________________
चतुर्दशमाष्टक.
१३ए अधोगतिथी अधोगति देखाय बे, एवी रीते नोगायतनना घारें करीने श्रात्माने ऊर्ध्वगत्यादिक थशे. तेने माटे हवे ते वादीने कहे बे. जोगाधिष्ठान विषये, ऽप्यस्मिन् दोषोऽयमेव तु ॥ तन्नेदादेव लोगोऽपि,निःक्रियस्य कुतो नवेत्॥७॥
अर्थ- नोगना स्थानकरूप एवा शरीरना विषयवाला आ संसारमां पण तेज दोष आवे बे; अने लोग पण क्रियानो नेद हो- , वाधी, निष्क्रिय एवा आत्माने ते शी रीते घटी शके ? ____टीकानो नावार्थ- “लोग" एटले विषयने जणावनार एवा मननु आत्माने विषे स्फटिकोपाधिना न्यायथी जे प्रतिबिंब पडे ते; कोई विंध्यवासी कहे जे के, पुरुषोऽविकृतात्मैव, खनिर्भासमचेतनम् ॥ मनः करोति सांनिध्या, दुपाधिः स्फटिकं यथा ॥१॥ अर्थ- पुरुष विकाररहित आत्मावालो जे; पण तेने अचेतन एवं जे मन, ते उपाधि जेम स्फटिकने, तेम पोताना सरखो करी दे . ततश्चेकपरिणती, बुद्धौ भोगोऽस्य कथ्यते ॥ प्रतिबिंबोदयः स्वच्छ, यथा चंद्रमसोऽभसि ॥२॥
अर्थ- जेम स्वच्छ पाणीमां चंजना प्रतिबिंबनो उदय थाय ने, तेम एवी रीतनी परिणतिवाली बुद्धिमां तेनो लोग कहेवाय ने.
ते लोगनुं जे स्थानक, ते " नोगाधिष्ठान" कहेवाय; अर्थात् बुद्धि, अहंकार, तथा इंजियादिकरूप प्रकृतिनो विकार होते बते, आत्मानो जेमां लोग थाय चे, ते शरीर; अने ते चे विषय ज्यां एवा पण श्रा संसारमा उपर कहेलोज ऊर्ध्वगत्यादिक संसारना अपारपणाने जणाववावालोज दोष आवे के केमके लोगोनुं स्थानक शरीरज , अने तेनी साथे आत्माना निष्क्रियपणाथी तेनो संबंध थवो युक्त नथी; अने ते संबंधना अनावधी तेने धारण
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
