________________
તૃતીય અધિકાર.
(૭૫) પાસે બોલાવીને પૂછયું કે-“હે ગોપાળ! તું શું બેલે છે?” એટલે તે બે -“હે સ્વામી ! મેં અર્ધા કલેક નવીન બનાવ્યું છે.” એમ કહી પૂર્વોક્ત બે પાદ તેની પાસે તેણે બોલી દેખાડ્યા. તે સાંભળી મનમાં વિસ્મય પામેલા રાજાએ મુખ્ય પંડિતના મુખ સામું જોયું ત્યારે તેણે કહ્યું કે –“હે સેમિનાથ ! સપના મસ્તક પર ચડીને જે દેડકે નૃત્ય કરે તે ગારૂડિકને જ મહિમા હોય છે. તેમ આ ગેપાળ જન્મથી જ અભણ છતાં તેણે જે આ અર્ધ કલોક કર્યો છે તે સરસ્વતી દેવીને જ પ્રભાવ સંભવે છે. તે સાંભળી રાજાએ ગોપાળને પૂછયું કે—“ હે ગેપાળત્યારપછી આગળ શું છે તે બોલ.” ત્યારે તે બેલ્યો “ તું ને વલ” (પાણીમાં ડાળું થયું ને બળ એવો અવાજ થ.) તે સાંભળી રાજાને હસવું આવ્યું. પછી તેણે પંડિત પાસે બે પાદ નવા કરાવ્યાં. તે આ પ્રમાણે – “ નિવ્રતાની પાનીય-હારિનાં પયોધઃ (પાણીહારીએના સ્તનવડે પિતે છતાયા છે એમ ધારી તે ફળે લજ્જાથી પાણીમાં ડુબી ગયા.) તે સાંભળી રાજાએ ગોપાળને અને પંડિતને બન્નેને લક્ષ લક્ષ દિવ્ય આપ્યું.
એકદા કેઈ નેપાળ સરસ્વતી દેવી પાસેથી વર્ષાકાળના વર્ણનવાળા બે પાદ મેળવી અને બીજા બે પાદ પોતાની મેળે કરી શ્રી ભેજરાજાની સભામાં આવીને બોલ્યો–
“ અત્તરોત્તતા મેવા, સશકત્તપૂરિતા: | __वरसशे रे वरसशे, घj घणेलं वरसशे. ॥ १ ॥
જ ગજેના સહિત જળભરેલા મે ઉત્તર દિશામાં ઉન્નત થાય–ઉત્તર દિશામાંથી ચડે તો અવશ્ય ઘણું વરસશે, ઘણું વરસશે, ઘણું ઘણું વરસશે.”
તે સાંભળી રાજાની પાસે ઉભેલી ચામરધારિણી વેશ્યાએ તેને
"लोकेनानेन रे मूर्ख !, पठितेन भवन्मुखम् । વિશિરૂ ? ટિસિ૬, ઘણું વિકાસ છે ”
અરે આ લેક બેલવાથી તારૂં મુખ બંધ થશે, બંધ થશે, ઘણું ઘણું બંધ થશે.”
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
