Page Text
________________
उद्देशक : १, मूलं: १४, [भा. ३७६] द्वयादिमासे निष्पन्नारोपणा ततः प्रति सेवितमासेभ्यः स्थापनामासा एव शाध्यंते, नारोपणामासा इति ततः तन्मतेनद्वौ स्थापनामासावेकश्वारोपणामास इतित्रयःसंचयमासेभ्यः त्रयोदशभ्यःशोध्यंते, जाता दशेति । तत्र स्वमते अधिकृतारोपणा एकमासनिष्पन्नेति एकादश भागन क्रियते, एकभागकृतं च तत्तथारूपमेव भवतीति जाताः समुदिता एव ते एकादश, ततः तिपंच गुणितमिति वचनात् पंचदशभिर्गुण्यंते, जातपंचषष्टंशतं ।। तत्रस्थापना दिवसाः विंशतिप्रक्षिप्ता जातपंचाशीतं शतंततः पंच रात्रिदिवान्यत्र झोषीकृतानीति तान्यपसार्यते, जातमशीतं शतं, मतांतरेण तु ते दशमासा एक भागीकृताः पंचदशभिर्गुण्यते, जातपंचाशंशतं ।। ततःस्थापना दिवसाविंशतिरारोपणा दिवसाः पंचदश प्रक्षिप्यंते, जातपंचाशीतंशतं ।।पंच दिनानिझोष इतितानि ततोऽपनीयंते, जातमशीतंदिवसशतमागतं, द्वाभ्यांस्थापनीकृताभ्यांमासाभ्यांदशदशदिनानिगृहीतानि, शेषेभ्यस्त्वेकादशमासेभ्य पंचदश पंचदश दिनानि यावत्पंच दिनानिझोषीकृत्वानितथा विशिकायांस्थापनावां विंशिकायांचारोपणायामष्टादशसंचयमासास्तंभ्या द्वौ स्थापनामासावपनीती, जाताः पोडश,ततोऽत्रारोपणाद्वाभ्यां मासाभ्यां निष्पन्नेतिकृत्वातेपोडश द्वाभ्यांभागाभ्यां क्रियते, एकतोप्यष्टावुपरितोप्यष्टावधः तत्रोपरितनमाद्यभागं तिपंचगुणमितिवचनात्पंचदशभिर्गुणयेत्, जातं विशंशतं ।।अधस्तनास्त्वष्टौसेसंचपंचगुणियमिति वचनतः पंचभिर्गुण्यंते, जातं चत्वारिंशत् ।। उभयमिलितेजातंपष्टशतं ।।
अत्र स्थापनामासाभ्यां दश दश रात्रिदिवानि गृहीतानि, अष्टाभ्यो मासेभ्यः पंचदश पंचदशान्येभ्यस्त्वष्टाभ्यः पंच पंचेति तथा विंशिकायां स्थापनायां पंचविंशिकायां चारोपणायां त्रयोविंशतिः संचयमासास्तेभ्यो द्वौ स्थापनामासौ शोधितौ जाताः पश्चादेकविंशतिस्त्रारोपणा त्रिभिसिनिष्पन्ने तिकत्वा ते एकविंशतिःसंचयमासास्त्रिभागाःक्रियंते, जातास्त्रयः सप्तकाः पुंजाः ततःप्रथम सप्ततिपंचगुणमितिवचनात्पंचदशभिर्गुण्यंते, जातपंचोत्तरशतंतत्रपक्षोझोषइतिपंचदश शोध्यंते, जाता नवतिःशेषौ च द्वौ भागौ सप्तकोशेषं च पंचगुणमिति वचनात, प्रत्येकं पंचभिर्गुण्यंते, जाताउभयत्र प्रत्येकंपंचत्रिंशत् उभयमीलने जाताः सप्ततिःसापूर्वराशी प्रक्षिप्ता जातंषष्ट्यधिकंशत। अत्र विंशतिः स्थापनादिनाः प्रक्षिप्ता जातमशीतं शतमागतमत्र द्वाभ्यां स्थापपनीकृताभ्यां मासाभ्यां दश दश वासरा गृहीताः सप्तभ्यो मासेभ्यः पंचदश चतुर्दशभ्यो मासेभ्यः पंच पंच पंचदश वासराश्च झोपीकृता इति एवं सर्वत्र भावनीयं, तदेवं या स्थापना आरोपणा च यतिभिमर्सिः प्रतिसेवितै निष्पन्ना यस्यां व स्थापनायामारोपणायां च संचयमासानांमध्ये यतो मासात् यत् गृहीतं तदेतत्सर्वं प्रतिपादित मधुना यत्स्थापनाया आरोपणायाश्च मासानयनाय करणमुक्तं, दिवसा पंचहिं भइया इत्यादि तत् प्रथमस्थाने एवं सर्वात्मना व्यापि न द्वितीयादिषु स्थाने तेषु हि क्वचित्तदप्यस्ति, क्वचिदन्यथापि ततस्तत्रोभयं विवक्षुः प्रथमतस्तावदेवकरणमाह - [भा.३७७] दिवसा पंचहिं भइया, दुरूपहीना य ते भवेमासा ।।
___ मासा दुरूवसहिया पंचगुणा तेभवे दिवसा ।। वृ. अस्या व्याख्या पूर्ववत् । [भा.३७८] जत्थ यदुरूवहीनंन होज्ज भागं च पंचहि न दिज्जा ।
तेहिं ठवणरूवणामासो एगो उतेचेव ।। वृ-यत्रपुनः स्थापनासुआरोपणासुचपंचदिनादिकासुपंचभिर्भागहृतेयल्लब्धंतद्विरूपहीनं भवेत,
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003372 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 36 Vyavahar ChhedSutra 3 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1046 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 36, & agam_vyavahara |
| File Size | 21 MB |