Page Text
________________
३६८
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् ३/दीव०/२५९ नक्षत्राणिभवन्ति षट्पञ्चाशत्, किमुक्तंभवति ?-षटपञ्चाशनक्षत्रसङ्ख्यकमेकैकं नक्षत्रपिटकमिति, अत्रापिषड्षष्टिसङ्ग्याभावनैवम्-एकंनक्षत्रपिटकंजम्बूद्वीपेद्वे लवणसमुद्रेषड्धातकीषण्डे एकविंशति कालोदे षट्त्रिंशदभ्यन्तरपुष्करार्द्ध इति। मू. (२६०) छावट्ठी पिडगाइं महागहाणं तु मणुयलोगंमि।
छावत्तरंगहसय च होइएकेक्कए पिडए॥ वृ. महाग्रहाणामप्यङ्गारकप्रभृतीनांसर्वस्मिन् मनुष्यलोके सर्वसङ्ख्ययापिटकानि भवन्ति षट्षष्टि, ग्रहपिटकपरिमाणं च शशिद्वयसम्बन्धिग्रहसङ्ख्यापरिमाणं, तथा चाह-एकैकस्मिन् पिटके भवतिषट्सप्ततं-षट्सप्तत्यधिकंग्रहशतं, षट्सप्तत्यधिकग्रहशतपरिमाणमेकैकंग्रहपिटकपरिमाणमिति भावः, षट्षष्टिसङ्ख्याभावना प्राग्वत् । मू. (२६१) चत्तारिय पंतीओ चंदाइचाण मणुयलोगंमि।
छावट्ठिय छावट्ठिय होइ य एकेकया पंती॥ वृ.इह मनुष्यलोके चन्द्रादित्यानां चतस्रः पङ्कयो भवन्ति, तद्यथा-द्वे पङ्कती चन्द्राणां द्वे सूर्याणां, एकैका चपङ्कितर्भवति षट्षष्टिषट्षष्टिः षट्षष्टिषटषष्टिसूर्यादिसङ्ख्या, तद्भावना चैवम्-एकः किल सूर्यो जम्बूद्वीपे मेरोदक्षिणभागे चारंचरन् वर्तते एक उत्तरभागे, एकश्चन्द्रमा मेरोः पूर्वभागेएकोऽपरभागे, तत्रयोमेरोदक्षिणभागेसूर्यश्चारंचरन् वर्ततेततः समश्रेणिव्यवस्थिती द्वौदक्षिणभागेएव सूर्यौलवणसमुद्रेषड्घातकीषण्डेएकविंशतिकालोदे षटत्रिंशदभ्यन्तरपुष्कराड़े, इत्यस्यामपि सूर्यपङ्कने सर्वसङ्ख्यया षट्षष्ठि सूर्याः।
तथा योऽपि च मेरोरुत्तरभागे सूर्यश्चारं चरन् वर्त्तते तस्यापि समश्रेण्या व्यवस्थितौ द्वौ उत्तरभागे सूर्यौ लवणसमुद्रे षड् धातकीषण्डे एकविंशति कालोदे षट्त्रिंशदभ्यन्तरपुष्कराढे इत्यस्यामपि सूर्यपको सर्वसङ्ख्यया षट्षष्टि सूर्या, तथा यो मेरोः किल पूर्वभागेचारंचरन् वर्तते चन्द्रमास्तत्समश्रेणिव्यवस्थितौ द्वौपूर्वभागे एकचन्द्रमसौलवणसमुद्रे षड्धातकीषण्डेएकविंशतिः कालोदे षट्त्रिंशदभ्यन्तरपुष्करा॰इत्यस्यांचन्द्रपङ्कतौ सर्वसङ्ख्ययाषट्षष्टिश्चन्द्रमसः, एवं यो मेरोरपरभागे चन्द्रमास्तन्मूलायामपि पड्को षड्षष्टिश्चन्द्रमसो वेदितव्याः॥ मू. (२६२) छप्पन्नं पंतीओ नक्खत्ताणं तुमणुयलोगंमि।
छवट्ठी छावट्ठी हवइ य एक्केकया पंती॥ वृ. नक्षत्राणां मनुष्यलोके सर्वसङ्ख्यया पङ्कयो यो भवन्ति षट्पंचाशत्, एकैका च पङ्कितर्भवति षट्षष्टि षट्षष्टिस्तद्भवपरिमाणा इत्यर्थः, तथाहि-किलास्मिन् जम्बूद्वीपे दक्षिणतोऽर्द्धभागेएकस्य शशिनः परिवारभूतान्यभिजिदादीन्यष्टाविंशतिसङ्ग्यानिनक्षत्राक्रमेण व्यवस्थितानिचारंचरन्ति, उत्तरतोऽर्द्धभागे द्वितीयस्य राशिनः परिवारभूतान्यष्टाविंशतिसङ्ख्याकान्यभिजिदादीन्येव नक्षत्राणिक्रमेण २ व्यवस्थितानि, तत्र दक्षिणतोऽर्द्धभागे यत्राभिजिन्नक्षत्रं तत्समश्रेणिव्यवस्थिते द्वे अभिजिनक्षत्रे वणसमुद्रे षड् धातकीषण्डे एकविंशति कालोदे षटत्रिंशदभ्यन्तरपुष्करा? इति।
सर्वसङ्ख्ययाषटषष्टिरभिजिन्नक्षत्राणिपङ्कया व्यवस्थितानि, एवं श्रवणादीन्यपिदक्षिणतोऽर्द्धभागेपङ्कया व्यवस्थितानि षट्षष्टिसङ्ख्याकानि भावनीयानि, उत्तरतोऽप्यर्द्धभागेदभिजिन्न
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003313 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 09 Jivajivabhigam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |