Page Text
________________
१७५
प्रतिपत्तिः-३, म० संहारमाह-‘सेत्तं मणुस्सा' त एते मनुष्याः॥ तदेवमुक्ता मनुष्याः, सम्प्रति देवानभिधित्सुराह
तृतीय प्रतिपतौ मनुष्याधिकारः समाप्तः
-:देव अधिकारःमू. (१५२) से किं तं देवा?, देवा चउब्विहा पन्नत्ता, तंजहा-भवणवासी वाणमंतरा जोइसिया वेमाणिया।
वृ. ‘से किंत' मित्यादि, अख केत्ते देवाः?, सूरिराह-देवाश्चतुर्विधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथाभवनवासिनोवानमन्तरा ज्योतिष्कावैमानिकाः,अमीषांचशब्दानांव्युत्पत्तिर्यथाप्रज्ञापनाटीकायां तथा वेदितव्या।
मू. (१५३) से किं तं भवणवासी?, २ दसविहा पन्नत्ता, तंजहा-असुरकुमारा जहा पन्नवणापदे देवाणं भेओ तहा भाणितव्यो जाव अणुत्तरोववाइया पंचविधा पन्नत्ता, तंजहाविजयवेजयंत जाव सव्वट्ठसिद्धगा, सेत्तं अनुत्तरोववातिया ॥
दृ. से किंत'मित्यादि, अथ केतेभवनवासिनः?, सूरिराह-भवनवासिनो दशविधाः प्रज्ञप्ताः, एवं देवानां प्रज्ञापनागतप्रथमप्रज्ञापनाख्यपद इव तावद्भेदो वक्तव्यो यावत्सर्वार्थदवा इति ॥
मू. (१५४) कहिणं भंते! भवणवासिदेवाणं भवना पन्नत्ता?, कहिणं भंते ! भवणवासी देवा परिवसंति?, गोयमा! इमीसे रयणप्पभाए पुढवीए असीउत्तरजोयणसयसहससबाहल्लाए, एवंजहा पन्नवणाएजावभवणवासाइता। त(ए)त्थणंभवणवासीणंदेवाणंसत्तभवणकोडीओ बावत्तरि भवणवाससयसहस्सा भवंतित्तिमक्खाता, तत्थ णं बहवे भवणवासी देवा परिवसंति-असुरा नाग सुवन्ना य जहा पन्नवणाए जाव विहरंति॥
वृ. सम्प्रति भवनवासिनांदेवानां भवनवसनप्रतिपादनार्थमाह-'कहिणंभंते!' इत्यादि, कव भदन्त! भवनवासिनां देवानांभवनानिप्रज्ञप्तानि?,क भदन्त! भवनवासिनोदेवाः परिवसन्ति?, भगवनाह-गौतम ! ‘इमीसे णमित्यादि, ‘अस्याः' प्रत्यक्षत उपलभ्यमानाया यत्र वयमास्महे रत्नप्रभायाः पृथिव्याः ‘अशीत्युत्तरयोजनशतसहस्रबाहल्यायाः' अशीत्युत्तरम्-अशीतिसहस्राधिकं योजनशतसहनंबाहल्यं-पिण्डभावोयस्याःसा तथा, तस्यांउपर्येकंयोजनसहनमवगाह्याधस्तादेकं योजनसहस्रं वर्जयित्वा मध्ये 'अष्टसप्तते' अष्टसप्ततिसहस्राधिके योजनशतसहस्रे।
'अत्र' एतस्मिन् स्थाने भवनवासिनं देवनां सप्त भवनकोटयो द्विसप्ततिर्भवनावासशतसहस्राणिभवन्तीतिआख्यातानि मया शेषैश्चतीर्थकृभिः, तत्र सप्तकोटयादिभावनैवं-चतुःषष्टि शतसहस्राणि भवनानामसुरकुमाराणां चतुरशीति शतसहस्राणि नागकुमाराणां द्विसप्तति शतसहस्राणि सुवर्णकुमाराणां षण्णवतिशतसहस्राणि वायुकुमाराणां, द्वीपकुमारादीनांषण्णां प्रत्येकं षटसप्तति शतसहस्राणि भवनानां, ततः सर्वसङ्ख्यया यथोक्तं भवनसङ्ख्यानं भवति।
तेणंभवणा' इत्यादि, तानि, सूत्रेपुंस्त्वनिर्देशःप्राकृतत्वात्, णमिति वाक्यालङ्कारे भवनानि बहिः 'वृत्तानि' वृत्ताकाराणि अन्तः समचतुरस्राणि अधस्तलभागेषु पुष्करकर्णिकासंस्थानसंस्थितानि, 'भवणवण्णओभाणियव्वोजहा ठाणपदेजाव पडिरूवा' इति, उक्तप्रकारेणभवनवर्णको भणितव्योयथा प्रज्ञापनायां द्वितीयेस्थानाख्येपदे, सच तावद् यावत् पडिरूवा' इति पदं।
सचैवम्-“उक्किण्णंतरविउलगंभीरखायपरिखा पागारट्टालयकवाडतोरणपडिदुवारदेस
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003313 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 09 Jivajivabhigam |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |