SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 155
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ प्रकाशिका टीका सू, १९ उत्तरार्द्धभरते ऋषभकूटपर्वतनिरूपणम् टीका-'कहि णं भंते !' इत्यादि । 'कहिणं भंते ! जंबुद्दीवे दीवे उत्तरढभरहे बासे उस भकूडे णामं पव्वए पणत्ते' हे भदन्त ! जंबद्वीपे द्वीपे उत्तरार्द्धभरते वर्षे ऋषभकूटो नाम पर्वतः क्य-कस्मिन् प्रदेशे प्रज्ञप्तः ? भगवानाह-'गोयमा ! गंगाकुंडस्स' हे गौतम ! गङ्गाकुण्डस्य गङ्गायाः महानद्याः कुण्डं-हिमवतो निपतज्जलाशयस्तस्य 'पच्चत्थिमेणं' पश्चिमेन पश्चिमायां दिशि 'सिंधुकुंडस्स' सिन्धुकुण्डस्य सिन्धोः कुण्डंहिमवतो निपतज्जलाशयस्तस्य 'पुरस्थिमेगं' पौरस्त्येन-पूर्वस्यां दिशि 'चुल्लहिमवंतस्स' क्षुद्रहिमवतः-लघुहिमवतो 'वासहरपबयस्स दाहिणिल्ले' वर्षधरपर्वतस्य दाक्षिणात्येदक्षिणदिग्भवे 'णितंबे' नितम्बे मेखलासमीपवर्ती प्रदेशे 'एत्थ णं जंबुद्दीवे दीवे उत्तरड्ढभरहे वासे उसभकूडे णामं पाए पण्णत्ते' अत्र स्खलु जम्बूद्वीपे दीपे उत्तरार्द्धभरते वर्षे ऋषभक्टो नाम पर्वतः प्रज्ञप्तः, स च 'अट्ठजोयणाई उड्हें उच्चत्तण दो जोयणाई उव्वे हेणं' अष्ट योजनानि उर्ध्वमुच्चत्वेन द्वे योजने उद्वेधेन गाम्भीर्येण परिक्षेपेण । पण्णत्ते' इत्यादि । टीकार्थ-गौतम स्वामो ने प्रभु से ऐसा पछा हे-हे भदन्त! उतरार्ध भरत क्षेत्र में ऋषक्ट नामका पर्वत कहां पर कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'गोयमा ! गंगाकुंडस्स पच्चत्थिमेणं सिंधुकुंडस्स पुरस्थिमेणं क्षुल्लहिमवंतस्स वासहरपवयस्स दाहिजिल्ले णितंबे एत्थ णं जंबुद्द वे द वे उत्तरड्ढ भरहेवासे उसभकूडे णामं पव्वए पण्णत्ते" भगवान फरमाते है हे गौतम ! गंगाकुन्ड-हिमवान पर्वत से गङ्गा नदी जिस स्थान पर नीचे गिरती है उस स्थान की पश्चिम दिशा में एवं सिन्धुकुण्ड-हिमवान् से सिन्धु महानदी जिस स्थान पर नीचे गिरती है उस स्थान--की पूर्व दिशा में नथा-लघुहिमवान् वर्षधर पर्वत के दक्षिण दिशा के नितम्ब-मेखलासमीपवर्ती प्रदेश-पर जम्बुद्वीपस्थित उत्तरार्ध भरतक्षेत्र में ऋषभकूट नामका अत्यंत रमणीय पर्वत कहा गया है । यह ऋषभक्ट नाम का पर्वत 'अट्ठजोयणाई उड्हें उच्चत्तेणं' ऊँचाई में आठ योजन का है "दो जोयणाई उव्वेहेणं" दो योजन जमीन में है इत्यादि स० १९॥ ટીકાર્ચ–ગૌતમેં પ્રભુને પ્રશન કર્યો કે હે ભદન્ત ! ઉત્તરાર્ધ ભરત ક્ષેત્રમાં ઋષભકૂટ નામે त यां यावती छे. १ ना वासभा प्रभु ४३ छ-गोयमा' गंगाकुंडस्स पच्चत्थिमेण सिंधुकुण्डस्स पुरथिमेण क्षुल्लहिमवंतस्त बासहरपव्वयस्स दाहिणिल्ले णितंबे पत्थण जम्बुद्दीवे दीवे उत्तरड्ढ भरहे वासे उसभकूडे णाम पव्वर पण्णत्त" 3 गौतम! भिवान પર્વત થી ગંગા મહા નદી જે સ્થાન પરથી નીચે પ્રવાહિત થાય છે, તે ગંગા કુંડની પશ્ચિમદિશામાં અને હિમવાન થી સિધુ મહા નદી જે સ્થાન પરથી નીચે પ્રવાહિત થાય છે તે સિબ્ધ કુંડની પૂર્વ દિશામાં તથા લઘુહિમાવાન વર્ષધર પર્વતની દક્ષિણ દિશાના નિતંબમેખલા સમી પવતી પ્રદેશ-પર જબૂદ્વીપસ્થિત ઉત્તરાર્ધ ભરતક્ષેત્રમાં ઋષભકૂટ નામે पत मावत छ. मा मटनम त "अट्ठजोयणाई उडूढ उच्चत्तणं" याभां 18 योगनरेट छ. 'दो जोयणाई उब्वेहेणं' में यात रेस मीननी ४२ छे. Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.003154
Book TitleAgam 18 Upang 07 Jambudveep Pragnapti Sutra Part 01 Sthanakvasi
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalal Maharaj
PublisherJain Shastroddhar Samiti Ahmedabad
Publication Year1980
Total Pages994
LanguagePrakrit, Sanskrit, Hindi, Gujarati
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jambudwipapragnapti
File Size29 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy