Visesavasyakabhasya Part 1

SR No.: 002657
Original Sutra Author: Jinbhadrasuri
Author: Dalsukh Malvania
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1993
Total Pages: 306
Language: Prakrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_aavashyak
File Size: 14 MB

Page 240

चरणप्रशंसा।
२१७ तो तं कत्तो भण्णति तं समयणिवद्धदेवतोवहितं । किरियाफलं चिय जतो ण मंतणाणोवयोगस्स ॥११३८॥
तो तं० गाहा । आह-यदि न मन्त्रकृतं तदक्रियत्वात् । ततस्तत्कुत इति ? उच्यते-तासमयनिवद्धेभ्यो देवताविशेपेभ्यः । तेषां च क्रियानिवर्त्यमेतन्न मन्त्रज्ञानसाध्यम् । प्रतिपद्यते चात्र लोको यत्-समयनिबन्धना देवताविशेषा मन्त्रैराहयन्त इति । आहयदि देवताहानसामर्थ्यवदन्यमधि(दपि!) सामर्थ्य मेव स्यात् , को दोपः ? उच्यते-देवताहानमपि न मन्त्रक्रियायाः, तेपामक्रियत्वात् । किं तर्हि ? मन्त्रनिमित्तमात्रालोचनात् । तद्वदेव ज्ञानक्रियाभ्यामेवेति ॥११३८॥
वत्थुपरिच्छेतफलं हवेज्ज किरियाफलं च तो णाणं ।
ण तु णिव्यत्तयमिट्टं सुद्धं चिय तं जतो'ऽभिहितं ॥११३९।। वत्यु० गाहा । पारिशेप्यावस्तुपरिच्छेदमात्रफलमेव हि ज्ञानम्, क्रियाफलं च, तदुपलब्धिहेतुत्वात् , न तु निर्वतकमभिप्रेतं वस्तुनः । कुतः ? यतोऽभिहितम् ॥११३९।।
मुतणाणम्म वि जीवो पट्टतो सो ण पाउणति मोक्खं ।
जो ततजममइए जोए ण चएति वोढुं जे ॥९४॥११४०॥ मुत० गाहा । श्रुतज्ञानेऽपीत्यपि शब्दान्मत्यादिप्व[पि] वर्तमानो न प्राप्नोति मोक्षमिति पक्षः । यः संयमतपोमयान् योगान् कर्तुमशक्त इति हेत्वर्थः ॥११४०॥
सकिरियाविरहातो' इच्छितसंपावयं णै णाणं ति । . मग्गण्णू वाऽचे[७४-द्वि०]हो वातविहीणोऽधवा पोतो ॥११४१॥
सक्किरि० गाहा । अस्यैवार्थस्यायं प्रयोगः-न ज्ञानमीप्सितार्थसंप्रापकमिति, सक्रियाविरहात् । इह यत् सत्क्रियाशून्यं न तदिष्टार्थसम्पादकं दृष्टं यथा मार्गश्चेप्टदेशसम्प्रापणक्रियाशून्यैश्च देशासम्प्रापकः । अथवा सौत्र एव दृष्टान्तोऽयमीप्सितदिक्संग्रापकवातसत्क्रियाशून्यपोतवत् ॥११४१॥
जध छेयलद्धणिज्यमओ वि वाणियगइच्छितं भूमि । वातेण विणा पोओ ण चएति महण्णवं तरितुं ॥९५॥११४२॥
जय गाहा । यह सुदक्षप्राप्तनिर्यामकोऽपि सुकर्णधाराधिष्ठानोपीप्सितदिक्सम्प्रापकवातसक्रियाशून्यः पोतो न वणिजोऽभिप्रेतभूसंप्रापणार्णवतरणक्रियामभ्येति ॥११४२॥ १ जतोऽहित जे । जतो भणियं त । २ हाओ न है। ३ यं ति णा हे। ४ वाचि है। ५ विहुणो त । १ शन्यस्य दें-इति प्रतो ।
२९