SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 71
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ [ ४४ ] अर्थात् जिसकी विपरीत दृष्टि है वह मिथ्यादृष्टि है। प्रवचनसारोद्धार में कहा है• सत्र मिथ्या-विपर्यस्ता दृष्टिः-अर्हत्प्रणीततत्त्वप्रतिपत्तिर्यस्य भक्षितधत्त रपुरुस्य सिते पीतप्रतिपत्तिवत् स भिथ्यादृष्टिः, गुणाःज्ञानदर्शनचारित्ररूपा जीवस्वभावविशेषाः, तिष्ठन्ति गुण अस्मिन्निति स्थानं-ज्ञानादिगुणानामेवं शुद्ध यशुद्धिप्रकर्षापकर्षकृत स्वरूपभेदः, गुणानां स्थानं गुणस्थानं। -सूय० २।२।२ गा० ३२। टीका अर्थात् जिसकी विपरीत दृष्टि है उसका प्रथम गुणस्थान है, उस प्रथम गुणस्थान में ज्ञानादि जो गुण पाये जाते हैं उस अपेक्षा से प्रथम गुणस्थान है। यदि प्रथम गुणस्थान में ज्ञानादि गुण का सर्वथा अभाव होता तो मिथ्यादृष्टि को प्रथम गुणस्थान में सम्मिलित नहीं किया जाता है । जैसे कि कहा है - मिथ्यादृष्टेगुणस्थानं सासादनाद्यपेक्षया ज्ञानादिगुणानां शुद्ध यपकर्षकृतः स्वरूपभेदो मिथ्यादृष्टिगुणस्थान । ननु यदि मिथ्यादृ ष्टिरसौ कथं तस्य गुणस्थानसंभवः ? गुणा हि ज्ञानदर्शनचारित्ररूपाः, तत्कथं ते दृष्टौ ज्ञानादिविपर्यस्तायां भवेयुः ? उच्यते, इह यद्यपि तत्वार्थश्रद्धानल क्षणात्मगुणसर्वघातिप्रबलमिथ्यात्वमोहनीयविपाकोदयवशावस्तु प्रतिपत्तिरूपा दृष्टिरसुमतो विपर्यस्ताभवति तथापि काचिन्मनुष्य पश्वादिप्रतिपत्तिरन्ततो निगोदावस्थायामपि तथाभूताव्यक्तस्पर्शमात्रप्रतिपत्तिरविपर्यस्ताऽपि भवति, तथाऽतिबहलघनपटलसमाच्छादितायामपि चन्द्रार्कप्रभायां काचित्प्रभा, तथाहि समुन्नतनूतनघनाघनघनपटलेनरवि रजनिकरकरनिकरतिरस्कारेऽपि नै कान्तेन तत्प्रभाविनाशः संपद्यते, प्रतिप्राणीप्रसिद्ध दिनरजनिविभागाभावप्रसंगात् , उक्त च - "सुट ठुवि मेहसमुदए होइ पहा चंदसुराण" मिति, एवमिहापि प्रबलमिथ्यात्वोदयेऽपि काचिद् विपर्यस्तापि दृष्टिर्भवतीति तदपेक्षया मिथ्यादृष्टेरपि गुणस्थानसंभवः, यद्येवं ततः कथमसौ मिथ्यादृष्टि रेव मनुष्यपश्वादिप्रतिपत्त्यपेक्षया अततो निगोदावस्थायामपि तथाभूताव्यक्तस्पर्शमात्रप्रतिपत्त्यपेक्षया वा सम्यगदृष्टित्वादपि ? नैष दोषः, यतो भगवदर्हत्प्रणीत सकलपि प्रचनार्थमभिरोचयमानोऽपि यदि Jain Education International 2010_03 For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.002577
Book TitleMithyattvi ka Adhyatmik Vikas
Original Sutra AuthorN/A
AuthorShreechand Choradiya
PublisherJain Darshan Prakashan
Publication Year1977
Total Pages388
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari & Spiritual
File Size14 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy