________________
अष्टममाह्निकम्
365 प्रविष्टभूतान्तरसंबन्धनबन्धन'स्तु तिस्मन् क्लेदोष्मव्य हावकाशसं प्रत्ययः। - तद्यथाऽऽगमपठितेषु वरुणलोकादौ केवलजलादिजन्येषु शरीरेष सहकारित्वानुप्रविष्टपार्थिवावयवोपष्टम्भवशेन स्थैर्या धुपलंभइति । तस्मादस्मदादिशरीरं पार्थिवम् ॥
. [शरीरस्य पार्थिवत्वं वेदसंमतम् ] वेदे च तथैव व्यवहारो दृश्यते । अग्नीषोमीयादिपशोः प्रलयकाले, यजमानस्य वा प्रेतस्य पात्रचयनकर्मणि 'सूर्य चक्षुर्गमयतात्' इत्यु. पक्रम्य, 'पृथिवी ते शरीरम्' इति पठ्यते । तच्च प्रकृतिगामित्व. वचनम्। यद्यतः प्रकृतेरुत्थितं तत्तस्यामेव लीयतामित्यर्थः। तत्र यथा तेजसं चक्षुरिति सूर्याख्य तेजसि तद्गमनमुपदिष्टम्, एवं पृथिव्यां शरीर.
स्येति॥
लस्मात्पृथिव्यवयवैरयमस्मदादि
देहो निबद्ध इति नात्र सतां विवादः। सोऽयं च दुःखवसतेर्भवमन्दिरस्य । स्तम्भः कठोर इति यत्नत एव हेयः* ॥
[इन्द्रियपरीक्षा] घाणरसनचक्षुस्त्वश्रोत्राणोन्द्रियाणि भूतेभ्यः ॥१-१-१२ ॥
अत्र इन्द्रियाणां विषयोपलब्धिकारणत्वं सामान्यसक्षणं प्रसिद्धमेव । विभागोऽपि पंचबाह्येन्द्रियाणीत्येष सूत्रित एव। स चानन्तरमेव तीर्थान्तरकथितकर्मेन्द्रियानिषेधात् साधयिष्यते ॥
-
-
* भनेन चैतद्ज्ञानस्य प्रयोजनमुक्तम् ॥
1 स्ततः सिद्धः-ख,
घु-ख,
धनु-ख.
द:-ख,
