Passportni Pankhe Part 1

SR No.: 002036
Original Sutra Author: N/A
Author: Ramanlal C Shah
Publisher: Mumbai Jain Yuvak Sangh
Publication Year: 1998
Total Pages: 270
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati & Travelogue
File Size: 11 MB

Page 33

૧૨
પાસપૉર્ટની પાંખે કલરવ વધી ગયો. પણ એ કલરવની સાથે બીજો એક કોલાહલ પણ ચાલુ થયો. એ હતો નેપાળીઓનો. તેઓ પોતાની સાથે વિદેશીઓને વેચવા માટે જાતજાતની નેપાળી કારીગરીની વસ્તુઓ લઈ આવ્યા હતા. ઘડીકમાં બધા પ્રવાસીઓ ટેકરી ઊતરશે; તે પહેલાં તેઓ પોતાના બને તેટલા સોદા પતાવવા માગતા હતા. એ માટે શક્ય તેટલા વધુ ઘરાકો પાસે પહોંચી, ચીજવસ્તુઓ બતાવી, ભાવતાલ કરીને વેચવા માટે તેઓ દોડાદોડ કરવા લાગ્યા હતા.
અમારી પાસે એક નેપાળી આવ્યો. તે પોતાની વસ્તુઓ એક પછી એક બતાવવા લાગ્યો અને ડૉલરમાં ભાવ કહેવા લાગ્યો. નેપાળી અભણ હતો, પણ વિદેશી ચલણની કિંમત જાણતો હતો. મારી પાસે ઊભેલા સ્વિસ સજ્જને એમાંથી એક વસ્તુ પસંદ કરી. તે હતી નેપાળી કારીગરીની પિત્તળની નાનકડી દીવી. નેપાળીએ એના પચ્ચીસ ડૉલર કહ્યા. હું જાણતો હતો કે બજારમાં આવી દીવીનો પચ્ચીસ રૂપિયા જેટલો ભાવ પણ નથી. તેને બદલે આ તો પચ્ચીસ ડૉલર ! વિદેશીઓની પાસેથી આટલા બધા પૈસા પડાવી લેવા તે શું વાજબી છે ? મેં નેપાળીને હિન્દી ભાષામાં કહ્યું, “આટલો બધો વધારે ભાવ રાખે છે તો તારી વસ્તુ કોણ લેશે ? પરદેશીઓને કેમ છેતરે છે ?” એનો જવાબ સાદો હતો : “અમે ગમે તે ભાવ કહીએ, જેને પરવડે તે લે. ઘણા પરદેશીઓ લઈ જાય છે. સવારે અડધા કલાકનો આ અમારો ધંધો છે. પછી આખો દિવસ ક્યાં અમને કશું કમાવાનું મળે છે ?”
- પેલા સ્વિસ સજ્જનને દીવી ગમી ગઈ. તેઓ નેપાળી સાથે ભાવતાલ કરવા લાગ્યા. મેં એમને ઈશારો કર્યો કે આ ભાવ ઘણો બધો વધારે છે અને આ જ દીવી બજારમાં ઘણી સસ્તી તમને મળશે. એમણે કહ્યું, “પછી મળે એનો ભરોસો નહિ. કદાચ બજારમાં જવાનો સમય ના રહે. મારે તો અત્યારે જ આ દીવી લઈ લેવી છે. અમારા શહેરમાં એક વિશિષ્ટ પ્રકારનું મ્યુઝિયમ થઈ રહ્યું છે. “All About Light નું એ યૂઝિયમ છે. આ દીવી સહેજે ઓછામાં ઓછા સો ડૉલરમાં હું તેઓને વેચી શકીશ.”
એમણે પચ્ચીસ ડૉલરમાં દીવી ખરીદી લીધી.
ટેકરી પરથી નીચે ઊતરતાં મારા મનમાં વિચાર ચાલતો હતો. વધારે પડતો ભાવ લઈ લેવા માટેનો નેપાળી પ્રત્યેનો મારો અણગમો હવે થોડો ઓછો થયો હતો.
પ્રસંગે બીજાની ગરજનો લાભ ઉઠાવી નફો મેળવી લેવાની વૃત્તિ દુનિયામાં બધે જ પડેલી છે.