Dharmakathanuyoga Part 2

SR No.: 001953
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj, Dalsukh Malvania
Publisher: Agam Anuyog Prakashan
Publication Year: 1991
Total Pages: 538
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Agam, Canon, Story, Literature, & agam_related_other_literature
File Size: 14 MB

Page 309

૧૫૪
ધર્મકથાનુયોગ–મહાવીર-તીર્થમાં સાલપુત્ર કુંભકાર ગાથાપતિ કથાનક સત્ર ૨૩૦
-
-
સદ્દાલપુત્રત પ્રાયશ્ચિત્ત
ઉપાસક પ્રતિમાને યથાસૂત્ર, સિદ્ધાંત મુજબ ૨૨૮. ત્યારે અગ્નિમિત્રાભાર્યાએ સદ્દાલપુત્ર શ્રમણ
યથાકલ્પ, યથાવિધિ, યથાતત્ત્વ સમ્યક પ્રકારે પાસકને કહ્યું, “ન તો કઈ પુરુષ તમારા
ગ્રહણ કરી, તેનું પાલન કર્યું, શોધિત કરીયેષ્ઠ પુત્રને ઘરેથી ઉપાડી લાવ્યા છે કે ન તો
પૂર્ણ કરી, તેનું કીર્તન કર્યું, આરાધના કરી. તમારી સામે માર્યો છે. ન તો કોઈ પુરુષ તેથી તે સદ્દાલપુત્ર શ્રમણોપાસક તે ઉદારતમારા મધ્યમ પુત્રને ઘરેથી લઈ આવ્યા છે ઉત્કૃષ્ટ, વિપુલ અને પ્રયત્નસાધ્ય તકર્મનો અને ન તો તમારી સામે માર્યો છે. ન તો સ્વીકાર કરીને શુષ્ક, રુક્ષ, માંસવિહીન, અસ્થિકોઈ પુરુષ તમારા કનિષ્ઠ પુત્રને ઘરેથી ઉપાડી ચર્માવૃત્ત, કડડ-કડડ અવાજ આવે એવા કુશ લાવ્યો છે, અને ન તો તમારી સામે તેને માર્યો
અને લુહારની ધમણ જેવા શરીરવાળા થઈ ગયા. છે. આ તો કઇ પુરુષે ઉપસર્ગ કર્યો છે, યા તો
સદાલપુત્રે કરેલું અનશનતમે કોઈ ભયંકર દશ્ય જોયું છે જેથી તમે અત્યારે ખંડિત વ્રત-નિયમ-પષધવાળા થઈ ગયા છો. ૨૩૦. તદનન્તર તે સદાલપુત્ર શ્રમણોપાસકને કોઈ તેથી હે દેવાનુપ્રિય તમે આ સ્થળે પાપ કાર્યની
એક સમયે મધ્યરાત્રિના સમયે ધર્મ-જગરિકા આલોચના કરો, પ્રતિક્રમણ કરે. નિંદા, ગહ
વખતે જાગરણ કરતાં આ પ્રમાણેનો આધ્યાત્મિક, કરે, તેનાથી નિવૃત્ત થાઓ, તેની શુદ્ધિ કરો
ચિંતિ, પ્રાર્થિત, માનસિક સંકલ્પ ઉત્પન્ન અને આ અયોગ્ય કાર્યનું યથોચિત પ્રાયશ્ચિત્ત
થયો કે- હું આમ અને આ પ્રમાણે ઉત્કૃષ્ટ કરવા તપકર્મને સ્વીકાર કરો.”
વિપુલ, પ્રયત્ન-સાધ્ય તપોકર્મ અંગીકાર કરીને
શુષ્ક, રુક્ષ, નિર્માસ, અસ્થિપિંજર, કડકડ ત્યાર બાદ સદ્દાલપુત્ર શ્રમણોપાસકે અગ્નિ
અવાજ આવે તેવા હાડકાવાળી, કૃશ, ધમણ મિત્રાના કથનને “તમે યોગ્ય કહો છો? આ
જેવા શરીરવાળે થઈ ગયો છે પરંતુ હજી પણ પ્રમાણે કહીને વિનયપૂર્વક સ્વીકાર કર્યો અને
મારામાં ઉત્થાન કર્મ ( ઊઠવા-બેસવાની આદિ સ્વીકાર કરીને તે પ્રમાદ સ્થાનની આલોચના,
ક્રિયાઓ) કરવાનું બળ, વીર્ય, પૌરુષ, પરાક્રમ પ્રતિક્રમણ, નિંદા, ગહ કરી, તેનાથી નિવૃત્ત
શ્રદ્ધા, ઘનિ, સંવેગભાવ વિદ્યમાન છે. તેથી થઈ, શુદ્ધિ કરી તથા તે અનુચિત કાર્યનું
જ્યાં સુધી મારામાં ઉત્થાન, કર્મ, બળ, વીર્ય, પરિમાર્જન કરવા માટે તત્પર થઈ યથોચિત
પુરુષકાર, પરાક્રમ, શ્રદ્ધા, ધર્મ, સંવેગ છે પ્રાયશ્ચિત્ત અને તપેકમ ગ્રહણ કર્યું.
ચાવતું મારા ધર્માચાર્ય, ધર્મોપદેશક જિન સદાલપુત્ર શ્રમણોપાસકની ઉપાસક પ્રતિમા સુહસ્તી શ્રમણ ભગવાન મહાવીર વિચરણ કરી પ્રતિપત્તિ
રહ્યા છે ત્યાં સુધી મારા માટે શ્રેયસ્કર છે કે ૨૨૯. તદનન્તર તે સદ્દાલપુત્ર શ્રમણોપાસકે પહેલી
કાલે રાત્રિ પ્રભાતમાં પરિવર્તન પામે યાવતુ ઉપાસક પ્રતિમા અંગીકાર કરી અને તે પહેલી સૂર્યનો ઉદય થાય અને જાજવલ્યમાન પ્રકાશ ઉપાસક પ્રતિમાને સૂત્ર, કલ્પ, વિધિ, યથાર્થ
સહિત સહઅરમિ દિનકર પ્રકાશિત થાય તે તત્ત્વ અનુસાર ગ્રહણ કરી, પાલન કર્યું.
પછી અપશ્ચિમ અંતિમ મરણાન્તિક સંલેખના નિરતિચાર શોધન કર્યું, પૂર્ણ કરી, કીર્તન કર્યું ઝૂસણાનો સ્વીકાર કરીને,આહાર-પાણી ત્યાગીને, અને આરાધના કરી.
જીવન-મરણની આકાંક્ષા ન રાખતાં મારું જીવન પહેલી ઉપાસક પ્રતિમાની આરાધના કરીને
વીતાવું.' પછી બીજી ઉપાસક પ્રતિમા પણ તથા આ ઉપર મુજબનો વિચાર કર્યો, વિચાર કરીને પ્રમાણે જ ત્રીજી, ચોથી, પાંચમી, છઠ્ઠી, સાતમી, 'રાત્રિ પ્રભાતમાં ફેરવાયા પછી યાવત્ સૂર્યોદય આઠમી, નવમી, દસમી, અને અગિયારમી થયા પછી અને જાજવલ્યમાન તેજ સહિત