Gommatasara Karma kanad Part 2

SR No.: 001326
Original Sutra Author: N/A
Author: Nemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
Publisher: Bharatiya Gyanpith
Publication Year: 2000
Total Pages: 828
Language: Hindi, Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Principle, & Karma
File Size: 18 MB

Page 625

कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका
१२५३
आविधनमनुत्तरधनमुमं कूडुतं विरलदर प्रमाणमेनितक्कुमेंते दोडे पदकृतिगुणित संख्यरूपदिवं १६ । १६ । ३ । हतप्रचयप्रमाणमक्कुम । ४ । २५६ । ३ । दु सर्व्वधनं द्विसप्तत्युत्तरत्रिसहस्रप्रमितमक्कु में बुदर्त्यमवु कारणमागि पदकृति । २५६ | संख्ये न । ३ । भाजिते । ३०७२। २५६ । ३
लब्धं प्रचयप्रमाण मेंदु पेळपट्टुवु । ४ ।
चयधणहीणं दव्वं पदमजिदे होदि आदिपरिमाणं | आदिम्म चये उड्ढे पडसमयधणं तु भावाणं ॥ ९०३ ॥
चयधनहीनं द्रव्यं पदभाजिते भवत्यादिपरिमाणं । आदौ चये वृद्धे प्रतिसमयधनं तु भावानां ॥ चयधन ४८० | रहित द्रव्य सबंधनं ३०७२ | आदिधनं शेषमदं २५९२ | पदभजिदे अध्वानर्विदं भागिसुत्तिरळु । २५९२ | आदिधनं भवेत् आदि धनगक्कु १६२ । मादौ ई आदिधनद
१६
प्रचयः
१०
मेले मेले प्रतिसमयं चयं पेच्चुंतविरलू तु मत्रो प्रतिसमय धनं स्याद् भावानां एंबितु अधः प्रवृत्त करण प्रथमसमयं मोवल्गोडु चरमसमयपध्यंतमाद विशुद्धपरिणामंगळ प्रतिसमयध नमक्कुं । १६२ । १६६ । १७० | १७४ । १७८ । १८२ । १८६ । १९० | १९४ । १९८ । २०२ । २०६ । २१० । २१४ । २१८ । २२२ ।
आद्युत्तरघने सम्मिलिते पदकृतिगुणितसंख्यरूप १६ । १६ । ३ । हतप्रचयप्रमाणं ४ । २५६ । ३ । भवति तत्सर्वधनं तस्मात्कारणात् पदकृति २५६ | संख्येन ३ भाजिते ३०७२ प्रचयः स्यादित्युक्तं ॥ ९०२ ॥
१५
२५६।३
तत्सर्वधनं ३०७२ चयवनेन ४८० हीनं कृत्वा २५९२ पदेन भक्तं सत् २५९२ आदेः प्रथमसमयघनस्य १६
परिमाणं स्यात् १६२ । तस्योपर्येकैकस्मिन् चये ४ वृद्धे सति तु पुनः अधःप्रवृत्तकरणस्य विशुद्धपरिणामाना प्रतिसमयधनं समागच्छति । १६२ । १६६ । १७० | १७४ । १७८ । १८२ । १८६ । १९० । १९४ । १९८ । २०२ । २०६ । २१० । २१४ । २१८ । २२२ ।। ९०३ ।।
आदिधन और उत्तरधनको मिलानेपर सर्वधन होता है । वह सर्वधन पद या गच्छके २० वर्गको संख्यातसे और चयसे गुणा करनेपर जो प्रमाण हो उतना है । सो गच्छ सोलह के वर्ग दो सौ छप्पनको संख्यात तीन से गुणा करनेपर सात सौ अड़सठ होता है और उसे चारसे गुणा करनेपर तीन हजार बहत्तर होता है। इतना ही आदिघन और उत्तरधनको मिलानेपर होता है | अतः पदके वर्ग और संख्यातका भाग सर्वधन में देनेपर चयका कहा है || ९०२ ॥
सर्वधन तीन हजार बहत्तर में चयधन चार सौ अस्सी घटानेपर पच्चीस सौ बानबे २५ रहते हैं । उसको गच्छ सोलहका भाग देनेपर एक सौ बासठ आते हैं। यही प्रथम समय सम्बन्धी विशुद्ध परिणामोंका प्रमाण है । उसमें एक चय चार मिलानेपर एक सौ छियासठ दूसरे समय सम्बन्धी परिणाम होते हैं । उसमें एक चय मिलानेपर एक सौ सत्तर तीसरे समय सम्बन्धी परिणाम होते हैं। इस प्रकार ऊपर-ऊपर रचना करके एक-एक चय बढ़ातेबढ़ाते अधःप्रवृत्तकरणके परिणामोंका प्रमाण आता है । यथा -- १६२ । १६६ । १७० | १७४ | १७८ । १८२ । १८६ । १९० | १९४ । १९८ । २०२ । २०६ । २१० । २१४ । २१८ । २२२ ॥ ९०३॥
३०