________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम् ।
इतः सूत्रादारभ्य यत् परं कार्यं विधास्यते तस्मिन् स्याद्यधिकारविहिते च पूर्वस्मिन्नपि कर्त्तव्ये णत्वं षत्वं चाऽसद् असिद्धं स्यात् एतत्सूत्रनिर्दिष्टयोश्च ण - षयोः परे षे णोऽसन् । पूष्णः तक्ष्णः पिपठी: अर्वाणौ । असत्पर
7
,
,
इत्यधिकारो रात्सः [२/१/९०] इति यावत् । स्यादिविधौ चेति तु नोम्र्म्यादिभ्यः
[२/१/९९] इति ॥ ६०॥
क्तादेशोऽषि |२| १|६१ ॥
केनोपलक्षितस्य तस्यादेशः षादन्यस्मिन् परे पूर्वस्मिंश्च स्यादिविधावसन् स्यात् । क्षामिमान्, लून्युः । अषीति किम् ? वृक्णः || ६१|| ष - ढोः कस्सि | २|१|६२॥
,
7
सि परे ष-ढोः कः स्यात् । पेक्ष्यति लेक्ष्यति ||६२|| भ्वादेर्नामिनो दीर्घो वर्व्यञ्जने | २|१|६३ ||
1
भ्वादेर्धातोर्यौ र वौ तयोः परयोस्तस्यैव नामिनो दीर्घः स्याद् व्यञ्जने । हूर्च्छा आस्तीर्णम्, दीव्यति । भ्वादेरिति किम् ? कुर्कुरीयति, दिव्यति ॥ ६३ ॥ पदान्ते | २|१|६४ ॥
पदान्तस्थयोर्ध्वादेर्वोः परयोभ्वदेर्नामिनो दीर्घः स्यात् । गीः, गीरर्थः । पदान्त इति किम् ? गिरः, लुवः ||६४ ||
न यि तद्धिते | २|१|६५ ॥
यादौ तद्धिते परे यौ किम् ? गीर्वत् । तद्धित इति किम् ? गीर्यति गीयते ॥ ६५ ॥
,
४५
1
कुरुच्छुरः | २|१|६६॥
कुरुच्छुरोर्नामनोरे परे दीर्घो न स्यात् । कुर्यात्, छुर्यात् । कुर्वित्युकारः किम् ? कुरत् शब्दे [ हैमधा० १३९१] कुर्यात् ||६६ ॥
मोनो वोश्व |२| ११६७॥
मंन्तस्य भ्वादेरन्तस्य पदान्तस्थस्य म्वोश्च परयोर्नः स्यात् । प्रशान्,
तयोः परयोर्नामिनो दीर्घो न स्यात् । धुर्यः । यीति
जङ्गन्मि, जङ्गन्वः ||६७||
Jain Education International
स्रंस - ध्वंस्- कस्सनडुहो दः |२| ११६८ ||
१. मन्तस्य भ्वादेर्धातोरन्तस्य पासंर । मन्तस्य धातोरन्तस्य खं१, २ पा१ पामूर J3 ||
For Private & Personal Use Only
प्रशान्भ्याम्
www.jainelibrary.org
