________________
३८६
स्वोपज्ञलघुवृत्तिविभूषितं
___ एतौ निपात्येते । उपत्यका गिर्यासन्ना भू: , अधित्यका पर्वताऽधिरूढा भूः ॥१३१||
अवेः संघात-विस्तारे कट-पटम् ।७।१।१३२॥ __ अवेरर्थात् षष्ठयन्तात् संघाते विस्तारे चार्थे यथासङ्खयं कट-पटौ स्याताम् । अविकट: संघात: , अविपटो विस्तारः ।।१३२।।
पशुभ्यः स्थाने गोष्ठः ।।१।१३३॥ पश्वर्थेभ्य: षष्ठयन्तेभ्य: स्थानेऽर्थे गोष्ठः स्यात्। गोगोष्ठम् , अश्वगोष्ठम्॥१३३||
द्वित्वे गोयुगः ।७।१।१३४॥ पश्वर्थेभ्यस्तस्य द्वित्वेऽर्थेऽयं स्यात् । गोगोयुगम् ॥१३४।।
षट्त्वे षड्गवः ।।१।१३५।। पश्वर्थेभ्यस्तस्य षट्त्वेऽयं स्यात् । हस्तिषङ्गवम् ।।१३५।।
तिलादिभ्यः स्नेहे तैलः ।७।१।१३६॥ एभ्यस्तस्य स्नेहेऽर्थे तैल: स्यात् । तिलतैलम् , सर्षपतैलम् ।।१३६।।
तत्र घटते कर्मणष्ठः ।७१।१३७॥ तत्रेति ड्यन्तात् कर्मशब्दाद् घटते इत्यर्थे ठ: स्यात् । कर्मठ: ।।१३७||
तदस्य सञ्जातं तारकादिभ्य इतः ।।१।१३८॥ तदिति स्यन्तेभ्य एभ्योऽस्येति षष्ठ्यर्थे इत: स्यात् , स्यन्तं सञ्जातं चेत् । तारकितं नमः , पुष्पितस्तरुः ॥१३८॥
गर्भादप्राणिनि ।११।१३९।। गर्भात् तदस्य सआतमित्यर्थे इत: स्यात् , न तु प्राणिनि । गर्भितो व्रीहि: ||१३९।।
प्रमाणान्मात्रट् ।७१।१४०॥ स्यन्तात् प्रमाणार्थात् षष्ठ्यर्थे मात्रट् स्यात् । आयाम: प्रमाणम् । जानुमात्रं जलम् , तन्मात्री भूः ॥१४०।।
हस्ति-पुरुषाद् वाऽण् ।७।१।१४१॥ स्यन्ताभ्यां प्रमाणार्थाभ्यामाभ्यां षष्ठ्यर्थेऽण्वा स्यात्। हास्तिनम् , हस्तिमात्रम्
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
