________________
અજિત-શાંતિ-સ્તવ ૩૫૭ બે વિભાગો જણાય છે, પરંતુ પાછળના છંદ શાસ્ત્રીઓએ તેનાં ચાર ચરણો કલ્પીને તેનું લક્ષણ આ પ્રમાણે આપ્યું છે :
“પઢમં(ને) વીર મત્તા, વી કાર રોહી સંગુત્તા | નંદ પઢમં ત૬ તીર્ગ, દ્રહ-૫ગ્ન વિલિન હિ '
પ્રા. પિં સૂ૪૯. પહેલા ચરણમાં બાર માત્રા, બીજી ચરણમાં અઢાર માત્રા, ત્રીજા ચરણમાં પહેલા જેટલી જ એટલે બાર માત્રા અને ચોથા ચરણમાં પંદર માત્રા એ ગાથાનું લક્ષણ છે.
ગાહા-છંદનું આ લક્ષણ ઉપર જણાવેલી તમામ ગાથાઓને કેવી રીતે લાગુ પડે છે તે જોઈએ : (૧)
ય સ ષ્ય મ ાં !
લ
લ
ગા
લ
લ
ગા
લ
લ
ગા
-
.
ચતુષ્કલ ૧
ચતુ ૨
ચતુ૩
सं - ગા
ति - ગા
च - લ
प - લ
सं - ગા
त - લ
स - ગા
व्व - લ
ग - લ
य - લ
पा - ગા
वं। - ગા
ચતુ ૪
ચતુ ૫
ચતુ ૬
ચતુ ૭
ગુરુ
"सत्त गणा दीहन्ता, जो ण-लह छट्ठ णेह जो विसमे । तह गाहे बिअअद्धे, छठे लहुअं विआणेहु(ह) ॥५०॥" પિંગલાચાર્ય પણ છંદશાસ્ત્રમાં ‘ષો ન્ ક! ૨૬ / નૈ વા Iઝાણા' એ બે સૂત્રો વડે
આ નિયમને માન્ય રાખેલો છે. + પિંગલાચાર્યું પણ આયના પૂર્વદલ અને ઉત્તરદલ એમ બે ભાગો માનેલા છે પણ
પાદ ઠરાવેલા નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
