Book Title: Vastu Vigyana sara
Author(s): Kanjiswami
Publisher: Digambar Jain Sangh
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008321/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda-kahAnajainazAstramALA, puSpa-25 ITITI (adhyAtmayogI zrI kAnajI svAmInAM pravacano) dvitiya AvRtti : prata 1OOO prakAzaka: zrI digambara jaina saMgha rAjakoTa (saurASTra) Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Thanks & Our Request This shastra has been kindly donated by Jinendra Foundation (Jayantibhai D. Shah), London, UK who have paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of Vastuvigyansaar is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one. Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates Version History Changes Date Version Number 001 | 23-May-2004 First electronic version. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vastuvijJAnasAra -: anukramaNikA - pRSTha 33 4. | 72 1. | puruSArtha (Atmadharma aMka 28) 2. | AtmasvarUpanI sAcI samajaNa sulabha che (Atmadharma aMka 22 tathA 34) upAdAna-nimittanI svataMtratA (aMka 47-48) 37 | kriyA (Atmadharma aMka 38). vyavahAranayanA pakSanA sUkSma AzayanuM svarUpa ane tene TALavAno upAya (Atmadharma aMka 27). 79 jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA (aMka 21-22 vacceno vadhAro). 92 7. | dravyadaSTi (Atmadharma aMka 25) 1OS uparanA lekho "Atmadharma' mAsikanA kayAM aMkamAM AvelA che tenI yAdI kauMsamAM ApelI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates prastAvanA yathArtha vastuvijJAnanuM rahasya pAmyA vinA game teTalo prayatna karavAmAM Ave, game teTalAM vrata-niyama-tapa-tyAga-vairAgya-bhaktizAstrAbhyAsa karavAmAM Ave to paNa jIvano eka paNa bhava ghaTato nathI. mATe A manuSyabhavamAM jIvanuM mukhya kartavya yathArtha rIte vastuvijJAna prApta karI levAnuM che. vItarAga sarvajJe svayaM pratyakSa jANIne upadezeluM vastuvijJAna vizALa che ane te aneka AgamomAM vistareluM che. te vizALa vastuvijJAnano rahasyabhUta sAra A nAnI pustikAmAM pragaTa karavAmAM Avyo che. kAraNa ke aneka AgamonA abhyAsIo paNa ghaNI vAra te vastuvijJAnanuM kharuM rahasya kheMcI zakatA nathI. nIcenI rahasyabhUta hakIkato AmAM khAsa spaSTa karavAmAM AvI cheHvizvano dareka dareka padArtha sAmAnya-vizeSAtmaka che. sAmAnya pote ja vizeSarUpe UkhaLe che- pariName che. vizeSarUpe UkhaLavAmAM bIjA koI padArthanI tene kharekhara kiMcitmAtra sahAya nathI. padArthamAtra nirapekSa che. Ama, sarva svataMtra hovA chatAM vizvamAM aMdhAruM nathI-prakAza che, akasmAta nathI-nyAya che; tethI ' puNyabhAvarUpa vizeSamAM pariNamanA2 jIvadravyane amuka ( anukULa kahevAtI ) sAmagrIno ja saMyoga thAya, pApabhAvarUpa vizeSamAM pariNamanAra jIvadravyane amuka (pratikULa kahevAtI ) sAmagrIno ja saMyogano abhAva ja thAya ' ityAdi anekAneka prakArano sahaja nimitta-naimittika saMbaMdha vizvanA padArthomAM pravarte che. nimittanaimittikapaNe pravartatA padArthomAM parataMtratA leza paNa nathI. sau potapotAnA vizeSorUpe ja svataMtrapaNe chatAM nyAyasaMgatapaNe UkhaLyA kare che. Ama hovAthI jIvadravya dehAdikanI kriyA to karI zakatuM ja nathI, potAnA vizeSane mAtra karI zake che. saMkalpavikalparUpa vizeSa te duHkhapaMtha che, viparIta puruSArtha che; jagatanuM svarUpa nyAyasaMgata ane niyata jANI, 52mAM potAnuM kAMI kartRtva nathI ema nirNaya karI, nija dravyasAmAnyanI zraddhArUpe pariNamI temAM lIna thaI javArUpa vizeSa te ja sukhapaMtha che, te ja parama puruSArtha che. ajJAnIone 52no pheraphAra karI zakavAmAM ja puruSArtha bhAse che, saMkalpavikalponA uchALAmAM ja Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha bhAse che, paraMtu vizvanA sarvabhAvonA niyatapaNAno nirNaya jemAM garbhita che evI dravyasAmAnyanI zraddhA karI temAM DUbI javArUpa je yathArtha parama puruSArtha te tene khyAlamAM ja Avato nathI. vaLI, jIvoe AgamomAMthI uparokta vAtonI dhAraNA paNa anaMta vAra karI lIdhI che paraMtu sarva AgamonA sArabhUta svadravyasAmAnyano yathArtha nirNaya karI tenI rucirUpe pariNamata karyuM nathI. je te-rUpe pariNamana karyuM hota to saMsAra paribhramaNa hota nahi. -AvI vastuvijJAnanI aneka paramahitakAraka rahasyabhUta sArarUpa hakIkato A pustikAmAM spaSTa rIte samajAvavAmAM AvI che tethI A pustikAnuM nAma "vastuvijJAnasAra' rAkhavAmAM AvyuM che. parama pUjya paramopakArI sadagurudeva zrI kAnajIsvAmI sonagaDhamAM haMmezAM mumukSuo samakSa je AdhyAtmika pravacano kare che temAMthI keTalAMka vastuvijJAnanA sArabhUta pravacano AmAM prakAzita karavAmAM AvyAM che. je mumukSuo temAM kahelA vijJAnasArane abhyAsI, ciMtana karI, nibaMdha yuktirUpa prayogathI siddha karI, nirmIta karI, caitanyasAmAnyanI rucipaNe pariNamI temAM lIna thaze, te avazya zAzvata paramAnaMdadazAne pAmaze. je jIvo daihika kriyAkAMDamAM ke bAhya pravRttiomAM dharmano aMza paNa mAnatA hoya, je jIvo vairAgya-bhakti Adi zubha bhAvamAM dharma mAnatA hoya, je jIvo zubha bhAvamAM dhamanuM kiMcitmAtra kAraNapaNuM mAnatA hoya, je jIvo nirNaya vinA zAstronI mAtra dhAraNA karavAthI kiMcit dharma mAnatA hoya, te te sarva prakAranA jIvo A pustikAmAM kahelA paramaprayojanabhUta bhAvone jijJAsubhAve zAMtithI gaMbhIrapaNe vicAro ane anaMtakALathI rahI gayelI mULabhUta bhUla keTalI sUkSma che tema ja kayA prakArano apUrva para samyak puruSArtha mAge che te samajI nija kalyANa karo. temAM ja A mAnavajIvananuM sAphalya che. mAgazara suda 15 rAmajI mANekacaMda dozI vi. saM. 2004 pramukha, zrI jaina svAdhyAya maMdira TrasTa, sonagaDha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates zrI sadguru vaMdana aho ! aho ! zrI saddaguru karuNAsiMdhu apAra; A pAmara para prabhu karyo, aho ! aho ! u5kA2. 1. zuM prabhucaraNa kare dharuM, AtmAthI sau hIna; te to prabhue Apiyo, vartu caraNAdhIna. 2. A dehAdi AjathI, varto prabhu AdhIna; dAsa, dAsa, huM dAsa chuM, teha prabhuno dIna. 3. SaTa sthAnaka samajAvIne, bhinna batAvyo Apa; myAnathakI taravAravata, e upakAra amApa. 4. je svarUpa samajyA vinA, pAmyo du:kha anaMta; samajAvyuM te pada namuM, zrI saddaguru bhagavaMta. 5. paramapuruSa prabhu sadaguru, parama jJAna sukhadhAma; jeNe ApyuM bhAna nija, tene sadA praNAma. 6. deha chatAM jenI dazA, varte dehAtIta; te jJAnInA caraNarmA; ho vandana agaNita. 7. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates / / zrI sarvajJAya namaH|| puru SA rtha svAmI kArtikeyAnuprekSA gAthA 321-322-323 52 pU. sadgurudevanuM vyAkhyAna mAgazara suda 12 ravivA2, svabhAvano anaMta puruSArtha kramabaddhaparyAyanI zraddhAmAM Ave che. kramabaddhaparyAyanI zraddhA te niyatavAda nathI, paNa samyak puruSArthavAda che. ('vastuno paryAya kramabaddha ja thAya che. to paNa puruSArtha vagara zudhdhaparyAya kadApi pragaTato nathI' e sidhdhAMta upara mukhyapaNe A vyAkhyAna che. A vyAkhyAnamAM 1- puruSArtha 2-samyagdaSTinI dharma bhAvanA, 3- sarvajJanI sAcI zradhdhA, 4-dravyadRSTi, 5-jaDa ane cetana padArthono kramabaddha paryAya, 6- upAdAna-nimitta, 7- dravya-guNa-paryAya, 8-samyagdarzana, 9-kartApaNuM ane jJAtApaNuM, 10-sAdhakadazA, 11-karmamAM udIraNA vagere prakAro, 12-muktinA niHsaMdeha bhaNakAra, 13-samyagdaSTi ane mithyAdaSTi, 14- anekAMta ane ekAMta, 15- pAMca samavAya, 16asti-nAsti, 17-nimittanaimittika saMbaMdha, 18-nizcaya-vyavahA2 19AtmajJa tathA sarvajJa 20-nimittanI hAjarI hovA chatAM nimitta vagara kArya thAya che e vagerenA svarUpanuM spaSTIkaraNa AvI jAya che. AmAM aneka paDakhAthI vAraMvAra svataMtra puruSArthane sidhdha karyo che ane e rIte puruSArtha svabhAvI AtmAnI oLakhANa karAvI che. jijJAsuo A vyAkhyAnanA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- rahasyane AtmAnA svataMtra satya puruSArthanI oLakhANa karI te tarapha vaLo ! e bhalAmaNa che.). bhagavAna svAmIkArtikeyAcArye A traNa gAthAomAM samyagdaSTi jIva vastusvarUpanuM kevuM ciMtana kare che ane puruSArthanI bhAvanA kare che te batAvyuM che. A khAsa jANavA jevuM hovAthI Aje vaMcAya che. mULa zAstranI gAthA nIce mujaba cheH "have samyagdaSTino vicAra kevo hoya te kahe chejN jassa jammidese jeNa vihANeNa jammi kaalmmi| NAdaM jiNeNa NiyadaM jammaM vA ahava maraNaM vaa||321|| taM tarasa tammidese teNa vihANeNa tammi kaalmmi| ko sakkai cAledu iMdo vA aha jiNi do baa|| 322 / / artha:- je jIvane je dezamAM, je kALamAM, je vidhithI janma tathA maraNa tema ja duHkha, sukha, roga, dAridra Adi, jema sarvajJadave jANyuM che te ja pramANe niyamathI thavAnuM. sarvajJadeve jANyA pramANe ja te jIvane te ja dezamAM, te ja kALamAM, te ja vidhithI niyamathI thAya che, tene nivArI zakavA indra tathA jinendra tIrthaMkaradeva koI paNa samartha nathI. bhAvArtha- sarvajJadeva sarva dravya-kSetra-kALa-bhAvanI avasthA jANe che. te sarvazanA jJAnamAM je pratibhAsyuM che te cokakasapaNe thAya che. temAM adhika-hIna kaMI thatuM nathI-evuM samyagdaSTi vicAre che." (svAmIkA. anuprekSA. pAnuM 125). A gAthAmAM samyagdaSTi jIvanI dharma anuprekSA kevI hoya te batAvyuM che. samyagdaSTi jIva vastunA svarUpanuM kaI rIte ciMtavana kare che te AmAM batAvyuM che. samyagdaSTinI A bhAvanA duHkhanA dilAsA khAtara ke khoTA AzvAsana khAtara nathI paNa jinezvaradeve joyeluM vastu svarUpa je pramANe che tema pote ciMtave che. AvuM ja vastusvarUpa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha -- ---- -- -- -- ---- ---- -- -- -- -- -- -- -- -- che, paNa kalpanA nathI. A dharmanI vAta che. "je kALe je avasthA thavAnI sarvajJa bhagavAne joI te kALe te ja avasthA thAya, bIjI na thAya. AmAM ekAMtavAda ke niyatavAda nathI paraMtu AmAM ja sAco anekAMtavAda ane sarvajJatAnI bhAvanA te ja jJAnano anaMto puruSArtha Ave che. AtmA sAmAnya-vizeSasvarUpa vastu che. anAdi-anaMta jJAnasvarUpa te sAmAnya ane te jJAnamAMthI samaye samaye je paryAya thAya che te vizeSa che. sAmAnya pote kAyama rahIne vizeSapaNe pariName che; te vizeSa paryAyamAM jo svarUpanI ruci kare to samaye samaye vizeSamAM zuddhatA thAya che, ane jo te vizeSa paryAyamAM "rAgAdi dehAdi te huM" evI UMdhI ruci kare to vizeSamAM azuddhatA thAya che. A rIte svarUpanI ruci kare to zuddha paryAya kramabaddha pragaTe che; ane jo vikAranI-paranI ruci hoya to azuddha paryAya pragaTe che. caitanyanA kramabaddha paryAyamAM phera paDato nathI, paNa kramabaddhano niyama evo che ke je taraphanI ruci kare te taraphanI kramabaddha dazA thAya che. jene kramabaddha paryAyanI zraddhA thAya tene dravyanI ruci thAya ane jene dravyanI ruci thAya teno kramabaddha paryAya zuddha ja thAya, eTale sarvajJa bhagavAne jANyA pramANe kramabaddha paryAya ja thAya che, temAM phera paDato ja nathI, eTaluM nakkI karavAmAM to dravya taraphano anaMta puruSArtha AvI jAya che. paryAyano krama pheravavo nathI, paNa rUci sva tarapha karavAnI che. prazna- jagatanA padArthonI avasthA kramabaddha thAya che. jaDa ke cetana badhAmAM eka pachI eka kramabaddha avasthA zrI sarvajJadeve joI te pramANe ja anAdi anaMta samayabaddha ja thAya che - to pachI AmAM puruSArtha karavAno kyAM kahyo? uttaraH- ekalA AtmA taraphano puruSArtha kare tyAre ja kramabaddha paryAyanI zraddhA thAya che. jeNe potAnA AtmAmAM kramabaddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA paryAyano nirNaya karyo ke aho! jaDa ane caitanya badhAnI avasthA kramabaddha svayaM thayA kare che, huM 52mAM zuM karuM ? huM to mAtra jema mAya tema jANuM evuM mAruM svarUpa che. AvA nirNayamAM 52nI avasthAmAM ThIka-aThIka mAnavAnuM na rahyuM paNa jJAtApaNuM rahyuM, eTale UMdhI mAnyatA ane anaMtAnubaMdhI kaSAya nAza thayA. anaMta padravyanA kartRtvapaNAno mahA mithyAtvabhAva TaLIne potAnA jJAtAsvabhAvanI anaMtI daDhatA thaI-Avo sva taraphano anaMta puruSArtha kramabaddha paryAyanI zraddhAmAM thayo che. badhA dravyanI avasthA kramabaddha thAya che. huM tene jANuM paNa huM koInuM kAMI karuM nahi evI mAnyatA dvA2A mithyAtvano nAza karIne, parathI pAcho pharI jIva sva tarapha vaLe che. sarvajJadevanA jJAnamAM je bhAsyuM temAM phera paDato nathI. badhA padArthonI samaye samaye je avasthA kramabaddha hoya te ja thAya che. AvA nirNayamAM samyagdarzana AvI gayuM. AmAM kaI rIte puruSArtha Avyo te kahe che. 1- 52nI avasthA tenA krama pramANe thayA ja kare che, huM paranuM karato nathI ema nakkI karyuM eTale badhA paradravyanuM abhimAna TaLI gayuM. 2 -UMdhI mAnyatA thI 52nI avasthAmAM ThIka-aThIkapaNuM mAnIne je anaMtAnubaMdhI rAga dveSa karato te TaLI gayo. A rIte, kramabaddha paryAyanI zraddhA karatAM para dravyanA lakSathI khasIne pote potAnA rAgadveSa rahita jJAtAsvabhAvamAM Avyo eTale ke potAnA hita mATe 52mAM jovAnuM aTakI gayuM ane jJAna potA tarapha vaLyuM. have potAnA dravyamAM paNa eka pachI eka avasthA kramabaddha thAya che. huM to traNe kALanI kramabaddha avasthAonA piMDarUpa dravya chuM, vastu to jJAtA ja che, eka avasthA jeTalI vastu nathI; avasthAmAM rAgadveSa thAya te 52 vastunA kAraNe nathI paNa vartamAna avasthAnI che te nabaLAi upara paNa jovAnuM na rahyuM, paNa puruSArthathI paripUrNa jJAtAsvarUpamAM ja jovAnuM rahyuM. te svarUpanA lakSe puruSArthanI nabaLAI alpakALamAM tUTI javAnI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha ------------------------- kramabaddha paryAya dravyamAMthI Ave che, parapadArthamAMthI Avato nathI tema ja eka paryAyamAMthI bIjo paryAya pragaTato nathI tethI potAnA paryAya mATe para upara ke paryAya upara jovAnuM na rahyuM paNa ekalA jJAtAsvarUpamAM ja jovAnuM rahyuM. AvI jenI dazA thaI teNe sarvajJanA jJAna pramANe kramabaddha paryAyano nirNaya karyo che. prazna- sarvajJa bhagavAne joyuM hoya tyAre AtmAnI ruci thAyane? uttara:- sarvajJa bhagavAna badhuM jANe che ema nakkI koNe karyuM? jeNe sarvajJa bhagavAnanA jJAna sAmathyane potAnA paryAyamAM nakkI karyuM che teno paryAya saMsArathI ane rAgathI khasIne potAnA jJAnasvabhAva tarapha vaLyo che. tyAre ja teNe sarvajJano nirNaya karyo che jeno paryAya jJAnasvabhAva tarapha vaLyo che tene AtmAnI ja ruci che. aho ! kevaLI bhagavAna traNa kALa, traNa lokanA jANanAra ja che. teo potAnA jJAnathI badhuM jANe che paNa koInuM kAMI karatA nathI. Ama, jeNe yathArthapaNe nakkI karyuM teNe potAnA AtmAne jJAtAsvabhAve mAnyo ane tene traNa kALa, traNa lokanA badhA padArthonA kartutvapaNAnI budhdhi TaLI gaI. eTale ke abhiprAya apekSAe te sarvaza thayo che. Avo svabhAvano anaMta puruSArtha damabaddha paryAyanI zradhdhAmAM Ave che. kramabaddha paryAyanI zradhdhA te niyatavAda nathI, paNa samyaka puruSArthavAda che. sAmAM dravyonI eka pachI eka je avasthA thAya che tenA kartA svayaM te te dravyo che, paNa huM teno kartA nathI, ane mArI avasthA koI para karatuM nathI, koI nimittanA kAraNe rAga-dveSa thatA nathI. A rIte nimitta ane rAga-dveSane jANanAra ekalI jJAnanI avasthA rahI, te avasthA jJAtAsvarUpane jANe, rAgane jANe ane badhA parane paNa jANe, mAtra jANavAnuM ja jJAnanuM svarUpa che, rAga thAya te jJAnanuM zeya che paNa rAga te jJAnanuM svarUpa nathI- AvI zradhdhAmAM jJAnano anaMto puruSArtha samAya che. A samajavA mATe ja AcAryadave Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ahIM be gAthA mUkIne vastusvarUpa batAvyuM che. samyagdaSTine hajI kevaLajJAna thayuM nathI tyAra pahelAM potAnA kevaLajJAnanI bhAvanA karatAM vastusvarUpa vicAre che, sarvajJatA thatAM vastusvarUpa kevuM jaNAze tenuM ciMtavana kare che. AtmAnI avasthA kramabaddha thAya che, jayAre AtmAnI je avasthA thAya tyAre te avasthAne anukULa nimittarUpa 52vastu svayaM hAjara hoya ja che. AtmAnA kramabaddha paryAyanI je lAyakAta hoya tene anusAra nimitta na Ave to te paryAya aTakI jAya ema banatuM nathI. 'nimitta na hoya to ?' e prazna ja ajJAna bharelo che. upAdAnasvarUpanI daSTivALAne te prazna na UThe. vastumAM potAnA kramathI jayAre avasthA thAya tyAre nimitta hoya ja che, evo niyama che. je taDako che te paramANunI ja UjaLI dazA che ane chAMyo che te paramANunI ja kALI dazA hoya che. paramANumAM je samaye kALI avasthA thavAnI hoya te ja samaye kALI avasthA tenAthI svayaM thAya che, ane te vakhate sAme bIjI cIja hAjara hoya che. 52mANunI kALI dazAnA kramane pheravavA koI samartha nathI. taDakAmAM vacce hAtha rAkhatAM nIce je paDachAyo thAya che. te hAthanA kAraNe thayo nathI, paNa tyAMnA paramANunI ja te samayanI kramabaddha avasthA kALI thaI che. 52mANumAM baporanA traNa vAge kALI dazA thavAnI che ema sarvajJadeve joyuM hoya, ane hAtha moDo Ave to 52mANumAM traNa vAge kALI dazA thavI aTakI jAya ne? nA, ema banne ja nahi. 52mANumAM barAbara traNa vAge kALI dazA thavAnI hoya to barAbara te ja vakhate hAtha vagere nimitta svayaM hAjara hoya ja. sarvajJadeve traNa vAge paramANunI kALI dazA thaze ema joyuM ane jo nimittanA abhAvane lIdhe te dazA moDI thAya to sarvajJanuM jJAna khoTuM Thare! paraMtu te asaMbhava che. je vakhate vastunI je kramabaddha avasthA thavAnI hoya che te vakhate nimitta na hoya ema bane ja Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha nahi. nimitta hoya kharuM paNa nimitta kAMI ja kare nahi ahIM uparamAM pudagalanuM daSTAMta lIdhuM, tema have jIvanuM dRSTAMta ApI samajAve che. koI jIva kevaLajJAna pAmavAno hoya ane zarIramAM varSabhanArAcasaMhanana na hoya to kevaLajJAna aTakI jAya evI mAnyatA taddana asatya parAdhIna daSTinI che. jIva kevaLajJAna pAmavA taiyAra thayo ane zarIramAM vajarSabhanArAcasaMhanana na hoya ema kadApi bane ja nahi. jyAM upAdAna pote taiyAra thayuM tyAM nimitta svayaM hoya ja. je samaye upAdAna kAryarUpa pariName te ja samaye bIjI cIja nimittarUpa hAjara hoya, nimitta pAchaLathI Ave ema bane nahi. je vakhate upAdAnanuM kAma te ja vakhate nimittanI hAjarI. Ama hovA chatAM upAdAnanA kAryamAM nimitta kAMI ja madada, asara ke pheraphAra kare nahi. nimitta na hoya ema na bane ane nimittathI kArya thAya ema paNa na bane. cetana ke jaDa dravyamAM tenI potAnI je kramabaddha avasthA jyAre thavAnI hoya che tyAre anukULa nimitta hoya che. Avo je svAdhIna daSTino viSaya te samyagdaSTi ja jANe che, mithyA daSTione vastunI svataMtratAnI pratIta nathI eTale tenI daSTi nimitta upara jAya che. ajJAnIne vastusvarUpanuM sAcuM jJAna nathI eTale te vastunA kramabaddha paryAyamAM zaMkA kare che ke A Ama kema banyuM? tene sarvajJanA jJAnanI ane vastunI svataMtratAnI pratIta nathI. jJAnIne vastusvarUpamAM zaMkA paDatI nathI. te jANe che ke je kALe je vastuno je paryAya thAya che te tenI kamabaddha vyavasthA che, huM mAtra jANanAra che. Ama, jJAnIne potAnA jANanAra svabhAvanuM bhAna che tethI sarvajJa bhagavAne jANelA vastusvarUpanuM ciMtavana karIne te potAnA jJAnanI bhAvanA vadhAre che ke je kALe jema bane tema huM teno jJAyaka ja chuM. mArA jJAyakasvarUpanI bhAvanA karatAM karatAM mAruM kavaLajJAna pragaTavAnuM che. A bhAvanA kevaLI bhagavAna vicAratA nathI jene paraMtu hajI alpa rAga-dvaSa paNa thAya che evA cothA, pAMcamA, chaThThI guNasthAna Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA = = = = -- - -- vALA jJAnInI dharmabhAvanAno A vicAra che. AmAM yathArtha vastu svarUpanI bhAvanA che, paNa A kaMI mithyA kalpanA ke du:khanA AzvAsana mATe nathI. AvI paDelA koI paNa saMyoga-viyogane ApadAnuM kAraNa samyagdaSTio mAnatA ja nathI, paNa jJAnanI adhUrI dazAnA kAraNe potAnI nabaLAIthI alpa rAga-dveSa thAya che, te vakhate saMpUrNa jJAnadazA kevA prakAranI hoya tenuM teo nIce pramANe ciMtavana kare che. je kALe je vastunI je avasthA sarvajJadevanA jJAnamAM jaNANI che te ja pramANe kramabaddha avasthA thavAnI. bhagavAna tIrthaMkaradeva paNa tene pheravavA samartha nathI. juo, AmAM samyagdaSTinI bhAvanAnI niHzaMkatAnuM jora keTaluM che! "bhagavAna paNa pheravavA samartha nathI" ema kahevAmAM kharekhara potAnA jJAnanI niHzaMkatA che. sarvajJadeva mAtra jANe paNa kAMI pheravavA samartha nathI, to pachI huM to zuM karuM? huM paNa mAtra jANanAra ja chuM. Ama, potAnA jJAnanI purNatAnI bhAvanAnuM jora che. je kSetramAM je dehanuM jIvana ke maraNa, sukha ke duHkhano saMyoga vagere je vidhie thavAnuM hoya temAM kiMcit phera paDe nahi. sarpa karaDavo, pANImAM DUbavuM, agnimAM baLavuM, vagere je saMyoga thavAno temAM pheraphAra karavA traNa kALa, traNa lokamAM koI samartha nathI. dhyAna rAkhajo, AmAM mahAna siddhAMta che, ekalA puruSArthanI siddhi kare che. AmAM bAra bhAvanAnuM svarUpa svAmI kArtikeyAcArya varNave che. teo mahA saMta muni hatA, be hajAra varSa purve thaI gayA che; vastusvarUpane dRSTimAM rAkhIne A zAstra bhAvanAnuM svarUpa temaNe varNavyuM che. A zAstra sanAtana jaina paraMparAmAM ghaNuM jUnuM manAya che. kArtikeya svAmI saMbaMdhI zrImad rAjacaMdra paNa kahyuM ke - "namaskAra ho te svAmI kArtikeyane !' A mahA saMta muninA kathanamAM UMDuM rahasya che. "no nira nIvo' eTale badhA jIvone mATe A ja niyama che ke je jIvane je kALe jIvana-maraNa vagerenA kaMI paNa saMyoga, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha -- -- -- -- -- - -- sukha-duHkhanuM nimitta AvI paDavAnuM che temAM pheraphAra karavA zakrendra, narendra ke jinendra koI samartha nathI- A samyagdaSTi jIvano sAcA jJAnathI purNatAnI bhAvanAno vicAra che. vastunuM svarUpa ja AvuM che. tene potAnA jJAnamAM lya che, paNa kAMI saMyoganA bhayathI otha levA mATeno A vicAra nathI. eka paryAyamAM traNa kALa; traNa lokanA padArthonuM jJAna kaI rIte jaNAI jAya te prakAra vicAre che. ahIM sukha-duHkhanA saMyoganI vAta karI che. saMyoga vakhate aMdara pote je zubha ke azubha lAgaNI kare te AtmAnA vIryanuM kArya kare che. puruSArthanI nabaLAIthI rAgadveSa thAya che. tyAM samyagdaSTi potAnA paryAyanI moLapane svanA lakSe jANe che saMyoganA kAraNe potAne rAga-dveSa thAya che ema mAnatA nathI, saMyoga-viyoga to sarvaze joyA pramANe kramasara thAya che ema te mAne che; mithyASTi jIva parasaMyoganA kAraNe potAne rAga-dveSa thAya che ema mAne che, eTale te saMyoga pheravavA mAge che, tene vItarAga zAsananI zraddhA nathI. sarvajJanA jJAnanI paNa tene zradhdhA nathI. kemake sarvajJadeve joya pramANe ja badhuM thAya che chatAM "Ama kema thayuM?' ema te zaMkA kare che. jo sarvajJanI zradhdhA hoya to sarvajJadeve joyA pramANe ja badhuM thAya che ema nakkI kare ane tethI saMyoganA kAraNe potAne rAgadveSa thAya che e mAnyatA TaLI ja jAya. A vAtamAM jarAke pheraphAra mAne tene vItarAga zAsananI zraddhA nathI. je jIvane je nimitta dvArA je AhAra-pANI maLavAnAM hoya te jIvane te ja nimitta dvArA ane te ja rajakaNo maLavAnAM. temAM eka samayamAtra ke eka paramANumAtrano pheraphAra karavA koI samartha nathI. jIvana, maraNa, sukha, duHkha, dAridra, vagere jema thavAnuM tema ja thavAnuM, temAM lAkha prakAre cokasAI rAkhe to paNa kiMcit pheraphAra thAya nahi. indra, narendra ke jinendra koI paNa pheravavA samartha nathI. AmAM niyatavAda nathI Avato, paNa ekalo jJAyakapaNAno puruSArthavAda ja Ave che. Please inform us of any errors on rajesh@ AtmaDharma.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -------- -- -- -- - - - - - - jema sarvajJa bhagavAne joyuM tema ja thAya, temAM jarAya pheraphAra nA ja thAya" AvI daDha pratIti-tenuM nAma niyatavAda nathI. paNa A to samyagdaSTi dharmAtmAno puruSArthavAda che. samyagdarzana sivAya A vAta nahi bese! paramAM javAnuM nathI paNa svamAM jovAnuM che. jenI daSTi ekalA para padArtha upara ja che tene bhramathI ema lAgaze ke A to niyatavAda che. paNa jo sva-vastu taraphathI jue to AmAM to ekalo svAdhInatattva dRSTino puruSArtha bharelo che. vastunuM pariNamana sarvajJanA jJAna pramANe kramabaddha thAya che ema nakkI karyuM tyAM badhAM para dravyothI jIva udAsa thaI gayo ane tethI svadravyamAM ja tene jovAnuM rahyuM ane temAM ja samyapuruSArtha AvI gayo che. A puruSArthamAM mokSanA pAMca samavAya samAI jAya che. A kramabaddha paryAyanI zraddhAnA bhAva sarvajJa bhagavAnanA jJAnane avalaMbanArA che. A bhAva traNa kALa, traNa lokamAM pharavAnA nathI. jo sarvajJanuM kevaLajJAna khoTuM paDe to A bhAva phare! (te azakya che.) jagata jagatane ThekANe rahyuM. jagatanA jIvone A vAta na bese tethI zuM? sarvajJadeve joyeluM vastusvarUpa kadI pharavAnuM nathI. sarvajJadeve joyuM hoya tema ja thAya. vAtamAM zaMkA kare te mithyA daSTi che. nimitta ane saMyogamAM huM pheraphAra karI zakuM ema je mAne che te sarvajJanA jJAnamAM zaMkA kare che ane tethI te pragaTapaNe mithyASTi, ajJAnI, mUDha che. aho ! A eka satya samajatAM jagatanAM sarva dravyo pratye keTalo udAsabhAva thaI jAya che! ochuM khAvAno bhAva kare ke vadhAre khAvAno bhAva kare paraMtu jeTalA ane je paramANuo AvavAnA teTalA ane te ja paramANuo Avaze, temAM eka paNa paramANune pheravavA jIva samartha nathI. basa! Ama jANIne to zarIranuM ane paranuM kartutva chUTIne jJAnasvabhAvanI pratIta thavI joIe. A mAnavAmAM anaMtu vIrya svatarapha kArya kare che, paranuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 11 -------- katRtva aMtarathI mAnato hoya, paramAM sukhabuddhi hoya ane kahe ke je thavAnuM hoya te thaze- e to zuSkatA che. evI A vAta nathI; jyAre anaMta paradravyothI chUTo paDIne ekalA svabhAvamAM jIva saMtoSa mAne che tyAre A vAta yathArtha bese che, AnI kabUlAtamAM to badhAya para padArthothI khasIne jJAna jJAnamAM ja rokANuM che. eTale ekalo vItarAgabhAvano puruSArtha pragaTayo che. narendra, devendra ke jinendra traNa kALa, traNa lokamAM eka paramANune pheravavA samartha nathI; AvI jene pratIta che te jJAna tarapha vaLyo che, ane tane samyagdarzana che. krame krame jJAnanI daDhatAnA jore rAga toDIne te alpa kALamAM kevaLajJAnanI prApti karavAno che. kema ke badhuM ja kramabaddha thAya che, ema nakkI karyuM hovAthI have te jJAtAbhAve jANe ja che, jJAnanI ekAgratAnI kacAzanA kAraNe vartamAna thoDuM adhUruM jANe che ane alpa rAga-dveSa paNa thAya che; paraMtu huM to jJAna ja chuM evI zraddhAnA jore puruSArthanI pUrNatA karI kevaLajJAna pAmavAno che, tethI huM to jJAtAsvarUpa che. parapadArthonI kriyA svataMtra thAya che teno huM kartA nathI paNa jANanAra ja chuM. AvI yathArtha zraddhA te ja kevaLajJAna pragaTavAno eka ja apUrva ane aphara (jarA paNa UNapa na rAkhe ane pAcho na phare tevo) upAya che. jema vastumAM thAya che tema kevaLI jANe che ane jema kevaLIe jANyuM che tema vastumAM thAya che. A rIte zeya ane jJAyakane arasaparasa meLa che. zeya jJAyaka meLa na mAne ane kartA karmano jarA paNa meLa mAne te jIva mithyASTi che. kevaLajJAnI saMpUrNa jJAyaka che, koI padArtha pratye kartutva ke rAga-dveSabhAva temane nathI. samyagdaSTi paNa evI zradhdhA che ke kevaLajJAnInI jema huM paNa jANanAra ja chuM. koI vastunuM huM kAMI karI zakato nathI. tema ja koI vastunA kAraNe mArAmAM pheraphAra thato nathI, asthiratAthI rAga thaI jAya te mAruM svarUpa nathI, A rIte zraddhA apekSAe to Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 12 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------ -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- = = = = = = = == -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- samyagdaSTi paNa jJAyaka ja che. niyama mujaba vastunI kramabaddha dazA thAya che ema jeNe mAnyuM teNe vastu svarUpa jANyuM. bhAI re! A niyatavAda nathI, paraMtu potA jJAnamAM samasta padArthonA niyatano (kramabaddha avasthAono) nirNaya karanAra A puruSArthavAda che. badhA padArthonI kamabaddha avasthA thAya che to huM tenuM zuM karuM? huM koInI avasthAnA kramane pheravavA samartha nathI, mArI avasthA kramabaddha mArA dravya svabhAvamAMthI pragaTe che. tethI huM mArA dravyasvabhAvamAM ekAgra rahIne badhAno jANanAra ja chuM AvI svabhAvadaSTi (dravyadRSTi) mAM anaMta puruSArtha Avyo che. prazna:- jo badhuM kramabaddha che ane temAM jIva koI ja pheraphAra na karI zake to pachI jIvamAM puruSArtha kyAM rahyo? uttara- badhuM kamabaddha che evA nirNayamAM ja jIvano anaMta puruSArtha samANo che, parano pheraphAra karavo te kaMI AtmAnA puruSArthanuM kArya nathI. bhagavAna jagatanuM badhuM mAtra jANe ja che. paraMtu teo paNa kaMI pheravI na zake. to tethI zuM bhagavAnano puruSArtha parimita (hadavALo) thaI gayo? nahi, nahi. bhagavAnano anaMta-aparimita puruSArtha potAnA jJAnamAM samANo che. bhagavAnano puruSArtha svamAM che, paramAM nahi. puruSArtha te jIvadravyano paryAya che. tethI tenuM kArya jIvanA ja paryAyamAM Ave, paNa jIvanA puruSArthanuM kArya paramAM na Ave. samyagdarzana ane kevaLajJAnadazA AtmAnA puruSArtha vagara thAya ema je mAne te mithyASTi che. jJAnI to kSaNe kSaNe svabhAvanI pUrNatAnA puruSArthanI bhAvanA kare che. aho ! jemane pUro jJAyakasvabhAva UghaDI gayo te kevaLajJAnI che, temanA jJAnamAM badhuM eka sAthe jaNAya che. AvI pratIti karatAM pote paNa svadaSTithI jonAra ja rahyo. jJAna sivAya paranuM kartutva ke rAgAdi e badhuM abhiprAyamAthI TaLI gayuM. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha AvI dravyadaSTinA jore jJAnanI pUrNatAnI bhAvanAthI vastusvarUpa ciMtave che. A bhAvanA nathI. kemake mithyAdaSTi jIva to pa2nuM kartRtva mAne che; kartApaNAnI mAnyatAvALo jIva jJAtApaNAnI yathArtha bhAvanA karI zake nahIM. kemake kartApaNAne ane jJAtApaNAne paraspara virodha che. 13 'sarvajJa bhagavAne potAnA kevaLajJAnamAM jema joyuM hoya temaja thAya, ApaNe temAM koI pheraphAra na karI zakIe. to pachI temAM puruSArtha raheto nathI ' Ama je mAne che te ajJAnI che huM bhAI! tuM konA jJAnathI vAta kare che? tArA jJAnathI ke bIjAnA jJAnathI ? jo tuM tArA jJAnathI ja vAta kare che to pachI je jJAne sarvajJano ane badhAM dravyonI avasthAno nirNaya karI lIdho te jJAnamAM svadravyano nirNaya na hoya e bane ja kema ? svadravyano nirNaya karanAra jJAnamAM anaMta puruSArtha che. vaLI, tArI dalIlamAM 'sarvajJa bhagavAne potAnA kevaLajJAnamAM jema joyuM hoya tema thAya' ema kahyuM che, to te mAtra vAta karavA mATe kahyuM che ke tane sarvajJanA kevaLa jJAnano nirNaya che? prathama to, jo kevaLajJAnano tane nirNaya na hoya to pahelAM te nirNaya kara, ane jo sarvajJanA nirNayapUrvaka tuM kaheto hoya to, sarvajJa bhagavAnanA kevaLajJAnano nirNaya karanAra jJAnamAM anaMta puruSArtha AvI ja jAya che. sarvajJano nirNaya ka2vAmAM jJAnanuM anaMta vIrya kAma kare che chatAM tenI nA pADIne tuM kahe che ke, 'kramabaddha paryAyamAM puruSArtha kayAM Avyo ?' to tane pUrNa kevaLajJAnanA svarUpanI ja zraddhA thaI nathI, temaja kevaLajJAnane kabUlavAno anaMta puruSArtha tArAmAM pragaTayo nathI. kevaLajJAnane kabulavAmAM anaMta puruSArthanI asti Ave che chatAM kabulato nathI to tuM mAtra vAto ja kare che paNa tane sarvajJano nirNaya thayo nathI. jo sarvajJano nirNaya hoya to puruSArthanI ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -~ bhavanI zaMkA na hoya. sAco nirNaya Ave ane puruSArtha na Ave tema bane ja nahi. anaMta padArthone jANanAra, anaMta guNothI ane paripUrNa bhavarahita evA kevaLajJAnano je jJAne nirNaya karyo te jJAne potAnA puruSArtha vaDe nirNaya karyo che ke puruSArtha vagara? jeNe bhavarahita kevaLajJAnane pratItamAM lIdhuM che teNe rAgamAM TakIne te pratIta karI nathI paNa rAgathI chUTo pADIne potAnA jJAnasvabhAvamAM TakIne bhava-rahita kevaLajJAnanI teNe pratIta karI che. je jJAne jJAnamAM TakIne bhavarahita kevaLajJAnanI pratIta karI te jJAna pote bhavarahita che ane tethI te jJAnamAM bhavanI zaMkA nathI. pahelAM kevaLajJAnanI pratIta na hatI tyAre anaMta bhavanI zaMkAmAM jhUlato ane have te pratIta thatAM anaMta bhavanI zaMkA TaLI gaI ane have ekAda bhave mokSa mATe jJAna niHzaMka thayuM, te jJAnamAM anaMta puruSArtha rahelo che. A rIte sarvajJa bhagavAne potAnA kevaLajJAnamAM jema joyuM hoya tema ja thAya' evI yathArtha zraddhAmAM to potAnA bhavarahitapaNAno nirNaya samAi jAya cheeTale ke mokSano puruSArtha temAM temAM AvI jAya che. yathArtha nirNayanuM jora mokSa pamADe che. badhAM dravyonI jema, potAnA dravyanI avasthA paNa kramabaddha ja che. jema bIjA dravyonA kramabaddha paryAya A jIvathI nathI thatA tema, A jIvano kramabaddha bIjA dravyothI thato nathI. potAnA kramabaddha paryAyanA svabhAvanI pratIta karatAM potAnA dravyasvabhAvamAM ja jovAnuM rahyuM ke aho! mArA paryAyo to mArA dravyamAMthI ja Ave che, dravyamAM rAga-dveSa nathI, koI para dravya mane rAga-dveSa karAvatuM nathI. paryAyamAM alpa rAga-dveSa che, te mArI nabaLAInuM kAraNa che. nabaLAI paNa mArA dravyamAM nathI. Ama hovAthI te jIvana para upara na jotAM potAnA svabhAvamAM ja jovAnuM rahyuM, eTale ke dravyadRSTimAM TakavAnuM rahyuM. svabhAvanA jore ja alpakALe rAga TALI te kevaLajJAna pragaTa karaze ja. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 15 = = = = == == = = - - - -- -- - - - - - - - - - - - basa! AnuM nAma kamabaddha paryAyanI zraddhA che. A jIve ja sarvazane yathArthapaNe jANyA che, ane A ja jIva svabhAvadaSTithI sAdhaka thayo che. tenuM phaLa sarvajJadazA che. dravyamAM samaye samaye je vizeSa avasthA thAya che te sAmAnyamAMthI ja Ave che. sAmAnyamAMthI vizeSa pragaTe che- emAM to kevaLajJAna bhareluM che; jaina sivAya sAmAnya vizeSanI A vAta bIje kyAMya nathI, ane samyagdaSTi sivAya bIjA te yathArthapaNe samajI zakatA nathI. "sAmAnyamAMthI vizeSa thAya che" ATalo siddhAMta nakkI karatAM to pariNamana sva tarapha DhaLI gayuM, parathI mAro paryAya nahi, nimittathI nahi, vikalpathI paNa nahi ane paryAyamAMthI paNa mAro paryAya thato nathI. Ama, badhAthI lakSa choDIne je jIva ekalA dravyamAM DhaLyo che te jIvane ema pratIti thaI che ke sAmAnyamAMthI ja vizeSa thAya che. ajJAnIne AvI svAdhInatAnI pratIti hotI nathI. - bhagavAne jema joyuM tema ja thAya ema nakkI karanAranuM vIrya paramAMthI khasIne svamAM sthaMbhI gayuM che. jJAne svamAM TakIne sarvajJanA jJAnasAmarthyano ane badhAM dravyono nirNaya karyo che. te nirNayarUpa paryAya kyAMya paramAMthI Avyo nathI, vikalpamAMthI paNa Avyo nathI, paraMtu dravyamAMthI te nirNayanI tAkAta pragaTI che eTale nirNaya karanAre dravyane pratItamAM laIne nirNaya karyo che. Avo nirNaya karanAra jIva ja sarvazano sAco bhakta che, tenuM valaNa potAnA sarvajJasvabhAva tarapha DhaLyuM che ane kyAMya aTakayA vagara alpakALamAM te saMpUrNa sarvajJa thaze. AnAthI viruddha eTale ke koI dravya anya dravyanuM kaMI karI zake ema je mAne che teNe 1potAnA AtmAne, 2-sarvajJanA jJAnane, 3-nyAyane ke 4-dravya-paryAyane kharekhara mAnyA nathI. 1. potAno AtmA parathI bhinna che chatAM te paranuM kare ema mAnyuM eTale AtmA ne pararUpe mAnyo eTale ke AtmAne mAnyo ja nahi. 2. vastunI avasthA sarvajJadave jayA pramANe thAya che tene badale huM te pheravI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 16 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA zakuM ema mAnyuM eTale teNe sarvajJanA jJAnane sAcuM na kabUlyuM. 3. vastunI ja kramabaddha avasthA thAya che, tyAM nimitta kAMI kare ke nimitta pheraphAra karI nAkhe e vAta kyAM rahI? nimitta paranuM kaMI ja karatuM nathI, chatAM mArA nimittathI paramAM koI pheraphAra thAya ema jeNe mAnyuM teNe sAcA nyAyane mAnyo nathI ane, 4-dravyano paryAya dravyamAMthI ja Ave che tene badale paramAMthI dravyano paryAya Ave che ema jeNe mAnyuM ( arthAt huM parano paryAya karuM ema mAnyuM) teNe dravya-paryAya-nA svarUpane mAnyuM nathI. A rIte eka UMdhI mAnyatAmAM anaMta asanuM sevana AvI jAya che. vastumAMthI kramabaddha paryAya Ave che, te bIjuM koI karatuM nathI, chatAM te vakhate nimitta hAjara hoya che kharuM, paraMtu nimitta dvArA koI paNa kArya thatuM nathI. nimitta madada kare ema paNa nathI ane nimittanI hAjarI na hoya ema paNa banatuM nathI. jema jJAna badhI vastune mAtra jANe che paNa koInuM kAMI karatuM nathI, tema nimitta mAtra hAjara hoya che paNa upAdAnane te kaMI asara, madada ke preraNA karatuM nathI. je samaye lakSanA puruSArtha vaDe AtmAno samyagdarzanaparyAya pragaTe te vakhate sAcAM deva-guru-zAstra nimittarUpa hoya ja che. prazna:- jIvane samyagdarzana pragaTavAnI taiyArI hoya ane sAcAM devaguru-zAstra na maLe to samyagdarzana na thAya ne? uttara:- jIvanI taiyArI hoya ane sAcA deva-guru-zAstra na hoya e vAta bane ja nahi. upAdAnakAraNa taiyAra thAya tyAre nimitta kAraNa svayaM AvI maLe che, paraMtu koI koInA kartA nathI. upAdAnanA kAraNe nimitta AvyuM nathI, tema ja nimittanA kAraNe upAdAnanuM kArya thayuM nathI. baMne svataMtrapaNe potapotAnA kAryanA kartA che. aho ! vastunI keTalI svataMtratA! samasta vastuomAM kramavartIpaNuM cAlI ja rahyuM che. eka pachI eka paryAya kaho ke kramabaddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 17 ------------------------------------- -------- paryAya kaho, je paryAya thavAno te paryAya ja thayA kare che, jJAnI jIva jJAtApaNe jANyA ja kare che; ane ajJAnI jIva kartApaNAnuM mithyA abhimAna kare che. je paranAM abhimAna kare che teno paryAya kramabaddha hINo pariName che ane je jJAtA rahe che teno jJAnaparyAya kramabaddha khIlIne kevaLajJAna thAya che. vastunA anAdi anaMta samayanA paryAyamAMthI eke paryAyano kama phare nahi. jeTalA anAdi anaMta kALanA samaya teTalA dareka vastunA paryAyo che. pahelA samayano pahelo paryAya, bIjA samayano bIja, trIjA samayano trIjo-ema jeTalA samaya teTalA paryAyo kramabaddha che. jeNe Ama svIkAryuM tenI daSTi ekeka paryAya uparathI khasIne abheda dravya upara thaI ane parathI te udAsa thaI gayo. jo koI ema kahe ke huM paryAya karI dauM, to teNe vastunA anAdi anaMtakALanA paryAyomAM pheraphAra karavAnuM mAnyuM eTale ke vastusvarUpane viparIta paNe mAnyuM, tethI mithyASTi che. vastu ane vastunA guNa to anAdi-anaMta che, anAdi, anaMta kALanA jeTalA samayo che teTalA te te samayanA paryAyo vastumAMthI kramabaddha pragaTe che. je samayano je paryAya che te ja paryAya pragaTa thAya che. ADoavaLo na thAya tema ja pahelAM-pachI na thAya. paryAyanA kramamAM pheraphAra karavA koI samartha nathI. A kramabaddha paryAyanA siddhAMtamAM to kevaLajJAna khaDuM thaI jAya che. A to daSTinA ajara pyAlA che, te pyAlA pacAvavA mATe zraddhA-jJAnamAM anaMta puruSArtha joIe. anAdi anaMta akhaDa dravyane pratItamAM le tyAre kramabaddha paryAyanI zraddhA thAya che. kemake kramabaddha paryAyanuM mULa to te ja che. jeNe kramabaddha paryAyonI zraddhA karI te anAdianaMta paryAyano jJAyaka ane caitanyanA kevaLajJAnano pratItivaMta thaI gayo. mAro paryAya mArA dravyamAMthI Ave che ema dravya tarapha DhaLatAM, sAdhakaparyAyamAM adhUrAza rahI che. to paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA --- -- -- -- -- -- have tene dravya tarapha ja jovAnuM rahyuM, ane te dravyanA ja jore purNatA thaI javAnI che. vastunuM satya svarUpa to Ama ja che. A samaye ja chUTako che ! vastunuM svAdhIna paripurNa svarUpa khyAlamAM lIdhA vagara paryAyamAM zAMti Avaze kayAthI? sukhadazA joItI hoya to e vastusvarUpa jANavuM paDaze ke jemAMthI sukhadazA pragaTI zake che. aho! mAro paryAya paNa kramabaddha ja thAya che, Ama jeNe nakkI karyuM tene potAmAM samabhAva-jJAtAbhAva thaI gayo, paryAya pheravavAnI AkuLatA na rahI, paNa je je paryAya thAya teno jJAtApaNe jANanAra rahyo. je jJAtApaNe jANanAra rahyo tene kevaLajJAna thatAM zI vAra? jene svabhAva samabhAvI jJAna nathI eTale ke potAnA dravyanI kramabaddha avasthAnI jene pratIti nathI te jIvanI rUci paramAM jAya che ane tene viSamabhAve kramabaddhapaNe vikArI paryAya thAya che. jJAtApaNAno virodha karIne je paryAya thAya che te viSamabhAve (vikArI) che ane svamAM daSTi karIne jJAtApaNe rahetAM je paryAya thAya che te samabhAve kramabaddha vizeSa zuddha thato jAya che. AmAM to badhuM potAnA paryAyamAM ja samAya che. potAno kramabaddha paryAya jo svadRSTithI kare to zudhdha thAya ane jo paradaSTithI kare to azudhdha thAya, para sAthe saMbaMdha na rahyo, paNa daSTi kaI tarapha che te upara kramabaddha paryAyano AdhAra che. koI jIva zubhabhAva karavAthI paravastu (devaguru-zAstra ke maMdira vagere) meLavI zake nahi ane azubhabhAva karavAthI koI paisA vagere paravastu meLavI zake nahi. je paravastu je kALeje kSetre AvavAnI hoya te ja vastu te kALe-te kSetre svayaM Ave che, paNa AtmAnA bhAvane kAraNe te AvatI nathI. badhI vastunA paryAya tenA kramabaddha niyama pramANe ja thAya che temAM phera paDato nathI. A samajaNamAM vastunI pratIti ane kevaLajJAna svabhAvanuM anaMta vIrya pragaTe che. A mAnatAM anaMtA paradravyonA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 19 ------- --- kartutvane chedIne ekalo jJAtA thaI gayo, AmAM to anaMtakALe kadI nahi karela evo apUrva samyagdarzanano puruSArtha che. jema AtmAmAM badhA paryAya kramabaddha ja thAya che tema jaDamAM paNa jaDanI badhI avasthA kramabaddha thAya che. karmanI je je avasthA thAya che te AtmA karato nathI paNa te te paramANuno kramabaddha paryAya che. karmanA paramANuomAM udaya, udIraNA, vagere je dasa avasthAo (karaNo) che te paramANunI kramabaddha dazA che. AtmAnA zubha pariNAmane kAraNe karmanA paramANuonI dazA pharI nathI, paNa te paramANuomAM ja te TANe te dazA thavAnI lAyakAta hatI tethI te dazA thaI che. jIvanA puruSArthane lIdhe koI karmanI kramabaddha avasthAmAM bhaMga paDI jato nathI, jIve potAnI dazAmAM puruSArtha karyo ane te vakhate karmanA paramANuonI kramabaddha dazA upazama, udIraNAdirUpa svayaM hoya che. paramANumAM tenI avasthA tenI lAyakAtathI tenA kAraNe thAya che, paNa AtmA tenuM kAMI karato nathI. prazna:- jo karma te paramANunA kramabaddha paryAya ja che to pachI jainamAM to karma sidhdhAMtanA thokabaMdha zAstro bharelAM che tenuM zuM samajavuM ? uttaraH- bhAI re! e badhAM zAstro AtmAne ja batAvanArAM che. pharmanuM jeTaluM varNana che tene AtmAnA pariNAma sAthe mAtra nimittanaimittika saMbaMdha che; AtmAnAM pariNAmo kevA kevA prakAranAM thAya che. te samajavA mATe upacArathI karmamAM bheda pADI samajAvyuM che. nimitta-naimittika saMbaMdhanuM jJAna karAvavA mATe karmanuM varNana che paNa jaDakarma sAthe AtmAne kartAkarma saMbaMdha jarA paNa nathI. prazna- baMdha, udaya, udIraNA, upazama, apakarSaNa, utkarSaNa, saMkramaNa, sattA, nidhatta ane nikAcita evA dasa prakAranA karaNa (karmanI avasthAnA prakAra) kema kahyA che? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 20 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ----- -- -- -- - - uttara- aho! emAM paNa kharekhara to caitanyanI ja oLakhANa karAvI che. karmanA je dasa prakAra pADayA che te AtmAnA pariNAmonA prakAra batAvavA mATe ja che. AtmAno puruSArtha tevA dasa prakAre thaI zake che te batAvavA mATe karmanA prakAra pADI samajAvyuM che. AtmAnA puruSArtha vakhate sAmA paramANuo tenI lAyakAta pramANe svayaM pariName che. AmAM to baMnenA nimitta-naimittaka saMbaMdhanuM jJAna karAvyuM che, paraMtu karmo AtmAnuM kaMI kare e vAta karI nathI. eka karma-paramANu paNa dravya che. temAM anAdi anaMta je paryAya thavAno che te ja samaye samaye kramabaddha thAya che, prazna- karmanI udIraNA thAya ema kahyuM che ne? uttara- udIraNAno artha evo nathI ke, pachI thavAnI avasthAne udIraNA karIne vahelI lAvyA; karmanI kamabaddha avasthA ja te prakAranI thavAnI che. jIve potAmAM puruSArtha karyo te batAvavA mATe upacArathI karmamAM udIraNA thaI " ema kahyuM che. kharekhara, karmanI avasthAno krama pharI gayo nathI, paraMtu jIve potAnA paryAyamAM te prakArano puruSArtha karyo che-tenuM jJAna karAvavA mATe ja "udIraNA" kahevAmAM AvI che. vaLI, "jIva ghaNo puruSArtha kare to ghaNAM karmo khare" ema kahevAmAM Ave che tyAM paNa kharekhara jIve karma kheravavAno puruSArtha karyo nathI, paNa potAnA svabhAvamAM rahevAno puruSArtha karyo che. jIvanA vizeSa puruSArthanuM jJAna karAvavA mATe AropathI ema bolAya che ke ghaNAkALanA karma paramANuo alpakALamAM kheravI nAkhyA. A Aropita kathanamAM sAcuM vastusvarUpa to ema che ke, jIve svabhAvamAM rahevAno puruSArtha karyo ane te vakhate je karmonI avasthA svayaM kharavArUpa hatI te karmo kharI gayAM. paramANunI avasthAnA kramamAM bhaMga paDato Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 21 --------------------------------- nathI. ghaNA kALanAM karmo kSaNamAM TALI nAMkhyAM teno artha eTalo ja samajavo ke jIve ghaNo puruSArtha potAnA paryAyamAM karyo che. chae dravyo pariNamanasvabhAvI che ane teo potAnI meLe kramabaddha paryAyamAM pariName che. chae dravyo paranI sahAya vagara svayaM pariName che. A zradhdhA karavAmAM ja anaMta puruSArtha che. puruSArtha vagarano eke paryAya thato nathI, mAtra puruSArthanuM valaNa svatarapha karavAne badale para tarapha jIva kare che te ja ajJAna che. jo svabhAvanI ruci kare to svabhAva tarapha vaLe, eTale paryAya krame krame zuddha ja thAya. A vAtanI samajaNamAM AtmAnA mokSano upAya rahelo che. mATe A vAta barAbara chaMcheDIne samajavI, jarA paNa DhAMkavI nahi. nirNayapurvaka khullI karIne jANavI joIe. parama satna DhaMkAya nahi paNa UhApoha karIne barAbara chaMcheDI-choDIne nakkI karavuM joIe. satyamAM koInI zarama hoya nahi. A to vastu svarUpa che. samyagdaSTi dharmAtmA potAnA samyajJAnathI ema jANe che ke sarvajJa bhagavAne potAnA jJAnamAM jANuM che te pramANe dareka vastu kramabaddha pariName che, mAro kevaLajJAnaparyAya paNa kramabaddhapaNe mArA svadravyamAMthI ja pragaTavAno che. AvI samyakabhAvanAthI tenuM jJAna laMbAIne svabhAvamAM ekAgra thAya che ane jJAtAzakti paryAya krame krame TaLato jAya che. koNa kahe che ke AmAM puruSArtha nathI ? AvA svabhAvamAM je niHzaMka che te samyagdaSTi che ane A svabhAvamAM kaMI paNa saMdeha vede te mithyASTi che, tene sarvajJanA jJAnanI ane potAnA jJAtAsvabhAvanI zradhdhA nathI. ahA! A samyagdaSTi jIvanI bhAvanA to juo! svabhAvathI zarU karyuM che ane svabhAvamAM ja lAvIne puruM kare che je ThekANe zarU karyuM che tyAM ne tyAM lAvI mUkayuM che. AtmAmAM svAzraye sAdhaka Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA dazA zarU karI che ane purNatA paNa svAzraye AtmAmAM ja thAya che. kevaLajJAna saMpUrNapaNe svamAM ja samAya che. sAdhaka dharmAtmA potAmAM ja samAvA mAge che, bahArathI kyAMyathI zarU karyuM nathI ane bAramAM kyAMya aTakavAnuM nathI. AtmAno mArga AtmAmAMthI nIkaLIne AtmAmAM ja samAya che. ekalA jIvanI vAta nathI paNa badhA ja padArthonI avasthA kramabaddha thAya che. ahIM mukhyapaNe jIvanI vAta samajAvI che. AtmAnI avasthA AtmAmAMthI ja kramabaddha pragaTe che ema nakkI karavAmAM anaMtu vIrya che; A nakkI karatAM, anaMtA 525dArtho sArA kharAba mAnIne pahelAM je rAga-dveSa thatA te badhA TaLI gayA. 52 nimittanuM dhaNIpaNuM mAnIne vIrya 52mAM aTakatuM te have potAnA AtmasvabhAvane jovA vaLagI gayuM, rAga-nimitta e badhAnI dRSTi gaI ane svabhAvamAM dRSTi thaI. svabhAvaSTimAM potAnA paryAyanI svAdhInatAnI kevI pratIta Ave che tenI A vAta che. svabhAvaSTi samajyAM vagaranAM vrata, tapa, bhakti, dAna ane bhaNatara e badhuMya ekaDA vagaranAM mIMDAMnI jema vRthA che, mithyAdaSTi jIvane te kAMI sAcuM hotuM nathI. aho bhagavAna ! tArI vastumAM bhagavAna jeTaluM paripurNa sAmarthya che, bhagavAnapaNuM vastumAM ja pragaTavAnuM che. AvA TANe yathArtha vastune daSTimAM na le to vastunA svarUpane jANyA vagara janma-maraNanA aMta nathI. vastu jANatAM anaMta saMsAra TaLI jAya che. vastumAM saMsAra nathI. vastunI pratIta thatAM mokSaparyAyanI taiyArInA bhaNakArA vAge che, bhagavAna! tArA svabhAvanI vAta che, hA to lAva! tArA svabhAvanA hakAramAMthI svabhAvadazAnI asti Avaze. svabhAva sAmarthyanI nA na pADa. 'sava prAr asara A vuA he' tArA dravyamAM daSTi karIne jo. dravyamAMthI sAdi-anaMta mokSadazA pragaTe che. te dravyanI pratItanA jore mokSadazA pragaTI jAya che. / / 321-322 / / Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 23 -------------- - - - - - -- jIva, pudgala, dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAza ane kALa e chae dravyomAM kramabaddha paryAya che. jIva jo potAnA kramabaddha paryAyanI zradhdhA kare to teno kramabaddha mokSaparyAya thayA vinA rahe nahi kemake kramabaddhanI zradhdhAnuM vajana svamAM Ave che, je vastumAMthI potAnI avasthA Ave che te vastu upara daSTi mUkavAthI mokSa thAya che. para dravya mArI avasthA karI dize evI daSTi tUTI javAthI ane svadravyamAM daSTi mUkavAthI roganI utpatti thatI nathI. eTale ke vastunI kamabaddha avasthA thAya che evI daSTi thatAM pote jJAtA-draSTA thaI jAya che, ane jJAtA-draSTAnA jora vaDe asthiratA toDIne saMpurNa sthira thaI alpakALe mukti pAme che. AmAM anaMta puruSArtha Avyo che. puruSArtha vaDe svarUpanI daSTi karavAthI ane te daSTinA jore svarUpamAM ramaNatA karavAthI caitanyamAM zudhdha kramabaddha paryAya thAya che. caitanyano zudhdha kamabaddha paryAya prayatna vinA thato nathI. mokSamArga nI zarUAtathI mokSanI pUrNatA sudhI badheya samyak puruSArtha ane jJAnanuM ja kArya che. bahAranI cIjanuM je thavAnuM hoya te thAya ema kramabaddhapaNuM kharekhara nakkI kyAre karyuM kahevAya ke, bahAranI cIjathI udAsa thaIne badhAno jJAtA rahI jAya to tene kramabaddhano nirNaya sAco che. je jIva potAne paranA kartA mAne ane parathI potAne sukha-duHkha thAya ema mAne che tene kramabaddha paryAyanI jarA paNa pratIta nathI. huM dravya chuM ane mArA anaMta guNo che; te guNo palaTIne samaye samaye eka pachI eka avasthA thAya che, te ADIavaLI thatI nathI tema ja ekasAthe be bhegI thatI nathI ane koI samaya avasthA vagarano-khAlI jato nathI. kevaLajJAna ane mokSadazA paNa mArA guNamAMthI ja kramabaddha pragaTe che. AvI rIte kramabaddha paryAyanI zradhdhA thatAM potAno paryAya UghaDavA mATe koI para upara lakSa raheze nahi, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -- -- -- -- -- ane tethI koI upara rAga-dveSa karavAnuM kAraNa nahi rahe. eTale zuM thayuM? ke badhA para uparanuM lakSa chUTIne potAmAM jovA mATe vaLyo. have potAmAM paNa "mAro purNa zudhdha paryAya kyAre UghaDaze" evo AkULatAno vikalpa raheze nahi. kemake traNe kALanA kramabaddhaparyAyathI bhareluM dravya tenI pratItamAM AvI gayuM che. tethI kramabaddha paryAyanI je zradhdhA kare te jIva to najIka muktigAmI ja hoya. kramabaddha paryAyanI zradhdhA thatAM paradravyanI avasthA game tevI thAya temAM "A Ama kema thayuM? Ama thayuM hota to mane ThIka paData," e vagere vicAro (rAgadveSa) thAya ja nahi. kemake kramabaddha paryAya nakkI karanArane zradhdhA che ke A dravyanI A vakhate AvI ja avasthA thavAnI hatI, te ja pramANe thaI che. to pachI te temAM rAga ke dveSa kema kare? mAtra je vakhate je vastunI je avasthA thatI jAya tenuM jJAna ja kare. basa! jJAtA thaI gayo; jJAtApaNe rahIne alpakALamAM kevaLajJAna pAmI mukti pAmaze. A kramabaddha paryAyanI zradhdhA nuM phaLa! kramabaddha avasthAno nirNaya te ja jJAyakasvabhAvano arthAt vItarAga svabhAvano nirNaya che ane te nirNaya anaMta puruSArthathI thaI zake che. puruSArthane svIkAryA vagara mokSa taraphano kramabaddha paryAya thato nathI. jenA jJAnamAM puruSArthano svIkAra nathI te potAnA puruSArthane upADato nathI ane tethI puruSArtha vagara tene samyagdarzana ane kevaLajJAna thatuM nathI. puruSArtha nahi svIkAranArano kramabaddha paryAya nirmaLa nahi svIkAranAra anaMta saMsArI che ane puruSArtha svIkAranAra najIka muktigAmI che, kramabaddha avasthAno nirNaya karyo ke puruSArthavAda kaho te A ja che. prazna- jo kramabaddha paryAya jyAre je thavAno hoya te ja thAya che to pachI vikArIbhAva paNa thavAnA hoya tyAre ja thayA che ne? Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 25 ---------- - -- uttara:- are bhAI, tAro prazna to UMdhethI UpaDyo che. "vikArI paryAya thavAno hato tyAre thayo.' Ama, jeNe potAnA jJAnamAM pratIta karI che tenI ruci kyAM aTakI che? vikArane jANanAra jJAnanI ruci che ke vikArI ruci che? vikArane yathArthapaNe jANavAnuM kAma karanAra vIrya to potAnA jJAnanuM che ane te jJAnanuM vIrya vikArathI khasIne svabhAvanA jJAnamAM aTakayuM che. svabhAvanA jJAnamAM aTakeluM vIrya vikAranI ke paranI rucimAM aTake ja nahi, paNa svabhAvanA jore vikArano alpakALamAM kSaya kare. jene vikAranI rUci che tenI dRSTinuM jora (vIryanuM vajana ) vikAra tarapha jAya che. "thavAno hoya te ja paryAya kramabaddha thAya che. Ama, konuM vIrya kabUla kare che? A kabUlanAranA vIryamAM paramAM sukhabuddhi na hoya, paNa svabhAvamAM ja saMtoSa hoya. jema moTA puruSanA ghare lagnaprasaMga hoya ane mAMDave sAgamaTe notare badhAne AmaMtraNa karIne hurakhathI badAma pistAMnA mesuba jamADe tema ahIM sarvajJadevanA gharanAM sAgamaTe notarAM che, "muktinA mAMDave badhAne AmaMtraNa che, AkhA jagatane AmaMtraNa che. mukti maMDapanA harakha jamaNamAM sarvajJa bhagavAne divyadhvanimAM pIraselAM nyAyomAMthI UMcI-UMcI jAtanA nyAyo pIrasAya che ke je pacAvatAM AtmA puSTa thAya. tAre sarvajJa bhagavAna thavuM hoya to te paNa A vAta mAna. jeNe A vAta mAnI tenI mukti ja che. lyo! A "muktinA mAMDavA" pachI trIjA divasanAM harakha jamaNa ! ( suvarNapurImAM "bhagavAnazrIkuMdakuMdapravacanamaMDapa" nuM khAtamuhUrta-arthAt muktinA mAMDavA" mAgasara suda 10 nA roja thayela tyArathI trIjA divasanuM A vyAkhyAna hovAthI ahIM "trIjA divasanAM harakha jamaNa" kahela che.) have, gAthA-3ra1-322 mAM je vastusvarUpa batAvyuM tenI vizeSa daDhatA mATe 3ra3 mI gAthA kahe che - je jIva purve gAthA-3ra1-3rara mAM kahelA vastusvarUpane jANe che te to samyagdaSTi che ane je temAM saMzaya kare che te mithyAdaSTi che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 26 bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------- --------- evaM jo Nizcayado jANadi davvANi dvvpj'jaae| so sAdiTTI suddho jo saMkadi so hu kuddittttii|| 323 / / artha A pramANe nizcayathI sarva dravyo (jIva, pudgala, dharma, adharma, AkAza ane kALa) tema ja te dravyanA sarva paryAyone sarvajJanA Agama anusAra jANe che- zradhdhA kare che te zudhdha samyagdaSTi che, ane je AvuM zradhdhAne na kare-zaMkA saMdeha kare te sarvajJanA AgamathI pratikULa chepragaTapaNe mithyAdaSTi che. | sarvajJadave kevaLajJAna vaDe jANIne AgamamAM kahelAM dravyo ane tenA anAdi-anaMtakALanA badhA paryAyo jenA jJAnamAM ane pratItamAM besI gayA te "saddivI suddho" eTale zudhdha samyagdaSTi che. mULa pAThamAM "so sadi: zuddha' ema kahIne jora mUkayuM che. pahelI vAta astithI karI, pachI nAstithI kahe che ke "saMdri so huM vigi' je temAM zaMkA kare che te pragaTapaNe mithyASTi sarvajJano verI che. svAmIkArtikeyAcArya deve A 3ra1-322-323 gAthAmAM gUDha rahasya saMkelI dIdhuM che. samyagdaSTi jIva barAbara jANe che ke trikALI badhAya padArthonI avasthA kramabaddha che. , sarvajJadave ane samyagdaSTimAM eTalo phera che ke sarvazadeva badhAM dravyonA kramabaddha padArthone pratyakSa jJAnathI jANe che; ane samyagdaSTi dharmAtmA badhAM dravyonA kramabaddha paryAyone AgamapramANathI pratItamAM lya che eTale parokSa jJAnathI nakkI kare che; sarvajJane vartamAna rAga-dveSa sarvaNA TaLI gayA che, samyagdaSTine paNa abhiprAyamAM rAga-dveSa sarvathA TaLI gayA che. sarvajJa bhagavAna kevaLa jJAnathI traNa kALane jANe che, samyagdaSTi jIva jo ke kevaLajJAna vaDe nathI jANato nathI jANato to paNa ni:zaMka che. paryAya dareka vastuno jema dharma che. vastu svataMtrapaNe potAnA paryAyarUpa thAya che. je vakhate je paryAya thAya tene pAtra jANavAnuM ja jJAnanuM kartavya che. jANatAM "A paryAya Ama kema thayo" ema zaMkA karanArane vastunA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha ----------- - - - ------- svataMtra "paryAya-dharmanI ane jJAnanA kAryanI khabara nathI. jJAnanuM kArya mAtra jANavAnuM che, jANavAmAM "Ama kema" e zaMkA kyAM che? "Ama kema? evI zaMkA karavAnuM svarUpa jJAnanuM nathI, paNa "je paryAya thAya che te vastunA dharma pramANe ja thAya che mATe jema thAya tema tene jANavAno jJAnano svabhAva che. A rIte jJAnasvabhAvano nirNaya karIne jJAnI to ni:zaMkapaNe badhAne jANyA ja kare che. AvA jJAnanA jAre kevaLajJAna ane potAnA paryAya vaccenA aMtarane toDIne purNa kevaLajJAna te alpakALamAM pragaTa karaze. je jIva vastunA kramabaddha svataMtra paryAyane nathI mAnato ane "paranuM huM pheravuM ke para mane rAgadveSa karAve" ema mAne che tene sarvajJanA jJAnanI zradhdhA nathI tema ja te sarvajJanA AgamathI pratikUla, pragaTapaNe mithyASTi che. sarvajJanA jJAnamAM je jaNAyuM temAM huM pheraphAra karI dauM ema jeNe mAnyuM teNe sarvajJanA jJAnane mAnyuM nathI. sarvajJanuM jJAna ane temanI zrImukhavANInA nyAyone je nathI mAnato te pragaTapaNe mithyAdaSTi che. sarvajJadeva traNa kALa, traNa lokanAM badhAM dravyonA paryAyane jANe che ane badhI vastunA paryAya pragaTapaNe tenAthI virudhdha (sarvajJanA jJAnathI ane vastunA svarUpathI virudhdha ) je mAne che te sarvajJano ane potAnA AtmAno virodhI pragaTapaNe mithyAdaSTi che. bhale, paryAya kramabaddha thAya che paNa puruSArtha vagara paryAya thato nathI. je taraphano puruSArtha kare te taraphano kramabaddha paryAya thAya. koI pUche ke AmAM to niyata AvyuM ne? to uttara:- bhAI ! traNe kALanA niyata paryAyano nirNaya karanAra koNa che? jeNe traNe kALanA paryAya nakkI karyA teNe dravya ja nakkI karyuM che. para lakSe svanuM niyata mAne to to ekAMtavAdI vAtoDiyo che ane potAnA svabhAvanA lakSa svabhAvamAM pote bhaLInesvabhAvanI ekatA karIne, rAga TALIne je jJAyaka thaI gayo che tene to potAnA svabhAvanA puruSArthamAM niyata Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -- -- -- -- -- -- --- samAI jAya che. svabhAvano puruSArtha che tyAM niyamathI mokSa che eTale puruSArthamAM ja niyata AvI jAya che, jyAM puruSArtha nathI tyAM mokSaparyAyanuM niyata paNa nathI. aho ! mahAna saMta munizvaroe jaMgalamAM rahIne AtmasvabhAvanAM amRta vahetAM mUkyAM che. AcArya devo dharmanA sthaMbha che, AbhanA thobha jevA AcAryadavoe pavitra dharmane Teko ApIne TakAvI rAkhyo che. ekeka AcAryabhagavaMtoe gajaba kAma karyuM che. sAdhakadazAmAM svarUpanI zAMti vedaMtAM pariSahone jItIne parama satyane jIvaMta rAkhyuM che. AcAryadavanA kathanamAM kevaLajJAnanA bhaNakArA vAgI gayA che. AvAM mahAna zAstronI racanA karIne AcAryoe ghaNA ghaNA jIvo para apAra upakAra karyo che. racanA to juo ! pade pade keTaluM gaMbhIra rahasya che.! A to satyanI jAherAta che. AnA saMskAra apurva cIja che, ane A samajaNa to muktine varavAnAM zrIphaLa che. A samaje teno mokSa ja che. prazna- thavAnuM hoya te thAya che- ema mAnavAmAM anekAnta svarUpa kyAM AvyuM? uttara thavAnuM hoya tema thAya che eTale paranuM parathI thAya che ane mAruM mArAthI thAya che ema jANIne parathI khasIne potA tarapha vaLyo teNe svabhAvanA lakSa mAnyuM che, tenI mAnyatAmAM anekAnta svarUpa che, "mAro paryAya mArA dravyamAMthI kramabaddha Ave che, mAro paryAya paramAMthI Avato nathI" Ama, anekAMta che tathA "parano paryAya paranA dravyamAMthI kramabaddha je thavAno hoya te thAya che, huM teno paryAya paranA dravyamAMthI kramabaddha je thavAno hoya te thAya che, huM teno paryAya karato nathI." Ama, anekAMta che; thavAnuM hoya te ja thAya" ema jANIne potAnA dravya tarapha DhaLavuM joIe, paraMtu "thavAnuM hoya te thAya" ema jANIne potAnA dravya tarapha DhaLavuM joIe, paraMtu "thavAnuM hoya te thAya " ema je ekalA parathI mAne che, paraMtu svadravyano paryAya kyAMthI Ave che tenI pratIta karato nathI eTale ke paralakSa choDI svalakSa karato nathI te ekAMtavAdI che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 29 - - -- -- -- -- ---- prazna- bhagavAne to mokSamArganA pAMca samavAya kahyA che, ane tame to eka puruSArtha-puruSArtha ja karo cho, to pachI temAM bIjA cAra samavAyo kaI rIte Ave che? uttara- jyAM jIva sAco puruSArtha kare che tyAM svayaM bIjA cAre samavAya hoya ja che. pAMca samavAyanuM saMkSipta svarUpa nIce pramANe samajavuM. 1-paranuM huM kAMI karanAra nathI, huM to jJAyaka chuM. mAro paryAya mArA dravyamAMthI Ave che. Ama, svabhAvadaSTi karIne paranI daSTi toDI te puruSArtha. ra-svabhAvadaSTino puruSArtha karatAM je nirmaLa dazA pragaTI, te dazA svabhAvamAM hatI te ja pragaTI che, eTale je zuddhatA pragaTI te svabhAva. 3-svabhAvadaSTinA puruSArtha vaDe svabhAvamAMthI je kramabaddha paryAya te samaye pragaTavAno hato te ja zuddha paryAya te samaye pragaTayo te niyata. svabhAvanI daSTinA jore svabhAvamAM je paryAya pragaTavAnI tAkAta hatI te ja paryAya pragaTayo che. basa! svabhAvamAMthI je samaye je dazA pragaTI teja paryAya tenuM niyata che. puruSArtha karanAra jIvane svabhAvamAM je niyata che te ja pragaTe che paNa bahArathI AvatuM nathI. 4-svadaSTinA puruSArtha vakhate je dazA pragaTI te ja te vakhatano svakALa che. pahelAM para tarapha DhaLato tene badale svamAM DhaLyo te ja svakALa che. pa-svabhAvadaSTithI jyAre A cAra samavAya pragaTayA tyAre nimittarUpa karmo tenI potAnI lAyakAtathI svayaM khasI gayAM che, te "karma' che. AmAM puruSArtha, svabhAva, niyata ane kALa e cAra samavAya atirUpa che arthAt te cAre upAdAnanA paryAyamAM lAgu paDe che ane pAMcamuM samavAya nAsirUpa che te nimittamAM lAgu paDe che. athavA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA jo pAMcamuM samavAya AtmAmAM lAguM paDavuM hoya to te A pramANe che-52 valaNathI khasIne svabhAva tarapha vaLatAM prathamanA cAranuM astirUpe ane karmanuM nAstirUpe ema AtmAmAM pAMce samavAyanuM pariNamana thaI gayuM che eTale svanA puruSArthamAM pAMce samavAya potAnA paryAyamAM samAI jAya che. pahelA cAra astithI ane pAMcamuM nAstithI potAmAM che. jyAre samyaka puruSArtha jIve na karyo tyAre vikArI bhAva mATe karma nimitta kahevANuM ane jyAre samyaka puruSArtha karyo tyAre karmano abhAva nimitta kahevANo che. jIva potAmAM puruSArtha vaDe cAra samavAya pragaTa kare ane sAme karmanI dazA pharavAnI na hoya ema bane ja nahi. jIva svalakSa karIne cA2 samavAyarUpe pariNamyo ane karma tarapha lakSa karIne na pariNamyo (arthAt udayamAM na joDANo) tyAre karmanI avasthAne nirjarA kahevANI. jIva svasanmukha pariNamyo tyAre bhale karma udayamAM hoya paNa jIvanA te vakhatanA pariNamanamAM karmanA nimittanI nAsti che. pote svamAM bhaLyo ane karma tarapha na bhaLyo te ja karmanI nAsti arthAt udayano abhAva che. AtmAmAM eka samayanI svasanmukha dazAmAM pAMce samavAya AvI jAya che. jIva jyAre puruSArtha kare tyAre tene pAMca samavAya eka ja samaye hoya che. svanI pratItamAM paranI pratIta AvI ja jAya che. AvI kramabaddha vastusvarUpanI pratItamAM kevaLajJAnano puruSArtha AvI gayo che. prazna:- jIva kevaLajJAna pragaTAvavAno puruSArtha kare paNa te vakhate karmanI kramabaddha avasthA lAMbo kALa rahevAnI hoya to jIvane kevaLajJAna zI rIte thAya? uttara:- vAha tArI zaMkA! tane tArA puruSArthano ja bharoso nathI. tethI tArI dRSTi karma tarapha laMbANI che. 'sUrya Ugaze ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates puruSArtha 31 -------- aMdhAruM nahi TaLe to? evI zaMkA, kare te mUrkha che. tevI rIte "huM puruSArtha karuM ane karmanI sthiti lAMbo kALa rahevAnI hoya to? AvI zaMkA jene paDa tene puruSArthanI pratIta nathI, te mithyA daSTi che. karmano kramabaddha paryAya evo ja che ke jIva puruSArtha kare tyAre te svayaM TaLI ja jAya. "karma lAMbo kALa rahevAnAM hoya to? "e daSTi to yaramAM laMbANI, ane tema zaMkA karanAre potAnA puruSArthane parAdhIna mAnyo che. tane tArA AtmAnA puruSArthathI pratIta che ke nahi? huM mArA svabhAvanA puruSArthanI kevaLajJAna pragaTa karuM chuM, ane huM mArI kevaLajJAnadazA pragaTa karuM tyAre ghAtakarmo hoya ja nahi, evo niyama che. jene upAdAnanI zradhdhA hoya tene nimittanI zaMkA hoya ja nahi. nimittanI zaMkAmAM je rokANo che teNe upAdAnano puruSArtha ja karyo nathI. upAdAna te nizcaya che ane nimitta te vyavahAra che. nizcayanaya AkhA dravyane lakSamAM le che. AkhA dravyanI zraddhAmAM kevaLajJAnathI UNapano svIkAra ja kyAM che? kramabaddha paryAyanI zradhdhAmAM kevaLajJAnathI UNI dazAnI pratIta ja nathI. mATe kramabaddha paryAyanI zradhdhAmAM kevaLajJAna ja che. kevaLajJAnI nizcayathI to saMpurNa AtmajJa ja che, vyavahArathI sarvajJa che. saMpurNa AtmajJa che to teo sarvajJa kahevAya che. AtmajJatA vagara sarvajJatA hoI zake nahi. have, sarvajJa to badhI ja vastunA paryAyo kramane jANe che. tethI nIcalI dazAmAM paNa je "badhI vastunA kramabaddha paryAya che" ema pratItamAM le che te jIva sarvajJatAne svIkAra che, ane je sarvazatA svIkAre che te AtmajJa ja che. kemake sarvajJatA kadI paNa AtmajJatA vagara hotI nathI. je jIva vastunA saMpUrNa kramabaddha Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA paryAyano nathI mAnato te sarvajJatAne mAnato nathI, ane je sarvajJatA ne mAnato nathI te AtmajJa hoI zake nahi. AtmAnA saMpurNa jJAnasAmarthyamAM badhI vastuonA traNe kALanA paryAyo jema thavAnA che tema jaNAya che ane jema jaNAya che te ja pramANe thAya che-AvI jeNe pratIta karI teNe kramabaddha paryAyanI ane sarvazanA sAmarthyanI pratIta thaI ane te AtmajJa thayo; AtmajJa jIva sarvajJa thAya ja vastumAM dareka guNano paryAya pravAhabaddha cAlI ja rahyo che. eka tarapha sarvajJanuM kevaLajJAna pariNamI rahyuM che, bIjI tarapha jagatanA sarva dravyonA paryAya potapotAmAM kramabaddha pariNamI rahyAM che. aho ! AmAM ekabIjAnuM zuM karI zake? badhAM dravyo potapotAmAM ja pariNamI rahyA che, basa! A pratIta karatAM jJAna juduM ja rahI gayuM, badhAmAM thI rAga-dveSa UDI gayo ane ekaluM jJAna rahI gayuM, A ja kevaLajJAna ! paramArthathI nimitta vagara kArya thAya che, vikArapaNe ke zudhdhatApaNe jIva pote ja svaparyAyamAM pariName che ane te pariNamanamAM nimittanI to nAsti che. karma ane AtmAnuM bheguM pariNamana thaIne vikAra thato nathI. eka vastunA pariNamana vakhate paravastunI hAjarI hoya tethI zuM? paravastunuM ane svavastunuM pariNamana to tadana juduM ja che, tethI jIvano paryAya nimitta vagara potAthI ja thAya che, nimitta kAMI jIvanA rAgadveSAdi paryAyamAM pesI jatuM nathI. mATe nimitta vagara ja thAya che. nimittanI hAjarI hoya che te to jJAna karavA mATe che; jJAnasAmarthya hovAthI jIva nimittane jANe che kharo, paraMtu nimittanA kAraNe upAdAnamAM kaMI paNa thatuM nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates AtmasvarUpanI sAcI samajaNa sulabha che potAnuM AtmasvarUpa samajavuM sugama che. anAdithI svarUpanA anabhyAsane kAraNe agharuM lAge che, paraMtu jo yathArtha ruci karIne samajavA mAge to potAnuM svarUpa samajavuM saheluM che. baMgalo karavo hoya to game tevo hoziyAra kArIgara hoya to paNa be ghaDImAM na thaI zake, paNa jo AtmasvarUpanI oLakhANa karavA mAge to te be ghaDImAM paNa thaI zake che. ATha varSano bALaka maNako na upADI zake paraMtu sAcI samajaNa dvArA AtmAnuM bhAna karI kevaLajJAna pAmI zake. AtmA paradravyamAM koI ja pheraphAra na karI zake paNa svadravyamAM to puruSArtha dvArA samasta ajJAnano nAza karI samyajJAna pragaTAvI kevaLajJAna prApta karI zake che. svayaM puruSArtha karavA AtmA paripUrNa svataMtra che, paNa paramAM kaMI karavA mATe AtmAmAM kiMcit sAmarthya nathI. AtmAmAM teo behada svAdhIna puruSArtha che ke jo te UMdho paDe to be ghaDImAM sAtamI narake jAya ane savaLo paDe to be ghaDImAM kevaLajJAna laI siddha thAya. paramAgama zrI samayasArajImAM kahyuM che ke "jo A AtmA be ghaDI pudgala dravyathI bhinna potAnA zuddha svarUpano anubhava kare (temAM lIna thAya ), pariSahuM AvyuM paNa Dage nahi, to ghAtI karmano nAza karI, kevaLajJAna utpanna karI, mokSane prApta thAya. AtmAnubhavanuM evuM mahAbhya che to mithyAtvano nAza karI samyagdarzananI prApti thavI to sulabha che; mATe zrI guruoe e ja upadeza pradhAnatAthI karyo che." (gujarAtI samayasAra pAnuM para ). zrI samayasAra pravacanomAM AtmAnI samajaNa karavAnI preraNA vAraMvAra karI che Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------ (1) caitanyanI vilAsarUpa mojane jarIka chUTo paDIne jo. te mojane aMdaramAM dekhatAM zarIrAdinA mohane tuM tarata ja choDI zakaze. "jJAtiM' eTale jhaTa daIne choDI zakIza. A vAta sahelI che. kemake tArA svabhAvanI che. (pustaka 3 pAnuM 16) (2) sAtamI narakanI anaMtI vedanAmAM paDelA paNa AtmAno anubhava pAmyA che, to sAtamI naraka jeTalI pIDA to ahIM nathI ne? manuSyapaNuM pAmIne rodaNAM zuM royA kare che? have satsamAgame AtmAnI pichANa karI AtmAnuMbhava kara. (pA. 17) A rIte samayasAra-pravacanomAM vAraMvAra-hajAro vAra AtmAnubhava karavAnI preraNA karI che, jaina zAstranuM dhyabiMdu ja AtmasvarUpanI samajaNa karAvavI te che. "anubhava prakAza' graMthamAM AtmAnubhavanI preraNA karatAM kahe che ke koI ema jANe ke "AjanA samayamAM svarUpa kaThaNa che." te svarUpanI cAha maTADanAra bahirAtmA che. jyAre navaro hoya tyAre vikathA kare che, tyAre svarUpanuM pariNAma kare to koNa roke che? parapariNAma sugama, nija pariNAma viSama batAve che! dekho acarajanI vAta ! pote dekhyA che--jANe che chatAM dekho na jAya, jANyo na jAya ema kahetAM lAja paNa AvatI nathI? jenA jaza bhavyajIvo gAya che, jeno apAra mahimA jANe mahAbhavabhAra maTe evo A samayasAra (AtmasvarUpa) avikAra jANI levo. (juo anubhavaprakAza pAnuM pa6-57). A jIva anAdithI ajJAnane lIdhe paradravyane potAnuM karavA mathe che ane zarIrAdine potAnuM karIne rAkhavA mAge che, paraMtu pAradravyane pariNamana jIvane AdhIna nathI; tethI anAdithI jIvanI mahenata (ajJAnabhAva ) nA phaLamAM eka paramANu paNa jIvano thayo nathI. anAdithI dehadRSTipUrvaka zarIrane potAnuM mAnyuM che paNa hajI sudhI eka paNa rajakaNa jIvano thayo nathI ane kadI thavAno paNa nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates AtmasvarUpanA sAcI samajaNa sulabha che 3pa ---- --- baMne dravya trikALa judAM ja che. jIva ja potAnA svarUpanI sAcI samajaNa karavA mAge to te sugama che ane je potAnA svarUpane samajavA mAge te puruSArtha dvArA alpakALamAM samajI zake che. jIva potAnuM svarUpa jyAre samajavA mAge tyAre samajI zake che. svarUpa samajavAmAM anaMtakALa lAgato nathI. tethI samajaNa sulabha che. "svarUpano anubhava kaThaNa che" ema mAnanAra bahirAtmA che. potAnuM caitanya svarUpa zudhdha che, puNyapApa rahita che-teno anubhava kaThaNa che ema vRttimAM lIdhuM tyAM zudhdha-svarUpamAM DhaLavAno nakAra Avyo ane baMdhana tarapha DhaLavAnuM jora AvyuM. are bhAI ! potAnA AtmAnuM svarUpa te kaThaNa hoya !!! jyAre navarAza maLe tyAre paranI vAta hoMzathI kare che paNa te vakhate svabhAvanI vAta kare to koNe roke che? potAne potAnA svarUpanI ruci nathI ane janma maraNano bhaya nathI tethI potAnA svarUpa tarapha DhaLavAnA prayatnane zalya mArIne svarUpane ja kaThaNa mAne che. jeNe potAnA svabhAvanI samajaNa ane anubhavane kaThaNa mAnIne te taraphano utsAha choDI dIdho che ane zubha azubha bhAvano utsAha Ave che, teNe vikArane sahelo mAnyo che te svabhAvano anAdara karanAra mithyAdaSTi ja che. potAnA svabhAvanI ruci chUTa nayA vagara ane vikAranI ruci thayA vagara "svabhAva kaThaNa ane vikAra sahelo" ema aMtarathI manAya ja nahi. aMtarathI eTale ke rucithI, hoMzathI, bodhidurlabhabhAvanA bhAvamAM dharmanI durlabhatA vicAre, tyAM svarUpanI aruci nathI paNa dharma pratyenI potAnI ruci ane puruSArthane vadhAravA mATe te bhAvanA kare che. dharma atyaMta durlabha che" ema dharmano prayatna choDI devA mATe kahyuM nathI. paraMtu durlabha che mATe te taraphanA puruSArthamAM vizeSa jAgRti rAkhavA mATe te kathana che. je kharekhara svabhAvane kaThaNa mAnIne svabhAvano puruSArtha choDe che te svabhAvano anAdara karanAra ane vikArano Adara kasAra mithyAdaSTi che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA koI ema kahe ke bAhya saMyogo svarUpa sAdhavAmAM naDe che. to te paNa mithyAdaSTi che. svarUpanuM sAdhana potAne karavuM nathI tethI biharadaSTi vaDe bahAranA doSa kADhe che. paraMtu koI bAhya saMyogo svarUpa sAdhavAmAM rokatA nathI. bharata cakravartI vagerene to ghaNo bAhya saMyoga hato chatAM teone svabhAvasAdhana nitya vartatuM hatuM. atyAre to teTalo saMyoga koIne che nahi. jenI ruci-vRtti bahAramAM ja dhoLAyA kare che te ja jIva svarUpa kaThaNa mAne che, paNa jo AtmAnI ruci karIne pote svarUpa samajavA mAge to svarUpa avazya samajAya tevuM che. samajavuM te to AtmAno svabhAva che; jaDane kaMI ja na samajAya; paraMtu caitanyane to badhuM ja samajAya, evo teno svabhAva che. potAnuM svarUpa samajavuM te potAno svabhAva ja che ane tethI te jarUra thaI zake che. vaLI, koI bahiradaSTi ema kahe che ke, pratikULa saMyogo svarUpa samajavAmAM naDe che. tenI vAta paNa juThThI che. koI saMyogo AtmAne pratikULa che ja nahi. are bhAI! svarUpanI UMdhI samajaNa karIne UMdhA bhAva karI rahyo cho te bhAvamAM tane pratikULa saMyogo nathI naDatA ane svarUpanI samajaNanA savaLA bhAva karavAmAM tane pratikULa saMyogo naDe che? vAha! potAne je karavuM nathI temAM saMyogono vAMka kADhe che; ane potAne je ruce che te kare che, temAM to saMyogonI pratikULatAne saMbhArato nathI. AtmAnI ruci karavAmAM saMyoga naDe ane saMsAranI ruce karavAmAM sayoga na naDe-e vAta kyAMnI? sAtamI narakamAM anaMta pratikULatAnA gaMja bAhyamAM hovA chatAM tyAMnA jIva paNa svarUpanI ruci karIne dharma pAmI zake che. ahIM to tenA anaMtamA bhAge pratikULatA paNa nathI. paraMtu potAne AtmAnI darakAra nathI tethI saMyogano doSa kADhe che. jo pote samajavA mAge to game tyAre samajI zakAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 37 ---------- -- -- para vastuono saMyoga viyoga thavo te to pUrvanAM puNya pApa anusAra che. teno kartA AtmA nathI, paNa saMyoganI ane vikAranI cino nAza karIne potAnA svabhAvamAM vaLavuM te to potAnA puruSArthane AdhIna che. potAne puruSArtha karavAmAM koI nimitta ke saMyoga naDatA nathI. pote sat samajavAnI ruci kare tyAre sane anukULa nimitta svayaM hoya ja che. sAcI samajaNa karavAnI rucinA abhAve ja jIva anAdithI potAnuM svarUpa samajyo nathI. mATe AtmasvarUpa samajavAnI ruci karo ane jJAna karo. upAdAna-nimittanI svataMtratA | pUjya zrI kAnajI svAmInuM vyAkhyAna-hi. zrAvaNa vadi 1, vIra savaMta 2473 1. upAdAna-nimitta. upAdAna kone kahevuM? ane nimitta kone kahevuM? AtmAnI trikALI zaktine upAdAna kahevAya che tema ja paryAyanI vartamAna zaktine paNa upAdAna kahevAya che. je avasthAmAM kArya thAya che te samayanI te avasthA pote ja upAdAna kAraNa che ane te vakhate tene anukULa paradravya nimitta che. nimittane lIdhe upAdAnamAM kAMI thatuM nathI. A upAdAna-nimitta saMbaMdhI cAlatI aneka prakAranI mithyA mAnyatA dUra thaI jAya te mATe A upAdAna-nimittano siddhAMta aneka daSTAMto sahita samajAvavAmAM Ave che. 2. gurunA nimittathI jJAna thatuM nathI. AtmAmAM je jJAna thAya che te jJAna AtmAnA paryAyanI zaktithI thAya che ke zAstranA nimittathI thAya che? AtmAnA paryAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 27. bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA - - -- - - -- - - -- lAyakAtathI ja jJAna thAya che, nimittathI jJAna thatuM nathI. je vakhate AtmAnA paryAyamAM puruSArtha dvArA samyajJAna pragaTa karavAnI lAyakAta hoya ane AtmA samyajJAna pragaTa kare te vakhate gurune nimitta kahevAya che, paNa gurunA nimittathI jJAna thayuM nathI. jyAre jIvamAM prathama samyajJAnano puruSArtha hoya tyAre gurunI vANImAM jogavAI hoya ja. paNa jyAM sudhI te vANI upara jIvanuM lakSa che tyAM sudhI rAga che, ane jyAre vANInuM lakSa choDIne svabhAvano nirNaya kare che tyAre te nirNayamAM gurune nimitta kahevAya che. ane jIvane gurunA bahumAnano vikalpa UThe tyAre te ema paNa kahe ke, mane guruthI jJAna thayuM. 3. "guruthI jJAna thayuM" ema kahevuM te kapaTa nathI, paNa vyavahAra che. prazna:- jJAna to potAthI ja thayuM che, guruthI thayuM nathI ema jANe che. chatAM guruthI jJAna thayuM ema kahevuM te kapaTa na kahevAya? uttara:- vyavahAramAM ema ja bolAya. e kapaTa nathI paNa yathArtha siddhAMta che. gurunA bahumAnano zubha vikalpa UThayo che tethI nimittamAM Aropa apAya che. prazna:- gurunA bahumAnano vikalpa UThe te to barAbara che paNa guthI jJAna thayuM' ema zA mATe kahe che? uttara:- bahumAnano vikalpa UThayo che tethI nimittamAM Aropa karIne vyavahAre tema kahevAya che. AropanI bhASA evI ja hoya. paNa kharekhara guruthI jJAna thayuM che ema nathI athavA to guru na hota to jJAna na thAta ema paNa nathI. pote puruSArthathI jyAre jJAna kare che tyAre guru nimitta tarIke gaNAya che. e siddhAMta che. 4. mATImAM ghaDArUpa paryAya thavAnI lAyakAta kAyamanI nathI paNa eka samayanI ja che. mATImAMthI ghaDo thayo che, te tenA vartamAna paryAyanI te samayanI lAyakAtathI ja thayo che, kuMbhAranA kAraNe thayo nathI. koI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember fo check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 39 ema kahe ke 'mATImAM ghaDo thavAnI lAyakAta to kAyama che paNa kuMbhAra Avyo tyAre ghaDo thayo.' to e mAnyatA khoTI che. mATImAM ghaDA rUpe thavAnI lAyakAta kAyama nathI, paNa vartamAna eka ja samayanA paryAyanI te lAyakAta che, ane je samaye paryAyamAM lAyakAta hoya che te samaye ja ghaDo thAya che. anya padArthothI mATIne jIdI oLakhAvavA mATe 'mATImAM ghaDo thavAnI lAyakAta che' ema dravyArthikanaye kahevAya che. paNa kharekhara to jyAre ghaDo thAya che tyAre ja tenAmAM ghaDo thavAnI lAyakAta che, tyAra pahelAM ghaDo thavAnI lAyakAta nathI paNa bIjA paryAyo thavAnI lAyakAta che. 5. gurune lIdhe zraddhA thatI nathI. AtmA puruSArthathI sAcI zraddhA kare che, te tenA paryAyanI vartamAna lAyakAta che, ne guru potAnA kA2Ne 1 'hAjara hoya che te nimitta che. jIve zraddhA karI mATe gurune AvavuM paDayuM ema nathI, tema ja guru AvyA tenA kAraNe zraddhA thaI ema paNa nathI; baMne potAnA kAraNe che. jo guru AvyA mATe zraddhA thaI-ema mAnIe to, guru kartA ane ziSyane zraddhA thaI te tenuM kArya ema be dravyone kartAkarmapaNuM thaI jAya; athavA to zraddhA karI mATe guru AvyA te tenuM kArya- ema mAnIe to, zraddhA kartA ane guru AvyA te tenuM kArya-ema be dravyone kartAkarmapaNuM thaI jAya. paNa zraddhA thaI te zraddhAnI paryAyanA kAraNe, ne guru ne AvyA te gurunI paryAyanA kAraNe...... baMne svataMtra che. 6. zAstrathI jJAna thatuM nathI. sAme zAstra AvyuM mATe jJAna thayuM ema nathI. paNa je kSaNe potAnI lAyakAta cha te kSaNe jIva potAnI zaktithI jJAna kare che ane tyAre nimitta tarIke zAstra hoya che. jJAna thavAnuM hoya mATe. 1. vidhamAna; upasthita. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA zAstrane AvavuM ja paDe tema nathI, ane zAstra AvyuM mATe jJAna thayuM ema paNa nathI. AtmAnA sAmAnya jJAnasvabhAvanuM vizeSarUpa pariNamana thaIne ja jJAna thAya che. te jJAna nimittanA avalaMbana vagara ane rAganA Azraya vagara sAmAnya jJAnasvabhAvanA Azraye ja thAya che. 7. kuMbhArane lIdhe ghaDo thayo nathI. mATInA je samayanA paryAyamAM ghaDo thavAnI lAyakAta che te ja samaye te potAnA upAdAnathI ja ghaDArUpe thAya che, ane te vakhate kuMbhAranI hAjarI ( upasthiti ) tenA potAnA kAraNe hoya che. tene nimitta kahevAya che. ghaDo thAya te vakhate kuMbhAra vagere na hoya tema bane nahi paNa kuMbhAra Avyo mATe mATInI avasthA ghaDArUpe thaI ema nathI; ghaDo thavAno hato mATe kuMbhArane AvavuM paDayuM ema paNa nathI. mATImAM svataMtra te samayanA paryAyanI lAyakAtathI ghaDo che ane te vakhate kuMbhAra potAnA paryAyanI svataMtra lAyakAtathI hAjara che; paNa kuMbhAre ghaDo karyo nathI, temaja kuMbhAranA nimittathI ghaDo thayo nathI. 8. eka paryAyamAM be prakAranI lAyakAta hoya ja nahi. prazna:- jyAM sudhI kuMbhArarUpI nimitta na hatuM tyAM sudhI mATImAMthI ghaDo kema na thayo ? utta2:- ahIM e khAsa vicAravAnuM che ke je vakhate mATImAMthI ghaDo nathI thayo te vakhate tenAmAM zuM ghaDo thavAnI yogyatA che? ke ghaDo thavAnI yogyatA ja nathI ? , jo ema mAnavAmAM Ave ke 'mATImAMthI ghaDo nathI thayo te vakhate paNa mATImAM ghaDo thavAnI yogyatA che.' paraMtu nimitta nathI mATe ghaDo nathI thato, to e mAnyatA barAbara nathI. kema ke jyAre mATImAM ghaDArUpa avasthA nathI thaI tyAre temAM piMDarUpa avasthA che, ane te vakhate avasthA thavAnI ja tenI yogyatA che, je samaye mATInI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 41 ------- paryAyamAM piMDarUpa avasthAnI yogyatA hoya te ja samaye temAM ghaDArUpa avasthAnI paNa yogyatA hoI zake ja nahi. kemake eka ja paryAyamAM eka sAthe be prakAranI yogyatA hoI zake ja nahi. A siddhAMta atyaMta agatyano che, te dareka ThekANe lAgu pADavo. A siddhAMtathI nakkI thayuM ke, mATImAM je vakhate piMDarUpa avasthA hatI te vakhate tenAmAM ghaDArUpa avasthAnI yogyatA ja na hatI, tethI ja temAM ghaDo thayo nathI; paraMtu kuMbhAra na hato mATe na thayo e vAta khoTI 9. "nimitto na meLave to kArya na thAya" e mAnyatAnuM mithyApaNuM, ane te saMbaMdhI putranuM daSTAMta. "koIne putra thavAno hato paNa viSayarUpa nimitta na maLyuM mATe na thayo" e vAta mithyA che. jo putra thavAno ja hoya to je vakhate thavAno hoya te vakhate thAya ja, ane te vakhate viSayAdi nimitta svayaM hoya. putra eTale ke eka AtmA ane anaMta rajakaNo AvavAnA to che paNa patipatnI brahmacarya pALe che eTale ke putra thavAnuM nimitta nathI maLatuM nathI tethI te Avato aTakI gayo e mAnyatA mithyAtva che. putra thavAno ja na hato arthAt te jIva ane anaMta rajakaNonI kSetrAtararUpa avasthAnI lAyakAta ja tyAM AvavAnI na hatI tethI ja te AvyA nathI. "putra AvavAnI lAyakAta to hatI paNa nimitta na maLyuM mATe na Avyo, ne nimitte maLyuM tyAre Avyo" e mAnyatAno artha e thayo ke nimitte kArya karyuM e be dravyanI ekatvabuddhi ja che. athavA to mAtApitAe nimittano rasto na lIdho mATe putra na thayo e vAta paNa mithyA che. putra thavAnI lAyakAta hoya tyAre te thAya che ane te vakhate viSayAdino azubha vikalpa tathA zarIranI bhogarUpa kriyA hoya che- tene nimitta kahevAya che. paNa putra AvavAno hato tenA kAraNe vikalpa ke kriyA nathI, ane kriyA tathA vikalpa thayo tene kAraNe putra Avyo nathI. viSayano Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 42 bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -- -- -- -- -- -- -- = = = = azubha vikalpa Avyo mATe dehanI kriyA thaI ema nathI. dehanI kriyA thavAnI hatI mATe azubha vikalpa Avyo nathI. dareka dravya potAnuM kArya svataMtrapaNe karyuM che. 10. jIva nimittone meLavI ke dUra karI zake nahi, mAtra potAnuM lakSa pheravI zake. jIva potAmAM zubhabhAva karI zake; paNa zubhabhAva karavAthI te bahAranAM zubha nimittone meLavI zake athavA to azubha nimittone dUra karI zake ema nathI. jIva pote azubha nimitto uparathI lakSa pheravIne zubha nimitto upara lakSa kare, paNa nimittone najIka lAvavA ke dUra karavA te jIva karI zakato nathI. koI jinamaMdira vagere dharmasthAnano zilAnyAsa (khAtamuhUrta) karavAno zubha bhAva jIve karyo, mATe jIvanA bhAvane lIdhe bahAramAM khAtamuhUrtanI kriyA thaI e vAta khoTI che. jIva mAtra nimitta upara lakSa kare athavA lakSa choDa, paNa nimittarUpa padArthomAM te kaMI pheraphAra karI zake nahi. Avo vastuno svabhAva ja che; A samajavuM te bhedajJAna che. 11. paMcamahAvratane kAraNe caritradazA nathI, ne cAritranA kAraNe vastrano tyAga nathI. jene AtmAnI nirmaLa vItarAgI caritra dazA thAya tene te dazA thayA pahelAM cAritra aMgIkAra karavAno vikalpa UThe. je vikalpa UThayo te rAga che, tenA kAraNe vItarAgabhAvarUpa cAritra pragaTatuM nathI, cAritra to te ja samayanI paryAyanA puruSArthathI pragaTayuM che. cAritradazAmAM zarIranI nagna dazA zarIranA kAraNe hoya che. AtmAne cAritra aMgIkAra karavAno vikalpa Uyo tenA kAraNe athavA to caritradazA pragaTa karI tenA kAraNe zarIra uparathI lUgaDAM khasI gayAM ema nathI, paNa te samaye lUgaDAMnA paramANuonI avasthAmAM kSetramaMtaranI tevI ja lAyakAta hatI tethI ja khasyAM che, AtmAe Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 43 vikalpa karyo mATe te vikalpane AdhIna lUgaDAM chUTI gayAM ema jo hoya to vikalpa te kartA thayo ane lUgaDAM chUTyAM te tenuM karma thayuM. eTale ke be dravyo eka thaI jAya. tevI ja rIte, lUgaDAM chUTavAnAM hatAM mATe jIvane vikalpa Avyo ema paNa nathI. kema ke jo ema hoya to lUgaDAMnA paryAya te kartA Thare, eTale ke be dravyo eka thaI jAya paNa jyAre svabhAvanA bhAnapurvaka cAritrano vikalpa UThe ane cAritra grahaNa kare tyAre vastra chUTavAno prasaMga sahajapaNe tenA kAraNe hoya che. paNa "meM vastra choDayAM athavA to mAro vikalpa nimitta thayo tethI vastra chUTI gayAM' evI mAnyatA te mithyAtva che. vItarAgI cAritra pahelAM paMcamahAvratAdino vikalpa AvyA vagara na rahe. paNa te vikalpanA Azraya cAritrAdazA pragaTatI nathI. cAritramAM paMcamahAvratanA vikalpane nimitta kahevAya che. vikalpa to rAga che tenAthI svabhAva tarapha DhaLAtuM nathI paNa vikalpa choDIne svabhAva tarapha DhaLe tyAre purvanA vikalpane nimitta kahevAya che. paMcamahAvratAdinA vikalpane cAritranuM nimitta kyAre kahevAya? e svabhAvamAM lInatAno puruSArtha karIne cAritradazA pragaTa kare to vikalpane tenuM nimitta kahevAya. paNa paMcamahAvratanA vikalparUpa nimitta karuM to cAritra pragaTe-evI mAnyatA te mithyAtva che. tevI ja rIte vyavahAra darzana, vyavahAra jJAnane vyavahAra cAritranAM pariNAma karuM to tenAthI nizcaya darzana jJAna cAritra pragaTe e mAnyatA paNa mithyAtva che. 12. samaya samayanI svataMtratA ane bhedajJAna A vAta dareka vastunA svataMtra svabhAvanI che. svabhAvanI svataMtratA na samaje ane "nimittathI thAya" ema mAne tyAM sabhyazraddhA nathI, ane sabhyazraddhA vagara jJAna sAcuM nathI. zAstranAM bhaNatara sAcAM nathI, vrata sAcAM nathI, tyAga sAco nathI. dareka vastumAM samaya samayanA paryAyanI svataMtratA che. dareka padArthamAM tenA kAraNe samaya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 44 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA samayanA tenI paryAyanI lAyakAtathI kArya thAya che. paryAyanI lAyakAta te upAdAna kAraNa che ane te vakhate te kArya mATe anukULatAno Aropa jenA upara AvI zake evI lAyakAtavALI bIjI cIja yogya kSetre hoya che tene nimitta kAraNa kahevAya che, paNa tenA kAraNe vastumAM kAMI thatuM nathI. AvuM bhinnatAnuM yathArtha bhAna te bhedajJAna che. AtmA tema ja dareka paramANuno paryAya svataMtra che. jIvane vAMcavAno vikalpa UThayo mATe pustaka hAthamAM AvyuM nathI, athavA to pustaka AvyuM ema mATe vikalpa UThayo ema paNa nathI. temaja jJAna thavAnuM hatuM mATe vAMcavAno vikalpa UThayo ema nathI ane vAMcavAno vikalpa UThyo mATe jJAna thayuM ema paNa nathI, paNa dareka dravya te vakhate svataMtrapaNe potapotAnuM kArya karyuM che. vItarAgI bhedavijJAna ema jaNAve che ke, dareka samaye dareka paryAya potAnA svataMtra upAdAnathI ja kArya kare che. upAdAnanuM kArya nimitta Ave to thAya evuM parAdhIna vastusvarUpa nathI. paNa upAdAnanuM kArya svataMtra thAya che tyAre nimitta tenI potAnI lAyakAtathI hoya che. 13. sUrya Ugyo mATe chAyAmAMthI taDako thayo e vAta khoTI. chAyAmAMthI taDako thavAnI paramANunI avasthAmAM je samaye lAyakAta hoya te ja samaye taDako thAya che, ane te samaye sUrya vagere nimitta tarIke hoya che. paNa sUrya vagere nimitta tarIke hoya che. paNa sUrya vagere nimitta AvyuM mATe chAyAmAMthI taDako thayo e vAta khoTI che. temaja chAyAmAMthI taDakArUpe avasthA thavAnI hatI mATe sUrya vagerene AvavuM paDayuM e vAta paNa khoTI che. sUrya Ugyo te tenI te vakhatanI lAyakAta che, ne je paramANuo chAyAmAMthI taDakArUpe thayA tenI te samayanI tevI lAyakAta che. 14. kevaLajJAna ane varSabhanArAcasaMhanana baMnenI svataMtrA. kevaLajJAna thAya tyAre varSabhanArAcasaMhanana nimitta hoya che. paNa te vajarSabharanArAcasaMhanana nimittarUpe che mATe kevaLajJAna thayuM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 45 che ema nathI. ane kevaLajJAna thavAnuM che mATe varSabhanArAcasaMhanAnapaNe paramANuone thavuM paDayuM ema paNa nathI. jyAM jIvanI paryAyamAM kevaLajJAnanA puruSArthanI jAgRti hoya che tyAM zarIranA paramANuomAM vajarSabhanArAcasaMhanarUpa avasthA tenI lAyakAtathI hoya che. baMnenI lAyakAta svataMtra che, koInA kAraNe koI nathI. jIvane kevaLajJAna pAmavAnI yogyatA hoya tyAre zarIranA paramANuomAM vajarSabhanArAcasaMhananarUpa avasthAnI ja yogyatA hoya evA meLa svabhAvathI ja che, koI ekabIjAnA kAraNe nathI. 15. peTrola khUTayuM ane moTara aTakI e vAta sAcI nathI. eka moTara cAlatI hoya ane tenI peTrolanI TAMkI phUTI jatAM temAMthI peTrola nIkaLI jAya ane moTara cAlatI aTakI jAya tyAM peTrola nIkaLI gayuM mATe moTara aTakI gaI ema nathI. je samaye moTaramAM gatirUpa avasthAnI lAyakAta hoya te samaye te gati kare che. te vakhate peTrolanI avasthA moTaranI TAMkImAM kSetramAM rahevAnI hoya che. paNa peTrola che mATe moTara cAle che e vAta khoTI che. moTaranA dareka paramANu potanI svataMtra kiyAvatI zaktinI lAyakAtathI gamana kare che ane peTrola nIkaLI gayuM mATe moTaranI gati aTakI gaI ema nathI. je kSetro je samaye aTakavAnI lAyakAta hatI te ja kSetre ane te ja samaye moTara aTakI che, ane peTrolanA paramANuo paNa potAnI lAyakAtathI ja chUTA paDyA che. peTrola khUTya mATe moTara aTakI e vAta sAcI nathI. 16. vANI enI meLe (paramANuothI) bolAya che, jIva teno kartA nathI. bolavAno vikalpa rAga thayo mATe vANI bolANI ema nathI. ane vANI bolavAnI hatI mATe vikalpa thayo ema paNa nathI. rAganA kAraNe ja vANI bolAtI hoya to, rAga kartA ane karma ema Thare. athavA vANI bolAvAnI hatI mATe rAga thayo ema hoya to, vANInA para Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA mANu kartA ane rAga tenuM karma ema Thare. paNa rAga to jIvano paryAya che ane vANI to paramANuno paryAya che. temane kartAkarmabhAva kyAMthI hoya ? jIvanA paryAyanI lAyakAta hoya to rAga thAya che, ne vANI te paramANuonuM te vakhatanuM sahaja pariNamana che. paramANuo svataMtrapaNe vANIrUpe pariName tyAre jIvane rAga hoya to tene nimitta kahevAya che. kevaLI bhagavAnane vANI hoya chatAM rAga hoto nathI. 17. za2I2 enI potAnI yogyatAthI cAle che, jIvanI IcchAthI nahi. jIva IcchA kare mATe zarIra cAle che ema nathI, ane zarIra cAle che mATe jIvane IcchA thAya che ema paNa nathI. zarIranA paramANuomAM kriyA vatI zaktinI lAyakAtathI gati thAya che, tyAre koI jIvane potAnI avasthAnI lAyakAtathI IcchA hoya che ane koIne nathI paNa hotI. kevaLIne zarIranI gati hovA chatAM icchA nathI hotI. IcchAnA nimittathI zarIra cAle che e vAta khoTI che. ane gatinA nimittathI IcchA thAya che e vAta paNa khoTI che. 18. vikalpa nimitta che mATe dhyAna jAme che e vAta sAcI nathI. caitanyanA dhyAnano vikalpa UThe te rAga che, te vikalparUpI nimittanA kAraNe dhyAna jAme che ema nathI, paNa jyAM dhyAna jAmavAnuM hoya tyAM pahelAM vikalpa hoya che. paNa vikalpane kAraNe dhyAna nathI, ne dhyAnane kAraNe vikalpa nathI. je paryAyamAM vikalpa hato. te paryAyanI svataMtra lAyakAtathI hato ane je paryAyamAM dhyAna jAmyuM te te paryAyanI svataMtra lAyakAtathI jAmyuM che. 19. samyaniyatavAda ane tenuM phaLa prazna:- A to niyatavAda thaI jAya che? uttara:- A samyak niyatavAda che, mithyA niyatavAda nathI. samyak niyatavAda eTale zuM? je padArthamAM je samaye je kSetre je nimitte Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 47 jema thavAnuM tema thavAnuM ja che, temAM kiMcit pheraphAra karavA koI samartha nathI evo jJAnamAM nirNaya karavo te samyak niyatavAda che, ane te nirNayamAM svabhAva taraphano anaMta puruSArtha AvI jAya che. badhuM ja niyata che ema je jJAne nirNaya karyo te jJAnamAM ema paNa nirNaya thaI gayo ke koI paNa dravyamAM kaMI paNa pheravavA huM samartha nathI. e rIte, niyatano nirNaya karatAM 'huM paranuM karI zakuM' evo ahaMkAra TaLI gayo ane jJAna parathI udAsIna thaIne svabhAva tarapha vaLyuM. have potAno paryAya paNa kramabaddha ja che. te kramabaddha paNAno nirNaya karanAruM jJAna, rAga hovA chatAM teno niSedha karIne dravyasvabhAva tarapha DhaLe che kaI rIte DhaLe che? jyAre rAgane jANe che tyAre jJAnamAM ema vicAre che ke, mArA kramabaddha paryAyane drave che, te trikALI dravya rAgasvarUpa nathI, mATe A je rAga thayo che te mAruM svarUpa nathI ane huM teno kartA nathI ane huM teno kartA nathI. A rIte, samganiyatavAdano potAnA jJAnamAM jeNe yathArtha nirNaya karyo te jIvanuM jJAna potAnA zuddha svabhAva tarapha DhaLyuM ane tene svabhAvanAM zraddhA-jJAna thayAM, 52thI udAsIna thayo, rAgano akartA thayo, ne parathI tathA vikArathI khasIne buddhi svabhAvamAM ja rokANI. A sammaSkriyatavAdanuM phaLa che; temAM jJAna ane puruSArthano svIkAra che, paNa je jIva niyatavAdane mAne che eTale ke jema thavAnuM haze tema thaze ema mAne che, paraMtu niyatavAdanA nirNayamAM potAnuM je jJAna ane puruSArtha Ave che teno svIkAra karato nathI arthAt svabhAva tarapha DhaLato nathI te mithyAdaSTi che; ane niyatavAda te gRhIta mithyAtvano bheda che tethI te gRhImithyA daSTi che. 20. samyak niyatavAdamAM puruSArtha vagere pAMce samavAya ekasAthe che. je ajJAnIo yathArtha nirNaya na karI zake temane ema lAge ke A to ekAMta niyatavAda thaI jAya che. paraMtu A niyatavAdano Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates - bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA yathArtha nirNaya karatAM to potAnA kevaLajJAnano nirNaya thaI jAya che. guru, ziSya, zAstra, vagere badhAya padArthonI je samaye je lAyakAta hoya te ja paryAya thAya che ema nakkI karyuM. eTale pote teno jANanAra rahI gayo, jANavAmAM vikalpa nahi, asthiratAno je vikalpa UThe teno kartA nahi. e cete kramasara paryAyanI zraddhA thatAM dravyadRSTi thaIne rAganuM kartApaNuM UDI jAya che. AvA samyaka niyatavAdanI zraddhAmAM ja pAMce samavAya ekasAthe samAI jAya che. prathama to svabhAvanuM jJAna ane zraddhA karI te puruSArtha, te ja samaye je nirmaLa paryAya pragaTavAnuM niyata hatuM te ja paryAya pragaTayo che te niyati, te samaye je paryAya pragaTayo te ja svakALa, je paryAya pragaTayo te svabhAvamAM hatI- te ja pragaTayo che te svabhAva ane te vakhate puddagala karmano svayaM abhAva hoya che te abhAvarUpa nimitta; ane sadguru vagere hoya te saddabhAvarUpa nimitta che. kramabaddhaparyAya ja thAya che enI zraddhA karatAM athavA to samyaka niyatavAdano nirNaya karatAM jIva jagatano sAkSI thaI jAya che. AmAM svabhAvano anaMta puruSArtha samAya che. A jaina darzananuM mULabhUta rahasya che. 21. samyak niyatavAda ne mithyA niyatavAda. gomaTTasAra karmakAMDa gA. 882 mAM je niyatavAdI jIvane gRhIta mithyAdaSTi kahyo che te jIva to niyatavAdI vAta kare che paNa potAnA jJAnamAM jJAtA draSTApaNAno puruSArtha karato nathI. jo sagniyatavAdano yathArtha nirNaya kare to svabhAvano jJAtA-draSTApaNAno puruSArtha temAM AvI ja jAya che. paNa te jIva to ekalA para lakSe ja niyatavAda mAnI rahyo che ane niyatavAdanA nirNayamAM potAnuM je jJAna ane puruSArtha kArya kare che tene te svIkArato nathI tethI te jIva mithyA niyatavAdI che ane tene ja gRhItamithyAtvI kahyo che. niyatavAdano sabhyagnirNaya te to gRhIta temaja agRhItamithyAtvano nAza karanAra che. sagniyatavAda kaho ke svabhAva kaho, temAM te dareka samayanA paryAyanI svataMtratA siddha thaI jAya che. jo A nyAya jIva barAbara Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 49 samaje to upAdAna nimitta saMbaMdhI badhA goTALA paNa TaLI jAya. kema ke je vastumAM je samaye je paryAya thavAno che te ja thAya che. to pachI 'amuka nimitta joIe athavA amuka nimitta vagara na thAya' evI vAtane avakAza ja kyAM che? samyaniyatavAdano nirNaya karavAmAM puruSArtha Ave che. sAcI zraddhA-jJAna kArya kare che. svabhAvamAM buddhi rokAya che chatAM te badhAne je jIva nathI mAnato ane niyatavAdanI vAta kare che te jIvane ekAMtI gRhIta mithyAdaSTi kahevAmAM Avyo che. paNa je jIva niyatavAdane mAnIne paranA ane rAganA kartApaNAno abhAva kare che tathA jJAtAdraSTApaNAno sAkSIbhAva pragaTa kare che te jIva to anaMta puruSArthI samyagdaSTi che. 22. koNa kahe che-samyak niyatavAda te gRhIta mithyAtva che. ? samyak niyatavAda te gRhItamithyAtva nathI paNa vItarAgatAnuM kAraNa che. jeo AvA samyaniyatavAdane ekAMta mithyAtva kahe che teo A vAtane yathArtha samajyA to nathI. paNa A vAta temaNe barAbara sAMbhaLI paNa nathI. * badhA ja padArthomAM jema banavAnuM hoya tema ja bane' e nirNaya karatAM, eka paryAya u5rathI daSTi chUTIne trikALa tarapha daSTi laMbANI arthAt dravyadRSTi thaI, eTale pa2ne ane svane vartamAna paryAya puratA ja na mAnyA paNa kAyamanA mAnyA. AtmAno kAyamano svabhAva to zuddha rAga rahita che tethI te jIva rAgano akartA thayo ane 525dArthone kAyamanA mAnyA eTale ke te padArthomAM tenI traNe kALanA paryAyanI lAyakAta paDI che, te mujaba ja tenI avasthA svataMtrapaNe thAya che. A rIte samyak niyatavAdanA nirNayamAM svataMtratAnI pratIta thaI. potAnI avasthAno AdhAra dravya che, ne dravyasvabhAva to zuddha che evI pratItipurvaka 'je banavAnuM hoya te bane' ema mAne che te jIva vItarAgIdaSTi che. A niyatavAda to vItarAgatAnuM kAraNa che. niyatavAdanA be prakAra che: eka, sabhyagniyatavAda ne bIjo, mithyA niyatavAda. samyagniyatavAda to vItarAgatAnuM kAraNa che. enuM svarUpa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 50 bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ----- = = = upara batAvyuM che. koI jIva "jema banavAnuM hoya tema ja bane che" ema niyatavAdane mAne kharo, paraMtu paranuM lakSa ane paryAyadaSTi choDIne svabhAva tarapha DhaLe nahi. niyatavAdane je nakkI karanAra che evA potAnA jJAna ane puruSArthanI svataMtratAne svIkAre nahi, paranuM ane vikAranuM kartApaNAnuM abhimAna choDa nahi. e rIte puruSArthane uthApIne svacchede pravarte ene gRhIta mithyASTi kahyo che. thavAnuM hoya te thAya' ema mAtra para lakSa mAnyuM te yathArtha nathI. "thavAnuM hoya te thAya che" evo jo yathArtha nirNaya hoya to jIvanuM jJAna para pratye udAsIna thaIne potAnA svabhAvamAM vaLI jAya, ane te jJAnamAM yathArtha zAMti thaI jAya. te jJAna sAthe ja puruSArtha, niyati, kALa, svabhAva ne karma-e pAMce samavAya AvI jAya che. 23. mithyAniyatavAdanA upalakSaNo. prazna- mithyAniyatavAdI jIva paNa paravastu bhAMgI jAya ke naSTa thaI jAya tyAre "jema banavAnuM hatuM tema banyuM" ema mAnIne zAMti to rAkhe che. to pachI tene sammagniyatavAdano nirNaya kema nathI? uttara:- te jIva je zAMti rAkhe che te yathArtha nathI paNa maMdakaSAyarUpa zAMti che. jo niyatavAdano yathArtha nirNaya hoya to, jevI rIte te eka padArthanuM jema banavAnuM hatuM tema banyuM tevI rIte badhAya padArthonuM banavAnuM hoya tema ja bane che evo paNa nirNaya hoya ane jo ema hoya to pachI huM paradravyone nimitta thAuM to tenuM kAma thAya, nimitta hoya to ja kAma thAya, nimittanuM koI vakhate jora che" evI badhI mAnyatA TaLI jAya che. badhuM niyata che" eTale je kAryamAM je samaye je nimittanI hAjarI rahevAnI hoya te kAryamAM te samaye nimitta svayameva hoya ja to pachI nimitta meLavavuM joIe athavA nimittanI upekSA na karI zakAya athavA to nimitta na hoya to kArya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember fo check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 51 na thAya' evI mAnyatAone avakAza ja kyAM che? jo sabhyagniyatavAdano nirNaya hoya to nimittAdhInadaSTi TaLI jAya che. 24. mithyAniyatavAdane ' gRhIta ' mithyAtva kema kahyuM ? prazna:- mithyAniyatavAdane gRhItamithyAtva kema kahyuM che? uttara:- nimittathI dharma thAya, rAgathI dharma thAya, zarIrAdinuM AtmA karI zake evI mAnyatArUpa agRhItamithyAtva to anAdinuM hatuM ane janamyA pachI zAstra vAMcIne athavA kuguru vagerenA nimitte mithyAniyatavAdano navo kadAgraha grahaNa karyo tethI tene gRhItamithyAtva kahevAya che. pahelAM jene anAdinuM agRhImithyAtva hoya tene ja gRhItamithyAtva thAya. jIvo zAtAzILiyApaNAthI, indriyaviSayonA poSaNa mATe, 'thavAnuM haze tema thaze' ema kahI eka svacchaMdatAno mArga zodhI kADhe tenuM nAma gRhItamithyAtva che, ane A samyagniyatavAda to svabhAvabhAva che, svataMtratA che, vItarAgatA che. 25. sabhyagniyatavAdanA nirNayathI nimittAdhIna dRSTi ane sva52nI ekatvabuddhi TaLe che. je vastumAM je vakhate jevo paryAya thavAno hoya ane je nimittanI hAjarImAM thavAno hoya, te vastumAM te vakhate tevo paryAya thAya ja ane te nimitte ja te vakhate hoya, bIjA paryAya thAya nahi ane bIjuM nimitta hoya nahi. e niyamamAM traNakALa, traNalokamAM pheraphAra thAya nahi. A ja yathArtha niyatano nirNaya che. temAM AtmasvabhAvanAM zraddhA-jJAna-cAritra AvI jAya che, ane nimitta u52nI daSTi TaLI jAya che. 'huM 52no kartA to nathI paNa huM parano nimitta thAu' evI jenI mAnyatA che te mithyAdaSTi che. pote nimitta che mATe 52nuM kArya thAya che ema nathI, paNa sAmI cIjamAM tenI yogyatAthI je kArya thAya che temAM anya cIjane nimitta kahevAmAM Ave che. 'huM nimitta thAuM' teno artha evo thayo ke, vastumAM kArya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pa2 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA thavAnuM na hatuM paNa huM nimitta thayo tyAre temAM kArya thayuM. eTale te to svaparanI ekatvabuddhi ja thaI. ra6. lAkaDuM enI meLe UMcuM thAya che, hAthanA nimittathI nahi. A lAkaDuM che, tenAmAM UMcuM thavAnI lAyakAta che, paNa jyAre mAro hAtha tene sparze tyAre te UpaDe arthAt jyAre mAro hAtha tene nimitta thAya tyAre te UpaDe' ema mAnanAra jIvo vastunA paryAyane svataMtra mAnatA nathI eTale ke teonI saMyogI daSTi che, teo vastunA svabhAvane ja mAnatA nathI tethI mithyAdaSTi che. lAkaDuM jyAre UMcuM nathI thatuM tyAre tenAmAM UMcuM thavAnI lAyakAta ja nathI, ane jyAre tenAmAM lAyakAta hoya che tyAre te svayaM UMcuM thAya che. paNa hAthanA nimittathI UMcuM thatuM nathI. paNa jyAre UMcuM thAya tyAre hAtha vagere nimitta svayameva hoya ja. evo upAdAnanimittano meLa kudaratI svabhAvathI ja hoya che. nimittanuM jJAna karAvavA mATe hAthanA nimitte UMcuM thayuM' ema kahevAno mAtra vyavahAra che. 27. lohacuMbaka soyane kheMcatuM nathI. lohacuMbaka paththara tarapha loDhAnI soya kheMcAya che, tyAM lohacuMbake soyane kheMcI nathI paNa soye potAnI yogyatAthI ja gamana karyuM che. prazna: jo soya potAnI yogyatAthI ja gamana karatI hoya to jyAre lohacuMbaka paththara najIka AvyuM tyAre ja kema gamana karyuM.? uttara- pahelAM soyamAM gamana karavAnI yogyatA ja na hatI tathA te vakhate lohacuMbaka pAse (soyane kheMcAvA yogya kSetramAM) hoya ja nahi ane jyAre soyamAM kSetrAMtara karavAnI yogyatA hoya tyAre lohacuMbaka ane tenA vacce aMtarAya hoya ja nahi. evo ja upAdAna nimittano saMbaMdha che ke baMneno meLa hoya, chatAM ekabIjAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA pa3 kAraNe koInI kriyA thaI nathI. soyanI gamana karavAnI yogyatA thaI mATe lohacuMbaka najIka AvyuM mATe soya kheMcANI tema paNa nathI. soyanI kSetrotaranI lAyakAta hoya che te ja vakhate lohacuMbakamAM te kSetre ja rahevAnI lAyakAta hoya che. AnuM nAma ja nimitta naimittika saMbaMdha che. 28. nimittapaNAnI lAyakAta. prazna- lohacuMbaka paththara soyamAM kaMI ja nathI karato to tene ja nimitta kema kahyuM? anya sAmAnya paththarane nimitta kema na kahyuM? jema lohacuMbaka soyane kaMI nathI karatuM chatAM tene nimitta kahevAya che. to pachI lohacuMbakanI jema anya paththara paNa soyane kAMI nathI karatuM chatAM tene nimitta kema nathI kahevAtuM? uttara- te samaye te kAryamAM lohacuMbaka paththaramAM ja nimittapaNAnI lAyakAta che, arthAt upAdAnanA kArya mATe anukULatAnA Aropa ApI zakAya tevI lAyakAta lohacuMbaka paththaranA te samayanA paryAyamAM che. bIjA paththaramAM tevI lAyakAta te samaye nathI. jema soyamAM upAdAnapaNAnI lAyakAta che tethI te kheMcAya che, tema te vakhate ja lohacuMbaka paththaramAM nimittapaNAnI lAyakAta che. tethI tene nimitta kahevAya che. eka samayanI upAdAnanI lAyakAta upAdAnamAM che ane eka samayanI nimittanI lAyakAta nimittamAM che. paNa baMnenI lAyakAtano meLa che tethI anukULa nimitta kahevAya che. lohacuMbakamAM nimittapaNAnI je lAyakAta che tene bIjA badhA padArthothI judI pADIne oLakhavA mATe tene "nimitta' kahevAya che, paNa tenA kAraNe soyamAM kiMcit vilakSaNatA thaI nathI. upAdAnamAM kArya thAya tyAre vyavahAre AropathI bIjA padArthane nimitta kahevAya che. jJAnano svabhAva svaparaprakAzaka che tethI te upAdAna ane nimitta baMnene jANe che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 54 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ----------- 29. nimittanuM svarUpa samajavA dharmAstikAyanuM daSTAMta. badhAMya nimitto "dharmAstikAyava" che (juo iSTopadeza gAthA 3pa) dharmAstikAya padArtha to lokamAM sarvatra che. jyAre vastu potAnI yogyatAthI cAle tyAre dharmAstikAyane nimitta kahevAya, ane vastu na cAle to tene nimitta kahevAya nahi. dharmAstikAyanI mAphaka ja badhAM nimittAnuM svarUpa samajI levuM. dharmAstikAryamAM nimittapaNAnI evI lAyakAta che ke padArtho gati kare temAM ja tene nimitta kahevAya, paNa sthitimAM tene nimitta kahevAya nahi. sthitimAM nimitta kahevAya evI lAyakAta adharmAstikAyamAM che. 30. siddha bhagavAna alokamAM kema nathI jatA? siddha bhagavAna potAnI kSetramaMtaranI lAyakAtathI eka samayamAM jyAre lokAgre gamana kare che tyAre dharmAstikAyane nimitta kahevAya che. paraMtu koI dharmAstikAyanA abhAvane lIdhe temanuM alokamAM gamana thatuM nathI ema nathI. teo lokAgre sthita thAya che te paNa temanI ja tevI lAyakAta che te kAraNe che. te vakhate adharmAstikAyane nimitta kahevAya che. prazna- siddhabhagavAna lokAkAzanI bahAra kema gamana karatA nathI? uttara- temanI lAyakAta ja tevI che. kema ke te lokanuM dravya che ane tenI lAyakAta lokanA cheDA sudhI ja javAnI che. lokAkAzanI bahAra javAnI temanAmAM lAyakAta ja nathI. "alokamAM dharmAstikAyano abhAva che mATe siddha tyAM gamana karatA nathI" e mAtra vyavahAra nayanuM kathana che arthAt upAdAnamAM svayaM lAyakAta alokamAM javAnI na hoya tyAre nimitta paNa na hoya evo upAdAna nimittano meLa batAvavA mATe te kathana che. 31. dareka padArthanuM kArya svataMtra. koIe potAnA munIma upara patra lakhyo ke, amuka rUpiyA beMkamAM mUko. ane munIme beMkamAM te mUkayA. temAM jIve patra lakhavAno Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA papa vikalpa karyo mATe patra lakhAyo ema nathI, patra Avyo mATe munImane beMkamAM rUpiyA mUkavAno vikalpa Avyo ema nathI ane munImane vikalpa Avyo mATe rUpiyA mukAyA beMkamAM tema paNa nathI. tevI ja rIte, rUpiyA beMkamAM mukAvAnA hatA mATe munImane vikalpa Avyo ema nathI. e pramANe darekamAM samajI levuM. jIvano vikalpa svataMtra, kALanI avasthA svataMtra, munImano vikalpa svataMtra ane rUpiyAnI avasthA svataMtra, munImano vikalpa svataMtra ane rUpiyAnI avasthA svataMtra, munImane vikalpa Avyo tyAre kAgaLane nimitta kahevANuM, tathA beMkamAM javAnI rUpiyAnI avasthA thaI tyAre munImanA vikalpane tenuM nimitta kahevAyuM. 32. nimittane kAraNe upAdAnamAM vilakSaNadazA thatI nathI. prazna:- upAdAnamAM nimitte kaMI karatuM nathI e vAta to sAcI, paNa nimitta hoya tyAre upAdAnamAM vilakSaNa avasthA to thavI joIe ne? jema ke agnirUpI nimitta Ave tyAre pANIne uSNa thavuM ja joIe. utta2 - e vAta khoTI che. je pANInA paryAyano svabhAva te ja vakhate uSNa thavAno hato. te ja pANI te ja agninA saMyogamAM AvyuM ane potAnI lAyakAtathI potAnI meLe ja uSNa thayuM che. agninA kAraNe tene vilakSaNa thavuM paDyuM tema nathI; ane agnie pANIne uSNa karyuM nathI. 33. mithyAdaSTi saMyogane jue che, samyagdaSTi svabhAvane jue che. agnithI pANI uSNa thayuM evI mAnyatA te saMyogAdhIna parAdhIna daSTi che, ane pANI potAnI yogyatAthI ja uSNa thayuM che evI mAnyatA te svataMtra svabhAvadaSTi che. saMyogAdhIna daSTi te mithyASTi che, ne svabhAvadaSTi te samyagdaSTi che. mithyAdaSTi jIva, vastunA svabhAvanI samaya samayanI yogyatAthI ja dareka kArya thAya che. te svabhAvane nathI joto, paNa nimittanA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates pa6 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ---- saMyogane jue che, e ja enI parAdhInadaSTi che ane te dRSTithI paramAM ekatvabuddhi kadI TaLatI nathI. samyagdaSTi jIva svataMtra vastu svabhAvane jAe che ke, dareka vastunI samaya samayanI yogyatAthI ja tenuM kArya svataMtrapaNe thAya che. 34. upAdAna ane nimitta baMnenI svataMtra lAyakAta (lUgaDuM ane agni), lUgaDAmAM je vakhate, je kSetre, je saMyogamAM, baLavAnI lAyakAta hoya te vakhate, te kSetre, te saMyogamAM, teno baLavAno paryAya thAya che ane agni te vakhate svayaM hoya che. agni Avyo mATe lUgaDuM baLI gayuM ema nathI ane "lugaDAmAM baLI javAnI avasthA thavAnI lAyakAta hoya paNa agni ke bIjo yogya saMyoga na Ave to te avasthA aTakI jAya" ema paNa nathI. je samaye yogyatA hoya te samaye ja te baLe ja ane te vakhate agni paNa hoya ja. chatAM agninI upasthitinA kAraNe lUgaDAnI avasthAmAM kAMI paNa vilakSaNatA thaI nathI. agnie lUgaDAne bALyuM te mAnyatA mithyAtva che. koI pUche ke lUgaDuM baLatI vakhate amuka ja agni hato ane bIjA na to tenuM zuM kAraNa? to teno uttara e che ke, te vakhate je agni hato te ja agninI nimittapaNAnI lAyakAta hatI. bIjo agni na ja hoya. kemake tenAmAM nimittapaNAnI lAyakAta hatI ja nahi. upAdAna vakhate je nimittanI yogyatA hoya te nimitta ja hoya, bIjuM hoya ja nahi. saunA potAnA kAraNe saunI avasthA thaI rahI che. tyAM "nimittathI thayuM athavA nimitte karyuM " ema ajJAnI mAne che. 35. upAdAna ane nimitta baMnenI svataMtra lAyakAta (AtmA ane karma). AtmA potAnA paryAyamAM jyAre rAga-dveSa kare tyAre karmanA je paramANuonI yogyatA hoya te udayarUpa hoya ja, karma na hoya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA pa7 tema na bane; paNa karma udayamAM AvyuM mATe jIvane rAga-dveSa thayA e mAnyatA khoTI che ane rAgadveSa karyA mATe karma AvyuM e mAnyatA paNa khoTI che. jIvane potAnA puruSArthanI nabaLAIthI rAga-dveSa thavAnI yogyatA hatI tethI ja rAgadveSa thayA che ane te vakhate je karmomAM yogyatA hatI te karmo udayamAM AvyAM che ane tene ja nimitta kahevAya che; paNa te karmanA kAraNe jIvanA paryAyamAM rAgadveSa ke vilakSaNatA thayAM nathI. jyAre jJAnano paryAya apurNa hoya tyAre jJAnAvaraNa karmamAM ja nimittapaNAnI lAyakAta che. jIvanA paryAyamAM jIva moha kare tyAre mohakarmane ja nimitta kahevAya evI te karmaparamANuonI yogyatA che. jema upAdAnamAM samaye samaye svataMtra yogyatA che, tema nimitta tarIkenI mohakarmanA te te dareka paramANumAM samayasamayanI svataMtra yogyatA che. prazna- jIve rAgadveSa karyA mATe paramANumAM karma avasthA thaIne? uttara:- nahi. amuka paramANu ja karmarUpe thayA ane jagatanA bIjA paramANu kema na thayA? mATe je je paramANuomAM lAyakAta hatI te ja paramANuo karmarUpe pariNamyA che. teo potAnI lAyakAtathI ja karmarUpe thayA che, jIvanA rAgadveSane kAraNe nahi. 36. para upara jovAnuM nathI paNa sva upara jovAnuM che. prazna-jyAre paramANuomAM karmarUpa thavAnI lAyakAta hoya tyAre AtmAne rAga-dveSa karavA ja joIe. kemake paramANumAM karmarUpe thavAnuM upAdAna che tethI tyAM jIvanA vikArarUpa nimitta paNa hovuM ja joIe e vAta barAbara che? uttara- e prazna ja ajJAnIno che. tAre tArA svabhAvamAM jovAnuM kAma che ke paramANamAM jovAnuM kAma che? jenI svataMtra daSTi Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA , thaI che te AtmA u52 jue che, ane jenI nimittAdhIna daSTi che te para u52 jue che. ' jyAre je vastunI je avasthA thavAnI hoya te ja thAya che' ema jeNe yathArtha nirNaya karyo tene dravya daSTi thaI, svabhAva dRSTi thaI; have svabhAvaSTimAM tene tIvra rAgAdi thatAM ja nathI, ane te jIvanA nimitte tIvra karmarUpe pariName evI lAyakAtavALA 52mANuo ja A jagatamAM hotA nathI jIve potAnA svabhAvanA puruSArthathI samyagdarzana pragaTa karyuM tyAM te jIvane mATe mithyAtvAdi karmarUpe pariName evI lAyakAta jagatanA koI pa2mANuomAM hotI ja nathI. ane samyagdaSTine je alpa rAga-dveSa che te potAnA vartamAna paryAyanI yogyatAthI rahyo che. te vakhate alpa karmarUpe bAMdhavAnA paramANunA paryAyamAM lAyakAta cho A rIte svalakSathI zarU karavAnuM che. jagatanA paramANuomAM mithyAtvAdi karma thavAnI lAyakAta che mATe jIvane mithyAtvAdi bhAva thavA ja joIe evI jenI mAnyatA che te jIva svadravyanA svabhAvane jANato nathI, ane tethI te jIvanA nimitte mithyAtvAdirUpa pariNamavAne yogya paramANuo A jagatamAM che, ema jANavuM. paraMtu svabhAvadaSTithI jonAra jIvane mithyAtva hotuM ja nathI ane te jIvanA nimitte mithyAtvAdirUpa pariName evI lAyakAta ja jagatanA koI pa2mANumAM hotI nathI. svabhAvadaSTithI jJAnI vikAranA akartA thaI gayA che, tethI 'jJAnIne vikAra karavo paDe' e vAta ja khoTI che. je alpa vikAra hoya te paNa svabhAvadaSTinA jore puruSArtha vaDe TaLato ja jAya che. AvI svataMtra svabhAvaSTi ( samyak zraddhA ) karyA vagara jIva je kaMI zubhabhAvarUpa vrata, tyAga kare te badhuMya 'raNamAM poka' nI jema mithyA che. 37. ' phuMkathI DuMgara uDADavAnI vAta !' zaMkAkA2:- vastumAM jyAre je paryAya thavAno hoya te thAya ane tyAre nimitta hoya ja, paNa nimitta kaMI kare nahi ke nimitta dvArA koI kArya thAya nahi' e to phukathI DuMgara uDADavA jevuM che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com " Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 59 samAdhAnaH- are bhAI, ahIM to phUMkathI pahADa UDe e vAta paNa nathI. pahADanA anaMta paramANuomAM UDavAnI lAyakAta hoya to pahADa enI meLe UDe che. pahADane UDavA mATe phUMkanI paNa jarUra paDatI nathI. koIne ema thAya ke, 'are! A to kevI vAta che? zuM pahADa enI meLe UDatA haze!' paraMtu bhAI, vastumAM je kAma thAya (arthAt je paryAya thAya) te tenI potAnI ja zaktithI (lAyakAtathI) thAya che. vastunI zaktio paranI apekSA rAkhatI nathI. pa2vastuno to temAM abhAva che to te zuM kare ? 38. udAsIna nimitta ane pre2ka nimitta. prazna:nimittanA be prakAra che: eka, udAsIna ane bIjuM preraka. temAMthI udAsIna nimitta to kAMI na kare paraMtu preka nimitta to upAdAnane kAMIka preraNA karene? utta2:- nimittanA judA judA prakAra oLakhAvavA mATe e be bheda che, paraMtu temAMthI koI paNa nimitta upAdAnamAM kAMI ja karatuM nathI ke nimittanA kAraNe upAdAnamAM kaMI vilakSaNatA AvatI nathI. preraka nimitta paNa preraNA karatuM nathI. badhAM nimitto dharmAstikAyavat che. prazna:-prerakanimitta ane udAsInanimittanI vyAkhyA zI che? utta2:- upAdAnanI apekSAe to baMne para che, baMne akiMcitkara che tethI baMne sarakhAM che. nimittanI apekSAe e be bheda che. je nimitta pote IcchAvALuM ke gatimAna hoya tene pre2ka nimitta kahevAya che. ane je nimitta pote sthira ke icchA vagaranuM hoya tene udAsIna nimitta kahevAya che IcchAvALo jIva ane gatimAna ajIva te preraka nimitta che tathA IcchA vagarano jIva ane gati vagaranA ajIva te udAsIna nimitta che. paraMtu baMne prakAranAM nimitto pa2mAM bilakula kArya karatAM nathI. ghaDo thAya temAM kuMbhAra ane cAka te preraka nimitta che ane dharmAstikAya vagere udAsIna nimitta che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA mahAvIra bhagavAnanA samosaraNamAM gautama gaNadhara AvavAthI divyadhvani chUTayo ane pahelA chAsaTha divasa sudhI na AvavAthI dhvani aTakayo hato e vAta sAcI nathI. vANInA 52mANuomAM je samaye vANIrUpe pariNamavAnI lAyakAta hatI te samaye ja teo vANIrUpe pariNamyA che ane te vakhate ja barAbara gaNadhara deva hoya ja. gaNadhara AvyA mATe vANI chUTI ema nathI. gaNadhara je samaye AvyA che te samaye ja temanI AvavAnI lAyakAta hatI. evo ja sahaja nimitta naimittika saMbaMdha che; tethI gautama gaNadhara na AvyA hota to vANI na chUTatane? evA tarkane avakAza ja nathI. 39. nimitta na hoya to ? 6 kArya thavAnuM hoya paNa nimitta na hoya to....?' ema zaMkA karanAranI sAme jJAnIo puche ke 'hai bhAI, tuM jIva ja A jagatamAM na hota to? athavA to tuM ajIva hota to?' zaMkAkAra uttara Ape che ke, 'huM jIva ja chuM tethI bIjA tarkane sthAna nathI.' to jJAnI kahe che ke, jema tuM svabhAvathI ja jIva cho tethI temAM bIjA tarkane sthAna nathI tema, ' jyAre upAdAnamAM kArya thAya tyAre nimitta hoya ja che' evo ja upAdAna nimittano svabhAva che. tethI temAM bIjA tarkane avakAza nathI. 40. kamaLamAM khIlavAnI lAyakAta hoya paNa sUrya na Uge to... ? kamaLanuM khIlavuM ane sUryanuM UMgavuM te banneno sahaja nimittanaimittika saMbaMdha che. paNa sUrya UMgyo te kA2Ne kamaLa khIlyuM nathI, kamaLa potAnA te paryAyanI lAyakAtathI khIlyuM che. prazna:- sUrya na Uge to kamaLa na khIle ne ? uttara:- kArya thavAnuM hoya paNa nimitta na hoya to? enA jevo A prazna che. tenuM samAdhAna u52thI yukti pramANe samajI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 61 ------ levuM. jyAre kamaLamAM khIlavAnI lAyakAta hoya tyAre sUryamAM paNa potAnA ja kAraNe UgavAnI lAyakAta hoya ja evo svabhAva che. kamaLamAM khIlavAnI lAyakAta hoya ane sUryamAM UgavAnI lAyakAta na hoya ema kadI bane ja nahi chatAM sUryanA nimittathI kamaLa khIlatuM nathI ane kamaLa khIlavAnuM che mATe sUrya Uge che ema nathI. 41. jyAre sUrya Uge che tyAre ja kamaLa khIle che tenuM zuM kAraNa? prazna:- jo sUryanA nimittathI kamaLa na khIlatuM hoya to "jo sUrya che vAge Uge to kamaLa paNa cha vAge khIle, ne sUrya sAta vAge Uge to kamaLa paNa sAta vAge khIle" ema thavAnuM zuM kAraNa? uttara:- te vakhate ja kamaLamAM khIlavAnI lAyakAta che, tethI tyAre ja te khIle che. pahelAM tenA potAmAM ja khIlavAnI lAyakAta na hatI. paNa tenI lAyakAta biDAI rahevAnI ja hatI. eka samaye be viraddha prakAranA paryAyanI lAyakAta to hoI zake nahi. 42. A jainadarzananuM mULa rahasya che. aho, svataMtra nirapekSa vastu svabhAva che e svabhAvane jyAM sudhI na jANe tyAM sudhI jIvana paranA ahaMkArathI sAcI udAsInatA Ave nahi. vikArano dhaNI te maTe nahi ane potAnA paryAyano dhaNI (AdhAra) je AtmasvabhAva tenI daSTi thAya nahi. A svataMtratA te jainadarzananuM mULa rahasya che. 43. eka paramANunI svataMtra tAkAta. dareka jIva temaja ajIva dravyono paryAya svataMtrapaNe potAthI thAya che. eka paramANu paNa potAnI ja zaktithI pariName che; temAM nimittanuM zuM prayojana che? eka paramANu pahelA samaye kALo hoya ane bIjA samaya dhoLo thaI jAya, temaja pahelA samaye eka aMza kALo ne bIjA samaye anaMtagaNo kALo thaI jAya. temAM nimitta kone kahezo? te potAnI yogyatAthI svayaM pariNamI jAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA 44. iMdriyo ane jJAnanuM svataMtra pariNamana. nimitta naimittika saMbaMdhanuM svarUpa. jaDa indriyo che mATe AtmAne jJAna che e vAta judI che. AtmAno trikALI sAmAnya jJAna svabhAva potAne kAraNe samaye samaye pariName che, ane je paryAyamAM jevI lAyakAta hoya teTalo jJAnano ughADa hoya che. pAMca indriya saMbaMdhI jJAnano ughADa che mATe pAMca bAhya indriyo che ema nathI, ane pAMca indriyo che mATe jJAnano ughADa che ema paNa nathI. jJAnanI paryAyamAM jeTalI lAyakAta hatI teTalo ughADa thayo che ane je 52mANuomAM indriyorUpe thavAnI lAyakAta hatI teo svayaM indriyarUpe pariNamyA che. chatAM baMneno nimitta-naimittika meLa che. je jIvane eka indriyanA jJAnano ughADa hoya tene eka ja indriya hoya che, be vALAne be, traNa vALAne traNa, cAra vALAne cAra ane pAMca indriyanA ughADavALAne pAMca indriyo ja hoya che, tyAM baMnenuM svataMtra pariNamana che. ekanA kAraNe bIjAmAM kAMI thayuM nathI. Ane ja nimitta naimittika saMbaMdha kahevAya che. 45. rAgadveSanuM kA2Na koNa ? samyagdaSTine rAgadveSa kema thAya che ? prazna:- jo karma AtmAne vikAra na karAvatAM hoya to, AtmAmAM vikAra thAya che tenuM kAraNa koNa che? samyagdaSTi jIvone to vikAra karavAnI bhAvanA hotI nathI chatAM temane paNa vikAra to thAya che. mATe karma vikAra karAve che ne? utta2:- karma AtmAne vikAra karAve e vAta khoTI che. AtmAne potAnA paryAyanA doSathI ja vikAra thAya che; karma vikAra karAvatu nathI paNa AtmAnA paryAyanI tevI yogyatA che. samyaSTine rAga-dveSa karavAnI bhAvanA nathI chatAM rAga-dveSa thAya che tenuM kAraNa cAritra guNanA tevA paryAyanI lAyakAta che. rAga-dveSanI bhAvanA nathI te to zraddhAguNano paryAya che ane rAgadveSa thAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 63 che te cAritra-guNano paryAya che. puruSArthanI nabaLAIthI rAga-dveSa thAya che ema kahevuM te paNa nimittathI kathana che. kharekhara to, cAritraguNanI ja te te samayanI yogyatAne lIdhe ja rAgadveSa thAya che. 46. samyak nirNayanuM jora. prazna:- vikAra thAya che te cAritraguNanA paryAyanI ja lAyakAta che, to pachI jyAM sudhI cAritraguNanA paryAyamAM vikAra thavAnI lAyakAta hoya tyAM sudhI vikAra thayA ja kare, ema thatAM vikArane TALavAnuM jIvane AdhIna rahyuM nahi ? uttara:- ekeka samayanI svataMtra lAyakAta che evo nirNaya kayA jJAnamAM karyo? trikALIsvabhAva tarapha DhaLyA vagara jJAnamAM ekeka samayanI paryAyanI svataMtratAno nirNaya thaI zake nahi ane jyAM jJAna trikALI svabhAvamAM DhaLyuM tyAM svabhAvanI pratItinA jore paryAyamAMthI rAgadveSa thavAnI lAyakAta kSaNe kSaNe ghaTatI ja jAya che. jeNe svabhAvano nirNaya karyo tenA paryAyamAM lAMbo kALa rAgadveSa rahe evI lAyakAta hoya ja nahi, evuM ja samyugnirNayanuM jora che. 47. kAryamAM nimitta kaMI karatuM nathI chatAM tene kAraNa" kema kahyuM? kAryanAM be kAraNo kahevAmAM AvyAM che. temAM eka, upAdAna. kAraNa che, te ja yathArtha kAraNa che. bIjuM, nimittakAraNa. te Aropita kAraNa che. upAdAna ane nimitta e be kAraNa kahevAno Azaya evo nathI ke baMne bhegAM thaIne kArya kare che. jyAre upAdAna kAraNa pote kArya kare che tyAre bIjI cIjane Aropa karIne tene nimittakAraNa kahevAya che, paNa te kharekhara kAraNa nathI. prazna:- nimitta te kharekhara kAraNa nathI chatAM tene kAraNa kema kahyuM? uttara:- jene nimitta kahevAya che te padArthamAM tevA prakAranI (nimittarUpa hovAnI) lAyakAta che; tethI anya padArthothI tene juduM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------- oLakhAvavA mATe tene "nimitta kAraNa" evI saMjJA ApI che. jJAnano svabhAva sva-para-prakAzaka che tethI te para jANe che, ane paramAM nimittapaNAnI lAyakAta che tene paNa jANe che. 48. karmanA udayane lIdhe jIvane vikAra thato nathI. jIvanA paryAyamAM jyAre vikAra thAya tyAre karma nimitta tarIke hoya ja. paNa jIvano paryAya ane karma e baMne bhegAM thaIne vikAra karatAM nathI. karmanA udayane lIdhe vikAra thato nathI, ane vikAra karyo mATe karmo udayamAM AvyAM ema nathI ane jIva vikAra na kare tyAre karmo kharI jAya che tene nimitta kahevAya che. paraMtu jIve vikAra na karyo mATe karmo kharyA e vAta barAbara nathI, te paramANuonI lAyakAta ja tevI hatI. je dravyanI je samaye, je kSetre, jevA saMyogomAM ane je rIte jevI avasthA thavAnI hoya tevI, te pramANe thAya ja, temAM phera paDe ja nahi. e zraddhAmAM to vItarAgIdaSTi thaI jAya che. svabhAvanI daDhatA ne sthiratAnI ekatA che, ane vikArathI udAsInatA ne parathI bhinnatA che; temAM samaye samaye bhedavijJAnanuM ja kArya che. 49. naimittikanI vyAkhyA. prazna- naimittikano artha vyAkaraNa pramANe to "nimittathI thAya te" evo thAya che, ane ahIM to kahyuM ke, nimittathI naimittikamAM kAMI thatuM nathI. uttara- "nimittathI thAya te naimittika che arthAt nimittajanaka ane naimitika janya che" e vyAkhyA vyavahArathI kahevAya che; kharekhara, nimittathI naimitika thatuM nathI. paNa upAdAnanuM kArya te naimitika che ane jyAre naimittika kArya thAya tyAre nimitta hoya ja che, tethI upacArathI te nimittane janaka paNa kahevAya che. vaLI, naimittikano artha "jemAM nimittano saMbaMdha hoya evuM" ema paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember fo check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 5 thAya che, eTale ke jyAre naimittika hoya tyAre nimitta paNa avazya hoya ja che eTalo saMbaMdha che, paNa nimitta jo naimittikamAM kaMI paNa kare to temane nimitta-naimittika saMbaMdha na rahe paNa kartAkarma saMbaMdha thaI jAya. 50. 'nimittanI upekSA na karavI joIe paNa nimitta meLavavAM joIe ' e mAnyatA mithyA che. prazna:- 'koIne putra thavAno hato paNa dasa varSa sudhI viSaya na bhogavyo arthAt putra thavA mATenuM nimitta na meLavyuM tethI putra na thayo. mATe nimitta meLavavuM joIe, nimittane raste upAdAnanuM kArya thAya che; ApaNe nimittanI upekSA karavI na joIe ' e vAta barAbara che? uttara:- e vAta mithyA che. huM nimitta meLavuM to kArya thAya e vAta khoTI che, temAM ekalI nimittAdhIna daSTi che. (putra thavA saMbaMdhI vAta AgaLa AvI gaI che juo perA 9) nimitta na hatuM mATe kArya aTakI gayuM ane nimitta bheguM karuM to kArya thAya e vAta traNa kALamAM sAcI nathI. kArya thavAnuM ja na hatuM tyAre nimitta na hatuM ane jyAre kArya thAya tyAre nimitta hoya ja. A abAdhita niyama che. para nimittone AtmA meLavI zake ema mAnavuM te mithyAtva che. e rIte, AtmAne potAnA kAryamAM 5ranI apekSA nathI. chatAM 'ApaNe nimittanI upekSA karavI na joIe,' ema koI mAne to te jIva sadAya nimitta sAme ja joyA kare. eTale tenI daSTi sadAya para upara ja rahyA kare paNa pa2nI upekSA karIne svabhAvanuM nirmaLa kArya te pragaTa kare nahi. nimittanA raste upAdAnanuM kArya kadI thatuM nathI, paNa upAdAnanI yogyatAthI ja (upAdAnanA raste ja) tenuM kArya thAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates - - -- - --- -------- bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ---------- 51. jinazAsana nimittanI upekSA karavAnuM kahe che. nimittanI upekSA na karavI eTale ke paradravya sAmeno saMbaMdha na toDavo e vAta jainazAsanathI viruddha che. jainazAsananuM prayojana para sAthe sabadha karAvavAnuM nathI para sAtheno saMbaMdha choDAvIne vItarAga bhAva karAvavAnuM che. badhAM sanzAstranuM tAtparya vItarAgabhAva che ane te vItarAgabhAva svabhAvanA lakSa badhA parapadArthothI udAsInatA karavAthI ja thAya che. koI paNa para lakSamAM aTakavuM te zAstranuM prayojana nathI. kemake paranA lakSe rAga thAya che. nimitta paNa paradravya ja che; tethI nimittanI apekSA choDIne arthAt tenI upekSA karIne potAnA svabhAvanI apekSA karavI te ja prayojana che. "nimittanI upekSA karavA jevI nathI eTale ke nimittanuM lakSa choDavA jevuM nathI" evo abhiprAya te to mithyAtva che, ane e mithyA abhiprAya choDyA pachI paNa asthiratAne kAraNe nimitta upara lakSa jAya te rAganuM kAraNa che. mATe potAnA svabhAvanA Azraye nimitta vagere paradravyonI upekSA karavI te yathArtha che. pa2. mumukSu jIvoe A vAta samajavI joIe. upAdAna-nimitta saMbaMdhI A vAta khAsa prayojanabhUta che. A samajyA vagara kadI paNa jIvane be dravyomAM ekatAnI budhdhi TaLe nahi ne svabhAvanI zraddhA thAya nahi. svabhAvanI zraddhA thayA vagara svabhAvamAM abhedatA thAya nahi, eTale ke jIvanuM kalyANa thAya nahi. Avo ja vastusvabhAva kevaLajJAnIoe joyo che ane saMtomunioe kahyo che. jIvane kalyANa karavuM hoya to A samajavuM paDaze. rAtri carcAmAMthI (vIra saMvata 2473: zrAvaNa vadi 1) 53. samarthakAraNanI vyAkhyA. prazna- samartha kAraNa kone kahe che? uttara:- jyAre upAdAnamAM kArya thAya tyAre upAdAna ane nimitta baMne sAthe hoya che. tethI te baMnene ekasAthe samarthakAraNa kahevAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA che, ane tyAM pratipakSI kAraNono abhAva hoya ja che. AthI ema na samajavuM ke upAdAnanA kAryamAM nimitta kaMI kare che. jyAre upAdAnanI lAyakAta hoya tyAre nimitta hoya ja che. 67 prazna:- samarthakA2Na te dravya, guNa ke paryAya ? utta2:- vartamAna paryAya ja samartha kAraNa che. purva paryAyane vartamAna paryAyanuM upAdAnakAraNa kahevuM te vyavahAra che. nizcayathI to vartamAna paryAya pote ja kAraNakArya che. ane ethI paNa AgaLa vadhIne kahIe to eka padArthamAM kAraNa ne kArya evA be bheda pADavA te paNa vyavahAra che. kharekhara to dareka samayano paryAya ahetuka che. 54. upAdAnakA2NanI vyAkhyA. prazna:- mATIne ghaDAnuM upAdAnakAraNa kahevAya che te barAbara che? uttara:- kharekhara ghaDAnuM upAdAnakAraNa mATI nathI. paNa je samaye ghaDo thAya che te samayanI avasthA ja pote upAdAnakaraNa che. Ama hovA chatAM mATIne ghaDAnuM upadAnakAraNa kahevAno hetu e batAvavAno che ke, ghaDo thavA mATe mATImAM jevI sAmAnya lAyakAta che tevI lAyakAta bIjA padArthomAM nathI. mATImAM ghaDo thavAnI vizeSa lAyakAta to je samaye. ghaDo thayo te samaye ja che, tyAra pahelAM tenAmAM ghaDo thavAnI vizeSa lAyakAta nathI. mATe vizeSa lAyakAta ja kharuM upAdAna kAraNa che. A viSayane vadhAre spaSTa karavA mATe jIvamAM lAgu pADIe. samyagdarzana pragaTavAnI sAmAnya lAyakAta to dareke dareka jIvamAM che, jIva sivAya anya koI dravyomAM tevI sAmAnya lAyakAta nathI; samyagdarzananI sAmAnya lAyakAta (zakti ) to badhA jIvomAM che paNa vizeSa lAyakAta to bhavya jIvone ja hoya che. abhavyane tema ja bhavya jIva jyAM sudhI mithyAdaSTi rahe tyAM sudhI tene paNa samyagdarzananI vizeSa lAyakAta nathI. vizeSa lAyakAta to je samaye jIva puruSArthathI samyagdarzana pragaTa kare te samaye ja hoya che. sAmAnya lAyakAta te pragaTarUpa che. sAmAnya lAyakAta kArya pragaTavAnuM upAdAnakAraNa nathI paNa vizeSa lAyakAta ja upAdAnakAraNa che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA 55. cAritradazA ane vastra saMbaMdhI khulAso. prazna:- 'cAritradazA pragaTe tene kAraNe vastra chUTatAM nathI paNa vastranA 52mANuonI lAyakAtathI ja te chUTe che' ema kahyuM; paraMtu koI jIvane cAritradazA pragaTe ane vastramAM chUTavAnI lAyakAta na hoya to savastra mukti thaI jaze ? uttara:- tyAM savastra mukti thavAnI vAta nathI. cAritradazAnuM svarUpa ja evuM che ke tyAM vastra sAthe nimittanaimittika saMbaMdha hoya ja nahi. tethI cAritradazAmAM vastrano tyAga sahajapaNe hoya che, vastrano tyAga te paramANunI avasthAnI lAyakAta che, teno kartA AtmA nathI. prazna:- koI munirAjanA zI2 u52 koI jIva vastra nAkhI jAya to te vakhate temanA cAritranuM zuM thAya ? uttara:- koI bIjo jIva vastra nAkhI jAya tethI muninA cAritrane bAdhA nathI. kemake te vastra sAthe temanA cAritrano nimitta-naimittika saMbaMdha nathI. paraMtu tyAM to vastra jJAnanuM jJeya eTale ke jJeyajJAyakapaNAno nimittanaimittika saMbaMdha che. 56. samyaniyatavAda zuM che ? vastuno paryAya kramabaddha je samaye je thavAno hoya te ja thAyaevo samyakaniyatavAda te jainadarzanano vAstavika svabhAva che, e ja vastusvabhAva che. 'niyata' zabda to zAstramAM ghaNe ThekANe Ave che. paNa atyAre to zAstro bhaNelA paNa A samyaniyatavAdanI vAta sAMbhaLIne gothAM khAya che. Ano nirNaya karavo kaThaNa paDe che. tethI koI ' ekAMtavAda' kahIne uDADe che. niyata eTale nizcita, niyamabaddha. te ekAMtavAda nathI paNa vastuno yathArtha svabhAva che te ja anekAMtavAda che. samyaniyatavAdano nirNaya karatI vakhate bahAramAM rAjapATano saMyoga hoya te chUTI ja javo joIe evo niyama nathI, paNa tenA pratye yathArtha udAsa bhAva to avazya thaI jAya che. bahAranA saMyogamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember fo check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 69 to phera paDe ke na paDe, paNa aMtaranA nirNayamAM phera paDI jAya. ajJAnI jIva niyatavAdanI vAto kare che paNa jJAna ane puruSArthane svabhAva tarapha vALIne nirNaya karato nathI. niyatavAdano nirNaya karavAmAM je jJAna ane puruSArtha Ave che tene jo jIva oLakhe to svabhAva Azrita vItarAgabhAva pragaTe, ne 52thI udAsa thaI jAya. kemake samyaniyatavAdano nirNaya karyo eTale pote badhAne mAtra jJAnabhAve jANanAra-dekhanAra rahyo, paNa 52no ke rAgano kartA na thayo. sva catuSTayamAM para catuSTayanI nAsti ja che to pachI temAM para zuM kare ? upAdAna-nimittano yathArtha nirNaya AvI jAya che, kartRtvabhAva UMDI jAya che, ane vItarAgIdaSTipUrvaka vItarAgI sthiratAnI zarUAta thaI jAya che. ajJAnIo A niyatavAdane ekAMtavAda ne gRhItamithyAtva kahe che. paNa jJAnIo kahe che ke, A samyaniyatavAda te ja anekAMtavAda che ne tenA nirNayamAM jainadarzanano sAra AvI jAya che, ne te kevaLajJAnanuM kAraNa che. 57. koI akasmAta che ja nahi. praznaH- samyagdaSTi akasmAta bhaya hoto nathI enuM zuM kAraNa ? uttara:- kema ke samyagdaSTine yathArtha niyatavAdano nirNaya che ke jagatanA badhA padArthonI avasthA tenI lAyakAta pramANe ja thAya che. na thavAnuM hoya evuM kAMI navuM banatuM ja nathI mATe koI akasmAta che ja nahi. AvI niHzaMka zraddhAne lIdhe samyagdaSTine akasmAtabhaya hoto nathI. vastunA paryAyo kramasara ja thAya che, enI ajJAnIne pratIti nathI tethI tene akasmAta lAge che. 58. nimitta konuM ? ane kyAre ? jo nimittanuM yathArtha svarUpa samaje to nimitta upAdAnamAM kAMI kare e mAnyatA TaLI jAya. kema ke jyAre kArya thayuM tyAre to 52ne tenuM nimitta kahevAyuM che, kArya thayA pahelAM to tenuM nimitta Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA koIne kahevAtuM nathI. je kArya thaI gayuM che temAM nimitta zuM kare? ane kArya thayA pahelAM nimitta konuM? kuMbhAra konuM nimitta che? jo ghaDArUpI kArya thAya to kuMbhAra tenuM nimitta che, paNa jo ghaDArUpI kArya ja na thAya to kuMbhAra tenuM nimitta nathI. ghaDo thayA pahelAM to koIne 'ghaDAnuM nimitta' kahI zakAya ja nahi ane jo ghaDo thAya che tyAre ja kuMbhArane nimitta kahevAya che, to pachI kuMbhAre ghaDAmAM kAMI paNa karyuM e vAta svayameva asat Thare che. prazna:- upAdAnamAM kArya na thAya to paradravyane nimitta kahevAtuM nathI ema upara kahyuM; 'A jIvane anaMtavA2 dharmanAM nimitto maLyAM chatAM jIva pote dharma samajayo nahi' ema kahevAya che, ane temAM jIvane dharmarUpI kArya thayuM nathI chatAM paradravyo dharmanAM nimitta to kahyAM che? uttara:- 'A jIvane anaMtavAra dharmanAM nimitto maLyAM paNa pote dharma samajyo nahi' ema kahevAya che, tyAM jo ke upAdAna ( jIvamAM ) dharmarUpI kArya thayuM nathI tethI kharekhara tene mATe te padArtho dharmanAM nimitta nathI. paraMtu je jIvo dharma pragaTa kare che te jIvone evA prakAranAM nimitto ja hoya che evuM jJAna karAvavA mATe, kArya na thayuM hovA chatAM sthULa daSTie tene nimitta kahevAmAM Ave che. 59. anukULa nimitta UkaLatA telamAM hAtha dAjhayo tyAM hAthane dAjhavA mATe UkaLatuM tela anukULa nimitta che. ghaDo phUTavAmAM dhoko vagere anukULa nimitta che. amuka padArthane anukULa nimitta kahyuM tethI te sivAyanA bIjA padArtho pratikULa che ema na samajavuM. eka dravya bIjA dravyane anukULa ke pratikULa to che ja nahi. nimittane anukULa kahevAno artha eTalo ja che ke, te padArtha kArya thatI vakhate saddabhAvarUpa hoya che ane vyavahAradaSTie anukULatAno Aropa tenA upara AvI zake che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates upAdAna-nimittanI svataMtratA 71 ---- -- -- -- -- -- -- -- ---- -- -- -- -------------- 60. be paryAyonI lAyakAta ekasAthe na hoya. eka samayamAM be lAyakAta hotI ja nathI. kemake je samaye jevI lAyakAta che tevo paryAya pragaTa hoya che, ane te ja vakhate jo bIjI lAyakAta paNa hoya to eka sAthe be paryAya thaI jAya. paraMtu ema kadI banI zake nahi. je samaye je paryAya pragaTa hoya che te samaye bIjA paryAyanI lAyakAta hotI ja nathI. loTarUpa avasthAnI lAyakAta vakhate roTalIrUpa avasthAnI lAyakAta ja hotI nathI. to pachI nimitta na maLyuM mATe roTalI na thaI e vAtane avakAza kyAM che? ane jyAre roTalI thAya che tyAre te pUrvanA loka paryAyano abhAva karIne ja thAya che. to pachI bIjAne tenuM kAraNa kema kahevAya? bahu bahu to loTarUpa paryAyano vyaya thayo tene roTalIrUpa paryAyanuM kAraNa kahI zakAya. 61. "jIva parAdhIna che' eTale zuM? prazna:- samayasAra nATakamAM syAdvAdaadhikAranA 9 mA zlokamAM jIvane parAdhIna kahyo che. ziSya pUche che ke, he svAmI! jIva svAdhIna che ke parAdhIna? tyAre zrI guru uttara Ape che ke, dravyadRSTithI jIva svAdhIna che, ne paryAyadaSTithI parAdhIna che. to tyAM jIvane parAdhIna kema rahyo che? uttara:- paryAyadaSTithI jIva parAdhIna che eTale ke jIva pote potAnA svabhAvano Azraya choDIne, para lakSe pote svataMtrapaNe parAdhIna thAya che, paraMtu paradravyo kaMI jIva upara baLajorI karIne tene parAdhIna karatAM nathI. parAdhIna eTale pote svataMtrapaNe parane AdhIna thAya che parAdhInapaNuM mAne che, nahi ke para padArtho tene AdhIna kare che. 62. dravyAnuyoga ne caraNAnuyogano krama prazna- A upAdAna nimittanI vAta to dravyAnuyoganI che. paraMtu pahelAM to jIva caraNAnuyoga anusAra zraddhAnI thAya ane te Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA caraNAnuyoga anusAra vrata-pratimA vagere aMgIkAra kare, tyAra pachI te dravyAnuyoga anusAra zraddhAnI thaIne samyagdarzana pragaTa kare evI jainadharmanI paripATI hovAnuM keTalAka jIvo mAne che, te barAbara che? 72 uttara:- nA. evI jainamatanI paripATI nathI. paraMtu jinamatamAM evI paripATI che ke, pahelAM samyaktva hoya pachI vrata hoya. have to samyaktva to sva-paranuM zraddhAna thatAM thAya che tathA te zraddhAna dravyAnuyogano abhyAsa karatAM thAya che. mATe pahelAM dravyAnuyoga anusAra zraddhAna karI samyagdaSTi thAya ane tyAra pachI ca2NAnuyoga anusAra vratAdika karI vratI thAya. e pramANe mukhyapaNe to nIcalI dazAmAM ja dravyAnuyoga che tathA gauNapaNe jene mokSamArganI prApti thatI na jaNAya tene pahelAM koI vratAdino upadeza ApavAmAM Ave che. mATe sarve jIvoe mukhyapaNe dravyAnuyoga anusAra adhyAtmaupadezano abhyAsa karavA yogya che. Ama jANIne nIcalI dazAvALAoe paNa dravyAnuyoganA abhyAsathI parAMbhukha thavuM yogya nathI. (mo. mA. pra. pA. 295 ) * kriyA * ('paMDitapravara vIra ToDaramallajI smRtidina 'nA vyAkhyAnamAMthI ) kriyAnI sAmAnya vyAkhyA vastunA paryAyanuM badalavuM te kriyA che. dareka dravyano paryAya samaye samaye badalAyA ja kare che. dareka dravyano paryAya te ja tenI kriyA che. dareka dravyano paryAya potAmAM ja thAya che paraMtu eka dravyano paryAya bIjA dravyamAM thato nathI, tethI eka dravyanI kriyA bIjA dravyamAM hoya nahi. temaja, eka dravyanI kriyA bIjuM dravya kare nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kriyA 73 kriyAnA prakAra A jagatamAM jaDa ane cetana ema be prakAranAM dravyo che. dravyanI paryAya te ja kriyA hovAthI kriyA paNa jaDa ane cetana ema be prakAranI che. jaDa dravyanI avasthA te jaDanI kriyA che ane cetana dravyanI (jIvanI ) avasthA te cetananI kriyA arthAt jIvanI kriyA che. jIvanI kriyAnA mukhya be prakAra cheH (1) rAgAdi bhAvarUpa vikArI kriyA ane, (2) rAgAdi bhAvarahita samyagdarzana-jJAna-cAritrarUpa avikArI kriyA. vikArI kriyA te baMdhanuM kAraNa che, tethI tene baMdhanI kriyA ' paNa kahevAya che ane avikArI kriyA te mokSanuM kAraNa che. tene 'mokSanI kriyA ' kahevAya che. , A rIte kula traNa prakAranI kriyA thaIH (1) jaDanI kriyA (2) jIvanI vikA2I kriyA ane, (3) jIvanI avikArI kriyA. jaDanI kriyA zarIra jaDa che. tenI dareka kriyA te jaDanI kriyA che. zarIranuM halanacalana ke sthira rahevuM te jaDanI kriyA che, tenA kartA jaDa 52mANuo che, AtmA teno kartA nathI. jaDanI kriyA sAthe baMdha ke mokSano saMbaMdha nathI. zarIranI halana-calanarUpa dazA ke sthira rahevArUpa dazA temAM baMdhanI kriyA ke mokSanI kriyA nathI. eTale ke zarIranI koI paNa kriyAthI AtmAne baMdha ke mokSa, lAbha ke alAbha, sukha ke duHkha thatAM nathI. kemake zarIranI kriyA te jaDanI kriyA che. pahelAM zarIranI avasthA ghera rahevArUpa hoya ane halana calanAdirUpa hoya, pachI zarIranI avasthA badalIne dharma sthAnake sthira rahevArUpa thAya tyAM te pheraphArathI ajJAnI dharma mAne che. paraMtu jaDanI kriyA badalI tenAthI AtmAne dharma nathI, puNya nathI tema ja pApa paNa nathI. zarIranI mAphaka paisA, vastra ke AhArAdinA saMyoga viyoga te paNa jaDanI kriyA che. tenAthI dharma, punya ke pApa thatuM nathI. te koI kriyAno kartA AtmA nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 74 ---------------------- bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -------------- vikArI kriyA jIvanA paryAyamAM je rAgadveSa-ajJAnarUpa bhAva thAya te jIvanI vikArI kriyA che. A kriyAne baMdhanI kriyA kahevAmAM Ave che. zarIrAdi jaDanI kriyAthI vikArI kriyA thatI nathI ane jIvanI vikArI kriyAthI zarIrAdi jaDanI kriyA thatI nathI. rAga-dveSa-ajJAnarUpa bhAvo AtmAnA paryAyamAM thAya che tethI AtmAnA ja paryAyamAM te vikArI kriyA karavAnI yogyatA che. zarIranI kriyAthI puNya-pApa thatAM nathI. puNya-pAparUpa vikArI kriyA baMdhananI kriyA che. te kriyA vaDe saMsAra maLe, mokSa TaLe, AtmAnA guNano paryAya baLe. A kriyAthI dharma thato nathI. dareka kriyAnI svataMtratA prazna:-pahelAM jaDanI kriyA kare pachI dharma thAyane? jema ke, pahelAM zarIrane gharethI dharmasthAnaka sudhI laI Ave, pachI dharma sAMbhaLe ane pachI sAcI samajaNathI dharma thAya. e rIte jaDanI kriyA karavAnuM AvyuM ke nahi? uttara- jaDanI kriyA vaDe dharma thato nathI. jaDanI kriyA AtmA karato ja nathI. tethI jaDanI kriyA sAthe AtmAne saMbaMdha nathI. uparanA daSTAMtamAM zarIranI kriyA pharI te kAraNe dharma thayo nathI. "tattva samajavA javuM che" evo zubha bhAva thayo ane gharethI dharma sthAnake gayA. tyAM nIce mujabanI kriyAo thaI cheH (1) zubha bhAva thayo te puNya che. te vikArI kriyA che. (2) zarIranuM kSetramaMtara thayuM te jaDanI kriyA che. (3) AtmAnA pradezonuM kSetrAMtara thayuM te AtmAnI vikArI kriyA che. (4) sata zravaNa pratyenuM lakSa te zubha bhAvarUpa vikArI kriyA che. A cAra kriyAo thaI tyAM sudhI hajI dharma thayo nathI. dharmazravaNanA lakSathI paNa khasIne sva lakSa tarapha DhaLe ane potAnA zuddha AtmasvabhAvano mahimA lAvIne nirNaya kare to te jIvanI avikArI kriyA che. te ja dharma che. jaDanI kriyA, Atma Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kriyA 7pa pradezonI kSetrAMtararUpa kriyA ane zubharAgarUpa vikArI kriyA e badhAthI A dharmanI kriyA bhinna che. A ja rIte, koI jIvana paisA kamAvA vagerenI azubha bhAvanA thaI ane zarIranI kriyA pApa kAryomAM thaI to tyAM paNa zarIranI kriyA te jaDanI svataMtra kriyA che. tenAthI jIvane lAbha ke nukazAna nathI; ane azubha bhAva thayA te jIvanI vikArI kriyA che. tenAthI jIvane nukazAna che. azubha bhAvane kAraNe paNa zarIranI kriyA thatI nathI. - azubha pariNAmathI pApa, zubha pariNAmathI puNya, e baMneno samAveza vikArI kriyAmAM thAya che ane e baMne vakhate zarIranI kriyA te svataMtra jaDanI kriyA che. mArA pariNAmane kAraNe jaDanI kriyA thaI ema mAne to khoTuM che. ane puNya pariNAmane kAraNe dharmanI kriyA thaI ema mAne to paNa khoTuM che. zarIra dharmasthAnake be ghaDI sthira beThuM te jaDanI kriyA che. te vakhate aMtaraMgamAM jo zubha pariNAma hoya to puNya che, ane jo te vakhate ghara vagere saMbaMdhI azubha vicAra karato hoya to pApa che. puNya-pApa baMne vikAra tenAthI dharma nathI-evuM jo te vakhate AtmabhAna vartatuM hoya to teTale aMze avikArI dharmakriyA che. te mokSanI utpatti karanArI kriyA che. koI jIve azubha pariNAma to choDayAM ane jinendradeva, nigraMtha guru ane salphAstranA lakSe zubharAga karyo ane temAM dharma mAnyo to te jIva ekAMta baMdhananI kriyA ja karI rahyo che, tene adharma kriyA ja varte che, pachI bhale te cAlato hoya ke sthira hoya, tyAgI hoya ke gRhastha hoya, khAto hoya ke upavAsI hoya. avikArI kriyA avikArI kriyA eTale dharmanI kriyA athavA muktinI kriyA. loko bole che ke, kriyAthI dharma thAya. paNa konI kriyA ane kaI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 76 bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ---- kriyA? jaDanI kriyA ke cetananI kriyA? ane vikArI kriyA ke avikArI kriyA? jaDanI kriyA, vikArI kriyA ane avikArI kriyA tenA svarUpanuM jene bhAna nathI te dharmanI kriyA kyAMthI karaze ? muktinI kiyAmAM para sAthe to saMbaMdha nathI ane para taraphanA valaNathI je bhAva thAya tenI sAthe paNa saMbaMdha nathI. muktinI kriyAmAM para upara ke vikAra upara daSTi na hoya paraMtu parathI ane vikArathI bhinna potAnA asaMyogI, avikArI, trikALa svabhAva upara dRSTi hoya che. vikArI kriyA te paNa AtmAnI vartamAna dazA che ane avikArI kriyA te paNa AtmAnI vartamAna dazA che. AtmAnI je vartamAna dazA svabhAva sAthenuM ekatva cUkIne para lakSamAM ane puNya-pApamAM aTake che te ja vikArI kriyA che, te saMsAra che, mokSanI ghAtaka che, sukhanI TALanAra che ane duHkhanI dAtAra che ane AtmAnI je vartamAna dazA para lakSathI khasIne svalakSe potAnA trikALI svabhAvanI zraddhA-jJAna-sthiratAmAM Take che te ja avikArI kriyA che. te dharma che, te mokSanI utpAdaka che ane saMsAranI ghAtaka che, sukhanI dAtAra che ane duHkhanI TALanAra che. vikArI kriyA ke avikArI kriyA e baMne eka samaya pUratI jIvanI avasthA che, paraMtu te baMnenA lakSyamAM phera che. avikArI kriyAnuM lakSya trikALI zuddha svabhAva che ane vikArI kriyAnuM lakSya paradravya ane puNyapApa che. jaDanuM karavAnI vAta to bemAMthI eke kriyAmAM nathI. jaDanI kriyA to A baMnethI judI-svataMtra che. tenAthI nathI baMdhana ke nathI mukti. mokSa konA lakSe thAya? athavA traNa prakAranI kriyAmAMthI kaI kriyAthI mokSa thAya? zuM jaDanA lakSe mokSa thAya? ke puNya-pApanA lakSe mokSa thAya? para dravyanuM choDavA-mUkavAnuM to AtmAmAM nathI tethI tenA lakSe paNa mokSa thAya nahi. je puNya-pApa thAya te paNa para lakSe thatAM hovAthI vikAra che. tenA lakSe mokSa thAya nahi. eTale ke jaDanI kriyAthI mokSa thAya nahi. jaDanI kriyAno bAhya saMyoga hovA chatAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates kriyA - - - - - - - - ane paryAyamAM kSaNika rAga-dveSa hovA chatAM, "huM A jaDanI bhinna chuM ane mArA zuddha jJAnabhAvamAM A rAga-dveSa nathI evuM bhedajJAna varte te zarUAtanI dharmanI kriyA che, ane pachI zuddha jJAtA bhAvamAM sthiratAM karatAM rAgadveSa TaLatAM jAya che. e rIte dharmanI kriyAnA jore vikAsanI kriyAno nAza thAya che. (1) peTamAM AhAra paDyo ke na paDyo te jaDanI kriyA che. temAM nathI pApa nathI puNya ke nathI dharma. (2) peTamAM AhAra na paDyo te vakhate jIvane jo aNagamo lAge ke "upavAsa to karyo paNa kAla jevI Aje majA na paDI" to tene azubha pariNAma che ane te pariNAmathI pApabaMdhana che. (3) te vakhate jo maMda kaSAya rAkhe to zubha pariNAma che ane te pariNAmathI puNyabaMdhana che. (4) te vakhate AhAranuM, zarIranuM ane puNya-pApanuM lakSa choDIne potAnA trikALI AtmasvabhAvanI oLakhANapUrvaka temAM sthira thAya, anubhavamAM ekAgra thAya to te dharma che. A cAra prakAramAM naM. (1) jaDanI kriyA che, naM. (2) tathA (3) te vikAranI kriyA che ane naM. (4) dharmanI kriyA athavA avikArI kriyA che. zarIra sthira rahe te jaDanI kriyA che. te jaDanI kriyA uparathI AtmAnuM mApa kADhe te ajJAnI che. jaDa zarIranI kriyA sthira rahevArUpa thaI paraMtu te vakhate AtmAnI kriyA kevA prakAranI thaI rahI che tenA bhAna vinA dharmanuM mApa kyAMthI kADhaze? dharmanI kriyA zarIramAM thAya ke AtmAmAM? jenI bhUmikAmAM dharmanI kriyA thAya che evA AtmasvabhAvanuM jene bhAna nathI te dharmanI kriyA kyAM karaze ? mATe sauthI pahelAM AtmAnA svarUpanI samajaNa karavI te ja zarUAtanI dharmanI kriyA che. e sivAya bIjI koI kriyA dharmanI nathI. kriyAnuM sthApana ane utthApana 1. zarIranI kriyA te pugala paramANuonI avasthA che ane paramANuo svataMtrapaNe pariName che. arthAt zarIranI te avasthArUpa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kAnajainazAstramALA thAya che. AtmA teno kharekha2 kartA nathI, ema jJAnIo ja zarIranI kriyAne jema che tema sthApe che. 2. puNya kriyA te jIvano vikAra bhAva che, te kriyAthI AtmAno avikArI dharma pragaTe nahi tema ja te kriyA dharmamAM madada kare nahi. ema jJAnIo ja puNya kriyAne puNyanI kriyA tarIke sthApe che. 3. AtmAnI avikArI kriyA te dharma che, te kriyA AtmAnA avalaMbane pragaTe che, temAM koI bIjAnuM avalaMbana nathI tema ja puNyanI kriyAthI te avikArI kriyA pragaTI nathI. ema jJAnIo ja avikArI kriyAne barAbara sthApe che. 1. zarIranI kriyA AtmAthI thAya che, paNa enI meLe svataMtra kriyAne utthApe che. kemake teo pudgala paramANuonI svataMtra kriyAne sthApatA nathI. 2. puNya-kriyA arthAt zubharAgarUpa vikArI kriyAthI dharma thAya athavA to te karatAM karatAM dharma thAya ema mAnIne ajJAnIo ja puNyanI kriyAne utthApe che. kema ke puNya te vikArI kriyA che, chatAM teo vikArI kriyAne vikArI kriyA tarIke sthApatA nathI. 3. AtmAnI avikArI kriyA puNya karatAM karatAM thAya athavA to kaMIka parAvalaMbana joIe- ema mAnIne ajJAnIo ja avikArI kriyAne utthApe che. kemake puNyanI apekSA rahita nirAvalaMbI avikArI kriyA che tene teo sthApatA nathI. *** Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahA2nayanA pakSanA sUkSma AzayanuM svarUpa ane tene TALavAno upAya (sadagurudevazrInuM vyAkhyAna. kArataka suda 7H 2472) anaMta prANIone anaMta kALathI potAnA nizcaya svabhAvanuM mAhAtmya na AvatAM rAga ane vikalpano sUkSma pakSa rahI jAya che. te vyavahArano sUkSma pakSa kaI rIte che tenuM svarUpa kahevAze. dhyAna rAkhIne samajajo. jIvane jJAnamAM 52 vastu, vikalpa tema ja AtmAno svabhAva paNa jaNAya che. tenA khyAlamAM ema to Ave che ke, AtmA vastu rAga ke 52vastu jeTalI nathI. Ama khyAlamAM AvavA chatAM rAgamAM AtmAnuM vIrya aTakI jAya to vyavahArano pakSa rahe che. AtmAnA vIryane 52 taraphanA valaNathI juduM pADI, zubha rAganuM je lakSa thAya te zubha rAga upara paNa lakSa ApatAM, svabhAvanA jJAna vaDe vIryane te zubha bhAvamAM na aTakAvatAM, te zubhathI paNa judA evA AtmasvabhAva tarapha vIryane vALe to jIve nizcayanA Azraye vyavahArano niSedha karyo che. AtmA vartamAnamAM ja jJAnAdi anaMta svabhAvaguNano piMDa che. tenI avasthAmAM vartamAna azubha avasthA thAya tene choDavAnuM to jIvane mana thAya, kema ke emAM azubha uparathI zubhamAM vIrya joDavuM te to vartamAna pUratuM ja vIryanuM kArya che. nagna digaMbara jainano sAdhu thaIne paMca mahAvratano zubha rAga tema ja deva-guru-zAstranI zraddhA karIne temanI kahelI vAta khyAlamAM AvavA chatAM samyagdarzananA abhAvane lIdhe jIvane sUkSmapaNe vyavahAranI pakaDa rahI jAya che. jJAnamAM zubha ane azubha baMneno khyAla karIne jIva azubhamAMthI zubhamAM to vIryane pheravI nAkhe che paraMtu te vartamAna pUratA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA - zubha rAgamAM vIryanuM je vajana che te jo upADIne svabhAva tarapha DhALe to vyavahArano pakSa chUTe. AtmAnA svabhAvamAM vikAra nathI. vikAra kSaNika che. ane para padArtho judA che ema to khyAlamAM lIdhuM eTale (1) zarIra vagere paravastu to huM nahi ema jJAnamAM dhAryuM. (2) karma jaDa che te AtmAthI judA che ema zAstrathI khyAlamAM lIdhuM ane, (3) azubha bhAva thAya tene avasthAnA lakSamAM rahI-rahIne pheravyo. avasthI daSTimAM ja rahI-rahIne avasthAmAM azubhane pheravIne zubha karyA. zubha bhAva, azubha bhAva ane zubhAzubharahita AtmasvabhAva tene khyAlamAM to lIdhA tema ja azubha thAya che tane AtmavIrya vaDe choDIne zubha karyA paraMtu svabhAva tarapha puruSArthanuM jora javuM joIe. tene badale, vartamAna zubha upara ja tenuM puruSArthanuM vajana aTakI rahyuM. tethI nizcayano Azraya thayo nahi ane vyavahArano pakSa gayo nahi. jIvane jJAnamAM paravastuo, zubha tema azubha kone kahevAM te ane zubhAzubhathI rahita svabhAva che te khyAlamAM AvavA chatAM vIrya nuM vajana te zubha taraphathI chUTIne svabhAvanA jora tarapha na jAya to te jIvane nizcayano viSaya je svabhAva te rucikara thayo nathI. eTale tenuM vIrya svabhAva tarapha jatuM nathI, paNa vyavahAramAM ja aTakyuM che. azubhamAMthI zubha bhAva karavo temAM vIrya vartamAna puratuM che, ane zubha-azubha rahita svabhAvanI rucinA vIryanuM trikALI jora che. svabhAvanI racinA trikALI joramAM zubhanA valaNamAMthI vIrya chUTIne svabhAvanA mAhAbhyamAM vIryanuM jora AvatAM, trikALInI daSTithI sahaja ja vartamAna puratA vyavahArano niSedha thaI jAya che. niSedha karuM evo vikalpa hoto nathI. A rIte nizcayanaya vyavahAranayano niSedha kare che. jANavAmAM "rAga mAruM svarUpa nathI' ema vyavahArano niSedha te paNa rAga che. huM jIva chuM" vikAra mAruM svarUpa nathI e prakAre nava tattvAdikanA vicAranA vartamAna puratA bhAva upara jo vIryanuM vajana aTake, paraMtu svabhAvathI parAMmukha valaNathI chUTIne aMtara svabhAvamAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa 81 = = = = -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- ------ vaLavA mATe vIryanuM valaNa kAma na kare to te valaNa vyavahAranI rucimAM TakayuM che paNa nizcaya svabhAvamAM DhaLe che te vIryamAM vartamAnanuM valaNa (vyavahArano pakSa) chUTI ja jAya che. mATe anaMta tIrtha kara bhagavaMtoe nizcaya vaDe vyavahArano niSedha karyo che. abhavya ane bhavyamithyAdaSTi jIva bahu to azubha choDI vairAgya sudhI Ave, A vairAgyano zubharAga paNa vartamAna purato che. tyAM vartamAna upara jJAnanuM lakSa TakAvavA karatAM trikALI svabhAva upara jJAnanuM lakSa TakAvI rAkhuM ema svabhAvanA tarapha vIryanuM jora na kare tyAM sudhI nizcayano Azraya thato nathI ane nizcayanA Azraya vagara vyavahArano pakSa chUTato nathI. vyavahArano Azraya to jenI kadI mukti nathI evo abhavya jIva paNa kare che mATe nizcayanA Azraye ja mukti thAya che tethI nizcayanaya vaDe vyavahAranaya niSedha yogya ja che. sAcA deva-guru-zAstra zuM kahe che eno jJAnamAM khyAla Ave che tema ja paMcamahAvratAdinA vikalparUpa vyavahAra Avyo tene paNa jJAna jANe to che paraMtu te rAgarUpavyavahArathI nizcaya svabhAvanuM adhikapaNuM ( judApaNuM) daSTimAM jyAM sudhI na bese tyAM sudhI nizcayasvabhAvamAM vIryanuM jora Thare nahi ane nizcaya svabhAvanA Azraya vagara nizcaya samakita thAya nahi. nizcayasamakita vagara vyavahArano niSedha thAya nahi. A rIte jIvane vyavahArano sUkSma pakSa rahI jAya che. "rAga te vartamAna purato vikAra che, avasthAe avasthAe te rAga badalato jAya che ane te vikAra pAchaLa nirvikAra svabhAvane dharanAruM dravya kAyama che." Ama, vikalpa vaDe to jIvane khyAlamAM Ave che, paNa jyAM sudhI trikALI svabhAvamAM vIryane DhALIne arAgI nizcaya svabhAvanuM jora na Ave tyAM sudhI vyavahArano niSedha thAya nahi ane vyavahAranA niSedha vagara samyagdarzana thAya nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------- ajJAnIne vyavahAranA pakSano sUkSma abhiprAya rahI jAya che, te kevaLIgamya che. chadmasthane te kadAca daSTigocara nathI paNa hoto. te abhiprAya kevA prakAre rahI jAya che te saMbaMdhI kathana cAle che. AtmA taddana jJAna svabhAvI, ekalo jJAyaka, zAMta svarUpI che. AvA svabhAvane jANatAM chatAM tema ja rAgano khyAla AvatAM chatAM svabhAva-tarapha vIrya DhaLIne aMtarathI te vAta besatI nathI eTale vIrya bahAramAM aTakI jAya che. bahiramukhabhAva jeTalo huM nahi ema jo svabhAvamAM bese to tenuM vIrya adhika thaIne nizcayamAM DhaLe ane nizcayamAM vIrya DhaLyuM te ja vyavahArano niSedha thaI gayo che. abhavya jIvane tema ja bIjA mithyAdaSTi bhavya jIvone svabhAvano khyAla AvavA chatAM teone svabhAvanuM mAhAmya nathI ja AvatuM. " khyAlamAM Ave che" eno artha ahIM samyajJAnamAM AvavAnI vAta nathI paNa jJAnAvaraNanA kSayopazamanA ughADamAM A vAtano khyAla Ave che. agiyAra aMganA jJAnamAM badhI vAta Ave ke AtmAno svabhAva trikALa che-rAga kSaNika che. Ama khyAlamAM Ave che-paNa rucinuM vIrya zubha taraphathI khasatuM nathI. UMDe UMDe svabhAvanI mAhAbhya dazAmAM vIrya vALavuM joIe te pote karato nathI tethI vyavahArano pakSa rahI jAya che. ahIM abhavyanI vAta to daSTAMta tarIke che, paraMtu badhA mithyASTi jIvo kyAMka vyavahAranA pakSamAM aTakayA che tethI ja nizcaya samyagdarzana temane nathI. jaina sAdhu thaIne ane sAcA deva-guru-zAstrane mAnIne, teo zuM kahe che te khyAlamAM paNa lIdhuM paraMtu vartamAna puratA valaNathI (avasthAnA lakSamAM TakIne) vIrya jora kare che. te vIryane vartamAnathI khesavIne trikALI svabhAva taraphanA valaNanA joramAM vALato nathI, vartamAna paryAyane vartamAna uparathI khaseDIne trikALI tarapha vALyA vagara samyagdarzana thatuM nathI. mATe sarvajJa bhagavAne sadAya nizcayanA AzrayathI vyavahArano niSedha karyo che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa 83 jIvane satya, brahmacarya, ahiMsA, vagere zubha rAgarUpa vyavahArano pakSa che vartamAna puratA bhAvano Agraha che tene badale trikALI tarapha vIryanuM jora devuM joIe, to nizcayano Azraya thAya, paraMtu trikALI tarapha vIryanuM jora nathI eTale vIrya para (parAzrita vyavahAra) mAM ja aTakI jAya che. bahAranA tyAga ke vartana upara samyagdarzana nathI, paNa nizcaya svabhAvanA AzrayathI samyagdarzana che, jIva jo svabhAva taraphanI rucimAM vIryanuM jora nathI karato to tene vyavahA2no pakSa chUTato nathI ane samyagdarzana thatuM nathI. samyagdarzana aMtaranA svabhAvanI cIja che. ( trikALI ane vartamAna e baMne paDakhAMno khyAla AvavA chatAM trikALI svabhAvanI ruci tarapha DhaLato nathI paNa vartamAna paryAyanI ruci tarapha DhaLe che. "A svabhAva che, A svabhAva che." ema jo svabhAvanI ci valaNa kare to vartamAna uparanuM jora tarata ja chUTI jAya; paNa trikALI svabhAvane 'A che' ema rucimAM levAne badale vartamAna zubharAgamAM 'A rAga che' ema vartamAna u52 tenuM vajana 2he che tethI trikALI ekalA jJAyaka svabhAvamAM vIryanuM valaNa aMtara pariNamatuM natha eTale nizcayano Azraya thato nathI ane vyavahArano pakSa chUTato nathI. vyavahArano pakSa te mithyAtva che. AtmAnuM je vIrya kArya kare che te to avasthArUpa (vartamAna ) ja che, paraMtu te vartamAna vIryane vartamAnanA lakSa upa2 (avasthA dRSTimAM ) TakAve ane trikALI aMtara svabhAva tarapha vIryanuM jora na kare to vikalpa TaLe nahi ane samyagdarzana thAya nahi. dareka jIvane vartamAna avasthAmAM vIryanuM kArya to thayA ja kare che, paNa te vIryane sthApavuM che kyAM tenuM bhAna nahi hovAthI jIvane vyavahA2no pakSa chUTato nathI. "huM eka jJAyakabhAva chuM, vartamAna avasthAmAM jeTalo nathI paNa adhika trikALa sAmarthyano piMDa chuM" Ama, potAnA nizcayasvabhAvanI rucinA joramAM vIryane sthApavuM joIe, Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 84 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA - - - - -- - - -- ekAgra karavuM joIe. jo nizcayasvabhAva taraphanA joramAM ane rucimAM vIryane na joDe to te vIrya vyavahAranA pakSamAM joDAya che eTale tene vyahArano sUkSma pakSa chUTato nathI. jyAre vyavahAranA pakSathI chUTIne vIryamAM jJAyaka svabhAvanuM vajana karyuM tyAre paNa vyavahAranuM jJAna to (gauNapaNe) rahe che, kAMI jJAna chUTI jatuM nathI. kemake te to samyajJAnano aMza che. vyavahAranuM jJAna chUTIne nizcayathI daSTi thatI nathI, samyagdarzana thatAM vyavahAranuM jJAna to rahyuM che paraMtu daSTi tenA uparathI UThIne svabhAva tarapha ekAgra thaI che. A rIte, anizcayanA Azraya vakhate vyavahArano pakSa chUTI jato hovA chatAM, jJAna to samyajJAnarUpa anekAMta ja rahe che, paraMtu jJAna jyAre sarvathA vyavahAra tarapha DhaLe che tyAre nizcayanayano Azraya jarA paNa nahi hovAthI te vyavahAranA pakSavALuM jJAna mithyArUpa ekAMta che. samyagdarzana thayA pachI nizcayano Azraya thayo hovA chatAM, jyAM sudhI apUrNa bhUmikA che tyAM sudhI vyavahAra rahe che kharo paraMtu nizcayanayAzrita jIvane te tarapha Asakita nathI, vIryanuM jora vyavahAra tarapha DhaLatuM nathI. sAcA deva-guru-zAstranI oLakhANa, nava tattvanuM jJAna, brahmacarya nuM pAlana, pUjA, vrata, tapa, bhakti vagere karavA chatAM jIvane mithyAtva kema rahI jAya che? kema ke jIva A vartamAna pariNAma ja huM chuM ane tenAthI ja mane lAbha che" ema vartamAna upara ja lakSane TakAvIne tyAM aTakI gayo. paraMtu trikALI ekarUpa nirapekSa svabhAva tarapha na vaLyo tethI ja mithyAtva rahI gayuM che. jo jIva vartamAna uparanA lakSane choDIne trikALI svabhAvane lakSamAM le to te samyagdaSTi thAya. kemake samyagdarzanano AdhAra (AzrayabhUta) trikALI svabhAva che. vartamAna vartatA paryAya AdhAre samyagdarzana pragaTa thatuM nathI. nizcaya-akhaMDa abheda svabhAva tarapha DhaLatAM vacce je vikalpAdirUpa vyavahAra Ave tene mATe kheda joIe. ene badale tenI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa 85 = = = = = = = = =' je hoMza kare che tene svabhAvano Adara TaLI jAya che eTale te mithyAtvI ja rahe che. nizcayasvabhAva taraphanA vIryano ullAsa thavAne badale vyavahAramAM jenuM vIrya ullasita thAya che. tene svabhAva taraphanuM ullasitapaNuM parAvalaMbane paDyuM che tethI jIvane vyavahArano pakSa khasato nathI. vyavahAranI rucivALo jIva bhagavAnanA divya dhvanino upadeza sAMbhaLIne temAMthI paNa vyahAranI ja sacine poSe che, "bhagavAnanI vANImAM nizcaya svabhAvano ane vyavahArano baMneno meLa karyo arthAt baMne nayone sarakhI hade rAkhyA" ema mAnIne te ajJAnI jIva potAnI vyavahAranI pakkaDane daDha kare che. paraMtu bhagavAnanI vANI to nizcayano Azraya karIne vyavahArano niSedha karavAnuM kahe che, e rIte nizcayanaya ane vyavahAranaya e baMneno dumeLa (paraspara virodha) varte che tene te jANato nathI, ruci karato nathI ane vyavahAranayano niSedha karIne nizcayamAM vIryane ullasita karato nathI. nizcayanA Azrayano ullAsa nahi hovAthI vacce vyavahAra Ave che, teno kheda karavAne badale, "vyavahAra vacce Ave che to kharone? ema vyavahAranI UMDI sUkSma mIThAza mithyAdaSTi na rahe che, tethI potAnA svabhAvamAM ullAsa lAvIne te samyagdaSTi thaI zakato nathI. prazna- AmAM ekAMta nizcaya nathI thaI jato? uttara- nA AmAM ja sAco anekAnta che. nizcaya svabhAvane ane rAgane baMnene jANIne jyAre vIryanA jorane nizcayasvabhAvamAM lAvavuM che tyAre jJAnamAM gauNapaNe khyAla to che ke avasthAmAM vikAra thAya che, svabhAvamAM DhaLanAra jIva avasthAthI potAne kevaLajJAnI mAnatA nathI. A rIte jJAnamAM nizcaya vyavahAra baMnene jANIne nizcayano Azraya ane vyavahArano niSedha karyo te ja anekAMtapaNuM thayuM. baMne pakSa jANIne ekamAM ArUDha thayo, bIjAmAM anArUDha thayo eTale ke nizcayamAM DhaLyo ane vyavahArane choDayo, te anekAMta che. paraMtu nizcaya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ---- ane vyavahAra baMneno Azraya karavA jevuM mAne to te ekAMta che. (be nayo paraspara virodharUpa che tethI be nayono Azraya hoI zakato nathI. jIva jyAre nizcayano Azraya kare tyAre tene vyavahArano Azraya chUTI jAya che, ane jyAre vyahAranA AzrayamAM aTake tyAre tene nizcayano Azraya thato nathI. Ama hovAne lIdhe jeo baMne nayano Azraya karavA jevo mAne che teo baMne nayone ekameka mAnatA hovAthI ekAMtavAdI che.) rAga to samyagdarzanamAM madada na kare. paraMtu "rAga mane madada na kare" evo vikalpa paNa madada na kare. Ama, rAgathI chUTIne jyAre svabhAva tarapha DhaLyo tyAre mukhya svabhAvanI (nizcayanI) daSTi thaI ane avasthA gauNa thaI gaI. Ama, nizcayane mukhya ane vyavahArane gauNa kare che tethI ja te "naya" kahevAya che. jene vyavahArano pakSa che te jIva to ekAMta vyavahAramAM DhaLyo eTale teNe nizcaya svabhAvano tiraskAra karyo. ekalA vartamAna taraphanA valaNamAM eTaluM badhuM jora nathI ke te vikalpane toDIne svabhAvanuM darzana karAve. jo daSTimAM ekalA nizcaya svabhAvanuM vajana na Ape to vyavahArane gauNa karI svabhAva tarapha vaLI zake nahi ane samyagdarzana thAya nahi. jo vartamAna cAlatA vikArabhAva taraphanuM jora toDIne svabhAva tarapha jora Ape to te avasthAmAM svabhAvarUpI kArya Ave. jJAna ane vIryanI daDhatA svabhAva tarapha DhaLe te nizcayanI mukhyatA thaI ane rAgAdi vikalpane jANyA paNa te tarapha DhaLyo nahi, tene mukhya na karyA te ja vyavahArano niSedha thayo, tyAM paNa vyavahAranuM jJAna to che ane te jJAnamAM vyavahAranI gauNatA varte che. jJAna ane vIryanA joramAM je svabhAva taraphanI mukhyatA thaI te mukhyatAnuM jora TheTha vItarAgatA ane kevaLajJAna thatAM sudhI raheze. vacce bhale vyavahAra Avaze kharo paraMtu kyAreya tenI mukhyatA nahi thAya. chaThThI bhUmikA sudhI buddhipUrvakano rAga raheze, chatAM daSTimAM kadI rAganI mukhyatA nahi thAya... trikALI svabhAva e ja mukhya che, eTale daSTinA jorathI te nizcayasvabhAva tarapha DhaLatAM DhaLatAM ane rAgarUpa vyavahArane toDatAM toDatAM Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa saMpUrNa vItarAgatA ane kevaLajJAna thaI jaze. kevaLajJAna thayA pachI saMpUrNa naya-pakSano jJAtA che tyAM kAMI mukhya-gauNapaNuM rahetuM nathI. vikalpa nathI. A to nava tattvanI zraddhA ne agiyAra aMganuM jJAna hovA chatAM jIvane samyagdarzana kema aTake che te batAve che. trikALI ane vartamAna e baMnene jJAnanA kSayopazamathI jANyAM kharAM, paraMtu vartamAnanI pakaDavALo trikALI svabhAvamAM DhaLI zakato nathI ane trikALI svabhAva taraphanA vajanavALo pahelAM baMneno khyAla karIne svabhAvamAM DhaLe che. svabhAvanI jeNe daDhatA karI teNe vyavahArane moLo pADI dIdho. hajI vyavahArano sarvathA abhAva thayo nathI, paNa jema jema svabhAvamAM DhaLato jAya tema tema vyavahArano abhAva thato jAya che. mAtra jJAnanA khyAlamAM vastune levAthI samyagdarzana thatuM nathI, paraMtu jJAna sAthe vIryanA te taraphanA vajananuM kAma che. jJAna ane vIrya baMnenA vajanane svabhAvamAM vALavAnI vAta che; zubharAgathI mAro svabhAva judo che. evuM je jJAna che te tarapha vIryane DhALyuM eTale tarata ja samyagdarzana thayuM. jo svabhAvanI ruci kare to vIrya svabhAva tarapha DhaLe, paNa jene rAganuM poSaNa ane rucikarapaNuM che. tene vyavahAranuM valaNa khasatuM nathI. jyAM sudhI mAnyatAmAM ane rucinA vIryamAM nirapekSa svabhAva na ruce tyAM sudhI ekAMta mithyAtva che. jIva azubhabhAva TALIne zubha bhAva to kare che paraMtu zubha bhAvamAM te dharma mAne che te sthaLa mithyAtva che. azubha TALIne jIva zubhabhAva kare ane zubharAgathI dharma nathI ema paNa zAstra vagerenA jJAnathI khyAlamAM le che chatAM, ekalA caitanya svabhAva taraphanA vIryanA abhAve tene mithyAtva rahI jAya che. ekalo caitanya svabhAva che te taraphanA jore vartamAna taraphathI khasavuM joIe. A ja darzana vizuddhi che. jJAnamAM ughADa upara, kaSAyanI maMdatA upara ke tyAga upara jora nathI paraMtu darzana vizuddhi upara ja AkhuM jora che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA jema koInI salAha pUche ane tenu kahevuM khyAlamAM le paraMtu te pramANe mAnavAnI vAta nahi, vAtane khyAlamAM to lIdhI paNa te pramANe karyuM nahi tema zAstranA kahevAthI jANyuM to kharuM ke nizcayanA Azraye mukti ane vyavahAranA Azraye baMdhana che, paraMtu e to salAhane khyAlamAM lIdhI paNa tema mAnyuM nahi. zAstra kahelAM bane paDakhAMne khyAlamAM to le paraMtu potAnI rucimAM Ave te mAne. paMca to potAnA vIryamAM rahI. temAM bhagavAna ke zAstranuM jANapaNuM kAma na Ave. ae divya dhvanino Azaya to khyAlamAM Ave che ke, "Ama kahevA mAge che" paraMtu tenI ruci nathI karato. kSayopazamabhAve mAtra dhAraNA thI khyAla kare che paraMtu yathArthapaNe rucithI samajyo nathI jo yathArtha paNe rucithI samaje to samyagdarzana thAya ja. svabhAvanI vAta te vartamAna vikalpanA rAga karatAM judI paDe che. svabhAvanI rucipUrvaka svabhAvanI vAta je jIva sAMbhaLe che te rAgathI aMze te vakhate judo paDIne sAMbhaLe che. jo svabhAvanI vAta sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM kaMTALo thAya athavA * Avo adharo-kaThaNa mArga?' ema svabhAva tarapha anuca lAge to tene svabhAvanI aruci ane rAganI ruci che. kema ke rAgamAM potAnuM vIrya kAma karI zake ane rAgarahita svabhAvamAM vIrya kAma na kare evI tenI mAnyatA che. A paNa vartamAna pUratA vyavahArano ja pakSa che. svabhAvanI vAta sAMbhaLatA te tarapha mahimA lAvIne 'aho ! A to mAruM ja svarUpa batAvI rahyA che' ema svabhAva tarapha vIryano ullAsa Avavo joIe. paNa jo " A kAma ApaNAthI na thAya" ema mAne to te vartamAna pUratA rAganI pakaDamAM aTakI gayo che; paNa rAgathI judo paDayo nathI. are bhAI ! tArAthI rAganuM kArya thAya ane rAgathI chUTA paDIne rAgarahita jJAnanuM kAma ke je tAro svabhAva ja che te tArAthI na thAya ema jo teM ( Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa 89 = = = = = = -- - -- mAnyuM to trikALI svabhAvanI ADa mArI hovAthI (aruci karI hovAthI) tane sUkSmapaNe rAganI mIThAza che, vyavahAranI pakaDa che, eTale ja samyagdarzana thatuM nathI. rAga rahita jJAyaka svabhAvanI vAta Ave tyAM ja jIvane ema thAya ke "A kAma kema thAya?' to tenuM vIrya vyahAramAM aTakI gayuM che eTale tene svabhAvanI dRSTi nahi hovAthI samyagdarzana pragaTatuM nathI. sUkSma jJAnasvabhAva che tenI mIThAza chUTI eTale rAganI mIThAza thaI, nizcaya svabhAvanI apUrva vAta jIva kadI samajayo nathI ane koI ne koI prakAre vyavahAranI ruci rahI gaI che. zrI samayaprAbhRtamAM jayacaMdrajI paMDita kahe che ke, "prANIone bhedarUpa vyavahArano pakSa to anAdikALathI ja che ane eno upadeza paNa bahudhA sarva prANIo paraspara kare che. vaLI, jinavANImAM vyavahArano upadeza zuddhanayano hastAvalaMba jANI bahu karyo che paNa enuM phaLa saMsAra ja che. zuddha nayano pakSa to kadI Avyo nathI ane eno upadeza paNa virala che, kyAMka kyAMka che. tethI upakArI zrI gurue zuddhanayanA grahaNanuM phaLa mokSa jANIne eno upadeza pradhAnatAthI dIdho che ke, "zudhdhanaya bhUtArtha che, satyArtha che eno Azraya karavAthI samyagdaSTi thaI zakAya che; ene jANyA vinA jyAM sudhI jIva vyavahAramAM magna che tyAM sudhI AtmAnA jJAnazradhdhAnarUpa nizcaya samyakatva thaI zakatuM nathI." (samayasAra, gujarAtI, pAnuM 21 ) AtmAnA nizcaya svabhAvanI vAta karatAM vyavahAra gauNa thAya tyAM jo svabhAvanA kArya mATe vIrya nakAra kare ane vyavahAra mATe ruci kare to tene svabhAvanI ruci nathI; ane svabhAva taraphanI ruci vagara vIrya svabhAvamAM kAma karI zake nahi eTale tene vyavahAranI pakaDa khase nahi. A nizcayanaya vyavahArano niSedha kare che ema jJAnIo vAraMvAra kahe che temAM vyavahAranA svarUpanuM jJAna paNa bheguM AvI jAya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 90 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA -------- -- -- -- -- -- -- - che. je vyavahArano nizcayanaya niSedha kare che te vyahAra kayo? kudevAdinI mAnyatArUpa je jJAna te to mithyAtva poSaka che. teno to niSedha che ja. kema ke temAM to vyavahArapaNuM paNa nathI...... kudevAdinI mAnyatA choDIne ane sAcAM deva-guru-zAstroe je kahyuM teno jJAnano vyavahAra kahyo che ane te jJAna paNa nizcaya samyagdarzananuM mULa kAraNa nathI, tethI nizcaya svabhAvanA jore te vyahArano niSedha che. gRhIta mithyAtva hoya tenI to A vAta ja nathI paNa ahIM to agRhIta sUkSma mithyAtva dazAmAM je vyavahAra che teno niSedha che. sAcA deva guru-zAstra sivAya bIjA koI kudevAdine sAcApaNe je mAne te jJAna to vyavahArathI ja dUra che. je nimitto taraphathI vRttine uThAvIne svabhAvamAM DhaLavuM che te nimitto zuM che teno jene viveka nathI tene to svabhAvano viveka hoya ja nahi, ane jene sAcAM nimitta tarapha valaNa thAya tene svabhAvano viveka thAya ja evo paNa niyama nathI. paNa je nizcaya svabhAvano Azraya kare tene to samyagdarzana thAya ja evo niyama che. tethI ja nizcayanayathI vyavahAranayano niSedha che. zAstra taraphanuM vikalpathI jJAna te vyavahAra che; te jJAna taraphathI vIrya khaseDIne svabhAvamAM vALavAnuM che; sanA nimitta taraphanA bhAve jevAM puNya baMdhAya che tevAM puNya anya nimittonA valaNathI baMdhAtAM nathI, eTale lokottara puNya paNa sAcAM deva-guru-zAstranA vikalpathI che. paraMtu te jJAna hujI para taraphanA valaNavALuM che. nizcaya svabhAva taraphanA valaNavALuM nathI tethI teno niSedha che. jema gAMDA manuSyanuM jJAna nirNaya vagaranuM hovAthI tenuM mAtAnuM mAtA tarIkenuM jANapaNuM te paNa khoTuM che, tema ajJAnInuM svabhAva taraphanA nirNaya vagaranuM jJAna doSita ja che. sarvajJa bhagavAne kahelA kathana taraphanuM valaNa te paNa vyavahAra taraphanuM valaNa che. vItarAga zAsanamAM kahelAM jIvAdi nava tattvonI vikalpathI sAcI zraddhA te puNyanuM kAraNa che. kemake temAM bhedanuM ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates vyavahAranayanA pakSanuM sUkSma svarUpa 91 paranuM lakSa che. para lakSa te dharmanuM kAraNa nathI. je jIva nimittathI rokANo che paNa nimitta taraphathI UpaDIne hujI svabhAva tarapha vaLyo nathI tene nizcayasamyagdarzana nathI. AcArAMgavagere sAcAM zAstro, jIva-ajIvAdi nava tattvonuM svarUpa ane ekendriyAdi jIva-nikAyanuM pratipAdana vItarAga jinazAsana sivAya anya koImAM to che ja nahi, paraMtu vItarAga jinazAsanamAM kahyA pramANe zAstronuM sAcuM jJAna kare, jIvAdi nava tattvonI yathArtha zraddhA kare ane i jIva nikAyane mAnIne tenI dayA pALe te paNa puNyanuM kAraNa che ane tene vyavahAra darzana jJAna-cAritrapaNuM (je jIva nizcaya samyagdarzana pragaTa karaze tene mATe ) kahevAya che; paNa paramArthadaSTi tene darzana-jJAnacAritra tarIke svIkAratI nathI. kemake jinazAsananA vyavahAra sudhI AvavuM te dharma nathI, paNa jo nizcaya AtmasvabhAva tarapha DhaLIne te vyavahArano niSedha kare to dharma che. A rIte nizcayanaya vyavahArano niSedha kare che. A vyAkhyAnamAM ajJAnIne vyavahAranI sUkSma pakaDa kyAM rahI jAya che tathA nizcayanayano Azraya kema thAya te batAvyuM arthAt mithyAdaSTi jIvone mithyAtva kema rahI jAya che tathA samyagdarzana kema pragaTe te batAvyuM. vaLI, A viSayane lagatuM kathana mokSamArga prakAzakamAM paNa Ave che, te nIce mujaba che:- (kA. su. 9 carcA) . satya jANe chatAM te vaDe potAnuM ayathArtha prayojana ja sAdhe che tethI tene samyajJAna kahetAM nathI." (89 pRSTha) jJAnanA kSayopazamamAM nizcaya-vyavahAra baMneno khyAla Ave che chatAM jora nizcaya tarapha DhALavuM joIe tene badale vyavahAra tarapha DhALe che, eTale vyavahArano pakSa rahI jAya che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ajJAnI kare che. ' vyavahAra ! vyavahAra ! ane jJAnI kare che nizcayanA Azraye vyavahArano niSedha ! niSedha !' * "vaLI, zrI pravacanasArajImAM kahyuM che ke, jene Agama jJAna evuM thayuM che ke je vaDe sarva padArthAne hastAmalakavata jANe che tathA ema paNa jANe che ke Ano jANavAvALo huM chuM' paraMtu 'huM jJAna svarUpa chuM' evo potAne paradravyathI bhinna kevaLa caitanya dravya anubhavato nathI " (mo. pra. 241 pAnuM) eTale ke sva-52ne jANavA chatAM potAnA nizcaya svabhAva tarapha DhaLato nathI. paraMtu vyavahAranI pakaDamAM aTake che. mATe jJAnamAM khyAla hovA chatAM tene te kAryakArI nathI. kemake te nizcayano Azraya leto nathI. 6. jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA mahAna 52mAgama zrI jayadhavalAnAM adbhUta nyAyo 52 52ma pUjya sadgurudevazrInuM pravacana zrutapaMcamI 2471: 14-6-45, guruvAra (Aje zrutapUjanano mahAna divasa che. 2000 varSa pahelAM sAtamA chaThThA guNasthAne jhUlatA mahAna saMtamunio-puSpadaMta ane bhUtabali AcAryoe, jJAna prabhAvanAno vikalpa UThatAM mahAna paramAgama zAstro (paTakhaMDAgama ) racIne aMkalezvaramAM utsAhapUrvaka utsavathI tenI zrRtapUjanA karI hatI. te zrutapUjanano mAMgalika divasa Aje (jeTha seda 5 nA roja ) che. aho ! A jayadhavalAmAM kevaLajJAnanAM rahasya bharyAM che. tenI mukhya be vizeSatA che tenI spaSTatA jAhera thAya che. (1) potAnA Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA -- -- -- -- -- -- -- -- -- -- ---------- jJAnanI vizeSarUpa avasthA parAvalaMbana vagara svAdhInapaNe che. (2) te svAdhIna aMzamAM AkhuM kevaLajJAna pratyakSa Ave che. A be mukhya vizeSatA che.) jJAna svabhAvI AtmA che. te jJAna atyAre paNa indriyanA avalaMbanathI jANe che ke indriya vagara? je vartamAna jJAna indriyathI jANe to sAmAnya jJAna svabhAvanA vartamAna vizeSano abhAva thAya. jo jJAna indriyathI jANatuM hoya to te vakhate sAmAnyajJAna che tenuM vizeSa zuM? AtmAnuM jJAna indriyathI jANatuM nathI, paNa sAmAnya jJAnanI vizeSa avasthAthI jANe che. jo vartamAnamAM vizeSajJAnathI jIva na jANato hoya ane indriyathI jANato hoya to vizeSa jJAne zuM kArya karyuM? indriyathI AtmA jJAnanuM kArya karato ja nathI. jJAna potAthI ja vizeSarUpa jANavAnuM kArya kare che. nIcalI dazAmAM paNa jaDa indriya ane jJAna bhegA thaIne jANavAnuM kArya karatAM nathI, paNa sAmAnya jJAna je AtmAno trikALa svabhAva che tenuM ja vizeSarUpa jJAna jANavAnuM kArya kare che. prazna:- jo jJAnanuM vizeSa ja jANavAnuM kArya kare che to indriya vagara kema jANavAnuM kArya thatuM nathI. uttara- jJAnanI tevA prakAranI vizeSatAnI lAyakAta na hoya tyAre indriya na hoya. indriya hoya tyAre paNa jJAna jANavAnuM kArya to potAthI ja kare che. kemake jJAna paranA avalaMbana vagaranuM che. nimitta-naimittika saMbaMdhanuM jJAna karavuM joIe ema mokSa mArga prakAzaka pAnuM ra64 mAM kahyuM che tenuM A vivaraNa cAle che. indriya hAjara che paNa jJAna svataMtrapaNe potAnI avasthAthI jANe che. je indriyathI jANe che ema mAnavAmAM Ave to jJAnano vizeSa svabhAva kAma nathI karato ema thAya. ane vizeSa vagara sAmAnya jJAnano ja abhAva Ave. mATe jJAna indriyathI jANatuM nathI. adhUruM jJAna potAthI jANavAnuM kArya kare che tyAre anukULa indriyo hAjararUpa che, paNa te indriyanA avalaMbane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA jJAna jANatuM nathI-Ama samajavuM te ja nimitta-naimittika saMbaMdha nuM jJAna che. paNa jJAna indriyathI jANe ema mAne to te zAna khoTuM che. kemake te mAnyatAmAM nimitta-upAdAna eka thaI jAya che. AcAryadeva ziSyane pUche che ke jo jIve indriyathI jJAna karyuM to sAmAnya jJAne zuM kArya karyuM? teno te vakhate abhAva thayo? ziSya uttaramAM kahyuM ke bhale jJAna-vizeSa na hoya, to paNa jJAna sAmAnya to trikALa raheze, ane jANavAnuM kAma indriyathI thaze. Ama thavAthI jJAnano nAza nahi thAya, abhAva nahi thAya. AcAryadevano utta2:- vizeSa vinAnuM sAmAnya to sasalAnA zIMga samAna (abhAvarUpa ) che. vizeSa vagara sAmAnya na hoI zake. mATe vizeSa vagaranuM sAmAnya jJAna mAnavAthI samAnyano nAza thAya che, abhAva thAya che mATe vizeSa jJAnathI ja jANavAnuM kArya thAya che, ema mAnavAmAM Ave to ja sAmAnya jJAnanI asti rahe che. jJAna svabhAva rAga ane nimittanA avalaMbana rahita che tathA vizeSa jJAna sAmAnya jJAnamAMthI ja Ave che ema jANIne tenI zraddhA jJAna ane sthiratA karavI te ja dharma che. jo jJAna indriyathI jANe to jJAnanuM vartamAna kArya kyAM gayuM ? indriyanI hAjarI vakhate jo jJAna indriyanA kAraNe jANatuM hoya to te vakhate sAmAnya jJAna vizeSaparyAya vagaranuM thayuM. vizeSa vagara to sAmAnya hoya ja nahi. jyAM sAmAnya hoya tyAM tenuM vizeSa hoya ja. have te vizeSa sAmAnyajJAnathI thAya che ke nimittathI thAya che? vizeSa jJAna nimittane laIne thayuM nathI paNa sAmAnya svabhAvathI thayuM che. vizeSanuM kAraNa sAmAnya che, nimitta tenuM kAraNa nathI. kemake jo te kArya nimittanuM aMze ke purNapaNe hoya to nimitta je 52 dravya che te paradravyarUpa jJAna thaI jAya. AtmAno jJAnasvabhAva kAyama che te sAmAnya ane vartamAna kAryarUpa je jJAna te tenuM vizeSa che. sAmAnya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA 95 jJAnanuM vizeSa kaho ke kAyamanA jJAna svabhAvanuM pariNamana kaho ke jJAnanI vartamAna dazA (hAlata paryAya) kaho te eka ja che. AtmAno svabhAva jJAna che, jJAna ekaluM jANavAnuM ja kArya kare che. zabdane ke rUpane game tene jANavAmAM jJAna eka ja che, jJAnamAM phera paDI jato nathI. AtmAno jJAna svabhAva potAthI che, koInA nimittathI te nathI. AtmAno trikALI jJAna svabhAva che te jJAna potAthI ja vizeSarUpa kArya kare che. AtmA indriyathI jANato ja nathI, potAnA jJAnanI vizeSa avasthAthI ja jANe che. sAmAnya jJAna pote pariNamIne vizeSarUpa thAya che te vizeSajJAna jANavAnuM kArya kare che. jJAna paranA avalaMbanathI jANe ema mAnavuM te adharma che. jJAna svAvalaMbanathI jANe evI zraddhA, jJAna ane sthiratA te dharma che. ahIM, parAvalaMbana rahita jJAnanI svAdhInatA batAvI che. A jayadhavalA zAstranI khAsa vizeSatA che. bIjI aneka vAto che temAM A eka vizeSa che. mArA jJAnanuM pariNAmarUpa vartana, te vartanarUpa vizeSa vyApAra (upayoga) mArAthI thAya che. tene koI paranA nimittanI ke paradravyanI jarUra nathI. eTale ke jJAna svAdhInatAthI kadI khasIne parAvalaMbanamAM jatuM nathI tethI te jJAna pote samAdhAna ane sukha svarUpa che. svAdhIna jJAna svabhAve ja nigodathI siddha sudhI badhA jIvone jJAna thAya che; paNa jema thaI rahyuM che tema ajJAnI nathI mAnato, tethI ja tenI mAnyatAmAM virodha Ave che. sarve jIvono sAmAnya jJAna svabhAva che, te jJAnanuM vizeSa kArya potAnA sAmAnya svabhAvanA avalaMbane ja thAya che. eTale rAga ke para nimittanA avalaMbana vagara ja jJAna kArya kare che tethI jJAna rAga ke saMyoga rahita che. Aje zrutapUjanano mahAna divasa che. 2000 varSa pahelAM sAtamAchaThThA guNasthAne jhUlatA mahAna saMtamunio puSpadaMta ane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA bhUtabali AcAryoe ( jJAna prabhAvanAno vikalpa UThatAM) mahAna 52mAgama zAstro ( SavaMDaLama) racIne aMkalezvaramAM utsAhapUrvaka utsavathI tenI zrutapujanA karI hatI, te zrutapujanano mAMgalika divasa Aje (jeTha suda 5 nA roja ) che. mAro jJAna svabhAva kAyama TakI raho, mArA jJAnanI atUTa dhArA kAyama raho arthAt kevaLajJAna thAva ema kharekhara aMdaramAM purNatAnI bhAvanA thatAM, bAhyamAM temane evo vikalpa UThayo ke zrutajJAna Agama kAyama TakI raho; te vikalpa UThatAM mahAna paramAgama zAstro racyAM ane tenI zrutapujanA karI te maMgaLa divasa Aje che. kharekhara to parane mATe bhAvanA nathI, paNa potAnA jJAnanI atUTa dhArAnI bhAvanA che, tyAM A zAstronI racanA thaI che. A zAstramAM aneka vAto che. Aje mukhya be vizeSa vAta che te kahevAnI che. jJAna indriyathI jANatuM nathI. jo jJAna kArya vagaranuM rahe arthAt vizeSa vagaranuM rahe to vartamAna vizeSa vagara sAmAnya jANe kone ? vizeSa na hoya to sAmAnya jJAna ja kyAM rahyuM? jo vartamAna paryAyarUpa vizeSa na mAno to 'sAmAnya jJAna che' teno vizeSa vaga2 koNe nirNaya karaze ? nirNaya to vizeSa jJAna kare che. vartamAna vizeSa vartamAna vizeSa jJAna ( paryAya ) dvArA parAvalaMbana rahita sAmAnya jJAnasvabhAva jema che tema jANavo temAM ja dharma samAI jAya che. rAga thAya tene jANe, 52ne jANe, indriyane jANe paNa te koIne potAnuM na mAne evo jJAnano svabhAva che. vikArane ke 52ne potAnuM na mAne tene duHkha na ja hoya. mArA jJAnane koI parAvalaMbana nathI evA svAdhIna svabhAvanI zraddhA, jJAna ane sthiratA kare to te svabhAvamAM zaMkA ke du:kha na ja hoya. kemake jJAnasvabhAva pote sukharUpa che. nigodathI mAMDIne sarva jIvomAM koI paNa jIva indriyathI jANatA nathI. nigodano jIva ke jene sauthI ochuM jJAna che te paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA 97 jJAnanA jJAnasvabhAvanA sparzanaindriyathI jANato nathI, paraMtu potAnA sAmAnya pariNamanathI thatA vizeSa jJAna vaDe jANe che, paNa te ema mAne che ke indriyathI mane jJAna thayuM. jyAre jIvane sAmAnya avalaMbane (sAmAnya taraphanI ekAgratAthI) vizeSajJAna thAya che tyAre te samyak matirUpa thAya che; te matijJAnarUpa aMzamAM, parAvalaMbana vagara, nirAlaMbI jJAnasvabhAvanI purNatAnI pratyakSatA AvI jAya che. AtmAno jJAna svabhAva koI saMyoganA kAraNe nathI evA svAdhIna jJAnasvabhAvane na jANe to dharma thAya nahi. dharma kyAMya bahAramAM nathI, paNa potAno jJAnAnaMda svabhAva te ja dharma che. AmAM to badhAM zAstronuM rahasya AvI gayuM. koI koInuM kAMI na karI zake e vAta paNa AmAM AvI ja gaI. jaDa indriya AtmAnA jJAnanI avasthA kare nahi ane AtmAnuM jJAna paranuM na kare. A rIte jJAna svabhAvanI svataMtrA AvI. badhA samyamatijJAnIonuM jJAna nimittanA avalaMbana vaga2 sAmAnya svabhAvanA avalaMbanathI kArya kare che; te kAraNe sarva nimittonA abhAvamAM saMpUrNa asahAyapaNe sAmAnya svabhAvanA avalaMbane vizeSa rUpa je kevaLajJAna purNa pratyakSa che teno nirNaya vartamAna matijJAnanA aMza dvArA tene thaI zake che. jo pUrNa asahAya jJAnasvabhAva matijJAnanA nirNayamAM na Ave to vartamAna vizeSa aMzarUpa jJAna (matijJAna) paranA avalaMbana vagara pratyakSarUpa che teno nirNaya paNa na thAya. sAmAnya svabhAvanA Azraye je vizeSarUpa che teno nirNaya paNa na thAya. sAmAnya svabhAvanA Azraye je vizeSarUpa matijJAna pragaTayuM te matijJAnamAM kevaLajJAna pratyakSa che. aMza pragaTayo che te aMzInA AdhAra vagara hoya nahi, tethI aMzInA nirNaya vagara aMzano nirNaya thAya nahi. aho ! zrutapaMcamInA dine to A jayadhavalAmAM je kevaLajJAnanAM rahasya bharyAM che, ane tenI mukhya be vizeSatA che tenI spaSTatA jAhera thAya che. (1) potAnA jJAnanI vizeSarUpa avasthA parAvalaMbana vagara svAdhInapaNe che. (2) te svAdhIna aMzamAM AkhuM kevaLajJAna pratyakSa Ave che. A be mukhya vizeSatA che. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates -- -- --- 98 bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ------- sAmAnya svabhAvanI pratIta karatuM vartamAna nirmaLa svAvalaMbI jJAna pragaTayuM te sAdhaka che, ane te purNa sAdhyarUpa kevaLajJAnane pratyakSa jANatuM pragaTa thAya che; te sAdhakajJAna svAdhInapaNe potAnA kAraNe aMtaranA sAmAnya jJAnanI zaktinA lakSe vizeSa-vizeSarUpe pariNamatAM pariNamatAM sAdhya kevaLajJAnapaNe pragaTa thAya che. temAM koI bahAranuM avalaMbana nathI. paNa sAmAnya jJAna svabhAvanuM ja avalaMbana che. A jANavuM te ja dharma che. AtmAno dharma AtmA pAse ja che. azubha bhAvathI bacavA zubha bhAva thAya tene jJAna jANI le che paNa tenuM avalaMbana jJAna mAnatuM nathI. eTale sarva nimitta vagaranA pUrNa svAdhIna kevaLajJAnano nirNaya karatuM ane pratItamAM letuM svAzrita matijJAna sAmAnya svabhAvanA avalaMbane pragaTa thAya che. A rIte jJAnanuM kArya parAvalaMbana vaDe thatuM nathI paNa svAdhIna svabhAvane avalaMbIne thAya emAM jJAnanI svataMtratA batAvI. jJAnanI jema zraddhAnI svataMtratA AtmAmAM zraddhA guNa trikALa che. sAmAnya zraddhA guNanuM vizeSa te samyagdarzana che. zraddhA guNanuM vartamAna jo devaguruzAstra vagere paranA Azraye pariName to te vakhate zraddhA guNe zuM vizeSa kArya karyuM? zraddhA te sAmAnya guNa che tenuM vizeSa te sAmAnyanA avalaMbane ja hoya. samyagdarzanarUpa vizeSa paranAM avalaMbane kArya karatuM nathI paNa sAmAnya zraddhAnA avalaMbane ja tenuM vizeSa pragaTavuM thAya che, samyagdarzana te zraddhA guNanI vizeSa dazA che. zraddhA guNa che ane samyagdarzana paryAya che. zraddhAguNanA avalaMbane samyaka darzanarUpa vizeSa dazA pragaTa thAya che. jo devaguru-zAstra vagere paranA avalaMbane zradhdhAnuM vizeSa kArya thatuM hoya to sAmAnya zradhdhAnuM te vakhate vizeSa zuM? vizeSa vagara to koI vakhate sAmAnya hoya nahi. AtmAnI zradhdhAnI vartamAna avasthArUpa kArya trikALI zradhdhA nAmanA guNanuM che, te kArya koI paranA avalaMbane nathI; paNa Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA 99 sAmAnyanuM vizeSa pragaTayuM che. vizeSa vagara sAmAnya zradhdhA ja na hoI zake. AnaMda guNanI svAdhInatA jJAna ane zradhdhA guNa pramANe AnaMda guNanuM paNa tema ja che. AtmAno vartamAna AnaMda jo paisA vagere paranA kAraNe pariName to te vakhate AnaMdapaNe pote vartamAna vizeSa zuM kArya karyuM? parathI ja AnaMda pragaTayo to AnaMda guNanuM te vakhate vizeSa kArya kyAM gayuM? ajJAnIe paramAM AnaMda mAnyo te vakhate paNa teno AnaMda guNa svAdhInapaNe kArya kare che. ajJAnIe AnaMdanuM vartamAna kArya UMdhuM mAnyuM eTale AnaMda guNanuM vizeSa tene duHkharUpa pariName che. AnaMda parathI pragaTato nathI, paNa saMyoga ane nimitta vagaranA AnaMda nAmanA sAmAnya guNa avalaMbane vartamAna AnaMda pragaTe che. A samajatAM lakSanuM jora para upara na jatAM sAmAnya svabhAva upara jAya che, ane e sAmAnya AnaMda svabhAvanA avalaMbane vizeSarUpa AnaMda dazA pragaTe che; ane e sAmAnyanA avalaMbane pragaTelo te AnaMdano aMza pUrNa-AnaMdanI pratIta leto ja pragaTe che. jo AnaMdanA aMzamAM purNanI pratIti na hoya to aMza Avyo kyAMthI? cAritra, vIrya, vagere sarva guNonI svAdhInatA A ja pramANe cAritra, vIrya vagere badhA guNonuM vizeSa kArya sAmAnyanA avalaMbane ja thAya che. AtmAno puruSArtha jo nimittanA avalaMbane kArya karato hoya to aMtaranA sAmAnya puruSArtha svabhAve te vakhate zuM karyuM? zuM sAmAnya svabhAva vizeSa vagarano rahyo? vizeSa vagaranuM sAmAnya hoya ema to bane nahi. dareka guNa nuM vartamAna ( vizeSa avasthArUpa kArya) sAmAnya svabhAvanA Azraye pragaTa thAya che. karma puruSArtha roke che e vAta ja khoTI hovAthI UDI gaI. koI paNa guNanuM kArya jo nimittanA avalaMbane ke rAganA avalaMbane thatuM hoya to sAmAnya svabhAvanuM te vakhate vizeSa kArya Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 1OO bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA ====== rahe nahi ane jo vizeSa na hoya to sAmAnya guNa ja sAbita thatAM nathI. badhA guNo kAyama che; tenuM kArya koI nimitta ke rAganA avalaMbane jJAnIne thatuM nathI paNa potAthI ja sAmAnyanA avalaMbane thAya che. A svAdhIna svarUpa jene beThuM tene pUrNanI pratIta leto guNano aMza pragaTayo; jene pUrNanI pratIta letuM jJAna UgyuM tene alpakALa mAM mukti hoya ja. je sAmAnyanA jore eka aMza pragaTayo te ja sAmAnyanA jore pUrNa dazA pragaTe che. vikalpanA kAraNe sAmAnyanI vizeSa avasthA na thAya. jo vikalpanA kAraNe vizeSa thatuM hoya to vikalpano abhAva thatAM vizeSano paNa abhAva thaI jAya. vartamAna vizeSa sAmAnyathI ja pragaTe che-vikalpathI pragaTatuM nathI. A samajavuM te ja dharma che. dareka dravyanI svAdhInatAnI A cokhkhI vAta che, "be ne be cAra" jevI sIdhI-saraLa vAta che, te samaje nahi ane tene badale nimittathI thAya ane eka bIjAnuM karI de ema parAzrayapaNuM jIva mAne to tenuM badhuM ja khoTuM che, te tenI mULa bhUla che. pahelAM ja "be ne be traNa" ema bhUla thaI gaI hoya to tyAra pachInI paNa badhI bhUla ja Ave. tema mULa vastusvabhAvanI mAnyatAmAM jenI bhUla hoya tenuM badhuM khoTuM svAdhInapaNe pragaTelo aMza purNane pratyakSa kare che. para dravyo jagatamAM bhala ho, paranimitta bhale ho, jagatamAM sarve vastuonuM astitva che, paNa te koI vastu mArI vizeSa avasthA karavA samartha nathI, mArA AtmAnA sAmAnya svabhAvane avalaMbIne mArI vizeSadazA thAya che. te svAdhIna che; ane e svAdhInapaNe pragaTatuM vizeSa ja pUrNa vizeSarUpa kevaLajJAnanuM kAraNa che. je vizeSa pragaTayuM te pUrNane pratyakSa karatuM pragaTe che. prazna- vartamAna aMza pUrNa pratyakSa kevI rIte thAya? uttara:- jyAM vizeSane paranuM avalaMbana na rahyuM ane ekalA sAmAnyanuM avalaMbana ja rahyuM tyAM pratyakSa ja thayuM. jo nimittanI Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA 101 vAta karo to parokSamAM Ave, paNa nimitta ke vikAra rahita ekalA sAmAnyasvabhAvanuM avalaMbana che tyAM vizeSa pratyakSa ja thayuM. aMzamAM pUrNa pratyakSa ja hoya. jo aMzamAM pUrNa pratyakSa na hoya to aMza ja siddha na thAya. A aMza che' ema tyAre ja nakkI thaI zake ke jyAre aMzI pratyakSa hoya. jo aMzI arthAt pUrNa pratyakSa na hoya to aza paNa siddha thAya nahi. 6 mati zrutajJAna paNa kharekhara to sAmAnyanA avalaMbane hovAthI pratyakSa che. matizrutane parokSa kahyAM te to "pa2ne jANatAM indriyanuM nimitta che" evA nimitta-naimittika saMbaMdhanuM jJAna karavA mATe te kathana karyuM che, paNa svane jANatAM to te jJAna paNa pratyakSa ja che. parAvalaMbana rahita sAmAnyanA avalaMbane mAruM vizeSa jJAna thAya che ema jene sAmAnya svabhAnI pratIta beThI tenuM vizeSajJAna parane jANatI vakhatI vakhate paNa svanA avalaMbana sahita jANe che. tethI kharekhara to te paNa pratyakSa ja che. jene nimitta vagarano svAdhIna jJAna svabhAva pratItamAM beTho tene AkhuM jJAna pratyakSa ja che. , 'A thAMbhalAno khUNo che' ema je jJAnamAM nakkI karyuM te jJAna mAM Akho thAMbhalo khyAlamAM AvI ja gayo che. 'A pAnuM samayasAranuM che' ema nakkI karyuM tyAM AkhuM samayasAra pustaka che ane tenuM pAnuM che ema pUrNa ane aMza baMne jJAnanA nirNayamAM AvI gayuM. A pAnuM samayasAranuM che ema kahetAM tenA AgaLapAchaLanAM badhAM pAnAM koI bIjA pustakanAM nathI paNa samayasAranAM ja che, ema AkhuM pustaka khyAlamAM AvI gayuM che. AkhA pustakane khyAlamAM lIdhA vinA 'A aMza te pustakano che' ema paNa nakkI thaI zake nahi. tevI rIte, 'A mati te kevaLajJAnano aMza che ema Akhu kevaLajJAna pratyakSa lakSamAM AvyA vagara nakkI thaI zake nahi. koI kahe ke, jJAnanA nahi UghaDelA bIjA aMzo to hajI bAkI che ne? to teno khulAso ahIM AkhAavayavI purNanI vAta che, bIjA aMzonI vAta levI nathI. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates 102 bhagavAna zrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA --- aMza sAthe aMzInuM abhedapaNuM ahIM batAvavuM che. "A jJAnano bhAga che te purNa jJAnano aMza na hoya to te aMza che' ema nakkI kyAMthI karyuM? vartamAna aMzamAM AkhuM aMzI abhedapaNe lakSamAM AvI gayuM che, tethI A aMza A aMzIno che" ema jIva pratIta kare che. vartamAna aMza ane pUrNa aMzIno abheda bhAva che, bIjA azanA bheda bhAvanI vAta ahIM lIdhI nathI. aMzImAM badhA aMza AvI gayA. ahIM matijJAna ane kevaLajJAnanuM abhedapaNuM batAvyuM che. matijJAna aMza che ane kevaLajJAna aMzI che, aMza-aMzI abheda che eTale matijJAnamAM kevaLajJAna pratyakSa AvyuM ema samajavuM. svAdhInatAnI pratItamAM kevaLajJAna AcArya bhagavAna AtmAno svAdhIna purNa svabhAva batAve che. tuM AtmA cho, tAro jJAna svabhAva che, te jJAna svabhAvanI vizeSa avasthA tArA potAnA sAmAnya svabhAvanA avalaMbane thAya che. sAmAnya svabhAvanA avalaMbane vizeSarUpa je matijJAna pragaTayuM te purNa kevaLajJAna sAthe abheda svabhAvavALuM che. nimittanA ane rAganA avalaMbana vagaranuM sAmAnyanA avalaMbanavALuM jJAna svAdhIna svabhAvavALuM che. mati ane kevaLa vaccenA bhedane gaNatuM nathI. A vAta besI tene kevaLajJAna vacce vidana hoya ja nahi. A tIrthakara kevaLajJAnInIvANI kevaLajJAnanA bhaNakArA karatI AvI che. AcAryadevo ne kevaLajJAnanA bhaNakAra thaI rahyA che, vacce bhava che ne kevaLajJAnano bhaMga paDe che e vAta ja ahIM gauNa karI che. ahIM to sAmAnya svabhAvanA jore ja aMza pragaTayo te aMza sAthe ja kevaLajJAna abheda che ema kevaLajJAnanI vAta karI che. kevaLajJAnIonI kevaLajJAnane ja bhaNakAra karatI vANI AvI che ane kevaLajJAnanA vArasA lenArA AcAryoe A vAta paramAgama zAstromAM saMgharI che. tuM paNa kevaLajJAna levAnI taiyArIvALo ja cho, tArA svabhAvanA bharose hA pADa! potAnA svabhAvanI pratIta vagara purNa pratyakSano bharoso jAge nahi. Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA 103 AtmAno jJAna svabhAva svAdhIna che. koI samaya vizeSa vagaranuM jJAna na hoya; je samaye vizeSamAM thoDuM jJAna hatuM te potAthI hatuM ane vizeSamAM puruM thAya te paNa potAthI ja thayuM che, temAM koI paranuM kAraNa nathI. Ama, jJAnasvabhAvanI svAdhInatA jIva jANe to te 52mAM na jotAM potAmAM ja lakSa karIne purNano puruSArtha kare. sAmAnya koI samaya vizeSa vagara che ja nahi, dareka samaye sAmAnyanuM vizeSa kArya to hoya ja, game teTaluM nAnuM kArya hoya to paNa te sAmAnyanA pariNamanathI thAya che. nigoda dazAthI kevaLajJAna sudhI AtmAnI sarva pariNati potAthI che, ema svataMtratAno khyAla potAnI pratItamAM AvI gayo tyAM parAvalaMbana TaLI gayuM. mArI piraNita mArAthI kArya karI rahI che- evI pratItamAM AvaraNa ane nimittanA avalaMbananA bhUkA UDI gayA. AtmAnA anaMta guNa svAdhInapaNe kArya kare che kartA, bhokatA, grAhakatA, svAmitvatA evA evA anaMta guNonI vartamAna pariNati nimitta ane vikalpanA Azraya vagara potAnI pragaTe che. Ama je mAne che te jIvane guNanA avalaMbane pragaTelo aMza pUrNatAne pratyakSa karato, aMza sAthe ja purNane abheda leto, aMza ane purNatA vaccenA bheda nAMkhato hovAthI je bhAva pragaTayo te bhAva yathArtha ane apratihata bhAva che. A vAtanI nA pADanAra koNa che? je nA pADe te tenI potAnI, A vAtanI nA pADanAra koI che ja nahi. nigraMtha saMtamunio evA apratita bhAve UpaDayA che ke je jJAnanI dhArAmAM bhaMga paDayA vagara atUTapaNe kevaLajJAnarUpa thaI javAnA ja. Aje to zrutapaMcamI che. kevaLajJAnano divasa che. aho! nigraMtha AcAryoe mahA mahotsavathI A divasa Ujavyo hato. mArA jJAnanA mati-zrutanA aMzo svataMtra thAya che, tene koI pa2nuM avalaMbana nathI Ama pratIta thatAM koI nimittanuM ke Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates bhagavAnazrI kuMdakuMda- kahAnajainazAstramALA 104 paranuM lakSa na rahyuM, sAmAnya svabhAva tarapha ja lakSa rahyuM-e sAmAnya svabhAvanA jore jIve pUrNatAno puruSArtha karavAno rahyo. pahelAM 52ne kAraNe jJAna thatuM mAnyuM hatuM tyAre te jJAna para lakSamAM aTakI jatuM. paNa svAdhIna svabhAvathI ja jJAna thAya che ema pratIta thatAM jJAnane kyAMya aTakavApaNuM na rahyuM. " . " = bahu sa2sa samajAvyuM che ' - bahu ja sa2sa che mArA jJAnamAM 52nuM avalaMbana ke nimitta nahi eTale kevaLajJAna vartamAna pratyakSa ja che ema sAmAnya svabhAvanA kAraNe je jJAna pariName, te jJAnadhArAne toDanAra koI che ja nahi, eTale ke svAzraye je jJAna pragaTayuM che te kevaLajJAnano ja pokAra letuM pragaTayuM che. alpakALamAM te jJAna kevaLajJAna levAnuM ja che. jJAnanA avalaMbane jJAna kArya kare che. AvI pratItimAM AkhuM kevaLajJAna samaya che. pahelAM jJAnanI avasthA ochI hatI ane pachI vANI sAMbhaLI tyAre jJAna vadhyuM, te vANI sAMbhaLavAthI vadhyuM che ema nathI; paNa jJAnanI avasthA vadhI tyAM sAmAnya svabhAvI jJAna ja potAnA puruSArthathI kaSAya ghaTADI vizeSarUpa thayuM che, eTale potAnA kAraNe ja jJAna thayuM che. AvI pratIta thatAM svataMtra jJAnasvabhAvanA jore pUrNa jJAnano puruSArtha ja karavAno rahyo. jJAnIone svataMtra jJAna svabhAvanI pratItanA jore, vartamAna UNI dazAmAM paNa kevaLajJAna pratyakSa che, kevaLajJAna pratItamAM AvI gayuM che. ajJAnIne svataMtra jJAnasvabhAvanI pratIti nahi hovAthI, purI avasthA kevI hoya tenuM jJAna thatuM nathI ane purI zaktinI pratIti AvatI nathI. nimitto aneka prakAranAM badalatAM jAya che ane nimittanuM teNe avalaMbana Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates jJAnanI svAdhInatA ne aMzamAM pUrNanI pratyakSatA mAnyuM che eTale nimittanuM lakSa tene rahyA kare che ane svataMtra jJAnanA pratyakSapaNAnI zraddhA tene besatI nathI. 'mAruM vartamAna jJAna mArAthI thAya che, mArI zaktipUrNa che ane e pUrNa zaktinA Azraye puruSArthathI pUrNa jJAna pragaTe che' ema jJAnIne pratIta che. je jJAnanA aMze jJAnasvabhAvanI pratIta karI te jJAna kevaLajJAnane pratyakSa karatuM ja pragaTayu che eTale vacce je bAkI che- bheda paDe che-te TaLIne jJAna pUrNa ja thavAnuM che. A rIte sAmAnya jJAnasvabhAvanI pratIta karatAM varNane lakSamAM letuM je vizeSa jJAna pragaTayuM te vacalA bhedane (mati ane kevaLajJAna vaccenA bhedane ) uDADI detuM, pUrNa sAthe ja abhedapaNuM karatuM pragaTayuM che. vacamAM eke bhava ja nathI. avatAra paNa kone che? vartamAnamAM kevaLajJAna pratyakSa che evA joramAM, vacce ekAda bhava che teno AcArye nakAra karyo che. AcAryadeve atUTapaNe kevaLajJAnanI ja vAta karI che A vAta jene bese tene bhava hoya ja nahi..... *** 105 Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates dravya dRSTi "dareke dareka dravya judAM che. eka dravyane bIjA dravya sAthe kharekhara kAMI saMbaMdha nathI" Ama je yathArthapaNe jANe tene dravyadRSTi thAya ane dravyadRSTi thatAM samyagdarzana thAya. jene samyagdarzana thAya teno mokSa thayA vagara rahe nahi. tethI sauthI pahelAM vastunuM svarUpa jANavuM jarUrI che. "dareka dravya judAM che, eka dravya bIjA dravyanuM kAMI karI zakatuM nathI." Ama mAnatAM AtmA sarva padravyathI bhinna che temaja dareke dareka pudgalaparamANu judAM che. be paramANu bhegA-ekarUpa thaIne kadI kArya karatA nathI, paNa dareka paramANu svataMtra judo che ema vastu svabhAvanuM jJAna thAya che. jIvane vikArabhAva thavAmAM nimittarUpa vikArI paramANuo (skaMdha) thaI zake, paraMtu dravya apekSAe jotAM dareka paramANu chUTo ja che. be paramANuM bhegA thayA ja nathI ane eka chUTo paramANu kadI vikAranuM nimitta thaI zakato nathI. eTale ke dareka dravya bhinna che evI svabhAva dRSTithI koI dravya anya dravyanA vikAranuM nimitta paNa nathI. A rIte dravyadRSTithI koI dravyamAM vikAra che ja nahi, jIva dravyamAM paNa davyadaSTithI vikAra nathI. paryAyadaSTithI jIvane avasthAmAM rAgadveSa thAya che ane temAM karma nimittarUpa thAya che. paraMtu paryAyane gauNa karI jyAre dravyadRSTithI jovAmAM Ave, tyAre karma koI vastu ja na rahI. kemake te to skaMdha che ane tenA dareka paramANu juduM juduM kArya kare che. tethI jIvane Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates dravya daSTi 1/1 -- -- -- -- -- vikAranuM nimitta koI dravya na rahyuM arthAt sva taraphathI letAM jIva dravyamAM vikAra ja na rahyo. A rIte dareka dravya bhinna che evI daSTi eTale ke dravyadaSTi thatAM rAgadveSanI utpattinuM kAraNa ja rahyuM nahi eTale dravyadRSTimAM vItarAgabhAvathI ja utpatti rahI. avasthAdaSTithI-paryAyadaSTithI athavA to be dravyonA saMyogI kAryanI daSTimAM rAga-dveSAdi bhAvo thAya che. karma' anaMta pudgalono saMyoga che te saMyoga upara ke saMyogI bhAva upara lakSa karyuM tyAre rAga-dveSa thAya che, paNa jo asaMyoga eTale ke dareka paramANu bhinna bhinna che evI daSTi kare (kharekhara, potAnA asaMyogI Atma svabhAvanI daSTi kare) to rAga-dveSa thAya nahi, paNa te daSTinA jore mokSa ja thAya.... mATe dravyadaSTino abhyAsa te parama kartavya che. * * * Please inform us of any errors on rajesh@AtmaDharma.com