Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ A jagatamAM koI doSita che ja nahIM dAdA bhagavAna rUpita The world is the puzzle itself. A to orIjInala TeparekorDara che. vANInI siLataeo A mAlikIbhAva vinAnI vANI che ! banyuM e ja nyAya ! bhogave enI bhUla ! . vANIno sila00 God has not created this world at all. amArI vANI cetanane sparzIne nIkaLelI pratyakSa sarasvatI che ! ISBN 978-81- 31 - 9788189033463
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ khaMDa-1 vANItI saiddhAMtika samaja [1] orijinala TeparekarDa ! bolatAro, te 'huM' tathI ! A koNa bole che ApanI joDe, e kaho joIe. tamane je samajaNa paDe, e bolone ! praznakartA : khabara nathI. dAdAzrI : evuM cAlatuM haze ? A tame rUbarU juo cho, ahIM beThAM cho, to pachI ? ahIM nA beThAM hoya, tenA manamAM ema thAya ke nathI khabara. paNa A to sAdhAraNa pUchuM chuM, ke koNa bole che ? Apane zuM lAge che ? ApaNe ahIM AgaLa ochuM kaMI pAsa-nApAsa thavA beThAM chIe ? A to samajavAnI vAto che. samajavAnI to jarUra che ne ? to je lAge, e kaho ne ! praznakartA : e to ApaNe be vAto karIe chIe. dAdAzrI : paNa tame judA ne huM judo, evuM nathI dekhAtuM tamane ? praznakartA : hA, evuM ja bhAse che. nathI koI dahADo ya. pachI ! vANIno siddhAMta dAdAzrI : to ApanI sAthe A koNa vAta kare che ? praznakartA : Apa bolo cho. dAdAzrI : Ama ughADI AMkhe A ja dekhAya. paNa huM bolyo ja praznakartA : atyAre ya nahIM ? dAdAzrI : huM bolato houM to mArA hAthamAM sattA AvI gaI kahevAya. to ATalI badhI huM bolavAnI zakti dharAvuM chuM ? A badhAne pUchI juo, huM kaMI bolyo chuM ? praznakartA : tame jo kAMI bolyA nathI, to meM kaMI sAMbhaLyuM nathI dAdAzrI : paNa ame jo bolyA hoya ne tame sAMbhaLyuM hoya to huM bolyo chuM ke kema, e pUchI juo ne, A badhAne. ta kare vAta deha kadi ! praznakartA : huM to tamArA zarIrane jouM chuM, ke tamAruM zarIra mArI sAthe vAta kare che. ne ? dAdAzrI : zarI2 vAta nathI karatuM. zarIra jo vAta karatuM hoya ne, to mANasa marI gayA pachI enuM zarIra ApaNI joDe vAta kare. zarIra to bolatuM haze ?! praznakartA H to mANasa bole che. mANase bolavAno to puruSArtha karyo : dAdAzrI : A varlDamAM koI mANasa bolI zake ja nahIM ! je bole che, e ema kahe che 'huM bolyo.' paNa e bhrAMti che. bolI zake nahIM varlDamAM koI mANasa ! AvuM jyAre kahuM chuM tyAre sAyanTisTone samajamAM nA AvyuM, eka vAra to sAyanTisTo gUMcavADAmAM paDI gayA !
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta mANasa bolI zake kharo ? evI khAtrI kharI tamane ? praznakartA : A bole ja che ne ? spaSTa ja che ne ! dAdAzrI : e to A gADI ya bole che. bhoM.... bho.... bhoM.... praznakartA saMbhaLAya che eTale bole che, e vAta to cokkasa ne ? dAdAzrI : nA. paNa gADIo bole che ne ? gADIo ? te gADI e mANasa che, jIva che ? praznakartA : e barAbara paNa A sajIva sRSTi bole che, e vAta kharIne ? mAnava sRSTi bole che, e vAta to cokkasane ? dAdAzrI : "bolya' konuM nAma kahevAya ke, potAne jevuM bolavuM hoya ane jeTaluM bolavuM hoya eTaluM ja bolAya. paNa evuM bole che kharuM ? bane che kharuM Akho dahADAmAM, tamAre bolavuM hoya zuM ne zuM bolI javAya evuM bane ? praznakartA : vadhAre bolI javAya jarUra karatAM kAM to nA ya bolAya ! dAdAzrI : zuM bolavuM hoya ane ene badale kevuM bolI javAya, evuM bane kharuM ? praznakartA : hA, evuM bane ja che. dAdAzrI : roja ? praznakartA : hA, roja ! dAdAzrI : to pachI A bolanAro mANasa hoya to eka vAkya ya juduM nA hoya. koI phero bolyA pachI manamAM evuM thayeluM ke A bhUlathI bolAI javAyuM, evI khabara paDelI ? tyAre tame bolanArA ne vaLI pAcho bola avaLo zI rIte nIkaLyo? mATe tame bolanAra bolatA nathI, enI meLe nIkaLyA kare. nathI koInI ! praznakartA : pote jo bolato hoya to dhAre tevuM bolI zakene ! dAdAzrI : hA. paNa A pote bolato ja nathI. vANI bolavAnI ya hAthamAM nathI. nahIM to kyAranI ya tame baMdha karI dIdhI hota. paNa hAthamAM nahIM ne. praznakartA : mahApuruSone to vANI para adhikAra hoya ne ? dAdAzrI : mahApuruSone vANI para bilakule ya adhikAra nA hoya. e to manamAM ahaMkAra kare ke huM bolyo.' "maine bolA !" ApaNe pUchIe "hera Ijha haiM ?" to ene samajaNa nA paDe. tAruM "meM kyAM che, mane batADa. A to maine bolavAvALA AvyA ! saMDAsa javAnI zakti nahIM ne vagara kAmano kUdAkUda kare che ! keTalAMka loko mArI avaLI vAta karatAM hoya to pachI huM tene thoDIvAra pachI kahyuM, tuM bolyo, te pharI bolI jA joIe !" tyAre e kahe, "e to nA phAve.' tyAre zuM joIne bole che ? bhamaraDo che ke zuM che tuM ? tane akSare ya bhAna nathI, te zuM bola bola kare che ? le, jeTaluM bolyA evuM pharI bolatA nahIM AvaDe ? evuM akSare ya bolAya nahIM ! koNa bole che enuM bhAna ja nathI ! to bhagavAna bole kharo ? praznakartA : to bhagavAna bole che ? dAdAzrI : bhagavAna kaMI vhisala nathI. A to hila hoya, te vAge. jo bhagavAna bole ne, tyAre to e bhUMgaLuM ja kahevAya, benDa-vAjuM ja kahevAya ne ? bhagavAna eka akSare ya bolI zake nahIM. eka akSare ya bolI zakavAnI zakti nathI emanAmAM. bhagavAna to bhagavAna ja che. praznakartA : to bhagavAna bolAve che? dAdAzrI : to garaja emane ne ? e garajavALo thayo. eTale pachI ame paNa eka akSare ya bolyA nathI ane bolavAnI zakti ja
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta kAmano zuM ? ene bhagavAna kema kahevAya ?! garaju to A loka hoya, je duHkhI hoya te. bhagavAnane zI garaja bolAvavAnI, pIpUDIo vagADavAnI ? eTale je bhagavAna che, e bole ya nahIM ne bolAve ya nahIM. to vItarAga tA kahevAya ! praznakartA H to vItarAga bole che ? evuM kahI zakAya ? dAdAzrI : vItarAga jo bole ne, to vItarAga rAgI kahevAya. praznakartA : niHspRha bole che. dAdAzrI : niHspRha bole to hAvALA che e, evuM lAge. e to spRhAvALo hoya te bole. 5 praznakartA : AtmA prApta hoya, te puruSa bole che. dAdAzrI : te ya rAgI kahevAya. zuM rAgathI A bolI rahyA cho ? atyAre tamAro rAga che, to tame sarAgI cho ane sarAgI cho, to vItarAga zI rIte kahevAya ? ene jJAtI nA kahevAya ! praznakartA : to jJAnI ja vAta kare che, e nakkI ! dAdAzrI : to to pachI huM UThIza ne, eTale A ya (Tepa mazIne 5) AvI vAta karaze. huM UThIza eTale A ya evI vAta kare ke nA kare ? mArA jevI vAta kare ne ? to to e ya jJAnI ja kahevAya ne ?! dAdA bhagavAta bole nahIM ! dAdAzrI : aMdhArAmAM besanAra to evuM ja jANe ne, ke dAdA bhagavAna bolI rahyA che ? agara to joDevALAnI rUmavALAne to ema ja lAge ne, ke A dAdA bhagavAna bolI rahyA che ? praznakartA : hA. vANIno siddhAMta dAdAzrI : to A TeparekarDa be hajAranuM ane dAdA bhagavAna be hajAranA(!) ?! dAdA bhagavAnanI be hajAranI kiMmata ja thaI gaI ne ? dAdA bhagavAnanI kiMmata karI nAkhIne, lokoe ? praznakartA : dAdA bhagavAna be hajAranA nahIM. dAdAzrI : hA, bhagavAnanI kiMmata hoya nahIM. AkhI duniyA vecIne paisA bharIe to ya bhagavAnano eka AMkaDo pUro nA thAya ne jenuM velyuezana thaI jAya, e cetana hoya. eTale A tamArI sAthe bolI rahyA che, e dAdA bhagavAne ya nathI bolatA ane huM ya nathI bolato. bole, te paramAtmA ta hoya ! praznakartA : eka dohAmAM evuM ApyuM che ke bole e paramAtmA pote ja, bIjo nahIM. dAdAzrI : to to sAruM bole te ya e ? ane gALo bole te ya e hoya, to e bole eno tamane mAra zAno paDe ?! bole e ne loka tamane mAravA pharI vaLe. 'kema mane gALo de che ?' e bolato hoya to ene mAra paDe. AvI UMdhI samajaNa, A AnuM A ja badhuM gA gA karyuM che ! e to sahu sahunI samajaNa pramANe dohA Ape. tyAM AgaLa sarTiphAIDa karelo che ekuMya zabda ? sarTiphAIDa karelo hovo joIe zabda. badhA bolyA, e sarTiphAIDa thaI gayuM ? eTale ApaNo AtmA kabUla karavo joIe. ema polaMpola cAlatuM haze ? hoya tahIM, AtmAte avAja ! praznakartA : AtmAnA avAja uparathI badhuM cAle che, evuM je kahe che, e zuM che ? dAdAzrI : AtmAno avAja kevo hoya ? jADo hoya ke jhINo ?
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta kahe che, e pramANe huM karuM chuM." ane e pramANe e karavAno Agraha rAkhe te zuM ? dAdAzrI : e aMtarAtmA kaheto ja nathI ne ! eTale A vAtane game tema bolavI eno artha ja nathI. A to hindustAnamAM moTA mANaso jhAlI paDyA che ke 'mane mahIMthI bole che e pramANe karuM chuM.' te pachI bIjA badhA ya jhAlI paDyA. vaLI mahIM koNa bolanArA che ? 'AtmA mAro bole che, AtmAno avAja che (!)' le ane e avAja pachI kaheze, "nA, Ane Ama ja karavuM joIe, Ama karavuM joIe.' e pachI UMdhe raste ya laI jAya. to bIjA loko tarata eno vAMdho uThAve. jagata e satya svIkAra nA kare ne ! e to core ya kahe ke "mAro AtmAno avAja kahe che, tethI huM corI karuM chuM.' praznakartA : to aMtaramAM Ave che e avAja kono, AtmAno nahIM to ? AtmAno avAja Ave to e kaye gAmathI Ave che ? kaI bAjuethI Ave che ? reDiyo para Ave che te ? praznakartA : nA. aMdarathI avAja Ave, evuM kahe che. dAdAzrI : e na hoya AtmAno avAja ! AtmA bolato haze ? AtmA bolI zake ja nahIM. AtmA bolato hoya ne, to to tyAM siddha gatimAM jaIne ya bolyA kare, gAyano gAya ! praznakartA: hA, e to je siddha thaI gayA che, je mokSamAM gayA che, e to jaDathI mukta thaI gayA che. ene kaMI vAcA nA hoya. dAdAzrI : tyAM to pudgala che ja nahIM. e to cokhkho, nivaLa AtmA ! praznakartA : mULa AtmAne vANI che ja nahIM. dAdAzrI : hA, avAjo nathI. AtmAno avAja hoya, to to gadheDo bole to ya AtmAno avAja ! ene ApaNe kahevuM paDe, "bhagavAna bolyA, bhagavAna bolyA !" ApaNe AnaMda (!) pAmavuM joIe. gadheDo bole e bhagavAna ja bolyA ne ?! eTale AtmAno avAja hoya che. paNa have lokone zI rIte khabara hoya ?! ane AtmAno avAja Ave to to e ghaMTa kahevAya. e AtmA Avo vAge che ? AtmA bole to jaDa thaI jAya. pachI ghaMTamAM ne AtmAmAM phera zo rahyo ? tamane samajAya che A ? praznakartA : huM samajavA prayatna karuM chuM. dAdAzrI : barAbara che. samajavAnI ja jarUra che. e vAto badhI bhrAMtitI ! praznakartA: A vyavahAramAM keTalAka kahe che ne, ke "mAro aMtarAtmA dAdAzrI : e tyAM ja bhrAMti che. AMTI tyAM ja paDelI che. lokone bhramaNA paDI ke A bole che, te ja AtmA hovo joIe. evI AMTI paDI gaI paNa e badhuM udayakarma bole che. e preraNI karanAruM udayakarma. ane e potAnA karmanA pariNAma rUpakamAM Ave che. corI karavAnA bhAva karyA che eTale pachI mahIM avAja thAya corI karavAno ane ene kahe che, mAro AtmAno avAja che.' A to ApaNA loka amastA bole gAmaThI bhASAmAM ke "mAro AtmAno avAja, AtmAno avAja.' ApaNI sAdI bhASAmAM game tema bole. koI ene pUchanAra nathI ne ! Amane koI dAvo mAMDanAra nahIM ne ! paNa e to gAmaThI bhASA kahevAya. e vidvAnonI bhASA na hoya. sAcuM, paNa vyu poInTathI ! praznakartA: keTalAka moTA mANaso ema kahetA ke "mArA AtmAno avAja Avyo eTale huM A upavAsa karuM chuM.' to e AtmAno avAja kahevAya ?
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta dAdAzrI : e kahetA'tA e ja barAbara che. emano je mAnelo AtmA che, teno ja avAja che. emano mAnelo AtmA eTale kalpelo AtmA. eTale A badhA ya kahe che "mAro AtmAno avAja.' e khoTuM nathI emanI draSTie. paNa yathArtha draSTie AtmAno avAja hoya nahIM. hakIkatamAM, 'mArA AtmAno avAja che' e badhI khoTI vAto che, samajyA vagaranI vAta che. AtmAno avAja hoto haze ? zuM karavA AtmAne phajeta karo cho ? AtmAne vANI nA hoya. AtmA bolI zakavAnI zakti dharAvato nathI. ane ApaNA loko AvuM gAMDuM zuM karavA bolatA haze ? zuM karavA bicArA AtmAne vagovo cho vagara kAmanA ? tamane samajaNa nA paDe to ema kaho ke "bhaI, mane to AvuM samajaNa paDe che.' samajIne bolavuM joIe ke gappAM mAravA joIe ? praznakartA samajIne bolavuM joIe. dAdAzrI : paNa ApaNA loka to samajaNa vagara bole. e saMsArika vAta che, jJAnInI vAta na hoya. e vAto badhI bhrAMti che ane bhrAMtine satya mAnIe to kyAM dahADo vaLe ?! emAM bhalIvAra Ave nahIM. paNa e loko to AtmAne samajatA nathI. AtmA jevuM bhAna ja nathI ne ! eTaluM bhAna hota to kalyANa thaI jAta. praznakartA : koI vakhata mANasane phuraNA thAya, e bAbatamAM Apano zuM abhiprAya che ? dAdAzrI : AtmAmAM phuraNA nAmano guNa nathI. AtmAmAM Avo kazo Dakho che ja nahIM. AtmA to AtmA ja che, paramAtmA ja che, vItarAga ja che. hA, bIjI eka vAta che. ahIM prakRtinI preraNA sivAya bIjI eka vAta che kharI aMdara, je kavio paNa samaje che. jyAre bahu gUMcAya ne, to Ama besI rahe tyAre aMdara sujha paDe che, jene haiyAsujha kahe che. haiyAsUjha e sAcI vAta che. te ya bhagavAnanI ApelI vastu nathI. bhagavAnanI ApelI nathI, chatAM prakRtinI nathI. prakRtithI bahAranI vastu che. nahIM zAzvatatA, zabdanI kadi ! praznakartA : to zabda kone kahevAya ? zabda zAzvata che ke nahIM ? dAdAzrI : zAzvata zabda ja nathI A duniyAmAM koI. praznakartA : 'zabda sanAtana che, marato nathI" evuM kahevAya che ne ? dAdAzrI : duniyAmAM 'zabda' e sanAtana vastu hoya nahIM. sanAtana vastu saMbhaLAya nahIM, sanAtana vastu dekhAya nahIM, sanAtana vastu khAya nahIM. koI paNa sanAtana vastu, je A jagatamAM che e Indriyagamya nathI. praznakartA : hajAro varSa pahelAM RSimunioe je aMdana karelAM, te spaMdana Aje paNa ApaNane maLe ema che. to prazna e che ke zabda nitya che ke anitya ? dAdAzrI : zabda anitya che. zabda nitya nathI. nitya vastu kevI hoya ? je vastu nitya che, e bIjI vastuonI banAvaTathI nA hoya, svAbhAvika hoya. praznakartA : AtmA to nitya che, amara che ne ? dAdAzrI : hA. AtmA amara che ane bolanAranuM ThekANuM nathI. AtmA amara che ema je bole che, tenuM ThekANuM nathI. bolanAro TempararI haze ke nahIM ? praznakartA : hA. e TempararI ja ! dAdAzrI : hA. bolanAro TempararI che, eTaluM ja kaMIka samajAya to vItarAgano kaMI akSare ya jANyo kahevAya. bolanAro TempararI, to zabda ya TempararI che ! svara : Izvara praznakartA kahevAya che evuM ke svara e ja Izvara che. to AmAM
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 12 vANIno siddhAMta satya zuM che ? dAdAzrI : svara to, e kavino svara judo. ane peluM horna dabAvo te ghaDIe bole che, svara kare che ke nahIM ? praznakartA : hA, e ya avAja che. dAdAzrI : e svara. AmAMthI, mUMgaLAmAMthI nIkaLyuM eTale AvuM ane kavinA moDhethI nIkaLe eTale AvuM. beu svara che. svarane jANanAro bhagavAna che. e noMdha kare che svaranI, ke kevuM nIkaLe che ? eTale svara e jANavAnI cIja che ane Izvara e jANanAro judo che. nathI. koI mANasa evo zaktizALI pAkyo nathI ke je gAI zake. bakSiza che A, kudaratI bakSiza ! e badhAne nA hoya. ane evuM che ne, svaranA mAdhyamathI badhA bahu lokoe gAyeluM. paNa je bhagatamAM vitta hoya ne, tenI kiMmata ! vitta nA hoya tene zuM karavAnuM? je bhaktomAM hempiMga thAya evuM enuM jJAnane e svara badhuM hoya, to loko sAMbhaLe. nahIM to pachI e pote gAyA ja kare, enA potAnAM tAnane mATe. emAM gAnAro pote ne sAMbhaLanAro pote. pachI mananI mastImAM rahe ! emAM AtmA kartA ja nahIM ! praznakartA : zabda je utpanna thayo, te AtmAnI zakti hoya to ja utpanna thAya ne ? tame ghaNuM ya bolo, paNa jANanAra hoya tyAre kiMmata thAya. e ja svarane loka kAna daIne sAMbhaLyA karatA hoya. ane e ja svarane loko pAchA kaheze, "zuM boMgreDe che A ?!" te pAchA svarane bAMgaDe kahe. eTale svara enI jagyAe hoya tyAM sudhI e svara che. enI jagyAe zobhAyamAna hoya tyAM sudhI e svara che ane eno jANanAra te bhagavAna ! ATaluM samajavAnI jarUra che. praznakartA : 'A bahu suMdara gAya che' e jANanAra bhagavAna, e paNa barobara ane "A to boMgaDyA kare che e jANanAra paNa bhagavAna ja ne ? dAdAzrI : jANanAra che e bhagavAna. dAdAzrI : zabda che e zAno guNa che ? e nathI pudgalano guNa ke nathI AtmAno guNa. 'AtmAmAM avAja karavAnI zakti che ke bolavAnI zakti che." evuM jo koI zAstra kahetuM hoya to e zAstra tadana khoTuM che, mULamAMthI ja khoTuM che. A je badhuM karavAmAM Ave che, zAstra vAMco, bhakti karo, corI karo, mArIe, to ya emAM AtmA nathI. AtmA khAlI "joyA' kare che. AtmAnI hAjarIthI badhuM thaI rahyuM che. enI hAjarI nA hoya to nA thAya. AtmAnI hAjarI nA hoya, to A zabdarUpe-vANIrUpe nA nIkaLe. avAja thAya, paNa vANIrUpe nA nIkaLe. A to vigatavAra vANI nIkaLe che. potAne badhI vAta karavI hoya te TAIme saMjJA hAjara thaI jAya. bAkI AtmA mAM hAtha ghAlato ja nathI. have je cetana bolI zake che, ema kahe che e mizra cetana che. eTale navuM UbhuM thayeluM. jema tame ane tamAro paDachAyo be judA ja hoya ne. eTale paDachAyo bole che A. mULa cetana to bhagavAna ja che, e bole nahIM. e akriya che, koI cIjanA kartA pote nathI. jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI rUpe che ane tamArAmAM paNa beThelAM che. praznakartA : svara, zabda ane bhAva emAM sarvoparI koNa ? dAdAzrI : emAM bhAva sarvoparI. bhAva badhAnI mAtA che, A svara ane zabdanI mAtA koNa ? e bhAva. praznakartA : svaranAM mAdhyamathI narasiMha-mIrAMe gAyuM. emane 'izvaranAM bhagata che" ema jagate jANyuM. paNa e sivAya jeno svara sAro nahoto enuM zuM ? dAdAzrI : 'gAvuM' e to bakSiza che. bAkI emAM enI koI zakti
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta dAdAzrI : temAM AtmAnI jarUra che ? praznakartA : nA. athaDAyuM tyAM Uge avAja ! juone, Ane ThokyuM to avAja utpanna thayo ne ? praznakartA : hA, A vAgyuM. dAdAzrI : eTale avAja e to bhautika vastu che, anAtma vastu che. e Atma vastu nathI. bhagavAna to cetana bhAgane ja AvarIne rahyA che, acetanamAM nathI rahyA. A to samajaNa paDatI nathI ke A AtmAnA guNa che ke pudgalanA guNa che ! praznakartA : paNa koI paNa vastu cetananA sahArA vagara banatI nathI. zabda paNa cetananA sahArAthI nIkaLe che. dAdAzrI : cetananI hAjarI vagara banatI nathI, paNa eno artha judo che, avAja cetananI hAjarI vagara banI zake che. pavana Avyo ne eka vAsaNa bIjA vAsaNa para paDe, to avAja thAya. eka vastu bIjI vastune ghasAya eTale avAja badho thayA kare. mATe jaDa vastu sAmasAmI athaDAya eTale bUma paDe.. ApaNe ahIMthI vAsaNa nIce pheMkIe to vAsaNa bUma pADe ja. ApaNe ene 'khakhaDyA' kahIe chIe. paNa jJAnIone emanI bUma saMbhaLAya, 'vAyuM', evI buma pADe ja ! ane A thALI che, pyAlo che, tapelI che, e nIce pheMkIe to bUmAbUma kare ke nA kare ? A rakAbIo nIce paDI jAya to bUma pADe ke nA pADe pote ? avAja kare ke nA kare ? praznakartA : hA, avAja kare. dAdAzrI : dareka vastu nIce paDI jAya to bUma pADe. to A avAja ahIM AgaLa Ama athaDAI athaDAIne Ave che. vAdaLo gAje tyAM kyAM che AtmA ?! ane A be vAdaLAM ghasAya tyAre zuM thAya che ? praznakartA : avAja thAya che. dAdAzrI : tyAM AgaLa zo hisAba che ? A vAdaLAM athaDAya che, have emAM moTuM kaMI patharA jevuM hotuM nathI. ApaNe plenamAM jaIe chIe, te joIe chIe ne ? tyAM kaMI patharA hoya che ? A to khAlI varALanA bAcakAM AvavAnA. paNa e sAmasAmI ghasAya che, teno ATalo badho avAja thAya che, dhaDAkA-bhaDAkA badhuM mAra-tophAna karI mele. have vAdaLo ghasAya eTale avAja thAya ane vadhu ghasAya eTale ilekTrisiTI utpanna thAya. ane bIjAM vAdaLAM bhegAM thAya tyAre dhaDAkA-bhaDAkA kare, ne ekabe vAdaLAM hoya to nA kare. e evI avasthA UbhI thAya. mANaso bUmo pADatA hoya ane vAdaLo kaDaDATa karatAM hoya. ane A vAdaLAM bole che, ene ApaNA loka zuM kahe che ? vAdaLAM gAje che ke ? praznakartA : hA. gAje che, kahe che. dAdAzrI : gAjavuM eTale zuM ? garjanA kare che. ApaNA lokone garjanA zabda lAMbo paDe, bolatAM nA phAve, eTale 'gAje, gAje' karyA kare, ane siMha bolato hoya tene 'gAje nA bole. 'e garjanA kare che, kaheze. A vAdaLo e siMhanA jevuM nathI bolatA ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ane siMhe ya te ghaDIe camake che ke 'A vaLI koNa mArAthI moTo ?" te ghaDIe bUmAbUma kare. horna, tyAM kyAM cetata ? praznakartA: to A zabdanI utpatti kevI rIte thaI ? dAdAzrI : e tamane samajAvuM. ApaNe tyAM pelA jUnA jamAnAnI gADImAM rabbaranA goLAvALAM horna hatAM ne ? evuM joyeluM che ne ? e horna tame vagADI joyeluM ke nahIM vagADI joyeluM ? vagADI joyeluM ?
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta kahevAya ? praznakartA : hA, jI. dAdAzrI : atyAre zAMti hoya, paNa pachI ApaNe hornanA goLAne Ama dabAvIe tyAre zuM thAya che ? Ama dabAvIe eTale bhoM.... bole ne ? praznakartA : hA, avAja Ave. dAdAzrI : to zAthI avAja thato haze ? praznakartA : havAthI. dAdAzrI : paNa te havA to A ahIM badhe paDI che. le, Ama thaze avAja ? praznakartA : havA nero eriyAmAMthI jAya che, eTale avAja thAya dAdAzrI : hA, eTale Ama ghasAIne nIkaLI che eTale avAja thAya che. ahIM koNa bole che e ? e AtmAno avAja nIkaLyo ? tyAM kyAM cetana che ? mahIM koI jIvato mANasa nathI, to zAthI avAja thAya che ? te ghaDIe AmAM zuM sAyansa thayuM ? e vicAravA jevuM che ne ? jyAM AkAza che, tyAM paramANu che. vekyuma haMmezAM khAlI nA hoya. emAM badhA paramANuo bharAI jAya. e jaDa paramANu hoya. eTale pelA goLAmAM je AkAza che, tenI mahIM paramANu bharAI rahyA hatA, sUkSma paramANu AMkhe na dekhAya evA. have e goLo ApaNe Ama dabAvIe ne, enI sAthe paramANuo phorsathI bahAra nIkaLe che, te ghasAI ghasAIne nIkaLe eTale avAja thAya che, te evuM A mahIM ya horna mUkelAM che. e Ama dabAya che ne avAja nIkaLe che, dabAya che ne avAja nIkaLe che. A paramANu mahIM je aMdara hoya che, te badhA ghasAtA ghasAtA ghasAtA bahAra nIkaLe che. kaMThastha ne tALu0 ne A badhAmAMthI, e avAja zabdarUpe thAya che. praznakartA H ApaNe je bolIe chIe, e paNa evuM ja? horna jevuM dAdAzrI : bhUMgaLuM ja che A. mahIM bhUMgaLuM vAge che. paNa A mazInarI je goThavAyelI che ne, kaMThastha ne tALu0, e mazInarIne lIdhe A zabdo nIkaLe che. A badhA zabdo che, te hoTha-gaLuM-jIbha e badhAne laIne vANI rUpe nIkaLI jAya che ane e nIkaLatI vakhate avAja thAya che, te Ama vAjiMtra vAge evI rIte vAge che. e badhA avAja pudgala ghasAvAthI thAya che. temAM AtmAnI jarUra ja nathI. eTale A avAja mAtra anAtma vibhAgano che. e badho ajIva tattvano vibhAga che, jIva tattvano vibhAga nathI. hoya e guNadharma AtmAno ! praznakartA : vANIne svAbhAvika nA kahevAya ? dAdAzrI : svAbhAvika nA kahevAya. svAbhAvika eTale potAnA guNadharmomAM Ave che. AtmAnA guNadharmamAM vANI che ja nahIM ne ! loko "AtmAno avAja, AtmAno avAja" ema bole che, te A lAITa aMdhAruM, aMdhAruM' bole enA jevuM che. AtmAmAM avAja nAmano guNa ja nathI. jenAmAM je guNa nA hoya te guNa Ave kharo ? koI mane kahe ke "mArI zuddha sonAnI vIMTI che, ene kATa caDhI gayo." to huM mAnuM nahIM. e vAta mAnyAmAM Ave ? eno kATano dharma ja nathI ne ! eTale ApaNA loko je kahe che ke "AtmA bole che." te AtmAnA guNadharma jANyA vagara kahe che. AtmAmAMthI pANI nIkaLI ja nathI, zabda ya nIkaLyo nathI koI dahADo ya. ane zabda nIkaLe to e AtmA na hoya. AtmA bole to e AtmA ja nhoya. kAraNa ke AtmA bolI zake evI sthitimAM ja nathI. AtmA akriya che, avAja vagarano che. AtmAmAM cAlavAnI zakti nathI, bolavAnI zakti nathI. AtmAnI je zakti che, emAMno aMza loka jo jANatuM hoya ne, to lokanuM kalyANa nA thaI gayuM hota ?! lokane to dALabhAta ne roTalI AvaDe. bIjuM kazuM AvaDe nahIM. thoDuM ghaNuM samajavuM joIe ke na samajavuM joIe ? vicAra karavo joIe ke nA karavo joIe ?
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 17 praznakartA : karavo joIe. dAdAzrI : AvuM ga`gappe cAle ? AtmAno eke ya guNa ahIM duniyAmAM jovAmAM Avato nathI. to enA mULa guNadharma jANavA paDe ne ? AtmA khAI zake nahIM, AtmA pI zake nahIM, AtmA nAkathI zvAsa laI zake nahIM, e badho AtmAno kAmadhaMdho nathI. AtmAnA guNadharma judA che. AtmA paramAnaMda svarUpI che, anaMta jJAnavALo che, anaMta darzanavALo che, anaMta zaktivALo che, anaMta sukhanuM dhAma che, avyAbAdha svarUpa che, avinAzI che, evA anaMta guNanuM dhAma che AtmA to ! A bhIMtonI ArapAra jato rahe haDahaDATa, moTA moTA DuMgaronI ArapAra jato rahe evo AtmA che. ene koI bAdhA-pIDA kare nahIM. game eTalo devatA nAkho ne, to ene kazuM thAya nahIM. kAraNa ke e devatA sthULa che ane AtmA sUkSmatama che. e bene meLa paDe nahIM. vANI e AtmAno guNa nathI ne AtmAnI avasthA ya nathI, AtmAno svabhAve ya nathI. jovuM ane jANavuM e ja AtmAno svabhAva che. tathI vANIto guNa pudgalato paNa ! praznakartA : vANIne to jaDa kahI che ne, zAstramAM ? dAdAzrI : evuM che ne, vANI e pudgalano paNa guNadharma nathI. eno guNa hoya to kAyamano hoya. pudgalano svabhAva hota, to AkhI rAta bhIMto bUmAbUma karI mUke. eTale mULa pudgalano svabhAva nathI, ke zabda thavo joIe. koI paNa vastu evI nathI ke jenI mahIM zabdano guNa hoya, cokhkhA paramANu hoya enAmAM e zabdano guNa nathI. zabda che e zAnA guNa che ? e nathI pudgalano guNa ke nathI AtmAno guNa. pudgalanA guNa to amuka ja che. enA kAyamanA guNa to rUpa-2sa-gaMdha ane sparza e ja che. A zarIra goruM hoya, kALuM hoya, e guNadharma kahevAya. sugaMdha Ave, durgaMdha Ave, e badhuM guNadharma kahevAya. e badhA guNo svAbhAvika che badhA. e anvaya guNo che ane A avAja to vANIno siddhAMta vyatireka guNe ya hoya. avAja che te amuka dazAmAM utpanna thAya che. e kaMI kAyamanuM nathI. e to amuka dazAmAM jyAre sAmasAmI pudgala paramANuo athaDAya tyAre ja utpanna thAya, nahIM to nahIM. ane A to saMjogavazAt pudgala athaDAya to ja e avAja thAya. anaMta kALatI ajoDa zodha, akramajJAtItI ! kazI vAtacIta karajo. pharI pharI A tAla bese nahIM Avo. A cA-pANI-nAstA to pharI ya Avaze. chatAM ya ene dAda-phariyAda ApavI joIe. pAchuM ekapakSI ya nahIM thaI javuM joIe ke A ekaluM ja sAMbhaLa sAMbhaLa karavAnuM. ene ya dAda-phariyAda ApavAnI. 18 ApaNA loka to mULathI akkalavALAne, eTale pote 'huM bolyo' kahe. pachI ApaNe kahIe, 'kema Aje bolatA nathI ? tyAre kahe, 'gaLuM besI gayuM che.' are, hamaNe bolatA'tA ne ?! 'paNa A gaLuM besI gayuM te zI rIte boluM ?' kaheze. huM jAte nathI bolato. mArI bolavAnI zakti ja nathI ne ! ane tamane to ema ja che ne, ke huM jAte boluM chuM ? 'jAte bole che' eTale e pajhalamAM che ane huM pajhalane solva karIne beTho chuM. praznakartA : to tamArI aMdara kaI zakti che, je vANI svarUpe bahAra Ave che ? dAdAzrI : mArAmAM bolavAnI zakti ja nathI. A avAja kahAM se AyA ? e jJAnI puruSa jANe. je jJAnI puruSa bhagavAnanAM pratinidhi che. e ekalA ja jANe, bIjuM koI jANI zake nahIM !! praznakartA : to A koNa bole che ? e kaho ne, e jaDatuM nathI. vAstavika zuM che ? dAdAzrI : vAstavika to, 'A koNa bole che' e huM tamane kahI praznakartA : hA, kaho. dauM ?
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 19 vANIno siddhAMta dAdAzrI : korTamAM jaja to ema ja kahe ke 'huM ja boluM chuM. tyAre mAre ya kahevuM paDe ke 'huM boluM chuM.' paNa jyAM e jaja nathI, jyAM huM svataMtra chuM, tyAM AgaLa huM sAcI hakIkata kahI dauM, chellAmAM chelluM vijJAna kahI dauM tamane, ke A koNa bole che te ? jenI AgaLa navI vAta ja nA hoya. A orijinala TeparekarDa ApanI sAthe vAta kare che ! vAstavika vAto boMba jevI huM je vAta karuM chuM, ne e vAstavika vAta karuM chuM badhI. vAstavika tamane sAMbhaLavAnuM game che, nahIM to pelI vAta karuM mane pelI vAte ya AvaDe che. tame oDITara cho, mAre bIjI vAta nA karavI joIe. tamane khoTuM gUMcavavA nA joIe. tamane vAstavika vAta karavI joIe mAre. praznakartA : atyAra sudhI pelI badhI vAta sAMbhaLelI hoya ane emAM ja abhyAsa karelo hoya ane A ekadama to eTama bomba paDe evI vAta. dAdAzrI : paNa tame e oDITara cho, eTale sahana karI zako. nahIM to nA karuM. oDITara eTale tarata e pakaDI zake che. A mArI kaMIka bhUla thAya che ? evuM tarata samajAya. ane bIjA to kahe ke "nA, mane nathI A samajAtuM.' to huM vAta bIjI rIte badalI nAkhuM tarata. huM samajI jauM ke sAme pahoMcI zakatA nathI. mArI vAta vicArajo barobara. huM je vAta karuM chuM ne, kAraNa ke buddhi vagaranA mANasanI vAta che. buddhivALAnI vAto to bahu dahADA sAMbhaLI ane A buddhi vagaranI vAta eTale zuM ? orIjInala TeparekarDa. eTale mAlikI vagaranI vANI. mATe e tamAruM hita karaze. Apane zuM lAge che, vAstavika jANavuM joIe ke nA jANavuM ? anaMta avatArathI ApaNe vAstavikane mATe ja bhaTakIe chIe, enI ja bAdhA rAkha rAkha karI che ke vAstavika sArthaka thAya. praznakartA : tame bolatA hoya tyAre 'jJAnI puruSa' tamArA dvArA bolatA hoya che ke 'e. ema. paTela" bolatA hoya che. ke kyAreka A ne kyAreka A evuM kaMI hoya che ? dAdAzrI : huM ya nathI bolato ane jJAnI puruSe ya bolatA nathI. dhIsa Ijha onlI dhI TeparekarDa. hA, onlI dhI TeparekarDa bole che A. praznakartA : je vANIno pravAha Ave che, enuM kaMI mULa to hazene ? dAdAzrI : mULanI atyAre jarUra nathI. atyAre to koNa bole che? to A TeparekarDa bole che ane ApaNA loko kahe che, 'huM bolyo." paNa e bhrAMti che. praznakartA : amAre badhAne 'huM boluM chuM' e bhrAMti che, paNa Apa je bolo cho te, enA mATe pUchuM chuM. dAdAzrI : huM boluM chuM, paNa A TeparekarDa ja che. bhrAMti konuM nAma kahevAya ke je pote nathI karato, tyAM kahe, 'huM bolyo' ! eTale 'huM bolyo" e brAMti che ne jo 'TeparekarDa' kahuM to e jJAna sAcuM. nahIM to bIjI badhI bhrAMti. praznakartA : A badhI ja vastu bhrAMti che, to ApanI vANI paNa bhrAMti kharI ke nahIM ?!. dAdAzrI : vANI be prakAranI hoya. eka rileTiva vANI, je saMpUrNa bhrAMti hoya ane bIjI riyala-rileTiva hoya, e pAtaLA prakAranI bhrAMti, abrAMtadazAne prApta karAve evI hoya. e riyala tarapha laI janArI rileTiva, bAkI vANI e rileTiva to che ja, pachI badhI bhrAMti ja che. praznakartA : vikalpa sivAya vANInuM udbhavasthAna ja nathI, evuM eka jagyAe sAMbhaLeluM. to Apa je vANI bolo cho, emAM paNa saMkalpavikalpa ja kahevAya ? dAdAzrI : nA. A vANI e TeparekarDa che. eTale TeparekarDamAM saMkalpavikalpa hoya ja nahIM ne ! A to saMkalpa-vikalpamAMthI Tepa thaI gayelI che A. Aja e IphekTa che, A iphekTiva cIja che, A kaoNjhIjha nathI. kaoNjhIjha hoya to saMkalpa-vikalpa hoya ja.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta aMte to vAta ekatI eka ja ! praznakartA : A tIrthaMkarone abhivyakti haze, te judI haze ? teo akartApaNuM kahetA haze ? Apa TeparekarDa zabda vAparo cho, e loko akartApaNuM kahe, evuM nahIM ? dAdAzrI : jevI pablikane jarUriyAta hatI, tevI emanI pAsethI vANI nIkaLatI hatI. e pote jANe ke A vANI e mAruM svarUpa na hoya. vIra bhagavAnane eka kSaNa paNa evuM nathI lAgyuM ke A huM boluM chuM. bAkI vIra bhagavAna bolyA che, te ya TeparekarDa ja bolI che. meM TeparekarDa kahyuM, kAraNa ke A kALamAM TeparekarDa nIkaLyAM che. eTale 'TeparekarDa' tamane batADuM chuM, aMgulinirdeza karuM chuM. paNa te dahADe TeparekarDa hatuM ja nahIM ne ! siddhAMta sAyansato ! praznakartA : paNa TeparekarDano sorsa, enuM mULa aMdara hoya ke bahAra hoya koI paNa vastu orijinala vagara hoya nahIM. e sAyansanA rivAja pramANe tamane samajAya ? ke nA samajAya ? sAyansano rivAja to kharo ne ? A TeparekarDa ja bolI zake. AtmAnI vANI hoya ne, to TeparekarDa nA Utare. A TeparekarDanI vANI che, mATe TeparekarDa Utare che. Tepa(vANI) : Tepa (mazIta) ahIM A TeparekarDa (mazIna) koNa vagADe che ? praznakartA: A to vijJAna che. dAdAzrI : A ya vijJAna ja che. badhuM aMdara AkhuM ya vijJAna ja che. paheluM sAyansa ahIM A boDImAM ja che. enA parathI A bahAra badhuM sAyansa UbhuM thayuM che. praznakartA : vANInA mAlika nathI, to pachI A bolAya kevI rIte ? dAdAzrI : A TeparekarDa (mazIna) eno mAlika nathI hoto, to ya bole ja che ne ! A jema TeparekarDa (mazIna) bole ne, evI rIte A orijinala TeparekarDa paNa bole che. emAM bIjo phera nathI jarA ya.. praznakartA : paNa A TeparekarDa (mazIna) to 'menameDa mazIna che. dAdAzrI : tyAre mazIna sivAya to koI bolI zake ja nahIM ne ! mazIna ja bolI zake. bole e mikenikala vastu che. praznakartA: A TeparekarDa (mazIna) e to 'mena meDa' mazIna che. to A mahIMnuM koNe banAvyuM ? dAdAzrI : A orijinala TeparekarDa kudaratI che. praznakartA : A TeparekarDa (mazIna)mAM vAta karavAnI svataMtratA nathI, A to yAMtrika che. dAdAzrI : evuM A ya yaMtra ja bolI rahyuM che. A tame bhaNyA, te dAdAzrI : aMdara ja TeparekarDa che. TeparekarDa aMdara thAya che ane pachI bahAra pragaTa thAya che. aMdara orijinala TeparekarDa che. praznakartA : A orijinala TeparekarDa e zabda vAparo cho, emAM orijinala' zA mATe kaho cho ? dAdAzrI : A TeparekarDa (mazIna)ne jagatanAM loko orijinala TeparekarDa kahe che. paNa dhisa Ijha noTa orijinala TeparekarDa. A bole che, te orijinala TeparekarDa che ne A TeparekarDa (mazIna) e sekanDarI TeparekarDa che. orijinala TeparekarDa e sUkSma che ane AgaLa badhI sthaLa che. AnA parathI bIjI Utare che. eTale A orijinala TeparekarDa che, evuM kahevA mAMguM chuM. jo A bIjI nA Utarata, to ApaNe orijinala TeparekarDa ja nA kahI zakIe. ane A to bIjI Utare che, enI parathI trIjI Utare che, jeTalI utAravI hoya eTalI Utare. eTale A bole che, te ja orijinala TeparekarDa che. AnI pahelAM TeparekarDa ja nahIM.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 24 vANIno siddhAMta e bhAMbharaDe to ya e bole ja che. e ApaNane samajaNa nA paDe. eka kUtaruM bhase to ene sAmuM kUtaruM samajI jAya. 'hamaNe AlI daIza" kahe ne, eTale peluM pAchuM jatuM rahe. praznakartA : eTale be kUtarA ekabIjA vAta karI le. dAdAzrI : e samajI le, badhuM pahoMcI jAya. sahu sahunI bhASA hoya ya yaMtra ja bharyuM che. AmAM cetane kazuM kArya karyuM nathI. eTale mikenikala ja bole che e. mazInarI che e. praznakartA : A badhuM mazInarI ja che, te sivAya bIjuM kazuM che ja nahIM ? dAdAzrI : badhuM mazInarI ja che. A dALa-bhAta-roTalI mahIM nAkhazo to A cAlaze. nahIM to be-cAra dahADA baMdha karI do joIe. eka kalAka nAka baMdha karI do joIe. praznakartA : mazInarI baMdha thaI jAya. dAdAzrI : tyAre A mazInarI che. samajAya che thoDuM ghaNuM, huM zuM kahevA mAguM chuM te ? tamane samajAya evuM, to AgaLa vAtacIta karIe. praznakartA : barAbara che. dAdAzrI : ATalI vAramAM samajAI gayuM ? A vANI e 'TeparekarDa" che evuM jyAre samajAya ne, tyAre kalyANa thaI jAya. bole TeparekarDa, jIvamAtramAM ! A orijinala TeparekarDa mArA ekalAmAM haze ke tamArA badhAmAM ? praznakartA : badhAmAM. dAdAzrI : hA, badhAmAM hAjara che. A mANaso gIta gAya che, te ya TeparekarDa che. praznakartA : janma vakhate bALaka raDe che, te zuM kahevAya ? dAdAzrI : e ya TeparekarDa che. have, A mANaso ekalAmAM ja TeparekarDa haze ke A jAnavaramAM hau ? jAnavaramAM paNa orijinala TeparekarDa che. A gAyo-bheMso bole che te ya TeparekarDa che. nahIM to tyAM ene koNa zIkhavADavA gayuM hatuM ? enI mA zIkhavADatI haze evuM ? nA. TeparekarDa ja che. eka phero sAMbhaLI eTale TeparekarDa enI cAlu thaI jAya. praznakartA : eTale badhAM prANIo potapotAnI bhASA vyakta karIne pahoMcADI de ? dAdAzrI : samaje ja badhA. enAM baccAM joDe ya vyavahAra cAle ne ! A vAMdarInAM baccAM hoya, te vAMdarI bole eTale pelA samajI jAya badhA. ApaNe bolIe ne sAmo mANasa samajI jAya, evuM e samaje. ApaNe kahIe 'bAbA ahIM Ava.' to e bIjuM kahe, e pramANe. A kUtaruM bhase che ne, te ya TeparekarDa che. nahIM to AvaDA nAnA baccAne bhasatA kyAMthI AvaDe ? eTale kurakuriyAnuM ya Tepa thayeluM. kurakuriyuM enI mA bhase tyAre bhase. mA bhase che te ghaDIe gALo bhAMDe che, eTale kurakuriyuM hau gALo bhAMDe. have e ApaNane samajAya nahIM. eTale ApaNe ema jANIe ke A bhase che. paNa e to gALo bhAMDatuM hoya. ko'ka phero khuzamAM Avyo hoya tyAre 'TITa, TITa' bolyA kare. bhase kharuM, paNa khuzamAM bole, mastImAM bole. eTale premanuM bhase che, te ya ApaNane khabara paDe ke A AvuM premanuM bhase che. pachI gussAnuM bhase, te ya khabara paDe, nahIM ? praznakartA : hA, kharuM. dAdAzrI : kUtaruM bhasavAnuM zarUAta kare, tyAMthI enDa thAya tyAM sudhI mejhara jovAmAM Ave to judI judI jAtanuM hoya. DAuna Ave, upara caDhe, judI jAtanuM hoya. e kaMI kahI rahyo che. hasato jAya ne bhase, evuM ya bane. cIDhAyo hoya ne bhase, te ya juduM. du:khamAM hoya ne bhase te ya juduM hoya. AMkhamAM pANI nIkaLatuM hoya ne bhase, te ya juduM hoya. zuM kare
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 25 vANIno siddhAMta paNa ? kone kahevA jAya bicArAM ?! mahIM duHkha thatuM hoya, te kone kahevA jAya ? ApaNe rastAmAM jatA hoya to e bUma pADe che "jatA raho ahIMthI.' paNa A have bhASA na jANatA hoya tyAM sudhI to zuM samajAya ? ApaNI bhASAne A jAnavaro zuM mAne ke A kaMIka khakhaDayuM. ApaNe koInI joDe laDIe ne to e khakhaDyuM mAne. paNa nA, ApaNe bolIe chIe evuM e ya paNa bole che. ApaNe emanI bhASA nathI jANatA ne e ApaNI bhASA nathI jANatA. A kUtarAnI bhASA ja judI judI nathI lAgatI ? koka phero juduM bhase che, ko'ka phero judI jAtanuM bhase che. te dareka vakhate avAja judI judI prakArano eTale bhASA judI hoya. keTalAMka to kahe "nAlAyaka loko, kema AvyA cho ahIM AgaLa ?" eme ya bole kUtarAo. praznakartA : paNa e Tepa thayeluM ja bolAya che ? dAdAzrI : hA, Tepa thayeluM ja che. ApaNe jANIe ke A kUtaruM A jAtanuM bhase che, mATe AvuM kaMI kAraNa che. paNa e bhase che ne, e ya TeparekarDa bole che. A gadheDuM bole che, te ya orijinala TeparekarDa che. gharamAM beThA hoya ApaNe, to ApaNane samajaNa paDe ke laMbakarNa bolI rahyA che. laMbakarNa tame joyelA ke nahIM ? praznakartA : joyelA. dAdAzrI : e bolI rahyA che Ama, rophathI bole pAchAM. koI Dara kazo ya nahIM. A mAro avAja thaze, koIne bIka lAgaze, duHkha thaze, evuM kazuM nahIM emane. e to rophathI bole. zerI vacce rAjAnuM ghara hoya to ya bole. "A to moTA rAjA che, mArAthI kema bolAya ?" evuM ene kazuM che nahIM. e to enI TeparekarDa jyAre vAgI tyAre kharI ane ApaNI TeparekarDa vivekapUrvakanI hoya, rAjA Ave te ghaDIe amuka vAge nahIM. have paheragIra hoya ne, te ya ApaNe bolIe to ApaNane bUmAbUma kare ne A laMbakarNane bolavA de ! A karAmata to juo ! A duniyAmAM koI paNa jIva kaMI paNa bolI zake nahIM, AtmA tarIke. cetana bolI zake ema nathI. jIva mAtra TeparekarDanA AdhAre ja bole che. badhAne TeparekarDa che. mArI ekalAnI nahIM, badhAnI. gadheDAnI ya TeparekarDa che. nahIM to hoMcI hoMcI, e ja svarUpamAM hoMcI hoMcI bolI nA zake, ekano eka jAtano sUra nA nIkaLe. ane orijinala TeparekarDa nA hoya to gadheDuM pharIvAra bole tyAre judI ja jAtanuM bole, trIjI vakhata bole tyAre judI jAtanuM bole, avAja badalAyA kare. paNa A to ApaNe jyAre sAMbhaLIe ne, tyAre e ja jAtano avAja, jarA ya phera nahIM, eka ja kvoliTI hoya. kAle jevuM bolato hoya evuM ja ekkekTa bole. bhUlacUka nA thAya ? gadheDuM gaye vakhate bhUMkyuM hatuM ne atyAre bhUkyuM, emAM kema phera nathI paDato ? akkalavALuM che e ? praznakartA : nA. dAdAzrI : A TeparekarDa ja che. evuM ne evuM ja vAgyA kare. jyAre juo, tyAre TeparekarDa evI ja vAgatI hoya. jANe TeparekarDa cAluM thaI gaI ! ane ko'ka phero mAMdo hoya ne, to ya evuM ja bole che. praznakartA : koI paNa bole, gadheDuM ke kUtaruM paNa temAM eno bhAva aMdara umerAya ? dAdAzrI : kazo ja bhAva-bhAva nahi. TeparekarDa ja gAya che A. ane te pAcho udaya Ave tyAre gAya. A karmano udaya ja gavaDAve che. praznakartA : gayA bhavamAM pazu hoya, to kevI rIte bhAva kare ? dAdAzrI : nA, ene bhAva hoya nahIM. paNa e jAnavara thatAM pahelAM je manuSyapaNuM hatuM, tenA cArja thayA pramANe DIscArja thayA kare. gadheDo bhUke che, tenI huM tapAsa karuM. tyAM thoDI vAra Ubho rahuM. A gadheDo je bole, tenuM ja tharmomITara rAkhIe ne, jema A hArTanA spaMdano mApavA kArDiyogrAma kADhe che ne, evuM AnuM kArDiyogrAma jevuM kADhe
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta gujarAtI bhASA AvaDe, bIjI bhASA zIkhe eTale bIjI bhASA AvaDe. muslimonI leMgvaja, hinduonI leMgvaja ! kUtarA bhase che, gadheDA bhUke che, e ya bhASA che. A badhA jAnavara boMgreDe che te ya bhASA. eTale bheMsanI bhASA, popaTanI bhASA, gAyanI bhASA, e badhuM bhASA kahevAya. sahu sahunI judI judI bhASA ! eTale bhASA sAmAnya hoya ane vANI manuSya manuSya judI judI hoya. vANI e potAnI vastu che. praznakartA to A vANI ane bhASA, e be vacce zuM saMbaMdha che? dAdAzrI : evuM che ne, ekaDo lakhelo hoya to ja ApaNe ekaDo kahIe ne ? ene bagaDo nA kahIe ? to gaye phera bolyo hato evuM ekkekTa emAM AvI jAya. kazuM phera nA paDe. hara saMjogomAM pheraphAra hovA chatAM ejhekTa te ja kArDiyogrAma AvI jAya. ane ApaNA loka kahe che ke A bhUkyo. alyA juo, vicAra to karo, enI kaLA to juo. badhAM ja avayavo evAM goThavAyelAM che ke bhUke che te AvuM ja nIkaLe. ane e avayavo sArAM goThavAyAM hoya to ApaNA jevuM nIkaLe, paNa e Tepa thayeluM ja atyAre bhUkavAmAM Ave che ane eka ja jAtanuM saMgIta vAge, hoMcI hoMcI ! dhyAna rAkhIne sAMbhaLajo, jo eka ja jAtanuM hoya che. AvaDI AvaDI gAyanI vAcharaDI hoya te meM meM kare, te evI ne evI ja vAgyA kare, enI e ja bhASA, ene koNe zikhavADayuM ? zikhavADavA javuM nA paDe. bheMsa baoNgaDe che ne, te ya eka ja jAtano avAja. bakarI beM beM kare che, cakalI cuM ce kare che, te ya eka ja jAtano avAja ! ane vAMdarA ciciyArIo kare ne, te evI ne evI ja ciciyArIo, zaradI thaI hoya to ya evuM ne evuM ja bole ne ! enuM kAraNa che, ke A TeparekarDa che. tamane samajAya che ? praznakartA : hA, samajAyuM. dAdAzrI : kUtaruM jevuM hamaNAM bharyuM hatuM ke, tenA te ja TonamAM pharI bhasaze. hAu Ijha ITa posibala ? mATe e to TeparekarDa thaI gaI. bhedajJAtIe bhAkhyAM bheda, bhASAne vANI taNAM ! praznakartA : vANI ane bhASAmAM taphAvata zuM ? dAdAzrI : jeTaluM bhasavAmAM Ave che, e badhI bhASA kahevAya ane manuSyone vANI hoya che. bIjA lokone vANI nathI hotI, bhASA hoya che. praznakartA: manuSyone bhASA nA hoya ? dAdAzrI : bhASA badhAnI. paNa vANI manuSyonI ekalAnI hoya. jAnavarane vANI nA hoya. bAkI bhASA to, sahu sahunI bhASA hoya. jyAM janmyA hoya ne, tyAM enI bhASA ene AvaDe. gujarAtamAM janmyo to praznakartA : nA. dAdAzrI : bagaDo lakhelo hoya to ? praznakartA : bagaDo ja kahevo paDe. dAdAzrI : ene anusarIne che A. eTale A bolavuM che, enA Azayane anusarIne ja A bhASA hoya che. vANI zuM che, e projekTa kare che e bhASA. praznakartA : bhASA enuM AkhuM projekTa kare che ? dAdAzrI : hA. A jANeluM kAmatuM jagatamAM jIvavA ? tamane A badhI vAto game che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : AmAM kaMI paisA kamAvAnI vAta nathI. to A badhI vAtamAM tamane zuM InTaresTa paDI gayo ? paisA kamAvAnI vAta hoya to InTaresTa paDe, to to ApaNe jANIe ke paisA kamAvAnI darekane icchA ja hoya ne !
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 29 praznakartA : paNa ahIM jJAnanI badhI vAto jANavAnI maLe ne ! dAdAzrI : A jANo to ja jagatamAM jIvelA kAmanuM che. nahIM to jIvelo , marelA barAbara che. A bahAra je badhA jIvatA phare che ne, e marelA jevA che. Akho dahADo mahIM muMjhAyA kare ne akaLAyA kare. jema zakkariyuM bharahADamAM mUke to keTalI bAju baphAya ? praznakartA : badhI bAjuthI ja baphAya. dAdAzrI : tema manuSya badhA baphAI rahyA che. ta badalo vyavahAra badalo bilipha ! A badhA manuSyamAtra je bole che ke jIvamAtra je bole che, e TeparekarDa bole che. tamArI ya orijinala TeparekarDa che. paNa tame to enA mAlika cho ne ? tame ema bolo ke A TeparekarDa che ? nA bolo. kAraNa ke tamane ahaMkAra hoya ke 'huM bolyo." ane AkhuM jagata IgoIjhamavALuM che. eTale kaheze, "hama bolatA hai, hama bolatA hai.' are kyA, hama bolatA hai? A 'hama'thI to baMdhAyA che. enA karatAM A bicArI gAyo-bheMso sArI, gadhesIMga darabAre ya sArA. bole paNa kahe nahIM ke huM bolyo. A kataro pote ahaMkAra karato nathI ke huM bolyo." eTale A jAnavara che te bhale 'TeparekarDa" nathI bolatA, tyAre "mAya spIca' ya nathI bolatA bicArA (!) jyAre A loko to badhA evuM kahe ke "ame bolIe chIe." 'bolyo ne meM Ama karyuM, tema karyuM.' e ja badhA chamakalA karyA kare. praznakartA : paNa te sivAya vyavahAra ja kema thaI zake ema che ?' dAdAzrI : vyavahArathI 'huM bolyo' bole, teno vAMdho nathI. vyavahAramAM to kahevuM ja paDe ne ! vyavahAramAM bolAya evuM. paNa evI bilipha nA hovI joIe. ame 'amArI vANI' evuM bolIe chIe, te khAlI DrAmeTika bolIe chIe. biliphamAM evuM nathI amAruM. khAlI vyavahAramAM dekhAva mATe amAre bolavuM paDe ke 'huM bolyo." ane tame je bolo cho, te biliphamAM paNa tamane e ja che ke 'huM ja bolyo." tyAre bolatAro kyAM gayo ? jagata AkhuM ya evuM ja kahe ke 'huM bolyo". "ohoho ! moTA bolavAvALA AvyA !' A duniyAmAM koI bolI zakato haze ? A duniyAmAM koI mANasa evo jabhyo nathI ke je svataMtra eka zabda paNa bolI zake. koI paNa jIva, gadheDuM ke kUtaruM paNa nA bolI zake. kAraNa ke bolavAnuM koInA hAthamAM nathI. chelve sTezane jatI vakhate, utaratI vakhate, ApaNe kahIe ke, 'kAkA, kaMIka bolo, kaMI kahetA jAva.' to AMkho dekhADe kharA, Ama Ame ya kare. haju kazuM kahevuM che, paNa zI rIte bole ? kAkAne bolavuM che paNa bolAtuM nathI. to bolavAnuM rahI gayuM ? 'hA, vAta karavI che, te rahI gaI." jIbha che ne ? "nA, jIbhano lavo thaI gayo.' te laDvo thAya tyAre bole zuM ? evuM bane ke nA bane ? praznakartA : bane ne ! dAdAzrI : mahIM vANI badhI khalAsa thaI gaI. pachI zuM bole kAkA ? roja bole ke 'huM boluM chuM, huM boluM chuM.' le, bola ne ! tAre bolavuM che, to bola ne ! jIvato che ne ? kema nathI bolAtuM ? bolanArA hatA ne ? tuM bolanAro baMdha zI rIte thayo ? tuM jo bolanAro hoya to tuM che, tyAM sudhI to bola ne ? e gharamAM che tyAM sudhI nA bole ? praznakartA : bole. dAdAzrI : paNa bolAtuM to nathI. praznakartA : potAnI sattA nathI. dAdAzrI : tyAre ema ja kaho ne ! mATe e ApaNI sattA nathI. ApaNI sattA bolavAnI nathI. A to TeparekarDa utarI gayelI che, teTaluM ja bolAya che. A to bolyAno ahaMkAra kare che. bole che bIjo ane pote kahe che 'huM boluM chuM.' ahaMkAra zAthI che ? 'bole che koNa? e jANato nathI eTale.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta - 31 vANIno siddhAMta jo bolanArAne jANI jAvane, to tamAro ahaMkAra nA rahe. A to TeparekarDa badhI aMdara goThavAyelI che. paNa manamAM Ama 'huM bolyo' ema mAne che. hA, enuM nAma bhrAMti ane bhrAMtithI UbhuM rahyuM che A jagata. ane hAryA tyAre... 'A huM boluM chuM, huM A karuM chuM,' e to khAlI 'huM'no vaLagADa che, bhUtano vaLagADa peTho eTaluM ja che. 'tame sAruM bolyA" evuM sAMbhaLatAMnI sAthe ja 'huM, huM coMTI paDe. 'huM kevuM sarasa bolyo !" te sAruM bole, teno jaza khAya. tyAre alyA, kharAba bolatA hazo, mATe tame sarasa bolyA ne ? to kharAba lAge, te ghaDIe koNa bolatuM haze ? A vakIlo ya korTamAM bolIne pelA asIlane jitADe ne pachI pAchA kahe, "meM kevuM plIDiMga karyuM hatuM ! te sAMbhaLyuM hatuM ne ?" tyAre pelo kaheze, 'hA, sAheba. bahu sarasa plIDiMga karyuM hatuM.' eTale vakIle yA garvarasa le. paNa A TeparekarDa bole che, temAM zuM ropha mAre che ?! te eka vakIla enA asIlane kahe che, "meM tane Aje jitADyo." tyAre asIla kahe che, "sAheba, theMkasa.' tyAre vakIla kahe che, "khAlI theMkasa ?!' tyAre pelAe traNaso rUpiyA vadhAre ApyA. ane pachI bIjo kesa hato ne, temAM hArI gayA. hArIne pAchA AvyA tyAre pelA asIla kahyuM ke, "sAheba, have theMkasa ApavAnuM ke tamane ?" tyAre vakIla kahe che, nA. tuM hArI gayo. tAruM nasIba vAMkuM che.' le ! avaLuM plIDiMga thAya tyAre AvuM kaheze. ane sAruM plIDiMga thAya tyAre "meM karyuM. huM bolyo' kaheze. jaza khAvAnI bhAvanA ! apajazanA kAmI thavuM nathI. jazanA kAmI !! jIte tyAre garva laI le ane hAre tyAre AvuM avaLuM bole. ane sAheba, te dahADe tamAruM nasIba sAruM hatuM, te traNaso maLI gayA (!) ane Aje mAruM nasIba vAMkuM thaI gayuM ? hAre tyAre 'tamAruM nasIba phUTaluM che' evuM vAMkuM bole ke nA bole ? praznakartA : bole. dAdAzrI : jo virodhAbhAsa vartana ! Ane jIvana ja kema kahevAya ?! ane nasIba ja hoya to vakIla kyAM gayA ? jItavAmAM vakIla hatA ane hAravAmAM vakIla nahIM ? ke nasIba ? moTAM jitADanArA AvyA ! jitADanArA to pharI harAve nahIM ne ! to alyA, tuM bolato hato ke bIjo koI bolato hato ? ane nasIbane zuM karavA jue che ? A to TeparekarDa che. paNa bicArAne khabara nathI ke A jItyo hato te ya orijinala TeparekarDathI ane hAryo te ya orijinala TeparekarDathI. sAcI-khoTI beu TepamAM, jJAtI tirlepa ! praznakartA : Apa bahu suMdara draSTAMta Apo cho. dAdAzrI : meM nathI ApyA. A to TeparekarDa Ape che. A InAma mane nA ApatA. A TeparekarDa bole che. huM ya khuza thaI jAuM chuM ke ohoho ! Aja TeparekarDa sarasa vAgI. praznakartA : A TepamAM ajAyaba bharyuM che. dAdAzrI : paNa evuM nIkaLe to loko prejhenTa mane Ape. A javAba aMbAlAlabhAI ApatA nathI, A TeparekarDa Ape che. ame Ano garva laIe nahIM ke 'kevuM sAruM bolyo" ne evuM tevuM. kAraNa ke mArI vANI nathI, pachI mArAthI bolAya ja kema karIne ? eTale rekarDa sArI vAge to ya eno huM mAlika thato nathI. ane A rekarDa to loka vakhANa kare evI ja hoya ne ? paNa enA mAlika nA thaIe ame. mAlika thauM to poIjhana thaI jAya. ame to javAbadArI ja nathI letAM ne, enI. ghaNAM pherA to A TeparekarDa sAMbhaLIne huM paNa khuzI thaI jAuM ane bIjuM sAMbhaLIe to ya ame nAkhuza nA thaIe ane tame badhA nAkhuza thaI jAva. te Ama nAkhuza to tame thatA nathI paNa jarA kAcuM paDI jAya. pachI samuM karo. tyAre sAMbhaLo te ghaDIe pahelAM to kAcuM paDI jAya. te ghaDIe kahe ke dAdA, kema AvuM bolyA ? eTale amAre kahevuM paDe ke A TeparekarDa bole che.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta praznakartA: atyAre to pramANa paNa nahIM jALave, evI rIte bole dAdAzrI : hA, evuM bole che. paNa vakIlo korTamAM javAbadArIvALuM vAkya bolatA haze ke binajavAbadArIvALuM vAkya ? praznakartA : kesane jItavA mATe je bolavuM paDe e bole ane e to jene jevo prasaMga. dAdAzrI : hA, paNa korTamAM javAbadArIvALA vAkyo bolavA paDe ne ? bejavAbadArIvALA nA cAle ne ? praznakartA : javAbadArI to kharI ja ne ! ghaNI ja javAbadArIvALI jagyA. A to TeparekarDa ema ne ema ja nIkaLyA kare. ane ame to "A TeparekarDa zuM bole che' e joyA karIe ne jANyA karIe, basa ! kharAba bolAya to ya ame jANIe ane sAruM bolAya to ya ame jANIe. beunA jANakAra ame. emAM kharAM-khoTAnI ya pachI jokhamadArI nahIM. kAraNa ke TeparekarDa bole che, "to 'jANanAra' chuM. 'huM judo chuM. amAre sArI vANI sAthe levAdevA nathI ane amAre kharAba vANI sAthe ya levAdevA nathI. vANI sArI nIkaLe to ya mArI nahIM ne kharAba nIkaLe to ya mArI nahIM. ame to sArI hoya to ya 'mArI" nA kahIe ne kharAba hoya to ya "mArI' nA kahIe. je nIkaLe e sAcI, karekTa ! enuM mAlikIpaNuM nahIM. sAco javAba hoya ke bhUlavALo hoya, paNa TeparekarDano. vakhANato hoya ke kharAba kaheto hoya, to ya orijinala TeparekarDanuM. tethI tame jaza Apo to enI amane jarUra nathI. kAraNa ke A TeparekarDa bole che, emAM amAre zuM levA devA ? ane apajaza Apo to ya amane levAdevA nathI. A samajavuM ja rahyuM ! eka vakIla hato. te kahe che, "A vANI e TeparekarDa hoya, to zuM ame badhA TeparekarDa bolIe chIe ?" tyAre meM kahyuM, 'hA, bIjuM koNa bole tyAre ? tArAmAM vaLI kaI zakti che te ? moTo bolavAvALo Avyo !" mane kahe che, "sAdhAraNa kaMI samajAvo. A to bahu bhAre kahevAya.' meM kahyuM, 'bhAre ja kahuM chuM. to ja tamane samajAya. sono jeTalo dhakko mAruM, to pacAsa-sAITha jeTaluM thAya ne ? paNa dhakko pAMcano mAruM to ? mAre tamane vAre ghaDIe Talle caDhAvavA paDe. enA karatAM eka phero jarA kaDavuM paheluM lAge. paNa pachI mIThuM lAge ke "nA, kharuM che." zuM vAkyonA velDIMga karIne bolAya? A vakIlo tyAM korTamAM jaIne moTA kesa laDhe che, to e vakIlo bole che e vicAra karIne bolatA haze ke ema ne ema ja ThokAThoka kare dAdAzrI : pote bliDiMga kare to javAbadArI to kharI ja ! to zenAM AdhAre bole che ? A javAbadArIvALA vAkyo zI rIte pheMke che ? vakIlo bole che ke pheMkya rAkhe che ? ekadama jhapATAbaMdha bole che ne ? eka upara eka, eka upara eka, jANe mazIna cAlyuM. kyAMthI AvyAM e vAkyo ? te A tapelImAM bharIne lAvelA haze vakIla gherathI ? zAmAM bharI lAvyA haze ? ane pAchuM kAyadesaranuM hoya eka eka vAkya. nIkaLe che sAcuM. badhuM jUThuM nIkaLatuM nathI. ekjhakTa nIkaLe che, pustakamAM lakhAya evuM. ane A eka miniTamAM keTalA zabdo bolAya che ? praznakartA : paMdara-vIsa zabdo nIkaLI jAya. dAdAzrI : are, keTalAMya ! TAIpe ya eTaluM jhaDapathI nA thAya. mANasa javAbadArIvALA vAkyo hoya, te eTa-e-TAIma so-savAso to na bolI jAya ne ? A to eka sAthe so-savAso vAkyo bole che, eka kalAka sudhI bolyA ja kare che. vakIlo eTalA badhAM vAkyo bolyA, te kyAre vicAra karI nAkhyA badhA ? kyAre karyA kaho. eka vAkya javAbadArIvALuM bolavuM, e vicAra karyA vagara bolI zakAya kharuM ? to zenA AdhAre bole che A ?
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 35 vANIno siddhAMta praznakartA : vicAra karavAnI prakriyA eTalI badhI jhaDapI thaI jAya dAdAzrI : nA. e tamArI bhUla che. tyAM vicAravAnuM nA hoya. nahIM to baphAI jAya, badho Akho kesa ja baphAI jAya. vicAravAno TAIma ja nA maLe ne. vicArIne bolAtuM hoya to kAma zI rIte thAya ? eTale evuM che ne, bolatI vakhate vicAra hoya ja nahIM mANasane, nahIM to koI eka ja vAkya bolavuM hoya, to enI pAchaLa kalAka kalAka vicAryA pachI bolAya. mANasa jo kadI bolI zakato hoya, mANasane jo jAte bolavuM hoya, to vicArIne bolavuM joIe. ane vicArIne bole to eka vAkya eka kalAka vicAra karyA pachI ja bolAya. praznakartA : paNa badhI vakhate nA thAya. zarUAtamAM thAya. pachIthI kalAka nA thAya. dAdAzrI : nA. e nA banI zake. A to mahIM racanA zuM che, te e racanA huM jAte joIne kahuM chuM. vicArIne eka vAkya bolIe ne, to eka kalAka thAya. pachI pAchuM bIjuM vAkya kalAka pachI bole. tyAre ApaNe jANIe ke vicArIne bole che A. eTale eka eka zabda vicAra karI karIne pachI tyAM AgaLa velDiMga karato karato pachI AkhuM vAkya bole e. eTale ApaNe tyAM enI joDe kalAka thAya, tyAre eka vAkya ApaNane e kahe. bolo, saMsAra vyavahAra zI rIte cAle ApaNo ? ApaNe kahIe ke, "chokarAno vivAha karavo che ?" to pachI kalAka sudhI vicAra karIne ApaNane eka vAkya kahe, to eno to meLa kyAre paDe ? bolo, kaho. praznakartA : pAra ja nA Ave eno. DisAIDaDa che. nahIM to bhUla ja nA hoya ne ! eTale pahelAnuM che, eTale bhUlavALI vANI nIkaLe che. vicAro amuka ja hoya, ne te ya pAchAM darekanAM judA judA hoya. koIne Avyo, koIne nA Avyo, basa Thokaye ja rAkhe che. eTale vicAra karyA vagara pheMkaye ja rAkhe che, nahIM ? zuM kaoNjha che enI pAchaLa ? e TeparekarDa che. A to pahelA Tepa thayeluM che, e bolI jAya che ne bIjuM mahIM Tepa thaI rahyuM che. pAchaluM Tepa thayeluM bole che. praznakartA : eTale zuM pahelAthI Tepa thayA sivAya bolAtuM ja nathI ? dAdAzrI : Tepa ja thayeluM che. nahIM to mANasa bolI zake ja nahIM. nahIM to eka vAkya bolatA bolatA to eka kalAka thAya. ane A to miniTamAM ja vIsa-paccIsa vAkyo kahI de che. praznakartA : eka kavie kahyuM che ke 'vicArIne vANI bolo.' dAdAzrI : 'vicAra karIne bolavuM" e to ApaNe borDa vAMcyuM. bolavuM e juduM che ane borDa vAMcavuM e juduM che. borDa vAMcyuM, tenuM AvatA bhavamAM phaLa maLe. borDa vAMcavAthI kaMI A bhavamAM phaLa maLe nahIM. vANI' pAchaLa vijJAna gUDha ! praznakartA : vakIlo korTamAM to taiyAra karIne jAya che. dAdAzrI : nA. e taiyArI thaI gayelI che. A TeparekarDa ja nIkaLe dAdAzrI : eTale vicAravuM ne bolavuM, be sAthe nathI banatuM. praznakartA : paNa vicAryA pachI to e bole kharo ne ? dAdAzrI : hA, bole kharo. paNa te A vicAra e pahelAnAM praznakartA : vakIla pahelo abhyAsa kare, e pachI magajamAM TepiMga thaI jAya ke mAre AnI sAme kevI rIte jubAnI ApavAnI che ane te TepiMga ja pachI bole. dAdAzrI : TepiMga tarata thatuM nathI. A je mULa Tepa thAya che, tenuM TepanuM to bahu ja moTuM kAraNa che. paNa A to abhyAsamAM sahaja abhyAsa kare che. eNe to A kesa joI lIdho ke A pramANe che ane kyA kAyadA
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 38 vANIno siddhAMta lAgu thAya che, e joI lIdhuM. praznakartA : hA, te eno vicAra karyo kahevAya ke nahIM ? dAdAzrI : nA, nA. praznakartA : paNa e agAuthI nakkI to karavuM ja paDe ne, ene ? ghaNAM vakIlo gherathI taiyAra thaIne Ave che ne ? dAdAzrI : e gharathI je taiyAra thaIne nIkaLe che ne, game teTaluM nakkI kare ne, to ya tyAM juduM bole, dhAreluM nA nIkaLe. tyAM korTamAM vakIla gayo, e kazuMka bolyo. pelo sAmAno vakIla juduM bolyo, e vakIle kazuMka bomba nAkhyo ke goThaveluM UDI gayuM ne pAchuM bIjuM bolavuM paDe. praznakartA : paNa ghera Tepa karI nAkhe ane pachI tyAM AgaLa Tepa vagADe, enA jevuM nahIM ? dAdAzrI : tyAM korTamAM Tepa vAge ne, e ghera jevuM Tepa hoya ja nahIM e. A vakIla pelA asIlane gherathI zIkhavADe ke, 'jo tamAre AvuM bolavAnuM, AvuM AvuM bolavAnuM, tyAM ATaluM ja bolajo." ane tyAM korTamAM gayo hoya tyAre judI jAtanuM bole. eTale vakIla manamAM ciDhAyA kare ke 'A to mArI AbarU bagADI." enuM kAraNa zuM ? potAnA kAbunI vastu na hoya A. A uparathI temane samajAze ke A asIla kema AvuM bolyo ne A kema AvuM bolyo ! praznakartA : hA, ghaNI vAra evuM thAya ke nakkI karIne goThavIne bolavA jaIe to bhUlI javAya. dAdAzrI : goThavIne bolo cho, te ya TeparekarDa che. paNa tamArA manamAM ema thAya che ke 'huM boluM chuM." basa, eTaluM ja. saheje nIkaLaze. ane te ghaDIe zabdo pheMkatI vakhate to ene khyAlamAM ya nathI hotuM ke AvA zabdo mArA nIkaLaze. pachI kaheze, "ohoho ! Aja to huM kaMI bolyo chuM, kaMIka ajAyaba bolyo chuM. mArA khyAlamAM ya nahotA evA zabdo nIkaLyA.' eTale AnI pAchaLa badhuM bahu vijJAna che. paNa A to Ama pheMke ne tema pheMke, te phaeNko cho te kaMI ema ne ema A banI jAya ? praznakartA: e khyAla Avyo ke A vicAra karavA, te vakhate rahetA nathI. e to bolI ja javAya che. dAdAzrI : vicAra to pahelAM thaI gayelA. pUrvabhavamAM hisAbabisAba, vicAra-bicAra badhuM thaIne A goThavAyeluM ja che. have maphatamAM vANI bolavAnI che ne enA paisA upajAvavAnA che. loko enA paisA upajAve ke nA upajAve ? A to maphatamAM mAla ! vicAryA vinA ja vANI vahI ! A huM ya bolya ja rAkhuM chuM ne, javAbadArIvALI vANI ! A je bolAya che ne, te bahu javAbadArIvALA vAkyo !! A varlDa bhUla nA kADhI zake evAM vAkya bolAya che. A to badhAM zAstro racAya che. eka zabda ema ne ema gayo nathI, to A jeTalA zabda bolAya che e vicArIne bolAya che ? eka bena kahe che ke, "A dAdA je bole che te, hI thiMkasa Tu maca bIphora hI spIkar'. tyAre meM ene kahyuM ke, "mArI vANInI ATalI kadara karanAra tuM ja nIkaLI. bIjuM koI nIkaLyuM nahIM." e benanA manamAM ema thayuM ke 'A vANI ATalI badhI spIDI ane AvI avirodhAbhAsa zI rIte nIkaLe ? eTale vicAryA vagara ATaluM badhuM nIkaLe nahIM.' tyAre meM kahyuM, 'tArI vAtanI noMdha karI. bAkI, kharekhara ame to vicAratA ja nathI ne ! huM vicAryA vagara ja boluM chuM.' tyAre e kahe che, "are, evuM kaMI duniyAmAM banatuM haze ? ATaluM badhuM sarasa bolo cho, bhUla vagaranuM ! tame khUba vicAro cho ne pachI bolo cho." meM kahyuM, nA, bilakule ya vicArato nathI ne pachI boluM chuM, tethI AvuM nIkaLe che. amAre vicAravAnuM hoya nahIM. vicAravALo to gUMcAyelo ja hoya haMmezAM.' A to kaMI vicArIne bolato hato huM ? nA. A to TeparekarDa vAgyA karatI hatI. vicArIne boluM to 'karavuM hatuM' tene badale 'karavI hatI' thaI jAya, ne pAchuM ene sudhAravAnuM. tamane samaja paDe A ?
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 39 40 vANIno siddhAMta praznakartA : hA, barobara che. dAdAzrI : samaje to ukela Ave evo che. ApaNe ko'kane kahIe, 'vicArIne bolo cho ?" tyAre e kahe, 'badhuM vicArI rAkhyuM che tyAre to bolAya che." pachI khoTuM paDe. tyAre zuM kahe ? "are avaLuM ja bolI gayo." alyA, vicAravuM hatuM ne ! ane gALo bhAMDe che, tyAre kyAM vicAra karavA jAya che ?! are, keTalAMka vakIlo zuM kahe ? ke mAre plIDiMga karavuM hatuM, te thayuM nahIM. bIjuM thaI gayuM. ema bole kharAM ? praznakartA : bole. dAdAzrI : alyA vakIla, javAbadAra mANasa, AvuM bolo cho ? tamane zarama nathI AvatI ? tyAre kaMI te ghaDIe jIvatA nhotA ? to bolyuM koNa ? eTale Ano javAba nA Ape pachI. alyA, tuM bolanAro bhUlyo kevI rIte ? tuM bolanAro ne tuM bhUlanAro, be sAthe nA hoya. bolanAra e bhUle nahIM ne bhUlanAro e bole nahIM. to e zuM sUcave che ? ke dhisa Ijha noTa yora spIca. huM boluM chuM e, dheTa Ijha roMga bIlipha. to A vakIlo bole che, te orijinala TeparekarDa nahIM ? ke pote jAte bole che ? praznakartA: e ya TeparekarDa ja che. paNa ghaNIvAra kaMIka khoTuM bolI nAkhe che. to eNe evuM khoTuM Tepa kareluM hoya, eTale evuM nIkaLe che ? dAdAzrI : bIjuM zuM tyAre ?! A TeparekarDa che. eka phero je TAIpa thaI gaIne, emAM pheraphAra nA thAya. eTale AvuM che A jagata. e zodhakhoLa to kara ! mANasa ema bole kharo ne, ke "mAre nahotuM bolavuM to ya bolAI javAyuM ? praznakartA : ko'kavAra bane evuM. dAdAzrI : pachI pharI pAcho bole ne, ke "evuM nahIM, AvuM AvuM?" nahotuM bolavuM chatAM bolAI jAya, ene zuM kare ? bolyA vagara chUTako ja nahIM ne ? to mahIM koNa be jaNa che bolanArA ? praznakartA : nA, nA. eka ja che. dAdAzrI : bole ne pharI kahe "are bhAI, mArI bhUla thaI. huM bhUlathI bolI gayo." alyA, tame bolanArA ne pAchA bhUlathI bolI gayA e zabda ? tyAre tuM bolyo ke bIjo koI bolyo ? tuM nahoto to bolanAro koNa ? A nahotuM bolavuM e koNa kahe che ? bolyo te koNa ? tuM koNa ? bolAI zI rIte javAyuM ? A badhuM khoLane, zodhakhoLa to kara jarA. alyA, tuM ja jo bolanAro hoya to AvuM bane nahIM. pote bolato hoya to evuM be bhASA vApare nahIM. atyAra sudhI tame bolatA hatA ne have bolI javAyuM? to zuM nyuTrala cho, te AvuM bolo cho ke 'bolI javAyuM ? A badhuM vicAryuM? ane pachI pastAvo ya thAya. pote bole pachI kahe ke, "bhAI, mArAthI A bhUlathI bolAI gayuM. bhUlathI bolI javAyuM." tyAre pastAvo koNa kare che? A bole che koNa ? AnI pAchaLa zI karAmata che? AnuM pRthakkaraNa karIe to zuM thAya ? praznakartA : e kema bolI javAyuM ? dAdAzrI : e ja TeparekarDa che, evI khAtarI thAya che ke nathI thatI ? enuM kAraNa, A TeparekarDa che. jevI Tepa thayelI che ne, tevI nIkaLe. potAnA hAthamAM nathI A to. e pote bolato ja nathI. TeparekarDa bole che. nahIM to mANasane pharI bolavuM nA paDe ke mArI bhUla thaI. haMmezAM pote bolanAro hoya to bhUla thAya ja nahIM ane bhUla thAya che to e pote bolanAro nathI. A to badhuM TeparekarDa mahIM UtarI gaI che. to e pharI bolI zakAya ? tamane samajAyuM, A TeparekarDa che evuM? TeparekarDa bolyA karatI hoya
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta evuM tamane samajamAM Ave che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : ne loko to zuM kahe che ? 'huM bolyo' evuM bole che ne ? te jo ThokAThoka ThokAThoka kare, vagara kAmanA. A ema kaMI cAlatuM haze AvuM polaMpola te ? jagata polaMpola nathI. ApaNe daseka miniTa vAto karIe, ne pachI ApaNe emane kahIe ke, 'pharI bolo joIe, je bolyA hatA te. pharI bolo joI.' to zuM thAya ? praznakartA : nA bolI zakAya. 41 dAdAzrI : hA, nA AvaDe. eno e eka akSare ya nA Ave. praznakartA : enuM e nA Ave. dAdAzrI : zAthI ? praznakartA : e to dareka vyakti nA bolI zake. dAdAzrI : to e TeparekarDa ! TeparekarDa hoya to ja nA bolAya pharI. TeparekarDa bolAI gaI. ApaNA hAthamAM sattA ja nahIM ne ! pelI je bolyA ne, e TeparekarDa vAgI gaI. eTale pharIthI nA bolAya e ane tame jo bolatA hoya ne, to pharI bolI zako. A to huM jAte joIne kahuM chuM. A to AkhuM sAyansa che. to solva thAya 5jhala ! tame bolo cho, te ya TeparekarDa che. paNa tamane khabara nathI eTale 'huM bolyo' ema bolo cho. e tamAre chUTe evuM nathI. mATe tamane vANI pArakAMnI nahIM lAge. ane huM to A jANI gayo ke 'huM koNa chuM' ne 'A badhuM zuM che' eno bheda, enI vacce lAIna opha DImArkezana che mAre. A cetanano bhAga ane A meTarano bhAga, e benI vacce lAIna opha DImArkezana paDI gayeluM che mAre. tyAre solva thAya nahIM to A pajhala solva thAya nahIM ne ! nahIM to pArakAMnA khetaranA bhIMDA khAIe, to 42 vANIno siddhAMta gALo ja bhAMDe ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : nA cAle e to. teno mAra che ne, saMsAramAM. loka pArakAM khetarano lAbha uThAvavA phare che. bhAna nahIM hovAthI badhA 'huM bolyo, te bolyo, huM kevuM bolyo' evuM kahe che. tyAre 'huM' to nakkI thayA sivAya zuM kevuM bolyo te ? jyAM sudhI je koI paNa mANasa ema bole che ke 'huM boluM chuM, mArI vANI che', tyAM sudhI e ajJAnI che. jeTalI kacAza eTaluM e bole. eTale A orijinala TeparekarDa vaktA che, tame zrotA cho ne huM jJAtA-draSTA chuM. 'vaktA zuM bole che' ane 'zrotAno zo pratibhAva che', e banneno huM jJAtA-draSTA chuM. ApaNe dekhAIe chIe be, paNa vyavahAra traNano che. praznakartA : A tame kaho cho ke TeparekarDa bole che ne huM eno jJAtA-draSTA chuM.' to A je pada tame kaho cho, te asalI pada che ke enA nIcenuM pada che ? dAdAzrI : bilakula asalI pada. e je jJAtA-draSTA che ne, te A zarIrano mAlika e nathI, manano mAlika nathI, vANIno mAlika nathI, judo che e, eTale asala pada, tadana asalI pada. enI AgaLa koI uparI che ja nahIM. praznakartA : e asalI pada keTaluM dUra che ? dAdAzrI : najIkamAM najIka asalI pada che. bIjuM badhuM dUra che. khetarAM, bairI, chokarAM, bIjuM badhuM ya AghuM che. praznakartA : to e pada samajAvo tame. jJAtA-draSTA eTale kevI rIte ?! dAdAzrI : 'jJAnI chuM' eTale huM jJAtA-draSTA chuM. zeno ? 'zuM bolI rahyuM che' teno. dhisa Ijha dhI orijinala TeparekarDa. orijinala TeparekarDa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 43 44 vANIno siddhAMta Ijha svikiMga vitha yu. TeparekarDa Ijha dhI spikara. tame zrotA cho ane huM vacce jJAtA-draSTA chuM. dhisa Ijha noTa mAya spica, paNa TeparekarDanI spica che A. A TeparekarDa kahIe chIe, e kevI suMdara vAge che ! ane huM jAte bolavA jauM to bagaDI jAya. praznakartA : AmAM zrotA to bAju upara rAkho. paNa vaktA ane jJAtA, e banne vacceno saMbaMdha kayo ? dAdAzrI : "" ne "bolanAra' be judA che. 'bolanAra' TeparekarDa che ane 'huM jANanAra chuM. 'A TeparekarDa zuM vAgI rahI che' e joyA karuM, jANyAM karuM. AmAM kyAM kyAM bhUlla thAya che, kaI bhUla che ne kaI nathI, e badhuM huM tapAsa rAkhyA karuM chuM. kyo zabda avaLo nIkaLyo, kyo zabda savaLo nIkaLyo, sAmAne phAyado thaI rahyo che ke nahIM, kyo zabda vAMdhAjanaka che, kyo zabda vadhAre paDato che ke kyo zabda ocho che, kyo zabda geravAjabI che, emAM sAmAne duHkha thaze ke kema, enuM mAre niraMtara risarca jevuM cAle. eTale A TeparekarDa kevI bole che ne zuM zuM bole che, ene jovuM ne jANavuM, e ja mArA sTaDImAM hoya. badhuM khyAlamAM AvI jAya. banatAM sudhI bhUla vagaranI Tepa che. paNa vakhate koI vakhata bhUla banI ya jAya, kaMI kahevAya nahIM. jJAtI vade, jema che tema te pAcho huM ya sAMbhaLuM chuM, haM. tamAre evuM na mAnavuM ke huM nathI sAMbhaLato. tame jANo ke dAdAjI amane badhAne saMbhaLAve che ! are bhaI, huM ya sAMbhaLuM. A rekarDa vAgavAnI zarU thAya che, eTale mane sAMbhaLavAnI te ghaDIe game che. khAvAnuM-pIvAnuM kazuM gamatuM nathI. bhUkhe ya nA lAge, A rekarDa jyAre vAge tyAre. have A rekarDa vAge ne tame jo eTalAM tanmayAkAra thaI jAva, to tamane paNa evuM thaI jAya. praznakartA : ame ApanI vANI kAne sAMbhaLIe chIe. Apa kaI rIte sAMbhaLo cho ? Ape kahyuM ke, A vANI huM ya sAMbhaLuM chuM. dAdAzrI : tyAre huM kaMI sAMbhaLyA vagara raheto hoIza ? mane ya jJAna thAya ke nA thAya, AvuM sAMbhaLuM eTale ? ene huM ya sAMbhaLuM chuM. ne ! ane bhUlacUka thatI hoya to huM ya bhUla kADhe ne ! hA, mahIM ekAda bhUla thayelI hoya to huM ya bhUla kADhuM ke "A bhUla che.' TepanI bhUla jaDe jotArAne ! praznakartA : orijinala TeparekarDamAM bhUla hoya ? dAdAzrI : hA, koIka vakhate bhUla banI jAya. paNa te jovAnI. have amAro zuM guno thato haze ? koI jAtano amAro guno thAya nahIM. kAraNa ke A zarIramAM ja huM raheto nathI. aThThAvIsa varSathI A zarIramAM pharsTa nebarara tarIke rahuM chuM. to pachI amArA gunA kyAM AgaLa AvyA ? chatAM ya A 'paTela'nA gunA che. A 'e.ema.paTela' 356 DigrI upara che ane 'bhagavAna' pote 360 DigrI para che. 'e.ema.paTela'ne cAra DigrI ochI che, eTale kaMI bhUla thavAno saMbhava to kharo ja. orijinala TeparekarDa cAra DigrI kamIvALI che, paraphekTa nathI. A vaLI A cAra DigrI kamIvALI che eTale 'mAre' jotAM rahevuM paDe. 'jonAra' che te pUrI DigrIthI jue che eTale e bhUlacUka hoya te sudhArI Ape. 'enI' bhUlo bhAMgaze eTale kamplITa thaI jaze. atyAre A bolAya che, tenI jokhamadArI mArI nathI. kAraNa ke huM AmAM judo chuM. A rekarDa bolI rahI che, eTale jokhamadArI nathI ame je zabda bolIe ne, te "che' ene che kahIe ane 'nathI" ene nathI kahIe. 'nathI' ene amArAthI 'che' kahevAya nahIM. nahIM to guno lAge. kAraNa ke ame javAbadAra chIe. eTale vastu judI che. A to mAre jAte kyAre kahevuM paDe che ? tame pUcho tyAre mAre bolavuM paDe. nahIM to A bolyAno artha ja nahIM ne ! 'sArI-khoTI' mArAthI bolAya nahIM ane chatAM boluM to mane vAMdho nathI. kAraNa ke e vANI mArI nathI. e TeparekarDa che. e TeparekarDa bole che ne huM jJAtA-draSTA chuM. A vANI zuM bolI rahI che, te huM tene joyA
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta rahetI. paNa jo bhUla thayelI hoya to ame tarata noMdha karIe. lokonI pAse bhUlavALI vANI bolavAnI nathI. vANI ekadama kliyara hovI joIe, bilakula bhUla vagaranI hovI joIe, eka senTa paNa bhUla nA hovI joIe. eka senTa jeTalI bhUlathI lAkho mANasone nukasAna thaI jAya. AkhA dahADAmAM ekAda bhUla nIkaLe vakhate, to ya amArI noMdha hoya. hA, bhUla to cAlavI ja nA joIe. bhUla bhAMgavI ja paDaze. A pudgalanI paNa bhUla bhAMgavI paDaze. AtmAmAM bhUla che ja nahIM. bhUla konI bhAMgavAnI che ? 45 praznakartA : pudgalanI. dAdAzrI : hA. pudgala konuM ? ApaNuM UbhuM kareluM. bhale atyAre ApaNe mAlika nA hoIe, paNa UbhuM kareluM konuM ? javAbadArI konI ? hu Ijha rIsponsibala ? praznakartA : ApaNe pote ja. dAdAzrI : hA. mATe ApaNI bhUla eka paNa rahevI nA joIe have. e bhUlomAM koI mANasanI ke koIne duHkha ApavAnI kriyA ja nathI hotI. phakta ahIMthI vANI jarA kaThaNa nIkaLI hoya ane e bhAIne vAge, to e bhUla kahevAya. vANI saheja paNa vAgavI nA joIe sAcI vAta hoya to ya paNa vAgavI na joIe. eka akSare ya avaLo nA bolAya. eka akSara to zuM nuM zuM karI nAkhe. eTale koIne duHkha thAya evI vANI nIkaLI hoya to mane khabara paDI jAya tarata ja, ke 'A TeparekarDa kevI UtarI che, kono doSa AmAM ?" pachI doSavALAne kahI dauM ke tame mAphI mAgI lo. tame Ama kema karyuM ? tame bhUla karI che.' eTale mAphI maMgAvI lauM. ko'kane duHkha karavA mATe A TeparekarDa nathI, sukha karavA mATe che. eTale A tamArI joDe vAta thAya ne, to ya amAre mahIM mazInarI cAlu ja hoya. bhUlo thatI dekhAya. ona dhI momenTa. emAM to vAra ja nahIM. kAraNa ke A huM bolato nathI ne ! A TeparekarDa bole che eTale javAbadArI mArI nathI. javAbadAra TeparekarDa che. chatAM ya mahIM mazIna cAlu hoya, je cokhkhuM karI nAkhe badhuM. pepara cokhkho, kliyara karI nAkhe. nahIM 46 vANIno siddhAMta to sAmAno ahaMkAra bhagna thAya ne ! eTale e TeparekarDamAM zuM bhUla AvI che, te pachI mAre sudhAravI paDe. chatAM vANI jaga hitakAriNI ! eTale A rIsarca tenuM mUkeluM che. evuM joIe ne, upara ?! jeTaluM tame mArI vANInuM rIsarca karo, enA karatAM huM vadhAre karuM. kAraNa ke mArI jAgRti saMpUrNa hoya. mArI jAgRti emAM ja hoya ne ! A TeparekarDa kyAM kyAM bhUlavALI che, eTaluM amAre jovAnuM. jJAnamAM bhUla nA hoya. jJAnamAM ekyureTa. A vyavahAramAM thoDI bhUla thAya. vyavahAranI vAtamAM bhUlo thAya vakhate amArI. A sAMsArika-vyAvahArika bAbatanuM jo pUcheluM hoya ne, te mahIM bhUla nIkaLe che, tenI amane khabara paDI jAya. paNa AmAM A AtmAnI bAbatamAM bhUla nahIM. vAstavikatAmAM bhUla nA hoya amArI. Aja aThThAvIsa varSathI ceko mAravAno vakhata nathI Avyo. bahu suMdara Tepa ! eka akSare ya pheIla gayo nathI. noTa e siMgala varDa, eka akSara jo pheIla thAya to muzkelI UbhI thaI jAya. hajAro prazno thayA, moTA moTA jabarajasta prazno thayA, to ya paNa eya dahADo javAbamAM phera nathI. A (Tepa-mazIna)mAM ja UtarI jAya ne ! niraMtara, savAre dAtaNa karatI vakhate ya A (Tepa-mazIna) mUkavAmAM Ave che. eka zabda bole, e choDatA nathI A loko ane pachI pustako chapAya enAM. A vAMcaze to kalyANa thaI jAya. A vANI vAMcatA ja dila TharI jAya. A kALanI moTAmAM moTI ajAyabI che ! loka to amerikAmAM ApharIna thaI gayA A AptavANI vAMcIne. jagatane bahu kalyANakArI che ne ! jagatane hitakArI che ne ! AkhA jagatano kATa kADhI nAkhe evI vANI che A. avirata jJAtA-draSTA ! eTale A dekhAya che, e bhAdaraNanA paTela che ane A je bole che e TeparekarDa che, orijinala TeparekarDa che ane mahIM 'dAdA bhagavAna' pragaTa thayelA che. temanI sAthe huM rahuM chuM ekatAthI. ane koI vakhata
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta bahAra nIkaLIne aMbAlAla sAthe ya eka tAra thAuM chuM. beu bAju vyavahAra karavA devo paDe. A atyAre vyavahAramAM Avyo kahevAya. nahIM to mahIM pote abheda rahe. praznakartA : Apane draSTAbhAvanI sthiti kAyama rahe ? dAdAzrI : jJAtA-draSTA sthiti kAyama rahe. A vAta TeparekarDa kare che ane aMdara zuddha upayoga rahe, A zuM bolyA ne zuM nahIM, eTaluM ja joyA karIe. A vAte ya cAlatI hoya ne zuddha upayoga rahe. praznakartA : jJAtA-draSTA bhAva sAthe paramAnaMda bhAva hoya ne ? dAdAzrI : paramAnaMda ja hoya, niraMtara paramAnaMda. eTale niraMtara judA ja rahevAno vyavahAra che. ame eka sekaMDa paNa pudgala bhAgamAM rahetA nathI. huM to kSetrajJa tarIke joyA karuM chuM. 'huM' mArA kSetramAM ja rahuM chuM. mAlika nahIM, pADozI rahyA ! eTale A vAto karIe chIe, A TeparekarDa vAgyA kare che ane huM samAdhimAM chuM. aThThAvIsa varSathI ame AtmAnI bahAra nIkaLyA nathI. ame atyAre ya AtmAmAM ja chIe. A vANImAM huM raheto nathI. A dehamAM huM raheto nathI ane A manamAM huM raheto nathI. A traNeyanAM pADozI tarIke rahuM chuM. traNeyanA mAlikIpaNAnA dastAveja koI jAtanA nathI. A badhA mAlikIpaNAnAM TAITala phADI nAMkhelAM che ane tame to TAITala sAcavIne tyAM beMkamAM mUkI AvyA cho, beMkanA khAnAmAM, ke "mAruM zarIra, mAruM zarIra.... kyAM sudhI rAkhazo ? bAraso varSa rAkhazo ? praznakartA: koInA hAthanI vAta nathI. dAdAzrI : jo koInA hAthanI vAta nA hoya, to tene "mAruM" karIne zuM artha che ? evI muI koNa kare che ?! tame to makAnanA ya TAITala phADI nAkhyAM nathI. tame TAITala phADI nA nAkhone ? ame to AnAM ya TAITala phADI nAkhyAM che. eTale koI gALo bhAMDe. dholo mAre, to paNa mAlika nA thAuM huM ane loko to mAlika thaI jAya ne ? gALa bhAMDatA pahelA mAlika thaI jAya ne ? dhola mAre to mAlika thaI jAya ke nahIM ? evuM kahene ke "kema mane dhola mArI ?" che A pablika TrasTa ! mana-vacana-kAyAnI mAlikI mArI che ja nahIM, keTalAMya vakhatathI AI ema noTa dhI oNnara. mAlikIpaNAno dAvo nahIM amAro. ane je satsaMga thAya che, e badho orijinala TeparekarDa karyA kare che. eke ya zabda nakAmo nA jAya. vANInA mAlika nathI mATe. praznakartA : A vANInI mAlikI samAjanI ? dAdAzrI : hA. samAjanI ja mAlikI badhI A. mAruM kazuM nahIM have. eTale A TrasTa ja samAjanuM che, A pablika TrasTa che. TeparekarDanI pyaoNriTI ! A vANI vane svaccha karaze. kAraNa ke A vANI mArI nathI. A vANI "e. ema. paTela'nI na hoya. jo A 'mArI vANI' kahuM to mane bhrAMti che. mamatA hoya to 'mArI vANI' ema bole. A vANI 'e. ema. paTela'nI hoya to, to e igoIjhama kahevAya. 'huM kevuM bolyo' e igoIjhama che. mAre igoIjhama jato rahyo, eTale have koNa mAlika rahyo bolanAro ? TeparekarDa rahI. ahaMkArI gayA pachI je bole che ne, te zenA AdhAre bole ? eTale A orijinala TeparekarDa bole che. jenuM 'huM nA hoya, 'huM' khalAsa thaI gayuM hoya, tyAM orijinala TeparekarDa che. amAre ahaMkAra hoya nahIM. amAre mamatA nathI. amArAmAM ahaMkAra ne mamatA zUnyatAne pahoMceluM hoya. eTale huM kahuM chuM ke A TeparekarDa bolI rahI che. 'huM bolyo' ne A 'mArI vANI' hoya nahIM, mATe e TeparekarDa che ane A TeparekarDamAM ahaMkAra ne mamatA beu nathI, eTale pyaoNra che. e bhUla zI rIte samajAya ? 'mAya spIca' hoya, emAM sAMbhaLavAnuM zuM rahyuM ? mAlikI vagaranI
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 49 vANI e ja A duniyAmAM sAMbhaLavA jevI. mAlikI vagaranI vANI to Aja sAMbhaLavAnI maLI tamane. mAlikI vagaranI vANI jo tame sAMbhaLI hoya to A ahIM AgaLa ja che. mAlikI vagaranI vANInuM tame samajyA ke nA samajyA ? mAnyAmAM Ave che ? praznakartA : Ave che. pa0 vANIno siddhAMta chUTyo. ane bolanArano jANanAra nA rahyo paNa pratikramaNa karyuM to ya tuM chUTyo. tIrthakaro ekalAM ja jANatA hatA ke A rekarDa bolI rahI che. te ame e vAta UghADI karI dIdhI ke A rekarDa bolI rahI che. tuM sAMbhaLe che ane huM jouM chuM ne jANuM chuM. enAM manamAM ema thAya ke A huM roja boluM chuM, paNa A to rekarDa bole che. dAdAzrI : AkhI duniyAmAM khoLI kADho ke mAlikI vagaranI koI vANI che ? kAraNa ke A vANI mAtranA sahu koI mAlika hoya. "maine bolA. meMne. hamane bolA, hamane kiyA. usameM kyA bhUla hai hamArI ?" evuM ja bole ne ? eTale ApaNe pUchIe ke, "sAheba, A tame tadana sAcuM paddhatisara kaho cho ke tame ja bolo cho ?" tyAre e kahe, 'IsameM bhUla ja nahIM.' have ene khabara nathI ke pote bole che ke A TeparekarDa bole che. zI rIte khabara paDe ?! eTale A vANIne lIdhe ja aTakayuM che badhuM. 'vicAra'ne to samajI gayA che ke "A mana e phijhikala che' evuM samaje che ghaNAM loko. A vANInI ja bhAMjagaDa che. A deha chuTo che eme ya jANe che. eTale vANI e TeparekarDa che, evuM jo samajI jAya to ukela Ave. ame to A tamane zorTamAM ApI dIdhuM. paNa vigatavAra tamAre jANI levuM. pUchavAmAM zo vAMdho ? ane A rekarDa daraasala haMDreDa parasenTa phekTa Ape evI vastu che. mATe lAbha laI lo. ahIM evuM kazuM nathI ke Ama pUchAya ke Ama nA pUchAya. pUcho to khulAso thaze. AmAM kaMI koI jAtanuM nukasAna thavAnuM nathI. e ja eno artha ! praznakartA : te ema kaho cho ke A TeparekarDa bole che. e tame kharekhara zuM kahevA mAgo cho ? e jarA samajaNa pADo. dAdAzrI : mAlikI vagaranI vANI ! eTale 'huM bolato nathI' e eno artha !! ame zuM kahyuM? bolanArano tuM jANanAra rahyo, to tuM TeparekarDa bolyAnA purAvA ! eka lojikanA prophesare mane kaheluM ke, 'A ekajhekTalI TeparekarDa che ke A lokone ThaMDA rahevA mATe kaho cho ? bIjA mANaso ene gerasamaja nA kare eTalA mATe ne ?" meM kahyuM, "nA, ekajhekTalI TeparekarDa ja che. amArAthI evuM gerasamaja mATe evuM sacavAya nahIM. gAphela zabda amAro nA hoya koI. gAphelane loko kAyado mAnI le. ame je zabda bolIe, tene loko kAyadA ja mAne. eTale gAphela to amArAthI bolAya ja nahIM." temaNe kahyuM, 'tyAre tame gAphela nathI bolatA ?" kahyuM, 'nA." tyAre e kahe che, 'paNa evuM hotuM haze ? A TeparekarDa to bolatI haze ?" meM kahyuM, 'to zuM che ?" tyAre e kahe che, "nA, e to bole ja che badhA.' meM temane kahyuM, 'tame lojikanA prophesara thaIne AvuM bolo cho ?" tyAre e kahe che, 'pelA eka moTA philosophara hatA. te be kalAka bhASaNa bolatA hatA. te keTaluM badhuM bolatA hatA !" meM kahyuM, 'e TeparekarDa bole che. e to ahaMkAra kare eTaluM ja, ke "bolyo." tyAre e kahe che, "paNa TeparekarDa bole che eno zuM purAvo che tamArI pAse ?" tyAre meM kahyuM, 'e bolyA e pariNAma hatuM ke kaoNjha hatA ?" tyAre e kahe ke "pariNAma hatuM.' tyAre meM kahyuM, ''pariNAmamAM koI karI zake kharo ?" tyAre e kahe che. 'nA karI zake.tyAre meM kahyuM, 'to ya haju TeparekarDa bole che evuM mAnyAmAM nathI AvatuM ?" tyAre e kahe che, "paNa vANIne TeparekarDa nA manAya. e bole che, ApaNe bolI zakIe chIe, eTale vANIne TeparekarDa ApaNe mAnI zakIe nahIM.' bIjuM meM kahyuM, 'pelA tattvaciMtaka je bolyA, temane ApaNe kahIe ke enuM e ja pharI bolI jAva. to e bole kharA ?"
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta praznakartA nA bole. ejhekTa nA Ave evuM. dAdAzrI : eTale kazuM ja nA Ave, e to tadana judI ja vANI Ave. jevI TeparekarDa bolI hatI, evuM nA Ave. agara dasa TakA bhUlovALuM ya nA Ave. kaMI judI ja jAtanuM nIkaLe. mATe A TeparekarDa bole che, ejhekTalI TeparekarDa ja che. tyAre e kahe che, 'hA, paNa evuM to mArAthI nA bolAya.' e zakti koIne ya nahIM ! A badhA bhASaNo karI karIne manamAM malakAya che ke, 'huM kevuM bolyo, doDha kalAkamAM AvuM bolyo.' che bhamaraDo ane pAcho kahe ke "huM bolyo.' to e pharI bolI jA ! tyAre cUpa. praznakartA : koI buddhimAna mANasa hoya to bole evuM ? dAdAzrI : eka akSare ya nA bolAya. praznakartA : A mahAbhArata ke rAmAyaNa kathA kahe che, ene ApaNe kahIe ke 'pharI bolo' to e bolI jAya. dAdAzrI : e to kahe. e kathA kahe. A to je Ama A vANI bole che ne, e vANInI vAta che. peluM to badhuM gokhelI vastu pharI bolAya. gokhelI vastu pharI bolAya. kAraNa ke e dhAraNa karelI vastu che. A vANI dhAraNa karelI nathI. bolI juo, joIe. moTo game evo sAheba hoya ne, te kaheze ke 'huM bolyo, Ama bolyo.' 'pharI bola' kahuM ke cUpa thaI jAya che. te bola, eka akSare ya bola ne ! mArAmAM bolavAnI zakti nathI, to tArAmAM kaMIthI AvI ? tIrthaMkaromAM ya e zakti nahotI. dAdAzrI : vANI para to adhikAra che ja nahIM ne ! eno TAIma thAya eTale vANI nIkaLe ja bahAra. vANI para koIno ya adhikAra nathI. TAIma ne saMjoga badhA bhegA thAya eTale Tepa vAgavA mAMDe. praznakartA : to vANIne kaMTrola kevI rIte karI zakAya ? dAdAzrI : TeparekarDanI vANI tame zI rIte kaMTrola karI zakazo ? koI mANasa evo jabhyo nathI ke enA bola para eno potAno kAbu hoya. bolavAnI sattA ja koIne, koI jAnavarane ya sattA nA hoya. e sattAmAM nahIM eTale zuM thAya ? jo vANI potAnI sattAmAM hota to to loko evI vANI pheravI nAkhata, kharekharI ! paNa A to pheravavI hoya to ya nathI pharatI. eTale vANI para ne parAdhIna che, hAthamAM bilakula nAme ya sattA nathI. AkhA zarIra upara nAme ya sattA nathI. praznakartA: to zabdono ocho upayoga karavo joIe evuM je kahevAmAM Ave che, evuM bane ke nahIM ? dAdAzrI : zabdano upayoga karavAno tamArA hAthamAM keTaluM che ? tamArA hAthamAM sattA keTalI ? jo tamArAmAM sattA hoya to tame AvuM bolata ja nahIM. tamArA hAthamAM sattA nathI ane tame 'ocho upayoga karavo ne vadhAre upayoga karavAnuM' bolo cho, e vikalpo che. khAlI jJAna tarIke vAta sAcI che ke ochuM bolavuM joIe. paNa evuM banatuM nathI ne ! huM kahuM ke "e ya kazuM bolazo nahIM, gusso karazo nahIM." tyAre pelA kahe ke, "are sAheba, vAta karo cho, paNa A ekjhakTanesamAM AvavuM joIe ne ?" jyAM potAnAthI banatuM ja nA hoya, e karavuM kevI rIte zakya bane ? pachI mAphI mAgI levAya ! praznakartA : paNa A TeparekarDa che, tenI aMdara sudhAro karavo paDe ne ? dAdAzrI : sudhAro karavo nA paDe ane sudhAro thaI zake paNa nahIM. e to ApaNe samajI javuM ke A mANasa bhego thAya che eTale AvI bolavuM, e parasatA ! praznakartA: vANI e TeparekarDa che, to vANI para adhikAra kevI rIte Ave ?
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANI nIkaLe che. praznakartA : eTale sAmo je mANasa maLyo, ene anulakSIne A vANI nIkaLe che ? 53 dAdAzrI : bIjuM zuM te ? have A TeparekarDanA mAlika koNa ? caMdulAla. to ApaNe tene kahevuM joIe ke 'mAphI mAgo, kema AvuM bolyA ?' ane te mAphI to sAmI lAyakAtavALI vyakti hoya to moDhe mAgavAnI. nahIM to moDhe nahIM, aMdara mahIM mAgI levAnI. bAkI A to jeTalI Tepa che eTalI ja vAgaze. praznakartA : eTale Tepa je thaI gayelI che, te badalAya nahIM. dAdAzrI : e badalAze kyAre ? ke (bharelo mAla) khAlI thavA Avaze tyAre ! TeparekarDa ja, AkhI jiMdagItI ! evuM che ne, e AkhI jiMdagInuM, AkhI lAIphanuM TeparekarDa ja thaI gayuM che. nahIM to A vakIla hoya ne, te paiNyA hatA te dahADe 'tuM jaMgalI che' evuM vakIla emanI vAIphane bolatA hatA, gusse bharAya tyAre. te atyAre emanI vAIpha paiDI thAya to ya 'jaMgalI' bole, bane ke nA bane ? praznakartA : bane. dAdAzrI : vANI jo sudharatI hoya to sudharyA vagara rahe ? paNa e sudhare nahIM. tamane yAda che evuM thoDuMghaNuM ? enAM e ja zabda nIkaLe che ne ? nAnA hatA tyAre bolatA hatA evAM ja zabdo ne ? praznakartA : hA, evAM ja nIkaLe che. dAdAzrI : emAM pheraphAra thayo che ? ghaNAM ya pherI manamAM ema thAya ke 'AvuM nA bolavuM joIe.' tamane anubhavamAM nathI evuM lAgatuM ? AnI pAchaLa zuM karAmata che ? kAraNa ke A TeparekarDa che ane taiyAra thaI gayeluM che A. A vANInI beTarI taiyAra thaI gayelI che. A beTarI 54 vANIno siddhAMta eTale, haMmezAM pAvara bharelo hoya, e DiscArja thayA kare. praznakartA : to pachI vANI badalavA puruSArtha karavo joIe ? dAdAzrI : paNa te Avate bhava badalAya. atyAranI vANI to TeparekarDa thaI gaI. gayA avatAranI vANI lokone du:khadAyI hoya to te ApaNe jJAne karIne jANIe ne ? praznakartA : hA. dAdAzrI : eTale have nakkI karIe ke 'have pharI AvI nathI bolavI.' eTale AvatA bhavamAM cenja karI de. paNa A bhavamAM cenja nA thAya. praznakartA : vANI ane vartana parathI tame pahelAMnA bhavamAM kyAM hatA, zuM hatA, e khabara paDe. dAdAzrI : e Akho hisAba kADhI nAkhe, kyA saMjogomAM A TeparekarDa UtarI haze e khabara paDe. vANI e cArja thayeluM che te DiscArja thayA kare. ane A deha evo cArja thayelo che, te cAlatI vakhate 'Ama, Ama' cAlato hoya, te eMsI varSano thAya to ya, evo ne evo cAle. enI cAla badalAya nahIM. enA uparathI ApaNe oLakhI zakIe ke pelo mANasa ja jAya che. eTale A traNeya cArja thayelI beTarIo che. emAM pheraphAra nA thAya. emAM pheraphAra AvatA bhavamAM thAya. samajAya, to ukela ! vANI e orijinala TeparekarDa bole che tevuM dAdAzrI : A mAnyAmAM Ave ? praznakartA : Ave. dAdAzrI : paNa tamArA anubhavathI vAta kaho cho ? huM to mArA anubhavanI vAta kahI dauM chuM. praznakartA : ApanA kahyAthI samajamAM AvyuM.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta dAdAzrI : samajamAM AvI gayuM ? paNa tamane anubhavamAM nA AvyuM ke A TeparekarDa che A ? praznakartA : bahu sArI rIte Ave. dAdAzrI : so TakA khAtarI che ? praznakartA : hA, so TakA. ane Ape je vAta karI e huM barobara samajI gayo. dAdAzrI : samajo ja ne ! A to breIna bahu UMcA ja che, ne samajavAnI zakti jabarajasta dharAve. paNa samajavAnI vastu maLavI joIe ne ! maLe to samaje ne ? maLe eTale samajI ja jAya ne samajAya to ukela Ave ne ! nahIM to ukela kema Ave ? sAyaMTisTote samajAvyuM sAyansa ! A je vAta che ne, te vAstavika vAta che badhI ane A sAyaTiphika vAta che. A gamyuM nathI. A nAnA chokarAnI vAta na hoya, A aitihAsika vAta na hoya. phorenanA sAyaTisTone paNa ekasepTa karavuM paDaze. e bole che, te ya TeparekarDa ja bolI rahI che. praznakartA : je 'TeparekarDa' kahyuM ke, e to bahu kamAla karI nAkhI che. bhalabhalA vicAramAM paDI jaze ke A zuM navuM che ! dAdAzrI : paNa samajaNa paDe nahIM ne ! jagatanAM lokone to khyAla ja nA hoya ne, ke A TeparekarDa che. eTale A vAta mAnyAmAM AvatA vAra lAge thoDuM. amuka mANasone samajaNa paDI jAya. bIjA lokone to mArA zabda upara, mArA upara vizvAsa eTale e mAnI le. paNa kharI rIte to sAyanTisTo mAnavA joIe. sAyaTisTone phorenamAM meM kahyuM, 'A koNa bolI rahyuM che ?" tyAre sAyaMTisTo kahe che, "amane kAMI samajAtuM nathI.' meM kahyuM, 'orijinala TeparekarDa bolI rahI che tamArI sAthe. mAlikI vagaranI vANI ! ane tame bolo cho te ya TeparekarDa che. paNa tamArA manamAM ema lAge che ke huM boluM chuM.' eTale e sAyaTisTo ya vicAramAM paDI gayA ke "A orijinala TeparekarDa koI bolyuM nathI. Ijha ITa posibala ? AvuM hoI zake nahIM !" meM kahyuM, "A che, enuM pUruM chuM huM. tamArA moTA moTA sAyaTisTo kahetA hatA ke huM vANI bolI rahyo chuM ne mArI ja vANI che. emane paNa khabara nA hoya." sAyaTisTo mane kahe che ke, "A TeparekarDa che evuM amane samajAtuM nathI. e zI rIte mAnyAmAM Ave ? amArA mAnyAmAM nathI AvatuM. paNa amAre vicAravA jevI vAta che A. A to amane jaDyuM ja nathI.' meM sAyaTisTone kahyuM, ''zI rIta tame samajazo ? samajatA haju to ghaNo TAIma leze. nA samajAya. tamane samajAze ja nahIM. tamAro igoIjhama hoya tyAM sudhI zI rIte samajAya ? 'huM boluM chuM' evuM je IgoIjhama che tyAM sudhI tamane zI rIte samajAya ke A vaktA TeparekarDa che. ahaMkAra jAya to samajAya. nahIM to samajAya kema karIne ? tamane igoIjhama che ne, eTale huM bolyo' kaho cho. ane jo tame ja bolatA ho to koI vakhata ema nathI bolatA ke mArI bhUla thaI ? to 'bhUla thaI" e koNe bolyuM ? ane bhUla thaI e jANyuM koNe ? ane pharI bole che, te koNa che ? e badhuM DIsIjhana ApI do." eTale e guMcAyA badhA. meM emane kahyuM, 'A AuTara vijJAna nathI. A Inara vijJAna che. tame AuTara vijJAnamAM pahoMcI zako. A vijJAnane tame zI rIte pahoMcI zako ? A bhagavAna mahAvIranuM vijJAna che, kRSNa bhagavAnanuM vijJAna che, neminAtha bhagavAnanuM vijJAna che. haju A samajAze nahIM tamane. amArA inDiyano samajI jaze. kAraNa ke je punarjanma samaje che, te samajaze.' e sAyaTisTone samajAvIe to samajI jatA pAchAM, kAraNa ke yogI hoya che ne, e loko to. bAra bAra mahinA sudhI leDInuM nAma bhUlI jAya ane ApaNAmAM to be dahADA ya bhUlI nA jAya. eTale pachI koI phera nahIM ne, emAM ne yogImAM ?! e sAyaTisTo jayAre bhegA thaze ne samajaze tyAre emane A bahu kAma lAgaze. have huM igliza vadhAre bhaNelo nahIM ne ! nahIM to samajAvI deta. A TeparekarDa che ke nahIM, e tamane samajAya ? e samajAya tyAra pachI 'kartA koNa ?" tamane kahIza. haju ekavAra Ane samajI lAvone !
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta A bIjA vikalpo UbhAM thaze Ama to, Ano kartA koNa ne eno rtA koNa, Ano kartA koNa, eTale vikalpo UbhAM thAya. A eka tamane vicAravAnI cIja meM ApI. cha-cha mahinA sudhI tame vicAro to Ano aMta Avaze. ApaNA TesTamAM rahevuM joIe ne ? Ama tema gayuM mArIe, te cAle nahIM. TesTamAM to AvavuM joIe ke A kharekhara TeparekarDa che, evuM ApaNA khyAlamAM AvavuM ja joIe. have zI rIte A vAta, 'vANI e TeparekarDa chee samajAya ? je vAta sAyaMTisTone samajAya nahIM, e vAta lokone zI rIte samajAya ? phorenanA sAyaTisTone meM celeMjapUrvaka kahyuM ke 'tame bolo cho, te TeparekarDa che.' ane kahe che ke jagata eDavAnsa thayuM che. AvuM eka akSare ya koI bolyuM nathI ke 'A TeparekarDa che." ane kahe to huM enAM darzana karavA jAuM haja, ke "ohoho, ATalI ajaba sTeja upara che A mANasa !' ATaluM ja jo ko'ke kahyuM hota ke 'A TeparekarDa che.' to huM jaIne ene namaskAra karI AvatuM. mAto yA nA mAno ! jyAM sudhI ahaMkAra ne mamatA hoya tyAM sudhI koI 'vANI e TeparekarDa che" evuM bole nahIM ane ene samajAya paNa nahIM. kAraNa ke jyAM sudhI ahaMkAra ne mamatA che, tyAM sudhI vANInuM mAlikIpaNuM kema karIne taTe ?! eTale orijinala TeparekarDa koNa samajI zake ? ke jene bilakula mamatA nA hoya, jene ahaMkAra bilakula nA hoya, te samajI zake. vANI e TeparekarDa che, evuM koI bolyo ja nathI ne ! selpha riyalAIjhezanavALo mANasa evuM bolI zake. ane selpha riyalAIjhezana thayelo mANasa hoya nahIM. A sAyeTisTo thayA che, ATalI zodhakhoLa karI che. chatAM selpha riyalAIjhezana nathI thayuM emane. praznakartA: paNa A vAto badhI bahu sUkSma che. dAdAzrI : A bahu sUkSma vAto che. have A sAhityakAroe paNa Avo vicAra karyo hoya evuM mane dekhAtuM nathI. koInA mAnyAmAM Ave evI vastu nathI. chatAM nA mAno ke mAno, paNa Ama ja che. A ejhekTalI kahuM chuM, jema che tema ejhekTalI kahuM chuM ke A vANI e TeparekarDa che. e sarjata, vaijJAnika prayoga ! praznakartA : A TeparekarDanuM sarjana kevI rIte thayuM ? banAvanAra koNa ? oTomeTika thayuM ? dAdAzrI : koI banAvanAra che nahIM. oTomeTika badhuM thAya che. A badhuM sarjane ya oTomeTika thAya che. vaijJAnika prayoga che aMdara ane te kudaratI rIte badhuM thaI jAya che. praznakartA : A TeparekarDa mazIna che, emAM pahelA koI svataMtrapaNe boleluM hoya tenA parathI ja thAya. to A paNa evuM kaMIka boleluM hoya to pachI ahIM aMdarathI vAge ne ? eTale Tepa to karavuM paDe ne ? dAdAzrI : hA, e Tepa thAya che tyAM AgaLa jovA jevuM che. e badhI jhINI vAta che. tyAMnI kriyA kevI rIte thAya che, e bahu jANavA jevI che. vANI e judI vastu che. vANI orijinala TeparekarDa tarIke che. paNa e orijinala TeparekarDamAM AvyuM kyAMthI ? e TeparekarDa vastu pote jAte to bolI zake nahIM ne ! ko'ka jagyAethI AvavuM joIe ne ? AtmAnI hAjarIthI A TeparekarDa Utare che, te kevI rIte Utare che, te huM jANuM chuM. praznakartA H to mULa vANI kyAMthI AvI ? dAdAzrI : e muLa vANI ajJAnatAmAMthI utpanna thAya che. svarUpanI ajJAnatA tyAM sudhI vANInuM utpanna thavuM. ajJAnatAmAM saMjogo anusAra sAyeTiphika sarakamasTenziyala eviDansanA AdhAre A orijinala TeparekarDa UbhI thaI. paNa atyAre A brAMtadazAmAM kevI rIte Tepa thAya che, e jANavA jevuM che. saMjJAmAMthI koDavarDa ! praznakartA : Tepa kevI rItanAM rekorDa thAya che, e vigatathI samajAvo.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta dAdAzrI : AtmA akSare ya bolI zake ema che ja nahIM. tyAre zI rIte vANI nIkaLe che ? A vizeSabhAva utpanna thayo che. AtmA ane pudgala, A be bhegA thavAthI A vizeSabhAva utpanna thayo che. e vizeSa bhAva kema thayo che ? pote evuM kare nahIM. paNa bIjA sAyaTiphika sarakamasTenziyala eviDansa bhegA thayA che. A ajJAnadazA kharI ne, te ajJAnadazAthI vizeSabhAvo utpanna thAya che. jema lokhaMDanI para kATa caDhe che temAM lokhaMDa kATa caDhAvatuM nathI, bIjA A bahAranA saMjogothI che. evI rIte A vizeSabhAva thAya che. e vizeSabhAvathI pachI A dhIme dhIme saMjJArUpe sUcave che. saMjJAmAMthI ema thatAM thatAM koDavarDa taiyAra thAya che. pote saMjJAthI batAvavA jAya che. te dehanI saMjJA AmAM nathI hotI, mahIM potAnI bhAvasaMjJA hoya che. praznakartA : paNa e saMjJA thAya che kevI rIte ? AtmA kare che ? dAdAzrI : AtmAnI hAjarIthI ahaMkAranA bhAva ane buddhinA bhAva thAya che. e bhAva thAya che e saMjJA kahevAya che. pahelI saMjJA uparathI AkhI Tepa Utare che. pachI Tepa bahAra paDe che A. jo ke saMjJA to 'tyAMthI' ja prApta thayelI che. paNa AtmA to cokhkho ja che, svabhAvathI ja cokhkho che. e bhASA saMjJArUpe praznakartA: mULa vANI Tepa kevI rIte thAya, teno ApaNane khyAla Ave ke nahIM ? dAdAzrI : Ama e khyAla Ave nahIM. bAkI mULa vANI ja nathI hotI. mULa potAnI saMjJA che. vANI e pariNAma che. praznakartA : saMjJA eTale zuM ? dAdAzrI : khAlI saMjJA ja che. jema mUMgo mANasa hoya, te 'A' hAtha kare. bIjo mUMgo mANasa hoya, te "Ama" hAtha kare. ApaNe samajIe ke kazuM bolyA nathI e banne. paNa pachI ApaNe tapAsa karIe tyAre e beu jaNa sAmasAmI sTezana para bhegA thaI gayA hoya. emaNe zuM vAta karI e ApaNane zuM khabara paDe ? ApaNane khabara nA paDe. e saMjJAthI emanI bhASAmAM vAta karI. evI aMdara mUMgAnI bhASA jevI bhASA cAle che. tenA uparathI A Tepa bahAra nIkaLe che. koDavarDa banyA pugalamAM ! A rUpI tattva evuM che ke A bAju 'pote' saheja saMjJA kare eTale A rUpI tattva tarata evuM UbhuM thaI ja jAya. jema peluM Telivijhana Ave che ne emAM badhuM thAya che ne ? jema vevanI (wavenI) asara pelAmAM thAya che ne ? evI rIte AmAM enI meLe asara thaI ja jAya. 'AtmA'ne kazuM karavuM nathI paDatuM. 'potAno' zuM karavAno Azaya che, te saMjJA parathI koDavarDa thaI jAya che. e saMjJA joI ane saMjJA pakaDIne koDavarDa thaI jAya che pelA pudgalamAM. paramANumAM e pote bolato nathI, paNa "mAre pelAne AvuM kahevuM che, sAmAne A vAta samajAvavI che" evo bhAva utpanna thAya che. te ya zabda che nahIM. bhAva utpanna thayo ne, ene bhAvasaMjJA kahI. te bhAva utpanna thayo ke tenI sAthe tarata ja koDavarDa enI meLe ja pudgalamAM taiyAra thayA kare. tamAre korTamAM sArI rIte bliDiMga karavuM hoya to tamAre e koDavarDa evo chapAya. te pachI sarasa pliDiMga thAya. 'mAre laDavuM che. jUThAM kesa jItavA che' evo bhAva thAya to evI Tepa taiyAra thaI jAya. pachI e evuM bole, te pachI loka kaheze, "zuM enuM breIna che " alyA, na hoya breIna ! A to TeparekarDa bole che. ApaNe evo bhAva nakkI karyo ke "ApaNe ophisarane chetarIne levuM che' evo bhAva nakkI karyo to evI rIte Tepa thaI jAya, eTale bhAva pramANe Tepa taiyAra thaI jAya. bAkI ene kaMI zabdezabda Tepa karavo paDato nathI. koDavarDamAMthI zorTahenDa ! A ahaMkAra che ne, te AtmAnI hAjarImAM je je bolavAnA kaMI prayatno kare che te TAIpa thaI jAya che e bhASA ApaNane nA samajAya, paNa e TAIpamAM samajI jAya. TAIpa thayA pachI e bhASA evI jhINI bhASA hoya, bahu jhINI hoya. jhINI eTale avAjamAM laoN(dhImI) nahIM,
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta samajamAM bahu Ama jaldI nA Ave. koI tamArA sAheba hoya, te tamane eka vastu kahevA mAgatA hoya, te Ama DITeIlamAM bole. paNa thoDAmAM lakhI nAkhe evuM kaMIka hoya che ne ? tame samajI jAva ane Ama tenuM zorTahenDamAM lakhI lo ke nA lakhI lo ? e zorTahenDanuM paNa koDavarDa paNa hoya che. emAMthI pharI 'laeNdhI' lakhavuM hoya to pAchuM lakhAya ne ? mULa vigata lakhAya ne ? praznakartA : hA, barobara che. dAdAzrI : evuM A bilakula thoDAmAM bole che. eTale kharekhara bolatuM nathI, paNa enI saMjJA Ave che. ane emAMthI A TAIpa thaI jAya che ane e TAIpa thayuM ke AgaLa Tepa cAlyA kare. pachI tecaratI goThavaNI ! praznakartA : to peluM je kahevAya che ke zabdanI utpatti OMthI thaI che, e sAcuM ke nahIM ? dAdAzrI : zabdanI utpatti e bahu judI vastu che. zabda to koDavarDathI thayo che. pachI te zorTahenDamAM jAya che. ane pachI orijinala TeparekarDa taiyAra thAya che. potAno je bhAva che e bhAva Akho, pudgala ene koDavarDa tarIke pakaDI le che. e koDavarDanuM pachI AgaLa necara ene zorTahenDa karI nAkhe che. ane pachI te TeparekarDa taiyAra thAya. A vANI taiyAra thavAnuM sAdhana. ene pachI OM kaho, tame tamArI meLe goThavaNI karo tene koI nA pADe che ? koDavarDa a ane pelo le che. tame phAve tevuM goThavo ne ! nAnA chokarAnI ramata jevuM bolo cho, auma ?! nAnA chokarAnI ramata che A ? gelabAjI che A badhI ? sAyeTiphika hovuM joIe, vaijJAnika hovuM joIe. hareka bAbata vaijJAnika hovI joIe. AjanA sAyaMTisTo paNa kabUla kare evuM hovuM joIe. AjanA sAyaTisTo paNa kabUla kare ke karekTa vAta che A. prosesa, saMjJAmAMthI spIca ! mULa AtmAne kazI levAdevA nathI. vizeSa bhAvane laIne A bAju pudgalamAM koDavarDa taiyAra thAya che. korDavarDa taiyAra thaI ane pachI zorTahenDa thAya che. koDavarDamAMthI zorTahenDa thAya to ya zabda kazuM hoya nahIM, zabdarUpe hotuM nathI, vANIrUpe nathI hotuM. avAjarUpe ja che, te eka avAja ja hoya khAlI. pachI ahIM rahIne gaLethI nIkaLe che ne, eTale zabdarUpe Ave che. kaMThastha, tAlu0, gaLuM, jIbha, hoTha, A ATalI badhI mazInarI mAraphata nIkaLe che tyAre e zabdarUpe thAya che. eTale yathArtha vANIrUpe vAge che, sAmAne samajAya evuM bolAya che. e avAja jyAre Ama badhe mahIMthI athaDAto athaDAto bhASA thakI nIkaLe che tyAre e sAmo mANasa keca apa karI zake, grAsTiMga karI zake. praznakartA : bhASA vargaNAnA pudgala bole che, e TeparekarDa bole che enA jevo ja artha thayo ? dAdAzrI : TeparekarDa ja che ne ! jaina darzane kahyuM che evuM. Ama to emaNe badhuM vAMceluM eTale samaje kharAMne. paNa e samajavuM, phITa thavuM joIe ne ! vAta thAya tyAre phITa thAya ke dAdA TeparekarDa zA AdhAre kahe che. eTale A vacanavargaNA e zuM che ? have vacanavargaNA eTale A badhAM loka bole che, paNa e kaMI bolatA na hatA. A badhA kahe che, "huM bolyo, huM bolyo.' e bhale TeparekarDa na hatA jANatA. paNa vacanavargaNA che, evuM jANatA hatA. praznakartA : e vacanavargaNA eTale zuM ? dAdAzrI : ApaNe nA bolavuM hoya tevuM ja bolAI javAya ne badhuM ya bolI javAya. eTale A vargaNA che, e ApaNuM nathI. ApaNe bolatA nathI A. A vargaNA che. eTale TeparekarDa ema bhale nA jANatA hoya. paNa A loko zAstravALA 'huM boluM chuM' ema nA kahe. have A bhASA vargaNAnAM pudgalo bole che, te AkhuM ya vAkya bolavuM nathI paDatuM. eTale ke AkhuM vAkya kaMI Tepa nathI karavuM paDatuM. e zorTahenDanI mAphaka che. tame ahIMthI AkhA vAkya bolo, te sAmo mANasa zorTahenDa kare. zorTahenDa karelo mANasa pelI bAju laI jAya, to AkhA
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 64 vANIno siddhAMta vAkya nIkaLI jAya. evI rIte A vacce zorTahenDa che. eTale saMjJAthI zuM paheluM thAya che ? koDavarDa thaI jAya che ane koDavarDamAMthI pachI zorTahenDa thAya che. ane zorTahenDamAMthI pachI A Tepa nIkaLyA kare. eTale trIjI sthiti A TeparekarDanI. eTale kevI sarasa vaijJAnika Dhaba che A. aMdaranI banAvaTa jue ne, to ya bahu thaI gayuM. ane sAmo mANasa jyAre sAMbhaLe tyAre saMjJA tarIke pAchuM mahIM jAya, enA AtmAne saMjJA tarIke pAchuM pahoMce. enA AtmAne avAja tarIke pahoMce nahIM. nIkaLe ahIMthI saMjJA tarIke ne tyAM saMjJA tarIke pahoMce. zabdovALAe kharuM kahyuM ke AmAMthI AmAM athaDAya che, Ane athaDAya che, Ane athaDAya che ane pachI zabda thAya. e nahIM to bhUMgaLuM ja hoya che, bhoM karIne vAge. e jANavA jevo ! AtmA zabda bole evo nathI. eTale potAno je bhAva che e bhAvamAM badhuM ya AvI gayuM. e zabdo badhA ya AvI gayA. A to vizeSabhAvathI saMjJA utpanna thAya che, bhAvasaMjJA. e bhAvasaMjJAmAMthI dravyasaMjJA thatAM thatAM badhI mahIM kriyAo thAya. te A je bolAya che, A TeparekarDa, e dravyasaMjJA che ane pelI bhAvasaMjJA che. bhAvasaMjJA jayAre pudgalamAM paDe, pariNAma pAme tyAre dravyasaMjJA thAya. bhAvasaMjJA e kaoNjhijha che ane dravyasaMjJA e iphekTa che. eTale AtmA jAte bole nahIM. e to kudaratI rIte badhuM thaI jAya che. eTale AtmAe AmAM kazuM karavAnuM nathI. vANIno kartA jo ene mAnIe to ene tame kartA mAnyo. ApaNuM hareka bAbatamAM avirodhAbhAsa prUpha thavuM joIe. eka zabda virodhAbhAsa na lAgavo joIe. eTale Ano kartA nathI koI. chatAM AtmA AmAM ardhA ya nathI. e AtmA jANavA jevo che. AtmA jANe to badho niveDo Ave. nahIM to Ano niveDo nahIM Ave. AMkhe dekhAya nahIM, kAne saMbhaLAya nahIM, e cetana. kAne saMbhaLAya, Telivijhana dekhAya, rekarDa saMbhaLAya, e cetana nathI. cetana to divyacakSuthI dekhAya. eTale je bole e cetana nahIM ne cetana e bole nahIM. cetana bolI zake ja nahIM. cetana bole to A reDiyo bolI zake nahIM ane reDiyo bole to cetana bolI zake nahIM. jaDa-cetana be judAM hoya. A jagatamAM acaLanI koI nakala ja nA karI zake. jenI nakala thaI zake te badhuM ja caMcaLa. AkhA jagatanI ArAdhanA caMcaLanI, rileTivanI ja che. A vANInI tethI 'TeparekarDa' thakI nakala thaI zake che. vANI e caMcaLa che. temAM cetana, acaLanA guNa nA hoya. AtmAnI hAjarImAM... praznakartA : A vANI je bolAya che, eno AtmA sAthe nimitta bhAve saMbaMdha to kharo ne ? dAdAzrI : saMbaMdhavALuM to che ja ne ! rileTiva eTale saMbaMdhita. rileTiva badhuM saMbaMdhavALuM ja che. eTale saMbaMdha kharo ne ! AtmAnI hAjarIne laIne A badhuM kAma thaI rahyuM che. A bolyuM bolAya che, te ya AtmAnI hAjarIne laIne che. AtmA nIkaLI jAya eTale nA bolAya. chatAM AtmAnA guNadharmamAM zabda nathI. paNa AtmAnI hAjarI hoya to ja A Tepa bole. pahelA Tepa cArja thayelI. paNa atyAre ya AtmAnI hAjarI hoya to ja DIscArja thAya. nahIM to nA thAya. dareka zabda navuM ja ! praznakartA : ApaNe je bolIe chIe, e agAunA janmanuM je boleluM hoya, te Ama TepanI mAphaka ApaNe bolatA jaIe chIe ? dAdAzrI : nA, evuM nathI. peluM hatuM e to gayuM, ne A pAchuM navuM Tepa thayA kare che. peluM ne peluM bolAya che evuM nathI. enA e ja zabdo bolAya che, evuM nathI. A navuM Tepa thaI rahyuM che, e navI jAtanuM Tepa thayA kare che. praznakartA: ApaNe je sthaLa bolIe chIe, enuM ja Tepa AgaLa sthULa rIte thayeluM, ne enA e ja zabdo pAchAM atyAre ApaNe bolIe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta chIe. evuM nahIM ? dAdAzrI : je bolyA e zabdo khalAsa thaI gayA. emAMthI ekuMya zabda pharI bolavAno nA hoya. badhA zabdo pAchAM navA ja hoya. jema navA navA karmo hoya che, evI bhASA ya navI navI ane vANI ya navI UbhI thayA kare. enuM e ja pharIthI nathI. ane pAchuM gayA avatAre bhAva jevA jevA nakkI karyA hoya tevuM ja nIkaLe badhuM. vANItuM 'cArja poInTa' ! praznakartA H A badhI 'DiscArja' Tepa che, to navI Tepa kevI rIte karavAnI ? 65 dAdAzrI : A badhI vAto karo enI pAchI navI Tepa paDayA kare. e Tepa bhAvathI thAya che. 'ApaNo' bhAva hoya, te pramANe Tepa thai jAya. mAro bhAva bolavAmAM kevo che ? 'mAre tamAruM apamAna karavuM che' to tevuM Tepa thai jAya, 'mAna ApavuM che ne premathI vartavuM che' to tevuM Tepa thai jAya. eTale bhAva uparathI Tepa thai jAya che. praznakartA : bhAva paDe tyAre navuM paDe ? dAdAzrI : hAsto, bhAva paDe tyAre navuM Tepa paDe. pachI pheravavA jaie to kazuM vaLe nahIM. A vANI e pudgalano dharma nathI, A aupacArika vastu che. eTale gayA avatAranA je bhAvo che, gata bhAvo che, te atyAre mahIM udayamAM Ave che ne te ja pramANe tarata ja Tepa thai jAya che ne zabdo nIkaLe che. A badhuM spIDI kAma thai jAya che. A ajAyabI che ! A vANI nIkaLe che temAM mULabhAva nathI, gatabhAva che. gatabhAva e DiscArja bhAva che ne tenA AdhAre vANI nIkaLe che. eTale vANI e 'DiscArja'nuM ya 'DiscArja' che ane mana e 'pyaoNra' 'DiscArja' che. 'DiscArja' bhAva eTale nirjIva bhAva. bhAva kyAre ? vANI kyAre ? praznakartA : eTale bhAva pramANe koDavarDa thaI jAya che. vANIno siddhAMta dAdAzrI : bhAva karavAno nahIM. bhAva zuM che, e uparathI koDavarDa thaI jAya. atyAre udaya Avelo bhAva zuM che, te uparathI koDavarDa thAya. praznakartA : e udaya vartamAnakALamAM Ave ke bhaviSyamAM Ave ? dAdAzrI : je bhAva vartamAnamAM udaya AvyA, tenA uparathI koDavarDa thAya. ne koDavarDa thaIne pachI AgaLa badhuM thatuM thatuM thatuM pachI A vANI bahAra nIkaLe. te A gayA avatAre thaI gayeluM, e atyAre pragaTa thAya. praznakartA : to atyAre vartamAnakALanuM ? dAdAzrI : vartamAnakALanuM pharI pAchuM thaI rahyuM che. praznakartA : e AvatA varSomAM AvavAnuM kharuM ke nahIM ? dAdAzrI : AvatA varSonuM badhuM e gayA avatArano hisAba che. praznakartA : A atyAre Apa maLyA, ApanA mATe amArA bhAvano ullAsa thAya to e AvatA varSe maLe ke pachInA vakhatamAM paNa maLe ? dAdAzrI : e thaI gayelI TeparekarDa te ja atyAre bole. ane atyAre navI thaI rahI che te haju ApaNane saMbhaLAya nahIM. e AgaLa upara saMbhaLAya. ene paripAka thatAM pacAsa-poNoso-so varSa thAya che. jema Aje AMbAne mora Avyo ne ApaNe kahIe ke 'Aje kerI Apo.' to e bane nahIM. eno pAka thatAM thatAM traNa-cAra mahinA thaI jAya. evuM Ane pacAsa-so varSa thaI jAya. eTale paripAka thatAM bahu vAra lAge che. eno gALo lAMbo hoya. vANIne thatAM thatAM bahu TAIma lAge. praznakartA H utkRSTa bhAvanA hoya to vaheluM phaLa nA Ave ? dAdAzrI : nA. evuM kazuM nahIM. praznakartA : koDavarDathI A TepIMga thAya che, te koDavarDa Apane dekhAya ? dAdAzrI : nA, koDavarDa nA dekhAya. paNa ApaNe samajIe kharAM ke
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta dAdAzrI : koDavarDa sudhI to A thaIne AveluM che. koI prazna pUche ke tarata A koDavarDamAMthI nIkaLI jAya. koDavarDamAMthI pachI enuM zorTahenDa thAya che. ane pachI A vANI nIkaLe che, badhAne samajAya evI bhASAmAM. peluM zorTahenDa, paNa nA samajAya evI bhASA hoya. atyAre A koDavarDa thaIne to AveluM ja hoya. pUrvabhavanuM je "avasthita' hatuM, te 'vyavasthita'mAM koDavarDa tarIke AvyuM hoya. e badhuM pAchaluM ja ! praznakartA : A koDavarDa sudhI thaIne AveluM che. e atyAranA darzananA AdhAre ke pAchalA darzananA AdhAre ? dAdAzrI : e to pAchalA darzananA AdhAre ja koDavarDa thayeluM ne, AvuM nIkaLaze. praznakartA : mahIM TepIMga thatuM tamane dekhAya ? dAdAzrI : nA, nA. e kazuM dekhAya nahIM. nIkaLe eTale anubhava thAya. e dekhAya nahIM kAraNa ke e badhI sUkSma kriyAo che, sUkSmatara kriyAo che. e sUkSmatama kriyA nathI, paNa sUkSmatara kriyA che. e dravyakarma ke nokarma ? praznakartA : A vANI bolAya, vicAraNAo che ane vartanA che, e zemAM samAveza pAme ? nokarmamAM jAya ? dAdAzrI : vicAra-vartana, e badhuM nokarma. praznakartA to vANI dravyakarmamAM gaNAya ? dAdAzrI : enA paramANu che te mULa dravyakarmanA che ane A ahIMthI bahAra kheMcAIne je sthULa svarUpe nIkaLI e nokarma che. praznakartA : eTale je pelA koDavarDa hoya che ne zorTahenDa thAya che, tyAM sudhI zuM kahevAya ? dAdAzrI : tyAM sudhI e badhuM dravyakarmamAM jAya. ane pachI bahAra nIkaLe che e nokarma. nokarma eTale tame mAlika nahIM. tethI tame javAbadAra nahIM. mAlika thayA eTale javAbadArI tamArI. koDavarDa sudhI taiyAra ! praznakartA : to Apane savAla koI pUche, to tame vANI dvArA javAba Apo cho e kevI rIte ? dAdAzrI : mAre to kaMI javAba ApavAnI jarUra ja nahIM. koDavarDathI javAba nIkaLI jAya. praznakartA: 'koDavarDa'thI eTale zuM ? praznakartA H tame atyAranA banelA prasaMgonI vAta karo cho, e Tepa to atyAre nIkaLI. dAdAzrI : nA. badhuM pAchaluM ja. atyAre to A vastuo rUpakamAM AvelI. mULa to pAchaluM ja ne ? e to pahelA koDavarDa sudhI Tepa thayelI ja che, te atyAre koDavarDa helpa kare che. praznakartA koDavarDamAMthI pANI nIkaLe, emAM atyAranuM darzana kaMI ja kare nahIM ? dAdAzrI : atyAranuM kazuM AmAM lAge vaLage nahIM ne ! evuM che ne, koDavarDa sudhI badhuM pahelAM taiyAra thaI gayeluM hoya. pelA sAmo pUche ke tarata zorTahenDa thatAM ja bahAra nIkaLe, haDahaDATa ! praznakartA : te vakhate ApanA atyAranA jJAnanuM enI aMdara eDizana thAya ? dAdAzrI : nA, kazuM ya nahIM. e je che e ja. tethI ja ame kahIe chIe ne, A orijinala TeparekarDa che. atyAre jJAtA-draSTA rahevAthI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 70 vANIno siddhAMta amane bhUlacUka dekhAya ke AmAM zuM vAgyuM. A TepamAM zuM bhUlacUka thAya che, e dekhAya. praznakartA : paNa e tame sudhAro nahIM ? dAdAzrI : e sudhare ja nahIM ne ! praznakartA : eTale je Tepa thayelI che e ja Ave. dAdAzrI : hA. ane e to mAre ekalAne nahIM. badhAyane evuM ja che. bliDiMga UMdhuM thAya ne, eTale vakIle ya kahe ke "tamAruM nasIba phUTaluM che eTale evuM bolAyuM.' paNa Tepa thayelI evuM ja bolAya che. e mArA bhAgya pramANe tArI TeparekarDa nIkaLe. ane bIjAnA kesamAM bIjAnA bhAgya pramANe tArI Tepa nIkaLe. nA samajAyuM tane ? praznakartA : ene Ape 'vyavasthita' che, ema kahyuM ne ? dAdAzrI : sUkSma thaI gayeluM che, have sthULa thavAnuM bAkI che. praznakartA : e sthULa thatI vakhate ApanuM jJAna zuM kAma kare ? dAdAzrI : A AjanA jJAnathI e kacAza nahIM kaMI hoya to khabara paDI jAya ke ahIM kacAza che. sUra eka, paNa tAla judA ! praznakartA: eka ja gharamAM pAMca-dasa jaNa rahetA hoya. to ya A Tepa judI judI kema thatI haze ? kevI rIte thatI haze ? dAdAzrI : mANaso judA che, mATe vANI judI judI jAtanI che. jeTalA mANasa che, eTalI jAtanI vANI hoya. koInI vANI koIne maLatI nA Ave. koI bIjo bolato hoya to koI ema nA kahI zake ke 'A caMdubhAI bolyA !" praznakartA : paNa 'caMdubhAI jevI che' evuM kahe ! dAdAzrI : hA "jevI che' evI maLe. paNa koInI vANI maLatI nA Ave, dehano AkAre ya maLato nA Ave. praznakartA : paNa bIjA bhavamAM tamArA jevI ja vANI thAya ne ? dAdAzrI : mArA jevI eTale vANIno sUra eka ja jAtano Ave. paNa kaMI A tAla nA Ave. praznakartA : e tAla amAre tamArA jevo joIe che. dAdAzrI : nA, evo nA bese. e to mAre pharI besADavo hoya to ya nA bese, bIjA avatAramAM ya nA bese. vANIne sAMbhaLatAro koNa ? praznakartA: vANI saMbhaLAya che, te sAMbhaLanAra koNa ? zabda kAne paDatAM tenA zabdArthathI mAMDIne bhAvArtha ke paramArtha sudhI te ja kSaNe badhA phoDa paDI jAya che, te kevI rIte ? tyAre mULa AtmA to prakAzaka rUpe rahe che, to pachI vacce kaI mikenijhamathI mahIM phoDa paDe che ? dAdAzrI : vANI saMbhaLAya che. te sAMbhaLanAra koNa ? e ahaMkAra. sAMbhaLanAra koNa, eTaluM ja jANavAnI jarUra. sAMbhaLanAro e ahaMkAra. bIjuM badhuM jeTaluM pachI AgaLa laMbAvo, e badhuM ahaMkArane tyAM pahoMce. evuM nA samajAya ? praznakartA : samajAyuM. dAdAzrI : e sthULa hoya, sUkSma hoya, sUkSmatara hoya, sUkSmatama hoya. eTale saMbhaLAya che, te mazInarI judI che. vANI bole che, te TeparekarDa judI che. A saMbhaLAvanArI mazInarI che. badhAno mAlika eka ahaMkAra che, basa ! praznakartA : paNa e ahaMkAra to ema ahaMkAra ja kare che ne, ke meM sAMbhaLyuM, huM bolyo ? dAdAzrI : e ja ahaMkAra ne !
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 71 vANIno siddhAMta praznakartA : ane mahIM enA je badhA phoDa paDe che e ? dAdAzrI : e phoDa kudaratI rIte ja paDe che. emAM AtmA nathI. mizracetana che. praznakartA : mizracetana, emAM kyo bhAga phoDa pADI Ape ? dAdAzrI : ahaMkAra ne buddhi, e be bheguM ja che, basa. A evAM te eka miniTamAM keTalAMya phoDa mahIM paDI jAya. A to phoDa ja nA kahevAya. A to jADI jADI vAto che. paNa eka miniTa to keTalAMya phoDa paDe eTalI badhI aMdara zakti dharAve che. praznakartA : hA, to e zakti konI ? dAdAzrI : e ahaMkAranI-buddhinI, benI ja che. praznakartA : haju rahyuM ne, kazuM ?! dAdAzrI : nA. ekanuM eka ja che, bIjuM kazuM nahIM. praznakartA : paNa raziyana bhASAmAM nIkaLelI vANI kaMI ja phoDa pADatI nathI. dAdAzrI : e samajaNa nA paDe. ahaMkAra jANato nathI ne ! ahaMkAra je bhASA jANe che, e bhASAmAM ja ene samajaNa paDe. praznakartA : ane kevaLajJAnIne to badhA ja phoDa paDI jAya ? dAdAzrI : nA. emane to AvuM kazuM hoya ja nahIM ne ! emane to badhuM mULa svarUpe dekhAya. AvuM tevuM kazuM dekhAya nahIM ne ! praznakartA : mULasvarUpe eTale ? dAdAzrI : tattvasvarUpe. enuM nAma kevaLajJAna ne ! e gata bhavatAM pariNAma praznakartA: 'A TeparekarDa bole che' evuM tame kaho cho, to A badhuM Tepa kyAre kareluM ? dAdAzrI : e zuM khabara paDe ke kyAre Tepa kareluM ! A bahAranI Tepa paMdara dahADA upara karI ke mahinA upara karI, e ApaNane zuM khabara paDe ? Aje vagADIe to evI khabara paDe ? enA jevI ja A orijinala TeparekarDa che. praznakartA : e kayA avatAranI haze ? dAdAzrI : e to pAchalA avatAranI ja hoya haMmezAM. pAchalAM eka avatAranuM ja hoya che badhuM. e to gayA avatAre je TeparekarDa thaI che, te Aje rUpakamAM AvyuM che. A to phakta mahora ja mAravAnI che. bAkI Tepa to gayA avatAranI che te ja, A phakta cAlu karIne joI lIdhI. praznakartA : eTale e gayA janmanuM plAniMga thayuM ne ? dAdAzrI : hA, e ja ne ! A tethI ame kahIe chIe ke A TeparekarDa che. na hoya vicAronI Tepa ! praznakartA H to ApaNe je bolIe chIe, e Tepa thAya che. ApaNA vicAro paNa Tepa thAya che? dAdAzrI : nA, vicAro Tepa nathI thatAM. praznakartA : vicAronuM kaMI nathI ? dAdAzrI : hA. vicAro, e to jaDa kahevAya. e sthaLa kahevAya, bolIe chIe e sthULa kahevAya. sthULanI Tepa nA hoya, sUkSmatamanI Tepa hoya. praznakartA: sUkSma eTale bhAva ne abhAva. dAdAzrI : basa, bhAva ane abhAvate bhAva uparathI bane, te Tepa pharsTa kalAsa taiyAra thaI jAya.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta usa vANIno siddhAMta dAdAzrI : evuM che, mahIM je AkhuM taMtra cAle che, e pUrvakarmanA AdhAre cAle che. e pUrvakarmanA AdhAre taMtra cAle che, tene A jANavA mAMDyuM ke A kyAMthI Ave che ne zuM thAya che. pote emAM jJAtA-draSTA judo thaI gayo. enI noMdha che phakta potAnI pAse. draSTA pAse khAlI noMdha to Tepa UtaryA kare ! praznakartA : TeparekarDane zuM kahI zakAya ? e samajAvo. dAdAzrI : TeparekarDa e pariNAma che. enAM kaoNjhIjha pahelAM thayelA. A iphekTa che. tame mArI joDe vAta karI rahyA cho, e badhuM ja pariNAma che. mahIM kaoNjhIjha thaI rahyA che, aMdara kaoNjhIjha cAlI ja rahyA che. A manavacana-kAyAnI traNa beTarIo bharAyA ja kare che. pAchalI traNa beTarIo DIscArja thayA kare che ne navI traNa beTarI cArja thayA kare che. jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI. ajJAna jAya ne jJAna thAya tyAre DIscArja ekaluM ja rahe. pachI cArja nA thAya. jyAM sudhI 'huM caMdulAla chuM' tyAM sudhI TeparekarDa UtaryA kare. ane 'huM caMdulAla chuM' e ajJAna tUTI gayuM, phrekacara thaI gayuM, e igoIjhama phrekacara thaI gayo, eTale badhuM gayuM. igoIjhama hoya tyAM sudhI badhuM cAlyA kare ane te khalAsa thaI jAya pachI TeparekarDa Utare ja nahIM. eTale ajJAnatAthI TeparekarDa UtaryA kare che. vANI vakhate ya samAdhi praznakartA : Apa bolo cho, te ghaDIe nirvikalpa samAdhino bhaMga thato haze ne ? dAdAzrI : nA, bilakule ya samAdhino bhaMga thato nathI. A rekarDa vAgI rahI che, enA upara huM jJAtA-draSTA rahuM, eTale huM mArA upayogamAM ja rahuM. mArA zuddha upayogamAM ja rahuM. pachI samAdhino bhaMga kema karIne thAya che ? praznakartA : eno artha ema thayo ke be vastu thaI AmAM ? dAdAzrI : evuM che, A TeparekarDa e IphekTiva che badhI ! ane A be vastu darekanAmAM hoya che. eka IphekTarUpe hoya che ane eka kaoNjhIjha rUpe hoya che. amAre ya A IphekTa rUpe, eTale Tepa enI meLe ja vAgyA kare che A. praznakartA : Tepane vagADavA mATe svIca to dabAvavI paDe ne ? dAdAzrI : nA, nA, e dabAI gayelI ja che. tame pUcho eTalI ja vAra. tame pUcho eTale tarata ja mane khabara paDI jAya. ame to enAM jJAtA-draSTA hoIe !! praznakartA : A "mane' khabara paDI jAya ema Ape kahyuM, to e zuM judA thaI jAmyuM saghaLuM ! eTale jene jJAna nathI, e lokone zenA AdhAre TeparekarDa taiyAra thAya che ? ajJAnanA AdhAre thAya che. eTale e 'huM boluM chuM' ema kahe che. ane A to amane jyArathI khyAla Avyo ke A vANI kyAMthI nIkaLe che, ApaNe zuM levAdevA ? tyArathI khabara paDI ke A ahIMthI nIkaLe che ane Ama jAya che ne AvI rIte thaIne Ave che. eTale ame pachI 'amArI vANI' kahIe nahIM ne, ene. praznakartA : atyAre je ApanI vANI nIkaLI rahI che, e to atyAre IphekTa che, rijhalTa che. paNa jyAre e rekarDa thaI haze tyAre to kaMI kaoNjha haze ne ? dAdAzrI : kaoNjhanA AdhAre e paramANu nIkaLyA. praznakartA : kaoNjhIjha e pUrvakarma che ? dAdAzrI : "mane' e to vyavahArikathI huM boluM chuM. bAkI A huM je bole che ne, e DrAmeTika zabda che. A tame bolo cho, e paNa DrAmeTika
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta zabda bolo cho, paNa tenI pAchaLa biliphe ya tamArI evI ja che ane mArI bilipha nA hoya. mAre zabda tarIke bolavA joIe. te vyavahAra che, eTale bolavuM paDe. atyAre koI mane pUche ke 'tame koNa cho ?" to huM kahuM ke 'e. ema. paTela'. paNa mane evI bilipha nA hoya. "ame' e vaLagaNa vihoNA ! eTale 'A koNa bole che tamArI joDe ! A orijinala TeparekarDa bole che. huM bolato nathI. eka zabdaya mAro nathI A, eTale zabda jyAre enI racanA thaI haze, te dahADe mAre kaMI enI joDe saMbaMdha kharo. paNa atyAre, racanA thayA pachI mAro saMbaMdha rahyo nathI. A ahIM je bole che, e Tepa bole che. tyAre tame bolo cho, te yu Tepa ja che. eTale mArI ya A Tepa che. ane tamArI ya A Tepa che. mane AnuM vaLagaNa nathI ne tamane vaLagaNa che. saMbaMdha mAtra racatA veLAe... praznakartA: 'atyAre racanA thayA pachI mAro saMbaMdha rahyo nathI.' e zuM kahevA mAgo cho ? dAdAzrI : zabdanI racanA thAya, te dahADe amAro saMbaMdha kharo kaMIka. ane racanA thayA pachI phaLa Ape, te dahADe amAre saMbaMdha nahIM. jema A karma bAMdhe, gayA avatAre kaoNjhIjha bAMdhe, te ghaDIe ApaNo saMbaMdha kharo. phaLa ApatI vakhate ApaNo saMbaMdha nahIM. - TeparekarDa je ghaDIe thAya ne, te ghaDIe enA mAlika kharAM. hA, TeparekarDa karatI vakhate pote enA kartA hatA. paNa have TeparekarDa bolatI vakhate pote emAM nathI, pote eno mAlika nathI. A bhrAMtivALA mAlika thAya ane jJAnI mAlika nA thAya. je ghaDIe TeparekarDa vAgatI hoya, te vakhate bhrAMtivALo ema kahe che ke "boluM chuM.' ane jJAnI nA bole ke 'huM boluM chuM.' e kahe ke A TeparekarDa bole che. jyAM sudhI jJAna nA hoya, tene "huM boluM chuM' evuM bhAna hoya, tyAM sudhI saMjJA thayA kare. 'huM boluM chuM' e bhAna tUTI jAya ke saMjJA UDI jAya. amArI ajJAna dazA hatI ne, te vakhate ajJAnadazAnI saMjJA thayelI. TeparekarDa UtAratI vakhate A AtmadazA nahotI. te vakhate saMsAradazA hatI, ajJAnadazA hatI. TeparekarDa jyAre cArja thaI hatI tyAre ajJAnadazAmAM cArja thayelI. ane pachI A DIscArja thAya che. amane A jJAnadazA che, tethI DIscArja ekaluM ja hoya. amane cArja nA hoya. kAraNa ke AtmA jANyA pachI, AtmArUpa thayA pachI, AtmA jAgrata thayA pachI cArja nA thAya. DIscArja ekaluM thayA kare. eTale A DIscArja e TeparekarDa che, orijinala TeparekarDa che. phera tamArI - amArI vANImAM ! praznakartA: be divasa pahelAM ja Ape pharaka dekhADyo. ApanA TeparekarDamAM ne amArA TeparekarDamAM thoDo pharaka dekhADyo. dAdAzrI : zuM ? praznakartA H Ape kIdhuM ke mAre to mAlikI che ja nahIM ane tamane hajI thoDI ghaNI mAlikI che aMdara. dAdAzrI : e mAlikI nathI hotI, paNa eTalI hajI spaSTatA nathI thaI. e ya spaSTatA kALe karIne thAya. ghaNAM kALa pachI, AtmAnuM spaSTa vedana karyA pachI thAya. e vedana karyuM ja chUTako ne ? jema koI mANasa nathI kahetA, bhogAvalI karma che, te bhogavavA AvavuM paDyuM ? evuM A eka bhogAvalI karma kahevAya. kAraNa ke jANyA pachI rahyuM zuM ? bhogAvalI. ene cAritramoha kahevAmAM Ave che. e badhuM TeparekarDa ja ! praznakartA : Apa je bolo cho, ane tame TeparekarDa nIkaLI ema kaho cho. have e tamAruM sAMbhaLIne ame bIjAne satsaMganI vAta karIe, te vakhate ame je bolIe e ya TeparekarDa kahevAya ? ke zuM kahevAya ? dAdAzrI : jovA jAya to, bola mAtra TeparekarDa che. paNa have e to
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 78 vANIno siddhAMta mAlika upara AdhAra rAkhe che ne ! praznakartA : A tamAruM sAMbhaLeluM atyAre ame bolIe chIe, to A amArI TeparekarDa pahelAM AvI utarelI haze eTale nIkaLe che ? dAdAzrI : evuM hoya tyAre ja ne ! nahIM to bIjI bane nahIM ne ! navuM bane nahIM ne ! praznakartA : paNa ahIM sAMbhaLyA pachI ja ame bolI zakIe, e zuM kahevAya ? dAdAzrI : tyAM ya sAMbhaLyA pachI ja Tepa karavAnI hoya ne ? TeparekarDa tyAM thatI vakhate ! sAMbhaLyA pachI ja Tepa karavAnI hoya ne ! e kaMI navuM ochuM che badhuM ?! badhuM ja jUnuM che A. praznakartA : eTale tamAruM nimitta maLe to ja pachI pelI amArI Tepa khUle che, ema ? dhAro ke tame amane Akho satsaMga kahyo hoya ane have huM sAMje jaIne vAta karuM, te tamArI sAMbhaLelI ja vAta huM karato houM ne ? dAdAzrI : tamArI ya Tepa UtarI gayelI to che ja. A sAMbhaLavAnuM nimitta ja rahyuM bAkI. A nimittathI opana thAya che. praznakartA : have emAM je keTalIka karekTanesavALI vANI jenI nIkaLatI hoya, e paNa enuM pahelAMnuM che ? dAdAzrI : navuM nA thAya kazuM. kAraNa ke riharsala thayA pachInuM A jagata che. A rUpaka che ane riharsala yojanArUpe hatuM. basa ATalo ja phera. paNa che enI e ja vastu. phrema tenI te, DIjhAIna tenI te, phoTo teno te, paNa peluM riharsala yojanArUpe hatuM ne A rUpakamAM che. evuM bole che, e to Dabala ahaMkAra che. tuM je je vicArIza, te ahaMkAra che. tuM je je bolIza, te ahaMkAra che. tuM je je karIza, te ahaMkAra che. jagatanuM je je jANIza, te ahaMkAra che. jyAM sudhI draSTi nA badalAya tyAM sudhI zuM vaLe ? vANInuM mAlikIpaNuM e ja moTAmAM moTo ahaMkAra che. dehanuM mAlikIpaNuM to saheje ya sAdhAraNa rahe, paNa 'mULa AtmA" ja vANImAM varte ! je je bole che, jeTaluM jeTaluM bole che, e badho ja khullo ahaMkAra che. phakta syAdvAda je vakhate bole jJAnI puruSe ya, te vakhate emano ahaMkAra nahIM, paNa e jo kaMI bIjuM bole ne, to emano ahaMkAra ja nIkaLe che. e nIkaLato ahaMkAra, DiscArja ahaMkAra kahyo che. jeTaluM bole che, e badhuM ahaMkAra ja che. bolavAnI jarUra nA hoya to ya bolI uThe che, nahIM ? praznakartA : bIjAnuM kalyANa thAya emAM. dAdAzrI : e barAbara che. bIjAnuM kalyANa thAya eno vAMdho nahIM. paNa jyAM kalyANa nA thavAnuM hoya ne bIjI bAbata hoya ne tyAM ya bolI uThe, "nA Ama karavAnuM, tame nathI jANatAM'. jeTaluM bole che ne, e badho ahaMkAra che. mahAvIra bhagavAnanI syAdvAda vANI hatI ane jJAnI puruSanI syAdvAda vANI, cAdvAda eTale zuM ke badhA sAMbhaLe paNa koIne ema nA lAge, amArI viruddhanuM bolyAM. muslIma hoya, bIjA hoya, badhAne game. e syAdvAda kahevAya. nirAgrahIvALI ane sarva sApekSane lenArI. te bhagavAnanI vANI kevI sarasa ! vartanamAM khullo ahaMkAra bahu dekhAto nathI. vartanamAM to ko'ka phero ApaNe lagnamAM gayAM hoya ane "caMdubhAI, Avo padhAro.' te vakhate Ama thAya tyAre ApaNane dekhAya ke vartanamAM khullo ahaMkAra dekhAyo. Ama thaI jAya ne ? lagnamAM "Avo Avo' kahe ne chAtI phulAya, e khulluM vartana che, khullo ahaMkAra vartanarUpe. eTale A sAdhu-saMnyAsIo vANI nahIM bolatA hoya, nahIM ? ' zabda mAtra ahaM zabda mAtra IgoIjhama che. jeTalAM zabdo A duniyAmAM che e badhA igoIjhama che ane vANI e khullo ahaMkAra che. "meM karyuM ne huM karIza'
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 39 praznakartA : bole ne. dAdAzrI : te hau vANI bole ? have pAcho 'huM bolyo', kaheze. tame bolo che e juduM ane e bole che e juduM. A 'jJAna' maLyA pachI, tame bolo cho e nirbIja che, jemAMthI ahaMkAra pharI Ugato nathI, e AthamI jAya che ane e bole che, te emAM bIja paDe che. pAchuM 'huM boluM chuM' evuM bhAna che ne ! 'ame kevuM bolyA' e vANIno parigraha. ApaNe kahIe ke bhaI, ghaDIvAra eka aradho kalAka ema ne ema besI rahejo, kazuM bolazo - karazo nahIM. to ya bolyA vagara rahe nahIM ne ! kAraNa ke ahaMkAra che, eTale bolyA vagara rahe nahIM ! Tepa utArI koNe ? bole che ko'ka ane pote mAthe laI le che. A to ahaMkAra kare che, ke huM boluM chuM. e ahaMkArathI rekorDa thAya che. ahaMkArathI pharI pAcho TeparekarDa utare che. pharI pAchA ahaMkAra kare che. ahaMkAra nA hoya to TeparekarDa thAya nahIM. praznakartA : Apa bolo cho, e kaI rIte bolAya che ? dAdAzrI : A TeparekarDa utarelI che te. praznakartA : koNe utArI ? dAdAzrI : e gayA avatAranA ahaMkAre UtArI. have nA utare. A cArja thayelI che, te A DiscArja thaI rahI che. ekjhosTa thaI rahelI che. praznakartA : A kyAM sudhI cAlavAnuM ? dAdAzrI : A deha haze tyAM sudhI cAlyA karaze. agara pahelAM vANI khalAsa thaI jAya ane pachI mauna hoya, e TeparekarDa khalAsa thaI jAya, eTale mauna thaI jAya. paNa A DiscArja che. vANI ekjhosTa thaI rahelI che ane A bhavamAM jyAM sudhI 'huM boluM chuM' ema kaho cho, tyAM vANIno siddhAMta sudhI peluM DiscArja thAya che ane navuM cArja paNa thAya che. jUnI ne navI, be beTarIo cAlyA ja kare che. 80 praznakartA : eno artha evo ke ApaNe A je bolIe chIe, te aham ocho thaI jAya, dhIme dhIme 'huM boluM chuM' evuM ochuM thatuM jAya, to pachI e Tepa che to cArja nA thAya. dAdAzrI : A 'huM boluM chuM' ochuM thAya to ya cArja thAya. kAraNa ke ahaMkAra jIvato rahe ne ? praznakartA : ahaMkAra ocho thaI jAya to ? dAdAzrI : e to bolavAmAM ocho thaI jAya. bIjAmAM vadhI jAya. praznakartA : ocho thAya ja nahIM, ahaMkAra ? dAdAzrI : nA, ahaMkAra ocho nA thAya. ahaMkAra jJAnI ekalAM ja ocho karI Ape. UDADI mele hapUco. ocho karye nA pAlave. bilakula phrekacara karI nAkhe. vANI-ahaMkAra, kArya-kAraNa rUpe ! praznakartA : 'vANI e khullo ahaMkAra che' e jarA samajavuM che. dAdAzrI : vANI baMdha thaI jAya to khalAsa thaI gayuM, mokSe jAya. vANIthI ja badho ahaMkAra Ubho thayo che. praznakartA : pelu vAkya che ne 'sUkSma ahaMkArI, vANInuM hathiyAra.' eTale ahaMkAra ane vANIne saMbaMdha che. dAdAzrI : hA. praznakartA : ahaMkAranuM hathiyAra, ene vANI kIdhI. to ahaMkArI e vANIne hathiyAra rUpe vApare che. evuM thayuM ne ? dAdAzrI : e hathIyAra nahIM, ahaMkAra ja che. vANIthI ja badho
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta ahaMkAra Ubho thayo che. praznakartA : vANIthI ahaMkAra Ubho thayo che ke ahaMkArathI vANI nIkaLe che ? dAdAzrI : mULa zarUAta vANIthI ahaMkAra Ubho thayo che. pachI e ahaMkAra nIkaLyA kare che. eTale kArya-kAraNa hoya pAchuM mahIM. vANI baMdha thaI jAya to khabara paDI jAya. vANInI zarUAta pahelA, ahaMkArathI zarUAta thaI ane vANI baMdha thAya eTale ahaMkAra baMdha thaI jAya. e eno tALo. praznakartA : eTale vANI baMdha thAya eTale ahaMkAra baMdha thaI gayo. paNa ahaMkAra pahelAM khalAsa thayA pachI, enuM pariNAma vANI khalAsa thAya che ? dAdAzrI : pachI mauna ja hoya ene. bhagavAne ya kahe, AtmajJAna tyAM munipaNuM. eTale aMdarathI bolavAnuM baMdha thayuM ne bahArathI rahyuM. praznakartA : bahArathI bolavAnuM khabara paDe evuM che paNa aMdarathI bolavAnuM baMdha, e kevuM hoya ? dAdAzrI : ame kahyuM ne badhA ya jJAnIne hoya evuM. dezanA rUpe kahe, TeparekarDa. e aMdara baMdha thaI gayuM ne ! praznakartA ane peluM vacalo mAlikIbhAva UDI gayo. je aMdarathI bolavAna, te ahaMkAra bhAva UDI gayo. dAdAzrI : AtmasvarUpa ja thaI gayo. akriyatA AvI, rahyuM ja nahIM ne have kAMI. kAmamAM lAge evI vAta kara. AmAM zuM ? AtmaajJAna tyAM vANI. praznakartA : AtmajJAna tyAM munipaNuM. dAdAzrI : AtmaajJAna eTale ahaMkAra, tyAM vANI. vANIthI jagata UbhuM thayuM che ne vANIthI jagata baMdha thaI jAya che. e ja vANI jagatane baMdha kare che. vANIthI aham smRti, svarUpanI vismRti thaI, ne e ja vANIthI ahamnI vismRti ne svarUpanI smRti thAya che. A samajAya che ? tamane samaja paDI AmAM ? dAdAzrI : nA, vANI nIkaLavAthI ahaMkAra zarU thAya che ane vANI nIkaLavAnI baMdha thaI ke ahaMkAra baMdha thayo. praznakartA : eTale vANI nIkaLe che e badho ahaMkAra nIkaLe che, evuM kaho cho ? dAdAzrI : hA. eTale pachI jJAnIne ema kahevuM paDe ke A TeparekarDa che. have mArI IcchA nathI chatAM nIkaLe che. praznakartA: emAM ahaMkAra nA hoya ? vANI mAtra ahaMkAranuM svarUpa ja kIdhuM ne ! to tIrthaMkaronI vANI kevI kahevAya ? - dAdAzrI : paNa ene dezanA kahI, eTale Aje ahaMkAra nathI emAM. praznakartA : samaja paDI. praznakartA : Aje ahaMkAra nathI, mATe dezanA ? dAdAzrI : to A samajavA jevuM che. samaje to ukela Ave evo che. A badhI vAta vaijJAnika che. avasthA ahaMkAratI e ! praznakartA : vANI e ahaMkAranI avasthA kahevAya ? dAdAzrI : to bIjuM zuM ? eTale ahaMkAra hoya ke nA ya paNa hoya. dAdAzrI : Ajano ahaMkAra nathI, A pahelAMno karelo che. praznakartA : to ApaNA jJAnanuM pariNAma maunapaNuM Ave ?
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 84 vANIno siddhAMta dAdAzrI : hA. mArI pAse to badhuM ja che. kaMI eka ja baTaNa che mArI pAse ?! mArI pAse to IlekTrikanAM tamAma sAdhano che. je sAdhano haju pragaTa thayAM nathI, e ya sAdhano che. paNa mazInarI banAvelI nathI. eTale pachI sAdhano pragaTa karIne artha ja zuM che ? jeTalI jarUra che, eTalI vAta khullI karI che. praznakartA : mana, e paNa ahaMkAranI avasthA kahevAya ? dAdAzrI : hoya ne nA paNa hoya, e baMneva banI zake. ahaMkAranI hoya, ahaMkAranI nA ya paNa hoya. A jJAna lIdhA pachI tamAruM mana che, e ahaMkAra vagaranuM che. praznakartA : ahaMkAra che, te manamAM tanmayAkAra thAya to ahaMkAranI avasthA ? - dAdAzrI : mAlika thAya tyAre. eTale mana ahaMkAravALuM ya kahevAya ane ahaMkAra vagaranuM ya kahevAya. ajJAnIdazAe ahaMkAravALuM ane jJAnIdazAe ahaMkAra vagaranuM. aNadIThA vijJAna, khulyAM ahIM ! vAta game che mArI ? ke nA game ? praznakartA H amAre mATe to navI ja ne ! dAdAzrI : navI, A to badhuM vijJAna che. atyAra sudhI jagatamAM je sAMbhaLyuM che ne, e badhI laukika vAto sAMbhaLI che. eTale A vastu judI che. lokone bhAna nA hoya A vastu. eTale ame A vijJAna khulluM karIe chIe. AkhA jagatanuM je vijJAna che, e ame khulluM karIe chIe. te A vaijJAnika rItathI A badhuM jagata cAlI rahyuM che ! A badhuM sAyansa che. A vaijJAnika vAta che, zAstranI vAta nathI. A ekkekTa che. phorenanA sAyanTisTo Ane ekjhakTa kabUla kare evI vAto che. A badhI sAyanTiphika zodhakhoLa che ane vijJAna hoya to ja kAma thaI jAya ne ! ane bhagavAna paNa vijJAna svarUpe che. praznakartA : Ape A TeparekarDanI karAmata thoDI zIkhavADI che. paNa mahIM A mazInamAM mahIM pAchuM evuM baTaNa hoya che, te Ama dAbIe to rIvAInDa ke phoravarDa bahu jaldI thaI jAya che. to AmAM evuM ApanI pAse che kaMI ? maulika vAta, jJAtItI ! A bahAra je sAMbhaLyuM che ne, e dharma che ne jJAna che. jJAna konuM nAma kahevAya ke ApaNe karavuM paDe ane A vijJAna che. vijJAna konuM nAma kahevAya ke kazuM karavuM nA paDe, jANavuM paDe phakta. ane A duniyAmAM pahelI vakhata bahAra paDe che ke vANI e orijinala TeparekarDa che. sAMbhaLavA jevI vAta che ke nahIM ? ane tadana navI vAta ! apUrva !!. pUrve kyAre ya sAMbhaLyuM nA hoya, pUrve kyAre ya vAMceluM nA hoya, jANeluM nA hoya, evuM A apUrva !!! A maulika vAta che ane A "mAlikI vagaranI vANI', e vAte ya pahelAM sAMbhaLelI ja nahIM ne, tame ?" praznakartA : nA. dAdAzrI : Avo zabda ya jagate sAMbhaLelo ja nathI. jagata Aje pahelI vakhata sAMbhaLe che. have jene vicAravuM hoya e vicAre, kharuM che ke khoTuM, te tapAse ya kare. vicAra karaze to khabara paDaze ne ? ane A jo khulluM nA kare to lokone khabara ja nA paDe ne, ke vijJAna zuM che te ? have A vAta kaMI gamyuM to nahIM hoya ne ? bAkI daraasala vAta mUkI che. A jema 'vyavasthita' daraasala vAta mUkI che, evI A eka daraasala vAta mUkI che. A 'bhogave enI bhUla' e ya daraasala vAta che. badhI bahu vAto AvI che. A 'vANI e TeparekarDa che" enI jarUra che, tethI e vAta bahAra pADI che. tamane koI gALa bhAMDe to e TeparekarDa che" ema karIne tame phAyado uThAvo. A vANI e TeparekarDa che. evuM kahIe eTale tame phAyado uThAvo ke nA uThAvo ?
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 85 [2] vItarAga dazA, vANI vakhate.. praznakartA : phAyado uThAvIe. dAdAzrI : eTale A vANI e TeparekarDa che, e vAta bahAra pADavAmAM jagatane phAyado che. ane eka dahADo duniyA evuM ya samajatI thaze ke mANasa bolI zakto nathI, A to TeparekarDa bole che. jJAnIno eka ja zabda je sAMbhaLane, teno paNa mokSa thAya, evuM A jJAna che. zabda zabdato oNla pUpha Ape te jJAtI ! jo jJAnI puruSa bole che te TeparekarDa che, to bIjA zuM jAte bolyA ? enA parathI ApaNe nA samajI jaIe ?! eTale A badhI bahu jhINI vAto che. AvI vAto zAstramAM ya nA hoya, purANamAM nathI kahyuM, vedAMtamAM nathI kahyuM. A badhA phoDa jJAnI jANe. keTalAMka mane kahe che ke, 'tame A vANIne TeparekarDa kaho cho, te moTI jokhamadArI lo cho.' meM kahyuM, 'jokhamadArI nahIM, paNa ekkekTa bolI rahyo chuM.' jokhamadArI to koI mANasa le ja zI rIte ? mane kahe che ke, "A TeparekarDa che evuM nA kaho ne ! e vAta kahevAnI baMdha rAkho ne ! nA bolo to sAruM." kahyuM, 'atyAra sudhI hakIkata vAta ja bahAra nathI paDI, ne nathI paDI tyAre to A kahuM chuM ane te rophabhera kahuM chuM. Avo mArI joDe rahIne puravAra karI ApuM, cha mahinAmAM.' puravAra to karavuM ja paDe ne, je bolyA e to ?! ane huM to kahuM chuM ke "A je badhuM bolAyuM che atyAra sudhI, aThThAvIsa varSathI, tenA ekeeka zabdanuM prUpha ApavA huM taiyAra chuM, eTa enI TAIma.... kAraNa ke A voTaraprUpha ke phAyaraprUpha na hoya A ! ola pUpha che A !! A 'vANI e TeparekarDa che" e khUpha thaze ne, tyAre badho ukela AvI gayo. paNa A vAta saMsAra AkhAne mATe kAmanI nathI, mokSamArgIne mATe kAmanI che. ane mokSamArgI gUMcAyA che Ane laIne, sAcI hakIkata nahIM jANavAne laIne !! mULa padArtha, paNa tavI phormyulAmAM ! praznakartA : Ape je akrama vijJAna batAvyuM che, e koI vedAMta ke jainonA zAstromAM koI ThekANe jovAmAM AvyuM nathI. dAdAzrI : e hoya nahIM. A navI phormyulA che. AjanA A kaLiyugamAM jo navI phormyulA nA hoya to koI mANasa Ane pahoMcI ja nA zake. phormyulA navI che, paNa AtmajJAnano prakAza teno te ja che. ane AvuM nA hoya to pahoMcI vaLe nahIM ne ! pAchuM manane samAdhAna rahe. buddhi cUpa thaI jAya. buddhi bolatI baMdha thAya, vikalpa karatI baMdha thaI jAya. akrama vijJAna buddhine gAMThatuM nathI. A moTI ajAyabI kahevAya ne ! badhA jJAna buddhine gAMThe. buddhi ane toDI nAkhe, haMke ! darekanA jJAnane buddhi toDI nAkhe. paNa akrama vijJAna buddhine gAMThatuM ja nathI. e bahu ajAyabI che A ! ane siddhAMtarUpe che Ama. jarA ya koI jagyAe virodhAbhAsa nA hoya. aThThAvIsa-aThThAvIsa varSathI virodhAbhAsa joyo nathI. eka zabda ke amAro virodhAbhAsa nIkaLyo nathI.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta evuM che, ApaNane pAMca javAba jo sAcA paDyA to chaThTho javAba sAco haze evuM mAnIne javA devuM. emAM potAnI buddhi vAparavI nahIM, kAraNa ke A huM bolato nathI. A orijinala TeparekarDa bole che. sahaja javAbe ja samAdhAta ! 83 praznakartA : ApanA sahaja javAba meLavIne samAdhAna thaI jAya che. dAdAzrI : sahaja javAba hoya to samAdhAna thaI jAya. A sahaja javAba che. eTale sthira thaI jAya. lokonA moTA moTA prazno solva thaI gayelA. game tevA mUMjhAyelA hoya, paNa solva thaI jAya. kAraNa ke sahaja javAba che. praznakartA : Apane prazna pUchAya to tarata ekadama ekjhekTa javAba kevI rIte AvI jAya che ? dAdAzrI : enuM nAma ja jJAna kahevAya. e jJAnanI bhUmikA che. pelo prazna pUche ne ahIM kevaLajJAnamAMthI eno javAba maLI jAya. praznakartA : eTale evuM zuM thAya che ? aMdara zuM thatuM haze ke e ekjhekTa javAba nIkaLe ? dAdAzrI : kazuM thAya nahIM. e sahaja prakriyA che. mAre kazuM karavAnuM nA hoya, vicAravAnuM nA hoya. sahajavANI ema ne ema ja nIkaLe. ane te ya zAstramAM lakhavA jevI hoya. ane e zAstra pAchuM ceko nA marAya evuM hoya. eTale A mArA vicArelA javAba nathI. e to TeparekarDamAMthI nIkaLelA javAba che. ane mArI pAse nIkaLyuM, te to TeparekarDanI mAraphata ja nIkaLe ne ! huM kyAM boluM chuM ? A mananI vicArelI vAta nathI. A sahaja vANI che. praznakartA : mana jo vicAra nA kare, to Apa amane javAba kevI rIte ApI zako ? vANIno siddhAMta dAdAzrI : huM vicArIne javAbo ApuM to koI sAMbhaLe ya nahIM. emAM kazI barakate ya nA Ave. A javAba ApuM chuM, e jJAnathI ApuM chuM. vicArathI javAba, e to eMThavADo kahevAya. A to nirmaLa javAba ApuM chuM. jJAnathI javAba ApuM chuM. vicAravAnuM jarA ya nA hoya. vicAra e to pudgala kahevAya. amArAmAM evuM nA hoya. koI prazna pUche to ame kevaLajJAnamAM joIne javAba ApIe. e javAba zAstramAM hoya nahIM. have A badhuM gupta vijJAna kyAMthI bahAra paDe ? AmAMno eka akSare ya zAstramAM nA maLe. 88 ame manamAM khovAI jaIe ke amAruM mana sheja aTake, to ame praznano javAba ja nA ApI zakIe. praznano javAba Apavo, e to bahu moTI vAta che. praznano javAba ApI zake ja nahIM koI. amAruM mana niraMtara kSaNavartI, buddhi amArI khalAsa thayelI, citta zuddha thaI gayeluM. ahaMkAra A DIscArja pUrato ja rahelo. to pachI tame je pUchone, eTale TeparekarDa pharsTa kalAsa nIkaLe. te ya pAchA mAlika nahIM ame. jarUra tahIM maryAdAtI, pUchavAmAM ! tamAre vadhAre samajavuM hoya to mArI vAtane uthalAvavI ane pUchavuM. mArI bahu maryAdA rAkhavAnI jarUra nathI. kAraNa ke A mArI vAta nathI. TeparekarDanI vAta che. te tamArAthI pUchAya ke dAdA, A TeparekarDa Ama kema bolI ? TeparekarDa barAbara vAge che ne ? jo barAbara nA vAgatI hoya to tamAre kahevuM. to pachI huM pina badalI nAkhuM, pheravI nAkhuM. huM kyAM boluM chuM, A badhuM ! A amArI TeparekarDa barAbara lAge che ke ? banatAM sudhI emAM bhUla nA thAya, evI khAtarI che. paNa bhUla thAya to kaMI kahevAmAM harakata nahIM. koIne ema lAge ke dAdAjIne kema kahevAya ? paNa AmAM mArI bhUla hoya to nA kahevAya. mArI bhUla nathI, A to TeparekarDanI bhUla che. eTale kahevAya badhuM. praznakartA : amAruM rIsIvara bagaDayuM hoya to ja bhUla che evuM lAge.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta bAkI tamArI bhUla nA hoya. dAdAzrI : te ya pAchuM huM kahI ApuM ke A TeparekarDamAM bhUla nathI ne e rIsIvaramAM bhUla che. sIMcyAM sarakhAM, to ya bhinna phaLa ! praznakartA : Apa je vAta karo cho, e vAta badhAne sarakhI pahoMce che ghaNI vakhata. dAdAzrI : badhAne sarakhI vAta nA pahoMce, koI dahADo ya nA pahoMce. sarakhI saMbhaLAya kharI, paNa sarakhI pahoMce nahIM. praznakartA: Ape kahyuM ke spesa badhAne alaga alaga che ane chatAM koI vakhata koI vAta badhAne eka sAthe sarakhI samajAya che, to e kema bane ! dAdAzrI : sarakhI to koI dahADo samajAya ja nahIM. thoDo thoDo DIpharansa hoya ja. vAta eka ja prakAranI hoya, jema pANI mIThuM hoya che. paNa lImaDo hoya, tene e ja pANI Ape to ya lImaDo kaDavo thaI jAya. AMbo mITho thAya che. paNa pANI eka ja prakAranuM. sIMcyuM, uparathI UtarI nIce ! praznakartA: dAdAne je jJAna thayuM che, e AkhI vastu Ama jhINAmAM jhINI rIte vicAra karIe to paNa ekkekTa pakaDAtI nathI. dAdAzrI : pakaDAya nahIM. A eTalI badhI Topa uparanI vAta che ke mAre nIce utarIne vAta karavI paDe che. eTaluM badhuM Topa upara A jJAna che. A nIce utarIne vAta karIe tyAre ATaluM samajaNa paDe che, A lokone. to ya haju pUrepUrI samajaNa paDatI nathI. Topa uparanI vAta kahuM to to akSare ya nA samajaNa paDe. to A bahAra badhe ane ApanI pAse, A dAdA to je mANasa je levala para hoya, te levala para AvIne vAtanI samajaNa pADe che. dAdAzrI : hA, te levala para AvIe, nahIM to mANasa phrekacara thaI jAya ne ! amArI vANI samajI nA zake ne, koI ! amArI sIdhI vANI ja samajI zake nahIM ne ! A to ame kAunTara pulIo rAkhIne pachI nIce utarIe. A AcAryo-saMto bole e zuM ? nIce taLeTImAM rahIne UMce zuM che, te ahIM nIce rahIne AMkho phADI phADIne TocanuM bolavuM. ane ame AMkho mIMcIne upara besIne bolIe chIe. e to huM A je vANI boluM ne, te huM Topa uparanuM boluM chuM. A hakIkata kyAMnI ? Topa uparanI che A. mAre nIce khabara ApavI hoya, nIcevALA pUche ke zuM che upara ? eTale huM upara rahIne boluM, to samajAya nahIM. mAre nIce AvIne bolavuM paDe. eTale emanI bhASAmAM bolavuM paDe, vAta karavI paDe. have emanI bhASA eTale zuM ? paMdaraso rIvolyuzananuM Injana hoya, have tene hajAra rIvolyuzanano paMpa joInTa karavo hoya, to zuM karavuM paDe ? praznakartA : pulI mUkavI paDe. dAdAzrI : eTale Ama sIdhuM ja joInTa karIe to pelo paMpa tUTI jAya. eTale vacce "kAunTara pulI' goThavavI paDe ! eTale evI rIte mAre vANImAM evuM karavuM paDe che. vANI mATe nIcalI bhASAmAM bolavI paDe. praznakartA : tamArI A vAto che, e Ama bahu jhaDapathI samajI zakAya evI nathI. eTale badhA loko samajI zake to nahIM. e jhIlavA mATe mAnasika orIenTezana joIe. dAdAzrI : hA, barAbara che, joIe. praznakartA : chatAM ApanA phoDa eTalAM spaSTa hoya che ane sacoTa hoya che ke koIne gUMca nA paDe. praznakartA : e to ApanI pAse Avyo tyArathI ja khabara paDI ke bIjA badhAne to jJAnInA levala sudhI javuM paDe. jo vAta samajavI hoya
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : chatAM lokone gUMca paDI jAya. A loko to bicArAM dALabhAta khAIne roja nIkaLe che. A to Ama karatAM karatAM be-cAra avatAre mokSe jaze, to bahu thaI gayuM ! vaktA-zrotAto saMbaMdha, abhedatAto ! praznakartA : vyavahAramAM vaktA tame cho ke je jagatanuM kalyANa kare evA hoya ane ame zrotA, e be vacce kevo saMbaMdha thAya che ? 91 dAdAzrI : abhedatAno saMbaMdha hoya. A vyakti ja pote abheda hoya, eTale abhedatAno ja saMbaMdha hoya. praznakartA : jyAre e abhedatAno saMbaMdha jaLavAya, tyAre vaktA ane zrotA e hoya che kharA ? dAdAzrI : DIjhAInamAM juduM dekhAya. phoTAmAM dekhAya evuM juduM. praznakartA : ApaNe phoTA sAthe saMbaMdha keTalo ? dAdAzrI : phoTo ja che badhuM. eka ja che badhuM. paNa A phoTAne lIdhe badhuM juduM dekhAya che. spesa judI hovAthI juduM juduM dekhAya che. praznakartA : paNa e phoTAmAM ApaNe kyAM sudhI rAcavuM ? dAdAzrI : jyAM sudhI vikalpo che tyAM sudhI phoTA che. nirvikalpI thayA eTale nirvikalpIne phoTo to hoya paNa e phoTo jato hoya. jato eTale pariNAmarUpe hoya. te ghaDIe kaoNjharUpe nA hoya. navo phoTo nA chapAyelo hoya. praznakartA : je vyakti nirvikalpa vaktA che, temanI ane zrotA vacce abhedatA hoya che. paNa zrotA enA rojabarojanAM jIvanamAM aTavAtAM, tenI asara vadhAre kema rahetI nathI ? dAdAzrI : niraMtara asara rahe, eka kSaNa vAra bAda nahIM tevI. praznakartA : Apano evo sAmAnya anubhava che kharo ? 92 dAdAzrI : sAmAnya anubhavathI ja boluM chuM A. praznakartA : Apane mATe nahIM, zrotAone mATe. vANIno siddhAMta dAdAzrI : hA, zrotAone mATe ja kahuM chuM. mArI pAse zrotAone to niraMtara abhedatA rahe. zrotA niraMtara eka bhAva'ne pAmelA che. A to vAstavikatA che, hakIkata che. A kaMI polaMpola nathI. jJAtIe dohyAM, anerAM tavatIta ! praznakartA : ApanI eka sAmAnya vAta paNa navo ja draSTikoNa ApatI hoya che. dAdAzrI : navo ja draSTikoNa Ape che, nahIM ? praznakartA : navI ja, enI kalpanAmAM paNa nA Ave, ke AvuM ? A sAmAnya vAtanuM pRthakkaraNa jJAnInI vANImAM kaMIka juduM ja hoya che. dAdAzrI : hA. praznakartA : ApanuM kevuM che ? ke pUchanArano prazna nIkaLyo ne, to ApanuM AkhuM e bAjunuM vijhana UbhuM thaI jAya che. dAdAzrI : hA, e bAjunuM vijhana UbhuM thaI jAya. praznakartA : Apane lAkho prazno pUchAyA haze, ADA-avaLA, gAMDAghelA, paNa ApanI mahIMthI vijJAna ja nIkaLe che. dAdAzrI : hA. eTale mAruM kahevAnuM ke A game tevuM pUche, ApaNane lAbha che ne ! e khoTuM zuM che ?! eTale ApaNe e jovAnuM che ke vijJAna zuM nIkaLe che ! e juone ApaNe ! ane A jovAnuM cUke, to e 'cUkanArane ya' 'ApaNe' jovAno. basa, bIjuM kazuM nathI, ApaNe tyAM bIjI bhAMjagaDa ja nathI ne ! keTalAMka to prazno pUchavAmAM ya eTeka kare ke 'tame A zabdanuM AvuM kema kaho cho ?" te ame enuM samAdhAna karAvIe. samAdhAna thaI ja javuM
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta joIe. bhale UMdhuM-cattuM pUche, paNa TAIma to AmAM-satsaMgamAM ja javAno che ne badho ? ane mAre moDhethI nIkaLyuM haze te kaMI khoTuM-avaLuM ochuM nIkaLavAnuM che, kazuM ? e to phAyado thaze. vAta kaDhAvanArane saMtoSa thAya che ne ! A to ko'kane evI vAta nA game, eTale 'A Dakho kare che' evuM lAge. 93 pUchI pUchIte caNI lo mahela, mokSatA ! praznakartA : ghaNI vakhata evo prazna thAya ke ApanA paricayamAM AvIne, ahIMyA have bIjuM amAre zuM karavAnuM ? dAdAzrI : evuM che ne, tamAre jyAM aTakayuM hoya, te jJAna ahIM jANI levAnuM. paNa e saMjoga roja nA nIkaLe. e jJAna, e vANI evI vastu nathI ke tame hamaNe kADhavA jAva to nIkaLe. kAraNa ke A vANI e rekarDa che. jeTalI rekarDa nIkaLatI hoya eTalI nIkaLe. eTale pachI jeTalo vadhu tame TAIma ahIM Avo, to tyAre e vAta nIkaLe. te jJAna tamane maLe te dahADe. potAnI sephasAIDa mATe samajI levAnuM che ahIM AgaLa. ame je kahIe ne, te ya pUrepUruM nA samajAya, baLyuM. potAnI garaNI hoya e pramANe gALe. praznakartA : ApaNe jeTaluM samajatA hoIe, ene sAcuM mAnI laIe to pachI UlaTuM nA thAya ? dAdAzrI : sAcuM mAnI nA levAya. potAnA manamAM je lAbha thAya e sAco. ane ko'kane to A javAba nA apAya. praznakartA : ko'kane mATe nahIM. potAne mATe pUchAya ne ? dAdAzrI : ahIM badhuM potAne mATe samajavAnuM. paNa te jeTalI samajaNa paDe teTalI sAcI. garaNI jevI hoya te pramANe samajaNa paDe. eTale potAnA mATe pUchaparacha karIne samajI levAnuM. 'A zuM che ? mAre samajavuM che. mane A harakata AvI.' te badhuM samajI levAnuM. vANIno siddhAMta A jJAna jhINavaTathI samajI levuM paDe. kAraNa ke A jJAna kalAkamAM ApeluM che. kevaDuM moTuM jJAna, te eka karoDa varSe je jJAna nA thAya e eka kalAkamAM jJAna thAya che. paNa bejhika thAya che. pachI vigatavAra samajI levuM paDe ne ? e vigatavArathI samajavA mATe to tame mArI pAse beso ne pUchaparacha karo, tyAre huM tamane samajAvuM. eTale ame kahIe chIene ke satsaMganI bahu ja jarUra che. tame jema jema ahIM AgaLa AMkaDA pUchatA jAvane, te AMkaDA mahIM khUlatA jAya. 94 praznakartA : amuka vANI je nIkaLe che ne, te pharI samajavA mATe pUchI levI joIe. dAdAzrI : e to jene kheMce, teNe pUchI levI. mAre nIce kAMkaro kyAMthI Ave che ? bAkI badhAne raste caDhAvavAnAM che ne. pAchaLa paDI gayo hoya tene ya. sAmAtAM spaMdato, sparze jJAtIne ! praznakartA : keTalIka vakhata evuM thAya ke ame bahAra vAta karIne ahIM AvIne, besIe, te ja vAta tame karatA hova. dAdAzrI : e tamArA mananI asaro mArI para paDe. tamArA manamAM zuM caMcaLatA utpanna thaI che, enA phoTA mahIM paDe keTalAMkanA. eTale A vAta nIkaLe. ko'kanAmAM kaMI caMcaLatA UbhI thaI ke vAta nIkaLe ahIM AgaLa. amAre e vAta kADhavI nathI. e to rekarDa nIkaLyA ja kare. nhoya A mArI vANI ! praznakartA : Apa je vANI bolo cho, e bahu gajabanI nIkaLe che. dAdAzrI : A to TeparekarDa che ne ! huM to jJAtA-draSTA chuM ne ! gajabanI vANI nIkaLe, te tamAre jANavAnI ! mAre gajabanI che ke nahIM evuM jANavAnuM hoya ja nahIM ne ! A TeparekarDa, temAM mAre zuM levAdevA ? meM zuM karyuM AmAM ? ame to vItarAga chIe emAM ! mAruM jo kartavyapaNuM hoya to mane mIThAza Ave. huM bolyo houM to mane mIThAza Ave ke hA,
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta kevuM sarasa bolyo ! tamane gamyuM ke nA gamyuM ? evuM pUcha-pUcha karuM. paNa juo A vANI, mAlikI vagaranI vANI to juo ! eka kalAka sAMbhaLene, to enI mukti thaI jAya, jo sAcA dilathI sAMbhaLe to ! amAre mAlikIbhAva na rahyo, ahaMkArabhAva nA rahyo eTale "huM boluM chuM.' e nA rahyuM ane "mAro bola' e ya nA rahyuM, beu zabda nA rahyA. nahIM to jo amAro bola hotane, to huM tamane pUchapUcha karuM ke amArA bolathI tamane keTalo badho lAbha thaI gayo. ame bolyAne, to keTalo lAbha thaI gayo. paNa atyAre to mArAthI evuM bolAya ja nahIM ne ! evuM bole to tame ja kaho ke TeparekarDa bolatI hatI ne, dAdA. tame AvuM kema bolyA ? jaza - apajazatA dhaNI pote nahIM ! A rekarDa che. kAraNa ke huM nathI bolato A. rekarDa konuM nAma kahevAya ke jene sAruM bole teno jaza joIto nathI ke khoTuM bole teno apajaza joIto nathI. vItarAga che e. vakhate TeparekarDa kaMI avaLuM bole, to eno apajaza ame levA taiyAra nathI ane savaLuM bole teno jaza levA taiyAra nathI. enA, TeparakaDanA jaza-apajazanA ame mAlika nathI. chatAM ya ene apajaza Apavo hoya to vAMdho nathI ane jaza Apavo hoya to ya kahIe ke TeparekarDa che, zuM karavA jaza Ape che ? koI kaheze, 'bahu sarasa bolyA." to e TeparekarDanuM ane koI kaheze, kharAba bolyA.' to ya e TeparekarDanuM. mAruM kazuM nahIM emAM. tama sama mane ya majhA ! chatAM ya A TeparekarDanI vAto ! 'zI nIkaLaze' e kahevAya nahIM. tamane to majhA Ave. paNa mane hau majhA Ave. praznakartA : amane majhA Ave che, te to dehadhArI paramAtmA che, temane sAMbhaLavAnuM maLe che, tenI amane majhA Ave che. Apane zenI majhA Ave che ? dAdAzrI : mane ya majhA Ave che. lo, kevI vAta A ! tenI mane hau majhA Ave che ! kAraNa ke TeparekarDanI vAta ! mArI potAnI vAta hoya to mane majhA nA Ave. A TeparekarDanI vAto che, eTale jeTalI tamane majhA Ave, eTalI mane majhA Ave. huM judo, A vAta judI, ahIM reDiyo bolato hoya, tamane majhA Ave, eTalI mane majhA Ave. evuM A reDiyAnI peTha bole che ane ekjhakTa ema ja che. e to TepatI bhUla ! dAdAzrI : tamane vAta samajAya che ne ? praznakartA : Apa kaho cho, te sAMbhaLyA karuM chuM. dAdAzrI : huM zuM kahuM chuM ke mAruM evuM sAMbhaLazo ja nahIM. khoTuM hoya to tarata javAba Apo. huM khoTAne sAMbhaLavA taiyAra chuM. mAruM sAcuM karAvavA beTho nathI. kAraNa ke A TeparekarDa che. tame jUThuM kahI zako, 'kharAba che' evuM paNa kahI zako. kAraNa ke Ano huM jJAtA-draSTA chuM. enI 'kaI bhUla che' e huM tapAsa karuM chuM. eTale mArI vANI jANIne bhaDakazo nahIM. A vANI mArI nathI, A TeparekarDa che. sahune samajAvatArI, A vANI ja ! praznakartA: "A mArI vANI nathI" evuM paNa vANI dvArA ja kaho cho ne ? e zuM che ? dAdAzrI : e tamane samajAvavA mATe, tamArI aNasamajaNa nIkaLI jAya eTalAM mATe. "A mArI vANI che" evuM tame mAno cho e nIkaLI jAya. kAraNa ke huM A vANIthI judo chuM. praznakartA : paNa Apa je kahevA mAgo cho, e vANI dvArA ja nIkaLI rahyuM che evuM kahI zakAya ? je sAmAne samajAvavA mAgo cho, e vANI dvArA ja kahI zako cho ne ?
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 98 vANIno siddhAMta dAdAzrI : huM samajAvavA mAgato ja nathI. A vANI ja samajAve che. huM to A vANI zuM samajAve che, teno jJAtA-draSTA chuM. huM samajAvavA mAMgato nathI. nahIM to to e mAro dhaMdho thaI paDe. huM to Ano jJAtAdraSTA chuM ke A zuM samajAve che. huM kahuM chuM ne ke bhAI, A vANI e vaktA che, tame zrotA cho ne huM jJAtA-draSTA chuM. AmAM jANatAra koNa ? praznakartA : ATalI badhI jJAnacarcA bolo cho, e jANakArI konI ? dAdAzrI : A badhI TeparekarDa bole che, huM kahuM chuM ne ! huM kyAM mAlika thAuM, AnI jANakArIno ? praznakartA : bolanAranI vAta nathI. paNa A je ATaluM badhuM jJAna jANe che, tenI vAta che. dAdAzrI : e ja A TeparekarDa jANe che. e tamane vAta kare che. ane saMpUrNa jANe, te jJAtA-draSTA padamAM huM rahuM chuM. "" : "bolatAra' : "aMbAlAla' praznakartA : A TeparekarDa "aMbAlAla'mAM samAyeluM che ne ? dAdAzrI : A bole che koNa ? aMbAlAla nathI bolatA. praznakartA : aMbAlAla eTale naimittika deha eTaluM ja ? dAdAzrI : nA. e badhuM bheguM thAyane, badhAnI mAlikImAM nAma praznakartA : hA. dAdAzrI : have pote bolanAra che nahIM. TeparekarDa bole che A. ane TeparekarDa aMbAlAla bole to e kaoNjha kahevAya. ane A TeparekarDa bole to e pariNAma che. eTale A badhA pariNAma che. aMbAlAlathI ema nA kahevAya ke 'huM bolyo'. A jagatanA loko badhA ya kahe ke 'huM bolyo'. praznakartA : to pachI A zuddhAtmA, aMbAlAla, TeparekarDa badhA judA thaI gayA ? dAdAzrI : badhuM ya juduM. aMbAlAlabhAI judA, A dehe ya judo. TeparekarDa judI, mana juduM, buddhi judI, citta juduM, ahaMkAra judo ! praznakartA : e barobara samajAvone, kevI rIte che A ? dAdAzrI : kema ? tamane bheguM lAge che badhuM ? hamaNAM ApaNe vANIno phoDa pADyone, ke A vANI che te pariNAma che. ene 'huM boluM chuM' ema kahuM to kaoNjha thayuM kahevAya. praznakartA : to 'huM aMbAlAla chuM" ema kahevuM, e aMhakAra thayo ne ? dAdAzrI : hAstone ! je nathI tevuM 'huM chuM', e bole, to ahaMkAra kahevAya. mAre have zuM kahevuM paDe ? 'huM deha chuM' ke 'aMbAlAla deha che" ema ? deha koNa che ? aMbAlAla deha che ke deha aMbAlAla che ? praznakartA dehanuM nAma aMbAlAla che. dAdAzrI : eTale enI meLe ITaselpha juduM ja che. dareka vastu judI ja che. AmAM kazuM bheguM ja nathI. AtmA ya judo che, mana juduM, ahaMkAra judo, nAma juduM, aTaka judI, deha judo ! Amane koI pUche ke 'tame koNa cho ?" tyAre e kahe, 'huM caMdulAla chuM." ane korTamAM emane koI pUche, tyAre e kahe, 'huM vakIla chuM." to emanuM. praznakartA : to A TeparekarDamAM aMbAlAlabhAIno bhAga nahIM ? dAdAzrI : nA. A badhAnA mAlika e pote. eTale 'huM boluM chuM ema bolene to to mAlikIpaNuM thAya ane pote mAlika che nahIM. mAlika hoya to, evuM nA bole ke mAre nahotuM bolavuM to ya bolAI javAyuM. loko to evuM bole ane bolyA pachI pastAya ke ?
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 10 vANIno siddhAMta evuM che ne, A to potAne bolavuM hoya to ya bolAya nahIM. evuM nathI baneluM ? praznakartA: hA, kesa taiyAra karIne jAya chatAM ya tyAM nA bolAya. ane koI vakhata vagara taiyArIe sAruM ja bolAI jAya. dAdAzrI : mATe A TeparekarDa bole che. A to phakta ahaMkAra kare che ke huM bolyo !" A ame ekalAM ja bolyA chIe ke 'A TeparekarDa bole che.' kyuM sAcuM ? praznakartA H eke ya nahIM. dAdAzrI : eke ya sAcuM nahIM ? evuM kema kahevAya ? huM caMdulAla chuM ne huM vakIla chuM, banne kharuM ja che ne ! have deha caMdulAla hoya to nAma pADavAnI zI jarUra ja hatI ? praznakartA : vyavahAra samajavA mATe nAmanI jarUra ne ? dAdAzrI : hA. paNa A 'caMdulAla chuM' evuM jo e kahe, to pachI nAmanI jarUra nathI. nAma kahe to caMdulAlanI jarUra nathI. eTale A to vakIla judA che, caMdulAla judA che, sahu sahunA sthAna upara juduM juduM dekhAya. sAsarImAM jAya tyAre 'phuvA AvyA' kahevAze. mosALamAM jAya tyAre kaheze, "bhANA AvyA. sAsarImAM jAya to "jamAI chuM kaheje ! ane bena paiNAvI hoyane tyAM jAya, ne tyAM kahe ke 'huM jamAI chuM', to ? nA cAle. tyAM to koNa AvyA ? "mere sAle Aye" kaheze. tyAM tame evuM kaho ke, "A nA cAle(?) mane sAle, sAle nahIM kahevAnuM." to cAle ? nA. sAlA cho emAM vAMdho kyAM Ave che ?" kaheze. mATe A badhuM sApekSa jagata che. mATe aMbAlAle ya bhegA nathI ne A vANI ya bhegI nathI, A mana bheguM nathI ne buddhi bhegI nathI. badhuM sahu sahunI apekSAe, badhA potapotAnA rileTivanA AdhAre che. basa, thIyarI opha rIleTiviTI ene' eDajasTa thAya che ! koI kaheze, "A lAIna moTI che ne ?" tyAre badhA zuM kahe ? moTI paNa zenA AdhAre moTI ? bIjI nAnI lAIna cItaro to moTI kahevAya. ane mATe A thIyarI opha rileTiviTInA AdhAre che. praznakartA : aMbAlAla paTelane ke jJAnIne A TeparekarDa bolavAmAM sahAro levo paDe che ? dAdAzrI : sahAro levo nA paDe. A TeparekarDa to enI meLe ja bolyA kare. niraMtara A vANI, eka ja prakAranI ! praznakartA : covIsa kalAkamAM 'dAdA bhagavAna'nI vANI bolAya che ne vacce koI vakhata vyavahArika carcA thAya che, to te aMbAlAla mULajIbhAInI vANI bolAya che ? kayA samaye dAdA bhagavAnanI vANI hoya che ? ne kayA samaye ApanI vANI bolAya che ?" dAdAzrI : vANI eka ja prakAranI. e to tamane ema lAge ke A AnA aMge che ane A AnA aMge che. vANI badhI orijinala TeparekarDa che. mAlikI vagaranI vANI che. eTale vANIno mAlika ja nA rahyo ne ! A badhA bole che, A AcArya mahArAja bole che, e ya TeparekarDa ja che. paNa emane khabara nathI. emane ahaMkAra che. ahaMkAravALo zuM kahe ? "mI bolalA, mI cAlalo, mI bolalo.' A to amArI zodhakhoLa che, bilakula navI zodhakhoLa che ke vANI e orijinala TeparekarDa che. A aMbAlAla mULajIbhAInI judI vANI ane 'dAdA bhagavAnanI judI vANI evuM kazuM ja nahIM. A tame bolo cho te ya TeparekarDa che. eTale mane pUchavAnI jarUra nathI ke A aMbAlAla mULajIbhAI bole che ke nahIM, te ? mArA jJAnamAM ja AvI gayeluM ke A bolavuM e badhI TeparekarDa ja che ane A ahaMkAra UDI gayo, bolanAro UDI gayo. amane e bhUmikA yAda ja nA hoya. 'ame' amArA svarUpamAM ja rahIe. A tamArI joDe vAta karIe eTalo vakhata ahIM AvavAnuM, te
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta ya jJAtA-draSTA svarUpe. bAkI ame niraMtara covIse ya kalAka, niraMtara svarUpamAM ja rahevAnA. sva sAthe jJAtI, bheda-abhedabhAve ! ame vAta karIe tyAre vAtamAM nA hoIe. vAtathI para hoIe. vAtamAM hoIe to bIjI ja miniTe ame badalAI jaIe. paNa ame badalAIe nahIM. 101 'ame' eTale A bAhya dekhAya che, te 'ame' nathI. A dekhAya che, tenA 'ame' mAlika nathI. TAITale ya amArI pAse nathI. mananAvANInA-dehanA mAlika, 'ame' nathI. 'ame' kahIe chIe, tyAre 'dAdA bhagavAna'nI vAta karIe chIe. ame amuka sTejamAM hoIe, tyAre 'dAdA bhagavAna' ane amuka sTejamAM 'jJAnI' hoIe. praznonA khulAsA Ape te 'jJAnI'. eTale jyAre A satsaMganI vAto cAle che. tyAre mAre jJAnI tarIke rahevuM paDe che. ane nahIM to abhedabhAve rahI zakuM chuM. eTale huM bhedabhAve ane abhedabhAve baMne rIte rahI zakuM chuM. jyAre saMpUrNa vItarAga to abhinnabhAve ja rahetA hatA. amAre eTalI kacAza che ke ATalo bhedabhAva jarA rahe che. praznakartA : e alaukika darzana badhA mANaso hoya tyAM sudhI rahe ke pachI pheraphAra thaI jAya ? dAdAzrI : vyaktigata vANI kahIe tyAre e tUTI jAya ane satsaMga karIe to ya tUTI jAya. kAraNa ke te ghaDIe AmAM dhyAna devuM paDe. A rekarDa cAlatI hoya tene jovuM paDe badhuM ya, ke rekarDamAM zuM cAle che ne zuM nahIM ! koI vakhata bhUla hoya to tenuM pratikramaNa karavuM paDe. vANI vakhate judApaNuM (?) praznakartA : Apa kaho cho ke amAre bahAra juduM ane aMdara juduM evA be kAma eTa e TAIma cAlyA karatAM hoya. to A badhI vAtocIto ne A badhA vyavahAramAM aMdara juduM kevI rIte rAkhI zakAya ? vANIno siddhAMta dAdAzrI : vAta thatI vakhate nahIM. vAta thatI vakhate nA thAya. kArya karatI vakhate thAya. vANImAM nA rahI zake. Ama sAdhAraNa khyAla rahe. paNa e rahI nA zake. 102 praznakartA : to phakta dehanI kriyAmAM ja be juduM rahI zake ? dAdAzrI : hA. dehanI kriyAe to badhA ajJAnIne ya be kAma thAya. ahIM khAto hoya ne tyAM ophisanA vicAra karato hoya. saMDAsa jato hoya ne bIjA vicA2mAM hoya. eTale dareka be kAma karI zake. ajJAnI hau karI zake ne ! praznakartA : jema dehanI kriyAmAM be judA rahI zake. to mAnasika vicAraNAmAM be judA rahI zake ? dAdAzrI : mananI kriyAmAM paNa judo rahI zake. e to rahe ja che ne! praznakartA : e kevI rIte ? dAdAzrI : 'mana zuM vicAre che' e badhuM ya dekhAya ne ! ajJAnIne hauM dekhAya. praznakartA : paNa judA rahevAnuM ? dAdAzrI : eTale judo ja rahe. taddana judo rahe tyAre joI zake. nahIM to judo nA hoya to joI zake nahIM. praznakartA : to pachI vANImAM kema juduM nathI rahetu ? dAdAzrI : vANImAM juduM nA rahe. amAre to 'ame' 'TeparekarDa' jANIe chIe, tenI vAta judI che. paNa bIjAthI to kazuM thAya nahIM. e jagyAe AvyethI jaDe ! A vAta thaI, e tamane samajamAM bese che ? ke A badhAnI zarame hA-e-hA pADo cho ?
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 13 104 vANIno siddhAMta praznakartA : nA, nA. zarama zenI emAM ? samajAya evuM che. dAdAzrI : tyAre sAruM. je vAta samajamAM beThI e kAyamane mATe rahe pachI ane huM to chellI vAta karuM chuM. ethI AgaLanI navI vAta nahIM nIkaLe koI jagyAe. chellI vAtanI AgaLa pachI chellI vAta hoya ja nahIM ne ! praznakartA : Apa kaho cho, 'huM joIne kahuM chuM,' e vAta jarA vigatavAra samajAvo. dAdAzrI : emAM zuM vigatavAra ? A buddhijanya hoya, to te vigatavAra kahevAya. A drazya AMkhanuM nathI, evuM kahI dIdhuM ne. A AMkhanuM hoya, indriyonuM hoya to te badhuM vigatavAra samajAya. AmAM vigatavAra hoya nahIM ! e to tame e jagyAe Avazo, tyAre tamane dekhAze. eTale ApaNe e jagyAe AvavA tarapha draSTi rAkhavI. ane A pAMca AjJA pALazo eTale e jagyAe avAze, e nirvivAda che. huM DuMgaranI Toca upara jaIne vAto karuM chuM ke amane kevuM dekhAya che ! A je huM boluM chuM, te vAMceluM nathI bolato A. vAMcavAmAM AvuM hoya nahIM ne ! hA. bIjA badhAM je caDhatAM caDhatAM bolelA, emAM bhUlo jaDaze. ane ame to DuMgara upara rahIne bolIe chIe. emAM koI bhUla nathI nIkaLI, ne tamAruM kAma thaI jaze. rasto saraLa nIkaLaze. ame kahIe ke A bAjuthI Ama pharo. ne AmathI Ama pharo to tame ya pAMca miniTamAM ahIM AvI jazo. ne peNe pacAsa lAkha mAIla thaze to ya dahADo nahIM vaLe. kAraNa ke pote rastAmAM vacce che. je kahI gayA e jANI zakatA nathI ane je jANe che te kahI zakyA nathI. huM eka kahI zakuM chuM ne jANI zakuM chuM. pUchatAra hAMphe, paNa jJAtInA javAbo sahaja ! loko bole che. te nIce rahIne uparanI vAta kare che ane ame upara rahIne vAta karIe chIe. eka paNa zabda amAro pheraphAra nA hoya. amArA zabdo badhA zAstro pharI lakhavA mATe lAyaka hoya. pharI navAM zAstro lakhavAM hoya to lakhI zakAya. ame je joIe chIe, te ja bolIe chIe. mArI joDe amuka amuka mANaso joDe rahetA, rAtadivasa. meM emane kaheluM ke 'jene mArI joDe rahevuM hoya tene chUTa che.' te mahIM koI sattara dahADA rahyuM hoya, koI dasa dahADA rahyuM hoya. sattara dahADA rahyA hatA, e mANase mane kahyuM ke 'dAdA, huM tamArI joDe sattara-sattara dahADAthI rahyo ane A roja pUcha pUcha karuM chuM ne roja pAMcaso-pAMcaso prazna pUchuM chuM. e badhA Apa kevI rIte javAba ApI zako cho ? AmAMnA pAMca javAba koI ApI zake nahIM." tyAre meM kahyuM, 'tame mane pUcha pUcha karo cho, paNa huM to joIne javAba kahuM chuM. temane pUchavAmAM mahenata paDe che. tamAre prazna pUchavAmAM Ama prazna banAvavo paDe che' tyAre e kahe che, 'have pUchavA jevuM rahyuM nathI.' sarvatte dIThuM kevaLajJAtamAM.. praznakartA : A sarvajJa je vANI bolatA haze, e badhuM anaMta avatAranuM smRtijJAna ne e badhuM joIne bolatA haze ne ? dAdAzrI : joIne bole. paNa anaMta avatAranuM e smRtinuM, emane kaMI jarUra nathI. emane to A pratyakSa badhuM dekhAya eTaluM ja bole. bIjI badhI kazI jarUra nathI. anaMta avatAranuM zuM thayuM ne zuM nahIM, e kaMI emane jarUra nathI. upayoga mUke to dekhAya. bAkI emane kaMI AvI jarUra nA hoya, emane to kevaLajJAnamAM badhuM jagata dekhAya. have kevaLajJAnamAM bIjuM kazuM jagatamAM dekhavAnuM hotuM nathI. kayA tattva sanAtana che, te dekhAya che. ane sanAtana tattvanI avasthA dekhAya che, bIjuM kazuM dekhAtuM nathI. ApaNA loka to zuM nuM zuM ya samaje che ke mahIM zuM ya dekhAtuM haze !! bhItaratI draSTithI bhALyuM jagata ! tame atyAre joIne kaho chone ke ahIM A phalANA beThAM che, A
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 105 phalANA beThAM che, evuM A ame kevaLajJAnamAM joIne kahIe chIe. ane A badhA tamArA javAba ApIe chIe, tamAre je pUchavuM hoya e pUcho. bhagavAna zuM che ? kevI rIte A jagata banAvyuM ? kevI rIte jagata cAle che ? A badhuM zuM che ? A ahIM yathArtha vastu che, jema che tema ja che. emAM kaMI pheraphAra nA thAya, evI vAta che A. vAstavikatA eTale riyAliTI. ane A navI vastu, tadana navI vastu che. muMbaInuM jhaverIbajAra phoTAmAM joyeluM hoya ane jAte joyelAmAM phera nahIM ? praznakartA : ghaNo phera ! dAdAzrI : evuM jAte joyeluM hoya evuM badhuM dekhAya. hareka vastu dekhAya. tame to phoTAmAM joIne pharyA karo cho. jhaverIbajAra jAte juone ! praznakartA : phoTAmAM joyuM hoya to khabara paDe. nahIM to enI ya khabara nA paDe. dAdAzrI : hA. nahIM to enI ya khabara nA paDe. A meM jAte joyeluM che. A AMkhe joyeluM nathI, A AMkhe e nA dekhAya. aMdaranI AMkhathI badhuM jagata joIne kahIe. to enA jevuM to ekuMya ekjhekTa purAvo nA Ave ne ! nathI AdhAra ko' pustakato ! praznakartA : Ama kaho cho ke ame joIne bolIe chIe ane bIjI bAju kaho cho ke A Tepa bole che. dAdAzrI : e to Ama samajAvavA mATe kahevuM paDe ke A zAmAMthI boluM chuM ? pustakanuM che ke A bIjuM zuM che ? huM pustakanA javAba ApuM to khAlI thaI jAya ne ? pustakano enDa Ave che. praznakartA : chatAM javAba to badhA pustaka jevA ja Ave che. dAdAzrI : nA. pustakono enDa Ave. pustaka kaMI khoTuM hotuM nathI. 106 vANIno siddhAMta paNa pustakanI bahAranA prazno hoya tyAM pustakano enDa Ave. ame vIsa varSa upara bolyA hoIe, tenA eke eka zabdanuM ekasplenezana ApavA Aje taiyAra hoIe. ame javAbadAra chIe. chatAM ya paNa kevaLajJAna nathI amane. cAra DigrI UbhuM che amAruM kevaLajJAna ! mArI joDe rahIne ghaNAM sAyanTisTo, amuka vicAraka mANaso mane pUche che ke 'tame A badhuM kyAMthI bolo cho ?" meM kahyuM, 'huM najare joIne boluM chuM A. pustakanuM vAMceluM bolato nathI. huM pustakanA javAba nathI Apato. eka zabda ya mAro pustakano nathI.' koI vAkyano, koI pustakano AdhAra nathI. A sAcI vAta che, karekTa vAta che. A huM jeTalI vAta boluM chuM, e badhI apUrva vAta che jJAna pUrvanuM, tenuM te ja che. jJAnamAM phera nathI. prakAzamAM phera nathI. vAstavika samajAvavAmAM phera che. A vAta ekjhekTa samajAI jAya mANasane ke jagatanI bAjI AvI che. A eke eka zabda amArI javAbadArI para bolIe chIe. trikALa satya hoya che, evuM vAkya che amAruM. eTale ja to A TepamAM UtaryuM che badhuM. emAMthI A badhI copaDIo lakhAI che. joI, anubhavI ne pachI A vANI nIkaLI che ane to ja mANasa sarva du:khathI mukta thAyane ! ...ceko mArI zakaze nahIM koI, A vAtane ! A chellI vAta che. varlDamAM koI ceko nA mArI zake evI vAta che A. eTale kAyamane mATe paramenanTa satya ane A to badhuM TempararI satya, TempararI eDajasTamenTa. A to upAya kahevAya badhA ane te judA judA hoya ane A to eka ja upAya badhAne mATe. ane A to upAya paNa nahIM, upeya ! jeno upAya na karavo paDe te, upaya ! eTale A vAta jeTalI huM boluM chuM ne, te A ja aThThAvIsa varSa thayAM vAta bolelo, eka eka zabda A (Tepa)mAM utArI levAnAM. savAramAM boluM, sAMje, game te TAIme, eka vAkya nakAmuM gayuM nathI. A to jJAnamaMdira che. bhaviSyamAM lAkho varSa pachI ceko mAranAra hoya to
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 107 108 vANIno siddhAMta ApaNI vAta sAdhAra(?) ja nathI, nirAdhAra kahevAya. ane sAyanTiphika rIte kahuM chuM ke A orijinala TeparekarDa che. saravaiyuM covIsInA jJAnatuM ! praznakartA : vItarAganI vANIne puSTi ApanArI vAto che badhI. dAdAzrI : hA, puSTi Ape. bhagavAnanI, covIsa tIrthaMkaronI vAtane ekasepTa karIne ethI AgaLa bIjuM navuM zodhana karyuM che, A kALanA AdhAre je jarUriyAta che eTaluM zodhana karyuM. sAdI bhASAmAM, darekane samajaNa paDe. pAchuM bhaviSyanI ciMtA nahIM evuM 'vyavasthita'nuM jJAna. amane covIse ya tIrthakarono khyAla che ke A AvuM jJAna AmanuM hatuM, AmanuM AvuM jJAna hatuM, AmanuM AvuM hatuM ane A covIse ya tIrthakaronA jJAnanuM saravaiyuM che, bheguM. kAraNa ke dareka tIrthaMkaro kALane AdhAre judA judA thayA hatA ane kALanA AdhAre badhI vANI bolAyelI che. che' te che ke "tathI' te nathI, kahe jJAtI ! praznakartA : sAco buddhimAna mANasa hoya, e ya 'che' ene 'nathI' nA kahI zake. dAdAzrI : nA, nA. buddhivALA to ghaNAM che. paNa e loko 'che" ene ja 'nA' kahe che badhA. praznakartA : e sAco buddhivALo nathI. dAdAzrI : nA, buddhi amuka(?) hada sudhInI che. amuka hadanI bahAra ene bhAna ja nathI. e game teTalo buddhizALI hoya, paNa amuka hadanI bahAra ene bhAna ja nathI. tyAM AgaLa 'che' ene 'nathI' kahe che. ane 'nathI' ene "che" kahe che. ane A to huM to jJAnathI kahuM chuM. ame to jema che tema kahI daIe. A to tame pUcho teno javAba amAre sAco ApI devo paDe. vIra zAsananA zaNagAra ! praznakartA : A dAdAe, to navI phIlasUphI ApI ane sAthe gujarAtI bhASAne paNa samRddha karI nAMkhI. dAdAzrI : hA, gujarAtI bhASAne ! bhAva joIe khAlI. sAMjasavAra to traNa Tepa bharAI. kharco karyo. traNa TepanA to rUpiyA so thAya. to ApaNe sauno kharco thaI gayo. ApaNe ochI vaparAya evuM karo kaMIka. tyAre A kahe che ke tame rUpiyA sonI mane khoTa dekhADo cho, paNa mane to bahu napho dekhAya che, AmAM to. A badhuM to haju aDhAra hajAra varSa sudhI raheze. pachI to pustaka rahevAnuM nathI, derAM nathI rahevAnAM. kazuM dharmano chAMTo rahevAno nathI. tyAM sudhI kaMIka sAdhana to joIze ne ? tyAM sudhI dharma cAlu che. vItarAganuM zAsana ! zAsana bhagavAna mahAvIranuM bahu dIpaze. atyAra sudhI vagovAI gayuM, have dIpaze. bahu jabarajasta dIpaze. ane badhA ya dharmo dIpavAnA che ! zAsana bhagavAna mahAvIranuM ane ame to e zAsananA kaLaza kahevAIe. kaLaza nathI caDAvatA ? praznakartA : hA. dAdAzrI : to dIpe ne. ApaNe javAbadArI nahIM ! ApaNe zuM levA devA? pelA tamArA mitra hatAne, meM kahyuM, bhAI, ame to enA chokarA chIe.' kahyuM, tyAre zuM kahetA'tA ? praznakartA : nA, nA tame to bhagavAna cho. dAdAzrI : meM brokara kahyuM, tyAre 'bhagavAna cho' kahe che ne pahelAM bhagavAna" kahetA'tA, tyAre kahe, 'nahIM." ahaM dekhAya, chatAM nathI ! pachI emane meM kahyuM, 'to tame huM bhagavAna chuM, kaho ne." tyAre kahe che, "nA bolAya, nA bolAya mArAthI.' meM kahyuM, 'varlDamAM koI nahIM
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 109 110 vANIno siddhAMta bolI zake. ekalAM dAdA bhagavAna ja bolI zake." koI evuM bole to ya e zabdo kAma ja nA lAge ! praznakartA : tame A je bolyA ke varlDamAM koI nA bolI zake. dAdA bhagavAna ja bolI zake. A eka prakArano ahaMkAra gaNAya ne ? dAdAzrI : nA, e dAdA bhagavAnano ahaMkAra nathI. A to rekarDano ahaMkAra che. dAdA bhagavAna to AmAM jue che te jANe che. ke A zuM bolyA te ? eTale emanAmAM to ahaMkAra hoya ja nahIM ne jarAya ! ane A rekarDano ahaMkAra che. e ahaMkAra kevo hoya ? kaDaka dekhAya, paNa ahaMkAra nA hoya. zabdo kaDaka dekhAya ne ahaMkAra nA hoya. A jagata AkhuM UghADI AMkhe UMghe che, eka jJAnI puruSa ja jAgRta hoya. eTale emane kema khabara nA paDe ke ahIM AgaLa ahaMkAra thayo ke zuM thayuM ? bahu jAgRta hoya. praznakartA : paNa amane to ahaMkAra dekhAya che ? dAdAzrI : tamane dekhAya, to meM phoDa pADyo. meM pahelethI kahyuM che ke A bole che, te huM nathI bolato ane A TeparekarDa bole che. eTale A rekarDano ahaMkAra che. rekarDa ahaMkAra karI zake nahIM. paNa rekarDanAM kaDaka zabdo hoya che ane kaDaka zabda vagara jagata sIdhuM nA rahe. A rekarDa to evI nIkaLe che ke varlDa Ama ajAyaba thaI jAya ! to ja joIte bolAya ! praznakartA : naphA-khoTa mATe rastA dekhADe che, dvandro UbhA kare che, prazno UbhA kare che, paNa e UbhA kare che evuM je bolyuM, e aMtaHkaraNano kyo bhAga kahevAya ? dAdAzrI : e to zabdo bolAya che. praznakartA : nahIM, paNa aMdara to sthaLa mana bole che ne ? dAdAzrI : nahIM, e buddhithI UbhA thAya che. buddhi UbhA kare che eTale thAya che. ApaNe zabda bolIe chIe, UbhA thavuM eTale kaMI Ama mANasa Ubho thAya (!) evuM nahIM. paNa e buddhimAMthI utpanna thAya che. praznakartA: 'e utpanna thAya che' evuM Apane dekhAya che ne Apa kaho cho. dAdAzrI : hA. paNa je dekhAya ne e kahe. te bIjAne dekhAya nahIM ne ? eTale evuM kahevuM paDe ke buddhithI A UbhA thAya che ke utpanna thAya che. praznakartA huM je samajyo chuM ke nicetana mana juduM che ane Apane je dekhAya che e cetana mana mAnuM chuM. dAdAzrI : A bahu judI vastu che. Ane evo bheda pADavo nahIM. praznakartA: tyAre tame ene prajJA kaho cho. dAdAzrI : prajJA ja che. bIjuM kazuM nathI. praznakartA : prajJA, e cetana bhAga thayo ne ? dAdAzrI : prajJA cetana bhAga che. eTale to ja dekhAya, e pote ja AtmAno bhAga che. eTale A je citta azuddha thaI gayuM hatuM, je chUTuM paDyuM che AtmAmAMthI, te ja pote zuddha thaIne tyAM prajJA tarIke kAma kare che. to ja joIne bolAya. nahIM to joIne bolAya nahIM ne ! ane joIne bole tyAre jokhamadArI nA hoya. praznakartA : joIne bolanAra che ne, ene DhAMkavuM hoya, saMtADavuM hoya, vAMkuMcUkuM bolavuM hoya to ya nA bolAya. dAdAzrI : nA ja bolAya. zI rIte evuM bolAya ? 'jema che ema' kahI devuM paDe ne. nahIM to ya bahAra vAMkuM paDe ne ! joIne boluM, e enAthI juduM karavA jAuM to pachI bahAravALA samaje ke A juduM AvyuM. A njoya karekaTa. bhale ne sAdhAraNa bolatAM nA AvaDe. paNa samajatA to AvaDe ne ke A joIne bolyA che ke A joyAnI bahAranuM che. praznakartA joIne bolato nA hoya, ene to IjhilI pakaDI levAya.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 112 vANIno siddhAMta praznakartA : eTale ApanuM darzana ane e pramANe zabdo nIkaLI zake dAdAzrI : hA. tarata pakaDAI jAya. praznakartA : kAraNa ke ene pUcho to e popaTiyuM hoya. ane dAdAnI mULa vAta evI che ke emAM joIne je bole che, e vANI jyAre sAMbhaLIe chIe tyAre amArA abhiprAyane koI sthAna ja rahetuM nathI. dAdAzrI : abhiprAyane sthAna ja nA rahe ne ! kAraNa ke mULa vastumAMthI A to utpanna thayeluM che. vANI vahe, tyAM AdhAra darzakato praznakartA : eka mANasa prazna pUche che. te ghaDIe Apa kaho cho ke ame kevaLajJAnamAM joIne eno javAba ApIe chIe. to A zabda nIkaLyA ane peluM dekhAyuM, e baMnene kaMI kanekazana che kharuM ? dAdAzrI : kanekzana kharuM ja ne. ame joIne bolIe chIe, te ja kanekazana. praznakartA : e zuM che ? dAdAzrI : e ja, joIne bolIe chIe. praznakartA : eTale je je dekhAya che, e zabdarUpe bahAra paDI zake che ? dAdAzrI : hA. praznakartA : vANIne TeparekarDa kahIe chIe, vaktA vANI che. paNa vaktAnI zuM vAta nIkaLavI, enI pAchaLa darzana kAma kare che ne ? dAdAzrI : darzana kharuM ne ! ema ne ema nIkaLe nahIM ne ! TeparekarDa nIkaLI paNa e zenA AdhAre ? e AdhAra eno darzanano. joIne bole che. gokheluM bole ane joyeluM bole, emAM phera bahu. jANeluM bole ane joyeluM, emAM ya phera. jANeluM bhUlavALuM nIkaLe. meM tamane kahyuM, e tame bIjAne kaho, to e bhUlavALuM thAya. tame jANeluM bolyA bIjA pAse, emAM bhUlavALuM hoya. A to jevuM dekhAya che, e huM tamane kahI dauM chuM. praznakartA : to pachI A Tepa thayelI vANI Ave che ane A jovAnuM nimitta, e banne kaI rIte phITa karavuM ? dAdAzrI : e badhuM joInTa thAya ne ! praznakartA : Apa ema paNa kaho cho ke A vANI pUrve bhAvo karelAM, tenA AdhAre Tepa thaI gaI che. dAdAzrI : enAM AdhAre ja ne. bIjA zenA AdhAre ? mAruM potAnuM boleluM hoya to AvA sarasa vAkyo hoya nahIM. praznakartA : A boleluM eTale TeparekarDa dvArA bolAyeluM che, paNa tamAruM darzana to kharuM ja ne e ?! pUrNa darzananI vigata chene A to. dAdAzrI : darzana kharuM, darzananA AdhAre bolavuM ane A TeparekarDa thavI, jAte bolavAmAM ne TeparekarDa bolavAmAM phera zo ? jAte bolI zake nahIM AkhuM vAkya, eka vAkya bolavA mATe traNa kalAka pahelAM vicAravuM joIe. praznakartA : A vAta darzanamAM saMpUrNa hoya. paNa bolavA mATe e TeparekarDa thAya tyAre ja nIkaLe ? dAdAzrI : hA. praznakartA : to pachI e darzana, A zabda bolavAmAM helpa kare che ? dAdAzrI : e darzana zuM che, e zabdothI loko samajI zake. nahIM to samaje zI rIte ? praznakartA: eTale darzana enI jagyAe che. A zabdo ene kanekreDa che ne ? dAdAzrI : darzana huM dekhI zakuM chuM. tame nathI dekhI zakatA. e tamane zabdothI samajAvI zakuM ke tyAM juo, AvuM che.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 113 dAdAzrI : e bIjI zI rIte nIkaLe ? nahIM to vicAryA vagara to eka vAkya bolAya ja nahIM. paNa A vakIlo ya bole che, pheMkayA rAkhe che ne ! mATe basa, pahelAM TeparekarDa thayeluM che ! praznakartA : to A vigata badhI pahelAM taiyAra thaI gaI hatI ? dAdAzrI : hA. praznakartA : A vANI to ekkekTa akrama vijJAnanI ja nIkaLe che. te pahelAMnAM bhavamAM dAdA akrama vijJAna..... dAdAzrI : taiyAra pahelAM thaI gayeluM. praznakartA : dAdA, tamAre jyAre A Tepa thayuM, tyAre A akrama vijJAna kyAM hatuM tamArI pAse ? dAdAzrI : akrama vijJAnano savAla nathI. akrama vijJAna to hatuM ja ne mArI pAse. praznakartA H kyArathI hatuM ? dAdAzrI : jyArathI A Tepa thayuM, te pahelAMthI. praznakartA : e darzanamAM AvI gayuM, te vakhate akrama vijJAna ? dAdAzrI : AveluM ne ! A kaMI gamyuM nathI. praznakartA : dhAro ke gayA bhavamAM kramika hoya ane darzanamAM akrama hoya paNa vANI to kramikanI ja nIkaLe. dAdAzrI : vANI ? praznakartA: kramikanAM hisAbo ja nIkaLe. jo evI enI rekarDa Tepa thaI gayelI hoya to. dAdAzrI : nA, nA, ekramanI vANI pAra vagaranI nIkaLe. praznakartA : e to atyAre ? dAdAzrI : e atyAre, paNa pahelAM hatI to nIkaLe ne ! pahelAM hatI to AvI ne, kaMI ociMtI AvI nathI ! amAre koIne pUchavuM nA paDe. eno artha e ke amAre vicAravuM nA paDe, vicAreluM hoya to ya nakAmuM jAya. amane vicAra hoya ja nahIM ne ! nirvicAra dazA hoya. phera darzatate sUjhamAM ! praznakartA : A darzana ane vANI eno zo saMbaMdha che ? sUjha paDI javI, darzanamAM AvavuM ane vANI bolavI. dAdAzrI : badhe ya saMbaMdha che. praznakartA : paNa vANI je sUcavatI hoya che, e to eka parTIkyulara darzana hoya che ne ? dAdAzrI : e buddhinuM darzana hoya che ! praznakartA : e buddhinuM hoya che ? dAdAzrI : sUjha na hoya. sUjha to sAcI vastu ja che. sUjha paDatI paDatI chevaTe che te saMpUrNa kevaLajJAna thAya. sUjhamAMthI zarUAta thAya che. sUjha vadhatI jAya. praznakartA : atyAre evuM paNa kahyuM ke je dekhAya che e zabda dvArA bahAra nIkaLe che. dAdAzrI : paNa e vANI nIkaLI eTale vANI Ama jouM to mane dekhAya che. e ja pramANe dekhAya eTale tALo maLe. evuM che, badhI hoTalomAM pesavA jevuM nathI. nahIM to A to pharsTa kalAsa hoTalo badhI. mahIM pesIe to ApaNe bhUlI jaIe ke zuM karavA AvyA chIe te. kAma karavAnuM rahI jAya ane hoya tyAM traNa dahADAno TAIma, traNa dahADAnI rajA hoya te pUrI thaI jAya. karavAnuM kAma rahI jAya.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 115 116 vANIno siddhAMta prathama darzana, pachI TepiMga ! praznakartA : paNa je ApanI Tepa nIkaLe, te ghaDIe Apane je aMdara darzana khUlI gayuM che, to e TepamAM ekkekTa nIkaLavA mATe, e darzana kaMI kAma karatuM haze ? dAdAzrI : A to e darzananA AdhAre Tepa thAya. eTale darzana paheluM ne Tepa pachI. nahIM to Tepa ja jJAnI kahevAya. to to mAre Tepa pAsethI sAMbhaLavAnuM rahyuM.(!) praznakartA : A to sahaja ja nIkaLe ne ? dAdAzrI : sahaja, sahaja. praznakartA : sahaja ja nIkaLe ? emAM kaMI karavuM paDe nahIM ? dAdAzrI : enuM nAma Tepa ne ! ene huM jAte joIne boluM chuM. vAMceluM nathI bolato. jAte A AMkhe nathI joto paNa je darzana mahIM UbhuM thayuM che, tenA AdhAre boluM chuM. amane yAdagIrI nahIM ! A TeparekarDa saheje nIkaLe. AmAM kazo prayatna nahIM, prayAse ya nahIM. yAdagIrI to mane che ja nahIM. koI ATalI ya yAdagIrI mane nathI. Aje zuM vAra thayo che, te mAre pUchavuM paDe. tArIkha zuM thaI, e pUchavI paDe. e yAdagIrI nathI tethI ne ! Aje tArIkha pUchI hoya, te pAchuM kAle tArIkha pUchuM. tyAre kAlanI tArIkha yAda nathI ? tyAre kahe, nathI yAda. enuM kAraNa zuM ? yAdagIrI nathI. yAdagIrI e gAMDapaNa che ke DahApaNa che ? pachI eno jJAnamAM javAba e Avyo ke yAdagIrI e zenuM pariNAma che ? memarI Ijha dha rIjhalTa opha rAga-dveSa (yAdagIrI e rAgavaiSanuM pariNAma che), jene rAga-dveSa nA hoya ene memarI (yAdagIrI) nA hoya. jene zAstra para rAga hoya to zAstra badhuM moMDhe. A TeparekarDa hamaNAM zuM bolI ? praznakartA : memarI Ijha dha rIjhalTa opha rAga-dveSa. dAdAzrI : amane memarI ja nahIM ne bilakula ! cAlmIrI tahIM, vIjhanamAM dekhIte ! amane to kahe che ke tamane zI rIte pachI A khabara paDe che badhI? to amane dekhAya. tame kaho ke te dahADe ApaNe jAtrAmAM gayA hatA ne AvuM thayuM hatuM, te barobara ke nahIM ? tyAre huM kahuM ke barobara che. paNa ame dekhAyeluM kahIe ane tame yAdagIrImAM kaho. bolatAMnI sAthe dekhAya Ama, ekjhakTanesa "jema che tema' dekhAya. praznakartA: darzanamAM Ave badhuM ? dAdAzrI : dekhAya. darzanamAM nahIM. Ama ekkekTa dekhAya. praznakartA : darzanamAM e dekhAya zenAthI ? cittathI ? dAdAzrI : cokhkhuM kalIyara thayeluM dekhAya. AkhuM ya TrAnsaparanTa (pAradarzaka) che. AkhuM bilakula yaoNra. praznakartA : emAM upayoga mUkavo paDe ? dAdAzrI : sahaja ja dekhAya. upayoga mUkanAro koNa ? e upayoga mUkanAra judo hoya. praznakartA : eka vAta ApanI evI nIkaLI hatI ke amAre darzana UbhuM thAya che ne pachI A rekarDa nIkaLe che. jyAre A mazInane darzana hotuM nathI. nahIM to pachI AmAM ne AmAM phera nathI. - dAdAzrI : e to saMjogonA hisAbe darzana zabda kahyo haze. peluM je darzana tame kahevA mAgo cho ne e darzana ne A darzanamAM bahu phera hoya. evuM bole nahIM ne bole to amuka darzana eTale dekhAya che amane AvuM, evA sensamAM kahuM chuM.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 117 praznakartA eTale tyAre tamane je dekhAya, enA AdhAre koDavarDamAM kazo phera paDe ? dAdAzrI : koDavarDa badhuM dekhAya. praznakartA : Apa kyuM darzana kaho cho ? bIjuM darzana e zuM ? dAdAzrI : e samyak darzana, tene darzana kahevAya. Ane darzana kahevAya nahIM ne ! Ane darzana kahe, to pelA mULa darzananI vAta UDI jaze. praznakartA : hA, barobara. mAre pUchavAnuM hatuM, te darzana eTale dekhAvuM. peluM kaho cho ne, vijhana AkhuM UbhuM thAya. eTale Apa je prasaMga kaho ne te Akho prasaMga dekhAya, e vijhana UbhuM thAya ? dAdAzrI : vijhana UbhuM thAya. amane yAdagIrI nA hoya. vijhana dekhAya, darzana dekhAya. e darzana to vijhana kahevAya. Tepa thayeluM ja bolAya ! svAnubhava padavALA badhI vigata joIne kahyA kare. praznakartA : A joIne je vigato nIkaLe che to pachI A Tepa thayeluM e zuM to pachI ? dAdAzrI : jeTalAM zabdo nIkaLe che ne, e badhA ya Tepa ja thayelA. zabdo thAya ne, e Tepa thayelA. praznakartA : pahelethI tema thayeluM che evuM nathI ne ? joIne pachI Tepa thAya che ne ? eTale A pUrvabhavanuM Tepa thayeluM che evuM to nathI ne ? dAdAzrI : pUrvabhavanuM ya are, e pUrvabhavanuM kaho ke ahIM thatI ho. eno ApaNe savAla nathI. A TepanuM bolAya che. sIdhuM bolI zakAya nahIM mANasathI. aNaukalyAM rahasyo.. praznakartA : Apa kaho cho ke 'ame kevaLajJAnamAM joIne bolIe chIe', to atyAre A jovuM ane A bolavuM, beno saMbaMdha zo che ? dAdAzrI : TeparekarDa bole che ane jonAra jue che, saMbaMdha kyAM rahyo ? e to je bole, te joIne bole che. 'huM ocho joIne boluM chuM ? praznakartA : sUkSma ahaM nA hoya to pachI A jANakArI kone ? dAdAzrI : A badhI TeparekarDa bole che. huM kahuM chuM ne ! huM kyAM mAlika thAuM Ano, jANakArIno ? praznakartA : bolanArAnI vAta nathI, paNa A je jANe che, e konI vAta che ? e koNa jANe che ? dAdAzrI : e ja A TeparekarDa jANe che, e tamane vAta kare che ane saMpUrNa jANe, te jJAtA-draSTA huM rahuM chuM ! praznakartA : e zuM kahyuM pAchuM ? dAdAzrI : e je bole che, te joIne bole che ane ene huM jANuM chuM ke zuM bolI rahI che ? praznakartA : Ape kahyuM ke jonAro joIne bole che paNa bolanAro TeparekarDa che. to jonAro koNa che ? dAdAzrI : e ja, e ja joIne bole che tethI A TeparekarDa UtarelI che, AvI DAhyI. joIne nA bolAyuM hota to A DahApaNavALI nA hota. praznakartA H to Apa te vakhate kyAM hova cho ? dAdAzrI : huM to jJAtA-draSTA chuM. te ene huM joyA karuM chuM. jJAtA-draSTApaNuM, che jAgRtine AdhIta ! praznakartA : A TeparekarDamAM to badhA avAja chapAI jAya. A kazuM saheja ahIM khakhaDe to eno avAje ya mahIM AvI jAya. bahAra kazo avAja thAya, te avAje ya chapAI jAya. koI bolatuM hoya, be jaNA vAta
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 119 karatA hoya, te badhuM sAthe chapAI jAya. ahIM beThelAne khabara nA hoya ke zuM zuM avAja thaI rahyA che. dAdAzrI : hA, bIjuM badhuM chapAI jAya. ahIM pyAlo khakhaDe to e mahIM chapAI jAya. praznakartA : evI rIte jAgRti have jema jema vartatI jAya, tema tema jJAtA-draSTApaNuM paNa vadhatuM hoya. dAdAzrI : te dahADe bhAvamAM Tepa thayelI ane A atyAre zabdamAM AvyuM. atyAre je bolIe chIe, te ja bhAvamAM goThavAI che. eTale ethI pahelAMnuM nahIM. A bhavanuM ja pariNAma che ane peluM enAM kaoNjhIjha (kAraNo) hatAM. kaoNjhIjhamAM goThavAI gayeluM. praznakartA : kaoNjhIjha gayA bhavanAM ne ? dAdAzrI : kaoNjhIjha gayA bhavamAM thayelAM, te goThavAI gayelI, te atyAre pragaTa thAya che basa, A bhavanI ja kahevAya. e kaoNjhIjha haMmezAM pahelAM hoya. IphekTa pariNAmo A bhavanAM ja kahevAya. paNa je pariNAma Ave ne tenuM kaoNjha hoya. eTale 'pariNAma zuM che tenA parathI kaoNjha pakaDI zakAya. dAdAzrI : jJAtA-draSTApaNuM jAgRtinA AdhIna che, buddhinA AdhIna nathI. jagata buddhinA AdhIna che. buddhi ne jAgRti be judI vastu che. jAgRti chevaTe pUrNa thAya tyAre kevaLajJAna kahevAya. praznakartA : jema A TeparekarDa badhA avAjone vItarAga bhAve grahaNa karI zake che, evuM jema jAgRti vadhatI jAya, tema tema pratyeka paryAyone joI zake evuM bane ? dAdAzrI : badhuM joI zake. jAgRti ja AtmA che. kaoNjha, IphekTa te IphekTanI IphekTa ! praznakartA : je ApanI vANI TeparekarDamAM nIkaLe che, paNa e jyAre nIkaLe che, te vakhate aMdara je upayoga-jAgRti hoya, keTalA badhA vyu poInTamAM pharI vaLIne nIkaLatI hoya ne ? eTale haju gayA bhavanAM bIjA kaoNjhIjha che ne e to A bhavamAM AvavAnAM. paNa Aje pariNAma che ne, e enAM ja mA-bApa che. A pariNAmanAM mA-bApa koNa ? e kaoNjhIjha ja. eTale A pariNAma je che, e pariNAmane ja ApaNe joIe chIe ne ? praznakartA : 1958mAM Apane jJAna pragaTa thayuM. e..... dAdAzrI : 'anaMta anaMta bhAvabhedathI bharelI, anaMta anaMta naya nikSepa pramANI." badhAM pramANa e badhuM ahIM AvI jAya. praznakartA : atyAranuM to ApanI upayoga jAgRti hoya. paNa e jyAre Tepa thaI te vakhate paNa evI ja upayoga jAgRti haze ? dAdAzrI : e ya badhuM rUpakamAM AvyuM kahevAya ne peluM kaoNjhIjhamAM hoya. rUpaka cAlyA kare che ane kaoNjhIjha thaI gayelAM che. praznakartA : A kaoNjhIjha thayAM che kyAre ? dAdAzrI : pAsa ApaNe hamaNe thayA, e kyAre parIkSA ApI, te ApaNe zI jarUra ? praznakartA : anubhava 1958mAM pragaTa thayo ne.... dAdAzrI : e '58mAM pragaTa thayo paNa kaoNjhIjhamAM thaI gayelo hato. parIkSAmAM pAsa thayA eTale ko'ka jANe ke pAsa thayA. to parIkSA ApelI hovI joIe. kyAre parIkSA ApI e jovAnuM nA hoya. kAraNa ke kaoNjhIjha dAdAzrI : tenuM ja phaLa ne ? chatAM temAM bhUlavALI hovAno saMbhava. evuM bane. eTalA mATe ApaNe jovuM paDe Aje ke karekTa che ke nahIM te. praznakartA : eTale e gayA bhavamAM eTalI bhUlavALI haze ?
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 vANIno siddhAMta ke TeparekarDa che. bIjI to vAto ya nA karAya. AvI vAta hoya ja nahIM ne ! mati ja pahoMce nahIM tyAM AgaLa. vANIno siddhAMta 121 hoya to paNa pUrvabhavanAM ja hoya. paNa lokone pUrvabhava samajaNa paDe nahIM eTale UMdhuM bAphI nAkhe. A to 58mAM A jJAna UbhuM thayuM paNa peluM to taiyAra hatuM tyAre ne ? taiyAranuM jJAna A thayeluM che ne ? praznakartA : A karma, karmaphaLa, karmaphaLa pariNAma enA jevuM? dAdAzrI : peluM karma kahevAya. kaoNjhIjha e karma kahevAya. ane 58mAM A badhuM karmaphaLa kahevAya. paheluM e ane tenuM A vANI badhuM karmaphaLa pariNAma AvyuM. eTale A badhA guNAkAra maLavA badhA muzkela che ne ane ApaNane samajaNa pADatA vAra lAge. eTaluM badhuM breIna pharI vaLavuM bahu muzkela. praznakartA : Ape kaheluM che ne, vANI e DiscArjanuM ya DiscArja che. dAdAzrI : hA. pahelAM pariNAma judAM hatAM. paNa kaoNjhIjha to enAM hatAM ja. eTale amArA manamAM ema to rahe ja ke ApaNI pAse kaMIka che, nAnapaNathI rahe. praznakartA : e kaoNjhIjhanAM pariNAma svarUpe aMdara rahe ? dAdAzrI : hA, enA AdhAre silakamAM che. kaMIka khakhaDe che. eTale tera varSanI uMmaramAM 'mAthe bhagavAna nA joIe mAre' ema rahyA kare. eTale ke amAre pariNAma UbhAM thayAM eTale kaoNjhIjha to hatAM ja ne ! eTale manamAM kaMI khumArI to hoya ja ke mArI pAse 'kaMIka che' evI khumArI hoya. A to sAyanTisTo ja samaje ! mati pahoMce evI jagyA joIe ane te jJAnI to phoDa pADe paNa tamArI mati AmAM pahoMce nahIM. amathA valakhAM mAre eTaluM ja. kUdAkUda kare eTaluM ja. koInI mati pahoMce nahIM. A mati pahoMce evI jagyA ja na hoya. ane Ano phAyado jarUra ja nahIM ne ! ane A to badhuM artha vagaranuM. A to eka jAtanI vagara kAmanI magajamArI che. ane A jarUrI nahIM ke aMdara zuM vAta che e jANavAnI. koI pUche ya nahIM. A lokone samajaNa paDe nahIM. loko ulaTAM bAphe. praznakartA H Aje nahIM to pAMcaso varSe, ko'ka to nIkaLaze ne ? dAdAzrI : nA, e UlaTuM gUMcavAze. mati pahoMce nahIM evI A jagyAo kahevAya. te ame to kevaLa jJAtA-draSTA ja ! praznakartA: jyAM sudhI A vANI nIkaLI rahI che tyAM sudhI A zubhAzubha bhAvane jANanAro rahe che, evuM kharuM ? dAdAzrI : vANI nIkaLe to te paNa ! vANI nIkaLe to zubhAzubha bhAvane jANanAro. paNa Ane vANI nIkaLI kahevAya nahIM. amArI vANI badhI TeparekarDa che A to ! ane ame ne tIrthakara bolIe nahIM. huM ya jJAtA-draSTAmAM rahuM chuM ne tIrthaMkaro ya jJAtA-draSTAmAM rahe. bIje to che ne badho buddhino Dakho che. AmAM kazuM vaLe nahIM. eTale buddhi vagaranA mANasa pAse vAta ApaNe sAMbhaLI, emanA kahyA pramANe rahIe, eTale badhuM patI jAya. nahIM to emAM pAra nahIM Ave. kAraNa, kalyANakArI vANItuM ! praznakartA : jagata kalyANanI bhAvanA che, e kone che ? dAdAzrI : AtmAne e bhAvanA ja nA hoya ! A huM jene 356 AvI vAto to amArI pAse sIdhI karavAnI hoya to ja kAmanI. nahIM to baphAI jAya UMdhuM. loka UMdhuM samaje. kAraNa ke evI mati pahoMce nahIM ane amathA (amastA) mahIM A zabdane ghAlIne kADhavAnuM zuM che ? jyAM mati nA pahoMce evI vAto che A badhI. zabdane to je vANI che ne, enuM to ame sAyanTisTa jevAne mati pahoMce eTalA sAruM bolelA
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta DigrI kahuM chuM ne, te 'huM' 356 DigrImAM, tene hoya A badhuM. praznakartA : e 356 DigrIvALuM koNa che ? dAdAzrI : e ja A jJAnI puruSa che ne ! praznakartA : to enI A vANI che ? 123 dAdAzrI : nA, A vANI to enI ya nahIM. e to mAlikIpaNuM mAnI beThA'tA. mAlikIpaNuM choDI dIdhuM che, chatAM 356 DigrI che. kAraNa ke emane jagata kalyANa karavAno bhAva che. praznakartA : e bhAvanA AdhAre A kalyANa thAya evI vANI nIkaLe che ? dAdAzrI : nA. mAlikIpaNuM choDyuM eTale evI vANI nIkaLe che. kalyANa karavAmAM vAMdho nathI. paNa mAlikIpaNuM choDo ne tamAro bhAva pUro thaze. e to bhagavAna mahAvIrane ya mAlikIpaNuM chUTeluM, te dezanA nIkaLI pachI enI meLe ja vAgyA kare. praznakartA : ApanI je vANI nIkaLe che dezanA rUpe, e pahelAMnA koI bhAvanA AdhAre haze ? dAdAzrI : pahelAM puruSArtha karelo. pahelAM bhAvanA karelI ke vANI AvI bhUlavALI nA hovI joIe, bhUla vagaranI vANI thavI joIe. te enuM phaLa A have AvyuM, eTale ame enAthI mukta thayA. praznakartA : have haju eka-be avatAra rahyA ApanA, to AthI paNa UMcA kalyANanA nimitta thavAnI mATe kaMI navI vANI thatI haze ne mahIM ? dAdAzrI : A che te ja navI vANI, AthI bIjI UMcI vANI nA hoya. amAre hau e vAMcavI paDe. praznakartA : AvatA bhavomAM paNa A bhAvanAM pariNAma ja AvyA karaze ? dAdAzrI : hA. chellA avatAromAM sAyakaliMga hoya. eTale eka pachI vANIno siddhAMta eka ene saMyoga besato ja Ave. sAyakala maLatI ja Ave. breka DAuna nA hoya. badhA UMcA saMjogonuM milana thAya, chellA avatAromAM. nahIM to pahelAM to naryuM breka DAuna Ave. ghaDIkamAM gAMDuM Ave. ghaDIkamAM DAhyuM Ave. A eka pachI eka sTezana judI ja jAtanAM Ave, sAyakalanI peTha ! bhagavAta, kevaLa jJAta svarUpa ! 124 praznakartA : ApanAM jJAnavAkyomAM virodhAbhAsa nathI. badhA nayanI upara che. loko badhA vyupoInTathI jue che ane ApanuM A vyupoInTanI uparanuM che. dAdAzrI : kevaLajJAna che, baLyuM ! ne vyupoInTanuM to kevaLajJAna nA thayuM hoya tyAM sudhI. ane kevaLajJAna thayuM eTale vyupoInTa ja rahyo nahIMne, 360 DigrI ! huM pote 356 DigrImAM chuM, paNa A jJAna 360 DigrInuM che. praznakartA : e kevI rIte ? dAdAzrI : A 'dAdA bhagavAna' e ja 360 DigrI che. praznakartA : paNa bhagavAna je bole, e to tamArI mAraphata ja bole ne ? dAdAzrI : nA, bhagavAna bolI zake ja nahIM ne ! ane huM ya nA bolI zakuM. praznakartA : tame kaho cho ke dAdA bhagavAna 360 DigrInA ne tame 356 DigrInA. e to ame mAnIe, paNa 356 DigrInI mAraphata 360 DigrInuM jJAna kevI rIte nIkaLe ? dAdAzrI : e 356 DigrI mAraphata nathI nIkaLatuM. A to orijinala TeparekarDa mAraphata nIkaLe che. A mAlikI vagaranI vANI che. nathI A 'dAdA bhagavAna'nI vANI ane A 'mArI'ya vANI hoya. 'dAdA bhagavAna'nI vANI hoya to 'dAdA bhagavAna' bAraso rUpiyAnA (!) thaI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 125 126 vANIno siddhAMta ja jANakArI kADhaze. amuka bhAga bAkI che, eTale buddhimAM che. "ame bolIe chIe ne ame A badhuM bolIe chIe', tyAM sudhI e buddhimAM che. praznakartA : A Tepa atyAre nIkaLe che, e pAchalI buddhinA AdhAre ? dAdAzrI : hA, te dahADe Tepa thayeluM. praznakartA H to atyAre A Tepa eTaluM badhuM hAI levalanuM bolI zake che ? dAdAzrI : e to hAI levalanuM Tepa thaIne ja AvelI che. praznakartA: to e buddhi vaDe, te dahADe evI hAI levala para gayelI ? gayA ! A 'dAdA bhagavAna' to pote ja 'kevaLajJAna svarUpa" che, 360 DigrInuM A jJAna che. praznakartA: to amArAmAM ya 360 DigrInuM kevaLajJAna svarUpa che? dAdAzrI : hA, e ja che. praznakartA: to e bahAra kema nathI nIkaLatuM ? dAdAzrI : bahAra zAnuM nIkaLe ? haju to galIpacI kyAM thAya che ? e galIpacI joI levI. e to DiscArja raso tUTaze tema tema peluM ApaNane dekhAze. tamane kevaLajJAna svarUpa ApyuM che. paNa meM kahyuM che ne ke mane pacyuM nathI ne tamane paNa pacaze nahIM. bAkI meM kevaLajJAna svarUpa ApyuM che. buddhinI ya karAmata to juo ! eka bhAI mane kahe che, "buddhi vagara zIkhavADI nA zake." meM kahyuM, 'vAta sAcI che. buddhivALA ja zIkhavADI zake.tyAre e mane kahe, 'to tame zikhavADI zI rIte zako cho ?" meM kahyuM, 'A TeparekarDa zIkhavADe che.' kAraNa ke je dahADe buddhi hatIne, te dahADe A TeparekarDa taiyAra thaI hatI. have amArI buddhi jatI rahI. eTale te TeparekarDa Aje kAma kare che. ane A to buddhijanya jJAna che, te A TeparekarDamAM nIkaLe che. praznakartA : to pachI A buddhi 360 DigrInuM vijJAna nIkaLe eTalI badhI Topa para gayelI te dahADe ? dAdAzrI : nA jAya. praznakartA: to pachI ? dAdAzrI : 356 DigrI upara che. to cAra DigrI mAruM ochuM che. praznakartA: Ape kaheluM ke eTalI badhI mArI vANI UMcI nIkaLaze, evuM koI nimitta bheguM thaze tyAre, A DigrInI vAta paNa nIkaLI jaze. dAdAzrI : hA, vAta badhI nIkaLaze. eTale amuka sivAya bIjI badhI dAdAzrI : hA, gayelIne ! gayelI tyAre to A Tepa AvI nIkaLI. nahIM to jJAnamAM avAya zI rIte ? praznakartA : eTale buddhi paNa ekadama Tepa thaI jaI zake che ? dAdAzrI : hA. ahIM vaDodarAthI 80mo mAIla joI laIe, eTale ApaNe amadAvAda bahu khoLavAnuM hoya ? praznakartA : nA. dAdAzrI : tyAM Avyo ja hoya eno kinAro. nA Avyo hoya ? eTale buddhi AvI Topa upara jAya, jANe ke have peluM jJAna to AvI ja rahyuM che sAmuM. praznakartA : eTale jJAna eTale buddhi ekadama chellI DigrI sudhI perelala jaI zake evuM che ? dAdAzrI : hA, buddhi to vivaraNa kare ne to bahu kAma kADhe. paNa koI mANasa eTaluM badhuM vivaraNa karI zake nahIM ne !
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 127 128 vANIno siddhAMta bolyo, kevuM sarasa bolyo !" e mahIM poIjhana paDyuM. pachI enAthI kalyANa thAya nahIM. praznakartA : ane tame Azcarya vyakta karyuM ke A navo zabda kyAMthI nIkaLyo ? dAdAzrI : hA, TepamAMthI nIkaLyA kare che A to. ApaNe kahIe ke have tame saMbhaLAvo. to e bane nahIM. e joga besavo joIe. aho ! zuM goThavaNI TepotI ! praznakartA : Apa bolo cho, e vakhate AvAM je vAkyo nIkaLI Ave che, te vakhate ame jJAnInI mukhamudrA ja joIe chIe... dAdAzrI : te ghaDIe darzana karavA. "Ama" (be hAtha joDIne) karI levuM e pUrNa sthiti ! vAkya nIkaLene, te ghaDIe jJAtA-draSTArUpe nIkaLe. nIkaLyA pachI pAchuM jarA AghuMpAchuM thAya. te vakhate darzana karavA. pUrNa sthitinA darzanathI peluM be AnI kAcuM rahe. praznakartA : have te dahADe 'alaukikanI mahora" je evo zabda nIkaLyo ne, zabda bahAra Avyo eTale TepamAMthI Avyo, paNa e tarata Tepa thaIne bahAra Avyo hato ? dAdAzrI : hA, tarata. praznakartA : tAjI TepamAMthI bahAra Avyo ? dAdAzrI : tAjI. A zenA AdhAre Tepo nIkaLe che ? pUchanAranI uparathI Tepo aMdara goThavAI jAya. A koI pUchanAra Avyo che, e pUchanAra zuM pUchavAno che, te ya aMdara Tepo jANe che. Tepo badhI taiyAra che. ekanI pAchaLa bIjI, bIjInI pAchaLa trIjI, evI goThavAyelI ja hoya che. A to vacce ApaNane khabara nathI paDatI. bAkI, kevo sarasa krama goThavAyelo che ! praznakartA : Ape kahyuM ke "AnI pAchaLa alaukikanI mahora che." dAdAzrI : hA, alaukikanI mahora. paNa e zabda sAro che. te ghaDIe e nIkaLI gayo. nahIM to huM kyAMthI khoLata ? huM kyAM DAyarIo jovA jAuM AmanI ? te ghaDIe enI meLe nIkaLyo ! mATe AnI pAchaLa kaMIka che ne ? goThavaNI che ne ? ke nahIM ?! vANI, vyavahArathI muktadazAmAM ! A saMjogomAM A pramANe bolyA, ne bIjA saMjogomAM bIjuM A pramANe bolyA ! eno tola karatAM nA AvaDe, e pote mUMjhAya pachI. vANI e saMjogo upara AdhAra rAkhe che. praznakartA : e to apekSita che. konI sAthe Apa vAta karo cho, harekanI sAthe judI judI rIte vAta thatI hoya. dAdAzrI : hA, judI rIte hoya. huM zuM kahevA mAguM chuM te ene zI rIte samajAvuM, enI Dhaba khoLuM chuM. eTale sAmAne pachI mArA bola upara vivAda utpanna nA thAya. have jema jema gharanAM baMdhanothI mukta thayo, tema tema zuM thAya che? upAzraya thAya che. upAzraya thAya eTale mahIMlo mAla sarasa nIkaLe. gharamAM rahyo eTale saheje gharanuM baMdhana kharuM ne ! huM tyAM sAMtAkrujha trIje mALe houM to gharanuM baMdhana kharuM ne ? praznakartA : hA, kharuM. dAdAzrI : eTale mAla nIkaLe nahIM, joIe evo haMmezAM. eTalAM mATe ja A bhagavAne kaheluM ke ekAMtamAM rahevuM. enuM e ja kAraNa ne ! saMsArathI dUra rahevAnuM kAraNa e hatuM ne ! ahIM cheTo rahuM eTale upAzraya praznakartA : A goThavaNI nathI, sAhajika che. dAdAzrI : hA. bAkI badhA ya garvasa ApavA mATe bole, "huM praznakartA : hA.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 129 13) vANIno siddhAMta dAdAzrI : have A rUma ja upAzraya ! ahIM koI baMdhana nahIM ne ! ahIM amArA dhaMdhAnI vAta karavA Ave ne jAya, paNa baMdhana nahIM ne kazuM ! e to bIjA koI evI dhaMdhAnI vAta karI zake. e to RNAnubaMdha che, paNa baMdhana nahIM ne, kazuM ! eTale atyAre satsaMga bahu UMco nIkaLe, pahelAM jevo. kAraNa ke nirmaLa dekhAya ne ! ane kazIka vyavahArika vAtacIta AvI ke nirmaLamAM e thaI jAya, jhAMkhuM dekhAya. eTale jevuM joIe evuM phaLa Ape nahIM. mane potAne mAro AnaMda ocho nA thAya. paNa bIjo sAmAne lAbha nA thAya, jevo joIe tevo sAmAne lAbha karavo hoya to amane nirmaLa rAkhavA paDe. vyavahArathI Ama cheTA ne cheTA rAkhavA paDe. te to kudarate cheTA rAkhyA ne, gharathI cheTA rAkhyA ne ! jo page phrekacara karIne kudarate cheTA rAkhyA ne ! ane hIrAbA ya kahe che ke "tame tamArI tabiyata sacavAI rahe, evI rIte tamane jyAM anukULa Ave tyAM rahevAnuM." e to zabda ja nIkaLe pachI, TheThanI vANI nIkaLe. vANI bahu UMcI jAtanI nIkaLI che. A badhI atyAre je vANI nIkaLI che, te gajabanI vANI nIkaLI che. eka eka vAkyamAM to keTalAMya lokonAM kAma thaI jAya tevI ! vaijJAnika Dhaba, tIrthotI ! tIrthakaro eTale bahu ja vaijJAnika rIte emanI Dhaba che. mArI ATalI vaijJAnika che, to emanI keTalI Dhaba haze, kevI sarasa Dhaba haze ? nApAsa thayelAnI jo ATalI badhI vejJAnika che, to pAsa thayelAnI kevI vaijJAnika hoya ? tamane kema lAge che ? eka kalAkamAM to mArI pAse ATalo badho pheraphAra thaI jAya che mANasamAM, to e to kevA DAhyA haze !? ane A emanI ja vAta che. mAro AmAM koI jAtano mAla che nahIM. A to TeparekarDa vAgyA kare che ne huM sAMbhaLyA karuM chuM. bole koNa ? sAMbhaLe koNa ? eka mANasa kahe che ke "kalAkathI vadhAre mANasa bolI zake nahIM, ne tame keTalA kalAka bola bola karo cho !" meM kahyuM, 'A TeparekarDa che eTale vAge che, nahIM to bolanAro to thAkI jAya.' 'huM boluM chuM" kahuM to thAkI jAya ke nA thAkI jAya ? ane A to TeparekarDa vAgyA ja kare enI meLe !! praznakartA : Apa je bolo cho, te mahenata vagara bolo cho. dAdAzrI : tethI huM TeparekarDa kahuM chuM ne. loko mane kahe che ke tame kema karIne ATaluM badhuM bola bola karo cho ? A to Tepa bole che, eTale mane AmAM mahenata nathI. huM bolato ja nathI. eTale mArI phrezanesa jatI nathI ! praznakartA : ghaNIvAra vicAra karIe ke kalAka ame bolIe, bahu tyAre be kalAka, to koI vacce breka pADe. pachI UbhA thaI jaIe. bIje AMTA mArI AvIe. jyAre ahIMyA satata rIte AvuM cAle che. dAdAzrI : ane te ghaNAM vakhata to dasa-dasa kalAka sudhI vANI nIkaLyA ja kare che. eka ja jagyAe sthira besI rahe ane e ya kudaratI baLa pAchaLa haze ne? sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che ne ! A gamyuM hoya. ghaNAM lokonuM kalyANa thavAnuM hoya tyAre AvuM utpanna thAya. nahIM to AvuM utpanna thAya nahIM ne ? A dehamAM eTalI badhI zakti che ke te atyAre rAtanA traNa vagADo to ya kazI bUma nA hoya. satsaMga hovo joIe. satsaMga karanArA hovA joIe. to bUma kazuM nA hoya. ane manamAM eme ya thAya nahIM ke cAlo, have sUI jaIe. UlaTuM vadhAre phreza thAya. jema jema satsaMga kare ne, tema phreza thAya. pUra bahAramAM khIle. kAraNa ke aMdara bhAvanA che ke koI paNa vastu loko pAmo. loka pAme che ane pachI ahobhAva anubhave che bicArA. atyAra sudhI gUMcAyelo hato. te gUMcavADo chuTI gayo eTale ahobhAvane pAme ne ! nahIM to lAkha rUpiyA ApIe to ya koInAM du:kho jAya nahIM. e to pharI vadhAre gUMcavADo Ubho karIne rahe. guMcavADo jAya to duHkha jAya. eTale dhana to vItarAgonuM ja. enI kiMmata bahu ne ! e vItarAga vANI rUpI dhana ApIe, enAthI kAma nIkaLI jAya. te ahIM ghaNAM ya lokoe lAbha lIdho.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 131 132 vANIno siddhAMta to amAre bolAya evuM na hatuM. avAja nIkaLato na hato. atyAre rophabhera nIkaLe che pAcho. TeparekarDa Ama pIna ghasAI gaI hoya evI bolatI hatI. atyAre pIna navI nAkhI hoya evuM mane lAge che. pIna bahu vaparAI jAya. A to TeparekarDa bole che eTale zakti nathI vaparAtI. be kalAkathI mANasa vadhAre bolI zake nahi. sADA agiyAra sudhI boluM chuM. TeparekarDa che eTale ! haNAya zakti, zabdothI ! vagato lAMgare, kAyamatAM ! praznakartA : amAre tyAM badhA vAta karatA hatA ke dAdA bhagavAna dekhAya to barAbara AvA (sukalakaDI), paNa jyAre jJAna ApyuM tyAre emano avAja to jANe eTalo moTo siMhagarjanA jevo lAgyo, evuM evuM kahetA hatA badhA. dAdAzrI : evo avAja ja nA hoya ne, mANasanAmAM ! huM Ama boluM nahIM tyAM sudhI amAruM vacanabaLa kAma kare nahIM ne ! tyAM sudhI ene khyAla rahe nahIM ane A to mahIM zabda pesI gayo, te pachI nIkaLe nahIM. huM jyAre bolAvuM chuM, te pote ja mahIM khasI jAya che. eTale A bolavAmAM zakti badhI bahu vaparAI jAya che. huM jJAna bolAvuM chuM tyAre badhAne kalAka bolavAnuM hoya che. te vakhate nahIM moTA moTA majabUta mANaso hoya, te ya chellA chellA vAkyomAM to thAkI jAya, te pachI vAkya manamAM bole, moTethI bolAya nahIM. kAraNa ke e pote bole che. eTale thAkI jAya bicAro ane mAre 79 varSe, juone. moTI jabarajasta TeparekarDa vAge ! e vAge che ne ! kAraNa ke mAlikI vagaranI vANI che. eTale thAka lAgavAno nahIM eTale mazInarI oNra rahe, sarasa rahe. A ta ghasAya evI pItA A bola bola karo to mANasanI zakti ghaTI jAya. mauna lo to jarA zakti sArI rahe. bolavAthI zakti veDaphAya ane maunathI zakti jaLavAya. vadhAremAM vadhAre zakti vaparAtI hoya to A dehamAM vaparAtI nathI. vANImAM bahu vaparAI jAya che. je A badho ApaNe khorAka laIe chIe ne, enuM saravaiyuM zuM Ave che ? vIrya bane che e khorAkano sAra kahevAya che. te ya sAra zAmAM vaparAya ? e vadhAremAM vadhAre vANImAM vaparAya. tethI vANI jo ochI vaparAya to sAruM. nahIM to parahita mATe vaparAtI hoya to sArI. ane nahIM to kevaLa AtmA mATe ja vANI bolavAmAM Ave, temAM zakti bahu vaparAya ja nahIM ne ! so suzabda bole ne eka kuzabda bole, temAM AtmAnI bahu zakti vaparAI jAya. so sArA zabdo bole, emAM ya zakti to vaparAI jAya ane kharAbamAM, eka ja zabdamAM bahu zakti vaparAI jAya. tuM kharAba boluM kharo ne ke nA boluM ? te tArI zakti vaparAI jAya. suzabdamAM ya zakti vaparAI jAya. jeTalA zabda bolene, e zakti vaparAI jAya. eka phakta AtmAnA hetu mATe bolene, ene bhagavAne mauna kahyuM. Akho dahADo bole to ya zakti vaparAya nahIM ane huM ya saMsAra hetu mATe boluM te, to e mauna nA kahevAya. e zakti vaparAI jAya. praznakartA: paNa dAdA, tame pachI e zakti tarata meLavI lone ? praznakartA : have, mane e samaja pADo ke A uMmare, be kalAka Apa satata bolo cho, A uMmare ATaluM pharo cho, te A zakti kaI che ? e mAre jANavuM che. dAdAzrI : evuM che, rAjAne zakti nA hoya to cAle. lazkaranAM mANasone zakti joIe. rAjA to 'orDara' kare ke 'bhaI, tame have phalANA joDe laDho.' basa, eTaluM bolyo ne eTale pelA loko potAnI zaktithI laDhe. paNa e 'bAya orDara opha dhI rAjA' hoya. eTale 'bAya orDara' badhuM thAya che. bhagavAnathI kazuM bane nahIM ! A satsaMga ekuMya dahADo baMdha nathI rahyo. kAraNa ke bolyA hota
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 vANIno siddhAMta 300 mAIla pharyA. thAkI gayA !' loko Ama traNaso-cAraso mAIla kAramAM musApharI kare. pachI loka pUche tyAre kahe, 'bahu thAkI gayo." te thAkI ja jAyane, paNa 'pote' musApharI kare che ne ! vANIno siddhAMta 133 ane bIjI sekanDamAM ja pAchAM tame potAnI svazaktimAM AvI jAva cho. dAdAzrI : e to lokonA puNya che, to pAchI maLI jAya che. mAre to dasa-dasa kalAka bolavAmAM jAya che. e ja zakti vaparAya che, te A zArIrika zaktimAMthI phIDa thAya che. e AmAM badhI zakti vaparAI jAya che. mane vAMdho ya nathI. mArI IcchA evI che ke AmAM zakti badhI vaparAo. gADI jAya che, ApaNe tahIM ! praznakartA : jaDa zarIranI kriyAono kharekhara thAka kone lAge che ? AtmAne ke pachI vikalpano thAka lAge che ? dAdAzrI : caMdulAla beThA che gADImAM, bombe senTrala sTezanethI. meM kahyuM, 'kyAM jAva cho ?" tyAre e kahe, "amadAvAda jAuM chuM ?" bIje sTezane ko'ka pUche, "kyAM jAva cho ?" tyAre kahe, "amadAvAda jAuM chuM." 'alyA bhAI, tame to ahIM gADImAM beThAM cho ane zAnA A bolo cho te ? A to tame ADA thaIne suI gayA cho agara pepara vAMco cho. tame 'amadAvAda jAuM chuM." evuM bolo cho, te keTalI badhI A UMdhI vAta che ? AvuM bole kharAM loko ? praznakartA : vyavahArathI ema bolavuM paDe. dAdAzrI : A vyavahArathI nathI bolatA, nizcayathI bole che ane A thAka ja eno lAge che. eTale pachI badhAM mane kahe che, "tame zuM karo cho ?" meM kahyuM, 'huM to ahIMthI senTralathI gADI upaDe eTale huM to kahuM ke gADI vaDodare jAya che, ame to A sUtA. ane ame pepara vAMcIe chIe. evuM hakIkata svarUpa kahI daIe. bIje sTezane pUche to ya evuM ja kahIe. trIje sTezane pUche to ya evuM ja kahIe. ane manamAM ya evuM ne vicAramAM ya evuM ane pachI vaDodaruM Ave tyAre loka bumo pADe, 'baDodA AyA, baDodA AyA." eTale ApaNe UtarI paDo. basa, eTaluM pachI thAka nA lAge. A to badhA ya thAkelA. 'gADImAM pharyA, bahu pharyA, A huM boluM chuM, ema kahuM ne to mane thAka lAge. paNa huM to kahuM chuM ke "TeparekarDa bole che." eTale pachI mane zeno thAka lAge ?! eTale huM ThokI ThokIne kahuM chuM ke alyA bhAI, A zuM karavA thAko cho ? A gADI jAya che ne tame zuM karavA kaho cho A ? evuM ja bole che badhAM, nahIM tamane samajAyuM che ? praznakartA : hA. jeTalo vicAra karIe, eTalo thAka vadhAre lAge. dAdAzrI : vicAra karavAno nahIM. ApaNe jaIe chIe, evuM jANIe to ja thAka lAge. ApaNe jatAM nathI ne amathA vagara kAmanA gA gA karIe. are, keTalAka mANaso gADImAM jatA hoya ne to ya A bAju uttaranI gADI jatI hoya to uttara bhaNI gADImAM doDa doDa kare. jANe vahelo javAno hoya tevI rIte. nahIM to dakSiNa bhaNI doDa doDa kare. A vagara kAmanI mUMjhAmaNa badhI. tyAM AtmavIryanuM lIkeja ! ane tame bolo, te bolyA kahevAya ane te 'AtmavIrya' lIkeja thayA ja kare niraMtara. ane AtmavIrya buMda aTakI gayA ke basa thaI gayuM, kalyANa thaI gayuM. bahu jhINI vAta che A. tamane kaMI kAma lAgaze ? emAM jo jarAka mane galIpacI thAya to e AtmavIrya 'Dropa' (galana) thaI gayuM. jarAka galIpacI mane lAge ? nA thAya. mahIM saheje ya sparze nahIM amane. eka buMda AtmavIrya amAruM bahAra nA nIkaLe. A jagatamAM AtmavIrya badhuM bahAra nIkaLI gayuM che. tethI to A mahIM AtmAmAM kazuM rahyuM nathI ne ! "A meM karyuM ne A meM kahyuM ke A mAruM ne A tAruM.' ene lIdhe to AtmAmAM kaMI rahyuM ja nathI. badhuM vIrya ja
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 135 bahAra paDa paDa karyuM che. tyAre koI mane pUche ke 'tame Akho dahADo bolo cho te tamAruM vIrya ?" hA. kAraNa ke bole eTale vIrya bahAra ja nIkaLe haMmezAM. paNa A amAruM vIrya kevuM che ? e bahAra nIkaLe che ne e kaoNjhIjha (kAraNa svarUpe) nIkaLe che. eTale AvatA bhave e vIrya pAchuM majabUta thaI jAya UlaTuM. vyakta kare vANI, anubhava dazA ! praznakartA : vANI evuM sAdhana che ke aMdara zuM anubhava thAya che, e vyakta karavAnuM ? dAdAzrI : bIjuM zuM tyAre ! praznakartA : mULa vastu AkhI anubhavamAM varte che, tyAre emanA zabdo paNa e anubhava sudhI pahoMcADI zake. dAdAzrI : to ja "jema che tema' vANI nIkaLe ne ! spaSTavedana thAya tyAre vANI nIkaLe, ekAda vAkya sAcuM. nahIM to ekeya sAcuM ya nA nIkaLe. A to kaMI vicArIne bolato'to huM ? praznakartA : nA. dAdAzrI : A to TeparekarDa vAgyA karatI'tI. vicArIne boluM, to keTalI vAra lAge eka vAkya bolavuM hoya to ? ane 'karavuM hatuM' tene badale 'karavI hatI' thaI jAya ne pAchuM ene sudhAravAnuM ! praznakartA : A spaSTavedana anubhava, e anubhava pada, A TeparekarDanuM sAcuM vAkya nIkaLavuM. enuM kanekazana zuM che ? dAdAzrI : spaSTavedanathI badhuM ja ene hoya, badhI ja siddhio hoya ! praznakartA : barobara besI gayuM. bhUlezvara to jeNe joyeluM hoya ene game te pUcho, to e barobara cokkasa kahe ane vAMceluM hoya to bhUlo paDe. dAdAzrI : are, vAMceluM hoya ke nakazo cItarelo hoya, to ya bhUlo paDe. bhUlA ja paDelA che. AkhuM jagata ja bhUluM paDeluM che. biliphamAM Utare, te sAcuM ! praznakartA: Apa amane bodha Apo cho, je kaMI paNa... dAdAzrI : A bodha nA kahevAya. A to bodhakaLA che. bodha to AtmA saMbaMdhamAM hoya tyAM lAge. A bIjI badhI vAto to AtmAsaMbaMdhI nahIM ne ! praznakartA : paNa ApanI vANI amArA AvaraNa toDatI haze ne ? dAdAzrI : AvaraNa toDI nAkhe, jeTaluM sAMbhaLo eTaluM AvaraNa tUTe ja ne ! praznakartA : eTale amane ApanI vANIno kaI jagyAe visphoTa thato haze ? aMdara zuM prakriyA thatI haze ? dAdAzrI : jyAM AgaLa, je Atmapradezane AvaraNa che, je AvaraNa tUTe, tyAM e dekhAya, huM je kahuM chuM te dekhAya. e tamane khAtarI thaI jAya. tamane AvaraNa tUTyuM eTale tame samajyA, A amArA zabda bolavAthI, ke 'bhaI, A che te spesanA AdhAre A badhuM che, A manuSyonAM moDhAM ne e badhuM ya.' have e AvaraNa bIjAne nA tUTyuM hoya to ene khabara nA paDe. praznakartA : ApanI vANIthI AvaraNa tUTyA, to enI asara zI thaI ? dAdAzrI : AvaraNa tUTya mATe biliphamAM AvyuM. paNa jJAnamAM nathI AvyuM. jJAnamAM potAne kyAre Ave ? pachI evuM rUpa anubhava thAya tyAre e jJAnamAM Ave. paNa A vANIthI AvaraNa toDIne bilipha UbhI thAya, A mAnyAmAM AvI jAya, pratIti thAya ke A kharuM ja che. AvaraNa toDe ane pratIti thAya, beu sAthe thAya.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 137 138 vANIno siddhAMta praznakartA : eTale AvaraNa toDIne biliphamAM Ave, e mahattvanuM ne ? yAda rahevuM, e mahattvanuM nathI ne ? dAdAzrI : yAdanuM to, enuM mahattva ja nathI. yAda AvavuM eTale to, bhUlAI gayelI vastu hoya te ja yAda Ave. yAdagIrIne levAdevA ja nathI. praznakartA : ApanI vANI badhI asara karatI hoya ke koIka vANI asara karyA vagara jatI rahe ? dAdAzrI : ApaNuM dhyAna nA hoya to jatI rahe. praznakartA : dhyAna rAkhyuM hoya to ya jatI rahe ? dAdAzrI : samajamAM nA AvyuM hoya, e jatuM rahe, zuM kahevA mAge che, e samajamAM nA Ave. eTale ema ne ema jatuM rahe. A keTalAMyane AmAM jatuM raheluM haze. praznakartA : ghaNuM sAMbhaLyuM e mahattvanuM nathI. keTaluM samajAya e mahattvanuM che ne ! dAdAzrI : mahattva to samajAya eTaluM ja ne ! chatAM sAMbhaLeluM ya khoTuM nahIM ja ne ! kAnamAM jAya to kAna pavitra kare. praznakartA : samajAya chatAM yAda nA rahe to ? dAdAzrI : yAda rAkhIne zuM kAma che ? darzanamAM AvelI cIjane yAda nA joIe. e darzana kahevAya. A AnAthI to AvaraNa tUTe ane darzanamAM Ave. yAdagIrI e to jaDa vastu che. yAda nA rahe, tene ja darzana khIle. yAdavALAne darzana khIle nahIM. eTale yAdazaktinI jarUra nahIM AmAM. AmAM darzanamAM Ave. dekhyA pachI pratIti bese. pratIti ema ne ema bese nahIM. te ApaNAM loka 'darzana' nA bole, paNa "mane samajAya che,' ema kahe. pachI pratIti bese. sAMdho, zabda te samajato ! praznakartA: zabda ane samajanuM anusaMdhAna zuM che ? dAdAzrI : huM hamaNAM evuM kaheto hato ke mAre joItA hatA pIstA, ane huM bolato hato ke 'kAju lAva !" ane pelo kAju lAvato hato. tyAre meM ene kahyuM, 'alyA, A zuM karavA Apa Apa kare che ?' eTale samajamAM hoya ke pIstA joIe che. praznakartA : tyAre Ape kahyuM ke amane pIstA para rAga nA hoya, mATe AvA zabdo nIkaLe ke kAju lAva. pelA para bahu rAga hoya to cokkasa zabda nIkaLe. dAdAzrI : e to gamatuM hoya to enI para jAgRti varte. hA, eTale pachI rAga hoya to to te bhUlAya ja nahIM. ane zabda ya bhUlAya nahIM. nAme ya bhUlAya nahIM ane rUpe ya bhUlAya nahIM. A to rUpa yAda hoya ane nAma bhUlI javAya ane rAga hoya to badhuM yAda rahe. praznakartA samajanuM anusaMdhAna zabda sudhI kevI rIte pahoMce che ? dAdAzrI : e bene anusaMdhAna che ja nahIM, levAdevA nathI. praznakartA: have tame evuM bolyA ke kAju lAva. to pelA sAMbhaLanArane paNa samaja utpanna thAya che ne ? dAdAzrI : hA. te thAya ne ! e zabdane samajI jAya. zabdane oLakhI jAya ke zuM kahevA mAge che te. kAraNa ke saMjJAsUcaka vastu che. ' zabda e mULa vastu nathI, e saMjJA karAvanArI che. moDhAmAM jIbha hoya to pelI zabdanI saMjJA kare. e saMketa kahevAya. A mUMgAo kare che ene ya saMketa kahevAya. praznakartA : eTale samaja pradarzita karavA vyavahAra badho zabda thakI nIkaLe che ne ? dAdAzrI : nahIM. samaja ane jJAna, be vastu judI che. ane A zabda e to saMketa darzAvavAnuM sAdhana che. mane samaja ane jJAnamAM hoya ke pIstA AvAM hoya, evuM tevuM badhuM, paNa have e zI rIte sAmAne ThasAvavuM? e sAMketika zabdo joIe. zabdo na hoya to Ama hAthathI
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14) vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 139 karatA AvaDavuM joIe. nahIM to pIstAno ghATa batADe Ama. e badhA saMketo che. kriyAo aneka, chatAM.... praznakartA: kazuMka pustaka vAMcatA hoya, e pAnA paranA akSaro vaMcAya.... e vAMcIne bole to e pramANe vANI nIkaLe. ane aMdara lakhelI vAtanI sUjha paDe che. A traNeyanuM kanekazana kevuM hoya che aMdara ? dAdAzrI : badhuM pAradarzaka che ne peluM Ama eka ja baTana dabAve che, ne Akho phoTo paDI jAya che ne ? AMkho, nAka, badhuM ya ghaDIvAramAM phoTAmAM AvI jAya ne ! evuM A yu pAradarzaka. pelA pAradarzaka para kazuM UMdhuM-catte copaDeluM hoya to cokhkho phoTo nA paDe, eTale pAradarzaka nA joIe ? praznakartA : e to ApanI vAta thaI. paNa koI paNa mANasa e vAMcato hoya. te ghaDIe e zabdo vAMcI zake che, e ja zabdo vAMcatI ghaDIe bolI zake che ane e ja zabdo vAMcatI ghaDIe samajI zake che. A traNeyanuM aMdara zuM kanekazana che, zI prakriyA thAya che ? dAdAzrI : A vAMcanAra ne A badhI mahIM judI judI mazInarI che. vAMcanAro judo che. e darekanI prakriyA te badhI judI mazInarI che. praznakartA : e traNe juduM che e samajAya che. paNa A traNeya eTa e TAIma, kyA AdhAre banI zake che ? dAdAzrI : kema nahIM ? ApaNe rastAmAM ThaMDatA jaIe chIe, Ama jotA jaIe chIe ane cavANuM phAkatA jaIe chIe. nathI phAkatA ? praznakartA: hA, bane. dAdAzrI : paNa jo badhuM joDe cAle che ne, gADuM ? raste cAle ya che, te jovAnuM ya cAle che ane cavANuM cavAya che ya kharuM, to ya jIbha kacarAtI nathI ! aMta:karaNa, bAhyakaraNa samaye ! praznakartA : A vAMcavAnuM, samajavAnuM, bolavAnuM, emAM aMtaHkaraNamAM konuM konuM kArya samAya ? dAdAzrI : badhAM ya kArya aMtaHkaraNanAM. aMtaHkaraNanI madada vagara kazuM ja thAya nahIM. praznakartA: temAM akSaro vAMcavAnuM kAma konuM kahevAya ? dAdAzrI : vAMcavAnuM ? e badhuM cittanuM kAma che. cokhyuM hoya, e pramANe badhuM kAma thAya. praznakartA: pachI samaja paDavI, e konuM kAma ? dAdAzrI : e buddhinuM kAma. praznakartA : ane te ja ghaDIe A zabdo nIkaLyA ?! dAdAzrI : e badhuM ahaMkAranuM kAma. praznakartA H to mananuM zuM kAma rahyuM ? dAdAzrI : mana AmAM bhAga nathI letuM. mana enuM juduM hoya. eno voTa judo. A to citta, buddhi ne ahaMkAra traNa voTa eka bAju ane eka voTa pelA ekalAM manano judo. jenA voTa jItavAnA hoya, tenA bhAge traNa hoya. praznakartA : vAMceluM dhAraNe ya thaI jAya, e konuM kAma ? dAdAzrI : e ahaMkAranuM kAma. e dhAraNa kare. AMdhaLo che, paNa dhAraNa karI zake. praznakartA : ane nA dhAraNa thatuM hoya to ? dAdAzrI : to eTalI ahaMkAramAM barakata nahIM.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 141 142 vANIno siddhAMta che e badhuM khoTuM che, A Ama che. pachI 'huM zuddhAtmA chuM' evI ene sUjha paDI jAya. praznakartA : A vAMcelAne ahaMkAra dhAraNa kare che, to A 'jJAnane dhAraNa koNa kare che ? dAdAzrI : e prajJAzakti kare che. eTale AtmAne kazI levA-devA nathI. praznakartA : e nizcayavALo kahevAya che ? dAdAzrI : nizcaya ne ene kazuM nahIM. e to eno pAvara hoya. ahaMkAra bahu pAvaravALo hoya. praznakartA : dhAraNa kare te juduM ane pAchI sUjha paDatI hoya e juduM thayuM ne ? dAdAzrI : sUjha pAchI judI. sUjha e to paramenanTa vastu che. TempararI bhAga bhajavatI chatAM paNa paramenanTa che. gayA avatAramAM sUjha hoya tene joInTa thaIne ja A avatAramAM sUjha hoya. eTale liMka tenI te ja dareka avatAramAM sUjhane mATe, bIjI koI cIja evI nathI ke jene mATe liMka hoya. praznakartA : eTale ene kaI bAbatanI sUjha hoya che ? gayA avatAranI ane A avatAranI kaI bAbatamAM sUjha hoya che ? dAdAzrI : badhI. ene je icchAo thAya emAM sUjha paDe. sUjha paDe eTale gUMcAyelo hoya tyAM AgaLa e sUjha ene chUTo karI Ape. praznakartA H AptavANImAM Ave che ke Ama dasamA mAIlathI agiyAramA mAIle Ave, agiyAramAMthI bAramAM, sahuthI chelle 'huM zuddhAtmA chuM' evI sUjha paDe che. dAdAzrI : hA, sUjha paDatI paDatI 'huM zuddhAtmA chuM' evI sUjha paDI jAya. tyAM darzana pachI nirAvaraNa thaI jAya. 'zuddhAtmA' nA thayo, te pahelAM kahe ke 'huM krodhI chuM, huM lobhI chuM.' praznakartA : eTale AvI sUjha vartatI hoya ene ? dAdAzrI : e sUjha hoya ene. ane krodhI, lobhI bolatAM pahelAM 'mane A jovAnuM bahu game che' evI viSayamAM sUjha hoya. AMkhano viSaya priya hoya, kAnano viSaya priya hoya. ethI AgaLa vadhe tyAre e krodhIlobhI thAya. ane enAthI AgaLa vadhe tyAre samakita thAya ke A dekhAya praznakartA : A vyavahAra ahaMkAra dhAraNa kare, jJAna che te prajJA dhAraNa kare. to AtmA zuM hoya tyAM ? enI helpa zuM hoya che ? dAdAzrI : e to prakAza ApyA kare. te ya svabhAvathI ja. pote Apato-leto nathI. suryanArAyaNa UgyA eTale kaMI suryanArAyaNa prakAza ApatA nathI. emano svabhAva ja che, prakAza maLe lokone ! praznakartA : e prakAzasvarUpanI samajaNa potAne kaI rIte Ave ? dAdAzrI : A badhuM calAve che, gADuM calAve che, e badhuM prakAzanA AdhAre ja cAle che ne ! prakAza nA hoya to aMdhAruM ghora thaI jAya. eTale buddhirUpI prakAzathI cAle che ne ! praznakartA : e jJAna nA hoya tene. ane jJAna hoya tene ? dAdAzrI : tene jJAnarUpI prakAza. praznakartA : e jJAnaprakAza samajI zakAya ne ? dAdAzrI : hA. praznakartA : e jJAnaprakAzane kaI rIte samajAya ? dAdAzrI : DirekTa prakAza e jJAnaprakAza. praznakartA H to prajJA jue che e juduM ane A DirekTa prakAza pAcho judo ?
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 143 144 vANIno siddhAMta dAdAzrI : prajJA jue che, e ja DirekTa prakAza che. badhuM prajJAzaktinuM ja che kAma. te badhuM kAma pUruM thAya eTale prajJAzakti mahIM pesI jAya. ane ApaNane to pAchalAM karmo che, ne have zuM thAya che? ApaNe bola nAkhIe, Ama nIce pheMkayo ane ekadama have ApaNane kSAyaka samakita thaI gayuM. tethI e bola baMdha thaI jAya ? nA, pharI pAcho paDe, pharI pAcho paDe. loka to jANe ke lAyaka samakita thaI gayuM eTale badhuM UDI gayuM. kazuM UDe nahIM. jeTalA jozathI bola pheMkelo eTalA jozathI UMco uchaLaze. praznakartA : Ape kahyuM ke A darzanamAM ya nathI AvyuM. darzanamAM AvyuM hotane to jJAnamAM Ave ane cAritramAM Ave. e darzana Apa kone kahevA mAgo cho ? dAdAzrI : A ame samajAva samajAva karIe chIe, e darzanamAM Ave. ame samajAvIe eTale tamane pratIti bese ane pratIti bese to AgaLa cAle. zarUAta samajathI... A huM joIne vAta karuM chuM ne tyAre tame amArI vAtathI joI zako ne samajI zako. jeTaluM samajAya che e badhuM jovAmAM jAya che. je joyuM e samajAyuM ane jANyuM e anubhavyuM. anubhava thayA pachI jANyuM kahevAya. tyAM sudhI jJAna kahevAya nahIM, tyAM sudhI darzana kahevAya. drazyane joyuM e joyuM kahevAya, ene darzana kahevAya. ane peluM joya-jJAtA saMbaMdhI jAyuM te anubhava thavo joIe. e jANyA pachI bIjuM jANavAnuM nathI A jagatamAM. praznakartA : Apa samajAvo cho e samaja ane potAnA svarUpanI samaja, emAM kanekazana zuM che ? dAdAzrI : potAnA svarUpanI samaja to beThI. paNa enI rakSA mATe bIjI samaja nahIM joIe ? ene paNa jJAna kahe che. tamane evI samaja pADI ke A jagatanuM satya e rIleTiva satya che. to A samaja pADI e ya jJAna che. samaja, enuM nAma darzana. samaja zabdano artha ja darzana. ne darzanano artha ja samaja. tethI to ame kahIe chIe ke samaja samaja karo. A vAta samajI lIdhI pachI tamane samajAyane ke ApaNI bhUla thaI che ane bhUla thaI evuM jANe eTale bhUla bhAMge. paDaghA vANItA praznakartA : hamaNAM ApanuM bolavAnuM baMdha thayuM. vAta pUrI thaI eTale have Ama Apa sthira raho, tyAre Apane zuM badhuM dekhAtuM hoya ? dAdAzrI : sahaja sthitimAM hoIe ame. praznakartA : jJAnamAM zuM hoya, tamane te vakhate ? dAdAzrI : potAnuM ja hoya. praznakartA : paNa zuM hoya ? dAdAzrI : judI judI vastuo hoya. te paNa bahu vAra gayA pachI hoya. tarata ne tarata evuM nA thAya. tarata to paDaghA paDe ! praznakartA : emAM zuM hoya ? dAdAzrI : juduM nA dekhavA de. praznakartA : e paDaghA vANInA paDe ? dAdAzrI : hA. AkhI rAta mahIM pado saMbhaLAyA kare. dahADe pado bolyA hoya to AkhI rAta mahIM enA paDaghA cAle. mahIM ekkekTa saMbhaLAya hale. tenuM te ja tAla-bAla badhuM. e paDaghA pachI herAna kare ne ! juduM nA dekhavA de, tethI ame kaMI gupUrNimA ke janmajayaMtI jevo prasaMga hoya tyAre vAta nA karIe ne ! praznakartA : vANInA paDaghA paDe, te potAne chUTuM nA rahevA de. e
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 145 146 vANIno siddhAMta praznakartA: paNa A to pahelAM vANI bolavI paDe, eTale pachI enA paDaghA zarU thaI gayA. emAM InTaresTa kyAM Avyo ? dAdAzrI : vANImAM InTaresTa hato, tyAre to vANI bolyA. pachI enA paDaghA rahyA kare. tame DIsUInTaresTa thayelA cho ? pagAra amathA lo cho ? praznakartA H InTaresTa to che ja ne ! A vANInA paDaghA bhUsI nAkhavAnI vAta na samajAI. nA samajAyuM. dAdAzrI : paNa vANInA paDaghA nA paDe eTale chUTuM thaI jAya. praznakartA : e paDaghA zamAvavA mATe kaMI puruSArtha hoya che ? dAdAzrI : paDaghA eTale spaMdana badhAM. spaMdana thayA kare. eka kAMkaro nAkhIe, te eka kUMDALuM thAya. pAchuM bIjuM thAya, trIjuM thAya, evI rIte paDaghA paDe. praznakartA : to AmAM paDaghA kevA prakAranA hoya ? je bolyA e saMbaMdhInA badhA paryAyo UbhAM thayA kare ? dAdAzrI : hA. enA saMbaMdhI ja badhA paDaghA UbhA thayA kare. pachI samAI jAya. praznakartA : enI meLe ja samAya ? dAdAzrI : e to samAyeluM ja che, enI meLe ja. zamAvuM nA hoya to kaMI lAgatuM vaLagatuM nathI. paNa pelI A jAgRti e bAju jatI rahe. ne paDaghA paDe, spaMdana thAya eTale ! chatAM ame tarata eDajasTamenTa laI laIe. paDaghA tarata baMdha karI daIe. e badhuM amane AvaDe. praznakartA : e kaMI rIte baMdha karo ? dAdAzrI : e bhUMsI nAkhIe badhuM. praznakartA : eTale e bAju jovAnuM ? dAdAzrI : nA. e bAju jovAnuM nahIM. paDaghA ja bhUMsI nAkhIe. praznakartA : bhUMsI nAkhavAnuM hoya ? dAdAzrI : hA. praznakartA : e kevuM hoya pAchuM ? dAdAzrI : InTaresTa che, mATe paDaghA paDe che. dAdAzrI : e tamane zakti AvavI joIe ne ! jabarajasta zakti AvavI joIe. emAM potAnI sthiratA joIe. bAkI evI sthiratA hoya nahIM ne ! praznakartA: A je prazna pUchAya hamaNAM, e saMbaMdhI vANI nIkaLe, enAM badhA paryAya cAlatA hoya ane navo ja prazna koI pUche, pahelAMnI liMkano prazna nA hoya ane tarata ja bIjo prazna pUchavAmAM Ave, to paDaghA baMdha thaI jAya ? dAdAzrI : hA. baMdha thaI jAya. praznakartA : ane navA praznasaMbaMdhI paDaghA zarU thaI jAya ? dAdAzrI : hA, tame roja juo ja cho ne? keTalA badhA prazna hoya che ? e to ona dhI spoTa javAba hoya che badhA ane vicArIne javAba ApavAno hoya to zuM thAya ? praznakartA : A vAta pUrI nA thaI hoya ne navo ja prazna pUchavAmAM Ave to tarata ja enAM saMbaMdhInI vAta nIkaLe. e badhuM zuM che ? dAdAzrI : eTale ja AtmAnI anaMta zakti kahI che ! praznakartA: A vANInA paDaghAnI, pahelI vakhata A vAta nIkaLI ! dAdAzrI : e to jyAre TAIma Ave tyAre vAta nIkaLene ! tame
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta kaho ke IlAyacI Apo. tyAre IlAyacI maLe. tyAre khabara paDe ke bhaI, A dukAnamAM IlAyacI che. nahIM to tame to ema ja jANo ke A dukAnamAM darAkha ne cAroLI ne e badhuM ja maLe che. ane IlAyacI tame mAMgo tyAre ame kADhI ApIe. tyAre tame kaho ke A pahelI vakhata A vAta nIkaLe che. hatI ja mahIM IlAyacI to ! AtmollAsa, baMdhAve puNya ! 147 praznakartA : bahu ja AnaMda thayo. dAdAzrI : AnaMda to thAya ne ! ane A potAnA gharanI ja vAta che ne ! A vAta mArI nathI. ane te A vAta huM karato nathI, TeparekarDa che A ! ATalI badhI vAta karI, emAM nathI A pudgalanI vAta, nathI vyaktigata vAta ke nathI saMsArI vAta. A to AtmAnI ja vAta hatI. bolo, have e AtmAnI vAta ane te ya tadana ullAsabhera sAMbhaLe. AtmAnI prApti to vadhI gaI paNa ullAsabhera vANI sAMbhaLe, eTale puchyanA paramANu badhe bahArathI kheMcAya ane te kAma kADhI nAkhe. ane A chokaro paiNe che tyAre ullAsa hoya che, e ya puNyanA paramANu kheMcAya bahArathI. paNa pelA saMsArI paramANu. praznakartA : paNa A ullAsa ane pelA ullAsamAM, to AsamAnajamInano pharakane ? dAdAzrI : hA, e upAdhivALA hoya, nahIM ? paNa to ya ullAsa tyAM ATaluM phaLa Ape che ane ahIMno ullAsa to keTaluM phaLa Ape !! ////////// [3] mautatA mArge sAdhakane mautanI upayogItA kharI ? praznakartA : mauna, alpAhAra, ekAMtavAsa, A badhAM sAdhano upayogI kharAM ke nahIM ? dAdAzrI : kharAM ne ! sAdhakane upayogI kharAM. praznakartA : mauna-upavAsa e mananI zAMti mATe sAdhana kharAM ? dAdAzrI : mananI zAMti mATe sAruM che. mauna karavAthI mAnasika baLa vadhe jarA. upavAsa karavAthI zArIrika baLa vadhe, manobaLa vadhe. A badhuM phAyadAkartA ja che. je anukULa Ave, te karavuM ApaNe. praznakartA : mauna ane amauna, e bemAM zuM phera ? mauna to samajyA. paNa amauna kone kahevAya ? dAdAzrI : A bolavuM, e amauna kahevAya. bolavuM, bakavuM, bhasavuM, bhAMbharavuM, A badhuM amauna kahevAya.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 149 to to mUMgA prANIono tize mokSa ! praznakartA : ApaNe vAta thaI, e mauna abhimukha kyAre kare mokSamArga tarapha ? dAdAzrI : mauna koI dahADo mokSamArge laI jAya nahIM. e to A manuSya sivAya Itara mauna ja che ne, e badhA mokSamArge javAnAM che ? e to bhAMbharaDe. to mokSamArge jAya ? praznakartA : ema nahIM, cetana hoya ane chatAM ya jaDanI jema rahe to ? dAdAzrI : hA, A che te jhADo-bADo badhAM rahe che ne ! jhADo e jaDanI mAphaka ja rahe che ne ! praznakartA : hA. dAdAzrI : koI bahAravaTIyA jAya, koI game te karavA jAya, to AghApAchAM thAya nahIM. Ama jaDa ja chene bicArAM. ane A pelAM ghauM ApaNe bAphavA hoya to ApaNe kahIe ke 'ghauMne bAphavAnA che.' to ya AghApAchAM nA thAya. eTale cetana che ne, jaDa jevAM varte che mUA ! e ghauMnI pAMcazerI baMdhAya, paNa deDakAnI pAMcazerI baMdhAya ? A AmathI Ama nAkhIe tyAre AmathI Ama kUdI nIkaLI jAya. pAMcazerI baMdhAya nahIM. praznakartA : ghauMno mokSa thAya, evuM zAstramAM kahe che ? dAdAzrI : mokSa zI rIte thAya te ? mokSa to kyAre thaze ? ke A je vANI bolAya che ne, te potAnI vANI pote jyAre sAMbhaLaze, tyAre mokSa thaze ! 150 vANIno siddhAMta sleTa bhare che, ene mauna kahevAtuM nathI. sleTamAM lakhe ke "cA lAvo', e badhuM mauna kahevAtuM nathI. sahaja AvI maLe te ja pIvAnuM, tenuM nAma mauna kahevAya. A to sleTamAM lakhe evuM joyeluM ke nahIM tame ? praznakartA : hA, pAchA phleTamAM lakhe ne ! dAdAzrI : are, sleTamAM to sArI rIte lakhe. nahIM to 'Ama, Ama izArA paNa kare. tyAM cetavALA cAle tA... praznakartA : mauna mATenA niyamo kayA ane tenuM AcaraNa kevuM joIe ? dAdAzrI : maunamAM IzAro kazuM karAya nahIM ke sleTamAM lakhAya nahIM. Ama saMjJA ya nA thAya, Ama ke Ama, saMDAsa javuM hoya to 'Ama,Ama' nA karavuM paDe. tyAre e mauna kahevAya. sAmo sAmethI pUchavA Ave. ApaNe kazuM karavuM nA paDe. sAmo pUchavA Ave ke 'saMDAsa javuM che ?" tyAre e joDe jAya. eTale koI jAtano cena nahIM, cALo nahIM, lakhe nahIM, enuM nAma mauna kahevAya. A sAdhuo jema abhigraha kare che ke, jo koI cenacALAM dekhADe che ? evuM A mauna kahevAya. mauna to sahaja hovuM joIe. mauna to aMtara sAthe hovuM joIe. paNa A to koI paNa saMketa to hovAno ja enI pAse. nahIM to kahI rAkhyuM hoya Agale dahADe ke 'dasa vAge mane cA Apajo. agiyAra vAge Ama karajo.' paNa saMketa hoya tyAM mauna hoya ja nahIM. agara to mahIM saMkalpavikalpa thayA ja kare che. te 'cA lAvo, phalANuM lAvo' evA mahIM vicAra thayA ja karatA hoya che. praznakartA : mahIM evA vicAra na thAya ane samajaNathI mauna rAkhe to ? - dAdAzrI : e UMcuM kahevAya. paNa evuM hoya nahIMne ! kyAMthI lAve ? maunamAM kazuM bolAya nahIM. mana-vacana-kAyAnI capaLatA bilakula hovI na bolAya, lakhIte mautamAM... praznakartA : A mauna levAnuM kahe che ne, to emAM bolavAnuM nahIM. to emAM je ApaNI philiMgsa che, ene dAbI devAnI vAta che. dAdAzrI : A loko moDhuM dabAvI de che ane lakhI lakhIne AkhI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 151 152 vANIno siddhAMta praznakartA : paNa jo bolIe to vadhAre asara kare. Aveza Ave tyAre kadAca bolI jaIe to vadhAre asara kare ane maunathI e asara to nA thAya ne ? joIe nahIM. jeTalI caMcaLatA ochI thAya eTalI sArI. saheja paNa caMcaLa pariNAma jyAM sudhI hoya tyAM sudhI mauna nA kahevAya. UMdhuM bolavuM, enA karatAM evuM mauna sAruM che. UMdhuM bolavAmAM to zakti bahu vaparAI jAya che. enA karatAM saMjJA karIne jarA zakti ochI vaparAya. praznakartA : e sthaLa mauna levA mATe khorAkano kaMI pheraphAra karavo paDene? dAdAzrI : khorAkamAM pheraphAranI jarUra nahIM. A jagyAe tamArA ISTadevanuM dhyAna karajone, eTale tamane helpa thaze. bIjo koI upAya nathI. bahAra mauta, mahIM hoMkANa ! praznakartA to mauna enuM nAma, ke bolavAnI icchA ja na Uge ? dAdAzrI : bolavAnI IcchA kyAre na Uge ? ke kaMI dhakko vAgyo hoya tyAre ! ko'kanA taraphathI dhakko (tarachoDa) lAgyo hoya ne eNe AvaDuM copaDAvI dIdhuM hoya, to pachI enI joDe bolavAnuM mana ja nA thAya ane galIpacI kare to tarata bole. 'Avo, Avo sAheba', to e bole enI dAdAzrI : e nA thAya, asara thatI aTakI jAya. paNa aMdara ne aMdara e kAvAdAvA karyA kare, bolIe to sAmAne tarata asara thAya. ne peluM aMdaranI lokone khabara nA paDe ne ! Ama bolIe to bhaDako thayo kahevAya. eTale tyAM bolavuM tenA karatAM mauna sAruM che. kazuM bole to UMdhuM thaI jAya enA karatAM nA bole to sAruM che. eka dahADo to pAMsaro rahyo. ane mauna rahe to pAMca jaNane ThapakA to nA Ape, bhasa bhasa nA kare ne ! eTale vaikharI vANI ekalI baMdha thAya. peluM badhuM mahIM cAlu ja hoya. Ama mauna rAkhe ne mahIM to gALo hau de. A to barakata hoya nahIM ne vagara kAmanA badhAnAmAM bola bola karIe, teno zo artha che ? badhI lAInamAM kaMI barakata hoya mANasanI ? ekAda lAInamAM hoya vakhate mANasane, pachI moTA mANaso bole e vAta judI che. vyavahAramAM moTA mANasa hoya, ene to koI vaDhanAra nA hoya. paNa ApaNe to AgaLa vadhavAnuM che ne !! eTale jene AgaLa vadhavAnuM che, teNe to pUrepUruM mauna thaI javuM joIe. jeTaluM mauna pakaDaze, eTalI buddhi ThekANe Avaze. jeTalA sensITIva hoya, teNe mauna rAkhavAnI jarUra. sAcuM mauta, te A ! praznakartA maunano kharo artha zuM che, e samajAvazo. dAdAzrI : cAra prakAranI vANImAMthI ekuMya vANI na bolavI. moDhethI na bolavuM agara to koI jAtanAM IzArA na karavA, AMkhano IzAro ke hAthano IzAro kazuM karavuM nahIM. e sthaLa mauna kahevAya ane sAcuM mauna kayuM kahevAya ? AtmA-paramAtmA saMbaMdhI Akho dahADo ya vAta kare ane saMsArasaMbaMdhI eka zabda ya bole nahIM, to e sAcuM mauna che. nahIM to tyAM sudhI zULa mauna pALavuM sAruM che, e ya bahu hitakArI che. kAraNa ke vANImAM bahu zakti vaparAI jAya che, ghaNI zakti veDaphAI jAya meLe. praznakartA : koI gusso karato hoya ane mauna lIdhuM hoya, to e vakhate to bolAya ja nahIM ne ! eTale krodha nA thAya ne ? dAdAzrI : paNa e mahIM gusso karyA kare ne ! praznakartA: paNa vANIthI je karmo baMdhAya, e to aTakI gayA ne? dAdAzrI : mahIM gusso kare ne, eTale koI karma aTake nahIM. kazuM aTake nahIM. A ajJAnI je je kare ne, e badhuM ema ne ema aMdhArAmAM jAya. praznakartA : maunathI sthULa to aTake ne ! dAdAzrI : paNa Ama mahIM to kaSAyamAM ja raheto hoya ne !
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 153 154 vANIno siddhAMta che, evuM emane potAne kevI rIte lAgyuM ? dAdAzrI : potAne lAge ja ne. pote judA che. A khoTuM thaI rahyuM che te ya jANe ane sAruM thayuM che te ya jANe. kAraNa ke kharekhara AmAM pote judo che. A to eka jAtanI baDabaDa karavAnI Teva hoya, te mauna le. eTale A vaikharI eTalI baMdha thAya. bIjuM badhuM mahIM aMtaradAha cAlu ja hoya. praznakartA : mauna vakhate aMdara-bahAra aMtaradAha na hoya evuM na bane ? che. eTale sthaLa mauna pALavuM, bahu uttama vastu che. chevaTe nizAnIo karIne IzArAo karIne ya sthaLa mauna pALavuM bahu sAruM che. ekalI vaikharI vANI baMdha karazone to ya bahu phAyadAkAraka che. evuM mauna to bahu phAyado kare. anaMta avatAranuM pApa dhULadhANI karIne kADhI nAkhe. mauna e bahu sArAmAM sAruM che. bola bola karavAnI kuTeva ! praznakartA : mArI IcchA mauna rahevAnI che. dAdAzrI : paNa phAyado zuM ? praznakartA : huM jarUra karatAM vadhAre boluM chuM. eTale mAre maunanI IcchA che. dAdAzrI : to mauna rahone ! praznakartA : paNa mArAthI mauna rahevAtuM nathI. huM A bahu bolabola kema karuM chuM ? dAdAzrI : evuM che ne, A duniyAmAM badhA bole che. te manamAM ema jANe che ke "huM boluM chuM" paNa e judI vastu che. tamArA hAthamAM sattA ja nathI. e to ame amuka AzIrvAda ApIe eTale e ochuM thaI jAya. bAkI tamArI IcchA nA hoya to ya bolI javAya. AkhA jagatane ya bolI javAya che. A vakIlo hau bolI jAyane, eTale koInuM cAle nahIM. paNa manamAM bhAva thayo ke "A khoTuM che', tyArathI pheraphAra thavAnI taiyArI thAya. eTale ahIM Avajo, AzIrvAda ApIzuM. sthaLa mauna dhULa ahaMkArane bahu veraNa-cheraNa karI nAkhe che. A saMsAranI jaMjALa ja zabdamAMthI UbhI thayelI che. maunathI to khUba ja zaktio vadhI jAya. sudhare mautathI vaikharI ! praznakartA : huM bahu bola bola karuM chuM ane mAre have mauna rahevuM dAdAzrI : aMtaradAha to hoya ja. A duniyAmAM aMtaradAha nA hoya evo mANasa ja nahIM hoya. e to A kALamAM ApaNA A akrama jJAnane pratApe aMtaradAha na hoya tevAM thayA che ! gupta rahe ahaMkAra, mautamAM ? praznakartA : mauna rAkhe to paNa jJAnAvaraNIya karma baMdhAya ? dAdAzrI : mauna rAkhe to vadhAre baMdhAya. kAraNa ke maunano ahaMkAra che ene, ke 'huM mauna rAkhuM chuM.' tenAthI karma baMdhAya. praznakartA : maunamAM ahaMkAra rahe, ema ? dAdAzrI : mauna lenAro ja ahaMkArI hoya, to ja le ne ! AtmA to mauna ja che. pote ahaMkAre karIne kahe che ke "mAre mauna levuM che." eka to mauna lenAro, ahaMkAre karIne mauna levuM, enuM nAma mauna lenAro. ne muni thanAro, ekano eka ja che. bAkI, muni to tyAM joyelA ne ? have e munio badhA mauna laIne pachI zuM kare ? nirIkSaNa kare mahIM. eTale zuM mahIM cAlI rahyuM che ne, e badhuM joyA kare, bahAra cAlI rahyuM che te. eTale ene sAkSIbhAva kahe che ne ? nirIkSaNa karIne sAkSIbhAva kare. paNa badhuM ahaMkAre karIne kareluM.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 155 156 vANIno siddhAMta dAdAzrI : vANIne A anubhavIoe, zAstrakAro ke je anubhavI kahevAya, emaNe zuM kahyuM, 'AtmAnA hetu mATe je bolAya, tene mauna kahyuM." ane loko A vANIne mauna kahe che. paNa bIjuM kaMI paNa saMketa cAlu che, tyAM sudhI mauna nathI.' ema bhagavAne kahyuM. saMketa kare che ne ? badhA aneka jAtanA, ene mauna nA kahevAya. mauna Ane kahyuM che ke A dAdA Akho dahADo bole che. zAthI ema ? kAraNa ke emAM saMsArI vAta nathI hotI. saMsAralakSI vAta nathI hotI. AtmalakSI hoya che. je vAto saMsArane aMge hoya, te ya paNa chevaTe AtmalakSI hoya che. mATe ene mauna kahyuM. vANIno kaMTrola koI dahADo karo cho tame ? praznakartA : prayatna karIe chIe. ahaMkAre karIne je kaMI paNa karavAmAM Ave che, enuM phaLa puNyamAM Ave che, mukti nahIM. eTale Avate bhava jarA sArI vANI nIkaLaze, sArI vAto nIkaLaze, je evuM tevuM sAruM maLaze, ne majhA karavAnI pachI ! ta vANI baMdha, TheTha mokSa sudhI ! praznakartA AtmAnI pratIti thAya, tyAre vANI baMdha nA thaI jAya ? dAdAzrI : vANI baMdha thaI jAya, to AtmAnI pratIti thaI ja nathI. A aMdhArAyugamAM ThokI besADeluM A lokonI para, te ATaluM ja jarA amathuM dekhato hoya, ene sarvadarzI kahyA ! dekhato hoya ATaluM ja. kAraNa ke koI eTaluM ya dekhato na hato. eTale pachI badhAM zuM kare che ?! ene pachI sarvadarzI (!) kahyA. e evAM vAkyo che badhAM. e cAle nahIM. poluM cAlatuM haze tyAM AgaLa ?! 'vANI baMdha thaI gaI, phalANuM baMdha thaI gayuM." te kazuM baMdha thatuM haze ? eno e ja. e pote judo paDI gayo. vANI baMdha karavAnI hoya nahIM. badhuM khAvAnuM-pIvAnuM, dALa-bhAtalADavA-zAka badhuM khAvAnuM ?! A to badhA lokone mUMjhavI mAryA che, mULa rasto nahIM jANavAthI. vastuono tyAga karavAno nathI, mUchano tyAga karavAno che. mANasathI vastuono tyAga zI rIte thaI zake ? keTale sudhI karI zakaze ? AtmArthe bole, te mauta ! praznakartA : badhA evuM mAne che ke sAyalensa Ijha golDana ! eTale mauna rAkhavuM suvarNa che' ane 'bolavuM' e zaktino vyaya thAya che. dAdAzrI : A ogaNyAeMsImuM varSa mane besavAnuM thayuM tyAre dasa kalAka dararoje ya huM boluM chuM. divALIne dahADe vadhAre boluM chuM, chatAM A mIna kahevAya che. dAdAzrI : hA, prayatna karo. ane bhagavAne to ame bola bola karIe to ya A vANIno saMyama kahyo. ame bolIe to ya mauna ! bhagavAne zuM kahyuM ke jyAM saMsArI vANI nathI, AtmA-paramAtmAnI vANI che, ene mauna kahevuM. saMsArI vANIne vANI kahevI. tyAre bhagavAna DAhyA haze ke gAMDA haze ? kevA DAhyA che ! AtmA-paramAtmA sivAya saMsAranI vANI ja nA hoya nahIM. eTale ame badhuM bolIe, e badhuM maunamAM jAya. saMsAra hetu mATe mauna lIdhuM hoya to ya kahe che ke mauna nathI, amauna che. Atmahetu mATe covIse ya kalAka bole, je kaMI paNa bole to e saMpUrNa mona che. AtmAsaMbaMdhI vANI bolavI, ene zAstrakAroe mauna zAthI kahyuM? ke enI deha para asara ja paDatI nathI. ame Akho dahADo bolIene, te asara paDatI hoya to to khalAsa karI nAkhe mANasane. praznakartA : AtmAnI vAtacIta thatI hoya ne, eka aDatAlIsa mInITa thaI jAya to pachI mANasa haLavo phUla jevo lAge. dAdAzrI : pelAmAM to bahu zakti vaparAI jAya. saMsArI vANImAM to ekadama zakti DiscArja thayA kare. ane A zakti DiscArja nA kare ane zarIrane ya asara nA thAya. kAraNa ke AmAM potAnA aMgata svArthane mATe hotI nathI e ane sva-para hitakArI hoya. AtmajJAnI pAse badhI vAta svapara hitakArI hoya. svanuM hita to kare ja, paNa paranuM ya hita kare. praznakartA : eTale vANIno vadhu paDato upayoga karavAthI savAMza maTIne aMza thaI javAya che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta sAcA muti to tene kahevAya ! praznakartA : muni kone kahevAya ? 157 dAdAzrI : muni to eka akSare ya saMsArI zabda na bole ane AtmA saMbaMdhI Akho dahADo bole, to ja e muni kahevAya. AtmAsaMbaMdhI adhyAtmasaMbaMdhI Akho dahADo bole ane saMsArahetu mATe zabda bole nahIM, tyAre muni kahevAya. Akho dahADo bola bola kare, rekarDa vAgatI hoya ema vAgyA kare, tethI zrImad rAjacaMdrae kahyuM ke 'AtmajJAna tyAM munipaNuM'. A amArI Akho dahADo rekarDa cAle paNa chatAM ya ame mauna chIe. AtmArtha sivAya bIjA koI arthe amArI vANI nA hoya. evuM mauna pALe te muni ! paNa A muni to bahAranuM mauna pALe ne mahIM ajaMpo rahyA kare che, tene muni zI rIte kahevAya ? ame mahAmuni chIe ! saMpUrNa mauna chIe ! Ane paramArtha mauna kahevAya che. kaDakAI mautanI ! mauna jevI kaDakAI A duniyAmAM koI nathI. bole kaDakAI to veDaphAI jAya. mArA maunathI ja badhA mANaso sudhare. huM boluM to sAmAne bahu asara thaI jAya. A dAdA pAse badhI bolavAnI chUTa, chatAM mauna rahe, e mauna tapobaLa kahevAya. vANItAM tape tapyAM, te banyAM zuddha ! vANIno kaMTrola karyo hoya to bahu zaktio vadhI jAya. vANIno kaMTrola karo cho koI dahADo ? praznakartA : thato nathI. dAdAzrI : jJAnInI AjJA laIne mauna le to hitakArI che. bIjuM, vANInA kaMTrola mATe pratikramaNa karAya. praznakartA : vANInuM tapa eTale zuM ? dAdAzrI : tapa eTale be prakAranAM vANInAM tapa thAya che. eka AjJA vANIno siddhAMta laIne nA bolavuM ane eka jAte nA bolavuM. e vANInAM tapa bahu sArAM kare to enAthI phAyado ghaNo che. narI zakti ja vANImAM vaparAI jAya che. 158 jeTaluM mauna pakaDazo eTalI buddhi baMdha thaze. buddhi baMdha thaze eTale mauna thAya. eTale Aje vANI bolAva bolAva kare che, te buddhi ane ahaMkAra, be bhegAM thaIne vANI bolAva bolAva kare che ane mauna thaze tyAra pachI badhuM pAchuM pharaze. aMtima saravaiyuM saMsAra.... praznakartA : mauna rAkhe, tenAthI vacanabaLa vadhe ? dAdAzrI : nA. enAthI vacanabaLa nA Ave. vacanabaLa to koI mANasane du:kha thAya ja nahIM evI vANI thAya tyAre utpanna thAya, duzmanane ya duHkha nA thAya evI vANI hoya. praznakartA : pachI to mauna thaI jAya ne ? kharuM dAdAzrI : bhale ne, mauna thaI jAya. mauna e ja A jagatanuM saravaiyuM che. chevaTe mauna upara AvavA mATe kahyuM, kAraNa ke mauna e 'jovAnuM' sAdhana che. vyavahAramAM mauna le che, e to jagata kevI rIte cAle che' e jovAnuM sAdhana che. TAIma thAya eTale cA ApI jAya, TAIma thAya ne bIjuM amuka rahIye jAya mahIM. to ApaNe leTa go karavuM paDe. jyAre mauna thaze, tyAre jagata samajyA gaNAze. jagatano saMpUrNa sArAMza zuM ? jagatasaMbaMdhI eka akSare ya bolavA jevo nathI ane AtmA saMbaMdhI ja bole. //////////
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAna muMbaI : DaoN. nIrUbahena amIna 904-bI, navInaAzA epArTamenTa, dAdA sAheba phALake roDa, dAdara (se.re.), muMbaI-40014 phona: (022) 4137616 amadAvAda : zrI dIpakabhAI desAI 1, varUNa epArTamenTa, 37, zrImALI sosAyaTI, navaraMgapurA, amadAvAda-380OO9. phona : (079) 642 1154, 463485 pheksa : 408528 khaMDa : 2 vANI, dharmamAM... Madras : Dada Bhagwan Foundation Ajit C. Patel, No. 9, Manohar Avenue, Egmore, Madras-600008. Tel : (044) 8261243, 8261369 Fax : 8261225 [1] svAdhyAya - vyAkhyAna - pravacana U.S.A. : Dada Bhagwan Vignan Institue Dr. Bachubhai Patel, 902 SW Mifflin Road, Topeka, Kansas 66606. Tel. : (913) 271-0869 Fax : (913) 271-8641 U.K. Dr. Shirish Patel. 2659 Raven Circle, Corona, CA 91720 U.S.A. Tel. : (909) 734-4715. Fax : (909) 734-4411 : Shri Maganbhai Patel 2, Winifred Terrace, Enfield, Great Cambridge Road, London, Middlesex, ENI 1HH U.K. Tel : 181-245-1751 Mr. Ramesh Patel 636, Kenton Road, Kenton Harrow, London, Middlesex, HA3 9NR U.K. Tel. : 181-204-0746 Fax :181-907-4885 svAdhyAya ke parAdhyAya ?! dAdAzrI : zuM vAMcana karo cho ? praznakartA : jaina svAdhyAya, sUtro, vyAkhyAna-evuM badhuM karuM chuM. dAdAzrI : A svAdhyAya je kare che te parAdhyAya kare che. eka vAra svarUpanuM svAdhyAya karene tyArathI ukela AvI jAya. jagatamAM cAle che te parAvalaMbana che, e avalaMbana sAcuM paNa hoya, paNa parAvalaMbanathI to bhaTaka, bhaTaka, bhaTaka kare. ane svAvalaMbanathI mukti pAme. phera, svAdhyAya te vyAkhyAtamAM ! praznakartA : svAdhyAya ane vyAkhyAna to eka ja ne ? dAdAzrI : nA. to to ema ja kaheta ke bhaI A vyAkhyAna kare che. ene ja svAdhyAya kare che, ema bolajo. ema kaheta nahIM ? eTale 'svAdhyAya ane vyAkhyAna eka evuM nA bolAya. svAdhyAya juduM che, vyAkhyAna juduM che.. Canada : Shri Suryakant N. Patel 1497, Wilson Ave, Appt.#308, Downsview, Onterio, Toronto. M3M 1K2, CANADA. Tel.: (416) 247-8309
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 vANIno siddhAMta 161 vyAkhyAna karuM chuM,' e vAta juThI che. A vyAkhyAna sAMbhaLe che e cetana che ? vyAkhyAna kare che te cetana tame bolo cho, vyAkhyAna sAMbhaLo cho, badhuM karo che, e badhAmAM cetana che nahIM. vyAkhyAna je kare che, temAM ya cetana nathI. bolo, kyAM sudhI meM zodhakhoLa karI ? emAM AkhuM ya cetana mAnI beThAM che ! 'huM ja chuM ane ene sudhAre che, ene sthira kare che. alyA, cetana ja nhoya A to ! A to pAvara cetana che !!! vANIno siddhAMta praznakartA : svAdhyAya karavo eTale zuM karavuM, e samajAvo. dAdAzrI : bIjAne mATe kaMI paNa nahIM karatAM, potAnA ekalAne mATe je karavuM, e svAdhyAyamAM jAya. svAdhyAya eTale zAstramAMthI eNe je jANavAnuM jANyuM hatuM, ene pharI pharI jANavAnuM. have zAstrakAroe zuM kahyuM che ? ke jo tane jJAna nA hoya, tame jJAnI nA ho, samyak darzana tamane UbhuM nA thayuM hoya ane tame sAdhu cho, paNa mithyAtvI cho, tyAM sudhI tame zAstrano upadeza ApI zako nahIM. tyAM sudhI svAdhyAya karo. eTale adhyAtmanuM pustaka ApaNe vAMcIe ane te ko'kane upadeza ApavA mATe nahIM, paNa potAne ja mATe vAMcIe. e kramikamArgamAM svAdhyAya kahevAya. AvI rIte tame svAdhyAya karI ne loko sAMbhaLavA AvatA hoya teno vAMdho nathI. e upadeza mATe vAMco ke upadeza devA jAva to tamane guno che, evuM kahevA mAge che. tame svAdhyAya karo cho eTale tamArA potAnA mATe karavuM che, pArakA mATe karuM chuM, e bhAna na hovuM joIe. svAdhyAya kahevAno bhAvArtha eTalo ja che ke koIe upadeza Apavo nahIM joIe. upadeza mATe nahIM, vyAkhyAna mATe nahIM; svAdhyAya ja ! ..beu che jaDa.. A badhA ene AdhAra ApyA kare che ke 'A meM vyAkhyAna karyuM hatuM, keTaluM suMdara karyuM hatuM ?" e badhA AdhAra Ape ! ene kahIe, ke pharI tuM vAkya bolI jA. to ene ekuMya vAkya bolatAM AvaDe nahIM. enA "bApanA sama', jo bolI zake to ! e bhASaNa karI rahyo hoya pachI ene ApaNe kahIe ke 'pharI bolo joIe.' to e zuM kahe ? nA AvaDe. enA karatAM skulanA chokarAM sArAM ke sAheba kahe ke e ya pharI bolI jA to, e pharI bolI jAya. gokheluM hoya ne, chokarAMoe to ! eno badhAne garvarasa utpanna thAya ke huM kevuM sarasa bolyo. pachI avaLuM bole, tyAre 'huM zuM karuM ?" kaheze. evuM nA hovuM joIe. A vyAkhyAna Ape che te koNa Ape che ? AtmA Ape che ? AtmAmAM vANI nAmano guNa ja nathI. to tuM kevI rIte bole ? mATe 'huM AkhyAta zuM ? vyAkhyAta zuM ? praznakartA : AkhyAna ane vyAkhyAnano artha zuM ? dAdAzrI : A badhA je be-cAra mANasonI joDe vAto kare, e AkhyAna kahevAya ane AkhA ToLAmAM bole, e vyAkhyAna kahevAya. vyAkhyAnamAM to sAMbhaLanAro ya judo ne bolanAro ya judo. e vyAkhyAna kahevAya. ene AkhyAna nA kahevAya. mokSamArgamAM AkhyAna ja nathI, to vyAkhyAna kyAMthI Ave ? e ya manoraMjana ! vyAkhyAnamAM bole e upadeza kahevAya. emAM badhAne anusarIne bole. A vyAkhyAna sAMbhaLavA jAya ne, te mana kabUla kare che. eTale manoraMjana thAya. te ghaDIe Imozanala thaI jAya, ane pachI Utare tyAre pAcho Ama Ama khaMkherI nAkhe. huM pUchuM ke "kema zeTha khaMkherI nAkhyuM ?" tyAre e kahe, 'nAnathI khaMkherI nAkhyuM.' paNa e khaMkherI nAkhe che. alyA, rahevA do ne ! paNa manoraMjana keTalA dahADA rahe ?! A vyAkhyAna sAMbhaLavAM e UrdhvagatinuM manoraMjana che ane sinemA e adhogatinuM manoraMjana che. beu manoraMjana che. e rivAja ja khoTo ! eTale A vyAkhyAno-bhASaNo badhuM zuM che ? mahA mahinAmAM mAvaThAM
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 163 ema thAya ke 'lAva, huM paNa karIza.' evI bhAvanA UbhI karavA mATenuM che. pravacanathI bIjuM kazuM vaLe nahIM. A pravacana e badhuM mArkeTa maTiriyala kahevAya. bajAranI zAkabhAjI jevuM. Aje zAka ghera lAvyA, pAchuM pharI bIje dahADe zAka levA javAnuM, pAchuM trIje dahADe levA javAnuM. ane 'A' to roja roja levA javAnI vastu hoya. A to eka ja phero pacI gayuM ke khalAsa thaI gayuM. pAtratA pravacanakAratI ! che. dekhAya comAsuM, paNa pAke nahIM kazuM ya. jarA ThaMDaka thAya. ane A to lokone pelA praznonA javAba ApatAM nA AvaDe eTale AvAM vyAkhyAno gA gA karyA kare. sAmAnA mananA praznonA javAba ApavA e kaMI sahelI vastu che ? praznakartA : jANakAra na hoya to kevI rIte praznonA javAba Ape ? dAdAzrI : enA zI rIte javAba apAya ? eTale ApaNA loko vyAkhyAno kare. paNa je te raste vyAkhyAna karIne ya mANasane ahIM rokI rAkhyA che ne ! nahIM to e ramI ramavA jatA raheze. eTale upakArI che badhA. koIne kADhI mUkavA jevA nathI. ane vyAkhyAna to bALamaMdiramAM hoya. bALakone zikhavADavA mATe vyAkhyAno hoya. kharI rIte to A vyAkhyAnano ApaNA hindustAna dezamAM khoTo rivAja che. paradezamAM vyAkhyAna hovuM joIe. ahIM vikalpI dezamAM vyAkhyAna nA hovuM joIe. ahIM to praznottarI hovI joIe. vacalA sTezananI vAto e ! e to vyAkhyAnamAM javAnI Teva che ApaNA lokone. Ama gADImAM kyAM sudhI bhaTaka bhaTaka karavAnuM ? vyAkhyAno sAMbhaLIne to bhaTaka bhaTaka karavAnuM che. jo vacalA sTezane paDI rahevuM hoya to vyAkhyAna sAMbhaLyA karajo. A vyAkhyAno-pravacano, e to vaccenAM sTezano badhAM. te keTalAMka moTAM sTezana hoya, keTalAMka phalega sTezana hoya. phalega sTezana joyelAM ne, tame ? ahIM pravacana nA hoya ne ! ahIM to chelve sTezane utaravuM hoya, tenuM kAma che A. pravacana e to vacalA sTezana. ApaNane anukULa Ave to vacalA sTezanomAM pharavuM ane nA anukULa Ave to A chellA sTezane AvavuM. bAkI pravacanathI AtmajJAna nA thAya. pravacanathI to e bhAvanAo tamane UbhI thAya, eTalA mATe e badhI vAto che. kathAo, dharmakathAnuyoga sAMbhaLIe ke rAjAe Ama karyuM ne tema karyuM, eTale tamane manamAM bhAvanA ane ApaNA loko to AvIne eka ja viSaya upara bole. alyA, badhAne gamato hoya eka viSaya ? tuM eka viSaya mAMDe che te badhAne gamaze ? pravacanamAM to, pote karato hoya chatAM bIjAne zuM kahe ? 'tame AvuM nA karazo.' pravacana karanArane pUchIe ke, 'tamArA krodha-mAna-mAyA-lobha gayAM che ? vagara kAmanA ahIM zuM karavA Avo cho ? tamAre ghera jAo ne !" A to krodha-mAna-mAyA-lobha ochAM thayelAM hoya, jenAmAM kaMI guNo pragaTa thayelA hoya to kAmanuM. A to evuM thayuM nahIM ne basa pravacana karavA nIkaLI paDyA ! pravacana to koNa karI zake ? jenI vANI IphekTiva hoya. A to chAza-bAkaLAvALI vANI. barakata ja nahIM ne ! e gayA ane ApaNe ya bhUlI gayA. hRdayagata vANI hoya, e bhUlAya nahIM evI vANI joIe. e to hArTanI pyaoNriTI joIe. ane A kALamAM hArTanI pyaoNriTI kyAMthI hoya ? tyAM copaDItuM cAle tA ! pravacana to, keTalAka loko gherathI lakhI lAve che ane tyAM pachI e vAMce pAchAM. tyAre amane mUrakha banAvo cho ? A tame vAMco te mane copaDI vAMcatA nathI AvaDatI ? tyAre huM pustaka ja nA vAMcata ghera beThAM beThAM ?! tame mane zikhavADavA AvyA cho ? evuM nA kahIe ApaNe ? praznakartA : emanuM potAnuM hotuM nathI. dAdAzrI : potAno sAmAna kyAMthI lAve te ? potAno sAmAna to
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 165 kyAre utpanna thAya ? jyAre potAne koI paNa jAtano kleza nA hoya tyAre potAno sAmAna utpanna thAya ! eTale pravacana to bahu dahADA sAMbhaLyAM. naya pravacana ja sAMbhaLa sAMbhaLa karyA che ne ! lokoe pustako vAMca vAMca kyAM ane pravacana sAMbhaLa sAMbhaLa kayAM, paNa pravacana kAma lAge nahIM, e kazuM helpa kare nahIM. A to ekaluM pANImAM jhaboLyA kare, emAM dahADo vaLe nahIM. pravacana eTale pANImAM jhaboLavuM. emAM kaMI sAbu ghAle to dahADo vaLe. enA karatAM vyAkhyAnamAM-pravacanamAM nA jaIe, te zuM khoTuM che ? ApaNe emane kahIe ke tamArI ciMtA chUTI hoya to huM tamArI pAse sAMbhaLuM. ane enI ciMtA nA chUTI hoya, enuM ciMtAnuM kArakhAnuM cAlatuM hoya, tyAM pachI ApaNane zo lAbha thAya ? ApaNe evuM kahevAya ke nA kahevAya ke 'sAheba tamArI dukAnamAM huM zAstro sAMbhaLavA AvIza. paNa tamArI ciMtA chUTI hoya to huM sAMbhaLuM, nahIM to mane zuM karavA phasAvo cho ?" praznakartA : A badhA pravacanakAro kahe che ke tamArA lAbhanI ja vAta jo Utare nahIM to mAre kAmanuM zuM che ? e to pustaka vAMcIe to ya maLe che, to tamArI jarUra zuM che ? tamArI ejansInI jarUra zuM ? tamArI dalAlI zA mATe ApIe ? dasa varSa tyAM jaI Avyo paNa zuM sudharyo eTaluM to tapAsa karavI joIe ne ? hajAra rUpiyA jAya ne asara thaI jAya to evA ne evA ja cho, zuM sudharyA ? raMga lagADe to sAyuM ! pravacana sAMbhaLavAnI to eka jAtanI Teva paDI jAya che. navarAza che to 'haMDo tyAM AgaLa' kaheze. AnuM sAMbhaLI AvyA, pelAnuM sAMbhaLI AvyA, ne bheLaseLa kare, badho khIcaDo kare. pravacana to keTalAMya vakhatathI cAle che. A hindustAnanI dazA to juo, A ja pravacanane laIne. darda maTe evI davA joIe. ane hindustAnamAM to pravacanano rivAja che. pravacana to eka jAtanuM mojazokhanuM sAdhana che, te mojazokhane khAtara badhA loko jAya, ke bhaI eTalo TAIma ahIM sinemAmAM jAu tenA karatAM ahIM be kalAka sArA jAya. pachI dekha leMge. ne pravacana karatA hoya tene pAchAM keTalAka mahIM to gALo ya bhAMDatA hoya. kaheze, "A zuM joIne vAto karo cho ? A badhI khoTI vAto che.' Ane dharma ja kema kahevAya ? dharma to Ama raMgata lAgavI joIe. zAMti utpanna thavI joIe, AnaMda utpanna thavo joIe. tamane kyAMya pravacanano raMga lAgelo nahIM ? praznakartA : raMga haju lAgyo ja nathI. dAdAzrI : paNa A dezamAM jabarajasta pesI gayuM che. je ne te Ave, te AtmAsaMbaMdhI pravacana karIne pAchA jatA rahe. ane loko ya pAchA evA ne evA, bIje dahADe hatA tevA ne tevA ! raMga pheraphAra ya nathI thayo, pUThiyuM pheraphAra nathI thayuM, kazuM pheraphAra nathI thayuM. eTale je Ave te pravacana ApatA jAya, paNa koInAmAM sudhAro kazuM thAya nahIM. raMga nA lAge e satsaMga-pravacana kAmanAM nahIM. eTale ke potAnA jIvanamAM AvavuM joIe, vaNAI javuM joIe, hempiMga thavuM joIe. dAdAzrI : paNa bIjuM zuM kahe tyAre e ? tamane chetaranAro ya evuM kahe che ke huM tamArA lAbhanI ja vAta karuM chuM. chetaranArA kaMI evuM kahe ke tamArA nukasAnanI vAta karuM chuM ? ornAmenTala (vRMgArayukta) vAta kare ne ? ke DIphorma (kaDhaMgI) vAta kare ? A to badhAMne ornAmenTala vAta karatAM AvaDe. A to badhA ornAmenTala vANI bole che ke huM tamane lAbhanI vAta karuM chuM ! ohohoho ! moTA lAbha karavAvALA AvyA !enA ghera to chokarAMne ApavAnuM kaMI ThekANuM nathI ne vAta pAchA ApaNane lAbha karavA AvyA hoya. eTale e badhuM IgoIjhama che khAlI. praznakartA : ekadama to badhuM kevI rIte UtarI jAya ? badhAMne evuM kaMIka hoya che ja. dAdAzrI : AvuM ja mAne che badhA ya. A tarata UtarI zI rIte jAya ? ApaNe to emane upadeza ApanArane javAba devo ke bhaI, A
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 vANIno siddhAMta hoya sAco dharma, praznottarI rUpe ! keTalAka vAMcIne pravacana bole che, to tenA karatAM ApaNe vAMcI laIe e zuM khoTuM ? eTale prazno ane enuM samAdhAna, e ja chellAmAM chellI vAta. pravacana to sAcI vAta ja na hoya. pravacana ane dharmane kazuM levAdevA nathI. prazna pUchavA ane javAba maLavA, enuM nAma dharma. pravacanane dharma kahevAya ja kema karIne ? khAlI vesTa opha TAIma enDa enarjI. dharma praznottarI rUpe hovo joIe. ane jyAM praznottarI rUpe nathI, tyAM AgaLa dharma nathI. tyAM to khAlI eka jAtanI samAja sudhAraNA che. dharma e to mAnasika khulAso che. ane peluM badhuM to buddhinI kasarato che, e badhuM samAja sudhAraNA kahevAya. pravacana tahIM, khulAso khape matato ! ahIM keTalAka cokhkhA hoya che, te pravacana kare. to temane kahIe ke have praznonA kaMI javAba Apo ne ! tame AvuM Ama ne Ama pravacana karo, te kAmanuM nahIM. reDiyo ya pravacana kare che ane tame ya pravacana karo cho. to pachI pravacanamAM ne reDiyAmAM zuM phera ? amAre to manano khulAso mAMgavo che. ame pUchIe teno tame javAba Apo, to amAre sAMbhaLavuM che, nahIM to amAre sAMbhaLavuM nathI. mananA praznonuM samAdhAna thAya to ja mANasa AgaLa vadhe. nahIM to AgaLa vadhe kevI rIte ? pahelAM mane jJAna nahotuM thayuM ? tyAre eka jaNa mane kahe, 'Aje vyAkhyAnamAM Avazo ? meM kahyuM, 'vyAkhyAnamAM AvuM tenA karatAM huM pustakamAM vAMcI laIza, vaLI tyAM AgaLa AvavuM-javuM ! mAre vyAkhyAna nahIM joIe, paNa mArA praznano javAba Ape, mArA manano khulAso karI Ape to huM AvuM. dehanA khulAsA karanArA DaoNkaTara meM joyA, paNa mArA manane julAba ApI, mArA manane khulAso kare evo DaoNkaTara huM khoLuM chuM !' manano khulAso joIe ke nA joIe baLyo ? praznakartA : joIe. dAdAzrI : eTale meM ahIM badhAne chUTa ApI. meM kahyuM, 'hajAro prazno vANIno siddhAMta 167 pUcho tamArI meLe, tamAruM mana khulluM thaI jaze. bhale tame A jJAna samajo ke nA samajo, mAre kaMI levAdevA nathI.' A jJAna kaMI kvaoNnTiTI (saMkhyA) bhegI karavA nathI huM Avyo ke bhaI, mAre moTI gAdInuM sthApana karavuM che. mAre kazuM joItuM ja nathI jyAM AgaLa ! huM to laghutama bhAve rahuM chuM. loko kahe che, "tame bhagavAna thaI beThA !' meM kahyuM, 'nA. huM laghutama chuM. mAre bhagavAna thaIne zuM kAma che ?" zuM phAyado kADhavAno ? huM eno bhagavAna thauM, enA karatAM mane bhagavAna vaza thayA che e zuM khoTuM che ? bhagavAna mane vaza thayA che enI huM geranTI ApuM chuM. to e sAruM ke bhagavAna thavuM e sAruM ? ahIM to tamAre badhuM ja pUchAya. kema cho ? kema nahi ? badhuM ja pUchAya. tyAM AvuM kazuM nA pUchAya. tyAM kaheze, vyavahAranI vAta nA thAya. jyAM satsaMgamAM jaIe tyAM vAta nA thAya. paNa vyavahAra, e to nizcayanuM bejhamenTa che. bejhamenTa vagara nizcaya hoI zake nahIM. vyavahAra joDe ja cAlavo joIe. A to vijJAna che. eTale ApaNe ahIM to vAta karo ne, te vAtanA tame jJAtA ho. ane tyAM to (kramika mArgamAM) vAtano karanAro ja pote. eTale ahIM to beu kAma thAya. vAte ya thAya ane enA jJAtA paNa rahevAya. jJAtA jANe ke A vAta che ane peluM to avarodha kare. bIjI vyavahAranI ke lagananI vAto avarodha kare. mAMdA-sAjAnuM ya tyAM nA pUchAya. jJAtI-vANI, ja AdhArI ! praznakartA H mane ahobhAva thayelo ke A eka ja evA jJAnIpuruSa che, ke pratyeka vAkyamAM AdhAra che. jyAre jagatamAM je paNa saMtapuruSo thaI gayA athavA atyAre che, enA vAkyamAM koI ThekANe AdhAra nathI. dAdAzrI : atyAre koI jagyAe ekuMya vAkyano AdhAra nathI. e pote ja nirAdhAra che. huM ene kahI dauM ke tuM pote ja nirAdhAra che. to tArA vAkyano zI rIte AdhAra hoya ? e mane pUche ke huM nirAdhAra zI rIte ? to huM ene samajaNa pADI dauM. ene vaLI AdhAra zo ? hamaNe be-cAra dholo mArIne pAMca-sAta gALo bhAMDI ke mUMA AvI gayo tAro kinAro !
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 169 168 vANIno siddhAMta pachI phUTayA vagara rahe ke dIvAsaLI cAMpavI paDe ? praznakartA : phaTAphaTa phUTe. rUMdhANI pragati, pravacanothI ! praznakartA : ghaNI vakhata bolavAne mATe ema lAgyA kare ke avinaya thaze. mATe ghaNA loko to prazno paNa pUchatA nathI. AvuM bane che. dAdAzrI : e lokoe sAvI dIdhuM che ke AmAM pUchAya nahIM. praznakartA: paNa keTalAka lokone prazna pUchavAnI hiMmata nathI hotI. dAdAzrI : pUchavAnuM zuM ? pUche to pelA javAba ja nA Ape koI. javAba nA Ape ne pAchA ciDhAI jAya. eTale loka baMdha thaI jAya ke 'bhaI A to ciDhAI jaze." tyAre sAMbhaLavA zuM kAma jAva cho ? A pravacanakAro jo baMdha thaI jAya to hindustAnane bahu lAbha thaI jAya. pravacanakAroe lokonuM bahu nukasAna karyuM che. praznakartA : e to baMdha thAya evuM che nahIM. dAdAzrI : eTale pachI je koI khaTapaTiyA nIkaLyA ne, te mahIM pesI jAya che. e enA pAchA pAMca-daza mANaso potAnA hoya che, te 'hA, hA sAheba, tame padhAro' kaheze, eTale lokonA kAna baherA kare pAchAM. praznakartA : keTalAka to paisA ApIne ya bhASaNa sAMbhaLe che ne ! dAdAzrI : hA, paNa temAM lAbha kazo thato nathI. paNa pravacana sAMbhaLIne UThatI vakhate khaMkherIne ThaMDyA ghera ! jo mArga joIto hoya to praznottarIrUpe hoya ane saMsAramAM rajhaLapATa karavo hoya to pachI A bhASaNo ke vyAkhyAno badhAM cAlyA ja kare che ne ! vyAkhyAna sAMbhaLI ane nIce utarI zeThiyAo pachI khaMkherI nAkhe ane A pariprazno nIkaLe nahIM A ! ane peluM to zeThiyAone vyAkhyAna Ape. meM joyeluM badhuM. meM kahyuM, zeTha, thoDuMka to mahIM rahevA do !" paNa nA, khaMkherIne UbhA thAya. pravayata tA AvaDe 'amate'! A pravacana nathI. davA sAthenuM che. loka to bolIne jatA rahe. eno ApaNane zuM lAbha thayo ? ApaNe to savAramAM ghera hatA tenA te. ahIM tame mAgo e maLe. je mAMgavuM hoya te nakkI karIne lAvo. loko mane pUche che ke, 'dAdA, tame pravacana karatA nathI ?" meM kahyuM ke mane pravacana nathI AvaDatuM. jyAM AvaDatuM hoya tyAM jAva. pravacana to kone mATe che ? jene vAMcatA nA AvaDe ane sAra kADhatAM nA AvaDe, tyAM e pravacana sAMbhaLavA mATe jAya. bAkI pravacana e TAIma bagADavA mATenuM che. mArAthI pravacana nA karAya. kAraNa ke huM bolanAra nathI. A TeparekarDa nIkaLe che. eTale tame je prazno nAkho ke tarata mahIMthI javAba nIkaLaze. prazno pUchavAthI badhA khulAsA thaI jAya. TeparekarDa eTale zuM ? pUchayA vagara nIkaLe nahIM ane pravacana eTale mahIM hoya e nIkaLyA kare. eTale A zabdo mArA potAnA nathI. A zabdo TeparekarDanA che, A TeparekarDa vAge che. prazna pUchanAra joIe ! ahIM koI paNa mANasa kaheze ke tame vyAkhyAna Apo. to amArAthI vyAkhyAna apAya nahIM. tame pUcho to ja javAba nIkaLaze, nahIM to javAba nahIM nIkaLe. ame pA kalAke ya vyAkhyAna nathI ApyuM koI dahADo ya ! ane evuM hoya ja nahIM ne ! A to tame pUcho teno javAba maLI jAya ! praznono javAba ApavAno mane zokha nathI. paNa evuM che ne ke tame prazno pUcho. A kevuM jJAna che ? A che te moMDhe bola bola karavAnuM A jJAna na hoya. pravacana karanAruM A jJAna na hoya. pravacana to rekaM ya karI zake che. paNa A tamane je savAlonA javAbo Ape evuM A jJAna che. prazna pUchavAtI, ahIM ja chUTa ! bIjuM kaMI pUchavuM che ? dareka vastu pUchaje. tAre je pUchavuM hoya, A varlDanuM, te pUchaje. huM tane samajAvIza. kAraNa ke to ja khulAsA thAya ne ?
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta eka jaNa ahIM AvyA hatA. te DaoNkTara hatA. te kahe ke, 'koI jagyAe pUchavA detA nathI. ane meM eka jagyAe pUchyuM to mane kahe che ke e noTa elAuDa (enI paravAnagI nathI)! mane kADhI ja melyo. ane Apa ema kaho cho ke je pUchavuM hoya e badhuM pUchajo !' tyAre meM ene kahyuM, 'e zAthI nathI pUchavA detA ? enuM zuM kAraNa ? e jANe ke kaMIka evuM UMdhuM pUchaze to mane mUrakha banAvI deze.' praznakartA : sAva sAcI vAta che. 170 dAdAzrI : pUchIne khoparI toDI nAkhe evA loka che. mATe koI pUchavAnuM khulluM nA kahe ke 'bhaI, tame pUchajo.' pote bAunDrI ja bAMdhI de ke kaMI pUchavAnuM nahIM bA ! sAMbhaLa sAMbhaLa karyA karo ! e eTalI bAunDrI bAMdhe ja, nahIM to loka to mAthuM toDI nAkhe. A to vItarAga vijJAna che. to huM tamane kahI zakuM chuM. ane huM to kevaLajJAnamAM joIne kahuM chuM tethI Ano javAba maLe che, nahIM to javAba maLe nahIM ne ! eTale ApaNe ahIM kahevAya che ke tamArA khulAsA ahIM karajo. ApaNe ahIM AgaLa A dukAna evI che ke badhA khulAsA thaI zake ema che. eTale huM tamane kahuM chuM ane tamane pUchatAM nA AvaDe to huM tamane samajaNa pADuM ke A rIte pUchajo. tamane pUchatAM nA AvaDe e guno nathI. mane javAba ApavAmAM bhUla thAya e guno che !!! praznottarI ja pamADe sadharma ! jJAnI puruSa sivAya praznottarI bIjA koI karI zake nahIM. praznano uttara Apavo, e koI bIjA mANasanuM kAma ja nahIM. kAraNa ke cAra uttara Ape ane pAMcamo Ape te ghaDIe vAda upara vivAda thAya ane chaThTho Ape eTale mArAmArI thAya ! eTale A lokoe prazno pUchavAnuM baMdha karI dIdhuM. prazna pUchavAnA thAya tyAre kahe ke nahIM, pUchavA-karavAnuM nahIM. kAraNa ke jAtajAtanAM magaja ! zuM ya pUchIne Ubho rahe, zuM kahevAya ? praznakartA : tamArI pAse jo ke huM pahelI vahelI ja Aja Avela chuM. keTalAka saMto, pravacanakAro tamArI jevA ja upadeza calAvI rahyA che, vANIno siddhAMta atyAre emano upadeza ane tame je A kaho cho, temAM mane bahu sAmya lAge che. to e paNa tamArI jema AgaLa vadhelA che ke zuM ? 171 dAdAzrI : evuM che ne, pahelAM to e sarakhApaNuM lAge che kharuM paNa huM boluM chuM ane e bole che, emAM e to moTA mANasa che ane huM to nAnA mANasa chuM. mAruM bolavuM ne emanuM bolavuM, e be sarakhAmaNI nA karazo. sarakhAvazo nahIM. kyAM e ne kyAM huM ! kAraNa ke huM je bolI rahyo chuM ne, e koInI sAthe, A jagatamAM koI janmyo nathI ke jenI joDe sarakhAmaNI karI zakAya, atyAre A kALamAM. mATe sarakhAmaNI karanAra jokhamadAra banaze. e to moTA mANasa che, enI joDe A sarakhAmaNI karazo nahIM. moTA mANasanI moTI vAto che. emanuM moTuM che. e ame kabula karIe chIe. ame kyAM ema kahIe chIe ke emanuM nAnuM che. eTale A vANI samajavI bahu sahelI nathI. A vANIno bheda samajaNa paDe ne, to jaya thaI gayo kahevAya. bAkI badhuM AvuM ja lAge, A ya ghAsapUMjo che ne pelo ya ghAsapUMjo che (!) jJAtItI vANI, Ape praznotA khulAsA ! jenI vANI caiDA, javAna, bALako, baheno, strIo, chokarAM, badhAMne mAphaka Ave, enuM nAma jJAnI. tyAM vAda sarakho nathI te jJAnI, saMvAda sarakho nathI te jJAnI. A bahAra je saMvAda-vivAda nathI dekhAtA, e to ApaNA lokoe sAyakolojikala IphekTa kahI che ke (ApaNAthI) Ama nA bolAya. ane huM kahuM chuM ke bola. to ya ahIM bolatA nathI. bIje to kazuM (bolo) to loko mAthuM toDI nAkhe evA loko che. hindustAnanA loko evA prazna pUche che ke mAthuM toDI nAkhe, evA buddhinA ekkA che. prazna pUchavAmAM bahu jabarAM che. jeTalI buddhi vadhIne tyAM sudhInA prazno UbhA thAya. buddhithI ene ema samajAya ke huM jeTaluM jouM chuM e barobara che. AmAM samajAya evI vAta che tamane ? eTale e badhuM pheraphAra thaI jaze. eTale dharmabhAvanA lubdha thaI jAya che. have vadhAre vadhaze. A amane
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 173 hindustAnamAM janma lene, te bahu moTI vAta che. jo jJAnI puruSanAM darzana thAya ne, to kalyANa thaI gayuM. ekaDo ghUMTato hoya ke game te ghUMTato hoya, jJAnI puruSa bhegA thAya eTale kalyANa ! bAkI prazno UbhA nA thAya. khAlI A darzanathI ja prazno pUrA thaI jAya. prazno pUchAyA che te pahelAnA jamAnAmAM AvA prazno ja udbhavatA na hatA. A to loko kahe che ke pahelAM dharma hato. atyAre rahyo nathI. paNa pahelAM e dharma ja na hato ne ! huM to 77 varSa sudhI joto joto Avyo chuM. atyAre ja jarA briliyanTa magajanA thayA. bhale buddhi avaLI thaI gaI che, paNa buddhi Devalapa thayelI che. ane pahelAM buddhi Devalapa ja nahIM thayelI ne ? tame pUcho to javAba nIkaLe. badhAM bahu loko pUche che. lagabhaga hajAro prazno pUchAyA hatA. te meM to javAba ApelA. eTale badhuM pUcho ane cAkhavuM hoya te eka dahADo khAMDa moDhAmAM mUkIza to tamAruM badhuM zAstra AvI gayuM. bhagavAnanAM aDatAlIsa ya Agama AvI gayA mahIM. ahIM to parama vinaya dharma hovo joIe. ahIM cakAsavAvALA Ave te emane kahI dauM, tame pachI ekalA Avajo. nahIM to e buddhi para caDhI jAya eTale zuM thAya ? amArI pAse buddhi hoya ja nahIM. ame badhA ja praznonA, AkhA varlDanA praznanA khulAsA ApavA taiyAra chIe, paNa prazno prazna rUpe hovA joIe. tamane je praznanA khulAsAnA abhAva hoya, tene prazna kahevAmAM Ave. praznakartA H ame ekaDo ghUMTIe chIe te kevI rItanA prazna pUchIe? dAdAzrI : prazna to kyAre pUchAya ? ApaNe manamAM je bAbatamAM samAdhAna nA thatuM hoya tyAre prazna pUchAya. praznakartA : prazna nathI, amAre A raste cAlavuM che. dAdAzrI : hA, basa basa. A darzana ja karyA karavAnuM. darzana karavAthI badhuM thaI jAya. ApaNane prazna hoya to prazna pUchavAnA. ApaNA manamAM khulAsA thAya. paNa jyAM khulAsAnI ja tamAre jarUra nathI. je je prazno ne vicAro UbhA thAya te ahIM AgaLa bolavAmAM vAMdho nahi. ahIM dareka vastu pUchAya. enuM solyuzana thAya to ApaNane Ukela Ave ne ? A to badhuM ema ne ema ThokAThoka cAlyuM che badhuM. nathI koIe pustakamAM rajUAta karI ke kharekhara hakIkata Ama che. badhAMe adabada Ama rAkhyuM che. pelA dUryodhane ya pUchayuM ke dharmane huM jANuM chuM ane adharmane huM jANuM chuM. paNa dharma mArAthI thato nathI ne huM adharma karavA prerAuM chuM. to kaI zakti kAma karI rahI che ?" e adabada vAkya haju cAlyA kare che. e zakti jaDatI nathI. e badhI hakIkta ahIM jANavA maLe. praznakartA : ghaNA prazno evA che ke jenuM nirAkaraNa sAyansamAMthI paNa nathI maLI zakatuM. e aNaUkalyA ja prazno che. to e praznone ahaMkAre karIne DAmI devA ? dAdAzrI : nA. dAbavA karavAnI jarUra nathI. prazno joyA karavAnI jarUra che. mahIM joyA karavAnuM ke zuM prazno kare che te. e prazno badhA sAcA hotA nathI. praznakartA : hA. e ahaMkAra gAMThe nahIM ne ! eTale e prazno kare? dAdAzrI : hA, prazno UbhA kare. e pote potAnuM, e je chene, e javA nA de ne ! atyAre koI moTA mANasane chaMcheDIe ne, to pachI enA prazno UbhA kare badhA. enA jevuM ahaMkAra potAnuM choDato nathI. Apane samajAyuM ? nA samajAyuM hoya to ThokI besADavAnI vAta nathI ahIM. tame ahIM samajo. nA samajAya tyAM sudhI pUcha pUcha karo. A badhuM vijJAna che. vAta sAMbhaLatAM ja buddhi jo kUdAkUda nA karatI hoya to jANavuM praznakartA : amAre to ekaDo ja ghUMTavAno che. prazna kyAM pUchavAnA ? dAdAzrI : evuM chene, ekaDo to ghUMTIne AvelA cho. badhA ekaDo ja ghUMTe che haju. A je prazna pUchanArAM che te ya ekaDo ghUMTe che. ahIM
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta ke vijJAna che ne buddhi kUdAkUda karatI hoya to jANavuM ke vijJAna nathI. vAta pUchavA jevI che, pUchajo. A pharI pharI kaMI A jJAnI nahIM bhegA thAya. A to tamAruM kaMI puNya jAgyuM che. te bhegA thayA che. kalpanAmAM Ave te pUchajo. huM tamane javAba to badhA ApIza. 174 A darzana nA thAya. A darzana varlDanI ajAyabI kahevAya. A to agiyAramuM Azcarya che. koI paNa jAtanA prazno pUcho, karoDo prazna pUcho. e joIne kaheze. zAstrano zabda nA hoya. ahIM eka miniTamAM to ghaNuM kAma thAya. pUchavAno pharI pharI rasto nahIM maLe. ame tamane vinaMti karIne kahI daIe chIe ke ahIM badhuM pUchajo. je pUchavuM hoya te pUchajo. Aja dAdA bhegA thayA che to pUchI lejo. koI paNa prazna pUcho to karekTa javAba maLe. koI paNa game tevo prazna hoya, tame pUchI zako cho. vedAMtanA, jainIjhamanA koI paNa prazna pUcho. pUcho, pUcho. pUchavAmAM kazo vAMdho nA rAkhazo. breInamAM Ave eTaluM pUchAya. paNa ApaNI AMTI rahevI nA joIe. pAchalA jJAnanI joDe AMTI nA pADazo ahIM. mAre zA mATe kahevuM paDe che cokhkhuM ? kAraNa ke gAMTha bIlakula hovI nA joIe. ane A AdhAra lAsTa AdhAra kahevAya. je vANImAM buddhi nathI, e lAsTa AdhAra kahevAya. badhI buddhivALI vANIo kAcI. have A mArI vANI nathI, buddhi vagaranI vANI che, mArI mAlikIvALI vANI nathI A. atyAre je badhA prazno pUchAtA hatA, te buddhinA hatA ane javAba mArA jJAnanA hatA. ane jJAnano jo javAba hoya to buddhi kUdAkUda nA kare. nahIM to sAme pAcho vivAda kare. amane vivAda nA kare. chatAM ya koI mANasa vivAda kare to ApaNe samajI jaIe ke ADAI mahIM bharelI che. praznakartA : tame je javAba ApatA hatA ke eka ja savAlanA javAbamAM sAmAnuM jo opana mAInDa hoya to ene pUro khyAla AvI jAya ke A jJAnI bolI rahyA che. dAdAzrI : badho khyAla AvI jAya. paNa evuM che ne, jANI joIne ADAI karavI hoya tene zuM thAya ! are, UMghato bole, paNa jAgato nA bole. vANIno siddhAMta UMghato sahaja svabhAve bolI de. paNa jAgato to bole ja zAne mATe ? evI rIte A jANI joIne ADAI karavI hoya, eno to UpAya ja zo che ? amArA pAMca vAkyonuM solyuzana jo sAMbhaLe, to e tarata samajI jAya ke A jJAnI puruSa sivAya AvuM koI solyuzana ApI zake nahIM. 175 praznakartA : ahIM zuddhavANIno lAbha atyAra sudhI maLyo nathI. dareka ThekANe thoDo thoDo vANIno lAbha Apo. to amArA jevA abudha AtmArthIone samajavAno lAbha maLe. dAdAzrI : A vANI to pustakamAM vAMcavAnI maLe. evuM vyAkhyAna rUpe A nA hoya. vyAkhyAna rUpe vANI e vANI ja nA kahevAya, e to bhASaNa kahevAya. hA, paNa ApaNe ahIM AgaLa pUchene, eTale to cAra kalAka sudhI vANI nIkaLyA ja kare. A to gUMca ukelanuM sthAta ! praznakartA : Apa je vArtAlApa karo cho, enI bahu asara thAya che. dAdAzrI : hA, ahIM vAtacIta thAya enA parathI bahu asara thAya, ghaNI asara thAya. kAraNa ke e enA gUMcavADAnI vAto kare eTale eno gUMcavADo nIkaLI jAya, eTale ene bahu asara thAya. dareka mANasa potapotAnA gUMcavADAnI vAta kare. ame to ene prazna pUchavAnuM kahIe eTale pachI e potAno gUMcavADo Ubho thayelo hoya, te mUke. eTale pachI eno gUMcavADo nIkaLI jAya, ene samAdhAna thaI jAya, ene AnaMda thaI jAya. praznakartA : paNa Avo to vyavahAra kyAMya che ja nahIM ke sAme besIne praznonI Apa-le thAya. dAdAzrI : hoya ja nahIMne, AvuM karI zake ja nahIM ne ! eka prazna jIravI zake nahIM mANasa. A badhA pravacanakAro che emAM eka paNa pravacanakAra praznonA javAba ApI zake nahIM. javAba kyAMthI Ape te ? e to bahu tyAre zAstranI vAta kare, ke 'zAstramAM AvuM kahyuM che.' bIjI
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 173 vAta nA karI zake. chellA sTezatatI vAto ! A pravacana na hoya ke vyAkhyAna na hoya. vyAkhyAna to koNa kare ? upadezaka hoya te kare. vyAkhyAnakAra to pote bolanArA hoya, vaktA hoya. jyAre amAre to TeparekarDa bole che. vyAkhyAna to vacalA gALAmAM, vacagALAmAM hoya. ahIM ame vyAkhyAna karatA nathI. kAraNa ke A chelluM sTezana che. ahIM to praznottarIrUpe hoya. ahIMthI AgaLa bIjuM koI sTezana nathI. pachI relave baMdha thaI jAya che. tamAre chellA sTezane UtaravuM che ? bAkI vacale sTezane javuM hoya to jaI zakAya che. praznakartA : nA. have to chelve sTezana ja joIe. dAdAzrI : haMmezAM lAsTa sTezana, chellAmAM chellI hada kyAre Ave ? relave kyAre pUrI thAya ? ke jyAre praznottarI thAya tyAre. praznottarI thAya ke jANavuM ke have ahIM gADI baMdha thavAnI, eTale mukti ! jene chelle sTezane javuM hoya teNe praznonA uttararUpI khulAsA karI levA. bAkI bIjA badhAM vacalAM sTezano che. e sTAnDarDo che, temAM praznottarI nA hoya. tyAM AgaLa zAstranuM vAMcana hoya, evuM tevuM badhuM hoya. temAM vrata-niyamo hoya. eTale badhI ya jAtanI jarUra ne ! sTAnDarDanI ya jarUra, upalA sTAnDarDanI ya jarUra ane AuTa opha sTAnDarDanI ya jarUra. AuTa opha sTAnDarDa eTale mukta ja thaI gayo. AkhI gItA praznottarI rUpe che. arjuna prazna pUche che ne kRSNa bhagavAna javAba Ape che. kRSNa bhagavAne gItAmAM kaMI pravacana nathI karyuM. prazno pUchayA tenA javAba ja ApyA che. e pravacana kare ja nahIM ne ! chelluM vijJAna vyAkhyAna rUpe nA hoya, praznotarI rUpe hoya. aMte arjunane je saMdeha thayo, ene zaMkA thaI enA javAba ApyA che basa. enuM nAma dharma. gItA e 'paripraznana' thayeluM che. paripraznana eTale arjune prazno pUchyA ane kRSNa bhagavAna javAba Ape. e AkhI gItAno sAra che. eTale kRSNa bhagavAne zuM kahyuM? pariprazna eTale prazno pUchI ane chellA sTezane Avajo. bAkI prazno vagara chellA sTezane avAya nahIM. ane mahAvIra bhagavAne paNa praznottarI rUpe ja kahyuM che. bhagavAna mahAvIra ane gautamasvAmI, emanuM ya praznottarI rUpe ! gautamasvAmI, e badhA agiyAra gaNadharo pUkyA kare che ane bhagavAna mahAvIra javAba Ape che. e gaNadharoe je pUchayuM, e ja AkhuM mahAvIra bhagavAnanuM zAstra lakhAyeluM che. tIrthaMkaro vedAMtanuM badhuM ya kahetA hatA. vedAMtanA javAba ApatA hatA. gautamasvAmIe pUchayA hatA, e badhA ya javAba vedAMtanA ApyA. A jainonA javAba Apata to te mAnata nahIM. gautamasvAmIe je prazna pUchayA e vedAMtanA AdhAre ja badhA javAba ApyA. je javAba ApelA, te vedAMtamAM badhA jaDe. nahIM to gautama svAmI pAchA jatA raheta ke, "A to jainonA che, A vAta amane gamatI nathI.' ema e kaheta. praznakartA: A badhA ApanI pAse roja Ave che, to e badhA AkhI jiMdagI AvyA ja karaze ? dAdAzrI : nA nA. A jJAna lIdhA pachI badhA praznono enDa AvI jAya. pachI prazna ja nA uge. pachI vAMdho ja kyAM rahyo ? badhA praznonA jJAtA tame thaI jAva. pachI pUchavAnuM ja kyAM rahyuM ? ane ahIM ya praznottarI rUpe ja che A badhuM. ApaNuM A jJAna kevuM ApyuM che ? prazna UbhA ja nA thAya ne ! alaukika phaLa, ahIM ! praznakartA : jJAnI puruSane pUchanArane kayuM phaLa maLe ? dAdAzrI : jJAnI puruSane pUchanArane alaukika phaLa maLe che. ane ajJAnIne pUchanArane laukika phaLa maLe che. nathI maLatuM laukika phaLa ? tame ajJAnIne koI dahADo pUchayuM nahIM hoya ke 'A sTezanano rasto kyAM AgaLa che ? ke muMbaImAM A kyAM AvyuM ?" tarata laukika phaLa maLe. ane evuM A alaukika phaLa maLe.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 179 che, jagata kevI rIte cAle che, bhagavAna zuM che ? AvA tamAma prakAranA gUMcavADA vize ahIM AgaLa pUchAya. gUMcavADAnuM samAdhAna thAya to kAma lAge. ahIM AgaLa AkhA varlDanuM sAyansa che, tamAma zAstronuM sAyansa che. AkhA jagatanAM badhAM zAstronA khulAsA tamane ahIM maLe. vedAMta ekaluM nahIM, bhagavad gItA ekalI nahIM, paNa musalamAnonAM, jainonAM, badhAnAM zAstronA khulAsA bhegA thAya tyAre sAcI vAta mAlUma paDe. hAthInuM eka bAjunuM varNana hoya, to hAthI nA kahevAya. badhI bAjunuM varNana joIe tyAre hAthI thAya. ane saMsAra vyavahAranA ya game tevA prazno hoya to ya khulAsA thaI jAya. ane e khulAsA thAya tyAre ApaNuM mana sthira thAya, pachI mana jhAvAMdAvAM kare nahIM, nahIM to A mana to naryA pajhala UbhAM kare. pahelAM khulAso khape ! ApaNA gharanI lAITa jatI rahe eTale ApaNe kenDala saLagAvIe, paNa lAITa Ave eTale kenDala holavI nA nAkhIe ? eTale mAre jarUra zI, e kenDalanI ?! heya.... phUla prakAza ! AkhA varlDanI vastu dekhAya badhI ane lAkho prazno pUchAya che ane praznonA ekkekTa javAba maLe che. amane kaMI ochA prazno pUchAyA haze ? praznakartA : bahu pUchAyA haze. dAdAzrI : eka jagyAe paMdaraso-be hajAra mANasa beThuM haze, temAM praznonI jhaDAjhaDI bahu thaI. meM chUTa ApI hatI. meM kahyuM'tuM ke khullA dilathI jene je prazno pUchavA hoya te pUcho. be-traNa dahADA sudhI khUba prazno thayA. atyAre e loko mane bhegA thAya che ke, darzana karavA Ave. tyAre meM pUchayuM, 'tame jJAna lIdhuM ?" tyAre e kahe che, "nathI lIdhuM, jJAna to levAnuM che. paNa jJAna lIdhA vagara ja tamArI vAta amane pariNAma pAmI.' meM kahyuM, 'zuM pAmyA ?" tyAre e kahe che, "ame je prazno karyA hatA ne, eno khulAso thayo ne, e khulAsA ja kAma karI rahyA che. amane mahIM ajaba zAMti Ape che. bIjA kazAnI ya amAre jarUra nathI. kAraNa ke kyAMya amArA AvA khulAsA thayA na hatA. je khulAso joIto hato te koI karI zakayA na hotA." evuM bane kharuM ke nahIM ? ahIM samajAya, tamAma zAstro ! praznakartA : e cetanatA vagara khulAsA nathI maLatA. dAdAzrI : pachI amerikAmAM eka vijJAnI hato. eNe jeTalAM prazno pUkyA enA javAba ApyA. eTale mane kahe che, 'tame to okjharveTarI cho varlDanI." enA badhA praznonA khulAsA thaI gayA. huM sAyanTisTone badhuM ApavA taiyAra chuM, paNa e bhegA thAya to ne ! AkhA varlDanA sAyanTisTo bhegA thaIne Ave to badhuM ApavA taiyAra chuM. AkhuM varlDa Ama AgaLa vadhI jAya eTaluM ApavA taiyAra chuM. mana zI rIte UbhuM thayuM, buddhi zI rIte UbhI thaI, citta zI rIte UbhuM thayuM, ahaMkAra zI rIte Ubho thayo, jagata zuM
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2] sattA zodhakane zAMti karAve e sAcA upadezaka ! praznakartA : jIvanamAM zAMti joIe, to e zAMti kaI rIte maLe ? dAdAzrI : upadezaka sAco maLe to. sAco upadezaka kone kahevAya ? jenAmAM azAMti hoya ja nahIM. bilakule ya krodha-mAna-mAyA-lobhanI nabaLAI nA hoya, je paisA letA nA hoya, viSaya ane lakSmI saMbaMdhI vicAra nA hoya, tyAM sAcI zAMti maLe. bIjI jagyAe zAMti hoya ja kevI rIte ? atyAranA A to upadezaka ja kahevAya nahIM ne ! zAMti vadhe, kleza thAya nahIM, enuM nAma dharma kahevAya. A to badhA dharma ja nathI. A to (nyujha)peparanA jevuM. A navAM peparo ! Ane dharma kema kahevAya ? ATalo ATalo dharma kare che. to ya krodha-mAna-mAyA-lobha, e nabaLAI eTalI ne eTalI ja rahe che. tamane kema lAge che ? azAMti ochI nA thavI joIe ? sAbu ghAlIne kapaDAMno mela ocho nA thAya ? eTale A mArga na hoya. vANIno siddhAMta 181 emAM bhUla kotI ? A loko badhA cAle che, badhI dharmanI vAto kare che, emAM evuM ya akSare ya sAco che ? ema pUcho to khabara paDe ke evuM ya akSara sAco nathI AmAM. A badhI vAto cAle che, kalpita vAto che badhI ! kalpita vAta ne sAcI vAtamAM phera kharo ? praznakartA : ghaNo phera. dAdAzrI : ane atyAre to badhA ja dharmo besUrA thaI gayA, tyAre to A dazA thaI lokonI. nahIM to dharma sukha ApyA vagara rahe ja nahIM. bhalene jJAna nA hoya. paNa dharma enuM nAma kahevAya ke sukha Ape ja. tyAre to e ja dharma duHkha Ape che, ciMtAo karAve che. tyAre e dharmanI bhUla thaI haze ke karanAranI bhUla thaI haze ? praznakartA : karanAranI. dharmanI kaMI bhUla nA hoya. dAdAzrI : tyAre karanAra kahe che ke sAheba ame zuM karIe ? amane jevo upadeza maLyo che, evuM ame karIe chIe. meM be jaNAne kahyuM, 'alyA, tame A zuM karo cho ? tyAre e kahe, 'A phalANA saMtanI keTalI badhI samaja che !' alyA bhaI, e to sthULa vAta che. A samajIne to tame AgaLa AvyA cho. have tame sUkSmatara ne sUkSmatama samajo. A to sthULa vAta che. bicArA upalAM tha2mAM che, pharsTa leyaramAM che. ane tame to keTalAMya leyaranI nIce sUkSmamAM AvyA cho. tame to Devalapa thayelA cho. sAcI vAta to samajavI ja paDaze ne ? sudhare te sAcuM ! praznakartA : mAre eTaluM pUchavuM che ke A je badhI kathAo thAya che, enuM phaLa keTaluM pahoMce ? dAdAzrI : e to evuM che ne, kinDara gArTananAM chokarAMone tyAM meTrikavALAne besADIe to vakhata nakAmo jAya ke sAro jAya ?
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 183 praznakartA : nakAmo jAya. dAdAzrI ane kinDara gArTanavALAne meTrikamAM besADe to ? praznakartA : eno vakhata nakAmo jAya. dAdAzrI : hA, te enA sthaLamAM e je kare che e barAbara che. jene nA gamatuM hoya hRdayathI ja, halakuM lAgatuM hoya ke A halakuM sTAnDarDa che, evuM potAne samajAtuM hoya to pachI nA ja jAya ne ! praznakartA : meTrikavALAne pahelI copaDImAM besADI dIdhAM evuM lAge. dAdAzrI : hA, ane je jyAM jyAM jAya che ne, te enI copaDI pramANe jAya che. ne jo tyAM asaMtoSa raheto hoya to ApaNe kahevuM ke bhaI, ThaMDo tyAM AgaLa. paNa pelAne saMtoSa raheto hoya to ApaNe kahevuM ke, bahu sArI vAta che. praznakartA : paNa A kathA ATalA badhA loko sAMbhaLe to emane kaMI lAbha thAya ke nahIM.. dAdAzrI : thAyane. A to lokone mATe sArA bhAva kare che bicArA. paiso letAM nathI, levAnI jagyA che ane joItA hoya to bhegA thAya evA che, chatAM letAM nathI. eTale lokone lAbha thAyane, bahu thAya, paNa AmAM jJAnamAM sAcI vAta nahIM. saiddhAMtika vastu nahIM AmAM. A eka prakAranI gAMDIdhelI paNa bhagavAnanI bhakti che. chatAM saiddhAMtika vAta nathI, eTale ApaNane pharI pAchI AmAM bhUgla nA thAya, evI vAta nathI. A to gADAM gabaDyA kare. praznakartA : eTale vANI vilAsa kharone tyAM ? dAdAzrI : e vANI vilAsa nathI. A vANI enI rasALI che. vANI vilAsa to kyAre kahevAya ? khAlI vANInA ja rUpALA bhAva karavA. A to rasALI vANI che. tethI lokone bahu mahIM InTaresTa paDe che ne tethI kALaje ThaMDaka thAya che. kAraNa ke haMmezAM cokhkhA mANasanI vANI rasALI hoya. eTale bahu lokone ThaMDaka thAya mahIM. baLe dahADA sudhI to evI sarasa UMgha Ave, eTaluM badhuM hoya, jANe emaNe zuM ya ApI dIdhuM. paNa UThI gayA pachI kazuM nahIM ! jema nAhIne nIkaLyA pachI, hato evo ne evo thaI jAya che ne ? evuM A badhuM. tyAM lAkho loko Ave paNa e eke ya mANasa sudhare nahIM. praznakartA : thoDo ghaNo to pheraphAra thAya ke nahIM ? dAdAzrI : sudhare nahIM. praznakartA tyAM eTalo vakhata ene smazAna vairAgya jevuM rahe ? dAdAzrI : nA, smazAna vairAgyanI to vAta ja nahIM. eTalo vakhata AnaMda thAya, ekAgratA rahe ne, te AnaMda thAya. eTalo vakhata A sAcuM kahe che, "A AvuM hoya to sAruM,' ema rahe. A to kaheze, kathAmAM dasa hajAra mANasa bheguM thayuM. kathA sAMbhaLIne AvyA. AvyA pAchA tenAM te ja. ghera vaDhavADa cAlatI ja hoya, te bole ya kharAM aMdarakhAne, kazuM koI mANasa sudharato nathI. zI rIte sudhare te ? jJAna hovuM joIe. A badhA ya evuM kahe, 'bhagavAne A banAvyuM." pachI zI rIte e mANasa sudhare ? A to vaijJAnika rIta jANavI joIe. 'koNe banAvyuM ? kevI rIte che A ?!' nahIM to pheraphAra nA thAya. eka mANasa sudharato meM joyo nathI. tamane lAge che pheraphAra thAya evuM ? praznakartA : pheraphAra thato nathI. ghaNAne zAMti maLe che. dAdAzrI : zAMti eTale sagaDI zAMti. sagaDInI pAse besIene, eTalo vakhata TADha uDe eTaluM ja. eTale evuM eka jaNe mane kahyuM ke, ApaNe tyAM vadhAre mANasa kema AvatA nathI ? meM kahyuM, hindustAnamAM abajopati keTalA ? e abajopati jema puNyazALI hoyane, tema ahIM puNyazALI hoya te ja bhego thAya. bAkI ahIM mAla bIjo nA hoya.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 185 mArI AjJAmAM rahevuM paDe ane e to saheluM che. emAM phakta che te jUnAM karmo herAna kare che. DiscArja karmo ene dhakkA mAra mAra kare. paNa eno samabhAve nikAla karI nAkhavAno. AcaraNamAM na lAve te reDiyA! 184 vANIno siddhAMta ane ApaNuM 'A' to kAyamanuM kahevAya, paramenanTa kahevAya. AnI kyAM vAta thAya ? A to koI kALe ya hotuM nathI. paNa A to enI meLe kudaratI rIte UbhuM thaI gayuM, te thaI gayuM. vaijJAnika che pAchuM. nahIM to badhe choDavAnuM hoya. ApaNe ahIM choDavAnuM nathI. ahaMkAra ne mamatA choDAvI ApuM, eTale pachI rahyuM kazuM choDavAnuM ? dharma : marmaH jJAtArka praznakartA : ame pravacana nathI rAkhatA. saMtonI vADamaya vANIno prasAda eTale pachI saMto je bole e. dAdAzrI : e je pravacana che, e dharma kahevAya. ane saMtanI vANI e dharmano marma kahevAya ane evuM so TakA marma thAya tyAre jJAnArka nIkaLavAno zaru thAya. te ApaNo A jJAnArka che. ethI AgaLa kazuM jANavAnuM bAkI nA hoya te. phera, beu upadezamAM. praznakartA : bIjA keTalAka upadeza Ape che. tyAre AtmA uparano emano upadeza hoya ane Apa paNa AtmA para vAta karo cho. eTale e upadeza ane ApanA upadezamAM zuM pharaka che ? dAdAzrI : amAro A anubhavano upadeza che. A upadeza je che. te kriyAkArI che. kriyAkArI eTale je sAMbhaLo cho, te kriyA amalamAM Ave. ane bIjA koIno upadeza kriyA amalamAM nA Ave. A kriyAkArI jJAna che, ene bhagavAne jJAna kahyuM. ane je kriyAkArI jJAna nA hoya, e jJAnane bhagavAne zuSka jJAna kahyuM. dItatA jAya, te dharma ! dInatA tame joyelI lokonI ? A moTA moTA upadezo Ape che ne, emane eka ja dahADo jelamAM ghAlI de to ? TADhoTapa ! dIna thaI jAya tyAre. jelamAM ghAlo, zULIe caDhAvo, to ya jene dInatA utpanna nathI, tyAM sAco dharma che. A mArga tadana dInatA jAya evo che. paNa praznakartA : dharmanI vAto, pravacana, vyAkhyAna sAMbhaLyA chatAM jIva dharmanuM satata AcaraNa kema karI zakato nathI ? dAdAzrI : reDiyo paranuM sAMbhaLeluM dharmanuM pravacana nA cAle. dharmanI vAto, pravacana, vyAkhyAna reDiyo para sAMbhaLIe to nA cAle. reDiyo para sAMbhaLo cho ? praznakartA : reDiyo para sAMbhaLIe, rUbarU paNa sAMbhaLIe, paNa AcaraNamAM mUkAtuM nathI. dAdAzrI : AcaraNamAM nA AvyuM to jANavuM ke A badhA reDiyA hatA. ane e sAhebane paNa kahI devuM ke tamAro reDiyo bahu sAro che. paNa AcaraNamAM nathI AvatuM. AcaraNamAM lAve, e reDiyo nahIM. AvA reDiyA to badhA TheraThera vAgyA ja kare che. ApaNe reDiyAnI jarUra nathI. ta Uge e vacata... ahIM hindustAnamAM upadeza ApavAno adhikAra kone che ? ke jenuM vacanabaLa hoya. huM kahuM ke 'bhAI, tame DuMgaLI khAzo nahIM.' to mArA vacanabaLanA AdhAre ane pelAnI icchA, e be eTa-e-TAIma kAma kare. vacanabaLa joIe. jenuM vacanabaLa siddha nA thAya e badhA reDiyA che. tamane reDiyo(pravacano) bahu game, nahIM ? majhA Ave ne ? sAMbhaLyuM to kAna pavitra (!) thayo ne ? e kAna pavitra nA cAle. mahIM aMtaHkaraNa pavitra karavuM paDaze. reDiyo sAMbhaLyA pachI reDiyo sAMbhara sAMbhara kare pachI. praznakartA : hajI reDiyA sAMbhaLavA game che. dAdAzrI : e to game ne ! evuM che ne, reDiyAthI phAyado eka e
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 187 186 vANIno siddhAMta thAya che ke reDiyo sAMbhaLato hoya ne, te vakhate ramI ramavAnA vicAra nA Ave, kharAba vicAro nA Ave. ApaNe ahIM rahyA eTale bIjI avaLI jagyAe nA gayA, e lAbha. chatAM ya khoTuM nathI. jo ene khoTuM kahezo to loka ramI ramavA jatA raheze, dArU pIvA jatA raheze. mATe e khoTuM nathI. jene sAMbhaLIne satata AcaraNa karavuM hoya tene pachI vacanabaLavALA pAse javuM. ane jene AcaraNanI paDI nathI, tene to A reDiyA ja sArA che. reDiyo sAMbhaLa sAMbhaLa karIe to AcaraNamAM nA Ave. mane eka jaNa kahe che, "A sAhebane tame reDiyo kaho cho ?" meM kahyuM, "bIju zuM kahevAya tyAre ?" jeno zabda Ugato nathI, ene zuM kahevAya tyAre ? e reDiyo ja kahevAya. reDiyo nA hoya ne, to enA zabda to Uge, vacanabaLavALA hoya ane jenA vacananI mahIM baLa ja nathI, e to badhA reDiyA ja che. A badhA reDiyA vAgyA ja kare che ne ! bombe reDiyo, ola inDiyA reDiyo, badhA reDiyA vAgyA ja kare che ne ! vacanabaLa nA hovuM joIe ? praznakartA : Aje vacanabaLa ochuM thatuM jAya che ne ? dAdAzrI : vacanabaLa che ja nahIM ne ! kyAMthI lAve ? lAvo ne, eke ya mANasa mane vacanabaLavALo dekhADo joIe, e to je vANImAM keTaluM ya vacanabaLa hoya, tyAre ApaNe kahIe 'UTha' to e Ubho thAya, ne 'besI jA' kahIe to besI jAya. eTale vacanabaLa joIe. atyAre A vIsa hajAra mANasone kahI dauM to badhA amArI AjJA mAne. amArA zabdanAM AdhAre ja e badhA cAlavAnA, AjJAmAM ja niraMtara rahevAnA. praznakartA : joIe vacanabaLa. dAdAzrI : tame koIne kaho ke "bhaI, huM to paisAnI tamane promIsarI noTa nahIM lakhI ApuM. huM jubAnathI boluM chuM, eTale huM tamane paisA pAchA ApIza." ane te temane paisA Ape. to tame vacanabaLavALA na hoya ? ane pelA kAgaLiyA lakhelA ne, to ya korTa javuM paDe. e kAmanuM ja zuM che ?' amArA eka eka zabdamAM anaMtagaNuM vacanabaLa che, tethI A eka eka zabda Uge. bIjI badhI vANIo Uge nahIM kazuM. A badhI vANIo anaMta avatArathI khetaramAM nAkha nAkha kare, paNa enuya zabda Ugyo nathI. jJAnI puruSano eka zabda ArapAra nIkaLI gayo hoya, to teno sarvasva roga kADhI nAkhe. A vANI aMdara utarI gaI hoya, pachI e nIkaLe nahIM. bahu vacanabaLa, jabarajasta ! tyAre ja A vagara vAMce A badhuM kAma thAya che. ema ne ema ja thAya che ne ?! praznakartA : eka divasa Ape kaheluM ke ApaNane koI ADuMavaLuM bole to samajI javAnuM ke TeparekarDa bole che. have bhUle cUke koI saMtanI vANIne paNa TeparekarDa samajI le, to e lAbha cUke ne ? dAdAzrI : bhUkhyo mANasa khAvAnuM choDI de kharo ? praznakartA : nA. dAdAzrI : tema sArI vAta hoya to, TeparekarDa ahIM gaTaramAMthI bolatI hoya to ya te ghaDIe sAMbhaLI le. sArI vAta hovI joIe. gALa bhAMDe to ApaNe 'TeparekarDa" mAnIe to ApaNane rIsa nA caDhe ane kharekhara TeparekarDa ja che. pachI rIsa caDhavAnuM kyAM kAraNa rahyuM ? ane sArI vAta hoya to to mANasa choDe ja nahIM ne ! gaTaramAMthI nIkaLatI hoya to ya, lakhI le tyAM Ubho rahIne 'alyA, gaMdha Ave che ne ?" tyAre kahe, 'lakhI le. sArI vAta koI mANasa choDe ja nahIMne, TeparekarDanI hoya ke game tenI hoya. vadhu jokhama gheTAMte ke bharavADane ? praznakartA: paMDito upadeza Ape ane sAdhuo upadeza Ape, temAM vadhAre doSa kono lAge ? dAdAzrI : doSa to sAdhuone, paMDitone nahIM. paMDito to javAbadAra
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 189 nathI. e to arthanA karanArA che. ane arthano avaLo artha kare to emanI gunegArI temane thAya. bAkI e upadezaka nA kahevAya. upadezaka ja vadhu jokhamadAra. ane paMDito to eTalA ja gunegAra kahevAya ke arthano anartha karyo. te to saMsAramAM ya badhe thaI rahyuM che. paMDito 'mahArAjane bhaNAve to ya paMDito jokhamadAra nathI. 'mane je AvaDyuM, te tamane jaNAvyuM', kaheze. A to upadezaka thaI jAya ane pachI eNe lokone upadeze ya samajaNa pADI haze ne ? ko'kane to samajaNa pADI hazene ? juo potAnI javAbadArI para pote arthapUrNa samajaNa pADe che. kRpALudeve to ema kahyuM ke amArA vAkyo nIce aMDaralAIna nA karazo. e zuM kahevA mAge che ? tuM Dakho nA karIza. tArI buddhi nahIM pahoMce. teno ja A loko upadeza ApavA mAMDyA. emAM javAbadArI kone Avaze ? sAMbhaLanArane ke upadezakane ? praznakartA : upadezakane. dAdAzrI : bAkI huM to bolIza, kAraNa ke mane to koInI para rAgadveSa nathI. emAM bhUla mAstaratI ke nizALiyAnI ? 'A to upadeza ApatA nathI ane guru thaI beThAM che. e mAre joIe nahIM. mane to je upadeza Ape, mane kaMI paNa jAgRta kare, helpa kare e mArA guru." kahyuM ! AjanA je guruo vANI bole che ne te to joDe beThelAM hoya, tene ja nathI gamatI ne. ziSyane ja nA gamatI hoyane. praznakartA : ghaNI vakhata evuM bane che ke upadeza sAMbhaLavA paccIsa mANaso beThAM hoya. emAM pAMcane sparzI jAya ne bAkInA vIsa evA ne evA korA rahe che. emAM upadezakanI bhUla ke grahaNa karanAranI bhUla ? dAdAzrI : AmAM sAMbhaLanAranI zI bhUla che bicArAnI ?! upadezakanI bhUla che ! sAMbhaLanAra to che ja evA. e to cokhkhuM ja kahe che ne ke "sAheba, amane to AvaDatuM nathI, tethI to tamArI pAse AvyA chIe.' paNa A to upadezakoe rasto khoLI kADhayo che, potAno svabacAva khoLyo che ke 'tame Ama karatA nathI, tame Ama...." evuM nA kahevAya. tamAre tyAM helpa mATe Avyo ne tame AvuM karo cho ?! A to upadezakonI bhUla che. A skUlanA jevI vAta nathI. skUlanI vAta judI che. skUlamAM jema chokarA kazuM karatA nathI, e juduM che ne A juduM che. A to Atmahita mATe AvelA che. jemAM bIjI koI jAtanI kharAba dAnata nathI. saMsArahita mATe nathI AvelA. eTale A upadezake badhuM karavuM joIe. paNa A to potAnuM cAritrabaLa nathI, eTale A lokoe zodhakhoLa (!) karelI, ne pachI ziSya para ciDhAyA kare. eno artha ja nahIM ne ! e to bicArA che ja evA. levA AvyA che, tenI joDe kakaLATa ne kleza karavAno nA hoya !! jyAM AgaLa krodha-mAna-mAyA-lobha ochA thatAM jatA hoya, jyAM matabheda ochA thatAM jatA hoya, jyAM zAMti vadhatI jatI hoya, e sTezane jaIe. bIjI jagyAe javAtuM haze ? lo rUpiyo khakhaDAvIne praznakartA : emanI vANI peparomAM Ave che. dAdAzrI : e vANI, vANI ja nA kahevAyane ! e vANI sAcI nahIM. A badhI vANI Ave che ne te lokavANI che. lokonI bhASAmAM barAbara che. alaukika ne laukika tame samajyA ? e laukikanA hisAbe barobara che. ane alaukikanA hisAbe barobara nathI. ApaNe alaukika sAthe bhAMjagaDa rAkhavI. AgrahI vANIthI rIjharvezata, cArapaNAmAM ! praznakartA : Agraha e poIjhana che, e barobara che ? dAdAzrI : bahu moTuM poIjhana che. AgrahavALI vANI ya vAMcavI nahIM. A badhI AgrahavALI vANIne eTale poIjhanas vANI kahevAya. praznakartA : atyAre to badhI AgrahavALI ja vANI jovA maLe che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : to bIjuM zuM maLe atyAre to ? A je vANI che ne AgrahavALI, enAthI evA evA doSa bese che, ke ene tIrthaMcanuM rIjharvezana maLI jAya che, cAra pagavALAnuM. eTale pachI ene rIjharvezana karAvavuM nA paDe. taiyAra rIjharvezana maLatuM hoya, zuM khoTuM ? cAra pagane eka pUMchaDuM basa. khaI-pII ne moja !! enI TikiTa enuM rIjharvezana maLI jAya che. ene atyAre keTalA TakAe ahIM AgaLa rIjharvezana karAvyuM che, e jo huM kahuM to khoTuM dekhAya. mATe e huM kaheto nathI koIne. nahIM to ahIM che tyAM sudhI ahIMnuM je sukha che te ya thoDo vakhata yAda raheze nahIM. jo ke thoDo vakhata yAda rahe to ya paNa enuM sukha jatuM rahe ulTuM. 190 evuM che ne, amAre koInA mATe kaMI bolavuM paDe to te nA bolAya. koIne mATe mArAthI bolAya nahIM. koI jIvamAtrane mATe huM nathI bolato. praznakartA : tamArA bolavAthI koInuM bhaluM thatuM hoya to eTaluM to tamAre bolavuM joIe ne ? dAdAzrI : bhaluM to huM eTaluM kahuM ke bhaI, tane aMtara Thare, evuM jJAna prApta thAya to tuM tyAM AgaLa jaje. paNa evuM jJAna tyAM che nahIM kyAMya ! saMtavANItI sahAya zubhAzubha sudhItI ! praznakartA : to pachI saMtonI vANI khoTI ke nahIM ? dAdAzrI : nA. khoTI nahIM. e eTale zubhAzubha azubha choDAvIne sAruM karAvaDAve che. 'kharAba kAryo choDI do ane sAruM karo, to tamane sukha thaze.' ema kahe che e. e kaMI khoTuM kahetA nathI. paNa bemAM ahaMkAra ja che. 'sAruM karo' e paNa ahaMkAra ne 'khoTuM karo' e paNa ahaMkAra ne ! tamane kema lAge che ? ane e koIne karavAnI sattA haze kharI ? varlDamAM koI mANasane saMDAza javAnI zakti haze ? A to badhA gAyA kare che, eTaluM ja che. nimitta che eka jAtanuM, saMto bicArA 'dArU choDI do, phalANuM choDI do' bolyA kare ne pelo pIyA kare. cAlyA kare che ne ?! chatAM evA ya saMto che ke je vacanabaLavALA hoya che. pelAne kahe ne 'tAre dArU choDI devo paDaze.' to pelAne dArU chUTI jAya che. che evA !! vANIno siddhAMta 191 e mAvaThuM kahevAya ! eTale A loko zuM mAge che ? 'gUMcavADA kADhI Apo' kahe che, tyAre upadezako upadeza Apa Apa kare che ke 'dayA rAkho, zAMti rAkho !' alyA zAnI zAMti rAkhavAnI ?' atyAre dayA rahetI haze A kALamAM ? A kALamAM zI rIte dayA rAkhe ? eTale copaDIo lokoe abharAI para mUkI dIdhI. kAraNa ke kAma lAgatuM nathI. emAM je lakhyuM che evuM atyAre eDajasTa thatuM nathI, eTaluM UMcuM mUkI dIdhuM. have A kALamAM upadeza ApavA nIkaLyA che ! hindustAnanA lokone upadeza ApavAnI jarUra nathI. ahIM to gUMcavADA kADhanAra mANasonI jarUra che. emano gUMcavADo kADhI Ape to ghaNuM che, upadeza to A dezamAM ApavAnA hotAM haze ? e loko badhuM ya jJAna samaje che. A tame badhuM jJAna nathI samajatA ? huM upadeza ApuM, te tame nA samajo ke zAMti rAkhavA jevI che ? bAkI A lokonA upadezo to nakAmA jAya che. vAdaLAnAM gaDagaDATa Ave che ne jAya che ne kamosame varasAda paDe che, te mAvaThAM kahevAya. te ApaNe kabUtara mATe caNa nAkhyuM hoya, te UgI nIkaLe. pachI kabUtarAM bicArAM bhUkhe mare. vAsit bodha ! praznakartA : eka stavanamAM ja Ave che ke 'vAsita bodha AdhAra'. dAdAzrI : hA. vAsita bodha AdhAra e bahu ja moTI vAta che. ahIM kahe che, 'he bhagavAna ! amAre bhAga to vAsIta bodha AdhAra Avyo.' bodha maLe che paNa vAsita. praznakartA : vAsita eTale jUno ? dAdAzrI : nA. jUno nahIM, jUno hoya to to sAro. vAsita eTale je mANasa vAsanAvALA che, teno bodha amane maLe che. eTale e amane nirvAsita banAvatA nathI. bodha nakAmo jAya che. bodha nirvAsita joIe.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta jene vAsanA nathI, eno bodha joIe. te A bhagavAnane tethI arajIo karI che ke atyAre AdhAra kazo rahyo nathI ane bodha vAsita che tethI bahu kaMTALI gayA che. 192 atyAre ApaNo A bodha vAsita nA kahevAya. nirvAsita bodha joIe, e mahAvIra bodha kahevAya. vAsita bodha AdhAra eTale zuM ke jene mAnanI kAmanAo che, kIrtinI kAmanAo che. have A sAdhuone strI ane lakSmInI kAmanAo to nA hoya. tyAre mAnanI kAmanAo, mAnanI bhIkha, kIrtinI bhIkha, derAM bAMdhavAnI bhIkha, e badhI bhIkho-kAmanAomAM badhA paDyA che, vAsanAomAM paDyA che. e jAtanI vAsanAmAM ja rahyA karato hoya, eno bodha kema asara kare ? e to jene kIrtinI bhIkha nathI, lakSmInI bhIkha nathI, strInI bhIkha nathI, koI paNa prakAranI bhIkha nathI, tene A paramAtmapada maLe. kIrtinI bhIkha, eTale jarAka apakIrti maLI hoya to moDhuM UtarI jAya ane kIrti maLI hoya to e 'elIveTa' paNa thaI jAya. A to vAsita bodhane loko zuM samajyA ? vAsI ! eTale jUnAM ghaNA vakhatano, jUno. jUnuM to madhe ya sAruM hoya. goLa paNa jUno sAro hoya. tema bodhe ya jUno sAro hoya. A to vAsanAvALo eTale kAmanAvALo che. te nukasAna kare UlaTuM ApaNane. e nA sAMbhaLyuM hoya to sAruM thAya. jema moTo prakhyAta hoya ne, tema vadhu vAsanAvALo hoya. jene A badhA loko moTA prakhyAta gaNe che, ene vadhAre vAsanA hoya. eka jJAnI puruSa ekalA ja nirvAsanika hoya. ane enI vANI vAsita nA hoya. vAsanAvALI nA hoya. e vANI tarata phaLe. amAruM vacanabaLa mahIM peThuM to mahIM kAma karyA vagara rahe ja nahIM. eTale ahIM bodha kevo hoya ? nirvAsanika bodha hoya. zuddha bodha hoya ane bahAra badhe to vAsanAvALo bodha ane emane ya vAsanA hoya. lUgaDuM phATI gayuM hoya to manamAM ema thAya ke A zeTha lAvI Apaze, cazmAM joItA hoya to A lAvI Apaze. eTale pachI 'Avo zeTha, Avo zeTha' kare. e pote ja Akho dahADo ajaMpo vANIno siddhAMta karyA kare che. emanuM ja kalyANa nathI thatuM, to ApaNo to kyAre ukela thAya te ? 193 je vANI sAmAne gamatI nathI, e vAta ja barobara nathI. vAta sAmAne gamavI ja joIe. vAta kema nA game ?! sAmA khoTAM nathI. to e loko zuM kahe ? akkala vagaranA. eTale tame to mArI vAta samajatA ja nathI. are, tArI vAta samajatA nathI ke tuM ene samajAvI zakato nathI ? pAcho zuM karavA ene TaiDakAve che ? e to samajavA Avyo che. paNa AvuM bolIne sAmA mANasane Diskareja karI nAkhe. ane loke ya mArA jevuM sAmuM kadarUpuM bole evA nathI. huM to sAmuM kadarUpuM ApuM ne, te enuM mAthuM hau caDhI jAya. jyAre jJAna nahotuM ne tyAre kadarUpuM Apato hato. meM kahyuM, 'huM samajavA Avyo chuM ne tame vaLI pAchA mane kaho cho ke akkala vagaranAM, samajaNa nathI.' kharI rIte upadezaka kevA hoya ? emane gALa bhAMDIe, mArIe to paNa avaLuM nA bole. kAraNa ke tamane to ajJAna che eTale karma bAMdho. paNa e bAMdhe ke ? atyAre to e ya karma bAMdhe, tamArAthI vadhAre bAMdhe. tyAM kalyANa nA thAya. eTale vAsanAvALo bodha che badhe. bodha nirvAsanika joIe, vItarAgI bodha joIe. have e atyAre rahyuM nathI. tethI to loka jo taraphaDe che, mAchalAne pANInI bahAra nAkhene ane je sthiti thAya, evI AjanA lokonI sthiti thaI che. bhagavAna mahAvIrano kevo siddhAMta bodha ! eka akSara ja jo phorenavALAe jANyo hota ne, to phorenavALA khuza thaI jAta. te ATalI badhI vizvadharmanI pariSado bharAya che. temAM koI akSare ya samajato nathI. vAMjhIyuM jJAta vadhu A kALamAM ! praznakartA : A kALamAM vAcAjJAna bahu che. dAdAzrI : vAcAjJAna cAle nahIM ne. vAcAjJAna to ghaNuM UMcuM hoya.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 vANIno siddhAMta 195 vANIno siddhAMta paNa cAle nahIM ne ! ApaNe ahIM vAcAjJAnano zabda ja nA hoya ne. AkhuM jagata vAcAjJAnamAM paDeluM che. vAcAjJAna eTale je jJAna kriyAkArI nA hoya ane ApaNuM jJAna to bIje dahADe kriyA karatuM thAya. ApaNA zabdo badhAM ja aMdara kriyA karyA ja kare. vAcAjJAna eTale vAMjhIyuM jJAnazuSkajJAna kahevAya che ane A to reDImeDa, A to ahIMthI eka ja avatAra bAkI rahe evuM A jJAna che. mauta dIse brahmacaryanA upadezamAM praznakartA : atyAre viSaya saMbaMdhI bahAra koI bolatuM ja nathI. dAdAzrI : 'merI bhI cupa aura terI bhI cupa' evuM polaMpola cAlyuM che. huM brahmacarya saMbaMdhI vAta karuM chuM tyAre moTA moTA AcArya mahArAjone Azcarya thAya che ke, A kALamAM AvI vAta zI rIte thAya ? meM kahyuM, "A kALamAM AvuM nA hoya to A kALamAM to mANasa narTe jaze.' kAraNa ke pahelA to lokonI ekAda jagyAe draSTi bagaDatI. Aje to TheraThera draSTi bagaDe che ! te pachI hisAba cUkavavA javuM ja paDe. eTale e jyAM jAya, halakI nAtamAM jAya to ApaNe paNa halakI nAtamAM javuM paDe. e harijanavAsamAM jAya to ApaNe paNa harijanavAsa levo paDe. chUTako ja nahIM. hisAba cUkavavo ja paDe. have A badhAM bALakone bicArAne AnI khabara ja nA hoya ke AnI javAbadArI zuM che ?! tame jANo ke A loko AvuM kare che, te ApaNe ya evuM karIe chIe. vIMchI jo DaMkha mAre to tarata kema cheTA raho cho ? AmAM Dekha mAranAruM che ema koI dekhADanAra nathI ne ? A brahmacarya upara hindustAnamAM koI bolyuM ja nathI. kAraNa ke A loko brahmacarya pALI zakyA nathI. je lokoe pALyuM che, te AgalA bhavanI bhAvanAthI paLAyeluM che. AgalA bhavanI bhAvanAnA phaLa rUpe paLAyeluM che. paNa te lIkejavALuM eTale pote upadeza ApI zake nahIM. brahmacarya upara upadeza hindustAnamAM apAyo nathI. A pahelI vakhate brahmacarya saMbaMdhI upadezanuM pustaka chapAya che. brahmacarya saMbaMdhI vANI koNa bolI zake ? je eka samaya paNa abrahmacaryane nathI pAmyA, eka samaya paNa abrahmacaryano vicAra jene nathI, to e bolI zake. nahIM to bIjAnuM to gajuM ja nahIM ne ?! ane jyAM abrahmacarya dazA che, te ane pAzavatAmAM phera zuM che? abrahmacarya pote ja pAzavatA che. e to abrahmacaryano phoTo pADe tyAre khabara paDe ! abrahmacarya e to ughADI pAzavatA che. - brahmacarya mATe bolavuM eTale bolanAra pote kamplITa brahmacArI hovo joIe. A to brahmacaryanI vAta AvI ke cUpa ! pAchA brahmacarya upara bhAra mUke kharAM paNa tyAre enA upAya barobara batAvelA nA hoya. bAkI upAya paNa jANe zI rIte ? jyAM sudhI pote brahmacarya saMpUrNa pALyuM nathI tyAM sudhI upAya zI rIte ApI zake ? vakhate pote brahmacArI hoya paNa to ya badhA lokone upAya zI rIte Ape ? pote abhiprAya Ape ke brahmacarya pALavuM joIe paNa ema kaMI pALI zake nahIM ? eTale e vAkya kaMI yujhaphUla nathI thatuM. je vANI ApaNane brahmacarya pALavA mATe helpa kare, brahmacarya paLAvaDAve e vANI kAmanI. AvuM bole ke brahmacarya pALavuM joIe. tyAre e to eka Azaya thayo ke brahmacarya pALavuM joIe. paNa ene kevI rIte pALavuM, enA mATe sAdhana to joIe ne ? loko viSaya saMbaMdhI upadeza ApatA ja nathI, enuM zuM kAraNa ? praznakartA : e loko upadeza Ape, to paNa asara thAya ja nahIM ne ? dAdAzrI : hA, asara thAya. jo kadI emane potAne viSaya saMbaMdhI cAritra hoya. bhale temane AtmAnuM jJAna nA hoya. ne upadeza Ape to te phaLe. cAritra vagara badhuM nakAmuM che. praznakartA : laukika brahmacaryanI e loko bAdhA Ape che te ? dAdAzrI : bAdhA ApavAnI jarUra nathI. "brahmacarya kema rakhAya ?" tenAM kAraNo dekhADavAM joIe. nahIM to bAdhA rAkhe to ya tevo ne tevo thaI jAya ! praznakartA : keTalAka loko viSaya choDavAno upadeza Ape che. dAdAzrI : evA upadezane zuM karavAnA ? e upadeza ja nA kahevAya
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta ne ? upadezaka to, evo bola bole ne, to ApaNane viSaya upara vairAga Ave ke AvuM hoya ?! viSayanuM svarUpa to jo jJAnI puruSa pAse sAMbhaLene, to e to jIvatuM narka che. viSayane jo jJAnI puruSa pAse samajI le, ke ohoho, AkhA jagatanI durgaMdha emAM che ! AkhA jagatanuM duHkha emAM che !! AkhA jagatanI badhI muzkelIo emAM che !!! A to kazuM loka jANatA ja nathI. tethI mUrkhAIne laIne A badhuM UMdhuM cAlyA kare che. 196 upadezaka be jAtanA hovA joIe. kAM to jJAnI hovo joIe ne ajJAnI hoya paNa zIlavAna hoya to cAle ! zIla nA hoya to to kazuM koIno dahADo ya nA vaLe. UlaTAM emane maLavAthI du:kha vadhI jAya. saMpUrNa cAritra to kone kahevAya ? zIlane cAritra kahevAya. zIla eTale viSayano vicAra nA Ave. amane viSayano eka paNa vicAra nA Ave. amAruM cAritra e cAritra kahevAya. saMyama pariNAmI ene kahevAya ke jene viSayano vicAra ja nA Ave ! 'A' pablika TrasTa evuM che ke saMpUrNa nIrogI che. varlDanuM TopamosTa che A ! tamAre je rogo kADhavA hoya te kADhI zakAya ema che ! je suMdara brahmacarya pALatA hoya emane AdhIna rahIne brahmacarya pALI zakAya, nahIM to e ja pALatA nA hoya, emanI mahIM gupta DiphekTa hoya, to tyAM potAne ja pALavAnI muzkelI paDI jAya. eTale brahmacaryanI vAta koI karatuM ja nathI ne ? AkhA hindustAnamAM koI jagyAe brahmacarya saMbaMdhI vAta koI karatuM ja nathI ne ?! huM jemAM 'hanDreDa parasenTa' karekTa houM teno ja tamane upadeza ApuM, to ja mAruM vacanabaLa phaLe. potAmAM saheja paNa 'DiphekTa' hoya to bIjAne upadeza zI rIte ApI zakAya ? viSayanI jokhamadA2I bahu ja moTI che. moTAmAM moTI jokhamadArI hoya to te viSayanI che. enAthI pAMce ya mahAvrata ane aNuvrata tUTe che. praznakartA : jJAnI puruSanAM vAkyo viSayanuM virecana kevA prakAre karAve ? dAdAzrI : viSaya baMdha thatA jAya dahADe, dahADe. nahIM to lAkha avatAra copaDIo vAMce to ya kazuM nA vaLe. vANIno siddhAMta 193 praznakartA : emanuM vAkya zAthI AvuM asarakAraka thaI zake che ? dAdAzrI : emanuM vAkya bahu jabarajasta hoya, joradAra hoya ! julAba Ape evA zabda hoya, ema kahyuM, tyArathI ja nA samajIe ke emanA zabdamAM keTaluM baLa che ! praznakartA : e vacanabaLa jJAnIne kaI rIte prApta thayuM hoya ? dAdAzrI : pote nirviSayI hoya to ja vacanabaLa prApta thAya, nahIM to viSayanuM virecana karAve evuM vacanabaLa hoya ja nahIM ne ! mana-vacanakAyAthI saMpUrNa rIte nirviSayI hoya tyAre emanA zabdathI viSayanuM virecana thAya. 'jJAnI puruSa'nAM vAkyo viSayanuM virecana karAvanArAM che. viSayanuM virecana nA karAvatAM hoya to e 'jJAnI puruSa' ja nathI. ta pakaDAyo, paDachAyo paNa ! potAnAmAM je parivartana pAmeluM hoya eTaluM ja mANasane upadeza ApavAno adhikAra che. huM brahmacArI houM to mAre brahmacaryano upadeza ApavAno adhikAra che. to AtmA saMbaMdhamAM koIne upadeza ApavAno adhikAra ja nA hoya. e AtmajJAnI sivAya bIjA koIne adhikAra ja nathI. A to game te mANasa AtmAnI vAta karavA besI jAya che. haju to adhyAtmamAM Avyo nathI. adhyAtmamAM Avyo kyAre kahevAya ? ke Atmasanmukha thAya tyAre. Atmasanmukha dizA pakaDe tyAre Atmasanmukha thAya. A to Atmasanmukha ja nathI ne, dizA ja nathI pakaDAI ne. praznakartA : eTale tyAM cetanatA hoya ja nahIM. dAdAzrI : cetanatA hotI haze ? cetanatA A jagatamAM koI jagyAe nA hoya. eka A 'akrama vijJAna'mAM, riyAliTImAM ja hoya. eTale cetanatAnI to vAta ja koIe nA karavI. e pachI moTA AcArya hoya ke badhAM, paNa cetanatAnI vAta koIe karavI nahIM. cetanatA hotI haze ? cetanatAno paDachAyo nathI ne ! paDachAyAnI jo vAta karatA hoya
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta to ya ApaNe jANIe ke paDachAyo pakaDayo che mATe A loko vastune pakaDaze. tamAro paDachAyo je mANasa pakaDe, paDachAyo joIne ja cAlyA karato hoya to e tamArI joDe Avaze. 198 cetanano paDachAyo hajAro varSathI nathI pakaDAyo ne ! A hamaNe nathI evuM nahIM, paNa hajAro varSathI cetanano paDachAyo nathI pakaDAyo. e pakaDAvo kaMI sahelI vAta che ? e cetana pakaDAvuM kaMI sahelI vAta che ? e kaMI lADavA khAvAnA khela che ? tyAre koI kaheze, emAM bairI-chokarAM avarodhaka che ? nA. koI bApo ya avarodhaka nathI. tAruM ajJAna avarodhaka che. bairI-chokarAM choDavAnAM hoya, eTale to vastu choDavA mAMDI to keTalI vastu choDavAnI ? eTale game te mANasa AtmAnI vAta bole paNa ApaNe pUchIe ne ke sAheba, paNa AtmA kone mAno cho AmAM ? tame 'kevaLa satya'nI vAta karo cho paNa AmAM kevaLa zuM ne satya zuM ? e badhuM kone mAno cho ? ane A loko zuM ya samaje !! A to akrama vijJAna che to AtmA jaDyo. paDachAyo nahIM, mULa AtmA ja jaDyo. praznakartA : amane A jJAna maLyuM tyAre amAro dahADo vaLI gayo ! dAdAzrI : dahADo vaLI ja gayo ne. emAM be mata ja nahIM ne ! 'akaSAyI cAritra' vitAtAM, vAMjhIyAM vyAkhyAto ! evuM che ne karmanA baMdhana baMdhAyelA eTale chUTe nahIM ane sAmasAmI 'Apa Apa' kare. eka jagyAe to lAkaDI laIne sAheba mAravA pharI vaLelA ! ne pelo ziSya Ama doDe ane pelA mahArAja Ama doDe. te pachI badhuM AkhuM ToLuM bheguM thayuM, poLanA loko badhA bhegA thaI gayAM. ne mahArAjane choDAvavA gayA. te joyeluM ame. pAchAM A loko pachI emane tyAM vyAkhyAne ya sAMbhaLavA jAya ! have e vyAkhyAna uge ya zAnuM te ?! jyAM mahArAjanA AcAra AvA jue, to e vyAkhyAna uMge kharuM ? vyAkhyAna to prabhAvathI vANIno siddhAMta uge. sAmAno prabhAva hoya to uge, nahIM to uge ja nahIM ne ! game evuM sonAnuM vyAkhyAna hoya, paNa prabhAva vagara zuM kAmanuM ? praznakartA : vacanabaLa hoya to ja Uge ne ? 199 dAdAzrI : hA, vacanabaLa ne prabhAva. prabhAva eTale jotAM ja ApaNA bhAva badhA pharI jAya. ane potAne navo sarasa bhAva utpanna thAya. praznakartA : e to cAritrano prabhAvane ? dAdAzrI : hA. cAritrano prabhAva. have AvuM halakuM cAritra joyeluM hoya ne, ziSyane mAravA pharI vaLe evuM cAritra joyuM eTale pachI khalAsa thaI jAya ne ! ziSya joDe rAkhyo to pachI saMyamamAM rahevuM joIe ne ? ziSya kharAba hoya paNa gurue saMyamamAM rahevuM joIe ne ! ziSya to evAM hoya. A badhA vAMkA thAya, paNa mArAthI vAMkuM thavAya ? huM badhAne kahuM chuM ne tame avinaya karazo to cAlaze paNa mArAthI avinaya nA karAya. kAraNa ke emane javAbadArIno khyAla nathI ane mane javAbadArI che. vacanabaLa vitAtAM veNa vyAkhyAnamAM ! praznakartA : mAMsAhAra nA karavo evo upadeza Apavo ke nahIM ? dAdAzrI : nA. evo upadeza nahIM karavo. evo upadeza tame zA AdhAre ApI zako ? koNe khAvAnuM ne koNe khAvAnuM nahIM, eno niyama jANavo joIe. jenA phAdhara-madhara badhA mAMsAhAra khAtAM AvelA hoya, jenI gaLathUthImAM, jenA dUdhamAM mAMsAhAra che, ene mAMsAhAra khAvAno vAMdho nathI. paNa jenI gaLathUthImAM mAMsAhAra ja nathI, tyAM AgaLa mAMsAhAra khAvAno vAMdho che. jainone, vaiSNavone mAMsAhAra khavAya nahIM ane muslimone khavAya ! praznakartA : paNa e vaiSNavo ne jaino khAtAM hoya to ? dAdAzrI : to jokhamadArI, mahAna jokhamadArI. praznakartA : emane mAMsAhAra nA karavAno upadeza apAya ke nahIM ?
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 201 dAdAzrI : upadeza koNa ApI zake ? jenuM vacana cAlatuM hoya, te upadeza Ape. jenuM vacana ja cAlatuM nA hoya, pelo vaDhavA taiyAra thaI jAya, oho, moTA upadezavALA AvyA !" eTale jenuM vacanabaLa nA hoya e upadeza kevI rIte ApI zake ? ane vacanabaLavALo upadeza Ape to sAmAno roga jato rahe, bIjI ja kSaNe jato rahe ! vacanabaLa viNa vaNasyo vyavahAra... amArA zabdothI sAmAnuM AkhuM jIvana ja pheraphAra thaI jAya. AkhuM jIvana, DijhAIna ja pharI jAya. kAraNa ke A zabdo vacanabaLavALA che. eTale je vakhate tamane DiphikalTI Ave tyAre A zabdo hAjara thaI jAya, tyAM AgaLa tamane aMgulinirdeza kare. vAta to samajavI paDaze ne ? A kaLiyugamAM ghara bagIco che. je khetarAM hatAM, te kaLiyugamAM bagIco thayAM ! te have zI rIte eDajasTa thAya ? A ja DisUeDajasTamenTa che. A ja badhI bhAMjagaDo che. "mArA kahyA pramANe cAlato nathI.' enA kahyA pramANe cAlato nathI, enuM kAraNa che. pAchuM..... ke jagatano niyama ja evo ke vacana pramANe ja mANasa cAle. paNa vacanabaLa che nahIM, to zuM thAya te ! meM temane kahyuM ke 'tame ahIMthI mAMDavI jajo. paNa ahIMthI sTezana thaI ane pachI mAMDavI jajo.' to tame emAM pheraphAra nA karo pachI. mArA vacana pramANe ja cAlo, enuM nAma vacanabaLa. have vacanabaLa rahyuM nathI ne ? kAraNa ke vacanano jema tema du5yoga karyo badhAe. ane chokarAone kahe che "mAruM kahevuM mAnato nathI.' te zI rIte mAne ? bairI to kahe che ke sAmI thAya che. alyA, tyAre sAmI nA thAya to zuM thAya tyAre ? bhAbho bhAramAM rahe to vahu lAjamAM rahe, paNa bhAbho bhAramAM ja nathI raheto, to vahu lAjamAM zI rIte rahe ? bhAramAM nA rahevuM joIe ? prakRti nacAve che tema e nAce che. potAno puruSArtha Ubho thato nathI. loko kahe che ke 'phalANA upadezakanI vANI bahu UMcI che. bahu sarasa bole che." kahyuM, 'vANI emanI sAcI che, khoTI nathI, bahu UMcI che paNa e prAkRtika phalAvarsa che. eTale koI choDane AvaDuM moTuM phUla AvyuM hoya, eTale ApaNe tyAM ne tyAM ja besI rahevuM ? to ApaNane zuM phAyado ? phUlavALAne pUchIe ke Ane kerI thAya ?" tyAre kaheze, "nA, Ane to phUla ja che.' to kyAM sudhI besI rahevuM? A to nathI sugaMdhI AvatI ke nathI kazuM kAma AvatuM ! jovAnuM ja khAlI. to kyAM sudhI besI rahevuM ? tyAM kaMI kAyama besI rahevAya ? A vAkyane loko samajavA prayatna karene ke huM zuM che ? prAkRtika phalAvarsa tame kaho cho ? tyAre ApaNe kahIe ke 'prAkRtika DhekhALo to nathI kahetA ne ? alyA samajo. tame nathI samajatA eTale ja phUlamAM bahu kiMmata che, A prAkRtika phalAvarsa koI kahI zakAyuM nathI ane A meM ja moTAmAM moTuM InAma ApyuM." AvuM kahIe tyAre loko samaje. ko'kane AvaDuM moTuM phUla AvyuM, ko'kane AvaDuM amathuM AvyuM, ko'kane ekadama moTuM AvyuM, paNa emAM zuM ApaNI bhUkha maTI ? tyAre tarasa maTI ? thAka utaryo ? mAthuM utaryuM ? samajaNa vagaranA loko besI rahe tyAM, bhADA ne nANAM, potAne kharce ! sAMbhaLe abhaNo-bALako paNa, sthiratAthI.. | upadeza Ape tyAM enA vAtAvaraNamAM abhaNa mANasone AnaMda thavo joIe. chokarAM UThe nahIM evuM vAtAvaraNa hovuM joIe. peluM to tyAM chokarAMne besADo joIe ! tarata nAsI jaze. emane pIparamIMTanI goLIo Apa Apa karIe to ya nA bese. eTale ApaNe samajavAnI jarUra che. varSa dahADAno bAbo hoyane, te ya ahIM besI rahe. Ama traNa varSanA, cAra varSanA, pAMca varSanA, cha varSanA bAbA hoya te ya ahIM besI rahe, khase nahIM. cAra kalAka sudhI khase nahIM. nahIM to nAnA chokarAne koI jagyAe dharma sthAnakamAM besADo, upAzrayamAM besADo to raDAroDa karI mUkaze. e che sugaMdhI vitAmAM prAkRtika phalAvarsa ! je je badhA upadeza kare che ne, e badhAne meM 'bhamaraDA cho' kahyuM. eTale pachI e samajI gayA ke dAdA badhAne bhamaraDA kahe nahIM to zuM kare ?
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 203 praznakartA : e vaktAo ja nAnAM chokarAone kADhI mUke. dAdAzrI : ane ahIM to mArI tame vidhi karone, paNa nAnA chokarAMo to AvI AvIne coMTI paDe che, te paga hau choDatA nathI. have nAnA chokarAone bahAra kADhe tyAre mukha ja kahevAyane e ! e vaktAne kahIe tamAruM vaktApaNuM sAcuM nathI. tethI tame A nAnA chokarAMone bahAra kADho cho. tame jo sAruM bolo to nAnAM chokarAMone UThavAnuM game nahIM. kaMIka AkarSaNa hovuM joIe. Ama ne Ama AvuM kema cAle ? zIkho, 'amAruM' joI joIne ! amArI pAse zIkhavAnuM zuM che ? ke pAse zA hAruM besADI rAkhuM chuM ? ke joI joIne emanuM jIvana juo. AMkho juo. AMkhomAM zuM rahe che ? sApalIyA rame che ? nA. sApolIyA nathI ramatA. te zuM rame che ? vItarAgatA rahe che e zIkho. vANI dIla Thare evI hoya. eTale A badhuM joDe besa besa karavAthI thaI jAya. A badhuM joIne zIkhavAnuM che AmAM. A huM boluM chuM ne te joIne zIkhavAnuM che. bolatA ya tamane mArA jevuM ja AvaDI jAya pachI. eka phero joyuM. ame A cAvAda vANI bolIe. e bhaNavAthI nA thAya. tyAre loka zuM kahe che ? tame karI batAvo. eka phero ApaNe ene kahIe, le Tebala para besIne AvI rIte jamaje. te eka phero dekhADavuM paDe. pachI ene pharI zIkhavADavA nA javuM paDe ane copaDIomAM zIkhavADyuM hoya, copaDIomAM plAnIMga karyuM hoya ne e zIkhavADyuM hoya to ? kyAre zIkhI rahe ? A gajavuM kApanArAnI pAse mUkyo hoya, cha mahinAmAM olarAITa karI Ape. ekasparTa ! nahIM to vIsa varSa kolejomAM cAle to ya paNa nA zIkhe. emanA prophesarane ja AvaDe nahIM tyAM AgaLa ! lAkhone tAre akrama jJAtI, bhedavijJAtI ! ane A jJAnIo hindustAnamAM hoya, AtmajJAna thayA pachInAM hoya, samakti thayA pachInA hoya, jene vANI bolavAno udaya vartato hoya to e traNa ke cAra ja mANasone taiyAra karI zake. ko'ka vakhate cAra bane, bAkI traNa ja hoya. e cAra mANasone samakita sudhInuM phaLa ApI zake e jJAnIo, A zAstrakAroe lakheluM cokhkhuM ane bhedavijJAnI lAkho mANasano ukela lAvI zake ane te be kalAkamAM ja lAvI Ape. ane peluM to AkhI jiMdagI Dakho karavAno ane e sAhebanI pAchaLa ja pharyA karavAnuM. ane te ya bairI-chokarAM choDIne, evuM traNa choDI ane eka chokaro eTaluM choDI daIne sAhebanI pAchaLa phare ! bAkI A to liphaTa mArga che ! vizvamAM krAMti, tavA upadezako thakI ja ! A gADuM cAle che ne te ApaNe cAlavA do ne ! ADAavaLI nA karavI, enI meLe A pattAno mahela tuTI paDavAno che eka dahADo ! koI toDavA nA jazo. nahIM to hAtha aDADazo ne to ya tUTI paDaze ane jokhamadArI tamAre mAthe Avaze ke AmaNe toDyo. eTale enI meLe tUTI paDavA do ne ! tUTI paDavAnI taiyArIo thaI rahI che !! A pablikanuM, hindustAnanuM kema karIne kalyANa thAya, enI mATe peravImAM chuM. huM AtmA thaIne, huM puruSa thaIne boluM chuM ane puruSArtha karavA nIkaLyo chuM. kema karIne hindustAna ane phorena para asara thAya, eTalA mATe A mAruM badhuM kArya karI rahyo chuM. jemanAthI Teko devAya to dejo, A taMbumAM. ApaNe taMbu Ubho karyo che. Teko devo joIe ne ! praznakartA: hA. dAdAzrI : ane AkhuM pUThiyuM ja pharI javAnuM che. navA upadezako UbhAM thaze. jUnA upadezako riTAyara thaI jaze ane riTAyara nahIM thayA hoya to ya navA upadezakone dekhIne ja riTAyara thavAnA. A darzana karavAthI mana sAruM thAya, mana majabUta thAya, vANI sArI thAya, vicAra sArAM thAya, darzanathI ja pApo dhovAI jAya. jJAnI puruSanI hAjarIthI ja pheraphAra thaI jAya. A kaMI upadeza nathI ApI dIdho. chatAM vAtAvaraNathI ja pheraphAra thaI jAya.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 205 te khUba jabarajasta nIkaLe che ane lokonA rogo ya sapATAbaMdha nIkaLI jAyane pAchuM ! eka zabdathI keTalA jaNanA roga jatA rahe ? [3] akrama jJAtItI karuNAmayI vANI kaDaka zabdo, vItarAgatAthI ! praznakartA : cakravartI rAjA jyAre tIrthaMkara bhagavAna pAse jAya tyAre kevI vANI nIkaLatI haze ? cakravartInA mAna gaLAI jAya ! dAdAzrI : hA, mAna gaLAI jAya. bhagavAnanI vANI to bahu suMdara ne ! bhagavAnanI vANIne kema pahoMcI vaLAya ! praznakartA H ahIyAM ya bhalabhalAnAM mAna gaLAI ja jAya che ne ! dAdAzrI : hA, badhAnAM gaLAI jAya. praznakartA : ahIM pelA bhAI AvyA hatA. pahelA kahe che, huM page nA lAguM paNa chevaTe page lAgIne gayA. dAdAzrI : ane page aDIne gayA ne uparathI pAchuM bIruda ApatA gayA, dvandAtIta. A TeparekarDa to sAMdhA toDI nAkhe ! e to ghaNAM phero nIkaLe che praznakartA : ghaNAnA jAya. dAdAzrI : ghaNA lokonA jatA rahe, eka zabdathI ja. khAlI vAkyo bolavAthI ja roga jatA rahe. praznakartA : tame vAkya jozathI bolo cho eTale mahIM barAbara ghUsI jAya che. dAdAzrI : mAruM gaLuM besI gayuM che. have mArAthI evuM jozathI nathI bolAtuM. pahelAM to jozathI bolato hato ne, te A 'sleba' UMcI-nIcI thAya evuM bolato hato. paNa have to bolatAM pahelAM mahIM besI jAya. kaMIka uMmaranI asara dAkhavI have. eTalA mATe to ghaNI jagyAe huM dhaMdho karato hato tyAre, jorathI nahoto bolato. mAruM jozathI bolavuM eTale sAmAno AtmA nIkaLI jAya evuM. eTale jozathI na hato bolato. kaMIka bhAMjagaDa thaI hoya to sAcavI sAcavIne javuM paDe. jozathI bolAya nahIM. to ya paNa eka jagyAe jozathI bolI gayo hato, eka zIkha upara ! eka bhAI hatA, te kahe, 'nA bolazo, nA bolazo.' e zIkhane jo jarA vadhAre bolyo hota to teno AtmA tyAM ne tyAM nIkaLI javAno hato ! tyAM AgaLa meM jANI lIdhuM ke Ano AtmA nIkaLI jaze to ApaNA mAthe paDaze. amArA kaMTrAkTamAM cAlIsa hajAra rUpiyAnI AITama eNe amane ApavAnI hatI. paNa te Akho ya pharI gayo. bahu moTI kaMpanIno mANasa hato. amArA kAmanuM menejamenTa enA hAthamAM hatuM. te badhAMne ya AvuM phasAva phasAva kare. meM tene kahyuM, 'kaI jAtano naMgoDa chuM, meM tuM ! tArI kaMpanInI AbarU bagADavA Avyo che ? pachI e kahe, huM badhA paisA ApI dauM. paNa dAdAjIne bolAvo mArI pAse." pachI huM tyAM gayo. tyAre teNe kahyuM, 'mArI cA pIvo !" alyA, huM cA nathI pIto ! to ya e kahe,
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 207 206 vANIno siddhAMta nA, nA, tame pIvo. huM paisA badhA ApI devaDAvuM chuM.' enI meLe ja ApI devaDAvyA. DaphoLa kahetAM, gaI DaphoLAI ! have amArAthI evuM nIkaLI gayeluM. te eka bhAIne 'DaphoLa chuM' bolAyuM, te pachI eNe mane kahyuM, 'dAdA, mane to bahu phAyado thaI gayo. dAdAjI, have bIjuM kaMIka haju bolo." tyAre meM kahyuM, "nA, e mArAthI nA bolAya." e pachI lobha karavA gayo. enI DaphoLAI nIkaLI gayA pachI mAre bIjuM karavAnuM hoya ke nA hoya ? ane tuM kahe ke "mane bIjuM bolo.' to kaMI huM navaro chuM ?! e to tArI puNya hatI, tethI nIkaLI gayo e zabda, nahIM to nIkaLe nahIM." amAre moDhe kharAba zabda hoya kema karIne ? amArI leMgvajamAM koIne kharAba zabda evo bhAre nA hoya. e che jJAtItI karuNA ! A je TeparekarDa bole che, emAM keTalA rAga-dveSa haze ? praznakartA H hoya ja nahIM ne rAga-dveSa. dAdAzrI : hA. nahIM to kaDaka zabda hoya to dveSa enI pAchaLa hoya. mIThA zabda hoya to, rAga enI pAchaLa hoya. to A kaDaka zA mATe nIkaLe ? praznakartA : eno roga kADhavA mATe, sAmAnuM kalyANa karavA mATe. dAdAzrI : eka che te moTA vakIla hatA. e zuM kahe che ? A dAdAne mAre koI paNa jAtanuM RNAnubaMdha nathI, koI paNa jAtanI levAdevA nathI. dhanya che A dAdAne, keTalI karuNA varase che. mArA potAnA hitane mATe A zuM bolI rahyA che ! keTaluM magaja upara bojo ApI rahyA che ! tyAre e samajadArane zuM kahevuM pachI ? AnuM nAma karuNA kahevAya. loko kema kalyANa pAme ? to te kaThaNa zabdathI thAya to kaThaNathI, moLA zabdathI to moLAthI, cIkaNA zabda to cIkaNA, koI paNa rIte jenAthI thAya tenAthI kalyANa karavuM. praznakartA : je pANIthI maga caDe e pANIthI caDAvo. dAdAzrI : te tAnasAnuM pANI jo Ave to enAthI caDAvo, e nA maLe to kuvo hoya, to enAthI caDAvo. e nA maLe to ko'kanuM che te Dhorone pANI pAvAnuM, to te pAMca-pAMca dahADAthI paDI rahyuM hoya enAthI caDAvo. ane te nA maLe to gaTaranA pANIthI caDAvo. koI paNa pANIthI maga caDAvavA sAthe kAma che. maga nA pADe, nahIM ?! tyAre jhaMjhaTa badhI caDAvanArane che ? eTale A karuNA kahevAya. eka kharAba vicAra paNa mane nathI, kAraNa ke nirdoSa draSTithI jouM chuM. tamane zikhavADuM ya chuM ke nirdoSa che ane ejhekTalI evuM che ja. koI kaheze, 'prapha Apo." to so TakA mupha ApavA taiyAra chuM. A je e pote ApI zake ema che tyAre emanI pratItimAM zuM haze ? pratItimAM nahIM, vartanamAM paNa evuM ja hoya. to tamane pratIti besaze, to ya bahu thaI gayuM. vartana nahIM Ave to vAMdho nathI. praznakartA : pratIti besI ja gayelI che, dAdA. badhAne besI ja gayelI che. badhA ya jANe che jagata nirdoSa che, lagabhaga. dAdAzrI : e ja A huM kahuM chuM. purAvA huM ApavA lokone taiyAra chuM. huM purAvo so TakA ApavA taiyAra chuM. e pote kahe ke nA, 'e kampalITa purAvo che A !" dabaDAvIne nahIM. te ghaDIe bahu DAhI bhASA vAparuM, kAraNa ke purAvo ApavAno che ne ? e bhASA ya mane AvaDe che ne A ya AvaDe che, banne ya AvaDe che. bIjI bhASA nahIM AvaDatI hoya mane, mIThI ? praznakartA : bahu mIThI AvaDe che. Apane dAdA, ghaNI mIThI AvaDe che. dAdAzrI : badhuM AvaDe. kAraNa ke A mArI vANI nathI, A TeparekarDa che ! koTake khaMkherIe to ? ahIM chellA prakAranA khulAsA thAya, tadana chellA prakAranA ane
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 209 pAMsarA karI Ape. paNa e to e mahAvIra bhagavAnane pAMsarA karavA Avyo hoya. svataMtra che ne ! dareka jIva svataMtra che ! praznakartA : emAM mahAvIra svAmInI pAse Avyo hoya, dezanA sAMbhaLato hoya. darzana karato hoya, paNa potAnI ADAI na choDato hoya. dAdAzrI : ADAI koI dahADo choDe ja nahIM ne. praznakartA : to mahAvIra bhagavAna kazuM karI zake nahIM. dAdAzrI : A hindustAnanA loko ADAI choDe nahIM. eTale ahIMnA, dezanA DokaTaro zuM kahe che ? janme che tyAre e keTalAMka mahIM ADI hoya che. A ADAIono pAra nahIM ne ! ADAIo ja che badhI ! ame kaDake ya bolIe. e tamane khaMkherIe chIe. A koTa che ene amatho Ama Ama karIe, temAM kaMI dhULa jatI rahe che ? ene to Ama, Ama, sAruM karIne khaMkherIe eTale dhULa UDI jAya. tamArI dhULa UDADavAnI che eTale khaMkherIe chIe A. nahIM to amane A kaDaka bolavAnuM gamatuM nathI. koTane khaMkheravo joIe ke hAtha aDADavo joIe Ama ? praznakartA : nA, nA. khaMkheravo ja joIe. dAdAzrI : have kharuM samajyA. A davA ya halAvIne pIvI paDe. davA halAvIe emAM kaMI ApaNe hiMsaka thaI gayA? davA halAvIne pachI pIvo ! evuM A halAvuM chuM tamane. game che huM halAvuM chuM te ? praznakartA : hA, game che. game che eTale to Avyo, dAdA. AvezamAM paNa syAdvAda ! praznakartA : kAle bahu phorsabaMdha vANI nIkaLI hatI ? dAdAzrI : Aveza, paNa syAdvAda hoya badhuM. AvezamAM koI paNa sAvAda rAkhI zake ja nahIM. e phakta jJAnIonAM ja kAma. bIjA koInAM kAma nahIM AmAM. bIjo hAtha ghAle to ulTo hAtha baLI jAya. e jJAnIonAM kAma. kAraNa ke AvezapUrvaka bole to mAramAro thAya. A to Thapako ApavAno ne dharma prApta karAvavAno. jagatamAM koI jagyAe Thapako ApIne jJAna prApta karAve nahIM. 'Avo zeTha, Avo zeTha kare. pachI bhale ne game tevo zeThiyo vAMko hoya ! kAraNa ke 'Avo zeTha nA kahe' to koI sAMbhaLe nahIM. pelo zeTha jato rahe. praznakartA : bhagavAnanI vANI sAMbhaLe to AMtarIka pheraphAra nA thAya ? dAdAzrI : AMtarIka pheraphAra to, e sAMbhaLanAramAM kaSAya rUpI paththara upara paDyo che, te UMcakIne e pote bahAra pheMkI de, tyAre thAya. eTale khaTapaTIyA vItarAga e paththara kADhI Ape pachI thAya. praznakartA : eTale amArA roga javAnuM mukhya kAraNa A banyuM? dAdAzrI : hA. nahIM to roga jAya ja nahIM ne. eTale to bhagavAne ja kahyuM ke, "amArA to 108 guNa che paNa khaTapaTIyA vItarAganAM 1008 guNa hoya." eTale amane to bahu guNa hoya. bhagavAne kahyuM ke, "buddhikaLA ne jJAnakaLA, banne jJAnI pAse hoya ane amArI pAse jJAnakaLA ekalI ja hoya." chatAM bhagavAna jJAnakaLA dekhADe nahIM, e ekalAM jANe. ane khaTapaTIyA vItarAga to buddhikaLA eTale tame phasAyA ho tyAM buddhithI kADhI Ape. ane jJAnakaLAthI phITa karI Ape. ADAIthI aTakayo mokSa ! praznakartA : mahAvIra bhagavAnanAM eNe darzana karyA, emanI vANI sAMbhaLI to ya ene AvuM kema rahI gayuM ? dAdAzrI : e to e pAMsaro thAya to bhagavAna mahAvIra pAMsaro kare. e kahe ke "sAheba mAre pAMsarA thavuM che.' to bhagavAna mahAvIra eTale A to khAlI ahIM besI rahe to ya kalyANa thaI jAya. sAMbhaLa sAMbhaLa kare to ya ahIM kalyANa thaI jAya.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 211 praznakartA : dAdA pAse vANI sAMbhaLavA maLe, darzana karavA maLe, paNa jo amArI ADAI nA nIkaLatI hoya to ? dAdAzrI : e eTalo mAra khAyA kare. ame khaTapaTIyA chIe. eTale mArI ThokIne tamane sIdhA karIe chIe. tamane mArI ThokIne samajaNa pADIne, tamane sIdhA karIne, pachI davA pIvaDAvI daIe ane bhagavAna mahAvIra evI davA nA pAya. akrama vijJAnI ekalAM ja kahI zake. bAkI je kahenArA hatA, te bolavAnI sattA nhotI emane. je kahenAra hatA tIrthaMkara sAhebo, emane bolavAnI sattA nhotI. e saMpUrNa vItarAga hatA. eTale khaTapaTIyA nhotA. khaTapaTIyAne bolavAnI chuTa badhI. amane sattA ya che ane khaTapaTe ya che, beu che. eTale lokone kAma lAge. praznakartA : e pahelAnAM nahIM bolelA, enuM kAraNa zuM? jJAtI bole, nirbhIkapaNe ! amane to apAra karuNA hoya. amane sahu nirdoSa ja dekhAya. kAraNa ame jAte nirdoSa draSTi karIne AkhA ya jagatane nirdoSa joIe chIe ! tAttvika draSTie joIe to doSa koIno ya nathI, saMjogo evA che tethI. paNa A ame kaDaka bolIe chIe, te sAmA mATe saMpUrNa karuNA hovAthI, eno roga kADhavA bolIe chIe. - ame cokhuM ja kahI daIe. kAraNa ke amAre ghATa nathI, lAlaca nathI. tAruM hita e ja amAre jovAnuM che. tArA para amane apAra karuNA hoya, tethI ja ame to nagna satya kahI daIe. A jagatane ame ekalAM ja nagna svarUpe kahIe chIe. ame kaThaNa bolIe. jJAnInA zAthI kaThaNa zabdo hoya ? kAraNa ke teo nirbhIkapaNe bole che ane jagata AkhuM bIkanuM mAthuM bole che. upara bApo che tenI bIka lAge, karma baMdhAze tenI bIka lAge ! jyAre jJAnI puruSane to koI jAtanI bIka ja nathI. jJAnI to varlDanA game te mANasane je phekTa che te kahI de. kAraNa ke jene kazuM ja joItuM nathI, pachI zuM ? jene kazuM joItuM hoya tene to lAlacane mATe bIka rAkhavI paDe. jJAnIne to varlDanI koI cIja joItI nathI, emane bIka hotI haze ? e to varlDanA mAlika kahevAya !!! phekTa (satya) vastu nahIM jANavI joIe ? kyAM sudhI A laukika vAto jANazo ? alaukika jANyA sivAya badho chUTakAro nahIM thAya, bhaya nahIM jAya ! vItarAga thavAnuM che to bhaya jaze, nahIM to jagatamAM bhaya lAgyA ja kare. badhAMne bhaya lAge. koIe navI sAyanTiphika (vaijJAnika). zodhakhoLa karelI hoya, rAtre ApaNI joDenI rUmamAM e goThavaNI karI Ave ne peluM jo vicitra zabda bole to ApaNe jANIe ke bhUta AvyuM, te AkhI rAta UMgha nA Ave. eTalo badho bhaDakATa-bhaya rahyA kare. have kyAM sudhI AmAM poSAya badhuM ? amane bhaya kema nathI ? kAraNa ke amAruM bilakula karekTa che. jenuM bilakula karekTa che, ene jagatamAM bhaya zo ? bhaya to kone hoya ke mahIM dAdAzrI : kahyuM ne, emane bolavAnI sattA nahotI, khaTapaTIyA otA eTale khaTapaTIyA thAya tyAre bole. te pAchAM emane be avatAra karavA paDe. te pelA loko evuM kare nahIM. praznakartA : ApanI je vANI che, je khaTapaTIyA vItarAganI vANI kahevAya, to mahAvIra bhagavAnanI dezanA ema to nA kahe, 'tuM pAMsaro rahe, agara tArI ADAI choDI de !" dAdAzrI : nA. praznakartA : to evuM jyAre e nA kahe to mahAvIra bhagavAnanI dezanAmAM jo ame gayA hoya to ame to pAchAM ja AvIe. dAdAzrI : paNa e dezanA khAlI sAMbhaLavAnI ja che. A to taiyAra mAla hoya ne, te AmAMthI be zabda kADhI le. bIjo kAco mAla to kAco ja rahyo. kAco mAla te pAcho ja javAno.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 2 13 212 vANIno siddhAMta golamAla hoya tene bhaya hoya, nahIM to A jagatamAM bhaya zo ? koI lAlaca ene nA hoya evuM nahIM, eTale evA to ahIM Ave tyArathI huM ene capoDuM ke, "pAMsaro raheje. anaMta avatArathI mAra khAdho, paNa to ya lAlaca jatI nathI. ahIM AvyA pachI tAruM ThekANuM nA paDe, to zuM kAmanuM ?" amArI, 'jJAnI puruSa'nI vANI vItarAga vANI hoya, eTale vItarAgatAnA cAbakhA hoya. e vAge bahu, asara bahu kare. paNa dekhAya nahIM mArIe tIra, lAge phUla ! eka moTA ophIsara hatA, to ya meM kahI dIdhuM. kAraNa ke amAre tArI pAse joItuM nathI kazuM. satya sAMbhaLavuM hoya to sAMbhaLa ane pachI gALa devI hoya te deje. tAruM magaja caDhI jAya to gALa deje. paNa tuM ekavAra sAMbhaLa. enuM magaja khasI jAya tyAre zuM karavAnuM ApaNe ? ane amAre to virodhI hoya to ya e judo nA lAge. amane ekatA lAge ane pelo judo anubhave paNa amane ekatA lAge. ame e dumana joDe juduM anubhavIe to amane enI para abhAva thAya. abhAva amane hoya nahIM. moMDhe zabda amAre kaDaka nIkaLe vakhate, paNa anubhavamAM juduM nahIM. moMDhe zabda nIkaLe che e paugalika bAbata, paNa aMdara vItarAgatA hoya amane ! je roga hoya e "jJAnI puruSa' dekhADe, bIjo koI doSa nA dekhADe. kAraNa ke amane pelAno roga maTADavo che. DokTara dardIno roga vadhAre ke maTADe ? ane ame A kyAM amArA sAruM kahIe chIe ? A to tamArA mATe "spezyalI' ane te ya vItarAgatAthI kahIe chIe. zabda kaThaNa nA hoya to roga nIkaLe nahIM. kaThaNa zabda vagara roga nIkaLe nahIM. roga zenAthI nIkaLe ? kaNa zabdo ane vItarAgatA ! zabdo kaThaNa kevA, te Ama sAMdhA toDI nAkhe evA kaThaNa ane chatAM saMpUrNa vItarAgatA !! jJAtItI karuNA, kaDakAImAM ya ! praznakartA : ghaNI vakhata Apa amane kaho cho ke 'tuM DaphoLa che, tArAmAM akkala nathI, tuM kothaLA jevo che, veMcuM to cAra AnA ya na Ave." tyAre amane ema lAge che ke Apa karuNA varasAvI rahyA cho. dAdAzrI : evuM che, ke amAruM magaja kharAba hoya nahIM ke AvI vANI amArI nIkaLe. AvI vANI nIkaLavA mATe amArI mahIM bahu jabarajasta "eDajasTamenTa karavuM paDe che. kAraNa ke A vANI AvI bolAya nahIM. chatAM bolIe to sAmAnuM puNya hoya tyAre amArAthI bolAya. tyAre ame tamane kaMIka kaDaka zabdo kahIe to e tamAro roga kADhI nAkhe. e zabdo ja roga kADhI nAkhe. tyAre keTalAMka loka kahe che, "amane kaho, kaho." are, zenuM kahe paNa ? A TeparekarDa bole che. mArA hAthamAM sattA ja nathI rahI. kahevAnuM mArA hAthamAM ja kyAM che ? praznakartA : tame sAmAnA utkarSa mATe vaDho to zuM khoTuM ? dAdAzrI : ame udaya pramANe cAlIe. vaDhIe nahIM. kaDakAI, jhanUna vitAtI.. ame vaDhIe to ya rAga-dveSa nA thAya, e cokkasa ! bhagavAne rAga-dveSano vAMdho uThAvyo che ane sAmAne duHkha thAya e nA cAle. kaMI du:kha thAya evuM tamane kazuM lAgyuM che amArA zabdothI ? praznakartA: nA. dAdAzrI : A badhuM huM boluM chuM ne, te enI mATe eka bena zuM kahe che ? 'dAdA bole che kaDaka, paNa enI pAchaLa jhanUna nathI." tamane samajAyuM e, ke jhanUna nathI evuM ? praznakartA : prema che. dAdAzrI : hA, prema che. jhanUna hoya tyAM sAMbhaLavAnI jarUra nahIM. jhanUna to UghADo ahaMkAra che. hiMsakatAmAM jhanUna hoya ane ahiMsakatAmAM jhanUna nA hoya. amArI vANI game eTalI kaDaka hoya, paNa
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 215 mana nahIM toDe. to pachI vANI ATalI kaDaka zA mATe che ? kAraNa ke A kALanA hisAbe bahu dhULa paDI che. eTale kALanA AdhIna phITa thAya evI vANI che. atyAre ApaNA ahIM ja evuM kahIe chIe ke 'pAMsaro thaI jA." satyugamAM to pAMsarA ja hatA ne ! temane mATe 'pAMsaro' zabda bolavo paDe nahIM ne ! eTale AvI vANI zenA AdhIna che ? kALanA AdhIna che. have tyAM AgaLa mANasa buddhi vAparavA jAya to zuM thAya ? ta vaDhAya, pyaoNriTI vitA ! koNa vaDhI zake A jagatamAM ? jJAnI puruSa ja evA hoya ke je badhAne vaDhI zake, "enI mena' Any man)ne vaDhI zake. jJAnI puruSa jagatanA koInI zehamAM nA hoya. A varlDamAM koI mANasa evo nathI ke jenI zehamAM jJAnI puruSa taNAya. kAraNa ke jene A jagatanI koI cIja joItI nathI, koI cIjanI bhIkha nathI, ene vaLI koInI zeha zuM? kaMI joItuM hoya, tamAre tyAMthI mAre kaMI joItuM hoya to mane tamArI zeha rahyA kare ke 'tame mane joItuM nahIM Apo.' eTale zehamAM nA Ave e jJAnI puruSa, cokhuM bole. amane A duniyAmAM koI cIja koInI pAse khapatI nathI. chatAM saspRha chuM. nispRha-saspRha chuM. eTale tamArA bhautikamAM, paugalikamAM nispRha ane AtmA bAbatamAM saspRha. tamArI joDe mAre spRhA kharI, paNa AtmA bAbatamAM, bIjI amAre kaMI levAdevA nahIM. tamAruM pudgala, te jADuM hoya ke pAtaLuM hoya, mAre kazuM levAdevA nathI. mAre pudgalanuM kAma ja zuM che ?! huM ja pudgalano nikAla karI rahyo chuM ne ! che teno ja nikAla lAvuM chuM. vaLI tamArA pudgala pAse mAre zuM jarUra che ? jene kaMI jarUra nathI, koI jAtanI bhIkha nA hoya tyAre enAM zabdo asara kare. bAkI bhIkhavALA mANasane mAna joItuM hoya, kIrti joItI hoya, lakSmI joItI hoya, sonuM joItuM hoya, strInA vicAra AvatA hoya to ya enAM zabdo asara nA kare. badhAthI muktapaNuM hoya tyAre A bhagavAna potAnI sattA e jJAnI puruSanA hAthamAM soMpI de che, basa ! jene badalo levAno hoya, tenA zabdo asara nA kare. jene koI paNa prakArano badalo levAno nathI, tenA zabdo ekadama IphekTiva hoya. badalo eTale enA badale kaMIka meLavavAnI icchA. ahIM amane badalo hoya nahIM ne ! mArI vAta suMvALI nathI ne ? jarA kaThaNa paDe che ne ? praznakartA : suMvALI hoya te kAmanI ja nahIM. dAdAzrI : mArI vAta jarA kaThaNa che, paNa mahIM julAba karIne badho roga kADhI nAkhe. naryo roga bharelo che ! pAchA koI saMta puruSa pAse jaIe tyAre kaheze, 'Avo bhAI, Avo zeTha, Avo Avo.' te mAkhaNa copaDe copaDa kare. alyA, ene copaDe che zuM karavA ? pAchAM UMdhe mATe pheravI Ape che ! alyA, pAMsaro rasto dekhADI daIe to AgaLa rasto khoLe koI ! paNa A to maskA copaDe copaDa kare ! tamane masko game ke nA game ? tamAre jo kharekhara mokSe javuM hoya to mArA kaThaNa zabdo sAMbhaLavA paDaze. anaMta kALano roga te DuMTIthI mAMDIne TheTha gaLA sudhI bharAI gayo che, have mAre oparezana karIne, mahIM cIpiyo nAkhIne e roga kADhavo paDaze. mATe pahelethI bolI dejo, eka vAra cIpiyo nAkhyA pachI oparezana adhUruM nahIM mUkAya, pachI 'o o' karazo to nahIM cAle. mATe tamAre zuM joIe che ? mokSa ke saMsArano vaibhava ? je joIe te ame ApavA taiyAra chIe. praznakartA : amAre to mokSa ja joIe che. dAdAzrI : to A amArA zabdo pacAvavA paDaze, samajavA paDaze. ghATa vagaratA eka ja varlDamAM ! A amArI vAta jarA kaThaNa paDaze, paNa jo tamAre mokSe javuM hoya to AvaDuM AvaDuM, moTuM moTuM, tolI tolIne amAre ApavuM paDaze. ane
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 217 216 vANIno siddhAMta jo tamAre mokSe nA javuM hoya ne saMsAramAM rahevuM hoya to ame tamane phUlahAra caDhAvIe. mATe tame ja nakkI karIne je joIe te pasaMda karajo. AvuM sAcuM kahenAra koI tamane nahIM maLe, kAraNa ke amane saheje ya ghATa nathI. ghATa vagarano ja nagna satya kahI zake, bIjA to ghATamAM ne ghATamAM 'bApajI bApajI' karaze. bAkI A kAdavamAM, pAcho gaMdhAtA kAdavamAM koNa hAtha ghAle ? paNa e eka jIva tare ne, to bIjA keTalAMya jIvo badhAnuM rAge paDI jAya ! ane enuM kalyANa thAya evA bhAva hoya. te kalyANa karavA mATe ja ame vaDhIe. nahIM to AvuM koNa vaDhe ? magaja koNa kharAba kare ! A to sAmAnA kalyANa mATe vaDhavAnuM. nahIM to bApa to bApa thavA sAruM vaDhe. sAmAnA hita karatA bApa thavAnI bahu bhIkha hoya. bairIne dhaNI TaiDakAvato hoya to te dhaNIpaNA mATe kare ! ane 'jJAnI puruSa' sAmAnA kalyANa mATe vaDhe. AvI kaDaka vANI amane vItarAgane na hoya. paNa zuM karIe ? emanA rogane kADhavA, gajabanI mahIM vItarAgatA sAthe saMpUrNa karuNAbharI vANI sarI paDe che ! emAM emano ya doSa nathI. emanI IcchA to mokSa ja javAnI che, paNa aNasamajaNathI avaLuM thAya che. kALa ja bahu vicitra Avyo che. tenI AMdhImAM badhAM lapaTAyAM che. tApa-pratApa dAdAto ! A dAdA upara to eTalI badhI kRpA che ke koIthI tyAM emanI hAjarImAM to bolAya ja nahIM. ame gALo bhAMDIe to ya enAthI sAmuM nA bolAya. eTale dAdA kevI kapA laIne AvyA che. kevI jAhojalAlI laIne AvyA che. nahIM to sAmAne to saheja tuMkAro karyo hoya ne to veSa thaI paDe. polisavALAne bolAvI lAve kaheze, 'mAruM apamAna karyuM." alyA, 'tuM che koNa ke tArA apamAna karavAnAM che ? tuM zemAM cho ? mAre mAna zuM ne apamAna zuM ? pUchaDuM Ave to kUda, tAre phAve teTalo !" AvuM kahIe eTale enuM pANI utarI jAya ! koNa bolI zake ? kema sAmA nahIM thatA bApajI ? vItarAga vANIne koI sAmo nA thAya. hA, game evI capoDIe to ya vItarAga vANI ! tame capoDavA jAva to polIsavALA bolAve ne pakaDAvI de. praznakartA : vItarAga vANIne koI sAmo nA thAya ! dAdAzrI : koI nAma enuM de ja nahIM ne, vaDhatA hoya to ya. kema eTalA badhA beThA hatA, emanI rUbarU na hoto bolato ? paNa lokoe mAro guno gaNyo haze ? 'A dAdA zuM bolyA ? AvuM bolAtuM haze ?" evuM koI karatA haze ? praznakartA : nA, koI nahIM. dAdAzrI : zabdo A je bolAya che ne, te bahu jora kare. kaiDaze rAte. pAcho vItarAgatAthI Apelo. khoTuM lAge nahIM, rIsa caDhe nahIM. tame koIne 'akkala vagarano chuM' kahezo, to e paMdara varSa sudhI tamArI joDe bolaze nahIM. mATe vItarAgatA lAvo. bIjAne kaMI kahevAya ja nahIM ne ! ane kahe to te sAMbhaLe nahIM ne ! vItarAgatAthI kahevAya. vItarAga vacana eTale sAmAvALIyAne ya paNa svIkArya hoya. eTaluM vacanabaLa ! sAmAvALIyo hoya to ya svIkArya hoya ane to ja mANasa phare. nahIM to phare nahIM ne ! mANasa pheravavo muzkela che. prakRti pheravavI bahu muzkela. praznakartA : paNa navenavA ApanI pAse Ave to khAruM lAge jarA. dAdAnuM jene bahu phITa nA thayuM hoya ke dAdA pratye jarA thoDuM e hoya, tene dAdA bahu kaDaka lAge. dAdAzrI : are, bahu kaDaka lAge ! amatho beTho hoya ne to ya tApa lAge, ahIM buddhitA bAmatI ya bobaDI baMdha ! eka jaNanI oNphisamAM pAMca-sAta jaNane jJAna maLyuM haze. te tyAM
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 219 AgaLa oNphisamAM 'dAdA bhagavAna, dAdA bhagavAna' enI badhI stavanA karyA kare, evI kIrtanabhakti karyA kare. eTale bIjA eka jaNane magajamAM pAro caDhI gayo. e emanI oNphisano hato. ene thayuM ke A badhA zuM 'dAdA, dAdA' karatA haze ? zuM samajatA haze A loko ? te pachI A badhAMne kahe che, "huM tamArA dAdA pAse eka phero AvIza. mAre emanI khabara levI che.' zuM kahe che, dAdAne pAMsarA karavA che. e mANasa che te mArI joDe laDhavA mAgato hato. e mANasane khuba gusso caDhI gayo ke A moTA 'dAdA bhagavAna' che, te mATe sIdhA karI nAkhavA che Amane. te enA oNphisavALAe mane kahyuM ke "amArI pAchaLa roja paDyo che A mANasa. tene ahIM AvavuM che.' meM kahyuM "AvavA do ne ! vAMdho zuM che ? gALo bhAMDe te ya ApaNane AvakAra che ne phUla caDhAve te ya AvakAra che. mAre judAI nathI. kAraNa ke huM gALo bhAMDanAra joto nathI. gALo bhAMDanAranI mahIM 'koNa che', ene huM jouM chuM. atattvane huM joto nathI. mAre atattvanuM zuM kAma che ? gadheDuM ya atattva ja che ne A ya atattva che. huM to temAM tattvanI tapAsa karuM chuM. pachI meM kahyuM, 'bolAvo ene !' e pachI rajA haze, te dahADe te Avyo. enI oNphisavALA badhA joDe AvelA ke joIe have zuM tAla thAya che ke dAdAne e pAMsarA kare che ke dAdA ene pAMsaro kare che ! eTale pachI e beThA hatA. mArA AvatA pahelAM satsaMgamAM bIjA bhegA thayA, te emanI joDe jIbhAjoDI karavA mAMDI, badhI buddhinI vAto. have buddhinI vAtono enDa ja nA Ave. ame to enDa lAvI ApIe. pachI che te e buddhinI vAto thatI hatI ne huM AvI paDyo. mane pelI khabara nahIM ke A mANase Avo Dakho karyo che, ahIM AgaLa. ane huM jANuM ya nahIM ke mAro pAro utAravA Avyo che. eTale pachI meM badhAne pUchayuM ke Aja satsaMga kema koI karatA nathI ? koI satsaMga karo ne ! bolo ne ! pelA bhAIne navA dIThA, eTale meM emane kahyuM, 'tame bolo ne, kaMIka bolo ne, zuM vAMdho che ?" tyAre e kahe che, "kharuM kahuM, ahIM gaLe sudhI Ave che paNa zabda bahAra nIkaLato nathI.' huM samajI gayo ke A dAdAnA gunAmAM Avyo che. harAvavA Avyo che. te zabda ahIMthI nahIM nIkaLe, mahIMthI akSare ya nahIM nIkaLe. A ANe ADAI karI che. tenuM A phaLa maLyuM. vANI ja baMdha thaI jAya mArI pAse. ghaNA mANasonI vANI bilakule ya, akSare ya bolI zake nahi. ane vAMko mANasa to mArI pAse AvI zakato nathI. pelo pagathiyuM caDhe ne to kahI dauM ke pelo mANasa pAcho UtarI jaze. ahIM loko mane pUche che ke, keTalAkane kahuM chuM ke kema prazna pUchatA nathI ? tyAre kahe, 'gharethI nIkaLyo tyAre prazno bahu pUchavA hatA, paNa ahIM AvyA pachI nIkaLatuM nathI.' e to dAdA pAse to A bobaDI baMdha thaI jAya ! pelo bhaI Avelo, te gherathI nakkI karIne Avelo. huM Avyo hato, te pahelAM vAto karavA mAMDelo. te ApaNA mahAtmAne to pADI de ne ! vAra nA lAge ne ? emane to harAvI de ne ? mane ya harAvI de evo hato. zukla hadayI samaje jJAtItI bhASA !! praznakartA : jJAnInI bhASA amuka lokone nathI samajAtI. dAdAzrI : zI rIte samajAya paNa ? e to moha ocho hoya to samajaNa paDe ne ? jyAM sudhI mUMjhAyeluM hoya tyAM sudhI samajaNa paDe nahIM. moha kliyara thaI jAya tyAra pachI samajaNa paDe. bhASA samajavI e ApaNuM puNya hovuM joIe. ane zukla hRdaya hovuM joIe. hRdaya zukla hoya to tarata badhuM oLakhI jAya. paNa hRdayamAM jAtajAtanA goTALA bharyA hoya ne, te goTALiyuM hoya to samajAya nahIM. jJAnIonI bhASA samajavA mATe zukla hRdaya joIe. bIjuM badhuM samajAya pelI bAjunuM, saMsArI bhASA badhI samajI jAya. amArA zabda jo zIkhyo ne, enA pramANe cAlyo to to kAma ja thaI gayuM. 'jJAnI puruSa'no eka akSara ja jo samajamAM Avyo to kalyANa ja thaI jAya !! bAkI, tharDamAMthI phorthamAM kyAre jaIe ? enAM karatAM A 'dAdA' meTrikanI bahAra 'pharsTa Iyara'mAM besADI de ! pelA loko to 'phIphatha'mAM, 'sIkastha'mAM che ke ApaNe jAte to tharDamAMthI pAsa thavAtuM nathI. enAM karatAM 'dAdA' kahe che te pramANe heMDo ne, eTale ukela AvI gayo. nahIM to A loko to karma baMdhAvaDAvavA Ave ke, 'tame Ama karI Apo, tema karI Apo."
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 vANIno siddhAMta eka ja zabda kAphI, mokSa mATe ! amArI vAta jacI gaI eTale pratIti sAthe jacI gaI. pacI to gaI nathI, paNa jacI to gaI. e to atyAre jacI gaI. have AgaLa javAnuM AvyuM, pacI jatAM sudhI ! praznakartA : e pacI gaI kyAre kahI zakAya ? dAdAzrI : pacI gayelI te, ApaNane evo phera pharI caDhe ja nahIM, chone goLa pelA cagaDoLamAM besADa besADe kare ! nIce utAre to ya phera caDhe nahIM. cagaDoLane phera caDhe paNa potAne phera nA caDhe. A to cagaDoLane phera caDhatA nathI ne ApaNane phera caDhe che ! jacI gaI eTale ekasepTa thayuM. pratIti sAthe ekasepTa ! amArI vANIthI bilakula ajIrNa thAya nahIM. 'A' to Akho 'jJAnArka" che. e pace ane ajIrNa nA thAya. 'jJAnI'nA zabdane halAvavo nahIM. bahu moTuM jokhama che. eka ja zabda jo mahIM pesI gayo ne pacana thayo to mokSe laI jAya ! jJAnI puruSanA zabdo to majabUta mANasane ya saMDAsa karAvI de evA hoya ! paNa pacAvavAnI zakti che ne tyAM sudhI e adhikArI kahevAya. paNa pachI enuM parivartana Ave. mArA zabdo eTale vagara julAbe julAba. paNa pelo nahIM, mAnasika julAba, A zabdo ahaMkAranuM virecana karAvanArA che. viSayanuM virecana karAvanArA che, mamatAnuM virecana karAvanArA che. jJAnI puruSano eka zabda to TheTha mokSe laI jAya, jo ene pacavA de to ! enI para julAba nA le, to TheTha mokSe laI jAya. jhApaTaTyA pachI pratikramaNa ! praznakartA : dAdA, tame tyAM pelA zeThiyAne khaMkheryA hatA. te vakhate bahu kaDaka vANI nIkaLI hatI, to enuM zuM karavuM paDe tamAre ? vANIno siddhAMta 221 dAdAzrI : te ya amAre pratikramaNa karavuM paDe. pratikramaNa karyA vagara nA cAle. evo adhikAra nathI ApaNane. praznakartA to dAdA, jJAnI puruSa pelAne khaMkheratA hoya ne bIjI bAju pratikramaNa ona dhI spoTa (tarata ja) thatAM hoya ne ? dAdAzrI : nA thAya. be miniTa pachI thAya. cAlumAM thAya to khaMkheravAnuM nA thAya, cAlumAM pratikramaNa thAya to khaMkheravAnuM baMdha thaI jAya. AgaLa signala baMdha paDI jAya. paDado paDI jAya UlaTo. e paDado nA paDavA daIe. Akho pUro karIe. praznakartA : e kevI rIte pratikramaNa karavAnAM ? dAdAzrI : e to A badhAM kare evI rIte. kaMI navI jAtanuM nA hoya. vItarAga vANI, timitAdhIta ! ane ame lokone mATe je bolIe evuM bolavAnuM tame zIkhazo nahIM kadI, kAraNa ke amAro vyavahAra-nizcaya sAthe hoya ane amAre to bahu judI jAtanI jAgRti hoya. upayoga ja judI jAtano hoya ane pAchAM amArI vANInA mAlika ame nathI hotA. kyAreya paNa mAlika ame thatA nathI. mATe e vANI parAzrita che. mATe e sahu sahunA hisAba pramANe nIkaLe. pAMca zerI hoya tene pAMca zerI vajana jeTaluM vAge che ane sAta zerI hoya tene sAta zerI jeTaluM vAge. jeTalo eno loDa (vajana) hoya che eTaluM kAunTara (pratipakSI) loDa Ape che A vANI. eTale huM joyA karuM ke A kema A mahArAja sAheba tarapha bAra maNano patharo mAre che ? tyAre mahArAja pAse bAra maNano loDa che ? evuM che mATe evuM lAge che. huM 'joyA karuM chuM', bAkI mArI IcchA ja nathI. amArI vANImAM azAtanA ja nA hoya. paNa ene duHkha nA thAya eTalA mATe ame cheTethI kahIe. ame rUbarUmAM nA kahIe. rUbarUmAM pUche to kahIe. nahIM to nA kahIe. ene duHkha thAya ne !
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 223 enA jheramAM amRtanI saravANI." enA jheramAM amRtanI saravANI evuM lakhyuM che. A dAdA ko'kanI upara jarA kaDaka thayA ne to amRtanI saravANI varasaze, evuM kahevA mAge A orijinala TeparekarDa bole che. jo ame jAte vaDhIe to ame tevA thaI jaIe. A badhuM bolAya che paNa emAM eka akSara paNa 'huM bolato nathI. paNa tamAruM puNya A zabdo bolAve che. 'A' vANI nIkaLe, te thakI ame jANIe ke sAmAvALAnuM kevuM puNya che. 'amArI' vANI e ya rekorDa che. emAM amAre zI levAdevA? chatAM, 'amArI' rekorDa kevI hoya ? saMpUrNa svAvAda ! koI jIvane kiMcit mAtra paNa du:kha nA thAya, darekanuM pramANa kabUla kare evI 'A' syAdvAda vANI che. ApatA paththara, karuNAsabhara ! "mUMA" zabdanuM ajAyaba rahasya ! ahIM to badhI bodhakaLAo maLe ne ! A badhA bhegA thAya to nIkaLe. nahIM to nIkaLe nahIM. huM kahuM ja chuM ne ke sAmI vyakti pramANe mAla nIkaLe che A ane te huM nathI bolato A. mUA jene kahe, e to ajara-amara tape." ame pustakamAM muMA kahyuM che, te badhA ajara-amara tapavAnA che. mUA e to AzIrvAda che. mAravAnA hetu mATe mUMA nathI kaheto. mA hau chokarAne kaheze, "mUA kyAM gayo hato ?" eTale mUMA e to AzIrvAda che, moTAmAM moTo AzIrvAda che. paNa jagata kyAre samaje te ?, kavi e samajI gayA ne tethI lakhyuM ke meM jene kahe, e to ajaraamara tape. ame ekavAra to mUA bolIe ja nahIM, paNa A, pAMsaro marane ! evuM kahIe e ajara-amara rahe. gALyuM jeNe khAdhI, enAM pUravanAM pApone vIMdhe." pachI gALo jeNe khAdhI ne, enuM pApa badhuM dhovAI jAya. A sAdhuonI bahu moTI puNya jAgI che. amAre koI dahADo IcchA ja nA hoya. kiMcit mAtra koIno avarNavAda bolavAno amAro zabda nA hoya. amane rAga-dveSa che ja nahIM. paNa avarNavAde ya nA hoya. ko'ka bahAranA mANasane to A avarNavAda lAge. bhaktone nA lAge. ame sAdhuone A badhI vAta karatA hatA, jabarajastI kaDakAIthI kahetA hatA. tyAre eka bhAIe kahyuM ke "ATaluM badhuM A dAdA bhagavAna tamane bole che !' tyAre emaNe e bhAIne kahyuM, 'e tamane nahIM samajAya, enI pAchaLa karuNA che. kAraNa ke jene kazuM laDhavADa nathI, levA nathI, devA nathI, mokSanA saMpUrNa ArAdhaka che. enI pAchaLa jabarajasta karuNA che !" praznakartA : keTalI karuNA haze e ! dAdAzrI : karuNAno ja avatAra che A. kAruNyamUrti che A ! hA, je te raste ukela lAvavo ApaNo. jhApaTavAtuM, amAre bhAge ! dareka tIrthaMkaranA vakhatano je kacaro hato, te pUMjo vALavAno mAre bhAga Avyo che ! RSabhadeva bhagavAnanA vakhatathI paMjo paDyo che. koIe pUjo ja nathI vALyo. 'Avo zeTha, Avo zeTha ja badhAe bolAvyA che. have huM ya evuM karuM tyAre pAcho e jANe ke huM to pUrepUro ja chuM.' e jyAM sudhI jhApaTuM nahIM tyAM sudhI dhULa UDe ja nahIM ne ! koIe jhApaTeluM ja nahIM, ema ne ema pUMjo paDavA dIdhelo che, basa. tyAre jhApaTavAnuM sAruM lAgatuM haze ? zuM kare ? jhApaTuM nahIM to sAmAno ukela nA Ave. koIne dhULa paDelI hoya to te sApha karavAnuM nahIM ? jhApaTuM nahIM to ukela Ave ? te A mAre bhAge AvyuM ! dareka tIrthakaronA vakhatamAM je kacaro hato ke, te badho kacaro bhego thaIne paDI rahelo che, je cokhkho mAla hato, te jato rahyo. paNa je tIrthaMkaranI pAse besI rahetA hatA, 'kevuM saMbhaLAya che ! ohoho !! kevI
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 225 vANI !!!" pachI purIo ne zAke ya tyAM maMgAvIne khAdheluM. vAIpha (patnI)ne kahe, 'tuM purI ne zAka ahIM AgaLa laI Ava. kaMdamULa nA lAvIza !' paNa game kevuM ? bhagavAnanI vANI kevI gamatI hatI ! manane ja game, hRdayane nahIM. manane evI mIThI lAge !! paNa badhAno paMjo tIrthakaro kADhe nahIM ane tIrthakaro carama zarIrI kahevAya ane jyAM pagaluM paDe tyAM tIrtha UbhAM thAya evA tIrthakaro, emane to A pUMjo kADhavAno hoya ja nahIM. paNa A gaNadharoe ya kADhyo nahIM ane mAre bhAge Avyo A badho. meM to ghaNuM ya bhagavAnane kahyuM ke mAre bhAge A paMjo ? tyAre kahe che, e pUcho to kADhyA vagara chUTako ja nahIM ne ! A kyAre UjaLuM thAya ? "kabhoTe' paDI gayelA vAsaNa mATe, kaI jAtano esiDa vAparavo te ja mane samajAtuM nathI. bahu varaso thayAM nathI, 2500 varSa ja thayAM bhagavAna mahAvIrane gaye. emAM pa00 varSa sudhI to sAruM raheluM ne 200 varSamAM ATalo badho kATa ?! kaNa bhagavAnane gaye 5100 varSa thayAM, temAM keTalo badho kATa caDhI gayo ?! vItarAgo paNa koIne vaDhayA nathI. kevA DAhyA che vItarAgo ! vItarAgo to mULathI ja vaDhavADiyA nahIM, emanA ziSyo dago kare paNa e vaDhe nahIM. ApaNe paNa e ja dhyeya che ne ? A to amAre bhAge AvyuM che ! covIsa tIrthaMkaro mAla mUkI gayA ke jAva, pAchaLa 'dAdA' thavAnA che tyAM jAva. te "amArA' bhAge AvyuM che. 'amAro' Thapako to 'karuNAno Thapako che. 'amAro' svabhAva to vItarAga che. paNa 'jevA rogo tevAM auSadha, zrImukha vANI jharate." jevo sAme roga hoya, tevI A naimittika vANI nIkaLe. amArI kAruNyabuddhithI bahu kaDaka zabdo nIkaLe ane kALe ya evo che. A phrIjhamAM TharI gayeluM zAka hoya to zuM thAya ? pachI soDA ne bIjuM nAkhIe tyAre zAka caDhe. te amAre soDA badhuM nAkhavuM paDe che ! amane te AvuM gamatuM haze ?! A amArI vItarAga vANI ja badho kacaro sApha karI Apaze ! amAre jAte javuM nA paDe. ame kahIe chIe ke 2005nI sAlamAM to bahAranA badhA dezo hindustAnane varlDanuM kendra gaNI ahIM dharma zIkhavA Avaze ! ane tyAre bhraSTAcArano eka vALe ya nahIM hoya ane koI kALe je sukha nahotuM evuM satyuganuM sukha loko bhogavaze ! bhagavAna mahAvIranuM zAsana bIjA tIrthaMkaro karatAM ajoDa evuM UbhuM thaze ! bIjA koI paNa tIrthakaronuM zAsana AvuM ajoDa nahIM hoya ! dAdAvANI dhAraNa kare tete... amArI vANI to koI kALe sAMbhaLI nA hoya tevI gajabanI apUrva che. A vANI sAMbhaLI sAMbhaLIne mahIM dhAraNa kare ane dhAraNa karIne enA e ja zabdo pote bole. ane dhAraNa rahe e TAImamAM cittanI gajabanI ekAgratA thayA kare che ! zuddha citta to zuddha ja che, paNa vyavahArika citta che. te A dhAraNa thavAthI tatkSaNa zuddha thaI jAya che. sinemAnAM gIto sAMbhaLavAthI teTalo TAIma citta azuddha thayA kare che. mULathI azuddha to hatuM, ne te vadhAre azuddha thAya ! vagara samajaye A nAno bAbo pada dhAraNa karIne bole che chatAM te bahu kAma kADhI jAya. dhAraNa thayA vagara bolAya ? dhAraNa karI bole teTalo vakhata mahIM pApa badhAM dhovAI jAya ! bahAra lUgaDAM dhotA to AvaDe paNa mahIMnuM zI rIte dhUe ? A jagatamAM cittazuddhinI davA bahu ochI che. bahAra vIsa varSa sudhI badhuM gAya ne, temAM jeTalI zuddhi nA thAya teTalI zuddhi A ahIM amArI hAjarImAM eka vakhata A pada gAya teTalAmAM citta zuddha thaI jAya che ! pote bole ane pachI dhAraNa kare ane evuM ja pharI bole ne to enAthI gajabanI cittazuddhi thAya ! citta zuddhi thAya teTalo AnaMda ene rahyA kare. asaro, jJAtInA saMgatI ! praznakartA : ApaNane je AnaMda thAya evo AnaMda bIjAne thAya, enA mATe zabda sivAya bIjuM koI mAdhyama kharuM ? dAdAzrI : zabda sivAya saMge ya mAdhyama che. mArA saMgamAM rahe ne khAlI, to saMgamAM ja sukha hoya. naryuM sukha ja hoya. mArA saMgamAM raheto hoya, tene to khasavAnuM mana nA thAya. e to muMbaI zahera jovAya nA
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 vANIno siddhAMta jAya kazuM. praznakartA : khAlI jo vAtAvaraNanI ja asara hoya paNa jo e ApanA saMganI bahAra jato rahe, to pAcho hato evo ne evo ja thaI jAya ne ? dAdAzrI : evuM che ne, jJAnaprayogathI enAM pApo bhasmIbhUta karIe chIe. kAraNa ke kRSNa bhagavAne gItAmAM kahyuM che ke jJAnI puruSa jJAnAgnithI pApone bhasmIbhUta kare che. pApo poTaluM vALIne nAza kare che. eTale pApo nAza karIe to halako thAya. eTale bhagavAnanI kRpA utare. pachI potAne covIse ya kalAka AtmA hAjara rahe ane sukha ja rahe niraMtara. avaktavya anubhava, maulika tattvato !! praznakartA : Apane je suratanA sTezane, bAMkaDA upara 1958mAM jJAna thayuM, e vakhatano anubhava kahone. dAdAzrI : anubhava to, evuM che ne, e tamane kahI zakuM keTalo ? ke mane AnaMda thayo, mane jagata vistRta thaI gayuM hatuM. te A rAtre vaheluM sUryanArAyaNanI hAjarImAM jamavuM joIe. e mane bahu pasaMda paDeluM ane e sAyanTIphika vastu che ane te vedAMte paNa evuM kahyuM che, paNa vedAMtanuM koI svIkAratuM nathI. eTale ame sAMje jamIne beThA hatA. have sTezana AvyuM eTale sADA pAMce ame jamIne nIce utaryA. gADImAM jamI lIdhuM. nIce utarIne bAMkaDA para beThA. tyAra pachI jamelAM vAsaNa hatAM, te amArI joDe eka bhaI hatA, te dhovA gayA. tyAMthI mane ekadama ja A badhuM sphUraNA thaI ane A 'aMbAlAla chuM' e khyAla jato rahyo badho ane eTalI badhI jAgRti vadhI, te AkhuM brahmAMDa prakAzamAna thayuM. ane badhuM meM joyuM ke koNa kartA Ano, jagata kevI rIte cAle che, bhagavAna koNa che, kyAMthI thayuM, nimitta koNa, vANIno siddhAMta avatAro zuM che, A badhA sagAMvahAlAM zuM che, tame koNa cho, huM koNa chuM ?" e badhA phoDa paDI gayA. eka kalAkamAM e badhuM vivaraNa mane jaNAyuM ane apAra sukha, pAra vagaranuM sukha ! 227 have e phoDa paDyA ke mane je samajAya, e vANImAM utare evA nathI. e to tame jyAre jAte e cAkhazo tyAre tamane samajAze. paNa A badhuM huM zabdothI tamane samajAvuM chuM. mULa vastu to tame jANI zakazo ja nahIM. kAraNa ke tyAM zabdo nathI. vigatavAra vANImAM Ave nahIM. A to zabdo jeTalA bolI zakAya, eTalA bahAranA bhAgamAM huM tamane vAta karuM chuM, e mULa vastu to nahIM ne ! e to tame cAkho tyAre, e jagyAe tame Avo tyAre tamane khabara paDe ke zuM hatuM ! AtmA sUkSmatama vastu che ne AtmAnA je bahAranA pradezo che, te sUkSmatara che. te sUkSmatara sudhI ame tyAM AgaLa badhuM joyeluM. have sUkSmatara vANI nathI, eTale tyAM to vANI baMdha thaI jAya che, vANI aTakI jAya che badhI. eTale ema kahevuM paDe ke tuM cAkha anubhavamAM. tethI anubhavanuM kahyuM ne ke jANyAthI jaNAya evuM nathI, anubhavathI jaNAya che. nIveDo ya anubhavathI ja che ! ...tyAre vANI vijJAtate kahI jAya ! praznakartA : ApanI sAdhanAnI liMka kyArathI cAle che ? dAdAzrI : keTalAMya kALathI ! darekanAM liMkavAra ToLAM hoya ja. A to badhI liMka ja che. 1958mAM te dahADe A jJAna thayuM. pachI e jJAna pragaTa thavuM joIe. e pragaTa thavAmAM liMka maLyA ja kare. amane traNaso chappana DigrInuM jJAna thayuM che paNa e nIkaLyuM nathI, ethI nIcenuM nIkaLe che. ane je dahADe traNaso chappana 'DigrI' sudhInuM nIkaLaze, te dahADe to ajAyabI thaze A kALanI ! praznakartA : traNaso chappana 'DigrI'nuM kaDhAvavA koI pAtra jIvonI jarUra paDaze ? dAdAzrI : hA, evA pAtranI jarUra paDe. e Avyo ke nIkaLyuM ja
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 229 saDasaDATa. eTale jema jema pAtro Ave tema tema caDhatuM jJAna nIkaLatuM jAya. e pragaTa karavAnuM amArA hAthamAM nathI. A to 'rekarDa' che. pAtre ya pAchAM maLaze ne 'rekarDo' ya nIkaLaze. vijJAnamAM to anubhUti ! praznakartA : e AtmAno anubhava vANImAM utArIe to paNa enI maryAdA che. dAdAzrI : e AtmAno anubhava vANImAM utAravAnuM kyAM sudhI ? ke e jJAna che tyAM sudhI. paNa vijJAnamAM to kazuM karavAnuM ja nathI. vijJAna sAMbhaLatAnI sAthe ja "phorena', phorena DipArTamenTamAM (paramAM) ane homa'. homa DipArTamenTamAM (svamAM) ema be DipArTamenTa judAM ja thaI jAya. jagata AkhuM ya phorenane (parane) homa (sva)mAnI rahyA che. bolo, e homano kyAre bhalIvAra Ave ?! vAkya samaje ke badhuM AvI ja gayuM che. A vAkya ITa selpha badhuM mUva kare che ne ! paramAtmA jeNe joyo ne jANyo, jenuM dehAbhimAna gaLAI gayuM, tenA vAkyamAM bhUla nA hoya. ane bhUla kADhe to enuM zuM thAya ? enI mati mapAI jAya. praznakartA : A kyAMthI zIkhI lAvyA ? A kyAMthI yAda rAkhyuM ? dAdAzrI : te huM ya pUchIza ke 'kahAM se nIkalatA hai bhaiyA ?" te A zanaiH zanaiH che ne, te sadguru pAse che. akrama vijJAnI pAse zanaiH zanaiH nA hoya. ahIM to ona dhI momenTa, tarata dAna ne tarata puNya. hamaNe ahIM jJAna lIdhuM ne to zanaiH zanaiH nahIM, tarata chUTuM thaI gayuM ne ? basa ! ane chUTuM thayuM ke huM zuddhAtmA thayA, eTale AmAM zanaiH zanaiH nathI. e pelA kramika mArgamAM hoya. A ahIM tamane prApta ja thaI gayuM che. praznakartA : e loka puro karAvo. eka phero A homa DipArTamenTa jaDI jAya, pachI vAMdho nA Ave. eTale ame eka phero ghara dekhADI daIe ke bhaI, A poLamAM AmathI Ama ne A khAMcAmAMthI Ama pesaje ane ghara bheguM thaI jaze ! evuM homa dekhADI daIe chIe ! bhavapAra, zataiH zanaiH ke takSaNa ? zAstrakAroe lakhyuM ke eka zabda 'saddaguru taNo...' sadguru eTale jJAnI. bIjA badhA guruo kahevAya. paNa sadguru eTale sane dhAraNa karelA che evA guru. to "eka zabda sadguru taNo dhAryuM hRdaya mojhAra, te sadhAtra zanaiH zanaiH pAme jo bhavajaLa pAra." te eka ja zabda jo jJAnIno ATaluM badhuM kAma karato hoya. to eka zabda jo avaLo paDyo hoya to ? moTAmAM moTI rIsponsibiliTI ! ane A zabda kono ?! "dehAbhimAna galate vijJAne paramAtmAnI." e jene che teno zabda, bAkI A bIjA lokono zabda to kAmano ja nahIM. dehAbhimAna gaLAI gayuM eTale thaI rahyuM, khalAsa thaI gayuM. A dAdAzrI : e pUro karIne zuM kAma che ? ApaNe kAma sAthe kAma che ne ! atyAre cAlatI hoya e cAlavA do ne ! e emanA hisAba hoya ke A pUruM karI nAkhIe ne tame tamArA hisAbamAM. paNa ApaNe kAma sAthe kAma rAkho. ATaluM vAkya bahu helpaphula che. nathI helpaphula ? ajAyabIo dAdAvANItI ! praznakartA: hA, barobara che. paNa ghaNIvAra dAdA ApanA ekkekTa zabdo nIkaLe che. je gItAmAM lakhyA hoya ke bhAgavatumAM lakhyA hoya, e barobara nIkaLe che. dAdAzrI : hA, ekjhakTa ja nIkaLe. praznakartA: te vakhate ema thAya ke tame kyAre vAMcavA gayA hatA ?! koI mane kahe ke dAdAe vAMcyuM'tuM to huM mAnuM nahIM. dAdAzrI : nA, nA, AvuM nahIM. barobara che. ane vAMcelAmAM A
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 vANIno siddhAMta vANI hoye ya nahIM. A vANI to karekTa vANI ! praznakartA H nahIM, ema nahIM. tamAruM je bekagrAunDa, tamAro je e jamAno, emAM A vastu hatI ja nahIM, avakAza ja na hoto. dAdAzrI : nA, kazuM karyA vagara thayuM. A to lAkho pustako UbhAM thAya A vANI parathI. praznakartA : barobara che, je svayaMbhU hoya che ! evI rIte meM joyuM, A AkhI vidhine cAra kalAka ochAmAM ochA thAya che. cAra kalAka satata rIte ApaNe joIe chIe. ziyALo hoya, comAsuM hoya, UnALo hoya, 76 varSanI uMmare, bIjuM koI DIsTarbansa nathI Avato ! dAdAzrI : e noMdhapAtra vastu che, noMdhapAtra ! tyAre ja lokonuM kalyANa thAya ne ! nahIM to kalyANa thAya nahIM ne ! praznakartA : ane ApanI je vANI che, e anubhavajanya che. to te sAmAne pachI kyA levale sparza kare ? dAdAzrI : A sAmAne, eTale ApaNuM jJAna lIdheluM hoya tene to eDajasTa ja thaI jAya ane pelAne ya ThaMDaka to bahu vaLe, ke vAta sAcI che. kAraNa ke AtmA che ne enI pAse. praznakartA : e mULane sparze che ane jagADe che tyAMthI. dAdAzrI : spardhA vagara rahe nahIM. tethI loko haju jJAna lIdhA vagara pustaka laI jAya che ne ! 'bahu adbhuta, adbhUta' bole che. zuM A vAta che ! tyAre kahe, vANI sparzI ene. tyAra vagara vAta adbhUta bole zI rIte ? praznakartA : nA bolAya, dAdA. mane khudane ja e anubhava thayo'to. dAdAzrI : hA, barobara che. ane tame to lekhako, sAhityakAro kahevAva. tamane anubhava thAya, tyAre bIjA lokone kevo thato haze ? aNasamaju hoya ne, tene vadhAre thAya UlaTuM. Dakho nahIM ne ! vANIno siddhAMta praznakartA : hA, hA, barAbara che. ame to Dakho karIe aMdara. dAdAzrI : hA, tame to Dakho karo. pelA to aNasamaju, Dakho kare ja nahIM ne ! ene vadhAre ThaMDaka vaLI jAya tarata. jyAre DakhAmAM tame ATaluM badhuM zodhakhoLa karI ke, 'amane Avo anubhava thayo che !' tyAre e vastumAM keTaluM tathya haze ?! 231 A badhu taddana svataMtra, maulika che. badhuM pyaoNra che. praznakartA : A cAlu rUDhI nathI. dAdAzrI : nA, nA. A amAro eke eka zabda mokSe laI jaze. A anubhava vANI che. prekTikala vANI che A. pelI je vANI che te 'Ama karo' ema kahe che, e jJAna che. jJAnathI bIjI vastu dekhADe che e. ane A to mane je vasyuM, e kahuM chuM A. eTale svAda sAthe Ave. anubhUti kahevAya. thAya ! sahajavANIne oLakhAya Ama... praznakartA : vANI sahaja kyAre thAya ? dAdAzrI : vANI jyAre 'TeparekarDa bole che' ema thAya tyAre sahaja praznakartA : ApanI to sahajavANI kahevAya ne ! dAdAzrI : sahaja vastu e to, 'bolavuM' enuM nAma sahaja nA kahevAya. koI kaheze, 'huM bolyo.' enuM nAma sahaja nA kahevAya. praznakartA : paNa A to orijinala TeparekarDa che ne ? dAdAzrI : hA, eTale pelo jANato nathI, eTale kaheze 'huM bolyo.' e sahaja nA kahevAya, asahaja thayo kahevAya. praznakartA : bolANuM eTale sahaja. dAdAzrI : bolAyuM, paNa sahaja eTale sAyanTiphika sarakamasTenziyala
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta eviDansa, enI meLe ja goThavAyeluM hoya evI rIte bahAra nIkaLyA kare. tethI TeparekarDa kahuM chuM ne ! tamane lAge che, so TakA khAtarI che, TeparekarDa che evuM ? praznakartA : paNa che bahu muzkela. dAdAzrI : hA, anubhavavI tamane bahu muzkela paDI jAya che ? praznakartA : e to ApanI sahajavANI nIkaLe che. 232 dAdAzrI : nIkaLe che, te joIe to ApaNane AvaDI jaze. eka mANasa mane kahe che, 'A badhuM kAma mane nahIM phAve.' meM kahyuM, 'tane A badhuM kAma karavAmAM zuM harakata Ave che ? zuM vAra lAge che ?" tyAre kahe che, 'mane sUjha paDatI nathI, eka phero tame karI batAvo.' huM kahuM 'alyA, karI batAvuM to tarata ?" tyAre kahe, 'hA, eka phero karI batAvo.' e karI batAve ema karavA mAMDe. eTale A huM boluM chuM ne, te karI batAvuM eTale tame karavA mAMDo, dhIme dhIme. ekadama bIje dahADe to nA thaI jAya. paNa e tamArI aMdara goThavaNI evI thaI jAya. praznakartA : ame e divasanI rAha joIe chIe. dAdAzrI : pachI rAha juve tyAre..... praznakartA : to zuM karIe dAdAjI paNa to ? dAdAzrI : koI paNa vastunI rAha jovI, te ghaDIe thAka lAge. zA sAruM ApaNe rAha joIe. UlTo e divasa ApaNI rAha jue. huM to evo mAthe paDelo, te e dareka vastu e pote ApaNI rAha jotI hoya. te ApaNe mAnabhera tyAM AgaLa jaIe. ame sahaja hoIe. amArI hareka kriyA sahaja hoya, kartApaNAnA bhAna vagaranI hoya. eTale sahajanI joDe besIe tyAMthI sahaja thaI jAya. ane ahaMkArInI joDe besIe to nA hoya to ya ahaMkAra Ubho thaI jAya. vANIno siddhAMta A vANInA sAhijaka zabda che, te DIkSanarImAM nA hoya to DIkSanarI khoTI. jJAnI puruSanA sAhajika zabdo hoya. DIkSanarInI bhUla kahevAya, paNa A jJAnI puruSanI kema bhUla kahevAya ? 233 praznakartA : pachI eka jaNa Apa je kaho cho, evuM sAhajIka, eno artha pachI pAchaLathI karelo ke dAdAnI vAta kharI hatI. dAdAzrI : eTale kalpita vANI ne sAjika vANImAM bahu phera ! sAhajika vANI eTale nirAlaMba vANI kahevAya, kavionI vANI nIkaLe ne ? te nirAlaMba vANI kahevAya, keTalAka sAhityakAronI paNa nirAlaMba vANI hoya che paNa te sAMsArika. ane A jJAnIonI bhASA to nirAlaMba ja hoya ! kAraNa ke enA mAlika ja nathI, to khoTI nIkaLe ja kevI rIte ? mAlikIvALo khoTI kADhe. mAlika nathI to khoTI nIkaLe kevI rIte ? to pachI DIkSanarI pheravavI joIe. ahIM AgaLa doDha DahApaNa karavA jAya ne hAtha dajhAya pachI ! paNa jagatane 'oDiTa' karavAno adhikAra kharo ne ! bhalene 'oDiTara' haze ke nahIM hoya, paNa 'oDiTa' karavAno adhikAra to kharo ne ! ke nahIM ? sAMbhaLIne UtAre tenAM jokhamo bhayaMkara ! dAdAnI vANI lakhatI ghaDIe tAre koI zabda mahIM rahI jAya ? praznakartA : rahI jAya. dAdAzrI : tyAre lakhe che zuM karavA ? koNe tane UMce bAMdhyo hato ? AvI zarta karI che kaMI ? lakhavuM che to eka zabda rahI nA javo joIe. kAraNa ke javAbadArI Ave ne ! A lakheluM vAMcIne loka to ema jANene ke dAdA ja evuM bolyA che ! bAkI eka zabda ya AghopAcho thAya to enI sensa ja UDI jAya haMmezAM ! praznakartA : zabda AghopAcho nahIM karIe paNa Apa eka sUtra bolyA to e lakhI laIe. dAdAzrI : teno vAMdho nahIM. paNa sUtra pUruM lakhavuM joIe. pachI
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta emAM amuka zabda rahI gayo hoya to calAvAya nahIM. tame evuM jANo ke mahIM koI zabda lakhavAmAM rahI jAya che ? 234 praznakartA : vAkya to AmAM lakhAI jAya. paNa bahu spIDI bolyA hoya ne to je meIna vAkyo hoya te AkhA lakhI lauM. dAdAzrI : spIDI bolyA paNa mahIM lakhavAmAM rahI gayuM, e to rahI ja gayuM ne ? praznakartA : badhuM to lakhI ja na zakAya, e to pachI zorTahenDamAM lakhavuM paDe ! dAdAzrI : zorTahenDa to AvaDe ja nahIM. A loMgahenDa ja nathI AvaDatuM to zorTahenDa zI rIte AvaDe ? praznakartA : Apa je vAtacIta karatAM ho, emAM amuka esensa hoyane te lakhyuM hoya. dAdAzrI : esensa lakhI levAnuM. nahIM to pUruM lakho. be zabda rahI jAya, teno artha ja nahIM ne ! evuM tane nA samajaNa paDe ? be zabda rahI jAya to artha badalAI jAyane ? praznakartA : e rahI gayuM hoyane to pachI e AkhuM vAkya ja kADhI nAkhuM chuM. dAdAzrI : pachI tuM kADhI nAkhe ? to e beno sAMdho tUTI nA jAya ? A to ekamekanA sAMdhAvALAM vAkyo. pAcho kADhI nAkhanAro ya tuM ? mArI pAse nA kADhI nakhAvAya ? kaisI duniyA cala rahI hai ?!! A to badhA vAkyonuM kanekzana hoya che ! praznakartA : pachI lAge ke AkhI vAta evI adhUrI lakhI che, to AkhI vAta ja kADhI nAkhavAnI pachI. dAdAzrI : AkhI vAta kADhI nAkhuM nahIM ? to lakhI zuM karavA ? thoDI lakhIe paNa te pUrI lakhIe. nahIM to esensa ekaluM lakhavAnuM. vANIno siddhAMta 235 khoLajo sajIvata mUrti ! A amArI vANIne tame(naTubhAI) utArI lo cho, paNa te tamane pacAsa TakA nuM phaLa Apaze ane bIjo vAMcaze tene be TakA ya phaLa nahIM maLe. A parapoTo jyAM sudhI phUTayo nathI, tyAM sudhI kAma kADhI sAMdho meLavI lo. pachI kaMI ja kAmamAM nahIM Ave. ame badhAMne kahIe chIe ke amArI pAchaLa amArI mUrti ke phoTA nA mUkazo. A mahAvIranA ne kRSNanA phoTA zuM nathI ? e ja rahevA dejo. amAro nA mUkazo. pachI e kaMI ja kAmamAM nahIM Ave. ame amArI pAchaLa jJAnIonI vaMzAvaLI mUkI jaIzuM. amArA vArasadAra mUkatA jaIzuM ! ane tyAra pachI jJAnIonI lIMka cAlu raheze. mATe sajIvana mUrtine khoLajo ! enA vagara ukela Ave tema nathI. vAMcIne, vaho pUMThe pUMThe dAdAnA vaMzajotI... praznakartA : A pustako badhAne ApaNe ApIe chIe. dAdAnI AptavANI, AptasUtra ApIe chIe, emAM pAchuM dAdAnuM vacana lakheluM hoya che ke A vAMcavAthI eka Tako lAbha thaze. to vAMcanArA vicAramAM paDe ke AmAM eka ja Tako lAbha thavAno hoya to pachI ATalA badhA pustaka zuM karavA vAMcavA ? dAdAzrI : to ya pustaka laIne javuM. hA, Ane mUkI rAkhavuM sAruM ane mUMA, pustaka to bahu anaMta avatAra sudhI vAMcyA, eno lAbha tuM mane dekhADa, tArI pAse hoya to sillaka ! praznakartA : to enA karatAM e sAcuM nathI ke jyAM sudhI dAdA pAse Avyo nathI, jJAna lIdhuM nathI, 'huM koNa chuM' e samajayo nathI... dAdAzrI : tyAM sudhI kazo artha nathI. praznakartA : tyAM sudhI eka Tako to nahIM, paNa mIThuM ! dAdAzrI : hA, mIDuM. paNa eka Tako zeno, te tamane huM kahuM, eka Tako enAthI puNya baMdhAya che. jJAna nA lIdhuM hoya to ya eno kALa
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 237 dAdAzrI : hA, paNa A eka phero tuM darzana karavA Ava. samajaNa nahIM hoya to, pustaka vAMcyuM nahIM hoya to vAMdho nathI. tuM mArI pAse Ava. are, mane hAtha aDADI de ne, Ama hAtha ghasI jA eka phero, jA ! joI le, pachI enuM phaLa zuM Ave che te ! enuM phaLa zuM Ave che, te joI le je. teTalo sAro gayo, enuM puNya baMdhAya. praznakartA H Ape eka Tako mAnya rAkhyo, paNa jene jJAna lIdhuM che..... dAdAzrI : tenI to vAta ja judI ne ! praznakartA : ene dAdA pratyakSa na hoya tyAre ene lAbha thAya ne ! dAdAzrI : hA, to ghaNuM, pUrepUro. e dAdAne jeNe joyA che, darzana karyA che, "jJAna" lIdhuM che, ene pUro lAbha che. praznakartA : to eTaluM aMdara eTaluM umerAvo ne ! dAdAzrI : hA, e to pustakamAM lakhIe, emAM ! e pustaka, tame je lAvo te pustakamAM nIce lakhI ApuM ! bAkI bahAranA lokoe to anaMta avatArathI A vAMcavAMca ja karyuM che, bIjuM kazuM nathI karyuM ! ane eTalA badhA kAgaLa Ave che, zuM sarasa pustaka che. A pustaka joIne ame to badhA pacAsa mANasa bhegA thaIne badhuM Akho dahADo ArAdhanA karIe chIe. paNa bhegA mane thayA nathI ! rAma tArI mAyA !! kAgaLa moTA moTA Ave che sarasa ke AvuM sAMbhaLyuM nathI, joyuM nathI evuM ! praznakartA : e jIbha ane buddhi sudhI kadAca pahoMce che. dAdAzrI : e buddhino saMtoSa che A to. praznakartA : paNa aMdara UtaratuM nathI. dAdAzrI : zI rIte Utare paNa ? A to buddhino jo saMtoSa thayo ! buddhi seTisaphekaTarI thAya nahIM koI dahADo ane thaI eTale majA Ave te ghaDIe ene ! AvuM anaMta avatArathI A loko karatA AvyA che ! eka avatAra tuM jJAnI puruSane maLa, bIjuM bhaNelo nahIM hoMu to ya cAlaze. praznakartA : hA, mukhya kahevAnuM A che ! ame pahelAM TrenamAM Ava-jA karatA hatA ne, tyAre pAMca-pacAsaso mANasa sTezana upara mUkavA Ave badhA. ane pachI temAM pelA bahAranA loko bhaLe pelA, gADIvALA mahIM. AvuM bola bola kare ne, te badhAya darzana karavA Ave mahIM koI koI. emAM ko'kanA mAthA upara Ama Ama Tapalo mAryA ne te pachI zuM kahetAM hatA ? traNa dahADA sudhI samAdhi gaI nahIM kahe che. 'dAdA, dAdA' dekhAya, Akho dahADo samAdhi rahyA kare. jone badhI ajAyabI kevI che te ! gejheTeDa vANI kotI ? kRSNa bhagavAnanI vANI hoya to gejheTeDa kahevAya. mahAvIra bhagavAnanI vANI gejheTeDa kahevAya. koI jJAnInI vANI hoya to gejheTeDa kahevAya. A game tevA mANasonI vANI laIe. utArAmAMthI utAro karIne lakhe te zuM kAmanuM ? koInI joDe vAta karatAM na AvaDe ne Ama moTA AkhA e zlokonA zloko, badhA lakhe. vahu joDe vAta karavAnI to AvaDe nahIM ! A evuM gejheTeDanI jarUra paDe che. gejheTeDa nathI ne tyAM, kRSNa bhagavAnanI vAta hoya to lAvo. A duryodhananI vAta lAvo to zuM thAya ? e gejheTeDa nA gaNAya. te A arjunanI vAta lAvo to zuM thAya ? gejheTeDa nathI ? nA..... e badhI sAmAnya pablika badhI. A bhaktonI vAta lo, e gejheTeDa kahevAya ? nA, e gejheTeDa nathI. gejheTeDa eTale bhagavAnanI joDe besanArA ! zuM kahyuM? pAchA samAna bhAvathI besanArA ke "A e uThe eTale ApaNI ja gAdI che,' evuM kahe, mAne che. AlaMbana jJAtInI vANI taNuM ! praznakartA kRpALudeve kahyuM che ne jJAnInI vANI e kevaLajJAna thatAM
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 239 to kAma thAya. kaLajuganI asara thAya nahIM ane mokSe laI jAya evAM zAstro have lakhAze. A 'satya bolo, dayA rAkho, zAMti rAkho" e zAstronI vAto to jUnI davA thaI gaI ! have to navI davA joIe. ApaNe to nizcaya sAcuM bolavAno hovo joIe. pachI bhUla thAya to ApaNe 'caMdulAla" pAse pratikramaNa karAvavuM paDe. sudhI avalaMbana svarUpe che. dAdAzrI : e vANInuM avalaMbana TheTha sudhI. praznakartA: A vANI che enI badhI kaDIo hoya che. kaDI eka eka maNakA jevI hoya che. e jyAre pUrI thAya tyAre lAge ke A vAta badhI Ama paraphekTa hatI. dAdAzrI : AnI vAta ja judI ne ! je vANIe saMsAranAM kArakhAnAM cAle, chokarAM paiNAve ne mokSano mArga cAle, beu sAthe cAlyA kare. jJAnIonI vANI nayamAM udAsIna varte che ke A nizcaya nahIM ke A vyavahAra nahIM. ema ne ema e vANI bole, tema e nizcaya ne vyavahAramAM ejhekTa pariNAma pAme. gokha gokha nA karavuM paDe ke A nizcaya AvyuM ne A vyavahAra AvyuM. A je vANI nIkaLe che ne, te riyala-rileTiva che. A je spica nIkaLe che ne te riyala-rileTiva che. banneno sAMdho meLavI Ape che. - jyAre saMpUrNa aparigrahI thAya, tyAre mANasanI chellAmAM chellI vANI nIkaLe. A jagatanI vANI to sApekSa vANI kahevAya ane A sApekSa-nirapakSa vANI che. A amArA eka eka zabdamAM anaMtA anaMtA zAstro rahyAM che ! A samaje ane pAMsaro haMDyo to kAma ja kADhI nAkhe !! ekAvanArI thaI javAya evuM A vijJAna che ! lAkho avatAra kapAI jaze !! A vijJAnathI to rAge ya UDI jAya ne dveSe ya UDI jAya ne vItarAga thaI javAya. agurulaghu svabhAvano thaI jAya eTale A vijJAnano jeTalo lAbha uThAvAya teTalo ocho che. dAdAvANI sarje tavA zAstro !!! ane huM je boluM chuM, e to jJAna che. paNa jenI buddhi jarA samyapha thayelI hoya, samyak eTale sArI sugaMdhIvALI, to tarata mAruM jJAna samajAya evuM che. jJAna buddhithI samajAya kharuM, paNa buddhithI bolI zakAya nahIM. buddhithI A vijJAna bolI zakAya nahIM. vijJAna eTale caitanya jJAna jevuM. enI meLe ja kAma karyA kare. bhUlavALuM kema bolAya ! jJAnamAM nIkaLelo ekeya zabda pheravavo nathI paDayo. 1958thI nIkaLyA che paNa pheravavo nahi paDyo. pheravavAno vicAre ya nathI Avyo. tyAra pachI ApaNe tAvI jovuM ne, pAchuM ! ApaNe tAvI to joIe ne ke karekaTa che ke kema che ? ApaNane zuM adhikAra phorakAsTa karavAno ? paNa tAvI joIe eTale khabara paDe. amArI vANI, amAruM vartana ane vinaya manohara hoya, mananuM haraNa kare evuM hoya. amerikAmAM to amane loko zuM kahI jatA ? "so byuTIphula, so byuTIphula' ! praznakartA : amerikAmAM kaI bhASA bolatA tame ! gujarAtI ke "jagata udaya avatAra, dezanA te zrutajJAna, DAvAda jJAna-dAna, sarvamAnya paramANa." jagatano udaya sAro hoya tyAre 'jJAnI puruSa' pragaTa thaI jAya ane emanI 'dezanA' ja "zrutajJAna' che. emanA eka ja vAkyamAM zAstronAM zAstro AkhAM AvI jAya ! zAstramAM lakhyuM che ke satya bolo. tyAre loko kahe che ke, amArAthI satya bolAtuM nathI. mATe have koI kaLajugI zAstro Ape
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 241 iMgliza ? dAdAzrI : aMgrejI bahu phAve nahIM. thoDuM ghaNuM boluM. koI Ave tyAre boluM. e thoDuM ghaNuM bolAya. bAkI ekadama bhASA upara kaMI kAbu nahIM ne ! praznakartA : Apa iMgliza vArtAlApa karI zako ? dAdAzrI : bahu thoDuM. A bIjA badhA joDevALA che, e vAto kare. praznakartA : Apa iMgliza to ghaNuM sAruM bolatA hatA. dAdAzrI : paNa mAre kalIyara joIe. mane bhUlavALuM vAkya bolavAnI Teva nathI. eTale nathI bolAtuM ne loko to pheMkya rAkhe basa. praznakartA : 'bhUlavALuM vAkya bolavAnI Teva nathI mane." A bahu UMcuM vAkya kIdhuM. dAdAzrI : paNa mane bhUlavALuM bolavAnuM game ja nahIM ne ! tethI nathI bolato. mane lAge ke A kaMI bhUla thAya evuM lAge che, tethI nathI bolato. praznakartA : prekTisa Ijha e besTa Ticara. dAdAzrI : paNa e to pheMka pheMka karIe to prekTisa paDe. eka jaNe mane kaheluM ya kharuM ke pheMka pheMka karone, prekTisa paDI jaze. meM kahyuM, "nA, pheMka pheMka karavAno dhaMdho mAro nathI.' praznakartA : ATalA vakhatanAM badhAM vAkyo che, paNa koI dahADo eka vAkya evuM nA hoya ke je bhUlavALuM hoya. dAdAzrI : bhUlavALuM kema bolAya ? bolAya ja kevI rIte ? bhUlavALuM vAkya nIkaLe ja nahIM. kALa mujaba bhASA ! praznakartA : A jaina zabda anAdi-anaMta raheze ? dAdAzrI: nahIM. e to je vakhate je bhASA cAle che, te ja bhASAmAM te hoya. keTalIka vakhata to badhuM sAmAnya pablIka hau saMskRta bole che. prAkRta hotuM ja nathI. mULa bhASA saMskRta che. A prAkRta ne badhA UbhA thayelA che. samaya ne saMjogonAM AdhAre. mAgadhI kaho ke ardha mAgadhI kaho, badhI prAkRta bhASA che ! mULa je che te bhASA saMskRta che. ane saMskRtano artha zuM ? UMcAmAM UMcI saMskAronI bhASA. saMskAronI bhASA ! bIjI koI bhASA AvI saMskArI amathA ya loko saMskRta RcA bolene, te mahIM pariNAma badalAI jAya. raNamAM jIte te zUra ! vANI e to prAkRta che, emAM AtmAne zuM levAdevA ? vANInA saMyoga upara to saMskRta bolatA AvaDyuM pharsTaklAsa, tethI AtmAne zuM levA devA ? te pelA akhA AgaLa loko AvIne saMskRta bolavA mAMDyA. 'tane zuM AvaDe che ? le, bola joIe.' tyAre akhAe kahyuM, 'bhASAne zuM vaLage bhUra, raNamAM jIte te zUra." badhA mUrakha banI gayA bhASAnA ! tarata bolI gayo ne ! raNamAM tuM nahIM jIte, AtmAnI bAbatamAM tuM jItIza nahIM, to mAra khAIne marI jaIza. eTale ApaNe tyAM pahelethI bhASAnA cUrecUrA UDADI dIdhelA. bhASAne cUra karanArA nIkaLelAM ApaNe tyAM. paNa hapUruM cUrecUrA to nA karAya ne ? thoDuM ghaNuM to rAkhavuM joIene ? bhASA zIkhavAnI jarUra kharI ke nahIM ? praznakartA H hA, bhASA zIkhavAnI paNa jarUra. dAdAzrI : ema ! to zuM zIkhyA pachI kazuM zIkhavuM nA paDe ! praznakartA : potAnA AtmA vizenuM. dAdAzrI : hA. AtmAnuM zIkhyA, AtmA jANI lIdho eTale jANavAnuM kazuM bAkI rahyuM nahIM ane AtmA nA jANyo tyAM sudhI badhA sAdhano karelA nakkAmAM gayA. pachI zAstra zIkhyo hoya ke tyAga lIdhAM
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 243 hoya, bhekha lIdhA hoya ke cAritra lIdhAM hoya, to ya paNa AtmA nA jANe to badhA avatAra nakkAmA gayAM, AtmA jANavA mATe ja A badhuM che ! akrama vijJAta, taLapadImAM ! praznakartA : Apane saMskRta ke prAkRtabhASA phAve ? dAdAzrI : koI bhASA para kAbu nahIM, paNa A gujarAtI to enI meLe pragaTa thaI gayuM. A rekarDa pragaTa thaI gaI eTale. bAkI bhaNelo ja nahIM ne ? AvaDe ja nahIM kazuM. praznakartA : jJAna pragaTa thaI gayuM, to potAnI meLe aMdarathI nA AvaDI jAya ? dAdAzrI : amane bIjuM kazuM AvaDe nahIM. saMsAranuM kazuM AvaDe nahIM. praznakartA : paNa tamArI gujarAtI gadyanI zailI che, sTAIla, e badhA karatAM judI paDI jAya che. dAdAzrI : huM bhaNelo nahIM ne, bilakula. paNa mArI para badhA bahu kAgaLo Ave. 'tamArI taLapadI bhASAmAM tame covIsa tIrthaMkaronuM vijJAna mUkyuM, e ajAyabI ja karI che ke, zuM tamArI taLapadI bhASAnI vAta, amane bahu majhA Ave che !' hA, bIjuM zIkhelA ja nahIM ne ! AvI lAMbI bhASA zIkhelA nahIM, evuM AvaDe ya nahIM ne ! ane A dezI bhASAmAM, kevI sarasa vAta, taLapadI pAchI ! thoDuM ghaNuM gazrame che ? ke mAthuM caDhI gayuM ? praznakartA : AnaMda thayo. dAdAzrI : tyAre sAruM. AnaMda thavo joIe. mArI bhASAmAM jarA zabdo evA che ne, kaThaNa bolavAnuM, sTroMga zabdo hoya, bhASA ja evI. bAkI Ama namra che. A to kheDA jillAnuM, paTeliyA ToLAMne badhAM mULa kSatriya prajAne ! te bhASA jarA evI hoya. parA, pazyati, vaikharI ! praznakartA : A bhASAnI paNa eka sImA ja che ne ? dAdAzrI : e sImAvALI vastu badhI. praznakartA : vANInAM paNa prakAra kharAM ne ? dAdAzrI : hA, vANInA bahu prakAra. e to ahIM moDhe nIkaLene, tene vaikharI kahe, bIjA badhA prakAra pADyA hoya. nAma to pADyA ja hoya ne ! paNa badhI pudgalanI bhASA. bhASA e pudgalanAM paryAya che. praznakartA : vANImAM vaikharI zabda vaparAya che. te vaikharI eTale zuM ? dAdAzrI : vaikharI eTale AtmAnI bAbatamAM nahIM vaparAvAnI. e badhI vaikharI ja kahevAya. e saMsAra vyavahAra calAvavA mATe che. AtmAnA upayogane mATe kAmanI nA hoya evI vANI, e badhI vakharI ja kahevAya. bahAra nIkaLI ne khullo avAja thayo e vakharI ane te tyAMthI AvatAM AvatAM enA cAra bhAga pADyA che. pahelI che parA, bIjI pazyanti, trIjI madhyamAM ane cothI vaikharI. e parA vANI kevI hoya ke zabdo nA hoya. paNa saMkalpa-vikalpa tarIke Ama pharatI hoya, vANI tarIke pote sAva chUTo ja hoya emAM. ane pazyatti evI ja rIte. paNa e joto hoya, phakta chUTApaNuM nA hoya. joI zake kharo. pote bolavAmAM zuM kahI rahyo che, tene pote joI zake. tevI rIte A bahAra nIkaLI gaI e vaikharI. praznakartA : ane madhyamAM zuM che ? dAdAzrI : e madhyamAnuM enA jevuM ja, pachI e vaikharInI najIkanuM ja, pelI be UMcI kahevAya. A to badho goThavelo krama che ane A krama jhAlavA jAya ne, to mULa vastu rahI jAya. ame AvuM badhuM jhAlIe nahIM. emAM TAIma ya bagADIe nahIM. e ene ghera rahI, majadUra mANasane ghera rahI !
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 vANIno siddhAMta vAMcavA jevI AptavANI ja ! praznakartA : paNa dAdA, zuM thAya che ? pustakomAM paMDItAIno Agraha vadhAre rahe che. dAdAzrI : paMDItAI pese, emAM paMDItAInuM bhUta pese chevaTe. bhUta nhotuM ne, mahIM zarIramAM te pese. nahIM to gokhI nAkhe. hA, kRpALudevanAM pustaka gokhanArAM badhAM keTalAM haze ? gokhI nAMkhyuM e jANe thaI gayo sAkSAtkAra (!) A. praznakartA : nA, emAM zuM thAya, niHzaMka thavAne badale gUMcavADo Ubho thAya che. A moTAM moTAM graMtho vAMcavAthI kanphayujhana thAya che. dAdAzrI : A graMtho vAMcavA mATe che nahIM. paNa A kaLiyugamAM ja A lokoe vadhAryA graMtho. graMtho vadhArIne lokone kanphayujhana karyuM ane viparIta buddhi thaI gaI. graMthomAM vAta sAcI lakhelI nathI. badhI buddhinI ja bhAMjagaDa che, buddhinI ja ! mArI pAse badhAM pustaka lAvo tame to sarTiphikeTa ApuM ke, A pustaka vAMcavA jevA ja na hoya. praznakartA : buddhi vagara koI paNa pustaka lakhI zakAya ? dAdAzrI : hA, A ApaNI AptavANIo badhI buddhi vagaranI lakhAI che ne ! praznakartA : lekhaka tarIke je lakhe che, je lekhaka thaIne lakhe che, te buddhi vagara lakhI zake ? dAdAzrI : e to koInAM kAmanI ja nahi. lekhaka thaIne nIkaLI ne, e to vAta, e to ApaNAM emAM jAya, pelAM A je bahAra paracUraNa vAMcavAnAM hoya che ne ? ene zuM kahe che ? bahAranAM vAMcanane zuM kahe che ? praznakartA : megejhIno kahe che. dAdAzrI : hA, bahAranAM mANasone TAIma kADhavA mATenAM vAMcana. hA, ne badhA e lekhakonuM badhuM. manane zAMti rAkhavA mATe, e ekAgratA vANIno siddhAMta karavA mATe manano khorAka ! praznakartA : nahIM e koI hetu nathI sarato. mana zAMta rahetuM nathI e kazAthI, eTaluM badhuM pachI cAlavA mAMDe che, e pustako vAMcavAthI manoraMjana paNa thatuM nathI ! 245 dAdAzrI : manoraMjane ya thAya nahIM ane pustako vAMcavAthI mana jaDa thatuM jAya. kAraNa ke niyama evo che ke bahu vAMcavAthI manana zakti ghaTe che. eTale mana jaDa thatuM jAya che. bahu manana karavAthI nididhyAsana zakti ghaTe che. bahu vicAra vicAra kare, 'surasAgara' khoLI kADhe pachI. (ApaghAta kare.) enI hada hoya. dareka vastunI hada hoya. hada hoya ke nA hoya ? ApaNe kevuM che ? 'samabhAve nikAla karo.' che kazI bhAMjagaDa ? bhAMjagaDa ja nahIM ne ! praznakartA H tamArAM je pustako che ne, e lakhelA nathI, vANI che. dAdAnAM pustako che te to Apa bolo cho, je vANI nIkaLI tenAM uparathI e thayelAM che. dAdAzrI : e ja vANI lakhAyelI che ne ! eTale A TeparekarDa nIkaLI che ne, te mAlikI vagaranI vANI che, e vItarAga vANI kahevAya che ! eTale pustaka vAMcIne loko kahe che ke 'A vItarAgI vAta che badhI A dAdAnI. ohoho ! AvAM pustaka !' ane te vItarAgI vAta che, evuM ghaNAM lokone samajAI gayuM che. ghaNAM moTAM moTAM zeThiyAone, badhAMne. kAraNa ke samajaNa paDI jAya ne ke A vAta kevI vAta che !! je vAMcanAra che, AnI alaukikatA upara e Apharina rahyA kare che. A pustaka to hajAro varSa sudhI khUba kAma Apaze. A cauda AptavANIo thaze ne, bIjA pustakone loko abharAI upara mUkI deze. nakAmAM badhAM cItarAmaNA che badhAM. te nAma kADhavA sAruM chapAvelA. bhASA phera, saMjogAdhIta ! praznakartA : chevaTe badhAyane e samajAya ke game teTaluM vAMcyuM, game
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 247 ene samaja tarata paDI jAya ne ! jyAre A loko evuM samajAve che ? bebAkaLuM. enuM ajJAna gayuM nathI ne ApaNane ajJAna sAva ThasAva kare. ApaNuM magaja khalAsa thaI jAya. enuM ajJAna ApaNane buddhithI ThasAva ThasAva kare ane pachI ApaNane mahIM gaLe Utare nahIM. eTale DacUro bAjhe. DacUro tame samajyA? rAyaNAM khAdhelAM ? teno mahIM DacUro bharAya ! praznakartA : sopArI khAya teno ya mahIM DacUro bharAya che. dAdAzrI : hA. to paNa thAya che. e DacUro kahe che ne ! juone, A ApaNI gujarAtI bhASA, enuM aMgrejI karavuM hoya, DacUrAnuM, to zuM thAya ? praznakartA : nA thAya. teTaluM bhASaNa karyuM. paNa aMdara kaMI na utaryuM. aMdara kaMI phera na paDyo. dAdAzrI : hA, paNa kazuM vaLyuM nahIM. hatA tevAM ne tevAM. praznakartA : game teTalI jAtrAo karI, A narmadA AkhI oLaMgI paNa aMgUTho ya bhIno na thayo. dAdAzrI : bAkI dAdA pAse bhASA-bASA kyAMthI hoya ? dAdA pAse mULa vastu che. bhASA to kyAMthI hoya ? chatAM ya mArI bhASA e evI che ke zAstrakAroe pUchayuM bhagavAnane, 'anubhava jJAnI koNa ?" tyAre bhagavAne zuM kahyuM ? "je potAnI bhASAnA zabdo bole te !" potAnI bhASA eTale zAstronI nakala nahIM. potAnI bhASA ! UgelI bhASA, Ama batAvIne samajAya evI. sAdI bhASA ! potAne UgelI, koInI corI lIdhelI nahIM. - bhagavAne pahelI cokhavaTa karI che A, anubhava jJAnI koNa ? tyAre kahe, potAnI UgelI bhASA bole te, pArzvanAthanI bhASAmAM jo kadI bhagavAna mahAvIra bolatA hota to mahAvIra ja zAnA ? bhagavAna mahAvIra potAnI bhASAmAM bole, ardha mAgadhImAM ! ane te zabdo ya judA, AvuM pAribhASika nahIM, emanA je zabdo te pAribhASika emanA. ane pArzvanAtha bhagavAna pAribhASika zabdo emanA ! A mArA zabdo e mArA pAribhASika. bAkI AmAMthI utArI nA hoya. eka-be, be-pAMca vAkyomAM maLatAM nA Ave ! zAstromAM jaDe nahIM, pyaoNra gujarAtI leMgvajamAM, zabdo nA phAve evA hoya to iglIzanA zabdo mUkyA hoya, pelAne manamAM ghusADavA mATe. huM zuM kahevA mAMguM chuM, e ghusADavA mATe. AjanA mANasone e gUDha zabda paNa na pahoMce, eTalA mATe A mUkelAM. joTo jaDe tA, gujarAtIno ! praznakartA : paNa aMgrejI zabdo A AmAM, A zailImAM evA besI jAya che ke barAbara phITa thaI jAya che. dAdAzrI : hA, phITa thaI jAya che te loko khuza thaI jAya che ane dAdAzrI : ane tAvI jovuM, e zabda aMgrejI bhASAmAM zuM kahe che? praznakartA : TesTa, parIkSA karavI. dAdAzrI : parIkSA zabda ene pahoMce nahIM. 'tAvI jovuM' kahyuM hoyane, eno aMgrejIno zabda jaDe nahIM. praznakartA : enA mATe bIjo gujarAtImAM paNa zabda jaDe nahIM. dAdAzrI : hA enuM gujarAtI paNa jaDe nahIM. eTale e ja zabda ApaNe bolavo paDe. zuM gUDha bhAvArtha bharAyelo hoya che, eka eka zabdamAM. praznakartA : evo bhAva bIjAmAM Ave nahIM. dAdAzrI : hA, A 'tAvI jovuM" e ApaNo grAmIka zabda. praznakartA : e ja grAmIka zabdo sArA che. enAthI vadhAre samajAya dAdAzrI : ApaNI bhASAnuM kharuM rUpa to grAmika bhASAmAM che, hake.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 249 grAmika eTale bIjA zabdomAM taLapadI kahIe. eTale kharo zabda taLapadI kahevAya. taLapadI vadhAre samajAya. ko'ke bUma pADI ja hatI ne ke A "mUA' zabdanuM bhASAMtara zuM lakhavuM have ? praznakartA kyArano vicAra karuM chuM. iMglizamAM AvatuM ja nathI ne enuM ! dAdAzrI : vAta kharI che. bhASAMtara notare arthAtara ! e to muMbaImAM eka jJAna lIdhelA bhAI aMgrejI karavA AvyA hatA. te mane kahe che ke, 'dAdA, huM iMgliza karI ApuM !' kahyuM, 'nahIM phAve. evAM evAM vAkyo che ke jeno iglizano akSare ya jaDe ja nahIM." praznakartA : tamane pUchIne lakhe to cAle ne ? dAdAzrI : amane enuM iMgliza zI rIte jaDe te ? kAraNa ke ApaNI bhASAnA je zabdo che, te zabdo ApaNA jJAnanA AdhAre che. emanI bhASAnA je zabdo che, e emanA jJAnanA AdhAre che. emanA zabdo apUrNa che. ApaNuM pUrNa che. e pachI zI rIte phITa thAya ? A AptavANI aMgrejImAM chApavAnI karI. tyAre meM kahyuM ke 'bhaI, mULa vAta pahoMcaze nahIM.' kAraNa ke aMgrejImAM zabdo ja nA hoya. aMgrejI bhASA ja enI samajaNa pramANe hoya. darekanI bhASA enI samajaNanA pramANamAM hoya. haju e loko punarjanma jANatA nathI, to A zabda kyAMthI samajAya ? praznakartA : ApanI vAta sAcI che. dAdAzrI : chatAM aMgrejImAM chApyuM che te sAruM che. loko kaMIka mArgane pAme, aMgulinirdezathI samajaNa paDe. mULa gUDha bhAvArtha nA samajAya. eTale pelA bhAIne meM kahyuM hatuM ke aMgrejI nahIM thAya bhaI. aMgrejImAM to enA zabdo ja nA hoya ne ! A vAMcIne e enI bhASAmAM samajI jAya pAcho. dareka potapotAnI bhASAmAM samajI jAya. ane amArI jJAnInI vANI kone kahevAya ke dareka potAnI bhASAmAM samajI jAya. e to kudaratI velDiMga ! A to mAre moDhe je aMgrejImAM zabdo nIkaLI gayA che, e to kudaratI nIkaLyA che. e mArA bhaNatarane lIdhe nahIM. huM to bhaNataramAM meTrika pheIla chuM. paNa A "onlI sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa" "dhI varlDa Ijha dhI pajhala iTaselpha" evuM badhuM boluM, te enI meLe kudaratI nIkaLI jAya. moTA moTA bhaNelA mANaso mane pUche ke 'dAdA, ame ATalAM moTA grejyueTa thayA to paNa haju sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa zabda amane bolatA nathI AvaDatA. tame zI rIte bolo cho ? tame kyAM sudhI bhaNelA ?" meM kahyuM, 'meTrika pheIla'. tyAre kahe, 'A to amane AMgaLAM karaDavA jevuM lAge che.' paNa A to enI meLe kudaratI nIkaLI jAya zabdo. eka moTA cIpha enjiniyara sAheba hatA. te mane kahe che, "dhI varlDa ijha dhI pajhala iTaselpha, AvaDuM moTuM vAkya bolyA tame, to tame zuM bhaNelA cho ?" meM kahyuM, 'huM to meTrika pheIla thayelo chuM. mane kyAMthI AvaDe ?" saheje vAkya nIkaLI gayuM. A vAkyane lIdhe loko ema jANe ke A to ema.DI. thayA che, kevuM moTuM vAkya ! loko kahe che, "A vAkyano artha amane samajAto nathI. e vAkya tame bolo cho.' kahyuM, 'A saheje nIkaLelA che. onlI sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' e zabda ya kaMI jevI tevI vastu nathI. praznakartA : paNa tame jeTaluM aMgrejI bolo cho, eTaluM bahu sacoTa
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 251 A mana-vacana-kAyA IphekTiva che. IphekTiva zabda pustakamAM lakhyo che. te jyAre A badhA loko samajaze tyAre samajaze. AtmA tevo nathI. A mana-vacana-kAyA IphekTiva che. AtmA IphekTiva nathI. IphekTamAM jo tanmayAkAra thazo to kojha utpanna thaze. 'mane thayuM' kahyuM, e ja kojha che. 'nathI gamatI' to ye IphekTa thAya che ne ! dAdAzrI : hA, sacoTa. paNa e kudaratI nIkaLI jAya che. praznakartA : A je sarakamasTenziyala eviDansa che ne, e kAyadAnI bhASAmAM bahu ImporTanTa eviDansa che. dAdAzrI : evuM A 'sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa' e mosTa imporTanTa vastu che. bhagavAnanI bhASAnI moTAmAM moTI ImporTanTa vastu hoya to A che. A sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa je bolyA chIe ne, e bahu moTuM vAkya bolyA chIe. jyAre eno artha samajanArA nIkaLaze, tyAre e samajAze. AvaraNa bhede e vANI ! pachI "dhI varlDa Ijha dhI pajhala iTaselpha' kahyuM, te loka to khuza thaI jAya che ke huM pajhala iTaselpha ? to koIe atyAra sudhI pajhala kahyuM kema nahIM ?" tyAre meM kahyuM, 'pajhala ja che ane roja pajhala UbhAM thAya che ne?" praznakartA : thAya che. dAdAzrI : 'tame mAruM bagADayuM' ema kahe ke tamane tarata pajhala UbhuM thAya. kAraNa ke A jagata pote, iTaselpha pajhala ja che ! A jagatane koIe 'pajhala' evuM nathI kahyuM. ame ja kahyuM ke dhI varlDa Ijha dhI pajhala iTaselpha. goDa hejha noTa pajhalDa dhIsa varlDa eTa ala. eTale iTaselpha pajhala thayeluM che. e vAkyano artha AgaLa upara A loko samajaze. A hindustAnanA loko badhI zodhakhoLa karaze. iTaselpha kahevAno artha zuM ? ke koI jarUra nathI. badhA loko kahe che ke 'upara bApo che ke phalANuM che, e badhA annesesarI problema che." upara koI bApo ya nathI. kazuM ja nathI. je cho te tame ja cho. eTale A jagata iTaselpha pajhala thayeluM che. bolIe chIe, temAM pajhalane koyaDo bolIe to kazI kiMmata nahIM. ane pajhala kahetAMnI sAthe pelAnI mahIM hau pajhala solva thaI jAya ! "iTaselpha pajhala' kahyuM, ne goDa gayA !! eTale pustakamAM ame sAyanTIphika lakhyuM che. praznakartA : A to bahu vaMDaraphula vAkyo che. dAdAzrI : hA. amuka amuka mANasoe mane kaheluM ke "A to gajabanuM vAkya che. 'bhogave enI bhUla' e ya bahu moTuM vAkya kahyuM che. atyAra sudhI koIe kema nA kahyuM? nahIM to ghaNI kharI bhUlo aTakI jAta ne !' tavo ja zabdakoSa, adhyAtmato ! praznakartA : ApanA je badhA zabdo che, 'phAIla, pajhala, riyala, rileTiva, roMga bilipha' e zabdo ja badhA Akho dahADo kriyAkArI thayA kare. e zabda vaparAyo ke zAMti thaI jAya. dAdAzrI : hA, kAraNa ke sahaja svabhAve nIkaLelA zabdo che ne ! hA, jo ne, A zabda kevo nIkaLyo, pAvara cetana. e kyAMthI nIkaLyo ! meM pUchayuM tyAre mane kahe che, e ja epropriyeTa zabda che. loko to ema ja jANe che ke A ja cetana che. paNa alyA, e to pAvara cetana che. beTarInA selane pAvara hoya mATe e kaMI jIvaMta vastu che ? e to pAvara pUrAyo eTale ajavALuM Ape ne pAvara khalAsa thayo eTale pachI kazuM ya ajavALuM ja thAya nahIM. evI A ya pAvara pUrelI beTarIo che. have AvuM phoDavAra zI rIte samajaNa paDe ? loka to zuM kahe ? ke 'dehAdhyAsa che, dehAdhyAsa che." te lAkha avatAre ya e samaje nahIM. are, dehAdhyAsa zabda to mane ja samajaNa nahotI paDatI ne ! eTale huM samajI gayo ke A lokone samajavA mATe vastu navI ja joIe ane
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 253 jene khAMDa nA maLe to akaLAmaNa thaI jAya, e lokone AvI rIte samajAvAya ke ? tavA ja zAstro, tavI ja bhASA ! praznakartA: peluM mithyAtva kahe to samajaNa ja nA paDe ane roMga bilIpha kIdhI ke tarata samajaNa paDI jAya. dAdAzrI : hA. A mithyAtva to lokone samajaNa ja nathI paDatuM ne. ApaNe pUchIe ke mithyAtva kharuM ke nahIM tamane ? tyAre kahe, "kharuM.' to zene mithyAtva kaho cho ?" tyAre e kahe, 'A badhuM sinemA ne A bahAra badhuM jeTaluM che te mithyAtva ja.' 'alyA bahAra che e tane zuM naDe che ? tAruM mithyAtva tyAM kyAMthI cAlyuM gayuM ? e cAlIne tyAM jatuM rahe ? tAruM mithyAtva tArI pAse ja che. tArI joDe ja sUI rahe che." e to evuM huM samaje nahIM ke e mArI joDe suI rahetuM haze ke bahAra jatuM haze ?! e joDe saI raheluM dekhADIe. tyAre kaheze, ke hA, A to badhuM mithyAtva ja che !! roMga bilIpha zabda ja hato nahIM !! praznakartA : A jabarajasta zabda che. eTaluM badhuM sAyansa enI pAchaLa samAyeluM che. dAdAzrI : ane gujarAtImAM bolIe to svAda nA Ave !! A khare TAIma sAyansa AvyuM che ! eTale kaMI ora ja vijJAna che A ! navAM zAstro lakhe evI vAta che A to. nahIM to ATalAM badhAM zAstro, emAM kayAMthI pAra Ave ? A to eka kalAkamAM badhuM AkhuM vijJAna samajI jAya. pakSapAta nA hoya !! jagata kalyANa arthe A AptavANI ! A vANI aDhAra hajAra varSa sudhI helpa karaze. mahAvIra bhagavAnanuM jyAM sudhI zAsana cAlaze tyAM sudhI raheze. pachI baMdha thaI jAya che. pachI vANI ne pustako ne maMdiro badhuM baMdha thaI jAya che. chaThThA ArAmAM maMdira che nahIM ke pustaka nathI. dhaDadhaDA, dhaDadhaDA, dhaDadhaDA, dhaDadhaDA, dhAmadhaDA, kacara, kacara, kacara, kacara, kacara sAmasAmI ! hajI aDhAra hajAra varSa sudhI tyAM mahAvideha kSetramAM, tyAM cothA ArAmAM jaI zakaze. A kevI suMdara vANI che ! mAlikI vagaranI vANI joyelI ? praznakartA : nA. dAdAzrI : sAMbhaLelI ya nahIM. te A mAlikI vagaranI vANI sAMbhaLo to kharAM ? praznakartA : hA. dAdAzrI : A ATalA hajAro pustako AptavANInAM bahAra paDyA che ne te ugaze, pacAsa varSe, so varSe, tyAre hindustAnanI badhI jAhojalAlI thaze. AnAM zabda uparathI bahu bahu moTuM moTuM 'e' jAmaze. A pustaka to jema jema lokonA jANavAmAM Avaze ne tema tema enI kiMmata samajAze. praznakartA : AptavANI vAMcatI vakhate ghaNA lokone anubhUti thAya che. e pratyakSa jJAnI puruSanI upasthitine kAraNe che ? ke ApanA gayA pachI paNa e pramANe anubhUti rahevAnI ? dAdAzrI : e anubhUti pachI paNa raheze ja. kAraNa ke pelAM je jJAna hatA e kramika jJAna hatA. ne kramika jJAnamAM cetana nA hoya. ane A vijJAna che. eTale cetanavALuM hoya eTale anubhUtivALA hoya. eTale A pustaka vAMce, te ene dAdA Ama dekhAya, bIjuM badhuM dekhAya, dAdA bolatA saMbhaLAya, pachI ene anubhUti thAya. vyAkhyA AptavANI taNI ! have AptavANI eTale, emAM Apta eTale zuM ? ke je saMsAramAM paNa sarvasva rIte vizvAsa karavA yogya che ane mokSamAM jatA TheTha sudhI vizvAsa karavA yogya puruSa hoya to jJAnI puruSa. emanI vANI te Apta vANI eTale pachI vAta ja kyAM karavAnI !! e niSpakSapAtI hoya. emAM
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta praznakartA : jJAna nathI lIdhuM hotuM emane paNa AptavANI vAMcIne evo anubhava thAya che. 254 dAdAzrI : hA. to ya ene anubhava thAya che. kAraNa ke A akrama vijJAna che ne eTale. vijJAna saMpUrNa che. phUla sTopa che. ane peluM kramikanuM e jJAna che, vijJAna nathI. eTale anubhava nA thAya. e jJAna karavuM paDe ApaNe. ane A akrama e samajavuM paDe. pustaka samajI jAya to ene anubhava utpanna thaI jAya. praznakartA : ApanuM pustaka vAMcIne eka jaNa mAravAnuM bhUlI gayo ne garama thato nathI have. dAdAzrI : A jJAnI puruSanA vacana che, te vacanabaLe ya kAma kare ane emAM hetu kAma kare. AnI pAchaLa karuNA ya kAma kare. A vacananI pAchaLa amArI karuNA UbhelI che pachI ! kevI karuNA ? levAdevA vagaranI. kaMI mAna joItuM nathI, tAna joItuM nathI. tArI pAse kaMI A jagatanI koI cIja joItI nathI. mATe zA hetuthI che ? karuNA hetuthI che. praznakartA : tyAre karuNA to prayAsa vagara hoya ne ? dAdAzrI : hA, mahenata vagaranI. eTale ene bahu lAbhakArI thaI paDe. jagata jema che ema badhA phoDa thayAM che, badhAM phoDa paDI javA do, ekavAra jeTalI vANI nIkaLI jAya ne, eTalI nIkaLI javA do. loko pUchatAM jaze ne nIkaLatAM jaze. samaja paDIne ? roja roja nIkaLavA mAMDe che e badhuM chapAI jaze ne, badhuM ! pachI enuM badhuM tAraNa kADhI ane loko che te pAchAM pharI jJAnanuM sthApana karaze. praznakartA : dAdAnI AptavANI vAMcIe chIe tyAre puSkaLa zAMti ne bahu sAruM varte che kahe che. paNa jyAre pachI mUkI daIe chIe tyAre pAchuM badhuM pharI vaLe che kahe che. dAdAzrI : e to jyAM sudhI AptavANI che te AptavANI sthULa vANIno siddhAMta zabda che. e to vAMco te vakhate zAMti thAya. e pustaka to tamane evuM kahevA mAMge che ke A kAyamanI zAMti mATe nathI. AmAM vAMcyu che eno artha karIne tyAM mULa puruSa pAse pahoMcI jAva. to tyAM tame je mAMgazo e Apaze. A varlDamAM tame je kaMI paNa mAMgo te ApavA taiyAra chuM, koIpaNa mANasane ! je mAMgazo e ApazuM. 255 eTale A badhuM sAyansa che. vijJAna che AkhuM. huM vijJAna Aja aThThAvIsa varSathI boluM chuM, to ya e vijJAna pUruM thayuM nathI. e badhuM A TeparekarDamAM rekarDa thayeluM che. enA badhAM pustako chapAze. eTale A to bahu moTuM sAyansa che. roja be traNa Tepo nIkaLyA ja kare. te keTalAya varSothI boluM chuM. AkhA jagatanAM kalyANa mATe che. taLapadI bhASAmAM vItarAga vijJAta ! praznakartA H kahevAya che ne yA vidyA sA vimukataye. dAdAzrI : vidyA-avidyA e zabdo sArI vAta che, ke mukti apAve e vidyA ne mukita nA apAve e avidyA. sArI vAta che. paNa zabda vidyA vaparAya nahIM vidyA e chevaTe buddhimAM ja jAya. hA eTale vaparAya nahIM. paNa je jagyAe lakhyuM che te sAruM che, mArA bhAI ! lokone e hisAbe samaja paDe ne, thoDuM ghaNuM ! praznakartA : emAM e kahevA mAMge che ke amane e vidyA joIe che jenAthI ame mukti meLavIe. dAdAzrI : hA, e barobara che. eno bhAvArtha barobara che. paNa jJAna sivAya mukti nahIM. vidyA, vidyAnI jagyAe eNe jJAna lakhyuM hota to bahu rUpALu dekhAta. paNa have nIcalI kakSAnuM jJAna, eTale evuM ja lakhe. jema mArA zabdo hoya che A badhAM, te sAhityakAro jevA nA hoya ne, nIcalI kakSAnAM hoya. mArI taLapadI bhASA hoya. sAhityakAro jevI bhASA nA hoya ne ! praznakartA : nA, paNa dAdA e vAta barobara che. sAhityakAranI
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 253 bhASA to ApanI nA kahI zakAya. dAdAzrI : sAhityakAranI mane zI rIte AvaDe ? praznakartA : sAhityanI bhASAmAM to bhUlabhUlAmaNImAM paDI jaIe. A to sIdhuM pesI jAya che. dAdAzrI : hA, UlaTAM gUMcAmaNamAM pesI jAva ane pAribhASika zabdo mArI vANImAM nA hoya. praznakartA : chatAM ya je badhI AptavANI che ne e huM sAbita karavA taiyAra chuM ke sAhityamAM game te sTAnDarDa eplAya karo, UbhuM raheze. dAdAzrI : nA, paNa bIjA mANaso pAchA keTalAka ema kahe che ne, sAhitya UMcu che. sAhityakAronI vANI bahu judI jAtanI hoya. kAraNa ke emAM sAhityakAranuM DahApaNa hoya ne ! mAruM to AmAM DahApaNa nAme ya nahIM ne ! sAhityakAroe mahIM vAIjhanesa nAkhelI hoya. AmAM vAIjhanesa nahIM ne ! je AvyuM evuM lakhAyuM. praznakartA : sahaja bhAve je AvyuM hoya. dAdAzrI : sahajabhAve je nIkaLyuM ane te kahuM chuM ne TeparekarDa. mArI milkata ja nhoya A badhI. praznakartA : jo A zabda yogya nahIM lAge, to mAre pheravI nAkhavo paDaze. tyAM AkhI rAta amAre bahu prayatna karavo paDe. AkhI rAta bIjo zabdo goThavavAmAM kADhavo paDe. dAdAzrI : ane AmAM kazuM evuM nA hoya. A sahaja vANI. zabda AghopAcho kare tenI bhUla. praznakartA : sAhityakAranAM Tebala upara rabara bahu hoya. dAdAzrI : hA. ATalI badhI AptavANI chapAI, cekavAno vAro ArAdhatA bhASAnI ke bhagavAnanI ? praznakartA : muMbaInI bhASA poliDa ane tamArI dezI sIdhI bhASA. dAdAzrI : amArI vAto badhI khullaMkhullI, sAdI bhASAmAM ! lokoe arthane sAcavyA, bhASAne sAcavI. AtmAne sAcavyo nathI. loko paramArthane jANatA nathI ne arthane sAcavavA gayA. pelI polizka bhASAne lIdhe to bahenone samajaNa nA paDe eTale emane nA phAve. tyAMthI pachI pAchA AvatA rahe. ane tame to tyAM jAva. have tame tyAM bhASAnI ArAdhanA karo cho. tyAre baheno jANe ke "A zuM kAmanuM ?" eTale AmAM emane kaMTALo Ave. eTale jyAM baheno pAchA AvatA rahe to jANavuM ke tyAM kazuM hatuM nahIM. ane ahIM che kazI bhASA ? ahIM to bhagavAnanI ArAdhanA che ne ! ane A bhASA evI nIkaLe ne tethI A vedAMta ane jaina bhegA thAya che, nahIM to bhegA nA thAya. pelI bhASA hoyane to vedAMtavALA jatAM rahe. paNa A to bhASA ja navI jAtanI ubhI thaI eTale badhA bhegA thAya che. eTale badhAne game che ne ?! praznakartA : koIne UThavAnuM mana nathI thatuM. dAdAzrI : hA, AvaDA nAnA chokarAne ya game. A nAnA nAnA AvaDA AvaDA chokarAo ahIMthI UThatA ja nathI ne ! A loko to kaMI bhASAnI ArAdhanA, zabdonI ArAdhanA, moTI moTI hAI leMgavejanI ArAdhanA, pAribhASika zabdonA artha kare, temAM kalAkonA kalAka kADhe. paNa ArAdhanA konI ? pAribhASika zabdonI ne ? emAM bhagavAnane zuM levAdevA ? pachI kazuM rahe nahIM emanI pAse. A badhI silaka ApaNe ko'kane kahIe ke 'tamArI silakamAM A che ! to emanI pAse zuM rahe ? bhagavAnane pahoMce evuM che kazuM AmAMnuM ? nA, kazuM ya nahIM, paNa A loko kyAM paDelA che ? heya, moTA pAribhASika zabdonA artha kare. te loka khuza thaI jAya ke 'kahevuM paDe !' paNa e bhajanA konI kare che ? ArAdhanA pAribhASika zabdonI kare che, to bhagavAnane zuM levAdevA ? kAraNa ke A zAstronI ArAdhanA e pAribhASika zabdonI ArAdhanA thaI ! nahIM.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 vANIno siddhAMta zabdo saryA, siddhAMtamAMthI... have pAribhASika zabdo emAM kone samajaNa paDe che A badhI ? keTalA loko A pAribhASika zabdo samajatA haze ? ane badhA loko pAribhASika zabdomAM ja lakhe. potAnI bhASAmAM lakheluM eka mane pustaka dekhADo. kAraNa ke pAribhASika zabdono purepUro artha samajAI jAya, Akho siddhAMta samajAI jAya, tyAra pachI potAnI bhASAno zabda nIkaLe. ema ne ema nIkaLe nahIM. pachI e game tyAMthI bole to siddhAMta ja hoya. peluM to zAstranA AdhAre ja bolavuM paDe. ane zAstramAM bhUlacUkavALuM hoya to bolavAmAM ya bhUlacUkavALuM nIkaLe. ane A to game tyAMthI bole to ya siddhAMta. kAraNa ke eka mANase joyelI vastu hoya. ane emane pUcha pUcha kare to AmanI pUcho to AmanI kahe ane AmanI pUcho to AmanI kahe. game tyAMthI pUche to ya kahe. ane potAnI bhASAmAM kahe. e ochuM bhagavAna mahAvIranI bhASAmAM kahe ? pAribhASika zabda koI paNa vAtane tarata samajavA nA de. eTale amArI vANImAM pAribhASika zabda nA hoya. kAraNa ke mULamAMthI utpanna thayelI che. bIjA badhA pustakomAM pAribhASika zabdo kema che ? meM kahyuM, e to lona upara lIdheluM jJAna che. ane A to dara asala jJAna che. bIjamAMthI nIkaLeluM jJAna che A. peluM DUMDAnuM jJAna che, phaLanuM jJAna che. lona upara lIdheluM, pelA lIdhelA zabdo enAM e ja pAchA ahIM mUke. enuM e ja cAlyu che ne. bIjuM zuM cAle che ?! te pAribhASika zabdo che ne, seTa thavAM joIene. e eDajasTa thavAM bahu muzkela che. ame pAribhASika zabda rAkhyo nathI. pAribhASika zabdo koNe rAkhelA ke jene ekjhekTa anubhava nathI thayAM teNe rAkhelA. jene ekjhekaTa anubhava thayo te potAnI bhASAmAM game te bole. jaita, zabdo che, paNa mata tathI ! praznakartA H tamAro je prosesa che, emAM sImaMdhara svAmInI AratI vANIno siddhAMta dIvo, pachI pratikramaNa e badhuM jaina zAstrane anusarIne che ne ? dAdAzrI : e to AmAM vedAMtanuM ya hoya, jainanuM hoya. zabdo che e to badhA. zabdo koIne lAgatA nathI. jaina phIlosophI kone kahevAya ke ApaNe eka matanAM thaI gayAM hoya to. A mata nathI, A zabdo to enA e ja che ne ? vijJAna hovuM joIe ne ? zabda joDe jhaghaDA che tamAre ? praznakartA : A mahAvIranuM jaina tattva che, e buddhithI samajAya evuM che. 259 dAdAzrI : buddhithI samajAya nahIM to pachI kAmanuM ja zuM che e ? tattva enuM nAma kahevAya ke buddhithI samajAvuM to joIe ja. koI paNa mANasa mahAvIranuM tattva buddhithI pote samajAvI zake nahIM, samajI zake. paNa eka AMkaDo ya bIjAne samajAvI nA zake. emane ja samajaNa nathI paDI, tyAM AgaLa zuM ? eka AMkaDo ya nathI samajaNa paDI. e to kalpanA che badhI. ahaMkAranI AkhI jogrophI che. ApaNuM ja citarAmaNa A osTreliyA ne A amerikA ! ahaMkAranI jogrophI ! akrama jJAtI puruSa, jIvatuM upatiSada... ame bolatuM upaniSada, jIvatuM upaniSada kahevAIe ! peluM pustaka kahevAya. eTale kyuM upaniSada sAcuM ? jIvatuM upaniSada sAcuM. eTale atyAre amArA zabdo jo sAcA mAne to eno ukela Avaze ane pelA zabdo buddhithI lakhelA che ane A buddhi vagaranAM zabdo che. praznakartA : upaniSadanI zruti meM vAMcelI che. bhagavadgItA paranI komenTrI meM vAMcelI che ane sAMkhya bhASya paNa meM vAMcyA che. paNa dAdAnA satsaMgamAM AvyA pachI e bhASya paNa koIka koIka jagAe khoTA dekhAya che. kAraNa ke emAM che ne potAnI rIte ja artha karI lIdhelo che. dAdAzrI : basa, basa evuM ja che. praznakartA : hA, emAM kAM to kahenAranuM kahevAnuM juduM hoya ne
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra60 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 261 samajanAra potAnI rIte lakhyA karato hoya. enI iMglIza komenTrI karI che. mane to A "jJAna" dAdAnuM prApta thayA pachI e tadana bogasa ja lAge che, e samajatA nA hoya evuM lAge che. dAdAzrI : evuM che ne, sahu sahunI buddhithI lakhAyeluM che. A to phreza, jJAnInI vANI sAMbhaLavI e navuM zAstra kahevAya. jJAnI hoya ne tyAM zAstra-pustakanuM kazuM levAya ja nahIM, avalaMbana ja nA levAya. e zAkhA puruSanAM lakhelA che, te jJAnI jAte nA hoya to vAMcavA mATe cAle. emAM jJAna hoya nahIM. e to sthULa vastu che. zabdo e zuM che ? zabdo sthULa vastu che. tyAM sUkSma nA hoya ne sUkSmatare ya nA hoya, ne sUkSmatama nA hoya, kazuM ya nA hoya. e to badho sthaLa khorAka che. eTale jyAre jJAnI hoya tyAre zabda kAma nA lAge. cAra veda hoya ke jainonAM cAra anuyoga hoya, paNa kAma lAge nahIM. jJAnI e badhAnAM, vedanA, anuyoganA uparI kahevAya. eTale badhuM o tyAM kAma lAge nahIM. jJAnI puruSanA zabdo eke eka ejhekTa hoya. eTale veda sudhAravuM hoya to AnAthI sudhare. praznakartA : jJAnInI vANIthI. dAdAzrI : hA, navesarathI ApaNe sudhAravuM hoya, meM pustakamAM lakhyuM che ke badhuM sudhArI lo atyAre have. upaniSada e judI vastu che. paNa vedane sudhArI lo. jJAnI puruSanI sahaja vANI kahevAya, dezanA kahevAya, pratyakSa sarasvatI kahevAya. sarasvatI hoya tyAM bhUla nA hoya. eTale A koI zAstranI vAta nA kahIe, tenuM kAraNa ja e ne ! praznakartA : mULa vastu jo hAjara hoya to pachI sabsITyuTano te vakhate upayoga nahIM karavo. dAdAzrI : nA, UchuM nukasAna karIe chIe ApaNe ! eTale AmAM pustaka-bustaka kAma lAge nahIM, jJAnI puruSa hoya tyAM AgaLa ! koI evuM pustaka nathI ke je jJAnI puruSa AgaLa kAma lAge. jJAnI puruSa to pustako sudhAravA mATe emanI vANI hoya. eTale veda je hoya ne, te bhUlacUka lAgatA hoya to sudhArI lo. ame jainone ya ane mahArAjane kahyuM, cAra anuyoga sudhArI lo. amane pUchazo to badho sudhAro maLI jaze. kAraNa ke sudhAravAnI taka ko'ka vakhata nIkaLe. nahIM to A to badhAM pustako racelAne te 'sarvajJanuM kahevuM huM kahuM chuM' evI rIte lakhelA. eTale emAM cAle nahIM ne kazuM, sarvajJanuM to eka vAra kaheluM dhAraNa karavuM muzkela che. dhAraNa karelAmAM pAchuM e kahe che ke samajavuM muzkela che. to lakhanAra pAcho kevI rIte samajyo haze ?! eka bhAI manusmRtinI vAta karavA AvyA. mane kahe che, 'manusmRti to jJAnI puruSanA vAkya joDe sarakhAvAya ne ?" meM kahyuM, 'tamane vAMcatA nathI AvaDatuM ? manusmRtino artha zuM thAya ? ke manune yAda rahyuM eTaluM A che." keTaluM lakhyuM emAM ? manune jeTaluM yAda rahyuM, enuM nAma manusmRti. A to kaMI khorAka na hoya to A badho dukALamAM khAvAno khorAka. jyAre jJAnI puruSa nA hoya tyAre. praznakartA : AmAM to Ape badho phoDa pADI dIdho. dAdAzrI : jJAnI puruSa hoya tyAre to badhAM zAstro sudhArI levA joIe. have amArI pAse zAstrano artha karAvavA mAge, zuM thAya ? mane kahe, 'Ano artha karo.' to kaheta ke tamArI bhUla thAya che, nA cAle. zAstra cAlatuM haze ke ? zAstra to zANA puruSonAM lakhelA, ane A to jJAnIpuruSa eTale zANathI uparI hoya. tIrthaMkarathI nIcA naMbara ane badhA zAkhApuruSanAM uparI. eTale AmAM ahIM bhUla thavAno saMbhava. paNa chatAM bIjAM lokone ghaNuM helpakAraka, kAraNa ke e badhAM to moTA paMDitane ! paNa jyAre pratyakSa ja hoya dIvo, ajavALuM hoya tyAre mINabattIo bALIne zuM kAma che te !. nA hoya tyAre mINabattInI jarUra paDe ApaNane ! praznakartA : Aje dAdAnI, ApanI ja vANI je nIkaLe emAM amArAM ghaNAnA, bhalabhalAnAM abhinivezo nIkaLI jAya AmAMthI. dAdAzrI : zuM ?
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta praznakartA : kAraNa ke Ama vAraMvAra game tema karIe chIe, chatAM pAchuM e sonerI akSaravALuM pustaka vaLI pAchuM ame vAMcavA besI jaIe chIe. 262 dAdAzrI : nA. eTale A mAre kahevuM paDyuM kyAre ? AvuM kaMIka hoya tyAre. nahIM to evuM che, ne pustakanuM apamAna karavuM te guno che. paNa jyAre AvI vAta nIkaLI hoya tyAre apamAne ya karI nAkhIe ame, tamAruM hita thatuM hoya to. pustakanuM apamAna karavuM eTale zrutajJAnanuM apamAna karavA barobara che. paNa te guno che. paNa amuka TAIme jo guno nA karIe to bIjI rIte avaLe raste tame cAlyA jAva. tethI meM kahyuM ne kRpALudevanuM eka vAkya vAMcavAnI jarUra nathI. chatAM tamane Teva paDI hoya to vAMcajo. nahIM to vAMcavAnuM hotuM haze, jJAnI puruSa maLyA pachI ! tamAma zAstro, tamAma vedo, tamAma upaniSado, badhuM A pAMca AjJAmAM AvI jAya che. samajAya evI che ne A vAta ? praznakartA : hA, pAMca AjJAmAM AvI jAya che badhuM ! dAdAzrI : nahIM to kRpALudevanuM vAkya huM nA vAMcavAnuM kahuM ! AvuM sarasa vAkya, eka eka vANI kevI !! paNa bodharezana karIne zuM kAma che ? e badhuM pArAyaNa thaI gayuM, pUruM thaI gayuM ane AvI gayuM. ApaNe rasa pI lIdho, pachI have rahyuM mahIM ? ApaNe jeno rasa pI laIe, pachI ApaNI pAse kazuM rahyuM nahIM ne ? kapilamunine e badhAM moTAM moTAM munio thaI gayelA, paNa cokhkhA badhAM. meM zAstro vAMcelA. cokhkhuM lakhyuM che kapilamunie ke 'sarvajJanuM kaheluM huM kahuM chuM.' ane pachI chUTI jAya. pote bodharezana nA le, javAbadArI nA le, vacce huM to lAvanAro chuM.' emanI bahu UMcI sthiti hatI. paNa chatAM e mAthe letAM nathI. kAraNa ke e bhUlacUka thAya to huM zuM karuM ? A to narke javAnI nizAnI. A zabda gUMthAya nahIM ! ame ya bolIe nahIM, mauna rahIe, paNa zuM thAya ? tame avaLe vANIno siddhAMta 263 raste cAlyA jAva ane A amane game nahIM. nA bolavuM sAruM lAge. have AnI pAchaLa amAre pratikramaNa vidhi karavI paDe, pA kalAka ame zrutajJAna upara ghAta karyo. eTeka karyo te vidhi karavI paDe. tamane avaLe raste nahIM javA devA. praznakartA : paNa samarthana maLatuM hoya. to emAM ene vAMdho zo ? dAdAzrI : nA, eTeka to kahevAya ja ne ! A zAstra enI meLe besI rahyuM'tuM. tame kema, zA AdhAre tame eTeka karo cho ? game tevuM hatuM, to ya enI meLe svataMtra hatuM. eTale mahIM eTeka karyo. ame eka doSa javA nA daIe ! eke eka doSa dhoI nAkhavo paDe. A jANI joIne doSa karyo, nahIM to AmanA manamAM avaLuM bhUsuM pesI gayuM, te pAchAM pelA pustaka vAMcIne mAthAphoDa karyA kare. ane eTeka eTale eTeka ! huM kaMI ocho samajato nathI ?! amAre to nA kahevAnuM kazuM hoya ja nahIM. amane to 'yasa'mAM ja mokSa che. 'hA' thI mukti, paNa ko'ka phero UMdhe raste caDI jatuM hoya gADuM, tyAre emane kahevuM paDe ne ? samajAyuM ne ! mokSa, hasatAM-ramatAM ! praznakartA : koI game eTalA prazno pUche chatAM Apa tapyA vagara hasIne zAMtithI je javAba Apo cho, enAthI loko Apane mAne che. dAdAzrI : e to Apavo ja paDe ne ! praznakartA : hA, ane tethI vizeSa AnaMda thAya che, bahu AnaMda thAya che. dAdAzrI : kramika mArgamAM to evuM che, jagata AkhuM kramikamArgamAM ja..... paNa AvuM ko'ka phero akrama AvyuM che ! kramika mArgamAM zuM karavuM paDe ? e jJAnI puruSa ane e ziSyo koI dahADo hasyA nA hoya bicArA. praznakartA : tyAM hasavAnuM zA mATe nahIM ? dAdAzrI : zAne hasavAnuM hoya ? tyAM hasavA karavAnuM nA hoya. tyAM
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 265 e kaMI mAruM DahApaNa nathI. A to gIphaTa che. mAruM DahApaNa eTaluM badhuM hotuM haze ? kAgaLa lakhavo hoya ne, to ya mane nathI AvaDato. lokonuM kalyANa thavAnuM nimitta, paNa gIphaTa che e ane e gIphaTane mATe mArI badhI taiyArI che. praznakartA: enAM mATe pAtra hoya to ja gIphaTa Ave ne ? dAdAzrI : hA, bAkI mAruM gajuM nahIM A. ane A vANInuM bahu, hAI kavaoNlITI che. A velDiMga judI jAtanuM che. praznakartA: badhAne samajAya evuM ane sAdI-saraLa bhASAmAM. 264 vANIno siddhAMta to zIkha zIkha karavAnuM ! A zIkhavAnuM ne A zIkhavAnuM ! praznakartA : paNa e hasatAM hasatAM nA zIkhAya ? dAdAzrI : nA, hasavAnuM nAma ya nahIM. kazuM hasavAnuM nahIM. A ahIM AgaLa hasatAM-ramatAM che tamAre. to ApaNe kevo sarasa lAbha UThAvavo joIe ! A pUrNapaNe lAbha meLavavo joIe. praznakartA: ahIMyA to badhuM hasatAM hasatAM ja che ! dAdAzrI : e ja huM kahuM chuM ne ! hasatAM-ramatAM kazI mahenata vagara badhuM thAya che. to pachI pUrepUro lAbha UThAvavAne mATe ApaNe jAgRti rAkhavI ja joIe. ahIM jAgRti maMda karAya nahIM. bhale kArakhAnAnuM je thavuM hoya te thAya. kArakhAnAnuM bIjuM kazuM thavAnuM nathI, 'vyavasthita'nI bahAra. paNa gabharAvAnI jarUra nahIM. A che tirvikalpa vANI ! A nirvikalpI vANI che. e vANI nirvikalpanI che ane emanI pAse besIene, to badhA du:kha zAMta, zamI jAya. jagata vismRta thaI jAya. keTalAka mATe ApaNane lAge ke "ohoho ! A bhaI keTalA sukhI che !' paNa temane aMdara pAra vagaranuM du:kha hoya. duHkha badhe kharAM. eka jJAnI puruSa ekalAne duHkha nA hoya. duHkha hoya to vANI sArI nA nIkaLe. ghA paDelI vANI nIkaLe. TenzanavALI vANI nIkaLe. dAdAzrI : hA, sArI bhASAmAM. paNa e bhASA para kAbu nathI, bhASA upara AdhAra rAkhatuM nathI. velDiMga bahu UMcuM ane A hRdayasparzI vANI. eka zabdathI to keTalAMya roga nIkaLI jAya sAmA mANasanA, evA velDiMga ! tamAre du:kha paDelAM ne ? hai, tamane hauM ?! tArA pADozamAM loko badhAM sukhI che ne ? e latto badho sukhI ne ? bhagavAna" "amane' vaza ?' praznakartA : ApanI nikhAlasa vANI ne nikhAlasa hAsya, enuM rahasya zuM che ? dAdAzrI : bhagavAna mane vaza thaI gayA che. AkhA cauda lokano nAtha, je brahmAMDa, jene AkhuM jagata mAnI rahyuM che te e bhagavAna mane vaza thaI gayelA che. ame svataMtra sukha bhogavI rahyA chIe. tamAro uparI ja meM koI joyo nathI. mAro uparI varlDamAM (jagatamAM) koI nathI ane je bhagavAna che e to mane vaza thaI gayelo che. zA mATe vaza thaI gayelo ? mArI garaje ke emanI garaje ? emanI garaje vaza thAya mane. huM to 'e uparI che, te sArA che' ema kahuM. paNa e jAya kyAM have ? emane je kAma karavuM che, te zI rIte kAma thAya ? praznakartA : emane zuM kAma karavAnuM che, dAdA ? A to kudaratI gIphaTa !! amArI vyavahArika vANI sivAya je badhI vAto amArI hoya ne, ene koI rokI zake nahIM. trikALa satya ! huM A jyArathI boluM chuM ne, tyArathI eke ya zabda cekavo ja nathI paDyo. A huM boluM chuM ne, tyArathI zabda zabda sAco che. to A mAruM DahApaNa che ? ApaNuM A vijJAna,
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 vANIno siddhAMta dAdAzrI : A jagatanA lokonuM je kalyANa thavAnuM che, emanuM je kAma karavAnuM che, to ene mATe vANI koNa bole ? jJAna koNa Ape ? emanAmAM vANI che nahIM. A TeparekarDa bolyA kare che. vANI kevI joIe ? mAlikI vagaranI vANI hoya to ja mokSa thAya. mahIM je beThA che dAdA bhagavAna, e mArA paNa bhagavAna che. paNa e uparIpaNuM nA kahe che, "tame mArA uparI." meM kahyuM, 'kema ema ?" tyAre kahe ke "tame mane bahu dahADA UparI tarIke bhajyo che. mATe have mAre tamane uparI tarIke rAkhavAnA ke tame A lokonuM kalyANa karo.' meM kahyuM, 'tame kalyANa karone.' to kahe che, "mArAthI zI rIte kalyANa thAya ? mAre to vANI nahIM, kazuM ya nahIM.' eTale bhagavAne amane uparInuM pada jAte ApyuM. temaNe kahyuM ke "ame pAtra zodhatA hatA, te amane tamArAmAM dekhAyuM. ame to have saMpUrNa vItarAga thaI mokSamAM beThA chIe. have ame koInuM ya kAMI dhoLI nA zakIe. mATe tame pragaTa svarUpe sarva zaktimAna cho. dehadhArI hovA chatAM saMpUrNa vItarAga cho. tethI ame tamane amAruM ya uparIpaNuM ApIe chIe ! ne tame jagatanuM kalyANa karo !" te ame bhagavAnanA ya uparI thayA chIe ! cauda lokanA nAthanA, ame Aje uparI chIe. sarva siddhi sahita A jJAnAvatAra pragaTyo che ! mUA, tAro dIvaDo saLagAvIne cAlato thA, bahu phaeNda phaida nA karIza. - bhagavAne jAte kahyuM che ke "ame jJAnIne vaza chIe !' bhagato kahe che ke, "amane bhagavAna vaza che' to bhagavAna temane kahe, "nA, ame to jJAnIne vaza thayA chIe." bhagato to gAMDA kahevAya. zAka levA nIkaLe ne thabAkA pADavA besI jAya. chatAM bhagatamAM eka guNa che ke basa 'bhagavAna, bhagavAna' eka ja bhAva. e bhAva eka dahADo satya bhAvane pAme che, tyAre 'jJAnI puruSa" maLI jAya, tyAM sudhI 'tuM hI tuM hI' gAyA kare ane 'jJAnI puruSa' maLI jAya to "huM hI, huM hI' badhe gAya ! 'tuM' ne 'huM judA che, tyAM sudhI mAyA che ane 'tuM' 'gayuM, 'tAruM-mAruM gayuM eTale abheda thaI gayA ! bhagavAna to kahe che ke, "tuM" ya bhagavAna che. tAruM bhagavAnapada saMbhALa, paNa nA saMbhALe to zuM thAya ? pAMca karoDanI esTeTavALo vANIno siddhAMta 267 chokaro hoya, paNa hoTalamAM kapa-rakAbI dhovA jAya ne esTeTa nA saMbhALe temAM koI zuM kare ?! manuSya pUrNarUpe thaI zake che, manuSya ekalo jabIjA koI nahIM, devaloko ya nahIM ! zrImad rAjacaMdra zuM kahyuM? ke jene bhagavAna vaza thaI gayA che, evA jJAnI puruSa emane kyA kyA guNo nA hoya ? garva, gAravatA, aMtaraMga spRhA nA hoya, unmattatA nA hoya. praznakartA : e paNa sUkSmarUpe paDI rahe. paNa e bahu UMce jAva tyAre e jAya. tyAM sudhI nA jAya. dAdAzrI : paNa e jatA rahyA pachI ja jJAnI kahevAya. e jatA rahyA pachI ja ame kahIe ke A TeparekarDa bole che. amArI vANI saMpUrNa vItarAga hoya, syAdvAda hoya. vItarAgane oLakhavAnI sAdI rIta tenI vANI che. jeTaluM tamAruM jhaverIpaNuM haze, teTalI AnI kiMmata thaze. paNa A kALamAM jhaverIpaNuM ja kyAMya rahyuM nathI. muMA, pAMca abajanA hIrAnI kiMmata pAMcaso rUpiyA kare che, tyAre hIrAne jAte bolavuM paDe ke mArI kiMmata pAMca abajanI che. tema Aje amAre jAte bolavAno vAro Avyo che ke ame bhagavAna chIe ! are, bhagavAnanA uparI chIe, saMpUrNa vItarAga ! tA cAhazo, 'amane' paNa ! chatAM amane ya cAhavAnI jarUra nathI ne koIne ya cAhavAnI jarUra nathI. A cAhyA tethI to AjJA nathI paLAtI ne ! mArI joDe ya cAha joIe nahIM ne koInI joDe ya cAha joIe nahIM. A cAhavAthI AjJA UDI jAya, A to saMto joDe cAha rAkhaze, paNa pAchuM strI joDe cAha nahIM ? e ya jarUra nahIM. e cAha zene mATe ? pAchuM mArA zabdo para cAha, eno artha ja zo che ? praznakartA : zabdonI aMdaranA arthane ? dAdAzrI : nA, emAM artha ja nathI hoto. A to pelAM mAnI le
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 269 praznakartA : Apa bolyAne 'jenI AjJA pALavI che, enuM ananyapaNuM thavuM joIe.' e samajAvo. 268 vANIno siddhAMta che eTaluM ja. ApaNane e zabdo para rAga che ane e rAga che tene laIne A badhI AzA nA paLAya. eTale A zabdo badhAno rAga choDI devAno. pachI dAdAnA zabdo hoya ke game tenA zabdo hoya, kazuM vaLe nahIM. A zabdo uparano prema to sthULa prema che, e nakAmo che, AsaktivALo che. e Asakti nA choDe tyAM sudhI mULa jJAnane Taca nA thavA de. te Ane zuM karavAnuM ? dAdAnA zabdo hoya ke game tenA zabdo hoya, tene zuM karavAnuM? praznakartA : je preraNA svarUpa che, jyAMthI zabdo Ave che, enI kiMmata che, zabdanI kiMmata nathI. dAdAzrI : zabdo TeparekarDa ja che khAlI. koI jagyAethI AvatA nathI. te Ane gA gA karIe, teno zo artha che ? eTale A badho zabdamoha jato rahe che, to dahADo vaLe. zabdamoha e mANasa para moha karAvaDAve che, pakSapAtI rAkhe che. ane pakSapAta hoya to dahADo nA vaLe. eTale dAdA uparano ya moha, meM nA pADelI che. A deha para moha nahIM rAkhavAno. praznakartA : ame bahu nAnA chIe ne, eTale AvuM thavAnuM. dAdAzrI : nAnA nathI. sahuthI moTA cho. paNa zI bhUla thaI rahI che, te dekhADuM chuM. e jo bhUla bhAMge to pharsTakalAsa thaI jAya. nAnAmoTA hoya nahIM AmAM. A AvaDAM AvaDAM baccAMne kurakuriyAM kahevAya. e paNa jJAnamAM rahe che, ene kurakuriyAM nA kahevAya ? praznakartA : amArAthI nA kahevAya evuM. dAdAzrI : hA, paNa mAre to kurakuriyAM ja ne ! eTale A dAdA pAse pAMca AjJA pALavAmAM kaMI agharI nathI. phakta jenI AjJA pALavI che, temAM ananya AvavuM joIe. tamAre bIjuM kazuM karavAnuM nahIM. tamAre to ananyatA karI ke cAlyuM pachI. A to pANI vacce ATalo patharAno TukaDo paDI rahyo che, te khaseDavAnI jarUra che. basa, bIjuM kazuM nahIM. te pANI jhapATAbaMdha vahevA mAMDe. dAdAzrI : ananyapaNuM eTale ApaNane ema mahIM paraMtara pAmyA hoIe, paraMtara ke kaMIka vizeSatA anubhavI hoya to pachI tyAM ananyapaNuM karI nAkhavuM. ane nA anubhavI hoya to tyAM ananyapaNuM rahevAnuM ja che. eTale ananyapaNuM kare ne tenI sAthe ja A pAMdaDuM khaseDavAnI jarUra che ane tamArA jevAne vAra ja nA lAge. tamArA jevAne to eka pAMdaDuM khaseDavAnI sAthe ja, eka ja dahADo jo pAMdaDuM khaseDI nAkhone, tamane anubhava thaI jaze. bAkI A to artha vagaranuM che. A dehanI Asakti zA kAmanI ? loko mane kahe, 'dAdA, tamane jo jo karavAnuM mana thAya che." meM kahyuM, 'nA joIza, alyA. nididhyAsana UDI jaze.' mahIM keTalAMka to jo jo karyA kare. jANe phUduM hoya paNa e eka prakArano moha che ne. paNa tyAM ya aTakavAnuM nathI. praznakartA : A to derAsara tarIke joIe chIe. dAdAzrI : paNa mAruM kahevAnuM ke tyAM ya aTakavAnuM nathI. jayAMthI anubhUti tyAM khape ananya bhakti ! ananya eTale ApaNane A eka satya lAgyuM hoya e satyane TheTha sudhI pAra utarI, aMdara UMDA UtarI javuM joIe. bIjAnI joDe sarakhAmaNIo paNa na karavI joIe. sarakhAmaNI karavAnI sahelI nathI. eka mANasa ahIM AgaLa Avyo, te sAva sonAnI jaNasa lAvyo ane bIjo mANasa che te rolDa golDanI jaNasa lAvyo, e beune sarakhuM kahe. to jANakAra mANasa ene zuM kahe ? sarakhuM dekhAya kharuM badhuM, sarakhuM anubhavAya kharuM, paNa emAM kazuM vaLe nahIM. ane eTalI badhI hade kADhatA AvaDe nahIM. mANasanuM gajuM nahIM. A dAdAnI vANI joDe sarakhAmaNI karavAnI zakti kone che ? eka paNa mANasa khoLI lAvo, jene A zakti
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2% vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 271 hoya. sarasvatI che A to. pratyakSa sarasvatI ! enI zI rIte sarakhAmaNI karAya ? A to huM jAte kahuM chuM. eTale A vANI mArI nathI. TeparekarDanI vANI che. huM ene sarasvatI kahuM chuM. paNa enI sAthe koInA eka vAkyanI sarakhAmaNI nA thAya. varlDamAM nA thAya A koI jagyAe. A to ajAyaba vANI che. ahIM eka zabda tolavA jevo nathI. tole tenI buddhi mapAI jAya. A pelA jevo ja che, e ja tola karyo ! bAkI zabdo to emAMnA ja hoya. zabda kaMI bIjI jagyAethI lAvavAnA che ? paNa A zabda cetana zabda che. cetana zabda hoya nahIM duniyAmAM. A zabda marelAne jIvato kare ! eTale A eka zabda koInI joDe sarakhAmaNI karavA jevo nathI. mATe sarakhAmaNI nA karazo. paNa have A rolDagolDa ne pyora golDa evuM. samaje nahIM tyAM sudhI enI joDe vaDhavaDhA to nA ja karAya ne ?! manohArI, vANI - vartata te vinaya ! 'jenAM vANI, vartana ne vinaya che manohara pramAtmA." pahelI vANI joIe, pachI vartana joIe ane pachI vinaya joIe, A traNe manohara joIe. jJAnI puruSanuM vartana badhuM ApaNA mananuM haraNa kare evuM hoya, vANI ya mananuM haraNa kare evI hoya ane vinaya paNa manane haraNa kare evo hoya. AvaDA moTA jJAnIpadamAM che, paNa ApaNA karatAM vadhAre vinaya e rAkhe che. eTale mananuM haraNa kaI cIja kare che ? A badhuM, vANI, vartana ne vinaya che, e badhA manohara che, mananuM haraNa karI le. ane mananuM haraNa karI gayuM, pachI mANasane haraNa karavAnI jarUra che ? | vinayathI to mANasa zobhe che. atyAre uddhatAI karavA jAya ke huM kalekTara chuM, ne Ama tema.... to loka ene 'gAMDo che, cakkara che,' kaheze. ahIM saMsAramAM ya uddhatAI karavA jevI nathI. tyAre jJAnI puruSa eTale zuM ke AkhA brahmAMDanA uparI kahevAya. te uddhatAI kare nahIM. e to bALaka jevA hoya bicArA. ahIM to thoDoka moTo thayo, kalekTara ke ophisara thayo to keTalI chAtI kADhIne phare. ene uddhatAI kahevAya. ane vinaya to moTuM pada che. vinaya hoya to mokSe javAya, nahIM to mokSamAM javAya nahIM. vinaya vagara mokSa nathI. pachI vANI ya evI ja joIe. ko'kane ghA vAge evI vANI zuM kAmanI ? ApaNe bolIe ane joDenI rUmamAM beThA hoya tene ahIMthI vAge. tenA karatAM patharo mAryo hoya to sAruM evuM kaheta. evuM loko kahe che ne ? ke AvuM mAryuM tenA karatAM patharo mAryo hoya to sAruM. paththarano ghA rUjhAya baLyo. paNa vANIno ghA rUjhAya ja nahIM. eTale vANI UMcA prakAranI AvavI bahu muzkela che. evI vANI to sAdhu-saMnyAsIone ya nA AvaDe. bIjA badhA loko joDe sArI vAto kare. paNa enA ziSyo joDe kaMI navI ja jAtanuM vartana kare ! ziSya joDe ciDhAya to AvaDuM AvaDuM bole. eTale gharamAM ke bahAra, koIne ya ghA kare nahIM evI vANI joIe. enI vANIthI gharamAM eka mANasane ghA kare to e be mANasane ghA kare ke nA kare ? eTale enI pAse sAmAna che, e vAta nakkI thaI gaI. evo sAmAna ja nA joIe. tyAre jJAnI puruSamAM e sAmAna nA hoya. vANI-vartana ne vinaya badhuM manohara hoya. A to ghaNuM ya bolavA jAya paNa samuM bolAya ja nahIM, baLyuM ! samuM karI karIne bolavA jAya che paNa bolI jAya to pAcho lapako bolI jAya. praznakartA: AvuM kema thAya ? dAdAzrI : e ApaNI sattAmAM nathIne ! e rekarDa che. e gayA avatAramAM tame jevI rekarDa utArI hatI, evI rekarDa vAge ane jJAnI puruSa to potAnI rekarDa dhotA dhotA dhotA dhotA AvelA hoya. te evI suMdara rekarDa laIne AvyA hoya ke jagatanuM kalyANa karI nAkhe. praznakartA : vANInuM to kahyuM, have vartananuM kaho.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 273 dAdAzrI : vartana to keTalAMkanAM sArAM ya hoya. vartana zenA para che ? ke ene kevuM jovAnuM maLyuM che, enA parathI vartana hoya che. ApaNe ghera jevuM joIe evuM ja vartana ene AvaDe. jarAka chaNako karIne cAlavAnuM be-cAra jaNanuM joyuM hoya, eTale gharanAM chokarAM pAchAM e ya chaNakA karIne cAlavAnuM zIkhe. joyuM hoya evuM zIkhe. A vartana joyeluM hoya che. ane A nAnA chokarAM mane page lAgI jAya che, te bIjAnuM joI le, pachI ejhekTa e pramANe darzana kare. vartana zikhavADyuM nA AvaDe. joIne AvaDe. koInuM jovAthI AvaDe. AMkhe jovAthI AvaDe. eTale jJAnInA abhinayane Ama joIe, emanuM vartana joIe, to evuM badhuM ApaNuM vartana utpanna thAya. paNa jJAnI maLyA ja nA hoya ane DaphoLa ja bhegA thayA hoya to vartana kevuM AvaDe ? pachI DaphoLa vartana thAya. A jJAnI puruSa to maLe ja nahIM ne ! eTale so vakhata lakhyuM che ke jJAnI puruSa maLavA durlabha, durlabha, durlabha, durlabha ema so vakhata durlabha pada kahyuM che. ane kavie to evuM kahyuM ke satyugamAM je puruSa jaDavA muzkela che, je puruSa hoya nahIM, e A AvA kALamAM che, e ya ajAyabI che. eTale vANI jovI, vartana jovuM ane vinaya jovo. A traNa jo manohara dekhAya to ApaNe jANavuM ke ahIM kaMIka che. bahAra kapaDAM kevAM pahere che ? e vANI, vartana ane vinaya e traNa kapaDAM che. e kapaDAM parathI jovuM hoya to khabara paDe ke A duniyAmAM ahIM mAla maLaze ke nahIM, te ApaNane khabara paDe. je khullAM dekhAya e kapaDAM kahevAya. vANI, vartana ne vinaya, e khullAM dekhAya ke nA dekhAya ? A vANI, vartana ne vinaya jenAM manohara hoya, tyAM mokSa thAya. jenI vANImAM sTeja paNa hiMsA hoya, heja paNa pakSapAta hoya to mokSa nA thAya. amArI vANI niSpakSapAtI hoya, eTale koI jIvane kiMcitmAtra duHkha nA thAya. amAruM vartana manohara hoya ne vinaya to bahu UMco hoya. A traNa ja zabda che, Ama dekhAvamAM kazuM agharuM nathI. hRdayasparzI sarasvatI ! A dAdA bole che, te "hRdaya sparzI sarasvatI' che ! AvuM ko'ka ja pherA bane. vANI hRdaye sparzI nA hoya, e badhI manane sparzIna nIkaLelI badhAnI vANIo che. manane sparzani nIkaLelI che eTale mananI zAMti thaI jAya. paNa dila Thare nahIM. dila kyAre kare ? ke hRdaye sparzI vANI sAMbhaLavAmAM Ave tyAre. hRdayasparzI vANI bole, eTale mArA hRdayane sparzIne nahIM, paNa sAmAnA hRdayane sparze che. ane mArA to AtmAne sparzani nIkaLe che. nahIM to hRdayamAM to koInuM pese nahIM. ane hRdayasparzI vANI hoya e vANI badhAne asara ja kare. e vacanasiddhivALI vANI hoya. eTale A vANI caitanya jeTaluM baLa Ape. cetana jeTaluM baLa Ape eTaluM ja baLa A vANI Ape. kAraNa ke caitanyamaya vANI che. have caitanyamaya vANI kyAMya hotI ja nathI. paNa A cetanane sparza karIne nIkaLe che eTale badhuM caitanyamaya lAge che. vANI samyak ! praznakartA : samyavANI kahe che ne, e kyA arthamAM ? dAdAzrI : je vANI koIne du:kha nA Ape, trAsa nA Ape, e samyakUvANI kahevAya. ane lokone trAsa Ape, e kaThora vANI kahevAya. tamane kaI vANI game che ? praznakartA : samyaphavANI. dAdAzrI : hA. eTale samyakuvANInI jarUra che. samyavANI e to bahu khAsa ArAdhavA jevI che. jenAthI koIne duHkha nA thAya evI vANI che, ane e ja bhagavAnanI moTAmAM moTI bhakti che. sAmo kahe ke 'tamArAmAM akkala nathI." to paNa ApaNe kahevuM ke bhAI, akkala jarA pahelethI ja ochI che. tamAre je kAma hoya, te mane
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 275 nAma cAritra. kamplITa morAlITI, eka senTa paNa ochI nahIM ne senTa sinsiyAriTI ochI nahIM, enuM nAma cAritra. e cAritra hoya tyAM emanuM badhuM ja cAle. ame atyAre koIne kahIe ke "Ama karo.' to pachI e te pramANe cAlavA mAMDe. ame bIDI pItA hoIe, tyAM sudhI ema nA kahevAya ke 'tame bIDI choDI do." paNa amAre bIDI chUTI gaI hoya, pachI koIkane kahIe to enI chUTI jAya. kAraNa ke e amArA cAritramAM nathI. amArA cAritramAM koI ja vastu nathI. AkhA jagatanAmAM je che emAMnI koI vastu amArI aMdara nathI. tethI to ame phoDa pADI zakIe, nahIM to zI rIte pADI zakIe. kaho ne. mane to loka pUchatA tyAre huM kahuM ke 'bhaI, pahelethI ja A nathI. A to tamane Aje khabara paDI, paNa huM to pahelethI jANuM chuM A !" cAritryabaLatI oLakha... "cAritrabaLanI oLakha, saMcAre nIkaLelI vAcA." vAcA ya kaMI jevI tevI nathI. saMcAre nIkaLelI eTale samatAbhAve nIkaLelI vANI. saMcAra eTale cara uparathI cAra che. vAIbrezana UbhAM thavAM te A saMcAra. zabdo vAIbrezana UbhAM kare. pachI cara uparathI vicaratI thAya. enA uparathI vicAra thAya. ane enA uparathI vANI utpanna thAya. 'vANI zuM nIkaLe che" enA parathI cAritrabaLa oLakhAya. vANInA to aneka prakAro che. kaDavI, mIThI, khATI, jAtajAtanI, AghAta karanArI, pratyAghAta karanArI, upaghAta karanArI evI jAtajAtanI vANI. saMsAramAM pANI nIkaLI, e cAritrabaLanI oLakha kahevAya. vANI mIThI-madhurI, koIne AghAta thAya nahIM, pratyAghAta thAya nahIM, upaghAta thAya nahIM evI vANI. kiMcitmAtra duHkha nA thAya evI vANI nIkaLe ne, to badhuM cAritra ja che. dareka mANasa kevuM bole che, tenA parathI cAritra oLakhAya. 'cAritrabaLa zuM che? tenI oLakha zenAthI thAya ? bIjuM kazuM jovAnuM nahIM. bhagavA lUgaDAM pahere che ke dhoLAM lUgaDAM pahere che, e jovAnuM nahIM. bhASA kevI nIkaLe che, enA parathI cAritrabaLanI oLakha thAya. praznakartA : eka vAkya gAMdhIjI bole ane eka vAkya bIjI koI vyakti bole, te kadAca emanA karatAM ya vadhAre sAruM hoya, paNa je gAMdhIjIno prabhAva paDe. te eTalo e vyaktino prabhAva nA paDe ne ! dAdAzrI : vacanabaLa hoya. kAraNa ke jeTaluM emanuM zIla, cAritra, eTaluM badhuM baLa. eTale kamplITa morAlITI, kamplITa sinsiyAriTI, enuM
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ [4] Adeza-upadeza-dezanA bodha : upadeza - siddhAMta eTale ahIM badhuM pUchAya. varlDanI hareka vastu pUchAya. badhA khulAsA thAya ahIM AgaLa, enI davA paNa che. ekalo khulAso ja nahIM, paNa enI davA ya che ahIM. praznakartA : bodha, upadeza ane siddhAMta. A traNa zabdo samajAvo. dAdAzrI : mINabattI saLage nahIM, to jANavuM ke bodha ja na hoya A. bodhano to bahu UMDo artha thAya che. A to aMdhAruM ghora jevuM che. paNa dIvAsaLIthI mINabattI saLagAvI Ape tyAre jANavuM ke bodha Apyo. eTale sAmAne prakAza utpanna thavo joIe. bodha ApanAra bodha Ape to sAmAne prakAza utpanna thavo joIe. ane prakAza nA utpanna thAya to, e ya aMdhAruM che ane A ya aMdhAruM che. praznakartA : bodhamAM sAdhananI ke nimittanI jarUra paDe ? dAdAzrI : e to bodha ApanAra mANasa to hoya ja ne ! bIjuM vANIno siddhAMta koNa nimitta ?! mINabattI dIvAsaLIthI saLagAvo ane mINabattI saLagI eTale ApaNe kahIe ne, ke 'bhaI, ANe mINabattI saLagAvI.' nahIM to ya mINabattI saLage evI ja hatI. loko bodha Ape che ne, te kahe, 'mAro bodha nakAmo gayo.' alyA tuM che ja nakAmo ne ! nahIM to bodha zI rIte nakAmo jAya ? mINabattI saLagyA vagara rahe nahIM. ane jene AtmA hAjara che, te badhI mINabattIo ja che. praznakartA : bodha, pachI emAM upadeza zabda che. dAdAzrI : bodha judI vastu che ane upadeza judI vastu che. upadeza saLage ke nA ya saLage ane bodha saLagavo ja joIe. bodha bahu kiMmatI vastu che ane bodha ApavAno adhikAra kone che ? phakta jJAnI ekalAMne ja. upadeza ApavAno adhikAra, te jJAnIthI nIcenI kakSAnA hoya to cAlI zake. 277 praznakartA : have, 'siddhAMta' zabda samajavo che. dAdAzrI : siddhAMta ! jemAM eka senTa jeTalo virodhAbhAsa nA hoya ane traNe ya kALamAM e badalAya nahIM. bIjuM badhuM badalAyA kare, paNa siddhAMta nA badalAya. anaMtakALathI e badalAya nahIM. tIrthaMkaro badalAya, bIjuM badhuM badalAya, paNa siddhAMta nA badalAya. be mArga dharmanA. eka upadeza mArga ane bIjo siddhAMta mArga. upadeza mArga, vALI levAya evA ahaMkArathI hoya. upadezavALAne, vALI le evo ahaMkAra hovo joIe ane siddhAMta, ahaMkArarahitapaNe hovo joIe. praznakartA : paNa jyAM sudhI upadezabodha pariNAma na pAmyo hoya, tyAM sudhI siddhAMtabodha samajAya nahIM ne ! dAdAzrI : paNa siddhAMtabodha to bALakane samajAya evI vastu che. A 'badhA' siddhAMtabodha samajI gayA ne ! A 'badhA' upadezabodha to jANatAM ja nathI ne siddhAMtabodhane samajI gayA.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 279 praznakartA: kramikamArgamAM evuM kahevAmAM Ave che ke upadezabodha jyAM sudhI pariNAma nahIM pAmyo hoya tyAM sudhI siddhAMtabodhanI samajaNa nahIM paDe. dAdAzrI : paNa upadeza to anaMtakALathI sAMbhaLa sAMbhaLa karIe ja chIe ne ! siddhAMta ke' dahADe Avyo ? kone ghera Avyo ? upadeza ekavacanIya che, bahuvacanIya nathI ane lokoe bahuvacanIya karI nAkhyuM. upadeza kADhI nAkhavA jevI vastu nathI. A to bahuvacanIya karI nAkhyuM tyAre pelAmAM zuM rahyuM ? ane siddhAMta to, upadeza kazuM ya nA samajato hoya tene ya samajaNa paDe. praznakartA : upadeza ekavacanIya ane siddhAMta bahuvacanIya, eTale zuM? e samajavuM che. dAdAzrI : evuM che ne, upadeza ekavacanIya che, eTale kADhI nAkhavA jevI vastu nathI, evuM kahevA mAgIe chIe. ane siddhAMta, emAM ja jIvana kADhavA jevI vastu che. A bahuvacanIyano artha. upadeza kADhI nAkhavA jevo hoya to to bahu UMdhuM thAya. lokoe ekavacanIyane bahuvacanIya karyuM, eTale peluM rahI gayuM ane bhaTaka bhaTaka kare che. ekavacanIya hoya, tene bahuvacana nA karI nAkhavuM joIe. siddhAMta, tenI ja kiMmata. A zuM che, te zuM, A zuM, te zuM, e badhuM pUcho eTale ukela AvI gayo. tamane anubhava thAya to pUcho ane anubhava thavA mATe ame pahelAM tamArAM pApo bhasmIbhUta karIe. zenAthI pApo bhasmIbhUta thAya ? jJAnAgnithI. e bhasmIbhUta thAya eTale tamane ema ThaMDaka lAge ne ! A badhI Ama jAgRti rahe eTale temane samajAya ke dhera Ijha samathiMga. ene tame zuM kaho ? "kaMIka che' evuM kaho ne ? 'kaMIka che', enuM nAma darzana. ane 'A che', enuM nAma jJAna. pachI DIsAIDa karavAnuM. praznakartA : siddhAMtano koI sAdo gharagaththu dAkhalo Apo. dAdAzrI : siddhAMta eTale "AtmA' aMdara judo che, "tuM" paNa judo che ane 'deha paNa judo che. peluM che te kartAbhAvathI dehAdhyAsa ghaTADatA ghaTADatA javAnuM. tyAM jo 'AtmA judo che" evuM bolavAmAM Ave ne, to badhuM AkhuM UMdhuM ja thaI jAya, eTale tyAM badhA 'A ja AtmA' evuM mAnIne ja cAle. to ja e tyAga karI zake. nahIM to tyAga karI zakAya nahIM ne ! ane siddhAMtamAM to kazuM ya nahIM, A cokhkhacokhkhuM. A be phADiyAM. tethI to kalAkamAM pAra Ave. paNa akrama koNa ApI zake ? siddhAMta koNa ApI zake ? ke je AtmAne saMpUrNa paryAyathI jANI zake ane te pAchI thiyarI nA cAle. thiyarama joIe. thiyarI to pustakamAM hoya. vyAkhyAo, phoDakArI ! pUcho ne ! bolo, bolo ne ! ahIM kazI phI levAtI nathI, puchavAnI phI nathI. khoTuM puchAze to ya vAMdho zo che ? bhUla thaze to kaMI vAMdho che ApaNe ? to huM samuM karI ApIza. ane eka zabda upara to keTalI badhI vAta nIkaLe, ghaNI vakhata to. ane pUchanAra joIe, to A badhAne sAMbhaLavAnuM maLe ne ! tame ne huM, be eka ja chIe. ApaNe judA nathI. huM upadezaka nathI ke tame upadeza sAMbhaLanAra nathI. kAraNa ke A akrama vijJAna che. praznakartA : Adeza, upadeza ane dezanA. enI vyAkhyA karavI hoya to kevI rIte karI zakAya ? dAdAzrI : e traNa zabdo che gujarAtImAM. eka to evo zabda che, Adeza ! koI bApajIne vAMdavA gayo to bApajI ene Adeza Ape, 'tAre Ama karavuM ja paDaze', enuM nAma Adeza kahevAya. ane bIjo zabda che, upadeza ! te upadeza bole eTaluM ja, pachI kaMI nahIM, karo-nA karo, teno vAMdho nahi. ane trIjo zabda che, dezanA ! je vANIno mAlika nahIM, te dezanA kahevAya. amArI dezanA kahevAya. tIrthaMkaronI dezanA kahevAya ! Adeza eTale... praznakartA : Adeza eTale, emAM vigatavAramAM zuM hoya ?
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 281 dAdAzrI : Adeza eTale eka jAtano hukama karavo. AdezamAM hukamagIrI hoya, sattAgIrI hoya ke "ame tane A kahIe chIe, tAre karavAnuM ja che." e kahenAra mANasa ema kahe che ke, 'tAre ATaluM karI lAvavuM ja paDaze.' Ama nAma daIne kaheze ke, "caMdubhAI, tamAre Ama karavuM paDaze.' enI pAchaLa potAno orDara hoya che, mahIM orDaranI bhASA AvI. praznakartA : eTale AdezamAM karAvavAnuM dabANa hoya. dAdAzrI : mahIM dabANa hoya, orDaranI najIkanuM ja kahevAya. praznakartA H AjJA jevuM kahevAya ? dAdAzrI : nA. AjJA enI hotI haze ? e AjJAne samajato ja nA hoya ne ! Adeza karanAro AjJA ja samaje nahIM. je pote ja nA samaje, to AjJA zenI kare ? Adeza, gharamAM te dharamamAM ! jema polIsakhAtAnA mANasa hoya ne, te orDara kare ke 'Ama karavuM ja paDaze.' ema Adeza denAra hoya ne, zrara tenI nIcenA padavALAne Adeza kare. evA Adeza karanArA joyelA nahIM ? praznakartA : hA, Adeza joyelA. tyAM upAzrayamAM lagabhaga Adeza ja hoya che ne ! dAdAzrI : ane ApaNA gharamAM zuM hoya che ? praznakartA : gharamAM to Adeza ja hoya. dAdAzrI : 'kema alyA, AvuM kare che? AvuM tAre nahIM karavAnuM. tuM Ama karaje, tema karaje." mA-bApa badhAM AvuM bole. evuM bolatAM nahIM joyeluM ? e vAtamAM zuM haze ? 'kAlathI tAre pAna khAvAnuM nathI." ene zuM upadeza kahevo ke Adeza kahevo ? praznakartA : e AdezAtmaka thayuM. dAdAzrI : hA, evA tyAM guruo ya hoya che. mithyAtva dazAmAM Aje upadeza apAya che ne, e upadeza nathI. e Adeza che. 'tame A choDI do, tame phalANuM choDI do, bIDI choDI do." evuM vyaktigata rIte kahetA hoya, to e Adeza kahevAya. "AjathI tAre baTAkA khAvAnA nahIM.' tyAre pelo kaheze, "sAheba, mane baTAkA sivAya bIjuM kazuM zAka bhAvatuM nathI." tyAre sAheba kaheze, 'huM tamane nA kahuM chuM ne, ke tAre khAvAnuM nahIM." e Adeza kahevAya. keTalAMka mANaso ema kahe, 'tamAre lIlotarI choDavI ja paDaze." e Adeza kahevAya. emAM orDara kare che. Adeza koNa Ape ? mithyAtvI. vaLI AMgaLI karIne kahe. te AdezamAM AMgaLI nathI hotI. AMgaLI to bahu bhAre kahevAya. AdezathI AgaLa jAya. te Adeza baMdha thaI gayo A lokone. ethI ya AgaLa gayo Adeza to. saDI gayelo Adeza, pachI gADha Adeza, avagADha Adeza, ne badhuM kahe che ne ! orDara to koto matAya ? praznakartA : ame je dharma pALIe chIe, temAM amane amArA dharmaguruo orDara ApyA kare che ke "tamAre kAMdA nahIM khAvA, rAtribhojana nahIM karavuM, Ama nahIM karavuM, tema nahIM karavuM, kriyAkAMDa karavAM, tapa karavAM.' dAdAzrI : evuM che ne, orDara kono manAya ? ke jenA kaSAya khalAsa thaI gayA hoya teno orDara manAya. kaSAyavALAno orDara nA manAya. kaSAyavALo pote ja gunegAra che, to bIjAne orDara karI zake kevI rIte ? orDara to, mahAvIra bhagavAnanI manAya agara to jJAnI puruSano manAya. A be sivAya koIno ya orDara nA manAya. tyAre e orDara kare nahIM ne ! jenAmAM potAno guno nathI ane potAnA gunAne je jANe che, teno orDara manAya. aNasamajaNamAM jokhamo ! praznakartA : paNa A bIjA badhA bhagavAnanA nAme orDara kare che
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 283 dAdAzrI : nA. paNa e cAle nahIM. 'enuM phaLa zuM AvavAnuM che', e ahIM opanamAM kahevAya evuM nathI. mATe bahu UMDA utarazo nahIM. bAkI orDara koInAthI apAya ja nahIM. bhagavAnanA nAme ya orDara nA apAya. e pote eka akSare ya bhagavAnano pALato nathI. bhagavAnanA zabdo pALavA joIe ke nA pALavA joIe ? mahAvIra bhagavAne zuM kahyuM ke 'kaSAyarahita thavuM e ja dharma che.' paNa A to samajaNa nathI, tethI bhoLAbhAve bicArA orDara Ape che. emAM koIno doSa nathI. 'tame Ama choDI do, Ama choDI do' evuM eka akSare ya bolAya nahIM. evuM kahevAya ke 'bhAI, A choDavuM hitakArI che. tamane ThIka lAge to karajo.' 'baTAkA hitakArI nathI, bhagavAne khAvAnI nA pADI che." evuM tevuM kahevAya. pachI ene ThIka lAge te kare. orDarane AdhIta jJAtI ! Adeza to lazkarano kamAnDara kare agara to rAjA hoya te kare. agara to saMsArI moTAM moTAM mANaso hoya te kare, bIjA koIthI Adeza karI zakAya nahIM. paNa te atyAre bole ja che ne badhAM ?! evA Adeza Ape ja che ne ?! evA Adeza karanArA bahu joyelAne ? praznakartA : ghaNA. badhe kaMTALyo tyAre to ahIM bhego thaI gayo, dAdAne. dAdAzrI : badhAthI kaMTALyA hatA ? praznakartA : badhA orDara karatA hatA, tethI badhethI kaMTALyo hato. ahIM tame orDara nathI karatA. dAdAzrI : nA, ame orDara nA karIe. ame ja UlaTAM tamArA orDaramAM rahIe chIe ne ! tame kaho ke, 'dAdA, ahIM beso.' to ame ahIM besIe. tame orDara karo to ya ame baMdhAvA nA daIe ane choDAvIe. gunegAro e, tIrthakaronA ! 'tamAre A ja karavuM paDaze ne karyA vagara nA cAle' evuM kahe ne, tyArathI huM jANuM ke A jJAna nathI. jJAna to enuM nAma kahevAya ke 'Ama karavuM ja paDaze" evuM nA bole. kAraNa ke karavAnI sattA ja koI jIvamAM nathI. evuM to bhagavAna nathI bolyA ne tame bolo cho ? Adeza karo cho ? A Adeza karanArA to gunegAra kahevAya. praznakartA : kema ? dAdAzrI : e tIrthakaronA gunegAra kahevAya. upadeza karI zakAya, paNa Adeza nA karI zakAya. paNa ApaNA loko to Adeza Ape che. emane kyAM khabara che ke "A huM Adeza ApuM chuM.' AdezanI jokhamadArInI khabara che ? jo kadI tIrthakara bhagavAnane kahIe ke, sAheba, tame eka Adeza to Apo." tyAre e kahe, 'nahIM, Adeza Apavo mahAna jokhamadArI che. amArAthI Adeza nA bolAya.' Adeza ApanAro bahu moTo ahaMkArI kahevAya. DaryA tyAM, jJAtIo paNa ! tethI kRpALudeve cokhkhuM lakhyuM che ne ? 'amAro udaya evo che ke evI upadezanI vAta karatAM vANI pAchI kheMcAI jAya che. sAdhAraNa prazna pUche to temAM vANI prakAza kare che. ane upadeza vAtamAM to vANI pAchI kheMcAI jAya che. tethI ame ema jANIe chIe ke haju teno udaya nathI." "ame koIne Adeza vAta, eTale "Ama karavuM ema kahetA nathI. vAraMvAra pUcho to paNa, te smRtimAM hoya, te amArA saMgamAM AvelA koI jIvane haju sudhI ame ema jaNAvyuM nathI ke Ama vartI ke Ama karo. mAtra zikSAbodha tarIke kahyuM che." eTale kRpALudeve paNa koI jagyAe Adeza vAta karI ja nathI, koI dahADo ya nahIM. koI patramAM nathI karI.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 A Adezano artha tamane samajAyo ? praznakartA : hA, have e samajAya che. upadeza eTale... vANIno siddhAMta praznakartA : pachI, upadezamAM kevuM hoya ? dAdAzrI : upadeza vastu judI che. emAM hukama hoto nathI. upadezavALA Adeza kare nahIM. upadeza karanArAothI upadeza thaI zake. upadezamAM ahaMkAra hoya, paNa orDara nahIM. badhAne, koInuM nAma dIdhA vagara kahyuM ke, 'bhaI, A pramANe karavA jevuM che.' to e upadeza kahevAya. upadeza eTale zuM ? sAmAnyabhAve badhAne kahevuM. sahu sahune jeTaluM anukULa Ave, e pramANe grahaNa kare. huM boluM ane tamane anukULa Ave, te pramANe eno artha samajIne karo. AmAMthI tame je sAra grahaNa karo, e pramANe choDo yA nA choDo, emAM mArAthI bolAya nahIM. evuM bolavuM eTale Adeza thaI jAya. upadezavALo evuM bole nahIM. upadezavALo eTaluM ja kahe ke A karekTa che ane A InkarekTa che. viveka Acare, kartAbhAve ! praznakartA : upadezamAM cetanatA nA hoya ! dAdAzrI : upadezamAM cetanatA hoya ja nahIM ne ! upadezamAM cetanatA hoya to, tene upadeza kahevAya ja kema ? upadezamAM cetanatA hotI haze ? cetanatA to AdezamAM ya nA hoya. cetanatA zabdamAM hoya nahIM, varlDamAM ya. zabda bole che, bhASA bole che, tyAM cetanatA nA hoya. upadezamAM vidhipUrvakanuM hoya ke 'bhaI, Ama karajo, Ama karavA jevuM che, A karavA jevuM nathI. Ama zobhe, Ama nA zobhe.' eTale e pote kartA ane bIjAne ya kartA banAve ke tuM ya kartA thA ane huM ya kartA thauM. eTale bolanArano ya kartAbhAva hoya ane sAMbhaLanArano ya kartAbhAva hoya, tyAM upadeza che. vANIno siddhAMta 285 praznakartA : sAMbhaLanArano kartAbhAva hoya ? dAdAzrI : emaNe je zIkhavADyuM hoya, e pelo kare. pote kartA hoya ne pelAne ya karavAnuM kahe. pote AcAra pALe ane bIjA pAse paLAvaDAve. praznakartA : AmAM to ene kriyAnI rItanI samajaNa pADavAmAM Ave che ne ? dAdAzrI : hA, zI rIte e karI zake, e rIta samajAve che. ane pelo rIta samajI jAya che eTale karavA mAMDe che ane e bApajIne ya pelA uparavALAe zIkhavADyuM hoya, te bApajI kare. upadeza, tyAM mAya spIca ! upadeza to ahaMkArahita karI zakAya. nahIM to ema ne ema ahaMkAra vagara upadeza nA apAya. pote ahaMkAravALo hoya, te ya upadeza ApI zake ane ahaMkAra ocho thayelo hoya to ya upadeza ApI zake. kaMIka emane ahaMkAra hoya to ja upadeza Ape ne ! 'huM A vyAkhyAna karuM chuM, mAro upadeza che A.' ane pachI vyAkhyAna kare. upadeza che te mAlikane ya pahoMce ane sAMbhaLe tene ya pahoMce. A upadeza bolanAra "dhIsa Ijha mAya spIca' ema kahe che. pachI 'huM kevuM bolyo hato' evuM hau kahe. 'sAruM bolyA' ema jANIne to khuza thaI jAya. praznakartA : 'kevuM lAgyuM' kahe. dAdAzrI : hA. 'kevuM lAgyuM' ema kahe. eTale upadezamAM ahaMkAra ane mamatA beu hoya. joDe samyak draSTi joIe ! have eka bAju samakita thayeluM hoya, AtmA prApta karyo hoya ne thoDo ahaMkAra bAkI hoya, tyAre e upadeza ApI zake. eTale samakita
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 287 calAvavuM paDe. to temAM zuM khoTuM che ? dAdAzrI : A na hoya vejITebala ! sAMbhaLanAranuM to je thavAnuM haze, te thaze. paNa ene potAne ja AnI javAbadArI che ne ? vyavahAramAM jokhamo ochAM ! praznakartA : vyavahAramAM ya badhA upadeza Ape, enuM zuM ? dAdAzrI : vyavahAramAM jokhamadArI nathI. e mANasa koI DigrIdhArI nathI. jokhamadArI to DigrIdhArIne hoya. upadeza ApavAnI DigrI je dharAvato hoya ne, tyAM loko so TakA enI vAta satya mAnI le. eTale loko UMdhA cAle. enI jokhamadArI pelA lokone Ave che. paNa ahaMkArI hoya, to eno upadeza kAmano. Adeza to samakti vagara ja hoya, mithyAtvamAM hoya. ane peluM upadeza to, chaThThA guMThANAmAM samakita thayA pachI pote upadeza Ape. eTale ahaMkArathI upadeza Ape. paNa sAmAnA kalyANa mATe Ape. e chaThThA guThANAmAM je AcAryo che atyAre bIjA kSetramAM kharAM, e upadeza Ape. bAkI jyAM mithyAtva che, tyAM AgaLa upadeza ja kyAM kahevAya ? bAkI bahAra je upadeza che, te to kAmanA ja nahIM ne ! kharI rIte to upadeza A badhAthI apAya nahIM. kAraNa ke bhagavAnanA kahevAmAM nathI A. bhagavAne kahyuM hatuM ke jyAM sudhI tamArI draSTi phare nahIM, draSTi samyaka thAya nahIM, tyAM sudhI A je upadezo Ape che, evuM karAya nahIM. jagatane helpa koNa karI zake ? jenI draSTi badalAyelI hoya, savaLI draSTi thayelI hoya, te helpa karI zake. bAkI avaLI draSTivALo koI paNa jAtanI vAta kare, e helpa karI zake nahIM. eTale savaLI draSTi nA thAya tyAM sudhI koIne upadeza Apazo nahIM. enAthI vadhI javAbadArIo ! praznakartA : to thoDuMghaNuM jANanAra mANasoe kyAreya koIne pratibodha pamADavo ja nahIM ? dAdAzrI : paNa te upadezaka tarIke nahIM. bIjI rIte kare. bIjI rIte vAto karo sAmasAmI. A to moTI chApa paDe ke bhagavAnano A upadezaka, eTale enA para vizvAsa, enA borDa mAryA, bhagavAnanA pratinidhi gaNAyA. praznakartA : e loko to ema kahe che ke A to amArA bhaktoe borDa mAryA che. ame thoDA mAryA che ? dAdAzrI : bhakto zuM karavA borDa mAre te ? lUgaDAM to emaNe badalyAM, e borDa kahevAya ane pAchA upadeza ApyA. praznakartA : paNa jyAre sAcuM ghI nA hoya, tyAre vejITebala ghIthI ane vyavahAramAM to tamAruM sAMbhaLe ke nA ya sAMbhaLe. e jANe ke "tamArAmAM zuM akkala che.' paNa bApajImAM to e jANe ke emaNe kahyuM e so TakA ja sAcuM ! tethI jokhamadArI Ave ne ! bAkI vyavahAramAM koI jAtano vAMdho nathI. chatAM dareka zabda bolavo jokhama bharelo che. mATe jo bolatA nA AvaDe to mauna rahevuM sAruM. dharmamAM bolo to dharmanuM jokhama ne vyavahAramAM bolo to vyavahAranuM jokhama. vyavahAranuM jokhama to UDI jAya, paNa dharmanuM jokhama bahu bhAre. dharmanI bAbatamAM enAthI bahu bhAre aMtarAya paDe. praznakartA : vyavahAramAM to vagara mAMgye ja badhA upadeza Ape che. dAdAzrI : hA. ane sAmAne vAta avaLI paDe to tarata kahI de ne, ke 'tame akkala vagaranI vAto karo cho.' paNa bApajIne nA kahevAya. e jANe ke mArI bhUla thatI haze, bApajI kaMI khoTuM kahe nahIM. caDho, maMda ke akaSAyInI dukAne ! praznakartA : upadeza ApatA hoya, paNa mukta na thayelI evI vyaktio ke saMto pAse sAMbhaLavuM, e svAdhyAya gaNAya ke kema ?
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 289 dAdAzrI : bhale mukta nA thayelA hoya, paNa kaSAyo maMda thaI gayelA hoya to enI pAse sAMbhaLavuM. kaSAyo maMda kone kahevAya ? ke potAne krodha-mAna-mAyA-lobha thAya, paNa sAmAne enI jhALa nA aDe. enI AMkhomAM na dekhAya to tyAM sAMbhaLavuM ane ApaNe bhUlathI bolIe ke 'mahArAja sAheba, tamArI vAta mane nA gamI' ne e pheNa mAMDe to ApaNe jANavuM ke A dukAna ApaNI na hoya. ApaNe bIjI dukAna karavI. ApaNe mahArAjane vaDhavuM karavuM nahIM. kAraNa ke ApaNe jANIe ke jenI dukAnamAM je hoya e Ape. bIjo mAlasAmAna kyAMthI lAvIne Ape ? eTale ApaNe dukAna badalI nAkhavI. keTalI badhI dukAno ! ohoho, A bajAramAM ochI dukAno haze ? A dukAnamAMthI pelI, pelI dukAnamAMthI pelI dukAnamAM. paNa je kahe ke, 'hA, AvI jaze, cha mahinAmAM AvI jaze. tame Avo." to tyAM besavuM. emAM koI UtarI gayo, to cha mahinA ja gayA. bIjA jiMdagInAM varSo che ne mahIM ? eTale ApaNane khabara paDe ke A pelA jevA ja chetaranArA bIjAM che. eTale A dukAna kAmanI nahIM. pachI ApaNane khabara paDe ne ! ema karatAM karatAM sAco maLI Avaze. praznakartA : eTalI averanesa AvavI joIe ne ? mokSa mATe A badhuM.....' kahyuM, 'AmAM mokSanI vAta zenI karo cho te ? ane A vyAkhyAno Apo cho, te vyAkhyAna nA apAya tamArAthI. zAnA AdhAre tame vyAkhyAna Apo cho ? sarTiphikeTa che tamArI pAse koI jAtanuM ? upadeza ApavAnI lAyakAta dharAvo cho, evuM lAyasansa che tamArI pAse ? tyAre e kahe che, "kema evuM pUcho cho ?" meM kahyuM, 'tamane zAstranA AdhAre pUchuM chuM ke koI paNa zAstramAM dekhADo ke tamane upadeza ApavAno adhikAra che ?" pachI e kahe che, "paNa amAruM A pada badhuM vidhipUrvaka karyuM che.' meM kahyuM, 'paNa e to tame mAMhyomAMhya bhegA maLIne e padane badhuM khoLI kADhyuM che ne !' tyAre e kahe che, "amAre chaThThuM guThANuM na hoya ?" meM kahyuM, 'A chaThTha guMThANuM che, e to vyavahArathI che ane nizcayathI chaThThA guMdANAvALAne vyAkhyAna ApavAno adhikAra che. tame kyAM vyAkhyAna ApavAmAM pesI gayA cho ?" tyAre e kahe che, 'paNa loko badhA sAMbhaLavA Ave che ne !' meM kahyuM, 'loko to sAMbhaLavA Ave ja, lokonuM zuM javAnuM che ? tamAruM jaze. khoTa tamane javAnI che. sAMbhaLanArane kazuM ya nahIM thAya. sAMbhaLanAra to hare hare karaze. emane ghera nathI gamatuM eTale to ahIM AvIne besI rahyA che. tyAre e kahe che, 'kema, emAM zo vAMdho che ? amane zI khoTa javAnI che ?" meM kahyuM, 'kaSAyasahita prarUpaNA karavI e narke javAnI nizAnI che." eTale e tarata samajI gayA ne kahe che, "e to ame e ja karIe chIe.' meM kahyuM, 'A to vAta kahI dauM chuM. tamAre je anukULa Ave te karo ne ! tamAro kaMI mAlika nathI huM. huM to kahI chUTuM. prarUpaNA kaSAyasahita ! A borDa samajavuM paDaze ke kaSAyasahita prarUpaNA karavI e narkanI nizAnI !" dAdAzrI : averanesa joItI hoya to mArI pAse Avajo. bIjuM zuM joIe ? averanesanI jarUra. averanesa vagara zuM yAda Ave ? jAgRti pahelI joIe. te mArI pAse Avajo. jAgRti tamane ApIza. samajavA jevI vAta, prarUpakone ! praznakartA : paNa e loko upadeza nathI ApatA. paNa bhagavAne je kaMI kaheluM che, e ja kahe che. dAdAzrI : e bolavAno adhikAra ja nathI. eTale keTalAMkane huM pUchuM ke, "sAheba, Apa zuM zuM karo cho ?" tyAre e mane kahe che, "bapore vyAkhyAna ApIe chIe. ATalA badhA zAstro bhaNIe chIe. amArA bahu sTroMga vAkya boluM chuM. paNa AnI pAchaLa karuNA che amArI ! are, A narka javAnuM kyAMthI khoLI kADhayuM ? prarUpaNA karavA beThA. (!). jANe potAnuM kalyANa thaI gayuM, te lokanuM kalyANa karavA beThAM. (!) kaSAya kharA ke nahIM ? kaSAya che ane prarUpaNA karo cho, to narka jazo.
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta pachI mane kahe che, 'ame to atyAra sudhI prarUpaNA karI.' meM kahyuM. 'have enI mAphI mAgI Avo, bhagavAna pAse jaIne. zuM joIne prarUpaNA karo cho ? mahIM ThekANuM nathI. mahIM to bolatAM pahelAM chaMcheDAI jAva cho.' praznakartA : zAMti ane samabhAva rahevo joIe. 290 dAdAzrI : hamaNe mane dholo mAre ane huM chaMcheDAuM, to pachI huM jJAnI ja kema kahevAuM ? mane gALo bhAMDe, kapaDAM kADhI le, to ya paNa jarA mArA moDhA para pheraphAra thAya, to huM jJAnI kema kahevAuM ? AkhA varlDanI samatA jJAnImAM hoya. kacaDI kacaDIne mAre kare to ya samatA rAkhe. ane joDe joDe AzIrvAda Ape ! kaSAya eTale krodha-mAna-mAyA-lobha, jyAM sudhI hoya tyAM sudhI upadeza Apavo e guno che. kaSAyathI para to eya nathI. kaSAyo to, aDadhA kaSAya paNa gayA nathI haju. AkhA pUrA kaSAya che, saMpUrNa kapAyI che. e to jyAre chaMcheDo tyAre khabara paDe. chaMcheDo tyAre zuM dekhAya ? praznakartA : krodha AvI jAya. dAdAzrI : ne pheNa mAMDe ke nA mAMDe ? badhA sAMbhaLavAvALA beThelA hoya, te bhaDakI jAya ne ? 'heya, pheNa mAMDI' kaheze. eTale ko'ka TaiDakAve to pheNa mAMDe. je pheNa mAMDatA hoya, e upadeza mATe lAyaka hotA haze ? TaiDakAve, mAra mAre, to ya pheNa nA mAMDe, samatA hoya, tyAre upadeza apAya enAthI. A to pheNa mAMDe, huM-huM-huM ! jyAM sudhI 'huM' Ubho che, tyAM sudhI e upadeza mATe lAyaka hotA haze ?! jenAmAM krodha-mAna-mAyA-lobha dekhAya nahIM, 'huM' dekhAya nahIM tyAM vAta sAMbhaLajo. to mokSa thaze, nahIM to mokSa thavAno nathI. e 'devatA' 'etAthI' nA jhalAya ! kaSAyasahita je vANI hoya e badhI poIjhanasa che ane upadeza poIjhanasa mANasa Ape to poIjhana phelAya. praznakartA paNa e loko pustakomAMthI - zAstromAMthI je jJAna vANIno siddhAMta meLave che, e pachI potAnI buddhithI thoDo koIne upadeza Ape, emAM vAMdho zo ? 291 dAdAzrI : apAya nahIM. vItarAgono upadeza nA apAya, bIjo badho apAya. bIjA buddhinA upadeza apAya. vItarAgono upadeza e kevaLajJAnano upadeza che, e nA apAya. koI bolI zake nahIM. A bhagavAna mahAvIranAM vAkyo nA bolAya. gItA upara bolo. gItA vAsudeva nArAyaNanI che. vAsudeva nArAyaNa to eka avatAra pachI vItarAga ja thavAnA. vAsudeva nArAyaNanAM vAkyo che, e bolI zako cho. vAsudeva nArAyaNanuM kahezo, teno artha karazo to tamane bahu aparAdha nahIM bese. paNa ahIM tIrthaMkaronAM vAkyono jo artha karazo, to bahu aparAdha besaze. e to vItarAga, saMpUrNa vItarAga ! eTale jokhamadArIno khyAla hovo joIe ne ke nA hovo joIe ? e khyAla kone hoya ? vakIlo gunA jANe ke A guno thaI rahyo che, enI A jokhamadArI che. paNa bIjAne zI rIte khabara paDe ? A to e lokone khabara nathI ke emaNe kyAM javAnuM che. zuM thavAnuM che, te to emane khabara nathI. chatAM emAM emano doSa nathI. bhagavAna mahAvIranI AjJA pALavI che, chatAM phasAyA che ane aNasamajaNathI kare che. emane khabara ja nathI ke A huM zuM karI rahyo chuM ! paNa kudarata choDe nahIM ne ! nyAya to choDe nahIM. praznakartA : eka jagyAe evI rIte lakhyuM che ke 'nahIM de tuM upadeza, prathama lehI upadeza.' dAdAzrI : paNa ene kuTeva paDelI che ne ! badhAne samajaNa pADavAnI kuTeva paDI che. e pote rakhaDI maryo che ane bIjAne rakhaDI mAravAnI kuTeva paDelI che. upadeza apAya nahIM koInAthI. jyAM jAva tyAM pustaka laIne beThA hoya ane upadeza ApyA kare. alyA, AMkaDAnI ya samajaNa nathI ne zuM karavA gA gA kare che amatho vagara kAmano ?! paNa A badhI nake javAnI nizAnIo !!
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 293 emanAthI. emanAthI svAdhyAya karI zakAya. prarUpaNA nA karAya. upadeza nA apAya. upadeza bolavo jokhama che. praznakartA : e ema kahe ke "ame amAro svAdhyAya karIe chIe to ? dAdAzrI : svAdhyAya karavAno vAMdho nahIM. svAdhyAyano artha evo nA hovo joIe ke bIjAne upadeza Apo. bAkI jo svAdhyAya karatA hoya, evuM jo DahApaNa hoya to sAruM. ene A gunAmAMthI choDI deze. praznakartA : AnaMdaghanajI mahArAje ja kahyuM che ne, ke 'bhaI, tuM upadeza ApIza nahIM. emAM ya khAsa kALajI rAkhaje ke kaMI khoTo upadeza ApIza to, sivAya narka bIjuM kAMI tAre mATe nathI.' dAdAzrI : nahIM to ya kaSAyasahita prarUpaNA e narka javAnI TikiTa ja che. jo narke javAnI TikiTa laI AvyA ne ! jo ajAyabI !! devagati to kyAM gaI, paNa narka javAnI TikiTo thaI. svAdhyAya karatAra, salAmata ! praznakartA : A loko to vIranI vANI bole che ne ! dAdAzrI : vIranI vANI mithyAtvI bole, to poIjhana thaI jAya ane vIranI vANI samakitI bole, bhalene vaiSNava hoya, to ya amRta thAya. vIranI vANI kaye moDhe bolI rahyA che ? mithyAtvI bole, e jhera mahIM oke che. e vIranI vANI cAle nahIM. vIranI vANI samakitI bole to ja kAmanI. praznakartA: keTalAka to vyAkhyAna pustako vAMcIne ja bole che. dAdAzrI : vAMcI vAMcIne bole che, tyAMthI e pustakanuM je jJAna hatuM ne, te jherI thayuM. mATe javAbadAra banyA. tame A jherI kema karyuM ? tamArA moDhe bolyA zuM karavA ? tame mithyAtvI mANaso ! mithyAtvI eTale poIjhanasa mANasa, ene moDhe A vAkyo bolAya nahIM. bhagavAnanI syAdvAda vANInAM vAkyo emane moDhe bolAya nahIM. potAne svAdhyAya vAMcavA mATe adhikAra che. paNa bolavAno, upadeza devAno adhikAra nathI. A bole, tenI pAchaLa doSa bese. ene usUtra prarUpaNA kahevAya. eTale bIjo sAMbhaLe, tene nukasAna kare. emanuM je sAMbhaLe, tene nukasAna thAya. ene narkanA adhikArI kahevAya che. tiryaMcanA adhikArI nahIM. kAraNa ke tuM evuM bolyo ke Ane nukasAna thAya. evuM zuM karavA bolyo ? nhotuM bolavuM, besI rahevuM hatuM ne, ema ne ema. nA bolyo hota to zuM khoTuM hatuM ? Ane nukasAna thAya evuM zuM karavA bole che te ? praznakartA : ene to khabara nA hoya ne ke Ane nukasAna thaze, e to ema ke AnuM sAruM thaze, ema karIne bole ne ? dAdAzrI : tethI narka maLe ne ! jANIne koI narka le ? praznakartA : paNa kevaLa bhagavAnanI ja vANI hoya, enAM sivAya potAnuM kaMI ja nA bole to ya ? dAdAzrI : khuda bhagavAnanI vAta karavAnI hoya to ya nA bolAya vANItAM vaheNo.... praznakartA : tIrthaMkaro dezanA kone Ape atyAre ? dAdAzrI : lAkho mANaso tyAM (mahAvideha kSetramAM) besI rahyAM hoya. praznakartA : tyAM loko hoya kharAM ? dAdAzrI : ApaNA jevuM ja tyAM. gajavA kApanAra hau kharAM tyAM ! praznakartA : atyAre ahIM dezanA ApanAra kema koI nathI ? have mahAvIra bhagavAna pachI bIjo koI dezanA ApanAro kema nathI ? dAdAzrI : kevI rIte hoya te ? A duSamakALamAM hotA haze ? A to jJAnI puruSa jovAnA maLyA. je satyugamAM nA jovA maLe, e tamane A duSamakALamAM jovA maLyA. jJAnI puruSa hotA haze ? A durlabha,
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 vANIno siddhAMta durlabha, durlabha vastu sulabha thaI che. A zabdo sAMbhaLavAnA kyAMthI hoya te ? - jJAnI puruSa to ApaNA hindustAnamAM vIsa hajAra jJAnIo che. paNa e lokone kahevAnA jJAnIo. e zAstranA jJAnI hoya badhe. bAkI jJAnI to kone kahevAya ? jenAmAM buddhi senTa nA hoya ! A badhA to buddhizALIo. jarA ApaNe kahIe ke bApajI, A vAta tamArI barobara nathI lAgatI. to te akaLAIne Ubho rahe. pheNa mAMDe eTale ApaNe nA samajIe ke A buddhivALo che? A to badho bhUsuM mAla kahevAya ! bhUsuM khAdheluM evuM ?! AtmAnuM kaMI jJAna hoya, samati thayeluM hoya to upadeza. ane samakita nA thayuM hoya to Adeza kahevAya. tame jema vepAramAM bhAga pADo cho ne, evuM vItarAgoe badhA bhAga pADelA ke A hoya to A kahevAya. eTale amAre upadeza nA hoya, dezanA hoya. paNa tIrthakaronI saMpUrNa phUla mUnanI dezanA hoya ane amArI caudazanI ! vANI, tIrthakaronI ! praznakartA tIrthaMkaranI dezanAne mauna kahyuM. guNe karIne enuM prAdhAnya samajAvo. vANIno siddhAMta 295 bIjI hareka mIThAza karatAM uttamamAM uttama zabda bhagavAnano kahelo che. arihaMta ja Ape dezanA praznakartA : dezanA Ape tyAre e loko arihaMta thaI gayelA hoya ? dAdAzrI : e to niraMtara arihaMta ja rahe. arihaMta eTale jeNe kaSAyo nivRtta karyA, e badhA arihaMta. ari eTale bIjuM koI nahIM, kaSAyane ari kahyA che. ApaNe ene A vedAMtIo SaDaripu kahe che ane A jaino ari kahe che. praznakartA : tIrthaMkarone sattA hatI nahIM ke sattA vAparatA na hatA ? dAdAzrI : sattA hatI ja nahIM. e bole to khaTapaTiyA thaI jAya. praznakartA: paNa potAne bolavuM hota to bolI zakyA hota ne e ! dAdAzrI : paNa sattA hatI ja nahIM, eTale bole zuM te ? emane bolavAnI sattA nathI. ema e kahI de. kAraNa ke pote potAnuM pada koNa choDI de ? nIce UtaravuM paDe. koNa UtarI paDe ? sattA tyAM kiMcitmAtra IgoIjhama che. e emane hoya nahIM. sattA ja nA hoya. praznakartA : lokonuM bhaluM karavA mATe emaNe sattA vAparavI joIe dAdAzrI : emanI dezanA pote bolatA na hatA. TeparekarDa bolatI hatI. TeparekarDa bole eTale emane bolavAnuM nahIM ne ? eTale mauna ja kahevAya ne ! dAdAzrI : emano sattA vAparavA mATeno deha ja na hoya. e to 'darzana karavAno' deha, chellAM darzana ! vItarAga !! saMpurNa vItarAga !!! jema pUnamano caMdra hoya ne !!! ame caudaza kahevAIe ! cAstri moha, bhagavAtato ! ane sAdhu-saMnyAsIone badhAMne upadeza hoya. paNa A sAdhu saMnyAsIone to Adeza hoya che ! upadeza to samakitavALA sAdhu thayA hoya tyAM hoya. Amane samakita nathI, eTale Adeza kahevAya. Adeza eTale hukama. bhagavAnano svara kevo hato, vItarAgono ? he ya, jANe madhura vAjiMtra vAgyA karatuM hoya tema ! ApaNA madha karatAM ya uttama gaNAyuM che ! praznakartA : tIrthakarone kevaLajJAna thayA pachI cAritramoha nA hoya ne ? te pahelAM ja hoya ne ? dAdAzrI : te pahelAM ja hoya. bAramA guThANA sudhI hoya. ane
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 297 teramuM guThANuM e kevaLajJAna thayuM. pachI dezanA hoya. pachI to koI sAme AvIne Ubho rahyo hoya ne e Ama je' je' kare, have e narka javAno hoya to ya bhagavAna ene ema nA kahe ke tuM Ama thaI jaIza. kAraNa ke khaTapaTa nA kare che. ekanI para rAga ane ekanI para dveSa, evuM nahIM. praznakartA : e to barobara. paNa evo je pApI hoya, te tyAM AvIne tIrthaMkarane page lAge, to enAM pApa haLavAM thaI jAya ne tarata ? dAdAzrI : ghaNAM baLIne khalAsa thaI jAya. e kyuM karma ? praznakartA : bhagavAna dezanA Ape, e kyuM karma kahevAya ? dAdAzrI : AkhI TeparekarDa ukalyA ja kare ne, Tepa vAgyA ja kare. amuka viSaya upara, evuM tevuM kazuM nahIM. praznakartA : eTale enI meLe ja nIkaLyA kare ? dAdAzrI : enI meLe ja nIkaLyA kare. tyAM sAMbhaLavAnuM ja hoya. dezanA enuM nAma ke kevaLa sAMbhaLavAnI ja. amArI ya dezanA hoya che, paNa amArI dezanA upadeza-AdezanA DaMkhavALI hoya. pelI dezanA to koI jAtanI kheMca nahIM. badhI ja jJAtio sAMbhaLe. badhA ja potAnI bhASAmAM samaje, jAnavaro paNa potAnI bhASAmAM samaje. e to ame ya anubhava karyo che ke amArI bhASA jAnavaro samaje che paNa amArI ochI samaje ane tIrthaMkaronI pUrI samajI jAya. te vANInA mAlika tahIM pote ! praznakartA : dezanA tIrthaMkaro mATe ja kahI che ne ? akramamAM kharI e ? dAdAzrI : A akrama vijJAnI to saMpUrNa jJAnI che ne ! A to dezanA ja kahevAya. jJAnI puruSa pachI AgaLanAonI dezanA ja hoya. e upadeza nA Ape. praznakartA eTale kramika mArgamAM dezanA nA hoya ne, jJAnIne ? dAdAzrI : tyAM nA hoya. kramikarmAganA jJAnIonI dezanA kahevAya nahIM. e badhA jJAnIono upadeza kahevAya. praznakartA : tIrthaMkarane dezanA hoya ne ? dAdAzrI : tIrthaMkarane kharI dezanA. kevaLIne dezanA hoya nahIM. dezanA akrama vijJAnI ekalAne ja hoya ane tIrthakarone hoya, basa. praznakartA : gaNadharone hoya ne ? dAdAzrI : gaNadharone dezanA nahIM. dareka kevaLajJAnIne ane kevaLIne zaileSIkaraNa sarakhI thAya. phakta emane A tIrthaMkaranAM jevI dezanA nA nIkaLe, eka akSare ya nA nIkaLe. joDavALA mANasane eka akSare ya samajAvavAnI vAta nA AvaDe. dezanA tIrthaMkara sivAya koIne ya hoya nahIM. amane to akrama vijJAnI tarIke dezanA kharI. tIrthaMkaranI ane buddhi vagaranA jJAnInI vANI dezanArUpe hoya, upadeza nA hoya. buddhivALA jJAnInI vANI dezanArUpe nA hoya, upadeza hoya. amane to upadeza hoya nahIM. ame to koI dahADo upadeza karyo ja nathI. amAre to khAlI dezanA ja hoya. te atyAre tame A dezanA sAMbhaLo cho. dhanyabhAgya che A lokonAM ! lokonAM kalyANa mATe che. sahaja svabhAve sare. praznakartA : have, dezanAnuM svarUpa samajAvo. dAdAzrI : dezanA eTale Ama sahajabhAve vANI nIkaLyA kare, bole nahIM. svabhAvika vANI nIkaLyA kare, udayabhAve. enI goThavaNI nahIM,
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 299 icchApUrvaka nahIM. koIne karavuM nA paDe ane te nIDaratAthI nIkaLyA kare, koI Dara-bara kazuM nahIM. praznakartA : te vakhate sAMbhaLavAvALuM koI hoya kharuM ? dAdAzrI : hA. badhuM bheguM thayeluM hoya. tIrthakarane kevaLajJAna thayA pachI devaloka samavasaraNa race ane te ghaDIe A vItarAga bhagavAnanI vANI dezanA rUpe nIkaLyA ja kare ane te badhA potapotAnI bhASAmAM samajI jAya. e badhA loko bhegA thayA pachI bhagavAnanI dezanA nIkaLyA ja kare. eno udaya hoya eTalo kALa e dezanA thaI ane pachI pUrI thaI jAya. praznakartA: tIrthakara bhagavAnanI je dezanA sAMbhaLatA hatA, emAM to badhAMne darzana thayelAM, ne jeNe dezanA sAMbhaLelI, e badhA mokSe jAya ? dAdAzrI : hA, ghaNAM kharAM mokSe gayelA. dezatA samajarUpe ! praznakartA : dezanA eTale Ama AjJArUpe hoya ? dAdAzrI : upadeza AjJArUpe hoya. dezanA samajarUpe hoya. tame samajo. chatAM amArI AjJA upadezarUpe nathI, dezanArUpe che. kahevAya phakta AjJA, eTaluM ja bAkI che dezanArUpe ! ApI zakAye ya nahIM. AjJA ApavI e ya guno che. upadeze ya nA apAyane, kaSAyI mANasathI ! jotAra judo, bolatAra judo ! dAdAzrI : dezanA zabdano artha tamAre tyAM zuM thAya che ? praznakartA : dezanA eTale je payaMtI, je sIdhI jovAtI hoya. ene dezanA kahevAya. e vANIvALA sIdhuM joIne ja bolatA hoya. dAdAzrI : paNa te joIne bolatA hoya eTale jonAra judo ane bolanAra judo ! eTale ene TeparekarDa ja kahevAya. dezanA kone kahevAya che? te potAne kazuM bolavApaNuM hotuM nathI, rekarDa ja bole. dezanA eTale pheravI nA zakAya. TAIpa thaI gayelI rekarDa nIkaLyA kare. dezanAnuM aMgrejImAM nAma ja TeparekarDa. mAlikIvihoNI vANI ! praznakartA : bAhyadharmonAM valaNo upadezAtmaka che. dAdAzrI : hA, upadezAtmaka che. praznakartA : ane ApaNuM upadezAtmaka valaNa nathI. dAdAzrI : ApaNo dezanA mArga. dezanA che, eTale upadeza ApanAro koI nathI. dezanA ! eTale spica vidhAuTa onara ! onarazIpa nathI spicanI ! eTale enI vAta ja judI ne ! praznakartA : e svayaMbhU vANI hoya. dAdAzrI : hA. e svayaMbhU vANI ke je kaho te. e dezanA kahevAya. enI meLe saryA ja kare, nIkaLyA ja kare. dezanAno mAlika nahIM ne. e chUTo ja che. sAMbhaLanAro ya chUTo. kAraNa ke dezanA 'Ama karo' evuM nA kahe. amuka viSaya para bolAya e upadeza kahevAya, evuM amAre nA hoya. amArAmAM upadeza nA hoya. Adeze ya nA hoya. amArAmAM dezanA hoya. ame to pAMca AjJA ApIe, te mahAvIra bhagavAna Ape tenA jevI AjJA ApIe chIe. AjJA pALe ne to niraMtara samAdhi rahevI joIe evI amArI zarta hoya. game te paristhitimAM samAdhi rahe, e dAdAnI pAMca AjJA ane emAM ahaMkAra hoya nahIM ne ! jeno ahaMkAra nA hoya tyAre emanI AjJA paLAya. AjJA to be ja jaNanI paLAya. tIrthakara bhagavAna ane akrama vijJAnInI, jenAmAM ahaMkAra khalAsa thayelo hoya tenI ja paLAya. bIjA koInI paLAya nahIM. kaSAya gayelA hoya to ja AjJA paLAya. nahIM to kaSAyI mANasanI AjJA pALI zakAya ja nahIM ane AjJA ApanArathI
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 301 praznakartA : dezanA eTale praznottara kahI zakAya ? dAdAzrI : dezanA eTale zuM ? e praznottarI rUpe hoya ke game te rUpe hoya. dezanA eTale sahaja vANI nIkaLyA karavI ane TeparekarDamAM nIkaLyA kare ema nIkaLyA kare. bhagavAna mahAvIrane ya TepamAMthI nIkaLatI hatI ane A amArI ya TepamAMthI nIkaLe. dezanA e nirahaMkArI guNa che, eTale e ahaMkArarahita hoya. jeno ahaMkAra khalAsa thaI gayo, e upadeza nA ApI zake. ene dezanA hoya. jeno bolanAra nathI, 'huM bolyo' evI mAlikI nathI jene, huMpaNAnI mAlikI nathI, mArApaNAnI mAlikI nathI, jene mAya spIca jevuM nathI, tenI badhI dezanA kahevAya. mAlikIvALI vANI rAga-dveSavALI hoya. potApaNuM gayA pachI, kharI vANI tyAra pachI chUTaze. mAlikI nahIM, mATe dezatA ! praznakartA: ApanI vANI nIkaLatI hoya emAM A doSa thAya, tenuM A rIte pratikramaNa karavuM paDe. A nA karavuM joIe, AvuM hovuM joIe. to e badhI vAto nIkaLe. ane koI cha tattvonI vAta pUche to te nIkaLe. ene dezanA sAthe saMbaMdha kevI rIte ? dAdAzrI : A to tame pUcho, tenuM samAdhAna AvuM nIkaLe. nahIM to Ama ne Ama sahaja nIkaLatI hoya ne, emAM AvuM kazuM nA nIkaLe. A to pUcho, teno javAba zabdathI to Apavo paDe ne ? praznakartA : have pUche te ghaDIe, je zabdathI javAba nIkaLe paNa e badhuM dezanAmAM samAya ? dAdAzrI : hA, kAraNa ke badhA zabdo mAlikI vagaranA che. mAlikI vagaranI vANI e to badhI dezanA ja gaNAya. praznakartA : have tIrthaMkaroe paNa dezanAne DIscArja svarUpe ja mAnelI haze ne ? dAdAzrI : hA, kamplITa DiscArja. ane amAruM mahIM thoDuMka jarA kacAza hoya eTale koI vakhata bhUla thavI saMbhave. paNa ene che te dezanA ja kahevAya. emAM koI bhUla hoya, paNa e mAlikI vagaranI vANI ! emanI dezatA, udayavartI ! praznakartA : tIrthaMkaro eka ja vAra dezanA Ape ne ? pachI nahIM ne ? dAdAzrI : e to jeTalo vakhata nIkaLe, TeparekarDa vAge, pachI baMdha thaI jAya. praznakartA : paNa e pAMca divasa, sAta divasa, pachI nahIM ne ? dAdAzrI : e to vAreghaDIe cAlyA ja kare. samavasaraNa racAya emAM emanI vANI nIkaLatI hatI. te dezanArUpe enI meLe ja Ama nIkaLyA kare, prayatna sivAya. praznakartA tIrthaMkarone to ko'ka prazna pUche to javAba Ape ? dAdAzrI : hA, prazna pUche to javAba Ape. praznakartA : pachI e to bolAve eTaluM ja bole ne ? dAdAzrI : nA. e to bolAve eTaluM ya nA bole. e to udaya Ave tema varte. 'bhamaraDo' pharyA kare, ene 'e' 'joyA' kare, basa ! dezanA nIkaLe e ya saMjogo anusAra hoya. praznakartA : tIrthaMkaronI vANIno jene jeTalo yoga che, tene evI vANI nIkaLe che. bAkI nathI nIkaLI. eTale udaya sAbita thAya che. - dAdAzrI : evuM che ne, arihaMtane-tIrthakarone potAnI vANI hotI ja nathI ne ! e udayamAM Avelo bhAva e dezanA kahevAya. tIrthakarone evuM bolavuM nahIM paDeluM. emAM koInuM kalyANa thavAnuM hoya to thAya ke nA thavAnuM hoya to nA thAya. e mUrti ema ne ema besI rahe. e dezanA Ape. paNa te sAmAnA udaya jo thayA to ja dezanA nIkaLe. nahIM to
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 303 dezanA ya nA nIkaLe. devaloko badhI taiyArI kare ne tyAM bhagavAna enI meLe Ave. AvavuM-javuM emanA potAnA hAthamAM nathI. udayane AdhIna pharyA kare che. A ame ja udayanA AdhIna pharyA karIe chIe ne ! dezatA, sva-upayoga sahita ! praznakartA : dezanA ApI, te 'huM ya karIne to ApI ja nathI ne ? dAdAzrI : nA. 'huM to hoya ja nahIM ne ! praznakartA: kevaLajJAnI sva-upayogamAM ja varte, chatAM teo dezanA ApatA hoya che. to ene 'para-upayoga" nA kahevAya ? dAdAzrI : nA. e to svabhAvika nIkaLyA kare. TeparekarDa nIkaLyA kare. pote kartA nathI. enI meLe nIkaLyA kare. pote sva-upayogamAM ja hoya. eTale para-upayoga karavo ja nA paDe emane eTale vANI enI meLe sahaja nIkaLyA kare. emanI cAlavAnI kriyAo, bIjI kriyAo badhI IphekTa che. e karma khare che, nirjarA thAya che. praznakartA : paNa e A loko mAnatA nathI. dAdAzrI : e mAnavAnA ja nathI. praznakartA: mahAvIra bhagavAna cAlyA ne bolyA, e karma karyuM. mATe karma lAge. to e mokSe kevI rIte jAya ? dAdAzrI : paNa A karma ja na hoya. e samajaNa ja nathI ne ! tethI to A muzkelI UbhI thaI che. evuM che ne, A Azrava ne nirjarA nahIM samajAvAthI badhuM rakhaDI maryuM che. praznakartA : to pachI bhagavAnano mokSa kevI rIte thayo ? evo lokone prazna thAya. dAdAzrI : e ene samajaNa ja nA paDe ne ! bhAna ja nathI. A to kaheze, "ame nava tattva samajIe chIe." ane e nava tattva zabdathI bolatA AvaDe che. paNa zabdano bhAvArtha koI samajatA nathI. zabdano bhAvArtha samaje to mumukSu kahevAya ane zabdano paramArtha samaje to jJAnI kahevAya. ta baMdhAya karma, dezanAmAM praznakartA : sImaMdhara svAmInI paNa dezanA ja kahevAya ne ? dAdAzrI : e to tIrthakara kahevAya. emanI vANI Ama dezanAnI peTha nIkaLyA kare ane niraMtara karuNA ja hoya. emane bhAvakarma nA hoya. jyAM sudhI koI paNa bhAvakarma hoya, tyAM sudhI kevaLajJAna thAya nahIM. praznakartA : bhagavAna mahAvIre aMtimakALe pAvApurImAM emanI dezanA ApI. te dezanA ApavA mahAvIra bhagavAna jAte cAlIne gayelA. to emaNe bolavAnuM karma ane cAlavAnuM karma karyuM. enuM phaLa to emane lAge ne ? dAdAzrI : mahAvIra bhagavAnane koI karma aDe nahIM. praznakartA emaNe karma to karyuM. ema A loko kahe che. dAdAzrI : e karma to lokone AMkhe dekhAya che. paNa A kramikavALA lokone khabara nathI ke emanuM DiscArja karma che. praznakartA H e DiscArja karma gaNavuM ? dAdAzrI : hA, DiscArja karma che eTale emane karma baMdhAya nahIM. banyuM te paddhatisara ja ! praznakartA : mahAvIra bhagavAnane kevaLajJAna thayuM, pachI ja emaNe dezanA ApI. tyAM sudhI mauna rahyA. dAdAzrI : pachI dezanA ApI. te pahelAM apAya nahIM. praznakartA : paNa mahAvIra bhagavAnane to janmathI traNa jJAna hatAM.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 305 chatAM dezanA to kyAre ApI ? saMpUrNa zuddha thayA pachI dezanA ApI. to bhagavAne ATalI moDI dezanA kema ApI ? dAdAzrI : evuM che ne, dezanA tyArathI apAya che ke jyArathI e pote vANIno mAlika nathI. tyAMthI dezanA ApavAnI zarUAta thAya che. jene dezanA ApavI hoya tene chUTa che. vANInuM saMpUrNa mAlikapaNuM chUTI gayuM eTale dezanA ApI zakavAnI chuTa che. paNa emane to tIrthaMkara nAma gotra hatuM ne ! eTale emane pUrNadazA thayA pachI ja e nIkaLe. tethI bhagavAna mahAvIre pUrNajJAna thayA pachI dezanA ApI. eTale mahAvIra bhagavAnathI ATalI moDI apAI te ya paddhatisaranI ja che. e dezatA, zA AdhAre ? mAlika, tyAM to jyAM sudhI bAramA guThANAmAM nA Ave tyAM sudhI koInI dezanA gaNAya nahIM. kAraNa ke bAramA guThANAmAM Ave tyAre chello ahaMkAra jAya. ane A to nirahaMkArI, eTale A upadeza nA kahevAya. amArAmAM ahaMkAra bilakula hoya nahIM, eTale ame kahIe chIe ne, ke A amAruM TeparekarDamAMthI nIkaLe che. paNa te tame prazna pUcho, eTaluM ja nIkaLe che amArI pAse. A rekarDa bole e tame sAMbhaLo cho, evuM ame paNa sAMbhaLIe chIe. AmAM 'Ama karo ke tema karo" evuM amane Agraha nA hoya. dezanAmAM koI paNa prakArano Agraha nA hoya. amAre to kazuM ya dabANa nA hoya. praznakartA: emAM evuM kharuM ke enAM badhA pariNAma batADe ? dAdAzrI : hA, badhuM batADe. hitAhita badhuM batADe. Akho nakazo badhuM ja batADe. paNa tane anukULa Ave to A kara. nahIM to peluM kara. eTale be jaNanI dezanA hoya. eka, tIrthaMkara bhagavAnanI dezanA hoya ane bIjuM, bhedavijJAnI puruSanI dezanA hoya. paNa amane AmAM " ane "tame" evA bhedavALA khyAla sAthe rahe che. pelAmAM, tIrthakarone e bhedano khyAla nA hoya. abhedatA hoya, vItarAgatA rahe. eTale amArI kacAza kyAM AgaLa che, te amAruM A opana karyuM. vANI : kevaLItI, tIrthakaronI ! mahAvIra bhagavAnane kevaLajJAna thayA pachI, je bolyA e orijinala TeparekarDa bolatI hatI. ane A amArI paNa orijinala TeparekarDa bole che. bAkI kramika mArganA jJAnIone, e bole e orijinala TeparekarDa nA hoya. e to pote ja, 'huM ja bolyo' ema kaheze. chatAM emanuM jJAna jatuM rahetuM nathI. e jJAnIo ja kahevAya, kramika mArganA. paNa 'huM bolyo, mArAthI kharAba bolAyuM, mArAthI A sAruM bolAyuM" kaheze. praznakartA : Apa upadeza Apo to badhAne kaMI kAma lAgI zake A kALamAM ? dAdAzrI : evuM che ne, upadeza ame eka kSaNavAra nA karIe, koI dahADo ya. upadeza to ahaMkArI Ape. amAre ahaMkAra nahIM ne, eTale dezanA hoya. praznakartA: tamArI dezanA che ema zenA uparathI kahyuM ? dAdAzrI : kAraNa ke vANInA mAlika nathI ne ! aThThAvIsa varSathI A vANI nIkaLyA kare che, paNa ame enA mAlika nA hoIe. bhagavAne ya vANInA mAlika nahIM ane kramika mArgamAM to TheTha sudhI vANInA praznakartA : sAmAnya kevaLI bhagavaMtanI ane tIrthaMkaranI vANI, e bemAM zuM phera rahyo ? dAdAzrI : bahu phera. tIrthaMkara bhagavAnanI vANI to 'atizaya' sahita hoya ane kevaLInI vANI to mArA jevI ja hoya. huM jevuM boluM chuM ne, te mArA karatAM cAra DigrI temanI vANI vadhAre caDhelI hoya. mAre traNaso chappana DigrIne badale traNaso sATha DigrI thAya ne, to huM je boluM evuM ja e kevaLI bole. paNa kevaLI koInuM kalyANa nA kare, pote ekalAM bUjhe, paNa bIjAno dIvo saLagAvI Ape nahIM. tIrthaMkara sivAya ke
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 vANIno siddhAMta bhedavijJAnI sivAya bIjAne koI bUjhADe nahIM. praznakartA : paNa A to pachI ahaMkAra sAva nirmULa thaI jAya, samULago jAya, Apa traNaso ogaNasATha DigrIe pahoMcyA, to pachI tIrthaMkaramAM ne ApanAmAM phera zuM rahyo ? dAdAzrI : bahu phera. eka DigrI to bahu kAma kare. eka DigrImAM to keTalA badhA 'atizayo' hoya, e tIrthaMkaranI vANImAM ! mAre 'atizayo' nA hoya. emanI vANImAM to badhA 'atizayo' kharA. dezatA, zarUAtathI enDa sudhI ! praznakartA : Apane cAra DigrI pUrI thaI jAya, kevaLajJAna thaI jAya. pachI dezanA rahe ke nA rahe ? dAdAzrI : dezanA to rahe ne ! evuM che, kevaLajJAna thayA pachI je vANI bole, te dezanA ja kahevAya. praznakartA : Ape kahyuM ke amane traNaso chappana DigrI che. to A traNaso chappana DigrI A vANImAM zuM helpa kare ? dAdAzrI : kazuM helpa kare nahIM. pelI TeparekarDa to taiyAra thaI gayelI che. eTale helpa karavAnuM rahyuM ja kyAM ? ene jue ke A kaMI bhUla rahI che, te tapAsa kare. dezanAnI zarUAta thaI, tyAMthI enDa sudhI saMpUrNa dezanA thaI gaI kahevAya. saMpUrNa dezanA e tIrthaMkaronI kahevAya. paNa zarUAta thAya te amuka jagyAethI ja thAya ne ? praznakartA : amuka jagyAe eTale kaI ? dAdAzrI : A amArI jagyA kahIe chIe ne, te dezanAnI zarUAta ahIMthI thAya. praznakartA : A dezanAnI zarUAta thaI zAthI kahevAya ? vANIno siddhAMta dAdAzrI : ahaMkAra ogaLI gayelo hoya tyArathI dezanAnI zarUAta thAya. have dezanAnI zarUAta thaI tyArathI, biginiMgathI te enDa sudhI e dezanA che. darekanI zarUAta to thAya ne ? A sUryanArAyaNa zarUAtamAM nathI Ugato ? ane teno enDe ya thAya ne ? paNa tyAM sudhI eno e ja sUrya. paNa phaLa juduM juduM Ape. 307 e vANI ja judI jAtatI ! A je amArI TeparekarDa nIkaLe che, emAM ne tIrthaMkaronI dezanAmAM phera eTalo che ke A zAkha paDyA vagaranI pAkelI kerI che ane tIrthaMkaronI zAkha paDelI pAkelI kerI che. mATe A jarA moLI lAge. eTalo rasAsvAda Avato nathI AmAM. kAraNa ke zAkha paDyA vagaranI kerI che. nahIM to mANasa maMtramugdha thaI jAya. atyAre ya maMtramugdha thaI jAya, paNa ATaluM moLuM che. paNa badhA potapotAnI bhASAmAM samajI jAya. vaiSNava hoya, svAmInArAyaNavALA hoya, jaina hoya, muslIma hoya, digaMbarI hoya, paNa e badhA potapotAnI bhASAmAM samajI jAya, huM zuM kahevA mAguM chuM te. atyAre ya ahIM musalamAna, pArasI, sthAnakavAsI, digaMbarI, zvetAMbarI, badhA jaino, vaiSNavo, zivadharmI e badhA amArI vANI sAMbhaLe, to badhAne ekadhArI vANI lAge. emane saheje ya manamAM nA thAya ke A pakSapAtI vANI nIkaLI che. nahIM to uThIne cAlavA mAMDe. A vANI ya Ama koI dharmanuM kiMcitmAtra pramANa nA dubhAya evI hoya ane mIThI hoya. ahIMthI UThavAnuM mana nA thAya. sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM savAra thAya to ya UThavAnuM mana nA thAya. tyAre jo jJAnIonI vANI ATalI mIThI che, to bhagavAnanI vANI keTalI mIThI haze ?! tIrthaMkara bhagavAnanI dezanA judI jAtanI hoya. kamplITa syAdvAda vANI ! koI dharmanuM kiMcitmAtra koI jagyAe khaMDana nA thAya. ane ahIM to badhI jAtanA phoDa pADavAnA ne, eTale bIjA amuka dharmonuM khaMDana thaI jAya. dezanA phUla sTejanI hovI joIe. amArI phUla sTejanI nA kahevAya. syAdvAda vANI kharI paNa syAdvAda asala sTeja upara nahIM
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 309 beTheluM. phUla sTejanI dezanA to e vANI ja judI jAtanI hoya, eno rasa judI jAtano hoya. dezatA, khaTapaTiyA vItarANItI ! praznakartA : eTale tIrthakaronI paNa dezanA kahI ane ApanI vANI e paNa dezanA ja kahevAya che ? dAdAzrI : hA, dezanA ja. praznakartA H to benuM levala phera kyAM rahe che ? e samajavuM hatuM. dAdAzrI : evuM che ne, A amAruM che te badhuM khaTapaTiyuM. mahAvIra bhagavAnanI dezanA to saMpUrNa vItarAgI hoya. A dAdA khaTapaTiyA che. ane huM kahuM ya kharo ke huM khaTapaTiyo vItarAga chuM. be bhegA thayA ! praznakartA sAMbhaLanArA badhA khaTapaTiyA che, eTale ApanI dezanA khaTapaTI che ? dAdAzrI : nA. sAmAvALA khaTapaTiyA nahotA. huM khaTapaTiyo hato eTale A badhA khaTapaTiyA mane bhegA thayA che. be guNa mArAmAM hatA. e be guNavALA mane bhegA thayA che. e kahI dauM to khoTuM dekhAya. eTalA mATe nathI kaheto. A khaTapaTiyAnuM kahI dIdhuM meM. huM khaTapaTiyo, tethI A badhA khaTapaTiyA mane bhegA thayA. je khaTapaTiyA nathI emane haju bhego thayo nathI. praznakartA H bIjo guNa kahI do ne ! khoTuM nahIM lAge. dAdAzrI : nA. paNa bahAra vyavahAramAM khoTuM dekhAya. A eka guNa bahAra pADyo. vaLI koI eka pAMca-daza varSe pharI vAta kADhIzuM. ame kahIe ke, 'tame ahIM Avajo, ame tamane mokSa ApIzuM, ame tamane jJAna ApIzuM, tamane Ama karI ApIzuM." A eka jAtanI khaTapaTa ja che ne ? praznakartA : e karuNAbhAva pragaTa thayo che. dAdAzrI : hA, karuNAbhAva. paNa te ya che te khaTapaTa to kharI ja ne ?! karuNAbhAva to tIrthakaromAM ya che. paNa e eka akSare ya bole nahIM. koI Ama khADAmAM paDato hoya to ya bole nahIM. pote jJAnamAM jue, paNa kazuM bole nahIM. pelo sIdho thAya to ene badhuM ya Ape. ane vAMko thAya to kazuM ya bole nahIM. ane ame to pelo vAMko thAya to kahIe, 'bhaI, zuM karavA vAMko thAya che ?" zAthI ? amArI AmAM zI lAlaca che ? amane manamAM eka icchA che ke amArA jevuM sukha Amane badhAne varto. A duHkhamAMthI baco. kaMI paNa icchA che ne, AvI ? e khaTapaTapaNe ja che ne ? Ane khaTapaTiyuM nA kahevAya ? amane loka pUche che ne, 'tame vItarAga cho ?" tyAre meM kahyuM, 'ame khaTapaTiyA vItarAga chIe." ane mahAvIra bhagavAna khaTapaTiyA nahIM, cokhkhA vItarAga ! eTale e tamane mahIM muzkelI nahIM kare. jeTalo udaya hoya eTaluM ja kare, paNa amAro khaTapaTiyo udaya hoya. udaya khaTapaTa mizrita hoya ane bhagavAnane mizrita nA hoya. eTale ame khaTapaTiyA vItarAga chIe. khaTapaTiyA vItarAgano artha lokoe potAnI bhASAmAM nahIM laI javo joIe. kAraNa ke tamArA hitane mATe ja khaTapaTa karavI paDe che. mAruM potAnuM hita to saMpUrNa thaI gayeluM ja che. eTale khaTapaTiyA vItarAga ! samajAyuM ne ? praznakartA : hA. khaTapaTiyA vItarAga vize have samaja paDI. dAdAzrI : hA. khaTapaTiyA nA hoya ne, to gADuM kema cAle ? jalebI khavaDAvIne vItarAga banAve. badhuM khAva-pIvo-majhA karo ne vItarAga thAva. rasto kevo saraLa ! saraLa mArga upara rAkhIne vItarAga banAve. praznakartA : ApanI pAse virodhAbhAsa jevI vastu jovA maLI. khaTapaTa karanAra koI dahADo vItarAga hoya nahIM ane A joyuM ke khaTapaTa paNa kare che ane chatAM bhArobhAra vItarAgatA che. dAdAzrI : hA. khaTapaTa nA hoya to cAle nahIM ne ! ane AjanA loko khaTapaTa vagara bhegA nA thAya. jo saMpUrNa vItarAgatA hoya ne, to mane koI bhego ja nA thAya.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 vANIno siddhAMta jevo hisAba tevo lAbha ! praznakartA: eTale kaheluM ke mahAvIra bhagavAnanI sAthe hatA. chatAM ya haju rakhaDe che. dAdAzrI : hA. sAthe hatA. paNa mahAvIra bhagavAna khaTapaTiyA nahotA. e to tAre sAMbhaLavuM hoya to sAMbhaLa. nA sAMbhaLavuM hoya to nA sAMbhaLIza. emanI to basa dezanA nIkaLyA ja kare. vANIno siddhAMta 311 dAdAzrI : emAM pheraphAra nA thAya. kAreluM kaDavuM ne kaDavuM ja rahe, bhagavAnanI pAse pheraphAra kazo thAya nahIM. e to phakta puNya baMdhAI jAya, bhagavAnanI dezanA sAMbhaLIne. eTalo vakhata ene zuM game che ? bhagavAnanA zabdo game che. te bhagavAna upara ene prIti thaI, tethI puNya baMdhAI. praznakartA : paNa ene Avo udaya Avyo kevI rIte ? dAdAzrI : pUrvenA AdhAre A udaya Avyo ane pharI pAchI navI puNya baMdhAI. praznakartA : paNa ene Atmika lAbha nA thayo. dAdAzrI : eNe kazo lAbha lIdho nahIM. praznakartA : e lAbha kema na laI zakyo ? praznakartA : eTale mahattvatA AnI kahevAya ? dAdAzrI : e pelI hoya to uttama. nA hoya to A to kharI ja. mahAvIra bhagavAna pAse beThelA ane tyAM besIne vAIphane zuM kahetA hatA ? ke tuM ghera jauM chuM, to pUrI ne zAka lAvaje, paNa peluM lIlotarI nA lAvIza." tyAre pelI bAI kahe che, 'tame ghera Avazo nahIM ?" tyAre A kahe che, "nA, mane to A sAMbhaLavAnuM bahu game che." eTale niraMtara sAMbhaLavAnuM gamyA ja kare. jagyA ja choDavAnuM mana nA thAya evI bhagavAnanI vANI, madhura vANI !! ane e ja zeThiyAo atyAre meM joyA che ke kapaDA kheMcakheMca kare che. 'alyA, bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne haju kapaDA kheMcakheMca kare che ?" 'tyAre sAheba, badhA ya evuM ja kare che ne !" 'badhAe bhagavAnanI vANI sAMbhaLI nathI. e kUvAmAM paDatA hoya to tamAre ya kUvAmAM paDavuM che ?" tyAre e kahe, "nA, mokSe javuM che. tyAre meM kahyuM, 'A na hoya mokSa javAnI rIta. zenAM hAruM karo cho ?" tyAre e kahe che, "cALIsa mITara hoya che, te aDadho mITara vadhe che.' 'alyA, aDadho mITara vadhatuM haze ? duniyAmAM koI jagyAe vadhatuM nathI, to tamAre tyAM kema vadhe che ? A ja kUDA tola ne kUDA mApa ! e cAra paganI nizAnI !! vadhAre nA apAya to sarakhuM Apa." praznakartA : tIrthakara bhagavAnanI dezanA sAMbhaLyA pachI paNa jo AvI dazA thAya, to enI kaMI bhUla rahI gaI vacce ? dAdAzrI : eno bIjo lAbha levAto nathI. lAbha to, mahIM aMdara jo hisAba hoya to chUTakAro thaI jAya tyAM AgaLa. A to chellA sTezanavALAnuM kAma che. vacalA sTezanavALAo to AvIne musApharI karIne cAlyA jAya eTaluM ja. tyAM chellAM sTezanavALAnI jarUra. chellA sTezanavALA joDe bhagavAna vAte ya kare ane tadana chellA joDe to vAte ya karavI nA paDe. tadana chelluM to, eNe AvIne bhagavAnanA darzana karyA ke mahIM kampliTa thaI gayuM, darzana karatAMnI sAthe ja. kAraNa ke badhuM joyuM, paNa eNe saMpUrNa vItarAgatA joI nhotI. e joyuM eTale pUruM thaI gayuM ! joTo nA jaDe, e madhuratAto ! bhagavAna dezanA ApatA hatA, enI meLe nIkaLyA ja kare. ane AjubAju hajAro mANaso badhA sAMbhaLyA kare ane lAuDa spIkara vagara. lAuDa spIkara goThavyA nA hoya to ya e dezanA saMbhaLAya. evI dezanA A kALamAM kyAMthI sAMbhaLe ? e to mahAvIra bhagavAnanA vakhatamAM hatI, te sAMbhaLI hatI. bAkI atyAre kaMI evI dezanA sAMbhaLavAmAM Ave nahIM. praznakartA : e dezanA eTale bhASAthI para che ?
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 313 dAdAzrI : e bhASAthI para kaho ke je kaho te. paNa vastu judI che. ne A amAruM bhASAnI mahIM AveluM. bhagavAna mahAvIranI dezanA ! koI evI madhura cIja nathI ke AnI joDe varNana thaI zake. eTale ene vANI ja kahevAya nahIM, tethI ene dezanA kahelI ne ! prabhunI dezanA ! te ghaDIe devaloko samavasaraNa ne badhuM sthApana karI Ape. devaloko pote potAnI meLe ja race ane tyAM bhagavAna dezanA ApavA birAje. praznakartA : dezanAne parAvANI kahevAya kharI ? dAdAzrI : parAvANI e vANIrUpe che ane dezanA e dezanA svarUpe che. ane dezanA eTale to dezanA ! evo mITho dhvani nIkaLe, keTalAMka to sAMbhaLavAmAM tallIna thayA hoya. arthanI kaMI paDelI nA hoya. sAMbhaLavAmAM ja basa eTaluM badhuM mIThuM lAge, madhuratA eTalI lAge, evuM anupama hoya. madhuradhvani ! enAthI koI cIja madhura nA hoya evI madhuradhvani !! e divyadhvati, tIrthakaronI ! praznakartA : bhagavAna mahAvIranI divyadhvani mukhathI chUTe ke AkhA zarIrathI chUTe ? dAdAzrI : mukhathI ja badhuM chUTe. zarIra para kANA nathI paDyA. vANI to mukhathI ja chUTe. vANI eTale zuM ? mazInarI mAraphata avAja Avavo. eTale A mazInarI che badhI. tamane lAge che mahIM mazInarI haze ? praznakartA : che ja ne ! paNa bhagavAnanI vANIne divyadhvani kema kahevAya ? dAdAzrI : divya ja dhvani kahevAya. divyadhvani eTale mAlikI vagaranI vANI ! saryA zabdo ja, dezatAmAM ! praznakartA: keTalAMka ema kahe che ke bhagavAna bolatA nahotA. khAlI OM zabdano dhvani ja nIkaLato hato. dAdAzrI : OM kArano dhvani, enuM nAma ja TeparekarDa ! TeparekarDa zabda pahelAM jANatA nahotA eTale A OM tarIke mUkyo. praznakartA : e ja samajavuM hatuM ke keTalAMka evuM mAne che ke zabdarUpa tIrthaMkaronI vANI nIkaLatI hatI. jyAre keTalAMka evuM mAne che ke OM sivAya koI zabda dhvani ja nahoto emano. to zuM kahevAya e ? dAdAzrI : e TeparekarDa ja hatI. A Amane samaja nA paDI eTale ene OM kahe che. bAkI beu sarakhA che. pelA ya sarakhA che ne A ya sarakhA che. benI bhASA phera che, samajaNa phera che. bIjuM kazuM nahIM. A loko zabda kahe che te ya barobara che ane pelA OM kahe che te ya barobara che. jyAM tyAM emane juduM pADavuM che, eTalA mATe e AvuM bole che. 'amAruM kharuM che' ema kahevaDAvavA mATe AvuM karyuM che. keTalAMke badhI vAtamAM juduM pADyuM ke AtmA zaktirUpe rahelo che ne bIjAo AtmAne sattArUpe rahe che evuM kahe che. ekano eka zabda, enI e ja vAta, paNa juduM pADavuM e emano dhaMdho. praznakartA : paNa dezanAmAM tIrthakara bolatA hatA, e nakkI vAta dAdAzrI : hA, A TeparekarDa ja hatI. praznakartA e kharuM, paNa e zabdarUpe hatI ne ? dAdAzrI : zabdo ja. bIjuM zuM tyAre ?! ane te ya adhe mAththI bhASAmAM. praznakartA : eTale dezanAnI vANImAM zabdo hoya. dAdAzrI : zabdo hoya ne ! e zabdamAM kharuM. vANI pramANI, vItarAgatA thakI ! eTale mahAvIra bhagavAnane oLakhavAnuM sAdhana zuM hatuM ? vANI !
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta emanI je vANI hatI ne, te A duniyAmAM koI cIjanI evI madhuratA nathI, mIThAza nathI. bhagavAnanI vANI to kevI madhura ! kAnane sAMbhaLavI niraMtara gamyA ja kare, te loka khasatA ja nahotAM. A emanI vANI vAdI ane prativAdI baMne kabUla kare. prativAdI ya kahe ke 'bhaI, ame emanA virodhI chIe. paNa bhagavAna kahe che e vAta sAcI che.' emanI vANIne pramANa kahevAya. pramANa eTale, jeTalI manuSyamAM vItarAgatA hoya eTaluM emanuM vAkya pramANa karavA yogya che. rAga-dveSavALA vAkyo loko mAne nahIM. e pramANa nA kahevAya. vItarAgatA hoya to pramANa kahevAya ! prathama dezatA, mahAvIratI ! praznakartA : mahAvIra bhagavAnanI pahelI dezanA niSphaLa kema gaI ? dAdAzrI : emanuM paheluM badhuM ya niSphaLa gayeluM. lokonI taiyArI joIe ne ? A chello kALa AvI gayo hato, pAMcamA ArAnI najIkano kALa hato. lokonI taiyArI ja nahIM. loka parigrahamAM ja paDelA hatA. badhuM ja nakAmuM gayuM hatuM, pachI dhIme dhIme rAge paDyuM. e pahoMce sarvabhASIte ! 314 praznakartA : atyAre dezanAno dAkhalo samajavo hoya to kaMI ApI zakAya ? dAdAzrI : huM kaMI zabda gujarAtImAM bolyo houM ne, to ahIM phorenavALo beThelo hoya te huM zuM kahevA mAguM chuM, eno bhAvArtha samajI jAya. vAta ene pahoMcI jAya. bhASA nA samajato hoya chatAM pahoMcI jAya ane ene mahIM AnaMda thAya. evI e tIrthaMkaranI suMdara vANI hoya. bhASAne bhedIte, jaI aDe e ! praznakartA : tIrthaMkaronI dezanA evI hatI ke temanI parSadAmAM jyAre dareka jaNa sAMbhaLe, to te dareka jaNa pazu-paMkhI badhAM potapotAnI bhASAmAM samajatA hatA. vANIno siddhAMta dAdAzrI : evuM che, potAnI bhASAmAM samaje, ene ApaNA loko zuM samajyA haze ? ApaNe tyAM bahAra kUtarA hoya che ne, to ApaNe bolIe ke 'A kUtaruM ekuMya karaDakaNuM nathI ane badhA sArAM che.' e kUtarAne tarata pahoMcI jAya. jo tamArI vAta ATalI samajI jAya che, to tIrthaMkaronI vAta kevI sarasa samajI jatAM haze ?! bAkI bhASAmAM samajatA nathI. e paramANunI rIte samaje che. bhASA to koI samaje ja nahIM ne ! bhaNyA ja nahIM, tyAM zuM bhASA samaje bicArAM ! A bhaNelAM manuSyo ja emanI bhASA nathI samajatA paNa paramANuonI asara thAya badhI. 315 badhAne potapotAnI bhASAmAM samajAya eno artha eTalo ja ke enI bhASAmAM nathI pahoMcatuM. paNa potAnI bhASAmAM samaje evuM ene e vAtAvaraNa lAge. eTale AnaMdayukta hoya. A ahIM doDha varSanuM bALaka nA samaje to ya paNa besI rahyuM hoya. bIjuM kazuM ApavAnuM kahIe to ya ahIMthI bahAra nA jAya. enuM kAraNa ? A vAtAvaraNa evuM che. evuM jAnavaro tyAMthI khase nahIM, evuM e sukhadAyI vAtAvaraNa ! prANIo eTaluM samaje ke A sukhadAyI vANI che. eTale tIrthaMkarano je avAja nIkaLe ne, enAM vAtAvaraNathI ja sukhadAyI badhuM thaI jAya. praznakartA : A samovasaraNanI aMdara bhagavAna mahAvIranI vANI sAMbhaLanAra jIvone e vANInI eka ja prakAranI asara thayelI kharI ? dAdAzrI : nA. bhagavAna eka ja prakAranI vANI bole, paNa dareka potapotAnI bhASAmAM samajI jAya. potAnI samajaNe potAnI bhASAmAM laI jAya, eTale saMtoSa thAya emane. e vANIno evo guNa hoya che ke game te mANasa hoya, muslima hoya ke bIjA hoya, vedAMtI hoya, jaino hoya, zivapaMthavALA hoya. paNa badhA potapotAnI bhASAmAM vAta samajI jAya. paNa vANI eka ja prakAranI ! ...darzAve sarva sAmAnyapaNuM ! praznakartA : ene dezanA ja kema kahyuM haze ? koI dizA batAve tethI ?
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 vANIno siddhAMta dAdAzrI : e sarva sAmAnyapaNuM batAve che. eTale koIne ya bAdhaka nA hovI joIe. upadeza to bAdhake ya hoya. dezanA darekane lAgu thAya. koI paNa jJAtinA beThelA hoya, koI paNa dharmanA beThelA hoya, paNa dezanA e sAMbhaLyA kare. tIrthaMkaranI dezanA sAmudAyika hoya. emAM jarA ya potApaNuM nahIM. dezanA anekAMta hoya. eTale ekAMtika rIte koIne ya sparze nahIM. badhAne kAma lAge. te sarjAyuM dasamuM Azcarya ! mahAvIra bhagavAna dezanA ApatA hatA, tyAre dasamuM Azcarya thayuM hatuM. te vakhate sUryanArAyaNane IcchA thaI ke 'huM mahAvIra bhagavAnanA darzana karavA jauM.' have sUryanArAyaNa to, A dekhAya che e biMba che. e jAte sUryanArAyaNa na hoya. biMba eTale eka jAtanuM plena che, emanuM rahevAnuM sthaLa che e ane biMba prakAzamaya che. enI mahIM e pote rahe che, deva ane devI beu ! sUryanArAyaNa deva-devI bhagavAnanI dezanA sAMbhaLavA nIce AvyA eTale biMba aMdhAruM thayuM eTale lokoe noMdha lIdhI itihAsamAM, ke A kaI jAtanuM ?! AvuM koI dahADo baneluM nahIM. evuM be kalAka sudhI rahyuM e aitihAsika noMdha che. e mahAvIra bhagavAnanA vakhatamAM AvelA, e dazamuM Azcarya che ! A to kAma kADhavAnI keDI ! zabdo to oLakhavA paDaze ne ? oLakhIe eTale sAruM paDe. eka to dezanA, pachI upadeza ane Adeza ! eTale gujarAtI bhASA jo potAnI badhI vyAkhyA-artha sahita che ne ! kevI ramaNIyatAvALI che !! eTale A badhuM dezanA zuM ? upadeza zuM ? Adeza zuM ? e badhuM samajavuM joIe ke nA samajavuM joIe ? ane A badhAne roja huM kahuM chuM ke pUcho A akrama vijJAna che. eTale badhuM pUchAya. jene je prazno pUchavA hoya te pUcho. dareka jAtanA prazno pUchavAno ahIM AgaLa vAMdho nathI. kAraNa ke A mArga na hoya upadezano ane A dezanAno ya mArga na hoya ane Adezano mArge ya na hoya A. A to potAnuM kAma kADhI levAno mArga che.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5] jJAtI puruSatI saiddhAMtika vANI ! vAdI-prativAdIte ya maMjUra praznakartA : vItarAga vANI, enA upara kaMI prakAza Apo. dAdAzrI : vItarAga vANI eTale sacetana vANI kahevAya. tarata ja ApaNane cAlatA karI de. mahIM badhI mazInarI cAlu karI de. pelI vANI kazuM kare nahIM. pelI vANI ne vA-pANI beu sarakhAM. jo vItarAga vANI sAMbhaLavA maLe to duHkha jAya. nahIM to du:kha jAya nahIM. vItarAga vANI kone kahevAya ? ke je vANI phariyAdI ne AropI baMne kabUla kare ke A vAta sAcI che. mAre mAnavuM - nA mAnavuM e judI vAta che. paNa A vAta sAcI che. ApaNe ene kahIe ke 'bhaI, tane kema lAge che ? A vAta khoTI che ?' tyAre e kahe, 'nA. vAta sAcI che. paNa mAre nathI mAnavuM, game te komano hoya, game te jAtano hoya, game te gacchano hoya, to paNa eksepTa kare ke nA bhaI, vAta barobara che. pachI nA mAnavuM, e vAta judI che. koIno koInA 52 adhikAra nathI. paNa vAta to tarata samajAI jAya. vANIno siddhAMta vItarAga vANI hoya to vAdI ane prativAdI baMne kabUla kare. ne rAgI-dveSI vANI hoya to nA kabUla kare. pachI loko nathI kahetA ke mAro chokaro mAruM mAnato nathI. enuM zuM kAraNa ? rAga-dveSa che. bahAranA loko potAnuM nA mAne, paNa chokarAe to potAnuM mAnavuM joIe ne ? paNa rAga-dveSane laIne mAnato nathI. 318 potAno AtmA kabUla kare, e ja vItarAga vANI. ame eTaluM ja kahIe ke tAro AtmA kabUla kare to ja sAMbhaLaje ane nahIM to AtmA kabUla nA kare ne mananuM kabUla kareluM, e to manoraMjana kahevAya. A jagatamAM je bahAra sAMbhaLazo, te buddhizALIonI vANI che. te manane saMtoSa thaze ane ahIM AtmatRpti thaze. manano saMtoSa ane AtmatRptimAM phera kharo ? praznakartA : cokkasa, ghaNo phera. dAdAzrI : to ahIM sIdhI AtmatRpti thAya evuM che. jyAM sudhI 'huM kaMIka jANuM chuM", tyAM sudhI e aMdara pesavA nA de. e trikALI satya! praznakartA H darekane potAnuM 'huM' pada hoya, 'huM kahuM' e ja sAcuM ema hoya. dAdAzrI : ane pachI vikhavAda thAya. praznakartA : eTale loko bhrAMtimAM paDI gayA che ke AmAM sAcuM zuM ? dAdAzrI : te sAcuM kyAM hoya ? ke jyAM vAda-vivAda nA hoya. tyAM sAcuM hoya. jyAM vAda-vivAda hoya, tyAM to kAgaDA laDhe evo kusaMga kahevAya e. jyAM satsaMga hoya, paNa tyAM pUchApUchamAM vAdavivAda UbhA thAya to jANavuM ke ahIM kazo lAbha nathI. praznakartA : vAda-vivAda kare, to 'sAcuM zuM che' e jANavA maLene, nahIM to huM mAruM DahApaNa karyA karuM.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 319 dAdAzrI : paNa e DahApaNa kAmanuM nahIM. have ahIM paNa potAnuM jo vacce DahApaNa choDI de, to jJAnI bole te sAcI ja vAta hoya. kAraNa ke jJAnI to nirvivAda vastu hoya. amArI joDe vivAda ja koIe karyo nathI. A to jJAnIno zabda tadana sAco ja paDe che. paNa potAnI je pakaDa che, ne potAnI je mAnyatA che, te eka vAra to samajamAM besavA ja nA de. praznakartA : huM ahIM vAda-vivAda karavA nathI Avyo. samajavA mATe Avyo chuM. dAdAzrI : ahIM vivAda hoto ja nathI. mArI joDe koI mANase vivAda karyo ja nathI. kAraNa ke vivAda kyAM thAya ke jyAM buddhi hoya. te mArAmAM buddhi ja nathI bilakula, pachI vivAda tame kevI rIte karo ? mArAmAM eka senTa paNa buddhi nathI ne hArIne beThelo chuM. ahIM koI vAda-vivAda karavA AvatuM nathI, kudarata evA mANasone ahIM mokalatI nathI. kAraNa ke A to vAda-vivAdanI jagyA ja na hoya. jJAnI puruSanuM vAkya eTale trikALa satya kahevAya, eka eka vAkya ! traNe ya kALa sAco hoya e zabda. A jeTaluM jJAnamAM bolyAne, e badhI vAta trikALI satya hatI. eTale A alaukika vastu che. jene inTaresTa hoya, te lAbha uThAve to bahu sAro phAyado thAya ene. bAkI jagata AkhuM laukikamAM paDeluM che ane A badhI vAta alaukika che. vivAda vagaranI che. ahIM vAta sAMbhaLe tene maLatuM ja Ave. bIje badhe saMvAdI-vivAdI kahevAya. vivAda karavA paDe. pachI prativAdI, te ahIMyA nA hoya. ane vAta avirodhAbhAsa hoya. eTale maLatuM AvavuM ja joIe. AgaLa paMdara varSa pahelAM vAta karI hoya, tenI te ja vAtane Aje maLatI AvatI hoya. zabdonAM svarUpa judAM hoya, paNa vAta maLatI Ave. siddhAMta eka ja hoya. siddhAMta enuM nAma kahevAya ke je vAda upara vivAda nA hoya, virodhAbhAsa hoya nahIM. ane traNeya kALa satya hoya. virodhAbhAsa hotane, to e pachI bhaviSyamAM cekavuM paDe. ahIM to huM je bolyo chuM, Aja aThThAvIsa varSathI, te AmAM vANIno siddhAMta (TepamAM) AvI gayeluM che. emAM zabde zabda koI ceko nA mArI zake. eka zabdano ya ceko nahIM. te bIjA navA zAstrarUpa kahevAya. 320 eka lAkha zabda bolyA hoya, tene vAda kahevAya. e vAda upara jo vivAda nA thAya to jANavuM ke A karekTa jJAna che. vAda upara vivAda thayo to ene jJAna kahevAya ja kema ? evuM che ne buddhizALIo to vAda-vivAda kare. A buddhivALI vANI na hoya. jyAM buddhi khalAsa thaI gayelI te vANI, nirvivAdI vANI kahevAya. jyAM saMvAda nahIM, vivAda nahIM, atyAre ApaNA pacAsa hajAra mANasa Ave, paNa ApaNe tyAM vivAda jevo zabda nathI joyo. chellI ja kakSA. AthI AgaLa bIjuM kaMI jANavAnuM nA hoya. paramahaMsatI sabhA che A ! juone, ajANyA mANasa hoya che, to ya paNa ahIM AgaLa vivAda karatA nahotA. kAraNa ke A sAcuM ja hoya, ekjhekTa hoya. game te koI ajANyo mANasa hoya to ya Ama kaheze, karekTa che. pachI ene svIkAra karavuM - nA karavuM enI marajInI vAta che. karavuM - nA karavuM, enI prakRti kahe tevuM kare. A vANI to tarata AvaraNa bhedI ane AtmAne pahoMcADI de che. AvaraNabhedaka vANI kahevAya che A. te tarata ja sIdhI pahoMcADI de ne tarata kabUla karI de. vivAda nA kare ane peluM to vAda-vivAda ne tophAna ! ane vAda-vivAda hoyane tyAM dharma nA hoya. e to mAthAphoDa kahevAya. kAgaDAnI sabhA kahevAya. paramahaMsanI sabhA joIe. cAMca boLatAnI sAthe Ama A bAju dUdha thaI jAya ne A bAju pANI thaI jAya. bheda paDI jAya. ane AtmA-paramAtmAnI vAta, e to paramahaMso mATenuM kAma. ahIM bIjuM kazuM hoya nahIM. AtmA-paramAtmAnI vAta ekalI nIkaLe, evI koI jagyAe hoya nahIM. jyAM AgaLa ekalI AtmA ne paramAtmAnI vAta hoya, tyAM devaloko hau padhAre.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta bIje badhe haMsanI sabhA kahevAya, paramahaMsanI nahIM. eTale Ama khoTAmAMthI choDAvaDAve ne sAruM karo, dAna Apo, phalANuM karo, Ama karo, kSamA rAkho, dayA rAkho, zAMti rAkho, evuM badhuM rAkhavAnuM kahe kahe karyA kare. e badhuM zene mATe rAkhavAnuM ? zubhane mATe. e badhI haMsanI sabhA kahevAya. tyAM badhe AtmAnI vAta nA hoya. AtmA mATenA sAdhananI vAta hoya. AtmAnI prApti karavAnA sAdhanono mArga hoya ane A sAdhyamArga che, jyAM AtmA-paramAtmAnI vAta hoya. 321 pachI haMsanI sabhAthI ya utarato saMga hoya, e kAgaDAono satsaMga kahevAya. jarA kazuMka thAya to kAu kAu karI mUke. evuM satsaMgamAM thAya ke nA thAya ? praznakartA : thAya. dAdAzrI : pelo Ama kahe, to bIjo Ama kahe. A traNa prakAranAM satsaMga moTA. bIjA nAnA satsaMga to pAra vagaranA thavAnAM. kAgaDAno satsaMge ya moTo kahevAya. buddhitA javAbo, janmAve vivAdo ! A saMvAdI na hoya. A vAda-vivAda na hoya. buddhino badho bhAga e vAda-vivAda kahevAya. vAda-vivAda eTale e bole tenI para pAcho huM vivAda karuM. pachI vivAda cAle. carcA cAle. eka ja praznano javAba buddhithI ApavAmAM Ave to carcA cAle. praznakartA : buddhithI javAba apAyelo hoya to vivAda thAya ja. dAdAzrI : sAmAnI buddhi UbhI thaI jAya. te A talavAra lIdhI tyAre huM ya talavAra lauM. huM buddhithI javAba nahIM ApavAno ne, eTale cUpa ! buddhithI bolAya nahIM. AmAM helpIMga thAya. mULa rastA tarapha javAmAM helpIMga thAya. buddhi vAda-vivAdavALI hoya. tame buddhinI vAta bolo to bIjo vANIno siddhAMta pelo vAda karaze ke, 'jA, Ama nA hoya, paNa Ama hoya.' ane A jJAnanI vAtamAM vAda nA kare. 322 ekjhekTa AtmA ja kabUla karavo joIe. tyAre kahe, "bahAra AtmA kabUla kare che ne ?" nA. e to mana kabUla kare che, tyAM to AtmA kabUla kare ja nahIM. AtmA jAgRta ja nA thAya. AtmA jJAnInI hAjarImAM ja jAgRta thAya. nahIM to thAya ja nahIM. ane ame jJAnamAM joIne bolIe chIe, nirvikalpa dazAmAM, nirvicAra dazAmAM. vicAre ya pudgala che. kyAM sudhI vicAranuM galana karyA karavuM ? ahIM to lAkha mANasa beThA hoya ne, to e badhAne eksepTa karavI paDe, A vAtane. pachI koIne jANIjoIne ADuM bolavuM hoya to mane kahe ke mAro AtmA kabUla karato nathI. tyAre huM kahuM ke mArI bhUla thaI. tArI pAse vAta karI, e ja mArI bhUla thaI. zAthI evuM kahuM huM ? eno AtmA kabUla kare to ya ADuM bole evAM ADA kharAM ke mahIM ? evAM hoya ne ke ADuM bole pAchuM ? jo amArA vAda upara vivAda thaze, sAmo mANasa vivAda karavA pharaze to e mAra khAze. mAre kaMI mAravo nathI. enAM karmo ene mAra khavaDAvaze. praznakartA : to A badhA vAda-vivAda kayAMthI AvyA, jo oTomeTIka banyuM to ? dAdAzrI : vAda-vivAda e to IgoIjhamanuM, be IgoIjhama laDhe, enuM nAma vAda-vivAda. phoDa nA paDe to vAda-vivAda cAlyA kare. tenuM nAma ja saMsAra A. pajhala solva karatAM AvaDyuM eTale nirAMta. tathI Avyo kharuM karAvavA ! huM je vANI boluM te vANIthI tamAruM AvaraNa tUTe, ne aMdara lAITa thAya. ne tethI tamane mAruM samajAya. bAkI eka zabda paNa samajavAnuM tamAruM
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta gajuM nathI. buddhi kAma ja nA kare. A badhA buddhizALIo che, te badhA roMga biliphathI che. ame abudha chIe. amArI pAse buddhi nAme ya nA hoya. 323 'ame' amArI lAIphamAM koIne nA kahIe ke 'tame mAruM mAno.' kAraNa ke e potAnI sattAmAM ja nathI. 'mAruM kharuM che' evuM mAnavAnuM nA hoya. 'mAruM che, mATe kharuM che' evuM mahIM thayA kare, e roga Ubho thayo kahevAya. ApaNI sAcI vAta sAmo kabUla kare ja. jo nA kare to ApaNe choDI devuM. A vANI mArI nathI. tethI temAM bhUla nA thAya. 'mArI vANI che' evuM jyAM hoya, tyAM vANImAM bhUla thAya. A badhAMne kahuM chuM ke AtmA kabUla kare to mArI vAta mAnajo. nahIM to mArI vAta mAnavAne tamane koI kAraNa nathI. huM manAvavA mATe nathI Avyo. je sukha huM pAmyo chuM, e sukha tame pAmo evI mArI icchA che. bIjI koI icchA nathI. lAge. phera che lojikala te saiddhAMtikamAM ! praznakartA : kramikamAM varNana karyuM hoya, te ghaNuM lojikala che ema dAdAzrI : lojikala che mATe e satya nathI. lojikala che, mATe mahAvIranuM vAkya na hoya A. ApaNo eka zabda lojikala nathI. paccIsa paccIsa varSathI huM bolyo chuM paNa eka zabda virodhAbhAsa utpanna thayo nathI. tyAM siddhAMtanI bahAra kazuM hoya nahIM. siddhAMta enuM nAma kahevAya ke asiddhAMtapaNAne koI kALe kyAre ya pAme nahIM ane asiddhAMta enuM nAma kahevAya ke siddhAMtane kyAre ya nA pAme. praznakartA : lojika eTale zuM ? dAdAzrI : tarka badhuM. atyAre kramikamArga badho tarka upara baMdhAyelo che. DeDalI che ane tethI pAmatA nathI ne ! marelI vastumAM zuM prApta karI zakazo ? ahIM kiMcitmAtra lojika nathI. praznakartA : pelAM pote je jANe che, kramikanuM je jANe che, e pramANe 324 vANIno siddhAMta akramane lojikala kahe to barAbara ke nahIM ? dAdAzrI : nA. kahevAya ja nahIM ahIM. A to mahAvIranI vANI kahevAya. mahAvIranI vANIne jo lojikala kahe, to pachI to kone sAcI vANI kaheze ?! A to covIsa tIrthaMkaronI paraphekTa vANI che ! praznakartA : ApaNe bhale 'lojikala' zabda prayoga karyo, paNa e samajI zakAya evuM che, ema emanuM kahevuM haze ? dAdAzrI : e barobara che. buddhithI nA samajAya to kAmanuM ja nahIM. buddhithI ja loko samajIne AgaLa vadhe che. paNa buddhithI samajAvI na zake. koI paNa mANasa mahAvIrano siddhAMta buddhithI samajAvI zake nahIM. hA, enA e ja zabdo, zAstronA zabdothI samajAvAya. paNa buddhithI, potAnA zabdothI, ekuMya vAkya ekuMya mANasa nahIM bolI zake. mahAvIranI vANI, ahaMkArarahita sivAya koI mANasa eka vAkya paNa bolI zake nahIM, eka vAkya navuM utpanna thAya nahIM. samajavuM joIe A. A vANI to mahAvIranI vANI kahevAya. saiddhAMtika vANI mahAvIranI vANI hoya. saiddhAMtika vANI zAstramAM na hoya. praznakartA : kRpALudeva zenAthI samajyA haze ? dAdAzrI : e to zAstranA AdhAre samajelA. praznakartA : siddhAMta eTale zuM ? dAdAzrI : siddhAMta eTale virodhAbhAsa kyAMya na hoya. vIsa varSa thAya, cALIsa varSa thAya, paNa je bolyA hoya, je lakhyuM hoya emAM koI dahADo virodhAbhAsa nA hoya. peluM to saMsAra taraphanuM badhuM virodhAbhAsa karanAruM. haMmezA buddhi hoya tyAM virodhAbhAsa hoya ja. ane buddhi che tyAM sApekSatA che, eTale virodhAbhAsa hoya ja. akrama vijJAta che saiddhAMtika ! ApaNuM vijJAna to cogaradamathI tALo maLe evuM che. bIje
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 325 326 vANIno siddhAMta virodhAbhAsa jaDe, paNa AmAM virodhAbhAsa nA jaDe. ane A to ekjhakTanesane ! ATalAM ATalAM aThThAvIsa varSathI prazna pUche paNa ekya virodhAbhAsa zabda mahIM nathI ! bAkI koI pustaka lAvo eTale e kahI ApuM ke cothe ja pAne enuM virodha karatuM hoya. paNa vAMcanArane khabara nA paDe. evI jAgRti hoya nahIMne ane mane to pahele pAne zuM lakhyuM che e khyAla hoya. A vAkya kone Teko ApI rahyuM che ne kone godo mAre che, e beu mane khyAla hoya. pahelA pAnAthI lakhe, paheluM vAkya lakhe, tene bIjuM vAkya helpa kare, pahelA vAkyane koNa helpa kare ? bIjuM vAkya helpa kare. bIjAne koNa helpa kare ? trIjuM vAkya. evuM paccIsa pAnA sudhI helpavALuM lakhI lAve. e avirodhAbhAsa kahevAya. tyAre jagatanA pustako kevAM hoya ? pahelA pAne lakheluM hoya pachI kaMI evuM ja vAkya mUke, te paccIse ya pAna UDI jAya. eTale virodhAbhAsa hoya tyAM ! eTale A akrama vijJAna ApyuM saiddhAMtika svarUpe che. jyAMthI pUcho tyAM siddhAMtamAM ja pariName. kAraNa ke svAbhAvika jJAna che A. koI paNa vastu jJAnamAM AvelI, pharI e vastu ajJAnamAM na jAya. virodha utpanna nA thAya. darekanA siddhAMtane helpa karI karIne siddhAMta AgaLa vadhato jAya ne koIno ya siddhAMta toDe nahIM. virodhAbhAsa utpanna nA hoya. jJAtI baMdhAyA khulAsA ApavA ! abaja rUpiyA ApavAthI nA maLe, AmAMno eka akSara sAMbhaLavAno nahIM maLe. A parapoTo jIve che tyAM sudhI kAma kADhI lo, pachI akSare ya sAMbhaLavAno maLe nahIM. A badhAne to hajI pacaze tyAranI vAta che ne ! bAkI pacavuM saheluM nathI. potAne phAyado thaI jAya. siddhAMta hAthamAM AvI jAya. paNa pacyA pachI Uge. e to vAta ja judIne ! ugaze thoDuM ghaNuM paNa te AvuM nA uge ne ! AvI ajAyabI nA Uge ! eTale thoDuM ghaNuM Ugaze. amArA AzIrvAda che. ame AzIrvAda hau ApIe !! jJAnInI vANI sAMbhaLa sAMbhaLa karavAthI pragaTe. A jJAnInI pAsenI sIdhI vANI DIrekTa sAMbhaLavAthI e mahIM pacana thAya ane to pragame. pragamIne pote ja svabhAvika rIte phaNagA mAre. jo emAMthI DahApaNapUrvaka nihALyA kare to. bAkI ene nihALavAnI ja jarUra che ! A badhI kevaLajJAnamaya vANI che. kevaLajJAna kone kahevAya ? buddhi jyAM enDane pAme, matijJAna jyAM enDane pAme. matijJAna jyAM enDane pAme tyAM kevaLajJAna UbhuM rahyuM che. e prakAza kevaLajJAnathI ja utpanna thayelo prakAza che. eTale A duniyAnI eka ajAyabI che. vAta sAMbhaLavI hoya eTalI sAMbhaLajo, ThIka lAge to dhAraNa karajo, nA ThIka lAge to pAchuM mUkI dejo, tyAM ne tyAM. jeTalA zabda huM boluM chuM, te badhA prUpha ApavAnA rAITathI boluM chuM. eke ya zabda pUpha vagarano mArAthI bolAya nahIM. A pheMkApheMkano zabda nathI AmAMno ekaMya. siddhAMta vItaraNoto eTale vItarAgono siddhAMta kevo hoya ? avirodhAbhAsa. AgaLa je vItarAga thaI gayA temano ja siddhAMta che A. A kaMI jJAna navuM utpanna thatuM nathI ane jUnuM jatuM nathI. enuM e ja jJAna cAlyA kare che. - siddhAMta eTale, jaDabhAvo ane cetanabhAvo, je bhagavAne joyA ene siddhAMta kahevAya. hA, jaDa ane cetana nahIM, jaDabhAvo ane cetanabhAvo e ja avalokayA. bAkI bhAvo to rahevAnA ja. e bhAvonuM bhAna nathI thAya evuM, baLyuM !! jJAtInI vAtanI zaMkA ya karAya ? zaMkA zuM karavA karIe te ? jenI nava sAcI vAta ApaNA anubhavamAM Ave, eTale dazamI vAta sAcI che evuM mAnI levuM ApaNe. nA samajaNa paDe to ya, tyAM sudhI bAjue mUko. paNa pheMkI nA dezo. kAraNa
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 327 328 vANIno siddhAMta ke amArAthI eka akSare ya avaLo nA bolAya. A huM to ATalo svIkAra karI lauM. mane to eka kSaNavAra tIrthakaronI vANI upara saheja paNa evI zaMkA thaI nathI. nahIM ekeya, utsu mahIM je ugeluM hoya ne, bIjuM pahelAMnuM te ya dhULadhANI thaI jAya ! vacanabaLa bApa beTA AgaLa ! ApaNe kahIe tamAruM vacanabaLa evuM bolo ne jethI mAruM mahIM thAya kaMI. vacanabaLa to mukhya vastu. manuSyane vacanabaLa nA hoya to kAmanuM ja zuM? bApa chokarAne kahe ke 'dAdAjIne page lAga." tyAre chokaro sUI jAya che, tyAre bApanuM vacanabaLa kevuM kahevAya ? kema ATaluM lUjha thaI gayuM che vacanabaLa ? kAraNa ke vANI lUjha rIte vAparI che. jUTha, kapaTa, badamAzI, herAnagati, lokone duHkha thAya tevI vANI, vANInAM badhAya paryAyo kharAba karI nAkhyA che. pachI meM enA bApane kahyuM "kaI jAtanA mANasa cho, tAruM vacanabaLa kyAM gayuM ? chokarA para nathI cAlatuM to bIjI jagyAe zI rIte cAlaze ?" chokaro tAruM kaheluM nathI karato ane te nAnuM bALaka, moTuM vIsapacIsa varasanuM hoya to jANe ke ene ahaMkAra jAgelo hoya. pachI mane kahe che ke "e che ja ADo." te meM kahyuM ke "e ADo nathI. tuM ADo che. tane bApa thatAM nathI AvaDyuM.' pachI e chokarAne bahu enA bApe kahyuM, ne pachI bahu samajAya samajAya karyo. enA bApe kahyuM tyAre Ama avaLuM pharIne karyuM, Ama moTuM nA dekhADayuM. zuM samajato haze chokaro ? e chokarAne eTalo badho ahaMkAra mahIM. pachI mane kahe che, "keTalo ADo che ?" meM kahyuM, 'e ADo nathI" pachI meM kahyuM, 'bAbA, jaya saccidAnaMda.' to tarata Ama eka vakhata nahIM, pAMca vakhata karavA mAMDyo pAMsaro. A to jagata AkhuM bhamaraDA chApa che. temAM vacanabaLanI ja jarUra che. e to badhA kUdAkUda kare. vacanabaLa nA hoya to zuM thAya ? AkhuM jagata bhamaraDo che ! meM lakhyuM che, pustakamAM lakhyuM che, TI-o-pI-esa, 'Tosa'. amAruM vacanabaLa che. vacanabaLavALuM e vacana uge. nahIM to uge vacanabaLatI taratamatA ! praznakartA: parama kRpALudevanI vANI buddhithI samajAya che, paNa eno amala thato nathI. dAdAzrI : amala karavAno ja nathI. amala kyAre thAya ? e hAjara hoya tyAre thAya. pachI to jANavAnI ja jarUra che. amala to hAjara hoya ne nA thAya to ApaNe kahIe ke tamAruM vacanabaLa ochuM che. vacanabaLa to hovuM ja joIe ne ! vacanabaLa eTale sAmAne zakti nA hoya to ya kAma thaI jAya. ahIM AgaLa traNa hajAra mANasa bhegAM thayAM hoya, te ghaDIe huM boluM ke badhA ekadama UbhA thAva ane sASTAMga namaskAra karavA mAMDo. to badhA UbhA thaI jAya ne sASTAMga namaskAra karavA mAMDe, e vacanabaLa. vacanabaLa eTale zuM ke vacana ja kAma karyA kare. vacananuM baLa che, mAruM baLa nathI. A jJAnIonuM vacanabaLa AvuM. ane ajJAnInuM vacanabaLa joyeluM nahIM tame ? praznakartA : ajJAnInuM vacanabaLa hoya ja nahIM. dAdAzrI : e vacanabaLa amuka hoya. vacanabaLa eTale zuM? vANI saMbaMdhI amuka niyama pALavA. enAthI vacanabaLa rahe. te ajJAnIne ya vacanabaLa hoya. eka lAkha mANasa UbhuM hoya (milITarImAM), to lephaTa kahe to lephaTa ne rAITa kahe to rAITa. jANe mazInarI cAle che ! e ajJAnInuM vacanabaLa to juo ! e ajJAnInuM vacanabaLa nahIM ? praznakartA : jJAnInAM vacanabaLamAM sahajatA hoya ne ! dAdAzrI : A sahajatA ne e asahajatA. e to mULa ja asahajatA ja che ne ! e vikalpa ja che ne ! paNa Ama kahetAMnI sAthe jANe mazInarI UbhI thaI jAya, evuM thaI jAya. ApaNe ghaDIvAra joIe ne, te hAtha hala ekadama sIdho ja thaI jAya ! TUMko hAtha hoya, paNa TUMko
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 329 330 vANIno siddhAMta hAtha ane lAMbo hAtha hoya to lAMbo hAtha, paNa e mazInarI ja evI thaI jAya. jANe mazInarI pharatI hoya ne, evuM pharyA kare che. jANe mahIM koI mAlika nA hoya evI rIte mazInarI pharyA kare che ! tame AvI pareDa joyelI ke nahIM ? AvuM tevuM badhuM jovA nA jAva ? ATalA badhA vyAkhyAno sAMbhaLyA, upadezo sAMbhaLyA paNa koI dahADo AtmA hAja2 nA thAya. amArI hAjarImAM AtmA hAjara thAya. eTale zuM ? amArI vANI AvaraNa bhedIne AtmAne pahoMcADe. te ghaDIe AtmA kabUbsa kare, eksepTa kare. jyAre jagatanI badhI vANI che e mana sudhI pahoMce, buddhi sudhI pahoMce, AtmA sudhI pahoMce nahIM. amArI vAta sIdhI AtmAne pahoMcADe.. pelo tarata eksepTa (svIkAra) kare. ApaNe ahIM tadana navA mANaso badhA eksepTa nathI karatA ? kare che ! e juo cho ne tame badhuM? e ahIM AgaLa ja. bIje koI eksepTa nahIM kare. eke ya mANasa eksepTa nA kare ! praznakartA : pachI "potAnI sepha sAIDa mATe jUThuM bolo to kyAMthI vacanabaLa rahe." (AptasUtra) dAdAzrI : hA. potAnI sephasAIDa mATe jUThuM bolavAnuM thAya to kyAMthI pachI vacanabaLa utpanna thAya. vacanabaLa kone hoya ? jene jagatasaMbaMdhI koI spRhA nA hoya. pachI bhale AtmA prApta nA karyo hoya. paNa e vacanabaLa thoDuM ja hoya. vacanabaLa zI rIte jatuM rahyuM che ? A vANIno durupayoga karyo tethI. lokone muzkelImAM mUkyA, lokone khakhaDAvyA, kutarAne bIvaDAvyA, prapaMca karyo, tethI vacanabaLa tUTI jAya. jUThuM bolIne svabacAva kare, satyanA Agraha ne durAgraha kare to ya vacanabaLa tUTI jAya. tethI badhI vANI nabaLI paDatI jAya, vIka thatI jAya. ane 'vIka' thatI jAya eTale pachI ahaMkAre karIne kAryakArI karavI paDe ke "javuM ja paDaze, karavuM ja paDaze.' bAkI Ama saheje kAryakArI nA hoya. vacanane siddha to karavuM paDaze ne ? vacanabaLa mATe to vacananA niyamomAM AvavuM paDaze ne ? A to jUThuM bolIne chetarIne vANIne jeNe vyabhicArI karI che, enuM koNa mAne ? chokarAne TaiDakAve, 'alyA, sIdho besa.' tethI chokarAM AgaLa vacanabaLa nA rahe. jo vANI evI nIkaLe ke sAmAnA hRdayane ghA kare to bIjA bhavamAM vANI hapUcI kheMcAI jAya, dasa-paMdara varSa mUMgo rahe. ekaluM ja satya bolo ane pAcho satyano Agraha nA pakaDI rAkho to vacanabaLa pAchuM utpanna thAya. jo vastuno durupayoga thAya to tenuM vacanabaLa UtarI jAya. jUThuM bolIne potAno svabacAva kare, tethI to manavANI badhuM phrekacara thaI jAya. satya bole paNa enI pAchaLa bhAvanA kevI jabaradasta hovI ghaTe ! vANIno khoTo-avaLo upayoga karyo tethI vacanabaLa jatuM rahe. vANIno koI paNa jAtano apavyaya nA thAya. vANIne koI paNa vibhAvika svarUpe na laI jAya to vacanabaLa utpanna thAya. jeTaluM tane samajAya, teTaluM satya bolaje. nA samajAya tyAM nA bole, vayatabaLa, jJAtInAM ! praznakartA : vacanabaLa kevI rIte prApta thAya ? dAdAzrI : loko mane pUche che ke, 'ApanAmAM vacanabaLa kema che ne amAruM vacanabaLa nathI' pUche ke nA pUche to pachI AptasUtramAM javAba lakhyo che, vAMco joIe. praznakartA : "eka paNa zabda mazkarI mATe nA vAparyA hoya, eka paNa zabda khoTo svArtha, paDAvI levA mATe nA vAparyo hoya, vANIno durupayoga nA karyo hoya. potAnuM mAna vadhe eTalA mATe vANI na bolyA hoya to evuM vacanabaLa sidhdhi thAya." (AptasUtra) dAdAzrI : A javAba Apane samajamAM Ave che. javAba barAbara lAge che ? A pramANe kare to potAne phAyado na thAya ? bhale ajJAna dazAmAM cho. paNa A pramANe kare to avazya vacanabaLa utpanna thAya.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 331 332 vANIno siddhAMta teno vAMdho nathI. to eTaluM vacanabaLa utpanna thAya. 'koIne duHkha thAya evuM nathI bolavuM' ema nakkI karavuM ne 'dAdA" pAse vacanabaLanI zakti mAga mAga karavI, enAthI te prApta thaze. amAruM vacanabaLa ane tamArI draDha icchA hovI joIe. amAruM vacanabaLa tamArA sarva aMtarAyo dUra karI Ape. tamArI parIkSA thAya, paNa pAra utare. 3 . rahasya vacanabaLa taNuM ! 'A' dAdAnA jevuM vacanabaLa hovuM joIe. 'amAruM vacanabaLa to ajAyabI kahevAya. jJAnI puruSanuM eka vacana avarathA nA jAya ! gajabanuM, jabarajasta vacanabaLa hoya !! enAM eka eka vacana para jagata UchALA mAraze ! emanuM eka ja vacana TheTha mokSe laI jAya. 'amArA' eka eka zabdamAM cetana che. vANI rekorDa svarUpa che, jaDa che. paNa amArI vANI mahIM pragaTa thaI gayelA paramAtmAne sparzani nIkaLe che. tethI nikSetanane cetana kare evI cetanavANI che ! sAmAnI bhAvanA joIe. ame bolIe ke "e ya kUda', to sAmo dasa phUTano khADo ya kUdI jAya ! to keTalAMka kahe che ke, 'tame zaktipAta karo cho." nA. amArA vacanamAM ja evuM baLa che ! koI bahu DIpresa thayelo hoya to ame tene AMkhathI dhavaDAvIe. 'jJAnI puruSa' to game te rIte zakti pragaTa karAve. tamane ahIM pUro phoDa Ape evuM jJAnInuM vacanabaLa che. amArI pAse tame ahIM beThA eTale jagata vimRta rahe, ane tene ja mokSa kahyo che ! vacanabaLa hoya to mukti Ape. bAkI A reDiyo sAMbhaLyA. e to Akho dahADo sAMbhaLo ja ne ! paNa reDiyAno ukela nathI Avyo ane Ano ya ukela nathI Avyo. tyAM che vacanabaLa ! praznakartA : "vacanabaLa kyAM che? e pArakhavAnI mane zakti nathI. dAdAzrI : ApaNe emane kahevuM ke 'sAheba, tame bolyA paNa tamArI vAta mane gamatI nathI. tame to reDiyo cho. tamArAmAM akkala nathI.' evuM kahezo to vacanabaLavALA hoya to prema karaze, AzvAsana Apaze ane pelo pheNa mAMDaze. vacanabaLavALAne to tame dholo mAro to ya pheNa nA mAMDe, karaDe nahIM, AzIrvAda Ape. vacatasiddhi ke vacanabaLa ? eka zabda jene mATe nIkaLI gayo hoya, teno sarvasva roga kADhI nAkhe. vacanabaLa kahevAya A to. kAraNa ke huM jJAna ApuM chuM, te vacana mahIM aMdara thayelAM che. te vacana enI meLe bolyA ja kare che, juone ! vacanabaLa ! vacanabaLa ane vacanasiddhi, be judAM pAchA. vacanasiddhi to jJAna nA hoya, ane hRdayazuddhi hoya, evA hRdayazuddhivALA saraLa mANaso hoya che ahaMkAra jarA narama thayelo hoya, evA mANasone huM jANuM chuM. e badhA bole ne e pramANe thAya. kAraNa ke peluM thavAnuM hoya ne Ane moMDhe nIkaLe. ane keTalAMkane hRdayazuddhi hoya che ne, te bole ke tamAro dIkaro mAgazara mahinAmAM paNaze. te hRdayaddhinA AdhAre sAcuM paDe che. e vacanasiddhi kahevAya che. e kaMI joIne nathI kahetA ane evuM joIne kahetA hoya ne to tyAra pachI, eka kalAka pachI e mahArAja sApa karaDIne marI gayA hoya. AvuM badhuM dekhAyuM to mahArAjane sApa dekhAyo nahIM to ? paNa kazuM dekhAya kare nahIM ! koI mANasanuM javalle ja sAcuM paDe. A to badhuM jeTaluM bolene, ke kAlathI have huM hAtha ghAlIza nahIM. te ApaNe jANIe ke AmAM kazuM vaLavAnuM nathI. vacanabaLa sAcuM paDe nahIM ne ! evuM jo sAcuM paDatuM hota to tamAruM dhAryuM badhuM thaI jAya. praznakartA : amArA vacana khoTAM paDe, eTalo bhAga aTakI jAya to ya bahu thaI gayuM. dAdAzrI : nA aTake. aTakatAM haze ? praznakartA : vacanasiddhi hoya, enuM to sAcuM paDe ne ? dAdAzrI : hA.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 333 334 vANIno siddhAMta A to kaheze, "bIDIo choDo." are, evuM bola, evI samajaNa pADa ke bIDI enI chUTI jAya. kaMI jAtanA loko che ?! ene pIvA de ne nirAMte bicArAne. nahIM to ene UMgha nahIM Ave. A akrama vijJAna zuM kahe che ke ene samajAvo to badhuM enI meLe chUTI jaze. A mArI joDenA keTalAMya mANasanuM badhuM chUTI gayuM haDahaDATa !! amArA zabdathI keTalAMyanAM dArU, mAMsAhAra chUTI gayA. amArA zabdathI Akho pharI jAya che mANasa. A vacanabaLa eTaluM badhuM sarasa che ke badhuM AkhuM pharI jAya che. praznakartA : dAdAnI to bahu moTI DikSanarI che. roja navo navo zabda kADhe che. Aje navo kADhyo, vacanabaLa !! dAdAzrI : evuM che ne A zabdo kevA hoya, zAstronA zabdo nA hoya. zAstranA zabdo vAge evA hoya, khUMce evA hoya. ane A to jJAna hAjara thaI jAya nahIM. enI mahIM pesI hAjara ja thaI jAya, pragaTa thaI jAya AtmA ! tarata dIvo cAlu ja thaI jAya. koI dahADo bhulAya nahIM. A eka eka zabdamAM anaMtu vacanabaLa hoya. te jyAre tamane muzkelI AvIne UbhI rahe tyAre A jJAna hAjara thaI jAya. muzkelImAM hAjara thavuM ja joIe, nahIM to e dAdAnuM jJAna na hoya ! ane kAM to letAM AvaDatuM nathI Amane. A bhAIne goThavatAM nathI AvaDayuM. goThavatAM nA AvaDayuM hoya ne to ADuM avaLuM goThavAI jAya. uparane badale nIce mUkAI gayuM hoya. nIcenI vastu UMce mUkAI gaI hoya. huM to regyulara jagyAe goThavI ApuM chuM. paNa pachI e pote AghuMpAchuM kare che. pote jo AghuMpAchuM nA kare to amAro zabda dareka TAIme kAma lAge ! vacanabaLa kahevAya ! dehanA baLa to anaMtavAra bhegA karyA, tyAre dehanuM baLa to hAthIne kaMI jevuM tevuM hoya ! bhagavAna kahe che dehanI zaktinI ArAdhanA na karIza. enI meLe jeTalI thAya eTalI sAcI. ArAdhanA to manobaLa ne vacanabaLa, benI ja joIe. dehazakti, pAzavIzakti kahI bhagavAne. enAthI pAzavatA utpanna thaze, kahe che ! ane pelI vacanabaLa, manobaLa enI vAta to judI che. e AtmabaLa UbhuM kare. AtmAne baLavAna banAve. AtmA pote baLavAna ja che. ene kazuM karavApaNuM ja rahyuM nathI. paNa A manobaLa ne vacanabaLathI, e AvaraNa toDIne prakAza prApta thAya ! vacanabaLathI parivartata ! praznakartA : vacanabaLathI ekjhakTalI rahe ne ? dAdAzrI : vacanabaLathI kriyAmAM pheraphAra thAya. vacanabaLathI khoTuM karato aTakI jAya. amArA jevA zabdo bIjo bole ne, to ya kAma nA lAge. kAraNa ke emAM vacanabaLa kyAMthI Ave ? potAnI mAM upara vizvAsa hoya, eTalo vizvAsa ene amArI para hoya. eTale pachI ame ene je kahIe eTale e vacana ene coMTI jAya ane joDe amAruM vacana hoya. amAruM vacana vacanabaLavALuM hoya. jo sAMbhaLyuM ke pachI jAya nahIM. nahIM to gokha gokha kare ne to ya kazuM vaLe nahIM. vacanabaLa e jJAtavidhi veLAnuM ! jJAna zAnuM nAma kahevAya ? jarUra vakhate bhUlI jaIe, enuM nAma jJAna nA kahevAya. jarUra vakhate avazya hAjara thavuM joIe. have e jJAna ApanAro koNa hovo joIe ? game te mANasa jJAna Ape e cAle nahIM, vacanabaLavALo hovo joIe. eTale jarUra vakhate e vacana hAjara thAya, jJAna hAjara thAya to kAma thAya, nahIM to kAma nA thAyane ! praznakartA : jema dAdA, jJAna ApatI pherAe, tame amArAM pApa bhasmIbhUta karI nAkho cho, enA jevuM e vacanabaLa ? dAdAzrI : hA, enA jevuM ja paNa badhAne nA karAya, amuka ja Aje koInuM vacanabaLa zAthI nathI rahyuM ? kAraNake vANInA kAyadA nathI pALyA. manuSyamAM AvyA pachI be baLanI jarUra - vacanabaLa ane manobaLa. dehabaLa e pAzavatAmAM jAya. vacanabaLa ane manobaLanI zakti rileTiva AtmAne baLavAna kare. atyAre vacanabaLa to lupta thaI gayuM che ane mana to phrekyara thaI gayuM che.
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 335 336 vANIno siddhAMta mANasone. amane ema lAge, khAtarI lAge cogaradamanI, tyAre ame vacanabaLa vAparIe, nahIM to vAparIe nahIM. ghaNAM loko Ave, eksepTa (svIkAra) kare, paNa badhA nA pAme. vayatabaLathI virame viSayo. praznakartA : paNa dehanI sAthe je karma cArja thaIne AvelA hoya, te pheraphAra to nA thAya ne ? dAdAzrI : nA, kazo pheraphAra nA thAya. chatAM viSaya evI vastu che ne, ke jJAnI puruSanI AjJAthI A ekaluM ja pheraphAra thAya. chatAM A vrata badhAne nA apAya. ame amukane ja A ApeluM che. jJAnInI AjJAthI badhuM ja pheraphAra thaI jAya. sAmAe khAlI nizcaya ja karavAno ke game te thAya, paNa mAre A joItuM ja nathI. to tene pachI ame AjJA ApIe chIe ane amAruM vacanabaLa kAma kare che. AjJA ApIe eTale pachI enuM citta bIje nA jAya. jo e lokonA nizcaya tUTe to ? dAdAzrI : evuM kazuM tUTatuM ja nathI. evuM bane ja nahIM ane e to ahIMthI nIce gabaDI paDIe to marI ja jaIe ne ? emAM evo vicAra karIe chIe ke Ama paDIe to zuM thAya ? praznakartA : enA karmanA udayamAM bhoga hoya, to e pachI emAM joDAya ke nA joDAya ? adhavacce karmano udaya AvI jAya to zuM kare ? dAdAzrI : nA, jJAnIonuM vacanabaLa zuM kahevAya che, ke bhayaMkara karmone toDI nAkhe. potAno nizcaya jo nA Dage to bhayaMkara karmone toDI nAkhe. eTale e vacanasiddhi kahevAya jJAnIonI. paNa te vrata Ape nahIM koIne. A kaMI lADavA khAvAnA khela nathI. ame to badhI rIte enI cogaradamanI TesTa karIne pachI ja ApIe. brahmacaryavrata Ama nA apAya. e apAya evuM nathI, e ApavA jevI cIja nathI. A brahmacaryavrata koIne apAya nahIM. A to ame ekAda varSa mATe ke be varSa mATe ja ApIe chIe. kAyama ApavA mATe to mAre keTalI badhI parIkSA karavI paDe ! amAruM vacanabaLa brahmacarya paLAve evuM che, badhA aMtarAyo toDI nAkhe, tArI icchA joIe. tArI icchA pratijJAmAM pariNamavI joIe. hA, pachI tane aMtarAya Ave to e badhuM amAruM vacanabaLa toDI nAkhaze. amArAmAM sarva prakAranA tyAga che. eTale jene kaMI paNa joItuM hoya to tene amArA vacanabaLathI prApta thaI jAya evuM che. atyAra sudhI thayelA tamAma doSo huM dhoI nakhAvaDAvuM hatuM. have devuM kADhI ApatA hoya to sAruM ke nahIM ? pachI navesarathI devuM karo nahIM, paNa atyAra sudhInuM devuM kADhI nAkhyuM eTale badhI bhAMjagaDa UDI gaI ne ?! nahIM to eka phera devuM thAya eTale e vadhAre ne vadhAre devAmAM utAre. zuM kahe ke haze, ATalAM nAdAra thayA to ATalAM vadhAre. pachI saravALe zuM Ave ? dukAna harAja thAya. A 'jJAna' ApaNuM evuM che ke sarva vikArono nAza thAya che. ame vratanI vidhi karIe chIe tyAre amAruM vacanabaLa kAma kare che, eno nizcaya Dagavo nA joIe. praznakartA : A je nizcayabaLa che, te 'vyavasthita'nA hAthamAM che ke emanA potAnA hAthamAM che ? dAdAzrI : 'vyavasthita' jovAnuM nahIM. 'vyavasthita' enuM nAma ja kahevAya ke tamAruM nizcayabaLa ane amAruM vacanabaLa, e be bheguM thayuM ke enI meLe 'vyavasthita' cenja thAya. jJAnInuM vacanabaLa ekaluM ja 'vyavasthita'ne cenja kare evuM che. e saMsAramAM javA mATe ADI divAla jevuM che. eka phera ADI dIvAla nAkhI Ape ke pharI saMsAramAM jaI zake ja nahIM. praznakartA: Ape kahyuM ne, ke tamAro nizcaya ne amAruM vacanabaLa. e bemAM tamAro nizcaya nA tUTe to amAruM vacanabaLa kAma karyA kare, paNa kharI rIte A vijJAna evuM che ke 'tame Ama karo ke tema karo' evuM kazuM bolAya nahIM. paNa A to kALa evo che ane A jIvonA
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 337 338 vANIno siddhAMta ThekANAM nahIM ne? A jJAna laIne UlaTo UMdhe raste cAlyo jAya. eTale amAre kahevuM paDe che ane te ya amAruM vacanabaLa hoya pachI vAMdho nahIM. amArA vacanathI kare eTale ene kartApadanI jokhamadArI nahIM ne ! ame kahIe ke tame Ama karo. eTale tamArI jokhamadArI nahIM ane mArI jokhamadArI AmAM rahetI nathI. A to magaja kAma nA kare evuM suMdara brahmacarya A loko pALe che. paNa A dAdAnuM vacanabaLa eTaluM suMdara che, ke je AvuM kAma karI rahyuM che. gajabanI zakti jJAtInA vacanabaLamAM ! amArA vacanabaLathI keTalAka mANasone regyulara thaI jAya che. amAruM vacanabaLa ne tamAruM aDaga nakkIpaNuM, be ja guNAkAra thAya to vacce koInI tAkAta nathI ke ene pheravI zake ! evuM A amAruM vacanabaLa che ! ame tamane zuM kahIe chIe ke tame aDaga thAva, tame moLA nA thazo. tamAro draDha nizcaya hovo joIe ke dAdAnI AjJA e ja dharma ane AjJA e ja mukhya vastu che. amAruM vacanabaLanuM kAma evuM ke badhuM ja pALavA de, badhAM karmone toDI nAkhe ! vacanabaLamAM to gajabanI zakita che ke kAma kADhI nAkhe !! pote jo saheja paNa Dage nahIM, to karma ene nahIM DagAvI zake !!! karma DagAve to, ene vacanabaLa ja nA kahevAya ne ? vItarAgoe vacanabaLa ane manobaLane to TopamosTa kahyuM che, jyAre dehabaLane pAzavI baLa kahyuM che ! dehabaLa joDe levAdevA nathI, vacanabaLa joDe levAdevA che ! 'jJAnI puruSa' pAse hitanI vAta hoya. emanI pAse be zabda samajI le ne, to bahu thaI gayuM ! be zabda samajavAmAM Ave, ne emAMthI eka ja zabda jo kadI hRdayamAM pahoMcI ne pacI jAya to e zabda mokSe laI jatAM sudhI ene choDe nahIM. eTaluM vacanabaLavALuM hoya, eTalI vacanasiddhi hoya e zabdanI pAchaLa ! praznakartA : tame kIdheluM ke A amArI eka lITI jo barobara samajamAM AvI gaI to pAra paDI jAya. dAdAzrI : e jo ogaLI gayuM to kAma ja thaI gayuM. eTale badhI emAM davA che evaDI moTI. eka ja vAkya ogaLI jAya ne, to kalyANa thaI jAya. eTale ullAsathI pIve ane pAcana thaI jAya, to kAma thaI gayuM ne ! ullAsa kyAre Ave ? dhIme dhIme Ave. jema jema eno sAra samajAto jAya, jema enI kiMmata samajAtI jAya. A to DIvelyuezana kareluM jagate eTale ekadama pachI velyuezana zI rIte Ave che ?! pAMca paisA sudhI rUpiyo thaI gayo hoya, te ekadama sIttera karo, zI rIte thAya te ?! cha paisA karavA paDe, sAta paisA karavA paDe ! sahu sahunI jagyAe karekTa ! tamane lAge che ke, vAstavika che A vAta ? praznakartA: hA, hA. barobara lAge che. dAdAzrI : vAstavika e bhrAMti vagaranI vAta che. bhrAMtivALI vAta badhI ja virodhAbhAsa hoya. tethI ame kahIe chIe ke, amArI vANI sivAya, tIrthakaronI vANI sivAya bIjI badhI vANI virodhAbhAsa che. chatAM rileTivamAM e badhI vAta sAcI che. kAraNa ke AAvAda kharuM ! vItarAgoe ene syAdvAda kahyuM ke eka aMzathI 360 DigrI sudhInI badhI vAta enI jagyAe karekTa che. tyAM AgaLa je vAto cAle che, jema eka bAbo bIjA bAbAne pAcho kahe, to te beune saMtoSa thAya, evI rIte eno vyavahAra cAlu hoya. UMDI bhAvatA tethI hitakArI ! amArA zabdamAM evuM vacanabaLa che ke nukasAna thAya evuM nahIM lAge kharuM, paNa te nukasAna thavA nA de. amAruM vacanabaLa evuM hoya che. kAraNa ke dareka zabdamAM eTalI badhI UMDI bhAvanA hoya che ke nukasAna to kyAreya na thAya. eTalI zabda zabdamAM bhAvanA che. vAMko zabda paNa sIdho thaIne kAma karaze.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 339 340 vANIno siddhAMta praznakartA : to ya baMne bAbAmAM gayAM. dAdAzrI : beu bAbA. paNa baMnene saMtoSapUrvaka cAle. ane ApaNuM A jJAna zIkhavADeluM hoya to bAbAne mUMjhavI nAkhe. dasa varSanI choDI bIjI dasa varSanI choDIne kahe te ekjhakTa jJAna hoya. baMne sAmasAmI samajI jAya. eTale jyAM AgaLa je che, e barobara che. vANI, sApekSa-nirapekSa ! praznakartA : AnaMdaghanajIe eka stavanamAM ApeluM che ke "vacana nirapekSathI vyavahAra jUTho, vacana sApekSe sAco.' e jarA samajAvo. dAdAzrI : vacana sApekSa eTale syAdvAda vANIthI vyavahAra sAco ane nirapekSa vANIthI vyavahAra khoTo. jyAM jyAM je yogya che ne, e yogyatA nA jue, ne nirapekSa game tema bole e vyavahAra, vyavahAra nahIM. vyavahAra to syAdvAda hovo joIe. have dharma keTalA haze ? dasa-paMdara-vIsa ? nA. jeTalAM manuSyo che, eTalAM badhA ja dharma che. te koI paNa dharmanuM pramANa na dubhAya, enuM nAma syAdvAda ane e sApekSavANI kahevAya. e vyavahAra sAco. lakhanAre sAcI vAta lakhI che ! svarUpa syAdvAdad... praznakartA : syAdvAdanuM saMkSiptarUpa samajAvo. dAdAzrI : syAdvAda eTale je vANI koI dharmane kiMcitmAtra nukasAna nA kare evI vANI. ATalA badhA dharmo che, emAM koI dharmane saheje hiMsA nA thAya. ethI vadhAre UMDA UtarIe to koI mANasanA vicArone ya heja paNa hiMsA nA thAya, enuM nAma svAvAda vANI. koI dharmanI niMdA thAya, te emAM pachI pote sAco Tharyo ne pelAne khoTo TharAvyo, e svAvAda nA hoya. syAdvAda vANImAM hiMsA nA hoya.. praznakartA : syAdvAdamAM ahiMsAnuM ja nirUpaNa hoya ke bIjA koI eMgala kharAM ? dAdAzrI : nA. e ahiMsAnuM ja, bIjuM kazuM nahIM. ahiMsAmAM koI cIja evI nathI ke nA Ave. ahiMsAnuM je vivaraNa tame samajo to A duniyAmAM koI cIja evI nathI ke je ahiMsAmAM pesatI nA hoya. vANI syAdvAdane lAgu thAya che ane pramANa e anekAMtane lAge che. koI DIgrInuM pramANa na dubhAya, koI dharmanuM pramANa na dubhAvuM joIe. A ame bolIene, paNa pramANa nahIM dubhAya ane pramANa dubhAya to ame mAphI mAgI laIe. e hovuM ja nA joIe, e ghaTe ja nahIM ne ! pramANa to kema dubhAvavuM joIe ? pramANa dubhAvavA mATe ApaNo mArga nathI. kAraNa ke enuM mAneluM, darekanuM pramANa juduM juduM ja hoya ane koI mAMsAhAra khAya, tethI kaMI amAre emAM evuM hAtha ghalAya nahIM. ane koI phUTa khAto hoya ne koI phUTa nA khAto hoya, to ya amAre evuM hAtha ghAlavA nahIM. syAdvAda vANI eTale vItarAga vANI, jenAthI koInuM pramANa nA dubhAya. bhalene pachI koI kasAI Ave. kasAI e enA dharmamAM ja che. dareka potapotAnA dharmamAM ja che. je bhagavAnane nathI mAnato ne, te ya dharmamAM ja che. dharmanI bahAra to e ya nathI raheto ghaDIvAra. dharma vagara to manuSya ahIM jIvI zake nahIM eka kSaNavAra. paNa joDe adharmamAM hoya che. pramANa adharmanuM vadhI jAya che. AtmA che, to dharma hovo ja ghaTe. e chevaTe bhagavAnane nA mAnato hoya, mUrtione nA mAnato hoya, loka ene nAstika kahetA hoya, chatAM ya e nItine mAnato hoya ne nIti to bhagavAnanI AjJA che. e moTAmAM moTo dharma kahevAya. eTale kaMInuM kaMI mAnato hoya. mAnyA vagara jIvAya ja nahIM ne ! eTale A badhuM sAruM kahevAya. koI dharmanuM kiMcitmAtra pramANa nA dubhAya eTale AdivAsIo AvaDo paththara laIne pUjatA hoya ane enI zraddhA upara jo kadI tame tarApa mAro to ya sAdvAda vANI nathI. darekanI zraddhAne je vANI eksepTa kare, te vANIne cAlvAda kahevAya.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta syAdvAdamAM vAta sIdhI ene kAma lAge evI ja hovI joIe. te amArI vANI syAdvAda hoya. darekane anukULa Ave. game te dharma pALato hoya to ya anukULa Ave. 341 ko'kanA dharmanuM pramANa dubhAya tyAre ene duHkha thAya. badhA dharmovALA bhegA thAya paNa koInuM pramANa nA dubhAya evI vANI bolavI te A syAdvAda, vANI bolIe tyAre ahIM badhAM dharmanA bhegA thAya. tyAre hiMsA koI dharmanI sTeje ya nA thAya. ahIM AgaLa eka sAdhu Ave, te kahe che 'bhaI, amAre to gurunuM bahu kAma nathI. ame to derAsara, mUrtinuM ja vadhAre dhyAna rAkhIzuM.' to ya bhagavAna kaheze ke 'e enI draSTithI barobara che.' tyAre eka jaNa kaheze ke 'nA bhaI, amane to guru upara ja mamatA che, mUrti upara bahu mamatA nathI.' to ya bhagavAna kahe che, 'barobara che.' koI mANasa Avyo, e kahe che, 'sAheba, huM to tapa ja karavAno.' to ya bhagavAna kahe che, 'barAbara che.' enuM nAma syAdvAda. eka chatAM judAM... syAdvAda konuM nAma kahevAya ke ekamAM ne ekamAM rahevuM ane judA judA bhAve rahevuM. hA, rahevuM ekamAM ne ekamAM, eTale homa DipArTamenTamAM rahevuM ane judA judA bhAvamAM lAITa karavI. praznakartA : syAdvAda eTale ekamAM ne ekamAM rahevuM ane judA judA bhAve rahevuM, e samajAvo. dAdAzrI : e evuM kahevA mAge che ke potAnA svarUpamAM rahevuM ane bIjI DIgrIovALAne eksepTa karavuM ApaNe. game te dharmavALo hoya to enA vyupoInTane, ApaNe eksepTa karavuM joIe. ke e enA vyu poInTathI, enI draSTie barobara che. ApaNe ApaNA hisAbathI barobara chIe, paNa A emanA hisAbathI barAbara che. potAnA bhAvamAM rahIne badhA bhAvomAM ApaNe rahevuM joIe. eTale koIne khoTuM che evuM thAya nahIM, kyAreya paNa. syAdvAda eTale darekanuM potapotAnA vyupoInTathI vANIno siddhAMta barobara ja che, evuM ApaNe kahevA mAMgIe chIe. potAnuM barobara che ema jANe paNa potAnuM barobara che mATe sAmAnuM khoTuM che. e vAta cokkasa che paNa te khoTuM TharAvIe to ene duHkha thAya che e paNa cokkasa che. koIne duHkha karavuM e dharma ja nA kahevAya, e paNa cokkasa che. mATe e badhuM AvarI levAmAM AveluM che A. koIne kazI aDacaNa nA paDe evo e syAdvAda mArga. 342 ApaNe ahIM badhA dharmanA loka bhegA thAya. paNa huM boluM to koIne ya pakSapAtI nA lAge. kAraNa ke mArA vicAro ja pakSapAtI nathI tyAM. koI gacchamAM peThelo houM to huM pakSapAtI thaI gayelo houM. eTale ke koI eka dharmavALA sAdhu kaMI vAtacIta karatA hoya ne jo bIjA dharmavALA sAdhu tyAM AgaLa Ave to ene kaSAya caDhe ke A vaLI pAcho kyAM pesI gayo ?! ane e vAtacIta kare, te ya sahu sahunA pakSanI ja vAto kare. eTale ApaNane khabara paDI jAya ke A amuka dharmavALA che, A amuka dharmavALA che. evI ApaNane khabara hau paDI jAya ke kaI dukAno che ! ane syAdvAda eTale amArI koI dukAna nahIM, 'badhuM' te amAruM ane nizcayathI, 'amAruM' te amAruM. bahu suMdara vAto che A. bhagavAnanI vAta to bahu UMDI ane jhINI, samajavA jevI che. amArI vAta to samajaNa paDatAM vAra lAge evuM che. paNa jo samajyA to kAma nIkaLI jAya. pUchavAnI paNa chUTa che badhAMne AvIne. senTaramAM rahelAne... praznakartA : syAdvAda vANI bolavA, kyA kyA muddAone dhyAnamAM levA joIe ? dAdAzrI : syAdvAda vANImAM 360 DigrInAM badhA pramANamAMthI koI pramANa na dubhAya, evI rIte vANI bolavI. e pachI muslIma dharmano beTho ke jaina dharmano beTho hoya ke game te dharmano beTho hoya, paNa du:kha nA thAya. eka pakSIya vANI nA hoya, enuM nAma syAdvAda vANI. A badhA dharmavALA eka DIgrIvALA, syAdvAda eTale 360 DigrI.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 343 344 vANIno siddhAMta bIjI DigrIvALAne khoTo kahe che. have A 360 DigrImAM badhAM manuSyono dharma AvI jAya che. vastu seMTaramAM che. seMTaranI vastune mATe darekanAM vya poInTa judA judA che. senTaramAM jovA mATe darekanA judA judA vyupoInTa thAya che. eTale lokone svAbhAvika rIte matabheda hoya ja. 150 DigrIvALo 125 DigrI upara joto hoya to Dipharansa paDe. e svAbhAvika Dipharansa paDe, e matabhede ya tamArA svAbhAvika che. evuM huM kahuM chuM. paNa sAdvAda eTale zuM ? ke jene koInI joDe matabheda nathI. badhA dharmane eksepTa kare che. badhI DigrIne eksepTa kare che. sAlvAda to dareka DigrIno dharma jANIne bole. 360 DigrI, 3pa6 DigrI, 340 DigrI, 50 DigrI - badhAnuM, vyavahAra-nizcaya badhuM jANe, te sAvAda hoya. phAdhare ya chuM ne chokaro paNa chuM. tyAre sAlvAda zuM kahe che? tame jo chokarA cho to zenA AdhAre phAdhara ? tyAre e kahe ke A mArA chokarAnA AdhAre huM phAdhara thAuM chuM ane bApAnA AdhAre huM chokaro thAuM chuM. e sApekSatA batAve. huM tamane sthaLamAM vAta karuM ke dhera Ara zrI haMDreDa sikasTI DIgrIjha. have A 360 DigrImAM AkhuM varlDa vyupoInTamAM che. A phorenavALA 135 DigrImAM che to muslimo 150 DigrI upara che to bIjA AgaLa 175, koI 200 DigrI upara che ane A hinduo 225 DigrI upara che, A jaino 250 DigrI para che. ema badhA potapotAnI DigrI upara che. ane jyAM sudhI DigrI upara che tyAM sudhI matabheda che. jyAre senTaramAM Ave tyAre koI DigrI joDe matabheda nA rahe ane badhI DigrIvALAne samaje. praznakartA : eTale ahIM koIne khoTA kahevAnI vAta ja nathI. dAdAzrI : koIne khoTA kahevAnI jarUra ja nathI ne ! evuM che ne 360 DigrIomAM kaI DigrIne ApaNe khoTI kahI zakIe ? evuM A jagata 360 DigrInuM che. senTara paNa che. have senTaravALAne badhI DigrIovALA joDe sarakhuM lAge. paNa 125 DigrIvALAne 150 DigrIvALA joDe matabheda hoya. 125 DigrIvALo senTaramAM je jue ane 150 DigrIvALo senTaramAM jue, e bene matabheda hoya ja avazya. hoya ke nA hoya ? ane pachI pelA to sAmasAmI kahe che, tAruM khoTuM che. tyAre bIjo kahe che, tAruM khoTuM che. to emane huM kahuM ke tuM 150 DigrI para AvI jA ane pelAne kahuM ke tuM 125 DigrI para jA. eTale beunA jhaghaDA maTI jAya. have Ama to huM ene tyAM javAnuM-mokalavAnuM nA kahuM. paNa pachI huM ene mArI meLe samajAvuM ke bhaI savAso DigrI para Ave che ane pelAne samajAvuM ke doDhaso DigrI para AvuM che. eTale e baMne samajI jAya pAchAM. kaI draSTithI zuM vyupoInTa che, eTaluM samajaNamAM AvavuM joIe. badhI reDIyaso mAre sarakhI hoya. kAraNa ke huM senTaramAM gayo chuM eTale mAre badhI reDiyaso sarakhI hoyane ! e pramANa gaNAya ! syAdvAda vANI enuM nAmanAM mAjI hoya, kahevAya ke dareka dharmavALA khuza thaIne sAMbhaLe, badhAne game. moTI uMmara gujarAtI bhaNyA nathI, tene ya game. doDha varSanA bALakane ya game, bhale samajato nathI, tene ya game. to jANavuM ke ahIM sAco dharma che ane svAvAda vANI che. doDha varSanAM chokarAM UThIne jo jatAM rahe ane pAMca varSanA chokarAM raDatAM hoya to jANavuM ke ahIM sAco mArga nathI. ahIM to vAtAvaraNa ja AnaMdavALuM hoya. chokarAM khase nahIM. samajaNa paDI ke nA paDI, enI jarUra nathI. jJAnI puruSanI vANI badhAne samajAI ja jAya. sahu sahunI bhASAmAM samajAI jAya. paNa enI ekjhakTanesamAM AvI jAya. vItarAga vANI AtmaraMjana karAvanArI hoya, AtmA ThAre. pakSIya vANI e manoraMjana karAvanArI hoya. vItarAga vANI ApaNane ema lAge ke A navI ja vAta che. koI dahADo kyAre ya sAMbhaLelI nA hoya evI apUrva vAta lAge. jagatanA loko pramANa vAkya kone kahe che ? jeTalI vItarAgatA eTaluM enuM vAkya pramANa kahevAya. jeTalA aMze vItarAgatA hoya, paNa ene jagatanA loko pramANa vAkya kahe. ApaNAmAM koI lavAda hoya, e lavAde ya amuka aMze vItarAga kahevAya. to ya ene pramANa kahevAmAM Ave
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 345 346 vANIno siddhAMta che ne ! to A vItarAganuM to dharmanI bAbatamAM sarva rIte kabUla karavAmAM Ave. bIjI badhI hareka bAbatamAM pramANa karavAmAM Ave. eTale jagatanA loko badhA ya mAne evI vANI AvI gaI, eTale saravaiyuM pUruM thaI gayuM. ArAdhya vANI ! praznakartA : vItarAganI vANI kyAre kahevAya ke e vANImAM paNa rAga-dveSa nA hoya to. dAdAzrI : hA. hamaNAM eka pakSanA mahArAja bolatA hoya to bIjA pakSanA koI tyAM beThA hoya te UThIne jatA rahe. kAraNa ke e jANe ke A pakSapAtI vANI che. aMdhArAmAM bolatA hoya to ya samajaNa paDe ! e mahArAjanuM moTuM nA dekhAtuM hoya to ya vANInI samajaNa paDe ne ke A pakSApakSIvALI vANI che. eTale jyAM pakSApakSI che, tyAM vItarAga mArga nathI. je vANIne jainanA badhA phirakAvALA ArAdhe, ane vedAMtanA badhA phirakAvALA ArAdha, badhA dharmavALA ArAdhe, e vANI niSpakSapAtI vANI kahevAya. A badhA jaino che, tame brAhmaNa cho paNa uThavAnuM mana thAya che ? tyAre koIne matabheda pADavAnuM mana thAya che ? janasamudAyanA mAnyAmAM Ave ja nahIM ne ! dAdAzrI : loka e to evuM ja kahe ne. e loko to ApaNane virodhI hau kahe. kAraNa ke dharmanI bAbatamAM kAyado ja evo che ke phorenavALA emanA krizciyana dharmane ja A duniyAno moTAmAM moTo, uttama prakArano dharma gaNe. e ema nA kahe ke bIjAno dharma moTo che. 'potAno ja dharma UMco che' ema mAne. muslImo ya ema mAne ke amAro dharma sarvazreSTha che. hinduo kahe che amAro dharma zreSTha che ane jaino ema kahe ke amAro dharma zreSTha, eTale badhA potapotAnuM gAyA kare. dareka dharma sAcA che, paNa sarakhA nathI. jema skulamAM pharsTa sTenDarDa, sekaMDa sTenDarDa, tharDa enDarDa, badhuM bhaNatara sAcuM che. paNa sTenDavAIjha che ane kolejanuM sTenDarDa chellA dhoraNanuM sTenDarDa hoya, te chellA dhoraNanuM A badhuM kahevAya. A lAsTa dhoraNa pachI AgaLa bhaNavAnuM rahyuM nahIM. dAdaro eka, dharma aneka ! huM zuM kahevA mAMguM chuM, samaja paDIne ? praznakartA : sarvadharma samabhAva. dAdAzrI : sarvadharma pratye samabhAva, e judI vastu che. samabhAva rAkhanArA e to badhA bahu che, paNa pramANa nA dubhAve. Ama samabhAva rAkhanArA pramANa dubhAve. paNa mukhya vastu e ke koInuM pramANa na dubhAya, e hovuM joIe. praznakartA : sarvadharma pratye samabhAva. dAdAzrI : nahIM, mamabhAva e to mamatA kahevAya, samabhAva nahIM. samabhAva hoya to to badhA dharma sarakhA thaI gayA kahevAya. sarvadharma samabhAva hoyane to pahele pagathiyethI paDene to ya mANasa marI jAya ane navame pagathiyethI mANasa paDe to ya marI jAya. eTale A badhAya dharmo sarakhA nathI. jema A dAdaro che ne, ema sTepiMga che. paNa te emanI vANI kevI hoya ? koI paNa dharmavALAnuM pramANa nA dubhAya, evI praznakartA : nA. dAdAzrI : koIne matabheda pADavAnuM mana nA thAya. jyAM badhAM dharmavALA darzana karavA Ave, pakSapAta nA hoya. sAvAda vANI hoya to ja karI zake. nahIM to kare nahIM. eno bIjo purAvo zuM joIe pachI ? eTale 'syAdvAda' konuM nAma ? koIno ya virodha sahana nA karI zake, ene syAdvAda kahevAya ja kema ? virodha lAge che, e to sAmAno yupoInTa che. koInA vyupoInTane khoTo nA kahe, koInuM ya pramANa nA dubhAya e syAdvAda. sarva vyupoInTa emane mAnya hoya, kAraNa pote senTaramAM beThA hoya. ame syAdvAda chIe, senTaramAM beThA chIe. praznakartA : tame bhale syAdvAda vANI kahetA ho, paNa
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 347 348 vANIno siddhAMta niSpakSapAtI vANI hoya. sarvadharma para samabhAva e to mUrakhA mANasanuM kAma che. samabhAva rakhAto haze? pAzerane pAzera kahevuM paDe ane zera ne zera kahevuM paDe. zerane ne pAzerane Ama trAjavAmAM mUkIe to UMcuM nIcuM nA thAya trAjavuM ? praznakartA : zabdonI TarminolojI evI che ne, ke koI samaje juduM. dAdAzrI : paNa dhIme dhIme phoDa paDI jAya. kAraNa ke amArI badhI vANI maulika che. hA. maulika vAta atyAra sudhI be hajAra varSathI nIkaLI nahotI koInI ! maulika eka zabda nathI nIkaLyo. te mokSe javA mATe A maulika vANI kAma kADhI nAkhe. bAkI maulika vANI hoya nahIM ! dAdAtI vANI, kyA darzanamAM ? praznakartA H tame jeTaluM kaho cho, e badhuM mahAvIra bhagavAnanuM che? jainadarzananuM che ? dAdAzrI : e badhA darzananuM che ane jainadarzana paNa AmAM che ja. badhA darzanavALAne phITa thAya evI vAta che, kAraNa ke A vijJAna che. praznakartA : kAraNa ke prazna evo UThe che ke dAdA khAlI "jainijhama' upara ja kema bole che ? guNonI paNa jarUra che. jJAtI, sarva matatA jANakAra ! A to anekAMta mArga, ene ekAMtika karI nAkhyo che. AgaLa nA samajaNa paDavAthI ekAMtika karI nAkhyo che. ne mata banAvyo. ekAMtika eTale mata. ane anekAMta eTale mata nahIM, niSpakSapAta, anekAMta ! bhagavAne kahyuM che, jJAnI puruSa svamata-paramatanA jANakAra hovA joIe. potAnA sva-matavALAne prakAza Apavo e ekAMtika kahevAya, anekAMta thavuM paDaze. paramatano game te mANasa Avyo hoya ane e khulAso mAge, to tarata ja, ona dhI momenTa khulAso hovo joIe. ane te khulAso saphaLa hovo joIe. A to potAnA matavALAne ekalAne ja samajAvI zake. eno artha ja nahIM ne. miniMgalesa che bIjA matavALA Ave tyAre zuM thAya ? praznakartA : badhAnuM samAdhAna karI zake evuM hovuM joIe. dAdAzrI : A prakhara vedAMtI sAheba AvyA hatA. emanI pAse koI jainano sAdhu ema to bolI jue ke "nA, bhagavAna kartA nathI Ano." joI lo, pachI sAhebano ropha. eTale ahIM to evuM bolavuM paDe ke ene potAne buddhimAM vAta samajAI jAya. bhagavAna kartA nathI, eno to virodha AkhI duniyAmAM cAle che. mahAvIra bhagavAnanA vakhatamAM ya jabarajasta virodha cAlelA. ane A sAhebane ahIM jarA paNa virodha paDyo kaMI ? A koI vaiSNavane ahIM virodha paDato nathI. kAraNa ke vaijJAnika Dhaba che ApaNI ane ame bolatA ja nathIne A to TeparekarDa bole che. nahIM to paramatavALo eka mANasa pheraphAra nA thAya. A sAme mANasa hoya to dalIlabAjI kare. ne sAme mANasa nA hoya, ne Tepa hoya to dalIla nA kare. e Tepa sAMbhaLI ane vicAramAM paDe. Tepa joDe kyAM mAthAkUTa kare ? jJAtI ja meLa sAcave ! jJAnI puruSane to spiriTyuala bolavAnuM ja nA hoya. ane dAdAzrI : evuM che ne, ame to niSpakSapAtI hoIe. amAre tyAM to game te zabda nIkaLI gayo, amAre zabda sAthe kAma nathI hotuM. amArA zabdo pakSapAtI hoya to bIjA pakSavALA UThIne jatA rahe. paNa ahIM to koI pakSavALo jato nA rahene. pArasIne ya ema lAge ke mArI ja vAta kare che A. eTale A niSpakSapAtI che. bAkI prazno to jAtajAtanA Uge. eno vAMdho nahIM ane prazna Uge tyAre ja ApaNane pUrepUruM samajAya ne. ahIM AgaLa koI paNa dharmavALAne, koI paNa mANasane evuM nA lAge ke A amuka pakSanI vANI che. bIjA dharmanuM khaMDana maMDana kare evI vANI nA hovI joIe. svAduvAda niSpakSapAtI hoya. niSpakSapAtI vANI sAvAda nA paNa hoya, eTale svAvAdamAM niSpakSapAtI sivAyanA
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta syAdvAdane ane spiricyualane, bene meLa khAya nahIM. ane te amAre to kRpA che, te vaLI A meLa khAya che. nahIM to A beno meLa ja nA khAya koI dahADo ya ! e to dUdha ane chAza, e be bheguM kare enA jevuM. ane pAchuM A cA banAvI Apo, evuM kaheze enA jevI vAta. muzkelIne ! have zuM thAya te ? jJAnInI pAse badhA akhatarA karAvaDAve. praznakartA : e jJAnI ja kare. bIjA koI nA kare. 349 dAdAzrI : bIjA koInuM gajuM ja nahIM. bIjA koInuM kAma ja nahIM. syAAdato hetu ! vANInuM evuM che ke e be vyupoinTa eTa-e-TAima' nA batAvI zake. eTale vyakta karavA bIjuM vAkya bIjI vakhata bolavuM paDe. 'darzana'mAM 'eTa-e-TAima' samagra rIte joi zakAya, paNa tenuM varNana karavuM hoya to koi paNa mANasa eTa-e-TAima' vyakta nA karI zake. tethI vANI syAdvAda kahevAya che. vANImAM negeTiva ane pojhiTiva, e be ekI sAthe bolI zakAya nahIM. ekI sAthe bole to kAM to negeTiva bole to pojhiTiva adhuruM rahI jAya athavA pojhiTiva bole to negeTiva adhuruM rahI jAya. eTale ekI sAthe nA bolAya ne ?! eTale pachI vItarAgothI kahevuM paDyuM ke jagata anAdi-anaMta che ! pojhiTiva ne negeTiva sAthe nA bolAyuM, eTale AvuM anAdi-anaMta kahevuM paDyuM ! syAdvAda eTale zuM kahevA mAge che ? zabdo ApaNo bhAva pUrNapaNe darzAvI zakatA nathI. eka zabdathI ApaNe be bhAva batAvI zakatA nathI. beu bhAva batAvavAnI icchA hoya to ya nahIM. eTale zabda pachI laDhaze badhA. mATe bane eTaluM ochuM bolo. ane bahu jarUranuM hoya to lakhIne ApavuM. emAM badhA bhAva batAvI zakAya. AgaLanuM vAMcavAnuM ane pAchaLanuM vAMcavAnuM. ane bolavAmAM to eka zabdamAM be bhAva hoI zake nahIM. eTale bhagavAna 'syAdvAda' bolyA. ane meM kahyuM ke 'A bole che e badhI TeparekarDo' ! vANIno siddhAMta praznakartA : syAdvAdano upayoga vadhAre vyAjabI nirNaya levAmAM thAya ? ke InDIsIsana tarapha laI jAya ? 350 dAdAzrI : mAmAno chokaro bhAI thato hoya ne koI rIte sALo paNa thato hoya. to eTa-e-TAIma, be nA bolAya. eTale eka ja vastu bolavI paDe. be sAthe kevI rIte bolAya ? praznakartA : e zakya ja nathI. dAdAzrI : eTale A syAdvAda to bhagavAne eTalA mATe mUkelo ke AtmA kartA che ! to kahe ke koI apekSAe kartA paNa che ane koI apekSAe kartA nathI. syAd asti, syAd nAsti. praznakartA : syAd asti, syAd nAsti ane aMgrejImAM InDIsisana kahevAya ? anirNaya kahevAya ? dAdAzrI : anirNaya e to che ja. paNa e anirNayano savAla nathI. paNa AtmAne kartA kahevo che ane AtmA kharI rIte che akartA. chatAM kahevo paDe che kartA. eTale bhagavAne A syAdvAda mUkeluM. A apekSAe AtmA kartA che ane A apekSAe kartA nathI. syAd asti, sAduM nAsti. kAraNa ke AvI syAdvAda vANI varlDamAM koI dahADo sAMbhaLI ja nA hoya. A syAdvAda eTale zuM, e samajaNa paDe to ne ? ne nA samajAya to pachI Adu ne lasaNa ! e pelI ekAMtika vANI kahevAya. AkhA jagatamAM badhAMnI vANI ekAMtika hoya ne A syAdvAda kahevAya. eTale A ya karekTa che ane Ame ya karekTa che. koI paNa mANasa eka ja zabdamAM badhI rIte vyakta nA karI zake. eTale amArA zabda evA lAge ane bhagavAnanA zabda ya tethI evA lAgatA hatA. have lokoe A samajavuM joIe ne ! eTa-e-TAIma banne vAta vANI vyakta nA karI zake. e tamane samajAyuM badhuM ? tethI syAdvAda kahevAya che ne.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 351 35ra vANIno siddhAMta praznakartA : vANI AMzika hovAne lIdhe samagradarzana karI zakatI nathI, e AMzika darzana che. dAdAzrI : hA. samagra ja kahyuM to to kAma ja thaI jAya ne ! tIrthakara bhagavAnanI syAdvAda vANI hatI ane A loko zuM kahe che ? amAruM sAcuM ne tamAruM khoTuM ! e badhuM sAduvAda vANI nahIM. ekAMtika kahevAya e Agraha kahevAya, durAgraha kahevAya. eTale A to nagna satya bolIne UbhA rahe, haDahaDATa.... vItarAgonuM svAsvAda samaje to kazuM samajavAnuM bAkI rahetuM nathI. kAraNa ke vItarAga eTale kaMI levAdevA koInI joDe che ja nahIM evA puruSanuM syAdvAda. syAdvAdanA prakAra ! eka mahArAja joDe meM vAtacIta karI hatI. mArA abhiprAyanAM pramANa ja nahotA dubhAtA, ene sAdvAda kahe che. e eka prakAranuM syAdvAda che. paNa vyavahArika svAvAda kahevAya che. paNa bhagavAnanuM sAvAda to nA hoya e. praznakartA : vyavahArika syAdvAda eTale ? dAdAzrI : vyavahAranI vAtomAM evuM sarasa-suMdara tamane Ama phITa thAya evuM badhuM besADI Ape. tamArA matane toDe nahIM evI rIte. praznakartA : e bahu ochA hoya. dAdAzrI : paNa che evA. ene e loko sAdvAda mAne che. paNa huM to ene sAduvAda eksepTa karuM nahIM ne. samakita thayA vagara Ane syAdvAda kahevAya nahIM. A syAdvAda eka aMza paNa jagate sAMbhaLyo nathI. mahAvIra bhagavAna gayA pachI syAdvAda sAMbhaLavAno maLyo haze to ApaNA je kuMdakuMdAcAryanA vakhatamAM ane kaMIka rUpiye be AnI cAvAda sAMbhaLavA maLyo hoya to kRpALudevanA vakhatamAM ! praznakartA : tyAM syAdvAda nathI, bIjuM badhuM che. dAdAzrI : A dAdA pAse saMpUrNa sAduvAda nathI, to bIje to syAdvAda to hoya ja nahIM ne ! eTale svAvAda e ApaNe AzA ja zuM karavA rAkhIe ? A syAdvAda to A dAdA pAse kaMIka dekhAya. A sAdhuone syAdvAda che, paNa te sAmAjika syAdvAda che. be prakAranA svAvAda, eka buddhi svAvAda ane eka jJAna syAdvAda. jo jJAna ApavAda hoya to enuM cAritra e vItarAga cAritra. ane buddhi syAdvAda hoya che, paNa e saMpUrNa syAdvAda hotuM nathI, paNa sAvAda jevAM lakSaNo lAge ApaNane. atyAre keTalAMya AcArya evA che ke je buddhi syAdvAda jevI vANI bole che. paNa e sAduvAda badhe Take nahIM ane jJAna sAlvAda badhe Take. pachI muslima dharmano hoya ke game te dharmano hoya, paNa jJAna AAvAda badhe Take. ane buddhi syAdvAda to pakSa pUratuM ja hoya. bIjA pakSanI vAta kare, tyAM e syAdvAda bole kharAM paNa vartanamAM nA Ave. eTale vANI kheMcAyelI hoya. labdhi syAdvAda vANI taNI ! 'jJAnI puruSa'nI vANI ullAsabhera sAMbhaLa sAMbhaLa kare tethI tevI vANI thatI jAya. khAlI nakala karavAthI kazuM vaLe nahIM. praznakartA: svAvAda vANI kyAre nIkaLe? dAdAzrI : badhA ja karmono kSaya thAya. krodha-mAna-mAyA-lobhano kSaya thAya tyAre svAvAda vANI nIkaLe. AkhuM vItarAga vijJAna hAjara thavuM joIe. AtmAno spaSTa anubhava thayo hoya to ja e nIkaLe. tyAM sudhI badhI buddhinI vAta, vyavahAranI vAta gaNAya. svAduvAda vANI nA nIkaLe tyAM sudhI mokSamArgamAM upadeza Apavo e bhayaMkara jokhamadArI che. syAdvAda vANI kyAre utpanna thAya ? ahaMkAranI bhUmikA pUrI thAya tyAre. jagata AkhuM nirdoSa dekhAya, koI doSita dekhAya ja nahIM ! cora
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 353 354 vANIno siddhAMta paNa doSita amane nA dekhAya. loko kahe che corI karavI e guno che. paNa cora zuM jANe ke corI karavI e mAro dharma che. amArI pAse koI corane teDI lAve to ame ene khabhe hAtha mUkI khAnagImAM pUchIe ke, 'bhaI, A bijhanesa tane game che ? pasaMda paDe che ?" pachI e enI badhI hakIkata kahe. amArI pAse ene bhaya nA lAge. mANasa bhayane lIdhe juThuM bole che. pachI ene samajAvIe ke, "A tuM kare che tenI javAbadArI zuM Ave che, tenuM phaLa zuM che, tenI tane khabara che ?' ane 'tuM corI kare che evuM amArA manamAM ... nA hoya. evuM jo kadI amArA manamAM hoya to enA mana upara asara paDe. dareka potapotAnA dharmamAM che. koI paNa dharmanuM pramANa nA dubhAya. e syAdvAda vANI saMpUrNa hoya. darekanI prakRti judI judI hoya, to ya syAdvAda vANI koInI paNa prakRtine harakata nA kare. syAdvAda-anekAMtaH vyavahAramAM ? nizcayamAM ? praznakartA H cAvAda siddhAMtano upayoga rileTivamAM khapamAM Ave ? dAdAzrI : cAddavAda riyalamAM hoya nahIM, e badhuM rileTivamAM hoya. praznakartA : to samAM syAdvAda hoya nahIM, e sAcuM che ? dAdAzrI : sat eTale riyala ane riyalamAM syAdvAda nA ja hoya ne ! praznakartA: to vyavahAranI aMdara anekAMtavAdano samanvaya thAya ? thAya to kevI rIte ? dAdAzrI : to nizcayamAM to anekAMtavAda che ja ne, nirAMte. nizcaya je che, ene to vAda ja nathI hoto. eTale A to vyavahAramAM ja anukULa thAya. eTale badhA vAda mAtra je che, e vyavahAramAM ja che. ekAMtikavAde ya vyavahAramAM che ane anekAMtavAde ya vyavahAramAM che. AgrahI vANI yA vyavahAramAM che ane svAvAda vANI ya vyavahAramAM che. paNa sAvAda vANI e chellI vANI kahevAya, TopamosTa vANI kahevAya. vANInuM saravaiyuM AvI gayuM. anekAMta-ekAMtikanuM saravaiyuM AvI gayuM. ema Devalapa thatuM thatuM ekAMtikamAMthI Devalapa thAya. praznakartA : rileTiva mArgane ekAMta ane riyala mArgane anekAMta gaNI zakAya ke nahIM ? dAdAzrI : riyala mArgane to ekAMta ke anekAMta e vastu ja nathI hotI. riyala eTale riyala. emAM ekAMta ke anekAMta evAM vizeSaNa hoya ja nahIM. vizeSaNa badhuM rileTivane hoya. eTale rileTivamAM ekAMtika ane anekAMta che. rileTivamAM je loko AgrahI che, ke "amAruM sAcuM." e Agraha kare che, e ekAMta kahevAya. ane badhAnA dharmane badhAnA satyane pakaDe ane anekAMtanI tarapha draSTi jue. durAgraha kare nahIM, Agraha kare nahIM, tyAre e anekAMta kahevAya. koI dharmanuM pramANa saheje dubhAya nahIM. evuM hoya tyAre e anekAMta kahevAya. paNa e rileTiva che, riyala nathI. riyalamAM koI vizeSaNa che ja nahIM. rileTivamAM vizeSaNa hoya kAraNa ke vANI pote ja rileTiva che. vANI riyala che ja nahIM. te ekAMtika ane anekAMta paNa vANIne sparzani che. tahIM tirAgrahIto ya Agraha ! ame nirAgrahI chIe evo ya Agraha nahIM, enuM nAma syAdvAda ! nirAgrahI thavuM e vItarAgano mArga che. jayAMthI tyAMthI Agraha choDI de. satyanA Agrahane bhagavAne 'ajJAnatA kahI. "amArA'mAM Agraha nAme ya nA hoya ! amane koI paNa bAbatamAM saheja paNa graha nahIM ke Agraha nahIM, ke Ama ja ! eka sekanDe ya nahIM ne ! 'A kharuM che, A satya che' evo ya amAro Agraha nA hoya. 'A jJAna thayuM che.' e ya Agraha nA hoya. tame kaho ke, "peluM khoTuM che' to ya Agraha nA hoya. te tamArI draSTithI AvyuM e sAcuM. ame Ama dekhAIe bhoLA, bALaka jevA dekhAIe, paNa bahu pAkAM hoIe, koInI joDe ame besI nA rahIe, cAlavA ja mAMDIe. ame amAro 'progresa kyAM choDIe ? ame eka vakhata vinaMtI karI joIe. bAkI, ame to vAta choDI
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 355 356 vANIno siddhAMta praznakartA : te tattvadraSTie A syAdvAda ane anekAMta, banne sarakhuM ja ne ? daIne AgaLa cAlavA mAMDIe. ame tamane samaja pADIe. paNa jo tame tamArI pakaDa pakaDo to ame tarata choDI daIe. ame jANIe ke Amane dekhAtuM nathI, to ApaNe kyAM sudhI besI rahIe ? besI nA rahevuM joIe ne? kAraNa ke ene AgaLa dekhAtuM ja nathI ne ! sarvenI draSTie samAve cAvAda ApaNA gharamAM eka ja jAtanA mANaso hoya to zuM thAya ? gharamAM strI vepArI, dhaNI vepArI, chokarAM vepArI, chokarI vepArI, pachI gharamAM zuM thAya ? eTale juduM juduM joIe to saMsAra cAle. prakRti darekanI judI hoya. te bhagavAne kaheluM ke bhaI, badhAnI prakRti phera hoya. paNa e enuM draSTibindu che ane draSTibindunA AdhAre e cAlyA kare che. have potapotAnA draSTibindune sAcuM TheravavuM, ene ekAMtika kahevAya. jyAre vItarAga dharma anekAMta kahevAya. badhAM draSTibindune pote samAvI le, enuM nAma vItarAga dharma. zubha 'ekAMtika" kahevAya. zuddha 'anekAMta" kahevAya. anekAMtathI mokSa. anekAMta eTale Agraha nahIM, dareka satyane svIkAre. vItarAga mArga anekAMta syAdvAda hoya. anekAMta eja cAlvAda ? praznakartA : ekAMtika mArge chello mokSamArga nathI samajAto. dAdAzrI : ekAMtika to AkhuM jagata samaje che, paNa anekAMta nathI samajyA ane svAvAda jyAre samaje, tyAra pachI mokSamArga hAthamAM Ave. praznakartA : anekAMta eTale syAdvAda ja ne ? dAdAzrI : anekAMta e syAdvAdamAM samAya. paNa anekAMtamAM syAdvAda nA samAya. e syAdvAda e evaDo moTo zabda che ke jenI mahIM anekAMta paNa samAI jAya, niSpakSapAtI ya samAI jAya. niSpakSapAtI duniyAmAM che kharA. paNa chatAM e svAduvAda nA kahevAya. niSpakSapAtI vicAranA mANaso hoya che kharAM ane e vicAranAM eTale evuM bole ya kharAM, chatAM paNa e svAvAda nA kahevAya. dAdAzrI : nA, sarakhuM nahIM. loko Ama sarakhuM kaheze paNa huM sarakhuM mAnuM nahIMne, kAraNa ke anekAMtano artha zuM thAya che ? e nirAgrahI kahevAya che. A hiMdustAnamAM jeTalAM badhA mArga che dharmamAM, e badhA ekAMtika kahevAya. ekAMtika eTale amuka prakArano Agraha nakkI karelo hoya ke ATalI ja ApaNI bhUmikA ane AvI ja mAnyatA ApaNI, e ekAMtika, potAnuM juduM ane sAmAnuM juduM. ane anekAMta eTale Agraha nahIM, nirAgrahI vANI. nirAgraha e sAdvAdamAM samAya. syAdvAda nirAgrahamAM nA samAya ! syAdvAda eka moTI vastu che. eTale anekAMta e judI vastu che ane syAdvAda e judI vastu che. anekAMta Agraha upara AdhAra rAkhe che ane cAddavAda e vAda upara cAle che. vAda eTale vacana. bhagavAnanA syAdvAdane A lokoe ekAMtika karyo. bhagavAnanuM syAdvAda AvuM nahotuM. bhagavAnanuM svAvAda eTale zuM ? A dharmamAM ATalAM sudhInI ja vAta samajAve che ane A bIjo dharma ATale sudhInI vAta samajAve che. e badhA dharma emanI bAunDrImAM ja che, enA yupoInTamAM ja che ane te pAchuM emAM judA che nahIM. eka ja kolejanA 'sTAnDarDo' che A badhA. paNa te A dareka dharmovALAe pachI 'A amAruM ne peluM tamAruM karI nAkhyuM. A amAruM-tamAruM AvyuM tyAM syAdvAda nA kahevAya. AtmA prApta thAya tyAra pachI anekAMta zarU thAya che. syAdvAda tyAM niSpakSatA ! praznakartA: Apa evuM kahetA hatA ke duniyAnA tamAma dharmo amane mAnya che. ame eksepTa karIe chIe. duniyAnA tamAma saMpradAyonA jJAnone sAd vijJAna eksepTa kare che.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 357 358 vANIno siddhAMta dAdAzrI : te ApaNe kahIe ja chIene. eksepTa nA karIene tyAre to ApaNe phakIra vastIne nA gaNe ne vastI phakIrane nA gaNe. peluM phakIra jevuM thaI jAya. A to bhaLatA rahIne ApaNuM vijJAna sarvazreSThatA batAve che. huM anekAMta vANI boluM chuM. A jeTalAM saMpradAyo che e badhA ekAMtika che. ekAMtika eTale A amAruM sAcuM ne pelAnuM khoTuM. vItarAga vANI joIe. vItarAgamAM koI paNa gacchamata nA hoya, koI vADI-vADI nA hoya. binasaMpradAya hoya. anekAMta hoya. te A huM anekAMtavANI boluM chuM. koI dharmanuM kiMcitmAtra pramANa na dubhAya eTalA mATe mArI pAse sthAnakavAsI zvetAMbarI, digaMbarI, vaiSNavo, muslImo, pArasI loko, badhAM sAMbhaLavA Ave. anekAMta vANI che eTale. - koI potAnA dharmanI vAto karato hoya, e mIThI mIThI vAto kare to ya tamane samajaNa paDe kharI ke A sAcI che ke A khoTI vAta che ema ?! tarata samajaNa paDI jAya nahIM ? to e bhUla che. emanI vANI ekapakSI hoya. pakSapAtI hoya. eka pakSanA sAdhu hoya ane bIjA pakSanA sAdhu hoya to be bolene, te beunI pakSapAtI vANI hoya. te sAmAne kaDavuM jhera jevuM lAge. amAre evuM nA hoya. bhagavAnanI to vAta ja kevI haze tyAre ? jo amAruM ATaluM sarasa che. badhA bhegA thAya che, mAro koI vAMdho uThAvatA nathI ke tame pakSapAtI cho. to bhagavAnanuM kevuM haze ! bhUlavALI vANI bhUMsI nAkhavI ! koI gALa bhAMDe to syAdvAda zuM kahe che ke koI gunegAra nathI. syAdvAda tenuM jJAna Ape che. syAdvAda zuM kahe che ke te tenuM draSTibindu che. guno potAno che. bAkI tene dekhAyuM, tevuM te bole. syAdvAda vANI na hoya ne, to e zabda keTalAMkane hitakArI thaI paDe ne keTalAMkane nukasAnakAraka thaI paDe. ane svAvAda vANI hoya to badhAne hitakArI thaI paDe. praznakato : hI, tarata. dAdAzrI : hA, tarata samajaNa paDI javI joIe. pakSapAtI vANI tame sAMbhaLelI kharI, koI jagyAe ? je ApaNane matano raMga caDhAve e badhI pakSapAtI vANI. A amAruM, A amAruM..... jemAM phAMTA paDe, ene vItarAga dharma nA kahevAya. kAraNa ke bhagavAnano anekAMta dharma che ane svAvAda dharma che. bhagavAnano mArga to kone kahevAya ke jyAM pakSapAta nA hoya, niSpakSapAta hoya. vedAMtIo AvIne bese to jainanA AcAryanuM sAMbhaLIne khuza thaI jAya. A to jo kadI eka saMpradAyanA AcArya bole, to bIjA saMpradAyavALA UThIne cAlatA thaI jAya. eTale A vANI to koI koInuM sAMbhaLe nahIM. A badhI pakSIya vANI che, tethI ja to samakita nathI thatuM. AkhuM ya samakita aTakayuM che. manamAM koI mAnatA hoya ke mane samakita thaze ame to zuM kahyuM che ? A zabdo nA hota to mokSa to sahejA saheja che. A kALamAM vANIthI ja baMdhana che. mATe koInA mATe akSare ya bolAya nahIM. koI dharmanuM nA bolAya. koI paMthanuM ya nA bolAya. chatAM ame pAchAM bolIe chIe. ame kahetA jaIe, te TAIpa thayeluM hoya che. te pAchuM bhUMsI nAkhajo, ema kahI daIe. bharelo mAla nIkaLI jAya ne, baLyo. ApaNI zraddhAmAM nA hoya, ApaNA jJAnamAM nA hoya, te paNa mAla nIkaLe. TeparekarDa che ne, tethI ! praznakartA : Apa to kaho cho ne, ke jeTaluM bolyA, tenA spaMdana thayA. eTale e pachI choDe nahIM ne ! dAdAzrI : tenuM phaLa Ave. paNa ahIM TeparekarDamAM to nA chapAya. ahIM jeTaluM aTakAvAya, teTaluM to aTakI jAya ne. ane A je spaMdana thayelAM ne, emAM amane rAga-dveSa nathI. eTale e amane aDe nahIM. meM to ema
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta paNa kahI dIdhuM ke tame ahIM beThA cho ne, A tarata chekI nAkhajo. Tepa upara pharI TAIpa karI le. eTale ATaluM badhuM bolIe temAM kacaro mAla nA nIkaLI jAya, baLyo ? paNa ApaNe pachI bhUMsI nAkhavuM paDe. 359 amArI kaI bhUlo ? praznakartA : e bhUla thavAnuM kAraNa zuM thatuM haze ? dAdAzrI : thatI nathI, paNa koI phero gUMca paDI jAya. A pudgalanuM vAtAvaraNane ! tethI evuM ema jozathI amArAthI nA bolAya ke saMpUrNa syAdvAda che. cAra DigrIe nApAsa chuM ne, eTalI mahIM gUMcavALI hoya. saMpUrNa syAdvAda nIkaLe to jANavuM ke A bhavamAM ja mokSe javAnA. amArI syAdvAda ghaNI kharI nIkaLI che ane amuka nathI nIkaLatI. eTale ame A bhavamAM mokSamAM nathI javAnA. kaI amArI syAdvAda vANI nathI ? badhI ghaNI kharI vANI syAdvAda ja hoya che. paNa ame je ema kahIe chIe ke 'A amuka phalANAo AvA che, tema che', e amArAthI nA bolAya. tamane samajAvavA mATe, tamane vigatavAra kahevA mATe bolIe chIe. emAM amane rAga dveSa nathI. paNa chatAM AvuM bolavuM, e to syAdvAda nA kahevAya. e emanI jagyAe barobara che. tame TIkA zA mATe karo cho ? chatAM mAre samajAvavA mATe vAta karavI paDe che. amAre koInI niMdA karavI nathI hotI. tamane AnI avaLI asara nA paDe, tame UMdhA raste nA jAva ane emAMthI mukta thAva, eTalA mATe ame kahIe. 'mAraNa' amArI pAsa ! paNa AvuM ja tame ya bolo to tame gunegAra Tharazo. kAraNa ke amArI pAse badhI davAo hoya. eTale ame to cokhkhA ne cokhkhA rahIe ane tame kAcA paDI jAva. eTale ame bolIe evuM tamAre nA bolavuM. ame je karIe evuM tamAre nA karavuM. amArI pAse dareka jAtanI davA vANIno siddhAMta hoya, vakhate upayoga vagara ekAda zabda bolAI gayo hoya to, enuM mAre keTalAMya sAbuothI dhovuM paDe badhuM. bahu moTI jokhamadArI ! 360 syAAda cUkyAne... huM e to A avatAramAM sAdhu-mahArAjanuM AvuM boluM chuM. A AkhA jagatanA tamAma dharmamArgamAM UMdhuM karI rahyA che. e badhA mATe huM to boluM chuM. kema jANe ke A dharmano rAjA ja huM chuM ! paNa AvI rIte lokonuM UMdhuM amArAthI bolAya nahIM. AmanAthI A loko badhA chUTavA ja joIe, eTale bolIne paNa pApa vahorelAM che. ane e pApa vakhate mAre kaMI bhogavavAnAM hoya to, e pApa mAre bhogavavAM paDe che. bIjA pApa nahIM, bIjA mArAM svataMtra pApa to che ja nahIM. have AvuM bolavuM paDe te ya che te atyAre zuM rahyuM ? khAlI huM boluM chuM. A bolatI vakhata ame ya jANIe chIe ke A UMdhuM bolAya che. paNa e zabdo bahAra paDyA vagara rahe nahIM ne. praznakartA : e to dAdA karuNA bhAve bole che ne ! dAdAzrI : che karuNA bhAve. paNa karuNA bhAve paNa Ama na hovuM ghaTe. Ama amArI vANI syAdvAda ja gaNAya. paNa koI dharmavALAne kiMcitmAtra duHkha nA thAya, evuM mAruM A vartana hoya che ane pakSapAta nahIM koI jagyAe. have A koI dharma mATe je kahevuM paDe che ne, ke A vAjabI nathI. evuM kahyuM tyAM syAdvAda cUkAyo. chatAM vAjabI para caDhAvavA mATe Ama bolavuM paDe che. paNa bhagavAna to zuM kahe che ? ke A ya vAjabI che, peluM ya vAjabI che, core corI karI te ya vAjabI che, AnuM gajavuM kapAyuM te ya vAjabI che. bhagavAna to vItarAga. DakhoDakhala kare nahIM ne. 'ghAlamela kare nahIMne.' ane amAre to khaTapaTa badhI. amAre bhAga A khaTapaTa AvI. praznakartA : paNa e ya amArA roga kADhavA mATe ne ! dAdAzrI : hA. te lokone taiyAra karavA mATe. AmAM hetu sAro che
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 361 vANIno siddhAMta ne ! amAro hetu amArI jAta mATe nathI. badhAne mATe che. vANI judI, abhiprAya judA ! vANI bole, enI para abhiprAya judo. kevuM A jagata ! vANI bole che, enI para abhiprAya kevo che ? ke "AvuM nathI. A khoTuM che. AvuM nA hoya." paNa juone, A duniyA kevI cAle che ! sAthe bolIe eTale sAthe sAthe jAgRti e bhaNI cAle. praznakartA H ane jAgRti hoya. dAdAzrI : hA, ke "AvuM nA hoya. kAraNa ke ame AkhuM jagata nirdoSa joyuM che, jANyuM che, anubhavamAM paNa AvI gayuM ke nirdoSa che. paNa vartanamAM AvuM bolAya che. vartanamAM kema nathI AvavA detuM ? A vacce vANI che, e Dakhala kare che. praznakartA : paNa ApanI to satata jAgRti che. dAdAzrI : jAgRti kharI. paNa A AvI vANI baMdha nA thAya tyAM sudhI pUrNapada to maLe nahIM. vANI kevI nIkaLe che ? Ama jozabaMdha. have A vANI kyAre bharelI ? jyAre jagata nirdoSa joyuM nahotuM te vakhate bharelI ke "A doSita che. A loko AvuM kema kare che ? AvuM nA hovuM joIe. dharma Avo kema hovo joIe ?' e bharelo mAla che, te Aje nIkaLe che. tyArano abhiprAya Aje nIkaLe che ane Ajano abhiprAya sahamata nathI. eTale A ame bolIe chIe, joDe joDe A abhiprAya judo rahe che. beu sAthe cAle. ane joDe joDe amArI pratItimAM che ke e doSita nathI. pratItimAM nirdoSa che. e pratIti AkhI ya badalAI gayelI che. eTale nirdoSa che ema mAnIne huM boluM chuM. A. praznakartA : nirdoSa che, ema samajIne bolo cho ? praznakartA : to pachI tamAre pratikramaNa zA mATe karavAM paDe ? dAdAzrI : paNa nA bolAya. zabda ya bolAya nahIM. evo vAMko zabda ya kema bolyA ? sAmo to che ja nahIM, ahIM AgaLa. sAmAne du:kha thatuM nathI ane tamAre badhAne vAMdho nathI, ke dAdAne emanI bilIphamAM to AvuM nirdoSa ja che. pachI have vAMdho nathI. paNa zabda Avo bhAre kema bolyA ? mATe pratikramaNa karavuM paDe. bhAre zabda ya nA hovo joIe. A duniyAmAM badhA nirdoSa che. paNa jo AvI vANI nIkaLe che ne ?! ame to A badhAne nirdoSa joyelA che, doSita ekaMya che nahIM. amane doSita dekhAto ja nathI. phakta doSita bolAya che. bolAtuM haze AvuM ApaNe ? ApaNe zuM pharajiyAta che ? koInuM ya nA bolAya. enI pAchaLa tarata enA pratikramaNa cAlyA kare. eTaluM A amAre cAra DigrI ochI che, tenuM A phaLa che. paNa pratikramaNa karyA vagara nA cAle. praznakartA : tame to chaTAne chUTA ja raho cho, vANI bolo tyAre. paNa to pachI zA mATe pratikramaNa ? dAdAzrI : chUTA che, eTale pratikramaNa "mAre' nahIM bolavAnuM. A aMdaranA aMdara, je kare ne, je bolene, tene ja karavAnuM, 'tame pratikramaNa karI lo.' ane tamAre ya evuM ja che. A pratikramaNa te, 'tamAre' nahIM karavAnuM. 'caMdubhAIne kahI devAnuM. jeNe atikramaNa karyuM ke, teNe ja pratikramaNa karavAnuM. praznakartA : te bhUlanuM pratikramaNa kevI rIte karo ? dAdAzrI : pratikramaNa pachI karavuM paDe. bhUla, jJAnasaMbaMdhI nA hoya. ko'kane sAdvAdanA vAMdhAmAM aTavAI jato hoya, e mANasa para kaDakAI thaI gaI hoya. syAdvAda hoya tyAre kaDakAI nA thAya. bilakula saMpUrNa syAdvAda. A to syAdvAda kahevAya, paNa saMpUrNa svAvAda kahevAya nahIM ne ! eTale kevaLajJAna thAya, tyAre saMpUrNa syAdvAda ! AmAM to ko'kano hAtha ke AMgaLI kapAI jAya ! dAdAzrI : hA.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 363 u64 vANIno siddhAMta kevaLa darzata' dekhADe bhUla !!! amAruM jJAna avirodhAbhAsa hoya ane vANI sAvAda nA hoya. koI jhapaTamAM AvI jAya emAM. ane tIrthaMkaronI vANImAM koI jhapaTamAM nA Ave. e to saMpUrNa syAdvAda ! koIne jhapaTamAM lIdhA sivAya bole e, vAta to e evI ja bole ! praznakartA: ApanuM A syAdvAda koI jhapaTamAM AvI jAya che, tethI saMpUrNa nA kahyuM. to ya paNa e darzana to saMpUrNa che ne, ke bhUla sAdvAdamAM thaI gaI ? dAdAzrI : hA, darzana to pUrepUruM che. darzanano vAMdho nathI, paNa jJAnamAM cAra DigrI ochuM. eTale A syAdvAda nA hoya. amAre darzana purepuruM hoya. darzanamAM badhuM tarata ja AvI jAya, bhUla tarata khabara paDe. sUkSmamAM sUkSma bhUlanI ya tarata khabara paDe. je bhUlo to haju tamane jotAM ghaNo TAIma lAgaze. tame to sthULa bhUlo juo cho, moTI moTI dekhAya evI ja bhUlo juo cho. tethI ame kahIe chIe ne, ke "amAro doSa nA hoya. koIne A amAro doSa dekhAya nahIM, amane potAne dekhAya.' praznakartA : svAvAdamAM bhUla thaI evA doSo badhA dekhAya ? dAdAzrI : syAdvAdamAM - anekAMtamAM bhUla thaI evA doSo badhA dekhAya. have amAruM syAdvAda saMpUrNa thaI rahyuM che. syAdvAda pUruM thaI rahe eTale kevaLajJAna pUruM thaI jAya. darzana che tethI to khabara paDe ke A bhUla che. phUla(full) darzana che. tethI badhAne kahyuMne, ke kevaLadarzana ApuM chuM. saMpUrNa syAdvAda ! sAvAda vANI koIne duHkhadAyI thAya nahIM. praznakartA : to eTalI nirpekSatA thaI. dAdAzrI : hA, eTalI kharI, paNa te haju mULa je nirpekSatAne pahoMce nahIM. ebsolyuTa hovI joIe. amArI A ebsolyuTa nA kahevAya. tIrthaMkara sAheba, e dehanA mAlika ghaDIvAra nA hoya. emanuM jJAna sImita nA hoya, analImITeDa hoya. amAre jJAna analImITeDamAM jarAka kAcuM hoya. eTale tIrthaMkaronuM saMpUrNa hoya ane amAruM jarAka saheja kAcuM hoya. emanuM syAdvAda hoya ne amAruM ya syAdvAda hoya paNa thoDo phera hoya. praznakartA : to sAco syAdvAda kevo hoya ? dAdAzrI : e syAdvAda to atyAre ame kazuMka bolIe ne, te mana to saheje ya pAchuM nathI paDatuM. paNa ko'ka mANasane saheja kharAba asara paDI jAya che evuM bane ane saMpUrNa syAdvAda hoya to AvuM ya nA bane. pachI eNe avaLuM bole e vAta judI che. paNa enuM hRdaya kabUla karI de. amAruM svAvAda cAra DigrI kAcuM che. amane potAne samajAya ne. badhI bAbatamAM cAra DigrI kAcI che ane to ApaNe pAkI karavI ya nathI. A kAcI che, to tamArI joDe besI rahIene ! ko'ka khoTuM bole, avaLuM bole, game te kare. emAM emano doSa nathI. e karmanA udayanA AdhIna kare che. paNa tame udayane AdhIna bolo, tenA jANakAra hovA joIe ke 'A khoTuM bolAI gayuM.' kAraNa ke puruSArtha che. 'prakRti zuM karI rahI che' ene jANavI joIe. ane jyAre prakRti kazuM nahIM kare, saheja paNa hiMsaka vartana nahIM, hiMsaka vANI nahIM, hiMsaka manana nahIM, te dahADe traNaso sATha DigrI thaI gaI haze. vagata veryA, vikRta gate... praznakartA : amArI vANI syAdvAda kevI rIte thAya ? dAdAzrI : vANInA keTalAya kAyadA pALo tyAre vANI sAdvAda thAya. keTalIya rIte pANI nirmaLa rAkhe, tyAre e vANI vacanabaLavALI thAya. vacanane keTalI badhI rIte sAcavyuM hoya tyAre vacanabaLa thAya. praznakartA: 'jJAna' thayA pachI vacanabaLa Ave ne ? dAdAzrI : nA. 'jJAna' nA thayuM hoya to ya vacanabaLa hoya kharuM.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 365 366 vANIno siddhAMta jeNe vANInA badhA kAyadA sAcavyA hoya, tene ya vacanabaLa hoya. bhale ajJAnadazAmAM hoya. praznakartA : e vacanabaLa vyAvahArika ne ? vyavahAramAM e kAma Ave ne ? dAdAzrI : hA. ghaNuM kAma lAge. vacanabaLa eTale to vAta ja ora hoya. enA jevuM koI baLa nathI. enAthI to badhA yuddho jItI zakAya. hathiyArothI yuddho nA jItI zakAya. praznakartA : potApaNuM jAya to vacanabaLa Ave ? dAdAzrI : potApaNuM jAya to to bhagavAna thaI gayo. paNa A to potApaNuM jAya nahIM. te pahelAM vacanabaLa Ave. vacana cokhkhA thayA pachI vANI mIThI thAya, pachI vacanabaLa utpanna thAya. jJAnIdazAnuM pramANa ! evuM che, A 'jJAna' lIdhuM eTale je AkhuM potApaNuM hatuM, te dhIme dhIme ogaLatuM ogaLatuM pachI dhIme dhIme jhIro thAya. 'jhIro' thAya eTale e 'jJAnI' kahevAya. pachI enI vANImAM badho phera paDI jAya. potApaNuM jAya tyAra pachI vANI nIkaLe. jeTaluM potApaNuM ghaTe eTalI vANI utpanna thaI jAya ane te vANI sAcI hoya ! bAkI tyAM sudhI badhI vANI khoTI. A bahAra to, ApaNA "jJAna" lIdhelAM sivAya bIje badhe to potApaNuM hoya ane vANI bole che. paNa vANI to vA-pANI jevI, vANI ja nahIM. e laukika badhuM kahevAya. ne ApaNA "jJAna" lIdhelA hoya emane potApaNuM jAya pachI ja bolAya, nahIM to bolAya nahIM. ane ApaNA "jJAna" lIdhelA mahAtmAomAM koI ekuMya mANasa potAnuM svataMtra eka vAkya bolI zake che ? nahIM. tyAM sudhI koI 'mULa vastu'ne pAmyo nathI. eka vAkya nA bolAya ane eka vAkya bole to huM sajjaDa thaI jAuM. basa, thaI gayuM ! eka ja vAkya mArA sAMbhaLavAmAM Avene, to huM samajI jauM ke kahevuM paDe A ! paNa evuM hoya nahIM ne ! vAkya zI rIte nIkaLe ?! vANI enI nIkaLe zI rIte ?! praznakartA: ApanuM kaheluM paNa, jo paddhatisara kahetA hoya to ya bahu thaI gayuM. dAdAzrI : ahIM paddhatisara kahetA hoya to to sonuM kahevAya. syAdvAda tyAM jokhama nahIM ! 'huM zuddhAtmA chuM' evuM kaMIka aMze bhAna nA thAya, tyAM sudhI je bole che te badhI ja bhUla che. je je bole, zAstra bole je je khAdhuM, je je badhuM karyuM e badhI ja bhUlo che. have emane ekaMya bhUla dekhAtI nathI. ane tamAre to juo, A jJAna pachI, tame 'huM zuddhAtmA chuM' evuM bolyA, eTale khAnAra khAya che, te badhI jokhamadArI tamArI nahIM. eTale e badhI bhUlo nIkaLI gaI. pachI vANI e TeparekarDa che kahyuM, eTale te badhI bhUlo nIkaLI gaI. have phakta thoDuMka tamAre samabhAve nikAla karavAno che. jeTalI phAIlo hoya eTalAno. bIjuM kazuM karavAnuM nathI. badhI bhUlo ema ne ema bhAMgI gaI che. khAvAnI jokhamadArI nA rahI. vANInI jokhamadArI nA rahI. nahIM to cAvAda vANI bole nahIM ne dahADo vaLe nahIM. kAraNa ke syAdvAda vANI bole tene saMsAra naDe nahIM. ane syAdvAda vANI bole koNa ? jJAnI sivAya syAdvAda vANI koI bolI zake nahIM ! zAsata to mahAvIratuM ja ! koI pramANa nA dubhAya. A varlDanuM koI evuM pramANa nathI, A 360 DIgrImAM, eka paNa pramANa evuM nathI ke je dubhAya evI amArI vANI hoya. koI paNa dharmanuM, koI paNa mANasanA abhiprAya, pramANa nA dubhAya evI amArI vicAraNA hoya. e sAdvAda kahevAya ane evI vItarAgonI vastu che ! mArI pAse A tIrthaMkarono mAla che. mAro potAno mAla nathI. loko kahe che ke, 'have to tamAruM, dAdA bhagavAnanuM cAlaze ne ?" meM kahyuM, "nA bhAI, A zAsana to mahAvIranuM ja cAlyA karavAnuM. ame to AmAM, A kALamAM sonAnA kaLazarUpe kAma karIe. lokone zAMti bahu thaI jAya ne ?!
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 367 368 vANIno siddhAMta praznakartA : apUrva vANI kaI kahevAya ? dAdAzrI : pUrve kyAreya paNa nA sAMbhaLI hoya, koI dahADo vAMcI nA hoya, jANI nA hoya, joI nA hoya, e badhI apUrva vANI. praznakartA : ane enAM spaMdane ya nA thAya. dAdAzrI : hA, enAM spaMdane ya nA thAya. nahIM to bIjI badhI pUrvAnupUrvI vANI kahevAya. ene pachI ApaNI bhASAmAM paraMparA kahe. AdhyAtmika pragatinI pArAzIzI ! jJAnI puruSanA eka ja vAkya pramANe AkhI jIMdagI nIkaLazene, to kalyANa karI nAkhe. eka ja vAkya jo kadi jJAnInuM utarI jAya to AkhI jIMdagI kalyANa kADhI nAkhe. jJAnI puruSa koI dahADo hoya nahIM ane hoya to buddhivALA jJAnIo hoya. buddhivALA jJAnIo cAle nahIM. buddhivALA harIphavALA hoya. eka ekathI caDhatA hoya. buddhi vagaranA jJAnI hoya te pUrNa hoya. amAre buddhi nA hoya, bIlakule ya nahIM. kevaLajJAna sahita vANI che A. eTale A lokone bahu lAbhakArI thAya. kaSAyo maMda thaI jAya. phakta kevaLajJAnamAM cAra aMza ochA eTalI vANI paNa teno vAMdho nahIM. cAra aMza ochA te cAlI zake. A amArA zabdo tamArI mahIM peThA to te kAma karaze. eTale ame to niraMtara bola bola karIe. kAraNa ke avyakta raheze to chevaTe eNe lAkaDAmAM bALI mUkaze. kAraNa ke e zabdo yu baLavA jevI cIja che. praznakartA : baLavA jevI cIja che ? dAdAzrI : hAsto ne ! lAkaDA jevI ja, zabdomAM ne lAkaDAmAM phera nahIM. e hau saLage, zabdo hau saLage. kAraNa ke TeparekarDa che. apUrva vANI che A ! ane huM to A joIne kahuM chuM, tadana sAcI ja vAta che. bhale tadana navI lAgatI hoya, vAMcelI nA hoya, joyelI nA hoya, jANelI nA hoya, evI vAta che apUrva ! A paraMparAnI vAta nathI. chatAM ApaNo AtmA kabUla kare to mAnavI. ApaNo AtmA che ne, te to khabara paDe ne ke AtmA kabUla kare che ne ! praznakartA : apUrva vANI eTale zuM ? dAdAzrI : e ya TeparekarDa. pUrva vANI hoya te ya TeparekarDa. uttara vANI hoya te ya TeparekarDa ane apUrva vANI te ya TeparekarDa ! vANI mAtra TeparekarDa praznakartA: mANasa keTalI DigrI sudhI pahoMcyo che, te zI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : enI vANI parathI khabara paDe. 180 DigrIe pahoMce tyAM sudhI kazuM vajana paDe nahIM enuM. e to 300 DigrIe Ave tyAre kaMI rAge paDe. 360 DigrIe pahoMcavAnuM che. vANI vItarAgI hoya, rAgavaiSa nA hoya evI vANI hoya to enuM vajana paDe ane vAdI-prativAdI beu kabUla kare, e cAddavAda vANI ! praznakartA : paNa AdhyAtmika 'sTaDI" karanAro e pUrNatAe pahoMcyo, enI kevI rIte khabara paDe ? dAdAzrI : enI vANI vItarAga hoya, vAta vItarAga hoya, vartana vItarAga hoya. enI dareka bAbatamAM vItarAgatA hoya. koI gALa bhAMDe. to ya vItarAgatA ane koI phUla caDhAve to ya vItarAgatA hoya. emanI vANI syAdvAda hoya eTale ke koI dharmanuM, koI jIvanuM pramANa nA dubhAya. bIju to kaMI nahIM paNa enI vANI uparathI khabara paDe ke keTalA avatAra bAkI rahyA che ! kAraNa ke vANI e avatAra keTalAM bAkI che. e dekhADanAruM sAdhana che. e sthULa vANI che, sUkSma vANI che, sUkSmatara che, sUkSmatama che, emAM kyA prakAranI vANI che ? eTale vastusthitimAM kaIvANI chellI kahevAya ? ke badhA dharmavALA beThA hoya, koIne ya du:kha
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta u68 390 vANIno siddhAMta nA thAya evI pakSapAtI vANI nA hoya tyAre eka, be, traNa avatAramAM jaI zake e mokSe ane jyAM sudhI pakSapAtI che tyAM sudhI mokSane mATe haju so avatAre ya ThekANuM nathI. pakSamAM paDe eTale bIjA pakSane "A tamAruM ne A amAruM' kahyuM, eTale bhalIvAra Ave nahIM. niSpakSapAtI hovuM joIe. jyAM vItarAga vANI hoya, je tarelAM hoya ane mokSadAtA puruSa hoya, mokSanuM dAna ApavA AvyA hoya, emane pUchIe 'tame mokSanuM dAna ApavA AvyA cho ?" tyAre kahe 'hA' to tyAM beThelA kAmanA. ane vItarAga vANI sivAya koI taryo nathI. vItarAga vANI ja eka upAya che, bIjo koI upAya nathI. pakSapAtI vANI cAle nahIM. praznakartA : zAstramAM vItarAgI vANIno ullekha batAve ke vItarAga vANI Ama che. dAdAzrI : zAstramAM to vItarAga vANI hoya, game te hoya paNa ahIM koI mANasa vItarAgI vANI bole to te sarvamAnya hoya. phariyAdIne ya kabUla hoya ane AropIne ya kabUla hoya. vItarAga vANI sarvamAnya hoya. bhagavAnanI vANI sarvamAnya hoya. kAraNa ke e vItarAganI vANI che. atyAre koI saMsAramAM ya jarAka niSpakSapAtI vicArano hoya, bhale jJAnI nA hoya, to ya mAnya hoya lokone. chatAM ene vItarAga nA kahevAya vItarAga vANIthI ja mokSa ! vItarAga vANI sivAya mokSano mArga bIjo koI nathI. A bIjI badhI rAgI-dveSI vANI kahevAya, vItarAga vANI nA kahevAya. vItarAga ane vItarAga vANI sivAya baMdhana choDAvanAra mArga nathI. vItarAga, jene kaMI paNa levAdevA nathI, kaMI paNa saMsAra joDe rAga-dveSa nathI, e ja choDAve. bAkI potAne kaMIka jarUra hoya, kaMIka IcchA hoya ke rAga hoya, e zuM choDAve ? rAga-dveSavALI vANI kevI hoya ke sagA bhAIne mAna ApIne nA bolAve ane DaoNkaTarane 'Avo sAheba, Avo sAheba' kare. kAraNa ke mahIM ghATamAM che ke kyAreka kAma lAgaze. amArI vANI vItarAgI hoya. vItarAga vANI zuM kahe che ke, "tuM tAruM kAma kADhI leje, amAre tAruM kAma nathI." vItarAgI vANI kAma kADhI ukela lAvavAnuM kahe che. "mokSa hAthamAM laIne ahIMthI jA." ema kahe che. A vANI rAga-dveSa vagaranI che, vItarAga vANI che. A vANI sAMbhaLe ane jo dhAraNa kare to tenuM kalyANa ja thaI jAya. A vANI jo dhAraNa kare ne, to badho roga julAba vATe nIkaLI jAya ! avaguNonAM je paramANu che ne, e badhAM julAba vATe nIkaLI jAya ! ahIM jainane judAI nathI lAgatI, zIvadharmavALAne judAI nathI lAgatI. musalamAnone judAI nathI lAgatI. pArasIone judAI nathI lAgatI. tIkaLI paramAtmAne sparzIta.. praznakartA : ahIM A jJAna lIdhA pachI have pustako eTalAM badhAM sajjaDa besI jAya che. dAdAzrI : hA, have badhuM samajAya. praznakartA : ApanI pAsethI je amane jJAna maLyuM e vaikharInuM ja maLyuM. zabdothI ja maLyuM. paNa jo zabdothI ja maLatuM hoya jJAna, to pustakamAM ya zabdo ja che, Apa paNa zabdothI ja Apo cho. to pustakamAM evo kayo doSa che athavA kaI truTi che ke jJAna maLatuM nathI ? dAdAzrI : evuM che ne, pustakanuM jJAna, e to pustaka to pote ja jaDa ane e zabdo ya jaDa. A vANI to bhagavAnane sparza karIne nIkaLe che. pustakanI vANI bhagavAnane sparza nA karene ! vacana baLavALI pAchI. eTale A vANI judI che, vItarAga vANI kahevAya. vANI saMpUrNa jaDa che. paNa amArI vANI cetana pragaTa paramAtmAne sparzani bahAra nIkaLe che,
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta tethI cetana che. te sAmAnAM anaMtA bhavanAM pApone bALIne bhasmIbhUta kare che. 371 praznakartA : vANI bhagavAnane sparzIne nIkaLe che, eTale kevI rIte sparza thato haze ? dAdAzrI : bhagavAna aMdara kliyara ane A vANI kliyara eTale ene aDIne, sAdhAraNa joDe ja che ne badhuM. peluM ya (bIjI vANI) paNa sparzIne ja nIkaLavAnI, paNa e vANI kliyara nahIM ne ! vItarAga vANI nahIM ne ! rAga-dveSI vANI eTale paDavALI vANI. te bhagavAnane aDe ja nahIM ne ! A to vItarAga vANI ane vacanabaLavALI, ema ne ema moMDhe ja rahyA kare. jJAnavANI chUTe (nIkaLe) to teno vAMdho nathI, paNa ajJAnavANI nA bolAya te sAruM. mamatArahitatA 'A' vANImAM ! A badhI vANIomAM ahaMkAra hoya, jyAM mamatA tyAM vItarAga vANI nA hoya. kaMI paNa mamatA che, tyAM vItarAga vANI nA hoya. praznakartA : samatA hoya tyAM hoya. dAdAzrI : mamatA ja nA hoya to vItarAga vANI hoya. evA samatAvALA to bahu sAdhuo joyA. paNa mamatA chUTI nA hoya. te mamatA chUTe tyAre vItarAgatA Ave. samatA to aDacaNa nA hoya eTale rahe. A kUtarAne ya rAte be pUrIo khavaDAvIene, to AkhI rAta nirAMte samAdhimAM rahe. e samatA cAle nahIM. enAmAM mamatA saheja paNa nA joIe. khUNekhAMcare paDI rahelI mamatA nA cAle. ame kSatriya kahevAIe. ane kSatriya sivAya vItarAgI vANI ja nA nIkaLe. kAraNa ke vaizyano svabhAva zuM ? game evo moTo AcArya hoya to paNa mamatA hoya ja. e vaizyano svabhAva ja che. janmajAta svabhAva che. eTale bhagavAne zuM kahyuM hatuM ke vaizya kevaLI thaI zake paNa tIrthaMkara nA thAya. vANIno siddhAMta koI zAstramAM AvuM vAkya nIkaLaze nahIM. zAstra mamatAvALAe lakhelAM che ane mamatabhaNI kheMcI janArAM che. A vItarAga vANI che ke jeno mAlika nathI, jyAM rAga-dveSa nathI. eka kalAka sAMbhaLe to ya kalyANa thaI jAya. rAga nA Ave ne eka kalAka sArI rIte sAMbhaLe to ya kalyANa thaI jAya. syAdvAda vANI che ! niSpakSapAtI te tiahaMkArI... 372 te keTalAMka mANaso pUche ke vItarAga vANI eTale zuM ? be jAtanI vItarAga vANI. eka to nirahaMkArI vItarAga vANI. jene vItarAga kahevAmAM Ave che te ane bIjI ahaMkArI vItarAga. eTale pelA pare ya pakSapAta nathI ne AnA pare ya pakSapAta nathI. praznakartA : ahaMkArI vItarAga eTale e ahaMkAra kevo hoya ? dAdAzrI : niSpakSapAtI hoya. saMsAramAM niSpakSapAtI mANasa hoya ne ! potAno chokaro ne bIjAno chokaro, bemAM pakSapAta jue. paNa temAM ya niSpakSapAtIpaNuM rAkhanArA hoya to koI evo maLI Ave. e vItarAga ja kahevAya ne (eka jAtano) ! e ahaMkArI vItarAga kahevAya. have e ahaMkArI vItarAga vANI bhautikamAM helpa kare. ane nirahaMkArI vItarAga vANI bhautikamAM ane adhyAtmamAM, bannemAM helpa kare. eTale jeTalI vItarAga vANI che, niSpakSapAtIthI mAMDIne TheTha vItarAga sudhInI vANI helpIMga che. tathI vItarAgatA saMpradAyamAM ! praznakartA : to vItarAga vANI che, tyAM ATalA badhA bhAgalA kema thaI gayAM ? dAdAzrI : e to sAMpradAyika che. tyAM vItarAga vANI ja nathI. praznakartA : ema kema banyuM ? dAdAzrI : svachaMdathI. sAcA jJAnI puruSa nA maLyA.
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vItarAga to tene kahevAya, ke koI mANasa tamAro zabda ceke nahIM. bhagavAne zuM kahyuM ke vItarAga vANI je koI paNa mANasa bole to sarvamAnya hoya. ApaNe kahIe ke vItarAga vANI kyAM che ? AmAM tamAruM mAnavAmAM nathI AvatuM. eTale e vItarAga vANI na hoya. 373 eTale vItarAga vANI sAMbhaLI nathI. ne jo sAMbhaLI hota to A lokone du:kha raheta nahIM. tethI kRpALudeve kahyuM hatuM ne ke amArI hAjarImAM ahIM AgaLa Avo. tyAre to ApaNAM loko kahe che ke A to ApaNAM vANiyAno, pelA 2vajIbhAIno dIkaro A to ! jJAtIne tattvadraSTi niraMtara... praznakartA : AptavANImAM lakhyuM che ke amAre niraMtara zuddha upayoga hoya, to e upayoga zuM che ? dAdAzrI : ame niraMtara zuddha upayogamAM hoIe. zudgha upayoga eTale zuM ? A je bole che, te ame A nathI bolatA. A TeparekarDa bolI rahI che tamArI sAthe ne huM jJAtA-draSTA rahuM chuM. jJAtA-draSTApaNuM, enuM nAma zuddha upayoga. A badhAMne jouM chuM, te paNa zuddha ja jouM chuM huM. A laiDiyA che ke A javAna che ke A strI che evuM tevuM huM nathI joto. mULa tattvone jouM chuM. tattvadraSTi niraMtara rahevI enuM nAma zuddha upayoga. zarIranuM mAlikIpaNuM che, mananuM mAlikIpaNuM che, vANInuM mAlikIpaNuM che tyAM sudhI paramatattva sAMbhaLyuM nathI, joyuM nathI, zraddheluM nathI. ane je sAMbhaLyuM che, joyeluM che, e paramatattva che ja nahIM. e kalyarDa paramatattva che. sAcuM paramatattva to kyAre thAya ? dehano mAlika nA hoya ! A to sAcuM maLatuM nathI tyAM sudhI loko kalyarDane vAparIne paNa dahADA kADhe che. vANI soMsaravI Utare ! muslImo, yuropIyano, phorenarsa, eTa-e-TAIma badhA bhegA beThA vANIno siddhAMta hoya, te badhAyane eksepTa karavI paDe. tamane ekalAne vAta karato hou, paNa e vAta badhAne eksepTa hoya. 374 praznakartA : mahAvIra bhagavAne je kahyuM te ja Apa kaho cho, paNa e to badhuM pahelAM ame vAMcatA hatA, sAMbhaLatA hatA, paNa kazuM samajAtuM na hatuM ne A to sIdhuM UtarI jAya che. dAdAzrI : utarI jAya ne paNa. sIdhuM Utarene ! AmAM cokhkhuM ApuM chuM ne. AmAM jo jarAka mane mArApaNuM karyuM hota ne, to sIdhuM nA Utarata. ahIM thoDuM vaLagI jAta. A 'mArI vANI' thayuM hota ne, to e thoDuMka vaLagata. praznakartA : to ya enA karatAM kaMIka vizeSa lAge che, A UtarI javAnuM kAraNa kaMIka vizeSa lAge che. dAdAzrI : A pyaoNra mAla che. cokhkho mAla che ne ! 'mAya spIca' (mArI vANI) evuM ya nathI bolyo ne. tenuM A phaLa che ne badhuM. praznakartA : ApanAM badhAM vAkyo Ama have phaTAphaTa besI jAya che samajaNamAM. dAdAzrI : badhAM besI ja jAya ane beThAM vagara rahevAnAM nathI. A to badhuM ekjhekTa (jema che tema) che. mAya (mAruM) eTale tuM mAyavALo che ? mATe tuM bhagavAna na hoya. eTale A amArI mAya spIca nathI. A ame kahIe chIe ne ke A TeparekarDa bole che ne ame sAMbhaLIe chIe. ame jJAtA-draSTA rahIe chIe. A to pyaoNra bhASA hoya ne, basa ? pyaoNriTI hoya ne ! zabde zabda pyaoNra hoya. saheja paNa emAM krodha nA hoya, mAna nA hoya, kapaTa nA hoya, kazuM hoya nahIM A. amArI che parAvANI ! praznakartA : 'jJAna' Apa parAvANIthI Apo cho ke aparAvANIthI
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 335 376 vANIno siddhAMta praznakartA : riyala-rileTiva eTale zuM ? dAdAzrI : rileTivamAMthI riyalamAM javA mATeno vacalo AMkaDo. kAraNa ke rileTiva nirlepa che ane riyale ya nirlepa che. banneya nirlepa. anAtmA ya nirlepa. beno AMkaDo joIe ne ? A badhuM rileTiva eTale vinAzI che. peluM avinAzI-vinAzI ! Apo cho ? dAdAzrI : parAvANIthI. praznakartA : parAvANI kone kahevAya ? dAdAzrI : parAvANI A bole che tene, Aje sAMbhaLo cho ne tame, e parAvANI kahevAya. duniyAmAM parAvANI koI jagyAe hoya nahIM. parAvANI je vANIno mAlika nA hoya tenI pAse hoya. A bole che ne, eno mAlika koI nathI. praznakartA: to A koNa bole che ? dAdAzrI : e bole che e ja jovAnuM che ! eno mAlika khoLI kADhavAno, huM bolato nathI . huM to jJAtA-draSTA chuM , A vANI bolanArAne khoLI kADho have ! Aja parAvANI pahelI vakhata sAMbhaLI. e to sAMbhaLe tyAM ja kalyANa thaI jAya. jo pAMsaro bese to, nahIM to uDI ya jAya. jo vAMkuM-bAkuM mahIM citaryuM. ame to ene kahIe ke sIdho besaje ahIM AgaLa, evuM cetavIe ene. pachI jyAre cete nahIM to vinaMtI karIe, ke 'bhaI, pAMsaro besaje. cAraso voTa pAvara che.' tema chatAM ya e nA cete to pachI enuM jAya. ene A kahI chUTIe. ane A rokaDuM che to badhA pAmyA che. nahIM to koI pAse nahIM. ko'ka mANasa evo nIkaLI Ave, e to rokaDuM nA hoya to ya oLakhI jAya ke A zuM vANI che ! 'riyala'mAM javAto sAMdho ! bAkI A saMsAramAM, vyavahAramAM bhagavAnasaMbaMdhInI vAto cAle che te badhI kalpanAo che. kalpanAnI bahAra ekuMya zabda nathI. eka jJAnI puruSanI, te ya buddhi vagaranA jJAnI puruSanI je vANI hoya che te mAlikI vagaranI vANI hoya, te kalpanA bahAra che. to ya paNa riyala-rileTiva. riyalamAM bIjuM hoya ja nahIM. - A vANI che TeparekarDatI ! bhagavAnane tyAM kazuM karavAnuM nathI. 'vastu' sahaja che, saraLa che, sugama che. paNa prApti durlabha che. prApti kema durlabha che ? kAraNa ke prApta karAvanAra evAM puruSa atyaMta atyaMta durlabha, durlabha, durlabha, durlabha hoya che. ko'ka phero evAM prApti thayelA puruSa e jAte Ave, to emanA nimittathI badhuM ja thaI jAya che. e puruSa niSpakSapAtI hoya. jainone ya priya lAge, vedAMtIone ya priya lAge. muslimone, aMgrejone, A phorenavALAne ya priya lAge. A karavuM - nA karavuM enAM puNyane AdhIna che, paNa e kaheze ke A ekjhakTa che vAta. mArI vANI e ja mUrchA ! praznakartA : koI mANasa vANI bolyo to kahe, 'huM bolyo hato. ane dAdA kahe che ke huM evuM nathI mAnato ke 'huM bolyo hato.' A TeparekarDa bole che. paNa emAM karekTanesa kyAMthI AvI jAya ? e zuM vastu che ? dAdAzrI : 'huM bolyo hato' kahe che, eTalI AvaraNavALI vANI hoya. eTale cokhavaTa nA hoya emAM. e ekkekTanesa nA batAve ane 'A' ejhekTanesa batAve. A nirAvaraNa vANI che ne, eTale pyaoNra che. A lokone mana-vacana-kAyAnI mUrchA che. 'mAruM zarIra, mane paga du:khe che, Ama du:khe che', kaheze. e badhI zarIra para mUrchA ja che. have A mana-vacana-kAyAne kADhI nAkhavAnA nahIM ane e nIkaLe ya nahIM. A to "mArApaNAnI' mUrchA choDavAnI che. bhagavAna to zuM kahe che ?
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 377. 378 vANIno siddhAMta thaIne vAta karuM chuM. A badhI A TeparekarDa vAta kare che. mArI potAnI emAM mAlikI nathI. A vAta TeparekarDanI che. vANI, vallabhatAvALI ! mUrchA nA hoya to tuM game te jagyAe sUI jaje. loko nA sUI jAya. badhAe je jagyA nApAsa karI hoya, te tuM pAsa karaje.' paNa A to badhI mUrchA che. eTale mana-vacana-kAyAnI mUrchA javI joIe. A to vANI bole to kaheze ke 'Aja mArI vANI kevI sarasa hatI ne !' e vANInI mUrchA. e mUrchA nA hovI joIe. A vANItI, na hoya sarakhAmaNI ! praznakartA : to vartamAnamAM vicaratA, tamArA sivAya bIjA yogI puruSanI vANI ane ApanI vANI, e be vacce zuM taphAvata ane sarakhAmaNI che ? dAdAzrI : cokhkhA jJAnI puruSa hoya, emanI pAse zabdezabda pyaoNra (cokhkho) hoya ane peluM enA jevA zabdo dekhAya kharA paNa IpyaoNra (malina) hoya, iphekTiva (asarakAraka) nA hoya. ane A IphekTiva hoya. A vANI TeparekarDanI che paNa chatAM cetana jevuM A mahIM kAma kare che, bilakula IphekTiva ! eTalo badho phera hoya A to ! bIjuM to e yogI puruSa hoya, paNa te emAM krodha-mAna-mAyA-lobha sahita hoya e loka ane ahIM to pyaoNriTI (cokhkhAI) hoya. mane dhola mAre to huM AzIrvAda ApuM ! mane koI gALo bhAMDe, mAra mAre to mane rAga-dveSa zenA thAya ? kAraNa ke mAre rAga-dveSa khalAsa thaI gayA che. eka kSaNa paNa ajAgrata ame rahyA nathI. jema mahAvIra bhagavAnane hatuM, sADAbAra varSa, evuM amane hoya. huM to pADozI tarIke rahuM chuM, A e. ema. paTelanI sAthe ane huM to jJAtA-draSTA ne paramAnaMdI chuM. praznakartA : vallabhatA eTale zuM ? dAdAzrI : vallabhatA eTale vANI nIkaLene, to e vANI upara loko ApharIna thaI jAya. vallabhatA hoya to ja vANI upara ApharIna thAya. have vallabhatAvALI eTale kaI vANI ? je vANI AtmAne hitakArI che evI vANI. bAkI pelI coranI vANI hoya ne e corane bahu ja game. ene ApaNI vANI nA game. vANI bole ne vallabhatA vadhe. ane pelI bhASA bahu UMcI hoya paNa vallabhatA nA vadhe. praznakartA : vallabhatA je zabda vAparyo che, enuM jarA vizleSaNa kaho dAdAzrI : vallabhatA vastu evI che ke jenI vANImAM ahaMkAra nA hoya. eTale jenI vANI saryA karatI hoya. evI vANIthI tyAM vallabhatA bahu vadhe haMmezAM. e vallabhI puruSa kahevAya. pratyakSa sarasvatI' Ane kahI ! pratyakSa sarasvatI be jagyAe hoI zake. saMpUrNa vItarAga eTale kevaLajJAnI ke tIrthakarasAhebanI vANI hoya, e pratyakSa sarasvatI gaNAya che ane bheda vijJAnInI vANI, pratyakSa sarasvatI gaNAya. phoTAnAM darzana to karyA hoya, paNa A sarasvatInAM darzana nA kare tyAM sudhI kAna pavitra paNa nA thAya. loka pahelAM kahetA hatA ke, sarasvatI devInuM pUjana karuM chuM ? te A pratyakSa sarasvatI ! darzana kayAM tame pratyakSa sarasvatInAM ? huM to AvI vANI sAMbhaLuM ke tarata vANInAM darzana karuM. mArAM darzana nA kare to cAlaze. paNa vANInAM darzana to karavo joIe ne ? pratyakSa sarasvatI ! jo kAnamAM ame matamAM tahIM, AtmAmAM ! praznakartA : Apa koI mata, gacchamAM nathI, Apa AtmAmAM ja cho ? dAdAzrI : hA, AtmAmAM ja huM rahuM chuM. huM AtmA ja chuM. te AtmA
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 379 380 vANIno siddhAMta pesI gaIne, kalyANa thaI jAya. sarasvatInI ArAdhanA eTale zuM ? vANIno koI paNa jAtano apavyaya nA thAya ane vANIne enA vibhAvika svarUpe nA laI jAya che. jUThuM bolyo eTale keTalo moTo vibhAva ! praznakartA : eTale sarasvatI devI jevuM kazuM che ke nahIM ? mukta puruSanI vANI mukta hoya, e vANI to juo ! e 'vidhAuTa enI poIjhana' (saMpUrNa viSa vagaranI) hoya. sarasvatI to juo ! bhagavAna mahAvIra bolyA te ya pratyakSa sarasvatI ! IcyaoNra (melavALuM) ja atyAra sudhI karyuM che, sAMbhaLyuM che te ya badhuM ImyaoNra. pyaoNriTImAM (mela vagaramAM) to atyAre eka kalAkathI AvyA che. bAkI koI dahADo ya pyaoNriTI joI ? A mAya spica (mArI vANI) evuM nathI, mATe pratyakSa sarasvatI ! koNa AvuM pyaoNra bole ? ke jene nirmamatva che, jene mamatA nathI koI paNa prakAranI, te AvuM pyaoNra bolI zake. bAkI badhA pyaoNra bole nahIM. badhuM rakSaNa ja kare. saMta puruSo che bicArA paNa, emane samajaNa paDe eTaluM kare ne, pachI bIjuM rakSaNa kare ! dAdAzrI : hotI haze devI ?! e to badhA devIonAM nAma pADelAM. bAkI mULa pratyakSa sarasvatI Ane kahI che. te A sarasvatInuM pelA cAraNo-bhATa loko pUjA kare. tethI emanI vANI sudhare. sarasvatI jIbha upara bese. eTale A pratyakSa sarasvatI kahevAya. ane e sarasvatI jyAM sudhI kAnamAM pese nahIM. tyAM sudhI mANasa sArasvata nA thAya. ane e vANI eka kalAka sAMbhaLe nahIM tyAM sudhI jaina kahevAya ja nahIM. A to nAmanA ja jaina che, nAma lakhe eTaluM ja.. A pratyakSa sarasvatI sAMbhaLe tyAre badhA rogo nIkaLe. atyAra sudhI je mithyAtva sAMbhaLyuM che, te kAna badhA pachI enA cokhkhA thAya, pyaoNriTI Ave. jema jema sAMbhaLato jAya tema tema pyaoNriTI AvatI jAya. jeTalI vakhata sAMbhaLyuM ne, eTalI vakhata aMdara badhuM zuddhikaraNa thAya. sAMbhaLatA ja pApa nAza thavA mAMDe, mukti Ape, ciMtA nA thAya, upAdhi nA thAya. tyAM nathI AtmajJAta ! bAkI A duniyAmAM potAnI vANIne TeparekarDa koI ema nA kahe. potAnI vANI sArI hoya to 'kevI sarasa bolyo hato ne kevuM sarasa' enA para badhuM laI jAya. 'TeparekarDa' ame bolIe chIe. kAraNa ke mAlikI vagaranI vAta che A. potAnI vANIne TeparekarDa kahe, te pote paramAtmA ja thayelo hoya, te kahI zake. bAkI koI kahI zake nahIM. 'mArI vANI che" ema kahe sahu koI. "mane bolA, mane kesA bolA ' mAlikavALo eno mAla batAva batAva kare. alyA, tuM mAlika hato ?! je vANInA mAlika thayA, 'huM kevuM bolyo' ema kahe che, te AtmajJAnI ya nathI. tyAM samyakatva ya nathI. niraMtara samAdhimAM... pratyakSa sarasvatI to juo !! phoTAnI sarasvatI, zAstronI ke pustakonI sarasvatI e parokSa sarasvatI che. pratyakSa sarasvatInAM darzana karavA hoya to ahIM amArI vANI sAMbhaLe eTale thaI jAya ! amAruM eka ja vAkya sAMbhaLe ane jo pacAve to bahu thaI gayuM. kRpALudeve kahyuM ke jJAnI puruSano eka ja zabda hoya to mokSamAM laI jAya. jJAnI puruSanA zabdamAM enuM vajana to juo ! e mukta vANI juo ! ane A mAlikI vagaranI vANI juo to kharAM, e kevI sarasa nIkaLe che ! buddhine paNa gAMThe nahIM, evuM A vijJAna che. vANI mAya ci nathI. mAya spica nathI tyAM igoijhama nathI. jyAM igoijhama nA hoya tyAM buddhi hoya nahIM. amArAmAM eka seMTa paNa buddhi nathI. huM niraMtara vItarAgatAnI bahAra eka kSaNavAra rahyo nathI. khAtAM-pItAM, besatA-UThatAM,
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 381 382 vANIno siddhAMta tamane sAMbhaLavA ahIM maLe ! vANIno mAlika nahi, dehano mAlika nahIM. jene tame page lAgo teno mAlike ya nahIM. e maMdiranI zI dazA ! e vAta kyAM AgaLa ! AvI anerI vAtamAM AvyA pachI koI prazna raheto nathI ! e samAdhi koI paNa kSaNe gaI nathI. praznakartA : tyAre ja bIjAne asara thAyane ! dAdAzrI : hA. nahIM to asara thAya ja nahIMne ! nahIM to aizvarya AvuM pragaTa kyAMthI hoya ? dehamAM aThThAvIsa varSathI raheto nathI. eTale pADozI tarIke rahuM chuM. tenI asara thAya. nahIM to niraMtara joDe beso to ya asara nA thAya. A vANI karaze kalyANa ! A dehano huM eka kSaNavAra mAlika thayo nathI. chatAM huM bhagavAnanI bhaktimAM chuM. A hAthamAM caudalokanuM abhayadAna che. kAraNa ke dehanAM mAlika nathI. A vANI varlDamAM pahelI vakhata nIkaLe che ke je vANIno mAlika nathI. mAlika vagaranI vANI che A. juo, koI mAlika ja nahi ne ?! 'mAlikI vagaranI vANI' evuM kahIe to AkhA hindustAnamAM, peparomAM e caDhe. e phorenavALA bUmAbUma kare ke hotI haze AvI vANI ? Ijha ITa posIbala ?! te zuM ho ho thaI jAya ! bahu moTo prazna Ubho thaI jAya evI vANI che. ApaNe ahIM to koI tyAM AgaLa mokale nahIM ne ! sAyanTisTonA hAthamAM jatuM nathI ApaNuM. jyAre jaze tyAre prazna badhAM UbhA thaze ! Azcarya thaze emane ! praznakartA : potAnI Tepa je sAMbhaLe che, tene to vItarAga dazA kahevAya ne ? dAdAzrI : e to lokone kahevuM hoya to kahe, nA kahevuM hoya to nA ya kahe, paNa ApaNe vItarAga chIe. ame mAlikI vagaranI vANI sAMbhaLIe ane mAlikI vagaranA mananA cALA joIe. eTale mAlikI vagaranuM mana kAma kADhI nAkha ApaNuM. e vAtAvaraNe ya judI jAtanuM. mAlikanI ja badhI bhAMjagaDa che A. TAITala choDato nathI. enI ja A bhAMjagaDa che ! TAITala sAcave che ke loko ? dehathI nokhuM A jJAna che, A che to TeparekarDanI vANI che ! kramikamArgamAM badhI vANIo potAnI hoya. eka tIrthakara sivAya badhI vANI potAnI hoya. tIrthaMkara ekalAnI ja TeparekarDa hoya. A to TeparekarDa
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 vANIno siddhAMta khaMDa-3 vANI, vyavahAramAM... praznakartA: mArI jIbha upara kAbu thAya, evuM karo ne ! kAraNa ke huM vadhAre boluM chuM. dAdAzrI : te huM ya bola bola ja karuM chuM. Akho dahADo. tamArA bolavAmAM koI evuM vAkya nathI ne, ke koIne duHkhadAyI thaI paDe evuM? tyAM sudhI bolavAnuM kharAba kahevAya nahIM. mIThAM zabda, zamAve vera ! praznakartA : mane evo Dara che ke ApaNe je zabdo dvArA ekabIjAne samajIe emAM khoTA paNa samajI zakAya che. dAdAzrI : sAcA paNa hoyane ! ApaNe A zabdathI pelAne kahIe ke bhaI, dUdha Apo. evuM dUdhavALAne kahIe to khoTuM zuM ? zabdothI ja dUdha maLe ne ? ahIM to 'zuMka Apa' kahIe to dahIM ApI de. enI pAse je hoya e ja Apene. eTale evuM koNe kahyuM ke zabdo dvArA khoTA hoIe ? OM zabda che ne, te to kAma kADhI nAkhe evo che. [1] duHkhadAyI vANItA svarUpo jIbha vAMkI ke ApaNe ? praznakartA : A jIbha evI che ke ghaDIkamAM Ama bolI jAya, ghaDIkamAM tema bolI jAya. dAdAzrI : evuM che ne, A jIbhamAM evo doSa nathI. A jIbha to aMdara pelA batrIsa dAMta che ne, emanI joDe rahe che, rAta-dahADo kAma kare che. paNa laDhatI nathI, jhaghaDatI nathI. eTale jIbha to bahu sarasa che, paNa ApaNe vAMkA chIe. ApaNe orgenAIjhara vAMkA chIe. bhUla ApaNI che. eTale jIbha to bahu sArI che. A batrIsa dAMta vacce rahe che to koI dahADo ya e kacarAya che ? e kacarAya kyAre ? ke ApaNuM citta khAtI vakhate bIjI jagyAe gayuM hoya tyAre jarA kacarAya. ane ApaNe jo vAMkA hoIe to ja citta bIjAmAM jAya. nahIM to citta bIjAmAM nA jAya ne jIbha to bahu sarasa kAma kare. orgenAIjhare Ama ADuM joyuM ke jIbha dAMta vacce kacarAya. praznakartA: paNa A zabdomAMthI bahu jhaghaDA thAya che. dAdAzrI : zabdothI to jagata UbhuM thayuM che. jyAre zabda baMdha thaI jaze. tyAre jagata baMdha thaI jaze. badhI zabdathI laDhAIo thayelI che A duniyAmAM, je thayelI che te ! zabdo mIThA joIe ane zabdo mIThA nA hoya to bolazo nahIM. are. vaDhelA hoya ApaNI joDe, tenI joDe ya ApaNe mIThuM bolIe ne, to bIje dahADe eka thaI jAya pAchA. eka ja zabda avaLo bolyA to laDhAI cAlu thaI jAya, sAmA joDe. ne te vakhate koIka jo mIThA zabda bolI gayA ne, ke 'bhaI, Ama che, tema che' to laDhAI baMdha thaI jAya. mATe pAMsaruM bolo. nahIM to bolazo ja nahIM. ane bolavAnuM maTatuM nA hoya to Ama moM dAbIne bolajo, eTale samajaNa nA paDe sAmAne.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 385 sAmAtI samajaNa zodhAya ? sAmo moTI uMmarano hoya to ya ene kaheze 'tamArAmAM akkala nathI.' AmanI akkala mApavA nIkaLyA ! evuM bolAtuM haze ? pachI jhaghaDA ja thAya ne ! paNa evuM nA bolavuM joIe, sAmAne duHkha thAya evuM ke "tamArAmAM akkala nathI.' sAmAnya mANasa to aNasamajaNanAM mAryo AvuM bolIne javAbadArI svIkAre. paNa samajavALA hoya, e to pote AvI javAbadArI le nahIM ne ! pelo avaLuM bole, paNa pote savaLuM bole. sAmo to aNasamajaNathI game te pUche. paNa potAthI avaLuM nA bolAya. javAbadAra che pote. 'tame samajatA nathI' evuM ya nA bolAya. ApaNe to ema kahevAya ke, 'bhaI, vicAro to kharA, tame jarA vicAra to karo.' 'samajatA ja nathI' kahIe, to A badhA DaphoLa ja che ? AvuM bole che ke nathI bolatA loko ?! praznakartA : bole che. A buddhivALA ema ja bole che ke 'Ane samaja nathI." dAdAzrI : hA, evuM bole. sAmAne 'tame nA samajo' evuM kahevuM, e moTAmAM moTuM jJAnAvaraNa karma che. 'tame nA samajo' evuM nA kahevAya. paNa 'tamane samajaNa pADIza' evuM kahevuM. 'tame nA samajo' kahe to, sAmAnA kALaje ghA vAge. kALaje vAgyo ghA... ApaNe sukhamAM beThAM hoya ne saheja ko'ka AvIne kahe, 'tamArAmAM akkala nathI." eTaluM bole ke thaI rahyuM, khalAsa ! have e kaMI patharo mAryo che ? praznakartA: nahIM. dAdAzrI : zabdo ja che. patharo mAryo hoya to ApaNe samajIe ke bhaIne vAgyuM eTale ene lhAya baLe che. ahIM AgaLa vAgyuM te, paNa 386 vANIno siddhAMta A to vagara paththara vAgyuM. praznakartA : zabdomAM eTalI badhI asara hoya che ? dAdAzrI : te enI ja asara che A badhI. zabdanI ja asara che. jagatamAM chAtIe ghA lAge, te so so avatAra sudhI nA jAya. 'chAtIe ghA lAgyA che, tema bolyA cho.' kaheze. asara ja che A ! jagata zabdanI asarathI ja UbhuM thayuM che. chAtIe ghA lAge evAM zabda bolelA ? tame koI dahADo nAnapaNamAM evuM bolelA ke ? are, huM atyAre jJAnI thayo, paNa pahelAM kevo hoIza ? are, zabda boluMne to sAmo mANasa kaheze, "mane AdhAzIzI caDhI tamArA zabdathI !' to e kevo zabda kharAba haze ? sAmAne AdhAzIzI caDhI jAya. UtaratAM vAra lAge. chatAM ame A padamAM AvyAM chIe. pUrvabhavamAM ghaNuM kareluM, tenA phaLarUpe A prApta thayuM che. keTalIka baheno mane kahe che, "mArA dhaNIe mane kahyuM'tuM, te mArI chAtIe ghA lAgyo che. te mane paccIsa varSe ya bhUlAtuM nathI.' tyAre vANIthI kevo patharo mAryo haze ?! te ghA pachI rUjhAtA nathI. te ghA nA mAravA joIe. UMcI tAtovALA vIMdhe vacanabANathI ! ApaNA loko lAkaDIo mAre che gharamAM ? lAkaDIo ke dholo nathI mAratA ? nIcI nAtamAM hAthathI ne lAkaDIthI mArAmAra kare. UMcI nAtamAM lAkaDIthI mAre nahIM. tyAre vacanabANa ja mAra mAra kare. che saMskArI loko. Ama to bahu vivekI che, eTale koI mAratA nathI. paNa vacananA bANa mAre che ke 'tuM AvI che ne tuM tevI che.' tyAre pelI kaheze, 'tame AvA ne tame tevA.' eTale rUjhAya nahIM evAM bANa mAre che ane enAthI jarA UMcA hoya ne, te vacanabadhdha karI de. hindustAnamAM evo UMco ya mAla kharo. pelo sAmo bANa mAre to pote nA mAre. e jANe ke AmAM zuM phAyado kADhavAno ?! bAkI vacanathI bANa mAre kharA ke ? vacananuM lAge ?
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 387 praznakartA : lAge, jarUra lAge. dAdAzrI : e kaMI ApaNane aDe che ? DhekhALo jo mAre to aDe, lAkaDI aDe. praznakartA : paNa vacananI asara to thAya che, vadhAre thAya. dAdAzrI : vagara aze, Ama aDe nahIM to ya ? praznakartA : rUjha nA vaLe jaldI. dAdAzrI : hA, pelA mAre te be-cAra dahADAmAM rUjha AvI jAya ne A vacananA bANa to rUjhAya nahIM. A vacananAM bANathI rAte UMgha nA Ave. duHkha Ape te apazabda ! zabda koIne bolIe ane ene kharAba lAge to e zabda apazabda kahevAya. te amathA amathA ya apazabda bolato hoya ne, to ya jokhama. ane sArA zabdo amatho amathA bolatA hoya to ya hitakArI che. paNa khoTA zabdo, apazabdo amathA amathA bolatA hoya te ahitakArI. kAraNa ke apazabda kone kahevAya ? bIjAne kahIe ne ene duHkha thAya e badhA ya apazabda kahevAya. bahAra to polIsavALAne kaMI kahe nahIM. gharamAM ja kahe ne ! polIsavALAne apazabda bolanAro meM koI joyo nathI evo bahAdura. (!) polIsavALo to ApaNane pATha bhaNAve. gharamAM pATha koNa bhaNAvaDAve ? ApaNe navo pATha to zIkhavo joIe ne ?! e thaI tIja bhAvahiMsA ! 'tA bolavA'nI kaLA. A saMsAranuM to zuM AghuMpAchuM thAya evuM nathI. saMsAramAM to 'tamAre" "caMdubhAIne kahevuM, kAma karyuM jAva. koIne vaDhazo nahIM, laDhazo nahIM ne kAma karyuM jAva. vaDhavA-laDhavAnI to AmAM vAta ja nathI. praznakartA : vepAramAM sAmo vepArI je hoya, te na samaje ne ApaNAthI krodhAveza thaI jAya, to zuM karavuM ? dAdAzrI : vepArI joDe to jANe ke vepAra mATe che, tyAM to bolavuM paDe. tyAM ya 'nA bolavAnI kaLA che. tyAM nA bole to badhuM kAma thAya evuM che. paNa e kaLA nathI jaldI AvaDe evI, e kaLA bahu UMcI che. mATe tyAM laDhajo ne, have tyAM je phAyado (!) thAya e joI levAno, e pachI jame karI levAno. laTyA pachI je phAyado (!) thAya ne, e copaDe jamA karI levAno. bAkI gharamAM bilakula vaDhavuM nahIM. gharamAM potAnA mANasa kahevAya. praznakartA : A "nA bolavA'nI kaLAnI vAta karo jarA. dAdAzrI : "nA bolavA'nI kaLA, e to bIjAne nathI AvaDe evI. bahu agharI che kaLA. e kaLAmAM to zuM karavuM paDe ? "e to sAmo Avyo che, te pahelA enA zuddhAtmA joDe vAtacIta karI levAnI ane ene ThaMDuM pADI devAnuM, ne tyAra pachI ApaNe bolyA vagara rahevAnuM. eTale ApaNuM badhuM kAma patI jAya." huM tamane TUMkamAM kahI dauM chuM. bAkI sUkSmakaLA che e. eTale e TAIma tamAro Ave tyAre mane pUchajo ne, badhuM vigatavAra dekhADI daIza. e pagathiyuM Ave tyAre zIkhajo. hamaNAM gharamAM to vaDhavADa baMdha karI do. - ahIM ApaNI AryatA ! A zabdo je nIkaLe che ne, e zabdomAM be jAta, A duniyAmAM zabda je che enI be kvaoNliTI. sArA zabdo zarIrane nIrogI banAve ane kharAba zabdo zarIrane rogISTa kare. mATe zabda paNa avaLo nA nIkaLavo A kaDaka zabda kahyo, to enuM phaLa keTalAya vakhata sudhI tamane enA spaMdana vAgyA karaze. eka paNa apazabda ApaNA moDhe nA hovo joIe. suzabda hovo joIe. paNa apazabda nA hovo joIe. ane avaLo zabda nIkaLyo eTale potAnI mahIM bhAvahiMsA thaI gaI, e AtmahiMsA gaNAya che. have A badhuM loko cUkI jAya che ane Akho dahADo kakaLATa ja mAMDe che.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 389 30 vANIno siddhAMta joIe. 'e ya nAlAyaka.' have 'e ya' zabda nukasAnakAraka nathI. paNa 'nAlAyaka' zabda bahu nukasAnakAraka che. 'tArAmAM akkala nathI" ema kahyuM vAIphane, e zabda sAmAne duHkhadAyI che ane potAne roga Ubho karanAra che. tyAre pelI kahe, 'tamArAmAM kyAM barakata che ! to beune roga UbhAM thAya. A to pelI barakta khoLe che ane pelo AmanI akkala khoLe che. AnI A dazA badhI ! phorenamAM 'barakata, barakata' nA kare. ane 'yu yu" karIne vaDhamvaDhA kare, bhase sAmAsAmI. evAM bhase, evAM bhase, te dAMta toDI nAkhe. pachI chUTA paDatA vAre ya nahIM. tyAM TIka nA hoya ane A to TIkavALA. A to pAchA dhaNI samajI jAya ke jo A veza thaI jaze to pelI piyara jatI raheze, to khAdhA vagara rahezuM. mATe kaLA kare pAcho. mATe ApaNI strIo joDe kazuM nA thAya. ane strIoe puruSo joDe vaDhavADa nA karavI joIe. kAraNa ke baMdhanavALA che. mATe niveDo lAvavo joIe. A badhA bhegA zene lIdhe thayA ? ApaNane nA gamatuM hoya to ya joDe zAthI paDI rahevuM paDe ? e karma karAvaDAve che. bhAIne nA gamatI hoya to ya paNa kyAM jAya ? paNa eNe manamAM samajI javuM ke "mArA karmanAM udaya che.' ema mAnIne zAMti pakaDavI joIe. vAIphano doSa nA kADhavo joIe. zuM karavAnuM doSa kADhIne ? doSa kADhIne koI sukhI thayo ? koI sukhI thAya kharuM ? ane mana bUma pADe 'keTaluM badhuM bolI gaI, keTaluM badhuM e thaI gayuM." tyAre kahe, 'sUI jAne, e hamaNe rUjhAI jaze' kahIe. rUjhAI jAya tarata... che ne, te khabhA thAbaDIe eTale sUI jAya. tAre rUjhAI gayuM ne badhuM ! nahIM ? ghA paDelAM che ? dhanya che e Arya sattArIne ! e benane to meM pUchayuM, 'dhaNI joDe mAthAphoDa-vaDhavADa thAya che ke ? kakaLATa thAya che ke ?" tyAre e kahe che, "nA, koI dahADo nahIM.' meM kahyuM, 'varSa dahADAmAM kakaLATa ja nahIM ?" tyAre e kahe che, "nA.' huM to A sAMbhaLIne ajAyaba thaI gayo ke hindustAnamAM AvAM ghara che ! paNa e bena evI hatI. eTale pachI meM AgaLa pUchayuM ke, "kaMIka to thAya. dhaNI che eTale kaMIka thayA vagara nA rahe." tyAre e kahe che, "nA, ko'ka dahADo ToNo mAre." gadheDAne DaphaNuM mAravAnuM ne A strIne ToNo mAravAnuM. strIne DaphaNuM nA marAya, paNa ToNo mAre. ToNo tame joyelo ? ToNo mAre ! tyAre meM kahyuM, e ToNo mAre, to tame zuM karo ?" tyAre pelAM bena kahe che, 'huM kahuM ke tame ne huM karmanAM udaye ApaNe bhegAM thayAM, karmanAM udaye lagna thayuM. tamArA karma tamAre bhogavavAnAM ne mArA karma mAre bhogavavAnAM." meM kahyuM, "dhanya che bena tane !' amArAM hindustAnamAM AvI Arya strIo haju che. ene satI kahevAya. praznakartA : hA. dAdAzrI : baIe ghA pADyA, dhaNIe ghA pADyA, badhAe ghA pADa pADa karyA ! te badhA ghA pADelA badhA rUjhAI gayA, e evA hase che badhA dAMta dekhAya ! kevA ghA paDatA'tA nahIM ? are, ToNAM mAre !! A pAchAM meNA judA. A amerikanone meNA-ToNAM nA AvaDe. A akkalanA kothaLAone bahu meNA-ToNAM AvaDe. tame meNAM-ToNAM sAMbhaLelA ? piyaramAM zuM du:kho paDyA, sAsarImAM zuM duHkho paDyA, e badhuM potAnI pAse noMdha hoyane ? e ghA jaladI rUjhAya nahIMne jaladI ?! ane jJAnIpuruSa pAse to ahIM du:kha hoya ja nahIM ne ! du:kha hoya to ya jatuM rahe ! ghA badhA rUjhAI jAya. ToNo to bahu moTo bhAre hoya ne ? have A ToNAMnuM aMgrejI karavuM hoya to veza thaI paDe ne ? praznakartA : TonTa. dAdAzrI : nA. TonTa nA samAya. TonTano to hisAba ja nahIM. TonTa to phorenamAM ya mAre che. A to ToNo ! e to phorenamAM hoya ja nahIM ne ! A ToNo to kALaje ghA lAge evo hoya.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 391 apavyaya-durvyaya, vANItAM ! ToNA mAravA, e to moTI hiMsA kahevAya. A vANIno apavyaya ane durvyaya e to hiMsaka nathI. paNa vagara kAmanI zakti vyaya karyA kare. praznakartA : vANIno apavyaya ane durvyaya samajAvo. dAdAzrI : apavyaya eTale UMdhI vANI vAparavI ane durvyaya eTale vyaya nahIM karavA jevI jagyAe vyaya kare. vagara kAmano bhasabhasa kare, e durvyaya kahevAya. tame joyeluM, vagara kAmanA bhasabhasa kare evA hoya che ne ? e durvyaya kahevAya. praznakartA : enuM udAharaNa Apo. dAdAzrI : ApaNA loko nathI kahetA ke A vagara kAmano bola bola kare che, nA bolavAnuM bola bola kare che ? e durvyaya kahevAya. praznakartA : ane apavyaya eTale ? dAdAzrI : jyAM je vANI hovI joIe tyAM bIjI ja vANI bolavI, e apavyaya kahevAya. je jyAM phITa thatuM hoya, te jJAna nahIM bolavAnuM ne bIjI rIte bolavAnuM, e apavyaya. jUThThuM bole, prapaMca kare, e badho vANIno apavyaya kahevAya. vANInA durvyaya ane apavyayamAM bahu phera che. apavyaya eTale badhI ja rIte nAlAyaka, badhI rIte durupayoga kare. vakIlo be rUpiyA mATe jUThuM bole ke 'hA, Ane huM oLakhuM chuM.' te apavyaya kahevAya. praznakartA : koIne jarA kaDavuM kahevuM hoya, paNa evI rIte pheravIne kahIe ke pelAne lAge ke A mane ja kahyuM. paNa pelo ApaNAmAM vAMka na kADhI zake. e apavyaya gaNAya ? dAdAzrI : e apavyaya kahevAya nahIM. e to mUrakhA mANaso eka jAtano apavyaya kare ne durvyaya kare. ane AvuM bolavuM, e mUrakhA nA kahevAya. A to UlaTAM ene ToNo mAro ne ToNAM mAranArA, e to 392 hiMsaka kahevAya. vANIno siddhAMta TIkA, badhI rIte bAdhaka ! Aja to loka tamArI TIkA hau kare. 'pote zuM karI rahyA che ?' tenuM bhAna nathI bicArAne, eTale evuM karyA kare che. duHkhavALo ja koInI TIkA kare, duHkhavALo ko'kane saLI kare. sukhiyo mANasa koInI TIkA kare nahIM. A du:khiyA loka che te kare to bhale ane ethI AnaMda raheto hoya to kara. praznakartA : AptasUtramAM lakhyuM che ke "ApaNI TIkA karavAno lokone adhikAra che. ApaNane koInI TIkA karavAno adhikAra nathI.'' to niMdA ane TIkAmAM phera ? dAdAzrI : TIkA eTale zuM ke enA pratyakSa dekhAtA doSo, te opana karavA, enuM nAma TIkA kahevAya. ane niMdA eTale dekhAtA-nA dekhAtA badhuM gA gA karyA kare. enuM avaLuM ja bola bola karavuM, enuM nAma niMdA. pachI AgaLa vAMco. praznakartA : "koInI saheja paNa TIkA karavA jatAM kevaLajJAnane bAdhaka che. are, AtmajJAnane ya bAdhaka che, samatine ya bAdhaka che. sAmAnI TIkA karo to tenI ArAdhanAnI TIkA karI kahevAya, e bhayaMkara guno che. tame sAmAne Teko nA ApI zako to kaMI nahIM, paNa TIkA to nA ja karo. jo TIkA che, to vItarAganuM vijJAna nathI. tyAM dharma che ja nahIM. abhedatA che ja nahIM." (AptasUtra) dAdAzrI : TIkA badhI rIte bAdhaka che. navarAza ja nA hovI joIe TIkA karavAnI. niMdA eTale... praznakartA : koInI niMdA karIe, e zemAM AvI jAya ? dAdAzrI : niMdA, e virAdhanAmAM gaNAya. paNa pratikramaNa karIe
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta to jatuM rahe. e avarNavAda jevuM che. tethI to ApaNe kahIe chIe ke koInI niMdA nA karIza. to ya loko pAchaLathI niMdA kare che. alyA, niMdA nA karAya. A vAtAvaraNamAM badhA paramANuo ja bharelA che. pahoMcI jAya badhuM. zuM eka zabda paNa koInA mATe bejavAbadArIvALo nA bolAya. ane bolavuM hoya to kaMIka sAruM bola, kIrti bola. apakIrti nA bolIza. 393 eTale koInI niMdAmAM nA paDavuM. kamANI nA karAya, kIrtana nA karAya to vAMdho nahIM, paNa niMdAmAM nA paDazo. huM kahuM chuM ke niMdA karavAmAM ApaNane zo phAyado ? emAM to bahu nukasAna che. jabarajasta nukasAna jo kadI A jagatamAM hoya to niMdA karavAmAM che. eTale koInI ya niMdA karavAnuM kAraNa nA hovuM joIe. ahIM niMdA jevI vastu nA hoya. ApaNe samajavA mATe vAto karIe chIe, zuM kharuM ne zuM khoTuM ! bhagavAne zuM kahyuM ? ke khoTAne khoTuM jANa ne sArAne sAruM jANa. paNa khoTuM jANatI vakhate enI para kiMcitmAtra dveSa nA rahevo joIe ane sAruM jANatI vakhate enI para kiMcitmAtra rAga nA rahevo joIe. khoTAne khoTuM nA jANIe to sArAne sAruM jANI zakAya nahIM. eTale vigatavAra ApaNe vAta karavAnI. 'jJAnI' pAse jJAnathI ja samajAya. niMdA totare jAtavaragati ! koI mANasanI niMdA nA karAya. are, saheja vAtacIta paNa nA karAya. emAMthI bhayaMkara doSa besI jAya. emAM ya ahIM satsaMgamAM, paramahaMsanI sabhAmAM to koInI ya saheja paNa avaLI vAtacIta nA karAya. eka jarIka avaLI kalpanAthI jJAna upara kevuM moTuM AvaraNa AvI jAya che. to pachI A 'mahAtmA'onI TIkA, niMdA kare to kevuM bhAre AvaraNa Ave ? satsaMgamAM to dUdhamAM sAkara bhaLI jAya tema bhaLI javuM joIe. A buddhi ja mahIM Dakho kare. ame badhAnuM badhuM jANIe chatAM ya koInuM eka akSare ya nA bolIe. eka akSare ya UMdhuM bolavAthI jJAna upara moTuM AvaraNa AvI jAya. vANIno siddhAMta koI paNa mANasanI vyaktigata vAta karavAno artha ja nathI. sAmAnyabhAve vAta samajavAnI jarUra. vyaktigata vAta karavI, e to niMdA kahevAya. ane niMdA e to adhogatimAM javAnI nizAnI ! koInI niMdA karo eTale tamAre khAte DebITa thayuM ane pelAne khAte kreDiTa thayuM. evo dhaMdho koNa kare ? ane mANasanI niMdA karavI ne, e ja mAryA barobara che. mATe niMdAmAM to bilakule ya paDavuM ja nahIM. mANasanI niMdA koI dahADo karavI nahIM. e pApa ja che. avarNavAda eTale.... praznakartA : "he dAdA bhagavAna ! mane koI paNa dehadhArI upadezaka, sAdhu, sAdhvI, AcAryano avarNavAda, aparAdha, avinaya na karavAnI parama zakti Apo.'' (nava kalamo) AmAM je avarNavAda zabda che ne, eno 'ekajhekTa' 'miniMga' zuM 394 che ? dAdAzrI : koI paNa raste jema che tema nahIM cItaravuM paNa UMdhuM cItaravuM, e avarNavAda ! jema che eme ya nahIM ne ethI UMdhuM pAchuM. jema che ema cItarIe ane khoTAne khoTo bolIe ane sArAne sAro bolIe, to avarNavAda nA kahevAya. paNa badhuM ja khoTuM bolIe tyAre avarNavAda kahevAya. avarNavAda eTale koI mANasanI bahAra AbarU sArI hoya, mobho hoya, kIrti hoya, te ene ApaNe UMdhuM bolIne toDI nAkhavuM, ene avarNavAda kahevAya. A avarNavAda to niMdAthI ya bhAre kharAba vastu che. avarNavAda eTale enA mATe gADha niMdAo karavI. A loko niMdA kevI kare che ? sAdI niMdA kare che. paNa gADha niMdA karavI e avarNavAda kahevAya. praznakartA : gADha niMdA e kevI niMdA ? dAdAzrI : enuM rUpaka ja kharAba dekhADe. Ama sAdhAraNa niMdA kare ke 'e to mANasa sArA nathI.' e sAdhAraNa niMdA kahevAya. paNa enA
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 395 mATe pelo pelAne ThasAvI de, e avarNavAda kahevAya. koI mANasanAmAM thoDuM sAruM hoya ke nA hoya ? praznakartA H hoya ne ! dAdAzrI : ne thoDuM avaLuM ya hoya. paNa enuM badhuM ja avaLuM bolIe, tyAre pachI e avarNavAda kahevAya. 'AvI bAbatamAM jarA evAM, paNa A bIjI bAbatamAM bahu sArAM." AvuM hovuM joIe. - avarNavAda - parokSa ke mRtyu pAmelAto ! praznakartA : "he dAdA bhagavAna ! mane koI dehadhArI jIvAtmAno, pratyakSa agara parokSa, jIvaMta agara mRtyu pAmelAno koIno kiMcitmAtra paNa avarNavAda, aparAdha, avinaya na karAya, na karAvAya ke kartA pratye na anumodAya evI parama zakti Apo." (nava kalamo) AmAM marelAone paNa ApaNe je kSamApanA karIe chIe, ApaNe je kaMI saMbodhana karIe, e ene pahoMce kharuM ? dAdAzrI : ene pahoMcADavAnuM nathI. e mANasa marI gayo ane tame atyAre enA nAmanI gALo bhAMDo, to tame bhayaMkara doSamAM paDo. AmAM evuM kahevA mAge che. eTale ame nA kahIe chIe ke marI gayelAnuM paNa nAma nA devuM. bAkI pahoMcADavA-nA pahoMcADavAno savAla nathI. paNa marI gayelAnuM nAma nA devuM. kharAba mANasa hoya ane badhuM UMdhuM karIne marI gayo, paNa enuM bhUMDuM pachI nA bolavuM. atyAre rAvaNanuM avaLuM nA bolAya. kAraNa ke haju e dehadhArI che. eTale ene 'phona' pahoMcI jAya. 'rAvaNa Avo hato ne tevo hato" bole, te tene pahoMcI jAya. ApaNAM koI sagAMvahAlAM marI gayelAM hoya ane tenI loko niMdA karatA hoya, to ApaNe vacce nahIM bhaLavuM, vacce bhaLyA hoya to ApaNe pachI pastAvo karavo ke AvuM na thavuM joIe. koI marI gayelA mANasanI vAto karavI e bhayaMkara guno che. je marI gayo hoya ene ya ApaNA loka to choDatA nathI. evuM kare ke nA kare loko ? te evuM nA hovuM joIe, ApaNe evuM kahevA mAgIe chIe. jokhama che emAM, bahu moTuM jokhama che. te vakhate pahelAMnA 'opIniyana'thI A bolAI javAya. te A kalama bolatA jAva, to pelI vAta bolAya to doSa nA bese. eka zabda, sajAryuM mahAbhArata ! eka zabda kaDavo nA bolAya. kaDavA bolavAthI to badhAM bahu tophAna jAgyA che. eka ja zabda 'AMdhaLAnA AMdhaLA' A zabda to AkhuM mahAbhArata UbhuM thayuM. bIjuM to koI khAsa kAraNa nahotuM. A ja mukhya kAraNa ! draupadIe kahyuM hatuM ne ? Takora mArI hatI ne ? have enuM phaLa e draupadIne maLyuM. haMmezAM eka zabda kaDavo bolelo phaLa maLyA vagara rahe che ? praznakartA : eka zabda upara ja A badhuM ghamasANa thaI gayuM !! dAdAzrI : eka zabda upara ja A badhuM thayeluM che. e zabda ja nA nIkaLyo hota ne to zuM thavAnuM nahotuM. mATe zabda bolavAmAM to bahu ja kaMTrola hovo joIe. je zabda lokone duHkhadAyI thAya evo zabda nA bolAya. enA mATe roje roja abhyAsa karavo joIe. eTale mANase sAcavavuM joIe. kaThora bhASA ! praznakartA : vANImAMthI kaThoratA kevI rIte jAya ? dAdAzrI : e to ApaNe vANIne vALIe eTale jevI vALIe evI vaLI jAya pachI. paNa atyAra sudhI kaThora ApaNe karI hatI. lokone bIvaDAvavA mATe, phaphaDAvavA mATe. praznakartA : eTale ApaNe ene poSaNa ApeluM. dAdAzrI : ApaNe moTI karI hatI, kharAba karI hatI. ane ApaNe
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 397 pAchI sudhAravI che, te ApaNe sudhArI nAkho. kavirAja lakhe che ne, ke '"kaMThe birAjo he dAdA, uccarAvo savaLI bhASA." he dAdA, kaMThe birAjo. eTale vANI sudharI jAya. ahIM gaLe dAdAnuM nididhyAsana karIe to ya vANI sudharI jAya. A polIsavALA badhAne pakaDI gayA hoya kaMI guno thayo hoya to, polIsavALA tyAM badhAne besADe, to konI vANI vadhAre akaLATavALI nIkaLe ? tyAM koI kaThora bole ? praznakartA : nA. e nahIM bolAya. dAdAzrI : kema ? praznakartA : pelI bIka rahe che, eTalAM khAtara kaThora nA bole. dAdAzrI : to ene chUTo mUkyo, eTale kaThora bole che ! praznakartA eTale sAmo ApaNane nabaLo lAge to tyAM kaThora vANI nIkaLe, evuM ? dAdAzrI : hA. ane keTalAkanI vANI evI hoya ke sAmo jabaro hoya to ya kaDaka vANI nIkaLe. polIsavALA pAse beTho hoya ne, to ya kaMIka navI ja jAtanuM bole, tRtiyama bole. pachI polIsavALo daMDo nA mArato hoya, te pachI mAra mAra kare. have polIsavALA pAse ya ajugatuM bole tyAre jANavuM ke A keka che. mahIM mATalAmAM phATa paDI gaI che, mahIM pANI TapakavA mAMDyuM. ApaNA loko kaika kahe che ne, eno zo artha ? ke bhaI, A mANasa to keka cheAne javA do. pANI bhareluM hoya ne, to ya mATalAmAMthI dhIme dhIme nIkaLyA kare. e vANI phAyado nA kare, nukasAna ja kare. eTale jyAM jyAM jevuM zobhe ne, evuM ja bolAya. polIsavALA pAse to koI moTo kalekTara gayo hoya to ya nA bole. kAraNa ke ekavAra to e jhaDI nAkhe, pachI joI levAze. jo dehanI paDelI hoya to ! nA paDelI hoya to vAMdho nathI. 398 vANIno siddhAMta praznakartA : Ape kaheluM ke nAno bALaka hoya enI pAse ApaNe kevI rIte bolIe chIe, e rItanI vANI hovI joIe. dAdAzrI : hA. e rItanI. tyAM kema sAcavIne bole che ! nAnuM bALaka hoya to kAunTara pulI nAkhIne bole. gusso thayelo hoya to ya tarata pheravI nAkhe. taMtIlI bhASA... praznakartA : taMtIlI bhASA eTale zuM ? dAdAzrI : rAte tamAre vAIpha joDe bhAMjagaDa thaI hoya ne, te savAramAM cA mUkatI vakhate Ama Takoro mAre. eTale ApaNe samajI gayA ke "ohoho, rAtre banyuM te bhUlyA nathI !' e tAMto. pachI bole, te vANI ya evI taMtIlI nIkaLe. paMdara varSe e mANasa-gunegAra maLyo hoya, tyAM sudhI tamane yAde ya nA hoya. paNa paMdara varSe e bhego thAya ke tamane yAda Ave, badhuM taiyAra thaI jAya, enuM nAma tAMto kahevAya. tyAM mRdu-Rju bhASA... praznakartA : "koI kaThora bhASA, taMtIlI bhASA bole, to tenAM pratye mRdu-Rju bhASA bolo." eTale eno vAMka nA juo, evuM ? dAdAzrI : eno to vAMka jovAno nA hoya. e kaThora bole ne ApaNe mRdu-ju bolIe. praznakartA : e kaThora hoya, enuM hRdaya bahu evuM hoya. dAdAzrI : e ApaNe jovAnI jarUra nathI. e kaThora bole to ApaNe mRdu bolavuM joIe. kAraNa ke ApaNe chUTavuM che. ene game te karavuM hoya e kare. ene baMdhAvuM gamatuM hoya ke chUTavuM gamatuM hoya to e jANe. paNa ApaNe to chUTavuM che. eTale chUTavAno kAmI baMdhAvAnI zarato svIkAre nahIM. ane sAmo mANasa egrImenTa karAvI levA pharato hoya, e kaThora bole eTale ApaNe kaThora bolIe, e baMdhAvAnI zarata thaI. ApaNe to
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta chUTavAnA kAmI ja chIe. e kaThaNa bole to ya ApaNe mRdu-RRju bhASA bolavI joIe. kAraNa ke e javAbadAra nathI. e to phAve evuM bole. ApaNe javAbadAra chIe. ApaNe eka ja dizAmAM javAnuM che. 399 susvara - du:svara ! A to mana phrekacara thaI gayuM, buddhi phrekacara thaI gayelI, vANI phrekacara thaI gayelI. e bole to pelA sAmAne khoTuM lAge. keTalAka mANasa jamavA bolAvavA Ave te, ApaNane badhAne, te ahIM bolAvavA Ave ke pahelAM e kaThora bole evuM, te ApaNA manamAM ema thAya ke AthI jamavA nA gayA hoya to sAruM paData. e bhASA ja evI bolene ke ene sAruM bolatA ja AvaDatuM nathI. praznakartA : e zuM bole ? kevuM bole ? dAdAzrI : hamaNe ko'ka Ave kaheze, 'badhA akkala vagaranAM ahIM besI rahyA cho ? UThone, jamavA.' tyAre pelAM kaheze, 'alyA, jamI rahyA ame. have A te ahIM jamADyA, te ochuM che A ?!' ene duHsvara kahevAya. jo akkaramIne bhAga kAgaDA jevA zabda AvyA che. ApaNA hitane mATe bolato hoya to ya ApaNe kahIe, 'nA bolo to sAruM. enAM karatAM ahita thAya to sAruM. AnAM karatAM marI javAya to bahetara che. paNa A nA bole to sAruM.' jIvavAnuM ya nA game, enAM bola evAM kaDavAM lAge. keTalAka khIcaDI khavaDAve, te evuM mIThuM bole ke 'bhaI, jarA jamavA padhArone.' te ApaNane khIcaDI evI suMdara lAge. bhalene khIcaDI ekalI hoya, paNa e susvara. eTale svara ne badhuM nA joIe ? badhuM joIe ne ! pojhiTIva 'bola'tI, pojhiTIva asaro ! eka bhAI mane pUche ke, 'tamArA jevI mIThI vANI kyAre thaze ?" tyAre meM kahyuM ke 'A negeTIva zabdo badhA je che tamArA, e bolavAnA vANIno siddhAMta baMdha thaze tyAre.' kAraNa ke dareka zabda enA guNa-paryAya sahita hoya che. haMmezAM pojhiTIva bolo. mahIM AtmA che, AtmAnI hAjarI che. mATe pojhiTIva bolo. pojhiTIvamAM negeTIva nA bolAya. pojhiTIva thayuM, emAM negeTIva bolIe e guno che ane pojhiTIvamAM negeTIva bole che, eTale A badhI muzkelI UbhI thAya che. 'kAMI ja bagaDyuM nathI' ema bolatAMnI sAthe mahIM keTalo ya pheraphAra thaI jAya. mATe pojhiTIva bolo. 400 mana che te varSonAM varSo gayA, paNa eka saheje ya negeTIva thayuM nathI mAre. saheje ya, koIpaNa saMjogomAM negeTIva thayuM nathI. A mana jo pojhiTIva thaI jAya lokone, to bhagavAna ja thaI jAya. eTale lokone zuM kahuM chuM ke A negeTIvapaNuM choDatA jAva, samabhAve nikAla karIne. pojhiTIva to enI meLe raheze pachI. vyavahAramAM pojhiTIva ane nizcayamAM pojhiTIva nahIM ne negeTIva ya nahIM ! //////////
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 vANIno siddhAMta to jAta-jAtanAM loka. bola zabda bahu vasamo che. zabda jo nA hoya ne, to kAma ja thaI jAya. A zabdo nA hota to mokSa to sahejAsaheja che. A kALamAM vANIthI ja baMdha che. mATe koInA mATe akSare ya bolAya nahIM. bola to espensa (kharco) kahevAya. vANI kharcAI nA javI joIe. bola e to lakSmI che. tene to gaNI gaNIne ApavAM joIe. lakSmI koI gaNyA vagara Ape che ? A bola eka evI vastu che ke e jo sacavAI gayo to badhA ja mahAvrata AvI jAya. [2] vANIthI tarachoDo-aMtarAyo ! vANItI vaDhavADo vasamI ! praznakartA : keTalAMka ghara evAM hoya che ke jyAM vANIthI bolAcAlI thayA kare, paNa mana ane hRdaya sApha hoya che. dAdAzrI : have vANIthI kleza thato hoya, paNa sAmAne hRdaya upara asara thAya. bAkI jo upalaka rahetuM hoya to to vAMdho nathI. bAkI evuM che ne, bolanAra to hRdayathI ane manathI cokhkho hoya, e bolI zake. paNa sAMbhaLanAra to, ene patharo vAge evuM lAge eTale kleza thAya ja. jyAM bola kaMI paNa kharAba che ne, vicitra bola che ne tyAM kleza thAya. praznakartA : sAmAne ghaNI vakhata asara nathI thatI. dAdAzrI : thayelI ! e to dekhAva kare eTaluM ja. aMdara badhuM asara kare. mana to bahu sUkSma vastu che. zabda vakhate kharAba nIkaLyo, paNa sAmAne asara thayA vagara rahe nahIM. zabda haMmezAM dila para ghA kare. keTalAka to evA bola bole che, te hArTa hala pheIla thaI jAya. eTale A vANI, tArA rUpa aneka ! vANI to keTalA prakAranI ! mANasa koIkanI joDe laDhato hoya, te ghaDIe ene vANInuM rUpa kevuM hoya che, te joI lejo. koInI upara dveSa karato hoya, tyAre vANInuM rUpa kevuM che, te jojo. koInI upara rAga karato hoya, tyAre vANInuM rUpa kevuM hoya, te joI lejo. rAga kare tyAre vANI badalAya, dveSa kare tyAre vANI badalAya, korTamAM jAya tyAre vANI badalAya. badhAne oLakhANa paDe ke A vANI AvI hatI. eTale jevo hetu tevI vANI nIkaLe. hetu pramANe vANI nIkaLe. hetu zo che ? ke jagata kalyANanI bhAvanA che ne pote zuddhAtmA thayelA che, eTale vItarAgI vANI nIkaLe. je vANI nIkaLI, te sAmAne sIdhI asara kare. vAge tenAthI ja rUche ! koIne saheje ya tarachoDa nA vAge ne, evuM ApaNuM jIvana hovuM joIe. tame tarachoDane oLakho ke nA oLakho ? bahu oLakho ? sArI rIte ? ko'kane vAgI jAya kharI ? praznakartA : mahIMthI sUkSma rIte vAgI jAya. dAdAzrI : te sUkSma vAge teno vAMdho nahIM. sUkSma vAge, te to ApaNane nukasAnakartA che. jo ke sAmAne virodha kartA to che ja. kAraNa ke sAmo ekatA nahIM anubhave. praznakartA : dhAro ke sthaLa tarachoDa vAgI gaI hoya to ya pratikramaNa
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 403 44 vANIno siddhAMta tarata thaI ja jAya. dAdAzrI : hA, tarachoDa vAgI gayA pachI pratikramaNa karavAnA. ane bIjuM, pharI pAchAM enI joDe sAruM bolI ane pheravI nAkhavAnuM. praznakartA : tiraskAra ane tarachoDa che te jIvanavyavahAramAM paLe paLe anubhavamAM Ave che. dAdAzrI : hA, darekane A ja thaI rahyuM chene ? jagatamAM duHkha ja enAM che. avaLavANI evI te nIkaLe, 'dukALa paDo' ema bole ! praznakartA: avaLavANInA to atyAre rAjA hoya che. dAdAzrI : amane pAchalA avatAronuM mahIM dekhAya che tyAre ajAyabI lAge che ke ohoho, tarachoDanuM keTaluM badhuM nukasAna che ! tethI majUrone ya tarachoDa nA vAge e rIte vartIe. chevaTe sApa thaIne ya keDe, tarachoDa badalo lIdhA vagara rahe nahIM. praznakartA : zuM upAya karavo ke jethI tarachoDanAM pariNAma bhogavavAno vAro nA Ave ? dAdAzrI : enA mATe bIjo koI upAya nathI, eka pratikramaNa kara kara karavAM. jyAM sudhI sAmAnuM mana pAchuM nA phare tyAM sudhI karavAM. ane pratyakSa bhegA thAya to pharI pAchuM mIThuM bolIne kSamA mAgavI ke, 'bhAI, mArI to bahu bhUla thaI. huM to mUrakha chuM, akkala vagarano chuM.' eTale sAmAvALAnA ghA rUjhAtA jAya. ApaNo ApaNI jAtane vagovIe eTale sAmAne sAruM lAge, tyAre enA ghA rUjhAya. praznakartA: page paDIne ya mAphI mAgI levAnI. dAdAzrI : nA. page paDIe to guno thAya. evuM nahIM. bIjI vANIthI pheravo. vANIthI vAgyuM hoya ne, te vANIthI pheravo. page paDavAthI to e pAcho manamAM te ghaDIe avaLo pharelo mANasa avaLuM mAne. mATe A vANIthI ja pheravo ene, ke bicArAne saMtoSa thaI jAya. evI mIThI vANIthI ene pheravo, te pAcho rAge AvI jAya. pachI e sahI karI Ape tarata. hamaNe ja thayuM ne hamaNe ja tarata sahI karI Ape. eTale pachI enI joDe ekatA nA tUTe. mane bahu jAtanA loka maLe. paNa te huM emanI joDe ekatA nathI tUTavA deto. praznakartA: e to gajabanI vAta. dAdAzrI : A huM ektA nA tUTavA dauM bicArAnI. ekatA tUTe to pachI enI zakti nA rahe. jyAM sudhI mArI ekatA che, tyAM sudhI enI zakti che. eTale sAcavavuM paDe. ApaNe je prayogazALAmAM beThA chIe, tyAM prayogo badhuM jovuM paDe ne ! pote ja pADyA aMtarAya ajJAnathI ! praznakartA : A aMtarAyo kevI rIte paDe che ? dAdAzrI : A bhAI nAsto ApatA hoya to tame kaho ke, 'have rahevA dene, nakAmuM bagaDaze." te aMtarAya pADyo kahevAya. koI dAna Apato hoya tyAM tame kaho ke, 'Ane kyAM Apo cho ? A to mArI khAya evAM che.' te tame dAnano aMtarAya pADyo. pachI pelo Ape ke nA Ape e vastu judI rahI, paNa tame aMtarAya pADyo. pachI tamane koI du:khamAM ya dAtA na maLe. tame je ophisamAM nokarI karatA ho tyAM tamArA AsIsTanTane 'akkala vagarano' kaho e tamArI akkala para aMtarAya paDyo ! bolo. have A aMtarAyathI phasAI phasAIne A manuSya janma eLe khoI nAkhyo che ! tamane 'rAITa' ja nathI sAmAne akkala vagarano kahevAno. tame AvuM bolo eTale sAmo paNa avaLuM bole, te ene ya aMtarAya paDe ! bolo have, A aMtarAyamAM jagata zI rIte aTake ? koIne tame nAlAyaka kaho, to tamArI lAyakAta upara aMtarAya paDe che. tame AnA tarata ja pratikramaNa karI to aMtarAya paDatA pahelAM dhovAI jAya. praznakartA : vANIthI aMtarAya nA pADyA hoya, paNa manathI aMtarAya
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 405 46 vANIno siddhAMta pADyA hoya to ? dAdAzrI : manathI pADelA aMtarAya vadhAre asara kare, e to bIje avatAre asara kare. ane A vANInuM boleluM A avatAre asara kare. vANI thaI ke rokaDuM thayuM, keza thayuM, te phaLe ya keza Ave ane manathI cItayuM te to Avate avatAre rUpaka thaIne Avaze. chokaro kapaDAM be vakhata paherato hoya, ene ApaNe kahIe, 'zuM nakAmuM paisA bagADuM chuM, jANe kapaDAM dhULadhANI karI nAkhuM chuM.' e aMtarAya paDyo badho. ApaNane nahIM maLe. AMtaro koInAmAM pADazo nahIM. praznakartA : jJAnAMtarAya, darzanAMtarAya zenAthI paDe che ? dAdAzrI : dharmamAM ADuMavaLuM bole, 'tame kaMI ja samajatA nathI ne huM ja samajuM chuM.' enAthI jJAnAMtarAya ne darzanAMtarAya paDe. agara to koI AtmajJAna pAmato hoya temAM ADakhIlI thAya to tene jJAnano aMtarAya paDe. koI kahe ke, "jJAnI puruSa' AvyA che, cAlo AvavuM hoya to. tyAre tame kaho ke, have evA to 'jJAnI puruSa' ghaNAM ya joyA che. A aMtarAya paDyo ! have manuSya che, eTale bolyA vagara to rahe ja nahIMne ! tamArAthI nA javAya tema hoya eTale tamane manamAM bhAva thAya ke "jJAnI puruSa' AvyA che, paNa mArAthI javAtuM nathI, to aMtarAya tUTe. aMtarAya pADanAro pota aNasamajaNathI aMtarAya pADe che, tenI tene khabara nathI. keTalA badhA aMtarAya pADyA che jIve ! A jJAnI puruSa che, hAthamAM mokSa Ape che. ciMtArahita sthiti banAve che, to paNa aMtarAya keTalAM badhAM che ke ene vastunI prApti ja nA thAya ! keTalAMka kahe ke, "AvuM akrama jJAna te vaLI hotuM haze ? kalAkamAM mokSa te hoto haze ?' evuM bolyA ke temane aMtarAya paDyA. A jagatamAM zuM nA bane, e kahevAya nahIM. mATe buddhithI mApa kADhavA jevuM A jagata nathI. kAraNa ke A banyuM che e hakIkata che. 'AtmavijJAna' mATe to khAsa aMtarAya paDelA hoya. A chellAmAM chelve sTezana che. DakhA te DiscArja, vANItAM... ApaNe zabdothI DakhoDakhala nA karavI. ApaNe saMskAra dekhADIne DakhoDakhala karavI ane zabdo to evA bolavA ke sAmAne vAge nahIM, to zabdo bolavAno adhikAra che. mArA zabdo sAmAne vAgatA nathI, eTale huM boluM chuM. praznakartA : be jaNA vAta karatA hoya ne ApaNe vacamAM bolIe, e kaMI ApaNe Dakho karyo kahevAya ? ke ApaNuM DiscArja che e ? dAdAzrI : Dakho karavAthI Dakho thaI jAya. praznakartA : Dakho karavAthI eTale kevI rIte thAya ? dAdAzrI : e kahe ke, 'tame zuM karavA bolyA ?" tyAre ApaNe kahIe, 'have nahIM boluM.' to e Dakho nahIM. ene badale tame te ghaDIe zuM kaho ke "nahIM boluM to nahIM cAle A gADuM, bagaDaze badhuM." e Dakho. vacce bolAI javAya e Dakho kahevAya, paNa te Dakho ya DiscArja che. have te DiscArja DakhAmAM ya navo Dakho thaI gayo hoya. Dakho DiscArja kone kahevAya? pelo kahe ke, "nA bolazo. mAre tamArI vAta nathI sAMbhaLavI." tyAre ApaNe kahIe, 'baMdha, cAlo. nahIM bolIe.' e Dakho badho DiracArja, e Dakho kahevAya nahIM. Dakho to kone kahevAya ke pelo bolavAnuM nA kahe to ya tame pelAne kaho, 'tame mAnatA nathI. mArI vAta to sAMbhaLo." evuM bane ke nA bane ? praznakartA : bane ja dAdA. bane ja. jyAM Agraha hoya tyAM bane ja. dAdAzrI : e Agraha e ja Dakho che. pharIvAra ema kahevAya ke ame tane vinaMti karIe chIe ke Ama karo to sAruM. e DakhA svarUpa nahIM. bAkI jJAna lIdhA pachI ya Dakho kare. enI Adata jAya nahIM ne ! gAMDI vANIte vALavI, samyak rIte ! praznakartA saMsAra ja evI vastu che ke tyAM naryA aMtarAyo ja che.
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : tame pote paramAtmA cho, paNa e padano lAbha nathI maLato. kAraNa ke naryA aMtarAya che. 'huM caMdubhAI chuM' bolyA ke aMtarAya paDe. kAraNa ke bhagavAna kahe che ke, "tuM mane caMdu kahe che ?" A aNasamajaNathI bolyo to ya aMtarAya paDe. devatA para aNasamajaNathI hAtha ghAle to e choDe ke ? 407 DakhoDakhala e ja aMtarAya che. tame paramAtmA cho, ne paramAtmAne zAnA aMtarAya hoya ? paNa A to DakhoDakhala kare che, ke "eya Ama kema karyuM ? eya Ama kara.' are, Ama zuM karavA karo cho te ? praznakartA : eTale mauna thaI jAya to sAruM ? dAdAzrI : mauna ja thavAnuM che. vANI to bolazo ja nahIM. A kALanI vANI to gAMDI ja che. bole ke tarata gAMDapaNa bahAra paDI jAya. praznakartA : to bolavuM joIe ne ? bahAra paDI jAya te sAruM ne ? dAdAzrI : nahIM. e khoTuM kahevAya. AmAM bolavA jevuM rahetuM ja nathI. 'A jJAna' ja evuM prakAzamaya che ke bolavAnI jarUra ja nA rahe. praznakartA : paNa vAtAvaraNa ja evuM hoya te koI vakhata bolAI jAya. dAdAzrI : bolAI javAya, to ApaNe kahevuM ke 'A caMdubhAInuM magaja jarA evuM vasamuM ja che.' ApaNe caMdubhAInuM avaLuM bola bola karavuM. caMdubhAInI joDe vahAla rahyuM nathI ne, tamane ? ke bahu vahAlA lAge che ? praznakartA : nA. dAdAzrI : to pachI hakIkata kahI devI. 'caMdubhAI' 'tamArA'thI judA che, evI rIte vAta karavI tamAre. praznakartA : 'caMdubhAI'nuM hathiyAra upADavuM ja nathI, evI vAta che. dAdAzrI : basa, e kharekharuM. hathiyAra upADavAnuM nahIM. anaMta avatArathI hathiyAra upADIne pArakAMnuM rakSaNa karyuM. vANIno siddhAMta vadhAre paDatuM bolyA eTaluM gAMDapaNa lAge ne ? vakhate evuM gAMDapaNa nIkaLI jAya, eTale tamAre kahevA lAgavuM ke 'A caMdubhAI bolyA che ne, tene huM oLakhuM chuM. jarA vasamuM khAtuM che' evuM kahevuM. amArA bhatrIjAne huM kaheto hato ke, 'kAkA pahelethI ja evA hatA. AjanA nahIM.' tyAre e kahe che, 'tame evuM kema bolo cho ?' 'tame' ne 'kAkA' be judA che, e emane samaja na paDe ne ! 408 have tamane to khabara paDI jAyane ke avaLuM bolyA ? tame to jAgRta vadhAre cho. praznakartA : hA, khabara paDI jAya. dAdAzrI : ane tame evuM be-cAra vakhata bolazo ne, eTale sAmevALo paNa potAnI jAtane 'vAMkA che' evuM pote kaheze. paNa tame ene ema kaho ke 'tame khoTA cho', to e tamane pakaDI le. mATe bIjAne khoTA kahevAnuM choDI ja do ane koIne ya khoTA kahevAnuM hoya ja nahIM. A to ApaNI mUrkhAI che. koIne khoTo kahevo, kleIma karavo, evuM bolavuM e ApaNI phUlIzanesa che. e pote potAne pahoMce ! koIne khoTuM kahyuM, te potAnA AtmA upara dhULa nAkhyA barAbara che. ApaNane jevuM game che, te bolavuM. evuM projekTa karo ke tamane game. A badhuM tamAruM ja projekzana che. AmAM bhagavAne kaMI Dakhala karI nathI. ko'kanI upara nAkho te badhI ja vANI chevaTe tamArI upara ja paDe che. mATe evI zuddha vANI bolo ke zuddha vANI ja tamArI upara paDe. ame koIne ya 'tuM khoTo che' ema nA kahIe. corane ya khoTo nA kahIe. kAraNa tenA vyu poInTathI te sAco che. hA, ame tene corI karyAnuM phaLa zuM Avaze, te 'jema che tema' tene samajAvIe. //////////
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 vANIno siddhAMta [3] zabdothI sarjAtAM adhyavasato. avaLI vANItI asaro anekagaNI ! A pelAM tAra vAge che ne, te eka ja tAra khakhaDAvo to keTalAM avAja thAya che mahIM ? 'tame nAlAyaka cho" evuM bolIene, e zabda ene to sAMbhaLIne duHkha thayuM ja. paNa AnAM je paryAya UbhAM thAya, te tamane bahu du:kha Ape ane tame kaho, bahu sArA mANasa, tame bahu bhalA mANasa cho. to tamane mahIM aMdara zAMti Apaze. tamAruM boleluM pelAne zAMti thaI gaI. tamane ya zAMti. eTale A ja cetavAnI jarUra che ne ! duniyAmAM koIne 'akkala vagarano' kahezo nahIM. 'tuM DAhyo che" evuM ja kahejo to tamAruM kAma thaze. praznakartA : ApaNe pAMca miniTa sudhI kaDaka bolyA hoIe, pachI enI pAchaLanI IphekTo bIjI pacAsa miniTa khAI jAya che. dAdAzrI : e to khAI jAya ne ! tame eka zabda bolo ke "A nAlAyaka che', to 'lAyaka'nuM vajana eka ratala hoya ne 'nAlAyaka'nuM vajana cAlIsa ratala hoya che. eTale 'lAyaka' bolazo enAM aMdana bahu ochAM thaze, halAvaze ochuM ane "nAlAyaka' bolazo to cAlIsa ratala halAhala karaze. bola bolyA enAM pariNAma ! praznakartA : eTale cAlIsa ratalanuM pemenTa UbhuM. dAdAzrI : chUTako ja nahIM ne ! praznakartA : pachI amAre breka kevI rIte lAge ? eno upAya zuM? dAdAzrI : 'A vANI khoTI che" evuM lAge eTale dahADe dahADe pheraphAra thato jAya. praznakartA : e paNa mazInagana phUTI gayA pachI khoTI lAge che. dAdAzrI : nA, paNa pachI ya khoTI lAge che ne ? ema karatAM karatAM rAge Avaze. praznakartA : paNa e rAge AvavAnuM kyAre pataze ? dAdAzrI : are, peluM to abaja avatAre ya ThekANuM nA paDe ne A to thoDA vakhatamAM ja ThekANuM paDI jaze. praznakartA : ghaNAM vAge. dAdAzrI : eka ja khakhaDAvo to ya ? evuM A eka ja zabda bolavAno thayo, tenI mahIM keTalAMya zabdo UbhAM thaI jAya che. ene bhagavAne adhyavasana kahyA. adhyavasana eTale nA bolavA hoya, to ya te UbhAM thaI jAya badhAM. potAne bolavAno bhAva thaI gayo, eTale pelAM enI meLe bolAI jAya. jeTalI zakti hoyane te badhI UbhI thaI jAya, icchA nathI to ya ! adhyavasana eTalAM badhAM UbhAM thAya ke koI dahADo mokSamAM javA nA de. tethI to ame akrama vijJAna mUkyuM, kevuM suMdara akrama vijJAna che. koI paNa buddhizALI mANasa A pajhalano aMta lAvI de evuM vijJAna che.
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta 41 1 eTale ApaNe to kahIe chIe ke 'bhAI, bolatI vakhate puruSArthamAM rahevuM. bolatA pahelAM vicAra karajo. ane puruSArtha che, tame puruSArtha dharmamAM AvelA cho. kaMI karI zako ema cho.' lazkara, lepAyamAta bhAvotuM ! eka mANasane tame kaho ke 'tame jUThA cho.' to have 'jUThA' kahetAMnI sAthe to eTaluM badhuM sAyansa pharI vaLe che mahIM, enA paryAyo eTalA badhA UbhA thAya che ke tamane be kalAka sudhI to enI para prema ja utpanna nA thAya. mATe zabda bolAya ja nahIM to uttama che ane bolAya to pratikramaNa karo. 'tamAre bolavuM ja nahIM' evuM to ApaNe kahI zakAya nahIM. kAraNa ke vyavasthita che ne ! paNa bolAya to pratikramaNa karo. e ApaNI pAse sAdhana che. atyAre A satsaMgamAM je pada gavAya che, te rAtre ghera sUtAM sUtAM AvA ja rAgamAM saMbhaLAya che ke nahIM ? te ghaDIe koI gAtuM hoya te ApaNane saMbhaLAya che ! AnA jevuM ja saMbhaLAya. rAge ya Avo, badhuM tAlamAM. paNa e vAta sAcI che ke khoTI che ? praznakartA : sAcI vAta che. dAdAzrI : paNa sAcI ya nathI e. evuM che, ApaNe ko'kane kahI dIdhuM ke 'tame nAlAyaka cho, tame nAlAyakI karI, A na hovuM joIe.' ane bIje dahADe pachI ApaNe samabhAve nikAla karavA jaIe to ya mahIM bIjA bhAva bola bola kare che ? praznakartA : hA, bola bola kare ne ! dAdAzrI : zuM zuM bole che ? praznakartA : e to che ja evo, paNa have ApaNe javA do ne, bhaI. dAdAzrI : 'nAlAyaka che, badamAza che, Ama che, tema che." e badhA bolanArA koNa A ? praznakartA : khabara nathI. dAdAzrI : A badhA paDaghA che. e tame Agale dahADe abhiprAya Apyo ne, tenuM phaLa che A. ApaNe peluM kahyuM ne, ke 'tame nAlAyaka cho tame nAlAyakI karI evI vANI nIkaLI, eTale pelA lepAyamAna bhAvo mahIM taiyAra thaIne besI rahyA hoya, te jevI ApaNI vANI hoya evA badhA e lepAyamAna bhAvo UbhA thaI jAya. 'bahu kharAba che, Ama che ne tema che' ne jAtajAtanuM mahIM lepAyamAna bhAvo ApaNane kahyA kare. e kudaratI rIte UbhA thAya che. kAraNa ke ApaNe bahAra bolyA, tenA pariNAma rUpe e bhAvo pudgalamAMthI UbhA thAya che. have ene adhyavasana kahe che. te jagata AkhuM ahIM ja phasAI jAya che, A ja jagyAe emanuM maraNa che. mana-vacana-kAyAnA tamAma lepAyamAna bhAvo, e zuM hoya ? e cetana bhAvo nathI. e badhA prAkRtika bhAvo, jaDa bhAvo che. lepAyamAna bhAvo eTale ApaNe lepAvuM nA hoya to ya e lepAyamAna karI de. ethI ame kahIe chIe ne, ke "mana-vacana-kAyAnA tamAma lepAyamAna bhAvothI huM sarvathA nirlepa ja chuM." e lepAyamAna bhAvoe jagata AkhAne lepAyamAna karyuM che ane e lepAyamAna bhAvo e khAlI paDaghA ja che. ane te nirjIva che pAchAM. eTale tamAre enuM sAMbhaLavAnuM nahIM. paNa te ema ne ema jAya evAM ya nathI. e bUmo pADyA ja karaze. to upAya zo karazo ? ApaNe zuM karavuM paDe ? pelA adhyavasana baMdha karavA mATe ? "e to mArA upakArI che' evuM tevuM bolavuM paDe. have tame evuM bolazo tyAre e avaLA bhAvo badhA baMdha thaI jAya, ke A to navI jAtanuM 'upakArI' kahe che pAchA. eTale pAchA TADhA paDI jaze. ! keTalAMkanI pAchaLa bahu bahu lepAyamAna bhAva hoya, ApaNe baMdha karavA hoya to ya baMdha nA thAya. A to duniyA ja evI che. A to sAva vagara kAmanuM mahIM che ja nahi. AkhuM tophAna ja AnAthI cAlI rahyuM che. A mana-vacana-kAyAnA lepAyamAna bhAvathI ja cAlI rahyuM che A jagata.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 413 414 vANIno siddhAMta praznakartA : A to bahu moTuM hathiyAra ApyuM Ape. dAdAzrI : hA, eTale A je hoya te tame samajI jajo. gabharAzo nahIM. e chone Ave. tame kahone, ke 'A khoTa jAya evuM che." eTale tarata ja lepAyamAna bhAvo jAtajAtanI bUmo pADe, 'Ama thaI jAya ne tema thaI jAya.' 'alyA bhAI, tame besone bahAra hamaNe, meM to kahetAM kahI dIdhuM. paNa tame zuM karavA bhasa bhasa karo cho ?" eTale ApaNe kahIe ke, "nA, nA. e to lAbhadAyI che." tyAra pachI e badhA bhAvo besI jAya pAchAM. jokhamadArI jANI levI sArI ! A TeparekarDa ne TrAnsamITara evAM evAM keTalAMya sAdhano atyAre thayAM che. te moTA moTA mANasone bhaya lAgyA ja kare ke koI kaMI utArI leze to ? have AmAM (Tepa mazInamAM) to zabdo Tepa thayA eTaluM ja che. paNa A manuSyanuM boDI-mana badhuM ja Tepa thAya evuM che. eno loko jarA ya bhaya rAkhatA nathI. jo sAmo UMghamAM hoya ne tame kaho ke "A nAlAyaka che' to te pelAne mahIM Tepa thaI gayuM. e pachI pelAne phaLa Ape. eTale UMghatAnuM ya nA bolAya, akSare ya nA bolAya. kAraNa ke badhuM Tepa thaI jAya, evI A mazInarI che. bolavuM hoya to sAruM bolajo ke "sAheba, tame bahu sArA mANasa cho.' sAro bhAva rAkhajo, to enuM phaLa tamane sukha maLaze. paNa UMdhuM saheja paNa bolyA, aMdhArAmAM paNa bolyA ke ekalA bolyA, to enuM phaLa kaDavuM jhera jevuM Avaze. A badhuM Tepa ja thaI javAnuM. mATe A Tepa sAruM karAvo. praznakartA : kaDavuM to joItuM ja nathI. dAdAzrI : kaDavuM to tamane khapatuM hoya to bolajo, khapatuM nA hoya to bolazo nahIM. koI mAre to ya ene kaDavuM nA kahezo. ene kahIe ke 'tAro upakAra mAnuM chuM.' koI mANasa avaLI vANI bolato hoya to tame tamArI vANI nA bagADo. jeTaluM premamaya DiliMga haze eTalI ja vANI A TeparekarDamAM poSAya evI che, teno jaza sAro maLe. javAbadArIvALuM jagata ! nyAya-anyAya jovAvALo to bahu jaNane bhAMDe. e to jovA jevo ja nathI. nyAya-anyAya to eka tharmomITara che jagatanuM ke kone keTalo tAva UtarI gayo ne keTalo caDhyo ?! jagata kyAre ya nyAyI banavAnuM nathI ane anyAyI ya thaI javAnuM nathI. Ano A ja bheLaseLa khIcaDo cAlyA ja karaze. A jagata che, tyArathI AvuM ne AvuM ja che. satyugamAM jarA ochuM bagaDeluM vAtAvaraNa hoya, atyAre vadhAre asara che. rAmacaMdrajInA vakhatamAM sItAnuM haraNa karI janArA hatA. to atyAre nA hoya ? A to cAlyA ja karavAnuM. A mazInarI evI ja che pahelethI. ene gama paDatI nathI, potAnI javAbadArIonuM bhAna nathI, mATe bejavAbadArIvALuM bolazo nahIM. bejavAbadArIvALuM vartana karazo nahIM. bejavAbadArIvALuM zuM ja karazo nahIM. badhuM pojhiTiva lejo. koInuM sAruM karavuM hoya to karavA jajo. nahIM to bUrAmAM paDazo ja nahIM ne bUruM vicArazo nahIM. bUruM sAMbhaLazo ya nahIM koInuM. bahu jokhamadArI che. nahIM to AvaDuM moTuM jagata, emAM mokSa to potAnI mahIM ja paDyo che ne jaDato nathI ! ne keTalAya avatArathI bhaTaka bhaTaka kare che. zAstroe kahyuM ke kharAba bolazo nahIM, kharAba vicArazo nahIM. ApaNe vicArIe ke A AvuM zA mATe gA-ga karatA haze ? A mazInarI ja evI che ke badhuM Tepa thaI jAya. pachI jyAre purAvA bhegA thAya tyAre phajeto thAya. praznakartA : purAvA saMyogo rUpe bahAra Ave ? dAdAzrI : hA, saMyoga bhegA thAya tyAre bahAra Ave ane keTalAMka purAvA to ApaNane mahIM ne mahIM herAna kare. te ya paNa mahIM saMyogo bhegA thAya tyAre. e aMdaranA saMyogo kahevAya. e "sAyaTiphika sarakamasTenDiAyala eviDansa' che.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta gharamAM vahune TaiDakAve to e jANe ke koIe sAMbhaLyuM ja nathI ne ! A to ema ne ema ja che ne ! nAnAM chokarAM hoya tyAre emanI hAjarImAM dhaNI-bairI game tevuM bole. e jANe ke A nAnuM chokaruM zuM samajavAnuM che ? alyA, mahIM Tepa thAya che, tenuM zuM ? e moTuM thaze tyAre e bahAra paDaze ! 415 A kALamAM koIne samajAvavA javAya evuM nathI. jo samajAvatAM AvaDe to sArA zabdomAM samajAvo ke e Tepa thAya to ya javAbadArI nA Ave. mATe 'pojhiTiva' rahejo. jagatamAM pojhiTiva ja sukha Apaze ane negeTiva badhuM duHkha Apaze. mATe keTalI badhI jokhamadArI che ?! ta ghaTe pratipakSI bhAva ! sAmAnya vyavahAramAM bolavAno vAMdho nathI. paNa dehadhArI mAtrane mATe kaMI ADuMavaLuM bolAyuM to te mahIM TeparekarDa thaI gayuM. A saMsAranA lokonI Tepa utAravI hoya to vAra keTalI ? eka jarAka saLI karo to pratipakSI bhAva Tepa thayA ja karaze. tArAmAM nabaLAI evI che ke saLI karatAM pahelAM ja tuM bolavA maMDIza. praznakartA : kharAba bolavuM to nahIM, paNa kharAba bhAva paNa nA Avavo joIe ne ? dAdAzrI : kharAba bhAva nA Avavo joIe, e vAta kharI che. bhAvamAM Ave che, te bolamAM AvyA vagara rahetuM nathI. mATe bolavuM jo baMdha thaI jAya ne, to bhAva baMdha thaI jAya. A bhAva e to bolavA pAchaLano paDagho che. pratipakSI bhAva to utpanna thayA vagara rahe ja nahIM ne ! amane pratipakSI bhAva nA thAya ane evuM, tyAM sudhI tamAre paNa AvavAnuM che. eTalI ApaNI nabaLAI javI ja joIe ke pratipakSI bhAva utpanna nA thAya. ane vakhate thayA hoya to ApaNI pAse pratikramaNanuM hathiyAra che, tenAthI bhUMsI nAkhIe. pANI kArakhAnAmAM gayuM hoya, paNa barapha thayuM nathI tyAM sudhI vAMdho nathI. barapha thaI gayA pachI hAthamAM nA rahe. vANIno siddhAMta ApaNe kAgaLamAM koInA mATe zuM khoTuM lakhAI gayuM hoya. paNa e kAgaLa nAkhyo nathI tyAM sudhI pharI pAchuM nIce lakhI zakAya ke 'upara tamArA mATe be zabda kharAba lakhI nakhAyA che te, te ghaDIe mArA magajamAM kaMI gAMDapaNa bharAyuM haze tethI lakhAyuM. mATe mApha karajo.' AvuM lakho to badhuM mApha thaI jAya. paNa te ghaDIe AmanI AbarU jAya, eTale nA lakhe. A AbarUdAranA kaTakA badhA ! keTalAMya kapaDAM rAkhe tyAre AbarU rahe che. te ya pAchuM phATyuM hoya to sAMdhavuM paDe, kapaDuM meluM thayuM hoya to kakaLATa mAMDe ke 'mArI sapheda TopI dhoI ja nathI tame, nAvaDI chApa paherato hato te ? IstrI kema nA karI ?" have IstrI mATe kakaLATa mAMDe. zenAM hAruM AbarU rAkhe che A ? nAgo pharuM to ya loka pUjA kare evI AbarU khoLI kADha. 416 mahIM anaMtI zaktio che. jevI pheravavI hoya, tevuM pheravI zako tema cho, rasto jANavAnI jarUra che. kevI zakti, paramANumAM ! amane to kavirAjanA pado 'ekjhekTa' e ja avAjamAM, e ja rAgamAM, be-be, traNa-traNa kalAka niraMtara saMbhaLAyA ja kare. e zuM haze ? A to mazIna che. A ya moTAmAM moTuM sAyansa che. peluM manuSya banAveluM che ane A to anupacArika che. mANasathI banI zake ja nahIM, evuM A mazIna che. AmAM ilekTrika karaMTa nA joIe, beTarI nA joIe, rAtedahADe, varasAda paDe, tApa paDe, hima paDe to ya A mazIna cAlu rahe. paMdara varasa upara ApaNe koI mANasa joyo hoya, tene Aje joIe to ya te ApaNane pharI yAda Ave ke joyelo hato. evuM A mazIna che. paramANu paramANumAM Tepa karavAnI zakti che. AMkhone philama UtAravAnI zakti che. mahIM pAra vagaranI zakti che. A eka mahIMnI mazInarI parathI A bIjI badhI pAra vagaranI mazInarIo bane che. eTale A mazIna jabarajasta pAvaraphUla che.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 417 418 vANIno siddhAMta koDa" badalAvavAnI kaLA ! praznakartA : vANI bolatI vakhatanAM bhAva ane jAgRti pramANe TepiMga thAya che ? dAdAzrI : nA. e TepiMga vANI bolatI ghaDIe thatuM nathI. A to mULa AgaLa ja thaI gayuM che. ane pachI Aje zuM thAya ? chapAyA pramANe ja vAge. praznakartA : pAchuM atyAre bolIe, te vakhate jAgRti rAkhIe to? dAdAzrI : atyAre tame koIne daphaDAvo. pachI manamAM evuM thAya ke "Ane daphaDAvyo, te barAbara che." eTale pharI pAchuM tevA hisAbano koDavarDa thayo. ane "Ane daphaDAvyo, te khoTuM thayuM.' evo bhAva thayo, to koDavarDa tamAre navI jAtano thayo. 'A daphaDAvyo, e barobara che.' evuM mAnyuM ke enA jevo ja pharI koDa Ubho thayo ane enAthI e vadhAre vajanadAra bane. ane "A bahu kharAba thaI gayuM, AvuM nA bolavuM joIe, AvuM kema thAya che ?" evuM thAya to koDa nAno thaI gayo. karavo paDe ? enA karatAM koDa ja nA thAya evuM amAre joIe. dAdAzrI : A to ekAda bhava pUratuM ja che. AgaLa to tamArA koDa AvA rahevAnAM ja nathI. jenI Aje kharAba bhASA nathI, te lokoe koDa badalyo nathI ane jenI kharAba bhASA che, temaNe koDa badalyA che. eTale pelA kAcA paDI gayA che ne A pAkAM thayA che. je kahe ke "dAdA, mArI A vANI kyAre sudharaze ?" tyArathI ApaNe nA samajIe ke A koDa badale che ? praznakartA : jene mokSe javuM hoya, tene to koI koDa dAkhala ja nahIM karavAno ne ? enA mATe zuM karavuM ? dAdAzrI : mokSamAM jatAM sudhI zI harakata thAya tema nathI. mokSe jatAM jevA koDa joIe, te AvatA bhavamAM utpanna thaze. atyAre mane pUchIne jeTalo mAla bhare, teno AvatA bhavamAM pachI evo ja koDa utpanna thaze. praznakartA : tIrthakaronI vANInA koDa kevA hoya che ? dAdAzrI : emaNe koDa evo nakkI karelo hoya ke mArI vANIthI koI paNa jIvane kiMcitmAtra paNa duHkha thAya nahIM. duHkha to thAya ja nahIM, paNa koI jIvanuM kiMcitmAtra pramANa paNa nA dubhAya. jhADanuM ya pramANa nA dubhAya. evA koDa phakta tIrthakarone ja thayelA hoya. tiHspaMdane caMbhita TepIMga ! praznakartA: jene Tepa ja nA karavuM hoya, tenA mATe zuM rasto ? dAdAzrI : kazuM ja spaMdana nahIM karavAnuM. badhuM joyA ja karavAnuM. paNa evuM bane nahIM ne ! A ya mazIna che ne pAchuM parAdhIna che. eTale ame bIjo rasto batAvIe chIe ke Tepa thaI jAya ke tarata bhUMsI nAkho to cAle. A pratikramaNa e bhUMsavAnuM sAdhana che. AnAthI ekAda bhavamAM pheraphAra thaIne badhuM bolavAnuM baMdha thaI jAya. praznakartA: have AvuM kyAM sAMbhaLavAnuM maLe ? jJAnI sivAya AvI praznakartA : have 'A barobara karyuM evuM ya nA thAya ne 'barobara nA karyuM' evuM ya nA thAya, to pachI koDa Ubho thAya ? dAdAzrI : e to mauna nakkI karIe to mauna thaI jAya. praznakartA : ghaNI vakhata moDhe nA bolAya, paNa aMtaravAcA hoya kharI ne ? mahIM aMdara bhAva bagaDyA kare, tenuM zuM ? dAdAzrI : tamAre potAnI jAtane aMdara kahI devAnuM ke "AvuM khoTuM nA hovuM joIe. AvuM suMdara hovuM joIe.' praznakartA : pachI suMdarano koDa AvI jAya ne ? dAdAzrI : suMdarano koDa to Ave ja ne ! praznakartA : te pAcho navo koDa thAya, tenA mATe navo deha dhAraNa
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 419 420 vANIno siddhAMta huM nAnapaNathI samajI gayo hato, keTaluM bhayAnaka vAkya che 'jo-to'! e vAkya e ahaMkArano phoTo che. zuM koI rIta helpa karatuM nathI. badhI vAto bIje kyAM sAMbhaLavA maLe ? dAdAzrI : te AvI vAto sAMbhaLe tyAre ja manamAMthI badho roga nIkaLI jAya. je anAdikALano saMsAraroga che ne, pAcho kronika thayelo che. te AvuM kahIe tyAre kronikapaNuM tUTI jAya ane A to vijJAna che khAlI ! vijJAna samajI levAnuM che. AmAM zuM karavAnuM nathI, samajavAnuM ja che. asaro, tArA lagADAtI ! A 'saccidAnaMda' zabda bolavAthI ghaNI IphekTa thAya che. samajyA vagara bole to ya IphekaTa thAya che. samajIne bole to to ghaNo lAbha thAya. A zabdo bolavAthI spaMdano thAya che ne badhuM valovAya che. badhuM sAyanTiphika che. bAkI jJAnI puruSa ekalAM ja mAnasika asarathI jagata upara pharI vaLe. A bhraSTAcAra viruddha pado eka lAkha mANasa vANIthI bole ne, to bhraSTAcAra tUTavA ja mAMDe. A badhuM tethI gA gA karavAnuM ne ! eTale pachI A bhraSTAcAranAM je jhADa che ne, te badhAM pAMdaDA-bAMdaDAM sukAvA mAMDe. khAlI ATaluM ja sAyansa che. e jhADane zuM kApavAnI jarUra nathI. zuddhabhAve vANI nIkaLI, te kAma karyA kare. mAnasika to loko karI zake nahIM. e jJAnI puruSa ekalAnuM ja kAma che. bAkI, sAmAnya janatA to vANInI ja asara karI zake. eTale bhraSTAcAra virodhInA pado gA gA karo eTale badhAM paramANu pharyA ja kare che ane varlDamAM ene jyAre, hajAra varSa pachI koI pakaDanAro hoyane sAyanTiphikalI, to pakaDI zake pAchAM e zabdo. evuM A jagata che. e khape DikSanerImAM ! 'jo Ama thAya, to Ama e "jo-to' vALA vAkya ApaNe tyAM mAInasa karelA che. 'Ama thAya, to Ama' e badhuM vesTa opha TAIma enDa enarjI che. e babucaka lokonAM vAkya che. jene saMsAra paNa samaja paDato nathI, tenAM vAkyo che. Ama karyuM hota to Ama thAta." alyA, je thayuM tene gA gA karane ! A kaMIthI lAvyo che ? saMsAramAM ya koI AvuM nA vApare. bole tevuM thaI jAya ! praznakartA : koI eka kAma karatA hoIe ane emAM ema thAya ke A nathI karavuM ?" to enAM zuM pariNAma ? dAdAzrI : pelo mArIne besADe to karavuM paDe. karAra hoya evo to mArIne besADe pelo. praznakartA : A bolyA, enuM zuM phaLa Ave ? dAdAzrI : mAra paDe. karAra hoya ne ApaNe AvuM bolyA. praznakartA: mAra eTale zuM? saphIkezana thAya ? dAdAzrI : 'besane, nahIM to ApuM chuM kaheze. kyA kAmonI vAta karo cho ? praznakartA : koI eka kAma karatA hoya ne pote kahe "have A kAma nathI karavuM." to enuM phaLa zuM Ave ? dAdAzrI : pachI moDethI karavuM paDe. karAra hoya to karavuM paDe. e to chUTako ja thAya nahIM ne ! praznakartA : pAcho thoDA vakhata pachI kahe ke, 'A kAma mAre karavuM ja joIe.' dAdAzrI : e to kare ja. paNa e mUDamAM nA hoya to choDI de, ne pachI mUDa Ave tyAre kare pAcho. mUDa nA joIe ? mUDanI jarUra kharI ke nahIM ? praznakartA : hA, eTale bolavAnI asaro thAya kharI ne ? dAdAzrI : bolavAnI to badhI bahu asaro thAya. jevuM e bole ne,
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 421 422 vANIno siddhAMta evo e thaI jAya. 'huM nAlAyaka chuM" bole to nAlAyaka thaI jAya. praznakartA: 'kAma nathI karavuM" ema bole, to emAM zuM thaI jAya ? dAdAzrI : pachI ALasa AvI jAya. enI meLe ja ALasa Ave ane 'karavuM che" kahe to ALasa badhuM kyAMya jatuM rahe. 'karavuM che' bole ke pAcho hoMziyAra thaI jAya, UMgha AvatI hoya to ya uDADI de, cUMTI khaNIne uDADI de haDahaDATa. vyavasthita te vadhAvatAM... eka bena AvelI. te kahe che, "mAruM lagna thayuM che, paNa mane e rasto pasaMda nathI. mane A dharmanA rastAmAM ja javAnuM vadhAre game che." tyAre meM kahyuM, 'hA, paNa e pasaMda nathI evuM karavAthI zuM phAyado ?" tyAre e bena kahe che, "pasaMda nathI e to rahevAnuM ja, paNa bhakti vadhAre karavAnI." meM kahyuM, 'pasaMda nathI paNa e rahevAnuM e vAtanI to khAtrI che ne ?" tyAre e bena kahe che, "hA." meM kahyuM ke je rahevAnuM hoya te 'pasaMda nathI' evuM nA bolavuM. "mane bahu game che mAruM lagna thayuM. e, mane bahu game che.' evuM bolavAmAM zuM vAMdho ? ApaNe je je kasoTImAM AvyA tyAM ApaNe kahIe ke 'baLyuM, A du:khamAM huM kyAM sapaDAyo ? A duHkhamAM sapaDAyo." tenAthI du:kha vadhe. ane ApaNe duHkhamAM sapaDAyA ne tyAM AgaLa ApaNe kahIe ke, "nA, ahIM anukULa che. sAruM anukULa che.' to anukULa thAya. mATe pAMsaruM bolavuM. A je je eDajasTamenTa necara tamane karAve, tene tame sAruM bolazo. to tamAro chUTakAro thaze. nahIM to tame kharAba bolazo to to tamAro chUTakAro nahIM thAya. eTale ApaNe manamAMthI kADhI nAkhavuM ke mane A saMsAramAM duHkha che ke evuM tevuM zuM che. je che, devatA aDyo to dajhAvAze, barapha eDyo to TADhuM lAgaze, ema asaro thayA karavAnI. emAM devatAne vagova vagova karIne zuM phAyado karavAno che ? baraphane vakhANa vakhANa karIe, temAM ApaNane lAbha thAya kzo ? dAdAzrI : tyAre devatAne vagova vagova karIe to ? enA karatAM ApaNe bhAMjagaDa ja mUkI do ne ! "ThIka'nuM ThIka, "sAruM'tuM sAruM ! huM "jJAna" thatAM pahelAMnI vAta kahuM chuM. huM paccIsa varSano hato, tyAre mArI tabiyata narama hoya tyAre koI kahe ke, "kema che tamArI tabiyata ?" huM kahyuM ke, "bahu sArI che." ane bIjAne tabiyata sArI hoya ane ApaNe pUchIe ke, "kema che tamArI tabiyata ?" tyAre e kahe, "ThIka che." mera alyA, "ThIka che' kahe che, te AgaLa nahIM jAya. alyA, kaI jAtanA ramakaDAM cho te ?" "ThIka che' kahe che. e "ThIka' nI bahAra koI dahADo jAya nahIM. tene AkhI jiMdagI 'ThIka rahe. juvAnImAM "ThIka' bole. paiDapaNamAM "ThIka' bole, tyAre 'sAruM' kyAre bolazo ? A ATalI Udharasa Ave ne, to ya "sAruM nA bole, to kyAre 'sAruM' bolazo ? vadhAre Udharasa Ave tyAre kahIe ke 'bahu sarasa che." te AvelI ya jatI rahe tarata. e kahyA karyA vagara jatI rahe che. have Ano kAyado khoLI Ape te kharo. baMdha koNa kare che ene ? AvI, e to joI ApaNe ke A duzmana che. paNa baMdha koNa kare che? kayA kAyadAe jatI rahe che ? jatI nA rahetI hoya to AvI kahevAya, nahIM to AvI kahevAya ja nahIM ne ! mane loka pUche che, "Udharasa maTI tamane ?" meM kahyuM, 'Le dahADe nahotI thaI, te maTI ?' e kyAreka Ave che ne kyAreka jatI rahe. tyAre ene pUchuM chuM ke, 'javAnI utAvaLa zuM hatI hamaNe ? kahyA karyA vagara zuM karavA jatI rahe che ? rahe ne, ahIM AgaLa vAMdho zo che ?" ane AtmAne e Udharasa kaMI herAna karatI nathI. Udharasa AtmAne herAna kare nahIM. A dehane jAgRta rAkhe eTaluM ja. eTale pachI meM 'ThIka' zabda UDADI dIdho. A zabda nukasAna kare che. AtmA 'ThIka thaI jAya pachI. 'bahu sarasa' kahIe, te ghaDIe AtmA 'sarasa' thaI jAya. pakSAghAta thaI jAya, te ghaDIe 'bahu sarasa che" ema kahevuM. hA, praznakartA: nahIM.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 423 424 vANIno siddhAMta kyAM darda nA thAya ? apavAda che zo? zuM nA thAya? ane ApaNe e bajAramAM ja rahevuM nathI, e zuM khoTuM ?! bajAra joDe sodo nahIM, bajAra joDe leNadeNa nahIM. e corabajAra che, emAM ApaNA jevA zAhukAronuM kAma nahIM. hIrAbAne evuM thayuMne to bahAra loka pUche ke "kema che hIrAbAne ?" to kahuM 'sAruM che.' pharI pelo mANasa bapore Ave ne hIrAbA o o karatAM hoya, to kahIe 'e, to jarA ghaDImAM tabiyata bagaDe ne ?" eTale e lAgaNI khAtara pUche che. ene "sAruM che' kahIe to AnaMda thAya ne bicAro cA AnaMdathI pIe ! "ThIka che' to kyAreya nA kahIe. ThIka to ThIkaThIka thaI jAya. ThIka hoya to 'sAruM' kahevuM ne jarA bagaDeluM hoya to 'bahu sAruM che" kahIe. mahArAjane pUchIe to "ThIka che', kaheze. 'zAtA che' ane 'ThIka che', bemAM bahu phera che. zAtA eTale zAtA. zabdanI mArAmArI che. A badhI, eka zabda sAro bolIe 'sAruM che' praznakartA: ko'kanA mATe nA bolavuM hoya chatAM bolAI jAya, to kema bolAI jAya che ? nathI. eka koLIyo ja khAdhuM che.' mUA, enI pAse to sAruM kara. eTale AvuM zabda zabda gADI UbhI rAkhIe to ? eTale kAThiyAvADI kahe che ne, 'hAlavA do, hAlavA do." koI besI rahetAM haze ? zabdotI taimittika asaro... praznakartA : ame badhA icchIe ke dAdAnuM AyuSya vadhe. dAdA jaldI nA jAya to e pramANenI asara thAya kharI, dAdA nA jAya. dAdAzrI : asara thAya eTale enI sIdhI asara nahIM, paNa nimitta rUpe, naimittika rUpe, nahIM to jyAre e roje AvuM bolatA hoya, 'dAdA nA jAva to sAruM" paNa jyAre javAnuM thAya ne tyAre keTalAMya kaheze ke have chUTe to sAruM, nayuM juone, zarIra kevuM thaI gayuM che." evuM loka kahe pAchAM, zuM kahe ? 'have chUTe to sAruM kaheze have. kahe ke nA kahe ? praznakartA : hA, bole evuM, e paNa zabdo asara kare. e zabdo paNa asara kare. - dAdAzrI : nimitta che ne, jevuM dekhe evuM kahe. ariso che ne. beeka varasa lAge che ke tane haju. praznakartA : vadhAre ! prakRtine Ama vALe jJAtI ! dAdAzrI : bAkI loka jANe ke dAdA nirAMte oraDImAM jaIne sUI jAya che. e vAtamAM mAla nathI. padmAsanavALIne eka kalAka sudhI ane A sityoterame varSe padmAsanavALIne besavuM. paga hau vaLI jAya ane tethI karIne AMkhonI zakti, AMkhono prakAza, e badhuM jaLavAI raheluM. praznakartA : paNa emAMthI prakRtino uparano je kAbU che ane te prakRtiomAM pATha bhajave kharI. paNa tame jyAre ene anumodana Apo tyAre, e sivAya nahIM. e AkhuM joI zakAya. dAdAzrI : kAraNa ke prakRtine meM koI dahADo vagovI nathI. enuM dAdAzrI : ko'kane mATe hoya, te rAga-dveSane AdhIna che. ethI bolAI jAya che ane bIjuM sAmAnya tabiyatanuM ya che to kahIe chIe, "ThIka che." te bhASA zA mATe bagADo cho ? sAmo zA mATe pUche che ? lAgaNIthI. lAgaNIvALAne 'sAruM che kahIe, to AnaMda thAyane. ame haMmezA "sAruM che' kahIe. AkhuM ghara baLI gayuM hoya to pUche ke "AkhuM ghara baLI gayuM haze ne !' to kahIe, "nA, jarA saMDAsa baLI gayuM che." ame Akho kesa AvuM kahIne UMce mUkI daIe. AvuM kahIe ene AnaMda thAya ne ! jarA koLIyo jamIne AvyA hoya ne to ya kahIe nA jamIne AvyA. tyAre A loka koI pUche to kahe ke "nA, Aje to jarA ya khavAyuM
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 425 vagoNuM koI dahADo karyuM nathI. apamAna karyuM nathI. loko vagovIne apamAna kare che. prakRti jIvatI che, enuM apamAna karazo to enI asara thaze. Ane (jaDane) apamAna karo to asara thAya che. zuM asara thAya che ? tyAre kahe, bIjo paDagho tamane ja paDe che ane prakRti thoDI jIvatI che, mizracetana, eTale thoDo ocho paDagho paDe. eTale apamAna to na karAya. [4] vitADatI vANI vakhate, samAdhAna ! viSama vANI vakhate, samabhAva ! huM je boluM chuM, te pUrve sAMbhaLyuM nahIM hoya koI kALe. apUrva vANI che A. pUrve kayAre ya sAMbhaLI nA hoya, vAMcI nA hoya ane zAstranI ya vAta nA hoya. have dhIme dhIme eka eka vAta pUchatA jAva ne ! dAdA beThA che, TAIma che atyAre. to kAMI ukela Ave ne ! praznakartA : koI kaMI bolI jAya, emAM ApaNe samAdhAna kevI rIte karavuM ? samabhAva kevI rIte rAkhavo ? dAdAzrI : ApaNuM jJAna zuM kahe che? koI tamArAmAM kaMI karI zake ema ja nathI. varlDamAM koI jabhyo ja nathI ke je tamArAmAM zuM Dakhala karI zakyo hoya. koInAmAM koI Dakhala karI zake ema che ja nahIM. to A Dakhala kema Ave che ? tamArAmAM je Dakhala kare che, e tamAre mATe nimitta che. paNa emAM mULa hisAba tamAro ja che. koI UMdhuM kare ke chatuM kare, paNa emAM hisAba tamAro ja che ane e nimitta banI jAya che. e hisAba pUro thayo ke pharI koI Dakhala nahIM kare.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 427 428 vANIno siddhAMta eTale nimittanI joDe jhaghaDo karavo e nakAmo che. nimittane bacakAM bharavAthI pharI pAcho guno Ubho thaze. eTale AmAM karavApaNuM zuM rahetuM nathI. A vijJAna che, e badhuM samajI levAnI jarUra che. ta vAge veNa, vitA vAMka ! praznakartA : koI ApaNane kaMI bolI jAya, e paNa naimittika ja ne ? ApaNo vAMka nA hoya to paNa bole to ? dAdAzrI : A jagatamAM koI mANasane tamAro vAMka nA hoya, to bolavAno evo adhikAra nathI. mATe A bole che, to tamArI bhUla che, teno badalo Ape che A. hA, te tamArI gayA avatAranI je bhUla che, e bhUlano badalo A mANasa tamane ApI rahyo che. e nimitta che ane bhUla tamArI che. mATe ja e bolI rahyo che. have e ApaNI bhUla che, mATe A bolI rahyo che. to e mANasa ApaNane e bhUlamAMthI mukta karAvaDAve che. enA tarapha bhAva na bagADavo joIe. ane ApaNe zuM kahevuM joIe ke prabhu ene sabuddhi Apajo. eTale ja kahevuM, kAraNa ke e nimitta che. dAdAzrI : koI tamane avaLuM kahe to tamane manamAM ema thAya ke A mane kema avaLuM bole che ?" eTale tame ene navI rakama dhIro cho. je tamAro hisAba hato, te cukavatI vakhate tame pharI navo hisAbano copaDo cAlu karyo. eTale eka gALa je dhIrelI hatI, te pAchI ApavA Avyo tyAre te ApaNe jame karI levAnI hatI, tene badale tame pAMca navI dhIrI pAchI. A eka to sahana thatI nathI, tyAM bIjI pAMca dhIrI te navI dhIradhAra kare che ne pachI guMcAyA kare che. Ama gUMcavADo badho Ubho kare che. have AmAM manuSyonI buddhi zI rIte pahoMce ? jo tAre A vepAra nA poSAya to pharI ApIza nahIM, navI dhIrIza nahIM, ne A poSAtuM hoya to pharI pAMca Apa. bhegAM thayAM te ApaNA ja hisAbo ! koI kaheze, "AmanI joDe mAre atyAre kaMI levAdevA ja nathI. to ya e kema gALo daI gayo ?" te atyAranA copaDAnI levAdevA nA hoya to pAchalA copaDAno hisAba haze, ne ene tyAM jame karAvyA vagara ema ne ema tamAre tyAM koI jame karAve nahIM. anAdikALathI copaDAno vahIvaTa cAlu che. pAchalA copaDAnA A cAlu hisAba hoya che. juone, A sAsune ane vahune oLakhANe ya nathI hotI, ne beu bhegA thayA pachI cAle che ne ?! pahelAM to oLakhANe ya nahotI. sAsue vahunuM moTuM nA joyeluM hoya, vahue sAsunuM moTuM nA joyeluM hoya. te pAchA vahu pahele dahADe Ave che ne, tyAre zuM kaheze ? 'ATalI jaNasa Apo to ja moTuM dekhADIe.' eTale jaNasa Ape tyAre moTuM dekhADe. pachI oLakhANa paDe ke A to ApaNI dhIradhAravALuM sattANuM naMbaranuM khAtuM che. pachI levAdevAnuM cAlu kare. eTale pahele ja dahADe jaNasa tole. ane A loka rAjIkhuzI thaIne Ape badhuM. eTale A vagara oLakhANe juone, badhuM khAtuM cAlu ja che ne ! eTale vAtane TUMkamAM samajI levAnI che, ke nahIM levA nahIM devA, chatAM A to badho ApaNo hisAba ja che. A "jJAna" je ApyuM che ne, emAM khAtAM UDADo, karI jamA, ta udhArI ! ApaNuM vijJAna cokhkhacaTa che. koI uparI che nahIM. koInI ApaNAmAM Dakhala nathI, evuM A jagata che. A Dakhala dekhAya che, e brAMti che. bAkI ApaNo koI uparI che ja nahIM. tyAre uparI koNa ? potAnI blanDarsa ane misTeksa. potAnA svarUpanuM bhAna nahIM, te blanDarsa kahevAya. eTale have misTeksa rahI phakta. have bhUlanAM pariNAma bhogavavAnAM rahyAM. ame zuM kahevA mAgIe chIe ? ke je badhuM Ave che, e tamAro hisAba che. ene cUkate thaI javA do, ne pharI navesarathI rakama dhIrazo nahIM. praznakartA : navI rakama dhIravI kone kaho cho ?
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 429 43 vANIno siddhAMta rahevAnuM ane A badhA hisAba che, ene dhIme dhIme cUkate karavAnA che. udhAra baMdha, jamA cAlu ! praznakartA : eka vakhata jame karIe, be vakhata jame karIe, so vakhata jame karIe, evuM badhI vakhata jamA ja karyA karavAnuM ? dAdAzrI : hA, pharI udhAra karazo to pharI e copaDA cAlu raheze. enA karatAM lAkha vakhata tuM jame karAvane, ApaNe jame karavAnA. ane eno aMta Avaze. jo jo ne, mArA kahyA pramANe cAlo ne ! praznakartA : ATalA varSa gayA chatAM haju aMta nathI Avyo. dAdAzrI : bIjo vicAra karyA karatAM mArA kahyA pramANe karajo ne, aMta AvI jaze. ane meM jame karelA che, evA badhA bahu. ame aThThAvIsa varSathI navI dhIratA nathI. te copaDA badhA keTalA cokhkhA thaI gayA ! dhIravAnuM ja baMdha karI dIdhuM, ne jame ja kara kara kareluM. 'ame' 'paTelane kahI dIdheluM ke 'bhAI, jame karI dejo. je ApavA Ave, tenuM jame karI eTalI sArI ne ! eTale copaDe jame karI devuM. jeTaluM dhAryuM hoya eTaluM ja pAchuM Avaze. dhIreluM nA hoya te nahIM Ave. hasate mukhe jhera pIve... kavirAja zuM kahe che ? "hasate mukhe jhera pIve, nIlakaMThI khAnadAna. niHspRha ayAcakane khape nahIM mAnatAna.'' have ApaNo ATalo puruSArtha rahyo ke 'hasate mukhe jhera pIvo." ko'ka dahADo chokarAnI joDe kaMI matabheda paDyo, chokaro sAmo thayo hoya to pachI je 'pyAlo' ApI jAya, te pIvo to paDe ne ! raDI raDIne ya paNa pIvo to paDe ja ne ? e 'pyAlo' kaMI ocho enA mAthAmAM marAya che? pIvo to paDe ja ne ? praznakartA : hA, pIvo paDe. dAdAzrI : jagata raDI raDIne pIve che. ApaNe hasIne pIvuM ! basa, eTaluM ja kahe che. jagata zuM karIne pIve che ? raDI raDIne, ke 'ANe Ama karyuM ne ANe Ama pAyuM. ne ANe tema pAyuM." potAnI pAse eka to AnaMda che ja, paNa hasyA eTale teno sAyakolojI AnaMda paNa thAya. sAyakolojI zuM kahe che ke 'tame haso to tamane AnaMda thAya.' ne pelo svAbhAvika AnaMda to ApaNI pAse che ja. mULa svAbhAvika AnaMda ane A sAyakolojikala AnaMda, be bheguM thayuM pachI cA kevI sarasa bane ? sarasa nA bane ? praznakartA: sarasa bane. dAdAzrI : ane peluM to cA ya bagaDI jAya ne badhuM ya bagaDI jAya. eTale A zuM kahe che ke hasIne bhogavo. vANI anyonya vyavahAradhIta ! praznakartA : A kALamAM vANInI ja bhAMjagaDa che ne ? mArga sahelo che ne ? eTale AvuM vijJAna che ApaNuM. ane copaDAnA hisAba to pUrA thavAM ja joIe ne ? tamane kevuM lAge che ? praznakartA : thavAM ja joIe. dAdAzrI : hA. ane ApaNA pADozIne kahIe ke 'tame savAranA pahoramAM mane pAMca gALo bhAMDajo.' tyAre e zuM kaheze ke "kaMI navaro chuM ?" eTale hisAba nathI, e koI gALa bhAMDe ja nahIM ne ! ane hisAba che, e koI choDanAra nathI. praznakartA : eTale koI ApaNane gALa Ape to ApaNe khuza thavuM joIe ne, ke ApaNo hisAba cUkate thAya che ? dAdAzrI : hA. ane khuza thaIne jame karI daIe ke cAlo, pAchalo ATalo hisAba Avyo. dhIrelI rakama jatI rahe, tenA karatAM pAchI AvI
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : sAmo zuM bolyo, kaThaNa bolyo, tenA ApaNe jJAtA-draSTA. ApaNe zuM bolyA, tenA ya 'ApaNe' jJAtA-draSTA ane emAM jo sAmAne zULa lAge evuM bolAyuM hoya, e to vyavahAra che. vANI kaThaNa nIkaLI, e enA vyavahArane AdhIna nIkaLI. paNa jo tamAre mokSe ja javuM hoya to pratikramaNa karI dhoI nAkho. kaThaNa vANI nIkaLI ane sAmAne duHkha thayuM, e ya vyavahAra che. kaThaNa vANI kema nIkaLI ? kAraNa ke Aje Amano ane ApaNo vyavahAra chato (ughADo) thayo. bhagavAna paNa A vyavahAra eksepTa (kabUla) kare. 431 koI mANase gALa bhAMDI to e zuM che ? eNe tArI joDe vyavahAra pUro karyo. sAmo je badhuM kare che. je' je' karato hoya to te athavA gALa bhAMDato hoya to te e tamAro badho ja, tamArI joDeno vyavahAra opana kare che. tyAM AgaLa vyavahArane vyavahArathI bhAMgavo. ane vyavahAra eksepTa(kabUla) karavo. tyAM tuM vacce nyAya nA ghAlIza. nyAya ghAlIza to gUMcavAIza. praznakartA : ane jo ApaNe gALa kadI ApI ja nA hoya to ? dAdAzrI : jo gALa nA ApI hoya to sAmI gALa nA maLe. paNa A to Agalo pAchalo hisAba che, tethI ApyA vagara raheze ja nahIM. copaDe jamA hoya to ja Ave. koI paNa jAtanI asara thaI, te hisAba vagara nA thAya. asaro e bIjanuM phaLa che. IphekTa(asaro)no hisAba te vyavahAra. vyavahAra kone kahevAya che ? nava hoya tene navathI bhAgavAnuM. jo navane bArathI bhAgIe to vyavahAra kema cAle ? nyAya zuM kahe che ? nava ne bAre bhAgo. tyAM pAcho gUMcAI jAya che. nyAyamAM to zuM bole ke, e AvuM AvuM bolyA, te tamAre AvuM bolavuM joIe. tame eka vakhata bolo eTale pelo be vakhata bole. tame be vakhata bolo eTale sAmo dasa vakhata bolaze. A banne bhamaraDA pharaze eTalo vyavahAra che. A baMne bolatA baMdha thayA to vyavahAra pUro thayo. vyavahAra bhagAI gayo. vyavahAra eTale zeSa nA vadhe te. emAM jo tamAre mokSe javuM 432 vANIno siddhAMta hoya to turta ja pratikramaNa karo. tamAre nA bolavuM hoya to ya bolAI javAya che ne ? e sAmAno vyavahAra evo che, te AdhAre ja nIkaLe che. koI koI jagyA tapAsI jojo. koI mANasa tamAruM nukasAna karato hoya to ya tene mATe tamArI vANI avaLI nA nIkaLe ne koIke to tamAruM jarA ya nuksAna nA karyuM hoya to ya tamArI avaLI vANI nIkaLe. e zAthI ? to kahe evuM sAmAnA vyavahArane AdhIna thAya che. jevA vyavahAre vIMTAyuM che, tevA vyavahA2e ukelAya che. A tame mane pUcho ke tame mane kema nathI vaDhatA. to huM kahuM ke, tame evo vyavahAra nathI lAvyA. jeTalo vyavahAra tame lAvyA hatA, teTalI tamane Takora mArI lIdhI. tethI vadhAre vyavahAra nahotA lAvyA. amAre jJAnI puruSane kaThaNa vANI ja nA hoya ane sAmAne mATe kaDaka vANI nIkaLe to te amane nA game. ne chatAM nIkaLI eTale ame tarata ja samajI jaIe ke, AnI sAthe ame Avo ja vyavahAra lAvyA chIe. vANI e sAmAnA vyavahAra pramANe nIkaLe che. vItarAga puruSonI vANI nimittane AdhIna nIkaLe che. jene koI paNa prakAranI kAmanA nathI, koI icchA nathI, koI paNa prakArano rAga-dveSa nathI, evA vItarAga puruSonI vANI sAmAne nimitte hoya che. te sAmAne duHkhadAyI nA thAya. jJAnI puruSane to gALa bhAMDavAnI navarAza ja na hoya. chatAM koI mahA puNyazALI Ave to tene gALo khAvAno vakhata Ave. sAmAno vyavahAra evo te roga kADhavA mATe amAre AvI vANI bolavI paDe. nahIM to evuM amAre kyAMthI hoya ? eka kalAkamAM je mokSa Ape che, ene vaLI gALo ApavAnI kyAMthI hoya ? paNa enA roga kADhavA AvI kaThaNa vANI nIkaLI paDe ! kavi zuM kahe che ke, 'mUMA jene kahe, e to ajara amara tape gALyuM jeNe khAdhI, enA pUravanAM pApone bALe.' koI kaheze, 'A bhAIne dAdA kema kaThaNa zabdo kahe che ?" emAM dAdA zuM kare ? e vyavahAra ja evo lAvyo che. keTalAka to sAva nAlAyaka hoya chatAM dAdA UMce sAde bolyA nA hoya, tyArathI nA samajAya ke e
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 433 434 vANIno siddhAMta nirbaLatAnI nizAnI che. loka khoTA nathI. matabhedamAM bhUla tamArI che. lokonI bhUla hotI ja nathI. e jANI joIne karato hoya to ApaNe tyAM AgaLa mAphI mAgI levI ke 'bhaI, mane A samajaNa paDatI nathI." bAkI loka bhUla karatAM ja nathI, loko matabheda pADe evAM che ja nahIM. jyAM athaDAmaNa thaI, tyAM ApaNI ja bhUla che. bhIMta athaDAI to bhIMtanI bhUla ke ApaNI bhUla ? bhIMta joDe ApaNe nyAya mAgIe ke 'khasI jA, khasI jA' to ? praznakartA : nA khase. dAdAzrI : ane ApaNe kahIe ke huM ahIM rahIne ja javAno chuM" to ? potAno vyavahAra kevo suMdara lAvyo che ! je kaThaNa vyavahAra lAvyo hoya, te amArI pAse kaThaNa vANI dekhe. have ApaNAthI vANI avaLI nIkaLe, to e sAmAnA vyavahArane AdhIna che. paNa ApaNe to mokSe javuM che, mATe tenuM pratikramaNa karI levuM. praznakartA : paNa tIra nIkaLI gayuM, tenuM zuM ? dAdAzrI : e vyavahArAdhIna che. praznakartA : evI paraMparA rahe to vera vadhe ne ? dAdAzrI : nA, tethI to ApaNe pratikramaNa karIe chIe. pratikramaNa mAtra mokSe laI javA mATe nathI, paNa e to vera aTakAvavA mATe bhagavAnane tyAMno phona che. pratikramaNamAM kAcA paDyA to vera baMdhAya. bhUla jyAre samajAya tyAre tarata ja pratikramaNa karI lo. enAthI vera baMdhAya ja nahIM. sAmAne vera bAMdhavuM hoya to ya nA baMdhAya. kAraNa ke ApaNe sAmAnA AtmAne sIdho ja phona pahoMcADIe chIe. vyavahAra nirUpAya che. phakta ApaNe mokSe javuM hoya to pratikramaNa karo. jene svarUpa-jJAna nA hoya, teNe vyavahAra, vyavahAra-svarUpa ja rAkhavo hoya to, sAmo avaLuM bolyo, te ja karekTa che ema ja rAkho. paNa mokSe javuM hoya to, enI joDe pratikramaNa karo, nahIM to vera baMdhAze. bhagavAna to "Ama" thavAya ! tamane atyAre rastAmAM jatAM koI kahe ke 'tame nAlAyaka cho, cora cho, badamAza cho' evI tevI gALo bhAMDI de, ne tamane vItarAgatA rahe to jANavuM ke A bAbatamAM tame ATalA bhagavAna thaI gayA. jeTalI bAbatamAM tame jItyA eTalI bAbatamAM tame bhagavAna thayA. ane tame jagatathI jItI gayA eTale pachI AkhA ya-pUrNa bhagavAna thaI gayA. pachI koInI ya joDe matabheda paDe nahIM. athaDAmaNa, e ApaNI ja ajJAnatA ! jyAM sudhI koInI paNa joDe matabheda paDe che, e tamArI praznakartA: to ya nA khase. dAdAzrI : konuM mAthuM phUTI jAya ? praznakartA : ApaNuM. dAdAzrI : bhIMtanuM nA tUTe ne ? eTale bhIMta jevuM jagata che. athaDAmaNa e ja ApaNI ajJAnatA che. koInI ya joDe athaDAmaNa thaI, e ApaNI ajJAnatAnI nizAnI. sAcuM-khoTuM bhagavAna jotAM ja nathI. bhagavAna to evuM ja jue che ke 'e game te bolyA, paNa kaMI athaDAyuM to nathI ne ?" tyAre kahe, "nA." "basa, amAre eTaluM ja joIe.' eTale sAcuM-khoTuM bhagavAnane tyAM hotuM ja nathI. e to A lokone tyAM che. bhagavAnane tyAM to taMdu ja hoto nathI ne ! "corIo karI ke dAna ApyuM" evuM zuM bhagavAnane tyAM hotuM ja nathI. emane tyAM to cora jAya to ya "jaya saccidAnaMda ne dAnezvarI jAya to ya 'jaya saccidAnaMda'. corane corI karavAno roga che ane dAnezvarIne dAna ApavAno roga che, banne rogISTa che. corane corI karavA pAchaLa irAdo zo che ? "paisA lAvIne sukhI thaI jauM." ane dAnezvarIne dAna ApavA pAchaLa zo IrAdo che ? ke "paisA ApIne kIrti phelAya, emAM huM sukhI
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 435 436 vANIno siddhAMta thauM.' eTale banne sarakhA che. bhagavAna beune rogISTa kahe che, nIrogI nathI kahetA. nIrogI eTale, koI paNa jAtanuM jene AvuM kaMTha zuM rahyuM nathI, te nIrogI che, e vItarAga che. to athaDAmaNa thAya eTale ApaNe zuM samajI javuM ? praznakartA : ApaNI ja bhUla che. dAdAzrI : hA. ane te tarata eksepTa karI levI. athaDAmaNa thaI eTale ApaNe jANavuM ke "evuM kevuM huM bolI gayo ke A athaDAmaNa thaI !" eTale thaI gayo Ukela, pachI pajhala solva thaI gayuM. nahIM to jyAM sudhI ApaNe 'sAmAnI bhUla che" evuM khoLavA jaIzuM to koI dahADo ya A pajhala solva nahIM thAya. "ApaNI bhUla che ema mAnIzuM tyAre ja A jagatathI cheDo Avaze. bIjo koI upAya nathI. bIjA badhA upAyo gUMcavanArA che. ane upAyo karavA e ApaNo aMdarakhAne chupo ahaMkAra che. upAyo zAne mATe khoLo cho ? sAmo ApaNI bhUla kADhe to ApaNe ema kahevuM ke 'huM to pahelethI ja vAMko chuM.' upakAra mAnatAM, TaLe vejhera ! praznakartA: 'AptavANI'mAM ema lakhyuM che ke 'dAdA cora che evuM koI kahe to mahAna upakAra mAnavo. dAdAzrI : eno zA badala upakAra mAnavo ? kAraNa ke koI kahe nahIM AvuM. A paDagho che zAkano. te A mAro potAno ja paDagho che. mATe upakAra mAnuM. A jagata paDaghA svarUpe che. kaMI paNa Ave to e tamAruM ja pariNAma che, enI haMDreDa parasenTa gerenTI lakhI ApuM chuM. eTale ame upakAra ja mAnIe. to tamAre ya upakAra mAnavo joIe ne ?! ane to ja tamAruM mana bahu sAruM raheze. hA, upakAra nahIM mAno to emAM Akho tamAro ahaMkAra Ubho thaIne dveSa pariNAma pAmaze. ene zuM nukasAna javAnuM che ? tame nAdArI karAvI. eTale tamAre kahevuM ke, 'bhAI, tAro upakAra che.' te ApaNI nAdArI nA nIkaLe eTalA sAruM. e to nAdAra thaIne Ubho ja raheze. ene zuM ? ene duniyAnI paDelI nathI. e to bole. hA, bejavAbadAra vAkya koNa bole ? jene potAnI javAbadArInuM bhAna nathI, te bole. to enA bheguM ApaNe bhasavA jaIe, to ApaNe ya kUtarA kahevAIe. eTale ApaNe kahIe ke, 'tAro upakAra che.' praznakartA : to ApaNA daiSanA bhAva udayamAM Ave e ApaNe joIe ne zamAvIe, eTalA mATe ApaNe eno upakAra mAnavo ? dAdAzrI : jyAM jyAM vaiSa Avato hoya tyAM aMdarakhAnethI upakAra mAnajo, to e dveSa baMdha thaI jaze. polIsavALA upare ya abhAva Avato hoya to eno upakAra mAnajo, to e abhAva baMdha thaI jaze. Aje koI paNa mANasa khuMcato hoya to te 'bahu sAro mANasa che, A to ghaNAM upakArI che" evuM rahe, to khUMcatuM baMdha thaI jaze. ApaNe upakAra mAnavAno. upakAra mAnavAthI ApaNuM mana bagaDe nahIM. eTale A zabda ame je ApIe chIe ne, eka eka zabda, e davAo che badhI, daraasala meDIsIna che. nahIM to ya A loko tolIne bole che ke tolyA vagara bole che ? praznakartA: tolyA vagara. dAdAzrI : eTale ApaNe evo hisAba levo ke 'sAruM ne, cora ekalA kahe che. luccA che, badamAza che, nAlAyaka che evuM badhuM nathI kahetA, eTalA sArAM che ne !' nahIM to enuM moTuM che, eTale phAve eTaluM bole. ene kaMI nA kahevAya ApaNAthI ?
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 vANIno siddhAMta [5] vANI, che ja TeparekarDa!. tethI meM khulle choge AkhA varlane kahyuM che ke A orijinala TeparekarDa bole che. A badhA ya reDiyA che. koI mane sAbita karI Ape ke "A TeparekarDa nathI" to A AkhuM jJAna ja khoTuM che. bole te badhI TeparekarDa ! bAkI, vANI e TeparekarDa ja che. gadheDAne hau Tepa che. gadheDuM bhuMke, te ya Tepa che ne ! A mANasa bole che, te ya badhuM TeparekarDa che. jIvamAtra bole che, e TeparekarDa che. A huM bolI rahyo chuM, te A paNa TeparekarDa bolI rahI che. have TeparekarDa bola bola kare ke 'caMdubhAI kharAba che, caMdubhAI kharAba che', to pachI tamane asara thAya ? nA thAya. kAraNa ke emAM mANasa nathI, jIva nathI, cetana nathI. AkhI vANI mAtra nizretana che. vANI cetana che ja nahIM. mATe enI para krodha karazo nahIM. pelo DuMgara uparathI patharo paDe che ke AmAM kzo phera nathI. "kema bolyo ?', kema kahevAya ? eTale A koI jIvato nathI bolato. A badhI TeparekarDa bole che. pachI e pAcho pastAya kharo. tyAre e nathI bolyo, enI khAtarI thaI gaI ne ApaNane ? praznakartA : hA, barAbara che. dAdAzrI : have e pastAya evuM karavAnI jarUra che. tene badale 'kema bolyo " kahe, eTale UlTo e pastAvAnuM choDI daIne pAcho ApaNI sAmo thAya e. reDiyAne sAmuM vaDhAya ? vANInI upara to badhI bhAMjagaDa che. vANIne lIdhe ja to A badhI bhrAMti jatI nathI. kaheze ke 'A mane gALo de che." ane eTale pachI vera jAya ja nahIM ne ! vANIthI AkhuM jagata UbhuM rahyuM che. jo vANI nA hota to A jagata AvuM nA hota. eTale vANI ja mukhya AdhAra che. praznakartA: ATalAM badhA jhaghaDA thAya, gALo bhAMDe to ya loka mohane laIne badhuM bhUlI jAya che ane mane to dasa varasa pahelAM kaheluM hoya to ya lakSamAM rahe, ane pachI huM enI joDe kaTa karI nAkhuM. dAdAzrI : paNa huM kaMI juduM nA karI nAkhyuM. ame jANIe ke AnI noMdha rAkhavA jevI nathI. reDiyo vAgato hoya evuM mane lAgyA kare. UlaTuM mahIM manamAM hasavuM Ave. ene huM dekhADuM nahIM, nahIM to mUo cIDhAya pAcho. paNa manamAM hasavuM Ave ke A reDiyo kevo lAge che ! e gALo bhAMDato hoya to ya paNa mane evuM lAgyA kare ke A to badhA reDiyA ja enuM nAma, karuNA ! ane lokone bolatAM kyAM AvaDe che ?! bebhAnapaNe bole. emAM emano irAdo nathI. zI icchA nathI. A jIvone bhAna ja nathI hotuMne, zuM bolavuM te ! potAnI vahunuM hatuM avaLuM bole. potAnuM hauM avaLuM bolene ? 'huM nAlAyaka chuM, badamAza chuM' evuM hauM bole. bhAna vagaranuM bole. ene manamAM jame nahIM rAkhavAnuM. 'leTa go' karIne cAlavA devuM.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta AnuM nAma karuNA kahevAya. karuNA kone kahevAya ? sAmAnI mUrkhAI para prema rAkhavo, tene. mUrkhAI para vera rAkhe, te jagata AkhuM ya rAkhe che. praznakartA : bolatAM hoya ne, tyAre evuM lAge nahIM ke A mUrkhAI kare che. 439 dAdAzrI : e bicArAnA hAthamAM sattA ja nahIM. TeparekarDa gAyA kare. amane tarata khabara paDe ke A TeparekarDa che. jokhamadArI samajato hoya to bole nahIM ne ! ane Tepareka ya nA vAge. zabdone kyAM jokhAya ? praznakartA : ApanuM ja vAkya che ke, "jagatano koI zabda ApaNane halAve nahIM evuM TesTeDa thaI javuM joIe." dAdAzrI : hA. koI zabda ApaNane kahe ke 'tame gadheDA cho, mUrkhA cho' e ApaNane halAve nahIM. 'tamArAmAM akkala nathI' evuM mane kahe to, huM kahuM ke, 'e vAtane tuM jANI gayo eTaluM sAruM thayuM. huM to pahelethI jANuM chuM. teM to Aje jANyuM.' eTale pharI kahuM ke, 'have bIjI vAta kara.' to niveDo Ave ke nA Ave ? praznakartA : to ja niveDo Ave ne ! dAdAzrI : A akkalano jokha karavA besIe to trAjavA kone tyAMthI lAvavAM ? kATalAM kone tyAMthI lAvavAM ? vakIla kyAMthI lAvavA ?! enAM karatAM ApaNe kahI daIe ke, bhaI, hA, akkala nathI, e vAta to teM Aje jANI. ame to pahelethI jANIe chIe. cAla, AgaLanI vAta kara have.' te niveDo Ave AmAM. sAmAnI vAta pakaDI besavA jevI hoya ane zabdo to badhI TeparekarDo bole che. rekarDa bolatI hoya, tenI zI ciMtA ?! rekarDa bole, tenI upAdhi hoya ? tamane kema lAge che ? praznakartA : to upAdhi nA hoya. barAbara che. vANIno siddhAMta kAraNa khoLatAM, kAraNa cItarAya ! dAdAzrI : ane kAraNa khoLavAthI zuM thayuM che ? A kAraNa khoLavAthI ja jagata UbhuM thayuM che. kAraNa kzAmAM khoLazo nahIM. A to 'vyavasthita' che. 'vyavasthita'nI bahAra koI zuM bolavAno nathI. amathA enA upara tame je manamAM dhAraNa karo ne, te tamArI bhUla. jagata AkhuM nirdoSa che. nirdoSa joIne huM tamane kahuM chuM ke nirdoSa che. zAthI nirdoSa che jagata ? zuddhAtmA nirdoSa kharAM ke nahIM ? praznakartA : nirdoSa che. 440 dAdAzrI : tyAre doSita kyuM lAge che ? A pudgala. have pudgala udayakarmane AdhIna che, AkhI jiMdagI. have udayakarmamAM hoya evuM A bole, emAM tame zuM karo te ?! juo to kharAM, AvuM sarasa dAdAe vijJAna ApyuM ke koI dahADo vaDhavADa ja nA thAya. pUrve bharI te tIkaLe Aje ! 'vANI e rekarDa svarUpa che' evo phoDa pADanAra ame ja chIe ! vANI jaDa che, rekarDa ja che. A TeparekarDa vAge che, te tenI pahelAM paTTI Utare che ke nahIM ? tevI ja rIte A vANInI paNa AkhI paTTI UtarI gayelI che. ne tene saMyoga maLatAM ja, jema pIna vAge ne rekarDa zarU thaI jAya tema vANI zarU thaI jAya che. ne akkaramI mUMo kahe ke, 'huM bolyo !' alyA, tuM nathI bolato. e to rekarDa bole che. mUA, goThavIne jo bolavA jAya to eka akSare ya nA nIkaLe. ghaNIvAra ema bane che ke nahIM ke tame draDha nizcaya karyo hoya ke sAsunI sAme ke dhaNInI sAme nathI bolavuM, chatAM bolAI jAya che ke nahIM ? bolAI jAya che. e zuM che ? ApaNI to icchA nahotI. tyAre zuM dhaNInI icchA hatI ke vahu mane gALa de ? tyAre koNa bolAve che ? e to rekarDa bole che ane UtarI gayelI rekarDane koI bApo ya pheravI nA zake. ghaNIvAra koI manamAM nakkI karIne AvyuM hoya ke Aje to pelAne
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 441 442 vANIno siddhAMta 'A bole che e vyavasthita che. A phAIla che, eno samabhAve nikAla karavAno che. A badhuM jJAna joDe joDe hAjara rahe ne, to ApaNane zuM asara nA thAya. je bole che e "vyavasthita' che ne ? ane rekarDa ja bole che ne ? e pote nathI bolatAne Aje ? eTale koI mANasa jokhamadAra che ja nahIM ane bhagavAnane evuM dekhAyuM che ke koI jIva koI jAtano jokhamadAra che ja nahIM. eTale koI gunegAra che ja nahIM, e bhagavAne joyeluM. e draSTithI bhagavAna mokSe gayA. ane jagate gunegAra che ema joyuM, tethI jagatamAM athaDAya che. basa, ATalI ja draSTino phera che ! e jJAta anubhavamAM lo ! praznakartA : A draSTi keLavavI kevI rIte? dAdAzrI : e ja jJAna meM tamane ApyuM che. ApaNuM jJAna ja evuM ApeluM che ke tamane zI ya harakata nA Ave evuM che, paNa jo UMDA Utare to ! game eTaluM kharAba bole to paNa e rekarDa che ne ? Ama saMbhaLAvuM ne tema kahI nAkhuM. ane jayAre tenI pAse jAya ne bIjA be-pAMca jaNane jue, to akSare ya bolyA vinA pAcho Ave ke nahIM ? are, bolavA jAya paNa bobaDI nA vaLe. ema bane ke nahIM ? jo tArI sattAnI vANI hoya, to tuM dhAre tevI ja vANI nIkaLe. paNa evuM bane che ? kyAMthI bane ? to ja asara mukti ! A vijJAna evuM suMdara che ne ke koI rIte bAdhaka ja nathI ne jhaTapaTa Ukela lAve evuM che. paNa A vijJAnane lakSamAM rAkhe ke dAdAe kahyuM che ke vANI eTale basa rekarDa ja che, pachI koI game tevuM bolyo hoya ke phojadAra TaiDakAvato hoya paNa enI vANI e rekarDa ja che, evuM phITa thaI javuM joIe to A phojadAra TaiDakAvato hoya to ApaNane asara nA kare. koI paNa mANasa bahu vadhAre bola bola karato hoya to ya ApaNe samajI javuM ke A rekarDa bolI. rekarDane rekarDa jANIe to ApaNe gabaDI nA paDIe. nahIM to tanmayAkAra thaIe to zuM thAya ? ApaNA jJAnamAM A 'vANI e rekarDa che' e eka kUMcI che ane emAM ApaNe gaDuM mAravAnuM nathI. e che ja rekarDa. ane rekarDa mAnIne jo AjathI AraMbha kare to ? to pachI che zuM du:kha ? ApaNI UMcI nAtomAM lAkaDI laIne mAramArA nathI karatAM. ahIM to badhAM vANInA ja dhaDAkA ! have ene jItI gayA pachI rahyuM zuM ? vANI e rekarDa che, tethI meM e bahAra pADeluM. A bahAra khulluM pADavAnuM kAraNa zuM ? tene lIdhe tamArA manamAMthI pANInI kiMmata jatI rahe. amane to koI game tevuM bolene to ya enI akSare ya kiMmata nathI. huM jANuM ke e zI rIte bicAro bolavAno che ? e ja bhamaraDo che ne ! ane A to rekarDa bolI rahI che. e to bhamaraDo che, dayA khAvA jevo ! praznakartA : 'A bhamaraDo che" eTaluM te vakhate lakSamAM nathI rahetuM. dAdAzrI : nA, paheluM to 'vANI e rekarDa che" evuM nakkI karo. pachI praznakartA H hA, paNa A je draSTi che e mahIM phITa thaI jAya, enA mATe zuM puruSArtha karavo ? dAdAzrI : puruSArtha zo ya karavAno nathI. AmAM to 'dAdAjInI A vAta tadana sAcI che ne enA para ullAsa jema jema Ave tema tema mahIM phITa thatuM jAya. eTale have evuM nakkI karI nAkho ke dAdAe kahyuM che ema ja che ke A vANI e TeparekarDa ja che. have ene anubhavamAM lo. e TeDakAvato hoya to te ghaDIe ApaNe manamAM hasavA lAgIe evuM kaMIka karo. kAraNa ke kharekhara vANI e TeparekarDa ja che ane evI tamane samajaNa paDI gaI che. kAraNa ke nA bolavuM hoya to ya bolI javAya che, to pachI "A TeparekarDa ja che' e jJAna phITa karI nAkho. praznakartA : dhAro ke sAmAnI rekarDa vAgatI hoya ne te vakhate ApaNe kahIe ke A rekarDa vAgI rahI che. paNa aMdara pAchuM 'A kahe che te khoTuM
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 443 vANIno siddhAMta ja karyA kare. zera ke be zera Apato hoya to amane be zera ApI de. paNa A to nakAmuM ATaluM badhuM be maNa ApavuM, te ApaNe to ATaluM badhuM ApyuM nathI ! praznakartA H ApyuM nA hoya to kyAMthI Ave ? dAdAzrI : hA, kaMI hisAba hazene te Avyo. te pAchAM ApI daIe ene, e zuM khoTuM ? vAgyuM grAmophota... e to bole badhAM, dareka potapotAnuM bole, e TeparekarDo vAgyA kare 'allA ho, allA ho, allA ho,' evI pahelA rekarDa vAgatI hatI. ene phonogrAma kahetA hatA ke ? che, A barobara nathI, AvuM kema bole che ?" evuM rIekzana paNa thaI jAya che. dAdAzrI : nA, paNa evuM zene mATe thavuM joIe ? jo e rekarDa ja bole che, tame jo jANI gayA cho ke A rekarDa ja bole che, to pachI enI asara ja nA hoyane ?! praznakartA : paNa pote nizcita rUpe mAne che, so e so TakA mAne che ke A rekarDa ja che, chatAM e rIekzana kema Ave che ? dAdAzrI : evuM che ke e rekarDa ja che, evuM rekarDa tarIke to badhuM tame nakkI kareluM ja che. ane 'rekarDa che" evuM ekajhekaTa jJAna te ghaDIe rahevuM joIe. paNa te ekadama rekarDa pramANe rahI nA zake. kAraNa ke ApaNo ahaMkAra te ghaDIe kUde che. eTale pachI "ene' 'ApaNe' samajAvavAnuM ke 'bhaI, A rekarDa vAge che, tuM zuM kAma bUmAbUma kare che ?" evuM ApaNe kahIe tyAre pAchuM mahIM TADhuM paDe. vaNatolyuM - vaNamAgyuM ! A to mArI paccIsa varasanI uMmara, tyAranI vAta che. mAre tyAM eka jaNa Avyo. te dahADe mane A rekarDanI khabara nahatI. te mane bahu ja kharAba zabda bolI gayo, e sagovahAlo hato. pelAM sagAvahAlAnI joDe jhaghaDo kye kyAM pAlave ?! meM emane kahyuM, 'besone have, besone, have e to bhUla thaI gaI haze ? vakhate bhUla thaI hoya ApaNI." pachI cA pIvaDAvI emane TADhA pADyA. pachI e mane kahe che 'huM jAuM chuM have." tyAre meM kahyuM, 'pelI poTalI letAM jAva tamArI. A je mane tame prasAda Apyo hato, te meM cAkhyo nathI. kAraNa ke tolyA vagarano hato, e te mArAthI levAya nahIM. mAre to tolAyelo mAla hoya to kAmanuM. vaNatolyo mAla ame letAM nathI. eTale tamAro mAla tame letA jAva.' eTale pelAM TADhAM paDI gayAM. alyA, tolyA vagara Apa Apa kare che ?! te amArAthI levAya kema karIne ?! amane tolIne Apo. A to tolato ja nathI, Apa Apa praznakartA : grAmophona.... dAdAzrI : pahelA phonogrAma AvyuM. pachI grAmophona AvyuM. te allA ho, allA ho" bole. amAro paththara kADhanAro eka paThANa hato. te hoTalamAM e ya beThelo ne huM ya beThelo. hoTalamAM e ya cA pIe ne huM ya cA pIvuM. te "allA ho, allA ho' tevuM pelI rekarDa bolavA mAMDI. eTale A paThANa to Ama Ama dhUNavA mAMDyo. pachI gabaDI ja paDyo, pAcho cA pItA pItA. 'alyA, e rekarDa vAgyA kare, temAM tAruM zuM gayuM ?" have emAM gabaDI paDavA jevuM zuM hatuM ? cAlo, tIrthakaronI draSTie.. praznakartA : A zuM thAya che ? A TeparekarDa thoDI vAgene, te vakhate ema lAge ke A TeparekarDa che. pachI thoDIvAra vadhAre bole ne eTale mahIM joInTa thaI jAya, judApaNuM rahetuM hatuM te nA rahe. dAdAzrI : chatAM ApaNane have A badhI nikAlI bAbata che. pahelAM to ApaNe ema jANatA hatA ke A badhA mANaso bole che ane tethI
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 445 vANIno siddhAMta mane duHkha thAya che. paNa have ApaNane khabara paDI ke A to rekarDa bole che. jayAre sAcuM jJAna thayuM tyAre ApaNane khabara paDI ke A to rekarDa bole che, A phAIla che, A 'vyavasthita' che. eTale badho gahana koyaDo che ke A jagata koIthI ya ukelAyeluM nahIM. tIrthaMkaro e ukelIne jatA rahyA ne tIrthaMkaronAM darzana karyA, e loko phAvI gayAM. je lokoe bhagavAnanAM bhAvathI darzana karyA ane bhagavAnane kahyuM ke mArI para kRpA varasAvo, e loko phAvI gayAM. bAkI koI Ano ukela lAvelA nahIM. bahu gahana, gahana, gahana koyaDo che A ! A pajhalanuM solyuzana ApaNe thoDA vibhAgamAM ApI dIdhuM, zorTa kaTa karIne ene. zorTa kaTamAM ApI dIdhuM eTale bhAMjagaDa ja maTI gaIne ! eTale jo tamAre mokSe javuM hoya to bhagavAnanI draSTithI cAlavuM paDaze. bhagavAnanI draSTi kevI che ke jagatamAM koI doSita che ja nahIM. ane saMsAramAM bhaTakavuM hoya to lokadraSTithI cAlavuM paDaze. lokadraSTi kevI che ke "A ANe karyuM, ANe mArI joDe Ama karyuM.' tenAthI ahIM AgaLa bhaTakavuM paDaze. ane bhagavAnanI draSTi kevI che ke koI jIva gunegAra che. ja nahIM. eTale koI gALo bhAMDato hoya to, meM tamane jJAna ApyuM che. ke e rekarDa bolI rahI che, emAM eno zo guno ? ane rekarDa je bolI hoya, tenuM khoTuM ApaNane lAge nahIM. AvI bhagavAnanI draSTi che, enAthI mokSa thAya. A to badhA ajJAnatAthI ema mAne che ke e pote ja bole che. tethI ema lAge che ke A to mArI para bahu trAsa kare che. paNa e zuM bolato ja nathI. eTale ApaNuM jJAna iTaselpha ja badhI rIte choDAve che, ne niraMtara samAdhimAM rAkhe evuM A jJAna che. jJAtA-joyano saMbaMdha rahevo joIe. 'deha kaI bAju rahe che, dehanA zA zA cenavALA che' e jJAnamAM dekhAvuM joIe. vANI kaThora nIkaLe che ke suMvALI nIkaLe che, e paNa tamane dekhAvI joIe ke haju to kaThora vANI nIkaLe che. paNa te ya rekarDa che, e dekhAvuM joIe. A to vijJAna che. eTale vijJAnane samajI levAnuM che. vijJAna eTale vijJAna vijJAnamAM zo pheraphAra nA hoya. vijJAna eTale virodhAbhAsa nahIM ! khAlI samajI ja levAnuM che !! vijJAtathI vANI vAge tA ! koI premabhagna thayelA hoya ne koI ahaMkArabhagna hoya, eno ene bahu mAra khAvo paDe. bahu sensITIva hoya, vAta vAtamAM sensITIva. sensITIva mANasane sAmo kaMIka zabda bolyo ke tarata ja IphekTa thAya. paNa huM kahuM chuM ke zabda to rekarDa che. vANI jaDa che chatAM vyavahAramAM vadhAre IphekTiva vANI ja che. enA thI to A jagata UbhuM rahyuM che. vANIno svabhAva ja IphekTiva che. vANI IphekTiva kema karIne thAya e jo samajAze to tenuM mULa kAraNa khoLI kADhaze. enuM mULa kArya zuM che te khoLI kADhaze. kevI rIte A paramANu IphekTiva thayAM. zabda to ThaMDake ya Ape ane saLagAve ya kharuM. eTale iphekTiva che. ane iphekTiva vastu badhI nicetana hoya. cetana IphekTiva nA hoya. vinAzI cIja hoya, te vastu iphekTiva hoya. ApaNuM 'jJAna' maLyA pachI game tevI vANI hoya to vANI iphekTiva nA thAya. chatAM haju thAya che, enuM zuM kAraNa ? pahelAnI avasthAo bhUlyA nathI. bAkI iphekTa thAya che, ene tame jANyuM ke sAmAnI vANI che te rekarDa svarUpa che ane e 'caMdubhAIne kahe che, 'tamane' nathI kaheto. eTale koI paNa raste 'tamane' asarakAraka na hoya. praznakartA : vadhAremAM vadhAre to vANI ja vAge ne ! dAdAzrI : paNa te ApaNI ajJAnatAthI vAge che. kAraNa ke caMdubhAIne kahe che, eTale 'caMdubhAI"ne vAge che. paNa have 'tame' 'caMdubhAI rahyA nathI. to 'tamane' zI rIte vAge ? have to ApaNe 'caMdubhAIne kahevuM ke "caMdubhAI, juo tamAro koI doSa haze to kahetA haze ne !" tame judA, caMdubhAI judA. A duniyAmAM jJAnIne zabda vAgatA nathI. zabda vAge ajJAnIne.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 448 vANIno siddhAMta jJAnIne zabda zI rIte vAge ?! mATe tamAre to sephasAIDa ja che ne ! zabda to 'ApaNane' vAge nahIM ne ! gAyA ja karo ne, tamArI meLe. tame thAko, paNa huM nahIM thAkuM. kAraNa ke ahaMkAra gayA pachI ekadama niraMtara paramAnaMda jevuM rahe ApaNane. koI gALa bhAMDe to ahaMkAra hoya tyAM sudhI pratikAra kare. paNa ahaMkAra ja nA hoya tene ? laDhavAnuM rahyuM ja nahIM ne ! vANItI athaDAmaNathI mukti ! khAnadAna nAtamAM to bahu UMco evo A bAhya vyavahAra dekhAya. e koIne evuM nA kahe ke "A badhAM akkala vagaranAM che." kyAre bolyA ya nahIM hoya emanI jiMdagImAM ! amane koI vAMkuM bolI jAya to ya paNa ene du:khe nA thAya eTalAM mATe emanI AMTI choDI ApI ne pachI mokalIe. ApaNe AMTI nathI pADavI, paNa e enI meLe ja AMTI pADe. amane AvaDe AMTI choDAvatA ane pachI jAya. praznakartA: pachI kaho ke "roja Avaje ?" dAdAzrI : hA, kahIe "roja Avaje.' praznakartA: kAraNa ke AvanAro to e che ja nahIM, pachI ApaNe kahevAno zuM vAMdho ? dAdAzrI : nA Ave to ya zuM? Ave to kone Ave. ane eNe kaMI AvuM na bolavuM joIe, evuM enA hAthamAM nathI. enA game evAM bolathI ApaNane athaDAmaNa nA thavI joIe. e dharma che. hA. bola to game tevA hoya. e kaMI bolane evI zarata hoya che ke 'athaDAmaNa ja karavI" e bole to ? moTAmAM moTo guno che. UlaTuM evuM koI bolyuM hoya to tene dAbI devuM, tenuM nAma mANasa kahevAya ! e che TopamosTa hiMsA ! vANI bole teno vAMdho nathI. e to koDavarDa che. te phATe ne bolyA kare, tenuM ApaNe rakSaNa nA karavuM joIe. vANI bolo teno vAMdho nathI, paNa "ame sAcA chIe' ema enuM rakSaNa nA hovuM joIe. potAnI vAtanuM rakSaNa karavuM te ja moTAmAM moTI hiMsA che. potAnI vAta sAcI ja che evuM ThasAvavA jAya te ja hiMsA che. - "ame sAcA chIe enuM nAma ja rakSaNa kahevAya ane rakSaNa nA hoya to zuM ja nathI. goLA badhA phUTI jAya ane koIne ya vAge nahIM bahu. ahaMkAranuM rakSaNa kare, tenAthI bahu vAge che. A vANIthI AkhuM jagata UbhuM rahyuM che. jo vANI nA hota to to A jagata AvuM nA hota. eTale vANI ja mukhya AdhAra che. vAva kare rITarna ! praznakartA : pratyeka vicAra, vANI ane vartana AkhuM ya potAnuM projekzana thayuM ne ? loko je DiliMga kare che, e paNa potAnuM projekzana. dAdAzrI : haM, paNa loko projekzanamAMthI pachI navuM projekzana UbhuM kare che. A projekzananuM pariNAma che. pelA projekzananAM kojha ya che ane pachI IphekTa ya che. eka phero cora bolI jAya eTale cora sAMbhaLavuM paDe, e to ApaNe samajIe ke bhaI, bolyA mATe Ave. pharI nA bolIe eTale? praznakartA: to e pharI bolavAnI prakriyA, pelI vAvamAM to cokhkhI che ke Ama bolyo ane pelo paDagho Avyo ane pharI nathI bolato, to AmAM kevI rIte che ? dAdAzrI : evI evI ja cokhkhI rIte che. evuM ja cokhyuM che. bIjuM praznakartA : nA. dAdAzrI : A to savAra sudhI athaDAmaNa kare evA loka. praznakartA : hA, kare. dAdAzrI : ane ApaNA lIdhe sAmAne Dakho thAya evuM bolavuM e,
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta zuM ya nahIM. 449 praznakartA : nA. paNa e jaDe kevI rIte ? dAdAzrI : bIjuM zuM nahIM, phakta A mudata pAkatAM vAra lAge che ane peluM mudata jaldI thAya. kAyado badhI jagyAe sarakhA ja hoya. mudata pAkavAmAM vAra lAge. praznakartA : nA. AmAM bolAya che kevI rIte ? ane bolavAnuM baMdha kevI rIte thAya ? AMtarika sthitimAM, eTale aMtaravijJAnamAM e bolavAnuM kevI rIte bane che ane bolavAnuM baMdha kevI rIte thAya che ? dAdAzrI : sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che badhA. sAmAne jeTaluM apAvAnuM hoya eTaluM nIkaLe ApaNe. ane nA ApavAnuM hoya to ApaNe tyAM baMdha thaI jAya. meM eka bhAIne kahyuM'tuM dAdaramAM. e bhAI kahe che, "dAdAnI revaDI dANe dANa karIza.' ema kaheto'to. e Avyo tyAre meM kahyuM, 'bolone kaMIka.' pharI kahyuM, 'bolone kaMIka.' pachI eNe to cokhkhuM kahyuM 'ahIM sudhI Ave che paNa bolAtuM nathI.' le bolane ?! A bolavAvALA AvyA !! ahIM sudhI Ave che paNa bolAtuM nathI, mane cokhkhuM kahyuM, eTale samajI gayo. akSare ya nA bolAya, mAro hisAba cUkate che. pachI tAruM gajuM ja zuM che ? gunegAratI aTake vANI praznakartA : mAre vAta kahevAnI Ave, paNa ahIM gaLA sudhI Ave ne aTakI jAya. e zuM DiphekTa haze ? dAdAzrI : moTI DiphekTa. gunegArInI DiphekTa, gunegArI nA hoya ne, to e game te bolI zake. praznakartA : zenI gunegArI ? dAdAzrI : game tenI gunegArI. ApaNe gunAmAM hoIene, to ja nA bolAya. ahIM vAta gaLA sudhI AvIne pAchI UtarI jAya. paMpIMga vANIno siddhAMta mAra mAra kare paNa vAta ahIM gaLethI bahAra nIkaLe nahIM. e badhuM gunegArIne lIdhe che. ApaNA gunA nA hoya to kazo vAMdho Ave ? binagunegArane je bolavuM hoya te bolI zakAya. zI vAta tamAre karavI hoya che ? 450 praznakartA : koI paNavAta hoya, vyavahAramAM, gharamAM ke dukAnamAM kyAMya paNa nIkaLe nahIM. mane ema thAya ke 'hamaNAM Ama kahIza.' paNa pachI nIkaLe nahIM, have AmAM eka ja prakArano guno karyo hoya ke dareka DipArTamenTamAM judo judo karyo hoya, to evuM thAya ? dAdAzrI : e ja guno. gunAhita citta, e badhuM che te AvuM kare. je citta gunAvALuM che te A badhuM AvuM kare. sAcuM ya nA bolAya ane jUThuM ya nA bolAya. hiMmata ja tUTI jAya ne ! praznakartA : eTale vANInA aMtarAya kahevAya ! dAdAzrI : vANInA bicArInA zAnA aMtarAya ? potAnI gunegArIne lIdhe vANI dabAI jAya tyAM. e zIla Avaze eTale pachI badhI zakti AvI jAya. thoDo ghaNo zIlavAna thAyane to zakti Ave. zIlavAnanI sugaMdha Ave. 'brahmacaryanuM' pustaka vAMce, jANe to zIlavAna thAya. cUkyA tene sudhArI lIdhuM ! ghaNI vakhata bolavuM hoya evI vANI ya nA nIkaLe. vANI ya coMTelI hoya. te tamAre bolavI hoya to ya nA bolAya. kheMca thAya. mahIM mukta bhAva nahIM ne ! muktabhAva eTale jyAre je vANI bolavI hoya, te bolAya. A vANI para ne parAdhIna kharIne, te amane ya cUkave. juo ne hamaNAM 'mahAvideha kSetramAM vicaratAM' evuM bolyA hatA ne, paNa joDe pelI jarUra hatI ke mahAvideha kSetra tathA anya kSetromAM vicaratA, te pachI peluM vAkya joDe mUkI dIdhuM ke 'tathA anya kSetromAM vicaratA' pachI e padmatasaranuM AvI jAya. //////////
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 vANIno siddhAMta [6] vANItAM saMyoga, para-parAdhIta ! saMyogo, sthULa-sUkSma te vANItA.... praznakartA : amuka vakhate ApaNe jANIe chIe, 'nathI bolavA jevuM" to ya saMjogone lIdhe kema bolAI javAya che ? dAdAzrI : e badhuM A tame nathI bolatAM, A to TeparekarDa che. tamArA hAthanI sattA nathI A. vAtano phoDa nA paDe to pharI pharI pUchajo ne pUrepUruM samajI lyo. praznakartA: Apa evuM kaho cho ke, 'dhULa saMyogo sUkSma saMyogo, vANInA saMyogo para che ane parAdhIna che.' to e samajAvo. dAdAzrI : koI kaheze ke, 'bhaI, A duniyAmAM zuM che ?" tyAre vepAra ja badho saMyogono che. vAre ghaDIe saMyoga bhegA thAya, ene ApaNe phAIlo kahIe. te phAIlano nikAla karI nAkho, basa. evuM ApaNe kahIe chIe. cULa saMyogo eTale tamane A haratA-pharatA havA bhegI thAya, phalANu bheguM thAya, mAmA bhegA thAya, kAkA bhegA thAya, sApa bhego thayo, e badhA sthaLa saMyogo. ko'ke gALo AvaDI ApI te ya bheguM thAya, Ape ke nA Ape ? ko'kanI khasI jAya to te ApI de ke nA ApI de ? to zuM karo tame ? laI lo ke tyAre ? eTale A bahAranA saMyogo bhegA thAya, e badhA sthULa saMyogo. sUkSma saMyogo eTale mahIM manamAM jarA vicAra Ave, ADA Ave, UMdhA Ave, kharAba Ave, sArA Ave athavA evA vicAra Ave ke 'hamaNe ekasIDanTa thaze to zuM thaze ? phalANuM thaze to zuM thaze ? hamaNe jhaghaDo thaI jaze to zuM thaze ?" e badhA sUkSma saMyogo. mahIM manamAM badhA AvyA ja kare. ane vANInA saMyogo eTale ApaNe bola bola karIe chIe ke pachI koIka bolyA ne ApaNe sAMbhaLIe, e badhA vANInA saMyogo ! sthaLa saMyogo, sUkSma saMyogo, vANInA saMyogo para che ane parAdhIna che ane 'zuddha cetana" tenuM jJAtA-draSTA mAtra che. sthULa saMyogo eTale bahArathI bhegA thAya che, te che. saMyogo upAdhi svarUpa che, chatAM tenA "ApaNe" jJAtA-draSTA rahI zakIe chIe. kAraNa ke A akrama vijJAna che. sUkSma saMyogo, je dehanI aMdara utpanna thAya che. vANInA saMyoga to pragaTa mAlama paDI jAya. vANI sUkSma bhAva utpanna thAya che ane sthULa bhAve pragaTa thAya che. vANInA saMyoga sUkSma-sthULa kahevAya. A badhA saMyogo para che ne parAdhIna che. ene pakaDyo pakaDI zakAto nathI, ane bhagADyo bhagADI zakAto nathI. saMyoga mAtra zeya svarUpa che ne ApaNe jJAtA chIe. saMyoga khuda ja viyogI svabhAvano che, mATe jJAtA-draSTA raheze to ene viyoga 'ITaselpha' thaI jaze. AmAM AtmAnuM koI kartavya nathI. e mAtra jJAtA-draSTA svabhAvamAM rahI zake che. icchita ke anicchita saMyoga hoya teno viyoga thAya che. gamatA saMyogane pakaDyo pakaDI zakato nathI, nA gamatA saMyogane bhagADyo bhagADI zakAto nathI. mATe nizciMta rahevuM. saMyoga ApaNA kAbUmAM nathI. A dAdAnI AjJA che. A vAta jeNe AtmA prApta karyo che, tene ja lAgu paDe che. bIjA
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 453 454 vANIno siddhAMta nIkaLe che. have sArI bolAya to sAruM ?' eTale Avate bhava vANI pAchI sArI thAya nahIM. emane bhAva to cAlu rahevAnA ane tamAre bhAva baMdha karI dIdho che, bhAvakarma ja baMdha karI dIdhuM che. emane bhAvakarma cAlu che, eTale vANI, para-parAdhIna che. evuM bolya nA poSAya emane. ApaNuM vijJAna juduM che. ApaNe kahIe chIe ? e saMjogo badhA para ne parAdhIna che, eTale A tamArAthI pharaze nahIM evuM ya saMjoga. e tamArAthI judA che eTale tamArI nAtanA nathI ke tamArI jAtanA nathI. tamArAthI pharI zake evAM nathI. e UlTAM tamane pheravaze. mATe enA tarapha durlakSa sevo, ema kahevA mAgIe chIe. e saMjogo Ave ne jatA rahe, enI meLe. vakhata thAya eTale jatA rahe. mATe lAgu nathI thatI. kAraNa ke AtmadazAmAM AvyA sivAya gALo bole ne pachI bole ke 'vANI para che ne parAdhIna che" to teno durupayoga thaI jAya. pachI manamAM nakkI nA kare ke AvuM khoTuM nathI bolavuM, eTale enI pragati rUMdhAI jAya. jyAre jene AtmA prApta thayo che, te to atyaMta jAgratapaNe sthULa saMyogo - sUkSma saMyogo ne vANInA saMyogono jJAtAdraSTA rahe ne jAgRtipUrvaka pratikramaNa karAvI eno nikAla kare. kAraNa ke have dukAna khAlI karavI che ema nakkI hoya che. ane ApaNA ahIM jJAna lIdhA pachI evo khoTo zabda nIkaLe to e tarata ja nakkI kare che ke 'have sAruM bolavuM che, A to bhUla thaI." ane tamAre to A bhavamAM tamArI vANI nakkI ja thaI gayelI che, parAdhIna thaI gayelI che. kAraNa ke tame zuddhAtmA thayA cho, eTale tamAre eno vAMdho nahIM rAkhavAno. ukela lAvavo, nikAla lAvavo. tame nikAla karanAra. A badhuM dAdAe 'jJAna' ApyuM che ne, te eka avatArane mATe che. paNa jene bIjA avatAromAM haju vyavahAra rahevAno hoya ane AtmA prApta nA karyo hoya, te evuM bole ke 'vANI para-parAdhIna che' e khoTuM che. kAraNa ke e gALo de, lokone gALo devAya eTalI de ane pachI ApaNe kahIe 'gALo kema do cho ? tyAre e kaheze, 'vANI para ne parAdhIna che' ema kaMI vyavahAra cAle ? praznakartA : nA cAle. dAdAzrI : ApaNe to para-parAdhIna kahIe, para-parAdhIna samajIe, ane uparathI enuM pratikramaNa karIe. pratikramaNa to karIe, paNa moDhe hala mAphI mAgI laIe ke 'bhAI, bhUla thaI.' evI mAphI mAgI le ke nA mAgI le ? vANI, para te parAdhIta ! saMsAranA lokone to vANI para ane parAdhIna che, AvI vANInI noMdha rAkhIne 'have pheravavI che !' ema nakkI kare, to A bhavamAM bhAva pherave, to AvatA bhave ene phaLa maLe. praznakartA: e to kramikamAM thayuM ne ? dAdAzrI : hA. paNa vANI eka bhava to para ne parAdhIna ja che. to ya keTalAka mANasone mAre kahevuM paDeluM ke, "alyA, AvuM bolo cho ?" tyAre e kahe, 'tame ja kahyuM che ne ke vANI para che ne parAdhIna che.' tyAre meM kahyuM, 'alyA AvuM UMdho upayoga nA karAya.' tyAre zuM thAya ? ko'kane Takora mAravI paDe che. bIjuM kaMI nahIM. Takora nA mArIe to to pachI para ne parAdhIna nakkI thaI gayuM to, e to vadhAre slIpa thAya ulTo, breka to mAravI ja paDe. ame jagatane eTaluM ja kahevA mAgIe chIe ke mana-vacanakAyAnI badhI ja kriyAo sAyanTiphika sarakamasTenziyala eviDansa che ne 'tuM svataMtra che. bhAvathI 'tuM judo che. mATe tArA bhAva pherava. mana-vacana praznakartA : mAgI le. dAdAzrI : ane e loko mAphI kazuM mAge evAM nathI, pratikramaNa kare evAM nathI. eTale pachI manamAM nakkI nA thAya ke 'vANI bahu kharAba
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 455 456 vANIno siddhAMta kAyAnI kriyA thAya to ya tuM kalpAMta nA karIza. tuM bhAva pherava. Takora thaI jAya, tenuM zuM ? praznakartA : Ape vANI parasattA kahI, vANI parAdhIna che kahyuM. to ApaNe nizcaya karIe ke AnI joDe kharAba bolavuM ja nathI ApaNe. bhale game eTalI cIkaNI phAIla hoya, to e koDa nAno thaI jAya kharo ? dAdAzrI : e to ApaNe ema kahevuM, kharAba bolAya tyAre ke 'caMdubhAI pratikramaNa karo' ane pachI 'caMdubhAIne zuM kahevuM ke, have pharI AvuM kharAba nahIM bolo. eTale ema karatAM karatAM rAge AvI jaze. paNa kahevuM to paDe ja. Takora nA karIe tyAre to abhiprAya eka thaI gayo ! abhiprAya judo ja rahevo joIe. praznakartA: ghaNI vakhata evuM thAya che ke ApaNe Takora karIe to pharI pAchuM sudharI jAya che. pachI pharI pAchI AvI bhUla thatI nathI. ane ghaNI vakhata game eTalA sTroMga nizcayathI pote Takora kare, pratyAkhyAna kare, to ya pAchI evI bhUlla thAya ja che. dAdAzrI : thAya che emAM pUrvakarmano doSa che. ApaNI ja nabaLAI che ne, pahelAnI. AmAM bahAranAno koIno hAtha ja nathIne. ApaNe ja nivAraNa lAvavuM paDazene ? tava kalamo konA mATe ? praznakartA : nava kalamomAM Ave che, sAdvAda vANI bolavI joIe. paNa vANI vyavasthita zakti mujaba nIkaLavAnI hoya to nIkaLe. A beno meLa zI rIte bese ? dAdAzrI : je vyavasthita zakti haju samajyo nathI, A 'jJAna' lIdhuM nathI, tene vANI vyavasthita zakti mujaba hotI nathI. kAraNa ke ene ahaMkAra khullo rahyo ne ! eTale dhAre evI pheravI zake. bhagavAnane prArthanA kare ke mArI vANI koIne taMtIlI nA lAge, koIne kaThora nA lAge evI prArthanA kare tyAre ema karatI karatI syAdvAda paDI jAya. paNa jeNe jJAna lIdheluM hoya, ene DiscArja ekaluM ja rahyuM eTale enI vANI vyavasthita pramANe nIkaLe. e eno nikAla karI nAkhavAno. e pharI have navuM saMgharato nathI. pelo saMgraha kare che. tathI A durupayoga mATe ! 'sthULa saMyogo, sUkSma saMyogo ane vANInA saMyogo para che ane parAdhIna che." ATaluM ja vAkya potAnI samajamAM rahetuM hoya, potAnI jAgRtimAM rahetuM hoya to sAmo mANasa game te bole to ya ApaNane jarA ya asara thAya nahIM ane A vAkya kalpita nathI. je "ekkekTa' che, te kahuM chuM. huM tamane ema nathI kaheto ke mArA zabdane mAna rAkhIne cAlo. 'ekkekTa' Ama ja che. hakIkata tamane nahIM samaja paDavAthI tame mAra khAva cho. praznakartA: sAmo avaLuM bole tyAre ApanA jJAnathI samAdhAna rahe che, paNa mukhya savAla e rahe che ke amArAthI kaDavuM nIkaLe che. to te vakhate ame A vAkyano AdhAra laIe to amane avaLuM lAIsansa maLI jAya che ? dAdAzrI : e vAkyano AdhAra levAya ja nahIM ne ?! te vakhate to tamane pratikramaNano AdhAra Apelo che. sAmAne duHkha thAya evuM bolAyuM hoya to pratikramaNa karI levuM. ane sAmo game te bole, tyAre vANI para che ne parAdhIna che, eno svIkAra karyo. eTale tamAre sAmAnuM duHkha rahyuM ja nahIM ne ? have tame pote avaLuM bolo pachI tenuM pratikramaNa karo, eTale tamArA bolanuM tamane duHkha nA rahyuM. eTale A rIte badho ukela AvI jAya che. praznakartA : ghaNI vakhata nA bolavuM hoya chatAM bolI javAya. pachI pastAvo thAya. dAdAzrI : vANIthI je kaMi bolAya che tenA ApaNe 'jJAtA-draSTA." paNa jene e du:pahoMcADe, tenuM pratikramaNa 'ApaNe' 'bolanArA" pAse karAvavuM paDe. amane to koI gALa bhAMDe to ame jANIe ke A 'aMbAlAla paTela'ne gALo bhAMDe che. pudgalane gALo bhAMDe che. AtmAne to jANI
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 457 458 vANIno siddhAMta zake nahIM, oLakhI zake nahIM ne ! eTale ame svIkArIe nahIM, 'amane' aDe nahIM. ame vItarAga rahIe. amane enI para rAga-dveSa nA thAya. 'jJAtI'to, kevo prayoga ! dAdAzrI : bolavuM, nA bolavuM' e ApaNA hAthamAM rahyuM nathI, have. bahAranuM to tame jozo e judI vAta che, paNa tamArA ja aMdaranuM tame badhuM joyA karazo, te vakhate tame kevaLajJAna sattAmAM hazo. paNa aMza kevaLajJAna thAya, sarvIza nahIM. aMdara kharAba vicAro Ave tene jovA, sArA vicAro Ave tene jovA. kharAba upara dveSa nathI ane sArA upara rAga nathI. sAruM-khoTuM jovAnI ApaNe jarUra nathI. kAraNa ke sattA ja mULa ApaNA kAbUmAM nathI. amArA 'jJAnI'nA prayoga kevA hoya ke hareka kriyAne 'ame' joie. tethI huM A vANIne rekarDa kahuM chuM ne ! A rekarDa bolI rahI che tene joyA karuM chuM ke "zuM rekarDa vAgI rahI che ne zuM nahIM !' ane jagata nA lokotanmayAkAra thAya che. saMpUrNa nirtanmayAkAra rahe, tene kevaLajJAna kahyuM che. jagatanA loko jue che tevuM A jJAnI paNa jue che, paNa jagatanA lokonuM joyeluM kAma nahIM lAge. kAraNake temanuM 'bejhamenTa' ahaMkAra che. 'huM caMdulAla chuM" e enuM 'bejhamenTa' che ane 'ApaNuM' 'bejhamenTa' 'huM zuddhAtmA chuM' che. eTale ApaNuM joyeluM kevaLajJAnanA aMzamAM jAya. jeTalA aMze ApaNe joyuM, jeTalA aMze ApaNe ApaNI jAtane chUTI dekhI, vANIne chUTI joi, A 'caMdubhAI" kare che te joyuM, teTalA aMze kevaLajJAna utpanna thayuM. amane koI gALo Ape to te amArA jJAnamAM ja hoya, 'A rekarDa zuM bole che' te ya mArA jJAnamAM ja hoya. rekarDa khoTuM bolI hoya, te mArA jJAnamAM ja hoya. amAre tadana jAgRti rahyA kare. ane saMpUrNa jAgRti e kevaLajJAna che. vyavahAramAM lokone vyavahArika jAgRti rahe che, te to ahaMkAranA mAryA rahe che. paNa A to zuddhAtmA thayA pachInI jAgRti kahevAya. A aMza kevaLajJAnanI jAgRti che ane tyAMthI ja kalyANakArI che. aMdara mazInarIne DhIlI nahIM mUkavAnI. ApaNe enI upara dekharekha rAkhavAnI ke kyAM kayAM ghasAro thAya che, zuM thAya che, konI joDe vANI kaDaka nIkaLI. bolyA teno vAMdho nathI, ApaNe 'joyA' karavAnuM ke, "ohoho, caMdubhAI kaDaka bolyA !' praznakartA : paNa jayAM sudhI nA bolAya tyAM sudhI sAruM ne ?
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 vANIno siddhAMta [7] sacyA-jUThAmAM vANI vaparAI ! satya kone kahevAya? dAdAzrI : vAta game che kharIne, A kaMTALo nathI Avato ne ! praznakartA : game che. dAdAzrI : thayuM tyAre. eTalA sAruM ja meM pUchayuM ke tamane A gamatI hoya to AgaLa vAta dhapAvIe. nahIM to jarUra nahIMne. A to mANasa zarame ne zarame besI rahe. praznakartA : eTalA mATe ja AvyA chIe. sAMbhaLavA ja AvyA chIe. sasaMga karavA mATe ja AvyA chIe. dAdAzrI : eka bhaI chene, na'tuM gamatuM tyAM sudhI, aDadhA kalAka sudhI sAMbhaLa sAMbhaLa karyuM. pachI meM kahyuM, 'tame A moDhA upara TesTa nathI dekhAto, mATe game che ke ?" huM reDiyo nathI. hA, gamatuM hoya to vAta karuM. nakAmo reDiyo A to. reDiyAne ya baMdha karI devAya. paNa bIjA keTalAka mANaso che te ApaNe kahIe, 'kAkA have baMdha karI do, kAkA baMdha karI do, te Ama hAtha jhAlIne kahe 'tuM mane, mArI vAta sAMbhaLa tuM.' 'are bhaI choDone mane. tamArA karatA reDiyo sAro hoya ke nA hoya ? tamane koI maLelA, 'mArI vAta sAMbhaLa ?" kahenArA. praznakartA : maLelAne dAdA, evA ya maLelA. dAdAzrI : maLelA tamane hau !! hAtha choDe nahIM ApaNo. tyAre meM kahyuM, reDiyo sAro, nahIM ? meM to eka kAkAne kahyuM, 'tamArA karatAM reDiyo sAro. mAre hAtha choDI done ! nahIM to sAcI vAta nA sAMbhaLe evuM hotuM haze ! jyAM kaMI Agraha che tyAM sAcI vAta nathI. ApaNe emane pUchavuM joIe ke 'tamane game che to AgaLa calAvIe.' sTAdvAda rIta evI ja hoya ne !! ThokI besADavAnI vAta nA hoya. ThokI besADelI vAta sAcI hotI ja nathI. nA IcchAthI, potAnI anicchAthI dArU pIdhelo paNa caDato nathI. anicchAthI koIke pAI dIdho e caDato nathI. kAraNa ke IcchA vagaranuM dareka kArya nakAmuM che. ApaNA loka parANe pAI de emAM zuM svAda kADhavAno? praznakartA : maskA mAravA, enuM nAma satya ? khoTI hA purAvavI ? dAdAzrI : enuM nAma satya nA kahevAya. masko mAravA jevI vastu ja nathI. A to potAnI zodhakhoLa che, potAnI bhUlane laIne bIjAne masko mAre che A. praznakartA : koInI sAthe mIThAzathI bolo to eno phAyado kharo ? dAdAzrI : hA, ene sukha thAya ! praznakartA : e to pachI khabara paDe tyAre to bahu duHkha thaI jatuM haze. kema ke, koI bahu mIThA bolo ane koI sAcA bolo hoya to, ApaNe ema kahIe ne ke enAM karatA bhale pelo kharAba bole che paNa e sAro mANasa che. dAdAzrI : haM, sAcA bolo koI hoto ja nathI ne.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 461 462 vANIno siddhAMta praznakartA: ghaNAM dilathI je nathI kahetA ke A mANasa to sAro che pelA karatAM ? dAdAzrI : sAcA bolo kone kahevAya ? eka bhaI enI madhara joDe sAcuM bolyo, ekadama satya bolyo. ane madharane zuM kahe che ? 'tame mArA bApAnAM vahu thAva' kahe che, e satya nathI ? tyAre madhare zuM kahyuM? tAruM moTuM pharI nA dekhADIza, bA. have tuM jA ahIMthI ! mane tArA bApanI vahu boluM chuM. eTale jJAnI puruSa pAsethI badhuM samajI levuM joIe, nahIM to ApaNe A jhuDa jhuDa karIe satya che, satya che. te bolAtuM haze AvuM! are, raste jatAM ahIM koI paiDA mAjI hoya e Ama cAlatA hoya ne e DozI ahIM Ava' to e cIDAI jaze ke mane DozI kahe che muMo ane ApaNe kahIe "mAjI Avo'. to khuza thaI jAya. praznakartA : e koI jAtanI evI Teva nathI mANasone ? ke koIne mAjI kahevAnI Teva hoya ne koIne "DozI' bolavAnI Teva hoya. koI nAnapaNathI ja mIThAbolA hoya, koI koI thoDA rapha bolanArA hoya. dAdAzrI : evuM che ne, bhagavAne kahyuM che ke bolamAM viveka rAkhajo. vinaya rAkhajo. vivekapUrvaka bolAya. viveka vagaranuM bolAya nahIM, jokhamadArI che. eka vakIla evuM bolyo'to suratanI korTamAM ke mAya onarebala jaja Ijha DojhIMga. have pelAM dUdhapAka khaIne AvelA. te jarA Ama jhokuM khavAI gayuM tyAre zuM koI guno thaI gayo. have tenI pAse ApaNe nyAya levAno che. have pelo evo cokhkho mANasa che. "mAya onarebala jaja Ijha DojhIMga" eTale sAheba te dahADe kazuM gusse nA thayA. sAheba te dahADe khuzI khuzImAM badhI vAta karI. paNa chevaTe jajamenTamAM mArI dIdhuM. kAraNa ke nA bolAya evuM. viveka hovo joIe. mArA bApAnI vahu evuM kahIe to e satya nahIM ? praznakartA : eka rIte jotAM satya ja che. dAdAzrI : tyAre pachI loka kema bolatA nathI ? kharuM satya nathI e ? to koI dahADo bolI joIe ? to zuM thAya ? eTale DAhyA puruSoe kahyuM ke nekeDa satya, nAguM satya nA bolazo. kapaDAM paherAvIne satya bolajo. praznakartA: to pachI ApaNe zuM karavuM joIe ? dAdAzrI : 'mAjI kema cho ? tabIyata sArI che ne.' evuM kahIe to emane sAruM lAge. eTale satya kevuM hovuM joIe ? priya lAge evuM hovuM joIe. ekaluM priya lAge evuM hoya to ya nA cAle ene hitakara hovuM joIe eTalAthI ya nA cAle. huM satya, priya ane hitakArI ya boluM, to ya huM vadhAre bola bola karuM ne, to tame kaho ke "have kAkA baMdha thaI jAva. have mane jamavA uThavA do ne.' eTale te mita joIe, pramANa joIe. A kaMI reDiyo nathI ke bola bola kare zuM ? eTale AvuM satya-priya-hitakara ne mita, cAra guNAkAra thAya to ja satya kahevAya. nahIM to satya ekaluM nAguM bole to ene asatya kahevAya. - vANI kevI hovI joIe ? hita-mita-priya ne satya, A cAra guNAkAravALI hovI joIe. ne bIjI badhI asatya che. vyavahAra vANImAM A niyama lAgu paDe che. AmAM to jJAnInuM ja kAma. cAre ya guNAkAravALI vANI eka 'jJAnI puruSa'nI pAse ja hoya, sAmAnAM hita mATe ja hoya, saheja paNa potAnAM hita mATe vANI nA hoya. 'jJAnI'ne 'potApaNuM hoya ja nahIM, jo 'potApaNuM hoya to te jJAnI nA hoya. jUThThA AgaLa ja juTha ! praznakartA : mANasa jUThuM zuM kAma bole ? dAdAzrI : jUThA mANasa pAse jUThuM bole che. sAcA pAse nA bole. jUkA mANasa pAse ja jUThuM bole che. nahIM to jUThuM bolI zake nahIM. praznakartA : e samajAyuM nahIM, barAbara samajAvo. dAdAzrI : nA samajAya evI kaMI vastu nathI A. kAraNa ke potAnI
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 463 464 vANIno siddhAMta jAtane sAco mAne che. e jUThuM bolanAra potAnI jAtane sAco mAne che. 'huM sAco chuM ane sAMbhaLato nathI A. mArI pAse koI juThuM nathI bolatuM. mArI pAse to eTale sudhI bole che ke, dasa-bAra varSanI uMmaranI chokarI hoya ane te pacAsa varSanI uMmaranI Aje thayelI hoya, te pacAsa varSa sudhI meM zuM zuM karyuM bAra varSathI te badhuM mane khulluM lakhI Ape che, nahIM to A duniyAmAM banyuM nathI, evuM. koI strI potAnuM khulluM kare evuM baneluM nahIM. evI hajAro strIo mArI pAse che ane te emane pApa dhoI ApuM chuM. mArI TacamAM Avelo eke ya chokaro jUThuM bolato ja nathI. bhaya lAge che chatAM ya jUThuM bolato nathI. have e chokarAne joIne mane evuM thaI jAya che ke mArA vakhatamAM koI chokaro sAcuM bolato nahoto. vaDhavAnI jagyA hoya tyAM sAcuM bolato nahoto; saheja ja apamAna thaI jAya evI jagyA hoya to ya sAcuM bolyA nathI ane A to game te thAya, mArI nAkhavAno hoya to ya jUThuM bolyo nathI. tyAre juone, A prajA kevI sarasa che ! hindustAnanuM bhAvi kevuM ujjavaLa che !! akAraNa jUThatA kAraNa ! praznakartA : manuSya vinA kAraNa jUThuM bolavA prerAya che. AnI pAchaLa kayuM kAraNa kAma karatuM haze ? dAdAzrI : kAraNa to kharuM. e gupta kAraNa hoya. kAraNa vagara to koI dahADo jUThuM bole ja nahIM. e to lAge evuM ApaNane ke kaMI kAraNa hotuM nathI. krodha-mAna-mAyA-lobhane lIdhe kare che e. koI paNa vastu meLavavI che. kAM to mAna meLavavuM che, lakSmI meLavavI che, kaMI paNa joIe che. eTalA sAruM jUThuM bole che agara to bhaya che, bhayanAM mAryo jUThuM bole che. aMdara chUpo chUpo bhaya che ke koI mane zuM kaheze ?" evuM kaMI paNa bhaya hoya. pachI dhIme dhIme juThAnI Teve ya paDI jAya. pachI bhaya nA hoya to ya bolI jAya. AtmArthe jUTha, te ja satya ! praznakartA : gharanI pratikULatA sasaMgamAM AvavA mATe hoya to zuM jUThuM karavuM ? dAdAzrI : gharamAMthI kahe ke, sinemA jovA javAnuM nahIM, to ya tuM jAya che. tyAre tuM zuM kahe che ? 'huM koleja jauM chuM' ema kahe che ne ? zAthI evuM kahetAM haze ? te tyAM ApaNane kapaTa karatAM AvaDe che ne AmAM nA AvaDe ? badhuM ya AvaDe. bhagavAna khoLavA mATe je jUThuM bolavuM, ene sAcuM kahevAya che. nahIM to ya A badhuM jUThuM ja che, A jagata ja jUThuM che. phakta AtmA mATe jUThuM bolavuM paDe, emAM ApaNe Atmahetu che. eTale Atmahetu mATe ko'ka dahADo kaMI jUThuM bolavuM paDe. to e sAruM. kAraNa ke enI joDe pratyakSa jhaghaDo karavo, tenA karatAM A jUThuM bolavuM sAruM. jhaghaDo karIe to to enuM mana tUTI jAya. pachI dasa-paMdara dahADA gayA pachI ApaNe kahevuM ke huM to AvuM jUThuM bolIne satsaMgamAM jatI hatI. Ama pAchuM dhoI nAkhavuM. nahIM to tane je nA kahetuM hoya tene mArI pAse teDI lAva eka dA'Do. pachI huM ene rAge pADI ApuM. parama vyavahAra satya ! satya kone kahevAya ? koI jIvane vANIthI duHkha nA thAya, vartanathI du:nA thAya ane manathI paNa ene mATe kharAba vicAra nA karAya. e moTAmAM moTuM satya che. moTAmAM moTo siddhAMta che. A rIyala satya nathI. A chellAmAM chelluM vyavahAra satya che. praznakartA : A samAjamAM ghaNAM loko jUThuM bole che ane corIlabADI badhuM kare che, ne bahu sArI rIte rahe che, sAcuM bole che, ene badhI takalIpho Ave che. to have kaI lAIna pakaDavI ? jUThuM bolIne potAne thoDI zAMti rahe evuM karavuM ke pachI sAcuM bolavuM ? dAdAzrI : evuM chene, thoDuM jUThuM bolyA tenuM to phaLa AvyuM che, ahIM
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 465 466 vANIno siddhAMta cAkho cho nirAMte. pelo thoDuM sAcuM bolyo, tenuM phaLa ene AvyuM che. have atyAre jUThuM bole che, to enuM phaLa ene Avaze. tame sAcuM bolazo to enuM phaLa Avaze. A to phaLa cAkhe che. jAya che, bilakula nyAya che. eka mANasane Aje parIkSAnuM rijhalTa AvyuM ne e pAsa thayo. ane ApaNe nApAsa thayA. pAsa thanAro mANasa Aje rUkhaDa khaDa karato hoya, paNa parIkSA ApatI vakhate karekTa ApI hoya. eTale A badhuM ja Ave che, e phaLa Ave che. te phaLane zAMtipUrvaka bhogavI levuM, enuM nAma vaDhuM chuM koIne ? paNa jarA AvuM samajIne bolajo. jUThuM bolavAnI Adata vadhatI javI nA joIe. e Adata vadhatI jAya to e baMdha karI do. khAlI vAta vAtamAM jUThAnI Teva ja paDI jAya che. are nahIM kAmanuM, levAdevA vagara zuM karavA jUThuM bolo cho ?! jUThAnI Adata paDI tyAM e baMdha karI devuM. paNa bIjI rIte tamAruM kAma kADhI javA mATe karo ne ! puruSArtha. praznakartA : kaMI paNa khoTuM bolatAM aTakI javAya che. to e kyA prakAranI jAgRti che ? dAdAzrI : A ya tamAruM puNya che. praznakartA: bIjAnA bhalA khAtara khoTuM bolavuM e pApa gaNAya ? dAdAzrI : mULa to khoTuM bolavuM e ja pApa gaNAya. to bIjAnA bhalA khAtara bolIe to eka bAju puNya baMdhAyuM ane eka bAju pApa baMdhAyuM. eTale AmAM thoDuMke ya pApa rahe che. jUThuM bolavAthI zuM nukasAna thatuM haze ? vizvAsa UThI jAya ApaNA parathI. ne vizvAsa UThI gayo eTale mANasanI kiMmata khalAsa ! to ja jUThuM bolAya ! je jUThAmAM sAmA mANasane kaMI paNa nukasAna thAya ane je jUThuM bolavAnI tamane Teva paDatI jAya, e nA hovuM joIe. sAmAne nukasAna nA thatuM hoya ne tamane Teva paDatI hoya to ya jUThuM bolavAnuM baMdha karI do. praznakartA: kaLiyugamAM to evA jUThuM bolavAnAM saMjogo AvatA ja hoya che. dhaMdhAmAM, bairI AgaLa. dAdAzrI : paNa loko kyAre jUThuM bolatA nathI ?! bole ja che ne ! paNa bolo to ya AvI rIte bolajo. badhA bolatA hoya to ya huM kyAM ApaNuM jUTha pakaDAya tyAre... praznakartA : ane jUThuM pakaDAI jAya tyAre zI dazA thAya ? dAdAzrI : ApaNe kahevuM ne, ke 'pakaDAI gayuM amAruM ane huM to kahI dauM ke 'bhAI, huM pakaDAI gayo.' vAMdho zo che ? pachI pelo ya hase ane ApaNe ya hasIe. emAM pelo samaje ke AmAM kaMI levAdevA nathI, ke nukasAna thAya evuM nathI. praznakartA : amAruM jUThuM dhAro ke tame pakaDI lIdhuM, to pachI tamane zuM thAya ? dAdAzrI : kazuM nA thAya. ghaNA pherA jUThuM huM pakaDuM. huM jANuM ke AvuM ja hoya. ethI vadhAre ApaNe AzA kema karIne rakhAya ? praznakartA : amane jUThAno bahu anubhava che. dAdAzrI: e to hoya ne ! ane mane ya badhA bahu anubhava thayA. mArI pAse pacAsa hajAra loko, te anubhava nahIM thato hoya ? badho anubhava thAya. A strIo vAta vAtamAM jUThuM zAthI bole te huM jANuM ne ! hIrAbAne huM pUchuM ke, 'kyAM gayAM hatAM ?" tyAre e gayA hoya A bAju ne kaheze Ama, pachI huM samaju ke A bhayane mATe bole che. strIomAM A graMthi paDelI hoya che, vagara kAmanI. have kazuM ApaNe vaDhatA nA hoIe, to ya e graMthi paDelI hoya che.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta evuM bIjA ya bole. paNa te huM hasuM. huM samajuM. have evuM bolavAmAM vAMdho nahIM. huM to guno kyAM AgaLa pakaDuM ? ke gunAhIta vRtti che ke nahIM, eTaluM ja huM joI lauM. gunAhIta eTale kaMI chetaravAnI vRtti, anusinsiyAriTI che ke nahIM, te joI lauM. bIjuM badhuM huM nA jouM. bIjo badho to vyavahAra che. huM pUchuM, 'kyAM gayA hatA ?" tyAre e kahe, "amuka jagyAe.' tyAre huM kahuM ke 'kazo vAMdho nahIM.' leTa go karuM. ame ya samajIe mahIM. kaMI nA samajIe ochuM ? e to manane bahekAvavuM paDe. nA bahekAvavuM paDe ? praznakartA : e nA samajAyuM ! 467 dAdAzrI : akaLAI gayo hoya to te manane bahekAve. te have bahekAve, te ghaDIe ApaNe pUchIe to te vakhate breIna kemanA ya hoya ?! eTale huM ya hatuM. ApaNe samajI javAnuM ke A mana bahekAvA jAya che. manane bahekAve nahIM to te pAchuM gAMDuM hau thaI jAya. eTale ene bahekAvavuM paDe. huM to A badhA rastA joIne nIkaLelo, eTale anubhava thayelo. eTale have e mAre nathI. paNa e huM jANuM kharo ke amuka amuka jagyAo AvI hoya che, gUMco hoya che ane temAM nirdoSa hoya che. bicArA vagara kAmanA mAra khAya che. praznakartA : manane bahekAvavuM. e jarA samajAvo ne ! dAdAzrI : tamane AnaMda thAya evI jagyAmAM tame beThA hoya thoDI vAra. have huM jANato houM ke A saMga sAro nathI, A rIta sArI nathI. chatAM ya tame AnaMda thavA mATe beThA hova ane huM pUchuM eTale tame kaho ke 'evuM nhotuM, Ama hatuM.' eTale huM samajI jauM. paNa manane bahekAvavuM to joIe ne ! huM badhI jagyAe jaIne Avelo chuM. huM tamane ocho kaMI gunegAra gaNuM chuM ? mana bahekAvavA mATe huM jUThuM bolelo, te huM badhuM jANuM ne ! anaMta avatAramAM jUThuM ja bolyA che. sAcuM bolyA che ja kyAre ? ApaNe pUchIe 'kyAM gayA hatA ?' 'rastAmAM pharavA gayo hato' ema kahe. vANIno siddhAMta ane gayo hoya sinemAmAM. hA, paNa e to mAphI mAgI levAnI. AtmA mATe khoTuM to ya parama satya ! praznakartA H paramArthanA kAma mATe thoDuM jUThuM bole to teno doSa 468 lAge ? dAdAzrI : paramArtha eTale AtmAne mATe je kaMI paNa karavAmAM Ave che, eno doSa lAgato nathI. ane deha mATe je kaMI paNa karavAmAM Ave che, khoTuM karavAmAM Ave to doSa lAge ane sAruM karavAmAM Ave to guNa lAge. Atmahetu hoyane, enAM je je kArya hoya, temAM koI doSa nathI. sAmAne ApaNA nimitte du:kha paDe to e doSa lAge ! jUThuM bolIne ya AtmAnuM karatA hazo to vAMdho nathI ane sAcuM bolIne ya dehanuM hita karazo to vAMdho che. sAcuM bolIne bhautikanuM hita ka2zo to ya vAMdho che. paNa jUThuM bolIne AtmA mATe karazo ne, to hitakArI che. ...tyAM bato popaTa ! praznakartA : koInuM sAruM kAma karavA mATe ApaNe jUThuM bolIe to kone doSa lAge ? AvuM karI zakAya ? dAdAzrI : jUThuM bole tene doSa lAge. praznakartA : evuM ? dAdAzrI : tyAre bIjA kone ? ene koNe UMco bAMdhyo hato te e jUThuM bolIne paNa pelAnA sAru kare ? praznakartA : koI jUThuM bolavAnuM dabANa kare to ? bIjA koInuM sAruM thAya che eTale tame jUThuM bolo, ema koI dabANa kare to ? dAdAzrI : to ema kahevuM ke, 'bhaI, huM tamArA dabANathI bolIza. huM to popaTa chuM. A to tamArA dabANathI popaTa thaIne bolIza. bAkI, huM nahIM boluM.' pachI popaTa bole evI rIte bolajo. tame jAte bolI nA
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 469 470 vANIno siddhAMta UThazo. popaTa thaIne bolo. ApaNe kahIe 'AyA rAma' to popaTa kaheze, AyA rAma.' evuM bolavuM. mane 'jJAna' nahIM thayeluM ne, tyAre korTamAM eka phero javAnuM thayuM hatuM. sAkSI ApavAnI hatI. tyAre vakIla kahe che ke, "A huM tamane kahuM evuM tamAre bolavAnuM.' kahyuM, "nA, bhAI. huM jANuM chuM eTaluM bolIza. huM kaMI tamAruM kaheluM bolavAno nathI.' tyAre e kahe che, 'mane A kyAM tamArAmAM Ubho rAkhyo ? huM khoTo dekhAuM. mArI AbarU jAya. AvA sAkSI maLe to amAro to Akho kesa UDI jAya." tyAre meM kahyuM, 'Ano upAya zo ?" tyAre vakIla kahe che, "ame kahIe chIe eTaluM bolavAnuM." pachI meM kahyuM, 'kAle vicAra karIne kahIza." pachI rAte mahIMthI javAba maLyo, ke ApaNe popaTa thaI jAva. vakIlanA kahevAthI kahuM chuM, evo bhAva rahevo joIe ne pachI bolo. bAkI koInA mATe sArA kAma karo to bane tyAM sudhI jUThuM bolavAnuM nahIM. koInA sArA mATe corI nA karavI, koInA sArA mATe hiMsA nA karavI. badhI ApaNI ja jokhamadArI che. jIbhato durupayoga tyAM... praznakartA : bolavAmAM janmathI ja takalIpha che. dAdAzrI : jIbhAjoDI gayA avatAre karelIne. jyAM ne tyAM gALo dIdhIne, tenI jIbha jatI rahe pachI. pachI zuM thAya ? bolavAmAM kAMI bAkI rAkhe che ? ochA karma haze to, phUTaze pAchI. pAMca-sAta varSa pachI evuM kazuM ya nahIM. khoTI vANI bolavAthI to A jIbha jatI rahelI ne ! jIbhano jeTalo durupayoga karo eTalI jIbha jatI rahe. pAMca varSa mATe, dasa varSa mATe, daMDa che eka jAtano. koIne paccIsa varSa pachI ya jIbha ughaDI jAya, koIne pAMca varSa pachI ya ughaDI jAya, ane koIne AkhI jiMdagI ya nA ughaDe. e daMDa che badho, TUMko ya hoya ne lAMbo ya hoya. sAmo zAne sahe ? praznakartA : mAro svabhAva, mArA vacana kaDaka che. koIne paNa coMTI jAya, du:kha lAgI jAya. mane evuM nA hoya ke huM ene duHkha lagADavA boluM chuM. dAdAzrI : duHkha thAya evuM nA bolavuM joIe. koI jIvane duHkha thAya evI vANI bolavI e moTo guno che. praznakartA : A vANI evI hovAnuM kAraNa zuM ? dAdAzrI : ropha pADavA hAruM ! bIjA upara ropha paDI jAya ne, eTalAM hA. praznakartA : ApaNe ropha pADavA mATe kaDaka bolyA ane sAmevALo mANasa sahana karI le che. e sahana kare che, e zenA AdhAre sahana kare che ? dAdAzrI : eka to, ene garaja hoya, garajavALo sahana kare. bIjuM, kakaLATa nA karavA hAruM sahana kare. trIjuM, AbarU nA jAya teTalA hAruM sahana karI le. kUtaruM bhase paNa ApaNe nathI bhasavuM, evA game te raste calAvI le, nabhAvI le loko. eno AdhAra che, paya ane pApano ! praznakartA : keTalAka jUThuM bole to paNa satyamAM khapI jAya che ane keTalAka sAcuM bole to paNa jUThAmAM khapI jAya che. e zuM pajhala (koyaDo) che ?!. dAdAzrI : e enAM pApa ane puNyanA AdhAre bane che. enAM pApano udaya hoya to e sAcuM bole to paNa jUThamAM khape. jyAre puNyano udaya hoya tyAre jUThuM bole to paNa loko ene sAcuM svIkAre, game tevuM jUThuM kare to ya cAlI jAya. praznakartA H to ene kaMI nukasAna nahIM ? dAdAzrI : nukasAna to kharuM, paNa AvatA bhavanuM. A bhavamAM to ene gayA avatAranuM phaLa maLyuM. ane A jUThuM bolyAne, tenuM phaLa ene
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 471 AvatA bhave maLe. atyAre A eNe bIja ropyuM. bAkI, A kaMI popAbAInuM rAja nathI ke game tevuM cAle ! praznakartA : jANI joIne khoTuM karIe ne pachI pratikramaNa karI laIzuM kahIe to te cAle ? dAdAzrI : nA. jANI joIne nA karavuM. paNa khoTuM thaI jAya to pratikramaNa karI levAya. ...to e gutA tA noMdhAya ! jUThThuM bolavAnI tamArI icchA kharI aMdarakhAne, moLI paNa ? praznakartA : nA. dAdAzrI : chatAM bolAya che e hakIkata che ne ! te jyAre jUThuM bolAya ne tamane khabara paDe ke A jUThuM bolAyuM ke tarata 'dAdA'nI pAse mAphI ke mAgavAnI ke 'dAdA, mAre jUThuM nathI bolavuM, chatAM jUThuM bolAI javAyuM. mane mApha karo. have pharI jUThuM nahIM boluM.' ane chatAM pharI evuM thAya to vAMdho nahIM rAkhavAno. mAphI mAga mAga karyA karavAnI. ethI enA gunA pachI tyAM noMdha nA thAya. mAphI mAgI eTale noMdha nA thAya. ane jUThuM bolAya te ghaDIe dAdA yAda nA Ave, paNa thoDIvAra pachI dAdA yAda Ave, to pachI mAphI mAgI levI. ane pAchuM 'huM jUThuM bolyo hato, ne meM mAphI mAgI nahIM, mATe be vakhata mAphI mAguM chuM. ane pharI jUThuM nA bolAya evI zakti Apo' evuM kahevuM. 'caMdubhAI' jUThuM bole te ya ApaNe tyAM vAMdho nathI. jUThuM bole to ApaNe 'caMdubhAI'ne kahIe, 'pratikramaNa karI lo.' ane zUTa ona sAITa pratikramaNa karyuM eTale ApaNe chUTayA. 'caMdubhAI'ne choDAva choDAva karavAnA che. 'caMdubhAI' je je bhUlo karene, te enI pAse ja pratikramaNa karAvavAnuM. zAthI pratikramaNa karavuM paDe ? atikramaNa karyuM mATe. nahIM to Ama sAdhAraNa vyavahAramAM kazuM karavAnuM nathI. paNa A atikramaNa karyuM, 'jUThuM tame kema bolyA ?' mATe pratikramaNa karo, kahIe. 472 vANIno siddhAMta rileTiva dharmamAM... 'rileTiva dharma' kevo hovo joIe ? ke jUThuM bolAya to bola. paNa tenuM pratikramaNa kara. praznakartA : ApaNe dararoja vAto karIe ke A khoTuM che, nahotuM bolavuM, chatAM e kema thaI jAya che, nathI karavuM chatAM kema thaI jAya che ? dAdAzrI : doDha DahApaNa mahIM bharIne lAvelA tethI. ame ekuM ya dahADo koIne kazuM ya kahyuM nathI ke AvuM nA karavuM joIe. jo kahyuM hoya, to ya cete te ghaDIe. kahyuM che koI dahADo ke AvuM nA karavuM joIe ? praznakartA : paNa enA karatAM khoTuM nA karIe to. dAdAzrI : paNa e cAle nahIM. e to ApaNe enA uparathI, mahIMthI rasa kADhI nAkhavAno ke A khoTuM thaI rahyuM che. Ama nA hovuM joIe. A to gamatuM hoya te ghaDIe tamane TesTa Ave. e nA gamatuM thaI jAya to vAMdho nahIM. tamane peluM khAvuM che, ne nA gamatuM hoya. ne pachI tame khAtA hoya to vAMdho nahIM. karma, karmaphaLa te phaLatuM phaLa ! have tame AkhA divasamAM ekuM ya karma bAMdho cho kharAM ? Aja zuM zuM karma bAdhyuM ? je bAMdhazo te tamAre bhogavavuM paDaze. potAnI javAbadArI che. emAM bhagavAnanI koI jAtanI javAbadArI nathI. praznakartA : ApaNe jUThuM bolyA hoIe, te paNa karma bAMdhyuM ja kahevAya ne ? dAdAzrI : cokkasa vaLI ! paNa jUThuM bolyA hoyane, tenA karatAM jUThuM bolavAnA bhAva karo cho, te vadhAre karma kahevAya. jUThuM bolavuM e to jANe ke karmaphaLa che. jUThuM bolavAnA bhAva ja, jUThuM bolAvano ApaNo nizcaya, te karmabaMdha kare che. Apane samajamAM AvyuM ? A vAkya kaMI helpa karaze tamane ? zuM helpa karaze ?
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 473 [8] duHkhadAyI vANItAM khape pratikramaNo ! praznakartA : jUThuM bolatAM aTakavuM joIe. dAdAzrI : nA. jUThuM bolavAno abhiprAya ja choDI devo joIe ane jUThuM bolAI javAya to pazcAttApa karavo joIe ke 'zuM karuM ?! AvuM jUThuM nA bolavuM joIe.' paNa jUThuM bolAI javuM e baMdha nahIM thaI zake. paNa pelo abhiprAya baMdha thaze. 'have AjathI jUThuM nahIM boluM, jUThuM bolavuM e mahApApa che, mahA du:khadAyI che ane jUThuM bolavuM e ja baMdhana che." evo jo abhiprAya tamArAthI thaI gayo, to tamArAM jUThuM bolavAnAM pApo baMdha thaI jaze. ane pUrve jyAM sudhI A bhAva baMdha nahotA karyA, tyAM sudhI je enAM 'riekazana" (pratikriyA) che eTalAM bAkI raheze. teTalo hisAba tamAre Avaze. tamAre pachI teTaluM pharajiyAta jUThuM bolavuM paDaze, to teno pazcAttApa karI lejo. have pazcAttApa karo to paNa pAchuM je jUThuM bolyA, te karmaphaLanuM ya phaLa to Avaze ane pAchuM te to bhogavavuM ja paDaze. te loko tamAre gharethI bahAra jaIne tamArI badaboI karaze ke, "zuM A caMdubhAI, bhaNelA mANasa, AvuM jUThuM bolyA ?! emanI A lAyakAta che ?!' eTale badaboInuM phaLa bhogavavuM paDaze pAchuM, pazcAttApa karazo to paNa. ane jo pahelethI peluM pANI baMdha karI dIdhuM hoya, 'kojhijha' ja baMdha karI devAmAM Ave, to pachI 'kojhijha'nuM phaLa ane tenuM paNa phaLa nA hoya. eTale ApaNe zuM kahIe chIe ? jUThuM bolAI gayuM paNa "evuM nA bolavuM joIe" evo tuM virodhI chene ? hA, to A jUThuM tane gamatuM nathI ema nakkI thaI gayuM kahevAya. jUThuM bolavAno tane abhiprAya nathIne, to tArI javAbadArIno "enDa' (aMta) AvI jAya che. praznakartA : paNa jene jUThuM bolavAnI Teva paDI gaI che, e zuM kare ? dAdAzrI : eNe to pachI joDe joDe pratikramaNa karavAnI Teva pADavI paDe. ane pratikramaNa kare, to pachI jokhamadArI amArI che. eTale abhiprAya badalo ! jUThuM bolavuM e jIvananA aMta barobara che, jIvanano aMta lAvavA ane jUThuM bolavuM e be sarakhuM che, evuM 'DisAIDa' (nakkI) karavuM paDe. ane pAchuM satyanuM pUchaDuM nA pakaDazo. khAlI karavAnI A "dukAta'! praznakartA : to pachI A jiMdagI jIvavAnI kevI rIte ? dAdAzrI : zI rIte jIvAya che e jovAnuM. praznakartA : to pachI sAcuM-khoTuM, enuM Disijhana (nirNaya) kevI rIte levAnuM ? dAdAzrI : 'caMdubhAI' kare, te joyA karavAnuM. praznakartA: 'caMdubhAI' khoTuM kare to vAMdho nahIM ? dAdAzrI: 'caMdubhAI" je kare, e 'DiscArja svarUpa che. emAM pheraphAra thAya evo nathI. 'DiscArja haMmezAM pheraphAra thAya nahIM. iphekTamAM pheraphAra nA thAya evuM tame sAMbhaLeluM ? parIkSA ApavAmAM pheraphAra karI zakAya, paNa enA pariNAmamAM pheraphAra thAya kharuM ? praznakartA : nA.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 475 vANIno siddhAMta dAdAzrI : to A pariNAma che. praznakartA: paNa khoTuM kare to pAchuM bIjA janmamAM takalIpha paDe ne ? dAdAzrI : nA paDe. tamAre to phakta "caMdubhAIne' ema kahevAnuM ke 'pratikramaNa karo." sAruM karyuM hoya te ya bIjA janmamAM Ave pAchuM. sAruMkhoTuM, kazuM ApaNane kaMI levAdevA nathI. ApaNe nikAla karI nAkhavAno che. A dukAna kADhI nAkhavAnI che. sAro mAla hoya, rAzI mAla hoya te dukAnamAM kADhI nAkhavAno che. A pariNAma che have. AjJAmAM rahevAno nizcaya mAtra! praznakartA : Ape je pAMca AjJAo kahI to enA AdhAre jIvavAnuM, evuM nahi ? dAdAzrI : pAMca AjJA pALavAnI. tethI AtmAne rakSaNa thAya, A jJAnane rakSaNa thAya. emAM agharI nathI ne ? praznakartA: nA, agharI to che ja. tame je samabhAva rAkhavAno kahyo, te koInI upara gusse nA thavuM, bolavAnuM nahIM. dAdAzrI : nA, e to tamAre manamAM nakkI karavAnuM ke "mAre samabhAve nikAla karavo' eTaluM ja. bIjuM tamAre kaMI jovAnuM nahIM. thayuM ke nA thayuM e jovAnuM nahIM. praznakartA : je rIte thAya, ema. dAdAzrI : e bhAMjagaDamAM tamAre paDavAnuM nahIM. sAcuM-khoTuM hotuM ja nathI have. bhagavAnane tyAM satya ane asatya, beu hotuM ja nathI. A to ahIM samAja vyavasthA che. hinduonuM satya, muslimonuM asatya thAya ne musalamAnonuM satya, te hinduone asatya thAya. A badhI samAja vyavasthA che. bhagavAnane tyAM sAcuM-khoTuM kazuM hotuM ja nathI. bhagavAna to eTaluM kahe che ke, koIne duHkha thAya to ApaNe pratikramaNa karavuM. duHkha nA thavuM joIe ApaNAthI. tame "caMdubhAI" hatA, e ahIMyA duniyAmAM sAcA. bAkI bhagavAnane tyAM to e 'caMdubhAI' ya nahIM. A satya bhagavAnane tyAM asatya che. saMsAra cAle, saMsAra aDe nahIM, naDe nahIM ne kAma thAya evuM che. phakta amArI AjJAnuM ArAdhana karavAnuM che. "caMdubhAI" jUThuM bole, te ya ApaNe tyAM vAMdho nathI. jUThuM bole to sAmAne nukasAna thayuM. te ApaNe 'caMdubhAIne' kahIe, 'pratikramaNa karI lo.' juThuM bolavAno prakRti guNa che. eTale bolyA vagara rahe nahIM. jUThuM bolavAne mATe huM vAMdho uThAvato nathI. huM jUThuM bolyA pachI pratikramaNa nA karavAno vAMdho uThAvuM chuM. jUThuM bolIe ane pratikramaNanA bhAva thAya, te vakhate dhyAna je varte che te dharmadhyAna hoya che. loka dharmadhyAna zuM che ene khoLe che. jUThuM bolAya, tyAre 'dAdA' pAse mAphI mAgavI ane pharI jUThuM bolAya ja nahi tevI zaktio mAgavI. praznakartA : dhAro ke jIbhathI kahyuM, to ene mArA taraphathI to duHkha thaI gayuM kahevAya ? dAdAzrI : hA, e du:kha to ApaNI IcchA viruddha thayuM che ne, mATe ApaNe pratikramaNa karavuM. A ja eno hisAba haze, te cUkavAI gayo. praznakartA H ApaNe kazuMka kahIe to ene manamAM kharAba paNa bahu lAge ne ? dAdAzrI : hA. e to badhuM kharAba lAge. khoTuM thayuM hoya to khoTuM lAgene. hisAba cUkavavo paDe, te to cUkavavo ja paDene. emAM chUTako ja nA thAya. praznakartA : aMkuza nathI raheto eTale vANI dvArA nIkaLI jAya che. dAdAzrI : hA. e to nIkaLI jAya. paNa nIkaLI jAya tenI para ApaNe pratikramaNa karavAnuM, basa bIjuM kazuM nahIM. pazcAttApa karI ane evuM pharI nahIM karavuM. evuM nakkI karavuM joIe. pachI navarA paDIe eTale enAM pratikramaNa kara kara karyA ja karavAnAM. eTale badhuM narama thaI jAya. je je kaThaNa phAIla che eTalI ja
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 477 478 vANIno siddhAMta narama karavAnI che, te be-cAra phAIla kaThaNa hoya, vadhAre nA hoya ! IcchA nathI chatAM thaI jAya.. praznakartA : ApaNI icchA nA hoya chatAM kaleza thaI jAya, vANI kharAba nIkaLe to zuM karavuM ? dAdAzrI : je kArya pUruM thavAnuM thAya tyAre icchA nA hoya to ya kArya thayA kare. tyAre thayA pachI pazcAttApa-pratikramaNa karavuM. praznakartA : ApaNe manathI ema IcchIe ke AnI joDe nathI bolavuM, nathI kaMI kajIyo karavo, nathI jhaghaDavuM ane chatAM ya kAMIka evuM thAya che ke, pAchuM e jhaghaDAI ja javAya che, bolAI ja javAya che, kaleza thaI jAya che. badhuM ja thaI jAya che. tyAre zuM karuM ke A badhuM aTake ? dAdAzrI : e chellAM sTesa para che. e rasto pUro thavA Avyo hoyane, tyAre ApaNane bhAva hoya nahIM chatAM ya khoTuM thAya. to ApaNe tyAM zuM karavAnuM ke pazcAttApa laIe to bhUMsAI jAya basa. khoTuM thAya to ATalo ja upAya, bIjo koI upAya nathI. te ya jyAre e kArya pUruM thavAnuM AvyuM tyAre mahIM kharAba karavAno bhAva hoya nahIM ne kharAba kArya thAya. nahIM to e kArya haju adhUruM hoya, ApaNane UMdhuM karavAno bhAve ya thAya ane UMdhuM kArya thAya ya kharuM, beu thAya. A badhuM karavAnI bhAva na thAya ane UMdhuM thaI jAya, to ApaNe jANavuM ke have Ano nakkI cheDo-aMta AvavAno thaI gayo. enA uparathI aMta khabara paDe. eTale 'kamIMga IvenTasa kAsTasa dhara zeDojha bIphora" (banavAnuM hoya tenA paDaghA paDe pahelethI). sotAno hetu paNa dekhAvamAM bhUla..... tArAthI loko dubhAya che ke ? praznakartA : dubhAya che. dAdAzrI : pachI tarata khabara paDI jAya che ? praznakartA : tarata khabara paDe. dAdAzrI : ema ke ? tyAre zuM karuM te pachI ? praznakartA : pratikramaNa karuM chuM. dAdAzrI : vatyA pachI pratikramaNa karI laIe, to zuM vAMdho ? hetu sAro che ne ! basa eTaluM ja to joIe. praznakartA : hetu sAro che to pachI pratikramaNa kema karavAnuM? dAdAzrI : pratikramaNa to karavuM paDe, pelAne duHkha thayuM ne. ane vyavahAramAM loko kaheze, jo A bAI kevI dhaNIne dabaDAve che. pachI pratikramaNa karavuM paDe. je AMkhe dekhAya, tenuM pratikramaNa karavAnuM. aMdara hetu tamAro sonAno hoya, paNa zuM kAmano ? e cAle nahIM hetu. hetu sAva sonAno hoya to ya amAre pratikramaNa karavuM paDe. bhUla thaI ke pratikramaNa karavuM paDe. e badhA ya mahAtmAonI icchA che, have jagatakalyANa karavAnI bhAvanA che. hetu sAro che paNa to ya nA cAle. pratikramaNa to paheluM karavuM paDe. kapaDA upara DAgha paDe to dhoI nAkho chone? evAM A kapaDA uparanA DAgha che. A "amArI' TeparekarDa vAge, temAM kaMI bhUlacUka thAya to amAre tarata ja eno pastAvo laI levAno. nahi to nA cAle. TeparekarDanI peThe nIkaLe che eTale amArI vANI mAlikI vagaranI che, to ya paNa amane javAbadArI Ave. loko to kahe ne, ke, 'paNa sAheba, Tepa to tamArI ja ne ?" evuM kahe ke nA kahe ? kaMI bIjAnI Tepa hatI ? eTale e zabdo amAre dhovA paDe. nA bolAya avaLA zabdo. pratikramaNa e chellAmAM chelluM sAyansa che. eTale A tamArI joDe mArAthI kaDaka bolAI javAyuM hoya, tamane bahu duHkha nA thayuM hoya chatAM mAre jANI levuM joIe ke A mArAthI kaDaka bolAya ja nahIM. eTale A jJAnanA AdhAre ApaNI bhUgla mAlama paDe. eTale mAre tamArA nAmanuM pratikramaNa karavuM paDe. sAmAte lage khoTI te ja sAcuM ! praznakartA : eTale vANI bolatI vakhate, ApaNane ApaNA
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta vyupoInTathI karekTa lAgatuM hoya, sAmAne enAM vyupoInTathI karekTa lAgatuM nA hoya to ? 439 dAdAzrI : e badhI vANI sAva khoTI che. paNa sAmAne phITa thaI, enuM nAma karekTa vANI ! sAmAne phITa thAya evI ApaNI vANI bolavI joIe. praznakartA : ApaNe sAmAne kaMIka kahIe, ApaNA manamAM aMdara kazuM hoya nahIM te chatAM ApaNe ene kahIe, to ene ema lAge ke 'A barAbara nathI kahetAM, khoTuM che.' to ene atikramaNa kahevAya ? dAdAzrI : paNa ene duHkha thatuM hoya to ApaNe pratikramaNa karI levuM. ApaNane zuM emAM mahenata javAnI che ? koIkane duHkha karIne ApaNe sukhI thaIe nahIM. zarUAtamAM amArAthI koIne duHkha thAya evuM bolAI jAya, to ene vALI levA ame kahIe ke, 'bhaI, pahelethI ja amAruM magaja jarA AvuM che.' eTale sAmo khuza thaI jAya. TokAya, paNa duHkha tA thAya tema ! praznakartA : vyavahAramAM koI khoTuM karato hoya, tene Takora karavI paDe che. to te karAya ke nahIM ? dAdAzrI : vyavahAramAM Takora karavI paDe, paNa emAM ahaMkAra sahita thAya che. mATe enuM pratikramaNa karavuM. praznakartA : Takora nA karIe to e mAthe caDhe ? dAdAzrI : Takora to karavI paDe, paNa kahetAM AvaDavuM joIe. kahetAM nA AvaDe, vyavahAra nA AvaDe eTale ahaMkAra sahita Takora thAya. eTale pAchaLathI enuM pratikramaNa karavuM. tame sAmAne Takora karo eTale sAmAne khoTuM to lAgaze, paNa enuM pratikramaNa kara kara karazo eTale cha mahine, bAra mahine vANI evI nIkaLaze ke sAmAne mIThI lAge. atyAre to 'TesTeDa' (parIkSaNa vANIno siddhAMta thayelI) vANI joIe. 'aTesTeDa' vANI bolavAno adhikAra nathI. A rIte pratikramaNa karazo to game tevuM haze to ya sIdhuM thaI jaze. praznakartA : ApaNe keTalIka vakhate sAmAnA hita mATe ene TokavuM paDe, aTakAvavA paDe. to te vakhate ene duHkha pahoMce to ? 480 dAdAzrI : hA. kahevAno adhikAra che. paNa kahetAM AvaDavuM joIe. A to bhAI Ave, tene jotAM ja kahe ke 'tuM Avo chuM ne tuM tevo chuM.' te tyAM atikramaNa thayuM kahevAya. sAmAne duHkha thAya evuM hoya to ApaNe kahevuM, 'he caMdubhAI pratikramaNa karo. atikramaNa kema karyuM ? pharI AvuM nahIM boluM ane A bolyo teno pazcAttApa karuM chuM.' eTaluM ja pratikramaNa karavuM paDe. vinayapUrvaka avaLAM veNa.... praznakartA : eTale bIjAne mAThuM lAge, e ApaNe jovAnuM nahIM. ApaNe kahI devAnuM ? dAdAzrI : evuM nA kahevuM joIe. du:kha thAya evI vAta zA mATe kahevI joIe ? praznakartA : paNa e khoTuM bolatAM hoya ke khoTuM karatAM hoya to ya ApaNe bolavuM nahIM ? dAdAzrI : bolavAnuM. evuM kahevAya, 'Ama na thAya to sAruM, AvuM na thAya to sAruM.' ApaNe evuM kahevAya. paNa ApaNe emanA baoNsa (uparI) hoya, evI rIte vAta karIe chIene, tethI khoTuM lAge che. kharAba zabda hoya, ene vinayathI kahevA joIe. praznakartA : kharAba zabda bolatAM vinaya jaLavAI zake ? dAdAzrI : e jaLavAya, enuM nAma ja vijJAna kahevAya. kAraNa ke 'DrAmeTika' (nATakIya) che ne ! hoya che lakSmIcaMda ane kahe che, 'huM bhartuharI rAjA chuM, A rANIno dhaNI thauM, pachI bhikSA dene maiyA pIMgaLA.' kahIne AMkhamAMthI pANI kADhe che. tyAre 'alyA, tuM to lakSmIcaMda chene ? tuM sAcuM raDe che ?" tyAre kaheze, 'huM zuM karavA sAcuM raDuM ? A to mAre abhinaya
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta karavo ja paDe. nahIM to mAro pagAra kApI le.' evI rIte abhinaya karavAno che. jJAna maLyA pachI A to nATaka che. 481 praznakartA : eTale sAmevALI vyaktine duHkha thAya to ya ApaNane kAMI karma na baMdhAya ? dAdAzrI : du:kha thAya evuM ApaNA nimitte na karavuM. tema chatAM thayAM kare to e enuM potAnuM. ApaNe ApaNA nimitte na thAya evI rIte sAcavaNI rAkhavI joIe. praznakartA : chatAM AvezamAM kaMI bolAI javAya to ? dAdAzrI : bolAI javAya to pachI pratikramaNa karavuM. zabdonA rIekazano.... A duSamakALamAM vANIthI ja baMdhana che. suSamakALamAM manathI baMdhana hatuM. A zabdo nA hotane to mokSa to sahejA saheja che. mATe koInA mATe akSare ya bolAya nahIM. koIne khoTuM kahevuM, te potAnA AtmA upara dhULa nAkhyA barAbara che. A zabda bolavo eTale to jokhamadArI che badhI. avaLuM bolo to tenI paNa mahIM potAnI upara dhULa paDe, avaLuM vicAre to tenI ya mahIM potAnI upara dhULa paDe. eTale e avaLAnuM tamAre pratikramaNa karavAnuM, to enAthI chUTI javAya. kaluSita vANItA pratikramaNo ! praznakartA : zuddhAtmAnuM lakSa beThA pachI niraMtara pratikramaNa cAlu ja hoya che. dAdAzrI : je bolo tenuM pratikramaNa thAya eTale tamArI javAbadArI nA rahe ne ! kaDaka bolavAnuM paNa rAga-dveSa rahita bolavAnuM. kaDaka bolAI jAya to tarata pratikramaNa vidhi karI levAnI. pratikramaNatI ekjhekTanesa ! praznakartA : pratikramaNa karavAnAM hoya, te manathI karavAM ke vAMcIne 482 vANIno siddhAMta athavA bolIne ? dAdAzrI : nA. manathI ja. manathI karIe, bolIne karIe, game tenAthI ke mAro enA pratye je doSa thayo che, tenI kSamA mAguM chuM. te manamAM bolIe to ya cAle. mAnasika eTeka thayo eTale enAM pratikramaNa karavAnAM basa. halakI nAtomAM mAra mAra kare ane ApaNAmAM zabda mAre, nahIM to manathI mAre. zabda mAre ke na mAre ? praznakartA : mAre. dAdAzrI : A beno to kahe, haju to kALajethI zabda jato nathI. evo ghA vAgyo che mane. evAM zabdo bole ! ane manathI mAre te ya enA gharanAM hoya. praznakartA : manathI eTale bolyA vagara ja ne ? dAdAzrI : jo zabdo bole ne, to e sAmI thaI jAya evI hoya, to manathI mAre. vahuthI ya dhaNI sAmo thaI jatAM hoya to, e manathI mAre. mArA lAgamAM Ave to tene te vakhate huM sIdho karIza, lAga khoLe ! praznakartA : eka kharAba prasaMga Avyo hoya, sAmenI vyakti tamArA mATe kharAba bolatI hoya ke karatI hoya, to enA rIekazanathI aMdara ApaNane je gusso Ave che, e jIbhathI zabdo kADhI nAkhe che, paNa mana aMdarathI kahe che ke, A khoTuM che. to bole che enA doSa vadhAre ke manathI karelA tenA doSa vadhAre ? dAdAzrI : jIbhathI kare ne, e jhaghaDo atyAre ne atyAre hisAba ApIne jato rahe che ane manathI karelo jhaghaDo AgaLa vadhaze. jIbhathI kare ne, te to ApaNe sAmAne kahyuM eTale ApI de. tarata enuM phaLa maLI jAya. ane manathI kare to enuM phaLa to e phaLa pAkaze, e atyAre bIja ropyuM. eTale kojhIjha kahevAya. eTale kojhIjha nA paDe eTalA mATe manathI thaI gayuM hoya to manathI pratikramaNa karavuM. //////////
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 vANIno siddhAMta [9] vigraha, pati - patnImAM ! vinaMtIvALI vANI manuSya thaIne prApta saMsAramAM Dakho nA kare, to saMsAra evo saraLa ne sIdho cAlyA kare. paNa A prApta saMsAramAM Dakhala ja karyA kare che. jAgyo tyArathI ja Dakhala. prApta saMyogomAM saheja paNa Dakhala nA hoya to bhagavAnanI sattA rahe. tene badale Dakho kare ane potAnI sattA UbhI kare che. haM, pachI A Ama kema karyuM. A Ama... alyA mUA ! pAMsaro marane. cA pIne chAnomAno, moDhuM dhoIne. ane bIbI ya jAgyA tyArathI Dakhala karyA kare, ke jarA A bAbAne hIMcako nAMkhatA paNa nathI. jo A kyArano raDyA kare che ! tyAre pAcho dhaNI kaheze, 'tArA peTamAM hato tyAM sudhI huM kaMI hIMcako nAkhavA Avyo hato ! tArA peTamAMthI bahAra nIkaLyo to tAre rAkhavAno.' kaheze. A pAMsarI nA hoya tyAre zuM kare che ? praznakartA: Dakho nahIM karo kahyuM ne tame, to e badhuM jema che tema paDI rahevA devuM joIe ? gharamAM bahu mANaso hoya to ya ? dAdAzrI : paDI rAkhavuM nA joIe ane Dakho ya nA karavo joIe. praznakartA : evuM kevI rIte thAya ? dAdAzrI : vaLI Dakho hoto haze ? Dakho to ahaMkAranuM gAMDapaNa kahevAya ! praznakartA : kaMIka kArya hoya to kahevAya kharuM gharamAM, ke ATaluM karajo ema ? dAdAzrI : paNa kahevA kahevAmAM phera hoya. praznakartA : Imozana vagara kahevAnuM. Imozanala nahIM thaI javAnuM ne kahevAnuM ema ? dAdAzrI : Ama vANI kevI mIThI bole che ke kahetAM pahelAM ja e samajI jAya ! praznakartA : A kaDaka vANI-karkaza vANI hoya, ene zuM karIe ? dAdAzrI : karkaza vANI, tyAre e ja Dakho hoyane ! karkaza vANI emAM zabda umeravo paDe ke 'huM vinaMtI karuM chuM, ATaluM karajo.' 'huM vinaMtI......' eTalo zabda umerIne kare. praznakartA : have ApaNe ema kahIe ke, 'e ya thALI ahIMthI UMcaka' ane ApaNe dhImAM kahIe 'tuM thALI ahIMthI UMcaka.' eTale e je bolavAnuM je presara che.... dAdAzrI : e Dakho nA kahevAya. have pelA upara ropha mAro to Dakho kahevAya. praznakartA : eTale dhImethI bolavAnuM. dAdAzrI : nA, e to dhImethI bolo to cAle. ane e to dhImethI bole to ya Dakho karI nAkhe. eTale tamAre kahevAnuM 'huM vinaMtI karuM chuM, te ATaluM karajone !' mahIM zabda umeravo paDe.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 485 486 vANIno siddhAMta ta apAya vaNamAgI salAha praznakartA : ghaNIvAra moTI vaDhavADa gharamAM thaI jAya che to zuM karavuM? dAdAzrI : DAhyo mANasa hoyane to lAkha rUpiyA Ape to ya vaDhavADa nA kare ! ne A to vagara paise vaDhavADa kare, to e anADI nahIM to zuM ? bhagavAna mahAvIrane karmo khapAvavA sATha mAIla cAlIne anADI kSetramAM javuM paDeluM ne AjanA loka puNyazALI te ghera beThAM anADIkSetra che ! kevAM dhanya bhAgya ! A to atyaMta lAbhadAyI che. karmo khapAvavA mATe, jo pAMsaro rahe to. gharamAM sAmo pUche, salAha mAge to ja javAba Apavo. vagara pachathe salAha ApavA besI jAya ene bhagavAne ahaMkAra kahyo che. dhaNI pUche ke, 'A pyAlA kyAM mUkavAnA che ?" to baI javAba Ape ke, "phalANI jagyAe mUko." te ApaNe tyAM mUkI devA. tene badale e kahe ke, 'tane akkala nathI, ahIM pAchuM kyAM mUkavAnuM tuM kahe che ?" eTale baI kahe ke, 'akkala nathI tyAre to meM tamane AvuM kahyuM, have tamArI akkalathI mUko.' Ano kyAre pAra Ave ? A saMyogonI athaDAmaNa che khAlI ! te bhamaraDA khAtI vakhate, UThatI vakhate athaDAyA ja kare ! bhamaraDA pachI TIcAya che ne cholAya che ne lohI nIkaLe che !! A to mAnasika lohI nIkaLavAnuM ne ! peluM lohI nIkaLatuM hoya to sAruM. paTTI mArIe eTale besI jAya. A mAnasika ghA para to paTTI ya nA lAge koI ! ghara rahe viNa saMgharSa ! tAruM gharamAM vartana kevuM thaI jaze ? saMgharSamAM rAkhIza ke milanasAra ? praznakartA : milanasAra. dAdAzrI : kazuM zabda sAmo boluM chuM? praznakartA : nA. dAdAzrI : keTalA varSa thayAM sAmuM bolyA ? praznakartA : ATalI jiMdagImAM ekAda be vakhata sAmu bolAI gayeluM. dAdAzrI : ane tame ? praznakartA : huM ekAda be vakhata sAmuM na bolelo. dAdAzrI : zuM mANaso bhegAM thayAM che !! praznakartA : paNa badhAnI buddhi thoDI sarakhI hoya, dAdA ! vicAro sarakhA nA hoya. ApaNe sAruM karIe to ya koI samaje nahIM. enuM zuM karavAnuM ? dAdAzrI : evuM kazuM ya nathI. vicAra samajaNa paDe che badhAM ya. paNa badhA potAnI jAtane ema mAne che ke mArA vicAra sAcAM che evuM. tema badhAnA vicAra khoTA che. vicAra karatAM AvaDatuM nathI. bhAna ja nathI tyAM. mANasa tarIke ya bhAna nathI baLyAM. A to manamAM beThAM che ke huM bI.e. ane grejyueTa thayo. paNa mANasa tarIke bhAna hoya to kaleza ja nA thAya. pote eDajasTebala hoya badhe. A bAraNAM khakhaDe to ya gamatuM nathI ApaNane, bAraNuM havAmAM ThokAThoka thAya, to tamane game ? praznakartA : nA. dAdAzrI : to pachI mANasa vaDhavADa kare te kema game? kUtarAM vaDhatAM hoya to ya nA game ApaNane. A to karmanA udayathI jhaghaDA cAlyA kare, paNa jIbhathI avaLuM bolavAnuM baMdha karo. vAta peTamAM ne peTamAM ja rAkho, gharamAM ke bahAra bolavAnuM baMdha karo. ghaNI strIo kahe che, be dholo mAro to sAruM. paNa A tame je bolo chone te mArI chAtIe ghA vAge che ! have lyo aDatuM nathI ane kevAM ghA vAge che ! pote vAMko mUo che. have rastAmAM jarA chAparA uparathI eka AvaDo paththarano TukaDo paDe. lohI nIkaLe tyAM kema nathI bolato ? A to jANI joIne enI upara ropha mAravo che. ema dhaNIpaNuM batAvavuM che. pachI
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 487 488 vANIno siddhAMta paiDapaNamAM tamane sAruM (!) Ape. pelo kazuMka mAMge to, 'Ama zuM kacakaca karyA karo cho, sUI paDI rahone amathA.' kaheze. eTale jANI joIne paDI rahevuM paDe. eTale Abaru ja jAyane. enAM karatAM maryAdAmAM raho. ghera jhaghaDo bagaDo kema karo cho. lokone kaho, samajaNa pADajo ke gharamAM jhaghaDA nA karazo. bahAra jaIne karajo ane baheno tame ya karo nahIM ho ! praznakartA : vANIthI kazo ya kaleza nA hoya. paNa manamAM kaleza utpanna thayo hoya, vANIthI kahyuM nA hoya, paNa manamAM hoya bahuM. to e kaleza vagaranuM ghara kahevuM ? dAdAzrI : e vadhAre kaleza kahevAya. mana becenI anubhave te ghaDIe kaleza hoya ja ane pachI ApaNane kahe, "mane cena paDatuM nathI.' te kalezanI nizAnI. halakA prakAranuM hoya ke bhAre prakAranuM hoya. bhAre prakAranA kaleza to evA hoya che ke hArTa hau pheIla thaI jAya. keTalAka to evuM bola bole che ne hArTa tarata khAlI thaI jAya. pelAne ghara khAlI ja karavuM paDe, gharadhaNI Ave pachI !! dAdAzrI : ohoho ! tame A bAbAne kema pheMkyo ? zuM kAraNa enuM? tyAre e kaheze ke, jANI joIne huM kaMI phekuM ? e te mArA hAthamAM chaTakI gayo ne pheMkAI gayo ? praznakartA : e to e khoTuM bolyA ne ? dAdAzrI : e jUThuM bole e ApaNe jovAnuM nahIM. jUThuM bole ke sAcuM bole e enA AdhIna che. e ApaNA AdhIna nathI. e enI marajImAM Ave tevuM kare. ene jUThuM bolavuM hoya ke ApaNane khalAsa karavA hoya e enA tAbAmAM che. rAtre ApaNA mATalAmAM jhera nAkhI Ave to ApaNe to khalAsa ja thaI jaIene ! mATe ApaNA tAbAmAM je nathI te ApaNe jovAnuM nahIM. samyak kahetAM AvaDe to kAmanuM che ke, "bhaI, AmAM zuM tamane phAyado thayo ?" to e enI meLe kabUla karaze. samyak kahetA nathI ane tame pAMca zeranI Apo to pelo daza zeranI Ape ! praznakartA : kahetA nA AvaDe to pachI zuM karavuM ? cUpa besavuM? dAdAzrI : mauna rahevuM ane joyA karavuM ke 'kyA hotA hai?" sinemAmAM chokarAM pachADe che tyAre zuM karIe chIe ApaNe ? kahevAno adhikAra kharo badhAno, paNa kakaLATa vadhe nahIM evI rIte kahevAno adhikAra, bAkI je kahevAthI kaLATa vadhe e to mUrkhAnuM kAma che. abolAthI nikAla thAya ? praznakartA : abolA laI vAtane TALavAthI eno nikAla thaI zake ? dAdAzrI : nA thaI zake. ApaNe to sAmo maLe te kema cho ? kema nahIM ? ema kahevuM. sAmo jarA bUmAbUma kare to ApaNe jarA dhIme rahIne 'samabhAve nikAla karavo. eno nikAla to karavo ja paDazene jyAre tyAre ? abolA raho tethI kaMI nikAla thaI gayo ? e nikAla thato nathI eTale to abolA UbhA thAya che. abolA eTale bojo, jeno nikAla nA thayo eno bojo. ApaNe to tarata ene UbhA rAkhIne kahIe, 'UbhA rahone, amArI kaMI bhUla hoya to mane kaho, mArI bahu bhUlo thAya che. kahevAnuM paNa samyak rIte praznakartA H koIe joIne A vastu pheMkI dIdhI to tyAM AgaLa kyuM eDajasTamenTa' levuM ? dAdAzrI : A to pheMkI dIdhuM, paNa chokaro pheMkI de to ya ApaNe joyA' karavAnuM. bApa chokarAne pheMkI de to ApaNe joyA karavAnuM. tyAre zuM ApaNe dhaNIne pheMkI devAno ? ene to davAkhAnuM bheguM thayuM. have pAchA be davAkhAnA UbhAM karavAM ?! ane pachI jyAre ene lAga Ave tyAre e ApaNane pachADe. pachI traNa davAkhAnAM UbhAM thayAM. praznakartA : to pachI kazuM kahevAnuM ja nahIM ? dAdAzrI : kahevAnuM, paNa samyak kahevuM, jo bolatAM AvaDe to. nahIM to kUtarAnI peTha bhasa bhasa karavAno artha zuM ? mATe samyak kahevuM. praznakartA : samyak eTale kevI rItanuM ?
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 489 490 vANIno siddhAMta jAtanAM lokhaMDa che ! AmAM AtmA e AtmA che, paramAtmA che ane lokhaMDa e lokhaMDa che, A badhI bIjI dhAtu che. tamAre emanI joDe matabheda paDe che ? praznakartA : emane bolavAnuM ja ochuM eTale matabheda ja kyAM rahe? tame to bahu hoziyAra, bhaNelA te tamArI nA thAya paNa huM bhaNelo ocho eTale mArI bahu bhUlo thAya ema kahIe eTale e rAjI thaI jAya.' praznakartA : evuM kahevAthI ya e narama nA paDe to zuM karavuM ? dAdAzrI : narama nA paDe to ApaNe zuM karavAnuM ? ApaNe kahI chUTavAnuM. pachI zo upAya ? jayAre tyAre ko'ka dahADo narama thaze. TeDakAvIne narama karo to tenAthI kazuM narama thAya nahIM. Aje narama dekhAya, paNa e manamAM noMdha rAkhI mele ne ApaNe jyAre narama thaIe te dahADe te badhuM pAchuM kADhe. eTale jagata veravALuM che. kudaratano niyama evo che ke dareka jIva mahIM vera rAkhe ja. maha paramANuo saMgrahI rAkhe. mATe ApaNe pUrepUro kesa UMce mUkI devo. praznakartA : ApaNe sAmAne abolA toDavA kahIe ke mArI bhUla thaI, have mAphI mAguM chuM, to ya pelo vadhAre cage to zuM karavuM ? dAdAzrI : to ApaNe kahevAnuM baMdha karavuM. eno svabhAva vAMko che ema jANIne baMdha karI devuM ApaNe. ene evuM kaMIka UMdhuM jJAna thaI gayuM hoya ke 'bahuta name nAdAna" tyAM pachI cheTA rahevuM. pachI je hisAba thAya te kharo. paNa jeTalAM saraLa hoyane tyAM to ukela lAvI nAkhavo. ApaNe gharamAM koNa koNa saraLa che ane koNa koNa vAMkuM che, e nA samajIe ? praznakartA : sAmo saraLa nA hoya to enI sAthe ApaNe vyavahAra toDI nAkhavo ? dAdAzrI : nA toDavo. vyavahAra toDavAthI tUTato nathI. vyavahAra toDavAthI tUTe evo che ya nahIM. eTale ApaNe tyAM mauna rahevuM ke ko'ka dahADo cIDhAze eTale ApaNo hisAba patI jaze, ApaNe mauna rAkhIe eTale ko'ka dahADo e ciDhAya ne jAte ja bole ke 'tame bolatA nathI, keTalA dahADAthI muMgA pharo cho !' Ama ciDhAya eTale ApaNuM patI jaze. tyAre zuM thAya te ? A to jAtajAtanuM lokhaMDa hoya che, amane badhAM oLakhAya. keTalAMkane bahu garama karIe to vaLI jAya. keTalAkane bhaThThImAM mUkavuM paDe, pachI jhaTa be hathoDA mAryA ke sIdhuM thaI jAya. A to jAta dAdAzrI : hA. je ekadama ochuM bolato hoya teno sAmA mANasane tApa bahu lAge eTale sAcI vAta kahevI hoya to ya kahevAya nahIM. vadhAvo mIThI vANIthI ! ApaNe eka dA'Do to kahI juo ke 'devI' Aja to tame bahu sarasa rasoI jamADo, eTaluM bolI to juo. praznakartA : khuza, khuza ! dAdAzrI : khuza khuza thaI jAya. paNa A to bolatAM ya nathI. vANImAM ya jANe ke maphatanI vecAtI lAvavI paDatI hoyane vANI ! vANI vecAtI lAvavI paDe che ? praznakartA : nA, paNa dhaNIpaNuM tyAM jatuM rahene ! dAdAzrI : dhaNIpaNuM jatuM rahe che, dhaNIpaNuM !! ohoho ! moTo dhaNI thaI beTho !! ane anusarTiphAIDa dhaNI pAcho jo sarTiphikeTa laIne Ayo hota to ThIka che !! bairI ne eno dhaNI, beu pADozI joDe laDhe tyAre kevAM abheda thaIne laDhe che ? beu jaNa Ama hAtha karIne ke tame AvAM ne tame tevAM. beu jaNa Ama hAtha kare. eTale ApaNe jANIe ke ohoho ! A bemAM ATalI badhI ekatA !! A korporezana abheda che, evuM ApaNane lAge. ane pachI gharamAM pesIne beu vaDhe tyAre zuM kaheze ? ghera pelA vaDhe ke nA vaDhe ? ko'ka dahADo to vaDhe ne ? e korporezana mAMhayo-mAhIM jyAre jhaghaDe ne, 'tuM AvI ne tame AvA, tuM AvI ne tame AvA.' ...pachI gharamAM
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 491 492 vANIno siddhAMta jAme ne, tyAre kahe, 'tuM jatI rahe, ahIMthI ghera jatI rahe, mAre joIe ja nahIM, kaheze ! have A aNasamajaNa nahIM ? tamane kema lAge che ? te abheda hatAM te tuTI gayo ane bheda utpanna thayo. eTale vAIpha joDe ya "mArI tArI" thaI jAya. 'tuM AvI chuM ne tuM AvI chuM !' tyAre e kaheze, 'tame kyAM pAMsarA cho ?" eTale gharamAM ya huM ne tuM thaI jAya. "ne tuM, huM ne tuM, huM ne tuM.' te pahelA, ame hatAM, ame be eka chIe, ame Ama chIe, ame tema chIe. amAruM ja che A. tenuM 'huM ne tuM' thayAM ! have huM ne tuM thayAM eTale huMsAtuMsI thAya. e huMsAtuMsI pachI kyAM pahoMce ? TheTha haladIghATanI laDhAI zarU thaI jAya. sarva vinAzane notaravAnuM sAdhana e huMsAtusI ! eTale huMsAtuMsI to koInI joDe thavA nA devI. saMsAramAM kema UbhuM rahevAya, AvAM phasAmaNavALA saMsAramAM, huM ne tuM hoya tyAM jIvAya ja kema karIne ? huM ne tuM, huM ne temAM bheda nA lAge baLyo ? have kaMI pUcha, harakata hoya te badhI pUcha ane eka ja phemilI hoya ne evuM jIvana jIvavuM joIe. vana phemilI tarIke to jIvo. phemilInA mANasano Ama hAtha athADe to ApaNe enI joDe laDhIe ? nA. eka phemilI rIte rahevuM. banAvaTa nahIM karavAnI. A to loka banAvaTa kare che, evuM nahIM. eka phemilI..... tArA vagara mane gamatuM nathI ema kahevuM, e vaDhene ApaNane, tyAra pachI thoDIvAra pachI kahI devuM 'tuM game te vaTuM, to ya paNa tArA vagara mane gamatuM nathI.' ema kahI devuM. ATalo guru maMtra kahI devo. evuM koI dahADo bolatA ja nathI, tamane bolavAmAM vAMdho zuM ? manamAM rAkhIe prema kharo, paNa thoDuM khulluM karavuM. dAdAnI ekaTIMga hIrAbA saMga ! gharamAM besavAnuM game nahIM to ya pachI kahevuM ke tArA vagara mane gamatuM nathI. tyAre e ya kahe ke tamArA vagara mane gamatuM nathI. to mokSa javAze. dAdA maLyA che ne, to mokSe javAze. praznakartA : tame hIrAbAne kaho cho ? dAdAzrI : hA, hIrAbAne, huM haju ya kahuM chuM ne ! A ame hau, huM ATalI uMmare hIrAbAne kahuM chuM, tamArA vagara huM bahAragAma jauM chuM te mane ya gamatuM nathI. have e manamAM zuM jANe, mane game che ne emane kema nahIM gamatuM hoya ? AvuM kahIe to saMsAra nA paDI jAya. have tuM ghI reDane baLyuM ahIMthI, nA reDIza to lukhkha Avaze ! reDa suMdara bhAva ! A beThAne, huM kahuMne ! mane kahe che. 'huM hau tamane sAMbharuM ?" meM kahyuM, 'sArI rIte. loka sAMbhare to tame na sAMbharo ?!" ane kharekhara sAMbhare ya kharAM, na sAMbhare evuM nahIM ! Adarza hoya amArI lAIpha, hIrAbA ya kahe, tame vahelA Avajo. praznakartA : Ape hIrAbA pAse rajA mAMgelI kharI ? ame have jaIe ? dAdAzrI : hA. e Ape. 'vahelA Avajo." evuM ya kahe ane kahe, badhA lokonuM bhaluM thAya evuM karo. eTale amAruM badhuM prAmA ja hoya. hIrAbA 73 varSanAM to ya mane kahe che, tame vahelA Avajo. meM kahyuM. mane ya tamArA vagara gamatuM nathI ! e DrAmA karIe to keTalo emane AnaMda thaI jAya. vahelA Avajo, vahelA Avajo kahe che. te emane bhAva che eTale e kahe che ne ! eTale ame ya AvuM bolIe. bolavAnuM hitakArI hovuM joIe. bola bolelo jo sAmAne hitakArI nA thaI paDyo to ApaNe bola bolelo kAmano ja zuM te ?! chokarAM sudhAravA, premamaya vANIthI ! eka kalAka nokarane, chokarAne ke baIne TaiDakAva TaiDakAva karyA hoya to pachI e dhaNI thaIne ke sAsu thaIne tamane AkhI jiMdagI kacaDa kacaDa karaze ! nyAya to joIe ke nA joIe ? A ja bhogavavAnuM. tame koIne duHkha Apazo to duHkha tamAre mATe AkhI jiMdagInuM Avaze. eka ja kalAka duHkha Apo to tenuM phaLa AkhI jiMdagI maLaze. pachI bUmo pADo
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 493 494 vANIno siddhAMta te ? akSare ya bolavAno baMdha karI dejo. A teTalA mATe to ame 'vyavasthita'nuM jJAna ApyuM che. te vyavasthitanuM jJAna vagara, bolyA vagara mANasa besI nA rahe. kAraNa ke pyAlA bhAMgI gayA nokaranAM hAthe eTale bolyA vagara muMo rahe ja nahIM ne ! kema bhAMgI nAkhyA ? tArA hAtha bhAMgalA che ke Ama tema che ?!" paNa have pyAlA phUTI gayA to phoDanAra koNa che. e 'vyavasthita'nuM jJAna ApyuM che eTale kazuM bolavAnuM ja nathI ne ! ane pAchuM 'vyavasthita' ja thayuM. praznakartA : hA, thayuM te 'vyavasthita' ! dAdAzrI : hA, avyavasthita thatuM ja nathI. avyavasthita dekhAya che te paNa 'vyavasthita che. eTale vAta ja samajavAnI jarUra che. tamAre vyavasthitanAM jJAnathI cAle che ke nathI cAlatuM ? badhuM vyavasthita ja cAle ne ? ke 'vahu mane Ama kema kare che ?" vahune ema thAya ke 'A dhaNI joDe mArAthI Ama kema thAya che ?" ene paNa duHkha thAya, paNa zuM thAya ? pachI meM temane pUchayuM ke 'vahu tamane khoLI lAvI hatI ke tame vahune khoLI lAvyA hatA !" tyAre e kahe ke, "khoLI lAvyo hato.tyAre eno zo doSa bicArIno ? laI AvyA pachI avaLuM nIkaLe. emAM te zuM kare, kyAM jAya pachI ? jeTaluM bane eTale AtmAnuM ja kara kara karavA jevuM che. ane A saMsAranuM to kazuM AghuMpAchuM thAya evuM nathI. saMsAramAM to tamAre 'caMdubhAIne kahevuM 'kAma karyuM jAva.' pachI AghuMpAchuM thAya to ya vaDhazo nahIM, koIne laDhazo nahIM ne kAma karye jAva, kahIe. saMsAramAM vaDhavA laDhavAnI vAta ja nathI. e to jene roga thayo hoya ne, te badhuM vaDhe laDyA kare. A gAyo bheMso kaMI roja laDhe che ke koI dahADo ?! ko'ka dahADo bahu tyAre, bAkI badhAM joDe ne joDe jAya che, Ave che. sAmasAmI kaca kaca nahIM, bhAMjagaDa nahIM. vaDhavAnI to vAta ja nA hoya. vaDhavuM eTale ja ahaMkAra, khullo ahaMkAra. ene gAMDo ahaMkAra kahevAmAM Ave che. manamAM ema mAne ke 'mArA vagara cAlaze nahIM. A badhuM bagaDI jaze." e ahaMkArane gAMDo ahaMkAra kahevAya. eTale vaDhavA karavAnI vAta Ave tyAM baMdha rAkhavuM. have tamAre vaDhavA jevuM kaMI rahyuM che ja kyAM che ?! UlaTuM vaDhavAmAM to ApaNane bojo lAge. mAthuM pAkI jAya nahIM ? vaDhavAnuM game kharuM koIne ? zokha hoya ? praznakartA : koIne zokha nahIM. dAdAzrI : kaMI tamane eka Akho dahADo laDhavA besADe to ? praznakartA: magaja khalAsa thaI jAya. dAdAzrI : nA phAve, nahIM ? kazuM jagatamAM koI eka akSare ya koIne kazo kahevuM nahIM. kahevuM e roga che eka jAtano ! kahevAnuM thAya to e roga moTAmAM moTo ! badhAM potapotAno hisAba laIne AvelA che. A Dakho karavAnI jarUra zuM praznakartA : bAkI vyavasthita cAle che paNa ko'ka vakhata Dakho thaI jAya. dAdAzrI : thaI jAya. paNa khabara paDI jAya ke A bhUla thaI ? praznakartA : hA, bhUla thaI, khabara paDI jAya. dAdAzrI : ko'ka vakhata pataMga che te gulATa khAya, to bahu tyAre ApaNe doro kheMcI levAno. doro ApaNAM hAthamAM che. ane jagatamAM lokonA hAthamAM dorI nathI, lokonI gulAMTo khAyA kare che. have zuM thAya che ? mATe akSare ya bolavAnuM baMdha karI devuM. bolavuM ene bhagavAne bhayaMkara roga kahyo che. hA. bole to, jJAnI ekalA bole te ya emanI vANI kevI hoya ? parecchAnusArI hoya. hA, bIjAnI IcchAonAM AdhAre e bole che. bIjAnI IcchAo pUrNa thavA mATe e bole che. bAkI emane zA hAruM bolavuM paDe te ?! ane emanI vANI syAdvAda vANI, bahu sAMbhaLa sAMbhaLa karavAnuM mana thAya. ane pelI to sAMbhaLe tyAMthI ja mahIM AtmA hAlI jAya, badhuM hAlI
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 495 496 vANIno siddhAMta jAya, bhayaMkara pApa lAge. saheje ya bolAya nahIM A jagatamAM, saheje ya bolavuM enuM nAma kacakaca kahevAya. ApaNe bahAra pUchIe ke, 'zuM tArAM kAkA kahetA'tA ?' 'e kAkA kacakaca karyA kare che vagara kAmanA." tyAre zuM A badhAM janAvarAM che, mUMA kAko kacakaca kare che te ?! are murakha, zuM karavA bolabola kare che te ?! cakkara nathI bolavA jevuM. hA, e bolavAnuM, te bolanArAnI to vANI kevI hoya ? ke je bolene te pelo sAMbhaLa sAMbhaLa kare, ke 'zuM kahyuM kAkA? zuM kahyuM kAkA ?" A to bolatAM pahelAM ja che te pelA kaca kaca kare. 'tame kacakaca tamArI rahevA do, vagara kAmanA Dakho karyA karo cho !" kaheze ! eTale eka ja jagatamAM karavAnuM che. kazuM bolavuM nahIM koIe. nirAMte je hoya e khaI levuM ne A ThaMDyA bA sahusahunAM kAma para, kAma karyA karavAnuM. bolazo karazo nahIM. tuM nathI bolatI nathI ne, chokarAM joDe, dhaNI joDe ? praznakartA : bahu ochuM karI nAkhyuM. dAdAzrI : bilakula nahIM karavAnuM. dAdAnI AjJA ! vaDhavAthI to chokarAM bagaDe che, sudharatA nathI baLyA, vaLI kaI mA mAM barakata haze ke chokarAne vaDhavaDha kare ?! e mA mAM barakata joIe ne ? zuM ? kyAre vaDheluM kAmanuM ? ke pUrvagraha na hoya to vaDheluM kAmanuM. pUrvagraha eTale gaIkAle vaDyo'to ne, ne manamAM to yAda hoya. Avo ja che, Avo ja che ane pachI pAcho vaDhe. eTale pachI, pachI emAMthI jhera phelAya. bhayaMkara roga bhagavAne kahyuM che, mUrakha banavAnI nizAnI, akSare ya bolavAnuM nahIM. praznakartA: paNa dAdA, ApaNe to chokarAone vAIphane kaMI kahetA hoIe ne, to peluM nATakamAM jema gusso karatAM hoya evuM sAdhAraNa Ama. dAdAzrI : hA. nATakI bhAva rAkhe to vAMdho nahIM. paNa gharamAM bilakula laDhavuM nahIM. gharanAM potAnAM mANasa kahevAya. tamAre gharamAM baMdha che ke nahIM. bilakule ya ? nAnAmoTAM beu sarakhAM ? ke moTo tamAro ? praznakartA : (bhAI) A vaDhavAnuM phAvatuM nathI bahu. praznakartA : (bahena) chokarAone na vaDhe koI divasa. dAdAzrI : paNa zuM karavA bole ?! potAnuM magaja bagADavuM, mUrakha banavuM, e konAM gharanI vAta che te ?! pote mUrakha bane ne pAcho magaja bagADe, sAra kazo kADhavAno nahIM ! jo sAmAM kacakaca karatAM hoya ne, to ApaNe kacakaca karavA jevI nathI. e ApaNane murakha jANe to murakha jANavuM. kaMI emanAM hAthamAM kaMI ocho kAyado che, mokSe javAno ?! dAdAnI pAse ApaNe sarTiphikeTa levuM, ke sarTiphikeTa kevuM che, basa. have, A bhavamAM to sAcavI laie ! badhuM 'vyavasthita' calAve che, kazuM bolavA jevuM nathI. 'potAno dharma karI levA jevo che. pahelAM to ema jANatA hatA ke ApaNe calAvIe chIe eTale ApaNe holavavuM paDe. have to calAvavAnuM ApaNe nahIM ne ? have to A yu bhamaraDA ne te ya bhamaraDA ! melane pIDA ahIMthI ! pyAlA phUTe, kaDhI DhaLe, vahu chokarAMne vaDhatI hoya to ya ApaNe Ama ADA pharIne nirAMte besI javuM. ApaNe joie tyAre e kahene ke, 'tame jotA hatA, kema nA bolyA ?" ane nA hoya to hAthamAM mALA laine pheravyA karIe eTale e kaheze ke, "A to mALAmAM che.' melone paiDa ! ApaNe zI levAdevA ? smazAnamAM nA javAnuM hoya to kacakaca karo ! mATe kazuM bolavA jevuM nathI. A to gAyo-bheMso ya enA bAbA joDe rItasara bhoM bha kare, vadhAre bole nahIM ! ne A manuSyo to TheTha sudhI bola bola kare. bole e mUrakha kahevAya, AkhA gharane khalAsa karI nAkhe. eno kyAre pAra Ave ? anaMta avatArathI saMsAramAM bhaTakayA. nA koinuM bhaluM karyuM, nA potAnuM bhaluM karyuM. je mANasa potAnuM bhaluM kare te ja bIjAnuM bhaluM kare.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 497 498 vANIno siddhAMta 2. A tava bolyAmAM nava guNa ! A kALamAM ochuM bolavuM enA jevuM eke ya nathI. A kALamAM bola paththara jevA vAge evA nIkaLe che, ane darekanA bola evA ja hoya. eTale bolavAnuM ochuM karI nAkhavuM sAruM. koIne kazuM kahevA jevuM nathI, kahevAthI vadhAre bagaDe che. ene kahIe ke, 'gADIe vahelo jA', to e moDo jAya ane kazuM nA kahIe to TAIme jAya. ApaNe nA hoIe to badhuM cAle evuM che. A to potAno khoTo ahaMkAra che. je dahADAthI chokarAM joDe kacakaca karavAnuM tame baMdha karazo te dahADAthI chokarAM sudharaze. tamArA bola sArA nIkaLatA nathI, enAthI sAmo akaLAya che. tamAro bola saMgharato nathI, UlaTA e bola pAchA Ave che. ApaNe to chokarAne khAvAnuM pIvAnuM banAvI ApIe ne ApaNI pharaja bajAvIe, bIjuM kahevA jevuM nathI. kahevAthI phAyado nathI evuM tamane tAraNa nIkaLe che ? chokarAM moTAM thayAM che. kaMI dAdarethI paDI jAya evA nAnA che ? tame tamAro Atmadharma zuM karavA mUko cho ? A chokarA joDeno to "rIleTiva' dharma che. tyAM khoTI mAthAkuTa karavA jevI nathI. kakaLATa karo cho tenA karatAM mauna rahezo to vadhAre sAruM raheze. kakaLATathI to potAnuM magaja bagaDI jAya ne sAmAnuM paNa bagaDI jAya. praznakartA chokarAM enI javAbadArI samajIne rahetAM nathI. dAdAzrI : javAbadArI 'vyavasthita'nI che, to enI javAbadArI samajelo ja che. ene kahetAM tamane AvaDatuM nathI. tethI Dakho thAya che. sAmo mAne tyAre ApaNe kaheluM kAmanuM. A to mA-bApa bole gAMDuM pachI chokarAM ya gAMDuM kADhe. praznakartA : chokarAM tochaDAIthI bole che. dAdAzrI : hA, paNa e tame zI rIte baMdha karazo ? A to sAmasAmuM baMdha thAya to badhAnuM sAruM thAya. eka phero manamAM vikhavAda paDI gayo pachI enI liMka cAlu thaI jAya, pachI manamAM enA mATe graha baMdhAI jAya ke A mANasa Avo che. tyAre ApaNe mauna laIne sAmAne vizvAsamAM levA jevuM che. A bola bola karavAthI koInuM sudhare nahIM ! sudharavAnuM hoya to "jJAnI puruSa"nI vANIthI sudhare. chokarAM mATe to mA-bApanI jokhamadArI che. ApaNe nA bolIe to nA cAle ? cAle. eTale bhagavAne kahyuM che ke jIvato ja marelAnI jema rahe. bagaDeluM sudharI zake che. bagaDelAne sudhAravuM e 'amArAthI' thaI zake, tamAre nA karavuM. tamAre amArI AjJA pramANe cAlavuM. e to je sudharelo hoya te ja bIjAne sudhArI zake. pote ja sudharyA nA hoya te bIjAne zI rIte sudhArI zake ? chokarAne sudhAravA hoya to A amArI AjJA pramANe cAlo. gharamAM cha mahinA mauna laI lo. chokarAM pUche to ja bolavAnuM ane te paNa temane kahI devAnuM ke mane nA pUcho to sAruM ane chokarAM mATe avaLo vicAra Ave to tenuM tarata ja pratikramaNa karI nAMkhavuM. evI vANIte tabhAvI laie ! A TIpoya vAge to ApaNe tene gunegAra nathI gaNatA. paNa bIjuM mAre to tene gunegAra gaNe. kutaruM ApaNane mAre nahIM ne khAlI bhasabhasa kare to ApaNe tene calAvI laIe chIe ne jo mANasa hAtha upADato nA hoya ne ekaluM bhasabhasa kare to nabhAvI levuM nA joie ?! bhasa eTale 'Tu spIka.' 'bArka" eTale bhasavuM. 'A bairI bahu bhasyA kare che evuM bole che ne ? A vakIlo ya korTamAM bhasatA nathI ? pelo jaja beune bhasatA joyA kare ! A vakIlo nirlepatAthI bhase che ne ? korTamAM to sAmasAmI 'tame AvA cho, tame tevA cho, tame amArA asIla para Ama juThThA Aropa karo cho' bhase. ApaNane ema lAge che ke A beu bahAra nIkaLIne mAraMmArA karaze. paNa bahAra nIkaLyA pachI joie to beu joDe besIne TesTathI cA pItA hoya ! praznakartA : e 'DrAmeTika' laDhayA kahevAya ? dAdAzrI : nA. e popaTamastI kahevAya. 'DrAmeTika' to 'jJAnI puruSa' sivAya koIne AvaDe nahIM. popaTo mastI kare to ApaNe gabharAi jaie
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 49 pa00 vANIno siddhAMta ke beu hamaNAM marI jaze, paNa nA kare. e to amathA amathA cAMco mAryA kare, koine vAge nahIM evI cAMco mAre. be jaNA mastI-tophAna karatAM hoya, e vaDhe kare paNa aMdara aMdara dAvo nA mAMDe. ane ApaNe vacce paDIe to e eno dhaMdho karAvI le ane e loka to ekanAM eka ja pAchAM. bIje ghera rahevA nA jAya, ene popaTamastI kahevAya. ame tarata samajI jaIe ke A be jaNe popaTamastI karavA mAMDI. ne ApaNe mUrakha TharIe. ame to e je karato hoyane, te enAM mahIMnA bhAva tarata vAMcI zakIe. eTale amane A badhuM samajAya. "rIekzanarI' prayatno na ja karAya ! praznakartA : bapore pAchuM savAranI athaDAmaNa bhUlI ya jaie ne sAMje pAchuM navuM thAya. dAdAzrI : e ame jANIe chIe, athaDAmaNa kaI zaktithI thAya che. e avaLuM bole che, temAM kai zakti kAma karI rahI che. bolIne pAchAM eDajasTa' thaie chIe, e badhuM jJAnathI samajAya tema che. chatAM eDajasTa thavAnuM jagatamAM. kAraNa ke dareka vastu "enDavALI' hoya che ane vakhate e lAMbA kALa sudhI cAle to ya tame tene "helpa" nathI karatA, vadhAre nukasAna karo cho. tamArI jAtane nukasAna karo cho ne sAmAnuM nukasAna thAya che ! ene koNa sudhArI zake ? je sudharelo hoya te ja sudhArI zake. potAnuM ja ThekANuM nA hoya, te sAmAne zI rIte sudhArI zake ? praznakartA : ApaNe sudharelA hoya to sudhArI zakIe ne ? dAdAzrI : hA, sudhArI zakIe. praznakartA : sudharelAnI vyAkhyA ? dAdAzrI : sAmA mANasane tame vaDho to ya ene emAM prema dekhAya. tame Thapako Apo to ya ene tamArAmAM prema dekhAya ke "ohoho ! mArA phAdharano mArA para keTalo badho prema che !' Thapako Apo, paNa premathI Apo to sudhare. A kolejomAM jo prophesaro Thapako ApavA jAya to prophesarone badhA mAre ! sAmo sudhare e mATe ApaNA prayatno rahevA joie. paNa je prayatno "rIekzanarI' hoya evA prayatnomAM nA paDavuM. ApaNe ene TaiDakAvIe ne ene kharAba lAge e prayatna nA kahevAya. prayatna aMdara karavA joie, sUkSma rIte ! cULa rIte jo ApaNane nA phAvatuM hoya to sUkSma rIte prayatno karavA joie. vadhAre Thapako nA Apavo hoya to thoDAkamAM kahI devuM joie ke, 'ApaNane A zobhe nahIM." basa ATaluM ja kahIne baMdha rAkhavuM. kahevuM to paDe paNa kahevAnI rIta hoya. Ane sudhAravA mATe tame kaho, tene sudhAravA mATe kaho, paNa kahevAthI ene je du:kha thayuM tenI asara tamArA upara Avaze. kahevAno vAMdho nathI. paNa evuM kaho ke ene duHkha nA paDe ane eno paDagho pAcho tamane nA paDe. ApaNe nakkI karI rAkhavuM ke ApaNe koIne kiMcitmAtra duHkha devuM nathI. pote sudharyA nathI ne lokone sudhAravA gayA, tenAthI loko UlaTAM bagaDyA. sudhAravA jAya ke bagaDe ja. pote ja bagaDelo hoya to zuM thAya ? ApaNe sudharavuM sahelAmAM saheluM che. ApaNe sudharyA nA hoIe ne bIjAne sudhAravA jaIe e miniMgalesa che. tyAM sudhI zabda paNa pAchAM paDe. tame kaho ke "AvuM nA karIza.' tyAre sAmo kahe ke "jAva, ame to AvuM ja karavAnA.' A to sAmo vadhAre avaLo pharyo. vaDhavuM, e che ahaMkAra vaDhavAthI mANase cokhkhuM kahe nahIM ne kapaTa kare. A badhA kapaTa vaDhavAthI ja jagatamAM UbhA thayA che. vaDhavuM e moTAmAM moTo ahaMkAra che, gAMDo ahaMkAra che. vaDheluM kAmanuM kyAre kahevAya ? pUrvagraha vagara vaDhe te. koI jagyAe sArI vANI bolatA hazo ne ? ke nahIM bolatA ho ? kyAM AgaLa bolatA hazo ? jemane bosa mAne che, te bosa joDe sArI vANI bolavAnA ne anDarahenDa joDe jhApaTa jhApaTa karavAnAM. Akho dahADo 'teM Ama karyuM. teM Ama karyuM' kahyA kare. te emAM AkhI vANI badhI bagaDI jAya che. e ahaMkAra che enI pAchaLa, A jagatamAM kazuM ja kahevAya evuM nathI. je bolIe chIe, te ahaMkAra che. jagata badhuM niyaMtraNavALuM che.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 502 vANIno siddhAMta [10] uchero "choDavAM' Ama bagIcAmAM.. ta Toko kadi te ya khoTuM ! eka benkanA menejara kahe che, dAdAjI, huM to koI dahADo ya vAIphane ke chokarAne ke choDIne eka akSare ya bolyo nathI. game tevI bhUlo kare, game te karatAM hoya, paNa mAre bolavAnuM nahIM. e ema samajyo ke dAdAjI, mane evI pAghaDI paherAvI deze sarasa ! e zuM AzA rAkhato hato, samajAyuM ne ?! ane mane enI para khUba rIsa caDhI ke tamane koNe benkanA menejara banAvyA te A ? tamane choDI-chokarAM sAcavatAM nathI AvaDato ne vahu sAcavatAM nathI AvaDatI ! te e to gabharAI gayo bicAro. paNa meM temane kahyuM, 'tame chellAmAM chellA prakAranA nakAmA mANasa cho. A duniyAmAM kazA kAmanA tame nathI.' pelo mANasa manamAM samaje ke huM AvuM kahIza eTale A 'dAdA' mane moTuM InAma ApI deze. mera gAMDiyA, AnuM InAma hotuM haze ? chokaro UMdhuM karato hoya, tyAre ene ApaNe "kema AvuM karyuM ? have AvuM nahIM karavAnuM." ema nATakIya bolavAnuM. nahIM to bAbo ema ja jANe ke ApaNe je kaMI karIe chIe te 'karekTa' ja che. kAraNa ke bApAe eksepTa karyuM che. A nA bolyA, tethI to gharanAM phATI gayAM che. bolavAnuM badhuM paNa nATakIya ! chokarAone rAtre besADI samajAvIe, vAtacIta karIe. gharanAM badhA khUNAmAM pUcho to vALavo paDaze ne ? chokarAone jarAka halAvavAnI ja jarUra hoya che. Ama saMskAra to hoya che, paNa halAvavuM paDe. temane halAvavAmAM kazo guno che ? bAbo ahIM tophAna karato hoya to ApaNe kahevuM paDe ke 'AvI rIte ahIM tophAna nA karIza.' ene samajaNa pADIne kahevuM paDe. 'tuM to kazuM bolato ja nathI. tenAM karatAM to A kabATa sAruM. tuM to kabATa jevo thaI gayo. loka jANe ke A bApa thayo. bAkI tuM to eka kabATa jevo chuM. kaI jAtano mANasa chuM te !" eTale mAravAnuM nahIM, duHkha devAnuM nahIM. tema kabATa jevAM thavAnuM ya nahIM. kevI rIte rahevAnuM samajaNa paDIne ? baI ne chokarAMne samajAvI paTAvIne vAtacIta karavI. nahIM to pAchA ApaNe kabATa thaI gayAM. koI bole, gALo bhAMDe to kabATa kazuM bole ? ta mATe chokarAM tyAre..... ghaNA loko chokarAne kahe che, "tuM mAruM kahyuM mAnato nathI." meM kahyuM, 'tamArI vANI gamatI nathI ene. game to asara thaI ja jAya.' ane pelo pappo kahe che, "tuM mAruM kahyuM mAnato nathI." alyA mUA, pappo thatAM tane AvaDyuM nathI. A kaLiyugamAM dazA to juo lokonI ! nahIM to satyugamAM kevA phAdhara ne madhara hatA ! huM e zIkhavADavA mAMguM chuM, tame evuM bolo ke, chokarAne tamArI vAtamAM InTaresTa paDe eTale tamAruM kahyuM karaze ja. tame kahyuM mane ke tamArI vAta mane game che ja. to tamArAthI eTaluM thAya. praznakartA: ApanI vANInI asara evI thAya che ke je buddhi pajhala ukelI nA zake, te A vANI ukelI zake che. dAdAzrI : hRdaya sparzatI vANI. hRdaya sparzatI vANI to madharalI
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 503 54 vANIno siddhAMta (mAtRtvavALI) kahevAya. hRdaya sparzatI vANI jo koI bApa chokarAne kahe e sarTiphAIDa phAdhara kahevAya ! praznakartA : bahu sahelAIthI nahIM mAne chokarAM ! dAdAzrI : to hITalarIjhamathI mAne ?! e helpaphula nathI. hITalarIjhamathI jo karIe to helpaphula nathI. praznakartA : mAne che, paNa bahu samajAvyA pachI. dAdAzrI : to vAMdho nahIM. e kAyadesara kahevAya. bahu samajAvavuM paDe che. enuM kAraNa zuM ? ke tame pote samajatA nathI. mATe vadhAre samajAvavuM paDe. samajatA mANasane eka phero samajAvavuM paDe. te ApaNe nA samajI jaIe ?! bahu samajAvo cho paNa pachI samaje che ne ! praznakartA : hA. dAdAzrI : e rasto sArAmAM sAro. A to mArI ThokIne samajAvavA mAMge che ! jema bApa thaI beTho, te jANe atyAra sudhI duniyAmAM koI dahADo koI bApa ja nahIM hoya ! eTale je samajAvIne AvuM le che tene mAre anUkvaoNliphAIDa nathI kahevA. bApa thavuM" e savyavahAra kevo hovo joIe ? chokarA joDe dAdAgIrI to nahIM, paNa sakhtAI ya nA joIe, enuM nAma bApa kahevAya. praznakartA chokarAM pajave to ? chokarAM pajave to pachI bApe zuM karavuM joIe ? to ya bApe sakhtAI nahIM rAkhavAnI ? dAdAzrI : chokarAM A bApane lIdhe ja pajave che. bApanAmAM nAlAyakI hoya to ja chokarAM pajave. A duniyAno kAyado evo ! bApanAmAM barakata nA hoya to chokarAM pajavyA vagara rahe nahIM. vaLI e to nyAya ane tarata ja ApI daIe. bApa kahe ke, "mArA chokarAM pajave che." to huM kahI dauM ke tArAmAM barakata nathI. jato rahe ! chokarAno bApa thatAM AvaDatuM nathI. chokarAM zI rIte pajave ? khavaDAvI-pIvaDAvIne moTA karyA. kudaratI kAyado evo che ke chokaro bApanuM nA mAne to bApanAmAM barakta nathI ema kahevAya. A eno kAyado ! praznakartA : dIkaro bApanuM nA mAne to zuM karavuM ? dAdAzrI : "ApaNI bhUla che' ema mAnIne mUkI devAnuM ! ApaNI bhUla hoya to ja nA mAne ne ! bApa thatAM AvaDyuM hoya, eno chokaro nA mAne evuM hotuM haze !? paNa bApa thatA AvaDatuM ja nathI ne ! praznakartA H eka vAra phAdhara thaI gayA pachI kaMI galuDIyA choDe ? dAdAzrI : choDatAM haze ? galuDIyAM to AkhI jiMdagI evA DaoNga ne DaoNgInane, beune joyA ja kare, ke A bhasa bhasa kare ane A (DaoNgIna) bacakAM bhara bhara karyA kare. DaoNga bhasyA vagara rahe nahIM. paNa chevaTe doSa pelA DaoNgano nIkaLe. chokarAM enA mA taraphI hoya. eTale meM eka jaNane kaheluM, "moTAM thaIne A chokarAM tane mAraze. mATe dhaNIyANI joDe pAMsaro raheje !' e to chokarAM joyA kare te ghaDIe, emano paga nA pahoMce ne tyAM sudhI ane paga pahoMce eTale to oraDImAM ghAlIne mAre. te evuM banyuM hauM lokone ! chokarAe te dahADAthI niyANuM ja kareluM hoya ke huM moTo thAuM ke bApane ApuM ! mAruM sarvasva jajo paNa A kArya thAva, e niyANuM. A ya samajavA jevuM che ne ?! praznakartA : eTale badho doSa bApano ja ? dAdAzrI : bApano ja ! doSa ja bApano. bApanAmAM bApa thavAnI barakata nA hoya tyAre vahu sAmI thAya. bApanAmAM barakata nA hoya tyAre ja AvuM bane ne ! mArI-ThokIne gADuM rAge pADe. kyAM sudhI samAjanI bIkanA mAryA rahe. praznakartA : evuM ja hoya ke bApanI bhUla ja hoya ? dAdAzrI : bApanI ja bhUla hoya che. ene bApa thatAM AvaDatuM nathI, eTale A badhuM bhelAI gayuM. gharamAM jo bApa thavuM hoya to, strI enI pAse viSayanI bhIkha mAMge, evI draSTi thAya tyAre bApa thaI zake. praznakartA : bApa gharamAM vaDIlapaNuM nA rAkhe, bApapaNuM nA rAkhe to
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 505 506 vANIno siddhAMta eTale ApaNe chUTA. ApaNI javAbadArI nahIM pachI. praznakartA : maunavrata laIe to kevuM ? mauna laIe to, bolavuM ja nahIM. dAdAzrI : e mauna ApaNA hAthanI vAta nathIne. mauna thAya to sArI vAta che ane nA thAya to AvI rIte karavuM. praznakartA : mauna rAkhavAthI sAmA mANasamAM phera paDe ? dAdAzrI : paDe. praznakartA : vaDhavA karatAM vadhAre paDe ? dAdAzrI : hA, ghaNo phera paDe, mauna bahu kAma kare. praznakartA koIne zIkhavADavAnuM hoya to pachI maunathI kevI rIte zIkhavADAya ? ya enI bhUla gaNAya ? dAdAzrI : to rAge paDI jAya. praznakartA chatAM chokarAo bApanAM kahyAmAM raheze, enI khAtrI zuM ? dAdAzrI : kharI ne ! ApaNuM kerekTara(cAritra) to AkhuM jagata kerekTaravALuM. praznakartA : chokarAM chellI koTInAM nIkaLe temAM bApa zuM kare ? dAdAzrI : mULa doSa bApano ja. te bhogave che zAthI? AgaLe ya AcAra bagaDyA che tethI A dazA thaI che ne ? jeno kaMTrola koI avatAramAM bagaDato nathI, tene AvuM hoya nahIM, ame e kahevA mAMgIe chIe parvakarma to zAthI thayuM ? ApaNo muLa kaMTrola nathI tyAre ne ! eTale ame AmAM, kaMTrolamAM mAnIe chIe. kaMTrola mAnavA mATe tamAre badhA enA kAyadA samajavA joIe. A chokarAMo arIso che. chokarAMo uparathI khabara paDe ke ApaNAmAM keTalI bhUla che ! tyAM mauta levuM ke TokavuM? praznakartA : ApaNane ema thatuM hoya ke AnuM bhaluM thAya che to ene TokaToka karIe, to e nahIM sAruMne ? koIne vaDhIe, TokIe, enAM sArA mATe to e karavuM ke nahIM ? dAdAzrI : nA, e to ApaNA hAthamAM nahIMne. e to TokAya, e karavA jevI vastu nahIM, paNa TokAya te ApaNe joyA karavAnuM. ApaNe nA karavuM hoya to ya thaI jAya e to. nA vaDhavuM hoya to ya vaDhI javAya. eTale e ApaNe joyA karavAnuM ke Ama na hovuM ghaTe, evuM ApaNe manamAM abhiprAya rahevo joIe. praznakartA: haM, ke Ama nahIM karavuM. dAdAzrI : Ama hovuM ghaTe nahIM evo ApaNo abhiprAya phera thayo dAdAzrI : nA, e zIkhI javAya, ema ne ema AvaDe. zIkhavADIne bagaDe che ulTe A to. ahIM badhuM jJAna che, ApaNe mauna rahIene to ene jJAna pahoMcI vaLe. e jJAna che ja ene, chokarAone ya jJAna che, chatAM bolAya che te ApaNe joyA karavuM. A kacakaca karyA karatAM mauna keLavavuM sAruM, nA bolavuM sAruM. sudhAravA karatAM bagaDe, mATe akSare ya na kahevAya. bagaDe enI javAbadArI ApaNI. samajAya evI vAta che A ? praznakartA : hA, samajAya evI vAta che, dAdA. dAdAzrI : jarA ya chokarAne kahevAya nahIM. kAraNa ke chokaruM jJAna lIdheluM nathI ane tarata ja ene lAge ke avaLuM bole che. huM kahuM tyAre, avaLuM bole che evuM nA kahe, huM mArIne kahuM to ya ! kAraNa ke ene vizvAsa beTho hoya, mArA vAkyothI. e tamAruM to vAkya tamane ja samajaNa paDatI nA hoya tyAM AgaLa ! maphatamAM bApa thaIne beTho !! eTalI mArI
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 507 508 vANIno siddhAMta choDavA-boDavA badhuM samaje, e lAgaNIo pradarzita na karI zake. paNa samajI jAya badhAM ya. tame e chokarAMne kaho ke "kevo sarasa tuM dekhAuM chuM'. to bIjA dahADe suMdara dekhAya. kevuM IphekTiva che ! ane chokarAnI rUbarUmAM 'tArAmAM akkala nathI.' vAIphane vaDhAya nahIM ke chokarAM ema ja samaje ke "A pappo ja vAMko che.' nahIM to chokarAMne to saMskAra sArAmAM sArA dekhAvA joIe. chokarAMnI rUbarU vaDho to nahIM ja bilakula ya, e bhale eka varSano hoya chokaro, paNa AMkhathI dekhato thayo che. mATe laDhAya to nahIM ! A to roja bAjhAbAjha ! pelAM InDIyAmAM to nAnAM chokarAM zuM kahe che, "mammI, pappA, jaya saccidAnaMda !" eTale pappo baMdha thaI jAya. samajI jAya tarata. 'saccidAnaMda' bolene eTale. kaMIka to manuSyapaNuM hovuM joIe. haze have je thaI gayuM te thaI gayuM. Takora karAya kaLAmaya ! vAta samajAya che ? praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : eTale A mA-bApa kahe che mArAM chokarAM sudhare, mUMA zenA sudhare paNa ? anUkavaoNliphAIDa phAdharsa. chokarAM vadhAre bagaDe che. enuM kAraNa enA mA-bApane lIdhe. A to jJAna lIdhA pachI DAhyA thAya thoDA. have thoDuM DahApaNa Ave ke nA Ave ! praznakartA : hA, Ave dAdA. dAdAzrI : tame hisAba kADhone, tamane nAnapaNamAM vaDhatA hoya koI to mahIM kazI asara thatI hatI ? zuM thatuM hatuM ? - praznakartA : khoTuM karIe chIe evuM lAge. mane khabara paDI jatI ke huM khoTuM karI rahyo chuM. beno kahe che ke amane evuM lAgatuM hatuM ke A badhA amane vagara kAmanA laDha laDha kare che. dAdAzrI : haM, badhAne ema ja lAge. bahu laDhe tyAre..... praznakartA : lAge, dAdA. ema lAge ke mArI bhUla che. dAdAzrI : ko'ka phero lAge. roja ema kare to 'nakAmA A kacakaca karyA kare che" ema mAne. ane tamArA chokarAM zuM kahe, A Debala kacakaca karI rahyA che, A nakAmA, yujhalesa ! zabdo tahIM, saMskAro sudhAro! praznakartA : bIjI zI asara thAya chokarAM upara ? dAdAzrI : bahu ja badhI kharAba asara paDe, chokarAone. A badhA bagaDI gayA evuM nA bolAya, enA sAMbhaLatAM. manamAM samajI javAnuM ke sAluM bagaDI gayuM. ApaNe bolyA, ke sAMbhaLI le chokarAM badhuM ya. asaravALuM A jagata, iphekTiva. ApaNe jANIe ke A zuM samajavAnuM che ?! paNa praznakartA : vyavahAramAM koI khoTuM karatuM hoya to tene Takora karavI paDe che. to enAthI tene duHkha thAya che. to te kevI rIte eno nikAla karavo ? - dAdAzrI : Takora karavAmAM vAMdho nathI, paNa ApaNane AvaDavuM joIe ne. kahetA AvaDavuM joIene, zuM ? praznakartA: kaI rIte ? dAdAzrI : bAbAne kahIe, 'tArAmAM akkala nathI, gadheDo chuM." AvuM bolIe to pachI zuM thAya te ! ene ya ahaMkAra hoya ke nahIM ? tamane ja tamAro bosa kahe ke "tamArAmAM akkala nathI, gadheDo chuM." evuM kahe to zuM thAya ? nA kahevAya AvuM. Takora karatAM AvaDavI joIe. praznakartA: kaI rIte karavAnI Takora ? dAdAzrI : ene besADavo. pachI kahIe, ApaNe hindustAnanA loka, Arya prajA ApaNI, ApaNe kaMI anADI nathI ane ApaNAthI AvuM na thAya kaMI. Ama tema badhuM samajAvI ane premathI kahIe tyAre
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 509 510 vANIno siddhAMta rAge paDe. nahIM to tame to mAra, lephaTa enDa rAITa, lephaTa enDa rAITa laI lo, te cAlatuM haze ? praznakartA ahIMnA bALako dalIlabAjI bahu kare che, ArgyumenTa bahu kare che. A tame zenA lekacara mArI rahyA cho, kahe ? dAdAzrI : dalIlabAjI bahu kare. chatAM premathI zIkhavADone to dalIlabAjI ochI thaI jaze. A dalIlabAjI tamAruM riekazana che. tame atyAra sudhI ene dabaDAya dabaDAya karyo che ne. e enA magajamAMthI jatuM nathI, bhUMsAtuM ja nathI. eTale pachI e dalIlabAjI ene lIdhe kare che. mArI joDe eke ya chokaruM dalIlabAjI nahIM karatuM. kAraNa ke huM sAcA premathI A tamArI badhA joDe vAto karI rahyo chuM. praznakartA chokarAo hoya, to enI joDe kevI rIte Takora karavI ? dAdAzrI : zI Takora karavAnI ? praznakartA Takora karavI paDene, ke enI bhUla thatI hoya to ? dAdAzrI : te ApaNe emane ema pUchavuM ke tame A badhuM karo cho e tamane ThIka lAge che, tame vicArIne karyuM A badhuM ? tyAre e kahe ke, mane ThIka nahIM lAgatuM. to ApaNe kahIe ke bhaI, to zA mATe ApaNe nakAmuM Ama karavuM ? ema pote jarA vicArIne kahone, pote nyAyAdhIza hoya che badhAM, samaje che badhAM, pote khoTuM thayuM hoya to ene samaje to kharo ja. paNa tame ema kaho ke tuM mUrkha chuM ane gadheDo chuM. te A kema karyuM ? tyAre UlTo pakaDa pakaDe. nA, 'huM karuM chuM e ja kharuM che, jAva kaheze. UMdhuM kare pachI kema ghara calAvavuM te AvaDatuM nathI. jIvana kema jIvavuM te AvaDatuM nathI. eTale jIvana jIvavAnI cAvI mUkelI che badhI AmAM, kema karIne jIvana jIvavuM te ?! praznakartA : ahIM amerikAmAM kolejomAM 'pablIka rIlezana'nA klAsIsa cAle che. pablIka sAthe saMbaMdho kevI rIte rAkhavA ? to ya kaMI pariNAma nathI AvatuM. dAdAzrI : nA Ave. pariNAma premathI karyA sivAya Ave nahIM. eka choDavo Ucheravo hoyane, to ya tame premathI Uchero, to bahu sAro Uchare. paNa ema ne ema pANI reDone, bUmAbUma karo, to kazuM nA thAya. eka choDavo Ucheravo hoya to ! tame kaho ke ohoho !!! sarasa thayo choDavo. te ene sAruM lAge che! e ya sarasa phUlo Ape moTAM moTAM !! to A pachI manuSyone to keTalI badhI asara thatI haze ?! premanA pAvare pragaTAvo prakAza! sattAvAhI avAja amAro nA hoya. eTale sattA nA hovI joIe. chokarAne tame kahone to sattAvAhI avAja nA hovo joIe. praznakartA: hA, Ape kaheluM ke koI ApaNA mATe bAraNAM vAsI de. te pahelAM ApaNe aTakI javuM. dAdAzrI : hA, kharI vAta che e bAraNAM vAsI de te pahelAM ApaNe aTakI javuM joIe. te ene vAsI devAM paDe tyAM sudhI ApaNI mUrkhAI kahevAya, zuM ? AvuM nA hovuM joIe ane sattAvAhI avAja to koI dahADo mAro nIkaLyo ja nathI. eTale sattAvAhI avAja nA hovo joIe. nAno hoya tyAM sudhI sattAvAhI avAja dekhADavo paDe. cUpa besI jA. te ya huM to prema ja dekhADuM. huM to premathI vaza karavA mAMguM. praznakartA : premamAM jeTalo pAvara che eTalo pAvara sattAmAM nahIM ne ! dAdAzrI : nA. paNa tamane prema utpanna thAya nahIMne pelo kacaro nIkaLI nA jAya tyAM sudhI ! kacaro badho kADhuM chuM ke nahIM kADhatI ! kevA sarasa hArTavALA, je hATalI hoyane tenI joDe Dakho nA karavo, tAre enI joDe sAruM rahevuM. buddhivALA joDe Dakho karavo, karavo hoya to. bola jhIlAya to ja pharI pheMkAya! eTale tame thoDo prayoga mArA kahyA pramANe karone. praznakartA : zuM karavAnuM ?
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 511 512 vANIno siddhAMta dAdAzrI : premathI bolAvo ne ? praznakartA : e jANe che ke mAro enA para prema che. dAdAzrI : evo prema kAmano nahIM. kAraNa ke tame bolo cho te ghaDIe pachI kalekTaranA peTha bolo cho. 'tame Ama karo. tamArAmAM akkala nathI, Ama tema." evuM hauM kaho cho ne ? praznakartA : evuM nathI kahetA. dAdAzrI : to zabda zuM bolo cho ? praznakartA : e to dareka prasaMganA AdhAre zabda nIkaLe. kaMIka bahu nukasAna karato hoya, nakAmuM khoTuM vAparI kADhato hoya, to huM ene ema kahuM ke "A ATalI badhI moMghavArI che ane tuM ATalAM badhAM kema kharcA karI nAkhe che ?' evuM kahuM. dAdAzrI : pachI ethI e sudhare che ? eTale eka mANasa sudhArI zakAya evo A kALa nathI. e ja 'vIkanesa'nuM pUtaLuM hoya. te sAmAne zuM sudhAre che ?! ene mATe to baLavAnapaNuM joIe. eTale premanI ja jarUra che. choDa ropyo hoya, tamAre ene vaDhavaDha nahIM karavAnuM ke jo tuM vAMko nA thaIza, phUla moTAM lAvaje, evuM tevuM vaDhavaDha nahIM karavAnuM. ApaNe ene khAtara ane pANI ApyA karavAnuM. jo gulAbano choDa ATaluM badhuM kAma kare che, A to chokarAo, manuSya che A to ! ane mA-bApo dhabeDe hatuM, mAre hauM ! haMmezA premathI ja sudhare duniyA. e sivAya bIjo koI upAya ja nathI enA mATe, jo dhAkathI sudharatuM hoya to A gavarnamenTa DemokresI... sarakAra lokazAhI uDADI mele ane je koI guno kare ene jelamAM ghAlI ane phAMsI kare. pAchAM vALo, prArthatA te pratikramaNathI ! praznakartA : chatAM chokarAM vAMkA cAle to zuM karavuM ? dAdAzrI : chokarAM vAMke raste jAya, to ya ApaNe ene joyA karavuM ne jANyA karavuM. ane manamAM bhAva nakkI karavo, ane prabhune prArthanA karavI ke AnA para kRpA karo. | 'rileTiva' samajI upalaka rahevuM ! chokarAMne to nava mahinA peTamAM rAkhavAnAM. pachI calAvavAnAM, pheravavAnAM, nAnAM hoya tyAM sudhI, pachI choDI devAnAM. A gAyo-bheMso ya choDI de che ne ? chokarAMne pAMca varSa sudhI TokavA paDe, pachI TokAya paNa nahIM ane vIsa varasa pachI to enI bairI ja ene sudhAre. ApaNe sudhAravAnuM nA hoya. eka phero manamAM vikhavAda paDI gayo pachI enI linka cAlu thaI jAya, pachI manamAM enA mATe graha baMdhAI jAya ke A mANasa Avo che. sAmAne vizvAsamAM levA jevuM che. A bola bola karavAthI koInuM sudhare nahIM. sudharavAnuM to 'jJAnI puruSa'nI vANIthI sudhare. chokarAM mATe to mA praznakartA : nahIM. dAdAzrI : to pachI bolavuM nakAmuM che. eka mANasa mane bAvananI sAlamAM kaheto hato ke 'A gavarnamenTa kharAba che ne javI ja joIe.' te bAvanathI bAsaThanI sAla sudhI bola bola karyA karyuM. eTale pachI meM ene kahyuM ke, 'roja tame mane A vAta karo cho, paNa tyAM kaMI pheraphAra thAya che ? A tamAruM boleluM tyAM kaMI phaLe che ?" tyAre e kahe che, "nA. e phaLyuM nahIM." tyAre meM kahyuM, to zuM karavA gA gA karyA karo cho ? tamArA karatAM to reDiyo sAro.' praznakartA : paNa mAre zuM karavAnuM ? dAdAzrI : ApaNuM boleluM phaLatuM nA hoya to ApaNe baMdha thaI javuM joIe. ApaNe mUrkha chIe, ApaNane bolatA nathI AvaDatuM, mATe baMdha thaI javuM joIe. ApaNuM boleluM phaLe nahIM ane UlaTuM ApaNuM mana bagaDe, ApaNo AtmA bagaDe. AvuM koNa kare che ?
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 513 514 vANIno siddhAMta bApanI jokhamadArI che. ApaNe nA bolIe to nA cAle? cAle. eTale bhagavAne kahyuM che ke jIvatAM ja marelAnI jema rahe. bagaDeluM sudharI zake che. bagaDelAne sudhAravuM e "amArAthI thaI zake, tamAre nA karavuM. tamAre amArI AjJA pramANe cAlavuM. chokarAMne sudhAravA hoya to A amArI AjJA pramANe cAlo. chokarAM pUche to ja bolavAnuM ane te paNa temane kahI devAnuM ke mane nA pUcho to sAruM ane chokarAM mATe avaLo vicAra Ave to tenuM tarata ja pratikramaNa karI nAkhavuM. praznakartA chokarAone kahevA jevuM lAge to vaDhIe, to ene duHkha paNa lAge to zuM karavuM ? dAdAzrI : pachI ApaNe aMdara mAphI mAgI levI. A benane vadhAre paDatuM kahevAI gayuM hoya ne duHkha thaI gayuM hoya to tamAre benane kahevuM ke, mAphI mAguM chuM. evuM nA kahevA jevuM hoya to atikramaNa karyuM eTale aMdarathI pratikramaNa karo. te tame to 'zuddhAtmA' cho. te tamAre caMdulAlane kahevuM ke 'pratikramaNa karo. tamAre beu judA bhAga rAkhavA. ApaNe khAnagImAM aMdara potAnI jAtane bolIe ke 'sAmAne duHkha nA thAya evuM bolajo. ane tema chatAM chokarAne duHkha thAya to caMdubhAIne kahIe ke 'pratikramaNa karo." bAgho thaI gayo chokaro bicAro. emAM A gAMDA kADha kADha kare, te ciDhAya ciDhAya kare. ne 'bolane bola, kaMI bolato nathI, mUMgo thaI gayo chuM." ane Ama kAnapaTTI pakaDAve ! cakkara, zuM karavA AvuM karyA kare che ? keTalAya mAstaro AvuM kare che. Tayuzana rAkhe chene AvuM...! keTalAya kare che ane pachI zuM kahe ke chokaro mane mAthe paDyo che ! alyA, chokaro nathI mAthe paDyo, tuM chokarAne mAthe paDyo che. ApaNe nA samajIe ke A chokaro Dala che. eTale ApaNe ene DalanesamAM jeTaluM pANI pivaDAvAya eTaluM pAvuM, bIjuM vadhArAnuM pANI pAvuM nahIM. ene kahIe ke A kavitA gokhI lAvaje. pachI nA bole to kaMI nahi. paNa A to mananI kalpanAo kare, sAlo bolato ja nathI. muMgo che !" alyA nhoya maMgo. ene vAta pahoMcatI nathI. tuM vAta zuM kahevA mAMge che e ene pahoMcatI nathI. eTale e kuMThita thaI gayo che bicAro ! ene tuM bahu e kara kara karIza, godA mAra mAra karIza, to ene zaoNka lAgaze. IlekTrikano zaoNka lAge ne mANasa thaI jAya, evo e pachI thaI jAya. vagara kAmano godA mAra mAra kare ! have jo ene bairI AvI maLI hoya ne nA samaje evI, to zuM thAya che? AkhI jiMdagI zI rIte kADhe ? praznakartA : moTA bhAganuM to pote je samajyo hoya te pelo mANasa tarata samajI jAya evo Agraha vadhAre utpanna thaI javAthI avaLAM pariNAma UbhAM thaI jAya che. kAunTara pulItI karAmata ! keTalAka to chokaro bhaNato nA hoya, praznanonA javAba Apato nA hoya to mAstara ene vaDhe ne, "kaMI samaja paDe che tane ? bola ne bola, mUrakha bola !" have tyAM parIkSAmAM pAsa thAya mATe mAstaranuM Tyuzana rAkhe che. paNa Ama kare to pelo chokaro bicAro bAgho banI jAya ne A mAstara akaLAyA kare. te mAstaranI zI dazA thAya. te ApaNA jevA jonAra kahe ke e bAgho thaI gayo. tuM zuM karavA Ama gAMDA kADhe che ? pAMsaro mane ! sIdho marane ! nahi to tuM tArI baInA kAmamAM nahi rahuM ! e chokaro bicAro bAgho thaI gayo ! ene tArI vAta mahIM pahoMcatI nathI, eTale dAdAzrI : potAnI draSTithI sAmAne mApe che. tuM sAmAnI draSTi zodhI kADha. sAmAnI draSTi eTale zuM ke darekane eDajasTa thavuM evI draSTithI jo. A to potAnI draSTithI sAmAne mApa mApa kare che. keTalAM vizeSaNa bolyo ?! "go che, alyA, marI jA ne !' pAcho 'marI jA' hauM kahe. chokarAno bApa sAMbhaLe to, e kahe, "mAstara, evuM nA bolazo. amAro ekano eka chokaro che." Ama enA mA-bApa pAchAM kaleIma mAMDe ke mAstara AvuM bolazo nahi. praznakartA: ame vAto karavAmAM eTalA badhA mIkenikala thaI jaIe chIe ke kAunTara pulI goThavavAnI jAgRti jatI rahe che.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : mANasa jAta to bahu cokkasa jAta che. mANasa kaMI ghelI jAta nathI. AvaDAM nAnAM cAra varSanA chokarAMne kahe ke, 'tuM akkala vagarano che, mAruM samajato nathI.' tyAM kevI rIte bolAya ? enI kAlI bhASAmAM loka bole. A chokarAMnI joDe loko kAlI kAlI bhASAmAM bole. A traNacAra varSanI uMmaranAM chokarAM joDe moTI uMmaranAM chokarAM jevuM nA bole. zAthI evuM nA bole ? praznakartA : ene enI bhASAmAM vAta karavI joIe. dAdAzrI : pote badhuM samaje che ke A bALaka bhASA che. ApaNe bALaka bhASAmAM vAta karo, nahIM to e bicAro samajaze nahIM. ene to kahevuM, 'jo bAbA, A ramakaDuM pelA jevuM che ne ? te peluM joyuM hatuM ne ?" ema be-cAra vakhata kahevuM. tyAre e kaheze, 'hA'. tyAre ApaNe jANIe ke A mahIM pahoMcyuM. have evI rIte AnI joDe ApaNe vAta karavI joIe. ApaNe jANIe ke AnuM Dala magaja che. eTale ApaNe jANIe ke bALaka jevI avasthA che eTale 'bAbA, bAbA' karavuM joIe. praznakartA : paNa bALakanI avasthA samajavAmAM cetanatAno upayoga joIe. 515 dAdAzrI : are, ajJAnadazAmAM ya bALaka joDe enI mA suMdara vyavahAra kare che. bALakanI joDe enI mA suMdara vyavahAra nahIM karatI hoya ? e koNe zIkhavADyuM emane ? praznakartA : e to kudaratI che. dAdAzrI : kudaratI nahIM, AvI badhI ApaNI aMdara jAgRti che. paNa moTI uMmarano thAya che eTale pAcho aham bahu Ubho thAya che. tyAM tamane ema thAya ke A to moTo thayelo che. A AvuM kema kare che ? nAnAne AvuM hoya, moTAne paNa hoya ? paNa moTAne bIjI bhASAmAM tuM samaja ke A nAnA karatAM ya moTo bhUMDo che bicAro ! eTale moTo Dala lAge to ApaNe jANavuM ke traNa varSanuM chokaruM che. eTale enI joDe evuM ApaNe vartana rAkhavuM joIe. pachI AmathI Ama godo mAre. koNa pachI 516 vANIno siddhAMta sAMbhaLe ? praznakartA : chokarAM joDe chokarAM thaI javuM ane e rIte vartavuM, to e kaI rIte ! dAdAzrI : chokarA tarIke atyAre chokarA joDe vartana rAkho cho ? ApaNe moTAM hoya to eno bhaya lAgyA kare. e bhaya nA lAge evI rIte vartavuM joIe ApaNe. e samajaNa pADIne eno doSa kADhavo joIe, bIvaDAvIne nA kADhavo joIe. nahIM to bIvaDAvIne kAma lAge nahIM. tame moTI uMmaranA, e nAnI uMmaranA, bhaDakI jAya bicArA ! paNa tethI kaMI doSa jAya nahIM, doSa to vadhyA kare aMdara. paNa jo samajAvIne kADho to jAya, nahIM to jAya nahIM. praznakartA : mAnasika uMmara nAnI hoya ne ? dAdAzrI : te mAnasika uMmara joIne ApaNe eDajasTa karavuM joIe. ame darekanI joDe vAta karIe te enI mAnasika uMmara keTalI che e joIne ene ApIe. tethI ame kahIe chIe ke ame kAunTara pulI mUkI daIe chIe. eTale amAre athaDAmaNa thatI nathI, matabheda thato nathI. kAraNa ke ame kAunTara pulI mUkI daIe ne ! enuM mAnasika greDezana, vAcika greDezana, zarIranuM greDezana kevuM che e badhuM ja joI laIe. za2I2thI uMmaramAM moTo che, vANImAM bahu jabaro che, zUro che. paNa mAnasika badhuM laoN (nIcuM) che. eTale rIvolyuzana ochAM karI nAkhavAM. bALaka jevuM ja mAnI levAnuM. praznakartA : mAre mArA moTA dIkarA joDe bahu khaTapaTa thAya che. to kAunTara pulI nAkhavI kyAre ? kyA prakAranI ? e samajaNa paDatI nathI ane icchA na hovA chatAM baphATa thaI jato hoya che. to zuM karavuM ? dAdAzrI : are, icchA vagare ya baphATa thaI jAya che ! A to huM tamane rasto dekhADuM chuM, te raste dhIme dhIme tamAre goThavaNI karavAnI che. bAbo dasa-bAra varasano hoya, enI joDe tame vAta karo, to tamArI vAta samaje ke nA samaje ? amuka vAto na samaje ne ! evuM nA bane ? praznakartA : evuM thAya che, A to mAro potAno anubhava che e
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 517 518 vANIno siddhAMta dAdAzrI : phUMphADo mAro cho ? tyAre pelo sAme phUMphADo mAre to zuM thAya ? ja kahuM chuM, mAro je prazna che e ja vAta che. A mAro potAno ja prazna che ane vAre ghaDIe mAre AvuM banI ja jatuM hoya che. dAdAzrI : hA, eTale huM A dAkhalo ApuM chuM ke bAbo tamAro hoya to e bAra varSano hoya, have ene tame badhI vAta karo. to badhI vAtamAM keTalIka vAta e samajI zake ane keTalIka vAta nA samajI zake ? tame zuM kahevA mAgo cho te enI samajamAM AvatuM nathI. tamAro vyu poInTa zuM che enI samajamAM nathI AvatuM eTale tamAre dhIme rahIne kahevuM ke mAro hetu Avo che. mAro vyu poInTa Avo che. huM AvuM kahevA mAguM chuM. tane samajAya ke nA samajAya, mane kaheje. ane tArI vAta mane nahIM samajamAM Ave to huM samajavA prayatna karIza, kahIe. e samaja paDIne ? eTale ApaNo enI joDe phoDa karI levo joIe ane kevo ? phrenDalI TonamAM hovo joIe. tethI ApaNe lokoe kahyuM ke bhaI, soLa varSa pachI, amuka varSa pachI pheMDa tarIke svIkArajo ema kahyuM, nathI kahyuM ? phreMDalI TonamAM hoya to ApaNo Tona sAro nIkaLe. nahIM to roja bApa thavA jaIe ne, to bhalIvAra Ave nahIM. cAlIsa varSano thaI gayo hoya ane ApaNe bApa thavA pharIe, to zuM thAya ?! chokaro sAmo thAya tyAre ? chokaro sAmo thAya to tame zuM karo cho ? praznakartA : samajAvuM ke A khoTuM che, AvuM nA karavuM joIe. dAdAzrI : paNa e sAmo thAya, tyAre tame kaDaka nA thaI jAva ? praznakartA : koI vAra evuM thAya. dAdAzrI : paNa athaDAmaNa nA thaI jAya ? koI dahADo vAsaNo khakhaDatAM nathI ? praznakartA : khakhaDe. tyAre jarA phUMphADo mAravo paDe. basa eTaluM ja, bIjuM nahIM. praznakartAH evo anubhava nathI thayo, e sAme nathI phUMphADA mArato. dAdAzrI : hA, paNa e phUMphADo mAre to zuM thAya ? mATe phUMphADo ya nA karavo joIe. phUphADo zene mATe ? phUMphADo sApa kare. ApaNe zene mATe phUMphADo karavo paDe ? phUMphADo tamane AvaDe paNa zI rIte ? phUMphADo kone kahevAya, e paNa tame jANatA nathI. phUMphADAmAM ahaMkAra nA hoya. tamArA phUMphADAmAM to ahaMkAra hoya ne ! nahIM to DheDaphajeto ja thAyane ! e ApaNane nAlAyaka kahe. eTale ApaNe bIjuM hathiyAra vAparIe, pachI rahyuM ja zuM gharamAM ? pachI loko bhegA thAya, 'juone, A chokaro ATaluM badhuM bhaNelo che, A bApanAmAM akkala nahIM ne !' kaheze. e ApaNI akkala pAchA loka jue. enAM karatAM ApaNI akkala ApaNe ja joIe, e zuM khoTI ? nahIM to loka to tAyapho jue ! lokone to joIe che evA tAyaphA !! eTale A zodhakhoLa che mArI !! ane chokarAne to kahIe ke laI jA pelI poTalI ! bhaI, tArI poTalI laI jA. A vaNatolyuM ne vaNamAgyuM Ape che, eTale ApaNe ahIM bAjue mUkI rAkho. ApaNe kaMI bolavA jaIe agara to AkhI rAta tola tola karIe to upAdhi thAya. tame koI dahADo AkhI rAta kazuM toleluM ? pahelAM tolyuM hazene ?! praznakartA : hAjI, koIkavAra banyuM hoya. dAdAzrI : hA, tole. rAte tole pAcho haM, sADA agiyAra-bAra thAya to ya tole. "ohoho, AvuM moTuM, AvuM moTuM !" kATalA nA hoya, kazuM ya nA hoya ne tole !! praznakartA: chokaro kharAba zabda bolyo, sAmo thayo hoya, te noMdhI rAkhyuM. to e abhiprAyathI laukika vartanamAM gAMTha paDI jAya. AnAthI sAmAnya vyavahAra gUMcAI nA jAya ?
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta dAdAzrI : noMdha ja A duniyAmAM nakAmI che. noMdha ja A duniyAmAM nukasAna kare che. ko'ka bahu mAna Ape te noMdha nA rAkhIe. ane ko'ka gALo bhAMDe, tame nAlAyaka cho, anaphITa cho. te sAMbhaLI ne noMdha nahIM rAkhavAnI. noMdha eNe rAkhavI hoya to rAkhe. ApaNe A pIDA kyAM laIe pAchI ?! copaDA-bopaDA lAvIne pAchI noMdho rAkhavA mAMDIe !! noMdhavahI ne e badhuM e karyA kare. jene khAtAvahI rAkhavI hoya te, ApaNe to noMdhIe nahIM, tene je bolavuM hoya te bole. kAraNa ke e AgalA hisAba haze to ja bolAze, nahIM to bolAze nahIM. 519 chokarAno ahaMkAra jAgRta thAya eTale sAmo javAba Apene. jyAM sudhI ahaMkAra che nahIM, tyAM sudhI enAM paga pahoMcatA nathI, tyAM sudhI e potAnu dhAreluM kare nahIM. moTo thayo, eTale potAnuM mana dhAryuM karene, ApaNuM mAne kharo ? praznakartA : mAne nahIM, tyAM sudhI e barobara. paNa pachI to doSo kADhe ApaNAM. dAdAzrI : hA, doSo kADhe. jeNe moTo karyo, jenuM e karyuM. te badhAMnAM doSo kADhe. te vakhate kevI dazA thatI haze ? koInuM apamAna nA sahana kareluM hoya ne te vakhate chokaro sAmuM bole to zuM thAya ? praznakartA : ApaNAmAM doSa hoya ane doSa batAve, emAM khoTuM zuM ? dAdAzrI : e khoTuM nahIM. khoTuM to kazuM hotuM nathI. paNa sahana nA thAya mANasane. chokarAM ke vahu dekhADe te mANasathI sahana thAya nahIM. praznakartA : e vakhate jAgRti rAkhavI joIe ke A mArAmAM doSa che, ne kahyo. dAdAzrI : nA. e jAgRti rAkhe to ya UDI jAya. kAraNa ke bIjA bahAranAM mANasa joDe jAgRti rAkhe, paNa enAM gharanAM mANasa joDe jAgRti rahe nahIM. kAraNa ke 'huM eno bApa chuM.' e to khyAlamAM bhUlI jAya ke ? 'huM eno bApa chuM.' e bhUlI nA jAyane ? e to tamAre anubhava thAya tyAre khabara paDe. 520 vANIno siddhAMta sAMbhaLo zabdo philTara karIne ! vahu jANe ke sasarA pelA rUmamAM beThAM che. eTale vahu bIjA joDe vAta kare ke 'sasarAmAM jarAka akkala ochI che.' have ApaNe te ghaDIe tyAM AgaLa UbhA hoya to ApaNane A sAMbhaLavAmAM Ave. to ApaNI mahIM e roga peTho. to tyAM ApaNe zo hisAba kADhavAno ke ApaNe pelA rUmamAM tyAM beThA hota to zuM thAta ? to kazo roga Ubho nA thAta. eTale ahIM AvyA te bhUlano roga che ! ApaNe e bhUla bhAMgI nAkhIe. ApaNe ema mAnone ke tyAM ja beThA hatAM. ne A nahotuM sAMbhaLyuM eTale e bhUla bhAMgI nAkhIe. mahAvIra bhagavAnanI ya pAchaLa to loko bolatA hatA. e to bole loka. ApaNe ApaNI bhUla bhAMgI nAMkhavI. ene phAve evuM bole ane ApaNA karmanA udaya hoya, to ja enAthI AvuM bolAya. ApaNA udaya rAzI hoya to ja bolAya. ApaNe sAMbhaLI gayA ke vahu ApaNI mATe akkala vagaranAM che' evuM bolI. to ya ApaNe jANIe ke A to AvuM ja cAlavAnuM che. ApaNe koIkane ghare rahevA gayA hoya, ne koIkanAM chokarAnI vahu hoya to ApaNe calAvI laIe ke nA calAvIe ? evuM ja ahIM mAnI levAnuM. nahIM to Ano kyAre pAra Ave ? A sonuM cokhkhuM thAya nahIM ne dahADo vaLe nahIM. enA karatAM chAzIyuM ne chAzIyuM rahevA devuM. A sonuM koI dahADo cokhkhuM thAya nahIM. Aje ApaNe gALIne lagaDI mUkIe to ya pAchI kAle hatI tevI ne tevI thaI jAya ane A to badhuM hisAba ame joIne beThelA, anaMta avatArathI hisAba khoLI kADhelo. eTale amane to bhAMjagaDa ja nA thAyane AnI ! ane amane to tarata kImiyA jaDe. amArI pAse lAkho cAvIo hoya ! ApaNuM tharmomITara, ApaNA gharatAM ja ! ApaNo chokaro moTo thayo hoya ne sAmo thaI jato hoya to jANavuM ke A ApaNuM 'tharmomITara' che. A tamAre dharma keTalo pariNAma pAmyo
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta para 1 52 vANIno siddhAMta che, enA mATe "tharmomiTara' kyAMthI lAvavuM? gharamAM 'tharmomiTara' maLI Ave to pachI bahAra vecAtuM levA nA javuM paDe ! chokaro dhola mAre, to paNa kaSAya utpanna thAya nahIM, tyAre jANavuM ke have mokSamAM javAnA ApaNe. be-traNa dholo mAre to ya paNa kaSAya utpanna nA thAya, eTale jANavuM ke A chokaro ja ApaNuM tharmomITara che. evuM tharmomITara bIjuM lAvIe kyAMthI ? bIjo koI mAre nahIM. eTale A tharmomITara che ApaNuM. gharanAM tharmomITara kAma lAge che koI vakhata ? praznakartA : lAge che ne dAdA. dAdAzrI : gharanAM mANaso ja tharmomITara hoya ApaNuM. ApaNane tAva keTalo caDhyo che, keTalo utaryo che, tarata khabara paDI jAya che. ApaNe ene kazuMka salAha ApI ane salAha ApI eTale jarAka kaThaNa bolyA ke tarata e kaMI evuM bole ke ApaNane tAva caDhyo che ke nahIM, e ApaNane khabara paDI jAya. eTale gharamAM beThA tharmomITara ! davAnI dukAnavALAne kahIe, ke tharmomITara lAva joIe, to e zuM Ape ? AvuM tharmomITara koI Ape ? chokarAM koI phero tharmomITara thAya ke na thAya ? praznakartA : thAya. dAdAzrI : tamane khabara paDI jAya ke A tharmomITara che mAruM ? evuM lAge tamane ? eTale tame sAcavIne ja mUko. tharmomITara bhAMgI nAkhavuM nathI ? rahevA devuM che ? e hoya to kAma lAgaze. pachI toDI ja nA nAkhone ! tharmomITara kAma lAgene? eTale sAcavIne mUke ke nA sAcavIne mUke ? eTale sAcavIne mUkI rAkhavuM. gharamAM bhAMjagaDo thAya, te A vANInA zabdo evA che ke badhAne bhAMjagaDo maTI gaI. eTale A vANIthI badhuM rAge paDe che. jenAthI du:kha jAya e vANI khoLe che loko. kAraNa ke koIe AvA upAya ja nathI batAvyA ne ! sIdhA eplAya thAya evA upAya ja nathI ! praznakartA : ane eka-eka upAya ApanA sacoTa che. dAdAzrI : hA. sacoTa che. jALavo jIgarI mitranI jema ! bApa chokarAne kahe ke, "tane Avo jANyo hota, to janmatAM ja tane mArI nAkhyo hota !' tyAre chokaro kahe ke, tame mArI nA nAkhyo te ya ajAyabI che ne !! AvuM nATaka thavAnuM te zI rIte mAro !!!" AvAM AvAM nATaka anaMta prakAranAM thaI gayAM che. are ! sAMbhaLatAM ya kAnanA paDadA tUTI jAya !! alyA, AnAthI ye kaMI jAtajAtanuM jagatamAM thayuM che, mATe ceto jagatathI ! have 'potAnA deza bhaNI vaLo, 'svadeza'mAM cAlo. paradezamAM to bhUtAM ne bhUtAM ja che, jyAM jAo tyAM ! A to nATaka che ! nATakamAM bairI-chokarAMne potAnAM kAyamanAM karI laIe te kaMI cAlI zake ? nATakamAM bole tema bolavAmAM vAMdho nahIM ke, A mAro moTo dIkaro, zatAyu thA." paNa badhuM upalaka, 'suparaphaluasa' nATakIya. A badhAMne sAcA mAnyAM tenAM ja pratikramaNa karavAM paDe che. jo sAcuM nA mAnyuM hota to pratikramaNa karavA nA paData. jyAM satya mAnavAmAM AvyuM tyAM rAga ne dveSa zarU thaI jAya, ane pratikramaNathI ja mokSa che. A 'dAdA' dekhADe che te 'AlocanA-pratikramaNa-pratyAkhyAna'thI mokSa che. praznakartA : ApaNane nAnapaNathI dhAka lAgI gayo che, badhA vaDhe, khIjavAya eTale ApaNAthI bolAya nahIM, jema che tema. dAdAzrI : paNa ahIM mArI pAse hau dhAka lAgI gayo che ? mArI pAse to bolAya ne ! jyAM dhAka nA lAgato hoya tyAM to bolAya ne ! jyAM dhAka lAgato hoya tyAM nA bolAya. tethI mA-bApa pAse loko potAnI badhI hakIkata kahetAM nathI, vAstaviktA. dhAka lAgI gayo ane pAchA pharI kaMIka kaheze. eTale AmAM gUMcavADo Ubho thAya che pachI. eTale huM mAbApane zuM kahuM chuM ke enI joDe besIne vAtacIta karo, ene zuM aDacaNa che, zuM che, tArA vicAro zuM thAya che. je thatA hoya joI lo. nahIM to ya boMba phATavAno ja che, jo kadI dArUkhAnuM bharyuM haze to te pahelAM jANI lIdhuM hoya to te nA phATe ke moDuM phATe evo rasto karI zake ne ! nahIM to boMba to phATyA vagara rahe ke ?! praznakartA : nA rahe.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta para3 para4 vANIno siddhAMta dAdAzrI : eTale ame badhA phAdhara-madharane kahIe chIe ke bAratera varSanI pachI enI joDe sAthe beso, vAtacIta karo. enA mana khullA karo. manamAM ene gUMcavADo Ubho thAya, to koNa eno gUMcavADo kADhI Ape ? bIjI benapaNIo maLe, te sArI benapaNI te enI pAse UbhI nA rahe ane bIjI benapaNIo to enA jevI hoya te UbhI rahe. e badhI enkareja kare sAmasAmI. koNa Diskareja kare ? eTale A badhA vyavahArika prazno ame che te ukela karI ApIe badhA. jJAtItI bhASA !! amane koInI joDe matabheda paDyo nathI. kAraNa ke jJAnInI bhASA judI ane ajJAnInI bhASA judI ! banne va bhASA judI che. jJAnInI rIyala bhASA che. ajJAnInI rIleTiva bhASA che. jJAnInI bhASAmAM koI maratuM ja nathI. ajJAnInI bhASAmAM badhA marI jAya che. A bannenI bhASA judI judI che. ajJAnI kAMNo karyA kare che ane jJAnI joyA kare che ! hamaNe che te musalamAnanA dezamAM ApaNe gayA ane tyAM AgaLa ApaNe AzIrvAda ApyA ne kahIe "svastika' ! to e musalamAna zuM samaje ? 'kyA kucha apane ku gAlI dIyA usane ?" te avaLuM samaje to mArI bese, eTale ApaNane pelA Ugra thatA dekhAya, tyAre ApaNe manamAM ema nA rAkhavuM ke sAluM, meM AzIrvAda Apyo che ne A zAnAM ugra thAya che ? zA AdhAre Ugra thAya ? evuM tevuM nA rAkhavuM. ApaNe tarata ja kahevuM ke 'bhaI, mArI bhUla thayelI lAge che tamArI joDe haM, mIyAbhAI !" ema kahIe ne tyAre pelo pAcho phare, "aisA tumhArA bhUla ho gayA ? to hamArI bhUla ho gaI.' to pelo svIkAra kare. pachI ApaNe ene kahIe ke 'tAre yahAM AzIrvAda ko kyA bolatA hai ?" pachI ApaNe evuM bolIe ne to e khuza thaI jAya ! enI bhASAmAM ukelavuM joIe. pAchA potAnI bhASAmAM svIkAra karAvavA jAya che. tamArI bhASAmAM mAre vAta karavI joIe. sAmAnI bhASAmAM vAta karavI joIe ke ApaNI bhASAmAM ? tamane kema lAge che ? darekanI bhASA judI hoya ne ? ApaNe musalamAna dezamAM gayA hoIe to ApaNI bhASAmAM vAta karIe, to zuM thAya ene ? avaLuM paDI jAya bicArAne ! Ate te vaDhAya ? eka phero eka mANasa joDe mAru magaja jarA tapI gayeluM, rastAmAM huM tene vaDhato hato. te loka to mane Takora mArene ke A bajAramAM vaDhavADa tamArAthI thAya ? eTale huM to ThaMDo paDI gayo ke zI bhUla thaI ? pelo ADuM bole che ane ApaNe vaDhIe chIe emAM te zI moTI bhUla thaI ? pachI meM emane kahyuM ke A ADuM bolato hato tethI mAre jarA vaDhavo paDyo. tyAre pelA kahe che ke e ADuM bole to ya tamArAthI vaDhavAnuM nA thAya. A saMDAsa gaMdhAya to bAraNAne lAto mAra mAra karIe to e saMDAsa kyAre sugaMdhIvALuM thAya ? emAM kone nukasAna gayuM ? teno svabhAva ja gaMdhAvAno che. te dahADe mane jJAna nahIM thayeluM. e bhAIe mane AvuM kahyuM, te meM to kAnanI buTTI pakaDI. mane sarasa dAkhalo Apyo ke e saMDAsa kyAre sudhare ? ane bagIcAne phUla caDhAvIe to ya sugaMdhI Apaze. ne phUlo nahIM caDhAvo to ya sugaMdhI Apaze ! mATe bagIco oLakhIne tyAM beso. loka to UMdhuM chatuM kare paNa tamArAthI nA thAya. evuM koIka kahe to tapAsa karIe ne ke evaDI to moTI zI bhUla rahI jAya che ?!
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa26 vANIno siddhAMta [11] mazkarImAM jokhamo. mazkarIthI tUTe vacanabaLa ! praznakartA : vacanabaLa kevI rIte utpanna thAya ? dAdAzrI : eka paNa zabda mazkarI mATe vAparyo nA hoya, eka paNa zabda khoTA svArtha ke paDAvI levA mATe nA vAparyo hoya, zabdano durupayoga nA karyo hoya, potAnuM mAna vadhe eTalA mATe vANI nA bolyA hoya, tyAre vacanabaLa utpanna thAya che. kAraNa ke mazkarI bhagavAnanI thaI kahevAya. chevaTe to bhagavAna ja che ne ! jIvamAtramAM bhagavAna ja rahelA che ne ! mazkarI koInI karAya nahIM ne ! ApaNe hasIe ne, to bhagavAna jANe ke 'hA, have AvI jAne, tAro hisAba lAvI ApuM chuM A phero." koI Ama Ama cAlatA hoya, ene ApaNAM loko hase. alyA, zuM mazkarI kare che ? mahIM bhagavAna samajI gayA badhuM ! enI AvI dazA thaI, tenI para tuM mazkarI karuM chuM ema ? tArI dazA ya evI thaze ! Avo niyama ja che ! mATe A dazAo sAcavo. praznakartA : mArAthI to moTAnI mazkarI thaI jAya che. dAdAzrI : evuM che ke tame to atyAre A vAta jANI ke mazkarI karavI e guno che, huM to nAnI uMmaramAM jANato hato, to ya ATha-dasa varSa sudhI mazkarI thayA karI. tamane to bahu jhapATAbaMdha jatI raheze. chatAM ya evI mazkarI karavAmAM vAMdho nathI ke jenAthI koIne duHkha nA thAya ane badhAne AnaMda thAya. ene nirdoSa gammata kahI che. e to ame atyAre ya karIe chIe, kAraNa mULa jAya nahIM ne ! paNa emAM nirdoSatA ja hoya ! 'joka'tA ya pratikramaNa...... are, saheje ya koIne 'joka' karyo hoya ane sAmo jarA kAco hoya ne jarA calAvI leto hoya paNa enA pratye joka karyo, to e atikramaNa karyuM kahevAya. ame 'joka' karIe, paNa nirdoSa 'joka' karIe. ame to eno roga kADhIe ne ene zaktivALo banAvavA mATe 'joka' karIe. jarA gammata Ave, AnaMda Ave ne pAchuM e AgaLa vadhato jAya. bAkI e 'joka' koIne duHkha nA kare. AvI A gammata joIe ke nA joIe ? pelo ya samaje ke A gammata kare che, mazkarI nathI karatA. have A ame koInI gammata karIe, to enA ya amAre pratikramaNa karavAM paDe. amAre ema ne ema evuM cAle nahIM. praznakartA : potAnA mAnane mATe ane svArthane mATe barobara che paNa makarI karI, temAM zo vAMdho che ? dAdAzrI : mazkarI karI te to bahu khoTuM. enA karatAM mAna Apo,te sAruM ! mazkarI to bhagavAnanI thaI kahevAya ! tamane ema lAge che ke A gadheDA jevo mANasa che 'AphaTara ola' e zuM che, e tapAsa karI lo !! "AphaTara ola' e to bhagavAna ja che ne ! tethI ame kahIe chIe ne, 'mazkarI karo to bahu khoTuM kahevAya.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 527 praznakartA : e to gammata kahevAya. evuM to thAya ne ! dAdAzrI : nA, paNa e ya amAre pratikramaNa karavAM paDe. tame nA karo to cAle. paNa amAre to karavAM paDe. nahIM to amAruM A jJAna, A TeparekarDa nIkaLene, te pachI jhAMkhI nIkaLe. praznakartA : tamAre pratikramaNa to ona dha spoTa thaI jatAM haze ne ? dAdAzrI : hA. emAM mArA bhAva kharAba nahIM, paNa to ya e hAsya nAmano kaSAya kahevAya che, mazkarI karatA nathI ! pelo bicAro bhoLo che tyAre ene godA mAra mAra karo cho ? te amane ya jarA gammata paDe. godA mArIe tyAre gammata paDe jarA. paNa A loko majabUta to thaze evuM ame jANIe, eTale 'hau thaze' karIne ame gammata karIe. paNa ame pratikramaNa karIe. praznakartA : paNa A bhAIne mATe je hAsya karyuM, to enA pratikramaNa, e kevuM ?! dAdAzrI : hA. e karuNAnA pratikramaNa kahevAya, ene AgaLa vadhavAne mATe. A bIjA amane roja kahe ke 'amane kema kazuM kahetA nathI ?' meM kahyuM, 'tamane nA kahevAya.' e vadhAravA jevA che nahIM, enI meLe ja vadhe evA che. e DahApaNathI grAspiMga karI zake ema che. paNa pratikramaNa amAre karavuM paDe ! e ajAyabI ja che ne ? ema karatAM karatAM vAta hasatA hasatA karIene, to A yAda rahe mahIM. nahIM to pese nahIM ne ema ne ema sUnamUna moDhuM caDhAvIne, 'ema che, ema che' karIe to khalAsa thaI gayuM ! e to mahIM hasavuM paDe. paNa amArAthI koInI mazkarIthI nA karAya. kAraNa ke mazkarI to bhayaMkara karma baMdhAya. ame kevuM karIe, badhAne hasavA jevuM karIe. paNa koIne Aropa nA karIe. mazkarI te kevI, nirdoSa mazkarI karIe. ema karIne hasAvaDAvIe. hasavAnuM joIe ke nA joIe ? ema ne ema sUnamUna moDhuM caDheluM, jANe divela pIne AvyA hoya ! pada vANIno siddhAMta mazkarInAM jokhama to jANo ! mane mazkarInI bahu Teva hatI. mazkarI eTale kevI ke bahu nukasAnakAraka nahIM, paNa sAmAne manamAM asara to thAya ne ! ApaNI buddhi vadhAre vadhelI hoya, teno durupayoga zemAM thAya ? ochI buddhivALAnI mazkarI kare emAM ! A jokhama jyArathI mane samajAyuM, tyArathI mazkarI karavAnI baMdha thaI gaI. mazkarI e kaMI thatI haze ? mazkarI e to bhayaMkara jokhama che, guno che ! mazkarI to koInI ya nA thAya. praznakartA : paNa vadhAre buddhivALAnI mazkarI karIe, to zo vAMdho ? dAdAzrI : nA, paNa ochI buddhivALo mazkarI svAbhAvika rIte kare ja nahIM ne ! bAkI, meM badhI jAtanI mazkarIo karelI. haMmezAM badhI jAtanI mazkarI koNa kare ? bahu TAITa breIna hoya te kare. huM to laherathI mazkarI karato hato badhAMnI, sArA sArA mANasonI, moTA moTA vakIlonI, DokaTaronI mazkarI karato. have e badho ahaMkAra to khoTo ja ne ! e ApaNI buddhino durupayoga karyone ! mazkarI karavI e buddhinI nizAnI che. praznakartA : mane to haju ya mazkarI karavAnuM mana thayA kare che. dAdAzrI : mazkarI karavAmAM bahu jokhama che. buddhithI mazkarI karavAnI zakti hoya che ja ane enuM jokhame ya eTaluM ja che pachI. eTale ame AkhI jiMdagI jokhama vahoreluM, jokhama ja vahora vahora kareluM. praznakartA : mazkarI karavAmAM jokhama zuM zuM Ave ? kaI jAtanAM jokhama Ave ? dAdAzrI : evuM che, ke koIne dhola mArI hoya ne je jokhama Ave tenA karatAM A mazkarI karavAmAM anaMtagaNuM jokhama che. ene buddhi pahoMcI nahIM eTale tame ene tamArA lAITathI tamArA kabajAmAM lIdho. eTale pachI tyAM AgaLa bhagavAna kaheze, 'Ane buddhi nathI, teno A lhAvo le che ?'
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta pa29 tyAM AgaLa khuda bhagavAnane ApaNe sAmovALiyo karyo. pelAne dhola mArI hota to to e samajI gayo. eTale pote mAlika thAya. paNa A to baddhi pahoMcatI ja nathI, eTale ApaNe enI mazkarI karIe eTale pelo mAlika pote nA thAya. eTale bhagavAna jANe ke "ohoho, Ane buddhi ochI che, tene tuM sapaDAve che ?! AvI jA." sAmAvaLiyo ene badale bhagavAna thaI bese, e to pachI ApaNA sAMdhA toDI nAkhe. praznakartA : ame to A ja dhaMdho mukhya karelo. dAdAzrI : paNa haju enA pratikramaNa karI zako ne ! A ame to e ja kareluM ne ! ane e to bahu khoTuM. mAre to e ja bhAMjagaDa paDI hatI. pelI buddhi aMtarAI rahI hatI, te zuM kare ? baLavo to kare ja ne ! te vadhu buddhi thaI teno ATalo badho lAbha (!)ne ! tethI A mazkarIvALAne vagara levAdevAnuM duHkha bhogavavAnuM. A duniyAmAM mazkarI koI paNa prakAranI nA karazo. mazkarI karavAne laIne ja A badhA davAkhAnAM UbhAM thayAM che. A paga-baga badhA je bhaMgAra mAla che ne, te mazkarIonuM phaLa che. praznakartA : have enA upAyamAM pratikramaNa to karavo ja paDe ne ? dAdAzrI : hA, karavAM ja paDe ne ! chUTako ja nahIM. praznakartA : dAdA ApanI sAkSIe jAhera karIne mAphI mAgIne pratikramaNa karuM chuM, kahIe to ? dAdAzrI : 'dAdA ! ApanI sAkSIe A vANI doSathI je je lokone duHkha thayuM hoya te badhAnI kSamA mAguM chuM." bolone, to ya cAle. [12] madhurI vANItA, Ama sevo kAraNo ! pratikramaNa pamADe syAdvAda vANI ! praznakartA : pratikramaNa karyA pachI amArI vANI bahu ja sarasa thaI jaze, A ja janmamAM ja ? dAdAzrI : tyAra pachI to ora ja jAtanuM haze. amArI vANI chellAmAM chellI DhabanI nIkaLe che, enuM kAraNa ja pratikramaNa che vyavahAra zuddhi vagara syAdvAda vANI nIkaLe nahIM. vyavahAra zuddhi pahelI hovI joIe. poSAya te dhirAya ! jyAM sudhI "rIleTiva'nI jarUra che, tyAM sudhI sAruM bolo. A saMsAra rIleTiva che. tame dajhADo ne e ApaNane mAna Ape, evuM bane nahIM. mATe vANI evI sarasa bolo. A vAva tame joyelI ? mahIM pagathiyAM UtarIne ApaNe nIce jaIe e ?
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 531 pa32 vANIno siddhAMta praznakartA : hA, hA. mane khabara che. dAdAzrI : have e vAvamAM nIce pagathiye jaI ane tyAM bUma mArIe ke "tuM cora che', to vAva zuM kaheze ? praznakartA : 'tuM cora che' ema ja kahe. dAdAzrI : to pachI ApaNane nA game. "kema tuM mane cora kahe che ?" tyAre nA gamatuM hoya to ApaNe ene kahevuM 'tuM rAjA che.' tamane game e kaho. A tamAruM ja projekzana che badhuM, bhagavAnanuM projekzana nathI. tame vAvamAM jema bolo cho, ne tamAro hisAba tamane prApta thAya che. A vAvano dAkhalo tamane samajAvavA mATe ApuM chuM. mATe ApaNane je game te lokonI joDe bolo. lokone badamAza kaho to badamAza sAMbhaLavuM paDe ! praznakartA ApaNane game evuM bolIe, eTale evuM ja ApaNane sAmethI maLavAnuM che. dAdAzrI : hA, eTale koI Ave ane tene "kema cho' ya nA bolIe to e bicAro bese. ane tame evI rIte ene tyAM jAva to, te ya tamane AvuM kare evI icchA tamane hoya che ? tamane zuM game che ? praznakartA : ApaNane AvakAra Ape e ja game ne ! dAdAzrI : hA, to tamAre ya pelAne AvakAra ApavAno. eTale A paDagho che. ApaNane zuM poSAya che, e ApaNe bIjAne Apo. zuM guno che A vAtamAM ? kAyado samajAya evo nathI ? vidhinI vADa mUkIne vAta ! praznakartA: vANI bolatI vakhate kevA prakAranI jAgRti rAkhavI ? dAdAzrI : jAgRti evI rAkhavAnI ke A bola bolavAmAM kone kone kevI rIte pramANa dubhAya che, e jovAnuM che. praznakartA : sAmA joDe vAtacIta karatI vakhate zuM dhyAna rAkhavuM joIe ? dAdAzrI : eka to 'emanI' sAthe vAta karavI hoya to tamAre emanA "zuddhAtmA'nI paravAnagI levI paDe ke emane anukULa Ave evI vANI mane bolavAnI parama zakti Apo. pachI tamAre dAdAnI paravAnagI levI paDe. evI paravAnagI laIne bolo to pAMsarI vANI nIkaLe. ema ne ema bephaTa bolyA karo to pAMsarI vANI zI rIte nIkaLe ? praznakartA : ema vAre ghaDIe kyAM enI paravAnagI levA jAya ? dAdAzrI : vAre ghaDIe jarUre ya nathI paDatI ne ! jyAre evI avaLI phAIlo Ave tyAre jarUra paDe. praznakartA : eTale ke phAIlo maLatA pahelAM, enI sAthe vAtacIta karatAM pahelAM ApaNe AvI paravAnagI laI levI ? dAdAzrI : laI ja levI. tyAra pachI vAtacIta karo. nahIM to vANI sArI nIkaLe nahIM. kAraNa ke jevI bharI hoya ne, evI nIkaLaze. peluM mikenijhama goThavyuM ne, eTale mikenijhamanAM AdhAre pheraphAra thAya pachI. A to aMdara naryuM mikenijhama che. mikenijhama goThavAyuM eTale pachI enI meLe ceMja thaIne Ave pachI. cIkaNI phAIla sAthe kaMI bolavuM hoya to, pahelAM enA zuddhAtmA joI levA pachI manamAM vidhi bolavI ke (1) he dAdA bhagavAna, (phAIlanuM nAma) joDe enA mananuM samAdhAna thAya evuM bolavAnI zakti Apo. pachI (2) bIjuM ApaNAM manamAM bolavuM paDe ke he caMdubhAI, (phAIla)nA mananuM samAdhAna thAya evI vANI bolajo ane pachI (3) trIjuM bolavAnuM ke, he padmAvatI devI, (phAIla)nA mananuM samAdhAna thAya, emAM sarva vighno dUra karo. A traNa bolIne vAta karavAnI. manamAM ne manamAM vAta karatA pahelAM agara to thoDI thaI gaI hoya to ya vAMdho nahIM, goThavIne bolavuM. tamane phAvaze ? to virodha Ubho nahIM thAya ne phAIlano nikAla thaI jAya.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa34 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta pa33 A to phAIlano nikAla nA thAya ne 'zuM bolavAnuM che" te potAne khabara ja nA hoya. AvuM goThavavuM. phITa thaI gayuM ne badhAne. nahIM to eka ja vAkyamAM bhAMjagaDa paDI jAya. A bhUlAya nahIM ne ? kAraNo, karkazavANI kerAM ! praznakartA : ghaNI vakhata evuM nathI banatuM ke ApaNane sAmAno yupoInTa ja khoTo dekhAto hoya, eTale pachI ApaNI vANI karkazabharI nIkaLe ? - dAdAzrI : e dekhAyA karatuM hoya tethI ja avaLuM thAya che ne ! e pUrvagraho ne e badhuM ja naDe che ne ! 'kharAba che, kharAba che' evo pUrvagraha thayelo te pachI vANI nIkaLe to evI kharAba ja nIkaLe ne ! praznakartA : eTale e abhiprAyo ja ceMja karI levA. dAdAzrI : e pUrvagraho che badhA. pUrvagrahomAM ekadama ceMja nA karavuM joIe. pUrvagraha baMdha karavA mATe AvI rIte vANI bolatA pahelAM paravAnagI laIne kAma karo to cAle. ane joDe joDe A jJAna pachI samabhAve nikAla' karatA jAya tema tema pUrvagraho ya ochAM thaI jAya, ne pachI bole, te pUrvagraharahita bole. jene mokSe javuM hoya, teNe 'Ama karavuM joIe ke tema nA karavuM joIe' evuM nA hoya. jema tema karIne patAvaTa karIne cAlavA mAMDavAnuM. emAM pakaDI nA rAkhe. jema tema karIne ukela lAve. e prayoge pharI vANI ! praznakartA : AcAra-vicAra ne uccAra, e nAnapaNathI ja jo sudhAresacavAya to sAruM pariNAma Ave ne ? dAdAzrI : juvAnImAM vadhAre asarakArI hoya ! e to enA jJAnamAM rahevuM joIe ne pachI nizcaya thavo joIe, eTale enI meLe thayA kare. eka jaNane vANI sudhAravI hatI. Ama kSatriya hato ane baMgaDIono vepAra karato'to. have e baMgaDIo ahIMthI bahAragAma laI jAya. te zemAM ? TopalAmAM laI jAya. Topalo mAthe UMcakIne nA laI jAya. eka gadheDI hatI ne, tenI para A TopaluM bAMdhIne bahAragAma laI jAya. tyAM AgaLa e gAmamAM badhAne baMgaDIo vecIne pachI rAte vadhI e pAcho laIne Avato rahe, e vAre ghaDIe pelI gadheDIne kahe che 'hatuM gadheDI, cAla jaladI' Ama karato karato hAMkIne jAya che, te eka jaNe ene samajaNa pADI ke, 'bhaI, tuM A tyAM AgaLa gAmomAM kSatriyANIone baMgaDIo caDhAve che. te ahIM tane A Teva paDI jaze ne tyAM koIka dahADo gadheDI bolIza to mArI mArIne tAruM tela kADhI nAkhaze te loko.' tyAre e kahe che, "vAta to sAcI che. eka phero huM evuM bolI gayelo. mAre pastAvuM paDyuM'tuM.' tyAre pelo kahe che, 'to tuM e Teva ja badalI nAkha." 'zI rIte badalI nAkhuM ?" tyAre pelo kahe che, "gadheDIne tAre kahevuM ke heMDa bA, heMDa bA, benI haiDo.' have evI Teva pADI eTale tyAM AgaLa 'AvA bA, Ava bA" ema tema eNe pheravI nAkhyuM paNa. "Ava bA, Ava bA' karavAthI gadheDIne enI para AnaMda thaI javAno che ? paNa e ya samajI jAya ke A sArA bhAvamAM che. gadheDI ya e badhuM samaje. A jAnavaro badhuM samaje, paNa bole nahIM bicArAM. eTale Ama phare ne ! prayoga kaMI karIe to vANI phare. ApaNe jANIe ke AmAM phAyado che ne A nukasAna thaI paDaze to pheraphAra thAya pachI. kAraNasevata, kArya sudhAre ! dAdAzrI : eTale vANI sudhAravAnI jarUra kharI ne ? praznakartA: vANI sudhAravAnI IcchA rAkhIe to vANI sudhare kharI ? dAdAzrI : hA, sudhAravAnI icchA rAkhIe ane ApaNe Avo kaMIka prayoga karIe to thAya. vANI sudhAravI eTale zuM ? vANI gamatI thavI joIe badhAne. praznakartA: Apa kaho chone, vANI to Tepa thayelI ja hoya che ?
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 535 pa36 vANIno siddhAMta dAdAzrI : hA, Tepa thayelI. eTale vANI badalAya nahIM. e badalavA jaIe to ya nA badalAya. e evAM kapaDAM-lattAM nathI ke je badalI zakAya. eTale vANI e pheraphAra karI zakAya nahIM. e to amuka vastu karIe tenuM pariNAma che. eTale 'A vANI sudhAravI che, A vANI sudhAravI che' ema Akho dahADo bhAvanA rahyA kare eTale sudharI jAya. AvAM kAraNo sevAya to sudhare pAchuM. kAraNa to sevavA ja paDe ne ! ApaNe nakkI karIe ke "koIne du:kha nA thAya evI vANI bolavI che, koI dharmane aDacaNa nA paDe-koI dharmanuM pramANa nA dubhAvAya evI vANI bolavI joIe' - tyAre e vANI sArI nIkaLe. 'syAdvAda vANI bolavI che' evo bhAva kare to sAlvAda vANI utpanna thaI jAya. praznakartA: paNa A bhavamAM gokha gokha ja kare ke "basa, syAdvAda vANI joIe che to te thaI jAya kharI ? dAdAzrI : paNa A 'syAdvAda' samajIne bole tyAre. e pote samajato ja nA hoya ne bola bola kare ke gA gA kare to kazuM vaLe nahIM. praznakartA: paNa ame evuM kahIe ke 'dAdAnI vANI jevI ja vANI joIe cheto ? dAdAzrI : 'joIe che' evuM bolavAthI kazuM vaLe nahIM ne ! e to AvI vANInI bhAvanA bhAvavI paDe. vANI e to phaLa che. bIja nAkhavAnuM che. koI jIvane kiMcit mAtra duHkha nA thAya evI vANI bolavAnI bhAvanA thAya eTale evI Tepa taiyAra thaI jAya. vANI evI rekarDa thaI jAya. 'ApaNI bhAvanA zuM che e uparathI koDavarDa thAya. A "jJAna" maLyA pachI potAne e Azaya goThavatAM AvaDe. "jJAna" maLyA pahelAM to Azaya kazAnuM bhAna ja nA hoya ne ! e pachI jema tema goThavAI jAya. have Azaya jevo goThavIe evuM maLI jAya. konI vANI sArI nIkaLe ? ke upayogapUrvaka bolato hoya. have upayogavALo koNa hoya ? jJAnI hoya. e sivAya upayogavALA hoya nahIM. A meM 'jJAna ApeluM che, tene "jJAna" hoya, tene upayogapUrvaka nIkaLI zake. e puruSArtha mAMDe to upayogapUrvaka thaI zake. kAraNa ke 'puruSa' thAya pachIno puruSArtha che. "puruSa' thayA pahelAM puruSArtha che nahIM. to ja vare sAhajikatA ! praznakartA: amArI vANImAM to sAhajikatA nathI. ene chUTI mUkI daIe chIe to mArAmAra kare che ane breka mArIe chIe to aMdara tophAna thAya che. dAdAzrI : tamAre kazuM karavAnuM nahIM. chUTI mUkavAnI nahIM ke breka mAravAnuM nahIM. e to kharAba bolAya tyAre ApaNe 'caMdubhAIne ema kahevuM ke, 'caMdubhAI AvuM nA zobhe. atikramaNa tame kema karyuM ? pratikramaNa karo. "ApaNe" to chUTA ja rahevAnuM. kartA 'caMdubhAI che ane 'tame' jJAtAdraSTA cho. beno vyavahAra ja judo che. praznakartA : jJAtA-draSTA rahevAthI 'caMdubhAI'nuM kAma barAbara ekjhakTa thAya ? dAdAzrI : bahu suMdara ejhekTalI AvI jAya che. praznakartA : kaMI prayatna karyA vagara ekajhekTalI AvI jAya ? dAdAzrI : prayatna karavAthI ja bagaDe che. 'caMdubhAI badho prayatna karaze. A huM TeparekarDa zAthI kahuM chuM ? e sAhajika vastu che. emAM huM hAtha ghAlato nathI. eTale pachI bhUla vagaranI nIkaLe che. AvI keTalIya 'Tepo' bharAI che ane tamAre eka 'Tepa' bharavAnI hoya to UMdhu-catuM karI lAvo. kAraNa ke sAhajikapaNuM che nahIM. sAhajikapaNuM AvavuM joIe ne ? sAhajikapaNA mATe pote jJAtA-draSTA rahe to sAhajikapaNuM Ave. je kartA che, ene kartA rahevA do ane jJAtA che, ene jJAtA thavA do. 'jema che ema thavA do. to rAge paDI jAya. A jJAnanuM saravaiyuM ja e che. baMne potapotAnI pharajo bajAve che. AtmA AtmAnI pharaja bajAve
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 538 vANIno siddhAMta vANIno siddhAMta pa37 ane 'caMdubhAI' 'caMdubhAI"nI pharaja bajAve. jJAtA-zeyano saMbaMdha rahevo joIe. deha kaI bAju rahe che, dehanA zA zA cenacALA che, e dekhAvuM joIe. vANI kaThora nIkaLe che ke suMvALI nIkaLe che, e paNa tamane dekhAvuM joIe. paNa te ya rekarDa che, e dekhAvuM joIe. kaThora bolavuM ke madhurI vANI bolavI, e badhAM vANInAM dharmo che ane A pAMca indriyonAM dharma, A badhA dharmane jANyA karavuM. e ja kAma karavA mATeno A manuSya avatAra che. e badhA dharmo zuM karI rahyA che, ene jANa karavuM. bIjI bAbatamAM paDavA jevuM nathI. ane tyAre ja mananI sahajatA, vANInI sahajatA, zarIranI sahajatA Ave ne ! e enuM phaLa che. dehAdhyAsa chUTato chUTato sahajatA Ave. sahajatA Ave tyAre pUrNAhuti kahevAya. kAraNa ke AtmA to sahaja ja che ane AnI sahajatA AvI gaI. sAhajika vANI eTale jemAM kiMcit mAtra ahaMkAra nA hoya ! nIrogI vANI ! praznakartA : atyAranuM mana ane vANI e pUrvabhavanA laIne AvelA che. eTale e rogISTa ja hoyane ane have nIrogI mana ane nIrogI vANI joIze te kevI rIte thAya ? dAdAzrI : e jJAna thayA pachI nIrogI thavA mAMDe. vadhAre rogISTa hoya to moDuM thAya paNa thavA mAMDe, zarUAta thaI jAya. praznakartA : nIrogI vANI kone kahevAya ? dAdAzrI : koI paNa mANasane duHkha nA thAya te. praznakartA dareka mANasanI evI IcchA hoya che ke enI sArAmAM sArI vANI nIkaLe. chatAM AvI nIkaLI jAya che, enuM zuM kAraNa ? dAdAzrI : e je bhAva che ne, e bhAvasaMjJA, te e je jagyAe Ubho che. praznakartA H to drazya je jue che evI enI A vANI che. dAdAzrI : eTale A ahIMthI je jue che, e rAga-dveSathI jue che. bhAva eTale rAga-dveSa, Ama jue to rAga thAya, Ama jue to zreSa thAya. eTale pachI A vANI rAga-dveSavALI nIkaLe. basa, bIjuM kazuM levAdevA nathI. jevuM dekhAya che, evuM e gAya che ! vANI, A bhavatI ke pUrvatI ? praznakartA : A vANI je nIkaLe che, A mahAtmAonI vANI, e pUrvabhavanA karmanA AdhIna che ke A bhavanA paNa karmane AdhIna che ? dAdAzrI : pUrvabhavanA karmane AdhIna che. paNa A bhavanI enI samajaNa che ne, te helpa kare che. praznakartA : A bhavanI samajaNa kevI rIte helpa kare che ? dAdAzrI : A bhavanuM jJAna che ne, te ene DhIlI karI nAkhe. enAthI sAmAne vAgatI hoya to nA vAge evuM karI nAkhe. praznakartA: e to A jJAnanuM pariNAma, mahAtmAone mATe ne ? bahAranA mATe nahIM ne ? dAdAzrI : bahAranA lokone ya samajaNanA AdhAre vANI pheravene ! eNe je kramika jJAna prApta karyuM che, tenA AdhAre vANI pherave ! praznakartA : A bhavanI samajaNa kevI rIte vANImAM helpa kare che. e dAkhalo ApI jarA samajAvo. dAdAzrI : atyAre tane eka gALa bhAMDe, te mahIM asara thaI jAya. thoDuM ghaNuM manamAM ne manamAM boluM ya kharo ke 'tame nAlAyaka cho." paNa emAM tuM nA hoya. judo paDyo eTale tuM AmAM nA hoya. AtmA judo paDI gayo che eTale peluM ekAkAra nA hoya. peluM mAMduM mANasa hoya evuM bole, evuM karI nAkhe. praznakartA: have ahaMkAra nathI gayo, AtmA nathI chUTo paDyo, ene enI samajaNa helpa kare ?
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta kare. 539 dAdAzrI : hA. paNa e jevuM che evuM bolI jAya ane pachI pastAvo mulAyama vANI ! tuM suMvALuM bole che ke kakaruM bole che ? praznakartA : kakaruM kharuM. dAdAzrI : Ama athADI dauM ne ? have suMvALuM bolaje. enA mATe zuM karavuM paDaze ? ApaNe caMdubhAIne kahIe, 'mulAyama vANI bolajo. mahAvIra bhagavAna bolyA hatA evI. ethI jarA be AnI ochI haze to kacAza haze to cAlaze. A amArI vANI che, eka AnI kacAza che. mahAvIra bhagavAna karatAM to enI be AnI kacAza hovI joIene ? nA cAle ? tathI phAyado chatAM bolAya !? praznakartA : mAro mitra vANIyo che, te kahe ke bahu bolavAmAM phAyado nathI. bahu bolavAthI bagaDI jAya. dAdAzrI : e badhAM vANIyAne badhI cAvIo AvaDe ane tamane nahIM AvaDe. bolavAmAM phAyado nA hoya, tyAM cAvI baMdha karI de e ane tame bolI do cho ane tamane pachI thAya ke A khoTuM bolAyuM, A avaLuM bolAyuM, te hoya barAbara. praznakartA : jarUra nA hoya tyAM bolavAno zo artha che ? dAdAzrI : e eTaluM ja jo samajene to bola baMdha thaI jAya. paNa bola baMdha thatAM nathI. eTalA mATe bolavAmAM artha che, evuM samaje che. bAkI bolavAno kazo artha ja nathI. mInIMgalesa che. 'bolavAnuM' e to bhrAMtimAM vyavahAra che eka jAtano. bhrAMtimAM enI jarUra che, paNa pachI jarUra nathI. chatAM ya bolyA vagara chUTako ja nA thAya ne ! bharelo mAla tethI ! 540 vANIno siddhAMta Ama sudhare vANI ! vANI sudhAravI hoya to lokone nA gamatI vANI baMdha karI do. pachI koInI bhUla nA kADhe, athaDAmaNa nA kare, to ya vANI sudharI jAya. praznakartA : to to pachI kaMI bolavAnuM ja nA rahyuM ne ! vANI ja nA rahI ne ? dAdAzrI : tyAre A vANI tamAre sudhAravI che ke nahIM ? bIjAnI bhUla kADhavAnI vANI tamAre sudhAravI che ? tame Akho dahADo bolavAnA ja cho ne ? vyavahAramAM jarUra ja vANInI ne ! praznakartA : paNa badhI vANI sudhAravI che. dAdAzrI : e sudhAro tyAre ! gALo bhAMDatI vakhate vANI sudharI jAya, evuM khoLI lAvo ! amArA kahyA pramANe jo kadI haiMDene to vANI sudhare. emAM pAchI potAnI samajaNa lAvIne mahIM mAre che, te pAchI athaDAmaNa UbhI thaI jAya. DokTarane kahe ke tame A davA pIo. ulTAM e tyAM ja jaIne kahe. praznakartA : sAmAne cetavavA mATe ghaNIvAra kaMIka yujhaphUla bole che. dAdAzrI : hA. sAmAne cetavavA mATe bolene badhuM. paNa lokone gamatuM nathI ne ! eTale vivekapUrvaka hovuM joIe. praznakartA : pachI loko samajI jAya ke A bole che e barobara che, e bhale bolyA kare. dAdAzrI : 'bolyA kare' eTale eno artha evo ja ke A gAyA karaze ne ApaNe dhyAna rAkhavAnuM nahIM. have emano irAdo kharAba nathI hoto, e cetavavA phare che. paNa sAmo cetato nA hoya, tenuM zuM thAya te ? ane cetavavA mATe jevuM bolavuM joIe evuM. emanI pAse nIkaLatuM nathI. eTale A zabdo nakAmA jAya che ! tethI ame kahIe chIene, ke A badhuM bolavAnuM choDI do. to vANI
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 541 542 vANIno siddhAMta praznakartA : traNa-cAra varasathI khabara paDI gaI. dAdAzrI : pachI e Teva paDelI tuM saMghare nahIM ne ! praznakartA : emanuM mAre khoTuM ya nahIM lagADavAnuM. dAdAzrI : khoTuM to nA lAge. paNa badhAM ya samajI gayelA ke khoTuM lagADavA jevuM nahIM AmAM, to ya tyAre mIThuM lAgatuM nathI. khoTuM to lAge ja che paNa peluM khoTuM nahIM. juduM paDI jAya, evuM khoTuM nahIM. e jo choDI de to bahu thaI gayuM. vANI ya sudharI jAya tarata. Teva che bole che, enAthI bagaDe che A. have e zuM kahe che ? mAre rahevA devI che vANI ! sudharI jAya. agara to A badhA loko-mahAtmAo sAMbhaLe to vANI sudharI jAya. sAMbhaLIne kharAba lAge teno vAMdho nathI, paNa sAMbhaLe. A to sAMbhaLatA ja nathI ne ! eTale A kAne sAMbhaLe ne pele kAne kADhI nAkhe tarata, 'e to emane Teva che', kaheze ! have kharekhara ejhekTa gALo bhAMDene, te to A kAne kADhI nA nAkhe. enI asara pelAne thAya, mATe e gALa yujhaphUla (!) gaNAyane ! je asara karanAruM che, e yujhaphUla (!) kahevAyane ane A zabdo to asara ja nA kare ne ! lokone je bhASA gamatI nathI tevI vANI baMdha thaI jAya, to vANI sudharI jAya. loka sAMbhaLavA ja taiyAra nathI tyAM AgaLa ! praznakartA: sAMbhaLanArane zuM asaro paDe ? meM sAMbhaLavAnuM choDI dIdhuM to mane geralAbha ke lAbha ? dAdAzrI : vaLI geralAbhanI to koI tapAsa karatuM haze ? koIne lAbhanI paDelI nathI. amAruM nukasAna kare evuM bolo, paNa te sAruM bolo. lAbhano to koI vicAra karato haze ? praznakartA: paNa dhAro ke koIne evuM lAge ke bhaI, mane AvuM maphatIyuM koNa gALo daIne AgaLa lAve ? evo vicAra koIne Avene ? dAdAzrI : e vicAra tame kema nA saMgharyo tyAre ? to bIjo koNa saMghare ? kaDavuM lAge tyAra pachI khasI jAya pAchAM. atyAre evuM lAge 'tuM. amAruM khAI jA, paNa mIThuM bola." ema loka kahe. koI saMghare nahIM, eka akSare ya sAmo saMghare nahIM AmAM. e AkhI jiMdagI bole paNa koIe sAMbhaLyuM nathI ne koIe saMgharyuM ya nathI. tyAre e ya jANe ke badhA akkala vagaranAM che A jANe ke AvuM che. eTale beu sAmasAmI cAlyuM. eTale AvI vANI choDI de to ukela Ave. kAraNa ke loka sAMbhaLatA nathI. e to bahu ja khoTuM kahevAya. ekaMya mANasa evo khoLI lAvo ke je sAMbhaLato hoya. ANe kahyuM ne ke "e to emane Teva ja paDI che !" tane keTalAM varasathI khabara paDelI ke emane Teva paDelI che ? praznakartA : nA kADhavI che badhI. dAdAzrI : nA. paNa A rahevA daIne sudhAravI che ? A lokone vaDhavAnuM to kharuM ja. praznakartA : nA. paNa have vANI badhI kADhavI ja che.. dAdAzrI : hA, to A vANI kADhI nAkhe, to badhuM baMdha thaI jAya. to pachI pharsTa kalAsa thaI jAya. pachI je vANI bolazo, te badhA sAMbhaLaze. 'bhaI, zuM kaho cho ? mane kaMIka salAha Apo." ema ulTAM kaheze loka ! A to ghaNAM pherA sAcI salAha hoya to ya mAra khAI jAya che. kAraNa ke pelAM lokoe ema ja nakkI kareluM hoya che ke 'A Teva paDelI che." eTale sAMbhaLe ja nahIM ne ! huM samajI jauM ke A salAha sAcI hatI, bhalA AdamInI. A to emanI mahenata karelI nakAmI jAya ane kazo ya svAda paDe nahIM. koI aDe nahIM ne ! sAcuM hoya te ya mAryuM jAya che. ane gAmamAM to emane eka oLakhANavALo sAmo maLyo. tene zuM kahyuM emaNe khabara che ? 'alyA, tuM haju jIve che ? maryo nathI ?" have A vANI ja AvI ! sAmo cIDhAya ulTo. badhAMyanI joDe eka ja jAtanuM bole.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta emanA chokarAMne ya avaLuM paDe. badhAMne avaLuM paDe. emanA vAIpha ekalAMne nahIM. kAraNa e khIle bAMdhelAM ne ? te kyAM jAya te ? A AmathI jhApaTe, to pelI bAju jatA rahe, pelI bAju jhApaTe to A bAju jatA rahe. 543 rastAmAM bosa emanA maLyA hota to ema nA kaheta ke, "haju jIvo cho ke tame ?" tyAre bIjI sarasa vANI nIkaLata. A to emane ema lAge ke zuM karavA jIvatAM haze A ? enA karatAM gayA hota to sArAM ! have emanAmAM jJAnano pratApa to juo ! moDhuM jarA UghaDe che ?! bolatA nathI ne asare ya thatI nathI e jJAnano pratApa. praznakartA : tame to dasa-bAra varSathI maLyAne, paNa mane soLa varSanI uMmarathI khabara hatI ke mArI vANI khoTI che, kharAba che. pachI bahu bahu prayatno karelA. paNa pachI meM kahyuM, 'A to sArI thatI nathI, tyAre lAkaDAmAM jaje.' dAdAzrI : A jJAna nA hoya to ATalo badho pheraphAra thAya kharo ? vANIno pheraphAra thAya ? dukALa paDe evI vANI hatI emanI. paNa atyAre e dekhAtI nathI. praznakartA : dAdA, vANI sudhAravA bahu prayatno karelA. dAdAzrI : have A to jANavAnuM eTaluM ja che. paNa eno upAya kare to e sudhare. praznakartA : maratI vakhate chellA varSamAM sudhare, e zuM kAmanI ? dAdAzrI : hA. eTale vANIne kahI devAnuM ke tAre jo sudharavI hoya to sudhara, nahIM to pachI chellI vakhate nakAmI ahIM zuM AvI ?! evuM ene kahI devAnuM. praznakartA : chellA bAra mahinAthI vIseka TakA vicAra Ave ke Avu bolIe ane tarata ja samajamAM AvI jAya ke A nA bolAya. paNa e bahu ochA TakA, bAkI to bolI ja javAya. vANIno siddhAMta dAdAzrI : nA, paNa bahu pheraphAra thaI gayo. vANI ya bahu pharI che. A tame AvI vAta karo che. te pahelAM to heDeka thAya evI vAta karatA hatA tame ane atyAre mane tamArI vAta game evI hoya che. ekasTrA orDInarI pheraphAra thayo che. te mane thAya ke puruSArtha to emaNe ja mAMDyo kahevAya ne ? 544 pratikramaNathI copaDo cokhkho ! praznakartA : mAre nahotuM bolavuM chatAM je bolAI javAyuM, e je bolAI javAya che e caMdubhAIno vibhAga che ane AvuM nahotuM bolavuM joItuM e je kahe che, e zuM AtmAno vibhAga che ? dAdAzrI : barobara che. kAraNa ke e jJAnano vibhAga che. paNa caMdubhAIno vibhAga tame jANo ne ? praznakartA : paNa evuM bolAI jAya pachI ema thAya ke ApaNe nakAmuM bolyA. dAdAzrI : hA. eTaluM bhAna thAya ke A nahIM bolavuM joIe evuM, to ya DAgha chUTI jAya. praznakartA : pAchaLathI kaheze, A bolavAmAM phAyado nathI. dAdAzrI : bolavAmAM phAyado nA hoya, chatAM bolI javAya. paNa bolI javA upara 'A khoTuM thAya che' evuM samajAya to ya bahu thaI gayuM. to ya DAgha nA paDe. praznakartA : AvI kaDaka vANI nIkaLe che, enA mATe bahu bahu kheda rahe che ke AvuM nA hovuM ghaTe ApaNe. dAdAzrI : nAnapaNamAM hau kheda raheto hato ? praznakartA : nA, kazuM nahIM. dAdAzrI : tyAre kheda koNe mUkyo ! e sTezana teM navuM banAvyuM evuM
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 545 546 vANIno siddhAMta mane lAge che. te sTezano koNe bAMdhyA paNa khedanA ?! praznakartA: Ape jJAna ApyuM pachIthI thayuM A. dAdAzrI : ema ke ? sAruM !! praznakartA H bolelA enuM pratikramaNa karyA karIe eTale chUTAya ne ?! dAdAzrI : so varSathI Akho copaDo bagaDa bagaDa thayA karato hoya, paNa dasa dahADA laI beThA ane mahIM sIvI karIne sarakhuM karI ane ArasapahANa lagAvI daIe, pachI badhI bhUla maTe ke ! praznakartA : hA, dAdA. dAdAzrI : basa, eTaluM ja. apavAdarUpa pheraphAra, jJAtInI AjJAthI ! praznakartA : Apane pUcheluM ke amArI A je vANI che, e vANI barAbara nathI. vANI sudhAravA mATe zuM karavuM ? ke amArI vANI je che, e to AgaLathI cArja thayelI beTarI che ane pachI 'DiscArja thAya. to vANImAM mAre pheraphAra karavo che. to Ape kahyuM ke, jJAnInI AjJA lo. jJAnInI AjJAthI pheraphAra thaI zake. mauna dhAraNa karavAnuM ane pachI pheraphAra thaI zake. praznakartA : to vyavasthita cenja thaI zake che ? dAdAzrI : eTaluM ja A vyavasthitamAM cenja che. jJAnI kartA hovAthI puruSArtha sahita che. praznakartA: to pachI prakRti ya cenja thAya ke nahIM ? dAdAzrI : puruSArtha hoya to badhuM koI paNa karI zake. jyAM sudhI puruSArtha nathI tyAM sudhI e strI paNa nathI, nAnyatara jAti che. eTale kazuM thAya nahIM. praznakartA: 'vyavasthita' AmAM badalI zakAya. dAdAzrI : e jJAnI puruSa ekalAM ja karI zake. vacanabaLa hoya, puruSArtha hoya, badhuM. paNa te ko'kane ja thAya. badhAne nA thAya. kRpA utaravI sahelI vastu nathI. praznakartA : have vANImAM sudhAro karavo hoya to kema karavuM ? dAdAzrI : vANI pote potAnI meLe sudhArI na zake, e TeparekarDa thaI gayelI che. praznakartA : hA, eTale ja ne ! eTale vyavasthita thayeluM che. dAdAzrI : vyavasthita thayeluM che, e have ahIM AgaLa 'jJAnI puruSa'nI kRpA utare to pheraphAra thaI jAya. kRpA utaravI e muzkela che. jJAnInI AjJAthI badhuM sudharI zake. kAraNa ke bhavamAM dAkhala thavAne mATe e vADa samAna che. bhavanI aMdara dAkhala nA thavA de. praznakartA : bhavanI aMdara eTale zuM? dAdAzrI : bhavamAM ghUsavA nA de. bhavamAM eTale saMsAramAM ApaNane ghusavA nA de. mAlikI vagaranI vANI jagatamAM hoI zake nahIM. badhuM ja toDI dAdAzrI : te AjJA maLe nahIM ne, e to koI Ape nahIMne AjJA. AjJA Ape to pheraphAra thAya. praznakartA : hA. paNa AjJA Ape to pheraphAra thAya ne ? dAdAzrI : paNa Ape nahIMne koIne, e to ko'ka vakhata maLI jAya. praznakartA H hA. paNa jyAre paNa maLI jAya, koIka vakhata maLI jAya. dAdAzrI : maLI jAya, e Ape nahIM. e AjJA to kRpA Utare to thAya, nahIM to thAya nahIM.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta 543 548 vANIno siddhAMta nAkhe, paNa eNe jJAnIne khuza karatAM AvaDavA joIe, rAjI karatAM AvaDavAM joIe. badhuM bhasmIbhUta karI nAMkhe. jo eka klAkamAM ATaluM badhuM bhasmIbhUta thAya che lAkho avatAra jeTaluM, to pachI bIjuM zuM nA karI zake ? kartAbhAva nathI. A mAlikI vagaranI vANI hoI zake nahIM ane mAlikI vagaranI vANIne koIe hAtha nA devo joIe ke Ama na bane, evuM. kharekhara ATalo A apavAda nathI, paNa A vastusthiti che. pachI hisAba kADhavo hoya to e ya vyavasthita, e ya vyavasthita, e ya vyavasthita, e ya vyavasthita, kADhIne pachI nIkaLe. paNa e eno lAbha nA maLe jevo joIe evo. praznakartA : AvatA bhavamAM A badhuM smRtimAM lAvajo. dAdAzrI : hA. tame nakkI karo ke mAre dAdA bhagavAnanA jevI ja vANI joIe. atyAre AvI mArI vANI gamatI nathI. eTale e pramANe thaze. tamArA nakkI karavA upara AdhAra rAkhe che. TenDara bharatI vakhate nakkI karo. jevAM vANI-AcAra joItA hoya tevAM ane TenDaramAMthI badhuM tamAruM DisIjhana Avaze. praznakartA nakkI karavAnI badhI bahu vastuo che. enAM karatAM eka ja nakkI karavuM ke dAdA jevuM. dAdAzrI : basa. praznakartA : kapaTa kone kahevuM ? kapaTano dAkhalo Apo. dAdAzrI : enuM kAma hoya tyAre mIThuM mIThuM bolIne kAma karAvI le, ApaNI pAse pachI. mIThuM bole e to chetaranAra. e badhA A kapaTI hoya. kAM to jJAnI hoya te mIThuM bole. kAM to kapaTI hoya che. jJAnI to mIThuM bole. kharAba bolIne e zuM karavA khoTAM doSa bAMdhe ? praznakartA : je mIThuM bole kapaTa karIne, e doSa bAMdhe ne ? dAdAzrI : e to mIThuM bolIne to e puNya bAMdhe che, teno ene lAbha thAya che. lAbha lIdho teno A. Ano durupayoga karyo, tenuM che te ene bahu pApa lAge che, doSa bese che. thoDuM ghaNuM mIThuM hatuM, e to vAparI khAdhuM. sTokamAMthI mIThI vANI hatI, te thoDI thoDI vAparI khAdhI. have A bhAI che te mIThI vANI mAMge che, te have dhIme dhIme Avaze. pelo vANIno sToka khalAsa thaI javo joIene, baLyo ! sToka to kevo moTo, heya.. moTuM sarovara bhareluM hoya ! paNa badhuM khalAsa thaI jaze e nakkI ! praznakartA: paNa je kaDavI vANI hoya, e paNa sAmAne ahitakArI to hoya ja ne ? dAdAzrI : e badhI vANI kharAba ane kharAba vANI e nukasAnakAraka che. have kaDavI bole, to sAmAne hitane mATe kaDavuM bolato hoya to ya puNya baMdhAya. hitane mATe che ne ! praznakartA : paNa emAM kapaTano Azaya nA hovo joIe, nahIM ? dAdAzrI : kapaTa to hoya ja nahIM ne, hitane mATe kare to ?! mIThI vANI, khape mokSadvAre ! bhagavAna zuM kahe che ? haju tame mokSamArganA daravAje rahIne haju daravAjAnI dhajA joI che. daravAjAmAM Avazo tyAre mIThI vANI thaI jaze. vANI mIThI thayA vagara daravAjAmAM pasAtuM nathI. e enI nizAnI hovI kaDavI chatAM bAMdhe puNya ! praznakartA : paNa nakkI evuM to kharuM ja ke vANI to madhukara ja joIe, madhura vANI joIe. dAdAzrI : lucco hoyane, tene madhura vANI hoya. kapaTa karavuM hoya tene madhura vANI bahu AvaDe AvuM. ApaNA pATIdAra loka kapaTI nahIM, te zI rIte AvaDe ? loka to kapaTI hoya to mITho hoya. loka kahene, mIThaDo che !
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta pa49 papa0 vANIno siddhAMta joIe ne, kaMI ? ke nA hovI joIe ? kabIra bahu moTAmAM moTo buddhizALI mahAna saMta hato e. A yugamAM to moTAmAM moTo saMta kahevAya. chatAM ya mokSamArgano je daravAjo che ne, e daravAjAnI dhajA joIne ja AnaMda bahu pAmI gayA che. haju to mahIM pesIe, e to tyAra pachInI vAta ! haju daravAjAmAM peThAM nathI, dhajA cheTethI joIne khuza thaI gayA che. chatAM e bolyA ke "merI vANI khAMDe kI dhArA, paNa jo utare so grahe pArA." praznakartA : eTale zuM kahe che ? dAdAzrI : grahe eTale grahaNa kare to, saMsAra pAra utarI jAya. paNa khAMDAnI dhAra jevI mArI vANI che. tyAre e pote ja kabUla kare che, merI vANI khAMDe kI dhArA. vANI mIThI kyAre thAya ? kleza bhAva ocho thato jAya, prema vadhato jAya, tema vANI mIThI thatI jAya. jyAre bhedabhAva ocho thato jAya tyAre prema vadhe. potAnA gharanAM mANaso para prema to sahu koIne hoya. paNa jyAre potAnA gharanA mANasa jevo bIjA upare ya prema vadhato jAya tyAre vANI madhura thatI jAya. ane tyAre be dhola mAro to ya ene game. praznakartA : vANI madhura karavI evuM nahIM, paNa thavI joIe. dAdAzrI : hA, thavI joIe. karavI hoya to ya nA thAya. madhura karelI to jIhAgre rahe. madhura karelI kAmanI nahIM. madhu tiSThati jIhANe ! be prakAranI mIThI vANI. eka madhu tiSThati jIvhAjhe. e ya mIThI to kharI ne ? ke mIThI nahIM ? cAkhelI ke nahIM cAkhelI tame? praznakartA : cAkhelI ne ! dAdAzrI : ane bIjI eka daraasala vANI. je vANI ApaNane saMtoSa Ape, AnaMda Ape ane mIThI lAgyA kare. sAMbhaLavAnuM mana thayA kare. madhura vANI hoya. saMsAranI mIThI vANI, madhu tiSThati jIlTAgre hoya. mIThAzavALI hoya. "Avajo, caMdubhAI tame bahu sArA mANasa ne Ama cho ne tema cho.' bahu mIThuM mIThuM bole eTale ApaNane lapasAve. je kapaTI mANasa hoya, te mIThuM bole eTale ApaNe samajI javuM ke Aje ApaNane vadheravAno che, mahAdevajI pAse. ApaNe nAriyeLI to e vadharanAra, ane mahAdevajI to navarA beThA ! emane dhaMdho zo ? loko nAriyeLIne vadhere, te joyA kare. te loka to vadherI nAkhe ApaNane, nahIM ? e kapaTIne oLakhavA. thoDe ghaNe aMze vANI badalAI che ? praznakartA : hA. dAdAzrI : jeTalI kaDavI hoyane, temAMthI kaDavATa ocho thaI jAya. pAchI khArI vANI nIkaLe. khArIlI vANI hoya che ne, te khArI ochI thaI jAya. tIkhI vANI nIkaLe che ne, te tIkhI vANI ochI thatI jAya. A vANImAM kazuM mahIM maracuM nAkhavAmAM Ave che ? jo vagara maracuM mIThe, loka kevuM kahe che ? AvI tIkhI vANI bola bola nA karazo. alyA, meM maracuM nAkhyuM nathI ne zuM karavA Ama bola bola kare che ? chatAM ya loka tIkhI vANI bole che ne ! kaDavI vANI mIThI thaI jAya, to kevuM sarasa kAma kADhI nAkhe ! eTale e zabda dhIme dhIme mITho thavo, madhuratA AvavI joIe. e dhIme dhIme madhuratA Ave tyAre pachI e zabda bIjAne vahAlAM lAge, vaDhe to ya vahAlAM lAge. vANI badalAya lAMbA gALe... bAkI bahu mIThI vANI thayA pachI, madhura vANI thayA pachI tame UlaTAM vaDhone to pelo hase !
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta papa1 552 vANIno siddhAMta eTale vANI e to mukhya vastu che. mANasanI vANI badalAya nahIM. e badalAtA to ghaNo TAIma lAge. vANI badalAya tyAre sAlvAda vANI thAya. tyAre jagata ene kahe ke A jJAnI puruSa che. tyAM sudhI badalAyA karaze. dhIme dhIme mahIM jema paramANu pharaze, tema e vANI pote badalAyA karaze. pahelI mAIlDa thatI suMvALI thatI jaze, rezamI thatI jaze. khape manohara mana-vacana-vartata ! praznakartA : keTalAMkanI vANI eTalI mIThI hoya che. loko enI vANIthI mugdha thaI jAya. to e zuM kahevAya ? dAdAzrI : e cokhkhA mANasa hoya ane bahu puNya karyuM hoya tyAre evuM thAya ane potAnA mATe paisA nA le. pArakA mATe jIvana kADhe. e cokhkhA mANasa kahevAya. eTale e sAruM che ! manuSya to kevo hoya ke enI vANI manohara hoya, ApaNA mananuM haraNa kare evI vANI hoya, enuM vartana paNa manohara hoya ane vinaya paNa manohara hoya. A to bole evuM ke te ghaDIe ApaNane kAna baMdha karI devA paDe ! vANI bole to UlaTo pelo cA Apato hoya to ya nA Ape. 'tamane nahIM ApuM', kaheze. 'vANI, vartana ne vinaya che manohara pramAtmA." ATaluM ja AvaDene, to ya ghaNuM che. paNa zI rIte AvaDe ? evuM thavuM e gamyuM nathI. AtmA jANyA pachI banI zake. jenAM vANI, vartana ne vinaya - A traNeva jo manohara thaI gayA, konA mananuM haraNa kare evAM ? ApaNA gharavALAnAM mananuM, gharanAM chokarAM, e badhAnAM mananuM to haraNa karI zakIe, paNa bahAravALAnuM thavuM joIe. jo vANI-vartana-vinaya badhuM evuM manohara hoya to mokSe javAya. nahIM to mokSa to thAya ja nahIM ne ! mAdaka vANI ! praznakartA : vANImAM nazo-mAdakatA kema Ave che ? dAdAzrI : kyAM joI ? praznakartA : tame je bolo cho tyAre amane je nazo caDhe che, tenI vAta karuM chuM. dAdAzrI : evuM che ne, A vANIthI mAdakatA eTalA mATe Ave che ke emAM ene sAMbhaLavAnuM mana thayA kare. emAM mIThAza che evI ane bahu mIThAza pIve eTale ko'kane mAdakatA ya thaI jAya. nazo caDyA kare. bAkI mIThAza bahu hoya ane A mIThAza jeNe joI che e uparathI hisAba kADhe ke tyAre tIrthaMkaranI vANImAM mIThAza keTalI haze ?! A duniyAmAM koI cIja evI madhurI nathI, ke tIrthaMkaranI vANIne maLatI Ave. jJAnInI vANI ya madhurI hoya. paNa tIrthaMkaranI vANInI to vAta ja judI. doSa ja badhA vANInA che. vANI sudhare nahIM, mIThI nA thAya to AgaLa phaLe nahIM. dehanA doSa to ThIka che, ene bhagavAne 'leTa go' karyo. paNa vANI to bIjAne vAge ne ? vANImAM madhuratA AvI ke gADuM cAlyuM. e madhura thatI thatI chellA avatAramAM eTalI madhura thAya ke enI joDe joDe koI 'zUTa'ne sarakhAvI nA zakAya, eTalI mIThAzavALI hoya ! ane keTalAka to bole to evuM lAge ke pADAo boMgeDe che ! A ya vANI che ne tIrthaMkara sAhebonI ya vANI che !!! enA kaoNjhijha sevavA ! praznakartA : bhAva evA karyA hoya ke 'AvI sAdvAda vANI prApta hoAvI madhurI vANI prApta ho.' to te bhAva ja evI vANInI rekarDa kADhe ne ? dAdAzrI : nA, evuM nahIM. vANI to, ApaNe bhAvathI evI mAgaNI dararoja karavAnI ke "mArI vANIthI koIne paNa duHkha nA ho ane sukha ho." paNa ekalI mAgaNI ja karavAthI kazuM nA vaLe. evI vANI utpanna thAya evA kaoNjhijha karavAnA, tethI tevuM phaLa Ave. vANI e phaLa che. sukha
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta devAvALI vANI nIkaLe eTale e mIThI thatI jAya ane duHkha devAvALI vANI kaDavI thatI jAya. 553 jenI vANIthI koIne kiMcitmAtra duHkha nA thAya, jenA vartanathI koIne kiMcitmAtra duHkha nA thAya, jenA manamAM kharAba bhAva nA thAya, te zIlavAna. zIlavAna vagara vacanabaLa utpanna nA thAya. karo ene tikAlI ! praznakartA : ApaNe kaMIka bolIene to bIjAne duHkha thAya, to evI vANI kevI rIte sudhAravI ? dAdAzrI : evuM che ne ke A vANI to bagaDI ja gayelI che ane A 'jJAna' lIdhA pachI enA mAlika nathI. mAlika hoya tene sudhAravAnI jarUra, e sudhAranAro hoya ane sudhAranAro hoya eNe sudhAravI ja joIe. A sudhAranAro ya nathI ane mAlike ya nathI. to zI rIte sudhArazo ? amathA vikalpo karazo eTaluM ja. eTale Ano nikAla karI nAkhavAno. atyAra sudhI nikAla karyo ne badho ? have samabhAve nikAla karavAno. atyAre badho kacaro bharyo hoyane to ya zuddhAtmA kaMI jato raheto nathI. paNa A to eka jANI rAkhavAnuM. chevaTe A badhuM nikAla karI rahezone, to vANI cokhkhI thaze ja enI meLe. pachI to che cAritramoha ! AtmajJAna pachI badhI mananI kriyA, badhI vANInI kriyA, badhI dehanI kriyA sArI ho ke kharAba ho, e badho cAritramoha. eTale mananA vicAro e zuM che, e samajI gayA ne ? e cAritramoha che. vANI kaThora bolAya ke karkaza bolAya ke syAdvAda bolAya, e badho cAritramoha ja che. pachI vartana sIdhuM hoya ke gAMDuM hoya, e badho cAritramoha ja che. A atyAre je badhI jUnI Adato nathI gamatI, te ya cAritramoha vANIno siddhAMta che ane je Adato game che, te ya cAritramoha che. je suvicAro che, kuvicAro che, te ya cAritramoha che ane kharAba vANI che, te ya cAritramoha che. mATe kharAba vANI hoya to Diskareja nA thaI jazo ane sArI vANI hoya to bahu eliveTa nA thaI jazo. evI rIte khapAvo. 554 A rekarDa to Ama baMdha thAya evI nathI. chatAM ame je AMkaDA che te jANIe ke A AMkaDA para mUkIene to rekarDa barAbara dhImI cAlaze ne dhIme rahIne baMdha thaI jaze. Ama ame amArI rekarDane baMdha karI daIe. 'pote' sAMbhaLe, 'potAne' ! potAnI vANI pote jyAre sAMbhaLyA karaze tyAre mokSa thaze. hA, vANI baMdha thaye dahADo nahIM vaLe. vANI baMdha thavAthI mokSa nahIM thAya. kAraNa ke Ama baMdha karavA gayA eTale pachI bIjI zakti pAchI UbhI thAya. badhI zaktione ema ne ema cAlavA devAnI. prAkRta zakti che A badhI. prAkRta zaktimAM hAtha ghAlavA jevo nathI. eTale A amArI vANIne tethI kahIe ne, ke A TeparekarDa vAgyA kare che, ame joyA karIe chIe. basa, A mokSa ! A TeparekarDane jue, e badho mokSa !! samabhAva sajAve zuddhatA ! have ApaNane A vANI sAthe saMbaMdha nathI. paNa e vANI ApaNI bharelI che, e paramANune ApaNe ja kharAba karyA che ane gIleTeDa karyA che. pittaLa upara sonAnuM gIleTa caDhAvyuM ne sonuM kahevaDAvyuM. eTale have ApaNe ene jJAne karIne kADhavAnA che. ajJAne karIne bharyA hatA, te jJAne karIne galana karavAnA che. eTale paramANuno hakka-dAvo nA rahe ApaNI upara. atyAre hakka-dAvo che. e paramANuo kahe che ke, 'tamane dAdAe zuddha karyA ane tame zuddha thaI gayA. paNa ema nahIM chUTAya. tame amane bagADyA che, azuddha karyA che. azuddha karavAmAM tame nimitta cho. mATe amane zuddhi karI Apo. to tame ya chUTA ne ame ya chUTA.' eTale ApaNe dareka kArya galana thatI vakhate zuddhikaraNa karIne
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ vANIno siddhAMta papapa kADhavAnA, ne te nikAla karavAno. hA, samatAbhAve nikAla karavAno. samaje to vAta agharI nathI ane nA samaje to eno pAra nathI Ave evo. vyavahAramAM avataraNa nizcayatuM ! A to vijJAna che. vijJAna eTale vijJAna, vijJAnamAM kazo pheraphAra nA hoya ane e pAchuM saiddhAMtika, je badhI rIte saheje ya virodhAbhAsa koI jagyAe kaMI paNa na hoya ane vyavahAramAM phITa thAya, nizcayamAM phITa thAya, badhe phITa thAya, phakta lokane phITa nA thAya. kAraNa ke loko lokabhASAmAM che. lokabhASA ne jJAnInI bhASAmAM bahu phera che. jJAnInI bhASA kevI sArI che, kazI aDacaNa ja nahIM ne ! jJAnI phoDavAra badhA phoDa Ape tyAre Ukela Ave. ApaNuM A "akrama vijJAna' jagatamAM bahAra paDe to lokonuM bahu kAma kADhI nAkhe. kAraNa ke AvuM vijJAna nIkaLyuM nathI. A vyavahAramAM, vyavahAranI UMDAImAM koIe koI jAtanuM jJAna mUkeluM nahIM. vyavahAramAM koI paDeluM nahIM. nizcayanI ja vAto badhI karelI, vyavahAramAM nizcaya Avelo nahIM. nizcaya nizcayamAM rahelo ane vyavahAra vyavahAramAM rahelo. paNa A to vyavahAramAM nizcaya lAvIne mUkyo che, akrama vijJAne. ane AkhuM navuM ja zAstra UbhuM karyuM che ane te sAyanTiphika pAchuM. AmAM koI jagyAe virodhAbhAsa nA thAya. paNa have A 'akrama vijJAna' bahAra zI rIte paDe ? bahAra paDe to jagatanuM kalyANa thaI jAya ! praznakartA : eno saMjoga paNa Avaze ne ? dAdAzrI : hA, Avaze ne !