Book Title: Sthanakvasi Jain Gyan Sagar
Author(s): Jivanlal Chhaganlal Sanghvi
Publisher: Jivanlal Chhaganlal Sanghvi
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023261/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sthAnakvAsI jenA jJAna sA gara ke pakArIka jIvaNalAla chaganalAla sAvI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAzrI jinendrAya namaH // zrI sthAnakvAsI jaina jJAnasAgara saMgrAhaka ane prakAzakaH jIvaNalAla chaganalAla saMghavI, paMcabhAInI pALa, amadAvAda, AvRtti bIjI i. sa1950 naka 800 saM. 2006 kiMmataH sADA traNa rUpiyA. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgaLa stotram vIraH sarva surA surendra mAhite, vIraM budhAH saMzritA vireNAhitaH svakarmanicaye, vIrAya nitya namaH vIrAtIrthamidaM pravRttamatula, vIrasya ghera tapa, vIre zrI yuti kIti kAMti nicaya:, zrI vIra ! bhadra diza. ane bhagavaH Indra mahitA, siddhAzca siddhi sthitA, AcAryA jinazAsanennatikarAra, pUjya upAdhyAyakA zrI siddhAnta apAThakA: munivarA, ratnatrayANAdhakAra, paMca parameSThinaH pratidinaM, kUtu ve maMgalama. dhI navaprabhAta prinTIMga presamAM zA. maNIlAla chaganalAle chApI. ghIkAMTA reDa, nevelTI sInemA pAse: amarAvAda Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA "tame nA to rA' e jaina sutranuM mahAvAkaya che. jIvanamAM jJAna eka evI addabhuta vastu che ke jene lIdhe manuSya potAnuM jIvana sukha, saMtoSa ane rasItApUrvaka vahAvI zake. manuSyane je sArA kheTAnI samajaNa na hoya to tene jIvanamAM leza paNa AnaMda AvI zakato nathI. ulaTuM, tenuM jIvana avyavasthitapaNe vahana thaI te bhAvi duHkhamAM dhakelAI jAya che. eTalA ja mATe prabhu mahAvIre kahyuM che ke jIvanamAM jJAna vastune oLakhavI e sarva keI zrAvakanuM prathama kartavya che ane te jJAnane oLakhyA pachI ja manuSya dayA, prema, ahiMsA, satya, paropakAra, kSamAdi guNone vikasAvI pitAnA AtmAnuM zreya sAdhI zake che. jaina dharmanuM tattvajJAna apAra che. temAM sUkSma bAbatathI laIne skUlamAM dhUla viSayonuM agAdha jJAna bhavuM paDayuM che. e jJAna meLavI, te dvArA AdaravA gya AdarIne, chAMDavA gya chAMDIne ane jANavA yogya jANIne sAce jena pitAnA AtmAne ucca gati prati laI jaI zake che. sthA. jainadharma mAnya 32 Agamo ( sihAnta ) che, tenI, dravyAnuga, gaNitAnuyega, caraNakaraNanuga ane kathAnugaH evA cAra vibhAgomAM vaheMcaNI karavAmAM AvI che. te sUtromAMthI jANavA gya zeka (tatvasaMgraha) ne keTalAka prakaraNe prastuta granthamAM ApavAmAM AvyA che. jethI AbAlavRddha sarve kAI tattvajJAsu tene sArI rIte abhyAsa karI zake AvA gUjarAtI bhASAmAM sUtromAMthI saMkSipta rIte utArelA rokaDA, adhyayane, stotro AdinA eka sapAgI granthanI jaina samAjane bhAre AvazyakatA hatI, te pUrti karavAnuM mahAna parizramI kAryo AjathI 47 varSa pahelAM jAmanagaranivAsI dharmapremI tattvajJa sva. zrI ANaMdajI tArAcaMda punAtare upADayuM ane "jJAnasAgara" nAmathI tenI pahelI AvRtti I sa. 1899nA ogasTamAM pragaTAvI. pustaka AdaraNIya banyuM ane jena samAje tene pUrepUruM apanAvyuM, eTale te pachI atyAra sudhImAM A pustakanI cha AvRtti prakaTAvavAnuM mAna svargastha punAtarane ghaTe che. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A samaya daramyAna ' jJAnabhaDAra ' nAmathI Ane lagabhaga maLatA ja sagraha mu'khAInI zrI jaina sthAnakavAsI vidyAlaya kamITI taraphathI I. sa. 1922mAM pragaTayA, tene 25 varSanA ane jJAnasAgaranI chellI AvRtti pragaTayAne daza varSoMnA gALA paDI gayA hatA. daramyAna A pustakanI mAgaNI harahaMmeza cAlu ja hatI; tethI AjathI traNa varSa pUrve eTale tA. 23-3-1947 nA rAja " sthAnakavAsI jaina jJAna sAgara " nAmathI pahelI navI AvRtti prathamanI badhI AvRtti karatAM vadhAre saMgrahavALI ame prakaTa karI. te AvRtti mAtra be javanA gALAmAM khapI gaI. ane A pAThayapustakanI mAgaNI punaH eTalA ja joramAM zarU thaI. tethI e mAMgane paheoMcI vaLavA khAtara Aje ame A pustakanI dvitIya AvRtti pragaTa karIe chIe; te evA sa`pUrNa vizvAsathI ke jJAnipapAsu bhAio ane bahenA A pustakane eTalA ja umaMgapU ka apanAvI leze. ' prathama AvRtti jeTalA ja viSaye| AmAM dAkhala karavAmAM AvyA che. mAtra eka theAkaDA e karI, tenA khale zrI kalyANamadirastAtra ( saMskRta ) umeravAmAM AvyuM che, jethI abhyAsIo tene kaMThastha karI zake, TApA svaccha bleka vAparavAmAM AvyA che te tenI badhI AvRttie karatAM viziSTatA che, eTale abhyAsa karanArAone vAMcana mATe ati saraLa paDe tema che, bhASA ane joDaNI tathA pruphaeNsa zASana paratve paNa pUratI kALajI rAkhavAmAM AvI che. A graMtha jJAnasAgara ane jJAnabhaDAranA AdhAre ja taiyAra karavAmAM AvelA hAI, te te granthAnA sa MzodhakrA ane prakAzAnA ame punaH AbhAra mAnIye chIe. TuMkamAM pAThazALAnA sa'cAlakA ane jaina bhAI-bahenA A pAya pustakane prathamanI jema tvarAe apanAvI leze te amArA A dizAnA prayAsa vizeSa saphaLa thayA jaNAze. phrANu zudI 2 H zanivAraH sa. 2006 amadAvAda : tA. 18-2-50 }jIvanala bhavadIya jIvanalAla jganalAla sathavI Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSaya 1 zrI sAmAyikannata-artha sahita 2. zrI sAmAyikanA khatrIza dvASa krAussaganA vIsa dvASa 3 4 zrI pratikramaNu sUtra-arthI sahita 5 dhama dhyAnanA kAussaga anukramaNikA 12 navatattva 13 laghu Daka gatAgatanA mAla 14 ... 6 dazamuM--agIyAramuM vrata AdaravAnI vidhi 7 paiASAnA aDhAra dAya 8 zrAvakanA deza paccakhANa ... 9 paMcaparameSThinAM 108 guNu-atha sahita 10 zrAvakanA 21 guNu 11 kAyanA ela 15 gurusthAnadvAra 16 mATe khAsaDIyeA ... 10 cAra kaSAyanA cAkaDA 18 aThThANuM khelanA apabahutvAra 19 cAvIza jinAMtarA 20 zvAseAzvAsane meAkaDA 21 krama prakRtinA khela ra 7 ArAnA khela ... 23 trevIsa pachInA mAla 24 viraha dvAra ... 25 pramANakheAdhane thAkaDA, : : : ... : ... ::: : : : ... ... ... ... ... : : : ... ... ... ... ... ... pRSTha 1 8 11 12 18 60 61 61 64 17 }e 73 103 126 131 150 163 164 1}} 174 17 182 18} 189 190 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 195 206 212 217 222 2 8 8 viSaya 26 pacIsa bolane cekaDe 27 zrotA adhikArI 28 pAMtrIza bela .. 29 siha dvAra .. 30 garbha vicAra ... 31 batrIsa asajhAya... 32 adhyayane (1) pusleiNuM....(artha sAthe) ... (2) paracuraNa gAthAo (3) daza vaikAlika sUtranA adhyayana 1-2-3 (artha sAthe).. (4) uttarAdhyayana sUtrenA adhyayana 3-4-2-19 (artha sAthe) 73 bhaktAmara stotra (artha sAthe) ... 34 kalyANa maMdira stotra mULa ene paNAnuvAda .. 5 zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha stotra-artha sAthe ... 36 vyAkhyAna prAraMbhe kahevAtI zrI mahAvIra stuti... 37 kAvya saMgraha (vidhavidha kAvyo) * * 0 247 nA set Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNAM maLI zakatAM jaina prakAzana jenatattvaprakAza graMtha (meTAM pRSTha pa0). 5-0-0 dharmaprANa lekiAzAha 0-12-0 sthAnakavAsI jaina ItihAsa 0-12-0 Adarza na stuti (pAMcamI AvRtti). 0-10-0 sAnamahI sihAnta para eka da. 0-2e sAhitya sAgaranA motI 0--- aupadInI carcA 0-6-0 samaka saMdeza 0-6-0 satI rAjesatI 1-0-0 subAhumAra 1-0-0 vIrabhANa-udayabhANuM caritra 1-0-0 satI damayaMtI 0-12-0 jabusvAmI caritra 1 -0-0 jJAtAsUtranI kathAo sAmAyika pratikramaNa 0-4-0 zrAvakanI AlApaNuM -4-0 jenA thakasaMgraha (11 kaDA ) 0-1ra-0 jainadharma zikSAvalI 0 -3-6 ratnAkara pacIsI anupUvI ane sAdhuvaMdanA 0 -1-3 lekiAzAha mata samarthana " 1 -0-0 rAjacaMdra vicAra nirIkSaNa - 1-4-0 A upUrAMta hanadharmanA le jatanAM pustake-rAse, caritra, mULa, bhASAMtara ane TIkAvALA Agama, pAThayapustake, resITezane vagere maLaze. vadhu mATe amAruM sUcIpatra maMgAveH jIvaNalAla chaganalAla saMghavI jena bukselara ane pablIzara paMcabhAInI piALa, amadAvAda, 1 -4-0 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maMgaLAcaraNa [mArA haiyA kerA hAra-e rAga ] vahAlA vIra jinezvara, janma jarA nivAraje re vArA prabhujI prIte, muja zIra para kara sthApaje re. " traNa ratna Ape prabhu mujane, eTa khajAne, ke nahi tujane; . arajI ura dhArI, karama kaMTaka saMhArajo re......................vahAlA. 1 kumati DAkaNa vaLagI mujane, namI namI vinavuM, he prabhu tujane; e duHkhathI dUra karavA, vahelA Avajo re. vahAlA 0 2 A aTavImAM bhUlo paDI, tuM sAheba sAce sane malIyo sevakane zIvapuranI saDaka batAvajo re. vahAlA. arajI uccArI zrI jina Age, mahAvIra ziSya prabhu pada mAge. mahera karI mahArAja, amane tArajo re. vahAlA * maMgaLamaya mahAvIra maMgalamaya mahAvIra, amArA maMgalamaya mahAvIra zAsananAyaka, vIra jinezvara, utAre bhava tIra amArA caMdanabALA satI zIlavaMtI, lAvyA bAkaLA prativIra...amArA caraNe se caMDa nAga kezIo, dUdhanuM vahyuM rUdhIra amArA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyikasUtra ( artha sAthe ) (1) navakAra ( namAjhAra ) maMtra namA--namaskAra hAjo. arihaMtANaM--kama`rUpa verInA haNunAra evA arihaMtane, jeNe cAra dhanadhAtI karma-jJAnAvaraNI, dazanAvaraNI, meAhanI ane aMtarAya, kSaya karyA tathA jenAthI kAMI rahasya nathI ane je ceAtrIza atizaye tathA pAMtrIza prakAranI vANIe tathA khAra guNe karI khIrAjamAna che. namA--namaskAra hojo. siddhANaM--sakala kA sAvyAM jeNe te siddha bhagavaMtane, je ATha kama khapAvI siddhanA sukhane pAmyA tathA ekatrIza guNaeN karI sahita che. namA-namaskAra hojo. AyariyANaM- AcAya te, je zuddha rIte jJAna, darzIna, cAritra, tapa ane vIya e pAMca AcAra rAte pALe ane khIjAne paLAve, tathA chatrIza guNe karI sahita che. namA----namaskAra hAjo. uvajjhAyANa--upAdhyAyajIne, je zuddha sUtrA bhaNe, bhaNAve tathA pacIza guNaeN karI sahita che. namA--namaskAra hojo. lAe--lAkane viSe. savvasAhuNa--sarva sAdhune, je jJAna darzana cAritra ane tapanA sAdhanAra tathA sattAvIza guNe karI sahita che. (2) tikhutto athavA vaMdanA, tikhutto-traNa vAra. AyAhaNae hAtha joDIne--jamaNA kAnathI DAbA kAna sudhI. pAhiNa--pradakSiNA karIne. mAMdu chuM eTale page lAguM chuM.. namasApti-namaskAra karUM chu. (pAMca aMga namAvIne. ) samrAremi - satkAra dauM" chuM. sanmANemi-sanmAna dauM chuM. kalANa --kalyANakArI che. maMgala maMgaLakArI che. devaya---dhama deva samAna che. ceya"--chakAya jIvane sukhadAyaka, jJAnaguNasaMpanna che. gujjuvAsAmi--- sevA karUM chuM ( mana, vacana, kAyAe ). (3) iriyAvahI. IcchAmiicchu chuM. paDikami-pApa karyAMthI nivavAne, dariyA(rastAmAM) pathane viSe. hiyAe----cAlatI vakhata. virAhuNAe-duHkha dIdhu hoya. gamaNAgamaNe--AvatAM, jatAM. pANa----prANIchyane. maNekaryAM hAya. khIya---khIja. kramaNe--kacaryA hoya. riyalIlAtarI ( vanaspati. ) kramaNe--kacarI hAya. usA---jhAkaLa, hAra uttaMga-kIDI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata yArAM--paNuga-lIla, phUla. (paMcavaNa, daga-kAcuM pANI, maDhI-kAcI mATI. makaDA kareLIAnAM paDa. saMtANA-kareLIAnI jALa. saM. maNe-e sarvane kacaryA . jemejIvA-meM kaI jIvane. virAhiyAduHkha dIdhuM heya, virAdhanA karI hoya. eneMdiyA-eka Ikiya, zarIravALA (pRthvI, pANI, agni, vAyu ane vanaspatinA) jIva. be iMdiyA-be indriya, zarIra ane jIbhavALAM (kIDAM, vALA, pirA ane karamIyAM vagere) tediyAtraNa Idriya, zarIra, jIbha, nAkavALAM (kIDI, mekeDI, juM, mAMkaDa, dhaneDA vagere.) cauridiyA-cAra Idriya,zarIra, jIbha, nAka ne AMkhavALAM (pataMgIyAM, mAkhI, dAM, tIDa, bhamarA, vIMchI vagere) paMciMdiyApAMca Idriya,-zarIra, jIbha, nAka, AMkha ne kAnavALAM (manuSya, pazu, paMkhI vagere.) abhihuyA-sAmA AvatA haNyA heya. vattiyA-vATalA vAnyA hoya, dhULe karI DhAMkyA hoya. lesiyA--masanyA hoya. saMghAIyA-eka bIjA sAthe athaDAvyAM hoya. saMghaTiyA-cheDe sparza karI duHkha dIdhuM hoya. pariyAviyA-sarva prakAre pIDA upajAvI hoya. kliAmiyA-kilAmanA upajAvI hoya. udaviyA-phALa pADI heya. ThANa-rahevAnA ThekANethI. eThThANuM-bIje ThekANe. saMkAmiyA-mukyA heya. jIviyAe-jIvita thakI. vavaviyA-nAza kIdhe heya. tassa-tenuM. micchAmi dukkaDaMphaLa mane niSphaLa thAo. (4) tasyauttari. tasya-tene. uttari-vizeSa zuddha. karaNeNuM-karavA sArU. pAyachitta-lAgelAM pApanuM chedana. karaNeNuM-karavA sArU. vihi -vadhAre nirmaLa. karaNeNuM-karavA sArU. visallI-traNa zalya rahita (spaTa, niyANuM ane mithyAtva) karaNeNuM-karavA sArU. pAvANuM-pApa. kammANuM - karma. nigvANuMTALavAne. ThAe- arthe. hAmI-sthira rahIne karuM chuM. kAusagaM-kAyAne halAvavI nahi te. anaW-temAM AgaLa kahyA mujaba kAyA hele tenI chuTa rAkhuM chuM. ussasieNuM uMce zvAsa levAthI. nissa smIeNuM-nIce zvAsa mukavAthI, khAsieNuM-udharasa AvavAthI. chIeNuM-chIMkathI. jabhAieNuM-bagAsuM AvavAthI, uDueNuM-. oDakAra AvavAthI vAyanisaNuM--vAyu saravAthI. bhamalIe--phera tathA cakarI AvavAthI. pitta-vamana karavAthI. muchAe-mUcha AvavAthI. suhamehiM-sUkSma (thoDuMka. ) aMga--zarIra. saMcAlehiM-halavAthI. sahamahiM-theDeka. khela-baLo AvavAthI. saMcAlehiM-halavAthI. Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - nara - - zrI sAmAyika vrata suhamehiM-theDIka. diThi--najara (daSTi) saMcAlehiM-halavAthI. evamAiahiM--e Adi bIjA manamAM ciMtavyA hoya te. AgArehiM- AgAra eTale mekabethI, abha--bhAMge nahi. avivAhie--hAni pahoMce nahi. haja--heje. me--mahAra. kAusaggo--kAusagga eTale kAyAnuM aNa halAvavuM. jAva--jyAM sudhI. arihaMtANuM--arihaMtanuM nAma saMbhArUM. bhagavaMtANuM--bhagavaMtanuM nAma saMbhAruM. nakAreNuM-- namaskAra karUM. napAremi-dhyAna mukuM nahi. tAva--tyAM sudhI. kAyaM-- kAyAne. ThANeNuM--eka sthAne sthira rAkhIne mANeNuM-abela rahIne, jhANeNuM dhyAna karIne. pANuM --AtmAne. sirAmi--taju chuM. A ThekANe ("IcchAmi paDikamiuM"thI te "jIviyAe vavaviA tassamicchAmikaDa" tathA eka navakAra sudhI pATha manamAM besIne kAusagna karo ane name arihaMtANuM zabda belI pALa) - (5) logassa. legassa-lemAM umyagare udyotanA karanAra, dhamma--dharma tiththare--stIthanA sthApanAra. jiNe-jina, rAga-dveSanA jItanAra. arihaMte-arihaMtadevanI. kinnarsa-nAma laIne stuti-kIrti karUM chuM. cauvisaMpi-vIze tIrtha kare tathA kevalI-bIjA kevaLajJAnIonI. usabha-pahelA RSabhadeva svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAe svapnAmAM vRSabha dIThe tethI e nAma ApyuM. bhajiyaMca- bIjA ajitanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtA pAse ramatAM chatyAM tethI e nAma ApyuM. vaMde-vAMdu chuM. saMbhava-trIjA saMbhavanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI duSkALa TaLIne sukALa the. dhAnyanA saMbhava thayA tethI e nAma ApyuM. abhinaMdaNuM-cothA abhinaMdana svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI IMdra jayakAra karyo tethI e nAma ApyuM. suma-pAMcamA sumatinAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAne bhalI mati upajI tethI e nAma ApyuM, ca-vaLI, paumauhuM- chaThThA pAprabhu svAmI. svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAne padma kamaLanI zayAmAM suvAnI IcchA thaI tethI te nAma ApyuM. supArsa-sAtamA supArzvanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAnAM pAsAM barasaTa hatAM te suMvALAM thayAM tethI e nAma ApyuM. jirNa-rAga TheSanA jItanAra, ca-vaLI. caMdaDuM-AThamA caMdraprabha svAmI. svAmI + sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e cAra tIrtha. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata. garbhamAM AvyA pachI mAtAne caMdramAnI ramuja thaI tathA caMdra sarakhI zArIranI prabhA thaI tethI te nAma ApyuM. vaMde--vAMduM chuM. suvihiM-- navamA suvidhinAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI nagaramAMthI avidhi TALIne suvidhi karI tethI te nAma ApyuM. ca-vaLI. puphadaMtaM--tathA bIjuM nAma puSpadaMta svAmI, svAmInA dAMta phula sarakhA hatA tethI te nAma ApyuM. sIyalaM--dazamA zItaLanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI pitAne javara thayo tyAre svAmInI mAtAne hAtha pharasyAthI kAyA zItaLa thaI tethI te nAma ApyuM. sIsa-agyAramA zrIzreyAMsanAtha svAmI, zItaLa piDhavAnI adaSTa devazayAmAM svAmI, garbhamAM AvyA pachI mAtA sutAM ne devatA nAThe tethI te nAma ApyuM. vAsupuja--bAramA vAsupUjya svAmI, mAtAnI suvAnI zayyAmAM devatA rahI keAIne suvA de nahi, paNa ravANI garbhamAM AvyA pachI devatA temAMthI nAzI UlaTI mAtAnI pUjA kIdhI tethI karI e nAma dIdhuM. ca-vaLI, vimala-teramA vimaLanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAnI puMTha vAMkI hatI te pAMsarI thaI tethI te nAma ApyuM. maNuta-caudamA anaMtanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI anaMta ratnanI rAzi svapnamAM dIThI tethI te nAma ApyuM. ca-vaLI, jirNa-rAgaTheSanA jItanAra. dhammu-paMdaramA dharmanAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtA dharmane pAmI, saMniM--soLamA zAMtinAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI marakIne roga maTayo ne zAMti thaI tethI te nAma ApyuM. ca--vaLI. vaMdAmi--vAMduM chuM. kuMthuM--sattaramA kuMthunAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI zatru kaMthavA sarakhA thayA tethI te nAma ApyuM. ara aDhAramA aranAtha svAmI, svAmI gabhamAM AvyA pachI mAtAe ratnamaya Are dIThe tethI te nAma ApyuM. ca-vaLI. mahni-gaNimA mallInAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI mAtAne phulanI zayyAno dehada upanyo te devatAe pUruM pADe tethI te nAma ApyuM. vaMde--vAMduM chuM. musinvayaM-vIzamAM munisuvrata svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI verI namI gayA tethI tathA mAtAe muninA jevAM vrata pALyAM tethI te nAma ApyuM. namijaNuM -ekavIzamA naminAtha svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI verI nimAyA teNe karI te nAma ApyuM. ca--vaLI. vaMdAmi-vAMduM chuM. ri nemiM -bAvIzamAM ariSTanemI svAmI (nemanAtha), mAtAe svapnamAM ariSTa ratnamaya nemi cakradhAra dIThI tethI te nAma ApyuM. pAsa-naivIzamA pArzvanAtha svAmI, pitAnI zayyA nIce sarSe AMTA dete he ne tene hAtha Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata. ho ho te mAtAe laI upara muko ane vina gayuM tethI te nAma ApyuM. tahe--temaja. vaddhamANuM-covIsamA vardhamAna svAmI, svAmI garbhamAM AvyA pachI dhana vagerenA khUba vadhArA thayA tethI te nAma ApyuM. ca--vaLI. evaM. mae--e prakAre meM. abhiththayA--nAme karI saMstavyA, te vIza tIrthakara kevA che? viya-TALyAM che. -karmarUpI raja malA-bAMdhela karmarUpI mela. pahiNa- khapAvyAM che. jamaraNA--jarA ne maraNa. cakavisaMpi--vaze ekaThA. jinavarA-jinavara. tisthayarA-tIrthakare. me-mujane. pasIyaMtu-prasanna thAo hittiya--kIrti kIdhI. vaMdIyanamaskAra kIdhe. mahiA-zubha dhyAnayoge karI pUjA kIdhI. jee-je kahyA te legassa-lekamAM uttamA -- uttama. siddha-siddhapada pAmyA. ArUgga- sarva roga rahita. bahilAbhaM--samakitarUpa bedhanI prApti. samAhi--samAdhi. vara--pradhAna-muttamaM-sarvottama. di. dIo. caMdasa--caMdramAthI adhika. nimmalayA--nirmaLa che. Ai aisu-sUraja thakI. ahiyaM--adhika. payAsayarA-prakAzanA karanAra che. sAgara- samudra. vara-moTo. gaMbhIra-gaMbhIra eTale mahaTA samudrathI paNa vadhAre gaMbhIra che. siddhA-evA he siddha bhagavAna ! siddhi--mukita 5da. mama-mane. disaMtu--dIo. sAdhu athavA zrI sImaMdhara svAmInI AjJA mAgI (6) sAmAyika AdaravAnI vidhi. dravyathakI--kAyAe karI, sAvajoganAM--pApanA vyApAra karavAnA paccakhANa--baMdhI. kSetrathakI--jamInathI. AkhA leka pramANe-- badhA jagatamAM. kALathakI-- keTale vakhata, be ghaDI sudhI uparAMta na pALuM tyAM sudhI-be ghaDI uparAMta jeTaluM rahevuM hoya teTaluM. bhAvathakI -mananI dhAraNAthI. chakeTIe-cha prakAre-te be karaNa ne traNa jajoge. paccakhANu-baMdhi. karemi-karuM chuM. aMte--he pUjya. sAmAyaM- samatArUpI sAmAyika. sAvaja---pApanA kAmanI. joga-mana, vacana, kAyAnA jege. paccakhAmi-baMdhI karuM chuM. jAva-jyAM sudhI. niyama juvAsAmi-baMdhInI maryAdA karI che tyAM sudhI sevA karuM chuM. davihuM-be karaNe. tiviheNuM--traNa jege. na karemi--karuM nahi. na kAravimi-karAvuM nahi (e be karaNa). maNasAmananI kalpanA karI. vayasA-vacananI kalpanA karI. kAyasA---kAyA pravartAvavI (e traNa Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata jega) tassa--te sarvane. bhate he pUjya! paDikkamAmi-nivartu . niMdAmi-niMdu chuM. AtmAnI sAkhe. garihAsi-garahuM chuM. gurUnI sAbe apANe-azubha jagamAM jatAM AtmAne. vosirAmi-tajuM chuM. (7) namaskUNuM pATha.. namasthaNuM-namaskAra che. arihaMtANuM-arihaMta devane. bhagavaMtANuM-bhagavaMtane. AIgarANuM-dharmanI AdinA karanArane, tiththayANuM-tIrthanA sthApanAra eTale sAdhu, sAdhvI, zrAvaka zrAvikA e cAra jAtanA tIrthanA sthApanArane. sayaMsaMbudvANuM-pitAnI meLe bujhayA che tene. purisottamANuM-purUSamAMhe uttama. parisasihANuM-purUSamAMhe siMhasamAna, purisa vara puMDariANuM-purUSamAMhe uttama puMDarika kamaLa samAna. purisa-purUSamAMhe. vara-pradhAna, gaMdha haththINuM-gaMdha hastI samAna che. laguttamA-loka mAMTe uttama che. leganAhANuM-lekanA nAtha che. legahiyANuM-lekanA hitakArI. logaIvANuM-lekane viSe dIpaka samAna che. legapajoyagarANuM-lekamAMhe udyota karanAra. abhayadayANuM-abhaya dAnanA denAra. cakhudayANuM-jJAnarUpa cakSunA denAra. magnadayANuM-mokSa mArganA denAra. zaraNuyANuM-zaraNanA denAra jIvadayANuM-saMjamarUpa jIvataranA denAra. hidayANuM-samakitarUpa badhanA denAra dhammadayA-dharmanA denAra, dhammadesIANuM - dharma upadezanA denAra. dhammanAyagANu dharmanA nAyaka, dhamasArahiNuM-dharmarUpa rathanA sArathi. dhamma-dharmane viSe. vara-pradhAna, cArita-cAra gatinA aMta karavA mATe. cakkaTiNuM-cakravarti samAna che. dIva-saMsArasamudramAM buDatA jIvane beTa samAna. tANu-duHkhanA nivAraNa karanAra. saraNa-AdhAra. gai-cAra gatimAM. paUThApaDatA jIvane. apaDihayanathI haNANuM evuM. vara-pradhAna. nANuM-jJAna daMsaNa-darzana eTale dekhavuM. gharANuM - dharanAra. viyaTTa--gayuM che. chaumANuM-chadamastapaNuM. jiNANuM--jItyA che rAga dveSane. jAvayANuM--bIjAne jItAvyA che rAga dveSa, tijJANuM-tayAM che saMsArarUpI samudra, tArayANuM--bIjAne tAre che saMsAra samudathI. buddhA--pote samajyA tatvajJAnane. behiyANuM--bIjAne tatvajJAna samajAvanAra. muttA-pite mukANuM bahAranAM tathA aMtaranA baMdhanathI. mayagANuM--bIjAne ethI mukAvanAra. sava -sarva jJAnI che. savadarisiNuM--sarva padArthanA dekhanAra. zivaupadrava rahita. mayala-acaLa. marUyaroga rahita. bhaNaMta-maraNa Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata rahita. makhaya-kSayarahita. vhAbAha-bAdhA-pIDa rahita. mapuNarA. vaMti--nathI pharIthI avataravuM jene. siddhigaI--ehavI siddhanI gatinAmadheyaM-evuM amara nAma. ThANuM--evuM sthAnaka. saMpattANuM--pAmyA che. namAsiddhANuM-namaskAra hojo evA siddha thayelA tIrthakane, jIyabhayANuM--sAta bhayanA jItanArane. - (paheluM namoghurNa zrI siddha bhagavaMtane kahevuM, bIjuM zrI arihaMta devane kahevuM. temAM ThANuM saMpattAne badale ThANuM saMpAvIo kAmANuM kahevuM ane "name siddhANaM' ne badale "name jiNANuM " kahevuM.) trIju nameyurNa vartamAnakALanA svadharmAcAryo-svadharmopadezakene karavAnuM che tene pATha-- namaskuNuM, mamadhamma Ayariyalsa, mamadhamma udesiyamsa, jAva saMpAvie kAmaksa, namo Ayariya. sAmAyika pALavAnI vidhi. (pahelA pAThathI logassa sudhInI kriyA sAmAyika AdaravAnI rIte karIne chaThThA pAThane ThekANe nIce mujaba kahevuM). dravyathakI sAvaja jemanAM paccakhANa karyA hatAM te pUrAM thayAM te pALuM chuM, kSetrathakI AkhA leka pramANe, kALathakI beghaDI, uparAMta ne pAchuM tyAM sudhI, bhAvathakI chakeTIe paccakhANa karyA hatAM te pUrAM thayAM te pALuM chuM. (1) ehavA navamA sAmAyika vratanA-uparanI vidhi mujaba AdarelA sAmAyika vratane viSe paMcaadhyArA-pAMca aticAra. jANI. yavA--jANavA. na samAyarAyavhA--AcaravA nahi. tejahA-te A pramANe. te AlouM--te kahI dekhADuM chuM. maNadupaDihANe-- mana mA pravartAvyuM heya. vayapaDihANe--vacana mA pravartAvyuM heya. kAyadapaDihANe-kAyA mAThI pravartAvI che. sAmAIyassa -- samatArUpe sAmAyika. akaraNaAe--barAbara kIdhuM ke nahi, tenA barAbara khabara ne rahyAM che. sAmAnsa -sAmAyika, aNavaThi. yassa karaAe -pUruM thayA vinA pALyuM hoya, tassa -tenuM, micchAmidukkaDaM-khoTuM kIdheluM niSphaLa thAo. (2) sAmAyikane viSe daza mananA, daza vacananA, bAra kAyAnA e batrIza doSamAMthI kaISa lAgyo hoya to micchAmi. (3) sAmAyikamAM AhArajJA --khAvAnI IcchA thaI heya. bhaya. saMjJA-bIka lAgI hoya. maithunasaMjJA--strI sevavAnI icchA karI hoya parigraha saMjJA--mAyAnI IcchA karI hoya. e cAra saMjJA mAMhelI ke saMjJA karI hoya to micchAmikaDa, Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyika vrata. (4) sAmAyikamAM strI kathA,ttikathA, dezakathA, rAjakathA, e cAra Waa mAMhelI kaI kathA karI hoya te micchAmiMdukkaDaM. (5) sAmAyika samakAe-sAmAyika kAyAe barAbara rIte. phAsIyaM---sparza karya-aMgIkAra karyuM.pAlIyaM-tevuMja pALyuM. sehiyaM- zuddha karyuM. tiyiM-pAra utAryuM. pittiyaMti kIdhI. ArAhiyaArAdhanA kIdhI. ANAevItarAga devanI AjJAne. aNupalIyavizeSe pALI hoya. nabhavaI te pramANe na varatAyuM hoya. tasa micchAmikaDuM- te khoTA kIdhAnuM phaLa niSphaLa thAo. (6) sAmAyikavidhie lIdhuM, vidhie pALyuM, vidhio karatAM avidhie thayuM hoya to micchAmi , (7) sAmAyikamAM atikrama, vyatikama, aticAra, aNAcAra, jANatA ajANatAM mane, vacane, kAyAe karI koi doSa lAge che te tamicchAmi dukkaDaM. (8)sAmAyikamAM kAne, mAtrA, mIDI, pada, akSara, gAthA, sUtra, eNuM adhika viparIta kahevANuM hoya te arihaMta, anaMtA siddha kevaLinI sAkhe tassamicchAmiMs. (pachI AgaLa mujaba traNa nathurNa kahevA.) ( [ sAmAyikavrata saMpUrNa ] sAmAyika karatAM mananI daza, vacananA daza tathA kAyAnA bAra e pramANe batrIza doSa na lAge te mATe niraMtara upayoga rAkho. te batrIza doSa nIce pramANe - mananA daza doSa. 1 aviveka doSa-sAmAyika kare te vAre sarva kriyA kare paNa manamAM viveka na hoya eTale sAmAyika zuM cIja che te jANe nahi ane vivekasahita sAmAyika karavAthI koNa karyA che ? enAthI zuM phaLa prApti che ? e kenuM sAdhana che ? emAM koNa parasAdhya che? vyavahAra sAmAyiMka kayuM ane nizcaya sAmAyika kayuM ? sAmAyikanI rIti jinezvare zA pramANe kahI che vagere viveka vinA je sAmAyika kare te avivekane prathama deSa. 2 yaza vAMchA doSa-sAmAyika karIne kItinI vAMchanA kare eTale sAmAyika te nirjarAne hetu che ane siddhapadanuM sAdhana che tene badale tenAthI kIrtinI vAMchanA kare te yaza vAMchA doSa. 3 dhana vAMchA doSa-sAmAyika karavAthI dhana-prAptinI IcchA kare te. 4 garva doSa-sAmAyika laIne manamAM garva ANavo ke huM ja dharma jANa nAra chuM. huM kevuM sAmAyika karUM chuM ! bIjA mUrkha loko sAmAyika zuM samaje? vagere bAbatane je garva karavo te garva deza. + strIoe A phekANe purUSasthA ema kahevuM. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyikanA batrIsa doSa. 5 bhaya doSa--eTale ke prakAranA bhayathI ke lekamAM pitAnI niMdA thaze evI bIkathI sAmAyika kare paNa manamAM sAmAyika karavAne bhAva na heya te bhaya doSa. 6 nidAna deSa-sAmAyika karIne dhanAdikanuM athavA bIjI koI icchita vastunuM niyANuM kare te kAraNe sAmAyikanuM te mahata phaLa che, te na vicAratAM evA khoTA phAyadA upara lakSa rAkhI niyANuM karI te vecI nAkhyA barAbara thAya te nidAna deSa. 7 saMzaya doSa--saMzayayukta sAmAyika kare eTale manamAM vicAre ke sAmAyika karIe chIe te kharA, paNa AgaLa upara phaLa thaze ke nahi? ema pratIti nahi te. 4 kapAya doSa-kaSAyabharyuM sAmAyika kare eTale koInI sAthe roSa varte che tethI tene javAba devo nathI ema dhArI sAmAyika karI bese evuM rahasya che chatAM kaSAyayukta kare te deSita gaNAya tenuM nAma kavAya Sa. 9 avinaya doSa-vinaya sahita sAmAyika kare che. gurUne vinaya jANo. 10 bahumAna deASa-bahu mAna sahita kare paNa bhaktibhAvathI na kare te. ' vacananA daza deSa, 1 kutsita vacana daSa-je vacana sAMbhaLI keIne lajajA, bhaya, kaSA yAdi upaje tevA kutsita vacana sAmAyikamAM bole te kutsita doSa. 2 sahasatkAra doSa--sAmAyikamAM AgaLa pAchaLa upayoga rAkhyA sivAya aNuvicAryuM vacana bole te. 3 asadArehuNa doSa--sAmAyikamAM keI upara asatya doSa (teha mata) muke te. ja nirapekSa vAkya Sa-sAmAyikamAM zAstranI apekSA vinA svama tinAM vacana bele te. 5 saMkSepa doSa-sAmAyikamAM sUtra pAThe vacana saMkSepa karI bele-akSara pAThodi hINuM bele te. 6 laha karma doSa-sAmAyikamAM keInI sAthe kaleza kare te. 7 vikathA Sa-sAmAyikamAM sajhAya, dhyAna, dharma kathA, mahA purUSanAM caritra athavA tIrthakara Adine mahimA vagere kriyA karavAnI kahI che te pramANe na vartatAM rAjyAdika vagerenI cAra kathA kare te. 8 hAsya deSa-sAmAyikamAM koInI mazkarI kare che. 9 azuddha pATha daSa-sAmAyikanAM sUtrAdika uccAra kare temAM mukhathI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyikanA batrIsa deSa. saMpAdanahIna athavA hasva akSarane ThekANe dIrdha bele, keI ThekANe mAtrAhIna athavA adhika uccare, azuddha pAThano uccAra kare te. 10 muNu muNu vacana doSa--sAmAyika laIne utAvaLe pAThane uccAra kare, spaSTa pragaTa akSara na uccare, padanuM, gAthAnuM ThekANuM mAlama na paDe, mAkhInI peThe baNabaNa kare ema gaDabaDa karIne pATha pUrNa kare te. kAyAnA bAra deASa 1 ayogya Asana daSa-sAmAyika karatI vakhate paga upara paga caDA vIne bese, mahAtmaparyAya thakI vinaya guNanI vRddhinI hAnI kare, vastravaDe jAnuM bAMdhIne bese te prathama deSa; mATe je vaDe vinaya guNa rahe, uddhatAI na jaNAya. ajayaNuM na thAya tevI rIte besavuM. 2 caLAsana doSa --Asanane sthira na rAkhe, vAraMvAra AgaLa pAchaLa - calAyamAna kare ne pite capaLatA ghaNu kare te caLAsana deSa kahevAya. 3 caLaSTi doSa--sAmAyika laIne daSTine nAsikA upara sthApi manamAM zrutapaga rAkhI maunapaNe dhyAna na dhare, zAstrAbhyAsa kare hoya te jayaNAyukta pustaka upara daSTi rAkhavI vagere zuddha sAmAyikanI rIti je zAstrakAre kahelI che te rItine tyAga karI cakita mRganI jema cAre dizAe netre pherave te caLadaSTi doSa. 4 sAvadya kriyA doSa--kAyAvaDe kaMI sAvadya kriyA kare athavA sAvadya kriyAnI saMjJA kare te. 5 AlaMbana doSa-sAmAyikamAM dIvAla pramukhane Azraya choDI ekAMta besavuM e rIti che te rIti tyAgI dIvAla, thAMbhalA vagerene pITha lagADIne bese te kAraNe puMjyA vinAnI divAla upara ghaNuM jIvone vizrAma hoya tyAM pITha lagADatAM ghaNuM chAnI virAdhanA thAya athavA eThIMgaNu daI besavAthI nidrAdika pramAda vadhe ane tethI zubha dhyAnAdikamAM khAmI Ave tethI te doSayukta che. 6 AkuMcana prasAraNa deASa-sAmAyika laIne kAraNavinA hAtha paga saMkoce athavA lAMbA kare. cha Alasya duSa-sAmAyikane viSe aMge Alasa maraDe, TAcake pheDe, karaDakA kare, kammara vAMkI kare vagere pramAdanI bahulatAnAM kAryo kare te. 8 maTana doSa--sAmAyiktAM aMgulI pramukhane vAMkI karI TAcakA vagADe te. 8 malasya doSa-sAmAyika laIne zarIre khAsa pramukha thaI hoya te valure, mela utAre che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sAmAyikanA batrIsa de. 10 vimAsaNa daSa--sAmAyikamAM aMga vimAsaNa karAve, hAthane Teke de, gaLe hAtha daI bese te. 11 nidrA deSa--sAmAyikamAM nidrA kare te. 12 vastra saMkecana doSa--TADha pramukhanI prabaLatAthI pitAne samasta aMge sArI peThe vastra oDhe te. e pramANe mananA daza deSa, vacananA daza deSa ane kAyAnA bAra doSa e sarva batrIza doSa thAya. vivekI purUSa te deSa TALI zuddha sAmAyika kare. nIcenA vIsa deSa TALI kAusagna kara, 1 ghaDAnI peThe paga uMce nIce kare te ghaTaka deSa. 2 latAnI peThe suI rahe te latA doSa. 3 thaMbhane AdhAre ThIMga rahI ubhe jhule te sthaMbha deSa. 4 parvatanA phUTanI piThe akkaDa ume rahe te phUTa doSa. 5 jhAlaNIAnA uMcA eThIMge rahI kAusagna kare te mALA deSa. 6 bhIlaDInI peThe hAtha AgaLa rAkhI kare te zabarI doSa. cha vahunI peThe ghuMghaTo kADhI vastra oDhe te vadhu doSa. 8 pramANa uparAMta vastra mAthe rAkhI kare te laMbatara doSa. 9 zarIrane stananI peThe DhAMkIne kare te stana doSa. 10 gADAnI udhanI peThe be paganI pAnI ekaThI rAkhe te udha deSa. 11 sAdhvInI peThe vastra oDhI kare te saMjatI deSa. 12 digaMbaranI peThe hAtha uMcA rAkhI kare te khalINa deSa. 13 kAganI peThe netra caMcaLa kare te vAyasa doSa. 14 keThanAM phaLa ekaThAM karyAnI peThe vastra ekaThAM kare te kavITha doSa. 15 zarIramAM bhUta praveza jema mastaka dhUNave tema dhUNuM kAusaga kare te zIzakaMpana deSa. 16 muMgAnI peThe huM huM kare te mUka doSa. 17 AMgaLI pAMpaNe rAkhI vicAra karyAnI peThe kAusaga kare te aMgulIbramha doSa. 18 dArU zIzAmAM nAkhatAM garamIne yoge baDabaDa thAya tenI peThe kare te vArUNI deSa. 19 tarasyA kapinI peThe hoTha halAve te prekSA doSa. 20 bIjAnI pAse pATha ucarAvI kare te anya pAThaccarita doSa. kAusaga karatI vakhate uparanA vIsa dezomAMthI eka paNa doSa pitAmAM na Ave tene barAbara dhyAna ApavuM. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zrI pratikramaNa sUtra. zrI pratikramaNa sUtra. (a sAthe) pratikramaNa razarU karatAM pahelAM ubhA thaI savinaye gurUArdikane vajraNA karI pratikramaNanA traNa AvazyakanI AjJA mAgavI. pahelA Avazyaka. 1 saMbadhI (A ThekANe navakAra tathA tikhkhAnA pATha pUrA kahevA,) IcchamiNa --mArI icchA che. bhaMte--he pUjya, tube i--tamArI. abhaNunAyamANe--AjJA thavAthI. devasI divasa paDikamaNu pApane nivAraNa karavAne. emI--eka sthAnake besuM chuM. desI-divasa saMbadhI. jJAna--jJAna. daMsaNa- darzana. cAritra----AvatAM kramane rAkavAM te. tapa--pUrvaka khapAvavA te, aticAr--lIdhelA vrata bhAMgavAne taiyAra thavuM te. ciMtavanAtha --vicAravAne arthe karemi kara" chuM. kAusagga~~kAyA sthira rAkhavI te. (navakAra tathA karamila tene pATha kheAlavA.) stuti-khAra guNa zrI arihaMtanA, ATha guNu siddhabhagavatanA chatrIza guNa zrI AcAryajInA, pacIza guNu zrI upAdhyAyajInA, sattAvIza guNu zrI sAdhunA, e paMca parameSThInA maLI ekasA A guNu sa`khadhI jJAna, darzana, cAritra, tapa saMbadhI avinaya, azakti, asAtanA thaI hoya te mana, vacana, kAYAe karI jANapaNe, ajANapaNe, AkATIpaNe aAkATIpaNuM, dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI, dezathI, sathI virAdhanA karI hAya, ne divasa saMbadhI avajJA-aparAdha kIdhe hAya, karAvyA hAya, anume dyo hAya te sarve arihaMta anaMtAsiddha bhagavAnanI sAkhe micchAmidukkaDa, icchAmi IcchuM chuM. DAmI--eka ThekANe rahIne karU' chuM. kAusagga~~ kAyA sthira rAkhavI. jo---je. me--mahAre jIve. devasI-divasa sabadhI. ayAre.--aticAra. ka lagADayA hAya, kA-kAyAe karI. vAo-vacane karI. mANasIA--mane karI. utto--sUtravirUddha karyuM " hAya. ubhaggA--jina mArga choDIne anya mArga pakaDayA hAya. akA----na bhAgavavA jevI vastu bhogavI hAya. akaNajo-na karavA 1. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAe vizeSa karIne avazya karavuM tene Avazyaka kahe che. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. 13 jevuM karyuM hoya. dukjhAe--mAThuM dhyAna dharyuM hoya. duviciti -mAThI ciMtavaNuM karI heya. aNayAre--AcaravAyegya nahi. aNichiyo - IcchavAyegya nahi. asAva-zrAvakane nahi karavA yogya. pAvo--meI prayoga karyo hoya. nANe- jJAnane viSe. taha-temaja. daMsaNa--darzanane viSe. carittAcaritta-DIvAra caritra ne thoDIvAra nahi caritra evuM je zrAvakanuM cAritra tene viSe. sUe-sUtra siddhAMtane viSe. sAmAe--samatArUpe sAmAyikane viSe.tihuM--traNa prakAranI. guttiNu-gupti,-mana, vacana ane kAyA e traNanuM cakahuM--cAra prakAranAM. kasANuM--kaSAya eTale krodha, mAna, mAyA ne lebha. paMcaNahe-- pAMca prakAranAM, maNavayANuM--aNuvrata (pahelethI pAMca vrata.) tihuM--traNa prakAranAM. guNavayANuM--guNavrata (te chaThTha, sAtamuM ne AThamuM vrata.) caNihuM -cAra prakAranAM, sikhAvayANuM-- zikSAtrata (te nava. daza, agIyAra ne bAramuM vrata.) bArasavihasa--(e kahyA te) bAra prakAranA. sAvara-zrAvakanA. dhammasa---dharmane viSe. je-- je kAMI. khaMDiyaM-khaMDita karyuM hoya. jaM--je kAMI. virAhiyaM -virANuM heya. tassa--tenuM. micchAmidukkaDaM--duSkRta, pApa niSphaLa thAo. stuti-prathama mAre AtmA anAdikALane mamatApaNe pariName che tene samatApaNe pariNamavAne vAste sAva jaja jenI nivRtti karavI. samabhAvano lAbha te sAmAyika kahIye. prathama sAmAyika Avazyaka te samatA pariNAma rAkhavA mATe nIpajAvavo. bIje Avazyaka tasaurikaraNeNaMthI TheTha apAvasirAmi sudhI kahIne te pachI sthira rahI kAusaga karo. temAM navANuM aticAra je dareka vrata vagerene aMte kahevAze te athavA cAra legassa manamAM bolavA ane eka navakAra gaNI kAusagga pALo. stuti-je samatApaNe pariNamyA, mamatA pariharyA, cauda rAjalokane mastake siddha vaya, saMsAra samudra nistaryA, sarva upamA alaMkRta, sarva aghamaLahara, evA covIsa tIrthaMkara jama, jarA, maraNane parikSaNa karI, AtmaguNa, AtmapaNe pariNamyA, sAdi anaMta bhAge siddha thayA. samaNuM ramaNarUpa anubhava sthira rahyA, tamArI sahAyapaNe samatA pragaTa thavA, mamatA pariharavAne avasare, maraNa, ciMtana, manana, dhyAnarUpe sahAya ho. evA covIza tIrthakaranI stutirUpa bIjo cevasaMdhArU5 Avazyaka. (legarsane pATha kahevo.). Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zrI pratikramaNa sUtra. - trIje Avazyaka.. stuti-have evA evIza tIrthakara jeNe oLakhAvyA; tevA mArA dharmagurU, dharmAcArya, mahAupakArI, jJAnalecananA dAtAra, ajJAnatimiranA pheDaNahAra, mithyAtva kalaMkanA miTAvaNahAra, bhavadAvAnaLa zamAvavAne arthe amRtadhArA vANI varasAvatA, muja aparAdhIne nyAla karavA, mArgathI bhUlyAne mArge caDAvya, (pachI pitAnA bhAgyanI vAta) evA mArA dharmagurU, dharmAcArya, dharmopadezaka, dharmAtmA, cha kAyAnA govALa, adhamauddhAraNa, bhavaduHkhabhaMjana, canadAtAra, nirlobhI, nilalacI, samatAvaMta, dharyavaMta, vikI, vijJAnI, ekAMta upakAra nimitte meherabAnI karI sAcA mitrapaNe hAtha daI, muja kikara aparAdhI, guNarahitaupara karUNAbuddhie nyAyamArga dekhADI sAcA devAdhidevane oLakhAvyA. vaMdaNA, icchAmi khamAsamaNe. (ukaDe Asane besIne kahevuM.) icchAmi-IcchuM chuM. khamA--kSamAvaMta. samaNe-sAdhu. vaMdivAMdu chaUM. jANijajAe--yathAzakti. nisihiyAe-azubha jogane niSedha karIne. achUjAha-AjJA dIo. me-mujane. mi-maryAdAthI. ugahaM-AvavAnI. nizihi-niSedha karIne azubha jegane. ahekArya-tamArI kAyAne. kAyasaMphAsiyaM-mArI kAyAe sparza karUM chuM. khamaNije-amaje. bhe-pU. kilAmo- kaleza upajAvyo hoya te. a5-gaI che. kilaMtANuM-kalAmanA tamArI. bahu-ghaNI. su bheguM-zubhayoge karI. bhe-pUjya. divasa-divasa. vaIkakte-vahI gayo (cAlyo gayo.) jatA bhe-jAtrArUpa pUjya. javaNi-chatI che. Idine. jacayathAzakti. bhe-pUjya tame. khAmemi-khamAvuM khamAsamaNe-kSamA sahita sAdhu tamane devasiyaM-divasa saMbaMdhI. vaIkamaM-thayelA aparAdhane. AvasiyAo-avazya karaNI karatAM thayelA aticArathI. paDikkamAmi-huM nivatuM cha9. khamAsamaNA- kSamAvaMta sAdhunI. devasiyAe--divasa saMbaMdhI. AsAyaNaeAsAtanA. tettIsaMnayarAe-tetrIsa tathA tethI anere prakAre. je-- je. kiMci--kAI. micchAe-boTuM kIdhuM hoya. maNa-mane, dukaDAomAThuM karyuM hoya. vaya-vacane. duDAe-mA belyo haUM. kAya--kAyA. dubaDAe mAThI vartAvI che. kehAe-krodha karyo che. mANue .. Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. mAna karyuM hoya. mAyAe-kapaTa karyuM hoya. lehAe--lebha karyo hoya. savvakAliyAe- sarva kALane viSe. sabUmichAvayArAe-sarva je kAMI khoTuM karyuM hoya. savva-sarva. ghammAI--dharmanI, kamaNue--karaNIne viSe. AsAyaNae AzAtanA karI che. je--je. me--mane. devasie--divasa saMbaMdhI. aIyAre-aticAra. kae--lAgyA heya. tasa--te aticArane. khamAsamaNe-kSamAvaMta sAdhu, paDikamAmi- nivat chuM. niMdAmi--niMdu chuM, garihAmi-garahuM chaUM, heluM chuM. aprANasirAmi-AtmAne taju cha. A pATha be vakhata kaheva) stuti-evA mArA dharmagurUo, mujane nyAla karavA meherabAna thaine muja aparAdhine sukRta kamANIrUpa puMcha sabaLa, artha bhAva, lakSmI, bhavobhava kalyANakArI, ziva-ekAMta sukhakArI AnaMdakArI, jayavijayakArI, puNya ane dharmabuddhikArI, sulabhadhabIjadAyaka, saMvara karaNI batAvI, mArI samajaNa mAphaka bhAgya pramANe, chatI zakti pramANe, mULaguNa, uttaraguNa, vrata, pacakhANa niyama maryAdA karAvI che, te pAMca AcAra saMbaMdhI thoDA kALanI maryAdA karI bhalAM paccakhANa karAvyAM che. pAMca aNuvrata, traNa guNa vrata, cAra zikSAtratAdikane viSe keI atikrama, vyatikrama, aticAra, aNIcAra doSa lAge che, te AlavaNa, niMdaNa, gaeNa AtmAne vizuddha karI pApathI pAchA pagalAM bharIne; AtmAne vizuddha karavA sArU, saMbhArIsaMbhArI, dhArI dhArI, vicArI vicArIne doSa nivAravA pratikramaNarUpa coLe Avazyaka karavAnI IcchA upajI che te saphaLa hojo. dukRta niphaLa hejo sAmAyika eka, vIsadhdha eTale legassa be ane vaMdaNa traNa e traNa Avazyaka pUrA thayA, tene viSe kAne, mAtrA, mIMDI, pada, akSara, gAka sUtra eAchuM adhika viparIta kahevAyuM hoya te micchAmi dukAM. (cothA AvazyakanI AjJA levI.) cothe Avazyaka. divasa saMbaMdhI-divasane viSe zAna-jJAna. darazANa--darzana. cAritra-tapane viSe je aticAra lAgyo hoya te Aleu kahI dekhADuM chaUM. AgAme--sUtra siddhAMta. tivihe-traNa prakAranAM, paraMte- parUpyA. taMjahA jema che tema kahe che. suttAgame--sUtra Agama. asthAgame- artha Agama eTale sUtranA artha karavA te. tadubhayogame -te be AgamasUtra tathA tenA artha banne sAthe ja heya te. ehuvA jJAnane viSe je Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. aticAra doSa lAgyo hoya te Aleu- kahuM chaUM. jevAIddha-sUtra AghAM pAchAM bhaNAyAM heya. vacamelIyaM dhyAnavina zUnya upayoge sUtra bhaNyAM heya. hINambara--ochA akSara bhaNAve . agnakhara - adhika akSara bhaNAyo hoya. payahINuM -pada ochuM bhaNyuM heya, viNayahINuM- vinayarahita bhaNAyuM heya. jogahINuM-mana, vacana kAyAnA jega sthira rahyA vinA jaNAyuM hoya. ghasahINuM-zuddha uccArarahita jaNAyuM hoya. saMkadinaM.-rUDuM jJAna avinItane dIdhuM hoya. dukApaDichiyaM--duSTa rIte bhaNAyuM . akAle kao sajhA--saMdhyAkALaAdi bAra akALa te vakhate sajhAya karI hoya. kAle na ka sajhA --khare vakhata che te vakhata sajhAya na karI hoya. asajhAdae sajhAyaM -lehI, parU Adi apavitra jagyAe sajhAya karI hoya. sajhAIe na sajhAyaM- sajhAya karavA yogya jagyA hoya tyAM sajhAya na karI hoya, tarasamicchAmidukkaDaM-- e cauda prakAranA aticAra mAMhele koI depa lAgyo hoya te khoTuM kareluM niSphaLa thAjo. daMsaNa-- sadahaNu, AstA. samakti*--kharA dharmanuM AcaraNuM. paramaththa-e mahaTe artha. navatatvane saMkevA-paricaya kara, sudiTha- bhalI dRSTithI paramaccha--e mukhya arthanI. sevaNuM-- sevanA karavI. vAva--athavA. vAvane--samakita pAmI khasI jAya te. kadaMsaNa-traNase vezaTha pAkhaMDI (muLaguM samakita jene na hoya) vajazuM-tene varjavA. tyAga karavo. samatta-e samaktivaMtanI. sadahaNazraddhA. ehavA samitinA samavAsaeNuM- evA samakitI chava sAdhunA pAsAnA sevanAra zrAvakane samarsI--samakitanA paMca-pAMca. azvArA aticAra. pAyAlA-mahaTA pAtALa kaLasAsamAna. jANiyavA-jANavA. na samAyariyalhA---(paNa) AcaravA nahi. taMjahAjema che tema. te--te. Aleu, kahuM chuM. zaMka- samakitane viSe zaMkA rAkhe (jainadharma khare haze ke khoTa haze.) kaMkhA--mithyAtvanA matanI IcchA karavI tevittigichA--karaNInA phaLane saMdeha ANe. paraSAsaMDabIjA pAkhaMDInAM matanAM. parasaMsA--vakhANa karyA heya. papAsaMDabIjA pAkhaMDIne. saMthI--samAgama karyo hoya (kemake je pitAnA matamAM jAte na hoya ne bIjAne samAgama kare te te eka taraphI vicArathI * pAMca guNa jenAmAM hoya tene samakita kahevuM 1 saMma, 2 saMvega, niga, 4 anukaMpA, 5 AstA. Wi Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. 17 khasI jAya che). e pAMca aticAra madhyethI kAi aticAra lAgyA hAya tA tasamicchAmiduSkRta"--te khATu' kIdheluM niSphaLa thAjo. pahelu vrata. a pahelu --paheluM aNuvrata--nAnuM ( sAdhunA vratathI ). thulAApANAivAyAo--meATakA prANI haNavAthI. vemaNuM--nivastu" chuM. trasajIva-- hAlatA cAlatA jIva (te kahe che.) e iMdriya-e IMdriyavALA. taiMdriya-- traNa iMdriyavALA. caridriya-- --cAra IMdriyavALA. pacendriya--pAMca IMdriyavALA. jIva-prANI. jANi jANIne. prIchI--eALakhyA chatAM suvyasa khaMdhI--peAtAnA sagAsa'badhI. zarIramAMhelA pIDAkArI-- peAtAnA zarIramAM pIDA upajAve evA jIva. saaparAdhI---peAtAnA parAdha jeNe karyAM hAya te. paNa vigale dri vinA--jJAna rahita ( bhAna rahita ) te meItri tedri carendri e varajIne. Arker3I-jANIne. haNavAhaNavAnI, nimitte-- buddhie. huNavAnA--haNavAnI. paccakhANa--badhI. tathA sUkSma ekendriya paNa haNavAnA paccakhANa, jAvavAe-- jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. vihue karaNe karI.ti vaheNa --traNa joge karI. na karemi - karUM nahi. na kAravamakhkhIjA pAse karAvuM nahi macchumA--mane karI. vayasA-vacane karI. kAyasA--kAyAe karI. ehuvA--evA. pahelA---pahelA. cUla----me hoTA. prANAtipAta jIva havA thakI. vemaNa - nivRttavAnA. vratanA-vratanA. paMca aIAApAMca aticAra, pAyAlA-pAtALa kaLazA samAna. jANiyavvA-jAvA. na samAyaribhbhA-(paNa) AcaravA nahi ta jahA--jema che tema. te AlA" kahuM chuM adhe--kAi jIvane tANIne bAMdhyA hAya. vahe- ghaNA mAra mAryAM hoya. vichee-avayava chedyAM hoya ( kAna, nAka Adi.) aibhAre--laNA bhAra bharyAM hAya ( gajA uparAMta ). bhattANavA eanna pANI bhAgavatAM aTakAvyAM hAya. ( bhAta, pANInI aMtarAya pADI heAya ) tassamicchAmi dukkaDaM- te kheATu kIdheluM niSphaLa thAjo. Sams khIjuM vrata. bIjuM aNuvrata - khIjuM atrata. cUlAAmAru musAvAyAe--juThuM kheAlavAthI. veramaNa --niyaMtu chuM. kannAlika--kanyAsaMbadhI kAmamAM. gAvAlaka gAya bheMza Adi DhA sabadhI kAmamAM. bhemAlika--jamInanA kAmamAM. thApaNa--thApaNu eLavavI. mAsAna Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 zrI pratikramaNa sUtra paMkiya jIvane vadha thAya athavA koIne moTA duHkhanuM kAraNa thAya tevI. moTIkaDIsAkha-moTI khoTI sAkSI ApavA saMbaMdhI. ityAdi - e vagere. moTA-moTuM. jI -juThuM. bolavAnA-bAlavAnI. paccakhANa-baMdhI, tyAga. jAvajIvAe--jayAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. duvihaM-be karaNa. tiviheNuM-traNa jege karI, na karemi- (e kAma ) huM karUM nahi. na kAremi(bIjA pAse tevuM kAma) karAvuM nahi. maNa sAmane karI. vayasA-vacane karI. kAyasA-kAyAe karI. ehavA bIjAthula-mahaTA. mRSAvAda-juThuM bolavAnuM. veramaNuM- tajavAnA. vatanA paMca-pAMca. aiyArA-aticAra. jANiyazvA-jANavA. na samAyarivA- (paNa) AcaravA nahi. taMjahA-jema che tema. temAlauM kahuM chuM. sahassAbhakhANe dhrAsako paDe evuM bolANuM heya, rahassAbhakhANe-koInI chAnI vAta udhADI karI heya. sadA ramaMtabhee-pitAnI strInA marma udhADA karyA hoya. mesevase- khe upadeza karyo hoya. kuDalehukaraNa-beTA lekha karyo hoya. tassamicchAmiduhaM te kheTuM kIdheluM niSphaLa thAje. - trIjuM vrata trIjuM aNuvrata-aNuvrata. cUlA--mahesuM adinnATANuoaNa dIdheluM levAthI eTale corI karavAthI. veramaNuM-nivavuM chuM. khAtara khaNuM-khAtara khodIne. gAMThaDI cheDI-kAInI gAMsaDI choDI. tAlupara kaMcie karI-meInuM tALuM bIjI kuMcIe ughADIne. pachI vastu dhaNIthAtI jANuM-kAI paDelI vastu tene koI dhaNI che ema jANyA chatAM levI. ItyAdi-e vagere bIjI. meTaka adattAdAna levAnA paccakhANa-mehaTI koInI cIja rajA vagara levAnI baMdhI (temAM eTale AgAra ke). sagAM saMbaMdhI, vyApAra saMbaMdhI nibhramI vastu uparAMta- bharama vinAnI vastu eTale evI halakI ke je letAM kaI cora TharAve ke Thapake Ape nahi te sivAya bIjI badhI vastuo. adattAdAna levAnA paccakhANa-ApyA vagara levAnI eTale gerI karavAnI baMdhI, jAvajIvAe jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. duvihaM-be karaNe karI. tivi. heNa-traNa jege karI, na karemi-huM pote corI karuM nahi. na dhAreve mi-bIjA pAse karAvuM nahi. maNasA-mane karI. vayasA --vacane karI. kAyasA-kAyAe karI. ehavA trIjA zUla-moTA. adattAdAna- corI karavAnuM. ramaNavratanA-tajavAnA. vratanA. paMca-pAMca. AI Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, yArA-aticAra. jANiyavyA-jANavA. na samAyariyavA-AcaravA nahi. taMjahA-te jema che tema. te AlouM-kahuM chuM. tannAhaDe- cerAu vastu lIdhI hoya. takkarapauge -cArane madada ApI heya. virUddha rajAIkame-rAjyavirUddha kIdhuM hoya eTale dANa corI vagere rAjAe mane nAI karelA gunAha kIdhA heya. kuDatela-beTuM taLyuM hoya kuDamANe- khoTuM mAgyuM hoya, kAryuM hoya. tapaDiragavavahAre-sArI vastu dekhADI narasI ApI hoya. tasamicchAmi dukkaDaM-te khoTuM kIdheluM niSphaLa thAje. cothuM vrata. cothuM aNuvrata--aNuvrA. cUlA-mahesuM. mehuNue-maithuna sevavAthI. veramaNuM-nivatuM chuM. sadArA pitAnI strIthIja saMsIesaMteSa rAkhe. avazesaM-te sivAya bIjI koI sAthe. mehuNaviheMmithuna sevavAnI. paccakhANu-baMdhI, tyAga. (ane strIne sabharathArapitAnA bharathArathIja. saMsIe-saMteSa rAkhe.) avase saM-te sivAya bIjA koInI sAthe. mehaNa-mithuna. sevavAnA-karavAnI. pa. khANu-baMdhI) ane je strIpurUSane mULathakI kAyAe karI mehaNamithuna. sevavAnA pacakhANa hAya-sevavAnI baMdhI hoya. tene devatA manuSyatiryaca-devatA, mANasa, pazu vagere. saMbaMdhI mehaNunA-maithuna sevavAnI. paccakhANu-baMdhI, tyAga, jAvajIvAe-jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. devatAsaMbaMdhI temAM devatAnI sAthe duvihaM-be karaNe, tivi. heNuM-traNa jege. na karemi-e kAma karuM nahi. na kArami-bIjA pAse karAvuM nahi. masA-mane karI. vayasA-vacane karI. kAyasAkAyAe karI. ane manuSyatiya casaMbaMdho ane mANasa tathA pazu vagerenI sAthe. egavihaM-eka karaNe. egaviheNu-eka jege. na karemie kAma karuM nahi. kAyasA-kAyAe karI. evA cothA pUla-TA. mehuNa-maithuna. ramaNavratanA-tyAga karavAnA vratanA. paMca-pAMca. aiyANa aticAra. jANiyazvA-jANavA na samAyariyaLyA-AcaravA nahi. taMjahA-te jema che tema. te AlAUM kahuM chuM. itariyanahAnI umaranI strI, parigrahiya-pitAnI paraNelI sAthe. gaNe -- gamana karyuM hoya. aparigrahiyagamaNe strIne paraNyA nathI te agAu tenI sAthe gamana karyuM che. anaMgakIDA---kAmabhoga saMbaMdhI bIjI kAMI kaDa karI heya. paravivAhakAraNe--bIjAonA vivAha meLavI ApyA heya. kAmagesa--kAmabhegane viSe. tigvAbhilAsA--tIvra abhilASA rAkhI heya. tassamicchAmidukkaDaM- te kheTuM kIdheluM niSphaLa thAje. ka 1 ahIM strIe "sabhartA saMtesIe" kahevuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. pAMcamu vrata. pAMcamuM' aNuvrata--aNuvrata. thulA--mhoTA. pariggahA dhana, dalita vagere parigrahathI, veramanu'--nivatu' chuM. kheta--khetara, vADI Adi udhADI jamIna. vaSNunuM--dhara, taLelA Adi DhAMkI jamInanI, yathAparimANa--jeTalI maryAdA karI che. hiGga-rUpuM. seAvananuM -- sAnAnI yathAparimANa -- je pramANe maryAdA karI che. dhana--sikkAbaMdha nANuM. brAnanuM-dANAnI yathAparamANu--je pramANe maryAdA karI che. drupada--e pAM manuSyAdiSTa. caupadanuM cApamAM DhAranI yathAparimANa----je pramANe maryAdA karI che. kuviyatu dharavakharAnI. yathAparimANa--je pramANe maryAdA karI che. e yathAparimANu kIdhuM che--e pramANe jevI maryAdA karI che. te uparAMta pAtAnA parigraha--dolata. karI rAkhavAnA paMcakhANa--badhI. jAvajIvAe - jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI evahu -- eka karaNe karI. tiviheNuM--traNa joge karI. na karemi-karUM nahi (maryAdA uparAMta dolata rAkhu` nahi). maNasA---mate karI. vayasA--vacane karI. krAyasA--kAya!e karI. evA pAMcamA cUla--mhoTA. parigRharimANa--dAlatanI maryAdA uparAMta. vemaNa vratanA--tajI devAnA vratanA. paMca-pAMca. akiyArA-atiyAra. jANiyavvA--jANavA. na samAya riyaLyA -AcaravA nahi. tajA---te jema che tema. teAlAu--kahuM chuM. khetavaththupamANuAikame ughADI tathA DhAMkI jamInanI maryAdA eLagI hAya. hiraNseAvanapamANAikrame--pu tathA sAnAnI maryAdA oLaMgI hAya. dhanadhAnapamANAikrame--rokaDa nANuM tathA dANAnI maryAdA eLagI hAya. dupaTThacaupadrupamANuAikrame--e pAM tathA cApAMnI maryAdA eLagI hAya. kuviyapamANAikarma-dharavakharAnI maryAdA oLaMgI hAya. tasamicchAmiduSkRta"--te khATu' kIdheluM' niSphaLa thAze. chaThThuM mata 20 chaThThuM' dizivrata-dizAenI maryAdA adhivAnuM vrata. udbha izinuM-uMcI dizAnuM. thathAparimANa --maryAdA karI che. aAdizinuM--nIcI dizAnI. yathArimANa --maryAdA karI che. iidizinuM--trIchI (vacalI) jamInanI dizAnI ( uttara, dakSiNa, pUrva ane pazcima ) yathAparimANa - maryAdA karI che. e yathArimANu kIdhuM che--e pramANe maryAdA karI che. te uparAMta--te sivAya. saicchAe--peAtAnI marajIthI, kAyAe jaIne-- Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, pitAnI kAyAe karIne. pAMca Azrava sevavAnA-bhogavavAnI pacakhANa-baMdhI, jAvajIvAe--jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. duvihaM_be karaNe karI. tiviheNuM-traNa jage karI. na karemi- karUM nahi. na korami---bIndra pAse e kAma karAvuM nahi. maNA-mane karI. vayasA- vacane karI. kAyasA-kAyAe karI. ehavAchaThThAdiziramaNuvratanA-e pramANe dizAnI maryAdA uparAMta kaI dizAmAM javAnuM tajI devAna vratanA. paMca--pAMca. aiyArA--aticAra. jANiyaLyA- jANavA na samAyariyaLyA-AcaravA nahi. taMjahA te AleuM-te jema che tema kahuM chuM. udgadizipamANATakame-- uMcI dizAnI (pramANa atikramyA hoya) maryAdA oLaMgI heya. adhodizipamANAikame -nIcI dizAnI maryAdA oLagI hoya. tiriyadizipamANAikame-trIchI dizA (pUrva, pazcima, uttara. - kSiNa) nI maryAdA oLaMgI heya. khetavRddhIkSetra vRddhi-eka dizA ghaTADIne bIjI dizA vadhArI heya. saIaMtaradhAe saMdeDa paDyA chatAM AgaLa javAyuM che. tassamicchAmidukoM-te kheTuM kIdheluM niSphaLa thAje. sAtamuM vrata. sAtamuM vrata uvabhega-je vastu ekajavAra bhagavAya te khAnapAnAdi. paribhegaviheM-je vastu vAraMvAra bhegavavAmAM Ave te ghareNAM, lugaDAM vagere tenI maryAdAnI pacakhAyamA-baMdhI karavI, 1 liNiyAvihaM---aMga luvAnAM vastranI maryAdA. 2 daMtaNuvihu-dAtaNanI maryAdA. 3 phalavihu - phaLanI maryAdA. 4 abhaMgaNuvihaM-tela vagere zarIre copaDavAnI vastunI maryAdA. 5 ucaTaNuvihuM-mardana karavAnI vastu (pIThI vagere)nI maryAdA. 6 maMjaNavihaM-nAhavAne pANI vagerenI maryAdA. 7 vasthavihaM - vastranI maryAdA. 8 vileNuvihaM-vilepana karavAnI vastunI maryAdA. 9 phavihe-puSpa-kulanI maryAdA. 10 AbharaNuvihu-ghareNanI maryAdA 11 dhUmavihaM-dhUpa karavAnI maryAdA. 12 pejavihaM- pIvAnI vastu osaDa kavAtha vagerenI maryAdA. 13 bhakhaNuviha-sukhaDInI maryAdA. 14 udanavihaM. dhAnanI jAtanI maryAdA. 15 suviheMkaThoLanI maryAdA. 16 vigayaviha- ghI, tela, dudha, dahI, gALa Adi) viyanI maryAdA. 17 sAkavihe - lIletrI zAkanI maryAdA. 18 maharavihaM-mevAnI maryAdA. 9 jamaNuvihaM--jamavAnI maryAdA amuka vakhate ATalI vastu khAvI. 20 pANivihaM-pANInI maryAdA. 21 mukhavA 1 vahiMsA. 2 jUhuM. 3 cerI. 4 maithuna 5 parigraha, Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ R = zrI pratikramaNa sUtra savihaM-sopArI, laviMga, elacI vagere mukhavAsanI maryAdA. 22 vAhanavihaM -- azvAdika vAhananI maryAdA. 23 vAhanivihaM-pagarakhAM vagerenI maryAdA. 24 sayaNuvihu - zayA, palaMga Adi suvAnI vastunI maryAdA. 25 sacitavihaM-sacitta jIva sahita) vastunI maryAdA. ra6 dadhyavihuM - bIjA dravya eTale padArthanI maryAdA ItyAdikanuM yathA parimANu kIdhuM che-e tathA e sivAya vastunI je pramANe maryAdA bAMdhI (phalANI vastu mAre Aja ATalI khAvI ke pIvI tathA phalANI vastu Aja bhogavavI ke nahi ItyAdi) te uparAMta---je maryAdA bAMdhI che te uparAMta. vibhega-je vastu ekajavAra - mavavAmAM Ave che. paribhega-je vastu vAraMvAra bhogavavAmAM Ave che. bheganimitte-bhogavavAnI arajI karI. bhegavavAnA pacakhANu-gavavAnI baMdhI. jAva chavAe-jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. egavihaM-eka karaNe karI. tiviheNuM-traNa joge karI na karemi-e kAma karUM nahi. bhaNasA-mane karo. vayasA - vacane karI kAyasA-kAyAe karI. ehuvAsAtamAuvabhAga --ekajavAra bhogavavAnI vastu. paribhAga -vAraMvAra bhogavavAnI vAtu. duvihe - be prakAre. pate-kahI che. taMjahA - te jema che tema kahe che. bheyaNAu-bhojanane eka bheda. kammarSiya-vyApArane bIje bheda. bhayauya-bhajananAM. samaNavAsaeNuM -zrAvakane. paMcaaiyArA-pAMca aticAra. jANiyabrA-jANavA. na samAyariyaDyA (paNa) AcaravA nahi. taMjahA-te jema che tema. te AlouMkahuM chuM. sacinahore-saceta vastu khAdhI hoya. (vanasapati Adi kAcuM khAvuM). sacittapaDibakAhAre-sacetanI sAthe lAgelI vastu (lIMbaDAne guMda vagere) khAdhI hAya, apAliosahIbhakhaNiyA-je vastumAM jIvanA pradeza rahI gayA hoya evI vastu khAdhI heya-kAcuM pAkuM zAka Adi dupoliesahabhakhaNiA-mAThI rIte pakavelI vastu khAdhI heya-bhAthAM vagere. tusahabhakhaNi -khAvuM thoDuM ne nAkhI devuM ghaNuM evI vastu khAdhI hAya (sItAphaLa, zeraDI vagere) e pAMca prakAranI vastu khAdhI hoya te aticAra lAge. kanmauNuM--vyApAranA. samavAsaeNuM-zrAvakane. panaralsakasmAdANAI -paMdara prakAre karma AvavAnAM ThekANu. jANiyabrA-jANavAM. na samAyariyavyAAcaravA nahi. taMjaha-jema che tema. te Alou kahuM chuM. iMgalikame-agnine vepAra kIdhe heya luhArAdi). vaNakarmo-moTAM moTAM vananAM jhADa pA. vi vyApAra kIdhe heya. sAhikamenDa karIne vastu vecavAne vepAra Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra kIdhe heya ( gaLI, dArU vagere). bhADIkame-gADAM, ghara vagere navAM karAvI tenAM bhADAM khAvAne vepAra karyo hoya. keDIkame-pRthvInA peTa phaDAvavAne vepAra kIdhe heya. (kuvA vAva Adi karAvavAne). daMtavANi jaje hAthIdAMta vagerene vepAra kIdhe heya kesavANijaje camarI gAya vagerenA vALane vepAra kIdhe heya. rasavANijo-madirAdikanA rasane vepAra kIdhe heya. lakhavANije- lAkha vagerene vepAra kI heya. visavANijaje-viSa (jhera)ne vepAra kIdhe heya. jatupIlaNakame-ghANI, saMcA vagere yaMtrano vepAra kIdho hoya. nilaMchaNakame-baLada, gheDA vagerenA avayava samAryAne vepAra kIdhe heya davagidAvaNiyA-dAvAnaLa saLagAvyA heya. sara-sarevara. daha- kaha-kuMDa, talAga taLAva. parisesaNiA-ulecAvyAM heya. asaUNapasaNiyA - Dhera tathA gulAma Adine UcherI UcherIne vecyAM hoya. tassamicchAmi duka-e khoTuM kIdheluM niSphaLa thAjo. AThamuM vrata. AThamuM vrata aNaWAdaMDanuM-svArtha vinA AtmA daMDAya che. veramaNuM-(tethI) nivaDu chuM. cauvihe-cAra prakAre. aNasthAda-artha vinA daMDa paDe che. pannate-te kahe che. taMjahA - jema che tema. avajhAsAcariyaM-Atta tathA raudra dhyAna dharavAthI (mAThI ciMtavaNuM karavAthI) pamAyAcariyuM--pramAda karavAthI ALasathI ghI, tela vagerenAM ThAma ughADAM rAkhavAthI jIva hiMsA thAya che) hiMsapayA-hi sA thAya evAM zastro (charI, cAkI, suDI vagere) ApavAthI, pAvakaovae saM-pApa, karmane upadeza karavAthI. ehavAAThamAaNaWAdaMDa artha vinAnAM pApa. sevavAnA pacakhANa-sevavAnI baMdhI. jAvajIvAe -jyAM sudhI javuM tyAM sudhI vivuM-be karaNe. tiviheNuM-traNa jege karI na karemi-e pramANe karUM nahi. na kAremi-bIjA pAse tema karAvuM nahi. maNasA-mane karo. vayasA-vacane karI, kAyasA-kAyAe karI. evAmAaNathAdaMDa-te artha vinAnA daMDa Ave te pApa. veramaNuM-tajI devAnA. vratanA paMca-pAMca. aIyArA-aticAra. jANiyavyA-jANavA. na sa mAyariyavA-AcaravA nahi. tajahA-te jema che tema. te Aleu- kahuM chuM. kaMdarpa--kAma vadhe evI vAta karI hoya kakuIe-kuceSTA karI hoya. maharie--jema tema be hoya, gALa dIdhI heya. saMjIttAhigaraNe-ghaNu hathiAre ekaThAM karI rAkhyAM heya. ubhegaparibhega Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zrI pratikramaNa sUtra aitte-ekavAra bhagavAya tevI tathA vAravAra bhagavAya tevI vastu upara Asakta rahyo heya. tassamicchAmidukkaDaM- te khoTuM kIdheluM niSphaLa thAje. navamuM vrata, navamuM sAmAyika vrata-samatArUpa sAmAyikanuM vrata. sAvajamganuMpA5nA kAmathI. veramaNuM - nivastu chuM. jAvaniyama- jyAM sudhI maryAdA kIdhI che tyAM sudhI. pajuvAsAmi-zubha jegane evuM vihaM-be karaNe. tiviheNuM-traNe jage karI. na karemi-pApanuM kAma huM karuM nahi, ne kArami-bIjA pAse karAvuM nahi. maNasA-mane karI. vayasA - vacane karI kAyasA-kAyAe karI. evI mArI tamArI sadahaNuM parUpaNae karI sAmAyikane avasara Ave ane sAmAyika karI heya te vAre sparzanAe karI zuddha heje evA navamA sAmAyika vratanA, paMca aIyArA pAMca aticAra. jANiyavyA - jANavA. na samAyariyaLyA--AcaravA nahi. taMjahate jema che tema. teAu- te kahuM chuM - madupaDihANe-sAmAyikamAM mana mADuM vatyu heya. vayapaDihANe--vacana mADuM vatyu heya. kAyadupa DihANe-kAyA mAThI varatAvI heya. sAmAIyassa I-sAmAyika kIdhuM che chatAM. akaraNIyAe-barAbara kIdhuM ke nahi tenI khabara na rahI heya. sAmAIyassa-sAmAyika kIdhuM che te. aNavaThiyasakaraNayAe - pUruM thayA vinA pALyuM hoya. tassamicchAmidukkaDaM-te khoTuM kIdheluM niSphaLa thAje. dazamuM vrata. dazamuM dezAvagAsikavrata-dizAnI maryAdA bAMdhavAnuM vrata (bAMdhelI hada uparAMta cheTe javuM nahi.) dinaprati prabhAta thakI prAraMbhIne-pratidina divasa ugavAne vakhate--savArathI bIje divasa UgatAM sudhI AdarIne pUrvAdhika cha dize-pUrva dizA Adi cha dizAe jeTalI bhUmikA-jeTalI dharatI. kaLI rAkhI che-maryAdA bAMdhI che eTale savAramAM uThIne mAna karavuM ke Aja mAre dareka dizAe ATalA gAu uparAMta javuM nahi te uparAMtabAMdhelI hada uparAMta. saIcchAe-pitAnI marajIthI. kAyAe jaine pAMca Azrava-kAyAe jaIne jIvahiMsAdika pAMca Azrava. sevavAnA paca khANa sevavAnI baMdhI, jAvaaherad-eka divasa ne rAta sudhI. duvihebe karaNe. tiviheNuM-traNa jage. na karemi-pApa huM karuM nahi. na kArami-bIjA pAse karAvuM nahi. bhaNasA-mane karI vayasArva 1 UMcI, nIcI, uttara, dakSiNa, pUrva, pazcima. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikamaNa sUtra cane karI. kAyasA-kAyAe karI. jeTalI bhUmikA maLI rAkhI che temAMhi je dravyAdikanI maryAdA kIdhI che-- mekalI zakhelI dharatImAM paNa je baMdhI karI hoya ke Aja ATalA padArtha upayogamAM lAvavA. te uparAMtate hada uparAMta. uvabhAga-ekajavAra bhogavAya evI vastu. paribhegavAraMvAra bhagavAya evI vastu bheganimitte-bhoganI IcchAe bhegavavAnA paccakhANa-bhogavavAnI baMdhI. jAvaahoraraM-eka divasa ne rAta sudhI egaviheNuM eka karaNe. tiviheNuM-traNa jege, na karemi- huM karUM nahi. maNasA-mane karIne. vayasA-vacane karIne. kAyasA kAyAe karI. evI mArI tamArI sarahaNa parpaNa karI dazamuM vrata karavAne avasara Ave na karIe te vAre sparzanAe karI zuddha hoje. evA dazamA disAvagAsika vratanA paMcaAIArA pAMca aticAra. jANiyaLyA-jANavA. na samAyariyaLyA -AcaravA nahi. taMjahA-te jema che tema. te A leu- kahuM chuM. ANavaNauge-kAMI vastu maMgAvI upayoga kIdhe hoya, bIjA pAse vastu maMgAvI hoya; pesavaNapauge-cAkarane upaga, cAkara mokalIne vastu maMgAvI hoya; sadAvAe zabdano upayoga, sAda karIne hada uparAMtathI belAvyo hoya. rUvANuMvAe -pitAnuM rUpa dekhADIne koIne belAvyo hoya. bahIo-bAhera. poggalapakhe-kAMkare nAMkhI bolA heya. tassamicchAmi dukkaDaM- te khoTuM kIdheluM niphaLa thAje, agIAramuM vra, agIAramuM paripUrNapaSadhavrata-pAparahita thaI saMvare karI AtmAne piSa tenuM vrata. asaNuM-anna, pANuM-pANI. khAIma-- mevAnI jAta. sAImanA-mukhavAsa-sopArI Adika khAvAnI. paccakhANabaMdhI akhaMbhanA paccakhANa---maithuna sevavAnI baMdhI maNusevananA paccakhANa--maNI, senuM vagere pAse rAkhavAnI baMdhI. mAlAvanaMga--mALA vigerenI. vilevaNanA-vilepana karavAnI. paccakhANa--baMdhI. satya-- zastra, hathIyAra. muzalAdika- sAMbelAM vagere. sAvajoganA paccakhANapApanuM kAma karavAnI baMdhI. jAvaaheArata --rAta divasa sudhI. pajajuvAsAmi-e pramANe AcarIza duvihaMga-be karaNe, tiviheNuM--traNa jege. na karemi-~-pApa karUM nahi. na kArami-bIjA pAse karAvuM nahi. bhaNasA--mane karI. vayasA-vacane karI kAyasA- kAyAe karI. ehavIsa haNA-karavAnI zraddhA thAya. parUpaNa karI--parUpaNa karIe. piSe karavAno vakhata Ave piSa karIe. te vAre pharasenAe karI zuddhi he--te Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 zrI pratikramaNa sUtra vakhata zaktimujaba zuddha hajo. evA agIAramA pahipunna--prati pUrNa pASadhavratanA--sa vare AtmAne poSavAnA vratanA. pacaayANa-pAMca aticAra. jANoyaghvA--jANavA. na samAyariyavvA--AcaravA nahi. tajahA te AlAu----te jema che tema kahu chuM. apaDilehiya'----barAbara tapAsIne joyAM na hoya. dupaDilehraya--mAThI rIte joyAM hoya. seAsathAe--pATa vagere sejA tathA pathArIne, apamajjiya--pAMjyuM na heAya. dupajjiya--mAThI rIte pAMjyuM hoya. sejjAsa'thAyae -- sejA-pathArIne. aDilehica --tapAsIne joi na heAya dupaDilehiya"- mAThI rIte joi hAya. uccArapAsavaNabhUmi-dizA tathA pezAtre javAnI jagyAne. apamajjiya--peAMjI na hoya. dupayiM mAThI rIte pAMcha hoya. uccArapAsavaNabhUmi--dizA tathA pezAe javAnI jagyAne. peAsahussapASA kIdhA che temAM. sukSma-pramAda kare. aAjIpAlaNayA--peASAnI kriyA AghI pAchI kIdhI hAya. tasamicchAmiDa - temAM thayeluM pApa niSphaLa thAjo. bAramuM vrata. bAramu* atithi--jenI tithi nathI (sAdhu AhAra levA Ave e kAMi mukarara nI). sa`vibhAgavata ---bhAga karavA eTale AhAra karatI vakhata ciMtavaNA karavI ke jo sAdhu padhAre te mAMhethI ApuM. samatigathe--nitra tha sAdhune. kAsu--jIva rahita. eNajeNa-deSa rahita. asaNuM, anna pANuM pANI. khAima- mevA, sAima-mukhavAsa. vatya--vastra. paDiMgahu--pAtra. kamala--kAMmaLI. pAyapuNNa -- pAtharavAnuM lugaDuM. pADhiyArU---ApIne pAchI levAya tevI vastu ( te kahe che ). pIDha bAjoTha. phlaeNga -pATI, sejA-- zayyA. saMthAeNa -- taraNA vagerenI pathArI. usahu- esaDa. bhesa jeNa-dhaNI vastuthI thaela gALI vagere. pahilAbhemANe-pratilAbha karatAM thakAM ( ApatAM thAM ). viharAmi~~vicarIza. evisardehuNA--zraddhA. rUpAe--upadeza. sAdhunI jogavAi maLe, sujatA AhAra pANI vaDeArAvIe tevAre pharasanAe karI zuddhi hAjo ehuvA bAramA atithi vibhAga vratanA--mukarara tithi nahi mATe bhAga karI citavavAnA vratanA. paMcaaiyArA---pAMca aticAra. jANiya.vA-jANavA. na samAyariyavyA-AcaravA nahi. taMjA-te jema che tema. te lAuM--te kahuM chuM. sacittaniSeNiyA---saceta vastunI upara aceta vastu mukI hoya. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI prAMtakramaNa sUtra sacittapeNiyA--aceta vastuthI saceta vastu DhAMkI heAya. kAlAikamme-kALa vahI gayA hoya, bagaDI gayelI ke khArI thayelI vastu ApI hoya. pAvaese--sAdhune vaheArAvavAnuM bIjAne kahe ( sAdhu Ave te vakhate pote na ApatAM bIjAne hukama kare). mAriyAe--dAna daine ahaMkAra kIdhA hoya. tasamicchAmidukkaDaM--te khoTu kIdheluM niSphaLa thAjo. sacArAnA pADa. 27 apaDima--khoLuM kAMi kAma karavuM rahyuM nathI. mAraNu tiya ----paDitamaraNane aMte, salehuNA--AtmAne pApanA kAmathI dUra karavA. pAyalazAlA----saMthAro karavAnI jagA. puMjIne--vALI sApha karIne. uccAr pAsavaNa----dizA tathA pezAbanI. bhUmikA-jagyA. paDilehine- najare joine. gamaNAgamaNe---RtAM AvatAM jIva caMpANA hoya tenuM paDikka sona--prAyazcita laine. dakrisa thArA--DA --DAla vagerenI pathArI satharIne--pAtharIne. drarmAdikasadhArA- DAba vagerenI pathArI upara durUhine--mesIne. pUrva tathA uttarAzi- pUrva ke uttara dizA tarapha, palya kAphrika---palAMThI vALI athavA zakti pramANe. Asane esIne-Asana vALIne. kayala-che hAtha. sapahiya --joDIne. sisAvAya.-mAthAne Avana karI. martyaeajalikaTu--mAthA upara be hAtha joDelA rAkhI. eva--ema. vayAsI-kahe. namAthu - namaskAra ho. rahu tANuM-arihaMta devo. bhagavaMtANa~~bhagavaMtane, jAvasa 5ttANuM--te ThaMDa mukti pahoMcyA sudhInA pArDa (je sAmAyikane aMte namAvyuMtA che teTalA kahevA ) ema anaMtAsiddhane namaskAra karIne vamAna peAtAnA dharmAMzurU dharmAcA'ne namaskAra karIne pUrve je vrata AdaryA che. teAlAisa'bhArIne. DikamI--prAyazrita laine. niMdI--( AtmAnI sAkhe) niMdA karIne. nisala thaIne-zalya rahita thaIne. savvapANAivAya --sava prakAre jIva hiMsA karavAnI. paccakhAmI--baMdhI karIte. savva musAvAya'paccakhAmI--sarva prakAranuM juThu khelavAnI badhI karone. sabhya dInAdANa paccakhAmI--sarva prakAranI corI karavAnI badhI karIte. sabhyamahuNa paccakhAmI--sayA maithunanI badhI karIne. savva'pariggahu paccakhAmI--sathA DhAlata rAkhavAnI badhI karIte. sabhya kAhu paccakhAmI sava thA krodha karavAnI baMdhI karIte, jAmicchAda saNasala` - te anya dharma sevA tathA zalya rAkhavuM tyAM sudhonAM je aDhAra pApasthAnaka AgaLa kahevAze tyAM sudhInI, akaraNa joga -- --karavA joga nahi teno, packhAmI-- Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 zrI:pratikamaNu satra, baMdhI karIne. jAvajIvAe jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI. tivihaM - traNa karaNe karI. tiviheNuM-traNa jage karI. na karemi huM pApa karuM nahi. na kAremi-bIjA pAse karAvuM nahi. karaMtaMnANujANuI-I pApa kare te bhaluM jANuM nahi. mANasA mane karo. vayasA , vacane karI. kAyasA- kAyAe karI. ema aDhAre pApasthAnaka-pApanA ThekANa, paccakhIne baMdhI karIne. saLaM-sarva. asaNuM - anna. pANuM pANI. khAimaM- me. sAIma mukhavAsa cavihu piyAhAra e cAra prakAranA AhAranI. paccakhAmI--baMdhI karIne jAvajIvAe-jIvuM tyAM sudhI. ema cAre AhAra paccakhIne ja je. piyu-priya. imaM zarIraM-A mAruM zarIra. iTha-- ISTakArI. kaMta-- kAMntivAna, piya- priya. maNunnamanane zobhatuM. maNama-manane ativahAluM --dhija dhIraja denAra. vi. sAsIyaM-vizvAsanuM ThekANuM. samaya - mAnavA yogya. aNumayaM vizeSa mAnavA mya. bahUmaryA-ghaNuM mAnavA gya. bhaMDakaraMDAsamANuM- ghareNanA DAbalA samAna. raNakareDagabhuyaM-ratnanA karaMDIA samAna. mA. NusIya rakhe mane TADha vAya. mANuM ullaM-rakhe mane tApa lAge. mANuM. khuhA rakhe mane bhUkha lAge. mANuM pIvAsA-rakhe mane tarasa lAge. mANaMbAlA - rakhe mane sarpa karaDe. mANurA -rakhe cAra upADI jAya, mANuA--rakhe mane DAMsa karaDe. mANasagA-rakhe macchara karaDe. mANuMvAhiyaM -- 2khe mane vyAdhi upaje. pittIya-pIta jAge. saM. bhimaM-lema thAya. sannivArya-sannipAta thAya vivihAgAyaMkArakhe vividha prakAranAM roga utpanna thAya parisahevasagA- ( upasarga ) bAvIza jAtanA parIsaha tathA devatAdikanI DarAmaNuM. phAsAphasaMti-evI rItanA sparza thaye thake. eyaMpiyaNuM--evuM mAruM zarIra vahAluM te. caritra mehiM-chellA. usAsanisAseha - zvAsozvAsa sudhI. vosirAmitajuM chuM. tika,-ema kahIne. ema zarIra vosirAvIne--zarIrane tajI daIne. kAlaMaNuvakaMkhamANe-kALane aNavAMchate thake (jIvavAnI AzA tathA maraNane bhaya na rAkhate ) viharati-vicare. evI sadahaNa parUpaNa karIe- evI zraddhA ke parUpaNa karIe. saMthArAnA avasare saMthAre karIe. tivAre pharasanAe karI zuddhi heje-tyAre zakti pramANe zuddhi thAje. evA apachima mAraNutiya-maraNane aMte kAMI vastu bAkI nahi. saMhiNa-AtmAne mAThAM kAmathI dUra karavAnA jasAkSamA karavAnA ArohaNAnA-ArAdhanA karavAnA. paMca a Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, dayArA-pAMca aticAra. jANiyavA-jANavA. na samAyariyaLyA - AcaravA nahiM. taMjahA te Aleu---te jema che tema kahuM chuM. ihalo. gAsaMsapauge--A lekane viSe sukhanI vAMchanA karI hoya ke marI gayA pachI moTo rAjA thAuM. paralagAsaMsapauge-paralokane viSe sukhanI IcchA karI hoya ke maharSi ka devatA thA. jIvIAsaMsapauge-jIvataranI IcchA karI hoya ke jhAjhuM jIvuM te ThIka. maraNusaMsapauge-maraNanI IcchA karI hoya ke duHkha pAmuM chuM mATe jhaTa marI jAUM te ThIka. kAmabhegAsaM sapauge kAma bhoganI IcchA karI heya. tassamicchAmidukkaDaM-te khoTuM kIdheluM niSphaLa thAjo. ema samakita pUrvaka-ema pUrve kahyAM te samakitanA pAThathI. bAravrata saMleSaNA sahita -bAra vrata saMthArAnA pATha sahita tathA navANuM aticAra. ehane viSe je kaI atikAma karelI baMdhImAM dezanA cAra prakAra che temAM ) atikrama eTale baMdhI karelI vastu karavAnuM mana karavuM. vyatikama - te vastu karavA tarapha cAlyo te doSa. aticAra-te vastu hAthamAM lIye te doSanuM nAma. aNuAcAra -te vastu bhogave eTale badhI bhAMge te doSanuM nAma, jANatAM ajANatAM mana, vacana, kAyAe karI se haya, sevarAvyo hoya, sevatA pratye rUDuM jANyuM hoya te anaMtAsiddha kevaLInI sAkhe. micchAmidurDa-niSphaLa thAje. aDhAra prakAranAM pApasthAnaka. 1 prANAtipAta -- jIvahiMsA. 2 mRSAvAda - juThuM bolavuM 3 adattAdAna--corI karavI. 4 maithuna -strI sevavI. 5 parigraha-delata. 6 krodha-rIsa. 7 mAna-ahaMkAra. 8 mAyA-kapaTa. 9 lAbhatRNuM rAkhavI. 10 gaga -prIti. 11 zreSa-adekhAI. 12 kalezakachae. 13 abhyAkhyAna -ALa caDAvavuM. 14 pazunyavAhI karavI. 15 paraparivAda -pArakuM vAMkuM bolavuM. 16 raIAraI-( rati arati ) khuzI -dilagIrI. 17 mAyAma - kapaTa sahita juThuM bolavuM. 18 micchAdaMsaNusala-kheTI zraddhA tathA zalya rAkhavuM. e aDhAra pApasthAnaka sevyAM hoya, sevarAvyAM haya, sevatAM pratye rUDuM jANyuM hoya te anaMtA siddha kevaLInI sAkhe. micchAmidukkaDaM-pApa niSphaLa thAje. paccIsa prakAranuM mithyAtva, 1 abhigrahikamathyAtva-kharAM cheTAMnI khabara vagara boTAne pakaDI rahe, muke nahi te. 2 aNubhigrahikamathyAva badhA devane tathA badhA gurUne Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zrI pratikramaNa sUtra, mAne. 3 abhinivesikamithyAtva-tIrthaMkaraneA mA jANe te upadeza anya dharmAMnA Ape. 4 saMsayikamithyAtva--kayA mata kharA te krayA mata khoTA te nakkI na kare ane saMzaya vadhe te. 5 aNuAbhAgamithyAtva - jemAM khIlakula jANapaNuM na heAya te. 6 lAphikamithyAtva -lAkate viSe je deva karI besADayA hoya te tathA DhAMgI gurUe tathA temanA nAmamAM je pravate ane mATe te. cha leAkeAttamithyAtva--tI kara devanI mAnatA kare ke phalANuM kAma thAya te Ama karIza, te tathA phaLanI lAlace kAMI vrata kare te. 8 kuMpAvacanamithyAtva-traNase tresaTha pAkha'DInA matane mAne. 9 ajIvane jIva saradahe to mithyAtva 10 jIvane ajIva sarahe tA mithyAtva. 11 sAdhune kusAdhu sarahe to mithyAtva, 12 kusAdhune sAdhu sarahe te mithyatva. 13 jina mAragane anya mAraga sarahe te mithyAtva. 16 anya mAragane jina mAraga sarahe teA mithyAtva 15 adharmane dha sarahe te mithyAtva. 16 dhane adhama' sarahe te mithyAtva, 17 ATha ka`thI je nathI mukANA tene mukANA saradahe te! mithyAtva. 18 ArDa ka`thI je mukANA tene nathI mukANA saradahe teA mithyAtva, 19 jina mAragathI echuM parUpe te mithyAtva. 20 jina mAragathI adhika parUpe tA mithyAtva 21 jina mAragathI vipa rIta parUpe te mithyAtva. 22 avinaya mithyAtva. 23 akriyA mithyAtva. 24 ajJAna mithyAtva 25 azAtanA mithyAtva. e paccIza prakAranuM mithyAtva sevyuM hAya, sevarAvyuM hAya, sevata pratye rUDu jANyu. heya te tasamicchAmidukkaDa --te pApa niSphaLa thAjo. cauda sthAnakamAM samumi jIva upaje che te. 1 cAresuvAvaDItItamAM upaje te. 2 pAsavaNesuvA -laghunItamAM upaje te. eLesuvA-baLakhAmAM upaje te, 4 saMghANesuvA-lIMTamAM upaje te. 5 vatesuvA -vamanamAM upaje te. 6 pittesuvA--pItADAmAM upaje te. cha puevA-parUmAM upaje te. 8 seANIesuvAdhiramAM upaje te. 9 sukesuvA--dhI mAM upaje te, 10 supAgalapara sAhiesuvA--vayanA puddagala sukAyela bhInA thAya temAM upaje te 15 vi gayajIvaklevaresuvA-jIva gayA pachI rahelA kalevaramAM upaje te, 12 ithIpurUSasa jogesuvA--o purUSanA sogathI upaje te. 13 nagaranadhamaNuMsuvA--nagara mAMhelI khALamAM upaje te. 14 sabhyaasuiDANusuvA-- badhAM gaMdakInAM ThekANAmAM upaje te. e cauda sthAnakanA jIvatI virAdhanA thaI hoya tA micchAAmadukkaDa Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra A ThekANe IcchAmi ThAmi kAusagga, navakAra ane kamibhatenA pATha kahevA." zrI cattAri maMgalaM. carAzimaMgalaM-cAra prakAranA mAMgalIka te kahe che. arihaMtAmaMgalaM-arihaMta deva mAMgalika che. siddhAmaMgalaM siddha deva mAMgalika che. sAhUmaMgalaM--sAdhu mAMgalika che. kevalIpajatodhammamaMgalaM-kevalIne prarUpele dharma mAMgalika che. cArilAguttamA- lekane viSe cAra uttama che. arihaMtA guttamA-arihaMta deva, lekamAM uttama che. siddhAlaguttamA-siddhadeva, lekamAM uttama che. sAhulaguttamA-sAdhu lekamAM uttama che. kevalIpannattAdhamelaguttamA-kevaLIne prarUpele dharma lekamAM uttama che. cattArisaraNapavAmi cAra prakAranuM zaraNuM aMgIkAra karuM chuM. arihaMtAsaraNupavAmi-arihaMtanuM zaraNa aMgIkAra karUM chuM. siddhAraNuM pahajajAmi-siddhanuM zaraNuM aMgIkAra karuM chuM. sAhasarachupajAmi-sAdhunuM zaraNa aMgIkAra karuM chuM. kevalIpatrodhasaraNuMpavanajAmi--kevaLInA prarUpelA dharmanuM zaraNa aMgIkAra karuM chuM. e cAra mAMgalIka, cAra uttama ne cAra zaraNuM kare je, bhavasAgarathI tare te; sakaLa karamane ANe aMta, mokSataNuM sukha lahe anaMta. bhAva dharIne je guNa gAya, te jIva tarIke mukate jAya; saMsAramAM zaraNa cAra, avara na zaraNuM kAya, je naranArI Adare, tene akSaya avicaLa pada heya. aMguThe amRta vase, labdhitaNa bhaMDAra; gurUgautamane samarIe, te sadAya manavAM chita phaLa dAtAra. dAna dIjIe zIyaLa pALIe tapa tapIje bhalI bhAvanA bhAvIe te A bhava parabhava vahelAM vahelAM muktinA sukhane pAmIe. "A ThekANe-IcchAmiThAmi kAusagga tathA IriyAvahInA pATha kahevA." AloyaNa-cAra gati, covIza daMDaka, corAzI lAkha jIvAjoni, eka koDa satANuM lAkha, kulakeTInA jIvane mAre jIve AjanA divasasaMbaMdhI AraMbhe samAraMbhe, mana, vacana, kAyAe karI duhA hAya, dravyaprANa, bhAvaprANa duhavyA hoya; paritApanA kilAmanA upajAvI hoya, krodhe, mAne, mAyAe, lobhe, rAga, dveSe, hAsya, bhaye, khaLa, ghIThA, ApApanAe, parauthApanAe, duSTalezyAe, duSTapraNAme, duSTadhyAne, ArtadhyAne, raudradhyAne karIne, IrSAe, mamate, haDapaNe, dhIThAIpaNe, avajJA karI heya, duHkhamAM joDayAM hoya, sukha cukavyAM haya, prANa, paryAya saMjJA, ikiyAdi labdhirUddhithI bhraSTa karyA hoya te sarva aDhAra lAkha covIza hajAra eka vIza prakAre deva lAge heya te micchAmidukkaDa. Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa satra. samaNusUtra. paheluM sUtra icchAmi IcchuM chuM. paDikamiu' -pApanuM nivAraNa karavAne. pagAmasijAe-ghaNuM suvANuM heya nigAmasijAe-ghaNe pAtharaNe karI suvANuM heya. saMthArakavaNAe- sutA sutAM vagara pUjya paDakhuM pheravyuM hAya. pariyAe-vAre vAre e rIte paDakhAM pheravyAM heya. AuTTaNue hAthapaga saMkecyA heya. pasAraNue-hAthapaga pUMjyA vinA lAMbA karyA hoya. chapasaMghaTTaNAe- cha pagI jUne kacarI hoya. kuIekarAIeughADe moDhe bolANu hoya. chIe-ughADe moDhe chIMka khAdhI hoya. jabhAI-udhADe moDhe bagAsuM khAdhuM hoya. Amese-pu jyA vagara khayuM heya. sasarakhAmese- saceta raje kharaDela vastradikane sparza karyo hoya. AulamAulAe AkuLa vyAkuLa thayo heya. suvaNavattIyAe-svapnAmahe aneka tarehanAM rUpa dIThAM heya. injIvipariyAsiyAe--strI saMgAte svapnAmAM bhaMga karyo hoya. divipariyAsiyAe daSTie karI strI sAthe krIDA karI che. maNavipariyAsiyAe mane karI svapnAmAM bhAga karyo hoya pANayaNavipariyAsiyAe pANI bhajana svapnAmAM karela hoya. jeme--je mane. devasIo-divasa saMbaMdhI. aIyAre ka - aticAra lAgyA hoya. tassamicchAmidukkaDaM-te pApa niSphaLa thAje. bIjuM sUtra. paDikamAmi-pApanuM nivAraNa karUM chuM. geyarazmacariyAe-gAyanI paDe thoDo gheDa AhAra levA jatAM. bhikhAyariyAo-bhikSA mAgavA jatA. ughADakamADa--aDadhuM kamADa ughADayuM hoya udyAhaNAe-AkhuM kamADa ughAyuM heya. sANu -kUtarA. vaccha-vAcharaDAM. dArA-bALaka. saMdhaTaNAe-- aDIne ke oLaMgIne javANuM heya. maMDIpAhuDIyAe bIjA koIne vAte rAkhela lIdhuM hoya. bhalIpAhuDIyAe bAkaLA uDADavA sArU karyA hoya te lIdhA heya. ThavaNupAhuDIyAe koI bhIkhArI vagere sAruM rAkhI melyuM hoya te lIdhuM hoya. saMkAe sahasAgAre-- zaMkA paDayA chatAM Agraha ke utAvaLathI levuM paDayuM hoya. aNesaNue--asUjhanuM anna. pANesaNue-asUjhanuM pANuM. aNuyaNue-saceta bhajana. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra.. pANAyaNAe- saceta pANI lIdhuM hoya bIyANAe-bIjavALuM bhejana lIdhuM hoya. hariyabheyaNAe lIletrIvALuM bhojana lIdhuM heya. pacchAmiyAe-AhAra hAryA pachI kaI deSa lagADa hoya. pumiyAe AhAra lIdhA pahelAM keI doSa lagADayo hoya. aThahuDAe--najare dekhAtuM na hoya tyAMthI lAvI dIdheluM lIdhuM hoya. daMgasaMsaThahahAe-kAcA pANIno sparza karI dIdhele AhAra lIdhe heya. rayarsasiMhAe-saceta rajanA sparzavALuM lIdhu heya. pArisAhaNioe-ghaNe AhAra laIne pachI nAMkhI dIdho hoya. pAriThAvaNiyAe khA the ne nAkhI de ghaNe e AhAra lIdhe hoya. uhAsaNabhikhAe- vAraMvAra vastu mAgI lIdhI hoya. jaugamaNuM-je gRhasthathI doSa lAgyA heya. upAyasaNae-pitAthakI je doSa lAgyA heya. ahi suddha- evA akalpanika AhAra pANI. paricAhiyaM-lIdhAM heya. pahibhuttavAbhogavyAM heya. je na parijiyaMje nAkhI devA yogya hoya te nAkhI dIdhuM na hoya. tassamicchAmidukkaDaM-te pApa niSphaLa thAje. trIjuM sUtra. paDimAmi-pApanuM nivAraNa karuM chuM. cAukAla- cAra vakhata (savAre, sAMje, AgalI rAtre, pAchalI rAtre). sajhAyassaakaraNiyAesajhAya pATha na karyA hoya. ubhayakAlaM-be vakhata saje, savAre ) bhaMDevagaraNassa laMDa upakaraNa (pAtrAdika tathA vastrAdikane). apaDilehaNanajare joyAM na heya. dupaDilehaNAe-mAThI rIte joyAM heya. apamajajaNAe--pajyAM na hoya. dupama jaNAe-mAThI rIte pijyAM heya. aIkame--atikrama kIdhe hAya (pApa karavAno vicAra . varSa kame-vyatikrama kIdhe heya. (pApa karavAne taiyAra thayo ho). aIyAre aticAra te vastu karavAmAM lAgyuM hoya. aNIyAre-anAcAra te pApa kIdhuM hoya. jamedevasioje meM divasa saMbaMdhI. aiyAkao-pApa kIdhuM hoya. tassamicchAmi dukkaDaM- te pApa niSphaLa thAje. cothuM sUtra. pahikamAmi-pApanuM nivAraNa karUM chuM. egavihe-eka prakAre. ajame-asaMjamapaNuM (atrata ) "DikamAmi-nivavuM chuM. hiM- be prakAranA. baMdhahiM-baMdhanathI. rAgabaMdhaNeNa-prIti baMdhana. rASabaMdhaNuM-Sa baMdhana. paDikamAmi-nivastu chuM. tihiM dahi Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra traNa prakAranA daMDathI. maNadaDeNuM- manane daMDa. (azubha mane) vayaDeNuM-vacano daMDa. kAyadaDeNu-kAyAne daMDa paDikamAmi-nivatuM chuM, tihiMguttahiM-traNa prakAranI gupti (na karI hoya tethI). maNagutIe-manane zubha pariNAme karI gopavI rAkhavuM. vayagurIe-zubha vacanane gopAvavuM. kAyaguttIo-kAyAne gopavI rAkhavI te. paDikamAminivavuM chuM. tihiMsalaeNhiM-traNa prakAranAM zalyathI. mAyAsaleNuM- kapaTa rAkhavuM te zalya. niyANusaleNuM-niyANuM eTale kriyAnuM phaLa mAgI levuM te zalya. micchAdaMsaNasaleNuM-juTho dharma te zalya. paDikamAmi -- nivanuM chuM. tihiMgArahiM-traNa prakAranA garvathI. iDhIgAraveNuM-ddhi (nANuM) ne garva. rasagAreNu-svAdano garva. sAyAgAreNuM-sAtA (zarIranA sukhane garva. paDikamAmi-nivatuM. chuM. tihiM virohaNue- traNa prakAranI virAdhanAthI (bhaga lagADavAthI). nANuvirAhaNuejJAnamAM bhaMga paDa heya. daMsaNavirANAe--samakitamAM bhaMga paDe heya. carittavirohaNAe-cAritra karaNImAM bhaMga paDyo hoya. paDikamAmi-nivatuM. cavihiMkaSAehiM. cAra prakAranA kaSAyathI. kehakasAeNa-phodha kaSAya. mANukasAaNuabhimAna kaSAya. mAyAsAeNuM-kapaTa kaSAya. lehasANuM lebha kaSAya paDikamAminivastu . cauhiMsajAhiM-cAra prakAranI saMjJAthI (icchA). AhArasannAe- AhAranI IcchA. bhayasannAe-hIka bhogavavI. mehuNasannAe-maithunanI IcchA. parigrahasannAe-dolata vastrAdikanI IcchA. paDikamAmi-nivartu . cauhiM vikahAehiM-cAra prakAranI vikathAthI ( pApanI kathA). IthIkahAe -- strInI kathA ( rUpAdika saMbaMdhI). bhattakahAe - bhojananI kathA (sArUM narasuM kahyA karavuM). dezakahAe-dezanI kathAne viSe (sArUM narasuM kahevuM te). rAyakahAe - rAjAviSe (sAruM narasuM kahevuM ). pahikamAmi-nivartu chuM. cauhiMjhANahiM-cAra prakAranAM dhyAnathI. aNujhANeNuM-ArtadhyAna (viSayakaSAya saMbaMdhI dhyAna dharavAthI). rUNuMjhANuM raudradhyAna ( hisAdikanuM dhyAna dharavAthI). dhameNuMjhAzeNuM-dharmasabaMdhI dhyAna ( na dharavAthI). sukakeNuMjhANuM - zukaladhyAna ( nirmaLa dhyAna na dharavAthI) paDikamAmi-nivatuM' chuM. paMcahiM krizciAhiM- pAMca prakAranI kriyA lAge che tethI ( karma lAge che ). kAIyAe-kAyAe karI (ajatanAe varatavAthI ). ahiMgaraNiyAeadhikaraNathI ( hathiyArathI ) pAusIyAe-bIjA upara dveSa rAkhavAthI. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, pAritAvaNiyAe-bIjAne paritApa upajAvavAthI. pANAivAyadiriyAe-jIvahiMsA karavAthI. paDikamAmi-nivanuM chuM. paMcahiMkAmaguNe hiMpAMca prakAranA kAma vadhavAnA guNathI.. saNuM-zabdathI viSayI gIta gAna sAMbhaLavAthI. rUveNu-rUpa nirakhavAthI. raseNuM -rasathI, svAda levAthI. gaMdhaNuM-gadhethI, sugaMdhIothI. phAse-sparzathI-sArA sArA sparza aMgIkAra karavAthI. pahikamAmi nivastu chuM. paMcahiMmahuzvaehiM - pAMca mahAvratane viSe doSa lAgavAthI, pANAivAyAoveramaNuM-hiMsA karavAthI niva" chuM. musAvAyAoveramaNuM sarvathA juThuM bolavAthI nivat chuM. adinAdANuoveramaNuM--aNadIdheluM levAthI sarvathA nivat . mehuNAoveramaNuM-maithuna thakI vituM chuM. parigrahAoveramaNuM --dolata rAkhavAthI nivaDu chuM. paDikamAmi -nivastu chuM. (prAyazcita lauM chuM). paMcahiMsumiehiM-pAMca prakAranI sumatine viSe doSa lAge tethI. IriyAsamie-raste cAlatAM joIne cAlavuM te sumati. bhAsAsumiebolatAM doSa na lAge tevuM bolavuM te sumati. esaNAsumie - deva rahita AhAra leve te sumati AyANabhaMDamanioNvaNusumiepAtarAM, vastrane jatanAe levAM mukavAM te sumati. uccAra, pAsavaNa, khelasaMghANa, jala, pAriThAvaNiyAsumie-jhADo, pizAba, baLa, lITa, melane paraDavavuM eTale jALavIne nAMkhavuM te sumati. paDikamAma- nivastu chuM. chahiMjIvanIkAehiM. cha prakAranA jIvanI jAtane viSe deSa lAgyuM hoya tethI. puDhavIkAeNe-pRthvInI jAta. AukAe - apakAya. teukANuM-agnikAya. vAukANu-vAyukAya. vaNasaikAeNuM - vanaspatinI kAyA. tasmakAeNa-trasakAya. beIndrithI paMcendri sudhIne chava. paDikamAmi - nivaDuM chuM. chahilesAhiM-cha prakAranI lesyA eTale jIvanAM pariNAma (mana). kinhalesAe-kRSNaleyA. atyaMta hiMsA karavAnuM mana nIlalesAe--nIla glezyA-krodha TheSa Adi durAcAra karavAnuM mana. kAulesAe-vAMkA kArya karavAM. sarala5NArahita, pitAnA doSa DhAMkavA, mithyAta tathA anarthapaNuM che. te ulesAe tejI lesyA-kapaTarahita, vinita, daDhadharmi, mokSane arthI evA guNa hoya che. 5mihalesAe - padma lezyA-krodha, mAna, kapaTa Adine pAtaLAM karI nAMkhyAM che, tathA AtmAne daye che, mana, vacana, kAyAne chatyAM che, evA guNa hoya che. sukalesAe-zukala vezyA. dharma dhyAna, zukala dhyAna dhyAya, rAga dveSa jItyA che jeNe tathA sumati, musisahita evA guNa heya te Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra paDhiAmAmi-niva chuM. satahiMbhayaThANeha-sAta prakAranA bhayanA ThekANuthI. 1 lekabhaya. 2 paralekabhaya. 3 dhanabhaya 4. akasmAtAya. 5 AjIvikA bhaya. 6 maraNaya. 7 apajazabhaya. 5himAmi - nivatuM chuM. aThahiMmayaThANe hiM-ATha prakAranA madanAM ThekANuM 1 jati ra kuLa. 3 baLa. 4 rUpa. 5 ta5. 6 lAbha. 7 sUtra. 8 moTAI navahiMbala ceraguttihiM-nava prakAranuM brahmacarya, (sAdhunI gupti) 1 strI, pazu, napuMsakarahita ThekANAmAM rahevuM. 2 strI sAthe ekAMte vAta karavI nahi. 3 strIne Asane besavuM nahi. 4 strInuM rUpa nirakhavuM nahi. 5 strI rahetI heya tyAM bhIMtane AMtare rahevuM nahi. 6 pUrvanI kroDA saMbhAravI nahi.7 puSkaLa ghI sahita sarasa AhAra jama nahi. 8 ati AhAra kara nahi, 9 yuvA caMdana Adi vilepana karI zarIrane zobhAvavuM nahi. dasavihesamasudhame-daza prakArane sAdhuno dharma. 1 kSamA, 2 nirlobhapaNuM, 3 kapaTarahitapaNuM, 4 mAnarahitapaNuM, pa bAra prakAranuM tapa karavuM, 6 saMjamapALa. 7 satya bolavuM, 8 nirmaLapaNuM 9 dhanarahitapaNuM, 10 brahmacaryavrata. ikArasahiMuvAsagapaDimAhiM. agIyAra prakAranI zrAvakanI pratimA (tapanI jAta), 1 daMsaNa pratimA -- eTale samakita cekhuM rAkhavuM. 2 vrata pratimA eTale bAre vrata nirdoSa pALavAM. 3 sAmAyaka pratimA-dararoja be vakhata sAmAyaka karavuM. 4 posaha pratimA eka mahinAmAM be SiA kare. 5 piSo kare temAM bane to AkhI rAta athavA be pahora sudhI kAusagga kare. 6 ThThI pratimA-poSAne bIje divase paNa brahmacarya pALavuM. 7 sAtamI sacitta parihAra pratimA-sacita AhAra na kare, sAta mAsa sudhI. 8 aNuraMbha pratimA-AraMbha-pApa lAge evuM kAma ATha mAsa sudhI kare nahi. 9 SiAraMbha vivajaNa pratimA-dAsa vagere AgaLa paNa AraMbhanuM kAma na karAve nava mAsa sudhI. 10 uddiSTakRta pratimA -pitA sArU kIdhelAM AhAra paNa na lIe paNa nirdoSa hoya te ja lIe, daza mAsa sudhI.. 11 zramaNabhUta pratimA-sAdhuno veSa dhAraNa karI te pramANe varte ne kaI vaMdaNa kare te kahe ke huM sAdhu nathI paNa sAdhunI kriyA sarva pALe. ane gIyAra mAsa sudhI upara mujaba agIyAra pratimA, te pahelI eka mAsathI chelI agIyAramI agIyAra mAsa sudhI pALavAnI che te AgaLa zrAvaka te mujaba karatA hatA). bArassahiMbhikhupaDimAhi-bAra prakAranI sAdhunI pratijJAnA niyama eTale je sAdhu eka vicArI pratimA karavA cAhe te A pramANe kare. 1 pratimA- te ja eka vakhata eja Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, ghera AhAranI eka dAMta eTale ekadhAra tathA pANInI eka dAMta levI ne tethI nirvAha kare. bIjA trIjA cothA-pAMcamA-chaThThA ane sAtamA mahInAmAM ja be, traNa, cAra, pAMca, cha ane sAta dAMta uparAMta levuM nahi. evo niyama te sAta pratimA thaI 8 sAta divasa sudhI ekAMtarA upavAsa kare ane utkRSTa Asana eTale kaThaNa Asane beze. 9 sAta divasa ekAMtarA upavAsa kare paNa daMDAsane beze. 10 navamI mujaba paNa godahika eTale jema gAyane dehavA beze evI rIte besI rahe 1: eka rAta divasanI pratimA te agAuthI be upavAsa karI te ja divasa ne rAta gAmabahAra kAussaga kare. 12 eka rAtanI pratimA te pahelAM traNa upavAsa karI trIje divase rAta vanamAM eka citta rahIne upasarga Ave te sahe. terasahiMkiriyAThANe hiM-tera prakAranI kriyA eTale karma bAMdhavAnAM ThekANAM. 1 kAma sArU AraMbha karavo. 2 vagara kAme AraMbha karavA. 3 jIvaghAta karavA sArU kAMI hiMsA kare. 4 akasmAta karIyA-te jema ke haraNane tIra mAratAM mANasane vAge ne tene jIva jAya. 5 mitadeva kriyA-te mitrane vero karI mAne tathA acorane cora gaNI haze. 6 musAvAI kriyA-te juThuM bolavAthI lAge che. 7 adInAdANa kriyA-aNadIdhuM levAthI lAge te. 8 anAtha kriyA-vagara kAraNe Araudra dhyAna dharavuM. 9 mAnavatIya kriyAahaMkAra karavAthI lAge te. 10 amIta kiyA-te putra, sevaka Adine thoDe aparAdhe ghaNe daMDa kare te. 11 mAyA kapaTa karavuM te kriyA. 12 lebhavattiyA kriyA te lebha kare te. 13 irIyA vahIyA kriyA-mArage ajatanAe cAlatAM kriyA lAge che. caudasahiMbhu gAme hiM-cauda prakAranA jIvanA jaththA-sUma eki, bAdara ekaeNki, beIki iki, cauriti, A saMjJI paMceMdri, saMjJI paMcaeNki e sAta jAtanA jIvanA aparyAptA ne paryAptA. e cauda jAtanA va. paryAya che che te-1 AhAra, 2 zarIra, 3 iMddhi, 4 zvAsozvAsa, 5 bhASA, 6 mana, te je jIvane jeTalI paryAya bAMdhavI hoya te upajyA pachI pUrI bAMdhI rahyo nathI tyAM sudhI te aparyApta kahevAya ne pachI paryApta kahevAya. e sAta jAtinA chevanA be be bhAga kya tenuM kAraNa eja ke, aparyAptapaNe paNa jIva marI jAya che. panarasahiM paramANammI ehiM-paMdara prakAranA paramAdhAmI eTale adhamadevatA tenAM nAma-1 aMba. 2 aMbarisa, 3 zAma, 4 sabaLa, 5 rUka, 6 mahArUdra, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra. 10 dhanuSya, 11 kuMbha 12 vAluM, 13 vetaraNI, 14 kharasvara ne 15 mahASa. selasaliMgANAsolAsa Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38. zrI pratikramaNa sUtra, ehiM-suyagaDAMga sUtranA prathama zrutaskaMdhanAM soLa adhyayana che. sattarasaviheasaMjamehiM-sattara bhede asaMyama-1 pRthvI, 2 pANI, 3 agni, 4 vAyu, 5 vanaspati. 6 beidhi, 7 tedi, 8 coreMdi, 9 paMcaeNki e navane haNavA te asaMjama tathA, 10 ajIva te pustakAdikane avadhie vApare te 11 (pehA) joyA vagara jamIna para bese, 12 (upehA) saMjamane viSe lAgelA sAdhune madada kare nahi. 13 (apamajaNa) pAtrAdikane barAbara pije nahi, 14 parIThavaNa) pAtrAdikane avidhie paraTha, 15 mana, 16 vacana, 17 kAyA tene ayogya rIte varatAve. AhAravihebabhehiM - aDhAra prakAranuM abrahmacarya-udArika manuSya ne tiryaMcanI sAthe viSaya seva, sevarAva ane sevatA pratye rUDuM jANavuM e traNa; te mane karI, vacane karI ne kayAe karI eTale nava; temaja vakeya zarIra saMbaMdhI nava bheda eTale kula aDhAra. eguNavisAenAyajhayaNahiM-zrI jJAtA dharmakathA sUtranA prathama zrutaskaMdhanAM ogaNIza adhyayana che. visAeasamAhiThANe hiM-vIza prakAranAM asamAdhinAM ThekANuM (mekSa mArgane viSe ekAMta cittanI sthiratAthakI viparIta paNe varate te asamAdhi). 1 utAvaLo utA vaLa cAle, 2 vagara puje cAle, 3 jema tema pijIne cAle ghaNuM pATapATalA bhogave, 5 gurUnA sAmuM bele, 6 sAdhunI ghAta ciMtave, 7 prA. NInI ghAta ciMtave, 8 kedha kare. 8 pArakuM vAMkuM bele; 10 pUrI khabara vinA nizcayakArI bhASA bole, 16 kaleza kare, 12 bIjAne kaleza upajAve 13 akALe sajhAya kare, 14 bahArathI AvyA pachI hAtha paga pajyA vagara bese, 15 para rAtri gayA pachI utAvaLe bole, 16 mahemAMhe kajIyA kare, 17 gaccha bheda kare eTale taDAM paDAve, 18 pite tape ane bIjAne tapAve 19 ghaNuM khA khA kare, 20 joIne kAma karavuM temAM sAvacetI na rAkhe. egavIsIesamalehiM-ekavIza prakAgnA sabaLA doSa ke jethI cAritrane hAni pahoMce te. 1 hastakarma kare te sabaLo deSa lAge, 2 mithuna seve te sabaLa deSa lAge, 3 rAtri bhojana kare che, 4 doSa sahita AhAra jame to, 5 rAyapiMDa AhAra bhogave (mahATA, rAjAne vAste kIdhele AhAra jethI ghaNuM sAmarthya upaje tevo ), 6 vecAtI laI ApelI vastu le te, 7 uchInI laI Ape tevI vastu le te. 8 dIkSA laIne chamahinAnI aMdara bIjA TeLAmAM jAya te, 9 eka mahInAmAM traNa nadI nALAmAM paga mele te, 10 eka mahInAmAM 3 vAra kapaTa kare te. 11 vAraMvAra baMdhI bhAMge te. 12 pitAnI kAyAe karI Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra jIvanI hiMsA kare te. 13 jANIne juThuM bele te, 14 jANIne corI kare te, 15 sacita pRthvI upara bese te. 16 sacita mATI tathA pANI bheLAM karyA hoya te upara bese suve te, 17 zayyA pATa pATalA ghaNAM bhagave te. 18 sacita kaMda mULane AhAra bhogave te, 19 eka varasamAM daza nadI nALAM pagethI utare te. 20 eka varasamAM daza vAra kapaTa kare to, 21 sacita karI hAtha ke vAsaNa kharaDayAM hoya tevA pAsethI AhAra le te sabaLa doSa lAge. bAvIsAparisahiM-bAvIsa prakAranA pariSaha eTale upadrava-1 sudhA, 2 tRSA, 3 TADhane 4 tApane, 5 daMzamazana, 6 acelane, 7 arati (saMjamane viSe arati lAge ne saMsArane viSe rati lAge te na lAgavA devI). 8 strIne, 9 caryAne (cAlavAne.) 10 besavAne (eka sthAnake besI rahevuM paDe), 11 sejAno (thAnaka vagere babara na maLe,) 12 Akroza vacanane, 13 vadhane, 14 jAcavAne, 15 alAbha, 16 rogane, 17 tRNasparzane, 18 melano, 19 satkArapuraskAra ( AdaramAna na maLe,) 20 prajJA ( jANapaNuM meLavavAne) 21 ajJAnane, 22 daMsaNane, tevIsAe suyagaDajhayaNe hiM- zrI suyagaDAMga satranA pahelA bIjA zrutaskaMdhanAM maLIne 2 za adhyayana che. cakavIsAe hiM-covIza jAtanA devatA-10 bhavanapati, 8 vANavyaMtara, 5 jyotiSI ne ? vaijJAnika (kula covIza) tathA covIza tIrthakara deva che. paNavIsAbhAvaNahiM-paccIza prakAranI bhAvanA-pAMca mahAvrata-tema. darekanI pAMca pAMca bhAvanA eTale kula paccIza te kahe che pahelA mahAvatanI 1 IryA bhAvanA (jaIne cAlavuM ) 2 mana bhAvanA (saMjamane viSe zuddha mana.) 3 vacana bhAvanA, 4 eSaNuM bhAvanA (nirdoSa AhAra pANI le,) 5, nikhevaNa bhAvanA (pAtrAdika jatanAe mukavAM, ) bIjA mahAvratanI pAMca bhAvanA-1 bhASA vicArIne bele, 2 hasI na kare, 3 krodha na kare, 4 lebha na kare, 5 bhaya na kare. trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanA-je jagAe rahevuM hoya tenA dhaNI athavA tenI taraphanA mANasanI rajA laI temAM rahevuM. 2 te mAMhanI vastu rajA lIdhA vinA bhogavavI nahi, 3 sthAnaka samAravuM nahi ; svadharmi sAthe saMvibhAga karI vastu bhogavavI, 5 pitAthI heTA hoya tene vinaya kare. cothA mahAvratanI pAMca bhAvana-1 strI, pazu, napuMsaka rahita sthAnaka bhegavavuM, 2 strInI kathA vArtA karavI nahi, 3 pUrvanA kAma joga saMbhAravA nahi. 4 sarasa AhAra kare nahi, 5 strIne Asane besavuM nahi. pAMcamA Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikamaNa sUtra mahAvratanI AMca bhAvanA-1 zre ivaza karavI, 2 cakSu ki vaza karavI, ke thrANa iddhi vaza karavI, 4 rasa Idri vaza karavI, 5 pasa i ivaza karavI. e kula paccIza bhAvanA. chevINAe sAMpavahANa usakA. leNuM-chavIzA uddezA temAM dazAzrutaskaMdhanA 10, bRhatka95nA 6, vyavahAra sUtranA 10, e kula ra6 udezA te saradhyA tathA 5thA na heya sA. vIeaNagAranuNe hiMsattAvIza prakAre sAdhunA guNa che 1 prANa tipAta, 2 pRSAvAda, ; adattAdAna, 4 maithuna, 5 parigraha e pAMca mahAvrata pALe, 6 pRthvI, 7 pANI, 8 agni, 9 vAyu. 10 vanaspati ane 11 trasa jIvanI hiMsA na kare, 12 rAtribhojana na kare, 13 treki, 14 cakSu Iti, 15 brAhuI ti, 16 raseMki, 17 sparzendine vaza kare, 18 lebha jIte, 19 kSamAvaMta, 20 bhAvavizuddha, 21 kriyA vizuddha, 22 saMjarmamAM citta, 23 mana, 24 vacana, 25 kAyAne gopAvanAra, 26 vyAvIza pariSahanA sahana karanAra, 27 maraNathI kare nahi. aThThAvIsAemAyApakapeliM--aThThAvIza sAdhunA AcAra che temanAM paccIza adhyayana AcArAMga sUtramAM che tathA traNa adhyayana nIsitha sUtramAM che. etIsAe pAvasuyapasaMge9i-ogaNatrIsa prakAranAM pApa sUtra chethatadeva kRta hAsyAdikane graMtha, 2 rUdhirAdika varase teno graMtha 3 grahanA cALAnAM phaLa lakhyAM hoya te, 4 dharatIkaMpanA phaLanuM jJAna batAve te, 5 zarIranAM lakSaNa saMbaMdhI graMtha, 6 masA, tilaka dine jJAnasaMbaMdhI graMtha, 7 hAtha paganI rekhA pramukhanuM jJAna batAve te, 8 svaranA lakSaNa saMbaMdhI graMtha e ATha mULa tenA vati, vArati; eka ekanA traNa traNa bheda thAya che eTale kula 24, 25 gAMdharva 26 nATaka, 27 vAstuvidyAnAM zAstra, 24 Ayurveda 29 dhanurveda e ogaNatrIza pApasUtra tIsAe mahAmAhaNaThANe hiM-trIza prakAranAM mahAmahanInAM ThekANuM che. (mahAmahanI karma bAMdhavAthI jIva sa sAramAM rajhaLe che. ) te mohanI trIza prakArathI baMdha te kahe che-1 trasajIvane pANImAM boLI mAre, 2 bALakAdikane moDhe muMge daI mAre, 3 bALaka vagerene oLAM carma vIMTIne mAre, 4 muhUbaLa pramukha mAthAmAM mAre, 5 paropakArI je ghaNuM jIvane AdhArabhUta hoya tene mAre, 6 meTA rAjane haNe, 7 chatI zaktie kaMgALa lokanI saMbhALa na rAkhe, 8 je sAdhu zuddha dharmamArgane viSe lAgeluM hoya tene tethI baLAtkAre bhraSTa kare. 9 jinadharmanuM vAMkuM bele, 10 jAtyAdi made karI AcArya vagerene gALe de, 11 zuddha sAdhune AhAra pANI na Ape, 12 ghaNu hathiyAre Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. ekaThAM kare. 13 jJAnane mArga na pALe, 14 adhama-prayoga eTale maMtra jaMtra AdikanI sAdhanA kare, 15 cAritra lIdhA pachI viSayanI vAMchanA kare, 16 pite vidvAna na hoya ne huM bahu vidvAna chuM ema DoLa batAve. 17 tapasvI na hoya ne kahe ke huM tapasvI chuM, 18 gharamAM ghAlI koIne agnie bALe tathA dhumADAthI guMgaLAve. 19 pote pApa karI bIjAne mAthe nAkhe, 20 koInuM rahasya kAma bhara sabhAmAM kahI de, 21 hamezAM krodha tathA kaleza kare 22 vizvAsaghAta kare, 23 kaI purUSathI prIti lagADI tenI strIne bheLave, 24 pote kuMvAra nathI ne kuMvAre kahe. 25 jeNe pitAne dhana Adike vadhAryo tenuM mAThuM ciMtave, 26 brahmacArI na heya ne kahe ke huM brahmacArI chuM. 27 jene pratApe lekamAM prasiddha thayela hoya, mahattva pAme che tene hAni kare, 28 dezanI jene zira ciMtA che tene haNe, 29 kAMI dekhate na hoya te paNa kapaTa karI kahe ke huM jJAnamAM devatAdikane pratyakSa dekhuM chuM, 30 devane avagaNe ke deva Ave ke ke mane kAMI Ape nahi. e trIsa prakAranuM kAma kare te mahAmahanI karma badhei. egatisAesidvAIguNahiM-ekatrIza siddha bhagavAnanA guNa kahe chepAMca saMDANu-1 parimaMDaLa, 2 vATala ( nakkara goLa. ) 3 trIkeNa 4 cokhaNa, 5 lAMbu. pAMca varNa-6 kALo, 7 lIlo, 8 rAta, 9 pILo, 10 dhoLo, pAMca rasa 11 khATa, 1ra mITha, 13 kaDa, 14 kasAyale, 15 tIkhe. be gaMdha-16 sugaMdha, 17 durgadha ATha sparza-18 kharakharo, 19 suhALo, 20 une, 2, TADha, 22 haLave, 23 bhAre, 24 lukhe, 25 copaDe. traNa veda 26 strI, 27 puNya 28 napuMsaka, emAMnuM siddhane kAMI nathI tathA 29 azarIrapaNuM, 30 asaMgapaNuM che, 31 jJAnAvaraNI Adi ATha karma khapAvyAM che. te kula ekatrIza siddhanA guNa. battI sAe jogasaMgahiM-batrIsa prakAranA jagane saMgraha kare te kahe che1 ziSya AcArya jevo thAya tene mATe tene jJAna devuM, 2 pitAnuM AcA"paNuM ( jJAna ) te bIjA AgaLa prakAza karavuM, 3 kaThaNa vakhate paNa dharmanI daDhatA muke nahi. 4 A loka paralokane viSe phaLanI IcchA rahita tapa kare, 5 zikSA maLI te pramANe vartavuM ne navI grahaNa karatAM javuM. 6 mamatA na kare, 7 chAnuM tapa kare, 8 nirlobhapaNuM rAkhe, parisaha [ upasarga ] cho, 10 sarasa citta rAkhe, 11 zuddha saMjama pALe, 12 samakita zuddha rAkhe, 13 cittanI samAdhi rAkhe 14 kapaTa rahita AcAra pALe, 15 vinaya barAbara kare, 16 saMtakIpaNuM, 17 vairAgIpaNuM, 18 kapaTa rahitapaNuM, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra 19 zudhdha karaNI, 20 saMvara dhara, [pApane roke, 21 pitAnA doSa TALe, 22 sarva viSayathI virakta haya, ra3 mULa guNa pacakhANu[ pahelAM pAMca ] mahAvrata pALe, 24 uttaraguNa pacakhANa [ e sivAyanAM vrata pALe ]. 25 bhAvasahita kAusaga kare, 26 prasAda rahita varate, 27 hamezAM cAritrane viSe sAvadhAna rahe 28 dhyAna dhare, 29 maraNAMta duHkha paDethI paNa bhaya na pAme, 30 strI AdinA saMgane chAMDe, 31 prAyazcita le [ vizuddhi kare ]. 32 maNakALe ArAdhanA kare, tettIsAeAsAyaNa -tetrIza prakAranI gurUnI asAtanA te avinayane TALa-1 gurUnI AgaLa AgaLa cAle te avinaya karyo, gurUnI joDAjoDa cAle, 3 gurUne bharAIne cAle, 4 gurUne kuMDa daI ubho rahe, 5 gurUnI joDAjoDa ubho rahe, 6 gurUnI puThe aDIne ubho rahe, 7 gurUnI AgaLa bese, 8 gurUnI joDAjoDa bese, 9 gurUne aDIne bese, 10 gurU pahelAM Acamana lIe, 11 gurUnI sAthe dizAe gayo hoya ane AvyA pachI te pahelAM IriyAvahI paDikame, 12 ke mANasane gurU bolAvavA cAhe che te agAu pite te mANasa sAthe vAta karavA maMDI jAya 13 pite sute heya ne jANa paNa heya ne gurU sAda kare te bole nahi, 14 pote AhAra pANI lAvyA te pahelAM gurUne dekhAyA vinA bIjAne dekhADe, 15 pote AhAra pANI lAvyo te pahelAM potAnA ziSyane dekhADe ne pachI pitAnA gurUne dekhADe, 16 pote je lAvyo che te pahelA potAnA ziSyane daIne pachI gurUne de, 17 pitAne ziSya AhAra pAchuM lAvyo che te gurUne pUchyA vinA bIjAne Ape. 18 gurUAdi sAthe AhAra karavA beThA ne pite utAvaLe utAvaLa sArUM sAruM khAI jAya, 8 gurU bolAve ne bole nahi, 20 gurUe bo. lAvyA chatAM beThe beThe hekAra kare paNa AvIne javAba na de, 21 gurU belAve tyAre jorathI bele ke zuM kahe che? 22 gurU kAma kahe to ulaTuM kahe ke tame karo, 23 gurUne Akare vacane bolAve, 24 gurUne tiraskAre bolAvI vacana na mAne. 25 gurU kathA kahe che temAM ADuM bele ke Ama kahe, 26 gurU kathA kahe che temAM kahe ke tame zuM bhulI gayA ke! ra7 gurU dharmakathA kahe temAM rAjI na rahe, 28 gurUnI dharmakathAmAM bheda pADe, 29 gurU dharmakathA kahetA hoya temAM pite ADo paDI juduM batAve, 30 gurUnuM vAMkuM bele, 31 gurUnI pathArI na karI Ape. 32 gurUnI pathArI khuMdI nAkhe, 37 gurathI uMce Asane bese, e tetrIza prakArathI cAle tethI gurUne avinaya thAya mATe tema karavuM nahi. arihaMtANuM AsAyaNAe-- Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra 43 ariha'ta devanI asAtanA karI hoya eTale tenA viSe kAMI khATu ciMtavyuM hAya tenuM nivAraNa karUM chuM. siddhANuMAsAyaNAe --sidhdhabhagavAnanI AsAtanA karI hoya, te viSe kAMI saMdeDa ANyA hoya. AriyANuM - AsAyaNAe--AcAya jInI AsAtanA karI hoya uvajjhAyANa'sAyaNAeupAdhyAyanI AsAtanA karI hoya. sAhUNa AsAyaNA lava tenI - sAdhunI AsAtanA karI hoya. sAhuNINa AsAyaNAe--sAdhavInI Asa|tanA karI hAya. sAyANuMAsAyaNAe--zrAvakanI AsA tanA karI heAya. sAviyANa AsAyaNAe---zrAvikAnI AsAtanA karI hoya. devANa AsAyaNAe--cAra jAtanA devanI zradghA na ANI hAya. devINa'AsAyaNAe devatAnI devInuM bhuDu khelI AsAtanA karI hoya ihule gassasAyaNAe A leAka je manuSya tiya canA nAsti kahI AsAtanA karI hoya. paralegasaAsAyaNAe--paraloka je devatA nArakInA bhava tenI nAsti hI AsAtanA karI hoya. kevalINa AsAyaNAe - kevaLajJAnane viSe zaMkA ANI tenI AsAtanA karI hAya, kevalIpannatasudhambasaAsAyaNAe--kavaLInA prarUpela dharmonuM mADu khelI tenI AsAtanA karI hoya. saMdevamaNasurasaleAgasaAsAyaNAe--devatA ane manuSya sahita je leAka tenI zradghA na ANI AsAtanA karI hAya. muLvaSANu, sUrya, jIva, sattANu AsAyaNAe jIva je prANa, zAzvatapaNuM tathA sattA sahita che tenI zraddhA na ANI AsAtanA karI hoya. kAlasasAyaNAe traNa kALa nathI ema kahI AsAtanA karI hoya. suyasaAsAyaNAesUtra siddhAMta viSe za'kA lAvI AsAtanA karI hoya. suyadevayAesAyaNAe "sUtradeva je tIrthaMkara tenI AsAtanA karI hoya. vAyaNAriyasasAyaNAe--vAMcaNI ApanAra AcArya'nI AsAtanA karI hoya je vAinuM sUtra AdhAM pAchAM bhaNAAM hAya. vaccAmelIya'upayegavinA vAraMvAra sUtra bhaNuAyela hoya. hINakhar--akSara AchA khelANA hoya. accakhar-- akSara adhika kheAlANA hoya. payahINa --pada eThuM khelANuM hoya. viyahIzuM-vinayarahita bhaNyA hAya. jomahINuM-dhyAna rAkhyA vinA bhaNyA hAya. dhAsahINuM--zuddha uccAra vinA bhaNyA hoya. sujhuddinna'--sArUM jJAna avinItane bhaNAvyuM hoya. duThupaDijhIya pramAdasahita-ALase bhaNyA hoya. kAlekaAsajhAe--kavakhate sajhAya karI hoya. kAle na ka sajhAbarAbara vakhate sajhAya na karI hoya. asajhAiesajhAya--asajhAyane Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. vakhate sajhAya karI heya sajhAIe na sajhAyaM-sajhAya karavAne barAbara vakhata che te vakhate sajhAya na karI heya. tassamicchAmidukkaDaM-te sarva kheTuM kIdheluM niSphaLa thAje. AloyaNuM- eka bolathI mAMDIne tetrIza bela sudhI je kAI jANavA joga jANatA haze, AdaravA joga AdaratA haze, chAMDavA jega chaDatA haze, saphaLa janma jIvita karatAM haze, muktigAmI halukama, sulabha badhI, bhavyajIva, samatAvaMta, dhIrajavaMta, lajajAvaMta, dhyAnavaMta, tene dhanya che, tene samaya samayanI vaMdaNa heje. mAre jIve AjanA divasa saMbaMdhI jANavA joga jANyA na hoya, AdaravA joga AdaryA na hoya, chAMDavA joga chAMyA na haiya, samakita sahita bAra vrata, saMlekhaNA sahita navANuM aticAra, pAMca AcAra saMbaMdhI ekase ne viza deSa aticAra saMbaMdhI. 1 dravya, 2 pramAde, 3 aNAbhoge, 4 AturatAe, 5 ApadAo, 6 zaMkAe, 7 sahasAkAre, 4 bhaye, 9 upazamabhAve, 10 viSamabhAve. e daza paDisevaNAe doSa lAgyA hoya te, samakAeNuM, phAsIyaM, pALIyaM, tIrIyaM, kItiyaM, sohIya, sAmAIyaM, ArAhIyaM, ANAe aNupAlItA bhavAI, mana, vacana, kAyAe karaNa mATI bhAge karI, karaNa karAvaNa anumodave karI, khaMDana karAvyo hoya, virAdhanA karI hoya, dezathI, sarvathI, dravyathI, kSetrathI, kALathI bhAvathI, virAdhanA karI hoya, usUtra, unmArge, akalpa, akaraNIe, duSTa dhyAne, duSTa ciMtavaNAe, aNacAra Acarave, aeSaNIka icchAe, saMka9pa vikalpa kIdhe hoya, AraMbha samAraMbha kIdhe heya, hAsya, bhaye, ajJAne, mithyAtve, avata, pramAde, kaSAye, azubha joge karI, gaticapaLa, maticapaLa, daSTicapaLa, bhASAcapaLa, bhAvacapaLapaNe azuddha bhAve karI ApasthApanA, parauthApanA karave, baga dhyAne, gRddhipaNe, lupatApaNe, duSTapaNe, mUDhapaNe, maMjAra buddhie, daMbha kadAgraNapaNe, avinayapaNe, ajagapaNe, kAmabuddhi, viSayavikArapaNe, ALasa, AkATIe, aNakoTIe, jANapaNe, ane jANapaNe, je kAMI atikrama, vyatikrama, aticAra, aNucAra, sevyA heya, sevarAvyA hoya, sevatA pratye aNumoghA haiya, ne AvyA na hoya, niMdyA. na heya, paDikamyA na haya, vizuddha karyA na hoya, prAyazcita lIdhuM na hoya, ne nivAraNa samI rIte karyuM na hoya evA avizuddha AtmA, sapApa jege karI AtmAne arihaMtanI sAkhe, dharmAcAryanI sAkhe, siddhAMta pravacananI sAkhe, AtmAnI sAkhe, micchAmi dukkaDa. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. 45 pAMcamuM sUtra na-namaskAra heje. cakavIsAe--cavIza. tisthayarANuM- tIrthakara devane. usabhAimahAvIra-Sabhadeva svAmIzrI mahAvIra svAmI sudhI. pajavasANuM-sevA bhakti karuM chuM. iNamevavA . nigaMThaMDa-nigraMtha (dhana rahita ) ne. pAvayaNe prarUpela-batAvela. saccasAce. achUttare-sarvAthI uttama. kevalIyaM-kevaLajJAnIne kahela. paDhipunna-pratipUrNa-saMpUrNa. neyAya - nyAyakAraka. saMsuddha- barAbara zuddha. salakattaNuM-zalya-vahemano kApanAra. siddhimaga-e siddha thavAne mArga. muttimArgo (mukti) karmathI mukAvavAne mArga. ni. jANumaSNa-karmane cheDe ANavAne mArga. nivvANumagga- nirvANa) karma nivArIne zItaLa thavAne mArga. avItaha-enA viSe. visaMdhIsaMdeha rAkha nahi. sava6khapahANamaSma-saghaLAM duHkha maTADavAne mArga che. irzeThiyAvA-enA viSe rahelA che. sIjhaMti-siddha thaze. bujhaMti--bujhaze, sarva jANaze. mucaMti - kamathI mukAze. parinivA yaMti-karma nivArIne zItaLIbhUta thaze. savvadukhANamaMtaMkarati-sarva duHkhane aMta karaze taMte. dhamma-dharma, sadahAmi- zradhuM chuM. pattiyAmi-pratIti ANuM chuM. emi rUcavuM chuM. phAsemi-sparza karUM chuM-te mujaba cAluM chuM. pAlemi pALuM chuM-vastu chuM. aNu pAlemi- vizeSe pALuM chuM. taM-te. dharma-dharma. saddauM to bIjAne zraddhA levarAvate. patiyaMta-paLAvate. rAyate-rUcavato. phAsata - sparza karAvate. pAlata -paLAvate. aNupAlaMta - vizeSe paLAvate. tassache. dhammaksa-dharma. kevalapanansa-kevaLIne prarUpela tene. abhu. DiemiArohaNue -ArAdhavAne huM udyamavaMta thaye chuM-tatpara thayo chuM. viraemi-nivaI chuM.virahaNAe-tenI virAdhanA karavAthI. asaMyama --asaMjama-pApa. pariyANumI --chAMDuM chuM. saMyama - saMjamane. upajAmi aMgIkAra karuM chuM. akhaMbha-abrahmacaryane. pariyA mi chAMDuM chuM. -brahmacaryane. uvasaMpajAmi-aMgIkAra karUM chuM. aka5 -levAnuM agya che. pariyANami-chAMDuM chuM. ka5- levAnuM yaMgya te. uvasaMpajAmi aMgIkAra karuM chuM. anANuM-ajJAna. pariyANami-chAMDuM chuM. nANuM -jJAna. uvasaMpAmi aMgIkAra kare chuM. adiriye-akriyA (beTI karaNa) pariyANamichAMDuM chuM. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zrI pratikramaNa sUtra, kiyi"--sukRta, uvasa pajAtri--aMgIkAra karU chuM. mita--mithyAtane. pariyANAmi- chAMDu' chu. sammatta'--samakItane. uvasa pAmi-a'gIkAra karU chu, aAhi--durgaMdha. pariyANAmi--chAMDuM chuM. mAhiM sukhAdha. uvasa'yAmi-aMgIkAra karU chuM. amanga - umA. piANAmi-chAMDuM chuM. magna -meAkSa mA. vasadhajAmiaMgIkAra karU chuM. ja'sa'bharAmi--je doSa mane sAMbhare che. ja canasa'bharApti-- je mane nathI sAMbharatAM ja paDikamAtri---jenuM prAyazcitta lIdhuM che. ja`ca na pahikamAsi--jenuM prAyazcitta na lIdhu hoya. tasa----te. savvasa -- sa devasiyassa -- divasa saMbadhI kIdhelA-kahelA aImsa - aticAra pApanAM. pahikamAmi -prAyazcitta karUM chuM. nivAraNa karU chuM. samaNAhu'zramaNa dhyu. saMjaya--saMbha ti chuM. viya- saMsArathI virakta thayo chuM. paDiya--haNyAM che. paccakhAya- badhI karIne. pAvakamme--pApa kane. aniyANA - niyANA rahita, karaNInuM phaLa mAgI levuM nahi. --i-- sakita dRSTi. santA sahita chuM. mAyA-kapaTa. mAsA--juDApaNuM. viva~tajI dIdhu che. varajI dIdhuM che. aDDAijesu je aDhI. divasamudde su - dvIpa samudra che tene viSe. pannarasambhabhUmosu--paMdara krama bhUmi kSetrane viSe. jAti--jeTalA. kei - kAi. sAh--sAdhu. yaharaNa--rajoharaNa jethI raja kADhI zakAya che. gucchA-gucchA. pati gga pAtranAM. dhArA -dharaNahAra che, rAkhanAra che, paMcamahuvayaMtrArA - pAMca mahAvratanA dhAranAra che. aDhArasa sahussa--aDhAra hajAra. sIla gacAraNa -brahmacaryanA zloka rUpI rathanA dhAraNa karanAra che. akhaiyaAyAracarittA akSaya che jenAM AcAra ane cAritra, te sabje--te sane. si rakSA--mastaka namADIne, maNasA--mane karI satyaaNuva dAmi--mastake karI namuM chuM. aticAra ALAvyA, paDikamyA, niMdyA, garthA, nisalla thayA, vizeSe vizeSe, arihaMta, siddha, dhruvaLI, gaNudhara, AcAya, upAdhyAya, sAdhu, sAdhvI, gurvAdikane bhujo bhue karI khamAvu chu. iti samaNusUtra samApta. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zo pratikramaNa sUtra pahelA khAmaNAM. pahelA khAmaNAM paMcamahAvideha kSetrane viSe jayavaMtA tIkara deva birAje che te jaghanya tItha"kara 20 ane utkRSTA hoya to 170 te svAminA guNagrAma karatA jaghanya kamanI koDuM khape, uge rasa upaje to A jIva tIrthaMkara nAma gotra upAje. te viza svAminAM nAma kahuM chuM, 1 zrI sImaMdharasvAmI, 2 zrIjI gamaMdharasvAmI, 3 bAhusvAmI, 4 zrIsubAhasvAmI, 5 zrIsujAtanAtha svAmI, 6 zrIsvayaMprabhusvAmI, 7 zrISabhAnanasvAmI, 8 zrI anaMtavIyasvAmI, 9 zrIsuraprabhusvAmI, 10 zrIvizALaprabhusvAmI, 11 zrI vajIdharasvAmI, 12 zrIcaMdrAnanasvAmI, 13 zrIcaMdrabAhasvAmI, 10 zrIbhujagadeva svAmI, 15 zrI IzvarasvAmI, 16 zrInemaprabhusvAmI, 17 zrIvIrasenasvAmI, 18 zrImahAbhadrasvAmI, 19 zrIdevazasvAmI, 20 zrI ajItasenasvAmI, temane mArI tamArI samaya samayanI vaMdaNa heje te svAmI kevA che? mArA tamArA mananI vAta jANI dekhI rahyA che, ghaTaghaTanI vAta jANI dekhI rahI che. samaya samayanI vAta jANI dekhI rahyA che; cauda rAja leka hastAmalakata jANI dekhI rahyA che, anaMta jJAna che, anaMta dazana che, anaMta cAritra che, anaMta tapa che, anaMta dhIraja che, anaMta vIraja che, khaTa guNe karI sahita che, cetrIsa atizaye. karI birAjamAna che, pAMtrIsa prakAranI satyavacana vANIguNe karI sahita che, eka hajArane aSTa uttama lakSaNe karI sahita che, adAra doSa rahita che, bAra guNe karI sahita che, cAra karma ghanaghAtIyAM kSaya karyA che, bAkInAM cAra karma pAtaLAM pADayAM che, mukti javAnA kAmI thA vicare che, bhavyajIvanA saMdeha bhAMge che, sajogI, sazarIrI, kevaLajJAnI, kevaLadanI, yathAkhyAta cAritranA gharaNuhAra che, kSayaka sama. kita, zukaladhyAna, zukalezyA, zubhadhyAna, zubhaga, cosaTha IdrinA pUjanika vaMdanika acAnaka che, paMDita vIya e Adi anaMta guNe karI sahita che. dhanya te svAminAtha gAma, nagara, rAyahANa, purapATaNa eka gAmathI bIje gAma vihAra karatA haze tyAM jiteMdradeva rUpI sUrya AgaLa cAle, te vAMse gaNadhara Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikamaNa sUtra cAle, te vAMse zeSa sAdhu cAle, svAmI paga dhare tyAM lAkha pAMkhaDInuM padma kamaLa-phula thaI Ave, pAchA paga upADe tyAre vIsarALa thai jAya, nadI nALAM Ave tyAM pAja baMdhAI jAya. kAMTA sama mukhe hoya te uMdhe mukhe thaI jAya, svAmijI hajAre gAune vihAra karI bAga bagIcAmAM vanapALanI AjJA laI sAsare, tyAMthI pacIza pacIza jajanAmAM mAra nahi, marakI nahi, svacaka paracakanA bhaya nahi, sAta prakAranI bhIti mAtra rahe nahi, jhAjhuM mithyAtva hoya tyAM trigaDA gaDhanI racanA thaI Ave, rUpAno gaDha ne senAnA kAMgare, senAne gaDha ne ratnanA kAMgara, ratnane gaDha ane maNiratnanA kAMgarA, cAra dizAe cAra cAra daravAjA thaI Ave, eka eka daravAje vIza vIza hajAra pagathI thaI Ave, samosaraNane madhya bhAge phATika rananuM siMhAsana thaI Ave, bAragaNuM azekavRkSa thaI Ave, aMboDAne ThekANe bhAmaMDaLa thaI Ave, upara covisa joDA cAmaranA thai Ave, vanapALa jaI rAjAdikane vadhAmaNuM Ape, bAra prakAranI prakhadA vakhANa- vANI sAMbhaLe, sau saunI bhASAmAM sau samajI jAya, keIne zaMkA upaje nahi. bhavanapati ane tenI devI, vANavyuM. tara ane tenI devI, tiSI ane tenI devI, vaimAnika ane tenI devI, manuSya ane manuSyANI, tiya"ca ne tiya"caNa e bAra jAtanI prakhadA vakhANavANI sAMbhaLatAM ke koInuM vera ulase nahi, dhanya te mahArAja jyAM jyAM dezanA detA thA vicaratA haze tyAM tyAM rAisara, talavara, mADabi, keDaMba, zeTha, senApati, gAthApati, svAmInI dezanA sAMbhaLI kazuM pavitra karatA haze, darzana dedAra karI netra pavitra karatA haze, anAdika caka prakAranuM dAna deI kara pavitra karatA haze. tene dhanya che, svAminAtha tame paMca mahA videha kSetrane viSe birAje che. huM apa rAdhI, dIna, kiMkara, guNahIna, IhAM beThe che, tamArA jJAna, darzana cAritra, tapa saMbaMdhI avinaya, azAtanA, abhakita, aparAdha karyo hoya to mana vacana kAyAe karI hAtha joDI mastaka namAvI bhuje bhuje karI khamAvuM chuM, (tikhuttonA pATha traNa vAra kahe). bIjA khAmaNAM. bIjA khAmaNAM anaMtA siddha bhagavaMtane karuM chuM, te bhaga Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, ja H nA ka , ra - - - - - - - - - - vatanA guNagrAma karatAM jaghanya kamanI DuM khape, utkRSNe rasa upaje te A jIva tIrthakara nAma gotra upAje. A covIzInAM nAma kahuM chuM - zrI RSabhadeva svAmI, 2 zrI ajItanAtha svAmI, 3 zrIsaMbhavanAthasvAmI, 4 zrIabhinaMdana svAmI. 5 zrIsumatinAtha svAmI, 6 zrI padmaprabhusvAmI, 3 zrI supArzvanAthasvAmI, 8 zrI caMdraprabhusvAmI, 9 zrIsuvidhinA svAmI, 10 zrI zItaLanAtha svAmI, 11 zrIzreyAMsanAtha svAmI, 12 zrIvAsupUjya svAmI, 13 zrIvibhaLanAtha svAmI, 14 zrI anaMtanAthasvAmI, 1pa zrIdharmanAtha svAmI, 16 zrI zAMtinAtha svAmI, 17, zrI kuMthunAtha svAmI, 18 zrIaranAtha svAmI, 19 zrImalinAtha svAmI, 20 zrI munisuvratasvAmI, 21 zrI naminAtha svAmI, rara zrI neminAtha svAmI, 23 zrI pArzvanAthasvAmI, 24 zrI mahAvIrasvAmI, A cavIzI, anaMta cakavIzI, paMdara bheda, sIjhI, bujhI, ATha kama kSaya karI mekSa padhAryA che. ATha kama te kyA? 1 jJAnAvaraNI, 2 dazanAvaraNI, 3 vedanI, 4 mehanI, 5 AyuSya, 6 nAma, 7 gotra, 8 aMtarAya; e ATha kama kSaya karI muktizilAe pahocyA che. te muktizilA kayAM che? samapRthvIthI sAtameM tevuM jana ucapaNe tArAmaMDaLa Ave. tyAMthI daza jajana ucapa sUrajanuM vimAna che, tyAMthI esI jejana ucapaNe caMdramAnuM vimAna che, te upara cAra jajana ucapaNe nakSatranAM vimAna che, tyAMthI cAra jajana ucapaNe budhane tArA che, te upara traNa jojana ucapaNe zukrane tAre che, te upara traNa jajana uMcapaNe bRhaspatine tAre che, tyAMthI traNa jajana uMcapaNe maMgaLane tAre che, tyAMthI traNa jajana ucapaNe zanizcarane tAre che, ema navase jojana lage ticaka che. te uparAMta asaMkhyAtA jojana kADAjheDI uMcapaNe pahele sudhama nAme ane bIje izAna nAme devaloka che. ekeke aI caMdramAne AkAre che, be maLI pUrNa caMdramAne AkAre che, pahelAmAM batrIsa lAkha vimAna che, bIjAmAM aAviza lAkha vimAna che, tyAMthI asaMkhyAtA jejana upara trIje sanakumAra ane cothA mAhe e be devaloka che, ekeke ardha caMdramAne AkAre che, be maLI pUrNa caMdramAne AkAre che, trIjAmAM bAra lAkha ane cothAmAM ATha lAkha vimAna che. te Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zrI pratikramaNa sUtra upara asaMkhyAtA jojana upara pAMcame brahmaloka devaloka che, te elo pUrNacaMdramAne AkAre che, temAM cAra lAkha vimAna che. tethI asaMkhyAtA jajana upara chaThTho lAMtaka devaloka che, ekalo pUrNa caMdramAne AkAre che, temAM pacAsa hajAra vimAna che. tyAMthI asaM. khyAtA jajana upara sAtama mahAzukadevaloka che, e pUNacaMdramAne AkAre che, temAM cALIsa hajAra vimAna che. tyAMthI asaM. khyAtA je jana upara AThame sahasAra devaloka che, ekalo pUrNa caMdramAne AkAre che, temAM cha hajAra vimAna che. tyAMthI asaM. khyAtA jojana upara navamo ANata ane dazame prANata e be devaleka joDAjoDa che, ekeke adha caMdramAne AkAre che, be maLI pUrNa caMdramAne AkAre che, bemAM maLIne cAraseM vimAna che, tyAMthI asaMkhyAtA jejana upara agyArame AraNa ane bArame amyuya devaloka che, e be joDAjoDa che, ekeke ardha caMdramAne AkAre che, be maLI pUNacaMdramAne AkAre che, bemAM maLIne traNase vimAna che. tyAMthI asaMkhyAtA je jana upara nava raiveyaka che, tenAM-nAma bhadde, subhadde sujAe, sumANase, prIyadesaNuM, sudAsaNe, Ama, supaDIbuDe, jasedhare, tenI traNa vIka che. temAM paDelI trIkamAM ekaso agIAra vimAna che, bIjI trikamAM eka sAta vimAna che, ane trIjI vikamAM eka vimAna che. tyAMthI asaMkhyAtA jajana uMcapaNe pAMca anuttara vimAna che. tenAM nAma-vijaya, vijayaMta, jayaMta, aparAjita, sarvAtha siddha, te sarvArthasiddha mahAvimAnanI davA thakI bAra jojana uMcapaNe muktizilA che. te muktizilA kevI che? pIsatALIsa lAkha jananI lAMbI paheLI che, madhe ATha jajananI jADI che, utaratAM cheDe mAkhInI pAMkhathakI pAtaLI che, ujaLI, gekhIra, zaMkha, cakra, aMkazana, rUpAnepaTa, metInA hAra, khIrasAgaranA pANIthakI paNa adhika ujaLI che. te siddhazilA upara uMcapaNe eka jojana tenA chellA gAunA chaThThA bhAgane viSe siddhabhagavaMtajI birAjI rahyA che. te svAmI kevA che? avaNe, agadhe, arese, aphAse, ati, avinAzI, bhUkha nahi, duHkha nahi, rAga nahi, soga nahi, janma nahi, jarA nahi, maraNa nahi, kama nahi, anaMta anaMta sukhanI laheramAM birAjI rahyA che. tame svAmI tyAM Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. 51 na birAjo che, huM ahI... beTho chuM, tamArAM kevaLa jJAna, kevaLa saMbaMdhI avinaya, azAtanA, abhakti, aparAdha karyo hAya tA mana, vacana, kAyAe karI hAtha joDI mastaka namAvI bhue bhujo karI khamAvuM chuM. ( tikhuttonA pATha traNa vakhata kahevA.) trIjA khAmaNAM, trIjA khAmaNAM paMcamahAvideha kSetrane viSe jayavaMtA kevaLIbhagavAna birAje che. te jaghanya e koDa kevaLI utkRSTA nava kroDa kevaLI, te svAmI kevA che ? mArA tamArA mananI vAta jANI dekhI rahyA che, ghaTaghaTanI vAta jANI dekhI rahyA che, samaya samayanI vAta jANI dekhI rahyA che. cada rAjlAka hastaamalakavat jANI dekhI rahyA che, anata jJAna che, anata dana che, atata cAritra che, anaMta tapa che, anaMta vo che, anaMta dhIraja che, SaT guNe sahita che, cAra ke ghanaghAtIyAM kSaya karyAM che, cAra kama pAtaLAM pADayAM che, mukti javAnA kAmI thakA mahimaMDaLamAM vicare che, sabhya chatranA saMdehu bhAge che, sajogI, zarIrI, kevaLajJAnI, kevaLadeza'nI che. yathAkhyAta cAritranA dharaNahAra che, kSAyaka samakita, zukalalezyA, zubhadhyAna, zubhajoga, paMDitavIrya, AdI anaMta guNe karI sahita che. dhanya te svAmI gAma, nagara rAyahANI, jyAM jyAM svAmI dezanA detA thakA vicaratA haro tyAM rAIsara, talavara, mADI, kADamI, roDa, senApati, gAthApati svAmInI dezanA sAMbhaLI kahyuM` pavitra karatA haze, azanA cakra prakAranuM dAna dai kara pavitra karatA haze, tene dhanya che. svAminAtha tame paMca mahAvideha kSetrane viSe birAjo che. huM aparAdhI, dIna, kiMkara, guNahIna ahiM beTho chu. tamArA jJAna, darzana, cAritra, tapa saMbaMdhI avinaya, AzAtanA, abhakti, aparAdha karyAM hAya to mana, vacana, kAyAe karI hAtha joDI mastaka namAvI bhue bhujo karI khamAvu chuM (tikhurrAnA pATha traNavAra kahevA) e ceAthA khAmaNAM. cAthA khAmaNAM gaNadhara, AcAryajI, upAdhyAyajIne rU OM gaNudharajI bAvana guNe karI sahita che, AcAryajI trIsa 2-818 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zo pratikramaNa sUtra guNa karI sahita che, upAdhyAyajI pacIsa guNe karI sahita che. mArA tamArA dharmagurU, dhama AcArya, dharma upadezanA dAtAra, mahApurUSa, paDatarAja, munirAja, gItAthI, bahurAtrI, sUtrasiddhAMtanA pAragAmI, taraNa tAraNa, tAraNInavasamAna, sapharI jahAja samAna, kalpavRkSa samAna, jinazAsananA zaNagAra, dharmanA nAyaka, saMghanA mukhI, saMghanA nAyaka, evI aneka upamAe karI birAjamAna pUjayajI sAheba zrI (je hoya temanAM nAma belavAM)... ...vAmI AdI deI ne sAdhu-sAdhvI AlaI, paDikAmI, bidI, nisala thaI prAya, devagatie padhAryA che, temane ghaNA upakAra che, Aja vartamAnakALe, taraNa tAraNa, tAraNunAva samAna, ratnaciMtAmaNI samAna, pAzamaNi samAna, jinazAsananA zaNagAra, sarva sAdhuone guNe karI birAjamAna pUjyajI sAhebajI. zrI (je heya temanAM nAma levAM)... ...svAmI AdI deIne sAdhu sAdhvI vicare che, te svAmI kevA che ? paMca mahAvratanA pAlanahAra, pAMca sumatie sumatA, traNa guNie gumA, chakAyanA pIyara, chakAyanA nAtha, sAta lAyanA TAlaNahAra, ATha madanA gAlaNahAra, nava vADAvizuddha brahmacaryanA pAlaNahAra, dazavidha yatidharmanA ajavALika che, bAra bheje layasyAne kAraNahAra che, sattara bhede saMjamanA dharahAra che, bAvIsa parisahunA jItaNahAra che, satAvIza sAdhunA guNe karI sahita che, betALIsa-suhatALIza tathA kanu deSa rahita AhAra paNI lahevaNahAra che; bAvana anAcaraNanA TALaNahAra che; sacetana tyAgI, acetanA bhegI, kaMcanakAminInA tyAgI, mAyA mamatAnA tyAgI, samatAnA sAgara, dayAnA Agara AdI aneka aNe sahita che, dhanya mahArAja! tame gAma, nagara, purapATaNane viSe birAje che, huM aparAdhI dIna kiMkara guNahiva ahI be che, tamArA mana darzana cAritra tapa saMbaMdhI avinaya, AzAtanA abhakita, aparAdha karyo hoya te mana, vacana, kAyAe karI hAtha jeDI bhuja bhuja karI khamAvuM chuM (tikhutone pATha traNavAra kahe. pAMcamA khAmaNAM. pAMcamA khAmaNAM pAMca bharata, pAMca iravata ne pAMca mahA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 zro pratikramaNa sUtra, videha, aDhIdvIpa kSetrane viSe je sAdhu sAdhavI bIrAje che te jAnya heya tA e hajAra kroDa sAku sAdhvI, utkRSTa hAya teA nava hajAra kroDa sAdhu sAdhvI, temane mArI samaya samayanI vaNA hejo. te svAmI kevA che ? pAMca mahAvratanA pAlaNahAra che. pAMca sumatie mumatA, traNa guptie guDDA, cha kAyAnA pIyara, cha kAyAnA nAtha, sAta bhayanA TALaNahAra, A manA gALaNahAra, hava vAha vizuddha brahmacaryanA pAlaNa hAra che; dAvidha yatidhanA ajavAlika che, mAra bhede tapasyAnA karaNahAra che sattara bhede sajamanA dharaNahAra che, bAvIza parIsahunA jaNanAra che, sattAvIza sAdhujInA guNe karI sahita che, betAlIza sTuDa tAvIza tathA channu dveSa rahita AhAra pANInA lahevaNahAra che, jAvana anacaraNo DhALaNuhAra che, sacetanA tyAgI, acetanA legI, kaMcana kAminInA tyAgI, mAyA mamatAnA tyAgI, samatAnA sAgara, dayAnA Agara, Adi aneka curNa karI sahita che. dhanya mahArAja, tame gAma, nagara, purapATaNane viSe birAjo che. huM aparAdhI, TvIna kiMkara, guNahIna ahI' beThe| chuM. tamArA jJAna darzIna cAritra tapa sadhI avinaya, AsAtanA, abhakti, aparAdha karyo hoya teA mana, vacana, kAyAe karI hAtha joDI mastaka namAvI bhuja bhujo karI khamAvu chuM. sAdhune khamAvavA ) timmusonA pATha traNa vAra kahevA) chaThThA khAmaNAM, chaThThA khAmaNAM aDhIdvIpamAMhI sakhyAtA, aDhIdvIpa mahAra asaMkhyAtA zrAvaka zrAvIkAne karU chuM. te zrAvakajI kevA che ! hu'thI, tumathI, dAne, zIyaLe tape, bhAve, guNe karI adhika che. be vakhata Avazyaka pratikramaNanA karanAra che. mahinAmAM cha pAyAnA karanAra che, samakita sahita khAra vratadhArI, agyAra paDimAnA sevaNahAra che, jIva ajIva Adi navatatvanA jANanAra che, traNa manAracanA ciMtavanAra che, ekavIza zrAvakrane guNe karI sahita che, dubaLA pAtaLA thanI yAnA jANanAra che, paradhana pRththara mAkSara lekhe che. parasrI mAtA ena kharAkhara lekhe che, yAdharmI, priya dharmI, devatAnA DagAvyA Dage nahi evA che, dhamatA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zrI pratikramaNa sUtra raMga hADahADanI mIMjAye lAgyA che, evA zrAvaka zrAvikA, savara pASA, pratikramaNamAM birAjatAM haze temane AjanA divasa sa MbaMdhI vinaya, AsAtanA karI heAya tA bhujo bhujo karI khamAvu chuM. sAdhu sAdhvIne vAMDhuM chu, zrAvaka zrAvIkAne khamAvuM chuM. samakitaSTi jIvane khamAtu' chuM, upakArI mAI bhAIne khamAvu jI, cArAzI lakSa jIvAjonInA jIvane khamAvuM chuM. sAta lAkha pRthvIkAya, sAta lAkha apakAya, sAta lAkha teukAya, sAta lAkha thAkAya, daza lAkha pratyeka vanaspatikAya, caOM lAkha sAdhAraNa vanaspatikAya, e lAkha bei driya, e lAkha teRdriya, e lAkha caurekriya, cAra lAkha nArakI, cAra lAkha devatA, cAra lAkha tiryaMca paMcendri, carjA lAkha manuSyanI jAti, e cArAzI lakSa javAjonInA jIvane, hAlatAM cAlatAM, uThatAM besatAM, jANatA ajA chatAM; haNyA hAya, haNAvyA hAya, chedyA hAya, bheghA heya, paritApanA-kIlAmanA upajAvI hoya te| anaisaddha kevaLInI sAme micchAmidukkaDa khAmetri--khamAvuM chA~. savejI--sajIvate. sabhyejIvAvI - sa` jIva. khama'tume--mahArA aparAdha kSamA karo. mitti-mitrAI che. me---mahAre. sabhyabhUesu~sa jIva sAthe. vera--vera-duzmanAi may -- mahAre. nakeI----kAi sAthe nathI. evamahu'--e prakAre huM. AlAya - kahuM chaU. niSkriya--niMdA karUM chuM. kheDhu kIdhu' tenI. gayiMgarahA karUM chuM. duga yi" - khATuM kAdhuM ema kahuM chuM. sabya--sa' pApa. tiviheNa traNa prakAre mana vacana kAyAe karI. paDikA-prAyazcita karU chuM. va'dvAmi namaskAra karU chuM. jiNacauvIsa-cAvIza jina tIrthaMkarate. iti aticAra AlAgyA, paDikamyA, tidyA, nizaya thayA, vizeSe vizeSe arihaMta, sidhdha, kevaLI, gaNakara, AcAryajI, sAdhu, sAdhvI, gurU AdIne bhujo bhujo karI khamAgyA che. ' (A ThekANe " icchAmi khamAsamaNA " e vakhata pUra' kahevu".. [ema divasa rAta, pakhkho, comAsI ane saMvatsarI sama`dhI, mUlagu, uttaraguNa, dravya, bhAve, nizcaya, vyavahAre, sAmAnyapaNe, vizeSapaNe, ramaNapaNe, ANu, adhika, viparita sthApyu. hAya, 1 kayA? graha dAMDIza ! 2 kayAre dIkSA laIza ! 3 kayAre sa MthArA karIza ! Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 55 zrI pratikramaNa sUtra mAnyuM hoya, parUpyuM heya, ajANapaNe, saMzayapaNe, atIpaNe ghasaMjJAe, gADarIyA pravAhapaNe, aNasamajaNapaNe AcaryuM haiya, IcchA vAMcachA, mUrdhAbhAve je zubha ane zuddha AcaraNa-karaNI asAra karI heya, tuccha karI heya, gumAvI hoya, saMsara vRddhi kAraNe jIvane joDayA hoya, te mArAM pUrvanAM AkarSaNa suddhAMta, mArAM sarva pApa phaLarUpa sAvagha miththA-niSphaLa che, eNI rIte divasa ane rAta saMbaMdhI aticAranA deSa paDikamaNuM karIne AlayaNa, niMdIyaNa karIne pUjanika, anika, vaMdanika, javane bhakita sahita, vaMdaNa karIne sarva prANa, va, bhUtane khamata khAmaNu karIne citta upazAMta karIne, virUddha bhAva maTADIne, nijabhAva riddhi saMbhALIne, asatyapaNuM, bhrAMtipaNuM, DolapaNuM, bheLasaMbheLapaNuM, nirAkaraNa karIne, mULaguNa, uttaraguNanA pacakhANanI tajavIja karIne, vratanAM chidro rekIne, Azrava saMdhIne, kaSAyapaNuM TALIne, vizuddha karavAne have zarIranI mamatA kAMika tyAga karavArUpa, kAMIka sAravArUpa, pAMce Avazyaka aticAranI vizuddhi nimitta, azarIrI, ajagI pada AtmAnuM saMbhALIne deha mUI tyAga karavArUpa, prAyazcita vyavahArarUpa pAMcamo karAvazyaka karo.] ' sAmAyika 1, cAvIsa (lemsa ] 2, vaMdaNa 3, paDikamaNuMka ecAra Avazyaka pUrA thayA ane pAMcamA AvazyakanI AjJA levI, pAMcama Avazyaka devasI-divasa saMbaMdhI. prAyazcita-a. vizuddhanAtha - vizuddha karavA mATe. kami-huM karuM chuM. kAussagaM-sthira kAya rAkhavAnuM | ( A ThekANe navakAra, karemi bhaMte, IcchAmiThAmi kAusagga tathA tasyautarina pATha kahIne cAra legassano athavA dharmadhyAnane kAusagga nitya pratye kare, pAkhI paDikkama bAra legasane, caumAsI paDikkamaNe viza legassano ane saMvatsarI paDikamaNe cALIza legassano kAusagga kare. ane eka navakAra kahI kAusaga pALe (pachI lega eka saMpUrNa bela). (A ThekANe ichAmi khamAsamaNe be vakhata kahevuM ) sAmAyaka 1, cAvIsaththo 2, vaMdaNuM 3, 5DikamaNuM , Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtaka kAusagga pa, e pAMca-Avazyaka pUrAM thayAM. e pAMca Avazyaka cAra varSane avazyameva karavA rUpa atIta kAlanuM duSkRtya, AlArI, pahikamI, niMdI, gahaNa karI, vartamAnakALane Azara raMdhI, saMvara karIne, have AgamIyA kAlasaMbaMdhI, anAdi kALanI AhAra levA rUpa AtmAne pudagaLa-mUcha, saMjJA abhilAlA, nizravI, niHsaMgI, nirmaLa, nija chaka, akaLa, agamya, athara, agAdha sulakSaNApaNuM, AtmAnuM AvaraNa, tene nivAraNa karavA sAdhana karaNarUpa, pacakhANa yathAzakti, cauvidha AhAra tyAga5, pacakhANa karaNarUpa, chaThTho Avazyaka kare, chaThTho Avaka. * "dhAraNA pramANe cauvihAranAM pacakhANa karavA, te nIce mujaba" cavihaMpiAhAra-cAra prakAranA AhAra. asaNuM anna. pANuM-- pANI. khAimaM-mevAdika. sAimaM-mukhavAsa. annathANabhegeNuM - ajANatAM mukhamAM kAMI vastu ghalAI jAya tenI mAphI. sahassAgAreNuM- baLAtkAre moDhAmAM kAMI nAMkhe tenI mAphI. sirAmi-tajuM chuM. sAmAyika 1, cevI saMghe 2, vAMdaNa 3, paDikamaNuM 4, kAusagya 5, ne pacakhANuM 6, tene viSe vItarAgadevanI AjJA mAM kAne, mAtrA, mIMDI, pada, akSara, gAthA, mUtra, , adhika, viparIta kahevANuM hoya ne jANatAM ajANatAM koI doSa lAge che, te micchAmidukkaDa. mithyAtvanuM paDikamaNuM, adyatanuM pahimaNuM, kaSAyanuM pahimaNuM, pramAdanuM paDikamaNuM, azubhAganuM pahimaNuM, khyAzI belanuM paDikamaNuM, e pratikamaNa viSe atikama, vyatima, aticAra, aNucAra, jANatA ajANatAM kAMI doSa lAge che te micchAmi dukkaDaM. gayA kALanuM paDikamaNuM, vartamAnakALanA saMvara, AvatA kAbanA paccakhANa karemi maMgalaM, mahAmaMgalaM, thathaImaMgalaM, kahAM traNa namaNUNuM kahevAM. pratikramaNamAM lAgatA doSanA 124 prakAra navANuM aticAramAMthI jJAnanA 14 aticAra varakane bAkInA 85 rahyA che tathA jJAnanA 8 AcAra te-1 batrIza asajhAya TALI vakhatasara bhaNavuM, 2 vinaya sahita bhaNavuM, 3 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra jJAnanA satkAra karI bhaNavuM, upadhyAna sahita bhaNavu. (sUtra bhaNavAne mATe je je tapa karavuM' kahyuM che te te karIte), 5 upakArInA guNa bhulavA nahi, 6 zuddha uccAra sahita bhaNavuM, 7 atha sahita bhaNavu 8 pATha, a vagere zuddha bhaNavu tathA samitanA 8 AcAra te-1 jainamatane viSe zaMkA na rAkhavI, r anyamatanI vAMcchanA na karavI, 3 karaNInA phaLanA saMdeha na rAkhavA, 4 anya matanA ADambara dekhI suMsavu nahi, 5 upakArInA guNa dIAvavA, OM samakitathI paDatA jIvane sthira karavA, 7 cAre tInI vatsalatA kavI, 8 jainamAnA mahimA niravaNe prakAza. tathA cAritranA 8 AcAr te 3 gupti ane pa sumati eTale 109 tathA khAruM avrata te 5 mahAvrata, 5 iAi, 1 rAtrIbhA. jana, 1 mana, e mAra tathA vIyanA 3 AcAra te 1 dha kAya mAM maLa geApAvavu' nahi, 2 dha kAya upayAga sahita karavu, 3 yathAzakti kriyA anuSThAna karavu e maLI kula 124 prakAra thayA. Avazyaka (pratikramaNu) viSe khulAsA. kharI rIte jotAM vItarAgabhASita dhama, tenuM mULa ane tenA mATe AdhAra Azyaka sUtra upara rahela che. Avazyaka sUtra viSe aneka judA judA mata matAMtara che. kAI kahe che ke Avazyaka mULa sa pUrNa che. ane kAi kahe che ke viccheda gayu` che. paNa tenA karatAM taddana judI vAta che. Aja vItarAgabhASita mULa Avazyaka sa pUrNa nathI. kAraNuM ke cArAzI gacchanAM Avazyaka judA judA che. jo mULa sapUrNa heta te badhA gacchanuM eka sarakhuM hota. tema nathI, tethI nakkI thAya che ke mULa sapUrNa nathI paNa thAtu ghaNuM hAla je pravarte che te sutrAnusAre pAMcamA ArAnA cheDA sudhI rahevAnuM che. sAdhu sAdhvI zrAvakra ane zrAvikAne Avazyaka avazya karIne karavAnA nitya niyama che. tethI Avazyaka sUtra viccheda gayAnuM jeo kahe che te kAi paNa rIte kharU nathI. je Avazyaka sUtra pAtapAtAnA gacchamAM jATThI jADhI rIte pravarte che tenuM kAraNa ke pavazya sapUrNa rahyuM' nathI, tema saththA ' Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra. viccheda gayuM' nathI. paNa trUTaka thai gayela che, tethI sau saue peAtAnA buddhibaLathI joIe teTaluM navuM vadhArI mizraNa kareluM che. Avazyaka sUtranuM nAma anuyAgbAra ane nIsUtramAM che ane te tirikta che. kAlika ke utkAlika nathI. Avazyakanu bIjuM nAma pratikramaNa che, kAraNa ke cAthA adhyayananuM nAma pratikramaNa che ane sUtramAM ghaNe ThekANe saspatikramaNa dhamma', uvasa jitANu viharai, A pATha che. e rIte AvazyakanuM bIju nAma pratikramaNa che. zrI pratikramaNa sUtra samApta dharma -dhyAnanA kAusagga. - mmu zeta--zuM te. dhamajhANuM-dharmadhyAna. cavIhe - cAra jAtanA, capaDIhAre--cAra cAra paDabheda che. dhana te-parUpyA. ta'jahA-te A pramANe. ANAvijaya--AjJAA vicAra karavA avAya vijaye - duHkhanA vicAra karavA, trivAga vijaye - sukha te du:kha zAthI bhAgave che tene vicAra karavA. saMtANu vijaye --lAkanA AkAranA vicAra karavA. saNu aNusa----dharma dhyAnanA. cattArI lakhaNA--cAra lakSaNa. pannatA tajahA--A pramANe kahyA. ANArUi--dharma' AjJAnI rUci, nisagga rUSa-vItarAga deve prarUpyuM tenA upara zraddhA ANavAnI rUci. uvayesa rU.upadezanI rUci. suttaI- sUtra siddhAMtanI rUci, dhammasaNu MjhANassadharma dhyAnanA. cattArIAlamaNA--cAra prakAranA AdhAra. pannatA tajahA---te A pramANe kathA. vAyaNA-vAMcavuM. puchaNA--puchyuM. pariyaTTaNA--zIkheluM sabhAravuM. dhammakahA dharmAMkathA karavI, dhammasaNuM. jhANasa--dharma dhyAnanA. cattArI aNu pehA -- cAra prakAranA vicAra. puna'tA ta'jahA~ te A pramaNe kahyA. egacANuM peTThA-ekalApAnA vicAra, jIva ekalA AvyA te ekalA jaze tene vicAra karavA. maNicANa pehA--anityapaNAnA vicAra karavA-sa'sAra anitya che, kAI kAinuM nathI evA. azaraNANu pehA--azaraNapaNAne vicAra, sa'sAramAM kAi kAine traNa-zaraNu nathI evA vicAra karavo. saMsArASTra - pA---saMsAra viSe vicAra, sa`sAra ke asthira che te viSe vicAra karavA te, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra, e dhama dhyAnane sUtrapATha kaho. have teno artha kahe che. dharmadhyAnanA pahelA cAra bheda- 1 ANavijaye, 2 avAyavijaye, 3 vivAgavijaye, je saMDANavijaye. pahelo bheda-ANAvijaye kahetAM vItarAga devanI AjJAne vicAra ciMtave te. vItarAgadevanI AjJA evI che ke saMmati sahita zrAvakanAM bAra vrata ane agIAra paDimA tathA sAdhunAM paMca mahAvrata ne bAra bhikhunI paDimA zubhadhyAna, zubha, jJAna, dazana, cAritra, tapa, chakAya jIvanI rakSA e vItarAganI AjJA ArAdhavI, temAM samaya mAtrane pramAda na kare. catuvidha tIrthanA guNa kIrtana karavAM e dharmadhyAnane pahele bheda kahyo. bIje bheda-avAyavijaye kahetAM, jIva saMsAranAM duHkha zAthI bhegave che, teno vicAra ciMtave, tene vicAra e ke mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya, azubha jega, aDhAra pApasthAnaka, chakAyajIvanI hiMsA, ethI jIva du:kha pAme che. evuM duHkhanuM kAraNa jANI, e Azrava mAraga cheDI, saMvara. mAraga Adare; jethI chava duHkha na pAme, e dharmadhyAnane bIje bheda kahyo. - trIje bheda vivAgavijaye kahetAM jIva je sukha dukha bhagave che te zAthakI ? tene vicAra ciMtA, tene vicAra e ke jIve jeve rase karI pUrve jevAM zubhAzubha jJAnAvaraNI Adi ATha karmo upAryA che, te zubhAzubha karmanA udayathI jIva te pramANe sukha du:kha anubhave che. te anubhavatAM thakAM kai upara rAga-dveSa na ANue, samatA bhAva ANI, mana vacana kAyAnA zubha jega sahita, janadharmane viSe pravatie; jethI nirAbAdha parama sukhane pAmIe, e dharmadhyAnano trIjo bheda kahyo, ceAthe bheda-saMANavijaye kahetAM traNa lekanA AkAranuM svarUpa suparaThItane AkAre che. loka jIva ave karI saMpUra bharyo che, asaMkhyAtA jajananI kroDAkoDa triko leka che, tyAM asaMkhyAtA dvIpa samudra che, tathA asaMkhyAtA vANuvyaMtaranAM nagara che, tathA asaMkhyAtA jAtiSInAM vimAna che, tathA asaMkhyAtI rAjadhAnI che. tene madhyabhAge aDhI dvopa che, temAM , Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra jaghanya tIrthakara vIza, ne utkRSTA ese sIttera hoya tathA jaghanya be koDa ne utkRSTa nava kroDa kevaLI heya, tathA jaghanya be hajAra koDa ne utkRSTa nava hajAra kroDa sAdhu-sAdhavI hoya, temane takhuto, AyohiNuM, pAhiNuM, vaMdAmi, namasAmi, sAmi, samANemi, kalANuM, maMgalaM, devayaM, ceiye, pajavAsAmi tathA trichalakamAMhe asaMkhyAtA zrAvaka zrAvakA che, temanA guNagAma karavA. te trichAlakathakI asaMkhyAtA guNe adhika urvileka che, tyAM bAra devaloka, nava greveyaka, pAMca anuttara vimAna che, te sarvemAM maLI cArAzI lAkha, satANuM hajAra, vIza vimAna che. tathA te upara siddha zilA che, tyAM zrI siddhabhagavaMtajI niraMjana nirAkAra birAje che, temane tikhuttothI jAva pajuvAsAmi sudhI kahevuM te uleka thakI kAMIka vizeSa Adhaka adhalaka che, tyAM sAta narakanA corAzI lAkha narakAvAsa che, sAtakoDa bahetara lAkha, bhavanapatinA bhavana che. evAM traNa lekanAM sarva sthAnaka samakti karaNI vinA sarva jIve anaMtI anaMtI vAra janma maraNe karI pharasI cukyAM che. ema jANuM samakitasahita zrata ane cAritra dhamanI ArAdhanA karavI jethI ajara amara nirAbAdha parama sukhane pAmIe, e dhama dhyAnane ceAthe bheda kahyo, Iti dharmadhyA. nane kAusagga saMpUrNa. dazamuM vrata tathA agyAramuM vrata AdaravAnI vidhi. jene dazamuM vrata tathA agyAramuM vrata AdaravuM hoya teNe prathama vastra tathA rajoharaNa tathA gucchAnuM paDilehaNa karavuM, pachI navakArathI tassauttarInA pATha sudhI bhaNIne irIyAvahino kAusagna kare, pachI lega kahIne gurvAdakane vaMdaNuM karavI. pachI ne kahevuM ke mane 10 muM vrata athavA pa karAvotivAre guNa vata adarAve, je gurUne jega na hoya to potAnI meLe athavA pAtAnAthI vaDerA zrAva pAsa paccakhe, pachI traNa nAmothaNuM gaNavAM, ' jeNe sAmAyika athavA resAvagAsika ke pauSadhavrata karyuM hoya ane temAM laghunita tathA vaDinita karavAnuM kAraNa paDe tivAre pAThavavA jAtAM bAraNumAM "Avasyahi" kahevuM. pachI jaine jevuM ane zakeMdranI AjJA mAgavI, pachI jeIne "aNajANu Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra kahIne jatanAe pAThavavuM, paraThavine "siha siha" kahevuM vaLatAM bAraNAmAM "nisihi" kahevuM. pachI tenI IriyAvahiyA pahimavI. e traNe vratamAM nidrA karI hoya te tenA nivAraNa kAraNe 4 legassa ne 1 IcchAmi parimika, pagAma sijjAe ityA dika prathama samaNu sUrano kAsiga karavo. dazamuM tathA agyAramuM vrata lIdhuM hoya tene pALavAnI vidhi- prathama IriyAvahiyA karavI, pachI je vrata lIdhuM tenA aticAra kahevA. zeSavidhi sAmAyaka pALavAnI rItIe jANavI. iti. paSAnA aDhAra doSa. nIce lakhyA aDhAra deSa TALI piSadhavrata karavuM. pi karavAne Agale divase--1 zarIranI zobhA sArUM hajAmata karAvavI nahi, nakha utarAvavA nahi ane nAhavuM nahIM. 2 brahmacaryavrata pALavuM. 3 sarasa AhAra kare nahI. 4 vastra dhovaDAvavAM nahiM. 5 AbhUSaNa paheravAM nahIM. 6 vadhAre paDatuM khAvuM nahIM. e 6 AgalA divase TALavA. 7 avatInI viyAvacca karavI nahIM. 8 zarIranI zuzruSA karavI nahIM. 9 mela utAravI nahI. 10 nidrA karavI nahIM. 11 pUjyAvagara khaNavuM nahIM, 12 cAra vikathA karavI nahIM. 13 paraniMdA karavI nahIM, 14 saMsArI bAbatanI carcA karavI nahI. 15 aMgaupAMga nIrakhavAM nahIM, 16 saMsAranI vAta karavI nahIM. 17 khule meDhe bolavuM nahIM. 18 bhaya upajAvI nahIM, iti. zrAvakanAM daza paccakhANa ( pratyAkhAna) (1) namokArasahiyaM* (sUrya ugyA pachI be ghaDI vIte tyAM sudhI) paccakhAmi (paccakhANa karuM chuM) cauvihaM piAhAra (cAra prakAranA ane bIjA AhAra te) asaNuM ( anna ) pANuM (pANa) khAIma (me vigere) sAIma (mukhavAsa) 8 jeTalA akSara jADA che te pATha bharIke khelavAnA che ane (kauMsamAM pAtaLA akSara che te jADA akSarane artha che; te mAtra samajavA mATe che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara zrI pratikramaNa sUtra annaththANAbhAgeNa' ( aNapaNe bhAgavAya tene tathA ) sahastrAgAreNuM ( baLAtkAre kAI mukhamAM vastu ghAlI de tenA AgAra rAkhIne ) vesirAmi ( parityAga karU chu'. ) (2) pAsahaya ( sUryAM ugyA pachI eka paheAra sudhI) paccakhAmi, caUvihu piAhAra asaNaM pANa khAima sAima annaththANAbhAgeNusahasAgAreNa sabhyasamAhittiyAgAreNuM ( sa prakAre asamAdhi thavAthI esaDavesaDa karavuM paDe tenA AgAra rAkhu chu ) pachannakAleNa` ( medha athavA rajathI sUrya DhaMkAI jatAM vakhatanI khabara na paDe tene paNa AgAra rAkhI ) vAsirAmi, (3) sADha pArarhaya ke purImadru - sUryAM ugyA pachI dADha ke e paheAra sudhI ) paccakhAmi caUvihu. upahAra asaNu pAchuM khAimaM sAma' annaththANAbhAgeNa' sahasAgAreNaM patrakAleNa sabhya samAhivattiyAgAreNa . vasiSTha, (4) ekkAsaNuM-divasamAM eka vAra janI rAtre cavihAranAM paccakhANa karavAM te ) ekAsaNA uparAMta duvi piAhAra' paccakhAmi asaNaM khAima' annaththANAbhAgeNu sahasAgAreNu' gurU abhuMDANeNaM ( gurU padhAre to UbhA thavAtA AgAra rAkhIne tathA ) ATaNapasAreNu' ( aMga upAMga lAMkhuM TuMkuM karavuM hoya tene ane ) savvasamAhittiyAgAreNa ( asamAdhine lIdhe esaDa-vesaDa karavuM paDe tenA AgAra rAkhIne ) vosirAmi, (5) ekaTANuM ( eka sthAne besI aMga upAMga halAvyA vagara ja divasamAM eka vAra jamI caUvihAra karI uThavuM te ) uparAMta caUvih pahAra' paccakhAmi asaNa' pANa khAima sAima annaththANAbhAgeNuM sahasAgAreNaM gurU albuDANa savva samAhivattiyAgAreNa sirAmi, (6) nivigahiyavihu...( divasamAM eka vAra vigaya vinA jamI rAtre cavihAranA paccakhANa karavA te) paccakhAtri te uparAMta cavihu piAhAra asaNa pANa. khAIma sAima annaththANAbhAgeNaM sahasAgAreNa levAleveNa' ( lepa rahita nahi evI vastunA tathA ) khittavivege -rATathI vigere Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra uparathI kareluM ghI mukeluM hoya te upADI lIdhelI roTalI AvI jAya che tene tathA, paDazcamakhieNuM (vRtAdikamAM piLI pramukha karelI hoya athavA annAdikamAM vRtAdikanA ghaMTA paDayA hoya te ajANatAM AvI jAya che tene AgAra rAkhIne) savvasamAhittiyAgAreNa sirAmi. (7) AyaMbila vihaM- vigaya rahita-svAda vinAne bhUkhe AhAra divasamAM ekavAra jamIne rAtre caUvihAranA paccakhANa karavA te) paccakhAmi tivihaM caUvihu piAhAre asaNuM pANI khAImaM sAIma annazyANabhegeNu sahassAgAreNuM levAleviNuM utti vivegaNuM savvasamAhittiyAgAreNuM si rAmi, (8) divasacarimaM-sUrya ugyAthI te sUrya Athame tyAM sudhI) pazca khAmi asaNuM pAchuM khAIma sAimaM asthAbhegeNuM sahasAgAreNaM savvasamAhittiyAgAreNaM vasirAmi, (9) caUththabhatta athavA abhAI (upavAsa-AgalI rAte caUvihAranAM paccakhANa karIne) paccakhAmi tivihaM caUvihe paccakhAma asaNuM pANuM khAImaM sAIma anANAbhegeNu sahasAgAreNaM savvasamAhivattayAgAreNuM voTisa mi. (10) abhigraha-(dravyathI, kSetrathI, dezathI, kALathI, bhAvathI abhigraha dhAre te saMbaMdhI ) pakhAma caUvihu piAhAra paccakhAmi asaNuM pAchuM khAimaM sAimaM annacchANabhegeNu sahassAgAreNuM mahattarAgAreNuM [ moTAnA kahevAthI jamavuM paDe tene AgAra rAkhAne ] zvasamAhivattayAgAreNuM sirAmi. iti paccakhANa saMpUrNa. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikamaNa sUtra paMca parameSThinA 108 guNa arthasahita - arihaMtanA bAra guNa, 1. jyAM jyAM bhagavaMta samAre tyAM tyAM bhagavaMtanA zarIrathI bAra gaNuM uMcuM azokavRkSa thaI Ave tenI nIce besIne prabhu dezanA Ape. 2. bhagavaMtanA samosaraNamAM pAMca varNanAM aceta kulonI vRSTi devatAo kare. te nAM boTAM nIce ane mukha upara rahe. 3, jyAre bhagavaMta dezanA che, tyAre bhagavaMtano svara akhaMDa che thai Ave, 4. bhagavaMtanI banne bAjue, ratnajaDita suvarNanI DAMDIvALA veta cAmare vIMjAya. 5. bhagavaMtane besavA mATe, siMhAsanarUpe zobhAyamAna ratnajaDita siMhAsana thaI Ave, te upara besIne prabhu dezanA de che. 6. bhagavaMtanA mastakanA pAchalA bhAge, sUryathI paNa adhika prakAzavALuM bhAmaMDaLa thaI Ave, ha, bhagavaMtanA samosaraNamAM gajarava zabadavALI bherI vAge, 8. bhagavaMtanA mastaka upara atizaya ujajavaLa evAM traNa cho thaI Ave, 9. jyAM jyAM bhagavaMta vicare, tyAM tyAM bhagavaMtanI cAre bAju pacIza pacIza je jana sudhImAM prAya: roga, vaira, uMdara, mArI, marakI, ativRSTi, anAvRSTi, dukAle, potAnA tathA paranA sainyane bhaya, eTalA vAnAM thAya nahi 10. kevaLajJAna vaDe bhagavaMta loka ane alakanuM svarUpa sarva prakAre dekhI rahyA che, 11, bhagavaMtanI rAjA, baLadeva, vAsudeva, cakravarti, bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSI ane vaimAnika pramukha bhavya sevA bhakti karavAnI abhilASA rAkhe che. 12 bhagavaMta evI vANIthI dezanA de che ke, devatA manuSya ane tiya"ca, e seve potapotAnI bhASAmAM samajI jAya, Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa sUtra siddha bhagavaMtanA ATha guNa, 1. jJAnAvaraNIya krama kSaya thavAthI siddhabhagavaMta lAphAlAnu svarUpa jANe che. ma 2. . danAvaraNIya karma kSaya thavAthI, leAkAlAkanA svarUpane dekhe che. 3. vedanIya karmo kSaya thavAthI, avyAbAdhapaNu eTale sa prakAranI pIDArahita che. 4. mAhanIya krama kSaya thavAthI, kSAyika samativAna che. 5. AyuSya krama kSaya thavAthI, akSaya sthitivAna che, 6. nAma karma kSaya thavAthI arUpI, upalakSaNathI vaNa, gaMdha, rasa ane spathI rahita che. 7. gAtra kra` kSaya thavAthI agurU lallu arthAt ca gAtra ane nIca gAtrathI rahita che. 9. 'tazaya krama kSaya thavAthI, anaMta maLavAna che. AcAryajInA chatrIza guNa, 5. kSetre driya, cakSu iMdriya, dhrANe ya, rasendriya ane sparzendriya e pAMca ikriyAne savaranAra hAya. 9. nava prakAranI brahmacayanI guptine dhAraNa karanAra hAya. 4. krodha, mAna, mAyA ane lAbha e cAra kaSAyathI mUkAyelA hAya. 5. pAMca mahAvrata karI sahita. 5. jJAnAcAra, dezanAcAra,cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAMcAra, e pAMca AcAra sahita hAya. 5. irSyA, bhASA, eSaNA, dAnabhaMDa-mata-nikSepanA ane uccAra AsavaNa khela, jala, saghANa, pAridrAvaNiyA e . pAMca sumati sahita hAya. 3. mana, vacana ane kAyA e traNa gupti sahita vanAra hAya. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa upAdhyAyajInA paccIza guNa, 11. AcAraMga, sUyagaDAMga, ThANAMga, samalAyAMga, bhagavatI, jJAtA, upAsaka-zAMga, a'tagaDa, anuttarAvavAi, praznavyAkaraNa ane vipAka e agIAra aMga pAte bhaNe ane bIjAne bhaNAve. 6 12. vavAi, rAyapaseNi, jIvAbhigama, pannavaNA, jabuddhIpapannati, caMdrapannati, sUpati, kayiA, puAi, puSkaculiyA ane hiMdazA; e khAra upAMga pAte bhaNe ane bIjAone bhaNAve. siyA, 2. cazittarI ane kazittarI e beune zuddha rIte pALe sAdhujInA sattAvIza guNa. OM paMca mahAvrata ane chaThThuM rAtribhojana vrata pALe. 6. pRthvI, apa, te, vAyu, vanaspati ane trasakAya e chakAyanI rakSA kare. 6. pAMca iMdriya ane Dro lAbha tenA nigraha kare. 1. AsA rAkhe. 1. bhAva vizuddhi-citta ni`La rAkhe. 1. mAruM upakaraNAdikanu paDilehaNa upayoga sahita kare. 1. sayasa jogane viSe yukta hAya. 3. mana, vacana ane kAyAne mArUM kA mAM jatAM rokI rAkhe. 1. zItA ibhAvIza parisahu sahana kare. 1. bhaSAMta upasarga sahana kare, paraMtu dha mUke nahi, magaLamaya mahAvIra. sugaLamaya mahAvIra, amAza maMgaLamaya mahAvIra. zAsana nAyaka, vIr nir, utArA bhava tIra.. amArA0 1 canamALA satI zIlavatI, lAdhyA khAkaLA prativIra...amArA0 2 caraNe DasyA saMta nAga kAzIyA, dUdhanuM vadhuM rUdhIra...amArA03 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pratikramaNa satra, zrAvakanA 21 guNa, samItI zrAvakanAM lakSaNa zrAddhavidhi graMthamAM nIce jaNAvelA ekavIza prakAre batAvelAM che. 1 tuccha pariNamI na hoya. 2 rUpavaMta hoya. 3 savabhAve saumya hAya 4 lokapriya heya. 5 ra na hoya. 6 bhAgyavaMta haya, 7 mUkha na hoya. 8 dAkSiNyayukta hoya. ha lajajAvaMta heya. 10 dayAvaMta heya. 11 samAna dRSTi hoya. 12 guNAnurAgI hAya. 13 dharmakathAkathaka heya. 14 rUDAM kuTuMbavALA hoya. 15 dIrghadraSTi hoya. 16 dharma, artha tathA kAma va17 bApadAdAnA mArgane genA vizeSane jANanArahela. anusaranAra hoya, 18 vakIlenI maryAdA jALavA19 karelA upakArane jANanAra nAra heya. heya. 20 parajIvanA hitArthane kararA sarva sArA kAryamAM sAva nAra heya. dhAna heya, samakItavaMta ane AvA guNajJa zrAvakee prathama te gRha sthane upayogI vidyAno saMgraha karavo joIe temaja pitAnI saMtati vidvAna thAya ane tenI vRtti svadharma tarapha vaLe tevA upAyo ane tevI yojanAo yojavI joIe. kemake vivAvaDa gRhastha sarvasva meLavI zake che ane nipuNa bane che. vAsta vidyArapa kheDavaDe buddhirUpa pRthvIne avazya sudhAravI joie, Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thI cha kAyanA bela. atha zrI che kAyanA bola. prathama cha kAyanA nAma kahe che1 pahele bele idIthAvarakAya, 2 naMbIthAvarakAya, 3 sapi thAvarakAya, 4 sumatithAvarakAya, 5 payAvacathAvarakAya, 6 naMgamakAya. have tenAM gotra kahe che-1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 teukAya 4 vAukAya, 5 vanaspatIkAya, 6 trasakAya, (1) pRthvIkAyanA be bheda-sUkSma ne bAira. sUkSma te kone kahIe! haNyA haNaya nahi, mAryA mare nahi, bALyA baLe nahi, te AkhA lekamAM bharyA che, paNa ApaNI najare Ave nahi, te to phakta jJAnI ja jANe ane dekhe, bAdara te kene kahIye? ApaNI najare Ave athavA na Ave, hayA haNAya, mAryA mare, bALyA baLe, tene bAdara kahIe, tenAM nAma kahe che-1 pahele bole mATI ne mIThAnI jAta; 2 khaDI ne khArAnI jAta, 3 kALamiMDha maraDIyA pahANa ne zilAnI jAta, 4 hiMgaLAne haLatAlanI jAta, 5 gerU ne gopIcaMdananI jAta, 6 ratna paravALAnI jAta, 7 seLa jAtanAM ratna Adi laIne tretALIza jAtanI pRthvIkAya che, tenA eka kakaDAmAM asaMkhyAtA chava zrI bhagavaMte kahyA che, juvAra tathA pIla jeTalI pRthvIkAya laie, temAMthI ekeke jIva nIkaLIne - pArevAM jevaDI kAyA kare to eka lAkha jejanane ja bukIpa che temAM samAya nahi, tenAM kuLa bAra lAkha koDa che, tenuM AukhuM jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRDhuM bAvIza hajAra varSanuM, tenI dayA pALIye to mekSanAM anaMtA sukha pAmIye, (2) apakAya te pANI-tenA be bheda-sUkSma ne bAira. sUkSma te kene kahIe? haNyA haNAya nahi, mAryA mare nahi, bhASA baLe nahi, te AkhA lekamAM bharyA che paNa ApaNI najare Ave nahi tene sUkSma kahIe, have bAdara pANInA nAma kahe che-pahele bele varasAda ne karAnAM pANI, 2 jhAkaLa ne umaranAM pANI, 3 kuvA, nahI ne Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI cha krAyanA mAle 9 taLAvanAM pANI, 4 dariyA ne aNunAM pANI, 5 khArAM khATAM pANI, 6 mIDhAM mALAM pANI-e Adi laine ghaNI jAtanAM pANI che. tenA eka biMdumAM asa MkhyAtA jIva zrI bhagavate kahyA che, temAMthI ekekA jIva nIkaLIne sarasavAnA dANA jevaDI kAyA kare teA eka lAkha jojanane budvIpa che temAM samAya nahi. tenAM kuLa sAta lAkha kroDa che. ubhu jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkRSTu sAta jAra varSAM tenI yA pALoye tA mAkSanAM anaMtAM sukha pAmIe. tenu ja (3) teukAya te agni--tenA be bheda--sUkSma te bAdara. sUkSma te kAne kahIe ? haNyA hraNAya nahi, mAryAM mare nahi, AnyA maLe nahi, te AkhA leAkamAM bharyA che pazu ApaNI najare Ave nahi, tene sUkSma kahIe. have bhAdara AMgnanAM nAma kahe che--1 pahele khele culA ne bhaThThInI agni, mADI ne tApaNInI agni, 3. cakamaka ne vIjaLInI agni, 4 dIvA ne ubhADAnI agni, 5 dhagadhagatA lAThAM ne araNonI agni, 6 dAvAnaLanI agni, 7 nIMbhADAnI agni, e Adi laine ghaNI jAtanI agni che. tenA eka taNakhAmAM asaMkhyAtA jIva zrI bhagavate kahyAM che. temAMthI ekeke jIva nIkaLIne khasakhasanA dANA jevaDI kAyA kare teA eka lAkha jojananA ja dvIpa che temAM samAya nahi, tenA kuLa traNa lAkha kroDa che. tenuM Akhu jaghanya aMtarmuhUtanuM utkRSTa traNa aheArAvitu', tenI yA pALIe tA mAkSanAM anatA sukha pAmIe. (4) vAukAya te vAya-tenA be be sUkSma ne bAr~~ sUkSma te kAne kahIe? huNyA haNAya nahi, mAryAM mare nahi, mAnyA maLe nahi, te AkhA leAkamAM bharyA che paNa ApaNI najare Ave nahi, tene sUkSma kahIe. have bAdara vAyarAnAM nAma kahe che--1 pahele Ale ugamaNA te AthamaNA vA, 2 uttara te dakSiNanA vA, 3cA nIcA ne triA yA, 4 vaTALI te maMDaLIo vA, 5 guMjavA ne sudhavA e Adi laIne ghaNI jAtanA vAyarA thAya che. te vAyA zA thakI haNAya che ?--ughADa mATe kheAlavAthI, r jhApaDhA nAMkhavAthI, 3 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hatuM. thI cha kAyanA bela sUpaDe sevAthI, 4. jhATakavAthI, 5 baMtavAthI, 6 viMjavAthI, 7 tAlaTA vagADavAthI, 8 viMjhaNe viMjhavAthI, 9 hIcALe hIMcavAthI, e Adi laIne ghaNI jAtanAM za karI haNAya che. ekavAra ughADe mATe bolavAthI vAyarAnA asaMkhyAtA jIva haNAya che, temAMthI eka jIva nIkaLIne vaDanA bIja jevaDI kAyA kare to eka lAkha jejanane jaMbudvIpa che temAM samAya nahi, tenAM kuLa sAta lAkha keDa che. tenuM AukhuM jaghanya aMtamuhUrtanuM, utkRSTra traNa hajAra varSanuM. tenI dayA pALIe te mokSanAM anaMtAM sukha pAmIe. (5) vanaspatIkAyanA be bheda-sUkSma ne bAdara, sUkSma te kene kahIe ? haNyA haNAya nahi, mAryA mare nahi, bALyA baLe nahi, te AkhA lekamAM bharyA che paNa ApaNI najare Ave nahi, tene sUkSma kahie. - have bAhara vanaspatInA be bheda-pratyeka ne sAdhAraNa pratyeka kene kahIe ? zarIre zarIre ekeke jIva hoya tene pratyeka karIe, ane eka zarIre anaMtA jIva heya tene sAdhAraNa kahIe, have pratyekanAM nAma kahe che - pahele bele vRkSa ne velAnI jAta, 2 rIMgaNuM taLasI ne gulamanI jAta, 3 eraDA AkaDA dhaturAnI jAta, 4 dADama selaDI ne keLAMnI jAta, 5 thro kevaDo dAbhaDe ne taraNAnI jAta, 6 kula kamaLa ne nAgaravelanI jAta, 7 boraDI kevaDa ne kaselAMnI jAta, 8 juvAra, bAjara, maTha, makAInI jAta, 9 tAMjalaja, suvA, magharI, vAloLaphaLInI jAta, e Adi laIne ghaNI jAtanI pratyeka vanaspatI che. temAM bhagavAne traNa prakAranA jIva kahyA che. saMkhyAtA, asaMkhyAtA ane anaMtA, tenI kathA pALIe te mAkSanAM anaMtA sukha pAmIe. have sAdhAraNa vanaspatInAM nAma kahe che--1 pahele bele lIlaphala ane sevALanI jAta, 2 gAjara ne mULAnI jAta, 3 DuMgaLI ne lasaNanI jAta, 4 Adu ne garamaranI jAta, 5 ratALu ne pIMDAnI jAta, 6 kaMTA, thera, kharasANa, kaMvAra ne zelaranI jAta, huM sAtha ne laNInI jAta, 8 ugatA aMkarA ane kaNI kAkaDInI jAta e Adi laIne ghaNI jAtanI sAdhAraNa vanaspatI che, eka Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI che kAyanA bela kaMdamULanA kakaDAmAM zrIbhagavaMte anaMtA chava kahyA che. tenAM kuLa agvIza lAkha koDa chetenuM AukhuM jaghanya aMtarmuhUrtanuM, utkarTa daza hajAra varSanuM che. tenI dayA pALIe to mokSanAM anaMtA sukha pAmIe. (6) trasakAya, tenA cAra bheda-1 beI, 2 teIddhi, 3 cauriddhi, 4 paceMdri - (1) be IMvinA be bheda-aparyAptA ane paryAptA. be iti te kene kahIe ? jene kAyA ane jIbha hoya tene be indri kahIe. tenAM nAma kahe che. 1 jaLa, 2 kIDA, uparA, 4 karamIyA, 5 saramIyA, 6 mAmaNamuMDA, 7 aNasIyA, 8 vAMtara, 9 zaMkha, 10 chIpa, 11 kaDAM, 12 IyaLa-e Adi laIne ghaNI jAtanAM be iMddhi jIva che, tenAM kuLa sAta lAkha kroDa che, tenuM AkhuM jaghanya aMtamUhUrtanuM skuTuM, bAra varSanuM. tenI dayA pALIe to mekSanAM anaMtA sukha pAmIe. (2) teidrinA be bheda-aparyAptA ane paryAptA. tehi te kone kahIe ! jene kAyA, mukha ane nAsikA hoya tene tedri kahIe. tenAM nAma kahe - , 2 lIkha, 3 cAMcaDa, 4 mAMkaDa, 5 kIDI, kathavA, 7 mATalA, 8 dhaneDA, 9 juvA, 10 ItihI, 11 gIgeDA, 12 dhImela 13 gayAM, 14 kAnakhajurA, 15 maMDA, 16 udhAI 17 zavA e Adi laIne ghaNI jAtanAM teidri javA che. tenA kaLa ATha lAkha koDa che, tenuM AkhuM jaghanya aMtarmuhUrtanuM, kUTuM ogaNa pacAza divasanuM. tenI dayA pALIe to mekSanAM anaMtAM sukha pAmIe, ... ( 3) cauvinA be bheda-aparyApta ne paryAptA. coreki. te kene kahIe ! jene kAyA, mukha, nAsikA ane AMkha hoya tene cauriddhi kahIye. tenAM nAma kahe che-1 mAMkhI, 2 masalAM, 3 DAMsa, 4 macchara, 5 bhamarA, 6 tIDa, 7 pataMga, 8 kaLIyA, 9 kaMsArI, 10 khaDamAMkaDI, 11 ghuDIyA, 12 vIMchI, 13 agA, 14 kudAM-e Adi laIne ghaNI jAtanAM reMki jIva che. tenAM vanaspatImAM pratyekanuM utkaTuM AkhuM daza hajAra varSanuM ne sAdhAraNanuM ja. u. aMtaramuhUrta samajavuM. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 zrI che kAyanA bela kuLa nava lAkha kroDa che, tenuM AukhuM jaghanya aMtamUhUchuM, utkaTu cha mAsanuM. tenI dayA pALIe to mokSanAM anaMtA sukha pAmIe. (8) patinA be bheda-aparyApta ne paryApta. pati te kene kahIye! jene kAyA, mukha, nAsikA, AMkha ane kAna e pAMca ikti hoya tene paMcaeNki kahIe, paMcaeNkinI cAra jAta, 1 nArakI, 2 tiyaca, 3 manuSya, ane 4 devatA. temAM 14 bheda nArakInA, 48 bheda tiryaMcanA, 303 bheTa manuSyanA ane 198 bheda devatAnA, kula maLI 563 bheda thayA. devatAnA cAra bheda-1 bhavanapati, 2 vANavyaMtara, 3 - tiSI, 4 vaimAnika, manuSyanA cAra bheda-1 paMdara karmabhUminAM manuSya, 2 trIza akarmabhUminAM manuSya 3 chappana aMtaradvIpanAM manuSya 4 cauda sthAnakanAM samRmi manuSya. nArakI ne devatAnI sthiti jaghanya daza hajAra varSanI, utkRSTI tetrIza sAgaropamanI; tiya"cane manuSyanI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI utkRSTI traNa palayanI. tenI dayA pALIe te mekSanAM anaMtA sukha pAmIe, itizrI cha kAyanA bela samApta. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. atha zrI nava tatva. vivekI samadaSTi jIvane nava padArtha jevA che tevA tathArUpa buddhi pramANe gurU AmanyAthI dhAravA. te- - nava tattvanAM nAma kahe che. 1. jIvatAva, 2. ajIvatarava, 3. puNyatattva, 4, pApatatva, pa Azravatatva, 6, saMvaratatva, 7. nirjarAtatva, 8. baMdhatatva, 9. mekSata. vyavahAra karI je zubhAzubha karmone rtA hartA tathA bhektA che. ane nizcaya na karI jJAna, dazana tathA cAritrarUpa nija guNeneja kartA tathA bhaktA che athavA duHkha sukha jJAnapayoga lakSaNavaMta cetanA sahita heya tathA prANa dhAraNa kare tene prathama jIvatatva kahIye; tethI viparIta je cetanArahita, jaDavabhAvavALe hoya tene bIjuM ajIvatatva kahIye; jeNe karI zubha kAmanAM puNyane saMcaya thavAthI sukhane anubhava thAya che. tene trIjuM puNyatatva kahIye; tethI viparIta jeNe karI azubha karmanAM pApanA saMcaya thavAthI du:khane anubhava thAya che tene cothuM pApa kahIye; jeNe karI navAM karma baMdhAya che, azubha karmopAdAna hetu hiMsAdika tene pAMcamuM Azravatatva kahIye; jeNe karI AvatAM kama kAya arthAta pAMca sumati ane traNa gupti teNe karI je Azrava redha kare tene chaThuM saMvaratatva kahIye jeNe karI AtmapradezamAMthI dezathakI kama judA thAya che. athavA pUrve karelAM karmo je kSaya thAya che eTale tapa pramukhe karI karmonuM pacAvavuM (nirjaravuM) thAya che tene sAtamuM nirjarAtatva kahIye; je navAM karmonuM grahaNa karIne tenI sAthe jIvanuM baMdhana thavuM, kSIra nIranI peThe maLI javuM tene AThamuM baMdhatatva kahIye; ane je AtmapradezathakI sarvathA karmone kSaya thave tene navamuM mokSatatva kahIye. e nava tatvarUpa vastunuM * 1 jema goLane guNa mIThAza tema jIvane guNa caitanya, jema goLane * mIThAza eka tema jIvane caitanya eka. Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tattva. yathAsthita svarUpa je pramANe siddhAMtAne viSe kahyuM che temaja sabhyadRSTi jIvAne e navatatva te " jJa" parijJAe karI jANavA cAgya che ane keTalAeka pratyAkhyAna parijJAe karI chAMDavA cAgya che.x jIvanA bheda vistArathI kahe che. jIvanA eka bheda che, sakaLavAnu caitanya lakSaNa eka che. mATe sagrahanaye karI eka bhedde jIva kahIe. be prakAre x e navatatvamAMhelA jIva ane ajIva e e tatva mAtra jANavA yeAgya che, puNya, savara, nijjarA, ane meAkSa e cAra tatva grahaNa karavA yeAgya che, paraMtu emAMnuM puNyatatva, vyavahAranaye karI zrAvakane grahaNa karavuM yeAgya che. ane nizcayavaDe tyAga karavuM e yogya che, temaja munine utsaga tyAga karavuM ceAgya che ane apavAde grahaNa karavuM yAgya che tathA pApa Azrava ane baMdha e traNa tatva teA savathA sate tyAga karavA ceAgya ja che. e navatatvanAM nAma kahyAM anyathA saMkSepathI te jIva ajIva e khe tatva ja zrI ThAIMgamAMhe kahyAM che, kemake jIvane puNya tathA pApanA saMbhava che tathA kramanA baMdha paNa tAdAtmika che ane kama' je che te pudgallR pariNAma che ane pudgala te ajIva che. tathA Azrava je che te paNa mithyA danAdika upAdhie karI jIvane malina svabhAva che e paNu AtmAnA pradeza ane pudgalavinA bIjo kAi nathI tathA saMvara je che te pazu Azrava nirAdha lakSaNa deza sava bheda AtmAne nivRttirUpa svabhAva pariNAma jJAnAtmaka che tathA nirA je che te paNa jIva ane krarmote pRthak upajAvavAne kAraNe dadhi maMthana nyAye karI ka`nA paripAka che tathA sarvAM zaktie karI sakala kama duHkhane kSaya navanItagata dagdha jala ni`La dhRta pragaTarUpa dRSTAMta cidAna damaya AtmAnuM pragaTa thAvuM te mekSatatva che, te mATe jIva ane ajIva e e tatvaja kahIe. tathA anyatra mAMtare sAta tatva paNa che. kemake puNya ane pApa e be tatvanA aMtarAva baMdhatatva mAMheja thAya che. kAraNa je zubha puNya ane azubha prakRtikabaMdha te pApatatva che. mATe sAta tatva kahIe.temaja vaLI pAMca tatva paNa kahyAM che. vistAra vizeSAvazyaka tathA tatvA ane leAkaprakAzAdi graMthA thakI prakRtikrama baMdha te puNya pApa rahita ItyAdika ghaNA jANavA. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tarava, paNa jIva kahI1 rasa ne 2 sthAvara tathA 1 siddha ane 2 saMsArI traNa prakAre jIva, 1 zrI vela, 2 purUSa ne napusaka veda tathA 1 bhava siddhiyA, 2 abhava siddhiyA, 3 nobhava siddhiyA, ne abhAvasiddhiyA, cAra prakAre jIva, 1 nArakI, 2 tiyaca, 3 manuSya ne, 4 devatA tathA 1 cakSudarzanI, 2 acakSunI 3 avadhidazanI, 4 kevaLadazanI, pAMca prakAre jIva, 1 ekeMdriya, 2 beidriya, 3 teIdriya, 4 careMdriya, pa paMcendriya, tathA 1 sagI, 2 mana jegI, 3 vacana jogI, 4 kAya jogI, 5 ajogI, che prakAre jIva, 1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 teukAya, 4 vAukAya, 5 vanaspatikAya, 6 trasakAya, tathA 1 sakaSAyI, 2 keha kaSAyo, 3 mAna kaSAyI, 4 bhAyA kaSAyI, 5 lobha kaSAyI, 6 akaSAyI, sAta prakAre jIva 1 nArakI. 2 tiryaMca, 3 tiyacaNI, 4 manuSya, 5 manuSyaNi, 6 devatA, 7 devI. ATha prakAre jIva, 1 selezI, 2 kRSNalezI, 3 nIlezI, 4 kAputalezI, 5 tejIlezI, 6 pAmelezI, 7 zukalezI, 8 alezI, nava prakAre jIva, 1 pRthvI, 2 a5, 3 teu, 4 vAu, 5 vanaspati, 6 beidriya, 7 indriya, 8 coreMdriya, 9 paMcaMddhi daza bheda chava 1 ekendriya, 2 beIdriya, 3 teIdriya, 4 caMdriya, pa paMcaMdriya, e pAMcanA aparyAptA ane paryApta maLI daza thayA. agyAra bheda jIva 1 ekeMdriya, rabeidriya, 3 teIdriya, 4 cAkiya, 5 nArakI, 6 tiryaMca, 7 manuSya, 8 bhavanapati, 9 vANavyaMtara, 10 tiSI, 11 vaimAnika, bAra bheda chava, 1 pRthvI, 2 apa, 3 teu, 4 vAu, 5 vanaspati, 6 sakAya e chanA aparyAptA ne paryAptA maLI bAra thayA. tera bhede jIva 1 kRSNalezI, 2 nIlezI, 3 kAputalezI, 4 tejulezI, 5 padhalezI, 6 zukalezI. e chane aparyApta ne paryAptA maLI bAra ne eka alezI kula maLI tera thayA, jIvana cauda bheda kahe che- sUkSma ekeMdriyane aparyA, 2 sUkSma ekedriyano paryApta, 3 bAdara ekedriyane aparyApta 4 bAdara ekendriyane paryApate, 5 beIdriyano aparyApta, 6 beIdriyane paryApta, 7 teIdriyane aparyApta, 8 teIdriyano paryA, 9 caudriyane aparyApta, 10 caudriyano paryApta, 11 asaMjJI paMceMdriyane aparyApta, 12 asaMjJI paMcekiyA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. paryApta, 13 saMjJI paMcaMdriyane aparyApta, 14 saMjJI paMceMdri thane paryApta. e cauda bheda jIvanA kahyA vyavahArathI, vistAranaye karIne pAMcasaeN tresaTha bheda jIvanA kahe che-temAM traNaseM ne traNa bheda manuSyanA, eka aThANuM bheda devatAna, aDatAlIza bheda tiryaMcanA, cauda bheda nArakInA ema 563 bheda thayA, manuSyanA 303 bheda kahe che-15 karmabhUmInAM manuSya, 30 akarmabhUmInAM manuSya, pa6 aMtaradvIpanAM manuSya, ema 101 thayA, te kSetranA gabhaja manuSyanA aparyAptA, ne paryAptA ema 202 ane 101 kSetranA samRIima manuSyanA aparyAptA, e sarva maLI kale 303 bheda manuSyanA thayA. kamabhami te kene kahIe-1 asI, 2 masI, 3 kaSI e traNa prakAranA vepAra karI jIve che. te kamabhUminAM kSetra keTalAM ane kayAM che te kahe che-5 bharata, 5 iravata ane 5 mahAvideha e 15, te eka lAkha jejanane ja bUdvIpa che temAM eka bharata, 1 iravata, 1 mahAvideha e traNa kSetra karmabhUminAM ja buDhApamAM che, tene pharate be lAkha jojanane lavaNuM samudra che, tene pharato cAra lAkha jejanane dhAtakIkhaMDa dvIpa che, temAM 2 bharata, 2 iravata, 2 mahAvideha che. tene pharate ATha lAkha jejanane kALAdadhi samudra che, tene pharato ATha lAkha jejanane adha puSkara dvIpa che, temAM 2 bharata, 2 iravata, 2 mahAvideha che. ema saghaLAM baLIne paMdara karmabhUminAM manuSya kahyAM. have akarmabhUmi te kene kahIe? traNa kamarahita (Aso masI kaSI.) daza prakAranA kalpavRkSe karI che te keTalA ane kayAM che. te kahe che. pahemavaya, 5 hiraNaya, 5 harIvAsa, 5 ramakavAsa, 5 devaphara, 5 uttarArU e trIza akarmabhUminAM nAma kahyAM, 1 hemavaya, 1 hiraNaya, 1 harIvAsa, 2 makavAsa, 1 devakara, 1uttarakura, e che kSetra jaMbudvIpamAM che. 2 hemavaya, 2 hIraNya, 2 harIvAsa, 2 ramakavAsa, 2 devaphara, 2 uttarakara, e bAra kSetra dhAtakI khaMDamAM che. 2 hemavaya, 2 hiraNya , 2 harIvAsa, 2 camakavAsa, 2 devakara, 2 uttamakara, e bAra adhapuSkara dvIpamAM che. e saghaLAM maLI kula 30 akarmabhUminAM manuSya kahyAM, Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. chappana bheda aMtaradvIpanA manuSyanA kahe che. jabudvIpanA bharatakSetranI maryAdAne karaNahAra culahimavaMta nAme parvata che te tenA je pILo che, se jejanane UMcA che, se gAune uDe che, eka hajAra bAvana jana ne bAra kaLAne paheLe che, covIza hajAra navaseM batrIza jojanane lAMbe che, tene pUrva pazcimane cheDe babe DADhA nIkaLI che, akI hAhA corAsIse corAsIsuM jananI jhAjherI lAMbI che. ekekI DADhA upara sAta sAta aMtaradvIpa che. te aMtarIpa kayAM che te jagatInA keTathakI traNaseM jejana lavaNasamudramAM jaIe te vAre pahelo aMtaradvIpa Ave, te 300 jajanane lAMbe ne paheLe che. tyAMthI cAraseM je jana jaIe tevAre bIje aMtaradvIpa Ave, te 400 jejanane lAMbe ne pahoLo che. tyAMthI pAMcaseM jejA jaIe tevAre trIje aMtaradvIpa Ave, te 500 jojanane lAMbe ne paheLe che. tyAMthI chA~ jojana jaIe te vAre caDyA aMtaradvIpa pAve, te 600 jejanane lAMbo ne paheLe che, tyAMthI sAtameM je jana jaIe tevAre pAMcame aMtaradvIpa Ave, te 700 janane lAMbe ne paheLo che. tyAMthI AThameM je jana jaIe tevAre cho aMtaradvIpa Ave, te 800 jajanane lAMbe ne pahoLa che. tyAMthI navasaeN jojana jaIe tevAre sAtamo aMtaradvIpa Ave. te 900 janane lAMbo ane pahoLo che, ema ekeka DADhA upara sAta sAta aMtaradvIpa Ave, kula cAre DADhAnA maLI 28 aM. taradvIpa jANavA. AvI ja rIte Iravata kSetranI maryAdAne karaNahAra zikharI nAme parvata che, cula himavaMta sarakho ja jANavo. tyAM paNa 18 aMtaradvIpa che, ema saghaLA maLI kula pa6 aMtaradvIpa jANavA. tene aMtaradvIpanAM manuSya zA mATe kahIe? heThaLa samudra che ane upara-adhara DADhAmAM dvIpamAM rahenArAM che mATe aMtaradvIpanAM manuSya kahIe, sukha AkarmabhUminA manuSya jevuM, Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva ese ne eka kSetranA samUIima manuSya cauda sthAnakamAM upaje che te kahe che. 1 uccAre suvA kahetAM vaDAnitamAM upaje, 2 pAsavaNe suvA kahetAM laghunitamAM upaje, 3 kheLe suvA kahetA baLakhAmAM upaje. 4 saMghANe suvA kahetAM lITamAM upaje, 5 vaMte suvA kahetAM vamanamAM upaje, 6 pItte suvA kahetAM lIlA pILA pIttamAM upaje, 7 puIe suvA kahetAM parUmAM upaje, 8 seNIe suvA kahetAM rUdhiramAM upaje, 9 suke suvA kahetAM vayamAM upaje, 10 su pignala parIsADIe suvA kahetAM vIryAdikamAM pudagaLa sukANuM te pharI bhInA thAya temAM upaje, 11 vigaya jIva levare suvA kahetAM manuSyanA kalevaramAM upaje, 12 IthI purisa saMjoge suvA kahetAM strI purUSanA saMjogomAM upaje, 13 nagaranIdhamaNe suvA kahetAM nagaranI khALamAM upaje, 14 be sucava asuI ThANe suvA kahetAM sarva manuSya saMbaMdhI azuci sthAnakamAM upaje, e cauda sthAnakanAM nAma kahyAM ane 101 kSetranAM samUchI manu. thanA aparyAptA, e seve maLI kula 303 bheda manuSyanA kahyA, 198 bheda devatAnA kahe che. daza bhavanapatinAM nAma-1 asurakumAra, 2 nAgakumAra, 3 suvarNakumAra, 4 vijukumAra, 5 agnikumAra, 6 dvIpakumAra, 7 udadhikumAra, 8 dizAkumAra, 9 pavanakumAra, 10 thaNItakumAra paMdara paramAdhAmInAM nAma-1 aMba, 2 aMbarisa, 3 sAma, 4 sabala, 5 rU. 6 vaira, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra, 10 dhanuSya, 11 kuMbha, 12 vAlu, 13 vitaraNa, 14. kharasthara, 15 mahAghoSa, seLa vANuvyaMtaranAM nAma-1 pizAca, 2 bhUta, 3 jakSa, 4 rAkSasa, 5 kinnara, 6 jiMpurUSa, 7 mAraga, 8 gaMdharva, 9 ANupatnI, 10 pAzupanI, 10 IsIvAI, 12 bhuIvAI, 13 kadIya, 14 mahAkadIya, 15 kehaMDa, 16 payaMgadeva. dasa jaMkAnAM nAma-1 ANafbhakA, 2 pANubhakA, 3 layaNajabhakA, 4 zayaNajabhakA, 5 vachafbhakA, 6 puSajabhakA, Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. 7 phaLajabhakA, 8 bIyajabhakA, 9 vijamjabhakA, 10 aviyatajabhakA. daza jyotiSInAM nAma-1 caMdramA, sUrya, 3 praha, 4 nakSatra 5 tArA, e pAMca caLa te aDhI dvIpamAM che ne eja nAmanA bIjA pAMca sthira te aDhI dvIpa bahAra che e maLI daza, traNa divIzInAM nAma-1 traNa palIyA, 2 traNa sAgarIyA, 3 tera sAgarIyA. | nava kAMtikanAM nAma-1 sArasvata, 2 Aditya, 3 vihi, 4 varUNa, 5 gayA , 6 teSiyA, 7 avyAbAdhA, 8 agIccA, - riThA. bAra devalokanAM nAma--1 sudharmA, 2 izAna, 3 sanakumAra, 4 mAhaMja, 5 brahmaloka 6 saMtaka, 7 mahAzuka, 8 sahasAra, 9 ANata, 10 prANuta, 11 AraNa 12 ayuya, nava prIvekanAM nAma-1 bhade, 2 subha, 3 sujAe, 4 sumANase, 5 priyadaMsaNe, 6 sudaMsaNa, 7 Amehe, 8 supaDIbudhe, 9 jazedhara. pAMca anuttara vimAnanAM nAma-1 vijaya, 2 vijayaMta, 3 jayaMta, 4 aparAjita, 5 sarvArthasiddha, saghaLA maLI 99 jAtanA devatA aparyApta ne 99 jAtanA paryAmAM kula maLI 198 bheda devatAnA kahyA, 48 bheda tiryaMcanA kahe che. 1 pRthvI, 2 pANI, 3 te 4 vAu e cAra sUkSma ne cAra bAdara e AThanA aparyApta ne paryAptA maLI soLa thAya. vanaspatine traNa bheda-1 sUkSma, 2 pratyeka, ne 3 sAdhAraNa e traNanA aparyApatA ne paryAptA maLI , badhA maLI 22 ekejyinA traNa vikalaMkinA, 1 beikiya, 2 tetriya, 3 cirikiya e traNane aparyAptA ne paryApyA e cha maLI 28 thayA. 1 jaLacara, 2 thaLacara, 3 urapara, 4 bhujapara, 5 becara, e pAMca samUchI ne pAMca ja e maLI 10 nA aparyAtA ne 10nA paryApA e maLI 20 la maLI 48 bheda tiya. canA kahyAM, Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tattva. cauda bheda nArakInA kahe che. sAta narakanAM nAma-1 dhamA, vazA, 3 zilA, 4 a jaNA, dha riyA, 6 maghA, 7 mAghavai, e sAtanAM nAma kahyAM. have tenAM gAtra kahe che -1 ratnaprabhA, 2 zAprabhA, 3 vAluprabhA, 4 5kraprabhA, 5 dhUmaprabhA, huM tamaprabhA, 7 tamatAprabhA, e sAtanA aparyaMtA ane paryAptA maLI cauDha bheda nArakInA kahyAM. nArakInA vistAra kahe che. 20 1. pahelI narakanA paDa (pi'Da)eka lAkha e'zIhujAra jojananA che. temAMthI eka hajAra jojana daLa nIce mukIe te eka hujAr jojana daLa upara mukIe, te vacce eka lAkha ayAtera tujAra bojananI pAlANa che. te pAlAjImAM 13. pAtharA che te 12 AMtA che. te madhe trIsa lAkha narakAvAsA che, asakhyAtI nArIne upajavAnI bhIe che . te asakhyAtA nArakI che. tenI nIce cAra khela che. 1-20000 jojananA ghanAdhi che, 2 asaMkhyAtA jojananA ghanayA che, 3 asakhyAtA jojananA tanavA che, je asakhyAtA jojananA AkAza che. e cAra khela thayA. tenI nIce trIjI taraka che. mIjI narakanA paDa eka lAkha matrIza hajAra jojananA che. temAMthI eka hajAr jojana daLa upara mukIe te eka hajAra jojana daLa nIce mukIe, te vacce eka lAkha trIza hajAra jojananI peAlANa che te pAlANamAM 11 pAtharA te daza AMtarA che; te madhye pacIza lAkha nAvAsA che. asaMkhyAtI nArIne upajavAnI kuMbhI che, ane asakhyAtA nArakI che te nIce paDelI naraphamAM kahyA te ja cAra khela che, teno nIce trIjI naraka che. trIjI narakanA paDa--eka lAkha AvIza tujAra jojananA che. temAMthI eka hujAra jojana daLa upara mukIe te eka hujAr jojana daLa nIce mukIe te vacce eka lAkha chavIsa hajAra jojananI peAlANa che. te peAlANamAM 9 pAcA che ne 8 AMtarA che. te madhe padara lAkha narakAvAsA che, nArakIne upajavAnI asakhyAnI ku'bhIe che. ane asaMkhyAtA nArakI che. te nIce upara kahelA cAra mAla che. tenI nIce ceAthI naraka che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nave tava. cethI narakano paDa-eka lAkha vIza hajAra jajanane che. temAMthI eka hajAra jojana daLa upara mukIe ne eka hajAra jojana daLa nIce mukIe, te vacce eka lAkha aDhAra hajAra jajananI pilANa che. te pilANamAM sAta pAtharA che ne che - tarA che, te madhe daza lAkha narakAvAsA che, nArakIne upajavAnI asaMkhyAtI kabhIo che ane asaMkhyAtA nArI che. te nIce upara kahelA cAra bela che. tenI nIce pAMcamI naraka che. pAMcamI narakane paha-eka lAkha aDhAra hajAra jejanane che. temAMthI eka hajAra jojana daLa upara mukIe ne eka hajAra jana daLa nIce mukIe. te vacce eka lAkha seLa hajAra jojananI pilANa che. te pilANamAM 5 pAtharA che ne 4 AMtarA che. temAM traNa lAkha narakAvAsA che, asaMkhyAtI kuMbhIo che ane asaMkhyAtA nArakI che. tenI nIce upara kahelA cAra bela che, tenI nIce chaThThI naraka che. chaThThI narakane paDa-eka lAkha soLa hajAra jejanano che. temAMthI eka hajAra jojana daLa upara mukIe ne eka hajAra jejana daLa nIce mukIe, te vacce eka lAkha cauda hajAra jojanana polANuM che. te pilANamAM 3 pAthara che ne 2 AMtarA che. temAM eka lAkhamAM pAMca ochA narakAvAsA che, asaMkhyAtI kaMbhIo che ane asaMkhyAtA nArakI che. te nIce upara kahelA cAra bela che. tenI nIce sAtamI naraka che, sAtamI narakane paDa-eka lAkha ATha hajAra jajanano che temAMthI sADI bAvana hajAra jejana daLa upara mukIe ne sADI bAvana hajAra jojana daLa nIce mukIe te vacce traNa hajAra jojananI pilANa che. te polANamAM pAMca narakAvAsA che. asaMkhyAtI ubhIo che ne asaMkhyAtA nArakI che. te nIce upara kahelA cAra bela che, tenI nIce anaMta aloka che. e nAra kIne vistAra saMpUrNa thayo. jIvanuM lakSaNa kahe che. jJAna te matijJAna, kRtajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, tathA kevalajJAna e pAMca jJAna samyaktva AzrayIne kahyAM che, 11 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI navatattva. enI sAthe matijJAna, zrutamajJAna tathA vibha'gajJAna e traNa ajJAna mithyAtvAzrayI che, te letAM AThanI sakhyA thAya che. emAMnu game te eka athavA adhika jJAna jemAM hAya, vaLI darzana te cakSu, acakSu, adha tathA kevala, e cAra prakAranA darzanamAMnu game te eka athavA adhika darzana jemAM hAya, tathA cAritra te sAmAyika, krepasthApanIya, parihAravizuddhi, sumasa pAya, yathAkhyAta, dezavirati tathA avirati, e sAta prakAranA hiMsAdika azubha pariNAmathI nivRtti tathA vyavahArathI kriyAnizeSarUpa cAritramAMnu game te eka athavA adhika cAritra hAya tathA tapa e prakAranu kahyu che, eka kevyathI, enA khamAra bhe che. tenAM nAma nirdeza tatvamAM kahyuMvAze, zrIjI icchAnidhirUpa bhAvathI. emAMnuM game te eka athavA adhika tapa jemAM hAya, temaja karaNa tathA labdhirUpa athavA bALa parAkramarUpa e be prakAranAM vIya bhAMnuM game te eka athavA vadhAre jemAM hAya tathA upayoga te pAMca jJAna, traNa ajJAna tathA cAra darzana e mAra prakAranA sAkAra tathA nirAkArarUpa upayAgamAMnA game te eka athavA vadhAre upayAga jemAM hAya, tema saMsArI athavA siddha chatra hIe. e guNa jIva vinA bIjA kAimAM hAya nahi, e prakAre jIvatu lakSaNa jANavuM Iti jIvatatva. 2 ajIvatatva. jaDa lakSaNlR, caitanya rahita tehane ajIvatava kahIe. huve ajIvatatvanA cauda bheda kahe che. 1 dharmAstikAyanA skaMdha, 2 kreza, 3 pradeza, 4 adharmAstikAyanA skaMdha, 5 deza, huM pradeza, 7 AkAzAstikAyanA skaMdha, 8 de, 9 pradeza 10 adyAsamayakALa, e dRza bheda arUpI ajayanA kahyA. rUpI ajIvanA. cAra bheda kahe che. 11 pugaLAstikAyanA skaMdha, 12 deza, 13 pradeza, 14 paramANupudgala e maLI 14 bheda kahyA, tra x skraba deza pradezanI samajaNu. pradezanA samUhane astikAya kahe che. traNe bhyAnA rajavAtmaka skaMdha kahevAya che tethI kAMika e hAya athavA sakaLa pradezAnugata sAmAnya Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. vyavahAra vistAranave karI pa60 bheda ajIvatatvanA kahe che. (1) dharmAstikAya-dravyathakI eka, 3 kSetrathakI AkhA lAka pramANe 3 kALa thakI anAdi anaMta, 4 bhAvathakI avaNe, agadhe, arase, aphAse, amUrti, 5 guNathakI calaNa sahAya, 6 adharmAstikAya- dravya thakI eka, 7 kSetrathI AkhA loka pramANe, pariNAmanI pere avayava dharmAstikAyanA je buddhi parikapitAdi prakaSTa deza, ati nirvibhAjya avibhAjya hoya te pradeza kahevAya che. akhaMDa vyarUpa AkhA padArthane athavA anaMtAdi paramANunA maLelA samUhane kaMdha kahe che. skaMdhane keTaloka bhAga jene skaMdhanI sAthe saMbaMdha heya tene deza kahe che. jene skaMdhanI sAthe nirvibhAjya kalpanA karI chatAM skaMdhanI sAthe abhinna saMbaMdha hoya tene pradeza kahe che ane te ja pradeza je aMdhathI bhinna thAya e nirvibhAjya bhAga eTale jenA kevaLAnI buddhie eka bhAganA be bhAga thaI zake nahi tene paramANu kahe che. cAra nI daSTAMtathI samajaNa, 1 jema mAchalAne gati karatAM pANane AdhAra ane pAMgaLAne lAkaDIne AdhAra tema jIva pudgaLane gata pariNamyAne dharmAstikAyane AdhAra. 2 jema uNakALe tRSAe pIDita paMthIne vRkSanI chAyAne AdhAra tema sthita pariNamyAM jIva paddagaLane adharmAstikAyano AdhAra. 3 jema oraDAmAM eka dIvAnI jyotinA paramANu samAya che ane hajAra dIvAnI prabhA paNa samAya tema AkAzAstikAyanA paramANu rahe che. 4 jemakeIka bALaka janme hoya, te bAlyAvasthAvALo thAya, pachI yuvAna thAya, pachI vRddha thAya, je ke jIva te sadAya sarakhe che, paNa bALa, yuvA tathA vRddhane karanAra kALa che. pudagaLa dravyanuM aupAdhika lakSaNa kahe che.' sacita, acitta ane mizra e traNa prakAramAM game te prakArane zabda, aMdhakAra tathA ratna pramukhane prakAra tathA caMdramA pramukhanI jyoti tathA chAyA ane sUrya pramukhane AtApa, varNa, gaMdha, rasa pharasa evA guNavALa hoya ane je cauda rAjalakamAM vyApaka, saMkhyAta pradezI, asaMkhyAta pradezI tathA anaMta pradezIne pUrNa, galana svabhAvavAna eve Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 zrI nava tattva. 8 kALathakI anAdi anaMta, 9 bhAvathakI Avaze. agadhe ase afAse, amUrti, 10 guNacakI sthira shAya, 11 AkAzAstikAya-dravyathakI eka, 12 kSetrakrI lAkAlAka pramANe, 13 kALathakI anAdi anaMta, 14 bhAvathakI avarNa agadhe se aAse amUrti, 15 guNathakI avagAhanAdAna, 16 kALa--dravyathakI aneka, 17 kSetrathI ahIdvIpa pramANe, 18 kALathakI anAdi anaMta, 19 bhAvathakI avaNaeN agaMdhe amse aAse amUrti, 20 guNathakI vanA lakSaNa; e vIza ane upara je arUpI jIvanA darA bheda kathA te maLI kula 30 bheda arUpI ajIvanA jANavA. akha'Da puddagalAstikAyarUpa ska Mdha, te skaMdhanA eka bhAga athavA kAMi pazu nyuna bhAgarUpa deza tathA je kevalInI buddhie paNa eka bhAganA e bhAga thai zake nahi, evA atisUkSma skaMdhaneA abhinna bhAga nivibhAjyarUpa te pradeza, tenIja jyAre kadhathI bhinna kalpanA thAya tyAre te paramANu kahevAya che. e puddagalAnuM nizrayapaNe lakSaNa che. kALa drabyUnA bheda darzAve che. eka kroDa saDasaThe lAkha, satyeAtera hajAra, khase` ane seAla upara eTalI AvalikA eka yu'mAM thAya che. enA lAvA kahe che--AMkhanA eka phuraNAmAM athavA eka capaTI vagADavAmAM yA jINuM vajra phADavAne vakhate eka taMtuthI bIje taMtue jAma tathA kamaLanA pAMdaDAMnA samuhane yuvAna purUSa bhAlAvaDe vIMdhatAM eka pAMdaDAMthI bIje pAMdaDe bhAluM pAMce, eTalA vakhatamAM asa`khyAtA samaya thai jAya, eTale vajra athavA patra phADavAnA AraMbhamAM sUkSmAt sUkSma kSaNurUpa je kALa hAya che, jenA vibhAga thai zake nahi, jene bhUta ane bhaviSya viSe vicAra thAya nahi. eTale vastra athavA patra phADatAM prathama vartamAnakALarUpa ati sUkSma kALanu ullaM dhata thaIne te kayAre bhUtakALa thayA ? kayA vamAna kALa che ? ane kayA bhaviSyakALa thavA yAgya che? tenuM anumAna thaI zake nahi. tene sa laghukALarUpa samaya kahe che. evA asakhyAta samayane AlikA kahe che. evI khasene chappana AvalIe eka kSullaka bhava hAya che. e karatAM bIjA kAI paNa nAnA bhavanI kalpanA thai zake nahi. evA kAMIka adhika sattara kSullaka bhavamAM eka zvAseAzvAsarUpa prANunI utpatti hAya che. evA Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tattva. 85 530 bheda rUpI ajIvanA kahe che, temAM vaNa 5~1 kALA 2 lIlA, 3 rAtA, 4 pILo, 5 dhALo. akekA varNamAM vIza vIza bheda lAle, te r gadha, pasa, 5 sahANa, 8 sparzI e maLI vIza, ema pAMcamAM thaine seA thayA. e gadha--1 surabhI gadha, rdurabhI gaMdha, akekA gaMdhamAMhI trevIza grevIza bheda lAkhe. 5 varNa, 5 rasa, 5 satANu, 8 sparzI e grevIza. bannemAM maLI chetAlIza bheDha jANavA pAMca rasa-1 tIkhA, 2 kaDavA, 3 kasAyalA, 4 khATA, 5 mIThA, akekA rasamAM vIza vIza bheda lAle, 5 varNa, 2 ga 5 sa'ThANa, 8 spa; e maLI vIza, ema pAMcamAM thai sA thayA. pAMca saThANa--1 miDaLa sahANu, 2 vaTa saTANu, 3 trasa, 4 carsa, 5 AyAta sahANu e pAMca. ekekA sA NamAM vIza vIza bheda lAle. 5 varNa, 2 gadha, 5 rasa, 8 sparza e maLI thIza, ema pAMcamAM thaine sA thayA. ATha sparza---1 kharakharA, 2 suhALo, 3 bhAre, 4 haLavA, 5 TADhA, 6 unhA, 7 cApaDayA, 8 lukhA, e A kekA spardhAmAM grevIza trevIza bheDhalAle. 5 varNa, 2 gaMdha, 5 rasa, sAta prANAtpatti kALane eka stAka kahe che evA sAta steAka samaye eka lava heAya che. evA satyAtara lave e DIrUpa eka muddata hoya che. trIjA mukte eka ahArAtrirUpa divasa thAya che, 5dara aharAtrie pakhavADIyuM thAya che. e pakhavADIye eka mahinA thAya che, bAra mahine eka vaSa~ thAya che, tema ja asaMkhyAtA varSe eka payApama thAya, tevA daza kroDAkoDI patyeApame 1 sAgarApama thAya, tevA daza kroDAkroDI sAgare pame 1 utsarpiNI ane bIjA dazakroDAkroDI sAgarApame 1 vasappiNI thAya. e e maLI vIza kroDAkroDI sAgarApame eka kALacakra thAya, evA ana ta kALa cakra eka puddagala parAvartana thAya. e sarva manuSya leAkamAM vyavahArathI kALa jANavA. pUrvokta je kALanA bheda kahyA, tethI vaLI bIjA paNa kALanA bheda dhaNA che, jema ke be mAse eka Rtu thAya che, traNa Rtue eka ayana, e ayane eka varSI, pAMca varSe eka yuga, ceArAzI lAkha varSe eka pUrvAMga, te eka pUrvAMgane cArAzI lAkhe guNatAM eka pUrva thAya che. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI. nava tatva. 5 saMThANa, 6 speza e vIza lAbhe, kharakharAmAM kharakhare ne suhALo be varjavA, ema babbe vavA, ema vIzane ADe guNatAM 184 thayA, e sarve maLIne pa30 bhedarUpI achavanA kahyA, ema saghaLA maLIne kula 50 bheda ajIvanA jANavA. iti avatatva. 3 puNyatatva. zubha kamANI karI, zubha karmanA udaye karI, jenAM phaLa AtmAne bhegavatAM mIThAM lAge tene puNyatatva kahIe. | nava bheda puNya uparAje te kahe che, 1 anapu, 2 pANapune, 3 layaNapune, 4 sayaNapune,je 5 vatyapune, 6 manapune, 7 vacanane, 8 kAyamune, 9 namaskArane, e nava bhede puNayA upaje, tenAM zubha phaLa 4ra bhede bhegave, te kahe che - 1 zAtA vedanIya-sukhano anubhava karAve. 2 uMca gotra, 3 manuSya gati. 4 manuSyAnupUrvI-manuSyanA bhava bAMdhavA 5 devatAnI gati, 6 devAnuM pUrvI-devatAnA bhava bAMdhavA, 7 paMcaeNviyanI gati, 8 udArika zarIra- udArika zarIra yogya pudagaLa grahaNa karIne tathA tene zarIrapaNe pariNumAvIne jIva potAnA pradezanI sAthe meLave te manuSya tiryaMcanuM zarIra. 9 vaikeya zarIra-be prakAranuM che. 1 papAtika te devatA tathA nArakIne hAya, 2 labdhi pratyayI te tiryaMca tathA manuSya labdhivaMtane heya che, 10 AhAraka zarIra-caudapUrvadhArI munirAja tIrthakaranI baddhi pramukha jevAne athe eka hAthe pramANa deha kare che te. 11 tejasa zarIra- AhAranuM pacana karanAra tathA tejulezyAne hetu, A sarva saMsArI jIvane hoya che, 12 kAmaNa zarIra-kamanA paramANu AtmapradezanI sAthe maLyAM che te ja jANavuM. A zarIra paNa saMsArI sarva jIvane heAya che. 13 ulArikanAM aMga upAMga -utArika zarIranA saghaLA avaye pAmavA. 14 vaikeyanAM aMga upAMga15 AhArakanA aMga upAMga 16 vajaaSabhanArAyasaMgyaNa-leDhAnA jevuM ghaNuM ja majabuta saMghayaNa, 17 samacariMsagaMThANu-palAMThI 1 sthAnaka Adi 2 zayA, pATa, pATalA Adi. 3 vastra. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ S * zrI nava tatva. vALI besatAM cAre bAjI sarakhI Akati thAya ane potAnA aMgula pramANe 108 aMgula pramANa zarIra bharAya te 18 zubha varNa. 19 zubha gaMdha. 20 zubha rasa, 21 zubha spaze. 22 agurU laghu nAma -madhyama vajanadAra zarIranI prApti thAya eTale loDhAnI paDe ati bhAre nahi ane kapAsanI peThe ati halakuM nahi ane madhyama pariNamI heya, ra3 parAghAta nAma-bIja baLavAna je ati du:sahanIya chatAM pote game tevA maLIAne jItavA samartha thAya e baLanI prApti thAya che. 24 usvAsa nAma-sukhethI zvAse zvAsa laI zakAya. 25 AtApa nAma- sUryanA biMbanI paDe parane tApa utpanna karavAnA heturUpa tejayukata zarIranI prApti thAya, 26 udyota nAma-caMdrabiMbanI mAphaka zItaLatA utpana karanAra, 27 zubha cAlavAnI gati, 28 nirmANanAma pitAnA aMganA sarva avayavo yogya sthaLe goThavI zake te, 20 trasanAma. 30 bAdaranAma, 31 paryAptA nAma, sara pratyeka nAma, 33 sthira nAma. 34 zubha nAma, 35 sibhAgya nAma, 36 susvara nAma, 37 Adeya nAma. 38 jazekIrti nAma. 39 devatAnuM AukhuM. 40 manuSyanuM AkhuM. tiyacanuM AkhuM jugalavata 2 tIthakara nAma kama, ema beMtAlIza bheda puNyanA jANavA, iti puNyatatva, pApatatva. azubha karaNIe karI, azubha karmanA udaye karI, jenAM phaLa AtmAne bhegavatAM kaDavAM lAge tene pApata kahIe. aDhAra prakAre pApa uparAje te kahe che. 1 prANAtipAta, 2 mRSAvAda, 3 adattAdAna, 4 mithuna, 5 parigraha, 6 ke, 7 mAna, 8 mAyA, 9 lobha, 10 rAga, 11 dveSa, 12 kalaha, 1ka abhyAkhyAna, 14 pazunya, 15 para rIvAda, 16 rati ati, 17 mAyA , 18 mijAvaMzazuddha e aDhAra prakAre pApa uparAje. khyAzI prakAre bhegave. te nIce mujaba 1 matijJAnAvaraNIya--pAMca iMdriya tathA manadvArAe je niyata vastunuM jJAna thAya evA matijJAnanuM AcchAdana, eTale Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re zrI navatattva. 3 buddhi nirmaLa na hoya, 2 zrutajJAnAvaraNIya--sutrajJAna pAme nahi avadhIjJAnAvaraNIya indriyAkrikanI apekSA vinA Atmavyane -- sAkSAta Rddhi dravyane jaNAvanArU je jJAna te pAme nahi. 4 mana vajJAnAvaraNIya--sa'jJI pacendrinA maneAgata bhAva jaNAvanArU jJAna pAme nahi, 5 kevaLajJAnAvaraNIya -pUrvokta cAra jJAna rahita je ekalu... nirAvaNu jJAna haiAya evA kevaLajJAnanuM AcchAdana eTale kevaLajJAna pAme nahi. 6 ThThAnAMtarAya chatI zaktie dAna ApI zake nahiM. 7 lAbhAMtarAya--lAbha meLavI zake nahiM 8 bhAgAMtarAya -bhAga bhAgavI zake nahi, ke upabhAgAMtarAya vAravAra bhAga bhAgavI zake nahi. 10 vIryaMtarAya--pAtAnu khaLa phAravI zakAya nahi. 11 nidrA--sukhethI jAgRta thAya tevI utha, 12 nidrA nidrA du:khathI jAgRta thAya tevI uMgha, 13 pracalA --tAM besatAM nidrA AvyA kare. 14 pracalA-pracalA--haratAM karatAM nidrA Ave. 15 thIddhinidrA--divasanuM ciMtavelu kAya rAtre uMghamAM ne uMghamAM karI Ave te, A nidrAvALA vAsudevanA a aLayukta hAya che te narakagAmI samajavA. 16 cakSudrA nAvaraNIya. 17 acakSudAnAvaraNIya. 18 avadhi nAvaraNIya. 19 kevaLa danAvaraNIya. 20 nIca gAtra. 21 azAtAvedanIya. 22 mithyAtvamAhanIya. 23 sthAvarapaNuM, 24 sUkSmapaNuM. 25 aparyAptapaNuM. 26 sAdhAraNapaNa 27 asthinAma. zarIra kA kare. 28 azubhanAma. 29 durbhAgyanAma. 30 6:1ranAma. 31 anAdeyanAma tenA meTala kAi mAne niha. 3ra ajazAkIti nAma 33 narkanI gati 34 narkanuM. AkhuM rUpa narakAnupUrvI 36 anaMtAnubadho krodha-anatA sa'sAruM badhAya tevA jIvatAM sudhI krodha rahe te. 37 anaMtAnu badhI mAna. 38 anatAnubaMdhI mAyA 49 ana tAnubaMdhI lAbha 40 apaccakhANAvaraNIya krodha--eka vasa sudhI rahe evA krodha. 41 apaccakhANAvaraNIya mAna. 42 apaccakhANAvaraNIya mAyA. 43 apaccakhANAvaraNIya lAbha. 48 paccakhANAvaraNIya krodha-cAra mAsa sudhI rahe te. 45 paMcakhANAvaraNIya mAna. 46 paccakhANAvaraNIya mAyA. 47 paccakhA AvaraNIya lAbha. 48 sajvalanA krodha.--paMdara divasa sudhI rahe te. 49 sajvalanA mAna. 50 sa'jvalanI mAyA. 51 sajvalanA lAbha. - Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tarava. para hAsya, 53 rati. 54 arati. papa bhaya. 56 zeka. 57 dugaMchA-aNagamata, 58 srIveda, 59 purUSada 60 napuMsakaveda. 61 tiryaMcanI gati 62 tiya"canI anupUvI. 63 epriyapaNuM. 64 beIdriyapaNuM. 6pa teIdriyapaNuM. 66 cindriyapaNuM. 67 azubha cAlavAnI gati. 68 upaghAta nAmakama-keIne ghAta karavA jatAM potAne ja ghAta thAya. 69 azubha varNa. 70 azubha gaMdha. 7 azubha rasa. 72 azubha sparza. 73 gaSabhanArA saMghayaNa -be pAsA maTabaMdha ane upara pATe e be heya te. 74 nArAca saMghayaNa-maka baMdha ja hoya te 75 adhanArAca saMghayaNaeka pAsuM maTibaMdha hoya te. 76 kIlaka saMghayaNa-mAho mAMhe hADakAM ane khIlIno baMdha hoya te, 77 chevaTa saMghayaNa-khIlI na heya ane hADakAM mahemAhe aDADI rAkhyA hoya te, 78 nIgeha parimaMDaLa saMDANa-vaDavRkSanI peThe nAbhinI upara sulakSaNayukta ane nIce nilakSaNayukta hoya te. 79 sAdi saMThANa-nAbhinI nIcenuM aMga sAruM ane uparanuM aMga narasuM hoya te. 80 vAmana saMDANaudara lakSaNe peta ane hAtha, paga, mAthuM, kaTi pramANa rahita heya te. 81 kuja saMDANa-hAtha, paga, mAthuM, kaTi pramANe pata ane udara pramukha hIna hoya te, 82 haMDa saMhANu-sava avayava azubha heya te. e khyAzI bheda pApatatvanA jANavA. pa Azravatatva. avrata ne apaccakhANe karI, viSaya kaSAyane seva karI, AtmArUpa taLAvane viSe, ikiyAdika gaLanALe-chidra karI, kamapAparUpa jaLane pravAha Ave, tene Azravatatva kahIe. AzravatatvanA sAmAnya prakAre vaza bheda kahe che. 1 mithyAtva te Azraya, 2 avrata te Azrava, 3 pramAda te Azrava, 4 kaSAya te Azrava, 5 azubhaga te Azrava, 6 prANAtipAta te Azrava, 7 mRSAvAda te Azrava, 8 adattAdAna te Azrava, 9 mithuna te Azrava, 10 parigraha te Azrava, 11 zokiya asaMvare te Azrava, 1ra cakSaIdriya asaMvare te A. zrava, 13 ghANe driya asaMvare te Azrava, 14 raseMdriya asaMvare Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tA. te Azrava, 15 spaze driya asaMvare te Azrava, 16 mana asaM. vare te Azrava, 17 vacana asaMvare te Azrava, 18 kAyA asaMvare te Azrava, 16 laMDa upagaraNa upAdhi jema tema lIye mUke te Azrava, 20 zucI kuzaga kare te Azrava. te vizeSe kara bheda kahe che. 5 Azrava,25 Idriya mokaLI mUke, 4 kaSAya ane 3 zubhaga e maLI 17 ne 5 kiyA te nIce pramANe 1 kAyinI kriyA - kAyAne ajatanAe pravartAve. 2 adhikaraNukI kriyA-hathIothI jIvanuM dahana thAya te. 3 pAusiA --jIva ajIva upara dveSa rAkhavAthI. 4 pArItAvaNI A-pitAne tathA parane paritApa upajAve te. 5 pANAivAiyA-jIva hiMsA, 6 ArabhiA--karSaNapramukha utpatti karavI athavA karAvavI te, 7 parigahIyA--dhanadhAnyAdi parigraha meLavI moha kare te 8 bhAyAvatiyA-kapaTathI keIne ThagavuM te, 9 apacakhANavatiyAkaI jAtanA paccakhANa karyA vagara lAge te, 10 micchAsaNavatiyA -jinavacana aNusahahato thake je viparIta prarUpaNuM karatAM lAge te, 11 diThIyA - kautuke karI najare jovuM te, 12 puThIyArAgane vaza karIne strI, purUSa, gAya, baLada, vastra pramukhane sparza karatAM tathA koI prazna puchatAM lAge che. 13 pADucIyA-keIne ghera mATI sAhebI dekhI zreSathI mAThI ciMtavanA karavAthI lAge che, 14 zAmatoraNIyA-pitAnA azva pramukhane jovA Avela mANaso prazaMsA kare tethI harSa thAya tathA ghI, dUdha, dahIM, tela vagerenAM vAsaNa ughADAM mukavAthI jIva hiMsA thAya tethI lAge te. 15 nesathIyA-rAjAdikanA AdezathI yaMtrazAstrAdikanuM je AkarSaNa karavuM athavA zastra karAvavA, vAva, kuvA, kheDAvavAthI lAge che, 16 sAhathIyA-pitAne hAthe athavA bIjAthI jIvahiMsA karAve tathA abhimAnathI pitAne hAthe kare te. 17 ANavaNuyA-kAI pAse vastu mAgyAthI 18 vivArIyA-jIva ajIvane kApavAthI. 19 aNubhegI---upaga vinA zunya citte koI vastu levI mukavI athavA uThavA besavAthI lAge te 20 aNuvakaMkhavatiyA 1 DAbhanI aNI upara pANI rahe teTaluM pApa kare te 2 pAMca vratanA. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. A loka paralokathI virUddha kArya karavAthI lAge te, rasa ane ugI -upayoga na rAkhavAthI lAge te. 22 sAmudANI-samudAya eTale ghaNu jaNa maLI keI kArya karatAM lAge che. 23 pajavatiyA- prItine lIdhe lAge che. 24 dAsavatiyA - laeNpa karavAthI lAge te. 25 chariyA vahiyA kiyA - hAlatAM cAlatAM lAge che, e pacIza ane upara sattara kahyA te maLI 42 bheda AzravatavanA jANavA 6 saMvaratatva. javarUpa taLAvane viSe kamarUpa jaLa AvatAM, vrata pacakhANAdika dvAre karI rekIe tene saMvaratatva kahIe. saMvaratatvanA sAmAnya prakAre vIza bheda kahe che. 1 samakita te saMvara, 2 vrata paccakhANa te saMvara, 3 apramAda te saMvara, 4 akaSAya te saMvara, 5 zubhaga te saMvara, 6 jIva dayA pALavI te saMvara, 7 satya vacana bolavuM te saMvara, 8 dAvrata grahaNa karavuM te saMvara, he ziyaLa pALavuM te saMvara, 10 aparigraha te saMvara, e daza. 5 iMdriya, 3 jega, e maLI AThanuM saMvaravuM te saMvara, e maLo aDhAra, 10 bhaMDa upagaraNa upadhi jAtanAe lIye muke te saMvara, ra0 zuci kusaga na kare te saMvara, e vIza bheda kahyA, vizeSe 57 bheda kahe che. 1 IriyAsumati -jayaNA rAkhI upaga sahita ghuMsarA pramANe jamIna najare joI cAlavuM te, 2 bhASAsumati-samyaka prakAre niravagha bhASA bolavI, 3 eSaNAsumati-samyaka prakAre nirdoSa AhAra, vastra, pAtra vagere bhikSAnI gaveSaNuM karavI. 4 AyA laMDa matanikhevakusumati-jatanAe levuM mukavuM te. 5 uccAra pAsavaNa khela jala saMghANa pAriAvaNIyAsumati-paraThavavAnI vastu jatanAe pAThavavI te, e pAMca sumati tathA 1 managupti-mana pAvavuM. 2 vacanagupti-vacana gepAvavuM, 3 kAyamustikAyA gopAvavI, e ATha pravacana mAtA AdaravA tathA bAvIsa pari. vaha (upasarga) sahana karavA te kahe che: - Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hera zrI nava tattva 1 kSudhAnA--bhukhatA. 2 tRSAnA-tarasanA 3 zItA---- DhADhanA 4uSNutA--taDakAnA. 5 dasamasanA-DAMsa macchara karaDavAnA. 6 acelanA--phATAM chuTAM vajranA. 7 atinA-du:khanA. 8 strInA -srI jovAnA. 9 carIyAne-cAlavAnA. 10 esavAnA esI rahevu' paDe. 11 sejAnA--rahevAnA sthAnakanA. 12 Akrozavacanane --AkarAM vacana sAMbhaLavAM paDe teneA. 13 vadhanA--mAra khAvA paDe, 14 jAcavAnA.--mAgavAnA, 15 alAbhanA--kai vastunI IcchA thatAM te vastu na maLe. 16 rAganA--rAga Avye zake Ata dhyAna karavAnA. 17 tRNasparzIneA--taNakhalAM vagerenA sparzathI du:kha thAya te. 18 melanA--melane dUra karavAnI icchAthI nhAvAnA 19 satkArapuraskAranA--Adara-satkAra maLavAnA. 20 prajJAnA-- jJAnanA gavanA. 21--ajJAnanA-abhaNunA 22 sahunA--samakita, sUkSma vicAra sAMbhaLIne dharmane viSe asadahuNA karavAnA. e maLI kula trIsa thayA. tathA dasa prakAranA yatidha ArAdhavA te kahe che. khati--kSamA, krodhanA abhAva. 2 mutti--nirlobhatA. 3 a jave--kapaTa rahitapaNuM. 4 mave---mAnanA tyAga, 5 lAghave athavA zAce--tIthaMkara dhruvanI cArI na kare. 6 sarcasatya bhASaNa karavuM, 7 saMjame--sattara bhedde saMyama pALavA. 8 tuve icchA nirAdha-mAra prakAre tapa karavA. 9 cIAe athavA ki caNu----samasta parigraha tyAgarUpa mUrchA rahita thavu. 10 maMbhaceravAse-maithunanA tyAga, e daza khAra bhAvanA bhAvavI te kahe che. 1 anityabhAvanA-saMsAranA saH paDhAne anitya, asthira jANavA. 2 azaraNabhAvanA-- kAI kAIne zaraNa nathI, eka dharmanuM ja zaraNa che. 3 saMsArabhAvanA--saMsAramAM jIva ghaNA kALa thayAM rajhaLyA kare che-mA te strI thAya, strI te mA thAya, pitA te putra thAya, putra te pitA thAya ityAdi bhAvanA anubhava karavA. 4 ekatvabhAvanA--A jIva ekalA AvyA, ekalA jaze ane ekalA sukha duHkha bhogave che paNa tenuM kAI sAcI nathI evI bhAvanA. 5 anyatmabhAvanA-jIva kAyAthI juThThA che ane krama" karI judI judI kAyA dhAraNa Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI navatattva. 93 kare che. temaja dhana tathA svajanAdi paNa anya che evI bhAvanA. 6 azucibhAvanA--rasa, rUdhira, mAMsa, meda, asthi, majjA, vIrya, parU tathA AMtaraDAM pramukhe karI A zarIra anelu che ane jenAM nava dvAra sadA vahetAM rahe che. e zarIra kAi kALe paNa pavitra thavAnuM nathI evI bhAvanA, huM AzrayabhAvanA-pAMca Azraye karI pApa baMdhAya che ane tethI jIva du:kha bhAgave che tene vicAra, 8 savarabhAvanA--vrata paccakhANethI Azrava rAkavA ane saMvara Adaraveza. 9 nirjarAbhAvanA--mAra prakAranA tI karI karmIne pacAvavuM arthAt pUrvanA celA kanuM tADavu te, 10 leAkabhAvanA--lAkanuM svarUpa ciMtavavu tathA A jIve sa leAka spazI mukayA che. 13 edhabhAvanA-yathA pravRti karaNane cege karI akAma nirA vaDe puNyanA prayoge manuSyabhava, A deza, nigIpaNa... tathA dharma zravaNAdi prApta thayAM, tathApi samyakatva prApta thavu durlabha che evI bhAvanA karavI te. 12 dharmabhAvanA--dustara saMsAra samudramAMthI pravaheNa samAna te zrI jinapraNIta dazavidha kSamAdika zuddha dharma tathA jJAna, darzana, cAritra e ratnatrayAtmaka dharma pAmavA te durlabha temaja te dharmanA sAdhaka adbhuitAdi devA pAmavA te paNa durlabha che evI bhAvanA karavI. e bhAra. pAMca prakAranA cAritra-3 sAmAyika, r chedAparacApanIya, 3 parihAra vizuddha, 4 sUkSmasa'parAya, 5 yathAkhyAta cAritra pahelu' sAmAyika cAritra kahe che--sama ane Ayika e e zabdanA eka sAmAyaka zabda thayA che. sama eTale rAgadveSarahitapaNAne mATe Aya eTale gamaNu prApta che jIhAM te sama kahIe, te jyAM utpanna thAya tene sAmAyika kahevAya che. vaLI sama te jJAna, darzana, cAritra tenA Ayika te lAbha jyAM thAya che, eTale jeNe karI jJAna, darzana tathA cAritra e traNenI prApti thAya tene sa sAvadha yAga tyAgarUpa ane nivadya yAga sevanarUpa sAmAyika kahIe. ene samyaka cAritra paNa kahe che. e sAmAyika cAritra jIvane prApta thayA vinA mIjA cAritrAnA lAbha thAya nahi mATe ene AdyamAM kahyuM che, mIjI che parazApanIya cAritra te pUrvokta sarva virati Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatta. sAmAyika cAritraneja chedAdi vizeSapaNe vizeSIe te vAre zabdathI tathA athathI nAnA prakArapaNuM bhaje te vare cheDoparasthApanIya cAritra thAya che eTale pUrva paryAyano cheda karo ane upasthApana eTale gaNAdhipe ApeluM paMca mahAvratapaNuM je mahAvratane viSe hoya te chedoSasthApanIya cAritra kahIe, jyAM navA paryAyAnuM sthApana karavuM tathA pAMca mahAvratane udhdhAra karAvavA, te be bheda, eka vistAra te mULa guNa ghAtine prAyazcita5 ane bIje niraticAra, te ivara sAmAyakavaMta nava dIkSita ziSyane cha chavaNIA adhyayana bhaNyA pachI heya tathA bIjA tIrtha AzrayI te jema pAzvanAthanA tIrthathI vadhamAna svAmInA tIrtha AvI cAra mahAvratarUpa dharma tyAgIne paMca mahAvratarUpa dharma Adare tene heya. trIjuM parihAra vizuddha cAritra-tapa vizeSa teNe karI vizuddhi eTale karmanI nija je cAritrane viSe heya tene parihAra vizuddhika cAritra kahIye. te be bhede che, temAM paheluM je cAra jaNa vivakSita cAritranA Asevaka e kapamAM pravartatA hoya tenuM caritra te nirviSTa-mAnasika parihAra vizuddhika cAritra jANavuM. ane bIjuM je cAra jaNa tenA anucArI heya tene nirviSTAkAIka parihAra vizuddhika cAritra jANavuM. te A rIta:-nava jaNAno gaccha jude nIkaLe te tIrthaMkara pAse athavA pUrve jeNe tIrthakara pAsethI e cAritra paDivaryuM hoya, tenI pAse e cAritra paDi. vije. have te nava sAdhumAM cAra jaNa parihAraka eTale tapanA karanArA thAya te niviSTa-mAnasika jANavA ane cAra tenA vaiyA. vaccanA karanArA thAya te nirviSTakAki jANavA. tathA ekane vAcanAcArya guNasthAnake TharAve. pachI te cAra parihAraka cha mAsa sudhI tapa kare, temAM uSNakALe jaghanyathI castha, madhyamathI chaTha ane uchathI AThama e tapa kare ane zIta kALe jaghanyathI cha8, madhyamathI aThama, ane utkRSTathI dazama tathA varSAkALe jaghanyathI AThama, madhyamathI dazama ane utkRSTathI DhAkaza kare, pAraNe AyaMbIla kahapasthitapaNe nitya kare, ema cha mahinA tapa kare, te pachI pharI cAra tapasyAnA karanAra te vaiyAvaccIyA thAya ane vaiyAvacca karI nAra tapiyA thAya. te paNa cha mAsa lage tapa kare, te vAra pachI Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva pa gurU vAcanAcArya cha mAsa lagI tapasyA kare te vAre te ATha mahinA sudhI tapa saMpUrNa karI pachI jinapa Adare athavA gacchamAM paNa Ave, e tapa je prathama saMghayaNI, pUra, labdhIvata hoya te pracura krarmAMnA paripAkane artha aMgIkAra kare e cAritra pAMca bharata, pAMca aravatamAM pahelA ane chellA tIrthaMkaranA tImAM hoya e parihAravizuddhi cAritranA sakSepathI vicAra kahyo cAthu sUkSmasa parAya cAritra sUkSma che kaSAya jihAM tene sukSmasa'parAya cAritra kahIe, te upazaNazreNIce krama upazamAvatAM athavA kSepakazreNIye ka`khapAvatAM hoya tihAM navame guNahANe lAkanA sakhyAtA khaMDa karI tene upazamazreNIvALA je hAya te upazamAve tathA kSaSakazreNIvALA hAya te khapAve, te sakhyAtA khaMDa sAhelA je vAre chello eka khaMDa rahe tenA asakhyAtA sUkSma khaDa karIne dazame guNahANe upazamAve athavA kSepaka hAya te khapAve, te dezamAM guThANAnuM nAma sukSmasa parAya ane cAritranuM nAma paNa sUkSmasaSAya jAvu. e cAritra be bhede che, eka zreNI caDhatAne vizuddha mAnasika hAya. bIjo upazama koNItha paDatAne kliSTamAnasika jANavu. upamikane e cAritra AkhA saMsAramAM pAMca vAra ane eka bhavamAM be vAra Ave. pAMcamuM cathAkhyAta cAritra-te jyAM tathAviSe karIne akaSA yapaNuM arthAt jyAM savalanAdike karI sarvathA rahitapaNa kahIye. te yathAkhyAta cAritra jANavu. tenA be bheda che. eka chadmasthaka ane bIjo kevaLika. cha masthika te chadmastha upamikane agIArame guNahANe hAya, ane kSepakane khArame guNahANe hAya, bIjo kevaLika te terame ane came guNahANe hAya, te keLika jAvuM. e cAstri samasta jIvaleAkane viSe prasiddha che. te kevI rIte prasiddha che te kahe che. je cAritra AcarIne vihita sAdhu te ajarAmara sthAnaka pAme eTle janma, jarA ane maraNa rahita evu je meAkSarUpa sthAnaka-te pAme. iti saMvara tatva. 7 nirjarAtatva. AtmAnA pradezathI, mAr bhede tapasyAe karI, dezathakI karmInuM ni phlu', jharIne dUra thavu tene nirAtava kahIe. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tattva niza e prakAre che. 1 dravya nijaMga, 2 bhAva nirjarA. tathA akAma ane sakAma evA e bheda paNa che. pudgaLa katu je sAhavu' te dravya, niza ane AtmAnA zuddha piraNAme karI kamanI sthiti je peAtAnI meLe pAke athavA khAra prakAranA tape karI nIrasa karyAM evAM je krama paramANu te jenAthI saDe evA je AtmAnA pariNAma thAya te bhAva nirjarA. tiya cArdikanI mAphaka IcchAvinA kaSTa sahana karatAM kra` pugaLanu je kSapana thAya che, te dravya athavA akAma nirA. mAruM prakAranA tape karI sayamI thakAM kaSTa sahana karyAthI je krama paramANunuM kSapana karavu athavA sADavu te bhAva athavA sakAma nirjarA. A banne ni rAmAM bhAva athavA sakAma niraNa zreSTha che. 96 te nirAtatva, khAra prakAranA tapanA bhede karI kahe che eTale bAra prakAranA tapa karavAthI anAdi saMbadha sa kaMmpanA kSaya thAya che, tene nirAtatva kahe che. bAra prakAranA tapathI krarmonI nirjarA thAya che. te tapanA be bheda che, eka Azcatapa ane bIjo abhyatara tapa. temAM prathama mAdvaitapanA cha prakAra kahe che. 1 anazana...AhAranA tyAga, 2 uNAdarI--nyUnatA karavI --upagaraNa athavA AhAra pANImAM ochu. karavuM, OM vRttisakSepa-dravya, kSetra, kALa ane bhAvathI AjIvikAnA sakSepa karavA eTale abhigraha tathA niyamArdika dhAravA. 4 rasaparityAga-vigayAdika sArA sArA rasanA tyAga, 5 kAyakleza-tapa, leAcAki kaSTanuM sahana karavuM, krAusagga karavA. 6 pratisa linatA--aga upAMganu` savavuM. e cha prakAranA khAdyutapa te savathI tathA dezathI . evA e bhede jANavA. je ne mithyAtvIe paNa tapa karI mAne che, jene leAka paNa dekhI zake che jethI kaSTa ghaNu. te lAma alpa thAya ane mAhya zarIrane tapAve tethI e cha prakAranA mAruM tapa kahyo. cha prakAranA abhyaMtara tapa kahe che, 1 prAyazcitta--karelA aparAdhanI zuddhi karavI, kapaTa rahitapaNe Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva, lAgelA doSa gurU AgaLa prakAza karI tenI AloyaNuM levI. 2 vinaya-gurUAdikanI bhakti karavI tathA AzAtanA TALavI, 3 vaiyAvacca-ana, pANI, vinsa tathA auSadha pramukhe karI yathAyogya sevA-bhakti karavI. 4 sakjhAya--1 pitAne bhaNavuM, ziSyAdikane bhaNAvavuM tathA vAMcavuM. 2 saMdeha paDavAthI gurnAdikane puchavuM. 3 zikheluM pharI saMbhAravuM. 4 dhAreluM ciMtavana karavuM, 5 dharmasaMbaMdhI kathA kahevI tathA upadeza kare e pAMca bheda. 5 dhyAna-ArtA, raudra, e be thAna TALI dharma ane zukala e be dhyAnathI mananI ekAgratAe avalaMbana karavuM. 6 kAusagga-kAyA halAvavI nahi, te kAusagga dravya tathA bhAve e be bheda che. e cha bhedane samyakadaSTi jIva tapa karI mAne ema bAra prakAranA tape karI nija rAtatva kahya, iti, 8 baMdhatatva, AtmAnA pradezane karma pudagaLane daLa khIra nIranI peThe, lehupiMDa agninI peThe lolIbhUta thai baMdhAya tene baMdhatatva kahIe. baMdhatatvanA cAra bheda kahe che. 1 prakRtibaMdha-kamane svabhAva tathA pariNAma. 2 sthitibaMdha-je karmanI jeTalI sthiti che te, 3 anubhAgabaMdhakamane tIvra maMdAdi rasa pariNAmarUpa, 4 pradeza baMdha-kamapudagaLanA pradeza. cAra prakArane baMdha madakane daSTAMte kahe che. 1 prakRti baMdha. suMTha pramukha padArtha nAkhI modaka karyo hoya te vAyu roganuM haraNa kare che. jIrU pramukha TADhI vastu nAkhI mAdaka karyo hoya te pittareganuM haraNa kare che, ItyAdika je dravyanA saMge karI te mAdaka nIpane heya te dravyanA guNAnusAra te modaka vAta, pitta tathA kAdika remanuM haraNa kare che te tene svabhAva jANo. tema jJAnAvaraNIya karmane jJAna apahAraka svabhAva che, sAmAnya upa garUpa je dazana tene nAza karavAne dazanAvaraNIya karmane svabhAva che, anaMta avyAbAdha sukhane TALavAne vedanIya kamane 13. Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tA. svabhAva che, samyakatva tathA cAritrane TALavAne mohanIya kamane svabhAva che, akSaya sthitine TALavAne Ayu kamane svabhAva che, zuddha avagAhanAne TALavAne nAma kamane svabhAva che, AtmA nA agurU ladhu guNane TALavAno netra karmane savabhAva che ane anaMta dAna, anaMta lAbha, anaMta bhAga, anaMta upalega tathA anaMta vIyane TALavAno aMtarAya kamano svabhAva che. ra sthiti baMdha. * jema te ja medAne pakSa, mAsa, be mAsa, traNa mAsa tathA cAra mAsa sudhI rahevAne kALanuM nAma che, tema kaIka karmanI jaghanya aMtara muhata ane utkRSTI sItera keDIkeDI sAgaropamanI sthiti che. te sthitinI vacamAM je kama jeTalI rahevAnI sthitie bAMdhyuM hoya te karma eTale kALa rahe tene kALanuM avadhAraNa eTale nizcaya karavArUpa sthiti-baMdha kahIye, 3 anubhAga-baMdha. te ja mAdaka kei mIThe hoya, kaDavo hoya ane kaI tIkhe heya temaja ke modakane ekaThANIe rasa heya, koIno beThANIo rasa haya, ityAdi aneka prakAre alapa-vizeSa hoya che; tema kei karmane zubha, tIvra, maMda vipAka hoya che ane kaI karmane azubha, tIvra, maMda vipAka heya che. jema sAtAvedanIyAsikamAM keikane azuma rasa a9pa hoya ane kekano azubha rasa ghaNe heya, tene trIjo anubhAga baMdha kahIye. : 4 pradeza-baMdha, te ja modaka keI apaLathI thaye heya, keI bahu daLathI thaye heya ane kai bahatara daLathI thayo hoya tema koI kama. pudagaLanAM daLa thoDAM heya che ane koInAM vadhAre hoya che, tenuM pariNAma te pradezamadha. ATha karma upara prakRti tathA sthiti, 1 jJAnAvaraNIya karma-AMkhanA pATA samAna, tenI pAMca pra, kRti, sthiti jaghanya aMtamuhurtanI, utkRSTI trIza kevAkeDI sAgarepamanI, Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tattva. 99 rvenIyakama pALIyA samAna, tenI nava prakRti, sthiti jaghanya aMtamunI, utkRSTI trIsa kAhAkeADI sAgaropamanI 3 veDhanIyama...madhe tathA aphINe kharaDayA khaDga samAna. tenI e prakRti. sthiti jaghanya 2 samayanI, utkRSTI trIsa keADAkoDI sAgaropamanI. 4 mAhunIyA -- madirAnA choka samAna, tenI aThThAvIza pra kRti, sthiti jaghanya aMtarmuhUtanI, utkRSTI sItera kADAkADI sAgarApamanI. 5 AyuSyakama heDa (beDI) samAna, tenI cAra prakRti, sthiti jaghanya aMtarmuhUrtInI, utkRSTI tetrIsa sAganApamanI. 6 nAmakarmAM-citANa samAna, tenI ekaso traNa prakRti, sthiti jaghanya ATha muhurtanI, utkRSTI vIza kADAkADI sAgaropamanI. 7 gAtraka kuMbhAranA cAkaDA samAna, tenI be prakRti, sthiti jaghanya ATha muhunI, utkRSTI vIza kroDAkeADI sAgaropamanI. 8 aMtarAya ka~bhaMDArI samAna, tenI pAMca prakRti, sthiti jaghanya aMtarmuhunI, utkRSTI trIsa kaDAkADI sAgaropamanI, 3 anubhAgamadha saMkSepathI batAve che---rAgAdikagrasta jIva, abhavya jIvanI rAzIthI anata guNA ane siddhanA vAnI zizane ana'tame bhAge eTale paramANue niSpanna ka skaMdha samaya samaya pratye grahaNa kare che te daLIne viSe para mANu dITha kaSAyanA vazathI sarva jIvanI rAzIthI anaMta guNA sa vibhAganA pariccheda hAya, te rasa tIvra, tIvratara, tIvratama tathA mada, madatara, madatamAdi aneka prakAre hAya. tyAM azubha myAzI pApa prakRtinA tIvra sakaleza pariNAme karI badhAya ane zubha kheMtAlIsa puNya prakRtinA tIvrarasa vizuddhie karI badhAya tathA maMdasAnuma'dha tethI viya hAya. te AvI rIte-zubha prakRtinA maMdasa sakaleza piraNAme karI badhAya ane azubha prakRtinA maMDsa vizuddhie karI badhAya. pradezamadha sakSepathI kahe che te--lAkane viSe ? odAki 2 vaigneya, 3 AhAraka, 4 tejasa, 5 bhASA, 6 zvAseAdhAsa, 7 mana ane 8 kAmaNa e ATha jAtinI krarmanI vaLagaNA che. Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zrI nava tatva, te ekekI vaLagaNa jIvane grahaNa gya tathA agrahaNa yogya evA be prakAre che. prathama be pradezathI mAMDIne abhavyathI ane naMta guNAdhika pradeza lage audArIka vaLagaNa te thoDA pradeza ane sthaLa mATe jIvane agrahaNa gya vaLagaNa jANavI bIjI audArika grahaNa karavA yogya te paNa anaMtI vaLagaNa jANavI. tyAra pachI ghaNu pradeza ane sUkSma pariNAma mATe audA. rikane aprahaNa yogya tathA vaikeyanI apekSAe thoDA pradeza ane sthaLa pariNAma mATe vikeyane paNa agrahaNa yogya ema beune grahaNa karavAne ayogya te paNa abhavyathI anaMta guNuM dika vaLagaNa jANavI. tyAra pachI vikrayane grahaNa yogya vaLagaNuM jANavI, ema sarva ATha jAtinI vaLagaNuM te viSe grahaNa yogya ane agrahaNa gya vaLagaNuM jANavI. iti baMdhatatva, Tu mekSatatva, - sakaLa AtmAnA pradezathI, sakaLa kamanuM chuTavuM, sakaLa baM. dhanathI mukAvuM, sakaLa kAryanI siddhi thAya tene mokSatatva kahIye, paMdara bhede siddha thAya che te kahe che. 1 tIrthasiddhA-tIthakarane kevaLajJAna upajyA pachI je mekSa gayA te gaNadhara pramukha, 2 atIrthasiddhA-tIrthakarane kevaLajJAna upanyA pahelAM je mokSa gayA te, mArUdevI pramukha. 3 tIrthakara siddhAntIthakara padavI pAmIne mekSa gayA che, te gaSabhAdika arihaMta bhagavAna, 4 atIrthakara siddhA-tIrthakara pada pAmyA vinA sAmAnya kevaLI thaImekSa gayA te. pa gRhasthaliMgasiddhA-gRhasthanA veze rahyA thakA mokSe gayA te mArUdevI mAtA pramukha 6 anyaliMgasiddhA-yogI, saMnyAsI pramukha tApasanA veze ' mokSa. gayA te, vakalacIrI Adi, 7 svaliMgasiddhA-sAdhunA veSe mekSa gayA te, zrI jaMbusvAmI vagere sAdhu munirAje. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nava tatva. 101 8 strIliMgasiddhA- strI ke mekSa gayA te, caMdanabALA Adi 9 purUSaliMgasiddhA-purUSa vede mekSa gayA te, gautamAdika 10 napuMsakaliMgasiddhA-napuMsaka vede mokSa gayA te, gAMgeya - aNagAra pramukha 11 pratyekabuddhiA -kaI padArtha dekhIne pratibodha pAmavAthI pitAnI meLe cAritra laI mela gayA te, karakaMDa pramukha. 12 svayaMbuddhasiddhA-gurUnA upadeza vinA potAnI meLe jAtismaraNa Adi jJAnathI pratibaMdha pAmI mekSa gayA te, kapila Adi. 13 buddhabehasiddhA-gurUne upadeza sAMbhaLI vairAgya pAmI mekSa gayA te, 14 eka siddhA-eka samayamAM eka ja jIva mekSa game te, mahAvIra svAmI. 15 anekasiddhA-eka samayamAM ghaNuM jIva mekSa gayA te, baDaSabhAdika svAmI pramukha. e paMdara bheda siddhanA jANavA, yadyapi vIrtha siddha ane atIsiddha e be bhedamAM bIjA tera bheda AvI jAya che, tathApi vizeSa dekhADavA sArUM paMdara bheda kahyA. ja prakAre jIva mekSa jAya te kahe che. 1 zAne karI, 2 darzane karI, 3 cAritre karI, 4 tapa karI, mokSanAM nava dvAra kahe che. 1 satpadaprarUpaNudvAra, 2 dravyadvAra, 3 kSetradvAra, 4 sparza nAkAra, 5 kALadvAra, 6 aMtaradvAra 7 bhAgadvAra, 8 bhAva dvAra, 9 alpAbahatvakAra, e navanAM nAma kahyAM. (1) satpadaprarUpaNAkAra, te mAkSa gati pUrva kALe hatI, hamaNAM paNa che, AvatA kALe haze, te chatI asti che, paNa AkAzanA phulanI pare nAsti nathI. (2) dravya pramANe te siddha anaMtA che, abhavya jIvathI anaMtagaNuM adhika che, vanaspati vajine 23 daMDakathI siddhanA jIva anaMtaguNa adhika che. (3) kSetradvAra te siddhazilA pramANe che, siddhazIlA 45 lAkha jojananI lAMbI pALI che Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zrI nava ta. ane trIguNI jhAjherI paridhI che ane ucapaNe 333 dhanuSya ne 32 AgaLa pramANe eTalA kSetramAM siddha rahyA che. (4) spazanA dvAra te siddha kSetrathI kAMIka adhikI siddhanI spazanA che. (5) kALadvAra te eka siddha Azri Adi anaMta, sarva sita Azri anAdi anaMta, (6) aMtaradvAra-te pharI siddhane saMsAramAM avataravuM nathI ane eka siddha tyAM anaMtA siddha che ane anaMtA siddha tyAM eka siddha che, eTale siddha bemAM aMtara nathI. (7) bhAgadvAra te saghaLA jIvane siddhanA jIva anaMtame bhAge che, lekane asaMkhyAtame bhAge che. (8) bhAdvAra te siddhamAM lAyakabhAva, kevaLajJAna, kevaLadana, lAyaka samakita che ane pariNAmika bhAva te siddhapaNuM jANavuM. (9) aNbahutadvAra te savathI thaDA napuMsaka siddha, tethI strI saMkhyAlaguNa siddha, tethI purUSa saMkhyAtaguNuM siddha, eka samaye napuMsaka 10 siddha thAya, strI 20 siddha thAya, purUSa 100 siddha thAya, cI bela kahe che. 1 vasapaNe, 2 bAdarapaNe, 3 saMjJIpaNuM, 4 vajasSabha nArAya saMghayaNapaNe, 5 zukaladhyAnapaNe, 6 manuSyagati, 7 sAyaka samakata, 8 yathAkhyAta cAritra, 9 paMDitavIya, 10 kevaLajJAna, 11 kevaLadarzana, 12 bhavya siddhika, 13 paramazuklakezI, 14 carama zarIrI, e cauda belane ghaNI mokSa jAya. jaghanya be hAthanI avadheNAvALo, utkRSTI pAMcase dhanuSyanI avadheNAvALo, jaghanya nava varasane utkRSTa pUvaDInA AyuSavALe, karmabhUmine hoya te mekSamAM jAya. Iti mekSitatva. iti navatatva saMpUrNa Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zro laghu ka atha zrI laghudaMDaka. (kAryAM) zarIrogAhaNa saMghayaNa, saMThANa kasAya taha huMti sannAo; siMdiya samugdhAe sanni vede ya pajjati // 1 // diThThi daMsaNa nANa anANe, joguvaoge tahA kimAhAre || unavAya Thii samuhAe, catraNa gai Agai ceva // 2 // 103 e be gAthA sUtra pADe kahI. temAM ceAviza dvAra kahyA. te cAvIza dvAra atha sahita kahe che. (zarIra ke ) zarIra pAMca. 1 udvArika, s vaikriya, 3 AhAraka, 4 tejasa ane 5 kANu // 1 // ( AgAhuNa ke0 ) avadheNA. 1 udAkinI avadheNA jaghanya AMgaLA asakhyAtamA bhAga ane utkRSTI eka hajAra jojana jhAjherI, kamaLanA DADAne nyAye jANavI, 2 vaikriyanI bhavadhAraNI avadheNA ja AMgaLanA asakhyAtamA bhAga ane u pAMcase dhanuSyanI tathA uttara vaikriyanI avadheNA ja0 AMgaLanA sakhyAtamA bhAga ane ura lAkha jojana jhAjherI jANavI, 4 Ar3ArakanI avadheNA ja muDhA hAthanI ane 30 eka hAthanI. 4-5 tejasa ane kANunI avadhezA ja. AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga ane u cauda rAja leAka pramANe jaNavI tathA kevaLa samughAtanI apekSAye pAtAtAnA zarIra pramANe jANavI. // 2 // (saMghayaNa ke0 ) saMghayaNa che. 1 vaRSabhanArAMca saghayaNuM, 2 RSabhanArAMca sa0, 3 nArAya sa0, 4 ardranArAya sa0 5 kilika sa0 ane 6 chevaTu saMghayaNa // 3 // ( sahANa ke ) sasthAna che,-1 samarasa sarathAna, 2 nigAha parima'DaLa saM0, 3 sAdi sa0, 4 vAmana sa0, 5 kubja sa, ane OM huDa sasthAna / 4 / / Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lalluda DaoN. ) kaSAya cAra-1 kA, r mAna, 3 mAyA ane ( tahuhuti ke ) temaja AgaLa kahero, 104 ( kaSAya ke 4 lAbha // 5 // te prakAre hAya. ( sannAo ke ) sajJA cAra-1 AhAra saMjJA, r bhaya sa'jJA, 3 maithuna sajJA ane 4 parigraha saMjJA // 6 // ( leza ke ) lezyA che.--1-kRSNa lezyA, s nIla lezyA, 3 kApAta vezyA, 4 tejI lezyA, 5 padma lezyA ane 6 zukala lezyA ! 75 ( iMdriya ke ) iMdriya pAMca-1 zrotrakriya, r cakSuiMdriya, 3 dhrANeyi 4 sedegpriya ane 5 sparze driya, 5 8 // ( samugdhAta ke0 ) samuddAta sAta-1 veTTanI samuddAta, 2 kaSAya sa0, 3 mANAMtika sa0, 4 vaikriya sa0, 5 tejasa sa0 6 AhAraka sa0 ane 7 kevaLa samuddAta. / / 9 u ( sannI ke ) saMjJI ane asa'jJI,-temAM jene mana hAya te sa'gI ane mana na hoya te asaMgI u 10 u ( vedra ke0 ) veda traNa-1 zrI veda, 2 purUSa veda ane 3 napuMsaka veda ! 11 5 ( ya ke ) vaLI ( patti kera), paryAya che te-1 AhAra paryAsa, 2 zarIra 50, 3 iMdriya 50, 4 zvAseAdhAsa 50, 5 bhASA 50 ane 6 mana paryAsi ! dara ! cha paryAptinuM svarUpa darzAve che. pudgalanA upacayathI thayA je pariNamana hetu zakti vizeSa, tene paryApti kahe che. enA be bheda che--eka labdhiparyApti ane khIjI karaNa. paryApti, je karmAMnA udayathI AraMbhelI svayeAgya paryApti sa` pUrI karI nathI, paNa karo tene labdhiparyApta kahe che ane jeNe svayegya paryApti sa` pUrI karI lIdhI tene karaNuparyApti kahe che. aparyApta paNa e prakAranI che-eka labdhi aparyApti, bIjI karaNa aparyApti. Ara bhelI * svayeAgya paryApti pUrI kare nahi tene labdhi apapti kahe che ane je svayeAgya paryApti sa pUrI karaze, paNa hucha kIdhI nathI, tene karaNa aparyApti kahe che. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ladhudaMDaka 105 paryApti cha prakAre che. hareka jIvane bhavAMtaranI utpatti samaye je zaktivaDe AhAra laIne tene rasapaNe pariNamAvavAne je zakti vizeSa tene AhAraparyApti kahe che. pachI te rasarUpa pariNAmane rasa, rUdhira, mAMsa, meda, asthi, majajA tathA vIrya e sAta dhAtupaNe pariNumAvIne zarIra bAMdhavAne je zaktivizeSa, tene zarIraparyApti kahe che. pachI te sAta dhAtupaNe pariNamAvyo je rasa, te jene jeTalAM dravya Idriya joIe tene teTalA IdriyapaNe pariNamAvavA je zakita vizeSa tene IMdriya paryApti kahe che. paryApti e zabda sarva sAthe joDo kemake e kahelI traNa paryAti pUrI karyA vinA koI jIva maraNa pAme nahi, mATe paryApti zabda vacamAM kahyo che. e traNa paryApti bAMdhIne pachI zvAsozvAsa paNe pariNumAvIne avalaMbI mukavAne je zaktivizeSa, tene zvAsozvAsa paryApta kahe che. bhASAyogya muddagaLa laI bhASApaNe pariNamAvIne avalaMbI mUkavAne je zakitavizeSa tene bhASA paryApti kahe che ane manevaragaNuM pradUgaLa laI manapaNe pariNAvIne avalaMbI mUkavAne je zaktivizeSa tene manaH paryApita kahe che. evI rIte e cha prakAre paryApti kahI che. - AhAra paryApti, zarIraparyApti, Idriya paryApti tathA zvAsozvAsa paryApti e cAra pati eke dilane heya ne te cAra paryAptionI sAthe pAMcamI bhASA paryApta joDIne pAMcapati te vikalendri eTale beIdriya, teIdriya tathA cauritiya pratyekane hoya, eja pAMca paryAmi asaMsI paMcendriyane hoya ane chae paryApti saMsI paMceMdriyane heya. (didi ke ) daSTi traNa 1 samakita daSTi, 2 mithyAtvadaSTi ane ka samA mithyAtva daSTi . 3 (daMsaNa ke0) dazana cAra-1 cakSu darzana, 2 acakSu dAna, 3 avadhi darzana 4 kevaLa darzana che 14 (nANuM ke0) jJAna pAMca. 1 mati jJAna, 2 zrata jJAna, 3 avadhi jJAna, 4 mana:paryava jJAna ane 5 kevaLa jJAna che 15 che (anANe keTa) ajJAna traNa, 1 mati ajJAna, 2 zrata ajJAna ane 3 vibhaMga ajJAna che. 16 (jaga kera) vega paMdara. 4 mananA, 4 vacananA ane 7 kAyAnA, temAM 1 satya manoga, 2 asatya bha0, 3 mizra ma. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tot zrI laghu taka ane 4 vyavahAra sa0 e cAra mananA jANavA tathA 1 satya vracanayAga, r asatya, 10, 3 mizra 10, 4 vyavahAra 12 e cAra vacananA jANavA. tathA 1 udArika, 2 utkrArikanA mizra, 3 vaikriya, 4 vaikriyanA mizra, 5 AhAraka, 6 AhArakanA mizra ane 7 kAmhaNakAya coga e sAta kAyAnA jANavA-sarve maLI padmara cAga jANavA // 17 / ( vayeAga ke0 ) upayoga khAruM te pAMca jJAna, traNa ajJAna ane cAra darzIna e bhAr upayoga jANavA 5 18 5 (tahA kimAhAre kera) temaja anukrame AhAra le, ja traNa dizinA ane u cha dizinA traNa dizi te 1 ucI, 2 nIcI ane 3 trAchI, ane cha dizi te 1 pUrva, r pazcima, 3 uttara, 4 dakSiNa, pa uMcI ane 6 nIcI. tathA traNa prakAranA AhAra le te 1 sacitta, r citta ane 3 mizra. tathA traNa prakArane AhAra le te 1 eja, 2 rAma ane 3 kavaLa e traNa prakAranA AhAra !! 19 ! rama ( vavAya ke0) keTalA phreMDakanA AvIne upaje? te AgaLa kahevAze ! 205 ( i ke ) sthiti. te ja aMtarmuhuta ane kRSTi tetrIza sAgaropamanI. te sthiti AgaLa kahevAze. // 21 mA (samuhAe ke0 ) 1 sameAhiyA maraNu, 2 asamAhiyA maraNa, temAM sameAhiyA bharaNu te kIDInI lAranI peThe jIvanA - deza chuTA chuTA nIkaLe te. ane asamAhIyA maraNa te phuMkanA bhaDAkAnI peThe jIvanA pradeza sAmaTA nIkaLe te. aa 22 u (cavaNa ke0) keTalA daMDakamAM cIne jAya te AgaLa kahevAro // 23 // .( gai ke0 ) gati pAMca te 1 naranI, r tiya canI, 3 manuSyanI, 4 devatAnI ane 5 siddhanI. temAM je javu' te gati, ( Agai ke0 ) Avavu te AgaMta. te cAra prakAranI-1 nakanI, OM tiryaMcanI 3 manuSyanI ane 4 devatAnI. ( ceva ke) nicce e e gAthAnA artha kahyo ! 24 5 prANa za. temAM paMcadrinA pAMca prANa te 1 zrotra ya, Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 107 zrI laghudaMDaka 2 cakSukiya, 3 ghANekiya, 4 raseMdriya, ane je spezendriya 6 manabaLa, 7 vacanamaLa, 8 kAyamaLa, 9 zvAsozvAsa ane 10 AukhuM, e daza. e paccIza dvAra kahyA che 25 . . covIza daMDakanAM nAma kahe che. prathama nArakIne daMDaka te sAta narakana nAma kahe che-1 ghamA, 2 vaMsA, 3 silA, 4 aMjaNuM, 5 rihA, 6 maghA ane 7 mAghavI, tenAM gotra kahe che. 1 ratanaprabhA, 2 zarkaraprabhA, ke vAluprabhA, 4 paMdaprabhA, 5 dhUmaprabhA, 6 tamaHprabhA, ane 7 tamastama.prabhA, e sAta maLI eka daMDaka thaye daza bhavanapatinA daza daMDaka-1 asurakamAra, 2 nAga kura 3 suvarNa kura, 4 vighuskura, 5 agni, ku, dvipakura, 7 udadhi ku, 8 dizA ku0, 9 pavana kura ane 10 stanatakumAra, pAMca thAvaranA pAMca daMDaka iMda thAvarakAya, 2 naMbI thA, 3 sapi thAva, 4 sumati thA0, ane 5 payAvaca thAvarakAya, tenAM gotra kahe che, 1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 teukAya, 4 vAukAya ane 5 vanaspatikAya. traNa vileMdriyanA traNa daMDaka -1 beIdriya, 2 teIdriya ane 3 cAreMdriya, - vIzame tiryaMca paceMdriyane daMDaka-tiryaMca caMdriyanA pAMca bheda, te 1 jaLacara, 2 sthaLacara, 3 urapara, 4 bhujapara ane 5 becara, jaLacara te kone kahIe? je jaLamAM cAle tene jaLacara kahIe, tenA aneka bheda, macha, kaccha, gAhA, magara, sukumAra pramukha che 1 che je pRthvI upara cAle tene sthaLacara kahIe. tenA cAra bheda, 1 ekakhurA 2 dekhurA, 3 gaMDipayA ane 4 saNapayA. temAM eka khurA te ghoDA, khara pramukha. dekhurA te gAya, bheMsa pramukha. gaDipayA te suMvALA paga sonInI eraNane ghATe paga te hAthI, geMDA te pramukha, sakRpayA te nahAravALA jIva, te siMha, vAgha, cittA, kUtarA, bilADA pramukha. e sthaLacaranA cAra bheda jANavA che 2 upara te haiyAbhara cAle te sapanI jAta, tenI be jAta-eka pheNa mAMDe che ane bIjI paNa na paDe te che 3 | bhujapara sapa te bhujAye tathA haiyAbhara cAle che Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zrI ladhubaMika. bhujapara sarpa, tenA aneka bheda. neLa, keLa, kAMkiDA, geha, udara, khisakelI pramukha che 4 khecara te je AkAze cAle te paMkhInI jati. te paMkhInA cAra bheda-1 camI paMkhI, 2 rAma paMkhI, 3 vitata paMkhI, 4 samuga paMkhI, came paMkhI te cAmaDAnI pAMkha te chApA vAgula pramukha che 1 me rema paMkhI te marAyanI pAMkha te sUDA, carakalA, pArevA pramukha che 2 e be paMkhI AdI dvIpamAMhi ane aDhI DhApa bahAra che. vitata paMkhI te jenI pAMkha paheLIja rahe te vitata paMkhI kahIe, je 3 che samuga paMkho te jenI pAMkha hAbaDAnI peThe bIDAyelI rahe te samuga paMkhI kahIe, e be paMkhI aDhIkopa mahAraja che. e pAMca tiryaMca paMcaMdriya samuThIma ane bhaja jANavA. e vIzame tiya"ca paceMdriyane daMDaka tha. ekavIzame manuSya paMceviyane daMDaka--te manuSya padriyanA 4 bheda-1 paMdara kAma bhUminAM manuSya, 2 trIza akarma bhUminAM manuSya, 3 chapana aMtaradvIpanAM manuSya ane 4 caudasthAnakamAM samucchama manuSya. karma bhUmi te kene kahIe? jyAM asi, masi ane kRSi e traNa prakAranA vyApAra che. te 1 (asi ke , taravAra pramukha hathiyAranuM bAMdhavuM, 2 (masi ke) lakhavAne vyApAra kare, 3 (kRSi ke.) khetIvADI pramukha vyApAra kare, e traNa prakAranA vyApAra karIne je che, te kamabhUminAM manuSya kahIye. te karma bhUminAM kSetra keTalo che? pAMca bharata, pAMca airavata, pAMca mahAvideha e paMdara kSetra karmabhUminAM che. te kaye kaye ThekANe che? te kahe che. eka lAkha jojanane jabutapa che. temAM eka bharata, eka airAvata ane eka mahAvi. raha, e traNa kamabhUminAM kSetra jaMbudvipa maLe che, te jaMbadvIpane karatA be lAkha jojanane lavaNa samudra che. tene pharatA cAra lAkha janane dhAtakhiMDa dvopa che, temAM be bharata, be eravata, ane be hAvideha e cha kSetra dhAtakIkha maLe che, tene pharate ATha lAkha jejanane kALodadhi samudra che, tene pharato ATha lAkha jejaane puSkarAI dvApa che, temAM be bharata, be airAvata ane be mahAviraha e cha kSetra pukarAI hIpa maLe che. e paMdara karmabhUmi kahAM, Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ladhubaMDaka. 100 trIza akarmabhUmi-akarmabhUminAM manuSya te kene kahIye ? jyAM asi masi ane kRSi e traNa vyApAra nathI ane daza prakAranAM kapakSe karIne jIve, te akama bhUminAM manuSya kahIye. te kayA kyA? pAMca hemavaya, pAMca hiraNaya, pAMca harivAsa, pAMca ramakavAsa, pAMca devakara ane pAMca uttarakurU e trIza te kaye kaye ThekANe che? eka hemavaya, eka hiraNvaya, eka harivAsa, eka ramavAsa, eka devakara ane eka uttarakurU e cha jugaLIyAnAM kSetra ja budvIpa maLe che. ethI bamaNAM eTale bAra kSetra dhAtakIkhaMDamAM che. temaja bAra kSetra puSkara dvIpamAM che. e trIza kama bhUmi kahyAM. chapana aMtaradvIpa-aMtaradvIpa te kene kahIe ? lavaNa samudranA pANI upara, aMtaraMga DADhA mAM dvIpa upara rahenAra - mATe aMtaropanAM manuSya kahIe, te kyAM che ? bharata kSetranI maryAdAno karanAra pILA suvaNIne culahimavaMta nAme pavata che, te eka jojanane uMce che, ekaso gAune uDe che tathA eka hajAra bAvana jana ane bAra kaLAne paheLe che, cAvIza hajAra navaseM batrIza jojanane lAMbe che, tene pUrva pazcimane cheDe babbe DAdrA nikaLI che, te ekekI DADhA corAzIse corAzIeN jojananI jhAnI lAMbI che. te ekekI DATA upara sAta sAta aMtaradvIpa che. jagatIthI DADhA upara traNaseM je jana jaie, tyAre traNaseM jojanano lAMbo paheLe pahele dvIpa Ave che 1 che tyAMthI cArasaM je jana jaIe tyAre cAraseM jejanane lAMbo pahoLe bIje dvipa Ave che je che tyAMthI pAMcaseM jejana jaIe tyAre pAMcase jajanane lAMbo paheLe trIje dvIpa Ave che 3 tyAMthI seM je jana jaIe, tyAre meM je janane lAMbe pahele cotho hIpa Ave che 4 che tyAMthI sAtameM je jana jaIe, tyAre sAtameM janane lAMbe pahoLo pAMcame dvIpa Ave che 5 che tyAMthI AThase je jana jaIe, tyAre AThameM jojanane lAMbe paheLo cho dvIpa Ave che 6 che tyAMthI navase jojana Ie, tyAre navase jojanane lAkhe paheLo sAtame dvIpa Ave che 75 ema cAre DADhA upara thaIne sAta cakuM aThAvIza thAya, emaja eravata levanI maryAdAne karanAra zikharInAmA parvata che te paNa pILA suvaNane che, te cula himavaMta parvatanI peThe jANave. tene paNa Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zrI laghudaMDaka pUrva pazcimane cheDe babbe DADhA nikaLI che, te ekeDI DADhA upara sAta sAta aMtara dvIpa che, ema aThThAvIza 6 chappana aMtarIpa che, tenuM sukha akarmabhUminI peThe jANavuM. cauda sthAnakanA samucchimi manuSya - (uccAre suvA ke. ) vaDInitamAM upaje, 2 (pAsavaNe suvA ke ) laghunitamAM upaje, 3 ( kheLe suvA ke ) aLakhAmAM upaje, 4 (saMghANe suvA ke) nAsikAnA pleksamAM upaje, 5 (vatesuvA keDa ) vamanamAM upaje, 6 ( pitte suvA keva ) pitADAmAM upaje, 9 ( pue suvA keTa ) parUmAM upaje, 8 ( soNie suvA ke. ) rUdhiramAM upaje, 9 ( suke suvA keDa ) vIryamAM upaje, 10 (sukkapogala parisAhie suvA ke ) vIryAdikanA pudagala sUkANA te bhInA thayA temAM upaje, 11 ( vigaya jIva kavare suvA ke0) jIva rahita mRtakanA kalevaramAM upaje, 12 (ithi purisa saMjoge suvA ke ) strIpurUSanA saMgamAM upaje, 13 ( nagaranI dhamaNe suvA keva ) nagaranI khALa pramukhamAM upaje ane 14 (salve suceva asuI ThANe suvA ke ) manuSya saMbaMdhI piyA pramukha azuci thAnakamAM upaje, e asaMkhyAtA samucchika manuSya aMtamuhurtamAM manuSyanA zarIrathI vasta dUra thAya, temAM upaje. evA eka eka kSetranA gabhaja. manuSya aparyAptA ane eka eka paryApA tathA eka eka samuchima manuSyanA aparyAptA ema traNaseM traNa bhedane ekavI. zamAM manuSyane daMDaka thayo. bAvIzamA vANuvyaMtarano daMDaka tenI seLa jAta che-1 pizAca, 2 bhUta, 3 yakSa, 4 rAkSasa, 5 kinnara, 6 kiM purUSa, 7 mahAraga, 8 gaMdharva, 9 ANajI, 10 pANapatrI, 11 isivAI 12 bhUvAi, 13 maMdiya, 14 mahAkadiya, 15 kIMDa ane 16 payaMgadeva, e soLe jAtanA vANavyaMtarano bAvIzame daMDaka thaye. vIzame jotiSIne daMDaka tenI daza jAta che -1 caMdramA, 2 sUrya, 3 praha, 4 nakSatra, 5 tANa e pAMca caLa te ahIdvIpamAM che ane e pAMca sthira te akIkIpa bahAra che. e daza jAta, be caMdramA ne be sUrya jaMbudvIpamAM che, cAra caMdramA ane cAra sUrya lavaNa samudramAM che, bAra caMdramA ane bAra sUrya dhAtakIkhaMDamAM Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ladhubaMDaka. 111 che, beMtALIza caMdramA ane beMtALIza sUrya kALadadhi samudramAM che, bahotera caMdramA ane bahetara sUrya pukAdvIpamAM che; ema sarva maLIne manuSya kSetramAM eka batrIza caMdramAM ane eka batrIza sUya parivAra sahita caLa che. parivAra te jyAM eka caMdramA ane eka sUya hoya tyAM arUzI graha, aThThAvIza nakSatra, chAsaTha hajAra navase ne pacAtara kevAkeDI tArA, e sarva caMdramA sUryane parivAra gaNave. asaMkhyAtA caMdramA ane asaMkhyAtA sUya parivAra sahita manuSya kSetra bahAra asaMkhyAtA dvIpa samudramAM sthira che, e daza jAtane vevIza jyotiSIne daMDaka tha. 1 covIzame vaimAnikane daMDaka-tenA chavIza bheda che--bAra devale, nava veyaka ane pAMca anuttara vimAna, e vIza tenA nAma kahe che- saudharma, 2 IzAna, 3 sanakumAra, 4 maheM, 5 brahmaleka, 6 lAMtaka, 7 mahAzuka, 8 sahasAra, 9 ANata, 10 prANuta, 11 AraNa ane 12 amyuya e bAra devakanAM nAma kahyAM. nava raiveyakanAM nAma kahe che- 1 bha, 2 subhade, 3 sujAe, 4 sumANase, 5 priyadaMsaNe, 6 sudaMsaNa, 7 Amehe, 8 supaDibuddha ane 9 jaso dhare, pAMca anutara vimAnanAM nAma kahe che- vijaya, 2 vijayaMta, 3 jayaMta, 4 aparAjita, 5 vAthasiddha, e vIzamo vaimAnikane daMDaka kahyo. have paMdara paramAdhAmInAM nAma kahe che- aMba 2 aMbarasa, 3 zAma, 4 sabaLa, 5 rUDa, vairU, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 azipatra, 10 dhanuSya, 1 kuMbha, 12 vAluka, 13 vaitaraNuM 14 parasvara, ane 15 mahASa e paMdara paramAdhAmI te asurakumAramAM bhaLyA. daza jAtinA jaMbhakA tenAM nAma kahe che-1 ANabhaMjakA, 2 pANajabhakA, 3 layaNajabhakA, 4 sayaNajabhakA, 5 vaOjabhakA, 6 puSpadaMbhA, 7 phaLajabhakA 8 bIjajabhakA, 9 vijamjabhakA ane 10 aviyatajabhakA, e daza jAtinA ja bhakA devatA te vANuvyaMtaramAM bhaLyA. traNa kilivarInAM nAma, 1 traNa paliyA, 2 traNa sAgarIyA ane 3 tera sAgarIyA. e traNa kilivaSI devaleka aMtara nivAsI mATe vaimAnikamAM bhaLyA, have nava lokAMtikanAM nAma kahe che. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zrI ladhu 1 sArasvata, 2 Aditya, 3 vi9i, 4 varUNa 5 gAyA, 6 toSiyA, 7 avyAbAdhA, 8 agicA ane 9 ridA e nava lokAMtika brAhmalekavAsI mATe uttama vaimAnikamAM bhaLyA. iti covIza daMDakanAM nAma kahyAM. e 24 have sAta koDa ane bahetara lAkha bhavanapatinAM bhavana che, corAzI lAkha narakAvAsAM che, vANukhyataranAM asaMkhyAtA nagara che, jatiSInAM asaMkhyAtA vimAna che, tithInA asaMkhyAtA rAjyadhAnI dvIpa che, rAzI lAkha satANuM hajAra vevIza vimAna vaimAnikanAM che, manuSyanA saMkhyAtA vAsa che. zeSa nava daMDakanA asaMkhyAtA vAsa che, te sarvanuM varNana anya siddhAMtathI jANavuM siddhazilAnAM bAra nAma-1 isitivA, 2 isipabhAAtivA, 3 takRtivA, 4 taNuM taNutivA, 5 siddhitivA, 6 siddhAlayetivA, 7 muttitivA, 8 murAlayetivA, 9 lAyagativA, 10 logatha. bhiyetivA, 1 legapaDihetivA, 12 savvapANabhUya jIvasatta suhAbahetivA, e mokSanAM bAra nAma kahyAM. e kiMcita mAtra nAma dvArA saMpUrNa cAvIza dvAra te covIza daMDaka upara utAre che. - pahele nArakIne daMDaka. nArakIne zarIra traNa, vikriya, tejasa ane kAmaNa bhavadhAraNI zarIranI avadheNuM jaghanya aMgulane asaMkhyAtame bhAga ane ulka pAMcase dhanuSanI ane uttara kriya zarIranI ja0 aMguThA saMkhyA ane utkR0 hajAra dhanuSanI. pahelI narake ja0 aMgu asaM0 ane utkRSTa piNA ATha dhanuSa ne cha AMgaLanI ane uttara thikriya kare te java aMgura saMkhyA ane utkaTa sADAdara dhanuSa ne bAra AMgaLanI. bIjI tarake ja0 aMguru asaMha ane utkR0 sADApaMdara dhanuSa ne bAra AgaLanI ane uttara vaikriya kare to aMgura saMkhyA ane utkRo savAekatrIza dhanuSanI, rojI narake ja0 aMguTha asaMtA ane utkR0 savAennIza dhanuSanI ane uttara vaikiya kare te ja0 aMgura saMkhyA ane utkR0 sADIbAsaTha Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laghudaMDana . 113 * dhanuSanI. cAthI narake ja0 azu0 asa0 ane utkR. sADImAsa dhanuSanI ane uttara vaikraya kare teA ja0 aMzu sakhyA ane utkR savAse dhanuSanI. pAMcamI narke ja0 aMgre0 asa'0 ane utkR savAse dhanuSanI ane uttara vaikraya kare teA ja0 aguru sakhyA ane utkR. ahIse dhanuSanI, chaThThI narake ja0 aguru asa0 ane udbhava aDhIse dhanuSanI ane uttara vaiya kare teA ja0 gu saMkhyA ane utkru pAMcase dhanuSanI, sAtamI narake ja0 thyaguru asaM0 ane utkR pAMcase dhanuSanI ane uttara vaikraya kare tA 0 guru saMkhyA ane utkR. hajAr dhanuSanI saMghayaNa-nArakI asa'ghayaNI, nArIne eka huMDa sasthA, kaSAya cAre, krodha, mAna, mAyA ane lAbha, paNa nArakIne krodha ghaNA, saMjJA cAre, AhArasaMjJA, bhayasajJA, maithuna'jJA ane grisannA paNa nArakIne bhaya ghaNA. nArakIne lezyA traNa, pahelI samuc, pahelI bIjI narake eka kApAta lezyA, trIjI narake e lezyA, kApAta ghaNI ane nIla gheADI, cAthI nake eka nIla lezyA, pAMcamI narake e lezyA, nIla ghaNI ane kRSNa thADI, chaThThI narake eka kRSNa lezyA, sAtamI narake mahAkR'Na lezyA. iMdriya pAMca-1 zrotreiMdriya, 2 cakSu iMdriya, 3 dhrANendriya, 4 sedriya ane 5 sparo'priya, samuddAta cAra-te vedanI, kaSAya, mAragAMtika ane vaikraya ( sanni ke ) pahelI narke sI ne asa'jJI e be hAya. bhISTathI mAMDI sAtamI naraka sudhI ekalA sa'nI che, ve, nArIne eka napusaka veda nArakIne paryAya cha paNa bhASA ane mana bhegAM bAMdhe, nArakIne dRSTi traNa----samakita dRSTi, mithyASTi ane samAdhyiAruSTi, nArakIne dana traNa cakSudana, acakSudazana ane avadhizana. nArkIne jJAna traNa--matijJAna, zrutajJAna, ane avidhajJAna. a jJAna traNa--matiajJAna, zrutaajJAna ane vibha'gajJAna, tArakIne cAya agIAra te cAra mananA, cAra vacananA, traNa kAyAnA te vaikraya, vaikrayA mizra ane kANukAyayeAga, ema agIAr yoga, nArakIne upayAga nava-te traNa jJAna, traNa ajJAna ane traNa dana: ema nava (taDDA kera) temaja AhAra le, teA java traNa dizinA utkR cha dizinA AhAra le, te be prakAranA-Aja ane roma AhAra. te paNa azubha ane acitta. (UtravAya ke ) Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zrI ladhukA AvIne upaje, te pahelI narake be dahakanA manuSya garbha ja, tiryaMca garbhaja ane samuIima e be ThaMDakanA AvIne upaje. ane bIjIthI mAMDIne sAtamI sudhI gaja tiryaMca ane garbhaja manuSyanA AvI upaje. sthiti-pahelI narake ja0 vaza hajAra varSanI ane utkR0 eka sAgaranI. bIjI tarake ja eka sAgautthara traNa sAga, trIjI nake java traNa sATa utkaTa sAta sA0, cothI narake jaya sAta sATa utthara daza sAva pAMcamI narake ja0 daza sAra - satara sA0 chaThThI narake ja, sattara sAha utkR0 bAvIza sA, sAtamI narake ja0 bAvIza sATa u0 tetrIza sAgaranI, samohiyA maraNa ane asahiyA maraNa be prakAre che. cavaNa te nArakI cavIne be hakamAM jAya te manuSya ane tiyacamAM jAya. temAM sAtamI narakane nIkaLe eka tiyacanA daMDakamAM jAya. gaI ke nArakI mArIne be gatimAM jAya-te manuSya ane tithacamAM jAya. Ave paNa be gatine-te manuSya ane tiryaMcane, prANu dazalAle, lega traNa-mana, vacana, ane kAyAne e traNa iti prathama nArakIne daMDaka, daza bhavanapatinA daza daMDaka. - temAM zarIra traNa vikeya, tejasa ane kAmaNa. bhavanapatinI avadheNu ja aMguru asaM0 utthara sAta hAthanI, ane uttara vaiya kare te ja0 aMguTha saM0 utkR0 lAkha jejananI, saMghayaNa nathI. saMsthAna eka-samacarisa, kaSAya cAre, paNa devatAne lebha ghaNuM. saMjJA cAre paNa devatAne pari. graha saMjJA ghaNI. vezyA cAra-kRSNa, nIla, kaputa ane te iMdriya pAMce che. samudraghAta pAMca-vedanI, kaSAya, mAraNutika, viryA ane tejasa, saMjJI asaMjJI be jANavA. veda be-strI ane purUSa, paryAya pAMca-bhASA ane mana bhegAM bAMdhe. daSTi traNa dana traNa, eka kevaLadarzana nahi. jJAna traNa matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAna, aphAna traNa, pega agIAra te cAra mananA, cAra vacananA, traNa kAyAnA, vaiya, vaizyane mizra ane kAzmaNakAya che. upaga nava-traNa jJAna, traya agAna ane Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laka 115 traNa darzana, temaja AhAra le te java ane utkaTa cha dizine AhAra le, vaLI be prakAre AhAra le eja AhAra ne rema AhAra te paNa zubha ane acita. (uvavAya ke0) be daMDakanA AvIne upaje te manuSya netiyacanA AvIne upaje, kiMI kera : sthiti. bhavanapatimAM dakSiNa dizAnA asurakumAranI sthiti ja daza hajAra varSanI, utthara eka sAve che tenI devInI ja0 daza hajAra varSanI, u0 sADA traNa palyopamanI. tenA navanikAyanA devatAnI jara daza hajAra varSanI, u, deDa palyopamanI, tenI devInI ja daza hajAra varSanI u0 paNa 10nI. uttara dizAnA asurakumAranI sthiti ja0 daza hajAra varSanI, u eka sAgara jhAjherAnI, tenI devInI ja0 daza hajAra varSanI u0 sADA cAra palyopamanI. tenA navanikAyanA devatAnI ja daza hajAra varSanI, uo be palyopamanI dezeUNa, teno devInI ja0. daza hajAra varSanI, u. eka palyopama dezaUNInI che sAhiyA maraNa ane asahiyA maraNa e be maraNa lAbhe. cavaNa te cavIne pAMca daMDakamAM jAya, te pRthvI, pANI, vanaspati, manuSya ane tiya"ca e pAMcamAM jAya. ( gaI ke) marIne be gatimAM jAya, (AgaI ke) Ave paNa be gatine-manuSya ane tiyacane, prANa daza lAbhe, jega traNa, iti daza bhavanapatinA daza daMDaka pAMca sthAvaranA pAMca daMDaka. 1 pRthvI, 2 pANI, 3 te3, 4 vanaspati e cArane zarIra vaNu te audArika, tejasa ane kAmaNa ane vAyune zarIra cAra, te audArika, vaikaya, tejasa ane kAmaNa. pRthvI, pANI, teu ane vAyu e cArenI avaghaNA ja ne utkaTa aMgulano asaM0 bhAga ane vanaspatinI ja aMguTha asaMkhyA. utkaTa hajAra jajananI jhAjherI, kamaLa pramukhanI. saMghayaNa eka. chevaTu. saMsthAna eka huM, pAcenAM saMsthAna kahe che-1 pRthvInuM saMsthAna masUranI dALa tathA caMdramAne AkAre. 2 pANInuM saMsthAna pANI nA parapoTAne AkAre, 3 teunuM saMsthAna soyanA bhArAne AkAre, vAyarAnuM saMsthAna dhvajAne AkAre, pavanaspatinuM saMsthAna nAnA prakAranuM. kaSAya cAre saMjJA Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laghudaMDaka cAre, lezyApRthvI, pANI, vanaspati e traNane aparyApta veLA lezyA cAra pahelI ane pAcene lezyA traNa pahelI, Idri eka kAyAnI, samudughAtapRthvI, pANI, teu ne vanaspati e cArane traNa-te vedanI, kaSAya ne bhAraNutika ane vAyarAne samudradyAta cAra te paiyanI vadhI. saMjJI te pAMce sthAvara asaMjJI. veda eka napuMsaka, paryAya pAMcane cAra, AhAra paryAya, zarIra paryAya, indriya paryAya, zvAsozvAsa paryAya. daSTi eka mithyAtva, dazana eka acakSakazana, jJAna nathI. ajJAna che te matijJAna ne prataajJAna. ga:-pRthvI, pANuM, tevuM ane vanaspati e cArane yoga traNa te 1 audArika, 2 dArikane mizra ane 3 kAmaNa kAya . ane vAyarAne vega pAMca te vaizya ne vaikayIne mizra e be vadhyA. upa gi traNa, pAMce-be ajJAna ne eka acakuMdana, (taha ke.) temaja AhAra le jaghanya traNa dizine utkRtra cha dizine, kavaLa vAjI ne be prakArane AhAra kare. UvavAya te AvIne upaje, pRthvI, pANu ne vanaspatimAM vevIza daMDakanA eka nArakI vajane ane teu vAyumAM daza daMDakanA Avone upaje-pAMca sthAvara, traNa vilaMki, manuSya ne tiyaca. 1 pRthvInI sthiti ja aMtamuhanI, u. bAvIza hajAra varSanI. 2 pANInI sthiti ja0 aM0 u0 sAta hajAra varSanI, teunI sthiti ja0 aMtamuhUtanI. u0 traNa ahorAtrinI, 4 vAyarAnI sthiti ja0 aMtamuhartanI. u0 traNa hajAra varSanI, 5 vanaspatinI sthiti ja aMtAhartAnI, u0 daza hajAra varSanI. sahiyA maraNa ane asohiyA maraNa e be maraNa che, cavaNa te cavIne pRthvI, pANI ne vanaspati e daza hakamAM jAya-pAMca sthAvara, traNa vikalaMki, manuSya ne tiryaMcamAM jAya, ane te vAyu navadaMkamAM jAya, manuSya vajI pAMca sthAvara traNa vikalaMki ne tiyaca. (gaI ke) gati te marIne pRthvI, pANI ne vanaspati ba gatimAM jAya-manuSya ne tiryaMcamAM ane te vAyu eka tiryaMca gatimAM jAya. AgaI te pRvI, pANI, vanaspatimAM traNa gatine Ave te devatA, manuSya ne tiryaMcane, prANu pAMceyane cAra-1 ekeDiyApaNuM, 2 kAyabaLa, 3 dhAdhAsa, 4 AukhuM, joga eka kAya joga. iti pAMca sthAvaranA pAMca kaMka. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laghutaDaka traNa vikaleMdriyanA traNa ThaMDaka meiMdriya, teIMdriya ane cAre driyamAM zarIra traNa udghAi tejasa ne kAmaNa, e-iMdriyanI avadheNA ja0 gu. asaM bAra jojananI. te iMdriya ja0 aMguru aM0 90 traNa gAunI. cAre driyanI ja aMguru asa. u cAra gAunI saMghayaNa eka chevaTu, sasthAna eka huDa, kaSAya cAre, saMjJA cAre, lezyA traNa pahelI. eyine idra e. 1 kAyA ane 2 jIbha. te iMdriyane iMdri traNa te nAsikA vadhI. cAre driyane idra cAra, te AMkhe vadhI. samudzAta traNa-vedanI kaSAya ne mArAMtika. sannI te asa'jJI. veda 1 napuMsaka, paryAya pAMca, mana nahi, dRSTi e-sakita dRSTi ne mithyAtadruSTi. e iMdriya, teiMdriya ne eka acakSudAna. cAre dina e dana-cakSudarzana ne acakSuna. jJAna be matijJAna ne zrutajJAna, ajJAna ke matiajJAna, zruta khajJAna. joga cAra 1 AdArika, 2 dvArikA mizra, 3 kANu kAya joga. 4 vyavahuAra vacana. beikriya teyine upayAga pAMca e jJAna, e ajJAna ne eka acakSudAna. cAre driyane upayoga cha-be jJAna, e ajJAna te bedana, ( tahvA ke0 ) temaja AhAra le jaghanya ane utkRSTa cha dizitA AhAra le tathA traNa prakAranA AhAra le-1 Aja, r rAma ane 3 vala, thavAya te AvIne upaje, daza daDakanA pAMca sthAvara, traNa vikale driya, manuSya ane tiya ca. e iMdriyanI sthiti ja aMtamuhUta'nI u bAra varSanI, tedriyanI ja aMtarmuhUta nI So ogaNapacAsa divasanI. cAre yinI ja aMtamurhutanI 90 cha mahInAnI, samAhIyA maraNa te asamAhiyA maraNa e che. cavaNa te cavIne deza da'DamAM jAya--pAMca sthAvara, traNa vikle driya, manuSya ne tiryaMcanA. e iMdriyane prANa che. e IdriyanA e prANa, kAyakhaLa, dhAseAdhAsa, AubhuM, vacana. teindriyane prANa sAta-te nAsikA vadhI ane cAre driyane ATha prANa te AMkha vadhI. joga e-vacana joga te kAya-joga. iti traNa vile'yinA traNa daDakara 117 Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zrI ladhudaMDaka vIzame tiryaMca pacaMdriyane daMDaka pAMce samucchimane zarIra traNa-dArika, tejasa ne kAmaNa ane garbhajane cAra zarIra te vaikaya vadhyuM, e pAMcanI agheiNu kahe che. jaLacara samumi ne gabhajanI jara aMgura asaM. u0 hajAra jajananI, sthaLacara samuchimanI jara aMgura asaM0 ugra pratyeka gAunI, gabhajanI ja0 aMgura asaM0 u0 cha gAunI, ura5ra samurNima sapanI java aMguTha asaM0 u. pratyeka jojananI, ane gabhajanI ja aMgura asaM0 uga hajAra jejananI. bhujapara samucchima sapanI jaDa aMguTha asaM0 uo pratyeka dhanuSanI, garbha janI. ja0 aMguTha asaM. upratyeka gAunI, khecara samucchima ne gabhajanI jaDa aMguTha asaM0 u. pratyeka dhanuSanI, ane uttara vaya kare te ja aMguru saMkhyA u0 navase je jananI, samucchi mane eka chevaTuM saMghayaNa. gabhajane cha saMghayaNa samuchimane eka huM saMsthAna, gajane cha saMsthAna, kaSAya cAre, paNa tiya ane mAyA ghaNI. saMjJA cAre, paNa tiya ane AhAra saMjJA ghaNI lezyA samucchimane traNa pahelI, gabhajane cha lezyA, iMdriya pAMce che. samucchimane samudyAta traNa te vedanI, kaSAya, ne mAraNAMtika, ane garbhajane samudughAta pAMca te vedanI, kaSAya, mAraNatika, vaikaya ane tejasa saMjJI asaMjJI be che. samucchi mane veda eka napusaka, garbha jane traNa veda, samucchimane paryAya pAMca, mana nahi ane garbhajane cha paryAya che. samucchimane daSTi be, samakatane mithyAta gajane daSTi traNa samucchi ane darzana be, te cakSudana ne acakSudarzana, garbhajane traNa darzana. samucchimane jJAna be, matijJAna ne zrutajJAna garbhajane traNa jJAna, ajJAna samucchimane be-ati ajJAna ne zrata ajJAna ane garbhajane traNa ajJAna. samucchimane yAga cAre te dArikanA be, kAmaNa kAyamga ne vyavahAra vacana. garbhajane tera gi te AhArakanA be nahi, samubhine upaga cha te be jJAna, be ajJAna ane be dazana. garbhajane upaga nava te traNa, jJAna traNa ajJAna ne traNa dazana, temaja AhAra jaghanya-ko cha dizInA le tathA traNa prakAre AhAra le te eja, rema ne kavaLa. uvavAya te samu7imamAM daza daMDakanA AvIne upaje-pAMca sthAvara, traNa vikaseM. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ladhuhaka 119 diya, manuSya ne tiyaca, gajamAM cAvaze daMDakanA AvIne upaje, sthiti jaLacara samurNima ne garbhajanI ja aMtau0 pUrva keDanI. sthaLacara samucchimanI jara aMtara u0 corAzI hajAra varSanI ane gabhajanI ja aMtara u0 traNa pepamanI. Urapara sapa samucchimanI jara aMtara u0 25 hajAra varSanI ane gajanI ja aMtara u0 pUrvakoDanI. bhujapara sapa samuminI jo aMta, u. beMtALIza hajAra varSanI ane gabhejanI jas aMtao u. pUrvoDanI. khecara samuminI ja0 aMta8 uo bahetera hajAra varSanI ane garbhajanI ja aMtara u> popa ne asaMkhyAta bhAga, sahiyA maraNa ne asahiyA maraNa e be maraNa che. cavaNa te cavIne samucichama jAya te bAvIza daMDakamAM, jyotiSI ne vaimAnikamAM jAya nahi, ane gabhaja vIze daMDakamAM jAya. gai te samuchama marIne cAra gatimAM jAya ane gabhaja paNa cAra gatimAM jAya, AgaI te samumimAM be gatine Ave, manuSya netiya"cane ane gajamAM cAra gatine Ave. samucchiI mane nava prANa eka mana nahi ane gabhajane daza prANu lAbhe, samuchimane jega be, kAya joga ne vacana jega ane gajane traNa jega-mana, vacana ne kAya jega. Iti vIzama tiryaMca paceDiyana haka, ekavIza manuSyane daMDaka. samuskima manuSyamAM traNa zarIra-udArika, tejasa ne kAmaNa. jugaliyAmAM paNa te ja traNa zarIra, paMdara kamabhUminA gaja manuSyamAM pAMca zarIra lAbhe, samuminI avadheNuM ja ne uo aMgulane asaMkhyAta bhAga ane garbhaja manuSyanI bharata aravata e bemAM ArAne meLe jANavI. pahele Are besatAM traNa gAunI ane utaratAM Are be gAunI. bIje Are besatAM be gAunI utaratAM eka gAunI. trIje Are besatAM eka gAunI ane utaratAM pAMcase dhanuSanI. ceAthe Are besatAM pAMcaseM dhanuSanI ane utaratAM sAta hAthanI, pAMcame Are besatAM sAta hAthanI ane utaratAM eka hAthanI. chaThe Are besatAM eka hAthanI ane utaratAM Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zrI laghuda ka mUDhA hAthanI, pachI caDatAM avaLA savaLI jANavI, pAMca mahAvidehamAM pAMcase' dhanuSanI, uttara vaikraya kare. tA ja aMgre sakhyA 90 lAkha jojananI jhAjherI. hemavaya hIraNavayamAM ja a`gu asa 0 eka gAunI, hariyAsa ramakavAsamAM ja 'jhu asa e gAunI. devakura uttarakurUmAM ja aNu asaM u traNa gAunI. chappana aMtaradvIpanI ja aMguta asaM AThase dhanuSanI, samu imane eka vatu. saMghayaNa, jIgaLiyAne eka vaRSabhatArAca saMghayaNa, padar ka bhUminA garbhaja manuSyane cha saghayaNa, samubhine eka huDa saMsthAna. jIgaLiyAne eka samaradegsa saMsthAna, kabhUminA garbhaja manuSyane cha sasthAna, kaSAya cAre paNa manuSyane mAna ghaNa', saMjJA cAre paNa manuSyane maithuna saMjJA ghaNI, samu imane pahelI traNa lezyA. jIgaLiyAne pahelI cAra lezyA ane garbhajane cha vezyA. iMdri pAMce. samu imane samuddAta traNa te vedanI, kaSAya ne mANAMtika, jIgaLiyAne paNa te ja traNa samuddAta. kamabhUminA ga ja manuSyane sAta samuddaghAta. sannI sannIe. samu imane eka napusaka veda. jI.LiyAmAM e veda. strI ne purUSa, kama bhUminA garbhaja manuSyamAM srI, purUSa ne napusaka e traNa veda. samu imane paryAya cAra. bhASA ne mana nahi, gajane cha paryAya. samu imane eka mithyAta dRSTi, daza akama bhUmimAM e dRSTi samati ane mithyAta, vIza akarmIbhUtri ne chappana aMtaradvIpamAM eka mithyAta dRSTi ane kama' bhUminA manuSyamAM traNa dRSThi-samakita, mithyAta ane samAmithyAta, samu ima ane jIgaLiyAne e darzIna- cakSuda+na te acakSudana. gajane cAre dana lAle. jJAna, daza akamabhUmimAM e ane vIza ama bhUmi, chappana aMtaradvIpa, ane samu imane nathI ane gajane pAMce jJAna, samumi tathA jIgaLiyAne ajJAna e-mati ajJAna ne zruta ajJAna. gajane traNa, samumine joga traNa-dArikanA e maiM 1 kANuM kAya yAga. jIgaLiyAne joga agira 4 mananA, 4 vacananA, 2 AdArakanA, 1 kAmaNa kAya joga. gajane padara joga. upayoga, daza aka bhUmi te pAMca devakuMrU ne pAMca uttarama e dazamAM cha-te e jJAna, e ajJAna ne e darzIna, ane vIza aka bhUmi, chappana aMtaradvIpamAM te samu imane cAraH-khe ajJAna, C Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laghudaMDaka 12 be dazana, gajane bAra upaga, temaja AhAra le te ja ne u. cha dizine tathA traNa prakAre AhAra le, eja, rema ne kavaLa. uvavAya te samumimAM ATha daMDanA AvIne upaje, pRthvI, pANI, vanaspati, traNa vileMdri, manuSya ne tiryaca. jugaLiyAmAM be daMDakanA AvIne upaje te manuSya ane tirtha, canA karmabhUminA gabhaja manuSyamAM bAvIza daMDakanA upaje, te-vAyunA nahIM. samuminI sthiti jone u0 aMtarmuhurtanI gabhajanI ArAnA meLe jANavI. bharata iravatamAM pahele Are besatAM traNa popamanI, utaratAM be palyopamanI, bIje Are besatAM be palyopamanI, utaratAM eka palyopamanI. trIje Are besatAM eka pApamanI, utaratAM pUrva keDanI, ceAthe Are besatAM pUrva koDanI, utaratAM savA varSanI. pAMcame Are besatAM savAso varSanI, utaratAM viza varSanI, chaDe Are besatAM vIza varSanI, utaratAM soLa varSanI, ema caDatAM avaLa savaLI jANavI. himavaya hIraNavayamAM eka palyopamanI, harivAsa ramakavAsamAM be popamanI, devakarU uttarakurUmAM traNa 55manI, chappana aMtaradvIpamAM palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, pAMca mahAvidehamAM pUrvoDanI. sahiyA maraNa ne asahiyA maraNa e be maraNa che, cavaNa te cavine samucchima daza daMDakamAM jAya pAMca sthAvara, traNa vikeleMdriya, manuSya ne tiya"camAM jAya, jIgalIA tera daMDakamAM jAya te devatAnA tera daMDakamAM. kamabhUmine gabhaja covIze daMDakamAM jAya, gaI te samuIima marIne be gatimAM jAya- te manuSya ne tiya"camAM jAya. jAgalIo marIne eka devagatimAM jAya, karmabhUminA garbhaja manuSya pAMce gatimAM jAya, AgaI te samucchimamAM Ave to be gatine te manuSya ne tiryaMcane, gabhajamAM cAre gatino Ave. samucchine prANa A, bhASA ne mana nahi, garbhajane daza prANa. samucchei mane eka kAyAne jega, gajane traNa jaga. Iti evI zame manuSyano daMDaka bAvIsamo vANavyaMtarano daMDaka. temAM zarIra traNa-vaiya, tejasa ne kAmaNa, avadheNuM ja aMguasaMuo sAta hAthanI ane uttara vaiya kare to ja 16 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ladhudhaDaka aMguo saMkhyA, u0 lAkha jejananI, saMghayaNa nathI. saMDANu eka samacarisa, kaSAya tyAre paNa devatAne lebha ghaNe, saMjJA cAre paNa devatAne parigraha saMjJA ghaNI, vezyA cAra pahelI. iMdriya pAMce. samuddaghAta pAMca. AhAraka ne kevaLa nahI. saMjJI asaMsI be, veda be-strI ke purUSa. paryAya che paNa bhASA ane mana bhegAM bAMdhe. daSTi traNa dazana traNa jJAna traNa. ajJAna traNa jajoga agIAra-te cAra mananA, cAra vacananA, traNa kAyAnA. te vaiya, vaizyane mizra ane kAmaNa kAya jega, ema agIyAra, upaga nava-traNa jJAna, traNa ajJAna ane traNa darzana temaja AhAra le te jaghanya ne uo cha dizine tathA be prakAre eja ne rema tathA zubha ane acitta AhAra uvavAya te be daMDakanA AvIne upaje te manuSyanetiyacanA. vANavyaMtaranI sthiti ja daza hajAra varSanI, uo eka pApamanI. sahiyA maraNa ne asahiyA maraNa e be prakAre che. cavaNa te cavine pAMca daMDakamAM jAya te pRthvI, pANI, vanaspati, manuSya ne tiya"ca e pAMca. gaI te marIne be gatimAM jAya te manuSya ne tiya"camAM, AgaI te Ave paNa be gatinA te manuSya ne tiyacanA prANa daza. je traNa mana, vacana ne kAyAnA, Iti bAvIzame vANavyaMtarane daMDaka. vIzamAM jyotiSIne daMDaka. - temAM zarIra traNa-dhiya, tejasa ne kAmaNa. avadheNa ja aMga asaM0 u0 sAta hAthanI ane uttara vaizya kare to ja . aMgura asaM0 u0 lAkha jejananI. saMghayaNa nathI. saMThANa eka samacaurasa, kaSAya cAre. saMjJA cAre. vezyA eka tejI, iMdriya pAMce, samudaghAta pAMca te AhAraka ne kevaLa nahIM, saMjJI che, veda be, paryAya che paNa bhASA ne mana bhegAM bAMdhe. daSTi traNa darzana traNa, jJAna traNa, ajJAna traNa, joga agIyAra-cAra mananA, cAra vacananA, traNa kAyAnA, te vaikraya, vaikayIne mizra, ne kAmaNa kAyajoga, upaga nava-traNa jJAna, traNa ajJAna, traNa dazana temaja AhAra le te, jaga ne u 6 dizine tathA be prakAre te eja ne rema, te paNa zubha ne acitta AhAra. uvavAya te be daMDakanAM AvIne upaje, te manuSya ne tiyacanA. caMdramAnI sthiti ja Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI laghu ka 123 pA palyanI, ura eka paya te lAkha varSanI. tenI dhruvInI ja0 pA payanI, u0 artha paya te pacAsa hajAra varSanI sUryanI 40 pA yanI, u0 eka palpa ne hajAra varSoMnI. tenI devInI ja pA palyanI, u a` palya ne pAMcase vanI, grahanI 40 pA pakSyanI, u eka pakSanI, tenI devInI ja. pA palyanI u a yanI, nakSatranI ja. pA padmanI, 90 adha' payanI. tenI devInI jarU pA payanI, u0 dhA palpanI jhAjherI. tArAnI ja0 palyanA AThamA bhAga, u mA palyanI. tenI dhruvInI ja0 puNyanA AThamA bhAga, uM padmanA AThamA bhAga jhAjherI, samAhiyA maraNa te asamehiyA maraNa e be maraNa che. calaNa te cavIne pAMca daMDakamAM jAya, te pRthvI, pANI, vanaspati, manuSya ne tiryaMcamAM, gai te marIte be gatimAM jAya; te manuSya ne tiya camAM. Agai te Ave paNa e gatinA te manuSya ne tiryaMcanA Ave. prANa daza, joga traNa, iti trevIzamA jyAtiSInA daDaka cAvIzamA vaimAnikanA daMDaka vaimAnika devamAM zarIra traNa-vaikraya, tejasa ne kA`Na avaghaNA, saudha IzAna e e devalAke ja0 aMgre0 asaM0 sAta hAthanI. trIje, ceAthe devalAke cha hAthanI. pAMcame, chaThe devalAke pAMca hAthanI, sAtame, AThame devalAke cAra hAthanI, navame, dazame, agIyArame ane bArame devalAke traNa hAthanI, nava daiveyaka be hAthanI, cAra anuttara vimAnamAM eka hAthanI sarvAsiddhamAM mUDhA hAthanI, uttara vaikraya kare teA bAra TraeNkalAka sudhI ja ayu sakhyA u0 lAkha jojananI, saMghayaNu nathI. sasthAna eka samausa, kaSAya cAre paNa lAbha ghaNA. saMjJA cAre paNa pariSahu saMjJA ghaNI, lezyA pahele bIje devalAke tejI lezyA. trIje, ceAthe, pAMcame eka padma lezyA. chaThThAthI mAMDI nava caiveyakamAM eka zukala lezyA ane pAMca anuttara vimAnamAM eka parama zukala lezyA, iMdriya pAMce, bAra devalAka sudhI samuddAta pAMca, te AhAraka ne kevaLa nahIM, nava caiveyaka, pAMca anuttara vimAnamAM traNa te vedanI, kayAya ne bhAratika, sannI ekalA che. veDha pahele khIje devalAke be veda, trIjAthI te sarvAsiddha sudhI eka purUSa veda, paryAya cha paNa bhASA mana bhegAM mAdhe. dRSTi, mAra devalAkamAM * Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ M 124 . zrI laghudaMDaka traNa, nava raiveyakamAM be daSTi, pAMca anuttara vimAnamAM eka samakita-daSTi. dazana traNa, jJAna traNa, ajJAna traNa, bAra devaleke, nava raiveyake ane pAMca anuttara vimAnamAM ajJAna nathI, jega agIyAra-cAra mananA, cAra vacananA, traNa kAyAnA te vikraya, vaidayano mizra ne kAmaNa kAya, ema agIAra, upayoga, bAra develeka ne nava vaiveyakamAM traNa jJAna, traNa ajJAna, traNa dazana. pAMca anuttara vimAnamAM cha upayoga-traNa jJAna, traNa darzana temaja AhAra le te java ne u0 cha dizine tathA be prakAre eja ne rema te paNa acitta ne zubha, uvavAya te AvIne upaje, pahelA devalathI mAMDIne AThamA devaloka sudhI be daMDakanA te manuSya ne tiyacanA ane navamethI te sarvArthasiddha sudhI eka manuSyane Ave, pahele devaleke sthiti ja eka patyanI, u. be sAgaranI, tenI parigrahita devInI ja eka patyanI u0 sAta patyanI ane aparigrahita devInI ja eka 50nI, u0 pacAsa pelyanI, bIje deva ke ja0 eka patyanI jhArI, u. be sAgara jhArI, tenI parihita devInI ja eka patyano jhAjherI u0 nava 590nI ane aparigrahita devInI ja0 eka palyanI jhArI, u0 paMcAvana palyanI. trIje devaloke ja be sAgaranI u0 sAta sA0, tyAM devI nathI paNa teDAvI jAya, ceAthe devaloke ja be sAra jhAjherI. uMDa sAta sATa jhAjherI. pAMcame devake ja0 sAtava sA., u0 daza sAga, chaDe devake ja daza sA, u0 cauda sAha, sAtame deva ke ja0 cauda sAgaranI, u. sattara sAra, AThame deve ke ja0 sattara sAva uo aDhAra sADa, navame devaloka ja.. aDhAra sA., u0 ogaNIza sAra dazame develeke ja ogaNIza sAo, u0 vIza sATa. agIArame devaleke ja0 vIza sA., uo ekavIza sA, bArame kevelake jo ekavIza sAi, u0 bAvIza sA., prathama jaiveyake ja0 bAvIza sA, uo vIza sAlu, bIjI raiveyake ja vIza sA., u0 covIza sA. trIjI jaiveyake ja vIza sAgaropamanI, uo pacIza sATu. jethI raiveyake jaghanya pacIza sATa u0 chavIza sAgare pAMcamI zaiveyake ja0 chavIza sATa u0 sattAvIza sA0 chaThI daiveyake ja sattAvIza sA, u. aThAvIza sAha sAtamI raiveyake java aDAvIza sAi, uo egaNatrIza sATa Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI lalludaMDaka 125 AThamI traiveyake ja0 egaNatrIza sAu trIza sA. navamI traiveyake ja trIza sA u. ekatrIza sA. cAra anuttara vimAnamAM ja0 eskvoza sA. u tetrIza sA, ane sarvArthasiddhamAM ja te u tetrIza sA, samAhiyA maraNa te asamAhiyA maraNu e be maNa lAge, caNu te cavIne pahelA mIjA devalAkanA devatA pAMca daMDakamAM jAya te pRthvI, pANI, vanaspati, manuSya te tiryaMca, trIjAthI te AThamA devalAkanA devatA e daDakamAM jAya-te manuSya te tiryaMcamAM navamethI mAMDIne sarvArthasiddha sudhInA devatA eka daMDakamAM jAya te manuSyamAM jAya, gai te pahelethI mAMDIne ADamA daivalAkanA devatA e gatimAM jAya ane navamethI mAMDIne sarvArthasiddha sudhInA eka manuSyanI gatimAM jAya. AgaI te pahelethI mAMDIne AThamA devalAka sudhI e titA Ave te manuSya ne tiya canA Ave ane navamAthI mAMDIne sarvAsiddha sudhI eka manuSyanA Ave, prANa deza. joga traNa, iti zro cAvIzamAM vaimAnikanA daDaka. sidhdhanA dvAra kahe che, siddhane zarIra nathI, siddhanI arUpI ghana Atma pradezanI avadheDDA ja eka hAtha te A gulanI, madhyama cAra hAtha ne seALa AMgaLanI ane u traNase tetrIza dhanuSya ne khatrIza AMgaLanI. siddhane saMghaSNu nathI siddhte sa MsthAna nathI, siddhane kaSAya nathI. siddhane saMjJA nathI. siddhane lethyu nathI. siddhane iMdriya nathI. siddha samuddAta nathI, sidgha saMjJI asagI nathI. siddhane veda nathI. siddhane paryAya nathI. siddhane samakita-dRSTi che. siddhane eka kevaLa darzIna che. siddhane eka kevaLa jJAna che. sine ajJAna nathI. siddhane joga nathI. siddhane e upayega te kevaLajJAna ne kevaLardezana che. siddhane AhAra nathI. uvAya te AvIne upaje eka daMDakanA te manuSyaneA. siddhano sthitinA cheDA nathI, siddhane maraNa nathI, siddhane cavavuM nathI. gaI te marIte siddhane phAi gatimAM javuM nathI. Agai te siddhamAM eka manuSyanA Ave. siddhane prANa nathI. siddhane joga nathI. iti laghu DakanA khela samAsa, Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ : 126 zrI gatAgatanA khela. atha zrI gatAgatanA khela. 1 paDelI narake Agata 25 bheTTanI, te 15 karmabhUmi, p sajJI tiya ca / . / asajJI tiryaMca, e pacIzanA paryAMptAnI. gata 40 bhedanI te 15 kamabhUmi te 5 saMjJI tiyarlR e 20 nA paryAptA ane aparyAptA eTale 40 nI. 2 bIjI narake Agata 20 bhedanI, te upara 1pa kahyA temAMthI 5 asaMjJAti canA paryAptA varyAM. gata 40 bhedanI pUrvavat. 3 trIjI narake Agata 19 benI te upara 20 bheda kahyA temAMthI bhUjapanA eka eka vA~. gata 40 nI pUrvavat. 4 cAthI narake Agata 18 bhedanI te upara 19 kathA temAMthI khecaranA eka bhedra vI. gata 40 nI pU vat 5 pAMcamI narake gata 17 bhenI te upara 18 kathA temAMthI sthaLacaLane eka bheda vA. gata 40 nI pUrvavat 6 chaThThI narake gata 16 bhedanI te upara kathA temAMthI uparanA eka bheda varjyo. gata 40nI pUrvavat. 7 sAtamI narake Agata 16 bhedanI te 15 karmabhUmi te 1 maccha jaLacaranA paryAptAnI srI va. gata 10 lenI pa sajJI tiya canA paryAptA ane aparyAptAnI. 8 ekAvana jAtanA devatA, ( 10 bhavanapati. 15 paramAdhAmI, 16 vANavyaMtara ane 10 jalakA) mAM Agata 111 bhenI te 101 kSetranA sa'jJI manuSya, 5 saMjJIti ca ane 5 asa'jJo ti iMca e 111 nA paryAptAnI. gata 46 nI te 15 kamabhUmi, 5 sajJI tiya ca, 3 pRthvI, pANI ane vanaspati e 23 nA paryAptA ane aparyAptAnI, 9 jyAtiSI ane pahelA devalAkamAM Agata 50 bhedanI te 15 ka bhUmi, saMjJI tiya Mca ane 30 AmabhUmi e 50 nA paryAptAnI, gata 46 nI pUrvavat 10 bIjA devalAmAM Agata 40 bhedanI te upara 50 kA Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI gatAgatanA ela. 127 temAMthI pAMca hemavaya ane 5 hIrNaya e 10 nA paryAptA vo. gata 46 nI pUrvavat 11 pahelA krividhImAM Agata 30 bhedanI te upara 40 kahyA temAMthI 5 rivAsa ane 5 makavAsa e 10 be va. gata 46 nI pUrvavat. 12 trIjA devalAkathI AThamA devalAka sudhI (6 devalAka, 9 leAkAMtika ane r kiSiI e 17) mAM Agata 20 benI te 15 ka*bhUmi ane 5 saMjJI tiryaMca e 20 nA paryAptAnI. gata 40 bhedanI te 15 kamabhUmi ane 5 sannI ti`canA paryAptA ane aparyAptAnI. 13 navamA devalAkathI sarvArthasiddha sudhI (4 devalAka, nava caive cakra 5 anuttara vimAna e 18) mAM Agata 15 krama bhUminA paryAptAnI. gata 30 bhedanI te 15 kamabhUminA paryAptA tathA aparyAptAnI. 14 pRthvI, pANI ane vanaspati e traNamAM Agata 243 bhedanI-101 samuIma manuSyanA aparyAptA, 15 ka bhUminA aparyAptA ane paryAptA eTale 133 ane 48 bheda tiya canA eva'199 nI laTanI, 64 bheda devatAnA (10 bhavanapati, 15 paramAdhAmI, 16 vANavyaMtara, 10 jabhakA, 10 jyAtiSI, 2 devalAka ane 1 kividhI ) paryAptA kula 243 thayA. gata 199 nI laTanI. 15 teu ane vAyu e emAM Agata 199 nI laTanI, gata 48 bhedya tiya canI. 16 traNa vile'driya (edri, te dri ane caundri) mAM Agata 179 nI laTanI, gata paNa 199 nI laTanI. 17 asajJI tiya "camAM Agata 199 nI laTanI. gata 395 bhedanI te 56 aMtaradvIpA, 11 jAtanA devatA ( upara pramANe ), 1 pahelI narka e 108 nA paryAptA ane aparyAptA eTale 216 ane 109 nI laTa, sa maLIne 395 bheDha thayA. 1 jyAM laTa Ave tyAM A batAvyA pramANe 179 bheda samajavA. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI satAgatanA khela. 18 maNI tiyacamAM Agata 267 bhedanI te 81 bheda devatAnA, ( 99 bhedamAMthI uparanA 4 devalAka, 9 traiveyaka ane pa anuttara vimAna e 18 bheda vA~. bAkI rahyA te) 199 nI laTa ane 7 narakanA paryAptA ema 267 nI. gata pAMcenI judI judI kahe che. jaLacaLanI 527 bhaTTanI te 563 mAMthI navamA dhruvalAthI sarvArthasiddha sudhInA aDhAra jAtanA devatAnA aparyAptA ane paryAptA eTale huM bheda varyAM. zeSa 527 rahyA te. uparanI gata para3 bhedanI te para7 mAMthI chaThThI tathA sAtamo e e narakanA aparyAptA ane paryAptA e cAra bheda varyAM. sthaLacaLanI gata pa1 nI te para3 mAMthI pAMcamI - narkanA aparyAptA ane paryAptA e be bhedma vA~. khecaranI gata 519 nI te pa2 mAMthI cAthI narakanA aparyAptA ane paryAptAe be bheda varyAM. bhujapuranI gata 517 nI te 519 mAMthI trIjI narakanA aparyAptA ane paryAptA e be bheda varyAM. 19 samurkI manuSyamAM Agata 171 bhedanI te 199 nI laTamAMthI te vAunA A be varyAM. zeSa 171 thA te, gata 179 nI laTanI. batanA 20 saMjJI manuSyamAM Agata 276 bhedanI te 179 nI laTamAMthI te vAunA ATha vA~. zeSa 171 tathA 99 dhruvatA ane 6 narakanA paryAptA sa` maLI gata 53 bhedanI. 276 bhedya thayA. 21 maka bhUmimAM Agata 20 bhedyanI, 15 ka bhUmi ane 5 sajJI tiryaMca ema 20 nI. gata judI judI kahe che. 5 devakurU ane 5 uttarakurUnI gata 128 bhenI te 10 bha napati, 15 paramAdhAmI, 16 vANavyatara, 10 jabhakA, 10 jyAtiSI, 2 devaka, paheluM bIjuM ane 1 kaviSI; e 64 jAtanA devatAnA aparyAptA ane paryAptA eTale 128.5 harivAsa ane 5 makavAsanI gata 126 nI te pUrva 128 kathA temAMthI pahelA krividhInA aparyA'tA te paryAptA e e bheda vAM, pa hemavaya ane 5 hira Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - - - - zrI gatAgatanA bola, 129 vayanI gata 1ra4 bhedanI te pUrve 126 kahyA temAMthI bIjA devakane aparyAptA ne paryAptA e be bheda varyA. rara chapana aMtaradvIpamAM Agata ra5 bhedanI te, 15 karmabhUmi 5 saMkSitiya"ca ane 5 asaMjJitiryaMca e 25 nA paryAche tAnI. gata 102 bhedanI te 10 bhavanapati, 15 paramAdhAmI, 16 vANuvyaMtara, 10 jaMkA ema pa1 ne aparyAptA ane paryApatA eTale 10ra, - iti covIza daMDakanI gatAgata saMpUrNa ra3 tIrthaMkaradevamAM Agata 38 bhedanI te, 12 veleka, 9 le kAMtika, 9 kaiveyaka, 5 anuttara vimAna ane 3 pahelI bIjI-trIjI naraka ema 38 nI, gata mekSanI. ra4 cakravartimAM Agata 82 bhedanI, te 99 jAtanA devatAmAMthI 15 paramAdhAmI ane 3 kidivalI e 18 varyA. zeSa 81 rahyA, te ane 1 pahelI naraka ema 82 bhedanI. gata 7 narakanA aparyAptA ane paryAptAnI. 25 baLadevamAM Agata 83 bhedanI, te pUrve 82 kahyA te ane eka bIjI naraka ema 83 bheda, gata 73 bhedanI, te 12 devaka, 9 kAMtika 9 daiveyaka, 5 anuttara vimAna e 3pa nA aparyAptA ane potAnI 26 vAsudevamAM Agata kara bhedanI te 12 devaloka, 9 loko tika, 9 thaiveyaka ane 2 naraka pahelI ne bIjI, ema 3ra nI. gata 14 bhedanI te 7 narakanA aparyAptA ane paryAptAno. ra7 kevaLImAM Agata 108 bhedanI te 99 jAtanA devatAmAMthI 15 paramAdhAmI, 3 kilivaSI e aDhAra varSo, zeSa 81 rahyA te, 15 kamabhUmi, 5 saMjJItiyaca, 4 naraka pahelI ane pRthvI, pANI, vanaspati e 3 ema sava maLI 108 bheda thayA te, gata mokSanI. 28 sAdhumAM Agata 27pa nI te 17 nI laTamAMthI teu- vAunA 8 varyA, zeSa 11, 99 jAtanA devatA ane 5 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 e gatAgatanA khela, naraka ema ra75 nI. gata 90 bhedanI te 12 devaka, 9 kAMtika, 9 zreyaka ane 5 anuttara vimAna e 35 nA aparyAptA ane paryAptAnI. 29 zrAvakamAM Agata raha6 bhedanI te pUrve ra75 kahyA te ane, 1 cha8I naraka vadhI. bAta kara bhedanI te 12 devaloka carta te lokAMtika e 21 nA aparyAptA ane paryAptAnI. 20 samadaSTimAM Agata 363 bhedanI te 179 nI laTamAMthI 15 karmabhUminA paryAptA tathA teu vAunA 8 e 23 va ryA. zeSa 156 tathA 101 saMsImanuSya, 99 jAtanA devatA ane 7 narakanA paryApta ema sarva maLI 363 bheda thayA. gata 222 nI te 81 jAtanA devatA, 99 bhedamAMthI 15 paramAdhAmI ane 3 kidivaSI e 18 varyA ne 15 ka. bhUmi, 5 saMjJItiyaca, 6 naraka ema 107 nA aparyAptA ane paryAptA eTale ra14, traNa vikaseMdrinA aparyAptA ane 5 asaMgItiya"canA aparyAptA ema sarva maLI 222 thayA te, 15 paramAdhAmI ane 3 kihivaSInA paryAptA ane aparyAptA e 36 bheda bheLavatAM ra58 bhedanI gata paNa keTalAka kahe che. 31 mithyAtvImAM Agata 37 bhedanI te pUrve 363 kahyA temAM - teu vAunA 8 bheda vadhyA. gata 553 bhedanI te 563 mAMthI anuttara vimAnanA aparyApatA ane paryAtA e 10 bheda varyA, 32 sIveda ane purUSadamAM Agata 331 bhedanI mithyAtvInI paDe, gata purUSadanI pa63 nI, strIvedanI pa6 nI sAtamI - narakanA be bheda varyA. 33 napuMsakavedamAM Agata 285 bhedanI te, 99 jAtanA devatA, 179nI laTa ane 7 nArakI ema 285 nI. gata 563 bhedanI. iti gatAgatanA bela saMpUrNa Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha zrI guNasthAnadvAra. [gagga] nAma 1 lakhaNaguNa 2 Thii 3 / kiriA 4 sattA 5 baMdha 6 vedeya 7 // udeya 8 udiraNA 9 caiva // nijjarA 10 bhAva 11 kAraNA 12 // 1 // parisaha 13 magga 14 AyAya 15 / jIvAya bhede 16 joga 17 uvioga 18 // lessA 19 caraNa 20 sammattam 21 // appAbahucca 22 guNagaNehim || 2 || e be gAthAmAM rara dvAra kahyA, pahele nAmadAra kahe che. paheluM mithyAtva guNaThANuM, bIjuM sAsvAdAna guga, trIjuM samAchita guo, cothuM avirati samyakatvariTa gu, pAMcamuM dezavirati guru, chaThuM pramattasaMjati guo, sAtamuM apramattasaMjati gu, AThamuM niyaTTikAdara guga, navamuM aniyaTribAdara guo, dazamuM sUkSmasaMparAya guru, agIAramuM upazAMtamaha gu, bAramuM kSINameha gu, teramuM sagI kevaLI gu, caumuM agI kevI guNaThANuM. bIje lakSaNa guNadvAra kahe che. pahelA mithyAtva guNaThANunAM lakSaNa kahe che- zrI vItarAganI vANIthI eNuM, adhika, viparIta, saradahe, parUpe, pharase tene mithyAtva kahIe, ochI parUpaNa te kene kahIe? jema keI kahe je java aMguThA mAtra che, taMdula mAtra che, zAmAM mAtra che, dIpaka mAtra che tehane ochI parUpaNa kahIe. bIjI adhika Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 zrI guNasthAna dvAra, parUpaNo te kene kahIe-eka jIva sarva leka brahmAMDa mAtramAM vyApI rahyo che tehane adhika parUpaNuM kahIe, trIjI viparIta parUpaNuM te kene kahIe-keI kahe je pAMca bhUta thakI AtmA upaje che ane ehane vinAze jIva paNa vINaze che. te jaDa che te thakI citanya upaje, vaNaze ema kahe tehane viparIta parUpaNa kahIe. ema nava padArthanuM viparIpaNuM saradahe, parUpe, phase tehane mithyAtva kahIe paNa jaina bhAge AtmA akRtrima, akhaMDa, avinAzI, nitya che. zarIra mAtra vyApaka che te viSe gautama svAmo hAtha joDI mAna meDI vaMdaNA namaskAra karIne zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA, svAmInAtha! te jIvane zuM guNa nIpa ? zrI bhagavaMte kahyuM je, jIvarUpa daDI te karmarUpa geDIe karI 4 gati, 24 daMDaka, 84 lAkha chavAnImAM vAraMvAra pari. bramaNa kare paNa saMsArane pAra pAme nahi, bIjA guNaThANAnA lakSaNa kahe che-jema ke purUSa khIrakhAM. hanuM bhejana jame, pachI vamana karyuM, tyAre keIka purUSe pUchayuM, bhAI! kAMI svAda rahyo ? eTale kahe je thoDo svAda rahyo te samAna samati ane vacce te samAna mithyAtva 1, bIjI dRSTAMta kahe che -je ghaMTAne nAda pahelo gahera gaMbhIra pachI raNake rahI gayo, gaheragaMbhIra samAna samakita ane raNake rahI game te samAna mithyAtva, 2. trIjuM daSTAMta AMbAnuM-javarUpa AMbe tenI pramANarU5 DALathI samakitarUpe phaLa meharUpa vAyare karI TayuM, mithyAtvarUpa dharatIe AvI paDayuM nathI, vacamAM che tyAM sudhI sAsvAdAna karIe ane dharatIe AvI paDayuM tyAre mithyAtva. te viSe gautama svAmI hAtha joDI mAna meDI zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA. svAmInAtha ! te jIvane zuM guNa nIpa ? zrI bhagavaMta kahe, kRSNa5kSI hato te zukalapakSI thayo, addha pudagala saMsAra bhegava rahyo, jema koI purUSane mAthe lAkha koDanuM deNuM hatuM te paradeza jaIne kamAI Avya, deNuM detAM eka adhelInuM deNuM rahyuM tenuM vyAja thayuM; addha pudagala saMsAra bhegavo rahyo. sAsvAdAna samakita pAMcavAra Ave. trIjA guNakANAnAM lakSaNa kahe che-trIjuM mizaguNaThANa te be Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAna dvAra. 133 vastu maLIne mizra zIkhaMDane daSTate. jema zIkhaMDa khATe ne mITha tema mIThAza samAna samakti ne khaTAza samAna mithyAtva, te jinamArga paNa rUDe jANe tathA anya mArga paNa rUDa jANe. jemake nagara bahAra sAdhu mahApurUSa padhAryA che tene zrAvaka vAMdavA jAya che. evAmAM mizradRSTivALe mitra maLe. teNe pUchyuM, kayAM jAo che? zrAvaka kahe, sAdhu mahApurUSane vAMdavA jaIe chIe, eTale mizradaSTivALa kahe, ehane vAMdhe zuM thAya? zrAvaka kahe je mahA lAbha thAya, tethI te kahe-huM paNa AvuM chuM ema kahIne mizriguNaThANAvALe vAMdavAne paga upADayo, eTalAmAM bIje mahA mithyAtvI mitra maLe, teNe pUchyuM ke zA bhaNI jAo che ? mizraguNaThANuvALo kahe je, sAdhu mahApurUSane vAMdavA jaIe chIe. tyAre mahA mithyAtvI kahe je-ehane vAMghe zuM thAya? e to melA, ghelA che, ema kahIne bheLavI nAkhe, ethI pAche ga. sAdhu jJAnIne zrAvake puchayuM, svAmI ! vAMdavA paga upADa tehane zuM guNa nIpa? jJAnI gurU kahe je kALA aDada sarakhe hato te chaDIdALa sarakho thaye, kRSNapakSo TaLIne zukala pakSI thaye, anAdi kALane ulaTA hatA te sulaTa thaye, samakita sanmukha thaye paNa paga bharavA samartha nahIM, te viSe gautama svAmI hAtha joDI mAna meThI vaMdaNa namaskAra karIne zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA, svAmInAtha! te jIvane zuM guNa nIpa ? zrI bhagavaMta kahe, te javA 4 gati, 24 daMDakamAM bhamIne paNa deze uNuM addha pudagaLa parA. nartanamAM utkRSTa saMsArane pAra pAmaze, cothuM avirati sabhyatvaSTi guNaThANuM tenuM zuM lakSaNa-7 prakRtine pazamAve te, 1 anaMtAnubaMdhI krodha 2 mAna, 3 mAyA, 4 lebha, 5 samyaka mAhinIya, 6 mithyAtva mahinIya, 7 mizra mehanIya, e 7 prakRti kAMIka udaya Ave tehane kSaya kare ane sattAmAM daLa che tene upazamAve, tene kSayopazama samyakUva kahIye te samyaktva asaMkhyAtIvAra Ave ane 7 prakRtinA daLane sarvathA upazamAve- hAMke tene upazamasamakita kahIye. te samakti pAMcavAra Ave, ane 7 prakRtinA daLane savathA kSaya kare tene kSAyaka samakita kahIye. te samyakatva 1 vAra Ave, ethe guNaThANe A thake jIvAdika padAtha dravyathI 1, kSetrathI 2 kALathI Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zrI guNasthAnadvAra. 3, bhAvathI 4, nAkAsIAdi chamAsI tapa jANe, sarahe, parUpe; paNa pharasI zake nahi. te viSe gautamasvAmI hAtha joDI mAna mADI zrI bhagavatane pUchavA lAgyA. svAmInAtha ! te jIvane zuM guNa nIpajyA ? zrI bhagavata kahe he gautama ! te jIva samakita vyavahArapaNe zuddha pravatA jaghanya trIje bhave meAkSa jAya, utkRSTA paMdara bhave mAfa jAya, vedaka samakita eka vAra Ave, eka samayanI sthiti che. pUrve jo AyuSyanA badha paDayA na heAya tA 7 melamAM adha paDe nahi. 1 tarkanuM AyuSya, 2 bhavanapatinuM AyuSya, 3 tiryaM canuM AyuSya, 4 vANavyaMtaranuM AyuSya, p jyAtiSInuM AyuSya, 6 zrI veda, 7 napuMsaka veda, e 7 khelamAM AyuSyanA baMdha pADe nahi, te jIva, 8 AcAra samakitanA ArAdhI catuvidhasaMghanI vatsalatA paramaharSI ane bhaktibhar karatA thakA jaghanya pahele devalAke upaje, ut khAme devalAke upaje, patraNAnI sAkhe, pUrva karmane udaye karIne vrata paccakhANa karI na zake, paNa aneka varasanI zramaNApAsakanI pravaryAnA pALaka kahIye, dazAzruta rUpe zrAvaka kahyA che te mATe dana zrAvakane avirya samadIThI kahIye, pAMcamu dezavirati guNuThThANu, tenu` zu` lakSaNa-agIyAra prakRtine kSApazamAve te. 7 pUrve kaho te ane 1 apratyAkhyAnI krodha, r mAna, 7 mAyA, 4 leAbha ema 11 prakRtine kSaya kare tA kSAyakasamakita kahIye, DhAMke-upazamAve te uzamasamati kahIye, ane kAMika hAMke te kAMika kSaya kare teA kSayAparAmasamakita kahIye, pAMcame guNaThANe AvyA zake jIvAdika padA dravyathI, kSetrathI kALathI, bhAvathI, nAkArasI Adi daine chamAsI tapa taNe, sarakahe, parUpe, zakti pramANe spaze, eka paccakhANuthI mAMDIne, 12 vrata, 11 zrAvakanI paDImA Adare, yAvat salekhaNA sudhI anazana karI ArAdhe te viSe gAtamasvAmI hAtha joDI bhAta mADI zrI bhagavatane pUchavA lAgyA, svAmInAtha ! te jIvane zu guNa nIpajyuM ? tyAre zrI bhagavate kahyuM, ja trIje bhave mekSa jAya, ux 15 bhave mAkSa jAya, ja0 pahele devalAke upaje, ut0 12 me devalAke upaje, te sAdhunA vratanI apekSAye dezaviratI kahIye, paNa pariNAmathI avratanI kriyA utarI gai che. apaicchA, apAra, alpaparimahI, suzola, sunnatI viSNu, dharma vratI, Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAnahAra, 135 ka95ugravihArI, mahAsaMgavihArI, udAsI, vairAgyavaMta, ekAMtaArya, samyagyAgI susAdhu, supAtra, uttama kiyAvAdI, Astika, ArAdhaka, jemAga prabhAvaka arihaMtanA ziSya varNavyA che, gItArtha jANe che, siddhatanI zAkha che, zrAvakapaNuM eka bhavamAM pratyeka hajAravAra Ave. chaThuM pramatta saMjati guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa -15 prazna tine pazamAve te, 11 prakRti pUve kahI te ane 1 paccakhAsuvaraNIya phodha, 2 mAna, 3 mAyA, 4 lobha eva 15 prakRtine kSaya kare te kSAyaka samakita kahIye, Take to upazama samakita kahIye, ane kAMIka hAke, ne kAMIka kSaya kare te kSayopazama samakita kahIye, te viSe tamasvAmI hAtha joDI mAna meDI zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA, te jIvane zuM guNa nipaje? zrI bhagavate kahyuM te jIva dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI jIvAdika nava padArthane tathA kArasI Adi chamAsI tapa jANe, saradahe, parUpe, pharase. sAdhupaNuM eka bhavamAM narasuMvAra Ave. te jIva jaghanya trIje bhave mekSa jAya, u0 15 bhave mokSa jAya. ArAdhaka jIva jagharA paDele devake upaje, utara anuttara vimAna upaje. 17 bhede saMjama nirmaLa pALe, para bhede tapasyA kare, paNa vega capaLa, kaSAya capaLa, vacana capaLa, dRSTimAM capaLatA aMza che; teNe karIne yadyapi uttama apramAdi thakA rahe che, to paNa pramAda rahe che. mATe pramAdapaNe karI tathA kRdika vezyA, azubha jega keIka kALe praName che, mATe kaSAya prakRSTa matta thaI jAya che. tene pramatta saMjati guNaThANuM kahIye, sAtamuM apramatta saMjatI guNaThANuM, tehanuM zuM lakSaNa-pAMca pramAda chAMDe tyAre sAtame guNaThANe Ave te 5 pramAdanAM nAma(gAthA) 1 madha, 2 viSaya, 3 kaSAya, 4 niMdA, 5 vikahA paMcamAM bhaNiyA; e e paMca pamAyA, jIva paDaMtI saMsAre che e 5 pramAda choDe ane 16 prakRtine upazamAve te 15 pUrve kahI te ane saMjalane kodha, ema 16 prakRtine kSayopazamAve tene zuM guNa nIpaje ? jIvAdi padArtha dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI tathA nokArasI Adi dene chamAsI tapa dhyAna jugatapaNe jANe kahe, Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zrI guNasthAna dvArA parUpe, pharaze. te jIva jaghanya te ja bhave mekSa jAya, utkRSTa trIje bhave mokSa jAya gati to prAyaH kapAtItanI thAya, dhyAnane viSe, anuSThAnane viSe, apramatta udhata thakA rahe che, tathA zubha lazyApaNe ja karIne nathI pramatta kaSAya jene-tene apramatta saMjatI guNaThANuM kahIye, AThamuM nIyadi bAdara guNaThANuM tenuM zuM lakSaNa-17 prakatine kSapazamAve, te seLa pUve kahI te ane saMjalanuM bhAna maLI 17 prakRtine pazamAve, te viSe gautamasvAmI hAtha jeDI mAna moDI zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA, svAmInAtha ! te jIvane zuM guNa nIpaje? zrI bhagavate kahyuM-pariNAmadhArA, apUrva karaNa je kaI kALe jIvane kai dine AvyuM nathI te zreNI jugata jIvAdi padArtha dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI, nakArararI Adi daI chamAsI tapa jANe, saradahe, parUpa, pharase, te jIva jaghanya te ja bhave mokSa jAya, utatrIje bhave mokSa jaya, ahIMthI zreNI 2 kare - upazamazreNI ne 2 kSapakazreNI. upazama zreNIvALA jIva mehanIya karmanI prakRtinA daLane upazamAvata agyAramAM guNahANu sudhI jAya, paDivAi paNa thAya. hAya mAna parINAma paNa parIName, ane kSapakazreNIvALe jIva te mehanIya kamanI prakRtinA daLane khapAvate, zuddha mULamAMthI nija karato, navame, dazame, guNapaNe thaIne bArame guNapaNe jAya, apaDivAI ja heAya. laddhamAna pariNAma parIName. have nITi bAdarane atha te nivaryo che. bAdara kaSAyathI bAdara saMparAya kriyAthI zreNI kare, atyaMtara parINAme, adhyavasAya sthira tha, bAdara capaLatAthI nivaryo che mATe nIyadi bAdara guNaThANuM kahIye, tathA bIjuM nAma apUrva karaNa guNakANuM paNa kahIye; zA mATe je kaI kALe jIve pUvezreNuM karI nahotI ane e guNaThANe paheluM ja karaNa te paMhitAvIyanuM AvaraNa kSayakaraNarUpa karaNa parINAmadhArA viddhanarUpa zreNI kare tene apUrvakaraNa guNaThANuM kahIye, navamu anIyadibAkara guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa- ekavIza prakRtine kSaye zamAve, te 17 prakRti pUrve kahI te ane saMja Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAna dvAra, 137 lanI 1 mAyA, 2 strIveda, 3 purUSada, 4 napuMsakaveda, e 12 prakRtine pazamAve, te viSe gautamasvAmI hAtha joDI mAna meDI zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA. svAmInAtha ! te jIvane zuM guNa nI ? zrI bhagavate kahyuM. te jIvane jIvAdika padArtha tathA kArasI Adi dave mArI te dravyathI kSetrathI, kALathI, bhAvathI nirvikAra apAyI viSaya nirvAcanApaNe jANe, saradahe, parUpe, pharase, te jIva jaghanya te ja bhave mokSa jAya, uta- trIje bhave mokSa jAya, anIyaTibAra te savathA prakAre niryo nathI, aMza mAtra hajI bAdarasaM5rAya yiA rahI che, te mATe anITTibAdara guNaThANuM kahIye, " AThama, navamA guNaThANanA zabdAtha ghaNuM gaMbhIra che te anya paMcasaMgrahAdika graMtha tathA siddhAMtathI samajavA." | dazamuM sUkSma saMpAya guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa-27 prakR tine kSathopazamAve. 21 prakRti pUrve kahI te ane 1 hAsya, 2 ti, 3 arati, 4 bhaya, 5 zeka, 6 dugaMchA, e 27 prakRtine kSayapazAve. te viSe gotamasvAmI hAtha joDI mAna mehI zrI bhagavaMtane pUchavA lAgyA. svAmInAtha! te jIvane huM nIpa ? ko bhagavate kahyuM, te java vyathA, sevaLI, kALathI, bhAvatha, jIvAdaka padArtha tathA nikAsa Adi daIne chamAsI tapa niranilA, nirvAinA, nivedakatApaNe, nirAzI, avyAhu, avizramapaNe jANe, rahe, parUpe, pharase, te jIva jaghanya te ja bhave mokSa jAya, ta trIje bhave mokSa jAya, rama-thoDIkalagAreka pAtaLIza eparAya kiyA rahe che, tene sUkSmasa parAya guNaThANuM kahyuM. - agyAra upazAMtama guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa-28 prakRtine upazamAve, te 27 prakRti pUrve kahI te ane 1 saMjalane lAbha, evaM : 8 mohanIya karmanI prakRtine upazamAverAvaLyA Dha. (bhamabhArI patra agnivata ) te viSe gatamasvAmI hAtha joDI ne poDI thI bhagavaMtane pUchavA lAgyA-svAmInAtha? te jIvane zA guNa nI ? zrI bhagavaMte kahyuM -te jIva javAhika padArtha dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI, nakArasI Adi 18 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zrI guNasthAnakAra ine chamAsI tapa vItarAga bhAve, yathAkhyAta cAritrapaNe jANe, saradahe, parUpe, pharase, evAmAM je kALI kare te anuttara vimAnamAM jAya, pachI manuSya thaI mela jAya ane je sUkSma lobhane udaya thAya to kaSAya agni pragaTe, pachI 5De. dazamAthI savathA paDe to pahele guNaThANe jAya paNa agyAramethI caDhavuM te nathI. upazAMta te upazame che moha savathA jaLe karI agni olavyAnI paDe. TAI nahi, DhAMka che mATe upazAMta mehu guNaThANuM kahIye. bAramuM kSINameha guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa-2: prakRtine savathA khapAve, kSakazreNI, kSAyaka bhAva, sAyakasamakti, sAyakayathAkhyAta cAritra, karaNasatya, gasatya, bhAvasatya, amArI, aSAyI, vItarAgI, bhAvanigraMtha, saMpUrNa saMvuDa, saMpUrNa bhAvitAtmA, mahAtapasvI, mahAsuzIla, ahI, avikArI, mahAjJAnI, mahAdhyAnI, vaddhamAna pariNAmI, apaDIvAI thaI, aMtarmuhurta rahe e guNaThANe kALa kare nathI, punarbhava che nahi, chelle samaye pAMca jJAnAvaraNIya, nava dazanAvaraNIya, paMcavidha aMtarAya kSayakaraNAdyama karI, teramA guNaThANAne pahele samaye kSaya karI kevaLa jyoti prakaTe, te mATe kSINamAha guNaThANuM kahIye. teramuM saMjogI kevaLI guNaThANuM, tenuM zuM lakSaNa-daza bela sahita terame guNaThANe vicare. 1 sajogI, 2 sazArIrI, 3 selezI, 4 zukalalezI, pAyathAkhyAtacAritra, ke kSAyakasamakita, 7 paMDitavIrya, 8 zukaladhyAna, 9 kevaLajJAna, 10 kevaLa darzana, e daza bela sahita jaghanya aMtamuhurta utaka deze uNuM pUrva koDI sudhI vicare, ghaNuM jIvane tArI, pratibaMdhI, nyAla karIne bIjA trIjA zukaladhyAnanA pAyAne dhyAne caume jAya, sago te zubha mana vacana kAyAnA joga sahita che. bAhyalopakaraNa che, gamanAgamanAdika ceSTA zubha che. kevaLajJAna, kevaLadarzana, upaga samayAMtara avichinnapaNe zuddha praName te mATe sajogA kevaLI guNaThANuM kahIye, caudayuM ajogI kevaLI guNaThANuM tenuM zuM lakSaNa-zukala dhyAnane ceAthe pAye, machinnayi, anaMtara apratipAti ani. vRttidhyAtA manajoga rUMdhI, vacanaga rUMdhI, kAga rUMdhI ane prANanirodha karI rUpatita parama zukaladhyAna thAtA, 3 bela Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zro guNasthAnadvAra 139 sahita vicare. terame 10 khAla kahyA temAMthI 1 sajogI, 2 salezI, 3 zukalalezI e traNa vijapte zeSa 7 mela sahita sakala girInA rAjA merU tenI peThe aDAla, acala, sthira avasthAne pAme. zailezopaNe rahIe laghu akSara uccArapramANa kALa rahI zeSa 1 vedanIya, ( AyuSya, 3 nAma, gAtra e cAra ka kSINu karIne muktipada pAme. zarIr Arika, tejasa, kANu, sarvathA chAMDIne samazreNI, jIgati, nya AkAza pradeza aNu-avagAhatA, aNurasatA, eka samaya mAtramAM urdhvagati, avigrahagatie tihAM jAya. i era Doja dhana muktavat nirlepa tuMvata, kA DamuktamAvata, iMdhanargAntumukta dhUmravat, " tAhAM siddha kSetre jai sAkArAyAge siddha thAya, mukhta thAya, pAraMgata thAya, paraMparAgata thAya, salakA artha sAdhI kRtakRtArtha (niSTatA atulya sukhasAgara nigna sAdI anata lAge siddha thAya. e siddha padmA bhAvasmaraNa ciMtana manana kadAkALa mujane heAro ? sA ghaTI, paLa dhanya saphaLa hAraze, ajogI te joga rahita kevaLa sahita vicare tene ajogI kevaLI guThANu' kahIye. trIe sthitidAra kahe che. pahelA guhANAnI sthiti 7 prakAranI che--aNAdIAapajavaso te je mithyAtranI Adi nathIne aMta paNa nathI te abhavyajIva atri mithyAya ?. aAdri sapajjavasI te je mithyAtvanI Adi nathI paDyuM `ta che te bhavya jIvanA mithyAtva Azri 2. sAdIAsapa'vasI te je mithyAtvanI Aphri paNa che ne aMta paNa che te paDIvAi samakriDInA mithyAtva Azri, tenI sthiti jaghanya aMtarmuhurta ut adbhu` puddagala parAvana dero NI, pachI avazya samakita pAmIne meAkSa jAya 3.1 khIjA guhANAnI sthiti ja 1 samaya, u0 6 AvalIkA ne 7 samayanI s trIjA guNaThANAnI sthiti ja0 u aMtarmuhUtanI 3. cAya guhANAnI sthiAMta ja aMta; 70 66 sAgaropama jhajherAnI te 22 sAgaropamanI sthitie traNavAra bhAme devalAke upaje traNa pUrvakADI adhika RnuSyanA bhava Azri jANavI, tathA e vAra anuttara vimAnamAM 33 sAga Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 zrI guNasthAnadvAra, repamanI sthitie upaje, 33 6 chAsaTha sAgaropama ne pUrva keDI adhika manuSyanA bhava zrI jANavI, 4. pAMcama, chaThThI, teramAM guNaThANunI sthiti ja aMtara u0 deze uNI te sADAATha varSe uNI pUvakeDInI. sAtamAthI agIAramA gu. sudhI ja0 1 samaya u0 aMtara, bAma guru nI sthiti jaghanya ura aMta0. caudamAM guNaThANunI sthiti pAMca hasva akSara a, I, u3, , lU belavA pramANe jANavI. cotho kiyATTAra kahe che. pahele ne trIje guNaThANe 24 kriyA lAbhe, dariyAvahI kriyA varjine, bIje ceAthe gu0 23 kiyA lAbha, iriyAvahI 1 ne mithyAtvanI 2, e be vajine. pAMcame gu0 22 kiyA lAbhe, mithyAtva 1, avirati 2, iriyAvahI 3 e 3 varjine, chaThe gura 2 kiyA-AraMbhIA 1, mAyAvAyA 2. lAbhe, sAtame, agIArame, bArame, terame gu0 1 IriyAvahI kriyA lAbhe. cidame gu0 kaI kriyA lAbhe nahi. pAMcame sattA dvAra kahe che. pahelA guNaThANAthI te agIAramAM gu0 sudhI ATha karmanI sattA, bArame sAta kamanI sattA- mehanIya karma vijine, terame cadame guo 4 karmanI sattA-vedanIya 1, AyuSa 2, nAma 3, gotra 4. chaThTho baMdhadvAra kahe che. pahelA guNaThANAthI te sAtamA guo sudhI trIjuM guru varji ne 8 karma bAMdhe ane je 7 bAMdhe to AyuSya vajine. trIje, AThame, navame gu) 7 karma bAMdhe AyuSya varjine. dazame guDa 6 kama bAMdhe. AyuSya 1 ne mehanIya e 2 varjine, agIArame, bArame, terame gu0 1 sAtA vedanIya bAMdhe, caume gu0 abaMdha, sAtame veda ne AThamo udayadvAra bheLo kahe che. pahelA guNaThANAthI te dazamA gu. sudhI 8 kama vede ne 8no udaya, agIArame, bArame 7 karma vede ne 7ne udaya, mA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI:guNasthAnakAra 141 hanIya vina, terame, cakrame 4 ka` veDhe ne 4 nA udaya, vedanIya 1, AyuSya 2, nAma 3, gAtra 4. navamA udIraNAdvAra kahe che. pahelA guThANAthI mAMDIne sAtamA gru0 sudhI 8 kanI udIraNNA tathA 7 nI kare te AyuSya vane. Ame navame 30 sAta karmanI udIrA AyuSya jine tathA OM nI kare tA AyuSya 1, mAhanIya 2 e 2 vita. dazame 6 nI udIraNA kare AyuSya 1, mAhanIya 2, e r vijrane ane pa nI kare tA AyuSya 1, meAhanIya 2, vedanIya, 3 e 3 varjane agIAme bArame 5 nI uddIrA-AyuSya 1, mAhanIya 2, vedanoya 3, e 3 vijeta nI kare teA nAma 1, gAtra 2 e r nI, teme 30 2 karmInI udIraNA nAma 1, gAtra 2 e ra nI kare. cokrame 30 udIraNA kare nahi. ( ceva ke ) nizcaye. dasamA nijaeNrAkAra kahe che. pahelAthI te agIAramA guhANA sudhI 8 karmonI nirA, khArame 7 kanI nija rA, mAhanIya vine. terame caudame 4 karmInI nijA-vedanIya 1, AyuSya te, nAma 3, gAtra 4. agiyAramA bhAvadvAra kahe che. 1 udayabhAva, 2 upazamabhAva, 3 kSAyakabhAva, 4 kSAparAmabhAva, 5 pAriNAmikabhAva, sanIvAibhAva, pahele te trIje guNaThANe 3 bhAva-1 udaya, 2 yApazama, 3 pAriAmika, bIje 30 cAthe 30 pAMcame guru chaThe cusAtame guru AmethI te agyAramAM guThANA sudhI upazama zreNIvALAne, 4 bhAva-1 uddaya 2 upazama, 3 kSayApazama, 4 pAriNAtmika tathA kATaka uparAmane ThekANe kSAyaka paNa kahe che. ane AmAthI mAMDIne bAramA sudhI kSapaka zreNIvALAne, bhAva-1 udbhaya, 2 kSayApazama, 3 kSAyaka, 4 pAriAmika, tame cakrame 30 3 bhAva- udaya, 2 kkSAyaka, 3 pANiAtmika. siddhamAM r bhAva-kSAyaka ane pANNiAmika, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 zrI guNasthAnakAra bAramo kAraNadvAra kahe che. kAraNa (5) -1 kamabaMdhanA mithyAtva, 2 avirati, 3 pramAda, 4 kaSAya, 5 jega, pahele trIje guNa 5 kAraNe lAbhe, bIje cothe, 4 kAraNu lAbhe mithyAtva varjine. pAMcame chaThe guo 3 kAraNa lAbha. 1 mithyAtva, 2 avirati vajine, sAtamethI te dazamA guNaThANA sudhI, 2 kAraNa lAbhe, 1 kaSAya, 2joga, agyArame bArame terame, 1 kAraNa lAbhe te joga. caume kaI kAraNa nathI. terame pariSahadvAra kahe che. pahelAthI te cAthA guNaThANu sudhI yadyapi parisaha para lAbha paNu du:kharUpa che, nirArUpa praNane nahi, pAMcamAthI te 9 mAM guNaThANu sudhI 22 parIsaha lAbhe, eka samaye 20 veda, TADhano tyAM tApane nahi, tApane tyAM TADha nahi. cAlavAne tyAM besavAne nahi, besavAno tyAM cAlavAne nahi. dazame agyArame bArame 14 parIsahu lAbhe. ATha je mehanIya kamane udaye hatA te varSo te kahe che. 1 acela, 2 aratine, 3 strIne, 4 besavAne, 5 Akrozane, 6 melana, 7 satkArapuraskAra, e 7 cAritra mohanIyA karmane udaye hatA te ane 8 me daMzaNu parIsaha-darzanamihanIyane udaye hatA te, e 8 varjine zeSa 14 rahyA, te mAMhelA te samaye 12 veda-TADhano tyAM tApane nahi, tApane tyAM TAdane nahi, cAlavAne tyAM sthAnakane nahi, sthAnakane tyAM cAlavAne nahi, terame caume guNaThANe 11 parIsaha lAbhe, pUrve 14 kahyA temAMthI eka prajJA, 2 ajJAnane, e 2 jJAnAvaraNIya karmane udaye hatA te ane 1 alAbhane aMtarAya karmane udaye hato te e 3 varjine zeSa 11 rahyA, te mahelA 1 samaye 9 veke, TADhane tyAM tApane nahi, tApane tyAM TADhane nahi, cAlavAno tyAM sthAnakane nahi, sthAnakane tyAM cAlavAno nahi cauda mArgadvAra kahe che. pahelA guNakANe mAgaNa 4-trIje, cothe, pAMcame, sAtame jAya, bIje gu0 mAgaNA 1, paDe to pahele Ave, paNa caDavuM nathI. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAna dvAra 143 trIje mAgaNA 4, paDe te pahele Ave ane caDe te ceAthe, pAMcame ane sAtame jAya, cothe mAgaNa 5, paDe te pahele, bIje, bIje Ave ane caDe te pAMcame, sAtame jAya. pAMcame mAgaNa 5 paDe te pahele, bIje, trIje, ceAthe Ave ane caDe to sAtame jAya, chaThe mArgaNa 6paDe to pahele, bIje, trIje, cithe, pAMcame Ave ane caDe te sAtame jAya, sAtame mAgaNA 3, 5De to chaThe, cothe Ave ane caDe to Ame jAya, AThame mAgaNI u-paDe te sAtame cethe Ave, caDe to navame jAya, navame mAgaNuM 3, paDe te AThame, ceAthe Ave, ane caDe te dazame jAya, dazame mAgaNuM 4, paDe to navame, ethe Ave caDe to agyArame bArame jAya. agyArame mAgaNuM 2, kALa kare to anuttara vimAne jAya, paDe to dazame tathA pahele Ave. caDavuM nathI. bArame mAgaNuM 1-terame jAya, paDavuM nathI. terame mAgaNuM , cakadama jAya, paDavuM nathI. caudame mAgaNa eke nathI, mokSa jAya. paMdaramo AtmAdvAra kahe che. AtmA 8. dravyaAtmA 1, kaSAya AtmA 2, ga AtmA che, upayoga AtmA 4, jJAna AmAM pa, darzana AbhA 6, cAritra AtmA 7, vIya AmA 8, pahele trIje guNa 6 AmA, jJAna 1, cAritra 2, e be varjine, bIje, ceAthe guNao 7 AtmA, cAritra vajine. pAMcame guNaThANe paNa 7 AtmA, dezathI cAritra che, chaThThAthI dazamA guNaThANuM sudhI ATha AtmA. agyArame, bArame terame 7 AtmA, kaSAya varjine, cauda 6 AtmA kapAya ne je vijine. siddhAmAM 4 AtmA-jJAna AtmA 1, dazane AtmA 2, dravya AtmA 3, upaga AtmA 4. seLo jIvabhedadvAra kahe che. pahele guNaThANe 14 bheda lAbhe. bIje guNa0 6 bheda lAbhe beidriya 1, teikiya 2, caudiyara, asaMjJItica paMcaeNkriya , e 8 nA aparyAptA, ne saMjJI pacaMdriyane aparyApta ne paryApta e 6. trIje guNa 1 saMjJI paMceMdriyane paryApto lAbhe-cothe guNaThA 2 bheda lAbhe, saMjJI paMcaMdriyane 1 aparyAyo ne 2 paryApyo Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 zrI guNasthAna dvAra pAMcamAthI te 14 mA guNaThANA sudhI 1 saMjJI paMcaMdriyane paryApo lAbhe. sattarame gadvAra kahe che. pahele, bIje ne ceAthe guNaThANe jaga 13 lAbhe-be AhAra kanA vajine. trIje guNa 10 jaga lAbhe, 4 mananA, 4 vacananA, 1 udArikane, 1 vikeyano e 10 lAbhe. pAMcame guNaThANe 1ra joga, 2 AhArakanA ne eka kAmaNane e 3 varjine, chaThe guNao 14 jema lAbhe. 1 kAzmaNane varjine. sAtame guNa011 joga, 4 mananA, 4 vacananA, 1 udArikana, 1 vikeyano, 1 AhArakane evaM 11, AThamAthI mAMDIne 12 mA guNaThANa sudhI joga 9 lAbhe 4 mananA, 4 vacananA ne 1 udArikane terame guNaThANe 7 jaga lAbhe. be mananA, be vacananA, udArikana 1 udArikana mizra 2, kAmaNa, kAya jaga 3 eva 7. caMdame guNaThANe joga nathI, aDhArame upagadvAra kahe che. pahele ne trIje guNaThANe 6 upaga lAbhe, 3 ajJAna ne 3 dazana. bIje, cothe, pAMcame guNa0 6 upaga lAbha, 3 jJAna, 3 darzana, chaThThAthI te bAramA guNaThANa sudhI upaga 7 lAbhe, 4 jJAna ne 3 darzane terame cidame guNaThANe tathA siddhamAM 2 upayogakevaLajJAna 1 ne kevaLadazana 2, ogaNIzama lezadvAra kahe che. pahelAthI te chaThThA guNaThANa sudhI 6 lezA lAbhe, sAtame guNa upalI 3 lezA lAbhe, AThamethI mAMDIne bAramA guNaThANa sudhI zulezA lAbhe, terame guNaThANe 1 parama zukala lezA lAbhe, cidame guNaThANe leza nathI. vIzame cAritradvAra kahe che, pahelAthI te cethA guNaThANuM sudhI ke cAritra nathI, pAMcame guNaThANe dezathI sAmAyIka cAritra che, chaThe, sAtame guNaThANe 3 cAritra lAbhe, sAmAyaka cAritra 1, chedapasthApanIya cAritra 2, parihAravizuddha cAritra 3, e 3 lAbhe, AThame, navame guNakANe Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAna dvAra. 15 2 cAritra lAbhe, sAmAyaka 2, chedoSasthApanIya che. dazame guNa 1 sukSmasaMparA cAritra lAbhe agyAramethI te cadamAM guNaThANA sudhI 1 yathAkhyAta cAritra lAbhe, ekavIzane samakitadvAra kahe che. pahele ne trIje guNaThANe samakita nathI. bIje guNa0 1 sAsvAdAna samakita lAbhe, cothethI te sAtamA guNaThANu sudhI 4 samakita lAbha, upazama , thopazama 2, vedaka 3, kSAyaka samiti 4. AThame, navame guNaThANe ke samakita lAbha, upazama 1, upazama 2, kSAyaka 3. dazame, aArame guNaThANe rasamakita lAbhe, upazama 1, lAyaka , bArame, terame, caume guNaThANe tathA siddhamAM 2 kSAyaka samakita lAbhe. mAvIza alpabahuvaidvAra kahe che. savathI thoDA agyAramAM guNaThANAvALA, eka samaye upazamazreNIvALA 54 jIva lAbhe 1. tethI bAramA guNaThANAvALA saMkhejaguNA, eka samaye kSapakazreNIvALA eka ne ATha jIva lAbhe 2, tethI AThama, navamAM, dazamA guNaThANAvALA saMkheja guNa. ja baneM u navase lAbhe 3. tethI teramA guNaThANuvALA saMkheja guNA-javara be keADI, utao nava keDI lAbhe 4, tethI sAtamA guNaThANAvALA saMkheja guNA, javara baseM keDI uta7 navase keDI lAbhe 5, tethI chaThThA guNaThANavALA sakheja guNA, jagha0 be hajAra keDI utA nava hajAra keDI lAme tethI pAMcamAM guNaThANAvALA asaMkheja guNa, tiryaMca zrAvaka banyA 7. tethI bIjA guNaThANAvALA asaMkhejaguNa, 4 gatimAM lAbha 8. tethI trIjA guNaThANAvALA asaMkhejaguNa 4 gatimAM vizeSa che. tethI cAthA guNaThANAvALA asaMkheja guNa, ghaNI sthiti che. 10. tethI cadamAM guNaThANAvALA ne zrI siddhabhagavaMtajI anaMtagaNa 1. tethI paNa guNaThANAvALA anataguNa, e driya pramukha samithyASTi che te mATe 12. Iti guNaThANAnA 22 dvAra samApta, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zrI guNasthAna dvAra, have cha bhAva kahe che. 1 udaya bhAva, 2 upazama bhAva, 3 kSAyaka bhAva, 4 kSApazama bhAva, 5 pariNAmika bhAva, 6 sannivAI bhAva, udayabhAvanA 2 bheda - jIva udayaniSpanna, ne 2 ajIva udayaniSpanna, jIvaudayaniSpananA 33 bela pAme. 4 gati, 6 kAya, 6 vezyA, 4 kaSAya, 3 veda, evaM 23 ne 1 mithyAtva, 2 ajJAna, 3 avirati, 4 asaMjJIpaNuM, 5 AhArakapaNuM, 6 sthapaNuM, 7 sagIpaNuM, 8 saMsAra pariyaTTaNa. 9 asiddha, 1o akevaLI. evuM 33. ajIva udayaniSpannanA 30 bola pAme, 5 varNa, gaMdha, 5 rasa, sparza, 5 zarIra, 5 zarIranA vyApAra. evaM 30, ubhaya maLIne 33 ne 30 zaTha bheda udayabhAvanA kahyA. upazamabhAve 11 bela che-4 kapAyano upazama, pa rAgane upazama, 6 zreSane upazama, cha darzana mehanIyane upazama, 8 cAritramehanIyane upazama, evaM 8 mohanIyanI prakRti ane 9 uvasamIyA saNaladdhi te samakita. 10 uvasamIyAcariladdhi. 11 uvasamoyA akaSAyaumastha vitarAgaladdhi evaM 1, kSAyaka bhAve 37 bela che-pa jJAnAvaraNIyanI, 9dazanAva. raNayanI, 2 vedanIyanI, 1 rAganI, 1 zreSanI, 4 kaSAyanI, 1 darzanamohanIyanI. 1 cAritramohanIyanI, 4 AyuSyanI, 2 nAmanI, 2 govanI, 5 aMtarAyanI, evuM 37 prakRtine kSaya kare tene kSAyaka bhAva kahIye; te 9 bela pAme-kSAyaka samakita, 2 lAyaka yathAkhyAta cAritra, ke kevaLajJAna, 4 kevaLadana, ane kSAyaka dAnAdika labdhinA 5 bheda ema 9. kSayopazama bhAve 30 bola che- jJAna prathama, 3 ajJAna, 3 dazana, 3 daSTi, 4 cAritra prathama, 1 carittAcaritte-te zrAvakapaNuM pAme, 1 AcAryanI padavI, 1 cauda pUrva jJAnanI prApti, 5 iyinI 5 labdhi, pa dAnAdi labdhi, evaM sarva maLI 30 bela. pAriNAmika bhAvanA 2 bheda-1 sAdipariNAmika, 2 anAhipAriNAmika sAdi viNaze, anAdi vize nahi. sAdipAriNa Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI guNasthAna dvArA 147 mikanA aneka bheda che, jIne surA-madirA, june gALa, taMdula e Adi 73 bola bhagavatInI sAkhe che, anAdipAriNumikabhAvanA 10 bela1 dharmAstikAya, 2 adharmAstikAya, 3 AkAzAstikAya, 4 pudagalAstikAya, 5 jIvAstikAya, 6 kALa, 7 lAka, 8 aleka, 9 bhavya, 10 a bhavya, evaM 10. sannivAI bhAvanA 26 bhAga-10 dvisaMjogInA, 10 trikasaMjogInA, 5 cokasaMjogInA, 1 paMcasaMgIne, evaM 26 bhAMgA, ehane vicAra zrI anugadvAra siddhAMtathI jANa 6. Iti. 14 guNaThANa upara 10 kSepakavAra utAre che. 1 hetuDhAra-- 25 kaSAya, 15 joga, evaM 40 ne 6 kAya, 5 Idriya, 1 mana e 12 avata, evaM para ne 5 mithyAtva, evuM 57 hetu, pahele guNaThANe 55 hetu te AhArakanA 2 vaji ne 1, bIje gu> 50 hetu te pa5 mAMthI pa mithyAtva TaLyA 2. trIje gu43 hetu te pa7 mAMthI cAra anaMtAnubaMdhInA, 1 udArikane mizra, 1 vikeyane mizra, 2 AhArakanA, 1 kAmaNane, 5 mithyAtvanA evaM 14 varSI, zepa 43. 3, cothe gu0 46 hetu te pUrve 43 kahyA te ane 1 udArikane mizra, ravikeyano mizra, 3 kAmaNa kAyajoga, e 3 vadhyA, sava maLIne 46, 4. pAMcama guo Tha0 hetu te pUrve 6 kahyuM temAMthI ke apratyAkhyAnanI cekaDI, 1 trasakAyane avata, 1 kAmaNukAyamga, evuM 6 ghaTayA, zeSa kao hetu. 5, chaThe gu0 27 hetu, pUrve 40 kahyA temAMthI 4 pratyAkhyAnAvaraNIyanI cAkaDI, 5 sthAvarane avrata, 5 iMdriyane avrata ne eka manane avata, evaM 15 vardhA, zeSa 25 rahyA ne 2 AhArakanA vadhyA, evuM sava maLI 27 hetu 6. sAtame gu0 24 hetu te pUrve 27 kahyA temAMthI 1 UdArika mizra, 2 vikeya mizra, 3 AhAraka mizra, e 3 vardhA, zeSa 24 hetu. 7. AThame guo 22 hetu te pUrve 24 kahyA temAMthI 1 vikeyane, te AhArakana, e be varyA, zeSa rara hetu 8. navame guo 16 hetu, te pUrve 22 kahyA temAMthI 1 hAsya, 2 rati 3 arati, 4 bhaya, 5 zeka, 6 durgA, e 6 varyA, zeSa 16 hetu. 9. dazame gu. 10 hetu te 9 joga ne Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 zrI guNasthAnadvAra. 1 saMjalane lebha, evaM 10 hetu. 10. agIArame bArame guru 9 hetu te 9 jaga jANavA. 11, 12; terame guru 7 hetu te 7 jaga jANavA, dine guru hetu nathI. 2 daMDakadvAra-pahele gu. ra4 daMDaka, bIje guo 10 daMDaka te 5 sthAvaranA varyA, trIje the gu0 16 daMDaka te 3 vikalaiMdriya varyA, pAMcame gu0 2 daMDaka saMjJa manuSya, 2 saMjJitiya"ca. chaThThAthI te caudamAM guNaThANu sudhI 1 manuSyane daMDaka. 3 javAnIdvAra pahela guru 84 lAkha jIvAnI, bIje gura 3ra lAkha te ekedriyanI vaja. trIje cothe guo 26 lAkha javAnI. pAMcame gu0 18 lAkha javAnI. chaThThAthI te 14 mA guNaThANa sudhI 14 lAkha javAnI. 4 aMtaradvAra-pahele gu0 jagha0 aMtamuhurta utara 6 sAgara jhAjherAnuM. bIjAthI mAMDIne agyAramA guNaThANa sudhI ja. aMtao athavA palyane asaMkhyAtamAM bhAga eTalA kAla vinA upazama zreNI karavI paDe nahi. u0 addha pudagala deze viNuM bArame terame ne caume guNa0 AMtarUM nathI, e eka jIva Azri, 5 dhyAna dvAra-pahele bIje trIje guNa0 2 dhyAna pahelAM. cothe pAMcame guNa 3 dhyAna pahelAM, chaDe guNa0 2 dhyAna, 1 Ane 2 dhama. sAtame guNa 1 dharmadhyAna AThamethI mAMDIne caudamA guNaThANa sudhI 1 zukaladhyAna. 6 sparzanAdvAra-paheluM guNaThANuM 14 rAjalaka spaze. bIjuM guNao heThe paMhagavanathI te 6 dI naraka lage spaze tathA ucu adhogAma vijayathI te 9 yika sudhI spaze. trIjuM guNa0 lekane asaMkhyAtama bhAga spaze, cothuM guNa adhogAma vijayathI 12 mA devaloka sudhI spaze. pAMcamuM guNa paNa emaja spaze. chaThThAthI te agyAramA guNaThANuvALA adhagAma vijayathI 5 anuttara vimAna sudhI spaze. bAramuM guNa0 lokano asaMkhyAtamo bhAga spaze. teramuM guNasarve leka spaze. caudayuM guNaThANuM leAkano asaMkhyAtame bhAga spaze. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 zrI guNasthAna dvAra 7 tIrthakara gotra, 4 guNaThANe khAMdhe-cotha, pAMcame, chaThe ne sAtame zeSa guNaThANe na bAMdhe. tIthakara deva 9 guNaThANa spaze te 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, e 9, 8 guNaThANuM 14 mAM-1, 4, 5, 6, 13, e 5 zAzvatA, zeSa 9 guNaThANa azAvatA, - 9 guNaThANuM 14 mAM-1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, e 7 guNaThANe 6 saMghayaNa, AThamAthI te 14 mAM guNaThANu sudhI eka vajaSabha nArAca saMghayaNa. 1 AryAjI, 2 avedi, 3 parihAravizuddha cAritravaMta, 4 pulAka labdhivaMta, 5 apramAdi sAdhu, 6 caudapUrva sAdhu, 7 AhAraka zarIrI, enuM kaI devatA sAhAraNa karI zake nahi. iti kSepakadvAra ane guNaThANa dvArA samApta, Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maheTA bAsaThIe. atha zrI maheke bAsaThIo. [tuTTAra] jIva 1 gai 2 iMdiya 3 kAe 4 / joga 5 veda 6 kasAya 7 lessA 8 // sammata 9 nANa 10 desaNa 11 / saMjaya 12 upaoga 13 AhAre 14 // 1 // bhAsaga 15 parita 16 pajjati 17 / muhuma 18 sani 19 bhavatthi 20 carimeya 21 // jIveyakhettabaMdhe / puggaLaemahAdaMDae ceva // 2 // e be gAthAne vistAra kahe che. 1 chavadvAra. 1 samuccaya jIvamAM-jIvanA bheda 14, guNaThANa 14, jaga 15, upaga 12, lezA 6. 2 gatidvAra 1 naraka gatimAM-jIvanA bheda 3- saMjJIne aparyApta, 2 paryApta ne 3 AsaMjJIno aparyApta. guNaThANuM 4 prathama, joga 11, 4 mananI, 4 vacananA, 1 vaikeya, 1 vikeyane mizra, 1 kAmaNukAyoga, evaM 11, upaga nava-3 jJAna, 3 ajJAna, 3 dazana, lezA 3 prathama, 2 tiyacanI gatimAM-javanA bheda 14, gu. 5 prathama, joga 13 AhArakanA 2 vajine. upa0 9-3 zAna, 3 ajJAna, 3 darzana, lezA 6 3 tiya"cANImAM-chavanA bheda 2-saMjJIne aparyApta ne 2 paryApyo. gu. 5 prathama, jaga 13, upaga 9-3 jJAna, 3 ajJAna, 3 dazana. lezA 6. 4 manuSyanI gatimAM--jIvanA bheda 3-1 saMjJIne aparyApato, 2 paryApta, 3 asaMgIne paryApta, guru 14, joga 15. upayoga 12, lezA 6, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahA bAsaThIe. 151 5 manuSpANImAM-jIvanA bheda 2, saMgInA. gu. 14, jaga 13 AhArakanA 2 vajine, upaga 12, lezA 6. 6 devatAnI gatimAM-jIvanA bheda - saMjJIne aparyA te, 2 paryApta, 3 asaMjJIne paryApta, gu4 pahelA, jaga 11- 4 mananA, vacananA, 2 vaikeyanA, 1 kAmaNa. upaga , lezA 6, 7 devAMganAmAM-chavanA bheda 2 1 saMsIne aparyApta ne 2 paryA te, guo 8 prathama; jega 1-4 mananA, 4 vacananA, 2 vaikeyanA ne 1 kAmaNane, upaga 9, lezA 4, 8 siddhagatimAM jIvanA bheda nathI, guNaThANuM nathI, joga nathI, upayoga - kevaLajJAna, 2 kevaLadana, lezA nathI. e ATha bhedane abadutva, savathI thoDI manuSyaNuM , tethI manuSya samurNima bhaLatAM asaMkheja guNa 2, tethI nArakI asaMkhejaguNa 3. tethI tiyANI asaMkhe jaguNI che tethI devatA asaMkhezvaguNuM 5. tethI devI saMkhezvaguNI 6tethI siddhabhagavaMta anaMtaguNa 7. tethI tiya"ca anaMtaguNa 8, 3 iMdriyadvAra. 2 sadiyAmAM jIvanA bheda 14, guNaThANuM 12 prathama, jaga 15, upaga 10 te 1 kevaLajJAna, 2 kevaLadazana e 2 varjine, lezA 6. 2 ekedriyamAM-chavanA bheda 4-1 sUkSma ekedriyane aparyApta ne 2 paryApta, 3 bAdara ekebiyane aparyApta ne paya te, gu0 1 prathama, jaga 5, udArika 1, udArikana mizra 2,vikreya 3, vaikeyane-mizra 8, kAmaNa kAyamga 5, upaga-3-2 ajJAna ne 1 acakuzana; lezA Tha, 5 beIdriya 1, teIdriya 2 caundriya e 3 mAM-jIvanA bheda 2 potapotAne aparyA to 1 ne paryApta 2, gu0 2 pahelA, joga 4-2 udyArikanA, 1 kAmaNane na 1 vyavahAra vacanano. upayoga-beIdriya IdriyamAM--2 jJAna, 2 ajJAna ne 1 acakudarzana ane caudriyamAM 6 te 1 cakSudAne vadhyuM, lezA 3, Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 zrI maheATA khAsaDIo. 6 paMcendriyamAM-jIvanA bheda 4--1 sannInA aparyAptA, 2 paryAptA, 3 asannInA aparyAptA ne 4 paryApta, 30 12 prathama, joga 15, upayoga 10 kevaLajJAna 1, kevaLadarzIna 2 e 2 varyAM, lezA 6. 7 aNikriyAmAM--jIvanA bheda 1 sa'jJInA paryAptA, guNa0 2 teramuM te cadramu, joga 7-2 mananA te satya mana 1, vyavahAra mana re, e vacananA te satya vacana 1, vyavahAra vacana 2 ane udgAkinA 5, udAkinA mitra 6, kA NakAyajoga 7, upayAga r kevaLajJAna 1,kevaLadarzIna 2. lezA 1 zukla. enA apabahutva,-sathI thADA paMcadriyA 1, tethI cauzaikriyA vizeSAhiyA 2, tethI teiMdriyA vizeSAhiyA 3, tethI meindriyA vizeSAhiyA 4, tethI aNikriyA ane taguNA 5, tethI eke DyiA ana'taguNA $, tethI saindriyA vizeSAhiyA 7. 4 kAcA dvAra. 1 sakAyAmAM--jIvanA bheda 14, guNaThANA 14, joga 15, upayoga ra, lezA 6. 4 pRthvIkAya 1, apakAya ?, vanaspatikAya 3 e 3 mAMjIvanA bheda 4. guNa.1. joga 3, upayoga 3, lezA 4. - teukAya 1, vAAyar e 2 mAM-jIvanA bhe 4, 30 1, joga-teumAM 3 ne vAumAM 5 te 2 vaikreyanA vadhyA, upayoga 3, lezA 3. huM trasakAyamAM jIvanA bheda 10 te 4 ekedriyanA vA~, guhANA 14, joga 15, upayoga 12, lezA 6. 8 akAyAmAM--jIvanA bheda nathI, guThANA nathI, joga nathI, upayAga r, lezA nathI. aneA apamahuva sarvathI thADA trasakAyA 1, tethI teukAyA asa khejaguNA re, tethI pRthvIkAyA vizeSAhiyA 3, tethI a - kAyA vizeSAhiyA 4, tethI vAukAyA viroSAhiyA 5, tethI akAyA ana'taguNA 6, tethI vanaspatikAyA anaMtaguNA 7, tethI sakAyA vizeSAhiyA 8. Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maheArA khAsaDIyA. 5 joga dvAra. 1 sajogImAM jIvanA bheda 14, guNatANA 13, lega 15, upayoga 12, lezA 9. 153 2 manajogImAM--jIvanA bheda 1, sajJInA paryAptA, gu0 13, joga 14 eka krANunA vijana, upayoga 12, lezA rR. 3 vacanajogImAM jIvanA be pa, khedapriya ?, tendriya 2, caudriya 3, asa jJIp ce driya 4, sajJIpa ceMdriya 5 e 5 nA paryAptA. guNaThANA 12, joga 14, kANa varjita, upayAga 12, lezA 6. 4 kAyajogImAM--jIvanA bheda 14, guThANA 13, joga 15, upayAga 12, lezA rR. 5 ajogImAM jIvanA bheda 1, sajJInA paryAptA, guNahAjI camu., joga nahi, upayAga 2 kevaLajJAna te kevaLadarzIna, lezA nathI. ehanA apamahutva, sathI thADA manogI 1, tethI vacanajogI asa kheja guNA ra, tethI aogI anaMtaguNA 3, tethI kAyajogI anataguNA 8, tethI sajogI vizaSAhiyA pa* 6 vedadvAra. deza 1 saphedImAM--jIvanA beka 14, guNa0 9 prathama, joga 15, upayoga 10, kevaLajJAna 1, kevaLadAna 2 vijrane. lezA, 6. 3 strI veda 1, purUSaveda 2 e 2 mAM--jIvanA bhedya rsa'jJInA, guNu 9, joga purUSavedamAM 15, ane srIvedamAM 13 te 2 AhArakanA varjita, upayAga 10, lezA 6. 4 napuMsakavedamAM--jIvanA bheda 14, guNa0 9, joga 15, upayoga 10, kevaLajJAna 1, kevaLardezana 2, varjini. lezA. 6. 5 vedImAM--jIvanA bhedra 1 sannInA paryAptA, guNa0 6, navamAMthI te 14 mA sudhI, joga 11-4 mananA, 4 vacananA, r udArikanA ne ? kANanA eva` 11, upayoga 9, 7 ajJAna jina, lezA 1, zukala. *vizeSAhiyA=vizeSa adhikaH 20 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maheATA khAsaDIA enA alpamahutva, sa`thI thADA purUSavedI 1, tethI zrIvedI sakhejjaguNA Tr, tethI vedI ana'taguNA 3. tethI napu sama vedI anaMtaguNA 4, tethI savedI vizeSAhiyA 5. 154 7 kaSAyadvAra. 1 sAyImAM--jIvanA bheDha 14, guNa0 10 prathama, joga 15, upayAga 10, kevaLajJAna 1, kevaLadarzIna 2 vijata, lezA 6. 4 krodha 1, mAna 2, mAyA 3, e 3 mAM--jIvanA bheda 14, guNaThANA 9, joga 1pa, upayoga 10, lezA 6. 5 lAbhakaSAyamAM--jIvana bheDha 14, guThANA 10 pahelA, joga 15, upayAga 10, lezA 6, 6 akaSAyImAM--jIvanA be 1, sannInA paryAptA, guNa0 4 uparanA, joga 11-4 mananA, 4 vacananA, 2 udgAkinA, 1 krANunA eva' 11, upayoga 95 jJAna, 4 duzmana eva 9, lezA 1. enA pamarhutva, sathI theDA akaSAyI 1, tethI mAnakaSAyI anaMtaguNA 2, tethI kAhukaSAyI vizeSAhiyA 3, tethI mAyASAyI vizeSAhiyA 4, tethI lAbhakaSAyI vizeSAhiyA 5, tethI saSAyI vizeSAhiyA 6. 8 lezyAdvAra. 1 lezImAM--jIvanA bheda 14, guThANA 13, joga 15, upayAga 12, lezA 6. 4 kRSNa 1, nIla 2, kAputa 3, e 3 lezImAM--jIvanA bheda 13, guNaTANA 6 prathama, joga 15, upayAga 10, e kevaLanA varSyA, lezA pAtapAtAnI. gujI 7 prathama, joga 5 tejIlezImAM--jIvanA beDha 3, sajJInA aparyAptA 1, paryAptA 2, bhAdara ekedriyanA aparyAptA 3, 15, upayAga 10, lezA 1 tejI. 6 padmalezImAM jIvanA bheda 2 sajJInA, 15, upayAga 10, lezA 1 padma guNa0 7 prathama, joga Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maheATA khADIe. 155 7 zukalalezImAM--jIvanA bheda 2 sajJInA, guNu0 13 prathama, joga 15, upayoga 12, lezA 1 zukla. 9 alezImAM--jIvanA bheda 1 sajJInA paryAptA. guNa0 1 cama', joga nathI, upayAga r~~~kevaLajJAna 1 ne kevaLana 2, lezA nathI. ehanA apamahutva, sathI thADA padmalezI sa'khejaguNA 2, tethI te lezo tethI alezI ana'taguNA 4, tethI kAputalezI tethI nIlalezI vizeSAhiyA ?, tethI kRSNalezI tethI salezI vizeSAhiyA 8. zulalezo ?, tethI sa'kheguNA 3, anaMtaguNA 5, vizeSAhiyA 7, 9 samikatadvAra. 1 samuccaya samyakavadRSTimAM--jIvanA bheda 6, meindriya 1, teindriya 2, careyi 3, sajJIpacaMdriya 4, e 4 nA aparyAptA ane saMjJIpaMce kriyanA aparyAptA ne paryAptA eva. 6, guNa0 12 paheluM trIjI' varjita, joga 11, upayoga 9, 3 ajJAna jita, lezA 6. 2 sAsvAdAna samyakatvadraSTimAM--jIvanA bheda ?. guNa0 bIjuM', joga 13 AhArakanA 2vijane, upayAga 6~3 jJAna, 3 darzIna, lezA u. 3 upazama samyakatva-STimAM--jIvanA bheda re sannInA, guNa 8, cAthAthI 11 mA sudhI, joga 15, upayoga 7-4 jJAna, 3 dana lezA rR. 4 kSayAparAma te vedaka samyakatvadraSTimAM--jIvanA bheda 2 sajJInA, guNu kSayApazama samyakatvadRSTimAM 4 thI navamA sudhI ane veDhakamAM 4 thI sAtamA sudhI, joga 15, u50 7, lezA 6. huM kSAyaka sabhya-jIvanA bheda 2 saMjJInA, guNaThANA 11-cAthAthI te coDhamA sudhI, joga 15, upayoga 9, 3 ajJAna varjita, lezA 6. huM mithyAtvadRSTimAM--jIvanA bheda 14, guNaThANA 1 prathama, joga 13, AhArakanA r jina, upayoga 6~3 ajJAna, 3 darzana, lezA 6. 7 samAmithyAtva dRSTimAM-jIvanA bheda 1 sannInA paryAptA, Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upara zrI maheATA khADIe. guNuThANuM 1 trIjI, bhega 10-4 mananA, 4 vacananA, 1 udAkinA, 1 vaikreyanA eva` 10, upayoga }, lezA rR. enA pabahutva, sathI thAtA sAsvAdAna samastiI 1, tethI upazama samakitI sa`khe-guNA 2, tetho mizraSTi sukhenjaguNA 3, tethI kSApazama samakitI saMkheguNA, 4 tethI veka samakitI asa`khejaguNA 5, tethI kSAyaka samakitI ana taguNA 5, tethI samuccaya samakitI vizeSAhiyA 7, tethI mithyAtma dRSTi anaMtaguNA 8. 10 jJAnaddAra 1 samuccayajJAnImAM--jIvanA bheda 6, eiMdriya 1, teMdriya 2, caure dvitya 7, saMjJIpaceDyi 4 e 4 nA aparyAptA ne sajJInA aparyAptA ne paryAptA eva'6, guNaThANA 1ra pahelu trIjI' vi ne, joga 15, upAya 9-4 jJAna te 4 daIna, lezA 6. 3 matijJAnI 1, zrutajJAnI 2 e bemAM-jIvanA bheda 6, guThThANA 10, pahelu trIjuM teramuM cakSu vine, joga 15, upayoga 7, lezA 6. 4 avadhijJAnImAM jIvanA bheda 2 sajJInA, guNaThANA 10, joga 15, upayoga 7. lezA 6. 5 mana vajJAnImAM-jIvanA bheda 1 sajJInA paryAptA, guNuThThANA 7 chaThThAthI khAramA sudhI, joga 14 kANanA vine, upayAga 7, lezA rR. huM kevaLajJAnImAM--jIvanA bheda 1 saMjJInA paryAptA, 302, teramu ne cAmu, joga 7, upayoga 2, lezA 1 paramazukala 7 ajJAnImAM jIvanA bheda 14, guNutANA ra pahelu. ne trIjI, joga 13- AhArakanA 2 vine, upayAga 6-3 ajJAna, 3 dana, lezA 6. 9 atizruta ajJAnImAM-- jIvanA bheda 14, guNuThANA r pahela trIjI, joga 13, upayoga huM, lezA 6. 10 vibhagajJAnImAM-jIvanA bheda sagInA, guThANA 2 pahela maiM trIjI, joLa 13, upayoga 6, lezA 6. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI moTA bAsaThIo 157 ene alpabahuva, sarvathI thADA manapavijJAnI 1, tethI avadhijJAnI asaMkhyAtaguNa 2, tethI matijJAnI ne kRtajJAnI mahemAMhi tulya ne vizeSAhiyA 4, tethI vibhaMga jJAnI asaM. khyAtaguNa che, tethI kevaLajJAnI anaMtaguNa 6, tethI rAnI vizeSAhiyA 7, tethI atizrata ajJAnI mahemAMhi tuya ne anaMta guNA 9 tethI ajJAnI vizeSAhiyA 10. 11 darzana dvAra. 1 cakSadazInamAMvanA bheda 6 coreMdriya 1, asaMsIpacaMdriya 2, saMjJIpacaMdriya 3, e 3 no aparyApta ne paryAptA, guNaThANa 12 prathama, jaga 14 kAmaNane varjine, upayoga 10 kevaLanA 2 varyA, lezA 6. 2 acakSudazanImAM-chavanA bheda 14, guNaThANuM 12, je 15, upayoga 100 lezA 6, 3 avadhidazanImAM-chavanA bheda 2, guNaThANuM 12, jaga 15, upayoga 10, lezA 6. kevaLadanImAM-javane bheda 1, guNaThANA ra teramuM, codamuM, jaga 7, upayAga 2, leza 1 ene a5mahatva, savathI thatA avadhidanI 1, tethI cakSAnI asaMkhyAtaguNa 2, tethI kevaLadanI anaMtagaNuM 3, tethI acakSudazanI anaMtaguNa 4. 12 saMjayadvAra. 9 saMjatimAM-jIvano bheda 1, saMsIne paryAptA, guNaThANA 9, chAthI te 14 mA sudhI, jema 15, upayoga 9, 3 AjJAna vajine, zA 6. 3 sAmAyIka 1, chedepasthApanIya 2, e be cAritramAM jIvane bheda 1 saMjJIne paryApyo, gaNuThANA 4, chaThThAthI 9 mA sudhI, jega 14, kAmaNane vajana, upaga 7-4 jJAna ne 3 dazana, lezA 6, 4 parihAravizuddha cAritramAM-jIvane bheda 1, guNaThANuM 2, chatuM ne sAtamuM, joga9-mananA, 4 vacananA ne 1 udAririkane, upaga 7, lezA 3 upalI. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 zrI maheke bAsaThIe. 5 sUkSmaparAya cAritramAM-javane bheda 1, guNaThANuM 1 dazamuM, jega 9, upaga 7, lezA 1 zukala. 6 yathAkhyAta cAritramAM-jIvane bheda 1, guNaThANuM 4 upalA, jega 11, 4 mananA, 4 vacananA, 2 udArikanA ne 1 kAmaNane, upaga 9, 3 ajJAna vajine, lezA 1, 7 saMjatA saMjatimAM jIvane bheda 1, guNaThANuM 1 pAMcamuM, joga 12, AhArakanA 2 ne 1 kAmaNane vajine, upaga 6, 3 jJAna ne 3 dazana, lezA 6 8 asaMjatimAM-jIvanA bheda 14, guNaThANa 4 prathama, jaga 13 AhAranA 2 vajine, upaga 9-3 jJAna, 3 ajJAna, 3 dazana. lezA 6, 9 no saMjati, no asaMjati, na saMjatA-saMjatimAM-jIvane bheo, guNa , joga nathI, upaga 2, leza nathI. eno a5mahatva, savathI thoDA sUkSmasaMpAya cAritriyA 1, tethI parihAravizuddha cAritriyA saMkhezvaguNu 2, tethI yathAkhyAta cAritriyA saMkhe jaguNa 3, tethI chedapasthApanIya cAritriyA saMkhejaguNa che, tethI sAmAyaka cAritriyA saMkheja guNa 5, tethI saMjatI vizeSAhiyA 6, tethI saMjatA-saMjati asaMkhyAtaguNA 7, tethI saMjati, asaMjati, saMjatAsaMjati anaMtaguNa 8, tethI asaMjati anaMtaguNu , - 13 uvaogadvAra, 1 sAgarevauttAmAM-jIvanA bheda 14, guNaThANa 14, jaga 15, upayoga 12, lezA 6, 2 aNAvauttAmAM-jIvanA bheda 14, guNaThANuM 13, dazamuM vajine, jaga 15, upaga 12, lezA 6* eno a5mahatva, sarvathI thoDA aNugAvauttA 1, tethI sAgArevauttA sakheja guNa 2. 14 AhAradvAra. 1 AhArakamAM-jIvanA bheda 14, guNaThANuM 13 pahelA, jaga 14, kAmaNano vajine, upaga 12, lezA 6. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahe bAsaThIe. 1pa0 2 aNahAramAM-jIvanA bheda 8, sAta aparyAptA ne 1 saMjJIne paryApta, guNa0 5-paheluM, bIjuM, cothuM, teramuM ne caudamuM e 5, jega 1 kAmaNano upayoga 10 manaparyavajJAna 1 ne cakSu darzana 2, e vajine, lezA 6, ene alpabadutva, sarvathI ceDA aNahAraka 1, tethI AhAraka asa ejaguNuM 2 15 bhAgadvAra 1 bhAsagAmAM-jIvanA bheda pa. beIdriya 1, te Idriya ra, cAkiya 3, asaMjJIpaMcekiya , saMgIpacaMdriya 5, e 5 nA paryAptA, guNaThANA 13 prathama, jaga 14 kANane vajine, upayoga 12, phezA 6, 2 abhAsagAmAM-jIvanA bheda 10, te 14 mAMthI be iMdriya 1, te indriya 2, cAkiya 3, asaMkSipaMceMdriya 4, e 4 varSI, guNa0 5 te paheluM 1, bIjuM 2, cothuM 3, teramuM 4, cAmuM 5, jaga 5 te 2 udArikanA, 2 vaikeyanA ne kAmaNane; upaga 11 te manapayavijJAna nahi, lezA 6, ene a5bahutva, savathI thatA bhAga 1, ne tethI abhAsagA anaMtaguNA 2, 16 paridvAra. 1 parittasaMsArImAM-jIvanA bheda 14, guNa, 14, joga 15, upaga 12, lezA 6. 2 aparittasaMsArImAM--jIvanA bheda 14, guNa 1 paheluM, joga 13 AhArakanA 2 vajine, upayoga 6-ajJAna 3, dazana 3, zA 6. 3 paritta aparittamAM-chavanA bheda , guNao , joga nathI, upaga 2, lezA nathI. ene alpabadutva, savathI thoDA paritta 1, tetho parittane aparitta anaMtaguNuM 2, tethI aparita anaMtaguNa 3. 17 paryAptAkAra. 1 paryAptAmAM-javanA bheda 7, guNaThANA 14, jaga 15, upaga 12, lezA 6, Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16o zrI mahA bAsaThIo, 2 aparyAptAmAM jIvanA bheda 7, guNa0 3 te paheluM, bIjuM ne cothuM, jega 5 te 2 udArikanA, ravaikeyanA ne 1 kAmaNane, upa0 9-3-jJAna, 3 apana, 3 darzana, evaM 9, lezA 6, 3 paryAptA no aparyAptAmAM jIvanA bhera 0, guNa0 0, bhaga nathI, upa0 2, lezA nathI, eno a5bahatva, sarvathI thaDA noparyAptA-no aparyAptA 1, tethI arthatA anaMtaguNAra, tethI paryAptA saMkhejamguNa 3. 18 sUkSamadvAra. . . 1 sUkSmamAM-chavanA bheda 2, sUkSma ekedriyane aparyApta 1 ne paryApto ra, guNa0 1 prathama, jaga 3-be ukArikanA 1 kAmaNano, u5o 3-be ajJAna ne 1 acakuMdana, lezA 3, 2 bAdamAM - jIvanA bheda 1ra te 2 sUkSmanA varSA, guNao 14, joga 15, upaga 12, lezA 6. 3 no sUkSma, ne bAdaramAM jIvanA bheda 0, guNa, 0, joga nathI, upaga 2, lezA nathI. ene alpabahuva, sarvathI thaDA nesUkSma bAdara 1, tethI bAkara anaMtaguNa 2. tethI sUma asa eksaguNa 3. 19 saMzadvAra 1 saMjJImAM-jIvanA bheda ra, guNaThANA 12 pahelAM, joga 15, upaga 10 kevaLanA 2 varSA, lezA 6. 2 asaMjJImAM-jIvanA bheda 12 te 2 saMjJInA varSo, guNao 2 prathama, jaga 6-2 udArikanA, 2 vikeyanA, 1 kAmaNane, 1 vyavahAra vacanane evaM 6, upa0 6-2 jJAna, 2 ajJAna, 2 dazana evaM 6, lezA 4 prathama. 3 nosaMjJI no asaMjJImAM-jIvane bheda 1 saMjJIne paryApto, guo 2 teramuM caudayuM, jega 7. upara 2, lezA 1 parama zukala. ene apAbahatva, savathI thoDA saMjJI , tethI te saMjJI. asaMjJI anaMtaguNuM 2, tethI asaMjJI anaMtaguNuM 3, Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahera bAsaThIo, - - , , , 20 bhavyabhavyakAra, bhavyamAM-chaganA bheda 14, guNaThANa0 14 joga 15, paga 12, lezA 6, 2 emaNamAM-jIvanA bheda 14, guNa 1 prathama, jema 13 ' mAhArakanA 2 vajine, upayoga 6, zA 6, 3 no bhavya neabhavyamAM-jIvanA bheda 0, guNa0-0, jaga 7 nathI, upayoga 2, lezA nathI. ene a5bahutra, sarvathI thaDA abhavya 1, tethI nabhavya no abhavya anaMtaguNa 2, tethI bhavya anaMtaguNa 3, 21 camadvAra. 1 camamAM-jIvanA bheda 14, guNaThANa 14 joga 15, upaga 12, lezA 6. 2 acaramamAM-jIvanA bheda 14, guNa0 1 prathama, je13 AhArakanA 2 varjine, upayoga , lezA 6. ene a5bahuva, sarvathI cheDA acarama 1, tethI carama anaMtaguNa 2 1 samuccaya kevImAM-jIvanA bheda 2 saMjJInA, gu11 upalA, jaga 15, upayAga 9-3 ajJAna vajine, lezA 6. 2 vItarAgImAM jIvane bheda 1, gu. 4, te bAramAthI cInamA sudhI, joga 11, upayoga 9, lezA 1. 3 jIgaliyAmAM-jIvanA bheda 2, sannInA, guru paheluM ne cANuM, joga 11 te 4 mananA, 4 vacananA, 2 TadArIkanA ne 1 kAmaNane evuM 11, upa0 6-be jJAna, be ajJAna, be dazana evaM 6, lezA 4 prathama. 4 asaMzI tiyacamAM-jIvanA bheda 2, gu0 2 prathama, jega 4 te 2 udArikanA, 1 kAmaNane ne 1 vyavahAra vacanane evuM i, upayoga 6 te jJAna, 2 ajJAna re dazana, lezA 3prathama, 5 samRmi manuSyamAM-jIvana bheda , guDa - paheluM, jema 3 te 2 udArikanA ne 1 kAzmaNane, upayoga 4 te 2 ajJAna ne 2 darzana, lezA 3. 21 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahee bAsaThIye, ehane aha5mahatva, sarvathI thoDA jugalIyA 1, tethI ramurNima manuSya asaMkhamguNa 2, tethI asaMzI tiya"ca asaMkheja guNa 3, tethI vitarAgI anaMtaguNA 4, tethI samuccaya kevaLI vizeSAhiyA 5. 1 udA izarIramAM-jIvanA bheda 14, guNa0 14, jaga 15, upayAga 12, lezA 6. 2 vaikeya zarIramAM- jIvana bheda 4 te 2 saMjJInA ne 1 asaMsI tiya"cano aparyApyo ane 1 bAdara vAukAyane paryApyo evuM 4 guNa0 7 prathama, jaga 12 te 2 AhArakanA ne 1 kAmaNane e 3 varyA, upayoga 10 te 2 kevaLanA varSo, lezA 6. 3 AhAraka zarIramAM jIvane bheda 1 saMjJIne paryApyo, guru 2 chaThuM ne sAtamuM, je. 1ra te 2 vaikeyana ne 1 kAmaNane e 3 : vajaryA, upa0 7 te 4 jJAna ne 3 dazana, lezA 6, 5 tejasa, kAmaNa zarIramAM-jIvanA bheda 14, guNaThANA 14, joga 15, upayAga 12, phezA 6. . ene aha5mahatva, sarvathI thoDA AhAraka zarIrI 1, tathI vaikeya zarIrI asaMkhyAtaguNA re, tethI udArika zarIrI asaMkhyAtaguNa 3, tethI tejasa kAmaNa zarIrI mahemAMhi tulya ne anaMtagaNa 4-5. Iti mATe bAsaThIo samApta Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ athazrI cAra kaSAyane thAkI atha zrI cAra kaSAyo thokaDo. zrI pannavaNAjI sUtra 5ha caudame kaSAyane vaNava cAlyA che. kaSAya 16 prakAre kahI che-1, pAtAne mATe, 2. parane mATe, 3. tadubhayA kahetAM ane mATe, 4. kheta kahetAM ughADI jamInane mATe, 5, vaccha kahetAM DhAkI jamInane mATe, 6, zarIra mATe, 7, upadhine mATe, 8. nirarthakapaNe, 9. jANatAM, 10 ajANutA, 11. upazAtapaNe, 12. aNuzAMtapaNe, 13. anaMtAnubaMdhI krodha, 14. amatyAkhyAnI kodha, 15, pratyAkhyAnI kodhi, 16. saMjalano krodha, evaM 16. te 16 samuccaya jIvaAzrI ane covIza kaMDaka AzrI ema 25 ne 16 sele guNatAM 400 thayA. have kaSAyanAM daLIyA kahe che-caNIA, upacaNIA, bAMdhyA, vedyA, udIcIyA, nijaryA evaM che. te bhUtakALa, vartamAnakALa ane bhaviSyakALa AthI ema 6 ne 3 traNe guNatAM 18 thAya, te eka jIva AzrI ane 18 bahu jIva AthI evuM 36 thAya te samuccaya jIva AthI, ane covIza daMDaka Azro, ema 36 ne rapa se guNatAM 900 thAya. ane 400 upara kahyA te maLI kula 1300 krodhanA, 1300 mAnanA, 1300 mAyAnA ane 1300 lebhanA, evaM sava maLI paraoo thAya. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zrI aANuM belane apa-mahuvahAra, zrI aThThANuM belano alpa bahuvaidvAra. 1 savathI thoDA garbhaja manuSya, 28 pahelA devalanI devI saM0 2 manuSyANuM saMkhezajaguNI 29 bhavanapati devatA asaMtu 3 bAdara teukAyanA paryAptA 30 bhavanapatinI devI saM. asaMkheja guNa, 31 pahelI narakanA nArakI asaMo 4 anuttaravimAnanA devatA a0 3ra khecara purUSa asaM0 5 upalI trikanA devatA saM0 33 khecaranI strI saM. 6 madhyama trikanA devatA saM0 34 thaLacara purUSa saM0 7 hekalI trikanA devatA saM0 35 thaLacara strI saM. 8 bAramA devalokanA devatA saM0 36 jaLacara purUSa saM0. 9 agiyAramA deva devatA saM0 37 jaLacara strI saM 10 dazamA devalokanA devatA saM0 38 vyaMtara devatA saM0 11 navamA devalokanA devatA saM0 39 vyaMtara devI saM0 12 sAtamI narakanA nArakI asaMga 40 tiSI devatA saMo 13 chaThThI narakanA nArakI asaM. 41 tiSInI devI saMo 14 AThamA deva, devatA asaM0 4ra khecara napuMsaka saMtu 15 sAtamA deva devatA asaM0 43 thaLacara napuMsaka saMtu 16 pAMcamI narakanA nArakI asaM. 44 jaLacara napuMsaka saM.. 17 chaThThA devalokanA devatA asaM0 45 caudriya paryAptA saM0 18 thI narakanA nArakI asara paMcaeNpriya paryAva vizeSAhiyA 19 pAMcamA deva, devatA asaMtu 47 beIdriya paryA. vizeSAhIyA 20 trIjI narakanA nArakI asaMo 48 teIdriya paryAvi. 11 cethA deva, devatA asaM0 49 pacaMdriya a50 asaM. 22 bIjA deva, devatA asaM0 50 caudriya apa0 asaMo 23 bIjI narakanA nArakI asaM0 5 teIdriya a50 vi0 24 samuchima manuSya asaM0 para bedriya a50 vi.. 25 bIjA devaDa devatA asaM0 53 pratyeka zarIrI bAra vanaspati 26 bIjA devalokanI devI saM0 paga asaM. 27 pahelA devalokanA devatAsaM0 54 bAhara nigadIyA 50 asaM. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI adANuM belane a5-bahuvaidvAra 55 paDhavikAyA 50 asaM0 76 siddha bhagavaMtajI anaM. 56 bAhara apakAyA 50 asaM0 77 bAra vanaspati 50 anaM. pa7 bAra vAukAyA 50 asaM0 78 bhAdara 50 vi0 58 bAhara teukAyA 50 asaM0 79 bAvanaspati a50 asaM. 59 bAdara pratyeka zarIrI vana- 80 bAdara a50 vi0 spati a50 asaMo 81 samuccaya bAdara vi0 60 bA-nigadIyA a50 asaM0 82 sUkSma vanaspati a50 asaM0 6 mAdara puDhavI a5o asaM0 83 sUkSma apa0 vi0 dara bA0 apakAya apara asaM 84 sUkSma vanaspati 50 saM. 63 bAdara vAu, a50 asaM0 85 sUma 50 vi0 64 sUma te a50 asaM. 86 samuccaya sUkSma vi0 65 sUrma puDhavI apara asaM0 87 bhavya siddhIyA vi. 66 sUkSma a50 apara vi0 88 nigadIyA jIva vi0 67 sUkSma vAu. a50 vi0 89 vanaspati chava vi. 68 sUkSma teu 50 saM0 90 ekaeNkiyA jIva vi0 68 sUkSma puDhavIpa0 saMo 91 tiya"ca jIva vika 70 sUkSma a50 50 vi0 02 mithyASTi jIva vi 71 sUkSma vAu0 50 vi0 93 avirati jIva vi. 72 sUma nigadIyAapaDaasaM0 94 sakaSAyA jIva vi. 73 sUkSma nigadIyA 50 saMo 95 umaTyA jIva vi0 74 abhavya anaMtaguNA, 96 sagI jIva vi0 75 paDivAI samadiThI anaM. 97 saMsArathA jIva vi. 98 savva jIva vi. iti zrI aThThANuM bolane alpabahatva saMpUrNa Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha zrI cAvIza jinAMtare. atha zrI cAvIza jinAMtarAM. 1 aDhAra kaDAkoDa sAgarane AMtare pahelA zrI AdinAtha tIrthakara vanItA nagarIne viSe thayA. nAbhirAjA pitA, marUdevI rANI mAtA, hemavarNa, vRSabha laMchana, pAMcase dhanuSa dehimAna, rAzI lAkha pUrvanuM AyuSa, vIza lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, saTha lAkha pUrva rAjya pAyuM, eka lAkha pUrvanI pravaryA pALI, pravaryA lIdhA pachI eka hajAra varSe kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvIkArUpa caturvidha saMgha tItha sthApIne dvAdazAMgI gaNinI paTI ApIne, trIjA ArAnA traNa varSane sADA ATha mahinA bAkI rahyA tyAre mahA vada terazane dahADe daza hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa-mekSa padhAryA. 2. pahelA zrI AdinAtha tIrthakara nivaNa-makSa pahoMcyA pachI pacAsa lAkha koDa sAgarane AMtare bIjA ajitanAtha tIrthakara ayodhyA nagarIne viSe thayA. jitazatru rAjA pitA, vijayAdevI rANu mAtA, hemavarNa, gaja kahetAM hastinuM laMchana, sADA cArase dhanuSanuM dehimAna, bahotera lAkha pUrvanuM AyuSa, aDhAra lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, trepana lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrvanI pravaryA pALI, pravaryA lIdhA pachI bAra varSa kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha-tIrtha sthApIne, dvAdazAMgI gaNunI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte nirvANa-makSa padhAryA, 3. bIjA ajitanAtha tIrthakara mokSa pahoMcyA pachI trIza lAkha choDa sAgarane AMtare trIjA saMbhavanAtha tIrthakara sAththI nagarIne viSe thayA, jitAtha rAjA pitA, sainyArI rANI mAtA, hamavarNa, azva kahetAM dehAnuM laMchana, cArase dhanuSanuM dehimAna, sATha lAkha pUrvanuM AyuSa, paMdara lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, cummAlIza. lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrva pravaryA pALI. pravaryA lIdhA pachI cauda varSe kevaLajJAna upanyu-sAdhu, sAvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tIrtha sthApIne hAzAMgI Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha zrI cAvIza jinAMtara 167 gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa-mekSa padhAryA, 4, trIjA saMbhavanAtha tIthadara pahoMcyA pachI daza lAkha koDa sAgaropamane AMtare cethA abhinaMdana tIrthakara vanItA nagarIne viSe thayA, saMvara rAjA pitA, siddhArthA rANI mAtA, hemaNe, vAnaranuM laMchana, sADAtraNaseM dhanuSanuM dehimAna, pathyAsa lAkha pUrvanuM AyuSa, temAM sADAbAra lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, sADI chatrIsa lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrvanI pravaryA pALI, pravajya lIdhA pachI aDhAra varSe kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha-tIrtha sthApI, dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANu-mekSa padhAryA. 5. cothA abhinaMdana tIrthakara makSa pahoMcyA pachI nava lAkha kroDa sAgarane AMtare pAMcamA sumatinAtha tIrthakara kuzalapurI nagarIne viSe thayA. megharatha rAjA pitA, sumaMgalA devI rANI mAtA, hemavarNa, kauMca paMkhInuM laMchane, traNaseM dhanuSanuM dehimAna, cALIza lAkha pUrvanuM AyuSa, temAM daza lAkha pUrva kuvarapaNe rahyA, ogaNatrIsa lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrvanI pravaryA pALI, pravajya lIdhA pachI vIza varSe kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa, caturvidha saMghatItha sthApIne, dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte savAmI nirvANa padhAryA, 6. pAMcamA sumatinAtha tIrthakara nirvANa mekSa pahoMcyA pachI nevuM hajAra koDa sAgarane AMtare chaThThA padmaprabhu tIthakara kausaMbI nagarIne viSe thayA. zrIdhara rAjApitA, susimA devI rANu mAtA, rAte vaNe padmakamaLanuM laMchana, aDhIse dhanuSanuM dehimAna, trIza lAkha pUrvanuM AyuSa, sADAsAta lAkha pUrva varapaNe rahyA, sADIekavIza lAkha pUrva rAja pAyuM, eka lAkha pUrvanI pravajya lIdhA pachI chaThe mahIne kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAthvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMghatIrtha sthApIne, dvAdazAMgA gaNInI paTI ApIne trahuM te sAdhu saMghAte svAmI nirvANa padhAryA. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 atha zrI cAvIza jinAMtara 7. chaThThA zrIpadmaprabhu tIrthakara nirvANa-mekSa pahoMcyA pachI nava hajAra koDa sAgarane AMtare sAtamA supArzvanAtha tIrthaMkara vaNArasI nagarane viSe thayA, pratiSTha rAjA pitA, pRthvI devI rANI mAtA, hemavarNa, sAthIyAnuM laMchana, base dhanuSanuM dehimAna, vIza lAkha pUrvanuM AyuSa, temAM pAMca lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, cauda lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrvanI pravajya pALI, pravaryA lIdhA pachI nava mAse kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa, caturvidha saMgha tIrtha sthApIne, dvAdazAMgI gaNunI peTI ApIne pAMcase sAdhu saMghAte svAmI nirvANa padhAryA. 8. sAtamA zrI supArzvanAtha tIrthakara mekSa pahoMcyA pachI navase koDa sAgarane AMtare AThamA caMdraprabha tItha kara caMdanapurI nagarIne viSe thayA. mahAsena rAjA pitA, lakSmaNe devI rANI mAtA, ujavela varNa, caMdramAnuM laMchana, deTase dhanuSanuM dehimAna, daza lAkha pUrvanuM AyuSya, temAM aDhI lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, sADAcha lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrva pravajya pALI, pravaryA lIdhA pachI chaThe mahIne kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tIrtha sthApIne dvAdazAMgI gaNunI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANu-mekSa padhAryA. 9. AThamA zrI caMdraprabha tIrthakara nirvANa-makSa pahoMcyA pachI nevuM koDa sAgarane AMtare navamA zrIsuvidhinAtha tirthaMkara kAkadI nagarIne viSe thayA. sugrIva rAjA pitA, ramAdevI rANI mAtA, ujavela vaNe, magaramacchanuM laMchana, so dhanuSanuM dehimAna, be lAkha pUrvanuM AyuSa-temAM ardha lAkha pUrva kuMvarapaNe rahyA, ardha lAkha pUrva rAja pALyuM, eka lAkha pUrva pravajya pALI. pravaryA lIdhA pachI cAra mahIne kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tIrtha sthApIne dvAdazAMgI gaNInI paTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa mekSa padhAryA, 10. navamAM zrI suvidhinAtha tIrthakara nirvANa mekSa pahoMcyA pachI nava koDa sAgarane AMtare dazAmA zrI zItaLanAtha tIrthaMkara Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI cAvIza jinAMtaruM, 19 bhaddIlapura nagarIne viSe thayA. dazaratha zajA pitA, naMdAdevI rANI mAtA, hemavarNa, zrIvatsa sAthIyAnu laMchana, tevu dhanuSanu hiMmAna, eka lAkha pUrvanuM AyuSa-temAM pAlAkhapUrva kuMvarapaNe rahyA, alAkha pUrva rAja pALyu, pAlAkha pUrvanI pravA~ pALI. pravA~ lIdhA pachI traNa mAse kevaLajJAna upanyuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikarUpa catuvidha saMgha tIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu sadyAte svAmI nirvANa-mAkSa padhAryAM. 11. dezamA zrI zItaLanAtha tIra nirvANa pahoMcyA pachI eka kroDa sAgaramAM ekaseA sAgara, chAsaTha lAkha, chaviza hajAra varasane ubhuM AMtare, agyAmA zreyAMsanAtha tIrthaMkara siMhapurI nagarIta viSe thayA. viSNu rAjA pitA ane viSNu devI rANI mAtA, hemaNe, geMDAnu' laIna, e'sI dhanuSanu huimAna, dhArAsI lAkha vasanu AyuSa-temAM 21 lAkha vasavarNa rahyA, 42 lAkha vasa rAja pALyu, 21 lAkha varasanI pravA~ pALI, pravA~ lIdhA pachI e mAse kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa catuvidha saMgha tItha sthApIne dvAdazAMgI gaNIno peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa-mAkSa padhAryAM. 12. agyAramA zrI zreyAMsanAtha tIrthaMkara mAkSa poMcyA pachI 54 sAgarane AMtare, mAmA zrI vAmupUjya tIra cUpApurI nagarIne viSe thayA, vAsupUjya rAjApitA, jayAdevI rANI mAtA, rAte varSo', bheMsanu laina, sittera dhanuSanuM, daihimAna, kheDutara lAkha varDsanuM AyuSa-temAM aDhAra lAkha vasa kuvarapaNe rahyA, cApanalAkha varsanI pravA~ pALI, pravA~ lIdhA pachI eka mAse kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa tu vizva saMgha tIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne se sAdhu saMghAte svAmI nirvANa-mAkSa padhAryAM. 13. khAramA zrI vAsupUjya tIrthaMkara nirvANa-meAkSa pahoMcyA pachI trIza sAgarane AMtare temA zrI vimaLanAtha tIrthaMkara ka'pIlapura nagarane viSe thayA. kRtavarmA rAjA pitA, zyAmAdevI rANI mAtA, hemavarNa, yaranuM" laMchana, so dhanuSanuM. dehImAna, sA lAkha varasanuM AyuSa, temAM paMdara lAkha varasa vapaNe rahyA, 22 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 zrI cAvIza jinAMtarAM. trIza lAkha varSa rAjya pALyu, 15 lAkha varasanI praryAM pALI. pravA~ lIdhA pachI be mahIne kevaLajJAna upanyu" sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha-tIrtha sthApIne dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne 600 sAdhu suMghAte svAmI nirvANa-mAkSa padhAryA. 14. temAM zrI vimaLanAtha tIrthaMkara meAkSa paheAMcyA pachI nava sAgarane AMtare camA ana tanAtha tIrthaMkara aAdhyA nagarIne viSe thayA. si'husena rAjA pitA, suyazAdevI rANI mAtA, hesaNuM, sAnu lana, pacAsa dhanuSanuM dehimAna, 30 lAkha vasanuM AyuSa, temAM sADAsAta lAkha varasa kuMvarapachelR rahyA, paMdara lAkha vasu rAja pALyu, sADAsAta lAkha varasanI pravA~ pALI, pravA~ lIdhA pachI 3 mahine kevaLajJAna upanyu. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tItha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne sAtame sAdhu sAte svAmI nirvANumAkSa padhAryA. j 15. caumA zrI anaMtanAtha tIrthaMkara nibhrUNa-mAkSa paheAmyA pachI cAra sAgarane AMtare paMdaramA dhanAtha tIrthaMkara ratna purI nagarIne viSe thayA. bhAnu rAjA pitA, suvratAdevI rANI mAtA, hemavarNa, vajranu laina, pistAliza dhanuSanuM dehimAna, daza lAkha varSanuM AyuSa, temAM aDhI lAkha varSa kuMvarapaNe rahyA, sADA cha lAkha vasa rAja pALyuM, eka lAkha varSanI pravo pANI, pravA~ lIdhA pachI be mahine kevaLajJAna pAmyA. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tI' sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne Ase sAdhu saMghAte svAmI nirvANamAkSa padhAryAM. 16. padmaramAM zrI dharmAMnAtha tIrthaMkara nirvANa-mAkSa paheAMcyA pachI traNa sAgarlR temAM pANApalyane zuM AMtare mALamA zrI zAMtinAtha tIrthaMkara hastInAgapura nagarane viSe thayA. vizvasena rAjA pitA, acirAdevI rANI mAtA, hemavarNa, mRganuM laMchana, cALIsa dhanuSanuM DhahimAna, eka lAkha vastu AyuSa, temAM pA lAkha varSa kuMvarapaNe rahyA, adhara lAkha varasa rAja pALyuM, pA Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI cAvIza jinAMtaze 171 lAkha varasanI pravajya pALI, pravaryA lIdhA pachI eka mahIne kevaLajJAna upanyuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA5 catuvidha saMgha tIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne navase sAdhu saMghAte svAmI nirvANu-makSa padhAryA. 17. soLamA zrI zAMtinAtha tIrthakara mokSa pahoMcyA pachI addha palyane AMtare sattaramA zrI kuMthunAtha tIrthakara gajapuranagarIne viSe thayA. surarAjA pitA, surAdevI rANI mAtA, hemavarNa, chagalA kahetAM bekaDAnuM laMchana, pAMtrIza dhanuSanuM dehimAna, paMcANuM hajAra varasanuM AyuSa, temAM paNuM vIza hajAra varasa kuMvarapaNe rahyA, poNuM vIza hajAra varasa rAja pAyuM, paNa cAvIza hajAra varasa cakravartInI padavI bhegavI paNa covIza hajAra varasanI pravaryA pALI, pravaryA lIdhA pachI seLa mahIne kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha tIthI sthApIne dvAdazAMgI gaNInI paTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa padhAryA. 18. sattaramA zrI kuMthunAtha tIrthakara nirvANa--makSa pahoMcyA pachI pA palyamAMthI eka koDa 1 hajAra varSane uNe AMtare 18 mA zrI aranAtha tIrthakara nAgapura nagarIne viSe thayA. sudarzane rAjA pitA, devakIdavI rANuM mAtA, hemavarNa, naMdAva sAthIyAnuM laMchana, trIsa dhanuSanuM dehimAna, corAzI hajAra varasanuM AyuSa, temAM 21 hajAra varasa kuMvarapaNe rahyA, 21 hajAra varSa rAjya pAyuM. 21 hajAra varSa cakravartInI padavI bhAgavI, ra1 hajAra varSa pravajya pANI, pravajya lIdhA pachI traNa mahIne kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa caturvidha saMgha-tI sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANu-mekSa padhAryA, 19 aDhAramA aranAtha tIrthakara nirvANu-makSa pahoMcyA pachI eka koDa ne eka hajAra varasane aMtare 19 mAM mallinAtha tIthakara mithilA nagarIne viSe thayA. kuMbha rAjA pitA, prabhAvatI rANa mAtA, nIlevarNa, kaLazAnuM laMchana, paccIza dhanuSanuM sahimAna, paMcAvana hajAra varSanuM AyuSa, temAM so varasa kuMvarapaNe Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 zrI cAvIza jinAMtara, rahA, bAkI pravajya pALI, pravajya lIdhA pachI trIje pahere kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvakArUpa caturvidha saMghatIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne pAMcasaeN sAdhu ane pAMcase sAdhvI saMghAte svAmI nirvANu-mekSa padhAryA. 20 ogaNIzamA mahilanAtha tIrthakara mokSa pahoMcyA pachI thApana lAkha varasane aMtare vazamA zrI munisuvrata tIrthakara rAjagrahI nagarIne viSe thayA. sumitra rAjA pitA, padmAvatI rANuM mAtA, zyAmavarNa, kAcabAnuM laMchana, vIza dhanuSanuM dehimAna, trIza hajAra varSanuM AyuSa, temAM sADAsAta hajAra varSa kuMvarapaNe rahyA, paMdara hajAra varSa rAja pAyuM, sADAsAta hajAra varSa pravajya pALI, pravajya lIdhA pachI agyAra mahIne kevaLajJAna upavuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvakArUpa caturvidha saMgha tIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANu-makSa padhAryA. ra1, vazamA zrI munisuvrata tIrthakara mokSa pahoMcyA pachI cha lAkha varSane AMtare 21 mA naminAtha tIrthakara mathurA nagarIne viSe thayA. vijaya rAjA pitA, vipulAdevI rANuM mAtA, hemavaNe, nIlela kamaLanuM laMchana, paMdara dhanuSanuM dehimAna, daza hajAra varSanuM AyuSa, aDhI hajAra varSa kuMvarapaNe rahyA, sADA che hajAra varSa rAja paDyuM, eka hajAra varSa pravajya pALI, prava. ja lIdhA pachI nava mahIne kevaLajJAna upavuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvakArUpa, cAra tIrtha sthApI dvAdazAMgI gaNInI piTI ApI eka hajAra sAdhu saMghAte svAmI nirvANa-mokSa padhAryA. rara. ekavazamA zrI naminAtha tIrthakara mokSa pahoMcyA pachI pAMca lAkha varSane AMtare 22 mA ne manAtha tIrthakara serIpura nagarane viSe thayA. samudravijaya rAjA pitA, zIvAdevI rANI mAtA, zyANavaNe, zaMkhanuM laMchana, daza dhanuSanuM dehimAna, eka hajAra varSanuM AyuSa, temAM traNa varSa kuMvarapaNe rahyA, sAtameM varSa pravaryA pALI, pravajya lIdhA pachI cepana dahADe kevaLajJAna upavuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa cAra tIrtha sthApI Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o: cAvIza jinAMtAM. 173 pote pAMcase' te zrIza sAdhu saMghAta dvAdazAMgI gaNInI peDhI svAmI nirvANa-meAkSa padhAryA. 23. mAvIzamA zrI temanAtha tIrthaMkara meAkSa pahoMcyA pachI pANI cAryAsI hajAra varSAMte AMtare 23 mA pArzvanAtha tIrthaMkara vaNArasI nagarIne viSe thayA, azvasena rAjA pitA, pAmAdevI rANI mAtA, nIlavaNe, sapanuM la na, nava hAthatuM daihuimAna, se| vastu AyuSa, temAM 30 varSa kuMvarapaNe rahyA, sittera varSI pravA~ pALI, pravajyAM lIdhA pachI cAryAsI dahADe kevaLajJAna upanyuM. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvIkArUpa cAra to sthApI dvAdazAMgI gaNInI peTI ApIne eka hujAra sAdhu soMghAta nirvANamAkSa padhAryAM. 24. trevIzamA zrI pArzvanAtha tIkara mAkSa paheAMcyA pachI ahIse varSane aMtare cAvIzamA zrI mahAvIra tIrthaMkara kSatriyakuMDagAma nagarane viSe thayA. siddhArtha rAjA pitA, trizalAdevI rANI mAtA, hemavarNa, sihunu' laIna, sAta hAthanu dahimAna, hetera varSanuM AyuSa, temAM 30 varSa kuvarapaNe rahyA, 42 vanI prathA~ pALI, pravA~ lIdhA pachI sADA bAra varSe te eka pakhavADIe kevaLajJAna upanyuM, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikArUpa cavidha saMgha tIrtha sthApIne dvAdazAMgI gaNonI peTI ApIne Aso vada amAvAsyAnI rAtre pAvApurI nagarIne viSe ceAthA ArAnA traNa varSa te sADA ATha mahinA mAkI rahyA, tyAre svAmInAtha ekApiNe, be divasanuM aNusaNa karI nirvANa-mAkSa padhAryA. pahelA tIrthaMkara zrI RSabhadeva svAmI ane cAvIzamA tIrthaMkara zrI mahAvIra svAmI e beu vacce eka kADAkroDa sAmapimanuM jhajherU temAM 42 hajAra varSa NAnuM AMtarU' jANavuM, iti zrI cAvIza tIthaMkaranAM AMtarAM sa`pUrNa Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zrI zvAsozvAsane thAkaDa. atha zrI zvAsozvAsane thekaDe. zrI pannavaNAjI sUtra 5da sAtame zvAsozvAsano adhikAra cAlyo che, temAM nArakI ane devatA kevI rIte thAsedhAsa lIe che? vIra prabhue kahyuM ke he gautama! nArakInA chava niraMtara dhamaNanI pare zvAse zvAsa lIe che. asurakumAranA devatA jAnya sAta thaka, bhraSTa eka pakSa jhAjhera pAse zvAsa lIe che. vANavyaMtara ne navanIkAyanA devatA jaghanya sAta thaka, utaSThA pratyeka muhare. tiSI ja0 ane u. pratyeka muha, pahele deva ke ja pratyeka muhu ane u. be pakSe. bIje devake ja pratyeka muhUrta jhAjhere u0 be pakSa jhAre, trIje devaleke ja be pakSe ane u. sAta paNe cALe devake ja0 be pakSa jhAjhere. ane u0 sAta pakSa jhAre. pAMcame devaloke ja sAta pakSe u0 daza pakSe, chaThe deve ke ja0 daza pakSe u0 cauda pakSe, sAtame leke jao cauda pakSe, u0 sattara pakSe AThame deva ke ja0 sattara pakSe, u0 aDhAra paze. navame vileke ja8 aDhAra pakSe, u0 ogaNIsa pakSe dazame leke jaegaNIsa pakSe, uo vIza paze. agiyArame devaloke ja0 vIza paze. uMekavIsa pakSe. bArame veleke jaekavIsa pakSe u0 bAvIza pakSe, pahelI trIkamAM ja0 bAvIza pakSe, u0 pacIsa paze. bIjI trIkamAM ja pacIsa pakSe, uo aThAvIsa pakSe cAra anuttara vimAnamAM ja ekatrIsa pakSe. u0 tetrIza paze. sarvArthasiddhamAM ja0 ane u0 tetrIsa pakSe. ema tetrIsa pakhavADIye zvAsa uMcA le ane tetrIsa pakhavADIye zvAsa nIce muke Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja ja Ta maMgaLA. 100 10. lAkha varSa kag naMbara tirthaMkaranA nAma. pitAnuM nAma. mAtAnuM nAma laMchane. | zarIramAna. | AyumAna. yakSanAM nAma cakSaNanA nAma.' 1 | zrI RSabhadeva nAbhIkulakara.] marUdevI. | vRSabha. T 500 84 lAkha pUrva. | gaumukha. | cakrezvarI. zrI ajItanAtha !jitazatru. vijayA. hasti . T450 mahAyakSa. achatabAlA. zrI saMbhavanAtha jitArtha. senAdevI. azva. 400 trimukha. | tArI. zrI abhinaMdana saMvararAjA. sihAtho. vAMdara. 350 nAyaka. kAlIphA. zrI sumatinAtha meigharAjA. kaucapakSI, tuMbharuM. mahAkAlI. paprabha zrIdhararAjA. suzImA. padma. 250 kusamaya. 1 zyAmAM. zrI supArzvanAtha pratiSTharAjA. pRthvI. sAthIo. 200 mAtaMga. zAntA. caMdraprabha mahAsenarAjA lakSmaNa. caMdra 150 vijaya. bhUkITI. suvidhinAtha sugrIvarAjA | rAmArANI. | magaramacchI 100 achata. sutArikA. zItaLanAtha ddizaratha. naMdA. zrIvasa. brahmA. azakA. 11 zreyAMsanAtha viSNu. viNuM. gaMDe. jakSeta. mAnavI. 12 zrI vAsupUjya vAsupUjya jA . pADe. kumAra. 13. zrI vimaLanAtha sthAmA. viSNukha. viditA. 14 zrI anaMtanAtha si sena suyathA. sIcANa. pAtALa. aMkuzA. zrI dharmanAtha bhAnuM. sutratA.. kinnara. kaMdarpa.. zrI zAMtinAtha vizvasena acirA. harizu. gaya nirvANuM. 17 zrI kuMthunAtha sUra. surAdevI bakaro. gaMdharva. balA. 18 zrI aranAtha devakIrANuM. naMdAvartA dhaNa. 19 zrI malilanAtha prabhAvatI. | kaLaza. dharaNapriyA. zrI munisuvrata sumitra. padmAvatI. kAcabo. varUNa. naratA. 21 zrA namInAtha vipulA. kamaLa. gaMdhArI. zrI nemanAtha samadvijaya | zivadevI. zaMkha. 10 -megha. aMbikA. zrI pArzvanAtha azvasena. vAmAdevI. sa 9 hAthI 100 varSa pArzva. padmAvatI. zrI mahAvIra siddhArtha. trizalAdevI! siMha. 7 hAtha 72 mAtaMga. sidhyAyIkA. 0 caMDA. 16 varAha. 0 - 15 ka jha che sudarzana. 0, 3 0 vijaya bhRkuTI, 22 Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zrI kama prakRtinA bela, atha zrI karma prakRtinA bela. 1 paheluM jJAnAvaraNIya karma te AMkhanA pATA samAna, 2 bIjuM dazanAvaraNIya karma te rAjAnA poLIA samAna, 3 trIjuM vedanIya karma te madha tathA aphINe kharaDayA khaga samAna, 4 cethuM mehanIya karma te madirApAna samAna, pAMcamuM AyuSa karma te heDa samAna, 6 chaThuM nAma karma te cittArA samAna, 7 sAtamuM getra kama te kuMbhAranA cAkaDA samAna, 8 AThamuM aMtarAya kama te rAjAnA bhaMDArI samAna, 1 jJAnAvaraNIya kame anaMta jJAnaguNa DhAMka che. 2 dazanAvaraNIya karma anaMta dazanaguNu DhAMka che, 3 vedanIya kame anaMta avyAbAdha Atmika sukha rokayuM che. 4 mehanIya kame kSAyaka samati guNa reko che. 5 AyuSa kane akSaya sthiti guNa kaye che, 6 nAma kame amUti guNa kayo che. 7 gea kame agura ladhu guNa reke che. 8 aMtarAya kame anaMta Atmika zakti guNa reka che, 1. jJAnAvaraNIya karma 6 prakAre bAMdhe, pahele bele nAsthaDi NIyAe te jJAnInA bhuMDA bole, bIje bele nANanihuvaNayAe te jJAnIno upakAra olave, trIje bole nANaAsAyaNae te jJAnInI AzAtanA kare, cothe bole nANaaMtarAeNuM te jJAnInI aMtarAya paDAve, pAMcame bele nANapausaNuM te jJAnI upara dveSa kare, chaThe bele nANuvisAyaNajegaNuM te jJAnI sAthe khoTA jhagaDA vikhavAda kare, e cha prakAre bAMdhe, te pAMca tathA 10 prakAre bhagave; te pAMca kayA te kahe che, 1 matijJAnAvaraNIya, 2 zratajJAnAvaraNIya, 3 avadhijJAnAvaraNIya 4 manapayavajJAnAvaraNIya, 5 kevala jJAnAvaraNIya e 5 jJAna pragaTa thavA dIye nahi tathA 10 prakAre bhegave te kahe che. 1 sayAvaraNe, 2 se vinnAsAvaraNa, 3 nettAvaraNe, 4 nettAvitrANAvaraNe, 5 ghAvaraNe, 6 ghANavinANAvaraNe, 7 sAvaraNe8 ravinnANAvaraNe, 9 phAsAvaraNe, 10 kAsavijJANuMvaraNe, e 10 prakAre bhegave, jJAnAvaraNIya Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ke zrI kama prakRtinA bola. kamanI sthiti, jaghava aMtarmuhurtanI utAvIza kroDAkoDI sAgare 5manI ane abAdhA kALa kare te traNa hajAra varasanI sthiti, 2. bIjuM dazanAvaraNIya karma 6 prakAre bAMdhe te kahe che. 1 pahele bele daMzaNapaDiNIyAe, 2 daMzaNunihvaNayAe, 3 daMzaNaAsAyaNue, 4 daMzaNuAMtarAeNuM, 5 dazaNapaNuM, 1 dazaNavisaMvAyaNajogeNaM e cha prakAre bAMdhe, te 9 prakAre bhegane te kahe che. 1 cakSudarzanAvaraNIya, 2 a nAvaraNIya, 3 avadhidarzanAvaraNaya, 4 kevaLadarzanAvaraNIya, pa nA 6 nikAnidrA, 7 pracalA, 8 pracalApracalA, 9 thIkinidrA e 9 prakAre bhegave. darzanAvaraNIya karmanI sthiti jaghara aMtamahurtanI, utao 30 kroDAkoDI sAgaropamanI ane abAdhA koLa kare te traNa hajAra varasanI sthiti, 3 trIjuM vedanIya karma tenA be bheda. 1 sAtA vedanIya; 2 asAtA vedanIya, temAM sAtA vedanIya daza prakAre bAMdhe te kahe che. 1 pANANapayAe, 2 bhuyANaka payAe, 8 chavAIpayAe, 4 sattANupayAe, 5 bahurNa pANANuM thANuM jIvANuM sattANuM adukhaNayAe, 6 asAyaNayAe, 7 ajuraNayAe, 8 aTippaNa yAe. 9 apITTaNayAe, 10 apariyAvaNayAe, e 10 prakAre bAMdhe, te ATha prakAre bhega, 1 maNuNAsadA, 2 maNArUvA, 3 maNugaMdhA, 4 bhaNuNarasA, 5 maNuNAkAsA, 6 bhaNAhayA, 7 vayasuhayA, 8 kAyasahayA e 8. tenI sthiti jagha0 2 samayanI utara 15 kroDAkoDI sAgaropamanI, abAdhAkALa kare te dADha hajAra varasanI sthiti. asAtavedanIya 12 prakAre bAMdhe te kahe che, 1 paradukhaNayAe, 2 parasoyaNAe, 3 parazuraNayAe, 4 paraTippaNayAe, 5 parapiTTaNayAe, 6 para pariyAvaNayAe, 7 bahuNuM pANuNuM bhuyANuM jIvANuM sattANuM du:khaNayAe, 8 seyaNayAe, 9 juraNayAe, 10 TippaNayAe, 11 piTTaNayAe, 12 pariyAvaNayAe, e 12 prakAre bAMdhe, te ATha prakAre bhogave, 1 amaNuNasadA, 2 amaNuNAravA, 3 amaNagaMdhA, 4 amaNuNArasA, 5 amANuNAkAsA, 6 maNaduhayA, 7 vayaduhayA, 8 kAyaduhayA, tenI sthiti jagha0 eka sAga 23 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zrI karma prakRtinA bela, ranA sAta bhAga karIe evA 3 bhAga eka palyane asaMkhyAtame bhAga uNAnI, utara trIza koDAkoDI sAgaropamanI. ene abAdhA kALa traNa hajAra varasane 4. ceAthe mohanIya kama cha prakAre bAMdhe, 1 tivyahe, 2 tivamANe, 3 tivyamAyAe, 4 tivvaleha, 5 tivyasaNa mahaNije, 6 tivacarimehaNije, e cha prakAre bAMdhete ra8 prakAre bhegave, 1 anaMtAnubaMdhI krodha te parvatanI rAI samAna, 2 anaMtAnubaMdhI mAna te paththaranA staMbha samAna, 3 anaMtAnubaMdhI mAyA te vAMsanI gAMTha samAna, 4 anaMtAnubaMdhI lobha te kiramacanA raMga samAna, e cAre gati narakanI kare, sthiti jAvajIvanI kare, ghAta samakitanI kare, 1 apratyAkhyAnI koI te taLAvanA kheTa samAna, 2 apratyAkhyAnI mAna te hADakAnA staMbha samAna, 3 apratyAkhyAnI mAyA te gheTAnA zRMga samAna, 4 apratyAkhyAnI labha te nagaranI khALanA kadama samAna e cAre gati tiryaMcanI kare, sthiti varasa ekanI kare, ghAta dezavratanI kare 8.1 paccakhAlAvaraNIya krodha te veLunI lITI samAna, 2 paccakhANAvaraNIya mAna te lAkaDAnA staMbha samAna, 3 paccakhANAvaraNIya mAyA te gemUtrikA samAna, 4 paccakhANuvaraNIya lobha te gADAnA khaMjana samAna, e cAre gati manuSyanI kare, sthiti cAra mAsanI kare, ghAta sarva vratanI kare. 12, 1 saMjvalano krodha te pANInI lITI samAna, 4 saMjvalanuM mAna te netaranA staMbha samAna, 3, saMvalanI mAyA te vAMsanI choI samAna, 4 saMjavalane lebha te pataMga tathA halikanA raMgasamAna, e cAre gati devatAnI kare, sthiti paMdara dinanI kare, ghAta kevaLajJAnanI kare. 16, e seLa kaSAya, have 9 nekaSAya kahe che. 17 hAsya 18 rati 19 arati 20 bhaya 21 zeka 22 durgAchA 23 strIveda 24 purUSada 25 napuMsakaveda, e cAritra mahanIyanI 25 prakRti, have daMsaNa mehanIyanI 3 prakRti kahe che, 1 samakita mehanIya, 2 mithyAtva mohanIya, 3 samAmithyAtva mehanIya, evaM sava maLI 28 prakRti, tenI sthiti jagha0 aMtarmuhUrtanI, utao 70 koDAkoDI sAgaropamanI, abAdhA kAla kare te 7 hajAra varasanI sthiti, Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kama prakRtinA bola. 179 5 pAMcamuM AyuSya karma seLa prakAre bAMdhe, temAM nArakinuM AyuSya 4 prakAre bAMdhe, te 1 mahAAraMbhayAe, 2 mahAparigahiyAe, 6 kaNimaMsAhAreNuM 4paMciMdiyavaheNuM, tiya"canuM AyuSa 4 prakAre bAMdhe, 1 mAilayAe, 2 niyaDilayAe, 3 aliyavayaNeNaM, 4 kuDatele kuDamANe. manuSyanuM AyuSa 4 prakAre bAMdhe, 1 pagabhadiyAe, 2 paccaiviNayAe, 3 sAruM kAsayAe, 4 amariyAe, devatAnuM AyuSa 4 prakAre bAMdhe, 1 sarAgasaMjameNaM, 2 saMjamAsajameNuM 3 bAlatakameNuM, 4 akAmanijArAe. e sena prakAre bAMdhe, te ja prakAre bhegave. nArakI ane devatAnuM AyuSa jagha0 10 hajAra varSa ne aMtamuhurta adhikanuM, uta7 33 sAgara ne pUrva keDino trIjo bhAga adhika. manuSya ane tiyacanuM AyuSa jaghao aMtamuhurta, uta2 3 palya ne pUrva koDane trIjo bhAga adhika, 6. chaThuM nAma kama tenA be bheda, 1 zubhanAma, 2 azubhanAma; zubhanAma kama 4 prakAre bAMdhe, 1 kAyujIyAe, 2 bhAsuyAe, 3 bhAvajIyAe, 4 avisaMvAyaNajogeNaM, te 14 prakAre bhega, 1 IThAsaddA, 2 iThArUvA, 3 iThAgadhA-iThAjasekirI, 10 ThekaThaNa kamsabalaviriya purisAkAra parakamma, 10 IThasarayA, 12 kaMtasarayA, 13 piyarayA, 14 maNuNasarayA, e 14 prakAre bhegave, azubhanAma kama 4 prakAre bAMdhe, 1 kAyaaNujIyAe, 2 bhAsANujIyAe, 3 bhAvANujIyAe, visaMvAyaNajogeNaM, te 14 prakAre bhegave, 1 aNiThAsadA, 2 aNiyArUvA, 3 aNikAgaMdhA, 4 aNiThArasA, 5 aNikAphAsA, 6 aNiThAgai, 7 aNikAThii, 8 aNiThe lAvaNe, 9 aNiThAjasekiri, 10. aNiTheThANu kampabala voriyapurisAkAra parame, 11 hiNasayA, 12 diNasarayA, 13 aNikasarayA, 14 anaMtasarayA, e 41 prakAre bhegave, have nAma kamanI 93 prakRti kahe che. 1 narakagati, 2. tiyacagati, 3 manuSyagati, 4 devagati, 5 ekeMdriya jAti 6 beidriya jAti, 7 teiMdriya jAti, 8 caudriya jAti, 9 paMcaeNhiya jAti, 10 udAkizarIra, 22 vaikeyazarIra 12 AhAraka zarIra, 13 tejasazarIra, 14 kAmaNa zarIra, 15 udArika aMgopAMga 16 paiyaaMgopAMga, 17 AhAra aMge pAMga, 18 udArikamedhana, 19 Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 zrI krama prakRtinA kheAla. 69 AtApanAma, vaikrayAdhana, 20 AhAraka .dhana, 21 tejasamadhana, 22 kANudhana. 23 udArIksa ghAtana, 14 vaikreyasa ghAtana, 25 AhArakasaghAtana, 26 tejasasaghAtana 27 kAsaghAtana, 28 vajraRSabhanArAcasa ghayaNa, 29 RSabhanArAcasaMghayaNa, 30 nArAcasa ghayaNa, 31 addha nArAcasa ghayaNa, 32 lisa ghayaNa, 33 chevaTusaMghayaNa, 34 samarzasaMhANu, 35 nigAhaparImaMDaLasa'ThANu, 36 sAdisaM ThANu, 37 vAmanasaThANu, 38 3-satANu, 39 huM DasaThANu, 40 kALAva, 41 nIlAva, 46 rAtAva, 43 pILAva, 44 dhoLAvaNa, 45 surabhIgaMdha, 46 durabhIgadha, 47 tikhArasa, 48 kaDavArasa, 49 kasAyalAsa, 50 khATArsa, 51 mIThAsa, par kharakharAsparzI, (pharasa), SaDa suhALe pharasa, 54 bhAre pharasa, 55 haLavA phsa, pa6 TADhA krarasa, 57 unhApharasa, 58 cApaDA pharasa, 59 lukhA pharasa, 60 narakAnupUrvI, 63 tiya cAnupUrvI, kara manuSyAnupUrvI, 63 devatAnupUrvI, 64 zuvihAyata, 65 azubhavihAyagati, e 65 piRsprakRti thai, 66 parAghAtanAma, 67 vAsanAma, 68 aculanAma udyotanAma, 71 upaghAtanAma, has tI karanAma, 73 nirmA nAma, 74 trasanAma, 7pa bhAdaranAma, 7ruM pratyekanAma, 77 paryAMsanAma, 78 sthiranAma, 79 zubhanAma, 80 saubhAgyanAma, 81 susvaranAma, 82 AdeyanAma, 83 jazekI nAma, 84 sthAva nAma, 85 sukSamanAma, 86 sAdhAraNanAma, 87 aparyAptanAma, 88 asthiranAma, 89 azubhanAma, 90 aurbhAgyanAma, 91 dusvaranAma, hara anAdeyanAma, 93 ajAkItinAma, e 93 prakRti thai, temAM 10 dhananI adhika bheLavatAM 103 prakRti paNa graMtha vALA kahe che; athavA nAmakanI 42 paNa kharI, 1 gati, 2 jAti, 3 zarIra, 4 aMgApAMga, 5 madhana, 6 saghAtana, 7 varNa, 8 gaMdha, 9 rasa, 10 pharasa, 11 saMghayaNa, 12 saMDANu, 13 anupUrvI, 14 vihAyagati, e 14 ane pra yeka prakRti 8, trazanA dazakA 10, sthAvaranA dazakA 10, eva' 4ra thai tathA vistAre caudanI 65 tathA pratyeka prakRti 8, zanA dazakA 10, sthAvaranA dazakA 10 eva vistAre 90 prakRti thai. nAmakamanI sthiti jaghanya ATha murhuttanI, tavIza kroDAkoDI sAgare pamanI, amAlA kALa 2 hajAra varasanA, wp Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI krama prakRtinA khAla 181 7. have gAtrakanA 2 bhe. 1 iMca gAtra, 2 nIca gAtra, temAM u'cagAtra 8 prakAre bAMdhe, 1 jAIamadeNu, svaamadeNa 3 baLaamadeNuM, 4 vaamadeNu', pa tavaamadeNuM, 6 suyaamadeNuM, 7 lAbhaamadeNa, 8 isariyaamadeNu, e ATha mada aNukarave karI cAtra mAMdhe, te 8 prakAre bhAgave. 1 jAi vIsIDhIyA, 2 kulavIsIDIyA, 3 aLavIsIDIyA, 4 thIsIThIyA, 5 tavavIsIDIyA, 6 vIsIDIyA, cha lAbhavIsoDIyA 8 isAyathIsIDIyA e A prakAre bhAgave. 3. huve nIgAtra 8 prakAre bAMdhe te. 1 jAimaeNa, 2 kulamaeNa', jAva iriyamaeNa', e vagere upara kahyA te 8 maDhe karI nIcageAtra bAMdhe, te 8 prakAre bhAgave, jAivIhINayAthI jAva iricavIhIyA sudhI upara kahyA te. gAtrakamanI sthiti jatha08 muhurtonI u vIza kroDAkoDI sAgaropamanI, abAdhA kALa be hajAra varSanA 8. AThamuM' aMtarAyaka, pAMca prakAre bAMdhe. 1 dAnAMtarAya, 2 lAlAMtarAya, 3 bhAgAMtarAya, 4 bhAgAMtarAya, 5 thIrtarAya, e pAMca aMtarAya pADave karI aMtarAyaka bAMdhe, te pAMca prakAre bhAgave. 1 dAnAMtarAya, 2 lAbhAMtarAya, 3 bhAgAMtarAya, 4 ubhAmAMtarAya, 5 vIryaMtarAya, e pAMca pAme nahi, e aMtarAyakanI sthiti jaghanya aMtarmuhunI uta. trIza kroDAkoDI sAgaropamanI, abAdhA kALa 3 hajAra varSanA, ATha karma bAMdhyAnI 85 prakRti-nuM jJAnAvaraNIyanI, 6 danAvaraNIyanI, rara vedanIyanI, 6 mAhunIyanI, 16 AyuSanI, 8 nAmanI, 16 gAtranI, 5 aMtarAyanI, evaM sa maLI 85 prakRti AMdhyAnI jANavI ane bhAgavyAnI 93 prakRti, te 10 jJAnAvaraNIyanI, 9 danAvaraNIyanI, 16 vedanIyanI, 5 mAhanIyanI, te 1 sammattaveyaNijhe, 1 michattaveyaNuie, 3 sammAmitave. yaNiOM, 4 kaSAyaveryANajhe, 5 nAkasAyaveyaNiGe, e 5. AyuSanI 4, nAmanI 18, geAtranI 16, atarAyanI 5, e sa` maLI 93 prakRti bhAgavyAnI jANavI, athavA 148 prakAre paNa bhAgave:jJAnAvaraNIyanI 5, darzInAvaraNIyanI 9, vedanIyanI 2, mAhanIyanI 28, AyuSanI 4, nAmakramanI 93, gAtrakanI 1, aMta Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zrI cha ArAnA khela. rAyanI 5, evaM sa` maLIne 148 prakRti jANavI tathA adhana nAmakarmanI prakRti prathAMtare kahI che te meLavatAM 158 prakRti paNa thAya athavA mULa prakRti 8 tenI uttara prakRti 31, jJAnAvaraNIyanI pa, danAvaraNIyanI 9, vedanIyanI ra, mAhanIyanI r, AyuSanI 4 nAmanI 2, gAtranI ra, aMtarAyanI 5, evaM 31 prakRti thAya, tehunA vistAra 148 karmaprakRti jANavI. e khela siddhAMta pramANe che. iti ke prakRtinA khela samApta atha zrI cha ArAnA bAla. (1) pahelA Ara.-4 kroDAkoDI sAgaropamanA, susama susa ma eTale ekalu" sukhamAM sukha; 3 gAu dehumAna, 3 paDyApamanu AubhuM, 256 pAMsaLI; dharatInI sarasAi sAkara sarakhI; (dareka ArA utaratAnuM dehumAna, AukhuM, pAMsaLI tathA dharatInI sarasAI, te pachInA AA besatAM je hoya te jANavI), vajra SaNa nArAca saMghayaNa, samarasa saMtANu, traNa divasane AMtare AhAranI icchA upaje, tyAre zarIra pramANe AhAra kare; ane temAM 10 prakAranA kalpavRkSa manava chita sukha paheoMcADe; traNa mArA sudhI jugalIyAM (eka prakAranAM manuSya yugala) heAya che; tenAM AumAM ADA cha mAsa rahe tyAre parabhavanuM Aukhu mAMdhe, tyAre jIgalaNI eka joDaluM prasave, te rUtu pratipAlana 49 dvivasa kare. strI purUSane kSaNa mAtranA viyAga na paDe. ekane ki ne ekane bagAsu Ave eTale mane marIne devatAnI gatimAM jAya. temanAM zarIranuM' nihuNa devatA kare. temane vaira, vizeSa, irSyA, era hetAM nathI. (2) bIjo AA-besatAM varNa, gaMdha, rasa, sparzonA patra anatA hINA thayA; 3 kro sA0 ne, susama eTale ekalu sukha; be gAunu dahumAna, khe pacApamanuM A0, 128 pAMsaLI, e Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI cha ArAnA bola. 183 divasane AMtare AhAranI IcchA upaje, tyAre zarIra pramANe AhAra kare, dharatInI sarasAi khAMDa sarakhI; 10 prakAranA ka95vRkSa manavaMchita sukha pahoMcADe; saMghayaNa, saMThANa ane bAkInA bela pahelA pramANe; paraMtu chArUnI pratipAlaNA 64 divasa kare - (3) trIjo Are -besatAM varNa0 nA paryava anaMtA hINa thayA, Are 2 ka. sA. ne, susama dusama eTale sukha ghaNuM ne du:kha thoDuM; 1 gAunuM de ne 1 palyopamanuM A0; 64 pAMsaLI, ekAMtara AhAranI IcchA upaje, tyAre zarIra pramANe AhAra kare, dharatInI sarasAI goLa sarakhI; bAkInA bela bIjA ArA pramANe, paraMtu chArUnuM pratipAlana 79 divasa kare e traNa ArAmAM jarA, roga, kurUpa heya nahIM. saMpUrNa aMge pAMga, viSaya sukha pAme, te dAnapunyanAM phaLa jANavA, trIjA ArAmAM 84 lAkha pUrva, 3 varSa ne 8 mAsa bAkI rahyA tyAre sarvArthasiddha vimAna thakI, 33 sAgaranuM A0 bhAgavIne vanitA nagarI, nAbhIkulakara rAjA pitA, marUdevI mAtAnI kuMkhe zrISabhadeva svAmI upanyA, hA mAse jamyA. prathama haSabhanuM svapna dekhIne gaSabhadeva nAma dIdhuM. temaNe jugalIyA-dharma nivArIne asi, maNi, kRSi Adi hara kaLA zIkhavI; anukaMpA nimitte 20 lAkhapUrva sudhI kuMvarapaNe rahyA ne 63 lAkhapUrva rAjya pAyuM. bharatane rAjya ApIne 4000 sAdhu sAthe saMjama lIdho te eka lAkha pUrva pALe, kevaLa pAmIne aSTApada parvata upara padhAsane besIne 10:00 sAdhu sAthe mokSa padhAryA, trIjA ArAmAM gati 5 jANavI, 4) ceAthe Aro-besatA anaMtA paryava-varNa vigerenA hINuM thayA, e Are 1 koi sAra mAM 42:00 varSa uNAM (ochA) ne jANa, dasama susama eTale du:kha ghaNuM ne sukha thavuM; 500 dhanuSanuM dehamAna, koDa pUrvanuM AukhuM; che saMghayaNa ne cha saMDANa 32 pAMsaLI; dina dina pratye ( rAjane reja) AhAranI IcchA upaje tyAre purUSa 32 kavaLa, stro 28 ne napuMsaka 24 kavaLane AhAra kare, dharatInI sarasAI sarerI utarata Are thoDarI; e ArAnAM chevaTa 75 varSa ne 8 mAsa bAkI Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zrI cha ArAnA ela. rahyA, tyAre 10mA devalAke 20 sAgaropamanu mA bhAgavIne, mAhaNakuMDa nagara (brAhmaNakuMDa)mAM RSabhadatta brAhmaNane ghera devAna dAnI kukhe zrI mahAvIra svAmI upanyA. tyAM 825 rAtri rahyA; 83 mI rAtre zakrendranuM' Asana caLyu. vi (5) pAMcamA Are--esatAM varNa vi0 nA anaMtA pava hINA thayA; A Are| dusama eTale ekaluM du:kha; 21000 varSanA, 7 hAthanu deva, 125 varSInuM A0 6 saMghayaNa ne 6 sa'ThANa, utarate Are 1 chevaTu saMghayaNa ne ? huM sA; 16 pAMsaLI, didina pratye AhAranI icchA upaje, tyAre zarIra pramANe AhAra kare, dharatInI sarasAi kAMika sArerI, utarate Are kuMbhAranA nIMbhAhAnI kSAra sarakhI; e Are gati 4, meAkSa aTakI. pAMcamA AganAM lakSaNaH--1. mATA nagara te gAmaDAM sarakhAM thaze, 2. gAmaDAM te masANa sarIkhAM; 3 bhalA kuLanA cherU te dAsadAsIpaNA karaze; 4. pradhAna te lAlacu thAze, 5 rAjA te jamadaMDa sarakhA; 6. bhalA phaLano strI te lajjA rahita thaze, 7 rUDA kuLanI strI vezyA sarakhI thaze, 8. putrA svaccha dI thaze, 9. ziSya gurUnA apavAda khAlaro, 10 dulhana sukhI thaze, 11 sajjana du:khI thaze, 12 dubhikSa te dukALa ghaNAM paDaze, 13 ura, sarpAdikanI dADha ghaNI thaze, 14 brAhmaNa anA lAbhI thaze, 15 hiMsAdhanA parUpaka ghaNAM tho; 16 eka dhanAM ghaNA bheda caro; 17, mithyAvI devatA ghaNAM pUjAze; 18 mithyAtvI lAka ghaNAM thaze, 19, mANasane devadarzana durlabha thaze; 20. vidyAdharanA vidyAnA prabhASa gheADA hAraze; 21. gArasa, dUdha, dahImAM sarasAI thADI haze; 22 aLada pramukhanAM maLa-AukhAM thAtAM hAraze, 23 sAdhu sAdhvIne mAsakalpa tathA cAturmAsa karyAM jevAM kSetra thADAM hero, 24. zrAvakanI 11 paDhimA ne sAdhunI 12 pahimA viccheda jAze, 5. gurU ziSyane bhaNAvaze nahu. 26 ziSya avinita, kalezakArI heAze; 27 adharmI, jhagaDA karanAra mANasa ghaNAM hAre; 28 sumANasa thADAM; ra9 AcAya pAtapAtAnA gacchanI paraMparA samAcArI judI judI pravartAvaze tathA mU-bhUkha janane mAhu pamADIne mithyAtva-pAzamAM pADaze, utsUtra lAMkhaze; potapAtAnI praza'sAmAM Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI cha ArAnA bela. 185 zacaze; niMdaka kubuddhi haze; 30. sarala, bhadrika, 1ii, pramANika mANasa thoDAM; 31 svecchanAM rAjya ghaNuM; hiMdarAjA ae5 vivALA ne thoDA, 3ra meTA nA rAjA nIcakAma karaze, anyAya, adhama, kuvyasanamAM ghaNAM rAca A ; A ArAmAM dhAtu save vize jAze, leTAnI grehaze; cAmaDAnI mahAre cAlaze, evI mahero jenI pAse haze te dhane kahevAze; 1 upavAsa karaze te mA khamaNa sao thaze; jJAna tathA sUtra sa vi cheda jAze; temAM dazavaikAlIkanAM pahelA 4 adhyayana raheze. te upara4jIva ekAvatArI thAze. tenA nAma:-1, dupasahu nAme sAi, 2. "guNInAmanAM sAdhvI, 3. nAgila zrAvaka, 4. nAgazrI zrAvikA; aSADa suda 15 ne dine zakanuM Asana caLaze, tyAre zaka upaga mUkI joze, ke Aja pAMcamo A utarI kAle chaThe Are besaze; tyAre zakeMdra AvI upara kahyA te cAra jIvane kaheze ke kAle cha Are besaze, mATe ALo, pariko ne niH satya thAo; eTale te ja sarva jIvane khamAvIne saMthAre karaze, tyAre mahA saMvartaka vAyare thAze, teNe karIne pahADa, parvata, ga, beTa, keThA, vAva, sarovara, save visarAla thAze, vaitADhya parvata, gaMgA, siMdhunadI, jhaSabhakaTa ane lavaNanI khADI e 5 vajIne sarva sthAnaka TI paDaze; te 4jIva samAdhi paNe kALA karIne devalokamAM jAze, tyAre 4 bela vicheda jAze: 1 pahele pahere jana dharma, 2 bIje pahere 363 pAkhaMDInA mithyAtvI dhama, 3 trIje pahere rAjanIti, 4. ethe pahere bAdara agni viccheda jAze, (6) chaTho Are -besatAM varNa vagerenA anaMtA paryava rahaNa thayA; 21000 varSane; "dusama dusama eTale ekaluM duHkhamAM dukha 1 hAthanuM deTa, 20 varSanuM A0, utarate Are mUMTAhAthanI kAyA; 16 varSanuM A0, 1 chevaTa saMghayaNa ne huMDa saMDANa; 8 pAMsaLI, utarate Are 4 pAMsaLI; cha varSanI strI garbha dharaze; te kALA, kudazanI, regI ne rIsAla, nakha ne evALA ghaNuM, evA chANA prasavaze; te katarInI peThe parivAra bheLo pheravaze, gaMgA siMdhu nadIo raheze; temAM 32 bIla che, 3-3 mALa che, temAM manuSya, tiyaca, paMkhI bIja mAtra raheze; gaMgAsiMdhu nadIne dazA jeja 24 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zrI vIsa padavInA bola. nane mATe che. temAM rathanA cIlA pramANe, paheluM ne gADAnI ghara buDe eTaluM UMDuM pANI raheze, temAM maccha kaccha ghaNAM thaze. Dara bIlanA manuSya sAMja ne savAra cha kADhIne veLamAM hAraze, te sUrya ghaNe tapaze, TADha ghaNI paDaze, teNe karI sIjhavo raheze tene AhAra karaze, tenAM hADakAM cAmaDAM, vidhi cATIne raheze; mAnavInA mAthAnI tubalImAM pANI lAvIne pIza; e ArAmAM navakAra, samati, vrata paccakhANa rahita haze te jIvo avataraze, evuM jANuM je jIva jaina dharma pALaze te sukhI thAze. atha zrI trevIsa padavInA bela. tenA nAma kahe che. prathama 7 ekedriyaratna7 paMcaeNDhiyaratna, 9 maheTI padavI, tehamAM 7 ekedriya ratnanA nAma kahe che. caka ratna 1, chatra ratna 2, cama ratna 3, daMDa ratna 4, asi ratna 5, maNi ratna 6, kAMgaNi ratna 7, e ekedriya ratnanA nAma kahayA, have paMcaeNkiya ratnanA nAma kahe che. senApati 1, gAthApati re, vArdika 3, purohita 4, zrI 5, azva 6, gaja 7, e paceMdriya ratnanA nAma kahyAM. have huM maheTI padavInA nAma kahe che-arihatanI 1, cakravatinI 2, baladevanI 3, vAsudevanI 4, kevalinI , pa, sAdhunI 6, zrAvakanI 7, samyadaSTinI 8, maMDalika rAjAnI 9, e 9 mahekI padavI kahI. evaM sarva maLI ra3 padavI, have 14 ratna zuM zuM kAma kare te-caka ratna Sa khaMDa sAdhatAM mArga batAve 1, chatra ratna te 48 keza pramANe chAyA kare 2, carmaratna te nadI Adi pAra utAre 3, daMDaratna te tamasa guphAnA dvAra ughADe 4, asiratna te zatrune haNe 5, maNiratna te udyota kare che, kAMgaNi ratna te 39 mAMDalA Alekhe tathA telA mApa vadhAre 7, senApati te deza sAdhe , gAthApati te dhAna, rasavatI nipajAve ka, vAdhika te AvAsa, ghara nipajAve 10, purehita te ghAva sAjA kare tathA zAntikama kare, vina TALe, 11, sIratna te bhega-sAdhanane kAma Ave 12, azva ne gaja beu caDavAne kAma Ave 14, Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI trevIsa padavInA mAla. 187 have 14 ratna kayAM kayAM upaje te kahe che-cakra 1,tra 2, asi 3, 6 4, e 4 AyudhazALAmAM upaje, ca, ma te kAMNu e 3 lakSmInA bhaMDAramAM upaje. senApati 1, thApati 3, vArSika 3, purAhita 4, e ke pAtAnA nagaramAM paje strI vidyAdharanI zreNimAM upaje, andhe te gaja e 2 para mUle upaje, have 14 ratnanI kAyAnuM parimANa kahe che:-cakra, chatra tera e 3 vAma pramANe, vAma te 4 hAtha pramANe, caratna te 2 hoya pramANe, khaDgaratna te 50 a`gulanuM lAMbu, 16 a'gulanuM paheA', te andre aMgulanuM jADu. maNiratna 4 aMzulanuM lAMbu ne zuM aMgulanu pahoLuM. kAMgaratnane cha taLAM, ATha khuNAM, mAra hAMzA, sAnInI hiraNane sahANe, 1 a'gulanu lAMbu, paheALu ne uMcuM, senApati 1, gAthApati 2, vAddhi 3, purAhita e 4 nI avagAhuNA cakrati pramANe uMcI jANavI, srIratna cakratithI 4 abula nIcI heAya. adharana 108 a'gulanA lAMkhAkAnanA mUlathI te puMchanA mUla lage, ane 80 aMzulanA uMcA, gajaratna cakravartithI khamaNeA uMcA haiAya. e 23 paDhavI. have je gatimAMthI nIkaLyA te keTalI padmavI pAme te kahe che. pahelI narakanA nIkaLyA 16 padmavI pAme te 13 mAMhethI 7 ekeyi ratna varSAM 1, mIjI narkanA nIkalyA 5 paDhavI pAme. pUrve 16 kahI tehamAMthI 1 cakravatanI vija ra, trIjI narakanA nIkalyA tera paDhavI pAme te 15 mAMthI aladeva ne vAsudeva e e varSAM 3, cAthI narakanA nIkalyA 16 paDhavI pAme te teramAMthI 1 tIrthaMkara varSAM 4, pAMcamI narakanA nIkayA agiyAra padmavI pAme te 12 mAMhethI 1kevala varmAM 5, chaThThI narakanA nIkalyA daza padavI pAme te sAdhujI vA~ 6. sAtamI nanA nIyA 3 padmavI pAme-andha 1, gaja 2, samyakatva dRSTi 3, e 3 paDhavI pAme. 7 bhavanapati, vANavyaMtara, jyAtiSI e 3 nA nIkalyA ekazi padavI pAme te vAsudeva 1, te tIrthaMkara e 2, varyAM, pRthvI, pANI, vanaspati, garbhaja manuSya ne garbhaja tiya ce eTalAnA nIkayA 19 padavI pAme, 23 mAMthI tirthaMkara 1, cakravarti ra, baladeva 3, vAsudeva 4, e 4 varSAM. eiMdri, tedri, caur driya, samucchinna tiya ca ne samu ima - manuSya e Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ grevIsa padavInA bela. 5aa nIkalyA.8 hevI pAme, 19 mAMthI 1 kevali varSA teutpAunA skalyA 9 padavI pAme te 7 epriyatna ne hAthI 1) gheDa ra, be 9 padavI. panara paramadhAmi ne pahelA kihivaSInA nIkalyA 1 pI. pAme te 23 mAMthI 4 uttama purUSa ne ? kelivaja upayA 2 kilivaSInA nIkaLyA 11 padavI pAme te 14 nAthI. 7 epriya vardhA, zeSa 11 pAme sudharma , IzAna za e be devalokana nIkalyA para padavI pAme. trijAthI te AThamA devaloka sudhInA tathA nava lokAMtikanA nIkaLyA 16 padavI pAme. te ra8 mAMthI 7 ekeMdriya ratna varSA, zeSa 16 pAme. navamAthI nava vaiveyaka sudhInA nIkalyA cauda padavI pAme te 16 mAMthI azva 1 ne gaja , e 2 vijaryA zeSa 14 pAme. pAMca anuttara vimA nanA nIkalyA 8 padavI pAme te 24 mAMthI 14 ratna ne 1 vAsudeva varyA. zeSa 8 pAme, saMjJimAMhi 15 padavI lAbhe te 23 mAMthI 7 epriya ne 1 kevalinI e 8 vajI, zeSa 15 lAbhe. asaMjJimahi 8 padavI lAbhe te 7 epriya ne 1 samakatanI e 8 lAbhe tIrthakara tathA cakravatimAM 6 padavI lAbhe te tIrthakaranI ja cakravatinI 2, mahalikanI 3, rAmatinI 4, sAdhunI 5 kevalinI e 6 lAbhe, vAsudevamAM 3 padavI lAbhe-vAsudevanI 1, samakitanI 2, maMDalikanI 3, e 3 lAbhe. baladevamAM pAMca padavI lAbhe. baladevanI 1, aMDalikano 2, sAdhunI 3, kevalinI , samakita dRSTinI 5, e 5 lAbhe. manuSyamAMhi padavI 13 lAbhe, nava mahaTI padavI ne senApati 1, gAthApati 2, vAddhika 3, pohita 4, evaM sava maLI 13 padavI lAbhe. manuSyANImAMhI padavI pe lAbhe. samakitanI 1, zrAvikAnI 2, sAdhvInI 3, kevalipI 4, strIratnanI pa, e pa. iti ra3 padavInA bola samApta, -kharekhara jJAnanA bhaMDAra rU5 pustakazALA ja, bIjI badhI dalita ane saMpatti karatAM vadhAre kiMmatI che. -zuddha cAritramaya jIvana ja A manuSyabhavanI moMghI kamANI che --ajJAna rUpI aMdhakArane nAza karI jJAna rUpI amRtanuM pAna kare. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrI virala dvAra atha zrI viraha dvAra. samuccaya cAra gatino virahakAla jaghanya 1 samayane, uo 12 muhane. have pahelo narake java 1 samayane ujha 24 muhurNane, 1 bIjI narake ja0 1 samayane u0. 7 dinane, 2 trIjI narake ja0 1 samayane u0 15 dinane 3, 2thI. narake ja 1 samayane, u0 1 mAsane 4, pAMcame narake ja0 1 samayane u0 2 mAsane, 5, chaThThI narake ja0 1 samayane, u0 4 mAsane, 6, sAtamI narake jaga 1 samayane, u0 6 mAsana. 3, upajavAne tathA cavavAno viraha paDe. have daza bhavanapatine ja0 1 samayane, u. ra4 muhune. pAMca ekeMdriya avirahiyA saMkhyAtAne ThAme saMkhyAtA upaje, asaMkhyAtAne ThAme asaMkhyAtA upaje, anaMtAne ThAme anaMtA upaje. samaya samaya upaje. samaya samaya ce. traNa vigalaiMdriyane ja0 1 samayane, ura aMtamuha ne. samucchima tiryaMca paceMdriyane jaga 1 samayane, uTha aMtarmuhane, garbhaja tiryaMca paMcaMdriyane ja0 ? samayane, uThe 12 muhurtano, samucchika manuSyane ja 1 samayano u0 24 muhane. gabhaja manuSyane ja 1 samayane u. 12 muhurtAne. vANavyaMtara, jyotiSI ane vaimAnikamAM pahelA, bIjA devaloka sudhI ja0 1 samayane, u0 ra muhurta viraha kAla, trIje devaloka ja 1 samayane uo 9 dina ne vIza muhane. ceAthe devake ja0 1 samI u0 12 dina ne 10 muhurNane pAMcame devaloke ja0 1 samaya u0 sADA bAvIza dinene. chaThe devake ja 1 samayane u0 45 dinane, sAtame devake jac 1 samayane, u0 80 dinano virahAla, AThame devaloke ja0 1 samayane, u6 1oo dinane navameM dazame deva ke ja0 1 samayane, u0 saMkhyAtA mAsano, jyAM sudhI 1 varasa na hoya. IgyArama, bArame devaloke jaon samayano u6 saMkhyAtA varasano, jyAM sudhI se varasa na heya. pahelI trIke ja 1 samayane uo saMkhyAtA varSanA seMkaDA, jyAM lage hajAra varasa na heya. bIjI trike ja0 1 samayano, u0 Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10. zrI pramANa bedhane thAka, saMkhyAtA hajAra varasa, jyAM lage lAkha varasa na hoya. trIjI trIke ja0 1 samayane, u0 saMkhyAtA lAkha varasano, jyAM lage koDa varasa na hoya. cAra anuttara vimAnamAM ja 1 samayane, u0 5lyanA asaMkhyAtA bhAgane viraha kAla. sarvAthasitamAM ja 1 samayano, u0 5tyanA saMkhyAtamA bhAgano virahakAla, siddhano viraha ja0 | samayane, u0 cha mAsano viraha kAla, cAra gatimAM paMcaMdriya AzrI viraha kAla ja0 1 samayane, u0 12 muhurtane. sarva idra sthAnakane viraha ja0 1 samayane, u0 6 mAsana, iti zrI viraha dvAra samApta atha zrI pramANu bodhane thokaDo. bhavya jIvanA bedhane athe traNa prakAranA aMgula tathA traNa prakAranA popamanuM mAna sUtra anugadvArathI kahe che, temAM prathama traNa prakAranA aMgulanA nAma:-Atma aMgula 1, usedhAMgula 2, pramANugula 3, Atma aMgulanuM nAma kahe che - bharatAdi 15 kSetra che, tihAM je kALe je Are je manuSya heya te manuSya pota potAne 12 aMgule 1 mukha thAya, ane 9 mukhe eka purUSanuM uMcapaNanuM mAna thAya; eTale 12 navA 108 Atma aMgulane purUSa uco heya. te purUSane pramANapata kahiye, 1 mAnayukta purUSa kehane kahiye-purUSa pramANe karaDI kaMDI hoya tene jaLe karI paripUrNa karI, temAM purUSa bese, tevAre eka koNa pramANe jaLa kuMDI mAMhithI bAhira nIkaLe tathA eka droNa pramANe jaLe karI ThaMDI uNuM hoya te kaMDimAM te purUSa bese. paripUrNa jaLa bharAya tene mAnapeta purUSa kahiye. droNa te kevaDe hoya te kahe che. be asalIye 1 pasalI thAya, be pasalIye 1 saI thAya, cAra saIe 1 kaDava thAya, cAra kaDave 1 pAtho thAya, cAra pAthe 1 ADha thAya, cAra ATe 1 koNa thAya, e droNanuM mAna karyuM. e rIte mAnepata purUSa kahiye. 2. unmAnayukta purUSa Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pramANa khAdhanA thADA. 191 kehane kahiye-je purUSa tAnyA thakA addha bhAra thAya tene urjA nayukta purUSa kahiye. adbhutabhAranuM mAna kahe che. eka hajAra te pacAza pale ahu bhAra thAya. e a bhAranu mAna karyuM. 3. pramANa mAna unmAnayukta lakSaNa, sAthiyAddhi vyaMjana, masa; tIlAdika guNa, kSamA, dAnAkrika sahita je purUSa heAya te uttama purUSa jANavA. uttama purUSa 108 Atma-a'gulanA uMcA hAya 1. madhyama purUSa 104 Atma a'gulanA uMcA hoya. ra, je purUSa 108 Atma a'gulathI nyunAdhika hAya, svar Adeya vacana 1, satyadhI 2, sAn te rUpAhi e 3 guNe vija ta heAya te paranA DhAsa krikara thAya. ehuvA 6 Atma-aMzule 1 paganA madhya bhAganuM paheALApaNuM thAya. e page 1 veMta thAya, e vete 1 hAtha, be hAthe 1 kukSi thAya, e kukSiye 1 dhanuSa thAya. be hajAra dhanuSe 1 gAu thAya. cAra gAue 1 jojana thAya. je kALe manuSyanuM Atma aMgula heAya te Atmaa' gule te vakhatanA nagara, gAma, vana, kuvA, taLAva, vAva, gaDha, pALa, kAThA, yAna, tha, gADArdika 73 meTalanA nAma kahyAM che. 1 utsedhAMgulanu mAna kahe che. anaMtA sukSma paNa bheLA karIye tyAre vyavahArI paramANu thAya tathA jALIne viSe sUryanA kiraNa temAM raja uDatI dekhAya te rajA anatamA bhAga tene vyavahArI parmANa kahIye. anyamativALA rajanA tetrIsamA bhAgane paramANu kahe che. te vyavahArI paramANu zastrAdi kAI prakAre chedAya nahi. agnimAM maLe nahi. pANImAM cAlyA jAya paNa bhIMjAya nahi. gaMgA mahuAnadInA pravAhu uMcA culahimavata patathI paDe che te pravAha sAmeA cAlyA jAya paNa khalAya nahi, ghAta pAme nahi, pANInA biMdumAM rahe paNa pANI na thAya. te ati tIkSNa zasra karI devatAnI zaktie chedatA eka khaMDanA bIjo khaMDa na thAya, tene tatvajJAtA paramANu kahe che. ehuvA anaMtA vyavahArI paramANu ekaThA maLe tevAre 1 uSNunnayA thAya. A sanniya ? saNasanniyA thAya. A saNasanniSe 1 uddha reNu thAya. ATha urese 1 trasareNu, beiyiAdika trasa jIvane cAlatA raja uDe te trasajI kahevAya, ATha sareNuye 1 caraNa-Adika hi hatA raja uDe te thareNu thAya. ATha thareNue 1 devAra, uttarakunA jIgalIyA manuSyanA vALAnuM jAtapaNu Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 192 zrI pramANa bedhane thokaDa, thAya, ATha devakarU, uttarakurUnA vALA 1 maharivAsa, ramavAsa kSetranA jugaliyAnA vALAgranuM jAhapaNuM thAya. ATha harivAsa, ramakavAsanA vALA 1 hemavaya, hiraNavaya kSetramAM jugaliyAnA vALAganuM jADApaNuM thAya, ATha hemavaya, hiraNavayanA vALA 1 pUrva pazcima mahAvideha kSetranA manuSyanA vALAnuM jADapaNuM thAya. ATha pUrva, pazcima mahAvidehanA vALa 1 bharata, IravatanA manuSyanA vALAnuM jANuM thAya, ehuvA 8 vALA 1 likha thAya, ATha likhe 1 ju thAya, ATha juye 1 javamaya thAya, ATha java maLe 1 aMgula thAya, cha aMgule 1 paga thAya, 12 aMgule 1 veMta thAya, 24 aMgule 1 hAtha thAya, 48 aMgule 1 kukSi thAya, 6 aMgule 1 dhanuSa thAya, 2 hajAra dhanuSe 1 gArDa thAya, 4 gAue 1 jajana thAya, e ulledhA gule 24 dahakanI avagheNu vaNavI che. pramANugulanuM mAna kahe che. bharatAdika cakavatinuM kAMgaNi ratna hoya. te 8 senaiyA bhAra che. senaI. yAnuM tela kahe che-4 madhura triphale 1 veta sarasava thAya, 16 sarasa 1 ahada thAya, 2 aDade 1 guMjA thAya, 5 gujAye 1 mAse thAya, 6 mAse 1 senaI thAya, ehavA 8 senaIyA bhAranuM kAMgaNi ratna haya, tene cha taLA, 8 khuNa, 12 hAMza che, sonInI ahiraNane saMmANe che. te kAMgaNi ratnanI ekI hAMza usedhAMgulanI pahelI che. ane je umedhAMgula te samaNa bhagavaMta mahAvIranuM addhaaMgula thAya, tene hajAraguNuM karIye tyAre 1 pramANagula thAya. eTale mahAvIra svAmInA pAMcase AtmaaMgule 1 pramANagula thAya, ehavA 6 pramANa gule 1 paga thAya, 12 aMgule 1 veMta thAya, 24 aMgule 1 hAtha thAya. 48 aMgule 1 kukSi thAya, ka6 aMgule 1 dhanuSa thAya, 2 hajAra dhanuSe 1 gAu thAya. 4 gAu 1 jojana thAya, e pramANAMgule pRthvI, parvata, vimAna, narakAvAsA, dvIpa, samudra, naraka, develeka, loka, aloka zAdhatI jamIna ratnaprabhAdhika 28 bolanuM tathA dvipasamudrAdi 28 belanuM lAMbapaNuM, paheLapaNuM, uMcANuM, uDApaNuM, paridhi pramukhanA mAna varNavyA che, 3. e 3 prakAranA aMgula kahyA, te pratyeka pratyekanA traNa traNa bheda-zreNiaMgula 1, prataragula 2, ghanAMgula 3. tIhAM asaka95nAye zreNuM te asaMkhyAtA jojana keDADI Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pramANa bedhane kaDa. 193 pramANe lAMbI, ane eka AkAza-pradezanI pahelI, jADApaNe lokAMta sudhI hoya tene zreNI kahIye. 1. te zreNIne zreNI guNe karI tene pratara kahIye 2. te pratarane zreNI guNe karIye tene ghana kahIye 3. te ghanIkRta lakane saMkhyAtaguNe karIye tyAre saMkhyAtA leka alakamAM thAya. te saMkhyAtA lokane asaMkhyAta guNu karIye tyAre asaMkhyAtA leka alokamAM thAya. te asaMkhyAtA lokone anaMtaguNA karIye tyAre anaMtA leka alAkamAM thAya. ane te anaMtA lekanA jeTalA AkAza pradeza che teTalA nigadanA eka zarIramAMhi nigeDiyA jIva che. asaMkhyAtA sUkSma nirgAde 1 bAdara nigada thAya. eka nigAdamAM anaMtA jIva jANavA, e 3 prakAranA aMgula kahyA, 3 prakAranA palyopamanuM mAna kahe che. temAM pahepamanA 3 bheda,:-uddhAra popama 1, addhApapama 2, kSetrapalyopama 3. eka ekanA babbe bheda, sUkSma ne bAdara. prathama bAdara udvAra popamanuM svarUpa kahe che-eka jajanane usevAgule lAMbe, paheLo ne uDe eha 1 pAla (ko) kahapIye. tenI triguNI jhAjherI paridhi heya, te pAla devarU, uttarakurUnA jugalIyAnA mastakanA keza te eka dinathI mAMDIne 7 dinanA ugyA vAlA karI bharIye, e to ThAMsI ThAMsIne bharIye ke agnimAMhi baLe nahi, vAyare karI uDe nahi, pANIe karI saDe nahi, polAranA abhAvathI vizvaze nahi, durgadha thAya nahi, cakravatinuM saiinya upara cAle tepaNa name ke Dele nahi, gaMgAnadIno pravAha upara cAle topaNa pANImAMhi bhedAya nahi, pAlAmAMthI samaye samaye eka eka vALA kAThIye, ema kADhatAM eTale kALe pAla khAlI thAya, bAkI eke raja rahe nahi, teTalA kALane bAdara uddhAra-pa9pama kahIye, te palyopama saMkhyAtA samayane jANave. ehavA daza kroDAkoDI palyopame bAira uddhAra sAgaropama thAya. kevaLa 5rUpaNuM mAtra che, e bAdara uddhAra 59pama 1, sUkSma uddhAra popamanuM mAna kahe che-jema eka jojanane pAlo kapile te pUrvavata te pAlAmAMhi devaphara, uttarakurUnA jugalIyAnA mAthAnA keza eka dinathI sAta dinanA ugyA vAlA laIye, ekekA vAlAnA asaMkhyAtA khaMDa karIye, te khaMDa kevaDA nAnA thAyacakSu iMdriyanI avadheNAthI asaMkhyAtame . 25 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 zro pramANa madhanA thADA, bhAge ane nAnA sUkSma vanaspati jIvanA zarIranI avadheNAthI asaMkhyAtaguNA maheADhA, ane jevaDu eka mAdar pRthvIkAyanA jIvana' zarIra tevaDA vAlAthanA khaMDa nAnA thAya. te vAlAmanA khaDa agniye maLe nahi, vAyare uDe nahi, te vAlAyane khaDe karI pAlA ThAMsI ThAMsIne bharIye, te pAlAmAMhuthI samaye samaye ekekA vAlAganA khaDa kADhIye, ema kADhatAM jeTale kALe te pAleA khAlI thAya, teTalA kALane sUkSma uddhAra-pApama kahIye. e payApama asa khyAtA samayanA thAya, ehuvA dazakroDAkoDI payApame 1 sukSma udgAra sAgaropama thAya. e sAgaropame dvIpa samudranuM mAna vaLyu che. ahI udbhAra sAgarApamanA jeTalA samaya thAya teTalA dvipa samudra trichA lAkamAM che. jaMbudvipa eka lAkha jojananA lAMkhA te paheALA ema ThAma mA lavaNa samudra e lAkha jojananA. dhAtakI khaMDa 4 lAkha jojananA, ema hAma khamaNI asaMkhyAtA dvipa samudra jANavA. e sukSma udgAra payApama 2, aA palyApamanuM svarUpa kahe che, tenA 2 bheda-mukSma ne mAdara. temAM bhAdara addhA pApama kehune kahIye. eka jojananA lAMmA, paheALA ne uDA cAre hAthe sarakhA pUvaMta pAlA pIye, deva kurU, uttarakurU jIgalIyA manuSyanA vALAge karI pAlA DAMsI-AMsIne bharIye. pachI seA seA vacce ekekA vAlAya kADhIye. ema kADhatAM jeTale kALe te pAlA khAlI thAya, teTalA kALane bAdara a pApama kahIye. e paya sakhyAtA kroDa vacce thAya. ehavA daza kroDAkroDI khAdara aTThA payApax 1 bAdara addhA sAgare pama thAya. kevala prarUpaNA mAtra che. 1. sukSama addhA pacApamanu svarUpa kahe che. eka jojananA lAMme, paheALe te uDA pAlA pUrvavat kapIye. tehamAM pUrvavat devaka, uttarapura kSetranA jIMgalIyAnA vAlAne asakhyAtA khaMDa karI bharIye, pAlAmAMthI se sA vase ekeka khaMDa kADhIce, jeTale kAle te pAlA khAlI thAya, teTalA kALane sukSma ahvA palyApama kahIye. ehuvA dvarA kroDAkroDI payApame 1 sukSma aTThA sAgaropama thAya, e sAgaropame nArakI, tiryaMca, manuSya ane devatA e ja gatinA AyuSa varNavyA che. 2 kSetra pacApama kahe che:-kSetra palyopamanAr bheda-sukSma ne bAdara. temAM bAdara kSetra payApama kehune kahIye. eka jojananA lAMkho, Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pacIsa bolane thAkA. paLo ne uDe pUrvavat polo kapAye, temAM pUrvavata devakara, uttarakAra kSetranA jugalIyAnA mAthAnA vALA bharIye, te pAlA mahilA vALAnA pharasyA AkAza pradezane samaye samaye apaharatA jeTale kALe te pAle khAlI thatAM asaMkhyAtI avasapaNI vahI jAya, ehavA daza kroDAkoDI papame 1 bAdara kSetra sAgarepama thAya, kevala prarUpaNuM mAtra che, matAMtare jIva dravyanA pariNAma dAkhavyA che. 1. sukSama kSetra popamanuM svarUpa kahe che, eka jojanAno lAMbe, paheLo ne uDe pUrvavata pAse kapIe, temAM devarU, uttarakura kSetranA jugalIyAnA vALAganA asaMkhyAtA khaMDa karI bharIye, te pAlA mAMhilA vALAgranA pharasyA AkAza pradeza tathA aNakarasyA AkAza pradeza che, te pharasyA aNu pharasyA AkAza pradezane samaye samaye apaharIye. eTale kALe pAle khAlI thAya, teTalA kALane 1 sukSma kSetra 5pama kahIye, ehavA daza koDAkoDI sukSma kSetra 55me 1 sukSma kSetra sAgaropama thAya. e sAgare5manA dRSTivAda sUtre bhAva varNavyA che, je e traNa prakAranA palyopamanuM mAna kahyuM. iti. atha zrI pacIsa belane thokaDe. 1 pahele bele mahAvIra prabhue ekAeka dIkSA lIdhI ane mekSa paNa ekAeka gayA. uddhake sarvArtha siddha vimAna eka lAkha jejananuM che, trichA leke ja budvIpa eka lAkha je janane che, adho loke sAtamI narake apaThANa narakAvAse eka lAkha janane che. citrA nakSatra, zAMti nakSatra, ArkA nakSatra e traNa nakSatrane ekeke tAro kahyo che. 2 bIje bele dhamakaraNa karatI vakhate be dIzA sanmukha besI karavI te pUrva ane uttara be - prakAre dharma kaho che; gRhastha dharma ane sAdhu dhama. be prakAre chava kahyA che, siddhanA jIva ane saMsArI chava, be prakAre duHkha kahyuM che, te zArIrika duHkha ane mAnasika duHkha, pUrvAphAgaNI nakSatra, uttarAphAlaguNa nakSatra, pUrvAbhAdrapada ane uttarAbhAdra Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 zrI pacIsa gelanA theAkaDA. padma e cAra nakSatranA maLe tArA kahyA che. 3 trIje mele zrAvaka traNa manAtha ciMtave te evI rIte ke, he bhagavAna! hu Arbha ane parigraha kayAre chAMDIza? he bhagavAna! huM pAMca mahAvratadhArI kayAre thaIza ! he bhagavAna ! huM AleAyaNA karI sacArA kyAre karIza ? te vakhate dhanya che. traNa prakAranA jina kahyA!-1. avadhijJAnI jina, ra, mana:paryavajJAnI jina. 3 kevaLajJAnI jina. traNa prakAranA pAtra sAdhune khape te-1, mATInuM, ra. tuMbaDAnuM, u, kA. sAta nakSatranA traNa traNa tArA kahyA che. abhica, zravaNa, andhanI, bharaNI, mRgazara, puSya, jyeSThA e sAta nakSatra, 4 ceAthe bele zrAvakane cAra vIsAmA kahyA che. bhAra vahe. nArane dRSTAMte. evI rIte ke bhAra eka khabhethI bIje khabhe le te eka vIsAmA 1, koi jagyAe ATale ke cAtare kheAjo mukIne pIzAba karyA jAya ke jhADe pharavA jAya te bIjo vIsAmA 2, gAma dUra hAya, rastAmAM dhama zALA ke yakSanu devaLa Ave tyAM rAta rahe te trIjo vIsAmeA, 3, peAtAne ke dhaNIne tyAM bhAra mUke te cAtheA vIsAmeA, 4, have e dRSTAMta zrAvakanA upara utAre che. te jema bhAra lIdhe tema zrAvakane bejo te aDhAra pApa rUpa. tenA cAra vIsAmA nIce pramANe-zrAvaka Ama, pAkhI upavAsa, ekAsaNuM' kare te pApa rUpa ejo-eka khAdhethI khIje khAMdhe levA rUpa te pahelA vIsAmA, kemake upavAsa karyAM te peAtAnI jAtane mATe khAvAnuM adha karyu athavA pApa baMdha karyu paNa bIjAne mATe karavu paDe che, tethI pahelA vIsAmA jANavA. 1, zrAvakra eka sAmAyaka, e sAmAyaka athavA e ghaDInuM, cAra ghaDInuM dezAvagAsika kare te bIjo vIsAme jANavA. kemake eTalA vakhata pApamAMthI rokAyA. 2, zrAvaka Ama pAkhInA pASadha kare te rAta rahevA rUpa trIjo vIsAmA, 3, zrAvaka AleAyaNA karI sathA kare tyAre sa` pApathI nivAM e bhAra ghera mukavA rUpa cAyA visAmA, 4, zrAvakane cAra prakAranu rAtri-bhAjana kahyuM che te jemake rAtrie rAMdhe ane divase khAya te azuddha. 1, divase saMdhe ane rAtrie khAya te paNa azuddha, ra, rAtre rAMdhe ane rAtre khAya te paNa azuddha 3, dIvase rAMdhe ane dIvase khAya te zuddha 4, vaLI eja cAra bhAMgA bIjI rIte kahe che:-adhArI jagyAe Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pacIsa melanA gheADA. 197 rAMdhe ane ajavALe khAya te azuddha. 1, ajavALAmAM rAMdhe ane adhArI jagyAe khAya te paNa azuddha. 2, adhArI jagyAe rAMdhe ane adhArI jagyAe khAya te azuddha 3 ajavALI jagyAe rAdhe ane ajavALI jagyAe khAya te zuddha 4, pUrvASADhA nakSatra, uttarASADhA nakSatra, anurAdhA nakSatra, e traNanA cAra cAra tArA kathA che. 5 pAMcame kheAle samakitanA lakSaNa pAMca, sa ma 1, savega r, nivega 3, anukaMpA 4, AratA Sa, pAMca samakitanA duSaNa kahyA cheH-mithyAtvIe kheAlAvyA pahelAM pAte tene khelAve te, 1, mithyAtvonA sAmuM vAravAra joyu te. ra, mithyAtvIta pahoMcADavA javu' te. 3. kAma vinA tenAM makAna upara javuM te. 4. vAraMvAra tenA makAna upara javuM te, 5. e pAMca duSaNa, pAMca samakitanAM bhrUNa kahe che. dharmane viSe caturAi rAkhe te samakitanuM bhUSaNa, 1. jinazAsanane aneka rIte dIpAve te, 2. sAdhunI sevA kare te. 3. dharmathI DagatAne sthira kare te. 4. sAdhu, svadharmInI vaiyAvacca kare te. 5. e pAMca bhUSaNa jANavA. zarIramAMhethI pAMca ThekANethI jIva nIkaLe te kahe che. pagane taLIethI nIkaLe te narake jAya. 1. jAgathI nIkaLe te ti"camAM jAya. 2. chAtIethI nIkaLe te manuSyamAM jAya, 3. mastakethI nIkaLe te devalAkamAM jAya. 4. ane sarvAMgadhI nIkaLe te mekSa jAya, pa, pAMca prakAre jIva dharma na pAme te kahe che. ahaMkArI 1, krodhI ra, rAgI 3, pramAdI 4. ALasu 5. pAMca nakSatranA pAMca pAMca tArA kahyA che te rAhINI 1, punaHvasura, niSTa 3, vizAkhA 4, hasta 5. 6 chaThe mele cha prakAre sAdhu AhAra kare te kahe che-kSudhAvedanI samAvavAne mATe. 1 vayAvacca karavAne mATe. 2, irIyAsumati zAdhavAne mATe, 3, sayamanA nirvAhane mATe, 4, AyuSya nibhAvavAne mATe. 5, rAtrIe dharma jAgaraNa karavAne mATe. 6. cha dharmanA deva gurUnA nAma kahe che-jaina dhamamAM deva arihuMta, gurU nigraMtha. 1, khAddha matamAM deva buddha, gurU duMgI. 2, zIva matamAM deva dra, gurU cegI, 3. devI matamAM daivI dha, gurU vairAgI, 4. nyAya matamAM dhruva jagatakartA; gurU sanyAsI. 5, mImAMsaka matamAM deva lakha, gurU daraveza, 6, samaktinI cha jatanA kahe che--atyaMtInA guNagrAma na kare. 1, anyatIthI na mAne, Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zrI pacIsa belane thekaDe. vAM ne pUje nahi, 2, anyatIthIne lAvyA vinA pite bele nahi, 3, vAraMvAra e sAthe alApa salApa kare nahi, 4, anyatIyIne taraNatAraNa mAnI anna pANI Ape nahi, (dayAbuddhi, anukaMpAne AgAra) 5, anyatIthIne dhamabuddhie vastra, pAtra Ape nahi. sAtA nimitte Ape 6, cha legyAnA vicAra kahe che. kRSNa lekSAvALAne jIvahiMsA karavAnI icchA hoya , nIla lezyAvALAne cArInI icchA heya. 2, kAputa lekSAvALAne mithunanI IcchA heya. 3, tejI lezyAvALAne tapazcaryA karavAnI icchA hoya, 4, padma lezyAvALAne dAna devAnI IcchA heya. 5, zukala lezyAvALAne mekSanI IcchA hoya, 6, kRtikA, azleSA e be nakSatranA cha cha tArA che. 7, sAtame bele sAta kAraNe chadmasta jANuM, prANAtipAta lagADe. 1, mRSAvAda lagADe, 2, adattAdAna lagADe, 3, zabda, rUpa, gaMdha, rasa, sparza tene svAda le, 4, pUjA satakAra vAM che, 5, nivagha parUpe paNa sAvadya lAge, 6, jevuM parUpe tevuM karI zake nahi, 7, e sAta vAnA jenAmAM hoya te chAsta jANuM, sAta prakAre AukhuM ghaTe te kahe che-dhrAsake paDavAthI mare, 1, zastrathI mare, 2, maMtra muThathI mare, 3, ghaNe AhAre achaNathI mare. 4, zulAdika vedanAthI mare. 5, sarpAdika karaDethI mare, 6, zvAse zvAsa rUMdhAvAthI mare, 7, e sAta prakAre AukhuM tuTe, 7, have sAta naya kahe che, nigama naya, 1, saMgraha naya, 2, vyavahAra naya, 3, rAju sUtra naya, 4, zabdanaya, pa, samArUDha naya, 6, evaMta naya, 7, e sAta prakAre naya kahyA. maghA nakSatranA sAta tAza kahyA che. 8, AThame bele AcAryanI ATha saMpadA, AcAra saMpadA, 1, zarIra saMpadA, 2, sUtra saMpadA, 3, vacana saMpadA, 4 prayAga saMpadA, 5, mati saMpadA, 6, saMgraha saMpadA, 7, vAcanA saMpadA, 8, ekalavihArI sAdhu-sAdhvInA ATha avaguNa kahyA che tenA nAma-kodhI heya te e rahe. 1, ahaMkArI hoya te eka rahe. 2, kapaTI hoya te ekalo rahe, 3, lobhI hoya te ekalo he, 4, pAya karavAmAM Azakta hoya te ekalo rahe. 5, kutuhalImaka heya te ela rahe, 6, dhutAre hoya te eLe rahe, 7, mAThA AcArano dhaNuM hoya te ekale rahe, 8, ATha guNane dhaNI ekale hoya tenA nAma-saMyamane viSe daDha praNAmane dhaNI gurUnI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pacIsa belanA thokarA. 199 AjJA laI ekale rahe , ghaNuM sUtrane jANa ekalA rahe, 2, jaghanya daza pUrvane bhaNelA utkRSTa cakra pUrvane bhaNelA ekalA rahe, 3, cAra jJAnane dhaNuM e rahe, 4, mahAbaLane dhaNI ekale rahe, 5, kaleza rahita hoya te ekale rahe, , saMtoSI heya te ekalA rahe, 7, baeNyavaMta hoya te ekalA rahe, 8, ATha ThekANe manuSyane ghelApaNuM utpanna thAya te kahe che-naranArI paraspara vAta kare tyAre ghelA, 1, bALakane ramADe tyAre ghelA, 2, kaleza kare tyAre ghelA, 3, dArU, bhAMga, kephI padArtha pIe tyAre ghelA, 4, pecabaMdha pAghaDI bAMdhIne phare tyAre ghelA, 5, arIsAmAM mukha jue tyAre ghelA, 6, zayana samaya ghelA, 7, heLImAM purUSa ane apAThI puname strIo, 8, dekhatA ATha prakAre aMdha kahyA te kahe che, kAmAMdha 1, krodhodha 2, kapaNAdha 3, mAnAMdha, 4, madyAMdha 5, corodha 6, jugaTayAMdha 7, cugalyAdha 8, e ATha AMdhaLA jANavA. ATha mahApApI kahe che-Atma-ghAtI mahA pApI, 1, vizvAsaghAtI mahApApI, 2, guNa oLavanAra mahA pApI 3, gurU-drohI mahA pApI, 4 kaDI sAkSI pUre te mahA pApI, pa, beTI salAha Ape te mahA pApI, 6, paccakhANa vAraMvAra bhAMge te mahA pApI, 7, hiMsAmaya dhama parUpe te mahA pApI, , navame bele nava prakAre zarIramAM roga upaje te kahe che-ghaNuM khAya to rAga upaje. 1, ajharaNumAM khAya tathA ghaNuM besI rahe to rAga upaje, 2, ghaNuM udhe to rega upaje, 3, ghaNuM jAge te rega upaje , dizA reke te rega upaje, 5, pizAba ke te paga upaje, 6, ghaNuM cAle to rega upaje, 7, aNagamatI vastu bhegave te roga upaje, 8, vAraMvAra viSaya seve te rega upaje. 9, nava bola samajavAnA kahyA te kahe che. rajaputane krodha ghaNuM. 1, kSatrIyane mAna ghaNuM. 2, guNakAne mAyA ghaNI, 3, brAhmaNane lAbha ghaNe, 4, mitrane rAga ghaNe. 5, zAkane dveSa ghaNuM. 6, jugArIne zAca ghaNe. 7. ceranI mAtAne ciMtA ghaNI. 8, kAyarane bhaya ghaNe. 9. dazame bele nArakInA jIvane daza prakAranI vedanA kahe che-anaMtI bhUkha, 1, anaMtI tarasa. 2. anaMtI TADha 3, anaMtI garamI, 4, anate dAgha. 5, anaMta bhaya, 6, ane to javara. 7, anaMtI kharaja, 8 anaMtu paravazapaNuM 9, anaMta zeka 10. daza prakAre zrAvakane pastAvuM paDe te kahe che Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zrI pacIsa belane zeko. sAdhunI jogavAI hoya ane praznAdika pUche nahi te sAdhu vihAra karyA pachI pastAvuM paDe. 1, vakhANa vANI sAMbhaLe nahi te pastAvuM paDe. 2, sAmAyika-pratikramaNa kare nahi to pastAvuM paDe, 2, AhAra pArNa asujhate hoya to pastAvuM paDe. 5, svadharmInI khabara le nahi to pastAvuM paDe. 6, dhama jAgaraNa jAge nahi te pastAvuM paDe. 7, sAdhunI vinathabhakti kare nahi te pastAvuM paDe, 8, sAdhunI sAra saMbhALa le nahi to pastAvuM paDe. 9, sAdhu vihAra karI jAya ne khabara na paDe te pastAvuM paDe. 10 dazA kAraNe devatAnuM AyuSya baMdhAya. daza prakAre jJAnamAM vRddhi karanAra nakSatranAM nAma-mRgasara, 1, A. 2, puSya, 3, pUrvA bhAdrapada, 4, pUrvASADhA, 5, pUrvAphAlganI. 6, mULa, 7, azleSA. 8, hasta, 9, citrA, 10, e daza nakSatramAM jJAna bhaNe te vRddhi thAya ne vina jAya, 11 agIArame bele mahAvIranA 11 gaNadharanA nAma kahe che-indrabhUti. 1, agnibhUti, ra, vAyubhUti, 3, vyakta. 4, sudharmA savAmI. 5, maMDita putra. 6 maurIputra, 3, akaMpIta 8, acaLa brAtA. 9, mahetArya. 10, prabhAsa 11, agiyArabale jJAna vadhe te kahe che-udyama karatA jJAna vadhe, 1, nidrA taje te jJAna vadhe ra, uNAdarI kare te jJAna vadhe, 3, ghADuM bele te jJAna vadhe. 4, paMDitanI senata kare to jJAna vadhe. 5, vinaya kare to jJAna vadhe, 6. paTarahita tapa kare to jJAna vadhe. 7, saMsAra asAra jANe to jJAna vadhe, 8, mAMhomAMhI carcA-vAta kare te jJAna vadhe, 9, jJAnI pAse bhaNe te jJAna vadhe. 10, dri nA viSayane tyAga kare to jJAna vadhe, 11, mULa nakSatranA agIAra tArA che. 12-bArame bole bAra kAraNe AtmAnuM parama kalyANa thAya te kahe che-samati nimaLa pALe to AtmA. nuM parama kalyANa thAya-zreNuka rAjAnI pere 1, niyANurahita karaNI kare te parama kalyANa thAyatAmalI tApasanI pare, 2, mana vacana kAyAnA jega kabaje rAkhe te parama kalyANa thAya. gajasukamAla muninI pere, 3, to zaktie kSamA kare to parama kalyANa thAya-paradezI rAjAnI pere, 4. pAMca ItinuM damana kare te parama kalyANa thAya-dhamarUcI aNugAranI pare, 5, sAdhuno zuddha AcAra pALe to parama kalyANa thAya-dhanA aNu Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI pacIsa gelanA thAkaDA. 201 gAranI pere. OM, dharma upara zraddhA-pratita rAkhe teA parama kalyANu thAya-varUNa nAga natuyAnA mitranI pere, 7, mAyA kapaTa De tA parama kalyANa thAya-mallinAthanA cha mitranI pere. 9, ArmIvamAM savar nIpajAve teA parama kayANa thAya--sati rAjAnI pere. 9, rAga Ave hAya eya na kare teA padma kalyANa thAyaanAthI nithanI pere. 10, parisahu AvyA samabhAva rAkhe tA parama kalyANa thAya-metAraja muninI pere, 11, tRSNA utpanna thai tene pAchI vALe tA parama kalyANa thAya---pIla kevaLInI pere. 12. 13-terame mele tera taNakhA kahe che janmarUpI z ane maraNarUpI taNakhA 1, sa`jogarUpI rU ane vizegarUpI taNakhA.2, zAtArUpo rU ane azAtArUpI taNakhA 3. sa`pArUpI rU ane ApadmArUpI taNakhA 4, harakharUpI rU ane zagana pI taNakhA, 5, zIlarUpI rU ane zIlarUpI taNakhA. 6, jJAnarUpI rU ane ajJAnarUpI takheA. 7, samatirUpI rU ane mithyAtmarUpI taNakhA, 8, sajamarUpI rU ane asa jamarUpI taNakhA, 9, tapasvIrUpI rU ane krodharUpI taNakhA, 10, vivekarUpI rU ane abhimAnarUpI taNakhA, 11, sneharUpIrU ane mAyArUpI taNakhA, 12, satASarUpI rU ane lAbharUpI taNakhA, 13, e tera taNakhA. have tera kADhIA kahe che. jugAra 1, ALasa 2, zAka 3, bhaya 4, viyA 5, zvetaka 6, krodha 7, kRSNa buddhi 8, ajJAna 9, vahema 10, nidrA 11, mada 12, mAhu 13, e tera kADhI. 14caudame mele vyAkhyAna sAMbhaLanAranA 14 cuNa kahe che-bhaktiva ta hAya. 1, mIThAkhelA hAya 2, gao rahIta hAya 3, sAMbhaLyA upara rUcI hAya 4, capaLatArahita ekAma citte sAMbhaLanAra hoya pa, jevu' sAMbhaLe tevuM pUchanArane kharAkhara kahe 6, jita-vANIne prakAzamAM lAvanAra hAya 7, ghaNAM zAstra sAMbhaLIne tenA rahasyanA jANu hAya 8, dhakA mAM ALasa na karanAra hAya 9, dharmAM sAMbhaLatA nidrA na karanAra hAya 10, buddhivaMta hAya 11, dAtAra guNa hoya 12, jenI pAse dhama sAMbhaLe tenA guNanA phelAvA karanAra hAya 13, koInI niMdA na kare. temaja temanA vAdavivAda na kare 14, 15 pakrame mele vinIta ziSyanA par guNa kahe che-gurUthI nIcA Asane besavAvALA heAya ?, capaLapaNA rahita hAya ra, mAyA 26 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zrI pacIsa bolane thokaDo. rahita heya 3, kutuhaLa rahita heya 4, karkaza vacanarahita hoya , lAMbe vakhata pahace te krodha na karanAra heya 6, mitra sAthe mitratA rAkhe 7, sUtra bhaNuM mada na kare 8, AcAryAdinI niMdA na kare. 9 zikhAmaNa denAra upara krodha na kare 10, puMTha pAchaLa vAlasarInA guNa bole 12, kaleza, mamatA rahita heya 12, tatvane jANa heya 13, vinayavaMta tathA idhinA damanAra heya 15, selame bele sela prakAranA vacana jANavA te kahe che-eka vacana ghaTa, peTa, vRkSa 1, dvivacana ghaTI, paTau, vRkSau 2, bahuvacana ghaTA, paTA, vRkSA , strIlige vacana-kumArI, nagarI, nadI. 4, purUSalige vacana-deva, nara, arihaMta, sAdhu. 5, napuMsakaliMge vacana-kapaTa, kamaLa, netra. 6, atItakALa vacana ( gayo kALa )-kareluM, thaeluM, 7 anAgatakALa vacana (Avate vaLa ) karaze, thaze, bhAMgaze, 8, vartamAnakALa vacana-kare che, thAya che, bhaNe che. 9 pakSa vacana-e kAI teNe karyuM 10, pratyakSa vacana-emaja che 11, upanita vacana-apurUSa rUpavaMta che 12, apanIta vacana-jema e purUSa kurUpavaMta che 13, upanIta apanIta vacana-jema e rU5vaMta paNa kazIlie che 14, apanIta upanIta vacana-jema e purUSa kazIlie paNa rUpavaMta che 15, adhyAtma vacana-bhagna bele ( tuTeluM vacana ), rU vANIAnI pare rU 5, 16. sattarame bole sattara prakArane saMyama kahe che-pRthvIkAyanI dayA pALavI te saMyama 1, apakAyanI dayA pALavI te saMyama 2, teukAyanI 3, vAyukAyanI 4, vanaspatikAyanI 5, beIdriyanI 6, teIdriyanI 7, cariMdriyanI 8, paMcaeNTrinI 9, ajIvAyanI 10, pahAnI 11, upahAnI 12, 5majaNanI 13, parIThAvaNIyA 14, mana 15, vacana 16, kAyA 17, e sattara prakArane saMyama, 17. aDhArame bela aDhAra dravya dizA kahe che. pUrva 1, pazcima 2, uttara 3, dakSiNa 4, IzAna khuNe 5, agnikhuNe 6, nitya khuNe 7, vAyavya khuNe 8, vidIzInA ATha AMtara e badhA thaIne seLa, uMcI sattAra ane nIcI adAra, e aDhAra, bhAva dizA kahe che-pRthvI 1, apa 2, teu 3, vAyu 4, agraNIA 5, mULabIA 6, porabIA 7, baMdhabIA 8, beikiya 9, teIdriya 10, caure viya 11, pacaMdriya 12, tiryaMca 13, karmabhUmi 14, akarmabhUmi 15, chapana aMtaradvIpa 16, devatA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI:pacIsa belane zeko. 203 17, nArakI 18. e aDhAra 19-ogaNIsame bele kAusagnanA egaNIza doSa kahe che. DhIcaNa upara eka paga rAkhIne kAusagna kare to deASa 1, kAyA AghIpAchI halAve to deSa ra, uThIMgaNa ke to doSa 3, mAthu namAvI ubhuM rahe to doSa 4, be hAtha UMcA rAkhe to deSa 5, meDhe mAthe e to doSa 6, paga upara paga rAkhe te doSa 7, zarIra vAMka rAkhe to deSa 8, sAdhunI barAbara rahe to doSa la, gADAnI udhanI pere ubho rahe to doSa 10, keDethI vAMke ubho rahe to doSa 11, rajaharaNa uMco rAkhe to doSa 12, eka Asane na rahe to deSa 13, AMkha ThekANe na rAkhe to doSa 14, mAthuM halAve te doSa 5, khoMkhAro kare to doSa 16, DIla halAve to doSa, 17, DIla maraDe to deSa 18, zunya citta rAkhe te deSa 19, 20 vIsame bele vIsa prakAre jIva tIrthakara mAtra bAMdhe te kahe che:-arihaMtanA guNagrAma kare to kamanI kroha khapAve, utkRSTa rasa Ave te tItha kara gAtra bAMdhe 1, siddhanA guNagrAma kare te 2, siddhAMtanA guNagrAma kare to 3, gurUnA guNazrAma kare te 4, sthivaranA guNagrAma kare te 5, mahasUtrInA guNagrAma kare to , tapasvInA guNagrAma kare to 7, jJAna upara upayoga vAraMvAra rAkhe che ke, zuddha samakti pALe to 9, vinaya kare to 10, be vakhata pratikamaNa kare te 1, vrata paccakhANa cokhAM pALe te 12, dharmadhyAna, zukaladhyAna dhyAve te 13, bAra bhede tapa kare to 14, supAtrane dAna de to 15, vaiyAvacca kare to 16, sarva jIvane sukha upajAve to 17, apUrva jJAna bhaNe te 18. sUtranI bhakti kare te 19 tIrthakarane mAga dIpAve te 20, e visa, 21-ekavIzame bole zrAvakanA ekavIza guNa kahe che -- akSaka 1, jazavaMta 2, saumya prakRti 3, lokapriya 8, svabhAva AkAre nahi 5, pApathI Dare 6, zraddhAvaMta 7, labdhalakSa 8, lajjAvaMta , dayAvaMta 10, madhyastha 11, gaMbhIra 12, saumyadaSTi 13, guNAgI 14, dhamakathaka saM5, sAcAne pakSa karanAra 16. zuddha vicArI 17, gharaDAnI rIte cAlanAra 18, vinayavaMta 18, kIdhelA guNane bhUle nahi 20, parahitakArI 24, e ekavIza. 22bAvIsame bole bAvIsa jaNa sAthe vAda na kare te kahe che - dhanavaMta sAthe 1, baLavaMta sAthe 2 ghaNuM parivAra sAthe 3, Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zrI pacIsa bolane thAkara. tapasvI sAthe 4, halakA mANasa sAthe 5, ahaMkArI sAthe 6, gurU sAthe 7, sthivara sAthe 8, cora sAthe. 9 jugArI sAthe 10, regI sAthe 11, krodhI sAthe 12, jubelA sAthe 13, kusaMgI sAthe 14, rAjA sAthe 15, zItaLa lezAvALA sAthe 16, teju lezAvALA sAthe 17, moDhe mIThAbolA sAthe 18, dAnezrI sAthe 19, jJAnI sAthe 20, guNakA sAthe 21, bALaka sAthe rara, e bAvIsa. 23-vIsame bole pAMca indriyanA trevIza viSaya kahe che:-zroteMdriyanA traNa viSaya-jIva zabda 1, ajIva zabda 2, mizra zabda 3, cakSu ikiyanA pAMca viSaya-kALo 1, pILe 2, lIle 3, rAte ja, dhoLa 5, dhrANendriyanA be viSaya-subha gaMdha 1, durbha gaMdha ra, kula daza, pharasa iMdriyanA ATha viSaya te kharakhare 11, suhALe 12, halake 13, bhAre 14, TAda 15, une 16, luo 17, cIkaNe 18, rasakiyanA pAMca viSaya-tIkha 19, kaDavo ra0; kaSAyale 22, khATA rara, mITho 23, 24-covIsame bele cAvIsa TATA kahe che:-bhaNavA gaNavAnI ALasa kare te jJAnane ToTemahasUtrInI zAkha , sAdhu sAdhavInA darzana na kare to samakitano TeTa-semila brAhmaNanI sAkha 2, vakhatasara pratikramaNa na kare to vrata-paccakhANane TeTa-uttarAdhyayana adhyayana 25 nI zAkha 3, sAdhu-sAdhvI mahemAMhI vaiyAvacca na kare te tIthane ToTakANAMganI zAkha 4, tapasyAnI ne AcAranI corI kare te devatAmAM uMcI padavIne TeTa-dazavaikAlika bhagavatInI zAkha 5, kaThaNa kaluza bhAva rAkhe te zItaLatAne ToTe-samAvAyAMganI zAkha , ajatanAthI cAle te jIva-dayAne ToTe-dazakAlIkanI zAkha 7, rUpano ne yauvanane mada kare te zubha karmane TeTe-pannavaNAnI zAkha 8, meTAne vinaya na kare te tItha karanI AjJAne TovyavahAra sUvanI zAkha 9, mAyA kapaTa kare to jaza kItino Te-AcArAMganI zAkha 10, pAchalI rAtre dharma-jArikA na jAge ta-dharmadhyAnane ToTa, nIzIthanI zAkha 11, kodha kaleza kare te snehabhAvane TeTa-ceDA kaNikanI zAkha 12, mana uMcuM nIcuM kare te akkalane TeTa -bhagu purohitanI zAkha 13, strIne lAlacune bahAcayane TA-uttarAdhyayananI zAkha 14, sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikA mahemAMhI heta meLApa na rAkhe te jaina dharmane Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * zrI pacIsa bolane thekaDe. ra05 -zaMkha pakhalInI zAkha 15, supAtrane ullAsa bhAve dAna na Ape te puNya prakRtine TeTa-kapIlA dAsInI zAkha 16, sAdhu gAma nagara vihAra na kare te dharma kathAne TeTa-zelaka rAjagaSinI zAkha 17, bhaNe gaNe nahi te jinazAsanane TeTasamAcArInI zAkha 14, vrata pazcakhANanI AlayaNa kare nahi te mokSane TeTa-pAzvanAthanI baseM chappana sAthvInI zAkha 19, arihaMta, dharma ne cAra tIrthanA avarNavAda bole te sata dharmane To-ThANuganI zAkha 20, sAdhunuM vacana mAne nahi to uMcI gatine TeTa-brahmadattanI zAkha 2, sAdhu-sAdhvI, gurU-gurUNInI AjJA u9ladhe te ArAdhakapaNuno TeTe-sukumAlIkAnI zAkha tathA aMdhakajInI zAkha rara, bhagavAnanA vacana upara zraddhA na rAkhe te zuddha mAgane TeTa-jamAlInI zAkha 23, bhaNeluM vAraMvAra saMbhAre nahi to meLavelI vidyAne TeTe-jayaSinI zAkha 24. 25-pacIsame bole sADApacIza Aryadeza tathA tenI nagarInA nAma kahe che- magadha deza-rAjagRhi nagarI 1, aMga dezacaMpAnagarI 2, aMgadeza-tAmalIka nagarI 3, kalIMga deza-kaMcanapura : nagarI 4, kAzIdaza-vaNArasI nagarI 5, kezaLa deza ayodhyA nagarI 6, kurUdeza-gajapura nagarI 7, kuSavarta deza-serIpura nagarI 8, paMcALa deza-kapIlapura nagarI 9, jagala deza-ahIchatrA nagarI, 10, kaccha deza-kesaMbI nagarI 12, sAMDila deza-naMdIpura nagarI 12, mALava deza bhakilapura nagarI 13, vacha deza-virATanagarI 14, dazANa deza-mRgAvatI nagarI 15, varaNa deza-IcchApura nagarI 16, videha deza-zivA vatI nagarI 17, siMdha dezavitIjaya pATaNa nagarI 18, sauvIra deza-mathurA nagarI 19, videha deza-mIthIlA nagarI 20, surasena deza-pAvApura nagarI rA, bhaMga deza-mAMsapura nagarI kara, pATaNa deza-kAMDAvatI nagarI ra3, kuNAla deza-sAvathI nagarI 24, seraTha deza-dvArakA nagarI 25, kekAdha deza-zvetAMbikA nagarI ra6, e sADIpacIsa AI- deza, iti zrI pacIsa bola. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrotA adhikAra atha zrI zretA adhikArI zrI naMdasUtramAM zrotA adhikAra nIce mujaba che - gAthA-sela ghaNa, kuDaga, calaNa, paripuNaga, pahaMsa, mahisa, mese ya; maga, jaluga, degbirAlI, jAhaga, 2, 1bheri, ''AbhIrI sA. 1 cauda prakAranA zrotA che, temAM, 1. sela ghaNa-te patthara upara jema megha varase paNa patthara pANIthI bhIMjAya nahi, tema ekeka zrotA vyAkhyAnAdika sAMbhaLe paNa samyapha jJAna pAme nahi, buddha thAya nahi. daSTAMta-kuziSya rUpI pathara, sadagurU rUpI megha ane bodha rUpa pANa. muMgazelIA tathA puSTharAva meghanuM daSTAMta: jema puSkarAva meghathI muMgazelIo palaLe nahi tema ekeka kuziSya mahAna savegAdika guNayukta AcAryanA pratibadhdhA paNa samaje nahi, vairAgya raMga pAme nahi, mATe te zrotA chAMDavAyogya che. e avinitanuM dRSTAMta jANavuM. - jema kALI bhUmine viSe megha varase te te ghaNuM bhIMje tathA pANI paNa rAkhe. tathA gadhumAdika (gha pramukha) nI ghaNuM niSpatti kare, tema vinita suziSya paNa gurUnI upadezarUpa vANI sAMbhaLI hRdayamAM dhArI rAkhe, vairAgye karI bhIMjAya ane aneka bIjA bhavya jIvane vinaya dhama viSe pravartAve, mATe te zrotA AdaravAyogya che. 1 2 kuDaga:- kuMbhanuM dRSTAMta. te kuMbhanA ATha bheda che, temAM prathama ghaDe saMpUrNa ghaDAnA guNe karI vyApta che tenA traNa guNa 1 te maLe pANI bharyA cakAM kiMcita bahAra jAya nahi 2 pate zItaLa che mATe bIjAnI paNa tRSA upazamAve-zItala kare, 3 paranI malinatA paNa pANIthI dUra kare. tema ekeka zrotA vinayAdi guNe karI saMpUrNa bharyA che te traNa guNa kare, 1 gurnAdikane upadeza sarva dhArI rAkhe-kiMcita visAre nahi. 2 pote jJAna pAmI zItala Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 207 zrI zretA adhikAra. dazA pAmyA che ane bhavya jIvane trividha tApa samAvI zItaLa kare, 3 bhavya jIvanI saMdeha rUpI malinatA TaLe. e zrotA AdaravAyogya che. 2 eka ghaDo paDakhe kANe che temAM pANI bhare to aDadhuM pANI rahe ne aDadhuM pANI vahI jAya tema ekeka zrotA vyAkhyAnAdi sAMbhaLe te aDadhuM dhArI rAkhe-aDadhuM visarI jAya. 3 eka ghare heThe koNa che temAM pANI bhare te sarva pANI vahI jAya, paNa rahe nahi, tema ekeka zrotA vyAkhyAnAdi sAMbhaLe te sava visAre, paNa dhAre nahi, 4 eka ghaDo nave che temAM pANI bhare te cheDe there jhamIne khAlI thAya, tema zrotA jJAnAdi abhyAsa kare paNa cheDe thoDa jJAna visAre : 5 eka ghaDe dugadha vAsita che, temAM pANI bhare to pANInA guNane bagADe, tema ekeka zrotA mithyAtvAdika dugadha karI vAsita che temane sutrAdika bhaNAvatAM jJAnanA guNane viNasADe. 6 eka ghaDe sudhe karI vAsita che temAM pANI bhare te pANInA guNane vadhAre, tema ekeka zrotA samakitAdika sugaMdhe karI vAta che. temane sUtrAdika bhaNAvatAM jJAnanA guNane dIpAve. 7 eka ghaDo karyo che temAM pANI bhare te te ghaDe bhIMjAIne viNasI jAya, tema ekeka zrotA alpa buddhivALA ne sUvAdikanuM jJAna ApatAM te naya pramukhane nahi jANavAthI te jJAnathI tathA mArgathI bhraSTa thAya. 8 eka ghaDe khAlI che te upara bujhAra hAMkI varSAkALe nevAM heThe pANa jhIlavA mukayuM, paNa pANI aMdara Ave nahi ne taLe pANI ghaNuM thavAthI upara tare ne vArAdike karI bhIMta pramukhe athaDAine phaTI jAya; tema ekeka zrotA saddagurUnI sabhAmAM vyAkhyAna sAMbhaLavA bese paNa uMgha pramukhanA yoge karI jJAnarUpa pANI hRdayamAM Ave nahi ne ghaNI uMghanA prabhAve karI peTA phaLarUpa vAyare karI athaDAya che, to sabhAthI apamAna pramukha pAme tathA uMghamAM paDavAthI potAnA zarIrane nukasAna thAya, Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zrI zretA adhikAra 3 cAlaNI:- ekeka zrotA cAlaNI samAna che. cAlaNInA e prakAra--1. evA che ke cAlaNI pANImAM mUke tyAre pANIthI saMpUrNa" bharI dekhAya ane upADI laie tyAre khAlI dekhAya, tema ekeka zrotA vyAkhyAnAdi sabhAmAM sAMbhaLavA ese tyAre vaiza gyAdi bhAvanAe karI saMpUrNa bharyAM dekhAya ane sabhAthI uThI bahAra jAya tyAre vairAgya rUpa pANI kicit paNa dekhAya nahi, e zrotA chAMDavAyeAgya che. 2. cAlaNIe ghauM` pramukhanA ATA (leTa ) cALavA mAMDayA, tyAre Aga nIkaLI jAya ne kAMkarA pramukha kacarA grahI rAkhe, tema ekeka zrotA vyAkhyAnAdi sAMbhaLatAM upadezaka tathA sUtranA guNa guNa jAvA de, ane skhalanA pramukha avaguNa rUpa kacaro mahI rAkhe, mATe te chAMDavAyAgya che. 4 paripuNagaH--te sugharI pakSInA mALAnu dRSTAMta, sugharI pakSInA mALAthI dhRta ( dhI ) gALatAM dhRta dhRta nIkaLI jAya ane kITI pramukha kyA grahI rAkhe, tema ekeka zreAtA AcAya pramukhanA guNa tyAga karI avaguNa grahaNa kare e trAtA chAMDavAAgya che. 5 huMsa-husane dUdha pANI ekaThI karI pIvA mATe ApyAM hAya, tA te peAtAnI cAMcamAM khaTAzanA guNe karI dUdha pIe te pANI na pIe. tema vinita zvetA gurvAdikanA guNa grahe te ava guNa na le e AdaraNIya che, 6 mahiSa--bhesa jema pANI pIvA mATe jalAzayamAM jAya; pANI povA jalamAM prathama praveza kare, pachI mastaka pramukhe karI pANI DAhaLe ne malamUtra karI pachI pote pIve, paNa zuddha jala pAte na pIe, anya yUthane paNu pIvA na de; tema kuziSya zretA vyAkhyAnAdikamAM kalezarUpa prakSAdika karI vyAkhyAna DAhaLe, pAte zAMtapaNe sAMbhaLe nahi te anya sabhAjanAne zAMta rasathI sAMbhaLavAna ke, e chAMDavAyAgya che. 7 meSa-makarAM jema pANI pIvA jalasthAnake nadI pramukhamAM jAya, tyAre kAMThe rahI paga nIcA namAvI pANI pIe, DAhuLe Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zretA adhikAra : 108 nahi, ne anya yuthane paNa nimaluM pIvA che, tema vinita ziSya, zrotA vyAkhyAnAdika namratA tathA zAMta rasathI sAMbhaLe, anya sabhAjanene sAMbhaLavA de, e AdaraNIya che. 8 masaga- tenA be prakAra-prathama maga, te cAmaDAnI kethalI temAM vAyare bharAya tyAre atyaMta phUlelI dekhAya paNa tRSA zamAve nahi, paNa vAyare nIkaLI jAya tyAre khAlI thAya, tema ekeka gritA abhimAnarUpa vAyare karI zuddha jJAnIvata taDAkA mAre paNa pitAnA tathA anyanA AtmAne zAMta rasa pamADe nahi, e chavAyogya che. 2. masaga te macchara nAme jaMtu anyane caTakA mArI paritApa upajAve paNa guNa na kare ane khaNuja utpanna kare, tema eka katA gurnAdikane, jJAna abhyAsa karAvatAM ghaNe parizrama Ape tathA kavacanarUpa caTakA mAre paNa guNa te vaiyAvacca pramukha kAMI paNa na kare ane cittamAM asamAdhi upajAve e chAMDavAyegya che, 9 jaluga-tenA be prakAra-1. jale nAme jatu-gAya pramukhanA stanamAM vaLage tyAre lehI pIe paNa dUdha na pIe, tema ekeka avinita kaziSya zretA AcAryAdinI sAthe rahyA thakA temanAM chidro zodhe, paNa kSamAdika guNa na grahaNa kare; mATe chAMDavAyogya che. 2, jaLa nAme jatu gumaDA upara mukIe tyAre caTake mAre ne duHkha upajAve ane mudAla (bagaDeluM) lehI pIe ne pachI zAMti kare, tema ekeka vinita ziSya zretA AcAryAdika sAthe rahyA thakA prathama vacanarUpe caTake bhare-kole, akAle bahu abhyAsa karatAM mahenata karAve-pachI saMdeharUpI bigADa kADhI gurnAdikane zAMti upajAve-paradezI rAjAvata, e AdaravAyogya che. 10 biralI bilADI dUdhanuM bhAjana sIkAthI bhaiyapara nIcuM nAMkhIne rajakaNa sahita dUdha pIe, tema ekeka zretA AcAryAdika pAsethI sUtrAdika abhyAsa karatAM avinaya bahu kare, tathA para pAse prazna pUchAvI sUtrArtha dhAre paNa pote vinaya karI dhAre nahi mATe te zrotA chAMDavA yogya che. 11 jAhaga sehale te tiya"canI jAta vizeSa-te prathama pitAnI mAtAnuM dUdha cheDe theDe pIe ne te pAcana thAya pachI 27 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrotA adhikAra vaLI thoDuM pIe, ema cheDe thoDe dUdhathI pitAnA zarIrane puSTa kare, pachI meTA bhujaMganAM mAna mardana kare; tema ekeka zrotA AcAryAdika pAsethI potAnI buddhi pramANe kALe-thoDe cheDe sUtrAdi abhyAsa kare abhyAsa karatAM gurnAdikane atyaMta saMtoSa upajAve, kemake Apele pATha barAbara akhalita kare ne te karyA pachI vaLI bIjIvAra ane trIjIvAra ema cheDe theDe le ne pachI bahukRta thai mithyAvI lekenI mAna mardana kare e AdaravA yogya che, 12 ga-ge te "gAyanA be prakAra. 1 jema dUdhavatI gAyane kaI eka zeTha pADozIne tyAM ApI gAma jAya, paNa te pADozI ghAsa pANI pramukha barAbara gAyane nahi ApavAthI gAya bhUkha-tRSAe pIDAI thakI dUdhamAM sUkAya, ne duHkhI thAya, tema ekeka avinita rotA e gurnAdikanI, AhAra pANI pramukhe vaiyAvacca nahi karavAthI temane deha glAni pAme ne mutAdikamAM ghaTADo thAya ne apayaza pAme. 2. eka zeTha pADozIne dujhaNI gAya seMpI gAma gaye. pADozIe ghAsa, pANuM pramukha rUDe prakAre ApavAthI dUdhamAM vadhAre thaye ne te kIrtine pAme, tema ekeka vinita zrotA (ziSya ) gurnAdikanI AhAra pANI pramukha vaiyAvratyanI vidhie karI gurvAdikane zAtA upajAve te temane jJAnamAM vadhAre thAya ne te kItine pAme, e zrotA AdaravAyogya che, 13 bherI-tenA be prakAra-1 e che je, bherIne vagADanAra purUSa rAjAnA hukama pramANe bherI vagADe te rAja khuzI thaI tene puSkaLa dravya Ape, tema vinita ziSya tirthakara tathA gurvAzikanI AjJA pramANe sUtrAdikanI svAdhyAya tathA dhyAna pramukha aMgIkAra kare te kamarUpa roga maTe ane siddha gatimAM anaMta lakSmI pAme; e AdaravAyegya che. 2. jema bherIne vagADanAra purUSa rAjAnA hukama pramANe bherI vagADe nahi, to rAjA ke pAyamAna thaI dravya Ape nahi, tema avinita ziSya tItha karavI tathA gurnAdikanI AjJA pramANe Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrotA adhikAra. 1 sutrAhikanI svAdhyAya dhyAna kare nahi teA temanA krarUpa rAya maTe nahiM ane siddha gatinuM sukha pAme nahi, e chAMDavAyAgya che. 14 AbhIrI----tenA be prakAra--1. AbhIra srI-purUSa eka grAmathI pAsenA zaheramAM cAlatAM, gADAmAM dhRta bharI vecavA gayAM. tyAM bajAramAM utAratAM dhRtanuM bhAjana-vAsaNa phuTI gayuM, dhRta DhaLI gayuM. purUSe strIne ghaNAM pakAvALAM vacane kahyAM, tyAre srIe pazu te bhartArane sAmAM kuvacanA kahyAM. Akhare dhRta badhuM DhALAI gayuM ne ane bahu zAka karavA lAgyAM, jamInaparatuM dhRta pAchaLathI luchI lIdhuM' ne vecyuM', kImata maLI, te lai sAMje gAma jatAM, cAe luTI lIdhI. bahu nirAza thayA. lAkoe pUchavAthI sa. vRttAnta kahyo. lAkAe ThapakA dvIdhA. tema gurUe vyAkhyAna upadezamAM Apela sAra-dhRtane laDAi jhagaDA karI DhALo nAMkhe te chevaTe phleza karI duti pAme. A zrotA chAMDavAyAgya che. 2. dhRta bharI zaheramAM jatAM ajAramAM utAratAM vAsaNa kuyuM ke tarata ja ekadama maLI bhegA thai te dhRta bharI lIdhuM, paNa mahu nukazAna thavA dIdhuM nahi, te dhRtane vecI paisA meLavI sArA saghAta sAthe gAmamAM sukhe sukhe jema anya sujJa purUSA paDaeNAMce, tema vinIta ziSya zrotA gurU pAsethI vANI sAMbhaLI zuddha bhAnapUrvaka te a-sutrane dhArI rAkhe, sAcave, askhalita kare, vismRti thAya te gurU pAse pharI pharI mAphI mAgI dhAre, pUche; paNa kalATa, jhagaDA kare nahi, je upara gurU prasanna thAya, sayaMtra-jJAnanI vRddhi thAya, pariNAme sadgati AvA motA AdaraNIya che. maLe. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 pAMtrIza bela. pAMtrIza bola. pahele bele-gati cAra, 1 nArakI, 2 tiya"ca, 3 manuSya, 4 devatA, bIje bele jAti pAMca, 1 ekedriya, 2 beIhiya, 3 te. iMdriya, 4 caudriya, 5 paMcekiya. trIje bele-kAya cha, 1 pRthvIkAya, 2 apakAya, 3 teukAya, 4 vAyukAya, 5 vanaspati kAya, 6 trasakAya. ceAthe bele-Idriya pAMca, 1 zroteMdriya, 2 cakSuidriya, 3 dhrANendriya, 4 raseMdriya, pa sparzendriya, pAMcame bele paryApta che. 1 AhAra, 2 zarIra, 3 iMdriya, 4 zvAsozvAsa, 5 bhASA, 6 mana. chaThe bele-prANa daza, pAMca IdriyanA 5 prANa, 6 manabaLa, 7 vacanabaLa, 8 kAyabaLa, 9 zvAsozvAsa, 10 AyuSya, sAtame bele-zarIra pAMca, 1 audyArika, 2 vaikeya, 3 AhA. raka, 4 tejasa, 5 kAmaNa. AThame bele-ga paMdara. 1 satya managa 2 asatya mAga 3 mizra bhAga, 4 vyavahAra mayAga, 5 satya vacanaga, 6 asatya vacanaga, 7 mizra vacanoga, 8 vyavahAra vacana ga, 9 audArika yoga, 10 dArika mizra kAga, 11 vikeya kAyAga, 12 vikeya mizra kAyayoga, 13 AhAka kAyAga, 14 AhAraka mizra kAga, 15 kAmaNa kAyAga, navame bele-upaga bAra, 1 matijJAna, 2 cutajJAna, 3 avadhijJAna, 4 mana:paryAvajJAna, 5 kevaLajJAna, 6 mati aAna, 7 zrata ajJAna, 8 vilaMga jJAna, 9 cakSu dazana, 10 acakSu hana, 11 avadhi dazana, 12 kevaLa dazana, | dazame belenkarma ATha, 1 jJAnAvaraNIya, 2 dazanAvaraNIya, 3 vedanIya, 4 mohanIya, 5 AyuSya, 6 nAma, ugAtra, 8 aMtarAya, Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlIza belA 13 agIyArame bele-guNaThANa cauda 1mithyAtva, 2 sAsvAdAna, 3 mima, 4 aviratI samyakdaSTi, 5 dezaviratI, (zrAvaka) 6 pramata saMjati, 7 apramatta saMjati, 8 nivRtti bAdara, 9 anivRtti bAdara, 10 sukSma saMparAya, 11 upazAMta mehanIya, 12 kSINa mohanIya, 13 sAgI kevaLI, 14 ayogI kevaLI, bArame bele--pAMca IdrinA viSaya, 2, zroteMdriyane eka viSaya, 1 zabda cakSuIdriyanA pAMca viSaya. 1 kALe, 2 nIlo, 3 lAla, 4 paLe, 5 dhoLA, ghANaMdriyanA be viSaya 1 surabhigadha, 2 daraligaMdha, raseMdriyanA pAMca viSaya-1 kaDa, 2 kasAyalo, 3 khATa, 4 mITha, 5 tI . spazendriyanA ATha viSaya.1 suMvALo, 2 kharakhare, 3 halakA, 4 bhAre, 5 uSNu, 6 TA, 7 lukha, 8 cApaDa, - terame bele-pacIsa prakAranuM mithyAtva, 1 abhigrahika mithyAtva, 2 anAbhirahika mithyAtva, 3 abhinivezika mithyAtva, 4 sazayika mithyAtva, 5 aNabhega mithyAtva, 6 laukika mithyAtva, 7 kesara mithyAtva, 8 kukhAvacana mithyAtva, 9 jina mArgathI ochuM parUpe te mithyAtva, 10 jina mAgathI adhika parUpe te mithyAtva, 11 jina mArgathI viparIta parUpe te mithyAtva, 12 dharmane adharma kahe te mithyAtva, 13 adharmane dhama kahe te mithyAtva, 14 jIvane ajIva kahe te mithyAtva, 15 ajIvane jIva kahe te mithyAtva, 16 jinamArgane anya mArga kahe te mithyAtva, 17 anyamArgane jinamArga kahe te mithyAtva, 18 sAdhune kusAdhu kahe te mithyAtva, 19 musAdhune sAdhu kahe te mithyAtva, 20 ATha kamathI mukANa tene nathI mukANA kahe te mithyAtva 21 ATha kamathI nathI mukAyuM tene mukANuM kahe te mithyAtva, vera avinaya mithyAtva, ra3 akriyA mithyAtva, 24 ajJAna mithyAtva, 25 azAtanA mithyAtva. caudame bele-navatatvanA jANapaNAnA 115 bela, cAha bhera jIvanA, 1 sUkSma ekedriya, 2 bAdara ekeMdriya, 3 beIdriya, ja teIdriya, 5 caukiya, 6 asaMjJI paMcaMdriya,7 saMjJI paMcaeNkiya, te darekanA aparyAptA ne paryAptA, cAra bheda ajIvanA -dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, ane hoThanA skadha, Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 pAMtrIza:bala, deza, pradeza, ema nava, ane kALa maLI daza bheda arUpI ajIvana tathA pudgalAstikAya ( rUpI ajIva) nA cAra bheda, skaMdha, deza, pradeza, paramANuM, nava bheda puNyanAM annapune, pANapune, layaNa pune, zayanapune, vacchapune, manapurane, vacanapune, kAyapune, namaskAra pune e 9, adAra bheda pApanA. te, aDhAra pApasthAnaka. vIza bheda AzravanA-mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya, azu bhAga, prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, zroteMdriya cakSudriya dhANakiya, raseMdriya, spaze driya, e pAMcane mokaLI mUkavI te; mana vacana kAyAne mokaLA mUkyAM che. bhaMDepagaraNanI ayana kare te; zuci kusagna kare te. vIza bheda saMvaranAsamakita, prata pazcakhANa, apramAda, akaSAya, zubhayoga, jIvadayA, satyavacana, adattAdAna tyAga, mithunatyAga, aparigraha e daza tathA pAMca indriya ne traNa ganuM saMvaravuM te; bhaMDa upakaraNa upAdhi yatnAe lIe muke te, zuci kasa na kare te, bAra bheda nije. rAnA-aNasaNa, udarI, vRtti saMkSepa, rasaparityAga, kAyakaleza, parisaMsInatA, prAyazcita, vinaya, vaiyAvacca, sajajhAya, dhyAna, kAusagna. cAra bheda baMdhanA pratibaMdha, sthitibaMdha, anubhAgabaMdha, pradezabaMdha. cAra bheda mokSanA-jJAna, darzana, cAritra, tapa, ema 115 bola ziyA, paMdarame bele- AtmA ATha prakAranA che:-kathAmA, kaSAyAtyA, gAtmA, upayagAmA, jJAnAtmA, dazanAmA, cAritrAtmA, varyAtmA. seLa bele-daMDaka cetavIza che. daza bhavanapatinA-asurakumAra, nAgakumAra, sevana kumAra, vighumAra, anikamAra, hipakumAra, udadhikumAra, dizAkumAra, vAyukumAra, svanitakumAra, eka sAta narakano; pAMca sthAvaranA-pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya, traNa vikapriyanA-be indriya, indriya, caudriya, eka tiryaMca paMcaMdriyane; eka manuSyane, eka vANavyaMtara devatAne, eka tiSi devatAne, eka vaimAnika devatAne; ema covIza daMDaka thayA, sattarame bele-vezyA che. kRSNa, nIla, kApUta, teju, padma, zukla. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAMtrIza mAla. aDhArame mele--dRSTi traNa, mithyAtva dRSTi, satra-mithyAtva. dRSTi, samyagdaSTi. AgaNIsame mAle--dhyAna cAr. AdhyAna, rUdradhyAna, dha dhyAna, zudhyAna, 15 vIzame mele- -cha dravyanA trIza meAla. temAM pAMca khela dharmAsti kAyanA--dravyathakI eka, kSetrathakI leAka pramANe, kALakI anAdi anaMta, bhAvathakI arUpI, guthakI calaNa sahAya. pAMca khela adharmAstikAyanA--dravya thakI eka, kSetrathakI leAka pramANe, kALa thakI anAdi anaMta, bhAva thakI arUpI, guNacakrI sthirasahAya, pAMca ela AkAzAsti kAyanA:-draSya thakI eka, kSetra thakI lAkAlAka pramANe, kALa thakI anAdi anaMta, bhAva thakI arUpI, guNa thakI bhAjanaguNa, (avakAza) pAMca khela kALanA. dravyathakI anaMta, kSetrathakI aDhIdvIpa pramANe, zALathakI anAdi anata, bhAvakI arUpI, guthakI vavAnA guNa, pAMca khAla puddagalanA--dravyathakI anaMta, kSetracakrI lAka pramANe, kALathakI anAdi anaMta, bhAvathakI rUpo, guNathakI gaLe te maLe, pAMca kheAla jIvanA dravyathakI anaMta, kSetrathakI AkhA leAka pramANe, kALathakI Adi aMtarahita, bhAvathakI arUpI, guNakI caitanya guNa, ekavIzame khele--rAzi e. jIvarAzi, avarAzi. AvIzame kheAle zrAvakanA vrata mAra. tenA bhAMgA 49. trevIzame ele - sAdhunA pAMcamahAvrata, tenAM bhAMgA 252, cAvIzame mAla--pramANa cAra, pratyakSa, anumAna, Agama, upamAna pacIzame khele - cAritra pAMca:-sAmAyika cAritra, cheDhApasthApanIya cAritra, parihAravizuddha cAritra, sukSmasa'parAya cAritra, yathAkhyAta cAritra. chavIzame mele--sAta naya. naigamanaya, saMgrahunaya, vyavahArasutranaya, samabhirUdanaya, zabdanaya, eva'bhUtanaya, sattAvIzame kheAle - nikSepA cAra. nAmanikSepa, sthApanAnikSepa, nikSepa, bhAnikSepa, naya, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 pAMtrIza bela, ahAvIzame bele--samakita pAMca, upazamasamakita, kSApakSama samakti, kSAyika samati, sAsvAdAnasamakita, vedasamakita. ogaNatrIzame bele-rasa nava. zRMgArarasa, vIrarasa, karUNArasa, hAsyarasa, raudrarasa, bhayAnakarasa, adbhutarasa, bibhasarasa, zAMtarasa. trIzame bele-bhAvanA bAra. anityabhAvanA, azaraNabhA. vanA, saMsArabhAvanA, ekatvabhAvanA, anyatvabhAvanA, azucibhAvanA, AzravabhAvanA, saMvarabhAvanA, nirjarabhAvanA, lAkasavarU5 bhAvanA, bodhibhAvanA, dharmabhAvanA, ekatrIzame bole--anuga cAra che. dravyAnuyoga, gaNitAnuga, caraNakaraNanuyoga, dharmakathAnuga, batrIzame bele-devatatva, gurUtatva, dhamatatva, e traNa tAva, tetrIzame bele samavAya pAMca. kALa, svabhAva, niyata, pUrva kRta (karma), purUSAkAra (udyama). trIzame bele--pAkhaMDInA traNasesaTha bheda kriyAvAdInA 180, akiyAvAdInA 84, vinayavAdInA 3ra, ajJAnavAdInA 6. pAMtrIzame bele-zrAvakanAM guNa ekavIza, 1 akSaka, 2 rUpavaMta, 3 sAmya prakRtivALA, 4 kapriya, 5 akrUra, 6 pApa bhI, 7 zAya rahita, 8 caturAivALo, 9 lajajAvaMta, dayALu, 11 madhyasthapariNAmI, 12 sudRSTivALo, 13 guNAnurAgI, 14 sAco pakSa dhAraNa karanAra, 15 dIrghadraSTivaMta, 16 vizeSajJa, 17 alpArI, 18 vinIta, 19 kRtajJa, 20 parahitakArI, ra1 labdhalakSI. pAMtrIsa bela samApta. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha dvAra siddha dvAra 1 pahelI narakanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya, utkRSTa daza siddha thAya. 2 bIjI narakanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya, utkRSTa daza siddha thAya, 3 zrIjI narakanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya, utkRSTa daza siddha thAya. 4 cAthI narakanA nIkaLelaeka samaye, jaghanya, eka siddha thAya kaSTa cAra siddha thAya 5 bhavanapatinA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa daza siddha thAya. 6 bhavanapatinI devInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya eka siddha thAya; utkRSTa pAMca siddha thAya 7 pRthvIkAyanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siha thAya, utkRSTa cAra siddha thAya 8 apakAyanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa cAra siddha thAya. ( 9 vanaspatikAyanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya utkRSTa, cha siddha thAya. 10 tiyaca gabhajanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya, 11 tiyANInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya, 12 manuSya gabhajanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; , daza siddha thAya. 13 manuSyANInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; ujha, vIza siddha thAya. Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 siddha dvAra 14 vANavyaMtaranA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya, 15 vANavyaMtaranI devInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, pAMca siddha thAya, 16 jatiSInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya, utkRSTa, daza siddha thAya. 17 jayotiSInI devInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, vIza siddha thAya. 18 vaimAnikanA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 100 siddha thAya. 19 vaimAninI devInA nIkaLela, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya utkRSTa, viza siddha thAya 20 svaliMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 108 siddha thAya, 21 anyaliMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya. rara gRhastha liMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya, utkRSTa, cAra siddha thAya. ra3 strI liMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya che, viza siddha thAya. 24 puruSa liMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 100 siddha thAya, - 25 napuMsakaliMgI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya. ra6 Urdhva lekamAM eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, cAra siddha thAya. - 27 adhe lekamAM, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, vIza siddha thAya, Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha dvArA 28 tiyapha (tI) lekamAM, eka samaye, javanya, eka siddha thAya, utkRSTa, 100 siddha thAya. - 29 jaghanya avagAhanAnA, eka samaye, jaghanya, eka sita thAya, utkRSTa, cAra siddha thAya, ( 30 madhyama avagAhanAnA, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 100 siddha thAya, - 31 utkRSTa avagAhanAnA, eka samaye, jaghanya eka siddha thAya; utkRSTa, be siddha thAya. - 32 samudramAMhI, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, be siddha thAya. 33. nadI pramukha jalamAMhi, eka samaye, jaghanya eka siddha thAya; utkRSTa, traNa siddha thAya. 34 tIrtha siddha thAya te eka samaye, jaghanya eka siddha thAya, utkRSTa, 108 siddha thAya. 35 atItha siddha thAya te, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya. - 36 tIrthakara siddha thAya te eka samaye, jaghanya, daza siddha thAya, utkRSTa, vIza siddha thAya. - 37 atIrthakara siddha thAya te, eka samaye, jAnya, eka siddha thAya; utkRSTa 108 siddha thAya. - 38 svayaMbadha siddha thAya te, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 108 siddha thAya. - 30 pratibodha siddha thAya che. eka samaye jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 108 siddha thAya, 40 budhahI siddha thAya te, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 108 siddha thAya. - 41 eka siddha thAya che. eka samaye, jaghanya eka siddha thAya; utkRSTa, eka siddha thAya, Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 siddha hAra 42 ane siddha thAya te, eka samaye, jaghanya, be siddha thAya, utkRSTa, 100 siddha thAya. 43 vijaya vijya prati, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, vI siddha thAya. 44 bhazAla vanamAM, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya utkRSTa, cAra siddha thAya, 45 naMdana vanamAM, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya utkRSTa, cAra siddha thAya, ka6 semanasa vanamAM, eka samaye, jaghanya. eka siddha thAya; utkRSTa, cAra siddha thAya, 47 paMDagavanamAM, eka samaye, jAnya, eka siddha thAya, utkRSTa, be siddha thAya, 48 akarmabhUmimAM, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya, - 49 karmabhUmimAM eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 100 siddha thAya. 50 pahele Are, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya, 51 bIje Are, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa daza siddha thAya. para trIje Are, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; kRSTa, 100 siddha thAya. 53 ceAthe Are eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa 108 siddha thAya. - 54 pAMcame Are eka samaye, janya, e siddha thAya; utkRSTa, daza siddha thAya. papa che. are, eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya uSTa, daza siddha thAya. Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ siddha hAra, ra pa6 avasarpiNImAM, eka samaye, jAnya, eka siddha thAya; uja, 108 siddha thAya. 57 utasarpiNImAM eka samaye, jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa, 100 siddha thAya. 5. netisapimAM, neavasarpiNImAM, eka samaye, jaanya, eka siddha thAyautkRSTa, 108 siddha thAya. e 58 bela aMtara sahita, eka samaye, jaghanya, utkRSTa siddha thAya te kahA, - have aMtara rahita, ATha samaya sudhI, siddha thAya te keTahyA siddha thAya te, 1 pahelA samaye jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa 100 siddha thAya. 2 bIjA samaye jaghanya, eka siddha thAya, hRSTa 102 siddha thAya 3 trIjA samaye jaghanya, eka siddha thAya utkRSTa 96 siddha thAya 4 cothA samaye jaghanya eka siddha thAya; utkRSTa 84 siddha thAya, 5 pAMcamA samaye jaghanya, eka siddha thAya chUba 72 siddha thAya. 6 chaThThA samaye kvanya, eka siddha thAya; utkRSTa 60 siddha thAya 7 sAtamA samaye jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa 48 siddha thAya 8 AThamA samaye jaghanya, eka siddha thAya; utkRSTa 3ra siddha thAya, ATha samaya pachI aMta2 5DayA vinA siddha thAya nahi. iti siddha dvAra saMpUNa. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 garbha vicAra. garbha vicAra. gurU-he ziSya ! pannavA sUtranA tathA graMthakArAnA abhiprAya jotAM, sa. janma ane maraNanAM du:khanA mukhyatAe karIne, cAthA mAhanIya karmonA uddayamAM samAveza thAya che. te mehanIyamAM jJAnAvaraNIya, da"nAvaraNIya, ane aMtarAya ka e traNanA samAveza thAya che. e cAre kama ekAMta pApa che, tenuM phaLa asAtA ane du:kha che. A cAre ka`nA AkarSaNathI AyuSya krama 'dhAya che. te AyuSya zarIramAM rahIne bhAgavAya che. te bhAgavavAnu nAma vedanIya karmI kahevAya che. te vedanIyamAM sAtA tathA asAtA vedanIyane samAveza thAya che. tenI sAthe ja nAma tathA gAtra krama joDAyelAM hAya che, ane te AyuSya krama sAthe saMdha rAkhe che, A cAra krama zubha tathA azubha, evAM e piraNAmathI adhAya che, tethI te mizra kahevAya che. tenA udbhaya uparathI punya tathA pApanI gaNanA karI zakAya che, A pramANe ATha kama' aMdhAya che ane te janma maraNarUpa kriyA karI bhAgavAya che. temAM mAhanIya kama rAjA che. tenA dIvAna AyuSya kra che. mana tenA hujurI sevaka che, te mAha rAjAnA Adeza mujaba, nitya navA krA sacaya karI madha bAMdhe che, te sarva pannavAjInA kamaprakRti padmathI samajavuM. mana haMmezAM ca'caLa ane capaLa che ane te kramasaMcaya karavAmAM apramAdI, ane kama cheDavAmAM pramAdI che. tethI lAkamAM rahelA jaDa caitanyarUpa padArtho sAthe, rAgadveSanI madadavaDe, joDAi jAya che, tethI tene mana joga kahIne AlAvAya che. evA mana jogathI navA karmanI Avaka Ave che. tenA pAMca iMdriyadvAre bhAgAbhAga kare che. ema eka pachI eka vipAkanA udaya thAya che, te sattu" mULa mAtu che. te pachI mana, te pachI iMdriya viSaya, ane tenAthI pramAda vadhe che. tevA pramAdane vaza paDelA prANI, iMdriyAnuM pASaNa karavAnA sa sivAya, ratna trayAtmaka abheddAnaMdanA AnaMdanI laheraneA rasIlA thai zakatA nathI. te baddala uMca nIca karanA kheMcANathI naka vagere cAre gatimAM jA Ava kare che. temAM vizeSe karIne deva gati sivAya traNa gatinA janma azucithI bharelA che. temAM paNa narka Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gabha vicAra 223 kaMDamAM to kevaLa maLa mUtra ane mAMsa rUdhIrane kAdava bharele che. temAM chedana bhedana thavAnuM bhayaMkara duHkha che. te duHkhano citAra suyagaDAMga sUtrathI jANavo. tyAMthI manuSya tiryaMcanI gatimAM Ave che. tyAM garbhavAsa maLe che. te kevaLa azuddha ane azucine bhaMDAra che. pAyakhAnAnI apekSAe jotAM te kAyama akhuTa kIcathI bharela che. te. gabhasthAna narakasthAnanuM bhAna karAve che, tema ja upajanA chava nArakInA namunAnuM bhAna karAve che. phera mAtra ATalo ja ke narakamAM chedana, bhedana, tADana, tarajaNa, khAMDaNa, pIsaNa ane dahana sAthe daza prakAranI kSetra vedanA che, te garbhamAM nathI paNa gatinA pramANamAM bhayaMkara kaSTa ne duHkha che. upajanArAnI sthitinuM tathA garbhasthAnanuM vivecana ziSya-he gurU! garbhasthAnamAM AvI upajanA chava, tyAM keTalA divasa, keTalI rAtri, keTalA muhUrta rahe ? ane teTalA vakhatamAM te jIva keTalA zvAsa le che? gurU--he ziSya! te upajanA jIva base ne sADI satata aherAtri rahe che. vAstavika rIte jotAM eTale ja garbhane kALa che. te jIva ATha hajAra traNaseM ne pacIsa muhUrta garbhasthAnamAM rahe che. cauda lAkha daza hajAra baseMha ne pacIza dhAsocchavAsa le che. tema chatAM vadhaghaTa thatI jaNAya che, te sarva karmavipAkane vyAghAta samaje. garbhasthAnane mATe samajavAnuM ke mAtAnA nAbhimaMDaLa nIce phalane AkAre be nADI che. te benI nIce uMdhA phalane AkAre eka trIjI nADI che. te ni nADI kahevAya che. temAM ni jAme che. te ni jIvane upajavAnuM ThekANuM che. te ThekANAmAM pitA tathA mAtAnA pudagalanuM mizraNa thAya che. te nirU5 phalanI nIce AMbAnI mAMjarane AkAre, eka mAMsanI pezI hoya che. te pazI dareka mahIne pravAhita thavAthI, strI hatudharmamAM Ave che. te rUdhIra uparanI venI nADImAM ja Ava kare che, kemake te nADI khulelI ja hoya che. cothe divase RtustrAva baMdha paDe che, paNa atyaMtaramAM sUkSma sAva rahe che. tyAre snAna karI zuddha thavAya che. pAMcame divase ni nADImAM sUkSma rUdhIrane joga hoya che, te ja vakhate vayabiMdunI prApti thaI hoya, te teTalA vakhatane mizra Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 gabhA vicAra ni kahevAya che, ane te phaLa prApta thavA gya gaNAya che. tevuM mizrapaNuM bAra muhUta poMce che, teTalI hada sudhImAM jIva upajI zake che, temAM eka che ane traNa vagere nava lAkha sudhI upaje che, teonuM AkhuM jaghanya aMtamuhUrta, ane umbe traNa palyopama sudhInuM hoya che, te jIvane pitA eka ja hoya che, paNa bIjI apekSAe jotAM, chevaTa navase pitA sudhI zAstra kahe che. te saMjogathI nahi paNa nadInA pravAha sAme besI, snAna karavA vakhate, uparavADethI kheMcAI AvatAM purUSanA biMdunAM seMkaDe rajakaNe, strInA zarIramAM picakArInA AkarSaNanI rIte AvI bharAya che. kamajoge tene kavacita gabha jAmI jAya che. temAM jeTalA puraSanAM rajakaNe AvelAM hoya te sarve tenA pitA svarUpe gaNAya che. ekI sAthe dasa hajAra sudhI garbha pAke che. te maccho tathA sarSanI mAtAno nyAya che. manuSyane traNa sudhI pAke che, bAkI maraNa pAme che. eka ja vakhate nava lAkha upajI maraNa pAme hoya te, te strI janma-vAMjhaNuM rahe che. bIjI rIte je strI kAmAMdha thaIne aniyamita rIte viSaya seve athavA vyabhicAriNI banIne hada uparAMta parapurUSa seve, te strI vAMjhaNI thAya che. tenA bIjakane nAza thAya che. tenA zarIramAM jherI jevo upaje che, tenA DaMkhathI vikAra vadhe che. tethI te strI deva guru dharma kuLanI maryAdA tathA ziyaLa vratane lAyaka rahI zakatI nathI. tevI bIjakabhaga strIne svabhAva nirdaya ane asatyavAdI hoya che, je strI dayALuM ane satyavAdI hoya, te strI potAnA zarIranuM jatana kare che. kAmavAsanAne kabaje rAkhe che. pitAnI prajAnuM rakSaNa karavA athe saMsArI sukhanA pyAranI hada-maryAdA kare che, tethI tevI strIo putraputrInuM sArUM phaLa pAme che. ekalA rUdhIrathI ke ekalA biMduthI prajA prApta thatI nathI temaja RtunA rUdhIra sivAya bIjA rUdhIra, prajAprAptine kAme AvatAM nathI. eka graMthakAra kahe che, ke sukSma rIte seLa divasa sudhI raktastrAva rahe che. te regI nahi, paNa nIrogI zarIravALI strIne tema thAya che. ane te prajAprAptine lAyaka kahevAya che. te seLamAMthI pahelA traNa divasane graMthakAra niSedha kare che. te nIti mAgane nyAya che ane te nyAya puNyAtmA chavo kabula rAkhe che. bIje mate cAra divasane niSedha che, kAraNa ke cothe divase ugele Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gabhara vicAra, ra5 jIva, thoDA vakhatamAM mare che, te jIva to zaktihINa thAya, mAbApane bojArUpa nIvaDe che. pAMcamAthI seLanA sudhInA divase nItizAstranA nyAya mujaba garbhAdhAna saMskAranA gaNAya che. temAMnuM eka pachI eka bALa-bIjaka caDatA caDatuM baLIyAvara, rUpamAM, tejamAM, buddhimAM ane e vagere sarva saMskAromAM zreSTha tathA dIrvAyuSyavALuM ane kabALaka nIvaDe che. pAMcathI seLamI sudhInI agIAra rAtrI che, temAMthI chaThI, AThamI, dazamI, bAramI, ne cadamI e pAMca bekInI rAtrInuM bIjaka bahuvacane putrIrUpa phaLa Ape che, temAM vizeSa e che ke pAMcamI rAtrImAM upajelI putrI janmavA pachI ghaNI putrIonI mAtA thAya che, pAMcamI, sAtamI, navamI, agIyAramI, teramI ane paMdaramI e ekInI rAtrInuM bojaka putra rUpe janmI bahAra Ave che ane te upara kahelA guNavALuM nIvaDe che. divasanuM bIjaka zAstrathI niSedha che; tema chatAM thAya te kuTuMbanI ane vyAvahArika sukhanI tathA dharmanI hAni karanAra nIvaDe che, bIjakanI rIta-biMdunAM rajakaNe vadhAre ane rUdhIranAM zeDAM hoya to putrarU5 phaLa nIpaje che rUdhIra vadhAre ne biMdu thoDuM hoya to putrI5 phaLa nIpaje che. be sarakhAM hoya to napuMsakarUpa phaLa nIpaje che. ( have tenuM ThekANuM kahe che. ) mAtAnI jamaNI khe putra, DAbI kukhe putrI ane be kukhanI vacce napuMsaka pAke che. (have te gabhanI sthiti kahe che. manuSya utkRSTa bAra varasa garbhamAM jIvato 2hI zake che. te pachI mare che, paNa zarIra rahe che, te zarIra vIsa varasa sudhI rahI zake che. te sukA zarIramAM covIsame varase navo jIva upaje to mahA musIbate janme, ne janme to mAtA mare. saMsI tiryaMca ATha varasa sudhI garbhamAM jIvato rahI zake che. (have AhAranI rAta kahe che.) yoni kamaLamAM AvI upajanAre jIva, prathama mAtApitAne maLelAM mizra pudagalane AhAra karIne pachI upaje che. tene arthe prajAdvArathI jANu, vizeSa eTaluM ja ke ahIMnA AhAramAM mAtA pitAnAM pudagala kahevAya che, te AhArathI sAta dhAtu nIpaje che, temAM paheluM rasI, bIjuM lehI, trIjuM mAMsa, cothuM hADa, pAMcamuM Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara6 . gabha vicAra, hADanI majajA, chaThuM carma, sAtamuM vIrya ne nasA jALa, e sAte maLIne bIjI zarIra paryAya arthAta sUma pUtaLuM kahevAya che, che paryAya baMdhAyA pachI te bIjaka sAta divasamAM cokhAnA dhAvaNa je teladAra thAya che, caudamA divasa sudhImAM pANInA parapeTa jevA AkAramAM Ave che. ekavIzamA divasa sudhImAM nAkanA plema che ane aDAvIzamA divasa sudhImAM aDatALIza mAsA jeTalo vajanadAra thAya che. pare mahine boranA ThaLI jevaDe, agara cheTI kerInI goTalI je thAya che. tenuM vajana eka karakhaNa ubhuM eka paLanuM thAya che. te paLa ene kahevAya che, ke soLa mAsAnuM eka kArakhaNa tevA cAra karakhaNanA telane paLa kahevAya che. bIje mAse kAcI kerI jevo, ne trIje mAse pAkI kerI jevo thAya che. te vakhatathI gabha pramANe mAtAne kaheLA (dehada-bhAva) thAya che, arthAta sAre garbhe uMcA ane narase garbhe nIcA manoratha thAya che ane te karma pramANe phaLe che. te uparathI sArA narasA ganI parIkSA thAya che. cothe mAse kaNakanA pIMDA jevo thAya, tethI mAtAnuM zarIra puSTi pAme che. pAMcame mAse pAMca aMkurA kuTe che, temAM be hAtha, be paga, pAMcamuM mastaka, chaTha mAse rUdhIra tathA rema, nakha ne kezanI vRddhi thAya che. temAM sADAtraNa koDa rema che, temAMthI be koDa ne ekAvana lokha gaLA upara ane navANuM lAkha gaLA nIce che. bIje mate, teTalI saMkhyAnAM roma gADaranAM kahevAya che, te vicArI jotAM vyAjabI lAge che. ekeka remane ugavA jeTalI jagAmAM, piNuMbethI kAMIka vadhAre rega bharelA che. tene saravALo gaNatAM paNuM che koDa uparAMta roga thAya che ane te punyanA udayathI DhaMkAelA rahe che. ahIMthI rema AhAranI zarUAta thavAne saMbhava che. tattva tu sarvagamyuM. te AhAra, mAtAnA rUdhIrane same same levAmAM Ave che ne same same pragame che. sAtame mAse sAtameM zIrA eTale rasaharaNa nAThIyA baMdhAya che, te dvAre zarIranuM piSaNa thAya che. tethI garbhane puSTi maLe che. temAMthI mAne chaseM ne sittera, napuMsakane charse ne eMzI, ane puraSane sAtameM pUrI hoya che. pAMcaseM mAMsanI pezI baMdhAya che, temAMthI strIne trIsa ne napuMsakane viza ochI hoya che. te pezIvaDe hADa haMkAyelAM hoya che, Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garbha vicAra. 227 te hADamAM sa maLIne traNase' ne sATha sAMdhA che. ekekI sAMdha upara ATha ATha marmInAM ThekANA che, te masthAna upara eka TakAr vAgatAM maraNa pAme che, bIje mate ekaso ne sATha sadhi, ane ekase te sIttera manAM sthAnaka kahevAya che. uparAMta sAgamya, te zarIramAM cha aMga hoya che, temAMthI mAMsa, lAhI ane mastakanI majjA (bhejo) e traNa aMga mAtAnAM che, temaja hADa, hADanI majjA ane nakha, keza, rezama, e traNa aMga pitAnAM che. Ame mAse sarva aMga upAMga pUrNa nIpajI rahe che. te garbhane ladhu nIta, vaDI nauta, zleSma, udharasa, chIMka, bagAsu, AvakAra vigere kAMI hetu' nathI. te je je AhAra kheMce che, te AhAranA rasavarDa kriyAne puSTi maLe che. hADa, hADanI majjA, carakho, nakha, kezanI vRddhi thAya che. te AhAra levAnI bIjI rIta e che, ke mAtAnI tathA garbhanI nAbhI uparanI rasaharaNI nADI e e parasparamAM vALAnA AMDhAnI jema vIMTAi rahI che. temAM garbhanI nADInuM mAThuM mAtAnI nAbhImAM joDAyelu' che. mAtAnA kAThAmAM AhAranA pelA kavala paDe che, te nAbhI pAse aTake che, tenA rasa ane che, te rasa, gabha` peAtAnI joDAyalI rasaharaNI nADIthI kheMcI puSTa thAya che. te zarIramAM khetera kAThA che, temAM pAMca kADhA moTA che. temAMthI zIyALAmAM be kADhA AhAranA, eka kAMThA pANInA, unALAmAM e kAThA pANInA, eka kAThA AhAra, ceASAsAmAM e kAThA AhAranA ane be kAMThA pANInAM kahevAya che. eka kAThA sadAkALa khAlI rahe che. strIne eka chaTho kAMTho vadhAre che. temAM garbha rahe che. purUSane e kAna, e cakSu, e nAsikA, mukha, laghunIta ane vaDAnIta e nava dvAra apavitra ane sadA kALa vahetAM rahe che. srIne e stana ane garbhadvAra e traNa maLIne mAra dvAra sadAkALa vahetAM rahe che. te zarIramAM aDhAra pRkaDaka nAmanI pAMsaLIo che. te vAMsAnI kareDa sAthe joDAyalI che. te sivAya e pAMsAnI bAra kaDaka pAMsaLIo che, te upara sAta paDa cAmaDInA maDhAyalAM che. chAtInA paDadAmAM e kALajA che, temAM eka paDadA sAMthe jaDAyalA ne bIjo kAMika laTakatA che. peDhanA paDadAmAM e a`tasa (naLa) kahyA che, temAM pahelA sthaLa che te maLasthAna ane Ijo sUkSma che te laghunIta sthAna kahevAya che. Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 gabhara vicAra vaLI be praNavasthAna eTale bhejana, pAna pragamavAnI jagA che. dakSiNa (jamaNe pAse) paragame te du:kha upaje che, vAma (DAbe pAse) pragame te sukha upaje che. seLa AMtarA che. cAra AMgaLanI grIvA DAka) che. cAra paLanI jIbha che. be paLanI AMkhe che. cAra paLanuM mastaka che, nava AMgaLanI jIbha che; bIje mate sAta AMgaLanI kahevAya che. ATha paLanuM hRdaya che. pacIsa paLanuM kALajuM che, (have sAta dhAtunA pramANamApa kahe che. te zarIramAM eka A rUdhIrano ane aDadho A mAMsane hoya che. eka pAthe mAthAne bhejo, eka A laghunIta, eka pAthe vaDInItane che. kapha, pitta, ne lema e traNane ekeke kalava ane aDadho kalava vIryane hoya che. e sarvane mULa dhAtu kahevAya che. e dhAtu upara zarIrano TakAva che, e sAte dhAtu pitAnA vajana pramANe rahe tyAM sudhI zarIra nIrogI ane prakAzavALuM rahe che. temAM vadhaghaTa thavAthI zarIra regane AdhIna thAya che. nADInuM vivecana-te zarIramAM pagazAstrane nyAye tera hajAra nADI che. temAMthI navase nADI maTI che, temAMthI nava nADI dhamaNI ne moTI che, tenA thaDakArA uparathI reganI tathA saceta zarIranI parIkSA thAya che. te be paganI ghuMTI nIce be, eka nAbhInI, eka hRdayanI, eka tALavAnI, be lamaNAnI ane be hAthanI e nava, e sava nADIyonI mULa rAjyadhAnI nAbhI che. tenI vigata e che ke nAbhInI ekaso ne sATha nADI, peTa tathA hadaya upara patharAine TheTha UMce mastaka sudhI pahoMcI che, tenA baMdhanathI mastaka sthira rahe che. te nADIo mastakane niyama mujaba rasa pahoMcADe che, tethI mastaka sateja, Arogya ne tara rahe che. te nADIomAM nukasAna heAya, tyAre AMkha, nAka, kAna, ane jIbha e sarva kamajora thAya che, rogISTa bane che, zULa, jhAmara vagere vyAdhione prApa thAya che, nAbhIthI bIjI ese ne sATha nADI nIcI cAle che, te paganAM taLIo sudhI pahoMcI che. tenAM AkarSaNathI gamanAgamana karavAnuM, ubhuM rahevAnuM tathA besavAnuM bane che. te nADIo tyAMsudhI rasa pahoMcADI Arogya rAkhe che. te nADImAM nukasAna thavAthI Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garbha vicAra. 29 saMdhivA, pakSAghAta, sAthalanA casakA, kaLatara, tADa, phaTa, mAthAnA bhejAnA du:khAvA ane AdhAzIzI vagere roganA prakApa thAya che. nAbhI trIjI ekasA ne sATha nADI vIchI cAlIne be hAthanI AMgaLIo sudhI pahoMcI che. teTalA bhAga tenAthI majabuta rahe che, tene nukasAna thavAthI pAsAmULa, peTanAM aneka darA, mukhapAkanAM, dAMtanAM dardo vagere aneka roganA prakApa thAya che. nAbhIthI cAtho ekasA ne sATha nADI nIcI mamasthAna upara patharAne, apAna dvAra sudhI pahoMcI che. tenI rAktivaDe badhe ja rahI zake che. tene nukasAna thavAthI ladhunIta, vaDInItanI kramajIAta athavA aniyamita chUTa thai paDe che. temaja vAyu, kRSiprakApa, uttaravikAra, harasa, cAMdI, prameha, pavanarAtra, pAMDuroga, jAdara, kaThodara, bhagaMdara, saMgrahaNI vagerenA prakApa thAya che. nAbhIthI pacIsa nADI upaDIne uMcI zleSma dvrAra sudhI paheAMcI che, te zleSmanI dhAtune puSTi Ape che. tenI nukasAnIthI zleSma, pInasanA roga thAya che. temaja bIjI pacIsa nADI te tarapha AvIne pitta dhAtune puSTi Ape che. tenI nukasAnIthI (pattanA prApa ane jvarAdika roga thAya che. temaja trIjI dasa nADI vI dhAraNa karanArI che, te vIyane puSTi Ape che, temAM nukasAna thavAthI svaptadhAtu, mukhalALa, kharAba pesAba vigerethI namaLAImAM vadhArA thAya che. e sarve maLIne sAtame nADI sa kheMcI puSTi Ape che ane te zarIrane TakAvI rAkhanArI che, te niyamita rIte cAlavAthI nIroga, ane niyamabhaMga thavAthI roga thAya che. te sivAyanI se nADI cupta ne jAhera rIte zarIranuM pASaNa kare che, tethI navase nADI kahevAya che. uparanI rIte navamA mAsanI hada sudhImAM, sarva avayava sAthe zarIra majabUta thai jAya che, jyArathI garlanu bIja ropA anI khabara paDe, tyArathI je strI brahmacAriNI rahe che tenA garbha ghaNA bhAgyazALI, majabuta bAMdhAnA, baLIvara ane svarUpavAna thAya che, tathA nyAya--nItivALA ane dharmI nIvaDe che. te ubhayanA kuLanA uddhAra karI, mAtA-pitAne yaza apAve che, ane te pAMce ciA cAlkhI pAme che, je sro garbha rahyo jANe che, tema chatAM Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 garbha vicAra. janmavAnA chellA divasa sudhI, niya buddhi rAkhI zILa sevyA kare, temAM jo putrI garbhamAM heAya teA, tenAM mAtA pitA duSTamAM duSTa, pApImAM pApI, ro ro narakanAM adhikArI thAya che, temaja tenA garbha maraNa pAme che, tema chatAM jIvatA rahe teA kANA, kumaDA, koDhIyA, lulA, pAMgaLA, mokhaDA, mU MgA, iMdriyahINa, kurUpa, dubaLA, zaktihINa mAMdhAnA tathA ghATa vagaranA thai jAya che, krodhI, rIsALa, kalezI, prapaMcI ane khATI cAle cAlanArAM nIvaDe che, ema samajI peAtAnI prajAnuM bhalu icchanArI je mAtAe gaIkALathI ziyaLavatI ane che teone dhanya che. vizeSamAM upara batAvelA gabhavAsanA sthAnakamAM, mahA kaSTa ne pIDA bheAgavavI paDe che, tenuM dRSTAMta e che, ke jema kAi purUSanu zarIra kADha tathA patanA rAgathI nIMgaLatu hoya, tene sADAtraNa kroDa sAya, agnimAM dhakhAvIne tenAM sADAtraNa kroDa rUvADAMmAM pAve, tenA upara khAra ne cunAnu` pANI chAMTe, te pachI ALA cAmaDAMthI maDhIne taDake nAMkhe, ane daDAnI jema athaDAve, te vakhatanI pIDAnu` vajana, keTaluM bhayaMkara che? te te bhAgavanAro tathA sa`jJa paramAtmA jANe dekhe che. evI gavedanA paDele mahine bhAga vavI paDe che. tethI bIje mahine khamaNI, trIje mahine tramaNI, ema caDatAM caDatAM navame mahine navagaNI pIDA thAya che. arthAt dareka rU vADe navanava sUi parAvavAnA nyAyanI pIDA samajavI. ga vAsanI jagA nAnI che, ane garbhanuM sthaLa meATu' che, tethI sajaDa bhIMsAne, kerInI mAphaka UMdhe mAthe laTakIne rahevu paDe che, te vakhate be DhIMcaNa chAtImAM bharAvelA, ane be hAthanI muThI AMkhA ADI dIdhelI hoya che. kra`joge bIjo te trIjo gabha joDe heya tA, te vakhatanI saMkaDAsanu ane muMjhavaNanuM tAla karI zakAtu' nathI. mAtA jaMgala jAya tyAre ganA nAkanI dAMDI upara thaI nIkAla thAya che. kharAmamAM kharAba mALAmAM paDelA hAya che. beThelI mAtA ubhI thAya, te vakhate gabha jANe che, ke hu mAsamAnamAM pheMkAI gaya. chu, heThe besatI vakhate jANe che ke huM pAtALamAM paTakAi gayA chuM, cAlatI vakhate jANe che ke huM... masakamAM bharelA dInI mAphka khALA . sAI karavA vakhate jANe che Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gabha vicAra. 23 ke huM iMTanI bhaThImAM bharAi maLuM chuM, ghaTIe besatI vakhate jANe che ke huM kuMbhArane cAkaDe caDayA chuM. mAtA cattI suve tyAre gabha jANe che ke mArI chAtI para savAmaNanI zilA paDI che. kuzIla samayamAM garbhane ukhaLa musaLanA nyAya maLe che. evI rIte mAtA pitAnA karelAM tathA garbhasthAnathI maLelAM evA be jAtanAM du:khAthI pIDAyelA, kuMTAyalA, kha'DAyalA ane azuddhithI tALa thayelA du:khI prANInI yA zoyaLavatA dharmAtmA mAtA pitA vinA kaNa rAkhI zake ? arthAt pApI strI purUSomAMthI kAi nahi. garbhanA jIva, mAtAne sukhe sukhI ane mAtAne du:khe du:khI hAya che. jevA svabhAvavALI mAtA hoya tevA svabhAvanI chAyA garbhamAM paDe che. garbhamAMthI bahAra AvavA pachI, te putra putrInA AcAra, vicAra, AhAra, vyavahAra vagere samAtAnA svabhAva mujaba nIvaDe che. te uparathI mAtA pitAnA ucca nIca bIjakanI tathA jaza--apajaza vigerenI parIkSA, prajArUpa phATAgrApha uparathI vivekI strI-purUSA karI zake che, kemake te citra mAtA pitAnI prakRtine AdhAre citrAyalu che, mAtA dhama dhyAnamAM, upadeza zravaNa karavAmAM, tathA dAna punya karavAmAM ane bhalI bhAvanA bhAvavAmAM joDAi hAya tA gabha paNa tevA vicAramAM heAya che. te vakhate garbhanuM maraNa thAya tA devalAkamAM jaI zake che, temaja mAtA A ne roka dhyAnamAM hAya, teA gabha dhyAnI hAya che. te vakhate te garbhanuM maraNa thAya teA te narakamAM jAya che. mAtA mahA paTamAM joDAi haiAya te vakhate te gamatu maraNa thAya teA te ti"camAM jAya che. mAtA mahAbhadrika ane prapaMca vagaranA vicAramAM joDAi heAya, te vakhate gabha maLe teA te manuSyamAM jAya che. ema garbhamAMthI cAre gatimAM jai zake che. garbhakALa pUrA thAya, tyAre mAtA tathA gabhanI nAbhInI vidyAyalI rasahuraNI nADI ukhaLI jAya che, tyAre janma thavAnI taiyArI thAya che. temAM mAtA tathA ganA punyanuM tathA AyuSyanu maLa hAya, tA sIdhe raste janma thai zake che. te vakhate keTalAka mAthA taraphathI, tA keTalAka paga taraphathI janme che, paNa jo e bhAre kI hAya te, garbha ADA paDI jAya che, tethI eka maraNa pAme che, athavA mAtAnA macAvanI khAtara pApI garbhanA jIvapara, medha karIne paNa A raudra Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 gabha vicAra. charInA zastrathI khAkhaDa karI chaDhaMgIpAranI zikSAe pahoMcADe che. tenA kAine zAka-saMtApa thatA nathI. sIdhe raste janma lenA rAe sAnA rUpAnA tAra jevA che. mAtAnuM zarIra jatA che. jema seAnI tAra khece, tema gabha kheMcAi kATI kabje mahAra Ave che, arthAt navame sahune kahelI pIDAne kroDa gaNo karatAM jedu:kha thAya che, te du:kha janma vakhate thAya che, ane bharatI vakhate te duHkhane kroDAkoDagaNuM karatAM je duHkha thAya che, te sa duHkha behuda che. te sarva peAtAnAM karelAM punya pApanAM phaLa che, ane te uddaya kALamAM bhagavAya che. e sava mAhinIya krarmonA satA che. upara mujaba garbhakALa, tathA garbhasthAna, ane garbhamAM upajanArA jIvanI sthitinuM vivecana e sa ta dula viyAlIyA yannA tathA bhagavatIjI ane anya prathAMtaranA nyAya mujaba gurUe ziSyane upadezamAM kahI batAvyuM: ne chevaTamAM kahyuM, ke janmavA pachI bhaMgIyANInA darajjo lai mAtAe ghaNI sabhALathI ucherI pukhta umaranA kIdhA che, te prajAnI AzAmAM mAtAnu yauvana luTAyu... che, vyavahArika sukhapara lAMjila karI che, te sane tathA garbhavAsanA ane janmavA vakhatanA du:khAne bhUlI jai yauvana- madamAM chakelAM putraputrI, mahA upakArI mAtAne tiraskAranI dRSTivarDa dhikkAra ApI anAdara kare che, vastrAla kArathI zAbhitAM ane che, tela, phulela, cuvA, caMdana, caMpA, camelI, agara, tagara, amar ane attara vigeremAM garakAva banI kulahAra te gajarA dhAraNa kare che, tenI sugaMdhanA abhimAnanI AMdhImAM ema mAnatA haze, ke A sa+ zAbhA ane sugaMdha mArA cAmaDAthI vIMTAyalA zarIramAMthI bahAra AvatI haze, tevI zAbhA ane sugadha mAtA pitA vigere kAinA cAmaDAmAM nathI, evA mithyAbhimAnanI AMdhImAM paDelA bebhAna ajJAna prANIne mATe garbhavAsanA tathA naraka nigAhanAM anaMta du:kha taiyAra che; paNa eTalu tA siddha che ke sa` bigADA pApI mAtAnI gerasamajaNanA svabhAvanA ane kamabhAgya upajanArA pApI garbhanAM vakra kramanA che. have bIjA pakSamAM vivekI ane dharmAtmA tathA ziyaLavrata dhAraNa karanArI sagarbhA mAtAonAM putra putrI janmI uchare che, tenI janma Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ garbha vicAra. 233 kriyA paNa tevI ja che, paNa mAtra savabhAvanI chAyA pADavAno para che tevI mAtAonAM svabhAvanuM stanapAna karI, pukhta umare pahelAM putra-putrIo paNa potapotAnAM punyanA udaya mujaba sava vaibhavane upabhega kare che, tema chatAM potAnAM mAtA pitA sAthe vinayapUrvaka vatI zake che, gurU janemAM bhaktiparAyaNa nIvaDe che, lajA, dayA, kSamAdi guNemAM, ane prabhuprArthanAmAM AgaLa vadhe che, abhimAnathI vimukha rahI, mitrI-bhAvane sanmukha thAya che. jIndagInA sArthaka thagya satsaMga karI jJAna meLave che, ane zarIrasaMpatti vagerethI udAsa rahI AtmasmaraNamAM chanagI pUrNa kare che; temaja sarva ke vivekaSTivALA strI puruSoe A azucithI prApta thayelA gaMdA zarIranI nipaja upara dhyAna rAkhI mamatA ghaTADavI joIe, mithyAbhimAnathI pAchA haThavuM joIe, maLelI jIndagInuM sArthakaya karavA mATe, zubha kAryo karavAmAM udhoga karavo joIe, jethI karIne upara kahelAM gabha vAsanA duHkhane adhIna thavuM na paDe, Iti gabhara vicAra saMpUrNa maMgalam sarva maMgala mAMgalya, sarva kalyANa kAraNama; pradhAna sarva dharmANA, jena jayati zAsanama, Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zrI bhatrIsa asajhAya. atha zrI batrIsa asajhAya. (A batrIsa prakAranI asajhAyane vakhate sUtra siddhAMta vAMcavA nahIM) 1 najIkamAM hADakAM paDayAM hoya, 17 AkAzamAM navIna cinha thAya, 2 mAMsa paDayuM hoya, 18 dhumasa paDatI hoya, 3 lehI paDayuM heya. 19 ThAra tathA jhAkaLa paDato hoya, 4 viSTA paDI heya. 20 ghaNe tophAnI pavana vAto hoya, 5 smazAna heya, 21 azADa suda 15 ne rAja, 6 caMdragrahaNa heya. 22 azADa vada 1. 7 suyaprahaNa heya. 23 bhAdaravA suda 15. 8 moTuM prakhyAta) mANasa 24 bhAdaravA vada 1, gujarI gayuM hoya. 25 kArataka suda 15. 9 rAjyamAM vina heya. 26 kArataka vada 1. 10 najIkamAM pacendriyanuM 27 caitra zuda 15 kalevara pahayuM heya. 28 caitra vada 1, 11 tArA kharyA heya. 20 dararoja prabhAte ra ghaDI sudhI 12 daze dizA rAtI thaI heya, (sUrya ugyA pahelAM). (dizAo paDI hoya.) 30 madhyAhUne be ghaDI sudhI, 13 akALe gAjavIja thAya, 31 sAMje be ghaDI sudhI (sUya 14 akALe vIjaLI thAya. asta thayA pachI 15 akALe kaDAkA thAya, . 3ra madhya rAtre be ghaDI sudhI, 16 bALa caMdramA vakhate. (bIjanA caMdrane roja cAra ghaDI.) sUtra bhaNanArAoe A asajhAya avazya jANI te pramANe vartavuM joie, arthAta sUtranI mULa gAthAo pATha)ne svAdhyAya asajhAya vakhate kare joIe nahi, Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) adhyayana (artha sAthe) 1 zrI mahAvIra stuti. [ pucchiSNuNa]. puSTimsazuM samaNuM mAhaNa ya, AgAriyA paratiWiyA : se keINegata-hiyadhammamAhu, aNelisaM sAhasakhiyAe. 1 kahaM ca nANuM kahe daMsaNuM se, sIla kahenAthasuyasa AsI; jANasiNuM bhikhu jahAtaheNa, ahAsuyaM buhi jahANasaMd, 2 kheyane se kule mahesI, aNutanANI ya aNutadasI; jasaMkSmiNe cakhapaheThiyansa, jAhi dhamma ca dhiIcaM ca pahA. 3 u aheyaM tiriya disAsu, tasAya je thAvara jeha pANA; se NiccaNiehiM samikha pane, dIveva dhamaeN samiya udAha, 4 se savyahaMsI abhibhUyanANI, NirAmagadha dhiIma ThiyapAla aNutare savya jagaMsi vije, graMthA atIte abhaye aNuu. 5 se bhUpane aNie acArI, uhaMtare dhIre aNutacakhu; athare tapaI sUrievA, vAyaNideva tamaM pagAse, aNuttara dhammamiNe jiNANuM, NeyA muNi kAsava Asupane; Ideva devANa mahAbhAve, sahasraNetA diviNuM visiDe. se pannayA akhaya sAgarevA, mahedahivAvi aNu tapAve; aNai leyA akasAI bhikhu, sakeva devAhilaI juima. se vIrieNuM pahipuna virie, sudaMsaNavA Nagasavya seThe; surAlaelAsi sudAgare se, virAyae zregaguNavavee. sayaMsahassAu jeNuNu, tikaDage paMhaga jayaMte; se joyaNe NavaNavIsahaste, udhusita heTha sahassamegaM, . . 10 paDe zubhe ciThaI bhUmivaei, jasariyA aNaparivahayaMti; se hemavane bahu naraNe ya, jasI raI vedayaMti mahiM, 11. se 5zvae saha maha5gAse, virAyaNa kaMcaNamaThavane; aNuttare girirA ya pavahue, girivare se jalieva me. 12 mahII marjhAmi Die mugi, pannAyate mUriya suddhalese e siriesa rivane, mArae joI agnimAlI. 13 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 adhyayanA (atha :sAthe) 18 20 mudra saNaseva jase girimsa, plucai mahuA payamsa; etAvame samaNe nAyaputte, jAi jasA dasaNa nANu sIle, girivavA nisahA yayANa', yaeva seThe valayAyatANa'; taAvame se jagabhUkaMpane, suNINu maLye tamuddAhu patne, aNuttara dhamma-suraittA, aNuttara jhANavara' jhiyA, susumuddha apaga'sukSma, sakhiduvega' tavadAtamu+-.. aNuttagga parama' mahesI, asesakamma sa vise huittA; siddhigai sAmiNa ta patte, nANeNa sIleNa ya daMsaNeNa, khemu NAe jahu sAmalIvA, jasI raU veyatI suvannA; varNasuvA naNa-mAhu se, nANeNa sIleNa ya bhUpane caNiyava saddANu aNuttare, caDhDhAva tArANu mahANubhAve; gadhesuvA caMdaNa-mAhu se, evaM muNoNuM anna-mAhu. 19 jahA sayaMbhU udahINu seThe, nAgevA dhariMda-mAhu se; khAevA rasavejayate, tAvahANe muNi vejaya te. hatyisu erAvaNa-mAhuNAe, sIhA miyANa` salilANu gaMgA pakhisuvA gele veNudeve nivvANuvAdIddhi Ayaputte. johesuNAe jahu vIsasethe, puphesavA jahuM aviMda-mAhu; khattINu seThe jahuM daMtavakake, isINa seDe tahu drumANe. dANANu sesDa abhaya payANa', saAsuvA aNuva' vayaMti tavesuvA uttama khaMbhacara, laguttame samaNe nAyaputte. hiSNu seDI lavasattamAvA, sabhA suhumbhAva sabhA seThA; NivvANu seThA jahu suvadhammA, Na NAyaputtA patni nANI. 24 puDhAvame dhuNaI vigayagehI, na hi kanvai Ayune; tAratu samudde ca mahAbhavAgha, abhayaMkare vIr aNu cappu 25 kAhu ca mANaM ca taheva mAya, lAbha' cauttha' arutya DhAsA: eNi vatA arahAmahesI, Na kuvai pAzva Nu kAravei. kiriyA kariya... veNayANuvAya, antANiyANa paDiya, ThANa, se sabhyavAya itiveittA, uDie dhamma sadIharAya se vAriyA inthi sarAibhatta, vahANava du:kha khayaDIyAe; lAga vidvittA ArapAra' ca, sabhya pAriya sabhyavAra sAccA ya dhamma arihaMtabhAsiya, samAhiyaM adrupauvizuddha; ta' sahA ya jaNA aNAu, iMdeva devAhiAgamisTa'ti 1 23 26 27 ttiSetri. 9 14 15 16 17 rasa 8 Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) 237 atha--1 zrI sudhAM svAmI pratye jajIsvAmIe pUchyuM" ke, huM bhagavAna ! zramaNeA, brAhmaNA, gRhasthA ane paratIthI mane pUche che ke, ekAMta hitakArI ane enA jevA bIjo kAi che nahi evA dhama yathAsthita kANe kahyo che ? r te jJAnaputra zrI mahAvIra dhruvanu jJAna kevuM hatuM ! vaLI dana kevuM hatuM? tenA zIlAcAra kevA hatA ? te huM bhikSu! tame jANA che. te jema tame sAMbhaLyu hAya ane dhAryuM... hAya tema kaheA ! 3 te (bhagavAna) saMsArI jIvAnA du:khanA jANu, kama kApavAmAM kuzaLa, anaMtajJAnI, anaMtadazI, mATA yazasvI ane leAkanA cakSubhUta evA zro mahAvIra devanA prarUpelA dha'ne tathA temanI dhIrajane jANa ane dekha, 4 uMcI, nIcI ane tIrachI e traNe dizAone viSe je, trasa ane sthAvara jIvA che tene, prajJAvaMta mahAvIdhruve, nityAnitya bheda samyak prakAre jANIne sa`sAra samudramAM buDatA vAne rAkhavA sArU dIpyamAna ane samabhAvI evA dhama kahyo che. 5 te bhagavAna leAkAlAne dekhanArA, bAvIza parIsahu jItIne kevaLajJAna pAmyA che evA mULa tathA uttaraguNe saMyamanA pALanArA, dhairyavAna, sa. krama nAza thavAthI sthita Atmavata, sa` jagatane viSe pradhAna jJAnavAna, bAhya ane abhyaMtara parigraha rahita, sAta bhaya rahita ane cAra gatinA AyuSya rahita zrI mahAvIradeva hatA. ? e bhagavata anaMta jJAnavALA, apratibaMdha vihArI, sa'sAra--samudrane tAranAra, dhIrajavAna, anaMtajJAna rUpa cakSuvALA tathA sUjema sathI adhI tape che tema jJAne karI sarvottama che. viAcana agni jema saLagavAthI iMdranI peThe adhakAra dUra karI prakAza kare che tema zrI mahAvIradeva paNa ajJAnarUpa aMdhakAra dUra karI prakAza kare che. 7 devalAkata vize iMdra jema devamAM mahAprabhAvaMta, hujArA devAne nAyaka ane sarvottama che tema sa tIkarAe prarUpelA A je sarvottama dhama tene prakAza karanAra kAzyapa gAtrI ane kevaLajJAnI zrI mahAvIradeva sarvathI uttama che. 8 te bhagavAna prajJAe karI akSaya tathA jema svayaMbhramaNa nAme meATA samudra anata, apAra ane nikLa jaLavALA che tema bhagavAnanuM jJAna ni`La che. vaLI te bhagavaMta SAyarahita tathA bhikSAe AjIvakA karanAra ane devatAnA adhipati zakendranI peThe tejasvI che. 9 te bhagavAna baLe Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 adhyayanA (atha sAthe) karI pratipUrNa maLavAna che. sa' patAmAM merU paryaMta jema zreSTha che tema bhagavAna paNa viki guNe karI sarvAMttama che. merU parvata jema svavAsI devAne hu` utpanna kare che tathA aneka guNAe karI zAle che tema bhagavaMta paNa aneka guNeAe karI zAlme che. 10 te merU parvata eka lAkha jojananA che, tenA eka bhUmimaya, bIjo suvarNa bhaya ane trIjo vai ratnamaya, evA traNa kAnDa che, tathA te merU parvatanI Toca upara paDagavana dhvajAnI mAphaka AlI rahyuM che, te merU paryaMta navANu hajAra jojana uMcA ane eka hujAra jojana nIce jamInamAM che. 16 te merU parvata AkAzane spazIne rahyo che, bhUmine agAhI rahyo che, eTale cA, nIcA ane tIrA lekane spazI rahyo che. je merUparyaMtanI AsapAsa sU pramukha jyAtiSI devA pradakSiNA karI rahyA che, te merU paryaMta suva'nA jevI kAMtivALA che. tenA upara ghaNAM eTale cAra nadanavana che, jenA viSe mATA chadro paNa AvIne ratisukha bhAgave che. 12 vaLI te merU parvata-1 maMdira, 2 merU, 3 manAmA, 4 surAna, pa svayaM prabha, 6 girirAja, 7 ratnAzrcaya, 8 tilakApama, 9 lAka madhya, 10 lAkanAbhi, 13 ratna, 12 sUryAvata, 13 ryAvaraNu, 14 uttama, 1pa dizAdi ane 16 avatasa e seALa nAme karI mahA prakAzavAna zAme che tathA suvarNanI peThe zuddha vavALA, sa para tAmAM pradhAna, mekhalAe karI viSama ane vaLI te girIrAja maNi ane auSadhioe karI daidIpyamAna che, tethI jamInanI peThe jhaLajhaLAyamAna thai rahe che, 13 pRthvInA madhya bhAgamAM rahelA sa patAne caMdra merU parvata sUryanI peThe zuddha lezAvata prakarSa karIne jaNAya che. upara kahI evI zAbhAe karI tathA aneka prakAranA ratnAnA voe karI manane AnaMda kare che ane sUTanI peThe sa` dizAone dIpAve che. 14 mA jaza merU girirAja parvatanA kahevAya che. e pUrvokta upamAe zramaNa bhagavAna jJAtaputra zrI mahAvIradeva jAtie, yo, daIne, jJAne eva' AcAre sarvottama che. 15 lAMbA patAmAM niSadha parvata mATA che, gALAkAra pavatAmAM rUcaka pata zreSTha che te upamAe zrI mahAvIradeva jagatamAM prajJAe karI zreSTha kahyA che tathA sa munIone viSe prajJAvaMta kahyA che. 16 te bhagavAna pradhAna dharma prakAzIne pradhAna, ujjavaLamAM Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) 230 ujjavaLa, dASarahita ujjavaLa, za`kha ane caMdramAnI peThe ekAMta ujjavaLa, sa dhyAnamAM sarvAMttama evu' zukaladhyAna dhyAya che. 18 te meTA RSIra ( mahAvIradeva ) samasta ka' khapAvIne jJAne karI, cAritre karI, darzIne karI, sarvottama leAkane agrabhAge utkRSi sAdi anata bhAge siddhigatine pAmyA. 18 jema vRkSAne vize zAmalI vRkSa prasiddha che, je vRkSane viSe suvarNa kumAra devatAo tisukha veThe che. vanane viSe jema nadnavana zreSTha kahyuM che tema zrI mahAvIradeva jJAne ane cAritre karI prajJAvata che. 19 zabdomAM jema meghanI garjanAnA zabda, tArAAne vize jema caMdramA ane sugadhIomAM jema caMdaeNna zreSTha che tema muniemAM AkAMkSArahita eTale AlAka palAkanI vAMchanA rahita zrI mahAvIradeva zreSTha kahyA che. 20 jema su` samudromAM svayaMbhUramaNa samudra, nAgakumAra devatAomAM dhaNedra ane rasamAM zeraDInA rasa zreSTha che tema tapaupadhyAne karI muniemAM zrI mahAvIradeva zreSTha che. 24 hAthIone viSe jema airAvata hAthI, mRgArdika janAvarAmAM siMha, pANImAM gaMgA nadInuM pANI, pakSIone viSe garUDa pakSI (vedeva) pradhAna che, tema nirvANavADhIeAmAM jJAtaputra zrI mahAvIradeva pradhAna kahyA che. 22 cAddhAomAM jema vizvasena (cakravatI), lAmAM jema araviMda kamaLa,1 kSatriyAmAM jema dAtA-vAkaya (vacana) pALanArA evA je cakravatI te zreSTha tema RSione viSe zrI vardhamAna svAmI zreSTha kahyA che. 23 dAnamAM abhayadAna, satya vacanamAM anavadya vacana ane tane viSe brahmaca+ zreSTha kahyuM che, tema sa leAkamAM uttama zramaNa jJAtaputra zrI mahAvIradeva zreSTha che. 24 sthi tivALA lAkAmAM jema lava sakSama devA ( pAMca anutta ivamAnavAsI devatA), sabhAmAM saudhama sabhA, ane sarva dharmomAM jema mAdhama zreSTha che tema jJAtaputra zrI mahAvIradevathI kAi utkRSTa jJAnI nathI eTale zrI mahAvIradeva sathI zreSTha jJAnI che. 25 jema pRthvI sarva vastune AdhAdbhuta che tema zrI mahAvIradeva paNa pRthvI samAna tathA ATha prakAranAM krama khapAvIne abhilASA rahita, drabyasa Mnidhi te dhana, dhAnya, duH ane catuSpAda ane bhAvasa Mnidhi te krodha, mAna, mAyA ane lAbha e e prakAranI 1 sUrya vikAsI kamaLa, 2 kAi jIvate pIDA na thAya evuM. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 adhyayane (atha sAthe) saMnidhi na karanAra, evA prajJAvAna, cAra gatirUpa meTA samudrane tarIne mekSa pAmyA che. abhaya karanAra, zuravIra tathA anaMta cakSavALA che. 20 krodha, mAna, mAyA temaja ceAtho lobha e cAra adhyAtma dene tyAgIne arihaMta ane moTA RSi thayA tethI pApakarma kare nahI ane karAve paNa nahi. 27-kriyAvAdInA 180, akiyAvAdInA 84, vinayavAdInA 3ra tathA AjJAnavAdInA 67 e sarva ka63 pAkhaMDIonA bheda jANavA, zrI mahAvIradeva te sarva bhedane (dugati javAnA kAraNo jANIne teno tyAga karI cAritrarUpa dhamane viSe jAva jIva sudhI sAvadhAnapaNe rahyA. 28 te bhaga vAna rAtri bhojana rahita, strInuM nivAraNa karIne, aSTa karmarUpa duHkhane kSaya karavAne arthe upappAnavAna (tapasyAvaDe deha sukAvI nAMkhe evA) thayA. vaLI te prabhue A loka ane paralekanAM svarUpe jANIne sarva prakAranAM pApanAM sthAnakane ghaNIvAra nivAraNa karyA. ra9 he jaMbu! samyak prakAre artha ane padavaDe zuddha evA arihaMta bhASita dhamane sAMbhaLIne tathA sarahIne ghaNA leke anAyuSa siddha thayA ane je lokone karma bAkI rahyAM hatAM te leke denA adhipati tathA iMdrAdika thaI AgamIka kALe siddha thaze. e rIte huM (sudharmasvAmI) jevuM mahAvIra svAmI pAse sAMbhaLyuM hatuM tevuM (ttibemi) kahuM chuM. paracuraNa gAthAo [mULa] paMca mahalvaya suvyaya mUle, samaNa maNAila sAhu sucichuM; vera virAmaNa pajavasANuM, savya samudra mahedahi tIrthaM. 1 tIrthaMkarahiM sudasiya maga, naraga tiriya vivajiya magaM; savva pavitta suniSmiya sAraM, siddhi vimAnuM avaMguya dAra. 2 deva nahiM namaMsiya pUIyaM, savva jaguttama maMgala magaM; durisa guNa nAyaka-meI, makha pahassa-vaDaMsaga bhUyaM. 3 ghammA rAme care bhikhu, dhiIma dhamma sAra hiM dhammA rAme rae daMte, "bhacera samAhie, deva dANuva gaMdhazvA, jakha rakhasa kinArA; khaMbhAri namasaMta, dukkare je karaMti te. Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) esa dhamma ghuve Niyae, sAsae jiNasie; sijhA sikaMti cANeNaM, sijhisTaMti tahAvare, nimi. arihaMta sita pavayaNa, gurU ghera bahusaye tavassIsa vacchalayA ya tesiM, abhikha nANAvAge ya. daMsaNa viNaya Ava-ssae ya, sIlavya niraIyAre; khaNalava tava zciyAe, vaiyAvacce samAhIe, apuSya nANagrahaNe, suyattI pavayaNa 5bhAvaNayA; eehiM kAraNahiM, tithayarad lahaI che. jiNavayaNe aNurattA, jiNavayaNe je karaMti bhAveNuM; amalA asaMkiliDA, huMti parisaMsArI. evaM khu nANiNe sAre, je na hiMsaI kiMcaNuM; ahiMsA samaye ceva, etAvata riyANiyA. jAi ca vuddhi ca Iveja pAse, bhUtehiM jANe paDileha sAya; tamahAtivijo paramaMtiNacA, sabhyataraMsI kaI pArva. 12 umukhya pAnuM iha mazciehiM, AraMjIvI ulayANuparasI; kAmesu gidvANi cartha karaMti, saMsiccamANu puNAti garbhA, 13 savaNe nANe ya vinANe, paccakhANe ya saMjame; aNahanAe tava ceva, dANe akiriA siddhi sAre isaNa nANuM, sAraM tava niyama saMjamaM sIlaM; sAraM jiNavara dharmo, sAra saMlehaNa pahiya maraNa kalyANakaDi kAraNI, dugaI dUra niDevaNI; saMsAra jala tAraNa, egaMta heI jIvadayA AraMbhe nathI dayA, mahilA saMgeNa nAsaI aMbaM; saMkAe sabhyatta nAsaI, vajajA atha gaNuMca, maja visaya kasAyA, nidA vikahA ya paMcamA bhaNiyA; e e paMca pamAyA, jIvA pati saMsAre. labhaMti vimalA e, lakSati surasaMpayA; labhaMti pura mitta ca, ega dharmo na laI ege-huM nathI me keI, nAha-annaksa kansaI; evuM adaNamaNa, apANa-maNasAI 31 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 adhyayane (athe sAthe) ega me sAsae apA, nANu saNasaMjuo; sesA me bAhira bhAvA, savya saMjoga lakhaNa. navi sahI devatA chevalee, navi ahI puddhavi pairAyA; mavi suhI seDa seNAvaIzuM, egaMta suhI muNi vIyarAgI, 22 nagarI sevaMtI jala vRkSa mUlA, rAjA sehaMtA caturaMgI senA nArI sehatI suzIlavaMtI, sAdhu sahaMtA niravagha vANI. 23 cauda pUrava dhAra kahiye, jJAna cAra vakhANIe; jina nahiM paNa jina sarikhA, sudharmA svAmI jANIye. 24 mAta-pitA kula jAta nirmaLa, rUpa anupa vakhANIe; devatAne vallabha evA, jaMbusvAmI jANIe, 25 dazavaikAlikasUtranuM paheluM adhyayana dhame maMgala muzciTha, ahiMsA saMjame ; . devA vi taM namasaMti, jasma dhame sayA maNe. jahA dumasa pukhesu, bhamare AviyAM rasaM; na ya papa kilAme, soya paNe asvayaM. eme e samaNA muttA, je lee saMti sAhuNe; vihaMgamAva pusu, dANa bhatte saNe rayA. vayaM ca vitti laklAme, na ya kei uvahamaI; ahAgaDesu riyata, yuphe bhamarA jahA, mahukAra samA buddhA, je bhavaMti aNisiyA; nANA piMDa rayA daMtA, teNa vugaMti sAhuNe. (ttibemi.) 5 athara-1 dharma-utkRSTa maMgaLIka che. jIvadayA, sattara bhede saMyama ane bAra prakAre tapa e dharmanuM lakSaNa che. evA dharmane viSe jenuM sadAya mana che, tene devatA ane cakavati Adi manuSya namaskAra kare che. 2 jema vRkSanA kulane viSe bhamare maryAdAe rasa pIne potAnA AtmAne tRpta kare che, paNa kulane pIDA upajAvatA nathI, 3 tema lekane viSe parigrahathI makAelA ane cAritra pALanAra sAdhu bhamarAnI mAphaka gaSaNune viSe Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * adhyayane (athe sAthe) maLelAM bhAta pANIthI sAteSa mAne che. 4 jema bhama kalane viSe vicare che tema haze potAne athe kIdhelA ane koI prANI na haNAya tevI AhAranI vRttine ame pAmazuM. 5 je bhamarA sarakhA, tatvanA jANa sAdhu, nezrA pratibaMdha rahita nAnA prakAranA AhArane vize anurakta ane iDhiyenA damaNahAra che tene cAritrIyA sAdhu kahIe, ema huM kahuM chuM. dazavaikAlikasUtranuM bIjuM adhyayana. kahuM tu kujaja sAmAnaM, je kAme na nivArae paepae visIyatA, saM5saM vasaMgae. valyagadha alaMkAre, ithio sayANi ya; achaMdA je na bhuMjati, na se cAI tti luI, je ya kata pie bheAe, ladhe vipiThi kuvai; sAhINe cai bhee, hu cAI tti luccaI. samAI pahAi parivavaMto, siyA maNe nissara bahitA na sA mahuM nevi ahaMpitise, Igreva tAe viSNueja rAga-4, AyAvayA hI caya segamae, kAme kamAhi miyaM khu du:khe; jhiMdAhi desaM viSNueja rAga, evaM suhI hehisi saMparAe, 5 pakhake jaliyaM joI, dhumakeluM durAsayaM; neti vatAM bhejuM, kule jAyA agadhaze. dhiraju te jAkAmI, je te chaviya dhAraNA; vaMta Ichasi AveluM, seya te maraNuM bhave. ahaM ca bhegarAyamsa, taM ca DasI aMdhagavani(c)Ne; mA kule gadhaNA he, saMjama nihu ocarajaI ta kAhisi bhAva, jA jA dicchasi nArIe; . vAyA viho va hare, akiapA bhavisyasi. tIse se vayaNuM seccA, saMjayAe subhAsiya; aMbheNa jahA nAge, dhame saM paDivAIe. Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 adhyayanA (a) sAthe) ava' rati saMbuddhA, paDiyA pathiyakhaNA; viNi yaddhati bhAgapu, jahA se puriseAttamAM, ( ttikhemi, ) 11 artha :-1 kevA vicArathI sAdhu cAritra pALe ! je kAi kAmabhAganI bhurI vAMcchanA nivAre nahi te pagale pagale vikhavAda pAmatA thakA mAtA adhyavasAyane vaza thAya. jema vajra, sugaMdhI vastu, alaMkAra, AbharaNu, strIonI jAti, zayyA, Asana eTalAM vAnAM peAtAne nathI ane bhAgavatA paNa nathI paNa bhAgavavAnA paccakhANa karyAM nathI tene tyAgI kahIe nahi. 3 je kAI vahAlAmAM vahAlA bhAga pAmyA che, evA bhAga pAtAne vaza chatAM, chADe-vegaLA kare arthAt paccakhANa kare tene nice tyAgI kahIe, 4 sumatA pariNAmanA vicAramAM vicaratA sAdhunu mana kAcita sajamathI bahAra ( prathamanuM sasAra sukha sAMbhaLavAthI) nIkaLe tyAre vicAre ke, te srI mArI nathI tema te srInA huM nathI, ema vicArIne mana vaza karavA nimitte te strI uparathI sneha rAga nivAre, 5 taDakAnI tApanA lIe, sukAmaLapaNuM' chAMDe, nizce sa. du:khane ula'ghavAne arthe kAma bhAgane chAMDe, dveSane cheke ane rAgane DhALe; ema karavAthI sa`sArane viSe sukhI thAya. huM rAjematI rahaneminu dRSTAMta kahe che--agadhana kuLamAM upajelA nAga, jhaLajhaLatI, tIkSNa, dhumADAvALI ane sahana na thAya tevI agnimAM pesI maLI maravu khula karaze paNa peAtAnA vagelA jherane kadIpaNa pAchu levA icchA karaze nahi, 7 dhikkAra che tujane huM apajazanA kAmI ! je tuM asaMjama jIvitavyane kAraNe vamelA bhAgane pAchA levAnI icchA kare che? tethI tujane maravuM bhalu' che, 8 huM bhAjaka rAjAnI pautrI ane ugrasena rAjAnI putrI chuM; ane tuM adhaka vizvanA pautra ane samudravijaya rAjAnA putra che; mATe rakhe gadhanakuLanA sa sarakhA thA! arthAta vasyA bhAgane pAchA levAno icchA karIza nahi paNa sajama nizcaLa manathI pALa. 9 jotu. strIone rukhIta manane viSe bhAganI icchA karIza tAjema vAyare karI huDa nAme vRkSanAM mULa asthira thAya che tema srIone DhekhIte kAma bhAganI icchAthI tArA AtmA asthira thaze. 10 jema akuze karI hAthI ThekANe Ave tema sAdhvI rAjematinAM rUDAM vacana sAMbha Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana (artha sAthe) ra45 LIne rahanemi dhamane viSe samyapha prakAre sthira thayA. 11 jema purUSa mAMhe uttama rahanemi bhAgathI nivaryA tema tatvanA jANa, paMDita, atizaya DAhyA te pramANe kare (bhegathI niva). ema huM kahuM chuM, Iti. dazavaikAlika sUtranuM trIjuM adhyayana. saMjame suThi apAyuM, vi5 mukANa tAiNuM; tesiya-maNAIna, nirgothANu, mahesiNa, udesiyaMkIyagarDa, niyAga abhihaDANiya; rAIbhare siNANaya, gadha male ya vINe. saMnihi gIhimatte ya, rAyapiMDe ki micchae; bAhaNa daMta paheNAya, saMpuchaNa deha paleyaNAya, aThAvae ya nAlie, chattasa ya dhAraNa e; tigiI pAhaNa pAe, samAraMbha ca I. sijhAyara piMDa ca, AnaMdI palIyaMkae; bihaMtara nisijhAya, gAyatsu vaNuNuya. gihiNe veyAvaDIyuM, jAya AjIva vattiyA; tatA-nivuDa itta, Aura smaraNANuM ya mUlae siMgabere:ya, uchu khaMDe anibuDe; kara mUle ya sacitte, phale bIe ya Amae, . sevaccale siMdhavelANe, remAlANe ya Amae; sAsura paMsu khAre ya, kAlAloNe ya Amae, yuvaNetti vamaNe ya, vathikama vireyaNe; ajaNe kaMta vaNe ya, gAyA bhaMga vibhUsaNe. azva-meya-maNuIne, nirgethANa mahesiNuM; saMjamami ya juttANuM, lahuluya vihAriNuM. paMcAsava parinnAyA, tiguttA chasu saMjayA; paMca nigahaNA dhIrA, nigathA ujudasiNe AyAvayaMti gimahesuhemasa avAuDA; vAsAsu paDilINA, saMjyA sumAhiyA. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 adhyayanA (atha sAthe) parisahu u datA, yamAhA jaikriyA; savva dukha pahiDA, padmamati mahesi.. duSkarAi karittANu, dusahAi sahetuya ya; keItha devalAesa, kei sijheti niyA, khavittA purvya kamAi, saMjameNa taveNu ya; siddhi-magna-maNupattA, tAiNApariniththuDe. 13 14 ttikhesi. 15 a:-sa jamane viSe jeNe bhalI rIte AtmAne sthApyA che, je vividha prakAranA parigrahathI sukANA che ane chakAyanA rakhavALa che evA, tathA cAritranA pALanArA nigraMtha, mATA RSIdharane AgaLa kahezu. te anAcaraNa-AcaravAM cAnya nathI. te bhAvana anAcaraNanAM nAma kahe che-t AdhAkramI AhAra levA te, 2 paisA ApI lAvelI vastu levI te, 3 nitya cAra prakAranA AhAra le te, 4 sAmI maMgAvIne vastu levI te, vaLI pa rAtrI-bhAjana kare te, huM nAhavu' te, 7 sugaMdhI zarIre lagAve te, 8 kula pramukhanI mALA pahere te, 9 5khAthI vAyA le te, 3. 10 rAtavAsI AhAra rAkhe te, 11 gRhasthanAM vAsaNamAM jame te, 12 rAyapiMDa ( rAjAne vAste ghaNA vigayathI ane aliSTa AhAra anAvelA heAya te. ) bheAgave te, 13 dAna devAne vAste kADhelA AhAra le te, 14 zarIre mana karavu te, 15 dAMta sApha karavA te, 16 gRhasthane khuza khabara pUchavA te, 17 65Na AdimAM mADhu jovu' te, 4, 18 atha` upArjanane kAraNe cApATa, gaMjIpA ane zetraMja Adi ramata ramavI te tathA brugaDha rame te, 19 chatraka'khala Addhi sAthe rAkhe, rakhAve te, 20 vaiduM karavu, karAvavuM te, 21 pagamAM pagarakhAM paheravAM te (kapaDAnAM athavA cAmaDAMnAM). 22 AraMbha kare te, 23 agninA Arbha kare te, 5. 24 sthAnakanA dhaNInA mahArAdika le te, 25 DhAlI, palaMga ane khurazI para bese te 26 gRhasthane dhera bese te, 27 zarIranA gAtrane vIlepana karavAM te (pIDI pramukhanAM) 6. 28 gRhasthanI vaiyAvacca kare te, ra9 pAtAnI jAti jaNAvI AvikA karavI te, 30 mizra eTale kAMika jIvanA pradeza rahI pAkAM AhAra pANI bhAgavavAM te, 35 gayA haiAya tevAM kAcAM bhUkha tRSAdika athavA Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) 247 rAgAdrika pIDA upajavAthI gRhasthanuM zaraNu le te. 7. 3ra kAcA muLA, 33 kAcuM Adu, 34 rohInA kaTakA bhAgave te, 35 suN Adi ka bhAgave te, 36 vRkSanAM mULa sacita bhAgave te, 37 te kAcAM phaLa, 38 kAcAM bIja levAM te, 8 39 sa caLa, siMdhava, 40 mIThuM, 41 agaranuM kAcu' mIThuM. bhagavavuM te, 42 samudranu mIThuM. 43 khArI dhULathI nIpajelu mIThuM, 44 kALu mIThuM kAcuM bhAgavavu te, 9, 45 vajrAdikane grupa devA athavA dhAvAM te, 46 auSadhathI vamana karavu' te, 47 gaLAMthI nIcenA vALa samAravA te, 48 jIlAkha levA te. 49 AMkhamAM aMjana kazyu te, 50 dAtaNa karavuM te, 51 zarIre tailAdika vilepana karavuM te, para zarIranI zuzruSA karavI te anAcAra DhASa, 10 esa anA caraNa dASa ni`tha meDhA RSivara, sajamane viSe joDAyelA, apratima dhapaNe vicaranArane AcaravA yAgya nahi. 11 pAMca Azrava mAThA jANI cheDanAra, traNa gupti gApavanAra, chAya jIvanI sabhyam prakAre yatanA karanAra, pAMca iMdriyanA nigraha karanAra, dhaiyavaMta, nigraMtha, sarala dRSTie sayama pALanAra. 12 unALAnI Rtune viSe AtApanA lIe, zIyALAnI Rtune viSe vastuM dUra sukI DhADha sahana kare, varSAkALe agApAMgane samarI eka ThAme bese, samyak prakAre yatanAnA karaNahAra, bhalI samAdhIvata, jJAnAdikanA dharaNahAra. 13 jeNe parisaMharUpa verIne dA, mAhane dUra karyAM, trine jItyAM, evA mATA RSIdhara zArIrika ane mAnasika du:kha TALavAne arthe udyama kare che. 18 duSkara ka bya karIne duSkar-sahI na zakAya tevA pasiha sahIne te mAMhelA keTalAka munirAjo devalAkane viSe upaje ane keTalAka siddha thAya, 15 pAlA bhavanA kane sajame karI, tarpa karI khapAvIne mekSa mA` pAmyA thakA chakAya jIvane tAranAra ane atizaya zItaLa thayA, ema huM kahuM chuM. zrI uttarAdhyayana sUtranuM trInuM adhyayana, cattAri parama gANi, dullahANIhu jantuNeA; mANusatta suI saddhA, sajamammi ya vIriya Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 adhyayane (artha sAthe) samAvajjA Na saMsAre, nANugottAsu jAsu, kamA nAnAvihA kadu, puThA vistRbhayA payA, egayA devaleesa, naraesu vi egayA; egayA Asure kArya, ahA mehiM gacchaI. egayA khattio heI, tao cavhAlabukase; tao kIDapayaMge ya, teo kunyupivIliyA, evabhAva jaNasu, pANiNe kammakibrisA; na nivijamnita saMsAre, savvasu ya khattiyA, kammasaMgehiM samUDhA, dukhiyA bahuveyaNa; amANasAsu jaNasu, vinimmati pANiNe. kammANuM tu pahANAe, ANapuvI yAIe; chavA sehimaNupattA, Ayayanti massayaM. mANuTsa vigahuM ladhu, suI dhammansa dullA je soccA parivajanti, tava khantimasiyaM: Ahacca savaNuM lauM, saddhA paramadulahA; soccA neAuyaM bhagaM, bahave paribhasmaI. suI ca laizuM saddha ca, vIriyaM puNa dulahuM; bahu rayamANa vi. ne ya zuM paDivAI, mANasattemi AyAo, je dhamma se sahe; tavassI viriyaM ladadhuM, saMvuDe nidhuNe racaM. sehI ujajuyabhUyamsa, dhamma suddhasTa cidaI; nivvANuM paramaM jAi, ghasirizva pAvae, viginya kazmaNe heuM, jasaM saMciNa khantie pAThavuM sarIra hiccA, uThuM pakkamaI disaM. visAlisehiM sIlehi, jakhA uttara-uttarA mahAsukAva dipattA, mannattA apuNavaM, apiyA devakAmANuM, kAmavaviubriNA; urdu kapesa cinti, pubrA vAsasayA bahU. tattha ThiccA jahAThANuM, jakhA Aukhae cuyA uti mANasa jeNi, se dasaMge bhijAyae. Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana (atha sAthe) khed vahuM hiraNuM ca, pasavo dAsArUsaM; cattAri kAmakhadhANi, taltha se uvavajajA, mittava nAyava heI, uccAe ya vaNavaM; apAyeke mahApanna abhijAe jase bhale. bhecchA mANasoe bhee, apahi ahAuyaM; pusviM visuddhasaddhae, kevala behi bujjiyA. cariMga dulahuM nA, saMjamaM parivajyiA ; tavasA hukammase, sidhe havaI sAsae, tti bemi, atha-1 mekSa pAmavAnA utkRSTA cAra aMgate-1 manuSyapaNa, 2 sUtranuM sAMbhaLavuM, 3 dhAma upara zraddhA ane 4 saMyamane vize baLanuM pheravavuM, e cAra moTAM kAraNe A saMsAramAM jIvane maLavA dulabha che. 2 saMsAramAM rahelA jIvone nAnA (aneka) prakAranAM gotra tathA jAtine viSe jJAnAvaraNAdika aneka prakAranAM karma karI judI judI ekeDhiyAdika jAtithI sarva loka bharyo che. 3 ekA zubha karmo karI jIva devalokamAM jAya, ekadA pApakarmo karI narakagatimAM jAya ane ekadA asuranI jAtimAM jAya, e pramANe jevAM kama kare tevI gatie jAya che. 4 ekadA kSatrI (rAjA) thAya che, tyArapachI caMDALa thAya, bukkasa thAya, koDe thAya, pataMgIo thAya ane koThI thAya che. 5 e pramANe jIva corAthIlakSa chavAjenImAM paribhramaNa kare che. kamarU5 melathI malina thayelAM chavA saMsAra samudrathI nivate nahi; jema sava arthane viSe rAja pAchA haThe nahi tema kAma karavAmAM jIva pAcho haThe nahi. 6 karmane yoge jIva mUDha thAya, duHkhI thAya, ghaNuM vedanA bhegavavAvALo thAya ane manuSyathI utaratI yunimAM vizeSa hagya che. 7 aneka bhava parimabraNa karI keTaleka kALe jIva azubhakarmane haNI vizuddhakarmane pAmavAthI manuSyapaNuM aMgIkAra kare che. 8 manuSyanuM zarIra pAmIne dharma sAMbhaLavAnuM maLavuM dADIluM che, je dhama sAMbhaLavAthI jIva bAra prakAre tapa, kSamA ane dayA aMgIkAra kare che. 9 kadAca dharmanuM sAMbhaLavuM pAme te dharmamAM zuddha zraddhA thavI ati durlabha che, kemake nyAyamAge (mekSamAga) sAMbhaLIne paNa jamALI 1 mAtA brAhmaNI, pitA caMDALa hoya tene bukasa kahIe. hara Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 adhyayanA (atha sAthe) pramukha ghaNA lAko bhraSTa thAya che. 10 vaLI dhanu' sAMbhaLavu ane zraddhA pAme paNa sacamane viSe maLa phAravavu dula bha che, kemake zreNikAdi ghaNA lAkA dharmAMte mhAtA thakA paNa cAritra-dhama aMgIkAra karI zakatA nathI. 11 manuSya bhava pAmIne je koI dharma sAMbhaLIne sarahe ane tapasvI thai sayamane viSe maLAve te purUSa Azrava rUthI kramarUpa rajane TALe. 12 vaLI kaSAyarUpa mela DhALIne niLa thAya, jina bhASita zudhana viSe nizcaLapaNe rahe ane ulTI mAkSagatine pAme. ghIe sIcela agninI peThe tapa teje karI dIpe. 13 mithyAtvAdi kramanA hetune TALe. dvarA prakAre kSamA ArIte sayamanA sacaya kare te, mATInA kAcA bhAjana jevu" (udArIka) zarIra chAMDIne mAkSa, devalAkaAdi ucca gatie jAya. 14 aneka prakAranI AkarI kriyAo karIne sAdhu uMcAmAM uMcA devatAo thAya che. caMdramA sUnI mAphaka ati teje IpatA thakA, maravu nathI evu' mAnI sukhe rahe che. 15 devatAnA kAmabhAga pAmyA che temAM Asakta thai, ciMtave tevAM rUpa vitA thakA asaMkhyAtA pUrva sudhI uMcA devalAkamAM kahe che. 15 devatA pAtAnA sthAnakane viSe rahetA thakA, uppu kSaya thaethI cavIne manuSyanI yAnIpratye deza aMge saMpUrNa janme che. 17 ughADI jamIna te khetara, vADI tathA DhAMkI jamIna te ghara pramukha, sAnu rUpu, dhADAhAthI, dAsadAsI, pAyadaLa e cAra prakAranA skaMdha jyAM hAya tyAM teo upaje che. 18 teo mitravata, svajanavata, uccagAtranA dhaNI, rUpavaMta, nizagI, mahAprajJAvaMta, vinayavaMta, sAvaMta, baLavaMta ane kArya karavAmAM samartha heAya che. 19 pUrvIjanmane viSe nirmaLa dhane sevavAthI teo anupama rUpavALA thaI manuSyasaMbadhI bhAga bhAgavIne jIvatAM sudhI cAkakhu sabhyaphkta pAme. 20 manuSyAdi cAra aMga maLavAM durlabha jANIne saMyama aMgIkAra karI, tame karI kramharUpa melane TALIne zAzvatA siddha thAya che. ema huM kahuM chuM. zrI uttarAdhyayana sUtranu ceAthuM adhyayana. asa`khaya viya mA pamAyae, jarAvaNIyasa huM natyi tANa; eva viyANAhi jaze pamatte, kiSNu vihiMsA ajayA gahinti. 1 Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana (atha sAthe) 25 je pAvakamehi ghaNuM maNasA, samAyayantI amaI mahAya pahAya te pAsAyaTie nare, verAbA narayaM utti , teNe jaha sandhimuhe gahIe, sakasmRNa diccaI pAvakArI; eva payA peca IhaM ca lee, kaDANa kammANana mekha asthi.3 saMsAramAvaja parasTa aTTA, sAhAraNuM ja ca kare kamma; " kampaksa te tassa u veyakole, na badhavA banyavayaM utti. 4 viNa tANuM na labhe pamare, imazmi e aduvA parathI; dIvapaNaTe va aNaHmeha neyAyaM mahuvA susu yAvI paDibuddhijIvI, na vIsase paNie Asupane gherA muhattA abalaM sarI, bhAra3pakakhI va caDapamatte. 6 care payAI parisaMkamANe, je kiMci pAse bahu majAmANeka lAbhantare viya buhaItA, pacchA parijAya malAvadhasI. 7 chandaniheNa uI mokhaM, Ase jahA sikhiyavasmadhArI; puvAI vAsAI carepamare, tarahA muNu khipamuI makanaM. 8 sa muvamevuM na labheja pachA, esevamA sAsayavAiyANuM; visIya zihile AuryAmi, kAlavaNue sarIra bhee, 9 khi na saphei vivegameuM, tanhA samudAya pahAya kAme; samicca lega samayA mahesI, akhANurakhI cara apamatto 10 mUhuM muhu mohaguNe jayanta, aNegarUvA samaNuM carAM; phAsA satI asaMmajasaM ca, na tesi bhikhu maNasA pause. 11 mandA hai phAsA bahulehaNijajA, tahapagAsu maNuM na mujajA, rakikhajaja mehe viSNueja mANuM, mAyaMna sevejajapahejajaleha12 je saMkhayA tuccha parakhevAI te pijadAsANa gayA parajhA; ene ahae ri gucchamANe be guNe jAva sArIrajoe 13 ttiSi atha:-1 AukhuM saMdhAya tema nathI mATe he jIva! dharmane viSe pramAda na kara, jAvaMta jIvane nicce kai trANa zaraNa nathI mATe evuM jANa ke hiMsaka, ajiteMdriya ane pramAdI cho ne ? zaraNa jaze? 2 je manuSya pApakarma karIne dhana meLave che ane e dhana mAruM du:kha TALaze ema jANuM amRtanI peThe grahI rAkhe teo te dhana cheDIne strI-putrAdinA pAzamAM rahyA thakA vera-baja ? Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (athe sAthe) bAMdhIne narake jAya che, 3jema khAtara paDatAM khAtarane me pakaDAelo pApA cAra potAnA karmo karI pIDA pAme che tema jIva AlAka ane paralokamAM pIDA pAme che, kAraNa ke karelAM kama bhegavyA sivAya chuTe nahi. 4 saMsArI jIva parane tathA potAne mATe je sAdhAraNa kama kare che te kama bhegavavAne vakhate te para bAMdhavapaNe rahetA nathI, eTale du:khamAM bhAga letA nathI, 5 pramAdI jIva dhane karIne Aloka ane paralokane viSe vANa-zaraNa pAme nahi, samakItarUpa dI bujhANAthI mohane udaya thAya che tethI mekSa mArgane dIThe aNadIThe kare che. 6 paMDita zIdhra prajJAvaMta purUSa dravya nidrAe suto thako paNa bhAvathI jAgato thake saMjama jIvitavya jIve ane pramAdane vidhAsa na kare kAraNa ke bhayaMkara kALa jAya che ane zarIra baLarahita thatuM jAya che, mATe bhAreDa paMkhInI peThe pramAdarahita cAle che. 7 je kaI mULa guNa tathA uttaraguNane viSe doSa na lAge tema zakAto cAle ane saMsArane pAsa sarakhe mAne tathA jJAna, darzana ane cAritrAdika keI jAtane lAbha maLe tyAM sudhI saMjama kavitavyane vadhArIne pachI maraNane avasare karmarUpamI tathA zarIrane TALe, 8 zIkhavelA ane kavaca dharanAra ghoDAnI peThe sAdhu pitAnI marajI aTakAvIne mekSane pAme, ghaNu pUrva sudhI pramAdarahita vItarAgane mArge cAle te muni zIdhra mekSa jAya che. 9 je purUSa prathama dharma na kare ane ema mAne ke aMtakALe dhama karIza, te purUSa pachI paNa dharma karI zakto nathI. e upamA kevaLIne chAje paNa bIjA purUSane chAje nahi. 10 he jIva! tuM zIgha viveka (dhama) pAmI zakato nathI mATe sAvadhAna thaI kAmabhegane chAMDIne meTA rUSIzvaranI peThe saghaLA prANIone samabhAve barAbara jANIne AtmAnI rakSA karatA thake apramAdI thake vicara. 11 mahinA guNene jItatAM saMjamane viSe vicaratA sAdhune aneka prakAranA AkarA ke shALA zabdAdi viSe vAraMvAra harakta kare che paNa te upara sAdhu mane karIne paNa dveSa na kare. 12 zabdAdi viSayane spaNa ghaNuM jIvone maMda pADe che ane lAbha upajAve che, mATe tevA viSayAmAM mana na rAkhavuM tathA krodha na rAkhavo, mAnane TALavuM, mAyA na sevavI ane lebhane chAMDa, 13 je kaI tatvajJAnavinA saMskRta bhASA bolavAnA DoLa ghAlanAra ane pArakAM zAstranA * Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) pApaNuhAra, rAgadveSasahita paravaza paDayA che. tene mithyAtvI gaNI temanAthI dUra rahI jAvajIva sudhI jJAnAdika guNI vAMcchanA karavI, Iti zrI namitrajyAnuM navamuM adhyayana ( uttarAdhyayana) cAMuNu devalegAo, uvavo mANusammi, visantamahaNije, saraI porANiya jAI. jAI sarijhu bhayava, sayaMsaMbuddho aNuttare dhame, pukhta ivenu raje, abhiNiphakhamI namI rAyA. se devalega rise, antarivaragae vare e, bhujitu namI rAyA, buddho bhege parizcayaI. mihilA sapurajaNavayaM, balamehaM ca pariNuM savaM; ciccA abhinikhanto, egatamahie bhaya, kelAhalaga bhUyaM, AsI mihilAe pavyayaHmpi, taiyA rAyarisinmi, mimmi abhiNikakhamatasmi. abhuThiyaM rAyarisi, pazvAThANumuttama, so mAhaNaveNu, Ima vayaNamabavI, dinu be ajaja mihilAe, ke lAhalaga saMkulA, suvyakti dAruNA saddA, pAsAe su giheya. eyama nimittA, heUkAraNacAIe; tao namI rAyarisI, devendra INama...vI. mihilAe ceIe vache, sIyAe marame, pattapukhaphalavee, bahaNuM bahuguNe sayA. vANa haramANumi, ceIyaMmi maNerame; dahiyA asaraNa atA, ee kandanti bhe khagA, eyama nisAmittA, heUkAraNacAIe; tao nami rAyarisiM, devidA ImaavI. esa agI ya vAu ya, eya DajhaI mandire; bhayavaM aneurateNuM, kIsa zuM nAvapephakhaha, eyama nisAmittA, heUkAraNacAIe; tao namI rAyarisI, devendra iNamabavI. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 adhyayana (atha sAthe) suha vasA chavAme, jesiM me naWi kiMcaNuM; mihilAe hajhamANIe, na me hajha kicaNuM. carapukalatamsa, nizvAvArasya bhika khuNe; piyuM na vijhaI kiMci, azviyaM pi na viSNaI. bahu khu muNiNe bhadra, aNagArassa bhikhuNe, savya vizvamulsa, egantamaNupassao. eyamaa nisAmittA, heukAraNa ceie, tae nimiM rAyarisiM, devindo daNamakhavI. pAgAre kArachattANuM, gapuraTTAlagANi ya; usUlagasayaghIe, tao gacchasi khattiyA. eyamadaM nisAmittA, heUkAraNaIe, tao namI rAyarisI, devendra aNasambavI, saddha nagare ricA, tavasaMvaramagnala; khanjiniuNapAgAra, tigutta dupardhasayaM. dhaNuM parama kigrA, jIvaM ca IriyaM sayA; dhi ca keyaNuM kigrA, saNa palimabhyae. tavanArAyaNa, bhirNa kammacuyaM; suNI vigayasaMgAmo, bhavAo parimue, eyamarda nimittA, heUkAraNacAIe; tao namiM rAyarisiM, devinTAiNamakhkhavI. pAsAe kAraittANuM, vaddhamANagiNi ya; vAla peiyAo ya, tao gacchasi khariyA, eyama nisAmittA, heUkAraNacAIo; tae namI rAyarisI, devendra iNamamavI, saMsaya khalu se kuNui, je mage kuNaI ghare; jatthava gaDumijA , tattha kuvvaja sAsaryA. eyamadaM nisAmittA, heukAraNacoIe; tao namiM rAyarisiM, devi iNamambavI. Amose mahAre ya, gaThibhee ya tAre nagarasma khema kAUNuM, tao gacchasi khattiyA, Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) eyamaTTha' nisAmittA, heUkAraNacoie; tao namI rAyarisI, devendra imaovI. asa" tu aNussehi, micchA daNDA pannuNL; RkAAitha anti, muccai kAra jaNA, eyamaTTha' nisAmittA, heUkAraAcAie; tao nima" rAyasi, DaeNvindA NimakhkhavI. je kaMi patthivA tujjI, nA namanti narAhivA; vase te ThAvakattANuM, taA gacchasi khattiyA. eyamaTTe nisAmittA, heUkAraNacAio, tae namI rAyarisI, devendra RNamakhkhavI. jo sahassa sahasANa, saJAme due jie; ega" jiSNugjha apANa', esa se paramA ja. apANamela jIjjAhi, kri' te jIeNu majja; apANamevamakhANuM, jaittA suhumehue. pa'cinkriyANi phAha', bhANu mAya' taheva lAhu ca;dujjaya' cela ayyANa, savva arpI jie jiya ayamadre nisAmittA, heUkAraNacAo; nima' zarirasa, TrulindA RNamakhkhavI. jaittA vile janma, leAittA samaNusAhuNe; dattA bheAccA ya ni ya, tao gacchasi pattiyA. eyamaTTe niyAmittA, heUkAraNacAIe; tame namI rAyazmiI, devendra makkhavI. ta jo sahassa' sahesANa, mAse mAse gava' True; tassa vi sajamA se, adintassa vi kriMcaNa. eyamaTTha' nisAmittA, heUkAraNacAie; tao nima* rAyarasa', vindA iNamadhmavo. dhArAsama' cattANuM, anna patthasi Asama; heva Asahara, bhavAhi mAhivA. eyamaTTe nisAmittA, heukAraNacAio, tao namI rAyarisI, devendra hyumavI. 255 29 30 31 3ra 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 adhyayanA (atha sAthe) mAse mAse tu jo mAlA, kusange tu bhujae; na sA yakhAya dhammasa, kala azvai seAlisa eyamaae' nisAmittA, heUkAraNu cAIe; tae nima' rAyayarasa, Dhavindo isavI. hiraNNa suvarNAM maNimutta, kasa krUsa ca vAhu; kAsa vaThThAvaittANuM, tao gacchasi khattiyA. eyamaTTha' nisAmittA, huMkAraNacAe; tame namI rArisI, devendra imakhkhavI. 44 45 4 47 suvanna rUpasae patrayA bhave, sIyA hu kelAsa samA asa`khayA; narasa buddhassa na tehi` ki`cI, icchA huM AgAsa samA aNutiyA 48 puDhavI sAlI javA caiva, hiraN` pasubhisahu; paDipuchyu' nAlamegasa, ii vijjA tatra' care. evamaTTha' nisAmittA, huMkAraNacAo; tame nima' rAyirasa, daivindo iNumakhkhavI. aDyamadbhudae, bhAe si patthivA; asante kAme panthesi, saMkaSNu vihunnasa, eyamaTTa nisAmittA, heSkAraNacAie; tao nI rAyarisI, devendra makhkhavI. salla kAmA visa kAmA, kAmA AsIviseAvamA; kArya patthamANAya, akAmA janti dAgai. ahe vayanti kAlheNuM, mANeNaM ahumA gai; mAyA ga paDigyAo, lAbhAA duhu bhaya. avajjIiNu mAhuNa ruva, viviSNu indatta; vandai abhitthaNantA, mAhi mahurA vahu, aheA te niz2i ke, aheA mANeA parija; ahe| nirakriyA mAyA, aheA lAbhA vasIka ahA te ajava sAhu, ahA te sAhu ma; ahA te uttamA khantI, ahe te mutti uttamA. 'huM si uttamA bhante, pacchA heAhisI uttamA; lAguttamuttama' DANa', 'siddhi gAsa ni. e 50 1 sa pa3 padma 55 56 7 - Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) evaM abhiyUNo, rAyarisiM uttamAe saddhAe pAhiNuM karensa, puNe puNe va6I sako. te vandiuNu pAe, cakkakusalakhaNe muNivara AgANauIe, laliyacavalakuhalatirIDI, namI nameI apAchuM, saphakhaM sapheNa cAIe; caiuNa gehaM ca vehI, sAmaNe pajajuvAo. evaM karenti saMbuddhA, pahiyA paviyakhaNA; viNiyanti bhegesu, jahAM se namIrAyesi. tti bemi. 62 athara-1 namI rAjarSine jIva pAMcamA brahma devalokathI cavIne manuSya lekane viSe utpanna thaye, dazana mehanIya karma upazamAvIne pAchalA bhavanI jAti saMbhALavAthI jAti-smaraNa jJAna utpanna thayuM. 2jAti smaraNa zAne karI pAchalA bhava saMbhArIne bhagavaMta jJAnavaMta pitAnI meLe utkRSTa pradhAna mane pAmIne te namI rAjA pitAnA putrane rAjya pIne gharathI dIkSA levAne nIkaLyA, 3 te namI rAjA ane teurane viSe rahI devalokanA jevA uttama bhega bhegavIne, tatvanA jANa namI rAjAe bhegane chAMDayA. 4 te namI rAjA mithilAnagarI, bIjA zahera, reza, caturaMgIsenA, aMtari, svajanAdika sarva cheDIne ekAMta rAgadveSarahita, nispRhIpaNe meTA RddhinA ane meTA jJAnanA dhaNI namI rAjA gharathI bahAra nIkaLyA. 5 rAjarSi namI rAjA dIkSA levAne gharathI bahAra nIkaLyA tyAre mithilAnagarImAM loko vilApArikazabdothI kelAhala karavA lAgyA. 6 te namI rAjarSi dIkSA levAne uttama sthAnakane viSe sAvadhAna thayA, te avasare zakeMdra brAhmaNarUpa AvIne A pramANe vacana kahevA lAgyA, 7 ahe, namI rAjA! Aja mithilAnagarI rAjyagRhamAM ane sAmAnya gRhane viSe hadayane ane manane udvega kare evA dArUNa zabdothI kelAhala karI kema vyApta thaI che? 8 ghaNA lokone dukhanuM kAraNa te tArI dIkSA che ane parajIvane jethI du:kha upaje te paribhramaNanuM kAraNa che. e artha sAMbhaLIne tathA vicArIne tyArapachI namI rAjaSi deveMdra pratye A (nIce) pramANe vacana kahe che. 9 mithilAnagarIne vize udyAnamAM eka zItaLa chAyAvALuM, manane ramaNika, patra, Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 adhyayanA (atha sAthe) phule, phaLe karI sahIta, pakSI Adika ghaNA jIveAne sadA guNanuM karanAra evuM' eka vRkSa che. 10 ahe vipra! vanamAMha te maneAma vRkSa vAyare karI hAlavAthI du:khI ane zaraNarahita thayelAM 5kho 6:khathI pIDA pAmIne AkraMda kare che. temAM jhADanA rASa nathI. 11 e artha sAMbhaLIne vicArIne hetu pAr pADavA nimitte namI rAja pratye veMdra A pramANe vacana kahe che. 12 he namI rAjA! tAharA rahevAnAM ghara ane aMta:pura vagere agni ane vAyare karI pratyakSa maLatAM dekhAya che te tuM zA mATe nathI jotA ! 13 e atha' sAMbhaLIne hetu pAra pADavA nimitte namI rAja devendra pratye A pramANe kahe che. 14 he vipra ! mane jema sukha upaje che tema huM' vasu' chuM' ane jIvuM chuM. te aLatA gharamAM kiMcitamAtra paNa mArUM' nathI, tethI mithilAnagarI maLavAthI mArUM kAMi paNa maLatuM nathI. 15 jeNe putra, zrI Adi tathA sa jAtanA vyApAra chAMDayA che evA sAdhune leAkamAM kAi paNa vastu priya ke priya nathI. 16 aNagAra (sAdhu) je sava thA prakAre Arbha pazriMhathI vizeSe mUkANA che ane hu ekalA chuM ema ekatvapaNAne vicAre che te sAdhune nizce ghaNuM kalyANa thAya che. 17 e atha sAMbhaLIne hetu kAraNe preryAM thakA namI rAja pratye devendra A pramANe kahe che. 18 he kSatrI ! tArA gAmane gaDha, kATa, kramADa, bhAgaLa, kATa uparanA yuddha karavAnAM sthAnaka, pragaTa khAi, gupta khAi tathA sau manuSyanI ghAta kare tevAM zataghna zatru karAvIne tyAra pachI ghara mUkIne jAje. 19 e pramANe devatAnu kahevu sAMbhaLIne namI rAjarSi A pramANe kahe che. 20 he brAhmaNa ! meM zuddha zraddhArUpa nagara karyuM che, bAra prakAre taparUpa kamADa karyAM che. savara rUpa bhAgaLa karI che, kSamArUpa gaDha karyo che ane traNa guptirUpa traNa koMDha karyAM che, te kAithI jItI zakAya nahi. 21 parAkramarUpa dhanuSya ka" che. karyAM sumatirUpa tenI paca, dhairya rUpa kamAna ane satyarUpa cADe karI dhanuSa AMdhyu che. arthAt manADhiyoga satye karI madhyA che. 22 taparUpa lADhAnAM bhANe karI hita dhanuSya che teNe karIne sAdhu laukIka saMgrAmathI nahIM paNa bhAvasa'grAmathI karUpa verIte vidyAre (jIte) ane saMsAra samudrapI mUkAya. 23 e pramANe namI rAjarSInuM kahevu' sAMbhaLIne tyAra pachI devatA A pramANe kahe che. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayano (atha sAthe) rapaTa 24 he kSatrI! meTAM ghara karAvI, temAM meTA gekha melAvI tathA taLAvamAM krIDA karavAnA mahela karAvIne te pachI tuM jAje. ra5e pramANe devatAnuM kahevuM sAMbhaLIne namI rAjarSi deveMdra pratye A pramANe kahe che. 26 jene parabhavane zaMsaya hoya te ja nizcaya ghare kare, huM to jyAM javA icchuM chuM tyAMja zAzvatuM ghara karIza. 27 e pramANe namI rAjAnuM kahevuM sAMbhaLIne deveMdra A pramANe kahe che. 28 he kSatriI ! vATapA, phAMsIyA, gaMThI choDA evA cora che tene niSedhIne, nagarane kuzaLa karI pachI jAje. 29 e pramANe devatAnuM kahevuM sAMbhaLIne namo rAjA A pramANe kahe che. 30 anekavAra manuSya bhave ajJAna ane ahaMkArapaNe aparAdhIne ane niraparAdhIne beTI zikSA thAya eTale ghaNuM vakhate cerI na karanAra manuSyane bAMdhe che ane corI karanArane choDI mUke che paNa IdriyanA vikArarUpI je cora che tene kei mehavaMta bAMdhI zakato nathI. 31 e pramANe namI rAjaSinuM kahevuM sAMbhaLIne deveMdra A pramANe kahe che, phare he kSatrI! je keAI rAjA tane namatA nathI te sarvane vaza karIne pachI jAje, 33 e pramANe deveMdranuM kahevuM sAMbhaLIne namI rAjavI A pramANe kahe che. 34 he vipra ! dazalAkha yoddhAo jItavA hilA che tene keI saMgrAmane viSe jItI zakaze paNa potAnA AtmAne jItI zake te dazalAkha ddhAnA jItanAra karatAM utkRSTI jItanAra jANu. 35 ApaNe potAnA AtmAthI ja yuddha karavuM. manuSya sAthe. bAyuddha karavAthI zuM thAya? arthAta kAMI nahi, paNa ApaNe potAne AtmA jItavAthI melanAM sukha pAmazuM. 36 pAMca Iti, krodha, mAna, mAyA temaja lobha e sava: jItavA bahu dohIlA che paNa jeNe potAnA AtmAne che ke teNe: savane jItyA che, 37 e pramANe namo rAjAnuM kahevuM sAMbhaLIne, deveMdra A pramANe kahe che. 38 he kSatrI! meTA yajJa karI, bahAra ne jamADI, gAya, suvarNAdi dAna daI manejha jogavIne, yajJa staMbha sthApIne pachI tu jAje. 3. e pramANe deveMdranuM kahevuM sAMbhaLIne namI rAjarSi A pramANe kahe che. 80 je kaI mahAne mahIne dazalAkha gAyanuM dAna keine Ape, tene je lAbha thAya tenA karatAM saMjama (cAritra) lenArane ghaNeja vadhAre lAza thAya che, mATe gAyanAM dAna devAnI zakti na hoya tene paNa saMjama Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 adhyayane (artha sAthe) le e vadhAre kalyANanuM kAraNa che. 41 e pramANe namI rAjAnuM kahevuM sAMbhaLIne deveMdra A pramANe kahe che, 4ra he manuSyanA adhipati! ghera Azrama chAMDIne bIjo Azrama zA sArU che che? A gRhasthAzramamAM ja rahIne piSadhAdikane viSe anurakta thAo, 43 e pramANe deveMdranuM kahevuM sAMbhaLI namI rAjarSi A pramANe kahe che. 44 he brAhmaNa ! koI ajJAnI mUkha prANuM mAsa mAsakhamaNane pAraNe hAbhanI aNu upara rahe eTale AhAra kare, paNa te purUSa niravagha cAritrarUpa dharmane seLabhe bhAge paNa pahoMce nahi arthAta ajJAnapaNamAM game tevI AkarI karelI kiyA kharAM cAritra dharmane kAMi aMze AvI zake nahi, mATe mane gRhasthAzrama chAMDI cAritra AcaravuM zreya che. 45 e pramANe namI rAjaSinuM kahevuM sAMbhaLIne deveMdra A pramANe kahe che. 46 he kSatrI! senA rUpAnA vagara ghaDelAM ane ghaDelAM alaMkAre, maNI, motI, kAMsAnA vAsaNa, vastro, adhAdika vAhano ane keDAra vadhArIne pachI jAje, 47 e pramANe devatAnuM kahevuM sAMbhaLIne namI rAjarSi A pramANe kahe che. 48 he brAhmaNa! kadAcita senApAnA merU parvata jevaDA asaMkhyAta pavato hoya to paNa lebhI manuSyane kiMcita mAtra saMtoSa thAya nahi kAraNa ke tRSNa anaMta AkAzasarakhI che, 49 saghaLI pRthvI sALa, java Adi 42 jAtanA dhAnyathI, senAM rUpAMthI tathA pazu AdithI bharI Ape topaNa eka lebhI manuSyanI IcchA pUrNa thAya nahi tethI huM evuM jANIne lAbhathI nivatI saMtoSanI vRttirUpa tapa AcarIza. 50 e pramANe namI rAjarSinuM kahevuM sAMbhaLIne deveMdra A pramANe kahe che. pa1 he rAjarSi! mane ghaNuM Azcarya upaje che ke pitAne maLelA kAma bhAgane chAMDIne have pachIthI (achatA) maLavAnA bhAganI IcchA rAkhe che ! paNa IcchA rAkhelA bhega maLaze ke nahi evA saMka9pa vikalpa karIne tuM haNAIza, mATe chatA bhegane chAMDIza nahi. para-e pramANe devatAnuM kahevuM sAMbhaLIne namI rAjarSi A pramANe kahe che, 53 he brAhmaNa ! e kAma bhaMga zalyasarakhA che, rasarakhA che, daSTiviSavALA sapanI upamA sarakhA che. jo ke te kAmaga maLI zake tema nathI, bhegavI zake tema nathI, paNa AkarI abhilASA rAkhe che evA jIva taMdula macchanI mAphaka Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) narakane viSe mAThIgatie upaje che. 54 krodhe karI narakAdika adhogatie jAya che, ahaMkAre karI mAThImatie jAya che. mAyAkapaTe karI sadagatine vinAza thAya che ane lobhe karIne A loka tathA paralokano bhaya che, 55 devedra brAhmaNanuM rU5 chAMDI devatAnuM rUpa dhAraNa karI namo rAjarSine vAMdI namaskAra karI nIce pramANe mAre vacane stuti karavA lAgyA. pa6 he rAjaSi iti Azvarya! bhaluM tamAruM saralapaNuM, iti AzcaryabhaluM tamAruM nirahaMkArapaNuM, iti Azcaya! tamArI uttama kSamA, ane iti Azcaya ! tamArI uttama nibhatA. 58 he pUjya! tame A bhavane viSe uttama che, parabhavane vize uttama thaze ane kamarU5 raja rahita thaI lAkamAM ati pradhAna, uttama sthAnakane-mukitapadane pAmaze, 59 devatAone iMdra te zadra e pramANe stuti karatA rAjaSi pratye uttama zraddhA sahita bhakti kare che tathA pradakSiNA karIne vAraMvAra vaMdaNuM namaskAra kare che. 6. tyAra pachI eka cakra aMkuza Adi lakSaNa sahita iMdra, namI rAjarSinA pagane vAdIne manahara capaLa kaDaLa tathA mugaTa Adi alaMkArethI sahita evA zakrendra AkAzane viSe eTale kelakamAM pitAne ThekANe gayA, sAkSAta zarke namI rAjaSine cAritra na levA saMbaMdhI vAdavivAda karI caLAvavA mAMDyA to paNa te caLyAM nahi ane ghara, deza, videza sarva chAMDIne namI rAjAe pitAnA AtmAne namADI eTale vairAgyamAM lIna karIne cAritrane vize udyamavaMta thayA. 6ra jema namI rAjarSi saMsAranA bhegathI nivaryo tema tatvanA jANa paMhita, ati vicakSaNa hoya te kriyAmAM pravINa thAya ane vizeSe bhogathI nivaDe ema huM kahuM chuM. zrI mRgAputranuM 19 muM adhyayana [ uttarAdhyayana] sugrIve nayare rame, kANuNajANahie, rAyA balabhaddhi tti, miyA tasragamAhisI. tesiM putte balasirI, miyApu ni viSNue; amApiNa daie, juvarayA hamIsare. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26ra adhyayane (artha sAthe) nada se u pAsAe, kIlae saha IsthihiM; re gundage ceva, nirca muditamANase, maNirayaNamitale, pAsAyAlayaNaThio; AleeI nagarasa, cauttiyacare. aha tatva aIcchanta, pAsaI samaNasaMjayaM; tavaniyamasaMjamadharaM, sIlaThTha guNaAgara. te dehaI miyApu, didie aNimisAe u; kahiM manerisaMva, dipuvaeN mane purA. sAhussa darisarNa tasma, awvasANumi sehaNe; mohaMgassa sattasma, jAIzaraNuM samupanna. devaloga cue sate, mANusse bhava mAga; sanninANa samupane, jAI saraNe purANayaM, jAIsaraNe samupane, miyAputte mahiddhie; sarai pirANiyuM jAi, sAmaNuM ca purA karyA. visaesa arajajanta, rajanto saMjamammi ya; ammApiyaramuvAgamma, Ima vayaNamambavI. suyANi me paMcamahavyayANi, naraesu dukhe ca tiriphakhajaNiyu; nizviNukAmemimahaNavAe, aNajANaha pavaIslAmiame.11 amma tAya mAe bhegA, bhurA visaphavamA; pacchA kayavivAgA, aNubandhaduhAvahA, Ima sarIre aNi, asuI asuisaMbhavaM; asAsayAvAsamiNuM, dukha kesANa bhAyaNa, asAsae sarIranmi, raI nevalabhAmahaM; pacchA purA va caLe, phezabubyasanniAbhe, mANasane asArazmi, vAhIgANa Alae; jarAmaraNaghatyasmi, khaNuM pi na ramAmahaM. jammu dukhe jarA dukha, regANi maraNANi ya; ahe dukhe hu saMsA, jalpa kIsanti jo, khetta vahyuM hiraNa ca, puttadAra ca bandhavA, caIttANuM ImaM deha, gatavyamavasalsa me; Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) jahvA kimpAgalANuM, pariNAmA na sundara; evaM bhuttANu bhAgANa', pariNAmA na sundare. aTThANuM jo mahunta tu, appAha patra I; gucchantA sA 6hI hAi, chuhAtaNDAe pIDio. eva' dhanma' akANuM, jo gacchaI para lava'; gacchantA se| duhI heAI, vAhIrAgehi pIDio. addhANu' se| mahunta' g, sapAhi pavajja gacchantA sA suhI hAI, jIhvAtanhAvivajji. eva` dhamma' pi krANuM, jo gacchai para bhava: gacchantA sA suhI heAi, apasme aveyaNe. jahA he palittazmi, tarasa mehulsa jo pa, sArabhauANi nIgeI asAra avaOMjai, eva lAe palittambi, jarAe maraNe ya; apANa tArasiAmi, tubsehi aNumanni. taM bintammApiyA, sAmaNuM putta duccara'; guNANuM tu sahassAi, dhAreyablAi bhikkhuNA. samayA sabhyabhUesu, samittesu vA jage; pANAinAvii, jAjjIvAe duSkar nizcakAlapramatteNa', musAvAvijjaNa; bhAsiyalva hiya* sacca', niccAuiNa dur dantasAhamAimsa, adttasa vitraNa; aNavajeNijjarsI, giddhuNA avi dukkara, vii khambhacarasa, kAmabheAgarasanuNA; ugna' mahavvaya abhra, dhAreyalva' sukkara. dhaNadhapesavagesu, pariggahavivajjaNa; savvAAparizrcAo, nimmamatta' sudura', caviDe vi AhAre, rAI bhAyaNavaNA, sannihI saMca caiva, vajjeyatve muduSkara chaThThA talhA ya sIuchheM, 6'samasagaveyaNA; aDhosA dukSmasejjA ya, taNuqAsA jallameva yu. 23 18 19 20 21 22 23 24 25 26 17 29 29 30 31 32 Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane artha sAthe) tAlaNuM tajajaNuM ceva, vahabadhaparIsahA; dukhaM likhAyariyA, jANuM ya alAyA, kAvayA jA imA vittI, kesalae ya dArUNe; dukha babhatrayaM ghara, dhAreluM ya mahApaNuM, sueIe tuma puttA, sukamAle sumajijae, na hu sI paN tuma puttA, sAmaNamaNupAliyA. jAvajIvamavisAme, guNANuM tu mahabhare; gurue lehabhAre zva, jo puttA heI duvyo, AgAse gaMgAu vya, paDiseu be dure; bAhahiM sAgare ceva, tariya guNadahI. vAluyAkala ceva, niraksAe u saMjame; asidhArAgamaNuM ceva, dukara cariu to, ahI vegannadio, caritte purU dure; javA lehamayA ceva, cAyavvA sudukakare. jahA agisihA dittA, pAuM hAI sudukakArA; tahA dukakare kareluM je, tArUNe samaNattaNuM. jahA dukhaM bhareu je, hAI vAyassa kenthale; tahA dukhaM kareluM je, kIbeNuM samaNattaNuM, jahA tulAe leu, dukakara mandara girI; tahA nihunIsaMka, dure samaNattarNa, jahA bhuvAhiM tariuM, dukara rayaNAyare; tahA aNuvasaneNa, dukare damasAgare, bhuMja mAthussae bhege, paMcalakhaNue tumaM; bhuttabhegI ta jAyA, pacchA dhamma carissasi. se biMtaDammApiyare, evameryuM jahA phAM; chaha loe nipivAsassa, nathi kiMcivi dukare. sArIramANasA ceva, veyaNAe aNuntale; mae soDhAe bhImAe, asai dukhabhAyANi ya. jarAmaraNakAntA, cArite bhayAgare mae seDhANi bhImANi, janmANi maraNANi ya. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . adhyayana (artha sAthe) jahA huM agaNI uNahe, e zuntaguNe tahiM; naraesu veNu urahA, assAyA veIyA gayA. jahA huM imaM sIyaM, e NanaguNe hiM; naraesa veNa sIyA, asAyA veiyA mae. kadanto kackaksIsa, udbhapAe ahesiye; huyAsaNe jalammi , papu aNuntase. mahAdavagisaMkAse, mammi vaIralAlue, kalambavAlayAe ya, dadrupa aNantase. rasantA kahukumbhosu, urdu baddho abadha; karavattakarakyAIhiM, chinnapurvo aNuAse, aItikakhakaSTagAiraNe tene simbalipAya; eviyaM pAsabadheNaM, kaThThokaThThAhi dura. mahAjajosu uSNu vA, Arasanta sumerUM; pIDite miM sakarmohiM, pAvakame aNuntase. kUvo kelasuNaehiM, sAmUhi sabalehi ya; phADie phalio chine, vipharo aNegase. asIhi asivaSNAhiM, bhallIhi paTisehi ya; chinna bhinna vibhinno ya, eNe pAvakasmRNA. avase leharahe jutta, jalana samilAjIe coIe tedjIttehiM, re vA jaha pAhie. hayAsaNe jalansammi, ciyAsu mahile viva; daDro paddho ya avase, pAvakamehi pavie. balA saMDAsatuNDahiM, lehatuphaeNhiM pakinahi; vilano vilavane haM, DhaMkagidhehiMsNantaso. tahAkilajo dhAvajo, patto verarNi nahiM; jalaM pAhiM ti citto, khuradhArAhiM vivAIo. uhAbhito saMpatta, asipatta mahAvaNuM; asipattehiM paDattehiM, chinnapu aNagase, muhiM musaMDI hiM, sUlehiM mUsalehi ya; gayA saMbhagagaoNhiM, patta dukakhaM aNajose. 34. Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane artha sAthe) khuhiM tiphakhadhArehiM, chariyAhiM kampaNahi ya; kapio phalio chine, uttio ya aNagase, pAsehiM kUhajAlehiM, mie vA avase ahaM; vAhie baharUddho vA, bahuse ceva vivAio, gelehiM magarajAhiM, macho vA avase ahe; ulli phAlio gahie, mArio ya aNuntase, vidaM ehi jAlehiM, lipahiM sauNe viva; gahie lage baDho ya, mArio ya aNuta, kuhADapharasubhAIhiM, vahRhiM due viva; kahie phalio chine, tachie ya aNajo. cabudimAIhiM, kumArehiM ayaM piva; tAvio kahie bhine, cuNie ya aNantase tattAi takhkhale hAi, tIyAI sIsayANi ya; pAIo kalakalatAI, Arasanto sumeravuM. tahe piyAI saMsAi, khaNDAI selagANi ya; khAIe mi sAMsAI, aviSNAI se. tuha piyA surA sIhU, merae ya mahUNiya; pAie mi jalatIe, vasAo rUhirANi tha. nicce bhIeNu tatthaNa, dRhieNa vahieNu ya; paramA tuhasaMbaddhA, veNA veditA mane tivya caNApagADhAo, gherAe aIhussahA; mahababhayAe bhImAo, naraesa veditA mae, jArisA mANase e, tAyA dIsanita veya; e aNuntaguNiyA, naraesu dukukhayaNa, sabubhavesu asAyA, veNu veditA mae; niesattaramitte pi, je sAtA na0i veyaNA, taM bintasmApiyare, chaENa purU palvayA; navare paNa sAmaNe, dukhaM niparikammayA. se beI ammApiyare, evameyaM jahA kuTuM; parikamma ke kuNaI, araNe miyapaphikharuM. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana (artha: sAthe) egabhUe araNe va, jahA u carai sige; e dhamma carissAmi, saMjameNa taNu ya. jahA bigassa AyaM ke, mahArazumi jAyaI; accanaM rUkukhamUlampi, ke tAhe tigiI. ke vA e sahu deI, ke vA e puchaI suhe; ke se bhatta ca pAchuM vA, Aharitu paNumae, jayA se suhI hei, tayA ga7I gaya; bharUpANalsa aThAe, valasANei sarANi ya. khAInA pANiya pAuM, valahiM sarehi ya; migacAritrya carittANa, ga7i migacAriyaM, evaM samudrie bhikhU, evameva aNee. migacariyuM caritANuM, urdu pAmaI disaM. jahA mige ega aNagacArI, aNegavAse dhurageyare ya; evaM muNuM geyariyaM paviDe, ne hIlae ne viya biMsaojA. 84 migacAritrya carissAmi, evaM puttA jahA suhe; ammApiuhiM sunAo, jahAI uvahiM tahA. miyacAriyaM carissAmi, salvadukhavimekharNi; tubhehiM abhaNunnAe, ga7 pura jahAsuhe, evaM se ammApiyare, aNumANittANa bahuviha. mamatta chindaI tAhe, mahAnAgo vya kaMcuyuM. IddhI vitta ca mitte ya, putadAre ca nAyaka . reya na paDe lagna, nibaMdhuNittANu niSNae. paMcamahalvayajuro, paMcahi samie tiguttigutto ya; sabhintarabAhira, takammammi ujuo. nigsame nirahaMkAro, nisso cattagAra; samaya savyabhUesa tasesa thAvare ya, lAbhAlAbhe suhe dukhe, vie maraNe tahA; sama nindApasaMsAsu, tahA mANAvamANo. gAvasu kasAsu, hasallabhasu ya; niyato hasasogAe, aniyANe ababdha. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 adhyayane (athe sAthe) aNistrio IhuM e, paralee aNizmie vAsIcandaNaka ya, asaNe aNusaNe taha. apasahiM dahiM, savvao pihiyAsa, ajhapajhANahiM, patthamasAsaNe. evuM nANuNa caraNeNa, dasaNa taveNa ya; bhAvAhiya subrAhiM, samma bhAvetta aparyA. bahuyANi 1 vAsANi, sAmaSNamaNupAliyA, mAsieNa u bhatteNa, siddhi patto ApyuttaraevaM karanta saMbuddha, paDhiyA paviyakhaNA; viNiati bhegesu, miyApure jahamisI. mahApabhAvasya mahAjasansa, miyAI puttamsa nisamma bhAsiyaM; tava pahANuM cariyaM ca uttamaM, gaI5hANaM ca tilegavistRta, 98 vivANiyA dukhavivadvaNa ghaNuM, mamattabadhaM ca mahAbhayAvahaM; suhAvatuM dhammadhure aNuttare, dhArekaja nivvANaguNAvatuM mahaM. tibemi. 90 artha-mahetAM vRkSovALAM zAbhanIka vanathI ramaNika sugrIva nagarane viSe baLabhadra nAme rAjA hato, tene mRgAvatI nAme parANI hatI. te baLabhadra rAjAnI mRgAvatI rANIne eka putra hato, te baLazrI nAme tathA are nAme mRgAputra lekaprasiddha hatA, mAtApitAne ghaNuMja vahAle hato. pATavI kuMvara (yuvarAja) hatA ane saMsAramAM rahyA chatAM iMdriyone damanAra eTale vaza rAkhanAra hato. 3 te mRgAputra AnaMdakArI gharane viSe trAya trizaMka devatAnI peThe niraMtara pramoTavaMta rahetA thakA bhegane viSe pitAnI strIo sAthe harSa sahita sukha bhegave che. 4 maNi rane jaThItra chAma taLIovALA mahATA mahelanA gekhane viSe jyAM cAra rastA bhegA thAya che tevA ceka ane traNa rastA bhegA thAya che tevA trikanA rastA uparanA mahelamAM beThA nagaranI carcA joyA kare che. 5 te gekhane viSe beThA thakA ekadA bAra prakAre tapa karanAra abhigrahadhArI, sattara bhede saMyama pALanAra, aDhAra hajAra zIlAMgathanA dharanAra tathA jJAnAdika ati guNavALA sAdhune jeyA, 6 te munine dekhI mRgAputra eka najare joI vicAra karavA Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) lAgyA ke pUrva meM kayAMya AvuM svarUpa dITha che, eTale AvA sAine pUve joyelA che. 7 te sAdhunA dazana thavAthI mRgAputrane zubhadhyAne, zubhaadhyavasAe meha upazo ane tethI karI pUrva bhavene jaNAvanArUM jAtismaraNajJAna prApta thayuM che. 8 jAtismaraNajJAna utpanna thavAthI evuM dIThuM huM devalokathI cavIne A manuSya bhavamAM Avyo chuM. saMjJI paMcendriyamAMthI Ave tene jAtismaraNujJAna upaje, pUrva bhavonI vAto sAMbharI Ave tene jAtismaraNajJAna kahevAya che. huM moTI bahaddhivALA mRgAputrane jAtismaraNajJAna upajavAthI potAnI pAchalI jAti saMbhAratAM dekhAyuM ke meM pUrva bhave cAritra pALyuM che. 10 viSayane viSe aprIti dharatAM ane saMyamane vize prIti dharatA mRgAputra mAtApitA pAse AvI A pramANe kahe che. 11 he mAtApitA ! meM pUrva bhavamAM pAMca mahAvrata pALyAM hatAM te sAMbharI AvyAM che tathA tiyacanI yonine viSe je du:kha bhegavyAM che te paNa sAMbharI AvyAM che, tethI kAmaga uparathI mArI icchA uThI gai che ane mAruM mana vairAgyavAna thayuM che, mATe mane dIkSA levAnI rajA Apa. 12 he mAtApitA ! e bhAga bhogavatA thakA viSaphaLa ( kiMpAkaphaLa) sarakhA che. jema hiMpAkaphaLa khAdhAthI mIThAM lAge paNa pragamyAthI jIva ane kAyA judAM kare che tema bhoga karavA vipAkavALA ane niraMtara du:khanA denAra che. 13 A zarIra anitya, apavitra, azAzvata ane azucimAMthI utpanna thayeluM che temaja A zarIramAM jIvane vAsa paNa azAhata che eTale Do vakhata rahevAne che ane te zarIra du:kha, kaleza ane vyAdhi vagerenuM bhAjana che. 14 A azAvatuM zarIra vRddhapaNe athavA bALapaNe avazya tyAga karavA gya ane pANInA parapoTAnI mAphaka kSaNabhaMgura che tethI huM evA zarIrane vize te jarA paNa AnaMda pAmatA nathI. - 15 manuSyapaNuM vyAdhi-remanuM ghara che ane jarA tathA mera huthI grasta che evA asAra manuSyapaNumAM huM kSaNa mAtra suma pAmato nathI. 16 ahe! Iti Azcarya! A saMsAramAM rahelA che kevAM kevAM duHkha bhogave che! janmanuM du:kha, jaranuM du:kha, reganuM du:kha, maraNanuM du:kha temaja aneka duHkhothI jIva ghaNe Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 adhyayanA (atha sAthe) phleza pAme che. 17 mAre gAma, nagara, vADI, rahevAnA mahela, sAnuM, rUpuM tathA putra, strI, bhAI ItyAdi sagAMvahAlAM temaja A dvArIka zarIra cheDIne avazya javu paDaze. 18 jema kapAka vRkSanAM phaLa khAtAM mIThAM lAge paNa pariNAme prANa lenAra eTale sArA nathI, tema bheAga bhogavatAM mIThAM lAge paNa tenuM piraNAma sArU' nathI. 19 je purUSa mATA pathane viSe bhAtu lIdhA vagara jAya che te kSudhA-tRSAe pIDANA thakA du:khI thAya che. 20 e pramANe dharUpI bhAtuM lIdhA vagara) je jIva parabhavane viSe jAya che te pIDANA thakA du:khI thAya che. vagara (satna karyo vyAdhi ane rogathI 21 je purUSa bhAtuM lane mADhA pathate viSe jAya che te kSudhAtRSA rahita thaine sukhI thAya che. rara e pramANe je jIva dharma karIne parabhave jAya che te jIva alpakamI ane vedanAhita thai sukhI thAya che. 23 jema gharamAM agni lAgavAthI mAlIka sArasAra vastu eTale ghaNI kimatI ane tAlamAM halakI vastu hoya te kADhI lIe che ane asAra eTale thADI kiMmatavALI ane tAlu dAra vastu cheADI dIe tema. 24 e prakAre janma, jarA ane maNuthI maLatA A leAkamAMthI tamArI AjJA lai huM mArA AtmAne ahuAra kADhIza (tArIza), mATe tame mane dIkSA levAnI rajA ApeA. 5 mRgAputranAM AvAM vacana sAMbhaLI mAtA pitA kahe che ke, he putra ! cAritra pALavu ati duSkara che, kAraNa ke sAdhune mULaguNu ane uttara guNarUpa hajAra guNI dhAraNa karavA paDe che. 26 vaLI sAdhune jAvajIva sudhI jagatamAM sarva jIvA upara eTale zatrumitra upara samabhAva rAkhavA paDe che, temaja prANAtipAtanI eTale jIva hiM'sAnI vikRti karavI paDe che mATe cAritra pALavuM duSkara che. 27 huMmezAM apramAdapaNe bhraSAvAdane chAMDavA paDaze hitakAraka mRtyu vacana khelavu paDaze mATe te vrata pALavu paNa duSkara che. 28 DhAMta kheAtaravAnI saLI paNa tenA mAlIkanI rajA sivAya levAya nahiM, nivadya ane eNaka eTale doSa vinAnA AhAra levA paDaze te paNa duSkara che. brahmacaryanI viti karavI ane Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (atha sAthe) raba pAmelA kAmAganA svAdathI nivatIne ghaNuM AkarA bahAcaryavratane dhAraNa karavuM e sarva ghaNuM duSkara che. 30 dhana, dhAnya, dAsadAsI tathA pazu vagere uparathI meha utAre, sava AraMbha chAMDavo ane nimamatapaNe vicaravuM te ati duSkara che. 31 anna, pANI, me ane mukhavAsa vagere cAra prakArane AhAra rAtrie na kare eTale rAtribhejanano tyAga kare tathA ghI, geLa, sukhaDI vagerene kALa uparAMta rAkhavA te snigdha saMcaya kahevAya te na kare, e sarva ghaNuM duSkara che. 3ra sudhA, tRSA, TADha, tApa tathA DAMsa maccharathI thatI vedanA sahana karavI, Akroza vacana sahana karavAM, du:khamaya upAzrayamAM rahevuM, tRNano sparza tathA melane parisaha sahana kare e ghaNe duSkara che. 33 capeTAdikane prahAra, AMgaLI dekhADI tiraskAra karI bhaya upajAva, lAkaDIno mAra, doraDAnuM baMdhana tathA gRhasthane ghera bhikSA mATe pharavuM ane pharatAM chatAM paNa AhAranI aprApti vagere parisaha sahana karavA te ghaNuM duSkara che. 34 kabutara vagere pakSIo jema potAne AhAra grahaNa karavA zaMkA sahita vase che ane khAdhA pachI kAMI pAse rAkhatAM nathI tema sAdhuo paNa AhAra levAmAM doSa lAgavAno Dara pravarte che ane AhAra kya pachI pAse kAMi rAkhatA nathI. vaLI sAdhuone keza loca kare paDe che te ghaNe bhayaMkara che ane mahAtmA purUSe je brahmacaryavrata dhAraNa kare che te avairyavAna purUSane pALavuM ati duSkara che. 35 he putra! tuM sukha bhogavavA gya ane zarIre sukamaLa che tethI cAritra pALavAne nicce samartha nathI. 36 cAritrarUpI meTe bhAra loDhAnA bhAranI peThe atyaMta bhAre che ane sadAkALa vizrAma lIdhA vagara upADavo paDe che. eTale cAritra jAvajIva sudhI pALavuM paDe che. 36 AkAzagaMgAnA pravAha sAmuM javuM ghaNuM duSkara che eTale culahimavaMta parvata uparathI paDatA gaMgA nadInA pravAha sAmuM javuM temaja be hAthe samudra tare jema duSkara che tema guNene samudra je cAritra te tare ghaNe duSkara che. 38 jema veLunA keLIA nIrasa hevAthI khAvA duSkara che tathA taravAranI dhAra upara cAlavuM duSkara che tema cAritra ane tapa AcaravuM ghaNuM Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 adhyayana (atha sAthe) duSkara che. sapajema ADuM avaLuM joyA vagara ekAMta daSTie cAle che tema sAdhuo paNa cAritrane viSe ja daSTi rAkho iryAsamiti zevatA viyare che tathA jema loDhAnA java cAvavA muzkela che tema cAritra pALavuM muzkela che. 40 jema dhagadhagAyamAna agni pIve duSkara che tema yauvanavayane viSe cAritra pALavuM ati duSkara che. 41 jema lugaDAne kethaLe vAyarAthI bhAre duSkara che, tema kAyara purUSane saMyama pALa duSkara che. 4ra jema merU parvata trAjave karI teNe duSkara tema nizcaLa ne nizaMka-paNe saMyama pALave ati duSkara che. 43 jema bhujAe karI samudra taTe duSkara che tema je purUSanuM mana viSayathI upazAMta thayuM nathI tene indriyane damavArUpa samudra taro duSkara che. 44 he putra! manuSya saMbaMdhI pAMca prakAranA paceMdriyanA viSayasukha bhegava ane pachI muktabhegA thaIne vRddhapaNe cAritra aMgIkAra karaje. A pramANe mAtApitAnA vacana sAMbhaLI mRgAputra nIce pramANe kahe che. 45 he mAtApitA ! tame je kahyuM te satya che paNa A lokane viSe je purUSa nispRhI che tene cAritra pALavuM muzkela nathI. 46 meM zArIrika, mAnasika ane ati du:kha upajAve evI mahAbhayaMkara vedanA anaMtavAra bhegavI che. 47 devatA, manuSya, tiryaMca ane narakarUpa cAra gativALA tathA jarA ane maraNarUpa aTavI jevA saMsArane viSe meM janma tathA maraNanI rodra vedanA bhegavI che. 48 A manuSya lokamAM jevI uSNavedanA che tethI anaMtagaNuM uNu asAtA vedanA narakane viSe meM jogavI che. 49 A manuSya lekamAM jevI zIta TADha) vedanA che tethI narakamAM meM asAtArUpa anaMtaguNI zItavedanA sahana karI che. 50 narakane viSe kabhImAM paga uMcA ane mAthuM nIcuM eTale udhe mAthe rahI devatAe vikavelo dhagadhagatI agnine viSe huM A karate pUrve anaMtavAra zekA chuM. para meTA dAvAnaLa thavAthI mAravADa dezanI vamaya retI jevI dhagadhage che tethI anaMta guNI dhagadhagatI narakamAM rahelI kalaMba vAlukA nadInI retImAM pUrve mane anaMtIvAra bALyo che, para. bumo pAData, bAMdhava rahita, jhADanI zAkhAe uMdhe mAthe badhI bhImAM laTako rAkhI mane karavate karIne anaMtI vAra chedyo, pa3 ati tirNa kAMTAvALA, Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayana (artha sAthe) 273 zAhamalI vRkSe sakhta bAMdhIne paramAdhAmIe mane sAmasAmA dhasIne ghaNuM du:kha dIdhuM. 54 jema kelamAM zeraDI pIle tema moTA yaMtrane viSe AnaMda karato, bhayaMkarapaNe mane paramAdhAmIe anaM. tIvAra pI ane huM mArA pitAnA pApakarmo karI anaMtIvAra duHkha pAmyo. pa5 suaranA mukha jevA zAma nAme ane kutarAnAM mukha jevAM sabaLa nAme paramAdhAmI e bannee maLI mane bhUmi para pachADIne jINuM vastranI peDe phADa ane vRkSanI peThe che . evI pIDAe taraphaDatAM ane ghara zabda karatAM meM narakamAM ane tIvAra duHkha bhegavyAM. pa6 mahArAM pApa karma karI narakane viSe huM upanya, tyAM aLazInA kulanA vaNa jevAM talavAra, bhAlA tathA bIja nipaTa zatre karI cheDANa, bhedANe, ane jhINA jhINa kaTakA thayA. pa7 he mAtApitA ! paravazapaNe mane leDhAnA rathane viSe dhagadhagatA ghasArA ane samelathI chetaryo ane lAkaDI Adi prahAre karI jema rejhane heThe pADe tema mane mAra mArI heThA pahaye, 58 jema pApI leke pADAne agnimAM heme che tema paramAdhAmIe vaikeya kIdhela jAjvalyamAna agnimAM mane bApA, pakAvyo, ze ane bhaDathuM karyuM. evI rIte huM paravazapaNe pApakameM karIne ghaNuM du:kha pAme. 19 DAMsanA jevI tIkSNa ane loDhAnA jevI sakhta cAMcavALA kaMka ane gIdha pakSIoe mane ane tIvAra baLAtkAre mAryo, tethI huM vAraMvAra ghaNA vilApa karavA lAgyA. 60 narakane viSe tRSAe pIDAvAthI cheDatadehatA vaitaraNI nadIne viSe paheo . tyAM jaI pANI pIvA mAMDayuM to charInI dhAra sarakhA pANIthI mAruM gaLuM chedAI gayuM. 61 tApathI pIDA thavAthI chAyAnI AzAe jhADanA meTA vanamAM gaye. tyAM khaDjha jevA pAMdaDAMthI huM chekANe, 62 he mAtA! narakane viSe loDhAnA mudagI, musaLa, sAMbelA, trizaLa ane gadAe karI mahArA zarIranA cUrecUrA karI nAkhyA evAM anaMtIvAra du:kha pAme. 63 tIkSNa dhAravALA astro, charI ane kAtarothI jema vastra katarAya tema huM katarANe ane phaDAye evI rIte zarIranI cAmaDI utArI nAkhI, evI vedanA meM aneka vAra sahana karI, 63 mane paravazapaNe 5TanI jALamAM mRganI mAphaka pAzamAM bAMdhe, rUche ane ghaNIvAra paramAdhAmIe mAryo, 65 mAchalAMnI jALamAM mane pakaDa, temAM kAMTAvaDe mAruM gaLuM Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra74 adhyayana (artha sAthe) vIMdhAyuM ane magarane rU5vALA paramAdhAmIe mane baLAtkAre pakaDIne uchA, cIryo, phADo, pakaDa, ane anaMtIvAra mAryo, 66 sIMcANa pakSInI mAphaka baMdhanethI, jALathI, lepathI ane sara sathI karIne huM anaMtIvAra pakaDAyo, ca, baMdhAye ane mane anaMtIvAra-mAryo. 67 kuhADA tathA pharasI pramukhe karI sutAra jema vRkSane vATIne nAnA nAnA kaTakA kare che tema mane phADa, kuTa, chedyo ane e pramANe anaMtIvAra paramAdhAmIe trAsa pamADe. 6i8 jema luhAra leTAne TIpe che tema mane paramAdhAmIe anatIvAra capeTA tathA muSTi Adi prahAre karI, tADe, kuTaye, chedayo ane jhINA jhINuM kaTakA karyA, 69 paramAdhAmIe mane tapelAM tathA kakaLatAM trAMbAM, loyAM, tapa ane sIsAM pAyAM tethI huM bhayaMkara rIte vilApa karavA lAge. 70 he mAtA pitA! paramAdhAmI mane kahe ke, tane mAMsa bahu priya hatuM ane mAMsanA kaTakA karI tene pakAvI, taLAvIne khAvAne bahu gamatA hatA mATe tuM A hArUM ja mAMsa khA, ema kahI mArA ja zarIranA mAMsanA kaTakA karI, pakAvI, agnivarNa lAlacoLa karI zekIne mane anaMtIvAra khavaDAvyA. chA vaLI paramAdhAmI kahe ke, tane Agale bhave madirA, tADI tathA java vagerene dArU tathA madha ghaNuM priya hatuM ema kahI mane mArA hADakAMne rasa tathA mArA zarIranuM lehI tapAvI jAjavalyamAna karI pAyuM. 72 he mAtA ! nitya bhaye karI, trAse karI, du:khe karI, pIDAe karI, parama utkRSTA du:khe karI kaMpAyamAna zarIre meM vedanA bhegavI, 73 tIvra, utkRSTa, ati AkarI, ghera, sahetAM ati duSkara, moTA bhayanI upajAvanAra, sAMbhaLatAM paNa bhaya upaje evI vedanA narakane viSe meM jogavI che. 74 manuSya lekamAM jevI TADha-tApanI vedane varte che tethI anaMtaguNI azAtA vedanA nArakane viSe che. - 75 sarva bhavane viSe meM azAtA vedanA bhegavI che, AMkha mIMcIne UghADIe eTale sukSma vakhata paNa zAtA bhegavI nathI. have mRgAputra pratye mAtApitA kahe che. 76 he putra! hArI IcchA dIkSA grahaNa karavAnI che to khuzIthI dIkSA grahaNa kara, paraMtu ATaluM vizeSa ke cAritrane viSe du:kha thavAthI davA karAvI zakAtI nathI eTale sAvadya vai' karAvI zakAtuM nathI. 77 mRgAputra mAtApitA pratye kahe che ke ApanuM kahevuM satya che paNa araNyane viSe Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayanA (atha sAthe) 25 rahelAM mRga vagere jAnavaro ane pakSIone rAga AvyAthI kANu maDhADI zake che ? arthAt vaidA AvI tenI davA karatA nathI. 78 jema ekalA mRga aTavIne viSe bhamyA kare che tema huM paNa sattara bhere sayasa ane Ara prakAre tape karI dhamane AcarIza. 9 jema mATA araNyane viSe koI mRgane roga utpanna thAya tyAre te mRga jhADa nIce bese che tyAM te mRgane vaidu kANa kare che? 80 te rAgathI pIDAelA mRgane kayA vaida AvIne auSadha Ape che? kANu tene sukhasAtA pUche che ? ane khAvAne vAste AhAra pANI (khArAka) koNa lAvI Ape che ? 81 jyAre te mRga sukhI hoya tyAre te peAtAnI meLe khAvA pIvAne mATe cAnI jagyA-vanamAM, khetaramAM tathA sarevara tarapha jAya che.82 te mRga mRgacarcA karIne eTale khetaramAMthI pAtAnA khArAka khAI ane sAvaramAMthI pANI pIne pAtAnI marajI mujaba vanamAM phare che. 83 ema saMyamane viSe udyamavata sAdhu mRganI peThe aniyata ThekANe rahe ane anekavAra nIrogI avasthAe aniyata sthAnakane viSe gAcarIe vicare te udizIe eTale devalAka-meAkSane viSe jAya. 84 jema mRga eka ThekANe rahetA nathI ane aneka ThekANe vase che tathA aneka ThekANe cAre| care che tema sAdhu geAcarIe pharatAM thakAM nIrasa AhAra maLe teA paNa gRhasthane ke peAtAnA AtmAne hIle ke nirde nahiM 85 jyAre mRgAputre mAtA pitA pAse kahyuM ke AgaLa kahyA mujaba mRgacarmAMnI mAphaka sajama AcarIza. tyAre mAtApitA kahe che ke he putra! jema sukha upaje tema karI, eTale khuzIthI dIkSA grahuNa kare, mAtA pitAe AjJA dIdhA pachI mRgAputra parigrahanA tyAga karyA, 86 he mAtA pitA! huM tamArI AjJAe karI sa` duHkhathI mukAvanArI mRgacarmAM rUpadIkSA aMgIkAra karIza. tyAre mAtA pitAe kahyuM ke he putra ! jAo ane jema sukha upaje tema kare. 87 ema mRgAputre mAtA pitAnI AjJA laine jema mATeA nAga kAMcaLI cheDhIne nAse tema mRgAputre ghaNuM prakAre samatva bhAvane chAMDayA. 88 jema lugaDe vaLagelI raja jhATakI nAkhe tema mRgAputra rAjya Rddhi, suvarNAdi dhana, mitra, putra, ane sagAMvahAlAM sa` chAMDIne nIkaLyA. 89 mRgAputra pacamahAvrata, pAMca mumati, traNa gupti, cha prakAre AbhyaMtara ane cha prakAre mAhya * Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adhyayane (artha sAthe) ema bAra prakAre tapa e sarvane viSe udyamavaMta thayA, 90 te mRgA putra mamatA rahita, ahaMkAra rahita, strI AdinA saMga rahita, addhi vagere traNa gArava rahita ane rasa tathA sthAvara jIvo upara sarakho bhAva rAkhanAra dhayA. 91 te mRgAputra AhAra pANuM maLe athavA na maLe, sukha athavA duHkhane viSe, jIvitavya ane maraNane viSe, niMdA tathA prazaMsAne viSe ane mAna tathA apamAna viSe e sarva upara samabhAva rAkhanAra eTale rAgadveSa rahita thayA 92 te mRgAputra traNa gAravathI, cAra kaSAyathI, traNa daMDathI, traNa zalyathI, sAta bhayathI, hAsyathI, zAkathI, niyANAthI ane rAgadveSanA baMdhana rahita thayA eTale tenAthI nivAryA. 93 te mRgAputra A leka tathA paralokanA sukhanI IcchA nahi rAkhanAra, potAnA zarIrane caMdana lagAvanAra athavA chedanAra upara ane AhAra karavAmAM athavA aNasaNa karavAmAM sarakhe bhAva rAkhanAra eTale samAna daSTivALA thayA, 94 te mRgAputra aprazasta eTale hiMsAdika pApanA dvArathI nivRtta thayA, tethI sarva prakAre AzravanAM bAraNAM baMdha thayAM ane adhyAtma dhyAnanA ge karI idrine damanArA ane sarvapraNIta siddhAMtamAM zubha dhyAnanA yogathI upayogavaMta athavA zubhaupazama vALA thayA, 25-6 e pramANe jJAne karI, cAritra karI samyaka karI, tapa karI, pacIzabhAvanAe karI, athavA anitya Adi bAra bhAvanAe karI, nirmaLa pariNAme karI potAnA AtmAne samyaka prakAre bhAvatAM ghaNAM varSa sudhI sAmAnya cAritra pALIne eka mAsanuM aNusaNu karIne sarvottama-pradhAna mokSa gatine pAmyA. 97 e prakAre je tatvanA jANu, paMDita, vicikSaNa hoya te jema mRgAputra baSi bhegathI nivatya tema nivate. 98 meTA prabhAvavALA ane meTA yazavALA mRgAputranuM saMsAranI asAratA dekhADanAra upadezarUpa bhASaNa, tathA temanuM bAra prakAranA tapathI pradhAna ane gatipradhAna eTale mekSa javAne mATe yogya A caritra sAMbhaLIne je Acare te traNalekamAM prasiddha evI mokSagatine pAme, 29 dhanane duHkhanuM vadhAranAra jANIne tathA mamatvane saMsAranuM baMdhana jANIne temaja dhana ane mamatva, caurAdikanA moTA bhaya upajAvanAra jANune sukhanI prApti karAvanAra tathA mokSaguNane lAvanArUM ane anaMtavIrya vagere guNene lAvanArUM evuM dhAma rathanuM besaNuM dhAraNa kare, ema huM kahuM chuM, Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atha zrI bhaktAmara stotra [vasaMtatilakA vRttama.] bhaktAmara praNata mailimaNiprabhANAmudyotakaM dalita pApatAvitAnamAM samyak praNamya jinapAdayuga yugAdAvAlaMbanuM bhavajale patatAM janAnAma che 1 che bhAvArtha-bhakti karanArA de page lAge che, te vakhate temanA namelA mugaTanI aMdara rahelA maNionI kAtine paNa prakAza ApanAra pAparUpI aMdhakAranA samUhane nAza karanAra, ane yugAdithI saMsArarUpI samudramAM paDelA mANasone AzrayarUpa, evA zrI jiteMdrasvAmInA baMne caraNane DeprakAre namaskAra karIne- ya: saMskRta: salavAlmayatatvabedhAdabhutabuddhipaTubhiH suralekanAthe stotrajagatrita ciraharidAre stabe kilAhamapita prathama jineMdrama (yumma. 1 2 3 | bhAvAtha:-tamAma zAstronuM tatva jANavAthI utpanna thayelI nipuNa muhivaDe, traNe lokanuM citta haraNa kare evA udAra stotrathI IMdra deve paNa jemanI stuti karI che, evA prathama jiteMdra zrI AdinAtha svAminI huM paNa stuti karIza. 2 (prathamanA A be lekanuM yugala che.) buddhayA vinADapi vibudhAcita pApITha stotuM samudatamativigatavyapashamA bAlaM vihAya jalasaMsthita miMTubiMba manya: ka Icchati janaH sahasA hItama che 3 che bhAvAtha-jenA paga mukavAnA AsananI paNa devatAoe pUjA karelI che, evA he jiseMdra! jema koI paNa samaju mANasa jaLanI aMdara paDelA caMdranA pratibiMbane ekadama grahaNa karavAne icchato nathI, paNa mAtra bALaka ja Icche che, tema meM paNa buddhi vinA lajajA rahita thaIne tamArI stuti karavAmAM pravRtti karI che. 3 (te kharekhara bALa ceSTA jevuM ja gaNAya ema che.) Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 bhaktAmara stAtra tuM guNAn guNasamudra zazAMkAMtAna kaste kSamaH suragurUpratimApi mundrayA / kalpAMtakAlapatranAdvaitana caka kA vA tarItumalama'nidhi' bhujAbhyAm // 4 // bhAvAtha' he guNasamudra ! saMhArakALanA pavana vaDe jenI aMdara magara Adi prANIo uchaLI rahyAM che evA samudrane hAthavarDa taravAne kANu samaya thAya che? ( arthAt kAI nahi. ) tema caMdranA jevA manehara tamArA guNAte kahevAne bRhaspati jevA buddhimAna paNa karyAMthI samartha thAya? (bhAvA ke evA paNa sama na thAya teA pachI mArI zakti te temAM karyAMthIja cAle ? ) 4 sADahuM tathApi tava bhaktivazAnmunIza tuM stava' vigatazaktikRSi pravRtta: 1 protyAtmavIya vicAya mRgI mugeMdrama nAnyeti kri nizA: paripAlanAm // 5 // bhASA:- hemunIzvara ! e pramANe huM tamArI stuti karavAmAM azakta chuM, chatAM paNa tamArI bhaktine Adhina thaIne jema mRgapazu peAtAnA bALakanI prItine Adhina thaine tenuM rakSaNa karavAne pAtAnA baLanA vicAra cheADI daine paNa ( pate tenA sAmuM thavAne azakta chatAM paNa) siMhanI sAme thAya che; tema huM paNa (mArI zaktine vicAra tajI daIne) tamArI stuti karavAne pravRtta thaye| chuM. 5 apasmRta zrutavatAM parihAsadhAma vabhaktireva mukharIkurUte balAtmAm / yatkAli: kli madho madhura virati taggAcA*likAnikare kahetuH // 6 // bhAvArtha:--jema caitra mAsane viSe AMbAnA meAranA prabhAvathI krAyala madhura zabdo ucAre che, tema mane paNa, huM thApuM jANanAra [mUrkha ] ane zAstrAnA [ vidvAnonA hAsyanuM pAtra chatAM tamArI bhakti [nA prabhAvathI ] ja baLAtkArathI khelAve che..! [ A stuti karavAmAM pravRtta kare che. ] vasa'stavena bhavasa'tatinniSkra pApa kSaNAtzayamupaiti zarIbhAjAma / Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI bhaktAmara stAtra AkrAMtA malinIlamazeSamAMzu sUryAM bhinnamitra zAmaMdhakAma // 7 5 bhAvAthaH--jema sUryanA prakAzathI, rAtrine viSe vyApeluM bhamarAnA jevuM kALu aMdhArUM tatkALa nAza pAme che, temaja tamArI stuti karavAthI, dehadhArIonAM janmapara parAnAM adhika tamAma pApA kSaNamAtramAM nAza pAme che. 7 atyuti nAtha tava sastavana mayedamAraNyate tanudhiyA'pi tava prabhAvAt / caMtA hariti satAM nalinI le muktAphalaghutimupaiti nanu biMdu: / 8 / 209 bhASA :--ane e pramANe samajIne, jo ke huM alpa buddhivALA chuM te! paNa tamArI A stuti karavAnA AraMbha karUM chuM; te jema kamaLapatranI aMdara paDelu pANInuM TIpuM', kamaLapatranA prabhAvathI meAtInA jevI zAbhA pAme che, temaja A teMtra paNa tamArA prabhAvathI sajjatAnA mananuM haraNa karaze. 8 ( evA zAbhAyamAna-prIti upajAvanAra-thaze. ) AstAM tava stavanamatasamastaSa tvatya kathApi jagatAM duritAni huti / krUre sahasrakiraNa: rUte prabhaiva padmArMtu jalAni vikAzabhAMjI // 9 // bhAvAH-- jema sUrya dhaNuM cheTe rahyo che, teA paNa tenAM kraraNA vaDeja sarAvarane viSe rahelAM kamaLA praphullita thAya che, temaja sarva pApotA nAza karanArUM tamArUM stavana bhale (dUra) he paNa tamAro kathA mAtra leAkAnA pApAnA nAza kare che! 9 nAtyajIta bhuvanabhUSaNa bhUtanAtha bhUtaUbhu`vi bhava tamaNidhruvata: / tulyA bhati bhatA natu tena ki` vA bhratyAzrita yu ihu nAtyasama kareti 5 10 u bhASA:-he bhuvanabhUSaNu! he bhUtanAtha! tamArA aneka satya guNA vaDe karIne tamArI stuti karanAra, A leAkamAMja tamArA sarakhA thAya, emAM vizeSa Azraya zuM che ? kemake leAkamAM pazu je jene Azraya karIne rahe , te tene sa`pattivaDe potAnA samAna nathI karatA zu? kare che ja. 10 Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 zrI bhaktAmara stotra davA bhavaMtAmanimeSavilekanIya nAnyatra teSamupayAti janasya cakSu: pItyA payaH zazikAravRti dhAsiMdha: kSAraM jalaM jalanidherasituM ka Icchata che 11 che bhAvArtha: he bhagavAna! ekI najare joI rahevA yogya ApanuM svarUpa (ekavAra) joyA pachI, mANasanAM netra bIje ThekANe saMtoSa pAmatAM-karatAM-nathI; kemake caMdranA kiraNa jevuM ujajavaLa kSirasAgaranuM dUdha pIdhA pachI jaLanA samudranA khArA pANIne pIvAne kaNa Irache che? kaI nahI. 11 vi. zAMtarAgarUcibhiH paramANubhindra nirmApitastribhUvanakalalAmIbhUta - tAvaMta eva khalu teNuva: pRthivyAM yatte samAnama5ra na hi rUpamasti che 12 | bhAvArtha - he traNa bhuvanane viSe eka ja mAtra AbhUSaNarUpa! je zAMtarAganI chAyAnA paramANuMo vaDe Apa nirmAelA che, te paramANuo pRthvIne viSe teTalAM ja hovAthI, tamArA samAna bIjAnuM rUpa ja nathI ! 12 vakargha kava te suranareganeahAri niHzeSanitijagavitApamAnama ! biMba kalaMkamalina kava nizAkarasya yahrAsare bhavati pAMDapalAzapama che 13 che bhAvArthadevatAo, manuSya ane nAga pramukhanA netranuM haraNa karanAra evuM; ane traNe jagatane viSe rahelAM caMdra, kamaLa Adika upamAnane jItanAruM evuM tamArUM mukha kayAM? ane divasane viSe khAkharAnA pAnanA jevuM phIkuM paDI janAruM evuM temaja vaLI kalaMkavALuM, evuM caMdramAnuM biMba te kayAM? 13. saMpUrNamaMDalazazAMkakalAkalApazubhrA guNAtribhuvanaM tava laMghayanti the saMzritAsijagadIzvaranAthameka kastAnivAraNyati saMcarate yatheSTama che 14 che - bhAvAtha-saMpUrNa caMdranI kAti jevA tamArA ujajavaLa guNe, traNe jagatane ulaMdhana karIne vyApI rahyA che; kemake traNe jagatanA Apa eka Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara stotra 281 lAja svAmI che, tethI tamAre Azraya karIne rahelA te guNone, IcchA pramANe vartatAM koNa aTakAvI zake ema che? 14 citra mitra yahi te tridazAMganAbhinIti manAgapi mane na vikAramArgamAM kapAtakAlamaratA calitAcalana hiM maMdarAdvizikhara calita kadAcita che 15 bhAvArtha-he prabhu! devAMganAo tamArA manamAM kiMcita mAtra paNa vikAra (kAmavikAra) lAvI zakI nahi, temAM zuM Azcarya che? kemake saMhArakALanA pavanathI tamAma parvate le che, te paNa merU parvatanuM zikhara kadApI le che zuM? (nahIMja) 15 nimavartirapatilapUra kRtna jagannayamidaM prakaTIkaraSiA gamyo na jAtu marUtAM calitAcalAnAM dIpADaparatvamasi nAtha jagaTyakAza: 16 che bhAvArtha...he nAtha! jenI aMdarathI dhUmADe nikaLatA nathI, jene dIveTanI jarUra nathI, ane tenI paNa jarUra nathI, je A samagra traNe jagatane prakAzIta kare che, ane parvatane paNa DelAvI nAkhe evo pavana paNa jenI pAse jaI zakato nathI; evA vilakSaNa dIpa rUpe A jagatane viSe tuM prakAze che. 16 nAsta kadAcidupayAsi na rAhugamya: spaSTIkaraSi sahasA yugapagati nAMbheAdhare ranirUddhamahAprabhAva: sUryAtizAyi mahimAsi munIMdra leke 17 bhAvArtha-he munIMdra! jagatane viSe tame sUryanA karatAM paNa vadhAre mahimAvAna cho ! (sUryanI peThe) rAhu tamane gherI zakatuM nathI, tame kadI paNa asta pAmatA nathI, megha tamArA prabhAvane avarodha karI zakatuM nathI, ane eka vakhate tame traNe jagatane prakAzIta kare che (tethI sUryanA karatA paNa tame adhika mahimAvAna che e spaSTa ja che). 17 1 nityAyaM dalitAhamAMdhakAra na rAhuvainasya na vArikAnAmA Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 bhakatAmara stotra vizvAjate tava mukhA-jamana5kAti vidyotayajagadapUrvazazAMkabiMbama che 18 bhAvArtha- jene udaya haMmezAM che, jeNe moharUpI aMdhakArano nAza karelo che, jene rAhuthI grAsa thaI zakatuM nathI, jene megha paNa gherI zako nathI, temaja jenI kAMti kadI paNa ochI thatI nathI; evuM tamAruM mukhakamaLa jagatane viSe apUrva caMdrabiMbanI peThe zobhI rahe che. 18 kiM zarvarISa zazinADalDi vivasvatA yugmabhukheMdudalitaSa tamasu nAthA niSpanazAlivanazAlina jIvaleke kArya kvijaladharalabhArana: 19 che bhAvArtha -he nAtha! tamArA mukharUpI caMdramAthI jyAre aMdhakArane nAza thAya che, tyAre pachI rAtrine viSe ugatA caMdramAnuM zuM kAma che? temaja divase udaya pAmatA sUryanuM paNa zuM kAma che ? kemake zobhAyamAna DAMgaranuM dhAnya pAkI cUkyA pachI, AkAzamAM caDhI AvelA varSAdanuM zuM prayajana rahe che? (bhAvArtha ke te jema nirarthaka che temaja sUryacaMdra paNa tamArA mukhanA prakAza AgaLa nirarthakaja che !) 19 jJAna yathA tvayi vibhAti kRtAvakAza naiva tathA hariharAdiSa nAyakevuM che teja churanmaNiSa yAti yathA mahatva navaMtu kAcazakale kiraNakupi 20 che bhAvArtha - he prabhu! tamArA viSe jJAna jevI rIte yathAvakAzathI zobhI rahe che, tevuM hari, hara ityAdika dene viSe zobhatuM nathI ja. kemake prakAzamAna ratnanA samUhane viSe jevuM tejanuM prAbalya bhAse che, tevuM kAcanA caLakatA kakaDAne viSe paNa jaNAtuM nathI ja. 20 mane vara hariharAya eva daSTA daSTaSa veSa hRdayaM tvayi taSameti kiM vIkSitena bhavatA bhuvi yena nAnya: kazcinmane harati nAtha bhavAMtareDapi che ra1 che bhAvArtha - he svAmI ! hari, hara ityAdi deva (mArI) daSTie pADayA te sAruM ja thayuM che. kemake temane dIThAthI mAruM hRdaya tamAre viSe ja Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara stAtra 3 (te sarvene dIThAthI ane te sarvethI tame zreSTha che ema jANyAthI ) sASa pAme che. A leAkamAM tamane jovAthI zuM thayuM che ? ( tA eTaluM ja kahevAnuM che ke) bhavAntarane viSe paNa anya kAI dhruva mArUM' mana haraNa karI zakanAra nathI. 21 strINAM zatAni zataze! jananti putrAn nAnyA suta 65ma jananI prasUtA sarvAM dizA ti bhAni sahasrarazmi' prAcceva digmanayati sphura zujAlama // 22 pra bhAvA--jema tArAonA samUhane sarva dizAe dhAraNa kare che, paNa tejasvI sUryaMte te mAtra pUrvadizA ja janma Ape che; temaja se'kaDA strIo dhaNAe putrAne janma Ape che, chatAM tamArA samAna putrane tA khIjI kAi janetA ( strI) utpanna karatI ja nathI ! 22 tthAmAsanati sunaya: pama pumAMsa mAdityavarNa bhamala' tamasaH purastAt / tyAmeva samyagrupalabhya jayati mRtyuM nAnya: ziva: zivapadmasya munIMdra pathA: 5 23 u bhAvA--hai munI! tamane suniye parama purUSa mAne che, ane tame aMdhakAra AgaLa ni`La sUryAM jevA cheA; vaLI tamane rUThe prakAre pAmavAthI ( jANavAthI ) mRtyune paNa jItI zakAya che. ane (e kAraNathI tamArA sivAya khIjo (kAIpaNu) mekSa ( mukti) pAmavAneA kalyANukAraka mA nathI ja ! 23 Asabhyaya' vibhumaciyamasakhyAgha brahmANIdharamana tamana'gaketum / yAgIzvara vidvitayAgamanekameka jJAnasvarupamamala' pravakrati sataH ra4 // bhAvA--he prabhu! tamane avyaya,vibhu, acitya, asakhta, Adya, brahmA, Izvara, anaMta, anaMga-ketu, yogezvara, cAgane jANunAra, aneka, ane eka, evI rIte satyapurUSA aneka vizeSaNAthI jJAnanA sAkSAt svarUpa rUpe, ane vaLI nirmaLa paNa kahe che! 24 buddhastvameva viSNudhAcita buddhimApAt bheM zAmi bhuvanatrayA karavAt / Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 bhaktAmara stAtra dhAtAsi dhIra zivamA vidhavidhAnAt vyakta tvameva bhagavat purUSAttamA'sa // 25 5 bhAvA--huM viSudhAti ! tame khuddhinA khAdha kareA che. tethI khudda ja che. tame traNe jagatanuM kalyANa karanAra che tethI zaMkara, rUpa ja che, ane kalyANakAraka mAnA vidhine dhAraNa karanAra-jANanArA che. tethI tameja dhAtA cheA. ane he bhagavan! tame ja spaSTa puruSAttama eTale nArAyaNa rUpa che ! 25 tulya' namastribhuvanA iharAya nAtha tulya* nama: kSititalAmalabhUSaNAya / tulya nagnijagata: paramezvarAya tulya' namA jana bhaveAdadhiroASaNAya ! 26 5 bhAvAtha he nAtha ! traNe jagatnI pIDAne haraNa karanAra Apane mArA namaskAra hA! pRthvInA taLa upara amala-ni`La bhUSaNa rUpa Apane mArA namaskAra ho ! vaLI trailAkanA paramezvara evA Apane mArA namaskAra hA! hai jina ! A saMsArarUpa sAgarane zoSaNu karanAra-nahIM sarakhA karI denAra-Apane mArA namaskAra hA ! 26 kA vismayAtra hiM nAma guNaropaisva' saMzritA nirvakArAyA munIza / kAryarUpAttavividhAzrayajAtagavai svAMtarepi na kadAcidrapIkSitA'sa ! 27 u bhASA--hai munI! tamAma guNe! ja tamArAmAM paripUrNa rIte Azraya karIne rahelA che, temAM zuM Azcaya che ! kemake aneka sthaLe Azraya maLavAthI jemane gava upanna thaelA che, evA deSAe tA tamane svapnAMtare svapnamAM-paNa joyelA ja nathI! ( bhAvArtha ke tamArAmAM guNa sivAya DhASa khIlakula che ja nahIM.) 27 uccaro katarUsa'zritamunmayakhamAbhAti rUpamamala bhavatA nitAMtam / spaSTollasat kiraNaastatameAvitAna biMba veriva payAdhAta ! 28 5 bhAvA--hai jinezvara jema medhanA samIpamAM rahIne, adhakAranA nAza rIte, ane spaSTa uMcA kiraNA prasArIte, `ze|bhI rahe che; temaja Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara stotra 285 azokavRkSanI nIce raheluM ApanuM svarUpa (pAparUpI aMdhakArane nAza karIne ane) uMcA kiraNa prasArIne, atyaMta nirmaLa, zobhI rahe che. 28 siMhAsane maNimayukhazikhAvicitra vizvAjate tava vapuH kanakAvAtamAM biMba viyatilasAMzulatAvitAne tugAdayAdvizirasIva sahasrarazaH 29 bhAvArtha-jevI rIte uMcA udayAcaLa parvatanA upara, AkAzane viSe prakAzamAna kiraNo rUpI latAonA samUhava, sUryanuM biba zobhe che, tevI ja rIte he jinendra ! maNinA kiraNonI paMktio vaDe karIne, vicitra dekhAtA siMhAsanane viSe, suvarNa jevuM mane hara ApanuM zarIra, atyaMta zebhe che. 29 kaMdhAvadAtacalacAmaracAzAbaM vizvAjate tava vapuH kaladhautakAMtama ucchazakazucinijharavArivAramusta suragiriva zAtaDIMbhama . 30 che bhAvArtha-jema udaya pAmelA caMdramAnA jevI, nirmaLa pANInA jharasunI dhArAo vaDe, merUparvatanuM suvarNamaya uMcu zikhara zobhI rahe che; tema megarAnI puSpa jevA dhoLA vIMjAtA (pharatA) cAmara vaDe, senAnA jevuM manahara ApanuM zarIra zobhI rahe che. 30 chatravayaM tava vibhAti zazAMkakatamucce sthita sthagitabhAnukaramatApamAna mRtAphalaprakarajAlavavRkazela prakhyApayata vijagata: paramezvaratvama . 31 bhAvArtha-he bhagavana (tArA sahita) caMdranA jevAM manahara, sayanA kiraNanA tApanuM nivAraNa karanAra, ane motIonA samuhanI racanAthI zobhAyamAna, evAM tamArAM upara rahelAM tamArAM traNa cho zobhI rahyAM che, te jANe tamArUM traNe jagatanuM adhipatipaNuM ja jAhera karatAM hoya nahIM zuM! tema zobhe che. 31 gaMbhIratAravipUritadivibhAgaeloyelokazubhasaMgamabhUti dakSa: saddharAja jayadhoSaNASaka sana khe duMdubhivinati te yazasa: pravAdI 5 32 5 Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ t bhaktAmara stAtra bhAvA--cA ane gaMbhIra zabda vaDe jeNe dizAonA vizvAsa pUrI dIdhA che. traNe jagatanA leAkeAne zubha samAgamanI sauMpatti ApavAmAM je kuzaLa che, ane satyadharmAMnA rAjAnA jayanA zabdane je jAhera kare che, evA tamArA je duMdubhi te AkAzane viSe garjanA karI rahyo che! 32 maDhArasuMdaraname supArijAtasaMtAnakAdikusumAkarasRSTirUddhI ! gaMdhAkhi duzubhama kramarUtrapAtA ddivyA diva:patati te vacasAM tatirja !! 33 5 bhAvA--madAra, suMdara namerU, pArijAta, ane saMtAnaka ItyAdI vRkSAnA phUlAnI je divya dRSTi, sugaMdhIdAra pANInA biMdue vaDe zItaLa ane maMdavAyue prerAelI svaCmAMthI ghaNI ja paDe che; te jANe tamArA bhASaNanI dIvyamALA ja paDatI heya nahI zuM! 33 zubhaprabhAvalayabhUiivabhA vibhArata lAtrayavrutimatAM ghatimAkSipattI meAdyaviAkaranir'tarabhUrisa khyA dIyA jaya pi nizApiseAmasaumyA 5 34 5 bhASA-vibhu ! zobhAyamAna che. prabhAma`DaLa jenuM, evI ghaNIja tejasvI tamArI kAnti; traNe jagatanA tejasvI padArthonA tejane jhAMkhu pADe che-jIte che--AkSepa kare che. te tamArI kAnti, asaMkhya sUryanA sarakhI tejasvI hAvA chatAM caMdranA jevI zItaLa prabhAthI rAtrine paNa jIte che! 34 svargApava gamamA vimA gaSTasaddha tatvathaaikapaskrileAkayAma / divyadhvanibhavati te vizadAsa - bhASAsvabhAvapariNAmacurNa: pratyeAjya: 5 kapa // bhASA - svarga ane mekSane mA` batAvavAmAM STi temaja traNe lAkane viSe satyadharmanuM tatva kahevAmAM je ekaja mAtra nipuNa che, evA tamArA je divyadhvani te niLa athavALA hAvAthI sarva bhASAnA svabhAvanA guNane pAmIne (satra) thAya che. 35 unniddhahemanavapa'kajapu jakrAMtI padhdha sannakhamayUkhazikhAbhigamo Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara stotra pAla padAni tava yatra jidra dharaH 5ghAni tatra vibudhA: parika9patti che 36 che . bhAvArtha - he jiseMdra! suvarNanAM navAM khIlelAM kamaLanA samUhanI kAMti jevA prasarI rahelA nakhanAM kiraNanI paMkti vaDe je suMdara dekhAya che, evA tamArA page pRthvI upara jyAM jyAM DagalAM bhare che, (tame jyAM jyAM vicAre che, te te ThekANe devatAo kamaLanI kalpanA racanAkare che. 36 Irtha yathA tala vibhUtibhUjiteMdra dharmopadezanavidha na tathA parasya che. yAdaprabhA hinakRtaH prahatAMdhakAra tApha phate grahagaNusya vikAsineDapa che 37 che javA-he jinaM! e prakAranI (pAchaLa jaNAvelA abdha prAtihAryanI) tamane je je saMpatti dharmane upadeza karatI vakhate (savasaraNamAM) thaI, te pramANe anyane (hariharAdika paradharmanA devAne kadI paNa) thaI nathI. (te yogya ja che) kemake aMdhakArane samULa nAza karanAra sUryanI jevI prabhA che, tevI prakAza pAmelA prahanI paNa kyAMthI ja heya? 37 etanmAvila vilAlakAlamUluM mattabhramabhramaranAdavivRddhakepamA airAvatAbhasimuddhatamApadaMta DyA bharyA bhavati no bhavadAzritAnAma che 38 che. bhAvArtha-jenuM gaMDasthaLa jharatA madavaDe karIne kharaDAeluM che, vaLI je mAthuM dhuNAvyA kare che, ane tenI AjubAju bhamatA unmatta zAmarAonA guMjArava vaDe, jene kopa vRddhine pAmela che, vaLI je utA airAvata jevo che, evo hAthI paNa je (kadAca) sAme Ave, te paNa tene dekhIne tamAre je Azrita hoya che tene bhaya upajato nathI. 38 bhinelabhagatajavalAsitAkta muktAphalaprakarabhUSitabhUmibhAga: batamAmagata hariNAdhipokapi nAkAmati mayugAcalasaMzrita te che 39 che bhAvAtha-jeNe hAthIonAM kuMbhasthaLa chedIne, temAMthI gaLatAM ujavaLa ane lohIthI kharaDAelAM motI vaDe pRthvI zobhAvI che; evA baLavAna deDatA siMhanI deTamAM je mANasa AvI paDyo hoya, te paNa je tamArA Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara stotra caraNa rUpI parvatane Azraya le te tene te siMha paNa (mArI zakatA nathI.) AkramaNa karI zakato nathI-paMjhAmAM laI zakatuM nathI. 39 kapAtakAlayavaneSThatavAhikaka5 dAvAnalaM javalitamujajavalamutsaliMgamAM vizva jivasumiva saMmukhamApata tvanAmakanajala zamayatyazeSama che 40 bhAvArtha-je, pralayakALanA pavanathI uddhata thayelA agni je, jenI aMdarathI ghaNuM oDhA (tanakhA) uDe che e, ane ghaNuMja prakAzavALo e dAvAnaLa-vanane-agni-jANe jagatane bALI nAkhavAnI ja IcchA karate heya nahi! tema joramAM saLagate saLagate sanmukha Ave; te tene paNa tamArA nAmanuM kIrtana rUpI-tamAruM stavana rUpI-jaLa azeSa samAvI de che. samagra bujAvI nAkhe che. 40 rakatakSaNe samadaklikaMThanIla krodhoddhata phaNinatkaNamApatalamAM - AkAmati kamayugena nirastazaMka stavanAmanAgadamanI hRdiyasya pusa: 41 che bhAvArtha-lAlaceLa akhovALe, manmatta keyelanA kaMTha (gaLuM) je kALo, ane krodhe karIne uddhata, (chAcheDAyela ) e sarpa uMcI phiNa karIne sAmo dhasI AvatuM hoya tene paNa, je mANasanI pAse tamArA nAmarUpI nAga-damanI ( sapanuM damana karanAra auSadhI ) hoya che, te mANasa nizaMkapaNe oLaMgI jAya che [bhAvArtha ke e sApa paNa tamArA bhaktane karaDI zakatA nathI. 41 vagaDuraMgagajagajitabhImanAdamAja bahaM balavatAmapi bhupatInAmA udyadivAkaramayukhazikhApaviddha vaskItanAttama chavAzu bhidAmupaiti che kara che bhAvArtha-jenI aMdara ghoDAo kudI rahyA che, ane hAthIonI garjanAne bhayAnaka zabdo thaI rahyA che, evA raNane viSe rahelA baLavAna bhUpatinA sainyane paNa, jema udaya pAmelA sUryanAM kiraNonI zikhAo vaDe, aMdhakArane nAza karI zakAya che, temaja tamArA kIrtanathI bhedI zakAya che.(bhAvArtha ke tamArI bhaktithI evuM sainya paNa jItI zakAya che.) 42 Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaktAmara strAtra kuMtAmabhinnagajaroNitavA rivAhavegAvatAratANAtu yAdhalIme ! yuddhe jaya vijitadu yajeyapakSAsvapAdapaMkajavanARSiNA labhate // 43 5 bhASA-bhAlAnI aNIe vaDe chedAI gayelA hAthIgmAnA rudhirane pravAha jyAM AgaLa vahe che, ane jyAM te pravAhanI dur caiAhAe taravAmAM Atura thaI gayelA che, evA bhayAnaka yuddhane viSe; jete tamArA caraNu kamaLa rUpI vananeA Azraya hoya che, tee ajIta zatrune paNa jItI zake che. 43 abhenidhI kSubhitabhISaNanacakra pAThInapIDabhaya dAvaNavADhavAgnau / ragattara gazikharasthitayAnapAtrA srAsa' vihAya. bhavataH smarAjanti 5 44 5 29 bhASA -bhayaMkara magaramaccha Adi-nakracaka jaLacara ja tuo jetI aMdara uchaLI rahyA che, ane bhayAnaka vADavAgni jevI aMdara atizaya prajavalita thaI rahyo che tathA moTA meTA menae jenI aMdara uchaLI raghu' che, evA teAphAnI samudranI aMdara je vahANA (vahANatI 'daranA manuSyA) AvI paDelA hoya che, te paNa tamArA smaraNathI nirbhayapaNe jaI zake che! ( samudramAM jokhamAyA sivAya rahI zake che. ) 44 udbhuta bhISaNajalAdabhAbhuggA: zAccAMdazAmupagatA cutavitAzA: tvatpAdapakajaromRtadigdha hA: maryA bhati makaradhvajaglyarUpAH // 45 // 30 bhAvA--bhaya kara jaLAdara roganA bhArathI namI gaelA, aMte tethI karIne jemaNe jIvataranI AzA cheADI dIdhI che, evI mahA duHkhada avasthAne je pAmelA hAya che; te paNa tamArA caraNa kamaLanI rajarUpI amRtanuM jo peAtAnA zarIrane lepana kare teA [ rAgathI rahIta thaI te] kAmadeva jevA suuMdara zarIravALA thAya che! 45 ApAda kamurugR'khalaveSTitAMgAH gADha bRhannigaDhakADhinidhRSTajathA: DA Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 bhaktAmara stAtra nAmama maniza' manujA: smarata sudha: svaya vigata dhabhayA bhAti|| 4 // bhAvA pagathI te gaLAsudhI jaDelI kheDIAvaDe jenA aMga viTAI gayAM che, ane-te meTI kheDIAnA gADha baMdhanathI--tenI kreATIonI jhINI aNIe jemanI jA MgA dhasAyA kare che, te mANaseA paNa jo tamArA nAmanuM niraMtara ramaraNa kare che, teA utAvaLA peAtAnI meLe ja baMdhananA bhayathI mukta thaI jAya che. (kedamAMthI chUTe che.) 46 mattadvidrabhRgarAjavAnalAhi- sagrAmavAridhimahAdaraba dhanAtyam| tasyAzru nAzamupayAti bhaya' bhiyela yastAvaka' svamIma' matimAnathIte 5 47 5 bhAvA --je buddhimAna mANusa tamAruM A stavana [ A bhaktAmara teMtra] bhaNuM che,-pATha kare che--tenA; maTThAnmatta hAthIthI, siddhathI, dAvAnaLa agnithI, yuddhathI, samudrathI ane jaLAdara tathA baMdhana; ( pAchalAM kAvyAmAM jaNAvelAM) e sarvethI utpanna thaelA bhaya; bhayathI ja jema nAza pAmatA hoya tema (A sneAtranA pAThathI ) jhaTa nAza pAme che! 47 ssAtrasaja tava jinendra guNanibaddhAM zA mA vividhalavicitrapuSpAma // dhatte janA ya hu kAMgatAmajasa ta' mAnatuMgamavazA samupaiti lakSmI: 5 48 5 bhASA--hai jite! A stotrarUpI mALA meM tamArA guNurUpI dArAvarDa, vicitra akSararUpI vargavALAM puSpAthakI bhaktivaDe gu MthelI che; tene je mANasa haMmezAM peAtAnA kaMThane viSe dhAraNu karaze, te sanmAnathakI UMcA thayelA evA ( heAne), svataMtra lakSmIne pAmaze, 48 [ Iti bhaktAmara stAtra saMpUrNa ] Wan Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yANama'dira snAtra atha zrI kalyANumaMdira snAtra [ vasaMtatilakAvRttam ] kalyANama'viramuddAmavadyabhedi, bhItAbhayaprakramani dvitama zriMdmama sasArasAgaranimajjadoSaja'tu, pAtAyamAnamalinamya jinezvarasya yasya svayaM suragurUgarimAMthurAro, stAtra suvistRtamatina vibhuvidhAtuma; tIthezvarasya kahasmayadhUmaketA, stasyAhuaiSa li saMstavana kaSci sAmAnyatApi tava varlDa yituM svarUpamasyAddazA: kathayadhIza bhavatyadhIzA: jApi kauzikazizuyaktinA dvivAMdhA, rUpa' prarUpayati kri' li dhamme: mAhakSayAnanubhavapi nAtha mA~, nUna guNAt gaNiyetu na tava kSamata; kahepAMtavAMtayasa: prakaDApi yamAn mIyata kena jaladhenatu narAzi: aJdhatA'sma tava nAtha jaDAyApi, kanuM stava lasasa byaguNAkarasya; bAlApi ka na nijamADuMyuga vitatya, vistIrNatAM thayatidhiyAMthurAro: ye yAginAmapi na yAMti guNAstaveza, vastu tha bhavati teSu mamAvakArA: LatA tadevamasamIkSitakAztiya', japati nA nijagiza nanupakSiNA'Sa. 1 Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANamaMdira stAtra AAstAmacityamahimAjinasa stavastu, nAmApi pAti bhavatI bhavatA jagati tIvrAtApahatapAMcajanAnnidAdhe, mINAti padmasasa: sasADinalopa dattanityayi vibhA zithilIbhava ti, jatA kSaNena nizmitA api kramabadhA: sagho bhujaMgamamayA iva madhyabhAga, abhyAgata vanazikha Dini ca'nasya. mukhyata eva manujA sahasA jinendra, rotrarUparavazataiyi vIkSitepi gAsvAmini kuritatejasa dRSTamAtre, cArivAzu pazava: pralAyamAna ~' tArako jina ! kathaM bhavanAM ta eva, tyAmuddhati hRdayena yaduttara ta yadvA kRtistarati yajjalameSanUna, ma'ta tasya marUtaH sa kilAnubhAva: yasmin haraprabhRtayApi hataprabhAvAH sApi tvayA tipatiH kSapita: kSaNena; vidhyApitA hutabhuja: payasAtha cena, pIta na kri' ta'Si duddha vADavena svAminnanapagarimANamApa prapannA, tyAM ja'tavaH thamahA hRdaye dAnA: janmAdadhi laghu taratyatilAghavena, ciMtyA na huMta mahetAM yadi vA prabhAva: krodhavayA sudi vibhA prathama' nissA, vastAstA khata graMtha la ka coga: plASatyasutra yadi vA ziziraSTi lAke, nIlakumANi vidhinAni na kihumAnI, 10 11 12 13 Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANamaMDira stotra tyAM thigina jina satA paramAtmarUpa, manveSayaMti, hRdayAMbukezaleze; pratasya nimalarUceya divAminya, hAsya saMbhavi padaM nanu kaNikAyA: dhyAnajineza bhavate bhavina: kSaNena, vihAya paramAtmadazAM vrajati; tIvAnalAlabhAvamapAsya leke, cAmIkaramacirAdiva dhAturbhadA: ataH sadaiva jina yasya vibhAvyase tva, bhaththa: kartha tadapi nAzayase zarIrama; etatsavarUpamatha madhyavivartine hi, yadi huM prazamayaMti mahAnubhAvo: AtmA maniSibhirayaM vadabhedabuddhayA, dhyAta jineka bhavatIha bhavAtmabhAva: pAnIyamayamUtamityanuM ciMyamAna, ki nAmane viSavikAramapAkati. tvamevavItatamasa paravAdipi, tane vilehariharAdidhiyA prapanA: kiM kAcakAmalibhirIza sipi zaMkhe, ne gRhAte vividha varNaviparyayaNa, dharmopadezasamaye savidhAnubhAvA, dAstAM ja bhavati te tarUraze: abhyadugate dinapatI samahIhepi, kiM vA vibodhamupayAti na chavalaka: citra vibho kathamavADabhukhavRtava, viSyapha patatyaviralA surapuSpavRSTi tyAre sumanasAM yadi vA munIza, gati nanamadha eva hi baMdhanAni. Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 kalyANa maMdira stotra, sthAne gaMbhIrahRdayAdhisa bhavAyA: pIyUSatAM tatra gira: samudrIya'ti, pItvA yataH paramasamA gabhALa; bhavyA vrata tarasAyarAmaretvama, svAmin ! sudUramavanamya samutkSata tA; anya vati zucaya: sucAmaraulA: cesmai nati vidvadhate munipu gavAya; te nunamUgataya: khalu zuddhabhAvA: zyAma' gabhIragiramujjavalahemaratna, siMhAsanasthamittu bhazikha hinAma AlAyati rabhasena natamuccuM, zrAmIkarAdgizirasIva navAMbuvAhum uddagaDhatA tava zitivrutima lena, lusaRdraviro katarU bhUva; sAnnidhyatASi yuDhi vA tava vItarAga ! nizaMgatAM ti ke na saMcetanApi, bhe bhA: pramAdamaya bhajadhvamena, mAgatyanivRtipuri prati sAvAhama; etanniveyati deva jagatrayAya, manya nAnabhinabha: sura6 duzista, udyotiteSu bhavatA bhuvaneSu nAtha, tArAnvitA vidhuraya vidyutAdhikAra: muktAkalApakilatA dvisatAtapatra, vyAjAtridhA dhRtatanuM vakhazyu peta: svana prapUtijagatprayapi hitena, krAMtipratApayazasAbhi sayena; mANikayahemarajatapravittiSi tena, sAlatrayeNa bhagavAtA vibhAsi. 1 12 23 24 25 da 20 Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra95 kalyANa maMdira staMtra, divyasaje jina namatrIdAdhipAnA, sujya ratnacitAnapi maulibaMdhAna; pATho zrayaMti bhavato yadi vA paratra, saMgama sumanase na ramaMta eva, vaM nAtha janmajaladheviparAzupi, yattArayasumato nijapRSThalagnAna ; yukta hi pArthiva nipasya satastavaiva, citra vibhe yadasi karmavipAkazunya; vizvapi janapAlaka dugatatva, kiM vAkSaraprakRtilipimIza; ajJAnavatyapi saudava Wciva, ne jJAnaM tvayi surati vizvavikAzahed. prAglArasaMbhUtanabhAMsi rajAMsi reSA, dusthApitAni kamaThana zahena yAni; chAyApi taitva na nAtha hatA hatAzA, prasta svamIbhiyameva para durAtmA yagajjadUtineghamadabhramIma, brazyahimmusalamAMsalAradhArama, haiyena muktamatha dustaravAri ghe; teneva tasya jina dastaravArikRtyama, dhvastabdha kezavikRtAkRtimaryamuMDa,. prAlaMbabhUlAyadAkatravinirmadagni, khetavraja: pratibhavaMtamapIrite ya: semyAbhavasmRtibhavo bhavaduHkhahetu: dhanyAsta eva bhuvanAdhipa ye trisaMdhya, mArAdhayaMti viAMdhavavidhutAnyakRtyAH kollasatpalakatharmaladaha zA: pAdaryA tava vi bhuvi janmabhAja : Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa madira stAnna, asminnapArabhavavArinidhI munIza, manye na me zravaNagAcatAM gatADasa, AAkati tu tava gAtra pavitramaMtre, kiM vA vidviSadharI savidha sameti janmAMtarepi tava pAda yuga' na deva, manye mayA mahitamIhitadAnakSama teneha janmani munIza parAbhavAnAM, jAtA niketanamahuM' mathitArazayAnAm nUna' na mAhu timirAvRtaleAcanena, pUrva vize| samRddhapi pravilAkritA'si; marmAvidhA vidhurya'ti hi mAmanarthA: mAghabhrama dhagataya: krathamanyacaita Aki tApi mamatA'pi nirIkSitA'pi, nUna' na cesa mayA vidhatA'sa bhatyA; jAtA'sma tena janamAMdhava duHkhapAtra', yasmAkriyAH pratiSphalati na bhAvazUnyA: tvaM nAtha khijanavatsala he zaraNya, kArUNyapuNya vasate vizanAM vareNya; bhakatyA nate miya maheza yAM vidhAya, du:khAMkurAlanatatparatAM vidhahi ni:sabyasArazaraNa' zaraNaM zaraNya, mAsAthe sAhnitaripuprathitAvaDhAtama; tvatpAdapaMkajamatti praNidhAnavacA, vadhyAsmi caMdrabhuvanapAvana hA hatA'smi. vedrava dha viditAkhilavastusAra, saMsAratAraka vibhA bhuvanAdhinAtha; trAyasva deva karUNAda! mAM punIhi, sida'tamagha bhayadravyasanAMmurAroH 35 36 39 3. 37 40 41 Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalyANa maMdira stAtra . zz. ghasti nAtha bhavadraSThisarArUhANAM, bhakta: phala" kimaSi satata sa`citAyA; tanme tvadezaNasya zaSya bhUyA: svAmItvameva bhuvane'tra bhavAMtarepa, itya' samAhitadhiyA vidhijjine, sAMdrolasapulaka cukitAMgabhAgA; tvadraSi nima lamukhAMmujaba lakSyA, e sastava" tava vibhA racayati bhavyA; ' ( AryAM cha ) jananayanakumudacaMdraprabhAsvarA: svasa padmA bhukA te vigalitamalanicayA, acirAnmAkSa" prapadya te,'' [ iti kalyANa maMdira htAtra saMpUrNa^, ] E 297 42 43 44 Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 208 zrI kalyANa maMdira stotra (padyAnuvAda) zrI kalyANa maMdira stotra (padyAnuvAda) | harigIta ]. kalyANanuM maMdira ane udAra IcchIta Apave, hatA abhaya bhayabhItane samartha durita kApa; saMsAra dariye DubatAne nAvarUpe je vaLI, niSa prabhunA padakamaLane prathama huM preme namI. sAgara samA jenA mahimAnI stuti karavA viSe, vizALa buddhi suragurU te cheka zakti hINa dIza; vaLI kamaTha kerA garvane je bALa agni are, tIthI zanI stuti karIzaja temanI hato khare. sAmAnya rIte paNa tamArA rUpane vistAravA, jinarAja zaktimAna dulabha mUDha muja sama che thavA; hina aMdha dhIrajavAna bacuM ghuDanuM je tehathI, nahiM sUrya kerA rUpane varNavI zakAze snehathI. anubhava kare tuja guNa taNe jana mehanA TaLavA thakI, nahiM pAra pAme nAtha te paNa Apa guNa gaNatAM kadI; jyama pralayakALavaDe khaselA jaLathakI samudranA, khullA thaelA ratna DhagalA kethI mApI zakAya nA, radIpyamAna asaMkhya guNanI khANa nAtha tamArI huM, AraMbha to karavA stuti paNa maMda buddhimAna chuM; zuM bALapaNa ketuM nathI. laMbAvI beu hAthane, nija buddhinA anusArathI ja samudranA vistArane, he Iza yAgI paNa tamArA guNa je na kahI zake, sAmarthya mArU kayAMthI varNana mujathI tenuM thaI zake vicAra viNanuM kArya A gaNuya mArU tehathI, paNa pakSI zuM pitA taNI bhASA kahe vadatA nathI ! aciMtya mahimAvAna stuti ApanI he jinere, tuja nAma paNa saMsArathI lekanuM rakSaNa kare; Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANamaMdira stAtra (padyAnuvAda) jyama grISma keza sakhata tApavaDe musAphara je du:khI, te thAya kramaLa taLAva kerA zItaLa vAyuthI sukhI. he svAmI Apa hRdaya viSe AvA taddA prANI taNAM, kSaNamAtramAM draDha ka dhana jAya tUTI jaga taNAM; vanamAM mayurI madhyamAM jevI rIte AvyAM thakI, caMdana taNAM tathIja sarpo sadya chuTe che nakI, darzana ahA jitendra mAtra manuSyane jo thAya che, teA seMkaDA duHkha bhaya bharelAM, sahejamAM DhaLI jAya che; gAvALa kravA sU` tejasvI taNAM dIThAM cakI, pazuo mukAye sadya jevA nAsatA cAro thakI. tAraka tame jinarAja kevI rItathI sa'sArInA, tamane hRdayamAM dhArI ulaTA tAratA saMsArIyA Azcaya che paNa cama kerI masakathI sAcu' re; aMdara bharelA vAyunA AdhArathI jaLane tare, hari hara ane brahmAdinA prabhAvane jeNe chyA, kSaNamAtramAM te rati patine shejamAM Ape huSyA; je pANI agni anyane bujhAvatuM paLa vAramAM, te pANIne vahavAnaLe pIku' na zuM kSaNavAramAM! he svAmI ! atizaya bhAravALA Apane pAmyA pachI, kevI rIte prANI ahA nija hRdayamAM dhAryAM. thakI; ati laghu paNa bhavarUpa darIyA shejamAM tarI jAya che, athavA mahAna neAtaNeA mahImA acitya gaNAya che. he prabhu jyAre prathamathI Ape huNyA' teA krodhane, Azcaya tyAre kema maLyA krarUpI cArane ! athavA nahI. A avanImAM zuM dekhavAmAM Avatu, zItaLa paDe je hIma te lIlAM nAne mALatu huM jina ceAgI Apane paramAtma rUpethI sadA, nija hRdaya kamaLe jJAnarUpI cakSuthI avalAkatA, punita niLa kAMtivALA kamaLanuM zrI sa'bhave, zuM kramaLa kerI kaNikAne madhya viSNu bIje sthaLe, 299 10 11 12 13 14 Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zrI kalyANa maMdira stava (padyAnuvAda), kSaNamAtramAM jinarAja bhavajana ApakerA dhyAnathI, pAme dazA paramAtmAnI tajI dehane prabhu jJAnathI; jyama tivra agni tApathI mizrIta dhAtu hoya te, patharapaNane tyAgIne tatkALa senuM thAya che, he jina hamezAM bhavya jana je dehanA aMtara viSe, dharatAM tamAruM dhyAna tene nAza karatA kema te; athavA svabhAva mahAna jana madhyastha evo sadA, vigrahataNe karI nAza ne zAMti prasAre ubhayathA. nahIM bheda he prabhu Apane AtmA viSe A buddhithI, ciMtana kare paMDita ahIM te Apa sama thAye nakI; je jaLa viSe zradvA thakI amRta taNuM ciMtana kare, te jaLa kharekhara viSanA vikArane zuM nA hare ? tamane ja ajJAna rahita paradharmI paNa nAmAMtare, vibhu hari harAdika buddhithI nizcaya karI pAme khare kamaLA taNuM regethI jenAM netra prabhu pILAM rahe, te sApha dhoLA zaMkhane zuM pItavaNi nahIM kahe! dharmopadeza taNAM samayamAM ApanA sahavAsathI, tarU paNa azakaja thAya to zuM manujanuM kevuM pachI; jyama sUryane ugyAM thakI ne mAtra mAnava jAgatAM, paNa vRkSa palava puSya sAthe sahejamAM praphullita thatAM cAre dizAe deva je pu taNu vRSTi kare, Azcarya nIcA mukha vALA DIMTathI te kAyama paDe; he muniza athavA ApanuM sAmIe jaba pamAya che, paMDIta ane puSpo taNAM baMdhana adhomukha thAya che. je ApanA gaMbhIra hRdaya samudramAMthI upaje, te vANuMmAM amRtapaNuM lake kahe te satya che; kAMke karIne pAna paramAnaMdane bhajatAM thakAM, bhavijana aho ethI karIne zIgha ajarAmara thatA. kevo vIMjhe je pavitra cAmara, svAmI Apa samIpa te, huM dhAruM chuM nIcA namI uMcA jatAM emaja kahe, . Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANamaMdira stotra (padyAnuvAda) muni zreSTha evA pArzvane je namana karaze snehathI, te zuddha bhAvI urdhva gatine pAmaze nizcaya thakI. suvarNa ratnothI banelA ujaLA siMhAsane, gaMbhIra vANuvAna rUpe zyAma svAmo Apane; usuka thaIne bhavya janarUpI mayure nirakhe, merU zire ati gAjatAM nava megha sama prItivaDe, uce jatI tuma zyAma bhAmaMDaLa taNuM kAMtivaDe, lepAya raMga azaka ke pAnano svAmI khare; prANi sacetana to pachI vItarAga Apa samAgame, re koNa A saMsAramAM pAme nahI vairAgyane. re re pramAda taje ane AvI bhaje A nAthane, je mekSapurImAM jatAM vyApArI pArzvanAthane; sura duMdubhIne zabda je AkAzamAM vyApI rahe, huM mAnuM chuM he deva te trilokane emaja kahe, he nAtha A gailokamAM prakAza java Ape karyo, tArA sahIta A caMdramA tava hINa adhikArI Tharyo; motI samUhe zobhatAM traNa chatranA mIse karI, AvyA prabhunI pAsa te nadI rU5 traNa jANe dharI. kIrti pratApaja kAMti kerA samuhathI leka A, gALArUpe bhagavAna jyama Ape pUrelAM heya nA; rUpa suvarNa ane vaLI mANekyathI nirmita khare, cApAsathI zobhI rahyAM tyama Apa traNa killA vaDe paDatI prabhu tama pAkamAM deveMdra nAmatA temanI, rane racIta mugaTa tajIne divyamALA puSpanI; huM mAnuM chuM manamAM khare e yogya thAe savathI. vibhu ! Apane saMgama thatAM sumane bIje ramatAM nathI, he nAtha ! A saMsAra sAgarathI tame vimukha chate, 'nija AzrItane tAratA viveza te te yogya che; leke tare mATItaNuM ghaTa kama pApa sahItathI, Azcarya vibhu paNa Ape cherahIta kama vipAkathI. 8 Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 zrI kalyANamaMdira stotra (padyAnuvAda) viza janapAlaka chatAM paNa Apa dugata dIsatA, he Iza akSara che tathApi rahIta lipI sarvathA vaLI deva che ajJAnine paNa tAranAra sadaiva je, vicitra te leka bedhakAna Apa viSe skure. AkAza AcchAdita kare evI atizaya dhULa je, zaTha kamaTha ye kaidhathI uDADI svAmi Apane chAyA paraMtu nAtha tethI ApanI DhaMkAi nathI, ulaTA chavAye duSTa pAte kRtya potAnA thakI. vijaLI sahita ghanaghora muzaLadhArathI vaLI varSa, varSAda hustara kamaTha daitye choDI prabhu gAjate; teNe ahe jinarAja ulaTuM rUpa tyAM saheje dharyuM, tikSaNa burI talavAra ke kAma te sAmuM karyuM. vikALa uMcA keza laTake mALa zabanA zIranI, bhayakArI agni mukha viSethI nIkaLe jenA vaLI; e samuha pizAcane je Apa pratye prerI, he deva! prati bhavaduHkhakArI tehane te te thaye he traNa bhuvananA nAtha jeo anya kAryo choDIne, trikALa vidhIvata pUjatA tuja caraNane citta joDIne; vaLI bhaktinAM ullAsathI mAMcavALo deha che, A pRthvImAM te bhavyajanane he prabhujI dhanya che! he munIza! A saMsAra rUpa apAra sAgarane viSe, huM mAnuM chuM tuma nAma nahI muja zravaNamAM AvyuM haze, suNyAM chatAMya pavitra maMtrarUpI tamArA nAmane, Apatti rUpI sarpiNuM zuM samIpamAM AvI zake ? he deva! janmAMtara viSe paNa ApanA be caraNa je, baLavAna Icchita Apa te meM nahIM pUjyA haze; he munIza! tethI karI huM jarUra A bhavane viSe sthaLa hadaya vedhaka parAbhavanuM te thayo jAte dIse, nizcaya are mehadhakAre vyApta evAM netrathI. khe kadI eka veLA paNa prabhu joyA nathI; Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI kalyANamaMdira stotra (padyAnuvAda) 38 kevI rIte thaI hRdayabhedaka anyathA pIDe mane, baLavAna baMdhananI gativALA anarthI zarIrane, kadI sAMbhaLyA pUjyA kharekhara Apane nirakhyA haze, paNa prItithI bhaktivaDe nahi hRdayamAM dhAryA haze; janabaMdhu! tethI du:khapAtra thayela chuM bhavane viSe, kAMke kiyA bhAve rahita nahI ApatI phaLa kaie. sukhakArI zaraNAgata prabhu hitakArI jana du:khIyA taNuM, he gIyomAM zreSTha sthaLa karUNuM ane puNya ja taNuM, bhaktithakI namato huM te maheza mArA upare, tatpara thaze duHkha aMkurane TALavA karUNuvaDe. asaMkhya baLanuM zaraNu! ne vaLI zaraNu karavA gya je, avinAzathI thaI kIti evA ApanA padakamaLane; zaraNe chatAM paNa bhuvana pAvana dhyAnathI kadI hINa te, chuM prathamathI ja haNAyele haNavA ja mATe yogya je he akhila vastu jANanArA! vaMgha he deveMdra ne, saMsAranA tAraka ane bhuvanAdhi nAtha prabhu tame; bhayakArI duHkha darIyAthakI Aje pavitra kare ane, karUNA taNuM he siM! tAro deva! dukhIyAne mane, he nAtha ! Apa caraNa kamaLanI nitya saMcita je karI, te bhakti kerI saMtatinuM heya phaLa kadI je jarI; to zaraNa karavA gya mAtra ja Apane zaraNe rahyo, te aha' ane bhava anyamAM pateja muja svAmI thaze. e rItathI rUDe prakAre sthira buddhivAna ne, ati haSathI mAMcI jenA zarIra kerAM aMga te; tuja mukhakamaLa nirmaLa viSe jine! bAMdhI dRSTine, je bhavyajana he prabhu! race che Apa kerI stutine, [ puSitADyA ] jana nayana kumuda caMdra svAmi, caLakatI saMpada svaganI ja pAmI; nirmaLa mananA thavA thakI e, turata jaze jana mekSane viSe te, kara Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rU4 zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha stotra zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha stotra. (zAla chaMda) kiM kapUramayaM sudhArasamaye ki caMdracimarya ki lAvaNyamaye mahAmaNimayaM dArUNyakelimaryA che viAvAnaMdamayaM mahadayamaya zobhAyaM cinmayama zukaladhyAnamayaM vapujina pate bhuyAbhavAlaMbanama / 1 / bhAvArtha -zrI jineMdra bhagavAnanuM zarIra ahA! kapura jevuM veta, amRta jevuM miSTa, caMdranI kAnti jevuM zItaLa ane prakAzIta, suMdara, moTI maNa jevuM prakAzIta, karUNatAnI bhUmikArUpa, samagra vizvane AnaMdamaya, mahA udayavALuM, zebhAvALuM, sacIta svarUpa, zukala dhyAnamAM nimagna, evo zrI jinendra bhagavAna saMsAranA AdhAra rUpe he. 1 pAtAlaMkalayana dharadhavalayanAkAza mA pUrayana divyarka kamayanuM surAsuranara zreNaM ca visamApayana che brahmAMDa sukhayana jalAni jaladhe chenethalAlolayana zrI ciMtAmaNi pArthasaMbhavayo huM rAjate che 2 bhAvArtha-pAtALamAM paNa praveza karI rahele, pRthvIne ujajavalA karate, AkAzamAM sarva sthaLe vyApta thata, dizAonA cakrane paNa ullaMghI jate, deva dAnavene vismaya pamADate, traNe jagatane sukha Apata, samudramAM zveta phINathI zobhAyamAna jaLane kaheLI nAMkhate; e zrI pArzvanAtha ciMtAmaNIne yazarUpI haMsa cIraMkALa zobhe che. 2 puSyAnAM vipaNi stadinamaNi kAmebhabhe sRNi: mekSe niHsmaraNi sUraMdrakariNiH jyoti prakAzAraNi: dAne devamaNinatattamajana zreNI: kRpAsAraNa vidhAnaMda sudhA dhaNirbhavabhide zrI pAdhaciMtAmaNi 3 bhAvAtha-puNyanA hATa (bhaMDAra) rUpa, pAparUpI aMdhakAramAM sUryarUpa, viSayarUpI hAthIne vaza karavAmAM aMkuzarU5, mekSamAM gamana karavA mATe * zabda AzcaryatA sUcave che. ene artha ahA ! jevo thAya che. te dareka vizeSaNanI zarUAtamAM vAparI le. Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ciMtAmaNI pAnAtha stotra 35 nIsaraNarUpa, AtmajJAnarUpa jatine prakAza ApavAmAM araNInA vRkSa samAna, dAna devAmAM Indra samAna, emanI (zrI pArzvanAthanI) AgaLa namana karI rahelI sajajana purUSanI paMktine kRpAnI nadI samAna, vizvamAM AnaMdarUpI amRtanA taraMga samAna zrI pArtha ciMtAmaNI (bhagavAna) saMsAra samudranuM ucachedana karanAra Apa ja che. 3 zrI ciMtAmaNi pAzvavizvajanatA saMjIvanastava mayA * daSTa tAta tataH zriya: sama bhavannAmA cakima muktiH kaDati hasta bahuvidha siddha manavAMchita ! duvaM durita ca dunilaye kaSTa praNaM mama4 bhAvArtha-he tAta! (he zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha!) AkhA vizvanA jIvanarUpa, saccIdAnaMda zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha! jyAthI mane ApanAM darzana thayAM che, tyArathI ja Indra deva tathA cakravati payatanI samRddhi mane prApta thaI che, mArA hastamAM ja muktirUpI devI krIDA karI rahI che, mArI vividha prakAranI mananI abhilASAo siddha thaI che, ane mAra durdava, mAruM pApa ane mAruM duHkha tathA mAre daridratAne bhaya samULa nAza pAme che. 4 yasya prauDhatama pratApa tapana: prAdhAmadhAmA jaga jaMghAla kalikAla keli dalane mehAnta vizvakarama nityadyotapada samasta kamalA kelihuM rAjate . sa zrI pAzvajina jane hitakara DhiMtAmaNI pAtu mAmA5 bhAvArtha -he. atizaya pratApavAna sUryarUpa, ati utkaTa jagatarUpI dhAmane tathA kaLIkALanA mahimAne dahana karanArA, moharUpI aMdhakArane nAza karanArA ane jenuM samasta prakAranI samRddhi dhAraNa karanAra pada hameM zobhI rahyuM che evA zrI pArzvanAtha bhagavAna jagatanA jInuM hita karanAra ciMtAmaNI mAruM rakSaNa kare. 5 vizvavyApi tame hinati taraNirbhAloDapi kaHpAkare che dAridvANi gajAvalI hari zizu: kAMchAmi vahe kaNa ne pIyUSasya lapi reganivaha yahattathA te vize mUrti: timatI satI tri jagalI kajhAni haC kSamA 6 bhAvAtha-sUrya bAlyAvasthAmAM hevA chatAM paNa vizvamAM vyApI Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha stava rahelA aMdhakArane nAza kare che, kalpavRkSane ekaja aMkura (phaNago) darikitAne nAza karavAmAM samartha che, siMhanuM eka nAnuM bALaka ja hAthIonA samUhane nAza kare che, agnine eka sUkSma kaNa kASTanA jaththAne bhasmavata karI nAkhe che, amRtanuM ekaja biMdu remane niveza kare che, te ja pramANe he vibha! manuSyanI matimAM skaraNa karanAruM tamAruM zarIra traNe jagatanAM dukhe haNavAne mATe samartha che. 6 zrI ciMtAmaNi maMtra eNkRtiyuta hIMkAra sArAzrita zrI mahennamiuNa pAza kalita grejya vazyA vahe che dhA bhUta viSApatuM viSahara zreya: prabhAvAzrayaM ! solAsa vasahAMti jina kurtilagA-naMdada dehinAM 7 bhAvArtha - zabdanI AkRtivALe hIMkArathI yukta zrI mahenamiuNanA maMtrathI baha thayela traNe lokane vaza vartAvanAra, viSayarUpI jherane nAza karanAra, kalyANakAraka, prabhAvavALe, va; sa; ha; ItyAdi akSarothI yukta evA manuSya mAtrane AnaMdarUpa zrI ciMtAmaNa nAmane maMtra che. 7 hIM zrIM kAravara nakSarapara dhyAyanti che pAgIne vinivezya pAdhipaM ciMtAmaNi saMzaka . bhAle vAmaje ca nAbhikaro bhUthobhuje dakSiNe pazcAdaSTa levuM te zivapada kinaivairyAnya che 8 bhAvArtha -hIM, zrI ItyAdi AkArathI yukta maMtranuM je yogIo heyarmaLamAM adhiSThAtA bhagavAnanA ciMtAmaNInI saMjJAvALo jenI pUrvamAM name mukelA che e hIM zrIkArAdi uttama varNayukta maMtrane hRdayakamaLamAM dhAraNa karIne kapALa viSe, DAbA hAthane viSe, nAbhimAM ane ghaNe bhAge jamaNA hAthamAM ane tyAra pachI AThe lene viSe dhyAna dhare che te be traNa bhava pachI mokSa dhAmamAM sidhAre che. e zuM Azcaryajanaka nathI! 8 ( che.) ne regA nava zekA na kalaha kalanA nAri mAri pracAra ne vyAdhirmA samAdhina ca dararite duSTa dAridratA ne zAki rahA no na harikarigaNuM vyAla vitAla jAlAjAyanta pAzvaciMtAmaNinativazAta:prANinAM bhaktibhA jAma lA bhAvArtha-je bhaktivAna prANIo zrI ciMtAmaNI pArzvanAthamAM Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI ciMtAmaNI pArzvanAtha stAtra 200 potAnI vRtti joDe che, tene rAga, zAka, kaleza, azAnti, bhaya, pApa, duSTa, dAridrapaNuM, zatrudvArA upajatI vyAdhi tathA zAkinI, bhUta, pizAca vigere tathA hAthI tathA siMhanA samUha duHkharUpa thaI zakatAM nathI. 9 (zArdUla che) gIrvANa kumadhenu kuM bhramaNayastasyAMgaNe gIzA ! devA hAnava mAnavAH savinaya' taaihita' dhyAyina: lakSmI stasya vazAvazevaguNinAM brahmAMDa sasthAyinI zrI ciMtAmaNi pAvanAtha maniza sastoti cA dhyAyatinA bhASA:-- je prANI zrI ciMtAmaNI pArzvanAthanI haMmeza stuti kare che tathA dhyAna dhare che tenA AMgaNAmAM rAgAdi Anada thayA ja kare che. tene kalpavRkSa, kAmadugdhA dhenu, pArasamaNI ityAdi alaukika padArtha prApta thAya che. deva, dAnava ane manuSyA suddhAM vinayathI tenA hitanuM ja ci Mtavana ryAM kare che. guNavAna purUSone A brahmAMDamAM prApta thatI samasta lakSmI tene vaza vate che. 10 ( mAlinI chaM ) iti jinapati pArzva: pArzva pArbaMkhya yakSaH / pradalita duritAghaH prINitaprANi sAthe; pra tribhuvana jana vAMcchA dvAna ciMtAmaNika: / zivapada tarU bIja edhimija dadAtu / 11 / bhAvAH--A pramANe jinapati pArzvanAtha bhagavAnanI pAse rahenArA pAzrva nAmane yakSa, jenAM pApakarmo naSTa thaI gayAM che, ane te bhagavAne janasamudAyane saMtuSTa karyAM che, ane je traNe bhuvananI vAMcchA pUravAmAM ciMtAmaNI samAna che, te meAkSapadarUpI vRkSanuM bIjarUpa samIta mane apaNu karI. 11 Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 zrI mahAvIra-guNagrAma vyAkhyAna-prAraMbhe belAtI mahAvIra prabhunI stuti have ihAM kaNe kaNa je jANavA, zramaNa zrI zrI bhagavaMta, zrI zrI mahAvIra deva, devAdhideva, patArU, pamavArU, dayAnidhi, karaNagarasAgara, bhAnubhAskara, jIvadayApratipAla, karmazatrunA kAla, mahAmAhaNa, mahAgavAla, dharmanirdhAmika, pama vaidya, pamagArUDI, pasanAtana, anAthanA nAtha, azaraNanA zaraNu, abaMdhavanAM baMdhava, bhAgyanA bherU, saMta-uddhAraNa, zivasukhakAraNa, rAjarAjezvara purUSa, haMsapurUSa, supAtrapurUSa, nirmalapurUSa,nikalaMkipurUSa, nirmohi purUSa, nivikArI purUSa, IcchAnidhitapasvI, cetrIza atizaye karI birAjamAna, pAMtrIsa prakAranI satyavacanavANIne guNe karI sahita, ekahajAra aSTa uttama lakSaNanA dharaNahAra, zrI zrI siddhArthanaMdana, trijagavaMdana, aghamalabhaMjana, bhavabhayabhaMjana, arilagaMjana, pApaDakhanikaMdana, kSamAyAe karI zItaLa caMdana, dInadayALa, paramabhayAla, paramakRpALa, paramapavitra, paramavAlevarI, parama hitaka, paramaAdhAra, jahAja pharI samAna, jagatagAtA, jagatabhrAtA, jagatajIvana, jagatamohana, jagatasehana, jagatapAvana, jagatabhAvana, jagataIvara, jagatavIra, jagatadhIra, jagata gaMbhIra, jagataInTa, jagatamISTa, jagatazISTa, jagatamitra, jagatavibhu, jagataprabhu, jagatamukuTa, jagatapragaTa, jagatanaMdana, jagatavaMdana, cAda rAjalakane viSe cuDAmaNI mukuTasamAna, bhavyajIvanA hRdayanA navazarahAra, ziyalapuMja, jagataziromaNI, tribhuvanatilaka, samavasaraNanA sAheba, sarasvatInA turaMga, gaNadharanA gurUrAja, chakAyanA chatra, garIbanA zivAjaNahAra, mohanA gharaMTa, vANInA padmasavara, sAdhunA seharA, lAkanA agrezvara, alokanA sAdhaNahAra, trAsitanA zaraNAgata, mekSanA dAnevarI, bhavyajIvanA locana, saMteSanA merU, sujazanA kamala, sukhanA samudra, guNanA haMsa, zabadanA kesarI, jamanA jitaNahAra, kAlanA lakSaNahAra, mananA aMkuza, manujanA ka95vRkSa, samadaSTinA mAtApitA, caturvidha saMghanA gevAla, dharatInA idradhvaja, AkAzanA sthaMbha, muktinA vararAjA, kevaLanA devaNahAra, cesaka ItanA vaMdanika, pUjanika, anika, smaraNanika, evA dItAra, dInabaMdhu, dInaAdhAra, saba devanakA deva, sarva muninA nAtha, sava Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI mahAvIra-guNagrAma. vegInA ThAkarapurUSa, taraNatAraNa, duHkhanivAraNa, adhamauddhAraNa, bhavaHkhabhaMjana, samatAnA siMdhu, dayAnA sAgara, guNanA Aga, ciMtAmaNiratnasamAna, pAvabhaNi samAna, kAmadugdhAdhenumAna, citrAvelasamAna, mehanavelasamAna, amRtarasakuMbha samAna, sukhanA karaNahAra, duHkhanA haraNahAra, pApapalatimiranA TAlaNahAra, caMdramAnI pere zitaLadazAnA dhaNu, sUryanI pere udyotanA daraNahAra, samudranI pere aDela, vAyunI pare apratibaMdhavihArI, gagananI paze nIrAvalaMbI, mAravADI vRSabhadhArIsamAna, paMcAnanakezarIsiMhasamAna, evA kettara purUSa, abhayadAtA, cakSudAtA, bhAgadAsa, ehuvA camajiNezvara jagadhaNI, jinazAsanazaNagAra; bhAva dharIne samaratA, pAmije bhavapAra ! evA tavAnaMdI, tAvavizrAmI, anaMtaguNanA dha, alagaguNanA dhaNI, anaMtabalanA dhaNI, anaMtarUpanA dhaNI, anaMta tejanA dhaNI, anaMta avyAbAdha Atmika sukhanA dharaNahAra, saphalanAma ne saphalagotranA dharaNahAra, mA haNe mA haNe zAnA makArANahAra, ahe bhavyajIvo! je kaMI jIvane haNazo to haNAvavA pahaze, cheda to chedAvavA paDaze, bhedaze to bhedAvavA paDaze, kaI mAMdhADhe te bhegavavAM paDaze, evA "ma haNe, ma haNe zabdanA prakAzanA karaNahAra, samaNu bhagavaMta mahAvIre, upanna-jJANasaNare, alajikevalI, aparizravi kahetA-anAzravi purUSa, te prabhujInA guNa kahyAmAM nAve, madhyAmAM nAve, varNavyAmAM nA, ehavA aklasvarUpI, avigata svarUpa, jinezvaradeva, te prabhue sAgabAra mane paMdara divasa sudhI mahA mahenata karI, kamane yalI, kamane gAlI, karmaprajAlI, karmane dUra chAMDI, kamaranA deNa daI karI, kamathI na karaja thaI karI, kevaLazrI varI, AtmadazA pragaTa karI, viradeva, vItarAga deva mokSanagare padhAryA. evA parama upakArakanI mahAvIra deve bhavya chAnA kalyANa nimite siddhAntarUpa AgamavANInI lahANI karI che. Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ at kAvya saMgraha, jaya0 1 - jaya0 4 (1) zrI cAvIsa jinanI AratI. jaya muktidAtA, prabhu jaya muktidAtA, tujane vaMdana karIe (2), guNa tArA gAtAM; jayadeva, jayadeva. e Teka. AdinAtha achata, saMbhava sukhakArI, prabhu saMbhava sukhakArI; ka8 amArAM kApa (2) he bhave yahArI. abhinaMdana sumati, pA tuM muja pyAre, prabhu padma tuM muja pyAre; supArzva caMdra suvidhi (2), zItaLa bhavatAro. jaya0 2 zreyasa vAsu vimaLa, anaMta guNa pharIyA, prabhu anaMta guNa bharIyA; kaSTa bhavenAM kApI (2) zIva ramaNI varIA. jaya0 3. dharma dhuraMdhara nAtha, Apa vasyA mukti, prabhu Apa vasyA mukti; zAtinAtha suNe zravaNe (2) dAsatI yukti. kuMthunAtha keDe, kADhe kuvanamAMthI, prabhu kADhe kuvanamAMthI; ara maline praNamuM (2), tAre kara sAthI. jaya0 5 munisuvrata mahArAja, agaNita muja khAmI, prabhu agaNita muja khAmI; vaMdu zIra huM nAmI (2) tAra aMtarajAmI. jaya0 6 nami nAtha bhagavAna, bhAva dharI bhALo, prabhu bhAva dharI bhALa; nirmaLa nema nagInA (2) du:kha sarve TALo. jaya0 7 pArtha parama kRpALa, jana pAlanahAre, prabhu jana pAlanahAro; baddhamAna jina vaMdu (2), bhavajaLathI tAro. jaya0 8 vIza-jina bhakti, bhAva dharI karaze, prabhu bhAva dharI karaze; janma, maraNa duHkha TALI (2), muktine varaze. jaya0 9 namI tujane kahe nema, nAtha tuM che mAre, prabhu nAtha tuM che mAre; jena pravartaka maMDaLa (2), zAsana sahu tAre. jaya0 10 (2) pArzvanAtha bhagavAnanA guNa tAre tAre, pArzvanAtha tAre, tamArA guNa nahi bhUluM, - tame baLa ugAryo kALo nAga re, tamArI vAta zuM beluM. Teka. sAkhI -kamaTha pAMca agni tape, baLa tapasvI rAja; nAga baLe che kASTamAM, juve avadhijJAne jinarAja re, tamArI. 1 kASTa cirAvI kADhI, saMbhaLAvya navakAra; dharaNa Indrapada pAmI, e mATe prabhune upakAra re, tamArI. 2 jega bheganI vAtaDI, samajAve zubha para; paNa zikhAmaNathI vaNya, kamaThabAvAnI AMkhamAM jhera re, tamArI. 3 kamaTha meghamALI thaye, prabhu kAussagamAM dhIra; jaLa varasAve jeramAM, AvI nAke aDayAM che nIra re, tamArI. 4 Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAvya saMgraha 31 dharaNa iMdra Asana caLyuM, Athe prabhunI pAsa; nAga rUpa karIne uMcakIyAM, zirachatra phaNe AkAza re, tamArI. 5 thAko kamaThAsura have, na prabhune pAya; caMdra kahe guNa pArzvana, jaina zALAnI bahena gAya re tamArI. 6. . (3) zrI mahAvIrane vaMdana. snehe sneha saMbhArUM zrI bhagavAna, vIrane vaMdana karIe; vahAluM vahAluM mahAvIra tArUM nAma, varane vaMdana karIe. caitra zudi terazane dahADe, trizalAnI kukhe tuM jAya; traNe bhuvanamAM varyo jaya jaya kAra, vIrane vaMdana karIe. deva, devI saue halarAvyA, meru upara preme navarAvyA, jenI bhaktinuM thAya nahi khyAna, varane vaMdana karIe mAtapitAnI bhakti karavA, bhrAtRpremane nahiM visaravA; trIza varase haMkAyuM dIkSA-vahANa, vIrane vaMdana karIe. tapa japa saMyumane bahu pALI, kaSTa ghaNune nahi gaNakArI; jagamaga jyotisama pAmyA kevaLajJAna, vIrane vaMdana karIe. adhama uddhAraNa bhavijana tAraka, guNa anaMtAna je dhAraka, evA vIrane che vaMdana vAraMvAra, vIrane vaMdana karIe. vaMdana karIe bhAve smarIe, trikALa tAruM dhyAna ja dharIe; tArA nAme sadAya sukha thAya, vIrane vaMdana karIe. (4) ceta! ceta! nara! ceta! paraloke sukha pAmavA, kara sArA saMketa; hajI bAjI che hAthamAM, ceta ceta nara ceta. jera karIne jItavuM, kharekharuM raNa kheta; duzmana che tuja dehamAM, ceta ceta nara ceta. gAphIla rahIza gamAra tuM, phogaTa thaIza phajeta; have jarUra huMzIyAra thaI, ceta ceta nara ceta. tana dhana te tArAM nathI, nathI priyA paraNeta; pAchaLa sau raheze paDayAM, ceta ceta nara ceta. prANu jaze jyAM piMDathI, piMDa gaNAze preta; mATImAM mATI thaze, ceta ceta nara ceta. rahyA na gaNu rAjIyA, sura nara muni sameta; tuM te taraNuM tulya che, ceta ceta nara ceta. rajakaNa tArAM rakhaDaze, jema rakhaDatI reta; pachI nara-tana pAmIza kyAM, ceta ceta nara ceta. Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 kAvya saMgraha kALA keza maTI gayA, banIyA veta; jobana jera jatuM rahyuM, ceta ceta nara ceta. mATe manamAM samajIne, vicArIne kara veMta; kayAMthI AvyA karyA javuM, ceta ceta nara ceta.. zubha zikhAmaNa samaja te, prabhu sAthe kara heta; aMte avicaLa eja che, ceta ceta nara ceta. (5) Atmapadeza (harigIta) re Atma! hAre vakhta sAre vege vItI jAya che, te dhyAnamAM utAra tuM, parataMtratA tema thAya che; nathI bhAra rahe e ghaDI evI dazA tujane thaze, tevA same prabhu bhaktimAM saddabuddhi zuM tuja Avaze! kevA karuM kAryo ane ke banuM A vizvamAM, kaI rItethI vakhaNAuM ne kema yaza pAmuM sarvamAM; AvI aheniza dhAraNa, tuja aMtare lAgI rahI, hA! hA! javuM paNa zIghathI, e kema samaje tuM nahi!. 2 vilAsinInA vilasatA vilAsamAM bahu harSathI, tAtA ane mAtA vaLI bhajana kare ati varSathI; samudra paryata ANane vartAvI jeo rAjatA, jene! sutA traNa hAthanI bhUmi viSe hA ! hA! thatA. javuM ane joyuM ane rovuM are A mAruM, mAtA ane pitA vaLI putro vadhu ne sAsaruM; AvI sthiti sahu lekamAM cAre dize vyApI rahI, paNa koIe prabhu pAdamAM, A jIgarane sepyuM nahi. zizupaNuM ramata karI ajJAnamAM vitADIyuM, tArUNya te tarUNI taNA pravAhamAM hA gALIyuM; buddApaNuM AvI rahyuM ciMtA taNA cogAnamAM, hA! hA! gayuM puNya prApta hArUM-manuSyapaNuM bebhAnamAM. 5 pAMDu thayA sahu keza suMdara, bhraSTa thaI dUtAvaLI, cakSu taNI kSINatA banI, anvendrio paNa gaI gaLI; sahu hADa kaMpe aMganA re lAkaDI levAI gaI teye are amadA taNuM Anana viSe daSTi rahI. tuM de tyajI chaLa kapaTa saghaLa meha mAyAthI bharyA sahu tApa TaLaze tAharA je pApathI jIve karyA AnaMda thaze bahu aMtare ne sukha lahero uS, saMpUrNa hArI satva sImA harSathI AvI jaze. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prApnisthAne che (1) sadhavI jIvalAla chaganalAla 5 cabhAinI peraLa, amadAvAda 2) zAha nagInadAsa nekacaMda (jena bukaselara) | dozIvADAnI poLa, amadAvAda | ALGHE - ) boss . tA . ( 1 10 sAda to poi, TD , si ess 0 life 0 chafe 1