Book Title: Shatrunjaya Mahatmya
Author(s): Shravak Bhimsinh Manek
Publisher: Shravak Bhimsinh Manek
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005362/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .... . 6.1.1.1 .... ............. ................................................................ HTARNATIHAASTAT E KARTA zrI jinAya namaH zrI dhanezvarasUrikRta zrI zatrujaya mAhAtmya gujarAtI bhASAMtara. DAL Acadevalavaracacaola CineSURELEASESecar ANANMALERS SR. prathamaH khaMDaH saMskRtaparathI gujarAtImAM jAmanagaravAlA paMDita zrAvaka hIrAlAla vi. haMsarAja pAse nASAMtara karAvI chapAvI prasiddha karanAra zrA. nImasiMdra mAzoka zrI muMbaimAM nirNayasAgara mudrAyaMtramA chApyu. PANCHAL YBRANCS NO.18.COM GOATO TERTAL saMvata 1956 dMJMERELES ca sane 1899 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. -88 sarve jainabaMdhuUne mAluma thAya je, zrA paMcama kAlamAM tIrthaMkara praju thA jaratakSetramA vicaratA nahIM hovAthI, tathA kevalI mahArAja paNa nahIM hovAthI, zrA apAra saMsArasamuthI tAravAne "zrI zatrujaya mahAtIrtha" samartha De, ema tIrthaMkara mahArAjo paNa kahI gaelA . te mahAtIrthamAhAtmya zrI rupanadeva prajunA vakhatamAM puMDarikajI gaNadhara mahArAje savA lAkha zlokanI racanA karIne banAvyuM hatuM; tathA temAMthI saMkSipta karIne zrI vIraprajunA samayamAM sudharmAkhAmi gaNadhara mahArAje covIsa hajAra zlokanI racanA karIne banAvyuM hatuM; temAMthI paNa sAra udharIne vavanIpuranA zrI zilAditya rAjAnA zrAgrahathI zrAcArya mahArAja zrI dhanezvarasUrijIe daza hajAra zlokanI racanA karIne saMskRta bhASAmAM banAvebuM be; temAMte AcArya mahArAje mahAkAvyanI tulya ati uttamathane alaMkArothI narelI racanA karI. valI yA graMtha ApaNA jainIUnA atyaMta prAcIna graMtha mAMheno eka graMtha be; ane te graMtha banAvIne zrI dhanezvarasUrijI mahArAje ApaNApara avarNanIya upakAra karelo be; kema ke temAM zrA saMsAra samujthI tAranArA " zrI zatrujaya mahAtIrthamuM" mAhAtmya varNaveDhuM , valI thA graMtha mUla saMskRta nASAmAM hovAthI, amoe tenA thA prathama khaMDana gujarAtI bhASAMtara jAmanagara nivAsi paMDita zrAvaka hIrAlAla vi. haMsarAja pAse karAvI upAvI prasika karyu je; yA graMthamAM zrI RSanadeva prajuzrAdika keTalAka tIrthaMkaronA paNa caritro zrAvelAM be; thA graMthanA be khaMDo ke temAM zrA prathama khaMDamAM zrI zatrujaya zrAdika zikharonuM mAhAtmya varNaveluM , tathA bIjA khaMDamAM zrI giranArajI zrAdika zikharonuM varNana kareluM .te bIjA khaMDanuM gujarAtI nASAMtara paNa thoDAja divasomA zramArA taraphathI upAya bahAra paDavAnuM be. yA graMthamAM zrI zatrujaya tIrthAdhirAjano apUrva mahimA varNavelo , tathA thA graMtha jainIune mATe eTalo to jarurano De ke, tenuM thA jagoe byAna nahIM karatAM, phakta zrAdyathI te aMtasudhi te vAMcI javAnI amo amArA jainabaMdhuune jalAmaNa karIyeM bIye. thA tIrthAdhirAjanuM mAhAtmya vAMcavAthI, tathA sAMjalavAthI keTabuM puNya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. upArjana thAya be, tenuM varNana thA graMthaja vAMcavAthI jaNAze. mATe potAnA banne nAvanA kalyANa zchanAra, evA dareka jainabaMdhu thA amUkhya graMthano jarura lAna leze. ityalaM vistareNa. nImasiMda mANeka. - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. bu viSaya sarga pehelo 1 paMcaparameSTinI stutirUpa maMgalAcaraNa. 2 zatrujayamAhAtmya graMthanI racanA saMbaMdhi adhikAra, 3 zatrujayamAhAtmyano mahimA. 4 zrI vIraprajunuM zrI zatrujaya prate Agamana. 5 zrI zatrujaya parvatarnu tathA tenI AsapAsanAM sthAnakotuM alaM. ____kArika varNana. 6 kaMDu rAjAnuM vRttAMta. 5 zAsanadevI aMbIkAekaMDurAjAne kahelo zrIzatrujaya tIrthanomahimA 7 kaMDurAjAne munie kahelu cAritranuM lakSaNa. e vIraprajunI AsapAsa rahelA muniu~nuM varNana. 10 devoe banAvelAM samavasaraNanI racanAnuM varNana 11 saudharme karelI zrI vIraprajunI stuti. 15 zrI vIraprajue dIdhelI dezanAnuM varNana. 13 saudharmejhe zrI vIraprajune puDhelo zatrujaya tIrthano mahimA. 14 zrI vIra prajue kahelo zatrujaya tIrthano mahimA. 15 zrI zatrujaya tIrthanAM nAmo. 16 zrI zatrujaya parvatanAM zikharo. 17 zrI zatrujaya parvatanA mukhya zikharano mahimA. 17 zrI zatrujayapara rahelI rAyaNano mahimA. sarva bIjo. 1e sUryAvarta kuMDano mahimA. 20 mahIpAlanI kathA. 1 mahIpAla yogI tathA yoginInuM vRttAMta. 25 vAMdarAnuM tathA rAkSasanuM vRttAMta. 23 mahAkAlayadanuM vRttAMta. 24 munie kahelo dharmopadeza. HeaEEsunam Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. 25 eka bagalAnuM vRttAMta. 26 guNasuMdarI tathA vidyAdharanuM vRttAMta. 27 trivi krima rAjAnuM vRttAMta. 20 kevalI mahArAjano upadeza. zae guNasuMdarI sAthe mahipAlano vivAha. 30 mahIpAlane thaelo kuSTharoga. 31 caitrI punemane divase vidyAdharonuM sijhagiripara zrAgamana. 64 32 sUryodyAnano mahimA. 33 vidyAdharanI strIe sIMcelA tIrthodakathI mahipAlanuM rogothI muktatharbu 66 34 mahIpAlanu pUrvajavanuM vRttAMta. 35 mahIpAlanuM mokSagamana. sarga trIjo. 36 kukhakarotuM vRttAMta. 37 Sanadeva prajuno janma. 30 Sanadeva prajuno janmAniSeka. 3e iMDoe karelI prajunI stuti. 40 seM karelI prajunA vaMzayI sthApanA. 41 Sanadeva prajuno rAjyAbhiSeka. 42 vinItA nagarInI racanA. 43 lokAMtika devonuM Agamana. 54 prajuno dIdA mahotsava. 45 laratarAjAnuM vRttAMta. 46 zreyAMsakumAre prajune karAveluM pAraj. 47 Sanadeva pranumATe marudevA mAtAno kheda. 4 Sajadeva prajune kevalajJAna thavAnuM vRttAMta. 4e jaratarAjAnI AyudhazAlAmAM cakranI utpattinuM vRttAta. 50 marudevA mAtA sahita narata mahArAjanuM praju pAse ja. 51 prajunA samavasaraNane joza marudevA mAtAne thaeluM kevalajJAna, tathA temano moda. e Go 6 sa EN GG Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. jarata rAjAe karelI prajunI stuti. 3 zaSanadeva prabhu karelo upadeza. 24 prabhu karelI caturvidha saMghanI sthApanA. 55 gaNadharoe karelI dvAdazAMgInI racanA. 56 jarata mahArAje karelo cakrano mahotsava. 7 jarata cakrItuM digjaya mATe prayANa. 50 cakrInuM mAgadha tIrthaprate zrAgamana. 5 cakrInuM mAgadhezvaraprate bANanuM pheMka. 60 mAgadhezvarane thalo kopa. 61 cakrInaM varadAma tIrthaprate Agamana. 62 cakrInuM pranAsa tIrthaprate zrAgamana. 63 prajAseze kahelaM tIthoM dakanuM vRttAMta. 64 cakrInuM mahAsiMdhuprate gamana. 65 cakrInuM vaitADhyaprate gamana. 66 cakrInaM tamisrA guphAprate gamana. 67 senApati suSeNanuM mlecha dezoprate gamana. 60 tamisrA guphAnuM ughADavuM. 67 mlebono utpAta. 70 cakrInA sainyamAM rogono upadrava. 71 zatruMjayapara rahelI rAyaNanA patrAdikathI cakrInA sainyamAM thaelo rogono nAza. 72 mlechonuM zaraNe yAvavuM. 73 cakrInaM kadra himAprite gamana. 14 namivina minuM vRttAMta. 75 gaMgAsAthe cakrIno vilAsa. 76 IzAneMnuM pUrva javanuM vRttAMta. 99 cakrInuM khaMDaprapAta guphAprate gamana. 78 cakrIne nava nidhAnonI prApti. gu cakrIbhuM ayodhyAprate zrAgamana. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only 5 di de 1 z z 3 6 g Uu 200 100 101 102 102 102 103 103 107 207 207 108 200 110 111 113 113 114 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11na 11 120 120 anukramaNikA. 70 cakrIno mahAniSeka. 71 cakrInA rAjyAdikanuM varNana. 2 suMdarItuM vRttAMta. j3 zrI RSanadeva prajunu aSTApadaprate Agamana. va cakrIe karelI prajunI stuti. 75 cakrIna potAnA nAprate dUtonuM mokalabuM. 76 cakrInAM jAe lIdhelI dIdA. sarga cotho 6 cakranuM zrAyudhazAlAmAM nahIM dAkhala thavAnuM senApatie cakrIne kahelu vRttAMta. 12 G7 cakrInuM bAhubaliprate dUta, mokalabuM. 123 je dUtane thaelAM apazukano, tathA mArgamAM AvelAM jayakara vananuvarNana.154 e bahalidezana varNana. 125 e? takSazilAnuM varNana. 125 era sajAmAM beThelA bAhubalinuM varNana. 125 e3 bAhubalie dUtane puDhelu jaratA dikanuM kuzala vRttAMta. e| dUte madhurAdika vacanothI bAhubaline karelu vRttAMta. 156 ee bAhubaline caDelo krodha, ane tethI teNe jaratajIne laDAi mATe dUta mAraphate mokalelo saMdezo. e6 takSazilAnA lokonI carcA. 12 e dUtanuM ayodhyAmAM zrAva, ane teNe cakrIne jaNAveluM vRttAMta. 131 esuSeNAdikeM bAhubali sAthe laDAzkaravAmATecakrIne caDAlo,vIrarasa 132 ee raNasaMgrAma mATe cakrItuM prayANa. 100 anaMta devatuM vRttAMta. 135 101 raNasaMgrAmamATe bAhubalinI taiyArI. 136 12 cakrIe potAnA yogAuprate bAhubalinA yojhAunuM karelu varNana. 137 103 raNAMgaNAmAM bAhubali tathA tenA putronuM Agamana. 13e 104 raNAMgaNamAM cakrI ate tenA putro, Agamana. 105 cakrIanebAhubalinAyunuvIrarasazrIjareluM vistArasahitavarNana. 141 126 157 133 140 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15e anukramaNikA. 106 raNasaMgrAma mATe prajunA banne putrone samajAvavA mATe devoe karelI tajavIja. 24e 177 banne nAnu thaevaM vaMyuka, tathA temAM cakrInI zraelI hAra. 155 107 jaratajI, bAhubaliprate cakranuM pheMka. 157 10e bAhubalijIne thaelo vairAgya, tathA temaNe karelo kezono loca. 157 110 cakrIe karelI potAnI niMdA, tathA bAhubali munirAjanI ___karelI stuti. 150 111 bAhubalijIyeM pUrve karAvelAM dharmacakranuM vRttAMta. 112 bAhubalijIne brAhmI suMdarIe zrApelo bodha. . 161 113 bAhubalijIne thaelu kevalajJAna, tathA temanuM prajunI sajAmAM Agamana. 162 sarga pAMcamo. 114 zrI yugAdIzaprajunuM zatrujayaprate zrAgamana, tathA zatrujayanuvarNana. 165 115puMDarikajInI dezanA,tathA prajue teu~ne kahelo zatrujayano mahimA163 116 puMDarikajIe muni sahita zatrujayapara karelI saMlekhanA, tathA caitrI puneme temano sarvano tyAM thaelo moda. 170 117 caitrI punemano mahimA. 172 197 zrI RSanadeva prajunu sijhArthodyAnamAM Agamana. 11e prajunI dezanA,tathA jaratajIe prajupAsethI melaveDhuM saMghAdhipapaNuM. 173 120 cakrItuM zatrujayaprate saMghasahita prayANa. 175 121 cakrI ane zakti siMhano melApa. 176 122 zrInAna gaNadharajIe kahelI saMghapatinI vidhi. 177 153 cakrIe karelI tIrthAdhirAjanI stuti.. 177 124 cakrIe karelI AnaMdapuranI sthApanA. 125 cakrI, zatrujaya giripara caDa. 170 156 cihaNa muni, tathA citraNa sarovara, vRttAMta. 127 zaktisiMhe ladamIvilAsa vananuM cakrIne kaheluM varNana. 127 cakrIe te vanamAMnAkhelo paDAva,tathA lokonI krIDA, varNana. 172 12e sarva tIrthAvatAra kuMDanuM mAhAtmya. 172 10e 101 ... 11 13 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 16 17 200 anukramaNikA. 130 cakrI ane saudharmejano melApa, 11 iMjanA kahevAthI cakrIe zatrujayapara banAvelAM "trailokyavi jama" zrAdika prAsAdonAM varNana. 132 prAsAdomAM karelI pratiSThA zrAdikanuM varNana. 135 cakrIe zrI Sanadeva pranu AdikonI karelI stuti, tathA gaNadharoe temane karelA tilaka AdikanuM varNana. 134 zrInAna gaNadhara mahArAjanI dezanA, temAM tee karelu sA ta kSetronuM varNana. 135 zatrujayI nadIno mahimA. 193 136 zAMtanu rAjAnuM vRttAMta. re| 137 aiMDI Adika nadIunuM mAhAtmya tathA vRttAMta. 130 brahmagiri zrAdika zikharopara cakrIe karAvelAM maMdiro. 13e cakrIna giranArajIprate prayANa. 203 140 tApasonuM vRttAMta. 241 revatAcalanuM varNana. 142 gajapagalAMnA (hAthIpagalAMnAM) kuMDano mahimA. 113 cakrIe zrI neminAtha prajunI karelI pUjA, tathA stuti. 0th 154 cakrIe kareluM giranArajInuM varNana. 211 145 baraTa rAkSasanuM vRttAMta. 215 146 giranArapara cakrI tathA brahmeno melApa. 13 147 cakrIna giripurgapuramA (junAgaDhamAM) Agamana. 214 147 cakrIe bu vigere tIrthopara karelA udhAro. 215 14e cakrInuM ayodhyAmAM pharIne zrAgamana. sarga ho. 150 zrI jJaSajadeva prajunu aSTApadaprate zrAgamana. 17 151 zrI Sanadeva prajuno moda. 1e 152 zrI zaSajadeva prajunAzarIrano iMsAdikoe karelozragnisaMskAra. 220 153 prajunA zarIranA anidAhanAM sthAnake cakrIe karelo 'siMha niSika" prAsAda. 204 205 200 16 220 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA. 153 naratacIne risAvanamAM thapaluM kevalajJAna. 223 154 sUryayazAnuM caritra. 224 227 155 sUryayazAne vratathI calita karavAmATe urvasI tathA raMjAnuM Agamana. 226 156 sUryayazA sAthe te banne apsarArjuno vivAha. 157 sUryayazA te apsarAnI karelI nilaMbanA. 250 sUryayazAne eluM kevalajJAna, tathA temano mokSa. sarga sAtamo. 150 drAviDa ne vAlakhillanuM vRttAMta, tathA terja bannenuM yuddha. 160 varSA tathA zarada tunuM zRMgArarasayukta varNana. 161 drAviDa rAjAe tApasapAsethI sAMjalelo upadeza. 162 drAviDa tathA vAla khillanuM tApasadIkSAgrahaNa. 263 haMsanuM vRttAMta. 264 prAviDa zrAdikanaM mokSagamana. 165 daMDavIrya rAjanuM vRttAMta. 2 120 231 245 166 daMDavIrya rAjanI dharmanA nizcalapaNAmATe iMdre karelI parIkSA. 145 167 daMDavIrya rAjAe zatruMjayaprate kareluM prayANa, tathA tyAM temaNe karelo bIjo uddhAra. Jain Educationa International 132 235 235 241 242 244 248 160 izAneMdre karelo trIjo uddhAra. 251 160 mAheMgeM karelo cotho uddhAra, tathA suhastinI devInaM vRttAMta. 252 10 brahme karelo pAMcamo uddhAra. 153 171 vaneMjheM karalo baso uddhAra. 254 mo. sarga 12 ajitanAtha prajunuM tathA sagaracakrInuM caritra. 173 ajitanAtha prabhu tathA sagaracakrIno janma. 174 vasaMta RtunuM zRMgArarasayukta varNana. 175 ajitanAtha prajue lIvelI dIkSA. For Personal and Private Use Only 261 176 sagara cakrIne cakraratlanI prApti, tathA ajitaprabhune kevalaprApti. 262 264 177 sagara cakrIe karelo digvijaya. 170 mayUranuM vRttAMta. 265 255 256 25 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 20 anukramaNikA. 17e zrI ajitanAtha pranunI dezanA. 266 170 varSA tathA zarada RtunuM zRMgAra sayukta varNana. 267 171 suvrata AcArya- vRttAMta. 260 172 sagara cakrInA jahuvAdika sATha hajAra putronu,zraSTApadaprate gamana.z6e . 103 zraSTApada parvatarnu varNana. z6e 14 sagara cakrInA putronuM aSTApadanI zrAsapAsa khAnu khodakuM, ane nAgejanuM zrAva; tathA teNe te ne dIdhelI zikhAmaNa. 270 15 sagara cakrInA putronuM khAnate gaMgAnuM lAva, ane nAgeMDe karelo te saghalAu~no dAha. iN 16 phuHkhI thaelA sagara cakrInA sainyaprate iMjanuM brAhmaNarUpeM zrA va, tathA teNe te sainyane ApelI samajutI. 17 sagara cakrIne samajAvaq. | ei 17 sATha hajAra putronA ekadama thaelAM mRtyuthI sagaracakrIne thaelo zoka, tathA iMDe zrApelI tene samajutI. 274 17e sagaracakrItuM ajitaprajuprate gamana, prajunI dezanA, tathA potA nA te putrono pUrva navano prajupAsethI teNe sAMjalelo vRttAMta, 276 rae saMghapatithakSa, sagara cakrI- zatrujayapara Agamana. 1e? gaMgAnuM mUla pravAhamA vahana. 1e sagara cakrInuM zatrujayaprate samujnu lAvatuM. 20 rae3 sagara cakrIe zatrujayAdi tIrthono karelo sAtamo ujhAra. 1e| prajuno ane sagara mahAmunino paNa moda. zra 1e5 vyaMtareMjoe karelo AThamo ujhAra. 23 rae6 caMDaprana prajunu vRttAMta, tathA caM'yazAe karelo navamo ukAra.24 1e zAMtinAtha praju, tathA, siMhadevanuM vRttAMta. nya 1eja cakradhare karelo dazamo ukAra. znae sarga navamo. raee rAkSasavaMza, tathA vAnaravaMza, ane dazarathanuM vRttAMta. e6 200 rAmacaMjI tathA rAvaNa- vRttAMta. 301 201 jASAMtarakAranI prazasti. 327 - - - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI jinAya namaH (zrIdhanezvara sUrikRta) zrIzajaya mAhAtmya gujarAtI bhASAtara. prathamaHsargaH prAracyate unamo vizvanAthAya, vishvsthitividhaayine|| arhate'vyaktarUpAya, yugAdIzAya yogine // 1 // arthaH-jagatanA nAtha, tathA jagatanI sthitinA karanArA, ane apragaTa be, rUpa jemanuM evA, tathA yogI evA zrI SajadevajI arihaMta prate namaskAra thA. ardacakrizriyaHsvAmI, caamiikrsmprnH|| stutyaHsatkRtyalAnAya, zrIzAMtiH zunatAMtikRt // 3 // arthaH-arihaMta tathA cakrInI saMpadAnAM khAmI, tathA sonA sarakhI kAMti vAlA, ane stuti karavA lAyaka evA zrI zAMtinAtha nagavAna modanAM lAjane mATe maMgalanI vRddhi karanArA thAU. delAMdolitadaityAri, jarAsiMdhapratApahRt // smaraNIyaM smaraM kurvana; zrImAnnemiH punAtu vH||3|| arthaH-krIDAthI hIMcolela ne zrIkRSNane jeNe, tathA jarAsiMdhanAM pratApane haranArA, ane kAmadevane paNa saMjAlavA yogya karatA, evA zrI neminAtha jagavAna tamAkaM rakSaNa karo ? . yasyadRSTisudhASTi dAnAdadiradIzvaraH jAtastApatrayAnmuktaH, sa zrI pArtho mude'stuvH||4|| arthaH-jenI dRSTirUpI amRtanI vRSTinAM dAnathI sarpa paNa dharaNe tathA atIta, anAgata, ane vartamAna kAla saMbaMdhi pIDAthI mukta thayo, evArate zrI pArzvanAtha praju tamArA harSane mATe thA ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatruMjaya mAdAtmya. surAsuranAthasya, saMzayApanayAya yaH // kaMpayatridhA vIraH, zrI viraH zreyase'stuvaH // 5 // arthaH- iMdranI zaMkAne dUra karavA mATe jeNe meru parvatane paNa kaMpAvyo be. tathA traNa prakAre zuravIra evA zrI vIraprabhu tamArA kalyANanetheM thA. zvara pramukha jinonuM tathA puMDarika pramukha munirjanuM tathA zAsanadevInuM dhyAna karIne yA zatruMjayamAhAtmyanuM huM varNana karUM hu~. zrI yugAdi jinezvaranI yajJAthI puMDarika gaNadhare savA lAkha zlokanAM pramANavAluM, tathA nAnA prakAranAM zrAzcaryavAluM, tathA saghalA tatvothI saMpUrNa, tathA devo paNa pUjela evaM zatruMjayamAhAtmyanuM varNana, jagatanAM hita mATe pUrve banAvyaM hatuM temAMthI mathana karIne zrIvIraprabhunI AjJAthI sudharmAsvAmI e, lokone alpa zrAyuSyavAlA jANIne te mAhAtmya saMpathI covisa hajAra zlokanuM banAvyuM. temAMthI paNa sArane udharIne, syAdvAdavANImaya evaM te mAhAtmya, aSTAMga yogamAM nipuNa, tathA vi zrAdikamAM nispRhI, tathA nAnA prakAranI labdhivAlA, tathA rAjaganAM maMDana rUpa, tathA uttama cAritrthI pavitra aMgavAlA, ane vairAgyanA samudra sarakhA, ane, sarva vidyAmAM nipuNa evA zrI dhanezvara sUe, bauddhone mada rahita karatAM thakAM zatruMjayano uddhAra karanAra, tathA DhAra rAjArjunA svAmI, tathA surASTra dezanAM rAjA, evA zrI zIlAdityanAM zrAgrahathI valajI nagaramAM banAvyuM; mATe he loko ! te mAhAtmya tamo jaktipUrvaka sAMjalo ? he navya loko! tapa, japa, dAna vigerenuM zuM prayojana be ? paNa kevala zatruMjayamAhAtmyaja sAMjalo ? valI dharmanI vAMbAthI saghalI dizAJai jamavAnuM zuM prayojana be ? phakta zatruMjaya tIrthanI bAyAno tamo sparza karo ? vallI yA manuSya janma pAmIne, tathA aneka zAstro sAMjalIne paNa, yA zatruMjayamAhAtmya sAMjalIne janma saphala karo ? valI jo tatvane jANavAnI vA hoya, athavA dharmamAM vAstavika buddhi hoya, to bIjuM saghaluM tajIne uttama girivarano Azraya karo ? yA zata Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH 3 rtha samAna bIjuM koi uttama tIrtha nathI, tathA tenA samAna bIjo koi dharma nathI, kema ke, tyAM ja jinanuM dhyAna karanuM, te jagatane sukhanuM kAraNa e. azubha pariNAmI, mana, vacana, ane kAyAthI je pApa bAMdhyuM doya, * jayaMkara pApa paNa yA zatruMjaya girinAM smaraNathI nAzane prApta thAyaDe. valI yA zatruMjaya parvatanAM darzanathI siMha, vAgha, sarpa, jIla tathA hiMsaka paeid paNa khargagAmI thAya be. valI jerjae sura, asura, ane ma nuSyAdi javomAM paNa yA zatruMjaya parvata joyo nathI, terjane pazu sarakhA jANavA, chAne te monAM adhikArI thatA nathI. anya tIrthomAM uttama dhyAna, zIla, dAna tathA pUjanathI je phala male be, tethI paNa adhika phala zatruMjayamAhAtmya sAMjalyAthI male be. mATe he loko! zrA girirAjanuM mAhAtmya tamo mahA naktithI sAMjalo ? kema ke, te sAMjalavA mAtrathIja saMpadA prApta thAya be. eka dahADo ghaNAM devothI vIMTAelA evA zrI mahAvIra svAmI, dravya jAva rUpa zatrune jItanArA evA yA zatruMjaya parvata prate zrAvyA. te vakhate jANe jinezvarone namaskAra karavA mATe utAvalaja karatAM hoya nahIM, tema iMdronAM zrasano ekadama kaMpavA lAgyAM. tyAre vIza javanapatinAM iMDo, batrIza vyaMtaranAM iMDo ve jyotiSanAM iMdro tathA daza urdhvalokanAM iMDo, ema saghalA malI cosava iMdro devo sahita, prabhuthI - Sita thapalA te zatruMjaya parvata prate khAvyA. yA lokamAM jovA lAyaka evA zra parvatane jo joine, mastaka dhuNAvatA thakA, te iMdrAdika devo, potAnA sevakone nIce pramANe kar3evA lAgyA. " ho ! yA mahAna zojAvAlo girirAja nirupama kiraNovAlAM ranoyeM karIne jANe citrelo hoya nahIM !! tevo zone be; valI sonAnAM zikharo vaDe karIne, jANe sarva parvatono svAmI hovAthI, mukuTothI zojato hoya nahIM jema tema zra parvata zobhe be. valI te AkAzamAM par3hoMari eva sonAM, rUpA, ne ratnanAM zikharothI ekI vakhate pRthvI ane svargane pavitra karato thako pApane haranAro be; valI yA parvata svarNagiri, brahma giri, udayagiri, tathA arbuda giri Adika ekasone ATha zikharothI atyaMta sone be. valI svargamaMdira sarakhAM yarihaMta prajunAM maMdi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatruMjaya mAhAtmya. rodhI, tathA yonAM maMdirodhI atyaMta zIne be. valI yA zatruMjaya parvata yakSa, kinnara, gaMdharva, vidyAdhara, tathA devonAM samUhothI, tathA apsarAthI sevavA lAyaka thayo thako atyaMta zone be. valI zrA parvatamAM mohanI ichA vAlA yogI, vidyAdharo tathA bhuvanapati pavitra guphAmAM rahine zrI arihaMta prajunuM dhyAna dhare be. valI yA zatruMjaya parvata rasakuMpikA, ratnanI khANo, tathA divya auSadhiyI saMpUrNa thayo thako saghalA parvatonAM garvane bhedanAro be. valI yA parvata kasturIyAM mRgonAM TolAMJthI, mayUrothI, madonmatta hAthIuMthI, tathA camarI gAyonAM samUhothI sarva bAjucI zobhe The valI zra parvata maMdAra, pArijAtaka, saMtAna, haricaMdana, caMpaka, azoka, tathA sAlarIyAdika vRkSothI narelo be. valI ketakInAM puSponI sugaMdhithI sugaMdha yukta karela ve dizAnAM jAgo jeNe, tathA UratA evA pANInAM karaNAthI vAcAla thalo, tathA mAlatI, gulAba, kRSNAguru, ane zrAMbA pramukhathI hamezAM puSpa tathA phalavAlo, evo yA parvata atyaMta zone be. valI yA parvatapara kalpavRkSonI ghATI bAyAmAM beThelI kinnarI jinezvara jagavAnanAM guNone gAya be, chAne tethI potAnA pApono daya kare be. valI UratA evA pANInA UraNAnAM biMDu zrA parvatarUpI svAmI, potAnI muktirUpI khInAM dvAra mATe jANe motIne karato hoya nahIM, tema zone be; valI ahIM eka bAjupara, ka raNAmAMcI paDatA pANI nAM biMDune varSAda paDato jANIne, mayUro prajunI pAse nAcyA kare be. valI eka bAjue hajAra phapAuMthI zojato evo zeSanAga prabhunI Agala ahIM dIvya nATaka karato thako zone be. valI ahIM eka bAjue uttama vastrovAlI, tathA uttama rAgavAlI evI khecarI hAthamAM vINA leine, arihaMta bhagavAnanAM guNone gAtI thakI dekhAya be. palI je prANIjane jammathI mAMDIne paNa paraspara vaira hoya be, evA prANI paNa potapotAnuM vaira tajI ne yahIM jinanAM mukhane jotA kArame be. vahIM eka bAjue pUrva samudramAM janArI evI zatruMjayI nadI, jonAra tathA sAMjalanArAuMnI jANe puNyanI rekhAja hoya nahIM, tema zone be. valI eka bAjue ahIM tAladhvaja ( talAjA ) nAmanAM zikharanAM utsaMgamAMthI gamana karatI evI tAladhvajI nadI zatruMjI nadIne ok Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH s " zrIne maleThe. valI ahIMthI uttara dizAmAM; svaccha pANIthI mahA udayavAlI, iMdre banAvelI, tathA vikasvara kamalovAlI "aiMDI" nAmanI nadI vahe be; tene tamo ju ? valI dIvya jalanAM mojAMcI zojItI thaelI, tathA kamalanI aMdara rahelA haMsovAlI, dhane sArasacI sevAelI evI kapardikA nAmanI nadIne tamo juI ? valI he devo !! pazcima jAgamAM jagatano upakAra karanArI, tathA veddhetA pANIthI saMpUrNa, ane pApono nAza karanArI evI yA brAhmI nAmanI nadI zone be. valI he devo !! yahIM zetrujI, aiMDI, nAgeMdrI, kapilA, yamalA, tAladhvajI, yakAMgA, brAhmI, mAhezvarI, sAcamatI, zabalA, varatoyA, ujayaMtI, tathA jA nAmanI cauda mahA nadI zone be. valI de devo !! yahIM pUrva dizAmAM atyaMta zojAvAluM sUryodyAna ve, tathA dakSiNa dizAmAM naMdanavana sarakhuM svargodyAna be, tathA pazcima dizAmAM atyaMta manohara caMdrodyAna be, tathA uttara dizAmAM yA lakSmI lIlA vilAsa nAmanuM udyAna be. evI rItanAM, cAra dizAuMmAMthI AvatI evI lakSmInAM coTalA sarakhA cAra udyAnothI yA zatruMjaya parvata atyaMta zone be. valI ahIM saudharmeMdranAM hukamI kubere banAvelo, tathA pAparUpI melane dhonAro evo iMdra nAmano kuMDa zone be. sphurAyamAna yatI evI cAMdanI sarakhA pANInAM mojAMthI zojato, ane jANe jaratanAM yazono Dhagaloja hoya nahIM, evo jArata nAmano kuMDa chAhIM zoje be. valI ahIM maMda maMda vAtA evA pavanazrI calAyamAna yatA mojAnI paMktithI zojato evo kapaddayano kuMDa kone sukha karanAro nathI ? ( arthAt sarvane sukha karanAro be. ) valI zrIM mukti rUpI strInuM mukha jovA mATe darpaNa sarakho, tathA prIti utpanna karanA evo dillaNa munino kuMDa tamo juThe ? valI sarvatIrthAvatAra be nAma jenuM, evA caMdrakuMDa ne sUryakuMDane, tathA vIjA paNa kuMDone, he devo !! tamo yahIM jur3e ? valI he devo !! yahIM zrA bAjue uttama buddhivAna evo thA muni tapa tape be, tenAM vicitra caritranI vArtA tamo kautukadhI sAMjalo ? pUrve yama sarakho, tathA pApIuMno svAmI evo, caMdrapUrano yA kaMDu nAme rAjA hato. te dhanano mada rAkhIne deva, guru, vRddha, tathA mAtapi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatruMjaya mAhAtmya. tAne paNa gakArato nahIM. ( pUrvanAM puNyathI pApInI saMpadA paNa vRddhi pAme be, paNa pAlathI te tapakhalAnI zragminI zikhAnI peThe mUla sahita vinAza pAme be.) te rAjA suto thako paNa parastrI, ane paradhananI ichA karanAro dato, tathA dhana melavavAnI ihAthI lokone hamezAM duHkha deto hato; prajAve uThIne lokone bolAvIne, nirbhaya thayo thako temanI pA 6 41 thI te dhana leto. ( rAjA prAyeM karIne puNyathI saMpUrNa saMpadAvAlA thA, ne paDhI teja puNyano dveSa kare be, mATe te durgatimAM jAya be.) evI rIteM cakravAka prate caMdranI peThe, lokone duHkha deine, aMte kSyanAM rogavAlo thayo thako mitranI peThe ( sUnI peThe ) te dharmane smaravA lAgyo. ( jyAMsudhi sarva bAjuthI sukhadhI prApti hoya be, tyAMsudhi mUDha mANasa ahaMkAramAMja rahe be, paNa mRtyu kAla zrAvate te dharmanuM smaraNa kare be.) eka dahADo te rAjA krUra sevakothI sevAyelo tathA paranA johanI ciMtAthI duSTAzayavAlo thayo thako jevAmAM sajAmAM beThelo be, vAmAM AkAzamAMthI kalpavRkSanAM patrapara lakhelo evo koike nAkhelo nIceno divya zloka tenI pAse cAvIne paDyo. dharmAdadhigataizvaryo, dharmameva nidaMti yaH // kathaM zubhagatirbhAvI, sa svAmizedapAtakI // 1 // : arthaH- dharmathI malelabe, saMpadA jene, evo je mANasa teja dharmano nAza kare be, te khAmI drohanAM pApavAlo mANasa zubha gativAlo zI rIte yA ? (arthAt na thAya . ) eva tanAM zlokanete rAjAe harSathI vAMcyo, tathA teno artha jANIne te manamAM nIce pramANe ciMtavavA lAgyo. aho !! meM mahA moha ane kapaTavAlA cittathI kaSTa paDyuM tyAMsudhi paNa pApakArya zrAcArya, chAne have mane spaSTa te phalyuM ! valI matsya jema mAMsane, tema meM saMpadAne melavIne mArA zra zrAtmAne saMsArarUpI jAlamA phasAvyo !!! valI je rAjA nyAyanAM mArgamAM cAlyo be, te banne javamAM nirjaya thAya be, tathA je anyAyane mArge cAle be, te prajA, kula chAne rAjyano nAza karanAro thA be. evI rIte ciMtAtura thane te mahAmUrkha rAjA rAtriyeM rAjya ta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH jIne kaMpApAtathI maravAnI zzAvAlo thayo thako cAlavA lAgyo. evI rIte cAlatAM thakA jeTalAmAM te gAmanI bahAra zrAvyo, teTalAmAM teNe eka suMdara aMgavAlI gAyane sAmI zrAvatI joza par3I tyAM te gAye acAnaka puMbaDaM UMcaM karIne, krodhathI, vairInI peThe tene zIgaDAnAM agra jAgathI mAryo. par3I pUrvanAM zranunavadhI te rAjA paNa khaDga kahADIne, yama sarakho thayo thako, krodhathI tenAM tarapha doDyo; tyAre te gAya paNa krodhAyamAna thapa thakI, tathA atyaMta phuphATA mAratI thakI tenI sAme laDavAne doDI; evI rIte krodhathI sanmukha zrAvatI te gAyane rAjAye talavAra mArIne tenAM be TukaDA karyA, tyAre teNInAM kalevaramAMthI eka strI nIkalI; na. yaMkara aMgavAlI, tathA atyaMta lAla AMkhovAlI, ane hAthamAM kAtarane nacAvatI evI te strIe niSTura akSaravAlI vANIthI rAjAne raNasaMgrAma mATe bolAvyo; ane kahyu ke, re'STa ! teM thA zastravinAnI ane garIbaDI gAyane mArI! mATe have jo tArAmAM zakti hoya, to mArI sAthe khaDavAne taiyAra thA? evI rItanuM tenuM hetuvAeM vacana sAMjalIne, te rAjA paNa potAnAM khaDgapara dRSTi rAkhIne, AvI rIte apavitra vANI bolavA lAgyo; are! tuM ko yuvAna, ane kelanAM pAtrAM sarakhA komala aMgavAlI strI bo, ane huM zastramA paMDita evo zUro kSatrI buM; mATe he mAnini ? tuM kahe zrApaNa bannenuM yupha kaMprazaMsanIka kahevAya? kemake, ahaMkArI evo siMda kaMI haraNInI sAthe yuddha karavAnI yAcanA kare ? (apitu naja kare.) evI rIte bolatA evA te rAjAne te strI kahevA lAgI ke, he rAjA ? huM kaMzaM tArI peThe vAcAla nathI, mATe tuMlaDavAne taiyAra thA ? te sAMjalIne rAjA hAthamAM khaga lazne tenI sAme doDyo, paNa teTalAmA teNe potAnAM zarIrane teNInI kAtarathI viMdhAyetuM joyu, ane temAMthI rudhira karavA lAgyu. paDI te strI tene kahevA lAgI ke, he rAjA? te tAruM parAkrama have jANyuM ? ane haju paNa jo tuM samartha hoya, to laDavAne taiyAra thA ? evI rItanI tenI vANI sAMjalIne kaMDu rAjA manamAM vicAravA lAgyo ke, aho ! mAruM karma ulaTuM hovAthI A strIe paNa mane jItyo. (mATe jyAMsudhi pUrvanuM kareluM puNya kSaya yatuM nathI, tyAMsudhija mANasanuM bala, teja, ane kIrti akhaMDita rahe . mATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G zatruMjaya mAdAtmya. prANIne puNya pramANarUpa be, kemake kSINa tejavAlo sUrya paNa keTaloka vakhata calakI zake ? ) valI puNyazrIja prANIne hamezAM sukha male be, ne teja sukha puNyano nAza thavAthI pheranI peThe duHkha Ape be. valI je huM khAgala hAthIne paNa eka cAmaranI peThe zrAkAzamAM ubAlato, te huMje yA strIcI jItAyo !! ema vicAratAM thakAM tene yAda AvyuM ke, aho ! meM rAjyano tyAga kayoM, mane mahAroga thayo, ane valI kodhathI meM gAyane mArI !! valI huM mRtyu mATe to nikalelo DhuM, tyAre valI hUM gAyathI kema Daryo ? valI evI rIteM prasaMgathI malatuM maraNa mukIne, kugatine denAruM gauhatyAnuM meM pApa Acaryu. valI puNya melavyA vinA prANI duHkhI thAya be, kemake, mUDI vinAM buddhivAna mANasa paNa duHkhI cAya be, have to huM A padArUpI samudramAM Dubyo, mAhe dave huM zuM karuM ? kemake, yAga lAgyA paDhI kuvo khodavAyI sukha yatuM nathI. evI rIteM vicAra karatA evA te rAjAne te devAMganA kar3evA lAgI ke, are ! mahApApI mUDha ! have duHkhI thayo ko tuM zuM ciMtave be ? pehelAM to rAjyAnAM madayI dha dha teM dharmano droha karyo, ane have duHkha vakhate tuM dharma saMjAle be ! valI dharma zivAya bIjo koi paNa prazaMsavA lAyaka padArtha nathI, ema buddhivAno mAne be, mATe aMtakAle paNa dharmanuM smaraNa karavAyI te johIne paNa tAre be. valI he mUDha ! tArA cittamAM dharmabuddhi nayI, paNa roganI pIDAthI tuM puNyane yAda kare be, mATe meM tArI parIkSA karI be; huM tArI gotradevI aMbikA luM, ane tArA satvanI parIkSA mATe huM gAyanuM rUpa karIne yAvI hatI; valI he rAjA ! haju paNa tAruM mana dhAtura be, paNa dharmane rahevA lAyaka, tathA samatA rUpI amRtathI jIMjAluM nayI. mATe have tuM dezAMtaromAM jaine tIrthaparyaTana kara ? ane tane dharmArAdhanano vakhata huM nizcayeM karIne kahIza; ema kahIne te devI aMta - na ya, tyAre kaMDu rAjA vicAravA lAgyo ke ho ! haju paNa mAruM jAgya jAgatuM be ! kemake gotradevI mane sAkSAta najare paDI ! mATe have mArA mana rUpI hAthIne vaza karavA mATe huM yatna karUM, ke jethI mokSarUpa lakSmI mane pratyakSa yAya. ema vicArIne prajAte te koka dizAprate cAlavA lAgyo, ane khaSTha cittavAlo dovAthI te kaI paNa duHkha pAmyo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH nahIM. evI rIte krodha rUpI agnine zamAvIne pRthvIpara jamato thako, tathA prANI prate samatA sahita cittavAlo thayo thako korAka nAmanAM parvata prate te zrAvyo. tyAM rAtrine pAbale pahore, teno pUrva navano vairI yadA, zeSa lAvIne tenI pAse zrAvyo; nayaMkara dRSTivAlo, tathA hAthamAM gadAvAlo, lAla mukhavAlo, ane bhrukuTI jamAvato evo, te yada kodhathI nIce pramANe vacana tene kahevA lAgyo ke, are puSTa ! kAmAMdhapaNAthI teM mane mArIne mArI strIne paNa teM mArI , te tane yAda ? mATe have tuM tArA iSTa devatuM smaraNa kara ? kemake, madAMgha mANasa sukhanI zvAthI pApo kare , paNa tenuM vakhata zrAvye jayaMkara pariNAma nipaje be, mATe have tuM laDavAne taiyAra thA ? evI rItanAM tenAM vacano sAMjalIne rAjA mauna rahyo, tyAre te yada tene upADIne kSaNavAramA A. kAzamAM caDI gayo; tathA parvatanAM madhya nAgamA rahelI guphAmAM tene le3 jazne, tyAM teNe tene krodhathI vividha prakAranA baMdhanothI bAMdhyo. tyAM te pATuthI tADana pAmavA, tathA upATothI pIDAvA lAgyo, te jANe puu| karelAM pAponuM prAyazcitaja saMjAlato hoya nahIM, tema lAgyo. parvatanAM agra nAgamAM, samujamA, kAMTAvAlA bRdamAM tathA guphAmAM tene pheMkI pheMkIne, te yada aMtAna thayo. te vakhate te pUrvanAM puNyathIja bacyo, nahItara tevA mArathI to traNa loka paNa phATI jAya; paThI te rAjA vicAravA lAgyo ke, aho! pUrvanAM pAparUpI vRkSa, A to haju kuMpalI nikaTyuM be, paNa naraka zrAdikanI gatirUpa tenAM puSpo zrane phalo to haju have thavAnAM be. madAMdha evA adhama mANaso lIlAmAtrathI pApone bAMdhe , paNa paThI raDatAM paNa tethI potAno AtmA boDAvI zakAto nathI. evI rIte pote karelAM pApono pastAvo karato thako, tathA tenAM kSaya mATe zuladhyAnavAlo thayo thako tIrthane uddezIne te cAlavA lAgyo. valI te sarva prANIne potAnI peThe joto thako, veSa rahita thazne, puNya melavavA mATe jyAM tyAM jamavA lAgyo. __eTalAmAM tenI aMbA nAmanI zAsanadevI potAnAM vacana pramANe prasanna thazne tenI pAse zrAvIne kahevA lAgI ke, he vatsa ! have tuM zatrujaya parvata prate jA ? ane tyAM tArAM hatyAdika pApo nAza pAmaze; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zatrujaya mAdAtmya. valI tArA pUrvajonI jaktithI khuzI thazne meM tane pahelAM paNa zikhAmaNa zrApI hatI, zrane bAje paNa hu~ tane A tIrtha batAvaM bu. valI mugdha evo saMsArI jIva zA mATe bIjAM tIrthomAM jame De ? ekavAra phakta zatrujaya parvatarnu te zAmATe smaraNa karato nathI ? kemake, zatrujaya parvatane sArI rIte pUjavAthI, athavA tenuM smaraNa karavAthI, athavA tenI stuti karavAthI, athavA tene jovAthI paNa karmano daya thAya . pApIune zavyarUpa, dharmIne sarva sukha prApanAra, ichAvAlAune iDita zrApanAra evo A zatrujaya giri jayavaMto varto ? valI tapa dAna ane pUjAvinA paNa zuja nAvathI kevala thA zatrujayano je sparza, te moda sukhane denAro be; valI tAruM zrA nibiDa karma narakAdika gatine denA be, mATe te zatrujaya vinA bIjA kazAthI paNa daya thaze nahIM. valI he vatsa! bATalo vakhata tuM mahAdveSI hovAthI meM tArI upekSA karI hatI, paNa have to tuM thA tIrthAdhirAjane yogya , mATe tane hu~ kahuM . jagatane pAvana karanArI evI ekavAra karelI yA parvatanI sevA paNa, lAkha navamAM upArjana karelAM pApone dUra kare . valI zatrujaya samAna tIrtha, zrAdinAtha samAna pranu, ane jIvarakSA sarakho dharma yA traNe unIzrAmAM nathI. valI muktirUpI strInAM vivAda mATe vedikA sarakho, zrA anUta zatrujaya parvata jayavaMto varte . saMsArarUpI samujamA DubatA evA mANasonAM samUhane zrAzraya nUta beTa samAna, tathA muktirUpI kAMgavAlo evo thA parvata zone ke. pApone jItato, dharmane puSTa karato, sukhane Apato, tathA saghalA lokone pavitra karato, evo thA zAzvato zatrujaya parvata jayavaMto varte . valI he rAjA! tuM paNa tyAM samatA rUpI jalamAM snAna karavAyI pavitra thazne, tathA zrAtmaramaNatAnuM AlaMbana lezne thA tIrthanAM yogathI moda prate jazza. evI rIte devInAM mukharUpI kamalamAMthI nikalatA makaraMda sarakhA zatrujayanAM mahimAne sAMjalIne, te rAjA, jANe amRtathIja sIMcAelo hoya nahIM, athavA dUdhathIja jANe dhovAelo hoya nahIM, athavA cAMdanIthIja jANe nAhelo hoya nahIM tema uttama nirmalapaNAne pAmyo. par3I te rAjA, jagatanI paNa mAtA evI te aMbA devIne namaskAra karIne, zaMkha sarakhA ujjvala Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH 21 manavAlo thayo thako, tathA uttama cAritranI zchAvAlo thayo thako zatrujayane uddezIne cAlavA lAgyo; te vakhate teNe zatrujayaprate pahoMcavA sudhi thAhAranA paJcarakANa kayAM; tathA parvatanAM guNothI tenuM mana paNa harA gayu; paThI evI rIte cAlatAM thakAM sAta divase teNe zatrujaya girinuM zikhara dIvaM; te vakhate tenAM darzanamAM utkaMThita evI potAnI banne AMkhone te kaMm rAjA nIce pramANe kadevA lAgyo ke, he netro ! tamArAM puNyanAM samUhathI A girirAjane meM pratyada joyo, mATe tamo tene sArI rIte juTa ? evI rIte atyaMta harSita thayelo evo te kaMDu rAjA, rastAmA kozka mahAmunine jozne, tene namaskAra karIne tathA tenAM mukhasAmI dRSTi karIne tenI pAse bege. te vakhate jJAnI, ane dayAthI jajjvala evA te muni paNa, te rAjAne vairAgya yukta jANIne zrAgraha sahita dezanAthI nIce pramANe tenApara anugraha karavA lAgyA ke, he vatsa ! tuM dharmamAM utsuka De, ane valI zatraMjaya parvata prate jAya , mATe tuM have cAritranuM lakSaNa sAMjala ? sarvazoe karmarUpI kASTane bedanAlaM, tathA paMcamagatine denAruM, evaM pAMce prakAranuM cAritra kahevU , temAM pehelu sAmAyika cAritra, bIjuM bedopasthApanIya cAritra, trIjuM sUkSmasaMparAya cAritra, cothu parihAra vizuki nAmanuM cAritra, tathA pAMcamuM yathAkhyAta nAmarnu cAritra kahelu . cAritravinAM jJAna ane darzana pAMgalAnI peThe vRthA , tathA te cAritra paNa jJAna ane darzana vinA aMdhanI peThe niSphala be. valI jema su. varNanAM kuMjamAM amRtanuM jaravU, tathA sonAmAM sughaMdhi zrAvavI, caMjane caMdanano lepa karavo, tathA vIMTImAM maNi jaDavU, tathA parvane divase mahAdAna devU, tathA dAnamAM jema nAva lAvavo, tema zatrujaya parvatapara cAritra sahita je jinanuM dhyAna dharavU, te uttama phalane denAraM jANavU. evI rIte muninI vANIthI buphelA evA te kaMDu rAjAe te muninI pAsethI dIdA lIdhI, tathA avya ane jAvathI parigrahano tyAga karIne, prasanna dRSTivAlo thayo thako te tIrthaprate pahoMcyo; tathA tyAM zIlarUpI bakhataravAlo, ane vratarUpI hathIyAravAlo, tathA dayArUpI DhAlavAlo thayo thako parvatapara caDIne pAparUpI zatrune te vegathI haNavA lA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAdAtmya. gyo; valI tyAM zrAdIzvara prajunI pratimAne jozne tRptI nahi pAmato thako, romAMca sahita te potAnAM cakune nimeSa rahita karavA lagyo. te zrA muni zikharanAM agra nAgapara rahIne puSkara tapa tape be, tathA hamaNAja te ghAtI karmano kSaya karIne kevala jJAna pAmaze. he devo! huM mAhAvideha kSetramA gayo hato, tyAMthI A saghalo vratAMta meM zrI maMdirakhAmInAM mukhathI sAMjasyo , mATe mahApApI mANasa paNa zrIzajayanI sevAzrI zrA kaMDu rAjAnI peThe zuddha dharmane jajanAro thAya . have te vakhate bIjA devatA paNa kAMtithI AkAzane dIpAvatA thakA tyAM jinezvarone namaskAra karavA mATe zrAvyA. valI tyAM saghalA iMsoe, puSkone nAza karanArI,tathA jUtAdikanAM doSane dUra karanArI evI rA.. yaNane pradakSiNA dezne, zrI vIraprajune namaskAra ko. valI tejae tyAM nAnA prakAranI labdhivAlA, aSTAMga yogamAM nipuNa, prajAvanAnA udaya. vAlA, dhyAnamA magna zrAtmAvAlA, maunadhArI, dharmarnu mAhAtmya kahenArA, . japamAM tatpara, japamAlAnAM maNakAu pheravavAmAM tatpara, mAMhoMmAMheM dhamakathA karanArA, kAyotsarga karanArA, padmAsana vArIne beThelA, anukaMpA vAlA, hAtha joDIne beThelA, AdIzvara prajunAM mukharUpI kamalane jovAmAM tatpara, sUrya sanmukha rAkhela De dRSTi jee evA, hAthamAM pustakavAlA, tapa tapatA, tIrthasevA karatA, saghalA sijhAMtanAM tatvanI vidyAmA nipuNa, zveta vastrane dhAraNa karanArA, pariSahone sahana karanArA, aMtaraMga zatrune jItavAmAM zUrA, prANIupara upakAra karanArA, cauda upakaraNonuM paDilehaNa karatA, mUrtivaMta jANe zAMtarasoja hoya nahIM evA, tathA dehadhArI jANe dharmoja hoya nahIM evA, vIra nagavAnanI AsapAsa rahelA keTalAka muniu~ne paNa vAMdyA. have ahIM mAMhoMmAMheM spardhA karatA thakA devo uttama ratnothI nIce pramANe samavasaraNanI racanA karavA lAgyA. tyAM vAyukumAro sugaMdhi vAyu vIjavA lAgyA; tathA meghakumAro atyaMta sugaMdhi jalanI vRSTi karavA lAgyA. te vakhate pANIthI sIMcAyelI zatrujaya parvata uparanI nUmi, maMgalarUpa phalane utpanna karanArA puNyarUpI vRdane ugADavAmATeja jANe taiyAra karelI hoya nahIM, tema zojavA lAgI; valI tyAM devoye eka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH yojanasudhi ghuTaNapura, nIce rahelAM DITIzAMvAlI puSpanI zreNi pAtharI; valI tyAM vyaMtaroye ratno sAthe bAMdhIne pacaraMgI puSpone vikheyA. evIrIte tyAM pRthvIpara vikharAyelAM vicitra puSpo, jANe prajunI pAse kAmadeve potAnAM hAthIyAro boDyAM hoya nahIM, tema zonavA lAgyAM. valI tyAM vyaMtareMjoye cAre dizAmAM lAla toraNo banAvyAM; ke jethI sUryathI jema, tema dizAu~nAM mukho raMgayukta zojavA lAgyAM. valI tyAM juvanapatinAM Ijoye bahAranAM nAgamA rUpAno gaDha banAvyo, te jANe mUrtimAna evo prajunAM zuja dhyAnano naMDAraja hoya nahIM, tema zojavA lAgyo; valI eka yojana sudhi pRthvIpara vyApIne rahelo, caM sarakhI kAMtivAlo tathA batrIsa aMgula sahita teMtrIza dhanuSanAM pramANavAlo UMcAzmAM pAMcase dhanupanAM mAnavAlo, kuMDala sarakhA zrAkAravAlo, tathA sonAnAM koMgarAMthI zojato evo te gaDha pRthvIpara zojato hato. te gaDhanI aMtaramAM paMdarazodhanuSya jeTalI nUmi boDIne, jyotiSa devatAuMye uttama sonAno gaDha banA. vyo. upara kahelA rUpAnAM gaDha sarakhAja uMcA ane vistAravAlA evA thA gaDha upare manohara ratnamaya koMgarAM zojatAM hatAM. te gaDhanI vacce vaimAnika devoye vicitra prakAranAM ratnovAlo, upara jevaDojaratnano gaDha banAvyo. te gaDhapara vividha prakAranAM divya pranAvavAlAM ratnonAM koMgarAMunI zreNi atyaMta zojavA lAgI. valI tyAM rahelI raMgaberaMgI patAkAU, jagatamAMtramaNathI saMtApane prApta thayelA evA prANInAM pasInAne jANe dUra karavA mATeja hoya nahIM, tema phakaravA lAgI. valI te para sonAnI ghugharIunAM zravAjathI vAcAla karela ke dizAUnAM mukha jeNe, evo ratnamaya mahAdhvaja zonato hato. valI tyAM dareka gaDhomAM, uttama bAraNAMvAlA cAra daravAjA atyaMta kAMtivAlA ratnothI zojatA hatA; te jANe cAre dizAnI lakSmIne praveza karavA mATeja hoya nahIM, tema lAgatA hatA. valI jyAM iMjanIlamapInAM (pAnAnAM ) banAvelAM toraNo, yuvAna evA gaDhonI jANe DADhImuboja ugelI hoya nahIM, tema devone jama upajAvatA hatA. valI tyAM dareka bAraNApAse, sphurAyamAna thatA evA je dhUpadhANAM, temAMthI nikalatA dhuMvADAyeM karIne vyApta karela je dizAu~nAM mukho jeNe, evA te mahAn ga. Dho, jANe aMdhakArane nasADatAja hoya nahIM, tema zojatA hatA. valI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zatrujaya mAhAtmya. tyAM devoye dareka chAraprate sonerI kamalothI zaNagArelI, tathA uttama pA. NIthI jarelI, evI vAvo, arihaMta prajune namanArAUne snAna karavAmATe banAvI. valI tyAM devoye pehelA ane hA gaDhanI vacce, prajune vizrAMti ApanAro, " devachaMda" IzAnasanmukha banAvyo. valI. te ratnanAM gaDhanI aMdara madhya nAge devoye maNInI pIThIkAvAyU~ sattAvIza dhanuSa ucuM caityavRda vanAvyu. tenI nIce uttama pAdapIThamAM jaDelA maNiuthI sUryanAM biMbanI peThe sonAnuM siMhAsana zojatuM hatuM. valI naktithI dIpatA evA devoye te siMhAsana para, traNa jagatanAMpranupaNAne jaNAvanArAMtraNa batro dhAraNa kA~. valI tyAM eka hajAra jojana jaMco tathA mokSamA caDavAne nisaraNI sarakho sonAno dharmadhvaja zojato hato. valI tyAM dareka gaDhanAM dareka chAraprate tuMbaruM pramukha, uttama zRMgAravAlA polIthArDa zocatA hatA, evI rIte lakSmInAM sthAnaka sarakhA samavasaraNane karIne, bAkInuM sagharcA kArya vyaMtareMjoye saMpUrNa kayu. panI devoye mukelAM suvarNanAM kamaloprate sthApela caraNa kamala jeNe evA, tathA navatatvonAM khAmI, ane nava nidhAnanAM denArA, tathA yAcakoyeM karIne vAkyothI stuti karAtA, manathI ciMtavana karAtA, kAnathI zravaNa karAtA, ane kroDo AMkhothI jovAtA, tathA jagatanAM jIvita sarakhA tathA dharmInAM sarvakha sarakhA, evA zrIvIrapranu pUrvadhArathI samavasaraNamA dAkhala thayA. valI dharmanAM cakravartI evA te prajunI agADI, sonerI kamalapara raheDhuM, tathA pAparUpI aMdhakArano nAza karavAmAM sUryanAM maMDalasara evaM dharmacakra rahetuM havaM. valI prajunI pradakSiNAne pAmIne caityavRkSa paNa kaNa vAramA jANe ahaMkArane pAmyuM hoya nahIM tema navapadava ane puSpovAluM thayu. panI dharmacakrI tathA tatvane jANanArA evA te prajju "tIrthAyanamaH" evI rItano UMcethI ucAra karIte pUrva dizAsanmukha siMhAnapara bega. valI te vakhate vyaMtaroye bIjI dizAumAM paNa prajunAM rUpo kA~; ane te paNa prajunAM mukhasarakhAMja zojavA lAgyAM; A saghalo mahimA prajuno jANavo. panI tyAM pUrvataraphanAM dvArathI sAdhu zrAvyA, tathA ratnanAM gaDhamAM rahelA prajune pradakSiNA dezne, tathA namaskAra karIne, ane naktithI tenI stuti karIne, zranikhuNAmAM prajunI sanmukha begaM; tathA panI tyAM vaimAnika devAMganA zrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH vI, zrane teunI palADI sAdhavI beThI. valI tyAM anukrame navanapati, jyAtiSI, ane vyaMtaranI strI dakSiNa dhArathI zrAvIne tathA prajune namIne naitya khuNAmAM beThI. valI tyAM jyotiSI, javanapati, ane vyaMtara devatA. u, pazcima hAredhI praveza karIne, tathA prajune namIne, vAyavya khuNAmAM bega. valI tyAM vaimAnika devo, puruSo, tathA strI uttara chArathI zrAvIne, tathA prajune namIne izAna dizAmAM bega. have bIjA gaDhamAM hariNa, siMha, pADA vigere, prajunA darzananAM mAhAtmyathI matsarano tyAga karIne bega. tathA belA gaDhamAM deva, asura ane manuSyonAM saghalAM vAhano rahyAM, kema ke, evIrItano jinamatano anukrama ; valI tyAM bIjA sipha, gaMdharva, kinnara vigere paNa yathAyogya sthAnake, prajunAM vacanarUpI amRtane pIvAne udyamavaMta thayA thakA bega. valI te eka yojana pramANavAlA samavasaraNamAM paNa koDo game manuSya, juvanapati, deva vigere mAyA, te saghalo pranAva prajuno jANavo. have tyAM siMhAsanapara beThelA, tathA traNa batrothI zojatA, cAmarothI vIjAtA, ane sarva atizayothI zojatA, saumya, kAMtinAM samUhathI traNe jagatane vyApta karatA, kevalajhAnathI lokone jonArA, traNa lokanAM aizvaryazrI suMdara, saghalA prANIunu hita karanArA, tathA dIvya pranAvathI kIrtivaMta thayelA evA te prajune jozne saghalA devo avaca nIya darSane pAmyA. valI te vakhate keTalAko mastaka dhuNAvavA lAgyA, keTalAko prajunA buMDaNAM utAravA lAgyA, tathA keTalAko prajunI stuti karavA lAgyA. eTalAmAM surASTdezanAM rAjAno putra, yAdavakulavAlo, ripumakSa nAme jIrNadurgano (junAgaDhano) khAmI tyAM Avyo. te vakhate harSanAM azruthI narelI , AMkho jenI, tathA romAMcarUpI kuMcukane dhAraNa karanAro, zrane sphurAyamAna thayela , nakti jenI evo saudharme nIcepramANe prajunI stuti karavA lAgyo. he sAmAnya kevalInAM svAmI, tathA jagatanAM praju, traNa jagatamA tilaka samAna, tathA saMsArathI tAranArA tamo jayavaMtA voM ?valI he devAdhideva, pUjanIka, karuNAnAM samuja, zaraNe thAvelA saMsArInuM rakSaNa karanAra, tathA karuNAnI khANa samAna tamo jayavaMtA varto ? valI he jaMgama kalpavRkSa sarakhA, arihaMta, paramezvara, parameSTI, mR. tsurahita, prakaTa, tathA niraMjana evA tamo jayavaMtA varto ? valI he sijha, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. khayaMbula, tatvonAM samuja sarakhA, sarva sukhonA ghara sarakhA; tathA mahezvara evA tamo jayavaMtA voM.? valI he pranu ! tamo anAdi, anaMta, avyakta, tathA svarUpane dhAraNa karanArA bo,ane sura, asura tathA rAjA tamoneja namaskAra kare . valI he jagatanAM svAmI! ApanAyIja hu~ A ja. gatane dhanya mAnuM buM, tathA anya pAkhaMDiunAM tarka zrane kuyuktizrI dona nahIM pAmatA evA tamo prate namaskAra thA? valI he praju ! tamArA pAsethI hu~ mokSa sukhanI zvA rA DaM, ane tamArA atulya mahimAne devo paNa jANI zakatA nathI. valI he deva! tathA sarva tatvonAM jANanAra! utkRSTa jJAna ApamA rahej , kema ke, moda hamezAM Apane zrAdhina De, ema jJAnI kahe . valI he Izvara! tamoye jagatano uddhAra karavA mATeM manuSyanuM rUpa dhAraNa karelu De, nahIMtara thA jagata ajagataja kahevAta. valI sarva devone viSe devapaNuM paNa tamArA aMzathIja prApta thayevU , kemake anyadarzanI paNa vItarAgapaNAneja mukti kahe be. valI he jagatanAM pUjya, nizcayeM karIne tamoja paramezvara , kemake, rAgaDethe karIne sahitane tatvathI paramezvarapaNuM ghaTI zakatuM nathI. valI jAgyahIna mANaso anya devanI peThe Apane jo zakatA nathI, kemake, bIjAM ratnonI peThe ciMtAmaNI ratna kaMI sulana hotuM nathI. valI he pranu ! tamAreviSe prajAvanI riki jevI , tevI anya devomAM nathI, kemake tArAUmAM sUryanI pra. nA kyAMthI hoya ? valI he pranu ! jyAM tamo vihAra karo bo, tyAM so jo. janasudhi kaMI paNa upajava thato nathI, aho! moTAu~no prastAva paNa mo. Toja hoya ! ! valI he jagavan , jyotirUpa evA tamoja yogI ne dhyAna dharavA lAyaka ho, valI ATha kono nAza karavAmATe Ape aSTAMgayoga karelo . valI khAmInAM paNa svAmI, gurunAM paNa guru, zrane devonAM paNa deva, evA tamo prate namaskAra thA ? valI jalamAM, agnimAM, vanamAM, zatrunAM saMkaTamAM, tathA siMha, sarpa ane roga AdikanI vipadAmAM tamoja mArA zaraNajUta ; evI rIte sudharme, prajunI stuti karIne, naktipU. rvaka, bapaiyo jema pANIne, tema prajunAM vacananuM pAna karavAne beTho. panI traNe jagatanAM svAmI evA te pranu, jagatanAM harSamATe sarva nASAmA samAna arthavAlI, sarva prANIunu hita karanArI, sarva atizayothI saMpUrNa, sarva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH 27 prakAre zojanika, tAtvika arthathI manohara, zAMta, tathA eka yojanasudhi saMjalAya tevI vANI bolavA lAgyA. jema kasturI potAnAM sugaMdhapaNAthI amUlyapaNAne pAmI De, tema A zarIra paNa dharmathI uttamapaNAne pAme. valI thA zarIranI aMdara malIna evI sAta dhAtu rahelI , tema te bahArathI paNa azuci , mATe te sarvathA prakAre nirarthakaja . evaM jANIne paNa mUDha evo prANI karmane vaza thara, ahaMkArayukta thayo thako potAne ajarAmara mAnIne zchA pramANe saMcare be. valIthA kAyAne yA saMsAramA nAnA prakAranAM zastrothI, agnithI, sthAvara ane jaMgama pherathI, zatruthI, tIvra rogothI, akAla mRtyuthI, TADha taDakAthI, ghaDapaNathI, iSTanAM viyogothI, ityAdi mahAdoSothI, atyaMta kleza thAya be; mATe evI rItanAM thA zrasAra dehane pAmIne he loko! tamo jagatamAM sAranUta, tathA pUjanika evA dharmane karo? valI kAcanAM samUhothI jyAre ciMtAmaNI ratna male, tathA rajathI suvarNa male, pANInAM biMputhI amRtasamukha male, tathA ghara mAtrathI jyAre rAjya male, tyAre te kArya tatvane vicAranAra kayo mANasa na kare.? valI dharmavinA, mAtA, pitA, nAza, mitra tathA rAjA paNa prANInuM zrA saMsArajAlathI rakSaNa karI zakatA nathI, mATe te dharmaneja sevavo. valI te dharmapravRtti, kAla zrAdika upAyothI, ucita zrAcArathI, jJAnagarjita kiyAthI, tathA manuSyajanmathI bujhivAno prate prazaMsanIka thAya be. valI dharmaja pragaTa rIte tIrthaMkaranI padavIne yogya be, kemake tenI anujJA pramANe cAlanArA loko trijunanAM paNa khAmI thAya . valI rAjA zrAdikanI sevAthI zAmATe zrAtmAne phuHkhI karavo joraye? kemake je dharme te prate paNa rAjApaNuM dIg, te dharmanoja zrAzraya karo? valI he javya loko ! tamo vicAro ke, dharmavinAM ko paNa jagoyeM kaI paNa malI zakatuM nathI, kemake, thA duniyAmAM keTalAko puHkhI ane keTalAko sukhI dekhAya be. valI he javya loko ! rAgAdikone ko vakhate paNa vaza thaq nahIM, kema ke, te jarA sukha thApIne pAlA narakAdikamAM pheMkI de . valI tamo vicAro ke, viSayo sarakhA thAsmAna ahita karanArA bIjA ko padArtho nathI, kemake, te saMsArI jIvone pApakAryomA pravartAvIne jJAnAdikano nAza kare . jyAMsudhi zra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zatrujaya mAhAtmya. tyaMta tejasvI dharmarUpI sUrya prakAzato nathI, tyAMsudhi te viSayo aMdhakAranI peThe aTakAva rahita sarva jagoye phelAya . valI pramAdarUpa pApothI aMdha thayela De jAvanetro jeUnAM, evA kumArgI, puHkhanAM samUharUpI jaMgalI prANIuthI vyAkula evA narakarUpI vanamAM paDe De; kharUpamA. thI jANatA evA saMsArI jIvo pratyakSa zSTanAM loneM karIne ujjvala dharmanAM mahimAne jANatA nathI; valI divasa, rAtri, sukha, duHkha, jAgaraNa, tathA ninAdikanAM dRSTAMtathI puNya pAparnu phala pratyakSa jaNAya . valI kucha evA rAkSasa, siMha, sarpa Adiko paNa je upava nathI karatA, te saghaj spaSTa rIte dharmanuM mAhAtmya jANavU. valI dharmano dveSa karanAra, tathA mahAbalavaMta evo pramAda sarvathA tajavo, kema ke, jo dharmano nAza thAya, to zarIramA vyAdhi, baMdha AdikanI ApadAu~ lAgu paDe . mATe evI rIte cittathI puNyapApa, pragaTa phala jANIne, jethI kalyANanI si. ki thAya , te dharmane najavo. evI rIte dharmarUpI amRtane UranArA prajunAM vacanane atyaMta pIne, loko akhaMDa AnaMda pAmyA. valI te vakhate sajAnAM loko jANe, amRtathI tRpta thayA hoya nahIM, tathA cAMdanIthI jANe dhovAyA hoya nahIM, tathA jANe nidhAnanI labdhine prApta thayA hoya nahIM, tevA thayA. valI keTalAkoye to tyAM saMyama lIdhuM, tathA keTalAko samyaktva pAmyA, tathA keTalAko tyAM harSathI namakanAvane pAmyA. valI tyAM zatrujaya prate prajune zrAvelA jANIne saudharme atyaMta harSa pUrvaka pueya kAryomAM naktivaMta thayo. valI tyAM traNe jagatonAM mANasothI pUjAyelI zrAdIzvara prajunI pratimAne, tathA dUdhane karatI rAyaNane, ane tenI nIce rahelAM prajunAM pagalAMne, tathA nadI, talAva, kuMDa, zikharo, vRkSo, vano, ane nagarone joDne, tathA prajunAM caraNane namIne, harSita thayelo sudharme, mastakapara hAtha joDIne, romAMcita thayo thako, amRta sarakhI, tathA parSadAne harSa upajAvanArI, tathA uttama guNo. thI garjita thayelI vANIye karIne, jagatanAM svAmI evA prajune kahevA lAgyo ke, he jagatanAM AdhAracUta evA jagavan, tamoja thA jagatamAM tIrtharUpa bo, bhane thApanAthI adhiSThita thayelo thA zatrujaya parvata vizeSe karIne pavitra thayelo . valI he praju ! thA tIrthamAM zuM tapa tapA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 // prathamaHsargaH ya.? zuM vrata ? zuM japa? tathA ahIM kara sikine ? valI zuMphala male? vahIM zuM dhyAna dharatuM ? ahIM zuM zuja kArya karaQ ? tathA A parvata kyAre ane zAmATe thayo.? tathA tenI keTalI sthiti ke ? tathA yA navIna prA. sAda koNe karAvyo ? tathA thA cAMdanI sarakhI manohara pratimA koNe karAvI ? tathA prajunI pAse talavArane dhAraNa karIne chAramA zrA banne devo koNa unnA be? tathA DAvI ane jamaNI bAjuye koNanI mUrti ? zrane bIjA devo paNa koNa je ? tema thA rAyaNarnu vRda zuM je? tathA tenI nIce konA pagalAM be? tathA e mayUrapratimA konI ne ? ane ahIM thA yakSa koNa uno ? valI ahIM kara devI krIDA kare je? ane yahIM thA muniu~ koNa rahelA ? ane thA moTI nadI kaz? tema thA utama phalovAlA vRdo koNa ? tathA kayA muninuM thA talAva ? tathA he jagatanAM praju! zrA kuMDo kayA De? tathA rasakuMpikA ane ratnanI khANa zuM prajAvavAlI ? tathA kaza kara guphA je? he khAmI ! lepathI banAvesA strI sahita thA pAMca mANaso koNa ? tathA traNe jagatanuM ubaMdhana kare evA Sana prajunAM guNone ahIM A koNa gAya ? tathA dakSiNa dizAmAM thA kayo parvata ? ane teno a' prajAva ? valI ahIM zikharo kayA kayA ? tathA cAre dizAu~mAM kayAM kayAM nagaro ? tathA yahIM samuja kema Avelo ? ane ahIM koNa uttama puruSo thayA ? valI ahIM keTalA vakhatasudhi prANI siddhi pAmaze, tathA zrA parvata keTalA pramANavAlo ? tema he praju! ahIM samyagdRSTinA keTalA udhAro yaze? ityAdi saghaj vratAMta, he pranu Ape kRpA karIne kahevU; kemake, jagatpUjyo zrAzrita prANIuprate potAnI meleja upakAra karanArA hoya . evI rItanI sudharmejanAM mukharupI kamalamAMthI nikalelI vANI sAMjalIne, tIrthanAM prajAvanI vRddhi mATe, tathA navya jIvone bodha thavA mAde, ane sAMjalanArAunAM pApono nAza thavA mATe jagavAna zrI vIraprannu gaM. nIra vANIthI, nahI zrati saMkSipta tema nahI ati vistAravAduM evU zrI zatrujaya tIrthanuM mAhAtmya kahevA lAgyA ke, he saudharme! sarva tIrthomAM rAjA samAna evA thA zatrujaya parvatanI kathA kahenAra ane sAMjalanAra banene puNya arthe thAya , mATe te tuM pragaTa rIte sAMjala ? ... Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAdAtmya. eka lAkha yojananAM vistAravAlo, tathA pUrNimAnAM caMcha sarakhI zrAkRtivAlo, ane lakSmIthI nirUpama jaMbUhIpa nAme dIpa je. je jaM. buddhIpamA, mArI zAkhApara jinanAM maMdiro be, evI rItanAM harSathIja ho. ya nahIM jema, tema jaMbUvRdanAM palavono samUha hamezAM nAcyA kare . te jaMbUchIpamAM narata, haimavaMta, harivarSa, mahAvideha, ramyaka, tathA auraNyavaMta ema ba kSetro be; tathA teumAM anukrame himavAn, mahAhimavAn, niSadha, nIlavaMta, rUpya, tathA zikharI nAmanAM ca parvato pUrvathI pazcima samukha su. dhi laMbAelA , tathA te jinamaMdirathI zojI rahyAM . mahAvideha devanAM madhya nAgamAM, lAkha zikharothI zojato, ane pRthvInAM madhya nAgamA rahelo, suvarNano meru parvata be; te parvata lAkha yojana UMco, vananI zreNiuthI zojato, tathA zAzvatA jinamaMdironAM zikharapara rahelAM calakatAM ratnonAM kiraNothI dedIppamAna lAge . have narata kSetrane zramo puNyathI jareluM mAnIya bIyeM, kema ke te devanAM mANaso uHkhamakAlamAM paNa puNyazAlI hoya be. te jarata detramA nAza thaela ne unIti tathA upajava jemAMthI, ane prIti yukta ne mANaso jyAM ane saghalA dezomAM mukhya, evo thA surASTra deza kahevAya . thA dezamAM alpa pANIthI paNa dhAnya pAke , tathA thoDAM puNyathI paNa uttama phala male . ane khalpa upAyathI paNa kaSAyono nAza thAya . valI thA dezanAM pANI nirdoSa be, tathA parvato paNa pavitra be, ane ahIMnI pRthvI paNa hamezAM rasAla zrane sarva dhAtumaya tathA uttama . valI ahIM pagale pagale sarva pApone haranArAM tIrtho , tathA pavitra pANInAM samUhavAlI nadI be, ane uttama prajAvavAlA hRdo be: valI ahIM cAre kore vikakhara pAmelA sugaMdhi kamalovAlA talAvo , tathA TADhA ane unA pANIthI zojatA kuMDo. valI ahIM pagale pagale nidhAno , tathA parvate parvate rasakuMpIkArDa, mahA pranAvavAlI auSadhI, tathA hamezAM phalatAM vRdo . valI ahIM pUrve jANe vAveluja hoya nahIM tema potAnI meleja ghaNuM dhAnya nIpaje be, tathA jyAMnI pavitra mATI tIrthasnAnanAM phalane denArI. valI ahIM zrI kRSana prajunI pUjA mATe hIrA, pukharAja, sUryakAMta maNi, motI, tathA pAnAM zrAdikanAM samUho potAnI meseja uptanna thAya . valI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH ahIM sphurAyamAna evAM ratnoyeM karIne, A dezanAM guNoneja jANe pragaTa karato hoya nahIM, tathA prajunI jaktimAM tatpara thazne mojAMrUpI hAthothI nAcato tathA garjanA karato hoya nahIM jema, tema samuja zone de. zrA tIrthanI rakSAmATe mane ahIM sagara cakravartI lAvelo, evA harSathI jANe phINanAM samUhanAM mizathI hasato hoya nahIM, tema te samupa zone de.valI thahIM devothI pUjAyelA covIsa tIrthaMkaro, cakravarti, vAsudevo, ta. thA baladeva pramukhoye paNa vihAra kayoM ne. valI zrahI anaMta muni sikathayA be, tathA ghaNA siha thaze, tathA ahIM ghaNA dharmadhuraMdhura saMghapati thayelA be. valI ahIM jarAsiMdhAdikane mArIne kRSNAdike jaya melavyo be, tathA bIjA paNa nItinipuNo ahIM ghaNA rAjA thayelA be; valI ahIM keTalAka rAjA prajAnAM pratipAlanathI tathA zatruno nAza karakhAthI kIrtivAlA, tyAgI, dharmakAryanAM zrAdhArajUta tathA sarva jagoye sa. madRSTivAlA thayelA - valI zrahIM hamezAM sarala khajAvI, prasanna mukhavAlA, vivekI, saMtoSI, hamezAM zrAnaMdI, tathA niMdA bhane mAtsarya vinAnAM, potAnIja strIumAM saMtoSI, parastrIzrI virakta, satya bolanArA, puNyazAlI, parakhohanI buddhivinAnAM, kadAgraha ane vaira vinAnAM, kapaTa ane khonavinAnAM, udAra, nirdoSa zrAcAravAlA, tathA sukhI loko vase .valI brahmacarya guNeM karIne manohara, patinI sevAmAM tatpara, hasamukhI, rUpAlI, parivAranuM hita karanArI, mAtapitAnI nakti karanArI, jAra prate prItivAlI, sarva lokane vavana, nAgyathI nAsura, bahu putrothI zojatI, sajAyukta, kamala sarakhAM netrovAlI, kautukavAlI, svalpa krodhavAlI, uttama peheraveSavAlI, sarala buddhivAlI, mISTa vacanovAlI, gaMjIra, ane guNo De priya jeu~ne evI strI ahIM vase . valI ahIM putro mAtapitA prate ja. ktivAlA, hamezAMmAtapitAnI zrAjJApAlanArA, kalAu~mA kuzala,zAMta ane suzIlo ne. valI ahIM cAkaro zeuprate uttama naktivAlA, kArya vakhate yAcanA nahiM karanArA, zUrA, svalpamAM paNa saMtoSI, snehI, naluM karanArA zeThanA abhiprAyane jANanArA, sanAne yogya, uttama vacanavAlA, zratyaMta prItivAlA, zeSanAM vairI prate vairavAlA, tathA zegnAM mItra prate mitrAdhvAlA . valI ahIM datri AstikapaNAmAM tathA ucitapaNAmAM catu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAjaya mAdAtmya. ra, damA ane DAhApaNathI manohara, baye darzanaprate samadRSTivAlA ane parAkramI . valI zrahIM puSTa, tathA bahu dUdhavAlI gAyo , tathA jesopaNa mahA balavAna, zIgaDAMvAlI, baMdhanavinAnI, tathA koz corI ke harI na zake evI . valI zrahIM dhoDA uMcA, tathA capala gativAlA be, balado khAMdhoyeM karIne manohara ne, tathA saMgrAmarUpI samuDamAM beTa sarakhA hAthI paNa zrahIM zone je. valI ahIM bIjA tiryaMco paNa mahAbalavAn thayA thakA parajAtino matsara karanArA nathI, tema te jayathI uchima thayelA nathI. valI ahIMnA nagaro moTA ane UMcA kisAthI zonitAM thaelAM , zrane tyAM arihaMta jagavAnanAM caityopara rahelI dha. jAu~ to zrAkAzane sparza kare . valI zrahIMnAM loko jaina sAdhunAM mukharUpI kamalamAMdhI nikalelA siddhAMtanAM sArathI pApa rahita, pavitra tathA lakSmIvaMta . valI ahIM manohara tathA saghalI vastuthI narapura, mehelo be, tathA lAja melavatA evA tyAM vepArI paNa be. te surASTra dezane mukuTa samAna, tathA smaraNa karavAthIja pApono nAza karanAro, zrA zatrujaya pa. rvata be. zrAnuM mAhAtmya kevalajJAnathI jaNAya, paNa kahI zakAya nahIM, to paNa he deveM! tArA pubavAthI hu~ te tane kaDaM bu. valI te mAhAtmya jA. NIne, ane zakti batAM paNa, jo mauna karavAmAM Ave, to muMgAnAM rasanAM khAdasara thAya. valI traNe lokanAM aizvaryanAM ghara sarakhA evA thA tIrthanAM nAmamAtrathI paNa jema pArzvanAthanAM nAmathI sarpanuM phera jAya, tema pApono nAza thAya. zatrujaya, puMDarika sijhakSetra, mahAcala, surazaila, vimalAji, puNyarAzi, zrIyaH pada, parvateMja, sujama, dRDhazakti, akarma, muktigeha, mahAtIrtha, zAzvata, sarvakAmada, puSpadaMta, mahApadma, pRthvIpITha, prajupada, pAtAlamUla, kailAsa, kSitimaMDala maMDana, ityAdi zrA parvatanAM ekasone ATha nAmo , te sudharmAkhAmIye banAvelA sapAdalada mAhAtmyathI jANI levAM. evI rItanAM thA mahAtIrthanAM nAmo, je mANasa prajAtamAM jaNe be, athavA sAMjale , tene saMpadA male be, ane tenI ApadA nAza pAme . valI thA zatraMjaya parvata saghalA tIrthomAM uttama tIrtha, saghalA pa. rvatomA uttama parvata, tathA saghalAM detromAM uttama detra . yuganI AdimAM mokSane denAruM thA pehelu tIrtha De,ane bIjAM tIrtho to tenI par3I. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH nAM je. valI he iM!zrA traNe lokamAM jeTalAM pavitra tIrtho , te saghalAM thA zatrujaya tIrthanAM darzanazrI zrAvI jAya - valI paMdara karmanUmIu~mA nAnA prakAranAM tIrtho be, paNa zatrujaya samAna bIjuM ko paNa tIrtha pApone haranAraM nathI. bIjAM kRtrima evAM tIrthomAM, nagaromAM, udyAnamAM, tathA parvatomAM japa, tapa, niyama, dAna ane dhyAnazrI je puNya utpanna thAya , tethI dazagaNuM puNya kalyANika tIrthomAM thAya be, ane jaMbu vRkSamA rahe. lAM jinatIrthomAM tethI sogaNuM puNya thAya je. valI zAzvatA evA dhAtukI vRkSamA tethI hajAragaNuM, tathA puSkarachIpanAM caityomAM, rucakagirimAM, ane aMjanagirimAM anukrame tethI dazagaNuM puNya thAya , tathA naMdIzvare, kuMDalAjimA, mAnuSottara parvatamAM, vainAra parvatamAM, sammeta zikharamAM, vaitADhyamAM, meruparvatamAM, revatAcalamAM, zrane aSTApadamAM anukrame tethI koDaga| puNya thAya be; ane zatrujaya parvatanAM dekhavA mAtrayIja anaMtagaNuM puNya thAya be, ane de iM! thA tIrthanI sevAthI je puNya thAya , te to vacanathI paNa kahI zakAya tema nathI. valI pehelA zrArAmAM te eMsI yojananAM vistAravAlo, bIjA zrArAmAM sittera yojanano, trIjAmAM sATha yojanano, cothAmAM pacAza yojanano, tathA zrA pAMcamA ArAmAM bAra yojanano , ane hA zrArAmAM te sAta hAthano radeze, paNa teno mahimA ghaNo thaze. valI thA zravasarpiNImAM jema te tIrthanAM vistAranI anukrame hAni thAya , tathA utsarpiNImAM tenI vRddhi thaze, paNa tenA mahimAnI hAni koza paNa vakhate thaze nahIM. valI zrIzaSajadeva praju jyAre thA parvatapara tapa karatA hatA, te vakhate he iM! thA parvatanAM mUlano vistAra pacAsa jojanano, uparanA jAgamA daza yojanano, tathA jaMcAzmAM pATha yojanano hato. evI rItano zrA parvata pralayakAle paNa nAza pAmanAro nathI, ane teno zrAzraya karIne rahelA loko mokSa su. khane melave . valI thA parvatanAM zatrujaya, raivatagiri, sika kSetra, sutIrtharAja, DhaMka, kapardI, lohitya, tAladhvaja, kadaMbaka, bAhubali, marudeva, sa. hasra, jagIratha, aSTottarazatakUTa, nAgeMja, zatapatraka, sirAja, sahasrapatra, puNyarAzi, surapriya, ane kAmada, evI rItanAM ekavIza mukhya zikharo . evIrItanAM pratyeka zikharono mahimA kaDevAmAM to aneka varSoM cAlyAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zatrujaya mAhAtmya. jAya; mATe temAMdhI pragaTa mahimAvAlA keTalAka zikharono kiMcita ma. himA ahIM kahuM DhUM. mukhya zikhara zatrujayatuM tathA sijhakSetranuM ne, ke jepara caDyAthI yatnavinA modamAM jaz zakAya . valI meru zrAdika parvato karatAM paNa A parvata guNoyeM karIne vadhAre uttama be, ema huM mAnuM bu, kemake, tepara caDyAthI mANaso turata modamAM jAya . valI thA zatrujaya parvatapara meru, sammetazikhara, vaijAra, rucakagiri tathA aSTApadAdika sarva tIrthonAM avatAro be. valI traNe nUvanomAM tIrthAdhirAja sarakhA thA parvatane sAtinI chAthI iMsAdika devo tathA devI paNa seve . valI potAne ghera bega paNa yA tIrthanAM smaraNathI prANI yAtrAnuM phala melave , evA tIrthanAM rAjA sarakhA, tathA sarvatIrthamaya thA zatrujaya parvata prate namaskAra thA ? valI kroDapUrva sudhi zunadhyAne karIne zudhabuddhi prANI bIjAM tIrthomAM je zuja karma bAMdhe , teja zuja karma thA tIrthamAM eka muhurtavAramAM bAMdhe . valI jeNe zatrujaya parvatarnu smaraNa kareluM be, teNe saghalAM tIrtho, pavitra parvo, tapa, ane aneka prakAranAM dAno, sArAdhana kareluM jANavU. valI he iM' ! traNe jagatamAM thAnA kharakhaM ko uttama tIrtha nathI, kemake, thA tIrtha- kevala nAmamAtra sAMjalavAthI paNa pApono kSaya thAya be. valI thA tIrthanI AsapAsanI pacAza yojananI nUmino sparza karavAthI paNa mokSa male , ane tenuM thA mukhya zikhara to smaraNa mAtrathIja hatyA zrAdikanAM pApono nAza kare je; mATe zrA manuSya janma pAmIne, tathA sazuru pAsethI jJAna pAmIne, jeNe thA tIrthanI pUjA karI nathI, tenuM saghaj kArya nirarthaka be. valI jyAMsudhi je mANase thA zatrujaya tIrthanI sevA karI nathI, tyAMsudhi tene garnAvAsamAMja rahelo jANavo, mATe tene dharma to vegaloja jANavo. valI vRSanarnu rupa dharIne zrI AdinAtha prajunAM caraNamA rahelo dharma, ahIM AvelA mANasane jAvadhI seve .valI he mUDha prANI!zA mATe tuM "ahIM dharma , zrahIM dharma " ema kaheto thako janyA kare ? phakta ekaja velA thA zatrujaya parvata, tuM darzana kara ? valI je mANase thA zatrujaya parvatapara yAtrA karIne ruSajadeva prajune pUjyA nathI, tene potAno sakala janma nirarthakaja gumAvyo be. valI kAdava sarakhA karmothI prANIune nirmala karavAthI je Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH "vimalAGi" kahevAya be, evo pApone haranAro thA parvata kalyANa mATe thA ? valI anya tIrthomAM seMkaDo yAtrA karavAthI mANasone je puNya thAya , te puNya thA zatrujaya parvatanI mAtra eka yAtrA karavAthI thAya De. valI he iM! thA puMDarikagirine tuM jo? tenuM nAma lIdhAthI, tathA sAMjalavAthI strI jaratAranAM pApono nAza thayo , valI je mANasa hamezAM uttama zraddhAthI puMDarikagirinuM dhyAna dhare, te mANasa saMsAranAM tApane ukheDIne mokSapada melave . valI eka puMDarIkathI ( sapheda kamalathI) paNa jagata jyAre tApa rahita thAya , tyAre puMDarika gaNadhara, ane puMDarikagiri, bA bannethI to ahItIya sukhanI prApti thAya, temAM zuM Azcarya ? valI thA ekaja puMDarikagirine je mANasa ekAgra cittathI seve , tene paramAnaMdamaya modanuM sukha male be. valI jyAre talAva, samuja, zeSanAga vigere eka dizAne paNa harSa karavAne samartha nathI, tyAre zrA puMDarikagirinuM ekaja zikhara samasta jagatane harSa karanAUM . valI je thA - Darikagirine (kamalane) zrIne rahelA be, te saMsAramA vramaNa karanArA (jramaro) hotA nathI, ane je thAne sevatA nathI, teune pApoyeM karIne malIna jANavA. je prANI tripadI pAmIne A puMDarikagirino Azraya karIne rahelA , te pANIthI (jaDathI) utpanna thayelA, tathA jamarAuthI Azrita thayelA (hiMsAdirUpa) puMDarikane (kamalane) isI kahADe be. valI zrA jagatamA sajavya, sukulamA janma, sijhakSetra, samAghi, ane caturvidha saMgha, e pAMca sakAro phurlaja tema puMDarika parvata, pAtra, prathama tIrthaMkara, parameSTI zrane paryuSaNa, e pAMca pakAro paNa purkhana be; tema zatrujaya, zivapura, zatrujayI nadI, zAMtinAtha pranu ane zamatA, e pAMca zakAro paNa purkhana . ekavAra paNa mahAna puruSoyeM jyAM sparza karelo hoya, te tIrtha kahevAya, paNa thA tIrthapara to anaMtA tIrthaMkaro zrAvelA be, mATe te mahAn tIrtha kahevAya . valI he iMja! zrahIM anaMta tIrthakaro zrane siko AvelA be, tema asaMkhyAtA muni paNa ahIM zrAvelA be, mATe te mahAna tIrtha . valI thA parvatapara je carAcara jIvo hamezA rahe , teune dhanya !!! valI he iM! thA parvatapara zrI jinezvara prahunAM darzanazrI, mora, sarpa, tathA siMhAdika hiMsaka prANI paNa moke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 zatrujaya mAhAtmya. gayelA be, mode jAya , tathA modamAM jaze. valI thA zatrujaya parvatanAM sparzathI paNa, bAlakapaNAmAM, yauvanapaNAmAM, vRddha avasthAmAM, tathA tiryacanA navamAM paNa je pApa bAMdhyu hoya, teno nAza thAya . valI ekaja zatrujaya tIrthanI je sevA karavI, teja dAna, cAritra, zIla, tapa, tathA mana vacana ane kAyAthI dhyAna de. valI thA uttama kSetramA lezamAtra dhanadAna devAthI mahAphala male be; tathA tethI je puNya baMdhAya , tene kahevAne jJAnI zivAya bIjo ko samartha nathI. valI thA tIrthamAM jinezvara prajunI pUjAmA je mANaso lAkho paisA kharace , teune uttama mANaso jAgavAM. valI thA tIrthanI yAtrA, pUjA, saMghanI rakSA, tathA yAtrAkhuno sa. tkAra je mANasa kare , te mANasa potAnAM kuTuMba sahita devalokamAM pU. jAya . valI je mANaso thA tIrthanAM yAtrAluUne phuHkha de , tathA teunuM dhana corI le , te pApanAM samUhathI kuTuMbasahita nayaMkara narakamAM paDe . valI potAnAM janmanI saphalatA zvanAra, tathA sukhanAM zchanAra mANase thA tIrthanAM yAtrAluunu manathI paNa ahita ciMtavaq nahIM. anya tIrthomAM kareluM pApa to ekaja navasudhi naDe , paNa zatrujaya tIrthapara kareluM pApa javajavaprate vRddhi pAme be. valI he iMja! devalokamAM thA pRthvIpara, ane pAtalamA jeTalAM jinabiMbo be, teunI pUjA karatAM paNa thA tI. rthamAM jinanI pUjA karavAyI adhika phala thAya . valI hAthamAM ciMtAmaNi ratna hoya to zuM dariutAno jaya thAya ? ane sUrya ugyAthI mA. Nasone zuM aMdhAraM hoya ? valI varasAda varasate te zuM dAvAnala vanane bAlI zake ? ane agni hote te \ TADhanI bIka hoya ? ane pAse siMha hote te zuM hariNanI bIka hoya ? valI jo pAse garuDa hoya, to soM kaMjJa parAjava karI zake ? ane prAMgaNAmAMja jo kalpavRkSa ugyu hoya, to zuM taDakAno jaya hoya ? tema zatrujaya nAmanuM mahAtIrtha jyAre zrApaNI pAse hoya, tyAre narakane denArI evI pApanI bIka cittamAM kyAthIja hoya ? valI jyAMsudhi " zatrujaya " ebuM nAma gurunAM mukhathI sAMjavyu nathI, tyAMsudhija hatyA Adika pApo rahe De. valI pramAdI mANasoe pApothI Daravuja nahIM; phakta eka vakhataja zrI zatrujaya tIrtha- mAhAtmya sAMjalaq. thA zatrujaya parvatapara ekaja divasa prajunI sevA karavI, te sa Jain Educationa Interational For Personal and Private Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH paMthI uttama , ane vIjA tIrthomAM je bhramaNa karavU, te to kvezanuM kAraNa . valI thA zatrujaya tIrthanI yAtrA karavAne zchatA evA mANasonAM koDo javomAM upArjana karelAM pApo paNa pagale pagale nAza pAme . valI thA zatrujaya parvata prate eka eka pagale paNa, kroDo navomAM karelA pApothI prANI mukAya . valI zatrujaya tIrthano sparza karanArAu~ne roga, saMtApa, puHkha, viyoga, urgati, ke zoka thatAM nathI. valI mokSane zvanAra evA subuddhi mANase, zrA tIrthanAM pASANa davA nahIM, thA tIrthanI nUmi khodavI nahIM, tema ahIM viSTA ke mUtra karavAM nahIM. valI thA pavataja tIrtharUpa , mATe tenAM darzana, ane sparzathI te muktisukhane denAro be, tethI te konAthI sevAto nathI ? (sarvathI sevAya be.) valI zrA uttama parvata zrI Sanadeva prajuthI vizeSe karIne nUSita thaelo , tathA te, tapa jema kukarmone, tema nibiDa pApone nAza kare . valI jo zrAkaro tapa tapANo hoya, tathA uttama supAtre dAna devAyuM hoya, zrane jo jinezvara praju prasanna thayA hoya, toja thA tIrthanI sevAno avasara malI zake . valI A pRthvItalapara rahelA bIjA sarva tIrthonuM mAhA. mya UMce prakAre vacanothI kahI zakAya . paNa yA tIrthAdhirAjanuM mahAtmya to kevalI paNa jANatAM batAM kahI zake tema nathI. valI thA tIrthapara rahekhA zrI zaSanadeva prajunAM caraNa kamalanI sevAthI samagra prANI niSpApI thayA thakA jagatane vaMdanIka tathA pUjanIka thAya . va. lI je prANI zItala ane sugaMdhI pANIthI zrI rupanadeva prajunuM snAtra kare be, te prANI zuja karmoyeM karIne nirmala thAya . valI je thA traNa jagatanAM IzvaracaM paMcAmRtathI snAna kare be, te kevalajJAna pAmIne mokSa melave . A jagatamA zreSTa, tathA nAza karela , aMtaraMga zatruTa jeNe evA je mANaso, kasturI, agara, kuMkuma, tathA caMdanathI zrA tIrthamAM tIrthaMkara mahArAjanI pUjA kare , te akhaMDa lakSmInA sahAyavAlA thayA thakA kIrtinAM vistArane najanArA thAya je. valI he iM! je mANaso thA tIrthamAM jinezvara prajunI pUjA kare je, te A jagatamA kIrtivaMta thayA thakA thA loka ane paralokamAM paNa pAparahita thAya be. basI je mANaso Adara pUrvaka jinezvara jagavAnane thA tIrthamAM sugaMdhi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zva zatruMjaya mAhAtmya. puSpothI pUje be, te mANaso sugaMdhiyukta devAlA thayA thakA traNe lokanAM prANIyone pUjanIka thAya be. valI bIjI paNa sugaMdhi vastuthI harSe karIne je zrAvako hIM jinezvara prajunI pUjA kare be, te samyaktva sahita yA thakA zukla dhyAnathI mokSa melave be, valI ahIM prajunI dhUpapUjAcI paMdara divasanAM upavAsanuM phala male be, tathA barAsanI pUjAthI eka mAsanAM upavAsanuM phala male be. valI he iMdra ! vahIM je mANaso vAsapathI tathA vastrodhI jinezvara prajunI pUjA kare be, te devothI paNa pUjAya be. valI ahIM akhaMDa cokhAthI pUjA karavAthI akhaMDa sukhanI saMpadAvAlA, tathA ucita kAle caDAvelA phalodhI ichita phalonAM jogavanArA thAya che. valI ahIM prajunI stuti karavAyI mANaso stavanIya thAya be, dIpakapUjAthI kAMtiyukta zarIravAlA tathA naivedyapUjA karavAthI atyaMta harSavAlA thAya be. valI ahIM prajunI dharatI utAravAthI mANasAne yaza, lakSmI, ane sukho male be, tathA tethI jJAna, darzana ane cAritrane turata melavIne mANaso mAnasika, pIDA pAmatA nathI. valI je 2 ahIM prabhune namaskAra kare be, te traNa jagatathI namAya be, tathA je gItapUjA kare be, tenA guNo gavAya be; arthAt yahIM je kriyA prajuprate karAya be, te phala prANIune male be. valI ahIM prajunI pAse dIpaka karyAthI mANasonuM javasaMbaMdhi ajJAna nAza pAme be, tathA maMgala dIvo karavAthI dravyAne jAvamaMgalo thAya be, valI je mANaso yahIM prabhune laMkAro paDherAve be, te pavitra thayA thakA traNe vanonAM zralaMkAra rUpa thAya be. valI ahIM prabhunI rathayAtrA mATe je ratha pe be, terjane cakravarttinI lakSmI potAnI mele zrAvIne vare be. valI ahIM prajunI nIrAjanA ( AratI ) karavAyI mANasone niSpApapaNuM prApta thAya be, tathA terja pratApathI zatruno jaya kare be. valI yA tIrthamAM ghoDAnuM dAna devAthI, sarva jagoethI, lakSmI cAvIne male be ne hAthI devAthI gajagAminI zIlavaMta strIyo male be. valI ahIM prajunAM paMcAmRta snAtra mATe je gAyanuM dAna thApe be, te mANasa hAthI sahita samasta pRthvIno rAjA thAya be. valI hIM je mANaso caMdaravA, batra, siMhAsana, tathA cAmaranuM dAna Ape be, tejane, jANe thApaNaja mukI hoya nahIM, tema te vastu ma * Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaH sargaH za le be. valI je mANasa ahIM gurunI AjJAthI mahAdhvajanuM dAna Ape be, anuttara vimAnanuM sukha jogavIne ThevaTe moha melave be. valI je mANasa yA tIrthamAM pavitra vastra AdikathI prabhunI yAMgI racAve be, te AkhA jagatamAM zojanika thAya be. valI je mANasa zra tIrthamAM sonA, rupA, pItala vigerenAM kalazo karAvIne thApe be, terjane khaptamAM paNa duHkha tuM nathI, ne mokSapada male be. valI je mANasa yA tIrthamAM prabhunI sevA mATe jAvasahita bhUminuM dAna kare be, te zajhino joktA thAya be, tathA yahIM gAma, bagIcA vigerenAM dAnathI prANI jJAna sahita cakravartI thAya be. valI je mANasa zrahIM mAlA peherIne vidhipUrvaka prabhunI AratI kare be, te mANasa devone paNa cAkararUpa karIne svarganI saMpadA jogave be. valI ahIM prabhunI daza puSpamAlAthI pUjA karavAthI eka upavAsanuM, tathA tethI dazagaNI mAlAuMthI anukrame baTha, zrama, tathA pAsakhamanuM phala male be. valI yA tIrthamAM jinapUjA karavAthI mAsakhamaNanuM phala male be; valI bIjAM tIrthoMmAM suvarNa, bhUmi, tathA AbhUSaNodevAthI je puNya thAya be, te puNya tIrthamAM phakta eka upavAsa karavAthIja thAya be. valI anya tIrthamAM ghaNA kAlasudhi ugra tapathI, tathA brahmacarya pAlavAthI je phala male be, te phala yA tIrthamAM eka upavAsa karavAyI paNa male be. valI yA tIrthamAM nokArasI pramukha daza prakAranAM paJcakhAe karIne, puMDarika gaNadharanuM smaraNa karatAM thakAM mANasa vighnarahita sarva itine melave be. valI ahIM uThano tapa karavAthI malelAM puNyarthI prANI sarva saMpadA melave be, tathA zrahamano tapa karavAyI ATha karmono kaya karI mohane melave be. valI anya tIrthamAM sUrya tarapha dRSTi rAkhI ne, tathA pRthvIpara TacalI cAMgalIthI sparza karIne rahyAthI, brahmacarya pUrvaka eka mAsanAM upavAsathI je phala male be, te phala zrA zatruMjaya tIrthamAM eka muhurtavAraja sarvahArano tyAga karavAthI male be. valI zrA tIrthamAM rAgadveSathI rahita thane, zrAva upavAsathI je arihaMta prajunuM dhyAna dhare be, te mANasa strIhatyAnAM pApathI mukta thAya be. valI je mANaso yahIM pAkhamAno tapa kare be, tejane bAlahatyAnuM pApa to kyAMthIja hoya ? mAsakhamaNano tapa taravAthI brahmacArinI hatyAnuM pApa nAza pAne De. valI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zatrujaya mAhAtmya. lAkha zrAdikanAM karajathI paNa, zrahIM eka zrAdi upavAsa karavAthI prANI mukAya be, tathA mokSasukhane denAraM samyaktva pAme . valI zrahIMnAM jinamaMdiramA pramArjana, vilepana, tathA mAlAropaNa karavAthI prANI, so, hajAra, ane lAkha rupIthAnAM dAnathI thatA phalane pAme . valI he ! thA tIrthamA jaktipUrvaka gItagAna karavAthI je puNya thAya , te to kahI paNa zakAya tema nathI. valI zatrujayanuM nAma sAMjalyAthI je puNya thAya be, tethI kroDagaNuM puNya tenI samIpa gayAthI thAya be, tathA tethI anaMtuM puNya tene najare joyAthI thAya . valI thA tIrthane jotAM athavA na jotAM paNa je mANaso tyAM jatA saMghanI pUjAmAM tatpara hoya be, te mokSaparyaMta mahA puNyane melave . valI trikaraNa zuddhithI thA tIrthamAM sAdhune annAdika ApavAthI kArtika mAsanAM tapanu uttama phala male be. valI thA zatrujaya tIrthamAM jeuye muniunI pUjA nathI karI, teUno janma, dhana, ane jIvita paNa nirarthaka . valI thA zatrujayAdika tIrthomAM yAtrAmAM, ane jainaparvomAM je mANaso muniu~ne pUje , te traNe lokanAM aizvaryane jajanArA thAya . valI muni ne te, paMDitone pUjanika, sevanIka, ane mAnanIka , valI muninAM zrArAdhanathIja yAtrA saphala thAya , ane munivinAnI yAtrA niSphala jANavI. valI vItarAgapaNAmAM paNa pUrva javamAM sAMjalelI evI gurunI vaNIja kAraNarupa , mATe deva tatvathI paNa gurutatva moTuM jANavU. valI supAtra prate je dAna Apa, te hamezA mahApuNyane arthe thAya , temAM paNa thA tIrthamAM zrAvI supAtra prate je dAna Apa, te to suvarNamAM sugaMdhi malavA jevU de. valI thA tIrthamAM je mANaso muniu~ne, anna, pANI, vastra, sthAnaka, zrAsana, tathA pAtrothI pUje, te lakSmI karIne devone paNa jItI jAya . valI je sukhI mANasa anna ane vastrAdikathI gurunu pUjana kare , te zuddha thayo thako tatvathI trIje nave mokSa pAme . valI je dhanathI jagatanAM pUjanika evA munI jaktipUrvaka pUjAya , teja dhana vakhANavA lAyaka , tathA teja parama tatva, tathA teja puNyanI budhi . valI je mANaso gurune sAkSIrUpa karIne, jinezvara prajune pUje , te thA loka ane paralokamAM cakrI AdikanI padavI melavIne uttama gatimAM jAya . valI A tIrthamA ha: Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaHsargaH jAro ane lAkho evA zuddha zrAvakone jamADavAthI je puNya utpanna thApa, tethI paNa adhika puNya ahIM munine dAna devAthI thAya . game tevo paNa cAritrayukta muni, samakItI DAhyA mANasoye thA tIrthamA gautama gaNadharanI peThe pUjavo. karmarUpI vyAdhiyI pIDAyelA mANasoye, zojAvinAnAM, manane kleza karanArA, tathA zAstrArtharUpI rasa vinAnAM munine paNa, uttama auSadhanI peThe yA tIrthamAM sevavo. gurunAM zrArAdhanathI varga male , tathA tenAM virAdhanathI narka male , evI rIte banne gatI puruSI male ,mATe potAnI chApramANe prANIuye grahaNa karavI. valI bIjAM dAno to kIrti, lakSmI tathA sukha zrAdikone Ape , paNa ajayapAnanuM phala to mukhathI kaDaM jAya tema nathI. valI dIna zrAdiko prate zrA tIrthamA je dAna zrApa, te svarganAM sukhamATe thAya , tathA nava prate prakhaMDa lakSmInAM kAraNarUpa manuSya janmane te denA5 be; valI te dAnayI thA lokamAM samyaktva sahita rAjyanAM lAjarUpa phala thAya be, tathA ne puNyAnubaMdhi puNya zrApe, ane vizeSa prakAre modanAM lAlane paNa kare . valI anya sthAnakamAM kareluM pApa, uttama jAvavAlo prANI nahIM tyAga kare , paNa yA tIrthamAM kareluM je karma te to vajralepa sarakhaM thAya je. valI thA tIrthamAM AvIne koznI niMdA, tathA paranA sohanuM ciMtavana karavU nahIM, tathA parastrInI lolatA rAkhavI nahIM, tema parajavya haravAkI buddhi paNa rAkhavI nahIM; tema mitthAtviUno saMga karavo nahIM, teunAM canapara zrakA karavI nahIM, tema teunI niMdA paNa karavI nahIM, ane unAM zAstrono zrAdara paNa karavo nahIM; valI ahIM vairI prate vaira nAva rAkhavo nahIM, tathA kozne mArI nAMkhavAnI zchA karavI nahIM, tathA ghRta dhAdika nava vigayomAM zrAsakti rAkhavI nahIM. kulezyAnuM ciMtavana karabu nahI. evI rIte saghalAM pApakAryone jANIne, buddhija , dhana je evA mANasoye, stuti karavA lAyaka evAM puNyanI zvAthI ahIM jIahiMsA karavI nahIM. valI jinatIrthAdino yoga hote bate, mithyAtvamizrita je kriyA kare, tene mahApApI jANavo, mATe tene puNyanI prA. ti to kyAMdhIja hoya ? valI modasukha melavavAmAM udyamavaMta thayelA mAesoye mahAtIrthamAM anartha daMDothI virati, tatvaciMtanamAM Asakti, praju Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 . zatrujaya mAdAtmya. mAM nakti, munimAM raktapaNuM, dAnamAM hamezanI vRtti, uttama AcAranuM ciM. tavana, paMca namaskArarnu smaraNa, puNya jaMDAronuM naravApaNuM, navarUpI samuprathI taravAparyu, uttama dhyAna, deva pUjana, tathA tapa Adika uttama kAryoM karavA. valI yahIM caturvidha saMghasahita yAtrA karavAthI mANaso tIrthaMkaranI padavIrUpa lokottara phala melave . yA tIrthamA yAtrAthI utpanna thayelA pasInAne je lu , teja niSpApI evA nirmala dehane pAme be. valI thA tIrthamAM je mANaso yAtrAlu lokone, naktipUrvaka anna tathA vastrAdikathI pUje , te vistIrNa lakSmInAM sukhane nogavIne aMte modane jajanArA thAya . valI A tIrthamA je mANaso jarA paNa saMkoca rAkhyAvinAM ghaNuM zacita dAna Ape , te AnaMdapUrvaka uMce prakAre sukhI thAya . valI yA tIrthamAM potAnI zakti mujaba je kaM puNyanAM kAryoMjattama buddhivAlA kare , te ( kAryo) kukarmono nAza karI, banne navonI zujhine mATe thAya . he iM! evI rIte saMdepathI yA tIrthamAM karelAM dAnano mahimA kahyo; have tIrthajUta evaM je rAyaNa vRkSA, teno mahimA tuM sAMjala ? rupanadeva prajuzrI jUSita thayelI, tathA dUdhanI dhArAne karatI evI zrA zAzvatI rAyaNa zrajJAnarUpI aMdhakArano daNamAM nAza karo? ArAyaNanI nIce nAjirAjAnAM putra zrI rupanadevasvAmI samosaryA hatA, tethI uttama tIrthanI peThe te vaMdanIka . A rAyaNanAM dareka phala, dareka pAMdaDAM, tathA dareka DAlAMprate devAlayo , mATe ajANatAM paNa tenAM patrAdika bedavAM nahIM. naktisahita cittavAlA thazne, pAnI pradakSiNA karanAra saMghapatinAM mastakapara thA rAyaNa harSathI dUdhane varSe je; ane tethI jANavU ke, te saMghapatine AgAmI kAlamAM zujarUpa thazne banne navomAM sukhakArI thaze; ane rIsathI jenApara te dUdha varSatI nathI, tene harSAdikanI karanArI te thatI nathI. valI thA rAyaNanuM jo suvarNa, ru, motI, tathA caMdanAdikathI pUjana karavAmAM Ave, to te khapnamAM zrAvIne, sagharbu zujAzuna kahI Ape De. valI zAkinI, nUta, vetAla tathA rAkSasa zrAdikathI jayajIta thayelo mANasa, kharekhara thArAyaNanI pUjA karIne te doSothI mukta thAya be. valI je mANasa zrArAyaNanI pUjA kare , tene ekAMtarI, tari Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 prathamaHsargaH ke kAlajvara tathA phera zrAdika tenAM zarIrane parAjava karI zakatAM nathI. pasI potAnI mele jakharIne paDelA thArAyaNanAM DAlAM, tathA pAMdaDAMdika le. ine, tene jIvanI peThe sAcavAM, kema ke, te sarva uHkhone nAza karanArAM ke valI je be mitro thA rAyaNane sAkSIrUpa karIne potAnI mitrAzbAMdhe , te rAjyAdika sukhone melavIne moda padamAM jAya . thA rAyaNanAM pazcima dizAnAM nAgamA purkhana evI rasakuMpikA ne, ke jenAM rasanAM gaMdhathI soDhuM kroDa sonAmohora jeTaluM thAya je. valI pUjA, namaskAra ane nAbane jajanAro kozka mANasa amano tapa karIne A rAyaNanAM prasAdathI te rasakuMpikAnAM rasane melave . valI kalpavRdo, divya auSadhITha, bane zrApa sidhinI zI jarUra be ? phakta eka thA rAyaNaja mANasaprate prasanna thA ? valI thA rAyaNanI nIce, jaga tanAM lokothI pUjAyelAM, tayA mahAsiki ane sukhane denAsaM zrI Sanadeva nagavAnanAM pagalAM . pasI tenI DAbI ane jamaNI bAjuye ruSajadeva prajunAM pehelA gaNadhara zrIpuMDarikakhAmInI banne navomAM sukha karanArI mUrti je. valI zrImarudevAnAM zikharapara kroDo devothI sevanIka evA zrIzAMtinAtha praju saMghanI zAMtinemATe thA ? kareluM be, maMgala jeUye evA mANasoja zrI zrAdinApapranuprate, puMDarika gaNadharaprate, rAyaNaprate, pagalAM prate, tathA zAMtinAya pranu prate, sUrimaMtrathI maMtrelA, tathA zuddha pANI, sugaMdha, ane puSpothI jarelA, ekasone ATha kuMnothI snAtra kare . valI te sthAnakonI savaMdA sevA karavAyI rAjya, buddhi, lakSmI, kIrti, sarvana vazapaNuM, dhananI prApti, strI, putra, saMpatti, saujAgyapaNuM, jaya, sarva iDita, AnaMda, doSano mAza, tathA uttama nogonI prApti thAya be. valI ahiM aSTottarIsnAtrazrA karavAthI zAkinI, nUta, vetAla, tathA vyaMtara AdikanAM doSothI grava thaelA prANIu~nAM te doSono nAza thAya be. valI ahIM snAtrapUjA ka(vAthI jyeSTA, azleSA, maghA, mUla, naraNI ane citrA zrAdika nakSatro thayela , janma jenAM, evA mANasono vikAra paNa dUra jAya . va thA tIrtha nirmala, mokSa lakSmIno saMga karAvanAlaM, nUmirupI strInAMkaprasamAM tilaka samAna, tathA SanaprajurupI uttama ratne karIne zonita tha. suM. valI zrA tIrtha, anaMta muktinAM ghAma sara, hamezAM sthira, nirma Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 zatrujaya mAhAtmya. la, bAdhAne nAza karanAraM eIM je kevala jJAna, tenA sarakhaM UritanAM samUhane tathA javane nAza karanA be, mATe uttama buddhivAlA mANasoye jagatanAM svAmi zrI Sanadeva prajjumAM citta rAkhIne te tIrthane sevaq. valI yA tIrthanI pUrva taraphanI dizAnAM jAgane nUSita karanAlaM, tathA dUSaNa rahita, ane devone paNa priya, evaM sUryodyAna nAmarnu udyAna meM; je udyAnamAM kalpavRdanIzreNi, parvatarUpI lakSmInI jANe veNIja hoya nahIM, tema jagatanAM ilitane pUre de, tathA jinanI sevAnI spardhA kare be; valI A udyAnamAM kinnaro potAnI strI sahita jinamaMdiramA zrAvIne nRtyAdikathI gAyana kare , tathA tezrI vidyAdharone paNa gammata upajAve . tamAla, hiMtAla, palAza, tathA tAlanAM patronI paMkti, UMkAra karatA camaranI mAlAne preraNA kare . valI thA udyAnamAM vasaMta jhatumAM patronAM samUhothI yukta thayelI vananI paMkti, te jANe kAmadeve, sUryanAM kiraNothI sparza tha na zake, te mATe lajAyukta karI hoya nahIM, tema zojatI hatI. valI zrA vanamAM vasaMta RtumAM thAmranAM vR. kSapara rahelI kokila AnaMda ApanArA paMcama svarathI gAya , ane tethI te ema jaNAve De ke, guNInAM saMgathI nirguNI paNa guNayukta thAya, evI vANI niSphala je; valI ahIM rAgI mANasone raMganAM taraMgo japajAvanArI vANI padiu~ bole , ke je vANInI mIgaza amRtanAM rasanI dhArAne paNa dUra kare . valI ahIM kyArAUmAM valayAkArane prApta thayevU, tathA mArge cAlatI pazuUnI zreNiuthI zojatuM, nIkomA pANI vahe . valI ahIM madhupAna karavAmAM lIna thayelA jamarAUnIzreNiyI manohara lAgatI, tathA ugatA sUryanI kAMtisarakhI lAla, ane dhAraNa karela , pRthvI prate agni sarakhI lAla bAyA jeNe, evI AMbAnI kalikA, madonmatta kutakIunI zreNinI tulanAne jaje . AMbAnI manohara mAMjara, ke jenApara manohara kokila manohara zabda kare , ane te kAmI viyogIunAM manamAM ApadA utpanna kare . mANasone pIDatI evI je tApanI zreNi, tene dUra karavAne, uttama strI jema viUNAzrI pavana nAMkhe , tema thA vana kelanAM pAMdaDAMurUpI vIMUNAuthI pavana nAMkhe be. valI ahIM sarva Rtu paNa hamezAM ekI vakhateja hoya , ta. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 bItIyaHsargaH yA tethI hasatA evA je vRdonAM samuho, te potAnAM puSSonI zreNiyI vilAsayukta thayA thakA sukhechune anupama sukha Ape be. valI ahIM jinanI dRSTirUpI amRtathI siMcAyelA, tathA vikakhara zrayelAM kamalonI zre. NiyI zojatA, tathA vividha prakAranAM vRdonI racanAthI dedIpyamAna devo vanalakSmInI peThe zone de. valI ahIM haMsanI paMktithI sahita De, zreNi jenI, evAM vikakhara thayelAM kamalothI manohara thayeduM thA talAva be, ke je aDhAra jAtanAM kuSTono nAza kare . valI he iMja! zatrujaya parvatanI pAse rahekheM, tathA traNe lokonAM prANIuthI sevAyekheM, tathA tamArI dizAne maMDana karanAlaM, thA vana kone yAnaMdakAraka nathI ? __evI rIte zrAcArya zrI dhanezvarasUriye racelA, mahAtIrtha zrI zatrujayanAM mAhAtmyamA parvata, kaMDamuni, prajunuM samavasaraNa, dezanA, zrane u. dhAnanAM varNanarUpa pehelo sarga samApta thayo. hItIyaH sargaH prArajyate. deva tathA asuronAM mastakapara rahelAM ratnonI kAMtithI romAMcita thayela be caraNo jemanAM tathA jagatanAM nAtha, ane karmono nAza karanArA zrI zrAdinAtha praju tamAraM rakSaNa karo? evI rIte zrI jagavAnanI vANIne sAMjalIne, sudharmeja, praNAma karIne, tathA hAtha joDIne prajune vinatI karavA lAgyo ke, he jagavan, zrApe je thA tIrthAdhirAjano mahimA kahyo, te mane atyaMta AnaMda upajAvanAro thayo, have maneA sUryodyAnamA rahelA talAvanI kathA sAMjalavAnI zvA be. tyAre nagavAna paNa sone navya jANIne tIrthanAM mAhAtmyane vRddhi karanArI, te kuMDanI kathA kahevA lAgyA. yA sUryAvarta nAmano uttama kuMDa javarUpI khADAne haranAro , tathA tenI sevAthI paNa aDhAre kuSTono nAza thAya . valI zrA kuMDanuM pANI prajunAM caraNapara sIMcavAthI, tatvathI jema mithyAtva, tema saghalA doSo nAza pAme . te nIce pramANe. - zrI surASTra nAmanAM dezamAM vizAla kisAthI zonituM, tathA lakSmIne vilAsa karavAnAM ghararUpa evA ghaNA lokothI vinUSita thayelaM, vAva, kuvA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zatruMjaya mAhAtmya. talAva, tathA moTAM udyAna yAdikathI gherAyeluM, dAnazAlAuMthI narelaM, iMdranI nagarI sarakhaM, tathA jinavacananI zreNirUpa mohanI nIsaraNIcI maMDita thayeluM " giridurgapura" nAmanuM nagara giranAra parvatanI taleTImAM raheluM che. te nagaramA rahenArA loko jarA paNa nirdhana, cADIthA, mUrkhA, vivekI, dIna ke parAdhIna nathI. valI tyAMnAM loko devapUjana ka nArA, jaktipUrvaka tapakhIune dAna denArA, mAgaNIne dAna denArA, tathA duHkhI prate dayAlu be; tema tyAMnAM vepArI rAjanAM mAnItA, kavi satkAravAlA tathA cAkaro zeTho taraphathI inAma melavanArA be. te na - garamAM samudra vijaya rAjAnAM vaMzano tathA ghaNAM jAgyothI zojato, ane arihaMta prabhu tathA munimAM jaktivAlo, sUryamalla nAme rAjA hato. te rAjAye vairIrUpa aMdhakArane harIne samasta pRthvIne AnaMdayukta karI. valI yAdavavaMzamAM bhUSaNa samAna evA te rAjAye kriDAmAtramAMja, raNasaMgrAmamAM lAkho vairInAM mastakapara paga mukyo. valI tenAM pratAparUpI sUnAM tApathI mAkhaNasarakhI zatrunI kIrti galI gaI. sUryane viSe jema kamalInI, tema yA rAjAmAM prItivAlI, kamalasarakhAM mukhavAlI, tathA zuna kAryomAM tatparatenI zazilekhA nAmanI paTarANI htI. sUryamallanI te itI, batAM sUryane te jotI nahotI, tathA zrI nemanAtha prajunAM caraNa kamala ne sevanArI hatI. puNyamAM AdaravAlA, zAMta, tathA sukharUpI samudramAM kAcAnAM joDAM sarakhA, te banne strI puruSo sukhethI potAno kAla nirgamana karatA hatA. eka vakhate rAjA prabhunI yAtrA karavAmA gayo hato, te vakhate rANIye, potAnAM bAlakone ramADatI eka mayUrIne joi te vakhate te rANI pote putrahIna hovAthI, potAnAM yAtmAte zoka karavA lAgI; tyAM rAjAye AvIne, teNIne dhIraja zrApIne yuMke, te kAryamATe tuM prajunI sevA kara ? paDhI jagatanI mAtA sarakhI evI aMbA devInAM prasAdathI teNIne prakhyAta devapAla ne ma hIpAla nAmanAM ve putro thayA; te banne kalAnAM samUhavAlA, uttama padavAlA, miSTa vacano bolanArA, sarva lokonI unnatimAM prItivAlA tayA sarvapara samadRSTi rAkhanArA hatA; valI terjaye potAnA hRdayarUpI pRthvImAM uttama zrAcAraNAne dhAraNa karyA hatAM; valI buddhinA jaMDArarUpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItIya sargaH 30 evA teuye gurune to phakta zAhIrUpaja karIne zAstrAcyAsa, tathA vivi*dha prakArano zastrAcyAsa kayoM. valI tukhya vayavAlA te krIDA karatA thakA, tathA lokone khuzI karatA thakA anukrame yauvana avasthAne pAmyA. par3I mAtapitAye ghaNAM harSapUrvaka teune ghaNI rAjakumArI paraNAvI. have teumAM mahIpAla te, mAnI, yazasvI, tejasvI, vinayI, tathA nItIne jA'NanAro hato, tethI devapAlathI ghaNAM guNoyeM karIne te judo paDato hato. eka divaseM mahIpAla pAbalI rAtraM nikhArahita thayo thako, thacAnaka po"tAne, vanapazuthI vyAkula vanamAM dekhavA lagyo. tyAM teNe ko jagoye khaMDonAM TolAM, to koza jagoye hAthInAM TolA, ane ko jagoye 'to valI siMhono saMcAra joyo. tyAre te vicAravA lAgyo ke zrA te vinrama ! ke khapna ! ke cittano viparyaya thayo ! ke ujAla !ke zrA ko devacaritra !!! valI huM to gItarasono svAda ApanArI strIu~nI krIDAmAM magna thayo thako caMzAlAmAM sUto hato, ane ahIM kyAzrI zrAvyo!!! haze ! huM thA vana to joDa! ema vicAri jeTalAmAM te cAlavA jAya , teTalAmAM teNe evI vANI sAMjalI ke, he mitra ! hu~ tane ahIM lAvelo DhuM, mATe DarIza nahIM. paNa te vANInAM mArgane nahIM jo. vAthI, te eka mehelamAMthI jema bIjA mehelamAM tema vRdopate mArgane zodhato thako kheda pAmyAvinAM jamavA lAgyo. evI rIte vanamAM jamatAM thakAM teNe, ko jagoye to caMkAMta maNinAM kiraNozrI zarada RtunAM 'vAdalAunI zojAne dhAraNa karato, tathA anIla maNinI zreNiyI uttama veNInI zojAne dhAraNa karato, pukharAjothI kamalanAM raMganI dedIpyamAna kAMtine dhAraNa karato, suvarNanAM kalazothI maMgalapaNAne dhAraNa kara. to, tathA hajAro pharukhAu~thI jANe hajAro AMkhovAlo thayelo, tathA hIrAnAM kiraNonAM samUhathI jaya pAmatA rAjyapaNAne dhAraNa karato, tathA ratnothI tApayuktapaNAyeM karIne jANe patAkAu~thI vIphAto hoya nahIM, evA eka moTA mehelane teNe te vananAM madhya nAgamAM joyo. jaMgalI jAnavarothI narapUra vanamAM thA mehela kyAthI !!! ema Azcarya pAmato yako te, te mehela tarapha jovA lAgyo. paDI teNe vicAryu ke, mArI zrAMkhanAM vinoda mAde prasaMgadhI malelo thA mehela huM jo to kharo ! ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zatruMjaya mAdAtmya. vicAri te tenI tarapha cAlavA lAgyo. yA mehelamAM thA vastu bahu ramafor a ! thA vaha ramaNIka be ! ema vicArato thako, te tenAM majalAIpara caDavA lAgyo. mahAparAkramI evo te evI rIte cAlatAM dhakAM, jevo caMdrazAlAprate Avyo, tevAmAM teNe padmAsana vArIne beThelA eka yogIne joyo. tyAre te vicAryu ke, saMsAra sarakhA yA araNyamAM saMsArInI peThe jamatA evA meM, prasaMgadhI jIvatAM mukta thayA sarakhA zrA yogIne joyA; ema vicAri pRthvIpara mastaka aDADIne, kalyANa karanArA, tayA dayAne pAlanArA te yogIne samatApUrvaka teNe namaskAra karyo. paMca mahAvrata tathA yamone samatApUrvaka dharanAro, Asanapara beThelo, mahA prA' yAmane dhAraNa karanAro, niyamomAM yAdarayukta, pAMca iMDi tathA mana, vacana ne kAyAnAM yogane dharanAro, cAra jJAnane dharanAro, tathA samAdhitrikAM jAvI arihaMta saMbaMdhI tejanuM smaraNa karanAro, tathA dayAlu evo te yog| tene joine potAnuM dhyAna choDato vo ane tene kahevA lAgyo ke, he vatsa !! tuM sukhI to be ne ? jale zrAvyo ! tArA zarIrane to sukhasAtA benI ? dhane tuM yahIM vighnarahita zrAvyo benI ? valI he vatsa! tuM zrAzcarya nahIM pAmaje ? tArAprate vidyA ApIne gurupaNAnuM karaja boDavAnI ihAthI huM tane kharekhara yahIM lAgyo tuM. " tuM jukhyo hoza ema kahI ne dIvya zaktithI magAvelI zrAzcaryakAraka rasoi, prItipUrvaka yogI ne jamADI. paThI teNe paNa jojana karIne, pUrvapuNyanuM phala jAtAM kAM, vinayapUrvaka te yogInI pAsethI khaDgasiddhi nAmanI vidyA melavI, pI te vakhate yogI paNa kamalAsanapara besIne, tathA kAMtithI te mahelane paNa dIpAyamAna karato thako, AkAza nedIne potAnAM prANone tajato davo. evI rIte te yogI svargamAM gaye bate, sArAsArane jANanAro te rAjakumAra, mehela ke yogIne na jovA lAgyo; paNa kevala vananeja jovA lAgyo; ane vicAravA lAgyo ke, aho ! yogano mahimA hat a !!! jethI jIvatAM thakAM paNa ghyAvI lakSmI male be, tathA parajavamAM teI mukti male be. sArI rIte yogano Azraya karanArAune pApono nAza, muktino saMga, tathA sarva siddhi prApta thAya be. ema vicAri tyAMthI vIne, te vanamAM jamavA lAgyo, tyAM teNe uMcAM vRkSovAlo, tathA aMdara be " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vitIyaHsargaH bagalAMnuM sthAnaka jyAM, evo teNe eka mahA kuMDa dIge. paDI jeTalAmAM te temAM snAna karavAnI zchA kare be, teTalAmAM te mahAbuddhivAne "mA!mA!" evI rItanI vANI sAMjalI; paNa te vacananAM bolanArane nahIM jovAthI te kuMDanAM kAMgapara gayo, tathA te avajJAnuM vacana tyAM vAraMvAra sAMjalavA lAgyo. evI rIte te mANasarahita vanane joto thako jeTalAmAM Azcarya pAme , teTalAmA kozka vAMdaro tenI sanmukha pragaTa thazne kahevA lAgyo ke, he vIra! mane pazu jANIne mArAM vacananI tuM avagaNanA karIza nahIM, kema ke, vAMdaranAM vacanathI rAme paNa rAkSasone jItyA be. valI zrA kuMDamAM rahelA rAkSase ahIM je prANIu~ne mArI nAMkhyA be, te prANIunAM, parvatanAM zikharo sarakhA hADakAMnAM samUhone tuM jo? ane tuM to koza uttama zrAkRtivAlo tathA DAhyo rAjAno putra jaNAya , mATe ahIMthI turata cAlyo jA? nahIMtara te rAkSasa tane mArI nAMkhaze. te sAMjalI mahIpAla jarA hasIne kahevA lAgyo ke, are ! pazu ! tuM kharaM kahe , paNa mane rAkSasano naya nathI, kema ke sUryane aMdhakArano jaya hoto nathI. te sAMjalIne vAMdaro tene kahevA lAgyo ke, jo tArI zakti be, to tArI zyA pramANe kara? ahIM jayaMkara, krodhI, tathA zyAma kAMtivAlo eka rAkSasa vase be; ema kahI te vAMdaro vanamAMadRzya thayo. paDI terAjaputra uttama vidyAthI vinUSita thayelA khagane hAthamA lezne, vegathI kuMDaprate zrAvyo. paDI te kuMDanAM pANImAM paDIne, jeTalAmAM te bagalAMnAM sthAnakapate pahoMcyo, teTalAmAM krodhathI UMcAM karela be, netro jeNe evo rAkSasa kSaNavAramA tenI tarapha doDyo. par3I yuddhamAM pAraMgAmI tathA mahAbalavAna teDha banne yuddha karavA lAgyA, tathA paDatA thane pADatA thakA pRdhvIne kaMpAvavA lAgyA. panI khaDgavidyAnAM pranAvathI te rAkSasa rAjaputrathI jItAyo ane tenI sevA karavA lAgyo, kema ke, sAhasathI zuM kArya sika yatuM nathI? panI te rAdase pratijJA karI ke, he rAjaputra! jyAre tuM mAraM smaraNa karIza, tyAre hu~ tane pratyuttara zrApIza, tArA vairIprate huM vairI yazza, tathA tArA mitraprate hu~ mitra thazza. paDI te rAkSase te rAjakumArane veSa badalavAnI, tathA ghAne sAjo karanArI ema be auSadhI thApI; ane tenI pAsezrI teNe dharma aMgIkAra kayoM. par3I kumAra tene rajA zrApIne, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mi zatruMjaya mAhAtmya. tathA krIDAthI te talAva utarIne, akhaMDa sukhavAlI te vananI zojAne jovA lAgyo. te kautukI rAjakumAra jovAnI ihAthI koi jagoyethI puSpo, to koi jagoyethI palavo, to koi jagoyethI pAkelAM phalo sevA lAgyo. paDhI tyAMthI te zrInivAsa nAmanAM vanamAM gayo, tyAM manohara toraNavAluM zrI nemanAtha prajunuM maMdira tene manyuM tyAM darSathI nemanAtha prabhune namIne, tathA tenI stuti karIne te beTho, tathA nidhAnanI pea dhyAna dharavA lAgyo. tyAM calAyamAna thatA kuMDalathI ghasAyelAM be, kapolasthalo jeNInAM, tathA palAzanI pAvaDIpara caDelI, suvarNadaMDane dhAraNa karatI, tathA hAthamAM manohara vRkSonAM phalothI narelAM pAtrane dhAraNa karatI, eka yoginIne teNe turata prajunI pAse dIvI. tyAre yA rAjakumAra paNa saMgrama sahita uThIne teNInAM caraNone namyo, tyAre yoginI paNa tenA prate " jaya, jIva" evI rItanI zrAziSa dIdhI. rUpa, lAvaNya ne AbhUSaNothI nUSita tharalI te yoginIne sAkSAta joine, khuzI thayo thako, tathA teNIne devAMganA mAnato thako Adara sahita te kahevA lAgyo ke he devi! tuM kharekhara mArI gotradevI be, kemake, yA vakhate yA jaMgalI pazuthI narelA vanamAM tuM pragaTa thai be. evI rItanI amRtasa rikhI tenI vANI sAMjalIne te yoginI kar3evA lAgI ke, he vatsa ! huM devI nayI, paNa tapasyA karatI mAnuSI buM; valI he vatsa ! je puNyanAM kAraNarUpa tuM mAro atithi tarike zrAvyo DhuM, mATe mArI vANIne tAre vyartha karavI ghaTaze nahIM. valI he uttama puruSa ! jene gherathI atithi nirAza thara cAlyo jAya be, tenAM puNyano daya karI, tathA pApono udaya karIne te jAya be paDhI te rAjakumAre te vAta kabula rAkhyAthI, te yoginI daMDasahita pAtra leine jinamaMdiramAMthI nikalI. have te kumAra zrazcarya sahita jo bate, hAthamAM pAtravAlI, tathA yoganAM mAhAtmya vAlI te yoginI vRkSaprate phalonI yAcanA karavA lAgI ; tathA teNIye nIce pAtra dharyA te vRkSo phaNa phalo devA lAgyAM, tathA evI rIte ghaNuM dAna devAthI te kalpavRkSanI tulanAM karavA lAgyAM paDhI jyAre te pAtra phalothI jarAi radhuM tyAre teI ye te mahIpAlanI sanmukha mukyuM, tyAre teNe paNa temAMthI potAnI vA pramANe khAdhAM paDhI te prajune namIne jyAre javAnI ichA karavA lA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bItIyaHsargaH 41 yo, tyAre teNIyekaDaM ke, he vatsa! tuM have kyA jAya ? tathA kyAthI thAjyo iM? te kahe ? tyAre teNe kaDaM ke, he mAtA ! TuM ko sAthathI braSTa ghazne ahIM zrAvyo DhuM, tathA have nemanAtha prajune zrane tamane namIne mArAM nagaraprate jazza. tyAre te dayAbu yoginI kahevA lAgI ke he vatsa ! thA Agala rahelA vanane tuM jo? ahIM mahAkAla nAme yada vase ,tathA kAlanI peThe te prANIne haNe . valI te yade yahIM AvelA ghaNAM lokone haNyA , mATe thA vanane dUra mukIne tane jema sukha upaje tema tuM jaje. evI rIte te mAMhoMmAMheM harSapUrvaka vAta kare , teTalAmAM thakasmAta, mahA tejakhI ko muni zrAkAzamAMthI utaryA. tapa ane zarIrathI paNa tejasvI evA te munine jozne, saMtrAMta thayA thakA te banne, potAnAM puNyane jema, tema tene namaskAra karatA havA. tyAre muni paNa AnaMdayuka thayA thakA, tejenAM vighnarUpI hAthIne nasADavAmAM siMha sarakhI dharmalAnanI AziSa detA havA. paDI te tene kahevA lAgyA ke, zrAje tamoje zramArI dRSTiye paDyA tethIvaNa jagatanAM nAtha evA zrI neminAtha prajunAM caraNanAM namaskAra, phala amAjhaM paripakka thayu. valI zrApa to sAdAta samatA rasanAM samuja, tathA puNyanAM DhagalA samAna bo, ane ni rjAgya lokone to zrApa sarakhAnuM darzana paNa purkhana be; mATe he prajju ! tamAre zramone dharma kahevo yogya , kema ke, chApasarakhA paropakAramA rakta hoya . evI rItanuM teunuM amRtane karanAraM vacana sAMjalIne, muni paNa pAMca daMDake devone namaskAra karIne kahevA lAgyA ke, he vatso! dAna, dhyAna, zIla ane jIvadayAthI je puNya thAya , te saghaluM jinapUjAthI thAya . jinapUjAthI mANasone cakravartipaNuM, uttama buki, puNyano saMgraha, pApono nAza, tathA grahapIDAno paNa nAza thAya . valI je mANasa trikAla jaktithI uttama puSpoyeM karIne, jinane pUje , teja mANasane dhanya, puNyazAlI, tathA guNavAna jANavo; mATe kheda ApanAra pramAdane tajIne, hamezAM udyamavaMta thayA thakAM, pApone nAza karanArI jinapUjA trikAla karavI. evI rItanAM muninAM vacanane sAMjalIne harSayukta thayelA evA te banne mahAkAla yadanuM ceSTita puravA lAgyA ke, he jagavan ! dharmazrI devapaNuM pAmIne, teja dharmaprate zatrujUta evI hiMsA, thA yada khArthathI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 zajaya mAhAtmya. parAG mukha thayo thako kema kare be.? valI saghalI puNyabuddhine tajIne zrA yakSa mANasoprate veSI kema banelo De.? te saghaluM he pUjya! zrApa amo. para kRpA karIne kaho ? evI rItanuM teu~nuM vacana sAMjalIne muni paNa, jJAnanAM mAhAtmyathI te yadanuM caritra jANIne, amRtathI paNa adhika vANI bolavA lAgyA. yA vananI aMdara agAu kozka tApasa hato, te calakatA sUryaprate jema ghuvaDa, tema jinazAsanaprate veSa dharanAro hato. te tApasa strI sahita, jaTAdhArI, tathA kaMdamUla ane phalane khAnAro hato, tathA uttama vakkala peherIne eka vanathI bIjA vanamAM jamato hato. te tApasathI, kacarAmAMthI jema ratna, tema ati rUpavAlI, pavitra tathA tejayukta kAMtivAlI ane uttama lakSaNavAlI eka putrI thara. guNoyeM karIne ujjvala e. vI te kanyA tene prANadhI paNa vadhAre vahAlI hatI, tathA teNInuM nAma zakuMtalA hatuM, thane teNInAM vAla mayUranI kalA sarakhA hatA. vasaMta Rtune pAmIne jema vananI lakSmI zone, tema te paNa prakRtithIja yauvanane pAmIne manohara zrAkAravAlI thara thakI zojavA lAgI. eTalAmA kAmadeva sarakhI AkRtivAlA jIma nAme rAjAye krIDA mATe vanamAM jamatAM thakAM devAMganAnI peThe teNIne jo. atyaMta manohara evI te strIne jozne, te rAjA cokaDaM kheMcI ghoDAne uno rAkhI tyAM sthira rahyo. par3I kSaNavAra cama pAmIne, jyAre te zukrimAM zrAvyo, tyAre teNIne kanyA jANIne, yogI jema zAzvatI zaktine pAmIne, tema te zrAnaMda pAmyo. paDI te rAjA te mRgAdInI najadIka jazne, teNIne kahevA lAgyo ke, he nitaMbini! tuM paraNelI De ke, nahIM? te kahe? tyAre kumArikAye kaDaM ke, he rAjan! hu~ kumArI IM; ema kahetAMja te prapaMcI rAjA teNIne ghoDApara caDAvI cA. savA lAgyo. evI rIte putrInAM viyogathI kuHkhI thayelo te tApasa, kurbala zarIravAlo thayo thako, uHkhathI potAnAM divaso nirgamana karavA lA. gyo. paDI dINa thayela ne dhAtu jenI, IrSAlu, maravAnI zchAvAlo, ane cetanA rahita te thayo; tyAre tapakhI puNyamATe tene thA jinamadiramA lAvyA. te tApasa khannAvathIja matsaravaMta hovAthI jinezvara pranu. ne namyo nahIM, paNa jinanAM darzanathI, thArtadhyAnathI marIne yakSapaNAne prApta thayo. jema phera car3elA mANasone mRtyumuMja zaraNuM be, tema mithyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItIyaH sargaH 43 lithI mUDha thayelA manavAlAunI gati narakaja be; paNa yA vicArAne - takAle paNa je neminAtha prabhunuM darzana thayuM, tethI narakagati maTIne tene devapaNuM prApta thayuM; kemake, smaraNa karAyelA, dIThelA, stavelA, athavA pUjelA jinezvara prabhu, svargAdika uttama gati thApe De. aho ! jineM5 prabhunuM mAhAtmya ketuM be ! ! ke jenAM ekavAra darzanathI paNa tApasa pAnAM samUhane tajIne devapaNAne prApta thayo. dave jyArathI tenI putrInuM haraNa dhayuM be, tyArathI te manuSyaprate dveSavAlo thayo De, mATe haju paNa te abhyAsathI mANasone te duHkha Ape be. ema kahIne te muni, kAMtinAM samUhI AkAzAne pRthvIne tejakhI karatA thakA, bIjAM caityone namavAmA AkAza mArge cAlyA gayA. paDhI dIvya prajAvavAlI te yoginI paNa potAne sthAnake ga, chAne kumAra paNa jinapUjA karyA bAda kAlavana - prate javA lAgyo. te vakhate nAzikAne phoDI nAkhe evI durgaMdha, tyAM paDelAM muDadAMmAMcI nikalavA lAgI have uttama parAkramavAlo te kumAra paNa, te gaMdhane anusAre, hAthamAM talavAra nacAvato thako tyAM javA lAgyo. te vakhate zastra sahita, tathA jayaMkara evA kAla ane kaMkAlane teNe joyA, tathA te tene krodhathI mAravA lAgyA. yuddhamAM kuzala evA te rAjakumAre, muni jema rAga ane dveSane, tema te mahAbalavAna tathA durgatimAM janArA yahone jItyA. paDhI evI rIte jIta karIne, te kumAra yakanAM ghara gayo, tyAre teja tene moTI gadAthI rokyo; ane te yakSa tene kar3evA lAgyo ke, are manuSya ! tuM koi navIna be, chAne mArI pAse tAraM bala zuM hIsAbamAM be ? mATe have tArA iSTadevanuM smaraNa kara ? kemake, hamaNAM tAruM mRtyu yaze. tyAre rAjakumAra paNa jarA hasIne sAhasI kar3evA lAgyo ke, he yakSa ! vacanamAtrathI mane tuM zAmATe koja pamADe be? valI tuM krodha nahIM kara? paNa jarA zAMta thA ? ane hRdayamAM vicAra ke, krodhane vaza yaha tuM zAmATe niraparAdhi prANIune haNe be ? mATe tuM mUlya devapaNuM jogava? ane manuSyavadhano tyAga kara ? kemake krodhAMdha mANasane yA javAne parajavamAM paNa sukha nathI; kAraNake, krodha bete, kyArUpI velaDIne bAlavAmAM dAvAnala sarakho, javarUpI samudrane vadhAranAro, kugati zrApanAro, tathA dharmano ghAta karanAro be. valI krodha be te, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 45 zatrujaya mAhAtmya. agninI peThe tIvra tApane karanAro , tathA prathama potAnuM sthAnakaja bAse , ane palI bIjaM sthAnaka to bAle, athavA na paNa bAle, mATe teno tuM tyAga kara ? evI rItanuM tenuM dUdha sarakhaM vAkya pIne, navA tAvavAlAnI peThe, te yadeM krodhathI balavA lAgyo, tathA hRdayamA rahelA krodhaneja jANe kahADato hoya nahIM, tema hogne sphurAyamAna karIne, tathA bhRkuTI caDAvIne kahevA lAgyo ke, nathI bIjuM jenA sara zaraNu, evo je dharma, te tAre viSeja sphurAyamAna thakSa rahelo , mATe te dharmarnu mAhAmya mAre jovu , tethI tuM mArI sAthe yuddha kara? ema kahIne, hAthamAM mugara lezne te mahAkAla yada kumAraprate doDyo. te vakhate mahA parAkamI evo te kumAra paNa khaDgavidyAthI pavitra thayo thako, krodhathI khaDga ugAmIne yuddha mATe tenI tarapha doDyo. mahAma, mahAparAkramI, tathA mahAsujAvAlA, evA te banne yuddha karatA thakA vanadevIune Azcarya karavA lAgyA; mahAparAkramI evA te banne ko vakhata zrAkAzamA phAla detA, to ko vakhate pRthvIpara rahetA, to koI vakhate vicitra prakAre gamana karatA; valI te jAlA, mugara, tathA talavArathI eka bIjAune vAraMvAra mAratA hatA. valI te muSTIzrI madanI peThe laDatA thakA, paganAM ghabakArAthI pRthvIne paNa atyaMta kaMpAvavA lAgyA. have yadanAM mArathI jarjarita thayelA te kumAre, krodhayI khaDgavidyAnuM smaraNa karyu, tathA te khaDga hAthamAM lIdhuM. jvAlAnI zreNivAyU~, taNakhAUnI paMktithI yukta thaye, tathA mAravAnI zyAthI "baT" zabda karatuM, tathA pratyakSa kopAgnisarakhaM te khaDga jozne, te yada paNa bIkathI atyaMta doja pAmavA lAgyo. paDI mahIpAle te yadane kayu ke, are yada! mArA krodhathI tuM tArA devapaNAno zAmATe tyAga kare ? mATe mArAM caraNakamalanI tuM sevA kara ? tathA hiMsA tajIne dayA kara ? tathA sarva jIvo prate samatA rAkha ? ane tArI saMpadA jogava.? evIrItanI te rAjakumAranI zauryatA, tathA vAkyanI dhIratAne sAMjalIne, manamAM Azcarya pAmI te yada kahevA lAgyo ke, he vatsa ! huM tArAthI jItAyo, mATe have tuM turata kaMjJaka varadAna mAga ? tathA he uttama locanavAlA! tArA zivAya bIjo koi paNa vIrapuruSa A pRthvIpara nathI. valI teM kahyu ke, dharmathI nizcayeM karIne jaya thAya , te kharaM be; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH . 45 huM to hiMsaka buM, tathA tuM sarvane ajayadAna denAro buM. evI rItanuM yadAtuM vacana sAMjalIne, vivekI evo te rAjakumAra khaDgane mIyAnamAM nAMkhIne, dharmanI rucivAlA evA te yadane kahevA lAgyo ke, he yada! dharmane viSe tArI rucI have sphure , evI hu~ tarka bAMdhuM buM; mATe have zrApaNe tArA mehelanAM zraya nAgaprate jazya, ane tyAM ApaNe vAto karIzu. e. vI rIte mahA parAkramI evA te mahIpAla zrane mahAkAla mehelamA jaz pharukhAmAM begA. panI tyAM te rAjakumAra dharmanAM sarvakheM karIne manohara, gaMjIra, tathA mahimAthI adhika, ane manane prIti karanArI vANI bolavA lAgyo ke, dharmathI rAjya male be, devapaNuM prApta thAya be, tathA mokSapaNa male be, mATe DAhyA mANasoye dharma sevavo; valI dharma utkRSTa maMgalarUpa , tathA svarga ane modane denAro, ane saMsArarUpI vanane ulaMghavAmAM mArga dekhADanAro be; valI dharma mAtAnI peThe poSaNa kare be, pitAnI peThe rakSaNa kare , mitranI peThe khuzI kare , tathA baMdhunI peThe sneha rAkhe . te dharmanI mAtA sarakhI dayA, surAsurone paNa mAnanIka be; mATe te dayAnI vairIrUpa hiMsAne DAhyo mANasa aMgIkAra karato nathI. valI je mANasa hiMsAno tyAga karato nathI, tenuM dAna, tapa, devapU. jA, zIla, satya, tathA japa, e saghaluM niSphala je. kAMTAthI vidhAyeluM zrApaNuM zarIra paNa jyAre phuHkha pAme be, tyAre zastrathI bIjA prANInI hiMsA te kema karAya ? valI je mUrkhanAM saradAro dayA vinAM dharmane Ibe, te hIjaDA vaMdhyA strIzrI putrotpattInI ilA rAkhe mATe dayAja utkRSTa dharma, tathA utkRSTa jJAna ne, ane dayAvinAno saghalo dharma niSphala thAya . valI he yadarAja ! kRtaghnapaNuM Adara nahIM, paNa kRtapaNuM zrAdaravU, tAro upakAra karanArA dharmaprate tuM zrAdara kara? valI jIvadayAvAlA dharmane aMgIkAra karIne, pUrve koza bagalAe svargasukha melavyuM be, tathA par3I pharIne java na karavA paDe, evI te mukti pAmyo . te kathA nIce pramANe jANavI. zrIda nAmanAM vanamAM nirmala pANIvATuM, tathA kamalothI zojatuM eka talAva . te talAvamA matsyonuM jakSaNa karanAro, rauadhyAnI, tathA ma. hAkura, ane svechAcArI eka bagalo raheto hato; te bagalo tyAM jala pIvAmATe zrAvatA kAgaDA zrAdika pakSIune paNa mArI nAMkhato. eTa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zatruMjaya mAhAtmya. lAmAM sAkSAt dehadhArI dharmasarakhA, tathA sakala prANIne potAnI peTheja jotA. koika kevalI muni tyAM zrAvyA; te muni te talAvane kAMThe samosaryA, tathA tyAM hariNa, siMha yAdika pazu paNa turata zrAvyAM. te vakhate puSTa thayelo te bagalo paNa, keTalAka bagalAMJyI vIMTAyo thako, muninI vANIrUpI amRtane pIvAnI ivAthI tyAM zrAvyo. te vakhate te muni paNa tene bodha devA mATe terjanIja jApAthI, dayApUrvaka, dharmarUpI rAjyane zobhAvanArI dezanA devA lAgyA ke, yA saMsAramAM pAMce iMDijanuM paTupaeM, tathA jJAna Durlaja be, temAM paNa viveka rahita pazuune to uttama dharma durlana be. je prANIuyeM pUrve dharmane virAdhyo be, teune tiryacagati male be, paNa je tiryaMca gatimAM zravIne paNa pApa kare be, te narakamAM jAya be; tyAM tapAvelAM lokhaMDa sAthe thAliMgana, tapAvelA sIsAnuM pAna, baMdhana, bedana, jedana, tathA vajra ne kAMTAnuM joMkAvApaNuM thAya be, mATe zrArta ne raudra dhyAna dhyAvavAM nahIM, tathA prANIvadha karavo nahIM; saghalA carAcara prANIne potAnI peThe jovAM evI rItanAM te muninAM vAkyathI siMha, vAgha zrAdikoye parane pIDA karavAnuM tajI dIdhuM, tathA te bagalo paNa dayAmAM tatpara thayo; tathA te divasathI mAMDIne dayAmAM tatpara thayo thako te potAno kAla nirgamana karavA lAgyo, ane dharmane smarato thako te devalokamAM gayo; tyAMthI cavI vepArInAM kulamAM utpanna tha, tathA potAne hitakArI evo dharma karI, ekAvatArI thayo thako te mokSa pAmaze. mATe he yakSarAja ! teM paNa dharmazrIja zrA devapa melavyuM be, mATe krodhayukta thayo thako teja dharmano dveSa karanArI evI hiMsA tuM zAmATe kare be ? mATe have tuM hiMsAne taja ? zrane dayA kara ? tathA hamezAM dharmane jaja ? tathA tArA dehathI paNa prANIyoprate upakAra kara ? uttama mANasoye dhana, jIvita, vidyA ne baleM karIne, zra loka paralokamAM hitakArI paropakAra karavo joiye. valI zra pUrva janmanAM krodhaM phala joine, tAre kharekhara, tArA potAnAja hita mATe vairIprate paNa vaira kara nahIM. valI aMtakAle paNa je teM jinezvara prajunuM da rzana karyu, tethI tuM devapaNAne pAmyo, mATe have tuM hamezAM nemanAtha prabhune pUja? evI rIte te rAjakumAranAM vacanacI khuzI thayelo te yakSa, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 hItIyaHsargaH ciMtAmaNi ratna sarakhA ujjvala dharmane pAmIne guNI evA te gurune namato havo; ane kahevA lAgyo ke, havethI mane jina deva, parigraha rahita guru, tathA dayAvAlo dharma thA? evI rItano dharma teNe aMgIkAra karyo, tathA gurupUjAnAM badalAmAM teNe rAjakumArane vidyA thApI. paDI te rAjakumAra harSathI te yadane rajA zrApIne, dayA sahita manavAlo thayo thako cAlavA lAgyo; tathA vicAravA lAgyo ke, have mArA nagaraprate jalaM; paNa nahIM! hu~ prasaMgethI jyAre bahAra zrAvyo, tyAre have nAnA prakAranA AzcaryothInUSita thayelA vividha prakAranAM dezone mAre jovA, ke jethI potAnI zakti jaNAze, dezAcAranI parIkSA thaze, uttama adhama mANasonuM jANapaNuM thaze, tathA kalAu~no paNa zranyAsa thaze, tema tethI nAnA prakAranAM mANasono, prasaMga thaze, tathA vividha prakAranAM tIrtho paNa jovAze; thane teja hetuthI DAhyA mANaso dezATana kare . valI puruSa jyAM tyAM jazne, parathI tathA khajanothI je sanmAna melave be; temAM paNa pUrvanAM puNyonuMja kAraNa je. ema vicArine te rAjaputra pUrvadizA sanmukha cAlavA lAgyo, tathA keTalAka nagaro ane bagIcA zrAdikane ulaMghI gayo, ema karatAM keTaleka divase te suMdara nAmanAM nagaraprate pahoMcyo, ane tyAM vRdonI ghaTAvAlA vanamA gayo. tyAM aMbikAnAM caityamAM jaz eka pharukhAmA rahyo, tathA devagururnu smaraNa karIne, rAtriye nirjaya thara sUto; eTalAmAM teNe, "he tAta! he mAtA! he nA! he dayAvaMta zUrA loko! yamanI peThe nirdaya evA zrA pApIthI mAjhaM rakSaNa karo?" evI rItanI kora strInI dIna vANI te mahIpAle vAraMvAra sAMjalI, ane tatadaNa jAgI navyo; tathA jyAMthI te za. bda Avato hato, te tarapha nizcala manathI hAthamAM talavAra leza, utAvalathI cAlavA lAgyo. tyAM teNe parvatanI khINamAM dhyAnamA rahelA eka puruSane, vyAkula thayelI eka strIne, tathA agnikuMDane joyo; tyAre teNe vicAryu ke, kothI paNa ugAyelo, A mugdha mANasa thA strIne mAravA. nI zvAvAlo ne, mATe have teNInuM huM rakSaNa karuM, ema vicArI, te, te puruSane kahevA lAgyo ke, are puSTa ! yA teM pAparnu kArya zuM zrAraMjyu be? thA bAlikAne boDI de? nahIMtara hamaNA tane yamane ghera pahoMcato karIza. te sAMjalI saMtrAMta thayelo tathA AkSepathI trAsayukta yayelo te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4G zatrujaya mAhAtmya. vidyAdhara banne hAthothI te strIne upADIne, pavanathI paNa adhika gatithI cAlavA lAgyo. tyAre kumAra paNa te strIne mukAvavA mATe nizcayayukta thayo thako, khaDga sahita tenI pAula doDyo. evI rIte pAula doDatA evA te rAjakumAra tarapha dRSTi rAkhIne, vidyAdhara paNa vegathI pavanane paNa jItato thako cAlavA lAgyo. evI rIte doDatAM thakAM strImAMja rahe. lI be buddhi jenI, evA te vidyAdhare thAkI javAthI, naraka sarakhA jayaMkara kuvAmAM turata UMpApAta koM; tyAre dayAlu, tathA mahA parAkramI evA te rAjakumAre paNa, tene kheMcI kahADavAnI zvAthI temAM kaMpApAta kayoM. tyAre te vidyAdhara paNa, dIdhelo ne tApa jeye, evA pApoyeM karIne jANe kheMcAto hoya nahIM tema adRzya thayo. par3I te kumAra paNa tyAM kuvAno keTaloka nAga ulaMgI gayo; tyAM teNe prakAza dIge, tathA panI tyAM teNe vRdonI paMkti joi. palI ahIM tahIM jamatAM, tathA vanone jotAM thakAM. pharIne teNe te strInAM raDavAno zabda sAMjalyo; tyAre vRdomAM saMtA. zne, tathA dhIre dhIre cAlIne ane mauna dharIne khaDga leza teNInI pAse te gayo; tyAM teNe lAla caMdanathI lIpta karelAM aMgavAlI, lAla vastra tathA lAla mAlA peherelI, evI te strIne agnikuMDanI samIpe joza. paDI kumAra paNa thAkAragopana karIne,tathA vastrathI khaDgane AchAdita karIne, krIDApUrvaka pharIne te tenI pAse zrAvyo; ane tene kahevA lAgyo ke, he mahAsatva ! thA tuM zuM kare ? valI tuM gurunI AjhAthI, ke potAnI buddhithI,ke kulakramathI zrA kArya kare be? tyAre vidyAdhara paNa kahevA lAgyo ke, he paMthi! huM mArI zvA pramANe karuM buM, tuM tAre cAlyo jA ? sarva mANaso potapotAmAM tatpara hoya , temAM bIjAnI zikhAmaNanI kaM paNa jarUra hotI nathI. te vakhate te kumArikA rAjakumArane kahevA lAgI ke, he mahA paropakArI! mane mAravAmAM tatpara evA thA pApIthI mAruM rakSaNa kara ? evI rIte teNInuM dIna akSarovAluM vacana sAMjalIne, te dayAlu rAjakumAra uttama racanAvAluM vacana te vidyAdharane kahevA lAgyo ke, he vidyAdhara! thA bIcArI uttama nirAdhAra strI , ane tuM to dAtrI vaMzamAM utpanna thayela , mATe Ayu kukarma karatAM tane manamAM paNa zuM lar3A thAvatI nathI? valI "strInAM vadhathI vidyA sadhAya " evo nama tuM bila Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH 4e hula rAkhaje mAM ? kema ke pApAraMjazrI to zuja karma paNa potAnI meseja mAza pAme . valI he mugdha ! kozaka tArA vairIye tArI unnatino nAza karavA mATe, zrA upAyathI kharekhara tane ugyo ; mATe he mugdha ! mAruM kamumAna ? ane thA strIne boDI mela ? kema ke strIhatyAthI mANasane uti male je. evI rItanAM rAjakumAranAM vacanane sAMjalIne ulaTo te viyAdhara vadhAre kopAyamAna thayo; kema ke, tapelA telamAM jala nAkhavAyI te vadhAre jaDako le uThe . paDI te vidyAdhara te rAjakumArane kahevA lAyo ke, tuM vidyAne zAmATe niMde ? ane mArA gurune paNa tuM zAmATe nede ? mATe tuM tAre tAre mArge cAlyo jA? nahIMtara kyAMka mAthu paNa pAz jaze !! ema kahIne hAthamAM khaDga leza, te kumAraprate doDyo. parAkramI kumAra paNa laDavAne saja thayo. par3I te banne khagathI, tathA daMDathI atyaMta laDavA lAgyA. par3I mahA balavAna evA te kumAre khagaviyAnAM prajAvadhI te vidyAdharane jItyo, tyAre vidyAdhara kahevA lAgyo ke, viyA zrane zastramA pAraMgAmI devothI paNa hu~ agAu jItAyelo nathI, paNa mahA parAkramI evA tuMthI hu~ jItAyo buM, mATe have tuM koNa ? te kahe ? valI hu~ to pApamAM rakta thayelo buM, ane tuM to prANIunu hita karanAro be, valI dharmathI jaya thAya , tathA adharmathInaMga thAya be, temAM saMzaya nathI. ema kadIne te vidyAdhara mauna rahete bate te rAjaputra tene kahevA lAgyo ke, have tuM kheda kara nahIM ? paNa dharmaprate buddhi rAkha ? valI jIvadhanAM pApathI narakamAM javAya be, ane vidyAnAM samujsarakho tuM, te strIvadhathI uttama phala melavavAthI ilA rAkhe !! valI he mahA buddhivAn ! iju paNa tuM parano veSa kara nahIM; paNa jinezvara praju, bArAdhana karIne sukhI thA? evI rItanI tenI vANI sAMjalIne karela De namaskAra, tathA joDela , hAtha jeNe evA te vidyAdhare tenI pAse zrAvIne ziSyanI peThe zikhAmaNa grahaNa karavA paDI te rAjakumAre tene pubyuM ke, thA kanyA koNa ? tyAre te vidyAdhara kahevA lAgyo ke, kAnyakubja nAmanAM dezamAM kalyANakaTaka nAme eka moTuMnagara , te nagaramAM dIdhela be, yAcakoprate suvarNa jeNe, tathA maMgalanI zreNithI zonita thayelo ane uttama buzivAlo kalyANasuMdara nAme rAjA . te rAjAne, patinI naktizrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 zatrujaya mAhAtmya. pavitra, tathA zIlarUpI zralaMkArane dharanArI kalyANasuMdarI nAmanI rANI De. tenI kukSImA ratnanI peThe utpanna thayelI guNasuMdarI nAmanI zrA kanyA be; teNIne meM purvinIte moTI ilAthI ahIM zrANI je. valI he kumAra! teM thA tArI zaktithI, zrA kumArikAne jIvitadAnathI, tathA mane narakanAM ujhArathI, ema amo bannene cAkaranI peThe kharIdI lIdhA . valI zrA kanyAno svayaMvara eka mAsamAM mohoTo thavAno De, paNa jItela le mukhathI kamala jeNIye, evI zrA kanyAne meM tenAM gharathI tyAga karAvI. evI rIte mahIpAlane kahIne, te vidyAdhara tenAM vacanarUpI jyotsnAne pIvAne ca. koranI peThe tenI sanmukha jozne uno. paThI te kumAra paNa uttama rasanAM zrAzrayavAlI vANI kahevA lAgyo ke, zrA kumArIkAne tuM have turata tenAM pitAne ghera pahoMcADa? evI rItanI tenI vANIthI, te vidyAdhara, vidyAnI zaktizrI, zrAkAzamArge te kanyAne teNIne potAne sthAnake le gayo.pabI vidyAdhare te kumArane zola vIdyA zrApI, ane kumAre tene jainadharma thApyo. paDI pUrva dizAmAM tilaka samAna evA eka UMcA mehelane jozne, kumAre tene pujyuM ke, zrA mehela kono dekhAya ? tyAre vidyAdhare kaMka manathI vicArine kaDaM ke, he kRpAlu kumAra? tuM mArI kathA Adarasahita sAMjala ? thA vaitADhya parvata upara ratnapura nAmarnu nagara , tyAM zatruune jItanAro maNicUDa nAme rAjA hato. tene vidyAvilAsamAM rasika, tathA pitAnI jaktithI pavitra thayelA, evA ratnaprana tathA ratnakAMti nAmanAM be putro hatA. teumAMthI ratnaprane rAjyanAM madathI, mane ratnakAMtine balavAna jANIne, kaMjJaka mizathI nagaramAMthI kahADI meTyo. par3I maNicUDe ratnaprajane rAjya soMpI dIkSA lIdhI, tathA sarva prANI prate samacittavAlo thayo thako te vanamA gayo. have te nAznAM reSathI meM thA pAtAlamAM, mohoTA mehelonI zreNiyI zonAvAluM navaM zehera vasAvyu. zrA nagaranAMnAyaka samAna tathA mahApranAvika evA zrIzAMtinAtha pranu, sichanAM dharothI viMTAyelA thA prAsAdamA rahe be. te mArA nAzne jItavAmATe, he mahIpAla ! meM thA kuvidyAno upAya ko hato, paNa sAraM thayuM ke, teM mane narakamAM paDato bacAvyo. mATe have cAlo, ApaNe jinapUjAmATe thA caityamA jazye, ema kahI te vidhipUrvaka devasevA karavA lAgyA. panI u Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItIyaHsargaH tama vinayavAlo te khecara kumArane mArga dekhADato thako, pAtAlavanamAM rahelA muniu~ne dekhADavA lAgyo. tyAM jANe pASANanI mUrtimayaja hoya nahIM, tema dhyAnamA beThelA, tathA jagatamA prakhyAta evA sarvajJaputronI tulanA karatA, saMyamadhArI tathA pavitra mUrtivAlA, te muni ne jozne kumAra atyaMta zrAnaMda pAmyo. panI atyaMta nativaMta evo te rAjaku. mAra vidhipUrvaka teu~ne namIne, tejenAM mukharUpI caMprate dRSTi rAkhIne tyAM bege. paThI sahaja upakArI evA guruye paNa te bannene navya jANIne, caMDa sarakho ujjvala dharmopadeza kahevA mAMDyo. kalyANarUpI velaDInAM kaMda samAna, ane ApadArUpI kamalanIno nAza karavAmAM hAthI samAna, tathA lakSmInAM kulamaMdira sarakho dharma A puniyAmAM jayavaMto varte . have te vakhate tyAM cAritraM karIne pavitra, manohara AkRtivAlA, tathA pueyarUpI zRMgAravAlA, ve sAdhu zrAvyA; tathA gurune namaskAra karIne tyAM bega; tyAre uttama buddhivAlA mahIpAle te ne pubyuM ke, he jagavan, tamo banne kyAMthI AvyA ? tyAre te kahevA lAgyA ke, amo banne puMDarikagiri, ane giranAranI harSathI yAtrA karIne, hamaNA ahIM zrAvyA bIye. tyAre vidvAnomAM ziromaNi mahIpAla, te sAMjalIne tIrthanI vAAthI potAne dhanyamAM ziromaNi mAnavA lAgyo. par3I guru paNa mahIpAlane dharmamAM zrane tIrthamAM Adarayukta mAnIne, harSathI, te tIrtha- mAhAtmya kahevAne, tenApara kRpA karatA havA. jema jinomAM AdinAtha, cakrImA jarata, javomAM manuSyanava, akSaromAM OMkAra, dezomAM saurASTra, tathA batomA zIla, mukhya be, tema saghalA tIrthomAM zatrujayatIrtha mukhya kahevAya De. jyAM dAridyane nAza karanAro tathA jayavaMto sijhAcala parvata , tyAM puHkha tathA pApono saMjavaja kyAthI hoya ? valI te zatrujaya parvatarnu mA. hAtmya to jinezvara prajuja jANI zake, kema ke, samunI gaMjIratA maMdArAcalaja jANI zake be, bIjo ko jANI zakato nathI. valI traNe juvanomAM paNa thA siddhAcala parvataja mukhya tIrtha De, kema ke tenAM darzanamAtrayIja prANIunAM pApono samUha nAza pAme . valI te zatrujaya parvatanAM zikharapara, kuHkheM karIne vArI zakAya evo ajJAnarUpI je aMdhakArano samUha, tene dUra karavAne sUrya samAna zrI nAlirAjAnAM putra - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 zatrujaya mAhAtmya. Sanadeva praju birAje be. evI rIte traNe jagatamAM atyaMta atizayavAlA te banne tIrthone jozne, prANI sarva ityAdika pApothI mukAya je. have te. nI kathA kahe . . jaratakSetramA zrAvastI nAmanI nagarImAM trizaMkuno putra trivikrama nAme rAjA hato. te rAjA eka dahADo udyAnamA pharato thako eka vaDanAM kR. kSanI nIce unno, tyAM teNe potAnAM mastakapara, krUra zabda karatA eka pakSIne joyo. kaDavA zabda bolatA te pakSIne rAjAye uDADavA mAMDyo, paNa te uDyo nahIM, tyAre teNe krodhathI bANe karIne tene mAryo. tyAre te patI pRthvIpara zithila thaz taraphaDavA lAgyo, tene jo rAjA kaMka pazcAtApayukta thayo thako, pADo valI nagaraprate gayo. have te pakSI pIDAthI mRtyu pAmI kozka nibanAM kulamA utpanna thayo, tyAM vanane viSe bAlapaNAthIja pAparUpI chinI vRddhi karanAro thayo. have eka dahADo te trivikrama rAjAye dharmarUci nAmanAM munipAsenI, jAvasahita nIce pramANe dayAmaya dharma sAMjalyo ke, dayAja utkRSTo dharma, parama kriyA, tathA pa. rama tatva be, mATe he jaDa ! te dayAneja tamo najo? valI jo dayA na hoya, to dAna, jJAna, nigraMthapaNuM tathA yoganI kriyA paNa vyartha je. kAnane amRtatulya evaM muninuvacana sAMjalIne dayA utpanna thavAthI rAjA pote mArelA jIvonuM smaraNa karavA lAgyo ke, aho ! meM ajJAnatAnAM vazathI zragAu bahu suSkArya karyAM , tethI mAre phuHkheM sahana thAya evA vividha prakAranAM navasaMbaMdhi nAvone sahana karavA paDaze; mATe zrA jIvItarnu, ta. thA rAjyAdikanuM zuM prayojana ? ke jethI A lokamAM saMtApa, zrane pa. ralokamAM mane narakanI gati malaze; mATe have hu~, kAdavamAMthI jema panane tathA mATImAMdhI jemasuvarNane, tema A zarIrathI vratane grahaNa karIza. e. ma vicAri rAjAye, munine namaskAra karI Adarasahita, vratanI yAcanA karI, tyAre muniye paNa tene harSathI dIkSA ApI. panI jaNela je sarva si. chAMto je, tathA nave tatvone gharanAro te trivikrama muni vidhipUrvaka u. ttama vrata pAlavA lAgyo. eka dahADo te guru mAhArAjanI rajA lezne ekAkI, sUrya jema AkAzamAM, tema saMsArarUpI vanamAM namavA lAgyo utkRSTa saMyamavAlA, tathA pratimA dharIne unelA, te munine, te nIdde Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH boyo; tyAre pUrvanAM vairathI te krodhAyamAna thayo; tathA lAkaDI ane muSTI vagerethI, krodhe karIne alpabudhi jema potAnAM lAgyane, tema te tene mArakhA lAgyo; tyAre zAMta manavAlo, tathA jiteMjiya, te muni paNa jayaMkaRmArathI pIDIta thayo thako, araNinAM kATanI peThe krodhathI balavA lAjyo; tathA te nIlaprate teNe tejolezyA mukI, ane tethI te vRkSanI peThe balI gayo. evI rIte te jIlano jIva marIne nayaMkara aTavImAM kesarI siMha thayo, ane te muni paNa vihAra karato thako te vanamAM zrAvyo, tyAre te siMha tene jovAthI, zrAgalA navanAM vairathI tene haNavAne doDyo; tyAre muni paNa dharmanAM sAdhanarUpa dehay rakSaNa karavAmATe jAgyo. tyAre karebuM karma jema prANInI pAula jAya , tema te siMha paNa tenI pADala dojyo, evI rIte zrati krodhAyamAna thayelA te siMhe munine eTalokheda pamAjyo ke muniye krodhAyamAna thara, tenApara tejolezyA mukI; tethI mRtyu prAmI te siMha nayaMkara vanamAM atyaMta kara dIpaDo thayo, zrane tyAM paNa kameM yoge te muni zrAvyo; tathA jeTalAmAM te muni sthira manathI pratimA dhArIne rahe , teTalAmA pUrva navanAM vairathI te dIpaDo tene mAravAnI zchAzrI tyAM zrAvyo. te vakhate muni paNa, joke kaSAyonuM jayaMkara pariNAma jANato hato, to paNa karmanAM vazathI kopa pAmyo. atyaMta jJAnanI saMpadAvAlA tathA modanI zchA rAkhanArA munirjanAM cittamAM paNa jyAre atyaMta krodha zrAve be, tyAre bIjAnI to vAtaja zI karavI ? par3I te muniye mukelI tejovezyAthI te atyaMta krodhI dIpaDo marIne kozka nayaMkara vanamAM jaMgalI sAMDha thayo, ghaNI rIte arAdhela , yogarnu aMga jeNe, tathA daivayoge tyAM paNa zrAvelA, te munine te sAMDhe upava kayoM. tyAM paNa te muniye tene prathamanI peTheja mArI nAMkhyo. tyAre te sAMDhano jIva avaMti dezamA, ujAyanI nagarImAM, siphavaDanAM koTaramA atyaMta pherI thAziviSa sarpa thayo. anukrame te trivikrama muni paNa cAlatA thakA, te vaDanIce zrAvIne kAyotsarga dhyAnamA rahyA; tyAre turata te sarpa paNa tene joyo. palI atyaMta matsarathI pUrva navanAM vairI evA te munine DaMkhavA mATe, puSTa zrAzayavAlo, tathA vistAravAlI phaNAvAlo te sarpa tyAM zrAvyo. tyAre mu. nie paNa tene zrAvato joza, krodha lAvIne zrAgalanI peTheja yamane maM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zatrujaya mAhAtmya.. dire mokalAvI dIdho. tyA kAmanirjarAnAM yogathI kaMzka karmone dI. ne, te sarpano jIva, kozka gAmamAM eka darijI brAhmaNane dhera putrapaNe jara upano; eka dahADo te muni paNa vihAra karato thako teja gAmamA zrAvyo. tyAM gAmanI samIpe te munine dhyAnamA rahelo jozne, te nIca brAhmaNa pUrvanAM vairathI, tene mAravA doDyo; tathA nirdaya thazne, mUSTI lAkaDI zrAdikathI aneka prakAre te tene mAravA lAgyo, tyAre munie paNa krodhayukta thara, AgalanI peTheja tene mArI nAMkhyo. tyAre akAmanirjarAthI tathA kiMcit zujanAM udayathI te brAhmaNano jIva vArANasI nagarImAM mahAbAhu nAme rAjA thayo. tyAM teNe uttama lIlA zrAdikathI ghaNo kAla vyatIta koM. eka dahADo te mehelanAM jarukhAmAM beThelo ha. to, tyAre mArgamAM eka niSpApI munine jato teNe joyo; tyAre te vi. cAravA lAgyo ke, aho ! thA kozka mahAtmA buddhivAnone pUjavA yogya be; to paNa mAruM mana tenA para kaMka veSayukta thAya be; valI agAu paNa AvA kozka mahAtmAne meM kyAMka paNa joyA be, evI rIte te rA. jA ghaNIvAra sudhi vicAravA lAgyo. ema vicAratAM tene jAtismaraNa jhAna thayu, ane tethI, sAdhunAM krodharupI agninI jvAlAmAM kavalarUpa thaelaDe jIvita jemAM, evA potAnAM sAta janmo tene sAMjalyA. tethI rA. jAe nIce pramANe aradho zloka racyo. ||vihNgH zabaraH siMho, vIpI zaMDaH phnniivijH|| arthaH- "pakSI, jIba, siMha, dIpaDo, sAMDha, sarpa ne brAhmaNa." par3I teNe lokomAM kadevarAvyu ke, je buddhivAna mANasa thA samazyA pUraze, tene hu~ lAkha sonAmohoro zrApIza. panI gUDha tathA prauDha rahasyavAlI te samazyA dhananI svAthI sarva loko bolavA lAgyA. paDI tyAM cAlatA te muniye eka govAlIyAnAM mukhathI te samazyA sAMjalI. tyAre muniye tenAM nIce pramANe be pado pUryA. ||yenaamiinidtaaH kopA, tsakathaM navitA dhaa|| arthaH-jemANase krodhathI teune mAryA , tenI arere!! zI gati thaze ? evI rItanAM muninAM vAkyane satya mAnIne, te govAlIye rAjApAse Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH e jaza, te banne pado saMjalAvyAM. tyAre rAjAye vicAryu ke, zrA samazyA zrA govAlI purI zake nahIM, evaM vicAri rAjAye tene pujyu ke, je mANase zrA samazyA purI hoya, tene batAva ? paDhI rAjAye tene ghaNo zrAgraha karavAzrI, te zradarorUpI ratnone utpanna karavAmAM khANa samAna, tathA pApone khodavAmAM kodAlI sarakhA vanamAM zrAvelA te muninuM vratAMta teNe kahI saMjalAvyuM. tyAre rAjA paNa atyaMta utkaMThita thayo thako vanamAM te munipAse gayo; tathA tyAM jAtismaraNa jJAnathI te munine jelakhI kahADIne, tene kahevA lAgyo ke, he munIzvara! tamo mArA aparAdha kSamA karo ? valI mane dhikkAra ! ke meM te te navomAM tamone pIDA upajAvI je; valI dhApa upakArInAM darzanathI hu~ thA rAja pAmyo buM. valI meM krodharUpI cAMDAlane vaza thazne, tamArA tapamAM vighna kayuM be, mATe have mArA nimittanAM kodhano tamo tyAga karo? paDhI tyAM muniye paNa tenAM vacanarUpI aMkuzapI, potAnAM manarUpI hAthIne, tevI rItanAM vyApArarUpI vanamAthI kheMcI sIdho. ane kahevA lAgyA ke, he rAjan! mane dhikkAra ! ke, sAdhu tharane paNa, pApI evA meM te te janmomAM tane haNyo; mATe ajJAnayukta mArA aparAdhonI tuM paNa damA kara ? evI rIte te banne tyAM paraspara jeTalAmAM gAto kare , teTalAmAM teuye AkAzamAM iMjino nAda sAMjalyo. zrA muMhaze!!! ema vicAratAM thakAM jeTalAmAM te AkAzamAM najara kare , teTalAmAM teuye devanAM kahevAzrI vanamA rahelA kevalI munine jANyA; yAre tene jovAnI zvA mATe Adarayukta thayA thakA, te mananAM saMzayato nAza karanArA, tathA devothI pUjAyelA, te kevalI pAse jazne, tene namatA havA. tyAM muniye paNa teUnAM niSpApI nAvane jANIne, jIvadayAmaya dharmanuM mAhAtmya kahevA mAMDyu. devapadavIyeM karIne manohara evaM dharma pI pANI hoya , paNa krodharUpI pherathI utpanna thatA hiMsArUpI melathI te malIna thAya be. valI potAnAM zraAtmArUpI jItapara karelI cAritrarUpI citranI racanA, krodharUpI kUcAmAM coMTelA hiMsArUpI kAjalathI nAza game . valI je mANasa ajJAnathI utpanna thayelA aviveke karIne,munine kadarthanA kare , tenAM sarakho bIjA kozne paNa pApI jANavo nahIM. valI mUrkha muni tIvra tapa tapato thako paNa krodha kare , te cAritrarUpI - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zatrujaya mAhAtmya. dane bAlIne, tenI rAkha potAnAM zrAtmAprate nAMkhe be. valI he rAjan ! teM je pUrva navamAM munIne gusso caDAvyo, tethI tane ane munine, bannene karmabaMdha paDyo. valI he muni! teM paNa ajANatAM thakAM hiMsA karelI ; mATe have sarva pApone nAza karanArA zatrujaya parvataprate tuM jA? zrane tyAM tapasyA karatA thakAM, tathA arihaMta prajunuM dhyAna dharatAM thakAM, kevalajJAna pAmI tuM mode jazza; valI he muni ! nibiDa evaM thA tAraM karma, zadhuMjaya tIrthavinAM zrAkarA zIlAdikathI paNa dUra thaze nahIM; valI he rAjan ! tuM paNa A munine gururUpa mAnIne, tathA tene agADI karIne, mAesonI sAthe zatrujaya parvataprate jA? ane tyAM samatApUrvaka yAtrA kara ? tathA yAtrA karyA bAda sarvavirati tathA sthira brahmacaryamAM tatpara thazne, te muninI sAthe tyAMja uttama tapa kara ? valI suvarNa jema TaMkaNakhArathI, tathA khuNa jema pANIthI, tema zatrujayanAM smaraNathI karmarUpI kAdava galI jAya be. valI sUryathI jema aMdhakAra, tathA puNyazrI jema dariapaNuM, tema zatrujayanAM smaraNathI kukarmo nAza pAme be; valI vajrathI jema parvata, tathA siMhathI jema hariNa nAza pAme , tema zatrujayanAM smaraNathI pUrvanAM kamoM nAza pAme be; valI agnithI jema saghalI vastu, tathA lokhaMDathI jema bIjI dhAtu, tema zatrujayanAM smaraNathI saghaDaM ajJAnarUpI aMdhakAra nAza pAme be. evIrItanAM jJAnInAM vacanane teu~ banne hRdayamA dhArIne,tathA naktithI tene namIne, prItivAlA thayA thakA, tathA saMghaprate anurakta thayA thakA, tIhAM yAtrA karIne, utsavanI racanAthI raMjita karela , sagharbu jagata jeThaye, evA thayA thakA, tIvra tapa tapIne, tathA puNyane pragaTa karIne, muktisukha melavatAhavA, evIrIte he mahIpAla ! zatrujaya parvatapara sarva ha. tyAnAM pApo turata nAza pAme De. evI rIte AdinAtha prajuye kahelA dharmane gurupAsethI melavIne, potAne dhanya mAnato thako, te vidyAdharasahita tyAMthI uThyo. panI tyAM vidyAdharathI sevAyelo, te mahIpAla, zAzvatA prajjunAM vaMdanathI, tathA sAdhunI sevAthI keTaloka kAla sukhethI rahyo. par3I te mahipAla khecaranI rajA bezne, talavArayukta thayo thako tathA mArgamAM kotukano Azraya leto thako kalyANakaTaka nagaraprate cAlavA lAgyo. par3I te rAjakumAra zrAkAzagAminI vidyAyeM karIne zrAkAzamAM cAlato thako Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hotIyaHsargaH vayaMvara jovAnI zvAthI kalyANakaTaka nagaraprate pahoMcyo. tyAM judA judA dezothI zrAvelA, tathA judI judI jASAmAM nipuNa, ane judA judA vebane dhAraNa karanArA evA rAjAu~ne teNe joyA. tyAM UMcA mAMcAUnI zrepi, tevI rItanAM saMghaTTathI pasInAvAlI jANe thara hoya nahIM, tethI patAkAThanI zreNiyI vIjAtI hatI. tyAM Ama tema jamatA mahIpAle, laSkarathI vITAyelA potAnAM moTA jA devapAlane joyo. paThI tyAM mahIpAle potAno veSa badalAvIne, jANe kaMjJavAta jANato na hoya nahIM, tema tenI samIpa zrAvIne jovA lAgyo. paThI teNe tene pUbyuM ke, A saghalAM rAjAnAM sainyo, thA uMcA mAMcA, tathA ahIM tahIM doDato mANasono samUha, te thA sagharbu zuM ? valI hu~ to paradezI bu, tethI he mitra! zrA vratAMta 9 jANato nathI; mATe te saghaTuM tuM mArI bAgala nivedana kara.? tyAre devapAle kayu ke, he mahAsatva ! tuMsaghalI vArtA sAMjala? zrA samRddhivAluM kalyANakaTaka nAmarnu nagara . tathA ahIM kalyANasuMdara nAmano rAjA , tene guNasuMdarI nAmanI putrI , teno zrAzcaryakAraka khayaMvara mahotsava zrAvatI kAle thavAno ke. valI jvAlAnI zreNiyI zrAkula thayelA thA agnikuMDane tuM jo? tenI aMdara ghaNAM DAlAMuthI vIMTAyelo thA agnivRda be; tenI zikhArUpI zAkhAmA rahelAM phalone je sAhasI mANasa grahaNa karaze, tene A kanyA svayaMvarapUrvaka paraNaze. evI rItanuM tenuM vacana cittamA nizcaya karIne, te mahIpAla paNa mAMcAu~nAM eka jAgamAM jazne bege. paThI lagmane divase ghaNAM zrAJjUSaNothI zaNagArelI thara thakI, tathA vicitra prakAranAM ratnonI kAMtinAM samUhothI zrAkAzanAgane pUratI, tathA calAyamAna thatI netranI kAMtimAM parovelAMDe, kAnaparanAM kamalo jenAM tathA laTakatA kuMDalathI ghasAyela De, kapolarUpI maNinAM dhArisA jenAM, tathA manohara hAranI kAMtirUpI je caMDanI kalA, tethI sphurAyamAna De kiraNono samUha jeno, valayane dhAraNa karatI, tathA coTalAmA rahelA mAlatInAM puSponI sugaMdhithI, madonmatta thayelA ja. marAuthI sevAyelI, tathA seMkaDo game sakhIye lAvelA sugaMdhi avyothI zrAdarayukta thayelI, tathA prakAzita thayelA caMjasarakhI kAMtivAlI, zveta bastrIne dhAraNa karatI, evI te rAjakumArI varamAlAsahita manuSyoye upA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AN zatruMjaya mAhAtmya. DelI pAlakhI mAM besIne te sanAmAM dAkhala thai. te vakhate saghalA rAjAd, paDatA kAmadevanAM bANothI pIDIta thayA thakA, te suMdarIne joine kojAyamAna thA. paThI jagatane jItavA mATe jANe dehadhArI kAmadevanI zaktija hoya nahIM, evI te bAlAne te kuMDane kinAre le gayA. valI tyAM mahAparAkramI, ane garvathI durdhara evA parvatoja jANe hoya nahIM, evA vidyAdhara ne rAjAnAM kuMvaro paNa zrAvyA; paNa te saghalA te agnikuMDanI pAse paNa jai zakyA nahIM, tyAre te vRnAM phalo levAnI kuzalatA to dUraja rahI. valI karelo be, upAya jerjaye evA vidyAdharopaNa, mithyAviOM duSprApya muktine jema tema te phalo melavI zakyA nahIM. zrevI te saghalA vidyAdharo tathA rAjAzro thAkI gaye bate, tathA " have zuM karavuM ? " vA vicAramAM jaDa hote bate, mahipAla jujAsphoTa karIne tyAM zrAvyo; tathA hAtho uMcA karIne kahevA lAgyo ke, he saghalA parAkamI tathA vidvAna rAjAzro ! tamo saghalA sAMjalo ? tamo yahIM lAkhonI saMkhyAmAM ekaThA thayA bo, paNa tamo yA vRnAM phalo bei zakyA nahIM; valI tamo tamArAM balane jAeyA vinA yahIM zA mATe zra vyA ? kema ke, vagaravicArya kAma koi paNa jagoe sukha mATe yatuM nazrI. valI haju paNa jo tamArI kaMi puruSArthane pragaTa karanArI zakti hoya, to te tamohamaNA pragaTa karo ? kema ke khAje teno avasara be. - ne jo tamArAmAM zakti na hoya, to tamArI samajha, bAhArano ADaMbara rAkhyAvinAM yA guNasuMdarI sahita phalonI luMba hUM lezza. te sAMjalIne " * kAthI saghalA rAjAu~e nIcuM mukha karye ute, tathA kautukathI loko potAMnAM mastako dhuNAvate te, te rAjakumAre krIDA pUrvaka tyAM jazne, tayA zrAkAzagAminI vidyAnuM smaraNa karIne, phalonI paMkti hAthethI leine, darpapUrvaka te kumArIkAne thApI te vakhate te rAjArjunAM mukharupI kamalone saMkoca karatA evA lokoe jayajayano zabda karyo. valI te vakhate strI tAlI vagADIne rAjArjanI hAMsI karavA lAgInaM, ane tethI naravarmA - dika rAjAnAM manamAM krodha utpanna thayo paDhI jartAranAM cittanI aMdara praveza karavA mATe jANe toraNa bAMdhatI hoya nahIM, tema romAMca yukta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH para thakI, guMjArava karatA jamarAnAM UMkArathI manohara banelI mAlAne hAthamA lezne, premabaMdhana pUrvaka teNIe te rAjakumAranAM kaMThamAM nAMkhI, palI kalyANasuMdara rAjA tenI pAse thAvvo, tathA tene kadarupo jozne te vicAravA lAgyo ke, dekhAvamA thA kadarupo be, paNa caritrathI uttama , mATe te, jagatane udyota karanAruM ne teja jetuM, evA lazmamAM bavAelA uttamaratna sarakho .valI hu~ ema jANuM buke, guNoyeM karIne jagatane paNa vaMdana karavA lAyaka Ano vaMza be kema ke vAdalAMmAM DhaMkAelA sUryanuM teja paNa koNa dhArI zakatuM nathI? valI pUrNa thaI pratijJA jenI, evI A kanyAe thA varane vayoM, kema ke, evI rItano kulakanyAno zrAcAra jagatamAM sarva jagoe varte A. valI kula, zIla AdikathI nUSita thaelA zrA rAjAnAM dekhatAM, ajANyu ne kulazIla jenuM evA zrA kumAra prate kanyA detAM thakAM mane lajA zrAve . mATe have to mArA manano kheda dUra karavA mATe zrAdarathI, tenI pAse jaI, tenuM kulAdika hu~ puDhe. ema vicArine, te mahAbujhivAna rAjA tenI pAse jaz, sneha yukta ane gaMjIra vANIthI tene pulavA lAgyo ke, he uttama puruSa! tArA guNa, vinaya ane zaktithI, tArI uttama jAti zrAdika sarva huM joke jANI gayo buM, topaNa unIthA bahAranAM napakAne juve De, kema ke, aMdara nIta game tevI hoya, topaNa bahArathI raMgelI napakAbaMdha lAge ; mATe he kumAra! tuM ko viyAdhara, ke deva, ke malelu De varadAna jene evo puruSa, ke nAgakumAra ? te kahIne mArA kAna tuM pavitra kara? rAjAye ema kahete thake, mahA pra. jAvika evA te mahIpAle, kaMcukanI peThe kSaNavAramAMja potAno kadarupo veSa kahADI nAkhyo. te vakhate vAdalAu~thI mukAyelA sUryanI peThe, dhuMvADA vinAnAM zraminI peThe, kAdavarahita zrayelA maNinI peThe, lAMbana rahita thayelA caMchanI peThe, bIpamAMthI nikalelA motInI peThe tathA mATImAthI kahADelAM suvarNanI peThe te mahIpAla dIpavA lAgyo. te vakhate lokoye cArekorethI jaya jaya zabda koM; tathA tenApara AkAzamAthI puSpavRSTi tha. valI te vakhate devapAle, te mahIpAlane yathAsthita jozne, saMtramasahita uThIne harSazrI AliMgana karyu. valI tyAM te devapAlanAM parivAre paNa, zrAzcaryathI vikasvara locanavAlA thazne pRthvIpara kAyA namAvIne tene nama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. skAra kayoM. te vakhate traNe jAtinAM vAjAM vAgavA mAMDyAM, tathA loko harSathI nAcavA lAgyA; ane strIunAM mukhothI uMce prakAre dhavalamaMgalano dhvani nikalavA lAgyo. have mahIpAle pUrve kahelAM vacanothI thayela ne krodha jene, evA saghalA rAjA ekA thazne naravarmA rAjAne kahevA lAgyA ke, thA mahIpAle hAthathI je phalo grahaNa kA~, temAM kaMI zrAzcarya nathI, kema ke, iMjAla vidyAthI zuM asAdhya ? valI thA mahIpAla purAcArI hovAthI tenA pitAye tene pahelAMja gharamAMthI kahADI meTyo be, paNa kyAMkathI camatkAra pAmIne, teNe je A kArya karyu, temAM kaM tenuMbala nathI; valI strI to svanAvadhIja nIcagAmInI hoya , ane tethI thA mUrkha kanyAye tene varyo; mATe te vara tarike kema thAya? mATe A zranucita kArya zrApaNe sahana karIzuM nahIM; ane teTalAmATe darikhI pAsethI jema ratna, tema tenI pAsethI thA kanyAne ApaNe grahaNa karIzu. evI rIte bIjA rAjAnAM vacanane sAMjalIne naravarmA jarA vicAra karIne, gaMjIra vANIthI kahevA lAgyo ke, tamo thoDo kAla sabura karo? kema ke thA kalyANasuMdara rAjA mAro mitra , mATe he rAjA ! tamAre krodha karavo nahIM. valI hamaNA to zrApaNe ApaNA krodhane samAvIne, tathA ekamata thazne, utkRSTa prItipUrvaka thA vivAha mahotsava gujAravo. valI mane mAluma be ke, e saurASTrano rAjA valpa lazkaranAM balavAlo ne, mATe pa. rvata jema pANIne, tema ApaNe teno mArga rokIne besIzu, mATe teja vicAra thApaNe rAkhavo, bIjuM kaM; paNa karavU nahIM; kema ke jyAre sUrya- biMba uge , tyAre jhuM aMdhakAra rahI zake ? ema vicArine saghalA rAjA gupta adekhAzvAlA thayA, tathA sUryakAMta maNinI peThe aMdara balatA thakA uparathI mIgabolA thayA. have eTalAmAM devapAla mahIpAla pAse AvIne, harSayukta manavAlo thayo thako, snehasahita tene kahevA lAgyo ke, he vatsa! tAro viyoga thayA bAda ApaNA mAtapitA phakta zarIrarupaja rahelAM , paNa teUno jIva to tArAmAMja valagelo;valI huM zrahIM svayaMvara mahotsava mATe bilakula zrA. velo nathI, paNa tuM ahIM AvIza, evI zaMkAthI hu~ ahIM kharekhara zrAve. lo buM; mATe have tArUM thAjasudhinuM saghaj vratAMta tAre kahevU jozye. e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vItIyaHsargaH vI rItanI prItirUpI amRtathI jarelI potAnA jAznI vANI sAMjalIne, te mahIpAla potArnu saghavaM vratAMta kahevA lAgyo. paDI potAnAM jAnu mahA AzcaryakArI te vratAMta sAMjalIne devapAla atyaMta AnaMdita thayo. par3I rAjAye vAjiMtronAM nAdothI tejeno atyaMta manohara vivAha mahotsava saMpUrNa kayoM. valI tyAM te mahIpAle hastamocanamAM hAthI, ghoDA, pAlakhI, tathA ratna vigere rAjApAsethI melavyu. have te khayaMvaramAM ratnaprana vidyAdhara zrAvyo hato, tenI baMdilokonAM mukhathI sUryamavanAM putre kIrti sAMjalI. tyAre te tene AvAse gayo, tyAM teNe tenuM sanmAna karyu; ane ratnakAMtano tathA potAno vratAMta tene kahI saMjalAvyo, paDI potAnAM buddhibalazrI tene nAznAM snehamAM rakta thayelo jANIne, tejenI prIti vadhAravAmATe teNe kaDaM ke, pUrvanAM puNye karIneja potAnAM nAzno melApa thAyabe, mATe hamezAM sukhanAM zvanArAye bIjA hAthanI peThe tenuM rakSaNa karavU. valI saMpadA ane strI to jago jagoye male be, paNa mAtAnI kukSivinAM bIjI jagoye sahodara malato nathI. valI lakSmInAM lavamATe je mUrkha mANaso jApara keSa kare , te nirjAgya mANaso kutarAnI tulanAne dhAraNa kare . valI je jAgyahIna mANaso rAjyAdikane mATe potAnAM jAne mArI nAMkhe , te potAnI meseja potAnAM padano nAza kare be, ema hu~ mAnuM baM. valI je mANaso grAsanAM lavathI garvita thayA thakA potAnAM jAchane Thage , te kAgaDAu~thI paNa hAMsIpAtra thAya . ityAdi amRtathI jarelI kumAranI vANI pIne ratnaprana potAnI aAMkhorUpI maNimAMthI ghaNA biM'une karavA lAgyo. evI rIte niHzvAsasahita, tathA galatA yAMsuthI rokA gayela De kaMTha jeno, evo te vidyAdhara mahIpAlapAse jazne gadagada vANIthI kahevA lAgyo ke, te mAro nAno nAza khanAvathIja ukata hato, topaNa meM tene kaMzaM roSita karyo nathI, paNa te poteja manamA kaMka vikalpa karIne cAlyo gayo , valI tene maMtriye paNa hitakArI nItivAkyothI vAryoM hato, ane meM paNa tene zrAgrahasahita aTakAvyo, paNa te nahIM mAnatAM cAlyo gayo. valI he bAMdhava ! ekAMgI sukhamukhane denArA mArA thA rAjyapaNAne paNa, tenA vinAM hu~ viSamizrita amRta sarakhaM mAnuM bu. paDI kumAre tene kahyu ke, have tuM kheda nahIM kara ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 zatruMjaya mAhAtmya. have huM, karma jema jIva chAne zarIrano, tema tamArA banneno saMgama karA - vIza. evI rItanuM kumAranuM vacana aMgIkAra karIne, jAine malavAmAM utsuka thayo thako, svaccha manathI te tyAM rahyo . have tyAM mahIpAle, gIta, zAstra tathA iSTa jananA saMgathI, rAjaputrInI sAthai sukha jogavatAM thakAM keTalAka divasa gAvyA. have yahIM pUrve karelAM karmonAM paripAkathI ma - hI pAlane tApanI pIDA thara, tathA gopara phoDalAI thayA; chAne tethI tene ghaNIja vyAdhi thavA lAgI. valI te tApane dUra karavA mATe je je ThaMDA upAyo karavAmAM yAvatA, tethI to tenuM kamala sarakhaM komala zarIra atyaMta duHkha pAmavA lAgyuM; evI rIte mRta sarakhAM auSadhothI teno upAya karavA mAMDyo, to paNa zAMta vacanothI jema Durjana, tema teno vyAdhi vizeSa duHkhadAyaka thayo. valI tenAM rogamATe je upAya na karyo, tevo koi paNa upAya ke, vidyA ke prapaMca thA duniyAmAM hatoja nahIM, arthAt saghalA ilAjo karyA. evI rIte eka mAsasudhi ghaNAM vaiate vividha prakAranAM auSadhothI upAyo karyA, to paNa teno roga maDhyo nahIM. pabI to mISTa vacanothI rAjAnI rajA beine, tathA pitAnI peThe tene ne dilagira thatA lokone paNa zAMta karIne seMkaDo lazkarathI tathA vidyAdharothI viMTAyo thako, pitAne malavAnI utkaMThAthI te mahIpAla cAlato thayo . guNasuMdarI paNa vRddhonI anujJA leine, tathA mAtapitAnAM caraNane namIne potAnAM jataranI sAthe cAlI. eTalAmAM pUvanAM matsarI rAjA e te mahIpAlane mArgamAM rokyo; chAne te tene kadevA lAgyA ke, are ! raMka ! zramo rAjAnAM dekhatAM, balavidyAthI yA kanyArUpI ratnane lene tuM kyAM javAno ke ? hamaNA tane tenuM phala malaze. valI je mANasa prati lojayI potAnAM parimANathI paNa adhika kArya kare be, tene tuM jema kuSTI thayo, tema pragaTa phala jogavavuM paDe be. valI tyAM tuM je jema tema bakyo hato, tenuM tane hamaNA phala malaze . ema kahIne atyaMta krodhAyamAna thaelA te rAjArTae ekatA thaine, saghalAM lazkarI te mahIpAlane gherI lIdho. te vakhate zatru prate kAla sarakhA mahIpAle paNa roganI pIDAne nahIM gaNIne, hAthamAM talavAra lIdhI. te vakhate hAthI dAMtothI, rathavAlAI bApoyI, pAlArja talavArodhI, tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6ItIyaH sargaH 63 poDesvAro jAlAMuMthI laDavA lAgyA. evI rIte banne sainyo svaparano vibAra karyA vinAM dInatA rahita mAMhoM mAMheM laDavA lAgyAM. te vakhate potAnAM svAminAM jakta evAM bANo, paNa temanAM yazathI pRthvIne vyApta pielI joine, jeTalAmAM te yazano svargamAM vistAra karavAmATe zrAkAzamAM javAno yatna kare be, teTalAmAM tyAM paNa kinnarothI gavAtA te yazane sAMjalIne, potAnAM svAminI stuti nahIM karatA evA vairIupara khAvIne paDavA lAgyAM. have te vakhate, ubalatA capala mojAMvAlA samudrothI jema kAMge, tema vairIjanAM samUhothI mahIpAlanuM sainya upadrava prAmyuM. tyAre mahA yazasvI ratnaprana, devapAla, tathA mahIpAla, ane bIjA paNa teunI sAthe atyaMta krodhathI laDavA lAgyA valI terjae rajJeyA sarakhA thaine zatrurjanI senA rUpI dahIMne valovIne, jagatanAM sApane haravA mATe yazarUpI mAkhaNa udharI kahADyaM. te vakhate jagatamAM sArabhUta evA te mahIpAlanAM biMbane sahana karavAne azakta thayA thakA, se zatru rAjA potAnAM lazkaro sahita dizA dizAuMmAM nAzI gayA. te vakhate yAdavanAM lazkarIe jayajayano zabda karyo, tathA temanA para devonAM hAthomAMthI puSponI zreNi paDI. valI mahAbalavAno kadApi paNa tRNapara gussA karatA nathI, evaM jANI naravarmAdika rAjArjae tyAM mukhane viSe te tRNa lIdhuM. valI yA pRthvImAM yA mahIpAla mahA sugaMdhivAlA ( kIrtivaMta ) be, tethI te rAjArjae tenI Agala thAloTIne, balathI paNa tenAM rAjakIya potAnAM zarIrapara lepana karyu. valI tenAM caraNone namatA evA te rAjArjanI pIupara mahIpAle, sphurAyamAna thatI evI je lajhI, tenAM padmarUpa gharasamAna potAno hAtha melyo. te vakhate naravarmA rAjAe devakanyA sarakhI potAnI vanamAlA nAmanI kanyA devapAlane zrApI. evI rIte rAjArDane jItIne, tathA dehadhArI jayalakSmI sarakhI vanamAlAne leine te nagaraprate cAlyo, paDhI tenAM parAkramathI Azcarya pAmelA, te naravarmAdika rAjArja, te mahIpAlanI zrAjJA leine potapotAne sthAnake gayA. ve yahIM vanamAM zrapAyane (duHkhane) karanAro vAyu jema jema vAvA lAgyo, tema tema mahIpAlano roga paNa atyaMta vRddhi pAmavA lAgyo. valI te duSTa vAyunI pIDAthI zraDhAre jAtinAM koDho, lakSmInAM gha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 64 zatruMjaya mAhAtmya. ra sarakhA tenAM zarIrane atyaMta kaSTa zrApavA lAgyA. te vakhate vananI ramaNika bhUmi tene narakanI pRthvI sarakhI lAgavA mAMDI, tathA kamalo - vAluM nadInuM pANI, tene jayaMkara lAgavA mAMDyaM; tema vAjAMno nAda yamanAM vacana sarakho lAgavA mAMDyo, tathA tenuM vAsa mAratuM zarIra tenAM parivArane paNa duHkhadAyaka lAgavA mAMDyaM. valI tene jojana to pherasamAna, tathA pANI tapAvelA sIsA sarakhaM, ane barAsa to duHkhadAyaka lAgavA mAMDyo; valI tene gAyana durvAkya sarakhuM, tathA nATika sarpanAM vIMTalA sarakhaM, ne puSpo yamanAM bANo sarakhAM lAgavA mAMDyAM. valI narakathI paNa adhika duHkha pAmatA evA te mahIpAlane mANaso vacce, tema ekAMtamAM paNa cena paDavA lAgyuM nahIM. ema karatAM keTaleka divase te kusumonAM samUhavAlA udyAnamAM pahoMcyo, tathA tyAM teNe mukAma karyo; ane tenAM duHkhadhI sainya paNa duHkha pAmavA lAgyuM. jema jema mANasone pUrve kareluM zubhAzubha karma udayamAM zrAvatuM jAya be, tevI rIte paranAM upradeza vinAnI temanI buddhi pravarte be. valI karmothI prerAelo zrA jIva, kuMjAra - nAM cakranAM svajAvanI tulanAne dhAraNa karato thako, sarva jagoe jamyA kare a. ve eka dahAr3o pUrNimAne divase te mahIpAla kumAra rAtrie sukhanI chAthI akAza pradezamAM sUto. eTalAmAM tyAMthI vidyAdharo caitrI punemane divase siddhagiripara Adideva prajunAM caraNakamalanI sevA mATe javA lAgyA. traNe lokamAM jeTalAM tIrtho be, ane terjanI yAtrAthI je phala male, te phala yA tIrthanI ekaja yAtrA thApe be. temAM paNa caitrI punema divase, yA puMDarika girinI karelI stuti, svarga ne mo nAM sukhane hathelI mAM zrApe che. have te AkAzagAmI vidyAdharo, zaktiyeM karIne naMdanavanamAMthI lAvelAM vicitra puSpothI zrI kRSajadeva prajunI sevA karavA lAgyA, tathA nAnA prakAranAM zrajinayothI nUSita, evA saMgItane, atyaMta prItiyukta cittavAlA thayA thakA tyAM karavA lAgyA; valI vicitra prakAranI bhASAvAlAM, tathA vairAgya garjita stavanoyeM karIne, ad tyAM jinezvara prajune ArAdhavA lAgyA. paDhI te vidyAdharo tyAMcI utarIne potAnAM sthAnakoprate cAlavA lAgyA. te vakhate caMdracUDa nAmanAM vidyAdharane tenI strI priya vacanothI kahevA lAgI ke, he nAtha ! ApaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hotIyaHsargaH 65 vinAM thA bIjA saghalA vidyAdharo jale jAu~ ? kemake, zrISanadeva pranu mArA cittamAM evA to vasI rahyA De ke, jethI svarga ane mokSAdika sukhane paNa huM tenI pAgala tRNasamAna lekhU buM. mATe he svAmI! thATha divasasudhi thA puMgarIkagiripara thApaNe rahIyeM, evI kRpA karo. ? ke jethI zrIzaSanadeva prajune huM stavaM, tathA pUjaeN. have te vidyAdhara pote paNa te tI. rthaprate atyaMta naktivAlo hato, ane valI teNIye paNa tenI atyaMta prArthanA karI, mATe te tyAM rahyo, kema ke, iSTe kaheDaM iSTa vacana koNa upehI mele ? evI rIte atyaMta utkaMThAthI cirakAlasudhI tyAM prajune, pUjI. ne, atRpta thayA utAM paNa, te javAne zvavA lAgyA, paDI te banne - nupama vimAnamAM besIne mArge cAlatAM thakAM, pUrva dizAmAM rahelAM sUryoyAnane jovA lAgyA, evIrIte pUra karela le (zojAthI) naMdanavana jeNe tathA atyaMta puSpovAlA te vanane jozne, hariNasarakhAM netrovAlI te strI potAnAM khAmIne kahevA lAgI ke, he nAtha ! thA zatrujayanI pAse ghATAM vanane tamo ju? te vana puSpoyeM karIne, divase paNa tArAsahita zrAkAzanAM bramane dhAraNa kare be; valI tenAM madhya nAgamAM kamalonAM samUhathI zolato, tathA nirmala pANIrUpI amRtathI narelo, zrA moTo kuMDa De. valI tenI AsapAsa kAMgapara calAyamAna thatA dhvajanAM kapaDAMuthI vIMjelA be, devone jeye, evA nirmala prAsAdone tamo juThe ? valI he nAtha ! jo tamo kRpA karo to, zatrujaya girinI sImAmAM rahelI thA vananI zonA mArI zAMkhone vaNavAra sukha prApe. evI rIte potAnI strInAM mukharUpI kamalamAMthI nikalelI, tathA zravaNane prIya lAge evI, vANI rUpI sudhAne pIne, te vidyAdhare te vanamA potAnuM vimAna utAryu; tathA potAnI strIne te kaddevA lAgyo ke, he hariNasarakhI zrAMkhovAlI! thA sUryodyAna nAmanuM vana be, tathA sarva kAryomA upayoga lAge, evI divya auSadhi ahIM thAya . valI rogonI pIDAne nAza karanAro sUryAvarta nAmano zrA kuMDa , tenAM pANInAM biMmuthI zraDhAre koDho nAza pAme . evI rIte te kuMDano tathA vanano prajAva teNIne kaheto thako, te vidyAdhara tenI sAthe tyAM manohara latAgRhamA krIDA karavA khAgyo. valI strInAM capala locananAM DAthI lAlita thayo thako, te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. vidyAdhara kamalonAM samUhathI narelA te pANImAM vilAsa karavA lAgyo. valI kamalanAM puSpo lezne, tathA pavitra vastro peherIne strIsahita teNe sikAyatanamA rahelA prajune pUjyA, tathA stavyA. panI arihaMta pra. junAM caraNathI pavitra thayevU, te sUryAvarta kuMDanuM pANI, roganAM nAza mATe lezne, te banne vimAnamAM besI tyAMthI cAlavA lAgyA; eTalAmAM caMnI kAMtithI atyaMta zutra lAgatI, evI mahIpAlanI senAne, teje banne. ye vimAnamA rahyAM thakAM joza; te vakhate cAre bAjuthI atyaMta ghoDA, hAthI, ratha tathA pAlAu~ne jozne, vimAnamAM beThelI te khecarI potAnAM khAmine kadevA lAgI ke, he nAtha! zrA vanamAM manuSyonI sthiti kema le ? tathA ahIM jyAM tyAM hAthI, ghoDA vigere kema jamyA kare ? valI temAM ghaNA mANasothI viMTAyelo zrA kozka rogI jaNAya be, ane tenI je chagaMdha zrAve , tethI tene hu~ kuSTI jANuM buM; valI he khAmI! ApaNI pAse koDhane haranAraM uttama pANI ahIM , to jo ApanI rajA hoya, to hu~ tenAM zarIrapara te sIMcaM. paDI patiye rajA zrApavAthI te dayAlu strIye vimAnamA rahIne tenAMpara te pANInAM biMDu reDyAM; te pavitra pANInAM spa mAtrathIja mahIpAla te vakhate atyaMta AnaMda pAmyoH valI te vakhate. grISma RtumAM sukAebuM vRda jema varSA RtumAM navapaddhava thAya , tema mahIpAla paNa te pANInAM sIMcAvAthI thayo, par3I mahIpAlanA zarIrane divya kAMtivALu jozne, te vidyAdhara, guNasuMdarI, tathA devapAla, lazkarI sahita zrAnaMda pAmyA. have te mahIpAlanAM zarIrathI kuSTo nikalIne, AkAzamA rahyA thakA tene kahevA lAgyA ke, he rAjeMDa! tuM jaya pAma ? have amoe tane tajI dIdho De; valI amoe tane sAta navo sudhi sevyo be, paNa have tane sUryakuMDanuM pANI madyuM, tethI zramArAthI rahI zakAya tema nathI; ema kahIne, kolAhala karatA, tathA nayaMkara kAlA raMgavAlA, te sarve rogo kyAMka cAkhyA gayA. paDI atyaMta sukhadAyaka evI te rAtri vyatIta karIne, prajAtamAM devapAle atyaMta harSathI mahotsava karyo; paThI tyAM mahIpAle potAnAM pUrvalA mitra ratnakAMtine teDAvyo, tathA potAnAM zrArogyapaNAnAM tene samAcAra kaDevarAvyA, paDI ratnakAMti paNa mahIpAlanuM nAma sAMjalIne, harSita thayo thako vimAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bItIyaHsargaH 67 nA samUha sahita turata tyAM zrAvyo. te vakhate mahIpAla paNa, premAla thayo thako, potAnAM nirogI aMgothI, jANe ekaja zarIra karato hoya nahI, tema atyaMta tene nevyo. valI pAgala vacana zrApavA mujaba mahIpAle, ratnaprana ane ratnakAMtine nelA karIne, potAnI mitratA tyAM saphala karI; par3I te banne prathaka zarIravAlA, paNa eka AtmAvAlAja hoya nahI jANe, tema, athavA eka vaitADhyanAM rAjanAM jema mAlika hoya, tema zojavA lAgyA. have eTalAmAM mAsopavAsane aMte pAraNA mATe be muni AkAzagAminI vidyAthI tyAM zrAvyA. jANe dharma ane sukhanIja mUrti hoya nahIM, tevA te banne muniune jozne, mahIpAla naktithI saMjrama sahita uThIne teune namyo; tathA atyaMta naktithI zuddha anna, vastra, pANI vigerethI teune pratilAjIne, teNe potAnAM roganuM saghaj vratAMta pujyuM. tyAre teue dharmalAna pUrvaka komala vANIthI kaDaM ke, he rAjan ! amArA jJAnI guru thA vananI aMdara , mATe he uttama zrAzayavAlA ! jo tane kaMI saMdeha hoya, tathA dharma kAryamAM jo tArI mati hoya, to amArA guru pAse AvIne tuM hamaNA temane puDa ? evI rIte mahIpAlane kahIne, tenAthI vaMdAelA te banne munie gurupAse zrAvIne saghalo vratAMta yathAsthita kahI batAvyo. paThI mahIpAla, devapAla, ratnapraja, ratnakAMti, tathA bIjA paNa keTalAka loko tyAMthI gurunI sevA karavA gayA. tyAM thAnaMdamaya zrAtmAne uMce prakAre zrAtmAthIja dhyAvatA, tathA nAdaviMDunI kalA rUpI jyotithI nAza karela ne ajJAna rUpI aMdhakAra jeNe, tathA zrAdhArarUpa panane AkuMcIne, ane zaktizrI tene hRdayamA sthApIne, brahmasthAnamA rahelA parama jyotine ciMtavatA, tathA sarva jAvomAM samatAne najatA, ane muktimA janArA, evA te gurune jozne, vacanathI na kahI zakAya, teTalA AnaMdane te pAmyA. pabI tyAM te munIzvarane, mana, vacana ane kAyAthI, traNa pradadINA dezne, jJAnanAM naMDAra sarakhA tene khaDa zrAzayavAlA thayA thakA te namatA ha. vA. par3I te munIzvara paNa samatAvAlA te dhyAnane boDIne, dharmanAM vyApAramA tatpara thazne, tene bodha devAmATe nIce pramANe kahevA lAgyA ke, mANasone puNya upArjana karavAmAM, zrAryadeza, manuSyapaNuM, dIrgha zrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 zatruMjaya mAhAtmya. yuSya, uttama kUla, tathA nyAyopArjita dhana, eTalAM sAdhano be. evI rIte gurunAM mukharUpI caMdrathI nikalelA dezanA rUpI amRtane pIne, potAnAM rogasaMbaMdhi vratAMta mahIpAle pugyo. tyAre gurue paNa samAdhithI tenAM pUrva javana vratAMta jANIne kayuM ke, he mahIpAla ! je rIte teM duSkarma upArjana karyu hatuM, te sadhanuM tuM sAMjala ? jara kSetramAM pura nAmanuM nagara be, tyAM mahAguNI zrInivAsa nAme rAjA hato; te rAjA pitAnI peThe prajAne pAlato, tathA yamanI peThe zatrune haNato, ane dAnathI to kAmadhenu, ciMtAmaNi ratna, tathA kalpavRkone paNa dUra karato. valI te zIlAdika guNoyeM karIne yukta hato, to paNa tene zikArano ghaNo zoka hato; ane tethI te rAjA ( kalaMka sahita ) caMdranI tulanAne dhAraNa karato. eka dahADo te rAjA zikArano lolupI yo ko, ghoDApara besIne, tathA hAthamAM dhanuSya dhArIne, vanabhUmimAM gayo. tyAM vegavAlA ghoDAyeM karIne, hariNanAM TolAMne trAsa pamADato thako, te rAjA varasAdanI peThe avichinna rIte vANono varasAda varasAvavA lAgyo. evI rIte zikAramAM tallIna thayo thako, je vastu dUra hatI, tene najadI kamAM, tathA je najadIka hatI, tene dUra karato thako, te potAnAM sainyathI buTo paDI gayo. tyAM ghATA vanakhaMDamAM koi prANIne rahelAM jANIne, tene mAravAnI ihAthI, teNe tIkSNa bANo mukyAM; eTalAmAM teNe " namo'IdadbhyaH " evI rItanI gadagada kaMThanI vANI sAMjalI; tyAre tenI utpatti jANavAne te jeTalAmAM dRSTi pheMke be, teTalAmAM teNe potAnAM vANI vadhAralA, tathA kAyotsargamAM rahelA, ane pRthvIpara paDatA eka munine joyA. evI rIte dAelA te munine joine, jANe potAnuM puNyarUpI vRkSa bedAyuM hoya nahIM tema jANIne te kheda pAmavA lAgyo ke are ! Aje meM thA zuM nibiDa pApa upArjana karyu ? kharekhara meM je duSkarmarUpI zrabhiyeM karIne bodhibIjane vAlI nAMkhyuM ! ! are ! mArA jIvitavyane paNa dhikkAra be !! kema ke, eka jIvane davAzrI paNa mANasAne atyaMta jayaMkara narka male be. valI meM duSTe mAruM vyasanale sudhi vadhArthaM ke, jethI muninI hatyA mAre hAthe thai. valI jede niraparAdhI prANIjane duHkha devArUpa yA vyasana mane zIkhAnyuM, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH ne paNa dhikkAra . valI jeu~e rAjAune ema kaDaM le ke, pAparUpa eto paNa thA zikAra pApamATe nathI, teunI vidvatA, tathA teunI tatvabuddhi kSaya pAmo ? valI arere! pApI ane uhata mANaso, yA ghAsa ane pANIthI tRpta thaelA niraparAdhi jIvone tIkSNa bANothI haNe !! valI mahAyogI, tathA dehadhArI puNyanAM rAzisarakhA thA munine meM juhai haNyo! have DhuM kyAM jalaM ? ane zuM karuM ? ema kahIne, kheda pAmatAM yakAM teNe purgati thApanAra, tathA pAponAM mUla samAna evAM dhanuSya bane bANone nAMgI nAMkhyAM. palI turata ghoDAparathI utarIne te munimI pAse Avyo, tathA jANe potAnAM pAponuM prAyazcita leto hoya nahI jema, tema tene teNe namaskAra kayoM. valI zvAsa letA te muninA banne pago potAnAM hAthamAM lezne, namelA evA potAnAM mastakapara teNe mukuTa rUpe karyA; tathA potAnAM kukarmane niMdato thako, te eTalo to rajyo, ke teNe paDakhe rahelA hariNa tathA padi zrAdikone paNa raDAvyAM. par3I te kadevA lAgyo ke, arere! zikAranAM vyasanI, tathA iSTa evA meM bahu puSkarma kayu !! mATe he deva ! have mAre zuM karatuM ? te kaho ? balI he nAtha! meM mArA nirmala kulamAM kalaMka lagADyu, tathA mahA tejakhI evA mArA puNyarUpI mehelamA meM mazIno kuco pheravyo, purAcArathI haNAyevU , aMtaHkaraNa jenuM evo jo koza putra kulamA utpanna thAya, to jANavU ke, bApadAdAnAM puNyarUpI vRdamAM dAvAnala lAgyo. valI ka. saMkI tathA tiryaMca ane narakamAMjavA lAyaka evA mane, he nagavan ! have zrA tamArA caraNoja zaraNArUpa de. evI rIte AMsuthI kaluSita thayelI De aAMkho jenI, tathA potAnA zrAtmAnI niMdA karato, evo te rAjA vAraMvAra muninA caraNone namaskAra karavA lAgyo. te vakhate te muni paNa tharihaMta prajunu smaraNa karato thako, jANe tenAM bANothIja kheMcAyAM hoya nahIM, tema karmothI kheMcAelAM prANone tajato havo. te vakhate te rAjA paNa te muninAM vadharUpI talavArathI bedAyelA hRdayavAlo thayo thako, pharIte pokAra karavA lAgyo, tathA te muninAM guNonI paMktine yAda karato thako mUrga pAmyo. eTalAmAM tenAM sainiko tyAM zrAvyA, tathA tene tevI hAlatamA jozne, nyAyayukta vacanothI samajAvIne, kaMzka chuHkhamAMthI mukta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ go zatruMjaya mAhAtmya. kayoM. paDhI tyAM rAjAye muninAM dehano abhisaMskAra kayoM tathA manamAM atyaMta duHkhI thaine, te potAne ghera gayo. paDhI te rAjAye munihatyAdika pApanI zAMti mATe te vanamAM zrI zAMtinAtha prajunuM caumukha deruM karAvyuM; tathA munirjane, sarva pApone nAza karanAeM zuddha anna, vastra su dikanuM jati pUrvaka dAna devA lAgyo evo rIte trikaraNa zuddhithI mahAdharma karatAM rai paNa te rAjA, munihatyAdika pApothI mukta thayo nahIM; ane teja duHkharUpI zasyathI pIDIta thayo thako, te zrInivAsa rAjA, mahArogathI mRtyu pAmIne sAtamI narake gayo; tyAM baMdhana, bedana yAdika mahADuHkha sahana karIne, tathA ghaNo kAla tyAM narakamAM rahI ne, tiryaMca javamAM te zrAvyo valI tyAM paNa TADha, taDako, mahAroga, tADana, kSudhA, tRSA zrAdika jJAnakaSTa sahana karIne, pharIne paNa te narakamAM gayo. evI rIte narakAne tIryaMcamAM teNe avatAra karyA; paDhI va javo sudhi manuSyapaNAmAM kuSTI thane te mRtyu pAmyo. valI he mahIpAla ! zrA javAM paNa pUrve karelI munihatyAnAM phalarUpa tane kuSTa thayo; valI hAMsIzrI paNa jo muninI virAdhanA karavAmAM Ave, topaNa te duHkhano samUha Ape be, tyAre je matsarajAvathI munine pIDe, tenI to vAtaja zI kara'vI ? valI munine kopAvavAthI eka javamAM kareluM puNya jatuM rahe be, ane munino ghAta karavAthI to sAtamI narake jatuM paDe be. mATe muninI ha tyArUpI velaDI yA loka ane paralokamAM paNa, duHkha, durbhAgya, tathA durgati yAdika mAThAM phalo Ape be. valI trikaraNa zuddhizrI ArAdhana karAyelo muni sarva prakAranAM sukho thApe be, chAne tenI virAdhanA karavAthI naraka tathA tiryaMca saMbaMdhi duHkho male be. valI cAritrI, mahA parAkramI evA vratadhArI to eka bAju raho, paNa kriyA rahita ane nirguNI muninI paNa virAdhanA koi paNa vakhate karavI nahIM. mATe game tevo paNa cAritrathI nUSita thalo muni, gRhasthIye puNyanI ihAthI gautama svAmInI peThe pUjavo. valI muninuM zarIra kaI vaMdanIka nathI, paNa teno veSa vaMdanIka be, mATe evA veSadhArI munine paNa puNyazAlI ye pUjavo. valI muninuM zrAcaraNa vaMdanIka be, paNa veSa vaMdanIka nathI, mATe muninuM yAcaraNa tapAsI ne mohanI zvAvAlAye tene pUjavo. valI kriyA tathA . Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hItIyaHsargaH 72 hita munine paNa pUjavAthI, lahAthI te vratane dharanAro thAya be, ane uttama kriyAvAlo muni paNa, tenI avajJA karavAmAM zrAve, to te vratamAM zithila tha jAya be. valI je mANaso vratadhArIne jozne paNa namatA nathI, teunu dAna, dayA, damA, tathA zakti sagha alpa sikine karanArUM , mATe jainaliMgane dharanArA muni ne trikaraNa zuddhithIbhArAdhavA; paNa khArthano nAza karanArI evI teunI niMdA to sarvathA prakAre najakaravI. tethI he mahIpAla ! tArA kuSTonuM teja pragaTa kAraNa , mATe krodhAtura muni ne paNa tAre ko dahADo virAdhavA nahIM. have sUryAvarta kuMDanAM pANInI kathA tuM sAMjala ? zatrujaya parvatanI nIce pUrva dizAmAM sUryavana nAme mohoTuM vana De. te vanamAM sUrya vaikriya zarIrathI sATha hajAra varSosudhi, jinanI sevA mATe rahyo hato, tethI tenuM nAma sUryodyAna kahevAya be. te vanamAM Sajadeva prajunI dRSTirUpI amRtathI narelA pANIthI jarelo sUryAvarta nAmano kuMDa , mahA naktithI jinasnAtramA joDelu tenuM pANI hatyAdi doSone, tathA sarva kuSTone nAza karanAruM . have te vakhate maNicUDa nAmano vidyAdhara potAnI strIsahita, caitrI punemanAM mahotsavamA vimalAcalapara jinane namIne thA sUryodyAnamAM zrAvyo; tathA tyAM paNa zrI rupanadeva prajunI pratimAne namIne, tathA te kuMDanuM pANI vezne, te potAnAM nagara prate cAlyo. te vakhate vimAnamAM beThelI tenI strIye tane tevI rItanI joyo, tethI dayA lAvIne, tathA patinI AjJA lezne teNIye tArApara te pANI reDyu; ane tethI te saghalI vyAdhi tArA zarIrathI dUra gaz, tathA tane te kaddevA lAgI ke, tAre viSe have zramo rahevAne samartha nathI; valI prAyeM karIne sarva hatyA narakAdika phuHkho denArI , temAM paNa muninI hatyA to vizeSe karIne javajramaNanAM kAraNarUpa . valI dUSaNa rahitoye vacanathI paNa munine kopita karavo nahI; valI paranI niMdA prAyeM karIne mahApuHkhanAM samUhane denArI . valI utkRSTa muniyeM, paraniMdA, parakhoha, tathA paradhananI corIne, moTAM pApo kahelA le. ema kahIne te muni jyAre mauna rahyA, tyAre mahIpAla kadevA lAgyo ke, he jagavan ! tamo mane jaMgama tIrtha samAna thAje malyA Do; dharmarUpI netrano prakAza karavAthI, tathA sarva tIrthonAM upadezathI, tamo atulya tIrtha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 zatruMjaya mAhAtmya. samAnaja bo; ane tethI tamoja prANIjane sevanIka, pUjanIka, tathA dhyAna dharavAlAyaka bo, valI buddhivAna paNa guruvinAM dharmanAM tatvane jANI zakato nathI. valI gurunA upadeza vinAM DAhyA mANasane paNa, suvarNasIddhi, kalA, vidyA, dharmatatva, tathA dhanArjana paNa siddha thatAM nathI. valI mAtA, pitA, jA zrAdikanAM anRNI to thai zakIyeM, paNa dharma denArA guruno anRSI vividha upAyathI paNa prANI thai zakato nathI. valI pitA, mAtA vigere sarva saMbaMdhi to jave jave male be, paNa dharmane denArA sakuru to, puNyazrI kacit jagoeja male be. ane tethI he jagavan! zra javarUpI samudramAM jamatA, tathA pramAdI cittavAlA, evA mane amUlya ciMtAmaNi ratna sa mAna tamo malyA be; valI tamoe mane yA tIrtha batAvyuM, tethI huM dhanyomAM paNa dhanya, chAne puNyavaMtomAM paNa puNyavaMta thayo buM. valI saghalI kiyArDa gurunI sAkSIyeja saphala thAya be, paNa bIjI rIte yatI nathI, kema ke, jo sUrya na hoya, to zrAMkhovAlo paNa vastune joi zakato nathI. evI rIte gurunI prArthanA karavAthI guruye kayuM ke mAre paNa ahIMja rahevuM be; te sAMjalI zrAnaMdasahita mahIpAla tyAMcI uThyo; paThI vAjAMnAM nAdozrI saMtrAMta karela be, dizAnAM paNa jAgo jeNe, tathA mahAparAkramI evA te sarve senAsahita gurunI sAthe cAlavA lAgyA. evI rIte avichinna pra yANothI sUryavanamAM jazne tejaye vRkSonI bAyAmAM sainyano paDAva nAMkhyo; tathA tyAM guruye kahelI vidhiyeM karIne, tejaye kuMDamAM tathA caityamAM utsavapUrvaka arihaMta prajunI pUjA karI, ane mahodaya melavyo. valI tyAM vidyAdharoye vidyAnAM balathI, dhvajAnAM samUhothI zojatAM ratnanAM vimAno banAvyAM paDhI vimAnonAM samUhathI zrAkAzatalane AchAdana karatA evA terja, siddhirUpI mehelanI agravedikA sarakhA zatruMjayaprate pahoMcyA. tyAM maMdiropara, yAtrA karanArArjunAM saMpUrNa puNyanAM DhagalA sarakhI suvarNanAM ka lazonI zreNi jozne te AnaMda pAmyA. valI tyAM traNe bhuvanomAM utta ma tIrtha samAna evA te parvatanAM ya jAgane pAmIne, tathA mokSa sukha denArA zrI ruSajadeva prabhune joine, te pavitrapaNuM pAmyA. tyAM vimAna mAMthI utarIne, tathA rAyaNanAM vRkSane pradakSiNA dene, te ye zrIkRSa deva prajunAM caraNone namaskAra karyo. dUSaNa rahita evA te, jinanAM prA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bItIya sargaH 73 lAdane joine zrAdarapUrvaka, prItithI saMpUrNa aMgavAlA thayA thakA, hAyo UMcA karIne nAcavA lAgyA; valI zrAdidevanAM darzanathI te potAnAM AtmAnI stuti karavA lAgyA, tathA te vakhate rAjAe zravacanIya pu. kha upArjana karyu; valI tee prathama uttama kiraNovAlAM ratnothI prajune padhAvyA, tathA puNyanAM samUhathI ubalatA thakA pRthvIpara loTIne te namaskAra karavA lAgyA. valI tyAM te zatrujayI nadImA nAhIne, bahArathI dhane aMtarathI zujha thayA, ane tyAM tee yazathI ujvala thaelA vastro peheryA. valI vidyAdharoe naMdana vanamAMthI lAvI ApelA puSpoyeM karIne, tejee traNe lokamAM tilaka samAna evA prajunI pUjA karI. evI rIte murunAM upadezathI, mananAM harSapUrvaka, tejee te tIrthamAM sarva sukhone zrApanAruM dharmakArya karyu. valI tee tyAM atyaMta harSathI, pavitra pado tathA arthovAlAM stavanothI jinezvara prajunI stuti karI. valI tyAM teue na. tithI zuddha upakaraNoyeM karIne, gurune pratilAjIne, tathA dInAdikone dayA pUrvaka dAna dezne AnaMda melavyo. valI jinanI pUjAmAM je puNya thAya , tethI anukrame soga, tathA hajAra gaNuM puNya jinanI pratimA ane prAsAda banAvavAthI thAya . valI arihaMta prajunI pratimA ane maMdira banAvavAthI prANI pApothI mukta thazne svargane jajanAro thAya ne, tathA tIrthanI rakSAthI anaMtagaNuM puNya male be; evI rItanuM gururnu vacana sAMjalIne, mahIpAle atyaMta naktithI pratimA sahita uMcuM jinamaMdira baMdhAvyu. evI rIte tyAM paramaM utsavathI te agara mahotsava karIne, guhanAM vacana pUrvaka vimAno sahita revatAcala parvataprate gayA. tyAM paNa neminAtha prajunAM caraNamAM taptara rahIne, tee agara mahotsava ko. tyAM sUryamata rAjA, prApta thaela De mahodaya jeUne evA potAnAM putrone bahu sahita AvelA jANIne, turata sAmo zrAvyo. jaMgama tIrthasamAna evA te pitAne jozne, zrAdaravAlA, tathA jaktivaMta evA te banne pRthvIpara loTIne tene namaskAra karavA lAgyA; tyAre rAjAe paNa nyAya ane dharmathI jema banne padone tema, potAnA banne hAthothI pRthvIpara rahelA te guNI putrone UMcakyA. paDI te barasaparasa atyaMta prItithI nevyA; ane te vakhate teu~ne je harSa thayo, te vacanathI paNa kahI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 zatrujaya mAhAtmya. na zakAya teTalo hato. panI rAjA hAthIpara caDIne, tathA putrone paNa hAthIpara caDAvIne, mAgaNa lokone uMce prakAre dhana deto thako nagaramAM dAkhala thayo. tyAM uMcA mAMcArja, tathA dhajAnAM samUhone, ane manohara toraNone, tathA nATakane jotA thakA te rAjamaMdira prate zrAvyA. tyAM rAjAe te banne vidyAdharone suvarNa, hAthI, ghoDA vigerethI satkAra karIne, parivAra sahita tene potAne sthAnake pahoMcADyA; tathA teja divase rAjAe mahIpAlane rAjya thApyu. guNothI manohara evA te mahIpAle rA. jyane yatnapUrvaka pAlAtAM thakAM, akhaMDa yaza rUpI naMDArone naryA. te mahIpAla rAjya karate bate, anyAya, ripuno jaya, ukAla ke rogono saMjava paNa pRthvIpara rahyo nahIM; valI te vakhate vAdalAM iDita vRSTi karatAM, vAyu tApano nAza karato, tathA vRdo saMpUrNa phalo zrApatAM. valI te mahIpAla strI sahita AkAzagAminI vidyAthI kRtrima tathA zAzvatAM maMdiromAM jinezvarone pUjato hato. valI teNe zatrujaya, tathA giranAra Adika parvatopara, zeheromAM, gAmomAM, tathA bagIcArjamAM jinanAM maMdi. ro banAvyAM. valI te corAsI gaDha, tathA corAsI pada, ane eka lAkha batrIsa hajAra gAmone nogavato hato. valI te sAta lAkha ghoDA, sAtaso hAthI, tathA sAtaso rathono khAmI hato. evI rIte cAraso varSa rAjya pAlIne, aMte potAnAM putra zrIpAlane rAjya soMpIne, mahIpAla saM. sArathI virakta thayo. valI teNe devapAlanAM putrane, jalarUpI kirAvAlo, tathA dhAnyanAM naMDArarUpa siMdhadeza Apyo. evI rIte te mahIpAla rAjA viveka sahita puNyano samUha bAMdhIne, strI sahita zrI zatrujaya parvataprate gayo; tathA tyAM zrIkIrti nAmanAM munivara pAsezrI teNe dIkSA lIdhI; ane zrAyuno daya hote bate nirmala jJAnathI jAsita thayo thako, te moda pAmyo. tenA vaMzamAM he iM! yaza ane puNyanAM saMcayavAlo, zrA ripumana rAjA thayo be; valI te raivatAcalanI pAse rahe be, mATe te dhanya be, ane te anaMta zonAvAlo thayo thako traNa nave mode jaze. valI he iMsa! smaraNa karavAzrIja sarva ibita phalane denAru, thA zAkhatuM tathA Adi tIrtha , ane teno mahimA kahevAne tatvane jANanArA paNa samartha nathI. valI he cha ! ahIMthI pUrva dizAmAM, vikasvara thaelAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH nAnA prakAranAM vRkSovAluM, tathA siddha zrane arihaMta prabhunI pratimAne namaskAra karatA, tathA tenuM smaraNa karatA evA mANasonAM pApone nAza karanA, yA sUryodyAna be, tathA atyaMta sugaMdhinAM samUhathI zojatuM be pAjenuM, tathA prajAveM karIne manohara, ane saghalA koDhone nAza karanAro yA sUryAvarta kuMDa be. evI rIte zrAcArya mahAraja zrI dhanezvarasUrie racelA, mahAtIrtha zrI zatruMjayanA mahAtmyamAM mahIpAlanA caritranA varNanano bIjo sarga saMpUthayo. zrIrastu . tRtIyaH sargaH prAramyate. rAjyane zravasare dIvelAM be kamalo jee evA yugalAMe prabhunA caraNa kamala sarakhA joine jalarahita kamalo pRthvIpara hoya be, evaM jANIne, Azcarya thai, jee pANIthI sIMcyA nahIM, evA prathama prabhunA caraNo sarvathA prakAre javarUpI mahA tApane bedavA mATe thA ? have zrI vIra prabhu ne kar3e te ke, he iMdra ! evI rIteM meM tIrthano yA saMdepathI mahimA kahyo; have yA tIrthanAM prajAvanI vicitratAne tuM sAMjala ? anaMta kAla yaze, to paNa yA tIrtha nAza pAmaze nahIM; have sarpiNI kAlamAM tenA saMbaMdhamAM je thayuM be, tenI kathA tuM sAMjala? yA jaMbUdIpanAM dakSiNa jaratArthamAM gaMgA ne siMdhunA madhya jAgamAM yugala rahetA hatA. te mAM vimala nAmanAM hAthIpara caDavAthI vimalavAhana nAmano, yugmI dharmavAlo, ane sutrarNa sarakhI kAMtivAlo, pehelo kulakara thayo. teno putra cakSuSmAn teno putra yazasvI, teno putra zramicaMdra, tathA teno putra prasenajita thayo; teno putra marudeva, tathA teno putra nyAyeM karIne ujjvala nAni nAme thayo, tenI strI marudevI nAmehatI, ane te hamezAM zrarjava guNothI ujjvala hatI. dave yA avasarpiNInAM trIjArAne beDe, zrI rUpanadeva prajuno jIva sarvArtha si thI cavIne te marudevInI kuddimAM zrAvyo. asADa vada cothane davase, caMdra uttarASADhA nakSatramAM Avate bate teNIe rAtrine beDe nIce pramANe cauda khapno joyAM, vRSana, hAthI, siMha, lakSmI, puSpamAlA, kalaza, dhvajA, abhi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. ratnano rAzi, panna sarovara, vimAna, kSIrasamuja, caMDa zrane sUrya, evI rIte teNIye cauda svapno joyAM. evI rIte prajjunojyAre garnamAM avatAra thayo tyAre traNe jagatamA udyota thayo, tathA nArakIne paNa uMce prakAre sukha thayu. paThI marudevA mAtAe jAgRta thazne, nAjirAjA pAse AvIne, temane miSTa vacanothI te vratAMta kahyo. sarala khanAvI nAnirAjAye paNa vicArine kahyu ke, he priyA! thA khapnanAM prajAve karIne, tane adbhUta putra thaze. eTalAmAM Asana kaMpavAthI che tyAM zrAvIne, tathA marudevA mAtAne namaskAra karIne kaDaM ke tamone putranI utpatti thaze. panI manohara mukhavAlI te marudevA mAtA, pRthvI jema ujjvala ratnane, tema manohara garjane dhAraNa karavA lAgI. jagatanAM zrAdhAra, jagatanAM sAra, tathA jagatanAM guru evA prajune dhAraNa karatI marudevA mAtA, jANe prANIunI dayAthIja hoya nahIM, tema dhIredhIre cAlavA lAgI. te vakhate dhanada, iM. unI zrAjJAthI, jUMnaka devoye taiyAra karelI iDita vastuyI teNInAMharSane vadhAravA lAgyo. have garnakAla saMpUrNa thaye te caitra vadI bAgmane divase, tathA caMDa uttarASADhA nakSatramA zrAvate te,ane bIjA graho paNa uMcA hote bate, nizItha samaye marudevA mAtAye vyAdhi rahita yugalaratnane janma zrApyo. te vakhate vAyu sukhethI vAvA lAgyA, tathA nArakInAM jIvo paNa AnaMdita thayA, ane traNe jagatamA prakAza thayo, tathA devakuMkuni vAgavA lAgI. te vakhate tapAvelAM suvarNasarakhI kAMtivAlA, vRSajanAM lakSaNavAlA, sarva sulakSaNe karI saMpUrNa, tathA jANe devasaMbaMdhi zarIra sahitaja AvyA hoya nahIM, tema pranu zojavA lAgyA. te vakhate zrA. sano calAyamAna thavAthI prajuno janma thayelo jANIne thatyaMta harSayukta thazne upanna dikumArI tyAM zrAvI; tathA prajune ane prajunI mAtAne namIne, ane naktithI tenI stuti karIne, potAne dhanya mAnatI thakI te nRtya karavA lAgI. valI teuye darpaNa, kalaza, paMkhA, cAmara, rakSAbaMdhana zrAdika potAnuM sarva kArya saMpUrNa karyu. valI Asano kaMpavAthI, avadhijhAne karIne prajuno janma jANIne, saghalA devo vimAnothI AkAzane zojAvatA thakA tyAM zrAvyA. te vakhate sudhamaile paNa naktithI potAnuM vai. kriyarUpa karIne, sUtikAgRhamA jaz, prajune ane marudevA mAtAne nama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . tRtIyaHsargaH skAra karyo; tathA mAtAne avaskhApinI nitA dezne, tathA temanI AjhA lezne, zrane prajunuM pratibiMba tyAM rahevA dezne teNe prajune potAnA hAthathI sIdhA. tyAM iMje aMtaramA naktinAva lAvIne potAnAM pAMca rupo kayAM; eka rUpathI prajune lIghA, eka rUpathI batra dharyu, eka rUpathI vaz2a lIdhuM, tathA be rUpathI cAmara lIdhAM. paThI te saghalA devo, vimAnothI bAkAzane ci. taratA, tathA ratnothI caMjanI kAMtine ullekhatA, ane zabdothI jagatane paNa phoDatA thakA meruparvata tarapha cAlavA lAgyA. tyAM pAMDuka nAmanAM uyAnamAM ardhacaMDa sarakhA AkAravAlI atipAMDukaMbalA nAmanI zilAprate iMDa pahoMcyo. tyAM soe thAliyogika devonI mAraphate rUpAnAM ane ratnanAM, sonAnAM zrane ratnanAM, sonAnAM, rUpAnAM, ane mATInAM kalazo banAvyA. panI anata kAMtivAlo te 27 Divya siMhAsanapara pUrva sanmukha prajune kholAmA lezne bege. panI samuna, nadI, kuMDa, talAva tathA ahomAMthI pANI lAvIne iMjoye prajuno snAtramahotsava karyo; par3I teuye manohara barAsa, lepana, puSpa, phala, akSata, vastra, AjaraNa vigerethI prajunI pUjA karI. palI nirmala nAvavAlA te iMjoye harSathI prajunI bhAratI u. tArIne, nIce pramANe stuti karavA mAMDI. he svAmI! he yugAdIza! he jagatanAM guru! he arhan ! he dhyAna dharavA lAyaka! he niraMjana! tamo jaya pAmo? valI zraDhAra koDA koDI sAgaropama sudhi nAza pAmelo dharma jeThano, evA prANIuno ukAra karanArA, tathA ajJAnarUpI aMdhakAranAM samUhano nAza karavAmAM sUrya samAna evA he praju ! tamo jayavaMtA varto ? valI he kalyANarUpa vyavahAranAM karanArA! tathA sarva sukhanAM sthAnaka sarakhA tamo jayavaMtA varto ? valI he svAmI! Aje je tamAraM mane darzana thayu, tethI hu~ saghalA puNyazAlIumA vizeSa puNyazAlI bu. valI vRda, patthara, parvata tathA pRthvI Adikane dharI rAkhavAne to kozka paNa samartha thakSa zake, paNa he nAtha! yA navarUpI samudramAM paDatA prANInAM samUhane to tamoja uddhAra karanArA bo. valI rAga thAdika zatruthI pIDAelA lokone tamo nirNaya karanArA , valI muktirUpI strI melavavAmAM dUta samAna evA he dharmanAM rAjA! tamo jayavaMtA varto? valI bAhya ane aMtaraMga zatrunAM samUhothI pIDAtA prANIuno jIvada Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 zatruMjaya mAhAtmya. yAnAM upadezathI tamoja uddhAra karazo. valI he Iza ! piMDastha, padastha tathA rUpastha dhyAnathI, yogIu tamone ghyAve be, ane teja'nAM va karmoMno nAza karIne, tamo temane potAne sthAnake pahoMcADazo valI he bhagavan! ApanAM prasAdathI jyAMsudhimAM mane mokSasukha male, tyAMsudhi hamezAM mane panAM caraNanuM zaraNaM thArja ? evI rIte prajunI stuti karI kRtArtha lA te iMdre utsavapUrvaka prajune lAvIne, pharIne temanI mAtA pAse mukyA valI tyAM usIke be kuMDala, dIvya vastro, hAra ane mukuTa mukIne te mAtAnI zravakhApinI nidrA pAThI kheMcI lIdhI. valI tyAM iMdra apsarAune dhAva tarIke mukIne, tathA pote naMdIzvara dIpamAM vAi mahotsava karIne devalokamAM gayo paDhI prajAte putrano te vRtAMta jANIne nAji rAjAye paNa potAnI ruddhine anusAre mahotsava karyo. prajunA sA mAM januM cinha hatuM, tathA svapnamAM paNa pehelAM mAtAye zaSana joyo hato. tethI mAtapitAye temanuM "ruSa" nAma pADyaM iMDe prajunAM aMguThAmAM motInAM sarakhuM ujvala amRta mukyuM hatuM, tethI te kAraNane anusarIne prajunAM dAMto paNa motI sarakhA ujvala thayA. valI iMdranIla maNinAM banAvelA ghugharA, caraNarUpI kamalomAM lIna thayelA zrane guMjArava karatA jamarAnI peThe zojatA hatA. bAlyapaNAmAM prabhu pAMca dhAvarUpa - sarAyI sevAtA hatA, te jANe pAMca sumatirUpI dhAvamAtAthI vRddhi pamAtA saMyamadhArIja hoya nahIM tema zojatA hatA. valI tyAM cAra nikAyanAM devo iMdranI zrajJAthI vayathI prabhu jevaDA thaine, ( paNa guNothI prabhu jevA nahIM ) prajunI sAthe krIDA karatA hatA. valI kautukathI prabhu je je prakAre krIDA karavAnI ichA karatA, te te prakAra devo prajunI sanmukha raju karatA. evI rIte eka varSa gayA bAda prabhu jyAre potAnA pitAnAM kholAmAM beThA hatA, tyAre saudharmeMdra temanAM vaMza sthApanamATe selIno sAMge leine zrAvyo. jANelabe iMdranI ichA jeNe evA prabhue te sAMge te vakhate lIdho, ane tethI prajunAM vaMzanuM " IkSvAku " nAma pADIne iMdra gayo have aMguSTapAnanI vyavasthAne gholaMgI janArI vayane pAmIne prabhu uttarakurukSetramA yatAM divya phalothI saMtoSa pAmavA lAgyA. ema karatAM thakAM prabhu anukrame vRddhi pAmatA thakA kalpavRkSanI paNa spardhA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH karavA lAgyA, tathA saujAgya zrane rUparUpI rAjAne rahevAnAM juvana sarakhA yauvanane pAmyA, ane te vakhate tapAvela suvarNa sarakhI kAMtivAlA, tathA janmanAM cAra atizayothI ujvala, ane pAMcaso dhanuSyanA mAnanI kAyAvAlA uttama lakSaNo sahita zojavA lAgyA. par3I eka dahADo iMje prajjune kaDaM ke, he karuNAnAM naMDAra ! jo ke tamAre zrA jagatano vyavahAra prakAzavo be. tema tamo saMgarahita, tathA navathI uchinna thayA Do, thane mokSasukhamAM rakta thayA bo, to paNa mane tamo thA vakhate lagnano mahotsava dekhADo ? evI rItanAM iMdhanAM zrAgrahathI prajuye te vAta aMgIkAra karI. evI rIte jyArathI prajuye A lagnano vyavahAra dekhADyo , tyArathI AjasudhI paNa teja vyavahAra pravarte . evI rIte 3 lAkha pUrva gayA bAda prajune sumaMgalAthI jarata ane brAhmInuM yugala thayuM, valI par3IthI anukrame tulyarUpavAlA te sumaMgalAthI prajune ugaNapacAsa joDalAM thayAM, tathA sunaMdAthI prajune suMdara thAkRtivAlA, tathA jagatno ujhAra karavAmAM samartha, bAhubali ane suMdarI nAmanAM apatyo thayAM. have prajunAM atizaya dAnathI jANe lajAyukta thayAM hoya nahIM jema, tema kalpavRdo anukrame niSphala thayAM thakAM alakSya thayAM, tyAre te yugalIyAM mAMhoMmAMheM kalaha karavA lAgyA, tathA eka bIjA prajupAse tenI pharyAda karavA lAgyA, tyAre pracuye temane kahyu ke, lokopara rAjA amala kare , ane te rAjA to mANasothI jaleM karIne aniSeka karAyelo hovo jozya, mATe mAro aniSeka karavAmATe tame yatna karo ? evI rItanuM prajunuM vacana sAMjalIne te yugalIyAM pANI levAmATe talAve gayA, eTalAmAM Asana kaMpavAthI te avasara iMjoye jANyo, ane tethI turata tyAM AvIne, teuye moTo maMDapa racyo, tathA temAM maNinI pIThikApara siMhAsana sthApyu, te para prajune besADIne, janmasnAtanI peThe harSathI vidhipUrvaka teuye prajuno rAjyAniSeka kayoM, valI teuye prajune yogya sthAnake dareka aMgopara bAlUSaNa vigere paherAvyAM, tathA devoye caMjanI kAMti sarakhAM batra cAmaro paNa pranupara dhayA~, tathA saghalA iMsro, pradhAna, maMDavikhikAdi sarva vyApArane dharatA thakA ekaga thazne, prajunI pAse bega. eTalAmAM te yugalIyAM kamalanAM pAtropAM pANI lezne turata prajupAse Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cuc zatrujaya mAhAtmya. zrAvyA, tyAM teye prajune aizvaryathI nUSita thayelA joyA, te vakhate dehathI utpanna thatI kAMtiyeM karIne nAza karela be, devonI paNa zojA jeNe, tathA jaMgama pratApanI peThe carmadRSTithI na jora zakAya evA praju zojatA hatA. AjUSaNa, lepa, vastra ane puSSamAlAuthI nUSita zrayelA, te prajune jozne, tatakSaNa utpanna thayelA vivekathI te vicAravA lAgyA ke, jo zrApaNe prajunAM mastakapara aniSeka karIzuM, to prajunAM aMgaparanuM lepana vigere nAza pAmaze. ema vicAri teye te pANIthI pra. junA caraNapara aniSeka kasyo, ane devo te zrAzcaryasahita jovA lAgyA. panI sudhamaiDe, tene, prajunAM rAjyarUpI mehelanAM dRDha staMna sarakhA adhikArI banAvyA, tathA ahIM yugalIzrAMjane svayameva vinaya thayo, tethI iMDe tyAM " vinItA" nAmanI nagarI vasAvavAno dhanadane hukama kasyo. evI rIteM prajunA rAjyAbhiSeka vakhate iMjanA hukamathI dhanade ratna ane suvarNanA samUhothI navI nagarI vasAvI. te nagarI bAra yojana lAMbI nava yojana poholI, zrApa daravAjAvAlI, moTA kirAvAlI, tathA torapothI manohara lAgatI hatI. valI te nagarIne pharato bAraseM dhanuSya uMco, bAuse dhanuSyanAM pAyAvAlo, tathA ekaso dhanuSya poholo teNe khAisahita gaDha banAvyo. te suvarNanAM gaDhapara rahelI maNinAM koMgarAMnI zreNi, merupara rahelI tArAnI paMkti sarakhI zojatI hatI. valI te nagarImA cokhuNA, trikhuNA, gola, svastikanAM zrAkAravAlA, sarvatonA (cAre bAjuthI sarakhA ) eka noMvAlA, be loMvAlA, traNa noMvAlA, tathA beka sAta noMvAlAsudhi rAjAnA ratna ane suvarNanAM kroDo mehelo hatA. valI tyAM izAna dizAmAM cokhuNo, tathA sAta nUmivAlo, mehela, teNe nAnirAjAmATe banAvyo. valI pUrvadizAmAM sAtanUmivAlo, sarva bAjuthI sarakho zrane gola, medela teNe jaratane mATe banAvyo. vl| agni khuNAmAM teNe bAhubalimATe paNa jaratanA jevoja mehela banAvyo, zrane bIjA kumAronAM mehelo teNe te bannenI vacce banAvyA, ane teunI vacce ekavIsa nUmivAlo, tathA trailokyavinrama nAmano mehela, teNe zrI ruSaladeva pranu mATe ratnonI zreNidhI banAvyo, te mehela sarva bAjuyethI sonAnAM kalazothI vITAyelo, ane calakatI dhajAnAM mIzathI jANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH nAcatoja hoya nahIM, tema zojato hato. valI te mehela eka hajAra ne zrApa maNinI jAlIuthI, te jANe teTalAM mukhothI prajuno yaza bolato hoya nahIM, tema zojato hato. valI te nagarImAM kalpavRkSothI viMTAyelI, killAvAlI, ane patAkAUnI zreNine dhAraNa karanArI, hAthI ane ghoDAnI zAlA hatI. valI tyAM prajunI kRpAthI manohara ratnamaya sudharmA sajA sarakhI, sarvapranA nAmanI sanA tha. valI tyAM paMca varNavAlI kAMtithI AkAzane zolAvanArI maNinAM toraNonI zreNi cAre dizAmAM zojatI hatI. valI tyAM nagarInI vacce kubere, eka hajAra ne zrApa maNinAM biMbothI zojatuM cAra gAu uMcuM, maNi ratna ane suvarNamaya, nAnA prakAranI nUmi ane jarukhAvAlu zrISajadeva prajunuM maMdira banAvyu. valI tyAM teNe sAmaMta, maMDalika vigerenAM naMdAvartAdika manohara mehelo banAvyA. valI tyAM teNe, dhvajAnAM zragra nAgathI khedita karela , sUryanAM ghoDA jeNe, evAM uMcAM eka hajArane zrApa jinezvara prajunAM maMdiro banAvyAM; te maMdiro covaTAu~mAM bAMdhelA hatAM, tethI teparanAM suvarNa kalazo atyaMta zojatA hatA. teNe kauberI dizAmAM merusarakhA uMcA, tathA suvarNa ane ratnamaya, zrane dhajAvAlA vepArIjanAM mehelo banAvyA. dakSiNa dizAmAM vividha prakAranAM kSatrinAM mehelo thayA, ane jANe temAM rahenArAUnAM tejoja hoya nahIM, tema tyAM zastrazAlA tha. tevIja rIte cAre dizAmAM devavimAna sarakhI uttama zojAvAlA, nagaranAM lokonAM kroDo game mehelo tyAM zonavA lAgyA. valI tyAM kihAnI bahAra sAmAnya kArigaronAM cAre dazAu~mAM, sarva dhanathI jarapUra kroDo gharo thayAM. valI dakSiNa ane pa. zcima dizAmAM eka joMdhI mAMDIne traNa nUmisudhi uMcAM kAru lokonAM ghaNAM gharo thayAM. evI rIte eka rAtri divasamAM dhanade te nagarI banAvI, tathA temAM suvarNa, ratna, dhAnya, vastra ane AnUSaNo teNe banAvyAM. valI teja rAtri divasamAM teNe talAvo, vAvo, kuvA, devAlayo, tathA bIjuM saghaTuM banAvyu.valI tyAM teNe cAre dizAmA sijhArtha, zrInivAsa, puSpAkara tathA naMdana ane bIjAM paNa aneka vano banAvyAM. te dareka vana prate jinezvara prajunAM suvarNamaya caityo zojatAM hatAM, te vRdothIpaNa, pavaneM karInelAvelAM puSponI paMktithI pUjAtAM hatA. te nagarInI pUrva dizAe aSTApada Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 zatrujaya mAhAtmya. nAmano, dakSiNamAM ghaNoja uMco mahAzaila nAmano, pazcimamAM sUrazaila nAmano, ane uttara dizAmA udayAcala nAmano parvata hato. evI rIte tyAM kalpavRdonI zreNiuthI zolatA, maNi ane ratnonI khANovAlA, tathA jinamaMdirothI pavitra parvato hatA. evI rIte iMjanI AjJAthI kubere ratnamaya, tathA jenuM bIjuM nAma ayodhyA be, evI iMjanI nagarI sarakhI vinItA nagarI banAvI; te nagarInAM loko deva, guru tathA dharmamAM AdaravAlA, sthiratA zrAdika guNovAlA, tathA satya, pavitratA ane dayAvAlA, temaja kalAnAM samUhomAM kuzala, satsaMgamA rakta, nirmala zAMta jAvavAlA, tathA mahA udayavAlA hatA. te nagarImAM sura ane asurothI namaskAra karAyelA ane jagatano vyavahAra karanArA, evA Sanadeva praju jagatane raMjana karatA thakA rAjya karatA hatA. valI tyAM ayodhyAnI AsapAsa cAre bA. jue nagaro hatA, ane te prajue banAvelI zilpakalAthI temanAja vaca. nathI banAvelA hatA. prajue vIsa lAkha pUrvo kumArapaNAmAM gAvyAM, ane palI traNa jagatano z2ahAra karavAne temaNe rAjya sthiti bAMdhI. temaNe rAjyamA sAta aMgo bAMdhyAM, vairIno nAza karavAmAM guNonI racanA karI, sthiti mATe pAMca karaNo karyAM, lazkaranAM cAra aMgo kAM, phala grahaNa karavAmAM traNa zakti karI, be nyAya karyA, ane eka itra kayu. zrA prajunI pehelAM varasAda, agni, vidyA, kalA ke kora paNa vyavahAra nahoto. valI te prajunI AjJAthI pRthvIpara varasAda vRSTi karavA lAgyo, pRthvI bIjAdikane dhAraNa karavA lAgI, tathA agni tene pakAvavA lAgyo. valI te prajue khetIkAro, cAkaro, kuMjAro, vepArI, uparI, da. trI, sutAra, kArIgaro, sonI, citArAja,tathA maNIyAra vigere banAvyA. valI temaNe moTA putra naratane bahotera kalA zikhavI, tathA jarate bIjA jAune zikhAvI; valI prajue bAhuline hAthI, ghoDA, strI tathA puruSanAM lakSaNo zikhavyAM, tathA suMdarIne gaNitazAstra zikhavyu; valI temaNe jamaNA hAthathI, brAhmIne jyotirUpa tathA jagatane hitakArI aDhAra lIpIu zikhAvI; evI rIte temaNe jagatanI sthiti banAvIne, saghalA lokone judA judA kAryomA joDyA. paDI devothI stuti karAyelA te praju, koza vakhate adbhUta bagIcAmAM, to koz vakhate samujne kAMThe, to koza vakhate kri Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH DAnAM parvatomAM, to ko vakhate citrazAlAmAM, to koz vakhate strIunI rAsalIlA jovAmAM, to koi ko vakhate kinnarIunAM manohara gIto sAMjalavAmAM, to koI vakhate iMje hukama karelI devAMganAye karelAM nATakamAM tatpara thazne potAnAM karmonI nirjarA karavA lAgyA. evI rIte pUrva hI. pamAM, pUrva kSetramA, pUrva dizAmAM ane pUrvanI nagarImAM tresaTha lAkha pUrvosudhi prajue rAjya karyu. eka dahADopranu lajAsahita hoya nahIM jema tema ArAmakrIDA karatA hatA, te vakhate potAnAM kAryamAM tatpara evA lokAMtika devoye AvIne namaskAra karI jaya jaya zabda karIne prajune kAM ke, he jagavan ! muktino mArga dekhADo ? ema kahIne te devo gayA bAda prajuye krIDA tajIne, pUrvanAM jinonI sthitine smaraNa karatAM thakAM, virakta thazne, moTA putrane nyAya yukta tathA amRta sarakhAM vacanothI zAMta karIne, rAjyapara besADyo; tathA bAhubali pramukha bIjA putrone paNa yathocita potapotAnAM nAmanAM dezo veheMcI thApyA. evI rIte rAjyano nAra tajIne praju jagatane karaja rahita karanAraM varSidAna devA lAgyA. valI iMjanI zrAzAthI dhanade, covaTA zrAdikamA raheDhuM nadhaNIthAtuM dhana prajune puryu. evI rIte pranu hamezAM sanAmAM zrAvIne, yAcakone suvarNa, ratna tathA dhanAdika tejenI zchA pramANe zrApavA lAgyA; ane tema karIne dinodayathI mAMDIne jojana vakhata sudhi pranu eka karoDane zrApa lAkha so. naiyAnuM dAna detA hatA. evI rIte prajue eka varSamA traNaso avyAsi kroDa ne eMsI lAkha sonaiyAnuM dAna thApyu; tyArathI mAMDIne sarva prANIu~ne hitakArI dAnadharma cAlyo; kema ke, jema tharihaMta pranu pravarte , temaja loko paNa pravarte be. have caitravadI bAgmane divase, caMDa uttarASADhA nakSatraprate zrAvate te, pAbale pahore, devothI pUjAelA prajuye, kaba, mahAkachAdika cAra hajAra rAjAUnI sAthe zakaTodyAnamAM dIkSA lIdhI.te vakhate saMjJI prANInAM mananAM paryAyane sUcavanAlaM, prajune cothu manaHparyaya jhAna thayu. je praju pUrve rAga, dveSa, mada,ajimAna zrAdika zatruthI zliSTa thaelA hatA, tathA tejano nAza karavA mATe te pRthvItala para upAya sahita jramaNa karatA hatA, evA pranu nAzikAnA zraya nAgapara banne thAMkho rAkhIne, tathA saghalI iMjiune vaza karIne, jANe manamAM kaMka vicAra kara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ c. zatrujaya mAhAtmya. tA hoya nahIM, tema te vakhate dekhAvA lAgyA. palI sarva prANIunI dayAthI ryAsamiti pUrvaka, potAnAM zarIramAM paNa nirIha thayA thakA praju pRthvIpara vihAra karavA lAgyA. have jyAM vairI paNa upajava nathI karatA, evI ayodhyA nagarImA pueyamAM rakta narata rAjA potAnAM pitAnuM rAjya calAvatA hatA. te jarata rAjA sUryanI peThe, tejanAM samUha sarakhA, hamezAM udayamAM sthira, vairIrupI aMdhakArane haranArA, tathA kalAvAnone ( caMDane) dhananAM (tejanAM) de. nArA hatA; valI te samunI peThe gaMjIra, siMhanI peThe zUrA, caMDanI peThe kalAvAna, varasAdanI peThe jagatanAM jIvana tulya, kalpavRdanI peThe dAnezvarI, kalahaMsanI peThe vivekI, caityanI peThe uMcA, tathA koyalanI peThe madhura svaravAlA hatA, valI pavananAM moTA mojAMuthI jema meru, tema te zatruthI zracala, tathA prajAtanI peThe mitranAM (sUryanAM) udayamAM tatpara, ane dhanane vadhAranArA hatA. valI te zeSanAganI peThe uttama jogothI (phaNAuMthI) lAlita, pRthvInAM nArane gharanArA, naMdanavananI peThe hamezAM puSponI zreNi sahita, hAranI peThe guNo sahita, ( dorIsahita ) tathA motInI peThe uttama vratane (golAkArane ) dharanArA, ane pRthvImaMDalane zolAvanArA hatA. jeno pratAparupI sUrya jagatane doSara. hita (rAtrirahita) karato thako, lakSmInA krIDArupa kalAdharane (caMDane) utpanna karato hato. valI tenAM pratAparupI sUryathI trAsa pAmIne sUrya zrAkAzagAmI thayo, ane te abhyAsathI tene hajusudhi paNa sthAna malatuM nathI. sUryAdikono to " tApaja" hoya De, paNa jaratano to "pratApa" hato, kema ke te pratApathI balelA zatrurupI vRdo pharIne ugatAMja nahotAM. valI te jarata rAjA nyAyI, vinayamAM Asakta, manohara dRSTivAlo, vicAravaMta, kalAvAna, ane doSane nahIM dhAraNa karanAro hato. __ have sarva prANI prate hItakArI evA praju, yugamAtra pRthvIpara dRSTi karatA thakA, karmathI prerAzne eka dezathI bIje deza vihAra karavA lAgyA. valI te vakhate loko mugdha hovAthI, niravadya thAhArane jANatA nahotA, ane tethI pranu eka varSasudhi AhAra vinAM rahyA, kemake, loko mugdhapaNAthI temane ratha, ghoDA, hAthI, kanyA, suvarNa tathA vastro devA lAgyA; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH paNa samatAvAna prajue potAnuM rAjya, sainya jaMDAra vigere tajyAM datAM, tethI temaNe temAMthI kaMM paNa lIdhuM nahIM. evI rIte zrAhAra rahita eka varSa gayAbAda prabhu rAjA ne devothI vIMTAyA thakA gajapura nagara prate zrAvyA. tyAM kalyANanAM bhaMDArarupa bAhubalinAM pautra zreyAMse prabhune joine potAnAM pUrva janmonI yAdagIrI karI. te vakhate jAtismaraNa jJAnathI zreyAMse prajuno ne potAno saMbaMdha jANIne, anavadya AhAranuM dAna, "" pAtro vicAra karavA mAMDyo; teja vakhate nirmala selaDInAM rasane zrAvelo jANIne, tathA prabhune pAtrarupa jANIne, te ApavAnI teNe zvA karI, chAne te prajune kahyuM ke, he svAmI ! zrA rasa niravadya be, mATe kRpA karIne Apa te grahaNa karo ? ema kahIne teNe prajunAM hAthamAM te rasa reDyo. prajunAM hAthamA rahelo ghaNo evo paNa te rasa zikhAne dhAraNa karavA lAgyo; 'paNa nIce paDyo nahIM; kema ke jinane jajanArArjunI nIcI gati yatI nathI. te vakhate jagatane jANanArA prajue amRta rasa sarakhA te rasane pIne, tapathI tapelI potAnI sAte dhAturjane zAMta karI. evI rIteM prajunAM pAraNA samaye sugaMdhi pANI, puSpa zrane suvarNanI vRSTi, devakuMDu ji, tathA celonUya evI rIte pAMca dIvyo pragaTa thayAM mAMgaka ktivAlA zreyAMse, " prajunAM pAraNAnI bhUmine koi sparza na kare, teTalA mATe tyAM ratnanI pIThIkA banAvI. vaisAka sudI trIjane divase prajune yA dAna malyuM, tyArathI akhAtrI januM parva Ajadana sudhi cAle be. jema DunIyAmAM prabhuthI jagatavyavahAra cAlu thayo, tema zreyAMsazrI satpAtra dAna cAlu thayuM. evI rIte zreyAMsano uddhAra karIne, jagatano uddhAra karanArA badmastha prabhu, karmanAM nAza mATe pRthvI para vihAra karavA lAgyA. ahIM jarata rAjA paNa dharmAnuzAsanathI rAjyane pAlavA lAgyA, tathA divase divase potAnAM kulane dIpAvatA thakA, adbhUta lakSmIvAlA thayA. valI te jarata rAjA pitAnAM caraNa kamalanI sevAmAM rasika thayA thakA, pitAnI mAtA marudevAne hamezAM namaskAra karatA. evI rIte rAjya pAlatAM thakAM eka hajAra varSo gayA bAda, jaktithI hamezAM jenI upAsanA karelI che, evI marudevA mAtAne namaskAra karavA mATe jarata rAjA prajAtamAM gayA. hamezAM potAnAM putranAM smaraNathI karatA zrasuthI zra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only ShA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. kula thaelA te marudevA mAtAne, teNe potAnAM nAma pUrvaka naktizrI namaskAra ko. te vakhate rAjAuMnA khAmI tathA kamala sarakhI AMkhovAlA jarata mahArAje, maranI brAMtine dharanArA evA potAnAM kezothI teNInAM caraNakamalonuM pramArjana karyu. te vakhate potAnAM netronAM AMsujene jarA buDIne, tathA mananAM khedane bahAra kahADIne marudevA mAtA jaratane kahevA lAgyAM ke, he vatsa ! tuM jo ? mAro putra, mane, tane ane bIjA putrone paNa tajIne hariNono sAthI thaelo be. valI te dudhA, tRSA, TADha, ane taDakAnI pIDAthI kSINa zarIravAlo thazne, hamezAM rAtadahADo vAyunI peThe eka vanamAMthI bIjA vanamAM jame be. valI caMna sarakhaM zItala, ane motI tathA ratnothI jaDelu evaM tenuM batra kyA ? ane dAvAnala sarakhaM pracaMDa A sUryamaMDala kyAM ? valI kinnarIunAM gItonAM UMkAravAluM manohara saMgIta kyAM ? ane vananI aMdara cAlavAthI saMjalAtA macharonAM naNakArA kyA ? valI gajeMupara caDIne temanuM nagaramAM cAlabuM kyAM ? ane kAMkarA tathA pabarovAlA parvatomA temanuM jamavU kyA ? jene mRyu nathI AvatuM evI hu~, putranAM zrAvI rItanAM phuHkhanAM samUhane sAMjalavAthI paNa maratI nathI, mATe lokaniMdita evA A mArA jIvatarane dhikkAra !! valI rAjasukhamAM tathA jogavilAsamAM rakta 'thayelo tuM, vanamAM jamatA mArA putranI kaMI saMjAla paNa pubato nathI!! evI rIte dIna vANIvAlI, tathA azru sahita AMkhovAlI potAnI dAdIne, jarA hasavAthI sphurAyamAna thaela De hoTha jenAM, evA narata mahArAja kahevA lAgyA ke, he mAtA! traNa lokanAM khAmI, dhIra, ane gaMjIra evA putrane tamo utpanna karanArA bo, mATe evI rItarnu kAyarapaNAvAluM vacana tamo pharI pharIne bolo nahIM. valI he mAtA! jayaMkara evA zrA saMsArarupI samujamAM zilA sarakhA amo tAtanuM rakSaNa karavAne kema samartha tha zakIyeM ? tAta to modanI zbAvAlA be, ane te kSaNika saMsAra sukhane dUra karavAne pote uttama tapa tape . valI iMsAdika devo paNa cAkaronI peThe temanI pAse hAjara rahe be, evA te prajanuM mArAjevA kema rakSaNa karI zake ? valI he mAtA ! traNe lokanAM adhipati evA te pra. junI tamo jyAre ladamI jozo,tyAre tamone temanAM tapanuM satya phala ja. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ B tRtIyaHsargaH NAze. evIrIte jarata mahArAja marudevA mAtA sAthe jeTalAmAM vAta kare be, teTalAmAM ko polI naktipUrvaka hAtha joDIne, tathA pRthvIpara mastaka namAvIne temane kahevA lAgyo ke, he khAmi ! yamaka ane zamaka nAmanAM be puruSo Apane kaMjJaka kahevA mATe AvyA be, ane te bAraNe unA . palI jarata mAhArAje tene ajJA ApavAthI polIthAe tene tyAM praveza karAvyo, tyAre te paNa harSathI "jaya jaya" zabda karatA tyAM zrAvyA, tathA teumAthI zamaka namaskAra karIne bolyo ke, he deva ! DhuM vadhAmaNI thApuM huM ke, pitAjIne kevalajhAna utpanna thayu! valI purImatAla nAmanAM nagara pAse zakaTAnana nAmanAM vanamAM, te traNa jagatanAM prajunuM khoe samavasaraNa banAvyu be; tathA tyAM sarva dizAu~mAthI puruSo, strI, devo bhane devI, potAnI rudhithI spardhA karatA thakA zrAvyA . par3I yamaka paNa namaskAra karIne, harSayukta thayo thako uMce svare kadavA lAgyo ke he khAmi ! hu~ paNa vadhAmaNI ApuM huM ke, sphurAyamAna prajAe karIne dedIpyamAna sUryanA biMbanI peThe ujjvala, hajAra zrArAvAlu, tathA sphuliMgonI zreNithI zonituM ane devAdhiSThita cakraratna thApaNI zastrazAlAmAM utpanna thayu . jarata rAjAye te sAMjalIne te bannene ucita dAna ApI visarjana karyA, tathA pote zravacanIya AnaMda pAmyA. panI tenuM citta hiMcolA khAvA lAgyu ke,pehelAM mAre tAtanAM kevalajJAnano mahotsava karavo, ke cakraratnano mahotsava karavo? ema vicAratAM bevaTe teNe nizcaya karyo ke, aho! jagatane anayadAna denArA tAta kyA ? ane jagatane jaya ApanArUM A cakra kyAM? mATe ATalo vakhata je meM vicAra karyo, te phokaTa koM; tethI have mAre prathama prajunAM kevalajJAnanI utpattino mahotsava karavo. ema vicAri teNe marudevA mAtAne vinaMti karI ke, he mAtA! tamo je kaho bo ke, mAro putra hamezAM vanamAM jamIne, dudhA, tRSA, tApa AdikadhI pIDita thazne uHkha jogave be; paNa have suraasurothI sevita, evA tamArA putranI, traNe jagatane Azcarya karanArI lakSmIne jozne tenI tapasyAnuM phala julaM ? ema kahIne, teNInI anujJApUrvaka te vAkyathI harSita thaelAM marudevA mAtAne, vidvAnomAM ziromaNi evA jarata mAhArAje hAthIpara caDAvyAM; Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GG zatruMjaya mAhAtmya. paDhI te saU karelA ghoDA, hAthI, ratha, tathA pAyadalasahita tyAMcI cAla - vA lAgyo. suvarNa, tathA mANikyanAM ulasAyamAna yatAM kiraNothI vicitra thayeluM chAne koDo game zastrodhI calakatuM yaeluM te lazkara vijalInAM camane karAvanAruM hatuM valI vividha prakAranAM utsavomAM utsAhavAlA nagaranAM lokothI vaTAyelo te jarata rAjA prajune vAMdavA mATe udyamavaMta yo ko marudevA mAtAsahita cAlavA lAgyo. te vakhate "huM pehelAM prajune bAMDa, huM pelAM prajune bAMDuM" evI rIte keTalAko gADI agADI javA lAgyA. valI te vakhate prajupAse janArA lokone zramArga paNa mArgarUpa thayo; ane vA jativaMtAne zrAgala jatAM mokSa mArga paNa malaze. te vakhate pitA putranI, jAi jAinI, zeTha cAkaranI ke cAkara zeThanI rAha jotA nahotA. evI rIte dInatArahita sainyothI tathA vegayukta ghoDAuthI jatAM thakAM jarata mAhArAje gADI arihaMtapaNAne sUcavanAro ratnadhvaja joyo. tyAM traNa gaDhomAM rahelAM ratnonI calAcala kAMtinAM kiraNothI, tene dharmarUpI sUryano udaya karanArA prajAtanI cAMti thai paDhI tyAM jarata mAhArAje marudevA mAtAne dhuMke, de mAtA ! zra zragADI rahelA prajunAM samavasaraNane tamo ju ? te samavasaraNa traNa lokomAM rahenArA devoye ratnonI zreNiuthI banAvyaM be, ane ubalatA kiraNonAM samUhothI te sUryonI zreNi sarakhaM suMdara lAge be. valI yA bAjue sevA mATe zrAvelA devono, sAMjalanArAnAM zravaNone priya lAgato " jaya jaya " zabda saMjalAya be. valI yA bA. jue pAMca jAtinAM ratnonI kAMtirUpI yAMgalI vAlo, prajune ulakhAvanAro, dharmeja potAno hAtha uMco karyo hoya nahI, tevo yA ratnadhvaja zoje be, valI yA bAju jANe tAtanA guNoneja kaheto hoya nahIM, evo navA zabdonAM raMgavAla adbhuta devakuMDuni saMjalAya te. valI prajunAM guNo thIja hoya nahIM, tema mAMjarothI piMjara thaelo zrA azoka vRkSa, pahna vAnAM samUhothI jANe nAcato hoya nahIM, tema dekhAya be. te sAMjalIne marudevA mAtAnAM, duHkhAzuthI utpanna thaelAM zrAMkhonAM paDalo harSA thI dUra yAM. te vakhate yAnaMdita thaelA devothI karAtI potAnAM putranI stuti jema jema te sAMjalatAM gayAM, tema tema te atyaMta jalasAyamAna thayAM sarva zratizayothI saMpUrNa, tathA jinarUpa evaM potAnAM putrane premathI dhyAvatAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH nae thakAM marudevA mAtA tanmayapaNAne pAmyAM. paDhI saMsAra saMbaMdhi vyApArane julI jazne, prajune ciMtavatAM thakAM te daNavAramAM jinamaya thayAM; valI te vakhate hRdayamAM, dRSTimAM, Agala, paDakhe, pADala, vacanamAM ane sarva jagAe moda sukhanA kAraNarUpa jinaneja te jovA lAgyAM palI karmono kSaya karanArI kSapakazreNipara caDIne, nAnAzrutavicAra, ekazruta vicAra, sUkSmakriyA, samuchinna kriyA tathA anukrame te zukla dhyAnane pAmyAM. palI aMtakRta kevalIpaNAthI karmano kSaya karI kevalotpatti samayeja marudevA mAtA mode gayAM. evI rIte puNya karyAvinA paNa, je mANasa snehathI aM. takAle arihaMta prajunu smaraNa kare De, te mANasa zrA marudevA mAtAnI peThe zivagAmI thAya . have te vakhate iMjoye samavasaraNamAMthI AvIne marudevA mAtAnAM zarIrano saMskAra karIne, tene kSIrasamuamAM padharAvyu;tathA te jaMce khare kahevA lAgyA ke, yA avasarpiNI kAlamAM thA marudevA mAtA prathama kevalI thazne mode gayAM (sika thayAM.) evI rItanI udghoSaNA karIne, devo, bAMsunAM jalathI jIjAelA jaratane agADI karIne prajupAse leza javA lAgyA. tyAM jarata rAjAe pranunI lakSmI jozne, tathA devonAM kadevAthI zokano tyAga karyo, ane prajune namavAne utsuka thayo. tyAM utra, cAmara zrAdika rAjAnAM upakaraNo tajIne, narata rAjA utarAsaMga vArIne prajunI pAse javA lAgyA. valI tyAM vAvamAM nAhIne, ane dhoelAM vastro peherIne, jarata mahArAja pUrvadhArathI samavasaraNamAM dAkhala thayA. paDI teNe vidhipUrvaka prajune pradakSiNA dezne, tathA pRthvIpara mastaka namAvIne namaskAra karyo; par3I naktithI ulasAyamAna thatI romarAjIthI kaMcukita thaelA, tathA praphur3ita locanavAlA, narata rAjA, hRdayamAM nahIM mAtA harSane vANInAM mizathI bahAra kahADavA lAgyA ke, he svAmI ! traNe lokamAM tilaka samAna, jinezvara, anaMta, avyakta, ciDUpa, tathA yogIzvara evA tamo prate namaskAra thA ? valI he nAtha ! ekAMta hitakArI evA tamoe A saMsAramA avatAra lezne, bahurUpavAlo jagatanI vyavasthAno mArga dekhADyo. valI he jagatpraju ! amoneja A navarUpI samuamAMthI ujhAravAnI zvAthI, tathA modamArga dekhADavA mATe tamoe saMyama lIdhuM 3. valI he pranu ! tamoja thA jagatanAM Izvara, dayAlu, ane prANIune 12 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e zatrujaya mAhAtmya. zaraNuM devA lAyaka bage. valI zrApa, potAnI meleja amone tAravAmAM tatara thayA bo, mATe have zrApanI hu~ keTalIka yAcanA karUM ? evI rIte prajunI stuti karIne, jarata rAjA, iMjane agADI karIne prajunI pAse bega, par3I tatvane jANanArA pranu paNa eka yojanasudhi gamana karatI, sarva jApAnAM kharUpavAlI, ane gaMjIra vANIthI kvezane nAza karanArI dezanA devA lAgyA. (dharmamAM prIti karavI, ane pApothI yatnapUrvaka virakta thargA; evI rItano jemAM mANaso prate upadeza hoya, te dezanA kahevAya be.) jinapUjA, sugurunI sevA, khAdhyAya, nirmala tapa, dAna, zrane dayA, evI rItanAM u kAryo, hamezAM uttama gRhasthIune karavAnAM . valI mAtA pitA, mamatva rahita guru, dharmazAstra naNAvanAra, ajayadAna denAra, annapANI denAra, tathA kalA zikhavanAra, eTalAnAM caraNa kamalonI se. vAthI puNya upArjana karavU. valI prANI prate dayA, zuja pAtra prate dAna, garIbono ukAra karavAnI buddhi, ane yathocita sarva janoprate upakAra, evI rItano dharma saMsArathI tAranAro . valI jhAna, ajaya, auSadha, sthAna ane vastranuM dAna, arihaMta pranunI pUjA, samatAvaMta muni ne namaH skAra potAnIja strImAM tRpti, tathA anya strIuthI viraktapaNuM, e saghalAM puruSone akSaya maMDanarUpa be. valI cADI, dveSa, paradhananI corI, jIvahiMsA, niMdA, rAtrinojana, tathA kanyAdika moTAM jUTha, eTalAMvAnA vajavAM, kema ke, tenA sarakhaM bIjuM pApa nathI. valI pApa, tathA marakI zrAdikane haranArAMtraNa ratnone grahaNa karavAM; kema ke, tethI zurU nAvayukta thayA thakA saMta puruSo traNa navomAMja sukhethI mukti sukha pAme . evI rIte, manohara mokSarUpI phalane utpanna karanArAM, vacanarUpI pANIne, javikarUpI pRthvImAM varasIne, prajue utkRSTa saMpadA mATe traNa ratnarUpI (jhAna, darzana ane cAritrarUpI) bIja tyAM vAvyu. evI rItanI prajunI pavitra dezanAne zravaNagocara karIne, naratano putra jhaSanasena prajune vinati karavA lAgyo ke, he svAmi ! A javarUpI araNyamAM diGmUDha ci. ttathI jaTakatAM thakAM akasmAta sArthapatinI peThe, puNyothI mane Apano Aje melApa thayo ; ane tethI thApa mane tAro ? je rAjyamA A rAga Adika zatru mArA puNyarUpI naMDArane luMTI jAya , te rAjyanuM viSa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e tRtIyaHsargaH yothI virakta thaelA mane have zuM prayojana The? valI dhanAdikanI lolatAthI A jayaMkara saMsArasamuamAM jaTakatA buddhivAno paNa ( machImAro paNa ) nAza, putra zrAdikanI jAlamA phasA paDe be; mATe he jagavan ! have zrApa mane zaraNArUpa bo, ane tethI cAritradAna deza mAjhaM rakSaNa karo ? nahIMtara yA viSayo pharI mane potAnAM sapATAmAM leze. tyAre pra. jue paNa tene javya jANIne, cAritra zrApI tenApara upakAra kayoM; kema ke sajAno hamezAM parano ukAra karanArAja hoya be. palI teNe thA javarUpI tApanI zAMtimATe prajunAM caraNAraviMdo mastake dhA~, valI te samaye jaratanAM bIjA cArase putroe, tathA sAtase pautroe paNa cAritra aM. gIkAra karyu. valI te vakhate kroDo devothI prajune sevAtA jozne, naratanAM putra marIcIe paNa dIdA lIdhI; tathA ujjvala zIlane dharanArI brAhmIe paNa baratanI rajA lezne te vakhate ghaNI rAjakumArI sAthe dI. dA lIdhI. valI te vakhate suMdarIne paNa vrata grahaNa karavAnI zchA hatI, paNa jarate vicAryu ke, prajjunAM caturvidha saMghamAM thA suMdarI zrAvikA thaze, ema vicAri teNIne teNe dIdA letI aTakAvI. valI te vakhate jarata mahArAje paNa prajju sanmukha samyaktva aMgIkAra karyu, kema ke, samatAvaMtone paNa nogAvalI karma to avazya logavaja paDe . valI te samaye keTalAka vidyAdharo tathA manuSyoe cAritra lIdhuM, keTalAkoe zrAvakavata aMgIkAra karyAM, tathA keTalAko jar3a pariNAmane svAdhina thayA. valI kaba, mahAkaba zivAyanAM agAja tApasa thaelA rAjArjae paNa pratnAM caraNa samIpe zrAvIne, AnaMdayukta vrata aMgIkAra karyu. puMDarika Adi sAdhu, brAhmI Adika sAdhavI, zreyAMsa zrAdika zrAvako, tathA suMdarI zrAdika zrAvikA, evI rIte prajue caturvidha saMghanI je sthApanA karI, te Ajadana sudhi paNa mojuda be, kema ke tevA mahAna puruSonI jhArnu ulaMghana tha zakatuM nathI. evI rIte tIrthaMkarone paNa mAnanIka, puNyavAnone paNa pUjanIka, ane surAsureMjone paNa sevanIka evo saMgha hamezAM jaya pAme . have prajue jema caturvidha saMghanI sthApanA karI, tema iMkha, cakrI vigeree malIne Sanasena Adika corAsI gaNadharonI prajunI AjJA pramANe sthApanA karI. mahA buddhivAna te gaNadhara mahArAjoe praju pAsethI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e zatrujaya mAdAtmya. tripadI melavIne turata dvAdazAMgInI racanA karI; zrane prajunI kahelI teja vyavasthA Aje paNa cAlI Ave , kema ke, arihaMta prajunI zrAjJAnuM vivekI mANasa uddhaMghana karatA nathI. paDI deva, gaMdharva, vidyAdhara, tathA rAjA prajune namaskAra karIne, temanI dezanAnuM smaraNa karatA thakA potapotAne sthAnake gayA. praju paNa navika jIvone bodha detA thakA coMtrIza atizaya sahita pRthvItalapara vihAra karavA lAgyA. ekaja jagoe sthiratA karavAthI parano upakAra nahIM thakSa zake, evA hetuthIja hoya nahIM jematema prajue ekaja jagoe sthiti karI nahIM. have puNyazAlI, tathA lokothI namAelA jarata rAjA paNa manohara mehelovAlI ayo. dhyA nagarImAparivAra sahita zrAvyA;tathA ulasAya mAna vainavavAlA cakrane jovAnI zchAthI te zastrazAlAmAM gayA, tyAM temaNe sUryabiMbanI peThe ulalatA kiraNonI zreNithI zolAyukta thaebuM, tathA zastrazAlAne paNa calakATayukta karatuM cakraratna joyuM, te vakhateja temaNe tene paMcAMga praNAma kasyo, kema ke, kSatrine zastra utkRSTa devarUpa . paDI temaNe pavitra jalathI AnaMdapUrvaka snAna karIne, dhoyelAM, sugaMdhayukta karelA, tathA zveta vastro zarIrapara dhAraNa kasvAM, ane zastrazAlAmAM AvI te cakra hAthamAM grahaNa kahyu, ane jANe vadhAre calakATavAluM karatA hoya nahI jema tema temaNe banne hastothI tenuM pramArjana kajhuM. paThI teNe sahasra ArAvAluM te cakra suvarNanAM siMhAsanapara sthApana kastUM, ane tema karIne te udayAcalanAM zikharapara rahelA sUryabiMbane yAda karavA lAgyo. paDhI rAjAye po. tAnAMja hastathI nirmala jalathI te cakrane snAna karAvyu, tyAre samunamAMthI ubalatA vaDavAnala sarakhaM te zojavA lAgyu. panI teNe caMdana, a. gara, kapura, kasturI, kuMkuma vigeredhI tenuM pUjana kamu. valI te cakra daze dizAunu cakripaNuM temane zrApaze, tethI temaNe paMca varNanAM puSpothI tenuM pUjana kamu. valI te cakra temane maMgala karanAruM . tethI temaNe tenI Agala akhaMDa cokhAthIaSTa maMgalo citasyAM; tema hIrA, vaiDurya, mANika, motI, karketana zrAdikathI temaNe tenI pAse svastika kasyo, valI temaNe maMgaladIpakapUrvaka tenI AratI utArI. "katrirjanA gurusamAna, tathA pratyakSa devarUpa, evA tamo prate namaskAra thA ?" ema kahIne jarata rA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH e3 " jAe te zastrAdhipatine namaskAra kasyo. evI rIte ATha divasosudhi ye manohara neTopUrvaka tenuM pUjana karyu. paThI eka hajAra yothI dhiSThita, divya zaktivAluM, hajAra thArArjavAluM, mahAn jvAlAuMnI zreNizrI lAlita thayeluM, golAkAravAluM zrAkAzamAM maNa karanA ne duSTa daitya tathA zatrurjano nAza karanAruM te cakra jaratanAM pratApanI peThe dIpavA lAg. pI te cakrI jayasnAnamATe manuSya ne devoe banAvelA maNimaya siMhAsana para pUrvasanmukha beThA, te vakhate koika strI, tenAM rUpathI mohita thaine, maNinAM kuMnamAMthI paDatA jalane potAnAM kaTAkSothI bevaDAM karIne teno abhiSeka karavA lAgI, valI koika madonmatta strI to potAnAM kuMja sarakhAM stanonI bacce, tevaDAja ( stana jevaDAja) kalazane leine zraniSeka karavA lAgI. valI te vakhate koika strI to potAnAM hastarUpI kamalamAM karNikAsarakhA kalazane leine bharata rAjApara jala sIMcavA lAgI, te vakhate dhavaladhvanirjanI sAthe vAjiMtronAM nAdo, te maMDapane pUrIne dizAnAM mUlamAM mUrchA pAmavA lAgyA. evI rIte jaya jaya zabda pUrvaka jiSikta thayelA cakrI adhika kAMtivAlA thaine sUryabiMbanuM anukaraNa karavA lAgyA. sonerI kAMtivAlA te jarata mahArAjAye jyAre sapheda vastro pa yAM, tyAre te mekhalAsudhi zaradakatunAM vAdalAMcI vITAyelA merusarakhA zojavA lAgyA. dareka aMgaprate ghaNAM zrAbhUSaNothI nUSita yayelA, tathA pRthvIpara cAlatA te jarata rAjA jaMgama kalpavRkSa sarakhA zojavA lAgyA. paDhI jaktizrI prerAine temaNe, puSpa, akSata, stuti yAdikathI prathama prabhu ArAdhana kasyuM. paThI tapakhIune dAna dene, jojana karIne, tAMbula cAvIne te sajAmAM gayA. tyAM cAmarothI vIjAtA, tathA bathI chAdita thalA, te jarata rAjA, varSAkAlamAM UraNovAlA parvatasarakhA zojavA lAgyA. valI te jarata rAjA mahA parAkramI, ane jaktivaMta sola hajAra yothI vIMTAyA thakA zojatA hatA. have te cakra - yudhazAlAmAthI nikalIne, prayANane sUcavatuM yakuM zrAkAzamAM pUrvasanmukha ra. pI prajAtamAM sarva zubha lakSaNothI kheMcelI be, saMpadA jeNe, tathA yaza sarakhA zveta hastI ratnapara rAjA caDyA atyaMta garjanA karato te hAthI, te vakhate madanI dhArAuMthI bIjA megha sarakho dekhAvA lAgyo. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e4 zatrujaya mAhAtmya. AkAzane jANe navapallava karatA hoya nahI jema tema uMcA hAtho karIne, te vakhate baMdilokoe jaya jaya zabda ko. valI te vakhate prayANasamayano uMchaninAda thavA lAgyo, ane tethI 'saghalI dizA gAjavA lAgI. valI te vakhate donita karela , nuvanano madhya nAga jeNe, evo mAMgalika vAjAno nAda dUtanI peThe sarva dizAu~mA rahelAM sainyane bolAvavA lAgyo, paDhI karato De madano samUha jeu~ne evA karaNAvAlA parvato sarakhA hAthIuthI, tathA samujanAM mojAM sarakhA ane capala ghoDAu~thI, tathA jaMgama ghara sarakhA ane phaNakAra karatA moTA rathothI, tathA vairIune vidAravAmAM zaktivAlA pAlAu~thI, vIMTAyA thakA, tathA iMza sarakhA parAkramavAlA narata rAjA,sainyanAM cAlavAthI uDatI rajothI sUryane AbAdita karatA thakA prathama pUrva dizA tarapha pra. yANa karavA lAgyA. tyAM zragADInA nAgamAM suSeNa nAmanAM senApatiratna, zrazvaratnapara caDIne, tathA hAthamAM daMDaratna vezne cakranI peThe cAlavA lAgyA. vighnanAM samUhanAM nAza mATe dehadhArI jANe zAMtiratnaja hoya nahIM, evA purohita ratna naktithI prajune pUjIne cAlavA lAgyA. valI jaMgama dAnazAlA sarakhA, tathA dareka sthAnakaprate kSaNavAramA sainya mATe dIvya anna utpanna karanAra gRhI ratna paNa cAlavA lAgyA. valI vizvakarmA sarakhA, tathA skaMdhAvArAdika banAvavAmAM samartha vArdhakIratna paNa tyAM cAlavA lAgyA. valI surAsurothI zrAzrita thayelAM carmaratna, khaDgaratna, maNiratna tathA kAkiNIratna paNa cakrinI sAthe cAlavA lAgyAM. evI rIte pRthvIno svAmI thazne paNa ko bIjAmAM teNIne utkaMThIta jANavAnAM gussAthIja jANe hoya nahIM jematema sainyanA nirghAtothI pRthvIne calita karato, tathA parvatone paNa calAyamAna karato thako te rAjA balayukta lazkarasahita cAlavA lAgyo; tathA te hamezAM cakanI pAula cAlIne eka yojana- prayANa karato, ane zatrunAM prANone prayANa karAvato hato. valI je jagoye sainya paDAva nAkhatuM, tyAM vArdhakI dANavAramAMja nagaranI peThe zrAvAsa banAvato. temAM ayodhyAnI peTheja cakrino zivira, covaTA, vaTA, zilpazAlA, tathA, bajAranI zreNi thatI. valI tyAM mArgamAM rAjAu~, hAthI, ghoDA vigerenI neTosahita vinayathI namra thayA thakA, devothI sevAyelA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH - ratane zrAvIne namatA hatA. evI rIte sainyanAM samUhanAM mardanathI kAza pAtAlane dona pamADatA thakA jarata rAjA mAgadhatIrthaprate khAvyA. tyAMtemaNe pUrva samudrane kAMThe nava yojana poholo, tathA bAra yojana rial sainyano paDAva nAMkhyo. tyAM vArdhakIye ayodhyAnI peThe sainyane mATe vAso banAvyA, ane ratnonI zreNiyI tethe eka pauSadhazAlA paNa banAvI. paThI rAjA mAM hastI samAna te jarata rAjA parvataparathI jema kesarI siMha, tathA udayAcalathI jema sUrya tema hAthIparathI utaryA; tathA paDhI te potAnAM kAryamATe pauSadhazAlAmAM nanuM darjanuM zrAsana pAtharyu. tathA AbhUSaNa, mAlA vigereno tyAga karIne, chAne zveta vastro peherIne, te mAgadha devanA nimitte pauSadha lIdho. tathA teNe zuddha saMthArApara besIne, sarva sAvadyane tajIne, muninI peThe zrahama tapa karyo. paDhI pauSadha pUrNa yA bAda zarada tunAM vAdalAMmAMthI jema sUrya, tema pauSadhazAlAmAMthI te adhika kAMtivAla yo thako nikalyo. paThI tethe vidhipUrvaka snAna karIne, tathA prajune pUjIne krudra devonI prIti mATe balidAna kayuM. paDhI te ubalatI patAkAvAlA, divya zastronI zreNithI zastrazAlA sarakhA, ghaMTAnAM UMkArathI daze dizAuMmAMthI lakSmIne bolAvatA, tathA cokaDAMthI kheMcAla ve mukha jenuM, chAne vairInAM ahaMkAranuM nakSaNa karanArA, evA uMcA ghoDAvAlA rathamAM te beTho paDhI iMdrano jema mAtalI, sUryano jema aruNa, tema rAjAnAM niprAyane jANanAro teno saMgara nAme sArathI thayo. paDhI phakta dorInAM calAvAmAtrathIja ubalatA ghoDArDa vegayI rAjAne pUrvasamussc le gayA. paDhI kAMThApara rahelAM vRkSonAM paDatAM pAMdaDAMnAM zravAjayI jalacara jIvone trAsa hote bate, te nAnisudhi ratha pANImAM buDe tyAMsudhi samudramAM gayo. ghoDAnAM vAyuthI vaDavAnalanI zaMkA karAvatA, evA samuUnAM pANIthI dona pAmeluM, tathA madhya jAgamAM dhanade zrAzraya karelu, ghane zrAvamanAM caMdrasarakhaM teNe dhanuSya caDAvyuM. paThI teNe zatrunAM prANonAM prayANamATe paTadhvani sarakhA, tathA dhanurvedanAM ba~kArasarakhA, lavaNa samudrane dona pamADanAra, taTaparanAM parvatone phADanAra, tathA jalacarone trAsa yApanAra evo dhanuSyano TaMkAra karyo. maMdarAcalanA camaNathI yatA samudranAM zabda sarakhA niSThura evA te dhanuSyanAM TaMkArane sAMjalIne Jain Educationa International A For Personal and Private Use Only . Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e6 zatrujaya mAdAtmya. traNe jagatanAM mano te vakhate dojAyamAna thayAM. valI te TaMkAranAM zabdathI sUryanAM ghoDA paNa jaDakIne unmArgaprate javA lAgyA, tethI tenAM ratharnu eka cakra nAMgI gayu. palI bilamAMthI jema jayaMkara sarpane, tema teNe sura ane asurone paNa dola pamADanAhaM bANa nAthAmAMthI kahADyu. panI zatrunI paMktimAM jema daMDa, tema teNe potAnAM nAmavAluM bANa dorIpara ca. DAvyu. te vakhate bANanAM kiraNoyeM karIne vairIrUpI talAvane zoSAvatA te jarata rAjA rathamAM bega thakA sUryanI peThe zojavA lAgyA. palI nakhanAM kiraNothI ujjvala thayelA te bANane teNe karNasudhi kheMcyu. par3I eka pagane kheMcIne unnelA, tathA nAthAMurUpI pAMkhavAlA, ane bANanAM zragrajAgarUpI tIdaNa cAMcavAlA, te jarata rAjA garuDanI peThe tarka karAvA lAgyA, te vakhate tevA narata rAjAne jozne samujne evI zaMkA thai ke, zuM zrA mane sukAvI nAkhaze ? ke mane kheMcI seze? panI pUrva dizA, ane pUrvAcalane donAvanAlaM, tema nAgakumAra, devo vigerethI Azrita thayelu,ane parvatomAM paNa nahIM aTakatuM te bANa cakrIe boDyuM. te bANane jo lavaNa sasuru atyaMta dojAyamAna thayo, ane te zranyAsane zrAje paNa te calAyamAna mojAMuthI yAda kare . valI te vakhate jalamAM rahelA parvato paNa te bANane joza zaMkA karavA lAgyA ke, zuM krodhathI pharIne iMjanAM hAthamAMthI vaja zrAve !!! paDhI samujanAM jalane ubAlatuM, tathA AkAzamAM vijalInAM sarakhaM te bANa bAra yojana ulaMgIne, mAgadhezanAM hRdayamAM zalyasara,thayuM thakuM tenI sanAmAM jazne paDyuM tenAM paDavAthI thaelA saMghaTanathI ratnanAM siMhAsanamAMthI cAre bAjue agminAM taNakhA nikalavA lAgyA; ane teja tenAM krodharUpI agninAM kAraNarUpa thayA, ane tenAM rAjyarUpI vRkSanAM mUlamAM agminI tulanA karavA lAgyA. valI te bANane jozne te kSaNavAra to diGmUDha thayo, ane te bANanI pAMkhanAM pavanathI teno cittarUpI dIpaka vadhAre balavA lAgyo. paDI nAzikAne nacAvatAM thakAM tenI zrAMkho caNoThI sarakhI lAla thakSa, ane tethI tenuM krodharUpI vRkSa jANe navapaddhava thayuM hoya nahIM, tema dekhAvA lAgyu. par3I teNe traNa prakAranAM ko. pane sUcavanArItraNa valI kapAlapara dhAraNa karI, ane hogne sphurAyamAna karIne teNe myAnamAMthI talavAra kheMcI kahADI. paThI te potAnA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH koparUpI agninI jvAlAnI zreNi sarakhI, ane phera tulya vANI bolavA lAgyo ke, anine hAthathI pakaDavAne, diggajone pakaDavAne, tathA zeSanAganAM mastakapara rahelA maNine haravAne koNa udyamavaMta thayelo ? tema aNidAra jAlAMthI potAnI zAMkhamAM kharaja karavAne koNa zche ? tathA siMhanI kezavAlIne levAne koNa zche ? valI pharatI zraraghaTamAlAmAM potAno paga nAkhavAne koNa utsuka thAya ? tema thA mArI sanAmAM kayA kubujhiye bANa pheMkyu De ? ema kahIne krodhayAma thayo thako, DAbA hAthathI vairInAM kapolane jema tema potAnAM siMhAsanane thApa mArIne, sarpanI peThe phuphATA mArato, tathA potAnAM aMgane maraDato thako te ekadama siMhAsanaparathI uThyo. te vakhate teno parivAra paNa tenI peTheja kopathI jAjvavyamAna thazne uThyo; kemake kiraNono samUha sUryanuM anukaraNa kareja je. te vakhate keTalAko to krodharUpI vRdanAM padava sarakhI talavAro nacAvavA lAgyA, ane keTalAko vairInI bAtImAM zalya sarakhA nAlAM ubAlavA lAgyA. keTalAko zrAkAzane phoDatA hoya nahIM jema, tema mugaro ubAlavA lAgyA, tathA keTalAko yamanI cukuTI sarakhA bANo caDAvavA lAgyA. keTalAko krodhanAM guDAsarakhA vajro dhAraNa karavA lAgyA, tathA keTalAko AkAzane dAMtAvAyU~ karatA thakA trizUlo dhAraNa karavA lAgyA. keTalAko AkAzapAtAlane phoDatA thakA jujAsphoTa karavA lAgyA, tathA keTalAko meghanAdanuM anukaraNa karatA thakA siMhanAda karavA lAgyA. valI keTalAko kahevA lAgyA ke, ghuvaDa jema sUryaprate, tema zrA ko purvinIta mANasa zrApaNA svAmIprate kare , mATe tene pakaDo ane mAro ? evI rIte pralayakAlamA dolAyamAna thayelA samupanA nAdanuM anukaraNa karanAro saghalA parivArano ekI vakhate kolAhala thavA lAgyo. eTalAmAM tenA pradhAne te bANa lezne, krodharUpI agnine zamavavAne maMtrasarakhA te paranAM adaro vAMcyA ke, "he devo ! jo tamAre rAjya ane jIvitanuM prayojana hoya, to zramone tamArUM sarvakha khAdhina karIne tamo amArI sevA karo ? evI rIte tamone sura, asura ane manuSyanAM svAmI zrI Sanadeva prajunAM cakravartI narataputra AjJA kare ." evI jItanAM zradarone jozne, tathA avadhijJAnazrI te bAbata jANIne, te maMtrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eG zatrujaya mAhAtmya. potAnAM khAmIne te bANa dekhADato thako sarvane kadevA lAgyo ke, he rAjanyo ! utAvala karanArA evA tamone dhikAra !! kema ke, tamo khAmInuM hita ciMtavatA thakA ulaTuM zrahita karavA lAgyA bo. A jarata kSetramA prathama tIrthakaranAM putra, tathA vairIrUpI caMprate rAhusarakhA thA narata cakrI thayA . valI merUne tolI zakAya, pRthvIne upADI zakAya, ane lavaNa samutrane paNa sukAvI zakAya, topaNa cakrIne jItI zakAya nahIM. have te iMja sarakho caMDa AjJAvAlo cakrI tamArIpAsethI daMDa mAge be, ane surAsurothI mAnya evI tenI zrAjhA, tamone manAvavAnI tenI zchA . valI devone viSe sarvajJa jema jinezvara pranu , tema zrA paNa potAnI zaktithI mANasomAM iMja sarakho cakrI thayela be. mATe nyAyI evA tamoye thA vakhate teno vinaya karavo lAyaka , ane potAne kAlarAtri sarakhI laDAznI to vAtaja karavI nahIM. valI sUryaprate jema pataMgIlaM tema cakrIprate veSa karanAra thA lokone paNa Ape nivAravA. mATe have daMDa devAnI vastu ekaThI karo ? ane te cakrIne jai namaskAra karo? kema ke garva le te, hRdayane bAlato thako sarvakhano nAza kare je. evI rItanI maMtrInI vANI sAMjalIne tathA te adaro jozne, parameSTInA smaraNathI jema pApa, tema te mAgadhezano gusso narama paDyo. paDI te neTa tathA te bANa lezne maMtrInI sAthe cakrIpAse jaz vinatI karavA lAgyo ke, he svAmi ! cAtakane jema varasAdanuM pANI, tema ghaNA kAlathI utkaMvita thayelA mane bAje zrAparnu darzana thayuM, te atyaMta zreSTa kArya thayuM. valI zrApa amArA khAmI thavAthI amo.Aje sanAtha thayA, kemake sU. ryodayathI kamalonI saMpadA vRddhi pAme . valI sUryasamAna ko tejasvI nathI, pavana samAna ko gativAlo nathI, ane merUsamAna koi parvata nathI, tema zrApa samAna ko parAkramI nathI. valI he svAmI ! pramAdanAM vazathI meM zrApanI turata sevA karI nahIM, te zrApa damA karazo, kemake saMta purUSo namanAraprate prItivAlA hoya . valI havethI he nAtha ! hu~ ApanAM caraNakamalaprate bramarasamAna DaM, tathA jinanI AziSanI peThe ApanI AjJA hu~ mastakapara caDAvIza. valI he svAmI! A. panI zrAjJAthI hu~ jaktivAlo thazne, pUrva dizAnAM thA mAgadha tI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 99 rthamAM jayastaMjanI peThe rahIza valI he svAmI ! zrA amo A rAjya, khANo, lakSmI vigere zrApanAMja be, mATe ApanI ichA pramANe sevakane AjJA, pharamAvo ? eTaluM kahIne teNe cakrIne hAra, mukuTa, kuMDala, mAgadha tIrthanuM pANI, ane te bANa prApyAM valI teNe pUrve melavelAM ratno, motI, maNI, ne bIjI paNa dIvya vastu pI. paDhI jarate paNa tene inAma zrApIne, tathA potAnAM sevakomAM gaNIne rajA zrApI paDhI teja mArge ratha pATo vAlIne, narata rAjA, iMdra jema devalokamAM, tema pAThA potAnAM sainyamAM zrAvyA; tathA tyAM rathathI utarIne, ane vidhipUrvaka snAna karIne, parivAra sahita temaNe zraThamanuM pAraNaM karyu. paDhI tyAM mAgadhezane jANe sAmI neTaja zrApatA hoya nahIM tema tema agara ma hotsava karyo. pI te cakraratna tejazrI sUryanI peThe calakatuM zakuM AkA - zamAM cAlavA lAgyuM paDhI unnatone namAvatA, namrone sthApana karatA, parvatone dalatA, dInono uddhAra karatA, neTo letA, tathA cakranI pATala hamezAM jojanasudhi prayANa karatA, te cakrI dIvya zakti pUrvaka dakSiNa samudra prate pahoMcyA. elacI, laviMga, cArolI, kaMkola, tathA sopArIvAlA te dakSiNasamunA kAMThAparanAM vanamAM teNe lazkarano paDAva nAkhyo. tyAM paNa gAunI peThe vArdhakIe lazkaramATe zravAso tathA uttama paupadhazAlA banAvI. tyAM varadAma devane manamAM dhArIne, artha sAdhanAra, pauSadha sahita avamano tapa cakrIe karyo; tathA paDhI balino vidhi karIne suvarNanAM rathapara caDI, dhanuSya leine te samudrane kAMThe gayo. tyAM rathathI nAjisudhinAM pANI mAM jazne, teNe dhanuSya kheMcI dIvya bANa boDyaM. paThI sonerI vAluM te bANa dizAnAM jAgane ujjvala karatuM kuM, bAra jojana jazne tenI sajAmAM paDyaM. evI rIte akasmAta bANanAM paDavAthI caMDaghAtathI jema sarpa, tema te varadAma gusse thayo, tathA samudranI peThe gAjavA lAgyo; ane matsara lAvIne parivAra sahita hathiyAro raai karavA lAgyo. paNa paDhI te bANanAM akSaro joine, tathA cakrIne zrAvelo jANIne, neTo tathA te bANa leine te jarata pAse gayo ; paDhI tenAM vinayathI jarata rAjA saMtoSa pAmyA, kema ke, moTAuno gusso prazipAtasudha hoya . paDhI tyAM tene parvatanI peThe sthApIne, cakrI, siM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zatrujaya mAdAtmya. hanI peThe saMpUrNa mAnavAlA thayA thakA teja mArge pAgA vaDyA; tathA sainyamAM zrAvIne zramamanuM pAraNuM karI pUrvanI peTheja temaNe cakraratnano tyAM bahAzmahotsava koM. panI vAyu jema photarAMune, tema zatrunAM samUhone uDAvatA, tathA sarvAnI peThe surAsurathI namAtA, meghanI peThe jagatane jIvitadAna denArA, te cakrI cakranI pAbala cAlatA thakA anukrame pa. zcima samujne tIre zrAvyA. tyAM paNa pUrvanI peTheja tapapUrvaka rathamAM besI temaNe bANa boDyU, ane te prajAsezanI sanAmAM paDyu. tyAM bANanAM zradarothI krodhane samAvIne, neTa sahita narata pAse zrAvI, namaskAra karI kahevA lAgyo ke, he svAmI ! mane anAthane Aje puNyathIja Apay da. rzana thayuM be, ane tethI have zrApanA hukamathI huM ahIM Apano sAmaMta thazne rahIza. ema kahIne teNe te bANa mukuTa, kaDAM tathA kaMdoro jaratane thApyAM. paDI tenA hAthamA rahelA suvarNakuMjamAM raheDhuM pANI jozne rA. jAe kahyu ke, he prajAseza! zrA jIvanI peThe teM sAMcaveDhuM zuM ? tyAre prajAseza kahevA lAgyo ke, he svAmI ! tenI kathA tamo sAMjalo ? thA surASTra dezamAM zatrujaya nAmarnu tIrtha De; te tIrtha anaMta mahimAvAluM, anaMta puNyonuM sthAnaka, nAnA prakAranAM ratna, auSadhi, kuMDa ane rasakuMpikAnI jhajhivAvu, tathA darzanathI, zravaNathI, sparzanathI ane kIrtanathI paNa pApone haranAraM , ane te daNavAramAMja prANIune kharga ane modanuM sukha zrApe . valI tIrtharUpa evAM nagara, bagIcA, parvata, deza, nUmi vigeremAM zatrujaya samAna traNa lokane pavitra karanAraM tIrtha nathI. valI anya tIrthomAM seMkaDo yAtrAthI mANasone je puNya thAya , te puNya zrA zatrujayapara eka yAtrAthIja thAya . te tIrthathI dakSiNa dizAmAM, pranA. vika jalathI jarelI, ane jinacaityothI maMDita thaelI zatrujayI nA. manI nadI be. vizeSa prakAre tIrthothI saMgata thaelI thA pavitra zatrujayI nadI, gaMgA, siMdhu thAdikanAM pANIthI paNa adhika phalane denArI . pa. vitra tIrthanI veNI samAna, tathA kamalonAM samUhathI zojatI A zatrujayI nadI snAna karanArAunAM sarva pApone jalanA sparzathI nAza kare . valI te gaMgAnI peThe apUrva puNyane utpanna karatI thakI, ghaNAM honAM pra. jAvavAlI tathA zrAzcarya karAvanArI . valI tenAM zatrujayI, jAhnavI, puM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH 101 DarikINI, pApaMkaSA, tIrthanUmi, haMsI vigere nAmo . kadaMba tathA puMDarika girinI vacce, A nadImAM mahA pranAvika kamala nAmano hRda be. zrA hRdanI mATIno, tenAMja jalathI piMDa karIne aAMkhe bAMdhavAthI aMdhapaNuM, paDala vigere rogo nAza pAme . valI he svAmI ! tenuM pANI kAMti, kIrti zrane (zuja) gatine denAruM , tathA zAkinI, nUta, vetAla, vAyu, pitta vigerenAM doSone haranAruM . valI tethI thatA upasargone te pANI sparzamAtrathIja nAza kare be; ane te pANImAM jIvanI utpatti thatI nathI. valI hu~ te puMDarIka tIrthaprate hamezAM namaskAra karavAne jalaM DaM, ane ahIM mArA gharamA rahelA jinezvara prajunA snAtra mATe te hRdamAMthI jala lAvU buM. valI A pANI saghalA zatrunAM nAza mATe meM rAkhebuM be, ane te mane bahu prIya , mATe te Apane zrApavAmATe huM lAvelo buM; mATe tene zrApa yatnathI rAkhajo, kema ke, te thA digyAtrAmA sarva doSone haranArUM . evI rItanuM tenuM vacana sAMjalIne spRhAvAlA thayA thakA jarata rAjA, teNeja ba. nAvelA vimAnamAM besIne zatrujaya parvate gayA. tyAM zatrujayI nadImAM snAna karIne, tathA te uttama tIrthano sparza karIne, pharIthI vegavAlA vimAnathI potAnAM zrAvAsaprate zrAvyA. par3I temaNe prItIthI te prajAsezane, te sthAnakamAM vRdanI peThe pharIne sthApyo. valI teja vakhate gRhI. ratne, dIvya rasavatIthI narata mahArAjane aminuM pAraNuM karAvyu. tyAM te prajAsezane nimitte agara mahotsava karIne, sUryanI pADala jema teja, tema te cakranI pAula cAlavA lAgyo. par3I te cakrIe mahAsiMdhunAM da. diNa kAMgapara jazne, pUrva sanmukha lazkaranI paDAva nAkhyo. paDI cakrIye tyAM te siMdhu devInu manamAM dhyAna dharIne amino tapa karyo, ane tethI calAyamAna thatA pavanathI jema mojAM tema teNItuM zrAsana kaMpavA lAgyu. pabI avadhijJAnathI teNIe cakrIne AvelA jANIne, neTo lezne te tene pUjavA mATe gaz. tyAM cakrIne AziSa dezne, tathA jaya jaya zabda karIne thAkAzamAM rahI thakI kahevA lAgI ke, huM ApanI dAsI DhuM zrane mAre zuM karavU? teno Apa hukama pharamAvo? ema kahIne mahA tejazrI tiraskAra karela ne aMdhakArano samUha jejee, evA eka hajAra ne zrAu ratnanAM gha. DA teNIe cakrIne ApyA.valI teNIe temane manohara ratnanAM siMhAsana, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zatrujaya mAhAtmya. mukuTa, bAjubaMdha, kaDAM, hAra, ane komala vastro paNa ApyAM. palI cakrIe paNa te saghaluM lezne teNIne visarjana karI, tathA ahamanuM pAraNuM karyu. panI tyAM paNa teNe siMdhudevIne nimitte agazmahotsava kayoM;ane panI te cakraratne dekhADelA mArgaprate javA lAgyA. evI rIte uttarapUrva dizAtarapha jatAM thakAM anukrame te cakrI vaitADhya parvata pratte pahoMcyA. tyAM teNe pacIza jo. jana uMco, tathA pacAza jojananAM vistAravAlo rUpAno vaitADhya parvata joyo. te parvata jinezvara prajunAM caityothI, moTAM vanothI, vidyAdhara ane devonAM sthAnakothI, talAvothI tathA lAkho gAmothI zolato hato. tyAM dakSiNa bAjue sainyano paDAva nAMkhI, tenAM svAmIne manamAM dharI teNe zra mano tapa ko. tyAre vaitADhyAjikumAranuMAsana kaMpavA lAgyuM, anepabI teNe avadhijJAnathI cakrIne tyAM zrAvelA jANyA. tyAre te cakrI pAse thAvIne zrAkAzamAM rahI kahevA lAgyo ke, he svAmI! zrApa jaya pAmo ? hu~ Apano kiMkara buM, mATe mane AjJA Apo? ema kahIne teNe naktithI cakrIne maNi, ratnanAM thAnUSaNo, siMhAsano tathA devadUSya vastro ApyAM, tyAre te saghalAM lezne teNe tene tyAM sthApyo. pabIteNe ahamanuM pAraj karIne, te devane nimitta tyAM ahAzmahotsava ko. panI tyAMthI cakranI pabADI cAlatA thakA cakrI tamisrA guphAprate pahoMcyA, ane tyAM sainyano paDAva nAMkhyo. tyAM kRtamAlane manamAM dhArIne teNe amano tapa kayoM, tyAre tenuM zrAsana kaMpavA lAgyuM, ane tethI teNe tyAM cakrIne AvelA jANyA. par3I tenI sevA karavAmATe te tyAM Avyo, ane namaskAra karIne kahevA lAgyo ke, he svAmI ! huM thA guphAnAM dvAraprate tamArA dvArapAlanI peThe rahyo bu. ema kahIne teNe cakrIne dIvya AnUSaNono samUha tathA strIne yogya cauda anopama ratno, tene yogya puSpo, tathA dIvya vastro thApyAM. palI cakrIe tene tyAM sthApyA bAda te potAne sthAnake gayo,ane teNe paNa rAjA sahita tyAM thamanuM pAraNuM karyu. paThI cakrIe potAnAM senApatine hukama kayoM ke, have tamo siMdhusAgara,vaitADhyanI sImA, tathA siMdhunAM nikuTane sAdho? par3I suSeNe paNa ardha sainyasahita carmaratnathI siMdhu nadI utarIne, lIlAmAtramAMja barbara,niva,siMhala,TaMkaNa,yavana,kAlamukha,mleba,yonaka vigerene jItyA. par3I teNe cakrI pAse zrAvIne tene ratnonAM samUho, ghoDA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH 203 ratha tathA hAthI vigere soMpI thApyA. tyAM keTalAka divaso rahIne rAjAe senApatine kaDaM ke, thA tamisrA guphAnAM banne chAro ughADo ? par3I temanI zrAjhAzrI suSeNa sainyasahita tyAM gayo; tathA tyAM tapa karIne,ane sukhathI snAna karIne, teNe zveta vastro paheyAM. paThI sonAnuM dhUpadhAeM leine te guphApAse gayo, ane tene dekhatAMja teNe namaskAra kasyo. tyAM yahA mahotsava karIne, tathA cokhAdhI aSTamaMgala cItarIne, teNe hA. thamAM daMDaratna lIdhuM. palI sAta ATha pagalAM pAgaM haThIne, teNe vegathI traNa vAra te daMDaratnathI kapATaprate tADanA karI. te daMDaghAtathI te kamADo taDataDa avAja karatA thakAM ughaDI gayA. palI senApatie vinaMti karavAthI cakrI hastIratnapara caDIne te guphAsamIpa zrAvyA. par3I teNe vicAryu ke, ahIM ghAta, bArti, aMdhakAra, nUta AdikanAM upasargo ApaNane thaze, ema vicAri teNe cAra aMgulanuM maNiratna sAthe lIdhuM. par3I teNe te hAthInAM kuMjasthalapara rAkhyu; zrane palI te caturaMgI senAsahita cakranI pA. bala cAlatA thakA guphAmAM dAkhala thayA. tyAM teNe zrApa sonaiyAnAM pramANavAlu, zrAva karNikAvAlu, tathA bAra yojana sudhi aMdhakArano nAza karanArUM kAkiNIratna paNa sAthe lIdhuM. yadonAM samUhathI Azrita thaelAM te kAkiNI ratnathI, yojana yojanaprate, te guphAnI banne bAjumAM mAMDalA karatA thakA te cakrI javA lAgyA. evI rIte tenA udyotathI jatA thakA cakrI AjJAlekha sarakhI nimnagA zrane unnimnagA nAmanI gaMjIra nadIprate pahoMcyA, te mAMthI eka nadImAM tuMbaDAnI peThe paranI zilA paNa taratI hatI, ane bIjImAM zIlAnI peThe tuMbaDaM paNa buDI jatuM hatuM. te nadIupara vArdhakIe karelA pulaparathI te utaryA, ane evI rIte te guphAnAM uttarahAra prate pahoMcyA. pehelA chAranAM ughADavAnAM jayazrIja hoya nahIM jema, tema te uttaranAM chAro paNa potAnI meleja ughaDI gayAM, ane tethI cakrI te hAre bahAra nikalyA. evI rIte pacAza yojananAM vistAravAlI te guphAne ulaMgIne cakrI uttara jaratArdhane jItavAmATe cAlyA. te vakhate tyAM vasatA mleDagenAM utpAto thavA lAgyA. te mleDonAM kAlavaktra, kAladaMSTra, karAla, kAladArUNa, vaDavAmukha, siMhamukha vigere uparI hatA. tene darekanI pAse pAMca karoDa ghoDA, daza karoDa ratho, eka karoDa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zatrujaya mAhAtmya. hAthI ane pacAsa karoDa pAyadala hatuM, ane te evA balavAna hatA ke, raNasaMgrAmamAM devo paNa teUnAM parAkramane sahana karIzakatA na hotA. madonmatta thaelA te mleDo potAnAM sainyo ekagaM karIne cakrIprate pokAra karavA lAgyA. valI te krodhAMdha thazne jagatane traNasamAna gaNatA thakA barantara ane hathIyArabaMdha thazne Amatema doDavA lAgyA. te pradvayakAlanAM varasAdanI peThe bANonI zreNIne varasAvatA thakA cakrInAM agrasainyanI sAthe laDavA lAgyA. te ubalatA thakA, garjanA karatA thakA, tathA jujapIDana karatA thakA raNAMgaNamAM pragaTa rIte naTanI peThe zojavA lAgyA. valI krodhathI jayaMkara AMkhovAlA thayA thakA sAdAta kSatriya saMbaMdhi tejatuvya zojavA lAgyA. te vakhate ghoDAUnA iSAravothI, hAthIunI garjanAuthI; rathonAM citkArothI tathA sunaTonAM siMhanAdothI ja. gata jayathI dona pAmavA lAgyu. te vakhate yodhA potapotAnA jayamAM jatsuka thayA thakA parvatonAM zikharothI vRdothI tathA lokhaMDanAM hathIyArothI laDavA lAgyA. keTalAko nayaMkara daMDothI, to keTalAko mujarothI to keTalAko bANothI, pharasIthI, tathA khagothI zatruThanI sAthe laDavA lAgyA. te vakhate pracaMDa vAyuthI jema vana, tathA purjanathI jema saUna, tema te krUra mleDothI cakrInAM sainyane upaJva thayo. valI tyAre te mlehonAM zastrothI cakrIno parivAra nAzavA, caSTa thavA, paDavA, muLa khAvA, tathA jovA lAgyo. te vakhate potAnAM hAthIne nAzatA, rathone jAMgatA, tathA ghoDAu~ne trAsa pAmatA jozne senApatine kopa caDyo. par3I te suSeNa senApati jyAre raNasaMgrAma karavA lAgyo, tyAre mlebanAM lazkarI trAsa pAmavA lAgyA, tathA dizAune jovAne paNa samartha thayA nahIM. panI te kAgaDAnI peThe ekaga thazne, pIDIto jema mAtAprate tema vicAramATe siMdhu nadI prate gayA. tyAM vastro tajIne,velupara rahIne, tapasyAthI potAnAM meghamAlI Adika devone prasanna karavA lAgyA. te vakhate tejenAM zrAsana kaMpavAthI, te potAnAM jakta mleko pAse zrAvIne AkAzamAM rahI kahe. vA lAgyA ke, tamoe amone zAmATe ArAdhyA be ? tyAre te kahevA lAgyA ke, yA amArA dezane agAu koie paNa parAnava ko nathI, ane zrA ko navIna rAjA Aje parAjava karavA zrAvela , ane teNe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH 215 amone lagna karyA. te sAMjalIne te AgrahI mlelone te meghakumAro kahevA lAgyA ke, zrA zrI yugAdidevanAM mahA parAkramI putra ; valI te jaratezvara nAmanAM thA jaratakhaMDanAM pehelA cakrI , tathA te maMtra, yaMtra, viSa, zastra, agni tathA vidyAdikathI paNa jItI zakAya tema nathI. to paNa tamArA uparodhathI amo tene upasarga karIzu, ema kahI te aMtardhyAna thayA. palI zrAkAzamAM zyAma raMganAM megho phelAvA lAgyA, tathA nayaMkara garjanA ane vIjalInAM kaDAkA thavA lAgyA. panI te aMdhakAranAM paramANunI peThe mUsaladhArAthI samasta pRthvIne vyApta karavA lAgyA. te vakhate vRdonAM mUlone khodI nAkhatA, tathA parvatanAM zikharone pADatA thakA megho jalanA pravAhothI khADAdikone pUravA lAgyA. palI, puSTa rAjAprate jema anyAyo, rAtriprate aMdhakAro, tathA kalikAlamAM jema coro, tema meghanAM samUho pRthvImAM vyApavA lAgyA. te vakhate cakrIe karaspazathI carmaratna vistAyu, zrane jinezvare jema juvanane, tema teNe temAM te sainyane udhayu. valI tenI peTheja temaNe batra ratnane vistAyu, ane te pArAnAM biMDunI peThe carmaratnanI sAthe malI gayu. paDI samujamA jema vAhANa, tema te carmaratna pANImA taravA lAgyuM, ane batraratna upara paDatA meghane rokavA lAgyu. evI rIte nUtanasRSTi sarakhA te lazkaranuM cakrIe pitAnI peThe rakSaNa karyu, ane tyArathI brahmAMDanI kalpanA tha. valI tyAM kAkiNI, maNi ane, cakraratnathI aMdhakArano samUha nAza hote bate, tatkAla utpanna thaelA dhAnyothI te sainya sukhe rahevA lAgyu. evI rIte te meghakumAroe kalpAMtakAlanI peThe sAta rAtri divaso sudhi pANI varasAvyu. "zrA koNa pApI uThega karavA lAgyA ?" evI rItanAM jaratanAM nAvane jANIne, tenAM sola hajAra aMgarakSaka yado kopa pAmIne, tathA tuNIro (nAthAM) bAMdhIne meghakumArone kahevA lAgyA ke, thare rAMkaDA ! tamo yA cakrIne krodha caDAvavAne udyamavaMta thaelA koNa bo ? valI tamo mUkhoM zrA jaratezvara cakrIne jANatA nathI !! mATe have tamo turata zrAvIne yA cakrIne page paDo? ane tamo zaraNe zrAvyAthI te tamAro aparAdha kSamA karaze. ane jo tamo tema nahIM karazo, to tenAM cAkara evA amo tamone hatthI mAraguM; te sAMjalIne meghakumAroe A 14 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zatrujaya mAhAtmya. kAzamAMdhI vAdalAuno samUha kheMcI lIdho. panI te meghakumAro yadonI sAthe cakrIpAse zrAvIne namaskAra karavA lAgyA, tathA potAnAM aparAdhonuM prAyazcita karavA lAgyA. paDI cakrIe paNa temanuM sanmAna karIne, tene DoDI melyA, tyAre te mleDopAse AvI kahevA lAgyA ke, zrA cakrI zramArAthI paNa jItAya tema nathI, mATe tamo turata temane jaznamaskAra karo ? evI rIte zaraNAcUta meghakumAroe temane tema kahyAthI, te mleDo mukhamA taraNAM lezne loTatA thakA cakrIne namavA lAgyA. tathA panI tejee ratnonAM samUho, ghoDA, hAthI, ane meru sarakhA sonAnAM DhagalA cakrInAM caraNapAse melyA; tathA bahu nakti pUrvaka te miSTa vacano bolavA lAgyA. panI cakrIe paNa temane rajA zrApyAthI te potAne sthAnake gayA. evI rIte sanmAnita karelA paNa mleDoe, manamAM matsara lAvIne, kucha maMtrothI cakrInAM sainyamAM aneka rogo phelAvyA. te vakhate subuddhi maMtrI namaskAra karIne, tathA mukuTapara banne hAtho joDIne cakrIne kahevA lAgyo ke, he svAmI ! ApaNA sainyamAM hAthI, ghoDA ane mANasone amRta roganI pIDA thaDe, ane te dIvya zakti tathA auSadhothI paNa maTatI nathI, mATe te ko puSmane anicArAdikathI utpanna karelI lAge . evI rIte te maMtrI jeTalAmAM cakrI sAthe vAta kare . teTalAmAM AkAzatalane udyotavAyU~ karatA thakA mahA tejasvI be vidyAdharo tyAM zrAkAzamAMthI utaryA. te vakhate zrAdarathI UMcAM mukhovAlA sainyanAM lokothI jovAtA te vidyAdharo cakrIne namIne temanI pAse bega. tyAre cakrIe paNa uttama zrAkRtivAlA, tathA mahA tejasvI evA teu~ bannene jozne bahumAna pUrvaka pujyuM ke, tamo koNa bo? tyAre cakrInI mUrti ane vANIthI khuzI thaelA te vidyAdharo paNa prasanna mukhavAlA thayA thakA, namIne cakrIne kahevA lAgyA ke, he svAmi! amo banne vAyusarakhI gativAlA vidyAdharo bIyeM, tathA zrAje ApanAM tAtane vAMdavAne gayA hatA. tyAM te yugAdIza prajunAM mukhathI zatrujayanI kathA sAMjalIne, amo bannee tyAM jaza, te uttama tIrthane sparza kasyo. tyAM AnaMdapUrvaka zrAzmahotsava karIne, vRSaneza prajunAM putra Apane amo jovAne ahIM zrAvyA bIye. valI khAminAM putraprate paNa khAminI peTheja vartavaM, evo krama hovAthI zrApa paNa amone Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH - 107 yugAdIza prajunI peTheja sevavAlAyaka bo. valI he svAmi ! ApanuM zrA sainya maMda tejavAluM kema jaNAya be ? kemake, sUrya chAne pANI batAM kamalono saMkoca kema saMbhave ? tyAre cakrIye kayuM ke, maMtra ne auSadhicI paNa asAdhya roga akasmAta yA sainyamAM phATI nikalyo be, tethI prANIune lAni elI be. te sAMjalI te vidyAdharo cakrIzane kar3evA lAgyA ke, he rAjan ! zatruMjaya parvatapara zAzvatuM rAyaNanuM vRkSa be. teno prabhAvaM zAkinI, bhUta, vetAla, tathA duSTa devAdikanAM doSane haranAro be, ema moe bahu vakhata yugAdIza prajunAM mukhathI sAMjalyuM be. ane te vRnI bAla, mATI, zAkhA, patra yAdika amArI pAse be, tenuM pANI karI, te sevavAthI tamAruM sainya jale nirogI thAya. paDhI cakrIe tema karavAnI zrAjJA zrapavAthI te sainyane nirogI karyu pachI cakrIe temane sanmAna zrApyAbAda te paNa potAne sthAnake gayA. pI potAnAM sainyane nirogI jo ne harSita cittavAlA thara, cakrI potAnuM mastaka dhuNAvavA lAgyA. paDhI te harSaneja jANe bahAra kahADatA hoya nahIM, tema te kar3evA lAgyA ke, aho ! yA uttama tIrthano mahimA to vacanAtIta be; valI huM ema mAnuM huM ke, yA zivAya koi uttama tIrtha traNe jagatamAM paNa nathI, valI tenAM ciMtanamAtrathI paNa banne lokanuM sukha male The valI gAu pa meM yA tIrthano atizaya mahimA prajAsa devanAM mukhathI sAM hato; valI yA digjaya karyA bAda saMgha sahita jyAre huM zrA tIrthanI yAtrA karIza, tyAreja zrA manuSya janmane huM saphala mAnIza. evI rItanI amRta sarakhI vANI bolatA te cakrI, sarva sabhAsadAne parama prItinAM heturupa thayA. paThI cakrIe pharIne krodhayukta ghaine mlecho prate cakra melyuM; tyAre tenAM adhiSThAyaka devo tene turata bAMdhIne lAvyA. tyA cakrIe temane dIna mukhavAlA, tathA dIna vAkyovAlA joine, zikSA mATe teja'nAM hAthI ratnAdika leine, tejane jatA melyA. paThI su paNa giri ne sAgaranI maryAdAvAlA siMdhunAM uttara niSkuTane cakrInI yajJAthI jItIne tyAM zrAvyo. tyAM vividha prakAranAM jogone jogavatA thakA cakrI ghaNo kAla rahyA; paDhI eka dahADo cakraratna zrAyudhazAlAmAthI nikalIne bahAra cAlyuM paDhI te mArge anukrame cAlatA thakA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20na zatrujaya mAhAtmya. cakrI kuhimAjinAM dakSiNa pradeza prate zrAvyA. tpAM sainyano paDAva nAkhIne, ahama tapa karIne, rathamAM caDI cakrI turata kuhimAjipara gayA, tyAM rathanAM zIrSapara traNavAra tADana karIne, potAnAM nAmarnu bANa tenAM adhiSTAyaka devaprate teNe meTyuM. tyAre te bANa bahotera jojana vegathI zrAkAzamArge jazne paDyu, ane tethI himavat kumArane gusso caDyo, paNa teparanAM adaro vAMcavAthI teno gusso utarI gayo, tathA hAthamAM neTa lene te cakrI pAse zrAvI namaskAra karavA lAgyo. evIrIte cakrInu thArAdhana karIne, temanI rajA deza te potAne sthAnake gayo, ane cakrI paNa potAnI senAprate AvyA. palI jhaSanakUTa parvata prate jazne teNe traNavAra rathapara tADanA karI, tathA kAkINI ratnathI tyAM lakhyu ke, "zrA avasarpiNImAM trIjA thArAne DeDe, zrI yugAdIza prajuno putra, tathA ladamIthI iM' sarakho, huM narata nAme cakravartI thayo DhuM." palI tyAMthI te cakrI lazkara sahita teja mArge jatA thakA jaratArtha prate rahe. lA vaitADhya parvata pAse gayA. have pehelAM jyAre zrAdideva pranu rAjya karatA hatA, tyAre kaba mahAkavanAM nami ane vinami nAmanAM putrone prajue kaMjJaka kArya mATe kyAMka mokalyA hatA; ane jyAre te te kArya karIne pAlA zrAvyA, tyAre to temaNe prajune saMyamasahita joyA. evI rIte nirmama prajune nahIM jANIne " he tAta ! he tAta !" ema kahetA thakA putranI peThe te pranu pAse rAjya yAcavA lAgyA. paThI te "jaratane to sevazuM nahIM," ema pratijJA karIne, talavAra leza prajunI sevA karavA lAgyA. eka dahADo pAtAleMja prajune vAMdavA Avyo, tyAre teNe temane prajunI atyaMta bhakti karatA joyA; ane tethI teNe temane harSathI sola hajAra vidyArDa, tathA vaitADhyanI dakSiNa ane uttara zreNirnu rAjya prApyuM. tyAM te nami ane vinami sUrya caMnI peThe AnaMda pUrvaka rAjya karatA hatA. have narata cakrI paNa rathapara besI tyAM AvyA, ane pAtAnAM nAmarnu bANa teNe teuprate pheMkyu. te bANane joza te banne paraspara vicAravA lAgyA ke, jaMbUhIpanAM jarata detramA zrA jarata prathama cakrI thayA be. ane te potAnAM jujAbalathI garvita thazne zrApaNIpAsethI paNa daMDanI yAcanA kare De; paNa tenI pAse kaM vidyAmaMtra nathI; ema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10e tRtIyaHsargaH vicArikrodhathI lAlacola thara te laDavAne taiyAra thayA. have teunI zrAjhAthI bIjA vidyAdharopaNa mahA sainyothI vIMTAyA thakA tyAM zrAvyA. ke. TalAko to potAnAM vimAnothI AkAzane seMkaDo sUryavAvu karatA thakA, tathA keTalAko rathothI AkAzane garuDamaya karatA thakA, keTalAko madaUratA hAthIthI AkAzane jaMgama parvatamaya karatA thakA, keTalAko ghaNA pAlAu~thI AkAzane bANamaya karatA thakA, ane keTalAko garjanA karatA uMuninAM avAjothI parvatone paNa gajAvatA thakA, tathA hAthamAM ha. thiyAro lezne tyAM zrAvyA. have divase paNa vimAnothI AkAzane jyotiScakravAyU~ karatA thakA te vidyAdharo raNasaMgrAma karavA lAgyA. have cakrInuM sainya paNa ko vakhate yadoyeM racelAM vimAnothI, to koI vakhate ratha, hAthI ane ghoDAthI paNa te vidyAdharonI sAthe laDavA lAgyu. te vakhate.vi. mAno vimAnonI sAthe, ghoDA ghoDAunI sAthe,hAthI hAthIunI sAthe, pAlA pAlAunI sAthe tathA ratho rathonI sAthe, dhanuSadhArI dhanuSadhArIunI sAthe, tathA talavAravAlA talavAravAlAu~nI sAthe,ema banne sainyo laDavA lAgyAM. have yahIM vidyAdharoe potAnI vidyAthI jeje lazkaramAM banAvyu,te te saghaj cakrInAM aMgarakSaka yadoe dUra kayu. evI rIte bAra varSoMsudhi laDyAbAda cakrIe tejane jItyA, tyAre te hAtha joDIne, tathA namaskAra karIne ja. rata mahArAjane kahevA lAgyA ke dekhAmi ! meruuparAMta bIjo parvata kayobe? vAyu uparAMta koNa vegavAlo ne ? vajrasamAna zuM tIkSNa ? tema tamArAthI bIjo koNa zUro ? valI he svAmI! Aje tamone jovAthI to zramoe sAdAta prajuneja joyA , mATe zrI yugAdidevanI peTheja tenAM putra evA tamone amo sevaguM. valI ApanI AjJAthI amo thA vaitADhyapara durgapAlonI peThe rahIzu. ema kahI vinayanA AdhAracUta evA vinami rAjAe sarva aMge zrAvelA tAruNyathI manohara aMgavAlI, tathA netra, mukha, hAtha, hRdaya ane pagarUpI kamaloe karIne kAmadeva rUpI rAjAne krIDA karavAne talAva sarakhI, tathA calakatI kAMtirUpI amRtanAM samUhathI naretI, sarva rogone zAMta karanArI, ane zchA pramANe dIvya jalanI peThe zItoSNanAM sparzavAlI, sarva zujalakSaNothI saM. pUrNa, tathA sarva avayavothI suMdara, evI potAnI sunA nAmanI kanyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zatrujaya mAdAtmya. cakrIne ApI. panI cakrIe temane rajA ApavAthI, tee potAnAM putrone rAjya soMpI saMsArathI virakta thara, zrI zaSajadeva prajunI pAse vrata lIdhuM. paLI cakrI cakranI pAula cAlatA thakA gaMgAne kinAre pahoMcyA, ane tyAM temaNe nahIM ati dUra, tema nahIM zrati najadIka lazkarano paDAva nAkhyo. tyAM paNa suSeNa senApati cakrInI zrAjJAthI siMdhunI peThe gaMgA nadI utarIne; tathA uttara niSkuTa sAdhIne pADo zrAvyo. tyAM ahama tapathI sika thaelI gaMgA devIe cakrIne be suvarNanAM siMhAsano, eka hajArane zrApa ratnonAM kuMno, hAra, bAjubaMdha, mukuTa, ratnazayyA, dIvya vastro tathA dIvya puSpo thApyAM. paThI lAvaNyanAM manohara suMdarapaNAzrI cAkararUpa karela je kAmadevane jeNe, evA te cakrIne jozne, tenI sAthe vilAsa karavAnI zvAthI te manamAM ciMtavavA lAgI ke, zuM zrA ? ke caMDa ne ? ke kubera ? ke sUrya be ? athavA devonuM te zrAvU rUpa kyAthI hoya? thA to jagatanAM svAmI zrI yugAdiprajunAM putra jarata be, kema ke, ratnAkara vinAM zrA, ratna bIjI jagoe kaMI utpanna thatuM nathI. evI rIte kAmadevanAM bANathI vyagra thazne te kaTAdo mAravA lAgI, tathA naratanI prArthanA karavA lAgI, tethI jarate teNIne rativezmamA dAkhala karI. panI tyAM teNInI sAthe vividha prakAranAM logo jogavatAM thakAM cakrIe eka divasanI peThe eka hajAra varSoM nirgamana kA~. have eka dahADo iMja jema devo sahita sudharmA sanAne, tema jarata rAjA rAjA sahita potAnI sanAne zojAvatA hatA. eTalAmAM mUrtivaMta caMjasUrya sarakhA saumya kAMtivAlA be cAraNamuni zrAkAzamAMthI utA. te vakhate narata cakrIe saMjrama sahita uThIne nakti pUrvaka sAdAta viveka ane vinaya sarakhA te munine namaskAra karyo. par3I temane siMhAsanapara besADIne, cakrI hAtha joDIne tenI sanmukha bega. par3I zrI yugAdIza prajunA putrane te navamAM mokSagAmI jANIne te muni gaMjIra vANIthI tene kahevA lAgyA ke, maitrIcatuSka, aSTAMga yogano anyAsa, upasagoMrnu sahanapaNuM, thArjavatA, kaSAya, viSaya ane zrAraMjono parihAra, apramAdIpaNuM, prasannapaNuM, komasatA, tathA samatA eTalA modanAM mArgoM . paDI te dezanAne aMte rA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 111 jAe munine namaskAra karI pUbdhuM ke, paropakAramAM rakta evA Apa hIM kyAMthI vo bo ? valI mane ema jaNAya be ke, rAgadveSathI mukta thalA tathA potAnAM zarIramAM paNa mamatA vinAnA evA tamo kevala mane pavitra karavA mATeja yahIM padhArelA lAgo bo. tyAre te mAMdhI eka munie rAjAne kayuMke, de rAjan ! zramo zrI yugAdi prabhune vAMdavA mATe gayA hatA. tyAM temanAM mukhathI zrI puMDarika girinuM ujjvala mAhAtmya sAMjalIne teno sparza karavA mATe zramo AkAzamArge javA lAgyA. tyAM devo sahita IzAneM mone joi zranaMdita manavAlA thaine mastaka dhuNAvI kayuMke, he jagavan ! yA parvatanuM zrAzcaryakAraka mAhAtmya tamo juThe ? zrA huM narakagAmI hato, tyAMthI huM thA iMdra thayo buM. huM mAdAvideha devanAM pazugrAmamAM suzarmA nAme brAhmaNa hato, te duHkha ne dArijano to eka mukhya sthAnakarUpa hato. eka dahADo te zrAkhA gAmamAM nikSA mATe jamyo, paNa tyAM tene kaMI paNa nahIM malavAcI, te kevala khAlI hAthe pATo potAne ghera thAvyo. evI rIte khAlI hAthe tene thAvelo joza, tenI strI krodhathI hAthamAM sAMbeluM lei tene mAravA doDI. suzarmA daridratAthI pehelethIja pIDita thayo hato, ane strInA yA thAkozathI to te vadhAre krodhAtura thayo. paDhI teNe strIne vArI to paNa te krodha zAMta nahIM, tyAre teNe teNIne jorathI pANo mAryo. te pANo marmasthAnamA lAgavAthI te murchita thaine paDI, ane turata mRtyu pAmI. te joi teno putra krodhAyamAna thara kar3evA lAgyo ke, are kulacaMDAla ! zrA teM zuM kArya kayuM ? te vacanathI krodhAyamAna yaz te brAhmaNe, pUrvanAM tApatha tasa thane, tene tathA raDatI evI putrIne paNa mArI nAMkhI. pI jayajIta thalo tathA kona pAmela be saghalI iMDila jenI evo thayo thako, te javA lAgyo, eTalAmAM koi gAya sAthe thddaavaath| teNe te - paNa mArI nAMkhI. paDhI tene pakaDavA mATe koTavAlo tenI pAbala doDyA, tyAre jayAMta ya, aMdha tulya thayo thako te potAnAM pApathI naraka sarakhA kuvAmAM paDyo. dhikkAra be krodhane ! ! ! ke jene vaza tha mUDha arat kRtyAkRtyano vicAra karatA nathI, ane narakanA khADAmAM paDe be. ! ! ! have te kuvAmAM paDatAM thakAM te brAhmaNanAM TukaDe TukaDA thai Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zatrujaya mAdAtmya. gayA, ane te pIDAthI te mRtyu pAmI jayaMkara puHkhadAyaka sAtamI narake gayo. tyAM baMdhana, bedana, tApa, tADana, zrAdika mahAkuHkho jogavIne, mRtyu pAmI te siMha thayo. tyAM ghaNAM niraparAdhI jaMtune haNIne te pharIne pADo cothI narakamAM gayo. tyAMthI cavI cAMDAlakulamAM krUra kArya karanAro thayo, ane pharIne pAlo te sAtamI narake gayo. tyAM bahu kaSTa sahana karIne te dRSTiviSa sarpa thayo, tyAM eka dahADo teNe potAnAM bi. sapAse keTalAka vratadhArI muniu~ne joyA. tyAre krodhathI phuphADA mArato thako, teu~ne DaMkhavAnI zvAthI te doDavA lAgyo; par3I teune jozne te ciMtavavA lAgyo ke, thA to mUrtithI zAMta, tathA vyAdhirahita dekhAya , ema vicAri te dhIre dhIre cAlavA lAgyo. tyAM teNe te muni ne vidyAdharoprate uttama dharmano upadeza detA, tathA zatrujayanuM mAhAtmya kahetA dIga, ane te mAhAtmya teNe pote paNa sAMjalyu. te zatrujayamAhAtmya sAMjavyAthI, tathA karmAnA laghupaNAzrI tene jAtismaraNa jhAna utpanna thayu. ane tethI te potAnAM pUrvanavone yAda karavA lAgyo. paDI te bilamAMthI nikalIne, potAnI saMpadAnAM nidAnanUta muninAM caraNone kuMDAlAMrUpa thazne namato havo. par3I tenAM jAvane jANIne munie tene anazana karAvyu, tathA vidyAdharanI sAthe tene puMDarika giriprate pahoMcaDAvyo. tyAMthI te kAla karIne thA hu~ arUpe thayelo buM. mATe he muni! hu~ ema mAnuM bu ke, pRthvIparanAM saghalAM tIrthomAM tenA sara bIjaM ko pApone haranArUM tathA uttama tIrtha nathI. par3I te mahAzakivAna iMje te vAta na. ratAdhIzane nivedana karIne, caMdana zrane kapUranAM kASTodhI te sarpanA punalanI sakriyA karI. tyAM dAdanUmipara ratnonuM siMhAsana karIne, tathA te mahAtIrthane namaskAra karIne iMja potAnuM rAjya pAlavA lAgyo. evI rItanuM caritra sAMjalIne he cakrI ! amo samAdhiyI vAraMvAra te tIrthano sparza karIe bIe. have te tIrthaprate jatAM amoe thA tamAraM sainya joyu. ane tamo amArA gurunAM putra bo, tethI AdarapUrvaka amoe tamALaM Aje darzana kayu. have Apa amone rajA Apo? kema ke amAre tIrthaprate jarbu be; valI amoe Apano ati uttama viveka ane vinaya joyelo be. paLI cakrIe namaskAra karyA bAda te tyAMthI cAlatA thayA; ane cakrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaHsargaH 113 paNa te vAta sAMjalI manoratha karavA lAgyA ke, te divasa, te kSaNa ane te rAtri kyAre zrAvaze !! ke je vakhate huM saMghasahita zrIzajaya tIrthanI yAtrA karIza. have cakrI gaMgAne samajAvIne, tathA tenI AjJA lezne prabala lazkara sahita khaMDaprapAta nAmanI guphAsanmukha cAlavA lAgyA. tyAM jaz ahama tapa karavAthI calitAsana thaelo nATyamAla deva neTaNAM sahita cakrIpAse zrAvyo; tathA teNe cakrIne AlUSaNapramukha ApyAM. par3I cakrIe tene bahumAna pUrvaka rajA zrApavAthI te potAne sthAnake gayo. paThI tyAM cakrInI AjJAthI suSeNa senApatie tamitrAnI peTheja khaMDaprapAtanAM chAro paNa daNavAramA ughADyAM. palI cakrIe hAthIpara caDIne tathA tenAM jamaNA kuMjasthalapara maNiratna rAkhIne te guphAmA praveza kasyo. tyAM sainyasahita cAlatAM te cakrIe pUrvanI peTheja kAkiNI ratnathI gomutrikA AkAranAM maMDalo lakhyAM; tathA nimnagA ane janninagA nadI te utatyA; ane tyAM te guphA, dakSiNa dhAra paNa potAnI meleja ughaDI gayuM. palI te guphAnAM hAramAthI nikalIne gaMgAnAM pazcima kAMgapara teNe paDAva nAMkhyo, tathA ahamano tapa kasyo. te ahamane aMte eka hajAra yadothI adhiSThita thayelA prakhyAta nave nidhAno tenI samIpa zrAvyAM. tejenAM nAmo naisarpa , pAMDuka, piMgala, sarvaratnaka, mahApadma, kAla, mahAkAla, mA. Navaka ane zaMbaka hatA. teunI UMcAi ATha yojananI, poholA nava yojananI, tathA laMbA bAra yojananI hatI. valI teUnAMja nAmavAlA tathA eka paTyopamanAM AyuSyavAlA, tejenAM nAgakumAra nAmanAM adhiSThAyako cakrIne zrAvIne namaskAra karavA lAgyA; ane kahevA lAgyA ke, zramo gaMgAnAM mukhapara mAgadhatIrthanAM rahenArA bIe, tathA he mahAnAga ! tamArAM jAgyothI vaza thazne amo tamArI pAse zrAvyA bIyeM. valI he cakrI! tamArAM jAgyanI peThe amo kadI paNa daya pAmanArA nathI, mATe tamArI zvA pramANe tamo zramone dAna tarike Apo ? ane jogavo ? evI rIte te nidhAno prApta thavAthI cakrIe ahAzmahotsava kasyo; tathA kalpavRkSathI paNa adhika dAna te potAnI zchA mujaba devA lAgyA. panI cakrInI zrAjhAthI suSeNa paNa gaMgAno dakSiNa niSkuTa sAdhIne pAlo tyAM zrAvyo. have tyAM keTaloka vakhata harSapUrvaka rahyA bAda cakraratna ayodhyAprate zrA For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zatruMjaya mAdAtmya. kAzamArge javA lAgyaM. evI rIte va khaMDa pRthvInAM svAmi, sura asura ne narothI viMTAelA, tathA akhaMDa zrAjJAvAlA cakrI keTaleka divase - yodhyA najadIka pahoMcyA. corAsI lAkha hAthI, teTalAja ghoDA chAne te - lAja ratho, tathA bannu kroDa sunaTonAM parivAravAlA te jarata cakrI, pehelA prayANanAM divasathI mAMDIne sATha hajAra varSo gayA bAda potAnAM nagaramAM zrAvyA. tyAM vinItA nagarathI thoDe dUra temaNe lazkarano paDAva nAMkhyo, tathA tyAMnI adhiSTAyaka devIprate temaNe zrahamano tapa kasyo. pI vAdalAMmAMthI jema sUrya, tema pauSadhazAlAmAMthI nikalIne cakrIe sa. saMpadAnAM kAraNarUpa zramanuM pAraNaM karUM. pI ayodhyAmAM lokoe pagale pagale toraNa bAMdhyAM, tathA kesara ne kuMkumanAM jalathI pRthvIpara TakAva kasyo. valI jaratanAM caritrodhIja hoya nahIM jema tema lokoe gharomAM citrAmaNo karayAM, tathA sarva jagoe tyAM maMgaladhvani phelAvA lAgI. valI te vakhate tyAM lokoe harSathI umadA umadA poSAko peheryA, tathA jagojagoe sonAnAM staMjopara mAMcA mAMDyA valI tyAM cakrIne jovAmATe jANe sUryabiMboja zrAvyAM hoya nahIM, tema dareka mAMcApara ratnanAM vAsaNonAM toraNo zobhatAM hatAM valI tyAM cAlatA phuvArAuMthI - cAnaka jartAnAM darzanathI ayodhyArUpI strI jANe pasInAvAlIja tha hoya nahIM, tema dekhAvA lAgI. valI te ayodhyArUpI strI vicitra prakA ranI patAkA rUpI hAthothI ghaNe kAle zrAvelA potAnA patine jANe utsukatA aliMgana karavAne ichatI hoya nahIM, tema dekhAvA lAgI. valI te ayodhyArupI strI, lokoe dhUpadhANAmAM karelA dhUpamAMthI nikalatA - tyaMta dhuMvADAnAM mizathI jANe potAnAM jartAranAM viyogane dUra karatI hoya nahIM, tema lokothI tarka karAvA lAgI. have te vakhate te nagarImAM praveza karavAnI ichAthI cakrI airAvaNa sarakhA hAthIpara svAra thayA. ja. gatanAM yA eka patine sUcavanArA, tathA tenAM yaza sarakhA zveta chatra thI te cakrI zojavA lAgyA valI mAnasa sarovaramAMthI tenAM mukharupI kamalaprate zrAvelA haMsothIja hoya nahIM jema tema banne paDakhe vIMkAtAM cA marothI te zojavA lAgyA. mAMhomAMhe jaTakAtAM kiraNothI jANe yuddha karatAM hoya nahIM, evAM ratnothI zojatA tathA ichita dAna devAthI jaMgama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 115 kalpavRkSa sarakhA te cakrI dekhAvA lAgyA valI te te digjayathI elAM vicitra caritronAM vacanothI pagale pagale sunaTothI jema tema surAsurothI te stuti karAvA lAgyA. evI rIte lokonAM zarIrothI pagale pagale mAtA te cakra nagarImAM, ane guNothI mANasonAM hRdayamAM paNa praveza karavA lAgyA. paDhI te lAkho UrukhAuM rupI netrothI utsukapaNe jotA, tathA utkaMThA ne harSathI patAkA rupI hAthothI nAcatA, tathA koi jagoe iMdranIla maNibI zyAma, to koi jagoe sphaTikothI nirmala, to koi jagoe mANikathI lAla, to koi jagoe suvarNathI pIlA, ane vicitra varNothI devaloka sarakhA ekavIsa bhUmivAlA potAnAM pitAnAM mer3hela prate pahoMcyA. par3hI cakI vedikApara paga mukIne, parvataparathI jema kesarI tema hAthIparathI nIce utaryA; ane bIjArja paNa potapotAnAM vAdanoparathI utaryA. paThI tyAM cakrI lokonI neTone svIkAratA, tathA namaskAra karatA mANasone prItithI bolAvatA thakA kSaNavAra yojyA. paDhI temaNe potAnAM zola hajAra adhiSThAyaka yahone yathocita pUjIne visarjana karyA; valI tevIja rIte temaNe batrIsa hajAra rAjAune, senApatine, purohitane, gRhapatine ane vArdhakIne paNa visarjana karyA; tathA eva te tethe saghAune visarjana karyA pachI iMdrANI sahita jema iMDa, tema sunA nAme strIratnasAthe, tathA batrIsa hajAra bIjI rANIuMthI, tathA teTalIja janapadarAjArjanI kanyAu~thI tathA batrIsa pAtro ane bazrIsa nATakothI vITAelA te cakrI, maNi ane ratnonI zilArjanI zrepithI pela be, dRSTine utsava jeNe evA mehelamAM, dhanada jema kaisamAM te praveza karatA havA. tyAM zrI ruSanadeva prajunI mUrtine namaskAra karIne, cakrI snAnapIThapara gayA, tathA paDhI jaktithI, puSpa, dhUpa, akSata vigeretha teja mUrtinI temaNe pUjA karI. paDhI caMdrazAlAmAM jazne rAjAnAM samUhanI sAdhe, mANasone Azcarya karanArAM jojanothI temaNe zrAhAra karyo. paDhI tAMbula, caMdana, puSpamAlA, zvetavastro, tathA zrAbhUSaNothI te cakrI iMdra sarakhA zojavA lAgyA. paDhI tyAM dIvya saMgIta, nATaka tathA strIunAM vilAsothI temaNe keTaloka kAla sukhamAM gAlyo. eka dahADo devo ane manuSyoe zrAvI cakrIne vinaMti karI ke, de Dha khaMDanAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zatrujaya mAdAtmya. khAmI ! tamo mahAdatrIya bo; ane tethI he praju ! amone Apa mahArAjyanAM aniSeka mATe AjJA zrApo ? kema ke jinaprate jema sonuM tema cakrIprate zramAraM te kArya . paLI cakrIe temane tema karavAnI - jJA ApavAthI kSaNavAramAMja vidyAdharo, tathA yado ekaga thayA, ane tejee pUrva dizAnAM maMDanarupa ratnonAM samUhothI maMDapa racyo. par3I te aho, nadI, kSIrasamukha, ane tIrthomAMdhI pANI, mATI tathA velu lAvyA. palI cakrIe pauSadhazAlAmAM jaz ahamatapa karyo; kema ke tapathI maleDhuM rAjya tapazrIja vRddhi pAme be. paDI uttama vastro peherIne te rANI sahita, nATyarasamAM magna thazne te maMDapamAM gayA. merune jema sUrya, tema cakrIe siMhAsana, tathA maNimaya snAnapIune pradakSiNA karI. paDI pUrva taraphanAM pAvaDIyAMuthI siMhAsanapara caDIne, strI sahita te pUrvasanmukha bega, valI tyAM bIjI batrIsa hajAra strI paNa zrAsanopara beThI; panI jaktivAna rAjA uttara taraphanAM pAvaDIuthI te snAnapIThapara caDyA. valI senApati, gRhapati, vArdhakI, purohita tathA zreSTi zrAdiko dakSiNa bAjunAM pAvaDIAMuthI tyAM caDyA. valI te vakhate bIjA paNa cakrIne jo hAtha joDIne, harSita thayA thakA yathAyogya Asanopara bega. tyAM cAraNa zramaNoe prathama jaina zrAgamamAM kahelI vidhipUrvaka cakrIne maMtrasnAna karAvyu. paDI tenAM Aliyogika devoe, zoe jema jinane tema zurU tIrthodakathI temano aniSeka karyo, paDhI zuja kaNe batrIsa hajAra rAjAe tathA bIjA gotravRjhoe thane senApati pramukhoe paNa temano aniSeka kayoM. palI caMdanathI lipta le aMga jemarnu, tathA cAMdanI sarakhA zveta vastravAlA te cakrI, zarada RtunAM vAdalAMuthI vITAelA meruparvata sarakhA zonavA lAgyA. paDI devoe caityapara jema kalaza, tema temanAM mastakapara Sana prajune iMche Apelo mukuTa sthApana karyo. valI tee pavitra motIuthI guMthelo hAra temanAM kaMThamAM sthApana karyo. te hAranAM kAvinyapaNAne nedanArI pArijAtanAM puSponI atyaMta sugaMdhivAlI mAlA tee cakrInAM kaMThamA sthApana karI. paLI cakrI te ratnanAM siMhAsanathI uvyA, ane teja vakhate tenAM pratibiMbonI peThe bIjAu~ paNa tyAMthI uvyA. paDI je mArgethI siMhAsana para caDyA hatA, teja mArgethI utarIne cakrI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 117 jaMgama mehela sarakhA hAthInAM skaMdhapara caDyA. paDhI pharIne snAnagRhamAM jas, snAna karI tathA prabhune pUjIne temaNe zrahamanuM pAraNaM karyu. evI te judA judA dezomAMthI zrAvelA rAjArjae, devoe, tathA vidyAdharoe mano bAra varSodhi abhiSeka karyo, te vakhate te abhiSekathI manohara ekAMta sukhamakAla sarakho tyAMnAM lokono kAla nirgamana thayo. evI rIte caMdranI peThe saumya, sUryanI peThe zatru prate tIvra, kuberanI peThe dhanavAna, varuNanI peThe juvaneza, tejathI ani sarakhA, dharmanI peThe prasAda daMDa karanAra, kAmadeva sarakhA rUpavAlA, divase vikasvara yaelA kamala sarakhA mukhavAlA, devothI paNa nathI melavAto madhyajAga jeno evA kIra samudranI peThe gaMjIra, adhikArI prate AjJAthI iMdranI peThe samartha, varasAdanI peThe prANIune hamezAM jIvitadAna denAra, tathA tArAmAM jema caMdra, tema saghalA vidyAdharo, rAjArja ane jaratanAM devomAM paNa te cakrI ekaja rAjA hotA havA. valI te hamezAM cauda ratnothI zojatA hatA, tathA nave nidhAno to tenAM caraNakamalanI pAseja rahetAM hatAM valI te nIcenI vastunAM svAmi thayA thakA zola hajAra yadoSI, parivAra sahita bIsa hajAra rAjAuMthI, batrIsa hajAra jAnapada ka nyAu~thI, batrIsa hajAra rAjakanyAthI, traNaso sATha rasoiyAyI, corAsI lAkha rathothI, corAsI lAkha hAthI thI, corAsI lAkha ghoDAthI, bannuM kroDa pAlAuMthI, vatrItra hajAra janapadarAjAuMcI, badoMtera dajAra nagarothI, navANu hajAra droNothI, ghaDatAlIsa hajAra pattanothI, covIsa hajAra karbaTothI, vIsa hajAra khANothI, sola hajAra kheTakothI, cauda hajAra saMbAdhothI, upanaso dvIpothI, tathA bIsa hajAra baMda - rothI zojatA hatA. valI te ugaNapacAsa kurAjyonAM, jarata khaMDanAM zrane jAM rAjyonAM paNa svAmI hatA. valI yAdIzvara prajue batAvelI nItine jANanArA, vizvajara, zrIdhara, subuddhi tathA buddhisAgara nAmanAM temanAM maMtri datA. valI terjanA aMza sarakhA ekaso ATha, ane valI - kroDa paNa maMtri temanAM hatA. vallI jarata mahArajanAM aMza sarakhA, ne jagatamAM eka vIra sarakhA, temanAM suSeNa, zrISeNa, durjaya ne jagajaya nAmanAM senApati hatA. valI temanAM jIvAnaMda, mahAnaMda, saMjI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 zatrujaya mAhAtmya. vana, ane sujIvana nAmanAM cAra mukhya naravaidyo, tathA bIjA sADAtraNa lAkha naravaidyo hatA. valI temanAM jAMgala, kRtanAla, vizAla ane vimasa nAmanAM cAra mukhya gajavaidyo ane bIjA traNa lAkha gajavaidyo hatA. valI temanAM vizvarUpa, parabrahma, haMsa ane paramahaMsa nAmanAM cAra mukhya paMDito, ane sAta lAkha bIjA paMDito hatA. valI temanAM zrIkuMTha, vaikuMu, nRkuTi, ane dhurjaTi nAmanAM cAra mukhya dhanurvidyA jANanArAje, tathA bIjA paNa ghaNA hatA. valI temanAM jyotiSI, dharmAMga jANanArA, ane daMDanIti jANanArA paNa ghaNA hatA. have eka dahADo jarata rAjA hapathI krIDA karatA thakA potAnAM sATha hajAra vIrone saMjAlavA lAgyA. te vakhate rAjapuruSoe temane nAmo se bezne dekhADyA, ane jarata rAjA paNa temane AnaMda sahita jovA tathA bolAvavA lAgyA. panI divase rahelI caMjanI kalA sarakhI kAMti vinAnI, tathA himayI viSTa thaelI kamalanI sarakhI virUpa thaelI tathA sevakothI dekhADAtI suMdarIne jarata rAjAe joza. tyAre lAla AMkhothI cittamAM thaelA krodhanI rekhAne dekhADatA thakA narata rAjA kaThina vacanothI sevakone kahevA lAgyA ke, are buccA ! zuM amArA gharamAM kaMza jojana zrAdika khAvA malatuM na. thI? athavA tamo zuM zrA suMdarIno kaMI thAdara karatA nathI ? valI ruM zrA kaMza khAtI nathI ? ke Ane zuM kaMI roga thayo be ? athavA te te vidyAne jANanArA vaidyo zuM marI gayA ? valI thA madarahita hAthaNInI peThe mlAna kema tha ? ane thA uparathI khAtarI thAya De ke, kharekhara tamoe mAjhaM bIjuM paNa nukazAna kayu hoze !!! evI rIte bolatA te rAjAne te sevako namIne hAtha joDI kahevA lAgyA ke, he svAmI ! zrI jarata mahArAjane ghera to saMghalI saMpadA be, kema ke, iMDane ghera kaMiMdarijapaNuM hoya ? valI zrA suMdarI kuladevInI peThe zramone hamezAM pUjanIka be, tema mRtyuprate upAya karanArA vaidyo paNa ghaNA jIvatA bega . paNa he khAmI! Apa jyArathI digyAtrAmATe sidhAvelA bo, te divasathI zrA suMdarI kevala prANa dhAravAmATeja AMbelo kare .valI te vakhate zrApe teNIne prajupAsethI dIkSA letI aTakAvI hatI, tethI te thA gRhasthAvAsamAM paNa jAvasAdhavI thazne rahelI . panI jarata mahArAjAe suMdarIne pubyuM ke, tAre dIkSA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tRtIyaH sargaH 11 levI be ? tyAre teNIe hA pADyAthI jarata rAjA kahevA lAgyA ke, suMdari ! tuM je zrA saMsArathI virakta thara, mATe tane dhanya be. valI tAtanA apatya sukhadAi kAryaja karavuM uttama be. valI he suMdari ! viSayarUpI corathI luMTAelA zramo tAtanAM zrapatyo thaine paNa tu sukhavAlA yA rAjyamAM mAcI rahyA bIe, mATe he mahAsatve ! dave tArI ivApramANe kara ? evI rIte jarata rAjAe AjJA ApavAthI te hRdayamAM atyaMta zrAnaMda pAmI. have eTalAmAM traNa jagatanAM nAtha zrI ruSajadeva prabhu paNa jI - vonI anukaMpAthI pRthvI para vihAra karatA thakA aSTApada parvataprate zrAvyA. tyAM iMdronAM samUhoe harSathI zrAvIne ratnonI zreNithI prabhunuM samavasaraNa banAvyuM te vakhate tyAMno udyAnapAla vAMdarAnI peThe kudIne, harSathI jaratapAsevI jaya jaya zabda karavA lAgyo; tathA paDhI pRthvIpara ma staka namAvIne kar3evA lAgyo ke, he svAmI! huM Apane kalyANakArI vArtAnI vadhAmaNI zrApuM huM ke, zrI tAtapAdoe aSTApada parvatane pavitra karelo be, tathA tyAM devoe paNa damaNAja samavasaraNa racyuM che. te sAMjalI harSa pAmelA cakrIe praphullita manavAlA thaine tene sADA bAra karoDa sonAmohoronuM inAma zrApyuM paDhI jarata rAjAye suMdarIne kathaM ke, tAro manoratha paNa saMpUrNa thayo. ema kahI ne temane teNIne aMtaHpuranIstrI mAraphate zuddha tIrthodakothI snAna karAvyaM. paDhI terjae teNInAM manasarakhAM pavitra ne nirmala zveta vastro paherAvyAM; tathA aMge vilepana ka. pI te pAlakhImAM besIne batra cAmarathI vIMjAtI thakI jaratanI pAbala aSTApada parvataprate gai. tyAM teNIe javanAM tApathI duHkhita thalA potAnAM cittaprate kelanAM vRkSasarakhaM samavasaraNa joyuM. dave jarata suMdarI vAhanamAMthI utarIne, tathA prabhune pradakSiNA dene jaktisahita namaskAra karavA lAgyA. muktisukhanI spardhA karatA evA jinanA caraNakamalone sATha hajAra varSe melavIne jarata cakrI atyaMta AnaMda pAmavA lAgyA. pI manamAM rahelA zrAnaMdaneja jANe bahAra kahADatA hoya nahIM tema, traNa jagatane stuti karavA lAyaka evA ruSajadeva prajunI jarata mahArAja stuti karavA lAgyA ke, he svAmI ! tamo sarva prANIune dhyAna dharavA lAyaka bo, paNa tamo koinuM dhyAna dharatA nathI, tema tamA iMDone Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zatruMjaya mAhAtmya. paNa pUjanIka Dho, paNa tamoprate koi pUjanIka nathI; valI tamoja jagatanAM pelA nAtha Dho, paNa tamArAthI koi pehelo nathI, valI jagadIzvarapaNAthI stuti karavA lAyaka bo, paNa tamo kaI koinI stuti karanArA nathI. valI tamo sarvane zaraNArupa bo, paNa tamone kaI koinuM zaraNaM nathI, valI tamo yA jagatanAM svAmI bo, paNa tamAro koi svAmI nathI. valI mo nuM sukha paNa zrApaneja svAdhina be, kema ke te denAro Apa zivAya bIjo koi nathI. valI utkRSTamAM utkRSTa paNa Apaja bo, ApazivAya koi utkRSTa nathI. valI Apa anAdi, anaMta tathA jyotirupa bo, tema paMDito Apa dhyAna dhare be, ane ApanAthIja A traNe jagatone dhanya mAne be. mATe yA javarUpI samudramAM vahANasamAna evA Apaprate namaskAra thA; valI he namanAraprate vatsala jAva rAkhanArA prabhu ! ApanI pAse huM mokSasukhanAM zranaMdanI yAcanA karUM buM. valI he prabhu! huM to Apano dAsa huM, ne zrApanA taraphathI sanAthapaNAnI mAgaNI karUM tuM, mATe he jagatane zaraNAbhUta prabhu ! mArApara kRpA karI mAruM rakSaNa karo ? evI rIte te cakrIzvara prajunI stuti karIne, jinarUpI caMdrapAsethI nIce pramANe dezanArUpI amRta pIvA lAgyA ke, zIlabI saunAgyapaNuM male be, supAtradAnathI jogo male be, devapUjanathI sAmrAjya male be, tathA tapathI karmoMno daya thAya be. yA saghaluM jAvanAthI daNavAra paNa sevavArthI anukrame cinmayapaNAne pamADI muktinAM kAraNarUpa thAya be. pI te dezanAne te suMdarI prabhune namaskAra karIne kar3evA lAgI ke, he nAtha ! kRpA karIne mane dIkSA zrApo ? tathA mAro turata uddhAra karo ? evI rItanAM teNInAM zrAgrahathI prabhue tene darSathI dIkSA zrApI, ane tethI te paNa potAne atyaMta dhanya mAnavA lAgI paDhI jaratarAjA paNa evI rIte suMdarIno dIkSAmahotsava karIne, tathA prajune namIne, potAnI nagarImAM zrAvyA. eka dahADo digjayamAM paNa nahIM AvelA potAnAM nAiTane jovAnI ivAthI jarata rAjA temane saMjAlavA lAgyA. paDhI temaNe prItithI tene bolAvavAmATe dUto mokalyA; kema ke rAjA prAyeM karI ne dUtarUpI pagovAlA hoya be. te dUto te pAse jai prathama sAma vAkyothI tejane samajAvabA lAgyA; paNa teye tema nahIM mAnyAthI cAkarAM vacanothI te te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 tRtIyaHsargaH mane kahevA lAgyA ke, jo tamAre jIvita zrane rAjyanI paNa zchA hoya, to turata jaratanI pAse zrAvI hamezAM temanI sevA karo? evI rItanI teunI kaDavI vANI sAMjalIne, te rAjA mAnazrI aSTApadaprate rahelA prajupAse gayA; tyAM prajune namIne tathA stavIne, AMkhomAM kiMcita AMsu lAvIne potAno vratAMta te kahevA lAgyA ke he tAta! zrApe dIkSA letI velAe zramone ane naratane paNa yathAyogya, zrApanI zyAmujaba rAjyo thApyAM hatAM; have dAvAnalanI peThe paranI unnatine nahIM sahana karIne jarate zrAkhA ba khaMDano grAsa kayoM. ane amo to ApanI jaktimAM tatpara thazne zramA. rAM rAjyothIja saMtuSTa thathA thakA, sukhethI divaso gAlatA hatA. paNa have to thA moTA nAz zramArAM rAjyone paNa devAne zche be, mATe have zramAre zuM karavU ? te mATe pUrvanI peTheja zrApa amArAM hitanIzvAthI pharamAvo ? te sAMjalIne jagatanAM nAtha jagatane paNa priya lAge evaM vacana kahevA lAgyA ke, parAkramI kSatrIe zatrujene mAravAja jozya !!! ane tethI hamezAM balamA tatpara ane pAseja rahetA evA rAgadveSarUpI mahAzatrune tamo mAro ? zrA saMsArarUpI samujamAM rAga . te pattharanAM DhagalA sarakho , tathA dveSa tesamyaktvarUpI kalpavRkSane bAlavAmAM agni sarakho . mATe he vatso! vratarUpI rAjya melavIne, ati jayaMkara taparUpI hathIyArothI, te rAgaSarUpI zatrune ho ? evI rIte pranupAsethI bodhibIja pAmIne, atyaMta vairAgyayukta thayA thakA, mokSasukhanI zvAthI tee turata dIkSA lIdhI. par3I te saghalI vAta dUtoe jaratane jara kahI; tyAre sUrya jema saghalAM tejone, tathA samuna jema pANInAM samUhone, tema jarate tenAM saghalAM rAjyo lezne khAdhIna karyAM; ane teUnAM putrone potAnI zrAjJAmAM rAkhIne rAjyo sopyAM; kema ke, rAjA potAnI zrAjhA manAvavAneja zche .have sUryanAM darzana sarakho, varasAdanI dhArAsarakho, pavananI gatinI peThe sarvavyApI, tathA parvatasarakho vajanadAra jaratano pratApa zatruthI sahana na karAto havo. potAnAM hAthathI dIdhelAM dAnothI yAcakonI darikhatAne, tathA dharmarUpI sUryathI ajJAnarUpI aMdhakAranA samUhane, zrane cakrathI zatrunAM kulane hapatA evA zrI narata mahArAjA jayavaMtA varto ? te cakrIzvare sakala jagatamAM dharmane evo to phelAvyo ke jenA dhvanithI sarva pApo tathA (aMta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 zatruMjaya mAdAtmya. raMga ) zatru nAza pAmavA lAgyA namatA rAjArjunAM mukuTanAM kiraNonAM samUhothI manohara thaela be pAdapITha jenuM, tathA lokonAM tApane haranArA, zrI jaratarAjArUpI caMdra zatrunI kIrtirUpI tArArjune potAnAM guNarUpI kiraNonAM samUhothI trAsa zrApavA lAgyA (e Azcarya be ) eva rIte zrAcArya mahArAja zrI dhanezvarasUrie banAvelA zrI zatruMjaya madA tIrthanAM mAhAtmyamAM zrI kRSanadeva prajuno janma, rAjyA jiSeka, dIkSA, kevalotpatti ne ratanAM digjayanAM varNanarUpa trIjo sarga samApta thayo. caturthaH sargaH prAramyate. je prabhu rUpI vyApArInA deva, asura, bhuvanapati ne manuSya anu grahavAlA be, tathA kamala, samudra, caMdra ne vidyAdharo saMpadA rUpa be, tathA kAmadhenu, kalpavRkSa, dakSiNAvarta zaMkha chAne ratnarUpI zrakaro (khANo) be, evA zrI AdinAtha prabhu tamAruM rakSaNa karo, 1 have zrI vIraprabhu iMDane kar3e be, he iMdra ! valI paNa yA tIrthanuM vakhANavA lAyaka tathA Azcarya vAlu mAhAtmya tuM sAMjala ? eka dahADo ulasAyamAna suvarNa kuMDalavAlA jarata iMDa jema merupara tema siMhAsanapara beThA hatA. te vakhate tyAM rahelA batrIsa hajAra rAjArjanAM mukuTonA kiraNothI tenI varasAda sarakhI sajA, vijalI sahita dekhAtI hatI. valI te vakhate tulya alaMkAra tathA vastrovAlA maMDalIka ne sAmaMtothI, sAmAnika devatAthI jema iMdra tema jarata cakrI zojatA hatA. eTalAmAM suSeNa senApati pRthvIpara mastaka rAkhIne, tathA banne hAtho mastakapara joDIne jaratane vinaMti karavA lAgyo ke de khAmI ! sarva jagoe vistAra pAmatI ApanI zrajJAne, jinanI AziSanI pareM rAjArja mastake caDAve be. valI ApanA cakraratnano udaya thavAthI saghalA kSudra upadravo nAza pAmyA be, kema ke, sUryanuM biMba tapate te zuM tArAno samUha rahI zake be ? valI tamoe dAnathI darisudai dAridrane, tathA talavArathI zatrurjane nAza karyA be. to paNa he svAmI ! ajavyanAM manaprate jema jinano bodha, tema zrApaeM cakraratna zra yudhazAlAmA praveza karatuM nathI. te sAMjalIne cakrIe maMtrinAM mukhasAmuM joyuM. kema ke, rAjA prAeM karIne maMtrImukhA hoya be paDhI vizva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH 123 jara nAmano mukhya maMtrI jaratane namIne, hAtha joDI, vinayathI vAmana yo ko kavA lAgyo ke, he svAmI ! vistAra pAmatA ApanA pratApaTakAvavAne samartha traNe lokamAM koi deva ke puruSa nathI; valI moTA moTA ghaMTI sarakhA pattharonI gaNanA karAya, paNa parvatanI khISomAM rahelA kAMkarAne te koNa gaNe ? to paNa koika vIrapaNAMnuM Dola ghAlato pRthvIpara rahelo lAge be, ke je DurnayI gharamAM zUro thane zrApanI AjJA mAnato nayI. dave mAluma paDyuM ! ! ! he svAmI ! jitAelA rAjAdai Apano jAi bAhubali ke je, balavAna ne garvathI parvata sarakho be, te daju bAkI rahela be. bAhubalinA hAthanAM balane raNasaMgrAmamAM iMdra paNa sahana karavAne samartha nayI, te paNa have apanI pAse nirbala yaze; kema ke iMdranAM vajra sarakhA zrApanA dordaMDanAM ghAtathI parvatanI peThe saghalA rAjAnaM cUrNapaNAne pAme be. valI thApe yA digjayanAM mizathI kevala dignirIkSaNa kartuM be, have thA bAhubaline jItavAthI tamAruM cakrIpaNuM saphala thaze. valI he svAmI ! " yA mAro jAi be" ema vicAri zrape tenI upekSA karavI nahIM, kema ke, zarIrano roga paNa zuM mUlamAMthI na u kheDavo ? valI AjJA ke mUla jenuM evaM rAjya paMDitoe kaheluM be, kema ke potAnuM peTa jaranArA to bIjA ghaNA hoya be, temAM yaza zAno ? te sAM "" lIne sneha ne kopane vaza thaelA cakrI jarA vicAra karIne zrAdarasahita maMtrI ne kar3evA lAgyA ke, eka bAjuthI " mAro A jAi be tethI mAruM mana zaMkA pAme be, chAne bIjI bAjuthI te mArI khAjJA mAnato nathI, tethI krodhabuddhi Ave be. valI potAnAM jAi sAthe yuddha karavAmAM mArA manane lagA ve be, chAne zatrune nahIM jItavAdhI cakra zAMta tuM . valI jenI zrAjJA gharamAM paNa palAtI nathI, tenI zrAjJA bahAra palAtI kema kaddevAya ? chAne nAnA jAinI sAthe yuddha karavAyI lokApavAdano paNa jaya rahe be. te sAMjalI avasara ulakhanAro, tathA rAjAnAM zrabhiprAyane jA nAro te maMtrI kar3evA lAgyo ke, he svAmI ! Apano nAno jAi thApanuM saMkaTa dUra karazeja; kema ke gRhasthIuno evo sAmAnya zrAcAra be ke, moTo jAi zrAjJA thApe, ane nAno jAi te mastakapara dhAraNa kare; mATe prathama dUta mAraphate yApanI zrAjJA mAnavAmATe temane kahevarAvo, paNa te, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zatrujaya mAdAtmya. hAthI jema kamalanInAM baMdhane, tema tamArI thAjhAne sahana karaze nahIM. ane evI rIte te avinayIne zikSA karavAthI tamAro lokApavAda thaze nahIM, ane tethI tamArI paNa jIta thaze. evI rItanuM sacIvanuM vacana sAMjalIne cakrIe, nIti jANanAra, tathA vAcAla evA suvega nAmanAM dUtane bAhubaliprate mokalyo. par3I te suvega paNa potAnAM svAmInI AjJA le. zne, tathA vegavAlA rathamAM besIne, rAjanAM mUrtivaMta utsAhanI peThe cAlavA lAgyo. uttama sainyanAM parivAravAlA te suvege paNa mArge cAlatAM zatrusarakhAM apazukanone jarA paNa gaNakAryAM nahIM. te vakhate gadheDo nazmAdika sthAnamA rahIne kharAba rIte jukavA lAgyo; tathA dhUli uDADato vAyu tenI sanmukha vAvA lAgyo, ane pracaMDa kAladaMDanI peThe kRSNa sarpa tenI agADI thazne javA lAgyo; evI rItanAM apazukanone jANatAM thakAM paNa dUta vegathI javA lAgyo, kema ke, tevA mANaso svAmInA kAryamATe vilaMba karatA nathI. valI sijhA mArgamAM paNa teno ratha jaDanA cittanI peThe skhalanA pAmyo, tema tenI DAbI AMkha pharakavA lAgI. evI rItanAM ariSTothI pagale pagale vAraNa karAto paNa te anukrame kucha jaMtuthI ustara vanamAM gayo. tyAM ko jagoe jayaMkara hAthI sarakhA nIlone, to koI jagoe mArela ne hAthI jee, tathA lAla caNojI sarakhI zrAMkhovAlA siMhone, to koI jagoe hAthIthI ukheDAtA parvatanAM TukaDA sarakhA vRkSone, to koI jagoe zrAzcaryakArI citrAune, ane muMDanAM samUhone, tema pokAra karatA, cAlatA tathA yuddha karatA zrane balavAnone paNa jaya zrApatA keTalAka muSTa jaMgalI prANIune joto thako, mRtyunAM krIDAvana sarakhAM, tathA kAlarAtrine AnaMda ApanArAM, tathA vRdonI ghaTAthI nathI dekhAto sUrya jyAM evA vanane te suvega ulaMgI gayo. panI anukrame te ba khaMDathI bIjA, tathA akhaMDa lakSmInAM sthA. naka sarakhA, zrane iMjane rahevAnAM ghara sarakhA bAhubalInA bahali dezamA pahoMcyo. te tyAM ThekANe ThekANe tathA gAma gAma prate manohara gopIuthI gavAtA zrI yugAdIzaprajunAMguNagrAmone sAMjalavA lAgyo. valI parvata,gAma, sImA vigeremA bAhubalinA lokottara balatuM mAMhoMmAMheM thatuM varNana teNe vAraMvAra sAMjalyu. valI tyAM teNe bAhubali zivAya bIjA rAjAne nahIM jA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 235 patA, tathA ladamIthI kubera sarakhA lokone joyA. valI sarva jagoe pa. vatanAM zikharo sarakhA dhAnyanAM DhagalAune tathA phalapa vRkSone joto thako te manamAM camatkAra pAmato pAmatojavA lAgyo. evI rIte anukrame vegathI traNa lAkha gAmone ulaMgIne, te bAhubalInI rAjadhAnI takSazilA . nagarIprate pahoMcyo. tyAM teNe uMcAM arihaMta prajunAM maMdiropara rahelI dhajAUnI paMktithI vIMkAtI, tathA motInAM DhagalAu~thI jANe pasInAvAlI, tathA kubera sarakhA sAmaMta lokovAlI, ane lIlAthI manohara, tathA adaya saMpadAvAlI, iMjapurI sarakhI te nagarIne joza. tyAM tenI thAMkhone varSa thApatA, ane kavAyata khelavAthI khinna thaelA kSatrIune daNavAra jozne tenA manamAM jaya thayo. par3I pukAnonI zreNipara rahelA, tathA potAne " ahamiMga" mAnatA zAhukAronAM putrone joto thako anukrame te rAjAnAM rAjadarabAramAM Avyo. par3I mahenata vinA ratnonAM kiraNonAM samUhothI AkAzane citrita karatA, tathA, kRtrima ane zrakRtrima siMho, ane dIpaDAu~thI bItA ne hAthI jyAM evA, tathA hAthamAM khulAM hathIyAronAM samUhavAlA, ane bIjAnI bAyA jovAthI paNa sAvadhAna rahetA dvArapAlothI thAzrita karAelA, tathA ko jagoe kharatI kasturIthI narelA, ane ko jagoe zatrunAM hRdayanI peThe ghoDAnI kharIuthI khodAelA, tathA maMDapothI devalokanI peThe maMDita thaelA, evA ati suMdara rAjamehela prate te pahoMcyo. tyAM kSaNavAra sudhi dvArapAlothI rokI rakhAelo, zrane par3I baDIdAre rAjAnI jJAthI praveza ka. rAelo te suvega bahu jayasahita rAjasanAmAM dAkhala thayo. tyAM teNe zikharothI jema meru, tema bAhubali sarakhAja kharUpavAlA mukuTabaMdha hajAra rAjAthI sevAelA, kiraNothI jema sUrya, tema uttama zRMgAra vAlA, ane mUrtivaMta utsAha sarakhA kumArothI adhiSThita thaelA, valI ratnonI jIta ane maNinAM staMjomAM paDatAM pratibiMbonAM mizathI amAtyoe karIne aneka mUrtivAlA, mukharUpI sonerI kamalanI zaMkAthI zrAvelA haMsasarakhA cAmaroe karIne, devAMganouthI jema iMDa, tema vArAMganAuthI vIjAtA, pavitra veSavAlA, tathA suvarNadaMDane dharanArA baDIdArathI nAmagrahaNapUrvaka varNana karAtuM ne namatA rAjAu~nuM jenI pAse evA, tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zatruMjaya mAhAtmya. potAnAM tejothI sakala jagatane tRNa samAna ciMtavatA, evA bAhubaline siMhAsana para beThelA joyA. apUrva kSatrIya tejavAlA te bAhubaline joine prathama to hona pAmelo te suvega dUta AkAra gopavIne temane namato havo. paThI mastakapara joDela be hAtha jeNe, tathA bAhubalinAM mukhapara rAkhela be dRSTi jeNe evo te dUta rAjAe cukuTI saMjJAthI dekhADelA Asanapara beTho. pI bAhubali paDabaMdAthI sajAnI jIMtane paNa vAcAla karatA thakA gaMjIra vANIthI tene kar3evA lAgyA ke, he suvega ! tAtanI peThe mane pUjavA yogya evA mArA moTA bhAi to khuzI mAM be nI ? tathA ayodhyA nagarI to kuzalatAmAM benI ? valI pitAjIye lAMbA kAlasudhi lAlana karelI evI prajA paNa kuzala benI ? tema zrArya evA moTA nAino ba khaMDano vijaya to akhaMDa rIte thayo benI ? valI te digjayamAM corAsI lAkha ratho, corAsI lAkha hAthI ne corAsI lAkha ghoDAune kaM bAdhA to thai nathI ne ? tema saghalA rAjA paNa kuzalatAmAM be nI ? tema tyAM koine kaMM paNa vighna to thayuM nayI ne ? eTaluM bolIne bAdubali rahI gayA bAda suvega paNa temane namaskAra karIne, tathA temanI vANIthI kona pAmIne jarA vicAra karI kar3evA lAgyo ke, te tamArA moTA jAinI kRpArthI anyone ghera paNa kuzalapaeM thAya be, tyAre temanA kuzalamATe to pubavuMja zuM ? valI je vinItA nagarInAM tamArA moTA jAi adhipati be, te nagarIne jinanAM vacanamAM jema saMzaya, tema vighnano aMza paNa kyAMthI hoya ? valI jenAM zatrurjane cakraratna potAnI meleja nedI nAkhe be, tenI prajAmAM to sarvadA kuzalaja hoya be. valI jenI sevA sarve sura, asurAne manuSyo kare be, tenI sAme thavAne va khaMDanA vijayamAM koNa himmata dharI zake tema hatuM ? valI traNe lokano vijaya karavAmAM je samartha be, evA jarata cakrI jenAM svAmI be, tevA tenAM ghoDA, ratha ne hAthIne koNa vighna karI zake tema De ? valI te lAkha yo, tathA rAjArja, vidyAdharo ne devothI sevAya be to paNa bAMdhavo vinA tene cena paDatuM nathI. sarva rAjyomAM jamatAM thakAM temaNe kyAMya paNa jAne joyA nahIM, chAne tethI utkaMThAsahita te bAMdhavone malavAne che che. valI digjayama tema bAra varSanAM rAjyAbhiSekamAM paNa te zrAvyA nahIM; valI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH 121 beTe te saghalA nirIha tathA potAnAM zarIramAM paNa nispRha thayA be. have tamArAmAM jarata mahArAjanI utkaMThA hovAthI mane vahIM temaNe mokalelo be. mATe have tamo tyAM zrAvo, ane tamArA saMgathI temane sukha Apo ? kema ke baMdhuvinA temanuM rAjya dIpatuM nathI. valI kulInone potAno moTo jAi tAtanI peTheja pUjanIka hoya be, chAne tamo temane namAthI tamAruM mAna paNa vizeSa thaze. valI te cakrInAM caraNone devo paNa name be, tethI temanI sevA karavAthI tamone lagA yaze nahIM. valI 'huM zrATalA divasasudhi gayo nathI' evI zaMkA tamo karazo nahIM, kema ke, te moTA jAi be, mATe tamAro aparAdha kSamA karaze. valI tamArA saMgamayI te moTA jAi sukha pAmIne vAtsalyapaNAthI tamone adhika rAjya Apaze, tema tamAruM sarva kaSTothI te rakSaNa karaze. valI tamo banne iMdra ne upeMdranI peThe, tathA azvinI kumAronI peThe, vairInAM hRdayamAM zavyarUpa yA thakA malIne rAjya karo ? valI 'te mAro jAi ve' ema vicAri tamAre nirbhaya dhanuM nahIM. kema ke ahaMkArIne zikSA ApavAnI dAruNa rAjanIti be. valI jUtA nimittiyAnuM vRSTituM vacana, varasAda varasavArthI jema niSphala thAya be, tema tamArA viSe jaratane khoTuM samajAvanArAunuM vacana niSphala thaze. valI jarata mahArAjanuM saghaluM sainya to eka bAju rayuM, paNa hAthamAM daMDa dhAraNa karatA eka suSeNa nAmanA temanA senApatinuM bala paNa raNasaMgrAmamAM koNa sahana karI zake tema be ? valI raNasaMgrAmamAM parvatonI peThe ubalatA tenAM corAsI lAkha hAthIune tathA samudranAM mojAMnI peThe ubalatA teTalAja ghoDAune rokavAne paNa koNa samartha be ? valI tenAM anya sainyonI to gaNanAja zuM karavI ? kema ke, bharata rAjAnAM saMgrAmane balavAna iMdra paNa sahana karI zake tema nathI !!! valI te jarata mahArAjAne iMdra paNa potAnuM zraradhuM zrAsana zrApIne pAse besADebe, tevA tamArA moTA cAine namavAmAM tamone lagA zAnI ? valI tamone rAjyanI ne jIvitanI paNa jo ichA hoya, to jarata mahArAjanAM caraNakamalane tamo turata sevo ? evI rItanAM suvega dUtanAM vacano sAMjalIne balavAn bAhubali potAnAM khajAupara dRSTi karatA thA, tathA ( krodhathI ) lAla yAMkhovAlA thaine tene kar3evA lAgyA ke, he dUta ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127 zatrujaya mAhAtmya. tuM kharekhara vAcAla , tathA parasthAnamAM zrAvIne paNa je tuM zrAvAM zrahitakArI vacano UMce prakAre bolyo, tethI kharekhara tuM tArA khAmInuM kArya karanAro . te jarata cakrI mArA moTA nAza , mATe te mAre pU. janIka , temAM saMzaya nathI; kema ke, moTA nAzne pitAnI peThe pUjavA, e kulInono AcAra be; paNa moTo nAz potAnI moTAzne jyAMsudhi jAlavI rAkhe, tyAMsudhi to te nAnA nAzne pUjanIka be, paNa jyAre te potAnI moTAzne ulaMgI jaz kArya kare, tyAre tene zI rIte sevAya ? valI temaNe bala karIne nAnA nAnAM rAjyo jInavI lIdhAM, mATe aho! tenuM nAzpaNuM zrane sneharasa paNa keTalo badho moTo je !!! valI te saghalA paNa tAtanAMja putro itA; ane raNasaMgrAmathI kaMI DaratA nahotA; paNa "thA moTA jAi sAthe kalaha karavo !!" ema vicAri teu~ne lagA thaz. par3I tejee vicAkhu ke, thA moTA jAzne to zarama nahIM zrAvI; paNa amone lagA thAve , ema vicAri tee pitAjI pAse jaz dIkSA lIdhI. valI te jaratane je rAjA seve , teune to adhika rAjya AdikanI zchA be, paNa DhuM to pitAjIe zrApelAM rAjyazrI saMtuSTa thayelo buM, mATe mAre tenI sevA zAmATe karavI jozye ? valI baMdhuUnAM rAjyone grahaNa karatAM thakAM meM je temanI upekSA karI, evI rItano mAro doSa zuM te cADIbA tene sUcavaze ? !! valI tuM je kahe je ke, te tamAro aparAdha damA karaze, te zuM meM temanAM kaMgAma zrAdika nAMgyAM le ? ke zuM? valI paNa je tene bharadhA Asanapara besADe , te paNa "zrA zrISanadeva prajunA jyeSTa putra , mATe mAnanIka " evaM vicArineja besADe be, temAM kaMI jaratano potAno pranAva nathI. valI jyAre hu~ raNasaMgrAmamAM caDIza, tyAre tenuM te sainya, te bicAro suSeNa, te cakra ane te jarata paNa zuM hisAbamA 2 ? valI agAu amo banne jyAre gaMgAnAM kAMgapara kavAyata karatA hatA, tyAre huM tene AkAzamAM ubAlato, ane dayA lAvI tene pAlo kIlI seto; te sagharcA hamaNA yA rAjyamadazI jhuM te jUlI gayo ? ke jethI puSTa AzayathI mArAprate tArAsarakhA dUtane mokalyo!!! valI tenAM nADuta lazkarI to raNasaMgrAma vakhate kyAMnAkyAMe cAlyA jaze; thane te vakhate kevala jarataneja mArA thA jujadaMDanAM balanuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH 12e duHkha sahana karavuM paDaze !! mATe he dUta ! tuM cAlyo jA ? kema ke nyAyI rAjAe dUtane mAravo joie nahIM. phakta te jarataneja tenAM zranyAyanuM phala huM cakhADIza. evI rItanI gaMjIra vANIthI manamAM camatkAra pAmIne te dUta potAno jIva lei te zrAsanaparathI dhIre rahIne uThyo . diGmUDha vAthI tathA zrAMkhanAM capalapaNAthI tathA jayathI ghAMTImAM zrAvatA potAnA dupaTTAthI skhalanA pAmato thako, ane ugAmelA dathIyArovAlA kumAro ane rAjAuMcI potAne hAelo mAnato thako te dhIre rahIne samAMthI nikalyo. paDhI te jIvitavyanAM dehadhArI manoratha sarakhA rathapara jayajIta yo ako vAMdarI jema vRkSapara tema caDI beTho. te dUtane joi tyAMnA loko nIce pramANe mAMhoMmAMheM vAto karavA lAgyA. eka - zra koika navIna mANasa kSaNavAramAM sajAmAMyI nikalyo !! bIja-re ! huM to ema tarka karuM huM ke, yA jarata rAjAno dUta be. eka - are ! zuM bAhubali vinA yA pRthvI para koI bIjo rAjA be zuM ? !! bIjo Aja zrApaNA bAhubali rAjAno moTo jAi, tathA zrI kRSana - deva prajunA jarata nAme putra rAjA be. - eka-tyAre zuM ? te ghATalo vakhata koi dezAMtara gayA datA ? bIjo - te cakravartI ; ane tethI va khaMDa jaratakSetrane te jItavA gayA hatA. eka - paNa tyAre teNe yA bAhubaliprate dUta zAmATe mokalyo hoze !!! bIjo - zA mATe zuM ? potAnAM dukamamAM rahI sevA mATe bAhubaline bolAvavA mATe ? !!! valI bIjuM zuM ? samajyo ! ! ! eka-tyAre zuM ! tenI pAse koi zikhAmaNa zrApanAra maMtrI nahIM hoya !!! ke je tene zrAvAM kAryathI nivAre ! ! ! bIjo Ae koka uDu lAge be ! ! ! tenI pAse to seMkaDo maMtrI be, ne teja kArya mATe tene vizeSe karIne preraNA karI be. !! eka-tyAre to te jarata sukhe sutelA siMhane lAkaDI mArI jagAmavA jevuM kare ! bIja - ema be ! ! ! kema ke, prANIunuM jetuM jAgya tevI tene buddhizravebe ! ! ! Jain Educationa International 17 For Personal and Private Use Only Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 zatrujaya mAdAtmya. evI rItanI nagarInAM lokonAM mukhamAMthI nikalatI kathAne sAMjalato thako te suvega rathane vegathI hAMkIne turata nagarI bahAra nikalyo. pa. bI sunaTonAM jujAsphoTothI, tathA tejenAM vividha prakAranAM hathIyAronAM nartanothI, ane zuravIronAM siMhanAdothI naDakatA rathanA ghoDA jenAM, evo thayo thako te dUta cAlavA lAgyo. panI siMhanAM TolAMnI vyathAthI mukta thaelAyane diGmUDha thazgajarAelA dariNanI peThe, nagaramAMthI nikavyAbAda te thoDI thoDI jIvitavyanI zrAzA rAkhavA lAgyo. par3I mArgamAM nagara nagaraprate vairanI vAtomAM bAdaravAlA, tathA khullAM hathIyArovAlA, ane potAnAM jujAmadathI ahaMkArayukta thaelA sunaTone, tathA bAlakone paNa raNasaMgrAmanI utkaMgavAlA, ane hAthamAM zastravAlA jozne te dUta manamAM vicAravA lAgyo ke zrahIMnAM yA strI bAlako vigerepaNa yuddhanI - bAvAlA , to zuM thA pRthvInoja tevo guNa je ? ke bAhubalino pranAva !!! valI jevA rAjA tevI prajA paNa hoya ane tethIja thA loko paNa potAnAM svAminAM balanAM mAhAtmyathI zUrA thaelA . valI tejenAM mukhathI te dUte jaratanI sAthe bAhubalinAM yuddhanI vAta to upahAsa tarIke jANI; te vAta yuktaja be, kema ke potAnAM svAminAM balathI mANaso paranI avajJA kareja . valI tyAM te potAnAM khAminAM tejaneja jema tema hathIyArone sajavA lAgyA, tema keTalAko ghoDAune khelAvavA lAgyA, tathA rathone samAravA lAgyA; tema keTalAko jaMgama mehelo sarakhA taMburDa saja karavA lAgyA, ane keTalAko kavaco tathA nAthAMune dRDha karavA lAgyA. palI te dUta jyAre mArgamAM cAlato hato, tyAretyAMnA loko jANe bApamAryAnuM vaira hoya nahIM, tema tenA tarapha karaDI najare jotA hatA; valI te dUte tyAM sarva jagoye parvatamA rahetA rAjAune paNa bAhubaliprate bahu naktivAlA, raNasaMgrAmamATe saUthayelA, tathA khuTkhA hazrIyArovAlA joyA. evI rItanuM jozne suvega dUta lokApavAdathI DarIne potAnAzAtmAne niMdavA lAgyo ke, zrAbanne jAnAM vairarUpa hu~ thayo; valI te vicAravA lAgyo ke, cakrIne haju zuM khoTa rahI gai hatI ke, thA bAhubalinI pAsethI sevAnI zvA karI !! phokaTa thA kesarI siMhane jagADavA jevU kayuM !! evI rIte vAraMvAra vicArato thako te dUta keTaleka divase rathanA vegayI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH sukhe samAdhe potAnA khAminA dezamAM zrAvyo. tyAre teNe potAnAM lokonI evI vANI sAMgalI ke are nAca! jeTalAmAM bAhubali pAsethI dUta pADo zrAvyo nathI, teTalAmAM strI, DokarAM vigere sarva sAmAna turata kisAu~mA dAkhala karo? valI nahIM pAkelA dhAnyo paNa turata laNI syo? tathA nUmimAM DATI melo ? ke jethI sarvano nAza na thAya. valI keTalAko kahevA lAgyA ke, are! bokarAM baiyAM to eka bAju rahyAM, paNa potA. tuM zarIra sAMcavaqe urkhana be; valI jyAre bAhubali gusse thayo, tyAre to zrApaNuM kisAnuM bala paNa phokaTaja . evI rItanI lokonI vANI sAMjalIne dUta vicAravA lAgyo ke, A loko to mArAdhI paNa vadhAre vegavAlA lAge ! ke jeTha zrAvI rItano potAno jaya pragaTa kare . ema vicArato, tathA bAhubalinAM vacanane yAda karato thako te dUta turata ayodhyAmAM AvI narata mahArAjane namaskAra karato havo. paDI te naktithI hAtha joDIne naigameSI devanI peThe jarata mahArAjanI sAme beTho. tyAre cakrI jarA hasIne tene snehathI pUbavA lAgyA ke,he dUta ! tuM turata zrAvyo, tethI mArA nAzne kuzalato benI? athavA meM tenI bAlakrIDA vakhate ghaNIvAra parIkSA karI, ke te gaMdhahastInI peThe anyanI AjJA sahana kare tema nathI. te sAMjalI suvega paNa namaskAra karIne jaratezvarane kadevA lAgyo ke, he svAmi ! te bAhubaline akuzala karavAne A pRthvIpara koNa samartha ? valI meM temane prathama sAmavAkyothI ghaNA samajAvyA; ane paDI vividha upAyothI samajAvyA, paNa te to kaMiMgaNakAratA nathI. valI suSeNa, sainya ane cakrAdikanAM varNana vakhate avajJA karIne, teNe u khaMDa vijayanI to vAta paNa sAMjalI nahIM; paNa ulaTuM potAnAM khanAu~tarapha dRSTi karIne teNe mane kahyu ke, he dUta! tuM turata tArA svAmI pAse jA? ane tenAM rAjya ane jIvitamATe turata tene mArIpAseM mokala? valI te dezanAM saghalA loko tenAja rAgI be, ane potAnAM jIvitadAnathI paNa tenIja lakSmIne zve. valI tamo vairI thavAthI te raNasaMgrAma mATe tAtAmAtA tha rahyA be, kema ke, teumAM potAnAM svAminI zaktinAM guNo thAvelA . evI rIte dUta kahI rahyA bAda cakrI krIDApUrvaka kahevA lAgyA ke, te mAro nAhAno nAz zatrurUpI kASTaprate agnisarakhoja . valI hu~ Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 zatrujaya mAhAtmya. te mArA jAznI sAthe raNasaMgrAmarUpa duHkhadAyaka virodha karIza nahIM; kema ke sarva dezomA DhuMDhatAM paNa sago nAza malI zakato nathI. valI mANasone saMpadA rAjya vigere sarva jagoe male be, paNa sago nA to lAgyavinA kyAe paNa malI zakato nathI. valI mana vinAnuM jema dAna, canuvinAnuM jema mukha, tathA maMtrivinAnuM jema rAjya tema baMdhuvinA thA jagata vRthA be; valI je dhana baMdhunAM upakAramATe yatuM nathI, te dhana vRthA , tathA je jIvita kuHkhInAM ku:kho maTADavAmATe thatuM nathI, te jIvita paNa vRthA . valI jenA gharamAM gotrIunAM ghAtathI malelI lakSmI vilAsa kare , te gharanAM svAmine patita jANavo, tathA tenuM rAjateja paNa zojatuM nathI. valI "zrA parAkramahIna " ema loko jale mArI hAMsI kare, paNa huM thA nAnA nAznI sAthe yuddha karIza nahIM. have potAnI (bAhubalie karelI) niMdAthI aMtaramAM gusse thaelo, tathA mahA utsAhI suSeNa senApati, rAjAnI te vANI sAMjalIne dhIra zrane gaMjIra vANIthI kadevA lAgyo ke he svAmI! yugAdIza prajunAM putra evA ta. mone damA lAvavI yuktaja De, zrane baMdhu saMbaMdhi apUrva sneha tamone kSamA karAve . paNa he svAmI! Apano thA sneha eka hAthanI tAlI sarakho , kema ke,thApanApara tenI dRSTi zatrutAvAlI be, ane tamo ulaTA tenApara sneha karo jo! valI rAjAe to potAnI pAjhAno jaMga karanAra evA nAznI paNa upekSA karavI joyeM nahIM, kema ke rAjAune to zrAjhAja jyotsnAnI peThe sarva tejanI karanArI. valI potAnAMja rAjyathI kRtArtha thaelA rAjAu~je digjaya kare , te kaMlojathI nahIM, paNa potAnAM parAkramanI vRddhimATeja kare .valI zrAgAmi kAlamAM potAnuM hita zchanAra mANase zatrunI upekSA karavI nahIM, kema ke te kSayaroganI peThe vRddhi pAmato thako po. tAnejahaNe .mATe jyAMsudhi tamArA sainyanI rajonI zreNithI thA sUryamaMDala vAyuM nazrI, tyAMsudhi te bAhubali kAMkho thazne potAno deza boDaze nahIM.valI jyAMsudhi tamArA hAthInAM sainyanAM nArathI thA pRthvI namI nathI, tyAMsudhi ahaMkArathI ukata thaelA te bAhubalinI garadana kema namaze ? mATe he svAmI ! apane yA kAryamA jarA paNa vilaMba karavo lAyaka nathI. jo mArA vacanapara zraddhA na hoya, to tamo thA maMtri pramukhone paNa rA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 133 janItimATe pUlage? par3I maMtrita paNa suSeNanA vacananAM paDaghAnI peTheja bolIne vizeSa prakAre cakrIne utsAhita karatA havA. paLI cakrIe paNa raNakAryamAM tatpara evaM naMgA nAma, vAjina vagaDAvyu, thane tenA zabdazrI sarva jagoethI rAjA tyAM zrAvI ekaThA thayA. par3I cakrIe paNa zuna divase snAna karIne tathA pavitra vastro peherIne uttama puSpothI zrI yugAdIza prajunI sevA karI, valI teNe vAMbita silimATe pauSadhazAlAmAM rahelA muniune namaskAra karyo; ane teUnI dharmalAjanI thAziSa paNa tene adhika siddhine thApanArI thara. paDI te mahA parAkramI cakrIe zrAnaMda thane vegathI potAnA nagaranI samIpe sainyano paDAva nAkhyo. te vakhate camakapASANathI jema lokhaMDa tema jaMjAnAdathI kheMcAine deza dezanAM saghalA rAjA tyAM zrAvyA. valI tyAM jaMgama parvato sarakhA hAthI tathA ghoDArDa zrAvyA, zrane te manuSyonAM samUharUpI samuamAM mojAMunI peThe zojavA lAgyA. have pativAlI tathA putrovAlI kulakanyAu~thI akhaMDa cokhAe karIne vadhAvela De maMgala jenuM, tathA baMdIunAM samUhothI stuti karAtA, devo ane rAjAuMthI sevAtA, nagaranI strIuthI gavAtA, tathA mahAjanothI jovAtA, evA te cakrI prajAta samaye,atyaMta uMcA, potAnAMyaza sarakhA sapheda, banne paDakhethI karatA madeM karIne karela ne kasturI sarakhI patravasI jenI, tathA lIlAmAtrayIja parvato ane samusone ulaMghavAmAM samartha, hamezAM eka hajAra yadothI adhiSThita thaelA, evA suragiri nAmanAM hAthIpara, sUrya jema pUrvAcalapara tema, yAtrAnAM zrAraMjamATe caDyA. par3I temanA aMza sarakhA bIjA paNa bakhatara tathA hathIyAra sahita thazne, teja vakhate daNavAramAM hAthI, ghoDA, ratha, khacara vigere para vAra thayA. palI zeSanAganAM mastakapara jema maNi, tema saMpUrNa caMasara, tathA maMgalIka kalazothI viTAelu, hajAro nAgakumAra tathA devothI adhiSThita thaeTuM, tathA para rAjyane trAsa karanAlaM, jaya nAmanuM batraratna cakrInAM mastakapara zojavA lAgyu. par3I lIlAyukta strIuthI cAmaroe karI vIjAtA te cakrI paganA aMgugathI hAthIne calAvavA lAgyA. evI rIte iMjinAM avAjothI dizAune baghira karatA, tathA nAnAM nAdothI brahmAMDane vAcAla karatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAdAtmya. mAMgalika vAjAMUnAM avAjothI hAthInAM garjAravone puSTa karatA, te cakrI kiraNo sahita jema sUrya, tema sainyo sahita cAlavA lAgyA. palI sUryamaMDalanI peThe cAre bAjuthI dIpatuM, tathA eka hajAra rAvADaM cakraratna paNa temanI pAgala bAgala cAlavA lAgyu. valI, he dizA ! tamo dUra jAU~ ? pRthvI ! tuM moTI thA ? zrAkAza ! tuM paNa turata avakAza Apa ? kema ke, Aje A jarata cakrI sainyanAM samUhanA nArathI, tathA vAjAM ane uMjinAM nAdothI tamone dalI nAkhaze, evI rItanI baMdinI vANIne sAMjalatA thakA, tathA rathonAM citkArothI vAcAla karela ne diGmukha jeNe evA, te cakrI agADI agADI cAlavA lAgyA. evI rIte sainyathI uDatI dhUlanAM aMdhakArathI sUryane paNa pataMgI sarakho karatA, pRthvIne paNa asthira karatA, mArgamAM zrAvatI nadIne sUkAvatA, talAvone sthalarUpa karatA, hAthInAM madathI navAM talAvo ka. ratA, tathA amArgane paNa mArgarUpa karatA thakA te cakrI hamezAM yojananAM prayANe karIne anukrame keTaleka divase bahali dezanI pAseM pahoMcyA. have cakrIe sainyanAM paDAvamATe pehelethI keTalAka mANasone tyAM mo. kalyA hatA, te temanI pAse zrAvIne harSathI kahevA lAgyA ke, he khA. mI ! zrApa jaya pAmo ? ahIMthI uttara dizAmAM gaMgAnAM kAMThagapara vRkSo. nAM DAlAMuthI sUryane paNa zrAbAdita karatuM eka vana De; tyAM hRdayane zrAzrayanUta, tathA manohara suvarNa, maNi, ratna vigerethI banAvelu tAtanuM maMdira . te maMdiramA paMDitanAM kulamAM maMDanarUpa, tathA uttama dhyAnamA rahela ne aMtaHkaraNa jenuM evo, ane uttama buddhivAlo kozka sAdhu su. khethI rahelo . te sAMjalIne puNyamAM zrAdaravAlA te jarata cakrI te va namAM zrI prathamaprajune vAMdavAmATe gayA. tyAM vidhipUrvaka zrI rupanadeva prajune namIne, tathA jaktithI pUjIne, ratnamaya vedikApara cakrI bega. panI zrAma tema joyAbAda te munine jo teNe namaskAra kayoM, ane uttama vacanothI kahevA lAgyA ke, he muni ! tamo raNasiMhanI peThe nami vinaminI joDe mArI sAthe yuddha karavAmAM utsuka thaelA vidyAdhara bo. ane have to sarva prANIumAM samaskhajAvavAlA tamo thayA bo, mATe he kRpaalu| tamo tamArA vairAgyanuM mane kAraNa kaho ? tyAre muni kahevA lAgyA ke Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 235 he cakrI! te vakhate tamoe namivina mi tathA mane paNa jItyo; par3I zramoe amArA putrone rAjya thApI vairAgyathI dIkSA lIdhI, ane tyArathI zrI yugAdIza prajunI hu~ sevA karuM IM; kema ke, banne javomA sAmrAjyane thApanAranI koNa sevA na kare ? paDhI cakrIe pujyuM ke, hamaNA tAta kyAM le ? tyAre munie kayu ke, he cakrI ! tuM te kutuhala sAMjala ? hamaNA te pranu zrIprana udyAnamAM devothI sevAyA thakA rahe , tyAM anaMta nAmanAM nAgakumAranI sAthe dharaNena zrAvyo hato. paDI dharaNe prajune namIne pubyuM ke, he, svAmI ! sarva devomAM thA anaMta devanAM zarIranI kAMti adhika kema De ? tyAre prajue kahyu ke, thA anaMta deva zrAjathI cothe nave eka zrAjIra thayo hato, tyAM te munine parAbhava karIne ghaj pApa upArjana karato hato. tyAMcI mRtyu pAmI narakamAM jaza, ghaNI vedanA sahana karIne sugrAma nAmanAM gAmamAM kuSTI brAhmaNa thayo. teNe tyAM zramArA eka suvrata nAmanAM ziSyane pulavAthI teNe kaDaM ke, teM pUrva navamAM munine kaSTa ApyuM be, tethI tuM kuSTI thayo 9. mATe uttama mANasoe mu. ninI zrArAdhanA karavI, paNa tene virAdhavo nahIM; te muni kadAca kSamAvAna hoya, to paNa (tenAM virAdhanahu~) pApa to pAgala zrAveja . valI muninuM sanmAna karavAthI te uttama vargAdikanI gati Ape , ane tenuM apamAna karavAzrI mUlamAM paDelA zraminI peThe anaMta kulone te bAlI nAkhe be. par3I te brAhmaNe te roga maTavAno upAya pugyo, tyAre te munie kaDaM ke, have tuM zatrujaya girivaranI sevA kara ? tyAM rAgadveSa rahita tha samatArasamA rahevAthI karmono kSaya karI tuM nirogI thazza. valI zrAkarA tapathI prANI jema vajarUpa karmothI mukAya , tema thA zatrujayanI sovAthI paNa te karmothI mukAya je. valI thA tIrthanA mAhAtmyathI, zuddha zrAzayavAlA ahIM rahenArA tiryaMco paNa prAeM karIne pApa rahita thayA thakA sugatimAM jAya . valI te zatrujaya tIrthanAM smaraNathI mANasono, siMha, agni, samuja, sarpa, rAjA, phera, yuka, cora, zatru, tathA marakIno jaya paNa nAza pAme . valI ugra tapathI, tathA brahmacaryathI paNa je puNya male be, te puNya zrA zatrujaya prate rahevAthI mate . valI zrI vimalAcalanuM darzana karyAthI traNe lokanAM tIrthomAM je kaM , te saghaluM joeluM kahevAya. evI rItanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zatruMjaya mAhAtmya. muninA mukhanI vANI sAMjalIne, te zatruMjaya parvata prate gayo, ane tyAM muninA kahevA pramANe karavAyI anukrame te nirogI thayo. tyAM vairAgyayukta as anazana karI, mRtyu pAmIne adhika kAMtivAlo yA anaMtadeva thayo be. valI te tIrthasevAnAM prajAvathI zrAjathI trIje jave, saghalAM karmoMno kaya karI, anaMta catuSTayavAlo thara moke jaze te sAMjalIne te anaMta nAgakumAra zatruMjayaprate gayo, ane huM paNa tenI sAtheja Agraha sahita te tIrthane uddezIne gayo paDhI te deva tyAM mahotsava pUrvaka hA karIne, jaktithI tIrthanuM smaraNa karato thako potAne sthAnake gayo. mATe he cakrI ! te zatruMjaya samAna bIjaM koi paNa tIrtha traNe vanomAM paNa nathI, kema ke, jenAM sparzamAtrathIja zrApadArtha dUra jAya be. evI rIte he rAjan ! tIrthoprate jamato thako huM hrIM zrI yugAdIza prajune namavAmATe Avyo hato, tyAM prasaMge tamAruM paNa darzana thayuM. valI zrI bAhubalinA somayazA nAme putra be, temaNe zra zrI yugAdIza prabhu maMdira baMdhAvyaM be. zrI yugAdIza prabhu traNe lokonAM nAyaka be, ne tamo temanAM putra ho, mATe ApanAM darzanathI mane bahu zrAnaMda thayo be. te sAMjalIne cakrI zatruMjayanuM tathA zrIyugAdIza prajunuM smaraNa karatA thakA potAnAM sainyaprate zrAvyA, vRkSonI ghaTAvAlA teja pradezamAM teNe sainyane paDAva paNa nAMkhyo ane te muni paNa tyAMthI cAlatA thayA. ve bAhuba lie paNa jaratane zrAvelA jANIne potAnA siMhanAdasahita gaMjA vA jitra vagaDAvyuM. tyAre sainyasahita naratane "huM jItIza, huM jItIza " ema spardhA karatA thakA sarva yoddhA tyAM zrAvI pahoMcyA. te sujaTo jANe potAnAM aMtaraMga tejaneja dekhADatA hoya nahIM tema, dathIyArothI zrAkAzane dAMtAvAluM karatA thakA zojavA lAgyA. valI te bAhubalinAM suno te raNasaMgrAmane to zrAvelA utsava tarIke lekhavA lAgyA. paThI utama zRMgAravAlA tathA dehadhArI vIrarasa sarakhA traNa lAkha putrodhI vIMTAelA te bAhubalie caturaMgI senA taiyAra karI pachI te sainyasahita jAnAM zabdothI dizAune vAcAla karatA, batravAlA tathA cAmarothI viMjAtA, tathA kareluM be maMgala jenuM evA te bAhubali uttama divase kalyAkArI jar3akara hAthIpara caDyA. paDhI uttama parivAravAlA te bAhubali Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 130 rAjAe paNa potAnA dezanAM simADApara lazkaranI paDAva nAMkhyo. par3I prajAtamAM sarva rAjAnI sammatIthI bAhubalie potAnAM putra siMharathane senApati tarike nImyo. paDI rAjAe pote tenAM mastakapara raNapaTTa bAMdhyo, tethI te uMce caDatA tejathIja hoya nahIM jema, tema zojavA lAgyo. valI jarata cakrIe paNa potAnAM rAjAUnI saMmatithI, vairInI senAne mardana karanAra suSeNane senApati nImyo. valI jarata cakrIe sarva rAjAne tathA potAnAM savA kroDa putrone dUto mAraphate bolAvIne, tathA darekane bahu mAnathI nAmo leza bolAvIne, iMza jema vaimAnikone tema, tejene teNe kaDaM ke, digjaya karIne saghalA rAjA, vidyAdharo, devo tathA urmada nIlone paNa jItyA, paNa teumAM thA bAhubalinAM sAmaMta sarakho jorAvara paNa koza nahoto, valI thA bAhubalipAse raNasaMgrAmamAM kuzala evA ghaNAM zUravIro be, valI paranI senAmAM jema eka mahA parAkramI hoya , tema thAnI senAmAM to saghalA vIro parAjayane nedanArA (mahAparAkramI) . valI zrA bAhubalino mahAparAkramI somayazA nAmano putra , te eka lAkha hAthITha, traNa lAkha ghoDA ane rathonI sAthe laDI zake tevo . valI te somayazAno nAno nAza siMhastha nAme be, te paNa mahA zUravIra ane hAthamAM dIvya zastrone dharanAro be. valI te bAhubalino dona pAmelA samudra sarakhA dhvanivAlo siMhakarNa nAmano putra be, te potAnA balathI hAthe karIne parvatone paNa zradhara upADe . valI tenejagatanAM vIrothIpaNa na jItI zakAya tevo, tathA siMha sarakhA parAkramavAlo, ane zatrunAM sainyano daya karavAmAM samartha siMhasena nAmano paNa putra . valI te kumAromAM je sarvathI nAno be, te paNa uHkheM karIne jItI zakAya tevo . valI teumAthI kozka to akSauhiNI senAne paNa jItI zake tevo be, ema sAMjavyuM . valI he rAjAu~ ! digjayanAM mizathI to kevala dizAu~nu jovApaNuMja thayuM be kharekhalaM yuddha to thA bAhubali sAthe karavAnuM . mATe samuja prate jema pravAho, tema tamAre thA suSeNa senApatinI pAla rahevU. evI rItanI cakrInI zrAjhA dhAraNa karIne harSita thayA thakA, tathA potAnAM khAmI prate sevakapaNAno badalo vAlavAnI zvAvAlA thayA thakA te potapotAne sthAnake gayA; tathA tyAM tejee vaja, 18 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 zatrujaya mAdAtmya. mujara, cakra, talavAra, nAlAM, bANa vigere hathIyAronI vividha prakAranAM puSpothI pUjA karI; valI te nRtya sahita jayalakSmInAM prAraMja sarakhAM maMgala vAjiMtro zastronI pAse vagADavA lAgyA. valI zrAThe dizAmAMdhI sadamIne kheMcavA mATeja hoya nahIM jema tema tee hathIdhAronI Agala akSata ane ratnothI aSTa maMgalo AlekhyAM. prajAtamAM yuhanI zchAvAlA banne sainyanA vIrone te rAtrI paNa lAMbI thakSa paDI. " have prajAta kyAre thaze. ?" evA vicArathI te uThI uThIne vAraMvAra astAcala prate jatA caMjane jotA hatA. te vakhate te vIra puruSonAM manane jANIne raNasaMgrAmanI ichAvAlI teunI AMkhomAM bIkathIjahoya nahIM jematema nizA zrAvI nahIM. have te zrI rupanadeva prajunA banne putronAM yuddhane jovAnI zvadhIja hoya nahIM jema, tema sUrya paNa udayAcalanI cUlikAprate turata caDyo. have daza lAkha vAjitronAM dRDha zabdothI diggajo to jANe zabdavinAnAM zrane ceSTA vinAnAMja thayA hoya nahIM, tema thayA. valI te vakhate aDhAra lAkha uMchani vAgatI thakI caMjanAM hAthIne ane sUryanA ghoDAune paNa jaya devA lAgI. jaratanAM sainyamAM vairInAM prANone haranArA zola lAkha raNazIgAu~ vAgavA lAgyAM. te vakhate kAhalInAM tathA nerInAM jAMkArothI pRthvItala nedAvA lAgyu. valI te vakhate vAjAMnA zabdothI tArAmaMDala trAsa pAmavA lAgyuM, tathA vIronAM siMhanAdothI ja. gata zabdamaya tha gayu. valI te samaye, " he vIrapuruSo ! tamo bakhtara pehero ? ghoDAune pAkharo paherAvo ? zastro tathA rathAdika taiyAra karo? hamaNA raNasaMgrAma thaze;" evI rIte vAraMvAra kahetA thakA rAjapuruSo banne sainyomAM pharavA lAgyA. te vakhate vIrapuruSo rAjAnI AjhAzrI zarIpara romAMca dhAraNa karavA lAgyA. valI te ghoDAune pAkhara paherAvatA thakA teUnAM jaya sUcavanArA deSAravothI atyaMta AnaMda pAmavA lAgyA. teva. khate raNazIMgAnAM avAjothI ghoDA jaDakatA hatA, tethI teune madhura vAkyothI zAMta karIne te pAkharo paherAvatA hatA. valI teue te ghoDAUnI banne bAjurjae garuDanI cAMco sarakhAM nAlAMTa bAMdhyAM. te vakhate zatrunAM samUhane galavA mATe keTalAka ghoDA siMdamukhA, garuDamukhA, ha. stImukhA ane bahumukhA paNa thayA. valI bakhataravAlA tathA garjanA kara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaH sargaH 13 tA hAthI, mekhalApara ugelA vRkSovAlA jaMgama parvata sarakhA zojatA itA. valI te vakhate vIra puruSoe hAthI unI suMDhomAM parazu, jAlAM tathA muro zrApyAM, tathA teja'nAM dAMtomAM lokhaMDanAM valayo paherAvyAM valI te vakhate iMjinAM nAdothI jaDakatA ghoDAune cokaDAMTathI kheMcIne ghaNI meDhenate rathomAM joDyA krodhAyamAna thaelA yokArDa, nAthAM bAMdhIne vegayI vAraMvAra cAlatA rathopara paNa caDavA lAgyA. ve bAhubali paNa snAna vilepana karIne, tathA zveta vastro peherIne prajune pUjavA mATe gayA. tyAM temaNe zrI AdinAtha prajunI pratimAne jalathI snAna karIne vividha prakAranAM puSpo, akSata, tathA stavanothI temanuM pUjana karyu. paDhI te devalamAMthI nikalIne, temaNe vajranuM bakhatara tathA Topa paheryA. valI teNe pIThapara bANothI narelAM jAyAM bAMdhyAM, ane tetha te cAra hAthovAlA dekhAvA lAgyA, valI jenAM TaMkArathI zrAkAzamAMthI tArA paNa kharI jAya be, evaM dhanuSya teNe DAbA hAthamAM pakaDyaM. paDhI karatA madathI karaNAvAlA parvata sarakhA, tathA jaMgama utsAha sarakhA mahAna nAmanAM gaMdhahastI para te bAhubali caDhyA paDhI siMhanAM tri.. havAlI dhajAnAM mizathI jANe nAcatAja hoya nahIM evA bAhubali, gatane traNa samAna gaNatA thakA sainyasahita samarAMgaNamAM zrAvyA. te khate lIlA ghoDAvAlo caMdranI dhvajAvAlo tathA caMdrarathavAlo somayA zatrune rokavA mATe bAhubalinI zrAgala thayo. valI tyAM yamanI paike duHkhe jo zakAya evo, kUrmanI dhajAvAlo ne siMhaghoDAvAlo, mahAyazA paNa jAlAM sahita zrAvyo. tenI yAgala siMhanI dhajAvAlo tathA jagajaya nAmanAM rathavAlo, mahA balavAna siMharatha paNa aneka zastrosahita cAlavA lAgyo. valI tyAM mayUraketuvAlo, mahAsAgara sarakhA dhvanivAlo ne kAladaMSTra nAmanAM rathapara caDelo siMhakarNa paNa Avyo. tema tyAM raktabIjahaMsaketuvAlo, sarva zatruthI na jItAya evo, tathA mahAbala rathapara caDelo siMhavikrama paNa zrAvyo. valI bajraketuvAlo, tathA raNasaMgrAmamAM sarva zatrune jItanAro ne kAlArgala nAmanAM rathapara caDelo siMhAsana paNa tyAM zravyo. ityAdi bAhubalinAM putro, tathA rAjA nAnA prakAranAM vAhanoM tathA zastro sahita utsAdadhI tyAM zrAvyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 zatrujaya mAdAtmya. have narata mahArAja paNa snAna karI, zuddha vastro peherIne devalamAM gayA; kema ke, saMta puruSo potAnAM kAryomAM gAphala rahetA nathI. tyAM zrI panavAminI pratimAne snAna karI, teNe potAnAM yazathI jema pRthvIne, tema te pratimAne kesarathI lepana kayuH panI saMpUrNa jaktithI temaNe sugaMdhi puSpothI te pratimA pUjana kayu, tathA dhUpa ukhevIne stuti karI. par3I teNe jagatane jItanAra, ane vajrathI paNa nedAya nahIM tevU bakhatara tathA uttama zojAvAyU~ zirastrANa ( Topa) peheryu. par3I temaNe akSaya tathA lokhaMganAM bANothI narelAM jaya ane parAjaya nAmanAM be tuNIro bAMdhyAM. valI temaNe DAvA hAthamAM traNe lokone daMga karanAlaM, tathA devonAM samUhothI Azrita, ane jayaMkara TaMkAravAluM dhanuSya dhAraNa kayu. valI temaNe daityoprate dAvAnala sara, tathA vairIne nAza karanAruM khaGga dhAraNa kayu, tathA bIjAM hathIyArone paNa cakrIe hAthathI sparza kayoM. paDI te karatA madanAM samUhavAlA, tathA aurAvaNa sarakhA suragiri nAmanAM hAthIpara zakaketu sahita bega. panI siMhanI dhajAvAlo suSeNa paNa pavanaMjaya nAmanAM rathapara caDyo, ane teno nAno nAza garuDa nAmanAM rathapara beThage. valI te suSeNa senApatie kAlAnala khagane tathA vIjalI sarakhI kAMtivAlA agnimukha nAlAMne hAthamAM dhAraNa kayu; par3I tyAM mahA parAkramI savA lAkha kumAro paNa saja thaznezrAvyA.teumAM sarvathI moTo sUryayazA nAme hato, ke je traNe lokono jaya karavAmAM samartha, tathA dIvya zastrothI raNamAM vai. rIthI na jItAya tevo hato. valI te devasaMbaMdhi sUryahAsa khaDne, iMsa dhanuSyane tathA surasannAha nAmanAM bakhatarane dhAraNa karato thako zojato hato. valI te sUryadhvajavAlo, lIlA ghoDAvAlo, vainateya nAmanAM rathamAM caDIne raNasaMgrAmamAM zrAvyo. valI devothI paNa na jItAya tevo, sapheda ghoDAvAlA rathapara caDelo, ane siMhadhvajavAlo devayazA kumAra paNa tyAM Avyo. valI garuDapatAkAvAlo teno nAno nAz vIrayazA paNa, ugra ba. khatara tathA dhanuSyane dhAraNa karato thako tyAM zrAvyo. valI kapiketuvAlo tathA urjaya nAmanA rathapara caDelo, suyazA nAmano cakrIno putra pRthvIne kaMpAvato thako tyAM Avyo. valI potAnAM nAdathI zrAkAzapAtAlane paNa gajAvato, matsyanAM ketuvAlo ane dhanuSyane dhAraNaH Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 242 karanAro mahAparAkramI meghanAda kumAra paNa tyAM zrAvyo. valI varasAdanI peThe bANonI dhArA varasAvanAro, tathA hAthInI patAkAvAlo, rathapara caDIne sarva zastrosahita kAlamegha kumAra paNa tyAM zrAvyo. valI vairIunAM sunaTonuM mardana karanAro, pIlA ghoDAvAlo tathA ghuvaDAnI patAkAvAlo mahAkAla kumAra paNa raNasaMgrAmamA utsuka thayo thako rathamAM besIne tyAM zrAvyo. valI azvanI patAkAvAlo zyAma ghoDAvAlo, ane raNamAM pAMca akSauhiNI senAne paNa jItanAro, vairisiMha kumAra paNa tyAM zrAvyo. valI te vakhate vIrapaNAnuM mAna dharAvanAro, lIlA gho. DAvAlo, haMsanI patAkAvAlo, ane hAthamAM gadA dhAraNa karanAro vIrasena kumAra paNa raNasaMgrAma mATe utsuka thayo. ityAdi cakrinA putro ane bIjA mahA balavAna rAjA paNa vividha prakAranA vAhanopara besIne tyAM raNasaMgrAma mATe zrAvyA. have te vakhate rathamAthI nikalatA zabdothI garjanA karato, ane koDo sunaTothI vITAelo mahAbalavAna suSeNa senApati sainyanI agADI thayo. valI bIjA pUrNarathI tathA ardharathI evA rAjA ane kumAro paNa hAthI, ghoDA, ratha vigere vAhanopara besatA havA. te vakhate keTalAka sujaTo to rasAtura thazne prathamazrIja raNasaMgrAmamAM naTakavA lAgyA, teune khAminA hukamathI baDIdAro vegathI rokavA lAgyA. valI te vakhate cAlatA lazkarIunAM padaghAtothI, pRthvI paNa zeSanAganI phaNonI paMktine namAvatI thakI kaMpavA lAgI. valI te vakhate banne sainyonAM mahAyokAnAM balAtizayathI raMjita thazne jANe mastako dhuNAvatA hoya nahIM tema, mahAna parvato paNa kaMpavA lAgyA. have pralayakAlanAM prAraMjamAM ubalatA samunI peThe garjAravA karatA, evA te banne lazkaro ekAM malyA. te banne sainyonAM kuMDajinAM nAdozrI puSTa thayelA vAjiMtronAM zabdothI traNe loko dona pAmavA lAgyAM. te velAe khAronI sAthe khAro, rathavAlAu~nI sAthe rathavAlA, vidyAdharonI sAthe vidyAdharo, rAjAUnI sAthe rAjArDa, sunaTonI sAthe sulaTo, sAmaMtonI sAye sAmaMto, tathA nihonI sAthe jilhyo malyA. valI te samaye banne sainyonAM hAthInAM dAMto eka bIjA sAthe malIne jayalakSmInAM palaMgapaNAne jajatA hatA. te vakhate bANadhArAUnAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 zatrujaya mAdAtmya. varasAdathI dizAu~ne AlAdita karatA, vicitra prakAranA dhanuSyone dha. ratA, siMhanAdathI garjanA karatA, nAlAMUnAM apanAgone khadyotarUpa karatA, khagone vijalIrUpa karatA, patAkAuMne bagalIrUpa karatA, ubalatI dhUline vAdalAMrUpa karatA, kIrtirUpa velaDInI vRddhimATe rudhirarUpI pANIthI pRthvIne siMcatA, pAulanAM yohAne jIvitadAnathI cAtakonI peThe saMtuSTa karatA, tathA vAhanothI pRthvIne paNa sparza nahIM karatA, evA te sujaTo raNasaMgrAmamAM thAma tema namatA pralayakAlanAM meghasarakhA zojatA hatA. valI. sainyarUpI samuamAM ubalatA mojAMunI peThe krodhAtura thayA thakA teje, ghoDA, ratha ke hAthIne paNa gaNakAratA nahotA. valI te vakhate tyAM hAthI suMDhamAM yojhAsahita rathane lezne tathA tene zrAkAzamAM jamADIne padinAM mAlAnI peThe pheMkavA lAgyA. evI rIte te jayAnaka raNasaMgrAma cAlate bate kozka sAhasI yoko, potAnI strInAM stananAM vairathI hAthInAM kuMjasthalone tADanA karavA lAgyo. te vakhate suSeNa senApati potAnAM sainyanuM jarA maMdapaNuM dekhIne krodhAtura thayo thako, hathiyArasahita ghoDApara besIne pralayakAlanA agninI peThe zrAgala dhasyo. evI rIte te suSeNe lIlAmAtrathI sujaTonAM samUhone tRNanI peThe kApavA mAMDyAthI tenI sAme koi paNa sujaTa unI zakyo nahIM. eTalAmAM anilavega nAmano mahAvidyAdhara sujaTa bAhubalinAM caraNone namIne pavana sarakhA vegathI suSeNanI sAme doDyo, ane tene kahevA lAgyo ke, he suSeNa ! tuM senApati be, ane huM to eka bAhubalino pAlo hu~, paNa mArUM jujAbala tuM jo ? tene jo mahAparAkramI suSeNa paNa samuSasarakhI garjanAthI zrAkAzapAtAlane paNa gajAvavA lAgyo. tulya balavAlA te banne harSayukta thayA thakA romAMcakaMcukathIte vakhate bakhatarane paNa phADavA lAgyA. palI te banne bANothI laDatA thakA devone paNa jagatanAM nAzanI zaMkA karAvavA lAgyA. valI te AkAzamAM rahI jotA devonAM vimAnone bANonA sparzathI trAsa pamADavA lAgyA. madonmatta thaelA hAthIunI peThe eka bIjAnAM yazanI zchA rAkhatA, tathA krodhathI lAla aAMkhovAlA te banne, sainikone phuHkhe jovAlAyaka thayA. pralayakAlamA parvatanI sAthe jema parvata athaDAya, tema athaDAtAM thakAM te vidyAdhare suSe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 243 caturthaHsargaH Nane jarA hagavyo. te vakhate te vidyAdhare vIryollAsathI varasAdanI peThe mahAdhvanivAlo siMhanAda karyo. te siMhanAdazrI atyaMta harSita thaelA bAhubalinAM lazkarI tenAM paDaghAnI peThe cAre korathI garjanA karavA lAgyA. te vakhate krodhathI lAla thaelo, vikarAla zrAMkhovAlo, tathA sAdAta kalpAMtakAlanAM agnisarakho suSeNa senApati khaDgaratna lezne doDyo. te vakhate loko evI tarka karavA lAgyA ke, zuM zrA suSeNa zrAkhA jagatano saMhAra karaze ? ke parvatone ukheDI nAkhaze ? ke pRthvIne phADI nAkhaze ? have tevI rIte suSeNane dhasI zrAvato jozne siMharatha kumAre vAyusarakhA vegavAlA ghoDAthI rathane vacce nAMkhyo. tyAre kAMgaparanAM parvatathI aTakAvelo samuno mojo jema aTakI jAya, tema mahAbalavAna suSeNa paNa tethI aTakI gayo. te vakhate yujano sAkSI sUrya paNa bahu paDatAM evAM sunaTonAM bANothI jANe trAsa pAmyo hoya nahIM, tema astAcalaprate gayo. tyAre banne rAjAUnI jhAthI pUrvApara samujo. nI velAnI peThe banne sainyo pAgaM valyA. par3I te mahAparAkramI vIro keTalIka mehenate te rAtri gAlIne, prajAta kAla thavAthI nAcavA lAgyA. palI te potapotAnAM bakhtarotathA hathiyAro dhAraNa karIne taiyAra karelA potapotAnAM vAhanopara caDyA. par3I te vAjAMnAM zabda pramANe cAlatA thakA raNanUmipara zrAvyA; tathA prasika patAkAuMthI ulakhIne tathA ekabIjAnAM kulAdikanuM varNana karIne, tathA bolAvIne bANono varasAda varasAvavA lAgyA. te vakhate potAnAM svAminA - pArUpI samujne pAra pahoMcavAnI zvAthI te tIdaNa aNivAlA bANone paNa gaNakAratA nahotA. valI te samaye bANo, bANonI sAthe ghasAvAzrI agmine utpanna karatA thakA, jovA zrAvelA devone paNa jaya upajAvavA lAgyA. valI te vakhate ghAsathI jema darijinuM ghara, tema rAjAu~ bANothI AkAzane AlAdita karavA lAgyA, ane tethI devone te raNasaMgrAma jovAmAM vighna thavA lAgyuM. te jayaMkara raNasaMgrAmane jozne kAyaro to trAsa pAmavA lAgyA, ane vIra puruSo to te mahAghAtothI paNa jANe bevaDA thavA lAgyA. tyAM vIra puruSo, lohIthI sIMcAelI, tathA ghoDAu~thI cUrNita thaelI pRthvIpara, hAthInAM kuMnasthalone nedIne motI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zatrujaya mAdAtmya. rUpI bIjo vAvavA lAgyA; te bIjomAMthI teunuM yazarUpI vRkSa DAlAMuthI vistAra pAmIne zradaya thayuM thakuM, traNe jagatamAM vyApavAne samartha thaze. have siMharatha kumAra krodhAtura thazne, sarva zastrothI sphurAyamAna thayo thako cakrInI senA prate potAno ratha vegathI doDAvavA lAgyo; te vakhate siMhakarNa kumAra, agninI pAbala jema vAyu, tema sarvane saMhAra karavAmAM samartha thayo thako tenI pAula Avyo. par3I te banne vIro cakrInI senAne dojAvavA lAgyA, ane pRthvIne kaMpAvavAthI devone paNa puSpreya thayA. teUnAM bANonA paDavAthI te nahIM sahana karI zakAvAthI lazkarIunI AMkho mIcA ga. te saMgrAmamAM rasika zrayA thakA hAthI, ghoDA, ratha, pAlA ke rAjAu~ne paNa gaNavA lAgyA nahIM. evI rIte teUnA svabaMda rIte cAlavAthI lazkaramAM zrAMtaro par3I gayo. tyAre suSeNa paNa mAtsaryapaNAthI pralayakAlanAM samupanI peThe, vividha prakAranAM hathiyAro sahita pavanavege doDyo. tyAre bAhubalinAM sainyanAM rAjA bolavA lAgyAke, are ! zrAne mAro ! mAro ! pakaDo ! pakaDo ! paThI suSeNe bAhubalinI senAne evI to vikherI nAkhI ke, tenI sAme ko paNa zrAvI zakyo nahIM. panI tyAM suSeNe pelA vidyAdharanAM putrane jozne traNe jagatane kojAvanAro dhanuSyano TaMkAra kayoM ane tene karvA ke, he vidyAdhara ! te vakhate siMharathe vacamAM ratha nAkhIne tAraM rakSaNa karyu hatuM, paNa thA samaye tAruM rakSaNa koNa karI zake tema De ? te sAMjalIne anilavega paNa mahAvegathI tenI sAme zrAvyo. paNa tatakSaNa su. SeNanAM hathIyArothI vyAkula thara te pADo balyo. panI tyAMcI vegase hita ubalIne te cakrInI hAthInI senAmAM zrAvyo, tyAM te daDAunI peThe hAthIune zrAkAzamA uDAlavA lAgyo, tathA teune paDatA jIlIne muSTIudhI mAravA lAgyo. te ko vakhate pRthvIpara, to koza vakhate AkAzamAM, to ko vakhate tIneM, to koza vakhate phudaDI pharato, to koza vakhate caturaMgI senAmA dekhAvA lAgyo. tevI rItano tene jozne, hathIpara beThelA cakrIe krodhathI, iMja jema vajane tema tenApara cakrane mukyu. hajAra zrArAuMmAMthI nikalatI jvAlAnI zreNivAlA sUryabiMba sarakhAM te cakrane jozne ghuvaDanI peThe te vidyAdhara jaya pAmyo. paThI teNe vicAryu ke, a. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 245 caturthaHsargaH hIthI nAzI jaq teja zreSTa be, ema vicAri vAraMvAra cakrane pADaM vAlI joto thako te nAzavA lAgyo. par3I te meru, guphA, samuja, rucakachipa, bIjA chIpo,ane pAtAla vigere jyA jyAM javA lAgyo, tyAM tyAM te cakrane pUrvArjita karmanI peThe pAbala zrAvatuM joza, teNe vajapaMjara banAvyu, tyAre tene cakrAdhiSTAyaka devo hasIne kahevA lAgyA ke, re raMka ! teM thA cakrIprate zuM karavA mAMDyuM ? valI he raMka ! te cakrI jyAre tArApara kopAyamAna thayA, tyAre devomAMthI paNa tAruM koNa rakSaNa karI zake tema ? mATe have te pakSInI peThe paMjara zAmATe dhAraNa karyu le ? par3I te zanilavega vidyAdhara umAsa paThI potAnAM te piMjaramAMthI nikalyo, tyAre cake tenuM mAthu kApI nAMkhyu. paThI te cakra pAluM valIne cakrInA hAthamA zrAvyu, ane cakrInAM sainye vAraMvAra jaya jaya zabda ko. have siMhastha tathA siMhakarNane tevI rItanA jozne meghanAda ane siMhanAda nAmanAM cakrInAM putro tenI tarapha doDyA. par3I te cAre vIro paraspara yuddha karatA thakA, devone paNa cAre dizAnAM pradayanI brAMti sUcavavA lAgyA. jagatane dona pamADanArA te cAre vIro vajonI sAthe jema vajo tema zratyaMta balathI laDavA lAgyA. have te vakhate teunAM raNasaMgrAmathI jANe Dayo hoya nahIM tema, sUrya astAcalaprate gayo; ane banne lazkaro paNa potapotAne sthAnake gayAM. tyAM purohite kAkiNI ratnanAM pANIthI vairinAM mArathI ghAyala thaelI senAne pAnI navI jevI karI; ane caMjyazAe caMthI melavelI vidyAnAM yogathI bAhubalinI senAne zalyarahita karI. palI prajAtamAM potapotAnI patAkAuMthI akAzane citrita karatA thakA, aMdara krodhavAlA thazne sarve zastro sahita tyAM zrAvI pahoMcyA. tyAM parvata sarakhA mAthAMvAlo ratnAri nAmano vidyAdhara bAhubalinAM caraNone namIne, tathA tenI AjJA lezne, lAkha jAranAM vajananI lokhaMDanI gadA hAthamAM dhAraNa karIne, vaMTolIzrAnI peThe garjanA karato thako vegathI doDyo. yamanI peThe hAthamAM gadAvAlA, tADanAM vRkSa sarakhA uMcA, valatI agnisarakhI pIlI AMkhovAlA, ugatA sUrya sarakhA mukhavAlA, vRkSanAM DAlA sarakhA hAthovAlA, zIlAtala sarakhA hRdayavAlA, bIjA vidyAdharothI vITAelA, mahA jayaMkara tathA mahA balavAna evA te vidyAdharane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zatrujaya mAdAtmya. jozne lazkarI kaMpavA lAgyA. te vidyAdhara, varasAdanI peThe garjanA karato thako cakrInAM sainyamAMpradayakAlanAM agninI peThe gadAnAM mArathI kAMkarAunI peThe hAthIune, pataMgIzrAMunI peThe ghoDAune, padinAM mAlAnI peThe rathone, tathA kucha kIDAUnI peThe pAlAu~ne mAravA lAgyo. tyAre mAheMacUDa nAmano vidyAdhara paNa jaratane namI, hAthamAM nayaMkara mujalane namAvato thako krodhathI tenI sAme doDyo. paThI te mahA balavAna ghidyAdhare vajathI jema parvatane, tema te ratnArine mAryo, thane tethI te pRthvIpara loTavA lAgyo. te vakhate sUrya paNa tenI sAthe tenIja zrAkRtine dhAraNa karato thako pazcima samujamAM jazne paDayo. te rAtrie bAhubalinuM sainya kamalanI peThe mukulita thara gayuM; paNa prajAta hote te pALa kSaNavAramA praphulita thayu. have ratnArine haNAelo jANine amitaketu krodhathI balato thako, dhanuSya ane pharasI khezne cakrInAM sainyaprate doDI zrAvyo. te bANonI dhArAu~thI vairInAM samUhamAM urdIna karato thako meghanI peThe teUnAM mukhone ulaTAM karavA lAgyo. palI vIrasamuanI peThe garjanA karato, tathA pradhvayakAlanAM sUryanI peThe tIvra ane abhUta tejothI tapato, tathA doSonI khANasarakhA (caMDa sarakhA ) zatrunAM samUhone kalaMka sahita karato thako sUryayazA ratha sahita tenI sAme zrAvyo. te sUryayazAnAM nAdathI cakrInAM lazkarIu~ne jANe bevaDo harSa thayo hoya nahIM tema, te samarAMgaNapara zrAvyA. evI rIte dhasI AvatA sUryayazAnAM ketune zramitaketue kSaNavAramA bANathI bedI nAkhyo. te jo dhUmaketunI peThe uDalelA sUryayazAe ardhacaMDa nAmanAM bANathI tenuM garbu kApI nAkhyu. te vakhate cakrInI senAmAM jaya jaya zabda thayo, tathA sUrya yazApara zrAkAzamAMthI puSpavRSTi tha. evI rIte maMthAnaka sarakho te sUryayazA bAhubalinI senAne valovIne pAlo potAnAM sainyamAM Avyo. paThI bAhubalie rAjAu~ne bolAvyAthI vIsa koDa pAlA, teTalAja ghoDA, ratha, tathA hAthIu~no khAmI,tathA vaitADhyanI dakSiNa zreNino sumati nAmano nAyaka, bAhubaline namIne raNasaMgrAmamAM dhasyo. te vakhate sAkSAta datrIdharma sarakho, tathA siMhanI peThe mahAparAkramI zArdUla nAmano cakrIno putra te sumatine dhasyo zrAvato jozne, vIrarasathI Akula thayo thako, hA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 caturthaHsargaH thIpara besI siMhanAda karI samarAMgaNamAM Avyo. tenAM bANonuM zrAkapaNa, saMdhAna, ke moda kaM paNa zatrunAM samUho joza zakyA nahIM; evI rItanAM te zArdUlane bANothI urjaya jozne sumatie devothI paNa ne nedAya evAM dIvya zastro tenApara pheMkyAM. tyAre premapAzothI jema prANI, tema te zArdUla siMhanI peThe nAgapAzothI baMdhAyo thako cAlavAne azakta thayo. tenI pIDA jarA veThIne, tathA turata sUryathI prApta thaelI vidyAnuM smaraNa karIne, hAthI jema kamalanAM taMtuu~ne, tathA yogI jema kukamoMne tema teNe turata te nAgapAzonAM baMdhano broDI nAMkhyAM. par3hI vAdalAMmAMthI nikalatA sUryanI peThe adhika kAMtivAlo thaelo te zArdUla khaDga ugAmIne krodhathI sumatipate doDyo. paThI siMda jema parvatane tema hAthIne boDIne teNe sumatine krodhathI mastakamAM khaDgathI mAryo. te ghAthI te vidyAdharanA kAcA ghaDAnI peThe be TukaDA tha gayA; ane raNasaMgrAmamAM zArdUlano pratApa paNa bevaDo thayo. te vakhate sUrya paNa kamalonAM nimIlanane nahIM sahana karavAyI jaya pAmIne zrapara samujaprate gayo. paDI prajAte vairIrUpI kamalone nAza karanAro somayazA, tejathI jAjvalyamAna thazne cakrInI senAsAthe laDavA lAgyo. kAlasarakho jayaMkara evo te somayazA cakrInI sonAmAMthI sarva zastro e. kAM karIne bahu krodhathI teno varasAda varasAvavA lAgyo; tyAre tenI sAthe cakrInAM sainiko sUryasAthe jema aMdhakAro tema laDavA lAgyA. eka evo paNa te somayazA raNamAM aneka sarakho thazne, hariNonI sAthe jema siMha, tema te saghalAu~nI sAthe laMDavA lAgyo. evI rIte vaMTolIyAnI peThe teNe cakrInI senAne unmArge caDAvI dIdhI. te vakhate sUryayazAno surarAja nAmano mahAbalavAn putra, somayazAne tevI rIte nukazAna karato jozne tenI sAme dhasyo. evI rIte jayanI chAvAlA te banne jyAre ekA thayA, tyAre lokonAM manamAM kSaNavArasudhi pralayakAlanI zaMkA tha. te vakhate tecainI bIkadhIja jema, tema sUrya asta thayo;tathA pADo tene jovAmATe te kautukI sUrya udaya thayo. te vakhate zabdabaMdhu thane vIrabaMdhu, mahAbAhu ane subAhuka, dhUpaghaTa ne dhUmaketu, jayavIra thane mahAjaya, bAluka ne triloka, tathA kAmanoja ane caMDaka, evI rIte cakrI ane bAhubalinAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 zajaya mAhAtmya. vIro mAMhoMmAMheM khaDavA lAgyA. evI rIte te banne sainyono jayaMkara raNasaMgrAma bAra varSIsudhI cAlyo. have prajAtamAM raNaturIuthI pharIne vI pahoMcelA lazkarI mahAkrodhathI zastrono varasAda varasAvavA lAgyA. te vakhate jaratanAM kAlasena ane vIrasena nAmanAM putro, tathA mahAyaza zrane siMhasena nAmanAM bAhubalinAM putro laDavA lAgyA; valI kAlamegha ane mahAkAla, siMhavikrama ane suMdara evI rItanAM kumAro mAMhoM mAMheM raNasaMgrAma karavA lAgyA. tenAM rathonAM citkArothI pRthvItala kaMpavA lAgyu. ane bANonAM prahArothI zrAkAzamAM radelA devo paNa trAsa pAmavA lAgyA; valI teUnAM siMhanAdothI siMhAdika pazuu~ paNa hariNonI peThe dUra nAzavA lAgyA; tathA teUnAM jujAsphoTothI parvato paNa phATavA lAgyA. te vakhate zrI narata mahArAjAnA moTA putra sUryayazAe kalpAMtakAle upAMta thaelA samunI peThe garjanA karI; par3I te uMce prakAre nAda karato thako tathA potAnAM hAthamA dhanuSya dhAraNa karato thako, bANonAM samUhone pheMkato thako, sainyanAM samUhane mUrjita karato thako, vAyuthI jema parvato, tema vegayI hAthIne loTAvato thako, mUrtivaMta yamanI peThe sunaTonAM samUhane haNato thako, rathone cUrNa karato thako, ghoDAUnAM samUhane ghumAvato thako, rathanAM cakranAM zabdothI pRthvImaMDalane dona pamADato thako, vIronAM kalevarothI gIdho ane ziyAlone lonAvato thako, pu:saha parAkramathI potAnA pitAne zrAnaMda zrApato thako, mahAna rAjAune jaDamUlathI kADhI nAkhato thako, tathA agala rahelAune jazmarUpa karato thako, bAhubasinAM lazkaraprate doDyo. evI rIte potAnI senAno saMhAra karatA sUryayazAne jozne, krodha pAmelA bAhubali tenI sAme raNanUmimAM AvyA; tathA pRthvIne dhaDo ane mastakovAlI,AkAzane zastrovATuM, tathA dizAu~nAM cakrane rudhiravAvaM karavA lAgyA. panI te sUryayazAne kahevA lAgyA ke, he vatsa! tuM vIrakaMTha (bAlaka) batAM paNa mArI senAmAMzrAvI rIte kuje , tethI hu~ khuzI thayo buM, kema ke,te vaMzanI zojA vadhArI je. valI traNe lokamAM paNa evo koz mANasa nathI ke, je mArA krodhane saina karI zake, mATe tuM jaladI mArI dRSTithI dUra thA? kema ke, tuM mane mArA somayazA sarakho . te sAMjalIne, sUryayazA utsAha sahita jANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 24e ulaTo temane tarjanA karato hoya nahIM, tema gaMnira vANIthI bAhubakhine kahevA lAgyo ke, he kAkAjI! Aje to maMgala be; valI tamo mane tAtatulya Do, tethI hu~ tamone naktithI namuMDaM. valI pitAjI jyAre digjayamATe gayA hatA, tyAre te mane vinItAmAMja boDI gayA hatA, tethI meM jarA paNa raNasaMgrAma joyo nathI; mATe bAje kRpA karIne thApanAM thA putranI sujAunu parAkrama ju? ema kahI teNe dhanudaMDano TaMkAra kayoM. te vakhate traNe lokanAM nAzanI zaMkAthI saMbhrAMta thaelA devo, AkAzamAM eka bIjApara paDatA thakA TolAMbaMdha ekA thayA; ane vicAravA lAgyA ke, aho ! potAnAM banne hAthosarakhA, thA beSanadeva prajunAM pratrono raNasaM grAma kevo jayaMkara nivaDaze! ema vicAri teThae banne sainyonAM sunaTone kaDaM ke, he sujaTo! jyAMsudhi amo tamArA banne khAmiu~ne samajAvIyeM, tyAMsudhi tamoe koe yuddha karavU nahIM; ane te mATe tamone zrI kRSajadeva prajunI "zrANa" . evI rIte traNe jagatanAM svAminI ANAthI banne sainyonAM sunaTo citrelAUnI peThe sthira thara gayA. ane devo jarata mahArAjApAse gayA. tyAM jaz tejee jaratane kahyu ke, he u khaMDa jaratanAM khAmI ! tathA he cakrIziromaNi! tamoe ba khaMDa pRthvIno jaya sukhecI karyo; ane temAM devomAMdhI paNa ko tamArI sAme thayuM nahIM bane have tamo bannee zrISanadeva prajunAM putro thazne, potAnAM hAthathIja potAnAM hAthano vadha kema thAraMjyo ? tamArA pitAjIeja thA jagatanI sRSTi banAvI, ane tesRSTino tamo banne saMhAra karoDo,te temanAM putrapaNAne lAyaka ? valI tamojyAre sAmA cAlIne laDavA AvyA bo, tyAre te bAhubali paNa sAmA zrAvela ,mATe tamo cAkhyA javAthI te paNa cAlyA jaze.valIte tamArA nAnA jA je; mATe kAraNe kAraja nIpaje . mATe he rAjan ! jagatane saMhAra karavAnAM kAraNarUpa dhAraNasaMgrAmathI tamo viramo ? ke jethI zrApa jevAno udaya traNa jagatanAM harSamATe thAya. evI rIte kahIne devo mauna rahyAbAda cakrI teune kadevA lAgyA ke he devo! tamo hamezAM pitAjInAM nakto bo, ane zramo paNa teja pitAjInA putro bIyeM; mATe yuktAyuktano vicAra karIne, tamo zramone zikhAmaNa zrApo ? "huM balavAna buM" evA hetuthI athavA mAtsaryathI hu~ kaMzaM raNasaMgrAmanI zbAvAlo nathI, paNa zrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 zatruMjaya mAhAtmya. cakra AyudhazAlAmA praveza karatuM nathI, mATe tenuM mAre zuM karavuM ? valI sATha hajAra varSosudhimAM digjaya karIne huM zrAvyo, ane te vakhate paNa nahIM zrAvelA jAne meM mANaso mAraphate bolAvyA, tyAre terja to manamAM kaMka lAvIne tAtanAM anuyAyirDa thayA; paNa thA bAhubali mAro vinaya karavA lAgyo. pehelAM to te mane tAtanI peThe vinayathI zrArAdhato hato, " * nemaNAM to te daivayoge mArI zrAjJA paNa mAnato nathI. have eka bAjuthI jouM buM to yA mAro nAno jAi mArAja zatulya be; ane bIjI bAjuthI zrI cakraratna potAnAM sthAnakamAM praveza karatuM nathI. mATe ekaja vakhata te mAro jAi mArI pAse zrAve; ne paDhI te yA hAthI, ghoDA, ratho, rAjya vigere mAruM saghaluM turata jale lei jAya. mATe he devo ! evI rIte saMkaTamA rahelA mane nyAyadRSTithI vicArine tamo zikhAmaNa Apo ? evI rItanI cakrInI vANI sAMjalIne te devo temane kar3evA lAgyA ke, he mahIpati ! caratnanAM pravezathI zramo tamone kaI paNa aTakAvI zakatA nathI. paNa have jo te bAhubali rAjA paNa mAne to, tamoe dvaMdvayulaDa, ke jethI jagatano daya thAya nahIM, ane tethI tamo bannee dRSTi, vacana, muSTi, ane daMDathI yuddha kara ke jethI tamArAM bannenAM parAkramanI siddhI thaze ane prANIjano nAza yato aTakaze paDhI te vAta jarate kabula karavAyI te devo bAhubalinAM sainyamAM gayA, tyAM terjae bAhubaline joyA; tyAre te e temane AziSa thApI ke, de yugAdIza pra junAM putra bAhubali ! tamo jaya tathA AnaMda pAmo ? ema kahI te temakavA lAgyA ke, he bAhubali ! balavAna evA tamoe jujadaMDanI kharajanA mizathI jagatanA saMhAranAM kAraNarUpa yA zuM AraMjyuM be ? valI he rAjan ! tamo yazanAM zrarthI tathA gurujakta bo, to A moTA jAi sAthai tamoe raNasaMgrAmano saMraMja zuM mAMDyo bo ? mATe tamo cAlo ? ane bharatarAjAne namaskAra karo ? kema ke tevIM rItanI gurusevAthI tamAruM vizeSa mAna thaze. valI poteja melavelA dhananI peThe va khaMDa jaratanuM rAjya tamo karo ? ane tema karyAthI sarvathA tamArI zojA vadhaze, kema ke, ahaMkAra to ajJAnI mANasone hoya be; eTaluM kahIne devo mauna rahyA bAda bAhubali temane kahevA lAgyA ke, sarala AzayavAlA tamo tAtanAM atyaMta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 251 nakta Do. agAu zrI pitAjIe yAcakoprate jema dhana, tema zramone ane jaratajIne paNa rAjya veheMcI Apyu . tyore zramo to pitAjInI zrAjhApUrvaka teTalAja rAjyathI saMtuSTa rahyA; ane jaratajI to asaMtuSTa thazne samasta jaratakhaMDa galI gayA; teTalethI paNa tenI zrAzA saMpUrNa na thavAthI temaNe jAUnAM rAjyo le lIdhAM; ane tema karIne temaNe tevI rItanI potAnI gurutA dekhADI !!! ane tethI mithyAtvathI mUDha manavAlo atatvane paNa jema tatvabuddhithI mAne , tema meM paNa gurubujhithI temanI phokaTa tAtanI peThe sevA karI. valIte cakrI thazne paNa mAjhaM rAjya anyapaNAnI budhi lAvI haravAnI zvA kare ,paNa te ema nathI jANatA ke, thA bAhubali to tenuM sarva kaMjJaharI leze!mATe te moTA nAzne paNa gurubuddhithI phokaTa kema namuM? ane tethI potAnAM parAkramathI jo te rAjya vez zake, to jale lIe.valI he devo! je sAmo laDe nahIM, tenI sAthe laDavU nahIM; mATe te jevA zrAvyA , tevAja jo pAnA jAya,to samartha evo paNa huM temanI upedA karIza. valI temanAM dIdhelA jaratakhaMDane hu~ loga, evaM tamo sAMjavyuM paNa kyAthI ? kema ke, jo pitAjInAM ApelAMthI paNa tRpti na tha, to par3I zAthI thavAnI hatI ? mATe he devo ! jo tamo zramAkai hita zvatA ho to, temanIpAse jara temane lonAMdhaneja samajAvo ? valI huM temanA jevo kaMjhaM lojI paNa nathI. evI rItanI bAhubalinI vANI sAMjalIne devo manamAMzrAzcarya pAmI kadevA lAgyA ke, cakranAM apravezathI jaratane paNa aTakAvI zakAya tema nathI, mATe have tamo bannee uttama iMcha yuddhothI laDavU, paNa adhama yukothI laDaq nahIM. te vAta bAhubalie kabula karavAthI devo jotAthakA najadIkamAM AkAzamAM unnA. have bAhubalino baDIdAra hAthIpara caDIne, hAtha uMco karI, moTA zabdothI sunaTone kahevA lAgyo ke, he saghalA rAjapuruSo! tamo zrA vAMDita raNasaMgrAmathI pAlA ge? tathA hAthI ghoDA zrAdika vAhanone paNa sarva jagoethI pADA kheMcI vyo ? kema ke, devonI mAgaNIthI zrApaNA svAmIe yuddha karavaM kabuTyuM be; mATe tamo te dUra rahIne jurma ? te sAMjalI sarve sunaTo potAnI nujAune phokaTa vRddhi pAmelI mAnatA thakA, rAjAnI AjJAthI vAMDita raNathI dUra khasyA. par3I jaratanAM lazka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Ay zatruMjaya mAhAtmya. ad paNa pADhA havatA thakA evaM ciMtavavA lAgyA ke, amo beThA batAM ApaNA svAmIe dvaMdvayuddhano zAmATe zrAzraya karyo haze ? valI sainyanAM mRtyuthI tathA jAgavAthIja sarvathA rakSaNa karavA lAyaka evA rAjAuye dvaMdvayuddha kara lAyaka gaNAya valI eka zrA bAhubali zivAya samasta ba khaMDa naratamAM paNa ApaNA khAmi sarakho koi balavAna nathI, ane tethIja mone yA bAbata zoca thAya be. evI rIte ekaThA thaine zocamAM paDelA potAnAM sainikone joine jarate potAnuM bala dekhADavA mATe tene AjJA thApI ke, tamo eka moTo khADo khodo ? te sAMjalI terjae eka vistArabAlo khADo khodyo. paThI mahA balavAna cakrI te khADAnAM kAMThApara beThA, ne potAnAM bane hAtho sAMkalothI bAMdhyA. evI rIte seMkaDo beDAvAlI sAMkalothI viMTAela be zarIra jemanuM evA te cakrI, vaDavAyothI viMTAelA vaDanI peThe, tathA kiraNothI viMTAelA sUryanI peThe zojavA lAgyA. paDhI tema potAnA lazkarIne hukama karyoM ke, have tamo saghalA sarva vAhanosahita tathA tamArAM samasta balathI mane kheMcIne zrA khADAmAM turata pADo ? ke jethI tamone mArA balamATe nirbhayapaNuM yAya. paDhI te saghalA mane kheMcI kheMcI ne thAkI gayA, paNa tethI cakrIne jarA paNa te calAvI zakyA nahIM. pabI cakrIe hRdayapara hAtha pheravavAnAM mizathI tene jarA sveMcyA; tyAre saghalA rAjAuM vigere sainiko potAnAM vAhano ne parivArosahita, latAprate jema pakSirja, tema sAMkalamAM laTakatA thakA khADAmAM paDyA. evI rItanAM potAnAM svAminAM balanAM mAhAtmyathI khuzI thaelA evA te raNasaMgrAmamAM parAGmukha yaine sAkSinI peThe najadIka ujA. ve deva te raNabhUmine gaMdhodakacI sIMcI, tathA tyAM pacaraMgI puponI zreNi pAyarI par3hI cakrI ane bAhubali dRSTiyuddhanI pratijJA karIne, raNabhUmipara sAmasAmA ujA. evI rIte animeSa rIte jotA thakA ad banne cirakAlanAM anAlokadoSaM mArjana karatA hoya nahIM, tema zojavA lAgyA. vistAravAlI zrAMkhovAlA, lAla mukhavAlA, tathA parvata - sarakhA uMcA, evA te banne vIro, eka bIjAne grasta karavAnI, ichAvAlA hoya nahIM, tema jayaMkara dekhAvA lAgyA. paDhI bAhubalinAM sUrya sarakhA raudra mukhane jovAthI cInI AMkhomAM pANI zrAvI te bIDAi gae, te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 253 vakhate jaratezanAM lazkarIunAM mukho nIcAM thayAM, ane tenI spardhAthIja hoya nahIM jema, tema bAhubalinAM sainikonAM mukho uMcAM thayAM, par3I nIcu mukha karI rahelA naratane balavAna bAhubali kahevA lAgyA ke, he khAmI! tamo udvigna kema thA bo? haju mArI sAthe vAgyuka karo? evI rI. tanAM tenAM vacanathI, padaghAtathI jema sarpa, tema thAmarSayukta thazne cakrI kahevA lAgyA ke jale tema karo ? par3I cakrIe maMdarAcalathI valovAelA samujanA dhvani sarakho, tathA airAvaNanI garjanA sarakho, ane kalpAMtakA. khanI meghanI garjanA sarakho, tathA AkAzamAMthI nakSatronAM samUhane pADato, evo mahAnayaMkara siMhanAda kayoM. te siMhanAdayI kulaparvatonAM zikharo kaMpavA lAgyAM, tathA samupa ubalavA lAgyo, thane tenAM pANI gaganAMgaNamAM pahoMcavA lAgyAMvalI te vakhate nAgakumAro eka pAtAlamAMthI bIjA pAtAlamAM, tathA siMhAdika dRSTa prANI eka guphAmAMthI bIjI guphAmAM javA lAgyA. valI te samaye urbuddhi, jema subuchine tema ghoDA lagA mane, tathA hAthI aMkuzane, na gaNakAravA lAgyA. valI cADIthA jema uttama vANIne tema rathanAM ghoDA rAzane, ane khaccaro jANe nUtanarAelA thayAM hoya nahIM tema, cAbukanA mArane na gaNakAravA lAgyA. valI sarve lazkarI to ghUrNita tathA nizcetanonI peThe, potAnuM sarvakha harAi gayuM hoya nahIM tema mUrchita thayA. par3I krodhAtura thayelA bAhubalie paNa sarva garva zrane sarva tejathI brahmAMDane paNa phoDI nAkhe, evo siMhanAda karyo. te vakhate aMdara paDelA maMthAcalanAM mathananAM zabdanI zaMkAthI sa. mutramA rahelA jalacaro trAsa pAmavA lAgyA. valI pharIne iMje mukelA vajanI dhvaninAM camathI potAnAM dayanI zaMkA karatA thakA kulaparvato paNa kaMpavA lAgyA. valI te samaye aMtaHkaraNamAM jANe zalya petuM hoya nahIM, tema traNe jagata cetanarahita thayAM. valI devAMganA paNa digmUDha thazne potAnAM jaratAranAM hRdayatuM zaraNuM levA lAgI, paDhI cakrIe pharIne phuHsaha siMhanAda kayoM. tyAre bAhubalie paNa kAnane beherA karInAkheevo, tathA sthira vastuu~ne paNa calAyamAna kare tevo, siMhanAda pharIne karyo, tema karatAM thakAM anukrame urjananI mitrAznI peThe cakrIno siMhanAda ghaTavA lAgyo, ane bAhubalino siMhanAda nadInAM pravAhanI peThe, tathA sajananI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 zatrujaya mAdAtmya. mitrAznI peThe vRddhi pAmavA lAgyo. evI rIte zAstra saMbaMdhi vAdamAM paNa sarvanI sAdIe bAhubalinI jIta tha. paDI bAhubalie pharIne cakrIne kaDaM ke, he jagannAtha ! zrA kAkatAlIya nyAyathI meM tamone jItyA be, paNa tethI tamo viSAda karo nahIM ? haju muSTiyuddha karo ? evI rItanAM bAhubalinA vacanathI utsAhavaMta thayelA jaratAdhipe muSTiyujamATe jaMce prakAre jujAsphoTa karyo. paLI te banne kaTIpara paTTA bAMdhIne, tathA paganAM dhavakArAuthI pRthvIne uMcI nIcI karatA thakA khelavA lAgyA. paDI te siMhanAda karatA thakA vAyuvegathI jema vRdo, tema AkAzapAtAlane uMcaM nIcuM karatA thakA zojavA lAgyA. valI te vAraMvAra kudIkudIne pagothI pRthvIne tADana karatA thakA kUrmarAjane paNa prANasaMdehanAM saMkaTamA pADavA lAgyA. valI te najadIka najadIka rahelAM vRdonI peThe, eka bIjAnI nujAu~ne maraDatA thakA neTavA lAgyA, tathA tatakSaNa vikhuTA paDavA lAgyA. paThI bAhubalie krodhAyamAna thazne cakrIne hAthamAM lezne daDAnI peThe AkAzamAM vegathI ugalyA. te vakhate "thA cakrI khaMDane jItIne have zuM zrAkAzane paNa jItavAnI zchA kare ?" evI zaMkAvAlA devothI ko. tuke karIne jovotA, te cakrI yogInI peThe AkAzane tejasvI karatA thakA tene ulaMgIne adRzya thayA. te vakhate banne sainyomA moTo hAhAkAra thakSa rahyo; tathA AkAzamAM rahelA devoMne paNa mlAni zrAvI ga. te vakhate bAhubali zocavA lAgyA ke, dhikkAra ne mArA thA uzrRMkhala balane! tathA mane avivekIne! tathA dhikkAra ! mArA thA rAjyamATenAM lojane! ane banne rAjyonAM maMtrine paNa dhikkAra !!! paNa have AvI zocanAthI zuM thavAnuM le ? mATe jeTalAmAM A mArA moTA nAz pRthvIpara paDIne cUrNa natha jAya, teTalAmAM teno upAya karUM. ema vicAri temaNe potAnA banne hAthone zayyAnI peThe vistAryA; tathA UMcI dRSTi karIne paganAM agra jAgathI pRthvIne sparza karIne unnA. palI AkAzane dIpAvatA evA vidyudaMDanI peThe paDatA cakrIne bAhubalie jIlI lIdhA. palI cakrI atyaMta ugra muSTine ugAmIne khecarone trAsa pamADatA thakA bAhubaliprate doDyA. palI cakrIe te muSTi bAhubaline mAthAmAM mAravAthI, te jANe jarA AMkho viMcIne kaMka yAda karatA hoya nahIM, tevA dekhAvA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH lAgyA. panI pavana jema parvatanA zikharane, tema bAhubalie khastha thayA bAda muSTithI jaratanI bAtImAM tADanA karI. te ghAthI cakrI, jANe potA. prate pRthvInAM samasta rAgane jANavAnI zvAvAlA thayA hoya nahIM tema pRthvItalapara paDI gayA. te vakhate potAnAM khAminAM puHkhathI phuHkhI thaelA jaratanA sarva sainiko mULa pAmyA; kemake moTAunI ApadA kone uHkhadAyaka thatI nathI ? te vakhate bAhubali vicAravA lAgyA ke, aho ! meM 3maMdIe thA kulano nAza karanAruM zuM kArya AraMnyuM ? valI jyAre zrA moTA nA jIve nahIM, tyAre to hu~ paNa jIvI zakuM nahIM; ema vicAri te AMkhamAM bAMsu lAvI jarata mahArAjane potAnAM upaTAthI pavana nAkhavA lAgyA. paThI saMjJA zrAvyA bAda cakrIe nAnA nAzne cAkaranI peThe pAse unnelA, tathA potAne tevI sthitimA rahelA joyA. paDI te cakrI uThIne krodhAMdha thayA thakA lokhaMDano daMDa jamAvatA thakA bAhubaliprate doDyA. par3I hAthI dAMtothI jema nagaranAM daravAjAne, tema cakrIe krodhathI bAhubaline turata te daMDathI tADanA karI, evI rItanA cakInA daMDaghAtathI bAhubalinAM mastakapara moTo dhvani thayo, tathA temano mukuTa jIrNa ghaDAnI peThe cUrNita tha gayo. ane tenI vyathAthI bAhubalinAM netro bIDA gayAM, tathA tenAM duHsaha zabdathI lokoe kAnopara hAtha melyA. par3I te vyathAne nahIM gaNakArIne teNe paNa lokhaMDano daMDa leza namAvavA mAMDyo; te vakhate lokone evI zaMkA thakSa ke, zuM zrA parvatonA zikharone nAMgI nAkhaze ? ke pRthvIne phADI nAkhaze ? paDhI hAthI jema potAnAM majabUta dAMtothI nagaranAM daravAjAne, tema teNe te daMDathI cakrInA hRdayamAM tADanA karI. te ghAthI cakrIna dRDha bakhtara paNa curNita thaz gaju; ane tethI vAdalAMmAMthI nikalelA sUryanI peThe pragaTa kAMtivAlA te dekhAvA lAgyA, paDhI kalpAMta kAlano megha taDidaMDathI jema parvatane, tema cakrIe te daMDathI bAhubaline tADanA karI.te vakhate bAhubaliprate potAnA aparAdhanAM jayathIja hoya nahIM jematema te lokhaMDano daMDa nAMgI gayo. te daMDaghAtathI bAhubali dhuMTaNasudhi pRthvImAM samA gayA; ane dhyAnamA rahelA yogInI peThe kSaNavAra bejAna rahyA. panI kAdavamA DubelA hAthInI peThe potAnuM aMga kaMpAvIne te turata bahAra nikaTyA; tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zatruMjaya mAhAtmya. hAthamA lohadaMDa lIdho. te vakhate " zuM thA tArAune pADI nAkhaze ? ke parvatone cUrI nAkhaze ? ke pakSinAM mAlAunI peThe zrAkAzamAMthI vimAnone pheMkI deze ?" evI rIte lokothI zaMkA karAtA, ane jovAtA evA bAhubalie yamanI peThe cakrIne balathI tADanA karI. te daMDaghAtathI cI beka kaMThasudhi jamInamAM DubI gayA; ane tethI rAhuthI jarA yasAelA caMdra sarakhA te dekhavA lAgyA. te vakhate bAhubali zocavA lAgyA ke ho ! jAnAM vadhathI mane moTuM chAne duHsaha pApa thayuM ! tathA are ! meM kuputre tAtanA vaMzane kalaMkita karyo !! evI rIte bAhubali jeTalAmAM zoca kare be, teTalAmAM sUrya sarakhI kAMtivAlA cakrI te vyathAne tajIne pRthvImAMthI bahAra nikalyA; tathA vicAravA lAgyA ke, devothI jema iMdra, hariNothI jema siMha, tathA tArAuMthI jema caMdra, tema cakrI bIjA rAjAJthI jItAya nahIM !! mATe sATha hajAra varSosudhi meM je digjaya karyo, te zuM zrA bAhubalimATeja karyo ? ke jethI zra mane mAravAne udyamavaMta thayo be ! ! ! valI vAsudevanI peThe ekI vakhate ve cakrI thAya paNa nahIM; kema ke jinAgamanI vANI zuM vRthA thAya ? mATe kharekhara huM cakrI nathI, paNa yA cakrI be; zrane Ajadanasudhi meM tenA senApatinI peThe digjaya karyo. evI rIte manamAM ciMtAtura thaelA te cakrInA hAthamAM teja vakhate sUryasarakhI kAMtivAyuM, tathA agnikaNAne uDADatuM cakraratna zrAvyu. te cakranAM zrAvavAyI potAne cakrI mAnIne, tathA cakrane jamAvI ne garvathI te bAhubaline yuM ke, he bAhubali ! haju paNa kaI bagaDI gayuM nathI; mATe devoe paNa mAnelI, evI mArI zrajJAne tuM mAna boDIne aMgIkAra kara ? valI tuM nAno jAi be, tethI tArA pUrvanA saghalA aparAdho huM kSamA karIza, ane tArA vadhathI mane jAtRhatyAnuM pApa paNa na lAge to sAruM ! valI tIryaMcomAM paNa jema hAthIthI moTo siMha, ane tetha moTo aSTApada be, paNa te saghalA zuM rAjAne vaza nathI yatA ? evI rIte bAhunAM balathI tAre paNa garva karavo lAyaka nathI, kema ke saghalA balavAna rAjAne paNa cakrInI zrAjJA mAnanArAja thAya be. evI rIte bolatA cakrIne bAhubali potAnAM khanAupara dRSTi nAkhatA thakA gaMjIra vANIthI kar3evA lAgyA ke, he khArya ! thA tamArI kSatrIyapaNAnI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 257 buddhi tathA tamAruM tAtaputrapaNuM to aho ! bahu sAraM zone !! kemake daMDayuddhanI pratijJA karIne paNa tamoe cakra grahaNa kayu De !!! valI he guNajyeSTa ! pataMgI jema sUryane tema tamo thA lokhaMDanAM TukaDAthI thA bAhubalinA bAhunAM balane zAmATe niMdo ho ? valI tamArA bAhunuM bala tamoe joyu ! have A cakranAM balane paNa tamo jurja ? valI he nA! tamo kaMpaNa zaMkA karazo nahIM! kema ke kSatrIyono te vyavahAra be. te vacanathI krodha pAmelA cakrIe te cakraratnane javAmIne, tathA jonArAune naya utpanna karIne, turata te boDyu. te vakhate bAhubali vicAravA lAgyA ke, zuM zrA cakrane huM lohadaMDathI ghaDAnI peThe pheMdI nAkhuM ? ke daDAnI peThe lIlAmAtrayI AkAzamAM ugalI nA ? athavA mArA yazarUpI vRdamATe tene pRthvImAM bIjanI peThe dATI dekheM ? athavA cakalInAM baccAMnI peThe hAthamAM vezne tene cUrNa karI nA ? athavA mUSTI mArIne tene ko dizAmA pheMkI dalaM? nahIM! paNa tenuM parAkrama to jo!! bAhubali ema vicArate bate, te balatuM cakra tene pradakSiNA karIne, pharIne cakrInA hAthamAM gayu. (cakrInAM sAmAnya gotrIupara paNa te cakra cAlI zakatuM nathI; tyAre AvA siddhivaMta puruSanI to vAtaja zI karavI ?) panI bAhubalie vicAryu ke, have to zrAje A cakrane, tenAM adhiSTAyaka hajAra yadone, tathA anyAya karanArA te cakranAM khAmI jaratane paNa muSTithI cUrNa karI nAkhU; ema vicAri bAhubali kalpAMtakAle mUkelA iMjanAM vajra sarakhI niSThUra muSTi jagAmIne cakrIprate doDyA. paDI samuna jema maryAdAnUmiprate tema, bAhubali raNanUmipara cakrInI pAse zrAvI vicAravA lAgyA ke, are !! calAcala rAjya mATe, tathA mArA banne navone naSTa karakhA mATe, meM zrA nAzno vadha karavAnuM kArya prAraMjyu !!! valI moTA nAzne mArIne, tathA nAnA nAne lathI ThagIne je rAjya A muniyAmAM melavAya , tevU manohara rAjya paNa mAre joztuM nathI. valI lezamAtra sukhanI prAptithI vramita thaelA adhama naroja narakAgAranAM kAraNarUpa kAryamAM paDe be; jo ema na hota to jinezvara pranu zAmATe tevA rAjyano tyAga karata? mATe have zrAje to hu~ pitAjIne mArge cAlanAro thaG!! ema manamAM vicArine te mahAbuddhivAna bAhubali, jarA uSNa azrujalothI e Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 zatrujaya mAhAtmya. thvIne siMcatA thakA cakrIne kadevA lAgyA ke, he jyeSTabaMdhu ! Apa have mAro aparAdha kSamA karo? valI he jagatpraju ! meM rAjyamATe zrApane vahu kheda thApyo be; valI he vaDIlanA! mAre have saMpadAnuM prayojana nathI; hUM to have pitAjIne mArge cAlanAro thazza; ema kahI bAhubali mahArAje teja jagAmelI muSTIthI potAnA mastakaparanAM kezone ukheDI nAkhyA. (loca kayoM.) te vakhate "aho! uttama kArya ! aho ! uttama kArya!" evI rIte devo zrAnaMda sahita bolavA lAgyA; tathA bAhubali mahArAjapara puSponI vRSTi karavA lAgyA. panI aMgIkAra karela mahAvrato jeNe evA bAhubali munirAja vicAravA lAgyA ke, anaMta sukhanI saMgativAlA zrI pitAjInAM caraNakamalaprate have hu~ jajaM; athavA ahIMja rahu~; kema ke tyAM javAthI pra. thamathI dIkSita, tathA jhAne karIne manohara evA mArA nAnA nAnI madhye mArI laghutA thaze.mATe ahIja dhyAnarUpI agnithI ghAtikamoMne bAlIne, kevalajJAna melavyAbAda hu~ prajunI sannAmAM jazza. par3I te paMDitaziromaNi bAhubalI munirAja ema vicAratA thakA, tyAMja banne hAtho lAMbA karIne kAyotsarga dhyAnamAM lIna thayA. par3I cakrI, bAhubaline tevI rItanAM, tathA potAnuM tethI ulaTuM kArya jozne, nIcaM mukha karI jANe pRthvImAM samA javAnI zchA karatA hoya nahIM tema dekhAvA lAgyA. panI AMkhomAM bAMsu lAvIne cakrIe tatadaNa potAnAM nAnA jAzne namaskAra karyo; tathA potAnI niMdArUpa tathA te. manI prazaMsArUpa nIce pramANe vacano te bolavA lAgyA. he bAMdhava ! thA unIyAmAM jeTalA lona ane matsarathI grasta thaelA mANaso teno huM saradAra buM! ane Apa to balavAna, kRpAlu, ane dhamInAM saradAra bo. valI he baMdhu ! Ape mane prathama yuddhathI jItyo, tathA have tamoe vratarUpI hathIyArathI rAgAdika zatruu~ne jItyA; mATe Apasa. rakho thA munIyAmAM korapaNa balavAna nathI. valI he nA! zrApaja kharekharA tAtanAM putra ho! kema ke, temanA mArgamAM Apa varto bo! ane huM to jANatAM batAM paNa rAgadveSathI kadarthita thayo DhuM. mATe he jagavan ! zrApa have mArApara kRpA karo? ane A samasta pRthvInuM mAruM rAjya grahaNa karo? ane DhuM zrAparnu saMyamarUpI sAmrAjya grahaNa karIza. evI rIte bAhubali Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ F caturthaH sargaH zya munirAjaprate bAlakanI peThe zrAlApa karatA te cakrIne, pavitra buddhivAlA maMtrIe pachI samajAvyA. paDhI te cakrI bAhubalinAM putra somayazAne agADI karIne, takSazIlA nagarIpAse rahelA jinamaMdiramAM gayA. tyAM udyAnamA hajAra zrArAvAlA, tathA vicitra maNidhI jaDelA, maMdira sahita dharmacakrane namaskAra karIne somayazA cakrIne kar3evA lAgyo ke, he tAta! pUrve kakSmaSa rahIta zrI ruSajasvAmI bradmastha avasthAmAM pRthvIpara vihAra karatA thakA rAtrie vI yahIM samosaryA hatA; tyAre pitAjIe ( bAhubalie) ema vicAyuM ke, huM prajAtamAM sarva rAjArja tathA sarva loko sAthe moTA utsavapUrvaka tAtapAse jara temane vAMdIza; evI pratijJA karIne, temaNe mAMcArja, karukhA, bajAra vigere zaNagArAvyAM; tathA vaTA chAne covaTA vigere sarva mArgo para kapUra ne caMdananAM baMTakAvapUrvaka kastUrIthI maMDalo karAvyAM; tathA tyAM pupamAlA, raMgaberaMgI patAkA ne maNinAM toraNo baMdhAvyAM paDhI pra jAte pavitra thane, parivAra tathA sarva loko sahita, tAtanI stutinuM smaraNa karatA thakA te hIM zrAvyA; paNa teTalAmAM temaNe sUrya vinAnuM jema AkAza, putra vinAnuM jema uttama kula, tathA jIvavinAnuM jema zarIra, tema pitAjI vinAnuM yA vana joyuM. tyAre manamAM khuMcelA duHkharUpI khIlAthI pIDita thapalA pitAjI, paDakhe rahelA vRkone paNa rovarAvatA thakA rudana karavA lAgyA ke, vilaMba karanAra, tathA dharmano vighAta karanAra evA mane dhikkAra be !! kema ke, meM rAtriye jazne paNa pitAjInAM caraNakamalone namaskAra karyo nahIM ! ! valI he jagavan ! tamo kharekhara vItarAgaja bo, Apa samAna bIjo koi paNa yA pRthvI para mamatArahita nathI. kema ke, pu te paNa tamoe jarA paNa rAga dharyo nahIM. evI rIte rudana karatA pitAjIne maMtra pramukhoe samajAvyA bAda, temaNe pitAjInA pagalAMnI pratimAne namaskAra karyo; paThI temaNe vicAyuM ke, pitAjInA zrA pagalAMnA sthAnakane koi sparza na kare to sAruM, ema vicAri temaNe yA uMcAM prAsAda sahita yA dharmacakra yahIM sthApana karAvyuM. ( mATe buddhivAne nAnuM athavA moTuM prAraMbheluM dharmakArya vilaMbavinA prayatnathI kara, dharmakA - nA vistAra mATe vilaMba karavoja nahIM, kema ke, vilaMbathI rAtri gayA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 zatrujaya mAhAtmya. bAda bAhubali paNa prajune namI zakyA nahIM) te sAMjalI cakrI te dharmaca. Rne namIne takSazilAmAM gayA, tathA tyAM somayazAno aniSeka karI rAjyapara besADyo. zrane tyAthIM seMkaDo zAkhAu~vAlosomavaMza (caMdavaMza) cAbu thayo, kemake puruSaratnonI utpattinuM kAraNa tevU tevu eka hoya beja. te somayazAne rUpavaMtI, tathA kulInaevI suvratAdika covIsa hajAra strI hatI, tathA jagatamA prakhyAta parAkramavAlA ane pavitra zreyAMsa Adika bahotera hajAra temane putro hatA; valI te batrIsa lAkha gAmonu, ekaso pattanonu, tathA traNaso nagaronuM rakSaNa karatA hatA. valI temane cumAlIsa lAkha ratho, eka lAkha hAthI, tathA sUryanAM ghoDAsarakhA pAMtrIsa lAkha gho. DAu~, tathA savA kroDa pAlA hatA; tema sAtaso rAjA temanI zrAjhA dhAraNa karatA hatA. have somayazAthI, tathA tyAMnA sarva rAjAu~thI pUjAelA cakrI pharIne paNa zrIbAhubali munirAjanAM caraNone namIne potAnA nagaraprate gayA, tathA tyAM sura, asura zrane manuSyonAM samUhothI sevAelA te cakrI pitAnI peThe prajAne pAlavA lAgyA. - have tyAM bAhubali munirAje sarva sAvadha vyApArathI rahita thazne, tathA sarva prANIprate hitakArI thazne, karmono nAza karavAmATe dhyAna dharavA mAMDyu. nAzikApara rAkhela je dRSTi jemaNe, nirmala jyotivAlA, pracurnu dhyAna dharatA, tArAnAM pracArothI rahita merusarakhA niSkaMpa, ghuTaNasudhi laM. bAvela hAthovAlA, rokela De sarva zrAzravo jemaNe evA, tathA gopavela be, cittarUpI pavana jemaNe evA te bAhubali muni zojavA lAgyA. sarva . tunAM doSothI dUSina nahIM thaelA, tathA dveSa ane rAgayI nahIM pAelA yogI, tema TADha, taDako, tathA varasAdayI nahIM pAelI mUrtivAlA te bAhubali muni parvata sarakhA zojatA hatA. valI paraspara janmavairavAlA jIvo paNa sahodaratulya thazne, temano zrAzraya karatA hatA; tathA temanA mastakapara, DADhImUDhopara ane jujAdikamAM padiu~ mAlA bAMdhI rahetA hatA. valI karmarUpI latA ukhaDI javAthI, vanalatAu~thI vITAyA thakA, vAdalAunAM samUhothI jema meruparvata tema adhika kAMtivAlA te gaMjIra munirAja zojatA hatA. valI uSTa mANaso jema sajanonAM cittane, tema Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ caturthaHsargaH 261 jalathI vRddhi pAmelA, ane tIdaNa mukhavAlA darjanAM aMkuro, pagamA praveza karIne, temanAM zarIrane nedavA lAgyA. evI rIte te munirAja rAgazeSane jItIne, hRdayakamalamA prajunuM dhyAna dharatA thakA, tathA matsararahita bujhivAlA thayA thakA, samanAvamA eka varSasudhi rahIne ghAtikarmonAM paTalone bAlavA lAgyA. panI zrI yugAdIza prajue temanI kevalotpattinA samayane, tathA temAM vighna karanArA temanAM mAnane jANIne, temane pratibodhavAmATe brAhmI ane suMdarI satIu~ne tyAM mokalI; ane te paNa anukrame te matsararahita manuSyavAlA vanamAMzrAvI. tyAM te sAdhavI vAdalAMmAM rahelA sUryanI peThe, velaDIunAM samUhothI viTAelA te munirAjane keTalIka mahenate ulakhIne, AdarapUrvaka temane prajunAM vacano kahevA lAgI ke, he nA! zrIyugAdIza praju thApane zramArA mukhathI saMdezo kahevarAve De ke, hAthIpara caDelA puruSone zuM kevalajJAna thAya? mATe te tamArA vai. rIne tamo jIto? valI he yugAdIzaprajunAM putra! tamote taruNa gajeMthI nIce utaro ? valI he bAMdhava ! tamo AvA utkRSTa muni thazne paNa kema mohamAM paDo ge? mATe bodha pAmo? eTayU~ kahIne te banne beheno zrI zrAdideva prajunAM caraNa samIpe gaz; paThI te vacano sAMjalIne bAhubali paNa tenuM tatva vicAravA lAgyA ke, zrA banne mArI beheno sarvajJa evA zrI pitAjInI ziSyo; mATe te ko paNa vakhate jUtuM bole nahIM, paNa temaNe je hAthI kahyo te kyA De ? valI meM to hamezane mATe A saptAMga rAjya to tajyu ! ane huM to kAyotsarga dhyAnamA DhuM! tyAM mane hastInI prApti kyAMthI? paNa aho! have mAluma paDyu !! " nAnA jAne koNa name?" evI rItano mAnarUpI hAthI mArI pAseja rahelo , mATe te mAruM puSkRta have mithyA thA ? huM tene jaznamIza. mAnathI to puNya, kIrti, yaza, lakSmI tathA svarganuM sAmrAjya paNa jatuM rahe De, zrane te purgatinI saMgati karAve . valI mAna De te mlAni karanArUM, guNone haranArUM, dharmarUpI la mIne coranAruM, nIcagotrarUpI vRkSaprate varasAdasara, saujAgyano nAza karanAlaM, kIrtine ghaTADanAraM, modasukhane dUra karanAlaM, tathA puNyonI zreNirUpa rAtrine nAza karavAmAM sUryasarakhaMbe, tethI satpuruSo prAyeM karI teno tyAga kare . valI pUrve jeThae cAritrano jAra aMgIkAra karelo ke, evA 21 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 zatrujaya mAhAtmya. mArA nAnA jAne paNa hu~ tAtanI peTheja vaMdanA karIza, ema potAnAM manamAM vicArine, jevA te tAtapAse turata javAne zche , teTalAmA kevalajJAnarUpI lakSmI, ke je pehelethIja temanAprate atyaMta rAgavAlI hatI, te temanAM mAnarahita cittarUpI maMdiramAM turata dAkhala thara, thane tethI te bAhubali mahAmunirAja samakAleja samasta jagatane jovA lAgyA. panI tyAM devoe zrApelA muninAM veSane dhAraNa karIne jJAnathI zuddha cittavAlA te bAhubali munirAja tyAM jaz prajune pradakSiNA karIne kevalInI sanAmAM bega. evI rIte balavAnomAM paNa mahAbalavAna thA bAhubali munirAja je; kema ke, temaNe ekI vakhateja raNasaMgrAmamAM jarata cakrIne ane karmone paNa turata jItyAM; tathA potAnuM mAna paNa temaNe tajI dIdhuM. evI rIte AcArya mahArAja zrI dhanezvarasUrie banAvelA mahAtIrtha zrI zatrujayanAM mahAtmyamAM jaratacakrI ane bAhubalinAM saMgrAmanAM varNanano cotho sarga saMpUrNa thayo. zrIrastu. paMcamaH sargaH prArabhyate. zrI zatrujaya parvatarUpI airAvaNamAMthI utpanna thaelA muktAmaNi sarakhA, lakSmInI zreNisarakhA, puNyanAM sUryasarakhA, zuna yazanI veNisarakhA, traNe lokonAM guru, nAjirAjAnA vaMzathI (vAMsathI) utpanna thaelA maNisarakhA tathA kuvalayane (caMDa vikAsI kamalane) uddodha karavAmAM caM sarakhA, zrIyugAdIza pranu akhaMDita sukha Apo? have zrI vIrapraju iMjane kahe le ke, he iMDa! have te cakrinAM bAhya zatrunI jItanI peThe, temano aMtarazatruuno jaya, tathA zrI zatrujaya tIrthanI siddhine tuM sAMjala? have atizayorUpI kiraNovAlA, tathA cakravAkothI jema sUrya, tema traNe jagatanAM lokothI sevAtA, zrI zaSanadeva pranu pRthvIne pavitra karatA thakA, tathA navyarUpI kamalone uhAsita karatA thakA pUrvAcalaprate jema sUrya, tema zrIzatrujaya parvataprate zrAvyA. kalpavRkSa, pArijAta, saMtAna, ha. ricaMdana, lavaMga, cArolI, zrAMbA, caMpaka, azoka, nAlIerI, nAgaravela, sopArI, kela, sAlarI, zAlmalI, tathA zAla Adika vRdothI zojatA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 263 sarva parvatonAM khAmipaNAthI camarI gAyonAM ghubaDAMrUpI cAmarothI vIjAtA, jinamaMdirorUpI tro zrane uMcAM kalazothI vITAelA, hajAro uMcAM zikharothI pragaTa rIte mukuTayukta thaelA, vicitra prakAranAM maNi zrane ratnonAM kiraNothI AkAzane paNa dedIpyamAna karatA, nadI, aho, kuMDonAM samUho, tathA vAvothI uttama zonAne dhAraNa karatA, kamalothI devalokanI paNa hAMsI karatA, kalpavRdonI ghATI yAmAM nartAro sahita beThelI kinnarIu~thI gavAtI , yugAdIza prajunAM guNonI paMkti jyAM evA, darzanamAtrathI paNa jagatane pavitra karatA, sparzamAtrathI paNa pAponAM samU. hane haratA, netraprate eka rasAMjana sarakhA, modanI zchAvAlA aneka gAMdhoM, vidyAdharo, manuSyonAM samUho, devo, asuro, nAgakumAro, tathA siMhAdikothI sevAtA, anaMta sijhonAM sthAnarUpa, anaMta sukha denArA, prANIuprate anaMta navarUpI samuSamA bIpasarakhA, eka lAkha batrIsa hajAra gAmothI vinUSita thaelA, hamezAM samujnA ratnothI baMdhAelI mekhalAvAlA, utrasarakhI bAyAvAlA vRdothI madhyAhnakAle paNa tApa vinAnA, saurASTra dezanI strIu~nAM gItonAM UMkArothI khuzI thaela je deva, manuSya ane nAgakumAro jyAM evA, mUlamA pacAza yojanavAlA, zikharapara daza yojanavAlA, tathA pATha yojana UMcA, evA te parvatapara praju caDyA. valI mokSanI nIsaraNInAM pagathIyAM sarakhA te UMcA parvatapara puMDarika pramukha munirja, tathA suMdarI pramukha sAdhavI vigere caDyA. panI tIrthaMkara jema tIrthane, tema zrIyugAdIza pranu te rAyaNane vizeSathI pavitra karatA thakA, rAtrie tenI nIce samosaryA. have Asana kaMpavAthI pranAte devoe tyAM zrAvIne, navanIrUjane zaraNAtulya samavasaraNa banAvyu. tyAM prajue porasIsudhI dharmadezanA thApI; tathA palI puMDarikajIye prajunAM pAdapIupara besIne dharmadezanA ApI ke, tIrtha, jina, ane gurumAM nakti, dharmazAstranI ruci, dayA, supAtredAna, priya vacana ane viveka eTalAM samyaktvanAM lakSaNo be. valI Aryadeza, manuSyapaNuM, dIrgha AyuSya, uttama kula tathA nyAyopArjita dhana, eTalAM mANasonAM puNyopArjananAM hetu de. valI AryadezamAM jo manuSya java malelo hoya, toja pApakAryothI lajA, dharmanA thAgamonuM sAMjala, katyAkRtyano vicAra, dayAlu buddhi, gurunI sevA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zatrujaya mAhAtmya. apayazanI bIka, pApanAM nAzanI zcA, tathA uttama dharmamAM prIti thAya . valI je manuSyanaveM karIne dharma, artha, kAma ane moda nAmanAM cAre puruSArtho sAdhI zakAya , te manuSya navanI stuti karavAne koNa samartha ? valI uttama nyAyamArgathI upArjana karelI saMpadA paNa dAnezvarIne gheraja kRtArtha thAya be tathA thArya dezamA vivekI kulamAM je manuSyapaNuM male be, teja prazaMsavA lAyaka . valI je udyamavaMta mANaso potAnAM AyuSyanAM kSaNamAtrane paNa pramAdathI phokaTa gumAvatA nathI, evA vivekI mANaso thA jagatamAM dharmakAryoprate lAMbAM thAyuSyavAlA thA ? valI je mANasa khAMsI, zvAsa, saMgrahaNI, arza, raktapitta, tathA jvara zrAdika rogothI hamezAM pIDAelA be, te zI rIte puNyopArjana karI zake ? valI prAyeM karIne parAkrama dainyamATe, zauryatA parAnavamATe, udyamapaNuM daritAmATe, tathA ujjvala kula pApamATe thatuM nathI. paDI te dezanAne aMte praju puMDarika mahArAjane kahevA lAgya ke, zrA zatrujaya parvata moTuM tIrtha De, tathA modanAM ghararUpa de. valI yA tIrthapara zrAvavAzrI prANI purkhana lokAgrane paNa melave be, tema thA girirAja zAzvato . valI thA tIrtha anAdi be; tathA ahIM anaMta tIrthaMkaro potAnAM karmasamUhano nAza karIne sika thayA be. valI thA tIrthapara je padiu~, tathA bIjA paNa kucha ane hiMsaka jaMtu rahe , te paNa traNa navomAM mode jaze. valI je jIvo ajavya tathA pApI , te yA parvatane jo zakatA nathI. valI rAjyAdika to malI zake be, paNa thA tIrtha malI zakatuM nathI. valI tIrthakaro modamAM gae bate, tathA kevalajhAnano laya thae bate, zrA tIrtha zrazravaNathI tathA stutithI paNa lokone tAranAraMbe, tema thA uHkhama kAlamAM kevalajJAnano laya thavAthI, tathA dharmanI paDatI zrAvavAthI A tIrthaja jagatanuM hita karanAraM . valI jinomA jema huM mukhya duM tathA parvatomA jema meru be, tathA chIpomAM jema jaMbUhipa be. tema saghalAM tIrthomAM zrA mukhya tIrtha . valI je mANasoe potAnI jIMdagImAM aa tIrthana darzana kayuM nathI, te ne manuSyarUpadhArI pazuuMja jANavA. tema thA tIrthaprate anaMtA tIrthaMkaro, tathA kevalI AvyA be, tema mode gaelA , tathA jaze. valI atItakAlamAM tha gaelA tathA have thanArA tIrthakaro Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 265 thA tIrthamAM rAyaNanAM vRdatale samosaryA , tathA samo saraze. valI zrA surASTra deza, zrA zatrujaya giri, thArAyaNa, tema vartamAna tIrthaMkara e saghalA tIrtharUpa . valI samukhamA rahelo jema vaDavAnala, tema thA phuHkhama kAlamAM thA tIrthano mahimA adhika adhika thaze, mATe yA moTAmAM moTuM tIrtha . thA tIrthamAM zrI arihaMta prajunI puSpa, zradata vigerethI pUjA karavAthI, tathA stuti karavAthI prANIunu janmasudhi kare pApa nAza pAme . valI anya tIrtha karatA thA tIrthamAM jinanI pUjA karavAthI anaMtagaNuM phala male be. tema thahIM phakta ekaja puSpathI anupUjA karavAthI varga ane mokSa parkhana thatAM nayI. valI yA tIrthamAM je mANasa prajunI aSTaprakArI pUjA kare , te nave nidhAno pAmIne arihaMta tulya thAya be. valI puNyazAlI mANasaja arihaMta pranunI pUjA, sugurunI nakti, zatrujaya tIrthanI sevA, tathA caturvidha saMghano saMgama kare . valI ahIM zuja gurunI trikaraNazudhipUrvaka ArAdhanA karavAthI te tIrthaMkara pada Ape be, tathA sAmAnya muninI zrArAdhanAthI cakrInI lakSmI male be. valI jeNe potAnAM dhananAM samUhathI gurunI sevA karI nathI, teno janma, tathA tenI sarva sadamI paNa niSphalaja . valI pUrva javamAM tIrthaMkarone paNa bodhibIjanAM heturUpa guruja , mATe buddhivAne tevA gurunI yahIM vizeSa pUjA karavI. valI ahIM saghalI dharmakrIyA paNa gurunI sAthe rahIne karavI; kema ke guru vinA te saghalI niSphala . mATe potAnAM anRNyapaNAne zvanArA mANase yA tIrthamAM dharma thApanAra gurunI vastra, anna, pANI zrAdikathI sevA karavI. valI thA zatraMjaya tIrthamAM gurune vastra, anna, tathA jalanuM dAna devAthI, tathA tenI jakti karavAyI thA loka ane paralokamAM sarva saMpadA male . yA zatrujaya tathA jina, e banne sthAvara tIrthoM be; paNa guru to jaMgamatIrtharUpa , mATe temanI ahIM atyaMta sevA karavI. valIthA tIrthamAM ajayadAna, anukaMpAdAna, supAtradAna, tathA kIrtyAdika moTarnu dAna, tema annadAna, jJAnadAna, auSadhadAna, ate jalanuM dAna devU; ema jinezvaroe kahelu De. valI je mANasa ahIM dIna, tathA anAthAdikone dAna thApe be; tene ghera aTakAva rahita niraMtara lakSmI nAcyA kare . mATe mahA buddhivAne mokSa denAruM dAna thA tIrthamAM devU; kema ke, dAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 zatruMjaya mAdAtmya. vinA prANI javasAgarane tarI zakatA nathI. valI zrA tIrthamAM atyaMta guNavAluM tathA mokSasukha zrApanAruM tathA sarva duHkha haranAruM zIla trikarazuddhithI pAlakuM. potAnuM zrahita chanArA evA je mANase yA tIrthamAM zIlabhaMga karyu be; tenI kyAMe paNa siddhi yAya nahIM; tathA te cAMDAlathI paNa vadhAre niMdanIka be. valI yA tIrthamAM tapa karavAthI nikAcita karmoM, tathA janmasudhinuM pApa paNa nAza pAme be. valI ne ahamazrA - dika tapathI uttama phala male be; mATe sarva iti ApanAro te tapa yahIM vizeSa karIne karavo. valI ahIM zrAno tapa karavAyI karmoMno nAza ka prANI svarga ne mokSanAM sukha kSaNavAramAM melave be. valI ahIM caitrI punemano upavAsa karavAthI suvarNano cora, tathA zubha jAvathI sAta bela karavAyI vastrano cora zuddha thAya be. ratnanI corI karanAro chAhIM atyaMta uttama jAvI dAna deto thako, kArtika mAsanAM sAta divasanAM tapathI zuddha thAya be. valI rupuM, kAMsuM, trAMbuM tathA pittalanI corI karanAro, te pApathI ahIM sAta dahADA sudhI paramArtha nAmano pRthaka rIte tapa karavAthI mukta yAya be. valI motI tathA paravAlAMno cora, ahIM trikAla | jana pUjAthI, tathA paMdara thAMbelothI nirmala thAya be. valI dhAnya tathA jalano cora yahIM supAtre dAna dIdhAthI, tathA rasano cora mahAdAnI zuddha thAya be. valI vastra ne zrAbhUSaNano cora yahIM jinapUjana karavAthI potAnAM zrAtmAno khADA sarakhA javamAMthI uddhAra karanAro thAya be. valI devadravya tathA gurudravyane coranAro mANasa yahIM jinapUjanayI zuddha thAya be; tathA dhyAna ane supAtre dAna devAthI te aMtaraMga zatruno nAza karanAro thAya be. valI je mANase kumArikA, dIkSita strI, vaTalelI, sadhavA, vidhavA, tathA gurustrI sAthe gamana karyu hoya, te mANasa paNa manane rodhIne jinanuM dhyAna dharato thako vahIM jo u mAsasudhI tapa kare, to zuddha thAya be. valI gAya, jeMsa, ghoDA, hAthI, pRthvI tathA gharano cora, zrane maMtra taMtra denAro paNa ahIM naktithI ji nanuM dhyAna dharavAyI zuddha thAya be. valI anyanAM caitya, ghara, bagIcA, pustaka tathA pratimAdika upara je duSTa buddhi " zra mAruM be" ema dhArI potAnuM nAma nAkhe be, te mANasa paNa ahIM sAmAyikathI pavitra thai ba Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 160 mAsa sudhi tapa karavAzrI pApone nAza karI zuddha thAya . valI ahIM parameSTinuM dhyAna, tathA, devArcana thAdikathI samakItI zrAvaka sarva pApothI mukAya . evaM koI paNa pApa nathI, ke je ahIM arihaMta prajunAM dhyAnathI nAza na pAme; tema tevU ko paNa puNya nathI, ke je yahIM zra. rihaMta prajunAM dhyAnathI na male. valI potAnA cittamAM ciMtavelAM evAM nahIM karelAM paNa puNyo ahIM uttama nAvanAu~thI thAya be, mATe ahIM uttama dhyAna dharaI. saghalA vyApAromAM " manovyApAra" mukhya be, ane teja prANIu~ne svarga, naraka tathA manuSya navamAM le jAya be; mATe zrA tIrthamAM kRSNa, nIla,ane kApota lezyA ciMtavavI nahIM; paNa karmonAM kSaya mATe panna, sita vigere vezyA ciMtavavI, valI kucha jaMtu prate paNa ahIM manathI ke vacanathI ke zarIrathI paNa hiMsA karavI nahIM; kema ke, te dharmarUpI vRdane bAlavAne dAvAnala sarakhI je. kaMthuthA sarakhA jIvane paNa je mANaso mAre , tenuM sAtamI naraka zivAya bIjaM sthAnaka nathI. mATe narakaprate dUtI sarakhI hiMsA to sarvathA prakAre karavIja nahIM, kema ke, je mANasa parane pIDA upajAve , tenI pAse dharmarUpI rAjA zrA. vato nathI. valI saghalA jaMtu anaMta navonI apedAe baMdhusarakhAja be; mATe teunuM potAnA AtmAnI peThe rakSaNa karavU; ane jANavU ke, koza koznA zatru nathI. valI. prANa jAya to paNa uttama buddhivAne jUtuM bolavU nahIM; ane satya bolanAro apavitra paNa pavitraja . asatya bolavAthI prANIune mukhamAM phoDA, paru, kIDA vigerenI vyAdhi thAya be. valI kozae nahIM dIdhelI pANInI aMjali paNa gRhaNa karavI nahIM; kema ke zradattAdAnathI jIvo nirdhana tathA svalpa AyuSyavAlA thAya be. DAhyA mANase corI karavI nahIM, kema ke dhana te jIvone prANasamAna , ane tethI prANa haranAra karatAM paNa dhana haranAra vadhAre nayaMkara . valI zrA tIrthamAM uttama mANase potAnI strIne paNa sevavI nahIM; tyAre banne lokano nAza karanArI parastrInI to vAtaja zI karavI? paradhananI corI, cADI tathA parano veSakaravAthI mahA pApa thAya . thA jayaMkara saMsArarUpI samujamAM parigrahanAM nArathI prANI hoDInI peThe DubI jAya , mATe te jema bane tema thalpa karavo; valI te krame krame karIne tevI rIte alpa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 zatruMjaya mAhAtmya. karavo, ke jethI lojarUpI jayaMkara pizAca balI zake nahIM. valI sarva prA. NIne viSe potAnA zrAtmAnI peThe samapaeM ( sAmAyika ) ciMtava; kema ke, tevA samapaNAvinA saghalI kriyA niSphala be. valI je mANasa samatAmAM rahe be, tene traNe jagata vaza thAya be; tathA tene devo paNa jarA paNa parAjava karI zakatA nathI. valI pauSadhapratimAne prApta thalo mANasa - MarramAMja karmono nAza kare be, ane te cAritradhArInI peThe deva ne manuSyothI paNa vaMdAya be. valI yA tIrthamAM pauSadhavRta karavAyI mAsapanuM puNya male be, tathA atulya kevalajJAna paNa male be. valI tithi. saMviAgata karavAthI naraka chAne tiryaMca gatino nAza karI prANI mo. sukha melave be; jojana vakhate zrAvelA munirjane dAna devAthI moharAja dUra rahetuM nathI; tyAre ( thAloka saMbaMdhi) rAjyasukhanI to vAtaja zI karavI ? je mANasa gurudevaprate AhAra tathA naivedya daine jojana kara be, teja kharaM jojana jAvaM; ane te zivAyanuM to dehane poSaNa karanAruM phakta pazugrAsa sarakhaM jojana jANavuM valI grahaNa kareluM devadravya tathA gurudravya zraMgArAnI peThe sAta kulone bAlI nAMkhe be, mATe te buddhivAnoe levuM lAyaka nathI. devadravya tathA guruvyathI thaelI dhananI vRddhi keranI peThe prathama svAdiSTa lAge be, paNa pAlathI tIvra vedanA Ape be. je mANaso hamezAM devadravya tathA gurudravya nakSaNa kare be, tejanI zuddhi sarva tIrthonAM AzrayothI paNa yatI nathI. lojAMdhacittathI devadravya tathA gurudravya jo levAmAM Ave, to te niyaMca tathA narakAdika durgati Ape be. valI erkeDiyA dika jIvane nirarthaka je tADana karavuM, te " anarthadaMDa " kahevAya; tevA anarthadaMDI yatnapUrvaka virati karavI anarthadaMDa karavAthI mANasa zaraNAra hita thane yAjavarUpI samudramAM magarosarakhA karmothI pIDAya be. valI ka byAnA arthI mANase vizeSa karIne yA tIrthamAM vRnAM DAlAM, pAMdaDA, phala, kurA vigere bedavAM nahIM. yA zatruMjaya tIrthamAM sarva jagoe hamezAM devono vAsa be, mATe tene bedavAM nahIM. valI yazarUpa dhanavAlAIe prANojI paNa upakAra karavo; kema ke, te sarvadharmarUpa, tathA mokSasukhanAM kAraNarUpa be. paropakArathI utpanna thaeluM puNya javajavaprate vRddhi pAme be; ne je paropakAra kare be, te sarva jagoe aTakAva rahita devanI peThe cAlI zakeThe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26e paMcamaHsargaH valI jJAnI ane pustakonI anna vastrAdikathI karelI sevA sUryanI kAMtinI peThe prANIunI jaDatAno nAza kare . jJAnapUjAzrI jJAnAvaraNIya karmono nAza thara, muktilakSmInAM kAraNarUpa kevalajJAna prApta thAya be. valI thA zatrujaya tIrthapara jinanI pUjAnI peThe jJAnanI pUjA paNa prANIune beka modasudhinuM adhika adhika phala Ape . valI thA tIrthamAM rAtrijojana karavAthI mANasa gIdha, ghubaDa, pramukha navo pAmIne atyaMta puHkhI thayo thako narakamAM jAya . sadA rAtrinojanamAM tatpara rahelA evA zrapavitra mANase thA tIrthano koz paNa vakhate sparza paNa karavo lAyaka nathI. valI thA tIrthamAM rahIne je mANaso samyaktvamUla bAra vratone pAle , tenAM tukhya bIjo ko dhanya nathI, tathA te modamAM jAya . valI anya tIrthamAM japa, tapa, tathA dAnathI je phala thAya be, tethI kroDagaNuM phala zrA tIrthanAM smaraNathI paNa thAya . valI thA tIrthamAM je mANasa ratha, ghoDA, jamIna, hAthI, suvarNa tathA maNinI neTa Ape , te harSa sahita cakrI. paNAne tathA apaNAne nogave be. valI je mANasa thA tIrthamAM iMsrotsavAdi kArya kare , te saghalA nogo jogavIne nizcayeM karI mokSa melave be. valI he puMDarika ! saghalA tIrthomAM thA tIrtharAja , tathA saghalA pavatomAM te uttama parvata be; mATe jema mane, tema modanAM kAraNarUpa thA girivarane tuM seva ? valI he muni! mArAthI jema thA jagatanI sthiti, tema tArA nAmathI A avasara piNImAM yA tIrtha prasiddhi pAmaze. valI nahIM balathI tema nahIM ananyAsathI, tema iMjiune tathA manane rodhine tuM yahIM rahe ? sphaTikasarakhA nirmala zrAtmAne traNa dhyAnothI (piMDastha, padastha, zrane rUpasthathI) dhyAvatAM thakAM, ane kaM paNa ciMtA rahita Azrava pariNAmane rokIne, vikalpa rahita layamAM prApta thara, pAMca hakha akSaronAM uccAranAM parimANavAlA kAlamAM zujAzujano nAza karI, tathA ghAtikone bAlIne, ane kevalajJAna pAmIne, zrAja tIrthanAM mAhAtmyazrI tuM muktirUpI strIno khAmI thazza. evI rIte puMDarika mahAmunine kahIne nagavAna paNa trilokanAM hitanI zvAthI bIjI jagoye vihAra karI gayA. par3I traNe lokamAM rahenArA loko paNa tevIrItanAM sarvajJa prajunAM vacanane sAMjalIne AnaMda sahita, tIrthamAM anurAga dharatA thakA potapotAne sthAnake gayA, 22 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 zatrujaya mAhAtmya. have puMDarika mahArAja paNa tyAM pAMca kroDa muniu~thI vITAyA thakA caM unI peThe samatA dhArIne rahyA. tathA te muniu~ne parama vairAgyarUpI amRta tathI jarelI vANI kahevA lAgyA ke, kSetrAnujAvadhI thA giri mokSasukhanAM sthAnakarUpa be; ane kaSAyarUpI zatruune jItavAmATe kirAsamAna . have zrApaNe zrahIM modanAM kAraNarUpa saMlekhanA karavI; te saMlekhanA - vyathI zrane jAvathI, ema be prakAranI . saghalA unmAda, tathA mahAro ganAM kAraNarUpa evI sarva dhAtuunuM cAre bAjuthI je zoSavaM; tene avya saMlekhanA mAnelI . moha ane mAtsaryavAlA rAgaLeSAdika kaSAyono samatAthI je beda karavo, tene nAva saMlekhanA kahelI . ema kahIne puMDa. rikajI mahArAja te sAdhu sahita saghalA sUkSma ane bAdara aticArone zrAlocavA lAgyA. valI temaNe pharIne paNa potAnAM mahAvratone dRDha kA; kema ke, vAraMvAra agnino tApa suvarNanI zuddhimATe thAya ne. coMtrIsa a. tizayovAlA, motIsarakhI nirmala kAMtivAlA tathA traNe lokanAM khAmI evA sarva jinezvaro amone zaraNArUpa thA ? anaMta ane akSya sthAnaprate prApta thayelA, paravAlAMsarakhI kAMtivAlA, ane paMdara nede sika thaelA siko amone zaraNArUpa thA? mahAvratone dharanArA, dhIra, sAvadyanAM zrAzrayavinAnAM, iMsanIlamaNisarakhI kAMtivAlA evA muni zramone zaraNArUpa thA? kevalI prajue kahelo, sarva dayAmaya, tathA sphaTikopala sarakho taMjArahita evo dharma amone zaraNArUpa thA ? valI corAsI lAkha jIvAyoni mAMheM je kaMI uSkRta thayuM hoya, te saghag zramAraM apunaHkriyA pUrvaka mithyA thA ? valI ajJAnatAzrI jeaDhAra pApasthAnako sevyAM hoya, te saghalAMune trikaraNazuddhithI vosarA, bu. valI ekeDiyAdika sarva jaMtuune hu~ khamAbu DhuM; ane te paNa vairarahita evA huM prate damA karo ? valI karmothI thA saMsAramA namatA evA sarva prANI prate mane mitrA ; hUM ekaloja 9; mAru koznathI; ane thA mArA AtmAne arihaMta prajunuM za. raNuM be. eTabuM kahIne puMDarikajI mahArAje saghalA sAdhuunI sAthe pu. kara nirAkAra anazana aMgIkAra karyu. evI rIte te dapakazreNipara ca. DyA; ane tyAM jIrNa doraDAMnI peThe cAre bAjuethI temanAM tathA pAMca koDa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 271 munimnAM paNa ghAtiko truTI gayAM; kema ke, tapa sarvane sarakho . tapathI rAjya, svarganI saMpadA, tathA modasukha male meM ane traNe loka vaza thAya . tyAM caitrasudI punemane divase puMDarikajI mahArAjane prathama ke. valajJAna thayu; tathA par3hI te muni ne thayu. par3I te yogi kSaNavAra cothA zukladhyAnamA rahIne, sarva karmo dINa thavAthI mode gayA. te vakhate tyAM sarva devoe zrAvIne marudevA mAtAnI peThe, temano nirvANamahotsava koM. jema thA zravasarpiNImAM zrI Sanadeva praju pehelA tIrthaMkara De, tema thA pehebuM tIrtha thayu; jyAM eka muni paNa sika thAya , te tIrtha kahevAya De, tyAre jyAM zrATalA badhA muni sijha thayA, tene to moTAmAM moTuM tIrtha jApavU. have zrIzaSanadeva praju phAgaNasudi thAumane divase thA zatrujayapara zrAvyA, tyArathI aSTamIparva thayu. zrApama, pAkhI tathA purNimAne divase prANIu~ne zujAzuna zrAyuno baMdha paDe be. te banne parvane divase A tIrthamA jaktithI alpa zrApelu dAna paNa kSetramA ropelA bIjanI peThe bahu phala thApe . tapa, dAna tathA zIlAdikathI jinanaktinI peThe ArAdhevU aSTamI parva pragaTa rIteprANIUnA zrAThe karmono nAza kare . caitrasudI punemane divase thA tIrthapara puMDarikajImahArAja mode gayA, tyArathI caitrIpunemanuM parva thayu; tathA zrAparvatarnu nAma puMDarikagiri paDyuM je mANasasaMghasahita caitrI punemane divase yA puMDarikagiripara rahelA puMDarika mahArAjane pUje , te lokottara sthitivAlo thAya . valI naMdIzvarAdika chIpomA rahelA zAzvatA prajunAM pUjanathI je puNya thAya , tethI paNa zradhika puNya zatrujaya girinI caitrInI yAtrAthI thAya be. valI bIje vakhate dAna, zIla, tapa tathA pUjA pramukhathI je puNya thAya be, tethI kroDagaNuM puNya caitrI punemane divase ahIM zatrujayapara jinapUjanathI thAya be. cAritra, caMprana praju, caitrI punema, zatrujaya parvata, tathA zatrujayI nadI pueya vinA malI zakatAM nathI. je mANasa thA tIrthapara caitrI punemane divase jinAlayamAM zAMtisnAtra, dhvajAropaNa, tathA zrArati kare le, te potAnAM nirmala navone melave . valI bIjI jagoye paNa caitrI punemane divase saMghapUjana karavAthI mANasa jyAre devanAM sukhone melave be, tyAre A vimalAcalaparanI to vAtaja zI karavI ? caitrI punemane divase vastra, anna ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 zatruMjaya mAhAtmya. pANIyAdikathI pratilAbhelA suni cakrInI ne iMdranI padavI zrApIne, bevaDhe mokSa thApe be. caitrI parva sarva parvomAM uttama beH tathA sarva puNyone vadhAranAruM be; tenuM puMDarika giripara ArAdhana karavAthI te utkRSTa phalane denAruM be. valI caitrI punemanI aAi zraSTa siddhiune panArI The valI saghalA devo paNa yA caitrI parvane naMdIzvara dvIpamAM jai jinapUjAdikathI jati pUrvaka rAdhe be. mATe dharmamAM prItivAlA mANase pramAdanAM heturUpa kalaha, krIDA tathA anarthadaMDAdika tajIne caitrI parvane najavuM valI akSaya siddhimATe caitrI punemane divase prajAvanA, jina, caitya, siddhAMta, guru ne muni prate nakti karavI. have zrI deva prabhu vihAra karI pRthvIne pAvana karatA thakA vi nItA nagarInI pAse rahelA siddhArtha nAmanAM udyAnamAM pahoMcyA. tyAM iMdrAdika devo prajunI tithI AkAzamAMdhI utarIne zrAvyA; tathA tee tyAM yojana sudhinI bhUmimAM traNa gaDhovAluM prabhunuM samavasaraNa racyuM. tyAre udyAnapAlake tenI jarata mahArAjane vadhAmaNI zrApI; tyAre naratajIe paNa tene harSathI bAra koDa sonAmohoronuM inAma prApyuM par3hI pAlA, ghoDA, hAthI, ratho, putro, sAmaMto, senApatirja, rAjA, rANI tathA mANasothI vITAelA, tathA sAhukAro, sArthavAho, cAraNo, baMdi, gAMdharvo ne saghalAM lazkarothI sevAelA jarata mahArAja thakAzane tramaya karatA thakA, dizAune cAmaro tathA dhajArja sahita karatA thakA, ane sainyothI pRthvIne pUratA thakA tyAM cAlavA lAgyA. paDhI tyAM pUrva taraphanAM dvArathI samavasaraNamAM ghyAvIne, tathA prajune pradakSiNA de ine cakrI nIce pramANe temanI stuti karavA lAgyA ke he svAmI ! he jinAdhIza ! he karuNAsamudra ! he saMsAra rUpI vanamAMthI tAranArA ! tathA de vatsala prabhu ! tamo jaya pAmo ? ghaNAM kAlathI utkaMThA karatA evA mane je panuM darzana yuM be, chAne tethI mane ema lAge be ke, zrAje mAruM pUrvanuM kareluM zubha karma phalIbhUta thayuM valI he prabhu! Apa vItarAganAM cittamAM huM vasuM buM, ema kema kahevAya ? paNa yApa mArA cittamAM vasI rahyA bo, mATe have mAre bIjA koinI paNa jarura nathI. sukhamAM, duHkhamAM, nagaramAM, araNyamAM, jalamAM, zragnimAM, raNasaMgrAmamAM, divasamAM ne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 173 rAtrimA paNa mArA cittamAM ApanA caraNonuM dhyAna rahejo ? evI rIte prajunI stuti karIne tathA paMcAMgathI prajune namIne cakrI iMjanAM nAnA nAznI peThe temanI pAula bega. tyAre pranu paNa sarva nASArUpa, tathA eka yojanasudhi saMcalAya evI vANIthI dezanA devA lAgyA ke, supAtre dAna, zrI saMghanI pUjA, uttama prajAvanA, mahotsava pUrvaka tIrthayAtrA, siddhAMtonuM lakhAva, svAmIvAtsalya, guru tathA agamono mahotsava, samatA, zrane zujadhyAna eTalAM pUNyanAM sthAnako . te dezanAne aMte jarata mahArAjA prajune mastakathI namaskAra karIne, tathA potAnAM zabdothI samujne paNa lalita karatA thakA puravA lAgyA ke, he khAmI ! zrApe saMghAdhipanAM padanuM bahu varNana karyu be; te zI rIte uttama prakAre prApta karAya ? tathA tethI jhuM phala male ? tyAre zrI yugAdIza prajue kahyu ke, de rAjan ! jevU tIrthaMkara pada , tevuja saMghAdhiparnu pada . valI batI saMpadAe paNa puMDarikagirinI peThe jAgyavinA saMghAdhipatinuM pada malI zakatuM nathI. iMjapada tathA cakrIpada paNa prazaMsavA lAyaka ; zrane te bannezrI paNa saMdhAdhiparnu pada puNyotpAdaka hovAthI vadhAre prazaMsanIka . saMghapati uttama darzanazuki pAmIne phurlana tIrthaMkaranAmagotrane paNa melave De. saMgha to arihaMtone paNa hamezAM mAnanIka tathA pUjanIka be; ane tevA saMghano je adhipati thAya, te to lokottara sthitivAlo thAya. catuvidha saMgha sahita, zuja nAva sahita mahotsava pUrvaka jinabiMbane rathamAM sthApana karIne, paMcavidha dAna detAM thakAM, dInono uddhAra karatA thakAM, nagara nagara prate jinamaMdiropara dhvajAropaNa karatAM thakAM, zatrujayapara, giranArapara, vainAra parvatapara, aSTApada parvatapara, tathA sammetazikharapara zubha samyaktvazrI devapUjana karatAM thakAM, tathA gurunI zrAjhA pramANe te sarva tIrthomAM athavA eka tIrthamAM paNa iMzotsavAdika kArya karatAM thakAM saMghapati thavAya be. valI hamezAM pUjanika evA guru puNyakAryamATe je dhArAdhAya , te suvarNamAM sugaMdha malavA barobara be. valI uttama yAtrAnuM phala zvanAra mANase, mithyAtviUno saMga, tathA tenAM vAkyomA Adara karavo nahIM. valI paratIrthanI niMdA ke stuti karavI nahIM; paNa trikaraNa zuddhithI jIvita paryaMta samyaktva pAlavU. valI saMghayAtrA karanAre sAdhu tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 274 zatrujaya mAhAtmya. sAdharmIune vastra, anna, tathA namana zrAdikathI pratyakSa rIte pUjavA. valI thArjavayukta saMghapatie pAkSikAdika parvo, dAnAdika dharmo, tathA zrI saMghanI pUjA karavI. evo saMghapati devone paNa pUjanIka thAya be, tathA ko saMghapati to teja navamAM ane kozka traNa navomAM siddha thAya De. evIrItano vratAMta pranu pAsethI tathA iMcha pAsethI paNa sAMjalIne zrI jarata mahArAjA prajunAM caraNone namIne naktithI kahevA lAgyA ke, he traNe jagatone ArAdhavAlAyaka pranu ! mArApara Apa kRpA karo ? ke jethI hu~ nirmala saMghapatipada melavaM. palI prajue iMsAMdika devo tathA saMgha sahita uThIne, narata mahArAja upara akSata tathA vAsadepa nAkhyo. te vakhate iMje paNa dIvya mAlA lAvIne cakrInA tathA temanI paTarANI sujanAnAM kaMThamAM te nAMkhI. paThI cakrI mArge rAjAuthI pUjAtA thakA saghalA sAmaMto sahita ayodhyAmAM zrAvyA. palI tyAM temaNe bahumAna pU. rvaka saMghanAM lokone bolAvyA, tathA pAparUpI zatruThane nasADavA mATe uMce prakAre jaMjA vAjiba vagADAvyu. panI cakrIe tyAM AvelA saMghanAM lokone sanmAna devA pUrvaka nagaramA rahelAM jinacaityomA ahA mahotsava karAvyo. paLI temaNe gaNadharone bolAvIne potAnAM gharamAM sarva vinone nAza karavA mATe zAMtisnAtra karAvyu. te vakhate gaNadharonAM maMtrothI saghalA devoe pratyakSa thazne nirvighna yAtrA karavA mATe potAnI gati aMgIkAra karI, eTalAmAM iMje varNanAM devAlayavAlI zrI yugAdIza prajunI pratimA cakrIne ApI. te vakhate jarata rAjAe iMjane pUjyuM ke, he iMjarAja ! sarvajJa praju to sarva sAvadha rahita tathA sarva kAryomA mUkapaNAne jajanArA de, to sAvadyamaya evA thA saMghAdhipapaNAmATe mane temaNe kema upadeza karyo ? tyAre iMje kA ke, he cakrIzvara ! jemAM bahu puNya tathA alpa pApa thAya, tevaM kArya koNa zrAdaratA nathI ? valI prAyeM karIne grahasthInuM puNyakArya to sAvadha hoya be, ane sAdhuu~nuM kArya niravadya hoya . valI mATI sahita jema suvarNa, tathA auSadhi, tema sAvadha dharma pariNAme hitakArI . valI sAvadyanA aMzavAlA dAna, zIla tathA ajayadAna AdikathI paNa mahAna puNya thAya . valI je saralakhajAvI mANasa sarva zrAraMjoSI paNa zAsananI prajAvanA kare be, te kharga Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcama sargaH 275 tathA modanuM sukha melave be. valI tIrthayAtrA tathA pratiSThAdika kArya paNa sAvadyathI thAya , paNa tevI rItano sAvadhano kheza paNa bahu puNya mATe thAya ne. evI rIte narata saMghapatine zikhAmaNa dezne, tenI rajA leza zaMkha potAne sthAnake gayo. ___ have cakrI zuja divase vArdhakIe banAvelA maNi, ratna tathA suvarNamaya zrAvAsamAM saMghasahita nagaranI bahAra rahyA. te saMghAvAsamA raheDhuM suvarNamaya jinamaMdira jaMbUdvIpamA rahelA, tathA nakSatrothI zojatA meru sara zojavA lAgyuM. teja AvAsanA dakSiNa jAgamAM kaNavAramA vArdhakIe banAvelI pauSadhazAlAmAM gaNo sahita gaNadharo rahyA. tethI DAbI bAjue cakrIno amRta zrAvAsa hato, tathA tenI cAre bAjue bIjA saMghamATenAM zrAvAso hatA. evI rIte mArgamAM sarva mukAme naktivaMta vArdhakIe saMghanAM zrAvAso banAvyA. valI tyAM suvarNamaya jinamaMdiramA ratnamaya prajunI mUrti zojatI hatI; valI tyAM gaNadharoe te jinAlayamAM bAhubalinAM putra caM'yazAne, vinami vidyAdharanAM putra gaganavabanane, pUrva dizAnAM rAjA vajranAmane, tathA kalyANaketune sUrimaMtrothI pratiSThita karyA. valI jarata cakrInAM te saMghamAM dharmanAM nAranI dhosarIne dharanArA bIjA paNa hajAro rAjA hatA. te vakhate vikakhara puSpamAlAvAlI sujamAthI cakrI, vanamAlAthI nUSita thaelA jaMgama vasaMta Rtu sarakhA zojatA hatA. sAdharmIunu vAtsalya karIne, saMghanI pUjA karIne, tathA jinanI sevA karIne karela De prasthAnamaMgala jeNe evA, tathA zunna divase hAthIpara caDelA, batra cAmarathI zojatA, cAraNa zramaNoe karela le pra. thama mAMgalya jemanuM evA, tathA iMja jema sAmAnikothI tema cAre dizAumAM rAjAu~thI viTAelA, apsa. una saMgIta jotA thakA, tathA he jarata mahArAjA ! tamo " jaya pAmo ? lAMbA kAla sudhi jIvo ? thAnaMda pAmo ?" evI rIte devothI jema tema baMdIthI stuti karAtA, sAmaMtothI, maMDalIkothI, kumArothI, rAjAu~thI, maMtrIuthI, saMghapuruSothI, tathA caturaMgI senAnA samUhothI, parvata sarakhA hAthIuthI, samujanAM mojAM sarakhA ghoDAuthI, (jaMgama) ghara sarakhA rathothI, potAnAM utsAha sarakhA pAlAuMthI, aNuvrata dharanArA zrAvaka zrAvikAu~thI, zrInAja pramukha koDo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 zatrujaya mAhAtmya. game sAdhuuthI, nami vina mithI, jJAnI gaNadharothI, zIla rupI alaMkArovAlI sAdhavIuthI, gAyana karanArA gAMdharvothI, baMdiu~nAM samUhothI, kotukI naTothI, tathA nAcatI nAyikAu~thI vITAelA, evA jarata mahArAja cAlavA lAgyA. tyAM sonAnAM rathapara raher2yA maNinuM devAyalaya, zrAkAzamAM jinezvara prajunAM zarIrathI nAmaMDalanI peThe zojatuM hatuM. tenApara cAmaronAM vIjAvA sahita traNe lokanAM aizvaryane sUcavanAeM pUrNimAnAM caMDa sarakhaM tratraya zojatuMhatuM. sainyanAM cAlavAthI uDatI rajoe karIne sUryamaMDalane bAlAdita karatA,tathA saMghanAM caraNanyAsathI pRthvItalane pavitra karatA, aMtaHpuranI strIuthIdhavaladhvaniyeM karIne gavAtA, moTI strIuthI lavaNa utArAtA,jagoe jagoe ane nagarenagare gurunI pUjA karatA, tathA jinacaityono ujhAra karatA thakA jarata rAjA prayANa karavA lAgyA. pote vAvelA vRdopratethI jema, tema dezo dezanAM rAjA pAsethI ratno ane suvarNanI amUlya neTone letA thakA, yojanapramANa prayANathI vividha dezone ulaMgIne zranukrame jarata rAjA saurASTra dezamAM pahoMcyA. te vakhate surASTrano putra, tathA jaratajIno natrIjo, ane saurASTra dezano rAjA zaktisiMha temanI sa. nmukha zrAvyo. pRthvItalapara paDIne namatA evA tene cakrIe potAne hAthe ugaDIne tathA AliMgana karIne karvA ke, he putra ! thA dezanuM surASTra nAma saphala thayu ke kema ke,yahIM paradezIune kuSprApya evaM zatrujaya tIrtha be. valI he putra! tuM dhanya , ke zrA tIrthanI hannezAM sevA kare . dUra rahenArA zramo to thahIM rahIne tene jo zakatA nathI. evI rIte prIti pUrvaka tene bolAvIne, zrAjUSaNa AdikathI tenuM cakrie sanmAna kayu. palI zikharothI sparza karela AkAzane jeNe, tathA yAtrikonAM yazanAM jaMDAra sarakhA, tathA saMsArathI nayanIta thaelA prANI prate kidA sarakhA, tathA pRthvIrUpI strInAM amukhya mukuTa sarakhA, tathA mokSarUpI strIne ramavAnAM daDAsarakhA, tathA ralonI kAMtithI yatna vinAM zrAkAzane citrita karatA, evA te puMDarika girine jozne romAMcane dhAraNa karatA thakA tathA AdarathI mastakane dhuNAvatA thakA jarata mahArAjA somayazAne kahevA lAgyA ke, thA saurASTra dezanAM puNyazAlI lokone dhanya , ke jeje hamezAM najadIka rahIne yA puMDarika girine seve . A parvatanI bAyA, tathA vAyu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 177 paNa caMjanAM kiraNonI peThe jagatane tAparahita kare . kamala sarakhA ujvala evA A puMDarika girinuM jeTha darzana kare , te puNyarUpI amRtathI pavitra thazne pAparUpI kAdavathI mukAya . valI thA girirAjane jozne mAjhaM mana eTaluM to AnaMda pAme De ke, jANe huM pAparUpI melathI mukAzne nirmala thayo ho nahIM, tema lAge be. valImArA potAnAMja thAtmAnI khAtarIthI thA tIrthane hu~ paMkarahita dhAruM buM, kema ke, kArya kAraNanI apekSAthIja thAya . valI pavanathI kaMpatA mastakoye karIne zrA vRdo tIrthanAM vAsathI jANe nAcatAMja hoya nahIM, tema mArIzrAMkhone atyaMta zrAnaMda zrApe . valI je padiu~ thA tIrthapara vase, teune paNa dhanya be; paNa cakrInI lakSmIvAlA, evA paNa amo dUra hovAzrI dhanya nathI. ema kahIne cakrIe hastI skaMdhathI utarIne gaNadharone tathA munine harSathI namaskAra koM; tathA dharmamArgane dekhADanArA te gurujane temaNe pubyu ke, he jagavan ! thA parvatane zI rIte pUjavo? tathA ahIM zuM kriyA karavI ? tyAre zrInAna nAmanAM mukhya gaNadhara avadhijJAnathI jANIne kadevA lAgyA ke, he cakrI! jovAmAtrathIja thA parvatane namaskAra karavo; valI thA girinAM prathama darzananI je mANasa vArtA paNa nivedana kare, tenA prate je kaMI devAya, te puNyanI vRddhimATe thAya be. valI ugatA caMjane jema taMtuuthI tema, puNyalAla mATe prathama zrA parvatane suvarNa, maNi, ratna vigerethI vadhAvavo. palI vAhano tajIne, tathA pRthvItalapara loTIne jinanAM caraNanI peThe, tenuM paMcAMgI namaskArathI sevana kara. paThI tyAMja AvAsa karIne, teja divase upavAsa sahita saMghapatie mahAdharonI sAthe, jakti pUrvaka snAna karIne tathA zucha vastro peherIne, strIsahita devAlayamAM jinanI manohara snAtrapUjA karavI. saMghanI bahAra zuru dezamAM zrI zatrujayanI sanmukha potAnAM cittasarakho (saMghapatie) uMco AvAsa karavo. par3I uttama dhUpa ukhevIne, saMghasahita maMgaladhvanimno uccAra thAte bate, yAcako prate nAvasahita dAna detAM thakAM, uttama yakSakardamathI pRthvItalane lIMpatAM thakAM, kuMkumanAM maMDalapara saMghane kalyANakArI evo moti athavA taMDulothI khastika karavo. panI saghalo ghoMghATa maTADIne, tathA gaNadharajIne agADI karIne, tenI pAbala saMghapatie rahIne pUjAno utsava karavo. tyAMluMjelAM, 23 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 za-jaya mAdAtmya. rAMdhelA, tathA sijha karelAM naivedyodhI, rupAthI, suvarNazrI, vastrothI tathA puSpamAlAu~thI prathama prajAkaravI; tathA naktithI svAmIvatsala, ane saMghaprajA karavI; tathA anaMta phala denAraM saMgIta jinamaMdiramA karavU. paDI tyAM mahAdharoe tathA bIjA zunna zrAzayavAlAu~ye saMghapatinI strI sahita, AlUSaNa, vastra, tathA puSpamAlAuthI pUjA karavI. paThI tyAM gurunakti karatAM thakAM saMghavAsIIe dharmakathA sAMjalavA pUrvaka rahe,. evI rIte gurunI vANI sAMjalI atyaMta AnaMda thaelA cakrIe vimalAcalanI pAse zrAvAsa ko. par3I snAna karI pavitra thaza, zveta vastro paherI, mahAdharo tathA strI sahita te jinamaMdiramAM gayA. tyAM aSTApadanAM (suvarNanAM) pAtromAMrahelo pakvAno, jANe jarata pAse aSTApada parvatanAM zikharo zrAvyAM hoya nahIM, tema zojatAM hatA. panI tyAM cakrIe gaNadhara mahArAjanI sAdiye puSpa, akSata, stuti vigerethI pranunI pUjA karIne saMgIta kayu. pabI gurue batAvelI vidhipUrva pavitra jagopara yadakardamayI maMDala karIne temaNe motIno sAthI pUryo. te vakhate tyAM ratnAkara tathA rohaNAcala parvatanAM jANe coroja hoya nahIM, tevA meru parvatanAM kakaDA sarakhA suvarNanAM DhagalA hatA. evI rIte gurue batAvelA vidhimArgamA rahIne cakrIe puMDarika girinI saMgha sahita pUjA karI. paDI pRthvIpara paMcAMga namaskAra karIne temaNe nIce pramANe tIrthanI stuti karavA mAMDI.je tIrthane pAtAlamAM rahenArA dharaNe pramukha nAgakumAro seve De, evA thA tIrthaprate namaskAra thA ? valI jene camareMDa tathA balImAdika sarve juvanavAsi seve , evA thA tIrtharAja prate namaskAra thA? jene kinnaro kiMpuruSo, tathA kinaronAM iMDo seve , evA thA tIrtharAja prate namaskAra thA ? valI je tIrthane rAkSasonAM adhipo tathA yadezvaro parivAra sahita sevene, evA zrA tIrtharAjaprate namaskAra thA ? valI jene aNapannI paNapannI pramukha vyatareMjo seve De, evA thA tIrthaprate namaskAra thA ? valI jene caMbasUrya nAmanAM jyotiSanAM iMsro, tathA bIjA khecaro paNa seve be, evA thA tIrtharAja prate namaskAra thA ? valI jene manuSya lokamAM rahenArA vAsudevo tathA cakrI paNa seve , evA thA tIrtharAjapate namaskAra thA? valI jene iMsro, uso tathA siko bhane vidyAdharanAM khAmI paNa seve Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 17 be, evA zrA tIrtharAjaprate namaskAra thA ? valI jene graiveyaka tathA anuttara vimAnanAM devo paNa seve be, evA zra tIrtharAjaprate namaskAra thA ? evI teNe lokamAM rahenArA bhuvanapati, manuSyo, tathA devo jene namaskAra kare be, evA yA tIrtharAjaprate namaskAra thA ? valI anaMta, akSaya, nitya, tathA anaMta phalane denAruM zra tIrtha jaya pAmo ? tathA te prate namaskAra thA ? valI jepara anaMtA tIrthaMkaro siddha thayA be, tathA yaze, tathA je muktirUpI strInuM krIDAgraha be, evA zra tIrtharAjaprate namaskAra thA ? evI rItanI yA puMDarika girinI stuti je mANasa hamezAM jaNe The; te mAsa ghera begaM paNa yAtrAnuM uttama phala melave be. evI rIte cakrIe zrI zatruMjaya parvatanI stuti karIne gaNasahita zrInAja gaNadhara mahArAjane namaskAra karyo. namatA evA cakrInI pIThapara gaNadhara mahArAjano hAtha, jANe karmarUpI hAthIne mAravAne merupara siMha caDyo hoya nahIM, tema zojato hato. paDhI dharmadhyAnamAM tatpara rahIne, tathA gurunAM vacanarUpI amRtathI siMcAyAM thakAM AnaMda sahita cakrIe divasa vyatIta karyo. paDhI prajAte cakrI saMghasahita caityamAM raDelA prajune tathA gurune namIne puNyakArI pAraNaM karyu. paThI temaNe tyAM puMDarika girinI samIpamAM vArdhakIratna mAraphate vinitA nagarI sarakhuM nagara vasAvyuM. tyAM moTA mehelonAM traNa kroDa UrakhA, jANe te parvatane jovA mATe nimeSa rahita thaelA netronAM samUho hoya nahIM, tema zojatA hatA. tyAM mehelopara rahelI maNImaya AgAsISI zramAvAsyAne divase paNa mANasone hajAro caMDonI cAMti yatI hatI. tyAM sonAnAM mehelonAM zikharone joi joine, loko merune to tenAM kacarAnAM DhagalAsarakho mAnavA lAgyA. valI tyAM samudromA jema pANIne tema samasta dezonI vasturjane loko jotA hatA. valI tyAMnA mohoTA gaDhanI AkAzamAM aDatI zikhArja kRNavArasudhi, cAlatA evA sUryanAM ghoDAune paNa vighnakArI yatI hatI. valI nikalatI ratnanI kAMti jemAMthI evAM dvArarupI mukhoyeM karIne, zojAthI jANe devanagarInI paNa hAMsI karatI hoya nahIM, tema te nagarI zojatI itI. tenI aMdara nirmala kAMtivAluM zrI yugAdIzaprabhunuM maMdira, jANe jaratano akSaya yazano kaMda uMco jato hoya nahIM, tema zojatuM hatuM; te kaMda va Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zaQjaya mAhAtmya. dhine zikharothI zAkhAvAlo, dhajAuMthI pAMdaDAvAlo, kalazothI phalovAlo tathA mokSarUpI zradbhuta rasane utpanna karanAro hato. valI tyAM vAvo, kuvA, talAvo, dI(kArDa, paTavalo, tathA bagIcA uMce prakAre zojatA hatAH evI rIte saurASTra dezanI sImAmAM AnaMda ApanAruM te zrAnaMdapura nAmarnu nagara vasAvIne, te zaktisiMhane cakrIe soMpyu. par3I tIrthayAtrAmA u. tsuka thayelA cakrI zrInAna gaNadharapAse zrAvyA, tyAre te paNa gaNo sahita sAthe cAlavA lAgyA. paDI puNyanI senA sarakho saMgha paNa uMcaM mukha rAkhI parvatane joto thako harSathIlaratajInI panavADe cAlavAlAgyo. te va. khate potAnAM kasuMbI vastrothI jANe prANIu~ne rAga dekhADatI hoya nahIM, tema strI dhavalamaMgalo gAvA lAgI. valI te vakhate cAre kore AkAzAmAM gaMjA, nizAna, kaMsAla, tAla, vINA, tathA mRdaMgonAM thavAjo saMnasAvA lAgyA. te vakhate uMcAM mukha karI parvatapara caDatA saMghanAM loko jANe pragaTa rIte muktinAM gharanI manoharatAne jotA hoya nahIM, tema zojatA hatA. cakrI uttara dizAethI caDatA hatA, ane bIjA kautukathI sarva mAgeMthI te para caDatA hatA. sudharma gaNadharanAM mahA tapasvI citraNa nAmanAM ziSya lokothI vIMTAyA thakA pazcima mArgethI te vimalAcalapara caDavA lAgyA. evI rIte daza yojana caDyA bAda tRSAtura thaelA zrAvako te munine kahevA lAgyA ke, amone prANa jAya tevI tRSA pIDA kare ; zrane tethI prajunAM caraNakamalone joyA vinAMja amArAM prANo pANIvinAM phokaTa jatA raheze. evI rIte teune pIDita jozne munie temane pANI dekhADyuM. tyAre tejee kahyu ke, he munirAja! ATalA pANIthI zramArI tRSA jAya tema nathI, mATe tapalabdhithI evaM karo ke, jethI amo saghalA sukhI thazya. palI saMghanA lokanuM sAnidhya zchatA te munie, tapalabdhithI te pANIyeM karIne moTuM talAva banAvyu. maMda maMda pavananI lehero. thI hAlatAM mojAMjae karIne manohara le pANI jemAM evA te talAvadhI lokonuM mana vizrAma pAmyuM. te pANI pI pIne lokonAM mano amRta rasanAM pAnathI paNa adhika AnaMda pAmyAM. evI rIte saMghanAM lokanAM uparodhathI cisaNa munie tapanAM prajAvadhI te talAva banAvyu; tethI te "cikSaNa" nAmarnu talAva kahevAvA lAgyu. A tIrthamAM prauDha tapanAM prajAvathI' Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 11 munie saMghanAM vAkyathI sarvane upakAra karanAruM te talAva banAvyu, mATe te pavitra jANavU. tenAM pANInAM snAnazrI, pAnathI, tathA jinanAM aniSekathI pApanI zuddhithAya . te talAvanAM pANIthI snAna karIne, tathA jinacaraNone pakhAlIne mANasa ekAvatArI thakSa mokSamAM jAyaDe. have saMghano samUha pANIthI tRpta thazne, tathA tenAM vAyuthI vizrAMta thazne sukhethI prathama zikharapara caDavA lAgyo. have cakrIe tyAM jatAM thakAM, vRdothI paMthinAM thAkane dUra karanAraM eka vana joyu. te lakSmI vilAsa nAmanuM vana eka yojananAM vistAravAeM, vAvo tathA kuMDothI zojatuM, tathA naMdanavana sarakhaM hatuM. uttara dizArUpI strInAM mukhapara tilaka sarakhA te manohara vanane jozne zaktisiMha cakrIne kahevA lAgyo ke, he khAmI ! thA tamAla vRdonI lIlI zreNi agADI dekhAya , te jANe parvatanI mekhalApara iMjanIla maNinI kAMcI (kaMdoro) hoya nahIM tema zone je. valI zrA vRdonI paMkti, thA puSpone guNa yogya (dorImA parovavA lAyaka) jANIneja jema, tema potAnAM mastakopara dhAraNa kare be. valI varSAkAlanAM megha saraluM zyAma, tathA bagalI sarakhI puSponI zreNiu~thI maMDita thaeTuM zrAvana konA tApane ha. ranAraM nathI ? valI zrA vana zveta puSponAM guDAu~thI, zrAkAzane seMkaDo caMjovAlu kare be; tathA temAM rahelA namaro teUnA kalaMkapaNAne dhAraNa kare . valI zveta puSponAM samUhothI, sarva jagoe lIlR evU thA udyAna, parvatarUpI lakSmInA motIthI guMthelA kezapAza (coTalA) sara zone de. valI ahIMyA kalpavRdo paMthi prate iDita dAna ApIne potAnAM nAmanI saphalatA kare . valI yA bAjue kelanAM vRdo karatA pANIvAlA potAnA pAMdaDAMuzrI, sUryanAM kiraNothI tapta thaelA prANIune pavana nAMkhe . valI beka mUlathI te zAkhA sudhi phalapa thaelAM thA phaNasanAM vRdo, jANe lokone tIrthasevAthI utpanna thaelAM phaloneja kahetAM hoya nahIM, tema lAge . cAre korethInAgaravasIuthI vITAelA sopArInAM vRdo kinnarone \"latAveSTika" nAmanAM nRtyane zikhavI rahyAM !!! valI ahIM azoka, AMbA, caMpaka, gulAba, lavaMga, caMga, nAraMga vigere bIjAM vRdo paNa zojI rahyAM . valI ahIM kinnara, gAMdharva tathA vidyAdharonI thA kulIna strI, zrI yugAdIza prajunAM guNone gAtI thakI potAnAM pApono Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 23 za@jaya mAhAtmya. nAza kare . valI tamAla, hiMtAla, tathA tAlonI zreNiuthI vyApta thaelA thA vanamA saMghanAM lokonuM mana kSaNavAra vizrAma pAme be. mATe nadInAM capala mojAMnAM samUhathI vyApta thaelA thA kinArApara saMgha jale potAno pasino tathA thAka utAre; tema madhupAnamAM zrAnaMda pAmatA namarAUnAM UMkArathI manohara lAgatA evA thA parvatapara, daNa vAra sudhi hariNAdI strI jale Apane paNa AnaMda Ape; valI he rAjan ! zrA vakhate sUrya paNa AkAzanAM madhya nAgamAM zrAvela ne, mATe ahIM tApanI pIDAne nAza karanAro zitala pavana zrApa paNa sevo ? valI he khAmI ! cittane sthira karIne yahIM vizrAma karo ? kema ke, vizrAma paNa paMthinI vyathAno nAza kare . evI rItanAM tenA vacanathI cakrIe paNa manathI vicArine vArdhakI mAraphate harSathI tyAM zrAvAsa kayoM. ___ tyAM keTalAko strI sahita puSponI zreNi levA lAgyA; tathA keTalAko vAMdarAUnI tulanA karIne aAMbAnAM phalo toDavA lAgyA. keTalAko to hariNAdI strInAM nayananAM beDA sarakhA caMcala, tathA mArgano thAka utAranArA, evA nadInAM pANImAM snAna karavA lAgyA. keTalAko to tyAM puSpothI biDAnAM karavA lAgyA, tathA keTalAko vananAM manohara paNAne turata varNavavA lAgyA. caMpA sarakhA gaura aMgavAlI, tathA hariNa sarakhI AMkhovAlI, keTalIka strI tyAM golAkAra thazne raMga sadita rAsa ramavA lAgI. keTalIka strI hIMcakA khAtI thakI najadIka unnelA potAnAM jaratArane, divase paNa potAnAM mukhathI tejasvI caMchano jrama upajAvavA lAgI. evI rIte saghalA loko jyAre harSathI krIDA karavA lAgyA, tyAre jarata rAjA paNa zaktisiMhanI sAthe te. udyAnamAM gayA. tyAMnI saghalI vAtone jANanAra zaktisiMha paNa cakrIne nAma se bezne dareka pagale te vananI cArutA dekhADavA lAgyo. tyAM cakrIe mo. tInAM cUrNa sarakhA pANIzrI narelA, tathA thAMkhone AnaMda ApanArA eka kuMDane joyo. te kuMDa zatapatrAdika sonerI kamalothI, tathA kalahaMsa padinA zabdothI manohara lAgato hato. have cakrIe maMda garjAravavAlA meghane paNa jItI jAya evI vANIthI harSapUrvaka zaktisiMhane kaDaM ke, he putra ! tuM zrahIMno jANIto , mATe zrA kuMDanAM pranAvanI vArtArUpI amR For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 203 tanAM secanathI mArA karNane pavitra kara ? evI rItanuM cakrIna vacana sAMjalIne zakti siMha kahevA lAgyo ke, he cakrI ! jyAre zrahIM pitAjI (zrI yugAdIza praju) padhAryA hatA, tyAre huM temane vAMdavA gayo hato; tyAM meM prajune puravAthI iMche mane, te te pAporUpI zatrurjane nAza karavAmAM zastra sarakhI, tathA pavitra karanArI A parvatanI kathA kahI; ane te vakhate teNe mane thA kuMDanuM je mahAtmya kA be, te Apa sAMjalo ? thA moTA kuMDanuM nAma " sarvatIrthAvatAra" . thA tIrthamAM utsarpiNI kAlamAM kevalanANI prajunAM maMdiramA saudharme zrAvyA hatA. temaNe tIrthaMkara pra. junAM snAtramATe thA kuMDamAM gaMgA, siMdhu, pannAha zrAdika tIrthonAM jalAzayo karyAM. A kuMDamAM snAna karavAthI sarva tIrthonuM phala male be; tathA AnA pANIthI snapita karelA pranu mukti Ape . valI jinanAM caraNanAM prakSAlanathI pavitra thaelA zrA kuMDanAM pANIthI traNa prakAranI viSanI jayaMkara pIDA paNa nAza pAme . valI zrA jalanAM snAnathI kuSTAdika saMghalI thAdhivyAdhi nAza pAme be, tathA kAMti, kIrti ane buddhi prApta thAya . ghaNA kAlathI tathA paDatA pattharonAM samUhathI A kuMDa jI. rNa thaelo , to paNa teno pranAva to hamaNA vRddhi pAmelo . evI rIte zaktisiMhanAM mukhathI te kuMDano prajAva jANIne cakrI uttama nAvasahita atyaMta zrAnaMda pAmyA. paLI cakrIe vArdhakIne kahIne te kuMDane dRDha karAvyo, tathA tethI utpanna bhaelA puNyanAM samUhothI teNe potAnAM navapaMjarane jarjarita karyu !! palI vaiDurya, hIrA, mANikya, pukharAja vigerenI kAMtithI maMDita thaelo te kuMDa, vicitra prakAranAM pANInAM mojAMuMyukta zojavA lAgyo, tathA tyArathI te nAratakuMDanAM nAmazrI prasiddha thayo. par3I te triyAmAne (rAtrine) eka yAmanI (pahoranI) peThe tyAM gAlIne cakrIe prasthAna karanAranI dUtI sarakhI naMnA vagaDAvI. par3I cakrI te kuMDamAM sujanApaTarANI sahita snAna karIne, tathA manohara vastro peherIne, pehelA zikharapara caDyA. te vakhate tyAM saudharme paNa naktinA raMgathI prerAyo thako, snehathI tene jovAnI zvAthI vimAnamAM besI zrAvyo. pabI te cakrI tathA iMDa jANe potAnA zarIranuM vaikyapaNuM karatA hoya nahIM, tema tyAM thAnaMdadhI nevyA. paDI te iMja tathA cakrIe zrInAja gu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zatrujaya mAhAtmya. rusahita sUryacaMnI peThe mukhya zikharane harSathI sparza kayoM. paDI cakrIe iMDa sahita rAyaNane pradakSiNA karI; tyAre te rAyaNa paNa puSkarAvarta meghanI peThe temanApara turata hIra karavA lAgI. par3I cakrIe tenI nIce rahelAM, tathA iMche banAvelAM ane dekhADelAM zrI yugAdIza prajunAM pagalAMune namaskAra kayoM. par3I temaNe mahAna naktithI te pADakApara yakSakaImathI lepana karIne, tenuM gulAba zrAdika puSpothI pUjana kayu. par3I jJAnathI ujjvala evA prajuneja sAdAta manamAM ciMtavIne teNe te pagalAMne namaskAra karyo. paDI iMDa AnaMda sahita amRtane paNa dUra karanArI vApIthI caMDa sarakhA cakrIne kahevA lAgyo ke, he cakrI! kAlanAM doSathI prAyeM karIne hIna guNone jajanArA mANaso mUrti vinAM thA parvataprate zraddhA karaze nahIM; valI tIrthaMkaronAM caraNothI pavitra thaelo zrA parvataja tIrtharUpa meM; to paNa vizeSa zrajhAmATe ahIM prajunuM maMdira jale thAya. valI je je kAle je je tIrthaMkaronI ahIM sthiti thAya , te te kAle te te tIrthaMkaronI ahIM mUrti thAya . mATe zrA vakhate zrI Sanadeva praju prathama tIrthaMkara vicare be, tethI tamArAM nagaranI peThe ahIM paNa temanI mUrti ane temanuM maMdira banAvo? valI jema bAhubalie potAnI takSazilA nagarImA corAsI maMDapano prAsAda baMdhAvyo be, tevo prAsAda tamo paNa ahIM banAvo ? evI rItanAM iMjanAM vacanathI vizeSa thaelI ne suvAsanA jenI, evA cakrIe vArdhakIne somayazAnAM kahevA mujaba caitya banAvavAno hukama kayoM. tyAre divya zaktivAlA vArdhakIe paNa jarata ma. hArAjanI AjJAthI maNi ane ratnoe karIne " trailokyavinrama" nAmano prAsAda banAvyo. te prAsAdamAM pUrva dizA tarapha juvanAjoganAM batra sarakhA siMhanAda pramukha ekaviza maMDapo zojatA hatA; tema dakSiNa dizAmAM jamazAla pramukha ekavIza, tathA pazcima dizAmAM meghanAda pramukha ekavIza maMDapo, ane uttara dizAmAM zrIvilAsa pramukha ekavIza maMDapo zojatA hatA; tathA te saghalA mANikyanAM kiraNothI AkAzane paNa citrita karatA hatA. te prAsAda' eka gAu uMco, aDhI gAu lAMbo, tathA eka hajAra dhanuSya poholo hato. valI tyAM cakrInAM yazathI pUrNa thaelI dizA unAM jANe hAsyo hoya nahIM, tevI maNinAM toraNonI zreNi cAre di Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 185 zArjamAM zojatI hatI. valI temAM lAkho game UrukhArDa, ratnamaya vedIkArDa, jAlI tathA kaTerArDa zojatA hatA. valI temAM seMkaDo sUryanI kAMtinA DhagalA sarakhI kAMtivAlI, zrI yugAdIza prajunI ratnamaya catumukhI mUrti zojatI hatI. tenI banne bAjurjae atyaMta kAMtivAlI zrI puMDarika mahArAjanI mUrti zojatI hatI. valI tyAM cakrIe kAyotsargamAM rahelA prajunI mUrti paNa karAvI; tathA tenI banne bAjue hAthamAM kheMcelI talavAravAlI namivina minI mUrti paNa karAvI. valI tragaDA gaDhamAM rahelA, kevalajJAnI tathA dharmatatva kar3etA evA prajunI, evI rItanI catumukhI mUrti paNa temaNe karAvI. valI temaNe hAtha joDelI, tathA prabhusanmukha dRSTivAlI, potAnI mUrti paNa kArigarapAse karAvI. valI temaNe hathI zrI nAjirAjAnI, tathA marudevA mAtAnI, ane bIjA pUrvajonI pa prAsAdasahita mUrti karAvI. valI te caityamAM ratna tathA maNinI banAvelI sunaMdA tathA sumaMgalAnI mUrti paNa zojatI hatI; tema tyAM sarvajJAnamaya brAhmInI zuja mUrti, tathA sarva saMpadA denArI nidhAnapara rahelI suMdarInI mUrti paNa zojatI hatI. valI tyAM potapotAnAM varNa, khAMbana, chAne mAnavAlI jAvi tIrthaMkaronI mUrti paNa navagharamAM rahI thakI, zAsana devatA sahita zojatI hatI. valI tyAM jarata mahArAjAe karAvelI potAnAM bIjA jAinI paNa maNi zrane ratnonI prAsAdasahita mUrti atyaMta zojatI hatI. evI rIte vicitra prakAranI caityonI zreNi te tI mAM banAvIne, cakrIe tyAM kArigaro, citArA, rakhevAlo, tathA pUjArIne rAkhyA, tema tyAM jinapUjAmATe temaNe kArI, thAla, kalaza, chatra, cAmara, dIpaka, AbhUSaNa, zrAratipramukha upakaraNo mukyAM. valI te tIrthamAM hAthInAM zrAsanavAlo, banne jamaNA hAthomAM varadAma tathA zramAlA dharanA, ane banne DAbA hAthomAM bIjoruM tathA nAgapAza dharanAro, tathA tapelA suvarNa sarakhI uttama kAMtivAlo gomukha nAmano yaha potAnI ichAthIja rakSaka thayo. valI sonerI kAMtivAlI, garuDanAM zrasanavAlI, jamaNA hAthomAM varadAma, akSamAlA, cakrI, tathA pAzane dharanArI, DAbA hAthomAM dhanuSya, vajra, cakra tathA aMkuzane dharanArI, ane dakSa evI - praticakA nAmanI zAsanadevI te tIrthamAM rakSaka tha. 24 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zatrujaya mAhAtmya. have zuja divase bAhubali, zrInAja, nami, vinami zrAdika sUrija, tathA so Adika devo paNa tyAM ekaThA thayA. te vakhate iMjanA hukamathI jaktivaMta Aliyogika devo, gurue kahelo pUjAno sAmana turata lAvyA. paThI tyAM te zaSie zAMtisnAtrasahita dvAdazAMgomAM kahelI vidhipUrvaka caityonI tathA pratimAUnI pratiSThA karI; tathA saMghasahita sUrimaMtrathI pavitra karelA vAsa ane zradatone dhvajadaMDopara tathA mUrtiupara tee nAMkhyA. te vakhate tyA sarva vAjinono maMgalika dhvani sarvanA koMne pavitra karavA lAgyo. evI rIte cakrIe karelo pratiSThA mahotsava tyAM thayo, tathA adhiSTAyaka devo paNa tyAM pratyakSa thayA. panI cakrIe tyAM uttama maMtranA uccArapUrvaka suvarNanAM kalazothI janmotsavanI peThe prajunuM snAtra kayu. panI temaNe karpUra, agara, kaMkola, kasturI, caMdana zrAdikathI prajunI pratimAne lepana kayu tathA sAthe potAnI kIrtithI jagatane paNa lipta karyu: panI cakrIe jJAnI guruUne jamaNI bAjue besADyA, tathA sAdhavIune aMtaHpuranI strIsahIta DAbI bAjue besADI. palI caMdana, maMdAra, saMtAna, haricaMdana, pArijAta, kalpavRkSa, masI, bakula, kamala, ketakI, mAlatI, jujha, karavIra, zatapatra, jAsuda, tathA kalhAra pramukhanA, tathA vicitra prakAranI sugaMdhinAM udAsathI kheMcAelA jamarAe karebuM ne spaSTa nRtya jyAM, evAM puSpoeM karIne, iMza tathA cakrI pramukhoe prajunI pUjA karI. par3hI sarva janoe zradata, phala, dhUpa, dIpaka, naivedya, jala vigerethI pUjA karI. paThI hAthamAM zrAratI dhAraNa karatA, tathA sphurAyamAna mukhavAlA zujAraMjI cakrI, divase ugatA sUryasarakhA zojavA lAgyA. paDI iMDa pramukhoe navatApane bedanArI tilakanI zreNi karI. sarva (zrajJAnarUpI) aMdhakArane nAza karanArI zrAratine jamaNI bAjuthI pheravatA cakrIpara puSponI vRSTi paDavA lAgI,ane tethI te atyaMta zojavA lAgyA. valI tenAM hAthamA rahelo, tathA eka zikhAvAlo maMgaladIvo, jagatamAM dIpakasamAna ekaja thA praju be, ema jANe kaheto hoya nahIM, tema zojavA lAgyo. te vakhate harSita thazne cakrIe je je kArya karyu, tenuM phala to cakrIja jANI zake tema be. palI karmonI sAtheja zarIrane namAvIne cakrIe zrIyugAdIza prajune namaskAra ko. par3I romAMcarUpI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 17 kaMcukane dhAraNa karIne, tathA karatA harSAzruzrI jIjAzne, ane potAnA hAthone mastakapara joDIne cakrI nIce pramANe stuti karavA lAgyA ke, he pranu ! buddhirUpI dhanathI hIna thaelo huM kyA ? ane guNonA samujatulya zrApa kyA ? paNa ApanI jaktithI vAcAla thaelo hu~ ApanI stuti karuM . he praju ! tamo anaMta, tathA jagatpUjya bo, tema anAdirUpane jajanArA bo bhane zrApanAM yathAvasthita svarUpane to yogi paNa jANI zakatA nathI. valI he pranu ! zrApe anyothI sarvathA urjaya tathA zrAtmArthano nAza karanArA evA rAgAdika zatruune taparUpI hathIyArathI haNyA be; valI bIjA nAmadhArI devo to rAgAdikathI viDaMbanA pAmelA be; te aMtaraMga zatruThane nahIM mAratAM bahAranA zatruu~ne mAre be. valI he anaMta jJAnanAM mAhAtmyavAlA evA cAritramA catura ! tathA jagatamA pradIpa samAna; evA he nAnneya jagavan ! zrApanAprate namaskAra thA ? valI he praju! thApe yoganAM Ave aMgo evIrIteM banAvyAM le ke, te AThe karmono nAza kare . valI zrIzatrujaya parvataprate ratnasarakhA, tathA zrI nAjirAjAnAM kulamAM sUryasarakhA, tathA svarga ane modanAM vyApAravAlA evA ApanI huM stuti karuM bu. valI he praju ! ratnazrI jema suvarNa, tathA tejathI jema sUrya, tema ApanAthI thA zatrujaya parvata alaMkRta thayo . valI he praju ! hu~thApanI pAsethI svargasukha, ke moda, ke lakSmI mAgato nathI; paNa phakta ApanAM caraNakamalo mArA manamAM vaso ? evI rIte stuti karIne cakrIe mukuTathI pRthvItalane sparza karIne zrIyugAdIza prajune paMcAMga namaskAra karyo. panI zrI prathama prajunI mAtA, tathA prathama sika evAM marudevI mAtAnI pUjA karIne cakrIe temanI nIce pramANe stuti karavA mAMDI ke, zrA jagatane zatruthI parAjava pAmatuM jozne, dayA lAvI jeNIe, ajayadAna denAra prathama prajune potAnI kudimAM dhAraNa karyA, evAM marudevI mAtAne huM bahuvAra namaskAra karuM bu. valI jeNIe akSaya sukhavAlA mokSamA vAsa karelo , tathA ciyUpapaNAthI jagatano svanAva jANyo be, tathA mahA atizayavaMta, evAM te marudevI mAtAne hu~ trividhe trividhe namaskAra karuM bu. valI teNInA samAna parama yogane dharanArI ko paNa strI nathI; kema ke, temaNe hAthInA kuMjasthalapara rahIne paNa potAnAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ enana zatrujayamAhAtmya. aMtaraMga zatru ne haNyA; valI putrapara bahu premavAlAMja hoya nahIM jema, tema te potAnAM putrane thanArUM sukha jovA mATe prathamathIja modamAM gayAM. valI he mAtA ! jagatamAM nUSaNa samAna, yogIzvarI, tathA samasta jAvone jANanArAM evAM jo tamona hota,to A yugAdIza praju,jagata, bodhilAja, jJAna, moda, tathA (aMtaraMga) vairIno nAza kyAthI hota ? valI he mAtA! thApanAM caraNonAM nakhonAM saMgathI mAjhaM nibiDa ajJAnarUpI sarva aMdhakAra nAza pAmo ? valI zrApa jagatanAM prathama gurunA kAraNarUpa bo, tethI huM zrApanI stuti karuM huM, tathA Apane namuM buM, ane ciMtabuM buM. jagatanAM izvaranI mAtA, yoginI tathA jagatanI izvarI, ane devothI paNa sevAelAM evAM marudevI mAtA mArAprate maMgala karo? evI rIte marudevI mAtAnI stuti karIne cakrI brAhmInI mUrtine pUjIne tenI stuti karavA lAgyA ke, je sarva vizvanI sthitirUpa de, tathA yogiune paNa dhyAna dha. ravA lAyaka De, navajayane haranArI , mANasone tAranArI be, divya zaktivAlI , manuSya zrane devothI pUjAelI , tathA je maMtrarUpa varUpavAlI be, evI yugAdIza prajunI putrI zrI brAhmI mAtA mane sukha zrApo? valI DolarasarakhI nirmala evI je brAhmI mAtAne, utkRSTa samAdhimAM ra. delA yogI potAnAM hRdayakamalamAM dhAraNa karIne smaraNa karatA thakA pA. ponAM samUhane tajIne parama tatva jANe , evI nirmala zIlane dharanArI te brAhmI mAtAne huM namaskAra karuM bu. sura, asura ane manuSyone jANavAlAyaka, tathA zrI yugAdIza prajunI putrI, ane brahma zabdane utpanna karanArI te brAhmI mAtA vinonI zAMtimATe thA ? evI rIte temanI stuti karIne, tathA temane namIne, cakrI suMdarInAM caityamA jaz, tene pU. jIne stuti karavA lAgyA ke, he suMdarI behena ! tamo A pRthvInAM nU. SaNarUpa lakSmI bo, tathA zuja lakSaNavAlAprate tamo nityarUpe bo, valI tamAre mATe prAyeM karIne zrA jagata tapo kare , tathA tamone mAne be; valI thA jagatamAM kAMkarA, tathA hADakArUpa padArthoM paNa je ratna zrane zaMkharUpa thAya be, te tamArI dRSTinAM prajAvathI thAya . valI he jagavatI! nIca vaMzamAM utpanna thaelo mANasa paNa zrApanAM zrAzrayathI kulIna zrane paMDitone paNa sevanIka thAya ne. valI he devI! tamArA prasAdathI zrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nae paMcamaHsargaH traNe jagata paNa saghalA lokone sevanIka thAya . valI lakSmIne lIdhe lokonA manamAM dharmano paNa Adara thAya , mATe loko tamArI sevA kare . valI he jagatanuM hita karanArI suMdarI ! tuja buddhi, dhRti tathA mati ; tathA he zrAdi devanAM kularUpI samuprate lakSmI samAna devI! huM tArI stuti karuM . evI rIte naktinAM samUhathIM unnata thayA thakA cakrIe suM. darInI stuti karIne, tathA namIne utkRSTa rIte prajunI pUjA karI. palI temaNe suvarNa, rU', tathA vastrothI, gaNadharoe pratiSThita karelA mahAdhvajo saghalA prAsAdopara caDAvyA. paLI cakrIe uttarAsaMga karIne,gurupAse zrAvI, tathA pradakSiNA dezne, temanAM caraNonuM caMdanathI pUjana karyu.palI zrInAla gaNadhare " sUrimaMtrathI pratiSThita thaeTuM, dRSTidoSane nAza karanAru tathA gurunAM hAtharUpI kamalothI utpanna thaevaM, tilaka tamone maMgala zrApo?" evI rIte kahIne harSathI muktine vaza karavAmAM auSadhasarakhaM tilaka narata mahArAjanA kapAlamAM karyu. paDI cakrIe he kSamAzramaNa ! hu~ bApane vAMdavAne TuM buM, ema kahIne temanI zranujJA malyA bAda, temaNe zrInAna gapadharane namaskAra kayoM. tyAre gurue paNa sarva lakSmIne vaza karavAmAM auSadharUpa, ApadArUpI sarpaprate garuDa samAna, tathA saMsArane tAranAro dharmalAna temane zrApyo. par3I cakrI harSapUrvaka temanAM mukharUpI caMjamAMthI nikalatI vANIrUpI amRtane pIvAne cakaronI peThe temanI pAse bega. tevakhate te cakrInAM mukharUpI caMnAM udayathI guruno jJAnarUpI samula jANe aMdarathI unarAyo hoya nahIM, tema dezanAnA mizathI bahAra nikalyo. je mANaso thA tIrthamAM jinane pUje be, teja dhanya, tathA kRtArtha De, zrane tethIja thA pRthvI nUSita thaelI je. je rAjyamAM vegavAlA ghoDA, madonta hAthI, sarva saMpadA, anurakta sevako, cAmara sahita zveta batra, siMhA. sana, uttama zayyA, zuru rANI, saMgIta, sugaMdhi vastu vArAMganAu~nAM vilAsa, batrIsa jAtanAM nATako tathA tejenAM vinodo, male be; te rAjya jinapUjAthI male be. je mANasa dahI, dUdha, ghI, sAkara, tathA caMdana, evI rIte paMcAmRtathI jinanI pUjA kare , te devarUpa thAya . valI je mANaso hamezAM prajune potAne hAthe pUje je, te modamAM jAya divasamAM ekavAra paNa jo jinanI pUjA karavAmAM zrAve, to aneka navonuM upA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 zatrujaya mAhAtmya. rjana kareluM pApa paNa nAza pAme . valI je mANasa prajunI tIrthodakathI. snAtra karIne cAravAra kusumAMjali muke , te cAre gatine najanAro thato nathI; (arthAt moda pAme be.) valI jala, puSpa, akSata, dhUpa, phala, naivedya, dIpaka, stuti, ane patrAdikathI paNa naktipUrvaka prajune pUjavA. evI rIte jinAjhA pUrvaka je mANasa aSTAMgathI prajunI pUjA kare , tenI pAse pAThe sikirja pragaTa thazne Ave be. valI je guja nAvavAlA mANaso sAte kSetromAM uttama avya vAvIne samaya zrAvye tene lAvanArUpI pANIthI siMce je; te thA cauda raa pramANa lokane nedIne samAdhithI anaMta jJAna tathA anaMta sukhamaya modane melave . temAM prathama maNi, ratnAdika, suvarNa, rU, patthara, athavA kASTarnu jinamaMdira baMdhAvaq; valI jeTha phakta ghAsanAM paNa jinAlayo baMdhAve , te paNa devalokamAM akhaMDita vimAnone melave . valI tamArI peThe je uttama ratna zrane suvarNa zrAdikathI jinamaMdiro baMdhAve , tevA puNyazAlIunAM uttama phalane to koNa jANI zake tema ? jinamaMdiramA jeTalAM kASTAdikanAM paramANu hoya be, teTalA lAkha paTyopama sudhi, teno banAvanAra vargasukha jogave . valI navu jinamaMdira baMdhAvavAmAM jeTaluM phala thAya be, tethI zrAgaNuM phala teno jirNoddhAra karavAthI vivekIne thAya . valI zatrujayAdika tIrthomAM jeu prAsAdo tathA pratimA karAve , tejenAM puNyane to jJAnIja jANI zake mATe maNi, ratna, suvarNa, rughu kASTa, patthara ane mATInAM paNa eka aMgu. ganAM pramANathI mAMDIne ekasone sAta aMguThAnAM pramANasudhinAM, je zubha jAvathI jinabiMbo karAve be, te ne muktirUpI lakSmI vaza thAya ne. valI je mANasa eka AMgulanAM pramANavAluM paNa jinabiMba banAve , te javAMtaramA eka batravAlu (samastapRthvIna) rAjya melave . valI jema meruthI ko bIjo parvata moTo nathI, tathA jema kalpavRdayI bIjaM ko vRkSa zreSTa nathI, tema jinabiMba karAvavA samAna bIjo ko dharma nathI. jinabiMbo banAvIne purgatithI kone jaya je? kema ke,je siMhapara caDelA be, te ne ziyAla kyAthI parAjava karI zake tema De ? jeThaye gurunI zrAjhA pramANe jinabiMbo jarAvyAM , tejenAM gharanAM zrAMgaNAmAMtraNelokonI saMpadA dA. sI thara rahe . valI je mANasa sUrimaMtrathI arihaMta prajunI pratiSThA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 101 karAve, te arihaMtapadavI pAme be; kema ke, vAvyApramANe phala nipaje be. jeTalA hajAra varSo sudhi loko jinanI pUjA kare be, teTalA kAlasudhi te biMbanAM karanArane tenAM phalano aMza male be. valI biMbonI pratiSThA karavAthI banne lokamAM hitakArI evaM je phala prANIne thAya che, te to kevalIja jANI zake. valI (dareka kAryamAM) karanArane, karAvanArane, anumodana karanArane tathA sahAya karanArane zubhAzubha banne tulya phala thAya be, ema zrI jinezvara prabhu kaheluM be. valI je dezamAM athavA je nagaramAM arihaMta prajunAM biMbanI pratiSThA yAya be, tyAM roga, DukAla ke, vaira hotAM nayI. valI je zubha cittavAlI strI jinezvara prajunAM snAtra mATe pANIthI narelI gAgara potAnAM mastakapara upADe be, te cakravartInI paTarANI yaine, mode jAya be. valI jIvavinAnuM jema zarIra, vidyAvinAno uttama putra, yAMkhovinAnuM uttama mukha, putra vinAnuM uttama kula, pANI vinAnuM talAva, tathA sUrya vinAnuM jema zrAkAza tema pratiSThA vinAnuM biMba zojatuM nathI. valI jJAnavinA saMsAra maNa thAya be, ane jJAnathI mono saMgama thAya be. si. ddhAMtanAM zrArAdhanarUpa jJAna, dravyathI ane jAvayI ema be prakAranuM . jJAnanAM pustakonI rakSAmATe kavalI, pAThAM, rUmAla vigere pavAM; tenIpAse, dIpaka ne dhUpa karavo, tepara vAsakSepa nAkhavo, tenI pAse saMgIta kara, aSTamaMgala zrAlekhavAM, tathA tenuM phala, puSpa, akSata vigerethI pUjana ka khuM. e jJAnanuM dravyArAdhana be. jJAnane sAMjalakuM, tepara zraddhA rAkhavI, japAva, tema te jJAnanAM jANanAranI jakti karavI, te jJAnanuM jAvArAdhana be. he rAjan ! evI rIte karelI AgamanI pUjA javarUpi jaDatAno nAza karanArI, tathA kevalajJAnane utpanna karanArI be. jJAnanI pUjA karavAthI mANaso cakrInA tathA iMdrAdikanAM javane melavIne moke jAya be. caturvidha saMghanI pUjA chAne upAsanA karavI; te cAre kSetro lokottara sukha denArAM a. jene ghera saMgha yAve be, tenA hAthamAM ciMtAmaNi ratna, tenA thAMgaNAmAM kalpavRkSa, tathA tenIpAse kAmadhenuM ghyAvI jANavI; tema tenuM kula kalaMkarahita jANavuM valI jenAM mastakane saMghanAM caraNonI raja sparza kare be, te pavitra mANasane tIrtha sevAnuM phala thAya che. pAponAM samUharUpI garmIne dUra karavAmAM meghanI zreNi sarakho, dAridrarUpI rAtrine nAza karavAmAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. sUryasarakho, tathA karmarUpI hAthIne mAravAmAM siMhasarakho sanAtana saMgha jayavaMto varto ? jeNe phala, tAMbula, vastra, jojana, caMdana tathA puSpothI zrI saMpanI sevA karI , tene sarva uttama phala mavyuM . evI rIte he cakrI! jaina rAjyamA rahelAM thA sAte kSetro hamezAM phaladAyaka be; ane temAM vAveluM dhanarUpI bIja vighnarahita udaya pAme be. evI rIte muninA vacanarUpI amRtane pIpIne paNa jANe atRpta thayA hoya nahIM, tema manamA Azcarya thazne te cakrI mastaka dhuNAvavA lAgyA. panI gurunAM caraNone tathA bIjA muniu~ne paNa namaskAra karIne, muninI vANInuM smaraNa karatA thakA cakrI potAne sthAnake zrAvyA. tyAM temaNe atyaMta rasavAlI SaTa rasanI rasavatI jamIne, AnaMdita tha daNavAra uttama nAsana para nikhA karI. panI cakrI somayazA, zaktisiMha, tathA suSeNa zrAdikathI vITAyA thakA iMjanA AvAse zrAvyA. te vakhate iMu paNa potAnAM zrAvAsa prate cakrIne zrAvatA jozne zrAnaMda pAmato thako potAnAM zrAsanathI uThyo. par3I mahodayavAlA teu~ banne eka Asanapara beThA thakA atyaMta zojavA lAgyA. panI tyAM paraspara keTalIka kathA karyA bAda, cakrI. ne kahevA lAgyA ke, he cakrI! zrI yugAdIza praju amAre pUjavA yogya be, kema ke, amo teunAM cAkaro bIyeM; ane tamo temanA caramazarIrI putra bo; valI tamo saMghapati tathA tIrthano ukAra karanArA bo, tethI sa. rvathA prakAre pUjanika Do; valI tamoe karelI A pUjAnAM anuvartanathI loko paNa tema karaze; tema valI jo hu~ tema karIza, to valI vizeSathI tenuM anukaraNa thaze; par3I cakrIe paNa tema karavU aMgIkAra karyAthI iMje devo sahita vidhipUrvaka kusumAdikathI pUjA karI; arihaMta prajunI thAziSathI, vividha prakAranAM vyovAlA puSpanI mAlA harSathI teNe potAnAM kaMThamAM sthApana karI. panI devosahita vIrasamujhe jaztyAMthI kalazomAM utsavasahita jala narI, pAThA zrAvI tIrthaMkaranAM caraNonuM teNe harSathI snAtra karyu; tathA tyAM supAtrone dAna thApyu. te divasathI lokomA te ma. hAna iMsotsava prasiddha thayo, kema ke, jema mahAna puruSo varte , tema loko paNa te kare . evI rIte jarata cakrIe, tathA iMje pUjA karI, tyArathI, vividhodayavAlI bahuvidha jinapUjA pracalita thaz. par3I iMjanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 253 zAjJAthI tyAM apsarAe, tathA hAhA huhu vigere gAMdharvoe lokone harSa thApanAraM saMgIta kayu. saMgIta traNe lokone vaza karanAru, khargAdika sukha thApanAlaM, tathA sarva lokonAM sarva arthAne sAdhanAeM be; saMgIta sukhapu:khamAM sara je; tathA te sAda zrane zelaDInA rasathI paNa adhika (migazavAlu), tema jina pUjAmAM te saMgIta pApane haranArUM je; valI teNe suvarNa prate jANe sugaMdha lAvavAnI zvAthIja hoya nahIM tema, te tIrthamAM vizeSe karIne muniunI trividhaM pUjA karI. vali tyAM teNe suvarNa, ratna, rUpuM, jala, anna tathA vastrothI, pharIne na Ave evaM yAcakonuM dArija dUra kayu. valI narata rAjAe te tIrthanI pUjA mATe te surASTra deza thApI dIdho; ane tyArathI te pRthvImA "devadeza" tarike prasiddha thayo. hale eka divase te cakrI ane iM eka zrAsanapara besIne paraspara kathA rUpI amRtarasane pItA hatA. teTalAmAM moTA hRdonAM zrAvorUpI nAnivAlI, vikakhara kamalarUpI mukhavAlI, kAMga rUpI jaghanathI manohara, rasavalI, (pANIvAlI) aMdara rahelA veTorUpI stanothI manohara lAgatI, haMsorUpI vastravAlI, lAvaNyane dharanArI, vRdonI ghaTAthI sUryane na jotI, zujane dhAraNa karanArI, puNyanI sobatavAlI, pUrvAbdhirUpI para tinA saMgavAlI, potAnA taraMgothI nAcatI, cakorarUpI AMkhovAlI, khastha, tathA uttama parvatathI (rAjAthI) uptanna thaelI evI kulastrI sarakhI zatrujayI nadIne jarata mahArAje Agala rahelI dIThI. cakora, cAtaka, cakravAka, haMsa, tathA sArasathI zojItI thaelI, mojAMuthI capala kamalovAlI, jamarAunA gAyanovAlI, tathA banne zikharo vacce maryAdAnI peThe rahelI, evI te zatrujayI nadIne jozne jarata rAjAe iMjane pUjyuM ke he iM! zrA nadI kara le ? tyAre iMDe paNa kayu ke, he cakrI! thA zatrujayI nAmanI nadI be, ane te zatrujaya parvatanAM AzrayathI gaMgAthI paNa adhika phala denArI .zrA nadImA rahelA hRdonuM jo juDaM juDaM mAhAtmya kahevAmAM Ave, to kharekhara bRhaspatinA paNa seMkaDo varSoM vItI jAya. pUrve kevalanANI nAmanA tIrthakaranAM snAtra mATe ahIM zzAneM gaMgAne utArI hatI. te nadI vaitADhya parvatathI jamInanI aMdaraja vahe , tathA thA zatrujaya pAse te pragaTa thAya De, zrane tethI tenuM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1994 zatruMjaya mAhAtmya. zatruMjayI " nAma paDeluM be. yA nadInAM jalanAM sparzathI kAMti, kIrti, lakSmI, buddhi, dhRti, tathA samAdhi dhAya be, ane siddhirja vaza thAya che. valI haMsa, sArasa, cakravAka zrAdika je pahi paNa yA nadInA pANIne sparza kare be, terjane pAparUpI mela coMTato nathI. valI yA nadInAM pApIthI sarva mahArogo nAza pAme be; valI je mANaso yA nadInA kAMThApara ugelAM vRkSonA phalo khAya be, tathA va mAsasudhi je khAnuM pANI pIe be, te vAta, pitta, kuSTa Adika rogone kriDAmAtramAM jItIne suvarNa sarakhI kAMtivAlA thAya be; valI yA nadInAM jalanAM snAnathI zarI ramAMthI pApo paNa cAlyA jAya be, tyAre auSadhothI sAdhya evA vAtapitAdikanI to vAtaja zI karavI ? yA zatruMjayI nadI sparzathI paNa sarva tIrthonAM phala denArI, tathA sarva pApone haranArI be; valI he cakrI ! jenAM pANInAM sparzathI zAMtanu rAjAnAM putro sukha pAmyA, evA yA nadInA hanuM tamo mAhAtmya sAMjalo ? zrA jarata khaMDamAM zrIpura nAmanuM nagara be, tyAM zatrune nAza karanAro zAMtanu nAme rAjA dato; tenI suzIlA nAmanI strIe eka dahADo svamAM ti dhUsara dhUmaketune joine, te vAta potAnA svAmIne turata ka hI. anukrame te svapnane anusAre teNIne kulakSaNo putra thayo; zrane teja vakhate rAjyalakSmInA mukhya aMgarUpa hAthIunuM sainya nAza pAmyu: valI pharIne paNa teNIne duSTa khaptathI sUcita hIna putra thayo, ane te vakhate ghoDAunuM sainya nAza pAmyuM. tevIja rIte trIjo putra thavAthI, jIvahiMsAthI jema dharma, tathA lojayI jema sarva guNo, tema rAjAnI sarva saMpa dA nAza pAmI. cothA putranI janmavArtA sAMjalatAMja zatrurjae sainya sahita zravIne te zrIpura nagarane ghero ghAlyo. tyAre saghalo bhaMDAra vigere kSINa vAthI te zAMtanu rAjA potAnI strI suzIlAne tathA putrone leine rAtri kaMka nAsI gayo. tenAM nIla, mahAnIla, kAla, tathA mahAkAla nAmanA te cAre putro sAte vyasanomAM lIna thayA. jugAra, mAMsajojana, madirApAna, vezyAgamana, corI, zikAra, tathA parastrIgamana, e nAmanAM sAta vyasano uttama janoe kaDelAM be. jugArathI bIjAM vyasano paNa yAya be, mATe banne lokamAM hitakArI jugArano tyAga karavo. valI 66 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 25 je mAMsa, potAnAM zabdayIja kahe je ke, " jene turata narakamAM jaq hoya, te mane lakSaNa kare" mATe te mAMsa bhakSaNano tyAga karavo.jugArathI dhana, yaza, dharma, baMdhuvarga tathA kulano kSaya thAya , tathA tethI phuHkhanAM samUho denArI naraka ane tiryaMcanI gati male . je urbuki jIjanAM khAdayI mAMsa khAya , teune zIyAla, ane pizAca sarakhA narakagAmI jANavA. je madirApAna anarthonuM mUla, buddhi, kAMti zrane yazano nAza karanAlaM, tathA potAnI mAtA ane potAnI strI vaccenA aMtarane paNa nahIM jaNAvanAruM be, te madirApAna koNa aMgIkAra kare ? valI banne lokano vighAta karanAruM parastrIgamana tajavU; tema pAparUpa vezyA prate jarA paNa prIti karavI nahIM. je corI lokamAM paNa pratyakSa rIte vadha, baMdhanAdika uHkho karanArI be, tema paralokamAM paNa ukhadAyI , ema dhArI uttama buddhivAne teno tyAga karavo. corIthI thA lokamAM paNa karNa, nAka, AMkha, hAtha, paga vigerene pIDA thAya , tathA paralokamAM cAMDAlakulamAM uptatti thAya . dharma rUpI vRdanAM mUlamAM agni sarakhA, kIrtirUpI mahelapara mazInA lepa sarakhA, evA zikArane sarvajJa prajue dhikkArela , mATe tenI vArtA paNa sAMjalavI nahIM. je zikAranA vyasanI mA. so prANIune mAre , te puHkha, daritA, tathA iSTa pIDAnAM jogavanArA thAya . evI rItanA sAte vyasano sevanArA te cAre putro kuSTI thayA. kadarUpA, krUra, veSI, tathA kusaMgamAM paDelA te putro, kunaho jema caMjane, tema rAjAne vIMTIne rahetA hatA. evI rIte te putro sahita te rAjA eka dezamAMthI vIjA dezamAM, tathA eka vanamAMthI bIjA vanamAM jamavA lAgyo, paNa koz jagoe sukha pAmyo nahIM. hamezAM atyaMta lojana karatAM batAM paNa rogathI grasta thaelA te putro rAjAnA manamAM evI ciMtA uptanna karavA lAgyA ke, dArikhapaNAmAM paNa vairI vigerezrI DarIne je jIvitAzA prANI kare be, te kevala klezamATeja thAya De; mATe have to bAje game tema karIne paNa thA strI tathA putrone betarIne, turata DhuM ApaghAta karIza. ema vicArine te kozka moTA parvatapara caDyo; tyAM teNe eka uMcuM jinamaMdira joyu. prANa prayANanA prasthAna samaye jANe te jAtuM bevAnI zchA karato hoya nahIM, tema te, kuTuMba sahita te jinamaM.. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .Sanilivenesiantisinusiasmbatainyuriwarimanisairat 296 zatrujaya mAhAtmya. diramA gayo. tyAM teNe adbhUta zrAkAravAlA, tathA sarva tejonAM sArarUpa, dhane jinanAM caraNone namatA eka puruSane joyo. tene jovAzrI adhika jAvavAlo thaelo te rAjA, potAnA zrAtmAne jinanI sAye aikya karato thako temane namaskAra karavA lAgyo, (manazuddhithI karelI balpa jinasakti paNa paralokanI peThe thA lokamAM paNa uttama sukha denArI .) par3I te puruSe te rAjAne karvA ke, he lAkRti ! huM nAgakumArono khAmI gharaNe ; tathA tArI jinanaktithI hu~ tArApara yuSTamAna thaelo 9, mATe kaM vara mAga ? tenAM vacanathI khuzI thaelo te rAjA tene namaskAra karIne kahevA lAgyo ke, thAparnu darzana kharekhara mane saMpadA dekhADanAraM . valI he dharaNe! huM ApanI pAsethI vara to par3I mAgIza; paNa mane prathama te vAta kaho ke, mArA thA putrono janma thate bate, anu. krame mArI saMpadAno nAza kema thayo ? tyAre dharaNe jJAnayI tenAM javone jANIne kayuM ke, mahA vanamAM thA nIla kSaya nAmano pUrva nave jIvaM hato. krUra zrAzayavAlo, tathA lokone mAranAro te jisa eka dahADo yAtrika lokone luTIne mArge pAlo vavyo; tyAM te dhanuSya caDAvIne va. namA hariNane zodhato ito, teTalAmAM teNe dhyAnamA rahelA eka munine joyA. tyAre teNe munine hariNa viSe puravAthI muni jyAre bolyA nahIM, tyAre te niDhe te munineja bANathI mAryA; tyAre muni paNa "namo'I nayaH" ema kahetA thakA mRtyu pAmyA; ane teja divase te nibane paNa eka siMhe mArI nAMkhyo; tyAre te jilba maratAM thakAM ciMtavavA lAgyo ke, are ! meM uSTe zrA niraparAdhi munine mAryA, tenuM kharekhara mane thA phala mabyu. paThI te ni tyAMthI marIne munihiMsAnAM pApathI sAtamI narake gayo, zrane tyAM teNe tetrIsa sAgaropama sudhi adhika adhika phuHkha sa. ina kayu. paThI bIjA paNa siMha, vAgha AdikanAM bahu javo karIne pAge te narakamAM gayo; mATe he rAjan ! muninI hiMsA mahA jayaMkara ; tema muninI niMdA paNa mahA ustara be, ane muniThanI upekSA paNa mahA pAponI karanArI . have aMta samaye teNe munihiMsAnAM pApanI je garhaNA karI hatI, tethI te narakamAMthI uparIne zrA tAro nIla nAmano putra thayo ane haju paNa tenuM keTaluka pApa bA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rae paMcamaHsargaH kI raghu je have zrA tAro mahAnIla putra pUrve kaMkA nAmanI nagarInA nIma rAjAno khalpa dhanavAlo zUra nAmano kSatrIya sevaka hato. eka dahADo rAjAno pradhAna badalAi javAthI potAno garAsa potAne nahIM malavAthI, darijapaNAthI puHkhita thara, potAne ghera gayo. tyAM te rasozne sArI naratI karavA lAgyo, tyAre tenI strIe tene kayu ke, he prANeza ! sArI vastu mArI pAse nathI, mATe huM huM karUM ? strInAM te vacanathI kodhAyamAna thazne teNe teNIne para mAryo, tyAre te muLa khAi mRtyu pAmI. tyAre tenI putrIe tyAM kolAhala karavAyI, tyAM jamato koTavAla, te sAMjalI zrAvI pahoMcyo, paDhI koTavAla tene bAMdhIne rAjApAse lei gayo; tyAre rAjAe tene zUlIe caDAvavAno hukama karyo. tyAM ko muni pAsethI paMca namaskAra sAMjalIne, tathA temAM zrAdarayukta thazne, te zUlinI vedanA sahana karI, mRtyu pAmI te narake gayo. tyAM strIvadhathI utpanna thayelu karma jogavIne, he rAjan ! namaskAranAM smaraNathI te thA tArA putrapaNe upajyo . mATe zaraNa vinAnI tathA hamezAM bIkaNa evI strIne mAravI nahIM, kema ke kupita thaelI strI banne lokanAM ghAtamATe thAya . have thA tAro trIjo putra pUrve koz mahAkAmI, tathA vezyA zrAdikanuM gamana karanAro zeThano putra hato, te hamezAM devagurunI niMdA karanAro tathA dharmano nAza karanAro hato, tema avya ane yauvananAM madathI mA. tApitAnI paNa te zrAjhA mAnato nahIM. deva, dharma ane tatvonAM kAraNarUpa suguruja be; mATe jeNe sugurunI niMdA karelI De, teNe te traNeno nAza karyo be. valI he rAjan ! je deva, dharma ane gurunI niMdA kare , te cAMDAlomAM nava karI, kharekhara narakamAM jAya . devaniMdA karanArane bodhibija, moda, svarga, uttamakula, ke zuddha avyanI prApti thatI nathI. jinanI niMdAthI, muMgApaNuM, guMgalApaNuM, pitta, koDha zrAdika rogo thAya be, tema guruniMdA karavAyI apayaza, akAlamRtyu, phuHkha, sugaMdhipaNuM, tathA pAgaM zrAdika rogo paNa thAya . dharmanI niMdA karanAra mANasa vAraMvAra naraka zrane tiryaMca yonimAM jAya , tathA tene manuSya java malI zakato nathI. valI te traNenI niMdA karanAra ghora pApI De, zrane tenA saMgathI bIjA paNa malIna thAya . par3I te putrane evo jANIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 e zatruMjaya mAhAtmya. zeThe vicAyuM ke, zra durAcArI ApaNA kulane kalaMka lagADanAro be, mATe tene kacarAnI peThe gharamAMdhI kahADI melavo: ema vicAri te zeThe tene krodhathI nagaramAMthI kahADI melyo, tyAre te ( TolAMcI ) STa elA hariNAnI peThe vanamAM jamavA lAgyo paDhI te lUtApramukha mukhanAM roganI pIDAthI mRtyu pAmIne bahI narake jai zra tAro kAla nAmano putra thayo be. valI yA tAro cotho mahAkAla nAmano putra pUrvanave brAhmaNano putra ito, tathA te nikSA mAgI AjIvikA calAvanAro tathA duHkhI hato. duHkheM jarI zakAya evA udarane naravAmATe te dezodezamAM jamato hato; bevaDhe te koika jinanAM pUjArAne ghera cAkarI rahyo. eka dahADo te devanAM AbhUSaNo tathA muninAM upakaraNo corIne, eka vezyAne da Avyo, kema ke te, te vyasanamAM anurakta thayo hato. devadravya grahaNa karavAthI sAta peDheDI uno dAha thAya che; valI devadravyanAM vinAzayI prANI sAta vAra atyaMta duHkhadAyI narakamAM jAya be; tema gurudravya viSasahita jojana sarakhaM be. devadravya tathA gurudravyathI jIvitanI je AzA rAkhavI, te dhaturAyI tathA viSathI mizrita annanAM jojana sarakhuM be paDhI bevaDhe kuSTanA rogI pIDita yaine keTaleka divase mRtyu pAmIne, narakamAM jai yAvI, te cAMDAla kulamAM utpanna thayo. dhane tyAMcI marIne yA tAro putra thayo d. evI rIte te munihiMsAthI, strIhiMsAthI, devagurunI niMdAyI, tathA devadravyanuM chAne gurudravyanuM jaNa karavAthI, tArA kulamAM utpanna yayA be; valI te jilhna aMtakAle munismaraNathI, kSatrI parameSTInAM smaraNathI, devaguruno niMdaka satkulanI utpattithI tathA cora jinadarzanathI zrA ma nuSyapaNe upanyA be. valI teja'nAM bAkI rahelAM pApathI tuM rAjyaSTa thayo be, ane tethI tuM dave zrApaghAtanI ichA kara nahIM. have tuM surASTra dezamAM ja, zatruMjaya giripAse rahelI zatruMjayA nadIne seva ? kema ke, te sarva pApone nAza karanArI be. valI te nadInAM kAMThApara rahelAM vRkSonAM phalone khAje, ne tArA putrone paNa khavarAvaje, tathA te zatruMjI nadInAM jalathI zrI jinezvaraprajunuM snAtra karaje. valI teja nadInAM kAMThApara prANInAM sarva pApone haranAruM tathA pUrve sUrye banAveluM jinamaMdira be. valI te pAponI zAMtimATe vidhipUrvaka trikaraNazuddhiyI jinapUjana kara, tathA " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 1 jIvonI rakSA karavI. valI tyAM rahIne zuddha manathI, TADhataDakA yAdikane sahana karIne bagha, zrama yAdika tapa karaje, ema karatAM thakAM traNa, cAra, pAMca athavA mAsamAM te tArA putro nirogI thaine sukhI yaze. eva te kukarmothI mukAine devasarakhA zarIravAlA thane te potAnuM rAjya jogavaze, tathA bevaTe svarganuM rAjya paNa jogavaze evI rItanAM dharaNeMdranAM vacano sAMjalIne, te rAjAe strI tathA putrosahita tene namaskAra karyo. paThI dharaNeMdre tene kahyuM ke, he rAjan ! ba mAsa paDhI te nadIne kinAre tuM mAruM smaraNa karaje, jethI huM tArA zatrurjane jItI tane tAruM rAjya chApAvI deza. ema kahIne dharaNeMdra gayo. par3hI rAjA paNa tyAM prabhune namIne, manamAM te dharaNeMdranuM vacana smaraNa karato thako cAlavA lAgyo. paDhI ghaNA dezone ulaMgIne te saurASTra dezamAM pahoMcyo, tathA Azcaryasahita samatAthI te zatruMjaya girine jovA lAgyo paDhI tyAM te zatruMjayI nadIne kAMThe tRNanI kuTIra ( kuMpaDI ) karIne kuTuMbasahita samatAyI rahyo . have tyAM te saghalA te nadInA kinArAparanAM vRkSonAM phalo khAtA thA, tathA hamezAM trikAla jinasnAtra karatA thakA, tathA prajune namatA thakA rahevA lAgyA. tyAM eka mAsamAMja teNe potAnAM putrone suvarNasarakhI kAMtivAlA joyA, to paNa dharaNeMnI AjJAthI te tyAM ba mAsasudhI rahyo paDhI cha mAsane te dharaNeMDanuM smaraNa karavAyI, te vimAnamA besADI tenAM rAjyapara tene besADyo. paDhI te zAMtanu rAjA tyAM putrasahita jinamaMdiramAM rahelI prajunI pUjA karavA lAgyo. evI rIte cosaTha lAkha varSo sudhi sukhamAM raddIne, teNe strI tathA putrosahita saMyama lIdhuM. paDhI zatruMjayapara anazana karIne, te saghalA sarva karmabaMdhono kSaya thavA kevalajJAna pAmI modeM gayA. evI rIte aneka prajAvovAlI zrA zatruMjaya nadI ne sevavAthI rAjyaSTane rAjya, sukhacaSTane sukha, vidyAcaSTane vidyA, tathA kAMti, kIrti, buddhi, lakSmI ne svarga sukha paNa krIDAmAtramAMja pe be. valI he cakrI ! jema saghalA devomAM zrI yugAdIza prabhu mukhya be, tathA saghalA tIrthomAM jema zrA zatruMjaya tIrtha mughaya be, tema sarva tIrthabhUta nadImAM yA zatruMjayI nadI mukhya be, ema zrI jinezvara prabhu kaheluM che. tema thA uttara dizAmAM manohara ane pavitra jalocI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 zatrujaya mAhAtmya. jarelI, tathA saMpUrNa vaijavavAlI thA "aiMjI" nadI dekhAya . te nadI zzAneMnI spardhAthI saudharme jinajatithI panajahamAMthI lAvelA . jinanaktinI spardhAthI zrA nadI ANelI , mATe te paNa zatrujayI sarakhIja pranAvavAlI, tathA puSTa doSone haranArI . A nadInIja mATInA banAvelA kuMjamAM zrAnuja pANI jarIne je mANasa jinanAM aMgapara nAme be, tene mukti vaza thAya je. valI thA pUrva dizAne zaNagAra karanArI na. dIne, jinanaktithI dharaNe pAtAlanAM mUlamAthI lAvyo be, te nadI uttaradizAmAMthI nikalIne sUryodyAnamAM thara dakSiNamA jAya , te nadIne jinasnAtramATe ahIM nAgeM lAvela , mATe te sarva pApone haranArI " nAgeMDI" nAM nAmathI prasiddha thaelI be. valI zrIprathama prajunAM snAtramATe sarva surAsuroe malIne, ahothI zonitI zrA yamalahadA nadI banAvelI . je mANase thA nadInAM pANInAM samUhothI zrI jinezvara prajunu snAtra kare , teNe thA manuSyanavarUpI vRdanAM sarva phalo melavyAM . he cakrI! evI rIte jinasnAtramATe banAvelI cauda moTI nadI zrA zatrujayapAse zone . e saghalI nadImAMthI, tathA kuMDo, samuja ane ahomAMdhI jala vezne prajurnu snAtra karavaM, evo saMghapati zrAvakono hamezano zrAcAra , tathA te cakrInI ane iMDanI lakSmI ApIne mokSa Ape be. pavitra jalavAlI, kalyANa karanArI, nAnA prakAranA prajAvothI jarelI, tathA sarva tIrthonAM aMzathI nUSita thayelI thA saghalI nadIune je prANI sparza kare , tene uttama kIrti, phuHkhano nAza, tathA zujano udaya thAya De, tema khargAdikanI saMpadA to tenI hathelImAMja thAve je tema saghalA nidhAno tenI samIpe zrAve , tenA zrAMgaNAmAM kAmadhenuM Ave be, traNe khoko tene vaza thAya , tathA te prANI pavitra thAya De; valI tene jUta, preta ke pizAcAdiko parAjava karI zakatA nathI, tema kuSTAdika duSTa doSo paNa tene koI paNa vakhate thatA nathI; valI snAna ane ( jinanAM) snAnAdikathI je prANI teunuM ArAdhana kare , tene devo to cAkararUpa thAya , tathA tene ghera sarva saMpadA zrAve , valI he saratezvara! thA jagoe caMDa, sUrya tathA vyaMtarejanAM karenAM bIjAM paNa ghaNAM jalAzayo . te vacano sAMjalIne harSita thaena Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH cakrIe iMja sahita te nadIumA snAna karyu. valI te nadInAM kAMgaparanAM puSpo, tathA kamalo lezne, ane tenA pANIthI kalazo narIne teNe prajunu pUjana kayu. panI tyAM teNe pUrva tathA dakSiNa dizAmAM IjanI nagarI sarakhAM nagaro vasAvyAM; tathA vArdhakIne kahIne teNe tyAM aneka talAvo, tathA bagIcAuthI zonituM zrI yugAdIza prajunuM moTuM maMdira baM. dhAvyu. jyAM cakrInAM putra brahmarSi muniu~nAM samUhonI sAthe siddha thayA, tethI te "brahmagiri" nAmanuM mahAna tIrtha prasika thayu. valI tyAM paNa cakrIe pApornu nAza karanArUM "suravizrAma" nAmanuM zrI yugAdIza prajunu maMdira baMdhAvyuM. palI cakrI duMduni tathA vAjAMnAM maMgaladhvani pUrvaka gurUne agADI karIne, iMka tathA rAjA sahita, tathA saghalAM pAyadala ane saMghanAM loko sahita judAM judAM zikharonI nUmipara caityapravADI mATe cAlyA. yA zikharapara kapardIyada adhiSThAtA thanAra , mATe tenAM nAmanAM zikharapara iMje te yakSanI mUrti sahita pracu maMdira banAvyu. valI te zikharapara iMjanAM vacanathI mAhAsudi punemane divase cakrIe zrI yugAdIza prajunI mAtA marUdevAnI sthApanA karI; tethI te marUdevA nAmanAM zikharapara loko, nAma lIdhAthI paNa pApone haranArAM marUdevA mAtAne pUjavA lAgyA. te mAhAsudI punemane divase je mANaso prathama sika evA zrI marUdevA mAtAnI pUjA kare be, te svarganuM rAjya pAmI mokSa jAya . valI strI paNa temanI pUjA karIne cakrI, tathA iMdhanI paTarANI thaI, putravAlI tathA saujAgyavaMtI tharzane anukrame moke jAya . paThI tyAMthI be yojana beTe eka yojananAM pramANavAlA, ane tIryacone paNa devasukha zrApanArAM svarga nAmanAM zikharane cakrIe namaskAra kayoM. tathA tyAM paNa temaNe adhiSTAyaka sahita, mahAna naktithI zrI yugAdIza prajunuM maMdira baMdhAvyu. zrA utkRSTa zikharapara jJAnanAM samuna sarakhA bAhubali munirAje munirUpa thaelA potAnAM eka hajArane zrApa putrone kahyu ke, zrA tIrthanAM mAhAtmyathI tamone puMDarikajInI peThe kevalazAna thaI, karmonAM kSayathI moda thA ? mATe he suvrato! ahIM rahI tamo niryAmaNA karo ? te sAMjalI te temanI sAthe tyAMja samAvidhI rahyA; par3I te saghalA anukrame kevalajJAna pAmI mode gayA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 203 zatrujaya mAhAtmya. tethI te bAhubalI nAmanA zikharapara paNa jarate prAsAda karAvyo. par3I cakrIe iMjane prItithI pUbayuMke, he iM! zrA saghalo parvata tIrthamaya meM, mATe thA muniu~no agnisaMskAra kyA karavo.? tyAre teNe paNa potAnAM jJAnathI jANIne, jANe sarva lokonI pravRtti karAvavA mATeja hoya nahIM, tema kahyu ke, he cakrI! marUdevAthI mAMDIne pumarikajI sudhi sika thaekhAunAM zarIro meM kSIrasamupamAM padharAvyAM ; kemake te amAro zrAcAra . have thA tIrthamAM zatrujayanuM zikhara mukhya , kemake, te sarva tIrthamaya tathA yugAdIza prajunAM caraNothI sevita thaeTuMbe, tema sarva de. vonAM samUhothI te zonituM thaebuM je. mATe te zikharapara dAdAdika du. kArya karavU lAyaka nathI, kemake, tethI tIrthano lopa tathA jinAjJAnuM khaMDana thAya, mATe zrA mukhya tIrthanI sarva bAjunI beyojana nUmi boDIne, svarga nAmanAM zikharapara agnisaMskAra karavo. tathA tyAM te sarvanI pattharamaya mUrti karAvavI, kemake tema karavAthI have par3I bIjA paNa tema karaze. evI rItanuM iMjanuM yuktivAluM vacana sAMjalIne cakrIe tevI rItano temano puNyanAM samUha sarakho agnisaMskAra kayoM; tathA teja zikharapara temaNe pUrva dizArUpI strInAM mukhapara ratnanAM tilaka sarakhaM prajuna maMdira banAvyu. valI tyAM vArdhakI mAraphate somayazAe paNa potAnAM pitArnu, tathA baMdhuUnAM harSathI prAsAdo karAvyA. paLI cakrIe tAladhvajanAM ( talAjAnAM) zikharapara, hAthamA khaDga, DhAla, zUla, tathA sarpavAlA tAladhvaja devanI sthApanA karI. paDI kadaMba giripara jaIne cakrIe zrInAja gaNadharajIne pUbyuM ke, he jagavan ! A zikharano zuM prajAva . ? tyAre gaNadhara mahArAja paNa kahevA lAgyA ke, he cakrI! tenI kathA tamo sAMjalo ? gai utsarpiNImA covIsamA saMprati nAmanA tIrthakaranA kadaMba nAmanAM gaNadhara kroDa muni sahita ahIM mode gaelA be, mATe te " kadaMbagiri" kahevAya . yahIM mahA prajAvika auSadhiu~, rasakuMpikA, ratnanI khANo, tathA kalpavRdo . dIvAlIne divase, zujavAre, uttarAyana saMkrAMta hote bate, ahIM maMDala karavAthI devo pratyakSa thAya De. valI evI ko paNa auSadhiu~, ke rasakuMpikAu~, ke siki A pRthvImAM nathI, ke je thA parvatapara na hoya. je saurASTra dezamA sijhanAM sthAnaka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 203 sarakho zrA kadaMbagiri be, tyAMnA lAko te dAriathI pIDAyaja kema ? valI jenApara thA parvata tuSTamAna thaela , tene kAmadhenu, kalpavRkSo, tathA ciMtAmaNi zrAdika sarve tuSTamAna thaelA jANavAM. vahIM rAtrie auSadhiLa potAnI kAMtirUpI dIpakonAM samUhothI, nirjAgyanAM maMdirathI jema dArijano tema aMdhakArano nAza kare . valI zrahIM rU. cakAjinI peTheja hamezAM kalpavRdo bahu vAMDita arthAne zrApe . valI varSA RtumA vAdalAMuthI avAelA sUryakiraNonI peThe hIna kAlanAM prasaMgI te mANasone gocara thaze nahIM. valI mukhya zikharanI peThe thA zikhara paNa pApone nAza karanAlaM, tathA banne javono upakAra karanAlaM hovAthI atyaMta prakhyAti pAmaze. evI rItano teno mahimA sAMjalIne cakrIe, te aneka vRdovAlAM dharmodyAnamAM, iMjanI sammati pUrvaka vArdhakI mAraphate covIsamA jAvi tIrthakara zrI vardhamAnakhAmIna maMdira banAvyuM. have te kadaMba girithI pazcima dizA tarapha zatrujayI nadIne kAMThe cakrIe potAnI senAno paDAva nAMkhyo.tyAM keTalAka hAthI, ghoDA, balada vigere avivekI prANI paNa roganI pIDAvInAM tIrthanAM yogathI khargamAM gayA. par3I te paNa svargamAMthI tyAM zrAvIne cakrIne namIne potAnI svargaprApti turata kahevA lAgyA. tathA tee tyAM potAnI mUrtivAlA prAsAdo baMdhAvyA, ane tyArathI te "hastisenA" (dastigiri ) nAmano mahAna parvata prakhyAta thayo. evI rIte cakrIe zatrujaya girinA sarva zikharopara harSanAM zrAvezathI jinAlayo baMdhAvyAM. valI mukhya zikharanI pradakSiNA dezne cakrIe potAne sthAnake pAbA pharIne zrI yugAdIza prajune namaskAra karyo. par3I cakrIe mukhya zikharanI nIce suvarNa guphAmAM thaelA, thanArA tathA vicaratA tIrthaMkaronI ratnamaya mUrti sthApI. have giranAra prate javAnI taiyArI karatA cakrIne, nami ane vinami munie madhura vacanothI kaDaM ke, he nRpeza ! amo be koDa muni sAthe vahIMja rahIzu. kema ke, ahIMja amone mokSa thavAno De. te sAMjalIne cakrIye teune, tathA bIjAmuniu~ne namaskAra karyo, tyAre te taraphathI tene dharmalAnanI vAziSa malI. evI rIte te nami vinami, te muniunI sAthe phAgaNasudI dazamIne divase puMDarikajInI peTheja mode gayA.mATe phAgaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 za@jaya mAdAtmya. sudI dazamIne divase je vimalAcalano sparza kare be, te saghalA pApono nAza karIne mokSane jajanArA thAya . panI tyAM cakrIe tathA devoe temano nirvANamahotsava karyo, tathA temanI tyAM ratnamaya mUrti sthApIne be mAsa par3I te cAlavA lAgyA. tyAM pazcima dizAparanAM cothA zikharapara rAjAe tIrthanI rakSAmATe naMdI nAmanAM madA balavAna devane sthApyo; zrane tethI te parvata paNa naMdInA nAmathIja prasiddha thayo, kema ke jyAM je khAmI hoya, tyAM tenuM nAma thAya . A zikharapara nami rAjAnI varcAdika cosaTha vratadhArI putrI caitra vadI caudazane divase nizitha samaye ekI vakhate kharge garcha, tethI te " varca" nAmano parvata prasiddha thayo. tyAM rahelI te zrI yugAdIza prajunAM caraNakamalo sevanArAUnAM vAMDito pUre be, tathA vighnone hare . palI saghalA yAtriko vAruNI dizAmAM cAlatA thakA, vistAra pAmelI zAkhAu~nAM agra nAgothI rokAelo , sUryanAM kiraNono samUha jyAM, evA caMDodyAnamAM zrAvyA. tyAM lokoe vRkSonI gayAmAM beThelI kinnarIuthI gavAtA arihaMta prajunAM guNonAM UMkAra zabdo sAMjavyA. valI tyAM vRkSonI bagayAthI zramano nAza karIne, loko manohara svAdiSTa phalo khAtA thakA tathA nirmala pANI pItA thakA rahyA. valI tyAM brAhmI nadInAM ahonAM kabolothI lAlIta thaelA kinArApara saMghanA lokone manamAM thAnaMda thayo. have tyAM somayazA kumAra potAnA sarakhI umaravAlA kumAronI sAthe te vananI zojAne jovA gayo. " thA manohara be, zrA manohara " ema joto thako te brAhmI nadInA kinArAne jovA lAgyo. ema jotAM jotAM te udyAnamAM gayo, tyAM teNe jaTAdhArI, tathA aMge janutI colelA keTalAka jiteMDi tapakhIune joyA. mUrtithI zAMta hRdayavAlA tathA zarIranAM tejathI amRta vainavavAlA te yogIune jozne somayazAe temano zrAcAra pUjyo. tyAre te kadevA lAgyA ke, amo vaitADhyapara rahenArA vidyAdharo bIe, tathA ajJAnapaNAthI karelI munihatyAdikanAM pApothI nIru thaelA bIe; zramoe vairAgyathI tApasI dIkSA lIdhI hatI; paNa eka dahADo karmayoge amoe zrI yugAdIza prajune vAMdyA; ane temane pujyuM ke, he jagavan ! zramAro mokSa kyAre thaze ? tyAre temaNe kayuM ke, zrI caMprana tIrthaMkaranAM tIrthamAM za Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 205 zruMjaya najadIka tamAro mokSa yaze. te sAMjalI zramo zrI caMdraprana prabhunImUrti karAvI, yA mokSa sthAnakamAM zrAvI hamezAM tenI pUjA karIe bIe. valI he rAjan ! yahIM te AThamA tIrthaMkaranaM samavasaraNa thavAnuM , tethe vizeSa karIne zramo ahIM rahyA bIe. te sAMjalIne somayazAe darSita ya, cakrI pAse zrAvI, te vRtAMta kahyo, tethI te paNa AnaMdita thayA. paDhI temaNe tyAM caMdraprana prabhunuM samavasaraNa yanAruM jANIne, vAkI mAraphate jiprAsAda sahita eka moTuM nagara vasAyuM. evI rIte tyAM tIrthanI pratiSThA karIne, cakrI vizeSa puNyanI ichAthI saMghasahita revatAcalaprate cAlyA. paDhI temaNe suvarNa, ratna, tathA mANikyanI kAMtithI prakAzane dedIpyamAna karatA, tathA pRthvIrUpI strInA, iMdranIlamaNi sAthai parovela sphaTika ratnovAlA, ane mAlatInAM puSpovAlA vepidaMDa ( coTalA ) sarakhA, tathA sphurAyamAna yatI vIjalI unI zikhAvAlA zyAma meghanI peThe, vacce vacce suvarNanI rekhAvAlA, ane lIlamanI zilAmaya, evA uMcA revatAcalane joyo. tyAM kriDA karatA kinnaronAM bAlakoe uMcA uThAlelA ratnanAM kaMDuko ( daDA ) divase paNa thakAzamAM tArArjunI cAMti upajAvatA hatA. valI vahIM rAtrie caMdrakAMta mapinAM zikharomAMthI karatAM amRta sarakhAM karaNo yattavinAja vananAM vRkSonuM poSaNa karatAM tAM valI yahIM pacaraMgI maNinAM kiraNovAlAM vicitra vRo pavanathI prerAyAM thakAM tyAM yavanArAune mayUranAM nRtyano ma upajAvatAM hatAM valI koi jagoe to te parvata cAre bAjuthI lIlamanI zilAvAlo, tathA madhyamadhyamAM sphaTikanI zilA vAlo thayo thako, sphurAyamAna tArA sahita zrAkAzavAlo zojato hato. valI cAre bAjuthI vRkSothI vITAelAM surNanAM zikharavAlo te parvata pRthvIrUpInA rakSAmaNi (rAkhaDI ) nI peThe zojato hato. valI tyAM ra kuMpikA to emaja bolyA kare be ke, dharma kone sAkSirUpa ve ? tathA zrama konA dAridra lakSmIthI haNIyeM ? valI te parvata phala sahita kenAM vRkSothI tathA bAuMthI toraNovAlo, ane vidyAdharanI strIjanAM gAyanothI jANe mahotsavavAlo hoya nahIM, tema lAge che. valI te parvata divase balatA sUryakAMta maNivAlo, tathA rAtrie auSadhinAM tejaM " Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zatrujaya mAdAtmya. vAlo, ane kelarUpI dhvajAvAlo jANe analAdhipati (agnideva) hoya nahIM, tevo lAge . valI potAnAM zikharonAM zraya nAgopara rahelA maNinAM samUhothI divase paNa te AkAzane seMkaDo caMsovAyU~ banAve be. valI zeSanAgapara tathA caMpara jema caMdananuM lepana, tema ahIM sphaTikanI bAMdhelI neheromA pharaNAnuM jala zone de. valI te nIcANa nUmipara krIDA karatA hAthIunAM garjAravothI, tathA hamezAM karatA karaNAUnAM zabdodhI sarva jagoe vAcAla thaelo dekhAya je. valI kastUrI mRgonI kastUrIthI lepana karAto, tathA camarI gAyonAM cAma: ropI vIphAto te parvata girirAja sarakho dekhAya . valI ahIM aMdara pavananA jarAvAthI vAMso vAgate ite, nadInAM pharaNonAM zabdo tathA de. vAMganAnAM gAyano saMjalAte bate, mayUro temAM rakta tha nAce . valI zrahI zvAsa rokIne sthira vRttivAlA muni guphAmA rahI AtmasaMbaMdhi te. jane dhyAve . valI hamezAM devothI, yadothI, apsarAnAM samUhothI, vidyAdharothI tathA gAMdharvothI yA parvata khArtha siddhane mATe hamezAM sevAya be. valI ahIM sUrya tathA caMga paNa kSaNavAra potAnAM vAhano thonAvIne tenI stuti karatA thakA AnaMda pAme . valI thA parvatapara rahelA, lavaMga, cArolI, nAgaravasI, mAlatI, tamAla, kadaMba, jAMbu, AMbA, lIMbaDA, caMpaka, biMbika, nAlIerI, tADI, tilaka, lodara, vaDa, caMpaka, bakula, azoka, azvattha, palAza, AMbalI, pIpalA, mAdhavI, kela, caMdana, kalpavRkSa, kaNera, bIjorAM, devadAra, gulAba, aMkuza, jAsuda, tathA kurabaka zrAdika vRdo, bAyA, phala, patra, tathA puSpothI lokonAM samUhone AnaMda Ape . evI rItanA, rohaNAcala, vaitADhya, tathA merunI saMpadAne haranArA te raivatAcalane jozne cakrIe upavAsa sahita tyAM zrAvAsa koM, panI tyAM cakrIe saMghasahita harSe karIne, gurunI AjJA pramANe zatrujayanI peThe te parvatanI paNa pUjA karI. tyAM zaktisiMhe manohara rasathI amRtane paNa tukAranArI rasavatI saMghasahita cakrIne jamADI. te revatAcalane mokSanI peThe kurgama jANIne tepara sukheM caDavAmATe kevalI sikAMtathI jema, tema cakrIe hajAra yado mAraphate dAna, zIla, tapa ane nAvasarakhI cAra pAvaDI banAvI. valI tyAM te te pAvaDIunAM mukhopara cakrIe yAtrAburjanAM sukhamATe, vAvo, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 207 bagIcA, nadI, caityo, visAmA vigere banAvyA. te pAvaDI mAraphate, potAnAM manorathapara jema tema saMghanA loko te revatAcalapara caDyA. tyAM have ghanArA neminAtha prajunAM traNa kalyANakone jANIne cakrIe zilpI (vArdhakI) mAraphate eka uMcaM jinamaMdira baMdhAvyaM te jinamaMdiramAM revatAcalanAM zramUlya pacaraMgI maNi ne ralonA kiraNotat a vinAM citrAmaNa thai raghuM. te surasuMdara nAmano prAsAda dareka dizA prate gyAra agyAra maMDapovAlo, cAra dvArovAlo, tathA atyaMta uMco zojato hato. valI te jinaprAsAda jAlI, UrukhArTa, tathA toraNothI, ne sarva katurjanAM bagIcAyI maMDita thayo thako dedIpyamAna lAgato hato. sphaTikanAM banAvelA te prAsAdamAM lIlamanI banAvelI zrInemanAtha prajunI mUrti netranAM pAMDura jAgamAM rahelI kanIkI ( kI kI ) sarakhI zojatI itI. jagatanAM khedane nAza karanAro te jinaprAsAda mukhya zikharanI nIce pazcima dizAmAM eka yojana dUra hato. valI nAza karela ve jJAnanA samUha jeNe, evo " svastikAvartika " nAmano zrI zrAdideva prajuno prAsAda paNa tyAMja cakrIe karAvyo. tyAM paNa vimalAcalanI peTheja suvarNa, rUpuM, mANikya, ratna tathA dhAturjanI banAvelI ghaNI mUrti zojatI hatI. pachI tyAM paNa cakrIe arihaMta prajunI jaktinAM samUhathI, gaNadharoe kahelI vidhipUrvaka vividha prakAranI neTo sahita pratiSThA karI. have te samaye harSathI prerAelo iMdra paNa potAnAM airAvaNa hAthI para caDIne, nemanAtha prajune vAMdavA mATe tyAM Avyo. tyAM airAvaNe potAno balavAna paga mukIne, pRthvIne dabAvI, ane tethI tyAM kuMDa thayo, tenuM pANI arihaMta prajunI pUjAmAM upayogI thayuM, ane te kuMDa gajapagalAMnA ( hAthI pagalAMnAM ) nAmathI prasiddha thayo. tenI chaMdara traNe jagatanI pavitra nadInAM pravAho paDyA, tathA tenI phelAtI dIvya sugaMdhithI jamarA tyAM guMjArava karavA lAgyA. tenA pANInI gala amRta to phokaTa thayuM, sAkara to kAMkarArUpa thai, agara to dalako thayo, tathA kasturIne to koi saMjAlavA paNa lAgyuM nahIM; valI tenAM pANI Agala caMdana to tenAM eka TukaDA sarakhuM ayuM, tathA sarasvatI ne siMdhu nadI to rasavinAnI tha; tema tenA pANI zrA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ q00 zatrujaya mAhAtmya. gala gaMgA zrane dIrasamujnu pANI paNa kaMI hisAbamA rahyaM nahIM. valI bIjAM tIrthone jovAthI, sAMjalavAthI, sparza karavAthI, tathA sevavAthI je phala thAya , te phala phakta thA kuMDanuM pANI jovAthIja thAya . valI devo jene amRtakuMDo kahe , te to phokaTa kahe , kema ke, thA kuMDaja ajarAmarapaNuM zrApe be, paNa bIjA kuMDo ApatA nathI. te kuMDa. dIvya tI. thonAM jalothI jarelo , tathA doSoe karIne rahita , tenAM pANInAM sparzazrI zrAdhi tathA vyAdhi nAza pAme . valI ahIM nAgeMDe nemanAtha prajunI naktithI potAnAM vAhana sarpa mAraphate je kuMDa banAvyo, te "nAgakara" nAmathI pRthvImAM prasika thayo, ane tenuM pANI paNa ghaNuMja pavitra thayu. valI mayUranAM paganAM zrAkramaNathI je UraNuM vahevA mAMDyu, te "mayUranirphara" nAM nAmathI pRthvImAM prasiddha thayu; ane te camareM prajunI naktithI potAnAM vAhana mayUra mAraphate karAvyuM hatuM. valI nahIM rahelA caMDakuMDa, sUryakuMDa vigereno prajAva paNa vacanathI na varNavyo jAya tevo , kema ke, tenAM pANInAM sparzathI pApo ane kuSTo paNa nAza pAme be. valI zrahIM aMbAkuMDa nAmano je mahAprajAvika kuMDa , tenAM pANInI sevAthI ityAdIka jayaMkara pApo paNa nAza pAme . valI ahIM bIjA devoe paNa ghaNA kuMDo banAvyA be, teUnAM pranAvanI sthiti to teja jANe .. . have ahIM devatA " hu~ pehelAM prajune pUju, huM pehelAM prajune pUjeM" evI rIte paraspara spardhA karatA thakA, potAnI zaktithI lAvelAM puSpothI te nemanAtha prajune pUjavA lAgyA, paLI jarata mahArAje paNa te gajeMpada kuMDamAM snAna karIne, tathA zubha vastro paherIne nemanAtha pranunI pUjA karI. par3I temaNe pUrvanI peTheja ahIM paNa prajunI thArati utArIne, ja. maNI bAjuthI maMgaladIvo paNa utAryo. paDI hRdayamAMthI unnarAza jatI harSanI saMpadAne jANe bahAra kahADatA hoya nahIM, tema cakrI prajunAM ca. raNatarapha dRSTi rAkhIne nIce pramANe stuti karavA lAgyA. he zrI zivA. devInAM putra ! anaMta guNorUpI ratnonAM mahAsAgara sarakhA, saMsArano pAra pahoMcavAmAM AdhArajUta, tathA apAra saMsArathI tAranArA evA tamo jayavaMtA varto ? he kRpAlu zrI neminAtha pranu ! ajJAnamAM manna, tathA javayI jahima zraelA, evA mane thApanAM svAjAvika tejathI mAro ukAra karo? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 // paMcamaHsargaH valI he deva ! thA pUrve je rAgAdika zatruUne jItyA , teja zatru zrApanAM virodhathI mane puHkha zrApe . Ape to sarva jAvomAM sAmAnyapaNArUpa u. dAsInapaNuM dhAreluM , ane tethI jo mArAtarapha Apa upekSA karazo, to zrAparnu uttama svAmipaNuM zIrIte rahI zakaze ? zrA saMsArarUpI samujnI aMdara moharUpI zrAvartamAM (ghumarImAM) paDelo hu~, thApanAM dhyAnarUpI vahANano kyAre Azraya karIza ? valI he jagatpraju ! thA mAru madota, tathA kadAgrahamAM lIna thaevaM citta phuHkhAya nahIM, tevI zrApa kaMzka mArApara kRpA karo. valI he svAmI ! tRSNAthI capala thaebuM, tathA kAmadevanAM tApathI vivhala thaebuM mAjhaM citta zrApanAM dhyAnarUpI amRtanAM sevanathI zAMti pAme . valI he praju ! ApanAM samatAnAM sArarUpa mArgamA je mANasa kSaNavAra paNa gamana kare , te koi paNa vakhate krodharUpI kharAba mArge caDatA nathI. he khAmI! pArthivyAdika spharAyamAna thatI zrApanI piMDastha dhAraNAne utkRSTa jJAnavaMta yogI dhyAve . jyAre praju loko upadeza thApe , te vakhatanuM praju, je dhyAna dharatuM tene padasthadhyAna hIe. tathA rAgadveSarahita, yogayukta, nirAzraya, sphurAyamAna ghAtikamA vinAnAM karuNAmAM tatpara, kevalajJAnavAlA zrAtmAne je tanmayapaNI dhyAve, te muni rUpastha dhyAnane jANanAro be. nAnA zrutavicArathI, aikAya zrutavicAramAM, tathA tethI sUkSma kriyAmAM, ane tethI saMmuchinnakriyAmA evI rIte zrAtmasaMvedanathI cAra prakAranAM zukla dhyAnaprate caDIne yogI cinmayapaNAne jue . valI he praju ! pehelethIja nAnA prakAranAM dhyAnothI meM zrApa, ArAdhana kareluM , paNa anukrame AtmAsAthe zrAtmAne melavavAnI mArI have zchA . valI he deva ! tatvanAM jANanArA Apane paramArthathI nirAkAra, nirAdhAra, nirAhAra, tathA niraMjana kahe . valI he praju ! tamAeM parama brahmamaya teja, sarvavyApI batAM paNa mArA moharUpI aMdhakArano nAza kema karatuM nathI? valI he khAmI ! jyAre loko zrApanAM cidAnaMdamaya caraNakamalone vAMde , tyAreja temano navarupI grISmarutuno tApa nAza pAme . nijAmAM zUnya cittapaNuM, tathA jAgRta avasthAmAM atyaMta kalpanA thAya de, paNa te bannethI alagA evA tamo ko dUra rahelA caMDa bo. valI he pranu ! Apa dhyeyarUpa hote bate, dhyA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zatrujaya mAdAtmya. tA dhyAnamAM laya thAya be, ane tethI bIjA loko thApanA dhyAnamA vimukha rahe . valI tatvanAM jANanArAja, tathA kalpanArahita cittavAlA dhyeyAdika traNe nedone bilakula paNa jANI zakatA nathI. jenuM mana udAsIna ane padAtIta nathI, tene dhyeya, dhyAna,ane dhyAtAnI buddhi thAya. valI he praju ! karmathI rahita, niHsaMga, svarupatAne prApta thaelA, niraMjana tathA sadA zrAnaMdamaya zrApaja bo, ema huM mAnuM buM. valI he nAtha ! Apane jANanArA zatru ane mitramAM, mUrkha ane vidhAnamAM, tathA sukha ane puHkhamAM paNa samajAvavAlA hoya . valI he prajju ! jethI ApanuM jANapaNuM na thAya, tevA tapa, jJAna, vinaya, tathA japarnu paNa zuM prayojana ? valI he khAmI! jethI mArAM pApakAryono nAza thAya, tathA viSayonI vAsanArupa mArA saMkalpo uThA thAya, evo kaMka upAya zrApa kaho ? valI he pranu! utkRSTa zrAnaMdarupI jahamAM buDelA evA mane, zrApanI kRpAthI vedyavedakanA nedanIja eka zUnyatA thA ? valI he khAmI! huM ApanI pAsethI kaMI dhananI yAcanA karato nathI, phakta ApanI kRpAthI mArA manamA paramAtmasaMbaMdhi teja sphurAyamAna thA ? evI rItanAM karNane amRtasarakhA thA stotrane je puNyazAlI hamezAM trikAla jaNe be, te ApanA kharUpane jANanAro thAya . he khAmI! jyAMsudhi A uniyAmAM sUryacaM tapI rahyA be, tyAMsudhi ApanuM A stavana samRddhi pAmo ? evI rIte cakrIe stuti karIne, neminAtha prajune, potAnAM karmonI sAthe zarI. rane paNa namAvIne, vaMdanA karI. palI gurunaktithI pavitra aMgavAlA, te cakrIe svarga saMpadAnA nidAnarupa dAna mAgaNa lokone thApyu. panI teNe parivAra sahita jojana karyu, tathA kSaNavAra nijhA karI; "thA ninA to tamorupa (ajJAnarupa) be," ema vicAri, temaNe nizAno tyAga karyo; ane turataja temanA cittamAM vivekarupI dIpaka prakaTa thayo. valI te samaye potAnAM netrakamalone jarAmukulita thayelA jANIne, temaNe teune zuddha pANI bAMTI praphulita kA~. palI aMtaramA sphurAyamAna thatA raMganI varNikA jANe dekhADatA hoya nahIM tema, temaNe mukhazonAmATe tAMbula grahaNa karyu; par3hI dAnazAlAmAM jaz temaNe darijIune dAna Apyu. panI temaNe ratnonAM nibiDa raMgothI AkAzapAtAlane paNa citrita karatI,evI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH 211 AzcaryakArI te parvatanI zojA jotyAre cakrI tenuM varNana karavA lAgyA ke, A revatAcalanI Agala meru to bilakula AlhAda karanAro nathI, tema viMdhyAcala to vaMdhyarUpa , tema himAcala paNa phokaTaja be, kema ke, te zrA parvatanI zonAne pAmatA nathI. valI thA giri lakSmIno kharekhara krIDAparvata be kema ke, te mahAsikinuM sthAnaka , tathA ahIM ratno, rasakuMpIkA zrane kalpavRkSo . valI thA parvata samavasaraNanI zonAne sarva jagoethI dhAraNa kare , kema ke, tenuM thA mukhya zikhara madhyamAM rahelA caityavRkSa sarakhaM zone .valI tenI cAre bAjue cAra chArarUpa karaNAvAlA thA parvato gaDhanI zrepiune dhAraNa kare ; valI ahIM hamezAM jAtivairavAlA prANI paNa potAnuM vaira tajIne paraspara mitranI peThe rahe . valI thA parvatane jovAthI mAjhaM mana AnaMda pAme , thane tethI hu~ ema dhAruM buM ke, te vizeSe karIne ajJAnayI mukAeduM thayuM . eTaluM kahIne cakrI mauna rahete thake, zaktisiMha mastaka namAvato thako, tathA paDalaMdAthI guphAu~ne paNa gajAvato thako, kahevA lAgyo ke, he khAmI ! zrI jinezvara prajue zatrujaya parvatarnu zrA pAMcamuM revatAcala, zikhara kevalajJAna ApanAeM kaDaM . thA parvatanI jaMcA utsarpiNImAM caDatI caDatI hatI, tathA thA zravasarpiNImAM ghaTatI ghaTatI , paNa prAyeM karIne te parvata zAzvato . zrA zrArAmAM tenAM kailAsa, ujayaMta, revata, varNaparvata, giranAra, tathA naMdana nAma thayAM . valI dIvya auSadhiuthI jarelo thA parvata kone adhika prIti nathI upajAvato ? ahIM anaMtA tIrthaMkaro zrAvyA be, ane zrAvaze; ahIM rasakuMpikAu~, divya ratno, kalpavRdo, tathA citrAvelI ; ane tethI te banne javomAM sukha ApanAro be. ahIM UraNAnAM pANIthI siMcAelAM udyAnanAM vRdo zrA tIrthanI zikhAmaNathIja jematema sarve zatumA phale be. valI zrahIM zrIda, sijhagiri, vidyAdhara, ane devagirinAmanAM cAre parvato cAre bAjue rahyA thakA zone de. modarUpI sukhane denArA thA parvatane, te saghalA parvato uttama svAmine jema tema sevI rahyA . valI ahIMthI pavitra ahovAlI, tathA prajAvika nadI jina snAtra mATevahe . zzAna dizAmAM zrIda ane sijhagiri parvatanI vacce krIDA karatA le devonAM samUho jemAM evI udayaMtI nAmanI prakhyAta nadI vahe . valI dakSiNa di Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. zAmA ahothI zojitI pranAvika, tathA iSTa doSone nAza karanArI uAyaMtI nAmanI nadI vahe De, naiRtya dizAmAM nirmala pANIvAlI, tathA pavitra karanArI suvarNarekhA nAmanI nadI vahe . valI uttara dizAmAM mojAMuthI calita kamalovAlI lolA nadI, tIrthanA saMgathI dIna mANasonI dInatAno nAza kare . evI rIte zrA parvatamAMthI nikalatI bIjI paNa . hothI zojatI ghaNI nadI, tathA ghaNAM UraNo . valI ahIM potapotAnI sidhinI vRddhimA tatpara ghaNAM vidyAdharo, devo, kinnaro,apsarAnAM samUho, tathA yado vase be. paLI cakrIe zaktisiMhane pujyuM ke, thA vAyavya di. zAmAM kayo parvata zojI rahyo be ? tyAre zaktisiMha kahevA lAgyo ke, he svAmI ! baraTa nAmanAM ko kubuddhi vidyAdhare rAkSasI vidyA sAdhIne zrahIM vAsa kayoM ne. te krUra rAkSasathI adhiSThita thazne thA parvata tenAja nAmathI prasika thayo je. jayaMkara rAdasothI vITAelotathA zrAkAza vidyA. thI AkAzamAM gamana karanAro te uSTa, AjJA paNa mAnato nathI; evI rIte tene dezamA udvega karanAro jANIne, cakrIe krodhAtura thara, tene jItavAne suSeNane vimAna mAraphate javAnI zrAjJA ApI. tyAre cakrInAM hukamane mAthe caDAvIne senApati vimAna mArge tyAM pahoMcyo, tyAre tene zrAvato joza baraTa rAkSasa paNa ghaNAM rAkSaso sahita yuddha karavAne saja thayo. palI tyAM suSeNe kSaNavAra te rAkSaso sAthe laDI, tathA jItIne, te baraTa rAkSasane potAnA vimAnamAM nAkhI lAvyo; ane cakrInAM caraNa samIpe tene loTato karyo. te vakhate tene dIna,tathAmlAna mukhavAlo, jozne dayA: zrAvavAthI zaktisiMhe tene kahyu ke, he asura ! teM jIvahiMsArUpa je kaMdanuM thAropaNa kayuM be, tenAM puSpasara haju thA thayuM be, ane tenuM phala / to haju tane narakamAM malaze. mATe haju paNa jo tuM jIvahiMsA tajIne . mArI zrAjhA mAnaze to tane ajayadAna thApI hu~ boDAvaM. tyAre rAkSase kaDaM ke, he svAmI! huM zrApanI AjJA mArA mastakapara caDAvIza, tema: kahevAthI zaktisiMhe cakrIne kahI tene geDAvyo. paThI te rAdase tyAM : khuzI thazne yugAdIza pranu tathA ariSTanemi prajjunu, ema be jinmNdiro| baMdhAvyAM. valI te zikharanAM taTa pAse teNe prajAvadhI zatrujayInI spardhA ka- 1 ranArI tathA pUrva dizAmAM gamana karanArI eka zuja nadI banAvI. je mA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaH sargaH 13 "kAmada satyAM zrI yugAdIza prajune, tathA zrI neminAtha prabhune namaskAra kare be, tenAM itine te zubha manavAlo rAkSasa thApe be. valI tyArathI te tIrtha " nAmathI paNa prasiddha thayuM, valI bIjI vasturjane nahIM batA mANasAne te nopama mokSasukha paNa thApe be. pabI cakrI te rAkSasane tyAM sthApane pote ne mijinanI pUjA mATe maMdiramAM zrAvyA. paDhI tyAM pAMcamA devalokano khAmI brahmedra koDo devosahita jarate banAvelA te nemi prajunAM prAsAdamAM zrAvyo. tyAM nemI prabhunI jaktithI jAsura thaelA cakrIne joine te brahme snehI tene kahevA lAgyo ke, he zrI yugAdIza prajunA putra ! tathA jaratakhaMDamAM bhUSaNa samAna ! cakrI ane carama zarIrI, evA tamo zAzvatI rIte jayavaMtA varto ? valI he cakrI ! jema zrI kRSanasvAmI prathama tIrthaMkara thayA The, tema tamoe prathama saMghapati thaine jinazAsanane dIpA be. samasta pRthvIne pUrato evo tamAro yazarUpI kSIrasamudra potAri kolo mone paNa tamArI prazaMsA karavAne tvarA kare be. valI pavana jema jagatanAM upakArI varasAdane pragaTa kare be, tema tamoye yA zatruMjaya tIrthane prakaTa ka be. valI yA revatAcalapara tamoe je yA neminAtha pranuM na maMdira baMdhAvyaM, tethI tamo mane vizeSa karIne mAnanIka bo. valI gai utsarpiNImAM sAgara nAmanA tIrthaMkaranAM mukhathI ( te vakhatanAM ) bra potA saMbaMdhi ema sAMjalyuM hatuM ke, avasarpiNImAM ghanArA bAvIsamA tIrthaMkara zrI neminAtha prajunAM gaNadharapadane pAmIne tuM mode jazza; te sAMjalI harSita tha te boMDe potAnAM devalokamAM zrI neminAtha prajunI mUrti karAvI; ane tyArathI tenuM zramo paNa pUjana karIe bIyeM. valI yA parvata para zrI neminAtha prajunAM traNa kalyANako thavAnAM be, tethI kulaparaMparA zramo hIM hamezAM zrAvie bIe. zramo saghalA jainI, tathA vizeSe zrI neminAtha prajunAM sevako bIyeM; valI tamo arihaMta prajunA putra, tathA cakrI bo, tethI zrApanA darzanathI amone maMgala thayuM. evI rIte cakrI sAthai vAta karIne, tathA jaktithI neminAthajIne namIne, ane saMdhanuM paNa ArAdhana karIne te brahmedra potAne sthAnake gayo . have saudharmeMdra paNa jaratanI rajA leine, tenAM guNone tathA tIrthane smarato thako potAne sthAna gayo. evI rIte ahIM jarata cakrIe tIrthano uddhAra karIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zatrujaya mAdAtmya. tathA pUjIne, ane iMzotsavAdika kArya karIne atyaMta AnaMda melavyo. valI te vakhate cakrIe yAcako prate je dAna dIdhuM, te dAna to nave nidhAno vinA bIjo ko pUrI zake nahI. par3I eka mAsane aMte devo tathA manuSyothI vITAelA cakrI, potAnuM mana tyAM mukIne te parathI utaryA. tyAre zaktisiMhe agADI AvI, hAtha joDI namaskAra karIne vinayathI cakrIne vinaMti karI ke, he svAmI ! zrAje ApanA thA dAsanI vinaMti avadhArIne thA girirgapUrane pavitra karo ? evI rItanAM tenA AgrahathI cakrIe nAnA prakAranAM lokothI narelA, tathA chiyI svarga nagarasarakhA te zeheramA praveza kayoM. tyAM temaNe jinamaMdiramA zrI RSana prajunI sevA karI, tathA natrijAnI naktithI hA mahotsava paNa kayoM. palI bahAranA ane aMtaraMganAM zatruu~ne ekI vakhate jItavAne udyamI thaelA cakrI caturaMgI senAthI vITAyA thakA prasthAna karavA lAgyA. te vakhate hAthIu~nI garjanAthI, ghoDAnAM heSAravothI, rathonAM citkArothI, tathA sunaTonAM siMhanAdothI saghaTuM jagata zabdamaya thayu; tathA sainyanAM jArathI parvato paNa kaMpavA lAgyA; evI rIte mArge cAlatAM paNa cakrI pADaM vAlIne mastaka dhuNAvatA thakA jANe stuti karatA hoya nahIM tema te raivatAcalane jovA lAgyA, tathA vicAravA lAgyA ke, sarva jagoethI suvarNa, ratna, tathA rUpAmaya evo thA parvata meru, rohaNAji, tathA vaitADhyanAM sArathIja banAvelo lAge . valI thA parvatanAM zikharanAM apanAgapara rahelAM kalpavRdo lokone cita dAna thApe , valI thA dezanuM surASTra nAma kharekhara yuktiyukta De, kema ke, ahIM zatrujaya, tathA giranAra Adika tIrtho rahelA ne. valI ahInAM parvato, nadI, vRdo, kuMDo, ane nUmi sarva tIrthapaNAne pAme be. valI zrA surASTra deza saghalA dezomAM uttama deza , tathA zatrujaya tIrtha sarva tIrthomAM uttama tIrtha . valI ukhaMDa pRthvImAM paNa, hamezAM sarva zatuthI zojato saurASTra samAna sarva tIrthamaya koza paNa deza nathI. surASTra dezamA rahenArA je loko paradezamAM radevAnI zvA kare , te kalpavRkSa boDIne dhatturo khevAnI zchA kare . valI je mANaso A dezamAM paNa hatyAdika doSothI mukta thatA nathI, te anya tIrthomAM paNa tapathI kema zujha thara zake ? zrA surASTra dezamA ukAla ke pApono saMcaya hoto Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMcamaHsargaH nathI, kharAba buddhi, ke moha paNa hoto nathI, saghalA loko sarala khajAvI hoya . evI rIte kahetA thakA, zatrujaya girinI pradakSiNA dezne cakrI keTaleka divase AnaMdapura nagaramAM AvyA. tyAM cakrIe zaktisiMhane bolAvI, pAse besADyo; tyAre teNe paNa temane namaskAra kayo, tyAre cakrIe paNa tenI pIupara potAno hAtha sthApyo; ane tene kayu ke, he vatsa ! mArI AjJAthI tAre ahIM rahI, rAjya pAlatAM thakAM banne tIrthonI rakSA karavI. valI pavitra, tathA tIrtharUpa evA thA surASTra dezanotuM rAjA be, tethI mArAM ratnothI paNa tuM adhika dhanya, tathA bIjA rAjAu~ne pUjavA lAyaka be. je mANasa zatrujayane seve , te tAtaneja seve be, kema ke, je tIrtha tAteadhiSThita kare , te tIrtha tAta tulyaja be. ema kahIne banne tIrthanI rakSAnI nizAnI mATe cakrIe tene be bano zrApyAM. par3I temaNe hArAdika bhASaNothI, hAthI, ghoDA, ratha, ratna, avya vigerethI tenuM sanmAna karI tene visarjana karyo. zaktisiMha paNa puNyAnubaMdhi puNyane upArjana karato thakoM, tathA jinanI pUjA karato thako surASTra dezanAM lokone pAlavA lAgyo. paLI cakrIe arbudagiripara (zrAbupara) jazne gurunI zrAjhAthI nUta, naviSya tathA vicaratA tIrthaMkaronAM prAsAdo baMdhAvyAM. valI cakrIe sarva jagoe harSathI AvelA potAnAM jatrijAu~ne atyaMta dAnathI khuzI karyA. evI rIte anavachina prayANothI cAlatA thakA cakrI mArgamA ThekANe ThekANe sarva tIrthone utsava sahita namatA hatA. evI rIteM dInonAM samUhono udhAra karatA thakA, muniu~ne pUjatA thakA, tathA tejenI AziSa grahaNa karatA thakA anukrame cakrI magadha dezamAM zrAvyA. tyAM paNa magadhano putra tathA cakrIno natIjo mAgadha sarva ki sahita temanI sanmukha Avyo. tyAre cakrIe paNa, sUrya potAnA rathapara jema aruNane, tema tene potAnI pAse hAthIpara caDAvyo. palI ulasAyamAna thatA maMgalIka zabdovAlA, tathA ubalatI dhajAvAlA, rAjagRhI nagaramA temaNe praveza karyo, paDhI tyAM te mAgadha kumAra taraphathI satkAra tathA jojanAdika grahaNa karIne cakrI vaijAra parvatapara tIrthayAtrA mATe gayA; tathA tyAM paNa temaNe zatrujayanI peTheja nAvi tIrthaMkara zrI mahAvIra praju maMdira vArdhakI mAraphate baMghAvyu. evI rIte zatrujaya, gi Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. ranAra, sammetazikhara, tathA vaijJArapara tIrthaMkaronAM maMdiro thayAM. evI rIte tyAM paNa cakrIe tIrtha sthApIne, pUjA, utsava tathA dAnAdika pUrva peTheja karyu. vaijAra parvatanI yAtrA karanArAune cakrInI, tathA iMzanI lamI dAsI tha teUnAM gharanAM zrAMgaNAmAM rahe , tema tene moda sukha paNa dUra rahetuM nathI. vaijAra girinuM tIrtha karaja zrAdika anarthone haranAru, javarUpI samuthI tAranAru tathA bahu tIrthanAM phalo denAraM . e. vI rIte saMghapatine lAyakanuM sarva kArya karIne cakrIe mAgadhezane visarjana ko. paThI saMgha sahita prayANa karatA thakA cakrI anukrame keTaleka divase sammetazikharapara thAvyA. tyAM paNa cakrInI yAjJAthI vArdhakIe vIza tIrthaMkaronAM prAsAdo bAMdhyAM tathA tyAM paNa cakrIe pUrvanI peTheja pranu ane gaNadhara vigerene pUjIne yAcako prateibita dAna Apyu. sarva pApone nAza karanAruM sammera zikhara tIrtha ekavAra pUjavAthI paNa mokSapada zrApe be. tyAM zrApa divaso sudhi rahIne pavitra divase cakrI senA sahita potAnI nagarI tarapha javA lAgyA; evI rIte keTaleka divase te ayodhyA najadIkanAM naMdanavana sarakhA udyAnamAMthAvyA. palI sUryayazA kumAra jarata mahArAjane zrAvelA jANIne varSathI vega sahita tyAM zrAvyo; tathA cakrInAM caraNone teNe namaskAra karyo, tyAre cakrIe paNa tene ugaDIne zrAnaMdathI thAliMgana karyu. paThI tyAM temaNe keTalAkone smaraNathI, to ke. TalAkone vacanathI, to keTalAkone dRSTithI ema nagaranA lokone thAnaMdita karyA. have nagaramAM caMdana ane kesaranA pANInA baMTakAvo thayA, tathA puSponAM samUho patharANA. dareka ghare phalakUpa kelonA staMno khoDAyA, tathA kalpavRdonAM manohara pAMnonAM toraNo baMdhAyAM. valI mehelonAM zikharopara, jANe potAnAM khAmI pAse nidhAno zrAvyAM hoya nahI, tema suvarNanAM kalazo zojatA hatA. agAsIupara rahelA caMpramaMDala sarakhA sUryakAMta maNInAM vArisAu~thI te vinItA nagarI jANe potAnAM khAmine hajAro AMkhothI jotI hoya nahIM, tema zojatI hatI. valI te samaye AzcaryakAraka caMDavA, mAMcA, tathA phuvArAu~thI te vinItA nagarI khargapurI sarakhI zojatI hatI. par3I utsAhavaMta cakrI pUrvAcala prate jema sUrya, tema hastIratnapara caDyA. te vakhate dehadhArI puNyanA aM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH kurA sarakhaM, tathA pUrNimAnA caMDa sarakhaM temanA mastakapara batra zojatuM hatuM. valI tenAM mukharUpI caMnI sevA mATe jANe be cakoroja prApta thayA hoya nahIM, tema tene vIjAtAM gaMgAnAM mojAM sarakhAM be cAmaro zojatAM hatA. have agADI cAlatA sunaTothI jaya jaya zabda uccAraNa karAte bate, gavaiyA rAgarAgaNI gAte bate, pAbala kulastrI dhavalamaMgala gAte bate, puNyothI jematema gaNadharothI, saMgata thaelA, tathA sarva zojAvAlA devAlayanI pAula cAlatA cakrIe saMgha, deva, zrane asuro sahita nagarImA praveza karyo. par3I nagaranAM mukhya caityomA zrI yugAdIza prajune namIne, tathA gurujane paNa vAMdIne cakrI potAne sthAnake gayA. palI deha prate jema zrAtmA, vAdalAMprate jema caMDa, meghaprate jema pANI, khargaprate jema iMsa, divasaprate jema sUrya, devAlaya prate jema deva, puSpaprate jema sugaMdhi, tathA kulInaprate jema saguNo tema cakrI utsavayukta mehelamAM dAkhala thayA. panI yado, rAjA, vidyAdharo, tathA zeTha zAhukAra zrAdiko, mehelamA rahelA caMdrakAMta maNinAM kiraNothI sphurAyamAna mukharUpI caMjanI kalAvAlA tathA hAramA rahelA motI rUpI tArAu~vAlA te cakIne harSathI potAnAM kalyANa mATe, devonAM samUho jema iMjane tema ha. mezAM namaskAra karavA lAgyA. evI rIte zrAcArya mahArAja zrI dhanezvara sUrijIe banAvelA mahA tIrtha zrI zatrujayanAM mahAtmyamAM zrI jarata cakrInI tIrthayAtrA, tathA tIrthojhAranAM varNanano pAMcamo sarga samApta thayo. zrIrastu. SaSTaH sargaH prArabhyate. anaMta, aprakaTa mUrtivAlA, jagatanAM sakala vidyamAna, jAvI, tathA cUta arthothI mukAelA, sarvajJa, sarva jonArA, saghalA lokothI namAelA, sAdhuUnAM samUhothI stuti karAelA, akSaya, karmothI rahita,vacana mArgane ulaMgIne mokSamA rahenArA, tathA puNyathI malI zake evA zrI yugAdIza praju tamone hamezAM maMgala Apo? ___ zrI vIrapraju iMjane kahe je ke, he iM! koMne amRta sara, tathA mokSa prApta karAvanAruM teja cakrInuM haju tuM caritra sAMjala ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. have te mAyAlu cakrIe somayazA zrAdika puNyazAlIune deza zrAdikonuM dAna dezne keTalIka mehenate visarjana karyA. panI temaNe saghalA saMghanAM lokone nojana zrAbAdana AdikathI sanmAna ApIne, saghalI pRthvI pItAne vaza karI. have jagavAna paNa vihAra karatA thakA zraSTApadaprate AvIne samosaryA; te vAta udyAnapAlaka pAsethI sAMjalIne cakrI temane vAMdavA mATe tyAM zrAvyA. te vakhate prajunAM mukhathI dAna- moTuM phala sAMjalIne, cakrIe kahyu ke, he jagavan ! thA sAdhu mAjhaM dAna grahaNa kare to ThIka, tyAre prajue kahyu ke, he rAjan ! niravadya rAjapiMDa paNa munine levo kalpe nahIM. tyAre pharIne cakrIe pujyuM ke, he svAmI ! mahAna supAtra to thA muni , ane tene to mAruM dAna karape nahIM, mATe zeM karavU ? tyAre iMje temane kayu ke, he cakrI ! thA uttaraguNone dharanArA sAdharmIkone tuM dAna de ? evI rItanuM vacana prajue pratiSedhyuM nahIM, tethI te cakrI ayodhyAmAM zrAvI hamezAM naktithI sAdharmIkone jamADavA lAgyA. palI loko mugdha ho. vAthI te nojanazAlAmA saMkhyAbaMdha zrAvavA lAgyA, tyAre rasozyAe rAjAne jaz kahyu ke, he khAmI ! thA samudAyamA zramone zrAvaka azrAvakanI ulakhANa rahetI nathI. te sAMjalI cakrIe kAkiNI ratnathI zrAva. konA kaMThamAM traNa ratnonI eMdhANIrUpa traNa rekhA karI; tathA te ne cakIe kahyu ke, tamAre prajAtamAM mArA mehelanAM dvArapAse kahe, ke, "ta. mo jItAelA Do, jaya , mATe haNo nahIM, haNo nahIM" evI rIte tamAre hamezAM bolavU. have tejenAM te vacano sAMjalIne cakrI hamezAM AnaMda pAmatA hatA, tathA te traNa rekhAu~vAlA zrAvako "mAhana" nAmazrI pRthvImAM ulakhAvA lAgyA. paLI cakrIe teune arihaMta, muni,zrAvaka ane dharmanAM guNonAM svarUpavAlA cAra vedo naNAvyA. evI rIte prajuzrI jema dharmanI pravRtti thara, tema cakrIthI sAdharmIvAtsalyanI pravRtti tha. have zrISajadeva prajuye pRthvIpara vihAra karatAM thakAM nIce pramANe caturvidha saMghanI sthApanA karI. prajunAM parivAramA eka lAkha paJcAzI hajArane so paJcAsa muni, traNa lAkha sAdhavI, tathA zucha samakItI traNa lAkhane paJcAsa hajAra zrAvako hatA; tathA pAMca lAkhane sADA cAra hajAra zrAvika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH 2e kA hatI; evI rIte traNa lAkha pUrva dIdA pAlIne praju potAno modakAla jANIne zraSTApada parvata prate zrAvyA. tyAM zuddha pradezamA prajue daza hajAra muniunI sAthe anazana lIdhuM. te vakhate udyAnapAlake, kaMTha raMdhAz javAthI aprakaTa zabdathI te vratAMta jaratajIne zrAvIne kahyo; te sAMjalI puHkhita thaelA cakrI parivAra vinAMja page cAlIne tyAM javA lAgyA, pAula zrAvatAu~ne dUra mUkatA, azruune karatA, kAMTA thAdikathI paNa puHkha nahI gaNakAratA, strI sahita zokAtura thayA thakA te turata aSTApadapara caDyA. tyAM sarva iMjiunAM Azravone rokIne paryaMkAsane beThelA, prajune joza cakrIe azrujalathI nIjAtAM thakAM temane namaskAra kayoM. te vakhate zrAsano calavAthI saghalA iMsoe tyAM zrAvI pradakSiNA deza zokAtura thazne prajune namaskAra karyo. A zravasarpiNInAM sukhama puHkhama zrArAnAM nevyAsI pakhavADIyAM bAkI rahyAM tyAre, mahAvadI terasane divahe, pahele pahore, caMDa thanicita nakSatramA zrAvate bate, paryakAsanapara rahelA, sthUla mana, vacana ane kAyAnAM yogathI mukAelA, sUkSma kAyanAM yogathI bAdara yogane raMdhIne, prajju sUkSma kriya nAmanAM trIjA zukla dhyAnapara caDyA. paThI sUkSma kAyanAM yogapara tathA panI ubinnakriya nAmanAM cothA zukta dhyAnapara caDIne praju mode gayA. valI te dhyAnAMtaramAM rahelA bAhubali zrAdika muni paNa prajunI peTheja kSaNavAramA mokSa pAmyA. te vakhate nArakIne paNa sukha thayu, tathA traNe jagatamA udyota thayo.ane evI rIte prajunuM nirvANa kalyANaka thayu. evIrIte prajuno moda joza, atyaMta puHkhita tha cakrI mUrnA khAipRthvIpara paDyA. par3I te zrAkraMda karavA lAgyA ke, traNe jagatanAM trANanUta praju, bAhubali zrAdika jAja, brAhmIsuMdarI beheno; puMDarIka zrAdika putro, tathA zreyAMsa Adika natijA paNa karmakSaya karIne mode gayA, ane hu~ haju jIvitane priya karIne beThelo !! evI rIte thAkraMda karatA cakrIne jora zokathI iMsa paNa rudana karavA lAgyA; te jo bIjA devo, ane temane joza cakrI paNa rudana karavA lAgyA. ane te divasathI zokarupI gAMThane dUra karanAro tathA netranuM zodhana karanAro rudanano vyavahAra cAlu thayo. panI che ca. krIne kayu ke, he cakrI ! tamo traNa jagatanAM khAmInAM putra thazne, zo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 zatrujaya mAhAtmya. kathI prerAyA thakA dhairya boDIne bAlakanI peThe kema raDoDo ? je pranu jagatanAM zrAdhAranUta, jagatanI sthiti karanArA, tathA jagatathI namavA lAyaka hatA, te prajuno zAmATe zoka karavo joe ? anya kAryo vinAnA, baMdhana karmarahita, evA mumukuThuno to thA akSINa mahotsava . harSa ane zoka khArthano nAza karanArA, tathA pAtakarupa , mATe tene tajIne pharIne tamo dhairya dhAraNa karo? evI rIte cakrIne zAMta karIne cha devo mAraphate gozIrSa caMdana vigere magAvyu. panI tyAM devoe prajumATe aiMDI dizAmAM gola cittA banAvI, tathA bIjA ikSvAkunI dakSiNa dizAmAM trikhuNI ane bIjAnI cokhuNI cittA banAvI. par3I ikSvAkurDanAM tathA bIjA muniu~nAM zarIro devoe zivikAmAM padharAvyA. paDI vAjitro vAgate bate, puSpo pheMkAte bate, tathA nRtya ane gAyana hote bate tee te zarIro cittAu~mAM padharAvyAM. panI agni ane vAyu kumAroe te cittAune salagAvI; tathA asthizeSa rahyAM, tyAre meghakumAroe te garI nAMkhI. palI prajunAM ane bIjA muninAM paNa dAMta, asthi vigere sarva devoe pota. potAnI sanAmAM pUjavA mATe yathAyogya grahaNa kA~. palI tyAM keTalAka zrAvakoe te agni mAgavAthI devoe te traNe kuMDano agni te ne dIdho, zrane tyArathI te agnihotrI brAhmaNo kahevAvA lAgyA. keTalAka mANasoe naktithI tenI rAkhane leza namaskAra karyo, ane tethI te najuti colanArA tApaso thayA. paDI te devo prajune hRdayamAM smaratA thakA potAne sthAnake gayA, tathA vinonI zAMtimATe te prajunA asthiune pU. javA lAgyA. panI cakrIe prajunA agnidAhanI jagoe vArdhakI mAraphate prajuno prAsAda karAvyo. te prAsAda gAja UMco, eka yojananAM vistAravAlo, ane toraNasahita cAra chArovAlo hato. tenI Agala vargamaMDapa sarakhA maMDapo hatA, tathA tenI aMdara pIlikA, devabaMda, ane vedikA paNa hatI. tyAM uttama piThikAvAlI, zrApa pratihArosahita, caumukhI kamalanA zrAsanapara beThelI ratnamaya zAzvatI pratimA hatI. valI tyAM potapotAnAM parimANa tathA cinhovAlI maNi ane ratnonI banAvelI co. vIse tIrthaMkaronI pratimA zojatI hatI. valI te pratyekapara traNa batro cAmaro ane dhvajo zojato hatA, tathA tenAM adhiSTAyaka yakSo paNa tyAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH zaza hatA. valI teunI zrAsapAsa kalpavRdo, talAvo, vAvo, mage vigere hatA. valI caityonI bahAra prajuno eka mahoTo sthuna temaNe karAvyo, tathA bIjA jAUno paNa maNiUno sthuja banAvyo. tyAM purnedya rAkSasa sarakhA lokhaMDanA puruSo zojatA hatA, tathA jaratanI zrAzAthI tenAM zradhiSTAyaka devo paNa thayA. evI rIte cakrIe "siMha niSika" nAmarnu maMdira vidhipUrvaka banAvIne, muni mAraphate tenI pratiSThA paNa karAvI. par3I pavitra thaza, zveta vastro paherI cakrIe naiSedhikI karIne, tyAM jaza traNa pradakSiNA dIdhI. paDI pavitra jalothI cakrIe pratimAune snAna karAvI, komala vastradhI pramArjana karyu, par3I yazathI jema pRthvIne tema cakrIe cAMdanInAM samUhasarakhA caMdanathI tepara lepana kayu; tathA paLI temaNe sugaMdhi puSpothI lepana karIne, jANe kastUrInI vabarI karatA hoya nahIM, tema temaNe dhUpa ko. panI jarA pAga haThIne teNe maNipIThapara zubha taMphulothI aSTa maMgalo AlekhyAM, tathA phalo mUkyAM. palI sarva bAjuthI jANe saMghanAM (ajJAnarupI) aMdhakArane haratA hoya nahIM, tema temaNe maMgaladIpakasahita zrArati karI. panI harSAzrusahita ulasAyamAna jAvadhI stuti karavA lAgyA ke, he traNa jagatanA thAdhAranUta svAmI! zrApa thA traNe jagatane tajIne jo ke gayA ge,to paNa te traNe jagata thApaneja cittamAM dhyAve .valI ApanAM dhyAnarupI rajjunAM zrAlaMbanathI mArA sarakhA dUra rahenArA paNa zrApanI pAseja , mATe zrApa prathamazrI kema cAkhyA gayA? valI he prajju ! Apa jema amo nirAdhArone tajIne gayA Do, tema have amArAM cittamAMthI jazo nahIM. evI rIte prajunI stuti karIne, tathA bIjAu~ne paNa naktizrI namIne, cakrIe vicAryu ke, zrA paDatA kAlanAM aTapa satvavAlA lokothI yA prAsAdanI zrAsAtanA na thAya to sAru, ema vicAri temaNe parvatanI mekhalA toDIne daMDa ratnathI yojanayojanane aMtare zrAu pAvaDI karI, ane tethI te parvata " aSTApada" nAM nAmathI prasika thayo. paDI cakrI manane te parvatapara boDIne phuHkha pAmatA thakA nIce utaryA. panI pRthvInAM lokone dilagira karatA thakA cakrI vinItA nagarImAM zrAvyA. tyAM temane, gIta, nATaka, kavitArasa, manohara strI, vAvo, naMdanavana, caMdana, manohara hAra, nojana, jala, Asana, zayana tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za@jaya mAdAtmya. pAna vigeremA cena paDyaM nahIM; paNa phakta temanuM dhyAna prajumAMja lAgyu, tyAre maMtrI temane samajAvavA lAgyA ke, he khAmI! jemane meraMupare devoe snAna karAvyu, je ikSvAkuvaMzamAM thayA, jeNe rAjAno AcAra de. khADyo, tathA jenAprate prajA saMtuSTa thara, jenAthI dharma pragaTa thayo, jemanuM ujjvala cAritra hatuM, tathA je kevalajJAnanA dhaNI hatA, evA prajuprate zAmATe thApe zoka karavo joe ? valI te pranu stuti karavA lAyaka De, mATe temanI naktithI sevA karo? tathA temAM citta joDo? valI te mokSamA padhAryA , mATe te prate moha karo nahIM ? te sAMjalI keTalAka prayatne cakrIe te nayaMkara zokane tajIne potAnuM citta rAjakAryamA joDyu. par3I te ko vakhate mehelamAM, to koI vakhate sanAmAM, evI rIte krIDA karatA thakA AnaMda pAmavA lAgyA; valI te ko vakhate strIsahita vanahastInI peThe vanamAM jalakrIDA karatA, tathA tyAM talAvamAM jalakrIDA karI AnaMda pAmatA; valI ko vakhate manohara strI sAthe hIMcolethI paNa ramavA lAgyA, tathA potAnAM zarIrapara nUSaNo paNa paheravA lAgyA. valI ko vakhate sarva aMge puSponI mAlAsahita vanamAM kAmadeva sarakhA zojatA hatA. tema ko vakhate ghoDA tathA ratha zrAdikanI krIDA karatA. valI ko vakhate saMgItamAM, kAvyarasamAM, tathA nATakamAM magna thayA thakA sarva rasanAM zrAzrayavAlA te thatA. valI ko vakhate te strI sAthe krIDA karatA thakA kAma upajAvatA hatA. evI rIte anaMta rasamAM mana thayA thakA, puNyayukta sukhathI kAla nirgamana karavA lAgyA. __ have eka dahADo snAna karIne, sarva aMgapara zrAnUSaNo paherIne te zrArisAjuvanamAM gayA. tyAM ratnanA thA risAmA krIDAthI potAnuM rupa jovA lAgyA. evI rIte jotAM thakAM potAnI eka aMgulI temaNe himayI dagdha thaelA caMnI peThe vIMTIrahita joza, tyAre vicAravA lAgyA ke, jema vIMTIthI mArI AMgalImAM kRtrima zojA hatI, tema mastaka Adikapara paNa nUSaNothIja zonA be. paDI temaNe mastakaparathI mukuTane, kAnamAMthI kuMDalone, kaMThamAMthI kaMgane, hRdayaparathI hArane, tathA banne hAthothI bAjubaMdhane dUra karyA; temaja valI vIravalayo, tathA vIMTI paNa kahADI nAkhI. tathA zAMta manathI vairAgyane jajavA lAgyA, panI phAgaNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 223 SaSTaHsargaH mAsamAM phalaphulavinAnAM thaelAM vRdanI peThe potAnAM zarIrane zrAnUSaNorahita jozne te manamAM vicAravA lAgyA ke, zrA asAra kAyArupI jIta thAjUSaNorUpI raMgathI uparathI citrelI be, paNa anityatArupI pANIthI jIjAzne te paDI jAya tevI . valI rogarupI pavanathI calAyamAna thatAM pAkA pAMdaDAMnI peThe patanakhajAvavAlA thA zarIrano moha prANI tajI zakatA nathI. valI zarIrane zojAvanArI thA cAMbaDIpara caMdana zrAdikanuM khepana karAya, to paNa te potAnuM gaMdApaNuM to boDatI nathI. valI je zrA zarIrane mATe loko akAryomAM rakta thazne paNa pApo bAMdhe , te zarIra to kamalanInAM patra para rahelA jalabiMDunI peThe capala khajAvavAluM be. valI pugaMdhavAlI, tathA zrRMgArarasathI gaMdI thaelI A saMsArarupI khAlamAM Dukaro jema khAbocIyAmAM tema prANI nimajjana karyA kare . valI meM sATha hajAra varSoMsudhi pRthvIpara jamInamIne paNa A zarIramATe akAryoM kA~, mATe mane dhikkAra !! valI dhanya , te bAhubali zrAdika anya bAMdhavone, ke jee thA asAra saMsAra tajIne mokSa melavyo be. valI je saMsAramA rAjya, yauvana tathA lakSmI capala , tevA zrA saMsAramA sthira zuM kahevAya ? valI zrA saMsArarupI kuvAmAM paDatA prANIne mAtA, pitA, strI, bAMdhavo, putra, saMpadA vigere ko paNa rakSaNa karavAne samartha nathI. mATe he jagatanuM rakSaNa karanArA tAta ! jema bIjA putrone Ape tAryA, tema mane paNa tAro ? valI temaNe vicAryu ke, have te upAlaMnathI sayu. kema ke haM kuputra hovAthI tee mAruM smaraNa kayu nathI. huM nathI, mAre lakSmI, zarIra, ghara, tathA strI vigere kaMza nathI, AnaMdarUpI amRtasamujmA nAvAvAlo hu~ ekaja bu. evI rIte upAdhirahita zAMta, tathA cidAnaMdamaya paramatatvamAM te lIna thayA. (raupradhyAnazrI, asatyathI, parakhohathI, tathA kukarmathI je ugra pApa bAMdhyu hoya,te nAvanAthI zAMta thAya .) paLI te narata yogIrAje deharupI mUSamA dhyAnarupI agnithI moda mATe (suvarNamATe) manarupI pArAne sthira ko. evI rIte dapakazreNipara caDIne, upazama kramanA yogathI, jaratayogIrAja kevalajJAna pAmyA. panI IjanA hukamathI devoe temane sAdhuno veSa thApyo, tathA cakrIe paNa sarva viratirupa sAmAyika aMgIkAra karyu. te vakhate tyAM temanI sAye daza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. hajAra rAjAe paNa dIkSA lIdhI; aho! AvA svAmInI sevA paralokamAM paNa sukhakArI nivaDe !! par3hI bIjAne nahIM vAMdatA evA te cakrI deva, asura tathA mANasothI vaMdAvA lAgyA. have ahIM iMje pRthvInAM nAramATe sUryayazAno rAjyAbhiSeka karyo. have jaratamunirAje kevalajJAnathI mAMDIne lAkha pUrvasudhi pRthvIpara parivAra sahita grAma, nagara vigeremAM vihAra karIne yugAdIza prajunI peTheja dharma dezanAthI javya lokone upadeza karyo, paDhI zraSTApadapara jaz temaNe vidhipUrvaka caturvidha thAhAranA paccakhANa kAM. te vakhate iMjoe prajunI peTheja prajunA te putrano nirvANa mahotsava koM, tathA tyAM maMdiro paNa baMdhAvyA. par3I eka mAsane aMte caMcha zravaNa nakSatramA zrAvate bate, anaMta catuSTayasahita te mode gayA; tathA anukrame bIjA sAdhuje paNa tyAM mode gayA. jarata mahArAje sItotera lAkha pUrva kumAra avasthAmAM gAlyAM, tathA eka hajAra varSasudhI maMDalIkapaNe rahyA; u lAkha pUrvamA eka hajAra varSa ubAM cakravartIpaNAmAM rahyA; tathA eka lAkha parva kevalajJAnI rahyA. evI rIte corAsI lAkha pUrvanuM AyuSya puruM karI te mode gayA. uttama nAvavAlo mANasa aSTApada upareM AThe karmono nAza karI moda pAme be. zrApa pratihAryavAlA prAjunI aSTApadapara pUjA karavAthI AThe kamono nAza thAya be. ___ have zokAtura thaelA sUryayazAe tyAM zrAvIne, jaratajIno nirvANa mahotsava tathA prAsAdo karAvyAM. palI maMtrIe nyAyanAM vacanothI samajAvyA bAda zoka mukIne sUryayazA rAjyanuM kArya karavA lAgyA. paDI te sUryayazA pratApathI zatruu~ne jItIne, potAnA caMcha sarakhA ujjvala yazathI pRthvIprate udaya karavA lAgyA. te traNa khaMDanAM svAmI thayA thakA nItipUrvaka potAnAM zrakhaMDa zAsanazrI puSTono nAza karavA lAgyA. zrAkAzamAM sUrya ane caMDa banneno jevo pratApa hato, tevoja eka thA sUryayazAno pRthvIpara pratApa hato, rAjyasamaye iMje dIdhelo prajuno mukuTa sUryayazA paheratA hatA, teno pratApa zatruUnA mehelomAM jara tenAM yazarupI pANIne sUkAvato hato. rAdhAvedhathI prApta thaelI, kanakavidyAdharanI putrI, tathA saghalI strIumAM mukuTa samAna temanI jayazrI nAmanI rANI hatI. valI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH temane bIjI vidyAdharoane rAjAnI putrIrupa batrIsa hajAra pavitra rANI hatI. te catuHparvImAM ane vizeSe karI bApama ane caudase pauSadhapratyAkhyAna thAdika tapa karatA. te parvo temane jIvita sarakhAM pyArAM hatAM, ane tethI tenI te jIvanI peThe rakSA karatA. jainadharma dhAraNa karanArA bAlaka thane strI tathA vananA pazuDha paNa te divase thAhAra karatAM nathI. __ have eka dahADo saudharmA sanAmAM beThelA iM' jJAnathI te sUryayazAnI dharmaparanI dRDhatA jo Azcarya pAmyA; ane mastaka dhuNAvyu, te vakhate jagatane vaza karavAmAM prathama auSadharUpa urvasI nAmanI apsarA zaMsane mastaka dhuNAvatA joza kahevA lAgI ke, he khAmI ! thA vakhate ko kavi kAvyo bolatA nathI, tema ko guru manohara pado paNa bolatA nathI, tema jarate kahelu nATika paNa raMjA karatI nathI, tema bIjA hAhA huhu thAdika gAMdharvo paNa gAyano karatA nathI, tema bIjuM paNa hapane utpanna karanAUM A samaye atre kaMjJa paNa kAraNa nathI, tyAre zrApe zrAnaMdathI mastaka kema dhuNAvyu ? tyAre iMja kahevA lAgyA ke, he urvazI! hamaNA meM pRthvIpara zAnano upayoga dIdho, to mane mAluma paDyu ke,zrA samaye zrI yugAdIza prajunA pautra, ane jarata cakrInA putra, mahA parAkramI sUryayazA ayodhyA nagarImAM rAjya calAve . te aSTamI zrane caturdazI parvane divase je tapa kare , te tapathI tene devo paNa calAvI zake tema nathI. kadAca sUrya pUrva dizA tajIne pazcimamAM uge, athavA pavanathI meru kaMpAyamAna thAya, athavA samuSa maryAdA muke, athavA kapavRkSa niSphala thAya, to paNa potAnA prANa jatAM sudhI paNa te jinanI thAjhAne ane teparanAM potAnAM nizcayane taje tema nathI. te sAMjalI potAnAM khAmine pratyuttara devAne azakta hovAthI, manamAM jarA hasIne vicAravA lAgI ke, aho ! thA khAmIpaNuM kevu ? ke thA iM' manuSyamAM paNa thAIM nizcayapaNuM kahe . sAta dhAtuUnAM zarIravAlo, annapara zrAjivikA calAvanAro evo manuSya devadhI paNa calAyamAna na thAya, tevI vAtanI zraddhA paNa kone thAya ? valI mArA gAyana rUpI rasathI kayA mApasanA viveka zrAdika guNo rajanA kaNIzrAUnI peThe dabAjatAM nathI? mATe have parvataparathI nadI jema khaDakane tema te sUryayazAne vratathI ca Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 zatrujaya mAhAtmya. lAvIne DhuM mArA svAminA thA sAhasika vacanane julu karI thApIza. evI pratijJA karIne te urvasI, raMjA sahita hAthamAM vINA vezne pRthvIpara zrAvI. par3I ayodhyAnI najadIkanAM bagIcAmA rahelA zrI yugAdIza pra. junA maMdIramAM zrAvIne, mohanIya rUpa karIne te gAyana karavA lAgI. te gAyanathI mUrchita thaelA vRkSaparanAM padiu~ paNa kaNa vAra sudhi po. tAnA thAtmAne paNa jANavA na lAgyA. valI te vakhate caMdanagho, sarpa, no. lIyAM vigere paNa potAnA bilomAMthI nikalIne citritanI peThe nizcala tha rahyA. valI te samaye mukhamAM ardha cAvelAM ghAMsavAlA hariNo paNa, te gAyanathI mohita thazne putalAMnI peThe sthira rahyA. have tyAM krIDA mATe rastethI pAga valatAM sUryayazAe te gAyana sAMjalyu. te vakhate hAthI, ghoDA, pAlA vigere paNa te gAyanamAM Asakta tha sthira thara gayA. evI rIte potAnAM lazkarane potAnAM kAryamAM paNa asamartha jozne rAjA maMtrine kahevA lAgyA ke, aho ! moharUpI samupanI velAthI aTakA gaelA thApaNA sainIkonI peThe padiu~ paNa nizcala yaz gayAM be, tema bAlako, strI, bilavAsI, hariNo tathA vRdo vigere paNa murchita thazne nizcala thara gayAM be. mATe gAyana, sukhanA AdhArarUpa, tathA duHkhone nAza karanAraMbe, tema jenI pAse gAyana , te pavitra thayo thako jagatathI paNa pUjAya . je hariNa prANane sATe paNa gAyanane aMgIkAra kare be, te mRgane caM paNa potAnAM kholAmAM lIdhelo . gAyanathI devo saMtuSTa thAya , dharma thAya , rAjA pAsethI dhana male , tathA strI paNa vaza thAya . gurunAM yogathI prApta thaeva~ gAyana krIDAmAtramAMja paramA. naMda sukha zrApe . mATe have ApaNe yA maMdiramA jaz zrI yugAdIza pra. june namIyeM, ane tyAM thA gAyanano rasa paNa melavIzu. ema kahIne rA. jA,maMtrI tathA sainiko sahita, te gAyanathI mohita thayA thakA te jinamaMdiramA gayA. tyAM temaNe manohara kAMtivAlI, tathA gAyanarUpI amRtanI nadI sarakhI, ane hAthamAM vINAvAlI be kumArikArDane joi. kAmadevanI strI sarakhI, te banne kanyAu~ne joza, kAmanA bANathI vIMdhAyA thakA rAjA manamAM ciMtavavA lAgyA ke, zuM thA strIu~nAM kaMTharUpI amR. tanAM kuMDamAMdhI gAyananI utpatti tha ? ke vizvakarmAe gAyanarUpI zra For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH 227 mRtathI zrAne banAvI ? thAvA nirupama rUpa tathA gAyanavAlI thA kanyAu~ne jogavanAra koNa puNyazAlI thaze ? ema vicAri vAraMvAra te tarapha dRSTi karIne rAjAe zachita denArA prajunAM caraNone namaskAra kayo. panI rAjAe bahAra pharukhAmAM besIne maMtrIne tenAM kulAdika jApavAne zrAjJA zrApI. paThI rAjAnI AjJAthI maMtrI temanI pAse zrAvIne amRta sarakhI vANIthI kahevA lAgyo ke, he strI ! tamo thA traNe lokomAMthI koNa bo ? tamAro khAmI koNa je ? tathA tamo zrahIM zA mATe zrAvI Do? te saghalu kaho ? tyAre teThamAMthI eka kar3avA lAgI ke, amo banne maNicUDa vidyAdharonI dIkarI bIe. valI zramo bAlapaNAthIja zrA kalAnA anyAsamAM bIe. amo yauvanavaMtI tharja, tyAre "zramone kone thApavI?" evI amArA pitAne ciMtA tha. paNa amArA yogya pati nahIM malavAthI amo jago jagoe arihaMta prajunAM caityone namIe bIe; kema ke zrA manuSya janma pharIne kyAM malavAno De ? valI jinacaraNothI pavitra thaelIzrA ayodhyA nagarI paNa tIrtharUpa , tethI yA nararatezvare banAvelA caityamAM zramo zrI yugAdIza prajune namIe bIe. tyAre maMtrIe kahyu ke zrA sUryayazA sAthe mane tamAro saMgama utkRSTa lAge . te zrI yugAdIza prajunA pautra, jarata cakrInAM putra, tathA mahA kalAvAna, zAMta, guNI ane balavAna . valI kharekhara tamArApara zrI yugAdIza praju suSTamAna thayA ne, kema ke, tamone turata thA sUryayazA sarakhA svAmI mavyA. jema caM'thI jyotsnA tathA rAtrI zone , tema tamo paNa thA sUryayazAthI zojazo. te sAMjalI tee kahyu ke, amo khAdhina pati zivAya bIjAne varazuM nahIM. paDI te vAta rAjAe paNa kabula karavAyI tyAM yugAdIza prajunI samAja temano vivAha mahotsava thayo. par3I tejenA prItirasamAM kheMcAelA rAjA saMsArane sArajUta mAnavA lAgyA; evI rIte dharma, ane arthane bAdhA karatA thakA, te phakta eka kAmapuruSArthaneja sAdhavA lAgyA. eka dahADo banne saMdhyAu~thI jema divasa, tema te sUryayazA te banne strI sahita pharukhAmAM gayA. te vakhate nagaramAM evo paTaha vAgato saMjalAyo ke, " he loko ! aSTamInU parva zrAvyuM be, mATe sAvadha thajo ? te udghoSaNA pelI kapaTastrIe paNa sAMjalI. tyAre raMjA jANe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zzana zatrujayamAhAtmya. tenuM kAraNa naja jANatI hoya nahIM, tema avasara jANIne rAjAne puDhavA lAgI ke, AzuM ? tyAre rAjAe kaDaM ke, tAtajIe aSTamI zrane caturdazI banne moTAM parvo kahelA . tema be zrahAra parvo, traNa caturmAsI parvo, tathA eka varSanAM pApone nAza karanAlaM, pa!SaNA parva kaheDaM De; valI paMcamIne divase jJAnarUpI prathama ratnanuM ArAdhana karAya . te saghalAM parvo jinanI AjJAthI mahA prajAvavAlAM, tathA puNyanAM kAraNo . jo aSTamI tathA pAkhInI virAdhanA na karavAmAM Ave, to hameza karAtuM puNya mokSasukha Ape . valI he priye ! jIvo je zujAzuja karmo bAMdhe , ane tethI pUrvanavanuM je AyuSya baMdhAya be, te prAyeM parvane divase baMdhAya be. pavane divase snAna, strIsevana, kleza, jugAra, hAsya, mAtsarya, krodhAdi kapAyo, priyone viSe mamatA, krIDA tathA pramAda sevavo nahIM; te divase to parameSTInuM smaraNa karI trividhaM trividhaM zuja dhyAnamA rahe. parvane divase sAmAyika, pauSadha, tathA baLa, adhama pramukha tapa ane jinanI pUjA karIne, prANI uttama saMyamI thAya . valI te divase gurunAM caraNa samI parameSTInI stutinuM smaraNa karato thako, prANI nibiDa thAve karmono nAza karIne puNya upArjana kare . valI he strI ! mArI thAhAthI terasa tathA sAtemane divase lokone cetAvavAmATe zrAvI rItanI paTahodghoSaNA thAya . valI te caturdazI, tathA aSTamI parva traNe lokamAM urlana , mATe tenuM zrArAdhana je jinanaktithI kare , te modeM jAya . te sAMjalI prapaMcamAM catura evI urvazI kapaTathI kahevA lAgI ke, he nAtha ! tapanAM klezAdikathI, tamo thA manuSyapaNAne, rupane, tathA akhaMDa rAjyane zA mATe viDaM. banA pamADo bo ? mATe jema pAulathI pazcAtApa na thAya tema, iDita sukha jogavo ? pharI pharIne zrA manuSya java, rAjya, tathA zrAvA nogo kyA ma. lavAnA ne ? te sAMjalI kAnamAM ukAlebuM sIsuM jema paDe, tema aMtaHkaraNamAM dAgIne rAjAe kahyu ke, are ! adhama ! tathA dharma niMdAthI malIna strI! zrA tArI vANI vidyAdharanAM kulane bilakula ucita nathI. valI jethI A jinapUjA tathA tapa Adika aMgIkAra karAtuM nathI, evA thA tArA rUpa, kula, tathA DAhApaNane paNa dhikkAra !! valI A manuSyapaNuM, rUpa, zrArogyatA tathA rAjya vigere tapathIja male , mATe kulIna ane kRtajJa mANa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ SaSTaHsargaH zazae sa tenuMja ArAdhana kare . valI dharmArAdhanathI zarIrane viDaMbanA thatI nathI, paNa dharma vinA kevala viSayothIja viDaMbanA thAya . mATe yatheSTha rIte dharmaja karavo, kema ke pharI pharIne manuSya java malato nathI. valI AThama ane pAkhIne divase pavije, hariyo, tathA siMhAdiko paNa zrAhAra karatA nathI, to huM te kemaja karUM ? mATe sarva dharmanA kAraNa rUpa parvatuM jeNe ArAdhana kayuM nathI, teunuM jJAna ane manuSyapaNuM vRthAja . valI prANa jAya to paNa zrI yugAdIza prajue kahelA parvane huM tapavinA vRthA gumAvIza nahIM. valI kadAca A rAjya, tathA prANa jAya to paNa jase, paNa huM te parvathI braSTa thazza nahIM. evI rItanAM rAjAnAM kodhayukta vacano sAMjalIne urvasI kapaTavacano kahevA lAgI ke, he svAmi! ApanAM zarIrane kleza na thAya, teTalA mATe meM A premarasanA zrAvezathI kaDaM be, tethI thApe gusse thaq nahIM. valI zramoe pitAnA vAkyane ulaMghIne khabaMdacArI rAjAne varI amAro nava bagADyo. valI pUrva karmanA paripAkathI zramo tamone varI, mATe saMsAranuM sukha ane zIla sagha_ eka padamAMja samAyu. svAdhina strIpuruSano yoga viSayasukhano zrAnaMda Ape , nahIMtara to divasa ane rAtrinA yoganI peThe viDaMbanArupaja . valI he khAmI! thApe zrI yugAdIza prajunI sanmukhaja mAru kayuM karavAne ka. bulyu De ane tenI parIkSA mATeja meM thA zrAje alpa mAgaNI karI, temAM arere ! zrApa to gusseja tha gayA !! valI he nAtha ! hu~ to zIla ane sukha bannethI jraSTa tha!! mATe have to agnimAM par3I hu~ thApaghAta karIza. tyAre rAjA tenuM prItiyukta vacana sAMjalI temAM lIna thara, tathA pote ApelAM vacananuM smaraNa karI kahevA lAgyA ke, he jAminI ! je parva tAtazrIe kahelu tathA kareluM , teno hu~ putra thazne tenI virAdhanA kema karUM ? valI he strI ! saghalu suvarNa, pRthvI, hAthI, ghoDA, tathA bhaMDAra vigere tuM grahaNa kara ? paNa jethI dharmano vighAta thAya, tevaM kArya tuM mArI pAseM karAva nahIM ? tyAre jarA hasIne te apsarA komala vANIdhI kahevA lAgI ke, he rAjan ! tamAraM te kahetuM to satya be; paNa he svAmI! je pApIe potAnAM vacanano vighAta kayoM , te apavitra be, tathA tenA jArathI thA pRthvI paNa viSAda pAme . valI he nAtha !jenAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 zatruMjaya mAhAtmya. luM alpa kArya paNa thatuM nayI, te rAjyAdika zIrIte yApI zakaze? valI Apane mATe meM pitAnuM ( vidyAdharanuM ) aizvarya paNa tajI dIdhuM, to have yA tamArAM rAjyanuM zuM prayojana be ? have bevaDhe kahuM huM ke, de rA jan! jo tamAre parvano jaMga karavo na hoya to mArI samIpa thA zrI yugAdIza prajuno prAsAda toDI pADo ? te vAkya sAMjalatAMja jANe hRdayamAM vajra lAgyuM doya nahIM, tema rAjA mUrtita yaine caitanyarahita pRthvIpara paDyA. teja vakhate maMtrInI zrajJAthI zrAkula thaelA parivAre rAjAne caMdana yAdikathI caitanyasahita karyA. paDhI temaNe te strIne kathaM ke, are nIca ! yA tArA vacano tAruM nIca kulapaeM pragaTa kare be, tuM vidyAdharanI putrI nathI, paNa koi cAMDAlanI putrI be, kharekhara meM ratnanA camathI kAcano TukaDo grahaNa karelo beM. je prabhu traNa lokanAM nAtha, tathA traNa lokadhI pUjita be; tenAM parva, tathA prAsAdane jAMganAro zuM koi paNa yAta be ? mATe he strI ! tArA vacanathI baMdhAelA evA mane anRNI karavAne dharmano lopazivAya bIjuM kaMka mAgI le ? valI he priye ! rAjya, ghoDA, hAthI, ratno vigere saghaluM jale cAlyuM jAya, to paNa huM prANa jAtAM paNa parvajaMga karIza nahIM. te sAMjalI te apsarAe kahyuM ke, jo ema be to, tamo tamArA putranuM mAdhuM bedIne mane zrApo ? tyAre rAjAe vizcArine kayuM ke he sulocane ! te putra mArAthIja thaela be, mATe mAruM mAthuja tuM grahaNa kara ? ema kahIne potAnuM mastaka bedavAmATe talavAra lei jevA te prAraMbha kare be, teTalAmAMja teNIe te talavAranI dhArA bAMdhI lIdhI; tyAre rAjA vilakhA thaine navI navI talavAro levA mAMDI; evI rIte jarA paNa potAnAM satvathI te DaratA nathI, teTalAmAM te potAnAM rupo pra gaTa karIne AdarathI jaya jaya zabda karavA lAgI ; he vRSanasvAminA kulaprate caMdrasarakhA, tathA parAkramImAM agresara, chAne cakrInA putra tamo jaya pAmo ? aho ! tamArAM satva, dhairya, tathA mananAM nizcayane zAbAza be ! kema ke, tamoe AtmaghAta aMgIkAra karIne paNa dhairya tajyuM nahIM !! deva - sAmAM iMdre devonI samakSa zrApanA satvamAhAtmyanI prazaMsA karI; paNa amoe tepara zraddhA nahIM rAkhIne Apane, nadI jema merune, tema dojAvavAne ibyuM; paNa ubalatA samudrane jo rokI zakAya, pavanane jo bAMdhI zakAya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 231 SaSThaHsargaH tathA jo merune calAvI zakAya, toja ApanA satvano nirNaya thAya. valI he jagatpranu ! tathA he kulottaMsa! pApanAzrIja thA pRthvI " ratnane utpanna karanArI" evaM potAnuM nAma dhAraNa kare . evI rIte te jeTalAmAM stuti kare , teTalAmAM harSa sahita puSpono varasAda varasAvato, tathA jaya jaya zabda karato iMdha tyAM zrAvI pahoMcyo. tyAM pratijJAthI vraSTa thaelI te urvazIne teNe upahAsa sahita joi, thane te paNa romAMcita thazne iMza bAgala sUryayazAnA guNo gAvA lAgI. panI iMja paNa rAjAne mukuTa, kuMDala, bAjubaMdha, tathA hAra dazne devosahita potAne sthAnake gayo. have anItirupI aMdhakArano nAza karanArA, tathA zatrurupI tArAu~ne adRzya karanArA,ane satyazAlI evA te sUryayazA pRthvIne pAlavA lAgyA. temaNe paNa jaratajInI peTheja pRthvIne jinaprAsodothI maMDita karI, tathA saMghayAtrA karIne potAno janma pavitra koM; valI prajunA caraNanI peTheja temaNe hamezAM caturdazI,tathA aSTamI parva- zrArAdhana kayu. valI zAna,darzana ane cAritrane dharanArA zrAvakone ulakhI ulakhIne temane te potAne ghera jojana karAvatA. jarate jema kAkiNI ratnathI zrAvakone aMkita karyA hatA, tema sUryayazAe temane suvarNanI yajJopavitathI aMkita karyA hatA. mahAyazA zrAdika keTalAka rAjAu~e rupAnI yajJopavitathI, tathA palI bIjAue rezamanI dorIthI, tathA sutaranI dorIthI aMkita karyA. sUryayazA rA. jAne uttama caritravAlA, tathA mahAparAkramI mahAyazA pramukha savA lAkha putro hatA. jema vRSanakhAmIthI ikSvAkuvaMza cAlyo hato, tema sUryayazAthI sUryavaMza pRthvIpara cAlavA lAgyo. have te sUryayazA paNa jaratajInI peThe ArisAjuvanamAM potArnu rupa jotA thakA, tathA saMsAranI asAratAne dhyAvatA thakA kevalajJAna pAmyA. paDI te sUryayazA munIzvara pRthvIpara vihAra karatA thakA lokone bodha devA lAgyA, tathA palI karmone jItI mode gayA. temanA par3I mahAyazA, atibala, balaja, balavIrya, kIrtivIrya, jalavIrya, tathA daMDavIrya nAmanA anukrame rAjA thayA, tathA te saghalA zrAvakonI pUrvanI peTheja pUjA karatA hatA; valI te saghalA zranukrame ArisAjuvanamAMja potAnA rUpane joza, vairAgyathI kevalajJAna pAmI moke gayA. te saghalAe jaratArdhanuM rAjya karyu, tathA iMje Apelo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 zatrujaya mAhAtmya. prajuno mukuTa peheryo hato, te pabInA rAjA te mukuTa moTo hovAcI dhAraNa karI zakyA nahIM; kemake, hAthIno nAra hAthIja upADI zake De, bIjA upADI zakatA nathI. te pasInA jaratanA vaMzanA saghalA rAjA ajitaprajusudhi sarvArthasikeM tathA mode gayA. te saghalA saMghapati, caityo karanArA, tIrthono ujhAra karanArA, tathA akhaMDa pratApavAlA hatA. valI zrI yugAdIza prajunA dharmathI te sUryayazAnI peThe aMzamAtra paNa calAyamAna thayA nahIM, tathA te dharma paNa utkRSTa vRddhine pAmyo; evI rIte koDo zAkhAu~vAlo, tathA lakSmI ane kIrtinA AdhAracUta, nirmala ane uttama caritravAlA saMtAnarUpI motInAM nivAsarupa, zrI yugAdIza prajuno vaMza, traNe lokone bAlaMbanarUpa yaSTi ( lAkaDI) sarakho thayo, evo te vaMza lakSmI zrane sukhanA vilAsarUpa AnaMdamATe thA? evI rIte zrAcArya mahArAja zrIdhanezvarasUrie banAvelA zrI zatrujaya mAhAtmyamA zrI jarateza- nirvANa, zraSTApadano ukAra tathA zrI sUryayazAnAM caritranAM varNana nAmano ko sarga saMpUrNa thayo. zrIrastu. saptamaH sargaH have zrI vRSajasvAminA pravima nAmanAM putra hatA, jenAM nAmathI bahu dhAnyane utpanna karanAro aviDa deza prasika thayo. temanA vinIta, paraspara snehavAlA, tathA yazasvI prAviDa ane vAlakhita nAmanA be pUtro hatA. mithilAnagarInuM rAjya prAviDane dazne aviDa rAjAe zuna jA. vadhI prajupAse dIkSA lIdhI hatI. " eka rAjyathI banne putro prate vairanAva na thAya to sArUM" ema vicAra temaNe vAla khilane eka lAkha gAmo thApyAM hatA. anukrame lakSmI ane kIrtithI vAla khikhane vRddhi pAmato joza jAviDane jarA adekhAz zrAvI. tyAre vAlakhilve paNa potAnA nA. ine krodhita thaelo jozne, vicAyu ke, mArA jAzne mArA rAjyano paNa soja thayo, mATe te phuHkhadAyI lojane dhikkAra !! khojI mANasonU. tathI pIDAelAnI peThe pitA, mAtA, baMdhu, mitra, strI, putra, tathA gurunI SaNa avajJA kare . evI rIte banne jaNA paraspara veSI thayA. valI 5. janodhI prerAyA thakA avizvAsI thazne te eka bIjAnAM balo jovA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH 233 lAgyA. have eka dahADo prAviDa rAjAye potAnA nAnA nAzne dAvAnala sarakhaM vacana kahyu ke, tAre tArAM sthAnamA rahevU, tathA mAruM nagara tajavU. evI rIte moTA jAnuM vacana sAMjalI gusse thazne vAlakhIjha zasya sa. hita potAne nagare gayo. tyAM te potAnAM pAlAu~ne tathA gAma ane de. zanA ghaNA adhipatiune ekA karI, ahaMkArathI moTA nAzpara veSa karavA lAgyo. paDI prAviDe potAnA nAzno vRttAMta jANIne laDAi mATe naMjA vagaDAvI. hAthI, ghoDA, ratha, tathA pAlAu~thI viTAelo prAviDa rAjA pRthvIne paNa saMkocita karato thako cAlavAlAgyo. tenA prayANathI pRthvI evI to kaMpavA lAgI ke, hajusudhi paNa ko vakhate te kaMpyA kare De. tenA sainyanA nArathI samuSa dolAyamAna thayo, ane te abhyAsathI bAje paNa te ubaTyA kare . valI tenA sainyothI uDelI raje AkAza ane pRthvIne evI rIte zrAnchAdita karyAM ke, nigodanA golAnA nAvane te jajavA lAgyAM. valI te vakhate lagAmazrI kheMcAelA ghoDArDa, gurue kahelA dharmathI khezrAelA ahaMkArI jaDonI peThe, sthAnamA rahevA na lAgyA. evI rIte pRthvIne AkramaNa karato samusone dojAvato, tathA diggajone phuHkha deto te senA sahita cAlavA lAgyo. te vakhate vAlakhilba paNa tene potAnA dezamAM zrAvelo jANI vegathI lazkarasahita sAmo zrAvyo. paDI yuGanI zvAthI pAMca yojanano aMtara karIne, bannee sainyano paDAva nAMkhyo. te vakhate banne rAjAnA pradhAna puruSoe rAjAu~ne pubyAvinA sajhAda mATe dUto mokalyA. paNa sAma, dAma, neda zrAdikanA vAkyothI bannemAM samajAvaTa nahIM thavAthI raNasaMgrAma mATe te taiyAra thayA. par3hI vAla khile jAviDanA keTalAka rAjA tathA lazkarI ne dAna AdikathI potAnA pakSamA karyA, kema ke dAna sarvane vaza karanAraM . te dareka sainyamAM daza koDa pAlArja, tathA daza lAkha ratho, tathA hAthI, zrane paMdara lAkha ghoDA hatA; palI banne sainyonuM traNe lokane jaya zrApanAraM yuddha thayu. have yuddhane divase kulIna zUravIro romAMca dhAraNa karatA thakA ekaga thayA; tathA par3I udAra, svAminA jakta, karela De aneka mahA saMgrAma jejee evA, zarIranI ane gharanI darakAravinA yaza ane raNamAM utsuka, kSaNe daNe vAjiMtranA nAdathI ulasAyamAna vIryavAlA, tathA potAnAM balathI jagatane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zatrujaya mAdAtmya. paNa tRNa samAna gaNatA, evA te lazkarI cAlavA lAgyA. sAta jagoethI madane karatA, sarva lakSaNothI lakSita thaelA, jalasAyamAna zuMDadaMDavAlA, tathA moTethI garjanA karatA, tathA tIkSNa agra nAgavAlA dAMtorUpI mUzalothI zatrune mAravAmAM kuzala, tathA pAkharovAlA evA hAthI paNa yochArDa sahita agra nAgamAM zrAvyA. tejI, vistAravAlI garadanovAlA, potAnA aMgane kaMzka lAgavAthI paNa veSathI camakatA, vAyusarakhA vegavAlA, tathA dareka aMgaprate pragaTa lakSaNovAlA, ghoDA paNa vegathI cAlavA lAgyA. sImaMtinInI peThe cakronI nemIthI pRthvIpara garjArava karatA, tathA suvarNanI nArAcathI muSitathaelA, doDatA ghoDAu~thI kheMcAtA, jaMgama ghara sarakhA, tathA bakhtara sahita mahA yojhAvAlA ratho paNa cA. lavA lAgyA. palI banne sainyomAM lazkarInAM guNo gAza, temane zUra caDAvatA thakA baDidAro jamavA lAgyA; ane kahevA lAgyA ke, he vIro! tamone amArA mukhathI tamArA khAmI kahevarAve je ke, Aje tamo raNasaMgrAmamAMdhI jayalakSmIne kheMcI lAvajo; valI tamo kharekhara atyaMta parAkramavAlA, guNI, kulIna, tathA jayalakSmIvAlA Do, ema hu~ jANuM bu. te sAMjalI keTalATa vIrapuruSo to potAnI meleja utsuka thazne, samujanAM dona sarakhI garjanA karavA lAgyA; valI keTalAkoe to brahmAMDa paNa phATI jAya tevo jujAsphoTa karyo; keTalAko to koparUpI agninA khIlAsarakhA zastro AkAzamAM ubAlavA lAgyA; keTalAko to bakhtarasahita ghoDApara, hAthIpara, rathopara, tathA jaMTopara, caDyA. te vakhate dhanuSyadhArI dhanuSyanA TaMkAro karatA thakA saMcAra karavA lAgyA. te vakhate pAyadalanI senA paNa evI malI gaz ke, temAM eka tala paNa pRthvIpara paDI zake nahIM. valI tyAM azvo paNa potArnu nAma saphala karIne rathone agADI agADI dhasAvavA lAgyA. te vakhate prANIUnA ghAtathI krodhe karI lAla AMkho. vAlA pAkharavAlA madonmatta hAthI, pAMkhosahita parvatoja hoya nahIM jema tema cAlavA lAgyA. valI te vakhate raNanI zvAvAlA vIra puruSonAM hRdayamAM navasAyamAna karanArAM raNavA jitro vAgavA lAgyAM. te vakhate teUnAM nAdarUpI samupa evo to ubasyo ke, AkAza ane pRthvIrUpI potAnI maryAdAne te jalaMdhI gayo. te nAdathI vIra puruSone zUra caDyu, bIkaNo jaya Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH 335 pAmavA lAgyA, tathA ghoDA capala thayA. te vAjitronA nAdothI, tathA lazkaranAM padaghAtothI thAkAza zrane pAtAla truTuM truTuM thai rahyaM. ghaNA pra. kAre lAlana thaelI pRthvI, te vakhate reNupaNAne prApta thara, tathA ghoDAUnA phuphATAthI AkAzamAM gaz, ane tyAM paNa na mAvAthI jagatanI zAMkhone te zrAhAdita karavA lAgI. paThI agresarI vIro potapotAnAM gotra, padavI, tathA balanuM varNana karatA thakA bANothI laDavA lAgyA; tathA tevI rIte saghalA sainiko sarva balathI raNavA jina vAgate te laDavA lAgyA. te vakhate kozka ghoDesvAra zatrune hAthIpara caDelo joza, tyAM vegathI ghoDAne le jaz, hAthInAM dAMtopara ghoDAnA pago rakhAvIne, talavAra kheMcI vIravRdanAM phala sarakhaM zatrunuM mAthu kApavA lAgyo; talavArane dhAraNa karanAro kozka pAlo bANathI zrAkula thazne ADI DhAla dharavA lAgyo, tathA bolato thako, pAMjarAmA rahelA popaTanI tulanA karavA lAgyo. kozka sulaTa to kamalanAlanI peThe bANone paNa nahIM gaNakArIne, potAnA khAmInA dekhatAM zatrune mArato havo. hathIyAra rahita thaelA kozka sunaTe to hAthInA mukhamAMthI dAMto kheMcIne, tenAthI zatrune haNIne potAnA khAmInI kRpA melavI. kozka to paDatA zatrunA zarIrathI uDelA lohInA biu~thI, potAnA zarIrapara jayalakSmIe bAMTelA bAMTaNAvAlo dekhAvA lAgyo. koz sunaTe to zatrunA mAMsothI, gIdha, zIyAla, vetAla, zAkinI, preta zrane rAkSasone parivAra sahita nojana karAvyu. te vakhate tyAM sthalapara paNa, ubalatA ghoDA rUpI mojAMuvAlo tathA hAthI rUpI kharAbA vAlo rudhirano samupha thayo; evI rIte sAta mAsa sudhi te raNasaMgrAma thayo, ane temAM banne sainyonA daza kroDa mANasono kSaya thayo. te vakhate garjAravathI hAthInA madone utAranAro, tathA kAjala sarakho zyAma varSAkAla zrAvyo. varasAda thavAthI, je zUrA sunaTo kadApi paNa raNasaMgrAmathI pAnA havyA na hotA, te paNa pAnA havyA. mUzala sarakhI meghanI dhArAthI pIDAelA sunaTo, trANarahita thavAthI, potAnuM rakSaNa karavA mATe DhAlo taiyAra karavA lAgyA. te vakhate rAjAnI thAjhAthI banne lazkaro hIne uMca pradezamAM kuMpaDAM karI rahyA. te samaye samasta pRthvIparathI kacaro dhovAi gayo, tathA tyAM pharIne ghAsa zrAdika Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. ugI nikalyu. varasAda rUpI potAno svAmI zrAvyAthI pRthvIrUpI strIe rAgathI romAMcita thazne jANe ghAsanA mizathI lIlI sADI peherI hoya nahIM, tema te dekhAvA lAgI. te vakhate varasAde cAlatAM pANIuthI khADA, khINo, nadI, aho, talAvo vigere jarI dIdhAM. valI te vakhate rAga veSa rUpI zatru jema dharmane, tathA urjano jema saUnane, tema mabaro tathA DAMso sainyane upajava karavA lAgyA, jema jema rAtri sAye megha garjArava karavA lAgyo, tema tema strInAM viyogI prate kAmadeva kopavA lAgyo. teUnA manamAM siMcAelo paNa kAmarUpI agni, tapelA telanI peThe phutkArothI jAjvalyamAna thayo. te vakhate kozka sujaTa to potAnI vahAlI strIne manamAM yAda lAvIne lokovacce paNa raDavA lAgyo, paNa meghanI atyaMta garjanAmAM tene koe bolAvyo nahIM. je sunaTo tIdaNa zastronA ghAne paNa kamalanAla sarakhA lekhatA hatA, te paNa kAmadevanA bANone zrA samaye sahana karI zakyA nahIM. valI te samaye kozka sunaTe nIlA kaMcukavAlI (kamakhAvAlI) tathA UMcAM payodharavAlI (stanavAsI) dyAne (AkAzane) jozne, evI rItanAM UMcAM (akaDa) stana. vAlI potAnI strIne yAda karavA lAgyo. valI te vakhate kozka sujaTa to svapnamAM AvelI potAnI strIne, page paDIne, tathA zAMkhomAM AMsu lAvIne viSayasukhamATe samajAvavA lAgyo ke, he priye! jema jema thA varasAda gAje , tema tema mAre viSe kAmadeva sphurAyamAna thAya be, tathA thA tophAnI pavana agninI peThe puHsaha thazne mAjhaM jIvita hare De, tathA he nAminI ! thA vIjalI rUpI khagathI kAla maneM bIvarAve , zrA jalo mArAM aMgone bAle , kAmadeva, potAnAM bANothI mane ghAyAla kare be; mATe he caMDe ! tuM nirdaya thara thakI mArApara kema gusse thAya ? valI te samaye koz viyogI sujaTa to bapaiyAnA " piyu piyu" zabdo sAMjalIne potAnI strInAM te vacano saMjAlavA lAgyo. e. vIrIte varasAda gAjate te saghalA viyogI sunaTo tevI dazAne prApta thayA, mATe karmanI tevI ceSTAne dhikkAra !! palI eTalAmAM pRthvIne kamalo sahita karatI, ane uttama mANasonA cittanI peThe jaDone (ja. lone) paNa prasanna (nirmala) karatI thakI zarada Rtu zrAvI. te vakhate Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH 237 sarva bAjue dhAnyo phaladrUpa ne uttama karmonI peThe sarvane yAnaMda patAM hatAM. aMdara prasanna thalI, ( madhya jAgamAM nirmala banelI ) uttama mArgaprate janArI, tathA banne kuloyI ujjvala ( banne kAMgathI zojitI) evI nadI kulIna strIunI peThe baDhevA lAgI valI te samaye caMdana, caMdranA kiraNo, manohara cinAi vastra, gAyonuM dUdha, tathA nadInuM pANI kone sukhadAyaka na hotuM ? valI te vakhate varSA tumAM siMcAralo kAmadeva teja'nAM zarIrone bAlavA lAgyo. valI te samaye yogamArganI peThe saghalo mArga zuddha thayo, tathA vItarAganI dRSTirjunI peThe sarva jagoe dizA prasanna ( AnaMdadAyaka ) i. te vakhate hAthInA madasarakhI sugaMdhivalA saptadothI jamarA makaraMda melavavA lAgyA. te samaye jina dharmanI peThe AkAza uMce prakAre nirmalapaNAne pAmyuM; ane te rAjAnuM mana kuvAnA pANInI peThe kaluSatAne pAmyuM. eTalAmAM vimalabuddhi nAmano maMtrI potAnA svAmI drAviDa rAjA pAse zrAvI namIne kavA lAgyo ke he khAmI ! vahIM najadIkamAMja zrIvilAsa nAmanA vanamA keTalAka tApaso pAponI zAMtimATe tapa tape be. te jI vaklone dhAraNa kare be, tathA kaMdamUla khane phalo khAya be, mATe jo apanI AjJA hoya, to mo tene vAMdavA jaie. te sAMjalIne rAjA paNa uThIne sainya sahita temanI pAse gayo pachI tyAM teNe bakkalane dhAraNa karatA, paryakatryAsanapara rahelA, japamAlA pheravatA, dhyAnamAM lIna thalA, gaMgAnI mATIthI sarva aMge lepana karAelA, jaTAmaMDalathI maMDita thaelA, yugAdIza prajunAM caraNa rUpI kamalapara rAkhela be dRSTirUpI camara jemaNe evA, tapasvI tathA bIjA dharmArthI lokothI sevAelA, tathA hAtharUpI pAtramAM AhAra karanArA evA tapasvIne joyA panI temanuM suvalgu nAma jANIne, rAjAe jaktithI narelAM manathI temanuM nAma lei temane namaskAra karyo. tyAre te munie paNa dhyAna mukIne, tathA hAtho uMcA karIne, temane AziSa AvI pachI rAjA paNa parivAra sahita temanI vANI sAMjalavAnI ichAthI yogya sthAnake tyAM beTho. pabI sAMjalela be, zrI yugAdIza prajupAsethI vacano jeNe evA te tApase dharmane sphurAyamAna karanArAM madha sarakhAM miSTa vacano kahevA mAMDyAM. he rAjan Jain Educationa International . For Personal and Private Use Only . Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 237 zatrujaya mAdAtmya. calAcala mojAMvAlA thA saMsArarUpI samudramAM, viSayarUpI ghumarImAM lIna thaelA mANaso DubyA kare . zuja mArgaprate cAlatA prANIne uHkhadAyaka viSayo pizAconI peThe bale . valI zrA saMsAramAM viSayothI jItAelo prANI khachaMda rIte saMcarato thako thA loka ane paralokamAM paNa tIna mukho sahana kare . mATe te pAMce iMjinA viSa sarakhA viSayone tajavAthI prANI kalyANane prApta thAya . valI uSTa rAkSaso sarakhA vi. Sayo thoDA thoDA sukhamAM prANIne lalacAvIne vAraMvAra bale be. kaSAyarUpI vairI balakapaTamAM huzIyAra thayA thakA prANInAM pUrva saMcita puNyane vegathI jotajotAmAM harI lIe be. zrAtmanAvamA rahelA jIvane dUtAvanAroko. dharUpI mahAyoko prakRtimA saMcarato thako kozthI paNa aTakAvI zakAto nathI. zarIrarUpa gharamA lAgelo krodharUpI agni puNyarUpI sarva dhanano nAza kare . mATe te sarva kaSAyomA mukhya . dayA, dharmarUpI vRdanAM bIja rUpa be, ane krodhathI to pApabaMdhana thAya , mATe kodhAturane dayA, dharma, ne zuja gati thatAM nathI. pramAdathI paNa jIva hiMsA karavAthI nIca gati male be, ane krodhathI karelI jIva hiMsA to narakanA kAraNarUpa ; mATe ekejiyanI paNa hiMsA paMDitoe tajavI, zrane krodhathI hIMjiyAdikanI hiMsA. to narakane denArI . parano joha, dharmarUpI vRdane bedavAmAM kuhADA sarakho, bodhibIjane bAlavAmAM dAvAnala sarakho, tathA narakarUpI chArane ughADavAnI kuMcI sarakho.manathI smaraNa karelI hiMsA paNa phuHkhasamUhane denArI , mATe te kAyAdikathI jo karavAmAM Ave, to to kSaNavAramAMja narakamAM le jAya . rAjyAdika sukhomAM lIna thazne je manuSyAdikanI hiMsA kare , te potAnuMja (yAtmArUpI) ghara bAle be. mATe he rAjana! zrA naraka ApanArA rAjyamATe, tuM baMdhu sAthe vaira karIne, zAmATe koDo mANasono nAza karAve ? valI thA zarIra thanitya , lakSmI pANInA parapoTA sarakhI , tathA prANo tRNAgni sarakhA De, to tene mATe tuM pApAcaraNa kara nahIM ? valI ko kArya prasaMge anya vairIsAthe to vaira thara jAya, paNa jAi sAthe je vaira karavU , te to (potAnI) eka AMkhano nAza karavA tulya . nirguNI, darijI, lonI, tathA puHkhadenAro, evo paNa sahodara nA to pItAnAM jIva sarakhoja . AkarA tathA krodhI, evA paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH 13 teM nAi sAthe mitrAi karavI zreSTha be, kema ke jethI kamala vikakhara na thAya, vo zIta caMdra paNa zuM kAmano be ? valI je duSTo rAjyAdika mATe krodhathI baMdhune paNa mAre be, te poteja potAnAM AMgone nAMgIne ati lolatAthI jaNa kare be. valI he rAjan mahA lonarUpI pizAcane vaza thane bIjA bAhu sarakhA jAi sAthe zuM raNasaMgrAma zrAdaryo be ? mATe zra raNasaMgrAmathI tuM zraTaka ? ke jethI sainiko sukha pAme, tathA diggajo sarpo sahita vizrAMti pAme. evI rItanI tApasanA mukhanI vANI sAMjalIne dayAtrI komala hRdayavAlo thalo rAjA, dharmanI sthiti sarakhI vANI kadevA lAgyo ke, he munirAja ! zrI jarata mahArAjA, sUryayazA, bAhubali yAdika prajunA putropa paNa kAraNane leine mAMhomAMheM yuddha karelA be tathA tena te yuddhamAM hAthI, ghoDA, manuSya, uMTa vIgerene mArelA be, paNa tethI te dUSita thayA nathI, tene hetu zuM be ? valI mAro jAi krodhita thai khoTe mArge pravartIne potAnI meleja potAnA sagArDano anAdara karIne saMgrAma mATe taiyAra yo be. to paNa mArI zrAjJAmAM rahI, saMgrAmathI virakta thaine jale te potAnuM rAjya jogave, ane huM paNa sainyasahita mAre sthAnake jaiza. tyAre te tApase tenuM vacana sAMjalIne zrAdarasahita dharmanAM sarvasvarUpa vacana kahyuM ke he rAjan ! teM zrI jaratAdikanuM je dRSTAMta zrApyaM te yA jagoe ghaTatuM nathI, tenI kathA tuM sAMjala ? eka jAie to munine dAna devAthI cInI lakSmI melavI hatI, ne bIjAe muninI vaiyAvachathI phalarUpe bAhunuM bala melavyuM hatuM. chAne bannene saMgrAma thavAmAM paNa tez2a kAraNa hatuM ke, cakrInaM cakra zrAyudhazAlAmAM praveza karatuM na hotuM ne bAhubaline - haMkAra hato. valI te vannee devonA kahevAthI jagatane saMhAra karanAro raNasaMgrAma tajIne dvaMdvayuddha aMgIkAra karyu hatuM. mATe he rAjan ! jarate bAhubalie je kArya kayuM, te tuM yAda kara ? ane temAM tene dUSaNa zAmATe lagADe be ? valI zrI yugAdIza prajunA te banne putro mahA parAkramI tathA mahA guNavAno ne manohara caritravAlA hatA, ane tethI te kSapavAra mAMja kevalajJAna pAmI moke gayA be. valI kRSana prajunA pautra jyAre evaM kArya kare, tyAre tAre tenuM paNa dRSTAMta devaM joiye, anyathA na devaM joie. evI rItanI vANI sAMjalIne, jarA lajita thayelo te rAjA, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 zatrujaya mAhAtmya. dharmanA rAgathI mastaka namAvIne kahevA lAgyo ke, he muni ! meM zrajJAnapaNAthI te phokaTa dRSTAMta dIdhAM, kema ke, kyAM pAmara evo kAca? anekyAM ciMtAmaNi ratna ? te bannene zuM tulya gaNAya ? mATe he tApasarAja ! kAryamAM tatpara evA amone have zrApa kaho ke, thA loka ane paralokamAM sukha thAya, evaM kayuM kArya karavU ? tyAre tApase kayu ke, he rAjan ! pApakAryarUpa thA raNasaMgrAmathI tuM virAma pAma ? tathA A mAro nAi,zrA mAru rAjya ityAdi mamatva nAvane tuM boDI de ? hamezAM pAbala lAgeluM evaM mRtyu jyAMsudhi zrAvI pahoMcyuM nathI, tyAMsudhija thA saghalI akhaMDa saMpadA tathA akhaMDa rAjya . prANo daNika De, tathA thA zarIra roganAM ghararUpa, ane capala be; tathA rAjya saMdhyAkAlanAM vAdalAM sara , mATe zrAtmahitane tuM ciMtava ? valI thAtmA zarIrane mATe saghalAM kAryoM kare , paNa potA mATe kaMza paNa karato nazrI; mATe vicakSaNe to thA asAra dehathI zrA. tmArtha sAdhavo. viSTA, mutra, mAMsa, carabI, hADakAM vigerethI sahita, vahetA chArovAvaM, roga ane melathI vyAkula, atyaMta capala, tathA mahA apavitra A zarIra , to tene mATe kayo buddhivAna mANasa urgati de. nArUM pApa Acare? valI yA asAra tathA anitya zarIrathI jyAre zAzvato dharma malI zake, tyAre budhivAno te zAmATe grahaNa na kare ? te vANI sAM. jalIne utkRSTa vairAgyane dhAraNa karato te buddhinAM naMDAra sarakho rAjA, te suvalgu muninAM caraNone namIne kahevA lAgyo ke, he karuNAsAgara ! zrApaja mArA guru, deva, tathA navasamuzrI tAranArA bo, mATe have kRpA karI mane dIkSA zrApo ? par3I muninA kahevAthI rAjA turata potAnA nAznI kSamA mAgavAne harSathI tenA sainyamAM gayo. ekalA potAnA nAzne zrAvato jANIne vAla khiva paNa turata potAnA zrAsanaparathI uno thayo; tathA pRthvIpara loTIne moTA nAzne namyo, tathA jANe doSoneja dUra karato hoya nahIM, tema te potAnA kezothI temanA dhUlivAlA caraNonuM pramArjana karavA lAgyo, ane kahevA lAgyo ke, ke he nA! zrApa mane pUjanika bo, tathA pUrva navanAM puNyodhIja mAre ghera padhAryA bo, to kRpA karIne zrA rAjya grahaNa karo ? evI rItanI nAnA nAznI naktithI khuzI thaelo, tathA muninA vacanane yAda karato te prAviDa rAjA paNa pavitra guNovAlI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH 241 vANI kahevA lAgyo. ke he nA! sadbodhanI prAptithI, narakarUpI vRkSaprate varasAda sarakhA thA mArAM rAjyane paNa mAre DoDavAnI zchA be, to have tAraM rAjya te zIrIte grahaNa karuM? thA saptAMga rAjya kharekhara sAta narakoja , ane A caturaMgI senA, urgatirUpa zayyAno cautaro ne. sugatiprate gamana karatA prANIne vacamA rahelI thA rAjyalakSmI bananA mi. zathI tenuM AbAdana kare . ( arthAt sugatimAM jatAM aTakAve .) valI cAmaro to tRSNAtura rAjAnI devapaNAnI ichAne haNIne tene tiryaMca gatimAM le jAya be. valI hAthI kAnothI, ghoDA ghubaDAMuthI, kRpANo potAnAM kaMpanathI, ane vArAMganAu~ cAmarothI rAjyanuM capalapaNuMja jaNAve . valI je rAjyamAM hamezAM bIka, joha vigere be, tevAM rAjyane dhikkAra . valI he jAra meM tane kopita ko be, tethI have tane hu~ khamAvavA mATe Avelo iM; ane hu~ to thA rAjya boDIne, dIdArUpI sAmrAjya grahaNa karIza. evI rItanI potAnA moTA nAznI vANI sAMjalIne, vAlakhille kaMDaM ke, he jyeSTa baMdhu ! pUrvanI pareMja ta. mAro anucara thazne hu~ paNa turata dIdAja lezza. evI rIte te banne nAila prIti pUrvaka vicAra karIne sainyo sahita vratanI zchAthI suvagu muninAM caraNa samIpe zrAvyA. paDI teuye potAnAM rAjyopara maMtri sahita putrone sthApIne daza kroDa mANasosahita dIkSA lIdhI. te saghalA jaTAne dharanArA, kaMdamUla ane phalonuM lakSaNa karanArA, gaMgAnI mATI zarIrapara colanArA, tathA sarva bAbatomA hitabuddhivAlA thayA; valI te hamezAM mRganA bAlako sAthe rahIne (arthAta jaMgalamAM vasIne) dhyAnamAM ArUDha thara, japamAlAthI zrI yugAdIza prajune japatA hatA. valI te paraspara doSa rahita thazne dharmakathA karatA hatA, tathA Arjava guNamAM rahIne evI rIte teye lAkha varSoM vyatIta karyAM. eTalAmAM tyAM namimuninA be vidyAdhara ziSyo zutra kiraNothI AkAzane dIpAvatA thakA thAkAzamAMthI utaryA. mUrtivaMta dharma ane zAMtarasasarakhA te bannene jozne, saghalA mumuktu tApasoe atyaMta naktithI teu~ne namaskAra karyo; tathA pu. byuM ke, Apa kyAthI yahIM padhAryA ? tathA have kaz jagone jaz pavitra karazo ? tyAre munie dharmalAla dezne kayu ke, zramo prajunI sevAmATe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 zatrujaya mAhAtmya. puMDarika giripara jazzu. par3I te tApasoe puNyAthI te munie terjanA ujhAra mATe zatrujayanI kathA kahevA mAMDI. kema ke tevA mANaso jagatanuM hita zvanArA hoya . anaMta puNyanAM zrAdhArarUpa, tathA saMsArarUpI samuamAM vAhANa samAna, evo zAzvato zrI zatrujaya parvata surASTra dezamA jayavaMto varte . te zatrujaya para anaMtA arihaMta, munipramukha mANaso tIrthanAM yogathI mode gaelA , tathA have paNa jaze. te abhUta zatrujaya giri simalakSmIno krIDA karavAno parvata , tathA tyAM gaelA prANI turata mokSasukha melave be. tyAM zAzvatA tathA muktinA khAmI zrI yugAdIza praju birAje , tethI tyAM gaelA mANaso mokSasukhano khAda anunave . te parvatarUpI killAmA rahelA prANIne anaMta navothI pAbala lAgelA kukarma rupI zatru parAnava karI zakatA nathI. te parvatapara sUryodayazrI jema aMdhakAro, tathA saGananA saMgathI jema urguNo, tema, ityAdika pApo paNa kSaNavAramA nAza pAme be. evIrItanI zatrujaya girinI kathA sAMjalIne te tApaso paNa te muniunI pAula tyAM javA lAgyA, evI rIte te jI. vayatnAthI cAlatA hatA, tyAM tejee agADI kinArApara ugelA vRdothI vyApta thaelA eka uttama sarovarane joyu. grISma RtunA nayaMkara sUryanAM kiraNothI kliSTa thaelA, ane tethI vistAra pAmatI vRkSonI DAyAmAM beThelAM vanavAsI pazuu~thI te sarovara sevAevaM hatuM. valI te nirmala sarovara pragaTa thatI kamalonAM makaraMdanI sugaMdhithI, sarva dizAu~mAMthI avelA namarAu~thI paNa sevAebuM hatuM. have te tApaso paNa potAnA tApanI zAMti mATe tyAM jaz AnaMdathI teunI bagayAmAM vizrAma levA bega. tyAM tejae kiMcita dhUrNAyamAna AMkhovAlA, zithila zarIravAlA, zvAsozvAsathI nIcuM thaela De peTa jenuM evA, khulA mUkhavAlA, pIlA pagone halAvatA, gaMgAnAM nIra sarakhI ujvala kAMtivAlA, haMsozrI vITAelA, tathA mRtyunI aNIpara rahelA eka haMsane joyo. te vakhate mANasonA zrAvavAthI, zatrujayanAM zrAzrayathI jema prANInAM pApakarmo, tema bIjA haMso tyAMthI tene boDIne cAlyA gayA. have te vakhate eka dayAlu munie pAtramA pANI lAvIne rasAyananI peThe te haMsanA mukhamAM meTyu. te jalathI te haMsane te sukha thayuM, ke je sukhe tene jANe modasukhaja dekhADyuM hoya nahI, tema thayu. "zaraNa ra. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH 243 hita tathA thA ukhadAyI saMsArarUpI kAMtAramAM jamatA evA tArA jIvane cAra zaraNArDa thA ? valI jeje javamAM je koz jIvane teM virAdhyA hoya, te saghalAne tuM khamAva ? tathA te paNa tArAprate damA kare. valI tuM zajhuMjaya girine tathA zrI yugAdIza prajune smara ?" ema kahIne te munIe tene vAraMvAra namaskAro dIdhA, te namaskArathI pIDA rahita thazne, tathA paMca namaskAranuM smaraNa karato thako te haMsa samAdhithI mRtyu pAmIne sudharmA devalokamAM uttama deva thayo. have te be muniu~nAM zuddhopadezathI te tApasoe paNa tyAM mithyAtvi krIyA tajIne jinavrata aMgIkAra kayu. tejainAM je kezo agAja jaTAbaMdhathI vRddhi pAmatA datA, teUno mUlamAMthI loca karIne te pRthvIpara loTavA lAgyA; par3I te temanI pAse mithyAtvane bAlocIne vratadhArI thayA thakA navasamurumAM urlana evA samyaktvane jajavA lAgyA. pehelethIja jema jinaprate naktivAlA hatA, tema vratamAM paNa naktivAlA thazne, te banne muniu~nI zrAjhA vez zatrujayapratejavA lAgyA.mArgamAM lokone bodha detA, pRthvIne pavitra karatA, tathA jIvayatnA pUrvaka cAlatA thakA teue sijhagirirAjane joyA. zrI yugAdIza prajurUpI mukuTeM karIne maMDita thaelA, navA guMthelA aMboDAvAlA uttama vahunAM mastakasarakhA, cotaraphathI dIpako sarakhA ratnonAM kiraNovAlA ekasone ATha suvarNanAM zikharothI zojatA, tathA puNyanA rAzi sarakhA ane modanI vedikAsarakhA te vimalAcalane jozne te muni atyaMta AnaMda pAmyA. te girirAjanAM darzanathI harSita thaelA, tathA karmarUpa vyAdhinAM nAzayI halavA thaelA te muni moda mehelanA zrAMgaNAM sarakhA te parvatapara caDavA lAgyA. tyAM te rAyaNane traNa pradakSiNA dezne hamezAM, mogarA tathA kapUrasarakhI ujjvala kAMtivAlA zrISanadeva prajune namatA hatA. valI te jalasAyamAna naktithI prerAyA thakA potAnI zakti mujaba, zrI yugAdIza prajunA anaMtA guNone harSathI gAtA hatA. have mAsakSapaNane aMte te banne jJAnI evA vidyAdhara muni, te daza kroDa sAdhuUne kahevA lAgyA ke he sAdhu ! tamoe thA saMsAramA azuja dhyAnanA yogathI naraka denAruM anaMtuM karma pehelethIja upArjana kareluM be, te A devanAM pranAvathI nAza pAmaze, mATe tamAre yahIM rahe, valI tamo ahIM aMte keva Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zatrujaya mAdAtmya. lajJAna pAmIne mode jazo. ema te sarvane kahIne te cAraNa muni potAnI kAMtithI pRthvI tathA AkAzane dIpAvatA thakAAkAza mArge cAlyA gayA. have te AviDa tathA vAlakhilsAdika tapasvI, mAsopavAsa sahita tyAM jinadhyAnamAM tatpara thayA thakA rahyA. palI saghalAM mohanAM aMgo kSINa thavAthI, niryAmaNA karIne, tathA mana, vacana ane kAyAnAM yogathI saghalA jaMturDane khamAvIne, tathA puSTa evA zrAve karmonAM dayathI aMtarmuhutamAMja kevala pAmI te daza koDa muni tyAM mode gayA. te vakhate te haMsanA jIve devalokamAMthI zrAvIne moTI rUdhithI teUno uMce prakAre ni Namahotsava kayoM, par3I te deva jinezvaro prate potAnuM svarUpa kahIne pavitra thayo thako, te tIrthane haMsAvatAranuM nAma ApIne, potAne sthAnake gayo. evI rIte te daza kroDa muni kArtika sudi punemane divase caMDa kRtikA nakSatramA zrAvate bate tyAM zatrujayapara mode gayA. jema puMDarikajI caitrI punemane divase, tema A muni kArtikI punemane divase tyAM mode gayA, mATe te banne parvo kahelA be. valI bIjI jagoe bIje vakhate yAtrA, tapa, dAna, tathA devapUjanathI je phala thAya be, tethIpaNa adhika phala thA tIrthamAM kArtikI puneme te kAryoM karavAthI thAya . valI ahIM so sAgaropama rahevAthI paNa je karma daya thatuM nathI, te karma kArtika mAsamAMmAsadapaNa karavAzrI kSaya thAya . valI vimalAcalapara kArtikI punemano ekaja upavAsa karavAthI, prANI, brahmahatyA, strIhatyA, tathA bAlahatyAnA pApothI mukta thAya je. je mANasa arihaMta prajunA dhyAnamA rahIne ahIM za@jayapara kArtikI punema kare be, te sarva sukho jogavIne mokSa melave . je mANaso vaisAka, kArtika, tathA caitra zrAdika mAsomAMpurNImAne divase saMghasahita zrI puMDarikagiripara dAna, tathA tapa kare , te moda sukhane jajanArA thAya . have te prAviDa, tathA vAlakhilbanAM putroe tyAM zrAvIne, evI to prAsAdanI paMkti banAvI, ke jethI puNyanA samUhozrIja jema, tema te sijhagiri parvata atyaMta zonavA lAgyo. evI rIte te tIrthamAM koDo munie modasukha melavyu , ane tethI te pavitra tIrtha traNe jagatomA prakhyAta thaeDaM . zrI narata mahArAjanAM mokSapanI koDa pUrva gayA bAda te prAviDa ane vAlakhilla pramukha sAdhu moke gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH 245 zrI vIrapraju iMsane kahe je ke, he iMcha ! evI rIte thA zravasarpiNImAM zrA zatrujaya tIrthano prathama ujhAra zrIjarata cakrIzvare ko; have te par3I bAkInA ujhAronI sthiti tuM sAMjala ? zrI naratamahArAjAnA vaMzamAM ayodhyA nagarImAM, teja ane yazano khAmI zrAThamo daMDavIrya nAmano rAjA thayo. te traNa khaMDa jaratano adhipati thayo thako tathA narata mahArAjanI peTheja zrAvakornu pUjana karato thako rAjya pAlato hato. eka dahADo te pragaTa naktivaMta evA zola hajAra rAjArDa sahita uttama Asanapara beThelo hato. jarata mahArAja paThI na koDa pUrva gayA bAda eka divase iMDa sanAmAM beTho thako prajunA guNonuM smaraNa karavA lAgyo. par3I te temanI seMkaDo zAkhAvAlA vaMzanI stuti karavA lAgyo; AvaTe teNe potAnAM jJAnacakuzrI, sphurAyamAna yazavAlA, potAnA vIryathI caMdra ane sUryanA tejane paNa haratA, hajAra AMkhovAlAnI peThe potAnA cakuthI anekone jotA, hajAra hAthavAlAnI peThe dizAu~mAMthI saghalI lakSmIne kheMcatA, hajAra jInavAlAnI peThe sarvane potA. nAM kAryomA joDatA, potAnAM mastakapara zrI yugAdIza prajunA mukuTane dhAraNa karatA, sarva bAjUSaNonAM tejozrI jAsura thaelA, mUrtizrIja mahA parAkramI, nyAya ane dharmamAM tatpara, yugAdIza praju prate dRDha naktivAlA, jagatane pAlavAmAM zaktivaMta, ghaNA rAjAzrI sevAtA, cAmarothI vIjAtA, dharmanuM mAhAtmya gRhaNa karatA, tathA sanAmAM suvarNanA siMhAsanapara beThelA daMDavIrya rAjAne joyA. tyAre khuzIthI potArnu mastaka dhuNAvIte, prajunA vaMzamAM naktivAlo te iMa zrAvakano veSa leine ayodhyAmAM zrAvyo. devapuSya sarakhI trevaDA sUtranI yajJopavItathI hRdayamAM nUSita thaelA, eka vastravAlA brahmavratathI pavitra thayelA, bAra bratadhArI hovAthI bAra tilakone dhAraNa karatA, tathA jarA pIlI coTaTalImAtra kezavAlA, jaratajIe banAvelA arhata, muni, tathA zrAvaka dhamarUpa, dUSaNa rahita cAra vedane gRhaNa karanArA, tathA patAkA sarakhA hAthathI zuddha jaleM karI Acamana letA evA te (arUpa) zrAvakane jo daMDavIrya rAjA temanApara Adarayukta manavAlo thayo. patI rAjAe tene jojana karAvavA mATe rasoiyAune hukama karyo, tyAre te paNa yA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zatrujaya mAhAtmya. pathikIna smaraNa karato thako teunI sAthe dAnazAlAmA gayo. tyAM keTalAko vedanA aMgo laNatA hatA, keTalAko zAMtipATha karatA hatA, keTalAko paramabrahmano jApa japatA hatA, keTalAko dhyAnamAM tatpara hatA, keTalAko trikAla devapUjA mATe trikaraNa zuddhithI jaleM karI snAna karatA hatA, keTalAko muni ne vAMdIne dAna detA hatA, keTalAko taparUpI agnimAM karmarUpI kASTothI ahiMsAnI zrAdati karatA hatA, keTalAko AtmArAmamAM jAvarUpI pANIthI snAna karI pavitra manavAlA thayA hatA; evA te zrAvakone tyAM jozne iMza atyaMta AnaMda pAmyo. he zrAvaka ! amo tamone vAMdIe bIe, ema karIne uThelA evA teunI sAthe te pavitra pANIthI Acamana karIne, jojanazAlAmA dAkhala thayo. have te kapaTathI zrAvaka thaelo iMsa koDo zrAvakone mATe pakAvebuM anna divya pranAvathI kSaNavAramAM khA gayo; ane kahevA lAgyo ke, are ! rasozyA ! mane dudhAturane anna pIraso ? zA mATe tamo daMDavIrya rAjAnA puNyane vyartha karoDo ? par3I te vAta rasozyAe rAjAne kadevAzrI, teNe tyAM zrAvI, tene jukhyo, tathA zithila zarIravAlo joyo. paDI te kapaTI zrAvake rAjAne zramAyukta zrAvaka jANIne dInanAva dekhADI kaThina vacana kahyu ke, he rAjan ! tamoe thA je rasozvAune rAkhyA be, te zrAvakone uganArA , kema ke, mane ekane paNa te tRpta karatA nathI. valI zrA peTajarA tathA lAlacu rasozyA zrAvI rIte hamezAM bIjA zrAvakone paNa uge . te sAMjalI jarA krodhAtura thaelA rAjAe so mUDA jeTabuM anna potAnI najare pakAvAvyu. paDI te kapaTI zrAvaka devamAyAthI, ani jema sarva kASTanA samUhane tema te saghaDaM rAjAnA dekhatAM khA ga. yo; tathA par3I te rAjAne kahevA lAgyo ke, he jaratanA kulamAM nUSaNa samAna mahArAjA ! zuM tamAre tamArA pUrvajonI kIrti vadhAravI nathI ? valI dudhAtura evA mane ekane paNa jyAre tamo saMtoSI zakatA nathI, tyAre naratajInA puNyane tamo kulIna putra zuM zrAvIja rIte vadhArazo ? valI je mANasa potAnAM pUrvajonAM kula, kIrti tathA puNyane vadhArato nathI, evA mAtAne kveza karAvanArA putro a' kAmanAM De ? valI jyAre tuM tArA pUrvajo sarakhaM kArya nathI karI zakato, tyAre tenA siMhAsanapara Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH zA mATe bese ? tathA mastakapara temano mukuTa paNa zA mATe dhAraNa kare ? valI thA zrAvakone nojana karAvavAnAM tArA kapaTI DAkaDamAkane boDI de ? ane tArI zaktimujaba kara ? phokaTa mANasone yA dAnazAlAnAM DolathI zA mATe tuM uge ? tevI rItanI tenI niSTura vANI sAMnalIne paNa rAjA gusse thayo nahIM, paNa potAnAM puNyanI apUrNatAne jANIne ulaTo te potAnA AtmAnI niMdA karavA lAgyo. paDI rAjAnA nAvane jANIne pavitra vANIvAlo maMtrI kahevA lAgyo ke, he svAmI ! zrA ko deva kapaTathI zrAvakanuM rUpa lezne ahIM zrAvyo be. valI zrAvakanA veSamAM jo tamArI jakti hoya, to te Acaro ? kemake tamArI naktithI khuzI thazne kadAca te potAnuM svarUpa prakaTa karaze. te sAMjalI rAjAe tenI sapIpe caMdana ane aguruno dhUpa karI pavitra vacana kahyu ke, he deva ! tamo zrAvakano veSa lezne mane pravitra karavAne koNa zrAvelA bo ? tathA mArApara kRpA karIne zrApa pragaTa thA ? valI have Ape mane kheda thApavo yogya nathI, tathA huM zrAvaka veSadhArI manuSyane nizcayathI namuM bu. valI jinamAM, jinadharmamAM, sugurumAM, tathA zrApaprate jo mArI kharekharI nakti hoya, to zrAparnu kharUpa pragaTa karIne, mAruM puNya saphala karo ? evI rItanAM tenAM naktiyukta vacano sAMjalIne aMtaHkaraNamAM khuzI thaelA ke tenI lokovacce vAraMvAra prazaMsA karI. valI tenA manane khedayukta jANIne iMje turata kapaTI rUpa DoDIne, potAnuM mUlarUpa dhAraNa kayu. tyAre tene iMza jANI daMDavIrya Azcarya sahita darSathI tene namyo, tathA iMje paNa tene hAthathI jaMcakIne AliMgana kayu, tathA tene te kahevA lAgyo ke, he caramazarIrI mahAsatva ! tamone dhanya be, prajunA kulamAM utpanna thaelA tamone joza, huM zrI yugAdIza prajune yAda karuM buM. valI zrAje meM sudharmA sanAmAM begaM thakAM prajunA tevA guNayukta vaMza- smaraNa kayu; temAM pUrvajoe aMgIkAra kareluM kArya karanAra, tathA adhika guNavAna tamo bo, tathA tamo kulIna putrathI prajuno vaMza bAje paNa zonI rahyo .je putro vaMzanI sthiti, guNo, dharma, kIrti tathA akhaMDa rAjyanI / vRddhi kare , teja kharA putro. valI he rAjan ! tamo naratanA kulamAM utpanna thayA, mATe tamAre paNa tenA sarajhuMja kArya karavU jozyeM; ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 247 zatrujaya mAhAtmya. tethI tamo zatrujayanI yAtrA tathA tIrthojhAra karo ? valI TuM tamone devosahita tyAM zrAvI te kAryamAM madada karIza; mATe A khAmIvatsalanI peThe te kArya mATe paNa tamo tvarA karo ? te sAMjalI rAjAe kahyu ke, he ! zrApe mane ThIka te cetAvyu, ane tethI zrApa mane to jarata tulyaja bo. valI zrI yugAdIza prajunA nakta Apa samAna bIjA kozne paNa DaM jANato nathI, kema ke, jarata mahArAjanA snehathI Ape zrahIM zrAvI mArApara kRpA karI. have hu~ to jANe saMghasahita havaDeja yAtrAmATe prayANa karuM buM, ane have ApaNo pAlo melApa puMDarika giripara thaze. par3I khuzI thaelA iMje temane bANa sahita dhanuSya, divya ratha, hAra, tathA kuMDalo ApyAM. paDI iMDa to jagatamAM udyota karatA thakA kharge gayA, ane daMDavIrya rAjAe yAtrAnA prayANa mATe naMnA vagaDAvI. te nA. dathI, te jANe dUtathIja kheMcAyA hoya nahIM, tema lokonA samUho ve. gathI potapotAnA vAhano sahita tyAM ekaga thayA. palI zuna divase snAnathI pavitra thara, tathA pavitra vastro peherIne, zrane jinabiMbane na. mIne rAjAe loko sahita prayANa kayu. ghaNAM sainyathI pRthvInA vistArane harato, uDatI rajothI tejakhIu~nA tejane harato, cAra prakAranAM dha. manI vRddhi mATe caturvidha saMgha sahita, caturaMgI senA sahita, cAra prakAranI buddhivAlo, cAre gatiUnA nAza mATe cAre kaSAyone tajato, cAra lokapAlopara pAMcamo lokapAla, cAra mahAdharo, cAra sAmaMto, cAra maMtrI, tathA cAra senApatithI vIMTAine mArge cAlato thako te rA. jA zojato hato. valI zrAgala rahelA devAlayamA birAjelA jinabi. banA prajAvathI koi paNa devo temane parAlava karI zakyA nahIM. evI rIte ghaNAM dezone ulaMgIne, tathA te dezonAM rAjA pAsethI neTo khezne keTaleka divase te kAzmIra dezamAM zrAvyo. paDI prajAtamAM jevo te rAjA sainya sahita prayANanI zvA kare , teTalAmAM be parvatoe teno mArga rokyo. tyAre agra sainike zrAvI te vratAMta rAjAne kahyo. tyAre rAjA paNa AzraryathI temanI samIpa zrAvyo, tyAre te banne parvato pralayakAlanA parvatonI peThe arasaparasa AphalyA. te bannenA zrAphalavAthI taNakhAUno samUha evo to ubasyo ke, jANe vana sarakho tejakhI te vaDa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH bhae vanalaja hoya nahIM, tema dekhAvA lAgyo, paDhI temAMthI traNe jagatone bAlavAmAM samartha, evo agni nikalyo, tathA te uttama muni taraphathI zrAvelI tejolezyAnI peThe kozthI paNa sahana tha zakyo nahIM. te joza sumati pradhAna rAjAne kahevA lAgyo ke, he khAmI ! zrA upajava koza uSTa devano karelo be; Apa tene zAMta karavA mATe pUjAdika kAryoM karo? ke jethI te saMtoSa pAmI potAnuM svarUpa pragaTa karaze. evIrItanAM maMtrinAM vacanathI rAjAe pote pavitra pUjAdika kArya karyu, kema ke saMta puruSo prAyeM karIne parane tuSTamAna karanArA hoya . par3I te zAMti upAyothI paNa te deva jarA paNa saMtuSTa thayo nahIM, kema ke vaDavAnalane jalathI sIcyAthI te ulaTo vizeSa rIte balavA lAge . paThI rAjAe smaraNa karavAthIja iMje ApeluM zatrune nAza karanAraM dhanuSya zrAvyu, tathA tene pUjI teNe te hAthamAM dhAraNa kayu. te dhanuSyanAM tejazrI rAjA bakhatara peherelAnI peThe zonavA lAgyo. par3I rAjAe tene jarA kheMcIne teno TaMkAra kayoM ke, turata te vajrapAtanI bIkadhIja jema, tema dUra thayA. paLI rAjAye vajayI tathA devothI paNa na vArI zakAya, tevA te bANane dhanuSya sAthe joDyu. te vakhate najadIka rahelA loko zaMkA karavA lAgyA ke, zuM zrA sUryane jIrNa patranI peThe nedI nAkhaze? ke kapAsInI peThe tArAune uDADI nAkhaze? ke zrAkaDAnA phulanI peThe caMdrane pheMkI deze ? ke kIrti nahIM mAvAthI brAhmAMDane toDI nAkhaze ? teTalAmAM tejasvI AMkhovAlo, jayaMkara, viMdhyAcalapara rahelA zraminI peThe mastakapara pIlA kezovAlo, guphA sarakhAM naskorAMvAlo, vAyuthI vRdone nAMgato, dAMtonApIsavAthI utpanna thatI zragninI jvAlAthI jayaMkara dekhAto, tAlavRda sarakhA udaMDa bAhuvAlo, zIlA sarakhA dRDha hRdayavAlo, aMkuzasarakhA nakhonA samUhathI phADelA be, siMhone jeNe evo, capala kIjayI najadIka rahelA hAthI zrAdikone gRhaNa karato, tathA mAjhaM rakSaNa karo ? mAruM rakSaNa karo? evAM vacano bolato eka vetAla pragaTa thayo. tenAM te vacanathI rAjA dhanuSya kheMcIne kalpAMtakAlanA sUryanI peThe sthira rahyo; tathA teNe tene kaDaM ke, are nIca ! teM thA mArga zAmATe ruMdhyo ? tathA tArI pAse konuM bala ? ane tuM koNa ? te saghaj kahe ? tyAre te vetAla kahevA lAgyo ke, he dayAlu daMDavIrya Jain Educationa Interational For Personal and Private Use Only Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 zatrujayamAhAtmya. rAjA ! thA tamArA sevakapara kopa nahIM karo ? valI he rAjan ! jIrNa vastrathI jema sUryane, tathA tRNathI jema agnine, tema meM je tamone rodhyA De tenuM kAraNa tamo sAMgalo? huM prathama viyajati nAmano eka vidyAdharono khAmI hato; ane tamoe mane saMgrAmamAM jItyo hato. tenI pIDAthI marIne khalpa AyuSyathI, dhaNA navomAM jaTakIne, kozka puNyane yoge thA vananA parvatamA DhuM vaitAla thayo. panI vinaMgAnathI ikSvAku vaMzamAM nUSaNa samAna evA tamone ahIM thAvelA jANIne tamAro mArga rokIne hu~ beTho. garuDanA padAghAtathI jema nAgapAzo tema tamArA dhanuSyanA TaMkArathI thA parvato phATI gayA; valI agAu hu~ ko rAkSasa, dAnava, ke manuSyothI paNa jI. tAyo na hoto. paNa have to tamArAM balane sahana karavAne huM zaktivAna nahIM hovAthI ApanAthI hu~ jItAyo buM. ane he svAmI ! have hu~ zrApanI AjJAthI ahIM cAkAranI peThe rahIza; panI rAjAe paNa tene tyAMja sthApyo. paDI rAjAe krodha rahita thakSa, snAna karI, tathA prajune pUjIne, ane jojana karIne parivAra sahita tyAMzrI prayANa kayu. evI rIte zrakhaMDa prayANathI keTaleka divase te jaratajInI peThe zatrujaya najadIka pahoMcyo. paDI tyAM AnaMdapUramAM naratanI peTheja temaNe jinapUjA, tIrthapUjA, saMghapUjA, thAdika sarva kArya karyu. paThI te zatrujayI, jaratakuMDa, tathA bIjA kuMDomAMdhI paNa tIrthodaka lezne zatrujaya parvatapara caDyo; tathA vaTe mukhya zikharapara caDIne, teNe tene traNa pradakSiNA dIdhI. tyAM jarata cakrI. e banAvelAM temanI kIrtirUpI vRdasarakhAM prajjunAM prAsAdone jozne te atyaMta zrAnaMda pAmyo. have te vakhate avadhijJAnathI tyAM daMDavIrya rA. jAne zrAvelA jANIne iMza paNa devonI sAthe zrAvyo; tathA teNe mukhya zikharane, caityane, rAyaNane, samavasaraNane, tathA prajunAM pagalAMne pUjyAM; panI tyAM te rAjAe se kahelI vidhipUrvaka, dArijarUpI vRdane bAlavAmAM dAvAnalasaraluM saMghapUjA, utsava Adika zuja kArya kayu. valI tyAM munie kahelA te girinA mAhAtmyane sAMjalatAM thakAM teNe traNa agara mahotsava pUrvaka tIrthotsava karyo. par3I tyAM prajunA maMdirone jIrNa thaelA jozne UHkhita thara, iMjanI anumatithI teUno teNe udhAra kayoM. panI teNe raivatAcalapara paNa utsavapUrvaka iMjanI anumatithI maMdirAdikono u Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaHsargaH kAra karyo. par3I temaNe bAbu, vaicAra, aSTApada tathA sammetazikharapara paNa saMgha sahita yAtrA karIne ujhAra ko. par3I teNe potAnAM rAjyamAM zrAvIne, tyAM paNa kroDogame jinamaMdiro karAvyAM, tathA tIrthayAtrA karI. panI eka dahADo jaratanI peTheja ArisA juvanamA potAnAM zarIrane jotA thakA, ane saMsAranI asAratAne manamAM dhAratA thakA te daMDavIrya rAjA kevalajhAnanI saMpadA pAmyA. panI vrata pAlatA thakA, ane parano upakAra karatA thakA te daMDavIrya mahAmuni mode gayA. evI rIte thA zatrujaya tIrthano bIjo ujhAra karIne jaratanA vaMzamAM thaelA daMDavIrya rAjA moda pAmyA. ___evI rIte bIjo uddhAra jANavo. have eka dahADo IzAneM, jyAM hemezAM kevalI arihaMta vicare , evAM mahAvideha kSetramA ktithI jinezvarone namavA mATe gayo. tyAM siMhAsanapara beThelA, tathA traNa utthI zojatA prajune stavIne, tathA namIne te temanI pAse beTho. paDI praju lokone AnaMdakArI dezanA devA lAgyA ke, jema navomAM manuSya nava, tathA gharomAM dIpaka tema saghalA chIpomAM jaMbUDIpa zreSTa be. valI sarva dezomAM surASTra deza, tathA sarva parvatomAM puMDarika giri uttama be, kema ke tyAM kIrtanathI paNa pApone haranArA zrI Sanadeva pranu birAje . valI te jaratadetra, tathA tyAMnA manuSyone paNa dhanya be, kema ke tyAM rahelA zatrujaya tIrthamAM te prajune pUje . valI hamezAM vimalAcala tIrthane dhyAvavAthI pAponI zAMti thAya be, kema ke, jo sUrya najadIka hoya, to zuM aMdhakAranI pravRtti hoya ? koDo navomAM paNa pulaja evaM bodhibIja zatrujaya tIrthamA prajunuM dhyAna dharavAthI tatakSaNa prANIne prApta thAya . sarva tatvomAM jema samyaktva tathA sarva devomAM jema jina, tema sarva tIrthomAM uttama evo zatrujaya giri urlaja De. evI rItanI prajunI dezanA sAMjalIne, te tIrthane jovAnI zvAthI IzAne zatrujaya giriprate zrAvyo. tyAM prajune jotAM thakAM, stavatAM thakAM, tathA jinavANInuM samarthana karatAM thakAM teNe devo sahita hA mahotsava karyo. valI tyAM jinanaktinI peThe, kiMcita jIrNa thaelAM jinamaMdirono teNe dIvya zaktithI ukAra ko. evI rIte daMDavIrya rAjA paDI so sA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujayamAhAtmya. garopama gayA bAda IzAneno karelo puMDarika giripara trIjo ukAra thayo. evI rIte trIjo uddhAra jANavo. have eka dahADo caitrI punamane divase devo zrI puMDarikagiriprate - Sanadeva prajune namavA mATe zrAvyA. te vakhate hastIsena nAmanA nagaramAM suhastinI nAmanI devI kAlanAM vazathI koDo devIuthI vITAyI thakI mithyAdRSTi thara hatI. te mahA balavAna, tathA jainadharmano veSa karanArI hatI, zrane teNIe tAladhvaja pramukha detradevone potAne vaza karI lIdhA. te devI svebAcArI thazne, parakhoha, madya tathA mAMsamAM bAsakta tha thakI potAnAM garvathI uData thazne tIrthane nukazAna karavA lAgI. valI te devI devonAM nahIM zrAvavAthI, kapaTathI, ghaNAM bIjA parvatone zatrujaya sarakhA karIne lokone ugatI hatI. have tyAM tevA ghaNAM parvatone jo AzcaryathI ekabIjAnAM mukho jotA thakA te devo vicAravA lAgyA ke, zuMzrA pRthvIpara ghaNA zatrujaya parvato ? athavA amArI jaktithI teNe ghaNAM rUpo kA~ je.athavA eka parvatapara amo saghalAne nahIM mAtA jozne, zrA pranAvika parvata hajAro rUpapaNAne jhuM prApta thayo ? evI rIte ciMtAtura thaelA devoe avadhijJAnano upayoga dIdhA vinAja te sarva jagoe snAtrapUjAdika kArya karyu. panI ahAzmahotsava karIne jeTalAmAM te javAne z , teTamA teye vimalAcalapara eke zikhara joyuM nahIM. tyAre tejae saMtrAMta thara evo tarka bAMdhyo ke, zrApaNI kunaktithI zuM thA vimalAcala adRzya thayo ? valI jagatane pAvana karanArA te tIrthane ApaNe hamaNAja aneka prakAranuM joyuM hatuM. ane have to te eka paNa najare paDatuM nathI! par3I teue avadhijJAnathI te devIna kapaTa pragaTa rIte joyu. tyAre sarva devoe krodhAtura thai prakSayakAlanAM sUryanI peThe teNItarapha jayaMkara kopajvAlA mukI. te kopajvAlAthI atyaMta balatI thakI parivAra sahita zrAvIne te devI tejane namavA lAgI, tathA dInavANI bolavA lAgI ke, he devo! tamo amArA khAmI bo, ane zramo tamArI dAsI bIyeM, mATe tRNa samAna evI zramopara krodha karavo ucita nathI. amoe ajJAnatAthI thA kArya karyu , have par3I tema nahIM karIyeM, mATe amAro thATalo zraparAdha zrApa damA karo? tyAre devo kahevA lAgyA ke, are ! puSTa ! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saptamaH sargaH 153 tIrthano ghAta karanArI ! tuM zramArI peThe bIjA lokone paNa zravI te Thage be !! valI he mAMsajaNI! teM yA tIrthanI sAtanA karI ! tane tIrthanI rakSA mA rAkhelI hatI, ane teM ulaTo tIrthano nAza karavA mAMDyo ! valI teM jarataprate dAsanAva rAkhIne zrAvuM kArya karyu ? mATe hamaNAja tAro zramo nAza karIzuM. te vacana sAMjalI jayajIta lI te istinI devI prajune zaraNe gara, kema ke, tema karyAvinAM javathI jema tema devAnAM krodhathI teNIno buTakAro na hoto. paDhI teNIne zrI yugAdIza prajune zaraNe gaelI joine, devo dUra unI thakA kar3evA lAgyA ke, are duSTa ! yA teM zuM karyu ? tyAre dAMtothI yAMgalInAM devAM 'cAvatI thakI te devI kahevA lAgI ke, he dayAlu devo ! tamo kRpA karI krodhane tajo ? valI huM havethI koi paNa divase manathI paNa jo yA kArya ciMtanuM, to mane yA jagatathI namAelA yugAdIza prajunA caraNonA sogaMda be; valI yA bAbatamAM jagatanAM jAvone jonArA tamo sAkSI bo; tethI have kRpA karIne mArA thA eka aparAdha mATe tamo kSamA karo ? evI tanAM dIna vacanovAlI evI teNIne devorDa visarjana karI, kema ke, uttama mANaso namatA aparAdhI para gusse yatA nathI. paDhI tyArathI te hastinI devI hastisena nagaramA rahI ne saMghanI jakti karatI thakI tIrthanI rakSA karavA lAgI. have te vakhate cothA devalokanA mAheMdra nAmanA jaktivAna iMdre te zatruMjayapara jarA jIrNa thapalAM prajunA maMdirone joyAM. tyAre te vicAravA lAgyo ke, zraho ! jagatane hitakArI evA yA tIrthamAM zrA zuM yayuM ? kharekhara te yA devInaM ceSTita be. ema vicAri dIvya zaktithI vArdhakI mA raphate te te prAsAdo navAjevAM samarAvyAM. valI evIja rIte tethe bA - hubali, tAladhvaja, kadaMba giri, tathA revatAcala Adika zikharopara paNa uddhAra karyo. evI rIte izAneMdre karelA uddhAra paDhI kroDa sAgaropama gayA bAda vimalAcalapara mAheMdrano karelo cotho uddhAra jANavo. evI rIte cotho uddhAra jANavo. have eka dahADo mahAvideha kSetramAM jinano janmotsava karIne devo AvamA naMdIzvara dvIpamAM gayA. tyAM zrAva divaso sudhi jinArcana tathA mahotsava karIne zrI zaSana prajune namavAne vimalAcalapara zrAvyA. tyAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 zatrujaya mAhAtmya. temaNe naktithI ATha divaso sudhi prajunI pUjA karI, tathA puNyanAM maMdira sarakhAM te jinaprAsAdone kiMcita jIrNa thaelAM joyAM. tethI mahA jaktivAna brauMje sarva devonI anumodanA pUrvaka divya zaktithI vimalAcalapara ukAra ko. evI rIte mAMheMDe karelA ukAra par3I daza koDa sAgaropama gayA bAda thA zatrujayapara brA~De karelo pAMcamo ukAra thayo. evI rIte pAMcamo ukAra jANavo. have eka dahADo camareMja Adika juvaneMso svebAthI tathA naktithI naMdIzvara dvIpe gayA. tyAM tIrthayAtrA mATe nikalelA, tathA kAmadevane jItanArA be vidyAdhara muni zrAvyA. te munie te devone, sAMjalavAthI paNa pavitra karanAro zrI puMDarika girino mahimA kahyo. evI rIte te muniu~thI prerAelA te devo zatrujaya tIrthaprate teunI sAthe zrAvyA. par3I tyAM tathA sarva tIrthomAM yAtrA, dAna, pUjA tathA naktithI maMdirono jakAra karIne, te potAne sthAnake gayA. evI rIte brahmaje karelA ujhAra paDI lAkha koDa sAgaropama gayA bAda vimalAcalapara juvaneM karelo ho ujhAra thayo. . evI rIte ho ujhAra jANavo. valI vacce paNa zrI zatrujaya parvatapara mANaso, tathA devonAM karelA ghaNA pavitra udhAro thayA . evI rIte zrI jaratathI mAMDIne sagara cakrI sudhinAM kalyANanA nidhAna sarakhA, tathA tIrthano udhAra karanArA, ane iMsothI paNa vakhaNAelA zrAzayavAlA rAjA thayA; tathA te aMtaraMga ba zatrune, jItIne, zAnI thayA thakA anukrame mode gayA. evI rIte zrI vardhamAna prajunAM mukharUpI kamalamAMdhI nikalelA vacananAM sArane melavIne iMso nirmala AnaMda pAmyA, ke jethI temane jANe mokSasukhaja matyu hoya nahIM tevA te thayA. evI rIte zrAcArya mahArAja zrI dhanezvara sUrie banAvelA mahAtIrtha zrI zatrujayanA mahAtmyamA prAviDa tathA vAlakhilbarnu caritra, tathA tIrthojhAranAM varNanano sAtamo sarga saMpUrNa thayo. zrIrastu. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH aSTamaH sargaH jemaceM caritra *cAra manohara zrAzcaryothI zrAzrita thaebuM be, evA zrImAn nAji rojanAM putra (yugAdIza praju) vAMbita arthane Apo ? zrI vIra pranu iMDane kahe je ke, he cha ! tIrthakaranA manohara caritravAlA bAkInAM ujhAronI sthiti paNa tuM sAMjala ? karmarUpI zatruthI nahIM jItAelA, tathA kAmadeva rUpI zatrane jItanArA, evA ajitanAtha prajune namaskAra karIne, temanAja guNonuM huM varNana karuM buM. jaMbUhIpanA jaratakSetramAM, zatru jenI sAthe laDI nathI zakatA evI, tathA pRthvImA prakhyAta, ane nirbhaya ayodhyA nAmanI nagarI je. je nagarIprate zrAvelA zatru maNinA koTamA pratibiMbita thaelAM potAnAMja zarIrone joza, sanmukha zrAvelA zatruThanI bIkathI nAzI jatA hatA. valI jyAM hamezAM arihaMta prajunA maMdiromAM vAgatA ghaMTAnAM mUrtivaMta dharmarAjA sarakhA nAdothI pAparUpa rAjA to nAzIja jato hato. tyAM zrI Sanadeva prajunA vaMzamAM bIjA ajitanAtha pranu sudhimAM asaMkhyAtA rAjA mode gayA, tathA eka sarvArthasi gayA. anukrame te vaMzamAM te nagarImAM jinadhyAnathI zuddha buddhivAlA, zatruu~ne jItanArA, mahA prajAvavAlA, tathA guNarUpI mANikyanAM rohaNAcala sarakhA jitazatru nAme rAjA thayA. teNe zatrunAM, tathA yAcakonAM lalATapara rahelI karmanimita akSaronI paMkti lopI hatI. temane uttama guNovAlo, tathA mahA naktivaMta sumitra nAme nAno yuvarAja nAza hato. have te jitazatru rAjAne, mukhathI dAsarUpa karela ne caMne paNa jeNIe, tathA vijayanA thA. khyAnamAM dRSTAMta sarakhI vijayA nAme rANI hatI. zIlarUpI parvatapara ca. DelI, tathA asaMkhya guNovAlI te rANI patinA hRdayane potA tarapha kheMcatI hatI. valI vanne pakSothI (pAMkhothI) zuka, tathA vivekavAlI te rANI haMsInI peThe patinAM nirmala manamAM (mAnasa sarovaramAM) vAsa karIne rahetI hatI. valI jagatane mitra sarakhA te sumitra yuvarAjanI uttama ca *(1) yugalIAMunI nahIM zikhavelI paNa vivekanI lakSmI. (2) zreyAMsa kumAranI dAnanI vAsanA. (3) cakrIthI paNa bAhubalinuM adhika bala. (4) logo jogavatAM thakAM paNa jarata mahArAjane thaeluM kevalajJAna. e cAre Azcaryo jANavAM. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 zatrujaya mAhAtmya. ritrothI yazavAlI yazomatI nAme strI hatI. te gajagAminI strIe potAnAM guNothI (dorIthI) tAruNyarUpI vanamAM saMcAra karanArAM, tathA kAmatRSNAthI vyAkula thaelAM potAnAM svAminA manarUpI hariNane bAMdhI lI, hatuM. have eka dahADo caMkhazAlAmA sutelI, tathA thoDI jAgatI ane thoDI UMghatI, evI vijayA rANIe pADalI rAtrie, hAthI, siMha, vRSana, lakSmI, puSpamAlA, caMDa, sUrya, dhvajA, kalaza, vIrasamupha, pannasarovara, deva vimAna, ratnono rAzi, tathA agni, evI rIte cauda khapnone potAnAM mukhamAM praveza karatAM joyAM, ane tethI te atyaMta zrAnaMda tathA sukha pAmI. vaisAka sudI terasane divase caMcha rohiNI nadAtramA zrAvate bate javanAM dayathI anuttara vimAnathI cavIne, kozka deva nizItha samaye samAdhi pUrvaka teNInI kudimAM zrAvI avatayoM; te vakhate jagatamAM mohoTo udyota thayo, tathA nAra kiu~ne paNa sukha thayu. have sumitranI strI yazomatI paNa rAtrIe teja svapnone jo atyaMta AnaMda pAmI. paThI prajAte te bannee harSathI potapotAnAM svAmiu~ne te vratAMta kahyo, tyAre tejae paNa svapnavettAu~ne te saMbaMdhi phala pubyuM. tyAre te khapnavettAe paNa vijayA rANIthI jinanI utpatti, tathA yazomatIthI cakrInI utpatti thavAnI kahI, tyAre tee te svapnavettAu~ne dhanazrI harSe karIne khuzI karyA. have uttama garjanA anunAvathI, jIvonI anukaMpAthI, tathA svanAvadhI maMda gativAlI thane uttama dohalAvAlI te banne thaz. have nava mAso zrane sADA zrApa divaso saMpUrNa thayA bAda mahAsudI thAmane divase caMDa rohINI nadAtramA zrAvate bate vijayA rANIe nizItha samaye so. nerI kAMtivAlA, tathA hAthInA cinhavAlA, ane jagatamAM udyota karanArA putrane janma prApyo. te vakhate zrAsano kaMpavAthI upanna dikkumArInae zrAvIne jaktithI sarva sUtikarma kayu. valI te samaye cosaTha iMsro potAnA zrAsano kaMpavAthI prajuno janma jANIne harSita thayA thakA zojanika vimAnothI, tathA uttama parivArothI, ghaNA bIpone ulaMgIne vi. nitA nagarImA zrAvyA. paDI saudharme jinamAtAne zravasvApinI niDA dezne, tathA temanA paDakhAmAM prajunuM pratibiMba melIne prajune grahaNa karyA. caMdanathI lIpta karelA tathA kujalarUpa karelA hAthamAM prajune vezne iMsa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH zya kSaNavAramAM meruprate pahoMcyo. tyAM pAMDuka vanamAM ardha caMdranA AkAravAlI zAzvatI ne sphaTikanI atipAMDukaMbalA nAmanI zilA be. tyAM pUrvAcala jema sUryane, tema iMDe manohara siMhAsanapara besIne prajune kholAmAM dhA. tyAM valI eka rUpathI iMdre chatra, ve rUpathI cAmara, tathA eka rU pathI vajra dhAraNa karyu. evI rIte jaktivaMta iMDe pAMca rUpo dhArIne bI - jAune snAtra mATe AjJA karI. paDhI eka hajArane ATha mATInAM, suvarNanAM, rUpanAM, maNi ane ratnonAM, sonA ane rUpAnAM, tathA maNi sonAnAM, tIrthodakathI narelA kalazothI prajune dareke chAjiSeka kaya. valI te prajune gozIrSa caMdanathI, dIvya sugaMdhivAlI vastuthI, puSpothI, phalothI, tathA patrothI jaktithI pUjyA paDhI uttama jAvavAlo saudharmeMdra jarA havIne temanI manohara stuti karavA lAgyo ke, traNa lokanAM nAyaka! devAdhideva ! jagavan ! tathA sarva janomAM uttama ! ajitanAtha prabhu tamo jaya pAmo ? valI he prabhu zrI yugAdIza prabhu pI pacIsa lAkha kroDa pUrva gayA bAda mArAM jAgyathI Apano janma thayo bevalI ApanA avatArathI, mane (malanArI ) pUjA ne dezanAnA zravaNayI huM mArA janmane paNa saphala mAnuM huM. valI he svAmI zrAje yA jaratakhaMDa, hu~ yadi devo, nAgakumAro tathA manuSyo paNa pavitra thayA. valI Apa varUpI samudramAM buDatA prANIune tAranArA bo. valI he kRpAlu khAmI ! suvAmAM, besavAmAM, cAlavAmAM, dhyAnamAM tathA sarva kAryoMmAM Apa mArA cittamAM vaso ? valI he guNonA AdhArabhUta, anaMta, avyakta, tathA jagatsvAmI evA bIjA arihaMta, tamo dharmopadeza devA mATe varyA bo. valI he jagavan! ApanI sevA, stuti tathA dhyAnanAM pueyathI javajavate ApanA caraNakamalo mArA manamAM rahejo ? evI rIte paMcAMga praNAmapUrvaka prajunI stuti karIne te iMdra prItithI temane pUrvanI peThe lene vAraMvAra jovA lAgyo. paDhI te potAne dhanya mAnato thako devosa hita turata harSathI jitazatru rAjAne ghera zrAvyo, paDhI tyAM mAtAnI nidrAne, tathA prajunA pratibiMbane kheMcI lei, tathA prajune palaMgapara mukIne te naMdIzvara dvIpe gayo. tyAM saghalA devo zrAva divasosudhi jinano janmotsava karIne, prabhunuMja dhyAna dharatA thakAM potapotAne sthAnake gayA. 33 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zya zatruMjaya mAhAtmya. have teja rAtrie saMpUrNa dolAvAlI yazomatIe paNa saMpUrNa samaye eka pavitra putrane janma zrApyo paDhI snAtrotsava samaye nahIM joelA prajovA mATe jANe utsuka thayo hoya nahIM, tema sUrya udayAcalapara caDhyo . te vakhate sUryanAM kiraNonI zreNi jinavANInI peThe jagatamAM - dhakArane haNatI thakI kamalono udaya karavA lAgI prajAtamAM rAjAe putranA janmanI vadhAmaNI zrApanArane bahu dAna zrApI ne tenuM janmanuM dAridra harSI dUra karyu. valI te vakhate dhanade iMdranI AjJAthI ASADha mAsanA meghanI peThe nagaramA sarva jagoe suvarNa ratna tathA vastronI vRSTi karI. te vakhate nagaramAM dhvajA, toraNo, mANikyanAM vastiko, puSpamAlAI vigerethI moTo utsava thara rahyo. dave bIje divase rAjAe sthiti pratisthiti karI, tathA trI je divase banne putrone sUryacaMdranuM darzana karAvyaM. baThe divase utsavapUrvaka gotrInI anumatithI rAjAe potAnA putranuM zrajita, tathA yazomatInA putranuM sagara nAma pADyuM. have zrI ajitanAtha prabhu iMDe mukelI pAMca dhAvothI, te jANe pAMca samitithIja hoya nahIM tema, lAlana karAtA thA vRddhi pAmavA lAgyA. paDhI jagatanA zrAlaMbanarUpa prabhu lAkaDI kAlIne pRthvI para dhIme dhIme cAlavA lAgyA. te vakhate iMdranI zrAjJAthI devo, mayUro thane, ghoDA thaine, tathA hAthI thaine prajune ramA - DavA lAgyA. evI rIte saMsArathI virakta tharalA paNa prabhu, mAtapitAnA tathA devonA AnaMda mATe bAlocita krIDA karavA lAgyA. have sagarakumAra paNa samaya zrAvyAthI atyaMta harSita thathA thakA mAtapitAnI khuzI mATe gurupAsethI sarva kalAuMno abhyAsa anukrame karavA lAgyA. suvarNa sarakhI kAMtivAlA, tathA uttama lakSaNovAlA te banne - nukrame madhyama vayane pAmyA. sADA cAraso dhanuSyanI uMcAzvAlA tathA atyaMta rUpAne lAvaNyavAlA te banne jagatane zrAnaMda pavA lAgyA. potAnAM jogAvalI karmone jANatA evA prabhu mAtapitAnA harSa mATe rAjakanyA parayA, kema ke karmonuM phala balavAna De valI sagare paNa mAta - pitAnA harSa mATe ghaNI rAjakanyAsAthe lagna karyu. tethI te tArAuMmAM jema caMdra tema zojavA lAgyA. dave prajue devothI sevAtAM thakAM aDhAra lAkha pUrva kumArapaNAmAM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH gAkhyA. par3I jitazatru rAjAe potAnA vahAlA putrane atyaMta guNavAna jANIne, temanI zchA nahIM utAM paNa parANe rAjyapara sthApana karyA. sumitra yuvarAje paNa jitazatru rAjAnI anujJAthI potAnA sthAnake potAnA putra sagarane sthApana karyo. panI jitazatru, sumitra, tathA bIjA rAjAe paNa dharmaghoSa gurupAsethI dIkSA lIdhI. have surAsurothI paNa nahIM jItAtA praju devothI sevAyA thakA rAjya pAlavA lAgyA. te vakhate sagara yuvarAja paNa rAjAnI (pranunI) zrAzAthI ghaNA dezone sAdhIne jayavAna thayA thakA pAgA zrAvyA. evI rIte praju jyAre rAjya karatA hatA tyAre, dezamAM iti ke naya na hoto, tathA sukhama kAlanI peThe loko hamezA sukhIyA hatA. evI rIte prajue trepana lAkha pUrva sudhi rAjya pAlIne potAnuM nogAvalI karma khapAvyu. have eka dahADo udyAnamAM vasaMta Rtu AvyAthI praju lokonA uparodhathI rANI sahita tyAM cAlavA lAgyA. palI kokilonAM kolAhalothI, tathA jamarAUnA UMkArothI potAnI zonA dekhADatA, tathA vRdorUpI jaMcAM mastakothI prajune jotA, ane teunI zAkhArUpI hAthothI prajune bolAvatA evA te vanamA pranu pahoMcyA. vikakhara thaelA puSponI sugaMdhavAlA, tathA bAyAthI tApa vinAnA, evA te vanamA praculokonI sAye krIDA karavAnI zchA karavA lAgyA. te vakhate kozka strI paganA agra nAgapara unIne vRdoparathI phalo toDavA lAgI, tyAre te potAnAM stanorUpI guDAu~thI zojatI thakI jaMgama velaDI sarakhI dekhAvA lAgI. valI te vakhate kozka strInuM samasta zarIra to vRdothI bavAevaM hatuM, ane phakta mukha dekhAtuM hatuM, tethI lokone anya jAtinAM vRkSamAM anya jAtinAM puSpanI utpattinI zaMkA thatI hatI. valI te vakhate kozka strI to evI rItanA krodhathI nakhoyeM karIne puSpone davA lAgI ke, mArI A AMgalIja kAmadevanA pAMca bANo be, zrA puSpo to kaMI hisAbamAM paNa nathI. valI te vakhate kozka strI to potAnAM stanothI hAthInA kuMjasthalone jItavAthI tyAMcI malelA motIthIja hoya nahIM jema tema mAlatInA puSponI mAlA guMthIne potAnAM stanopara peheravA lAgI. valI te samaye tyAM kozka strI vasaMta rAganI sAthe paMcamakhara gAtI thakI (strIthI) virahI puruSone kAmAni u Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 za-jaya mAhAtmya. pajAvavA lAgI. valI kozka strI to kAmadevarUpI cakrInAM cakrosarakhAM bakulanAM puSpone majAkathI potAnAM khAmipara pheMkavA lAgI. valI zveta vastrovAlI kozka strI to te samaye potAnAM mukharUpI caMthI punemanI rAtrinI zojAne dhAraNa karatI hatI. te vakhate pranu paNa sarva aMgopara pu. ponAM zrAnUSaNo peherIne, tathA hAthamAM puSpono daDo lezne puSpanAMja bIlAnApara beThaga. te vakhate strI prajunI pAse nAcatI thakI rAsalIlA karavA lAgI. evI rIte kAmI loko kAmavilAsamAM thAsakta thae bate pranu avadhijJAnathI potAnAM pUrva javonuM smaraNa karavA lAgyA, thane tethI temaNe anuttara vimAna AdikanAM sukhone yAda karyAM. te vakhate sAkara khAnAro jema lIMbaDAnAM khAdathI, tema praju turata te kAmarasathI dUra thayA; ane vicAravA lAgyA ke, aho (pUrva javomAM) tevI rItanA sukho logavyA utAM, haju ahIM paNa kAmavilAsamAM mAjhaM mana coTej !! mATe te kAmanA ceSTitane dhikkAra !! prANI ajJAnadazAthI anaMtA javomAM ghaNAM sukho jogavyA batAM paNa navanavaprate navAM navAM sukhoneja zche be. valI prANI anaMta sukhone jogavatAM utAM paNa te tRpti pAmato nathI, ane phuHkhano to eka lezamAtra zrAvyAthI paNa te kaMTAlI jAya . valI pueyathI sukho male be, utAM paNa te puNyamAM prANI zrAdaravAlo thato nathI, ane je pramAdathI kuHkha male , temAM to te zrAdaravAlo thAya . valI pApakAryoM karIne uttama phalanI prApti kyAthI thAya ? kema ke, lIMboDI vAvyAthI kaMza kalpavRdano aMkuro te uge? valI zrA saMsArarUpI samu. amAM bukivAno paNa (maDImAro paNa ) viSayarUpI mAMsanAM lonathI masyonI peThe duHkharUpI jAlamA phasAi paDe be. khechAcArI viSayarUpI vai. rI thA javarUpI cauTAmA mUlnAM puNyarUpI caitanyane luMTI lIe . valI putra, mitra tathA strI AdikarUpI pAzothI dareka navamAM baMdhAelo manuSya padinI peThe svebAthI dharmane viSe ramI zakato nathI. valI je mANaso tuba sukhanA lonayI potAnuM puNya hArI jAya , te amRtano potAnA pago dhovAmA upayoga karavA jevU kare . have prajujeTalAmAM evI rIte ciMtavatA hatA, teTalAmAM lokAMtika devo "jaya jaya" zabda karatA thakA temanI pAse zrAvyA; tathA temane kahevA lAgyA ke, he praju ! zrApa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 261 amaSTaHsargaH ajJAnInI peThe mohane dhAraNa nahIM karo? paNa tIrtha pravartAvo? ema kahI te vinayavaMta devo potAne sthAnake gayA. paThI teja vakhate praju turata te krIDAdikane visarjana karIne, kAmadhenune paNa jItatA kA vArSikadAna devA lAgyA. evI rIte hAthI, ghoDA, ratho, ratno, mANikyo, tathA vastronuM eka varSa daramyAna prajue je dAna prApyuM, tenI saMkhyA to te prajuja jANI zake, bIjo jANI zake nahIM. prajue sagara kumArane cakrI thanArA jANIne tenI zvAvinA paNa balAtkAre temane rAjyapara besADyA. have te vakhate zrAsano cAlavAthI saghalA iMgho prajunuM dIkSAkaTyANaka jANIne AkAzane zojAvatA thakA potapotAnA sthAnakothI AvyA. pabI pranu paNa snAna karIne, tathA dIvya vastro ane thAnUSaNo peherIne, ane gharaderAsaramA rahelAM arihaMta prajunA biMbone pUjIne a jema pA. laka vimAnamA tema surAsuroe banAvelI suprajA nAmanI pAlakhImAM bega. palI vRkSa strIu~thI vadhAvAtA, tathA teUnA hAthothI buMbana karAtA praju hajArothI vahana karAtI te pAlakhImAM bega thakA vanamAM gayA. tyAM sahasrAmra vanamAM azoka vRkSanI nIce teu~e te pAlakhI utArI, tyAre pra. nu paNa udayAcalathI jema sUrya, tema temAMthI turata nIce utA. have tyAM prajue utArelAM vastra, bAjaraNa, puSpamAlA, tathA motIne iMje potAnA vastranA beDAmAM grahaNa kA~. paDI prajue kukarmothI utpanna thaelA kezone jema, tema potAnA kezone paMcamuSTithI ukheDI nAkhyA, tathA iMje te kezone vIrasamuamAM padharAvyA. paThI iMje saMjJAthI ghoMghATa baMdha karAvyo, eTale prajue paNa trividhe trividha sAmAyika aMgIkAra karyu. e. vIrIte prajue eka hajAra rAjaunI sAthe dIdA lIdhI, ane iMDe paNa prajunA skaMdhapara ujjvala devapuSya vastra dhAraNa kayu. evI rIte mAhA. sudI navamIne divase caMDa rohiNI nadAtramA zrAvate bate, pAbale pohore bahanA tapapUrvaka prajune cothu (manaHparyaya) jJAna utpanna thayu. have maunadhArI pranu paNa niHsaMga thayA thakA pRthvIpara vihAra karavA lAgyA, tathA iMsAdika devo naMdIzvara chIpe gayA. panI bIje divase prajue thayodhyAmAM brahmadattane dhera dUdhapAkathI kalyANakArI pAraNuM karyu. te vakhate tenA zrAMgaNAmAM AkAzazrI sADAbAra koDa sonaiyAnI, tathA puSpo ane Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 zatrujaya mAdAtmya. devadUSyonI vRSTi thakSa, tathA zrAkAzamAM devakuMkunI vAgavA lAgI, celojya thayo, tathA devo brahmadattanI prazaMsA karatA thakA " jaya jaya" zabda karavA lAgyA. "zrA prajue sparza karelI nUmine, tathA temanA pagalAMne ko sparza na kare to sAraM " ema vicAri brahmadatte tyAM dharmacakra banAvyu. par3I te nirmama pranu Arya tathA anArya dezomAM vihAra karatA thakA dhyAnarUpI agnithI potAnA ghatikone bAlavA lAgyA. motInA hAramA bhane sarpamAM, maNimAM ane DhephAmAM, tRNamAM ane strImAM, zatrumAM ane putramAM, suvarNamAM zrane kAcamAM, sukhamAM ane puHkhamAM, navamAM ane mokSamA, ujADamAM ane vastIvAlA nAgamAM, tathA divasa, rAtri ane saMdhyAmAM paNa praju samadRSTivAlA thayA. valI te pranu kAcabAnI peThe gupteMjiya, zrAkAzanI peThe nirlepa, pRthvInI peThe damAvaMta, tathA sUryanI peThe zradbhUta tejavAlA thayA. evI rIte te praju bAra varSosudhi saghalA dezomAM vihAra karIne pharIne ayodhyAmAM zrAvyA. tyAM sahasrAmra vanamAM saptabada vRdanI nIce dhyAnAMtarane prApta thara, godohikAsanamA rahyAM thakAM, posa sudI bArasane divase caMcha rohiNI nakSatramA zrAvate bate, pAbale pahore, koMnA yathI prajune kevalajJAna utpanna thayu; ane tethI caudaraapramANa lokane, gatAgatine, tathA karmonA vipAkane te hAthamA rahelA maNinI peThe jovA lAgyA. have te vakhate zrAsano kaMpavAthI so naktiyeM karIne, vimAnothI sUryabiMbanI spardhA karatA thakA tyAM zrAvI pahoMcyA. pabI tyAM devoe yojananA pramANavAluM, sonA, rUpA, ane maNinA traNa gaDhovATuM tathA cAra chArovAvu samavasaraNa banAvyu. have te vakhate sanAmAM zrAsanapara beThelA sagara rAjAne baDIdAra namaskAra karI kadevA lAgyo ke, he svAmI! kozka be puruSo bAraNe thAvI unA . palI rAjAnI thAjJAthI baDIdAre tyAM praveza karAvelA evA te puruSomAMthI eka rAjAne namaskAra karI kahevA lAgyo ke, he svAmI! hu~ vadhAmaNI zrApuM huM ke, prajune kevalajJAna utpanna thayuM . paDI bIjo puruSa paNa namaskAra karIne kahevA lAgyo ke, he svAmI ! thApa jaya pAmo ? hu~ harSadAyaka vadhAmaNI thApuM huM ke, zrAyudhazAlAmAM cakraratna utpanna thayu 3. te sAMjalI sagara rAjAnuM mana hiMcolA khAvA lAgyuM ke, zrA banne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaH sargaH 263 kAryo mAre karavA lAyaka be, to have prathama cakrano utsava karUM ? ke prajunA kevalajJAnano utsava karUM ? paDhI tethe nizcaya karyoM ke, traNe lokone ajayadAna denArA A prabhu kyoM ? ane jagatane jaya karanAruM sar kyA ? ema vicAri te turata AsanaparathI uThyo. paThI te hAthI ghoDA, ratho, putro, pAlArja, tathA vyApArI ne bIjA lokothI vIMTAyo ko strI sahita vanamAM gayo. tyAM te prajune traNa pradakSiNA dene, stavIne, tathA namIne temanA mukhanI, nIce pramANe dezanA sAMjalavA lAgyo. svarga ne mohanA kAraNarUpa dharmaneja hamezAM sevavo, kema ke dharmavinA duHkha daurbhAgya, tathA javajramaNa thAya be. uttama buddhivAlo mAesa yA sAra zarIrathI dharmane gRhaNa kare be, valI bIjuM saghaluM malI zake, paNa dharma durlana be paDhI sagara rAjAe ayodhyAmAM jai cakrano mahotsava karyo, kema ke, kSatrIyono te krama be. have te kRpAlu prabhu paNa caturvidha saMghane sthApIne sarva devothI namaskAra karatA thA vihAra karavA lAgyA . have te sUrya sarakhaM caratna zrAyudhazAlAmAMthI bahAra nikalyuM, tyAre teja divase sagara cakrIe paNa prayANanI taiyArI karI. paDhI corAsI lAkha hAthI, ratho, tathA ghoDArDa sahita ane bannu koDa pAlArDa sahita te cI prathama pUrva dizA tarapha cAlyA. valI te ithI, ghoDo, chatra, daMDa, maNi, kAkiNI, vArdhakI, purohita, gAthApati, tathA carma pramukha rakhone paNa sAtha lene lAkha yothI adhiSThita thayA thakA cAlavA lAgyA. pabItemaNe pUrvAbdhimAM mAgadha devaprate amano tapa karIne daza yojana janArA bANathI tene bolAvyo. paDhI tenI pAsethI ratnovigere leine, tene tyAM sthApyo, ane pote pAraNaM karIne aAi mahotsava karyo. paDhI tyAMzrI cakranI pAula avichinna prayANathI cAlatAM thakAM dakSiNa samudrane kAMThe jai temaNe sainyano paDAva nAMkhyo. tyAM vArdhakIe sainyamATe - vAso, tathA eka pauSadhazAlA banAvI, ane temAM cakrIe pauSadhavata lIdhuM. pI varadAma devane manamAM dhArIne teNe bANa mukyuM, tyAre te paNa cakrIpAse turata zrAvyo paDhI tenI pAsethI maNi, svarNa, motI tathA ratnAdika leine, tene tyAM temaNe sthApyo pachI pazcima dizAmA rahelA pra Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zatrujaya mAhAtmya. jAsezane paNa ahama tapathI zrArAdhine tene tyAM sthApyo. par3I temaNe siMdhu tathA mahAsiMdhunA adhikArIne sAdhIne paNa tene tyAM sthApyo. par3I utara dizAmAM zrAvI jaratajInI peTheja temaNe vaitAThyAjikumArane paNa vaza karyo. palI rAjAnI AjhAthI senApati siMdhusAgara, tathA vaitADhyanI sImAne sAdhIne tyAM pAlA zrAvyA. par3I tamisrA guphAnAM chArone daMDaratnathI ughADIne, tathA pulathI nimnagA ane unimnagA nadIne ulaMgIne te bahAra nikalyA. tyAM mahA krUra mleDone jItIne kuhimAjinA dakSiNa nitaMbapara te thAvyA. tyAM rathapara traNa tADanA karIne temaNe bANa pheMkyuM, tyAre te bANa paNa bahotera yojana jazne tenA svAmine bolAvI sAvyu. tenI pAsethI ratno lezne tene temaNe tyAM sthApyo, tathA par3I zaSajaphUTa parvatapara jazne, temaNe potArnu kAkiNI ratnathI nAma lakhyu. par3I vaitADhyanI dakSiNa ane uttara zreNinA vidyAdhara svAmiu~ne, jItIne, te. mane paNa teNe tyAM cAkaronI peThe sthApyA. panI gaMgAnA kinArApara sainyane sthApIne cakrInI AjJAthI senApatie carmaratnathI te gaMgAne utarIne rAjAune jItyA. panI ahama tapathI cakrIe gaMgAdevIne vaza karI; tathA panI temaNe tamistrAnI peTheja khaMDaprapAta guphAnuM dhAra ughADyu. tyAM kAkiNI ratnathI yojana yojanane aMtare temaNe mAMDalAM kAM, tathA pabI pacAza yojananI te guphAne ane banne nadIne paNa te ulaMgI gayA. pabIte guphAnA jhArathI nikalIne,gaMgAnA pazcima kinArApara temaNe aThamano tapa karIne nave nidhAno melavyAM. tyAM cakrInI zrAjJAthI senApati gaMgAnA dakSiNa niSkuTane lIlAmAtramAMja sAdhIne pAlo cakrInI pAse zrAvyo. evI rIte pAMtrisa hajAra varSoM sudhi digjaya karIne, jaratanI peThe te cakrI cakranI pAula cAlatA thakA ayodhyAmAM zrAvyA. palI tyAM batrIsa hajAra rAjAe, yadoe, tathA bIjAe paNa te cakrIno rAjyAniSeka karyo. evI rIte jaratanI peThe pacIsa hajAra yadothI sevAelA te cakrIe bakhaMDa jaratane sAdhyo. have kevalajJAnarUpI sUryavAlA praju vihAra karatA thakA dezanArUpI kiraNothI javyarUpI kamalone vikakhara karatA hatA. paDI puMDarika girine yugAdIza prajuzrI pavitra thaelo jANIne zrI ajitanAtha praju te Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH 265 tarapha vihAra karavA lAgyA. tyAM mArgamAM jagatanuM hita karanArA praju sarva nASAvAlI vANIthI siMha, hariNa, luMDa, tathA sarpa vigerene paNa bodha detA hatA. panI anukrame surASTra dezamA rahelA, tathA sarva jagoe zrI Sanadeva prajunA guNotkIrtanathI garvita thaelA, ane ratnonAM zikharothI zojatA evA zatrujayaprate praju zrAvyA. palI tyAM pranu dhyAnamA rahete bate koika mayUra bIjA mayUrothI vITAyo thako tyAM zrAvyo, tathA potAnI kalAthI naktiyeM karIne prajupara utra dharavA lAgyo. tyAM prajue dhyAna dharyA bAda te mayUrone bodha thApyo. palI praju te mayUrosahita rAyaNaprate thAvyA, tathA tyAM devothI sevAyA thakA te traNa divasa rahyA. paDI prajAtamAM te vRkSa mayurane mRtyunI aNIpara jozne, prajue tene anazanapUrvaka saMlekhanA karAvI. paDI pranu tyAMthI utarIne dakSiNa pazcima dizAmA rahelA sunA nAmanA zikharapara zrAvyA. tyAM devoe ekaga thazne praju mATe samavasaraNa racyu, zrane pranu paNa tyAM siMhAsanapara bega. have te mayUra uttama dhyAnayI tyAM potAnuM zrAyuSya anazana pUrvaka saMpUrNa karIne cothe devaloke gayo. tyAM avadhijJAnathI te zatrujaya tIrthane potAnI devagatinuM kAraNa jANIne, te tIrthane jovA mATe tathA prajune namavA mATe vegathI te tyAM zrAvyo. tyAre prajue tene bolAvyo ke, "de mayUradeva !" zrAvo ? par3I te paNa kAMtithI parvatane zojAvato thako prajunI pAse beThage. tyAre sudharmedre prajune pubyuM ke he khAmI ! thApe thA koNane bolAvyo ? tyAre prajue kahyu ke, te thA parvatapara mayUrarAjA hato. teNe mArA mukhathI dezanA sAMjalIne samatAmAM rahI jIva hiMsAno tyAga kayoM, tathA mArIja sAye thA parvatapara AvI teNe anazana karyu. valI zrA tIrthanA pratnAvathI potAnuM saghaj pApa dUra karIne, tIryaca navamAMthI nikalIne te cothe devalokeM gayo. valI te ekAvatArI thazne, vrata leza, tathA kevalajJAna pAmI avazya modeM jaze. te sAMjalI te deve te vRdanI nIce potAnI mayUramUrti sthApI, tathA AnaMdasahita teNe tIrthapUjA karI. ane tyArathI te vRdanI nIce rahelI tenI pavitra mUrti sarva manuSyone bodhavA mATe pUjAya . have zrI ajitanAtha pranu paNa siMhAsanapara bega thakA jagatanA prA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 zatrujayamAhAtmya. NIne bodha devAmATe dezanA devA lAgyA ke, sarva prANIumAM samatA, nakti pUrvaka saMghapUjA, tathA zatrujayanI sevA, alpa puNyavAlAu~ne malatI nathI. sUkSma, bAdara zrAdika sarva prANImA potAnI peTheja jokuM te, tathA rAgadveSavinAnuM je citta, te samatA kahevAya. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikArUpa caturvidha saMgha cAra zAkhAvAlA dharmanI peThe traNe jaga tothI pUjAya be. valI he devo! jene ghera pApone haranAro te saMgha zrAve be, te pUjanIka thAya , tathA tenuM ghara paNa tIrtharUpa thAya . have thA zatrujaya parvata paNa zAzvato tathA navarupI samuSamA DubatA prANIune chIpa samAna . valI je prANI thA parvataprate zrAve be, te kukarmone prApta thatA nathI, kema ke, te pApanA jArane nIce mUkIneja caDe be. valI je mANase jinanI ane jine kahelA dharmanI ArAdhanA karI , tathA thA parvatane sevyo , tene purgatinI bIka to kyAthIja hoya ? valI zrA parvata zrane zIlanI sevAthI uttama phala male be: valI zIlasevAthI to mo. dano saMdeha paNa hoya, paNa thA parvatanI sevAthI to te mokSa pragaTa rIte male be. uttama buddhivAlo mANasa thA tIrthamAM jeTalAM zuja kAryoM kare be, te saghalAM A navamAM tathA paranavamAM paNa tenA karmakSaya mATe thAya be. zrA tIrthamAM je siko thayA , tathA have par3I hamezAM je siko thaze, tene kevalI jANatAM batAM paNa eka jIjathI kahevAne samartha nathI. zrA tIrthanAM sarva zikharomAM je mahimA rahelo , tene prannu paNa kroDo varSasudhi paNa kahI zake tema nathI. zIlarUpI bakhtaravAlA thA parvatapara rahelA prANI kSaNamAtramAMja potAnA rAgAdika zatruThano nAza kare . nidhAna, ratna, tathA rasakuMpikAthI Azrita thaelA thA sunanazikharapara rahelA puNyazAlI prANIne banne javomAM sukha thAya . valI prathama prajunA zrAzrayathI jema zatrujayanuM mukhya zikhara pUjAya , tema amArA zrAzrayathI thA sunA zikhara paNa uMce prakAre pUjAze. evI rIte prajunI dezanA sAMjalIne harSita thaelA devo tyAM yahA mahotsava karIne potapotAne sthAnake gayA, ... have te samaye AkAzane zyAma karatI, tathA vAyuthI unnati pAmatAM vAdalAMvAlI varSARtu zrAvI. te vakhate vAdalAMrUpI sunaTo AkAzarUpI raNAMgaNamAM madhura garjanA karatA thakA vIjalIrUpI khaDgayI potAnA zatru Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH 11 grISma sAthe yuddha karavA lAgyA. vatrI te vakhate zramAsanI rAtrie jematArAunIzreNi, temAkAzamAMzaMkhasarakhI ujvala bagalI dekhAvA lAgI. vAdalAM prathamodaya vakhate je thoDI thoDI garjanA kare , tethI ema anumAna thAya ne ke, balavAna grISma RtunA jayamATe te apragaTa rIte vicAra calAve .te vakhate virahita vAdalAMurUpI bakhtarane peherIne vAyu, senApatinI peThe vAraMvAra agADInA nAgamAM sphurAyamAna thavA lAgyo. valI te samaye grISmane vIjalIrUpI khagathI urjaya jANIne, meghoe tene jItanAruM dhanuSya dhAraNa karyu. valI tyAM prathama to te varSA Rtuye grISma rutunA rAjA sUryane vAdalAMuthI ekadamathAThAdita karyo. par3I tejee pUrve grISmaprate zrAdaravAlI thaelI pRthvIne buTA buTA tathA jADA jalabiurUpI pattharothI tADanA karavA mAMDI. te vakhate AkAzarUpI strI bagalIrUpI hAravAlI, vIjalIrUpI sphurAyamAna hAsyavAlI, ane puSTa stanovAlI (vAdalAMuvAlI) thara thakI lokone priya tha paDI. te vakhate megharUpI svAmI potAnI pRthvIrUpI strIne jaladhArArUpI dAro devA lAgyo, ane tethI te paNa atyaMta tRpta thavA lAgI. te vakhate jinasnAtra vakhate jema meru, tema thA zatrujaya parvata dareka mArgothI vahetA jalapravAhothI vyApI rahyo. valI te vakhate megharUpI potAno khAmI upara caDavAzrI pRthvIrUpI nitaMbinI strI ( vistAravAlA kaTInA pAlanA nAgavAlI strI) ugelA (ghAsanA) aMkurAurUpI romAMcane dhAraNa karatI thakI, atyaMta pasInAvAlI (pANIunAM pravAhovAlI) thaz. evI rIte varSA Rtune zrAvelI jANIne pranu te muni sahita devothI vIMTAyA thakA teja suna zikharapara rahyA. te vakhate keTalAka muni guphAuMmAM, keTalAko siMhaguphAu~mAM, tathA keTalAko sarpanA bilanA agranAgapara niyamo lezne rahyA. tyAM iMjoe praju mATe eka maMDapa racyo, te temAM caturmAsa rahyA. tyAM prajunI sevAthI keTalAka jIvo samyaktva pAmyA, keTalAko najakanAva pAmyA, tathA keTalAkoe jIva hiMsA tajI. palI bahu unnati pAmelo varasAda paNa (maMda tha2) baMdha paDyo, kema ke jaDanA (jalanA) saMgathI halakA thavI kaMI urlaja nathI ! panI kAdavonA samUhane sukAvatI, AkAzane nirmala karatI, tathA kAsa zrAdikanAM puSpone vikasvara karatI thakI zarada Rtu zrAvI. te za Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 zatrujaya mAhAtmya. rada RtumAM nadI (nIcaprate gamana karanArI strI) jalone paNa (mUkhoMne paNa) nirmala karatI karatI thakI, tathA kamalone paNa (malIna puruSone paNa) jalasAyamAna karatI thakI sIke mArge javA lAgI. valI te vakhate malIna evAM paNa vAdalAM jagatane jIvitadAna (jalanuM dAna) devAthI nirmalapaNAne ( zvetapaNAne) pAmyA. mATe aho! dAnano pranAva kevo De !! . __ eTalAmA have suvrata nAmanA zrAcArya nApurasta hovAthI hAthamA nAtapANI lezne muniyI zojatA thakA ( zatrujaya nAmanA) prathama zikharapara caDavA lAgyA. tyAM vacce ko khINamAM kozka vRdanI nIce vizrAma mATe te bega; eTalAmAM ko tRSAtura kAgaDAe zrAvIne temanuM jalapAtra DholI nAkhyu. te samaye jala vinA sukAtuM , tAlabuM jemanu, tathA jayaM. kara sUryanAM kiraNothI vyAkula thaelA te muni krodhayukta vacana bolavA lAgyA ke, are kAgaDA ! amArAM prANanAM rakSaNarUpa jethA pANI teM DholI nAkhyuM, te akAryathI tArI jAtinI thA tIrthapara gati thaze nahIM. valI ahIM mArA tapanA pranAvathI sarva muniu~nA saMtoSa mATe, jaMtuvinAnuM tathA prAsuka pANI hamezAM thaze, panI teja vakhate saghalA kAgaDA dInatAthI kolAhala karatA thakA tyAMthI cAkhyA gayA, ane tyArathI mAMDIne zrA sijhagiripara kAgaDAnuM Agamana thatuM nathI; kadAca phukAlano mAryoM ko kAgaDo jo ahIM zrAvI caDe, to ahIM vinone nAza karanAruM zAMtikArya karavaM. valI pUrve paNa kroDo vinone nAza karanAruM zAMtikArya jainamuniye ahIM zrI yugAdIza prajunI pAse tathA rAyaNapAse kare . evI rIte naiRtya dizAmAM parvatanI khINamAM te muninA tapabalathI thaebuM pANI niraMtara sukhone zrApe . te pANInA sparzathI roga, zoka, dhArti,vetAla tathA grahAdikathI yatAM puHkho, ane pApo paNa nAza pAme , temAM saMzaya nathI. have praju paNa mukhya zikharapara zrAvIne keTalAka modAnilASI muniuMne kahevA lAgyA ke he muni! tamo ahIMja raho ? kema ke, tamone ahIM puMDarikajInI peThe karmonA ghAtathI kevalajhAna tha zuja jAvathI mokSa malaze. evI rIte te muniu~ne kahI praju vihAra karI gayA, tathA te muni paNa tyAM kevalajJAna pAmI modeM gayA. have yahIM sagaracakrI rAjAUnA samUhothI sevAtA thakA u khaMDa na Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH 26e ratane pAlavA lAgyA. te cakrIne tAruNyarUpI puNyathI saMpUrNa aMgavAlA, tathA zastrakalA ane zAstrakalAmAM pAraMgAmI jahu thAdika sATha hajAra putro hatA. eka dahADo te saghalA potAnA pUrvajonAM tIrthone namavA mATe parANe pitAnI thAjhA mAgI lazkara tathA vAhano sahita cAvyA. teue cakrInI zrAjhAthI strIratnazivAya tera ratnone, yadone, rAjAune tathA moTAM lazkarane sAthe lI . paThI anukrame yojananA prayANathI te zraSTApada prate pahoMcyA. tyAM maNi ane ratnanI kAMtinA samUhathI zrAkAzane citrita karatA, evA te zraSTApadane jozne tene te potAnA pUrvajonI kIrtirUpI vRdanA kaMda tulya mAnavA lAgyA. valI te parvata kalpavRkSa, caMpaka, azoka, vaDa, pIpalA, tamAla, gulAba, zrAmalI, AMbA tathA bakula Adika vRdothI vITAelo hato. panI te atyaMta harSathI pATha pAvaDIthA mAraphate tepara caDyA, tathA tyAM prajunA prAsAdone traNa pradakSiNA karI. par3I temAM dakSiNa chArathI praveza karIne te dizAmAM cAra, pazcimamA zrApa, uttaramA daza, tathA pUrvamAM be evI rIte covIse prajunI tejee trikaraNa zuddhithI puSpa, akSata, tathA stavanoyeM karIne stuti karI. par3I te prajunA te atyaMta uMcA prAsAdane jozne atyaMta prItithI mAMhoMmAMheM kahevA lAgyA ke, A cAra chArovAlo prAsAda cAre gatino nAza karIne cAra prakAranA ( dAna, zIla, tapa zrane nAva rUpa) dharmarUpI rAjAne praveza karavA mATe ! valI yA prAsAda jANe muktirupI nagaranI nAgolane kheMcI leto hoya nahIM, tema kalaza, dhvaja ane toraNothI AkAzajAgane sparza kare . valI teparanA ratno amAvAsyAnI rAbinA aMdhakArane paNa nAza kare , tema puNyothI te AMtaranA (zrajJAna rUpI) aMdhakArane paNa kharekhara haranArAM be. valI thA kalyANathI (suva thI) banAvelo ne, mATe te kalyANa zrApe , tathA te uMco be, tethI temane zrAzraya karIne rahelA bIjAu~ne paNa te jaMcI gatimAM caDAve . valI thA prAsAda zuM jaratacakrInA kIrtirUpI vRkSano kaMda be ? athavA tenI jaktinA tapapaNAne te dekhADe ? valI zuM te jagatanA bhramaNathI tapta thaelA lokonA locanone AnaMda thApanAro caMga ? athavA zuM mUrtivAna dharmaja ? valI zrahIM (anA) pAlaka vimAnane paNa viDaM Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAdAtmya. banA karanArA ghaNA pavitra prAsAdo zone . par3I te vicAravA lAgyA ke, cAre dizAmAM, devothI paNa na jItAya evA thA dvArapAlo, tathA manuSyothI na caDI zakAya evAM thA ATha pAvaDI, have thanArA lo. kone lojI jANIne yA prAsAdonA rakSaNa mATe jarata mahArAje kharekhara banAvyAM . ema vicAri jaDhukumAre prItithI potAnA bAMdhavone kaDaM ke, keTaloka vakhata gayA bAda (bAthI to) zrApaNA pUrvajonuM dhamasthAna nAza pAme tema be, kema ke lonIne (pAvaDIuno) A so jojanano AMtaro kaMzaM dUra lAgaze nahIM, mAre thAnI radAmATe zrApaNe eka (pharatI) majabUta khAza banAvIe. par3I temATe sarve ekamata thazne parivAra sahita khAra khodavA lAgyA. evI rIte tee pRthvInA dalajeTalI atyaMta jaMDI khAi khodI, thane tethI nAgalokamAM dhralinI vRSTi thaz. evI rIte nAgeMnA maNine malIna karato, tathA tenI AMkhonu thAbAdana karato, dhUlino samUha, tenA kopanI vRdhinI vidhimAM cUrNanI peThe paDyo. te vakhate nAgakulomAM moTo kolAhala thayo,tathA tenA sarve svAmI tethI kopa pAmyA. paThI atyaMta kopAyamAna thaelA nAgeM avadhijJAnathI te kAryane karanArA cakrInA putrone jANyA. tyAre krodha tajIne, tathA vegathI tyAM zrAvIne prItithI sAma vacanothI te ne kahevA lAgyo ke, he vatso! tamo jarata mahArAjanA kulamAM thaelA cakrInA vevikI putro , to tamoe thA zuM kArya AraMnyuM ? tamArA thA prayAsathI zrAje nAgalokane ghaNI pIDA tha, mATe have ApaNA snehanI khAtara tamo thA kArya tajI dyo? valI zrI yugAdIza praju amArA khAmI , ane amo temanA sevaka bIe, valI tamo paNa temanAja kulamAM utpanna thayA bo, mATe ApaNo sneha sthira rahe to sArUM. ema kahIne nAgeM gayA bAda, te khAzmAMthI nikalIne uhata thayA thakA paraspara sabAha karavA lAgyA ke, keTaloka kAla gayA bAda jala vinAnI thA khAi sukhethI ulaMghavA jevI thaze, kema ke, zrAtraNe jagatamAM lojIune zuM asAdhya ? ema vicAri jalakumAre daMDaratnathI samupramAthI gaMgAne kheMcIne tenA pANIthI khAi narI dIdhI. tethI nAga lokanA gharopara kAdava paDyo, tathA nAMgI gayAM, tethI nAgeMsane pharIne atyaMta krodha caDyo. ane tethI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH teNe vicAryu ke, are ! thA cakrInA mUrkha putroe rAjyathI garvita thazne amAraM yuktiyukta vacana paNa mAnyu nahIM, mATe dhikAra te garvane!! ema vicAri bIjA nAgezo sahita phaNo caDAvIne, krodhathI phutkAra karato tyAM te zrAvyo. tathA keranI zikhAu~thI teNe te sATha hajAra cakrInA putrone ekI vakhate bAlI nAMkhyA. evI rIte moTo dAha nipajAvIne te pAlo potAne sthAnake zrAvyo, kema ke, krodha zatrunA nAzasudhija hoya . have tevI rItanA vinAzazrI vanapAtanI peThe sainyamAM moTo hAhAkAra tha rahyo, tathA sarva ko vyAkula thayA. evIrIte te vakhate devanA viparyayathI te nirnAyaka sainya sarva upAyathI nRSTa thazne diGmUDha banI gayu. (AtmA daNe daNe je je kaM, ane karma tethI kaMnuM kaMkarI thApe be.) evI rIte uHkharUpI sarpanA pherathI grasta thaelA nAyaka vinAnA sainiko kiMcita AMsu logne vicAravA lAgyA ke, zrApaNI dRSTieja nAgeMjoe thA cakrInA putrone ekI vakhate haNyA, mATe ApaNuM bala vRthA . valI rAjA potAnI rakSAmATe sainyane rAkhe be, ane te sainya batAM paNa thA cakrIputro mRtyu pAmyA !! valI zrApaNe have nagaramAM jaz zaramanA mAryA cakrIne mukha zuM batAvaNuM ? valI tyAM javAthI cakrI paNa ApaNane nAnA prakAranA upAyothI mArI nAMkhaze. mATe have to thApaNe paNa ApaNA A svAmIUno mArga levo, (arthAt balI mara) kema ke uttama sevako svAminA mArganeja naje . ema vicAri teThae ghoDA, ratha, hAthI vigerenI AsapAsa bAra yojanI kASTothI cittA khaDakI. par3I teje. jeTalAmAM balI maravAnI zvAthI agmine sparza karavA mAMDe , teTalAmAM te vratAMta iMza avadhijJAnathI jANyo. tyAre te dayAlu iMDa brAhmaNano veSa leza turata tyAM Avyo, ane teune kadevA lAgyo ke, tamo maro nahIM? maro nahIM ? te dhairyavAlAM vacanathI te saghalA sainiko sthira rahyA, tyAre temanI najadIka jazne ne iMbrAhmaNa pharIne temane kahevA lAgyo ke, he nA! tamo ko parAjavathI, ke kaMI kuHkhathI, ke zokathI ke kaMza zSTaprApti mATe valI maro ko ? te sAMjalI zrAdarathI te kahevA lAgyA ke, he paraphuHkhathI puHkhI evA brAhmaNa ! zramArAM kuHkhano tuM vratAMta sAMjala? potAnAja ceSTitathI lazmarUpa thaelA thA sagaracakrInA putrone tuM jo ? Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zatrujaya mAhAtmya. zramo bega utAM paNa te zramArA svAminA putronI thA dazA thara, zrane tethI amo lajita thazne agnimAM praveza karIe bIe. tyAre te iMbrAhmaNa teune pharIne kahevA lAgyo ke,tamo thA sAhasa, svAminI naktithI ke jayathI, ke dilagirithI karo Do? tyAre teu~ kahevA lAgyA ke, zramAre mRtyunI to zchA nathI, paNA temAM cakrInI bIka kAraNarUpa , kema ke, te amone judA judA upAyothI haNaze. tyAre iMje potAnuM rUpa pragaTa karIne teu~ne kahyu ke, AmAM tamAro kaMI doSa mane jaNAto nathI. mATe tamo have zrApaghAta karo nahIM, huM tamAraM cakItaraphanuM saMkaTa dUra karIza, mATe have tamo prayANa karo? evI rIte teune zAMta karIne iMsa adRzya thayo, paDI te sainiko paNa zoka rahita thayA thakA dhIre dhIre ayodhyAprate cAlavA lAgyA. AvaTe lagnapAdanI peThe prayANa karatAM thakAM ayodhyA najadIka pahoMcIne, tejee iMjanuM smaraNa karyu, tyAre te dayAlu iMcha paNa tyAM zrAvyo. paDI teNe pAMcaso varSanA buDhA brAhmaNa- rUpa lIdhuM, tathA eka mRtyu pAmelA bAlakane vezne te rAjApAse gayo. panI tyAM rAjAnA chArapAse jaz pRthvI, karma vigerene niMdato thako kaThora vANIthI raDavA lAgyo ke, he pRthvI ! tuM sarva sahana karanArI be, batAM tuM kaThina be, kema ke tuMruSana pranu tathA jaratAdikanI pAula gaznahIM. valI he digpAlo ! tamone paNa dhikkAra , kema ke tamo paNa kAlanI apekSAeja pRthvIne pAlo no, tathA saghalA zujAzuna vyApAranA paNa tamoja sAdI bo. valI he daiva! tuM sarvaprate sukha kare be, ane mArAprateja parAGmukha thazne mane duHkha thApe ne. valI mArI zrA ghaDapaNanI avasthAmAM teM mane putranI hAninuM phuHkha ApyuM, to zuM meMja evaM kaMI tAruM buruM karyu hatuM ? valI de deva ! mArApara krodha karIne mArA thA bAlakanuM haraNa karIne mane te mAravA jevuja kayu be. he cakrI ! thA kudaivazrI mAru tathA pRthvInuM rakSaNa karo? tathA jarata mahArAjanI sthitinuM smaraNa karIne tamo nagaramAMthI pApane dUra karo? valI he rAjan ! thA dikpAlo to sukhazelIzrA , tathA thA pRthvI caitanya rahita be, tethI sarvadevamaya evA tamo mAruM kema rakSaNa karatA nathI? valI thA samaye zrI ajitanAtha pranu to dIkSA le gayA , mATe rAtriprate jema sUrya, tema thA lokane pAlanAra havo tamoja Do. evI rItanA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH 03 tenAM vacano sAMjalIne rAjAe khedayukta thara, tathA te saMbaMdhi potAnoja doSa jANI tene bolAvyo. tyAM cakrIne jo teNe te bAlakane tyAM mukyu, tathA sajAsadone paNa rovarAvato thako te atyaMta raDavA lAgyo. paLI cakrIe pujyAzrI teNe kaDaM ke, dekhAmI ! mAro zrA ekano eka putra mRtyu pAmyo, mATe mArA uHkhanI hu~ keTalIka vAta kahuM ? Aje thA mAro putra saMdhyAkAle jaMghato hato, tyAM turata mahAkUra soe tene DaMkha mAryo. valI zrAma sono ke mAro paNa doSa nathI; paNa dezanI sAcavaNa nahIM rAkhatA evA tamAroja doSa je. mATe have maMtrayaMtrAdikathI A mArA putrane tamo sAjo karo? nahIMtara tamone teno doSa zrAvaze, zrane mArAM kulano kSaya thaze. te sAMjalI cakrIe vaidyo tathA mAMtrikone bolAvyA, par3I tee te bAlakane mRtyu pAmelo jANIne kaDaM ke he rAjan ! thA bAlakane bIjuM ko auSadha lAgu paDe tema nathI, paNa je gharamAMpUrve ko mRtyu pAmyuM na hoya, te gharanI jo lazma male, to thA jIvato thAya. te sAMjalI rAjAe potAnA mANasone tevI jazma lAvavAno hukama karyo, tyAre iMjapaNa teUnI sAthe vaikriya zarIrathI gharoghara pharavA lAgyo. panI samasta nagaramAM namyA, paNa tevI jazma nahIM malavAthI te tathA te iMbrAhmaNa paNa phuHkhita thayo thako rAjApAse zrAvyo.palI rAjAe kahyaM ke he vipra ! mRtyu rahita evA mArAM gharanA rasoDAmAMthI tuM jazma lAva ? tyAMthI nazma letAM thakAM cakrInI mAtA yazomatIne teNe puNyAthI teNIe kahyu ke, ahIM, cakrinA pitA sumitranuM mRtyu thayuM be. tyAre rAjApAse AvI teNe te vratAMta jaNAvyo, tyAre avasara malavAthI vaidyo paNa harSita thazne kahevA lAgyA ke, evI rItanI jazma zivAyanA bIjAM auSadhothI bA bAlakano upAya thakSa zake tema nathI, mATe te mRtyu pAmaze, emAM amAroaparAdha nathI. te sAMjalIne te iMavipra rAjAnA dayAlu hRdayane smarato thako atyaMta raDavA lAgyo. e* TalAmAM cakrInuM sarva lazkara paNa chAraprate zrAvyu, tyAre cakrI te puHkhI brAhmaNane sAma vAkyathI kahevA lAgyA ke, he viSa ! tuM zoka kara nahIM? saMsAranI sthiti evIja be, jeno janma thayo, te mRtyu pAmeja,ane tatvathI joeM to kaMpaNa sthira nathI.valI jagatane pUjanika tathA vana sarakhI kAyAvAlA anaMtA jinezvaro paNa teja mArge gaelA be, tyAre bIjA prANI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 zatruMjaya mAhAtmya. nI to vAtaja zuMkaravI ? valI sAtadhAtuyI banelA zarIramAM kudhA, tRSNA, TADha, taDakA yAdikathI pIDA thAya be, mATe temAM to mUrkha mAesa sthiratA mAne valI jAI, putra, strI Adika sarve svArtha mATe zrAve jAya be, paNa duHkha to kevala AtmAja jogave be. valI sarva prakAre lADa laDAveluM zrA zarIra paNa jyAre potAnuM dhatuM nayI, tyAre mAtA, pitA, nAi tathA putrAdika to kemaja potAnA thAya ? evI rIte rAjA bolate te iMdra pratyakSa ne kahevA lAgyo ke he rAjan ! kharekhara tuM saMsAranI sthiti jANe be, valI teM jema kayuM tema saMsAra kharekhara duHkhadAyI be, evA paNa yA saMsAramAM pramAdAMdha mANaso jema tema pravarte be !! yA jagata karmathI utpanna yAya be, tathA karmathIja nAza pAme be, mATe evA yA saMsAramAM baMdhu, putra tathA dravyanA lAjanI zuM spRhA karavI ? valI he cakrI ! teno pratyakSa dAkhaloja tuM jo ? jema pUrve tArA pUrvajo mRtyu pAmyA be, temaja tArA sATha hajAra putro paNa mRtyu pAmyA be. teja vakhate sarva sainiko paNa sanAmAM zrAvI zokAtura thayA thakAM tathA bAtI phoDatAM thakAM cakrIne temanA kulano daya jaNAvyo. te sAMjalI vihvala thaelA cakrIne iMdre vyajananA (vIMUNAnA) pavanathI tathA gozIrSa caMdanathI zAMta karyo. paDhI keTalIka mehenate caitanya zrAvyA bAda cakrI putrone yAda karI karIne zokathI vAraMvAra mUrchA pAmavA lAgyo. te murkhAthI cakrIbhuM maraNa dhArIne iMdra tenA kaMThamAM lAgIne raDavA lAgyo; terjanA rudananA nAdathI jagatanA sacarAcara loko paNa zokasAgaramAM nimagna thayA paDhI iMdra cakIne kavA lAgyo ke, he rAjan ! tuM paNa anyanI peThe duHkhayI Ama zAmATe moha pAme be ? kema ke, potAnA karmothIja jIva alpAyu tathA dIrghAyu thAya be, mATe evI asthira vAtamAM ciMtA zuM karavI ? valI davaDeja tamo mane vairAgyathI bodha detA hatA, to have tamo pote kema mo - hama paDo bo ? evI rIte iMdra vAta karate te dvArapAle zrAvI rAjAne vinaMti karI ke, he svAmI ! dvAramAM be puruSo Apane namavA mATe unelA be. tyAre rAjAe jukuTI saMjJAthI temane praveza karAvavAnuM kahevAthI dvArapAle tene tyAM praveza karAvyo; paDhI te mAMthI eke namIne prabhunA zrAvavAnI vadhAmaNI yApI, paDhI bIjo mANasa kahevA lAgyo ke, he svAmI! Jain Educationa International For Personal and Private Use Only . Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH Apa jaya pAmo? ApanA putroe aSTApadaprate lAvelI gaMgA, khAi purIne pRthvIne plAvana karavA lAgI . tenA pUrathI zrAsapAsanI jamIna samuumA rahelA dIpasarakhI thara gaz . valI A naratakhaMDane chIpa sarakho karI mele evaM lAge . mATe he svAmI! te pANIthI amAraM zrApa rakSaNa karo ? nahIMtara zramoanAtho mRtyu pAmIzaM. evI rIte jinanuM zrAgamana, putrono nAza, tathA dezamA zrAvatI relathI gajarAelA cakrIne iMje kayuM ke he rAjan ! thA bAbatamAM tamo tarkavitarka zuM karo Do? tamo putrono zoka tajI dyo? ane te zokane dUra karavAmAM vaidya samAna evA prajune jajo? tema prajunA namaskArathI utpanna thanArA puNyane zokathI vRthA nahIM karo? valI jahvanA putra jagIrathane tamo relane rokavA mATe hukama karo ? kema ke te nAgakulaprate thaelA potAnA pitAnA doSane dUra karaze. te sAMjalI cakrIe nizvAsa mukI tathA zrAMkhomAM kiMcita azru lAvI, jagIrathane bolAvI potAnA kholAmA besADyo. par3I tenA mukhapara cuMbana karIne cakrIe tene kaDaM ke, he vatsa! tuM jo ? ke zrA nAratavaMzapara kevI zrAphata zrAvI paDI ? dAvAnalathI dagdha thaela vRdo jyAM evA araNyamAM bAkI rahelA eka aMkurAnI peThe tuMja phakta ApaNA kulamAM bAkI rahela . mATe he vatsa! have tuM nAgeMnI sevAthI lokonA rakSaNamATe daMDaratnathI gaMgAne pAbI tenA mukhya pravAhamAM lAva ? evI rItanI cakrInI zrAjJA mastakapara caDAvIne lagIratha pRthvIne dojAvatA thakA tathA sainyanI rajothI sUryane thAchAdita karatA thakA sainya sahita cAlavA lAgyA. par3I cakrI paNa iMdha tathA rANI sahita zoka dUra karavA mATe thAdarasahita prajune namavA cAlyA. tyAM samavasaraNamAM beThelA jhAnI prajune tejee traNa pradakSiNA deza vaMdana karyu; tathA panI prajunI stuti karI ke, he praju ! tamo jaya pAmo ? anaMta kuHkhothI duHkhI thaelA lokonA zokane dUra karanArA, tathA aMtaranI vyAdhine haravAmAM pravINa evA tamoprate na. maskAra thA ? evI rIte naktithI stuti karIne te yogya sthAnake bega, tyAre pranu paNa klezane haranArI vANI bolavA lAgyA ke, he cakrI! zrA saMsAra asAra be, rAjyasukha sthira nathI, putra, mitra,strI zrAdika dRDha baMdhano , zarIra, roga ane zokane karanA , viSayo phera sarakhA be, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zatrujayamAhAtmya. jogo sarpanI phaNAsarakhA , tathA thA jIvita jalabiMdu sara . valI daNamAM je manohara lAge , teja bIjI kSaNe jayaMkara lAge . mATe tatvathI A saMsAramA kaM paNa sthira vastu nathI. valI thA saMsArarUpI kedakhAnAmAM vichAno paNa pramAdathI kuTuMba, avya zrAdika pAzothI baMdhAya . valI thA javarUpI samujamAM viSayarUpI vaMTolIyAthI citrAvelInI peThe ko viralAja bAdhA pAmatA nathI. evI rIte prajunI dezanAnI vANIrUpI amRtane pIne, tathA uHkharUpI viSane tajIne, cakrI harSathI prajune kaDevA lAgyA ke, he khAmI ! thA samasta jagata karmane Adhina , to thA sAu hajAra putroe ekI vakhate evaM kayuM karma bAMdhyu hatuM ? ke jethI teunu ekI vakhate mRtyu thayuM ? evI rIte cakrIe puravAyI jJAnathI dIThela , carAcarano khanAva jeNe evA pranu, karmabaMdhananA kAraNarUpa evA teunA navonuM varNana karavA lAgyA ke, kozka pasImAM te saghalA corIthI zrAjIvikA calAvanArA, tathA urdhyAnamA rahenArA nihohatA. eka dahADo nadilapurathI kozka avyavAna saMgha zatrujayaprate jato hato, tene tejee joyo. tyAre te buMTArAu~e TharAva kayoM ke, zrAje saMdhyAkAle zrApaNe zrA saMghane khuMTavo. te TharAva te sATha hajAra niroe kabula rAkhyo, tyAre eka jaka khanAvI kuMjAra kahevA lAgyo ke, thA tamArA vicArane dhikkAra !! kema ke zrApaNI pAse sainya, dhana vigere ghaNuM be, batAM thA yAtrAluu~ne zAmATe thApaNe khuMTavA jozae? zrApaNane pUrvajavanA pApothI zrAvo nagaro janma malelo ,ane valI paNa A saMghanI luTanA pApathI thApaNI koNa jANe kevI gati thaze ? valI zrA yAtrAlu puNyAnubaMdhi puNyathI zrA janmamAM paNa mahA dAnezvarI thayA , tathA thA tIrtharAjanI yAtrAthI pharIne paNa sukhIyA thaze.valI he nA! tamo mane sarvathA kAyara thane bI. kaNa jale kaho? topaNa huM te kArya mATe tamArI sAthe zrAvIza nahIM, tema tamone te mATe sallAha paNa thApIza nahIM. evI rIte bolatA te kuMjArane teuye kedakhAnAmAMdhI jema, tema potAnA sthAnakathI bahAra kahADI mevyo, par3I te buccAu~e ekaga thazne saMgha,najadIka zrAvavAthI tene luMTI lIdho. te nihonA tuTI paDavAthI, urAcArathI jema yazo, tathA cugalIpaNAthI jema uttama guNo, tema saMghanA loko dizA dizA prate nAzI gayA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH za evI rIte te urbudhi saMghane luMTIne nArakInI peThe pADA potAne sthAnake thAvyA. eTalAmAM te nadilapuranA rAjAe te vRtAMta sAMjalIne moTI senA sahita te coronA sthAnakane gherI lIdhuM.te samaye te rAjAnA sainyane moTuM jozne jayajIta thaelA te niho nigodanA jIvonI peThe kidAmAM jarA rahyA. te vakhate teunA kukarmothIja hoya nahIM jema, tema vAyuu~thI prerAelo agni te sthAnamAM lokone bAlato thako salagI uThyo. te agnine pANIthI aTakAvatAM batAM paNa te, krodha jema puNyane, tathA urjana jema sajAnanA guNone, tema te nagarane bAlavA lAgyo. te vakhate te agnizrI balatA, tathA dhuMvADAthI vyAkula thatA evA te niroe kuMjipAkanu kuHkha sahana karyu. valI te vakhane te vicAravA lAgyA ke, amoe thA saMghane upajava karyo ! mATe zramo pApIune dhikkAra ! valI te zramAraM jayaMkara karma amone phalIbuddha thayuM. valI te vakhate amone yA akAryathI aTakAvanAro te nirlojI kuMjAraja puNyavAna be, paNa amo puSToe te uttama mANasane kahADI mekhyo !! evI rItanA dhyAnamAM tatpara rahelA te saghalA kuTuMba sahita agnithI balIne ekI vakhate mRtyu pAmyA; mATe he rAjan ! karmonI gati evIja !! saMgha, ke je arihaMtone paNa pUjanIka be, tathA moTAmAM moTuM tIrtha De, tevA saMghanI paNa je virAdhanA kare , te kharekhara nArakIja thAya be. mATe saMghanI hamezAM zrArAdhanA karavI, paNa tenI virAdhanA to bilakula karavIja nahIM, kema ke saMghanA thArAdhanazrI mukti male be, ane tenA virAdhanathI naraka male be. valI je mANaso mArge cAlatA yAtrAburDane pIDe , te kuTuMba sahita nAza pAmIne nIcagatimA jAya je. evI rIte pazcAtApayukta pIDAthI mRtyu pAmIne te narake gayA, tathA tyAMthI samukhamA matsyo thayA, ane tyAM paNa ekI vakhate machImArothI jAlamAM baMdhAyA. tyAMthI te ziyAlo thayA, tathA palI ghaNA javo jamIne hamezAM zikAramA tatpara thayA thakA niho thayA. tyAM eka dahADo vanamAM jamatAM thakAM teue eka zAMtakhanAvI munine joza, temane zuja nAvathI namaskAra karyo. tyAre te jJAnI munie temane dharmopadeza dIdho, tethI teue zaMkAsahita janakapaNuM melavyu. valI teu~ne vizeSa dharma pamADavA mATe te jJAnI mu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zatruMjaya mAhAtmya. ni tyAM temanI najadIka caturmAsa rahyA. tyAM prathama mAse terjae sAte vyasanono tyAga karyo, bIje mAse anaMtakAyanA japano, tathA trIje mAse rAtrijanano tyAga karyo. pachI cothe mAse anazana sahita vijalI paDavAthI te ekI vakhate mRtyu pAmIne, he cakrI ! zra tArA putro thA, mATe karma balavAna be ! ! have je kuMjAre saMghanI luMTa kabula rAkhI nahIM, tene teja jave moTI riddhivAluM rAjya manyuM paDhI tyAMthI uttama uttama javomAM jaine, te yA mahAna udayavAlo jahnuno putra jagIratha thayo be. valI he cakrI ! teja karmayI yA tArA putro hamaNA paNa ekIja vakhate mRtyu pAmyA be. mATe paMDite manathI paNa saMghanI zravajJA karavI nahIM, kema ke te avajJA bodhibIjaprate amitulya thaine kugati thApe The valI je mANaso yAtrAlu lokone vastra, anna, pANI vigerethI pUje be, tene tIrthayAtrAnuM mahAna phala ma be. valI saMgha be te prathama tIrtha be, mATe kalyANanI ichAvAlAe tene mArgamAM jatI velAe hamezAM vizeSa karIne pUjavo. mATe he cakrI ! have tamAre dharmaneM vyAghAta karanAro te saMbaMdhino zoka bilakula karavo nahIM, ma ke te potAnA upArjana karelA karmothI utpanna thayA hatA, teja karmothI mRtyu pAyA. valI he cakrI ! tamone rAjya, putra tathA strI dimAM moha, te zuM lAgI rahyo be ? mATe zrAtmAnuM dita karo ? kema ke pharI pharIne manuSyajava kyAMthI malaze ? evI rIte prajunA mukhathI putronA navone jANIne cakrI zokano tyAga karI hRdayamAM parama vairAgya pAyA. eTalAmAM paThI iMdra cakrIne kar3evA lAgyA ke he cakrI ! jema tamoe jaratajInI peThe bakhaMDa sAdhyA, tema have tamo temanI peThe saMghapati paNa thA ? te sAMjalI cakrI tIrthayAtrA mATe zrAdara sahita thayA, tyAre prahue paNa temanApara saMghapatino vAsakSepa karyo; paDhI te potAne ghera gayA. paDhI iMDe cakrIne eka uttama jinamaMdira ApyuM, temAM zrI yugAdIza pra nuM ratnamaya biMba zojatuM hatuM, paDhI snAna karI, uttama vastro peherI jAva sahita caturvidha saMghanI sAthe uttama divase temaNe prayANa karyu. evI rIte te catrI gaNadharo, muni, zrAvako, zrAvikArDa, mahAdharo, maMDali Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH jae ko, caturaMgI senA, gAMdharvo, kautukI nRtyakAro tathA cakrasahita cAlavA lAgyA. mArgamAM zrAvatAM nagaromAM, gAmomAM tathA tIrthomAM prajune pUjatA thakA, muniu~ne namatA thakA, tathA dAna detA thakA te vimalAcalaprate pahoMcyA. panI tyAM AnaMdapUramAM cakrIe rAjA sahita zrAdarathI prajunI tathA saMghanI pUjA karIne svAmivatsalamahotsava kayoM. valI temaNe tyAM mahotsavapUrvaka saMgha sahita te tIrthane traNa pradakSiNA dIdhI. palI caude nadImAMthI tIrthodaka lezne, te saMghasahita parvatapara sarva jagoe mArgane samarAvatA thakA caDavA lAgyA. tyAM cakrI pUrva mAgaithI caDyA, tathA bIjA kutuhala sahita potapotAnI zakti mujaba sarva mArgethI caDyA. have te vakhate iM7 paNa tyAM zrAvyo, ane te banne rAyaNanA vRdanIce ekA malyA. have jaLuno putra jagIratha paNa cakrInA hukamathI sainyasahita zraSThApadaprate zrAvyo. tyAM potAnA pitA tathA kAkAnA dAhathI thaelA nazmanA samUhane joza, kuHkhathI sainyasahita te kaNavAramAMja mULa pAmyo. par3I cetanA AvyAbAda zokano tyAga karI teNe nakti tathA pUjA sahita nAgeMunuM zrArAdhana karyu. tenI atizaya jaktithI tuSTamAna thaelo nAgeMDa paNa calakatAM suvarNakuMDalathI zojato thako nAgaloko sahita tyAM zrAvyo. tyAre nagIrathe paNa sugaMdhi vastu tathA puSpothI, ane stu. tithI tenI pUjA karI, tyAre harSita thaelA nAgeM jagIrathane kahyu ke, he vatsa ! meM tene vAryA utAM paNa te mAnyA nahIM, tethI nAgalokanA nAzanI bIkathI meM tejne jazmarUpa karyA. valI he vatsa ! tee paNa tebuja karma upArjana kayuM hatuM ! mATe have tuM mArI AjJAthI teunI mRtyukriyA kara ? valI pRthvIpara rela lAvatI evI thA gaMgAne paNa tuM tenA mUlapravAhamAMja joDI de ? evI rIte prItithI zikhAmaNa dezne nAgeM potAne sthAnake gayo. paDI nagIrathe paNa te pitRsaMbaMdhi jazmane nadImA padharAvI; ane tyArathI jagatamAM paNa pitRkAryano te rivAja dAkhala thayo. evI rIte pitRsaMbaMdhi kArya karIne kumArge janArI strIne jema, tema te gaMgAne teNe daMDaratnathI mUlamArgaprate vehetI karI. valI lokonA mukhathI cakIne zatrujayaprate gaelA jANIne te paNa uttarottara prayANathI te tarapha Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zatrujaya mAdAtmya. cAlavA lAgyo. panI tyAM rAyaNatale jaza, teNe cakrInA tathA iMjanA caraNone namaskAra karyo, tyAre tee paNa tene AliMgana karyu. SabI tejee harSapUrvaka naktithI tyAM jaratajInI peTheja zrI yugAdIza prajunuM snAtra,ane pUjAdika kArya karyu. valI temaNe tyAM gurunA vacanapUrvaka marudevAzikharapara, bAhubali zikharapara, tAladhvajapara, kadaMbagiripara, tathA hastisena zikharapara, ityAdi sarva zikharopara jinapUjana karIne, muniThanI nakti, annadAna, zrArAtrika, mahAdhvaja, iMzotsava, tathA apUjA karI; tema tyAM batra, cAmara, ratha, pRthvI, ghoDA vigerenuM tIrthadAna karyu. __ par3I jaratajIe banAvelA (amUlya ) prAsAdone jozne dharmane jagADanArA sagara cakrIne iMza snehapUrvaka karvA ke, he cakrI ! tamArA pUrvaja jarata mahArAjanuM zrA zAzvatA tIrthamAM puNyanA kAraNarUpa kArya tamo ju. ? valI thA paDatA kAlanA mAhAtmyathI loko nirvavekI, dharma vinAnA, tathA lojAMdha thazne zrA tIrthamAM Adara karaze nahIM. valI te puSTa loko maNi, ratna zrane suvarNanA lojathI kadAca thA prAsAdonI tathA pra. timAnI AsAtanA karaze.mATe have jahunI peThe tamo atre kaMka paNa rakSaNano upAya karo? ane te kAryamAM tamone traNe jagatamAthI koza paNa upabhava karI zake tema nathI. te sAMjalI cakrIe vicAryu ke, sAgaramA rahelI gaMgAne jyAre mArA putro lAvyA, tyAre have " hUM to tejeno pitA bu" tethI te sAgaraneja ahIM lAvaM, toja mArI pratiSThA vadhe, nahIMtara to mAruM mAnahInapaNuM thAya. evI rItanA thAvezathI, tathA iMjanA hetuyukta vacananuM smaraNa karIne, te kaNavAramAMja yado mAraphate samuprane tyAM lAvyA. tyAre TaMkala, barbara, keza, cIna, noTa, siMhala vigere vi. vidha dezone plAvana karato, moTA moTA parvatone phADato, jayaMkara rIte juvaneMsonA javanone buDADato, ubalatA magarAdika jalacarothI thAkula thaelo, nAsatA evA vividha prakAranA devothI paNa jayathI jovAto, vegayI aneka jaMtune uDAlato, moTA mojAMuthI apAra garjanA karato, tathA pRthvIpara vyApato evo te samukha vegathI zatrujayaprate zrAvyo. panI te lavaNa samujno adhiSThAtA deva zrAdarathI hAtha joDIne tathA cakrIne namIne sAma vacanathI kahevA lAgyo ke, he khAmI ! sevakane zuM pharamAna Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH zan De? eTalAmAM jANela ne avadhijJAnathI jinavANI jeNe evA iMjeja ca. krIne kayuM ke, he cakrI ! thA kAryathI tamo zraTako ? kema ke, sUryavinA jema divasa, putra vinA jema kula, jIvavinA jema zarIra, vidyAvinA jema manuSya, dIpaka vinA jema ghara, AMkho vinA jema mukha, bAyAvinA jema vRkSa, dayAvinA jema dharma, dharma vinA jema jIva, tathA jala vinA jema jagata, tema thA tIrtha vinA sarva sRSTi niSphala . valI zraSTApada tIrtha niruka thayAthI A zatrujaya tIrthaja lokone tAranAra be, tethI thA tIrthano rodha thavAthI pRthvIpara bIju tArAnArUM tIrtha hu~ ko joto nathI. valI jyAre tIrthaMkara mahArAja, dharma ke jinAgama emAnuM kaMza paNa nathI hotuM, tyAre A zatrujaya parvataja lokone vAMDita zrApanAro ( tAranAro) be. evI rItanA iMjanA vacanathI cakrIe lavaNAdhipane kahyu ke, have eka eMdhANI dAkhala tuM ahIM samuune rahevA de ? ema kahI tene visarjana karI cakrIe prItithI iMsane puSTothI tIrthanI rahAmATe prazna kayoM; tyAre iMje kayu ke he cakrI! tamo thA ratnanI ane maNinI mUrti ne jyAMdevo paNa na jazzake evI thA suvarNaguphAmAM muko ? tathA sarva tIrthaMkaronI suvarNanI mUrti karAvo? ane prAsAdo paNa suvarNa ane rupAnAja banAvo ? panI prajuthI pazcima dizAmA rahelI rasakuMpikAvAlI, tathA kalpavRdothI jarelI su. varNaguphA iMje cakrIne batAvI; tethI tyAM ja temaNe, prajunI te mUrti ne rAkhI, ane hamezAM temanI pUjA mATe yadone sAjhA karI. paDI cakrIe iMnI sAthe rahIne tyA rupAnA tathA pASANonA prAsAdo baMdhAvyAM, ane temAM suvarNanI mUrti padharAvI. par3I temaNe sujamazikharapara bIjA tIrthaMkara zrIzrajitanAtha prajunuM nAvathI rupAnuM maMdira baMdhAvyu. tyAM jJAnI ghaNadharo, zrAvako, tathA devoe pUjApUrvaka pratiSThAmahotsava ko. evI rIte zadhrujayano ukAra karIne cakrI devo tathA manuSyo sahita revatAcala prate cAlyA. tyAM caMDaprajAsamAM zrI caMdaprana jinezvarane namaskAra karIne vimAnomAraphate te revatAcalapara gayA. tyAM zrAdarapUrvaka tIrthane pradakSiNA dezne, tathA gajeMapadakuMDamAMthI pANI lezne jinAlayamAM gayA. tyAM paNa pUrvanI pareMja temaNe prajuni pUjA, stuti vigere karyu, tathA palI nAvathI suprAtroprate ucita dAna thApyu. par3I zrIda, sikagiri, vidyAdhara giri, 36 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za@jaya mAhAtmya. devagiri, aMbikAgiri, umAgiri,zaMjugiri vigere tyAMnA sarva zikharopara gurusahita temaNe prajunI pUjA karI, kema ke te gurunI AjJAne Adhina hatA. palI pAbA valatAM Abu, vaijAra vigere tIrthomAM prajune tathA sAdhuUne namIne cakrI ayodhyAmAM AvyA. ____ eTalAmA tyAM potAnA caraNothI pRthvIne pavitra karatA thakA zrI zrajitanAtha pranu paNa jANe te cakrInA puNyazrIja kheMcAzne hoya nahIM, tema tyAM zrAvyA. prajunA zrAgamananI vadhAmaNI ApanArane ghaNuM dhana de. zne, ghaNA kAlathI utkaMThita thaelA cakrI prajune vAMdavA mATe gayA. paDI tyAM naktithI romAMcita thazne, tathA prajune namIne cakrI prajunA mukharupI caMthI nikalatA vacanarupI amRtane pIvA mATe temanI pAse bega. tyAre pranu paNa temane bodha zrApavA mATe krodharupI sarpanA pherane (nAza karavAne ) garuDa sarakhI tathA dharmakAryanA prajAvavAlI vANI kahevA lAgyA ke, thA javarupI samurumAM motI, paravAlA tathA ratnonI peThe rAjya, putra, strI, baMdhu, nagara, mehela, dhana, tathA devAdikanI zaddhi to sulaja De, paNa ciMtAmaNi ratnanI peThe sarva arthAne sAdhanAruM cAritra purkhana De. eka divasa cAritra pAlavAthI paNa manuSya nizcayeM karIne karmonA samUhane vINa karIne mokSamAM jAya je. evI rIte cAritranA manohara pranAvane sAMjalIne vairAgyayukta thaelA sagara cakrI nAvathI prajune namatA thakA potAne cAritra zrApavA mATe prArthanA karavA lAgyA. paLI cakrIe potA. nI pATe guNavAna, tathA rAjyane yogya evA jagIrathane sthApIne, prajupA. sezrI iMje karelA mahotsavapUrvaka cAritra lIdhuM. tyAre prajue temanI prazaMsA karI ke, he cakrI ! tamo dhanya tathA puNyazAlI bo, tathA tamArI mA. tAne ane kulane paNa dhanya , kema ke tamoe A saMsArarupI samuamAM phuHkhadAyaka jalacaro sarakhA karmone nedanAlaM, tathA puSkara evaM dAMti zrAdika dazavidha guNovAvaM cAritra lIdhuM . paDI prajunI naktimAM tatpara rahIne te sagara mahAmuni paNa vidAra karavA lAgyA, zrI ajinAtha prajunA siMhasena zrAdika jinanI peThe satyavAdI paMcANu gaNadharo hatA. valA temane eka lAkha sAdhu tathA traNa lAkha netraNaso sAdhavI hatI; tema be lAkhane eka hajAra uttama zrAvako hatA; tathA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 aSTamaHsargaH pAMca lAkha zrANu hajArane cAraso zrAvikA hatI. evI rIte prajunA parivAramA caturvidha saMghanI sthApanA tha; valI zAsananI rakSA mATe mahAyada tathA ajitA nAmanI yakSiNI adhiSThAtA tha. evI rIte pranu zraDhAralAkha pUrva kumArapaNAmAM rahyA; trepana lAkha pUrva temaNe rAjya pAdayu; bAra varSa bannastha rahyA; tathA eka lAkha pUrva dIdA pAlI; evI rIte ajita prajunuM zrAyuSya bahotera lAkha pUrvanuM hatuM. have praju anukrame vihAra karatA thakA eka hajAra muni sAthe sammetazikharapara zrAvyA, tathA tyAM temaNe anazana grahaNa kayu. panI eka mAsane aMte caitra sudI pAMcamane divase, caMDa rohiNI nakSatramA zrAvate bate, pranu te muni sahita mode gayA. te vakhate Asano calAyamAna thavAthI iMsAdika devoe tyAM zrAvIne prajuno nirvANamahotsava karyo. have sagara mahAmuni paNa prajunI peThe jagatane pratibodha detA thakA ghAtikonA kSayathI kevalajJAna pAmyA. evI rIte te paNa prajunI peTheja bahotera lAkha varSonu thAyuSya pAlIne sammetazikharapara mode gayA. evI rIte bIjA tIrthaMkara zrI ajitanAtha prajunA bodhathI tathA iMjanA upadezathI sagara cakrIzvare jaratajInI peTheja saMgha sahita zatrujaya parvatapara sAtamo ukAra koM, tathA tethI dhAtikono nAza karIne te modamAM gayA. evI rIte sAtamo ukAra jANavo. have eka dahADo cothA tIrthaMkara zrI aninaMdana praju devothI stuti karAtA thakA, tathA potAnA caraNothI pRthvIne pavitra karatA thakA zatrujaya parvata prate AvyA. tyAM rAyaNanI tale devoe bahu naktithI praju mATe samavasaraNa racyuM. tyAM siMhAsanapara beThelA, tathA traNa utrothI zojatA evA prajju sarvajASAmaya vANIthI kahevA lAgyA ke, zrA zatrujaya parvata aMtaraMga zatruu~ne nAza karanAro, sarva pApone haranAro, tathA muktirupI strInA krIDAgRha sarakho zone de. ahIM suvarNa kalaza sarakhA, kavyANanA karanArA, tathA suvarNa sarakhI kAMtivAlA zrI yugAdIza praju sanAtana rahelA . valI sarva tIrthaMkaro modamAM gayA bAda, tathA kevalajJAnano laya thayAbAda thA tIrthaja sarvane kalyANakArI thaze.je prANI a Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 zatruMjaya mAhAtmya. prajune ciMtavatA thakA temane pUje be, te puNyopArjana karIne turataja mokSamAM jAya be. valI je vahIM prAsAdo tathA pratimA banAvIne dInopradAna pebe, te turata banne javomAM sukhI thAya be. te sAMjalIne atyaMta ktivaMta tharalA vyaMtareMjhoe tyAMnAM prAsAdono utsAhathI uddhAra karyo. evI rIte yA zatruMjaya tIrthapara zramUlya puNyanA samUha sarakho vyaMtareMdrono karelo AThamo uddhara thayo. evI rIte zramo uddhAra jANavo. zrI vIra iMdrane kar3e be ke, he iMdra ! manohara caMdra sarakhI kAMtivAlA AThamA tIrthaMkara zrI caMdraprabhunuM vratAMta huM kahuM huM. yA jaMbUhIpanA bharata kSetramAM caMdrAnanA nAmanuM manohara nagara be; tyAM prajApate rAgavAlo, zatrune jItanAro, tathA moTI senAvAlo mahAsena nAme rAjA hato. te rAjAne kalaMka rahita caMdra sarakhA zIlane dharanArI, nirdoSa tathA parivArapara prIti rAkhanArI lakSmaNA nAmanI rANI hatI. eka dahADo te zradhivyAdhithI rahIta ghai thakI sukhethI zayyAmAM sUti hatI, tyAre pADhalI rAtri teI cauda mahAsvapnone joyAM. caitra vadI pAMcamane divase, tathA caMdra anurAdhA nakSatramAM yAvate te vaijayaMta vimAnathI cavIne prabhu temanI kukSimAM zravataryA. paDhI samaya saMpUrNa thayethI posavadI bArasane diva se caMdra anurAdhA nakSatramAM yAvate bate teNIe putraratnane janma zrApyo. pI upanna dikkumArI tathA sureMdrothI thayela be janmotsava jemano evA prabhu apsarAJyI lAlana karAtA thakA yauvana pAmyA. caMdranA cinhavAlA, tathA doDhaso dhanuSyanI uMcAzvAlA te prabhu lokone zrAnaMdakAraka yA paDhI paraNyAbAda prabhu pitAnuM rAjya pAlavA jAgyA, evI rIte temaNe sADA lAkha pUrvasudhi rAjya pAlyuM; paDhI pozavadI terasane divase caMdra anurAdhA nakSatramAM zravate te prabhue eka hajAra rAjA sAthe dIkSA lI. paNa mAsa gayA bAda phAgaNa sudI sAteme caMdra anurAdhA nakSatramAM yAvate te prabhune kevalajJAna thayuM. te vakhate avadhijJAnathI jANIne cAra nikAyanA devo prajuno kevalajJAnano mahotsava karavAmATe turata tyAM vyA. tyAM samavasaraNamAM prajunI dezanA sAMjalIne te saghalA harSathI potapotAne sthAnake gayA. paDhI atizayo sahita prabhu vihAra ka Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ amaSTaH sargaH zya ratA thA sarva rihaMtothI parizIlita thapalA zatruMjaya parvataprate zrA vyA. tyAM rAyaNane pradakSiNA dene munirja sahita vANIrupI pavitra jalane varSatA kA prabhu samosaryA. tyAM te tIrthanA mahAna mahimA ne kahIne, tathA tene pradakSiNA dene prabhu caMdrodyAnamAM zrAvyA. tyAM sagara cakrIe lAvelA samudranAkAMThApAse brAhmI nadIne tIre prabhu samosaryA. tyAM devoe samavasaraNa karavAyI lokonA samUho tyAM khAvIne, tathA prabhune namIne temanI pAse beThA. te vakhate tyAM zaziprabhA nAmanI nagarIno zazizekhara nAmano rAjA potAnI caMdraprajA nAmanI rANI sahita turata - vyo. paDhI caMdrayazA nAmanA putra sahita prabhune namine te rAjA, prajunI vANIrupI amRtanI zreNine pIvA mATe tyAM beTho tyAre prabhu paNa kar3evA lAgyA ke, sthira saMsAramAM zrI zatruMjayapara arihaMta prajunuM je dhyAna dhara, teja eka sArabhUta be. valI devomAM jema jinezvara, dhyAnomAM jema zukladhyAna, tathA vratomAM jema brahmacarya vrata, tema sarva tIrthoMmAM zrA mukhya tIrtha De valI sarva dharmomAM cAritra mukhya be, kema ke te vinA mutirupI strI prANIne varatI nathI. evI rItanI prabhunA mukhanI vANI sAMlIne caMdrazekhara rAjAe rANI sahita cAritra lIdhuM. a ve nA kAyotsarganI jagoe samudra kinAre dharaNeMdre caMdrakAMta nAvA pranuM maMdira vanAnyuM paDhI prabhu paNa tIrthaprate tatpara thA thakA raivatAcalAdika zikharomAM vihAra karavA lAgyA. paDhI tyAMthI vihAra karIne jagatane tIrthamaya karatA thakA, haz2Ara muni sAthai prabhu sammetazikharaprateAvyA. tyAM zrAvaNavadI sAteme, caMdra zravaNa nakSa mAM te te prabhu niSkaMpa thayA thakA rahyA. evI rIte sADA sAta lAkha pUrvanuM zrAyuSya saMpUrNa karIne prabhu anazanamAM rahyA thakA mode gayA pachI tyAM saghalA iMdro prajuno nirvANamahotsava karIne potapotAne sthAnake gayA. have te caMdrazekhara mahA muni paNa vihAra karatA thakA prajunA varapothI pavitra thalI caMdraprajA nagarImAM gayA. tyAM temane AvelA jANIne teno putra caMdrayazA paNa vegayI tyAM pAMcaso rAjAI sahita zrAvyo. tathA teNe caMdrazekhara munine namaskAra karyo, tyAre te muni paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zan6 zatrujaya mAhAtmya. dharmazAjanI zrAziSapUrvaka tene kahevA lAgyA ke, zrahIM caMprana praju zrAvyA hatA, tethI thA caM prajAsa nAmanuM tIrtha pRthvImA prakhyAta thaze. valI ahIM samunA kinArApara jyAM pranu pratimAthI rahyA hatA, tyAMthI lavaNasamujanA adhiSTAyaka deve samujne dUra ko hato. valI yahIM dharaNe prajunuM maMdira banAvela be, jethI te tIrtha vadhAre pavitra , tema tyAMno samudra paNa pavitra be. valI ahIM pUrve caMDodyAnanI samIpe zrI yugAdIza praju zrAvyA hatA, te vakhate temanA pautra zazIkIrtie potAnA jAvathI caMpraju, maMdira nagara sahita banAvyu hatuM, tethI te tIrtha atulya tathA pavitra . valI ahIM jyAM yojanapramANa nUmimAM prajunuM samavasaraNa thayu hatuM, te jagAe manuSyane devagati thAya je. valI jinanA caraNathI pavitra thaelI te nUmipara maDadAMumA pugaMdha, tathA kIDA paDaze nahIM. valI zrahI je mANasosAvadyano tyAga karIne jinanA dhyAnamAM tatpara rahI tapa tape , teune muktirUpI strI dUra nathI. valI yahIM sagara cakrI tIrthanI radA mATe samujne lAvyA be, ane te samujanuM pANI zrApamA prajunA snAtra mATe upayogI hovAthI pavitra be. valI ahIM rahelI brAhmI nadIne brajheDa jinasnAtra mATe lAvelA be, tethI te sarvathA prakAre pavitra . valI ahIM ghaNA tIrthono saMgama hovAthI sarva pApone nAza karanAraM zrA uttama tIrtha .ahIM zuja nAvathI cAra zAkhAvAlo dharma thArAdhavAthI, te seMkaDo zAkhAu~vAlo thazne vistAra pAmaze. evI rIte sarvano upakAra karanArA te muni upadeza dazne bIjI jagoe vihAra karI gayA. panI tyAM caMjyazAe caMpana prajugeM harSathI maNimaya maMdira banAvyuM. valI tyAM teNe potAnA pitA caMDazekharanI maNimaya mUrti banAvI, kema ke uttama putranI pitAtarapha evIja nakti hoya . valI tyAM teNe gurunI zrA. jhApUrvaka keTalAka divaso sudhi vividha prakAraceM dAna dIdhuM. valI tyAM teNe keTalAMka maMdirone jIrNa thaelAM jozne zrAdarathI temano ujhAra kayoM. valI teNe puMDarikagiri, raivatAcala, bAbu tathA bAhubali vigere zikharopara paNa naktithI ukAra ko. evI rIte tIrthono ukAra karIne, tathA yAtrA karIne caMayazA rAjAe zuja gurunI pAse muktistrInI sakhI sarakhI dIkSA lIdhI. paThI lAkha pUrvo sudhi dIdA pAlIne, tathA AThe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH cucd karmono daya thavAthI kevalajJAna pAmI aMte je te modamAM gayA, te saghalo pranAva thA tIrthano jANavo. evI rIte navamo uddhAra jANavo. malIna caMjane tajIne hariNe je prajunA caraNa kamalane sevyu be, evA devothI sevAelA zAMtinAtha pranu saMghaprate zAMti karanArA thA ? jarata detranA gajapura nAme nagaramAM jagatanI sarva senAne jItanAro vizvasena nAme rAjA hato. tene zIlanI lIlAthI ujvala thaelI acirA nAme rANI itI; ekadA samaye teNIe pAbalI rAtrie cauda mahAkhapno joyAM. have zrI zAMtinAtha prajuno jIva sarvArtha sijhathI cavIne nAdaravA mAsanI suda sAmane divase caMDa jaraNI nakSatramA zrAvate te tenI kukSImAM zrAvI avato. svapnanA darzanathI arihaMta athavA cakrInA ja. nmano nizcaya karatI thakI ratnagarjAnI (pRthvInI) peThe te acirA mAtA zuja dohadavAlAM thayA thakAM garjane dhAraNa karavA lAgyA. palI saMpUrNa samaye jeTha sudI terase caMDa jaraNI nakSatramA zrAvate bate teNIe putraratnane janma thApyo. tyAre upanna ukumArie tathA iMsAdika devoe harSathI prajuno janmotsava ko. paDhI kharNakAMtivAlA te prajue yauvana avasthAe pitAnI yAjJAthI rAjyanArane aMgIkAra karyo. cakraratnanA anusAre ba khaMDa pRthvIne jItIne, iM jema devalokanA rAjyane tema te potAnuM rAjya calAvavA lAgyA. paDI jeTha sudI caudasane divase caMba jaraNI nadAtramA zrAvate te prajue iMjanA mahotsava pUrvaka eka hajAra rAjA sahita dIkSA lIdhI. paDI banasthapaNAmAMja saghalA dezomA vihAra karIne eka divase praju gajapura najadIkanA udyAnamAM zrAvI dhyAnamA rahyA. tyAM posasudI navamIne divase karmonA yathI lokAlokane prakAzanAraM prajune nirmala kevalajJAna utpanna thayuM. paThI te te atizayothI yukta thaelA tathA devothI sevAelA prannu zatrujaya najadIka siMhodyAnamAM thAvyA. have pratiSThAna nAme nagaramA eka mithyAtvI brAhmaNa hato, te pRSThabuddhi yajJakAryamAM thAsakta thayo hato. eka dahADo vaza karelA lokonA samUhathI vITAelA te brAhmaNanA yajJavADAmAM kozka muni zrAvyA. tyAM (yajJamAM thatI) hiMsAne jozne hRdayamA kuHkhIta thaelA te muni jaMce Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ za@jaya mAdAtmya. kharethI kadevA lAgyA ke, zuddha siddhAMtone dUSita karanArA evA thA lokone dhikkAra ! pUrve zrI jarata mahArAje dharmayukta vedone banAvyA hatA, te vedone thA grAsAMdha loko dUSita kare . evI rItanA te muninA vaca. nathI krodhAtura thaelo te puSTa brAhmaNa hathiyAra lezne temane mAravAne doDyo; paNa vacamA unnA karelA yajJastaMnamAM athaDAvAthI teNe turata potAnA aparAdhi prANono tyAga karyo. evI rIte thArtadhyAnathI mRtyu pAmIne te brAhmaNano jIva te siMhodyAnamAM siMha thayo, evI rIte munidarzananA puNyathI tene te uttama tIrtha malyu. have te siMha tyAM vanavAsI prANIune trAsa Apato thako jamavA lAgyo; tyAM eka dahADo teNe zrI zAMtinAtha prajune joyA, tethI zItopacArathI jema jvara, tathA sAma vAkyathI jema purjana tema te atyaMta krodhAtura thayo; tathA puMbaDAMthI pRthvIne zrAsphAlana karato thako, ane krodhathI lAla AMkhovAlo thayo thako te paMjo ugAmIne praju tarapha doDyo. paNa siMhathI jema hariNa tema te pranuthI jaya pAmIne sAta dhanuSya dUra haThyo. evI rIte vAraMvAra praju tarapha doDato tathA pADo hato thako te manamAM vicAravA lAgyo ke, mA. rI thADe to kaMI vastu zrAvatI nathI, ane huM phAla paNa mArI zakato nadhI, mATe kharekhara thA zAMtazarIrI ko asAmAnya mahAtmA be; ema vicArato thako, tathA pranu tarapha vAraMvAra joto thako te potAnA pUrva javone yAda karavA lAgyo. evI rIte tene krodhathI zAMta thaelo jA. NIne praju tene kahevA lAgyA; kema ke jyAMsudhi tapeDhuM tela hoya, tyAMsudhi temAM pANI nAkhavAthI te jayaMkara jaDako le uThe . prajue tene kaDaM ke, he siMha ! tuM tArA brAhmaNanA pUrva javane yAda kara ? tyAM tevI rItanA puSkAryathI tuM thA tIryacarUpe thayo buM. valI thA tIrtharAjanuM samIpapaNuM pAmIne paNa have tuM krodhAtura thazne naraka zrApanArI hiMsA zAmATe kare je ? valI te samaye hitopadeza denArA muniprate paNa te je kodha kayoM, to tane mRtyu Adika zrAvaM phala jogavaI paDyuM . mATe have jIvahiMsA tajIne, tuM dayAne aMgIkAra kara ? tathA dharmane najato thako kheda pAmyA vinA tIrthane zrArAdha ? evI rIte dharmavacanothI tene pratibodhine praju zrAgala cAkhyA, tyAre te siMha paNa zAMta cittavAlo thayo Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH nae thako prajunI pAula cAlavA lAgyo. paThI pranu zatrujayapara caDyA, tathA pAula zrAvatA te siMhane temaNe kaDaM ke, tuM have prANIuprate samatA dhA. rIne ahIMja raheje ? kema ke ahIMja tane thA devanA pranAvathI devagati malaze, tathA paDhI ekAvatArI tha tuM moke jazza, evI rItanI prajunI thAjJAmAM tatpara rahIne te siMha prajunuM dhyAna dharato thako muninI peThe dayAne tathA zAMta manane dhAraNa karIne tyAM rahyo. paThI tyAM zujadhyAnathI mRtyu pAmIne te uttama devagatimA gayo; mATe tIrthano pranAva kadApi paNa niSphala jato nathI have zrI zAMtinAtha pranu paNa devonA samUhothI vIMTAyA thakA ajitaprajunI peTheja marudevA zikharapara cAra mAsasudhi rahyA. tyAM gAMdharvo, vidyAdharo, devo, juvanapati tathA manuSyo prItipUrvaka prajune hamezAM pUjatA hatA. evI rIte tyAM caturmAsa rahIne pranu sUryanI peThe jagatane bodha thA. pavAmATe tyAMthI vihAra karI gayA. dave prajuthI pavitra thaelA te zikharapara te siMhadeve svargamAMthI thAvIne mUrti sahita zrIzAMtinAtha prajunuM maM. dira baMdhAvyu. valI potAnI devagatinA kAraNarUpa evA te zikharaparate deve bIjA paNa prajunA mUrti sahita prAsAdo baMdhAvyAM. evI rIte siMhadevathI tathA tenA anucara evA bIjA devothI adhiSThita thaevaM te zikhara zAMtijinanI jaktithI sarvanA ilitone zrApe . te zikharanI samIpa zzAna khu. NAmAM pAMcaso dhanuSya dUra yada be, te ciMtAmaNi ratna Ape . tyAM kalpavRkSopara rahelA koDo adhiSTAyaka devo zAMtinAtha prajunuM zrArAdhana karanArAune sarva inita vastu Ape . valI tyAM puNyazAlIne arihaMta prajunA zrAzrayathI saMzayarahita pAralaukika siki male be. evIrIte sarva zikharopara vihAra karIne, praju potAnA caraNanyAsothI pRthvIne pavitra karatA thakA anukrame gajapura nagaramAM zrAvyA. tyAM zAMtinAtha prajunA cakradhara nAmanA putra prajune zrAvelA jANIne, turata parivAra sahita temane namavA mATe zrAvyA. palI tyAM sarva sabhAsado prajune namIne tathA stavIne bega bAda pranu paNa potAnA mukhakalamAMdhI makaraMda sarakhI dezanA devA lAgyA ke, zIla, zatrujaya parvata, samatA, jinanI sevA, saMgha, tathA saMghAdhipapaNuM te sarve mokSa thApanArAM je. evIrItanI prajunI dezanA sAMjalIne uttama Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zae zatrujayamAdAtmya. buddhivAlA cakradhara rAjA uThIne kahevA lAgyA ke, he praju ! mane Apa saMghAdhipapaNuM zrApo? tyAre prajue paNa devoe lAvelo vAsakSepa temanA mastakapara nAkhyo. evI rIte prajunI te AziSa lezne, tathA iMje dIdhelA caityane lezne rAjAe saMghane nimaMtraNa karyu. paDI kulastrIue karela ne maMgala jenuM evA te cakradhara rAjA sainyanA nArathI jagataneM calAyamAna karatA thakA saMghasahita cAlavA lAgyA. panI thanavachinna prayANathI, gAmogAma prate jinone tathA muniu~ne namatA thakA te surASTra dezamAM zrAvIne tIrtha samIpe zrAvyA. tyAM eka dahADo rAjA jyAre devAlayamAM bega hatA tyAre, potAnI kAMtithI AkAzane tejasvI karato thako kozka vidyAdhara zrAvyo. tene joz cakradhara rAjA zrAsanaparathI jarA uThyA, tathA, tene uttama Asanapara besADyo, paDI te vidyAdhara hAtha joDIne rAjAne kahevA lAgyo ke, he rAjan ! tamo arihaMta prajunA putra, tathA ikSvAku vaM. zamAM mukuTa samAna bo. huM kheTapuranA rAjA maNipriya vidyAdharano kalApriya nAme putra buM, tathA zatruthI baseM karIne parAjava pAmelo iM. have gotradevInI zrAjJAthI ApanAthI te mArA zatruno kSaya jANIne, zrApane bolAvavA mATe hu~ ahIM zrAvyo buM, tethI he praju! zrApa mArApara kRpA karo ? par3I cakradhara rAjAnI zrAjJAthI te vidyAdhare potAnI atyaMta zaktithI vimAnanI racanA karI. panI zatrune nAza karanAra cakradhara rAjA paNa vimAnamAM besIne daNavAramAMja te vidyAdhara sahita kheTapuramAM zrAvyA. evI rIte cakradharanA tyAM zrAkvAthI, tenA tejane sahana nahIM karavAyI jalakAMta maNimAMthI karatA pANInI peThe zatru dUra cAkhyA gayA. evI rIte zatruno samUha nAzI gayA bAda te kalApriya vidyAdhara cakradhara rAjAne zrAdarasahita kahevA lAgyo ke, he praju ! potAnI meleja Apaprate rakta thaelI mArI behenane Apa paraNo? jo ke tethI paNa huM zrApano badalo to lezamAtra paNa vAlI zakato nathI. ema kahIne teNe potAnI guNamAlA nAmanI behena cakradharane zrApI. tenA saMgamathI cakradhara kaumudI sahita caMjanI peThe zojavA lAgyA. valI tenA rupathI mohita ghaelI bIjI vidyAdharanI kanyAu~ne paNa cakrI tyAM paraNyA; kema ke nAgyavaMtonuM jAgya sarva jagoe utkRSTaja hoya . panI cakradhara rAjAne tIrthapara javAnI - Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH zaera vAlA jANIne te vidyAdhara temane strI sahita vimAnamAM besADI tyAM le javA lAgyo. mArgamA vimAna cAlate bate te vidyAdhare temane khuzI karavA mATe strI sahita nRtya karyu. te vimAnanA jarukhAmA besI cakradhara rAjA jagatanI racanA jotA thakA, eka manohara udyAnane jo vidyAdharane kadevA lAgyA ke, he kalApriya! puSponI sugaMdhithI harSita thaela ne namaH rAnA samUha jyAM, tathA zrAMbAnI mAMjarothI AnaMdita thaela ke koyalo jyAM, evA A udyAnane tuM jo ? thA udyAnamAM mAruM citta krIDA karavAne zche be, mATe tuM paNa zrahIM zrAnaMdadhI thA vimAnane utAra ? evI rItanA rAjAnA priya vacanane sAMjalIne kalApriye paNa temanuM vacana sa. phala karavA mATe AkAzamAMzI tyAM vimAna utAryu. vRkSothI uvAelA tathA zAMkhoprate amRtanA varasAda sarakhA te udyAnamAM cakradhara rAjA strI sahita krIDA karavAne zchatA havA. tyAM temaNe vRkSone jotAM thakAM tathA puSpo ane phalone ekA karatAM thakAM agADI amRtanA kuMDasarakhaM eka talAva joyu. ghaNA ane nirmala mojAMthI vITAelA kamalonA calAyamAna thatAM patrothI namarAune uDADI melatA te talAvane jo rAjAe vidyAdharane kayu ke, pAlapara ugelAM vRdonAM patrothI zAMta karela ne paMthIuno zrama jeNe, tathA garmInA tApane haranAra, pRthvIrUpI strInA kaMkaNa sarakhaM, tathA capala kabolothI calita thaelA kamalopara khelI rahyA De haMso jyAM, evaM thA talAva atyaMta zone je. valI capala kamalopara yahIM jamarA lIlAthI nRtya karI rahyA , tathA mayUro TanakAra karI rahyA , tathA cakravAka pakSI potAnI strI sahita ahIM AnaMda melave . mATe he vidyAdhara! ahIM mAjhaM mana atyaMta AnaMda pAme , ane tethI thA sarovaranI pradakSiNA dezne tenI AsapAsanI vastu thApaNe jozya. ema kahIne te vidyAdhara sahita rAjA tenI AsapAsa pharavA lAgyA, tyAM temaNe vRkSonI DAlIu~mA zrAsAdita thaevaM eka caitya joyu. te caityamA zrI yugAdIza praju, maNirnu biMba jozne harSita thayA thakA strI sahita prajune puSpa, akSata, stavana zrAdikathI pUjIne te rAjA prAsAdanI mahAna zolA jovA lAgyA. paDI jeTalAmAM te bahAra Ave , teTalAmAM teue vacitra rUpavAlI eka vAMdarIne pharUkhAmAM beThelI joza. teNIne joza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zae zatrujaya mAhAtmya. "aho! Ato suMdara vAMdarI ne" ema kahI jevo cakradhara rAjAe teNIne sparza karyo, ke turataja teNIne divyarUpa dharanArI strI tarike joza, tathA tethI te atyaMta Azcarya pAmyA. par3I te rAjA jeTalAmAM kaMka bolavA jAya , teTalAmAM teNInArakhevAla be vidyAdharotyAM zrAvIne harSathI rAjAne kadevA lAgyA ke, he svAmI zrAnA rUpanA viparyayathI tamo Azcarya thazo nahIM ? zrAnI AzcaryakAraka kathA sAMjalavA mATe tamo ahIM beso? paDIrAjA tyAM bega bAda teumAMthI eka vidyAdhara kahevAlAgyo ke, he svAmI ! amo vaitADhyanI uttarazreNimA rahIe bIe.thA mArI mUrtivaMta evAzRMgAra rasane jIvADanArI zrRMgArasuMdarI nAmanI putrI anukrame yauvana avasthAne pAmI. eka dahADo dehadhArI vasaMtazrI sarakhI zrA mArI putrI sakhIsahita krIDAmATe u. yAnamAM gaz hatI. tyAM svechAthI puSpo, phalo, patro vigere khetI thakI te bIjA udyAnamAM gaz, tathA tyAMthI paNa phalAdika levA lAgI. tyAre te vananI cakrezvarI nAmanI adhiSTAyaka devIe potAnA cApalyapaNAthI teNIne zrApa thApyo ke tuM vAMdarI tha jA? par3I teNIe tene namaskAra karavAthI tathA zrAjIjI karavAthI te devI khuzI thara, kema ke uttamoprAyeM karI atyaMta krodhI hotA nathI. paDI te devIe teNIne kaDaM ke, zAMtinAtha prajunA putra cakradhara rAjAnA karasparzathI tuM pAnI strIrUpe thazza; tathA he sulocane ! tArA hAthane paNa te grahaNa karaze, (arthAta tane paraNaze.) ema kahIne te devI aMtAna tha. have tyArathI te vAMdarIrupa thazne zrA vanamAM rahI be, zrane nAgyanA yogathI Aje Aparnu paNa zrAgamana thayuM. mATe he svAmI ! jema thApe tene manuSyadAna thApIne potAnI karI lIdhI be, tema have teNIne zrApa kAmadevarUpI samutthI paNa udhArI kahADo? . evI rItanI teunI prArthanAthI kalApriya vidyAdhare zrI yugAdIza pra. junI sAdIe teUno vivAha karyo. paThI tyAM kalApriye tathA te banne vi. dyAdharoe temane keTalIka kalA zrApI, tathA devIe paNa pratyakSa thazne temane varadAna prApyAM. evI rIte paraNIne te cakradhara rAjAe tyAMvanamAM jamatAM thakAM nadInA kinArApara tapasyA karatA evA keTalAka ja. TAdhArIjano Azrama joyo. tyAM lakSaNothI tene rAjA jANIne te tapa. khIue uThIne temano arghyapAdAdikathI AdarasatkAra karyo. paThI rA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zae3 aSTamaHsargaH jAe bahu AdaramAnathI teune pubyuM ke tamo koNa Do? tathA ahIM zA mATe ekaThA thayA ko ? tathA tamo konuM dhyAna dharo bo ? tyAre te e kaDaM ke, he rAjan ! zramo kalavaMzI kaMdamUla nakSaNa karanArA jaTAdhArI tApaso bIe; valI zramo zrI yugAdIza prajune namIe bIe, valkalo peherIe bIe, brahmacarya pAlIe bIe, tathA nUmipara zayana karIe bIe. te sAMjalIne cakradhara rAjA temane kahevA lAgyA ke, are ! tamo to mithyAtvathI mohita thayA thakA zuru dharmathI ugAyA bo ! kema ke, jyAre tamo niHsaMga thaz brahmacArI thayA thakA tapajapamA tatpara rahI zrI yugAdIza pra. june najo Do, tyAre ajaya vastunA nojanamAM zA mATe rakta thayA Do? jethI mithyAdRSTi ajJAnI rahelA be, evI gupta nasovAlI, jAMgavAthI jenA sarakhA nAga thAya tevI, tathA pallavarUpa vanaspati ajaya kahelI je. je vanaspatimA tIkSNa soznA mukhapara rahe eTalA nAgamAM paNa anaMtA jIvo upaje . tathA vinAza pAme , te anaMtakAyo kahevAya je. valI kIDAu~thI vyApta thaelAM evAM uDuMbara, vaDa, pIpalA, kAkoDaMbara, tathA azvana, nAmanA vRdanA phalo paNa khAvAM nahIM. valI madha, mAMsa, mAkhaNa tathA maya e cAra mahA vigayono tyAga karavo. valI hima, phera, karA, sarva RtunAM navAM phalo, rAtrinojana, borAnuM zrAthaj, vRMtAka (rIgaNAM) ajANyA phalaphulo, phugAela nojana, bahubIjAM phalo, tathA kAcA gorasasAthe dvidalanuM nojana, eTalAno paNa tyAga karavo. evI rIte prajue bAvIsa vastu ajaya kahelI , mATe tene tajyAvinA tamo zrI yugAdIza prajune zI rIte pUjI zako bo ? valI te thajadayanA jojanathI hIna jAti, ajJAnatA, roga, tathA darijapaNuM male, ane mRtyubAda narakagati male . evI rItanA prajunA vacanane jANIne je subujhi mANasa te ajayono tyAga kare, te anaMta sukha nogavIne pAparahita thara mokSamA jAya je. evI rItanA cakradhara rAjAnA vacanone sAMjalIne te tApaso vairAgyayukta thara kahevA lAgyA ke, he rAjan ! thApe amone zuddha mArga batAvyo. valI he mahArAja ! AMdhalAu~e jema ciMtAmaNi ratnane, tema amArAM jIvitano ATalo kAla zramoe mithyAtvapaNAthI phokaTa gumAvyo. tyAre cakradhara rAjAe temane kahyu ke, he mahAnunAvo! have tamo kheda Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ she| zatrujaya mAhAtmya. nahIM karo? paNa mArI sAthe zrI rupanadeva prajune vAMdavAmATe cAlo ? tema kahIne ati zrAdarathI rAjA vimAnamAM caDIne lokonI dRSTine kotuka thApatA thakA jyAM saMgha hato tyAM zrAvyA. strIsahita temane zrAvelA jANIne saMghanA loko paNa darSathI dhavaladhvani pUrvaka vAjitro vagADavA lAgyA. have te tApaso paNa rAjAe dekhADelA mArge cAlatA thakA anukrame tyAM zrAvyA, tathA rAjAe temane sanmAna zrApavAthI te atyaMta harSita thayA. panI anukrame tIrthapUjA tathA saMghapUjA karIne iMjanA utsavapUrvaka te rAjA puMDarika giripara caDyA. palI tyAM temaNe vidhipUrvaka pUjA, ArAtrika, dAna, tathA jhotsavapramukha sarva kArya karyu. eTalAmAM te siMhasUra pratyakSa thazne rAjAne kahevA lAgyo ke ApanA pitAjInI kRpAthI hu~ tiryaMca navane tajIne zrAvI rItanI chivAlo je deva thayo bu, te sarva pranAva prajuno tathA thA tIrthano . valI zrI marudevA nAmanA zikharapara zrApanA pitAjI zrI zAMtinAtha prajunuM maMdira , mATe tyAM jaza harSathI temanI tamo pUjA karo ? paDhI tenA vacanathI cakradhara rAjAe tyAM jaz zrI zAMtinAtha prajune bahu jatithI pUjyA, tathA tyAM paNa pUrvanI peTheja temaNe sarva kArya kayu. have te tapasvI paNa tyAM zrI Sanaprajune joza potAnA janmane kRtArtha mAnatA thakA AnaMda pAmyA. par3I te tApaso uttara dizAmAM svarga* giripara eka yojananI nIcANa nUmimAM kevalI mahArAjanI AsAthI rahyA. tyAM ghAtikarmonA yathI teune kevalajJAna thayu, tathA palI pratyAkhyAnamAM tatpara rahyAM thakAM tene moda malyo. have je jagoe iMje karela ne, saMskAra jeUno evA te tApaso jyAM sika thayA, te sthAna tApasagirinA nAmathI prasika thayuM. paDI te cakradhara rAjA AnaMdathI te muktigRha sarakhA tIrthane jotA hatA, tyAre iMje tene kaDaM ke, he cakradhara rAjan ! tamArA pUrvajonuM thA tIrtha kAlanA mAhAtmyathI jIrNa thaebuM , mATe teno ujhAra karavo tamone yogya . te sAMjalI cakradhara rAjAe tyAMnA saghalA prAsAdono ujhAra karyo, ane tethI potAnA navapaMjarane ulaTuM temaNe jIrNa karyu! par3I iMje cakradhara rAjAne " tamo thA tIrthano jIrNodhAra karanArA bo." ema kahIne tenI stuti karIne teNe temane pu Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aSTamaHsargaH zae ppothI vadhAvyA. panI potAnA pUrvajonI peThe te cakradhara rAjAe puMDarika girinA sarva zikharopara prAsAdono uddhAra ko. panI caMprajAsakSetramA samupAse rahelA caMpana prajunA maMdiramAM temaNe ahAra mahotsava kayoM. par3I te saMghanA lokosahita saMpadAnA ghara sarakhA raivatAcalapara caDyA. tyAM kAmadevane jItanArA zrI neminAtha nAmanA nAvitIrthaMkara ma. hArAjane saMghanA lokoe harSathI stavanoyeM karIne pUjyA. tyAM paNa cakradhara rAjAe prAsAdono jIrNodhAra kayoM, tathA bIjA paNa keTalAka navIna prAsAdo baMdhAvyA. par3I te tIrthanI pradakSiNA dezne rAjA saMghasahita naMdivardhana zikharapara caDyA. tyAM paNa temaNe pUjA, dAna, khAmivatsala thAdika karIne vidhipUrvaka jIrNokAra koM. par3I evI rIte sammetazikhara thAdika tIrthomAM paNa naktithI yAtrA tathA jIrNoddhAra karIne anukrame cakradhara rAjA utsavapUrvaka hastinApuraprate zrAvyA. tyAM temaNe pUrvanIpareMja traNakhaMDa baratanuM rAjya pAlavA mAMDyu. eTalAmAM have iMzothI pUjAelA zrI zAMtinAtha praju paNa keTalAka munisahita sammetazikharapara thAvyA. tyAM lAkha varSonuM potAnuM zrAyuSya pUrNa thatuM jANIne temaNe navaso muniu~sahita anazana grahaNa kayu. panI anukrame caitravadI terasane divase pAbale pahore praju te muniuMsahita mode gayA. tyAM sarva devoe pUrvanI peTheja temano nirvANa mahotsava karyo, tathA tyAM temanuM maNimaya maMdira baMdhAvyu. evI rIte prajunA nirvANane sAMjalIne vairAgyayukta tha cakradhara rAjAe guru samIpe manohara cAritra lIdhuM. parI daza hajAra varSosudhi khaDgadhArA sarakhaM cAritra pAlIne te cakradhara muni mahArAje kevalajJAna melavyu. evI rIte kevalajJAnarUpI sUryanA kiraNodhI samasta jagatane hAthamA rahelA maNInI peThe jotA thakA, tathA javyarUpI kamalanA vanane vikavara karatA thakA, ane dhyAnathI bAhAranA ane aMtaraMganA sarva aMdhakArano nAza karatA thakA te zrI cakradhara mahA. munirAja sammetazikharapara rahyA thakA, modanagaraprate gayA. evI rIte dazamo uphAra jANavo, evI rIte zrAcArya mahArAja zrI dhanezvarasUrie banAvelA mahA tIrtha zrI zatrujayanA mAhAtmyamAM zrIajitakhAmI, sagara cakrI, zrI zAMtipranu, Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 zajaya mAdAtmya. tathA cakradhara rAjAdika mahApuruSoe karelA tIrthokAranA varNanano zrAvamo sarga saMpUrNa ayo. zrIrastu. navamaH sargaH traNe jagatonA khAmI, tathA anuta vinavanA prajAvavAlA, tathA saghalA mANasonA banne navonA hita mATe prakaTa karela mArga jeNe evA zrI yugAdIza praju jayavaMtA varte . ___ zrI vIraprannu iMjane kahe De ke, he iM! teja ikSvAku vaMzanA puruSarananuM tathA thA zatrujaya girinu, karNane amRtatulya caritra tuM haju paNa sAMjala ? he iM! have zrI munisuvrata tIrthaMkara mahArAjanA tIrthamAM thaelA vAsudeva, baladeva tathA rAvaNarnu caritra hu~ tane kaDaM buM. zrI sUryayazAnA vaMzamAM keTalAka rAjA thayAbAda ayodhyA nagarI. mAM vijaya nAme rAjA thayA. tenI himacUlA nAmanI rANIthI vajrabAha ane puraMdara nAme be putro thayA, terDamAMthI vajrabAhue potAnA zAlAnI hAMsIthI dIkSA lIdhI. palI vijaya rAjA paNa puraMdarane rAjyapara besADIne dIkSA veza mode gayA. puraMdarano putra kIrtidhara, tathA kIrtidharano putra sukozala thayo; te sukozala rAjAe potAnI garnavaMtI strIne tajIne dIdA lIdhI. tenI sahadevI nAmanI mAtA kuHkhathI pIDita tha thakI mRtyu pAmIne vanamAM vAghaNa thara, teNIe pUrvanA krodhathI potAnA saMyamadhArI putrane mArI nAMkhyo. have te sukozalano hiraNyagarna nAme putra thayo, teno putra naghuSa nAme thayo; te naghuSa eka vakhate ko bIje sthAnake gayo ito, tyAre tenI rANIe zatrune jItyA hatA. eka dahADo teNinA pa. tie potAnI rANInuM asatIpaNu ciMtavyu, thane tethI te jvaranA vyAdhiyI mRtyu pAmyo. teno sodAsa nAmano putra rAkSasonI peThe manuSyonuM mAMsa bhakSaNa karavA lAgyo, tethI maMtrie tene kahADI mukIne rAjyapara tenA putra siMdarathane besADyo. paThI sodAsa paNa kozka munipAsethI dhamaizravaNa karIne jIvadayAmAM tatpara thayo thako mahApura. nagaramAM, tyAMno rAjA mRtyu pAmavAthI pote rAjA thayo. paLI teNe siMhathane jItyo, tathA DevaTe banne rAjyapara te siMdarathane besADIne teNe guru samIpe cAri Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 27 navamaHsargaH tra grahaNa kayu. siMharathano putra brahmaratha, teno putra caturmukha, teno putra hemaratha, teno putra zataratha, teno putra udayapRthu, teno putra vAriratha, teno putra uratha, teno putra zrAdityaratha, teno putra mAMdhAta, teno putra vIrasena, teno putra pratimanyu, teno putra panabaMdhu, teno putra ravimanyu, teno putra vasaMtatilaka, teno putra kuberadatta, teno putra kuMSka, teno putra zaraja, teno putra siMhadazana teno putra hiraNyakazipu, teno putra puMjasthala, teno putra kakustha, tathA teno putra raghu evI rIte keTalAko mokSamA tathA keTalAko khargamAM gayA bAda sAketa nAmanA nagaramAM prakhyAta, ane zatruu~ne jItanAro jaya nAme rAjA thayo. teNe saghalI dizA jItI, paNa pUrva karmanA saMyoge tene ekasone zrApa jAtinA rogo thayA. evI rIte rogayukta batAM paNa te rAjAe potAnA aMtarvIryathI seMkaDogame puHsAdhya rAjAune jItyA. evI rIte eka vakhate akhaMDa thAjhAvAlo te anukrame traNakhaMDa pRthvInA maMDanarupa evA saurASTra dezamAM zrAvyo. tyAM zatrujayapara atyaMta jAvadhI prajune namIne te dIpapattanamA zrAvyo. eTalAmA ratnasAra nAme ko dhanADhya vahANavaTI karIyANAthI vahANa jarIne samujaprate cAlyo. tyAM sArA pavanathI te vahANa sukhe samAdhe keTaloka samuSa ulaMgI gayu. par3I parvato dekhAvAcI loko jIvitanI AzAthI zrAnaMdIta thayA; paNa teTalAmAM vahANavAsIUnA jIvitane haranAro ani khuNAmAMthI vAyu vAvA lAgyo. te vakhate kaMthAthI (jIrNa godaDIthI) jema yogInuM zarIra, tema vAdalAunAsamUhathI dizAu~nu mukha tathA zrAkAza bavA gayu. valI te vakhate potAnA mitra meghane jANe zrAliMgana karavAne zvato hoya nahIM, tema samuja potAnAM mojAMurUpI hA. thothI atyaMta ubalavA lAgyo. te vakhate vAyunA vaMTolIyAthI vahANa jamavA lAgyu, thane tethI jIva saTosaTano avasara zrAvavAthI ratnasAra vahANavaTI vicAravA lAgyo ke, mArApara zrA mahAkaSTa zrAvI paDyu!! valI meM nirbuchie dhananA lonathI thA dhaneDa lokone ThagIne vahANamA besADyA be. valI zrA samaye thA jIvita denAro megha paNa mArAM pApothI jArIta thazne, vAyurAjanI AjhAmAM rahI jIvita haravAne phumI rahyo . valI zrA samaye thA vahANa paNa ubalatA daDAnI peThe mojAMurUpI lAkaDI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaena zatrujayamAhAtmya. unA mArathI calAcala tha rahyu be; mATe have jeTalAmAM thA vahANanA TukaDe TukaDA na tha jAya, tathA jyAMsudhi thA vahANamA rahelA lo. kono nAza na thAya, teTalAmAM zrA samuamAM UMpApAta karI hu~ mArA prANono tyAga karUM. ema vicAri jevAmAM te vahANanA kaTerApara thAve , teTalAmAM zravaNane priya lAge evI adRzya rIte zrAkAzavANI thara ke, "he ratnasAra ! tuM samuamAM UpApAta karavArUpa sAhasane nahIM karato,tArI thA dazA meMja karI be; thA samunI aMdara kalpavRkSanA pATIyAMuthI vI. TAelI, have thanArA zrI pArzvaprajunI nirmala pratimA . te mahA prajA. vika pratimArnu pUrve lAkha varSosudhi dharaNe pUjana kare , tathA paThI baso varSoMsudhi kubere pUjana kayu be. paDI tenI pAsethI prArthanA karIne varuNe te lIdhI, tathA teNe uttama naktithI sAta lAkha varSoMsudhi tenuM pUjana karyu. havaDe te ajaya rAjAnA nAgyathI vahIM zrAvelI ne, mATe te pratimAne khezne tuM te ikSvAkuvaMzIne zrApaje ? te hamaNA saghalI dizAune jItIne hIpa nAmanA nagaramAM zrAvyo , mATe te nAgyavaMta rAjAne tuM te pratimA thApaje ? te pratimAnA darzanazrIja tenA rogo tathA kukarmo dUra jaze; te pratimAnI adhiSTAyaka evI huM prajAvavAlI padmAvatI nAmanI devI bu. evI rItanI AkAzavANI sAMjalIne te mahAbuddhivAna ratnasAre turata te pratimAne bahAra kahADavA mATe khalAsIune samupamA utAryA. panI jIva jema dharmane pAmIne samAdhithI devalokamAM jAya , tema te khalAsI te pratimAnA saMpuTane lezne turata vahANamAM zrAvyA. teja vakhate haladaranA raMganI peThe, urjananI mitrAznI peThe, tathA kamalapara rahelA jalabiMnI peThe meghano ghaTATopa jotajotAmAM nAza pAmyo. valI te vakhate prANIune AnaMda Apato, tathA tejanI ciMtAne dUra karato uttama vAyu paNa vAvA lAgyo. te vakhate jinanA zrAgamanI peThe aMtaramA nibiDa (jaMDAMuMDAM) rahasyavAlo, tathA uparathI zAMta, evo gaMjIra samuja paNa tophAnarahita tha upazAMta thayo. par3I te vahANa paNa zula vAyunA yogayI chIpanagaraprate zrAvyu, tyAre eka mANase vegathI jara ajayapAlane vadhAmaNI ApI. tyAre te ajayapAla paNa pArzvaprajune zrAvatA sAMjalIne, vikakhara nayanavAlo thayo thako, ghoDApara caDIne turata tyAM sanmukha zrAvyo, paDhI tyAM rAjAnA nayanarUpI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 19 padmane vikakhara karavAmAM sUrya sarakhI te pArzvapranunI pratimAnA saMpuTane lo. koe utsava sahIta vahANamAMthI bahAra kahADI. paDI vAjitro vAgate te, keTalAko harSathI nAcate bate, tathA nATa loko birudAvalI bolate bate, mahAdAna devAte bate, dhvajothI zaNagArelA, tathA kapUra ne agaranA dhUpothI suvAsita karelA evA te nagaramAM rAjAe te pratimAnA saMpuTane praveza karAvyo. par3I te saMpuTane rAjAe siMhAsanapara sthApana karIne, tathA tenI pUjA karIne, jatithI khoTyu, tyAre zeSanAganI phaNApara rahelA ratnonA kiraNothI nAza karela De aMdhakArano samUha jemaNe evA, traNa utrothI zojatA, padmAsana vArIne rahelA, banne paDakhe cAmarovAlA, dharaNe dhAri rAkhelA siMhAsanapara beThelA, nakhanA kiraNonA samUhathI zojatA, kRtrima tathA akRtrima evA ariSTane dUra karavAmAM samartha, zrI. vatsathI lAMDita thaelA sAthalavAlA, prajAvika, sarva prakAranA bAjUSaNonA samUhathI zRMgArayukta thaeveM ve zarIra jemanuM evA, tathA kalpavRkSanA puSponI sugaMdhiyI vAsita karela ne sarva jagata jemaNe evA,ane madhyama lokanA nAtha, evA zrI pArzvanAtha prajune te saMpuTanI aMdara temaNe joyA. par3I te rAjAe paMcAMgathI pRthvIpIune sparza karIne, harSasahita puNyanA samUhathI prApta thAya evA te prajjune namaskAra ko. valI teja samaye tenA sarva rogorUpI soM dUra thayA, tathA tethI te atyaMta AnaMda pAmyo. panI naktithI te mUrtine pUjIne tathA utsava sahita ghere zrAvIne teNe prItithI ratnasAranI rAthe nojana kayu. par3I te rAtrIe jyAre te ajayapAla rAjA sukhethI nijA karatA hatA, tyAre tenA te sarva vyAdhi tenI pAse AvI harSathI tene kahevA lAgyA ke, he rAjan ! teM pUrva navamAM je munine unnAvyA hatA, tenA phalatarike amoe tane ghaNA upAyothI pIDita karela , te saghaj tAre sahana karavU. have thA pArzvaprajunA darzanathI zramo tamArA aMgathI dUra gayA bIe; topaNa haju te karma Da mAsasudhi kiMcita jogavavAnuM raghu . ane tethI zAkhApura nAmanA nagaramA eka sUra nAmano pazupAla , tene tyAM vakSasthalamAM, puMbaDAmAM, tathA mukhapara sapheda dhAbAMvAlI eka bakarI . tenA zarIramAMpUrvArjita karmothI amo rahyA bIyeM, mATe te ba mAsa sudhi tuM te bakarInuM tRNAdikathI po. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zatrujaya mAdAtmya. SaNa karaje? tArA dehaparanA caMdanAdika lepanane ukheDIne, tathA temAMjalane mizrita karIne tuM tene deje, ke jethI zramo thAnaMdita thazzu. par3I bamAsane aMte suvarNasarakhI kAMtivAlo thazne thA pArzvaprajunI kRpAthI tuM ghaNA kAlasudhi tAruM rAjya pAlIza. ema kahIne te rogo alakSya rIte cAkhyA gayA, paDhI rAjAe paNa jAgyA bAda potAnA zarIrane nirogI joyu. par3I teNe nagaranI aMdara sarva mANasone AnaMdita karIne moTo utsava kayoM. paThI tyAM teNe potAnA nAmathI ajaya nAmarnu gAma vasAvIne pArzvaprajunuM maMdira baMdhAvyu. valI tyAM teNe te maMdiranA kharacamATe daza grAmo ApyAM, tathA pujArI ne paNa rAkhyA. valI tyAM traNe kAla te tenI pUjA karavA lAgyo, ane tenA prajAvathI tenA kalyANanI vRddhi thavA lAgI. panI te bakarIne tyAM lAvIne teNe rogoe kahelI vidhi pUrvaka dhAnya zrAdikathI teNInuM poSaNa kayu. - have eTalAmAM saurASTra dezano kulIna rAjA vajrapANi potAnA giripugapurathI tyAM zrAvIne te ajaya rAjAne malyo. tyAre ajaya rAjAe paNa atyaMta prItithI tene ghaNA dezonA dAnapUrvaka te banne tIrthono rakSaka nImyo. paDI te vajapANIe preraNA karyAthI ajaya rAjAe giranArapara zrI neminAtha prajune namaskAra kayoM. par3I teNe pharIne potAnA ajayapUramAM zrAvIne rogone nAza karanArA zrI pArzvanAtha prajune namaskAra karyo. have eTalAmAM kozka jJAnI muni tyAM prajune namavAmATe zrAvyA, tyAre tene namaskAra karIne rAjAe tenuM manohara mAhAtmya pujyuM. tyAre te mu. nie paNa kayu ke, he rAjan ! thA mUrtinA prajAvanI to vAtaja zuM karavI ? valI jeno pratyakSa prajAva hoya temAM, kayo paMDita mANasa saMdeha kare ? valI thA pranunI pratimAnA darzanamAtrathIja tArA ghaNA kAlanA rogo paNa aMgadhI nAza pAmyA ne zrane tenI peTheja sarva kuSTo, netranA, mukhanA, tathA udarasaMbaMdhi saghalA rogo paNa tenA darzanathI nAza pAme . valI temanA smaraNathI paNa zAkinI, nUta, vetAla, rAkSasa tathA yadanA utpanna karelA upasoM paNa nAza pAme be. valI thA tIrthamAM te prajunI sevA karanArAUnA kAlajvara, viSanI pIDA, unmAda, tathA sannipAta vigere doSo paNa nAza pAme . valI ahIM te prajunA dhyAnathI vidyA, lakSmI, For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 301 navamaHsargaH sukha, putra, strI zrAdikanI ajilASA karanArAnA sarva zachito sika thaze. valI je biMbane ekaso varSoM thayAM hoya, te biMba tIrthaja kahevAya De; ane thA biMba to lAkho varSIsudhI kharga tathA samujamAM devothI pUjAej be; mATe yA biMbanA darzanathIja pAponI zAMti thAya De, tathA ahIM dI. dhelu dAna adhika phalane zrApe . evI rIte te tIrthano mahimA kahIne te muni AkAzamArge cAkhyA gayA. par3I te ajaya rAjA tyAM umAsasudhi rahyo, tathA panI vajapANIthI namAtA thakAM teNe sijhagiripara jaz prajune pUjyA. panI tyAM snAtrapUjA, iMsotsava, dhvajAropaNa thAdika kRtyokarI potAnA rAjyamA gayo, tathA keTalAMka dharmakAryoM karI te vrata lezne kharge gayo. teno pRthvI nAmanI rANIthI utpanna thaelo anaMtaratha nAme rAjA thayo. tathA teno putra dazaratha nAme rAjA thayo. tene dehadhArI lakSmI sarakhI kauzalyA, kaikeyI, sumitrA tathA suprajA nAmanI cAra rANI hatI. have eka dahADo hAthI, siMha, caMdra tathA sUryanA khapnathI sUcita thaelA rAmacaMja nAmanA baladeva putrane kauzalyAe janma thApyo. tathA hAthI, siMha, caMDa, samupha, lakSmI, agnizikhA, ane sUryanA khapnathI sUcita thaelA lakSmaNa nAmanA vAsudeva putrane sumitrAe janma thApyo. valI uttama svapnapUrvaka kaikeyIe narata nAmanA putrane, tathA suprajAe zatrughna nAmanA putrane janma thApyo. vidyA tathA vinayathI yukta, zrane uttama zrAzayovAlA evA te cAre putrothI, dAna, zIla, tapa ane jAvathI jema dharma, tema dazaratha rAjA zojatA hatA. have tyAM jema baladeva ane vAsudevane paraspara prIti hatI, tema zatrughna ane jaratane paNa paraspara prIti hatI. have te vakhate mithilA nAmanI nagarImA harivaMzanA vAsavaketu nAmanA rAjAnI vipulA nAmanI rANIthI utpanna thaelo janaka nAme rAjA hato. tenI videhA nAmanI strIe uttama khapnapUrvaka mahAtejasvI putra ane putrIne ( joDalAMne ) janma zrApyo. te vakhate saudharmA devalokamAM rahenArA piMgala nAmanA deve pUrvajanmanA vairathI te joDalAmAMthI putrane harI lIdho. paThI dayA zrAvavAthI teNe kuMDala zrAdikathI te bAlakane zaNagArIne vaitADhyanA vanamAM boDI dIdho. teTalAmA rathanUpura nagaranA caMgati nAmanA vidyAdhara rAjAe te putrane sezne harSayI potAnI puSpavatI nAmanI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 zatrujaya mAdAtmya. rANIne saoNpyoM. par3I teNe nagaramA udghoSaNA karAvI ke, "zrAje rAjAne putra thayo je;" par3I tenI atyaMta kAMti hovAthI tenuM "jAmaMDala" nAma pADyu. par3I te jAmaMDala tyAM caMgatithI tathA puSpavatIthI lAlana karAto thako kalpavRkSanI peThe vRddhi pAmavA lAgyo. have ahIM janaka rAjAe putranI jAla nahIM malavAthI anukrame zoka rahita thazne putrIneM " sItA" nAma pADyu. par3I teNIne saMpUrNa yauvanavAlI, tathA paraNavAne lAyaka jANIne janaka rAjA varanI ciMtArUpI samuSamA svayaMvararUpI nAveM karIne buDyo; (ardhAt svayaMvaramaMDapa racyo.) have eTalAmA mAtaMga, raMga zrAdika mleDo, daityo jema dharmasthAnakane tema janaka rAjAnI pRthvIne upajava karavA lAgyA. tyAre te vratAMta janaka rAjAe mitrAznA dAvAthI dazarathane jaNAvyo, tyAre potAnA pitAne thaTakAvIne rAmacaMjI pote raNasaMgrAmamATe gayA. evI rIte rAmacaMjI jyAre yuddha karavAmATe zrAvyA, tyAre te mleTa rAjA nAzI gayA, kema ke sUryanA kiraNozAgala aMdhakAranA samUho rahI zakatA nathI. par3I te janaka rAjA khuzI thazne rAmacaMdrajIne potAnA nagaramAM lAvyA, tathA ipaMthI temane sItAne ApavAne teNe zbyuM. eTalAmAM tyAM zrAvelA pIlA kezavAlA ane nayaMkara evA nAradane jozne sItA jaya pAmIne turata nAzI gaz. te vakhate kolAhala karatI tathA kodhAtura thaelI dAsIue te nAradane galethI pakaDIne gharamAMthI kahADI mevyo. tethI nArade gusse thazne, sItAnuM citra cItrIne, te citra caMpragatinA putra jAmaMDalane dekhADyuM. tyAre te nAmaMDala paNa teNIne potAnI behena nahIM jANIne kAmAtura thayo thako, bIbarA pANImAM jema matsya tema udvigna thayo. panI caMgatie putranA uTheganA kAraNane jA. NIne turata teNe janakane bolAvyo; tathA par3I tenI pAse teNe prItithI sItAnI mAgaNI karI; tyAre janake kayu ke, meM te rAmacaMDajIne ApelI De. tyAre caMjagatie kahyu ke, jo ke hu~ te sItArnu haraNa karavAne paNa samartha DaM, utAM mArI pAse be devAdhiSThIta dhanuSyo be, tepara je bANa caDAve te sItAne paraNe. te vAta kabula karIne janake potAnI nagarImAM AvI, te banne dhanuSyo maMDapamA mukyAM' have te vakhate tyAM keTalAka rA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 303 jAu~ tathA vidyAdharo paNa zrAvI pahoMcyA. valI te samaye tyAM caMpragati paNa nAmaMDalasahita zrAvyo: tathA dazaratha rAjA paNa potAnA rAma thAdika cAra putro tathA bIjA rAjAsahita tyAM Avyo. panI tyAM janaka rAjAe sarva rAjAUno AdarasatkAra karyo. temAM paNa rAma zrAdikono vizeSa prakAre ko. have zuja divase sarva rAjA maMDapamA yogya sthAnake bega bAda sItA paNa manohara veSane dhAraNa karIne vAhanamAM besIne tyAM zrAvI. paDI te balavAna rAjakumAro tathA vidyAdharo te dhanuSyo grahaNa karavAne asamartha thavAthI nIcAM mukho karIne rahyA. paDI rAmacaMajIe khurazIparathI utarIne krIDA mAtramAMja te dhanuSya lIdhuM, tathA tenI dorIno jayaMkara TaMkAra kayoM. te samaye sItAe puSponA varasAdasahita rAmacaMjajInA kaMThamAM varamAlA nAkhI, ane lokoe paNa moTo harSanAda kayoM. par3I bIjA dhanuSyane lakSmaNe paNa namAvyu, tethI vidyAdharoe tene potAnI zraDhAra kanyA paraNAvI.palI zuja divase rAma ane sItAno vivAha thayo; . bAda jarate paNa kanaka rAjAnI putrI janAsAthe lagna karyu. palI dazaratha rAjA potAnA cAre putrosahita potAnI nagarIprate gayA; ane bIjA rAjAu~ paNa janakanI rajA lezne utsavasahita potapotAne sthAnake gayA. have tyAM dazaratha rAjA te putrosahita sAgararUpI vastravAlI pRthvIne pA. savA lAgyA. have eka dahADo dazaratha rAjAe kaMcukI (nAkara ) mA. raphate jinasnAtranuM namaNa sumitrA paTarANIne mokalAvyu. ane bIjI rA* NIune paNa teNe harSasahita dAsI mAraphate te mokaTyu; tyAre te dAsI taruNa hovAthI te rANIune te namaNa turata pahoMcyu, ane tee paNa te namaNane namaskAra kayoM. have te kaMcukI vRkSa hovAthI sumitrAne te namaNa turata pahoMcyuM nahIM, tethI potAnA mAnanaMgathI te galephAMso khAvA lAgI. paDI rAjAe vicAyu ke, sumitrAne namaNa nahIM pahoMcavAthI te gusse thara lAge , ema vicAri tene manAvavAmATe te gayA. tyAM teSIne galephAMso khAvAnI taiyArI karatI jozne dazaratha rAjAe kahyu ke, are caMDe ! thA teM zuM karavA mAMDyuM ? ema kahetAM thakAM rAjAe te pAza joDIne teNIne potAnA kholAmA besADI. teja vakhate namaNasahita thAvelA kaMcukIne rAjAe kahyu ke, tane kema vakhata lAgyo ? tyAre teNe paNa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 zatrujayamAhAtmya. tenA javAbamA potAnuM vRddhapaNuM sUcavyu. par3I jaratI lAlothI jayaMkara mu. khavAlA, zveta kezovAlA, maMda maMda cAlanArA, tathA kaMpatA evA te kaM. cukIne jozne rAjAe vicAryu ke, khaMDerarUpa thaelA gharanI peThe, tathA aradhAM mUlamAthI ukhaDelAM vRkSanI peThe asAdhya evA thA zarIranuM rakSaNa karavAmATe koi paNa samartha nathI. mATe have jyAMsudhi mArUM thA zarIra paNa dhaDapaNathI jarjarita thayuM nathI, tyAMsudhimAM huM paNa mArA AtmasAdhanamATe prayatna karIza.ema vicAri dazaratha rAjA pharIne sanAmAMzrAvyA; tyA keTalAka divaso bAda eka dahADo te munine vAMdavAmATe gayA. palI te munine namine rAjA jeTalAmA temanIpAse bega, teTalAmAM nAmaM Dala vidyAdhara paNa jamato thako tyAM zrAvyo. tyAM te munie sukhanA kAraNarUpa evA dharmano upadeza dezne puMDarika girinuM nirmala mAhAtmya paNa kahyu.paDI muninA kadevAthI sItAne potAnI behena jANIne,jAmaMDale teNIne namaskAra kayoM. tyAre teNIe paNa tene AziSa thApI. panI dazaratha rAjA po. tAnA janmane saphala karavAmATe tIrthaprate cAkhyA. cAra putro tathA maMDaliko sahita mArgamAM pAMca prakAraceM dAna detA thakA te puNyane upArjana karavA lAgyA. valI mArgamAM zrAvatAM dareka gAma, nagara ane sthAnako prate te jinapUjanamAM tatpara rahetA. palI anukrame zatrujayaprate zrAvIne temaNe prajune namaskAra karyo, tathA keTalAka prAsAdo paNa tyAM baMdhAvyAM. valI temaNe naktizrI gurune pUjIne vidhipUrvaka dAna dIdhuM, tathA paDI te saMghasahita tyAMcI nIce utA. panI caMpranAsa nagaramAM sItAe pote karAvelA jinamaMdiramA tepIe caMjaprana prajunI sthApanA karI. evI rIte tyAM teNIe pratimAnI pratiSThA karIne tenuM pUjana kayu, tathA gurune pratilAnIne te tIrthamAM prajAvanA karI. paDI dazaratha rAjAe raivatAcalapara jazne, tathA tyAM ne. minAtha prajune pUjIne supAtradAnapUrvaka tIrthochAra karyo. palI baraTa pa. rvataprate javAne utsuka thaelI kaikeyI patinI thAjJA lezne rAma Adika putrosahita tyAM ga. tyAM baraTe banAvelA neminAtha prajunA caityamAM te. pIe jatithI mahotsava koM, tathA yAcakone paNa dAna thApyu. paDI tyAM te prAsAdane jIrNa thaeTuM joza, teNIe teno ujhAra karyo, tathA temAM ha. paMdhI zrI neminAtha prajunI mUrti paNa sthApI. valI tyAM teNIe mahAtIrtha For Personal and Private Use Only Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 305 navamaHsargaH saMbaMdhi sagharSA kArya karyu tathA te pApono nAza karanArUM tIrtha teNInA nA. mathI prasiddha thayu. valI DhaMka nagaramAM kauzalyAe rupanadeva prajunuM maMdira banAvIne, gurupAse temAM pratimAnI pratiSThA karAvI. valI prajAvavAlI evI suprajAe paNa vasanIpuramA pratiSThAmahotsavapUrvaka zrI zAMtinAtha prajunuM uMcuM maMdira baMdhAvyu. valI rAme kAMpiDhyapuramA tathA lakSmaNe vAmanapuramA ( vaNathalImAM) zrI ruSajadeva prajunA prAsAdo karAvyAM. valI tyAM bIjA kumAroe, sAmaMtoe, maMDalIkoe, tathA lAmaMDale paNa jinezvara prajunA maMdiro baMdhAvyAM. evI rIte sarva tIrthomAM yAtrA karIne dazaratha rAjA pharIne pAThA potAnI utsavayukta nagarImA harSathI padhAryA. have saMsArathI udvigna thaelA rAjAe sanAmAM AvIne rAjya mATe potAnA putrone bolAvyA; tyAre tee paNa tyAM AvIne namaskAra karyo. have te samaye kapaTanI peTI sarakhI kaikeyIe avasara jANIne jaktipUrvaka rAjA pAsethI pUrve zrApelAM be varadAno mAgyAM ke, he khAmI! mArA te varadAnothI mArA putrane rAjya Apo ? tathA lakSmaNa sahita rAma cauda varSoMsudhi vanavAsamAM rahe. akAle vajrapAta sarakhAM te vacanone sAMjalIne rAjAne mULa AvI; panI saMjJA zrAvyA bAda tenuM mana atyaMta uThega pAmavA lAgyuM. paDI te vratAMtanuM rAmane jANapaNuM thavAthI, teja vakhate pitAne namaskAra karIne lakSmaNa ane sItA sahita lokothI anumodana karAtA akA te vanavAsa mATe cAlyA. panI mastakavinA jema zarIra, nAzikAvinA jema mukhanI zojA, kIkIvinA jemazrAMkha, pAMdaDAMvinA jema velaDI, jalavinA jema talAva, devamUrti vinA jema maMdira, vidyAvinA jema lakSmI, siMhavinA jema guphA, sUryavinA jema AkAza tathA caMddhavinA jema rAtrI tema rAmavinA ayodhyA zonArahita thara. panI dazaratha rAjAe jaratane rAjyapara besADIne zuja manathI satyanUti nAmanA muni pAse dIkSA lIdhI. have vanane tathA gaMjIra nadIne ulaMgIne rAmacaMdra vigere eka vaDanA vRkSanIce bega, tyAre lakSmaNe kaDaM ke, zrA deza koznA jayathI hamaNAja ujADa thaelo loge , kema ke ahIMnAM vRdo rasavAlAM tathA khalA dhAnyathI narelA . eTalAmA kozka mANasa tyAM zrAvI caDyo, tyAre rAme tene te dezanA ujADa thavAnuM manohara vANIthI kAraNa pubyuM. tyAre Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zatruMjaya mAhAtmya. te mANase kAMke, yahIM siMhakarNa nAme rAjA hato, te potAnA niyamAM rahIne jina zivAya devane, ke suguru zivAya gurune mAnato nahIM. tenA te niyamane sAMjalIne siMhodara rAjAe krodhathI tene kahADI melyo. tyAre te paNa jayazrI nAzIne kaMka dUra cAlyo gayo. evI rIte dezanA uUDapaNAnuM kAraNa sAMjalIne rAmacaMdrajIe lakSmaNa mAraphate te jainIne tyAM zrAdarathI sthApyo pachI eka dahADo rAmacaMdrajI kaMka bahAra gayA hatA, tyAre AkAzamAMthI ve uttama vidyAdhara muni tyAM utaryA, tyAre sItAe jaktipUrvaka temane pratilAcyA tyAM devoe AdarapUrvaka gaMdhodakanI vRSTi karI, tenI sugaMdha levA mATe tyAM turata jATAyu pakSI zrAvyo. pI tyAM te be muni pAsethI uttama dharmopadezane sAMjalIne te jaTAyune jAtismaraNa jJAna thavAthI, te sItApAse rahyo paDhI te munirja paNa zAzvatA jinone namavA mATe zrAkAzamArge cAlyA gayA. ve jyAre rAkSasI mAM laMkA nagarImAM, ajitanAtha prabhu vihAra ka ratA hatA, tyAre tyAM rAkSasavaMzamAM dhanavAna nAme rAjA hato. rAkSasonA iMdra evA jIma nAmanA rAjAe potAnA te moTA putrane rAkSasI vidyApI hatI, tyArathI te rAkSasavaMza thayo hato. teno putra mahArakSa jinonA caraNaprate maratulya hato, tathA teno putra devara dIkSA lene moke gayo. evI te te rAkSasavaMzamAM ghaNA rAjArja thai gayA bAda zreyAMsaprabhunA tIrthamAM tyAM kIrtidhavala nAme rAkSasono rAjA thayo. teNe vaitADhyaparathI zrIkaMTha nAmanA vidyAdhara ne prItithI bolAvI ne vAnaradvIpamAM vasAvyo. te dvIpa traNaso yojananA mAnavAlo ito, tathA tyAM kiSkiMdha nAme parvata, ane kiSkiMdhA nAmanI navI rAjadhAnInI nagarI thai.paDhI te loko vAnaradvIpavAsInA nAmathI prasiddha thayA, tathA tyAM anukrame te e vAMdarApaNAnA aMgane karanArI vidyA sAdhI. have te zrIkaMThano putra vajrakaMTa, tathA evI rIte ghaNA rAjA thayA bAda zrI munisuvratasvAminA tIrthamAM ghanodadhi nAme rAjA thayo. valI te vakhate laMkAM nagarImAM taDitkeza nAme rAjA hato; tathA terja banne bacce ghaNo sneha hato. te samaye kiSkiMdhA nagarImAM ghanodadhino putra kiSkiMdha hato, laMkAmAM taDitkeza paDhI sukeza nAme rAjA thayo paDhI vidyAdharanA nAyaka azanivege jitelA evA laMkA ane kiSkiMdhAnA rAjA pAtAla Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 307 laMkAmAM gayA. tyAM pAtAlalaMkAmAM sukezarAjAnI iMzANI nAmanI strIthI utpanna thaelA mAlI, sumAlI, ane mAlyavAna nAmanA traNa putro hatA. kiSkiMdhI rAjAne zrImAlA nAmanI rANIthI zrAdityaraja tathA rukaraja nAmanA be pratApI putro thayA hatA. have kiSkiMdhi rAjA merupara zAzvatI jinapratimAne namIne madhuparvatapara kiSkiMdha nAma, nagara vasAvIne rahyo. have sukezanA krodhAyamAna thaelA evA te traNe putroe laMkAmAM AvIne vairathI azaniveganAcAkarane mAryo. paDI kiSkiMdhA nagarImA mAlI rAjA thayo, tene ane zrAdityarajane paraspara prIti tha. have azaniveganA putra sahasrAra nAmanA rAjAne citrasuMdarI nAmanI strIcI iMja nAme putra thayo. teNe iMunI peThe potAnA lokapAlone sthApyA; tathA pharIne pAtalalaMkAmAM vAnarone tathA rAkSasone sthApyA. have tyAM rahetA sumAlIne ratnazravA nAme vidyAne dharanAro putra thayo; tenI kaikasI nAme strI hatI. teno ma. dophata putra dazamukha nAme hato; tathA kaMThamA sthApana karelA nava ratnanA hAramA paDatAM pratibiMbothI tenuM te nAma satyArthane sUcavatuM hatuM. valI te. vIja rIte te kaikasIe anukrame kuMjakarNa, surpaNakhA, tathA binISaNa nAmanA apatyone paNa janma prApyo. par3I mAtAnA mukhathI potAnA tevI rItanA parAnavane sAMjalIne te traNe vidyAsAdhanamATe jImAraNyamAM zrAvyA. tyAM dazagrIvane (rAvaNane) eka hajAra vidyA sijha thara, kuMjakarNane pAMca tathA bInISaNane cAra vidyA siddha tha. hemavatI nAmanI strIthI utpanna thaenI maMdodarI nAmanI vidyAdharanI kanyAne rAvaNa paraNyo hato. valI te bIjI u hajAra vidyAdharonI kanyAu~ne paNa paraNyo hato, tema tenA guNothI raMjita thaelI bIjI paNa keTalIka kanyAu~ne te paraNyo hato. kuMjakarNa paNa mahodara rAjAnI taDinmAlA nAmanI kanyAne paraNyo hato. valI binISaNa paNa pitAnI zrAAthI harSapUrvaka vIra nAmanA vidyAdharanI paMkajazrI nAmanI putrIne paraNyo hato. have maMdodarI rANIe anukrame zuja lagnamAM iMjita tathA meghavaMta nAmanA be putrone janma thApyo. have rAvaNa iMza vidyAdharanA sevaka vaizravaNane jItIne puSpakavimAna sahita laMkAmAM Avyo. paDI iMjanA sevaka yamane jItIne tathA narakone nAMgIne teNe potAnA mitra Adityarajane kiSkiMdhAnagarI thApI. For Personal and Private Use Only Jain Educationa International Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zatrujaya mAhAtmya. valI teNe navu rAkSasapura vasAvIne rakSasarajane zrApyu; have zrAdityarajano putra balavAna vAlI nAme thayo. valI tene sugrIva nAmano adbhUta parAkramI putra hato; tenI nAnI kanyA zrIprajA nAme hatI. radasarajane pR. thvImA prakhyAta evAharikAMtA strIthInala ne nIla nAmanAbe putro thayA.have zrAdityaraje potAnA rAjyapara vAlIne, tathA sugrIvane yuvarAjapara besADIne pote dIkSA lIdhI. zrAdityarajanA putra kharadUSaNe caMbodara rAjAne jItIne, tathA surpaNakhAne harIne pAtalalaMkA le lIdhI. maMdodarInA kahevAthI rAvaNe krodharahita thazne kharadUSaNane behenano khAmI karIne rAjyapara besADyo; have caMjhodaranA mRtyubAda tenI strI anurAdhAe vanamA rahIne virAdha nAmanA guNavAna putrane janma thApyo; eka dahADo rAvaNe vAnarapati vAlIne balavAna jANIne, sahana nahIM karavAthI tene dUta mAraphate bolAvyo. zrarihaMta pranuvinA bIjAne nahIM namatA evA te vAlIne jANIne rAvaNe tenI sAthe laDAi karI. temAM vAlIe rAvaNane caMDahAsa khaDgasahita jItIne keda karyo; tathA cAre sasuSaprate pheravyo. paDI rAvaNane joDIne vAlIe vairAgyathI potAnA rAjyapara sugrIvane besADI dIkSA lIdhI. panI sugrIve zrIprajAne rAvaNane zrApI, tathA caMbarazmi nAmanA vAlInA putrane teNe yauvarAjyapara besADyo. have eka dahADo rAvaNa ratnavatIne paraNavAne vaitAvyaprate cAlyo, teTalAmAM tenuM vimAna aSTApadapara skhalita thayu. te skhavita thavAnA kAraNarUpa pratimAmA rahelA nizcala vAline teNe joyo. tyAre teNe vicAryu ke, haju paNa yA mArAprate krodhayukta thazne kapaTathI sAdhupaNuM vezne bege , mATe have to A parvatasahita tene huM lavaNasamurumAMja pheMkI dekheM. ema vicAri te pRthvIne phADIne parvatanI nIce gayo, tathA tyAM teNe potAnI hajAra vidyArnu smaraNa kayu. panI teNe te parvatane adhara upADyo, tyAre teparanA zikharo taDataDATa zabdo karavA lAgyAM, tathA UraNA UpajapATa karatAM thakAM vedevA lAgyAM; tyAre vAlIe vicAryu ke, are ! thA puSTa ! mArApara matsara lAvIne zuM thA tIrthano nAza karaze ? mATe have to hu~ niHsaMga batAM paNa tene zikSAmATe mAraM jarA bala batAvaM. ema vicAri te vAlI munIzvare potAnA paganA DAbA paganA aMgugathI zraSTApadane jarA dabAvyo. tyAre rAvaNa tyAM dabAzne rudhira va Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH 300 mato thayo, tathA dInanI peThe barADA mArI raDavA lAgyo. evI rIte tenA dIna kharane sAMjalIne dayAlu vAlIe te kArya tajI dIdhuM; kema ke tenuM kArya krodhI nahIM, paNa tene zikSAmATe hatuM paDhI rAvaNa parvatanIce thI nIkalIne, tathA vAlIne khamAvIne prajune pUjavAmATe jarate banAvelAM caityamA gayo. tyAM potAnI strIsahita teNe jatithI ATha prakAre prabhune pUjyA; tathA ( tAra tuTavAthI ) potAnI nasane paNa temAM joDIne teNe vINAsahita tyAM nRtya karyu. te vakhate tyAM dharaNeMdra zrAvyA, tathA tenI ( rAvaNanI ) jaktithI saMtuSTa thane tene varadAna mAgavAnuM kayuM. tyAre rAvaNe yuMke, mArI arihaMta prajumAMja jati raho ? ema kaddevAcI te dharaNeMdra tene " amoghazakti " tathA keTalIka vidyA zrApIne potAne sthAnake gayo. pI rAvaNa paNa tyAM tIrthaMkarone namIne nityAloka nAmanA nagaramA gayo. tathA tyAMthI ratnAvalIne paraNIne te laMkAmAM zrAvyo. vAlI munirAja paNa ghAtikamanA dayazrI kevalajJAna pAmI surAsurozrI sevAtA thakA moke gayA. sAhasagatithI mAgaNI karAtI, evI jvalana - zikha vidyAdharanI tArA nAmanI manohara kanyAne sugrIva paraNyo. teNInI sAthe jogavilAsa jogavatAM thaMkAM sugrIvane aMgada ne jayAnaMda nAmanA be uttama putro thayA. paDhI te sAhasagati tArAthI ugAyAbAda himavaMta parvatapara jazne teNIne hRdayamAM smarato thako vidyA sAdhavA lAgyo. have rAvaNa paNa kharadUSaNa yA dika vidyAdharo tathA sugrIvasahita iMdra vidyAdharone jIvAne cAlyo. tyAM revA nadInA kAMThApara te prajune ratnapIThapara sthApI ne nakkithI tenA pANI tathA kamalathI pUjavA lAgyo; paDhI tyAM te dhyAnamA lIna yA bAda akasmAta nadImAM pUra yAvavAthI te jinapUjA vikharAi gai. te joi rAvaNa krodhAyamAna thayo; tyAM koka vidyAdhare zrIne teneyuMke, he svAmI ! thA jalano pravAha mAhaSmatInA svAmI sahasrAMzu boDyo be. tethe paDelAM pANIne aTakAva rAkhyuM hatuM, tathA paDhI buddhaM karyu be; ane te zrAtmarakSaka rAjArja tathA strIsahita a najadIkamAMja be. te sAMjalI rAvaNe krodhathI tene jItavAmATe rA sone mokalyA, tyAre te upadrava pAmIne rAvaNapAse pAThA yAvyA. paDhI rAvaNa pote tyAM jai tene jItIne potAnA kolAhalayukta zibiramA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 zatrujaya mAdAtmya. lAvyo. par3I te harSita thazne jeTalAmAM sanAmAM zrAvI bege, teTalAmAM AkAzamArgethI tyAM kozka muni zrAvyA, tyAre rAvaNe tenI pUjA karI. paDI te zatabAhu munie katyu ke, thA mArA putra be, te sAMjalI rAvaNe turata te sahasrAMzune boDI mevyo, tyAre teNe paNa dIkSA lIdhI. paDI te da. yAdu rAvaNe nAradanA vacanathI maruta rAjAnA yajJanI hiMsAne nivAraNa karI. paDI rAvaNanI AjJAthI kuMjakarNAdiko ulaya nagaramA rahelA iMsa vidyAdharanA nalakubara nAmanA dikpAlane jItavA gayA. tyAM nalakUbare thAzAlI vidyAthI potAnA nagaranI AsapAsa so jojano agnimaya kilo ko. te tarapha najara mAMDavAne paNa azakta thaelA evA te kuMjakarNAdikoe rAvaNapAse zrAvI te vratAMta temane jaNAvyo. eTalAmAM rAvaNaprate anurAgavAlI thaelI uparaMnA nAmanI nalakubaranI strIe tenI (rAvaNanI) pAse zrAvIne te AzAlI vidyA tene ApI. paDI te vidyAthI rAvaNe te thanigaDhane dUra karIne, urladhapura hAtha kayu, tathA tyAM tene sudarzana cakra prApta thayu. paDI tyAM teM nalakUbarane te nagarano teNe svAmI sthApyo, tathA tenI strIne " parastrI" jANI, nogavyAvinA teNe teMne pAnI soMpI. paThI rAvaNe potAnA sainyathI vaitADhyapara rahelA rathanUpura nagarane ghero ghAlyo, tyAre te nagarano svAmI iMDa vidyAdhara paNa krodhathI tenIsAthe laDavAne zrAvyo. tyAre rAvaNe tene kaDu ke, thA sainyane phokaTa zAmATe ApaNe haNAvIe, zrApaNa bannene vaira hovAthI, ApaNa banneja laDIye. panI banne hAthIpara caDIne vidyAyukta hathIthArone varasAvI laDatA thakA parvatone kaMpAvavA lAgyA, tathA devone paNa jaya zrApavA lAgyA. palI balane jANanAra rAvaNa potAnA hAthIparathI kudIne tenA hAthIpara gayo, tathA tene bAMdhI lAvIne te pADo potAnA hAthIpara Avyo. te vakhate rAkSasonA sainyamAM jayajaya zabda thara rahyo, tathA vidyAdharanA sainikonAM mukho nIcAM thayAM. panI tyAMthI te rAvaNa pADo laMkAmAM Avyo, ane tyAM pakSine jema pAMjarAmAM, tema teNe iMDane kedakhAnAmAM nAMkhyo. palI lokapAlosahita sa. hasrAre rAvaNane namIne tenI pAsethI putranidA mAgI. tyAM vinayathI zrAzcarya thaelA rAvaNe kayuM ke, jo te mArI nagarIne tRNa kASThAdikathI rahita karIne jala ane puSpothI sIMce to huM tene boDaM. tyAre te vAta Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH sahastrAre paNa kabula karIne tene DoDAvyo. panI iMse rathanupUramAM zrAvIne vairAgyathI dIkSA lIdhI, tathA ghaNo kAla tapa karI, karmonA kyathI mode gayo. have eka dahADo gurunA mukhathI rAvaNe, nahIM zvatI evI parastrIthI potAnA maraNane jANIne gurunA vAkyano niSedha karyo.. __ have zrAditya nagaramAM pralhAdano ketumatI nAmanI strIthI utpanna thaelo pavanaMjaya nAmano vidyAdhara putra hato. te mAheMDa nagaranA adhipati mAheMja rAjAnI hRtsuMdarI nAmanI rANIthI utpanna thaelI aMjanasuMdarI nAmanI kanyAne paraNyo hato. pavanaMjayane koe teNinA viSe kaMI khoTuM samajAvyAthI te tene bolAvato nahIM, paNa te to mahAsatI hatI, tethI puHkheM karIne te potAno kAla nirgamana karatI hatI. eTalAmAM samujnA khAmi varuNane jItavA jatA evA rAkSasarAjAe pralhAda rAjAne bolAvavA mATe dUtane mokalyo. tyAre pavanaMjaya vinayathI pitAne namIne, tathA temanI thAjhA vezne, te mAtAne namavA mATe gayo; tyAM teNe potAnI strIdhejanasuMdarIne paNa joza. tyAM namatI evI paNa potAnI strInI avajJA karIne te sainyasahita zrAkAzamArge cAlato thako eka talAvapara pahoMcyo.tyAM rAtrie (svAminA)viyogathIpIDitathaelI cakravAkIne jozne,tevI rItanI potAnI nirdoSa strIne te paNa saMjAlavA lAgyo. panI tyAM rAtrie prahasita mitranI sAthe turata aMjanAnA AvAsaprate zrAvyo, tathA tyAM teNIne zokAtura dIThI. panI tyAM pavanaMjaye teNIne madhura vAkyothI zAMta karIne tenI sAthe jogavilAsa karyo; parI jyAre pranAte te javA lAgyo, tyAre aMjanAsatIe tene kA ke, he svAmI ! jo bAthI have hu~ garnavaMtI thajaM, to thApe te bAbatanI mArI saMjAla karavI. tyAre pavanaMjaye teNIne eMghANImATe vIMTI thApIne kaDaM ke, tAre Dara nahIM; ema kahIne te turata potAnA zibiramAM gayo. have aMjanAno garna pragaTa rIte dekhAvAthI tenI sAsu ketumatIe zrAdepathI teNIne kaDaM ke, are pApiNI ! A teM banne kulane kalaMka ApanAeM zuM kArya karyu ? pati dezAMtaramAM bege , zrane tuM gajiNI te kyAMthI tha? tyAre te aMjanA satIe raDatAM thakAM, vIMTI de. khADIne sAsune gupta rIte patinA melApano vRttAMta kaho. topaNa te krodhAtura thaelI ketumatIe sIpAje sahita teSIne rathamAM nAMkhIne mAheMapura Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312 zatrujaya mAhAtmya. mokalAvI thApI. tyAre tenA pitAe paNa teNIne doSayukta jANIne vasaMtatilakA nAmanI dAsI sahita teja vakhate gharamAMdhI kahADI melI. panI rAjAnA hukamathI teNIne kopaNa gAmamAM zrAzraya nahIM malavAthI te vanamAM ga, tyAM eka cAraNamunine jozne teNIe harSathI temane namaskAra karyo. panI tyAM vasaMtatilakAe sarva vRttAMta munine kahIne teNIno saghalo karmavipAka pUjyo. tyAre munie kaDaM ke, lAMtaka nAmanA devalokathI cavelo jIva A aMjanAsuMdarIno putra thaze, tathA te vidyAdhara thazne modeM jaze. have pUrve kanakaratha rAjAnI lakSmIvatI ane kanakodarI nAme be rANI hatI, temAM lakSmIvatI jainadharma pAlanArI hatI. eka dahADo te kanakodarIe lakSmIvatInI jinapratimA lIdhI. tathA teNIne te avajJA karavA lAgI, paNa palI sAdhavIu~nA kahevAzrI te tenI zrArAdhanA karavA lAgI. ThevaTe dharmanA bodhathI te kanakodarI devI thara. tathA tyAMcI cavIne te A tArI aMjanA nAme sakhI tha, teNIe pUrve jinapratimAnI thAsAtanA karI hatI, tethI zrAvI rIte te puHkhI tha. par3I te munie aMjanAsuMdarIne kA ke, have te tAruM karma ghaNuM kharaM nogavA cukyuM , mATe have tuM jainadharma aMgIkAra kara ? zrane atyaMta sukha mATe te karmarUpI vairIune tuM haNa ? par3hI gaMdharvAnA khAmI maNicUDanI AjhAthI guphAmAM vasatAM thakAM teNIe eka amRta putrane janma pyo. tyAM teNIne dIna mukhavAlI ane raDatI jozne pratisUrya nAmano vidyAdhara potAnI behena karIne vimAnamAM besADI cAlavAlAgyo. vimAna vegathI cAlatuMhatuM, tethI te bAlaka mAtAnA kholAmAMthI eka parvatapara paDI gayo. tyAre tenA zarIranA jArathI te parvata cUrNa thara gayo. paThI te pratisUrya vidyAdhare turata te akhaMDa bAlakane pRthvIparathI lAvIne aMjanA behenane soMpyo. par3I te pratisUrya teNIne potAnA hanuruha nAmanA nagaramA lAvIne AnaMdayI tenA manovAMbina pUravA lAgyo. thA bAlaka janamatAMja hanuruhamA zrAvyo meM, ema jANI te vidyAdhara mAmAe tenuM hanumAna nAma pADyu; zrane par3I te anukrame vRddhi pAmavA lAgyo. ___ have pavanaMjaya paNa varuNasAthe saMdhi karIne, tathA rAvaNanI kRpA melavIne potAnA nagaramAM zrAvyo. tyAM potAnI strIno vratAMta jANIne, khe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 313 dayukta thayo thako te potAnA sasarAne ghera thAvyo, tyAM paNa teNIne nahIM jovAthI te vanavanaprate namavA lAgyo, tyAM paNa teNIne nahIM jovAthI zUnya manavAlA thayAM thakAM teNe potAnA zrApaghAtano vicAra prahasita mitra mAraphate namaskAra pUrvaka pitAne kadevarAvyo. tyAre pralhAda paNa pavanaMjaya tathA aMjanAne zodhavA mATe vidyAdharosahita vegathI pRthvIpara namavA lAgyo. have pavanaMjaya (strInA) viyogaHkhane sahana nahIM karI zakavAthI jeTalAmAMzragnimAM praveza karato hato,teTalAmAM tene pralhAde joyo. tyAre pralhAde tene kaDaM ke, he putra ! tuM thA avicAryu kArya nahIM kara ? ane nItimArgane aMgIkAra kara ? te ema kahe , teTalAmAM teNe mokakhelA vidyAdharo tyAM aMjanAsahita zrAvyA. panI AnaMdita thaelA te saghalA pratisUryanA uparodhathI mahotsavapUrvaka hanurupa nagaramAMthAvyA. palI te sarve zrAnaMdathI potapotAne sthAnake gayA, tathA pavanaMjaya zrane aMjanAsuMdarI putra sahIta tyAMja rahyA. have lokone harSa thApanAro hanumAna paNa sarva kalA melavIne yauvana avasthAne pAmyo. have varuNa sAthenA saM. grAmamAM hanumAnanuM zradbhUta bala jozne rAvaNanI tenApara meherabAnI tha. paDI te varuNanI putrI satyavatIne, tathA kharadUSaNanI putrI anaMgakusumAne ane bIjI paNa ghaNI strIne paraNyo. panI rAvaNa sUryapramukha vidyAdharone jItIne, tathA iMnI peThe temane paNa cAkararupa karIne sukhethI rAjya pAlavA lAgyo. have daMDakA araNyamAM jyAre rAmacaMjajI rahyA hatA, tyAre lakSmaNe paNa tyAM krIDAthI jamatAM thakAM vanamA eka khaDga joyu, tyAre potAnA kSatrIyapaNAthI te khaga vezne teNe vAMsanI jAlImAM mANu; teTalAmAM tyAM potAnI pAse, tethI koznA bedAelA mastakane teNe joyuM te jo te khedathI vicAravA lAgyo ke, are! meM koI niraparAdhI manuSyane mAryo !! palI tene sezne rAmapAse zrAvI te vratAMta temane kahyo; tyAre rAme kaDaM ke he vatsa! thA te ThIka karyu nahIM. thA caMahAsa nAmarnu khaDga , ane je mANasa tArAthI haNAyo, te zrAnuM sAdhana karanAro , mATe ahIM najadIkamAMja teno ko uttarasAdhaka paNa hovo jozae. have eTalAmAM surpaNakhA potAnA putrane vidyAsipha jANatI thakI pU. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 zaQjaya mAhAtmya. jAnA upakaraNo lene tyAM zrAvI; paNa tyAM to teNe potAnA putranuM mastaka dAebuM joyu; tyAre te rAvaNanI behena surpaNakhA vilApa karavA lAgI ke; are putra zaMbuka! zrAvI rIte kAlathI vairIrUpa thaelA evA kayA mANase tane yamane maMdire pahoMcato karyo ? paDhI tyAM paDelA pagalAMne anusAre te javA lAgI, to tyAM teNe kAmadeva sarakhA rUpavaMta rAmacaMajIne joyA. tyAre tenA rUpathI mohita thazne vairanAvane vIsarI jazne, tathA zoka tajIne jogavilAsa mATe te rAmacaMjIne prArthanA karavA lAgI, mATe dhikkAra , tevI strIne !! palI rAmacaMajIe teNIne kaDaM ke hu~ to strI sahita buM, mATe tuM lakSmaNapAse jA ? tyAre ladamaNe paNa " nAznI strI" jANIne teNIne tajI dIdhI. evIrIte banne jagoethI jraSTa thaelI te puSTa surpaNakhA tyAMthI potAnA svAmIpAse gaz, ane mAthu kuTIne teNIe putranA mRtyuno vratAMta kahyo. tyAre cauda hajAra sunaTa vi. yAdharo sahita kharadUSaNAdika rAmapAse laDavAne zrAvyA. tyAre rAmacaMjIe lakSmaNane kahyu ke, he vatsa! huM A zatruu~ne mArI bAvu tyAMsudhi tuM yahIM rahe? ane thApratnAvavaMtI sItAnuM tuMrakSaNa karaje ? tyAre sadamaNe kaDaM ke, he jyeSTabaMdhu ! zrApa ahIM raho? ane hu~ eka lIlAmAtramAMja temane haNIne zrAvIza, mATe mane zrApa yuddhamATe zrAjhA zrApo? tyArevalI rAmacaMajIe kahyu ke, he vatsa! jyAre tyAM tane vairItaraphathI kaMI paNa saMkaTa zrAve tyAre tuM mane siMhanAdathI khabara karaje? eTale huM turata zrAvI zatruno nAza karIza. panI lakSmaNa paNa rAmanI te zrAjhAne mastakapara caDAvIne tathA tene namIne, dhanuSyanA TaMkArothI tathA jujAsphoTothI zatruune trAsa pamADato thako tyAM gayo. evI rIte vairIrUpI hAthIprate siMha sarakhA lakSmaNane krodhAyamAna thaelo jozne puSTa evI caMjanakhA rAvaNapAse potAnA jaratAranI madada mATe gaz, ane kahevA lAgI ke he nA! daMDakAraNyamAM ko be devasarakhA puruSo zrAvelA , tee tapamA rahelA tamArA jANejane mArI nAMkhyo . tethI mArAM vacanathI tamAro jamAI temane mAravA gayo be, ane tyAM te lakSmaNanI sAthe yuddha kare , valI teno moTo jAza rAmacaMdajI lakSmaNanA tathA potAnA balathI, ane potAnI strI sItAnArUpazrI jagatane to tRNa samAnaja gaNe ,te sItAnA rUpathI gaurI to Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 325 pUra thaelI ,raMjA to haNAgabe, iMzANI to maSIrUpa thaDe,menakA to potAnA puNyoneja niMde , mRgI to prazaMsA vinAnI tha be, tilottamA to tala samAnaja thaDe, sAvitrI to lajAyukta tha be, ladamI to halakI thane, prIti aprItine utpanna karanArI thaDe, tathA rati to puHkhanA jAjanarUpa thai ,mATe kharekhara te saghalI strIjanA rUpone harIneja teNIne banAvelI lAge , tethI he nA! te sItA tamoneja yogya be. valI jyAMsudhi te sItA tamArA hAthamAM zrAvI nathI, tyAMsudhi tamAru zrA rAjya, dIvya rUpavAlI strI, anuta lakSmI, tathA bala, te saghabuM huM kaMI hisAbamA lekhatI nathI. te sAMjalIne sItAmAM Asakta thaelo te rAvaNa teja samaye puSpaka vimAnamAM besIne, rAmathI pavitra thaelA te daMDakAraNyamAM gayo. tyAM rAmarUpI garuDanA tejathI sarpa sarakhA te rAvaNa- zranimAnarUpI phera utarI gayuM, tyAre te manamAM vicAravA lAgyo ke, zrA sItA to traNe jagatamAM zranata evI brahmAnI ko alaukika sRSTirUpa be, ane thA rAma uSTone zikSA karavAne samartha be, mATe have zuM karavu ? ema vicAratAM thakAM teNe avalokinI vIdyAnuM smaraNa karyu; tyAre te viyA paNa tenI pAse hAjara thara, tyAre rAvaNe teNIne sItAnA haraNano upAya punavAthI te kahevA lAgI ke, samujne hAthethI taravo, agnimAM paDavU, tathA siMhanA mukhamAM hAtha nAkhavo, te saghalu seher2yA be, paNa zrA kArya tethI paNa puSkara . paNa thA rAma, lakSmaNano siMdanAda sAMjalIne saMketa pramANe tyAM jaze, ane panI tuM sukhethI sItAne le zakaze, mATe tuM kahe to tAre mATe huM te kArya karUM. tyAre rAvaNe tema karavAyU~ kahevAthI teNIe lakSmaNanA siMhanAda sarakho zabda kayoM, tyAre rAmacaMdrajI paNa te saMketa pramANe tyAM doDyA. eTalAmAM te adhama rAvaNa paNa, tenA jovAthI DaratI evI sItAne harIne cAlavA lAgyo. tyAre te sItA paNa vAraMvAra pokAra karavA lAgI ke he tAta ! he svAmI! he jA! thA jayaMkara mANasathI tamo mAruM rakSaNa karo? evI rItanI sItAnI dIna vANI sAMjalIne krodhAtura thaelo jaTAyu pakSI, teNIne dhIraja thApIne potAnA nakhothI rAvaparnu mukha cIravA lAgyo. tyAre krodhAyamAna thaelA rAvaNe talavArathI te jaTAyune mArI nAMkhyo, ane tethI vadhAre jayajIta thaelI sItA jAmaMDa Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 zatrujaya mAdAtmya. lane yAda karavA lAgI ke, he nAmaMDala ! tumAraM rakSaNa kara? te sAMjalI nAmaMDalano anuyAyi ratnajaTI nAmano vIdyAdhara teNIne sItA jANIne rAvaNa tarapha doDyo, tyAre pAbala doDatA zrAvatA te ratnajaTIne rAvaNe potAnI vidyAu~thI tenI vidyAune daNIne pRthvIpara pADI nAMkhyo. panI vighnarahIta potAne sthAnake jazne, teNe potAne nahIM zvatI evI te sItAne khecarIunI tapAsanIce ramaNodyAnamA rAkhI. .. have eTalAmAM rAmacaMjIne tyAM zrAvelA joza, zatruune boDI lakSmaNa temane kahevA lAgyA ke he jyeSTabaMdhu ! sItAne ekalI boDIne tamo vahIM kema zrAvyA ? tyAre rAmacaMajIe kayu ke, tamArA siMhanAdathI hu~ yahIM thAvyo buM. tyAre lakSmaNe kaDaM ke, meM kaMza siMhanAda ko nathI, mATe kharekhara ApaNane koze ugyA . mATe have jeTalAmAM huM zatruu~ne haNIne tyAM zrAvaM, teTalAmAM tamo tyAM jaz sItArnu rakSaNa karo ? te sAMjalI rAma paNa utAvalathI tyAM cAvyA. tyAM zrAvatAMja sItAne nahIM jovAcI turata te muLa khA paDyA; tathA paDhI vananA vAyuthI saMjJA zrAvyA bAda bahuja raDavA lAgyA. panI ahIM tahIM namatA evA rAme, mRtyunI aNIpara rahelA jaTAyune navakAramaMtra saMjalAvI devalokamAM pahoMcADyo. eTalAmAM sunaTosahita kharadUSaNane haNIne lakSmaNa virAdha nAmanA mitrasahita rAmanIpAse zrAvyo. tyAM rAmacaMdrajIne AMkhomAM azrusahita tathA udAsa thaelA jozne lakSmaNe kaDaM ke, he jyeSTabaMdhu ! huM zatruThane jItIne tamone namavAmATe Avyo buM; to zrApa Ama udAsa kema ho ? tathA te pUjya evAM sItAjI kyA ? tyAre rAme sItAharaNano vratAMta kahyo; tyAre lakSmaNe paNa kaDaM ke, kharekhara te kArya mATeja ko kapaTIe siMhanAda karyo. mATe he nA! have tamo kAyarapaNuM tajo? ane zrApaNe tenI zodha karIyeM; par3I rAmacaMdrajI lakSmaNa sahita tyAM namavA lAgyA. palI rAmacaMdrajIe pAtAlalaMkAmAM kharadUSaNanA putrane jItIne virAdhane gAdIpara besADyo. have kiSkiMdhA nagarImAthI sugrIva jyAre krIDA karavAmATe bahAra gayo hato, tyAre sAhasagati nAmano vidyAdhara tyAM zrAvyo. teNe sugrIvanI tArA nAmanI strIpara zrAsakta thavAthI, pratAriNI nAmanI vidyAthI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH .327 sugrIva sarakhaM rUpa karyu; ane jeTalAmAM te aMtaHpuramA javA lAgyo, eTalAmA kharo sugrIva paNa temAM praveza karavA lAgyo. tyAre dvArapAloe tene rokyo. tyAre vAlIno putra caMjarazmI te bannene tulya jozne mAtAnA rakSaNamATe, te jUga sugrIvane paNa aTakAvato havo. eTalAmAM teu bannenA lazkara- cauda adauhiNI jeTaluM sainya tyAM eka thayu. te mahAyuddhamA banne lazkaronAM ghaNAM sunaTo mAryA gayA, paThI te kharo sugrIva hArI jajavAthI nagaranI bahAra ja ciMtavavA lAgyo ke, te mahAparAkramI vAlI kharekhara puNyazAlI thayo; kema ke te dIdA khezne mode gayo. valI tenA balavAna putra caMparazmIne paNa dhanya be, ke jeNe bannenA aMtarane nahIM jANavAthI te jUga sugrIvane paNa rokI rAkhyo . valI mArA mitra kharadUSaNane paNa balavAn rAme mAryo , mATe virAdhapara upakAra karanArA te rAmapAse hUM paNa jalaM. ema vicAri dUta mAraphate virAdhane te vAta jaNAvIne, tenI ( virAdhanI ) mAraphate teNe zaraNAta evA ladamaNasahita rAmane namaskAra karyo. panI dayAlu evA rAma paNa kiSkiMdhAmAM jazne, te jUga sugrIvane raNasaMgrAmamATe bolAvatA havA. panI tyAM bannene tukhya rUpavAlA jozne, tejenI parIkSAmATe rAme vajAvarta dhanuSyano TaMkAra karyo, te TaMkAranAdathI jUga sugrIvanI " veSapravartinI" vidyA nAzI gai. tyAre rAme te jUga sugrIvane ekaja bANathI mArI nAMkhyo. paThI tyAM te kharA su. grIvano sarva parivAra ekaTho thayo, ane rAme paNa tene pharIne tenA rAjyapara sthApyo. par3I avasarane jANanArA virAdha, tathA nAmaMDala paNa tyAM parivAra ne lazkara sahita zrAvI pahoMcyA. panI tyAM sugrIve hanumAna, nIla, niSadhanA putro, vigere rAjAu~ne ekaThA karyA. paThI tyAM te vi. nayI kapIzvare rAmanI zrAjJAthI sItAnI talAsamATe mahAbalavAna hanumAnane mokalyo. ahIM rAvaNa paNa nahIM zcatI evI parastrIsAthe vilAsa karavA rAjI nahoto, tethI te sItAne hamezAM potAnI strI mAraphate samajAvato. valI te rAvaNane binISaNAdika mitroe ghaNo samajAvyo, to paNa teNe sItAprateno rAga tajyo nahIM. kemake navitavyatA anyathA thatI nathI. have zrahIM hanumAna zAkAzamArge cAlato thako mAheMaparvatapara, po Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 zatruMjaya mAhAtmya. tAnI mAtAnA pitAnA nagarane joi vicAravA lAgyo ke thANe mArI niraparAdhI mAtAne kahADI melI hatI, mATe tene huM kaMka mAruM bala batA. ema vicAri krodhathI teNe siMhanAda kayoM, tyAre mAheMdra paNa star nikalIne tenI sAme laDavAne zrAvyo. paDhI tyAM ghaNo vakhata la ne, tathA tene jItIne tethe tene namaskAra karyo, tathA pachI potAnI lakhANa zrApIne, tathA potAnA khAminA kAryanuM vRtAMta kahIne te tyAMcI cAlI nikalyo. paThI te tyAMthI bISiNane ghera gayo. pachI tenA vacanathI bijISaNa rAvaNane samajAvavA gayo. ane hanumAna sItAthI pavitra tha elA vanamAM gayo. tyAM rAkSasIthI vIMTAelI, malIna vastrane dharanArI, mlAna mukhavAlI, tathA kudhAyI kSINa yaelI, chAne rAmanuM nAma japatI, evI sItAne joine tethe vicArya ke, kharekhara yA sItA jagatane pavitra karanArI mahAsatI be, mATe yAne arthe rAma je kheda pAme be, te yuktaja be pachI te hanumAne zradRzya rahIne rAme ApelI vIMTI teNInA kholAmAM nAMkhI, te vIMTIne jozne sItA harSathI galagalI ghara gai. te vakhate ( teNInI cokImAM rAkhelI ) trIjaTAe teNIne darSayukta jANIne, te bInA rAvaNane jai kahI, tyAre rAvaNe dUtakAryamAM catura evI maMdodarIne sItAne samajAvavAmATe teNInI pAse mokalAvI. tyAre sItAe teNIne i kArI kahADI. pI hanumAne vRkSaparathI utarI sItAne namaskAra karyo, te tene kavA lAgyo ke, he mAtA ! rAvaNano nAza karanAra thApanA svAmI lakSmaNasahita kuzala be, temano huM pavana ne aMjanAno putra hanumAna nAme dUta buM. te rAma ne lakSmaNa daMDakAraNyamAM rahelA be, tathA temanI zrAjJAthI huM yahIM Avelo buM. te sAMjalI sItAe atyaMta harSita dhane tene zrAziSa pI. paDhI tyAM hanumAnanA uparodhathI, tathA rAmacaM jInA kuzalatratAMtanA harSathI teNIe ekavIsa rAtridivasone te pAra ka. pachI hanumAna paMdhANa tarIke sItAno cUDAmaNi lezne devaramaNa udyAnamAM zravyo, tathA tyAMnA vRdone jAMgavA lAgyo. valI tyAMnA udyAnapAlakone paNa teNe mAryA. tyAre rAvaNanA putra iMdrajIte tyAM yAvane tene nAgapAzothI bAMdhyo, ane paThI te tene rAvaNapAse lei gayo. tyAM rAvaNanA durvAkyathI tethe turata nAgapAzone bedIne, pATuM mArI rA Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 31e vaNanA mukuTane cUrNa karI nAMkhyo. par3I turata tyAMthI uDIne teNe rAvaNanI nagarImA nAMgaphoDa karI. tathA palI turata rAmapAse jazne teNe sItAno te cUDAmaNi zrApyo. te cUDAmaNine sAdAta sItAnI peTheja mAnIne rAme tene AliMgana kayu, tathA hanumAnapara teNe atyaMta prItijAva pra. kaTa ko. par3I rAmanI AjJAthI sugrIvAdikoe raNasaMgrAmamATe vA jitro vagaDAvyAM. panI tyAM sarva vidyAdharo, rAma, lakSmaNa, tathA sugrIvAdikosahita vimAnothI AkAzane AbAdita karatA thakA cAlavA lAgyA. par3I tyAMthI suvela parvatapara suvela nAmanA rAjAne jItIne, upalaMkAmAM haMsarathane teNe jItyo. par3hI jyAre te laMkAnI najadIka zrAvyA, tyAre te nagarImA hAhAkAra thayo, ane rAvaNe paNa raNasaMgrAma mATe vAjitro vagaDAvyAM. paThI tyAM rAmane zrAvelA jANIne DAhyo tathA guNoe karIne jyeSTa evo te binISaNa nAmano rAvaNano nAno nAza, rAvaNane namaskAra karIne kahevA lAgyo ke, he jA! joke tuM vicAra karyAvinA parastrIne harI khAvela , topaNa have yahIM pahoMcelA rAmane tuM te turata pAnI thApI de? valI thA eka parastrInA mATe tAre rAjyano zAmATe vinAza karavo jozae bIe ? zrane valI te pApathI tAro parajava paNa urgatirUpa thaze. valI thA samuupara temaNe pula bAMdhyo, evI rItanA tenA balathI paNa jo tane khAtarI thatI na hoya, topaNa te rAmanA sevaka evA hanumAne sanjAmA je kArya karyu hatuM, tene tuM yAda kara? valI je rAmanI zrAvI kSamA , tathA jeno zrAvo utkRSTa nyAya de, evA rAma hamezAM vijayavAna be. evI rIte vairInI prazaMsA karavAthI rAvaNe te binISaNane nagaramAthI kahADI mevyo, tyAre tepaNa rAmapAse gayo. tyAM bijINanI pAula sAthe zrAvelA rAkSasonA tathA vidyAdharonA trIsa zradauhiNI jeTalA sunaTone rAme prItipUrvaka bolAvyA. panI rAmacaMajIe binISaNane laMkAnuM rAjya Apaq TrAvIne, rAvaNanI nagarIne lazkarathI ghero ghAkhyo. teja vakhate mahA balavAna, tathA jujAsphoTo karatA thakA rAvaNanA koDo game sunaTo bahAra zrAvyA. tyAM banne sainyo vacce zilA, vRda vigererUpa hathIyArothI ghaNA kAlasudhi jabalaM yuddha macyu. tyAM raNasaMgrAmarUpI tIrthamAM muDadAMune bApapASANanAM ghasAvAthI utpanna thaelo agni, vRkSone bAlato thako zrami Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 zatrujaya mAhAtmya. saMskArarUpa thayo. evI rIte paraspara jayanI hAthI yuddha hote ute jayazrI hIMcolA khAvA lAgI. rAmacaMujInA sainyamAM jarA naMgANa paDatAMja temanA cukuTInA saMketathI prerAelA rAjA ekadama raNasaMgrAmAmAM dhasyA. evI rIte rAkSasonA sainyamAM naMgANa paDatAMja rathamAM beThelA hasta prahastaka nAmanA be vIro hAthamA dhanuSyone lezne laDavA lAgyA. te vakhate rAmanA sainyamAMthI paNa nala ane nIla nAmanA be moTA vAnaranAyako tenI sAmA laDavAne lAgyA, tenA rathonA zabdone jANe sahana karatI na hoya nahIM jema tema pRthvI pararATa zabda karavA lAgI. eTalAmAM nale hastane tathA nIle prahastane mAryo, ane te para zrAkAzamAthI puSpavRSTi thara. evI rIte hastaprahastanA marAvAthI rAvaNanA sainyamAMthI mArIca, siMhajaghana, svayaMnU, saraNa, zuka, caMDa, arka, uddAma, bIjatsa, kAmAda, makara, jvara, gaMjIra siMha, vigere sunaTo dhasI zrAvyA. te vakhate madana, aMkura, saMtApa, prathita, thAkrozanaMdana, urita, anaghapuSpa, astravighna tathA prItikara zrAdika sujaTo rAmanA sainyamAMthI paNa temanI sAmA dhasyA, ane te rAkSasone mAryA. te vakhate sUrya paNa zrasta thayo, ane banne sainyo paNa potapotAne sthAnake gayA. paDI prajAtamA rAvaNanI cukuTIthI prerAelA rAkSasayokA rAmanA sainyaprate dhasyA. tyAre tenI sAme rAmanA sunaTo paNa dhasI vyA. te saghalA hAthamA rahelI khagalatAne naTInI peThe nacAvatA thakA, bANothI zrAkAzane thAhAdita karatA thakA, siMhanAdothI dIzAu~ne dhvaniyukta karatA thakA, paganA dhabakArAuthI pRthvIne kaMpAvatA thakA, tathA parvatone paNa dAraNa karatA thakA, samujne ubalAvatA thakA, ane vRdone lAMgatA thakA paraspara eka bIjAne iNavA lAgyA, te vakhate rAvaNanA huMkArathI prerAelArAkSaso, samujanA mojAM jema kAMgaparanA vRdone tema vAnarasunaTone toDI pADavA lAgyA. te vakhate uThelA sugrIvane vArIne hanumAna krodhAtura thazne rAkSasoprate dhasyo. te vakhate mAlI dhanuSya lezne krodhathI hanumAnanI sAme Avyo. te banne mahAsunaTo pralayakAlanA sUryanI peThe, ekabIjAnA zastrone - datA thakA, jagatane uSpredaya thayA. eTalAmAM hAthacAlAkIthI zrIzaile mAlIne hAthIyArarahita karyo; tyAre vastrodara nAmano rAkSasa tyAM dhasI Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 31 zrAvyo. tyAre hanumAne siMhanAdothI dIzAune beherI karatAM thakAM tene bANothI zrAbAdita kayoM. tyAre loko kahevA lAgyA ke, aho! zrA banne vIro eka sarakhA . te vANI sahana nahIM karIne hanumAne te vajrodarane mArI nAMkhyo. evI rIte vajodaranA ghAtathI krodhAyamAna thaelo jaMbumAlI nAmano rAvaNano putra hanumAnapara dhasI gayo; tyAre te paNa tenI sanmukha Avyo. paDI hanumAne tene mAthAmAM gadA mAravAthI te jaMbUmAlI muLa khAi paDyo, tyAre rAkSasanA sainyamAMthI mahodara pramukha sujaTo hanumAna tarapha dhasyA. tyAre hanumAne keTalAka rAkSasone to mukhamAM lIdhA, keTalAkone hAthamAM lIdhA, keTalAkone hRdayamAM lIdhA, tathA keTalAkone bagalamA ghAkhyA, ane keTalAkone bANathI haNyA. evI rItanA rAkSasonA mardanane sahana nahIM karIne, nayaMkara mukhavAlo kuMjakarNa hAthamAM trizUla lezne vRkSone nAMgato thako doDyo. cAre koredhI vAnarasunaTone tene mArato jozne sugrIva rAjA, kumada, aMgada tathA mAheMja sahita tenI sanmukha dhasyo. valI te vakhate nAmaMDala pramukha paNa rAmanA yoghA zastrono varasAda varasAvavA lAgyA; pabI sugrIve gadAeM karIne zatrunA rathane nAMgyo. te vakhate krodhAtura thaelA kuMjakarNe paNa hAthamAM mugara lezne sugrIvanA rathane jIrNa ghaDAnI peThe nAMgI nAkhyo. par3I sugrIvanA zastrathI pIDita thaelo kuMcakarNa mUrchita thazne pRthvIpara paDyo. evI rIte nAznI mu dhI rAvaNa atyaMta krodhAyamAna thayo. tyAre iMjajita tene rokIne pote kapisainyane upajava karavA lAgyo. par3I tenI sAme sugrIva krodhathI dhasyo, ane nAmaMDala tenA nAnA jA meghavAhanaprate dhasyo. evI rIte te cAre vIro paraspara yuddha karatA thakA pRthvI, sa. muna, ane parvatone paNa dojAvavA lAgyA. eTalAmAM ajita ane meghavAhane sugrIva ane nAmaMDalane nAgapAzothI bAMdhyA. valI teja vakhate kuM. jakarNe paNa caitanya zrAvavAthI hanumAnane gadAthI mArIne potAnI kAMkhamAM ghAlyo. eTalAmAM aMgada sujaTa kuMjakarNaprate dhasyo, te vakhate hanumAna jora karIne kuMjakarNanI kAkhamAMdhI buTI gayo. have binISaNa rAmane namIne rathamAM besI jAmaMDala tathA sugrIvane DoDAvavA mATe dhasyo. te samaye iMjita tathA meghavAhane vicAryu ke, pitAtulya evA thA bi 41 Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zatrujaya mAdAtmya. jISaNa sAthe ApaNe yuddha karavU lAyaka nahIM, ema vicAri te nAzI gayA. eTalAmA pUrve zrApeluM De varadAna jeNe evo garuDadeva, rAmanA smaraNathI zavadhijJAne karIne tyAM Avyo, tathA teNe rAmane siMha ninadA nAmanI vidyA, tathA muzala zrApyAM, zrane lakSmaNane gArUDI vidyA, saMgrAmamA zatrune haNanArI vidyumdanA gadA, tathA bIjAM zatro paNa ApyAM. tathA paThI te aMtardhyAna thara gayo. have tyAM lakSmaNanA vAhanarUpa thaelA garuDane jozne sugrIva ane nAmaMDalanA nAgapAzo dUra nAzI gayA. te vakhate rAmanA sainyamAM jaya jaya zabda thavA lAgyo, ane rAkSasonuM sainya malIna mukhavAluM thayu; tathA sUrya paNa te samaye asta pAmyo. valI prajAtamAM jyAre rAkSaso rAmanuM sainya nAgavA mAMDyA, tyAre sugrIvAdika mahAvIroe rAkSasone mAryA. evI rIte rAkSasonA jaMgathI krodha pAmelA rAvaNa, iMjita, tathA kuMjakarNa zrAdika sarve ekI samaye dhasyA. teunI sAme dhasI jatA rAmane nivArIne, binISaNa dhasyo, tathA rAvaNane aTakAvIne prItithI tene samajAvavA lAgyo ke, he baMdhu ! haju paNa tuM mAjhaM kahuM mAna ? ane sItAne boDI de ? kema ke nahIMtara zrA rAma, yamanI peThe tArA kulano aMta lAvaze. tyAre rAvaNe tene kahyu ke, are ! tuM mane zA mATe DarAve ? ema kahIne te banne vIro dhanuSyonA TaMkAro karIne zastrothI mahAyuddha karavA lAgyA. te vakhate rAme kuMjakarNane, ladamaNe iMjajItane, nIle siMhajaghanane, dharmade ghaTodarane, zaMjue, urbuddhi evA khayaMjune, nale agamodayane, skaMde caMjaNakhane, tathA caMDodaranA putre vighnane rokyo. evI rIte te yoddhA laDate te iMDajite lakSmaNapara krodhathI tAmasazastra pheMkyu; tyAre ladamaNa tapanAstrazrI te zastrane dIne, tathA iMjajitane nAgapAzothI bAMdhIne tene potAnA zibiramAM lAvyo. paThI rAme paNa kuMjakarNane nAgapAzothI bAMdhIne potAnA zibiramAM mokalAvyo. tathA rAmanA yogAu~e bIjA rAkSasone paNa bAMdhyA. te joza krodhAyamAna thaelA rAvaNe binISaNapara tene mAravA mATe trizUla pheMkyu, paNa te trizUlane ladamaNe bANothI bedI nAMkhyuM. tyAre rAvaNe dharaNethe zrApelI dhagadhagAyamAna thatI zaktine, lezne, kodhathI AkAzamAM pheravI. te vakhate sadamaNa rAvaNanA aniprAyane, jANIne turata binISaNa pAse AvIne Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaH sargaH 323 rAvaNane atyaMta AkSepa karavA lAgyo. tyAre rAvaNe lakSmaNane garuDapara beThelA joine, kopathI lAla AMkho karI; tathA paDhI teNe te vajJa sarakhI zakti tenApara mukI. tyAre te zakti saghalAM zastrone avagaNIne lakSmapanI bAta para paDI; ane tethI lakSmaNa mUrchA khAine pRthvIpara paDyA, tenA zibiramA paNa zoka patharAI gayo. tethI krodhAyamAna thaelA rAmacaMdrajIe siMha jema hAthI sAthe, tema siMhanA rathamAM beThelA rAvapa sAthe yuddha karavA mAMDyaM; paDhI tyAM rAmacaMdrajIe rAvaNanA pAMca rathone jAMgI nAkhyA; tyArabAda rAmanA tejane nahIM sahana karavAyI rAvaNa potAnA nagara tarapha gayo. paDhI sUrya asta yaye bate rAma, lakSmaNa pAse vyA, tathA tene tevI rItanA joine mUrchA pAmyA, tathA paDhI saMjJA AvyAbAda te kahevA lAgyA ke, de jAi ! vairIjanA samUhane mAryA vinA, sItA pAvyAvinA, bIjISaNane pote zrapetuM rAjya zrApyA vinA, tathA zatrucI vITAelA thA rAmane ekAkI boDIne, tuM cAlyo nahIM jA ? zrathavA temAM tAro kaMI paNa doSa nathI, paNa mAroja doSa be, kema ke haju huM hIM jIvato beTho DhuM. he sugrIva ! tuM mane sAnidhya kara ? he hanumAna ! tuM agADI thA? he caMdrarazmi ! tuM utsAhI thA ? tathA he jAmaDala ! tuM udyamI thA ? are atyAre mAro koi evo saMbaMdhi nathI, ke yA mArA nAnA jAne saja kare !! evI rIte kalpAMta karIne zunya thayA thakA rAma mUrcchita thayA. tyAre bijISaNe kayuM ke, he prabhu! tamo dhIraja rAkho ? kema ke zaktithI havAelo prANI rAtrisudhi jIvI zake be, mATe tene vAste udyama karo ? paDhI rAmanI zrAjJAthI sugrIvAdikoe lakSmaNanI AsapAsa vidyAnA balathI cAra dvArovAlA sAta killA banAvyA. valI te samaye khAminA duHkhathI dukhita thaelA sugrIva, aMgada, aMzu, tathA jAmaMDala zrAdika vidyAdharo te killAune gherIne tyAM rahyA. have te samaye nAmaMDalano hitebu mitrajAnu nAmano mahAna vidyAdhara tyAM zrIne tithI rAmane kar3evA lAgyo ke, he svAmI ! ayodhyAthI bAra yojanane beTe droNa rAjAthI rakSita thapalaM kautukamaMgala nAmanuM eka manohara nagara be. tyAM kaikeyI nA jAinI vizalyA nAme putrI be, teNInA hAthanA sparzathI yA lakSmaNajInuM zalya dUra thaze ane te paNa jo sUryodaya pehe Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 zatrujaya mAdAtmya. lAMja ahIM zrAvI pahoMce, toja thA lakSmaNa saU thazne zatruu~ne haNI zake. te sAMjalI rAmacaM jIe turata prItipUrvaka aMgada, nAmaMDala tathA hanumAnane jaratapAse mokalyA.tyAre teue paNa turata vimAnamAraphateM ayodhyAmAM jaz sItAharaNapUrvaka sarva vratAMta jaratane kahI saMjalAvyo. tyAre khAmInA kAryomA taptara thaelA narata rAjAe paNa te ne sAthe leza turata pro. papAse zrAvI vizalyAnI mAgaNI karI. tyAre joNa rAjAe to bIjI hajAra kanyA sahita vizalyAne zrApI; par3I te jaratane ayodhyAmAM boDI vizalyA sahita rAmacaMdrajI pAse turata zrAvyA. panI tyAM te vizalyAnA hAthanA sparzathI te zakti lakSmaNane tajIne turata AkAzamA uDavA lAgI; teja vakhate hanumAne turata teNIne pakaDI lIdhI. tyAre te zakti hanumAnane kahevA lAgI ke, devatArUpa evI hu~ (rAvaNapratenA) dAsapaNAyeM karIne vahIM zrAvI hatI,paNa vizalyAnApUrva navanAtapanAprajAvadhI have hu~cAlIjauMDaM. mATe tuM mane boDI de ? paDhI hanunAne teNIne tajI devAthI te zakti potAnA aparAdhathI jANe DaratI hoya nahIM jema, tema uDIne AkAzamAM cAlI gai. paDI prajJaptInA snAtranA pANIthI pharIne lakSmaNane sIMcyA, ane tenA ghA rukA javAthI turata nijAmAMthI jema tema te uThIne bega thayA. panI rAmacaMdrajIe tene AliMgana kayu tathA sadhalo vratAMta nive. dana karIne eka hajAra kanyAuMsahita vizavyAno tenI sAthe vivAha kayoM. par3I teNInA snAnanA pANIthI bIjA sunaTonA ghA paNa sAjA thayA; tathA palI sarva vidyAdharoe malIne tyAM harSathI mahotsava ko. paThI rAvaNe caronA ( guptarAkhelA mANasonA) mukhathI lakSmaNane jIvatA thaelA jANIne bahurUpI vidyAnuM sAdhana karavAno vicAra kayoM. par3I teNe solamA tIrthakara zrI zAMtinAtha prajunI aSTaprakArI pUjA karIne te vidyArnu sAdhana karavA mAMDyuM. valI maMdodarInI zrAzAthI nagaranA sarva loko ATha divaso sudhi jainadharmamAM rakta thayA. paThI te vidyA sika thavAthI rAvaNa rAkSasonI mahoTI senAsahita prajAtamAM samarAMgaNaprate zrAvyo. palI tyAM banne sainyonuM mahA jayaMkara yuddha thayu; tathA temAM koDogame sunaTo marAyA; ane tethI rathone cAlavAnI jagopaNa rahI nahIM. te samaye mahA balavAna lakSmaNa anya rAkSasone mArIne, vAraMvAra rAvaNane tADanA karavA lAgyA. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navamaHsargaH 335 tethI thAkula thazne rAvaNe turatate vidyAthI potAnAM nayaMkara evAM ghaNAM rUpo kA~. tyAre lakSmaNa pRthvIpara, AkAzamAM, palADI, bAgala, tathA paDakhAmAM vividha prakAranAM zastrono varasAda varasAvanArA aneka rAvaNone jovA lAgyA. paThI eka evA paNa te garuDapara beThelA balavAna lakSmaNe aneka sa. rakhA thazne bANonI dhArAu~thI, pataMgIthAne jema megha, tema tene haNyA. bANonI te dhArAu~thI vyAkula thaelA rAvaNe cakranuM smaraNa kayu; tyAre ardhacakrInA jIvita sarakhaM jAjvalyamAna cakra paNa turata tenI pAse Avyu. tyAre krodhathI lAla AMkhovAlA thaelA te rAvaNe te cakrane namADIne lakSmaNapara pheMkyu, tyAre te cakra lakSmaNane pradakSiNA dezne tenA (lakSmaNanA) hAthamA zrAvI rahyaM. tyAre lamaNe paNa teja cakrathI, iMjema vanathI parvatane, tema rAvaNanA vakSaHsthalapara tADanA karI. te tADanathI jeTha vadI agIyArasane divase pAule pahore rAvaNa marIne cothI narake gayo. te vakhate devatAe paNa jaya jaya zabda karIne prItithI lakSmaNajIpara puSponI vRSTi karI. paThI jayathI diGmUDha thaelA rAkSasone bijISaNe snehathI zAMta karyA; kema ke khajAtinuM rakSaNa karavaM te uttama kArya . panI rAmacaMdrajIe kuMjakarNa,khajita tathA meghavAhana zrAdika rAkSasone boDI melyA, tyAre teue paNa rAvaNa- pretakArya kayu. panI te samaye kuMjakarNe, iMDajite, meghanAde tathA maMdodarIe aprameyabala nAmanA RSinI pAse dIkSA lIdhI. paDI nirdoSa evI mahAsatI sItAne lezne rAmacaMghajIe binISaNe batAvelA mArge thazne utsavapUrvaka laMkAmAM praveza kayoM. paThI tyAM rAmacaMgajIe te laMkArAjya binnISaNane soMpyu; tathA tyAM ba varSo rahyA bAda te mAtAnA caraNone namavA mATe utsuka thayA. eTalAmAM viMdhyasthalImAM iMjita tathA meghavAhana mode gayA; ane tethI te tIrthaneM "megharatha" nAma pajyu. valI narmadAne kAMThe kuMcakarNa mode gayA, ane te tIrtha- "pRthurakSita" nAma paDyuM. palI uttama divase rAmacaMjI, sItA ane lakSmaNasahita sugrIvAdikanI anumatipUrvaka puSpaka vimAnamAM besIne, pRthvIparanAM nagaro tathA zrAzcayoMne uMce prakAre jotA thakA, anukrame uMcI dhajAuthI zonitI thaelI, evI ayodhyA nagarIprate zrAvyA. te vakhate jarata rAjA paNa zatrughnanAza Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 zatrujaya mAdAtmya. sahita hAthIpara besI mahAna utsavapUrvaka sAme zrAvyA, tathA temaNe rA macaM jInA caraNone namaskAra karyo. paThI tyAM rAmacaMajIe tathA lakSma ejIe paNa baMdhuune zrAliMgana karyu, tathA tyArabAda vRkSa strIthI vadhAvAta evA te rAmacaMajIe nagarImA praveza kayoM. paThI tyAM rAmacaMDajIe la damaNa sahita potAnI sarva mAtAu~ne namaskAra kayoM, panI jarata rAjAra jANe thApaNatarike rAkhyu hoya nahIM, tema te rAjya rAmacaMdajIne soMpyu tathA pote sevakanI peThe temanI sevA karavA lAgyo. paThI eka dahADona rata rAjAe dezajUSaNa nAmanA munipAsethI potAnA pUrva navone sAMjalIne Agrahasahita dIdA lIdhI. panI zatrujaya girino mahimA sAMjalIne eka hajAra muni sahita te mArgamAM yatnApUrvaka cAlatA thakA tyAM javA lAgyA par3I tyAM jaz zrI rupanadeva prajune namIne, te tIrthano prajAva aMtarama te dhyAvavA lAgyA. paThI saghalAM karmo kSINa thavAthI kevalajJAna pAmIne jaratamuni te muniu~sahita mode gayA. panI tyAM rAmacaMujIe tathA sa kSmaNajIe zatrujayAdika tIrthono uddhAra kayoM, tathA tyAM dhvajAdika ca DAvyAM. panI agnipravezanA nidarzanazrI sItAno apavAda dUra thayo, tatha tyArabAda te sItA paNa dIdA leza, tapa tapIne acyuteMarUpa thaz. zrI zaila paNa potAnuM rAjya putrane soMpI, vairAgyathI dIkSA leza, tathA ghaNe kAla te pAlIne mode gayA. paThI nAznA snehanI parIkSAmATe zrAvela devonI vANIthI rAmanA (kalpita) modane sAMjalI, zokazakhyathI la damaNa paNa mRtyu pAmyA. te sAMjalI vairAgyayukta thaelA rAmanA lavaNa ane aMkuza nAmanA putro dIdA deza anukrame mode gayA. panI jaTAyudevana pratibodhazrI rAmacaMajIe lakSmaNajInuM mRtakArya karI, anaMgadevane rAjya sopyu. tathA paThI temaNe zatrughna sugrIva, tathA binISaNa pramukha solaha jAra rAjAsahita dIkSA lIdhI. paThI nAnA prakAranA anigrahavAlA eva rAmacaMdajI mahAmuni vihAra karatA thakA koTizilAprate jazne dhyAnartha kevalajJAna pAmyA. par3I puMDarikagiri zrAdika tIrthomAM vihAra karIne tathA teno pranAva vistArIne, paMdara hajAra varSonuM AyuSya pUrNa karI rA macaMajI muni mahArAja mode gayA. valI jaratAdika muni mahArAjAla Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 327 navamaH sargaH te samayamAM zrI zatrujayapara mode gayA be, mATe te tIrthane jema bane tema adhika rIteM sevaIM; kema ke, te modanA zravyAbAdha kAraNarUpa . evI rIte zrIvIra praju lokonA samUharUpI detromAM AnaMda karanArA, tathA zrI zatrujaya tIrthanA mahimArUpI jalasAyamAna puNyanA samUha sarakhA vANInA samUhane varasIne, tenA ugamamATe, puSkarAvartamegha, kamala, tathA zaMkha sarakhI uttama kIrtine thApanArthI adhyayana mukhathI kahetA havA. evI rIte zrAcArya mahArAja zrIdhanezvarasUrijIe banAvelA mahA tIrtha zrI zatrujayanA mAhAtmyamAM zrIrAma thAdika mahApuruSonA caritranA varNanano navamo sarga samApta thayo. evI rIte thA zatrujaya mAhAtmyanA prathama khaMDana saMskRtaparathI zuddha gujarAtI bhASAMtara jAmanagara nivAsI paMDita zrAvaka hIrAlAla vi. haM. sarAje karelu De; temAM pramAdathI ke matidoSathI je kaMI utsUtra ke viparIta lakhAyuMhoya,te "milAmi Dukkama tathA tesujJajanoe sudhArInevAMca.kema ke, gavataH skhalanaM kvApi, navatyeva pramAdataH isaMti durjanAstatra, samAdadhati sjnaaH||1|| arthaH- mArge jatAM thakAM prANIne pramAdayI skhalanA to kyAMka thayAja kare , paNa te vakhate urjanoja tyAM hAMsI kare , paNa saGano to tene sArI rIte ugaDIne beTho kare be. have nASAMtarakartA samAptimaMgala mATe potAnA guru zrI cAritravijapajI mahArAjanI stuti kare . labdhvA yadIyacaraNAMbujatArasAraM, khAdachaTAdharitadivyasudhAsamUham // saMsArakAnanataTehyaTatAlineva, pIto mayA pravarabodha rsprvaahH||1|| vaMde mamagurutaMca,cAritravijayAnidham, paropakAriNAMdhurya,dattAnaMdakadaMbakamya hInapuNyA na pazyaMti, rAgAMdhAstatvasaMsthitim // lAne'lAnaphalaM caiva, lanaMte te nraadhmaaH||1|| samApto'yaM zrI zatrujayamAhAtmyasya prathamaH khaMDaH guruzrImaccAritravijayasuprasAdAt // Jain Educationa International For Personal and Private Use Only Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 327 zatrujaya mAhAtmya. jAhera khabara. sarve jainabaMdhune mAluma thAya je amArA taraphathI hAlamAM nIcenA navA apUrva jainI graMtho, gujarAtI bhASAMtara sAthe upAvIne pAkA pugaMThi. bAMdhI bahAra pADavAmAM zrAvyAM . yogazAstra.- ( kartA zrI hemacaMdAcArya) kimmata ru. 3-4-0 sAmujika zAstra.-(kartA zrI nabAhukhAmi) kimmata ru. 1-0-0 zukanazAstra.- (kartA zrI jinadattasUri) kimmata ru. 0-6-0 pratiSThAkalpa. (kartA zrI sakalajI ) kimmata ru. 4-6-7 jalajAtrAdividhi.- (kartA zrI ratnazekhara sUri ) kimmata ru. 0-6-0 zraSTakajI.- (kartA zrI harinamasUri, TIkAkAra zrI jinezvarasUri) kimmata ru. 1-15-0 kalpasUtra.-(sukhabodhikA TIkArnu gujarAtI bhASAMtara citrosahita) 3-0-0 dharma sarva svAdhikAra. (kartA zrI jayazekharasUri)) tathA kimmata ru.0--0 kastUriprakaraNa. (kartA zrI hema vimalagaNi ) zatrujaya mAhAtmya khaMDa pehelo (kartA zrIdhanezvarasUri) ki. ru. 2-4-0 nIcenAM pustako gujarAtI nASAMtarasahita taiyAra thAya be, ane thoDAja vakhatamAMbapAzbahAra paDaze. vairAgyakalpalatA.( kartA zrI yazovijayajI upAdhyAya) hiMgulaprakaraNa. ( kartA zrIvinayasAgaropAdhyAyajI) jainakumArasaMcava mahAkAvya. (kartA zrI jayazekharasUri) jajabAhu saMhitA.(jainanoapUrvajyotiSagraMtha)(kartA zrInaprabAhusvAmi) pranAvika caritra (jainadharmamAM thaelA mahAna puruSonAM caritra) zatrujaya mAhAtmya. khaMDa bIjo. (kartA zrI dhanezvarasUri) . meghamAlA vicAra. ( kartA zrIvijayapranasUri ) zA. nImasiMda mANeka ke. muMba. mAMDavIbaMdara. zAkagalI. Jain Educationa International For Personal and Private Use Only