Book Title: Sharda Sarita
Author(s): Shardabai Mahasati
Publisher: Sudharma Gyanmandir
Catalog link: https://jainqq.org/explore/023360/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zArAsaritA pravacanakArabA.bra.viduSI zAradAbAi mahAsatIjI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - pravacanakAra :-- khaMbhAta saMpradAyanA sva. gacchAdhipati bA. bra. pU. ratnacaMdajI mahArAja sAhebanA suzikhyA, zAsanadIpikA prakhara vyAkhyAtA bA.. viduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjI, - saMpAdaka : - pa. bA. bra. zAradAbAI mahAsatIjInA suziSyA - tavaciMtaka pU. kamaLAbAI mahAsatIjI tathA bA. bra. saMgItAbAI mahAsatIjI - prakAzaka :- ramaNikalAla kasturacaMda koThArI zrI sudharmA jJAnamaMdira zrI meghajI bhaNu dharmasthAnaka, 170, kAMdAvADI muMbaI-4 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 pustaka zAradA saritA * pravacanakAra : prakhara vyAkhyAtA bA.bra. viduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjI * saMpAdaka : pU. kamaLAbAI mahAsatIjI tathA bA. bra. saMgItAbAI mahAsatIjI prakAzaka : ramaNikalAla kasturacaMda koThArI zrI sudhamAM jJAnamaMdira zrI meghajI bhaNu dharmasthAnaka 170, kAMdAvADI, muMbaI-4 * prathama AvRtti H nakala 2000 na paDatara kiMmata : rU. 21-00 vecANa kiMmata rUA. 5-00 mudraka : rameza jI. dozI dezI enDa ku. janmabhUmi cembarsa, 29, vAlacaMda hIrAcaMda mArga, muMbaI 400-001 Te. na. 265653. Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A pustakamAM Arthika sahakAra ApanAra dAtAo rU. 500 zrImatI suzIlAbena ramaNikalAla rAjamala mahetA 7500 zrI maNilAla zAmajIbhAI vIrANI 1001 zrI chaganalAla zAmajIbhAI virANa 1001 zrI kamaLAbena ratanacaMda parIkha 1001 zrI suzIlAbena caMdrakAMta mahetA 1001 zrI maNibena vIrANI kalakattAvAlA 1001 zrI girajAzaMkara khImacaMda zeTha 1001 zrI lIlAvaMtI cImanalAla lakSamIcaMda parIkha 1001 sva. sudhIrakumAra jayaMtIlAla jhaverI, ha. caMdrAbena 1001 zrI rasikalAla harilAla jhaverI 1001 zrI subhadrAbena rasikalAla jhaverI 1001 zrI vimaLAbena pipaTalAla jhaverI 1001 zrI kIrtilAla kacarAbhAI jhaverI 1001 zrI ramaNikalAla kasturacaMda keDArI 1001 zrI tulasIdAsa kalyANajI zAha 1001 zrI samaratabena catrabhuja zeTha, hAH kAMtilAla 1001 zrI caMpakalAla mUlacaMda lAkhANI 1001 zrI jesaMgalAla jIvarAja koThArI 1001 zrImatI lIlAbena ratilAla parIkha 1001 zrImatI tArAbena DAyAlAla cokasI 1001 zrI kezavalAla lakSmIcaMda medI 1001 zrI caMdulAla lakSmIcaMda zAha 1001 zrI ravIcaMda sukhalAla zAha 1001 zrI girajAzaMkara umiyAzaMkara mahetA 1001 zrI jayaMtIlAla amRtalAla zAha boTAdavAlA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. bA. bra. viduSI zAradAbAI mahAsatIjInI 34mI dIkSA jayaMtI prasaMge gavAyela gIta (rAga: tane sAcave pArvatI) jainazAsananA aNamolA ratna, zaradU gurUNI amara che, suvarNa saMyama dina che Aja, zarad gurUNI amara tapa, pArvatIbAI svAmInA guNIyala ziSyA, zarad gurUNI amara , gujarAta prAMtamAM sANaMda zahera bhaluM, pitA vADIbhAIzAha keruM kuLa nirmaLuM mAtA sakarIbenanA cakSu tArA....zarada gurUNI amara tapo - 1 vADIbhAI vADImAM gulAba khIlyuM, sakarIbenanA saMskAranuM siMcana maLyuM, sANaMda kSetramAM saurabha phelAya.zara6 gurUNuM amara tapo - 2 pArasamaNuM sama ratnacaMdra gurUjI maLyA, jIvana arpaNa karI sAcA tAraka banyA, * soLa varSe banyA aNagArA.zarad gurUNI amara tapa - 3 vaizAkha suda chaThThanA maMgala dine, mahAbhiniSkramaNa karyuM gurUjI kane, sANaMda bhUmie varte jyakAra....zara6 gurUNI amara tapa - 4 brahmacarya rozanIe aMtara jhagamagatuM karyuM, cAritra suvAse samAjanuM dilaDuM karyuM, dezavideze suvAsa mahekAvanArA...zaradda gurUNI amara tapa - 5 zAradAbAI svAmI zubha nAma dharyuM, sarasvatI jevA banI jIvana ujajavala ama jIvonA tAraNahArA...zaradda gurUzI amara tapa - tatvajJAna rUpI sarcalAITa karI, bhAvika jananI jamaNa dUra karI, jaina zAsananA kahInura hIrA....zaradda gurUNI amara tapa - 7 anaMta siddhonI kRpAnA pAtra banyA, sat sAdhanAe zAsana dIpaka thayA, sAkSAt saumyamUrti e gaNAya....zarad gurUNI amara tapa - 8 tAraka gurUNInuM zaraNuM sadabhAgya maLyuM. puNyAga manavAMchita kArya saryuM, ciraMjI zAsana sitArA.zaradda gurUNI amara tapa, juga juga cha gurUNa amAra...zaradda gurUNI amara tapa - 9 gAnAraH satI zarada maMDaLa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnezvarI zeThazrI zAmajI velajI vIrANI "vahetA jaLa nIrmaLa bhalA ane dhana dolata detA bhalA" e saMskAra Ape amone gaLathuthImAM pAyA, saMpattI ane samRddhi saMpa ane sadAcAra e te punyanI prasAdI che. eTale maLelI lakSmI samAjakalyANanA, janatA janArdananA, svadharmI vAtasalyatAnA kAryomAM vAparI. punyAnuMbaMdhI punya upArjana karavA mATe Ape amArUM je cAritra ghaDatara karyuM te mATe ame samasta vIrANI parivAra ApanA janmojanmanA traNa chIe. lI. maNilAla zAmajI vIrANI ane parivAra Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. pU. mAtuzrI kaDavIbAI zAmajIbhAI vIrANI jemaNe potAnA saMtAnomAM, lakSmI e te saMdhyAnA raMga jevI, savAranA jhAkaLanA buMda jevI tathA vIjaLInA camakArA jevI caMcaLa che. evA saMskAronuM nAnapaNathI siMcana karyuM. temanA suputrAe AMbo jema phaLa Ave ane name tevI rIte lakhalUTa lakSmI maLavA chatAM niSkAma ane niHsvArtha bhAve vinaya ane vivekathI saMpattine sad upayoga svadharmIo aneka janakalyANanA kAryo mATe karyo. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. vacharAjabhAI maganabhAI mahetA (pAlaNapuravALA) janma : saMvata 1943 svargavAsa : 1992 Ape mArA pitAzrI bAlapaNamAM gujarI gaela hovA chatAM, teozrInI khoTa mane mArA jIvanamAM jaNAvA dIdhI nathI ane tamee siMcelA saddaguNothI huM mArA jIvanamAM AgaLa vadhdha . te traNa adA karavA nimItte A pustakamAM sahayoga ApI kRtArtha thAuM chuM. li. ramaNikalAla rAjamalabhAI mahetA Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. zAradAbena ratilAla mahetA (pAlaNapuravALA) svargavAsa : saMvata 2028 nAnapaNathI mAtAno viyoga jemane jIvanamAM anubhavavA nathI dIdhe tenI punita yAdamAM ramaNikalAla rAjamalabhAI mahetA Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva.chaganalAla zAmajIsAi vIrANI jemanA dAnathI jaina tathA jainettara samAjanI janakalyANanI tathA mAnavatAnI anekavidha pravRttione navajIvana maLyuM. Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. babubena hIrAlAla parIkha hA. ratanacaMdra lakSmIcaMda parIkha hA. kamalAbena ratanacaMda parIkha Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. mAtuzrI lIlAbena maNilAla mahetA ( pAlaNapuravALA) amArAmAM dhArmika saMskArenu Ape je siMcana karyuM, enAthI amArA jIvanane sanmArge laI javAmAM ane sadyAcArI sarakArItAnA supathe vicaravAmAM ame saphaLa anyA e mATe ame ApanA bhaveAbhavanA RNI chIe. li. ApanA suputrA caMdrakAMta maNilAla mahetA rajanikAMta maNilAla mahetA dIpaka maNilAla mahetA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. kuzaLacaMda jhaveracaMda hIrANI janma sAla 1900 svargavAsa sAla 1937 meMdaraDA kalakattA je nAnI uMmaramAM dhaMdhA arthe kalaktA vasyA. ApabaLe AgaLa vadhI s. Kushalchand Co. nI sthApanA karI ane punyanA yoge je lakSmI maLI tene saddaupayoga kare te pahelA prabhue temane bolAvI lIdhA. je custa khAdIdhArI hatA. kuTuMbabhAvanA, dezadvAjha pramANikatA tathA garIbo mATe dilamAM dayA te temanA khAsa guNo hatA. li. lalita kuzaLacaMda hIrANI anila kuzaLacaMda hIrANI narendra kuzaLacaMda hIrANI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI khImacaMda tribhavana zeTha vaya varSa 86 upaleTA (saurASTra ) jemaNe potAnA vatanamAM pU. saMta-satIonI dhAmaka sevA karI che. upaleTAnI pAMjarApoLa, sArvajanika aMgrejI sakUla, jaina dhAmika zALA, jIvadayA khAtu vagere saMsthAomAM tana, mana dhanathI sevA ApI che. zeTha kuTuMbanuM sadAvrata varSothI calAvyuM che ane pitAnuM jIvana atyaMta sAdAIthI dharmabhAvanAmAM vItAve che. Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. sudhIrabhAI jayaMtIlAla jhaverI [ janma : 15-12-50 % mRtyu : 27-pa-69] teozrI pAlanapuranA harilAla jazAkaraNabhAI jhaverInA putra zrI yaMtIbhAInA putra hatA. UbharATanI sahelagAhe mitra maMDaLa sAthe jatAM moTara akasmAtamAM temanuM akALe avasAna thayuM. svabhAve teo UtsAhI, milanasAra ane mAyALu hatA. Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaM. svarUpa samubena harilAla jhaverI jemaNe amArA jIvanamAM bALapaNathI dharmanA saMskAra ane sadAcAranuM siMcana karyuM satya, nIti ane sadAcAranA sumane khIlAvIne samajAvyuM ke lakSmI vIjaLInA camakArA jevI ane saMsthAnA raMga jevI che. jenA prabhAve Aje niSkAma ane niHsvArtha bhAve yathAzakita dharma kAryamAM vAparavAnI preraNA maLI rahI che evA pUjya mAtuzrIne amArA upara mahAna upakAra che. emanA ame bhabhava RNI chIe. li. Apane guNAnurAgI putra rasikalAla harilAla jhaverI Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. jIvarAjabhAI nyAlacaMda mahetA jemaNe mArA jIvanamAM dharmanuM bIja vAvI saMskArarUpI jaLanuM siMcana karyuM che temane mArA jIvanamAM mAnavatAnA guNorUpI khuthI maheMkatI lIlI phUlavADInuM sarjana karyuM, jethI Aje phUla nahi ne phUlanI pAMkhaDI rUpa dharmakSetre vAparI rahI chuM. AvA mahAna upakArI pUjya pitAjIne mArA keTI keTI vaMdana ho. li. ApanI AjJAMkita putrI a. sI. subhadrA rasikalAla jhaverI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. popaTalAla lakSmIcaMdabhAI medI zrI. popaTalAlabhAIno janma pAlanapuramAM saMvata 1965nA phAgaNa suda 4 ne divase thayela. - Arthika rIte sAmAnya gaNAya tevA madhyama varganA kuTuMbamAM te janmyA hatA. teo hIrAnA kuzaLa vepArI hatA. ApabaLe temaNe Arthika kSetre ghaNA vikAsa karyo. vepAramAM paNa teo ghaNA ja pravINa hatA ane sArA kAmamAM paisA kharcatAM te acakAtA na hatA. temanuM hRdaya kuTuMbapremathI chalakAtuM hatuM. teo svabhAve saraLa, nikhAlasa ane premALa hatA, tethI te saMsAramAM temaNe badhAno prema prApta karyo hato. chellA pAMca varasathI temane hRdaya tathA blaDa prezaranI bImArI hatI. temane lAMbI pathArIvaza na kare, tevI koI bImArI kudarate na ApI ane saMvata 2022nA zrAvaNa suddhA 11 ne tA. 26-8-66 zukravAre ekAeka hRdayaroganA humalAthI temanuM duHkhada avasAna thayuM. ekavAra temanA saMsargamAM Avela vyakita paNa temane bhUlI na zake e temano maLatAvaDo svabhAva hato. nehI mitro ane kuTuMba parivAra AvA premALa AtmAne kema bhUlI zake ! prabhu temanA AtmAne zAMti Ape eja prArthanA. mahendrabhAI paTalAlabhAI medI Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. ratanabAI kacarAbhAI bhaNasALI sva. pUjya mAtuzrInA caraNa kamaLamAM.... bAlyA-zizuvayamAMthI ja mArAmAM dhArmika saMskAronuM Ape je siMcana karyuM ane mArA jIvanane sadAcArI saMskAritAnAM sanmA ge laI javAmAM preraNAnA piyuSa pAyA, te mATe huM Apane bhavabhavane RNI chuM ane mArA AtmAne kRtArtha karUM chuM. 1 li. Apane putra kIrtibhAI kacarAbhAI bhaNasALI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. mAtuzrI maNibahena koThArI Aje je kAMI mArAmAM che, sevAnA kSetre, sAmAjika kSetre, AdhyAtmika kSetre, audyogika kSetre ane mAnavatAnA kSetre te sarva Ape ApanI hayAtI daramyAna ApelA saMsakAranuM ja pariNAma che. Ape vAvelA bIjanuM ja phaLa che. cAMda kabI chIpa nahi jAtA hajAra bAdala Ane ke bAda jIvanamAM game tevA tophAna, jhaMjhAvAta ke ApattimAM dhIraja ane hiMmatathI huM zAMta, sthira ane samabhAve rahI zakuM chuM ane temAMthI navI zakti ane navI tAkAta meLavIne jIvanasaMgrAmamAM AgaLa ne AgaLa vadhato rahuM chuM te Ape ApelA amUlya vArasAne ja ane Ape khUba ja khaMtathI ane hoMzathI karela caNatara, gaNatara ane ghaDatarane ja AbhArI che. mAtRdevo bhavaH li. Apano AjIvana braNI ramaNikalAla kasturacaMda keThArI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAtuzrI samaratabena catrabhUja vekarIvALA rASTranI, samAjanI ane kuTuMbanI AbAdIne AdhAra strI che. saMskArI, sadAcArI ane cAritrazIla mAtA 100 zikSakanuM kAma kare che. Ape paNa bAlyAvasthAmAM amArAmAM dharmabhAvanA, saccAI, zubhaniSThA, dayA ane dAnanA je saMskAronuM siMcana karyuM tene ame samajaNapUrvaka AcaraNamAM mUkI ApanuM RNa yakaMcit adA karI zakyA chIe teno amane saMtoSa che. li. ApanA AjJAMkita kAntilAla catrabhUja vekarIvALA caMpakalAla catrabhUja vekarIvALA Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaM. svarUpa rAdhAbahena mULacaMda lAkhANI hA. caMpakalAla mULacaMda lAkhANI Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. samubAI jIvarAja koThArI sva. samubAI jIvarAja becaradAsa koThArI ane sva. jIvarAja becaradAsa ThArInA maraNA the hA. jesaMgalAla jIvarAja koThArI tathA caMdrAbena jesaMgalAla jeThArI Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. ratilAla kezavalAla parikha hA. lIlAvaMtI ratilAla parikha Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. DAhyAbhAI DosajIbhAI ceksI janmaH sana 1908nA zrAvaNa suda 1 budhavAra svargavAsaH tA. 10-5-1958 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. lakSmIcaMduM kIkAbhAI mAdI sva. pU. pitAzrInA caraNakamaLAmAM.... khAlya--zizuvayAMthIja mArAmAM dhArmika saMskAranu Ape je si Mcana karyuM ane mArA jIvanane sadgAcArI saMskAritAnA sanmArge lai javAmAM preraNAnA piyuSa pAyA te mATe huM ApanA bhavabhavane zreNI chuM, ane mArA AtmAne kRtArtha karU chuM. li. Apane putra kezavalAla lakSmIcaMda mAdI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. lakSmIcaMda oghaDabhAI bAlyAvasthAmAM ja mArA mAtuzrInuM avasAna thatAM, mArA saMskAra, sadAcAra ane cAritranA ghaDataranI javAbadArI mArA pitAzrI upara AvI. mArA pratyenA athAga premanA kAraNe pharIthI lagna karavA badhI anukULatA hovA chatAM, sagAsaMbaMdhIonA ati Agraha hovA chatAM temaNe spaSTa zabdomAM nA pADI. mArA pitAzrInI AvI bhavya tyAganI bhAvanAe "jema kumaLA jhADa vALIe tema vaLe" mArA upara tapa, tyAga, vairAgya ane sadAcAranI khUba ja uMDI chApa pADI je AjIvana paryata TakI raheze. mArA mAtuzrInA avasAna samaye mArI uMmara mAtra daza mahinAnI hatI. mArA bhaIjI jAdavajI oghaDadAsa tathA bhAjU maNibahene mane temanA pitAnA saMtAnanI mAphaka ja mArUM lAlanapAlana karyuM, je rIte temaNe zAntibhAI, cImanabhAI, chabIlabhAI tathA amRtalAlabhAInuM karyuM. mArA jIvananA dareka kSetramAM, dareka kAryomAM ane mArI dharmabhAvanAomAM mArA dharmapatnIne haMmezA aMtarane sahayoga ane sahakAra maLe jene pariNAme mArA samagra parivAramAM prasannatA ane praphullatAnI sugaMdha ane saMskAronI suvAsa phelANI ane mAruM AkhuM kuTuMba naMdanavana samuM banI gayuM. Apane janmajanmane RNI caMdulAla li. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. vasaMtabena ravIcaMda sukhalAla zAha * *, janma tA. 9- 2 - 1911 svargavAsa tA. 12 - 1- 71 vasaMtaRtu Ave tyAre ziyALAmAM sukelA jhADapAna praputra ane navapallavita bane, koyala TahukAra karI vAtAvaraNane khuzanumA banAvI de, mAnavajAtana. remeromamAM AnaMdanI laharIo ubharAI uThe, tevI rIte vasaMtabenanuM Agamana thatAM ravIcaMdabhAIne tyAM saraLatA ane sadAca ranA saMskAronI khuba mahekavA mAMDI. - temano dehavilaya tA. 12 - 1- 71 nA reja pUjaya mahAsatIjI zrI vinodInIbAI tathA mahAsatIjI premakuMvarajI Adi. ThA. 12nI sAnidhyamAM AhAra paherAvIne, sAgArI saMthArAnA savAre 10 vAge paccakhANa lIdhA, AlocanA sAMbhaLI ane sAMje pAMca vAgye dehavilaya thaye. cakSudAna ApavAmAM AvyuM hatuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImatI nalinIbena gijubhAI mahetA " puruSArtha puruSane ane lakSmI strInI" e kahevata pramANe gijubhAIe zunyamAMthI sarjana karyuM ane pUnyanA udaye saMpatti ane samRddhi meLavI jeno saddaupayoga janakalyANanA ane mAnavatAnA kAmamAM ke paNa jJAti, jAtI ke saMpradAyanA bhedabhAva vagara karavAnI jemaNe gijubhAIne preraNA ApI. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ a. se. lIlAbena jayaMtIlAla amRtalAla zAha I 6. . nuM ? A htI paNa ke ho eka saMsAra rathane sArI rIte calAvavA mATe be paiDA barAbara sarakhA joIe. saMsArasAgarane saphaLatAthI taravA mATe hoDInA halesA paNa banne sarakhA joIe tevI rIte Aje je kAMI samRddhi AdhyAtmika ane Arthika huM meLavI zako chuM te jIvananA dareka kSetramAM tamArA saMpUrNa sahAgane AbhArI che. jayaMtIlAla amRtalAla (jayaMtIlAla caMdulAlanI kaMpanI) Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapasvI parazotamabhAI zIvalAla dalavADI bI. bra. prakhara vyAkhyAtA, viduSI zAsanazaNagAra pU. zrI zAradAbAI mahAsatIjInA kAMdAvADInA 2029 nA cAturmAsa daramyAna dAna ane tapane vikrama naMdhAyA. Ape paNa 45 upavAsanI ugra tapazcaryA karIne A vikrama teDavAmAM zAsanane jayajayakAra karAvavAmAM amane sahayoga Ape te mATe amArA Apane hArdika abhinaMdana. AvI ugra tapazcaryA AtmAnI AbAdInA lakSe vadhu ne vadhu kare tevI zubha bhAvanA. ramaNilAla kasturacaMda koThArI . maMtrI zrI. va. sthA. jaina dhArmika saMgha, kAMdAvADI, muMbaI 4, Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAla brahmacArI, viduSI prakhara vyAkhyAtA pUjaya zAradAbAI . mahAsatIjInI jIvanarekhA paricayakAra :- bacubhAI pI. dozI, muMbaI. " preraNAdAyI vairAgyamaya jIvana " pAMca A kanyA kema virakatabhAvamAM rahe che ? tenI bAla-sakhIe zALAmAM ramatI hAya, garabA gAtI hAya chatAM A kanyA kema kayAMya rasa letI nathI ? jaina zALAmAM paNa A bALA dhArmika abhyAsa mATe jAya che. jainakathAe! sAMbhaLI tenu mana kAI agamya pradezamAM vicaravA lAge che. caMdanabALA, nema-rAjula, malTIkuvarI, mRgAvatI, padmAvatI vigere kathAo sAMbhaLI jaina zALAmAM bhaNatI mALAene kahe che sakhI ! cAleA, ApaNe dIkSA laIe ! A saMsAramAM kaMi nathI. Ava! maneAbhAva bAlyAvasthAmAM kumArI bena zAradAne Ave che. pAtAnI bahena vimaLAnA prasUtinA prasage ane mRtyue cauDha varSanI bahena zAradA upara saMsAranI asAratAnI sacATa asara karI. kharekhara mAnavInI jaMgIne zebharose ? mRtyu kai kSaNe Avaze tenI kane khakhara che? AjanI kSaNa sudhAravI emAM mAnavajIvananI mahattA che. AvA vicArothI A kanyAnuM mana dIkSA pratye dRDha thatuM hatuM. temanA pitAzrI vADIaAMla chaganalAla ane mAtA zrI sakarIbahena temaja sagAsnehI khaMbhAtavALA kezavalAle tathA dhrAMgadhrAvALA zrI narasiMhadAsa vakhatacaMdra saMghavIe ( ApaNA jaina samAjanA Adarzo zrAvaka) bahena zAradAne samAvavA ghaNI mahenata karI. paraMtu jenA hRdayamAM vairAgyanI yeAta pragaTI che, jeneA AtmA vairAgyanA raMge raMgAI gayA che tene kAMi asara thAya kharI ? temanA pU. bhAIjI hIrAca chaganalAla temaja khIjAee paNa ghaNAM prayatna karyo ke A kanyA saMsAramAM rahe te sAruM, paraMtu bhAvi prakhaLa che. vairAgyapaMthe janArane ghaNI kaseATImAMthI pAra utaravuM paDe ane takA paNa evI maLe che ke temanuM mana vadhu ne vadhu dRDha vairAgyamaya che. sAthe prasa Mge banatu jAya che. zAradAbahenane janma sANaMda mukAme sa Mvata 1981 nA mAgasara sudI 11 nA rAja thayA. sANaMdanI gujarAtI zALAmAM cha gujarAtI sudhInuM vyavahArika zikSaNu letA letA pUrvabhavanA saskAre ane puNyAye khAlapaNAmAM svayaM vairAgya bhAva aMtaramAM pragaTayA. saMvata 1995 mAM khaMbhAta sauMprAyanA pUjya gacchAdhipati 1008 bAla brahmacArI, mahAna vyAkhyAtA AcAryazrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanuM cAturmAsa sANaMda thayuM. senAmAM suga Mdha bhaLI. vairAgI zAradAbahenanA jIvanamAM vadhu AnaMda prApta thayA. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU. mahArAja sAhebane khabara paDI ke vADIlAlabhAI zrAvakanuM kanyAratna dIkSA levAnA bhAva rAkhe che tethI temaNe zAradAbahenane bolAvIne kasoTI karI. bahena ! saMyamamArge vicaravuM kaThina che. saMyama khAMDAnI dhAra che. saMsAranA sukhe choDavA sahelAM nathI. bAvIsa pariSaha sahana karavA muzkela che. bahena tArI uMmara sAva choTI che. Amennatine mArga ghaNuM sAdhanA mAgI le che. tame A badhuM karI zakaze ? mAtA-pitAnI zItaLa chAMya choDI zakaze ? mAtA pitA rajA Apaze? juo, vairAgI zAradA bahenane javAba paNa kevo vairAgya bharyo che? temaNe kahyuM gurUdeva! mArI saMpUrNa taiyArI che. aMtaranA uMDANane aMtaraMga vairAgyane A raNakAra hato." jene mana saMsAra eka anarthanI khANa che ane jene choDavuM che tene keNa rokanAra che? kSaNika jIvanamAMthI AtmaprakAza levAnI mArI ahoniza bhAvanA che. pU. gurUdevane khAtrI thaI ke kharekhara A kanyAratna dIkSA laI jaina samAjane ajavALaze, saMpradAyanI zAna vadhAraze ne zAsananI sevA karaze. A cAtumAsanI aMdara vairAgI zAradAbahene vadhu daDhatAthI ane vadhu samaya meLavIne dhArmika abhyAsa zarU karI dIdhe. TUMka samayamAM dazavaikAlika, uttarAdhyayana sUtra, ane ghaNA kaDA kaMThastha karyA. daDha vairAgI zAradAbahenanI kaTI eka bAju zAradAbahena vairAgyanA paMthe javAmAM AgekUca karI rahyA hatA tyAre bIjI bAju mAtA-pitA temanA sagapaNa mATe vAta karatA hatA. vairAgya ane saMsAranuM tumula yuddha cAlI rahyuM hatuM. zAradAbene daDhatApUrvaka jaNAvI dIdhuM ke mArI sagapaNanI vAto karaze nahi. A sAMbhaLI mAtA-pitAne ghaNuM duHkha thayuM. mAtA-pitAe annajaLane tyAga karavAnI dhamakI paNa ApI, paNa jenuM mana vairAgyamAM ramI rahyuM che, jenI ragerage vairAgyane srota vahI rahyo che, jenA cittaDAmAM cAritramArganI caTapaTI lAgelI che evA daDha vairAgIne zI asara thAya? Akhare mAtA-pitAe kahyuM ke atyAre seLa varSanI uMmare nahi paNa ekavIsa varSanI uMmare dIkSA mATe rajA ApIzuM, paraMtu zAradAbahena seLa varSanI uMmare dIkSA levAmAM ja makakama hatA. temaNe kahyuM ke "sattara varSanA vimaLAbahenanA mRtyune koI rokI zakayuM nahi te A jiMdagIne ze bhare so che? mAruM mana vairAgyanA raMge raMgAyeluM che temAMthI pIchehaTha thanAra nathI." aMte mAtA-pitA, sagAvahAlA-kuTuMbIjanone jaNAyuM ke "zAradAnA dIkSAnA vicAro daDha che." AthI rAjIkhuzIthI dIkSAnI AjJA ApI. zAradA bahenane bhAgavatI dIkSA mahotsava saMvata 196 nA vaizAkha suda cha8 ne somavAre sANaMdamAM ja temanA (mAtA pitAnA) gherathI bhavya rIte khUba dhAmadhUmathI zAradAbahenane dIkSA mahotsava ujavAye. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAta dIkSAvidhi pU. gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAhebe karAvI. gurUdeva pU. ratnacaMdrajI ma. ane gurUNI pUjya pArvatIbAI mahAsatIjInA ziSyA tarIke temane jAhera karyA. zAradAbahena tathA sANaMdanA bIjA bahena jIvIbahenanI dIkSA sAthe thaI. te baMnene mahAsatI pArvatIbAI ma.nA ziSyAo tarIke jAhera karavAmAM AvyA. jIvIbahenanuM nAma jazubAI mahAsatIjI rAkhavAmAM AvyuM. zAradAbahenanuM nAma zAradAbAI mahAsatIjI rAkhavAmAM AvyuM. vairAgya ane vevizALa vaccenI pAtaLI rekhA vilIna thaI gaI ane vairAgya vijayI banya. temanA pUjya pitAzrI vADIbhAI ane mAtuzrI sakarIbahena, bhAIzrI naTavarabhAI, prANalAlabhAI, bhAbhI e. sI. nAraMgIbahena tathA a. sa. IndirAbahena tathA bahene gaMgAbahena, zAntAbahena, hasumatIbahena badhA dharmapremI che ane saMskArI kuTuMba che. sANaMdamAM temane kApaDane sAro vahepAra che. zAradAbAI mahAsatIjInA saMsArI pitA zrIyuta vADIlAla breganalAla saMvata 2021 nA vaizAkha suda cotha ne maMgaLavAra tA. 4-5-65nA roja sANaMda mukAme pahelI vakhatanA hArTa phelanA humalAthI avasAna pAmyA che. mRtyunI aMtima ghaDI sudhI vizuddha bhAve ane mana dharmadhyAnamAM rahetuM hatuM. teozrI ane temanA dharmapatnI tathA putra, putravadhUo ane putrIo badhA pU. mahAsatIjInI sAnidhyamAM jeTalA divasa rahe teTalA divasa dharmadhyAnamAM vyatIta karatA ane jyAre mahAsatIjInA darzana karavA Ave tyAre zubha khAtAmAM sArI rakama bheTa ApatA. pUjya zAradAbAI mahAsatIjI muMbaIthI vihAra karI saMvata 2023mAM dezamAM padhAryA tyAre vihAra karatAM karatAM saMvata 2025mAM sANaMda padhAryA te vakhate temanA saMsArI mAtuzrI sakarIbahenanI tabiyata hArTanI Trabala ane DAyAbITIzanA kAraNe narama hatI. asahya dardamAM paNa temanI samatA gajaba hatI. sakarIbahenanA putra-putravadhUo tathA putrIoe temanI premathI ane lAgaNIthI je sevA karI che te AjanA saMtAna mAtA-pitAnI bhAgye karI zake. pU. mahAsatIjI jyAre sANaMdathI vihAra karavAnA hatA tyAre temanA saMsArI mAtuzrI sakarIbahene kahyuM ke mahAsatIjI Apa bhAvanagara cAturmAsa padhAraze pachI have huM ApanA darzana nahi karI zakuM. mArA mATe ApanA A chellA darzana che. tyAre mahAsatIjIe kahyuM ke tame Ama kema bele che? tyAre temaNe kahyuMhave A nazvara dehano bharoso nathI mATe mane dharma ArAdhanA karavo. pUjya mahAsatIjI pAse eka mahinA sudhI satata zAstra-vAMcana sAMbhaLyuM. ghaNuM paccakhANa lIdhA ane aneka rIte pitAnA AtmAnI sAdhanAmAM joDAvA lAgyA. tyAra pachI pU. mahAsatIjIe bhAvanagara tarapha vihAra karyo. pachI saMvata 2025nA aSADa suda 11nA reja vI. esa. hospitAlamAM sAMjanA pAMca vAge sAgArI saMthAro karI samatAbhAve AtmasAdhanAmAM masta rahetAM saune raDatAM mUkI A nazvara dehano tyAga karyo. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ATha sayamI jIvanamAM pragati dIkSAjIvananI zarUAtamAM mahAsatIjI zAradAbAi svAmInA dhArmika zAstra abhyAsane purUSArtha pramaLa banyA. pU. gurUdeva ane pU. gurUNInI zItaLa chatrachAyAmAM pU. mahAsatIjIe ghaNuM AtmajJAna prApta karyuM. zAstranuM vAMcana karyuM. saskRta-prAkRta bhASAnuM jJAna meLavyuM. A jJAnanA khIjAne lAbha ApatA alpa samayamAM ja pratibhAzALI ane viduSI vyAkhyAtA tarIke pU. zAradAbAi mahAsatIjI khyAti pAmyA. pU. viduSI mahAsatIjI jyAre vyAkhyAna Ape che tyAre mAtra vidvatA nahi paNa AtmAnA caitanyanI vizuddhinA raNakAra temanA aMtaranA uMDANamAMthI Ave che. dharmanA tattvanA zabdArtha bhAvArtha, guDhAne evI dhIra-gaMbhIra, prasAdamaya zailImAM vividha dRSTAMtAthI sabhaLAve che ke zreAtAvuM temAM tanmaya-cinmaya banI jAya che ane apUrva zAMtithI zAradAsudhAnuM rasapAna kare che. mAla brahmacArI, viduSI, prakhara vyAkhyAtA zrI zAradAbAi mahAsatIjInI vANImAM AtmAneA aMtaradhvani Ave che ane te dhvanie aneka jIvAne pratiSedha pamADayA che. suSupta AtmAne DhaMDhoLIne saMyamamArge doryA che. bhagavAna mahAvIranA cAra tIrthamAMnA sAdhvItIrthanI saritA jyAre enA aMtaranA nirmaLa nIrane (ugarAnA) pravADa vahevaDAve che tyAre zreAtAvuM temAM bhIMjAi jAya che ane tapa-tyAga tathA saMyamanA mArge javA prerAya che. saMyamI jIvananI vihAyAtrA atyAra sudhInA 34 varSanA saMyamI jIvanamAM pU. mahAsatIjIne vihArapradeza gujarAta, saiArASTra ane mahArASTramAM thayA che. saurASTramAM-zajakeTa, bhAvanagara, goMDala, jetapura, junAgaDha, jAmanagara, mahuvA, sAvarakuMDalA, dhArI, bagasarA, khATAda, pALIyAda, lIMbaDI, vAMkAnera, thAnagaDha, temaja muLI, sAyalA, vaDhavANa, surendranagara, jorAvaranagara, cuDA, dhrAMgadhrA vigere sthaLe!mAM temanA vihArathI ane temanA upadezathI ghaNAM AtmAoe brahmaca vrata a MgIkAra karela che ane sakhyAbaMdha vrata-paccakhANa thaela che. mahArASTra pradezamAM-leAnAvAlA, pUnA, ghe!Da nadI, ahamadanagara, nAsika, IMgatapurI, zrIrAmapura, lAsalagAMva vigere sthaLAne zeSakALa vihAra karyo ane temanA upadezathI A pradezeAmAM apU dharmajAgRti AvI che. gujarAtamAM amadAvAda, khaMbhAta, sANaM, surata, sAbaramatI, kheDA vigere kSetrane cAturmAsanA lAbha ApyA che. pU. mahAsatIjInA pratiedhathI sALa baheneAe vairAgya pAmIne temanI pAse bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karIne temanA suziSyAe thaela che ane zAsananI abhivRddhi karI rahela che. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nava jaina zAsanamAM eka jaina sAdhvI tarIke rahI temaNe pU. gurUdeva zrI ratnacaMdrajI ma. ane pU. zrI gulAkhacaMdrajI ma. nA kALadharma bAda khaMbhAta saMpradyAyanuM sukAna calAvela che je jaina zAsanamAM virala che. eTaluM ja nahi paNa khaMbhAta sapraznAyanA saMghapati zrI kAMtibhAinI dIkSA paNa pU. mahAsatIjInA hastaka thai che. je Aje mahAna vairAgI pU. kAMtiRSIjI mahArAja sAheba tarIke prasiddhi pAmyA che. Aje khaMbhAta saMpradAyamAM pU. kAMtiRSIjI ma. ThANA-9 birAjamAna che, temAM pahelA pAMca sAdhujIene dIkSAnI preraNA ApanAra pU. viduSI mahAsatIjInI adbhUta vANI che. khaMbhAta saMpradAyamAM navaratna samAna nava saMtA jaina zAsanane zeAbhAvI rahyA che. te (1) mahAna vairAgI pU. kAMtiRSIjI ma. (ra) A. bra. pU. sUryamuni ma. (3) khA. bra. pU. araviMdramuni ma. (4) mA. pra. navIna RSi ma. (pa) A. bra. pU. kamalezamuni ma. (6) khA. bra. prakAzamuni ma. (7) mA. pra. pU. cetanamuni ma. (8) khA. bra. pU. mahendramuni ma. (9) navadIkSita pU. darzanamuni ma. ThANA-9 vidyamAna che. pUjya mahAsatIjIe AjathI 11 varSa pahelAM kAMdAvADI saMghanI cauda cauda varSInI vinaMtIne mAna ApI sa. 2018nuM cAturmAsa kAMdAvADI karyuM" hatu. tyAre pU. mahAsatIjInI tejasvI prabhAvazALI vANIe ane khAsa karIne brahmacarya paranA sacATa vyAkhyAne e janatAmAM alaukika asara karI ane pariNAme kAMdAvADImAM temanA sAnidhyamAM zrI saMghanA maMtrI zrI ramaNikabhAi kAThArI sahita 51 bhAI-maheneAe ekIsAthe brahmacarya vratanI pratijJA lIdhI hatI. mehamayI muMbainagarI mATe A abhUtapUrva banAva hatA. kAMdAvADI cAturmAsa pachI anukrame pU. mahAsatIjIe mATuMgA, dAdara, vilepArlA ane ghATakopara cAturmAsa karyAM. A cAturmAsAmAM tapazcaryAnA pUra AvyA hatA. A cAturmAsa daramyAna temaja zeSakALamAM pU. mahAsatIjI pAse kula 108 hAthajoDa thai hatI. A rIte pU. mahAsatIjIe muMbaImAM khaMbhAta saMpradyAyanuM nAma rezana karI pachI gujarAta taraphe vihAra karyAM. gujarAtamAM khaMbhAta, amadAvAda, bhAvanagara, rAjakoTa, dhrAMgadhrA, amadAvAda (nagarazeThanA vaDe) cAturmAsa karyo. A cAturmAsamAM pU. mahAsatIjInI prabhAvazALI vANIthI gujarAta-saurASTramAM tapa-tyAganI bharatI AvI hatI. pU mahAsatIjI eka vakhata te mukhainagarIne pAvana karI cUkayA hatA. paNa pU. mahAsatIjInI vANI mubainI janatAmAM evuM AkarSaNa peddA karI gai hatI ke pU. mahAsatIjI dezamAM padhAravA chatAM muMbainI janatA temanA cAturmAsa mATe jhaMkhI rahI hatI. eTale kAMDhAvADI Addhi sadhAnI vinaMtI avAranavAra cAlu rahI hatI. tethI muMbai saMghanI A grahabharI vinaMtIne mAna ApI cha varSamAM pU. mahAsatIjIne muMbaI AvavAnu manyu, ne janatAnA dila AnaMdathI ubharAyA. vAca!! Apa A uparathI samajI zakaze Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ daza ke pU. zAradAmAi mahAsatIjIe mukhainagarInI janatAnA Dhilane prema keTale saMpAdana karyo haze! saMvata 2029mAM kAMDhAvADI saMghanI AgrahabharI vinaMtIne mAna ApI pUjya mahAsatIjI kAMdAvADI cAturmAsa padhAryA. pU. mahAsatIjInA pravacanathI mAnavanA hRdayamAM anekhuM AkarSaNa thAya che ke jethI vyAkhyAna hAla haraha Mmeza cikakAra bharAi jAya che. pU. satIjInA satunA prabhAve cAturmAsamAM anerA AnaMda vartya che. dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanAnI bharatI AvI hatI. A vakhatanuM cAturmAsa abhUtapUrva che. A vakhatanu vakhatanuM cAturmAsa kAMdAvADInA ItihAsamAM suvarNAkSare lakhAze. pU. mahAsatIjInA mATuMgA cAturmAsanA vyAkhyAnA zAradA sudhA bhAga 1-2, jenI prata 8500, dAdara cAturmAsanA vyAkhyAnA zAradA sajIvanI bhAga 1-2--3, jenI prata 6000, ghATakaiAparanA vyAkhyAne zAradA mAdhurI bhAga 1-2-3, prata 6000, rAjakeTa cAturmAsanA vyAkhyAnA zAradA parimala bhAga 1-2-3 saMyukata, tenI prata 2000, amadAvAda cAturmAsanA vyAkhyAne zAradA saurabha bhAga 1-2-3, prata 6000, ATalA pustaka pU. mahAsatIjInA vyAkhyAnanA bahAra paDayA che, ane te badhA pustakA khalAsa thai gayA che. jema jema pustakA bahAra paDatA gayA tema tema janatAnuM AkarSaNa vadhatu gayuM. vAMcakAne A uparathI khyAla Avate haze ke pU. mahAsatIjInA vyAkhyAne nu keTalu AkarSaNa che. je pustakA khalAsa thaI gayA che tenI eTalI badhI mAMgaNI che ke kadAca pherIne mahAra pADavA paDaze. A badhA prabhAva khA. bra. viduSI, prakhara vyAkhyAtA pU. zAraDhAkhA, mahAsatIjIneA che. saMvata 2030nA vaizAkha suddha chaThThanA pavitra divase pU. mahAsatIjInA sayamI jIvananA ceAtrIsa (34) varSa pUrA thAya che. mA. pra. viduSI pU. mahAsatIjInA saMcama yAtrAnI A rajata jayaMtI ApaNane saune AdhyAtmika mArge javA dIvAdAMDI rUpa banI rahe. pU. mahAsatIjInA caraNakamaLamAM amArI kaTI koTI vadanA hA. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namra nivedana khaMbhAta saMpradAyanA pU. bA.bra. prakhara vyAkhyAtA, zAsanadIpikA viduSI pU. zAradAbAI mahAsatIjI jemanI vitarAgavANImAM evI anekhI tejasvItA ane ojasabharyA che ane jemanA neNamAM ane veNamAM prema, maitrI ane karUNAnA evA jharaNuM vahe che ke game te patita mANasa paNa pAvana banI jAya, saMsAranA kAdava ane kIcaDamAM kheMcelo hoya to bahAra nIkaLI jAya, ajJAnanA aMdhakAramAM aTavAta hoya te navA prakAzane pAme, bhAna bhUlele hoya te samajaNamAM AvI jAya, paththara jevo hoya to paNa pIgaLI jAya. svAbhAvika che ke jyAre hRdayamAM nirmaLatA hoya, saraLatA, pavitratA ane binasAMpradAyikatA bharI hoya tyAre AvI IzvarI tAkAta sahaja hoya ja ane eja sAcA saMtanI pratitI che, kAraNa saMtanA darzanathI bhAvanA badalAya che ane saMtonA sparzathI buddhi badalAya che ane tenA samAgamathI jIvana badalAya che. pU. zrI zAradAbAI mahAsatIjI kAMdAvADI dharmasthAnakamAM 202-aa cAturmAsa mATe padhAryA ane mAtra bRhada muMbaImAM nahi paNa sArAe bhAratamAM dAna, zIla ane tapamAM ajoDa ane abhUtapUrva vikrama sthApyo, khaMbhAta saMpradAyane, bhagavAna mahAvIrano ane zAsanano jayajayakAra karyo. parvAdhirAja paryuSaNa parva daramiyAna dAnamAM judI judI janakalyANanI, mAnavatAnI ane sahadhamI vAtsalyatAnI pravRttio mATe rU. 10 lAkha bhegA thayA. tapazcaryAmAM upathI kAI sudhImAM saMkhyA 500 upara pahoMcI ane sArI saMkhyAmAM AjIvana brahmacaryavratanA paccakhANa paNa thayA. cAturmAsa daramiyAna kAMdAvADI rAjagRhI nagarI hoya ane rAjagRhI nagarInA zrAvake ane zrAvikAo jema sAta "vavA" vinaya, vidyA viveka, vicAra, vANI, vartana ane vijayathI zobhatA hatA. satIjInA cAturmAsa vihAra prasaMge paNa kAMdAvADInA itihAsamAM apUrva mAnava samudAya umaTayo hato. lagabhaga 5000 (pAMca hajAra) bhAI bahene hAjara hatA ane badhA TheTha vAlakezvara koThArI hola sudhI sAthe ja rahyA hatA. A badhe pratApa satIjInI vitarAgavAno che ane cAturmAsa daramiyAna je vitarAgavANI temanA zrImukhethI nIkaLI te pravacanonA pustakanuM prakAzana paNa sArAe bhAratamAM eka aitihAsika prasaMga banaze. 2030nA karataka suda punamane divase satIjInA pravacana purA thayA ane mAgazara suda punamane divase cAtumAsanA pravacananuM 1026 pAnAnuM pustaka "zAradA saritA" ame samAja pAse mukI zakyA. sAmAnya rIte cAturmAsanA pravacananA pustakanuM prakAzana cAturmAsa pUrNa thayA pachI lagabhaga cha-ATha mahine ane koI koI vakhate bAra mahine bahAra paDe che. jyAre cAtumAsa pUrNa thayA pachI mAtra eka ja mahinAmAM "zAradA saritA " 1026 pAnAnuM pustaka kAMdAvADI saMgha bahAra pADe che te paNa satIjInA pUnyane, pratIbhAne, saraLatA ane nirmaLatAno prabhAva che. zAradA saritA nI 3000 nakala chapAvavAnuM nakakI karyuM hatuM paNa amArI pAse lagabhaga 3400 pustaka mATenA nAma, pustaka taiyAra thAya te pahelA ja AvI gayA je janatAno satIjInA pravacana mATeno prema ane bhakita batAve che. jemaNe agAuthI putake lakhAvela che temanA nAmanI yAdI A pustakamAM Apela che. amo sarvano saMdara sahakAra ApavA mATe hArdika AbhAra mAnIe chIe. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAra jyAM jyAM sAdhu saMtonA samAgamano lAbha nathI maLatuM tyAM dharmabhAvanA jAgRta rAkhavA pustaka khUba ja upayogI banaze ane dareke dareka kuTuMbamAM dararoja rAtre samUha vAMcana karavAthI saMtAnomAM saMskAra, sadAcAra ane cAritranuM ghaDatara karavAmAM khUba ja lAbhadAyI banaze te ame "zAradA saritA"nA prakAzanane A purUSArtha saphaLa thaye mAnI dhanyatA anubhavazuM. A pustaka prakAzananA mukhya dAtAo dAnezvarI zeThazrI maNilAla zAmajI vIrANIe rU. 7500 tathA pAlaNapuranivAsI suzIlAbahena ramaNikalAla rAjamala mahetAe rUA. 7500 ApI amArA A virATa kArya mAM khUba protsAhana, preraNA ane soga Ape temaja rUA. 1000 ApanAra sarva dAtAo jemanA nAmanI yAdI paNa A pustakamAM ApavAmAM AvI che te badhAne zrI saMgha taraphathI hArdika AbhAra mAnIe chIe. dhanyavAda ApIe chIe ke AvA dharma pracAranA kAmamAM haMmezA saha | bApI punyAnubaMdhI punya upajana kare. "zAradA saritA"nI 3000 nakala chApavAnuM atyAranI asahya kAgaLanI ane chApakAmanI moMghavArImAM lagabhaga rU. 63000nuM kharca AvyuM che. eTale eka nakalanI kiMmata rUA. 21 uparAMta paDaze. zarUAtamAM sAmAnyamAM sAmAnya vAMcaka varga vadhAremAM vadhAre lAbha laI zake te mATe vecANa kiMmata rU. 7 rAkhavAnuM nakakI karela paNa mukhya dAtAo zrI maNilAla zAmajIbhAI vIrANI tathA zrImatI suzIlAbahena ramaNikalAla rAjamala mahetAe vinaMtI karI ke je vecANa kiMmata rUA. 5 rAkhavAmAM Ave to sAmAnyamAM sAmAnya vyakti paNa pUrepUre lAbha laI zakaze eTale ame temanI vinaMti svIkArI ane A virATa kAmanI amArI javAbadArI samajadAra samAje bahu ja suMdara sahaga ApIne haLavI karI nAkhI. A pustakanA prakAzananA kAmamAM amAre zrI naMdalAlabhAI maganalAla dozIne aMtaHkaraNapUrvaka AbhAra mAnavo ja joIe, kAraNa ke temaNe milamAMthI kAgaLa milanA bhAve amane meLavI apAvI lagabhaga bajAra bhAva karatAM 20 TakAne phAyado karAvI Apo. pUphanA vAMcana mATe tathA praphe dararoja samayasara pU. mahAsatIjIne maLI jAya tathA vAMcelA prapha pAchA maLI jAya tenI suMdara vyavasthA karavA mATe ame temanA khUba ja AbhArI chIe ane te ja A 1026 pAnAnA pustakanuM prakAzana cAtumAsa pUrNa thayA pachI mAtra eka ja mahinAmAM bahAra pADI zakayA. ' bhAIzrI ramaNalAla nAgaradAsa gesaliyAe A pustakanA palATIka kavara koI paNa jAtanuM mahenatANuM lIdhA vinA banAvI ApyA te mATe temane paNa AbhAra mAnIe chIe. chevaTe janmabhUmi kAryAlayanA saMcAlakoe ovaraTAIma karAvIne ane mudraNa vibhAganA kAmadAroe khUbaja suMdara sahayoga ApIne A pustakanuM prakAzana samayasara karI ApavA mATe ame temanA khUbaja DaNI chIe. zrI vi. sthA. jaina zrAvaka saMgha kAMdAvADI, muMbaI, tA. 6-12-73 ramaNikalAla kasturacaMda kekArI li. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA (bhAga 1-2-3 saMyukata ) Page #41 -------------------------------------------------------------------------- Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sva. AcArya gacchAdhipati pUjya zrI bA.bra. ratnacaMdra guravenamaH saMvata 2029 nA kAMdAvADI cAturmAsamAM ApelA pravacana vyAkhyAna naM. 1 "viSaya pratyene virAga" aSADa suda 11 ne maMgaLavAra tA. 10--73 anaMta karuNanIdhi, zAsana samrATa, zramaNa bhagavaMta mahAvIra svAmIe jagatanA jIvonA kalyANane arthe AgamanA pAne pAne suMdara ane zAzvata sukha ane zAMti prApta karavAnI hita zikhAmaNa TAMkI gayA che. hRdayapaTa uparathI karmanA kATa nIkaLI jAya ane AtmA karmanI jelamAMthI mukta bane evI prabhunI vANI che. paNa eka vakhata aMtaramAM TaMkAra thavo joIe. nAvo purattA" trikALa jJAnI evA jinezvara prabhunA vacanamAM anurakta banI javuM joIe. anAdikALathI jIva anurakata te banyo che ane rAgI paNa banyo che. rAgano piSaka banyo che, eno rAga karyo, ene prema karyo, ene saMga karyo ne emAM anurata banyuM ke jenAthI anaMta saMsAra vadhAryo. rAga karyo paNa rAga karatAM AvaDA nathI. rAga karyo karavA jevuM che? ajJAnane kAraNe khabara nathI ke kone rAga karo ane kene rAga cheDave? jenA jJAnataMtu nabaLAM paDI gayAM hoya tevA pAgala mANasane rastAmAM rakhaDate tame je che ne? e rastAmAMthI zuM vaNe che? kAgaLa-kAMkarA ne cIMtharAM bhegAM kare che. je grahaNa nathI karavAnuM tene grahaNa kare che. ane je grahaNa karavAnuM che te nathI karato ene tame gAMDo kaho che ne? te eka vAta samajI le ke tame manuSyabhava pAmIne je grahaNa karavAnuM che tene grahaNa na kare ane na grahaNa karavAnuM karo to mAre tamane kevA kahevA ? manuSyabhava pAmavA mAtrathI kalyANa nathI thavAnuM. keI mANasanuM nAma hIrAlAla, motIlAla ke pannAlAla hoya che tethI te hIrA, motI ke pannAvALo nathI banI jato. keInI aTaka nANAvaTI hoya te te dhanavAna banI jato nathI. te rIte tame samajI le ke khAlI lavAre karavAthI ke moTA lekhaka banI lekha lakhavAthI kalyANa nahi thAya. bolo ochuM paNa AcaraNa vadhu karo te AtmAnuM kalyANa thaze. bhautika bhegone rAga karavA jevo nathI. mArA ane tamArA AtmAe anaMta pugala parAvartana karyA. devatAnAM zarIra dhAraNa karyA. mAnavInA zarIrane ghaDapaNa Ave, Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA roga Ave paNa devatAnA dehane darda na Ave, ghaDapaNa na Ave paNa enuM AyuSya pUrNa thaye cavavuM paDe che. mATe jJAnI puruSo kahe che jeno janma che tenuM avazya mRtyu che. mithyAtvI devane devakamAMthI cavavAno samaya thAya tyAre duHkha thAya che. paNa samakitI devane raheja paNa duHkha thatuM nathI. e ema vicAre che ke kyAre A pudgalanA pathArAnI rAganI AgamAMthI chUTuM ane mAnavabhava prApta karI vItarAga zAsana pAmI jaldI karmanAM baMdhane toDI AtmAnA alaukika sukhanI meja mANavA mekSamAM jAuM. baMdhuo! jinezvara bhagavaMtanA vacanAmRta pratye rAga kare to tamArAM gADha baMdhane tUTI jAya. dharmane rAga thAya te saMsArane rAga chUTayA vinA na rahe. emAM pANIne kogaLe bharIne kAkA mAmA belAya? je kAkA-mAmAM besavuM hoya to ke gaLAne tyAga karo ane kAM mauna raho. bemAMthI ekano tyAga karavo paDaze. tema je mokSanA sukhanI IcchA hoya to vItarAga zAsananA anurAgI bane. ane viSaya pratye virAga keLave. mokSa sukha pAmavAnA cAra akasIra ilAja che. temAM prathama IlAja che viSaye pratyene virAga (2) kaSAyane tyAga (3) guNAnurAga (4) dharmakaraNImAM apramata bhAva. A cAra upAye jyAM hoya tyAM dharma hoya. dharmanuM kArya e che ke anAdikALathI kamanI kedamAM phasAyelA AtmAne janma-maraNa-rAga-dveSathI choDAvI zAzvata sukhanI prApti karAve. viSayane virAga eTale viSaya pratye tirasakAraviSamAM dezanuM darzana thavuM. viSaya e viSa jevA che. Aloka ane paralokamAM duHkhadAyI che, ema samajI viSayanuM vamana karI brahmacaryavratane aMgIkAra karavuM. AtmasukhanA athI AtmAne A saMsAra zUnya lAge che. e to ema samaje ke game teTalA viSaya-bhogo bhogavuM paNa tenAthI mane tRpti thavAnI nathI. paNa A bhege bhegavavAnuM pariNAma durgatinAM duHkho bhegavavAnuM che. ane bhavaparaMparAnuM visarjana thavAne badale navA navA bhavenuM sarjana karavAnuM che. AkhA jagatanA bhautika padArtho mane ApI devAmAM Ave to paNa IcchAone aMta AvavAno nathI, to AvA apUrNa ane tuccha viSayane rAga zA mATe karuM? je dharma karavAthI mArI IcchAo zAMta thAya, tRptino AnaMda Ave, ane durgatinAM duHkhaDAM bhegavavAM na paDe e jinezvara bhagavaMtano batAvela dharma aMgIkAra karI lauM. devAnupriyo! A vAta tamane samajAya che. pAMca Indriya ane tenA viSayo e kaMI kharAba nathI paNa e IndriyanA viSayamAM utpanna thato vikAra kharAba che. AMkha jarUrI che, paNa AMkha dvArA manahara rUpa-raMga joIne temAM utpanna thato vikAra bhayaMkara che. kaI bhAI ke bahenanuM rUpa joIne mana mAM thAya ke kevuM saMdarya che. keI bahenanI saMdara sADI joIne manamAM thAya ke kevI sarasa sADI paherI che! madhura zabda sAMbhaLI Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kAnane khUba gamI jAya, sArI gaMdha nAkane gamI jAya che, suMvALA sparza game che ane A jIbhane bhAvatAM bhajana game che. temAM jIva Asakata bane che AyaMbIla karavA beThA. bhANamAM garamAgarama DhokaLAM pIrasAya, baTakuM laIne maDhAmAM mUkyuM tyAM thaze ke aho! DhokaLAM garama che paNa AicA nathI. roTalI unI unI hoya te bhAve, be badhu khavAya. A zuM batAve che! vastune tyAga thaye paNa vRttine tyAga thaye nathI kamanI bhekhaDe teDavA mATe bAhya ane AtyaMtara bane tyAga joIe. bAhA karaNI ane bAhya tyAgathI tamane pUNya baMdhAze, svarganAM sukha maLaze paNa AtmAnAM sukha nahi maLe. karmanI nirjarA nahi thAya. dehane game teTalAM sukha maLe paNa mekSa na maLe tyAM sudhI AtmAne to baMdhana ja che ne? baMdhana baMdhana e mAruM mana paNa Atama khe chUTakAre, mane dahezata che A jhaghaDAmAM (2) thaI jAya pUre nA janmA-baMdhana. madhurAM mIThAM ne managamatAM paNa baMdhana ane baMdhana che, laI jAya janamanA cakarAve evuM duHkhadAyI AlaMbana che, huM lAkha manAvuM manaDAne (2) paNa eka ja ene uhaMkAre baMdhana. lokhaMDanI beDI hoya ke sonAnI beDI hoya paNa aMte te beDI e beDI che. piopaTane sonAnuM pAja ane dADamanI kaLIonuM roja bhojana ApavAmAM Ave to paNa ene baMdhanarUpa lAge che. te rIte tamArA pUryodayane kAraNe tamane game teTalAM sukha maLatAM hoya te paNa muktinAM sukha na maLe tyAM sudhI tamane saMsAranuM baMdhana e baMdhanarUpa lAgavuM joIe. to tamane baMdhanane teDavAnI laganI lAgaze. paNa jene A baMdhana baMdhanarUpa lAgatuM nathI te baMdhanakyAMthI toDaze ? evA ajJAna AtmAo paisAnI pAchaLa mAnavajIvananI amUlya paLone veDaphI rahyA che. paiso meLavavA mATe Ajane mAnava pitAnA dharmane, dharmaguruone, ane saMgha tathA zAsanane paNa bhUlI jAya che. paiso meLavavA svadeza choDI paradezamAM prayANa kare che. AryabhUmi choDIne anAryabhUmimAM jAya che. ane te paise moTA bhAge patnInA pAlana-poSaNamAM, parivAranA piSaNamAM ane kIrtinI pAchaLa vaparAya che. anarthanI khANa jevA arthanI pAchaLa ghelo banelo mAnavI kaI gatimAM jaIne paTakAze? enuM zuM thaze? mane to evA jIvonI dayA Ave che. uttarAdhyayana sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke : je pAvakammehi dhaNaM maNussA, samAyayanti amayaM gahAya / pahAya te pAsapayaTTienare verANubadhdhA narayaM uventi / / uta. sU. a. 4 gAthA 2, Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA manuSya anyAya, anIti ane adharma Adi pApa karma karIne dhana meLavatI vakhate dharmakarmane neve mUkIne dhane pArjanamAM masta bane che. paisA maLatA hoya te upAzraye AvatAM baMdha thaI jaze. temane thaze ke upAzraye have nahi jaIe to cAlaze. have mahAsatIjI cAturmAsa AvI gayAM che have kyAM javAnAM che? siMha pAMjarAmAM pUrAI gayA che. have ciMtA nahi. bhAI! tame Ave ke na Ave, sAdhu te enA svAdhyAyAmAM masta raheze paNa tamAruM zuM thaze? saMte tamane pUche ke tame paisA kevI rIte kamAva che? to kaheze ke mahAsatIjI jevA gharAka tevA bhAva. bhale ne bheLa gharAka maLI jAya te amAruM kAma thaI jAya. A anyAya ane anItinuM dhana meLavI tene kumatithI amRtanI jema grahaNa karIne AnaMda mAne cho. paNa yAda rAkhaje, evA dhanathI maLelA sukhamAM tamane zAMti nahi maLe. kadAca ahIM tame AnaMda mAnaze paNa paralokamAM AnaMda osarI jaze. AnItinuM dhana meLavI AnaMdabhera ghera gayA. zrAvikA pUche ke Aje tamAruM mukha khUba AnaMdita dekhAya che, tyAre kaheze ke are! cAra mahinAmAM na maLe eTaluM dhana" Aje kamAyo chuM. eka divasamAM ATalo naphe thayuM che. patnI pUche ke kevI rIte kamAyA? tyAre kahe ke e dhaMdhAnI vAtamAM tuM na samaje. kAraNa ke tame samaje che ke zrAvikA evI dharmiSTha che ke huM vejAnI sADI paherIza, dAgInAno tyAga karIza, sAdAM bhojana jamIza, bane teTalA ochA kharce ghara calAvIza paNa mAre pati durgatimAM jAya evuM dhana mArA gharamAM na joIe. e pharIpharIne pUche paNa pati kahe dhaMdhAnI bAbata tamAre viSaya nathI ema gallAtallAM karI vAtane toDI nAkhe. paNa vicAra karo e pApa jIvane kayAM laI jaze? brahmadatta cakravarti ane citta muni ane pUrvabhavanA bhAIo hatA. cittamunie avadhijJAnathI jANyuM ke mAro bhAI bheganA kAdavamAM kheMcI gayo che. ene pitAnA bhAInI dayA AvI ane bhoganA kAdavamAMthI bahAra kADhavA saMta hAlI cAlIne tene samajAvavA ghera AvyA. temane saMte hAlI cAlIne AvIne samajAve ke he devAnupriya! A saMsAranA viSaya viSa jevA che. bhoga bhayAnaka che. dhanane ati lobha durgatimAM laI janAra che. eka divasa choDIne javAnuM che. mATe kaMIka samaje. te vakhate ema na mAnatA ke saMte navarA che. emanI pAse to eka tyAganI vAta che. bhAI! ame navarA nathI. amane divasa TUke lAge che. dIkSA lIdhAM ATalAM varSo thayAM paNa ema lAge che ke haju ame kaMI sAdhanA karI nathI. paNa tamane e samajAtuM nathI. brahAdatta cakravatine cittamunie samajAvavAmAM bAkI na rAkhyuM paNa e na samajyA. viSayo pratyethI virAga na keLa te marIne narakamAM gayA. te rIte jIvAtmA pApakarma karIne Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA dhana meLavI amRtanI jema grahaNa karaze temAM AnaMda mAnaze, pApakarmamAM anurakata raheze te brahmadatta cakravarti jevI hAlata thaze. divasanA divase, mahinAonA mahinAo ane varSonA varSe AkhI jiMdagI dhana meLavavAnI pAchaLa ane viSayasukha bhogavavAmAM cAlyAM jAya to paNa AjanA mAnavIne ciMtA thatI nathI ke mAruM zuM thaze? jeNe mAnavajIvananuM dhyeya dharmanI ArAdhanAne badale dhananI ArAdhanA karavI ema mAnI lIdhuM che tene devene paNa durlabha evA mAnavajanmanI kiMmata kyAMthI samajAya? atyAra sudhI bhale na samajyA paNa have kaMIka samajyA che te viSaye pratyene virAga keLave. jene pAMca Indriyajanya viSaya pratyethI virAga Avyo hoya ne mokSanI rUcI jAgI hoya te brahmacaryanI pratijJA le. bIjo upAya che kaSAyane tyAga - kaSAya jherI bhayaMkara nAga jevA che. kaSAya 25 che anaMtAnuM baMdhI keAdha-mAna-mAyA-lobha, apratyAkhyAnI kedha-mAna-mAyA-lobha, pratyAkhyAnI krodha-mAna-mAyA-lobha, saMjavalanane kedha-mAna-mAyA-lobha e seLa kaSAya ne nava nekaSAya-hAsya-rati-arati-bhaya-zeka-durga chA, strIveda, puruSaveda, napuMsakaveda e 25 kaSAya cAritra mohanIya karmanI prakRti che ane samyakatva mehanIya, mithyAtva mehanIya ne mizra mohanIya e traNa darzana mehanIya karmanI prakRti che. cAritra mohanIya karatAM darzana mohanIya khUba bhayaMkara che. A jIvane saMsAramAM bhamAvanAra hoya te darzana mehanIya che. darzana mehanIya jIvane muMjhavI nAkhe che. satya vastunI pratIti thavA detuM nathI. darzana mehanA kAraNe jIva ema mAne che ke A gharaAra, paisA badhuM maLyuM che te bhogavI lauM. A bhavamAM sukha bhogavI lauM. parabhava keNe joyo che? darzana mATe tArI mati muMjhANuM, cAritra cUkyo enI zraddhA na ANuM samajIne kara zraddhA te thAye beDe pAra, dipaka pragaTe dilamAM jInavANuM jaya jayakArazAstranA ajavALe aMdhArAM dUra thAya, dipaka pragaTe dilamAM jInavANuM darzana mehanA kAraNe jIvanI mati muMjhAI gaI che. eTale bhagavAnanA vacana upara tene zraddhA thatI nathI. je prabhunA zAstra upara zraddhA thAya, aMtaramAM zraddhAnI ta jale. te ajJAnanAM aMdhArAM dUra thAya temAM zaMkA nathI. ApaNu paramapitA prabhune zuM svArtha hato? ene meha-mAyA ke mamatA na hatI. emane e moha na hatuM ke duniyAmAM mAruM nAma amara karI jAuM, mArI kIti phelAvuM. emane tamArA sukhanI IrSyA nathI AvatI ke khoTuM bole. sarvajJa ane sarvadazI prabhue je kaMI kahyuM che te sAcuM kahyuM che. DokaTaranI davA game tevI piIjhana hoya te paNa zraddhAthI le che. tyAM vizvAsa che ke davA Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA laIza te mAro roga maTaze. tema sarvajJa prabhunA vacana upara eTalI te tamane avazya zraddhA thavI joIe ke pApathI pAchA vaLIza ane dharma karIza te mAre parabhava jarUra sudharaze. , bhavya jIvanI bhavyatAnA jore prabhunA mukhamAMthI zAstranI saravANI chUTI che. emane kaMI ja svArtha ke moha na hatuM. caDakauzIka jevA bhayaMkara jherI nAganI bhavitavyatAnA jorathI prabhu bhayaMkara jaMgalamAM gayA. ane mukhamAMthI zabdo sarI paDayA. bujha, bujha caMDakozIyA! ane caMDakauzIka udhAra thaye. AvA ne udhAra thaye te mAro kema na thAya ema samajIne prabhunA vacana upara zradhdhA kare, tamAre udhAra kema na thAya! Aje vijJAna upara jeTalI zraddhA che, teTalI vItarAga upara nathI, TelIvIjhana AvyAM eTale pratikamaNa karanArAnI saMkhyA ochI thaI ane bALake jaina zALAmAM jatA ochA thaI gayA. kAraNa ke TelIvIjhana upara pikacara batAve che. pratikramaNa karavA jAya te jovAnuM - jatuM rahe. e eka prakArano moha che ne? mekSaprAptine bIjo upAya kaSAyono tyAga cAle che. kaSAya e mohanIya karmane bheda che. kaSAya te mAnavInA aMtaramAM tANavANAnI jema vaNAI gaI che. saMjavalana kaSAya hoya tyAM sudhI kevaLajJAna thAya nahi. jIvane vicAra Ave che ke he jIva! tArI jiMdagI keTalI bAkI che ! sukha meLavavA mATe kaSAyanuM piSaNa karuM chuM. A jiMdagIne bharoso nathI; palakArAmAM cAlyo jaIza. tame pipara reja vAMce che tyAre pahelA zuM vAM? "jaina maraNa" kenuM maraNa thayuM che ne kenI sAdaDImAM javAnuM che. maraNa vAMcIne camakI UThe che ke e bhAIne te kAle joyA hatA, upAzrayamAM maLyA hatA ane Aje zuM thaI gayuM? A kSaNabhaMgura dehane bharesa karavA jevo nathI. tArI kAcI kAcI kAyAne tuM zAne kare che gumAna, bhajI le mahAvIra nAma. kAyA tArI kAcI che, mAna zikhAmaNa sAcI che, cAra divasanI che jiMdagAnI, cAra divasanA khela. e dhana delata kaMI kAma na Ave, tuM zAne kare che gumAna bhajI le. bhagavAna kahe che A kAyA kAcI mATInA kuMbha jevI che, AyuSya kSaNika che. kAle zuM thavAnuM che tenI khabara nathI ane eka divasa badhuM choDIne mAre avazya javAnuM che. mATe bane teTalI dharmanI ArAdhanA karuM. huM na karI zakuM te je kare che tene anumodanA to ApuM. bane teTalo viSaye uparathI virAga lAvI, kaSAyene tyAga karIne mAruM jIvana pavitra banAvuM. have mokSaprAptinA upAyanA be bola bAkI che. samaya thaI gayo che. vadhu bhAva avasare kahevAze. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * vyAkhyAna naM. 2 - "kaSAyane tyAga aSADa suda 10 ne budhavAra tA. 11-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAone baheno ! zAstrakAra bhagavaMta anaMtakarUNAnA sAgara prabhu bolyA ke jIvAtmAo ! je karmanA baMdhana toDI bhavabhramaNano aMta lAvavo hoya to tenA mATe kaI gya janma hoya to mAnavajanma che. ane yogya kSetra hoya to te AryakSetra che. kAraNa ke divyabhUmimAM vasanAra deva ke Indra game teTale zakitadhArI hoya to paNa tenI kAta nathI ke te ghAtakarmane kSaya karI zake are ! eTalI moTI vAta kayAM karavI ! eka navakArazI paccakhANa na karI zake. dene jeTalA sAgaranuM AyuSya hoya teTalA hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. be sAgaropamanuM AyuSya hoya te tene be hajAra varSe AhAranI IcchA thAya. tyAM sudhI AhAra na kare chatAM tene tapa kahevAya? nA kaMIka sUryavaMzIo navakArazI Ave tyAM sudhI pathArImAMthI UThayA nathI hotA to tene kaMI lAbha maLe? "nA" je samajaNapUrvaka svecchAthI tyAga kare che. tenuM nAma tapa tene lAbha maLe che. aDadhuM aMga rahI gayuM hoya, UThavAnI tAkAta nathI ane saMsArI sukha bhegavI zakato nathI to tene zuM brahmacArI kahevAya? parAdhinapaNe karelo tyAga e tyAga nathI. bhagavaMta kahe che ke karmono kSaya karavA mATe jIvanamAM be vastunI jarUra che. junAM karmone toDavA mATe tapa ane navAM AvatAM karmone rokavA mATe saMyamavrata-pratyAkhyAnanI jarUra che. A vastu kayAM banI zake? manuSyabhava sivAya bIje kayAMya banI zake tema nathI. mokSaprAptinA cAra upAyanI vAta cAle che temAM pahela viSayono virAga ane bIje kaSAyano tyAga. viSayone virAga eTale viSaya pratye aNagamo thavo te. patnI, gharabAra, mAla-milkata Adi sthAvara ane jaMgama dareka milkata e badhA parigraha che. e badhA pratye virAga bhAva pedA thAya tyAre AtmAne ora AnaMda Ave paNa pIkAra kaMpanInI pAchaLa jIva pAgala banI gayo che. pakAra kaMpanI kaI che? patnI, pisA, parivAra, padavI. ane pratiSThA A pakAra kaMpanI maLI gaI eTale basa, badhuM maLI gayuM. paNa yAda rAkhajo ke A prakAra kaMpanI AtmAne pApanA paMkamAM kheMcAvI denArI che. A pAMca pIkAranI pAchaLa mAnavI jumI pApa kare che. bhagavaMte batAvelI AtmAnI pakAra kaMpanI tamArA jIvanamAM AvI jAya te bhAvane beDa pAra thaI jAya. e pakAranI vAta pachI karIzuM. paNa atyAre pApanI pakAra kaMpanInI vAta cAle che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA paiso meLavavA mATe mAnavI pApa karatAM pAchuM vALIne jete nathI je sAthe nathI AvavAnuM tenI mamatA ATalI badhI zA mATe? cAra divasanA cAMdaraDA para jUhI mamatA zA mATe? je nA Ave saMgAthe, tenI mAyA zA mATe? eTaluM te tame jANe che ne ke sAthe rAtI pAI paNa laI javAnI nathI. badhuM mUkIne javAnuM che chatAM ATalI deDadhAma zA mATe ? tamArA tAraNahAra guru sAmA maLe ane bIjI bAju lakSmIdevI sAmA maLe te tame kone satkAra pahelAM karavAnA? belo te kharA? (ja. lakSamIna-sabhA-hasAhasa). mokSane athI lakSmIne pAgala na bane. enA dilamAM dhana karatAM dharmanuM, ane saMtAna karatAM saMtanuM sthAna-prathama heya. nAga karaDe te jhera caDhe che. paNa badhA nAganuM jhera ekasarakhuM caDhatuM nathI, ane badhA mANasa mRtyu pAmatA nathI. nAga karatAM pisA pratyenI mUcha na karavAnA kAma karAve che. enA pratye virAna bhAva utpanna thaze te jarUra kalyANa thaze. tevI rIte viSaya pratye paNa virAgabhAva lAvo. patnI pratyene atyaMta rAga kevAM anarthanAM kAma karAve che tenA upara eka dRSTAMta ApuM. vizvabhUti ane vizAkhAnaMdI baMne kAkA-kAkAnA dIkarA bhAIo hatA. baMne rAjaputra hatA. bhagavAna mahAvIra svAmIne AtmA soLamA bhavamAM vizvabhuti nAme rAjakumAra hite. emanA rAjyamAM eka khUba suMdara bheTa bagIce hatuM. temAM pitAnI rANIo sAthe vizvabhUti kriDA karavA mATe gayA. tyAM rahevAnI khUba sArI sagavaDa hatI. vizvabhUti khUba AnaMdapUrvaka bagIcAmAM kiDA karato hato. rAjyane niyama hatuM ke bagIcAmAM kaI paNa eka vyakita kriDA karatI hoya tyAM sudhI bIjuM kaI aMdara dAkhala thaI zake nahi. vizvabhUti bagIcAmAM kriDA karI rahyA hatA ane temanA kAkAnA putra vizAkhAnaMdI bagIcAmAM praveza karavA jAya che tyAM paheregIra kahe khaDe rahe, aMdara vivabhUti kumAra che. mATe tame praveza karI zakaze nahi. keTalI maryAdA! ke kulAcArI sAMbhaLavA mujaba Aje to vijJAna eTaluM badhuM AgaLa vadhI rahyuM che ke jema ekasare letAM hADakAM, kapaDAM kaMI ADuM AvatuM nathI tema evAM cazmAM nIkaLaze ke je paheravAthI kapaDAM paherele mAnava kapaDA vinAne joI zakAze. ghara baMdha haze to paNa aMdara mAnavI zuM kare che te joI zakAze. AvI zodhakhoLe jaIne Ajane mAnavI harakhAya che paNa ziyaLa ane sadAcArane ghANa vaLI jaze. mane to lAge che ke A vijJAna e vinAzane notaranAruM sAdhana che. - vizAkhAnI sajayu hatuM. tene bagIcAmAM kriDA karavA javAnI IcchA joradAra hatI. te pUrNa na thaI tethI khUba du:kha thayuM. paNa kuLanI maryAdA AgaLa tenuM kaMI Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - 9 cAlyuM nahi. AgaLanA samayamAM dareka kSetramAM AvI maryAdA hatI ane tenuM pAlana paNa barAbara thatuM hatuM. tethI ghaNAM anartho thatA aTakI jatA. atyAre paNa jyAM maryAdAonuM pAlana barAbara thAya che tyAM badhuM kAma vyavasthita rIte cAle che. maryAdA e sajajane mATe aMkuza samAna che. Aje je jainakuLanI maryAdA barAbara jaLavAI hatI te jainakuLa jagatamAM gauravavaMtAM banata. jenakuLanI maryAdA eTale anyAya, anIti ane adharmanuM AcaraNa na karAya, rAtrI jana na karAya, parastrI sAme kudRSTi na karAya, vizvAsaghAta na karAya, kaMdamULa na khavAya, abhakSyanuM bhojana na karAya, sAta vyasane mAMhelAM eka paNa vyasananuM sevana na karAya. yathAzakita saddaguruo ane svadharmabaMdhuonI bhakti karavI ane jIvanamAM satya-nIti-ane sadAcAra apanAvavAM. A che jenakuLanI maryAdA. paNa Aje to A maryAdAo mAMdI paDI gaI che. je mAtmA AvI maryAdAnuM pAlana kare che tenI Ajane sudharelo mAnavI majhAka uDAve che paNa e samajadAra vyaktinI daSTie dayAne pAtra che. vizAkhAnaMdI tyAMthI nIkaLI pitAnI mAtAnA mahele gayo. mAtAnA kheALAmAM mAthuM mUkI raDI paDaye. je je rAganI hoLI kevI saLage che. mAtA pUche che beTA zuM che?" putra kahe che "he mAtA ! tuM rAjarANI, mArA pitAnuM rAjya cAlatuM hoya ane mane bagIcAmAM javA na maLe? ahaMbhAvane uchALo Avyo. huMkAra AtmAne paTakAve che. zani-maMgaLa-rAhu vigere nukazAna nathI karatA tethI adhika ahaMkAra nukazAna kare che. putranI vAta sAMbhaLI mAtAne ghaNuM duHkha thayuM ane gusso AvyuM. je mAtAmAM mohanuM jera na hota te kahi deta ke "beTA! e te ApaNI praNAlikA che. A jagyAe tuM pahelAM bagIcAmAM dAkhala thayele heta te vizvabhUti praveza na karI zakta. mATe emAM dukha karavA jevuM zuM che ?" ema kahI putrane zikhAmaNa Apata ane badhI vAta patI jAta. paNa mehanuM jora AvuM karavA de nahi. rANI rAganI bharelI hatI. kepathI dhamadhamatAM mahArANI kapagharamAM cAlyAM gayAM. mahArAjAne khabara paDI ke mahArANI risAIne kepagharamAM gayA che. rAjA mahelamAM AvIne pUche che ke tamane zuM thayuM che?. tamAruM keIe apamAna karyuM che? tamAruM mana keIe dubhAvyuM che? zA mATe A kepa che? rANI kahe che mAruM apamAna nathI thayuM paNa mArA lADakavAyA putranuM haDahaDatuM apamAna thayuM che. tame rAjA hovA chatAM mAro putra bagIcAmAM kriDA karavA jaI zake nahi, gayelo pAcho pharyo e keTaluM ghora apamAna kahevAya! jyAM sudhI mAro putra bagIcAmAM kriDA karavA na jAya tyAM sudhI mAre annapANI harAma che. rAjA kahe che e te ApaNu kuLanI maryAdA che. emAM apamAna zenuM? khUba samajAvI Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zAradA saritA paNa rANIe haTha na choDI. ane mArI AgaLa nAtha DhIlo paDI gayo dUdha bagaDe te divasa bagaDe, athANuM bagaDe te varSa bagaDe, paNa zrImatI bagaDe te? jiMdagI bagaDe. (hasAhasa). patnI pAse pati Dhale kema paDI jAya che? brahmacarya pALavAnI tAkAta nathI. viSayAdhIna puruSa strInA gulAma banI jAya che. temAM kaMI Azcarya nathI. kaNake strIne AdhIna thaIne ceDA rAjA sAthe eka hAra ane hAthI mATe khUnakhAra yuddha khelyuM. temAM eka karoDane eMzI lAkha mAnavIne saMhAra thaI gayA. rAjA khUba nyAyI hovA chatAM strInA rAgamAM raMgAI javAthI muMjhAyA. kaMI sUjha paDatI nathI zuM karavuM ? e prazna Ubhe thayo. praznano ukela lAvavA pradhAnane bolAvyA ane badhI vAta karI. zuM karavuM? e rasto kADho ke sApa mare nahi ne lAThI bhAMge nahi. maMtrIe eka kImiyo zodhI kADhayo. paNa emAM keTaluM kapaTa che ! baMdhuo ! je je have A viSayasukhane rAga kevuM nATaka bhajave che. rANI pratye rAjAne rAga che. e sukhane rAge chaLakapaTa karAvyuM. maMtrInI sucanA mujaba rAjAe laDAInI taiyArI karAvI. laDAInI bherI vAgavA mAMDI. ane jAherAta karAvI ke sarahada upara eka rAjA mArI AjJA mAnato nathI. tene manAvavA mATe rAjA yudhdha karavA jAya che. A samAcAra vivabhUtine maLyA ke tarata doDatA pitAnA moTA kAkA pAse hAjara thayA. kAkAnA caraNamAM paDIne namratApUrvaka kahyuM ke amArA beThAM Ape laDAImAM javAya nahi. ame ahIM beThAM lIlAlahera karIe ane Apa laDAImAM jAva te amArA mATe kalaMkarUpa che. vaDIla pratyene keTalo vinaya ! Aje to vinaya vagaDAmAM cAlyA gayA che. rAjAne te eTaluM joItuM hatuM. tene dAva saphaLa thaye. sainya laI vizvabhUtisarahada upara gayA tyAM jaIne rAjAne kahevaDAvI dIdhuM ke kAM tuM mArA kAkAnI AjJA zIre mAnya kara, kAM te laDAI karavA taiyAra thaI jA. pelo rAjA te AvIne caraNamAM paDI gayo ne kahyuM sAheba ! huM to Apano sevaka chuM. mAre rAjAnI AjJA zImAnya . mAre ApanI sAthe laDAInI vAta kevI ! tarata tyAMthI vibhUti sainya laIne pAchA pharyA. A tarapha vizvabhUti laDAI karavA gayA ane tarata vizAkhAnaMdI bagIcAmAM dAkhala thaI gayA. vizvabhUti kAkAne maLyA. pitAnuM kArya pUrNa karI bagIcAmAM dAkhala thavA jAya tyAM paheregIra kahe khaDe raho, aMdara vizAkhAnaMdI che. A sAMbhaLIne vivabhUti samajI gayA ke mane bagIcAnI bahAra kADhavA mATe A laDAInI khoTI banAvaTa karI: lAge che. je kAkA pratye huM ATale pUjyabhAva rAkhuM chuM te kAkAe paNa AvuM mAyAkapaTa karyuM? A vizvAsaghAta karanAra kAkAne tenAM kaDavAM phaLa cakhADI dauM. ema nirNaya karIne evI jorathI mukI keThAnA jhADane mArI tenA badhA phaLa dharatI upara pADI nAMkhyAM ne kahyuM ke A keThAnA phaLanI jema tamArA badhAnAM mAthA zarIrathI judAM karI zakuM tema chuM paNa mane tamArI dayA Ave che. vizvabhUtinA aMtaramAM kaSAyane Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 11 aMgAra pragaTa paNa pAcho emanI vRttie vaLAMka lIdhe. aha! je vaDIla kAkA upara meM vizvAsa rAkhe, mArA pitAtulya mAnyA, temanuM bahumAna karuM chuM, bhakti karuM chuM te mArI sAthe dagAbAjI rame che. AnuM kAraNa saMsArasukhano rAga che. mATe mAre AvuM sukha na joIe. saMsArasukhano rAga AvA mAyAkapaTa karAve che. AvuM sukha zA kAmanuM ? sukhanA rAga pratye virAga pedA thA. pote potAnA guru banI gayA. pitAne AvelA kedha badala pazcAtApa thaye ke he jIva! tAre zA mATe A kedha kare paDe? kevA karma teM bAMdhyAM. A rIte aMtaranI AMkha khulI javAthI svayapratibaMdha pAmI saMsArane lAta mArIne sAdhu banI gayA. vizvabhUtine saMsArasukhanA svabhAvanuM sAcuM darzana thavAthI bhayaMkara laDAI aTakI gaI. nahitara kAkA-bhatrIjA vacce yuddha jAmI paData. enuM pariNAma zuM Avata e te jJAnI kahI zake. jJAnacakSu khulI javAthI karaDe jIvanI hiMsA thavAnuM pApa aTakI gayuM. vizvabhUtine hRdayapalaTo thatAM rAjAnA hRdayane pa thaI gaye. kAkAne khabara paDI ke vizvabhUti dIkSA le che. tethI tarata temanI pAse AvIne caraNamAM namI paDyA ne bolyA : beTA! meM tane ghara anyAya karyo che. tenA kAraNe te dIkSA lIdhI che. beTA mApha kara. have AvuM nahi thAya. tuM ghera pAcho cAla. mArI bhUlane bhUlI jA. ane IcchA mujaba bagIcAmAM jaI AnaMdavinoda kare. vivabhUti kahe che he! rAjana. A5 mArA mahAna upakArI che. Apane ke vizAkhAnaMdIne keIne deSa nathI. A na banyuM hota te mane mahAna mArganI prApti na thAta. mATe Apa tenI ciMtA na kare. mane khUba AnaMda che. A sukha ne AnaMdanI mastI kayAMthI AvI? A AnaMda bahArathI Ave che? nA. jema keI kahe ke meM dUdhamAMthI ghI banAvyuM, paNa bhAI! zuM e ghI ke bahArathI AvyuM che? dUdhamAM ghInI sattA palI che. maMthana thatAM maLe che. te rIte AtmAmAM maMthana thAya te jJAnacakSu khule che. jJAna-darzana AtmAnA guNa che. e kaI bahArathI AvatA nathI. vizvabhUtinA aMtaracakSu khulavAthI sahaja rIte kaSAyono upazama thaye ane AtmAne AnaMda maLe. kAkAe khUba manAvyA paNa pitAne daDha nizcaya choDaye nahi. vidhabhUtine AvA pavitra vicAra jAgavAmAM AMtarika kSayapazama hatA ane kSayopazamamAM AgaLanA bhamAM zuddha bhAvathI karelI dharma-ArAdhanA kAraNa hatI. sArA bhAvathI karelI dharmanI ArAdhanA kadI niSphaLa jatI nathI. mekSa na maLe tyAM sudhI dharmanI ArAdhanA bIjarUpe AtmAmAM paDI rahe che. eTalA mATe jJAnI bhagavaMte pharamAna kare che ke tame saMsArasukhanI AkAMkSA rAkhyA vinA zuddha bhAve dharmanI ArAdhanA kare. vizvabhUtie saMyama laIne ghaNAM varSo sudhI ugra saMyama ane tapanI ArAdhanA karI. gItArtha banyA. adhika kameM khapAvavA mATe ekalA vicaravAnI guru pAse AjJA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zAradA saritA mAMgI. ceAgyatA joIne gurue AjJA ApI. grAmAnugrAma vihAra karatAM aneka bhavyajIvAne lAbha ApatAM eka vakhata mathurAnagarImAM padhAryA. tapathI kAyA kRza banI gaI che. pAraNAnA divase gaucarI jai rahyA hatA. iryAsamiti jotAM cAlyA jAya che. rastAmAM gAye zIMgaDuM mAryuM. eTale jamIna upara paDI gayA. A vakhate vizAkhAnandI lagnaprasa Mge mathurAmAM AvelA emaNe mahelanA jharUkhAmAM beThAM beThAM A dRzya joyu. eTale tenI thekaDI uDAvatAM vizAkhAnadI hasatAM hasatAM zu khele che, he vizvabhUti te vakhate eka muThIthI kAThAnA jhADethI badhA phaLa pADI nAMkhavAnuM tAruM khaLa kayAM gayuM ke eka sAmAnya gAyanuM zIgaDuM vAgavAthI jamIna upara gabaDI paDayA ? madhue ! gaI kAle paNa kahyu hatu ke saiALa kaSAya che ane nava nAkaSAya che. hAsya e paNa nAkaSAya che. kaSAya vRkSa che ane neAkaSAya tenu pASaNa karanAra tenA mULIyAM che. nAkaSAya kaSAyanA aMgArAne prajavalita anAvanAra che. jyAre vizvabhUti sAthe kAkA kapaTakhAjI ramyA tyAre temanA kaSAye upazAMta thaI gayA hatA tenA kAraNe khUnakhAra laDAI thatI aTakI gaI. paNa ahIM vizAkhAnadInI hAMsInuM nimitta maLatAM aMdara chUpAi rahelA kaSAya rUpI DAkue jora karyuM ane kahevA lAgyA ke jenA kAraNe saMsAra chAyA te tAru apamAna kare! batAvI de tAruM' khaLa. pharIne tArI majhAka uDAvatA baMdha thaI jAya. kAyAe salAha ApI eTale vizvabhUti pAte paMcamahAvratadhArI saMta chuM, mArAthI koi jIvane kilAmanA na karAya te vAta vIsarI gayA. kaSAyanA jorathI vibhAvamAM gayelA AtmAe badhI tAkAta ekaThI karIne e gAyane zIMgaDAthI pakaDI eka AMgaLI vaDe sAta AMTA pheravIne nIce mUkI dIdhI. eTalethI aTakayA nahi paNa niyANuM karyuM ke jo mArA tapa ane saMyamanu phaLa hAya teA hu' khUba khaLavAna manu ane vizAkhAnadIne haNanArA anu. melA kaSAyanA jore keTalA anatha karAvye! A dRSTAMta sAMbhaLIne vivekI AtmAee kaSAyarUpI cArI ApaNuM Atmika dhana tUTI na jAya te mATe satata jAgRta rahevAnI jarUra che. mahAvIra prabhunA bhavamAM A ja AtmAe bhayaMkara apamAna sahana karyAM upasargAnA pahADa tUTI paDayA tA paNu saheja duHkha lagADayuM nathI. te ja AtmA vizvabhUtinA bhavamAM sAmAnya nimitta maLatAM Avu niyANuM karI nAkhe e kema banyuM? kaSAyanA aMgArA pragaTe che tyAre aMdaranA vivekakripa bujhAi jAya che ane bhAvinA bhayaMkara pariNAma bhulAi jAya che. A vAta badhAne lAgu paDe che. kaSAyAnA sAmanA na kare tenA jIvanamAM Avu ane che. mATe jJAnI puruSA kahe che ke kaSAyarUpI DAkuo phAvI na jAya te mATe sAvadhAna Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 zAradA saritA raheA. enI satata jAgRti rAkhavA mATe saDhA sadgurunA samAgamamAM raheA ApaNe vAta cAle che meAkSaprAptinA bIjA upAya kaSAyeAnA tyAga. kaSAya keTaluM nukazAna karAve che te tame sAMbhaLyuM ne? AvAtA dhaNA ddAkhalA che. bhagavAnanu jJAna sAgaranA nIranI jema agAdha che. emAMthI eka bindu jeTaluM paNa grahaNa karAze teA bhavanA kheDA pAra thaze bhalabhalA AtmAne kaSAyAe saMsAramAM rUlAvyA che teA kaSAyeAthI pAchA paDazeA. kaSAyane tyAga thaze te jIvanamAM saraLatA, namratA, kSamAdi guNA Avaze ane jIvana saphaLa banaze vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 3 viSA pratye virAga keLavI banI gayA tyAgI aSADa suda 13ne guruvAra tA. 12-7-73 sujJa dhue, suzIla mAtA ne bahena ! anaMta karuNAnidhi zAstrakAra, zAsanamrATa vIraprabhue jagatanA jIvAne kalyANanA mArga batAvatAM kahyu huM bhavya jIvA ! jo tamane saMsAra paribhramaNanA khaTakAro thatA hAya, caturgatinAM duHkhA bhAgavavAM na heAyate| ApaNA AtmAe bhagIratha puruSArtha upADavA joize. jethI saMsAranI paraMparA ghaTe. puruSArtha e prakAranA che. eka puruSArtha saMsAra vadhAranArA che, ane khIjo puruSArtha saMsArane ghaTADanAreza che. mA e prakAranA che. eka kAMTALA mArga che ane khIjo sIdheA ne ceAkhkhA mArga che. eka sArI vastunI sAme khIjI tenAthI virUddha kharAkha cIja dareka jagyAe jovA maLe che. buddhimAnanI sAme khullu hoya che. suvarNa sAme pittaLa, kaiAhInura sAme kAMkarA, paMDitanI sAme mUrkha ane sajjananI sAme durjana hAya che. A rIte sa MsAra vadhAravAnA ane ghaTADavAne e virUddha mArga vidyamAna che. je AtmAee mAnavajIvana pAmIne samyak puruSArtha upADayA temaneA saMsAra kapAyA ane jemaNe mithyA puruSArtha karyo temaNe saMsAra vadhAryA. ApaNe saMsAra kAnAthI vadhe che ne kAnAthI ghaTe che te mATe mekSaprAptinA cAra upAyAnu varNana cAle che. prathama upAya che viSayA pratye virAga. jyAM sudhI jIvane viSayeAnA kAMTA khU Mcaze nahi tyAM sudhI tene kADhavAnA upAya paNa nahi jaDe. AMkhamAM taNakhalu paDyuM ke pagamAM kAMTA bhAgyA hAya te kevu kheMce che. enI pIDA sahana thatI nathI eTale Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zAradA saritA tarata tene kADhavAne upAya kareA che. te rIte viSayA AMkhamAM paDelA taNakhalA jevA ne pagamAM vAgelA kAMTA jevA lAgaze teA tene kADhavAneA upAya jaDaze. paNa haju viSayA khaTakayA nathI. eneA khaTakArA nahi thAya tyAM sudhI A bhavamAMthI tamArA chUTakArA paNa nahi thAya. cAre gatimAM cAre saMjJA echa! vadhatA pramANamAM rahelI che. nArakIone bhaya saMjJA joradAra che. tiya cAne AhAra saMjJA joradAra che. devatAone parigraha saMjJA joAradvAra che ane mAnavImAM maithuna saMjJA joradAra che. cAre ya gatimAM viSaye bhAgavyA che. tame teA eka devInA svAmI che. paNa devAne hArA devIe hevA chatAM devIonA vaikriyarUpa banAvIne tenI sAthe bhega bhAgave che teA paNa tRpti thatI nathI. sAgaramAM game teTalI nadIo bhaLe te paNa sAgara ema niha kahe ke khasa karo. agnimAM game teTalAM lAkaDAM hAme te paNa agni ema nahi kahe ke have lAkaDAM na joIe. tema jyAM sudhI huM kANu chuM, mAruM zuM kartavya che tenA viveka nahi jAge tyAM sudhI tRpti thavAnI nathI. samajIne cheDaze te saheje chUTI jaze. game tevuM kaThInamAM kaThIna haze te paNa jo tenA taranA puruSArtha upaDayA, rUcI jAgI teA kaDhInamAM kaThIna kAma paNa sahelu banI jaze. ane jo tenA taraphe rUcI nahi heAya te shelAmAM sahelu kAma paNa kaThIna lAgaze. nara viSayAmAM rakata rahevAvALA jIvA sAcuM bhAna thatAM viSayA upara virAga keLavI vairAgI banI gayA. AgamamAM STi karA, AvA jIvAnA keTalAM dRSTAMta che. eka vakhata bhagavAna mahAvIra svAmI grAmAnugrAma vicAratA vicAratA kAkI nagarImAM padhAryA. kArkadI nagarInA jitazatru rAjA nagarajanA sahita prabhunAM darzana karavA jaI rahyA che. dhanyakumAranA manamAM thayuM ATaleA badhA kolAhala zene che ? nArInA saMkhyAbaMdha ToLA prapullita manavALA banIne jhaDapabhera kayAM jaI rahyAM che ! pUchatAM khabara paDI ke trileAkInAtha, jenAM darzanathI pApa dhovAI jAya che, jemane saMga karavAthI kathIra kaMcana anI jAya che evA prabhu mahAvIra padhAryA che. temanAM darzIne jAya che. A sAMbhaLI khatrIza--khatrIza kroDa sAnaiyAnA svAmI,ane khatrIza khatrIza rUpasuMdarIone bharathAra dhanyakumAra paNa taiyAra thaI gayA. have dhanyakumAra prabhunI vANI kevI sAMbhaLaze e jojo. adhue ! ApaNane zu tIrthaMkara prabhunA bheTA nahi thayeA hAya? zuM emanI divyavANI nahi sAMbhaLI hoya? emanA darzana nahi karyo. hAya ? madhu karyu che. paNa bAhyabhAvathI paNa jene laganI lAgI che evA dhanyakumAra prabhunI vANI sAMbhaLavA gayA. emaNe bAhyadekhAva na joyA. paNa prabhumAM rahelA guNA joyA. nAtha! tu kevA ne huM kevA ? tu viSayAnA virAgI ne huM haLAhaLa rAgI. te kaSAyAne vasI nAMkhyA te mAza jIvanamAM ThAMsIThAMsIne bharyA che. prabhunA guNuA joI harakhAya che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 15 eka citte prabhunI vANI sAMbhaLI. bhagavAne saMsAranI asAratA; viSaya bheganA kevAM kaDavAM phaLa maLe che ane paisA - patnI ne parivAranA mohathI keTaluM nukazAna thAya che enuM tathA pugala parAvartananuM suMdara varNana karyuM. A vairAgyabharI vANI sAMbhaLI saMsAra ane saMsAranA sukhane rAga chUTI gaye. sukha ane vaibhavathI chalakAte saMsAra ene kedakhAnA je bihAmaNo lAge. saMdaryavatI yuvAna batrIza batrIza ramaNIone moha chUTI gayA. temane samajAyuM ke viSayane virAga karyA vinA AtmakalyANa thavAnuM nathI. gaI kAle saMsAranI paMkAra kaMpanInI ApaNe vAta karI hatI. e pakAra kaMpanInA zera holDaro banyA te samajI leje ke tamArI nAvaDI DUbI jaze. paNa AtmAnI pIkAra kaMpanInA zera holDara banaze to tamArI nAvaDI kSemakuzaLa tarI jaze. e pakAra kaMpanI kaI che? pratikramaNa-pauSadha-paccakhANu-parepakAra ane paramezvara subhUma ane brahmadatta baMne cakravartio cheka sudhI samajyA nahi, pahelI parakAra kaMpanInA zera holDara banyA te DUbI gayA ane narakamAM re re vedanA bhegavavA cAlyA gayA. je AtmAe AtmAnI pIkAra kaMpanInA zera holDaro banyA te nyAla thaI gayA. dhannAjIe bhagavAnanI vANI sAMbhaLI ane tame paNa roja sAMbhaLe che. dhanyakumAre e vacanAmRta rUpI phUlaDAMne jhIlI tenI mALA banAvI haiyAmAM dhAraNa karI lIdhI. ghare AvI mAtAnA caraNamAM zIra mUkAvIne kahe che ke mAtA prabhunI vANI sAMbhaLIne mane A saMsAra baMdhananI beDI jevA lAge che. mane A mahelAto piMjara jevI lAge che. ane batrIza keDa sonaiyA mATInA Dhepha jevA lAge che. mAtA ! jyA saMsAra che tyAM viSaya che ane viSaya che tyAM kaSAya che. A mehamAyA ne mamatA mane mUMjhavI nAMkhe che. have to prabhunA caraNamAM jIvana arpaNa karavuM che. prabhu pAse cAritra aMgIkAra karI karmarUpI parvatanA cUrecUrA karI nAMkhavA che. viSaya kakSAnA Analane saMyamanA pANIthI bUjhAva che. anaMtakALathI mArA AtmAne paDatA meha-rAga-dveSa ane vikArone tapa dvArA bALIne khAkha karI nAkhavA che. ane mArA AtmAne zAzvata saMpattine svAmI banAvavo che. tArA hAlasoyA rIkarAnuM hita IcchatI hoya to te mAtA ! mane jaladI rajA Apa. mAtAne putra pratyene moha hato. kSaNabhara AMcake lAgyA. putranI vairAgyabharI vAta sAMbhaLIne dharatI para DhaLI paDI. ema na mAnaze ke mAtAne dIkare vahAla nahete eTale rajA ApI. paNa mAtA pUNyavAna hatI, samaju hatI. putranI vAta sAMbhaLIne te samajI gaI ke have A putra reka rekAvAno nathI. dhanAjIe palavAramAM batrIza strIone meha choDI dIdhuM. ene batrIza patnIo hatI ne tamAre keTalI ? eka temAM paNa Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA somavAre sAjI ne maMgaLavAre mAMdI, budhavAre blaDapresara vadhI jAya ne guruvAre gaLAmAM dukhe. A tamAro saMsAra che ! keTalI upAdhithI bharelo saMsAra che! mane to ema thAya che ke tame AmAM zuM mahI gayA cho te besI rahyA che ? A mAtAe putrane khaba samajAvyuM paNa na samajyo eTale samajIne rajA ApI. mAtAnA manamAM thayuM ke mAre ekane eka lADakavA ATalI riddhi-siddhi tyAgIne saMyama le che te huM tene dIkSA mahotsava khUba ThAThamAThathI UjavuM ane dIkSAmahotsavane lhAvo lauM, ema vicArI mAtA sAruM bheTanuM laIne jitazatru rAjA pAse AvI. rAjAne praNAma karIne kahe che sAheba ! mAro ekane eka sukamaLa, vahAlasoye dIkare dIkSA levA taiyAra thayuM che to tene dIkSA-mahotsava mAre bhavya rIte Ujave che. tethI tenA mATe chatra-cAmara-pAlakhI Adi sAmagrInI yAcanA karavA AvI chuM. A sAMbhaLI jitazatru rAjAne paNa atyaMta harSa thaze. dhanya che mAtA ! AvI sAhayabI choDIne tAre putra dIkSA le che. mArI kAkaMdI nagarI paNa puNyavAna che ke jyAM AvA AtmAo vase che. he bhadrAmAtA ! e putra tAre ekane nathI. mAre paNa putra che. ene dIkSA mahotsava to huM ja UjavIza. juo, tyAganuM keTaluM mahAbhya khUda rAjA-mahArAja paNa emAM bhAga le che. gAmano rAjA utsava Ujave pachI zuM bAkI rahe ? khUba dhAmadhUmathI dhanyakumArane dikSA Ape che. dIkSA laIne eka laganI che ke jaladI mokSa maMjhIle caDhe. jaldI mAruM kalyANa kema thAya? jIvane aMdarano vega upaDe che tyAre kahevuM nathI paDatuM ke dIkSA le. dhanyakumArane kahyuM nahotuM ke tame dIkSA le paNa temanuM utpAdana zuddha hatuM eTale bhagavAnanI vANInuM nimittA maLatAM jAgI gayA. tema tamane paNa aMdaranA bhAva jAgaze te amAre kahevuM nahi paDe. dhannA aNagArane aMtarane vega upaDe che ke mAre jaldI AtmakalyANa karavuM che eTale prabhune vaMdana karIne kahe che prabhu! mane jIvanabhara cha8 cha8nA pAraNuM karavA tevA, pratyAkhyAna Apa. baMdhuo ! jIvanabhara cha8ne pAraNe cha8 karavA e kaMI sahela vAta nathI. kevI sAhyabInA bhogavanAra paNa keTale AtmasvarUpane vega paDe che. cha8 cha8nA pAraNe AyaMbIla kare che. A rIte dhannA aNagAra khUba tapazcaryA kare che. bhagavAna mahAvIra svAmI grAmAnugrAma vicaratA vicaratA rAjagRhI nagarImAM padhAryA. te vakhate mahArAjA zreNIka prabhunA vaMdane AvyA ne pUchyuM, prabhu! ApanA cauda hajAra satimAM kyA saMta mahAnirjarAnA karanAra che? tyAre bhagavaMte kahyuM ke AdhannA aNagAra mahAna tapasvI ane mahAna nirjarAnA karanAra che ! zreNIka rAjA temane laLIlaLIne vaMdana kare che ne kahe che dhanya che munirAja Apane ! Ape janma ne jIvita saphaLa karyuM che. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA deha chatAM jenI dazA varSe dehAtita te jJAnInA caraNamAM he vaMdana agaNita dikSA laIne ATha mahinAmAM tapazcaryA dvArA zarIrane sukakebhukake karI nAMkhyuM. zarIramAMthI lehI-mAMsa sUkAI gayA. zarIranuM baLa ghaTayuM paNa emanuM AtmabaLa vadhyuM hatuM. have zarIra gaucarI jatAM, saMtane vaMdana karatAM thAkI javA lAgyuM. tyAre jANyuM ke have A sAdhana sAdhanA mAM sahAyabhUta bane tema nathI. bhagavAne zarIrane ratnanA karaMDIyAnI jema sAcavavAnuM kahyuM che paNa kayAre? AtmasAdhanAmAM banatuM hoya tyAre, mahAna puruSe deha sAdhanAmAM sahAyaka na bane tyAre jIvatA vasarAvI detA hatA. dhannA aNagAre paNa chelle saMthAre karyo. eka mahine saMthAre cA mAtra nava mahinAdIkSA paryAya pALI sarvArthasiddha vimAnamAM deva thayA. tyAMthI tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karI manuSyabhava pAmI uttama cAritra pALI saMpUrNa karmone khapAvI mekSamAM jaze. saMsAra choDI saMyama lIdhe, ugra tapa karyuM te ekAvatArI thayA. viSayanA rAgI banavAmAM mAnavajIvananI mahattA nathI paNa viSayathI virAgI banavAmAM mahattA che. bheganI pAchaLa paDayA te tamArA bhaMga lAgyA ema samajI leje, bhogamAM bhaya che. tyAga AtmAne nirbhaya banAve che. AvA bhAva kyAre jAge? viSaye pratye virAga Ave, kaSAyone tyAga thAya ane guNavAna vyaktionA guNane joIne guNAnurAga pragaTe, dharmakriyA karavAmAM apramata bhAva jAge tyAre thAya. AvA bhAva jagADaje. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 4 . "samayane oLakhe...' aSADa suda 14 ne zukravAra tA. 13-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene ! - parama tAraka, traNa lekanA nAtha, bhagavate ghAtakarma upara ghA karI, ghAtakane teDI kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karyA bAda jagatanA jIvone upadeza karyo ke, he upAsake! tame badhI vastuo mUlya ApIne kharIdI zakaze paNa mAnava-jIvananI amUlya kSaNe mUlya ApIne kharIdI zakaze nahi. uttarAdhyayana sUtramAM bhagavaMta bolyA cheH Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 ' jA jA vaccai rayaNI, na sA paDiniyattai / ' gamyuM muLamALasta, achA gatti rADyo jA jA vaccai rayaNI, na sA paDiniyattai / dhammaM ca kuNamANassa, saphalA janti gaio / / utta. sU. a. 14 gAMthA 24-25 jIvanamAMthI je je rAtrI ane divase jAya che te pharIne pAchAM AvatAM nathI. manuSya adharma kare che tenAM rAtrI ane divase aphaLa jAya che. ane je dharmArAdhanA kare che tenAM saphaLa bane che. sidhinA seApAne caDavA mATe, janma-jarA ne maraNanA pherA TALavA mATe jakhmara puruSArtha karavA paDaze. mAnI leA ke khUkha puruSArtha karavA chatAM cAritra mAhanIya karmInA uddayathI phikSA na lai zake paNa jyAre ke tyAre sayama vinA mArI siddhi nathI evI dRDha pratIti thavI joie. ane peAte sayama nathI lai zakatA ene asAsa thavA joie. sAcA meAkSAthInA manamAM zu' bhAva hoya ? 4 kaSAyanI upazAMtatA, mAtra mekSa abhilASa, bhave kheda a'tara dayA, te kahIe jijJAsa." zAradA saritA mArA kaSAyAne pAtaLA kema pADuM ane jaldI jaldI meAkSamAM jAuM e ja aMtaranI jijJAsA hoya. jyAre AtmA svabhAvamAMthI vibhAvamAM javAnI taiyArI kare tyAre AtmAthI jIva ema vicAra kare ke, he cetana ! rakhe rAga-dveSamAM joDAtA. A rAga-dveSanI pariNatI bhavabhramaNanI jananI che. bhava vadhAravAnA dhadha karavAnI phekaTarI che. jo temAM joDAIza tA tArA anatA sasara vadhaze. baMdhue ! vicAra karo, ceAthA ne pAcamA guNasthAnake vartanArA zrAvaka bhavabhramaNa vadhAre tevAM pApa na kare. anyAya, anIti, adhama ne vizvAsaghAta na kare. cothA guNasthAnake vanArA zrAvake kRSNa vAsudeva, zreNIka mahArAjA Adie tIrthaMkara nAma karma bAMdhI lIdhuM. bahAragAma javu' heAya te mahinA-padara divasa agAuthI rIjharvezana karAvI le che paNa AtmAnI musApharI mATe kAMI karyuM ? vitarAga pratye keTalI zradhdhA thai haze ane jaina zAsana keTalu vahAlu lAgyuM haze ke avirata dazAmAM cAthe guNe tIrthaMkara nAma karma AMdhyuM. adhu! A mAnavabhava Aryadeza ane uttamakuLamAM janma thavA e paNa keTalA pUNyanA udaya hAya tyAre bane che. nyA, "bahu puNyakerA puMjathI zubha deha mAnavanA maLyA, tA are, bhavacakrane AMTA nahi eke sukha prApta karatAM sukha DhaLe che leza e lakSe lahe, kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAvamaraNe kAM aheAM rAcI rahe ?" Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA manuSyabhava maLe paNa bhavamaNinA pherA ochA na thAya te A niSphaLa jaze. mATe kaMIka samaje. saMsAranAM vaibhava, lakSmI badhuM zAzvata nathI. eka AtmA zAzvata che. jaina darzana anekAMta mArga batAve che. bAkI badhAM darzane ekAMtavAdI che. keI AtmAne ekAMta nitya mAne che te kaI ekAMta kSaNika mAne che. jyAre jaina darzana zuM kahe che - AtmA dravya nitya che, paNa paryAye palaTAya, bALAdika vaya traNanuM jJAna ekane thAya." dravyAnuapekSAe AtmA nitya che ne paryAyanI apekSAe anitya che. A dehanI paryAya paNa palaTAyA kare che. pahelAM bALaka hatuM, pachI yuvAna thaye, vRddha thaye A badhI paryA che. ahIM keInuM mRtyu thAya te ApaNe kahIe chIe ke marI gayA. paNa ahIMthI marIne cAra gati mahelI kaI gatimAM te utpanna thAya che. eTale tyAM bIjuM zarIra dhAraNa karyuM paNa AtmA te ene e ja che. mATe dravyanI apekSAe nitya ane paryAyanI apekSAe anitya che. A svAduvAda mArga batAvanAruM duniyAmAM jaina darzana sivAya bIjuM kaI darzana nathI. A jaina darzananA rAhe cAlaze te beDo pAra thaI jaze. sarvaprathama jIve jJAna meLavavuM joIe. dazavaikAlika sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke"paDhAM nA to yo" prathama jJAna ane pachI dayA. jJAna nahi hoya te konI dayA pALaze? jaina dharma dayAmaya dharma che. tame ahIM AvIne UbhA raheze te sAdhu tamane kaheze ke dayA paLo paNa bese ema nahi kahe, kAraNa ke tame je yatnApUrvaka na beso to kaI jIvanI hiMsA thaI jAya. jyAM ahiMsA che tyAM dharma che. ane hiMsA che tyAM adharma che. sAce zrAvaka game teTalo lAbha maLe, te paNa pitAnA dayAmaya dharmane khAtara lAbha jate kare, paNa pApamaya baMdha na kare. dharmanI vyAkhyA karatAM jJAnI zuM bolyA che : dhammo maMgala bhukkiLaM, ahiMsA saMjamo tvo| devAvitaM namasaMti, jassa dhamma sayA maNo // * daza. sa. a. 1, gAthA. 1 * jyAM ahiMsA, saMyamane tapa che tyAM dharma che. A dharmamAM jenuM sadA mana rahe che tene deve paNa namaskAra kare che. yAda rAkho jIvadayA pALanAre jaMtunAzaka davAo chaMTAve nahi. satya vAta hoya, paNa jyAM hiMsA thavAne saMbhava hoya tyAM javAba na Ape. sudarzana zeThano dAkhale sAMbhaLe che ne? abhayAraNI tenuM rUpa joIne mugdha banI. pauSadhamAM tene upADI lAvyAM ane pitAnI kAmanA pUrNa karavAnI yAcanA karI, tyAre sudarzana zeThe kahyuM ke huM napuMsaka chuM. tenI vAtane svIkAra na karyo tyAre abhayArANIe kedhe bharAIne sudarzana zeThane mAthe beDuM ALa caDhAvyuM ne zreNIka rAjAne Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA phariyAda karI. zreNIka mahArAjA AvyA ane sudarzana zeThane kahyuM mane tamArA cAritra viSe leza mAtra zaMkA nathI. tame AvuM kArya karI kare nahi. paNa tamAre mAthe ALa caDhayuM che mATe mArI pharaja che eTale pUchuM chuM. mATe je hoya te satya kaho. A vakhate sudarzana zeTha mauna rahyA e vicAra karavA lAgyA ke je sAcuM belIza te rANInI ghAta thaze. mane bhale sajA thAya, paNa mArA nimitta hiMsA na thavI joIe. chevaTe sudarzana zeThane zubInI zikSA thaI. emanA brahmacaryanA prabhAvathI zUbI phITIne siMhAsana thaI gayuM. mATe jaina darzana jevuM ahiMsA darzana bIjuM kaI nathI jyAM nayanikSepapUrvaka badhI vAto batAvI che. Aje jIvane anya darzananuM jJAna meLavavAne eTale zekha che teTaluM jaina darzananuM jJAna meLavavAne zekha nathI. prabhue sUtranA pAne pAne kevAM amUlya motI TAMkayAM che. A bhavamAM tame jJAna meLavyuM haze ane pachI ahIMthI marIne karmanA udaye game te gatimAM jAva, te vakhate kadAca samakti vamI gayo hoya te paNa A tattvajJAnanA be zabda enA kAne paDaze tyAM te jAgI jaze ne tene udhAra thaze. kevI rIte thAya che te huM tamane eka daSTAMta dvArA samajAvuM. navakAra maMtranI ArAdhanA karavAthI zuM lAbha maLe che?" eka jaina vaNika tenA karmodayathI khUba duHkhI hato. peTa bharavA jeTaluM paNa maLatuM nathI. gAmamAM koI kAma paNa ApatuM nathI, tyAre vicAra thayuM ke A gAma choDI bahAragAma jAuM to kaMIka kAma maLe te mAruM gujarAna cAle. ema vicArIne vaNika eka gAmaDAmAM AvyA. ekalA ceranuM gAma hatuM. tyAM nAnakaDI hATaDI nAMkhI maracuM, mIThuM vecIza te mAruM kAma cAlaze ema vicArI piTa mATe vaNike ceranuM gAma hatuM te paNa tyAM vasavATa karyo. paNa ene ema vicAra na thaye ke bIjA sArA gAmamAM UjaLI vasatI hoya tyAM jAuM. ahIM ceranA gAmamAM rahIza te cerInA paisA maLaze, enAthI mArI mArI buddhi kevI bhraSTa thaI jaze! cAra lokone paNa vicAra thaye ke vANiyo ApaNuM gAmamAM AvIne vasyA te ThIka thayuM. ApaNe bIje gAma levA nahi javuM paDe. A vaNikanI dukAna barAbara cAle che. jema jema lAbha maLI gayA tema tema tene lAbha vadhato gayo. bhagavAna kahe che ke - gaDhA jANo taTTA Dhoro, jA joho vaMdA. pApane udaya hatuM eTale AvA gAmaDAmAM AvyuM hatuM. paNa tenI bhavitavyatA UjaLI hatI. manamAM ja bhAvanA thatI ke mArA AtmAnuM zuM thaze? have kaMIka AtmakalyANa karuM. ahIM gAmaDAmAM saMta munirAja padhAratA nathI ke emanAM darzana karIne pAvana thAuM. AvI bhAvanA thAya paNa pApakarmane udaya eTale enA manamAM ne thayuM ke lAva, have khAdhepIdhe sukhI thayo chuM te bIjA sArA gAma Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 zAradA saritA jato rahuM. Ama karatAM be pAMca hajAra nahi paNa daza hajAra rUpiyA kamAya. pAse kaMI na hatuM tenA badale ghara vasAvyuM. daza hajAra rUpiyA kamAya tyAre manamAM thayuM ke have A gAma choDI dauM, paNa aMdara rahele lobha kAThI kahe che nA..nA.. daza hajAranA vIsa hajAra thAya pachI jA, eTale vaNikabhAI te rahyA paNa bhavitavyatAnA jorathI vicAra thaye bhale, paisA kamAvavA ahIM rahyo paNa mArA AtmA mATe kaMIka karuM. eTale dararoja rAtre sAmAyika karavI e niyama karyo. divase te gharAkI khUba rahe eTale kaMI karI zake nahi. roja rAtre sAmAyika karIne pachI sUI jatuM. A tarapha eka divasa cerane nAyaka badhA corone kahe cheH ApaNe badhe cerI karavA jaIe chIe. kaI vAra pakaDAI jaIe te mAra khAvo paDe, jelamAM javuM paDe ne kALI majUrI karavI paDe che. te ApaNA gAmamAM ghaNA vakhatathI A vANiye rahevA Avyo che. ane ApaNuM paisAthI mAladAra banI gayela che. te tenA ghera cerI karavA javAnuM tamane keIne mana nathI thatuM? tyAre badhA cora kaheH cAle, atyAre dheLA divase enA ghera dhADa pADIe. tyAre nAyaka kahe cheH nA...nA...atyAre nahi, rAtre vAta. rAtanA daza vAgyA eTale badhuM TeLuM bheguM thaIne vaNikane ghera AvyuM. vANiya sAmAyika laIne beTho che. A dhIme dhImo dI baLe che. pitAnA upara prakAza na Ave eTale ADuM pATIyuM rAkhIne beThelo hate. je upAdAna zuddha hoya te nimitta kevuM maLe che! cAra AvyA che corI karavA chatAM jIvanamAM parivartana kevuM Avaze! jIvanuM upAdAnA jAge che ane nimittA-naimittika saMbaMdha bhego thAya che te AzravanA sthAnamAM paNa jIva saMvara kare che. AcAraMga sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke - "gAvA te risaMvA, je risavA gAvA " jAgRta jIva mATe je AzravanuM sthAna che te saMvaranuM sthAna banI jAya che. ane ajJAnI che mATe saMvaranuM sthAna paNa AzravanuM sthAna banI jAya che. cerI te pApanuM kArya che ne! jaMbusvAmIne ghera prabhaMvAdi 500 cora corI karavA AvyA hatA. bhautika dhana levA AvyA paNa jaMbusvAmInA utkRSTa vairAgyanA prabhAvathI bujhI gayA ne bhautika dhanane badale Atmika dhana laI lIdhuM. cAra vANiyAnA bAraNamAM AvIne kahe che ke he zAhukAranA dIkarA ! nIkaLa bahAra, amArA gAmamAM AvI ghaNuM kamAya che. pAse je hoya te ApI de. nahitara tane jAnathI mArI nAMkhIzuM. devAnupriye! tame A jagyAe hoya te zuM kare! gabharAI jAvane ! bolo te kharA! (sabhA - are ame te dhrujI uThIe). (hasAhasa). A vANiyo dhrujyo nahi. eNe joyuM ke have AvI banyuM. je thavuM hoya te thAya: e te zuddha bhAvathI navakAra maMtra gaNe che. zuddha bhAve zraddhApUrvaka navakAra maMtrano jApa karavAmAM Ave te keTalAne namaskAra thAya? namo arihaMtANuM kahetAM Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jaghanya vIsa tIrthakara, utkRSTa 170 tIrthakara, jaghanya be koDa kevaLI utkRSTa nava keDa kevaLIne namo siddhAnuM kahetAM vanaspati vajIne trevIsa daMDakathI anaMtaguNa adhika siddhanA jIve che, temane ane namo AyariyANuM, na uvanjhAyANuM, namo loe savvasAhUNuM kahetAM jaghanya be hajAra koDa sAdhu sAvI, utkRSTA nava hajAra koDa sAdhu sAvIne namaskAra thaI gayA. keTalo lAbha thAya! zuddha bhAvathI ATalA jIvone namaskAra thAya tyAM gADha karmo pAtaLAM paDe, paDe ne paDe. vaNika zuddha bhAvathI navakAra maMtrano jApa kare che. hAthamAM mALA che. jALIethI caro jue che ne bolavA lAgyA. A te noTa gaNe che. vaNika vicAra kare che he jIva! teM sAvadhoganA pratyAkhyAna karyA che. jenA paisA, kenuM ghara ne tenuM zarIra? te te badhuM vasarAvyuM che. tAruM game te thAya, tAre enI sAthe kaMI levA devA nathI. kadAca cero lUMTI jaze te A bhautika dhana, paNa tAruM Atmika dhana lUMTAvAnuM nathI. mArA Atmika dhanane lUMTavAnI koInI tAkAta nathI. vaNika moTA svare navakAramaMtra bolavA lAge. eTale cAre kahe che alA, A te kaMIka matra-jaMtra kare che, jApa jape che. sAMbhaLo, e zuM bole che? be-traNa-pAMca-daza-paMdara ne vIsa vakhata sAMbhaLyuM. zuddha bhAvathI hRdayasparzIne bolAtA navakAra maMtrane raNakAra caronA hRdaya sudhI pahoMcI gaye. e paNa sAMbhaLatA sthira thaI gayA. A zuM bole che? AvuM kyAMka sAMbhaLyuM che ema ciMtana karatAM pAMce corone jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. pUrve pote koNa hatA te joyuM. aha pUrvabhavamAM ApaNe zrAvapaNuM pALyuM hatuM paNa aMtima samaye jaina dharmanI virAdhanA karI hatI tenA kAraNe A bhavamAM cora thayA. evI pazcAtApanI bhaThThI saLagI. he jIva! tAruM svarUpa zuM ne teM karyuM zuM? kevAM anartho saryA, keTavAne lUTayA? ema pazcAtApa thatAM bhAva cAritra AvyuM ane AThame guNasthAnake jaI kSapakazreNI mAMDIne teramA guNasthAne pahoMcI gayA. kevaLajJAna pAmI gayA. bhautika lakSmI levA jatAM Atmika lakSmI meLavI lIdhI. deve kevaLajJAnane mahatsava UjavavA AvyA. vaNikanI sAmAyika pUrI thaI. kevaLIne mahotsava joI ene manamAM AnaMda thayo ne sAthe kheda thayo ke aho ! corI karavA AvyA hatA ne navakAra maMtra sAMbhaLIne pAmI gayA ne huM rahI gayuM. "guru rahyA chadmastha paNa vinaya kare bhagavAna" ghaNI vAra evuM bane che ke guru chadmastha rahI jAya che ne ziSya kevaLajJAna pAmI jAya che. jyAM sudhI gurune khabara na paDe ke ziSyane kevaLajJAna thayuM che. tyAM sudhI ziSya gurune vinaya kare. pite ema na kahe ke mane kevajJajJAna thayuM che. A vaNika laLI laLIne kevalI bhagavaMtane vaMdana kare che. potAnA pApane pazcAtApa kare che ane kevaLI bhagavate upadeza Ape. vaNika paNa kevaLajJAna pAmI gaye. karmanuM baMdhana karavAmAM ane teDavAmAM sau saune AtmA svataMtra che. enA gAmamAM Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA sarita pAMca cora ne chaThThI vaNika kevaLajJAna pAmyA ne AkhI cerapallIne sudhArI dIdhI. AvatI kAle aSADa suda punamane pavitra divasa che. cAturmAsanI maMgala zarUAta thaze. sau ke I. dharmArAdhanA karavA sajAga banajo. vadhu avasare. vyAkhyAna naM. 5 guNAnurAga" aSADa suda 15 ne zanivAra tA. 14-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! zAsanasamrATa vIra prabhue A jagatanA jIva upara mahAna karuNA karI upadeza Apyo. jagatanA jIvonuM zreya kema thAya evI emanI vizALa bhAvanA hatI. have ApaNe kalyANa karavuM ke na karavuM te ApaNA hAthanI vAta che. AtmAnI ArAdhanA Aje pavitra divasa che. sAta vAramAM tamane ravivAra vadhu priya che. ravivAre upAzrayamAM khUba medanI bharAya che, kAraNa ke te divase rajA hoya eTale anukuLatA rahe. Aje ravivAra nathI, zanIvAra che. chatAM keTalI medanI che ! aSADa suda pUrNimAnA divasane keTale mahimA che. darekanA mukha upara AnaMdanI urmio keTalI uchaLI rahI che! upAzraye nahi AvanAra Aje upAzraye Avaze. upavAsa ne paiSadha nahi karanAra upavAsa ne piSadha karaze Aje paMca mahAvratadhArI saMtanA jyAM jyAM cAturmAsa haze tyAM tyAM teo sthira thaI jaze. Aje cAturmAsanI zarUAtane prathama divasa che. Aje aSADa suda pUrNimAne pavitra divasa che. pUrNimAne caMdra jema soLe kaLAe khIle che, aMdhakArane nAza kare che, tema ApaNu AtmAne jJAna-darzana-cAritra ne tapa dvArA seLe kaLAe khIlavavAne che. pUnamane divase dariyAmAM khuba bharatI Ave che. ApaNuM jIvanamAM paNa AjanA pavitra divasathI satya-nIti-sadAcAra-kSamA-dayA Adi saddaguNonI bharatI ane asatya-anIti-durAcAra-dha-lobha Adi durguNonI oTa lAvI jIvanane pavitra ne ujajavaLa banAvavA mATe Ajano divasa saMdeza laIne Ave che. . cheeka varSamAM cha Rtu Ave che. hemaMta-zizira-vasaMta-rIkSa-vaSa ne zarada. tema mAsI pUrNimAM traNa vaMkhata Ave che. kArataka mAsI pAMkhI phAgaNa mAsI pAkhI ne aSADa mAsI pAkhI. A traNa moTA pAmI che. A traNa pavitra divase moha-nidrAmAM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 zAradA saritA uMghatA jene jAgRta karavA Ave che. unALAmAM garamI ochI paDaze ke ziyALAmAM ThaMDI ochI paDaze te moTI hAni nahi thAya, paNa comAsAmAM varasAda nahi paDe te tamane moTuM nukazAna thaze. gayA varSe varasAda ocho paDaye tenA paDaghA kevA paDyA? kahevAno Azaya e che ke jema garamI ThaMDI ochA vadhatA pramANamAM haze te bhayaMkara nukazAna thavAnuM nathI, paNa varasAda ocho paDe te meTuM nukazAna thAya che. tema bhagavAna kahe che he bhavya jIvo ! vaibhavika saMpatti ane mojazekhanAM sAdhano tamArI pAse ochA haze te nukazAna nahi, paNa jIvanamAM dharma nahi hoya te duSkALa karatAM bhayaMkara - dazA thaze, dharma vinAnuM jIvana zuSka che. mATe mAnavajIvanamAM dharma avazya have joIe. je saMghamAM saMta-satIjIe cAturmAsa padhAre che te saMghane khUba AnaMda thAya che. zrAvakane cAturmAsane AnaMda hoya ne tene vihAramAM AnaMda Ave. jema nadI vahetI hoya che tyAre je je kSetramAMthI te vahe che te te kSetranuM vAtAvaraNa lIluMchama banAve che. bhUmine phaLadrupa banAve che. tema saMtarUpI saritA je je kSetromAM jAya che tyAM tyAM zuSka banI gayelA manuSyanA jIvanamAM dhamAMrAdhanA karavAnI preraNuM Ape che. dharmakaraNIthI kSetrane hariyALuM banAvI de che. cAturmAsanA cAra mahinA tame barAbara dharmakaraNI karajo. janma-jarAne maraNanA phero TALavA mATe dharma sivAya bIju kaI sAdhana nathI. dharmArAdhanA na thAya te manamAM zeca thavo joIe. tame paMcaparameSTI navakAramaMtrano jApa kare che emAM kyAMya tamAro naMbara Avyo ? "nA". te paMcaparameSTImAM tamAro naMbara nathI AvyuM tene aphasosa the joIe. tamArA khoLAmAM ALoTelAM dIkarA ne dIkarI sAdhu bane te tene naMbara parameSTImAM AvI jAya ne tamAro na Ave te keTalA duHkhanI vAta che! sarvaviratImAM na Ave tyAM sudhI paMcaparameSTImAM naMbara nahi Ave. Ane khaTakAro thaze te tamAro saMsArathI chUTakAro thaze. tyAgIne joIne manamAM dararoja bhAvanA thavI joIe ke dhanya che Apane! huM kayAre saMsAra choDI saMyamI banIza? je samaye thAvarcA putra dIkSA levA nIkaLyA ane gAmamAM tenA mitrone, zreSThI zrImaMtane khabara paDI ke thAvacakumAra dikSA le che te ApaNe paNa zA mATe na cheDI zakIe? e vega upaDe ke thAvarcanI sAthe eka hajAra purUSAe dikSA lIdhI. ekavAra AtmA jAgavo joIe. varasAda paDe te dharatI lIlIchama thaI gaI tema tamArA upara vItarAga vANIne keTalo varasAda varasya? keTalA saMta - satIjIonA cAturmAsa thayA paNa jIvanamAM parivartana keTaluM thayuM?' ApaNe ekSaprAptinA cAra upAyanI vAta cAle che. temAM prathama upAya che. viSaya pratyene virAga. bIje che kaSAne tyAga. viSaya viSa jevA ane kaSAye kALI 'nAga jevA bhayaMkara che. vicAra karo ke agyArame guNaThANe pahoMcI gayelAne paNa kaSAya Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 zAradA saritA pachADe che. agyAramAM guNaThANe zakhamAM bhALelA agni jevI kaSAya che. varSo sudhI saMyamanI sAdhanA kare, tapazcaryA kare paNa kaSAyo para vijaya nahi maLe tyAM sudhI badhI sAdhanA niSphaLa bane che. hajAro maNa rUnI gaMjImAM agninI eka cinagArI paDe te rUne Dhagale bALIne bhasma karI nAMkhe che tema eka kaSAyano kaNI varSonI sAdhanAne bALIne bharama karI nAkhe che. trIjo upAya che guNAnurAga. bhagavAna kahe che ke he jIva! tuM jyAM jyAM daSTi kare tyAM tyAM guNane jeje. keInA deSa nA joiza. haMsanI sAme dUdha ne pANI bhegAM karIne mUkavAmAM Ave to te dUdhane grahaNa kare che ne pANIne choDI de che. haMsa ema nathI kahe ke dUdhamAM pANI kema AvyuM? e te ema samaje che ke mAre dUdhanI sAthe nisbata che. te rIte guNAnurAgI AtmA hajAro avaguNamAM paNa guNanI sAme dRSTi kare, avaguNane choDI de che. cothe upAya che dharmakaraNImAM apramatabhAva. mokSanI IcchAvALe AtmA mekSanA A cAra upAyane jANIne Adare che. paNa jyAM sudhI jIva caramAvartakALamAM AvyuM nathI hote tyAM sudhI mokSaprAptinA A cAra upAya pratye tene prema jAgatuM nathI. bhava pratyene nirveda, kaSAyane tyAga, viSayano virAga, guNAnurAga. A badhe vaibhava acaramAvata jIvanA jIvanamAM na hoya. acaramAvatI jIva kadAca sAdhupaNuM laI le, ugra saMyama pALe, paNa aMdarathI kere ne kero hoya che. acaramAvatI jIvamAM karmamalanuM eTaluM badhuM jora hoya che ke tene satya vastu samajAtI nathI. bAhya daSTithI, bhautika sukhanI IcchAthI dharmakaraNa kare paNa aMdaramAM mekSanI rUcI jAgatI nathI. phakata mohanA udayathI thatI hovAthI bhavaTTI thavAne badale bhAvavRddhi thAya che. baMdhuo ! tamane thaze ke caramAvarta eTale zuM? ApaNA AtmAe cAra gati, covIsa daMDa ane cerAzI lAkha chavAyenimAM bhamIne anaMtA pugala parAvarte vItAvyA che. jIvane mokSe javA mATe chelle eka pudgala parAvarta bAkI rahe che tene zaramAvArta kahe che. A eka pudagala parAvartakALa e kaMI nAnosUne kALa nathI. paNa pUrve A jIve anaMta pudgava parAvarta karyA che tenI apekSAe nAno che. chatAM ghaNo lAMbo kALa che. daza keDADI sAgaropamanA cha ArA temAM cha ArA utsarpiNa kALanA ane cha ArA avasarpiNIkALanA. ema vIsa keDIkeDI sAgaropamanuM eka kALacakra bane che. evA anaMtA kALacakre vItI jAya tyAre eka pudagala parAvartakALa thAya che. daza keDADI popama jAya tyAre eka sAgara bane che. eka palyopamamAM asaMkhyAtA varSe cAlyA jAya che. eTale ApaNA jevI mAnavabhavanI te keDo ne abaje jiMdagIo vyatita thaI jAya che. tyAre pApamana kALa thAya te caramAvartana samaya keTale moTe? eka gAyanA zIMgaDA upara sarasavane dANa jeTalI vAra Take eTalI vAra samyakatvane sparza thaI jAya, pachI Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA bhale samakita vamI jAya, mithyAtvI banI jAya paNa eno saMsAra aDadhA pudgava parAvartanamAM AvI jAya che. A che svAnubhUtine AnaMda bole, samyakatvane keTalo mahAna prabhAva che ! nizcayathI te jIva ardhapudgala parAvartanakALamAM mokSe jAya che. ene mATe sarTIphikeTa apAI jAya che. tamAre tyAM evuM nakkI che ke keDAdhipati ke abajopati banI jAya te dUrgatimAM nahi jAya, tenA dIkarA duHkhI nahi thAya! are, e saMpattinI Asakita durgatimAM laI janArI che. ApaNe je caramAvartakALamAM AvelA jIvanI vAta karIe chIe temAM khAsa karIne je jIva bhavyatva paripAkapaNAne pAmela hoya, zaramAvartakALama AvIne puruSArtha upADe te eka pudgava parAvartanakALamAM mokSe jAya. jIva ane audyArika vargaNAonA saMbaMdhathI A muddagala parAvartana bane che. jIvane grahaNa yogya ATha vargaNAo cauda rAjakamAM bharelI che. (1) audyArika vargaNA (2) vaikriya vargaNa (3) AhAraka vargaNA (4) taijasa vargaNa (5) zvAsocchavAsa vargaNa (6) bhASA vagaNa (7) mana vargaNa (8) kArmaNa vargaNA. A ATha vargaNAomAMthI audyArika vargaNAne cheDIne bAkInI sAte ya vagaNanA cauda rAjalekamAM rahelA samasta yugalone jIva grahaNa karIne mUke tyAre skUlathI (bAdara) eka pudagala cakra pUre thAya. AhAraka vargaNa te AkhA bhavacakramAM jIva vadhumAM vadhu cAra vakhata grahaNa karI zake che. caramAvartakALa eTale AtmavikAsane suavasara je jIva caramAvartAmAM AvI gaye tene AraMbha-samAraMbha ne viSayabhoge pratye napharata chUTe che. dharma pratyene gADha rAga thAya che ane dharmanA rAganA kAraNe saMsAravardhaka kriyAo nirasa lAge che. tamane nANAM kamAvAne samaya suvarNa avasara lAge che tema e jIvane saddagurune samAgama, zAstrasiddhAMtanuM vAcana-manana e badhuM suvarNa avasara jevuM lAge che. bhava ane bhega pratye udAsInatA Ave che ane deva-guru ne dharma pratye rAga vadhato jAya che. janma-jarAmaraNa-roga-zekAdi dukhethI saLagatA saMsAramAMthI chUTavAnuM mana thayA kare che. tene dharmarUpI auSadha lAgu paDe che. mATe huM jaldI caramAvartakALamAM kyAre AvuM ane samakita pAmI jaldI kSe jAuM evI bhAvanA bhAve, bhavya AtmAne zaramAvarta prApta thAya. devAnupriya! vicAra kare. A eka pudgala parAvartanakALa ATale lAMbe che te ApaNAM AtmAe te anaMta pudgala parAvartana sudhI naraka-tiryaca, manuSya ane devagatimAM rakhaDI zArIrika ke mAnasika duHkha veThyAM che. anaMtI vAra naraka nigodamAM, pazupakSImAM, trasa ane sthAvaramAM, chedana-bhedana, mAna, apamAna, bhUkha-tarasa ane janma-maraNanAM kaSTa veThayAM che. have jJAnInA vacana upara zraddhA karIne AtmA-dharmanA paMthe vaLI jAya, viSayono rAga choDI de, kaSAne pAtaLA pADI de, putra-parivAra-patnI-paisA Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 27 ane peDhInA mAha choDI paMcamahAvrata dhArI banI jAya agara sAdhu na banI zakAya te sAdhu jarUra banavu che te bhAvanA sahita sarvajJa bhagavAe prarUpelA dharmanuM zuddhabhAvathI ArAdhana kare teA zIvaramaNInA svAmI zAzvata sukhanA bhAkatA banI jAya. ghaNAM bhAibahene ema prazna kare che ke ApaNune samakitanI prApti thai che, have ochA bhavamAM ApaNe mekSamAM javAnA chIe enI khabara kevI rIte paDe? e te kevaLajJAnI sivAya kAi kahI zake nahi. je AtmAe camAvamAM AvyA hAya che tenA aMtaramAM duHkhI jIvAne joine atyaMta karuNA Ave che. pachI bhale, pAte garIma hAya te paNa hu duHkhInAM duHkha kema maTADuM' tevI bhAvanA hAya, te jIvane kAinA pratye tiraskAra na Ave, kAine kaTu vacana na kahe, peAtAnI pAse hAya teA peAtAnuM sukha jatu karIne paNa ApI de. peAtAnI pAse na heAya teApremathI duHkha vyakata kare ke mArI pAse atyAre kaMi nathI. huM ApanuM duHkha dUra nathI karI zakatA tenA mane khe thAya che. enA AtmAne thAya ke jaMgI nAnI che. huM pApa kAnA mATe karuM chuM? have mAre pApa nathI karavAM. gharabAra kAnAM ? A kAyA ne mAyA kAnAM ? atyAra sudhI ghaNAM pApa karyo have mAre pApa nathI karavAM..have pApa nahi karuM evA ekarAra kare. jyAre paradezI rAjA kAyA ane jIvane eka mAnoA hatA tyAre teNe keTalA jIvAne mArI nAMkhyA paNa jyAre tene kezI svAmInA bheTA thayA, satya vastunuM bhAna thayuM tyAre pApane cheDI dIdhAM ne paradezI phITIne svadezI banI gayA. eka vakhata gurunA darzana karyA ne pApane chADI dIdhAM. tame keTalIvAra gurunAM darzana karyA ? ApaNe meAkSanA upAyanI vAta cAle che. meAkSanI rUcIvALA jIvaanukaMpAvAna hAya. eTaluM ja nahi paNa guNAnurAgI paNa hAya, guNI jIvAne joi tenuM hRdaya vikasI jAya. enA guNAnu varNana sAMbhaLI huM paNa eveA guNavAna kayAre anIza evI bhAvanA bhAve ane jyAM jAya tyAM e guNavaMtanA guNa gAtAM dharAya nahi. guNunA rAga thAya tyAre guNAnurAgI anAya che. A jagatamAM traNa prakAranA manuSyeA haiAya che. (1) svaya guNI ane guNanA rAgI (ra) svaMyaguNI hAya paNa bIjAnA guNane dveSI hAya (3) pAte avaguNI hAya ne bIjAnA guNane paNa dveSI hAya. jenAmAM guNAnurAga che te vyakti game tevA sa McAgAmAM paNa guNA grahaNa kare che. guNAnurAga pragaTe te mAnavInA manane mAha pamADanArI lakSmIneA rAga paNa chUTI jAya che. guNavatane sarvatra guNu dekhAya che. mATe guNagrAhI hRSTi keLave. eka vakhatanA prasaMga che. eka vidhavA mAtA hatI. nAnI uMmaramAM vidhavA khanI hatI. strIne vidhavApaNAthI adhika khIju kAi duHkha nathI. vidhavA mAtAne ekanA eka putra hatA. mAtA khUba garIba hatI. paNa saMskArIne guNagrAhaka hatI. te peAtAnA putranA Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jIvananuM khUba suMdara rIte ghaDatara karatI hatI. mAtAo je pitAnA saMtAnonA zikSaka bane to bALakonA jIvananuM ghaDatara sarasa thAya. eka mAtA so zikSakanI garaja sAre che. * paNa Aje mAbApane enA bALakanA jIvananuM ghaDatara ghaDavAno TAIma nathI. kadAca ravivAre TAIma maLe to mA-bApa ne bALakone pikacara jevA nIkaLI paDavAnuM. mAbApa judA zemAM jAya ne bALako judA zemAM jAya. sAthe javAnuM te pAlave nahi. kema barAbarane? (hasAhasa) ! saMtAnamAM kayAMthI saMskAra paDe? chokarAonA jIvanamAM sarakAranuM siMcana karatAM AvaDe to enAM mAbApa bane. nahitara mA-bApa banavAnuM choDI de. pelI vidhavA mAtA khUba kaSTa veThIne pitAnA putrane bhaNAve che. pAchalI uMmaramAM mane sukha maLaze evI AzAthI mA-bApa saMtAnane bhaNAve-gaNAve che. ane tenuM pAlanapoSaNa kare che. pUNyane udaya hoya te saMtAne sArAM maLe che. nahitara e ja vhAlA saMtAne moTAM thayA pachI mA-bApanI khabara paNa letAM nathI. A mAtA bALakane roja mahAna puruSonAM caritra saMbhaLAve, navakAramaMtrano mahimA samajAve, anyAyaanIti Adi durguNothI dUra rahevuM-A badhuM 'samajAve ane lekenA kAma karI chokarAne bhaNAve che. bALaka paNa evo guNavAna hato. mAtAnI badhI zikhAmaNa hRdayamAM dhAraNa karato. Ama karatAM eka vakhata mAtA bImAra paDI. dIkare mAtAnI khUba sevA kare che. kaI rIte mAtAne sAruM thatuM nathI. bacavAnI AzAne dIpaka bUjhAI gaye. have keI upAya nathI. DokaTarane bolAve te phI ane davAnA paisA nathI. zuM karavuM? khUba mUMjhAyA. chevaTe e chokaro eka kapaDAmAM mAtAne sUvADI gAMsaDInI jema bAMdhIne davAkhAne lAvyA. 5DuM pAtharI mAtAne sUvADI DokaTara pAse jaIne aba namratApUrvaka kahe che : DokaTara sAheba! Apa badhA kesa paDatA mukIne mArI mAtAne tapAse. khaba bImAra che. DokaTara kahe lAinamAM UbhA raho. e paNa mANasanA dedAra joIne vAta kare. paisA maLavAnA hoya to jaladI kAma thAya. A chokaro lAInamAM Ubhe raho. badhA pezanTa patI gayA eTale DekaTara gADImAM besI ravAnA thAya che. chokaro DokaTaranI gADInI ADe Ubhe rahe che ane DokTarane kahe, cheH sAheba! nahi javA dauM. mArI mAtAne tapAso. mArI mAtA upara mArA jIvanane AdhAra che. e marI jaze to mane koNa bhaNAvaze ? paNa DokaTare kaMI paNa vAta sAMbhaLI nahi ne cAlato thaI gayo. chokaro nirAza thaIne mAtAne uMcakIne ghera AvyA. pite meTrika pAsa thaye hato. have nirNaya karyo ke bhaNuM to DokaTaranuM bhaNuM ane DokaTara banIne AvI rAMkaDI mAtAo ane garIbonI sevA karuM. ghera jaIne mAtAne sUvADI eka eka citte navakAramaMtranuM smaraNa karavA lAgyA. navakAramaMtramAM keTalI tAkAta che ! bhagavAnanuM nAmasmaraNa eka auSadhi che. bhakatAmara stotramAM mAnatuMga AcArya belyA che ke - Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA "vatsastana bhavasaMtati sani baddha, pApaM kSaNAt kSayamupaiti zarIrajAjAma, AkrAnta leka malinI lamazeSamAzu, suyazubhinnamiva zArvara mandhakArama" bhaktAmara stotra zleka-7 he bhagavaMta! je zuddhabhAvathI ekAgracite tArA nAmanuM smaraNa karavAmAM Ave te kSaNavAramAM pApakarmanI bhekhaDe tUTI jAya che. jema bhayaMkaramAM bhayaMkara aMdhakAra sUryane udaya thatAM naSTa thaI jAya che tema tArA nAmasmaraNathI mAnavIne ajJAnarUpa adhaMkAra naSTa thaI jAya che. navakAramaMtramAM keTalI tAkAta che paNa zraddhAnuM devALuM che. bhagavAnanA nAmasmaraNa uparathI zraddhA cAlI gaI che. paNa juo A chokaro navakAramaMtranuM smaraNa karI mAtAnA zarIre hAtha pheravavA lAgyo. e jApa karyo ke mAtAne rega cAlyA gayA. mAtA svastha banI gaI. dIkarAne mAthe hAtha pheravIne kahe che dhanya che dIkarA ! dIkarA he te AvA heje. dIkaro kahe che mAtA kaSTa veThaje paNa mAre DokaTara thavuM che. mAtA kALI majUrI karI dIkarAne bhaNAve che. dIkaro khaMtathI bhaNe che. chevaTe DokaTara bane che. atyAra sudhI garIba hato eTale keI pUchatuM na hatuM. paNa have DaoNkaTara banyA eTale enI velyu vadhI. atyAra sudhI bhaNavA mATe paisA nahotA tyAre keI saguM na thayuM. have paisA ApavA lAgyA. Aje mA-Apane ke muratiye game che ! ghaNIvAra peparamAM pheTe hoya ne nIce lakhyuM hoya ke phalANAbhAInA ciraMjIvI amerikAthI bhaNIne Ave che ane TUMka samayamAM rokAIne pAchA pharaze. A zA mATe Ape che? samajANuM? have saddaguNI chokaro DaoNkaTara banyuM. eka sadaguNI kanyA sAthe enA lagna thayo. davAkhAnuM khelyuM. DokaTara je garIba hoya tenI eka pAI paNa letA nathI. madhyama pAsethI aDadhI phI le che ane sukhI hoya tenI pAsethI pramANikapaNe je rIte levAya te rIte phI le che. patnI khUba sArI che. paNa DokaTara maphata sevA kare che te tene gamatuM nathI. kyAreka DokaTarane kahe tame A rIte badhAnI sevA karyA karaze to ApaNe kyAre UMcA AvIzuM? DokaTara kahe, bhale ApaNe vaibhavathI uMcA nathI AvyA paNa sevAnI suvAsa kevI phelAya che. ane sevA karavI e mAnava mAtranI pharaja che. vaLI mAtAnI zikhAmaNa che ke dIkarA! tAruM game te thAya paNa tuM jIvanamAMthI dayAne dezavaTe ApIza nahi. je divase tArA dilamAMthI dayAne dezanikAla thAya tyAre samajI leje ke tuM duHkhI thaI jaIza. mAtAne paNa saMtoSa che ke dIkare be hato tevuM pALe che. patnIne chekaTara khUba samajAve che paNa keIne ghera gADI--moTara dekhe eTale manamAM thAya ke mAre ghera AvuM nahi. DokaTarane kahe ke juo, tamAre mitra ramezane ghera Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 zAradA saritA be moTara ne ApaNe ghera kaMI nahi. tyAre kahe ke ene ghera te be moTara che ane ApaNe te jeTalI lAla baso doDe che ne badhI ApaNI che. zA mATe ema mAne che ke ApaNe meTara nathI! paNa A strI samajatI nathI. kahe ke tamArA davAkhAnAmAM te bhikhArA bharAya che. tuM je kahe te bhale kahe. huM to sevA karavAno chuM. zA mATe aMtarAya karI pApa bAMdhe che. A rIte khUba zikhAmaNa Ave che. A kAraNe DokaTaranA gharamAM kakaLATa UbhuM thayuM. divaso cAlyA jAya che. eka vakhata DokaTaranI kasoTIne prasaMga Avyo. DokaTaranA bAbAnI varSagAMTha che. ghera pATa goThavI che. sagAsabaMdhIne AmaMtraNa ApyuM che. tyAM eka garIba mANasa AvyuM. DokaTarane hAtha joDIne AjIjI karavA lAge sAheba! jaladI cAle. mAre ekane eka dIkare dhanu bImAra thaI gayo che. ApanA upara mane pUrNa zraddhA che. tame eka paDIkI Apa ne sAruM thaI jAya che. hekaTare bega upADI paNa zrImatIjI ADA pharI vaLyA. kyAM jAva cho? bAbAnI varSagAMTha che. ane badhA Avaze. tyAM javAthI be dekaDA paNa maLavAnI AzA nathI. DokaTara kahe e game te hoya paNa mAzathI enuM duHkha joyuM jatuM nathI. huM te A cAle. DokaTara gayA dardIne tapAsIne davA ApI paNa sAruM na lAgavAthI kalAka vItI gayA saheja belata thaye pachI DaoNkaTara ghera AvyA. ghera pATI hatI paNa zrImatIjI rIsAI gayA. DokaTare khaba samajAvI tuM zA mATe Ama kare che? samaje to putranI varSagAMTha ujavI kyAre kahevAya ke keInA AtmAne zAMti pamADIe! vicAra kara ke tAre putra mAM thAya te tane kevuM duHkha thAya. tema tenA mATe mAna ! ene keTale AnaMda thaye ! Ama? divaso vitavA lAgyA. pAchA pharIne eka divasa e prasaMga Ubho thaye ke DokaTarane mAthuM dukhatuM hatuM. rAtre meDI upara sUtA hatA. patnI nIce bAraNuM baMdha karavA AvI tyAM eka garIba cIMtharehAla mANasa AvIne kahe cheH DekaTara sAheba che? jaladI bolAve mAre paraNele dIkaro bImAra paDe che. cha mahinA paraNyA thayA che. bIjA DokaTaroe hAtha khaMkherI nAMkhyA che. sAhebanA upara mane zraddhA che. bAI kahe che DokaTara bahAra gAma gayA che. pelo mANasa kALA pANIe raDato ghera jAya che ne saranAmuM Apato jAya che. patnI sUI gaI. rAtre bAra vAgyA ne ukAra sAMbhaLyA. patnI UThIne jue te bAbene bebI baMnenA zarIra tAvathI dhIkhatA hatA. patnI DokaTarane kahe che. jaladI UThe. bAbo ne bebI baMnene sakhata tAva caDhaye che. DekaTara UThayA, TamenTa zarU karI. pitA mUkyAM, ghaNuM IlAja karyA. paDhiyAnA cAra vAgyA paNa bemAMthI ekaneya tAva narmala thato nathI. DokaTara mUMjhAyA. patnIne kahe che huM mArA mitra azakane belAvuM. patnI kahe che tame azAkane bolAve ke game tema karo paNa bALakane tAva nahi Utare tame jaladI hAthamAM bega le. DokaTara kahe che kema ? bega laIne kyAM jAuM? to kahe svAmInAtha! meM bhayaMkara bhUla karI che. mane mArI bhUlanuM phaLa maLI gayuM che. rAtre huM huM upara AvI Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 zAradA saritA tyAre eka garIba mANasa Avele khaba karagarato hato. tene ekane eka dIkare siriyasa thaI gayuM che. bIjA DekaTaree hAtha khaMkherI nAMkhyA che. ApanA upara ene AdhAra che. paNa meM kahyuM? DokaTara bahAragAma gayA che eTale nirAza thaIne te pAche game che. tame jaladI jAva. DokaTara kahe tuM zuM bole che? bAbAne bebInI tabiyata ATalI kharAba mukIne kevI rIte jAuM? patnI kahe che. e sAruM thaI jaze. tame jAva. DekaTara vicAre che ke jarUra tenA pariNAma badalAyA che. patnI mane AvA samaye paNa mokale che. bega laIne bahAra nIkaLyA tyAM pele mANasa sAme maLe sAheba ! AvI gayA. sAruM thayuM. jaladI cAla, DekaTara gayA chokarAne Ijekazana ApyuM. TITumenTa ApatAM vaLatA bhAva thayA. aDadhe divasa rokAyA. barAbara sAruM thayuM pachI ghera AvyA ane joyuM te baMne bALakane tAva UtarI gayo ne ramatA joyA. baMdhuo! DokaTaranI keTalI mAnavatA kahevAya ! kevI amIrI hatI! enI patnInI AMkha khulI gaI. duHkhI pratye ke karuNAbhAva ane guNAnurAga ! tamArI pAse je zakti hoya tenAthI paraduHkhabhaMjana banajo. tamane sukha game che tevuM duniyAnA dareka jIvone game che. vAdaLA samudranA khArA pANIne varALarUpe grahaNa kare che ane mIThuM pANI Ape che. vRkSane kApe te paNa mIThAM phaLa Ape che. agarabattI baLIne suvAsa Ape che. dIpaka jalIne bIjAne prakAza Ape che tema tame paNa paraduHkhabhaMjana bane. guNAnurAgI banaje. AjathI cAturmAsanI zarUAta thaI gaI che. ane teTalo kaSA upara vijaya meLavaje. kaSAya e saLagate dAvAnaLa che. jema bALaka bhUlathI peIjhana pI jAya to tarata DokaTara pAse jaIne kaDhAve che. tema kaSAye paNa eka prakAranuM pioIjhana che. mAnavanA aneka guNenI hAni karanAra che. mATe kaSAya upara saMpUrNa vijaya meLavaje. brahmacaryanI pratijJA, rAtribhojanano tyAga, kaMdamULa, vyasana Adino tyAga karaje. AtmAne nANAM kamAvAnI mosama che. pramAdane tyAga karIne AtmAnA nANAM kamAI leze. pApathI pAchA haTha te karmathI chUTakAro thaze ane cAturmAsa saphaLa thaze. samaya thaI gayela che vadhu bhAva avasare. Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vyAkhyAna naM. 6 "dharmakaraNImAM apramatabhAva" aSADha vada 1 ne ravivAra tA. 15-~73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAone bahena ! anaMta karUNa sAgara bhagavaMtanI je vANI tenuM nAma siddhAMta prabhunI vANI ApaNu mAnava jIvananuM utthAna karanArI che. e vANIne eka zabda paNa samajaNapUrvaka ApaNI zraddhAmAM utarI jAya to uddhAra thaI jAya caMDakezIka je bhayaMkara nAga paNa prabhunA eka vacane samajI gaye. prabhue eTaluM ja kahyuM ke - verathI vera zamenA jagamAM, premathI prema vadhe jIvanamAM, kaMIka samaja tuM, kaMIka samajavuM kahe karUNA, ANI-mahA he caMDakauzIka kaMIka samaja vairathI vera kadI zamatuM nathI. vairanI sAme premanuM pANI haze te vairane dAvAnaLa karI jaze. prabhunI vANInA ATalA zabda chuMphADA mAratA bhayaMkara jherI nAgane mATe basa thaI gayA. Ajano mAnavI ema bele che ke zaThanI sAme zaTha thavuM joIe. je ApaNe kaMI na bolIe to duniyA ApaNane mUrkha banAvI jAya tyAM ApaNuM baLane buddhi batAvIe nahi te ApaNuM kiMmata nahi. bhAI ! paNa buddhine durUpayoga karavAmAM kiMmata nathI. bhagavAna mahAvIra svAmInuM keTaluM baLa hatuM. ke jemane janma thayA pachI deve merU parvata upara snAna karAvavA laI gayA tyAre Indrane vicAra thaye ke 108 ghaDA pANI A pula jevuM bALaka kema sahana karI zakaze ! muMjhAI jaze. bhagavAnane avadhijJAvathI khabara paDI ke Indrane zaMkA thaI che. tarata prabhue pitAne aMguTho saheja halAvyuM tyAM A merU parvata DelAyamAna thaI gayuM. bIjI tarapha bhakatAmara stotramAM mAnatuMgAcArya, prabhunI stuti karatAM kahe che citraM kimatra yadi te tridazAGganAbhi / nItaM manAgapi mano na vikAramArgam / kalpAnta kAla marutA calitAcalen / kiM mandarAdri zikharaM calitaM kadAcita / bhakatA mara stotra zloka-15 jema kalpAMta kAlane pavana bhayaMkara vAya to paNa merU parvatanA eka nAnakaDA zikharane paNa calAyamAna karI zake tema nathI. je vAvAjhoDA nadIonA vaheNa badalAvI nAMkhe, moTA jammara vRkSene ukheDIne pheMkI de. moTI jambara ImAratone phagAvI de. paNa Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA merU parvatanI eka kAMkarIne halAvI zake nahi. evA merU parvatane prabhue eka aMguThe DAlAvI nAMkhyA. enuM khaLa keTaluM haze ? emaNe aLanA upayAga karmazatruonA sAmane karavAmAM karyAM. upasargAnA pahADa tUTI paDayA te paNa upasarga ApanAra pratye sheja paNa dveSa nahi. AjaneA mAnavI zakitane upayAga kayAM karI rahyA che ? khIjAne kacaDI nAMkhavAmAM. khIjAnuM sukha lUTI levAmAM kare che. zeTha peAtAnA paisAnI khumArImAM nAkarane khAve che. nAkara zeThane Ave ne kahe ke tamArA be nabaranA cepaDA khullA karI iza. tethI zeTha gabharAi jAya. e nakharanA kALA nANAM bhegA karyA tyAre A duHkha AvyuM ne? ATalA mATe zAMtinA sthApaka prabhu kahe che ke ati leAla e pApa ane azAMtinu mULa che. upAzrayamAM AvIne bese paNa manubhAi tA kayAMya mAla levA upaDI gayA haiAya. mana zuddha na hoya te dharmanuM khIja kayAMthI ugI zake? dharma kAnA hrayamAM TakI zake che? sohI ujjuyabhUyassa dhammosudhdhassa ciTThai / nivvANaM paramaM jAi dhayaMsittivvapAvae / 33 utta-sa. a-3 gAthA 12 jenuM hRdaya vizuddha che, pavitra che tenA hRdayamAM dharmanA khIja vavAya che. ane te AtmA nirvANu meLavI zake che. dhI sIcelA agninI jema tenu hraya pavitra bane che. mATe jIvanamAM saraLatA, pavitratA ne kemaLatA lAvavAnI khAsa jarUra che. jIvabhadrika-anaze tyAre samyaktvadevanI tenA aMtaramAM punita padharAmaNI thaze. samakita vinA saMsArane aMta nathI. samyaktva AvyuM eTale apugaH parAvartane mekSanu sarTikrikeTa maLI gayuM. gozAlake keTaluM pApa karyuM" hatuM. khudda bhagavAna mahAvIrasvAmI upara tejulezyA cheADI, e pavitra sattAne bALIne bhasma karI dIdhA. AvuM pApa karanAra heAvA chatAM tenA maraNanI e ghaDI bAkI rahI tyAre aMtaramAM pazcAtApanI bhaThThI saLagI. prabhune prArthanA karavA lAgyuMH nAtha! tuM pAsa sama mane maLyuM! paNa mAruM hRdaya Arasa na anyuM. huM sasama!na evA saMgamAM huM... rahyA chatAM mArA kAgaDA jevA svabhAva na choDayA. TUMkamAM ge!zAlakane eTale pazcAtApa thaye ke: he prabhu! tArA sagamAM rahIne me te pa!pa karyuM. tArI hita zIkha!maNu meumAM na dharI. prabhu mAruM zuM thaze? hrayapUrvaka aMtarane pazcAtApa upaDayA. peAtAnA zrAvako pAse satya vAta karI dIdhI ke huM jina nathI, kevaLI nathI. arihaMta nathI, hu pApI chu. A mAna cheDavu sahela che! aMtima samaye mAna cheDI dIdhu. saraLa banI gayA tA tenA aMtaramAM samyaktvanuM khIja ugyu. AvA pApI hAvA chatAM mekSamAM javAnu sarTiphikeTa meLavI gayA. ApaNe meAkSaprAptinA cAra upAyanI vAta cAle che. prathama che: viSayAne virAga Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA (2) kaSAyane tyAga (3) guNAnurAga. deSa dekhe te pitAnA dekhaje ne guNa dekhe te bIjAnA dekhaje. mAthAne kApanAra duzamana hoya paNa tenAmAM ke guNa che te joje. anAdikALathI jIvane bhaTakavApaNuM hoya te tenuM kAraNa svadeSane chupAvavA ane bIjAnA doSane khullA karavA. e ja jIve karyuM che. ApaNuM moTA moTA pahADa jevA de ApaNane dekhAtA nathI paNa koIne rAI jeTale deSa ApaNane pahADa je dekhAya che. ApaNe keInuM ghaNuM apamAna karI nAMkhIe te ApaNe mana kAMI nahi ane ApaNuM saheja apamAna karI nAMkhe te manamAM khaTake che. paNa vicAra karaje, naraka ane tiryaMcamAM kevA apamAna sahana karyA! vanaspatimAM gayo tyAM bhAjIpAla banIne Take zeranA bhAvamAM vecAye, kapAye, chedA ne zekA tyAM apamAna sAhyuM? ahIM badhA tAgaDadhInnA che. baLadanA bhavamAM moDhe zIkalI bAMdhI ghauMnA khaLAmAM ubhe raddo paNa eka kaNa khAvA na maLyo. tame gaI kAle pANInA upavAsa, pauSadha, AyaMbIva karyA te sau tamane zAtA pUchavA lAgyA paNa e pazuone ane nirAdhAra mANase traNa traNa divasanA bhUkhyA haze temane koI zAtA pUche che? tapanuM keTaluM mahatva che? samajaNapUrvaka eka navakArazI tapa kare te so varasanA narakanA duHkha nivAre che. te cAturmAsanA divasomAM bane teTalA vadhu tapa karavA. vaiSNavo paNa cAturmAsamAM yathAzakita tapa kare che. tame vadhu na karI zake te rAtri bhajanane tyAga, savAre navakArazI-ATaluM te avazya karaje. bIjAne tapa karatAM joI huM jyAre A tapa karUM! bIjAnA guNa joIne guNa grahaNa karavAnI dRSTi rAkhajo. ethe bola cheH dharmakaraNImAM apramata bhAva mAnava. vicAra kare, ke Aje nahi kAle upAzraye jaIzuM. sAsu vicAra kare, ke dIkarAne paraNAvI lauM-vahu Avaze pachI nirAMte dharmadhyAna karIza. paNa pachI zArIrika zakita nabaLI paDI gaI te kevI rIte tapa karI zakavAnA cho? mATe bhagavAna kahe che. jyAre dharmakriyA karavAnuM mana thAya tyAre vegathI karI leje ane pApanA kAryamAM pramAda karajo. ne dharmamAM apramata bhAva lAvajo. ApaNuM zarIra rogonuM ghara che. jyAM sudhI bahAra nathI AvyA tyAM sudhI sArA che. mahAna purUSe te rogamAM paNa kAma kADhI gayA che. uttarAdhyayana sUtranA vIsamA adhyayanamAM anAthI munine adhikAra che. e anAthI munine roga Avye, ghaNuM upacAra karyA paNa rega na maTa. chevaTe saMyama levAne saMkalpa karyo ane eka rAtrImAM roga maTI gaye ne teo saMyama pathe cAlyA gayA. cAritravAna AtmAmAM keTalI tAkAta che! anAthI muni vicaratA vicaratA rAjagRhI nagarInI bahAra zreNIka rAjAnA maMDIkukSa nAmanA bagIcAmAM padhAryA. eka rAjA bagIcAmAM kriIDA karavA mATe gayA. teo ghaNIvAra maMDIkukSa udyAnamAM AvyA hatA paNa Aje tenuM vAtAvaraNa kaMI juduM ja lAgyuM. keI apUrva zAMtino anubhava thayo. e mahAna purUSanA pavitra Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 zAradA saritA paramANuo jyAM jyAM vikharAya che, tyAMnuM vAtAvaraNa pavitra banI jAya che. mahArAjA vicAra kare che ke Aje kaMIka jude AnaMda anubhavuM chuM, AnuM kAraNa zuM? bagIcAmAM pharatA pharatA eka vRkSa nIce ubhelA muni upara temanI najara gaI. eNe kadI jona muni jeyA na hatA. A saMtane joI manamAM thayuM, nakkI A pavitra purUSanI padharAmaNI thavAthI mArA bagIcAnuM vAtAvaraNa anekhuM lAge che, zuM tAkAta che A puruSamAM ! tarata gheDA parathI nIce UtarI gayA ne be hAtha joDI ubhA rahyA. A mahAtmA koNa haze? kevuM enuM bhavya lalATa che ! enA mukhamAMthI zabdo sarI paDayA. aho vaNNo aho ruvaM aho ajjassa somayA aho khantI aho muttI aho bhoge asaMjayA utta. su. a. 2. gAthA 6 zuM A puruSane varNa che! zuM tenuM Azcarya pamADe tevuM rUpa che ane tenI kevI saumyatA che. kevI kSamA ne nirlobhatA che. bhege pratyene ke virAga bhAva che! devAnupriye ! cAritranuM teja kaI alaukika hoya che. Ajane mAnava A zarIranI zobhA mATe UMcA prakAranA sAbuthI snAna kare che. papha pAvaDara ne ne lagADe che ane A zarIrane zo vadhAre che. sAdhuthI snAna na thAya chatAM tamArA karatAM temanuM zarIra keTaluM svaccha rahe che? snAna kevuM kahyuM che te tame jANe che? dhamme harae bambhe santititthe, aNAvileattapasannalese jahiM siNAo vimalo visudhdho, sUsIibhUo pajahAmi dosaM . utta, su. a. 12 gAthA 46 akaluSita AtmAne prasanna karavAvALo zubha lezyarUpa dharmajalAzaya ane brahmacaryarUpa zAMtitIrtha che. temAM sAdhu snAna karIne pavitra ane zItaLa bane che ane pApa rUpI melane dUra kare che. sAdhu vRddha hoya, regI hoya ne tapasvI hoya te gaucarI jAya tyAre thAkI jAya to gRhasthanI AjJA laIne visAmo khAvA A traNa kAraNe gRhasthIne ghera besavAnI bhagavAne chUTa ApI che. paNa game te roga thayo hoya te paNa snAna karavAnI bhagavAne chUTa ApI nathI. sAdhunA cAritranI jeTalI vizuddhi thAya teTalo AtmA vizuddha bane. enA zarIranA paramANuo nirmaLa bane ane labdhio pedA thAya che. enA pheMkI devAnA azucImaya pudagalo auSadhirUpa banI jAya che. regInA rega gayA che. A cAritrane prabhAva che. zreNIka rAjA bole cheH aho he munirAja! zuM tAruM rUpa chebIjI tarapha vicAra thAya che ke zreNIka rAjAnuM rUpa joIne devalokanI devAMganAo paNa moha pAmatI hatI. AvA svarUpavAna zreNIka rAjA muninuM rUpa joI Azcarya pAmI gayA. te muninuM rUpa Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 zAradA saritA kevuM haze? attaranI bharelI bATalI hoya ne attaranI khAlI bATalI hoya, baMne attaranI bATalI te kahevAya-paNa khAlI ne bharelImAM phera che. tema zreNIka rAjAnuM rUpa khAlI bATalI jevuM hatuM ne anAthI muninuM rUpa bharelI bATalI jevuM hatuM. muninA zuddha brahmacaryanA tejathI temanuM rUpa cAmaDIne bhedIne jhagArA mArI rahyuM hatuM. jyAre zreNIkamAM bAhyA saundarya hatuM. e muninA rUpa AgaLa phikakuM lAgatuM hatuM. mAnavabhavanI mahattA tapa-tyAgathI che. AtmAthI mANasa samayane oLakhIne tapa-tyAgathI jIvanane dIpAvI de. zreNIka rAjA bole che he muni tArI kSamAne nirlobhatA joIne mAruM hRdaya hacamacI jAya che. munirAjane vaMdana karIne be hAtha joDI pUche cheH he mahArAja! Apane zuM duHkha hatuM ke AvI bharayuvAnImAM saMyama lIdhe? samaya joIne munie uttara Ape. prazna pUchanAra catura ane uttara ApanAra paNa catura hatA. muni kahe che: aNAhomi mahArAya, nAhomajjha na vijjai / aNukampagaM suhivAvi, kaMci nAbhisamemahaM / / utta-TU-a-20, gAthA 9 he rAjana! huM anAtha chuM. mAre kaI nAtha nathI mATe meM dIkSA lIdhI. tyAre zreNIka rAjAne Azcarya thayuM; AvA tejasvI purUSa anAtha hoya tema kadI bane nahi. zreNaka rAjA kahe cheH homi nAhobhayattANaM bhoge bhuMjAhi sNjyaa| mittanAi parivuDo mANussaMkhu dullahaM / / utta-nsa-a-20, gAthA 11 he munirAja! je Apane kaI nAtha na hoya te huM tamAre nAtha banuM. Apane game tevI kanyA paraNavuM. suMdara mahela ApuM. hema-hIrA ne mANekathI tijorI bharI dauM ne mAruM aDadhuM rAjya ApI dauM. mArA rAjyamAM AvIne Icchita sukha bhagavo. tyAre saMta kahe che - appaNAvi aNAhosi seNiyA mghaahivaa| appaNA aNAhosanto kahaM nAho bhavissati / utta-su-a-gAthA 12 he magadha dezanA adhipati! zreNIka rAjA, tame pote anAtha che te mArA nAtha kevI rIte banaze? tyAM vaLI zreNuka rAjA vadhu AzcaryamAM paDI gayA, ke aho! A mane kahe che tuM anAtha che. mane na oLakhatA hoya te judI vAta. paNa mane kahe che ke magadhadezanA mAlikI ane pAchA kahe che tuM anAtha che. zreNuka kahe cheH munirAja! ApanI bhUla thAya che. mAdu mate mui vA Apa rakhe cheTuM bolatA hai. muni kahe cheH huM Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jUThuM nathI balate. paNa tuM jene anAtha mAne che te huM anAtha nathI. huM cha kAraNe anAtha hatuM. mArA zarIramAM bhayaMkara roga utpanna thaye tyAre te roga maTADavA mATe mArA mAtA-pitA-bhAI-bahene, rAjavaide ke mArI patnI kaI mane maTADavA samartha banyuM nahi. A kaMcana jevI kAyA kayAre dago daI de che tenI khabara nathI. Aje ahIM beThA che ne kAle zarIramAM roga nahi Ave tenI khAtrI che? jJAnI kahe che kAlano bharoso nA kara. pANI pahelA pALa bAMdhI le. jIvananI jeTalI paLe gaI te bhale gaI. paNa have je bAkI che temAM kaMIka karI le, eka kavi eka paLa gaI bhale gaI paNa bIjI sudhArI lejo, bIjI paLamAM zuM karavuM te Aje vicArI leje. have jeTalI jiMdagI bAkI che temAM zuM karavuM, tene vicAra karaje. Atmadeva jAgRta banaze te karmanA bhUkakA bolAvI deze. e samajaze ke saMsAranuM badhuM kArya niyamita thAya che te dharmanA kAryamAM zA mATe pramAda karUM? game tevuM kAma hoya che game te mATe subo maLavA AvavAne haze te paNa daDhadhamI jAgRta AtmA kahI deze ke mAre vyAkhyAnamAM javAno samaya che. A samaye huM tamane nahi maLI zakuM. mApha karaje. bIjA game te TAIme Avaje paNa mAre dharma nahi choDuM. AvuM samajIne pramAda cheDe. - dharmakriyAmAM apramatabhAva e ekSaprAptino e upAya che. eTale pramAda - teTaluM patana che ane jAgRti eTaluM jIvana che. je pramAdamAM paDe che tenuM Atmika dhana lUMTAI jAya che ane je sajAga rahe che. tenuM dhana surakSita rahe che. sAdhu cha ne sAtamAM guNasthAnake jhulatA hoya. zAstramAM vAta Ave che ke deve sAdhune haraNa karIne laI jAya che te e kevA sAdhunuM haraNa kare che? chaThThI pramata saMyati guNasthAnake vartanArA sAdhunuM deve haraNa karI zake che. paNa sAtamA apramata guNasthAnake vartanArA sAdhunuM haraNa karI zakatA nathI. mATe bane teTaluM pramAda e che karI dharmanI ArAdhanA karaze te jIva mekSanA sukha jaladI pAmaze. anAthI muninA bheTAthI zreNIka rAjAne bhAna thaI gayuM ke sAcI sanAthatA tene kahevAya? tema ApaNane paNa bhAna thAya te bhAvanA sahita viramuM chuM. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 7 "deva-guru dharma pratye samarpaNa bhAva" aSADa vada 2 ne somavAra tA. 16-7-73 sujJa baMdhuo, suzIva mAtAo ne baheno! sarvajJa bhagavate kevaLa jJAna ane kevaLadarzana prApta karyA bAda jagatanA sarva paryAne hastarekhAnI mAphaka spaSTa joyA. anAdikALathI caturgati saMsAramAM bhamatA jI tarapha eka karUNabharI daSTi pheMkI ane temanA duHkho dUra karavA mATe Agama vANI prakAzI. bhagavaMtanA mukhamAMthI nIkaLelI vANI gaNadhara bhagavaMtoe jhIlI. gaNadhara bhagavaMte pAsethI AcAryoe jhIlI ane tenuM prakAzana karyuM. Agama e AtmAne jevAne arIso che. jema dehane jovA mATe mAnavI rame rUme arIso rAkhe che. A arIso cAmaDAne batAve che paNa AtmAne batAvatuM nathI. bhagavaMta kahe che ke, he cetana ! tuM cAmaDAne pUjArI na bana. AtmAne pUjArI bana. A deharUpI devaLamAM cetanadeva beThe che tyAM sudhI tenI kiMmata che. bAradAnanI kiMmata mAlathI thAya che. mAla vinAnA bAradAnanI jema kiMmata nathI tema AtmA vinAnA dehanI kiMmata nathI ane uttamamAM uttama kaI janma hoya te te mAnava janma che. mAnava jIvanamAM mokSanI ArAdhanA thaI zake che. eTalA mATe jJAnI kahe che ke vItarAga zAsana pAmela AtmA mokSanI ArAdhanA sivAya bIjI saMsAranI kaI vastunI IcchA na kare. enA manamAM e talasATa jAge ke anaMtakALathI mAro AtmA karmanA kAraNe caturgati saMsAramAM bhamIne vividha prakAranA duHkho veThI rahayo che. have jyAre AmAMthI mukita meLavuM? janma maraNane aMta lAvavA mATe ApaNe deva-gurune dharmanI ArAdhanA karavAnI che. jinevara bhagavaMta mekSa batAvanArA che. paNa e mArganI ane mArga batAvanAranI kiMmata kone he ya ? jene ema lAge ke huM bhavamAM bhUlo paDe chuM. anAdikALathI herAna thaI gaye chuM. ema lAge, bhava pratye nirveda jAge tene, jIvane jyAre ema lAge che ke huM A bhayAnaka bhavATavImAM anAdikALathI bhUlo paDa chuM. have raste maLatuM nathI. bhukha-tarasa-duHkha veThIne herAna thai gayo chuM. thAkI gaye chuM. have raste batAvanAra maLI jAya te ene mahAna upakAra mAnuM. devAnupriye! tamArA mahAna saddabhAgye ne puNyodaye mokSa te che paNa mokSamArganA batAvanAra saddagurUo maLyA ne mokSamAM javAnA sAdhano maLyA. tene tamane AnaMda thAya che? "nA" tamane to lakSmI maLe te AnaMda thAya ne? mane AvA sadagurune jainadharma na maLyo hota to mAruM zuM thAta? kadI e khaTakAro thAya che? bhagavAna mahAvIra svAmI carama zarIrI hatA. te ja Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '39, zAradA saritA bhavamAM mekSe javAnA hatA chatAM mekSane mATe keTale talasATa hatuM? jeNe mamatA mArI, vaLI samatAdhArI, prabhu mA. gAuM nitya huM guNa tamArAjenA reme reme anukaMpA, Atma uddhAra mATe ajapA, evA vIranA caraNe, prabhu tArA zaraNe prabhu pyArAgAu nitya prabhune rAta-divasa ajapa hatA, ke kayAre karmanA karjamAMthI mukta thAuM! mArA mAthe karmanA deNa paDyA hoya tyAM sudhI huM sukhe sUvAne adhikArI paNa nathI. bhagavAna sADAbAra varSa ne paMdara divasa chadmasthAvasthAmAM rahyA te daramyAnamAM prabhune je pramAda AvyuM hoya te phakta be ghaDIne pramAda AvyuM che. taddabhave mokSe javAnA hovA chatAM ATale talasATa, haju ApaNane sarTiphikeTa maLyuM nathI ke ardha-pugale parAvartana kSe jaIzuM. chatAM keTalI zAMtithI beThA che. ApaNu parama tAraka prabhue ApaNane batrIsa AgamarUpI batrIsa arIsA ApyA che. batrIsa AgamamAM pAMcamuM aMga bhagavatI sUtra, jenuM bIjuM nAma vivAhaprajJapti che. emAM te ghaNuM gahana bhA bharelA che. e bhAvene samajavA mATe AtmAne ke pavitra banAva paDaze! samakitI AtmAne e vANInA amRta ghUMTaDA pItA era majhA Ave che. samakitI AtmA niraMtara evI bhAvanA bhAvate heya ke he prabhu! tArA vacanAmRta ane 'tArI AjJAnA pAlana sivAya mane jagatanA eka paNa padArthamAM ruci nathI. tene jagatanA dunyavI padArtho heya lAge. ekSa-mArganI ruci UpaDe tyAre samajI leje ke huM samakita pAmya chuM athavA samakita pAmavAne lAyaka banyuM che. A jina mArgamAM zraddhA karAvanAra saddaguru che. saddagurue sTImara jevA hoya che. koI mANasa dariyAmAM DUbI javAnI aNuM upara hoya te vakhate kaI heDIvALe AvIne tene UMcakI le, tene bacAvI le te keTale AnaMda Ave! samadramAM DUbI jatAne bacAvanAra khalAsIne tame keTalo upakAra mAne cho! e te eka vakhatanuM mRtyu hatuM. paNa bhava samudramAM vAraMvAra DUbatA jIvone bacAvanAra saddagururUpI sTImara mArA hAthamAM AvI gaI. have e sTImarane nahi choDuM. basa, emanA zaraNe jaI bhava samudra tarI jAuM e bhAva tamane kadI Ave che? A jIvane rageragamAM jyAre dharmane raMga lAge, saddaguru vahAlA lAge, saMsAranA eka paNa kAryamAM ruci na lAge tyAre samajaje ke mAruM jIvana have AtmalakSI banyuM che. A jIvane saMsAramAM lAvanAra pAMca kAraNe che. mithyAtvaavatapramAdakaSAya ane azubhaga samakita pAmyA pachI saMsAra limiTamAM AvI jAya. mithyAtva TaLI jAya. paNa bIjA cAra pAyA te UbhelA che. tene teDavAne jambara puruSArtha kare. sagyam daSTi AtmAnI dazA kevI hoya che. ""bhojitta mAna" enuM zarIra saMsAramAM heya ne enuM mana mekSa ane mekSasAdhaka kriyAmAM ramatuM hoya che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 zAradA saritA vivekIne samakita AtmAne kadAca cAritra-mehanIyanA udaye saMsAramAM rahevuM paDe te rahe kharA paNa temAM rame nahi. saMsArika sukhane leza mAtra tene bhAva na hoya. bhAva hoya eka mokSasAdhaka dharmano che. mane A saMsAramAM sAcuM sukha apAvanAra keI hoya te mArAdeva-guru ne dharma che. temanI sevAthI mane sukha ane zAMti maLaze. kaMcana-kAminI ane kIrti mane traNa kALamAM sukha ApanAra nathI. Aja sudhI ajJAnapaNe mArI bhUlanA kAraNe huM duHkhanA sAdhanane sukhanA sAdhana mAnI beThe hato. paNa mane saddagurune samAgama thavAthI samajAya che ke kaMcana-kAminI-kIrti ne kuTuMba e duHkhanA sAdhana che. atyAra sudhI deva-guru ane dharmane rAga na karavA denAra hoya, deva-gurune dharmanI najIka AvatA rokanAra hoya te viSayano rAga che. viSayanA saMge caDhIne mAre AtmA durguNI bane che. devAnupriye ! Aje duniyAmAM je kaMI mahinA sAdhanonI vRddhi thatI dekhAya che tenuM mukhya kAraNa viSayono rAga che. viSa kharAba che evuM tamane lAge che? basa, tamane te ema lAge che ke duniyAnA sArA sArA viSayenA sAdhane meLavavA ne tene bhogavavA. A meLavavAnI dhUnamAM amUlya mAnavajIvana veDaphI rahyA che. paNa khUba vicAra karo. ane te badhuM mUkIne javAnuM che. daitika saMpatti meLavavAmAM je pApa karyA tenuM piTaluM sAthe laI javAnuM che. pApanuM poTaluM DragatimAM laI jaze. tyAM mAruM zuM thaze? A pyArA paisA-baMgalA-moTara-patnI-putra-putrIone tyAM mane viyega paDaze, tyAre zuM karIza? bhayaMkara duHkhe bhegavavA paDaze. tyAM mane kaI cheDAvavA nahi Ave. mArI alpa jiMdagImAM artha, kAmane, puruSArtha karavAne badale dharmane puruSArtha karavAmAM Ave te bhaviSyanA anaMtakALa sukhamaya banI jAya. eka vAta nakkI samajI leje ke "duHrva paHIK suvuM gharmAt "pApa karavAthI duHkha maLe che ne dharma karavAthI sukha maLe che. pApa karanArane duHkha choDatuM nathI ane dharma karanArane sukha choDatuM nathI. A vAta tame nakkI samajI lejo. pApane baMdha karyo to duHkha tamArI pAchaLa AvIne UbheluM che. samajI leje ane dharma karaze ne sukhane nahi Iccho to paNa sAmethI AvIne UbhuM raheze. eka vakhata viSaye pratyeno virAga AvI jAya to pApanI jaDa mULamAMthI ukhaDI jAya. mithyAtva jAya eTale samyakatva Ave ane aviratIne pAye tUTe te viratibhAva Ave. vairAgyavAsita AtmA phaLadrupa bhUmi jevuM che. phaLadrupa jamInamAM je bIja vavAya che te UgI nIkaLe che. tema vairAgyanA pANIthI phaLadrupa banelI AtmabhUmimAM dharmanuM bIja repI zakAya che ane avazya te mekSanA mIThA phaLa Ape che. tyAga-vairAgya vinAnI AtmabhUmi upara bhUmi che. ukharabhUmimAM vAveluM UMcuM bIja nakAmuM jAya che. mATe jIvanamAM vairAgyanI khUba jarUra che. tamArA manamAM eka vAta ThasI javI joIe, ke A amUlya mAnavajIvanamAM mane paisA vinA, patnI vinA, ne putra-parivAra vinA cAlaze paNa deva-gurune dharma vinA mAre Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 41 eka kSaNa paNa nahi cAle. Ave bhAva UpaDayA te samajI lejo ke mArA beDA pAra che. tamane tamArA guru pratye kevA samarpaNa bhAva hAvA joIe! sAceA zrAvaka zAsananuM hita thatu hAya, gurune zAtA UpajatI hAya teA tevA kAryamAM peAtAnA prANanI paravA na kare. anya dharmamAM paNa guru pratye keTalI bhakita hAya che! eka vakhatanA prasaMga che. zivAjInA guru rAmadrAsa khUba bimAra thaI gayA. bhakatAe ghaNA IlAja karyA paNa gurunA rAga maTatA nathI. zivAjIne khabara paDI ke mArA guru khimAra che. rAjyanA hajAro kAma paDatA mUkI dADatA guru pAse AvI gayA. AtmAthI jIvA samaje che ke saMsAranI bhakita bhavasamudramAM DUbADanAra che ane tyAgInI bhakita tAranAra che. bhagavAna mahAvIra svAmI upara geAzAlake tejulezyA cheoDI tyAre tenI garamIthI bhagavAnane leAhInA jhADA thaI gayA ane leAka khelavA lAgyA ke bhagavAna have jIvaze nahi. te vakhate bhagavAnanA eka rAhA nAmanA nAnA ziSya paryaMta upara dhyAna karatA hatA temane khabara paDI tyAre nAnA bALakanI jema pAka mUkIne raDavA lAgyA zuM mArA prabhu nahi jIve ? A guru pratyenI ananya bhakita. e vAta lAMkhI che, atyAre ApaNe ahI levI nathI. zivAjI kahe cheH gurudeva ! ApanI zuM AjJA che ? Apane kayuM auSadha anukULa Avaze. gurujI kahe cheH zivA! mArA rAganI auSadhi te che paNa meLavavI khUba muzkela che. zivAjI kahe cheH gurudeva! A zivAne ApanA karatAM zuM vizeSa che ? Apa sAjA hazeA teA hajAre jIvAne dharmanA medha Apaze. je ta che te khIjAne tArI zakaze. DUbelA zuM karaze ? ApanI auSadhi game tyAMthI zeAdhI lAvIza. ApanI asahya pIDA mArAthI jovAtI nathI. jaladI kaheA. guru kahe cheH zivA ! vAghanuM dUdha maLe te! mAre rAga jAya. ghaNAM bhakatA UbhA hatA paNa vAghaNunA dUdhanuM nAma sAMbhaLIne sau ravAnA thavA lAgyA. kadAca mane AjJA karaze te bheAga maLI jaze ema mAnIne cAlyA gayA. sAce ziSya zivAjI UbheA rahyo. zivAjInA haiyAmAM gurubhakitanu ajama sthAna hatuM. zraddhA hatI ke gurunI bhakita karatAM kadI kaSTa paDatu nathI. zivAjI UpaDayA jaMgalamAM, gADha jaMgalamAM gayA paNa kayAMya vAghaNa jovAmAM na AvI. ghaNu pharyA tyAre eka jagyAe vAghaNanA be khaccAM joyA. tyAM enu haiyuM harakhAyuM. nakakI jyAM accAM che tyAM enI mA avazya haze. Ama tema dRSTi kare che tyAM vAghaNu bahArathI AvIne sIdhI enA accA upara tarApa mArIne nakha besADe che. zivAjI paNa sIdhI vAghaNane pakaDe che. zivAjI teA game tema Aya bahAdura hatA. ane Dara na lAgyA. vAghaNane pakaDIne paMpALI, hAtha pheravIne kahe che he mAtA ! tArA caraNe mArA deha arpaNa karI dauM chuM. thADu dUdha Apa. mArA gurune mane Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 zAradA saritA bimArI mATe tArA dUdhanA auSadhanI jarUra che. gurune dUdha ApIne pAcho AvuM tyAre tu mane khAI jaje. huM tane page lAguM chuM. tu mane dUdha Apa. vAghaNa jANe mAnavInI bhASA samajatI na heAya tema zAMta thaIne UbhI rahI. zivAjIe dUdha lIdhu ane jyAM pAchA phare tyAM guru UbhA che. zivAjInA mAthe hAtha mUkIne guru kahe cheH dhanya che zivA tane! tArA jevA gurubhakatA, tArA jevA samarpaNabhAva bahu virala vyaktiomAM jovA maLe che. " jananI jaNa teA bhakta jaNu kAM dAtA kAM zUra nahitara raheje vAMjhaNI, mata gumAvIza nUra," ardho Dajhana satAneAnA mAtA - pitA banavAthI kaMI vizeSatA nathI. bhale eka hAya paNa AvA zUravIra hAvA joIe. zivAjInuM rakSaNa karavA guru pAchaLa UbhA hatA. ziSyane guru kaThina kAma sAMpe paNa tenI ciMtA teA gurune hAya. tamane thaze ke vAghaNu zivAjInA zabdo sAMbhaLI zAMta kema banI gai? jyAre e vAghaNa manuSya hatI tyAre zivAjIe tenA aMtima samaye vAghaNane khUba kaSAya AvI hatI te vakhate tene Adha ApI zAMta karI hatI tethI atyAre zAMta thai gai ne gurunI auSadhI mATe dUdha ApyuM. A hatI zivAjInI gurubhakti. aMdhue jyAre tamArA gurunI bhakti karavAne samaya Ave tyAre tana - mana ane dhanane bhega ApIne sevA karI levI joIe. deva - gurune dharmanI sevA vinA kadI zivasukha nahi maLe. AvI ucca prakAranI sAmagrI pharIne kayAM maLaze? manuSyabhava tA ghaNAne maLe che paNa mAnavabhavanI sAthe A deza, uttama kuLa, suguru, sudharmanA yAga ane nigI zarIra, A badhA cAga maLe tyAre dharmanI ArAdhanA karI zakAya che. mATe tame samajI le ke A badhA suyAga anata kALe mane maLyA che enA upayAga AtmakalyANa karavAmAM karI lauM. A dehamAMthI huMsalA UDI jaze pachI kaMi banI zakavAnuM nathI. samajaNunA gharamAM AvelA AtmA dharmanI khAtara prANa ApI de che. prANa jAya teA kurakhAna paNa dharmane cheDe nahi. mAnava Aje zuM karI rahyA che? vicAra karA. paisAne khAtara dharmane vecI devA taiyAra thAya che. ceAthA ne pAMcamA guNusthAnake jhulanAranI A dazA hAya ? alpasukha meLavavA mATe hiMsA karavI, asatya khelavu, vizvAsaghAta karaveA, A badhu zrAvakone zAle? kaiMka zrAvakanA gharamAM Aje kaMdamULa vaparAya, AraMbha samAraMbhanA kAi pAra nahi. AgaLanA samayamAM tithinA vise zrAvakanA gharamAM lIleAtarI zAka na Ave. tenA badale Aje lIleAtarI te! hAya paNa sAthe baTATAnuM zAka hAya. dazatithi brahmacaryanuM pAlana thatu hatu tenA badale Aje te tithine paNa khyAla nathI hAtA. tArIkha upara cAlatA thaI gayA che. mane teA lAge che ke jANe jaineAnA gharamAM Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jaina dharmanI vismRti thavA lAgI che. zuM dharma e kaMI kaI vastu che ke jene jarUra paDe tyAre vaparAya ne na jarUra hoya tyAre kabATamAM mUkI devAya. dharma e te AtmAne jIgarajAna mitra che. evise kalAka, khAtA-pItA-sUtA-UThatA-besatAM, vahepAra karatAM ne pharavA jatA e ApaNI sAthe hovuM joIe. dharma eka upAzraya ke maMdiramAM nathI. dharma sarva jagyAe rahelo che. upAzrayamAM AvIne dharma karIe ne ghera jaIne cheDI daIe e upalaka dharma kahevAya. devAnupriye ! A vAta tamane samajAya che ne ? ke uparathI hAjI hA kare che. ATalI vAta tamArA magajamAM ThasAvI de ke dharma vinA huM eka DagaluM cAlI zakuM tema nathI. jayAM dharma tyAM huM ane huM tyAM dharma. pANu vinA mAchalI jIvI zakatI nathI tema dharma vinA huM jIvI zakuM tema nathI. dharma e mAro mitra che. dharma e ja mArI mAtA ne e ja mAre pitA, dharma e mAre deha, e mArI AMkha ne e ja mArI pAMkha che. e ja mAruM hRdaya-e mAruM sukha, saMpatti ne vaibhava ane e ja mane bhavasamudra taravAnuM jahAja che. jema tamane dhana-kuTuMba ne parivAra vinA gamatuM nathI tema tamane dharma vinA kSaNa paNa nahi game tyAre bhavasAgara taratA vAra nahi lAge. jema tamArA saMtAnane pitAnA mAne che tema deva-guru ne dharmane paNa pitAnA mAnavA joIze. bhavane ne pApane bhaya lAgaze, anAdinA bhavabhramaNane thAka lAgaze, janma-jarA ne maraNanA cakrAvAne kheda thaze tyAre mokSanI ruci pragaTaze. upAzraye AvIne tyAgInI pAse tyAganI bhAvanA bhAvavI joIe. bhavapAra UtaravA mATe upAzraye Ave che. ahIM AvIne saMsArasukhanI mane sAmagrI maLe, e vicAra manamAM lavAya nahi. tAraka pAse DUbavAnA sAdhana na maMgAya. ApaNe bhavamAM ghaNuM bhamyA chIe. ghaNI vAra tIrthakarane ApaNane bheTe thayo haze. e tAraka tarI gayA ne ApaNe samudramAM DUbakI lagAvyA karIe chIe, tenuM kAraNa e che ke ApaNe vItarAganI pAse vItarAgI banavAnI bhAvanAthI gayA nathI. tyAgInI pAse jaIne bheganI bhIkha mAMgI che. nahIMtara ApaNI A dazA na hoya! sAcA jene Adarza vairAgI banI temAMthI vItarAga banavAno hoya. uparathI zrAvaka banI muhapati bAMdhI, sAmAyika laIne besI javAthI kAma nahi cAle. asalI zrAvaka banavuM joIze. kahyuM che ke - kAgaLa taNI heDI vaDe sAgara kadI tarAya nA, cItarela meTI AgathI bhajana kadI raMdhAya nA. pUMThAnI hoDImAM besIne samudra tarI zakAya nahi. keI besIne taravA jAya te adhavaca DUbI jAya. bhaDabhaDatI AganuM moTuM citra hoya tenA upara tapelI mUkI devAthI bhajana banatuM nathI, tema jJAnI kahe che ke zramaNe pAsake! dekhAvathI zrAvaka banI javAthI Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zAradA saritA tamAruM kalyANa nahi thAya. sAcA zrAvaka brahmacaryanA pALanAra hAya. dRDhadhamI ne priyadhamI hAya. parastrI mAtAne mahena karIne mAne. paradhana paththaratUlya samaje. yA enA dilamAM bhArAbhAra bharI hAya. tame AvA zrAvaka bane. upAzrayamAM rAja vyAkhyAnamAM Ave, sAmAyika karA ethI mane Ana na thAya. paNa huM evuM sAMbhaLu ke lAA zrAvaka eTale zrAvaka game tevA saMcege! Ave paNa enA jIvanamAMthI dharma na jAya tyAre mane satASa thAya. pAMcamu aMga bhagavatI sUtra che. emAM gahana bhAve| bharelA che. enuM vAMcana karIzu. e bhagavatIjI sUtranA keTalA zataka che, keTalA uddezeA che ane keTalA padma che, emAM kAne adhikAra che tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 9 aSADa vada 3 ne magaLavAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe te bahene! zAsanapati evA bhagavate A jagatanA jIvAnA kalyANane mATe dvAdazAMgI sUtranI prarUpaNA karI. sUtra eTale AtmAsAdhanA karavAnuM padma. sUtra nAnuM hAya paNa enA bhAva bahu moTA heAya che. jyAre bALaka pataMga caDhAvavA jAya che tyAre enI ghaDI nAnI dekhAtI hAya che. paNa jyAre pataga caDhe che tyAre enA dvAra khUba lAMkhA dekhAya che. te rIte bhagavAnanA vacanAmRtanuM eka padma aMtaramAM UtAre te peAtAnuM ne paranu kalyANa karI zake che. dvAdazAMgI sUtramAM paMcama aMga bhagavatI sUtranA bhAvA khUba gahana che, samajavA jevA che. AvA mahAna sUtranA zravaNanI sAthe jo tapa cAlu hAya te| mahAnauttama che. ahIM eka vAta samajavAnI che; Ave! uttama mAnavajanma maLyA paNa jyAM sudhI samyak dRSTi prApta nahi thAya tyAM sudhI game tevu samyagajJAna paNa tene mithyArUpe pariNamaze ane jyAre jIva samyaktva pAmaze tyAre mithyAjJAna haze teA paNa tenA aMtaramAM samyagrUpe pariNamaze. pachI bhale mAmala vAMce, kurAna vAMce, gItA, rAmAyaNa ke mahAbhArata vAMce-paNa jyAM dRSTi samyak khanI tyAM kAI vAMdhe nathI AvatA. samyag darzananA prabhAvathI AtmAmAM eTale nizcaya thaI jAya che ke karmanA AMdhavAvALA huM chu ne karmanA teADavAvALA paNa huM chuM. a Mdhane aMdhAcA chuM. te baMdhanane kema teADavA te mArA hAthanI vAta che. samyak dRSTivALA dRDhadhI zrAvakane devalAkamAMthI deva UtarIne tA. 10-7-73 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 45 Ave te paNa tenI tAkAta che ke ene calAyamAna karI zake? A badhuM kyAM sudhI kahevuM paDe? tattva pratye yathArtha zraddhA nathI thaI tyAM sudhI mekSamAM javAnA jJAnIe traNa mArga batAvyA che. samyagudarzana-jJAna-cAritrANi mokSamArga samyagadarzana, samyaga jJAna ane samyaka cAritra-e traNa mekSamAM javAnA mArga che. A samya darzana, samyaka jJAna ane samyaga cAritra. A traNe mAnavajanmamAM meLavI zakAya che. enAthI mokSa maLe che. A sUtra te tamane badhAne have kaMThastha thaI gayuM che ne bole che te vicAra kare ke ekaluM belavA mAtrathI mikSa maLaze? je e sUtra zIkhIne bolavAthI mokSa maLatuM hoya te ghera jaIne badhAne kahuM paNa vANImAM eka vakhata nahi, anekavAra uccAra karyA paNa AcAramAM nahi Utare tyAM sudhI kalyANuM nahi thAya. mekSanA upAyane jANuM levAthI, mAnI levAthI mokSa na maLe, mekSanA upAyane jANavA joIe, pAmavA joIe ne chelle AcaravA joIe, DokaTara daInuM nidAna kare, tapAsIne davA Ape-paNa e davA pIdhA vinA rega maTe? bahene svAdiSTa rasoI banAviIne thALImAM pIrase paNa bhAIo meMmAM keLiyA mUkI cAvIne utAre tyAre bhUkha mane? te rIte bhagavate mokSamAM javAnA traNa mArga batAvyA. e mArgane apanAvavA te ApaNuM hAthanI vAta che. - have bIjI vAta e che ke mekSe javA mATe samyagdarzana, samyajJAna ane samya gacAritra e traNa mArga che. temAM ekalA jJAnathI, ekalA darzanathI. ke ekalA cAritrathI mokSa maLe khare? "nA" traNeya joIe. jyAM samyagdarzana che tyAM samyajJAna hoya paNa jyAM samyagadarzana ane samyagajJAna hoya tyAM samyagracAritra hoya e niyama nathI. tyAM cAritra hoya ane na paNa hoya. jyAM samyagracAritra hoya tyAM samyajJAna hoya. kAraNa ke je je AtmAo mekSamAM gayA temaNe chelle chelle cAritra svIkAryuM che. cAritra svIkAryuM na hoya te bhAvacAritra te Ave ja. te vicAra kare mokSamAM javA mATe zuM karavuM joIe? (sabhAmAMthI avAja-cAritra levuM joIe). khAlI vAta karavI che ne? (hasAhasa). eka pipaTa piMjarAmAM beTho beTho haMmezA bolyA karato ke billI Ave UDI jAuM, billI Ave UDI jAuM. enA mAlike evuM zIkhavADI rAkheluM eTale belyA kare. mAlika samaje ke pipaTa jAgato che. paNa billI reja Ave ne sAMbhaLe ke A pipaTa roja bAlyA kare che te lAva ajamAza karI jouM. piMjaruM khUlyuM hatuM. billIe tarApa mArI pipaTane pakaDe. popaTa billInA mukhamAM gaye to ya enuM e raTaNa cAlu rahyuM paNa AcaraNa na thayuM. tema tame meDhethI vAyaDI vAto karyA karaze te caturgatinA cakramAM Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 zAradA saritA pIlAI jaze. mATe bhagavata kahe che ke samyagdarzana, samyagajJAna ane sacacAritra A traNa vastu jIvanamAM Ave eTale meAkSamAM javAnA evuM nakkI thaI jAya. jenA jIvanamAM sabhyazcAritra Ave tenAmAM samyagdarzana ane samyajJAna hAya. paNa samyagdarzana ane samyajJAna na heAya te samajavu ke enuM cAritra e sabhyacAritra nathI. samyagdarzana pAmelA AtmA samyajJAna meLavavAnA prayatna kare. te paNa zA mATe kare? sabhyazcAritra pAmavA mATe ane dezivaratImAM rahelA zrAvaka paNa sarvaviratIrUpa banavA mATe prayatna karyA kare. zAMtithI besI na rahe. Ave! savaratIrUpa dharma manuSyajanma sivAya khIje kayAMya pAmI zakAya nahi. mATe uttarAdhyayana sUtramAM bhagavate kahyuM che ke "tu, lahu mAnule mane / " duniyAmAM jIvane durlabha kAi cIja heAya te mAnavabhava che. mAnavajanma jevA khIjo kAi uttama janma nathI. eka tarapha prabhu kahe che "namma tuvuM / " janma e duHkhanuM kAraNa che, ane khIjI tarapha kahe che. mAnavajanma uttama che tenu kAraNa zu? bhale janma duHkhanuM nimitta hAya chatAM A janma pAmIne samyagdarzana-jJAna ane cAritra pAmI jAya teA duHkhanu kAraNa janma evA uttama anI jAya che ke mAkSane pamADe. devaleAkamAM rahelA devA ekalu sukha bhAgavatA hAvA chatAM samyaktvI deva cAritrane jhaMkhate hAya ke kayAre ahIMthI chUTuM ne kayAre mAnavajanma pAmI savaratIrUpa cAritrane aMgIkAra karuM. kAraNa devalAkamAM aviratInu jora ghaNu hAya. e bhava evA hAya ke e sarvaviratI pAmI zake nahi. tyAre naraka tarapha draSTi karIe te tyAM teA ekaluM duHkha che. tyAM kaMi khanI zake ema nathI. narakanuM nAma sAMbhaLavu paNu kAIne gamatu nathI. tyAre zu ti "camAM kaMi sukha dekhAya che ? A naraka ane tiryaMca gatimAM jIvane zA mATe javu paDe che ? A manuSyajanma A vakhate pAmyA che ? 'nA'. eka-be-pAMca-paccIsa vakhata nahi paNa anaMtavAra A mAnavajanma pAmyA chIe paNa ahIM AvIne evA uMdhA dhaMdhA karyA, mahA AraMbha-samAraMbhanA kAcamAM rakata banyA. mahAna parigraha meLavavA ane peAtAnA sukhanI khAtara jIvAnI ghAta karatAM pAchA na paDayA. AvA dhaMdhA karIne narakagatinI TikiTo phaMDAvI. phU tinA daravAjA khakhaDAvavA mATe A mAnavajanma nathI maLyA paNa bhavanA aMta karavA mATe maLyA che. AjanA mAnavI chAtI pulAvIne phare che, ke huM moTA karoDapati! mArA ghera ATalA nAkaracAkarA ! paNa vicAra karo tamAre nAkara che paNa bhagavAnanI sevAmAM devA hAjara rahetA hatA, chatAM ahaMnuM nAma nahi. mAnavajanma pAmIne emaNe te AtmasAdhanA sivAya khIjuM pApamaya kArya karyuM nathI. TUMkamAM mAnavajanmanI mahattA samyagdarzana-jJAna-ane cAritra pAmavAthI aMkAya che. je bhavamAM game tevA sukha hAya paNa savaratI na pAmI zakAya te bhavanI zI kiMmata ? manuSya janma pAmIne paNa bheAgamAM je manuSyeA rakata rahe che enI paNa zuM kiMmata ? jo bhegamAM sukha hAta Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 47 te cakravatI, aLadeva, mAMDalika rAjAe badhAe sa'sArane zA mATe choDI dIdhA ? emane bhAga e jhera jevA lAgyA. jheranI khATalI upara amRtanu lekhala lagADI devAmAM Ave ane pachI khabara paDe ke A teA jhera che. amRtanu kRta lekhala che, te zuM e amRta pIvA keAI taiyAra thAya ? A saMsAranA sadgura dekhAtA raMgarAga amRtanuM lekhala lagADelI khATalI jevA che. mahAna puruSA ene jhera samajI choDIne nIkaLI gayA. narakamAM na javu hAya tA bheAgI maTI jogI nI jAva. tiryaMcagatimAM paNa keTalI parAdhInatA che! enA duHkheA pratyakSa dekhAya che. AvuM hAvA chatAM ghaNIvAra evu paNa jovA maLe che ke manuSya karatAM tiryaMca vadhAre sukha bhagavatA hAya che. koTamAM Aphsi chUTe tyAre tame ghaNIvAra joyuM haze ke asa sTepa AgaLa mANasAnI keTalI lAMkhI lAIna lAge che. kalAke basamAM besavAne nakhara lAge che. bicArAne UbhA UbhA paga duHkhI jAya. tyAre kUtarAne meTaramAM besavAnuM maLe, dUdha ne pAuM khAvA maLe, gaLe senAne paTTo khAMdhyA hAya ne pAchalI sITamAM ArAmathI beThA hAya. ene sUvA mATe suMvALI gAdI, maccharaDhAnI. Avu sukha bhAgavatA kUtarAne joIne koIne evuM mana thAya ke huM kUtarAnuM meTA varagheADAmAM hAthI - gheADAne zaNagArIne lAvavAmAM Ave che. ene jovAnuM mANasane mana thAya che tene jovA game--paNu huM hAthI ke gheADA anu tA sAMru. mane jovA keTalA mANasA Avaze ? AvuM kadI mana thAya? nA'. tyAre tirya Mca khanavuM gamatuM nathI ane kAma anAdithI kevA karatA AvyA che? 'phUDa tAle phUDamANu' 'tapaDi-ruvagavavahAre' AvA dhaMdhA karyAM. levAnA kATalAM judA ne devAnA juTThA. batAvavAnuM juduM ne ApavAnuM juduM. kheAlavAnuM juduM ne cAlavAnuM juduM. ghaNAM mAseA maDhe evuM mIThuM khele ke jANe jIva judA nathI--eTaleA prema batAve ne pAchaLa evu vATe ke enA mULa UkheDI nAkhe. name arihaMtANuM khelanAra mahAvIranA putrane AvA vyavahAra na heAya. bhagavAna kahe che jo tiryaMca khanavAnuM mana na thatuM hAya teA AvA dhaMdhA na karIza. narakanA duHkhanuM varNana sAMbhaLI tyAM javuM gamatu nathI. sukha bhAgavatAM ti cAne joIne tiryaMca khanavAnuM mana nathI thatuM. devAnA sukhanu varNana sAMbhaLI kadAca tyAM javAnuM mana thaI jAya paNa sabhyaSTi AtmAone mana devAnA sukhanI paNu ki Mmata nathI. kAraNa ke tyAM meAkSaprAptinA sAdhanAnA abhAva che. e jIvAne te eka mAtra mAnavajanma game che. temAM paNa ratnatrayInI ArAdhanA karI zakAya che eTalA mATe. meAjazeAkha mATe ke paisA kamAvA mATe enI kimata jJAnIoe nathI AMkI. devAnupriyA ! azubha gatimAM na javu hoya te tamAre keTaluM bhAgavavuM che? putranu bhalu karavA mATe kALA pApane vyApAra choDI do. kAma karI rahyA che. paNa vicAra Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 zAradA saritA karajo. jene! khApa karaDAnI mUDI mUkIne gayA che tenA dIkarA bhIkha mAge che. nANAM mUkIne javA karatAM saddAcAranI mUDI Ape!; paisA nahi heAya te cAlaze paNu sadAcAra vinA nahi cAle. puniyA zrAvaka e dokaDA kamAIne kevuM jIvata jIvatA hatA ! keTalA AnaMdathI rahetA hatA. tamane ATaluM badhuM maLyuM te paNa saMsAramAM sukhe rahI zakatA nathI. jyAre joIe tyAre mana upara viSAdanI chAyA gherAyalI heAya che. AvA duHkha have nathI veThavA. kayAre khaMdhanamAMthI chUTu evI bhAvanA samgaSTinA aMtaramAM ramatI hAya. tame dIkSA laI zake ke na laI zake, te judI vAta. paNa eka vakhata magajamAM besI javuM joIe ke pApane cheDIza? saMsAramAM rahetA heAya, saMsAranA kAma karatA hAya paNa enA aMtaramAM AnaMdaeN na heAya. jJAnI bhagavatA dAMDI pITAvIne kahe che, ke amrUjha! tu jAgI jA. tArI kSaNu amUlya jAya che. anAdikALanA ajJAna-adhakArane haTAvIne AtmAnu teja jhaLakAvI jA. mithyAtvanA jherane vasIne eAdhikhIjanI prApti karI nirvANapada pAmI jA. A jJAnI bhagavAnA sa Mdeza che. svabhAna thaze tyAre kahevu nahi paDe. hIrA khANamAMthI nIkaLe che tyAre teA paththara jevA dekhAtA hAya che. paNa sarANe caDhe, enA upara pahela paDe tyAre enA teja jhaLake che. enI kiMmata jhaverI AMkI zake. ramaNIkabhAIne pUcho keAInA hAthamAM hIrAnI vITI heAya ne tamArI AMkha paDe te tenI kiMmata AMkI leAne ? devAnupriyeA ! jema hIrA upara sUryanA kiraNeA paDe ne hIrAnA teja jhaLakI UThe che, sUryanA uddaya thAya ne sUryamukhI kamaLa khIlI UThe che tema prabhunI vANI sAMbhaLI bhavya jIvAnA hRdayakamaLa khIlI UThe che. he prabhu! saMsAramAM ghaNuM rakhaDA, ghaNuM ramyA. have kayAre tamArA batAvelA paMthe AvuM! ene saMsAra duHkhamaya lAgaze. jene bhavanA bhaya lAgyA che, viSayeA pratye virAga jAgyA che evA jIvAne joIne sAdhune paNa AnaMda thAya. A beThelAmAM ucca koTInA kANu AtmA che ene sAdhu pArakhI jAya hAM. DaoNkaTara ekeka rAganA niSNAta hAya. jaina kilanikamAM badhe kherDa lagAvyA che ne kAna- nAkha--gaLAnA phUlANA DaeNAkaTara, DhAMtanA phaeNtrANA DaoNkaTara, AMkhanA DaoNkaTara, gaLuM batAvavu hAya ne AMkhanA DaoNkaTara pAse jAya tA tarata kaheze, mUrkha! tane khabara nathI paDatI ke A DAkaTara kAnA spezyAlisTa che! tamArA dehanA DaoNkaTara ekeka rAgamAM niSNAta che, jyAre satA badhA roganA niSNAta che. tame ghAra aMdhakAramAM satAnI pAse Avaze te paNa e pArakhI zake ke e kevA rAgI che! Arya vaidya gurujI, le leA davAi binA prIsa kI, satsaMgakI zIzIke aMdara, jJAna devA guNakArI, eka cittase pIe kAnase, mITe sala bimArI hA...Aye vaidha Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA saMtarUpI vaidya maphata davA Ape che. enI kaI phI nahi ane bhavobhavanA rega maTADe. satenI zrAvaka upara keTalI kRpAdRSTi hoya che. vAraMvAra tamane niHsvArtha bhAve jAgRta kare che. tamane saMte vAraMvAra Takera kare te manamAM evo bhAva nahi lAvatA ke mahArAja mane reja TekayA kare che. paNa ema vicAraje ke huM kevo puNyavAna chuM ke saMtanI mArA upara dRSTi paDe che ane ATalA badhA zrAvakamAM emanA mukhe mAruM nAma Ave che. baMdhuo! A dehanI pAchaLa ghaNuM karyuM. enA mATe ghaNo samaya veDaphI nAMkhe. have te AtmAne mATe kaMIka karI le te bhava ochA thAya. miyA bhagavatI sUtranA gahana bhAve samajavA jevA che. bhagavatI sUtranA 41 zataka che ane temAM navamA zatakanA tetrIsamAM uddezAmAM jhaSabhadatta brAhmaNane devAnaMda brAhmaNane ane jamAlikumArane adhikAra che. tenuM varNana karavAmAM Avaze. jamAlikumAranA jIvanamAM be prakAranA pAtra bhajavAze; eka te jamAlikumArane ke ucca koTIne vairAgya hate. bIjI tarapha jIvane mAna Ave che tyAre kevuM adhaHpatana thAya che. jamAlikumAra dIkSA lIdhA pachI bhagavAnane pUchaze ke huM ekale ziSyone laIne vicaruM? tyAre bhagavAna mauna raheze, A badhuM jANavA maLaze. AtmAthI ane te gurunuM sAnidhya choDavuM na game. gautamasvAmI cAra jJAnane caudapUrvanA dhaNI hatA to paNa jyAre juo tyAre prabhunI pAse hAjara heya. zaMkA thAya ne prabhu samAdhAna kare. mArA gurunA caraNamAM meM mArI jIvananAva jhaMpalAvI che te e mane tAraze. guru vinA kSaNa paNa mane na game. ziSyanA hRdayamAM sadA guruguNanI satAra vAgatI hoya. guru e mAruM sarvasva che evuM jenA aMtaramAM hoya te ziSya AtmakalyANa karI zake. jamAlikumAranA adhikAramAM ghaNe bodha maLe che. siddhAMtanI vANI zAzvata vANI che. eTalA mATe kahIe chIe ke traNe kALe siddha thayelI vANI tenuM nAma siddhAMta. bhagavAna rASabhadeva svAmIne keIe prazna pUcho heya ne teno je javAba ApyA hoya te ja javAba mahAvIra svAmI Ape che temAM jarAya phera na paDe. tIrthakaranI vANI dareka kALe sarakhI che. AjanuM vijJAna atyAre juduM batAve che ne cha mahinA pachI vaLI juduM batAve. enA jJAnamAM pheraphAra thAya. AjanI sarakAra Aje kAyade ghaDe ne varSa pachI e kAyadA badalAI jAya. jyAre prabhunA jJAnamAM ne enA kAyadAmAM kadI pheraphAra thato nathI. anaMta covIsI thaI gaI ne anaMta covIsI thaze paNa enA kAyAmAM kadI pheraphAra na thAya. AvA prabhuno mArga che. narakagati e duHkhanI bhUmi che. tiryaMcagatimAM parAdhInapaNe duHkha sahevAnA che. devagati bheganI bhUmi che. eka manuSyagati tyAganI taLeTI che. mAnavabhUmimAMthI AtmA utthAnanA paMthe jaI zake che, mATe A mAnavabhava pAmIne have huM bhavamAM na bham e bhavanirveda thavuM joIe. te janma-jarA-maraNanA Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pherA TALI AtmA ajara amara banI zAzvata sukha pAmaze tyAM sudhI kahevAyuM. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 9 ASADha vada 4 ne budhavAra tA. 18-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtakarUNAnidhi zAstrakAra bhagavaMtoe bhavya jIvonA kalyANane arthe dvAdazAMgI sUtranI prarUpaNa karI. traNe kALe siddha thayelI vastu tenuM nAma siddhAMta. siddhAMtanI aMdara bhagavaMta bhavya jIvone paDakAra karIne kahe che te AtmAo! A saMsAramAM mAnavIne mRtavANInuM zravaNa durlabha che. batrIsa sUtramAM pAMcamuM aMga bhagavatI sUtrane adhikAra vaMcAya che. A mahAna sUtranuM vAMcana jIvanA mahAna puNya hoya tyAre sAMbhaLavA maLe che. sarva prathama te manuSyabhava durlabha che manuSyabhava te mane paNa AryadezamAM janma thavo e durlabha che. duniyAnA badhA dezomAM Arya deza sADIpaccIsa che. temAM paNa AdezamAM jeTalA janme che te badhAM kaMI Arya hotA nathI. badhAne vItarAga vANI sAMbhaLavA nathI maLatI, te he bhAgyavAna ! vicAra kare tamane mAnavajanma maLe, Aryadeza, AryakuLa ane nigraMtha gurune samAgama A badhe yoga tamane maLe che. A jevA tevA udaya nathI. jambara puNyadaye badhuM maLyuM che. mAnavajanmamAM paNa vitarAga vANInuM zravaNa te saMta pAse maLe jene saMtanA darzana durlabha che, saMtone samAgama thato nathI te bicArA kevI rIte UMce AvI zake? aMtaranA uMDANamAMthI vicAra karIe ke mokSaprAptinA ekeka upAyo keTalA durlabha che. chatAM puruSArthathI tenI prApti mAnava karI zake che. jIvane game tevI bhAvanA hoya paNa je sate na maLe, je dezamAM dharmanuM nAmanizAna na hoya tyAM e kyAMthI karI zakavAne che? kahyuM che ke - "sai roje na mAgavAM, maukti na ne ane sAdhavo nahi sarvatra, caMdanaM na vane vane / " dareka paththaramAM mANeka ne hIrA hotA nathI. dareka hAthInA gaMDasthaLamAM motI hotA nathI. dareka vanamAM caMdananA vRkSa hotA nathI tema dareka kSetramAM sAdhu ( sa ) hetA nathI. tamane badhuM maLI gayuM che mATe cetaje. A badhuM jIvane pUrvanA puNyodaye maLyuM che paNa anAdikALathI jIve kAmagamAM jeTalI racI karI che, viSaya bhogavavAmAM * R ne ne, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 51 ane viSayonI sAmagrI prApta karavAmAM jeTalo rasa lIdhe che teTale AtmakalyANa karavAmAM nathI lIdhe. A mArga te ghaNe suMdara che paNa jIvane anAdikALathI traNa prakAranA zalya muMjhave che. "mAyAsaleNuM, niyANu salleNuM, micchAdaMsaNu saleNuM. A traNa prakAranA zalya che. temAM sauthI moTuM mithyAdarzana zalya che. tenA kAraNe catura e cetana bhAna bhUlI gayA che tethI pitAnI zaktino pravAha pitAmAM vALavAne badale jemAM sukha-zAnti ne samAdhi nathI kevaLa dukha che tene meLavavA tanatoDa mahenata karI rahyo che. bhagavAna kahe che ke cetana ! eka vAra tuM nija gharane nihALI le, sva tarapha daSTi karI le ke huM koNa chuM? sukha-zAntine denAra mane keNa che? eka vakhata zradhdhA thaze ke huM akSayasukhano bhaMDAra chuM, mArAmAM zAMti bharelI che. mane jagatamAM kaI duHkha ApanAra nathI paNa mArI avaLI samajaNane kAraNe meM duHkha UbhuM karyuM che. mArA avaLA puruSArthathI huM uo paDe . paramAM paDIne meM mAruM gumAvyuM che. anaMtakALathI jaDane bhikhArI banyo chuM. ajJAnane kAraNe bhIkha mAMgI che. jene pitAnI saMpattino khyAla na hoya teja bhIkha mAMgane? jene khabara hoya ke huM ATalI saMpattine svAmI chuM te kadI bhIkha mAMge nahi. eka vakhata eka garIba mANasa hAthamAM mATInuM pAtra laIne gharagharamAM galIe galIe ne zerIe zerIe bhIkha mAMgI rahyo hato. eka eka TukaDe Ape mAbApa, eka eka TukaDe Ape mAbApa, tamAre keAre jhAjhA re dANuM, ame te bhUkhe marIe mAbApa eka eka TukaDe Ape mA bApa, he puNyavAna ! tamArA ghera ghaNuM che. huM bhUkhe maruM chuM. mArA upara dayA karI mane eka roTI Apo. Ama bhIkha mAMge che paNa koI tene baTakuM roTalo ApatuM nathI. AMkhamAM AMsu AvI jAya che. te vakhate eka sajajana mANasa tyAMthI nIkaLe che. tenAM sAmuM joIne kahe che bhAI ! tuM A zuM kare che? tyAre kahe ke huM garIba chuM. traNa traNa divasano bhUkhyo chuM. kamAvAnI trevaDa nathI. majUrI karI zakuM tema nathI eTale bhIkha mAMguM chuM. tyAre zeTha kahe che bhAI ! tuM garIba nathI paNa amIra che. mahAna zrImaMta che. tAre bhIkha mAMgavAnI hoya! garIba mANasa kahe che zeTha! mArI mazkarI na kare. amArA jevA garIbanI majAka na uDAva. zeTha kahe che bhAI! huM tArI mazkarI nathI karato, satya kahuM chuM ke tArI pAse che te mArI pAse nathI. mArI muMbaImAM, kalakattAmAM, jAmanagaramAM, madrAsamAM badhe peDhIo cAle che, dhIkato dhaMdhe che ane A rahuM chuM te sAta mALanI havelI, mAla-milkata, ne badhI sAmagrIthI bharelI tane ApI dauM te paNa tArI pAse je vastu che tenuM mUlya cUkavI zakuM tema nathI. bhikhArI kahe che...paNa mArI Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zAradA saritA pAse kaI ja che nahi te vAta ja kayAM karavI? zeTha ene pAse besADIne kahe che A tArI Doke zu khAMdhyu che? tyAre e garIba mANasa kahe che zeTha! tamArA jevA zeThanA ghera hIrA-mANeka ne mAtInA dAgInA hAya evA amane teA jovA paNa na maLe. mane dAgInA paheravAnuM bahu mana thAya che eTale A rastAmAMthI jaDelA pAMcIkA vidhIne DAkamAM paDe che. zeTha kahe che A pAMcIke! nathI paNa pArasamaNI che. jA tArI pAse lADhAnI je cIja hAya te kATa ukheDIne lai Ava. te garIma mANasa lAjuM laI AvyA. zeThe lAkhaDane pArasanA sparza karAvyA te leAkhaMDa suvarNa anI gayuM. garIba mANusa manamAM vicAra karavA lAgyuM! A zuM camatkAra! zeTha, tame jAdugara lAgeA che. lADhAnu senuM te jAdugara leAkeA banAve. zeTha kahe che bhAI! huM jAdugara nathI paNa A tArI pAse rahelA pAMcIke! pArasa che. pArasanA sparza thatAM lenDru sAnu khanI jAya che. eTalA mATe huM tane kahetA hateA ke tuM mahAna saMpattinA svAmI che. garIba mANasane peAtAnI zrImatAinuM bhAna thayA pachI e bhIkha mAMge khareza? nA'. e sajjana mANase ene pArasanI pIchANu karAvI. paNa tame e zrImaMtanI jagyAe hA te zuM kare ? tame e garIbane pArasanI eLakhANa karAve ke amuka rUpiyA ApI ene jematema samajAvIne lai le. (sabhA :- are e ame te game tema karIne lai laie, pArasamaNI javA devAya ! (hasAhasa) ATaluM samajavA chatAM bhAganA bhikhArIe haju bhIkha mAMgavAnI chADatA nathI. peleA te bicArA ajJAna hatA. pArasamaNI zuM kahevAya enI ene khabara na hatI. eTale bhIkha mAMgI. paNa peAtAnI zrImaMtAInuM bhAna thayA pachI bhIkha mAMgavAnI cheADI dIdhI. devAnuM priyA ! A dRSTAMta uparathI zuM samajavAnu che ! ApaNA AtmA, pArasamaNI samAna che. anata Atmika saMpatinA svAmI che paNa enuM ene jJAna nathI. jayAre AtmAM paramAM svabuddhi kare tyAre kaheA ke cetana ! "tuM nahi jaDanA bhikhArI '. A pILI mATIne peDhiyA zA mATe bane ? e tArI sAthe AvanAra nathI. teA tu zA mATe enI pAchaLa pAgala banIne dADayA kare che. 'tu te anaMta zakitanA adhipati samrATane paNa samrATa che. zahenazAhane zahenazAha che. jenI tu IcchA kare che te badhuM sukha tArAmAM che. paramAM kadI sukha maLavAnuM nathI. varSAnA varSo ne yugeAnA yuga jaze paNa jemAM je nathI te traNa kALamAM maLanAra nathI. jIve anAkiALathI je peAtAnu nathI tenI pIchANa karI. paNa je peAtAnu che ane peAtAnI sAthe AvavAnu che, te kadI paNa naSTa thavAnuM nathI evA tattvane oLakhyuM nathI. tenI pIchANa karI nathI. para pudgalenA paricaya kare che, tenA abhyAsa kare che ane tene jANe che paNa parane jANanArA kANu che ene jANavAnu tane kadI mana thayuM che? Atmika sukhanA anubhava karavA hAya ane AtmAne ALakhavA hAya tA tattvanI zraddhA kA. zAsrasiddhAMta vAMcA. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA bhagavaMta kahe che ke jIva! te bhavavanamAM bhaTakIne zuM nathI karyuM? zuM nathI. meLavyuM ke huM nathI anubhavyuM? badhuM meLavyuM che. sUtramAM prabhu zuM kahe che. labhaMti vimalA bhoe, labhanti surasaMpayA labhaMti puttamittaMca ego dhammo na labbhai / paracuraNa gAthA anaMtakALathI je cIja nathI meLavI te meLavavA mATe A manuSyajanma prApta thayo che. A gAthAmAM bhagavaMta e batAve che ke saMsAramAM sulabha zuM che ne dularbha zuM che? saMpati maLavI dularbha che devalokanA sukha meLavavA dularbha che, lADa-vADI ne gADI maLavI durlabha che, putra-patnI-mitra-mAna pratiSThA A badhuM maLavuM durlabha che, ema na kahyuM kAraNa ke puNyanA udayathI bhautika saMpatti anekavAra meLavI, cakravartI ne samrATanI sAhyabI paNa meLavI. zeTha senApati banya, IndranuM pada meLavyuM. AvuM anaMtIvAra meLavyuM. eka meLavavAnuM nathI meLavyuM, paNa saMsAra ghaTe tevI kAryavAhI karI nathI. bhagavAnanA vacana upare zraddhA karI nahi, ene dharma pALyo nahi. samyagadarzana, samyajJAna ane samyaga cAritryanI ArAdhanA karI nahi eTale anaMtakALathI rakhaDe che. eka meLavavA jevI cIja nathI meLavI te kaI che? jo dhammo na eka vItarAga praNIta dharma nathI maLe. tamane game che jue che ne maLyuM che ane temAM AnaMda mAno che atyAra sudhI kaMi na karyuM paNa have samajyA tyArathI savAra samajI corAzI lakSa jIvAnImAM uMcAmAM uMce, mAnavadeha maLe. AvuM uttama sthAna maLyA pachI ajJAna dUra thavuM joIe. samajaNanA gharamAM AvyA pachI guNa pragaTe che. kaSAye maMda kare che, pAtratA meLave che tyAre puNya vadhe che. enA vyavahArajIvananI zuddhi thaI jAya che tyAre mAnava mAnavatAthI maghamaghatuM jIvana jIve che. anyAya - anIti ne adharma tene gamatA nathI. duHkhInuM duHkha joI enuM hRdaya dravI jAya che. manamAM eka jhaMkhanA jAge che ke he nAtha! sAcA mArganI pIchANa vinA ghaNuM bhame. anaMtakALathI AthaDa, vinA bhAnabhagavAna sevyA nahi guru saMtane, mUkayuM nahi abhimAna mane A mArganI pichANa karAvanAra mArA saddaguru che. emane jeTalo upakAra mAnuM teTale ocho che. amRta pIvAnuM mUkI jhera pIvA de. kehInura cheDIne kaMkara viNavA de, paNa have mane bhAna thayuM che ke sAcuM zuM ne khoTuM zuM? sAcAnI pichANuM thayA pachI huM keNa grahaNa kare? jema pilA garIbane pArasanI pichANa karAvanAra sajajana maLI gaye te enA duHkha TaLI gayA. tema devAnuM priya! tamane pArasamaNI samAna uttama dharmanI pichANa karAvanAra tamArA saddaguruo che. anAdikALathI mithyA Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vAsanAnA jorathI jaDane pUjArI banI gayo che. te khoTuM choDAvavA tanatoDa mahenata kare che. mithyAtva e eka prakArane roga che. ene maTADavA saMte vItarAgavANI rUpI Dojha Ape che. jema nAnA bALakane tAva Avyo hoya te enI mAtA ene parANe davA pIvaDAve che. meMmAMthI kADhI nAkhe to mAtA ene ADe pADI, hAtha paga jhAlI nAka dabAvIne davA pIvaDAve che, chatAM e davAne ghUMTaDe utAre ke na utAro e bALakanA hAthanI vAta che, tema A saMsAramAM jene mithyAtvane tAva AvyuM che tene saMte davA Ape che. parANe Ape che, vAraMvAra Ape che. paNa aMtaramAM utAravI ke na utAravI te pitAnA hAthanI vAta che vItarAgavANI aMtaramAM utaryA vinA heya, ya, ane upAdeyane nirNaya paNa kevI rIte thaI zake? mATe ame kahIe chIe ke he AtmAo! Avo uttama mAnavabhava pAmyA che te kaMIka pAmIne jAva. eka vAra samyakatva pAmI jAva. pachI vAraMvAra amAre tamane kahevuM nahi paDe. vyAkhyAna kaho, ke sUtranuM vAMcana kahe emAM eka vAta che ke dareka jIvo karma khapAvIne kema mekSamAM jAya. mahAna puruSanA jIvanacaritra zravaNa karavAne eka hetu che ke e jevuM jIvana jIvI gayA tevuM ApaNe jIvIe ane bhavasamudra tarI jaIe. ApaNe jamAlikumArane adhikAra cAle che. A bhagavatI sUtranA bhAve samajavA mATe hRdayanI bhUmi pavitra ne nirmaLa banI javI joIe. jema eka rAjAe be citrakArone bolAvyA ane sAmasAmI bhIMta upara citra cItaravAnI AjJA karI. baMne kArIgare AvyA. eka citrakAre bhIMta sApha karIne citra cItaryuM ne bIjA citrakAre bhIMtane khUba sApha karI evI svaccha banAvI ke jANe ariso joI le. vacamAM paDado rAkhe che. eNe haju pachI hAthamAM jhAlI nathI ane pelA citrakAranuM citra derAI gayuM rAjA AvyA. joyuM te ekanuM kArya samApta thaI gayuM che. ane bIjAe haju hAthamAM pIMchI pakaDI nathI. rAjA kahe AnuM citra derAI gayuM ne teM zuM karyuM? tyAre kahe sAheba ! haju divAla sApha karuM chuM. haju pachI jhAlavAnI lAyakAta mArAmAM nathI AvI. ema bolatAM vacamAM rahelo paDade khaseDI nAMkhe tethI sAmA citranuM pratibiMba emAM paDayuM. A joI rAjA khuza thayA. citra cItaryA vinA Abehuba citra svaccha bhIMta upara dekhAvA lAgyuM. have cItaravAnI jarUra kharI? tema ApaNI hRdayabhUmi je zuddha haze te A vItarAgavANI hadayamAM utAravA mATe kaMI mahenata nahi karavI paDe. kSaNe kSaNe AtmAne eka upadeza ApatA rahe ke he jIva! cIkaNA karmo : bAMdhIne tuM kayAM jaIza? kenA upara kaSAya kare che, jenA mATe kAvAdAvA kare che. gAprapaMca karIne dhana konA mATe meLavyuM che? kaIka samaja. eka sAmAyika karIne beThA ho Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 55 zAradA saritA tyAre evI bhAvanA bhAve ke he prabhu! haju sAmAyika cAritramAM chuM. A sAmAyika cAritramAMthI; have yathAkhyAta cAritra kayAre pAmuM kAussaga karIne beTho chuM paNa have zukaladhyAna kayAre pAmuM evI bhAvanA vartatI hoya. upAzrayamAM dAkhala thatAM nirUhi nissahi bele che, jema bUTa bahAra utArIne Ave che tema pApathI nivRta thavA mATe e zabda bolAya che. he prabhu! tArA bhavanamAM praveza karatAM huM pApathI nivRta banuM chuM. ahIM AvyA pachI eka paNa pApanuM kArya karavAno vicAra sarakhe na Ave evA jIvanuM kalyANa thayA vinA rahe nahi. ApaNe bhagavatI sUtranI vAta cAle che, temAM mAhaNakuMDa nagaramAM kaSabhadatta brAhmaNa ane devAnaMda brAhmaNanI vAta Ave che, tyAra pachI jamAlikumAranI vAta cAlI che. zuM adhikAra Ave che - . "tasa maLavuDamasa yarasa pUrvAnuM etthaNaM khattiyakuMDaggAme NAmaM Nayare hotthA vnnnno|" . che te mAhaNakuMDa nagaranI pazcima dizAmAM kSatriyakuMDa nAmanuM nagara hatuM. tamane ema lAgaze ke mAhaNakuMDane kSatriyakuMDa nagaranI sAthe zuM sabaMdha haze? bhagavAna mahAvIra svAmI pahelA devAnaMda brAhmaNInI kuMkhe utpanna thayA hatA ane pachI haraNagamelI deve temanuM sAdhAraNa karIne trizalAmAtAnI kukhe mUkyA e kSatriyakuMDa nagara hatuM. mahAvIra prabhu tIrthaMkara thavAnA hatA. tIrthakara brAhmaNakuLamAM utpanna na thAya eTale kSatriyakuLamAM lAvIne mUkavAmAM AvyA. jemane AtmA karmazatrune haThAvavAmAM zUravIra hato. teo je nagaramAM janmyA te nagaranuM nAma paNa kSatriyakuMDa tIrthakara bhagavaMto je nagarImAM janme che te bhUmipavitra hoya che eTale emanI nagarInuM varNana karavAmAM Ave che. AgaLa pAchaLane sabaMdha batAvavA mATe bane nagarInA ahIM nAma lakhyA che. chAtImAM duHkhAvo thatuM hoya te paNa DokaTara pUche che ne ke tamAruM peTa sApha Ave che. je peTa sApha nahi hoya te davA asara nahi kare. eTale pahelA peTa sApha karavuM joIe. jema ekeka avayavane sabaMdha che tema ahIM zAstramAM paNa ekabIjAne sabaMdha batAvavA mATe varNana karavAmAM AvyuM che. je bhUmimAM mahAna puruSe janmyA hoya, vicaryA hoya te bhUmi ahiMsAmaya hatI. paNa Aje e bhUmimAM hiMsAnA tAMDavo vadhI gayA che. AjanI sarakAra padeza sAthe huMDiyAmaNa kare che. e huMDiyAmaNamAM sArI vastuo ApIne hiMsAmaya sAdhane maMgAve che ne keTalA onI katala kare che. padezanI vastuo paheratAM vicAra karaje. A meM vastu nathI paherI paNa enA prANa paheryA che. ahiMsA che tyAM dharma che. ne hiMsA che tyAM pApa che mATe hiMsaka vastuone tyAga kare. '', kSatriyakuMDa nagara khUba moTuM ne vizALa hatuM. te nagaramAM dharmanI paNa vizeSatA hatI. nagaramAM bAga - bagIcA ne vAvaDIo hatA. bagIcA ne Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zAradA saritA vanamAM zuM phera che? ' vanamAM jhADa hAya che ne khagIcAmAM paNa jhADa hAya che. vanamAM badhu avyavasthita hAya ne bagIcAmAM badhu vyavasthita hAya che e bagIcAnI vizeSatA che. e dravya bagIcAmAM javAthI AtmazAMti maLe che. paNa bhAvakhagIcA e dharmanA bagIcA che. ahiMsA-satya-acaurya -brahmacarya-tapa-svAdhyAyarUpI bagIcAmAM je phare che tene bhAvazAMti maLe che. je nagaranI janatA bahu bhAvika hAya tyAM satAnu Agamana khUba thAya che. rAjagRhI nagarImAM bhagavAna keTalI vakhata padhAryA? pahelAM zreNIka rAjAne kAI eLakhatuM na hatuM. enA rAjyamAM eALakhAtA hatA paNa jyAre samakti pAmyA, bhagavAnanA bhakta banyA, tyAre AkhI duniyAe ene eLakhyA. ApaNe emanA AtmAnA guNuthI eLakhIe chIe. emanA vaibhava ne sa MpattithI nahi. tamArI pAse, karADa rUpiyA AvI jAya teA chAtI pulI jAya ke mArA jeTale kAI dhanavAna nahi. paNa je dhana kUtinA khADAmAM laI jAya te zA kAmanuM? navA varSe cApaDAmAM zAradApUjana karIne lakhA che ke dhannA--zAlIbhadranI Rddhi maLajo. zAlIbhadranI Rddhi karatAM mammaNu zeThanI Rddhi ghaNI vadhAre hatI. teA paNa enI Rddhi kema nathI mAMgatA e tame jANA che ne! mammaNa zeThanI Rddhi ane timAM lai gaI. jIvatAM phATalA kapaDAM paheryA, cALA ne tela khAdhu ane marIne dhananI atyaMta AsaktinA kAraNe narakamAM gayA. jyAre zAlIbhadre Rddhine bhAgavI ane samajyA tyAre taNakhalAnI jema tyAgI dIdhI. te AtmAnuM kalyANa karyuM. ahIM kSatriyakuMDa nagaramAM kANu pavitra AtmA vase che, tenI kevI Rddhi hatI ? tenA vairAgya kevA hatA! tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 10 aSADa vada 5 ne guruvAra tAH 19-7-73 sujJa baMdhue, suzIla mAtA ne bahena ! anaMta karuNAnizrI, vizvavatsala, trileAkInAthe jagatanA jIvA upara karUNA karI. ApanA dhodha vahAvyeA. bhagavaMta pharamAve che ke A jIva anAddikALathI ajJAna ane mithyAtvanA kAraNe saMsAramAM bhamI rahyA che. AcArAMga sutramAM kahyuM ke "joyaMti nALuM gayiAya tuchyuM" A leAkamAM meTAmAM mATu' jo koi duHkha hAya teA te ajJAna che. Aje mAnavI ajJAnanA kAraNe saMpatti na hoya, managamatA sAdhana na hoya te mAne ke huM. duHkhI chuM. paNa bhagavAna kahe che ke saMpatti, aizvaryAM, rUpa ke mAnamAM sukha nathI. evA Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sukhanI je vizeSatA hoya te devenI pAse je rUpa aizvarya ne saMpatti che tevI duniyAmAM kaI mAnavI pAse nathI. Ama hovA chatAM evA de manuSyabhavane jhaMkhe che. akhuTa aizvaryane svAmI indra tIrtha karanA caraNamAM AvIne name che. sAdhupaNuM levAnI IcchA kare che. je emAM sAcuM sukha hota te A tyAganA sukhanI jhaMkhanA zA mATe karata? enI pAse game tevI zakita hovA chatAM saMsArane parita karavAnI cAvI enI pAse nathI kAraNa ke te game teTalo puruSArtha kare te paNa dezaviratI ke sarvaviratI banI zakatA nathI. ApaNu jIve aviratImAM keTale kALa kADhaye che? jayAM sudhI aviratI nahi jAya tyAM sudhI viratIbhAva Avaze nahi. viratI Ave nahi tyAM sudhI Azrava aTakaze nahi. mahAna puruSe saMsAranA raMgarAga cheDI vairAgI banyA. viratImAM AvyA. cAritra vinA jIvanI mukita thavAnI nathI. mATe jIvanamAM cAritra AvavuM joIe. evI bhAvanA thavI joIe. sAdhanAnI sIDIe caDhayA vinA mokSanI meDI nahi maLe. cAritra pAmavA mATe hRdayanI bhUmi vizuddha joIze. cittanI ekAgratA joIze. jIva ahIM AvIne beThA hoya ne citta te kayAMya peDhI upara bhamatuM hoya. navakAramaMtrane gaNanAre narakamAM na jAya. jene kaMI nahotuM AvaDatuM evA che navakAramaMtranA prabhAvathI kAma kADhI gayA. eNe kevA navakAramaMtra gaNyA haze ! tame navakAramaMtra keTalI vakhata bolatA haze. namo arihaMtANuM bolatA evA bhAva Ave che ke he prabhu! tuM AryabhUmimAM ja huM paNa AryabhUmimAM janme. te ghAtI karmono kSaya karyo ne huM te haju bhavamAM bhamyA karuM chuM. namo arihaMtANuM bolatA arihaMta bhagavaMta ane sAmAnya kevaLajJAnI badhAne tamArA vaMdana thAya. arihaMta ane sAmAnya kevalI bhagavaMtanA AtmasukhamAM ke emanA jJAnamAM koI jAtane pharaka nathI. paNa arihaMta bhagavaMtane tIrthakara nAmakarmane udaya hoya che. emaNe arihaMta banavA pahelA meDAmAM meDA trIjA bhave te evuM AMdelana upADayuM hoya ke "savijIva karuM zAsanarasI" badhA jIvone huM zAsana rasika banAvuM. badhA ja zAMti ane sukha kema pAme e mATe jambara purUSArtha karyo. tenA kAraNe tIrthakara nAmakarma bAMdhe che. e jambara puNyane bhagavaTe tIrthakara padavImAM e bhagave che ane aneka jIvane tAre che. navakAramaMtra bolatAM prabhu sAme pikAra thavuM joIe ke he prabhu! tArA padane huM kayAre pAmuM? namo arihaMtANuM bolyA eTale jaldI no sidhANe, nama-AyariyANuM, namo uvajajhAyANuM, namo loe savvasAhUNuM jaldI belI lauM evo bhAva na ho joIe. sidhdha banavuM che te pahelA arihaMta pada vinA sidha nahi banAya. ane AcArya upAdhyAya ke sAdhu banyA vinA arihaMta nahi banAya navakAramaMtrano jApa eTale paMcaparameSTibhagavaMtane parokSa rIte maLavAnuM risivara hAthamAM lIdhuM. jema tamAre dIkara Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 zAradA saritA paradeza rahetA hAya ane ene kAla Ave te vakhate rIsIvara hAthamAM laI dIkarA sAthe vAta karavA beThA. ene prayatkSa nathI maLatAM paNa enI sAthe vAta karI eTaleparAkSa rIte maLeA cheAne ? te vakhate mukha upara jANe pratyakSa maLyA jeTalA Anaa anubhave che. e vakhate rUmamAM kAi ghAMghATa karatu hAya teA aSAne zAMta karI de che. kAraNa ke eneA avAja tamAre sAMbhaLavA che ane tamArA avAja ene paheoMcADavA che. tyAM keTalA Ana ne keTalI ekAgratA che! teA janma - maraNanI sAMkaLane tADAvanAra bhagavatAnI sAthe vAta karatI vakhate ATaleA Ana ane ekAgratA Ave che? lAkhA rUpiyAne sAdo karanAra vepArI sAthe vAta karatAM keTalA Ana Ave? ahIM Ana nathI. siddha bhagavaMtA tamArAthI keTalA dUra che te jANA che? bhUminA taLAthI 790 jojana uMcA jaie tyAre tArAmaMDaLa Ave, tyAMthI 10 jojana uMce jaie tyAre sUryanuM vimAna ema uMce caDhatAM caDhatAM caMdranuM nakSatranu vigere vimAna Ave. e maLIne 900 ceAjanamAM janmyAticakra che. tyAMthI asaMkhyAtA kroDAkoDa yojana uMcA jaIe tyAre sudharmA ne mAhendra devalAka Ave. A rIte tyAthI asaMkhyAtA kroDAkoDa ceAjana uMce jatAM khAra devaleAka, nava caiveyaka ne pAMca anuttara vimAna Ave. chellA savArthasiddha vimAnanI dhvajApatAkAthI khAra ceAjana uMcA jaie tyAre IsipabhArA nAme mukitazIlA Ave. e siddhazilA upara eka ceAjananA chellA gAunA chaThThA bhAgane viSe siddha bhagavaMtA birAje che ane mahAvideha kSetramAM arihaMta bhagavaMtA birAje che. emanA hRdaya sudhI ApaNA sura paheAMcADavA che te keTalI ekAgratA joie! beThA che! ahIM ane mana peDhI upara jatu hAya teA e avAja kayAMthI pahAMcaze? prabhunA darzana karavA haze teA saMkalpa - vikalpa ne vibhAvanA vaMToLa TALavA paDaze. pANI jyAM sudhI DAmADALa heAya tyAM sudhI temAM paDelI vastu dekhAtI nathI tema mana DAmADoLa haze teA aMdara paDelI vastu nahi jaDe. khAvAyuM kheALavA talase che jIvaDA, aMdhArA oraDAmAM pragaTAvyeA divaDA khela khalakanA khATA jANu - ene utArI aLagA mela tAre mAthe (2) che mAyAnI hela ene utArI aLagI mela. vastu khAvAi gaI hAya teA game tema karIne zeAdhI nAMkhA che. duniyAmAM na hAya tevI vastu kALA mAthAnA mAnavI meLavI zake che. samajo. ghAtI karmo upara ghA karI kevaLa caiAti pragaTAvavAnI tAkAta vaikraya zarIravALA pAse nathI. te audvArika zarIravALA pAse che. vahepAramAM naphA meLavavA keTaleA udyama kareA che! kadAca khATa jAya teA khaTakArA thAya ne ? paNa AtmAnA nANAM kamAvavA mATe ene eka aMza udyama che? bhaveAbhavathI jIva khATanA dhaMdhA karatA AvyA che. tene saheja paNa khaTakArA thAya che ke mAru parabhavamAM zuM thaze? AtmasvarUpanI pIchANu karIne pAmI jAva. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pala miyA bhagavatIsUtra AdhyAtmika bhAvathI bharapUra che. gautamasvAmI khUba saraLa ne nirAbhimAnI hatA. cAra jJAna ane cauda pUrvanA jANakAra e kaMI jevA tevA puruSa na hatA. chatAM abhimAnanuM nAma nahi. Aje te thoDuM AvaDyuM eTale jANe zerI sAMkaDI ne huM pahoLo. sAdhu pAse paNa gANA gAvA maMDI paDe che juo sAheba! meM ATalA siddhAMta ne ATalA thekaDA kaMThastha karyA che. ATalA Agama vAMcyA che. aThThAI, navAI, soLabhaththA ne mAsakhamaNa karyA che. bhAI! badhA gANu gavAI gayA paNa AtmAe pApa keTalA karyA che tenA gANA kaI divasa gAyA? jyAM sudhI guru sAme pApane pikAra nahi thAya tyAM sudhI karmanA bhArathI haLavA nahi banAya. tame lakSmaNe sAdhvInuM daSTAMta ghaNI vAra sAMbhaLyuM haze. e lakSamaNuM sAthvI jevA tevA na hatA. jambara vidvAna sAdhvI hatA. te rAjakumArI hatI. cerImAM vidhavA banelI. tyAM tene samajAya gayuM ke A saMsAra asAra che. jyAM paraNavAnuM che tyAM raMDA che. A saMsAra mAre na joIe. mIrAMbAI paNa bolyA che ke - saMsArInuM sukha kAcuM, paraNuM raMDAvuM pAchuM, raDavAno bhaya TAnyo re.mehana pyArA A lakSmaNajI paNa saMsAra asAra jANo vairAgya pAmyA. dIkSA lIdhI ne khUba jJAna meLavyuM. tapasvI paNa khUba hatA. ane be pAMca pacIsa nahi paNa ghaNI ziSyAonA guruNa hatA. chadmasthapaNAnI laheramAM eka vakhata cakalA cakalInI krIDA joIne manamAM vicAra AvyuM ke pazu-pakSIone AvI krIDA karavAnI chUTa ne sAdhuone kema na ApI? he avedI avikArI bhagavaMta! tuM vedInA duHkhane zuM jANe che: lakSmaNa sAdhvInA manamAM A vicAra AvI gayo ane tarata pAchA ene pazcAtApa paNa thaye. gurunI pAse prAyazcita levA gayA. paNa aMdara rahela mAnakaSAya mUMjhavavA lAgyuM ke huM ATalI jJAnI- tapasvI ane ATalI ziSyAonI guNI. gurunI sAme ema kahuM ke mane A vicAra AvyuM te gurudeva mArA mATe ke vicAra karaze ke zuM ATalI vidvAna sAdhvInA manamAM A kharAba vicAra Avyo? to mAruM mAna ghavAI jAya. eTale pitAne A vicAra AvyuM che ema na pUchyuM paNa gurUne vaMdana karIne pUche che gurUdevA keIne A vicAra AvI jAya te zuM prAyazcita Ave? eNe kAyika deSa hete lagADe. kevaLa manamAM vicAra AvyuM hatuM, ATaluM pApa chUpAvyuM. gurU pAse AlocanA karI hatI te cheDA prAyazcitamAM kAma patI jAta paNa pote jAte prAyazcita karyuM. pacAsa varSa sudhI aghera tapa karyA chatAM pApathI chUTayA nahi ane eMsI covIsI sudhI saMsAramAM bhaTakyA. devAnupriyA anAdikALathI A ja viSayane khyiA che. anAdikALanA Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 zAradA saritA abhyAsanA kAraNe bhUla thaI jAya. chadmastha bhUlane pAtra to che. paNa bhUla karIne bhUlane chUpAvavI e ghora pApa che. bhUva thayA pachI ApaNA gurU pAse ene pokAra karI enuM prAyazcita karI levAmAM Ave ane pharIthI AvA pApa na thAya tenA mATe sAvadhAnI rAkhavAmAM Ave to anaMta saMsAramAM bhaTakavuM na paDe. paMca-mahAvratadhArI lAMbAkALanA saMyama pALanArI sAthvIne eka vakhatanA duSTa vicAranA kAraNe saMsAramAM bhamavuM paDayuM te je AtmAo mahinAonA mahinAo, varSonA varSe AvA duSTa vicAra karatA haze, ene manamAM DaMkha paNa nahi hoya. gurUsamIpe e vicAre pragaTa nahi thAya te tenuM pariNAma keTaluM viSama Avaze tene vicAra karo. "nagaranuM varNana kSatriyakuMDa nagara kevuM sahAmaNuM che. ekeka vastu enA bhUSaNathI zobhe che. nagarI sohaMti jalavRkSa bAgA, rAjA hatA caturaMgI senA, nArI sevaMti parapurUSa tyAgI, sAdhu sehaMtA niravadha vANuM" je nagarImAM jalAza hoya, uttama prakAranA vRkSo hoya ane bAgabagIcA hoya te nagarI suzobhita lAge che. bahArathI mANasa AkuLavyAkuLa thaIne Avyo hoya te gAmamAM praveza karatAMnI sAthe pANI pIne vRkSa nIce hAza karIne besI jAya che. e zaheramAM ekeka zrAvake paNa vaDalAnI jema duHkhIne visAmArUpa hatA. e zrAvake pitAnI AtmasAdhanA mATe gAmamAM sthAnake baMdhAvatA hatA temAM saMto AvIne utaratA. e zrAvako evA daDha zraddhAvAna hatA ke cAmaDI utare paNa cUMkA na kare. e dhanavAna zrAvake dravyathI ne bhAvathI samAdhipUrvaka AnaMdathI rahetA hatA. Aje te game teTalA nANuM kamAya paNa sarakAranA keTalA lapharA lAgyA che. tamArA jIvanamAM zAMti dekhAya che? AjanI sarakAra kALA nANAM bahAra kaDhAvavAM kaMIka karaze ane kadAca pakaDAze te pisA jaze ne pApa te bhogavavuM paDaze. A karatAM badhuM choDIne je sAdhu bane te ke AnaMda! anubhava kare to khabara paDe. rAjA game tevo moTo hoya, game teTaluM moTuM vizALa rAjya hoya, vaibhava hoya, paNa je enI pAse caturaMgI senA na hoya to e rAjAnI zobhA nathI. caturaMgI senAthI rAjA zebhe che, strI game teTalI sauMdaryavAna hoya paNa enAmAM zIyaLa na hoya te strInI zobhA nathI. bhale vejAnI sADI paherI hoya, dAgInA paheryA na hoya paNa jenAmAM cAritra hoya te strI zobhe che. jasamA oDaNa mATInA TepalA upADatI hatI. enuM rUpa joI sidharAja moha pAmI gaye. enI pAse AvIne kahyuM jazamA ! tArUM sauMdarya A mATInA TopalA upADavA mATe nathI. mArI mahelAtAmAM mahAlavA mATe che. mArA mahelamAM cAla. tane mArI rANuM banAvuM. manamAnyA sukha ApuM. jazamAe cappI nA pADI dIdhI. siddharAje enA mAthe julma gujAravAmAM bAkI na rAkhyuM. paNa e jazamAM Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA eka talabhAra enA cAritrathI DagI nahi ne cAritramAM makkama rahI. AvI zIyaLavatI satI strIe A bhAratamAM thaI gai che. ATalA mATe kahevAmAM AvyuM ke "nArI sahita parapurUSa tyAgI" A te baheneAnI vAta thaI paNa purUSa kevA heAya ? "purUSa sehatA paranArI tyAgI" jema parapurUSanA jene tyAga che evI zIyaLavatI strI zeAbhe che tema parastrInA sAmu je kudRSTithI jotA nathI evA purUSA zAbhAne pAtra che. 61 jyAre pavanajInu ajanA satI sAthe sagapaNa thayuM. tyAra pachI pavanajI mitrane laine aMjanAne jovA mATe gayA. pavanajI ane emanA mitra vimAna * adhara rAkhIne juve che. te vakhate ajanA satI sakhIonI sAthe bagIcAmAM pheravA gayelA. sakhIe aMjanAne kahe che aMjanA! tArA mATe traNa muratIyA jovAyA. temAM meghakumArane joyA paNa etA dIkSA levAnA che mATe emanI sAthe tamArA vivAha na thayA. saMsAra choDIne sacamI khanavAnA hatA, meAkSagAmI jIva hatA eTale ajanAjIe emane tyAM beThA bhAvavaMdana karyA. pachI sakhI kahe ke pavanajI sAthe tamArI sagAi thai tyAre ajanA kaMi na khelI. hAtha na joyA. kAraNa ke e te saMsAramAM rahevAnA hatA. bhAganI kaMi vizeSatA nathI. A joIne pavanajIne ajanA pratye zaMkA thai ke sagAi mArI sAthe thaI che paNa enuM mana teA khIjAmAM rame che. enu nAma AvyuM tyAre e hAtha joDI vaMdana karyAM ane ma!rU nAma AvyuM tyAre enu mukha paNa makayuM nahi. have joI le huM paNa tenA sAmuM nahi jouM. ahIMthI ajanA satInA saMsAramAM jheranA khIja vavAyA. pavanajIne khama samajAvyA paNa emanI zaMkAnuM samAdhAna na thayuM. krodhathI dhamadhamatA paraNavA mATe pavanajI jAya che tyAre mitra kahe che ApaNe vidyAdhara chIe. ApaNA kuLanI eTeka che ke pharIne bIjI patnI A jIvanamAM karAya nahI. mATe jIvanamAM khUba vicAra karajo. pavanajI kahe che huM mArI Tekane barAbara samaju chuM. ajanAne paraNIne ene tyAga karIza, verane badale laIza. mArI sAme devAMganAo Avaze te paNa huM calAyamAna nahi thAuM. devAnupriye! ! AnuM nAma ** purUSa sehatA paranArI tyAgI " tame paNa AvA pratyAkhyAna laine jajo. badhA parastrImAM Asakata che evuM huM kahetI nathI. paNa paccakhANa heAya teA mahAna lAbha maLe che. sAdhu nirdha vANIthI zAle che. sAcA vItarAgI saMta saheja paNa pApanuM AvAgamana thAya tevI sAvadha bhASA mele nahi. badhI rIte kSatriyakuMDa nagara khUba zAbhAyamAna hatuM. have te nagaramAM kANu puNyavAna jIve vasatA hatA te vAta Ave che. "tatthaNaM khattiyakuMggAme Nayare jamAlI NAmaM khattiyakumAre parivasai / " te kSatriyakuMDa nagaramAM jamAlI nAmanA kSatriya kumAra vasatA hatA. jamAlikumArane ApaNe e rIte oLakhIe chIe. eka teA bhagavAna mahAvIranA bahenanA dIkarA Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 62 zAradA saritA eTale bhANeja hatA. kSatriyAmAM mAmA-phAinA vatA hatA eTale bIjI rIte jamAlIkumAra bhagavAna mahAvIra svAmInA jamAI hatA e sagAI hatI. emanI vizeSatA bhANeja ke jamAI hatA eTalA mATe nathI paNa emane verAgya keve majabuta hatA. sasAranA aMdhana kSaNavAramAM kevI rIte kApaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 11 aSADa vada 6 ne zukravAra sujJa baMdhuo, suzIla mAtAe ane bahena ! - anaMta karUNAnIdhi jJAnacakSunA denAra prabhu pharamAve che ke he bhavya jIveA ! A saMsAra zuM che? saMsAra eka meTo sAgara che. e eveA bhayAnaka che ke temAM mAha - mAyA - rAga - dveSa ne viSayavikAranA jammara mejA uchaLI rahyA che. temAMthI pasAra thavAnu che. AvA bhayAnaka sAgaramAMthI pasAra thavA mATe mAnavajIvananI mahattA che. A bhavasamudramAM DUbI javA mATe enI mahattA nathI. sa MsArasamudrane taravA mATe manuSyabhava sivAya khIju koI sthAna nathI. svarga - meAkSa ane narakanI TikiTa manuSyabhavamAM maLe che. tamAre kayAMnI TikiTa levI che? (sabhA - mekSanI) jo meAkSanI TikiTa joitI hAya tA viSAnA rAga cheDA, vairAgyabhAva lAvA ne vairAgImAMthI tyAgI banavAne purUSArtha kare. tA0 20-7-73 mANasa tyAga karI de che paNa e tyAganI sAthe vairAgya joie. kAraNa ke vairAgya vinAnA tyAga AtmA vinAnA deha jevA che. vairAgya vinAne tyAga lAMbe samaya TakI zakatA nathI. jIvane eve vicAra thAya ke anAhnikALathI bhegA bhAgaLyA paNa haju A tRSNAne! aMta Avye nahi. A bhavamAM bhamAvanAra viSayA che. viSayA bhayaMkara bhAriMga jevA che. enA vizvAsa karavA jevA nathI. A viSayanA rAge mAruM ghaNuM nukasAna karyuM che. have ene chAyA vinA mArA chUTako nathI. jene AtmadharmanI pIchANu thAya tene viSaye| duzmana jevA lAge. kAi tamArA duzmana heAya te tenI sAthe vyavahAra rAkhavA tamane game? (sabhA: are vyavahAra rAkhavAnI kayAM vAta kare che. e sAme maLe te enu mehu jovuM paNa na game? (A rIte viSayA duzmana jevA lAge te enA sAmuM jovu game?) jene bhAgA kharAba lAgyA hAya e teA jinavANInA aNukAre jAgI jAya. ubhA thaI jAya. ATalA vakhatathI sAMbhaLeA che. hAjI hA kareA che paNa haju viSaye kharAba lAgyA nathI eTale jAgatA nathI. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA mokSamAM javA mATe pharsTa kalAsa erakaMDIzana TikiTa hoya te cAritra che. je cAritra levAnI tAkAta na hoya te saMpUrNa brahmacaryanI pratijJA laI le. bAra vrata aMgIkAra karI le. brahmacarya pALavAmAM paisAnI jarUra nathI. zArIrika zakitanI jarUra nathI. tapa karavuM hoya te dehabaLa joIe paNa brahmacarya pALavAthI kyAM zarIra nabaLuM paDI javAnuM che. brahmacarya pALavAthI to zarIranuM baLa vadhe che. reja upAzraye Ave che, sAdhu -sAdhvIne vaMdana kare che tyAre evA bhAva Ave che ke have huM AmanA jevo saMyamI banuM. saMsArasukhanI have mane bhUkha nathI. jenA zaraNe jAuM chuM te banuM! bele AvA bhAva Ave che? (hasAhasa) vANIyAnA dIkarA pAkA hoya. kadI hAM na bhaNe. AvA bhAva nathI AvatA tenuM kAraNa e che ke tyAganI bhUmimAM paNa saMsAranA raMgarAga bhegA laIne AvyA che. jyAre tamArA saMsAranA koI pigrAma ke pATIo goThavo cho tyAre tyAM dharmane koI progrAma goThave che? "nA tyAM te saMsAranI vAta hoya te pachI tyAganI bhUmimAM saMsAra zA mATe hovo joIe? ahIM saMsArano gaMdavADa na hovo joIe. paheravAnA kapaDAM svaccha game che, jamavAnuM bhANuM svaccha game che. zarIra svaccha game che. te eka AtmA kema mele game che? varSothI dharma kare che, dharmanA pustako vAMce che, paNa dharmanA svarUpane samajyA nathI. vItarAga zAsana priya lAgaze tyAre saMsAra dariyAnA pANI jevo khAro lAgaze. samajAya che ne?, saMsAranA sukha tamane dUrgatimAM laI jaze. ahIM 50-60 varSanI uMmara thAya ne brahmacaryanI vAta Ave tyAre mAthuM khaNe. zarama nathI AvatI? jIva narakamAM jaze tyAM strI nahi maLe. nArakInuM AyuSya ja jaghanya daza hajAra varSanuM ne utkRSTa tetrIsa sAgaropamanuM hoya che. temAM jenuM jeTaluM AyuSya hoya teTaluM mahAna kaSTamAM pUrNa karavuM paDaze. tyAM patnI nahi maLe. hAya paisAne ya paisA kare che te tyAM nahi maLe. ahIM jamavA beThAM ho tyAre bhANAmAM aneka prakAranI vAnagIo hoya che. kIjanA ThaMDA pANI pIvA joIe che. paNa narakamAM lakhe maNa anAja khAI jAuM eTalI bhUkha haze te paNa eka kaNa nahi maLe. mATe sAgara pI jAuM eTalI tarasa lAgI haze te paNa eka TIpuM pANI tyAM nahi maLe tyAre zuM thaze? baMdhuo! vicAra kare. AtmAno mArga saMvarano mArga che. Azrava nathI. saMsAramAM kSaNe kSaNe pApa thaI rahyA che. e pApanA kaDavA phaLa bhogavavA paDaze. jenI pAse ghaNuM hatuM chatAM ema mAnyuM ke A saMsArasAgaramAM ApaNe sahela karavA mATe nathI AvyA, paNa saddagurU jevA nAvika che. dharmanI suMdara naikA che, vItarAga zAsanane anukuLa vAyu che. enA sahAre saMsAra samudrane taravo che. he nAtha! tAro dharma mane na maLyo hota to mAruM zuM thAta? evA bhAvane uchALe AvA joIe. jema bajAramAM mAlanA bhAvane Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA uchALo Ave to AnaMda thAya che tema ahIM paNa tyAganI bhAvanAno uchALo Avo joIe. dharma e tamAro mitra banI javo joIe. cUlA upara dUdhane garama karavA mUke cho tyAre dUdhamAMthI pANI baLe che te vakhate dUdhane ema thAya ke je mitra mArAmAM bhaLI gaye, meM ene mAro raMga Ape ne e mArA jevA banIne rahyo ne e baLI jAya che. mArAthI kema sahana thAya? eTale dUdha ubharAvA mAMDe che. dUdha ubharAya eTale kAM ene cUlA parathI utArI le kAM enI aMdara pANI nAMkhe tyAre ubharo besI jAya che. kAraNa ke eno mitra ene maLI jAya che. dUdha pANInI pAchaLa prANa Ape che. tame A mitra zodhe che? je dharmane mitra banAvazo e dUtimAM nahi javA de. kaI saMtane paricaya karI le che paNa tamane pApathI bacAvaze. sAcA mAtapitAo thoDA sukha mATe saMtAnone saMsAramAM rUvAve nahi. saMtAno tyAgamArge jAya to ene AnaMda thAya. AkhA saMsAranI paraMparA aTakI gaI. tyAganA mArge gayelA saMtAnone joIne emanA mAtA pitAne ema thAya ke A saMsAratyAgI nIkaLI gayA ane huM saMsAranA kAdavamAM kheMcI rahyo chuM. tyAre pApa karavuM paDe che ne ? tyAgIne nIkaLI gayA hota to A pApa na karavuM paData. haju taka vItI gaI nathI. dhAro te saMyama laI zake tema cho. haju samaje pachI pioka mUkIne raDaze te paNa pApathI nahi chUTAya. jenI uMmara pAkI thaI gaI che emanA manamAM haju e vicAra Ave che ke A saMsAranI mAyAjALamAM na phasAyA hatA te sAruM hatuM. je saMsAramAM na paDyA hatA te AtmAnI sAdhanA karavAno keTalo badhe samaya maLI jAta! ame to bhUva karI paNa have amArA saMtAno AvI bhUla na kare evI zIkhAmaNa Ape che? dIkarA-dIkarI kuMvArA hoya tene pAse besADIne tame kaho ke beTA ! ame to paraNIne pastAyA chIe. uMDA khADAmAM paDyA paNa tame paDatA nahi. saMsAramAM kaMI sAra nathI. saMsAra to svArthane bharelo ne duHkhamaya che. saMsAramAM rahIne sukha meLavavuM e pANI valovIne mAkhaNa kADhavA jevuM che. kAMkarA pIlIne tela kADhavA jevuM che. saMsAramAM rahenArane Dagale ne pagale pApa karavuM paDe che. mATe tame A mAyAjALamAM phasAzo nahi. Avo uttama mAnavajanma pAmIne temAM AdaravA jevuM hoya to cAritra che. je cAritra na laI zake to sAcA zrAvaka to jarUra banajo. sAcA zrAvakamAMthI kayAreka sAdhu banavAnA bhAva thaze.' bhagavatIsUtranA navamA zataka ne tetrIsamA uddezAmAM jamAlikumAranI vAta cAle che. kSatriyakuMDanagara khUba sohAmaNuM che. jyAM mahAvIra prabhu jayA hoya te bhUmi te pavitra ja hoya ne! tame belo chone ke dhanya che te gAmanagarane ke jyAM prabhu vicaratA haze! ApaNe ghaNIvAra tIrthaMkara pAse gayA, temanI vANI sAMbhaLI paNa tyAM jaIne avaLA dhaMdhA kayAM haze. enI bAhya Rddhine joI paNa Atmika Rddhi na joI kSatriyakuMDa, Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 65 rk nagaramAM kSatriya evA jamAli nAmanA rAjakumAra vase che. te kevA hatA ? 'aTTha jAva aparipUrNa / " khUba RddhivAna hatA. keIthI e parAbhAva pAme tevA na hatA. Aje tamane karoDa rUpiyA maLI jAya teA ema thAya ke mArA jeTaluM kAI zrImata nathI. paNa kALA bajAranA karoDa kamAvAnI chu' vizeSatA che! kALA karIne karADa mAyA, khAdhuM pIdhuM ne khUba khelAye, DhaLAze jyAre cAke, zuM karaze! neTAnI thAke karI leA karI le. AtmAnuM kalyANu,..... A duniyAnA leAkA, maLyA che Ave eka...karI le karI le... kALA bajAra karIne karoDa rUpiyA kamAyA. khAipIne Anada karyA. paNa jyAre kALa rAjA Avaze, vIle meDhe jAvu paDaze te vakhate neTAnI theAkaDIe mUkIne javu paDaze. mATe kahIe chIe cetI jAva. jo dharma pAmyA haze! teA maratI vakhate zAMti raheze. kadAca jIvatAM nANuM cAlyuM jaze te paNa duHkha nahi thAya. eka meATA zaheramAM eka kreADAdhipati zeTha vasatA hatAM. jaina dharma rageragamAM rUcI gayA hatA, zrAvaka dharma barAbara pALatA hatA. hameMzA sata sama!gama karatA. satAnI sevA karatA. sAmAyika pratikramaNa-cauvihAra badhu karatA hatA. AjanA kaiMka zrAvakA dhanavAna ane eTale dharma choDI de che. jyAre A zeTha kreDapati hatA chatAM dharmane bhUlyA na hatA. pApAnuAMdhI puNyanA udayavALA jIvA paiseA maLatAM dhane neve mUkI de che. phezanA ane vyasanAnu emanA gharamAM AvAgamana thAya che. jyAre puNyAnubaMdhI puNyanA udayavALA jIvAne paise vadhe te paNa dha enA jIvanamAMthI jateA nathI. A nagarazeTha puNyAnuba MdhI puNyanA uddayavALA hatA. jina vacanamAM anurakata hatA. emane mana dhana karatAM dharmanuM mahatva vadhAre hatu. have jue emanA jIvanamAM kevI dharmanI zraddhA che! eka vakhata rAtre nagarazeThe uMdhI gayA hatA. kharAkhara madharAtanA samaya thaye te samaye zeThanA zayanarUmamAM vIjaLInA jhamakArA jevA AkArA thayA. rUmamAM prakAza prakAza patharAi gayA. jhAMjharanA aNukAra aNujhaNI uThayA, ane eka zaNagAra sajelI navayuvAna sudarIe zeThanA zayanarUmamAM praveza karyA. zeTha ekadama jAgI uThayA. rUmamAM STi kare te eka svarUpavAna, tejasvI devI jevI taruNa sudarI zeThanI sAme AvIne UbhI che. zeTha kahe che bahena! tu kANu che? zatrinA samaye tuM mArA zayanagRhamAM zA mATe AvI che? hu te vratadhArI zrAvaka chuM. mAre brahmacaryanI pratijJA che mATe jaldI cAlI jA. tyAre AvanAra strI kahe che zeTha! huM tamArA zIyaLanuM khaMDana karAvavA mATe nathI AvI paNa tamane eka sa Mdezo ApavA AvI chuM. zeTha kahe che tAre je kahevuM heAya te jaldI kahIne ravAnA thai jA. devAnupriye!! A zeThane ghera hAlIcAlIne lakSmIdevI padhAryA che. khabara Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 66 zAradA saritA paDI ke lakSmIdevI che teA paNa zu kahe che ke je kahevu hAya te jaldI kahIne cAlI jA ane tame! hA te zuM kare? lakSmIne rAkhavA prayatna karo ke javAnu kaheA. leAkeA lakSmIdevIne khelAve tyAre zeTha javAnuM kema kahetA haze? zeTha prAcaOnI pratijJAvALA hatA. bhagavAne kahyuM che ke yuvAna putrI hAya, bahena hAya, ke mAtA hoya teA paNa tenI sAthe ekAMtamAM brahmacArIe rahevAya nahi. A lakSmIdevI svarUpavAna hatA. rAtrInA ekAMta samaya hateA eTale zeThane te! ema ke jaldI A kema vidAya thAya ? lakSmIdevI kahe che zeTha ! Apa te A bhavamAM khUba puNya kare che| paNa pUrvabhavamAM kaI pApa karyA haze e pApanA ya thavAnA che. eTale cha divasa pachI sAtamA divase tamArA gharamAMthI huM vidyAya levAnI chuM. ATaluM kahI lakSmIdevI teA adrazya thai gayA. zeTha kahe kaMi vAMdhA nahi. paisA e tA hAthanA mela che. zeThanA mana upara jarAya asara na thai. e te jANe kaMI na banyu hAya tema pAchA nirAMte uMdhI gayA. devAnupriye! tamArA jIvanamAM Ave prasaMga ane te! tamane zuM thAya? are ! tamane teA lakSmIdevI nahi paNa kAi joSIe kahyuM hAya ke A varSe dhyAna rAkhajo. dhaMdhAmAM kheATa jaze. meTu nukasAna thAya tevA tamArA graha che. te mane lAge che ke hArTa besI jAya, uMgha uDI jAya ne bhUkha bhAgI jAya. vahepAramAM khATa na jAya eTalA mATe keTalAya upAya kare. ATaluM badhuM zA mATe thAya ? tame zrAvaka che ne e zeTha paNa zrAvaka hatA. tamane teA dhaMdhAmAM kheATa jaze eTaluM kahyuM hatu paNa zeThanI te saMpUrNa lakSmI cAlI javAnI hatI. hAya hAya lakSmI cAlI jaze. pachI zu khAIza ? A meATA vastArI kuTuMbanuM pUruM kevI rIte karIza ? samAjamAM mAruM mAna nahi rahe. AmAMne eka paNa vicAra zeThane na AvyA. kAraNa ke e samajatA hatA ke lakSmI Ave cA jAya enI sAthe mane zu nisbata che ! lakSmI tA caMcaLa che. kahyuM che keHvidyuta lakSmI prabhutA pataMga, AyuSya e teA jaLanA taraga lakSmI teA vIjaLInA jhabakArA jevI caMcaLa che. prabhutA e pataMgIyAnA raMga jevI che ane AyuSya e pANInA mAjA jevuM che. azAzvata traNa kALamAM zAzvata ane tema nathI. je vastu javAnA svabhAvavALI che e jAya emAM aphsAsa zA mATe ? nityaanityanA svabhAvane zeTha samajatA hatA eTale emanA aMtamAM saheja paNa AMcakA nalAgyA. zeThamAM ATalI samatA rahI zakI heAya te A saMtasamAgama karIne meLavelA tattvajJAnanA prabhAva che. jo zeThamAM tattvajJAna na heAta teA emanA du:khaneA pAra na raheta. Aje duniyAmAM koine tyAM Ave! prasaMga upasthita thAya tyAre sahu zikhAmaNa ApavA Ave ke A duniyAmAM caDatI paDatInA camakArA Ave che ne jAya che. sukha kAyama TakatuM nathI. rAtrI pachI divasa ne divasa pachI rAtrI, taDakA pachI chAyA ne chAyA pachI taDako. A ghaTamALa cAlyA kare che. mATe zAMti rAkhA. paNa jyAre peAtAne AvuM duHkha Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA Ave tyAre A badhuM jJAna dUra bhAgI jAya. A zeTha evA na hatA. e to saMpattimAM ne vipattimAM samAnabhAva rAkhanArA hatA. nagarazeThanA rUMvADe rUMvADe jaina dharmanI sparzanA thaI hatI. eTale lakSamIdevI vidAya thavAnA samAcAra maLyA te paNa emanI samAdhiTakI rahI. paDhIyuM thayuM. pratikamaNanA samaye zeTha jAgRta thayA. pratikramaNa, svAdhyAya, dhyAna badhuM nitya niyama pramANe zeThe karyuM. AjanA sUryavaMzI zrAvake te sUryodaya thaI jAya te paNa jAgyA na hoya. uThIne paNa pahelA navakAramaMtranuM smaraNa nahi. pahelAM cA devInuM smaraNa pachI chApu vAMcavAnuMnhAvAnuM-dhavAnuM ne pachI upAzraye AvavAnuM. temAM badhAne upAzraye AvavAne niyama nathI hoto. zeThane niyama hatuM ke savAre uThI sAmAyikapratikramaNa, svAdhyAya karavI ane pachI gAmamAM saMta satIjI birAjamAna hoya to temanA darzana karI vyAkhyAnavANI sAMbhaLIne pachI dUdha pIvuM. niyama pramANe zeTha upAzraye gayA. gurune vaMdana karyA, vyAkhAna sAMbhaLyuM pachI ghera AvyA. jamyA bAda baporanA samaye AkhuM kuTuMba bheguM karyuM. zeTha-zeThANI, cAra putra-cAra putravadhUo badhAne beThaka rUmamAM zeThe bolAvyA. badhAnA manamAM ema thayuM ke atyAre bApujI badhAne kema bolAve che ? badhA bhegA thayA. rAtre banelo prasaMga zeThane kahevuM hatuM. badhA AturatAthI zeThanA sAmuM joI rahyA che. bApujI zuM bolaze? zeTha kahe che gaI rAtre lakSmIdevI mArA zayanarUmamAM padhAryA hatA. tyAM te zeThANI temaja putre kahe che kema padhAryA hatA? zuM kahI gayA? ema badhA eka pachI eka bolavA lAgyA. zeTha gaMbhIra banIne kahe che tame badhA haiyuM majabUta rAkhIne sAMbhaLaje. zeTha kahe che mane lakSamIdevIe kahyuM ke have tamArA pApakarmane udaya thavAno che. huM tamArA gharamAMthI AjathI sAtamA divase vidAya thavAnI chuM. tamane sUcanA ApavA AvI chuM. ATaluM kahIne lakSmIdevI adazya thaI gayA. to he hAlA putra! belo, ApaNe zuM karavuM che? lakSamI te javAnI e javAnI che. ene rAkhavA game teTaluM mathIe to paNa rahevAnI nathI. te e ApaNu gharamAMthI cAlI jAya tenA karatAM ApaNe tene vidAya ApIe to kema? sAtamA divasanuM prabhAta ugatAM A paisA tamane kolasA dekhAze, jamInamAM dATeluM kADhavA jaze te sApa puMphADA mAraze to enA karatAM ApaNe badhI lakSamI dAnapuNyamAM ApaNI jAte vAparI nAMkhIe ane sAtamA divase prabhAtanA pahoramAM ApaNe badhA saMsAra choDIne saMyamI banI jaIe. lakSmIdevIe ApaNuM upara keTalI kRpA karI che. A karoDanI lakSmIno moha ApaNane chUTata nahi, paNa have e ApaNane choDIne javAnI che te ApaNe ene meha zA mATe rAkhavo? patnI - putro - putravadhUo badhA ekI avAje bolI uThayA pitAjI! ApanI vAta amane Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 zAradA saritA badhAne maMjura che. Ape bahu sarasa upAya zodhI nAMkhe. sahune AnaMda thayo. devAnupriye! tamAre AvuM kuTuMba che ke vaDIlanI vAtane ekI avAje svIkAra kare. gharamAM paiso ghaNe hoya paNa pitAnI vAta putrane na game ane putranI vAta pitAne na game tyAM AnaMda na hoya. ahIM te putra vinayavAna. AjJAMkita ne vivekI hatA, puNyavAnane kuTuMba paNa pitAnA jevA vicAravALuM maLe che. nagarazeThanI kevI suMdara vicAraNa! te mane choDe tenA karatAM huM tene choDuM. bele tamane AvA bhAva Ave che? AvatA hoya te saMsArane tilAMjalI ApI ubhA ubhA amArA gharamAM AvI jAva. je ubhA ubhA nahi nIkaLe te ADA pADIne bahAra kADhaze. aMte eka divasa svAdhInapaNe ke parAdhInapaNe choDavAnuM che. to svAdhInapaNe choDIne zA mATe kalyANa na karavuM. zeThanA kuTuMbano ekamata thaI gayuM eTale zeThe gAmamAM DhaMDhere pITAvyo ke je kaI duHkhI hoya te Ave. zeTha chUTA hAthe dAna Ape che. jene je jarUra hoya te khuzIthI laI jAva. zeThanA AMgaNAmAM garIbonA ToLeToLA AvavA lAgyA. zeTha khUba AnaMdapUrvaka dAna Ape che. cha divasamAM te kareDanI lakSmI dAnamAM vAparI nAMkhI. savAre to dikSA levI che. varSIdAna ApavAnA paisA paNa na rAkhyA. rAta paDI. sAruM kuTuMba sUI gayuM che. zeTha potAnA zayanagRhamAM sUtelA che. tyAM bAra vAge lakSmIjInI padharAmaNI thaI. zeTha jhabakIne jAgI gayA. juve che to sAme lakSamIdevI hAtha joDIne ubhA che. zeTha lakSmIdevIne pUche che ke tame te javAnuM kahI gayA hatA ne pAchA kema padhAryA? meM te badhuM dhana cha divasamAM garIbone, svadharmIone dAnamAM ApI dIdhuM che. tijorImAM rAtI pAI rAkhI nathI. lakSmIdevI kahe che eTale huM pharIne tamArA gharamAM AvI chuM. tame kaI AkAMkSA vinA utkRSTabhAve dAna ApyuM che eTale tamAruM puNya khUba vadhyuM che tethI have huM tamAre tyAMthI javAnI nathI. tyAre zeTha kahe che ke lakSmIjI! have mAre tAro khapa nathI. tuM tAre cAlI jA. meM ane sArA kuTuMba prabhAtanAM paheramAM zAzvata lakSmIne apAvanAra e saMyamamArga svIkAravAno nirNaya karyo che. e amAre nirNaya traNa kALamAM pharavAne nathI. lakSmIdevI kahe che tamAre je karavuM hoya tema karajo. paNa eka samAcAra ApuM chuM ke tamArA vahANa dariyAmAM DUbI javAnI aNI upara che evA samAcAra thoDo samaya pahelAM AvyA hatA. te karoDanI kamANI karIne sahIsalAmata baMdare AvI gayA che. tenI vyavasthA karI lo. baMdhuo! tame A jagyAe te vicAra kare! lakSmI dAnamAM ApI dIdhI. dIkSA levAno nirNaya thaI gayuM hoya ne pachI lakSmI maLe te mane ema lAge ke tame dIkSAnI mAMDavALa kare. ema kaho ke ApaNe haju dIkSA levAnI jAherAta kayAM karI che, pAchaLathI joyuM jaze. atyAre lakSmI maLI che te mojamajhA uDAvI laIe. Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 69 pharIne Ave! avasara nahi maLe. paNa pelA zeTha tamArA jevA lacapacIyA lADu jevA na hatA. lakSmInI lAlacamAM lalacAya tevA na hatA. je cheDayuM tenA sAmuM zA mATe jovu joIe ? pachI lAkhA praleAlanA kema na maLe! zeThe khadara upara jai vahANamAMthI mAla utarAvI tyAM ne tyAM vecI dIdhA. chADatAM choDatAM paNa khUba naphe maLyeA. e adhu dhana varSIdAnamAM vAparI dIdhuM. bhavya rIte dIkSA maheAtsava ujavI sayamI banI gayA ne zAzvata lakSmI prApta karI. puNyavAna AtmAone A mArga sUjhe che. gharamAM khAvAnA sAMsA hAya paNa A mA gamatA nathI. A saMsAramAM mAnavajanma pAmIne meLavavA jevu hAya teA dharma che. A zeThe saparivAra dIkSA lIdhI. emanA prabhAva khUba paDayA. AgaLanA samayamAM rAjAe ane zeTha-zrImaMtA dIkSA letAM temanI pAchaLa hajArA AtmAe kalyANa karavA nIkaLI jatA. saMghanA kAryakartAe sAmAyika laine bese tA khIjA upara tenI asara paDe che. kAMdAvADI sagha puNyavAna che. meTA bhAganA kAryakartAonI vyAkhyAnamAM hAjarI hAya che. kSatriyakuMDa nagaramAM jamAli nAmanA kSatriyakumAra vase che, te khUba RddhivaMta hatA, buddhivata paNa hatA, baLavAna hatA, dhanamAM, buddhimAM ke khaLamAM emanI sAme koi harIphAI karI zake tema na hatu, tevA te sukhI hatA. puNyavAnane ghera sapattine sAgara hileALA mAre che. enI patnIe. paNa AjJAMkita hatI. jamAlikumAra saptamALanI mahelAteAmAM saMsArasukha bhAgavI rahyA che. have vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 12 aSADa vada 7ne zanivAra tA. 21-7-73 AtmA saMsArathI taravA jyAM sudhI AtmAne taravAnuM mana nahi thAya. paNu anaMta karuNAnIdhi zAstrakAra bhagavaMtA pheramAve che ke je ane khIjAne tAravA mATe zaktimAna che te sAcA jJAnI che. potAnA svarUpanuM bhAna nahi thAya tyAM sudhI tene saMsArasAgara jyAM sudhI saMsArasAgara taravAnuM mana na thAya tyAM sudhI taravA mATenA puruSA kayAMthI kare ne khIjAne teA kevI rIte tAre ? vItarAga bhagavatA ane temanA vArasadAra satA A duniyAmAM paramAthI che ke je pAne tare che, taravAnA puruSArtha kare che, ane khIjAne e mArga batAve che. bAkI A saMsAra svAthI che. svAthI eTale duniyAnA bhautika padArthonA athI. AvA svAthI mANase pAte svaya DUbe che ne khIjAne DUbADe che. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - sarvajJa bhagavaMto ApaNane sAco rAha batAvI gayA che. te mArge cAlavuM ke na cAvavuM te ApaNA hAthanI vAta che. A duniyAmAM sarva, avadhijJAnI Adi mahAna puruSe thaI gayA. temAM sarva mokSamAM pahoMcI gayA. ajJAnIjano saMsAramAM rakhaDe che. to huM paNa temAM eka AtmA chuM. anAdikALathI bhavamAM bhaNuM chuM. mAre AtmA anAdine che. rAga-dveSa Adi AtyaMtara saMsAra ane janmamaraNa Adi bAhya saMsAra anAdine che. karmo paNa anAdinA che. A saMsAra duHkharUpa-duHkhaphelaka ne duHkhAnuMbaMdhI che. A vAta je AtmA samajI zake, eno trAsa lAge te AtmA saMsArathI chUTI zake." virala puruSone A vAta samajAya che. bAkI to keIne AtmAnI vAto gamatI nathI. basa, khAvA pIvo ne mojamajhA uDAve. A bhava mIThe te parabhava keNe dIThe? moTA bhAganA ajJAnI manuSya A pramANe bole che. ene dharma yAda Avato nathI. paNa jyAre duHkhamAM AvI paDe che, puNya khalAsa thaI jAya che tyAre ene dharma yAda Ave che. e duHkhamAM bhagavAnanuM nAma letAM letAM ema bele ke arere prabhu! mane AvuM duHkha zA mATe ApyuM ? tane mArI jarAya dayA na AvI, bhAI ! bhagavAnane te nathI keInA upara rAga ke nathI Sa. e te karUNAnA avatAra che. samatAno sAgara che. rAga nathI ene dveSa nathI e te premane pArAvAra, nizadina kALajaDethI vahetI karuNa kerI dhAra, zAtA pAme saghaLA prANuM evI mArA vIranI vANuM sukha che. prabhu keIne sukha ke duHkha ApatA nathI. e to bhavya jIne duHkhathI mukta thavAne mArga batAve che. ene zuM svArtha che? emane bhavano bhaya lAge to saMsAramAMthI bhAgyA. tema tamane bhavano bhaya lAgavo joIe ke kyAre AmAMthI chUTuM? saMsAramAM sukha nathI chatAM jIvane sukhano bhrama thAya che. tamAre saMsAramAM rahevuM che, saMsAranA sukhanI moja mANavI che ne kalyANa karavuM che to kayAMthI thAya? saMsAra kAjaLanI koTaDI jevo che. kAjaLanI koTaDImAM game teTalA sAcavIne jAya to paNa DAgha paDayA vinA na rahe. jyAM kolasA taLAtA hoya tyAM jaIne ubhA rahezo to tenI rajoTI lAgavAnI. mATe bhagavAna kahe che he mAnava! tuM jaDano rAga cheDa ne cetanane saMgI thA. A jagatamAM mukhya be tattva che eka jIva ane bIjuM ajIva. jIva e cetana che ne ajIva e jaDa che. jIva sivAya bIjA badhA to jaDa che. baMnene svabhAva bhinna che. jaDa cetana te bhinna che, kevaLa pragaTa svabhAva, ekapaNuM pAme nahi, traNe kALa draya bhAva. traNa kALamAM jaDa ne cetana thavAnuM nathI ane cetana e jaDa thavAnuM nathI. jaDa e AtmAthI para che. parapadArthamAMthI kadI zAzvata sukha maLavAnuM nathI. paravastumAMthI Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 71 je sukha maLe che te keInA mAMgI lAvelA uchInA ghareNAM jevuM che. jema keInA ghera lagnano prasaMga AvyuM, jene ghera lagna che te vyakita khUba zrImaMta hatI paNa aMdarathI khalAsa thaI gaI che; bahArathI zrImaMtAI dekhAya che te samaye tene lagnamAM javAnuM che. bhapake te karavo paDe. je kaMI na kare te loke mAne ke garIba thaI gayo che. eTale vepArI pAsethI mUlyavAna dAgInA bhADe laI AvyA te paherIne lagnamAM hAle che. paNa aMdarathI khuthI ke AnaMda na hoya. kAraNa ke samaje che ke A be lAkha rUpiyAne hIrAno hAra che. je khovAI jaze te enA mUlya cUkavavA jiMdagIbhara kALI majurI karavI paDaze. te rIte zubha karmanA udayathI maLatI anukULatAo, Rddhi, yauvana-rUpa, vaibhavavilAsa badhuM puNyarUpI snehI sajajana pAsethI mAMgI lAvyA che. jyAM e khalAsa thaze tyAM tamArI pAsethI badhuM chInavI leze. e sAmethI chInavIne laI le tenA karatAM mAnabhera sAmAM pagale jaIne enuM pAchuM ApI de te Ijajata ne AbarU jaLavAI raheze. sAmethI tyAga nahIM kare te samajI leje karamane zarama nathI. e game tyAre tamAruM sukha chInavI leze. e karma ema nahi juve ke A keTale zrImaMta hatuM, eNe kevI sAhAbI bhogavI che, meTI mahelAtemAM vasanAro jhUMpaDAmAM kevI rIte raheze? cAra-cAra dIkarA che badhA zuM khAze? game teTaluM rUdana karaze te paNa e zarama nahi bhare. mATe jyAM sudhI badhA aMgo che tyAM sudhI dharmanI ArAdhanA karI le. zAzvata sukha meLavI le. je kadI AveluM jAya nahi. mokSamAM anaMta avyAbAdha sukha raheluM che. (sabhA - e sukha te badhAne bahu game che) e tamAre mATe reDhuM paDyuM che? hasAhasa) e sukha mata maLe che? bajAramAM dAtaNa levA jAva cho tyAM paNa be AnA hoya te dAtaNa maLe che. paisA Ape to kAchIye zAkabhAjI Ape che. mATInI mATalI paNa mata maLatI nathI. te A sukha maphata kayAMthI maLe? mATe eka vAta jarUra samajI leje ke karma keIne cheDanAra nathI. jevA karma karaze tevA tenA phaLa bhegavavA paDaze. che kAyade karmarAjane, hisAba pAI pAIne, veraMTa vagaDe Avaze, rAjya nathI popAbAInuM karmarAjAno kAyade aTala che. pachI cAhe vakIla hoya, asIla hoya, berisTara hoya ke solisiTara hoya. darekane karma bhogavavA paDe che. ahIM kadAca vakIla ke berisTarane hAthamAM rAkhazo. khissA bharIne kadAca chUTI jazo paNa karmarAjAnI korTamAMthI chUTakAro nahi thAya. tyAM tamArA vakIle ne berisTaro sAthe nahi rahe. Aje to evA mANase pAkyA che ke badhAne to hAthamAM rAkhe che paNa bhegA sAdhuneya hAthamAM rAkhavA mathe che. zuM sAdhu tamArA hAthamAM rahevA muMDAyA che? huM kahuM tema sAdhu kema na kare? bhAI, sAdhu te vItarAganA kAyadAne vaphAdAra raheze, enI AjJAmAM raheze. tamArI AjJAmAM nahi rahe. TUMkamAM kamane Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. zAradA saritA udaya thAya tyAre keInuM kAMI cAlatuM nathI. khuda bhagavAna mahAvIra svAmInA kAnamAM khIlA bheMkAyA hatA. Aje garIbone cUsIne be TakA ne traNa TakA vyAja levA maMDI paDyA che paNa yAda rAkhaje kamano udaya thaze tyAre savAzera bAjarInA sAMsA paDaze. mATe kamanA kAyadAne samaje ne puNyanA udayathI je maLyuM che temAM Asakata na bane. AtmAnuM sAcuM sukha che te kaI pAchuM mAgatuM nathI. uchInuM lAvyA hoya te pAchuM ApavuM paDe paNa potAnuM kadI pAchuM ApavuM paDatuM nathI. ratnane prakAza enI sAthe rahe che. ene kaI laI jaI zakatuM nathI, tema AtmAnA jJAna darzana - cAritra - tapa - kSamA - nilabhatA Adi guNo che tene keI laI jaI zakatuM nathI. phakta e guNone pragaTa karavAnI jarUra che. paramAM sukha che evI bhrAnti jIvanI TaLe che tyAre enI dazA judI hoya che. evo zrAvaka saMsAramAM beTho hoya, saMsAranI pharajo bajAvavI paDatI hoya, paNa enuM mana to mokSanI mALA japatuM hoya. enuM mukha saMsAra tarapha hoya paNa enI dRSTi to mokSa taraphanI hoya. kriyAo badhI mokSane anulakSIne karI hoya. eka vakhatanI vezyA paNa sthUlibhadranA saMgathI banelI zrAvikAe munivezamAM rahelA sAdhune sudhAryA. e hatI saMsAramAM paNa enuM mana mokSa tarapha hatuM. saMsAra tarapha mukha rAkhIne ghaNIvAra dharmakriyAo karI, vrata - niyama lIdhA paNa have je jaldI mekSamAM javAnI tAlAvelI lAgI hoya, janma - maraNane trAsa lAge hoya, viSaye viSa jevA lAgyA hoya to A mAnavajIvana pAmIne tamAruM mukha mokSa taraphe rAkhIne ArAdhanA karo. vicAra paNa mekSane ane AcAra paNa mokSa taraphe javAne pALo. AcAra ane vicAra e baMnene jIvanamAM sumeLa Avaze to saMsArasamudra tarI jatAM vAra nahi lAge. samakitI AtmAnuM citta pApa pratye prerAya nahi. saMsAramAM rahIne pApa karavuM paDe toye ene dhrujArI chUTe. ene mana karavA je dharma lAge. huM ne mAruM to enAthI para hoya. maharAjAne maMtra ahaM ne mama che, jyAre mokSano maMtra e navakAramaMtra che. navakAra maMtranuM raTaNa AtmAne sahAya karanAra che. ahaM ne amane dUra karAvanAra che. devAnupriye ! bhautika sukho kevA che te tamane khabara che? tame bajAramAMthI uparathI sonAno gIleTa caDhAvelo ke dAgIne kharIdI lAvyA paNa e gIleTa ukhaDI jatAM letuM dekhAyuM tyAre duHkhane pAra na rahe. tema A saMsAranA sukha sonAne gIleTa caDhAvelA beTA dAgInA jevA che. ane AtmAnuM sukha so TacanA sonA jevuM che. mATe jJAnI kahe che ke he jIva! jAgI jA. je nahi jAge, saMsArathI nahi bhAge te tane tArA karmo satAvaze. hamaNAM ApaNe kahyuM ke veraMTa vagaDe Avaze. karma kahe che huM to Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA tArA bhego AvIza. tu game tyAM jA. cAhe amerikA jA, vilAyata, ke laMDana ke yuropamAM pIche nahi cheThuM. uttarAdhyayana sUtramAM paNa kahyuM che ke kattAra 66 jA, paNa huM tAre meva-anukhApha varmAM" 8 karma karanAranI pAchaLa jAya che. hajArA gAyAmAM vAcharaDI tenI mAtA pAse jAya che tema ka karanArane pakaDe che, karmI ema nahi juve ke eNe enI strI ke putraparivAra mATe pApa karyuMM che. dukAnamAM besIne dhaMdhA karatA sarakAraneA gunhA karyA te gharanA sajA nathI bheAgavatA paNa gunhA karanArane sajA bhAgavavI paDe che. mATe samajI jAva. nahi samajo te pUrA hAla thaze. have cAlu vAta vicArIe. 73 jamAlikumAra kSatriyakuMDa nagaramAM vasatA hatA. jenI jAti kSatriya ne emanuM gAma paNa kSatriyakuMDa. emanA AtmA paNa kSatriya hatA. AgaLa kevI suMdara vAta Avaze ke jenA ghera kevA vaibhava hatA. te buddhithI--khaLathI ne vaibhavathI koinAthI parAbhava pAme tevA na hatA. AgaLa sUtrakAra zuM kahe che. " uppiMpAsAya varagae phuTaTmANehiM bhuyaMgamattha ehiM battIsai vadhdhehiM nADaehiM NANAvihavarataruNI saMpauttehi uvaNaccijjamANe uvaNaccijjamANe, uvagijjamANe uvagijjamANe uvalA lijjamANe uvalAlijjamANe pAusavAsArata sarada hemaMtasasira vasaMta gimhapajjate chappiuU jahA vibhaveNaM mANamANe kAlaM gAse mAle iTThe sadde pharisa rasa ruvagaMdhe paMcavihe mANussae kAmabhoge paccaNubbhavamANe viharai / / " te jamAlikumAra uttama prakAranA mahelanA uparanI bhUmi jayAM mRdaMgA vAge che ane aneka prakAranI suMdara yuvatio vaDe bhajavAtA khatrIsa prakAranA nATako vaDe hAthapaga vigere avayavAne namAvatA, stuti karAtA, atyaMta khuza karAtA, karAvatA ati rasabhara nRtya-gAyana karAvatA, varSA-zarada-hema Mtazizira-vasaMta ane grISma e cha RtuemAM peAtAnA vaibhava pramANe sukhane anubhava karatA, samaya gALatA manuSya sabaMdhI pAMca prakAranA iSTa zabdarUpa--rasa--gaMdha-sparza e pAMca prakAranA manuSya sabaMdhI kAmabhAge bhAgavatA vicaratA hatA. jamAlikumAranA jammara puNyanA udaya hateA. sAta mALanA mahelamAM sAtame mALe tenI strIothI gherAyelA rahetA hatA ane vividha prakAranA sukhA bhAgavatA hatA. jagatamAM puNyanI alihArI che. kaMika mAnavIne rahevA ghara nathI, khAvA anna nathI te paheravA kapaDA nathI ne kaiMkane ghera sukhanI relamachela che. kaMika putrAnA pitA khAvA kaNu mUkIne gayA nathI. tenA putrA puNyAya thatAM karADonI saMpatti meLave che ane kaMikanA pitA karoDonI saMpatti mUkIne gayA haiAvA chatAM enA chokarA bhIkha mAgatA haiAya che. kaMIkanA ghera putranA janma pachI saMpatti Ave che ane kaMika janme tyArathI sukhanI sAhyakhI Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA hoya che ane kaMIkanA janma pachI gharamAM lakSmI hoya te paNa cAlI jAya che. A badhA puNya-pApanA kheva che. pApAnubaMdhI puNyano udaya haze te e lakSmI pApa karavAnI preraNA Apaze ne puNyAnubaMdhI puNyanI lakSmI haze te dAna-puNya Adi satkAryo karavAnuM mana thaze. je lakSmI pApane baMdha karAve ne kevaLa karmanuM baMdhana karAve evI lakSmIthI cakravatIpaNuM paNa nA joIe. tenA karatA dAsAnudAsa banIne rahevuM te sAruM tame evI bhAvanA bhAvaje ke he prabhu! bhale mAruM sarvasva cAlyuM jAya, nAnI jhUMpaDImAM rahIza, raTele khAIne rahIza. paNa mArA jIvanamAMthI dharmane dezanikAla kare ne kevaLa pApanuM bhAthuM baMdhAve evI lakSmI mAre na joIe. kema barAbara che ne? jamAlikumAranA ghera batrIsa prakAranA nATaka cAlatA hatA. tamAre to nATaka sinemA jevA TokijhamAM javuM paDe. vaLI e nATakanA ekaTare kevA che te jANo che ne? ahIM to kaI bahAranA ekaTare AvatA na hatA. paNa pitAnA patinuM mana bahAra na jAya te mATe tenI patnIe patine rAjI rAkhavA batrIsa prakAranA nATaka karatI hatI. gIta gAtI hatI, enA mahelamAM chae Rtuo sAnukULa rahetI hatI. tamane garamI lAge tyAre erakaMDizana joIe, ThaMDImAM garamI lAge tevuM mazIna mUkavuM paDe. jyAre ahIM to mahelamAM evI jAtanI goThavaNa hatI ke ziyALAmAM zarIrane game tevI uSNatA rahe. unALAmAM ThaMDaka rahe. comAsAmAM ati garamI nahi ne ati ThaMDI nahi evuM vAtAvaraNa rahe. evA enA ekeka mahela hatA. manane game tevA rUpa-rasa-gaMdha-varNa-sparza badhI sAmagrI mejuda hatI. enA vaibhavamAM koI jAtanI kamInA na hatI. jema sAgaramAM nadIo sAmethI AvIne bhaLe che tema jamAline ghera badhI saMpatti sAmethI AvatI hatI ATalI saMpattine svAmI hovA chatAM: aliptabhAve rahete hato. sukha bhogavavA chatAM sukhano rAga na hato. e kevI rIte rahete hate. jahA pommaM jale jAyaM, nova lippai vArINA / evaM alitaM kAmehi, taM vayaM bUma mAhaNaM // utta. sU. a. 25, gAthA 27 jema kamaLa pANI ne kAdavamAM utpanna thAya che paNa te pANIthI alipta rahe che tema saMpattimAM rahevA chatAM tenAthI nyAro rahe che. jyAre IcchA thAya tyAre saMpattine choDI zakAya evA aliptabhAvathI saMsAramAM raheze. jyAre AtmAne samajAya ke jaDamAM sukha nathI, sukha tArAmAM che. te anaMta sukhane svAmI che. zA mATe saMsAranA kAdavamAM kheMcI rahyo chuM tyAre jhaTa daIne nIkaLI javAya. saMsAra choDIne saMyamI banI javAthI kAma patI jatuM nathI. paNa saMyama lIdhA pachI sAdhakanI javAbadArI vadhe che. jyAM sudhI kevaLa jJAna na thAya tyAM sudhI sukhe besI Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 75 rahevAnuM nathI. sAdhake kSaNe kSaNe jAgRta rahevAnI jarUra che. manamAM saheja kaSAya Ave te tarata AtmAne sAvadhAna banAve ke IndriyanuM damana kara ane kaSAyenuM vamana kara to tAruM kalyANa thaze. have jamAlikumAra saMsAranA sukha bhogave che. te gAmamAM zuM banAva banaze tenA bhAva avasare kahevAze. bA. bra. caMdanabAI mahAsatIjIne Aje paMdarame upavAsa che. AvatI kAle emanI tapazcaryAno chello divasa che. emanI tapazcaryA jeTalA divasa cAlI teTalA divasanA kaMIka sArA pratyAkhyAna kare. kAle zuM karavuM e nizcaya karIne Ave to tapasvInuM sAcuM bahumAna karyuM gaNAya. vyAkhyAna naM. 13 aSADha vada 8 ne ravivAra tA. 22-7-73 sura baMdhuo, suzIva mAtAo ne baheno ! anaMta karuNAnIdhi zAstrakAra bhagavaMtoe jagatanA chanA kalyANa mATe pavitra siddhAMta rUpa vANInI prarUpaNa karI. traNe kALe siddha thayelI vANI tenuM nAma siddhAMta. game teTalA varSonA varSo ne yugonA yugo pavAya paNa kevaLInA vacanAmRto paTAya nahi evA batrIsa Agame che, temAM pAMcamuM aMga bhagavatIsUtra che. te aneka bhAvathI bharapUra che. bhagavAnanuM jJAna anaMta che. e jJAnano aMta nathI. jema samudranuM pANI agAdha che tema AgamanuM jJAna agAdha che. dariyA kinAre aneka prakAranA mAnavIo Ave che paNa darekanA mananA adhyavasAya judA hoya che. keI dariyA kinAre ThaMDI havA khAvA Ave che, koI dariyAmAM uchaLatA majA levA mATe Ave che, kaI ghaDI beghaDI ArAma karavA mATe Ave che, mAchImAra mAchalA pakaDavA Ave che, khAravAo dariyAmAM keTalI khArAza che, keTaluM mIThuM pAkaze e jove che ane metI levA AvanAra marajI banIne samudranA madhya bhAgamAM DUbakI mAre che to motI laIne Ave che. samudra to ene e che paNa jonAranI draSTimAM phera che. tema bhagavaMtanuM jJAna anaMta che. temAM AtmajJAnanA amUlya ratno samAyelA che paNa kaMika jevo ajJAnane vaza thaIne saMvaranI bhUmimAM paNa Azrava karIne jAya che. tame AzravanI bhUmimAMthI chUTIne saMvara karavA mATe AvyA che. kahyuM che ke :- . . Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 "anyasthAne taM pApaM, dharmasthAne vinazyati / dharmasthAne kRtaM pApaM vrajalepo bhaviSyati / " " zAradA saritA anya sthAnamAM karelA pApa dharmasthAnakamAM nAza karAya che, paNa jo dharmasthAnakamAM AvIne pApa karaze! teA vrajanA lepathI paNa khUba majabUta banaze. mATe ahIM te eve purUSArtha upADo ke karmanI bhekhaDa tUTI jAya. bhagavAna kahe che cetI jA, samajI jA. Azrava cheDI saMvaranA gharamAM AvavAne A samaya che. jaina dharma upara zraddhA karI le. jenAmAM dharma pratye zraddhA che tenA kevA guNa gavAya che! eka vakhata bhagavAna mahAvIra svAmI caMpApurImAM padhAryA. te vakhate eka akhaMDa nAmanA saMnyAsI prabhunI pAse AvIne kahe che prabhu! 'huM rAjagRhI nagarI javAneA chuM. mArA lAyaka kaI sevA hAya te! pharamAvaze. Aje amane paNa ghaNAM zrAvakA kahe che sAheba! amAre lAyaka koI sevA hAya teA vinAsa keAce A sevakane kahejo. te sata kahe devAnupriya! tamAre cAra putra che temAM trIjA nakharane putra khUba hAMziyAra che. atyAre zAsanamAM khUba matamatAMtara cAle che. jeTalA satA vadhu haze teTalA dezavidezamAM vicarIne leAkAne satya mA samajAvaze ne dharmamAM sthira karaze, ane jaina dharmanA vadhu phelAvA karaze te tame tamArA dIkarAne zAsananI sevAmAM arpaNa kare. ame ene bhaNAvIzuM, dharmanuM svarUpa samajAvIzuM ne enI icchA haze teA dIkSA ApIzu. eTale, A vakhate zuM kare? dIkarA zAsanane i de ne? (hasAhasa) zrotAmAMthI javAba-(bIje dvivase upAzraya AvavAnuM baMdha thaI jAya) jaina darzanamAM vacananI ki Mmata che. khelyA tevu pALavu joie. anya darzanamAM paNa jue. eka vacanane khAtara rAjAe rAjya kurabAna karyuM. peAte tathA peAtAnI rANI vecAi gayA ne pArakA gharanA kAma karyA. peAte ApeluM vacana pALavA dehanu balidAna Apavu paDe te ApI detA te khele tevuM pALatA hatA. kheleA tame zuM karaze!? tame teA zrAvaka che, jaina dharma pAmelA che. pahelA guNasthAnake vatA kaiMka evA mithyAtvI jIveA paDayA che ke temane jaina dharmanuM jJAna nathI. paNa emane jo satane bheTo thai jAya te! e samikata pAmI jAya. tame pAMcame guNasthAnake che. vicAra karo ke mArA adhyavasAya kevA che! manuSyajanma pAmIne bhavakaTTI karavAnA manamAM aja Mpe! thAya che ke mArA bhava kema ochA thAya? jaldI jaldI meAkSamAM jAuM. AvA ajapA kadAca kAi virala vyakitaone thatA haze. Aje te meATA bhAge kema dhanavAna anu, managamatA badhA sukha meLavu ene ajapA che. paNa anatakALathI huM ceArAzI lAkha jIvAyenInA cakramAM bhamyA karuM chuM tene ajaMpA thAya che? AvuM uttama sthAna pAmIne huM AtmAne kai gatimAM laI javAnI kAryavAhI karuM chuM tene vicAra kara. tamane ema lAge ke huM je viSaye!mAM paDayA chuM te haLAhaLa jhera che. mArA AtmAnu bagADanAra che. bhavavanamAM bhamAvanAra che. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA parigraha e pApanuM mULa che AvuM tamane samajAze tyAre dharmanI rUcI jAgaze. je rUcIpUrvaka samajaNapUrvaka dharma thato hoya to saMsAra kevo lAge? (sabhAH khAro jhera) (hasAhasa) aMdarathI bolo che ke uparathI? vicAra karIne javAba Ape. jyAM sudhI saMsAra heya nathI lAge tyAM sudhI A badhe meha che. jJAnInI vAta samajAya te saMsAra sonerI jALa che. :jaMgalamAM pAradhIo pakSIone pakaDavA mATe anAjanA kaNa nAMkhIne jALa bichAve che. anAjanA kaNa khAvAnI lAlace pakSIo Ave che ne jALamAM phasAya che. anAja khAvA Ave che tyAre ene bhAna nathI hatuM ke ahIM keI mANasa nathI dekhAtuM te anAja koNe nAMkhyuM? to e jALamAM phasAI gayA. pachI pastAvAne pAra na rahyo. khera, e te bicArA ajJAna pakSIo hatA eTale temane khyAla na AvyuM paNa tame te mAnava che ne? toya saMsArasukhanI lupatAthI kevA sapaDAI gayA che! patnI, mAtA, saMtAno badhA sonerI jALa che. ahIM tame vItarAgavANI sAMbhaLIne gayA, sahaja bhAva AvyA paNa tamane jetA bALake kahe pappA AvyA, pappA AvyA kahIne vaLagI paDe eTale manamAM ema thAya ke AvuM sukha cheDIne tyAgamArganA kaSTa veThavA kyAM javuM? bhAI, A sukha nathI paNa saMsAramAM phasAvavA mATenI sonerI jALa che. thoDuM sukha bhogavavA jatAM anaMtakALanuM duHkha maLe che. brahmadatta cakravatIe sAtaso (700) varSa saMsAranuM sukha bhogavyuM tenI pAchaLa tetrIsa sAgarepama sudhI narakanI re ra vedanA bhegavavA sAtamI narake cAlyA gayA, mATe kaMIka samaje. AyuSya alpa che tethI saMsArane moha choDe. A bhAratamAM keTalA mahAna puruSo ane keTalI mahAna satIo thaI gaI. temaNe duHkhamAM paNa dharma choDe nathI. jyAre sItAjIne rAvaNa pAsethI rAmacaMdrajI ayodhyAmAM laI AvyA te vakhate adhyAmAM vasatA ajJAnI mANaso bolavA lAgyA ke cha cha mahinA rAvaNane ghera rahI te sItA zuM satI rahI haze? ene rAmalo gharamAM rAkhe, ApaNe na rAkhIe. A vAta rAmacaMdrajInA kAne pahoMcI, prajAjanonI zaMkA TALavA rAmacaMdrajIe sItAne jaMgalamAM mokalI dIdhA. sItA garbhavaMtI hatI. strI garbhavatI hoya te loko enI dayA khAya. jyAre prajAjanonA AkSepanA kAraNe rAme sItAjInI dayA na karI. rathamAM besI sItAjI jaMgalamAM AvyA. gADha jaMgalamAM rathamAMthI utaryA. sItAjIne evA jaMgalamAM mUkatA sArathInuM haiyuM kaMpI gayuM. AMkhamAM AMsu bharAI AvyA. dukhita hRdaye sArathI sItAjIne pUche che mAtAjI! rAmacaMdrajIne kaMI saMdezo Apavo che? tyAre sItAjI zuM bolyA - rAmacaMdrane kahejo ke ajJAna prajAnA veNathI mane garbhavatIne vanamAM mokalI dIdhI. mArA jevI aneka sItAo tamane maLaze. mane cheDI to bhale cheDI paNa Avo uttama dharma Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. zAradA saritA maLye che te cheDatA nahi. mAza jevI sItA maLaze paNa Ave! vItarAga dharma vAravAra nahi maLe. kevA mIThA sa Mdeza ApyA paNa mane vagara vAMke jaMgalamAM mokalI dIdhI evu na kahyuM. zuM sItAjInu dhairyAM! duHkhamAM paNa dharmasa deze! kahAve che. duniyAmAM sukhamAM te saiA dharma kare paNa duHkhanA DuMgara tUTI paDe tevA samayamAM jIvanamAM dharma TakAvI rAkhe tenu nAma sAcI samajaNa. sukha te saiAne game paNa duHkhamAM sukhane anubhava kare e sAcA mAnava che. e dharmane samajyeA che. mahAna puruSA duHkhanu nimitta pAmIne paNa kalyANa karI gayA che. sanatakumAra cakravartinA zarIramAM eka sAmaTA seALa sALa mahArAge! utpanna thayA tyAre saMsAra choDIne saMcamI banI gayA. nimarAjinA zarIramAM dAhavaranA roga utpanna thayA. rANIe temanA mATe cana ghasatI hatI temanA kaMkaNanA avAjanuM nimitta pAmIne vairAgya pAmI gayA. cAra pratyeka buddhu AvA nimittathI jAgI gayA. saMsAranA sukha cheDI AtmAnA sukha vahAlA karyAM ane karmone khapAvI mekSamAM gayA. ApaNe zraddhA upara vAta cAlatI hatI. bhagavAna mahAvIra svAmIne abaDe pUchyuM huM rAjagRhI javAne chuM. kaMi saMdezA ApavA che? tamane satA sa Mdeze! te kahevaDAve che ne! paNa e sa MdezAnI ki Mmata keTalI ? daza rUpiyAnI neATa khAvAi jAya tA kevI zeAdhA che, tema jIvananI amUlya paLeA khAvAi rahI che tene zeAdhA che kharA? bhagavAna kahe che rAjagRhImAM sulasA nAmanI zrAvikA vase che tene kahejo ke tamane bhagavAna mahAvIre dharmadhyAnanA sadezeA kahAvyA che. akhaDanA manamAM Azcarya thayu ke eTaluM badhu A sulasA zrAvikAmAM zuM haze ke rAjagRhI nagarIne rAjA zreNIka prabhunA parama bhakata ene bhagavAne deze! na kahevaDAvyeA. e nagarImAM ghaNA maharSika zrAvake vase che temane nahi ne kata sulasAne yAda karI dharmasa Mdeza kahevaDAvyeA mATe mAre tenI zraddhAnI kaseATI karavI joie. ema mAnIne prathama teA parivrAjakanA veze sulasAne ghera gayA. paNa sulazAe UbhA thaI ene satkAra na karyo. enA manane nizcita hatu ke mAre arihaMta ane nigraMtha gurunuM zaraNu pUratuM che. e tAraNahAra che. pachI mAre kuguru-kudevanI zI Aza ke emanuM sanmAna karu? abaDe joyu che teA pAkI chatAM vizeSa seATI karavA vaikriyalabdhinA upayAga karI brahmAnuM rUpa banAvyuM. nagaranA khIjA naranArIe teA jANe sAkSAta brahmA padhAryA che mATe temanA darzana karIe ema mAnIne leAkeAnA ToLA umaTayA. paNa sulazAe teA ghara bahAra paNa paga mUkayA niha. ene ema paNa na thayuM ke lAvA jarA joi teA AvIe. jovAmAM zuM jAya che? A te samakitanI zuddha maryAdAe samajelI che. jaina dharmanA marmane jANanArI che eTale kutUhalathI paNa na gaI. A rIte akhaDe viSNunu, zaMkaranu ne chelle 25mA tIrthaMkaranu rUpa banAvyuM. lAke sulazAne doDIne kahevA AvyA ke cAla tArA tIrthaMkara prabhu padhAryA che. paNa sutrazAne zraddhA che ke A te koI dRDha Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA IndrajALIo A lAge che. paccIsamA tIrthakara hoya ja zAnA? sakaLa kalyANanuM kAraNa mAtra arihaMta deva che. mAre te e arihaMta-siddha-sAdhu ne vItarAgapraNIta dharmaja zaraNa che. sulazA na gaI te na gaI. chevaTe aMbaDa parivrAjaka zrAvakane veza paherI sulazAnA ghera gaye. tyAre sulazAe enuM umaLakAbhera svAgata karyuM ane pUche che ApanuM nAma zuM che ane kyA nagaranA vAsI che. ahIM AvyA che te amArA sarakhI zI AjJA che? aMbAne premapUrvaka bhajana karAvyuM. abaDe kahyuM tamane prabhu mahAvire svamukhe dharmasaMdeze kahevaDAvyuM che. A sAMbhaLIne suvazAnI AkhI remarAjI vikasvara thaI gaI. harSanA AMsu AMkhamAMthI vahevA lAgyA ane potAnI jAtane dhanya mAnavA lAgI ane jhaTa ubhI thaIne prabhu je dizAmAM vicaratA hatA te dizAmAM pite prabhune vaMdana kare che ane bolI uThe ke aho he prabhu! keIne nahi ane mane A saMsAranA kUvAmAM paDelI viSayanI gaMdI gaTaramAM ALoTatI evI A rAMkaDIne traNa bhUvananA svAmIe mane yAda karI dharmasaMdeze kahevaDAvyuM. keTalI karUNA! he nAtha! huM badhI strIomAM bhAgyazALI banI gaI. tamAre moTA gaNadhara mahArAjA ne I jevA sevaka ane kyAM pApa bharela rAMkaDI huM? chatAM mArA para A dayA! prabhu have te TheTha sudhI dayA karajo ke jethI saMyamamArge caDhI ApanA eka AdhAre bhava pAra karI jAuM. aMbaDa A joIne kahe che sulasA dhanya che tArA avatArane ke ATalI javalaMta zraddhA bhagavAna mahAvIra para rAkho cho ema kahI aMbaDa potAnA samyakatvane nirmaLa karato tyAMthI cAlI nIkaLe. ApaNe rejane jamAlikumArane adhikAra cAle che. sAta mALanI mahelAtamAM sAtamA mALe manamAnyA sukha bhogave che. ene ghera batrIza prakAranA nATaka thAya che. tarUNa yuvatio sAthe nATaka je AnaMda vinoda kare che, devakane deva je sukha bhegave tevA sukha jamAlikumAra bhagave che. AvA sukhane cheDIne nIkaLaze enuM kAraNa e che ke AvA sukha bhegavavA chatAM pote bhogavAI jatA na hatA. Aje mANasa dhAre tyAre tapa kema karI zake che? vyasananA gulAma nathI. mATe tema saMsArasukhanA gulAma na bane te dhAre tyAre saMsArane lAta mArIne nIkaLI zake che, saMsAramAM kaI keInuM nathI. mAyA piyA NhusA bhAyA, bhajjA puttA ya orasA / nAlaM te tava tANAya, luppantassa sakamguNA / utta, sU. a. 6, gAthA 3 mAtApitA, putra-patnImAM moha pAmI gayA che paNa jyAre karmano udaya Avaze tyAre kaI saguM nahi thAya. mAtA-pitA kaSTa veThIne dIkarAne bhaNAve che. zA mATe? ke ApaNe duHkha veThIne dIkarAne bhaNavIe te dIkare sukhI thAya ne ApaNane paNa ghaDapaNamAM pALe piSe e bhAvanA hoya che, paNa karmo kayAre zuM karAve te sAMbhaLe. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA eka gAmaDAmAM garIba kuTuMba vasatuM hatuM. mA-bApane dIkare e traNa mANasanuM kuTuMba hatuM. traNa traNa peDhIthI khUba duHkhI hatuM. be vIghA jamIna upara kALI majurI karIne pitAnuM gujarAna calAvatA. mA-bApa vicAra kare che ke ApaNe kALI majurI karIe paNa dIkarAne bhaNAve che. dIkarAnuM nAma amarakumAra hatuM. je ApaNe amara bhaNaze te sukhI thaze ane ApaNane paNa ghaDapaNamAM sukhanI ghaDI Avaze, ne nirAMte bhagavAnanuM nAma laIzuM. pachI te jevuM leNuM hoya tevuM levAya. A dIkare khUba vinayavAna ane guNIyala che. roja mAtA-pitAne vaMdana kare ne caraNaraja mAthe caDhAve. khUba premathI bhaNAve che. emanuM gAma nAnuM hatuM. meTrika pAsa thaye. mAtA-pitAne khUba AnaMda thaye. paNa amarane AgaLa bhaNAve che eTale moTA zaheramAM mokalyA vinA chUTake na hato. mA-bApe ene premathI bahAragAma meka. muMbaI jevA moTA zaheramAM amara bhaNavA mATe AvyuM. bhaNavAmAM ene samaya na maLe to paNa game tema karIne samaya kADhIne ATha-dasa divase mAtA-pitAne patra lakhato. pitAne tIrtha samAna pavitra mAnato hato. patra lakhatAM AMkhamAMthI AMsunA TIpAM paDI jAya ne lakho ke he mAtA-pitA! tamAre mArA upara mahAna upakAra che. tame mane keTalA kaSTa veThIne ucheryo. bhUkhanI paravA karyA vinA rAta-divasa kALI majurI karIne mane bhaNAve che e upakArano badalo huM vALI zakuM tema nathI. have huM bhaNIne Apane duHkhathI mukta karIne tamArI sevA karuM evI mArI bhAvanA che. Avo lAgaNIthI bharela putrane patra vAMcI mA-bApa AnaMda pAmatA ne potAnuM duHkha bhUlI jatAM. ApaNo amara bhaNI raheze eTale ApaNu duHkhanA divaso cAlyA jaze e AzAmAM teo divase pasAra karatA hatA. baMdhuo! mAtA-pitAnA manamAM keTalA AzAnA minArA hoya che. mAtA-pitAne saMtAne upara mahAna upakAra hoya che. badhuM bhale bhUla paNa mA-bApane kyAreya bhUlaze nahi. mA-Apa jevuM kaI pavitra tIrtha nathI. A putrane regyulara dara dasa divase patra Avato ne mA-bApane AnaMda thato. dikaro AgaLa bhaNe che. bhaNavAmAM khUba hoMziyAra che. enjinIyara banavAnuM cheTaluM varSa che. eka vakhata evuM banyuM ke paMdara divasa thayA paNa putrane patra na AvyuM. vIsa divasa ne mahine thaye paNa patra Avyo nahi. mA-bApa vicAra kare che ke moTA zaheramAM moTare khUba doDe. kalejamAM jatA mArA dikarAne kaMI ekisaDanTa te nahi thaye heya ne? zuM thayuM haze? kema patra nahi Avyo hoya? ene patra dasa divase AvyA vinA rahe nahi tenA badale be-aDhI mahinA thayA ne mA-bApa patranI rAha jotA rahyA. divase divase temanI adhirAI vadhavA lAgI. roja TapAlano samaya thAya ne rAha joIne bese. TapAlI Ave ne pUche amArI TapAla che? TapAlI nA pADe eTale nirAza banI jatAM. TapAlI pUche tame kenI rAha juve che? mArA putranA cha mahinA thayA paNa Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kaMI samAcAra nathI. ATalu kahetA mA-bApanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. Ama karatA varSoM thayuM paNa TapAla na AvI eTale DAzI kahe che tame tyAM jAva te tapAsa kareA. enuM zuM thayuM? mArA lADIleA patra lakhyA vinA rahe nahi. e mAbApane bhUle teveA nathI. khApa javA taiyAra thaye paNa bhADAnA paisA nathI. zuM karavuM ? devAnupriye!! tame rAja savAramAM cA-pANI nAstA uDAvA che, khapeAre bharyAbhANe peTa bharIne jameA che, tamane khabara nathI ke garIbAI kevI hoya ? garIbAI te veThe e jANe che. resaTaleA ne chAza maLatI hAya ene pAzera dUdha meLavatAM paraseve nItarI jAya che. khApa gharamAM hatAM te vecIne javA taiyAra thAya che. te vakhate temanA pADAzI pUche che bApA ! tame ATalA gamagIna kema che ? tamArA meDhA upara chellA keTalAya divasathI asAsa dekhAya che te zuM che? teA kahe ke mArA putranA varSothI patra nathI, kaMI samAcAra nathI, e ciMtA che. Aje tapAsa karavA jAuM chuM tyAre pADozI kahe che tamArA putrane patra bhale na heAya paNa e hayAta che, AnaMdamAM che, tame javAnI vAta mAMDIvALeA. tyAM jaze teA ulTA du:khI thazeA. paNa patnIne khUba Agraha ne putrane maLavAnI khUba tamannA eTale mAbApa te upaDyA. enA patra AvatA hatA te saranAmu laIne putra jyAM rahetA hatA tyAM AvyA, ne pUchyuM teA kahe che e bhAI bhaNIgaNIne meATA enjInIyara banI gayA che. khUba sukhI che, e teA meATA phaleTamAM amuka jagyAe rahevA gayA che. tyAM rahenAre eDresa ApyuM te laIne zeAdhatA zeAdhate vRddha Apa dIkarAnA maMgalA najIka paheAMcyA. dIkarA khArIe bheA che. khApane AvatA joyA. pitRpremathI tenuM hRdaya hacamacI gayuM. raDI paDayA ke kALI majurI karIne emaNe mane bhaNAvyeA teA enjInIyara banyo chuM evA mAtApitAne kema bhUlAya? paNa bIjI kSaNe vicAra thayA .ke meM mArA mAtApitAne bhayaMkara gunhA ka che. emanI paravAnagI sivAya premalagna karyuM" che. paraNIne khabara paNa ApI nathI. emane gamaze ke nahi? vaLI A sudharelI strIne DAsA gamaze nahi. e DAsAne gharamAM rAkhavA taiyAra nahi thAya. huM mATe enjInIyara, mAre ghera meTA meTA mANase! Ave ne mArA nAkarA badhA kahe ApaNA sAhebanA mAbApa kevA gAmaDiyA che te mane zarama Ave. e vicAra karIne paTAvALAne lAgye. ne kahyuM je A sAmethI gAmaDIyA DAsA Ave che te ApaNA maMgalAmAM dAkhala thavA Ave te kADhI mUkaje. nA pADavA chatAM parANe Ave te tu dhakakA mArIne bahAra kADhI mUkaje paNa aMdara AvavA deteA nahi. 1 adhue! joye. ne A saMsAra kevA raMgarAgathI bharele che. A bhaNI gaNIne hAMziyAra anelA dIkarA khApanI kevI DhazA karAve che! samyakaSTi AtmA hoya te AvA samaye vicAra kare ke AmAM koIne doSa nathI. mArA pApakarmanA ya che. nahitara Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 zAradA saritA mAbApane deva samAna mAnanAre ne ja paga dhoIne pInAre dIkaro AvuM zA mATe kare? mArA karmo mArA duzmana che. samale gajasukumAranA mAthAmAM aMgArA mUkyA te paNa jarA ke na AvyuM. emaNe vicAra karyo ke mArA sasarAe mane mekSamAM javAnI pAghaDI baMdhAvI. mane mokSamAM javAnI sahAya karI. emaNe svadoSa joyA, parAyA doSa na joyA. AvA bhAva Avaze tyAre dukhamAM AnaMda Avaze. AzAbhera maLavA Avela bApaH DesI dhrujatA dhrujatA putranA baMgalAnA kaMpAunDamAM dAkhala thavA jAya che tyAre paheregIra kahe khaDe raho, tyAre bApA kahe che bhAI, mane aMdara javA de. mAre mArA dIkarAne maLavuM che tyAre paheregIra kahe che tamAre dIkarA ahIM kyAM che? A baMgalAmAM amArA enjanIyara sAheba rahe che. tyAre kahe che tAra sAheba e mAro vhAlasoye dIkare amara che. mAre ene maLavuM che mane javAdo. meM ene dUrathI upara agAzImAM ubhelo joye che. huM ene ze te zodhato Avyo chuM. mane javAde. nA pADavA chatAM jera karIne DesA aMdara javA jAya che tyAM pelA paTAvALAe jorathI dhakko mAryo. bicAro garIba mANasa dUdha-ghInA te darzana na thatAM hoya, lakho sUko roTalo khAto hoya enA zarIramAM tAkAta kyAMthI hoya? eka dhakko mAratAnI sAthe paDI gayuM ne nIce paDelA paththara sAthe tenuM mAthuM athaDAvAthI mAthAnI dhorI nasa tUTI gaI. lehInI dhAra thaI. mAthe bAMdheluM phaLIyuM dabAvate lathaDIyA khAte dharmazALAmAM pahoMcI gayA. enI patnI paNa sAthe AvI hatI. pADozIe ghaNI nA pADI paNa mAtAno jIva na raho. putrane maLavAnI AturatAthI sAthe AvI hatI. paNa pite dharmazALAmAM rekAIne patine putranI zodha karavA mokalyA hate. dIkarAne maLavA AvatAM bApe gumAvyA prANu patinA mAthAmAMthI lohI vahyuM jAya che. lathaDIyA khAte ekadama Dhagale thaIne besI gaye. patnI ekadama bebAkaLI banIne pUche che zuM thayuM ? tyAre kahe che je thayuM te thayuM. tuM mane jaldI navakAramaMtra saMbhaLAva. huM ghaDI be ghaDIne mahemAna chuM. have jIvavAnI AzA nathI. devAnupriya juo. A bApanI kevI samatA che! putrane ghera praveza karavA jatAM nekare pATu mAryuM paNa manamAM jarAya kaSAya nathI. eka citte navakAramaMtra sAMbhaLe che. tyAre patnI pUche che svAmInAthI Apane zuM thayuM? keIe Apane mAra mAryo ke paDI gayA? zuM thayuM? dIkaro maLe ke nahi? tyAre kahe che meM amarane baMgalAnI gelerImAM ubhelo joye. paNa eNe mane je ke na joye e khabara nathI. game tema thayuM paNa mane amara amara banavAne saMdeza daI gayo. huM te jAuM chuM pAchaLa dIkare tane belAve ke na bolAve to tuM aphasosa na karIza. ATaluM kahI "arihaMta zaraNuM pavanjAmi" kahetAM bApAe prANa choDI dIdhA. DozImA khUba raDavA ne jharavA lAgyA. dharmazALAmAMthI Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA badhA mANaso deDI AvyA pUche che tame keNa che ne kyAMthI AvyA che? to mAjI raDatA raDatA kahe che amAre ekano eka dIkaro ahIM rahe che tene maLavA AvyA hatA. dIkarAne bhegA na thayA ane enA pitA cAlyA gayA. khUba karUNa svare raDavA lAgI eTale badhA mANaso kahe che bahena! zAMti rAkhe. AyuSyapUrNa thaye saune javAnuM che. A saMsAra te musApharakhAnuM che. A dharmazALAmAM ApaNe sai AvyA chIe. samaya thatAM so cAlyA jaIzuM. teo gayA ne te rIte ApaNe badhAne eka divasa javAnuM che. keI Aja jaze keI kAla, A te paMkhIDAne meLe, gaNAnubaMdha saune pUre thAtAM, sahunA raste sahu jAtA. jevA vAdaLIyA vikharAya - A to paMkhIDAne meLe A rIte DozImAne khUba AzvAsana ApyuM ke A saMsAramAM jaNAnubaMdha pUro thatAM sau ekabIjAne choDIne cAlyA jAya che. AkAzamAM jema vAdaLI caDhI Ave che ne thoDIvAramAM vikharAI jAya che. vRkSa upara sAMje pakSIo Ave che ne savAra paDatAM uDI jAya , che tema saunuM AyuSya pUrNa thatAM javAnuM che. bahu raDIe ne nUrIe te cIkaNuM karma baMdhAya. A mAnava jiMdagI kevI che. AMsunA gherA akSare saunI lakhAyela jiMdagI. retA hasAve be ghaDI, cAlI javAnI jiMdagI. mahAna puruSe kahe che ApaNuM jiMdagI AMsuthI lakhelA akSara jevI che. mATe jiMdagImAM karavA jevuM che te jaldI karI le. pADozIe zikhAmaNa ApI mAjIne zAMta karyA ne bApAnI aMtima kriyA karI. cAra pAMca divasa pachI mAtA vicAra kare che ke emaNe maratAM maratAM kahyuM ke amare amara banavAne saMdeza mane Ape. te dIkarAnuM nAma amara che. to zuM dIkarAe emanuM apamAna karyuM haze? kadAca dIkaro bhAna bhUlyA haze! dIkare ahIM che e nakkI che to huM tenA ghera jAuM. mAro amara zuM kare che? tenI mAnavatA jAgatI che ke nahi tema vicArI DosImA zodhatA zodhatA putranA baMgalA pAse AvyA. kaMpAunDamAM dAkhala thavA jAya che tyAM nekara kahe khaDe raho. rajA sivAya aMdara nahi javAya. tyAre DozImA kahe che bhAI mAre aMdara javuM nathI. paNa huM kAma karanArI ne karaDI chuM. A baMgalAmAM rahenAra zeThANIne jarUra hoya te mAre nokarI karavA rahevuM che. tyAre kahe to tame ahIM UbhA raho. huM zeThANIne pUchI AvuM. nekara upara jaIne pUche che eka vRddha bAI che. e kahe che kAma karavA rahevuM che to nokaraDInI jarUra che? zeThANI kahe che hA. cAra divasathI kAmavALI jatI rahI che te belA. DozImAne upara bolAvyA. zeThANI pUche che mAjI! tame zuM karaze? DesImAM kahe huM vAsaNa mAMjIza, paDA dhoIza, badhuM karIza ne rasoDuM paNa Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA saMbhALIza. ghATI ne rasoIyAnuM ane kAma karIza. A nekara kene na game? bAI pUche che to tame pagAra zuM leze? mAjI kahe bahena! huM paMDe ekalI chuM. mane khAvA pIvAnuM ane paheravA kapaDA maLaze, rahevA eka oraDI maLaze to mAre bIjuM kAMI nathI joItuM. to kahe bhale. dIkarAnA gharamAM mA nekaraDI banIne rahIHmAjI dIkarAnA gharamAM nokarI rahyA. je karma kevA khela karAve che. zeThANI enA patine kahe che juo, meM navI nokaraDI rAkhI. tamane gamazene? tyAre ene pati kahe che tene game eTale mane game. emAM pUchavAnuM zuM hoya! mAe dIkarAne je. haiyAmAM harSa samAto nathI paNa badhe harSa aMtaramAM samAvI dIdhA. mA vicAra kare che A dIkaro enA bApane mane nathI lAgatuM. dIkarAe mAjI tarapha daSTi karI to tenA aMtaramAM premane AMcako Avyo. have tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. (adhUruM daSTAMta tA. 29-7-73 ne ravivAranA vyAkhyAnamAM vAMce). vyAkhyAna naM. 14 aSADa vada 9 ne semavAra tA. 23-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! zAstrakAra bhagavate jagatanA jI upara mahAna anukaMpA karI zAstranI saravANI vahAvI. e saravANI avAja kare che ke he cetana! tuM anaMtakALathI baMdhanamAM baMdhAye chuM. tene toDavAne A manuSyabhavamAM jambara puruSArtha upADa bhagIratha purUSArtha karI mukita nahi meLave tyAM sudhI e baMdhana tUTavAnA nathI. ghAtI karmomAM mehanIya karma moTuM che. je e tUTe te bAkInA traNa tUTI jAya. senApati pakaDAya to lazkarane pakaDatA vAra nahi. ATha karmomAM senAdhipati mehanIya karma che. saMsArarUpI sAgaramAM mehanIya karmanA jambara mojA uchaLI rahyA che. kedha-mAna-mAyA ne lAbhanA vAvAjhoDA vAya che. temAM tArI naukA DUbuM DUbu thaI rahI che. sAvadhAna banI jA. manuSyajanmanI ekeka paLa lAkheNI jAya che. ema samajIne pramAda na kare. pramAdamAM anaMtakALa kADhaye. jemAM sukha mAne che te saMsAranA sukho kevA che? jyAM sudhI puNyane udaya haze tyAM sudhI TakanAra che. kAle puNya ghaTe apamAna karIne baMgalAnI bahAra hAMkI mUkaze. mATe saMsAranA padArtho uparathI mamatvabhAva uThAvI le. vedanIya karmane udaya thAya, kaSTa Ave tyAre tuM pADezI banIne joyA kara, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 5 jema tamArA pADozIe khUba ThAThamAThathI enI ekanI eka dIkarInA lagna karyA. ane cha mahinAmAM dIkarI duHkhI manIne ghera pAchI AvI tyAre pADeAzI khUba raDe paNa tamane kaI thAya? nA'. kAraNa ke e tamArI dIkarI nathI. pADeAzInI dIkarI che. tyAM tame parANuM mAnyuM paNa AtmAthI badhu para che tema lAge che? vItarAga vANI sAMbhaLIne evA adhyavasAya thavA joIe ke zonuM sthi me joi nAimannalsa #rU| huM... ekaleA chu, mArUM kAI nathI ne huM paNa koIne nathI. jo ATaluM sUtra samajAI jAya te saMsAranA padAthe pratyethI tamane rAga chUTI jAya ane satya svarUpanuM bhAna thAya. jIva samajaNunA gharamAM Ave che tyAre pApa karatAM ene arerATI thAya che ke meM A zuM karyuM? kenA mATe karyu ? mArI sAthe zuM AvavAnuM che? maraNu vakhate sikaMdaranI dRSTi khulI gaiH samrATa sikadmara jyAre bimAra paDayA tyAre tenA zarIranI cikitsA karavAne mATe moTA moTA vaidyo, hakIme ne DAkaTarone khelAvavAmAM AvyA. e jyAre sAjo hatA tyAre eNe prajA upara kALA kera vartAvyA hatA. khUba julma gujAratA hatA. lAko enAthI bhayabhIta rahetA hatA. Ave! khAdazAha sikakrUra mRtyunA bichAnAmAM sUtA che. rAjavaidAe tenI nADI tapAsIne mAthuM dhuNAvyuM tyAre sikaMdara pUche che vaidyarAja! tame kema mAthu halAvA che tyAre vaidA kahe che ApanI nADImAM phera che. mRtyu najIka AvI rahyuM che. mATe have Apa cetI jAva. te vakhate sikaMdara zu kahe cheH- yA maiM marI khADaMvo? kisI bhI upAyase maiM nahIM vacUMgA ? mujhe bacAnevAlA isa saMsArameM koi nahIM hai ? maiM to vaDA samrATa hU~ / = tyAre vaidA kahe che tame game teTalA meATA samrATa hA, game teTalI saMpatti bhegI karI heAya te paNa maraNa Ave saiAne javu paDe che. tame te zuM tamArA bApA ane tenA mApAne paNa javu paDayu che te tamArI kayAM vAta? tUTInI khuTI nathI. have teA khudAnI baMdagI karI le! e ja tamArI sAthe Avaze. jyAre vaidAe hAtha khaMkheryA tyAre sikaMdarane samajAyuM ke game teTalA pApa karI julma gujArI pApa karI badhuM bheguM karyuM. paNa aMte te ekalA ja javAnu che ne ? mArI sAthe koi nahi Ave. aMtima samaye DahApaNu AvyuM ne te jIvanabhara karelA pApane pazcAtApa karavA lAgyA. mArU parabhavamAM zu thaze ? enA mANasane kahyuM ke mAre mArA gurunA darzana karavA che. jaldI khelAve. ene aMtima samaye A viveka jAgya hAya tenu kAraNa ene pahelAM jaina munine! samAgama thayeA hateA. emanI pAsethI ene tattvanuM rahasya samajAyuM hatuM. e bhAnamAM hatA ne tenA dharmagurune aMtima darzana karavA khelAve che. Aje ghaNIvAra evuM bane che ke mANasane chellA zvAsa cAlatA hAya tyAre Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 zAradA saritA satane khelAvavAmAM Ave ne bhaluM hoya te satA tyAM paheAMce na pahoMce tyAM te badhuM patI jAya. AvI sthitimAM satane khelAvavAne zuM artha ? e bhAnamAM haiAya tyAre AlAvA tA tA kaMika dharma sAMbhaLe. sika MdaranA dharmaguru AvyA. tene dharma saMbhaLAvyeA. tyAra pachI sika Mdare khullA dile enA guru samIpe pApanA "pAkAra karyAM. khUba raDayA. bhalabhalAnA kaThaNa haiyA kuNAM khanI jAya. chevaTe eNe cAra phairamAna lakhAvyA. temAM pahelA pharamAnamAM zuM lakhAvyuM:- "mArA maraNu vakhate badhI milkata ahI patharAvo mArI nanAmI sAtha kabrastAnamAM paNa lAvo, je bAhubaLathI meLavyuM te paNa bheAgavI nA zacA, abajonI milkata ApatAM paNa e sikaMdara nA bacce." sikaMdare lakhAvyuM ke mArA marI gayA pachI mArA bhaMDAra khAlI karIne badhI milkatanA ahIM DhagalA karAvajo ne mArI nanAmI sAthe badhu khrastAnamAM lAvajo. prajAne cUsIne lUMTaphATa karIne je milkata bhegI karI tene sikaMdara bhAgavI zakayA nahi. ene mATe karoDo rUpiyA kharcIne rAjavaide khelAvyA, kiMmatI auSadho lAvyA ne ghaNAM upacArA karyA te paNa sikaMdarane koi khacAvI zakyuM nahi. A pheramAnathI prajA ema samajI zake ke sikaMdnara ATalI sa MpattinA svAmI hAvA chatAM sAthe kai laI jaI zakaye nahi. sAthe kaiM AvavAnuM nathI. khIjA pharamAnamAM zuM lakhAvyuM : mArU' maraNa thatAM badhA hathiyAra lazkara lAvo, AgaLa rahe mRtadeha pAchaLa sarvane doDAvo, AkhA jagatane jitanArU sainya paNa rahetuM rahyuM, vikarALa daLa bhUpALane nA koI bacAvI zakyuM. sikaMdara pAse lAkhA sainikA ne ghaNA zasrA heAvA chatAM sika Mdarane mRtyunAM paMjAmAMthI cheDAvavA koI samarthaM banyuM nahi. mAnavI game teTaleA baLavAna hAya, game teTaluM lazkara hAya. paNa A pheramAna uparathI pUravAra thAya che mRtyu AgaLa aMdhA nirmULa che. mAnavI badhA upara vijaya meLave paNa mRtyu upara kAI vijaya meLavI zakatu nathI. jyAre mAkSamAM jAya tyAre mRtyu upara vijaya meLavI zake che. have trIjuM pharamAnaH- mArA badhA vaido hakImAne ahI melAvo, mArA janAjo e ja vaidAnA khabhe ucakAvo nadIonA ne daphnAvanAru kANu che ? dorI tUTI AyuSyanI tyAM sAMdhanAra koNa che ? Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sikaMdaranI sAravAra mATe pAMcase dhanavaMtarI vaide tenI pAse rahetA hatA. e vaidee ghaNuM upacAra karyA paNa ene bacAvI zakyA nahi. mAro janAje e ja vaidenA khabhe uMcakAvaje. eTale loko samajI zake ke sUtaranI derI ane phATelA kapaDA sAMdhI zakAya che paNa tUTeluM AyuSya sAdhI zakAtuM nathI. A enuM trIjuM pharamAna che. chellA cothA pharamAnamAM lakhAve che ke - khAlI hatheLI rAkhatA jIva jagatamAM AvatA, ne khAlI hAthe A jagatathI sauo tyajI cAlyA jatA, yauvana phanA, jIvana phanA, jara-jamIna ne jerU phanA, paralokamAM pariNAma maLaze puNyanA ke pApanA. A jagatamAM mAnava janme che ne mare che ne khAlI hAthe jAya che. marI gayA pachI enuM badhuM phanA thaI jAya che. bhagavAna kahe che he jIva! tArI sAthe zubhAzubha karmo Avaze. bIjuM kAMI sAthe AvanAra nathI. azubha karmanA kaTu phaLa bhegavatAM jIva trAhi trAhi pikAre che tyAM keI ene pikAra sAMbhaLatuM nathI. A sikaMdaranuM cothuM pharamAna kevuM suMdara che! A cAra pharamAnano bhAva jIva samaje te ene saMsAramAM koI vastu ke vyakita pratye mamatA na rahe. sikaMdaranI jema chelle chelle paNa je pApano pazcAtApa thaze to ya sAruM che. aMtima samaye paNa jIvane na samajAya to enuM jIvana aMdhakAramaya che. atyAre samaje to sAruM che. atyAre Atma sAdhanA karavAno samaya che. bhagavAna kahe cheH jarA jAva na pIDai, vAhI jAva na vddddi| jAvindiyA na hAyanti, tAba dhamma smaayre|| daza-TU-e-8, gAthA 36 jyAM sudhI jarA rUpI rAkSasIe A dehane ghere ghA nathI, dehamAM kaI roga utpanna thayuM nathI ane eka paNa Indriya zithila thaI nathI tyAM sudhI dharmanI ArAdhanA karI le. Aje caMdanabAIne soLa upavAsanuM pAraNuM che. AvuM tapa kayAre thAya? deha taraphane rAga ghaTe ne AtmA tarapha vadhe tyAre thAya. dehane rAga toDavA jevo che. jyAM sudhI nahi tUTe tyAM sudhI tame cittanI samAdhi ne parama zAMti meLavI zakaze nahi. deha parathI daSTi haTe te AtmA para dRSTi jAya. Atmadarzana karavA mATe deha parathI daSTi haTAvavI joIe. hADamAMsa ne cAmaDAnI banelI kAyA pratye rAga karavA jevuM zuM dekhAya che? cAmaDA, hADakA, lehI ane mAMsanuM baneluM zarIra vahAluM lAge che ane anaMtaguNathI bharelo saccidAnaMda svarUpa AtmA vahAle nathI lAgato? mATe zarIra pratyene rAga cheDavA jevo che. mATe jJAnI bhagavaMto kahe che A cAmaDI na juo paNa Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA aMdara beThelA caitanya devane juo. AtmA arUpI che. mATe zarIranA svabhAvane vicAra karI tenAthI virAgI bane. A dehanA rUpa-raMga ke yuvAnI kAyama TakavAnA nathI. A yuvAnI divAnI che. cAra divasanI cAMdanI jevI che. eka divasa yuvAnI cAlI jaze paNa e yuvAnInA unmAdamAM karelI pApalIlAo nahi jAya. e to AtmA sAthe cUMTI jaze. enA kaDavAM phaLa jIvane parabhavamAM bhegavavA paDaze. AvA anitya yauvanamAMthI akSaya yauvana prApta karavA mATe purUSArtha kare. e puruSArtha karyo che e tame brahmacaryanuM pAlana, tapa-tyAga, deva-gurUne dharmanI zraddhA ane paropakAra A purUSArtha jIvanamAM thAya te pharIpharIne jIvane A deha dhAraNa kare na paDe. deha na hoya te ga, yuvAno, vRddhAvasthA kaMi AvavAnuM nathI. azarIrI avasthA siddhamAM che. tyAM te akSaya sukha che. AvA mahAna zAzvata sukha meLavavA mATe mahAna puruSoe nazvara sukhane taNakhalAM jevuM samajIne choDI dIdhuM. cha khaMDanA adhipati cakravartio jenI sevAmAM deve hAjara rahetA hatA. tamAre tApamAM ke varasAdamAM cAlavuM hoya te hAthamAM chatrI pakaDavI paDe. tame khullA page cAle te pagamAM kAMkarA vAge ane ene to raste rastA sApha karI Ape. dariye jAya to dariye mArga karI Ape. guphAmAM cAle te enA dvAra ApoApa khulI jAya. AvI cakavatinI sAhyabI hoya che. AjanA kahevA abajone abajapati paNa cakravarti pAse bhikhArI jevo lAge. AvI Rddhi-siddhi choDIne cAritra laI lIdhuM. e dIkSA le eTale cauda ratna cAlyA jAya. enA chokarA mATe rahe nahi. AvA sukhane, tyAga zA mATe karyo? emane e sukhamAM AnaMda na Avyo. vibhave mokSanA sukha AgaLa phikkA lAgyA. A uparathI samajAya che ke cAritra vinA AtmAnI siddhi nathI. jamAlikumArane ghera manamAnyA sukha hatA. mahela mahelAte hatI. tame gharamAMthI kaMTALI jAva tyAre gArDanamAM pharavA jAva, nATaka sinemA jevA jAva, mAtherAna mahAbaLezvara ne lenAvalA havA khAvA jAva, paNa ene tyAM te badhuM mahelamAM hatuM. gArDana gharamAM, nATaka paNa enA mahelamAM bhajavAya ane je tumAM jevI ThaMDI-garamI joIe tevI maLe. pachI zuM kamInA hoya? AvA sukha bhogave che. ene mahela rAja roDa upara hato. tethI gAmamAM je kaMI bane tenI tarata khabara paDe. ahIM zuM bane che? lokenA ToLeTeLA te rAja reDa uparathI pasAra thAya che ane paraspara vAte karatA jAya che ke Aje ApaNe prabhunA darzana karI pavitra banIzuM. ApaNuM jIvana dhanya banaze. AvI vAto karatA cAlyA jAya che. jJAnI kahe che tame vAta kare te evI kare ke te sAMbhaLIne bIjA jIvo kaMIka pAmI jAya. naMdana maNiyAra sumati pAmyo hato paNa e mithyA abhimAnanA kAraNe samakita vamI gaye. ne kUvAmAM deDaka thA. kUvAnA Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ re zAradA saritA kAMThe bahenA pANI bharavA mATe Ave che te paraspara vAtA kare che ke Aje te rAjagRhI nagarInA bhAgya ughaDI gayA. zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. mAre te emanA darzana karavA javu che ema vAtA kare che. kUvAmAM rahelA deDakAe A zabdo sAMbhaLyA ke bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. bhagavAna mahAvIra svAmInuM nAma sAMbhaLIne camakayA. mahAvIra evuM meM kayAMka sAMbhaLyuM che. pUrvanI jakhkhara ArAdhanA hatI. enA upara ciMtana karatAM deDakAne jAtismaraNa jJAna thayuM. peAtAnA pUrvabhava joyeA. ahA hu kaNu ? huM naMdana maNiyAra nAmanA zrAvaka hatA. meM jaina dharmanI virAdhanA karI. mAna kaSAyane kAraNe samita vasI gayA ne marIne deDakA thayA. basa, have jaldI prabhunA darzana karavA jAuM. chalAMga mArIne kUvAnI bahAra AvyA. prabhunA darzana karavAnI laganI lAgI. have bhagavAna ene sanmukha dekhAvA lAgyA. peAte deDakA che. mane leAkA cagadI nAMkhaze tA marI jaiza evo vicAra na karyA. deDakA chalAMge mArA prabhunA darzane jAya che. rAjagRhI nagarImAM prabhunu Agamana thAya eTale prabhunA paramabhakata evA zreNIka mahArAjA paNa darzane jAya che. zreNIka rAjAnA gheADo pUravege doDe che. A deDakA upara gheADAne paga paDatAM cagadAI gayA ne marI gayA. paNa manamAM bhAvanA prabhunanI hatI. evI zuddha bhAvanAnA prabhAvathI marIne devalAkamAM gayA. vaselu samakita pAmI gayA. baheneAnI vAta sAMbhaLIne darzana karavA nIkaLyA. prabhunA darzana karyAM nahi chatAM pAmI gayA. mATe ame tamane kahIe chIe ke tame kathA kareA tA evI dharmakathA kareA ke e sAMbhaLIne khIjA jIvAne vairAgya utpanna thAya. kSatriyakuMDa nagaranI bahAra bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. leAkeAnA ToLeToLA prabhunA darzana karavA jai rahyA che. emanA hRdayamAM eka prabhunuM sthAna che. khIje kyAMya emanu dhyAna nathI. madhue ! tame yAda rAkhajo ke jo tamAre kanA khadhana teDavA haze te tamArA hRdayamAM vItarAga bhagavaMtanuM sarvopari sthAna joize. jyAM jinAjJAnuM pAlana che tyAM mArA AtmAnuM utthAna che ane jyAM vItarAganI AjJAnI virAdhanA che tyAM AtmAnuM patana che. vIravANInA eka zabda jIvanamAM utarI jAya teA kheDA pAra thaI jAya. leAkeA habhera jaI rahyA che. kAlAhala thAya che. jamAlikumAra mahelanA jharUkhethI A avAja sAMbhaLe che. have temane vicAra thaze ke A badhA kayAM jai rahyA che. ATaleA Ana janatAnA mukha upara kema dekhAya che e vAta sAMbhaLavA jevI che. Aje canakhAine sALa bhaththAnuM pAraNuM che. me gaI kAle kahyuM hatuM ke tapasvInu bahumAna tapathI thAya. emaNe khUba samAdhipUrvaka svAdhyAya-vAMcanamAM rahIne jUnA karmane khapAvavA tapanI sAdhanA karI che. khUba zAntipUrvaka Aje temanA tapanI pUrNAhuti thAya che. tame badhA seALa divasa emane tapa thayA che. krodha na karavA, seALa Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA upavAsa, AyaMbIla, pirazI, mauna, brahmacaryanuM pAlana vigere jene je bane te pratyAkhyAna leze. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 15 aSADa vada 10 ne maMgaLavAra tA. 24-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtakarUNAnA sAgara prabhue jagatanA jIvo karmanI kedamAMthI mukata kema thAya ane AtmAnuM avyAbAdha sukha kevI rIte meLave te mATe be mArga batAvyA che. "IT TTTca" eka AgAra mArgane bIjo aNagAra mArga. je jIva sAdhupaNuM levAne samartha hoya to te uttama mArga che ane jo sAdhupaNuM na laI zake te bAra vratarUpa zrAvaka dharma to avazya aMgIkAra kare. AvuM anupama vItarAga zAsana maLyuM. jaina dharma maLyo te have cetI jAva. AvuM uttama mAnavajIvana pAmIne karma sAthe jaMga khelavAnA che. yuddhanA medAnamAM janAra sainikane pahelA yuddhamAM javA mATenI khAsa tAlIma levI paDe che. je tAlIma lIdhA vinA sainika yuddha medAnamAM jAya to gabharAI jAya. tema kama sAthe yuddha karavA mATenI tAlIma levA vitarAga zAsananI kaoNlejamAM dAkhala thavuM paDe ane tAlIma levI paDe che to te karmanI sAthe jhajhUmI zake che, bhagavAna mahAvIra svAmI sADAbAra varSa ne paMdara divasa sudhI karmo sAme ekadhArA jhajhumyA. baMdhuo ! mahAvIra prabhue dIkSA lIdhI tyAre temanI sAthe kaI na hatuM. pote ekalA hatA. ekalA karmanI sAthe saMgrAma karIne kevaLajJAna prApta karyuM. tyAra pachI jagatanA jIvane duHkhI avasthAmAM joI dilamAM karUNA AvI eTale duHkhathI bacavA mATene upadeza karyo. karmane lIdhe jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che. karmane kSaya thatAM paribhramaNa baMdha thAya che. je janmamaraNathI thAkI gayA hoya, jene saMsAra duHkharUpa lAgyo hoya te dharmanA mArge AvavA prayatna kare che. jene saMsAra sAkaranA TukaDA jevo mIThe lAge che tevA che bhavATavImAM paribhramaNa kare che. je prabhunI vANInA amRta ghUMTaDA aMtaramAM utAre che te sukhI thAya che ne pitAnuM jIvana sudhArI zake che. bhagavAna kahe che evo ! haju mehanidrAmAM kyAM sudhI paDayA raheze! sAdhyanI . siddhi karavA mATe sAja saje. laDAImAM gayele sainika sAmethI AvatI gebIonA ghA jhIlavA mATe loDhAnuM bakhtara pahere che tema AtmA ane karmanA saMgrAmamAM kedha, mAna, Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA mAyA, lebha ne ISyanI goLIo chUTI rahI che tene jhIlavA mATe tapa, brahAcarya, kSamA Adi vrata pratyAkhyAnanuM lekhaMDI bakhtara dhAraNa karI le. jUnA karmone bALavA mATe tapa lokhaMDI bakhtara che. prabhu mahAvIra niyama mokSamAM javAnA hatA chatAM ke saMgrAma khelyo! dIkSA laIne nirNaya karyo ke jyAM sudhI kevaLajyati na pragaTe tyAM sudhI jaMpIne besuM nahi. A nirNaya karIne AtmasamAdhimAM sthira banyA ane kevaLa jJAna pragaTAvIne ja jaMpyA. AvA prabhunI ApaNe ja prArthanA karavI joIe. prabhunuM stavana karavAthI zuM lAbha thAya che - tvatsastana bhavasaMtati sanibaddha, pApaM kSaNAt kSayamupaiti zarIra bhAjAma AkAta leka malinIlama zeSamAzu, suryAzuM bhinnamiva zArvaramaMdhakAram bhakatamAra stotra zloka-7 bhagavAnanI prArthanA karatAM bhakata pavitra bane che. mAnatuMgAcArye hRdayanA bhAvathI aSabhadeva bhagavAnanI prArthanA karI che. enI pAse zabdakeSa na hatA. pATI ne pena na hatAM. basa, enA haiyAmAM vega upaDe ne bhakatAmara stotranI racanA karI. bhakatAmara tetranA ekeka thakamAM prabhunI prArthanAnA kevA suMdara bhAvabharyA che. AvuM suMdara stotra racanAre purUSa kahe che ke nAtha! tArI prArthanA karavAnuM sAmarthya mArAmAM nathI chatAM karI rahyo chuM. huM kevo chuM? "cutavata risadhAn huM alpakRta chuM. mahAna jJAnIonI AgaLa to hAMsIne pAtra chuM. chatAM jema AMbe mahAra Ave che tyAre kevanA gaLAmAM saLavaLATa upaDe che ane e belyA vagara rahI zakatI nathI tema che prabhu! tArI bhakitanuM mArA dilamAM evuM AkarSaNa thAya che ke huM bolyA vinA rahI zakato nathI. prabhunI prArthanA karavAthI, stavana karavAthI, manuSyanA pApa kSaNavAramAM naSTa thaI jAya che. prabhunI, prArthanA ja karavI joIe. paNa kaIka sUryavaMzIo sUryodaya thatAM sudhI uThayA nathI hotA te prArthanA kyAMthI kare? jamAlikumArane ghera ghaNI saMpatti hatI. enuM zarIra nirogI hatuM. lakSamIno bhogavaTe kare che paNa ene kamAvAnI ciMtA nathI. mahelamAM chae Rtuo anukULa hatI. je vakhate je joIe te maLatuM hatuM. dAsa-dAsIo sevAmAM hAjara rahetA hatA. ghaNIvAra evuM bane che ke badhuM sukha hoya paNa patnI anukULa na hoya te zuM sukha? eka moTo vakIla surata zaheramAM vasate hate. eNe moTuM makAna baMdhAvyuM. muMbaImAM eka ene jIgarajAna mitra vasate hate. e enajInIyara hato. eNe mitrane samAcAra ApyA ke meM moTuM bilDIMga baMdhAvyuM che. tame moTA ejInIyara che te eka vakhata AvIne Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 92 zAradA saritA tame jAte joI jAva ke makAnamAM kaI jAtanI khAmI te nathI ne? eTale mitra surata AvyuM. vakIle tenI AgatAsvAgatA karI divAnakhAnAmAM besADe ane pote rasoDAmAM jaIne enI patnIne kahe che Aje te mAre jIgarajAna mitra Avyo che mATe tuM premathI tArI jAte sArAmAM sArI rasoI banAvaje. tyAre patnI kahe che tame te roja evA lapherA laI Avaze. mAre keTalI paLojaNa karavI. huM te kaMI rasoI karavAnI nathI. tyAre vakIla kahe ke dhIme bola. mAro mitra divAnakhAnAmAM beThe che. sAMbhaLI jaze. tyAre e Dabala barADA pADIne bolavA lAgI. pele mitra badho saMvAda sAMbhaLI gayo. manamAM thayuM ke mAre mitra bahAra badhI vakIlAta kare che paNa gharamAM enuM kaDInuM mAna nathI. ejInIyara to pitAnI bega laIne divAnakhAnAmAMthI ravAnA thaI gayo ne muMbaInI je TreIna maLI temAM besI gayA. A taraphe pelo mitra divAnakhAnAmAM AvIne jue to ejInIara nA maLe. sTezane gaye paNa mitranuM milana na thayuM. thoDA divasa pachI vakIla muMbaI AvyA ne mitrane maLyA. tyAre pUchayuM tuM mAruM ghara jevA paNa na rokAya ane mane maLyA sivAya cAlyA gayA. tyAre kahe che mArI najara paDe tyAM badhI khabara paDI jAya. meM badhuM joI lIdhuM. te kahe kaMI uNapa dekhAI? enajInIyara kahe hA-tamAruM makAna bahu suMdara che paNa moTI uNapa e che ke tamArA gharanA zrImatIjI kajIyAvALA che. vakIla zaramAI gayo. badhuM sAruM hoya paNa jenI sAthe jiMdagI joDI che te sArI na hoya to jIvanamAM zAMti nathI rahetI. jamAlimAranI strIo khUba DAhI ne AjJAMkita hatI. enI AjJAnuM ullaMghana kadI karatI na hatI. patinI sevAmAM hAjara rahetI hatI. TUMkamAM jamAlikumArane saMsAra sukhamaya hato. keI jAtanI enA sukhamAM uNapa na hatI. te Icchita sukhone bhogavaTe karato hato. te vakhate kSatriyakuMDa nagaramAM zuM banAva bane che - "taeNaM khattiyakuMDaggAmeNayare siMdhADaga tigacaukkacaccarejAva bahujaNa saddeivA jahA uvavAie jAva evaM paNNavei evaM paruvei evaM khalu devANuppiyA samaNe bhagavaM mahAvIre Adigare jAva savvaNNUsavvadarisI mAhaNaphuggAmassa Nayarassa vahiyA bahusAlaha ceieahA paDiruvaM jAva vihri|" te samaye kSatriyakuMDa nagaramAM traNa rastA hoya, cAra rastA hoya, tyAM ghaNuM mANaso ekaThA thaIne vAto karavA lAgyA ke aho ! Aje te kSatriyakuMDa nagaranI bahAra dharmanI AdinA karanAra, sarvajJa ane sarvadazI mahAvIra bhagavAna padhAryA che. to huM devAnu priya! evA bhagavAnanA nAma-zetranuM smaraNa karavAthI mahAna phaLa thAya che. emanA darzanathI duHkha dUra jAya che. bhavobhavanI bhAvaTa TaLI jAya che. te emanI vANInuM zravaNa karavAthI te ke mahAna lAbha thAya? A pramANe vAta karatAM emane harSa samAto nathI. bhagavAnanuM nAma letAM emanuM haiyuM thanaganI uThayuM che. e vakhatanA zrAvako dharmanA kArya Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA AgaLa bIjA kAryo gauNa gaNutA hatAM. bharata cakravartine ghera eka sAthe traNa vadhAmaNI AvI. temAM eka te AyudhazALAmAM cakaratna utpanna thayuM, bIju paTTarANIe putrane janma Ape ane trIjuM RSabhadeva prabhune kevaLajJAna utpanna thayuM. lo, have A traNa vadhAmaNImAM kone vadhu mahatva ApavuM? tame kone Ape? tame saMsAranI vadhAmaNIne paheluM mahatva Ape. kAraNa ke Aje jyAM juo tyAM dhananI pUjA thAya che. eka vakhata kRSNa ane lakSmIjIne vivAda thaye. kRSNa kahe duniyAmAM mArA bhakto vadhAre che. jyAM juo tyAM mArA nAmanI dhUna lAge che. mArI khUba bhakita thAya che tyAre lakSmIjI kahe mArA bhakta vadhAre. kAraNa ke mArA vinA to keIne cAle nahi. huM jyAM jAuM tyAM lIlAlahera vartAvuM ane huM na houM te tyAM kALo kera vartAI jAya. kRSNa kahe cAlo khAtrI karI joIe. lakSmIjI kahe bhale. kRSNa eka yogInuM rUpa lIdhuM ne gAmanI bahAra dharmazALAmAM utaryA. yogInI mukhamudrA khUba zAMta ane tejasvI hatI. emanI vANImAM apUrva ejisa hatuM. vANImAM tyAga vairAgyanI choLo uDatI hatI. emanI vANIthI prabhAvita thaI gAmamAM lokonA ToLeToLA bhegIrAjanA darzana karavA AvatA ne temanI vANIne lAbha letA. ne bolatA dhanya che mahAtmAjI! tame ahIM padhArI amArA gAmane pAvana karyuM. ne khUba vinaMtI karI ke mahAtmAjI ! amArA gAmamAM Apa cAturmAsa rahI jAva. amane khuba lAbha maLaze. mahAtmAjIe hA pADI ne dharmazALAmAM cAturmAsa rahevAnuM nakakI karyuM. A vAtane paMdareka divasa thaI gayA bAda eka divasa lakSmIjI tarUNa ginInuM rUpa laIne AvyA. gAma bahAra eka khaMDIyera jevA makAnanA khUNAmAM Asana lagAvIne ginI beThA che. te samaye gAmane eka vaNika zai cakriyA mATe gayela. pAchA pharatAM yoginIne joyA eTale tyAM jaI be hAtha joDIne kahe che he ginI ! tame ahIM kayAre padhAryA ane AvI kharAba jagyAmAM kema beThA che? Apa mAre tyAM padhAro. yoginI kahe che ane sAdhu kahevAIe. saMsAranA raMgarAgathI dUra vasIe. tyAre kahe che to Apa mAre ghera bhajana karavA padhArajo. baMdhuo ! A kaI jaina dharmanA satIjI na hatA. emane te bhakatane ghera jamavA javAya. A ceginIe hA pADI ne tenuM ThAma ThekANuM laI lIdhuM. samaya thatAM ceginI bhakatane ghera jamavA gayA. vaNikane ghera bhojana taiyAra hatuM. thALI pIrasI ne jamavA besADyA. tyAre ginI kahe che huM keInA vAsaNamAM jamatI nathI. mane mArUM vAsaNa khape che. ema kahI teNe pitAnI jhoLImAMthI sonAnA ratnajaDita thALIne vADako kADho. A joIne vaNika te Azcarya pAmI gayA. aho ! ginI te kaI devI lAge che. A vADako ne thALI to meM Aje joyA. ginI jamIne uDyA ne vaNikanI rajA laIne ghera javA taiyAra thayA tyAre vaNika kahe, Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 94 zAradA saritA che mAtAjI! ApanI thALI ne vATakA rahI gayA tyAre yAginI kahe che huM bhUlI nathI. gaI paNa jayAM jamuM chuM tyAM mukIne jAuM chuM. have vANiyA Agraha kare kharA ke laI jAva. te mAna rahyA. paNa pAcho viveka karavAmAM AkI nAkhe. kahe che mAtAjI! Apa te mahAna satI che. khUba pavitra che. Apa jyAM sudhI A ga!mamAM rahe tyAM sudhI mArA ghera jamavA padhArajo. paNa cekiMganI kahe huM ekanA eka ghare rAja na jAuM. khUba Agraha karyo eTale khIje divase jamavAnI ha! pADI. ke vANiyAbhAi leAbhamAM lalacAyA. khIje divase vavake temanA sagAsnehIe ne AmaMtraNa ApyuM ke mAre ghera mahAna cekiMganI jamavA padhAravAnA che teA tame badhA temanA darzanane lAbha levA mAre ghera Avaje. vaNikanA sagAsnehIo bhegA thayAM ne cekiMganI jamavA padhAryA. jamyA pachI thALI ne vATakA mUkIne gayA eTale gAmamAM vAta phelAI gaI ke gAmamAM mahAna yeginI AvyA che. khUba pavitra che. e jemane tyAM jamavA jAya che temane tyAM sAnAne! ratnajaData vATake! ne thALI mUkIne jAya che. !paNu te kAma thaI jAya. have te badhA yeTiMganInA pagamAM paDIne kahevA lAgyA. mAtAjI ! kAle mAre ghera jamavAnuM rAkhajo. AmatraNa mATe paDApaDI thavA lAgI. gAmanA leke bhegA thaine kahe che he mAtAjI ! tame ahIM rokAi jAva. Apane ame lAbha laie. lakSmIjI paNa samajI gayA ke A loko lAlacamAM sapaDAi gayA che. have vAMdhe nahi Ave. kharAkhara meke joine kahe ame sAdhu kahevAie. amane dharmakathA karavAnI maLe aa game. khAi-pIne paDayA rahevuM na game. tyAre loko kahe che ame ApanI vANIneA lAbha laizuM ne rAja tamArI pAse AvIzuM. tyAre kahe paNa mAre rahevuM kAM? dharmazALAmAM eka yAgi keTalA divasathI AvIne beThA che. tyAM mAre rahevAya nahi. tyAre leAkA kahe che jo tame rahetA haiA tA yAgIrAjane vidyAya karI Ie. teA kahe che e jAya tA rahu. eTale adhA bhegA thaine AvyA ceAgI pAse ane kahyuM-mahArAja! Apane ame ahIM rahevAnI vinatI karI hatI paNa have Apane ghaNA divasa thaI gayA. amArA gAmamAM eka mahAna pavitra caiAginI padhAryA che eTale Apa dharmazALA khAlI karA tA ahIM ceAginIjI rahe ne amane temane lAbha maLe. cAgIrAja kahe che tame badhA rAja mArI pAse me!TI sakhyAmAM Ave che. tame mane vinaMtI karI tyAre rahyA ne have cAmAsAmAM huM kyAM jAuM? cAturmAsa pUrUM thayA vinA nahi jAuM. kAraNa ke ce!mAsAmAM jIva jaMtunA upadrava khUba thAya eTale khIje kayAMya nahi jAuM. huM jyAM rahuM tyAM ce!mAsu pUrU rahuM chuM. eTale leAkA kahe che nahi jAva te AvaDuM jhAlIne bahAra kADhIzuM. yAgI uThatA nathI. eTale temane sAmAna upADIne bahAra pheMkI dIdhA ane ceAgIne DhasaDIne bahAra kADhayA. yAgI peAtAne sAmAna laIne jAya che Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 95 tyAM lakSmIjI sAmA maLyA ne kahyuM. kema have khAtrI thaine? ke duniyAmAM keAnA bhakatA vadhAre che? tyAre kRSNajI kahe tamArI vAta sAcI che. paNa je hrayapUrvaka dharma samajyA che te tArI mAyAmAM phaMsAyA nathI, paNa je uparathI dharmane! DoLa kare che ane aMdarathI lakSmIne cAhe che te AvA hAya che. A draSTAMta uparathI e vAta samajavAnI che ke duniyAmAM Aje paisAnI pUjA thAya che. paisA maLe te dharmane bAjumAM mUkI de che. ahIM kSatriyakuMDa nagaramAM mahAvIra bhagavAna padhAravAnA khabara sAMbhaLI nagarajaneAnA haiyA harakhAi gayA che. emane prabhudarzananI ki Mmata che. roDa upara badhA paraspara vAtA karatAM prabhunA darzane jai rahyA che. jamAlikumAra teA nATaka jovAmAM masta che. have A AratrakAra sAMbhaLaze tyAre joze ne pUchaze ke ATale avAja kema thAya che ne A badhA kayAM jai rahyA. che? tyAM jAgRta banI jaze. jenu upAdAna zuddha heAya tene saheja nimitta maLatAM jAgI jAya che. jamAlikumAra kevI rIte vairAgya pAmaze. temanA vairAgya kevA utkRSTa hatA te vAta avasare laIzuM. AjathI vyAkhyAna khAda pAMca miniTa eka caritra zarU karIe chIe. * caritra':- AritramAM mukhya e pAtrA che. eka guNusena ne bIjo che agnizamAM. guNusaina rAjakumAra che ane agnizamAM rAjapurAhitaneA putra che. guNusenanI nAnIzI bhUlanA ka!raNe kevI vairanI paraMparA sarjAya che ane agnizamanA krodhanA kevA kaTu vipAka bhegavavA paDe che te A caritramAM khUba suMdara vAta Avaze. A caritra jo rasapUrvaka sAMbhaLe te kaSAye maDha thaI jAya ne limAM vairAgya AvI jAya. evuM A caritra che. kharAkhara rasapUrvaka tame sAMbhaLajo. A jaMbudvIpanA pazcima videha kSetramAM alkApurI jevuM suzobhita ne pavitra kSitipratiSThita nAmanuM nagara hatuM. tyAM sarva guNAthI saMpanna, nyAya-nItivana, leAkeAnA manane Anaa ApanAra pUrNacaMdra nAmanA rAjA hatA ane kumudinI nAmanI paTarANI hatI. temane gusena nAmanA eka putra hatA. putramAM aneka guNa hatA. sAthe eka avaguNu hatA. tene vyaMtaradevAnI jema kriDA karavI khUba gamatI. devAnupriyA ! eka nAnakaDA avaguNu keTalI kharAkhI karaze te jojo. A pUrNacaMdra rAjAne yajJadatta nAmane purAhita hatA. tene seAmadevA nAmanI patnI hatI. e pureAhitane agnizamAM nAmane eka putra hatA. tenu mAthuM trikALu hatu, AMkhe ge!La hatI. nAka capaTu hatu. gALI jevu peTa, DAka vAMkI, hAtha TUMkA, kAna supaDA jevA ne vALa pILA hatA. krAMta meTA ne hATha lAMbA hatA. agnizamAM Ave beDoLa zarIravALA hatA. pUrvabhavamAM kAinuM eDALa rUpa joine tenI majAka uDAvI hoya te A bhavamAM jIvanI AvI ddazA thAya che. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA "agnizarmAne vairAgya bhAvanAo AvA beDoLa rUpavALe agnizarmA tenA pitAnI sAthe rAjamahelamAM ja hatuM. rAjakuMvara guNasena agnizamane joIne khUba kutUhala karato. ene eka gadheDA upara besADI mAthe jUnA tUTI gayelA sUpaDAne mugaTa paherA vate, DekamAM jutAne hAra paherAvate, heva vagaDAvate, nAnA nAnA bALakone bhegA karI tenI svArI kADhato ne moTA avAje bolatA. aha! mahArAjAnI svArI Ave che. badhA dUra khasI jAva. ema bolate ghaNe dUra jaI ene gadheDA parathI utArI tenI pAse nRtya karAvate. agnizarmA nAno hato tyAM sudhI AvuM badhuM karyuM paNa jyAre te yuvAna thaye tyAre tenA manamAM vicAra Avyo ke A guNasena rAjaputra che eTale roja mane herAna kare che. mArA pitA rAjAne purehita che. huM ene kaMI kahIza te mAruM kaMI cAlavAnuM nathI. meM pUrva bhavamAM dharmanI ArAdhanA karI nathI eTale A bhavamAM mAre kevuM apamAna sahana karavuM paDe che ! A lake mArI kevI majAka uDAve che. mATe have mAre A gAmamAM rahevuM nathI. have mAre AvuM dukha sahana karavuM na paDe te mATe mahAna purUe batAvela dharmanuM zaraNuM agIkAra kare. ema vicAra karI agnizama kSitipratiSThita nagara choDIne ' eka divasa cAlI nIkaLyo. agnizarmAnuM tapevanamAM gamana agnizarmA cAlato cAlato eka mahine ghaNe dUra AvelA eka tapovanamAM pahoMce. e tapovana aneka jAtanA vRkSa ne latAothI suzobhita hatuM. AkuLavyAkuLa thayelo mAnavI tyAM Ave to tene thAka tyAM utarI jato. agnizamane A tapavana joI khUba AnaMda thaye. khUba thAkI gayo hato eTale thoDIvAra nadI kinAre vizrAMti levA beThe. te tapavana kevuM hatuM? saMsArika baMdhanA phaMdA, jahAM nahIM lavaleza, rAga-dveSa-saMtApa, parAbhava aura na ke phleza, aise zAnta AzramameM, usane Akara kiyA veza ke... e AzramamAM saMsAranuM nAma na hatuM. tyAM koI pratye koIne rAga ke dveSa na hate. e tapavanamAM kulapatine eka meTe Azrama hato. te AzramamAM agnizarmAe praveza karyo. e tapovanamAM praveza karatAM ja agnizarmAnA AtmAne zAMti thaI. hAza-have mane zAMti maLaze ema vicArI teNe AzramamAM praveza karyo. kulapatinanA darzana - te AzramamAM ghaNuM tApasa ziSyothI gherAIne eka meTe kulapati (tApasanA gurU) beThA hatA ane temanA ziSyanI sAthe jJAnacarcA karatA. hatA. temanuM nAma AryakaunDinya hatuM. temanA caraNamAM paDI aSTAMga namaskAra karyA. e Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 zAradA saritA karavA kulapatinA darzana karatAM tenuM haiyuM harakhAi gayuM. ahA, dhanya che tamane! tame mAnavajIvana saphaLa banAvyuM che ema kahI me!TA kulapatine laLIlaLIne vaDhana lAgyuM. badhAne vaMdana karIne nIce besavA jAya che tyAM tApasakumAre tene Asana ApIne kahyuM. "AnA upara bese. agnizamAM Asana upara besI gaye. tApaseAnA guru enu mukha joIne samajI gayA ke A mANasa duHkhathI AkuLa-vyAkULa banIne AvyA che. have agnizarmAne meTA tApasa pUchaze ke tu keNu che? A tapeAvanamAM zA mATe AvyA che? tyAre agnizamAM emane peAtAnI kahANI saMbhaLAvaze tenA bhAva avasare kahevAze. khaMbhAta saMpradAyanA sva. pU. gacchAdhipati chaganalAlajI mahArAja sAhebanI puNyatithi Aje te amArA pUjya gurudevanI puNyatithi hovAthI te upara be zabdo kahuM chuM. jaina dharmanA eka mahAna dvIpaka pU. chaganalAlajI mahArAja sAhekha khaMbhAtanA vatanI hatA. temanA pitAzrInuM nAma avalasaga ne mAtAnu nAma revAkuMvarakhAI hatuM. temane eka bahena hatA. temanA pitAzrI navAkhI rAjyamAM nAkarI karatA hatA. peAte kSatriya hatA. temane jaina mitrane saMga thatAM upAzraye AvavA lAgyA. temane AtmaevA haLukamI hatA ke saMtanA eka vakhatanA paricayathI te vairAgya raMge raMgAyA. AtmA kalyANanI bhAvanA jAgRta thai ane haLukamI AtmA jAgI uThayeA. paNa emanA kAkA kAkIe dIkSA nahIM ApavA mATe emane saMsAranI dhUMsarImAM jakaDAvavA parANe lagna karAvyA. paNa jene AtmA vairAgyanA raMge raMgAI gayA che temanuM mana kAi hisAbe saMsAramAM coMTayuM nahi. ane teo khaMbhAta nivAsI jaina mitranI sAthe nAsI chUTayA. temane zrI veNIrAmajI mahArAjanA samAgama thayA ane mahArAjanI pAse peAtAnI vAtanI rajuAta karI. mahArAje kahyuM ke bhAI jaina dharmanA kAyadyA anusAra rajA vagara dIkSA na apAya. chevaTe kAkA ghaNI zeAdha karanAM pattA meLavI peAtAnA ghera laI AvyA. paNa vairAgI kadI chUpA rahetA nathI. temaNe kAkA-kAkIne kahyuM ke mArI ekeka kSaNu jAya che te lAkheNI jAya che. tame mane razake che zA mATe? zuM mAru mRtyu Avaze tene tame rAkI zakavAnA che? Apa mArA AtmAnuM bagADo nahIM. ApaNA kuLanA sadbhAgya che ke mane AtmakalyANanA paMtha jaDayA che. have mane jaldI javA do. kSAtratejanA daiSyimAna zabdoe adbhUta asara karI. Akhare patnIe ane kuTubIe rajA ApI. saMvata 1944nA pASa sudra 10nA dine khaMbhAta sa MpradAyanA pU. harSoMcadrajI svAmI pAse surata mukAme bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. sAdhanAnA paMthe eka mahAna ceAgI AtmakalyANa sAdhavA nIkaLyeA. dIkSA bAda pU. gurudevane temanA zirachatra pU. gurUdevane pAMca varSoMnA te viyeAga paDyA, sahanazakitanA bhaDAra, jaina dharmanA cAddhA zrI chaganalAlajI mahArAja Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 zAradA saritA sAheba, pU. zrI bhANajI rakhajI mahArAja tathA pU. zrI gIradharalAlajI mahArAja sAthe vicaryA ane saMvata 1983mAM pUjya padavIne bhAra pUjyazrInA mAthe AvI paDe. pU. chaganalAlajI mahArAjanI gaMbhIratA, vidvatA, kAryakuzaLatA tathA prabhAvazALI vyakitatvanA prabhAve jema caMdra-sUrya prakAze che tema bhavya jIe temanI chatrachAyA nIce Azraya lIdhe. ane aneka jIvo dharma pAmyA. pU. gurUdevanI prabhAvazALI ojasabharI vANIthI temane mahAna vibhUtiratna pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja, tapasvI pU. choTAlAlajI mahArAja, mahAna vibhUti pU. AtmArAmajI mahArAja, sevAbhAvI (kheDAjI) khImacaMdajI mahArAja tathA mahAna tapasvI pulacaMdrajI mahArAja jevA mahAna ziSya thayA. mahAna pUjyazrInA ziSya paNa mahAna thayA. atyAre vidyamAna vicaratAM mahAna vairAgI pU. kAMtiRSijI mahArAja Adi ThANAo paNa pU. chagana vAlajI mahArAja sAhebanA ziSya che. pU. gurUdevane jevo prabhAva hato tevo prabhAva Aje teo zAsana para pADI rahyA che. pUjyazrIe jIvanamAM ghaNuM mahAna kAryo karyA che. jainazALA, zrAvikAzALA, Adi saMsthAo jyAM na hatI tyAM ubhI karAvI ane tene vikasAvavAne upadeza ApI sevAnuM mUlya samajAvatA. te uparAMta teoe DagamagatA jenone sthira karAvavAnuM tathA jainettarone premathI jainadharmI banAvavAnuM umadA kAma karyuM che. pUjyazrIe muMbaImAM cAra cAturmAsa karyA che. sauthI prathama 1975nuM cAturmAsa kAMdAvADImAM karyuM hatuM. saMvata 1978nI sAlamAM ajameranA bRhada sAdhu saMmelanamAM temane AmaMtraNa maLeluM. potAnA ziSya sAthe jaIne temaNe potAnuM sthAna zobhAvyuM. temanA jevI mahAna vibhUtine temane samAgama thaye te pUjya zrI alakha RSijI mahArAja. temanI pAsethI zrI lavajI svAmInA jIvanane itihAsa jANI lIdhuM. ahIM temanI jijJAsAvRtti prakAze che. temane gaMDala saMpradAyanA pUjya zrI jazAjI mahArAjane samAgama thaye. A vayevRddha jJAnI pAsethI ApaNuM pUjyazrIe pitAnI jijJAsAvRtti dAkhavI ghaNuM ghaNuM meLavI lIdhuM. pUjyazrInA ziSya samudAyamAM mahAna vibhUti ane pahelA ziSya bA. bra. pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja thayA. jeo ratna samAna hatA. teo haMmezA dedipyamAna rahyA. gurU ane ziSya bane rajapUta pachI pUchavuM ja zuM? e mahAna jIvana jIvI ApaNane saune eka preraNA ApI gayA che. pUjyazrI vayevRddha, anubhavI, bAhoza, vicakSaNa, vidvAna, zAMta, gaMbhIra hatA. pitAnA sucAritranI jyota prasarAvI 51 varSanI dIkSA paryAya pachI Azare 75 varSanI uMmare saMvata 15nA vaizAkha vadI 10 ne zanivAranA umadA prabhAte pitAnuM AtmakalyANa karatA karatA ApaNane saune cheDI A phAnI duniyAmAMthI vidAya laIne cAlI nIkaLyA. Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 99 hasate mukhaDe mRtyune bheTayA pUjaya pratApI gurUdeva, namana karatAM nayana bhInA che viyega sAle che gurUdeva, preraNanI e javalaMta ti, kayAre gai bajhAi, ama sau bALakanI milkata, kyAre gaI TAI! saMgha-sevA ane puruSArtha e emano jIvana upadeza hato. navIna sAhasa, navuM baLa, navI jAgRti, navuM vidhAna, navIna doravaNI, A sarva pUjyazrInA sudhAraka ane kAMtimaya haiye vaseluM hatuM. pUjyazrInA jIvanamAMthI kaI paNa guNa apanAvIe to temanI puNyatithi ujavI sArthaka gaNAya. pUjya gurUdeva chaganalAlajI mahArAja svargavAsa thayA pachI saMvata 19lpamAM bA. bra. pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAheba AcArya padavI upara AvyA ane pUjya gurUdeva saMvata 2004nA svargavAsa pAmatAM AcArya padavI upara pU. gulAbacaMdrajI mahArAja AvyA. teo mahAna AtmAthI ane ghera tapasvI hatA. teo zAsananA eka mahAna ratna hatA. aMtima samaya sudhI temanI AtmasAdhanA cAlu hatI. bhagavatI sUtra temaNe ra7 vAra vAMcela. 32 siddhAMtanA rahasya temane kaMThastha hatA. tevA mahAna saMtane jyAre yAda karIe chIe tyAre emanA jhaLahaLatA cAritra prakAza AMkha sAme rame che. pU. mahAna saMta evA pU. gurUdevo chaganalAlajI mahArAja sAheba tathA pU. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanI puNyatithi nimitte Apa sau koI Aje vrata-paccakhANa aMgIkAra karaze. vyAkhyAna na. 16 aSADa vada 11 ne budhavAra tA. 25-7-73 sujJa baMdhuo, suzIva mAtA o ne baheno! anaMta karUNAnidhI bhagavaMtanI prArthanA karatAM ApaNe zuM bolIe chIe? maMgalaM bhagavAna vIro maMgala gautama prbhu| maMgalaM sthUlibhadrAdyA, jaina dharmo'stu maMgalam / / prathama maMgala koNa? arihaMta prabhu jemaNe ghAtI karmone kSaya karyo che ane arihaMta pada prApta karyuM e prabhunuM nAma kevuM maMgala svarUpa che! arihaMta nAmanA ekeka akSaramAM keTalA bhAva bharyA che! arihaMtanA cAra akSara che. temAM prathama akSara "a" che. "a" eTale anaMta guNo jemanAmAM rahelA che evA arihaMta bhagavaMtone huM Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 zAradA saritA namasakAra karuM chuM "ri" eTale jemaNe ripu eTale zatruone harAvyA che. ahIM zatruo koNa che? je tamAruM ahita kare tene tame zatru kahe che. e to bAhya zatruo che paNa anAdikALathI kodhamAna-mAyA-labha-rAga-dveSa Adi zatruo AtmAnuM ahita kare che te zatruone harAvyA che-dUra karyA che, trIjo akSara che haM-huMkAra-ahaMbhAva. huM kaMIka chuM tyAM AtmAnI hAnI che. ahaM ogaLe te arihaMta thavAya ne mama gaLe te mokSa maLe. A jIvane huM ne mAruM chUTatuM nathI. upAzraye Ave to ya mAruM haiyethI na chUTe. eka tamAkunI DabbI khovAI jAya te paNa keTalI zodhAzodha karI mUke. ekeka padArtho uparanI je mUcha che te durgatinA daravAjA khullA karanArI che. mATe ahaM ne amane tilAMjalI ApI de. hano bIjo artha e paNa che ke huM eTale haMsa. jema haMsa dUdha pI jAya che ne pANI rahevA de che tema arihaMta bhagavato upadeza ApI bhavya jIvone temanA AtmA sAthe kSIra nIranA sabaMdhe rahelA karmo samUhane toDI naMkhAve che ne mekSamAM pahoMcADe che. "taH' eTale tinnANuM tArayANuM - pite samudrathI taryA che ne bhavya jIne saMsArarUpI samudrathI tArI mokSamAM javAne mArga batAve che. AvA arihaMta prabhune jApa ekAgra citta karatAM saMsArasamudrane pAra pAmI javAya. jamAlikumAra pUrvanA puNyodaye mahAna sukha bhogave che. devAnupriyo! Aje paiso meLavavA jIvo kALAbajAra kare che. anyAya, anIti kare che paNa Ane te kaMI na karavuM paDayuM. enI patnIo patinA sukhe sukhI ne patinA duHkhe duHkhI thavAvALI hatI. puNyane udaya hoya to AvI patnI maLe che. sAcI patnI enA patine durgatimAM jatAM sadumArge vALI gati sudharAve che. sAMbhaLo, maNirathane yugabAhu bhAIo hatA. mayaNarehAnuM rUpa joIne moTA bhAInI daSTi bagaDI ane nAno bhAI bagIcAmAM pharavA gayA tyAre pAchaLathI chAne mAna ApIne moTAbhAIe nAnAbhAInA peTamAM charo bhoMkI dIdhe. cIsa paDIgaI. mayaNarehA doDatI AvI patine kahe che svAmInAtha! tamane bhAIe re mAryo tethI te mAro duzamana che ema na mAnaze. enA pratye vairabhAva na rAkhaze. ema vicAra karo ke pUrva bhavamAM meM ene bhAlA mAryA haze. meM evA enI sAthe vaira bAMdhyA haze. te A bhavamAM udaya AvyA che. samatAbhAve sahana karI lauM to mane sadgati maLaze. mArI patnInuM zuM thaze tenI jarA paNa ciMtA na karaze. mAre moha na rAkhaze. huM ghaNI vakhata tamane maLI chuM. atyAre te prabhunuM zaraNuM sAcuM che. bhagavAna jevA bhagavAnane karme cheDayA nathI. prabhunI sevAmAM deve hAjara rahetA hatA paNa jyAre prabhunA gADha karmane udaya thayo tyAre devo upaga cUkI gayA. mATe karmanI sajA sahune bhegavavI paDe che. e mAro duzmana che e vAta Apa bhUlI jajo. satI mayaNarehAe enA patinA mananA mAThA pariNAma sadha ApIne dUra karyA ane tenA AtmAne vizuddha banAvyA. Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 101 jamAlikumAra saMsAranA mahAna sukha bhogave che. tyAM zuM banyuM ? hajAro naranArIonA TeLA ne ToLA eka tarapha jaI rahyA che. emanA mukhamAM eka vAta che ke karUNAnA sAgara kRpAsiMdhu bhagavAna padhAryA che. temanA nAma-zetranuM smaraNa karatAM, emanA nAmane jApa karatAM ApaNuM kamonI bhekhaDa tUTI jAya che, ApaNA duHkha dUra thaI jAya che to ApaNe temanI amRtamaya vANInuM pAna karIe te ke mahAna lAbha thAya! evI vAto kare che. prabhunA nAmasmaraNathI ane temanI vANuM sAMbhaLIne zraddhA thavAthI jeno uddhAra thaI gayela che. temanA batAvela mArge janAra paNa tarI gayA che. akabara bAdazAhanA rAjyamAM caMpA nAmanI eka zrAvikA dara varSe mAsI tapa karatI hatI. tenuM zrAvake khUba bahumAna karatA. A vAta akabara bAdazAhe jANuM tyAre tenA manamAM Azcarya thayuM ke cha cha mahinA bhUkhyA kema rahevAya? e mAnato na hato tethI jyAre pharIne chamAsI tapa karyo tyAre ene pitAnA rAjyamAM bolAvI tenI najara samakSa tapa karAvyo. ene tapa joIne bAdazAha khuza thayA ne kahyuM bahena ! tAre A kaThIna tapa joIne huM khuza thayo chuM. tAre je mAMgavuM hoya te mAMga. tyAre caMpAbAI kahe che mAre bIjuM kAMI na joIe. huM eka mAMgu chuM ke jyAM tamArI ANa vartAtI hoya tyAM hiMsA na thAya teTaluM kare. tame zuM mAgo ? paisAne? tamane bhUkha hiMsAnI che eTale paisA ja mAMgone ? (hasAhasa) mAMgatAM kyAM AvaDe che? tama kane zuM mAMgavuM e na ame jANue, tame jene tyAga eja ame mAMgIe kaMcana ne kAminI tame dIdhA tyAgI, mehamAyA cheDIne thayA vItarAgI. vItarAgI pAse ame lADIvADI mAMgIe tame jene.. he prabhu! tame lADI-vADI, mehamAyA choDIne vItarAgI banI gayA che. tame jene tuccha gaNIne tyAga karyo che e ame tamArI pAse mAMgI rahyA chIe. bolo tame zuM mAMgaze? "ArUSNa bahilAbha, samAvivara-muttamaDituM, siddhAsiddhi mamadisaMtu, he prabhu! tuM mane Arogya ApajethI dharmArAdhanA karI zakuM, badhIbIja samyakatvane pAmuM, uttama prakAranI samAdhi Apo ne cothuM he siddha bhagavaMte ! tame je avyAbAdha sukhane pAmyA che tevI siddhi mane dekhADe. AvuM mAgo. AvuM sukha meLavazo te devalokana deva paNa tamAre dAsa banI jaze. Indro caraNamAM mUkI jaze mATe kahIe chIe ke jaDanA bhikhArI na bane. saMsAramAM duHkhane pAra nathI. A vAta tamane keTalI vakhata kahevAmAM AvI. eka nAnuM bALaka pATI ne pena laIne skUle bhaNavA jAya tyAre sAthe nAnuM kapaDuM palALIne laI jAya. ene mAstara ekaDe zIkhavADe che tyAre je tene na AvaDe ne lITe tANe to pelA bhInA kapaDAthI pATI sApha karI nAMkhe ne pAcho ekaDo zIkhavA mAMDe paNa A mArA vItarAganA zrAvake emanA haiyAnI pATI sApha karatAM nathI. jo tame Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zAradA saritA e pATIne sApha nahi kare te vItarAga vacanano ekaDo kyAMthI AvaDaze? tame teTalI kriyA kare paNa aMtara sApha nathI to joIe te lAbha nahi maLe. bahene upAzrayamAM. paiSadha karIne beThI hoya te vakhate kaI bahena navI DIjhAInanI sADI paherIne AvI. tene jotAM manamAM thaze ke mArI pAse AvI sADI nathI. anAdi kALathI jIvanI A raTaNa che. eTale ghara choDayuM. sAvadha vyApArane tyAga karIne piSadha karyo to paNa A raTaNa na chUTI bahenenI vAta karI eTale tame khuza thayA paNa tame amArI bahenothI kaMI utaratA nathI. haLukamI jIva mAnavajIvana pAmIne eTaluM Icche ke he prabhu! "ochAmAM ochuM samya-darzana pAmyA vinA mAruM mRtyu na thAya te sArUM. kAraNa ke A mAnavabhava maLe che te ahIM mekSanA bIja nahi vAvuM te kayAM vAvIza? vicAra kare. ApaNuM AtmAe vadhumAM vadhu kALa kyAM kADhayo che? nigadanA thALAmAM ane kALa kADhayo. sUkSma ekendriyamAM asaMkhyAte kALa kADhaye ne pachI trasakAyamAM AvyA. tyAM to jIvane bahu ocho samaya maLe che. jIva trasakAyamAM rahe te vadhumAM vadhu be hajAra sAgaropama. je eTalA samayamAM mokSa na meLave te pAcho sthAvaramAM jAya. mATe pApathI pAchA haThe. maraNanA bhayathI paNa je pApa cheDe che tevA che paNa tarI gayA che. to tame to keTalA samajaNavALA che ! eka vakhata eka mAchImAra nadI kinAre mAchalAnI jALa nAkhI rahyo hato ane akabara bAdazAhanI ANa vartatI hatI ke je ke mArA rAjyamAM hiMsA karaze tene phAMsInI sajA karavAmAM Avaze. tyAM ekadama akabara bAdazAha gheDA para besI nadI kinAre pharavA AvI rahyA che. khabara paDI ke bAdazAha padhAre che. basa, have te marI gaye. eTale teNe te jaldI jaldI mAchalA nadImAM pheMkI dIdhA. jALane bALI nAkhI. tenI rAkha zarIre lagADI laMgoTI paherIne ekadhyAna karIne prabhu nAmano jApa karavA lAge. e ekAgra citte sthira thaIne beThe ke deva Ave te paNa Dele nahi. bAdazAha tyAM AvI pahoMcyA. nadI kinAre pharatAM pharatAM pelA yogIne je. ghoDA parathI nIce utarI gayA. zuM mahAtmAnuM bhagavAnamAM sthAna che kevA yuvAna avadhUta che. bAdazAha laLIlaLIne tenA pagamAM namana karavA lAgyA. dhanya che mahAtmAjI tamane ke A yuvAnavayamAM saMsAra choDIne saMnyAsI banI gayA. ema kahI bAdazAha cAlyA gayA. bAdazAhanA gayA pachI mAchImAra vicAra karavA lAgyo aho ! huM te maraNanA bhayathI banAvaTI sAdhu banIne besI gaye to paNa bAdazAha mArA caraNamAM namyo te sAce sAdhu banuM te keTalo lAbha thAya ! e mAchImAra nakkI sAdhumAMthI asalI sAdhu banI gayo. jamAlikumAra mahelamAM beThA che. bhagavAnanA darzane jatAM mANase bole che ke Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 103 he naranArIo ! prabhunA darzane cAlo. jamAlikumAranA kAne A avAja pahoMce ane te jharUkhe jovA mATe AvyA. have te vicAra karaze ke A moTo janasamudAya kayAM jaI rahyo che te jANavA mATe kone bolAvaze ne zuM pUchaze tenA bhAva avasare kahevAze. " caritra:- gaI kAlathI eka caritra zarU thayuM che. temAM guNasenakumAra ane agnizarmAnI vAta cAle che. temAM jIva hAMsI-majAka karavAthI kevA karmo bAMdhe che. saMsAranA kAryo karatAM karma te baMdhAya che paNa anarthodaDe vadhu daMDAya che. karma bAMdhatI vakhate jIvane khabara nathI paDatI paNa udayamAM Ave che tyAre bApalIyA bolI jAya che mATe karma bAMdhatA khUba lakSa rAkhaje. guNasenakumAra khUba guNavAna hatuM. paNa ene majAka uDAvavAnI khUba majhA AvatI. temAM agnizamanuM eDaLa rUpa joI tenI ThekaDI karato. tethI agnizame tyAMthI kaMTALIne gAma choDI cAlyo gayo. cAlatAM cAlatAM suparitoSa nAmanA tapovanamAM pahoMce. eka mahinAthI cAlato hato. khUba thAkI gayA hovAthI nadIomAMthI vahetA jharaNuM AgaLa beTho. thoDI vAra visAme khAI AzramamAM game tyAM Arya kauDinya nAmanA tApasa-kulapati pitAnA ziSyane tatvajJAnanI vAta samajAvatA hatA. tyAM jaIne teNe kulapatine vaMdana karyA. tApase paNa tene egya satkAra karIne pUchyuM: dekhA ziSyane sAzcarya, gurU bole de vizvAsa, vansa kauna kese AyA, terA kahau nivAsa, neha zabda suna zAnta huA, aba ghaTanA kare prakAza ... he . badhA ziSya AzcaryapUrvaka tenA sAmuM joI rahyA che ke A kadarUpa mANasa koNa haze? have moTA tApasa pUche che bhAI! tuM koNa che, kyAMthI Avyo che ane tuM kayAMno rahevAsI che? vigere vAto pUche che tyAre agnizama kahe che. ahIMthI ghaNe dUra kSitipratiSThita nAmanuM nagara che. tyAM pUrNa caMdra nAmanA rAjA rAjya kare che. temane kumudinI nAmanA mahArANI che. guNasena nAmane yuvarAja kumAra che. huM te rAjAnA mAnanIya purohita yajJadattano putra chuM. mAruM nAma agnizamAM che. tApasanA mIThA vacana sAMbhaLIne enA aMtaramAM khUba zAMti vaLI. pharIne tApasa pUche che tuM ahIMyA zA mATe A che? tyAre agnizarmA kahe che huM ApanA je sAdhu banavA IcchuM chuM. tyAre tApasa kahe che bhAI! amArA jevA tApasa banavuM saheluM nathI. tApasa te banI javAya paNa tApasapaNuM TakavuM bahu muzkela che. tyAre kahe he gurudeva! mArA upara kRpA karI mane Apane ziSya banAvo. huM A saMsArathI kaTALI gayo chuM. tyAre guru kahe che tene kaMTALe zAthI AvyA? tyAre agnizamAM kahe che huM be kAraNathI kaMTALyo chuM. eka te mArA zarIranA aMge pAMga beDeLa che eTale. bIju guNasenakumAra mArI reja majAka uDAvato Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 zAradA saritA hate. mane te kahe ke tuM mArI pAse rahe. khAIpIne majhA kare. mane sAruM sAruM khavaDAvato. sArA vastro Apata. bahu sArI rIte rAkhato. ane keIka divasa mane gadheDe besADI rAjA AvyA, rAjA AvyA kahIne majAka uDAvate. kyAreka calAvate, kyAreka deDAvate, mane nacAvata, kudAvate ne kheMcAkheMca karato. A badhuM joIne e badhAne khUba AnaMda Avato. huM ghaNIvAra kaMTALIne kedhAyamAna banI jAuM te paNa e leke mane choDe nahi. parAdhInapaNe badhuM karavuM paDatuM hatuM. mane khUba duHkha thatuM hatuM. AvA apamAna ane kaSTathI kaMTALIne huM ahIM Avyo chuM, te Apa kRpA karIne mane Apane ziSya banAve. eka mAsa phira bhaTakatA, A5 mila gaye dayAla, aura na detA ke dikhAI Apa sivA rakSapAla karuM tapasyA tApasa banake, taja jagakA jaMjAla ha.. gurUdeva! eka mahino bhaTakato bhaTakato Aje ahIM Avyo chuM. mArA puNya Aje mane Apa maLyA cho. ApanA sivAya mAruM kaI rakSaNa karanAra nathI. mArI vedanA huM jANuM chuM. Apa mane tAre. huM tApasa banIne ugra tapa karavAnI bhAvanA rAkhuM chuM. tApasa pUche che e guNasenakumAra kadAca ahIM Avaze te tene joIne tane kaidha Avaze? tyAre kahe che nA, huM tene mArA mitra mAnIza. enI yogyatA joIne gurUne thayuM bhale, duHkhathI kaMTALIne AvyuM che paNa ene vairAgya utkRSTa che. agnizarmAnI dIkSA ne dIkSA samaye karelI mahApratijJA bhagavaMte kahyuM che vairAgya traNa prakAre Ave che. mohagarbhita, duHkhagarbhita ane jJAnagarbhita. Ane vairAgya dukhagarbhita che paNa so TacanA sonA jevuM che. mATe ene tApasa banAvavAmAM vAMdho nathI. eTale yajJadatta pure hitane belAvI tenI AjJA laI tene tApasanI dIkSA ApI. dIkSA lIdhA pachI agnizarmA enA gurUne namratApUrvaka vinaMtI kare che ke gurUdeva! mArA kaThaNa karmone teDavA mATe kaThIna tapa kare che. te mane evI pratijJA Apo ke mAre jIvanaparyata mahinA mahinAnA upavAsa karavA ane pAraNanA divase je gharamAM prathama praveza kare tyAM mAre pAraNuM karavuM ane e ghare pAraNAne yoga na bane to bIjA ghare pAraNuM karavuM nahi ane bIjA mahinAnA upavAsa karavA AvI pratijJA Apo. jema gajasukumAre namanAtha prabhune vinaMtI karI hatI ke he prabhu! je ApanI AjJA hoya to Aje ne Aje smazAnabhUmimAM jaIne bAramI paDimA vahana karuM. A rIte agnizarmAe mahAbhISaNa pratijJA lIdhI ne karmo khapAvavA ugra tapa karavA lAge. A tapovana vasaMtapura nagaranI najIka AveluM hatuM eTale vasaMtapuranA leka tyAM avAranavAra Ave che ane A agnizarmA tApasane tapa joI temanA mastaka jhUkI Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 105 jatAM ne belatA dhanya che A mahAna tapasvIne ! A ugra tapa karIne emaNe jIvana saphaLa banAvyuM che. guNusena rAjAnuM vasaMtapura nagaramAM Agamana agnizamanA gayA pachI guNasenakumAra manamAM vicAra karavA lAgyo ke agnizarmA kyAM gayo? gAmamAM tapAsa karAvI paNa te maLyuM nahi. e vAta ahIM patI gaI. guNasenakumAra yuvAna thatAM pUrNacaMdra rAjAe tenA lagna karI rAjyAbhiSeka karyo. ane pote AtmAnuM kalyANa karavA tapovanamAM cAlyA gayA. have guNasena yuvarAja maTIne rAjA banyuM. khUba hoMziyAra che. pitAnA bAhubaLathI ghaNuM rAjya meLavyA. aneka rAjAo tenA dAsa banyA hatA. guNusena rAjA sainA pratye premadaSTi rAkhatA hatA. cAre dizAomAM emane yaza khUba phelAyo hato. A rIte ghaNuM varSo sudhI rAjya karyuM. tyAra pachI eka vakhata guNasena rAjA pitAnI vasaMtasenA nAmanI mahArANI sAthe parivAra sahita vasaMtapuranagaramAM AvyuM. prajAe tenuM khUba suMdara svAgata karyuM. tyAM AnaMdathI rahe che. eka divasa rAjA azvakriDA karavA mATe udyAnamAM gayA. tyAM thAka utAravA mATe sahastrA vanamAM eka jagyAe jaIne beThA che. te vakhate be tApasakumAre nAraMgI ane kaThAnA phaLa laIne tyAM Ave che. rAjAe tApasane joIne ubhA thaIne vaMdana karyuM. tApasIe temane AzIvAda ApIne kahyuM he rAjana! cAreya AzramanA dhaNa ane dharma-adharmanI vyavasthA karanAra evA Apane kuzaLa samAcAra pUchavA amArA gurUe amane mokalyA che. tyAre harSapUrvaka guNasena pUche che kulapati bhagavaMta kayAM birAje che? tyAre tApasakumAre kahe che ahIMthI thoDe dUra suparitoSa nAmanA tapovanamAM tame Avaje ema kahI tApasa cAlyA gayA. "guNusena rAjAnuM tapovanamAM gamana ne bhajana nimatraNa" bIje divase gurusena rAjA pitAnA parivAra sahita tapovanamAM tApasenA darzana karavA mATe gayA. ghaNuM tApase tyAM vasatA hatA. badhAne vaMdana namaskAra karIne rAjA tyAM beThA. kulapatie temane dharmakathA saMbhaLAvI ne kuzaLa samAcAra pUchayA. tyAra pachI guNasena rAjA vinayathI bhAvapUrvaka kahe che gurUdeva ! AvatI kAle Apa badhA mArA ghera bhajana karavA padhAro. A jainamuni na hatA. eTale teo gRhasthIne ghera jaIne bhojana karatA hatA. kulapati kahe che bhale, paNa mArA ATalA ziSyomAM eka agniza nAmane mahAna tapasvI che. te mahinA mahinAnA upavAsa kare che ne pAraNAnA divase jene tyAM jAya tyAM pAraNuM thAya te ThIka, nahi to bIjA ghera jatA nathI. paNa pAchA mahinAnA upavAsa kare che. eTale e mahAna tapasvI sivAya bIjA badhA tApasa AvIzuM. sajA kahe che gurUdeva! Ape mArA upara bahu kRpA karI mArA AmaMtraNane svIkAra karyo. Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 zAradA saritA mane bahu AnaMda thaye. paNa e mahAna tapasvI kyAM che? mAre emanA darzana karavA che. emanA darzana karIne pavitra banuM. jema zreNIka rAjA prabhunA darzana karavA gayA tyAre pUchayuM bhagavaMta! ApanA ATalA ziSomAM karmanI mahAnirjarA karanAra koNa che? tyAre prabhue kahyuM kAkaMdI nagarInA dhannA aNagAra cha3chanA pAraNuM kare che ne pAraNune divase badhA jamI lIdhA pachI vadhelA bhAta lAvIne AyaMbIla kare che. te vakhate zreNIka rAjA dhannA aNagArane laLIlaLIne vaMdana karavA lAgyA ne kahyuM dhanya che ApanA jIvanane ! A ugra tapa karIne saMyama laI Ape janma ane jIvana saphaLa karyuM. guNasena rAjAnuM agnizarmA pAse gamana ne pAraNanuM AmaMtraNa" . agnizarmAtApasa eka AMbAnA vRkSa nIce dhyAna lagAvIne beThA hatA. tyAM guNasena rAjAne mokale che. aglizarmA A tapa keTalA vakhatathI kare che. pAMca paccIsa varSa nahi paNa ghaNAM pUrva sudhI tapa karyA. eka pUrva kone kahevAya? coryAzI lAkhane cAryAzI lAkhathI guNatAM je saMkhyA Ave teTalA kALane eka pUrva kahevAya. evA ghaNAM lAkha pUrvathI Avo ugra tapa karato hato eTale zarIra to sUkAIne hADakAno mALo banI gayuM che. guNasena tene oLakhI zakato nathI paNa agnizama tene oLakhI gayA. AMbAnA jhADa nIce pavAsana lagAvIne beThelA agnizarmA mahA tapasvI pAse AvI khUba ulAsapUrvaka laLIlaLIne vaMdana karavA lAgyA. tapavIe tenA vaMdana svIkAryA. guNasena rAjA temanI pAse beThA ane pUche che ke mahAna tapasvIrAja! Apane AvI tApasanI dIkSA levAmAM ane Avo duSkara tapa karavAmAM zuM nimitta banyuM? tyAre agni- zamatApase satya hakIkata kahI kaMI vAta gopavI nahi. he rAjana ! Apane jANavAnI khUba IcchA che to sAMbhaLo. mane traNa nimitta maLyA che. eka to daridratAnuM duHkha, bIjuM kadarUpuMrUpa ne trIjA kSitipratiSThita nagaranA guNasena nAmanA rAjakumAra mArA kalyANa mitra mane vairAgyamAM nimitta banyA. A sAMbhaLI guNasena rAjA manamAM camakyA ke ahe e te pote ja chuM ane A agnizarmA che. pharIne rAjAe pUchyuM ke e guNusena rAjAe Apane ATalA kaSTa ApyA chatAM e Apane kalyANa mitra kema? tyAre kahe che je emaNe mane AvA kaSTa ApyA na hota, mAruM AvuM, apamAna ne hAMsI-mazkarI karI na hota te mane A saMsAra uparathI vairAgya Avata nahi ne AvI ugra tapazcaryA karatA nahi. emane mArA upara mahAna upakAra che. tarata rAjAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA ne raDatA raDatA belyA. dhanya che Apane ! e pApI guNasenakumAra te huM ja chuM. mane hajAravAra dhikAra che. ane Apane hajAro vAra dhanyavAda che. have mAruM nAma guNasena badalIne avaguNasena rAkho. huM ghera pApI chuM ema kahI tApasanA caraNamAM ALoTI paDe che ne vAraMvAra kSamA mAMge che. agnizarmAe emane khUba Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 107 samajAvyA. chevaTe svastha banI kahe che gurUdeva ! ApanuM pAraNuM kayAre che? tyAre kahe, che pAMca divasa pachI, te Apa mAre tyAM pAraNuM karavA padhAraje. agnizamAM kahe che haju pAMca divasa bAkI che. kAle zuM banavAnuM che tenI khabara nathI. haju rAjA vinaMtI karaze ne tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 17 aSADa vada 12 ne gurUvAra ' tA. 26-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMtakaraNanIdhi trilekInAthe jagatanA jIvone Adhi-vyAdhi ne upAdhithI duHkhamAM DUbelA joIne sAcA sukhanI prAptine mArga batAvavA siddhAMtarUpI vANI prakAzI. vItarAga vANInuM eka vacana paNa je tamArA haiyAmAM saTa besI jAya to bhavapAra thayA vinA na rahe. anicchAthI sAMbhaLelA eka zakhathI paNa rehaNI cera tarI gayo. enI bhavyatAnA jorathI saMbhaLAI gayuM che enA bhavane beDe pAra thaI gaye. vIra prabhunA vacanamAM keTalI tAkAta che ! jema hajAra pAvarano gleba caDhAvI baTana dabAve te aMdhakArane nAza thAya che tema bhagavAnanA vacana rUpI gleba aMtaramAM caDhAvI zraddhAne pAvara vApare te ajJAnano aMdhakAra naSTa thayA vinA nahi rahe. ajJAnanA timira TaLe te kevaLa ti pragaTe ane kevaLa jAti pragaTe te mukti maLe. prathama te mane mukti kema maLe te nirNaya karavo joIe. citrakArane eka citra deravuM hoya te prathama tenA magajamAM citra AlekhAI jAya che tema paramAtmapadane prApta karavuM hoya te e prabhu kevA che enuM aMtaramAM smaraNa thavuM joIe. he prabhu! tuM ke ne huM kevo? tArAmAM ne mArAmAM keTaluM aMtara che! te keAdha-mAna-mAyA-lebha Adi kaSAne jItI lIdhA che tyAre e kaSAe mane jItI lIdhe che. tuM rAga-dveSanA baMdhane teDI vItarAgI banI gaye che jyAre huM rAga-dveSanA baMdhane majabUta karuM chuM. tuM kevala ti pragaTAvIne mokSa mAunTa upara ArUDha thaI gaye ne huM to haju ajJAnanA aMdhakArathI athaDAte taLeTI sudhI paNa pahoMcyuM nathI. Ama bhagavAnanI prArthanA karatAM prabhunA AtmA sAthe ApaNuM AtmAnI sarakhAmaNI kare ne prabhunA samAna banavAnI bhAvanA bhAve. bhagavAna zuM kahe che ke cetana! tAre svabhAva urvagAmI che. je tAre AtmAnuM utthAna karavuM hoya te tAruM jIvana ujajavaLa banAva. Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 zAradA saritA urdhvagamana karavA mATe jJAna-darzananI pAMkha ne cAritrane purUSArtha joIze. AtmA taraphane purUSArtha upaDaze te karmanA gaMja baLIne sApha thaI jaze. anAdi kALathI jIva anaMta duHkha bhogavI rahyo che. AtmAnuM sukha te meLavI zakyA nathI paNa dravyasukhamAM paNa sukhI nathI. Aje garIbane pUcho, madhyamane pUche, ke dhanavAnane pUcho kaI aMtarathI ema nahi kahe ke huM sukhI chuM. jeTaluM dhana vadhe che teTaluM duHkha vadhe che. Aje duniyAmAM sauthI vadhAre sukhI ne samRddha deza amerikA che. lekhake lakhe che ke AkhI duniyAmAM jeTaluM sonuM che teTaluM bheguM kare che tenAthI aDadhuM senuM amerikAmAM che. ATalo samRddha deza hovA chatAM ene sukha ke zAMti nathI. sukhe sUI zakatA nathI. amerikAmAM dara varSe 75 keDa rUpiyAnI ghenanI goLIo vaparAya che. bela e aMtaramAM kevA sukhI haze? muMbaImAM evA kaMIka dhanavAno che ke emane khAdheluM pAcana karavA mATe DokaTaranI paDIkI levI paDe che. AjanI sarakAra tamane karI khAya che. eka jamAne e hato ke dhanavAnonI saMpatti joIne rAjAo khuza thatA hatA. zreNIka rAjA hAlI cAlIne zAlIbhadranI addhi jovA mATe AvyA. jeIne enI chAtI gajagaja phUlatI hatI ke aho! mArA nagaramAM AvA dhanavAna vase che! AjanI sarakArane dhanavAnonI saMpatti lUMTavA sivAya vAta nahi. bole to kharA, kharuM sukha kayAM che? hA, eka jUnI kahevata che ke "paheluM sukha te jAte naryA" ApaNuM zarIra sAruM te badhuM sAruM che. tyAre jainadarzana kahe che- "paheluM sukha te AtmajJAna" tamArA mAnelAmAM bIjuM sukha te keThIe jAra, trIjuM sukha te kuLavaMtI nAra ane cethuM sukha te putra parivAra. basa, A cAra sukha maLI jAya eTale AnaMda AnaMda mAne che paNa bhagavAna kahe che ke abujha! evA sukhamAM zuM rAce che! A sukha to tane mUkIne kyAMya cAlyA jaze. AtmAnA sukha sivAyanA sukha e sukha nathI paNa sukhAbhAsa che. sanatakumAra cakravartinA jambara vedanIya kamano udaya thayo. mAnavInA zarIramAM rUMvADe rUMvADe poNAbabe rogo bharelA che. mAnava tanake remamameM bhare hue hai rega apAra, kAraNu pAkara vahI rega saba Ate hai bAhira dukhakAra, phUTe ghaTake jala sama hI yaha Ayu kSINa hetA dinarAta, rega bhare Isa nazvara tanase karatA meha are kyAM brAta, dArika zarIra e roganuM ghara che. paNa temAM mukhya soLa mahAna rage che. sanatakumAra cakravartinA zarIramAM ekI sAthe seLa mahArego utpanna thayA. jyAM ekI sAthe soLa mahArage utpanna thayA tyAM kAMI bAkI rahe? sanatakumAra mRtyulokamAM uMcAmAM uMcA sukhane bhegavanArA hatA chatAM jyAre Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 109 emanA zarIramAM soLa mahAre utpanna thayA tyAre emane thaI gayuM ke A zarIramAM eka kSaNavAramAM ATaluM parivartana thayuM te A dehanA bhase kema rahevAya? mATe jevuM dehamAM parivartana AvI gayuM tevuM mAre have AtmAmAM parivartana lAvavuM che. eka kSaNamAM je zarIramAM ATaluM badhuM thaI gayuM che tevI rIte AtmA savaLo paDa hoya to eka kSaNamAM kAma kema na kADhI jAya? kSaNamAM bAjI bagaDI jAya che ane kSaNamAM sudharI paNa jAya che. bhale zarIranI bAjI bagaDI paNa mAre have AtmAnI bAjI sudhArI levI che. eka kSaNavAramAM kayA viSamaya banI gaI te eka kSaNavAramAM AtmA amRtamaya kema na banI jAya! A mArI kAyA te regathI gherAI che jyAre keTalAka te eka kSaNavAramAM mRtyune pAmI jAya che. mATe mAre to have A vyAdhigrasta zarIrathI paNa AtmasAdhanA karI levI che. A rAjyavaibhavane have mane jarA paNa moha nathI. A rIte, vairAgya pAmelA sanatkumAra cakravarti samasta saMsAranA sukhane choDIne mukitanA mArge maMgaLa prasthAna AraMbhI de che. saMyama aMgIkAra karIne tyAMthI vihAra karI jAya che tyAre temanuM AkhuM atiura, maMtrIvarga vigere saLaMga cha mahinA sudhI temanI pAchaLa bhame che. sarpa kAMcaLIne cheDIne jAya pachI jema pAchuM vALIne jete nathI tema cha cha mahinAthI potAnI pAchaLa bhamatA snehI varga tarapha sanakumAra maharSie pAchuM vALIne joyuM paNa nahi. eTale aMte temanA sagAsabaMdhI pAchA vaLI jAya che. ke utkRSTa tyAga ane ke anupama virAgya! sanakumAra maharSie 700 varSa regiSTha sthitimAM paNa joradAra bAhya tapa . AcaryA. emAM navA pApa AvatAM to aTakI gayA eTaluM nahi paNa uparAMta evI labdhi pedA thaI ke pitAnA ghUMkathI roga maTADI zake. paNa vizeSatA e che ke emaNe ema roga maTADe nahi. emanAmAM e AtmajJAna hatuM ke AtmAnI aMdara azAtA vedanIya pApakarma paDyA hoya te e udaya pAmI raMga lAve eTale roganI pIDA jyAM sudhI cAle tyAM sudhI e sUcave che ke aMdaramAM pApakarma paDyA che. pahelA bAMdhelA pApanA udaya vinA pIDA Ave nahi mATe regane baLAtkAre kADhavAnI jarUra nathI. aMdarathI pApacara sApha thaI jaze eTale ke I pIDA rahevAnI nathI. mATe roga dvArA pApakacarAne nAza thavA de. jeTalI pIDA sahevAya eTalA pApacare dUra thAya che. jema bAMdhelA karma udayamAM AvIne pIDA Ape che ema pIDA bhogavatA eTalAM karmanAza pAmatA jAya che. karma vinA pIDA Ave nahi ane pIDA ApyA pachI karma ubhA rahe nahi. karma udaya pAmI pAmIne kSaya pAmI jAya eTale zArIrika roganuM mULa AtmAne karmaga che. e mULa roga sApha thavAnI ciMtA rAkhavI. bAhya roga sahana karatAM eTalA karmaroga nAbUda thaye jAya che. enI sAthe bAhya tapathI bIjA paNa karmane nAza thato Ave che. sanatakumAra mahAmuninuM A hatuM AtmajJAna. tethI kaThIna bAhA tapa sAthe roga sahana Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 zAradA saritA karatA hatA. rAga davAthI kADhavAthI emane ke!i tatparatA na hatI. seALaseLa mahA bhayakara rAgeAthI temanI kAyA gherAelI hAvA chatAM manathI paNa davAnI spRhA karI nathI. jeNe zarIrathI AtmAne judA jANye heya tevA purUSAmAM AvI niHspRhatA Ave che. A kALamAM bheda vijJAnanI vAto bahu thAya che. paNa tevI vAta karanArA pAchA pudgalAnadI hAya che. bheda vijJAnanI jyeta je AtmAmAM pragaTI te AtmA puddagalAnadI nahIM paNa sahajAnaMdI haiAya che. jevI jJAnanI utkRSTatA tevI sAme tyAga vairAgyanI utkRSTatA te sAcI jJAnadazA che. pharIthI indrasabhAmAM indra prazaMsA kare che ke dhanya sanatkumAra mahAmunine ke ATalA bhayaMkara rAgathI kayA gherAyelI hAvA chatAM manathI jarA paNa DhavAnI icchA karatA nathI. A prazaMsA sAMbhaLIne pAcha. deva dhanvaMtarInuM rUpa dhAraNa karIne sanatkumAranI kaseATI karavA Ave che. AvIne kahe che ApanI kAyA rogothI kSINa thayelI dekhAya che tethI Apane pIDA ghaNI thatI haze te ApanI AjJA hoya te ame upAya karIe. tyAre muni kahe che A zarIra anitya che. vaiSTika khArAka ane davAe khAvA chatAM A zarIra eka divase paDI javAnuM che. zarIranA rAganI mane ciMtA nathI. mane ciMtA che bhavareAganI. jo tamArI pAse bhavarAga nAbUdra thAya evI kai davA hoya te mAre karAvavI che. tyAre deve kahe che e rAgathI te! ame paNa gherAyelA chIe. tyAre sanatakumAra mahi e kahyuM. tame pAte rAgI che| tA bIjAne nirogI zI rIte banAvavAnA che? deharAga maTI gaye kaMi duHkhanA aMta AvatA nathI. paNa anADhithI jIvane kAga lAgu paDaye! che te jo maTI jAya te duHkhane aMta Ave. devAe kahyuM-karAga maTADavAnI amArAmAM tAkAta nathI. tyAre munie kahyuM. jo koga maTADavAnI tamArAmAM tAkAta na heAya teA deharAga maTADavAnI te mArAmAM tAkAta che. ema kahIne pAtAnI kADha rAgathI vyApta AMgaLI para peAtAnu thUka cApaDe che ane AMgaLI kaMcanavaNI khanI gai. muni kahe che e rIte AkhA zarIra para prayAga karuM te kAyA kaMcana jevI thai jAya. paNa mAre labdhine prayAga karavA nathI. roga saharSa rahevA sAthe pracaMDa bAhya tapanI sAdhanA hatI tethI evI labdhi utpanna thai hatI. sanat kumAra mahAmuninA utkRSTa vairAgya joI devA pagamAM paDI jAya che ane peAtAnuM mULa svarUpa pragaTa karIne maharSine vAraMvAra khamAve che ne pachI aMtardhyAna thai jaya che. sanatkumAra muni ghaNAM varSe cAritra pALIne trIjA devalAkamAM jAya che ane tyAMthI cavIne mahAvidehamAM manuSyabhava pAmIne mekSa jaze. jamAlikumAre potAnA mahelamAM zerakhakeAra sAMbhaLyA. eTale vicAra karavA lAgyA ke ahA! Aje kSatriyakuMDanagaramAM zu che? Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 111 "kiNaM ajja khattiyakuM'ggAme nayare iMdamaheivA, khaMda maheivA, muguMda maheivA, NAgamaheivA, jakkhamaheivA, bhUyamaheivA, kUvamaheivA, taDAga maheivA, naImaheivA, dahamaheivA, pavvayamaheivA, rukkhamaheivA ceiyamaheivA, thuuvmheivaa|" / Aje kSatriyakuMDanagaramAM Indra mahotsava, kaMda mahotsava, mukuMda mahotsava, nAga mahotsava, yakSa mahotsava, bhUta mahotsava, kUpa mahotsava, taLAva mahotsava, nadI mahotsava, draDha mahotsava, parvata mahotsava, vRkSa mahotsava, citya mahotsava ke sUpa mahotsava che? zuM che ke A badhA ugra-bhoga-rAja-IvAku, jJAta ane kauravavaMzanA kSatriya ane kSatriyakumAro, bhaTa ane bhaTaputra, moTA moTA zeThIyA ne senApati badhA snAna, balIkarma vigere karIne, sArA sArA vastro paherIne jaI rahyA che to kyAM jatA haze? ema vicAra karIne kaMcukIne bolAvIne pUchyuM ke he devAnupriya! Aje kSatriyakuMDanagaramAM Indra Adine mahotsava che. zuM che? Aje badhAnA mukha AnaMdita che. haiyAmAM harSa samAto nathI ane sArA sArA vastro paherI eka ja dizA tarapha ATale moTe janasamudAya kayAM jaI rahyo che? janArA lokee sArA vastra paheryA hatA. jevA sthAnamAM jaIe tevA vastro paheravA paDe che. Aje skUlamAM je jAtane veza paheravAno hoya te mA-bApa pitAnI sthiti hoya ke na hoya to paNa potAnA bALakone paherAve che ane jena zALAmAM jatA emanA kapaDAnA ThekANAM na hoya. skUla karatAM jenazALAnuM mahatva vadhAre che. skUlamAM te bhautika jJAna maLe che jyAre jenazALAmAM AdhyAtmika jJAna maLe che. tyAM bALakone zuddha vastro paherIne mokalavA joIe. kaMcukI AvI ne jamAlikumArane kahe che ke yuvarAja ! Aje ApaNu gAmamAM kaI yakSano ke kaI nadIno mahatsava nathI. paNa zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI kSatriyakuMDanagaranI bahAra bahuzAla nAmanA udhAnamAM padhAryA che. jyAM sAkSAta tirthaMkara padhAre tyAM lokenA haiyAmAM AnaMdanI helI ubharAya che. je temanA darzana kare te pAvana thaI jAya che. prabhu bhavya ane sAce rAha batAvanAra, taraNatAraNa, duHkhanivAraNa, ajJAnanA aMdhakArane ulecanAra che. emanI vANI sAMbhaLatA bhavanA baMdhana tUTI jAya che. evA trikALajJAnI prabhunA darzana karavA mATe A badhA mANaso harSollAsapUrvaka bahuzAla udyAnamAM jaI rahyA che. baMdhuo ! jyAM tIrthaMkara prabhunA pagalA thAya che tyAM AnaMda AnaMda vartAya che. Aje ApaNuM kamabhAgye arihaMta ke kevalI bhagavaMta ahIM nathI. paNa A paMcamakALamAM haju jaina zAsana jyavaMtu varte che. AgamAM mojuda che tyAM sudhI ApaNe bhAgyazALI chIe. A paMcamakALamAM te kuMDAmAM ratna che. pahelA kUvAmAM ratna hatuM. te samayamAM manuSyanA AyuSya lAMbA hatA eTale emane ArAdhanA vadhu karavI paDatI Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 zAradA saritA hatI. te samayamAM mAsakhamaNanuM jeTaluM phaLa hatuM teTaluM Aje samabhAve ne samajaNapUrvakanA eka upavAsanuM phaLa che. mATe baMdhuo ! A paMcamakALamAM bane teTalI dharmArAdhanA karI le. jamAlikumArane khabara paDI ke bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. AkhA kSatriyakuMDanagaranI janatA prabhunA darzane javA umaTI che to have mArAthI A raMgamahelamAM kema besI rahevAya? ene A bhavya mahela, strIo ne nATake badhuM jhAMkhu dekhAvA lAgyuM. Aje A mehamayI muMbaI nagarImAM keTalA zrAvake haju darzana karavA AvyA nahi hoya. A dharmasthAnakamAM AvavuM, saMtanA darzana karavA ane zrutavANInuM zravaNa karavuM e jevI tevI vAta nathI. jaina dharma pratye daDha zraddhA thaze, rUcI jAgaze to ATha karmomAM keInI visa keDADI, koInI trIsa, koInI paMdara keDAcheDI ne mehanIya karmanI sittera keDIkeDI sAgaropamanI sthiti che te sthitine eka kaDAcheDI sAgaropamamAM lAvI de. paNa evI rUcI jAgavI joIe. ghaNA ahIM AvIne vyAkhyAna sAMbhaLatA uMghatA hoya che. ahIM paNa darzanamaha mUMjhave che. paNa huM tamane pUchuM chuM ke rUpiyAnI noTo gaNatAM uMgha Ave che? bahenone roTalI karatAM uMgha Ave che? tamane darzanamoha ahIM mUMjhave che. A jIvane tera kaThIyA dharma karavA detA nathI. e upAzraye AvatA aTakAve che. te kAThIyAmAMthI daza kAThIyAne harAvIne upAzraye to AvyA paNa traNa kAThIyA sAthe Ave che. nidrAlebha ane mAna e to ahIM paNa sukhe besavA detA nathI. tamArA mahAna puNyadaya che ke ahIM AvIne besavAnuM tamane mana thAya che. tamArI pAse kadAca lAkha-keDa rUpiyA na hoya to ema na mAnaze ke huM garIba chuM. paNa tamane ema lAge ke saMsAranA badhA padArtho heya che jena dharma e satya che. saMsAramAM rahevA chatAM saMsAranA sukha khArA lAge te samajI leje ke huM abajopati karatAM paNa dhanavAna chuM. jamAlikumArane khabara paDI ke kSatriyakuMDanagaramAM bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. AvA uttama kuLanA leke emanA darzana karavA jaI rahyA che. te mArAthI mahelamAM kema besI rahevAya ! Ama vicAra kare che. have zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- guNasena ane agnizamanI vAta cAle che. agnizarmA tApasa banyA che. rAjAe pahelAM agnizamanI khUba majAka uDAvI hatI te badala tene khUba pazcAtApa thavA lAge. vAraMvAra vaMdana karIne nAnA bALakanI jema raDIne kSamA mAMgavA lAgyuM. jemAM rAjya mATe bharata ane bAhabalI vacce bhayaMkara yuddha thayuM. chevaTe bAhubalIe dIkSA lIdhI ane te pahelAM pitAnA 98 bhAIoe dIkSA lIdhI hatI. e joIne bharata mahArAjA codhAra AMsue raDayA ke kayAM huM A rAjyanA sukhamAM lubdha banyA ane mArA bhAIoe rAjyane meha choDI Atmika rAjya meLavavA saMyama lIdho. dhanya che temane, A guNasena paNa khUba pazcAtApa kare che ke huM ke pApI chuM. he mahAtmA ! Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 113 meM Apane kevA kevA kaTA ApyA che. huM mahApApI chuM. dhikkAra che mane! tyAre agnizamAM kahe che he rAjana! tame pApI nathI. e tA mArA karmAe mane kaSTa apAvyu che temAM Apane doSa nathI. tame te mArA kalyANa mitra che. ema kahI rAjAne zAMta karyA. pachI jatI vakhate rAjA zu kahe cheH mahera, svAmI pAra! kama heAgA, kahe pAMca dinAkI Dhera, yahatA lAbha bakhkhA dA, karI itanI nahI bharesA kalakA kicita, palame... have hera... he .. huM tapasvIrAja ! Apanu pAraNu kayAre thavAnu che? tyAre agnizamAM kahe che haju pAMca divasanI vAra che teA Apa mArA upara mahera karIne A vakhatanuM pAraNuM mArA ghera karajo. mane lAbha Apajo, tyAre agnizAM kahe che, he rAjana! kAle zuM thavAnu che te koI jANI zakatu nathI. lIdhele zvAsa pAcho mUkIzu ke nahi, khAdheluM anna pacAvIzu ke nahi tenA bharese nathI. mATe eka kSaNane paNa vizvAsa karyA vinA AtmasAdhanA karA. zajA kahe che ApanI vAta sAcI che, paNa mane khUba bhAvanA che. mArA ghera pAraNu karavAnu vacana Apo. tyAre tApasa kahe che, koI jAtanuM vighna nahi Ave te huM mAruM pAraNuM tamAre tyAM karIza. Ama kahI rAjAnA AmaMtraNano svIkAra karyAM. jaina dharmanA satAmAM ne AmAM ATale phera che. jaina munie atithi che. jema atithinI kAI tithi nirmANa na hoya tema saMtA kaye divase kayAM gaucarI padhAraze te nakkI na heAya. khAra vratamAM agiyAra vrata tamane svAdhIna che paNa khAramuM vrata parAdhIna che. tamane game teTalA bhAva hoya paNa sata na padhAre te khAramu vrata pUruM na thAya. jainanA saMtA nirdoSa AhAranI gaveSaNA kare che. dazavaikAlika sUtramAM bhagava Mte kahyuM che keHdulhaau muhAdAI, muhAjIvi vi dullahA muhAdAI muhAjIvI, do vi gacchanti suggaI tibemi / deza. yu. a. 5, 3. 1, gAthA 100 zuddha AhAranA denAra A jagatamAM dubha che ne lenAra paNa durlabha che. AhAra zuddha hAya, lenAra zuddha hoya teA ane sugatimAM jAya che. jaina muni zaiAcarI jAya tyAre gupta rIte jAya. bahAra AMgaNAmAMthI dharmalAbha sUjhatA che ema na kahe paNa aMdara dhIme rahIne jAya. ane bahena ke bhAi sUtA hAya tA tenA hAthe khapa hoya teTalu vahAre. tame nirdoSa AhAra vaheArAvaze| te ghaNA lAbha maLaze. agnizarmAe mAsakhamaNane pAraNe mAsakhamaNu evA eka-be nahi paNa ghaNAM pUrva sudhI evA tapa karyAM che. chatAM tene tapa ajJAna tapa che. agnizarmAe guNusena Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 zAradA saritA rAjAne tyAM pAraNuM karavA javAnuM AmaMtraNa svIkArI lIdhuM. rAjA potAnA mahelamAM gayA. jaIne enI rANIne temaja nekara cAkarene kahI dIdhuM ke AjathI chaThuM divase ApaNe ghera mahAna tapasvI pAraNuM karavA AvavAnA che. tame badhA khaDe page temanI sevAmAM hAjara raheje ane emane khUba zAtA upaje te rIte pAraNuM karAvaje. ema badhAne khUba bhalAmaNa karI. pAraNunA divase rAjAne mastaka vedanA". mahArAjAnA manamAM khUba AnaMda che. tapasvInA pAraNAnI tenI rAha jotA hatA ke kayAre tapasvI padhAre ne huM temane pAraNuM karAvI pAvana banuM. paNa karmanI gati vicitra che. mANasa dhAre che juduM ne banI jAya che juduM. ahIM agnizarmAne pAraNane divasa AvI gaye. karana pAranA AyA tApasa AyA rAjadvAra, idhara bhUpa sira huI vedanA, cena na paDe lagAra. juDe mahalamAM parijana purajana karaneke upacAra che... zrotA tuma sunajo guNasena caritra pUra premase zrotA pAraNano divasa AvI gaye. tapasvI agnizama guNasena rAjAne tyAM pAraNuM karavA mATe jAya che. badhA tApase manamAM AnaMda pAme che ke ApaNuM gurudevanuM pAraNuM rAjAne ghera thaze. agnizamAMe rAjamahelamAM praveza karyo te divase guNasena rAjAne mastakamAM bhayaMkara vedanA thatI hatI tethI rAjyamAM hAhAkAra macI gayo che, AkhuM rAjakuLa AkuLa-vyAkuLa banI gayuM che. aMteuramAM rANuo rekakaLa kare che. meTA moTA vaide, hakIma ne maMtra-taMtravAdIo AvyA che. sau pitAnI zakti ne buddhino ajamAza kare che, paNa rAjAne vedanA ochI thatI nathI. rAjamahelamAM mANasanI AvajA khUba cAlI che rAjAnA nekare, rasoiyA ne paTAvALA badhA lamaNe hAtha daIne beThA che. rAjAne dardI ochuM thatuM nathI eTale darekanA mana ciMtAtura banI gayA che. AvA samaye tapasvIe rAjamahelamAM praveza karyo. jaina muni ane anya dharmanA muniemAM ATalo phera. jenamuni jyAM mANasonA TeLA hoya, mANaso khUba AvajA karatA hoya ane jamaNavAranI paMkata paDI hoya tyAM jAya nahi. agnizarmA tApasa tyAM gayA paNa ke temano Adara satkAra karatuM nathI ke tapasvI padhAro ema kahetuM nathI. rAjAne kema jaldI sAruM thAya tenI dhamAlamAM sau paDyA che. DI vAra tyAM ubhA rahyA paNa keIe tapasvIne pAraNuM karavAnuM kahyuM nahi eTale tarata tyAMthI pAchA pharyA. "bIjA mahinAnA upavAsanI pratijJAo rAjamahelamAM pAraNuM thayuM nahi. pahele ghera pAraNuM na thAya to bIje ghera javuM Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 115 nahi evI temanI pratijJA hatI eTale e mahA tapasvI tapavanamAM AvyA eTale badhA tApase pUche che gurUdeva! ApanuM pAraNuM haju nathI thayuM? ApanuM mukha haju karamAyeluM kema jaNAya che? zuM Apa haju rAjamahelamAM nathI gayA? agnizama tApasa kahe che huM tyAM gaye hatuM paNa rAjAne keI azAtAno udaya thaye che eTale AkhuM rAjakuLa nakaracAkaro badhA ciMtAtura banI gayA che. aMteura rahe che. huM thoDIvAra tyAM ubho rahyo paNa kaI Ave-padhAre ema kahI zake tema na hatuM. eTale huM pAcho Avyo chuM. tyAre . kulapati kahe che ke mahAtapasvI! je tame manamAM leza paNa krodha na lAvaze. rAjA khUba bimAra haze tethI AvuM banyuM. ene tamArA pratye to khUba bhaktibhAva che. e jAte pAraNuM vakhate ubhA rahe tevA che. mATe tame lezamAtra tenA upara kaSAya bhAva na lAvatA. tamArI varSonI sAdhanA na lUMTAya. agnizama kahe che gurUdeva! e te mAro kalyANa mitra che. mane tenA upara khUba prema che. huM koI nahi karuM. mane saheje tapanI vRddhi thaI. Apa mane bIjA mahinAnA upavAsa karavAnI pratijJA Ape. khaba prasannacitte agnizarmAe bIjo mahinAnA upavAsanI pratijJA karI. ahIM jevI pratijJA thaI ke tarata rAjAne mastakanI vedanA zAMta thaI gaI ane rAjAne yAda AvyuM ke meM Aje tapasvIne pAraNuM karavAnuM AmaMtraNa ApyuM hatuM. enA mANasane kahe che tame tapasvInA pAraNunuM dhyAna rAkhaje. te haju AvyA che ke nahi? tapasvIne jarA paNa duH kha na thAya tema karaje. tapasvI je kopAyamAna thaze te moTo anartha thaze. mahAna purUSo kapAyamAna thAya to kaoNnga nara rohizo keDo mANasone bALIne bhasma karI deze. A pramANe rAjA kahe che. have tenA mANaso zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 18 aSADa vada 13ne zukravAra tA. ra7-7-73 zAstrakAra bhagavAna trilokInAthe kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta thayA pachI jagatanA jIvone ajJAnarUpI aMdhakAramAMthI bahAra kADhavA ane jJAnarUpI prakAzanA paMthe laI javA siddhAMtamaya vANInI prarUpaNa karI. jIva anAdikALathI paradravyane svadravya mAnI tene vaLagI rahe che. A vItarAga vANI ane vItarAga zAsana mahAna puNyadaye maLyA che chatAM tamAre vahevAra, paisA ne patnI jeTalA vahAlA lAgyA che teTalI AtmasvarUpanI ramaNatA karAvanAra vItarAganI vANI vahAlI lAgI che? jyAre A catura cetana nijagharamAM ramaNatA karaze tyAre tenI ronaka badalAI jaze. mATe he mAnava! tArI eka kSaNa svAnubhUti Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 zAradA saritA vinAnI javA na de. jIvanamAM badhuM maLaze paNa gayele samaya pharIne nahi maLe. devatA ane nArakIne vadhumAM vadhu tetrIsa sAgaropamanA AyuSyanI apekSA e manuSyanuM AyuSya siMdhumAM bindu jeTaluM gaNAya. chatAM samajAya che? jJAnI zuM kahe che - chavAyuM che thoDuM jagamAM ne kAma che ghaNuM, A paLa paLa jAya amUlI (2) amathI gumAvazeAmA. meMgheruM A mAnavajIvana hAra jAzo mA... e mAnavaMtA, jyAM sudhI rega nathI AvyuM tyAM sudhI sAdhanA karI le. jema zeraDImAMthI rasa kADhIne kUcA pheMkI devAmAM Ave che tema dehamAMthI cetanadeva cAlyA jaze pachI dehane hindu jalAvI de che ane muslIma daphanAvI de che. mahAna puruSoe kAyA sArI rahI tyAM sudhI jJAna-dhyAna-vinaya, vaiyAvacca, tapa Adi karI lIdhuM ane tyAre ema lAgyuM ke have A kAyA kAma ApatI nathI tyAre badhuM sarAvIne saMthAro karyo. tIrthakara bhagavaMtoe paNa chelle saMthAre karyo che. e zarIrane sAdhana samajatA hatA. sAdhana dvArA sAdhyanI siddhi karI levI e mAnavajIvanane sAra che. | devabhavamAM Atma-sAdhanA karI zakAtI nathI tethI deva mAnavabhavane jhaMkhe che. vicAra kare, game te mATe cha khaMDane dhaNI cakravatI hoya te paNa devanI Rddhi pAse tuccha che. A deva mAnavabhavanI IcchA zA mATe kare che? samakitIdevane e vicAra thAya che ke huM ahIM game tevA daivI sukho bhegavI rahyo houM paNa mAre kALa aviratImAM jAya che. jaldI huM manuSya kyAre thAuM ne saMyama dhAraNa karuM. vicAra karajo ke A uttama mAnavabhava pAmIne zuM karuM chuM? A ghanaghAtI karmanI bhekhaDo toDavAno amUlya avasara che. tapasvIne joIne vicAra karo ke A kevo rUDo tapa kare che ne huM to savArathI uThIne khA khA karuM chuM. huM enA jevo tapa kema na karI zakuM? mArAmAM zuM khAmI che? tapa karavA puruSArtha kare. tapa na thaI zake te zuM kare? "tavesuvA parama vaMmara" sarva tapamAM uttama tapa hoya te brahmacarya tapa che. bhagavAna mahAvIrasvAmI mekSamAM javAnA hatA. trIsa varSe saMyama lIdhe paNa brahmacaryanI pratijJA aThThAvIsamA varSe laI lIdhI hatI. tamane have ema nathI thatuM ke huM ATalI ummare pahoMcI gayo chuM te brahmacaryanI pratijJA laI lauM. viSaya uparathI virAgabhAva jene Ave che tene kaNa name che? brahmacaryane prabhAva reva-rApara baMdhavA, navala-valasa-vinnaro baMbhayAri namasaMti, dukkaraM je karaMti te // . Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA . 117 deva, dAna, gAMdharvo, yakSa, rAkSasa, ane kinnaro je duSkara brahmacaryanuM pAlana kare che tene namaskAra kare che. brahmacaryamAM alaukika zakti che. eka vakhata nemakumAre ramatAM ramatAM kRSNa vAsudevane zaMkha hAthamAM lIdhuM ane saheja phUMka mArI tyAM AkhI dvArakAnagarI dhaNadhaNI uThI. kRSNa vAsudeva deDatA AvyA. mAro zaMkha keNe vagADa? mArA sivAya keInI tAkAta nathI ke A zaMkhane upADI zake. te vagADavAnI te vAtaja kyAM? kRSNa vAsudeve kemakumArane ce. aho ! ATalI choTI uMmaramAM eNe zaMkha vagADe? nakkI A kaI baLIye purUSa che. e moTe thaze tyAre mAruM rAjya laI leze. enA baLanuM mApa kADhavA kRSNa vAsudeva kahe che bhAI! cAla, ApaNA bemAMthI keNu vadhu baLavAna che te joIe. ema kahI kRSNa hAtha lAMbo karyo ne kahe che mAro hAtha namAvI de, to kemakumAre kRSNanA hAthane saheja AMcako mAryo ne tarata namAvI dIdhuM. have kemakumAre hAtha laMbAvyuM. kRSNa emane hAtha pakaDIne laTakyA. hIMcakA khAdhA te paNa nemakumArane hAtha namAvI zakyA nahi. kRSNa vicAra karyo ke A brahmacArI raheze te AnuM baLa vadhaze. mATe huM ene paraNAvI dauM to enuM baLa ghaTI jaze. TUMkamAM kahevAno Azaya e che ke brahmacaryamAM keTalI tAkAta che! mANasa viSayabhegamAM paDIne pitAnI zakti phanA kare che. zarIramAM viTAmIna lAvavA abhakSa khAI rahyA che. jJAnI kahe che je tuM brahmacaryanuM pAlana karIza te badhA viTAmIna AvI jaze. je mana-vacana-kAyAthI zuddha brahmacarya pALe che tene pUrvane vairI deva upasarga ApavA Ave te paNa dUra ubho rahe. tene sparza karI zake nahi evuM brahmacaryanuM teja che. tapa na thAya to A mahAna tapanI ArAdhanA karI lo. samajaNapUrvaka leze te sAruM che. nahi le te yAda rAkhajo ke - khAkhameM khapI jAnA baMdA miTIe mila jAnA, tame ceDA kare abhimAna eka dina pavanase uDa jAnA, hirA pahere, senA pahere, pahere tIDA sAcA, te ya eka dina kALa laI jAze khAkhameM khapI jAnA... eka divasa jarUra javAnuM che. vAraMvAra jIvane janma maraNa karavA paDe e keTalA duHkhanI vAta che. ApaNane e bhAva the joIe ke have jaldI jaldI mAro mokSa kema thAya? A uttama janma pAmIne have janma maraNanA trAsa nathI veThavA. mATe brahmacarya pALI levuM. evuM AMtana jagADI AjathI nirNaya kare ke ApaNA gharamAM eka tapazcaryA te thavI joIe. tapa-vrata pratyAkhyAnathI keTalo lAbha thAya che! bhalabhalA deva hArI jAya che. jyAM sudhI tapa che tyAM sudhI devAnuM paNa cAlatuM nathI? dvArakAnagarIne bALavA deva jhajhumIne rahyo hato. bhagavAna nemanAthe kRSNa Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 zAradA saritA vAsudevane kahyuM hatuM ke jyAM sudhI tArI nagarImAM eka paNa vrata -pratyAkhyAna haze tyAM sudhI ke deva udrapava karI zakaze nahi. bAra varSa sudhI barAbara vrata-niyamo cAlu rahyA. eka divasa gejhAro AvI ke bAra yojana lAMbI ne nava jana pahoLI evI dvArakA nagarImAM eka paNa vrata-paccakhANa nahi, te vakhate kaI sAdhu-sAvI paNa hAjara na hatA. tyAre ke pAyamAna thayelA deve be ghaDImAM bAra yojana lAMbI dvArakAnagarI sApha karI nAMkhI. tapa karavAthI bAhya upasargane nAza thAya che ane AtyaMtara karmarUpI zatru nAza thAya che. zarIra paNa nIrogI bane che. jamAlikumAra paDe che? :- jamAlikumAra kaMcakIne bolAvIne pUche che Aje kSatriyakuMDanagaramAM zuM che? zene utsava che? eka dizA taraphe janatA ATalA umaMgabhera kayAM jaI rahI che? tyAre kaMcukI kahe che mahArAjA! tame pUcho cho te mAMhene ekeya utsava ke mahotsava nathI. paNa kSatriyakuMDanagaranI bahAra bahuzAla nAmane udyAnamAM bhagavAna mahAvIra padhAryA che temanA vaMdana karavA mATe jAya che. ATalo saMdeza jamAlikumAre sAMbhaLe. eTalA saMdezAe kamAla karI. bhagavAna mahAvIranuM nAma sAMbhaLIne enA romasAya khaDA thaI gayA. zuM mArA nAtha padhAryA che! have to jaldI temanA darzana karavA mATe jAuM. have tene mahela jela je lAge. nATakanA dhamakAra kakaLATa jevA lAgyA. baMdhuo ! bhagavAnanA darzane javAne vega upaDe teya keTalo mahAna lAbha thAya che. eka vakhata eka zrAvaka paMcamahAvratadhArI saMtanA darzana karavA jaI rahyo hato. te vakhate rastAmAM eka mizraSTivALA mitra maLe. teNe pUchyuM ke tame kayAM jAva cho? tyAre zrAvake kahyuM ke gAma bahAra mArA taraNatAraNa gurudeva padhAryA che. temane vaMdana karavA mATe jAuM chuM. te vakhate pelo mitra pUche che emane vaMdana karavAthI zuM lAbha thAya? tyAre zrAvaka kahe che mahAna lAbha thAya che. zuddha bhAvethI saMtanA darzane karIe to karmanI bhekhaDe tUTI jAya che. eTale mizradaSTivALAe kahyuM tyAre to huM AvuM. ema kahIne vAMdavAne paga upaDe tyAM bIje mahAmithyAtvI mitra maLe. eNe kahyuM. kayAM jaI rahyA che tyAre mizraSTivALo kahe che saMta mahAtmAne vaMdana karavA jaIe chIe tyAre mahA mithyAtvI kahe che emane zuM vaMdana karavA che! e to melAghelA hoya che eTale mizradaSTivALo aTakI gaye. paNa zrAvaka te gurune vaMdana karavA gaye. jJAnI gurune vaMdana karIne pUchyuM gurUdeva! vaMdana karavA paga upADe tene zuM lAbha thaye? te vakhate gurUdeva kahe che e kALA aDada sarIkho hato te chaDelI dALa je thayo. kRSNapakSI daLIne zukalapakSI thaye. samakita sanmukha thayo paNa paga bharavA samartha nahi. anAdi kALane ulTa hata te sulaTo thayo. te jIva cAra gati vIsa daMDakamAM bhamIne deze GNuM ardhapudgala parAvartanamAM saMsArano pAra pAmaze. keTalo lAbha thayo? eka vAra AtmA taraphano Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 119 vega upaDaze te karmanA cUrecUra thaI jaze, mahAvIra prabhunI peDhI para te lAbha lAbha ne lAbha che. tamArA saMsAranI peDhI para te tamArA prArabdhamAM haze te lAbha maLaze. game teTale purUSArtha kare paNa je prArabdhamAM nahi hoya te nahi maLe.. tamAre bahAragAma javAnuM hoya tyAre vahelA sTezane pahoMcI jAva cho. paNa A AtmAnI Treina kyAre upaDaze tenI khabara nathI. ene sArA sTezane laI javI hoya to vegathI deDIne ahIM AvI jAva. jamAlikumArane vega upaDe che eTale kaMcukIone kahe che he devAnupriye! mAre prabhu mahAvIranA darzana karavA javuM che, te tame jaldI cAra azvano ratha taiyAra karo. mANasane AjJA ApI pote snAnagRhamAM gayA. snAna karIne rAjyanA niyama pramANe balIkarma karyuM ane bhagavAnanA darzane javAnI taiyArI vegathI karI rahyAM che. darzananA utkRSTa bhAvathI emanA kamanI bhekhaDa tUTavA mAMDI che. bhagavAna kahe che "mAne tti " karavA mAMDayuM tyArathI karyuM. kRSNa vAsudeva nemanAtha prabhunA vaMdana karavA gayA. e bhAva upaDe ke sAtamI narake javA yogya karmanA ThaLIyAne vikharIne trIjI narake lAvIne mUkI dIdhA. vaMdana karavAthI jIvane zuM lAbha thAya che. vaMdaNaeNaM bhaMte ! jIve ki jaNayai ? vaMdaNaeNaM nIyAgoyaM kamma khavei, uccAgoyaM kammaM nibandhai // ' utkRSTa bhAve vaMdana karavAthI nIca gotra karmane khapAve che ane ucca gotra karma bAMdhe che. paMcamahAvratadhArI saMtane joIne evA bhAva thavA joIe ke huM kyAre A banIza? kRSNa vAsudeve temanAtha prabhunA 18000 saMtene bhAvavaMdana karyA ane saMtone jaIne e ullAsa AvyuM ke huM mArA nAtha! zuM tAro darabAra zobhe che! - zuM e zobhI rahyA che mArA janavarIyA, jANe tarasyAne mIThA mIThA saravarIyA...zuM e zeAbhI. huM game te mATe vAsudeva houM, siMhAsane besato houM ane mAro game te darabAra bharAto hoya to paNa nAtha, tArA darabAra je mAre darabAra zobhato nathI. motInI mALA jevA ekeka saMte kevA zebhe che? AtmAnI mastImAM kevA masta che ane huM to saMsAranA kIcaDamAM phasAyo chuM. huM A mArga kayAre apanAvIza? AvA utkRSTa bhAva AvatAM karmanI bhekhaDo toDI nAMkhI jenA darzane pariNAma upara che. prasannacaMdra rAjarSie vacanathI ke kAyAthI koInI sAthe yuddha karyuM na hatuM chatAM manathI sAtamI narake javAne gya karmanA daLIyA bhegA karyA ane pAchI evI pazcAtApanI bhaThThI saLagI ane zuddha bhAvanI zreNIe manathI caDhyA to kevaLa jJAna pAmI gayA. manasmRtimAM kahyuM che ke - mana gva manuSyanAM vera vaghamokSayo: manuSyane narakamAM laI javAvALuM mana Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zAradA saritA che. sva ne meAkSamAM lai javAvALuM paNa mana che. mana jene hAya te sannI kahevAya ane mana na heAya te asanI che. asannIne dravya mana nathI paNa bhAvamana che. dravya manavALAne sArA khATAnI khakhara paDe che. rAga-dveSa kare che. dravyamana jaDa che. bhAvamana cetanavatu che. enAthI karmanA kSApazama jIva karI zake che. eka manane je jIte che te sarve ne jItI zake che. uttarAdhyayana sUtranA 23mA adhyayanamAM bhagavAna kahe che. ege jie jiyA paMca, paMca jie jiyA dasa, dasahA u jiNittANaM, savvasattU jiNAmahaM // utta. sU. a. 23, gAthA 36 je eka manane jIte che te pAMca indriyAne jIte che ane pAMca indriyAne jIte che te dasa prANane jIte che. e dasane jIte te AtmAnA sabhAva zatruone jIte che. mATe ApaNA manane zubha pravRttimAM joDavuM ke azubha pravRttimAM jovuM te ApaNA hAthanI vAta che. jamAlikumAranuM mana bhagavAnanA darzana karavA talasI rahyuM che. eka tarapha ratha taiyAra karavAnI sArathIne AjJA ApI che ane snAna karI pate zaNagAra saje che. have te prabhunA darzana karavA bahuzAla udyAnamAM kevI rIte jaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - jINusena ane agnizamAM caritra cAle che. kAine ema thAya ke vyAkhyAna pachI caritranI zI jarUra che. amuka vyakita mATe dharmakathA paNa jarUrI che. kathAnu ceAgathI paNa jIvA dharma pAmI jAya che. je AtmA tattvanI vAta samajatA na heAya tene kathAnuM yAgamAM AnaMda Ave che. dharmakathA sAMbhaLavAthI paNa mananA adhyavasAyA nirmaLa bane che. guNusena rAjAne ghera agnizamAM tApasa mAsakhamaNanA pAraNAnA divase pAraNu karavA mATe gayA rAjAne khUba bhAvathI pAraNuM karavA mATe AmatraNa ApyuM hatuM. enA bhAvamAM khAmI na hatI. ghera jaine emanA mANasAne kahI dIdhu hatu ke ApaNe tyAM chaThThuM divase mahAna tapasvInA punita pagalA thaze. temane mahinAnA upavAsa che mATe temane zAtA upajAvo. enA manamAM khUba AnaMda hatA. paNa jJAnI kahe che tuM game tema kara paNa kanA lekha upara kAi mekha mArI zake tema nathI. karyAM te kahe che huM tArI sAthe Avu chuM. rAjAnA mastakamAM bhayaMkara veDhanA thavAthI badhA temanI sAravAramAM paDayA eTale tapasvIne Ave, padhAro, ema na kahyuM tethI khIjA mAsakhamaNanI pratijJA karI lIdhI. AyA dhyAna rAjAkA jakha gaI zIza vedanA dUra, Azrama me' A kahe kara joDI, taba thA sau majabUra, zIdhra padhArA karI pAraNA, kara saba mApha kara hA... zrotA numa suno samarAdityamA caritra suhAvanA... Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 121 A tarapha agnizarmAe bIjA mAsanA upavAsanI pratijJA karI lIdhI pachI zuM banyuM rAjAnuM pharI pAraNu mATe AmaMtraNa rAjAne mastakanI vedanA zAMta thaI eTale tarata enA parivArane pUchayuM ke Aje ApaNe ghera ugra tapasvInuM pArAyuM che. te teo pAraNuM karavA mATe AvI gayA ke have AvavAnA che? tyAre enA mANaso kahe che e mahA tapasvI AvyA hatA paNa ApanA mastakanI vedanA khUba hatI eTale meM ciMtAmAM hovAthI koIe temano Adara satkAra karyo nahi eTale teo pAchA pharyA haze. A sAMbhaLIne rAjAne phALa paDI zuM e mahA tapasvI mArA AMgaNe AvI ne pAchA pharyA? ke kamabhAgI ! keTalI vinaMtI karI tyAre mAruM AmaMtraNa svIkAryuM ne AvuM banyuM? rAjAnA manamAM khUba ciMtA thaI. haju pitAne vedanA maTI che paNa zarIra asvastha hatuM chatAM rAjA ubhA thaI gayA ane sIdhA tapovanamAM AvI kulapatine praNAma karIne kahe che gurUdeva! meM moTe aparAdha karyo che. mArA ghera tapasvI pAraNuM karavA AvyA tyAre mane mastakamAM sakhata vedanA upaDI hatI eTale teo mAre tyAM AvyA ne pAchA pharyA tenuM mArA manamAM khUba duHkha thayuM che. mane tapasvI pAse javA de. guNasena rAjAne khUba pazcAtApa thAya che. agnizama pAse jaI namana karIne kahe che gurUdeva! kSamA kare. huM mahApApI chuM. Apane huM AmaMtraNa ApI gayo ne Apa padhAryA paNa mArA mastakamAM atula vedanA hovAthI mane bhAna na hatuM tethI Apa pAchA pharyA. paNa haju to ene e ja divasa che. te Apa mArA mahelamAM padhAro ane sukhapUrvaka pAraNuM karI mane pAvana kare. meM Apane asamAdhi karI. mArI bhUla thaI che. mane kSamA karo. A rIte khUba AjIjI kare che tyAre agnizarmA kahe che rAjana! tamArI bhUla nathI. tamAre duHkha lagADavAnI jarUra nathI. Aje mArA tapanI kasoTI che. tamArI dAnAMtarAya ane mArI lAbhAMtarAya haze mATe Ama banyuM. tame raDaze nahi, mArA aMtarAya karmanA kAraNe badhe bhAva bhajavAI gaye. ane mAre niyama che ke huM je ghera, prathama jAuM tyAM pAraNuM thAya to mAre karavuM ane na thAya to bIjA mAsakhamaNanI pratijJA laI levI. te anusAra meM bIjA mAsakhamaNanI pratijJA karI lIdhI che. mAro niyama eTale niyama. emAM kaI rIte pheraphAra thaI zake tema nathI. rAjA dhruske ne dhruske raDI paDyA. tathA mArA parivAre keIe upayoga na rAkhe tyAre Ama banyuM ne! munine keTalI asamAdhi upajAvI, have to koI upAya cAle tema nathI. have rAjA kulapati pAse jaIne vinaMtI kare che pharIne mA khamaNanuM pArANuM mAre tyAM thavuM joIe. A vakhate tapasvInuM pAraNuM mAre tyAM nathI thayuM tene mArA manamAM Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 zAradA saritA khUba kheda che. jyAM sudhI mAre tyAM tapasvInuM pAraNuM nahi thAya tyAM sudhI mArA dila mAMthI duHkha jaze nahi mATe AvatuM pAraNuM mAre tyAM karavAnuM AmaMtraNa svIkAre. kulapatie agnizamane kahyuM ke rAjAnA mastakamAM vedanA thavAthI ApanuM pAraNuM nathI karAvI zakyA tenuM temanA manamAM khUba duHkha thAya che mATe tame AvatuM pAraNuM temane tyAM karaje. tapasvI kahe jevI ApanI AjJA. kulapatie rAjAne kahyuM ke kAlanI keIne khabara nathI paNa kaI jAtanuM vinA nahi Ave to Apane tyAM pAraNuM karaze. have bIjI vakhatanuM AmatraNa tApase svIkAryuM ane avasare pAraNuM karavA jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 19 aSADha vada 14 ne zanivAra tA. 28-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtakarUNanIdhi vIra bhagavate jagatanA jIvanA uddhArane arthe Agama vANa prakAzI. bhagavAna kahe che he bhavya jIvo! saMsAra rUpI sAgarane taravA mATe A mAnavabhava maLyo che. koIpaNa mANasa dariyAmAM DUbavAnI aNI upara hoya te vakhate kaI tene ugAranAra maLI jAya to tene keTalo upakAra mAne che ! tema jJAnIoe ApaNA upara kaMI ocho upakAra nathI karyo. A paMcamakALamAM ahIM avadhijJAnI, mana:paryAyajJAnI ke kevaLajJAnI nathI ke ApaNI zaMkAnuM samAdhAna karI zake. atyAre je ApaNA mATe taravAnuM keI sAdhana hoya to AgamanI vANI che. e Agama vANI gamaze, tenA upara rUcI thaze tyAre rAga, dveSa, kaeNdha, mAna, mAyA ane lebhAdi kaSAye meLA paDaze tyAre prabhunA vacana upara zraddhA thaze. jema keI mANasane tAva Avyo hoya te ene khAvAnI rUcI thatI nathI paNa roga maTI jAya te khAvAnI rUcI jAge che tema jIvanA rAga-dveSa ane kaSAya rUpI roga jaze tyAre Agama vANInI rUcI jAgaze. jJAnI kahe che cAra kaSAye kevI che - koho pIiM paNAsei, mANo vinnynaasnno| mAyA mittANi nAsei, loho svv-vinnaasnno|| daza. sU. a. 8, gAthA 38 ke premane nAza kare che, mAna vinayane, mAyA mitrAcArIne nAza karAve che Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 123 paNa lAbha te samagra guNAne nAza karAve che. anAdikALathI jIva viSaya ne kaSAyane vaza thayA che. kaSAye rAta-divasa Atmika dhana lUMTI rahyA che. jema koI vyakita dhana laIne aTavI pasAra kare che te vakhate rastAmAM bahAravaTIyA maLI na jAya tenI sAvadhAnI rAkhatA jaldI aThavI pasAra karI jAya che te rIte jJAnI kahe che kaSAya rUpI bahAravaTIyA tAru Atmika dhana lUMTI na jAya tenI kSaNe kSaNe sAvadhAnI rAkhIne saMsAra aTavIne pAra karI jA. kaSAyane puSTa karanAra hAya tA viSayA ane tenI sAmagrI che. mATe viSaye pratyethI virAga Ave, viSayA jIvane viSa jevA lAge teA cAreya kAcA nabaLA paDI jAya. tene si Mcana na maLe te enu vRkSa kayAMthI vadhe! tyAre saMsAraneA pAye paNa hacamacI jaze ane saMsAranA sukhanA rAga karatAM paNa vItarAga vacana pratye vadhu rAga thaze. saMsAra eTale zuM? saMsaraLa vRti saMsAra: '* sarakavu tenu nAma saMsAra. kayAMthI sarakavAnu che? eka bhavamAMthI khIjA bhavamAM, eka pudgalathI khIjA pudgala para eka karmanA udayathI khIjA kamekraya para, eka pravRttithI khIjI pravRtti para, sukhamAMthI duHkha para ne duHkhamAMthI sukha para ane eka bhavamAMthI khIjA bhavamAM javu tenu nAma saMsAra che. A rIte karmane vaza thaIne saMsAramAM bhamatAM A jIvane anaMta pugA parAvartanakALa vyatIta thaI gayA te paNa haju AreA kema nathI AvatA ? eka karmanA uddaya parathI khIjA kanA uddaya para khasavuM tenuM nAma saMsAra che. kSaNe kSaNe saMsAramAM vastunI paryAye palaTAya che. atyAre zAtAnA udaya vartatA hoya ane kalAka pachI azAtAne udaya thAya che. Aje mANasa meTo zrImaMta hAya che ane kAle e puNyAya khalAsa thatAM pApanA udaye AjanA karADapati kAle rApati (garIkha) khanI jAya che ane puNyAya jAgatAM rADapati. karoDapati anI jAya che. Aje tamArUM lAbhAM tarAya karma tUTayuM teA lAbha maLI jaze paNa enI sAthe bhAgAMtarAyane udaya thaze te maLelu bhAgavI zakazeA nahi. khUba purUSArtha karIne jJAnAvaraNIyane DhamAnyu hAya tyAM ekAeka danAvaraNIyanA uddaya thatAM AMkhe jhAMkhapa AvI jAya. dekhAtu baMdha thaI jAya che tema atyAre kAI mANasanA yazeAkIti nAmakarmanA udaya cAlatA hAya, cAre dizAmAM enA caza phelAyele hAya tyAM ekAeka apayaza nAmakarmanA uddaya thaI jAya che. AvuM tame nathI jotA ? sItAjInA dAkhalA laie. sItAjI rAmacaMdrajInI sAthe vanamAM gayA. te vakhate rAvaNa sItAjIne haraNa karIne laI gayA. pAchaLa rAmacaMdrajIne keTalu kaSTa paDayu che! zu rAmane bIjI sItA nhAtI maLatI? ene ghaNI sItAe maLI raheta paNa sItAmAM je satItva hatu te alaiAkika hatu. tema zamanuM paNa hatu. have rAma - 9 lakSmaNa ane hanumAnajI kaSTa veThI rAvaNane harAvIne sItAjIne laMkAmAMthI lai AvyA pachI sItAjIne Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 zAradA saritA paTarANIpa ApavAmAM AvyuM. e vakhate sItA mahArANInA zubha karmane uya hatA ke e je kahe teTalu thatu hatu. enI sevAmAM hrAsaDhAsIe hAjara rahetA hatA. enI AjJAnuM ke I ullaMghana karI zakatu na hatuM. e sItAjInA jyAre azubha karmanA uddaya thaye| tyAre aAvyAnI prajAmAMthI kAI ajJAna vyakita khelI ke AvA samrATa rAvaNane ghera gayA pachI e sItA zuM satI rahI haze! eTalA zabde enA azubha karmanA uddaya thayA. devAnupriyeA! tamane samajAya che ne ke karmanI gati kevI vicitra che! kSaNa pahelAM kevI kaMcana jevI kAyA haiAya che ane kSaNavAramAM zuM ane che! eka samaya evA hAya ke jyAM jAe tyAM tamane mAna maLe, saiA khammA khammA kare ane eka samaya eve AvI jAya ke koi tamArA sAmuM paNa na juve. jaza maLavAne badale juttAnA mAra paDe. karmanA udaya AgaLa meATA cakravartinuM abhimAna paNuM heThuM paDI jAya che. A karmanA udayanuM jene bhAna hoya te karmabaMdhana thAya tevuM eka paNa kA na kare. A jIvane saMsAramAM kayAM sukha che! ghaDIkamAM sukha ne ghaDIkamAM duHkha, ghaDIkamAM ha ne ghaDIkamAM zAka. ghaDIkamAM rAga ne ghaDIkamAM dveSa. AvI rIte ekabIjA upara sarakavuM tenuM nAma saMsAra. AkhA saMsAra karmI ane mehanI gulAmI nIce cAle che. eka divasamAM paNa keTalIya vakhata sukha-duHkhanA prasaMga upasthita thatA haze. tamArU dhAryuM thAya te sukha ane dhAryuM na thAya teA du:kha thAya che ne? sItAjI mahArANI banIne aceAdhyAnA mahelamAM mhAlatA hatA. ane garbhavatA hatAM te vakhate ene keTaleA AnaMda haze! paNa leAkavacanathI sItAjI garbhavatA hatA te samaye rAme emane vanamAM mekalyA te vakhate kevA duHkhamAM mUkAi gayA! garbhavatI khAInI sA yA kare che tyAre rAma leAkavacana sAMbhaLIne dhIraja dhArI zakyA nahi. sItAjIne evI sthitimAM ekalA aTUlA nirAdhAra jaMgalamAM meAkalI dIdhA. jaMgalamAM vAgha varUnA trAsathI bacavA mATe eka nAnakaDuM zasra paNa na hatu. bhUkha lAge te khAvA sAthe bhAtu na hatuM. are! prasUti thAya tyAre aDhalavA khIjuM vajra paNa na hatuM. AvI sthitimAM ga!Dha jaMgalamAM sItAjIne mUkyA. kevA sukhamAMthI kevA duHkhamAM javuM paDayuM! mUkavA janAra sArathI paNa khUba raDayA ke A mArA pApI peTane khAtara mahAsatI sItAne mAre A sthitimAM jaMgalamAM mUkavA paDayA? kevA pApI chu? sItAjIne jaMgalamAM mUkI sArathI azrubharI AMkhe pAcho pharyo. sItAjI ekalA paDyA paNa e rAmacaMdrajIne jarAya doSa kADhatA nathI. peAtAnA pApakarmanA udayathI A badhu banyu che ema mAnatA hatA. "sItAjInA cAritranA prabhAva :- AvA duHkhamAM paNa sItAjInA puNyadaye eka rAjA pharavA mATe jaMgalamAM AvyeA. sItAne joIne manamAM thayuM ke A! strI keAI satI che. paNa kaSTamAM AvI paDI che. peAtAnA dharmanI bahena gaNIne peAtAnA mahelamAM Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 125 laI gaye. tene mATe badhI vyavasthA karI ApI ane tyAM lava ane kuza e be putrone janma Apyo. tyAM ke puNyane udaya thaye. sukhapUrvaka prasUtinuM kArya pUrNa thayuM. baMne putrane uchere che paNa manamAM nAmakaleza ke kaSAyano kaNIye nathI Avato. e ema vicAratA hatAM ke he jIva! sukha ane duHkha e te tArA zubhAzubha karmane udaya che emAM akaLAvAnuM zuM? AvI tAtvika daSTi AvI jAya to jIvane akaLAmaNa thAya! tyAre e te samaje che ke jeTaluM mane duHkha Ave che teTalo mArA karmane kacare sApha thAya che. AvI tatvadaSTi Ave te azubha dhyAna aTakI jAya. jIvanamAM AvA prasaMge te vAraMvAra AvyA karaze temAM samajIne zubhabhAvamAM TakI jaIza te karma nahi baMdhAya ane azubha bhAvamAM jaIza te karmanA pahADa khaDakAI jaze. A sItAjInuM tattvajJAna hatuM. "sItAjInA kameM pharI agniparIkSA ane temAM meLavele vijaya" pharIne eka vakhata e prasaMga AvyuM ke sItAjInI rAme agniparIkSA karI. sItAjI agninA kuMDamAM paDyA tyAre agnine kuMDa enA satItvanA prabhAvathI pANIthI bharAI gaye ane sItAjI snAna karavA lAgyA ane kuMDa devanuM vimAna banI gayuM. sItAjI ane tenA putra lava-kuza te vimAnamAM besI gayA. te vakhate rAma kahe che sItAjI! tame mahAna satI che. have ayodhyAnI mahelAtone pAvana kare. tyAre sItAjI " kahe che have mAre mahelamAM nathI AvavuM. mane mahela jela jevo lAge che ane je karmo mane traNa traNa vAra ThagI che tenI sAme mAre yuddha karavuM che. devAnupriye! sItAjIne eka bhavamAM traNa traNa vAra duHkha AvyuM. chelle sukhano samaya Avyo ane rAmacaMdrajI mAnabhera mahelamAM AvavAnuM kahe che tyAre AnaMda na thaye. paNa zuM bolyA. zubha karma mane pralobhana Ape che paNa svAmInAtha! A kameM mane traNa traNa vAra chetarI che. mArA bhAgyadaye mane rAma jevA pati maLyA paNa kameM mane vanamAM vaLAvI dIdhI. tyAM patinI sAthe rahI AnaMda karavA na dIdhe paNa rAvaNa uThAvI gayo. tyAMthI chUTI ayodhyAmAM AvI paTTarANInuM pada maLyuM paNa tyAMthI acAnaka mArA karme mane vanamAM mokalI dIdhI ane pAchI pharIne agniparIkSA thaI. A rIte vAraMvAra kameM mane chetarI che. have to huM sAvadhAna banI gaI chuM. mAre chetarAvuM nathI ane karmanI kedamAMthI mukta banavA ane zAzvata sukha meLavavA mATe cAritra aMgIkAra karIza. rAma karagare che. ayodhyAnI prajA jhUre che, raDe che ne kahe che ke mahAna satI! amArI mAtA. tame amane choDIne kayAM jAo cho? badhA pagamAM paDe che paNa sItAjI lalacAtA nathI! je duHkhamAM dIkSA lIdhI hota to kaI ema kaheta ke duHkha paDayuM eTale dIkSA lIdhI paNa have to khammA khammA che chatAM kevA sArA bhAva che ! bela devAnupriye ! tame ho te zuM kare? tame ho te ema kahe ne ke pachI dIkSA levAze. atyAre AvA mAna-pAna maLe to keNa choDe ! sItAjI kahe che he rAma! have mAre ne tamAro Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 zAradA saritA sabaMdha pUro thaye. mAre ne tamAro sabaMdha te anekavAra thayuM che. have sabaMdha pUro thAya che. tame raDaze nahi, khUraze nahi ema kahIne pitAnA mAthethI vALanI laTe utArIne rAmanI pAse nAMkhe che. AthI rAmacaMdrajIne mUcha AvI jAya che. bhAnamAM Ave che ne jhUre che. te vakhate lakSmaNajI kahe che meTA bhAI ! tame A zuM kare che? mArA bhAbhI nehabharelo saMsAra choDI saMyamI bane che te ApaNe dIkSA mahotsava ujavavAno che. aMte sItAjI saMyama le che. TUMkamAM game tevA prasaMge AvI jAya paNa jenAmAM tatvajJAna che te sArA ane khoTA baMne prasaMgamAM samatola rahI zake che. sItAjImAM tattvajJAna hatuM te mahAna duHkhanA prasaMgamAM paNa pairya rAkhyuM ane karmanA baMdhane toDI nAMkhyA. ' jene AtmA jAgrata bane che te jamAlikumAra kaMcukIne pUche che ke Aje zuM che? tyAre te kahe che ke devane, yakSane ke kinnarane koI mahotsava nathI. A badhA loko AnaMdabhera jaI rahyA che tenuM kAraNa e che ke__"evN khalu devANuppiyA samaNe bhagavaM mahAvIre jAva savvaNNU savvadarisI mAhaNa kuMDaggAma Nayarassa bahiyA bahusAlae ceie ahArUvaM uggahaM jAva viharai teNaM ee bahave uggA bhogA jAva - appegaiyA vaMdaNavattiyaM jAva nniggcchi|" he devAnupriya! Aje ApaNA nagaranI bahAra zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. kaMcukIne ATaluM bolatA mukha upara AnaMda samAto nathI. prabhu bahuzAla nAmanA cityamAM birAje che tyAM A badhA prabhunA darzana karavA ane temanI vANI sAMbhaLavA jaI rahyA che. ATaluM sAMbhaLatAM jamAlikumArane saMsArano AnaMda AkarA lAgyA. basa have te laganI lAgI che prabhunA darzananI. - baMdhuo ! tamane zenI laganI lAgI che dhananI ke dharmanI? bole--bole. jaladI karo. lakSmInI laganI chene? eka lAkha maLyA te daza lAkha kema meLavuM ane daza lAkha maLyA to keDa kema meLavuM! jema jema dhana vadhatuM gayuM tema tema bhega vadhatA gayA. varSothI upAzrayamAM vyA, saMta samAgama karyo, meTA graMthe vAMcyA paNa jIvanamAM sudhAre thayo? eka saMtanA samAgamathI vezyA jevI vezyA zrAvikA banI gaI. thUlibhadra kezyAne ghera cAturmAsa rahyA ne kezyAne zrAvikA banAvI dIdhI. e kazyAe niyama karyo hato ke huM mArA gurUjI sthUlibhadrajInI sAthI zrAvikA kayAre kahevAuM! kaI karmodayathI sAdhu paDavAI thato hoya ane tene saMyamamAM sthira kare tyAre. eNe to sAdhune sthira banAvavAnI pratijJA karI paNa tame zuM karyuM ? tamArAmAM eTaluM pANI che ke mArA gharamAM nAnA ke moTA koI dharma pAmyA vinA na rahevA joIe. mArA AkhA Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 127 gharanAne huM jaina dharma pamADuM te huM sAce zrAvaka chuM. are ! sAdhunA saMge pazuo sudharI gayA. paNa tame na sudharyA. vAgha ne siMha kadI ghAsa na khAya paNa balabhadra muni jaMgalamAM rahetA hatA temanA saMyamanA prabhAvathI vAgha ne siMha jevA kura prANIo temanI pAse AvIne besatA hatA. emanA saMgathI vAgha ne siMhe mAMsa khAvAnuM choDI dIdhuM ane nirNaya karyo ke have ApaNe ghAsa khAvuM. A vAgha-siMhe emanI praNAlIkA choDI dIdhI paNa mArA bhagavAna mahAvIranA zrAvakane chAtI toDIne kahIe chIe ke he devAnu priye ! zrAvakane mATe rAtri bhojana karavuM e mAMsa bhakSaNa karavA barAbara che, paNa haju choDatA nathI. eka TaMka ochuM khAzo to zuM paDI javAnA che ! kadAca dukAna vahelI baMdha thaze te kamANI kaMI bahu ochI nahi thaI jAya. rAtri bhojana karavuM e mahA pApa che. mATe kAyama rAtri bhojana baMdha karo. chevaTe nA bane to cAturmAsanA divasomAM to avazya rAtri-janano tyAga kara joIe. amuka uMmara thAya eTale brahmacaryanI pratijJA laI levI joIe. e jaina dharmanI praNAlIkA che. kezAe AgaLa zuM vicAra karyo ke je mAre saMga kare te badhAne huM dhama pamADuM. jena-dharma pAmyA pachI ene ghera je purUSo bheganI IcchAthI AvatA te badhAne pratibodha pamADIne vairAvI banAvIne bhagavAna pAse mekavatI. bhega mATe AvelAne vega levAnI kaLA zIkhavADI bhegIne yogI banAvI dIdhA. jyAre dharma pAmI na hatI tyAre je kaI Ave tene kema bhegI banAvavA te AvaData hatI. ane dharma pAmyA pachI bhega mATe AvelAne kema tyAgI banAvavA te AvaData hatI. AnuM nAma dharma pAmyA kahevAya. ene dharma e rUcI gayo, enA aMtaramAM dharma e spazI gaye ke bheganA kIDA banIne je tene ghera AvatAM te badhAne bhagavAnanA sAdhu banAvavA lAgI. baMdhuo! tame ATalA upAzraye Ave che paNa dharmanA svarUpane yathArtha samajatA nathI. vezyA jevI vezyA sAcI zrAvikA banI gaI ane tame sAcA zrAvaka na bane keTalI zaramajanaka vAta che! viSaya viSa jevA che eTale te jarUra samajI leje. je purUSe viSane jIte che tenI draSTimAM parastrI nAgaNa jevI dekhAya che ane je bahena zIyaLavaMtI che tenI daSTimAM parapurUSa nAga jevA dekhAya che. e kAma upara vijaya meLavI zake che. jamAlikumAra saMsAranI mojamajhA uDAvI rahyA hatA. paNa khabara paDI ke kSatriyakuMDa nagaramAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. tyAM badhA raMgarAga cheDI dIdhA. prabhunuM nAma sAMbhaLI enA sADAtraNa koDa remarAya khaDA thaI gayA, aho mArA nAtha padhAryA che ane huM ahIM beThe chuM. have mArAthI mahelamAM kema besI rahevAya? muMbaI nagarInA zrAvake bhAgyavAna che ke muMbaImAM koI mahArASTra, kaI gujarAta, to kaI kAThIyAvADathI hAlI cAlIne saMta padhAre che ane tame je gharamAM besI Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 zAradA saritA rahetA heA teA kevA kamabhAgya che! satanI pAse AvIne je kaMi sAMbhaLeA che temAMthI gheADu' paNa AcaraNa kare te sAMbhaLyAnI sArthakatA che. jamAlikumAra temanA kauTuMbika purUSone khelAvIne kahe che : "khippAmeva bho devANu ppiyA ! cA ughaMTaM AsarahaM juttAmeva uvaTTaveha " huM kauTuMbika purUSo ! tame cAra ghaTavALA ane cAra gheADAnA ratha mArA mATe taiyAra karAveA. enu hRdaya tA haiM tuTyuM ne AnadathI prapullita banI gayuM che. tamane neTanA baMDala joine AnaMda thAya che ne? Ave! AnaMda dharmanA rAhe batAvanAra dharmagurUone joIne thavA joie. satAne, tapasvIne, brahmacArIne joine haiyuM harakhAI javu joie ane bhAvanA thavI joIe ke kayAre ame AvA banIe! have cAra ghaTAnA tha taiyAra thaze ane kevI rIte na karavA jaze tenA bhAva avasare kahevAze. " caritra " - guNusena ane agnizarmAnI kathA cAle che. agnizarmAe khIjA mAsanA tapa zarU karyA che. tapa e karmAne khALavAnI agni che. samajaNapUrvakanA tapa karmAne khALe che. bhagavAna kahe che ke tapa karatAM tApa na thai tene khyAla rAkhajo. jema agnimAM jeTallA lAkaDA nAMkhIe teTalA svAhA thaI jAya che tema AtmA upara ka rUpI kASTA khaDakAyelA che tyAM sudhI tene khALavA tapanI jarUra che. paNa tapanA tApa thaI jaze teA mahAna kanuM badhana thaze. sAdhana eka che paNa vidhipUrvaka upayoga na thAya tA mATu nukazAna kare che. jema aphINanA kephIo thADu thADu khAya teA pagamAM joma Ave che ane eka sAmaTu vADakAmAM ghALIne pI jAya te marI javAya che. mANasa AhAra vinA lAMkhe vakhata TakI zake che eTaleA pANI vinA TakI zakatA nathI. saMthAra karanAra jo pANI pIve te saMthArA lAMkhA cAle che ane pANI na vApare te sathA TUMka samayamAM sIjhI jAya che. pANI vidhithI pIvAya teA mANasa jIvI zake che ane kAI nadImAM DUbI jAya ne pANI pI jAya teA marI jAya che ne ? evI rIte tapa karavAmAM paNa vidhi joie. kAi sAsu upAzrayethI pauSadha pALIne ghera gayA ane vahue pAraNAnI taiyArI na karI hAya te sAsune gusso AvI jAya ne kahe ke vahu! tame te khAIne beThA che. tamane zenI khabara paDe! haju mArA mATe pAraNAnI taiyArI karI nathI. ema kahI krodhathI lAlacALa thaI jAya te bhagavAna kahe che te tapa nathI karyA paNa tApa karyA che. pauSadha karIne je lAbha thavA joIe te lAbha na thayeA. ulTA karma tUTavAne addale karma AMdhyA. agnizamAM tApasanuM pAraNu karAvavAnA guNusena rAjAne khUba utsAha che. kayAre pAraNAneA divasa Ave ne tapasvI padhAre ane huM pAraNuM kazavu. ema divase gaNe che. ema karatAM mahinA pUrA thayA. enA mANasAne badhAne kahI dIdhu che ke jojo tapasvInu Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 129 pAraNuM che. ApaNA mahAna puNyAya che. Aje teA be mahinAnA upavAsanuM pAraNuM che. tame badhA kharAkhara taiyArI karajo ane makha dhyAna rAkho. A vakhate sheja paNa bhUla na thAya. have agnizamAM pAraNAnA divase pAraNuM karavA Ave che tyAM zuM banAva bane che:- caDha AyA apanI sImAme' mAna bhaga mahipAla, sAte sainikekA jisane, kara diyA hAla behAla hA... sunate hI tana gai bhrakuTI, nayana ho gaye lAla ho... zrAtA tuma suno samarAdityakA caritra suhAvanA. paraNAne divase savAramAM rAjAne samAcAra maLyA ke ApaNA nagaranI bahAra kAi mAnabhaMga thayelA rAjA caDhI Avye che. ApaNA sUtelA sainikAne eNe ThAra karyA che. A samAcAra sAMbhaLI rAjAne khUba krodha Avye ane kahe che jaldI yuddhanI taiyArI karA. rAjyamAM doDAdoDI macI gaI che. pAraNAnI badhI taiyArI karAvelI che. paNa rAjA laDAI mATe lazkarI vyavasthA karavAmAM sheja rokAyA hatA. hAthI, gheADA, pAyadaLa madhu darabAramAM ubhuM che. yuddhanI bherI vAge che. kharAkhara A samaye agnizamAM tApasa rAjAnA mahelanA daravAje AvyA paNa mANaseAnI khUba bhIDa hatI. badhA laDAinI dhamAlamAM che. kAie tApasane padhAre eTaluM paNa na kahyuM eTale gheADI vAra ubhA rahI pAchA pharI gayA. rAjA kharAkhara vyavasthA karIne AvyA. yuddhanI sAmagrI badhI taiyAra thai. lazkara kharAkhara za sajIne ubhuM che ane kahe che ke have cAleA jaldI jaie. tyAre rAjA kahe che nA. mArA gurUdevane Aje be mahinAnA upavAsanu pAraNu che, te padhAravAnA che te temane pAraNuM karAvIe. mahAna tapasvInA AzIrvAda laIne ahIMthI prayANa karIe. eTale rAjA rAha joIne ubhA che. te vakhate koie pUchyuM ke sAheba keAnI rAha joi rahyA che. ? tyAre kahe ke tapasvInI. teA kahe e teA Apa laDAI mATe yuddhanI vyavasthA karavAnA kAryAMmAM hatA. te vakhate AvIne pAchA cAlyA gayA. haju gAmanI bahAra pahoMcyA haze. "rAjAne pazcAtApa" A sAMbhaLatAM guNusena rAjAnA hAMzakaza uDI gayA. dhikakAra che mane! mArA kevA pApanA uya che ! huM rAha joine ubhe chuM. tApasa kyAre padhAryA ne pAchA gayA. mArI bhUlane kAraNe khIjuM mAsakhamaNu thayu. jaldI jAuM, nahitara e mahAtapasvI tapAvanamAM paheAMcI jaze te trIjuM mAsakhamaNu karI leze. aMdhue ! vicAra karo. gusena rAjAnI keTalI pavitra bhAvanA che! laDAImAM javAnuM paDatuM mUkI tyAMthI jAte doDayA. nagaranA daravAjA bahAra tapasvI maLI gayA. temanA caraNamAM paDayA ane jema khAvAI gayela bALakane polIsa geTe besADe ane traNa cAra kalAke enI mAtA maLe te bALaka jema mAne vaLagI paDe che. ane raDe che tema guNusena rAjA agnizarmAne vaLagI paDayA. pahelAM te khUba raDayA pachI svastha thaine Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 zAradA saritA bolyA gurUdeva! Aje meM pAraNanI pUrNa taiyArI karI che. mAre acAnaka laDAImAM javAnuM thayuM che, chatAM ApanI rAha joIne daravAje ubho hato. te pahelAM huM aMdara laDAInI taiyArI mATe sUcanA ApavA gaye te samayamAM A5 AvIne cAlyA gayA ane amAruM keInuM dhyAna na rahyuM. haju to Apa tapovanamAM pahoMcyA nathI to mArA ghera pAraNuM karavA padhAre. tapasvI kahe huM tamAre tyAM AvyuM hatuM paNa yuddhanI taiyArI cAlatI hatI ane keIe padhAre eTaluM paNa na kahyuM eTale thoDIvAra rokAIne huM pAcho pharyo chuM. mAre niyama che ke huM ekavAra pAcho pharyo pachI pharIne jato nathI. e mAre niyama che mATe have mane Agraha na kare, kAraNa ke tapasvIo pitAnI pratijJAnuM pAlana karanArA hoya che ane AhAra maLe ke na maLe temAM samabhAva rAkhe che. mATe tame ciMtA na karo. rAjAne khUba duHkha thAya che ke huM ke pApI ! Apane bhUkhanI pIDA keTalI satAvatI haze! huM pAraNuM karavAnuM AmaMtraNa ApIne pAraNuM karAvatuM nathI. enA karatAM AmaMtraNa na Apato houM te sAruM. bIjA kaI te pAraNuM karAve ne! gurUdeva ! huM ApanI sAme kyA moDhe bolI zakuM. mane kulapati pAse jatAM paNa zarama Ave che. pitAnI bhUlano pazcAtApa karate rAjAne joIne agnizarmAne vicAra thayo ke aho ! rAjAnI keTalI pavitra bhAvanA che! be vakhatathI huM tene gherathI pAcho pharuM chuM, tene tenA dilamAM keTale aphasa che, keTale jhUrApa che ane tene gurUvaryonI sevA karavAne ke anurAga che! jyAM sudhI huM tene ghera pAraNuM nahi karuM tyAM sudhI tene zAMti nahi thAya ema vicArI agnizarmA kahe che rAjana! tame nakAmo kheda pAmo che ! emAM tamAre koI doSa nathI. tame ciMtA na kare. tamane khUba duHkha lAge che te tenA mATe eka upAya che ke je bIjuM kaMI paNa nimitta ubhuM nahi thAya te pAraNAne divase tamArA gharane AhAra grahaNa kara. e tamArI prArthanA huM svIkAruM chuM. tame duHkha na lagADaze. rAjA kahe gurUdeva! ApanI mArA upara keTalI kRpA che! saMto to mahAna upakArI hoya che. meM Apane ATaluM kaSTa ApyuM chatAM Ape te mArA upara mahera karI che. Apano jeTale upakAra mAnuM eTale ocho che. ema kahI vaMdana karIne kahe che, have kulapati pAse darzana karavA jatAM mane lajajA Ave che eTale nathI jato. yuddhamAM javAnuM mana thatuM nathI. agnizamane vaMdana karIne rAjA pitAnA mahele AvyA. senApatine laDAimAM javAnI AjJA ApI. guNasena rAjAnuM lazkara jeI pelo rA ja bhayabhIta thaIne bhAgI gaye. ahIM rAjA ekeka divasa gaNe che. rAjyanuM kAma karato nathI. enuM mana tapasvInuM pAraNuM karAvavAmAM rame che. A tarapha agnizarmA pAchA AvyA joI tApasa pUche che zuM Aje pAraNuM nathI thayuM? tyAre agnizarmA badhI vAta kare che ane trIjA pAraNanuM vacana ApyuM che ema kahyuM eTale emanA gurU khuza thaI gayA ane abhinaMdana ApyA. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA , 131 have agnizamAM temanA tapamAM rakata che ane rAjA pAraNAnA divase gaNe che. trIjuM pAraNuM Avaze tyAre tapasvI tyAM pAraNuM karavA jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze, vyAkhyAna naM. 20 aSADha vada amAsa ne ravivAra tA. 29-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMta karUNAnIdhi zAstrakAra bhagavate A jagatanA jIvonA kalyANane mATe sAco rAha batAvatAM paDakAra karIne kahyuM he bhavya jIvo ! jAge, jAge ne jAge. kayAM sudhI mehanidrAmAM paDI raheze. A manuSyabhavamAM nahi jAge te kyAre jAgaze ane kayAre AtmasvarUpanuM bhAna thaze? anAdikALathI A jIva parane svamAnI sukhanI AzAmAM bhaTakI rahyo che. ApaNe AtmA ghaNI vakhata tIrthaMkara prabhunI pAse gayo haze paNa bhavanA pherA TaLyA nahi tenuM kAraNa e che ke prabhunA darzana je bhAvathI je rIte karavA joIe te rIte karyA nathI. tyAM jaIne paNa puddagalanA pUjArIe pudagalanI AzA karI ke prabhunA jevuM siMhAsana, chatra, cAmara A badhI Rddhi mane kayAre maLaze? evI AzA karI. paNa he prabhu, huM tArA jevo arihaMta kayAre bane evI bhAvanA na karI. gaye tAraka prabhu pAse paNa A khAlI hAthe. tame ahIM AvIne khAlI hAthe jAva che ke sAthe laIne jAva che? sAmAyika kare, piSadha kare, vyAkhyAna sAMbhaLe ke pratikramaNa kare, A samayamAM saMsAranA kAryane phAragati ApI devI joIe. saMsAranA badhA kAryane bhUlI javA joIe. jema keI mANasa peDhI uparathI chUTa thaye hoya pachI peDhImAM lAbha thAya ke beTa Ave te tene kaMI lAgatuMvaLagatuM nathI, tema tame paNa saMsAranA kAmakAjathI upAzrayamAM Ave tyAre nivRtta thaIne Ave che. upAzrayamAM praveza karatAM zuM bole che- nisihI-nisihI bole che ne? te zA mATe bole che? he prabhu! eTale samaya huM pApathI nivat chuM. ahIM azubha pravRttine vicAra na karAya. khissAmAM bIDInA bhUMgaLA laIne avAya nahi. kadAca lAvyA ho to upAzrayanA kaMpAunDanI bahAra pheMkIne AvavuM. AgaLanA zrAvake prabhune vAMdavA kevI rIte jatA hatA! ApaNe ahIM jamAlikumArane adhikAra cAle che. te prabhune vaMdanA karavA jaze tyAre kevI rIte jaze ! pitAnI pAse saceta aceta vastuo hoya te badhuM pAlakhImAM mUkIne jatA ane prabhunuM samosaraNa dekhe tyAMthI pAlakhImAMthI nIce utarI jatA ane mana-vacana ne kAyAne pavitra Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 zAradA saritA banAvIne prabhunA samosaraNamAM jatA ane prabhune vaMdana karatA, upadeza sAMbhaLatA hatA tenI kevI suMdara asara thatI hatI ane saMsAra khAre lAgatA palavAramAM choDI detA. paNa Aje jIva ATaluM sAMbhaLavA chatAM tene saMsAra khAra nathI lAgate tenuM kAraNa saMsAranA sukhane rAga che. sAruM maLavA chatAM kharAba nathI chUTatuM e jIvanuM ajJAna che. eka vakhata eka rAjA jaMgalamAM pharavA gaye ane suMdara svarUpavAna bhIlaDIne chANA vINatI dekhI meha pAme ne ene rAja mahelamAM laI Avyo. ene sAruM sAruM khAvAnuM Ape che, hIrA-mANeka ne motInA dAgInA paherAve che, bhAre mUlA vastro paherAve che. chatAM e bhIlaDI sUkAtI jAya che. ene mahelamAM gamatuM nathI. rAjA pradhAnane kahe che A navI rANI koNa jANe sUkAtI jAya che. pradhAna kahe che te davA karAvIe. sArA DokaTaronI davA levaDAve che paNa enuM zarIra sAruM thatuM nathI. aMdarano roga parakhAtuM nathI. amane paNa vicAra thAya ke cAra cAra mahinA sudhI zrAvako vItarAga vANI sAMbhaLe, sAmayika-pratikramaNa kare chatAM emane saMsAra kema bhUlAto nathI? kharekhara bhautika sukhanI bhUkha che mATe. dharma kare che ane saMsAranA raMgarAga cheDavA nathI. AvA jIvone AtmAnI game teTalI sArI vAta samajAvIe te paNa kayAMthI game? rAjAnI rANI khUba sUkAtI gaI. kiMmatI davAoe asara na karI. tyAre pradhAna kahe che sAheba! mane rANI meMpI de. enA roganuM kAraNa huM samajI gaye chuM. pradhAna vicikSaNa hato. samajI gaye ke A koI rAjakumArI nathI. gharagharamAM TukaDA mAMgatI ane jaMgalamAM vasatI bhIlaDI che. jiMdagImAM caNoThInA hAra sivAya bIjo dAgIne paheryo nathI. ene A mahela jela jevo ja lAgene ? ene ahIM kyAMthI game? A rANanI kevI dazA che! eka bhikhAraNane rAjya maLyuM tuM dAsI amara DhaLAve, bArIbAraNe TukaDA mUke, bhIkha vinA nava bhAve, jene Teva paDI nava jAve. pradhAna eka oraDAmAM rANIne rAkhe. cAre bAju gokhalA banAvI temAM roTalAnA baTakA mUkAvIne rANIne kahe che tamane bhUkha lAge tyAre khAI leje. have rANIne bhUkha lAge tyAre pilA gokhalA pAse jaIne bele- "Apa mAbApa" ane emAMthI TukaDA laIne khAya. A rIte karavAthI bhIlaDI sArI thaI gaI. ene mAMgIne TukaDA khAvAnuM ane caNoThInA hAra paheravAnuM gamatuM hatuM ane rAjAne rAjarANInuM pada ApI mahelamAM rAkhavI hatI. e kayAMthI bane? tema devAnupriye ! amAre tamane dharma pamADIne sAcA sukha apAvavA che paNa saMsArI ane bhautika sukhanA TukaDAnI Teva paDI che. game teTalI lakSamI maLe te paNa bhUkha maTatI nathI pachI mokSanA sukha kyAMthI maLe? kevA mohanA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA gADhamadhane badhAI gayA che? bhagavAna kahe cheH - bujjhijjatti tiuTTijjA, baMdhaNaM parijANiyA / kimAha baMdhaNaM vIro, kiMvA jANaM tiuTTai // 133 ca. sU. a. 1, 3. 1, gAthA 1 huM cetana! tuM pahelA aMdhanane jANI le. e baMdhana karyu che ane pachI ene tADavAnI kaLA zIkhI le. jIvane baMdhana e baMdhanarUpa lAge teA aMdhana teADI zake. popaTane pAMjarU baMdhanarUpa lAge te pAMjarU choDIne uDI jAya paNa ene baMdhanarUpa na lAge te pAMjarAmAMthI uDADI mUke te paNa pAche tyAM AvIne bese. jema baLadane ene mAlika pANI pIvaDAvavA lai jatA hAya te paNa vacamA gADuM dekhe eTale DAka namAvIne ubhuM rahI jAya. tema jene saMsArane atirAga che tene keAI game teTalA nivRtta karavA Icche teA paNa ene saMsAramAM baMdhAvAnuM game. paNa jenA AtmA sutrabhakhAdhI che tevA jamAlikumAre prabhu padhAryAnI vadhAmaNI sAMbhaLI ane tene AnaMda AnaMda thai gayA. kAMdAvADI saMgha rAjagRhI nagarI jevA che! emAM vasanArA zrAvakA pavitra hAvA joie. saMta satIjI padhAryA che tenI vadhAmaNI sAbhaLI rUMvADA khaDA thaI javA joIe. dhana maLe ne je AnaMda thAya tenA karatAM vadhu Anaa satAnA darzana karatAM ane vItarAga vANI sAMbhaLatA AvaveA joie. jyAM jazeA tyAM sasArane bhege! laI jazeA teA traNa kALamAM uddhAra thavAnA nathI. saMsAramAM rahevA chatAM tamArU mana meAkSa tarapha hAvu joIe. AgaLanA jIve. saMsAramAM rahetA hatA paNa jenuM mana meAkSa tarapha hatu tevA AtmAo paraNavA beThA ane cArImAM pherA pharatAM kevaLajJAna pAmI gayA. A sabhAmAM meATA bhAganA paraNelA beThA che. kuMvArA bahu ochA haze. tame badhAya pherA pharyA haze paNa kAIne kevaLajJAna thayuM ? tame te cothA pherA pharIne cAra gatinA pherAne majammuta banAvyA ane e mahAna AtmAoe cAra gatinA pherA TALI dIdhA. kevA haze e AtmAe ! emanI pUnI taiyArIo kevI haze ? keAI divasa vicAra Ave che? A rIte satI prabhajanAnA lagna che te samaye mAMgalIka sAMbhaLavA jAya che ane zuM ane che te Apane te dRSTAMta ApIne samajAvu. satI prabhajanA haeNjAra sakhIe sAthe sutratA sAdhvIjIne vana karavA AvI ane martyAM vaMvAmi kahyuM tyAre A tejasvI sAdhvIjIe pUchyuM-prabhajanA kema Aje ATalI badhI harSaghelI ane atiAnaMdamAM che ? tyAre prabhajanAne teA zarama AvI tethI te kaMI na khAlI paNa tenI sakhIe kahyuM ke satIjI! A nagaramAM zuM thAya che tenI Apane khabara nathI ? tyAre sAdhvIjIe kahyuMH amAre zA mATe khabara rAkhavI joIe ? Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 zAradA saritA tyAre eka vidyAdharanI putrI zaramAtA belI-Aje prabhaMjanAnA lagna che tethI svayaMvaramaMDapamAM jatAM pahelAM ApanI mAMgalIka sAMbhaLavA mATe AvyA che. tyAre suvratA sAdhvIjI bolyA- emAM ATalo badho AnaMda ze? A viSayasukha te madhathI kharaDAyela talavAranI dhArane cATavA jevuM che. te talavArane jIbha aDADatAM te mIThI lAge, paNa jIbha kapAtAM vedanAne pAra nahi. viSaya e te haLAhaLa jhera che. bhabhava rakhaDAvanAra ane AtmAnA saddaguNane mRtyughaMTa che. AmAM thoDuM ja kalyANa che! viSaya haLAhaLa viSa jihAM zI amRta buddhi lo, bhAga saMgakAramA kahyA jinarAjA sadAi re le, rAga-dveSa saMga vadhe, bhavabhramaNa sadAi re le. prabhaMjanAe kahyuM. satIjI ApanI vAta te satya che. paNa anAdikALanA viSayasaMgI jIva theDAja viSayavAsanA choDI zake che! kharekhara Apa jevAoe tene tyAga karyo che tene dhanya che. ame kAyara viSayavAsanA kharAba jANavA chatAM choDI zakatA nathI. tenuM zuM thAya? tyAre prabhaMjanAnI sakhIo belI-bahena prabhaMjanA! atyAre vairAgya ane tattvanI vAta karavAno samaya che? pitAjI kepaze mATe jaldI cAlo. prabhaMjanA kahe- sakhIo ! vairAgya ane tattvanI vAta te jIvananI dhanya paLe maLe che. jyAre viSaya ane saMsAranA sukha te jagatamAM TheraThera maLe che. ApaNuthI saMyamamArge na javAya temAM ApaNI kAyaratA, paNa bhuktabhegI banIne vairAgya mArge vaLazuM te vAta beTI che. nirmaLa vicAradhArA kAyama DI Take che. sakhI prabhaMjanA ! te tAre atyAre lagnamaMDapane dIkSAmaMDapa banAve che? prabhaMjanAe makkamatAthI kahyuM- hA. ' pachI suvratA sAdhIjI bolyA. svaccha vastrane kAdavamAM kharaDIne chevuM sAruM ke tenA karatAM vastrane kAdavathI kharAba na thavA devuM te sAruM? lagna thayA pachI thoDAja tame Icchazo tyAre nIkaLI zakaze? A rIte khUba suMdara upadeza Ape. satI prabhUjanA A sAMbhaLIne uMDI vicAradhArAmAM caDhI gaI ne vicAra karavA lAgI ke huM svayaMvaramAM jene varavA IcchuM chuM A vara huM zuM saMsAramAM pahelavahelI varI chuM? je bhegasukha mATe huM talapApaDa banI chu te sukha meM zuM pahelavahelA bhegavyA che? he cetana! te sukha ghaNuM bhegavyAM. vara ane ghara paNa ghaNA karyA. jagatamAM mAruM hoya te jJAna-darzane che bhegane sukhanA sAdhana mAnyA paNa te cetananA guNane ochA karanArA che. A rIte satI prabhUjanAnI vicAradhArA AgaLa vadhI. tenA hRdayamAM tIvra vairAgyanI cinagArIe mehanA jALA bALyA ane sAthe sAthe karma pALa bALI jJAnanA daravAjA ughADayA ne kevaLajJAna pAmyA. tyAM devadubhI gAjI ane dee prabhUjanAne kevaLI kahI vAMdI muniza Ave. tyAM hajAra sakhIo pratibaMdha pAmI. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 135 baMdhuo! tamane saMsAranA sukha mokSamAM nahi pahoMcADe. saMtane samAgama karaze te dharma pAmazo. sAdhu tamane mArga batAvaze paNa mokSamAM javAne purUSArtha tamAre karavAno che. satI prabhUjanAnI mAphaka sAMbhaLIne pAmI jAva. jamAlikumArane prabhu mahAvIra svAmI padhAryA che te jANI apUrva AnaMda thayela che. prabhunA darzana karavAnI laganI lAgI che. aMtaramAM utkRSTa bhAva jAgyA che. have gayA ravivAre eka daSTAMta kahyuM hatuM te adhUruM che. temAM paNa saMsAranI asAratA bhArobhAra bharI che. mAtA-pitAe emanA putranA jIvananuM ghaDatara sArI rIte ghaDayuM hatuM. peTe pATA bAMdhIne ghaNI moTI AzAe dIkarAne bhaNajo. paNa e cheka bhaNelI sudharelI kanyA sAthe paraNI gaye ane mAbApanI AzAnA minArA tUTI gayA. chokare te khUba saddaguNI hato, mA-ApanA paga dhoIne pIte hate. A chokare kadI mA-bApane bhUle? enA bApa hAlI cAlIne ene ghera gayo. bApane je. enA pitA pratye tiraskAra na hatuM, pUjyabhAva hate paNa enA manamAM bApane joIne ema thayuM ke A sudharelI strIne A bApa gamaze? ene bApa na game te bApane gharamAM kema rakhAya? eTale bApane paTAvALA pAse dhakake marAvyuM. AjanA chokarAo jyArathI bApane phAdhara kahetA thaI gayA tyArathI bApane addhara uDAvatA thaI gayA. mAtAne madhara kahetA thayA tyArathI khabara letA baMdha thayA. nAnA hoya tyAre kahe che A mArA mA-bApa che ane mATe thAya tyAre kahe ke A mA-bApane rAkhavA e mahApApa che. pahelA kahe mA ne pachI kare ghA. bApa te paralokamAM cAlyA gaye. enI mAtA enA gharamAM nokaraDI banIne rahI che. DozImA gharanuM badhuM kAma kare che. vahune khUba priya thaI paDI che. dIkaro bahArathI Ave ne mAtAnA haiyAmAM vAtsalya uchaLe che. dIkarAne paNa A DezIne joIne prema Ave che. mAtAnA manamAM thAya ke huM dIkarAne bAthamAM laI lauM evI gAMDIghelI banI jatI. mAtAne sneha - bhagavatI sUtramAM devAnaMdAne RSabhadattane adhikAra Ave che. ApaNe cAlu jamAlikumAranA adhikAra pahelAM e vAta che ke RSabhadatta brAhmaNa ane devAnaMdA mAtA prabhunA darzana karavA gayA, animeSa dRSTithI prabhunA sAmuM joI rahyA ane prabhunA darzana karatAM evuM vAtsalya uchaLyuM ke sADAtraNa keDa remarAya khIlI uThayA. kaMcukI kheMcAvA lAgI. mAtAnA vAtsalyanA baLathI dUdhanI dhAra chUTI ne prabhunA mukha upara chaMTAI. zaitamasvAmI Adi saMte Azcarya pAmI gayA ke aha! ghaNI mAtAo prabhu tArA darzana karavA AvI paNa Ate kaI judI ja mAtA che. prabhu kahe gautama! emAM Azcarya pAmavA jevuM nathI. e saMsAra pakSanI mArI mAtA che. tyAre kahe che prabhu! ApanA mAtAjI te trizalA devI che. prabhu kahe maitama! trizalA mAtA pahelAM Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 zAradA saritA e mAtAnA garbhamAM sADIbyAsI rAtri rahI AvyA che, eTale ene vAtsalya unyuM che. ahI paNa evu banyu che. mAtAnA dilamAM khUba prema ubharAya che paNa e ubharA DhakhAvI de che. manamAM vicAra kare che ke jo atyAre huM chatI thAuM, ene kahI dauM ke huM tArI mAtA chuM. paNa mArA pApanA udaya vatA hoya teA mane enA bApanI jema kADhI mUke te kayAM jaIne ubhA rahevuM? khIjAnA gharamAM rahIne kAma karavuM enA karatAM dIkarAnuM ghara zu khATu'? dIkarAnI vahune zrImata hatu. thADA vakhata pachI khAkhe AvyeA. khAkhAne premathI ramADe che ne badhu kAma kare che. eka divasa enjInIara enI patnIne pUche che ke A mAjI kevuM kAma kare che? tane pasaM paDI gayA che ne? tyAre patnI kahe che emanI teA vAtaja zuM karuM? jayArathI e mAjI ApaNA gharamAM AvyA tyArathI huM te| mArI mAtAne bhUlI gaI chuM. evA e premALa paragaju che. mane te dIkarI karatAM adhika premathI sAcave che. bAbAne te nIce mUkatAM nathI. tyAre pati kahe che te tu emanA pagAra kema vadhAratI nathI? tyAre patnI kahe che svAmInAtha! emane pagAra nakakI karyA nathI. huM te ghaNuM kahuM chuM tyAre e ema kahe che huM ekalI chuM, mane badhuM maLe che, pachI mAre pagAranI zI jarUra che? bhale, tu emanu nAma pUchI jo ane te kayA gAmanA che ? patnI kahe ke meM pUchyuM che paNa tee! kahetA nathI. " gupta rahevA chatAM mAtAnA prema":- A enjInIarane A mADIne juve ne mA-bApa khUba yAda Ave che. AMkhamAM AMsu AvI gayA. eka rUmamAM jai bAraNAM baMdha karI mA-bApane patra lakhavA beThA. cAra lITI lakhe ne AMkhamAMthI AMsunu TIpu sarI paDe. vAMcanArane paNa ema lAge ke A patra raDatAM raDatAM lakhyA che. arere..... je mA-bApe peTe pATA bAMdhIne bhaNAvyA, e putra mA-Apane bhUlI gayA ! dhikakAra che mane ! enA mA-apane patra lakhyA, kavara khIDayuM paNa enuM haiyuM hAtha na rahyuM. pAka mUkIne raDayA. bahAra jaIne kavara TapAlamAM naMkhAvI dIdhu. kavara teA gayuM paNa tyAM mA-Apa kyAM hatA te maLe? mA-bApa teA ghara ne vAsaNa badhu vecIne ahIM AvyA hatA. kavara rakhaDatu rakhaDatu paMdara divase pAchuM AvyuM. eTale enjInIyarane vadhu du:kha thayuM. zuM mArA mA-bApa nahi hAya? tema vicArI khUba raDayeA. nakakI mArA pApe mArA pitAjInu kaMI thayuM haze ! ane A mADIne jouM chuM tyAM mAtAnI yAda satAve che. e vicAramAM jhUre che, raDe che. enA avAja sAMbhaLI mAtA doDatI gai ne haiyA sAthe cAMpIne kahe che beTA ! zA mATe raDe che ? ATalA zabde tevuM haiyuM hacamacI gayu. jema kAinA zarIramAM dAhajavara utpanna thayA hAya ne tenI baLatarA khUkha thatI hAya te vakhate caMdananu vilepana karavAmAM Ave te kevI ThaMDaka thAya che te rIte mAtAnA sparza thatAM dIkarAne zAMti vaLI paNa bebhAna anI gayA. thoDIvAre bhAnamAM Avye ne manamAM thayuM ke mAne Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 137 na mAne A mArI mAtA che. mArI mAtA mane A hAtha pheravatI hatI, paNa haju aMtarAyane udaya che, eTale dIkarAne mAtAnI pUrI pichANa thatI nathI. mAtA pUche che beTA! tuM kema Ama kare che? zA mATe raDe che? putra kahe che mAtA ! huM pApI chuM, kRtajJI chuM, tuM mane e vAta na pUchIza. mAtAnA manamAM paNa ema thAya che ke mAre amara te amara che. e mA-bApane bhUlyo paNa dilamAM pastAvo khUba che. enA bApanI sAthe pUrvanuM vera haze eTale AvuM banyuM che. ekavAra mAjI madhura svare hAlaraDuM gAI rahyA che. bahArathI avAja sAMbhaLe ne thaMbhI gaye, aho ! AvuM hAlaraDuM mane mArI mAtA saMbhaLAvatI hatI, eneja A avAja che. tyAM patnI paNa AvI pahoMcI. patinI AMkhamAM AMsu che. patnI pUche che ke zuM thAya che? tyAre kahe che tuM A mAjIne pUchI jo ke tame AvuM hAlaraDuM kyAMthI zIkhI lAvyA? mane mArI mAtA AvuM hAlaraDuM gAtI hatI. huM pAMca varSane thaye tyAM sudhI gAtI hatI. mane satIonI, saMtapurUSanI vArtA kahetI hatI. tuM jaldI jA ne mADIne pUchI je. patnI AvIne pUche che he mAjI! tame AvuM mIThuM hAlaraDuM roja gAva che to kayAMthI zIkhI lAvyA che ? ane tamAruM nAma vigere kahe. dIkarI nAma te dehanuM che, AtmAnuM nAma na hoya. AtmA te anAmI che. khUba pUchayuM paNa mAjIe nAma ke gAma kaMI na kahyuM. dIkarAnuM haiyuM hAtha na rahyuM tyAre eka vicAra karyo ke jyAre patnI bahAra gaI haze te vakhate huM ophisethI AvIne A vAta mADIne pUchI jouM ne paDado khullo karuM. te sivAya mane zAMti nahi vaLe. have ejInIyarane mAtAne oLakhavAnI laganI lAgI che. A tarapha jamAlikumArane prabhunA vaMdana karavA javAnI laganI lAgI che ke jyAre prabhunA vaMdana karuM ! saMtanA darzana karavAnI jijJAsA upaDe te pagale pagale pApa dhovAI jAya ane saMsAranI jijJAsAthI pApakarmanuM baMdhana thAya che. jamAlikumAre cAra ghaMTavALo ratha taiyAra karavAnI kauTuMbika purUSane AjJA ApI che. amarane mAtAne oLakhavAnI adhIrAI AvI che ke have kayAre ekAMtamAM maLuM ne A gupta rahasyano paDado khule karuM tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - guNasena rAjAne tyAMthI be vakhata agnizamAM pAchA pharyA. tethI guNusena rAjAnA dilamAM khUba duHkha thayuM hatuM. enI atyaMta bhAvanAne vaza thaIne agnizarmAe trIjI vakhata temane tyAM pAraNuM karavAnuM AmaMtraNa svIkAryuM. "trIjI vakhata agnizarmA pAraNuM karyA vinA pAchA pharyA" pAraNA mATe AmaMtraNa ApIne pAchA pharyA pachI guNasena rAjAne khUba duHkha thAya che ke huM kevo pApI chuM, hatabhAgI chuM! mArI bekALajInA kAraNe mArA gurUne traNa traNa mAsanA upavAsa thaze. chatAM teonI keTalI kRpAdraSTi che ke trIjIvAra mAre tyAM Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 zAradA saritA pAraNuM karavA padhAraze. rAjA A vakhate khUba sAvadhAnI rAkhe che ne divaso gaNe che. baMdhuo ! A vAta khUba samajavA jevI che. keTalA pUrva sudhI AvI ugra tapazcaryA karI che. trIjuM mA khamaNa AvI gayuM che. atyAre te samabhAva che. paNa e samabhAva kAyama mATe TakI na rahe to varSonI sAdhanA khAkha thaI jAya che. samaya thaI gaye che paNa Aje to ravivArano divasa che. bahu samaya nahi lauM. Aje zAMtithI bese. eka bhakate ravivAranuM gIta banAvyuM che. huM tane bhajuM chuM ravivAre, bAkI kyAM che samaya prabhu mAre. Ama te haMmezA sthAnake AvuM, AvuM te pAche sidhAvuM, be ghaDI besuM chuM ravivAre, bAkI kayAM che samaya prabhu mAre, ahIM AvIne be ghaDI ravivAre bese che. tamane badhA kAmamAM ravivAra bahu game che. te dharmanA kAryamAM paNa zA mATe utAvaLa kare che? ahIM beThA che eTale samaya saMsAranI pravRtti aTakI jaze. ahIM guNasena rAjAne agnizamAM pratye khUba bhaktibhAva che. reja emanI pAse jatA hatA ne dharmacarcA karatA hatA. jyAre pAraNAne divasa Ave ne mArA ghera tapasvInA punIta pagalA thAya. Ama rAha jotAM trIjuM mA khamaNa pUruM thayuM. agnizamane 90 upavAsa pUrA thayA che. pAraNuM karavA javAnA che. te divase prabhAtanA pahoramAM guNasena rAjAnI paTTarANI vasaMtasenAe putrane janma Ape. eTale dAsIo rAjAne vadhAmaNI devA AvI. rAjAe temane khUba dAna ApI saMtuSTa karI. rAjAe putrane janma mahotsava ujavavAnI taiyArIo karAvI mANasone kahe che kedamAMthI kedIone chUTA kare, garIbone dAna Apo, AkhA gAmamAM vajApatAkA ne teraNa baMdhAve. rAjA A putranA janmautsavanI dhamAlamAM paDyA hatA. ATalA divasathI pAraNAnI rAha jotA hatA. badhAne cetAvI dIdhA hatA. badhI taiyArIo karAvI hatI. paNa karmodaya zuM kAma kare che? rAjA dhamAlamAM hatA te vakhate agnizarmA tApasa tyAM AvyA. A vakhate te emane paNa ema hatuM ke mAruM pAraNuM rAjAne tyAM jarUra thaze ane tenA manamAM je duHkha che te cAlyuM jaze. paNa banyuM juduM ja. agnizamAM AvyA te vakhate te rAjA gAnatAna ne nRtyamAM paDayA che. maMgala gIta gavAya che. putrajanma utsava cAle che. tapasvI tyAM jaIne ubhA rahyA, paNa keIe tene satkAra karyo nahi. thoDIvAra ubhA rahIne pAchA pharI gayA. have tapasvInA manamAM kevA bhAva Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 139 vyAkhyAna naM. 21 zrAvaNa suda 1 ne semavAra tA. 30-7-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! zAstrakAra bhagavAne jagatanA jIvonA uddhAra mATe sAco rAha batAvatAM kahyuM che bhavya che! A saMsAramAM be mArga che. eka saMsAra ane bIje mela. saMsAra-janma jarA ne maraNanA duHkhathI bhareluM che. tyAM kSaNavAranuM sukha nathI ane mekSamAM anaMta Atmika avyAbAdha sukha raheluM che. te have bemAMthI kaye mArga apanAve te ApaNA hAthanI vAta che. anaMtakALathI A jIve saMsAranA pAyA majabUta kare evo purUSArtha karyo. saMsArasukha meLavavAnI AzAthI anaMtakALathI mahenata karI, kALA dhoLA karyA, anyAya anIti ne adharmanuM AcaraNa karyuM, pApanA kArya karavAmAM bAkI na rAkhyuM. have te sukha maLyuM haze ne? ke ema nathI kahetuM ke ame sukhI chIe. mAnI lo ke jambara puNyane udaya hoya te badhI rIte sAnukULa saMge tamane maLyA haze te paNa e sukha AveluM kadI nahi jAya, e sukha kadI duHkharUpe nahi pariName evuM nakakI che? saMsAramAM badhI paryAye palaTAyA kare che. je Aja te kAle nahi, ghaDIe ghaDI palaTAya che. tethI ja A vizvamAM, zAMti nahi jaNAya che. Aje je sukha hoya che te kAle nathI hotuM. Aje je taMdurastI hoya che te kAle kayAMya cAlI jAya che. acAnaka bImArI AvIne ubhI rahe che. Aje AnaMdamAM masta banIne beThA che te e AnaMda cheDA samayamAM zekanA rUpamAM palaTAI jAya che. AvuM saMsAranuM svarUpa che. jemAM sukha che ja nahi chatAM jIva ajJAnane kAraNe sukhanI kalpanA karI mithyA deTa lagAvI rahyo che. je AtmAo mokSane mATe puruSArtha kare che te badhe kAyamI sukha mATe che. e sukha kadI javAnuM nathI ane saMsAranuM sukha kadI kAyama TakavAnuM nathI. AvA sukha mATe mahenata zA mATe karI rahyA che? bhagavAna kahe che he mAnava! A saMsAramAM sukha ja nathI pachI tuM game teTaluM zodhIza to paNa kyAMthI maLavAnuM che? lokhaMDanI khANamAM game teTaluM UMDu khede te paNa sonuM na maLe. kAraNa ke khANa loDhAnI che te sonuM kayAMthI maLe? sarpanA mukhamAM ekaluM jhera bharyuM che tyAM kaI mANasa amRta meLavavAnI AzA kare te maLavAnuM che? nA, tema saMsAramAM sukhanI AzAthI bhayA karaze te paNa sukha nahi maLe. jIvatAM jIvanI kevI ajJAna dazA che ke anaMta kALathI ATalI mahenata karavA Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 zAradA saritA chatAM sukha nathI maLyuM te paNa purUSArtha cAlu che. jema kharajavAnA dadIne khaNa Ave tyAre khaNavAmAM AnaMda mAne che. ethI zuM ene roga maTI jaze ? nA, khaNavAthI ulaTa rega vadhe che tema jJAnI kahe che saMsAranA sukhanI pAchaLa je deTa lagAvyA kare che te aMte duHkhI thAya che. sAcuM sukha kyAM che? :-"THIRT ghare fma " AraMbha vagaranA dharmarUpI bagIcAmAM vicaravuM. pablIka ane prAIveTa bagIcAnI jema aMtarano paNa eka bagIce che. te dharmanA bagIcAmAM taddana judA prakAranI zAMti maLe che. emAM nathI dhAMdhala ke dhamAla ane tyAM te zAMta ane zItaLa havA laharAtI hoya che. jyAM keInI burAI jovAnI hotI nathI. eka vakhata rAjA dharmarUpI bagIcAmAM beThA hatA te samaye emanA sthAnamAMthI calita karavA eka mANasa AvyuM ane kahevA lAge rAjana! tamArI nagarImAM Aga lAgI che. tyAre rAjAe zuM javAba Ape. mArI nagarI te aMdara che ane te zAMta ne zItaLa che. ene vaLI Aga kevI? bIjIvAra mANase AvIne kahyuM ke tamArA khajAnA lUMTAI gayA. te rAjA kahe mArA Atmika khajAnA sahIsalAmata ne bharapUra che. trIjIvAra mANase kahyuM. rAjana! uThe, zatruo caDhI AvyA che tyAre paNa rAjAe khUba zAMtithI kahyuM. huM to ajAtazatru chuM. mAre kaI duzmana nathI te pachI caDhAI koNa karavAnuM che? Ama A rAjA keIpaNa rIte dhyAnamAMthI calita thayA nathI. kAraNa ke te dharmabAgamAM beThA hatA. calita karavA AvanAra chevaTe thAkyA paNa rAjAne calita karI zakayA nahi, AvI rIte prabhu mahAvIrane calita karavA ghaNuM upAyo ane aneka vidano ApavAmAM AvyA chatAM teo potAnI sAdhanAmAMthI calita thayA na hatA. tyAre prabhue to nathI kedha karyo ke nathI samatA gumAvI. dharmanA bagIcAmAM te zAMti ne zAMti ja hoya che. kaI tamAruM ahita karavA Ave te paNa karI zake nahi. evuM tyAM sudara vAtAvaraNa hoya che. jyAM sudhI puNyane udaya hoya tyAM sudhI vALa vAMke karavAnI koInI zakita nathI. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka kheDUta ekavAra pitAnA khetara tarapha jato hato tyAre eka DozI rastAmAM paDI gayelI eNe joI pAse jaIne DozIne beThI karI. pANI pAyuM ne khUba sevA karI. DozImAne jarA sAruM thayuM ane AzIrvAda ApyA dikarA ! tuM to mArA putrothI paNa caDhI gaye. teM mArI khUba sevA karI che ke A mArI vIMTI tane ApuM chuM. A vIMTImAM evo camatkAra che ke ene paherIne jenI IcchA karIza te eka vAra tane maLI jaze. kheDUta ghera gaye. paTalANIne badhI vAta karI ne vIMTInI vAta paNa karI dIdhI. tenI bAjumAM eka sonI raheto hato. te A vAta sAMbhaLI gaye ane vIMTI paDAvI levAno vicAra ghaDayo ane pADozI sAthe saMbaMdha Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vadhArI vITI sArUM karavA ane sArI dhAi ApavAnA bahAne vIMTI laI lIdhI. enA addalAmAM khIjI kheATI vITI anAvI paTelane ApI dIdhI. jenu puNya hAya tene tenA khalA maLe che ane tenu bagADanAra ke bagADavAnI IcchAvALAnA hAtha nIce paDe che. ahIM paTelanuM puNya prakAzatuM hatu. vAsaNane AMmalI jema jorathI ghasAya tema vAsaNa vadhAre ujaLu thAya. sArA mANase teA karma sivAya khIjo kaIM vicAra karatA nathI eTale e vipattinA samayamAM paNa ujajavaLa banatA jAya che. paTele tA bheALAbhAve seAnAnI vIMTI ApI dIdhI. have seAnI vicAravA lAgyA. mane AmAMthI sArA lAbha maLaze. ekavAra mAMgavAnu che te Achu zA mATe mAMgavuM? mAMgyu teA jarUra maLavAnu che emAM zakA nathI. paTelane teA mUkha anAvIne vITI lai lIdhI che eTale e te cintA nathI. have vAta AvI mAgavAnI. seAnI khIjuM zuM mAMge ? ene mana tAsAnu sarvasva hAyane ? eTale aDadhI rAtre senaiyA mAgavAne nizcaya karyo. madhyarAtre e eDA thayA ane harSamAM AvIne mAMgyuM. mArU ghara bharAya jAya eTalu sAnu vI jAo. tyAM sAnuM varasavA lAgyuM. pATAnI pATe dhaDAdhaDa sAnInA ghara upara paDavA lAgI. kuTuMba Akhu senAmAM mAI gayuM. 141 kheDUta A badhI dhamAla sAMbhaLI jAgI uThayeA ane joyuM teA sAnAnI IMTA dhaDAdhaDa paDatI hatI. kheDUta samajI gayA ke A pelI vIMTIne pratApa lAge che. catura paTalANI paNa samajI gai ke A te vIMTI alI enA prabhAva che. seAnI khuvAra thai gayA. vITI kharekhara hatI te! paTelanI eTale badhu sAnu dhIme rahIne paTele potAnA gharamAM khaseDayuM. kharekhara! puNyanA sUryane koI DhAMkI zakatuM nathI paisAne lAbha tA game tene maLe. paNa ene bhAgavaTo karavA durlabha che. puNya jevu hAya tene maLe. sAnIne maLyuM paNa e bhAgavI na zakayA, kAraNa ke enu puNya hatuM nahi tethI ene vinAza thaye. mATe je je dhana, je je lAbha ane je je kamANI thAya tene sanmArge vAparavAnI IcchA rAkhavI. dharmanA bagIcAmAM zAMta rahI badhu meLavA ane bhAgavA. ArAma ane pramA AchA karI thAya teTalI zudhdha pravRttimAM masta rahevu ane jIvananA AnaMda meLavavA. pachI e sevAnI pravRtti hAya ke AdhyAtmika hAya paNa sAcA Anada meLavavA mathavu. sarAvara AkhuM bharelu hAya paNa tamArUM pAtra jeTalA pramANanu hAya teTalA pramANamAM pANI tamArI pAse AvI zakaze ane teTaluM pI zakaze. vadhAre nahi. eTale AraMbha ochA karavA. tamane je maLavAnu che te tamArI sAme AvIne ubhu raheze ane tamane maLavAnu che te kevI rIte AvIne tamane maLaze tenI khakhara paNa nahi paDe. vastunI rakSA karatAM AtmAnI rakSA mahatvanI che. vastuo azAzvata che. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 zAradA saritA AtmA zAzvata mATe zAzvata AtmAnI rakSA IcchatA sAdhake kaSAyAne upazAMta karI aMtaranA dharmarUpa bagIcAmAM hameMzA vicaravuM. jo tame A rIte dharmabAgamAM nahi vicare te A saMsAra teA eka prakAranA rAga che. rAgIne rega e rAgarUpe dekhAya teA enI davA le paNa enI dRSTimAM rAga na lAge te davA kayAMthI kare ? rAga samajAya te rAgane nAbUda karavAnA upAya paNa zeAdhI zakAya. paNa rAga na pakaDAya tA AreAgyane AnaMda kayAMthI meLavI zakAya ? sAcA rAga na parakhAya teA DhavA avaLI paDe ne duHkhI thavAya tema sasAra e rAga che ema na samajAya teA AtmAnu Aragya meLavavAnI auSadhi kayAMthI maLe ? ne bhavabhramaNa cAlu rahe emAM kAMI navAi nathI. chatAM huM tamane pUchuM chuM ke kadI tamane ema thayuM che ke meM jene sukha mAnyuM che e sAcuM sukha che ke nahi ? jema bALaka ramatamAM ghara bAMdhe che paNa ramata purI thaye tenu ghara cheAkarAe vikherI nAMkhe che tema A ghara paNa eka divasa vikharAI javAnu che. A badhu najare jovA chatAM haju jIvanI bhrAnti kema TaLatI nathI ? enuM kAraNa e che ke haju jIve bAhya sukha joyA che. aMtaraSTithI avalAkana karyuM nathI. jeNe aMdaranI duniyA joI che tene bahAranu bhAna nathI ane jeNe bahAranI duniyA joI che tene aMdaranI duniyAnu bhAna nathI ke aMdara kevu sukha ne zAMti che ! kAThiyAvADanA eka meTA gAmamAM meghAzA nAmanA eka dhanavAna zeTha rahetA hatA. emanI patnInuM nAma rUpAbA hatu rUpAkhA emanuM nAma hatuM. tevA te rUpALA khUba hatA. zeTha emanA rUpamAM Asakata hatA. e rUpAkhA kahe te pramANe zeThane karavu paDe. rUpAkhA kAi divasa gharanI bahAra nIkaLatA nahi. haravA-pharavA ke koI prasaMgamAM rUpAkhA jatA nahi. eTale gAmamAM zuM cAle che enI kaMI khabara na paDe. emaNe harIpharIne peAtAnI havelI joI hatI. ne temAM AnaMda mAnatA hatA. eka divasa ADoza pADozamAM rahetI sakhIo kahe che rUpAkhA! tamArA gharamAM game teTaluM sukha hAya paNa kAi dvivasa tame gharanI bahAra nathI AvatA tA tamane bahAra kevu che gAma kevu che. tenI zuM khabara paDe? cAle, Aje pADozamAM lagna che. rUpAkhA nA pADe che. paNa sakhIonA ati Agrahane vaza thai lagnamAM gayA. tyAMthI badhA bhegA thaIne kuMbhArane tyAM cAka vadhAvavA mATe gayA. kuMbhArane tyAM mATInI sarasa mATalIo joi. zeThANIe temAMthI cAra mATalIe pasa karIne kuMbhArane kahyuM ke A mATalIe mAre ghare mUkI jaje ne dukAnethI zeTha pAsethI paisA laI leje. tyAre kuMbhAra kahe rUpAkhA! tamArI pAse paisA reAkaDA che? teA mATalI ApuM. tyAre rUpAmA kahe che, bhAI! huM teA saheje bahAra nIkaLI chuM eTale mArI pAse paisA nathI. paNa huM kahuM chuM ne ke tu dukAnethI lai leje. pachI zuM vAMdho che? tyAre kubhAra kahe che, rUpAkhA! tame game teTalA sArA hA paNa zeTha keTalA lAbhiyA che! huM zeThane sArI rIte Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 143 eLakhuM chuM. huM emanI pAse paisA levA nahi jAuM. zeTha paisAne ale dukAnamAMthI evI khATI juvAra Ape che ke e mArA gadheDA paNa khAya nahi. mATe tamAre A mATalIe joItI hAya tA tamArA nAkarane paisA laIne mAkalajo. huM A vAsaNa tene ApI daIza. bahenapaNIonI vacamAM eka kuMbhAre zeThANInu apamAna karyuM eTale ene khUba du:kha thayuM ane manamAM vicAra thaye! ahA! zeThanu gAmamAM jarAya mAna nathI. huM Aje mahAra nIkaLI teA khabara paDI. zeThANI krodhathI dhamadhamatA ghera AvyA. khAdhuM nahi, pIdhuM nahi ne rIsAine chANA-lAkaDAM bharavAnA rUmamAM jaIne sUtA. zeThANI samajatA hatAM ke game tema thaze paNa zeThane mArA vinA cAlavAnuM nathI. zeTha dukAnethI AvyA. zeThANIne na joyA eTale nAkarAne pUche che zeThANI kayAM gayA ? tyAre kahe kaNa jANe emane zuM thayuM che! e te rIsAine chANA-lAkaDA bharavAnI rUmamAM lAMbA thaIne sUI gayA che.... aMdhue ! A saMsAramAM meAhanu nATaka kevA nAca karAve che! zeTha zeThANI pAse gayA. jaine puche che zeThANI! Aje tamane zu thayu che? tame kema rIsAi gayA che ? khelatA nathI ? ema aneka prakAranA prazna kare che, paNa zeThANI sAmuM jotA nathI. khUba kAlAvAlA kare che. zeThANInA pagamAM paDe che. kevI mAhadazA che! bhagavAnane namatA zarama Ave paNa A zrIdevIne namatAM zarama nathI AvatI. jANe patnI paramezvara ne e tamArA gurU jema pati-patnIne AdhIna khanI gulAmI kare che tema ApaNA AtmA paNa indriyAna gulAma anI gayA che. pAMca indriyA ne chaThuM mana, e jema kahe tema maMjura. indriyA kahe ke jo A saMsAramAM kevuM sukha che! eTale enA dAravAmAM dorAi gayA. pAMca indriyA ne mana e cha pAkA Thaga che. Atmika dhana lUMTI lenArA che. duniyAmAM keTalAya mANaseA evA Thaga hAya che ke bhAgIdvArImAM vahepAra kare, bhAgIdArane hArathI naphA batAve ne aMdarathI sApha karatA jAya. lAkhAnI mUDI khatama karAvI nAkhe che, paNa e mUDha gamArane khabara nathI paDatI ke A koNe karyuM? A rIte AtmAe paramAM svamAnI lIdhuM che. pAMca indriyA ne chaThThA manane tAbe thai gayA che ane AtmA enA ApelA sukhane sukha mAnI anaMta kALathI khuvAra thaI rahyA che. chatAM enI bhrAMti TaLatI nathI. haju manamAM icchAe ubhI che ke huM sArUM sArU khAvApIvA ne paheravA oDhavAnuM sukha legavI lauM, paisA--paDhavI ne mAna meLavI lauM, AbarU vadhArI lauM A badhI jIvananI ghelachA nathI te khIju zu ? jyAM sudhI indriyAnI gulAmI nahi ghaTe tyAM sudhI sAcuM sukha nahi maLe. meghAzA zeTha zeThANIne khUba manAve che, tyAre krodhathI dhamadhamatA rUpAmA zeThANI kahe che joyA have tamane ! ATalI lakSmI hAvA chatAM gAmamAM tamarUM eka kADInu mAna nathI. tamArA nAme be AnAnA zAkabhAjI na Ape, kuMbhAra cAra mATalI na Ape. tamArA paisAmAM dhULa paDI. huM kAi divasa mahAra nhAtI jatI eTale mane zuM khakhara Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 144 paDe ke tamArUM gAmamAM keTaluM mAna che ! Aje bahAra gaI te kuMbhAre AvuM kahyuM. mane te khUba zarama Ave che. mArI sakhIonI vacamAM eka kuMbhAre mAruM apamAna karyuM. game tema karo paNa A kalaMka utAre to huM tamArI sAthe bolIza ne khAIza. zeThANInA vacana sAMbhaLI zeThanA manamAM ema thayuM ke huM ATalo kaMjusa banyA tyAre A dazA AvIne? mArI patnIne AvA veNa sAMbhaLavA paDyAne ! zeThanI AMkha khulI gaI. A paiso ne gharabAra kayAM sAthe AvavAnA che? zeTha kahe che A kalaMka utAravA huM eka dAnazALA boluM chuM. zeThANIne AnaMda thayo. zeThe dAnazALA kholI. garIba, nirAdhAra, svadharmI badhA eno lAbha levA lAgyA ne zeDanI AbarU vadhI gaI ane zeThanuM jIvana sudharI gayuM ne mAnavajIvana sArthaka karyuM. jamAlikumArane ghera riddhisiddhine tUTa nathI. deva jevA sukha bhogavato hate. enI lakSmIpunyAnubaMdhI puNyanI hatI. evA sukha bhogavavA chatAM jyAM khabara paDI ke traNa lekanA nAtha bhagavAna mahAvIra padhAryA che. tyAM enA dilamAM raNakAra jAgye zuM mArA nAtha padhAryA che? have mArAthI kema besI rahevAya? je puNyanA phaLa bhegavatAM dUrgati thAya te sukha khATuM, paNa je pApa: bhagavatAM pariNAmamAM Atmazuddhi karI saddagati maLe, dharma game te sAruM. pApAnubaMdhI puNya bhegavatAM jIvane me jamajA game che. dharma gamatuM nathI. harekezI muni bhogavatAM hatAM pApa paNa e pApa bhogavatAM puNya bAMdhatA hatA. harekezI muni cAMDALa kuLamAM utpanna thayA hatA pApakarma bhegavatA saMsAranI eka ghaTanA joI vairAgya Avye. dIkSA lIdhI. zuddha saMyamanuM pAlana karatA hatA ane evo kaThora tapa karatA hatA ke enA tapa ne saMyamanA prabhAvathI yakSa tuSmAna thaze. pAraNanA divase brAhmaNa jyAM yajJa karatA tyAM gaucarI gayA. brAhmaNoe temane herAna karavAmAM bAkI na rAkhyuM. aMte emanA tapa-saMyamanA prabhAvathI yakSe brAhmaNanI AMkha kholAvI. je brAhmaNe tiraskAra karatA hatA te premathI Agraha karIne vahorAvavA lAgyA ane tyAM mA khamaNanA tapasvI harekezI muninuM pAraNuM thayuM. pAraNuM thatAM zuM camatkAra bane che tahiyaM gandhodaya pupphavAsaM, divvAtahiM vasuhArAya vuDhA / pahayAo dunduhIo surehi, AgAse aho dANaM ca dhutttthN|| utta. sU. a. 12, gAthA 36 arihaMta sivAya bIjA koInA pAraNAmAM deva pAMca prakAranI vRSTi kare nahi ane harakezI muninuM pAraNuM thatAM pAMca prakAranI vRSTi thaI. A muni potAnA pApakarmanA udayathI caMDALa kuLamAM janmyA, ghaNuM kaSTa sahana karyuM paNa samabhAvamAM sthira banI saMyama laI ugra tapa karavAthI karma khapAvI mekSe gayA. bharata cakravarti puNyAnubaMdhI puNya Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 145 bhAgavatA hatA chatAM saMsArathI keTalA alipta rahetA hatA! aMguThI sarI paDatAM arisAbhuvanamAM kevaLajJAna pAmI gayA. ahI jamAlikumAra mATe cAra ghaTavALA ratha taiyAra thaI gayA. peAte sArA va paheryA, bAjubaMdha paheryA, sAtaserA-navaseza hAra paheryAM. zarIre caMdananu vilepana karyuM" ane rathamAM besI prabhune vaDhana karavA jaI rahyA che. zarIre cananA vilepana karyA che. tenI suga Mdha mhekI rahI che. ApaNe paNa caMdrana jevuM jIvana anAvavu che. " caMdana . mAre banavuM che, prabhu caMdana mAre banavu che. badhu du:kha jagatanuM khamavu che, prabhu caMdana mAre banavu che. koi kApe ene karavatathI, te paNa ane kAMi harakata nathI, nIcI muDIe namavuM che, prabhu caMdana mAre banavu che. badhu duHkha... caMdanane khALe, ghase ke kApe paNa e sugaMdha Ape che. zarIre vilepana karavAmAM Ave teA zItaLatA.ane sugadha Ape che. tema ApaNe paNa vicAravAnu che ke jema cakrana zItaLa che tema mArA AtmA jema svabhAvamAM sthira banaze tema zItaLa caMdana jevA banaze. caMdana! tuM te uparathI zItaLatA Ape che paNa prabhunA darzanathI rAga-dveSa, meha ane kaSAye naSTa thatAM mArA AtmA zItaLIbhUta khanI jaze. Ama zubha bhAvanA bhAvatAM sainya, sAthIdvArA ane hAthI-ghoDA, ratha, badhI savArI sahita jamAlikumArane ratha cAlI rahyA che. enA rathanA paiDAmAM rahelA ghUgharA raNuaNu aNukArA kare che tema jamAlikumAranA aMtaramAM bhAvanAnA aNukAra thAya che. mArA nAtha! kayAre tamArA darzana karIne pAvana anu. AvI bhAvanAthI jIva jema AgaLa kama uThAvatA jAya che tema tenA karmo kapAtA jAya che. saMsAranI peDhI para javA paga upADaze te tyAM tamane napheA maLe ne khATa paNa jAya. paNa mArA vItarAganI peDhI e teA naphAnI peDhI che. ahIM AvatA evA vega upADA tA karmAM cakacUra thai jAya. eka vakhata vItarAganI peDhInA membara banI jAva. anAdi kALathI saMsAramAM sukha mAnI e tarapha doTa lagAvI rahyA che. have tamArI krizA ale. jamAlikumAra zuddha bhAvathI jaI rahyA che. enA mana, vacana ne kAyA prabhumaya banI gayA che. enA aMtaramAM prabhu sivAya khIjA kAinuM sthAna nathI. have prabhunA darzana karavA jaze ne tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. 46 rAjaputranA janmAtsava " 4 caritra , :- * guNusena rAjAne agnizarmA mahAna tapasvInuM pAraNuM karAvavAnA pUza bhAva che. tapasvIne paNa pAraNu karavAnA bhAva che. traNa mAsakhamaNu thaI gayA ne pAraNAne dina AvI gayA. je divasanI rAjA rAja rAha jotAM hatAM. kharAkhara te divase evA cAga anyA ke te divase rAjAnI rANI vasaMtasenAe putrane janma Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 zAradA saritA ApyA. AkhA gAmamAM vAyuvege khakhara pahoMcI gaI che eTale mATA zeThIyAo, jAgIradvArA, nagarazeTha badhA putrajanmanI khuzAlImAM zAne sAzasArA bheTAM ApavA AvyA che. nRtya-saMgIta ne moMgala gItA gavAi rahyA che. mahelanA mukhya daravAje zaraNAI vAgI rahI che. rAjA AnaMdamAM masta che. A samaye tApasa tyAM pAraNuM karavA mATe AvyA paNa koInuM temanA tarapha lakSa nathI tethI tApasa tyAMthI pAchA pharI gayA. keTalI ugra sAdhanA che. have ahI zu' ane che te kharAkhara lakSamAM rAkhajo. gheAra niyANuM bAMdhyuM :-- - tApasane pAchuM na thayuM eTale azubha karmanA uddayathI enA manamAM khUba AdhyAna thayuM. kaSAyeAthI gherAi gayA. dharmanI zradhdhA nAza pAmI . samagra duHkharUpa vRkSanA khIja rUpa dveSAnala pragaTayA.dehane pIDA karanArI bhUkha lAgI. eNe manamAM zuM vicAra karyA : aApanakA verI merA vahA, haMsI karI dinarAta hui abhI nahi tRpta AtmA, huM pApI badajAta, bhUlabhUlakA kevala bahAnA, karanA cAhe ghAtahe| -zrAtA tumahe rAjA ! tu khAdyapaNuthI mAre vairI chuM. huM nAnA hatA tyAre paNa tu mane sukhe rahevA dete nhAtA, mArI hAMsI uDAvatA hatA, e trAsathI kaMTALI huM tApasa banyA. ahIM paNa te mane zAMti na ApI. dara vakhate pAraNAnuM AmaMtraNa ApI jAya che ne pAraNuM karAvatA nathI ane pAchaLathI mArI bhUla thaI gaI, mane mAph kare ema namra banIne ALATe che. huM saraLa eTale tane mAphI Apu chu ne tAruM AmaMtraNa svIkArU chuM. paNa have mane samajAya che ke tuM mArI mazkarI kare che. tu mArA pAkA bairI che. mane mArI nAMkhavAnA dhaMdhA kare che. tAruM nAma guNusena che paNa tu avaguNanA bharelA che. aMdarathI evA kredhane Aveza AnyA che. jyAre atyaMta kredha Ave che tyAre lAhInA paramANue jheramaya anI jAya che. sAsu te vahu eka vakhata khUba jhaghaDayA. eTaleA badhA krodha thayA. sAsu kahe huM kUvAmAM paDe ne vahu kahe huM kUve paDIza. ane vacce khUba jAmI. AvA krodhanA AvezamAM vadhu khaLakane laIne dUdhapAna karAvavA beThI. atyaMta dhanA kAraNe enA lAhInA paramANu jheramaya banI gayA che. bALaka gheADI vAramAM marI jAya che. game tevA saMcAge upasthita thAya tyAre mana upara khUba preka lagAvI. krodha Abhava ne parabhavamAM keTaluM ahita karanAra che! ahIM jo jo krodhanuM pariNAma kevuM viSama Ave che ! agnizarmAe be mAsa tA khUba samatA rAkhI paNa trIjA pAraNA vakhate samatA chUTI gaI. rAjA rAjamahelamAMthI pAchA pharI tapAvana tarapha pAchA pharatAM zuM vicAra kare che! Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 147 jo karaNIko phla pA" mAruM bhavabhava daramyAna Arca tapAvana nizrva mahalase, aisA karI nidAna, krodha dAvAnala bhaDakA uThA hai, tApasa bhUlA bhAna-hA-zrotA tuma... ' jo mArA ugra tapanuM phaLa hAya te huM A guNusenane bhavAbhava mAranArA thAuM. eNe mAruM traNa traNavAra apamAna karyuM" teA tene pUrA khale lauM. DhilamAM krodhanI agni pragaTI che. huM A zuM karI rahyA ! pAte peAtAnu bhAna bhUlyA. hAthInI savArI choDI kharanI savArI upara beThA. kAhInura choDI kakara grahaNa karyAM. gaMgA nadInA pavitra jaLa khALakuMDImAM DhoLI nAMkhyA. Avu niyANuM karI rAjamahelamAMthI nIkaLI agnizamAM tApasa tapAvanamAM AvyA ane jyAM makhAnA khUba vRkSeA hatA tyAM eka ceArasa paththaranI zilA upara besI ciMtavavA lAgyA. aheA rAjAe mane khUba pIDA ApI. enA jevA mArA koI duzmana nathI. enA verane pUrA aDhalA laIza tyAre jaMpIza. jiMdagI paryaMta AhAranA tyAga : AgaLa e zuM vicAra kare che ahA! meM mahinAmAM eka divasa paNa khAvAnI chUTa rAkhI tyAre A badhI mAthAkuTa thaIne ! have mAre jIvuM tyAM sudhI khAvu nathI. AvI kaThIna pratijJA laI lIdhI. jue, kreSa zuM karAve che. A vakhate gurUnI rajA na lIdhI. game tevA moTA ke nAnA tapa kare paNa gurUnI AjJA vinA ziSyathI eka kadama paNa AgaLa bhAya nahi. agnizarmAnA ajJAna tapa hatA mATe AveA krodha AvyA. have krodhathI dhamadhamatA azubha dhyAnanI zreNIe caDhayA che. khIjA tApasa kumAre temanI pAse Avaze tyAre A vAta jANaze te vAta pachI karIzuM. ahIM rAjAnu zu thayu te joie. guNusena rAjAne pazcAtApa : rAjAnA dizamAM jarA paNa mAyA na hatI. tapasvIne duHkhI karavAnA bhAva na hatA. paNa putranA janmAtsavamAM bhAna bhUlI gayA. thoDIvAre yAda Avyu ke Aje te mahAna tapasvInuM traNa mAsakhamaNunuM pAraNuM che. huM putranA janmAtsavamAM paDIne tapasvInI khabara rAkhatA nathI. kevA pApI chuM ? tyAM ubhelA peAtAnA parivArane pUche che Aje e mahAna tapasvI ahI AvyA hatA ? tyAre koIe kahyuM tee AvyA hatA paNa putranA janmanA utsavamAM badhA AnaMdamagna banI gayA hatA tethI kAie temanI AgatAsvAgatA karI nahi. tethI te tarata pAchA pharyAM. A sAMbhaLIne tarata rAjA uThThAsa banI gayA. ahA! huM kevA abhAgI chuM! mahA tapasvIne AhAranI aMtarAya pADuM chuM. putraneA janmAtsava mArA mATe Apatti rUpa banI gayA. mane hajA2A vAra dhikkAra che. AvA tapasvIne kaSTa ApIne huM keTalA bhave chUTIza ? A vakhate huM zuM mADhuM laine emanI pAse jAuM. traNa traNa vakhata e mahAtmAe mArA upara kRpA karI. have mane kSamA nahi kare. emanI Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 zAradA saritA kSamAnI hada AvI gaI che. have kaI saMgemAM huM temanI pAse jaI zakIza nahi. mane lajA Ave che. dharatI jagyA Ape te samAI jAuM. Ama pazcAtApa kare che, raDe che, jhUre che. zuM karavuM tenI samaja paDatI nathI. tApase vicAre che ke tapasvI pAraNuM karIne AvyA ke kema? ahIM agnizamane na joyA eTale bIjA tApasakumAre vicAra karavA lAgyA ke haju mahAtapasvI pAraNuM karIne AvyA lAgatA nathI. lAve tapAsa karIe. teo jyAM ja besatA hatA tyAM tapAsa karI te agnizarmA na maLyA. AMbAvADImAM zilA upara dhyAna karIne beThA hatA. tApasoe temanA sAmuM joIne pUchayuM tapasvIjI ! ApanuM pAraNuM thayuM ke nahi ? ApanuM mukha karamAeluM kema dekhAya che ? tyAre tApasa kahe che nA. kema nathI thayuM ? Apa rAjAne tyAM padhAryA hatA ke nahi ? tyAre tApasa kahe che gayA hatA paNa rAjA mAro pahelethI verI che. mane herAna herAna kare che. ATaluM bolatA tApasanA gAtro dhrujavA lAgyA. AMkho lAla aMgArA jevI thaI gaI che. ene kepa joI ziSya dhrujI gayA. have ApaNuM kAma nahi. gurUdevane jANa karIe. kaI jabaro mANasa hoya ene kaMI kahevuM hoya te tame ema kahe che ke amAruM kAma nahi. e to mAthAbhAre mANasa che. tApasa jaldI gurU pAse AvyA ne badhI vAta kahI. gurU khUba guNavAna ane gaMbhIra hatA. aMdhakAramAMthI prakAzamAM laI laI jAya tenuM nAma gurU. jema sUryanI garamI lAge paNa baLI na javAya. sUryodaya thatAM gaMdakI dUra thaI jAya tema gurUne tApa lAge tethI ziSyanA jIvanamAM rahelA durgaNa nAza pAme che. A gurU tejasvI hatA. ziSyanI vAta sAMbhaLI gurU samajI gayA ke nakakI rAjAnI bhUla thaI haze. pAraNuM nahi thayuM hoya tethI agnizama ke pAyamAna thayo haze. pUrvanuM vera jAgaze te rAjA ane agnizama baMnene moTuM nukazAna thaze. enuM ahita thatuM aTakAvI dauM. e vicArathI gurU tarata potAnA AsanethI ubhA thaI gayA. gurU agnizama pAse jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 22 zrAvaNa suda 2 ne maMgaLavAra tA. 31-773 anaMta karUNAnIdhi zAstrakAra bhagavate dvAdazAMgI sUtranI prarUpaNa karI temAM jamAlikumArane adhikAra cAle che. mAhaNakuMDa ane kSatriyakuMDa nagaranI vacamAM bahuzAla Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sunAmanA udyAnamAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI padhAryA che. ATalA samAcAra sAMbhaLatAM enA rAmarAya khaDA thai gayA. ene jaldI prabhunI pAse kema 'paheAMcu evI tAlAvelI lAgI che. tame ratna-hIrA-mANeka--mAtIne tijorImAM mUke che jyAre ene ghera mahelanA bhAMyataLiyAmAM ratna jaDyA hatA. bhautika sukhaneA pAra na hatA. enI patnIe khammA khammA karatI hatI. Ave! jamAlikumAra prabhunuM nAma sAMbhaLI bheA thaI gayeA. snAna maMjana karI taiyAra thayA. kaiTuSika purUSA temanI AjJA pramANe cAra ghaTavALA ane cAra azvo joDelA uttama ratha taiyAra karIne lAvyA. peAte sAtaserA, navaserA hAra paheryAM. uttama vastrA paheryAM. hAthe AjubaMdha paheryAM. cakrananA vilepana karI meADhAmAM tAMbUla cAvatAM thamAM beThA. mAthe chatra rAkhavAmAM AvyuM che. haju prabhune joyA nathI. darzana karavA jAya che paNa haiyAmAM evA vega upaDayA che ke enA karmAMnA cUrA thavA mAMDayA che. arihaMta prabhunA darzana karavAmAM utkRSTa bhAva jAge teA karmInI kroDA khapI jAya. ene saMsAranA sukha khArA lAgavA mAMDayA. tamane A saMsAranA sukha khArA lAge che. mahAna purUSA zu kahe che ? A sa MsAra te saMpUrNa duHkhamaya che, sukhamaya nathI. saMpUrNa sukha te potAnA AtmAnA zuddha svarUpanI ramaNatAmAM che ane jaDa pAthenA saMcAgAmAM jene sukha lAge che te sukha nathI paNa sukhaneA paDachAye che. mahAna duHkhanI phAjane kheMcIne lAvanArA saMsAramAM sukhanI AzA zakhavI te bhrama che. saMsArane rasa jIvane pAmara banAve che. peAte amIra hAvA chatAM garIma banAve che, pAte zUravIra hAvA chatAM kAyara banAve che. saMsAranA rasanA kAraNe AtmAnA ekAMta ane avinAzI svarUpane paNa samajatA nathI ane sukha jaDa puddagalAmAM zeAdhe che. ene bhAna nathI ke huM jemAM khanI AzA rAkhuM che te pudgala teA nAzavaMta che, parAdhIna che ane paiAlika sukhanA pyAra duHkha denArA che tyAM sukha kayAMthI jaDe ? sarpanA mukhamAM kadI amRta maLe ? ukaraDAmAM ratna maLe ? jo tamAre sAcuM sukha joItu hAya te! saMsArane vizvAsa na rAkheA. saMsAra eTale apUrNatA. jyAM apUrNa che tyAM pUrNatA kayAMthI pamAya ? 149 je sukha uddhe tuM A jagamAM, e te AbhAsa che . (ra) sAcA sukhane te! tArA, AMgaNumAM vAsa che (ra) e jIvaDA re...adhAre bhaTakayA karavuM tane zAle nA...manavA... manavA je sukhanI kare tuM AzA, tane nathI maLavAnuM, doDAdoDI phogaTa karavI tane zAle nA...manavA je sukhanI kare tuM AzA saMsArasukhamAM pAgala banIne vadhu kema meLavuM evI AzAthI dADayA kare che paNa jJAnI kahe che je sukhane tu bahAra zeAdhe che te tArAmAM che. mahAra sukha meLavavA mATe phAMphA mAravA e caitana svarUpa AtmA tane nA zAle ? ahAra je sukha tuM zodhe che Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 zAradA saritA e to sukhano AbhAsa mAtra che. mATe e vicAra karo ke huM te anaMta sukhane adhipati chuM. mAre sukhanI zuM khAmI che ! ama manane manAvI dIna na bane. thoDuM maLyuM che tene jhAjhuM mAne ane saMsAramAM sukha che evI AzA choDI de. indriyo ane tenA viSamAM gRdhdha na bane. je Indrione vaza thayA, tenuM kahyuM karyuM to eka vakhatane mahAna saMyamI paNa e dIna ane duHkhI banI jAya che ke varSonI mahAna sAdhanA paNa khatama karI nAMkhe che. jJAtAjI sUtramAM puMDarIka ane kuMDarInI vAta Ave che. kuMDarIke Indrione vaza thaI hajAro varSonI karelI mahAna sAdhanA palavAramAM khatama karI nAMkhI. ApaNe sAdhu. vaMdeNAmAM belIe chIe ke - "vaLI puMDarIka rAjA kuMDarIka DagI jANa pate caritra laIne na ghAlI dharmamAM hANa, sarvArthasidhdha pahecyA cavI leze nirvANa zrI jJAtAsUtramAM jinavare ryA vakhANa puMDarIka ane kuMDarIka baMne sagA bhAI che. puMDarIka maTe che ne kuMDarIka nAne che. eka vakhata e nagaramAM mahAna jJAnI saMta padhAryA. baMne bhAIo muninA darzana karavA gayA. e mahAna purUSanI vairAgya bharI vANI sAMbhaLIne saMsAra khAre jhera lAgyA. saLagatA dAvAnaLa jevo lAge. puMDarIka kahe che bhAI ! have tuM A rAjya saMbhALa. meM ghaNA varSo rAjya bhagavyuM. have huM AtmakalyANa karavA mATe cAritra aMgIkAra karIza. tyAre kuMDarIka kahe che nA bhAI ! huM dIkSA laiza. mAre rAjya nathI joItuM. baMdhuo ! kevA haLukamI jevo haze ! Ama jIvo bujhI jAya te sAdhune upadeza ApatAM thAka lAge ? A kALamAM AvA yuvAnane samajAvavA muzkela che. sAdhu chAtI toDIne thAke paNa mArA bhagavAnane zrAvaka nA bUjhe. ahIM te baMne bhAIo vacce dIkSA levA mATe kheMcatANa thaI. moTe bhAI kahe huM dIkSA lauM ane nAna kahe huM lauM. tyAre kuMDarIka kahe che moTA bhAI ! tame saMsAramAM rahevA chatAM alipta bhAvathI rahezo kAraNa ke tamArA jIvanamAM saMvega che. uttarAdhyayana sUtranA 29mA adhyayananAM pahelA sUtramAM bhagavAnane gautamasvAmIe prazna pUcho :- ___"saMvegeNaM bhatte jIve ki jaNayai ? saMvegeNaM aNuttaraM dhammasadhdhaM jaNayai / aNuttarAe dhammasadhyAe saMvegaM havvamAgacchai, aNantAnubandhi koha-mANa, mAyA, lobhe khavei, navaM ca kammaM na bandhai, tappaccaiyaM caNaM micchattavisohi kAUNaM dasaNArAhae bhavai, dasaNa visohIeyaNaM visudhdhAe atthegaie teNevabhavaggahaNeNaM sijjhai, visohIe yaNaM visudhdhAe taccaM puNobhavaggahaNaM nAikammai // " Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 151 pra. he bhagavAna! saMvegathI jIvane kyA guNanI prApti thAya che? u. saMvegathI uttama dharmazraddhA jAgRta thAya che. dharmanI utkRSTa zraddhA karavAthI saMvega mekSAbhilASAnI zIdhra prApti thAya che. anaMtAnubaMdhI phedha-mAna-mAyAne lebhane kSaya thAya che. navA karmonuM baMdhana thatuM nathI. AthI mithyAtvanI vizuddhi karIne darzananI ArAdhanA thAya che. darzanavizuddhithI zuddha thayA pachI koI te e bhavamAM siddha thaI jAya che ane je e bhavamAM siddha thatA nathI teo moDAmAM meDA trIjA bhave siddha thAya che. saMvegavAna AtmA keTale lAbha meLavI zake che. puMDarIka saMsAramAM rahevA chatAM rAjyane vahIvaTa karavA chatAM emAM gaLAbUDa khaMcelo hota rahe. kuMDarIka kahe che moTA bhAI tame rAjyamAM raheze te paNa alipta bhAvathI raheze. vairAgya TakAvI zakaze ane game tyAre cAritra laI zakaze paNa huM je rAjyano bhAra laIza te rAjyanA sukhamAM e khaMcI jaIza ke mane emAMthI kADhavo muzkela thaI paDaze. mATe tame rAjya saMbhALa ne mane dIkSAnI AjJA Ape. Aje tamArI kaI dazA che? A lokone rAjya hevA chatAM meha nathI ane tamAre tyAM be bhAInA machIyArA vaheMcAya temAM ekAda vastu je ochI AvI jAya to koTe caDhe ane mAtAnuM vAMkuM bolavA lAgaze ke mArI mAtAe moTAne vadhu ApyuM ne mane ochuM ApyuM. pitAnA sukhanI khAtara sAmAne eka avaguNa haze te paNa enA lAkha avaguNa bolaze ane pitAmAM lAkha avaguNa haze te nahi juve. A jIvanI anAdinI pariNatI che. ahIM kuMDarIka kahe che moTA bhAI ! mAre rAjya nathI joItuM. mane dIkSA levA de. aho ! kevI e jIvonI jAgRti, kevI dIrghadraSTi ! mahAna purUSenA pagale cAlavAthI bhavya jI tarI jAya che. nAnA bhAInI utkRSTa bhAvanA joI puMDarIke rajA ApI ane kuMDarIke siMhanI jema zuravIra banIne saMyama lIdhe. gurunA sAnidhyamAM rahI jJAna-dhyAna svAdhyAya ane tapamAM rata rahevA lAgyA. eka hajAra varSo sudhI suMdara rIte tapa karatA hatA dIkSA lIdhAne eka hajAra varSa thayA paNa haju bhAInA gAmamAM AvyA. na hatA. eka vakhata kuMDarIka muninA azAtA vedanIya karmano udaya thayo. grAmAnugrAma vicaratA vicaratA kudaratI te vakhate potAnA gurUnI sAthe puMDarIka rAjAnA gAmamAM padhAryA. puMDarIkane khabara paDI ke ghaNu varSe mArA bhAI kuMDarIka muni gurUdevanI sAthe padhAryA che. tarata vaMdana karavA gayA. kuMDarIka muni bimAra che e jANIne gurudevane vinaMtI karI ke kuMDarIka muninA roganI cikitsA je rIte kape te rIte ahIM karAvo ane emane je auSadhAdi kalpe tene mane lAbha Ape. mAre tyAM rasoDuM moTuM che. eTale badhuM nirdoSa maLaze. gurUe rAjAnI vinaMtI svIkArI ane tyAM rahyA. auSadhane kalpatI nirdoSa je cI joIe te nirdoSa maLI jatI eTale kuMDarIka muni jaldI sAjA thaI gayA. paNa Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 zAradA saritA have ene puMDarIkane sukha bhogavato joI rAjyanA sukhanI lAlasA jAgI. aho! rAjyamAM kevA mAlamasAlA khAvA maLe ane huM to tapa karIne sUkAI gayo. manamAM AvI dInatA jAgI. have emane vihAra karavAnuM mana thatuM nathI. gurUe khUba samajAvyA paNa sAruM sAruM khavAnI lolupatAthI evA rAMka banI gayA che ke gurU parivAra sahita vihAra karI javA chatAM pite tyAM rahyA. gurUdeva vihAra karI gayA chatAM kuMDarIka muni pitAne tyAM rahyA che ema jANI paMDarIka rAjA tenI pAse Ave che ne mIThA zabdothI kahe che gurUdeva! Ape to saMyama laIne kAma sAdhyuM ane ame saMsAranA kIcaDamAM phasAyA. have ApanI tabiyata sArI che eTale vihAra karavAnI taiyArImAM haze. have vahelA vahelA padhArajo ane mane lAbha Apo. A vakhate Ape mane vaiyAvaccane lAbha Ape. mArA ahobhAgya che. huM pAvana banI gayo paNa vAraMvAra A lAbha ApavA gurUdevane laIne padhArajo kAraNa ke saMtasaritA vahetI bhalI. jema jema saMte vadhu vicare tema tema emanuM cAritra vadhu nirmaLa rahe. aneka jIvone lAbha maLe ane pratibodha pAme. eka sthAnakamAM vadhu rahevAthI cAritra malIna bane che jema saMta vicaratA bhalA tema tamArI tijorInA nANuM paNa vaparAtA sArA. lakSmIne tijorImAM pUrI rAkho te akaLAI jAya. jema nadInuM vahetuM pANI nirmaLa rahe che paNa khAbocIyA bhareluM pANI gaMdu thaI jAya che. "baMdhA gaMdA haiya" tamane lakSmI maLI che to tenI mUcha na rAkhaze. chuTA hAthe vAparaje. kuMDarIka munine vihAra karavAnuM mana thatuM nathI. paNa moTAbhAI evA puMDarIka rAjAnA mIThA vacana muMgI sUcanA kare che ke have ahIMthI vihAra karo. zrAvake sAdhunA ammApiyA che. sAdhu bhAna bhUle te zrAvaka khuNAmAM besADIne emane hita zIkhAmaNa ApatA ane paDavAI thayelA sAdhu ThekANe AvI jatA. e jamAnAmAM evA zrAvake hatA. paMDarIka rAjAnA kahevAthI anicchAe zaramanA mAryA kuMDarIka muni vihAra karI gayA paNa emanuM mana mIThA ane svAdiSTa bhojananuM lAlacuM banI gayuM hatuM. eTale pAchA nagaranI bahAra udyAnamAM AvyA. mALIe rAjAne khabara ApI ke kuMDarIka muni padhAryA che. rAjAnA manamAM thaI gayuM ke nakakI mAro bhAI saMyamathI paDavAI thayo che. rAjA jaladI udyAnamAM AvyA. rAjAnA bhAva evA hatA ke game tema karI mArA bhAIne samajAvIne saMyamamAM sthira karUM. eTale temane pradakSiNa daI vaMdaNuM karIne kahe che munirAja! sukhazAtAmAM chene? Apa kevA bhAgyavAna che ke rAjazAhI sukhane choDI ugra tapazcaryA karI, nirmaLa brahmacaryanuM pAlana karI dIrghakALathI saMyama pALo cho ane karmone cakacura karI rahyA che. have te Apa gurUmahArAja pAse jazene? paNa kuMDarIka muni kAMI javAba Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 zArArU saritA ApatA nathI eTale puMDarIka rAjA samajI gayA ke have mAmale bagaDe che. have A talamAM cAritrarUpI tela nathI eTale pUche che zuM Apane bhoganI IcchA che? tyAre kuMDarIka munie mAthuM dhuNAvI hA pADI. puMDarIka rAjAnA manamAM thayuM ke aho ! A saMyama choDIne saMsAramAM Avaze to mAro jaina dharma lajavAze. mArA deva-gurU ne dharmanI niMdA thaze. e huM sahana nahi karI zakuM. eTale kahe che bhAI ema kare, mAro veza tame paherI le ane tamAro veza mane ApI do. baMnenI uMcAI ne moDhAnAM pheisa sarakhA hatA eTale puMDarIka rAjA kuMDarIkane veza paherIne bhAvathI cAritra aMgIkAra karI gurUne pAse pahoMcavA mATe vihAra karI gayA. dharmanuM keTaluM jhanuna ! tamane tamArA deva-gurUne dharma pratye AvuM jhanuna che ? sAco zrAvaka ane sAcA ziSya potAnA dharmanA ke dharmagurUnA keI avarNavAda bole to sahana na karI zake. je sAMbhaLe te e sAce zrAvaka ke sAce ziSya nathI. puMDarIka rAjAe potAnA dharma khAtara dIkSA laI lIdhI. rAjyamAM rahevA chatAM ane rAjyanA sukha bhegavavA chatAM kevo vairAgya ! ke alipta bhAva ke kaI jAtanA saMkeca vinA kSaNavAramAM cAritra aMgIkAra karI lIdhuM puMDarIka rAjAe be divasa sudhI satata ugra vihAra karyA. sUryAsta thAya tyAre kAya ne sUryodaya thatAM cAlavAnuM zarU kare. be divasanA upavAsa thayA. keI divasa rAjA page cAlyA na hatA. bhUkha-tarasa vezyA na hatA. chatAM ugra vihAra karIne trIje divase gurUnI pAse pahoMcI gayA. gurUnI pAse pharIne cAritra aMgIkAra karyuM. vihAra karatAM gAmaDAmAM padhArelA. evA gAmaDAmAM to lUkhesUke AhAra maLe enAthI pAraNuM karyuM emaNe te rAjyane AhAra karelo. A lukhe AhAra kyAMthI pace? eka to be divasane sakhata thAka ane chaThThanA pAraNe A AhAra karyo. eTale rAtre emanA peTamAM khUba pIDA thavA lAgI. A tarapha kuMDarIkane rAjya maLyuM. ekadama sAro sAro bhAre khorAka khAvA mAMDe. hajAra varSathI ugra tapa karatA hatA eTale piTa to kAgaLanI kathaLI jevuM banI gayuM hatuM. ekadama vadhu pramANamAM peTamAM bhAre AhAra paDavAthI enA peTamAM ajIrNa thayuM. khUba pIDA thavA lAgI. ahIM dhyAna rAkhaje. puMDarIka ne kuMDarIka baMnene pIDA te thaI paNa ekamAM jJAnadaSTi che ne viveka che. samatAbhAva che. jyAre bIjAma ajJAna che. aviveka che ne vyAkuLatA che. jJAnI ane ajJAnI banene rega to Ave paNa baMnenI draSTimAM phera hoya. bhale heya jJAnI ke ajJAnI jana, sukha-dukha rahita na keI, jJAnI vede gheryathI, ajJAnI vede rAi. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 - zAradA saritA jJAnI samatAbhAvathI vede ane ajJAnI reI reIne vede, A baMnemAM taphAvata che. ajJAnIne rega Ave tyAre eca-eya kare ane jJAnI hAya-hAya kahe. e ema kahe ke jIva ! teM evA azubha karma bAMdhyA che te udayamAM AvyA che. temAM raDavAnuM zuM? ane ajJAnI te kahe ke kyAMthI AvyA ? koNe mokalyA ? puMDarIka muni khUba samatAbhAvamAM rahIne karyo khapAvI sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thayA ane ekAvatArI banI gayA. jyAre kuMDarIka ajIrNanI sakhata pIDA thavAthI zaidradhyAna thavAthI marIne sAtamI narake gayA. eke aDhI divasamAM kAma kADhI lIdhuM ne bIjA narakamAM paTakAyA. ahIM ApaNe eTaluM samajavAnuM che ke jyAre manamAM dInatA Ave che tyAre game teTaluM maLe te badhuM ochuM lAge che. apUrNa lAge che. puMDarIkanI saMyama pratyenI lInatA ane kuMDarIkanI dInatAe baMne bhAIo vacce cauda rAjalakanuM aMtara par3AvyuM. eka svarganA sukha bhogavavA lAgyo ane eka sAtamI narake mahAvedane bhegavavA lAge. baMdhuo! kuMDarIkanA daSTAMtathI ApaNe e samajavAnuM che ke ApaNe game teTalI dharmArAdhanA karIe paNa ApaNI vRttione na jItI zakIe te jIvanamAM keTalI kaMgAlatA Ave che. e kaMgAla baneluM mane game teTaluM maLe te paNa mAMgyA kare che paNa jIvane khabara nathI ke artha pAchaLa doDadhAma karavI eTale ApaNA mAthAnI pAchaLa rahelA paDachAyAne pakaDavA javAne niSphaLa prayatna karaze. game teTaluM kare paNa paDachAyo kadI pakaDAya? jema jema paDachAyAne pakaDavA deDIe tema tema te dUra bhAge che. enA badale je moDhuM pheravI de te paDachAye pAchaLa rahe. A rIte arthakAmanI lAlasAthI paNa moDhuM pheravavAnI jarUra che. tIrthakara bhagavaMtoe arthakAmane cheDayA te cAlatI vakhate paga nIce devee sonAnA kamaLo anAvIne mUkyA. tamAre AvuM badhuM joIe che paNa pudgalanI mamatA chUTatI nathI. ATaluM jANavA, samajavA chatAM haju bhAna nathI ke ratnaciMtAmaNI jevo A mAnavabhava te jaDa pudgalene rAga cheDI AtmatatvanI pichANa karavA mATe che. jene AtmatatvanuM bhAna thayuM che tevA jamAlikumAra prabhunA darzana karavA jaI rahyA che. jema jema ratha AgaLa jato jAya che tema tema temanI bhAvanAne vega paNa vadhato jAya che. jamAlikumAra kSatriyakuMDanagaranA madhya bhAgamAMthI nIkaLe che, enA rathanA ghUgharA vAge che, A sAMbhaLI che ke bhagavAnanA darzana karavA nathI gayA evA loko vicAra kare che ke A kene ratha che ne kyAM jAya che? khabara paDI ke jamAlikumAra bhagavAnanA darzana karavA jaI rahyA che tyAM te loke paNa taiyAra thaI gayA. jamAlikumArane ratha bhagavAnanA sasaraNanI najIka pahoMcavA AvyuM che. dUrathI prabhunuM samosaraNa joyuM. aho nAtha ! zuM tAre darabAra che? tAruM mukhaDuM kevuM bhe che? AvI bhAvanA Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 155 sAthe rathamAMthI nIce utarI gayA. samAsaraNanA daravAjA sudhI rathamAM besIne na gayA. AjanA kaiMka zeThIyAe teA upAzrayanA daravAjA sudhI gADImAM besIne Ave. gADImAM besIne cAlyA jatA hai| te vakhate saMta sAmA maLe te utarIne vana karatAM zarama Ave eka jamAnA e hatA ke rAjAnI savArI nIkaLe tyAre gADImAMthI utarIne mAna ApatA hatA tyAre A te rAjAnA paNa rAjA che. enA vaMdana karavA jatAM kevA pavitra bhAva thavA joie. tIrthaMkara deveAnA sameAsaraNamAM deve ATha pratihAryonI racanA kare che. azoka vRkSa surapuSpavRSTi divya dhvanizvAmaramAsanaM ca / bhAmaMDalaM duMdubhI ratnapatra, aSTa pratihAryAMNi jinezvarANAm // bhagavAnathI khAragaNA uMcA azeAka vRkSa kare, pAMca vanA aceta puSpAnI vRSTi kare, divya hRdubhI vAge, bhAmaDala banAve, ane zveta raMganA cAmarA vIjhe. e cAmara uparathI nIce jAya che ane nIcethI upara jAya che e zu khatAve che? halakA kArya karanArA mAnavI adhAtimAM jAya che ane uMcA kAya karanArA urdhvagatimAM jAya che. mATe tame adhAtimAM javAya tevA pApa na karaze. jamAlikumAranA dilamAM ha samAtA nathI. eneA vairAgya eTalI ucca phATIneA che ke sAMbhaLanArAnI karmanI bhekhaDA tUTI jAya. haju prabhunu samAsaraNa dUrathI joyuM che. have tyAM paheAMcIne zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. "caritra" - agnizo pAse gurunuM Agamana" agnizarmAne bhayaMkara krodha AvyeA che, peTrAlanI TAMkI phATe teA haju AlavanAra maLI jaze ane temAMthI bacI zakAze. paNa jyAM kaSAyanI Aga phATI nIkaLe che tene kAI bUjhAvI zakatu nathI. khIjA tApaseAe gurUne khakhara ApyA ke agnizarmAnuM pAraNuM thayuM nathI ane jAva jIva AhAra tyAganI pratijJA karI che. dveSathI zarIra tharathara dhruje che. gurUne khakhara paDI eTale ta agnizamAM pAse doDatA AvyA. mANusanA mukha uparathI khakhara paDI jAya ke Ane atyAre krodha Avye che. bhagavAne kahyuM che ke, krepanA vAseA kapALamAM, mAnanA vAseA garadanamAM, mAyAneA vAse haiyAmAM ane lAbhane vAse sarvAMgamAM hAya che. gurU te agnizarmAnuM mukha joI samajI gayA ke ahIM teA krodhanI javALA kharAkhara bhabhUkI che. chatAM tene samajAvavA mATe prayatna karatA kahe che ke mArA vhAlA tapasvI ziSya agnizamAM! Aje paNa tAruM pAraNuM nathI thayuM! tyAre tApasa kahe che gurUdeva! rAjAe teA pramAdI heAya che. dareka vakhate mane AmatraNa ApIne rAjA pAraNuM karAvatA nathI. e teA avaguNane bharelA che ane pahelethI ene mArA pratye dveSabhAva che ane mArI ThekaDI karatA Avye che. ene mArI majAka uDAvyA vinA cena na paDe. e ahI paNa sukhe jaMpavA detA nathI. emAM mArA dASa che ke me mahine Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 zAradA saritA mahine khAvAnI chUTa rAkhI tyAre A banyuM ne? ene ghera khAvA mATe mAre javuM paDayuM ne? je khAvAnuM na hota to AvuM banata! mATe gurUdeva meM jIvuM tyAM sudhI AhAra na karo evI pratijJA laI lIdhI che tethI have Apa e bAbatamAM mane kaMI kaheze nahi. tyAre gurU kahe che je te AhAratyAganI pratijJA jIvanabhara mATe karI lIdhI hoya te pachI have mAre tane kahevAnuM kayAM rahe che? kAraNa ke tapasvIo haMmezA satya daTha pratijJAvALA hoya che eTale emAM pheraphAra na thAya paNa eka vAta tuM dhyAnamAM rAkha ke teM jenA nimitte AhArano tyAga karyo che te guNasena rAjA upara kepa na kare. he devAnupriyA e guNasena rAjA e nathI paNa keNa jANe enA azubha karmane udaya che ke koI ne koI kAraNa AvI javAthI tAruM pAraNuM karAvI zakato nathI. bAkI enA bhAvamAM koI kamI nathI. mATe tuM enA upara dha na karIza. kAraNa ke sarva che pitAnA pUrvanA karmanA anusAre sukha- duHkha pAme che. bIjA te nimitta mAtra che. gurUdevakI zikSA para usane, nahi dhyAna lagAyA aba rAjA Ave te kahanA, Aye na mere pAsa he. zrotA tuma muje gurUdeve ene khUba hita zIkhAmaNa ApI paNa e agnizarmA na samaje ane gurUne kahe che gurUdeva ene mIThuM mIThuM bolatA khUba AvaDe che. e te ahIM AvIne raDaze, karagaraze ane laLIlaLIne pagamAM paDaze. e pApI avaguNasena Ave to kahI deje ke bhUle cUke mArI pAse Ave nahi enuM kALuM meTuM mAre jevuM nathI. gurU te bIjA tApasane enI sevAmAM rahevAnI vyavasthA karI cAlyA gayA. gurUne paNa khUba duHkha thayuM ke A ghora tapasvI AvI bhUla karI beThe? enI durgati thaze. samajAvavAmAM bAkI na rAkhyuM. ziSya na samaje te temAM gurUne zuM deSa? A tarapha rAjA guNasenane ciMtAne pAra nathI. A vakhate tapovanamAM AvatA paga upaDato nathI enAM manamAM aneka prakAranI zaMkAo thavA lAgI. eTale eNe pitAnA samadeva nAmanA purohitane bolAvIne kahyuM. tame mArA mANasa cho evI emane jANa na thAya tema gupta rIte tapovanamAM jAva ane tapasvInI zuM sthiti che te samAcAra laI Avo. atyAre tyAM javA mATe mAruM mana mAnatuM nathI. emadeve meLavela vRtAMta - guNasena rAjAnI AjJA thavAthI tarata somadeva purohita tyAM AvyA. ghaNuM tApasothI vIMTaLAelA parvata uparathI vahetI nadInA kinArAnI najIkamAM ghAsanA saMthArA upara beThelA agnizarmA tApasane joyA. enA mukha upara kenI chAyA dekhAtI hatI. tyAM jaIne purohita namana karIne beThA ne pUchayuM. bhagavaMta! ApanuM zarIra ATaluM badhu durbaLa kema dekhAya che? Apane kaMI thayuM che? tyAre agnizama kahe che ke niHspRha hovA chatAM bIjA pAsethI AjIvikA karanAra tapasvIonA Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 157 deha te durbaLa hoya che. tyAre brAhmaNa kahe che ApanI vAta sAcI che. Apane hIrAmANeka, motI ne paisAnI spRhA na hoya paNa ApanA jevA tapasvI gurUdevane pAraNuM karAvanAra A gAmamAM keI nathI? A amArI nagarI te mahApuNyavAna che. Apa zatrumitra ane kaMcana-kathIra upara samabhAva rAkhanAra ane saMsArasamudrathI bhavapAra karavA mATe vahANa samAna evA Apane keI AhAra-pANI Ape evuM A nagarImAM kaI nathI? tamArI nagarI ghaNuM dharmiSTha.ne puNyavAna che. eka guNasena rAjA sivAya badhI prajA bhAva bhaktivALI che, tyAre purohita kahe che gurUdeva! amArA guNasena rAjA paNa evA nathI. e ApanA jevA tapasvI mahAtmAo pratye khUba bhaktibhAva rAkhe tevA che. emanuM nAma guNasena che tevA guNavAna che. emaNe Apane zuM karyuM che? tyAre kahe che guNasena rAjA jevo bIje dharmiSTha koNa hoya? ke jeNe pitAnA maMDaLane jItyuM che, moTe rAjA banyuM che paNa tAravIne baLAtkAre mArI nAMkhe che. A zabdo sAMbhaLI somadeva purohita samajI gayA ke nakkI tApasa kopAyamAna thayA che. have ahIM vadhu besavAmAM sAra nathI. je huM besIza ne bIjuM kaMI pUchIza te e rAjAnA avaguNa bolaze. mATe mAre rAjAnAM avaguNa sAMbhaLavA nathI. bIjA pAsethI vadhu mAhitI meLavI laIza. ema vicAra karI tApasane praNAma karI purehita cAlatA thayA. nadI kinAre temanA bIjA tApasa kumAre snAna karavA mATe jaI rahyA hatA temane purohite pUchayuM ke agnizama tApase zuM vrata aMgIkAra karyuM che? te vakhate bIjA tApase e badhe vRtAMta purohitane kahI saMbhaLAvyuM. badhI vigata jANa purohite tyAMthI ravAnA thaI rAjA pAse AvI badhI vAta kahI saMbhaLAvI. guNusena rAjA te guNaguNanA bhaMDAra hatA. temane khUba duHkha thayuM. emaNe eka ja vicAra karyo ke e mArA upara kopAyamAna thayA che. e mane kSamA Ape ke na Ape paNa mAro gunho che. huM emanA caraNamAM namIne mAphI mAMgI lauM. ema rAjA vicAra kare che. have potAnA aMteura ne parivAra sahita guNasena rAjA tapovanamAM Avaze ane zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Aje khaMbhAta saMpradAyanA pU. AcArya sva. zrI harakhacaMdrajI mahArAja sAhebanI pUNyatithi hovAthI pU. mahAsatIjIe temanA tapa tyAga ne saMyamamaya jIvananuM khUba sArI rIte varNana karyuM hatuM. sAMbhaLIne zrotAjanenI AMkhamAM AsuM AvI gayA hatA. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 23 zrAvaNa suda 3 ne budhavAra tA 1-8-73 sujJa, baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMta karUNAnIdhi arihaMta prabhue jagatanA jInA kalyANane mATe siddhAMtamaya vANInI prarUpaNa karI siddhAMta eTale traNe kALe siddha thayelI vANuM tenuM nAma siddhAMta. jyAre A siddhAMtanI vANuM ApaNuM AtmAne rUcaze tyAre saMsArane rAga ghaTavA lAgaze. saMsArano rAga jyAM sudhI ghaTe nahi tyAM sudhI vitarAga vANune rAga thAya nahi. bhavabaMdhananA pherA ghaTADavA hoya te bhagavAna kahe che rAgane tyAga kare. eka sAthe bene rAga na thAya. tame kahe che ne ke eka pAtramAM be cIja eka sAthe na bharAya. pAtramAM dUdha bharavuM hoya te chAzane tyAga kare joIe tema vItarAga vANI aMtaraghaTamAM bharavI hoya te saMsAra pratyene meha ghaTADavo joIe. paNa haju A vAta magajamAM besatI nathI kAraNa ke saMsArane rAga bhege laIne AvyA che eTale A vItarAga vANIne rAga kayAMthI lAge? AvyA upAzrayamAM paNa aMtaramAM bhAva kevA che te vicAraje. eka kavie kahyuM che ke - huM DhoMga karuM chuM dharmIne, paNa dharma vasyo nA haiyAmAM, behAla bhale pharatI duniyA, mAre sUvuM sukhanI zayAmAM-are re (2) Dagale Dagale huM daMbha karUM mane duniyA mAne dharmAtmA, paNa zuM bharyuM mArA aMtaramAM, ekavAra juone paramAtmA (2)-are ere upAzrayamAM AvIne sAmAyika laIne besI javAthI dhamI na thaI javAya. vairAgIne veza levAthI vairAgI na banI javAya. dharma ane vairAgI kyAre banAye? rageragamAM dharmane raMga ne vairAgyane raMga lAgyo haze tyAre banAze. ekaluM jJAna bhaNuM javAthI ke ekalI kriyA karavAthI mokSa nahi maLe. jJAnI kahe che: "jJAna trijyA mokSa:" jJAna ane kriyA baMnene sumeLa joIe. je ekalA jJAnathI mokSa thato hoya te abhavI keTaluM jJAna meLave che navapUrvamAM kaMIka nyUna. eka pUrva eTale zu? 400 hAthane uMce hAthI ne tenA upara pa00 hAthanI aMbADI mUkavAmAM Ave e aMbADI sahita hAthI korI zAhathI DhAMkI devAmAM Ave ane te zAhI palALIne lakhavAmAM Ave ne e zAhIthI jeTaluM lakhANa lakhAya teTalA jJAnane eka pUrva kahevAya. evA navapUrvamAM kAMIka nyuna jJAna meLavanAre abhavI paNa mokSamAM javAne lAyaka nathI. "name arihaMtANuM" bolanAre kevaLajJAna pAmI jAya ane navapUrvanuM jJAna meLavanAra saMsAramAM bhame che enuM zuM kAraNa? abhavI jIva bAhya bhAve kare che paNa sAmyajJAna pUrvakanuM aMtaraspazI Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 159 nathI. pAMca navakAramaMtranuM jJAna bhale ho paNa e samyakajJAna haze te ghAtakarmanI beDIo teDIne arihaMtapada prApta karAvaze. evA siddhAMtamAM kaMIka dAkhalAo mojuda che. eka vakhata evo talasATa upaDe joIe ke jyAre nija gharamAM praveza karUM kayAM sudhI bhavamAM bhamIza rahevA mATe gharanuM ghara na hoya te vicAra kare che ke vAraMvAra kayAM sudhI ghara badalAvIzuM? A DabalA keTalIvAra pheravApherava karavA. have te kaMTALI gayA. game tema thAya, dAgInA vecIne paNa gharanuM ghara karI laIe to A DakhA pheravavA maTI jAya. tyAM Avo vicAra AvyuM, paNa AtmA tarapha daSTi karI che? kadI ema thAya che ke kyAM sudhI eka gatimAMthI bIjI gatimAM bhramaNa karIza ne A dehanA DabalAmAM pUrAI rahIza ane keTalA deha badalIza? jyAre Avo vicAra Avaze tyAre AtmAnI ronaka badalAI jaze. jema ke mANasa pahelAM garIba hoya ke pachI dhanavAna bane tyAre enA khAnapAna, paheraveza badhI ronaka badalAI jAya che te samyakatvano sparza thAya tyAM AtmAnI ronaka badalAI jAya temAM zuM navAI? zarIranI ronaka ghaNIvAra badalAya paNa have AtmAnI ronaka badalAve te A mAnavajIvana saphaLa banI jAya. subAhukumAra eka vakhata bhagavAnanA darzana karavA gayA. prabhunI vANI sAMbhaLIne pahelA bAra vrata aMgIkAra karI zrAvaka banyA. darzana karIne gayA pachI maitamasvAmI prabhune pUche che prabhu! A subAhukumAre pUrvabhavamAM evI zuM karaNI karI ke jethI - " dave, tare, vivi, mamaNunne bhaNAbharuve-some subhage piyadaMsaNe suruve|" te badhAne iSTa lAge che, priya lAge che, enuM rUpa AvuM suMdara che, badhAne enuM rUpa mane jJa lAge che, semya lAge che, jenuM darzana priya che evuM suMdara rUpa che. tyAre prabhu kahe che he gautama! e badho supAtra dAnane prabhAva che. A subAhakumAranuM dRSTAMta sAMbhaLIne tamane evI bhAvanA jAge ke mAre supAtra dAna devuM che te tame amala karI zakaze, paNa keI mANasa amerikAmAM vasate hoya te bhale kareDapati hoya paNa e supAtra dAna daI zakavAno che? tyAM tenA hAtha pavitra banavAnA che? anArya dezamAM saMta satIjInuM Agamana na thAya. tame keTalA puNyavAna cho. tamane badhuM maLyuM che paNa daSTi badalavAnI jarUra che. vRttimAM vaLAMka Ave te jIvana palaTAyA vinA rahe nahi. pudagalane pUjArI banI saMsAra vadhAryo. saMsAranI paraMparA kApavA dIkSA lIdhI. paNa pudgalane rAga na chUTe te haju saMsAramAM che. sAcA sAdhakanI dazA kevI hoya? tapazcaryA karavAnA divase cAlI rahyA che. tapasvIne tapa karatA joIne bhAva thaI javA joIe ke ANe annane sarvathA tyAga karyo che te huM badhAM svAda na karuM te na cAle? mAre to peTanI bhUkha zamAvavA mATe khAvuM paDe che. jJAnI kahe che bhUkha be prakAranI che. Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 zAradA saritA eka peTanI bhUkha ne bIjI mananI bhUkha. jene mananI bhUkha haze tene ema thaze ke mAre bhajIyA khAvA che, khamaNa khAvA che, enI bhUkha kadI maTe? paNa jene peTanI bhUkha lAgI che tene reTa ne chAza maLI jaze te paNa enI sudhA zAMta thaI jaze. piTanI bhUkhavALa tapa karI zakaze paNa mananI bhUkhavALo nahi karI zake. upavAsa karyA paNa aMdaranI vRttio khAvA mATe labakArA mAre te tapa karavAthI puNya baMdhAze paNa karma nahi khape. mATe bhagavAna kahe che je karmanI bhekhaDo taDavI hoya te mana-vacana-kAyAne zuddha banAvI dharmakaraNa kare. jamAlikumArane vairAgya ke jambara che. enI pUrva bhavanI keTalI punnAI che. enA vairAgyanuM sUtramAM suMdara varNana karyuM che ane enA vaibhavanuM paNa suMdara varNana karyuM che. tamArI pAse enA je aMzavaibhava nathI chatAM kevA phekkaDa thaIne phare che. mane te AjanA mANasonI dayA Ave che. tame game teTaluM kamAva ne bheguM kare paNa kaMI sukha che? tame manathI mAno ke ame ATalI saMpattinA mAlika chIe paNa emAM tamArI kaMI sattA che? gaIkAle bajAramAM keTalI dhamAla macI gaI hatI. keTalAka bhAIo kAle vyAkhyAnamAM rahetA AvyA. pUchyuM ke kema nahotA AvyA te kahe ke mahAsatIjI! kAle amArI bajAramAM zivasenAne hale Avyo hato. bajAramAM dhamAla hatI eTale avAyuM nahi. bele che zAMti? sAcI zAMti ne sukha joItuM hoya to A vItarAga bhavanamAM AvI jAva. sukha tyAgamAM che. tyAgamArga eka vAra apanAvI le ane vItarAga prabhunI AjJAnusAra cAlo. joI le ke AnaMda che? jamAlikumArane prabhunA darzananI tIvra tamannA jAgI che. mArA nAtha! kayAre tArA pavitra darzana karUM ne tArA jevo banuM! - gheluM lAgyuM mujane huM kyAre tujane bheTuM (2) tArA pAvana kheALe mIThI nIMdaramAM le, zamaNamAM (2) reja huM (2) nIrakhyA karuM tane laganI lAgI che laganI lAgI che ke aganI jAgI che tArA milananI prabhu, evo vega upaDe che ke nAtha! kayAre tane bheTuM! mArA nAtha hAla cAlIne AvyA hoya ne mArAthI kema besI rahevAya? jamAlikumAra prabhunA sasaraNanI najIka pahoMcyA. prabhune dUrathI joyA tyAM aMtara uchaLavA lAgyuM. nAtha! tArA darzanathI pApa dhovAI jAya che. tArA pratyakSa darzanathI zuM lAbha na thAya? arthAta mahAna lAbha thAya. bhavanI bhAvaTa TaLI jAya. baMdhuo ! ApaNe AtmA anaMtakALathI bhavacakramAM bhame che. anaMtI jevIsIe thaI gaI. zuM ApaNe kyAreya tIrthakara prabhunA darzana nahi kya hoya? kaI vakhata Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA citA 161 emanI vANuM nahi sAMbhaLI hoya! badhuM karyuM haze paNa haju ApaNe uddhAra nathI thaye enuM kAraNa e che ke haju bhavabaMdhanathI mukata thavAne baTakA nathI thaye. jaldI mokSamAM jAuM teve vega nathI upaDe. Aje tamAre muMbaIthI amadAvAda ke saurASTramAM javuM hoya te kahe che ke mAre lokalamAM nathI javuM. melamAM javuM che. lokala dhIme dhIme sTezana karatI cAle ne amuka sTezane paDI rahe. kaMTALo Ave che ane mela to amuka sTezana kare ne jaldI pahoMcADe. ethI vadhu paisAnuM je hoya te plenamAM upaDI jAva che. bhale paisA vadhu thAya paNa jaldI pahoMcI javAya. tyAM jhaDapI pahoMcavAnuM mana thAya che. e musApharI karatAM ekasIDenTa thaze te keIka vAra muzkelImAM mUkAI jaze. paNa AtmAne mATe jhaDapI vega upADazo te kadI muzkelImAM mUkAvAno prasaMga nahi Ave. mATe jhaDapI vega upADe ke kyAre mekSamAM jAuM. bhagavAnanuM samosaraNa dekhAyuM eTale jamAlikumAra je pANIdAra ghoDAvALA rathamAM beThA hatA te ratha ha rakhA ane pite rathamAMthI nIce utarI gayA. temaNe kaMThamAM puSpanI mALAo paherI hatI te kADhI nAMkhI. moDhAmAM pAna cAvatA hatA te kADhI nAMkhyuM ane moDhAmAM saheja paNa saceta vastu rahI na jAya eTalA mATe pANInA kegaLA karyA. pagamAM bUTa paheryA hatA tene paNa tyAga karyo. eka saLaMga vastranuM uttarAsaMga kare che te zA mATe? prabhunI pAse jaIne ughADe mukhe na belAya. prabhu pAse ughADe mukhe na bolAya te emanA sAdhu pAse bolAya? eka vakhata ughADe mukhe besavAthI asaMkhyAtA vAukAyanA chevo haNAya che. mATe sAdhu sAthe tame vAta kare tyAre khUba upayogapUrvaka yatnA rAkhIne belo. jema tame lagnamAM jAva cho tyAre lagnane svAMga saje che ne mazAne jAva tyAre e svAMga saje che. te A dharmasthAnakamAM ke svAMga sajIne AvavuM joIe ! enA mATe kaI kAyado nahi. ahIM Ave tyAre sAthe patharAruM, guccho ne muhapatti laIne Ave. sAmAyika laIne bese te kevuM majhAnuM lAge? tamane sAmAyika karavAne TAIma na hoya te saMvara karIne bese. upAzrayamAM dAkhala thAva tyAre tamArA meDhAmAM pAna na hovuM joIe ane khissAmAM pAna-bIDI ke saceta lavIMga-IlAcI Adi kaI vastu na hovI joIe. tamArA khissAmAM kaMI sace te vastu hoya ne tame sAdhunA caraNa levA jAva te deSa lAge. mATe svaccha banIne AvavuM. jamAlikumAra svaccha banIne prabhunA samosaraNamAM dAkhala thayA ne pachI zuM karyuM - aMjali mauliya hatthe jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai uvAgacchai uvAgacchittA samaNe bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNa pAyAhiNaM karei karettA jAva tivihAe pajjuvAsaNAe pajjuvAsai / aMjali vaDe be hAtha joDI jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI birAjamAna Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 162 hatA tyAM AvyA. AvIne traNa vakhata pradakSiNA karI yAvat trividha paryuM pAsanAthI upAse che. aho nAtha ! tArA zAsananI balihArI che. tArA huM zuM guNa gAuM ? prabhune joIne TharI gayA. AvI rIte jyAre temanAtha bhagavAna dvArakAnagarImAM padhAryA tyAre kRSNa vAsudeva moTA samuha sAthe vaMdana karavA gayA. prabhune khUba bhAvathI vaMdana karyA. prabhunI dezanA sAMbhaLIne kaMika evo vairAgya pAmI dIkSA laI letA. kaMIka bAra vratadhArI zrAvaka banI jatA. A joI kRSNavAsudeva raDI paDatA. ahe prabhu! tArI vANuM sAMbhaLIne kevA bujhI jAya che ! kaMIka ne kaMIka laIne jAya che ne huM ke kamabhAgI ! eka nAnakaDuM pratyAkhyAna paNa laI zakato nathI. aviratInuM jabbara jera hatuM. karavAnI IcchA hovA chatAM e nahotA karI zakatA te AMkhamAM AMsu AvI jatA. traNa khaMDana adhipati vAsudeva nAnA bALakanI jema raDe, pitAnA pApakarmane pazcAtApa kare paNa tamane A pazcAtApa thAya che ? sAcuM bolaje, thAya che - nA, tame bhale na karI zake paNa pazcAtApa te the joIe. pazcAtApa e pApane prajALavAnI bhaThThI che. lokhaMDa para game teTale kATa caDhI gayuM hoya paNa ene agnimAM nAkhavAmAM Ave te kATa baLI jAya che tema aMtaranA kATa kADhavA mATe tapazcaryAnI bhaThThI jalA. jamAlikumAre tikhuna pAThabhaNa vaMdana karyA. dharmasthAnakamAM jaIe ne akkaDapaNuM na chUTe te e upadezanI asara na thAya. paradezI rAjA kezI svAmInI sabhAmAM gayA. zaMkAonuM samAdhAna karavuM hatuM paNa vaMdana karyA vinA besI gayA. eTale kezI svAmIe kahyuM ke paradezI! tuM je bhUmimAM beThe che e bhUmine tuM dravyathI bhale mAlika hoya, tuM moTe rAjA hoya paNa jenI sabhAmAM bese che tene kara cUkavyA vinA na besAya kara cUkavyA vinA bese te cora che. tuM ahIM kaMIka levAnI IcchAthI AvyA che mATe kara cUkavIne besa. tarata paradezI rAjA samajI gayA ne vaMdana karIne beThA. pachI kezI svAmInI dezanA sAMbhaLI ekeka prazna pUchyA ne tenuM kezI svAmIe samAdhAna karyuM. te paradezI rAjAnA hRdayamAM sacoTa vAta samajAI gaI ane e paradezI paradezI maTIne svadezI banI gayA. ahIM jamAlikumAra prabhune vaMdana karIne beThA. "taeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre jamAlissa khattiyakumArassa tIseya mahati-mahAliyAe isi. jAva dhammakahA jAva parisA paDigayA // " tyAra pachI zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe jamAlikumAra Adi meTI aSi parSadAmAM dharmopadeza Ape. jyAM vItarAga prabhunI vANInI dhArA chUTe tyAM zuM bAkI rahe? prabhunI vANuM sAMbhaLatA anAdikALanA karmanA kacarA dhovAI jAya. rAga-dveSa-meha-krodhAdi zatruo bhAgI Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 163 jAya che ne janma-jarA ne maraNanA pherA TaLI jAya che. Adhi-vyAdhi ne upAdhirUpa manuSyanA trividhanA tApa TaLI jAya che. sulabhAdhI A vANI sAMbhaLatAM pAmI jAya che. vaizAkha mAsanA tApathI tapelI dharatI varasAda paDatAM zItaLa banI jAya che. tema saMsAra tApathI AkuLa-vyAkuLa thayelA che prabhunI vANI sAMbhaLI zItaLIbhUta banI jAya che. siMha-vAgha Adi jaMgalI pazuo ekabIjAnA vairabhAvane bhUlI jAya che. ane tyAM AnaMda AnaMda chavAI jAya che. ahIM prabhunI amRtamaya vANIne dhodha varase che. jamAlikumArAdi meTI prakhadA prabhunI vANInuM zravaNa karI rahI che. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. "caritra:- "rAjAnuM tapevanamAM niSphaLagamana" somadeva purohite rAjAne badhI vAta karI ke agnizama tApasa tamArA para khUba ke pAyamAna thayA che. rAjAnA dilamAM duHkha thayuM. ahe! huM ke pApI chuM? meM traNa traNa vAra e mahAtapasvIne kaSTa ApyuM ane pAraNuM na karAvyuM tyAre emane ATaluM duHkha thayune? huM moTo gunhegAra chuM. evA mahAna tapasvI kadI ke pAyamAna thAya nahi ane je thayA che te e kaSAyamAM huM nimitta banyo chuM. mATe jaldI tyAM jAuM ne pagamAM paDIne mAphI mAMguM. khUba ciMtAtura banelo rAjA tarata pitAnA aMtaHpurane temaja mukhya parivArane laIne tapasvIne khamAvavA page cAlatA tapovanamAM gayAM. jema haMsaNuMenA TeLAmAM haMsa zobhe che tema haMsa jevA ujajavaLa guNavAna evA guNasena rAjA pitAnI rANI Adi parivAra sAthe zobhato tapovanamAM pahoMcI gayA ane moTA kula- * pati Arja vakaeNDijaldI ubhA thaI rAjAnI sAme gayA. kAraNa ke e samajatA hatA ke rAjA khUba ciMtAtura che ane agnizarmA kaMdhathI bhabhUkI uThe che. je sIdhA enI pAse jaze te AvI banaze. mATe huM tene samajAvuM ema vicAra karI tyAM gayA. rAjAe vinayapUrvaka vaMdana karyA. emanA dharmanA niyama prajANe kulapatie rAjAne AzIrvAda ApIne kahyuM Ave, ApaNe hamaNuM A caMpakavRkSonI zreNImAM besIe. rAjA kahe che bhale, jevI ApanI AjJA. ema kahI caMpakavRkSonI zreNImAM jaIne beThA. kulapati temanA Asane beDA. pachI kulapati kahe che he rAjana!. Ama page cAlIne anucita rIte kema AvavAnuM banyuM che? tyAre rAjA kahe che bhagavaMta! huM to pApI chuM, adhama chuM. mArA je anucita kArya karanAra bIje kaNa hoya ke je AvA mahAna tapasvI purUSane pramAda karIne pAraNAmAM aMtarAya paDAvI che. mArI moTI bhUla thaI gaI che. tenI mAphI mAMgavA mATe page cAlIne Avyo chuM. huM game teTale pazcAtApa karuM paNa enAthI zuM? have mAre jaldI e mahAna tapasvI agnizama tApasa pAse javuM che. gurUdeva, kahe te kyAM birAje che? tyAre kulapati kahe che rAjana! tamAre eTalo badho kheda karavAnI Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 zAradA saritA jarUra nathI. temaNe tamArA nivedathI anazana karyuM nathI. e te amArA tapasvIjanone AcAra che ke AyuSyanA aMta samaye anazana vrata aMgIkAra karIne dehano tyAga kare. gurUe kevI suMdara vAta karI. emaNe e vicAra karyo ke A rAjA ke pavitra ne saraLa che! emanA dilamAM agnizarmA pratye saheja paNa durbhAva nathI. have ene ema kahIza ke tApasa ke pAyamAna thayA che te keTaluM duHkha thaze? eTale A rIte kahyuM paNa rAjAnuM citta agnizama pAse che. gurUne vAraMvAra pUche che tapasvI kayAM che? mane emanI pAse Apa laI jAva. huM jaldI jaIne mArA aparAdhanI kSamA mAMguM, mArA pApanuM prAyazcita karavA e mane je daMDa Apaze te saharSa svIkArI laIza. ema kahetAM te rAjAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. have gurU zuM kahe che. he rAjana vaha dhyAnamagna hai, phera kabhI tuma AnA, nahIM bhagavAna, agnizarmAke, mAphI mAMga manAnA zrotA tuma.. rAjAne dukha na lAge ane potAnA ziSyanuM kharAba na lAge eTalA mATe vacalo rasto kADhIne kahyuM he rAjana! e tapasvI atyAre dhyAnamAM beThA che. emanA dhyAnamAM Ape aMtarAya zA mATe pADavI joIe? mATe tame atyAre mahelamAM jAva. pharIne kayAreka Avaje. paNa rAjA te kahe che nahi gurUdeva! game tema thAya paNa tame mane tyAM laI jAva. huM temanA caraNamAM ALoTI paDIza. mArI bhUlanI mAphI mAMgIza. kadAca kedhathI mane be zabdo kahI deze te huM samatAbhAve sahana karI laIza. paNa mAre mArI bhUlanI mAphI mAMgavI che. rAjAnA atyaMta kamaLa vacana sAMbhaLI gurU paNa gaLagaLA thaI gayA ne rAjAne kahyuM tame ahIM bese. huM hamaNuM tamane tyAM laI jAuM chuM ema kahI gurU jAte tApasanI pAse gayA ane rAjA mAphI mAMgavA AvyA che, khUba raDe che ane tamArI pAse AvavA Icche che. tame haju samajI jAva to sAruM che. tyAre tApasa zuM kahe che - rAjakI saba thathA sunAI kapAyA bharapUra usa pApIkA mukha nahi dekhuM, dayAhIna mahAkrUra kaha do jAve nikala yahAMse, rahe mere se dUra, zrotA tuma jyAM gurUe rAjA AvyA che evI vAta karI tyAM to jema agnimAM kerosIna nAMkhe ne bhaDake thAya tema tenA kenI javALA era bhabhUkI uThI. eNe ema paNa vicAra na karyo ke mane kahevA keNa AvyuM che. gurUnI AjJA na mAnI ne uparathI gurUne kahe che e game te namra banIne Ave paNa mAre e pApInuM mukha jevuM nathI. enA dilamAM dayAne chAMTa nathI. mATe ene kahI do ke jaldI A tapovanamAMthI vidAya thaI jAya. mAre enuM moTuM jevuM nathI. mArI pAse ene mokalaze nahi. gurU hatAza thaIne Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 165 , pAchA AvyA ane rAjAne kahyuM. atyAre tamAre tyAM javA jevuM nathI. e evA dhyAnamAM magna che ke tamArI sAmuM joze nahi. ema kahI rAjAne jema tema samajAvyA. tyAre rAjA kahe che bhale pharIne huM AvIza. agnizarmAe pitAno phodha cheDe nahi. enA kulapatine khUba duHkha thayuM paNa zuM kare? rAjA gurUne vaMdana karIne pAchA pharyA. pAchaLathI be tApasa kumAroe theDe dUra jaIne rAjAne kahyuM he rAjana! agnizarmA ApanA upara khUba ke pAyamAna thayA che, e tamAruM mukha jovA mAMgatA nathI ane emaNe te jAvajIva AhAra pANIne tyAga karyo che. rAjAnA manamAM khUba dukha thayuM ne manamAM vicAra karyo ke have pharIne mAre A tapavanamAM zA mATe AvavuM joIe. ane mArA kAraNe kulapatine paNa muzkelImAM mUkAvuM paDe. mATe have mAre A nagaramAM rahevuM nathI. ahIM rahIza te mane vadhu dukha thaze. mArA AtmAne zAMti nahi maLe. tenA karatAM have A vasaMtapura nagara choDIne cA jAuM, ema vicAra kare che. have guNasena rAjA vasaMtapura nagara choDIne javAne vicAra kare che. tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. (Aje khaMbhAta saMpradAyanA pUjya jazubAI mahAsatIjInI puNyatithi hatI eTale pU. mahAsatIjIe temanA jIvanamAM rahelA guNonuM suMdara rIte varNana karyuM hatuM ane zrotAjanoe sArA vrata-pratyAkhyAna karI bhAvabhInI aMjalI ApI hatI) vyAkhyAna naM. 24 zrAvaNa suda 4ne gurUvAra tA. 2-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene anaMtajJAnI bhagavate jagatanA jIva upara mahAna anukaMpAne dhadha vahAvI siddhAMtarUpa vANanI prarUpaNa karI. jJAnI puruSe kahe che, he mAnava! tArI ekeka kSaNa lAkheNI jAya che. je kSaNa jIvanamAMthI jAya che te pharIne pAchI meLavI zakAtI nathI. AcAraMga sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke "vAM nAnarda paMDi" je kSaNane jANe che te sAce paMDita che. kaNabIne mana kaNanI kiMmata che. vahepArIne mana maNanI kiMmata che ane jJAnI puruSone mana kSaNanI kiMmata che. jJAnI paMDita puruSe emanA jIvananI ekeka kSaNa nakAmI javA detA nathI. ApaNI kSaNo keTalI pramAdamAM vite che! saMsAranA sukha meLavavAmAM keTalo samaya vIte che ne dharma karavAmAM keTalo samaya vIte che tene kaI divasa vicAra karyo che? jJAnIone mana saMsAra bhaMgAra jevuM lAge che. Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 zAradA saritA Dekara mAre che keI sukhanA bhaMDArane (2) jakaDIne rAkhe che tuM sastA bhaMgArane (2) e chavaDA re.. cIMtharAne vaLagyA rahevuM tane zebhe nA manavA je sukhanI mahAna puruSe saMsArane bhaMgAranI jema cheDIne nIkaLI gayA. amArI zrAvikAbahenane pUchI jeje ke bhaMgAra gharamAM rAkhe che kharA ke jaladI bhaMgArane kaMsArAne gherI vaLAvI de che? jJAnIone saMsAra bhaMgAra jevuM lAge te saMsAra choDIne nIkaLI gayA. paNa tamane saMsAra kevo lAge che? kaMsAra je. eTale cheDe gamatuM nathI. vicAra karajo, saMsArane kaMsAra jamatAM tamAre kasa kADhI leze. cakravarti jevA cakravartioe paNa saMsArane bhaMgAra samajI choDI dIdhuM. bAra cakavatimAM be cakavati brahmadatta ane subhrama e bane cakravatioe cheka sudhI saMsArane rasa na che te aMte marIne narakamAM gayA ne temanA kasa nIkaLI gayA. narakanI mahAna vedanA bhagavatI vakhate kaI bhAgIdAra na thayuM. mATe vicAra kare. saMsAra dAvAnaLa jevo che evuM lAgaze ane jJAnIne bheTa thaze tyAM tamArA aMtaranA daravAjA khulI jaze ne jJAnarUpI rane jhaLakavA lAgaze. jamAlikumAre prabhunA samosaraNamAM jaIne prabhunA darzana karyA. dravyadarzana karatAM bhAvadarzana karI lIdhA. prabhunA darzana karatAM mithyAtva TaLI gayuM ne samakita pAmI gayA. jene samyavanI prApti thAya tenI loTarI lAgI jAya. tamArI leTarI lAge te be-pAMca lAkhane naphe maLe paNa samyakatva pAmI javAnI loTarI lAge to bhavabhramaNa TaLI jAya. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI rahyA che. vItarAga vANI mAnavabhavamAM sAMbhaLavA maLe che. jJAnIoe cAra bela durlabha kahyA che. cattAri paramaMgANi, dullahANIha jNtunno| mANusattaM sui sadhdhA, saMjamammiya viriyaM / utta. sU. a. 3, gAthA 1 manuSyabhava, zAstranI vANInuM zravaNa ne tenA pratye zraddhA thavI durlabha che. vItarAga vANI sAMbhaLIne saMyamamAM puruSArtha pheravo joIe paNa Aje te "sadhdhA parama ku " zraddhA thavI durlabha che. DaoNkaTaranI davA lAve paNa ene pIve nahi te rega kyAMthI maTe. tema jinavANI sAMbhaLo paNa zraddhA na kare, AcaraNa na kare te bhavaThThI kyAMthI thAya! mAnavajanma pAmIne thavuM joIe ke mAro paMcaparameSTimAM naMbara kema na Ave. A khaTakA thavA joIe. pagamAM kAMTe vAge te khaTake che ne seyanI vedanA sahana karIne kADhavo paDe che! AMkhamAM taNakhaluM paDe te khUMce che ne bIjA pAse kaDhAvavA javuM paDe che. tema ahIM paNa jJAnI kahe che ke "je bhavane khaTakAre thAya te saMsArathI chUTakAro thAya te mukitanagarImAM jIvane utAro thAya.' Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 167 bhagavAnanI vANI sAMbhaLatA bhavakaTTI thavI joie. paNa kAnI? je rAgadveSa ane kaSAyanA kacarA khAlI karI jAya tene vItarAga vANI aMtaramAM utaryA vinA rahe nahi. mahenA kUve pANI bharavA jAya che tyAre kheDuM khAlI laine jAya che ne pAchA vaLatAM pANI bharIne Ave che tema ApaNAM aMtararUpI ghaTamAM vItarAgavANInuM pavitra jaLa bharavu haze tA kyAyanA kacarA sArUM karI zuddha manIne javu joie. prabhunI vANI te dareka jIve mATe sarakhI varase che paNa keTaluM grahaNa karavuM te jIvanI pAtratA upara AdhAra rahe che. jema svAti nakSatranuM varasAdanuM pANI sarpanA mukhamAM paDe jhera banI jAya. lIkhaDA para paDe tA kaDavAza rUpe pariName, gaTaramAM paDe te gaMduM banI jAya ne mAchalInA peTamAM meAtI pAke che tema haLukamI jIvA zuddha bhAvanAnA vegathI uchALA mArIne vItarAgavANI jhIlI le tA meAkSanA meAtI meLave che. bhagavAnanI dezanA sAMbhaLIne kaMika jIvA saravaratI mane, kaiMka dezivaratI ane ne kaMika samakita pAme. tame bajAramAM jAva teA paNa kaMika ne kaMika kharIdI karIne Ave che, tema vItarAganI peDhI upara Ave tyAre tyAgane mAla kharIdo. jema koi bhayaMkara vanamAM bhUlA paDelA, tApa ne thAkathI AkuLa-vyAkuLa thayelA mAnavIne lIMbaDAnI chAyA maLe te tenA AtmAne zAMti maLe che tema jamAlikumArane AtmA prabhunI vANI sAMbhaLIne zItaLIbhUta anI gayA. enA aMtaramAMthI ugAra nIkaLyA nAtha! tArA darzana karI pavitra munI gayeA. dhanya che tane. tArA zaraNe AvI jAya te tArA jevA banI jAya. nAtha! te kevA upasargo veThayA ! tane keva! pariSaha AvyA paNa tArI kevI samatA! kho~dhaka muninA pAMcase ziSyane ghANImAM pIlI nAMkhyA. jema cIce!DAmAM zeraDI pIlAya ne rasanI se| chUTe tema satAne ghANImAM pIthyA chatAM kevA gajaba samatAbhAva! pIlAtA pIlAtA zu melyA kare che gurudeva! ame nathI pIlAtA, amArA kapIlAya che. gajasukumArane mAthe aMgArA mUkayA. khAparI khakhadavA lAgI. metAraja muninA zarIre seAnIe cAmaDAnI vAdhaLI vIMTI taDake ubhA rAkhyA. nasenase kheMcAvA lAgI. cAmaDI taDataDa tUTavA lAgI chatAM kArA nathI karyA.upasargo sahana karavAnI kevI tAkAta ! gajaba samatAbhAva rAkhIne kamane cakacUra karI nAkhyAM. A hatA bhagavAnanA sate|. tamane thaze ke A bahu jUnI vAta che. paNa 100 varSa pahelAnA eka dAkhale Apu. e munie kevA upasage sahana karyAM che ! ', eka muni aine pAraNe AI karatA hatA. khUba tapasvI ne kSamAvAna hatA. te peAtAnA gurUne kahe che mArA kame khapAvavA ane AkarA risahaiA sahana karavA mATe jo Apa AjJA Ape te ekalA vicarU. jaina muni ekavihArI hoya te! temAM e prakAra che. kAM ATha guNAnA dhaNI ekalA vicare ne kAM ATha avaguNanA dhaNI ekale vicare. gurU peAtAnA ziSyamAM ceAgyatA jue tA ekA vicaravAnI AjJA Ape. A Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 zAradA saritA ziSya khUba guNagrAhI, jJAnI ne vinayavAna hatA eTale gurUnI AjJA laIne ekalA vicare che. jJAna ghaNuM hoya paNa sAthe ghamaMDa ghaNo hoya, bahAra vAha vAha karAvavA, mAna-pratiSThA meLavavA gurUnI AjJA vinA ekalA vicare te ATha avaguNanA dhaNI che. A saMta ekalA vicare che. aAIne pAraNe aThThAI kare che. pAraNAnA divase lakho-sUke AhAra karatAM. ghI-dUdha tela-goLa ne mevA-mIThAIno tyAga hate. vaLI jyAM sAre AhAra maLatuM hoya tevA zrImaMtone ghera na jatAM. anya lekene ghera gaucarI jatAM. tyAM badhAe jamI lIdhA pachI vadhelo lUkho sUke nirasa je AhAra maLe te lAvIne pAraNuM karatAM. AvA tapasvI saMta grAmAnugrAma vicare che, tyAre kaI bhAvika zrAvakane ema thAya ke AvA mahAna tapasvI saMta che, temane rastAmAM kaMI muzkelI na paDe mATe eka gAma mUkavA jAuM. A rIte kaI zrAvaka sAthe Ave to pite besI jatAM ne kahetAM ke amAre rAha jude che. tame mArI sAthe na Avaze. je kaSTa paDaze te huM sahana karI laIza. A rIte vihAramAM ekalA rahevAthI kaI paNa temane sahAya rUpa banI na zakatuM. vacce melAghelA, zarIra upara melanA thara jAmelA. tene sApha karavAnI khevanA na hatI. bAhya TApaTIpane zuddhi karavAnI jarAya tamannA na hatI. ekAMta AtmakalyANanI temane khevanA hatI. AvA saMta vicaratA vicaratA eka nAnakaDA gAmaDAmAM padhAryA. gAmanA pAdaramAM gAmanA ThAkora ane maMtrI beThelA hatA. temAM ThAkara jaina hatA ne maMtrI vaiSNavadharmI hatA. jena munine jatA joIne kahe che ThAkora! juo, A tamAre meleghelo gaMdhAto-gebare ne sUkI lAkaDI je sAdhu Ave che. tyAre ThAkara kahe che maMtrI ! e amArA gurUnI mazkarI na kare. mArA gurU bahArathI bhale melAghelA heya paNa aMtarathI ujaLA che. jyAre temanAtha rAjulane paraNavA gayA tyAre sakhIo jevA gaI. rAjula pUche che kemakumAra AvI gayA? tyAre rAjulanI sakhIo kahe che hA bahena. tamArA vara te AvyA paNa raMge kALA che, tyAre rAjematI kahe che raMge bhale kALA hoya paNa emane AtmA ujaLe che. Ajane mAnavI zIMga kaMpanImAM dhavarAvelA IstrIbaMdha sapheda zaMkhalA jevA kapaDA pahere che paNa aMtaramAM pAra vinAnI kALAza hoya to te bahAranI ujajavaLatAthI zuM kalyANa thavAnuM ? ThAkora kahe che A saMta bhale bahArathI kALA hoya paNa e mahAna tapasvI ne pavitra che. emaNe tapazcaryA karIne zarIra sUkA lAkaDA jevuM banAvI dIdhuM che. paNa aMtara arisA jevuM pavitra che. tyAre maMtrI kahe che mAphI mAMguM chuM. AvA tapasvI je ke pAyamAna thAya te zrApa Ape ne ApaNane bALIne bhasma karI nAMkhe. tyAre ThAkara kahe che mArA gurU kadI kApe nahi ne zrApa Ape nahi. e te tamArA jaTAdharI laMgoTIyA gurU kopAyamAna thAya ne zrApa Ape. ThAkare potAnA gurUnA guNa gAyA ne maMtrInA gurUnuM Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 169 namatuM bolyA eTale maMtrIne khUba lAgI AvyuM ne kahyuM je tArA gurU evA kSamAnA sAgara che te parIkSA karUM ATha upavAsanA pAraNane divase jaina muni gaucarI mATe nIkaLyA. maMtrInA ghara AgaLathI pasAra thAya che te vakhate maMtrI aMdara rahyo ne nekarane kahe che pelA mahArAjane ApaNe ghera bolAva. eTale nekara saMta pAse AvIne bhakitabhAvapUrvaka kahe che mahArAja! padhAre. saMta enA gharamAM praveza karavA jAya tyAM aMdarathI maMtrI AvIne kahe che o dhUtArA ! melAghelA ne gaMdA tuM mAre ghera zA mATe Ave? mArA gharamAMthI bahAra nIkaLa. tuM mArA gharamAM paga mUkIza to mAruM ghara abhaDAI jaze. dhUtArA! mArA eTalethI heThe utarI jA. baMdhuo. jaina munione kevA pariSaha sahana karavA paDe che. A kALamAM keIne vadhane parisaha AvatuM nathI. bhagavAna kahe che eka Akeza vacanane parisaha je samatAbhAve sahana kare te paNa kamanI mahAnirjarA thAya che. hatheLImAM mokSa che. paNa A kALamAM Akeza vacananI vAta kayAM karavI. eka sAmAnya vacana paNa sahana thatuM nathI. pachI mokSa kayAMthI maLe? samatAnA sAgara saMta tarata pAchA pharI gayA. ATaluM apamAna thavA chatAM AMkhane khuNe lAla na thaye. haju thoDe dUra gayAM tyAM maMtrI enA chokarAne mekale che. chokaro kahe che mahArAja ! amAre ghera padhAro. amArI bhUla thaI gaI. kSaNa pahelAM apamAna karyuM hatuM chatAM pAchA tenA ghera gayA. je munie uMbarAmAM paga mUkyo te maMtrI lAkaDI laIne mAravA lAgyA ne be ke ThagArA ! tame te amArA bhagavAnane narakagAmI banAve che. tamane keLuM khAvAnuM Ape? nIkaLa mArA gharamAMthI. ATaluM apamAna karavA chatAM muni sAme uttara ApatA nathI. khuba zAMti ane kSamA rAkhI pite tyAMthI cAlyA gayA. maMtrI pratye ene jarA paNa kedha na AvyuM. uttarAdhyayanasUtranA 19mAM adhyayanamAM bhagavaMta kahe che ke jena muni kevA hoya? lAbhAlAbhe suhe dukkhe, jIvie maraNe thaa| samo niMdA pasaMsAsu, tahA mANAva mANao // utta. sa. a. 19 gAthA 89 . lAbhamAM ne alAbhamAM, sukha ane duHkhamAM, jIvavAno prasaMga hoya ke maraNa Ave te prasaMge upasthita thaye haya, koI niMdA kare ke prazaMsA kare, mAna maLe ke apamAna thAya. AvA dareka prasaMgamAM samabhAva rAkhe te sAce muni che. saMta emanA Atmadevane kahe che jeje he.... rakhe bhUva khAte. Aje tArI seTIne suvarNadina che. kharI kasIne divasa che Aje joje Atama bhUla thAya nA Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 zAradA saritA tArA daza dharma che khaMti, mukti Adi temAM te keTalA apanAvyA che tenI pArakha ahIM thaze. Ama vicAra karI samabhAva rAkhIne cAlyA jAya che. eTalAmAM keIne ghera gayA tyAM khATI chAza maLI te laIne bahAra nIkaLyA tyAM maMtrInI patnI kahe bApajI ! padhAre, mAruM ghara pAvana kare. eTale pAchA gurU te cAlyA. AjanA gurU Ama na jAya hoM - (hasAhasa). | muni gharamAM gayA eTale zIre, purI, dALa, bhAta, dahIM dUdha, zAka vigere maMtrI vahorAvavA lAge tyAre muni kahe che ene mane khapa nathI. tyAre maMtrI kahe che tuM zuM khAya che? AvI khAvAnI cIjo nathI leto te zuM rAkha khAya che ? te le rAkha ApuM ema kahIne chAzanA pAtarAmAM be bharIne rAkha nAMkhI dIdhI. te paNa muninuM mukha te prasanna hatuM. manamAM ema paNa na thayuM ke chAzamAM rAkha nAMkhI te arkAInA pAraNe kevI rIte khAIza ? tyAre maMtrInI AMkha khulI gaI. aho ! meM emane gALo dIdhI, apamAna karyuM, mAra mAryo te paNa dilamAM jarA kedha nathI. kharekhara ! jevA ThAkore vakhANa karyA hatA tevA A muni pavitra che. pagamAM paDI gayA. raDI paDaye ne pitAnI bhUlanI kSamA mAMgI. meM ApanA pAtarAmAM rahelI chAzamAM rAkha nAMkhI. A5 aThThAInA pAraNe kevI rIte khAze ? tyAre muni kahe che bhAI ! teM mArA upara ghaNo upakAra karyo kAraNa ke chAza khATI hatI temAM tame rAkha nAkhI ApI eTale chAzamAM teM rAkha nAkhI tethI mIThuM nAMkhe tevI chAza banI jaze ane ame te rAkhavALuM pANI paNa pIe chIe. mATe tame ciMtA na kare. maMtrI kahe che mane chAza pAchI ApI de. muni kahe che amArA pAtramAM je Ave te ArogI javAnuM, paNa pAchuM keIne apAya nahi. A maMtrI munine sAce bhakta banI gayuM. eNe jena dharma apanAvyuM. A saMta AvA aneka upasargo Ave tyAre samatAthI sahana kare. have munirAja unALAnA divasomAM vihAra karatA hatA. temAM kaI eka gAmanI bahAra nadI AvelI hatI. sakhta garamInA kAraNe nadImAM pANI bilakula na hatuM. nadInI retI khUba tapI gayelI. e retI evI garama hatI ke pagamAM bUTa paheryA hoya te paNa garamI lAge. AvI dhagadhagatI aMgArA jevI retImAM saMta AtApanA levA mATe sUI gayA. te vakhate eka kheDUta tyAMthI nIkaLe. eNe munine A rIte sUtelA joyA tethI tenA manamAM ema thayuM ke A nadImAM pANI na AvavA devA mATe A muni sUtA che. kAraNa ke nadImAM pANI na Ave te pAka sAre thAya nahi tethI dANAnA bhAva vANiyA vadhAre ane e rIte paisA kamAvAmAM vANiyAne lAbha thAya ne amAruM varSa bagaDe mATe enuM kAsaLa kADhI nAMkhyuM. ema vicArI bAjunA khetaranI vADamAM kAMTAvALA jhADA ne jhAMkharA hatA te lAvIne muninA zarIra upara nAMkhIne AmathI tema khaseDyA. kAMTA Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 171 bheMkAI gayA. lohI nIkaLyA chatAM muni te temanA dhyAnamAM aDaga rahyA. muni te pitAnAmAM masta che. paNa tyAMthI eka mANasa pasAra thayo. teNe muninI A dazA joI eTale gAmamAM jaIne zrAvakene kahyuM Ama besI zuM rahyA che? gAma bahAra nadImAM tamArA gurUne eka kheDUta kAMTA seMke che ane khUba herAna kare che. gurUne kaSTa paDyuM che evA samAcAra sAMbhaLI bhAvika zrAvake tarata deDayA ne pelA kheDUtane pakaDI pahelAM khUba mAra mArI keTaDImAM pUrI dIdhe. pachI gurUnA zarIramAMthI kAMTA kADhI nAMkhyA ne kapaDAthI zarIra lUchI nAMkhyuM. muni beThA thavA. theDI vAre svastha banIne cAlavA lAgyA eTale zrAvake kahe che gurUdeva! Apane kAMTA bhUkanAra kheDUtane ame mArIne keTaDImAM pUryo che. amArA gurUne mAra mAranArane ame kaMI cheDA ema cheDI mUkIe? tyAre gurU kahe che emAM ene zuM deSa che? deSa mArA pUrva karmane che. tame ene choDI mUke. tyAre zrAvake kahe che ame ema na choDIe. enA gunhAnI pUrI zikSA karIzuM. tyAre muni kahe che je tame ene mukata nahi kare te huM aInuM pAraNuM nahi karuM. A rIte munie kahyuM eTale zrAvakee kheDUtane choDI mUkyo. tyAre kheDUta saMtanA caraNamAM paDI gayA. aha! A zuM muninI kRpA che. emanI kRpAthI huM chUTa chuM. nahitara A vANiyA mane mArI nAMkhata. pitAne kaSTa ApanAra pratye paNa je ATalI dayA rAkhe che to te kAMI amArA peTa upara pATuM mAravAne vicAra na kare. Ama vicAra karI potAnA manamAM je vicAra AvyA hatA te muninI samakSamAM kahI de che. pachI munine vAraMvAra vaMdana karI cAlyo gayo. ene paNa jaina dharma pratye zraddhA thaI. AvA mahAna, kSamAvAna parisone jItanAra tapasvI munirAje mahAna upasargo sahana karI ke samabhAva rAkhe! dhanya che AvA pavitra saMtone! ApaNe paNa AvI samatA rAkhIe te mAnavajIvana saphaLa thAya. pele maMtrI ane kheDUta baMne saMtanA caraNamAM paDI gayA ne temanA bhakta banI gayA. dhanya che munivara Apane ! vAraMvAra vaMdana karIe chIe. baMdhuo! juo, kasoTI kenI thAya che? jenI duniyAmAM kiMmata che enI kasoTI thAya che. kathIranI kaI kasoTI karatuM nathI. kaMcananI kasoTI thAya che. kusatInI kasoTI na hoya, satInI kaseTI thAya. AgaLanI satIonI kevI kasoTI thaI che tema sAcA saMtanI pahelAM kaTI thAya che. pachI enI kiMmata aMkAya che. pelA laLIlaLIne vaMdana kare che ne bole che dhanya dhanya munivara vaMdana vAra hajAra-tyAre saMta kahe che bhAI! meM kAMI vizeSa nathI karyuM. huM to mArA muni dharmamAM rahuM chuM. meM jyAre dIkSA lIdhI tyAre mane mArA gurUe kahyuM hatuM ke tArAmAM bAvIsa parisaha jItavAnI tAkAta che? bhUkha lAgaze, tarasa lAgaze te kaI lAkaDI laIne mAravA Avaze paNa AhAra pANI nahi maLe. je tArAmAM sahana karavAnI Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 zAradA saritA kita hAya teA dIkSA le. me badhu samajIne dIkSA lIdhI che. A saMsAra cAra gatimAM pIlAvAnu mazIna che. sasAranA kaSTo veThavA tenA karatA saMyamamArgamAM AvA ugra rihA sahana karIza te AtmAnuM kalyANa thaze. tyAga vinA mukita nathI. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLe che. prabhu saMsAra svarUpa ne meAkSamArganI vAta samajAve che. jamAline sAMbhaLatAM eTalA uMcA bhAva che ke sAMbhaLyA karuM. tamane paNa ahIM AvI laganI lAgaze tyAre ema thaze ke kayAre pANAnava vAge upAzrayamAM paheAMcI jaie. ahIM AvIne eka citte vItarAga vANI sAMbhaLatA jo utkRSTa bhAva jAgaze teA saMsAra kArAgAra jevA lAgaze. prabhunI vANI sAMbhaLI jamAlikumAra kahe che nAtha ! zu tArI vANI che! tArI vANInA TahukAre mAru li DolAvI nAMkhyuM che. ema kahetAM "dde tuchelR" emanA haiyAmAM AnaMda samAtA nathI. UbhA thaI gayA. prabhune vaMdana kare che. pachI zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra":- guNusena rAjA guNanA bhaMDAra hatA. emanI dRSTi guNagrAhI hatI. tethI te vicAra karatA hatA ke tApasanuM pAraNu karAvavAnuM cUkI gayA e te mArI mATI bhUla che. e bhUla zULanI jema ene sAlavA lAgI. temAM tApaseAe AvIne kahyuM ke agnizamAM ApanA upara khUba kopAyamAna thayA che. ApanuM mukha jovA paNa mAMgatA nathI ane have jIvanabhara AhAra pANI na levAnI pratijJA karI che. mArA nimitte emane kaSAya thatI hoya te! mAre A nagaramAM rahevuM paNa ucita nathI. kAraNa ke Aje temaNe jAvajIva AhAra pANI na karavAnI mArA nimitte pratijJA lIdhI che te kAle emanA khIjA koi samAcAra sAMbhaLIza to mane duHkha thaze mATe A vasatapura heADI ghauM. "guNusena rAjAnu kSitipratiSThita nagaramAM punarAgamana rAjAe mahelamAM jaI joSIne khelAvIne pUchyuM ke kSitipratiSThita nagara tarapha mAre prayANa karavuM che teA vahelAmAM vahelA kayA divasa sArA Ave che? jyeAtiSIe joSa jovAmAM pravINa hAya che eTale tarata temaNe gaNatarI karIne kahyuM. mahArAjA! Apane te tarapha prayANa karavA mATe AvatI kAlane dvivasa uttama che. mATe Apa kAle prayANu kare. eTale rAjAe tenA parivArane AjJA karI ke jaldI taiyArI karA. kAle ahIMthI ApaNe prayANa karavu che. khIje divase rAjA meTA parivAra sahita tyAMthI nIkaLI gayA. rAja prayANa karatAM eka mahine kSitipratiSThita nagare paheAMcyA. nagaranA leAkeAne khabara paDI ke amArA mahArAjA padhAre che eTale dhvajA patAkAothI AkhuM gAma gAmajanAe zaNagAryuM ne mahArAjAnuM bhavya svAgata karyuM. rAjAe khUba AnaMdapUrvaka dhAmadhUmathI potAnA sarvAbhadra nAmanA mahelamAM praveza karyAM. guNusena rAjA rAjyamAM rahe che, rAjyanu kAmakAja kare che, khAya che, pIve che. hare che ke che paNa kayAMya emanuM mana cAMTatuM nathI. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 173 aMtaramAM kaI jAtane AnaMda ke utsAha nathI. basa meM AvI bhUla karI. huM tapasvIne khamAvavA paNa na jaI zake e khaTakyA kare che. A rIte rAjA rahe che tyAM zuM bane che nagaramAM vijayasena AcAryanuM Agamana eka divasa rAjA mahelanA jharUkhe ubhA hatA te vakhate nagaranA leke deDadeDa karatA jaI rahyA che. rAjAnA manamAM thayuM ke A leke doDAdoDa karatA kyAM jaI rahyA che te vakhate rAjA pradhAnane pUche che ApaNuM nagaramAM zuM che? A lokonA ToLeTeLA deDatA kayAM jaI rahyA che? ATaluM kahetA rAjAnA mukha upara gaMbhIratA chavAI gaI. pradhAna kahe che sAheba ! ciMtA na karaze. keI AtanuM kAraNa nathI. A te AnaMdanA samAcAra che. vijayasena AcArya padhAre, tAraNa tiraNa jahAja, darzana karane vANuM sunane jA rahI umaDa samAja, Isa kAraNase bhAgadoDa, nagarImeM he rahI AjazrotA tuma... he mahArAjA! Aje ApaNI nagarI pavitra banI gaI. grAmAnugrAma vicaratAM, moTA ziSyasamudAyathI yukta, jJAnalakSmIthI zobhatA, aneka lokone dharmane bodha ApatA, avadhijJAna ne manaH paryAya jJAnathI yukta, guNa rUpI ratnanI khANa jevA, sapharI jahAja samAna, parama pavitra evA vijayasena nAmanA AcArya ApaNuM nagaranI bahAra aneka vRkSethI suzobhita ane pavitra azokavana nAmanA udyAnamAM padhAryA che. A samAcAra sAMbhaLI rAjAnA sADAtraNa keDa romarAya khaDA thaI gayA. haiyuM harakhAI gayuM. aho ! mArA nagaramAM AvA pavitra gurUrAja padhAryA che ! sAce zrAvaka vahepAra dhaMdhA mATe aneka gAma phare paNa je gAma jAya tyAM pahelA tapAsa kare ke A gAmamAM koI saMta munirAja birAje che. pahelA darzana karUM pachI badhuM kAmakAja karIza. zrIpALa rAjAne kaDhane rega maTI gayA pachI eka pakhata paradezanI saphare jAya che. te vakhate tenI mAtAne tathA patnI mayaNa suMdarIne pUche che tamArA mATe zuM lAvuM? have je je, mayaNAsuMdarI zuM javAba Ape che ! tame paNa tamArA zrIdevIne pUchavA haze ne ke tamAre mATe zuM lAvuM? tyAre e zuM maMgAve? mArA mATe pherena nAyalonanI sADI lAvo. kabATamAM 100 sADI bharelI hoya te paNa sADI maMgAve. (hasAhasa). mayaNAsuMdarI enA patine kahe che svAmInAtha! tame deza videzamAM pharaze. tame jyAM jyAM jAva tyAM saMta munirAjanA darzana karaje, emanuM pravacana sAMbhaLajo ane emAMthI je tatva maLe te tame mane ahIM AvIne kaheje. bolo zuM lAvavAnuM kahyuM. A tamArI zrAvikAo AvuM maMgAve te dhama tamArAthI dUra rahe kharo ? dhana kamAvAya ne dharma thAya. ke mahAna lAbha maLe ! ahIM vijayasena AcArya padhAryAnI vadhAmaNI sAMbhaLI jaldI Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 dana karavA jAuM evI guNusena rAjAne laganI lAgI che. devAnupriyA ! AvatI kAle mAsakhamaNanu ghara che. tapazcaryA karavAnI tamane laganI lAgavI joIe. mAsakhamaNu tapanA mAMDavaDA rApAze. kAlathI trIsamA divase saMvatsarInA divasa Avaze. pApane prajALIne hRdaya zuddha karavAnu che. hRdayanI pATI sArUM karI nAMkhajo. mATe paryuSaNamAM zuM karavuM ? dharmArAdhana karavuM, karAvavuM ne anumedanA ApavI. guNusena rAjAne vijayasena AcAryanA dana karavA javAnI laganI lAgI che te darzana karavA jaze ne zu banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 25 zAradA saritA zrAvaNa suda 5 ne zukravAra sujJa khaMdhuo, suzIla mAtAe ne bahene ! tA. 3-8-03 zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvAnA kalyANa mATe sidhdhAMta prarUpyA. bhagavata amUlya vANIne varasAda varasAvatA khelyA che ke he bhavya jIve ! jo tamAre janma-maraNanA cakrAvAmAMthI bahAra nikaLavu hAya tA pApa ane pramAdane tyAga karavA paDaze. devane paNa durlabha evA mAnavajanma maLyA che. anuttara vimAnanA devAne sAtamI naraka sudhI pratyakSa joi zake evuM avidha jJAna che. ekAMta samakitI che. tyAM devIe nahi eTale viSayavikAra nahi, tyAM te ekAMta tattvanuM ciMtana. kevuM bhavya temanu jIvana ! chatAM mekSe javA mATe te ahIM AvavuM paDe. e ja mAnava jIvananIvizeSatA che. jinezvara prabhunI AjJAnuM sarvathA pAlana ahIM karI zakAya kAraNa ke deve! mahA sukhI ne aviratI che. nArakIe mahA duHkhI che. ane tiryaMcA avivekI ne parAdhIna che. ane pramAne tyAga karI svAdhInapaNe manuSya dharmArAdhanA karI zake che mATe manuSyajIvananI ekeya kSaNa nakAmI javA na do. mAnavajIvananI ekeka kSaNa nakAmI jAya te jIvane asAsa thavA joie. jema tamane koi avadhUta yAgI maLI jAya ne e kahe ke tame jaMgalamAM mArI sAthe cAle. huM tamane rasAyaNa banAvavAnI vanaspati atAvuM. enI sAthe tame jaMgalamAM gayA. eNe tamane badhI vanaspatie batAvIne kahyuM ke jo ATalI vanaspati vATIne enA rasa bhegA karA te emAMthI evuM rasAyaNa banaze ke tenuM eka TIpu hajAreA maNa leAkhaMDa upara nAMkhavAmAM Avaze te tenu sAnu khanI jaze. te tame pramAda choDI Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 175 vanevana bhaTakIne paNa e vanaspati prApta kare che ne ! lokhaMDanuM sonuM banAvavA mATe rasAyaNa taiyAra kare che. pachI e rasAyaNanI bATalI raheja paNa rajhaLatI mUko cho? are, enuM eka TIpuM jamIna para nakAmuM DhaLAI jAya te keTalo aphasosa thAya che ? suvarNa banAvavAnA rasAyaNanuM ekeka TIpu kiMmatI che. kAraNa ke temAMthI hajAro maNa suvarNa bane che ane temAMthI mahAna saMpatti maLe che. tema mAnavajIvananI ekeka kSaNane pApakSaya, cittavizuddhi ane puNyAnubaMdhI puNya upArjana karavAmAM upayoga thAya te keTaluM lAbha thAya ? suvarNa rasAyaNa sAthe mAnavajIvananI kSaNanI sarakhAmaNI karI zakAya che. jema pilA rasAyaNanuM eka TIpuM veDaphAI jAya te tamane nathI pisAtuM, dilamAM khaTake lAge che ke AvuM kiMmatI rasAyaNanuM TIpu nakAmuM gayuM ? ema A mAnavajIvananI ekeka kSaNa nakAmI jatAM aMtaramAM AghAta lAge kharo ? eka kSaNa nahi paNa hajAra kSaNe atyAra sudhImAM nakAmI gaI che tenI haiyAmAM hAya lAgI che ke meM mArA jIvananI keTalI amUlya kSaNo saMsAranA kAryamAM nakAmI gumAvI ? e ghA lAgaze te kSaNe kSaNe jAgRti AvI jaze. dharmane purUSArtha jhaLahaLI uThaze, pApane tyAga thaze ne manamAM evI jAgRti Avaze ke have mArA jIvananI eka kSaNa paNa nakAmI jAya te meM kharekhara kehInura hI: gumAvyA che tevuM lAgaze ne thaze ke hAya-mAruM ratnanidhAna gayuM ! mAnavajIvana kSaNika che. tene vicAra karo. kusagge jaha osabindue, thovaM ciTThai lmbmaanne| . evaM maNuyANaM jIviyaM, samayaM goyama mA pmaaye|| utta. sU. a. 10, gAthA 2 DAbhanA patranA agrabhAga para rahela jhAkaLanuM biMdu jema alpa samayamAM nAza pAme che tevuM mAnavanuM jIvana alpasthAyI che mATe he maitama! samaya mAtrane pramAda na kara. pramAda e kharAba cIja che. tenAthI cetavA zrI gautama svAmI jevA mahApurUSane paNa satata cetavaNuM Ape che. to pachI ApaNu jevA sAmAnya mAnavane pramAdathI bacavA keTalA jAgRta rahevuM joIe. pramAdane vaza thaIne mAnava ISTa vastune viveka bhUlI jAya che. maryAdA vinAnuM jIvana jIvavuM tenuM nAma aviveka. vivekana na hoya te kSaNe kSaNe pApa baMdhAya che. maryAdApUrvaka varte to alpa pApa baMdhAya che. vastumAM AsakitanuM jora vadhI jatAM viveka bhUlI javAya che ane cIkaNuM karmo baMdhAya che. baMdhaka muninI rAjAe cAmaDI utarAvI hatI. e cAmaDI kema utArI temaNe pUrvabhavamAM keThIMbaDAnA phaLonI rasapUrvaka ane AsakitabhAvathI khAla utArI hatI. tethI AtmAne gADha pApathI siMcyuM hatuM jene laIne dehanI cAmaDI utAravAnI gADha vedanA bhogavavI paDI. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 pAradA saritA prabhu mahAvIra devanA kAnamAM khIlA bheMkAyA, kAraNa ke pUrvabhavamAM zravaNa rasamAM Asakta banI vivekagumAvI beThA. Ama pramAdane vaza thaI avivekI dazAmAM bhAna bhUlI pUrvanA tripRSTha vAsudevanA bhavamAM zayyApAlakanA kAnamAM sIsAne rasa reDe hate. karma keInI zarama rAkhatA nathI. jema vIjaLIgharamAM kaMI paNa nukazAna thayuM hoya te te sarakhuM karanAra purUSa khUba sAvaceta rahe che. temAM jarA paNa pramAda kare te karaMTa lAgatAM DhaLI paDe che tema ApaNuM jIvana yaMtravat che. pramAdamAM ke AsaktimAM paDyA to samajI leje ke DhaLI paDayA. yaMtra calAvatAM sAvaceta rahevuM paDe che tema ApaNI pravRttimAM niyama ane maryAdAo batAvI che. prabhue kahyuM che ke ghare gaye varlDa upagapUrvaka cAlo, upagapUrvaka bese. A rIte khAvAmAM, pIvAmAM, belavAmAM ke uThavAmAM maryAdAmAM mUkI che. pramAdamAM paDavAthI karma baMdhAya ane karmane kaSTa veThavA paDe che mATe pramAda cheDIne AtmA tarapha vALo. kALa kayAre Avaze tenI jIvane khabara nathI. Avaze e kALa kyAre kaMie kahevAya nA, dIpaka bajhAze jyAre samajI zakAya nA jiMdagIne mahela mAnI ra pacce mahIM, pAnAne mahela che e mane khabara paDI nahIM khabara nahIM (2) e mahelanA nahIM karavA bharesa (2) Avaze e kALa atyAre dhana meLavI lauM ne sukhI thAuM pachI nirAMte dharmadhyAna karIza e sukhanI AzAmAM ne AzAmAM bhamI rahyA che. kAle dharmadhyAna karIza ema kahenArAnA kALa AvI gayA paNa dharmakaraNa karavA mATe kAla AvatI nathI. Aje mahinAnuM ghara che. dhara eTale pakaDavuM. AjanA divasane pakaDI le ne yAda rAkho ke AjathI trIsamA divase saMvatsarI mahAparva Ave che. to mAre zuM karavuM? tapasvIo tapa kare che. tapa karavAnI mArAmAM tAkAta nathI te huM brahmacarya pALuM. e na bane te sAmAyikamAM AvuM, AzravamAMthI saMvaramAM AvuM. sAmAyikamAM cauda rAjalakanA pApa aTakI jAya che. sAmAyika eTale zuM? jemAM samatAne lAbha thAya te sAmAyika. ochAmAM ochA 48 miniTa jagata sAthenA tamAma kanekazane teDI karemibhatene pATha bhaNuM svanA sAnidhyamAM AvIne besavuM tenuM nAma sAmAyika. jaina samAjamAM bhAgye ja evA mANaso haze ke jeNe sAmAyikanuM nAma sAMbhaLyuM na hoya. agara kadI sAmAyika karI na hoya? paNa sAmAyikanuM rahasya, sAmAyikanuM uMDANa ne eka sAmAyikanuM keTaluM phaLa maLe e te bhAgye ja koI jANatuM haze. reja lAkha senAmaheranuM dAna denAra karoDapatine eka bAju Ubhe rAkhe, ne bIjI bAju mAtra divasamAM eka sAmAyika karanAra garIbane Ubhe rAkhe. pachI juo, bemAMthI kone naMbara prathama Ave che. jene zAsana lAkha sonAmahoronA dAna ApanAra karatAM samajaNapUrvaka samabhAvamAM rahI mAtra Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 177 eka sAmAyika karanAra garIbane vadhu mahatva Ape che. ItihAsa paNa A bAbatamAM sAkSI pUre che. eka moTuM zahera hatuM. e zaheranI madhyamAM eka mATe AlIzAna bhavana je baMgale hate. e baMgalAmAM meTA keDAdhipati zeTha vasatA hatA. barAbara e baMgalAnI sAme eka nAnakaDI jhuMpaDI hatI temAM eka vRddha DozImA rahetA. zeThanA ghera dhananA DhagalA hatA. tenA AMgaNe Avela garIba khAlI hAthe ja nahi. zeThano niyama hato ke savAramAM UThIne tarata eka kalAka sudhI dAna ApavuM. savAranA zeTha uThe tyAre enA AMgaNAmAM garIbanI meTI lAIna lAgI hoya. reja lAkha sonAmahora dAnamAM zeTha vAparatA. sAmI jhuMpaDImAM vasatA DozImAne uThavAne paNa e TAIma hatuM. e DezI roja savAramAM uThIne gAmamAM gurU birAjatA hoya te darzana karavA jAya. pachI ghera AvIne sAmAyika laIne besI jAya. zeThane kAryakrama dAna devAne ane DozImAne niyama : sAmAyika karavAne. baMne ekabIjAne jotAM hatAM eTale baMne ekabIjAnA sAkSIrUpa hatA. devAnupriye! tame je sAmAyikanuM keTaluM mUlya che! bAra vratamAM sAmAyikane naMbara navame che zA mATe? AgaLanA AThe tenuM je pAlana karI zake te sAmAyikamAM sthira rahI zake che. tamAre bAthamAM snAna karavA javuM hoya te pahelAM cAmaDInA DokaTarane batAvI zarIranI cikitsA karAvavI paDe che. DokaTara sarTiphikeTa Ape te bAthamAM snAna karavA jaI zakAya. bAthamAM snAna karavA jatAM pahelAM bahAra naLe nAhIne aMdara javAya che te rIte sAmAyika e AtmAne snAna karavA mATenuM bAtha che, sAmAyikamAM besatA pahelAM AtmAne zuddha banAvavuM paDe che. te samatArasanuM pAna karI zakAya che. eka vakhata magadha dezanA mAlika zreNIka rAjA hAlI cAlIne punIyA zrAvakanI jhuMpaDIe AvyA. punIye zrAvaka pUche che mahArAjA Apane kema AvavuM paDyuM? tyAre zreNIka rAjA kahe che kaMIka levA. tyAre pUche che zuM joIe? tyAre rAjA kahe che sAmAyikanI bhIkha mAMgavA Ave che. mUlya ApIne sAmAyika kharIdavA AvyuM chuM. tyAre zrAvaka kahe che he rAjana ! tamane khabara che ke mArI sAmAyikanuM keTaluM mUlya che? Apane jeNe sAmAyika levA mokalyA hoya temane pUchI juo ke sAmAyikanuM keTaluM mUlya che e zrAvakanI sAmAyikanI khumArI ane rAjA tenA caraNamAM mUkI paDe. AvuM sAmAyikanuM mUlya che. o DezImAnI sAmAyika samajaNapUrvakanI hatI. eka divasa evuM banyuM ke zeTha AkhA divasamAM dAna na daI zakyA ane DezImAM sAmAyika na karI zakyA. sAMja paDI eTale baMne bhegA thayA ne khUba aphasesa karavA lAgyA. zeTha kahe huM dAna na daI zakya Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 zAradA saritA ane DozI kahe huM sAmAyika na karI zakI. baMne bhegA thaIne raDavA lAgyA. tyAre zeTha kahe che mAjI! tame sAmAyika na karI emAM ATale aphasesa zA mATe kare che? tyAre DazImA kahe che zeTha! tame kAle Dabala dAna ApI zakaze paNa mArI sAmAyikane je amUlya samaya game te pharIne mane nahi maLe. tyAre zeTha kahe che eka patharaNuM pAtharI tenA upara besI sAmAyika karavAthI zuM moTe dharma thaI javAno che? je eka sAmAyika karavAthI dharma thaI jato hato te kaI lAkha sonaiyAnuM dAna karata nahiema ghaNAM elaphela zabdo belI sAmAyika Adi dharmakaraNane tuccha karI nAkhI. mArA ghera te keTalA mANase Ave te bicArA AvIne pAchA gayA. zeTha dAna Ape che paNa abhimAna ghaNuM hatuM. huM moTe dAnavIra e enA manamAM ghamaMDa hatuM. sAmAyikamAM zuM? emAM te ke moTe dharma che? AvA zabdo sAMbhaLI DozImAne khUba lAgI AvyuM ane DozImA bolyA zeTha! lAkha te zuM, tame reja keDa sonaiyAnuM dAna Apaze te paNa mArI sAmAyikanI tole nahi Ave. zeTha te game tevA zabdo bolIne cAlyA gayA. DozImA ane zeTha baMnene kAryakrama varSo sudhI cAlu rahyo. vakhata jatAM baMne vRddha thayA. mAthe metanA te AMTA mAravA lAgyA. koNa pahelAM jaze te prazna hato. eka rAtre zeThanA baMgalAmAM karUNa cIsa saMbhaLAvA lAgI. DozImA ekadama jAgI uThyA ne keIne pUchayuM to khabara paDI ke zaheramAM aneka sakhAvate karanAra, chUTA hAthe dararoja lAkhe naiyAnuM dAna karanAra karoDapati zeTha mRtyunI zayAmAM sUtA che. temanI A karUNa cIse saMbhaLAya che. DozImAne thayuM zeThane aMtima samaya che, lAva huM temane dharma saMbhaLAvavA jAuM. ema vicArI lAkaDInA Teke jaldI cAlIne upara caDhavA lAgyA, paNa haju pagathIyA pUrA na caDhayA tyAM te zeThanuM prANapaMkherU uDI gayuM. zeTha tyAMthI marIne hAthI tarIke tiryaMcamAM utpanna thayA. zeTha keTaluM dAna karatAM hatAM chatAM kayAM pheMkAI gayA ! dAna ghaNuM karatAM paNa manamAM abhimAna hatuM, mAna-pratiSThAnI lAlasA ane dharmakiyA pratye tucchatA hatI. A traNa pApanA zApe zeThane tiryaMca gatimAM pheMkI dIdhA ane e gAmanI bahAra jaMgalamAM hAthI banIne pharavA lAgyA. devAnupriye ! thoDuM vadhAre dAna karIne abhimAna karaze nahi. abhimAna karyuM te nIca gatimAM paTakAyA samajI leje. zeTha te marIne hAthI banyA. cheka vakhata pachI DozImAno naMbara lAge. DezImAnA jIvanadIpamAMthI tela khUTavA mAMDayuM. e paNa maraNazayyAmAM poDhayA. maraNa samaye emanA mukha upara AnaMda hato. emane jIvavAno lobha ke maraNane bhaya na hato. dararoja be ghaDI jagatathI judA paDI AtmAnA sAnidhyamAM besavAnI Teva pADI hatI tenuM A zubha pariNAma hatuM. eka divasa sAMjanA samaye Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 179 zAradA saritA DozImAne:jIvanadIpaka bUjhAI gaye. e dIpakanI bUjhAI gayelI Atmata te nagaranA rAjAnA rAjamahelamAM rAjaputrIpaNe jhaLahaLI uThI. dararojanI be ghaDInI sAmAyika DizImAne rAjakumArI banAvI. e rAjyamAM moTA paTTahastInI jarUra hatI eTale rAjAnA mANaso hAthInI zodhamAM vanevana phatA hatA. pharatAM pharatAM nagarano karoDapati zeTha je hAthI anya hato te pakaDAI jAya che. rAjA AvA suMdara hAthIne joIne khuza thayA ne e hAthIne paTTa hastinuM birUda ApyuM. e navA 5hasti upara besI mahArAjA nagaramAM pharavA nIkaLe che. rAjakumArI paNa sAthe che. have rAjA je raste jaI rahyA che te rastAmAM zeThanI havelI ne DozImAnI jhuMpaDI Ave che. rAjA AgaLa vadhI rahyA che tyAM AgaLa jatAM zeThanI havelI AvI. havelI jemAM hAthIne pUrvanuM smaraNa thatAM jAtismaraNajJAna utpanna thayuM. eTale tyAM ne tyAM hAthI mUcha khAIne dharatI upara DhaLI paDe che. khUba upacAra karyA paNa hAthI bhAnamAM AvatuM nathI. gAmamAM hAhAkAra macI gaye. have karavuM zuM? badhA vicAramAM ubhA che tyAM rAjakumArInI najara ekAeka pelI jhuMpaDI upara paDe che tyAM tene paNa jAtismaraNujJAna utpanna thayuM. e rAjakumArI badhuM samajI gaI. tarata pAse jaIne hAthInA kAnamAM kahe che zeTha uTha, tamArI jamaNA dUra karo, juo, tame dAnanA prabhAve paTTahasti banyA che tyAre huM sAmAyikanA prabhAve rAjakumArI banI chuM kAraNa ke abhimAna sahita dAna karatAM zuddha bhAve AtmasvarUpamAM ramaNatA karatAM je. sAmAyika kare che te te tenA karatAM caDhI jAya che. rAjakumArInA zabdo sAMbhaLatAM hAthI ubho thaIne cAlavA lAge. lakenA manamAM Azcarya thayuM ke rAjakumArIe zuM jAdu karyuM ke maMtra bhaNyA jethI hAthI ekadama ubhuM thaI gaye. badhAnI vacamAM rAjakumArIe hAthIne tathA pitAno pUrvabhava kahI saMbhaLAve. pUrvabhava sAMbhaLatAM hAthIne pitAnI bhUlanuM bhAna thayuM. ethI AMsu paDavA lAgyA. tyAre kuMvarI kahe che tuM jarApaNa zeka na karIza. haju bAjI hAthamAM che. huM tArI saddagati karAvIza. tane vacana ApuM chuM ke huM dararoja tArI pAse AvIne sAmAyika karIza. rAjakumArI dararoja hAthInI pAse jaIne sAmAyika karatI. tyAre hAthI paNa dararoja be ghaDI sudhI be vakhata AMkhe nIce DhALIne sthira ubhuM rahe. game tevA macchara-DAMsa karaDe, mAkhIo AvIne tenA upara bese te paNa jarAya mathe ke pUchaDuM halAvate na hato. A rIte ja be sAmAyika bhAvathI karato ne chelle kuMvarIne mAthuM namAvI cAlyo jato. jIvananA aMta sudhI samabhAvapUrvaka AtmAmAM sthira thaIne AThamA sahastrAra devalokamAM devapaNe utpanna thaye. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 : zAradA saritA eka sAmAyikamAM keTalI zakti che! zAstramAM tyAM sudhI kahyuM che ke mAtra be ghaDInI eka sAmAyikathI bANuDa ogaNasATha lAkha pacIsa hajAra navaso paccIsa adhika popamanuM devabhavanuM AyuSya baMdhAya che. e sAmAyika je utkRSTa bhAvathI kare te muktinA dvAre pahoMcADe che. baMdhuo! tame bhale bIjuM kAMI na kare paNa dararoja be ghaDInI eka sAmAyika zuddha bhAvathI kare to paNa AtmAnuM kalyANa thAya. Aje mahinAnA dharano pavitra divasa che. AjathI rAga-dveSa ke dhAdi kaSAyane tilAMjalI Apaje. AtmabAgamAM pharavA, vairAgya bhuvanamAM vicaravA ane AhAra saMjJA para vijaya meLavavA taiyAra thaje. prabhue ekamAsI, bemAsI, traNamAsI ne comAsI tapa karyA hatA. AvA ugra tapamAM paNa kevA upasargo naDayA. tiryaMcamAM caMDakauzIke DaMkha mAryo, manuSyabhavamAM bharavADe kAnamAM khIlA nAMkhyA, ne devamAM saMgame cha cha mahinA sudhI kaThera upasargo ApyA. pAraNanA divase gaucarI jAya tyAre AhAra pANI sUjhatA hoya te asUjhatA karI nAMkhe. ThaMDImAM vihAra kare tyAre retInA DhIMcaNasamA DhagalA karI de. dhyAna kare tyAre dhagadhagatI retIne varasAda varasAve chatAM prabhu pAnamAMthI saheja paNa calAyamAna na thayA. mokSa meLavavA mATe prabhue kevA kaSTo veThyA che ane tamAre te gharamAM beThA mekSa joIe che te kayAMthI maLe? mekSa joituM hoya te saMsAranA raMgarAga cheDavA paDaze. jamAlikumAra prabhunA darzana karavA gayA. prabhune vaMdana karI eka cite dezane sAMbhaLatAM prabhumaya banI gayA. prabhu tuM te huM ne huM te tuM. prabhu ! mane tArA jevo banAvI de. jema jIva cAlyA jAya ne kalevara paDyuM rahe tene kaI halAve, calAve ke mAre to hAle cAle nahi. tema jamAlikumAra prabhunA sasaraNamAM dAkhala thayA tyArathI saMsAranA raMgarAga ane pudgale pratye nirjIva banI gayA hatA. eTale raMgarAgathI mukta banIne gayA hatA. prabhunI vANI sAMbhaLatAM ekatAra banI gayA ane hadaya praphullita banI gayuM hatuM. nAtha! zuM tArI vANImAM jAdu bharyuM che! tArA ekeka zabda mArA haiyAne hacamacAvI dIdhuM che. basa, have mane A saMsAra dAvAnaLa jevuM lAge che. ene choDIne tArA je banI jAuM e vega upaDe che. eno saMsAra svarga je hato chatAM dAvAnaLa jevo lAge ane AjanA zrImaMta je dharma samajatA nathI te zuM bole che? A bhavemAM je sukha maLyuM che tene bhogavI le. A bhava mITha, parabhava koNe dITha? basa khAva-pI ne majhA uDAve. dharma karavAnI zI jarUra che? AvuM bolanArane bhagavAna kahe che mahAmithyAtvI che. eka pite dharma kare nahi ne bIjA kare tene AvuM bhamAvI de. evA che marIne dUrgatimAM cAlyA jAya che. jamAlikumArane harSa vadhatuM jAya che. jema vepArIne vepAramAM ekadama na Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 181 zAradA saritA thAya te keTalo AnaMda thAya? tema jamAlikumArane prabhunI vANImAM AnaMda thAya che. jeTaluM sAMbhaLe che teTaluM hRdayamAM avadhAre che. siMhaNanA dUdha suvarNanA pAtramAM TakI zake, bIjA pAtramAM na Take, tema prabhunI vANa jhIlavA mATe jamAlikumAranuM hRdaya suvarNapAtra jevuM banI gayuM che. prabhunI vANI sAMbhaLI ene alaukika AnaMda thayo. ubhA thayA. pharIne prabhune vaMdana karIne zuM kahe che - "sAmiAM mate nipAMca pAvA" he mArA nAtha! mane tArA pravacananI zraddhA thaI che, rUcI thaI che. tArA gharamAM AvyA vinA traNa kALamAM zAMti nahi thAya. saMsAranA rasika jIne saMsAranA kAmamAM rasa Ave, piparamAM, reDiyAmAM, nATakamAM, saMgItamAM vigeremAM tene rasa che, jyAre jamAlikumArane prabhunI vANIne rasa che, eTale ekacitte sAMbhaLIne hRdayamAM utArI tenA pratye zraddhA thaI che, pratIta thaI che. enA aMtaramAM AnaMda anero che. have teo prabhune zuM kahe che tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- rAjA mahelanA jharUkhe ubhA hatAM. tyAM lekene jatAM joIne pradhAnane pUchyuM ke A badhA doDAdoDa karI kyAM jaI rahyA che? tyAre pradhAna kahe che mahAna pavitra evA vijayasena AcArya padhAryA che temanA darzana karavA jAya che. rAjAne jaina munine AcAra ke hoya te khabara na hatI. pradhAna kahe che vijayasena AcArya jena dharmanA gurU che. Ape je tApasane joyA temanAmAM ane A saMtemAM bahu moTuM aMtara che. tApasane AmaMtraNa ApIe eTale te ApaNe ghera jamavA mATe Ave ane A jaina munine AmaMtraNa ApIe te Ave nahi. temanA nimitte je kaMI banAvyuM hoya ne temane khabara paDe ke mArA mATe banAvyuM che te e le paNa nahi. bIjAne mATe banAvelA zuddha ane nirdoSa AhAranI gaveSaNa kare. eka vakhata eka gAmaDAmAM baporanA bAra vAge jaina muni vihAra karIne padhAryA. e gAmamAM jenanA be ghara hatA. upAzrayanI bAjumAM eka DezImAM rahetA hatA ane thoDe dUra enI dIkarI rahetI hatI. Ama be ghara hatA. bAkInA paTelanA ghara hatA. bapora thayelI eTale badhA paTele ghara baMdha karIne khetaramAM gayA hatA. saMtare AvelA jeIne DozImAe vicAra karyo zuM vahorAvuM! pite jamI paravArI gayA hatA. gharamAM bIjuM kaMI hatuM nahi. paNa AgaLanA samayamAM loke rasoI banAvI rahe eTale cUlAmAM devatA hoya te pANIne unAmaNe mUkI rAkhatA. acAnaka ke saMta padhAre to nirdoSa pANIne lAbha maLI jAya. mAjInA cUle pANIno unAmaNo mUkele. khUba garama dhagadhagatuM pANI hatuM temAM seva nAkhI dIdhI. seva jaladI baphAI gaI eTale e sAvI nAMkhI ane saMta zaicarI mATe padhAryA. DozImA seva vaherAvavA jAya che paNa saMta vicAra kare che ke Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 182 zAradA saritA A mAjI gharamAM ekalA hAya tema lAge che, khIju kAi dekhAtu nathI. vaLI haju A jharAmAM seva akabaMdha che, eka camacA koIe khAdhI hAya tema nathI. vaLI garamAgarama che ane ekalA mAjI atyAra sudhI bhUkhyA na besI rahe. zakA paDI eTale DAzImAne pUchyuM ke mAtA ! A seva tame kema banAvI che? tyAre kahe mane khAvAnuM mana thayuM eTale manAvI che. saMta kahe che bahena! sAdhune AdhAkamI AhAra vaheArAvavAthI ghaNA pApanA bhAgIdAra aneA che. pachI mAjI satya melI gayA. gurUdeva ! Apa AvI sakhta garamImAM padhAryA che. gAmamAM mArI dIkarI sivAya khIju jainanu ghara nathI. khIjA paTela lAke khetaramAM gayA che eTale mane thayuM ke zuM vaheArAvu ? gharamAM kai na hatu. eTale garama pANI taiyAra hatu. temAM meM seva nAkhI dIdhI tyAre muni kahe che bahena ! " | meLvar tArisa / mane evA sadoSa AhAra ka2e nahi, muni pAchA pharyA. DozImAe seva vATakA bharIne tenI dIkarIne ghera mokalAvI. muni pharatAM pharatAM dIkarIne ghera gayA tyAM vATakAmAM seva hatI e paNa vaheArAvavA AvI. munie pUchyuM bahena ! A seva upAzrayanI khAjumAM mAjI rahe che temanA gharanI che teA kahe ke hA. te mArI khA che. tyAre e sata kahe e mane na khape. kahevAnA Azaya e che ke jaina muni bhUkhyA rahe paNa sadoSa AhAra na le. nirdoSa AhAra maLe teA le. satane maLe ke na maLe anemAM samabhAva hAya che. AvA jainanA satA kaDaka hAya che. ' pradhAna pAsethI jaina muni kevA heAya te vAta jANI rAjAne khUba AnaMda thayA. AvA satA te virala heAya che. ApaNe jaldI darzana karavA mATe jaie. " guNusena rAjA vijayasena AcAryanA darzane gayA " : guNusena rAjA peAtAnA parivAra sahita azAkavana udyAnamAM jyAM vijayasena AcArya khizaje che tyAM jaIne vinayapUrvaka vaMdana karIne besI gayA. AcArya mahArAje badhAne upadeza ApcA. upadeza sAMbhaLI gusena rAjAnA aMtaramAM bhAva jAgyA ke jANe A saMsAra choDIne AmanA jevA tyAgI manI jAuM. AcArya AgAra dharma ane aNugAra dharmanuM svarUpa samajAvyuM. eNe vicAra karyo ke huM saMsAra tyAgIne sAdhu banI jAuM eTalI mArI taiyArI nathI. paNa zrAvakanA khAra vrata aMgIkAra karI zakuM chuM. eTale tarata tyAM ubhA thaIne guNusena rAjAe viyasena AcArya pAse zrAvakanA mAra vrata aMgIkAra karyA. madhue ! khAra vratamAMthI koi eka vrata aMgIkAra kare ne zuddha pALe tA paNa kAma kADhI jAya che. abaDa sanyAsIe tenA ziSya parivAra sahita prabhu pAse eka vrata aMgIkAra karyuM ke amAre aNudI levuM nahi. e sanyAsIee apeAranA jamIne dhAmadhakhatA tApamAM vihAra karyAM. tarasa khUba lAgI che, pANI pANI kare che. kaMTha sUkAI gayA che. AvA samaye cAlatAM cAlatAM eka taLAva Ave che. ziSyA pUche che Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 183 gurUdeva ! khuba tarasa lAgI che. AmAMthI pANI pIvAya? tyAre aMbaDa kahe che. ApaNe aNudIdhuM na levAnI pratijJA karI che. keI AjJA Ape te pANI pIvAya. bAkI pIvAya nahi. tyAM ema vicAra na karyo ke ahIM keI nathI paNa vatamAM daDha rahyA. pratijJA eTale pratijJA. dhagadhagatI retImAM saMthAre karIne sUI gayA. ' gusena rAjA bAra vratanuM pAlana kare che. reja vijayasena AcArya pAse jAya, che paNa peluM duHkha bhUlAtuM nathI. tapasvInuM zuM thayuM haze? Ama karatA divaso vitAve che. have sajA eka vAra mahelanA jharUkhe ubhA che tyAM e kayuM dazya joze ane tenAthI tenA manamAM kevA bhAva Avaze te vAta avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 26 zrAvaNa suda 6 ne zanivAra tA. 4-8-73 anaMtakarUNAnidhi vItarAga prabhue jagatanA jIvonA uddhArane mATe siddhAMtamaya vANI prakAzI. jamAlikumAre prabhunI vANI sAMbhaLI tyAM enA rAga-dveSa krodha-mAna-mAyAlobha Adi kaSAye ghaTavA lAgyA ne aMtaramAM jJAnane dIpaka pragaTavA lAge. sAcuM jJAna pragaTa karavA mATe ochA vadhatA pramANamAM mAnavInA rAga-dveSane dhakako lAga joIe. Aje jyAM ne tyAM jJAna meLo, jJAna meLonI bUme marAya che paNa sAthe rAga-dveSa ochA karavAnI vAta kaI samajAvatuM nathI. jJAna game teTaluM meLavavAmAM Ave paNa je tenI sAthe rAga-dveSa na ghaTe te te jJAna AtmAne tAranAruM nahi bane. jyAM sudhI jIvanamAM rAga-dveSanI AMdhI caDhelI hoya tyAM sudhI AtmajJAnane sAro prakAza maLe nahi. jIvane jyAM ne tyAM duHkha kema paDe che? e duHkha kaI ApatuM nathI. paNa jJAnI kahe cheH AtmA'jJAna bhavaM duHkhamAtma jJAnena hanyate // duHkha mAtra pitAnA ajJAnathI ubhuM thAya che. jyAre e ajJAna TaLe ne sAcuM jJAna pragaTe tyAre dukha TaLe ne sukha maLe. jyAM sudhI potAnA svarUpanuM bhAna nathI tyAM sudhI enA raMga ne vikAra kyA che te kayAMthI samajAya? rAga-dveSa, viSayanI rUcI, harSa ne zeka A badhA AtmAnA roga che vikAra che. AnA kAraNe jIva vartamAnamAM duHkhI bane che ane karmanA baMdhana bAMdhI bhaviSyamAM duHkhI thAya che. aMtaranA uMDANathI vicAra karaze te samajAze ke duHkha kema AvyuM? aMtaramAMthI javAba maLaze ke rAga-dveSanA kAraNe tuM duHkhI che. je kaI paNa vastu ke vyakita pratye rAga Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 zAradA saritA dveSa na heAya tA kadI duHkha thAya nahi. rAga-dveSanA kAraNe ApaNe bhavamAM bhaTakI rahyA chIe. jema tAva Adi rogane kAraNe zarIramAM pIDA thAya che tethI te roga kahevAya che. zarIranA e vikAra che tevI rIte rAga ane dveSa AtmAne pIDAkArI hAvAthI AtmAnA roga che ane AtmAnA vikAra che. na adhue! zaga ane dveSa e e AtmAnA mahAna rAga che. e anemAM paNa haju dveSa kharAba lAgaze paNa zaga kharAba lAgatA nathI. nyAyathI paisA kamAyA, A meATA bagalA vasAvyA, mAru kuTuMba maLyuM, sagAM snehI maLyA. A badhA pratyenA jIvane atyaMta rAga che ane kaheA che ke ame amArA kuTuba ne gharabAra pratye prema na rAkhIe tA kyAM rAkhIe ! eTale A badhA zaga karyA che, paNa te khoTo che ema jyAM sudhI nathI lAgatuM tyAM sudhI rAga e bhayaMkara mATA rAga che. evu kayAMthI samajAya ? TUMkamAM A kAyAnI aMdara ke pUrAyelA AtmAne peAtAnuM bhAna nathI. jo AtmAne peAtAnA svarUpane khyAla hAta ke janmojanma mArA AtmAne navI navI kAyAnIkemAM pUrAvuM paDe che ane zubhAzubha karmo bhAgavavA paDe che teA rAga-dveSa AchA thAta. huM teA anAdikALanA zAzvata AtmA chuM. AvuM jo bhAna hAta tA ema thAta ke meM AvuM badhu eka bhavamAM prApta nathI karyuM paNa anAddikALathI meLavyuM ane khAyu che. teA have mAre AnA upara khoTo rAga zA mATe karavA? A eka janmamAM paNa e vastu kAyama raheze ke nahi tenI khAtrI nathI. kaDhAca A bhavamAM raheze te aMte tA ene cheDavAnu che. teA mAre enA upara phAgaDha rAga-dveSa zAmATe karavA? AvA vicArathI paNa rAga-dveSa pAtaLA paDI jAya ne duHkhamAM ghaTADo thAya. paNa A nathI khanatu tenu mukhya kAraNa AtmA avinAzI, svataMtra ane anata sukhaneA dhaNI che, A vAta bhUlAI gaI che ane rAga-dveSa hoMzathI karavA joIe chIe te pachI aMtarAtmAmAM jJAnane prakAza kayAMthI patharAya? prakAza athavA jJAna e vAstavika che ke jyAM mULa rAga rUpa rAga-dveSa thADAghaNAM paNa ochA thayA hoya ochA thayA vinAnuM jJAna prakAza rUpa nathI. aMdhakAra ane ajJAna rUpa che tethI jJAna meLavavA mATe pahelA rAga-dveSane dhakko mAravAnI jarUra che. jevu jJAna tevu dhyAna Ave che. jemAM rAga-dveSanuM jora ochuM hAya te zubha dhyAna che ane jyAM khAdya vastune mahatva apAya, paravastunI jyAM mAMga heAya te azubha dhyAna che. eka vakhatanA paradezI rAjAne sUrIkatA rANI pratye keTaleA rAga hatA! sUrIkatAnu nAma cAda rahe eTalA mATe putranu nAma sUryakAMtakumAra pADyuM hatuM. enI sUrIkatA rANI viSayasukhanI pyAsI hatI. jyAre paradezI rAjA kezIsvAmInA eka vakhatanA samAgamathI dharmanA raMge raMgAI gayA ane ene je sukha maLatu hatu te aMdha thai gayuM tyAre jhera ApIne rAjAnA prANa letA paNa pAchI na vaLI. chatAM paradezI rAjAe e rANI pratye Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 185 saheja paNa vairabhAva rAkhe nahi. eNe te eka vakhata saMta samAgama karyo paNa devAnupriye! tame keTalI vakhata karyo. haju rAga-dveSa pAtaLA paDe che? kyA ochI thAya che? je vItarAgavANI hamezA sAMbhaLe, saMtasamAgama kare tene mAthAnA kApanAra duzmana pratye paNa ke Avato nathI. haMmezA tenuM bhaluM icche che. keI mANasane keInI sAthe evuM gADha vaira hoya te ApaNane ema lAge ke e marI jaze to ene AbhaDavA paNa nahi jAya. paNa je ene saMtasamAgama thaye hoya, rAga-dveSanI maMdatA thaI hoya te e ahita karanArA dumanane jhera pIvAno vakhata Avyo hoya te tarata tenI pAse doDI jaze ne enA hAthamAMthI jherano vATako khuMcavI leze ne ene AzvAsana Apaze ne paDatAne bacAvI leze. AnuM nAma satsaMga karyo kahevAya. e mahAvIrane sAco saMtAna che. eka zeThane traNa dIkarA hatA. zeTha khUba dhanavAna hatA. temanI pAse eka kiMmatI ratna hatuM. zeke traNe dIkarAne pAse besADIne kahyuM ke je dIkare mane saMtoSa" pamADaze tene huM ratna ApIza. traNe dIkarA ratna levA taiyAra hatA. paNa pitAne kaI rIte saMtoSa pamADe te vicAra karavA lAgyA. sauthI moTA dIkarAe enI dukAne Avela gharAka 5000) rU. nuM pAkITa bhUlI game te hoMziyArIthI pacAvI pADayuM. enA manamAM AnaMda thayo ke pAMca hajAra rUpiyA maLyA eTale mUDImAM vadhAre thaze ne bApujIne saMtoSa thaze. bIjA dIkarAe e vicAra karyo ke daza-paMdara garIbone jamADuM te mArA pitAne saMtoSa thaze. jyAre sauthI nAnA trIjA naMbaranA dIkarAe zuM karyuM ! eka divasa te nadI kinAre pharavA gayA te vakhate potAnA pitAne kaTTo duzmana kadI tenA sAmuM joto na hato tevA duzamanane dIkare nadImAM taravA paDe. ene taratA barAbara AvaDatuM na hatuM jethI nadImAM DUbavAnI aNI upara hato. mAthAnA vALa dekhAtA hatA. A dazya zeThanA nAnA dIkarAe joyuM. tarata chalAMga mArIne nadImAM paDayo ne pelA chokarAne bahAra kADha. sahIsalAmata tene ghera pahoMcADI dIdhe. eka vakhata zeTha pitAnA traNe dIkarAne bolAvIne pUche che tame zuM navuM kAma karyuM? tyAre moTe kahe che bApujI! meM pAMca hajAranuM gharAkanuM pAkITa rahI gayuM hatuM te laI lIdhuM che eTale pAMca hajArane mUDImAM vadhAro karyo, tyAre bIjo kahe che meM daza-paMdara garIbone jamADayA. zeTha kahe ThIka. have trIjA naMbarane vAre AvyuM. e kahe che bApujI! meM je kArya karyuM che te Apane gamaze ke nahi te jJAnI jANe paNa meM Ama karyuM che. zeTha kahe teM zuM karyuM te kahe te khare. tyAre kahe che ApanA phalANuM duzmanano chokaro nadImAM DUbI javAnI aNI upara hatuM. najare joyuM eTale meM nadImAM paDIne tene bacAvI lIdhuM che ne chekazane tene ghera pahoMcADI dIdhuM che. mAnava mAnavane na bacAve Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 zAradA saritA te koNa bacAve? meM mAnavIne jIvatadAna ApIne amUlya ratna meLavI lIdhuM che. tyAre zeTha kahe che dIkarA! dhanya che tane. duniyAmAM upakAra upara upakAra te sai kare paNa apakAra upara upakAra kare e sAco mAnava che. ApaNuM bUruM karanAranuM paNa teM bhaluM karyuM che. tArI samajaNa sAcI che. tArA A kAryathI mane saMtoSa thaye che mATe tuM ratnane adhikArI che. bApa nAnA dIkarAne ratna Ape che. jamAlikumArane prabhunI vANI sAMbhaLI saMsAra asthira lAge. nAtha! zuM tArI vANI che! teM jagatanI jaMjALa choDI che, viSaye pratyethI virAga keLavyuM che. nAtha! tArA keTalA guNa gAuM! nAtha tuM ke che! tArI vANI amRta jevI mIThI che. viSayenuM karavuM vamana, indrionuM karavuM damana, kaSAnuM karavuM zamana, tene he trikALa namana. viSe viSa jevA che ema samajIne vamI devA joIe. koI mANasa jhera pI gaye hoya te tarata okaTara pAse laI jaIne peTamAMthI jhera kADhI nAkhavA mATe ulTI karAvavAmAM Ave che tema he nAtha! tArI vANIrUpI auSadhinuM pAna kare tenA viSenuM vamana thaI jAya che ane je viSayanuM vamana kare che te IndrionuM damana sahelAIthI karI zake che. jyAM moha che, vikAra che, viSaya che tyAM IndrionuM jora cAle che. je IndrionuM damana kare che tenA kaSAye paNa zAMta thaI jAya che. te he nAtha! teM to A badhA upara vijya meLavyo che. tane mArA trikALa vaMdana che. nAtha! tAruM dhyAna kevuM che! citraM kimatra yadite tridazAMganAbhi. nItaM manAgapi manona vikAra mArgam / devanI devAMganA khuda tArI pAse Ave, maryAdA choDIne tArI sAme te nRtya kare te paNa tArA manamAM leza mAtra vikAra na jAge. tane kaI mAna Ape ke tAruM apamAna karI jAya to paNa kevo samatA bhAva! gaucarI jAya ne kaI sAro AhAra Ape ke lukha-sUke tuccha AhAra Ape te samabhAvathI AragI gayA. prabhu mAsI upavAsane pAraNe zeThanA ghera gaucarI gayA. tenA gharanI dAsIe gheDAne mATe bAphelA aDadanA lUkhA bAkaLA paherAvyA. e paNa prabhu premathI ArogI gayA. ke samabhAva! jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLIne zuM bolyA :"sadahAmiNaM bhaMte niggaMtha pAvayaNaM pattiyAmiNaM bhaMte niggaMtha pAvayaNaM roemiNaM bhaMte niggaMtha pAvayaNaM abbhuThemiNaM bhaMte niggaMtha pAvayaNaM evameyaM bhNte| tahameyaM bhaMte / avitaha meyaM bhaMte / asaMridhdhameyaM bhNte|" he nAtha ! he bhagavaMta! huM nigraMtha pravacananI zraddhA karuM chuM. he bhagavaMta! huM Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 187 nigraMtha pravacana upara vizvAsa karuM chuM. he bhagavaMta! huM nigraMtha pravacana upara rUcI karuM chuM ane he bhagavAna! huM nigraMtha pravacananA anusAra vartavAne taiyAra thaye chuM. he bhagavaMta! tame je nigraMtha pravacanane upadeza Ape che te emaja che. he bhagavAna! temaja che. satya che, nizcita che ane niHzaMka che. A pramANe jamAlikumAra bolyA. emane prabhunI vANI sAMbhaLatA keTalo harSa hato, keTalI lInatA hatI ! dIkaro paradeza rahete hoya, be mahinAthI patra no A ne pachI AvyuM. e vAMcatA keTale AnaMda hoya che. e AnaMda prabhunI vANuM sAMbhaLatAM hovo joIe. eka bAIno pati paradeza kamAvA mATe gaye. eno pati kahIne gaye hatuM ke huM barAbara ThekANasara thaI jaIza pachI tarata tane patra lakhIza. paNa ene pati tyAM jaIne bhUlI gaye. kamAvAmAM paDI gayo bAI dararoja patranI rAha joyA kare. ema karatAM bAra varSe patine patra AvyuM. jeIne gAMDItUra banI gaI. harSa samAtuM nathI paNa vAMcatA AvaDatuM nathI. eTale eka bhAI tyAMthI nIkaLe. tene kahe cheH bhAI ! ATale patra vAMcI dene ! tAre mATo upakAra mAnIza. kavara hAthamAM lIdhuM paNa bhAIne vAMcatA AvaDatuM nathI. e paNa bAI jevo abhaNa hatuM eTale AMkhamAM AMsu AvyA. raDavA lAgyo eTale bAI samajI ke mArA patinA bAra bAra varSe samAcAra AvyA ne AvyA te azubha AvyA! pilAne pUchatI nathI ke patramAM zuM lakhyuM che? ane e kaheto nathI ke mane vAMcatA nathI AvaDatuM tenuM mane raDavuM Ave che. muke ne dhrusake cheDe vALIne raDavA lAgI. zerInA mANaso bhegA thayA. bAInA pIyarIyA paNa gAmamAM rahetA hatA. emane khabara paDI eTale e badhA bhegA thaIne raDavA lAgyA. e zerImAM eka DADho mANasa rahete hato te doDato Avyo ne pUchyuM ke badhA kema raDo che? tyAre kahe ke A bahenanA patinA azubha samAcAra AvyA che. teNe kahyuM. te kahe ke A patra vAMcIne raDavA lAge eTale huM raDavA lAgI. huM raDuM chuM eTale A badhA bhegA thaIne raDe che. e bhAIne pUche ke patramAM zuM lakhyuM che te kahe mane e bahene patra vAMcavA dIdhe paNa mane vAMcatA AvaDatuM nathI eTale raDuM chuM. (hasAhasa) pelo DAho mANasa patra vAMce che. te emAM lakhyuM che ke bhagavAnanI kRpAthI ghaNuM dhana kamAyo chuM. have ApaNane kaMI duHkha nathI ane huM ahIMthI ravAnA thaI cAra divasamAM tyAM AvuM chuM. juo ! ajJAnanA kAraNe keTalo anartha thaI gaye. samAcAra AnaMdanA hatAM paNa sAcuM samajAvanAra na maLyuM te AnaMdanA sthAne zeka chavAI gaye. baMdhuo ! ghaNIvAra ahIM vyAkhyAnamAM paNa evuM bane che ke bhagavAnanI vANI sAMbhaLatAM keI AnupUrvI gaNe che, kaI mALA gaNe che te kaI gucchAnuM paDilehaNa kare Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 188 zAradA saritA che. emAM sthAna hoya eTale aDadhuM sAMbhaLe ne aDavuM na sAMbhaLe te arthano anartha thaI jAya che. mATe eka kriyAmAM be kriyA na karavI. thoDuM sAMbhaLo paNa e barAbara sacoTa sAMbhaLo ke jethI tenI asara thAya. jamAlikumAre prabhunI vANI pahelIvAra sAMbhaLI ane tene saMsAra dAvAnaLa jevo lAge. nAtha ! tArI vANInI auSadhithI mArA bhavobhavanA rega nAbUda thaI jaze. duniyAmAM badhu joyuM paNa tane eka hetA joyA. prabhu! tuM je mane maLyuM na hota to A dAvAnaLamAMthI mane keNa bacAvata! zAstramAM jamAlikumAranA vairAgyanI vAta khUba suMdara che. baMdhuo ! tapa ane saMyama vinA AtmAnI siddhi nathI. jema majabUta lAkaDAnI gAMThane cIravA yuvAna purUSanuM baLa ne tIkSaNa kuhADo joIe tema ApaNuM karmonI majabUta gAMThene cIravA mATe jJAna-darzana-caritra ne tapane majabUta tINa kuhADo ne AtmAne jabbara purUSArtha joIze. jamAlikumArane prabhunI vANI rUcI gaI che. rageragamAM utarI gaI che. badhAM prabhunI dezanA sAMbhaLIne jaze. pachI jamAlikumAra bhagavaMtane zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra -guNasena rAjAe vijayasena nAmanA AcArya pAse bAra vrata aMgIkAra karyA. dararoja temanI pAse jatA hatA. jJAnacarcA karatA hatA. eka divasa guNasena rAjAe pUchayuM -gurUdeva! Apa te mahAna jJAnI che. Apane A asAra saMsAramAMthI vairAgya prApta thavAnuM kAraNa zuM banyuM ? tyAre AcArya kahe che ke rAjana! A saMsAramAM rahelA mAnavIne kSaNekSaNe vairAgyanA nimitto maLe che. manuSya jIvana kSaNika che. lakSmI vijaLInA camakAra jevI che. e maLe che tyAre AnaMda Ave che ne jAya che tyAre zeka karAve che duniyAmAM je janme che tenuM mRtyu thAya che. atipremapAtra vyakitanuM mRtyu thatAM pArAvAra duHkha thAya che. AvA aneka nimitto che. huM A asAra ne anitya saMsAramAM kenA upara rAga karuM chuM, zA mATe karuM chuM? badhuM choDIne eka divasa javAnuM che. A suMdara zarIra paNa mAruM nathI. A zarIra aneka regenuM ghara che, azucImaya che. eTale vicAra karIe to paNa vairAgya utpanna thAya. e vijayasena AcAryane kevI rIte vairAgya Avyo te vAta to ghaNI lAMbI che. te AcAryo guNasena rAjAne kahI saMbhaLAvI. , "guNasena rAjAne vairAgyaprApti ne dIkSA levAne nizcaya ekavAra guNasena rAjA mahelanA jharUkhe ubhA hatAM. tyAre temaNe eka zabane laIne jatAM karUNasvare raDatAM ghaNuM mANasane joyA. khabara paDI ke gAmanA nagarazeThane eka lADIlo putra mRtyu pAmyo che tethI A badhA AkaMda kare che. te A jagatamAM jene janma tenuM mRtyu avazya che. mAre paNa eka divasa A rIte javAnuM che. dhanya che. mahApurUSone ke jeo AvA duHkhamaya saMsArane tyAga karI Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 189 vItarAga prabhue batAvela uttama cAritrane grahaNa karIne nIkaLI gayA che ane ekAMta AtmasAdhanAmAM lIna rahe che. mane paNa mArA prabaLa puNyadaye lokamAM sUryasamAna, ratna ciMtAmaNI samAna A mahAna: saMsArasamudramAM tAraNa nAvA samAna, evA vijayasena gurU prApta thayA che te te mahAna purUe A karmarUpI vanane bALavA dAvAnaLa samAna mahAna pravajya aMgIkAra karI che te huM paNa temanI pAse dIkSA aMgIkAra karIza. A rIte vicAra karI mahArAjAe potAnA subuddhi nAmanA mukhya pradhAnane temaja bIjA maMtrIe Adi sarvene bolAvyA ne pitAne abhiprAya jaNAvyuM. tyAre pradhAne kahe che mahArAja! Ape khUba uttama bhAvanA karI che. kaThera pavanathI calAyamAna kamaLapatramAM rahelA jaLabiMdunI aMdara rahelA caMdranA pratibiMba jevA A caMcaLa saMsAramAM bhavya jIvone mATe saMyama grahaNa kare e kartavya che. cAritra vinA traNa kALamAM mukita thavAnI nathI. mATe Apane jema sukha upaje tema kare. kAraNa ke jema ke mANasanA gharamAM Aga lAgI hoya te vakhate cAre bAjuthI gherAyele mAnavI jaladI bahAra nIkaLato hoya to tene kaNa reke? tema sarva prakAranA duHkharUpa agnithI saMsAra rUpI ghara prajaLI rahyuM che, Apa temAMthI bahAra nIkaLavA mAge che te ame zA mATe aMtarAya pADIe! ApanI bhAvanA prazaMsanIya che. tyAre rAjA kahe che Apa mArI vAtane mAnya karIne rajA ApI te ApanA jevuM mAruM hitastrI kezu? tame mane dIkSAnI rajA ApI mahAna upakAra karyo. ema kahI rAjAe badhAnuM sanmAna karI potAnA caMdrasena nAmanA moTA putrane rAjya ApyuM ane manamAM bhAvathI nizcaya karyo ke jyAM mArA gurU vijayasena AcArya birAje che tyAM jaIza. A nirNaya karyo. A tarapha agnizarmA tApase cheka sudhI durAgraha choDe nahi ane meM tapasvI thaIne rAjA para ATale badhe kedha karyo. e bane ke karUNa aMjAma Avaze eTalo paNa kadI vicAra na karyo. ane pote je niyANuM karyuM hatuM temAM jarA paNa DhIla na paDe, jema brahmadata cakravarti ane ci-tamuni baMne pUrvabhavamAM sagA bhAIo hatA ane brahAdatta e muninA bhavamAM niyANuM karyuM ke mArA ugra saMyamanuM je phaLa hoya te huM A sana kumAra je cakravati banuM ne enA jevI Rddhi prApta karyuM. cittamunie khUba samajAvyuM paNa na mAne te chevaTe marIne cakravarti bane. brahmadata cakavati banyA pachI paNa saMsAranA kAdavamAMthI kADhavA munie khUba mahenata karI chatAM na mAnya to marIne sAtamI narake raurI vedanA bhegavavA cAlyA gayA. e rIte gurUnA khaba samajAvavA chatAM agnizarmA nA samaye te tyAMthI marIne vidyutakumAra deva thayA. deva thayA pachI tyAM te zuM karaze ane guNasena rAjA cAritra aMgIkAra karavA taiyAra thayA che A deva temane kevA upasarga Apaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 27 zrAvaNa suda 7ne ravivAra tA. 5-8-73 anaMta karUNAnIdhi zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvonA AtmakalyANane arthe siddhAMtarUpa vANInuM nirUpaNa karyuM ane jagatanA jIvone Takora karatAM kahyuM ke he bhavya che ! saMbujjhaha kiM na bujjhaha, saMbohikhala peca dullhaa| no hUvaNamanti rAio, no sulabhaM puNarAvi jIviyaM // sUya. . a. 2 u. 1, gAthA-1 tame jAge, samaje ne bUjhe A manuSyajanma pAmIne badhibIjanI prApti karI lo. parabhavanI aMdara bedhibIjanI prApti thavI durlabha che. jIvanamAMthI je je rAtri ane divaso cAlyA jAya che te pharIne pAchA AvatA nathI. mATe AvA uttama ane durlabha mAnavajIvanamAM je samyaktvanI prApti nahIM thAya te kyAM thaze ! samyakatva e mokSa maMjhIlano pAyo che. samyakatvane pAye je majabUta haze to tenA upara eka divasa mokSane mahela baMdhAze. samyakatva prApta thayA pachI je kaMI kriyA thaze te badhI mekSane lakSIne thaze. sammatva vinAnI karaNa e bAhyabhAvathI thAya che. jyAre hRdayamaMdiramAM samyakatvanI padharAmaNI thaze tyAre jIvanI dazA kaI alaukika haze. AtmAnA kaSAye zAMta banI jaze. vaibhava ne vilAsa dUrgatimAM laI janArA che evuM lAgaze. prabhunI vANI sAMbhaLatAM jema megha gAje ne mora nAce tema jamAlikamAranuM haiyuM harSathI nAcI uDyuM. merane TahukAra thAya tyAre sarpo palAyana thaI jAya che tema he prabhu! tArI vANIne TahukAra thatAM mArA aMtaramAM rahelA rAga-dveSa ane meharUpI chUpA sarpo palAyana thaI gayA. badhuo ! ApaNe samajIe to ApaNo AtmA caMdanavRkSa jevo che. ene kaSArUpI bhayaMkara jherI sarpo vIMTaLAI gayA che. caMdananuM lAkaDuM to ghaNuM kiMmatI che paNa jyAM AvA jherI sarpo hoya tyAM tene levA keI javA taiyAra thAya kharA? AtmacaMdana para karmasarpanuM nAtha atizaya jara, dUra karavAne te dune Apa padhAre mera... Avo Avo he vIrasvAmI mArA aMtaramAM jamAlikumAra kahe che he prabhu! mArA caMdanavRkSa jevA suvAsita AtmA para karmarUpI zatruonuM jera khUba vadhI gayuM hatuM. tene bhagADavA mATe Apa mayUra banIne padhAryA. mAruM jIvana Aje dhanya banI gayuM. have mane A saMsAranA vaibhavo kSaNika dekhAya che. je sukha zAzvata nathI, kSaNabhara sukha ApIne pAchaLa hajAra Tana maNuM duHkha Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAphTA saritA 11 ApanArUM che temAM zuM rAcuM! mAnavI pAse game teTaluM sukha hoya paNa emAM duHkha bharyuM che. keInA ghera gADI-lADI ne vADI badhuM saMsAranuM sukha hoya to tame ema kahe che ne ke A to cothA ArAne jIva che, puNyavAna che, sukhI che paNa bhagavAna kahe che sAce sukhI ne sAce puNyavAna koNa? je puNya bhegavatAM pApa na baMdhAya tenI jAgRti rahe, bhavane aMta jaldI kema Ave tevuM lakSa rahe te sAce puNyavAna che. bharata cakravatI puNya bhegavatAM cAlI nIkaLyA. jamAlikumAra bhagavAnanI vANI sAMbhaLatA jAgRta banyA. janmamaraNano khaTakAro lAge. prabhu! tane joyA pachI mane badhuM jagata zUnya lAge che. dRSTavA bhavanta manImeSa vilokanIyaM, nAnyatra toSamupayAti janasya cakSuH / pItvA payaH zazikaradyuti dugdhasindho, kSAraM jalaM jalanidharazituM kaH icchet // - bhakatAmara stotra zloka 11 tArA eka vakhata darzana karyA pachI, animeSa dRSTithI tane nihALyA pachI he nAtha! mArI AMkhe kyAMya karatI nathI. eka vakhata kSIrasamudranA mIThA pANI pI lIdhA pachI lavaNasamudranA khArA pANIne kaNa che? tane joIne mane saMtoSa thaye che. mArA bhavabhavanA duHkha tane pAmyA pachI TaLI jaze. ' - Aje duniyAmAM moTAmAM moTuM duHkha hoya te atRptinuM che. tRSNa ane tRpti bane eka rAzInAM zabdo che. paNa tenA arthamAM keTaluM aMtara che. game teTaluM sukha maLe paNa e badhuM atRptinI AgamAM baLI jAya che. eka lAkha maLyA to have pAMca lAkha kema meLavuM pAMca lAkha maLyA te daza lAkha ane daza lAkha maLyA te vIsa lAkha kema meLavuM enI ciMtAmAM maLeluM che tene bhegavI zakatA nathI. jyAre saMtoSI manuSyanI pAse DuM haze te paNa AnaMdamAM masta rahetA haze. phUTapAtha para sUnA mANasa je saMtoSI haze te savAre uThaze te paNa zAMta ne svastha dekhAze. jyAre kareDapati hovA chatAM savAre uMghamAMthI uThaze tyAre ene ciMtAne kI kerI khAte haze. ciMtA e citA samAna che. citA te eka vakhata mANasane bALI nAMkhe che paNa ciMtA bUrI cIja che. e te kSaNe kSaNe bALI rahI che. jema sADImAM udhaI lAgavAthI sADI khalAsa thaI jAya che tema ciMtA udhaI jevI che. Aje badhe ciMtA zenI dekhAya che? vadhu lakSmI meLavavA mATe ne? jJAnI kahe che ke cAhanA TaLe te ciMtA TaLe. ciMtA e mAnasika zaktine kerI khAnAra keDe che. dareka vyakitao ciMtAthI mukta thavA icche che. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 zAradA saritA amuka vakhate ciMtA upayogI paNa che ne amuka vakhate ciMtA nakAmI paNa che. karoDanI saMpatti maLavA chatAM haju huM apUrNa chuM khAlI chuM, vadhu meLavuM e ciMtA bIna jarUrI che ane amuka ciMtA jarUrI che. dAkhalA tarIke amArI zrAvikA bahenanuM kAma gharamAM badhI vyavasthA jALavavAnuM che. e sADAATha vAgyA sudhI pathArImAMthI nahi uThe te gharamAM badhuM veravikhera paDayuM raheze. tamane paNa ema thaze ke haju A uThatI nathI rasoI kayAre banAvaze! daza vAge jamIne amAre oNphise javAnuM, chokarAone nizALe javAnuM ne haju cA-pANInA ThekANuM nathI. gharamAM badhuM avyavasthita paDyuM che. tarata tame enI pAse jaIne kaheze ke have te jAge, amAre oNphise javAne TAIma thaI jaze. tamane rasoI karavAnI ciMtA che ke nahi? skUlamAM bhaNatA bALaka gharamAM besIne pustakanuM pAnuM khelata nathI. sinemAnA thIeTaramAM jAya che. kayA thIyeTaramAM kayuM pIkacara cAle che, tenA nAma paNa tene badhA yAda che. moDhethI gAyananA rAgaDA tANe che. tyAre tame tarata kaheze ke parIkSA najIka Ave che, tane bhaNavAnI bilakula ciMtA nathI te parIkSAmAM pAsa kevI rIte thaIza? ahIM paNa tamane ciMtA jarUrI lAgI che. - mahArANI vikaTorIyAnuM jyAre rAjya cAlatuM hatuM te samayanI A vAta che. eka vakhata tenA sacivAlayano eka sekreTarI eka vakhata tenA sacivAlayamAM daza miniTa meDo pahoMce. te vakhate mahArANI vikaTorIyA gusse thaIne bolyA tamArI ghaDiyALa juo. teNe kahyuM mane mApha kare. mAruM ghaDiyALa dhImuM paDayuM che. tyAre mahArANI vikaTerIyAe kahyuM ke te tamArUM ghaDiyALa badalo athavA mAre mArA sekreTarI badalavA paDaze. kAraNa ke tamane samaya nakAmo bagaDe tenI ciMtA nathI ne mane samaya bagaDe tenI ciMtA che. TreIna calAvanAra DrAyavara je ciMtA na rAkhe te bhAre honArata sarjAI jAya ane ghaNA mANasanuM mRtyu thaI jAya. tamArAmAMthI koIno dIkaro bimAra paDe eTale DokTara pAse laI gayA. DokaTare enA roganI cikitsA karIne davA ApI. paNa e dadI barAbara samayasara davA na le, carI na pALe to tame kaho ne ke tane tArA zarIranI kALajI nathI. rega maTADavAnI ciMtA nathI. bIjA zuM kare ? ane DAkaTara je barAbara samayasara tapAsavA na Ave te tame kahezo ke tamane mArA dIkarAnI ciMtA nathI. dIkarAne bhaNAvavA TIcara rAkhyA paNa e samayasara bhaNAvavA na Ave te TIcarane tame kahI deze ke tame te mahine thAya eTale pagAra levAnuM samajyA che paNa samayasara bhaNAvavA nathI AvatA te chokare parIkSAmAM nApAsa thaze enI tamane ciMtA nathI. TIcara vidyArthInI kALajI na rAkhe to nApAsa thAya, DokaTara dardInI kALajI na rAkhe to kesa bagaDI jAya. kalArka TAImasara Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 193 karI na jAya te zeTha nekarI parathI utArI mUke ane kahe ke tamane kaMI ciMtA nathI. AvA samaye ciMtA jarUrI che ne amuka samaye ciMtA binajarUrI che. - ciMtA mAnavIne uMDethI kerI khAya che. jema ghaNuM kIDA evA hoya che ke je vastune uparathI kerI khAya ne ghaNAM aMdarathI kerI khAya che. ciMtA paNa eka prakArano kiDe che. vRkSane udhaI lAgI hoya to te uparathI vRkSa barAbara dekhAya paNa aMdarathI piluM banAvI de che. ciMtA paNa eka prakAranI udhaI che. je mAnavInI zArIrika ane mAnasika baMne prakAranI zakitane phelIne khAI jAya che. pachI game teTalA sAtvika padArtho ghI, dUdha, mIThAI, phaiTa badhuM khAya paNa zarIramAM tAkAta na Ave kAraNa ke badhuM aMdara rahelI udhaI khAI jAya che. eka vakhata zreNIka rAjAe naMdIgrAma eka bakarI mekalI ApI ane sAthe kahevaDAvyuM ke A zreNIka mahArAjAnI pALelI bakarI che. ene dararoja lIluM ghAsa khavaDAvaje, sArI rIte rAkhaje. cha mahinA tamAre ene rAkhavAnI che, paNa eTaluM khAsa dhyAnamAM rAkhajo ke enuM vajana vadhavuM na joIe tema ghaTavuM paNa na joIe. naMdIgrAma e kayuM gAma hatuM ke jyAM zreNIka rAjA naMdArANIne paraNyA hatA. naMdAne garbhavatI mUkIne cAlyA gayA hatA. tene putra thayuM hatuM tenuM nAma abhayakumAra. A abhaya nava varSane hite te samayanI vAta che. zreNIka rAjAne saMdeza che ke bakarIne lIluMchama ghAsane sAruM khANa khavaDAvavAnuM paNa enuM vajana che eTaluM ja rahevuM joIe. te A kema bane? zarIra che vajana vadhe paNa kharuM ne ghaTe paNa kharuM. gAmanuM mahAjana bheguM thayuM. badhA kahevA lAgyA lIlo cAro te khavaDAvIe enI ciMtA nathI paNa vajana vadhe-ghaTe nahi enI javAbadArI koNa le! naMdIgrAmanuM mahAjana mITIMga bharIne beThuM che. se kaI ciMtAtura che ke Ane upAya zuM? A samaye abhayakumAra enI mAtAnI sAthe tyAM AvI pahoMce pUche che Apa badhA kema ATalI badhI ciMtAmAM cho? tyAre badhA kahevA lAgyA ke bhAI ! tuM haju nAno bALaka che, tane zuM khabara paDe? * baMdhuo! ghaNI vakhata evuM bane che ke je kArya moTA na karI zake te nAnA karI zake che. ghaNI vakhata tamArUM mukha udAsa joIne zrAvikAbahene pUche che ke tame kema ATalA udAsa che? tyAre kahe che ne ke tuM amArI vAtamAM na samaje. tane kahevAthI zuM? paNa ghaNIvAra evA mUMjhavaNabharyA keyaDA baheno ukelI nAkhe che ne tamane ciMtAmukata banAve che. eka daSTAMta. ( vizAkhAnA sasarA rAjyamAM pradhAna hatA. eka vakhata rAjAnA rAjyamAM be ghaDI laIne eka sodAgara AvyA. rAjAne A be ghaDI khUba gamI gaI. eTale sodAgarane pUche che AnI kiMmata keTalI che? tyAre sodAgara kahe che. baMnenI kiMmata te sarakhI che ane Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA A emAM mA nIcAimAM huM mata A!pI iza paNa eka prazna pUchuM chuM tenA javAba Ape| ke kANu ne dIkarI kANu ? te pArakhI Ape. ane gheADI rUpe-rage ne UMcAI sarakhI hatI. rAjAe khUba cakAsaNI karI paNa mA kANu ne dIkarI kANu e eLakhI na zakayA. eTale pradhAnane khelAvyA ne kahyuM pradhAnajI! A e gheADImAM mA keNu ane dIkarI kANu? e enI parakha karavAnI che. traNa divasanI muddata ApuM chuM. jo traNa dvivasamAM javAba nahi Ape! te tamArI pradhAnapadmavI chInavI levAmAM Avaze ne gharakhAra japta karavAmAM Avaze. 194 adhue!! sattA kevI mahAna che ke peAtAne khabara na paDI ke mArakaNa ne dIkarI kANu? tyAre pradhAnane pUchyuM. pradhAnane na AvaDe te pradhAnapadmavI ne gharamAra lai levA ane peAtAne na AvaDe tenA kaMi guneA nahi. pradhAna ghera AvyA. mAdIkarInI pIchANu karavA mATe khUba mahenata karI paNa samaja paDatI nathI. e divasa cAlyA gayA. pradhAnane khAvuM pIvu bhAvatuM nathI. uMgha uDI gai. aMdarathI ciMtAne kIDe1 korI khAya che. pradhAnapadmavI ne gharamAra rAjA lai leze tenI pradhAnane ciMtA thai paNa koi divasa AvI AtmAnI ciMtA thai che ke AyuSya kSaNika che. ATalI jiMDhagI pUrI thai. haju meM mArA ghAtI karmo upara ghA karyo nathI. mArA AtmAnuM zuM thaze ? mArU atmika dhana lUMTAi jaze. huM parabhavamAM zuM karIza? AvA vicArathI uMgha uDI jAya che ? jeTalI jIvane dehanI, dhananI ne gharanI ciMtA che teTalI AtmAnI nathI. pradhAnajI ciMtAmAM uddAsa banIne beThA che te vakhate putravadhU vizAkhA pUche che bApujI! tame e divasathI khAtA nathI, pItA nathI, uMghatA nathI te zu koi ciMtAnu kAraNa upasthita thayuM che ? che zu? tyAre pradhAna kahe che vahu dIkarA ! tame e ciMtAnu kAraNa na samajo. tyAre vizAkhA kahe che ApujI ! ame ApanA jeTalu na samajIe paNa che koI vakhata koi kAryamAM amArI buddhi kAma kare. a!gaLanI strIoe ghaNAM mahAna kAryo karyo che. paNa purUSAne eka jAtanA aha che ke ame karIe te strIe na karI zake. strInI buddhi paganI pAnIe hAya ema mAne che paNa vicAra kare! Aje rAjya kAnu cAle che ? te sivAya rahenemi saMcamabhAvathI paDavAi thayA tene bacAvanAra kANu ? rAjematI eka strIne ? jema mahAvata akuzathI hAthIne vaza kare tema rAjematIe vacana rUpI akuzathI rahanemine vaza karyAM. khIjI vAta-sphulibhadranA sahavAsathI dharma pAmIne zrAvikA khanelI kAzA gaNikAe paDavAI thatA sAdhune bacAvyA hatA. rUpa kAzAnA rUpanA mehamAM pAgala banyA ene mATe ratnakAMbaLa meLavavA sAdhupaNAnu bhAna bhUlI nepALa deza paheAMcyA. sAdhu kadI cAmAsAmAM eka gAmathI khIje gAma vihAra na kare paNa jenA jIvanamAM vikAra jAgyA che evA muni peAtAnI paryAyanu bhAna bhUlI gayA. khUba kaSTa Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 195 veThIne ratnakAMbaLI te meLavI. rastAmAM cAra ene lUTavA lAgyA te vakhate muni karagaryA ke huM sAdhupaNuM vecIne kezAne rIjhavavA keTalA kaSTa veThIne kAMbaLI lAvyo chuM mATe mArA para dayA kare. AvI rIte karagarIne kAMbaLI laIne gayA tyAre vezyAe te ratnakAMbaLI paga lUchIne khALakuDImAM nAMkhI dIdhI. muni kahe tane kaMI kiMmata che? kevI rIte kAMbaLI lAvyo chuM. tyAre kezA kahe che keTalI punnAIthI tamane uttama cAritraratna prApta thayuM che. tene viSayavikAranI khALakuMDImAM pheMkI rahyA che tene tamane kaMI vicAra thAya che ? Ama kahI paDatA sAdhune sthira karyA. A eka strI hatI. tIrthakara prabhune janma denArI mAtAo paNa strI chene? lakSmIdevI e eka strI chene? lakSmIdevI vinA te ghaDIe nathI cAlatuM. lakSmI vinAnA mAnavInI AjanI duniyAmAM kiMmata nathI mATe tame have ema na kahetA ke strI zuM karI zake ? vizAkhA enA sasarAne pUche che bApujI! ciMtA TaLe ke na TaLe. kahevAmAM zuM vadhe che? ghaNI vakhata evuM bane che ke buddhivAnanI buddhi na cAle tyAM abhaNanI buddhi kAma kare che. vizAkhAnA khUba AgrahathI sasarAe kahyuM beTA ! rAjyamAM eka sodAgara be gheDI laIne AvyuM che ane kahe che ke AmAM mA koNa ne dIkarI koNa? rAjAne samaja paDatI nathI eTale mane pUchyuM. traNa divasanI mudata ApI che, Aje bIjo divasa che. ' mA-dIkarInI pArakha nahi thAya te rAjA mArI pradhAnapadavI ne gharabAra lUMTI leze. A * ciMtAnuM kAraNa che. tyAre vizAkhA hasIne kahe che bApujI! AmAM te gabharAvAnuM zuM ? A te eka sAmAnya vAta che. Apa bephIkara rahe. huM kahuM tema karo. pradhAna vicAra kare che ke jemAM rAjA ne pradhAnanI buddhi na cAlI te vAta A putravadhUne mana sAmAnya lAge che. e kahe eTale ema kaMI ciMtA thaDI cAlI jAya? bahenane mana dALa banAvavI eTale ramata ne bhAIone mana meTuM mahAbhArata banI jAya vizAkhA kahe che pitAjI! mArA upara vizvAsa rAkhe ne mArA kahyA pramANe karaze te jarAya vAMdhe nahi Ave. pradhAna bIje divase sabhAmAM gayA. be ghaDIne pradhAnanI sAme ubhI rAkhavAmAM AvI.- rAja kahe bolo pradhAnajI! AmAM mA keNa ne dIkarI ke zuM? pradhAne be thALamAM khANa maMgAvI baMne gheADI pAse mUkyuM. baMne khAvA lAgI. temAM eka ghaDI jaldI jaldI khAI gaI ne bIjInA thALamAM meTuM nAMkhavA lAgI eTale pelI ghaDIe moTuM UMcuM karyuM tyAre pradhAna kahe che juo mahArAjA! A mA che ne pelI dIkarI che. rAjA kahe ke tame kevI rIte jANyuM ! pradhAna kahe che mA gaMbhIra hoya che ne ? dIkarI utAvaLI heya che. mATe pitAnuM khAIne mAnuM khAvA lAvI tethI meM anumAna karyuM. rAjA sodAgarane pUche che pradhAnanI vAta sAcI che? tyAre sedAgara kahe che barAbara che. jenuM meTuM uMcu che te mA che ane khAya che te dIkarI che. paNa A pradhAnanI buddhi Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 zAradA saritA nathI. enA haiyAne A ukela nathI, pradhAna kahe che vAta sAcI che. meM je javAba Ape temAM mArI putravadhU vizAkhAno javAba che. sodAgara kahe che A viSaya purUne nathI bahenene che. bahene ene ukela karI zake. A daSTAMta uparathI samajAya che ne strIomAM keTalI zakti che! AgaLanA be ravivArathI ApaNe daSTAMta cAle che. mAtAe kevI rIte putrane ucheryo hate. mAtAne pitAnA saMtAna pratye khUba vAtsalya hoya che. dariyAmAM pANI keTaluM uMDuM che tenuM mApa yaMtra che paNa mAtAne prema keTalo uMDe che tenuM mApa kADhavAnuM yaMtra AjanuM vijJAna zedhI zakyuM nathI. mAtA dIkarAnA gharamAM nokaraDI banIne rahI che. dIkarAne joIne mAtAnA haiyAmAM vAtsalya uchaLe che ane mAtAne joIne dIkarAnuM haiyuM hacamace che. eka divasa mAtA ejInIaranA bAbAne hAlaraDuM gAI rahI hatI. e sAMbhaLIne dIkarAne thayuM ke AvuM hAlaraDuM mArI mAtA gAtI hatI. jANe A mArI mA ja na hoya ! aDhI traNa varSathI enI mAtA gharamAM rahe che, paNa paDe khUlate nathI. eka divasa evuM banyuM ke e ejInIaranA be aDhI varSanA bAbAne bIjA badhA sAta-ATha varSanA chokarAo bagIcAmAM ramavA laI gayA. chekarAo bagIcAmAM rame che. A nAne bAbA ramata ramate bIjI bAju nIkaLI gaye. keInuM dhyAna na rahyuM. bIjA bALake ramavAmAM paDI gayA hatA. chevaTe pAchA pharavAnA samaye ejInIyara sAhebanA be bAne zedhavA lAgyA, paNa e maLI nathI. AjubAjumAM khUba tapAsa karI paNa bAbo maLa nathI. chokarAo raDatA raDatA ghera AvyA ne enI mAtAne khabara ApyA ke bAbAne ame bagIcAmAM pharavA laI gayA hatA. amArI sAthe ramate have paNa keNu jANe badhAnuM lakSa cUkAvIne bAba kayAre cAlyA gaye te khabara na rahI. khaba zodhe paNa maLatuM nathI. A sAMbhaLI mAtA pachADa khAIne paDI. ejInIarane khabara ApI. tarata AvyA. bAbAnI zodha karatAM AkAzapAtALa eka karyo. galIe galIe ne zerIe zerIe tapAsa karI paNa bAbAne patto maLato nathI. baMne mANasa yuke ne dhruske raDe che. A samaye DozImA vahanA mAthe hAtha mUkIne kahe che beTA ! raDIza nahi. tAro bA tane jarUra maLaze. paNa tuM eTalo vicAra kara ke tAre aDhI varSa bA guma thaye che te tuM ATalI jhare che, kALo kalpAMta kare che te je mAtAe enA hAlasoyA putrane khUba duHkha veThIne ucheryo, bhAgye gaNAvyuM hoya, tene keIe daza-daza varSathI jhaTavI lIdhuM hoya te tenI mAtAne keTaluM duHkha thatuM haze! e mAtA keTalI pUratI haze? DezInA A zabdee pati-patnInA hRdayamAM AMcako Ave. amara vicAre che Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 197 nokaraDInA vezamAM A mArI mAtA che. huM vIsa varSane thayuM tyArathI bhaNavA AvyuM chuM ane daza varSa mane ahIM AvyA thayA. mArA mAtapitAe mane kevI sthitimAM bhaNAvyo che. A patnInA mohamAM huM mAbApane bhUlyA. khUba raDe che. mAtA vicAra kare che dIkare bhAna bhUlyA hatA paNa bhUlane pazcAtApa kare che. devAnupri ! mAnavamAtra bhUlane pAtra che. paNa pitAnI bhUlane bhUva tarIke svIkAre te mAnava. bhUlane sudhAravA prayatna karI bhUvane sudhAre te mahAmAnava ane bhUla karIne hase te dAnava che. ejInIyaranuM hRdaya e mAnavanuM hadaya hatuM. eka tarapha mAta pitA yAda AvyA che. bIjI tarapha bAbAne pa nathI tenI ciMtA che. bIje divase savAramAM baMne pati-patnI zodha karavA nIkaLyA ne bIjI tarapha mAjI paNa bAbAne zodhavA nIkaLyA. pati-patnI khUba pharyo paNa patte na paDatAM nirAza thaIne gharamAM beThA. DozImA jaMgalamAM gayA. tyAM ghaNe dUra eka mANasa bAbAne laIne ubho hato. mAjI deDatA gayAM. dIkarAne teDI lIdhe. A bAbAne mAjI khUba ramADatA hatA eTale enI mAyA hatI. covIsa kalAkathI chUTuM paDeluM bALaka potAnA mAtA maLe to kevu vaLagI paDe tema mAjIne jotAM bAbo vaLagI paDaze. mAjIe haiyAsa cAMpI dIdhe. pilA mANasane kahe che vIrA ! teM bAbAne sAca te badala mahAna upakAra. te mANasa kahe che bahena ! A bAba kAlane raDate raDo amArI jhuMpaDI pAse AvyA hato. meM samajAvI samajAvIne rAkhe. Aje tene laIne gAmamAM AvatuM hatuM. tenA mA-bApa maLI jAya te seMpI dauM. DozImA kahe che bhAI ! atyAre tane ApavA mArI pAse kaMI nathI paNa mArI sAthe tuM cAla. mArA dIkarA pAse tane huM apAvIza. e mANasa kahe che bahena ! mAre kaMI badale joItuM nathI. emAM meM kaMI karyuM nathI. meM to mArI pharaja bajAvI che. AvA sAmAnya mANasamAM paNa keTalI nIti hoya che. Aje moTe bhAge dhanavAno nIti bhUlI gayA che. pitAnA sukha pAse bIjAne tuccha samaje che. - DozImA bAbAne laIne doDatA ghera AvyA. pati-patnI udAsa banIne beThA hatA tyAM AvIne mADI bAbAne khaLAmAM besADe che. pati-patnI khuza khuza thaI gayA. bAbAne chAtIsame cAMpI de che. amara manamAM samajI jAya che ke nakakI A mArI mAtA che. ubhe thaI mAtAnA paga pakaDIne kahe che he mADI ! bela tuM ke zuM che? tuM jyArathI mArA gharamAM AvI tyArathI tane joIne mArA aMtaramAM AMdolana jAge che paNa mArA aMtarAya karmanA bhegathI paDade khulato nathI. tuM ja mArI mAtA che. mAtA paNa dIkarAne chAtIsame cAMpI de che. mAtAnA haiyAnuM vAtsalya uchaLe che. vahu paNa samajI gaI ke A mArA sAsu che e paNa pagamAM paDI gaI. pazcAtApanA AMsuthI sAsunA . Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 zAradA saritA caraNa I nAMkhyA. vaha kahe che bA! huM kevI abhAgaNI! AvA pavitra sAsune meM oLakhyA nahi. karaDI tarIke kAma karAvyA. dhikakAra che mane. meM tAro lADIle jhUMTavI lIdhuM hatuM te mAre khUTavA. he mA....tuM amane mApha kara. baMdhuo! AMsunA be TIpA zuM kAma kare che? dIkarA ne vahunI AMkhamAM pazcAtApanA AMsu AvyA. mAtAnuM hRdaya pIgaLI gayuM. putra ane vahune beThA karI zAMta pADe che. te kahe che emAM tamAre doSa nathI, doSa mArA karmane che. pazcAtApanA AMsu pApanI kAlImAne dhoI nAkhe che. ane AdhyAnanA AMsu AtmA upara karmanI kAlImAM vadhAre che. tiryaMcagatimAM laI jAya che. mAtA kahe che dIkarA ! tuM mAtapitAne bhUlya kharo paNa tane bhUlanuM bhAna thayuM che e tArA mATe bhAgyanI nizAnI che. amara pUche che bA! tArA kapALamAM saubhAgya-cinhane cAMdala kema nathI? ane tArA senA jevA caLakatA vALa kyAM gayA? tyAre mAtA kahe che dIkarA! mAre cAMdala lUchAvanAra ne mArA suvarNa keza utarAvanAra tuM che. mAtA hAya huM ja chuM? mA kahe che ame baMne tArI zodha karavA gAmamAMthI ghara-vAsaNa badhuM vecIne meTI AzAe ahIM AvyA. dharmazALAmAM utaryA ane tArA pitA tane zodhatA zodhatA tArA baMgale AvyA. tamArI baMnenI najara eka thaI ema kahetA hatA. pachI zuM banyuM te huM jANatI nathI. paNa e pAchA AvyA tyAre meM pUchayuM amara maLe ? mAthAmAMthI lehI vahI jatuM hatuM. chelle eTaluM bolyA ke amara maLe paNa mane amare amara banavAne saMdeza Ape. ATaluM belatA emanA prANa cAlyA gayA. eTale mane lAge che ke kyAca tAre tyAM kaMI banAva ba haze! dIkarA bIjuM te kaMI nahi. huM te jIvatI chuM te tuM mane maje. meM tAruM sukha joyuM ne AnaMda pAmI paNa tArA bApujIe te kaMI na joyune! mane e aphasesa rahI gaye. mAtAnI vAta sAMbhaLI amara bebhAna banI gayo. mAtAdhikakAra che A pApI amarane! A sattAnI khurazIe mane bhAna bhUlAvya: satAne mada ane patnIne meha A be kAraNe bApane dhakake marA. basa have A sattAnI khurazI mAre nA joIe. have te gharagharamAM ghUmIza ne mArA jevA bhAna bhUlelA chokarAone AvA vRdhdha mAbApanI sevA karavAne saMdezo pahoMcADIza ane tArA jevI rAMkaDI mAtAo ane vRddha pitAonI huM sevA karIza. amare mAtRdevo bhava, pitRdevo bhavaH ne saMdeza gharagharamAM pahoMcADaye. ne pitAnuM jIvana sudhAryuM. amaranI jema dareka AtmAo pitAnI bhUlane juve ne bhUvane sudhAre te pote paNa eka divasa mahAmAnava banI zake. 1 zreNIka rAjAe naMdIgrAmamAM bakarI mokalIne kahAvyuM che ke vajana vadhavuM na joIe ne ghaTavuM na joIe. grAmajane ciMtAmAM paDyA che ke zuM karavuM? tyAM nAne Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 199 abhayakumAra pUche che badhA ciMtAmAM kema paDayA che? tyAre badhA kahe che bhAI! emAM tuM zuM samaje? abhaya kahe che paNa mane kahe te kharA. abhaye haTha karI tyAre badhA ene ciMtAnuM kAraNa samajAve che tyAre abhayakumAra nIDaratApUrvaka kahe che basa, Aja ciMtAnu kAraNa che ne? huM ApanI ciMtA dUra karIza. badhA leke Azcaryacakita banI gayA. A bAluDo zuM bolI rahyo che? abhayakumAra bALapaNathI buddhizALI hate. tame cepaDAmAM lakhe che ne ke abhayakumAranI buddhi maLajo, abhayakumAranI buddhi joIe che paNa enA jevA guNa jIvanamAM apanAvo cho ? abhayakumAra kahe che tame be khAnAvALuM eka pAMjaruM maMgA. badhA kahe tuM pAMjarAne zuM karIza? te kahe che tame juo te kharA. lokhaMDanuM pAMjaruM hAjara karyuM. eka siMha pakaDI lAvyuM. eka khAnAmAM bakarI ne sAmA khAnAmAM siMha pUryo. bakarIne lIluM ghAsa, anAja badhuM khUba sarasa khavaDAvavAmAM AvatuM. paNa sAme siMhane jotAM ene mota sAmuM dekhAtuM. e game teTaluM khAtI paNa lohI banatuM nahi. siMhanA bhayanI ciMtA enuM lehI bALI nAMkhatI. cha mahinA pachI zreNIka rAjAnA mANaso AvyA ne bakarInuM vajana karyuM te cha mahinA pahelAM hatuM teTaluM ja hatuM. devAnupriya ! tamane eTalA mATe kahIe chIe ke saMsAranA sukha mATenI binajarUriyAtanI ciMtA choDI de. siMhanA bhayanI ciMtAe bakarInuM vajana vadhavA na dIdhuM tema saMsAra sukhanI ciMtA AtmAnA guNone vadhavA detI nathI. A saMsAra sukhanI cAhanA TaLe te mukti maLe. ciMtA ane cAhanA baMnenI joDalI che. mananI eka cAhanA hajAre ciMtAone janma Ape che. e ciMtAo mAnavInA jIvanane bALIne khAkha karI nAMkhe che. jamAlikumAra bhagavAnanI vANI sAMbhaLI ektAna banI gayA che. enA dilamAM prabhu sivAya bIjuM kAMI dekhAtuM nathI. aMtaramAM prabhu pratyenI laganI che. e to jamAlikumAra hate paNa ahIM beThelA jamAlikumArane pUchuM chuM ke tame rUpiyAnI noTa gaNatA ho tyAre tamane noTe sivAya bIjuM kAMI dekhAya che? (hasAhasa). paisAmAM lIna banI jAya che paNa dharma ArAdhanA karavAmAM dIna che. jene jemAM rasa hoya temAM te lIna bane che. jyAre rAvaNa sItAjIne upADIne laI game tyAre enA vimAnamAM sItAjI beThA che. rAvaNa vimAna calAve che. mAruM rAjya ne mArI saMpatti sItA jue to mArA mehamAM phasAya eTale rAvaNa vimAnamAM beThA beThA kahe che sItAjI! juo, amAruM phalANuM nagara, A parvata, nadI A badhuM mArA tAbAmAM che. juo, A ApaNuM sonAnI laMkA nagarI AvI. senAnA kAMgarA ne rUpAna gaDha. laMkA kevI zobhe che. AvI sAhyabI jogavanAre huM maTe rAjA chuM. ema aneka pralobhane Ape che. paNa jenA Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20. ridA saritA rUMvADe rUMvADe rAma vasyA hoya tene evA pralobhane zuM lalacAvI zake? rAvaNe game teTaluM varNana karyuM paNa sItAjInuM mana rAmamAMthI jarA paNa khasyuM nahi. Aje te beThA hoya vItarAganI vANI sAMbhaLavA paNa mana to saMsAranA nATaka jovA upaDI gayuM hoya. rAvaNe sItAjIne azokavATikAmAM lAvIne mUkyA. roja sItAjI pAse Ave ane samajAve paNa sItAnA manamAM nAma vikAra jAgatuM nathI. basa ene eka cAhe che ke mAre mArA rAma sivAya koInuM kAma nathI. keIthI sItA na samajI tyAre rAvaNanI paTTarANuM madadarI tene samajAvavA AvI ne kahyuM sItA ! have tuM mAnI jA. mukatAphaLanA thALa bharIne, A sahastra game nAra je, madadarI kahe muke mAnunI, pahere have zaNagAra, vahAre A raghupatirAma have A hIrA -mANeka ne motInA hAra paherI le. navA vastro paherIne rAjA rAvaNanA mahelamAM padhAro. tyAre sItAe kahI dIdhuM mArA jIvanamAM rAma sivAya bIjA keInuM sthAna nathI. game tema thaze paNa mAruM ziyaLa khaMDita nahi karuM. tame zA mATe mane herAna kare che? cAlyA jAva ahIMthI. eTale meM cAlyA gayA. sItAjI udhAsa banIne vRkSa nIce beThA che. sItAnI zodha mATe hanumAnajI pharatA pharatA laMkAmAM Ave che. sItAjInuM mukha joIne khUba AnaMda thaye. enA manamAM thayuM ke jeNe te khare! sItAjI sonAnI laMkAmAM AvIne laMkAnA mehamAM te nathI paDayA ne hanumAne vRkSa upara caDhIne sItAjInA meLAmAM rAmanI mudrikA nAkhI pite vidyAnA baLathI adazya thaI gayA. ucethI rAmanA nAmavALI rAmanI mudrikA paDatI joI uce najara karI to kaI na dekhAyuM. sItAjIe jevI rAmanI mudrikA jaI tevA pite AnaMdita banI gayA. rAmacaMdrajInI mudrikAnA darzana mAtrathI temanI zokAturatA cAlI gaI ne mukha upara AnaMdanI chAyA chavAI gaI. sItAjInI rUpasaMpannatA joIne hanumAnanA haiyAmAM sItAjI pratye bahumAna pedA thayuM ane sItAjIne AnaMda thaye paNa rAmanI mudrikA lAvanAre dekhAto nathI. rAvaNa ane tenA sevake avAranavAra azokavATikAmAM AvatA hatA. Aje sItAjIne AnaMdamAM joI rAvaNane eka anucara doDate AvIne kahe che atyAra sudhI sItAjI zekamagna rahetA hatA paNa Aje AnaMdamAM che. kAmAMdha banela rAvaNa vicAra karavA lAge ke nakakI have tenA dilamAM mArA pratye anurAga jAge lAge che eTale paTTarANa madadarIne kahe che sItA rAmane bhUlI gaI lAge che. have te mArI sAthe ramavA Icche che mATe tuM jaldI ene manAvavA mATe jA. eTale madadarI sItAjI pAse Ave che ane ati namra banIne sItAne samajAvavAno prayatna kare che tyAre sItAjIe tene Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 201 khUba ugra banIne tiraskAra karyA. sItAjIe kaDaka banIne eTalu badhu kahI dIdhuM ke ene paNa gussA AvI gayA ne tyAMthI uThIne cAlatI thaI gaI. dAdarInA gayA pachI hanumAnajI pragaTa thayA ne sItAjIne namaskAra karIne kahyuM ke devI! rAma ane lakSmaNa jayavatA varte che. tamArI zeAdha karavA mATe ramanI AjJAthI huM ahIM AnyA chuM. mArA tyAM pahoMcyA pachI zatruone saMhAra karavA rAmacaMdrajI ahIM Avaze. A pratyakSa samAcAra sAMbhaLI sItAjInI AMkhamAM AnaMdanAM AMsu AvI gayA ane pUchyuM tu kANu che? teA kahe huM hanumAna rAmacaMdrajIne parama bhakata chuM. mArA prANanAtha lakSmaNa vIrAnI sAthe AnaMdamAM che ne! hanumAna kahe mADI ciMtA na kare. teo AnadamAM che. emanA kuzaLa samAcAra ApavA mATe mane ahI temanI mudrikA laIne mAkalyA che ane mane kahyuM che ke sItAjIne cUDAmaNI nizAnI tarIke letA Avaze. jethI huM ApanI pAse AvyeA cheM tenI temane khAtrI thAya. sItAjIe lakAmAM AvIne bheAjana karyuM. na hatu. kAyA karamAI gaI hatI paNa zIyaLanA prabhAvathI mukha jhaLakatu hatu. temAM rAmacaMdrajInA samAcAra mAtrathI bheAjana karyA jeTalI tenAmAM sphUrti AvI. sItAjIne joIne hanumAna samajI gayA ke A pavitra mAtAe ahIM AvIne annane dANe! paNa lIdhe nahi hAya tethI kAmaLa kAyA karamAI gaI che. hanumAnajIe Agraha karyA mAtA ! tame AhAra karA. rAmacaMdrajInA kuzaLa samAcAra maLI gayA hatA ne khUba Agraha karyo eTale ekavIsa divase sItAjIe bhAjana karyuM. leAjana karyA pachI sItAjI hanumAnane potAnA cUDAmaNI ApIne kahe che tuM A laIne ahIthI jhaTa ravAnA thaI jA. jo rAvaNa Avaze ane tame joze .te herAna karaze. tyAre hanumAna smita karIne kahe che mAtA! tame mArA pratyenA vAtsalyane laIne Ama kaho cho paNa tame jANA che ke hu kANu chuM! traNa jagatane jItanArA rAma lakSmaNanA huM pAyadaLa che. rAvaNu sainya sahita hAya te paNa mArI AgaLa ke!Na mAtra che! mAtA! jo tame kaheA tA rAvaNa ane tenA sarva sainyane harAvIne tamane mArA khabhA upara besADIne rAmacaMdrajInI pAse lai jAuM. baMdhue ! hanumAnajI brahmacArI hatA. brahmacaryanA baLathI je dhAre te karI zakatA hatA. mATe tame tapa na karI zake te brahmacarya vrata aMgIkAra karIza. Aje rAga vadhyA che, DhavAnA mATalA vadhyA che Anu kAraNa bhAga pratyenI Asakti che. bhAgane vadhAranAra atyAranA nATaka sinemA che. atyAre kAramI moMghavArI bhArata upara utarI paDI che. leAkeAne khAvA anAja nathI, ghIne khale telanA sAMsA che. ApaNA bhArata deza pavitra gaNAya che. mahAna purUSAnI e janmabhUmi che. chatAM atyAre ATalA AphatanAM vALe bhAratabhUmi para zAthI utare che? mane te lAge che ke A ahiMsApradhAna dezamAM meTA Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 202 zAradA saritA jaMgI katalakhAnA khelAyA, muMgA prANIone kevI karapINa rIte mAre che enA kAraNe banyuM che. ahiMsApradhAna dezamAM hiMsAnA tAMDava vadhI gayA che. bhAratanA saMtAne dharma bhUlyA che. IDA khAtA thaI gayA che. mahAvIranA saMtAno! jAge, tamArAthI kema besI rahevAya? ahiMsAne vija pharakAvo. hiMsA aTakaze te bhArata sukhI thaze. ane tame ATalA ubhA rahI zakatA ho te hajI bhAratanA puNya che. jyAM ATalo tapa thate heya, brahmacArI saMta-satIo vasatA hoya te dezane AMca na Ave dharmanA pratApe Take che. yAda rAkhajo ke jIvanamAMthI dharma bhUlyA to khAvAnA sAMsA paDaze. tamArA svayamI baMdhuo bhUkhyA mare che, TaLavaLe che tenI sevA kare. tamane maLyuM che te bIjAne Apo. pahelAnA vahepArIo anAja bharatA hatA ane AjanA vahepArIo paNa dukAnamAM anAja bhare che paNa jyAre khUba taMgI paDe tyAre dazagaNuM bhAva vadhArIne vece che. jenI pAse paisA haze tene vAMdho nathI paNa jenI pAse paisA nathI te zuM karaze? tamArA mahAna puNyathI maLyuM che te bIjAne Apa. tamane sukha game che tevuM dareka jIne game che. koIne duHkha gamatuM nathI. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI AnaMdasAgaramAM hAle che. enA AnaMdane pAra nathI. have te zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 28 zrAvaNa suda 8 ne somavAra tA. 6-8-73 anaMta karUNAnIdhi zAstrakAra bhagavate jagatanA jInA uddhAra mATe siddhAMta rUpa vANInI prarUpaNA karI. sUtramAM prabhu pharamAna kare che ke A jagatamAM mukhya be ta che. eka jIva ane bIjuM ajIva. navatavamAM mukhya A be tattva che. jIva jyAre svabhAvamAM hoya tyAre saMvara-nirjarA ane mokSa tarapha rUcI kare che ane vibhAvamAM joDAyala chava ajIva, pApa, Azrava ane baMdha tarapha rUcI kare che. svabhAvamAM vartate jIva zubha karmane baMdha kare che ane vibhAvamAM vartato jIva azubha karmane baMdha kare che. zubha ke azubha karmane baMdha kare e bahu mahatvanI vAta nathI kAraNa ke e karmo udayamAM AvI tenA zubhAzubha phaLa dekhADI AtmA uparathI kharI jAya che. paNa e karmanI ramata eTalethI pUrI thatI nathI. je eTalAthI patI jatuM hoya te ApaNAthI mekSa bahu dUra na raheta. paNa evuM nathI banatuM tenuM kAraNa che. jIva karma bAMdhe che tenA Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 203 cAra baMdha paDe che. prakRtibaMdha, sthitiba Mdha, anubhAgamadha ne pradeza dha. ahIM karmanI ramata jaldI pUrI nathI thatI tenu mukhya kAraNa anukha dha che. adhue ! anubaMdha eTale zu? e tame jANNA che ? karmanA baMdha thatI vakhate je bhAva hAya che te bhAva anubaMdhanI paraMparA calAve che. karmanA uddayakALa samaye zubhAzubha bhAvA utpanna karAvI navA karmone baMdha taiyAra karI devAnuM kArya e anubaMdhanu kArya che. jIvane zubhakarmanA mIThA phaLa bhAgavavA game che paNa khAMdhe che azubha ka. puNyasya phala micchanti puNyaM necchanti mAnava / : / pApasya phalaM necchantI, pApaM kurvantI sAdarA // pApa karavA che ne puNya joie che te te kayAMthI maLe ? mATe karmanuM baMdhana karatI vakhate A jIve khUba sAvadhAnI rAkhavAnI jarUra che. kAine ApaNe duHkha ApIe te ApaNane avazya duHkha maLe che. jema ke koIne duHkha devAthI A jIve evuM ka AMdhyuM ke enA phaLa svarUpe e karmInA udayakALa samaye enA gaLe kensaranI bhayaMkara gAMTha nIkaLI. pAMca varSa sudhI bhayaMkara bimArI bheAgavI. ATaluM duHkha legavatAM peluM karma tA khapI gayuM paNa e bhAgavatI vakhate khUba asamAdhi thaI, hAyavAya ane khUmakharADA pADayA ne bhagavAnanuM nAma paNa bhUlI gayA. te samaye dhyAnamAM navA cIkaNA - ka aMdhAI gayA. eTale nave! saMsAra ubhuM thai gayA. A rIte saMsAranI paraMparA cAlu ne cAlu rAkhanArA AtmAnA bhAveA upara nabhatA zubhAzubha anuSA che. AthI baMdha karatAM anubaMdhane khUba jhINavaTathI samajavA jevA che. eka vakhata je sArA anubaMdha paDe te kadAca vAravAra sArA anubaMdha paDayA kare. kharAba anuaMdhamAM paNa Avu bane che. mATe ApaNA jJAnI bhagavatA kahe che keH badha samaye citta cetIe, uce zA saMtApa, karmanA kaTuLA bhAgavatI vakhate hAyavAya thAya che paNa khAMdhatI vakhate jIvane vicAra nathI thatA ke huM A zuM karI rahyA chuM ? khInnanuM khATu karatA pahelA vicAra karajo ke enuM kharAba thatAM thaze paNa mAru' tA thaI cUkayuM che. AMgaNAmAM khAvaLa vAvIne kerInI AzA rAkhIe te kayAMthI maLe? hIrAnI vIMTI banAvavA mATe hIrA kharIdvavA jhaverIne tyAM jAva tA e tamane hIrA ApaNe paNa hIrAnA mUlya te mAMge ne? tema tamAre mAkSanA sukha joIe chIe paNa tenA mUlya cUkavavA nathI te mekSa nahi maLe. zubhane zuddhabhAvathI karmanirjarAnA lakSe dharmanI ArAdhanA karo. AtmAnA svarUpanI samajaNu vagara dharma karaze! teA puNya khaMdhAze paNa e puNyanA uddaya samaye bhAgavilAsamAM mazagUla banIne jo pApanA kArya karaze teA samajI lejo ke Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 zAradA saritA pApanubaMdhI puNya che. puNyanA uddayakALamAM pAMca indrione AdhIna anI bhegamAM masta rahe! te! samajI lejo ke pUrve meM je dharmArAdhanA karI hatI temAM bhAvanI zuddha na hatI. dharmArAdhanA kaMIka jIve saMsArasukhanI abhilASAthI kare che te ThIka nathI. niHsvArthabhAvathI karelA dharma e zuddha dharma che. zuddha bhAvathI karelA dharma tenAthI kadAca puNya khaMdhAze ane puNyanA udayakALamAM jIvane saMsAranA sukhane lAta mAravAnI bhAvanA jAgaze. ApaNe jene adhikAra cAle che te jamAlikumArane kevA jakhkhara puNyane uddaya hatA. prabhunI vANI sAMbhaLIne e sukhA ene khArA lAgyA. atyAre ghaNAM puNyavAnAnI mAnasika dazA jotAM ema anumAna karI zakAya che ke Aje puNya bhegavI rahyA che te pApa!nubaMdhI puNya hAvu joie pApapravRttimAM joDanAra puNyaya karatAM dharma karAvatA evA pApakarmanA uddaya sAre. bhale tyAM mATe mahela na maLe. nAnakaDI bhAMgItUTI ghAsanI jhuMpaDI maLe, jamavA mATe bhAtabhAtanI vAnagIne badale lakhe! roTalA ne chAza maLe, mAna-sanmAnane badale leAkA mane tucchakAre e teA badhu sAmAnya che. A badhA kaSTanI sAme jo prabhunu nAmasmaraNa karavAnuM maLatuM hAya, jIvana pavitra khanatu hAya ! enAthI vizeSa bIju zuM joIe? pApAnu badhI puNyanA uya jIvane vaibhavanA siMhAsane besADI deze ane pachI aneka pApanI para MparAnu sarjana karAvI asa MkhyAta ke anaMtakALa mATe duHkhanI bhayAnaka khAImAM dhakelI mUkaze. mATe bhagavAna kahe che ke karmanA uddayakALe khUba sAvadhAnI rAkheA. eka AcArya khUba guNuvAna ne gaMbhIra hatAM. cAritra khUba nirmaLa hatuM. samaya jatAM zarIra vRddha banyuM. vihAra karavAnI tAkAta na rahI eTale peAtAnA ziSyaparivArane kahe che huM ziSyA! lAMkhe! vihAra karavAnI mArAmAM tAkAta nathI. paNa ahIM eka sthAnamAM rahI huM mAruM karI zakIza ane tame badhA vihAra karA, kAraNa ke eka sthAnamAM rahevAthI sAdhunA cAritramAM doSa lAge che. saMsArInA rAganA adhanA vadhe che. ziSyaparivArane vihAra karAvI pAte te gAmamAM rahe che. A dRSTAMtamAM e vAta samajavA jevI che. eka teA cAritra nirmaLa pALavAthI gurUnI pahelAM ziSya kevaLajJAna pAmI gayA ne zurU rahI gayA ane khIjuM karmanA uddaya vakhate gurUnI keTalI sAvadhAnI che, kevaLIbhagavaMtanA vacana upara keTalI zraddhA che. e AcArya bhagavatanI pAse eka sAdhvIjIe dIkSA lIdhI hatI. enuM nAma puSpazulA hatu. e sAdhvIjI kANu hatA? e gAmanA mahArAjAnA mahArANI hatAM. khUba dharmiSTha hatAM. gAmamAM koi sata munirAja padhAre tyAre temanA darzanane ane vyAkhyAna vANIne acuka lAbha letAM. saMtanA samAgamathI ane zAstravANInuM zravaNu karavAthI mAnavanA jIvanamAM keTalA palTo Ave che! sate vyAkhyAnamAM svargamAM kevA Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 205 sukha ne raMga-rAga hoya che, devenI keTalI addhi hoya che te ane narakanA jIvone kevA kevA duHkhe pitAnA karmane anusAra bhegavavA paDe che, saMsAranA bhoga bhogavavAthI pariNAma kevuM bhayaMkara Ave che ane A zarIra kevuM anitya ne azucImaya che tenI khUba suMdara chaNAvaTa karI. A sAMbhaLIne puSpaculA mahArANInA aMtaramAM vairAgyabhAva utpana thayo. eka divasa rANI rAtre sUtA hatA. nidrA AvatI nathI te samaye vicAra karavA lAgI aho ! A saMsAramAM konA pratye rAga karavA jevo che? dhana-vaibhava ne vilAsa te nAzavaMta che. A zarIra gaMdhAtI gaTara jevuM che. A dehane rAga rAkhavA jevuM nathI. enI pAse te bane teTaluM kAma kaDhAvI levA jevuM che. bAkI zarIrane svabhAva ke che - jisakI saMgatise ati suMdara, miSTa sugaMdhita bhaMjanI, ati durgadhita kRmise pUrata, heDatA kSaNameM hAya sabhI ! mUlyavAna kapaDe kSaNabharameM, tuccha malina bana jAte hai, ese malina dehake suMdara, kauna mUDha batAte he " baMdhuo ! ApaNuM zarIra eka prakAranuM mazIna che. tame moTA moTA kArakhAnAomAM ne phekaTarIomAM mazIna to joyA haze. ghaNu mANase rastAmAMthI kAgaLanA TukaDA phATelA kapaDAnA cIMtharA, kAcanA TukaDA badhuM vINIne kethaLAmAM bhare che tene joIne thAya ke A leke A kacare zA mATe bhego karatA haze? eka vakhata keI kArakhAnAvALAne pUchayuM tyAre kahe ke e eka kathaLe evA kAgaLIyA ne cIMtharA vINI lAve tene ame eka kothaLe pAMca rUpiyA ApIe. meM pUchyuM ke e kacarAne tame zuM kare? te kahe ke ame emAMthI navuM sarjana karIe. keI navIna cIja banAvIe. mazInamAM paDavAthI nakAmI vastuo sArI banI jAya che. tyAre ApaNuM zarIranuM mazIna juo. A mazInamAM aneka prakAranI uttama vAnagI banAvIne nAMkho, badAma-pIstA, cArebI, kezara ne IlAyacI nAMkhI ukALeluM dUdha nAMkho paNa jyAM hADIyAmAMthI nIce utaryuM eTale azucImaya banI jAya che. kadAca mITa thAya te pachI tenA sAmuM jovuM game che? kArakhAnAnuM mazIna kharAba padArthone sArA banAve ane A zarIranuM mazIna evuM che ke sArA padArthone kharAba banAvI de. sArAmAM sAruM kiMmatI vastra paNa zarIra para paheryuM eTale enI camaka uDI jAya che. AvA azucImaya dehane rAga zA mATe rAkhavA puSpaculA rANIne A badhe vicAra karatAM saMsAra uparathI vairAgya utpanna thayo. rAjA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che. rAjAne rANI pratye khUba prema hato eTale rAjA rajA ApatA nathI. khUba karagare che, tyAre rAjA kahe che huM tane dIkSAnI rajA ApuM paNa eka zarate ke tAre dIkSA laIne vihAra kare nahi. A gAmamAM tuM rahe te mane roja Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 zAradA saritA tArA mukhanA darzana thAya. tyAre rANI vicAra kare che ke bhale A gAmamAM rahuM paNa saMsArathI chUTIza ne saMyama te! pALIza. cAritramAM majabUta rahevu te mArA hAthanI vAta che. A sAdhvIjI AcArya mahArAja pAse sayama laine kaDaka cAritranu pAlana kare che. rAjA dararAja enA darzana karavA AvatA. e puSpazulA sAdhvIjI aMdara hAya te| emanA gurUNIne kahe ke tamArA nava dIkSita ziSyAne bahAra khelAve. mAre emanA darzana karavA che. rAjA vana kare tyAre sAdhvIjI nayanA nIcA DhALIne ubhA rahe. rAjAne game teTale meAha hAya paNa mAre mArA cAritramAM AgekUca karavI e mArA hAthanI vAta che. peAtAnA rUpane kha!LavA mATe traNa-traNa, cAra-cAra ne pAMca-pAMca upavAsanA pa!raNA karatA. Ave! kaThe!ra tapa karIne zarIra sukake bhukake karI nAMkhyuM. aMdarathI mAMsa sUkAi gayu eTale raMga rUpa paNa uDI gayA. rAjA vica!ra kare che ahA ! zarIra kevuM kSINu karI nAMkhyuM? sAdhvInA ugra tapa ane saMyama joIne rAjA paNa dharmiSTha anI gayA. A sAdhvIjI gAmamAM vase che. pelA AcAryanuM nAma aNuiM kAputra AcArya hatuM. te AcAryanu jyAre zarIra khUba kSINa thaI gayuM, cAlavAnI tAkAta na rahI tyAre puSpaculA sAdhvIjI dararAja satane gaucarI-pANI lAvI ApatA. ane sAdhvImArga sAcavatA gurUNInI AjJA pramANe rahetA ane e vicAratA ke huM bhAgyavAna chuM ke je gurU pAse cAritramArga aMgIkAra karyo temanI sevA karavAne mane suavasara sAMpaDayA che. bhagavAnanA sa MtA kevA heAya ? ekeka munivara rasanA tyAgI, ekeka jJAnabhaMDAra re prANI, ekeka munivara vaiyAvacca verAgI, enA guNanA nAve pAra re prANI sAdhujIne vaMdA nitanita kIje... vizALa saMta samuddAyamAM kAi tapasvI hoya, jJAnI hAya, te kAI sevAbhAvI hAya. tapanA khAra prakAra che. cha mAhya ane cha AbhyaMtara. bhagavAna kahe che ke huM sata ! jo tArAthI bAhyatapa na bane te Amyatara tapa tA jarUra karI zake che. A pu'lA sAdhvInA jIvanamAM bAhya ane AbhyaMtara ane tapa hatA. rAga ane dveSa khUba pAtaLA paDI gayA hatA ane utkRSTa bhAve satanI sevA karatAM AtmasvarUpanA raTaNa upara caDhatA ghAtI karmanA kSaya thayA ne pukhtaculA sAdhvIjIne kevaLajJAna prApta thayuM. jyAM kevaLajJAna prApta thAya tyAM zuM bAkI rahe ? A sAdhvIjI gurU mATe gaucarI levA jAya che. satanA manamAM kayAreka evA bhAva thAya ke Aje amuka vastu maLe te mAza zarIrane anukULa paDe. kevaLI bhagavata gurUnA mananI vAta Aje samajI gayA ane gurUne anukULa Ave tevI gaucarI lAvyA. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 207 devAnupriye ! gurUnI bhAvanA pramANe gaucarI AvI tethI gurUne vicAra thaye ke Aja mArA mananA bhAva pramANe gaucarI AvI che te zuM mArA ziSyAne kaMI jJAna thayuM che? tethI saMta pUche che sAdhvIjI ! meM manamAM evI bhAvanA karI ke Aje AvA prakArano AhAra maLe te mArA saMyamamAM mane zAtA rahe to tame evA prakArano AhAra lAvyA to Apa mArA manamAM rahelA bhAva kevI rIte jANI zakayA? tyAre kahe che gurUdeva! ApanI kRpAnA pratApe huM jANI zakuM chuM. juo kevaLajJAna prApta thayuM che chatAM keTale vinaya che! ema nathI kahetAM ke mane kevaLajJAna thayuM che. gurU pharIne pUche che Apane je jJAna thayuM che te pratipAtI ke apratipAtI? tyAre kahe che apratipAtI. tarata AcArya bhagavaMta ubhA thaI gayA ne sAvIjInA caraNamAM paDayA ane pazcAtApanA AMsu vahAvatAM bolyA ke aDo! keTalI bhUla karI ke kevaLajJAnI bhagavaMta pAse meM sevA karAvI. huM ke kamabhAgI! tarata ubhA thaI hAtha joDI pagamAM paDIne kahe che he sarvajJa bhagavaMta! ApanI pAse sevA karavI. huM haju keTalA bhava sudhI bhaTakIza. mane kayAre kevaLajJAna thaze? devAnupriya! vicAra kare. puSpagulArANIne upadeza ApIne saMsAramAMthI ugAranAra A gurU mahArAja che. ghaNuM lAMbA kALane saMyama pALanAra ne zAstranA pAragAmI hatAM chatAM AcArya chadamastha rahyA ne ziSyA puSpaculA sAdhvIjI pAmI gayA. jaina zAsana keTaluM vizALa ne niSpakSa che. cAhe gurU hoya ke ziSya heya, strI hoya ke purUSa hoya. dareka guNasthAnakanA pagathiyA caDhI zake che ane caDhatA caDhatAM vItarAga dazA prApta karI zake che. kevuM suMdara AzvAsana! aNikAputra AcArya pUche che haju mAre keTalA bhava bhamavAnuM che? tyAre sAdhvIjI kahe che tame carama zarIrI che, A bhavamAM mukita meLavavAnA che. AcArya mahArAjane Azcarya thayuM - ahe! A bhavamAM ja mokSe jaIza? mane kayAre kevaLajJAna thaze? kevaLI bhagavaMte kahyuM -gaMgA nadI utaratAM Apane kevaLajJAna thaze. sAdhvIjIe kevaLajJAna dvArA jANIne kahyuM tyAre AcArya mahArAja kahe che kevaLI bhagavaMta samayanI mudata ApatA nathI. e to ema kahe che ke gaMgA nadI utaravAM kevaLajJAna thaze to lAvane jaladI jAuM. kevaLajJAna maLatuM hoya to pramAda zA mATe kare ? AcArya mahArAjamAM cAlavAnI tAkAta na hatI paNa kevalI bhagavaMtanA vacane apUrva jema AvyuM. hiMmata bhegI karIne ubhA thayA ne pahoMcI gayA gaMgA kinAre. tamane thaze ke sAdhu nadImAM kevI rIte paDe? kAcA pANune sparza te kare nahi. jyAre bIje kaI mArga na hoya to sAdhu nAvaDImAM besIne nadI pAra karI zake. vadhumAM vadhu traNa vakhata nadI utaravAne bhagavAnane kAyado che. AcArya naikAmAM beThA. naikA cAlI jAya che. madhya nadIe naikA pahoMcI. hoDI hAlamaDela thavA lAgI. DUbavAnI aNu upara AvI gaI tyAre nAvaDAmAM beThelA Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 208 zAradA saritA musAphare kahe che A jagaTe AvIne beThe che enA pApe Ama banyuM che. ene uMcakIne nadImAM pheMkI do. nahitara ApaNe DUbI jaIzuM eTale badhA musApharoe uMcakIne munine nadImAM pheMkayA tyAM pUrvanA vairI devatAe bhAlAnI aNI upara emane jhIlI lIdhA. bhAlAnI aNI emanA peTamAM bheMkAI gaI. jema baheno telamAM vaDA taLe che tyAre trApAmAM vaDAne bharAvIne bahAra kADhe che. vaDu vacamAMthI vIMdhAI jAya che evI A muninI sthiti hatI. piTamAMthI lohI nIkaLIne nadImAM paDavA lAgyuM. 1 ahIM AcAryanI kasoTIne samaya Avyo. muni ema nathI vicAra karatA ke mane kevaLI bhagavAne ahIM kevaLajJAna meLavavA mokalyuM ke bhAlAthI vadhAvA? manamAM eka zraddhA che ke bhagavAnanA vacana traNa kALamAM khoTA paDe nahi. peTamAM bhAlAnI aNI pesI gaI che, ne lohInA TIpA nadImAM paDe che. A samaye pitAnA peTanI pIDAnI paravA nathI karatA, pitAne nAvaDImAMthI uMcakIne bahAra pheMkanArA upara krodha nathI karatA ke kevalI bhagavaMtane doSa nathI ApatA. potAne bhAlAnI aNu upara jhIlanAra vairI deva upara cheSa paNa nathI lAvatA. phakata emanA dilamAM eka duHkha thAya che. bhAlAthI vIMdhAyA pachI lehInAM TIpAM nIce pANImAM paDatA joI pANInA jIvo upara anukaMpA Ave che. he prabhu! pANImAM rahelA asaMkhya che mArA zarIramAMthI paDatA lohIthI marI rahyA che. kevuM mAruM pApI zarIra ne mAruM lehI paNa kevuM jherI ke asaMkhya ane saMhAra karI rahyuM che. dhikAra che mArA zarIrane! pitAne ATalI atUla piDA hovA chatAM pitAnA prANanI paravA karatA nathI. potAnA prANanA bhoge bIjAnI rakSA kare che. jaina muni kevA hoya! nA paMkhe vIjhe garamImAM nA ThaMDImAM kadI tApe nA kAcA jaLane sparza kare, nA lIletarIne cAMpe nAnAmAM nAnA jIvataNuM e saMrakSaNa karanArA A che aNagAra amArA game teTalI garamI lAge, baphAI javAya paNa jaina muni paMkhAnI havA na khAya ke jAte paMkhe vIMjhe nahi. ziyALAnA divasomAM ThaMDI lAge, game tevA hama paDe, kAyA tharathara dhruje te tApaNI karIne tApe nahiM. tarasyA marI jAya paNa kadI kAcA pANIne aDe nahi. rastAmAM cAlyA jatA hoya, lIlotarInuM eka pAMdaDuM paDyuM hoya to paNa tene aDe nahi. paga nIce lIletarI na Ave te rIte sAvadhAnIpUrvaka cAle. AvA nAnAmAM nAnA javAnuM rakSaNa karanArA jainanA aNagAra hoya che. A AcArya mahArAja pitAnA dehanI paravA nathI karatA. pitAnA dehano rAga chUTI gayuM che. aho prabhu! huM nathI vIMdhAno, mArA karmo vIMdhAI rahyA che. emane dehane rAga chUTI gayuM che ane saMyama ahiMsA ne jIvenI dayA pratyene rAga uchaLe Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 209 che. e prazasta ne prakhaLa rAga jIvane tattvanA ciMtanamAM ekatAna banAvI de che. AcArya mahArAja zukaladhyAnananI zreNI para caDhayA. huM kayAM chuM... e badhuM bhAna bhUlI gayA. kSapaka zreNI mAMDIne bhAlAnI aNI upara kevaLa jJAna pAmI gayA. AyuSya tyAM pUrNa thaI javAthI zeSa rahelA kamemane khapAvI meAkSamAM gayA. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI jAgI gayA. ratnajaDita mahela paNa ene mana ITa-mATI ne cunAnA DhagalA jevA lAgyA. prabhune kahe che nAtha! have saMsAramAM eka kSaNa paNa mAre rahevuM nathI. huM mArA mAtApitAnI AjJA laine ApanI pAse dIkSA levA Avye chuM. jamAlikumAra vairAganA raMge raMgAI gayA che. jJAnagarbhita vairAgya che. have AgaLa zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- guNusena rAjA dIkSA levA mATe taiyAra thayA che. peAtAnA putrane rAjagAdI soMpI pote nIkaLI gayA. potAnA gurU vijayasena AcArya pAse pahoMcavuM che. te savAre jaiza. paNa atyAre mArA samaya nakAme! zA mATe gumAvave!! ema vicAra karI koi ekAMta sthAnamAM jaIne rAtre paDimA dhAraNa karI kAusagga dhyAnamAM ubhA rahyA. agnizamAM deve karela upasarga ane guNusenanI aMtima ArAdhanA guNusena rAjA dhyAnamAM magna banyA che. A tarapha agnizamAM tApasa pote karelA niyANAthI pAchA na phare. kaSAyamAM marIne deDha palyApamanI sthitivALA vidyutukumAra nAmanA deva thaye. tyAM teNe upayega mUkIne joyuM ke meM pUrvabhavamAM zuM dAna karyA, tapa karyA ke jenA prabhAve mane badhI devatAi Rddhi prApta thaI. vibhagajJAnanA upayega mUkavAthI . teNe pUrvabhavanA badhA vRtAMta jANyA. ahA! meM to keTalA aghAra tapa karyA che. A guNusene mArI majAka karIne pAraNuM na karAvyuM. basa, have pUrepUruM' vaira lauM. gusena upara khUba kopAyamAna thaye. guNusena rAjAne kAusagga dhyAnamAM ubhelA joyA.... kredhAyamAna thayelA deve nArakInI agni jevI bhayaMkara tapelI retIne varasAda varasAvye. enjinanA taNakhA uDe che e te uDayA pachI bUjhAi jAya che. game tevA sakhta tApamAM tapelI retI A retI AgaLa zItaLa lAge. AthI dhagadhagatI retI guNusena rAjAnA zarIra upara varasAvava! mAMDI. kemaLa kAyA !jhavA lAgI. A vakhate guNusena rAjA zu vicAra karavA lAgyA. ahe!! zArIrika ane mAnasika duHkhe!thI saMsAra bharele che. temAM dharmanI prApti durlabha che. kharekhara huM bhAgyavAna chuM ke A apAra saMsAra sAgaramAM sekaDe! ne hajArA bhave maLavuM durlabha evuM dharmaratna pAmyuM! chuM. je manuSya dharmanu ArAdhana kare tenI durgati thatI nathI. mane vijayasena AcArya jevA samartha gurU maLyA mArA janma saLa anya che. mArA kAraNe agnizamAM tApasane khUba krepa thayA. me emane pAraNu na karAvyuM te pApa mArA dilamAM kaNAnI jema khUMce che. huM tene zuddhabhAvathI khamAvu chuM. Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 zAradA saritA pitAnA zarIranI cAmaDI baLIne khAkha thaI gaI. mane keNa A kaSTa Ape che tene jarAya vicAra na karyo. sarva jIvone khamAvI lIdhA. dehane rAga chUTI gaye. gurUnI pAse javA nIkaLyA paNa pahoMcI na zakyA paNa bhAvathI dIkSA aMgIkAra karI lIdhI hatI. dhagadhagatI retImAM guNasena rAjAnuM zarIra baLIne khAkha thaI gayuM. dehamAMthI prANapaMkherU uDI gayuM. dharmadhyAnamAM mRtyu pAmelA rAjA pahelA sai dharma devalokanA caMdrAnana nAmanA vimAnamAM eka sAgaropamanI sthitie devapaNe utpanna thayA. have vidyutakumAranI zI hakIkta che tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 29 zrAvaNa suda 9 ne maMgaLavAra tA. 7-8-73 anaMta karUNAnidhI trilokInAthe jInA uddhAra mATe siddhAMta vANI prarUpI. A siddhAMta vANInA eka vacana upara jIvane je zraddhA thAya te beDe pAra thaI jAya. eka vakhata siddhAMta vANane prema jAgavo joIe. bhagavAna pAse gayA tyAM paNa bhautika sukhanA TukaDA mAMgyA. bhegane bhikhArI banyA. bhagavAna kahe che jyAM sudhI Atmika sukhanI rUcI nathI jAgI tyAM sudhI tAre AMtaravaibhava tane dekhAze nahi. prabhunA darabAramAM jaIne evI bhAvanA thavI joIe ke he prabhu! teM jene jItyA ene mAre jItavA che. tuM je pAme evuM mAre pAmavuM che ane mAre tArA jevuM thayuM che. paNa AvuM mAMganArA jagatamAM virava vyakitao hoya che. jamAlikumAra prabhunA darzana karavA gayA. emaNe prabhune darabAra je. enI zebhA joI. eNe bAhya zebhAna je paNa prabhunA AtmAnI zobhA joI. prabhunA darzana karyA. dezanA sAMbhaLIne ubhA thaI gayA ane prabhunI pAse Atmika sukha meLavavA mATe dIkSAnI bhIkha mAMge che. jema duSkALamAM ghaNA divasanA bhUkhyA mAnavIne bhejana maLe te keTale AnaMda thAya ! vicArajo ke tame je zuddha bhAve Apaze te tamArA A bhavanuM ne parabhavanuM bhAtuM banI jaze. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka vakhata eka bhAIne kAma prasaMge bahAragAma javAnuM thayuM. enI patnIne kahe che kAle mAre bahAragAma javAnuM che. tuM mArA mATe bhAtAne Dabbo taiyAra karaje. patnI kahe che bhale. bIje divase badhuM taiyAra karI dIdhuM. bhAI sTezane javA taiyAra thayA ne badho sAmAna gADImAM mUkAvyuM. tyAre kahe che badhe sAmAna A paNa mAtAne Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 211 Dao rahI gayA. tyAre enI patnI kahe che svAmInAtha! tame jyAM jyAM javAnA che tyAM tyAM meM Dao mekalAvI dIdhA. have zeTha jyAM jyAM jAya che tyAM khabara paDatAnI sAthe badhA zeThanA sAmA Ave ne eka kahe mArA ghera padhAro ne bIje kahe mAre ghera jamavA mATe te netaza upara tarI Ave. tyAre zeTha vicAra kare che ke A badhAne huM oLakhate nathI. meM koI divasa emane joyA hoya tema lAgatuM nathI ane mane ATalo badho Agraha zA mATe karatA haze ? zeTha kahe bhAI ! meM kadI tamane joyA nathI ne tame badhA mArI ATalI badhI bhakita kare che. mane khUba navAI lAge che. tyAre pelA mANase kahe che tame amane nathI oLakhatA paNa ame tamane sArI rIte oLakhIe chIe. badhA zeThanI khUba sarabharA karatA. e jeTalA divasa rahe teTalA divasa dukAna choDI detA ane jema jamAIne sAcave te rIte badhA sAcavatA. e lokonI bhakita ne bhAvanA jai zeThanI AMkhamAM AMsu AvI jatA ne kahetA bhAI ! tame mArI ATalI badhI sevA kare che. huM tamArA ghera ATalA divasa rokAye. khAdhuM-pIvuM. A upakArane badale kayAre vAlIza? tyAre e loko kahe che Apa to amArA ghera pahelI vakhata AvyA che paNa ame to tamArA ghera ghaNI vakhata AvI gayA chIe. zeTha kahe che kayAre AvyA hatA ? mane kaMI khabara nathI. strInI khAnadAnI - devAnupriye! jenA gharamAM susaMskArI ne kulavaMtI strI, hoya che te enA patinuM mAna TheraThera vadhAre che. paradezamAM prasiddha kare che. e zeThANIne e niyama hato ke gAmamAM je kaMI svama baMdhuo nokarI ke dhaMdhArthe AvyA hoya ke yAtrAe AvyA hoya ke darzanArthe Ave tene traNa divasa pitAne ghera jamavAnuM AmaMtraNa ApatI ne badhAnI khUba sarabharA karatI. je Ave tene premathI saMtoSa pamADatI. eTale ene saha oLakhe. zeTha ghera AvyA. zeThANane kahe che tame te mArA mATe ghaNuM bhAtuM ekalI dIdhuM. jyAM jAuM tyAM padhAro-padhAro--khammA khammAne pAra nahi. ATalA badhA tamane kyAMthI oLakhe che? meM to kaI divasa emane joyA nathI tyAre zeDANa kahe che e badhe ApanI kRpAno prabhAva che. huM dharmakAryamAM game teTalo kharca karuM paNa tamArI saMmati na hoya te kyAMthI karAya? A ahIM beThelI zrAvikA baheno phALAmAM phaTaphaTa paisA beMdhAve che te kyAMthI lakhAvI zake? tamArI chUTa hoya che ne ! tamArI khuzI na hoya te ene game teTalI bhAvanA hoya te paNa kyAMthI lakhAvI zake? jyAM sudhI nadImAM nIra vahe che. tyAM sudhI tRSAturane pANI pAI lauM. jyAre nadI sAva sUkAI jaze, aMdara retI ne kAMkarA uDaze tyAre kayAMthI ApI zakIza? ema vicArI zeNI svamInI khUba sevA karatA. zeThANI kahe che svAmInAtha! ATalA mANasane ApaNuM ghara meM jamADayA paNa Ape kadI ema Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 212 zAradA saritA nathI kahyuM ke A te kaMI dharmazALA ke laeNja che ke tuM A badhAne gharamAM lAvIne bhegA kare che tene A prabhAva che. sAcA ane puNyavAna zrAvaka hoya te enI patnIne kahI de ke dharmanA kAryamAM tane jyAM yogya lAge tyAM tuM chUTA hAthe paisA vAparaje. jarAye saMkeca na rAkhIza. A ghara devanA ghara kahevAya. pati sAro hoya paNa patnI sArI na hoya te na zobhe. zrAvakanA dvAra abhaMga dvAra hoya. enA gharane AMgaDIye uce rahe. enA ghera svadhamI ne dInaduHkhI baMdhuonA pagalA Akho divasa thatA hoya. e kevA puNyavAna AtmAo haze! Aje muMbaimAM bleka sIsTama thaI gaI. sAdhuthI bAraNuM khelAvIne gocarI javAya nahi. bleka ughaDAvIne jAya temAM deSa che. jamAlikumAranA hRdayamAM prabhunI vANIe sthAna jamAvyuM. geragamAM vairAgyano majIThI raMga lAge. sAce zrAvaka prabhunI vANI sAMbhaLIne khAlI na jAya. jinavANI pratye zrAvaka zraddhA hevI joIe. zrAvaka eTale zuM? tamArA nAmane ekeka akSara zuM sUcana kare che? che eTale kRtavANImAM zraddhA karavI. va' eTale vivekapUrvaka dharmanI ArAdhanA karavI. ka eTale kApavuM. zuM kApavuM? karmanA gADha baMdhanone tapa japa ne saMyama Adi sAdhana dvArA karmone kApavAnI karaNa kare tenuM nAma zrAvaka. eka vAra bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne pratibodha pAmI jAya. pachI ene gharamAM eka kSaNa paNa gamaze nahi. sukha ane duHkhamAM samAnabhAva raheze. aniSTa sago ne ISTa viyegamAM ene AdhyAna, raudradhyAna nahi thAya. . dhyAna cAra prakAranA che. ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmadhyAna ne zukladhyAna ArtadhyAna dhAvavAthI tiryaMca gatimAM javAya. raudradhyAnathI narakagati, dharmadhyAnathI devagati ne zukaladhyAnathI mokSamAM javAya che. ArtadhyAna ne raudradhyAna e be azubha dhyAna che. gharamAM ke bajAramAM tamAruM dhAryuM na thAya tyAre tamane zuM thAya che ke meM kahyuM tema kema nA thAya? tema vicArI ArtadhyAna karavAthI jIva tiryaMcagatimAM jAya che. eka nyAya ApuM. bhagavAna pArzvanAthane jIva marUbhUtinA bhavamAM zrAvaka dharmanI suMdara ArAdhanA karate ha. pavitra vicAromAM rAta-divasa tenI ramaNatA hatI. AvuM zrAvakapaNuM pALanAre jIva paNa AyuSya bAMdhavAnA samaye bhUla khAI beTho. ArtadhyAnamAM joDAyo to tiryaMcagatimAM paTakAI gayo. marUbhUti ane kamaTha baMne bhAIo hatA. eka vakhata kamaThe evuM aghaTita kArya karyuM eTale marUbhUtie rAjAne kahyuM Apa ene yogya zikhAmaNa Apaje te enuM jIvana sudhare. eTale rAjAe kamaDane bolAvIne zikhAmaNa ApI. svadeSane nahi jenArA evA kamaThe rAjAnI hita zikhAmaNa mAnI nahi ne uparathI rAjAnI sAme elaphela vacane bolyA tethI rAjAne tenA upara khUba kaidha AvavAthI rAjAe ene nagaranI bahAra kaDhAvI mUke eTale enA manamAM khUba kheda thaye aho! mArA bhAIe Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 213 rAjAne pharIyAda karIne mane hadapAra karAvyo? ene khUba kheda thaye. e bedamAM ne khedamAM eNe tApasanI dIkSA lIdhI ne pachI khUba tapa karavA lAgyA. pAchaLathI marUbhUtine khUba pastAvo thayo ke mArA nimite ene nagara bahAra kADhavAmAM Avyo ne e tApasanI "dIkSA laI ugra tapa kare che. huM ke pApI! marUbhUtinI keTalI kSamA- marUbhUtie nakkI karyuM ke huM kamaThanI pAse jAuM ne mArI bhUlanI kSamA mAMguM. eTale marUbhUti kamaThanI pAse kSamA mAMgavA AvyA. kamaThane marUbhUti upara khUba krodha hato ke mArA bhAIe mane kaSTamAM mUkI che eTale jevA marUbhUti kamaDanA caraNamAM paDI mAthuM namAvI kSamA mAMge che ke bhAI! mArA nimite tamane ghaNuM kaSTa paDayuM che. mane mApha kare. tyAM kamaThanA kedhanI Aga bhabhUkI uThI. marUbhUti jeTalA namra banIne mAphI mAMge che teTalo kamaTha kaThora banyo che. manamAM vicAra kare che papI! dhutArA ahIM AvIne mAphI mAMge che ane ATalA duHkha ApavAmAM bAkI nathI rAkhyuM. have huM tane nahi choDuM. ema vicArI pAse paDelI eka meTI paththaranI zIlA kamaThe marUbhUtinA mAthA upara pheMkI. tethI marUbhUtine sakhata pIDA thavA lAgI. mAthuM phUTI gayuM. lohInI dhAra cAlI. A vakhate enA manamAM kamaTha pratye jarA paNa dveSabhAva nathI AvyuM paNa zIlA mAthAmAM vAgavAthI je asahya vedanA thaI te sahana na thavAthI manamAM AdhyAne AvyuM ne tyAM ne tyAM maraNa pAmyA. ArtadhyAnanA kAraNe e jaMgalamAM pharatI hAthaNInA peTamAM hAthIpaNe utpanna thayA. AdhyAnathI zuM pariNAma AvyuM - baMdhuo ! juo A marUbhUti kevuM zrAvakapaNuM pALato hate. karamane zarama che? saheja ArtadhyAnanA kAraNe tiryaMcagatimAM pheMkAI gayo. ApaNane kSaNe kSaNe ArtadhyAna thAya che. be cAra mitre bhegA thayA agara saMghanA kAryakartAonI miTiMga bhegI thaI ane eka TharAva karyo. te TharAva kaIne maMjura hoya ne keIne nAmaMjura hoya to vacce vacce vikhavAda ubhuM thAya. eka bIjAne ema thAya ke mAruM dhAryuM na thayuM eTale ArtadhyAna thavAnuM. mATe ArtadhyAna, raudra dhyAna thavAno prasaMga Ave tyAre khUba sAvadhAna raho. ApaNu AtmAnuM bagaDe nahi tenuM khAsa lakSa rAkhe. marUbhUtinA mRtyuthI pitAne jAgele vairAgyabhAva" marUbhUtinA AvA karUNa mRtyuthI rAjAnA dilamAM vairAgya bhAvanA jAgI. aho ! A saMsAra kevo vicitra che. A saMsAramAM keInA pratye rAga karavA jevo nathI. tame A saMsArane ane sagAvhAlAone mArA mAnIne besI gayA cho paNa saMsAramAM ke IkeInuM nathI. e te samaya Ave khabara paDe che. Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 zAradA saritA keI keInuM nathI re (2) nAhakanA marIe badhA mathI mathI re.ke kamAu dIkarI vahAle re lAge, rakhaDato dIkaro jhera jevuM lAge, gharamAM paNuM svArtha vinA vAta nathI re kaI keInuM nathI re....' dIkare kamAIne lAvatuM hoya te mA bApa kaheze mAre dIkare AvyA. paNa je dIkaro kamAte na hoya ane uDAvato hoya te enA sAmuM kaI jeze? A te tamAre anubhava che ne? mATe jJAnIo kahe che saMsAramAM jaLa ane kamaLanI jema alipta bhAvathI raho. mahArAjAne saMsAranI asAratA samajAtA dIkSA lIdhI. cAritra laIne ugra tapa saMyamane svAdhyAyanA prabhAvathI jJAnAvaraNIya karmanA kSapazamathI temane avadhijJAna utpanna thayuM. ekavAra keI sArthanI sAthe munirAja vihAra karatAM karatAM e jaMgalamAMthI pasAra thaI rahyA che te samaye pele hAthI sArthane joIne tephAne caDha. mANasa bhAgAbhAga karavA lAgyA. munirAja "avadhijJAnanA prabhAvathI ene oLakhI gayA. karUNAnA sAgara muni tyAM ubhA rahyA ane bolyA bujhabujha.e marUbhUti. marUbhUti zabda sAMbhaLIne hAthI camakyA ane ene jAtismaraNa jJAna utpanna thayuM. ahohuM pUrvabhavane marUbhUti kevuM zrAvakapaNuM pALyuM hatuM! saheja ArtadhyAnanA prabhAve marIne A jaMgalI hAthI - ba. saMtanA caraNamAM mUkI paDe. AMkhamAM pazcAtApanA AMsu AvI gayA. mAnavajIvana huM hArI gaye. tyAM meM kevI suMdara ArAdhanA karI che. pUrvabhavanI ArAdhanA karelI havAthI ghaNIvAra saMtane joIne agara dharmane bodha sAMbhaLIne tiryadharma pAme che. tiryace paNa zrAvaka dharmanuM pAlana karI zake che. eka vakhata 2015mAM ame amadAvAdathI godharA jatAM hatAM. vacamAM DAkora gAma Ave che. DAkoramAM phAgaNa suda punamane meLo bharAya ane varaghaDe nIkaLe. te varaghoDA mATe amadAvAdathI hAthI jatA hatA. ame vihAramAM hatA. badhA sAdhvIjIe AgaLa pAchaLa hatAM. huM chellI hatI. rastAmAM hAthI tophAne caDhaye. mahAvata bicAre ene aMkuza mAryA kare paNa kAbUmAM AvatuM nathI. eTale te dUrathI bUma pADavA lAge, mahArAja dUra haThe. hAthI najIkamAM AvI gayo. eTale huM paNa roDa uparathI khetaramAM cAlI gaI, kAraNa ke jIvavuM saine game che. koIne maravuM gamatuM nathI. sarve navA vi rUchati nAviyuM na maringi hAthI khetaramAM AvyuM te huM reDa para cAlI gaI. te hAthI reDa upara Ave. ema traNa vakhata banyuM tyAre vicAra thaye ke have deDavuM nakAmuM che. sAgArI saMthAre karIne ubhI rahI. hAthI cheka pAse AvyA ne dhImo paDI gayA. huM navakAra maMtra gaNatI hatI. hAthI najIkamAM AvI traNa vakhata jamIna sAthe mastaka aDADI namaskAra karI cA gayo. vicAra karyo ahe! A jIve pUrvajanmamAM Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 215 zAradA saritA dharmanI ArAdhanA karI haze! ene namaskAra karavAnA kevA utkRSTa bhAva hatA! vaMdana karavA e mArI pAchaLa AvyuM tyAre meM maraNanA bhayathI dekhAdeDa karI. mArA nimitte ene keTalA aMkuza khAvA paDyA ! AMkhamAM AMsu AvI gayA. pile hAthI sAdhune jotAM zAMta thaI gaye. ne marUbhUti bUjha-bUjha eTalA zabdamAM ene jAtismaraNajJAna utpanna thaI gayuM. tyAM eNe zrAvakapaNuM aMgIkAra karyuM. eka vakhata e hAthI khUba tarasyA thaye eTale taLAve pANI pIvA gaye. taLAvamAM khUba kAdava hato. paga mUkatAMnI sAthe paga kheMcI gaye. khUba mahenata karI paNa paga nIkaLate nathI. e taLAvamAM kamaThane jIva marIne jalacara sarpa banelo. e tyAM AvIne pUrvanA vairanA kAraNe hAthInA mastaka para caDhI tenA marmasthAnAM DaMkha upara DaMkha mAravA lAge. kAramI vedanA utpanna thaI paNa pUrvabhavamAM AdhyAna kareluM ne tenuM phaLa pratyakSa jogavI rahyo che te have bhUla khAya? bhayaMkara vedanA hovA chatAM ArtadhyAnamAM na joDAtA dharmadhyAnamAM caDhe che. vicAra kare che aho ! A pIDA e mArA karmano udaya che. te bicArA sarpa upara mAre zA mATe zreSa karavo joIe! zubha ke azubha karmanA phaLa saune avazyameva jogavavA paDe che. meM je karmo upArjana karyA che tene samatA bhAve vedavAthI mArA karmane kacaro dUra thAya che. te mAre zA mATe kheda kare joIe! A rIte cheka sudhI dharmadhyAnamAM daDha rahyA to marIne deva kamAM utpanna thayA. A che dharmadhyAnane prabhAva..ApaNe dararoja pratikramaNa karatAM belIe chIe ke ArtadhyAna raudradhyAna thAyA hoya ne dharmadhyAna-zukaladhyAna na thAyA hoya te tassa micchAmi dukkaDa.....A rIte ja AlocanA karIe chIe. micchAmi dukkaDaM daIe chIe paNa azubha dhyAnathI nirvatIe nahi te karmanuM baMdhana cAlu rahevAnuM che. mATe kSaNe kSaNe azubha dhyAnathI bacavAnA prayatna cAlu rAkhe. jamAlikumAranA aMtaramAM dIkSA levAnI laganI lAgI che. jaldI dIkSA lauM ane jaldI mArA karmo khapAvI mokSamAM javuM che. jyAM sudhI mokSamAM javAnI laganI na lAge tyAM sudhI jIva jeTalI karaNI kare che te badhI bAhya bhAve kare che. tenAthI puNya baMdhAya che. ane karmanirjarAnA hetuthI je kaI vrata-niyama karavAmAM Ave che tenAthI karmo khape che ne jaladI mokSa maLe che. mokSanuM anaMtu avyAbAdha sukha meLavavA eka vakhata jamAlikumAra jevI laganI lagADe. nahitara bhaDake baLatA saMsAranA sukhonI sajA te bhogavavAnI che. juo A tamAro saMsAra ke bhaDake baLI rahyo che. saMsAranuM eka paNa sukha evuM nathI ke jenI pAchaLa duHkhanI javALAo DekIyA na karatI hoya. eka eka duHkhanI cinagArI samasta sukhamAM Aga cAMpI deze. saMsAranA kSaNika sukha khAtara amUlya zakti ne samayane bhega ApI dIdhe te paNa eka divasa te choDIne cAlyA Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 zAradA saritA javAnuM che. mATe samajo. A saMsAra kevA duHkhamaya che! jyAM zAzvata sukha che tyAM javA mATe prakhaLa purUSArtha upADe. laganI lagADo. jamalikumArane saMsAra duHkhamaya lAgyA che. e choDI sukhamAM AvavA mATe prabhune vaMdana karIne kaheH - "jaM NavaraM devANuppiyA ammApiyaro ApucchAmi taeNaM ahaM devAppiyANaM aMtiyaM muMDe bhavinA agArAo aNNagAriyaM pavvayAmi / " he prabhu! ApanA pravacana upara mane ananya zraddhA thai che. ApanI vANI satya che niHza Mka che he prabhu! mArA mAtA pitAnI AjJA laine have huM gRhasthavAsanA tyAga karIne ApanI pAse aNugArapaNuM svIkAravAnI icchA rAkhuM chuM tyAre bhagavAne temane zu kahyuM:ahaa suyaM devANuppiyA mA paDibaMdha kareha / he devAnupriya! tamane jema sukha upaje tema karo. sArA kAryamAM na vilaMba karo. A pramANe prabhu melyA eTale jamAlikumAranuM mana AnaMdathI prapullita anI gayu. dhanya ghaDI ke prabhue mArI cAgyatA jANI mArA svIkAra karyAM. mane mahAvIra prabhu jevA samartha gurU maLyA. e gurUkuLamAM mane sthAna maLaze. uMcuM cAritra pALIne jaldI meAkSamAM javuM che. have bhavamAM bhamavuM nathI. A rIte jamAlikumAranA aMtaramAM vairAgyanA puvArA uDI rahyA che. have tenA mAtApitAnI AjJA levA jaze. tyAM zu banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra gusena rAjAnuM nAma guNusena tevA tenAmAM guNa hatA. agnizamAM tApase dhagadhagatI retIneA varasAda varasAvye. kAmaLa deha upara agni jevA kaNA kharyA. kevI veDhanA thaI haze ! chtAM sheja A dhyAna na karyuM. eka bhAvanA rAkhI ke meM je karmo bAMdhyA che te mAre pAtAne bhAgavavAnA che. eTale temaNe te aMtima samaya sudhI khUba samatA rAkhI. AnaDhapUrvaka AvelA upasarga sahana karyAM. Aje vAtA karIe chIe paNa samaya Ave samatA rahevI kaThaNa che. agnizamAM tApase varSo sudhI tapanI ArAdhanA karI chatAM krodhAvezamAM AvIne karelA niyANAnA prabhAvathI vidyutakumAra nAmanA deva thayA. jevI mati tevI gati maLe che. eka zeThe 60 varSe lagna karyA. navA zeThANI AvyA. e zeThANInA aMguThA pAkayA. vedanA khUba thatI hatI. e samaye zeTha maraNapathArIe sUtA, paNa manamAM evI Asakita rahI gai ke arere.... zeThANIne kevI vedanA thAya che! enuM zuM thaze mArA vagara tenA upara mamatvabhAva rahI gayA eTale enI patnInA aMguThA pAmyA hatA tenI rasImAM kIDA Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 217 tarIke utpanna thayA. mATe bhagavAna kahe che ke kaI padArthamAM tame Asakita na rAkho. jJAtAne daSTA banIne joyA kare. guNasena rAjAnI cAmaDI baLI gaI. keTalI apAra vedanA thaI haze chatAM pADezI banIne joyA karyuM. dehAdhyAsa chUTI gayA te prathama saidharma nAmanA devalokamAM devapaNe utpanna thayA. agnizarmAe dhAvezamAM bhAna bhUlIne niyANuM karyuM che ke mArA ugra tapa ne saMyamanuM phaLa hoya te huM bhAbhava pApI guNasenane mAranAro banuM, te A bhavamAM vidyutakumAranA bhavamAM guNasena rAjAne dhagadhagatI retIne varasAda varasAvI upasarga Ape ne tenA prANa lIdhA. guNasena rAjA te devalekamAM gayA. paNa have agnizama je vidyutakumAra deva che te tyAMthI cavIne kayAM utpanna thaze ne bIjA bhavamAM ke sabaMdha bAMdhaze ne kevI rIte vaira leze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna ne, zrAvaNa suda 10 ne budhavAra tA. 8-8-73 karaNanA sAgara bhagavaMte siddhAMta vANI dvArA AtmasvarUpanuM bhAna karAvyuM. pUrvabhavamAM jIve satkarmo karyA te A uttama mAnavajanma maLe che. mAnavajanmanI kiMmata jJAnIoe AMkI che tenuM kAraNa e che ke samajaNapUrvakanI sAdhanA karI mokSanI prApti karI zakAya che. bAkI A duniyAmAM ghaNA manuSya janme che ne mare che tenI kaMI kiMmata nathI. A jIve sAdhanA te ghaNI karI che paNa e sAdhanA saMsAra vadhAravAnI karI che. AtmasvarUpa pragaTa karavA mATe nahi. tapa-japa-vrata-pratyAkhyAna Adi kriyAo karI paNa enI pAchaLa AkAMkSA rAkhI ke dAna dauM te AvatA bhavamAM dhana maLe. sAmAyika karUM ne sukha maLe. dharma karuM te dhana maLe. AvI suMdara karaNInI pAchaLa jaDa sukhanI abhilASA rAkhI te Atmika sukha vecI nAMkhyuM. dharma karuM ne mane mekSa maLe. bhagavAna kahe che makSa mAMgavAnI paNa jarUra nathI. khissAmAM hajAra rUpiyA laI bajAramAM gayA te je mAla joIe che te maLavAnuM che te vAta nizcita che. tema karmanirjarAnA hetuthI dharma karIe to mokSa maLavAne che e niHzaMka vAta che. A nAzavaMtane jaDa sukha mAMgavuM paDe che. zAzvatane mAMgavAnI jarUra nahi paDe. mATe AtmasAdhanAne je amUlya avasara jAya che tene sadupayeAga karI jIvanamAM pAtratA keLave. bhagavaMta pharamAve che ke jyAM sudhI jIva pAtrarUpI cittazuddhi na kare tyAM sudhI Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 zAradA saritA samya darzana-jJAna ane cAritrarUpI ranne tenI tijorImAM anAmata na rahI zake. kiMmatI jhaverAtane tame rasoDAnA kabATamAM ke kapaDAnA kabATamAM mUke che ? na mUke paNa gerejanI tijorInA kabATamAM mUke. e tijorI keTalI majabUta hoya che? bahAravaTIyA ghaNanA ghA mAre chatAM e ratna carI zake nahi. tema jJAnI kahe che AtmAthI saMta ane zrAvake jemaNe samyagdarzana prApta karyuM che tevA samyagadaSTi che "eke hajArA' sarvArtha siddha vimAnanI devI saMpatti ApatAM paNa e ratnanA mUlya thaI zake nahi. devakanA ratna kevA kiMmatI hoya che. sUryane caMdra karatAM paNa tejasvI tyAMnA ratna che. enA karatAM paNa samyajJAna darzanane cAritrarUpI ratno mahAna tejasvI ne kiMmatI che. ' devAnupriye ! tamArI pAse rahelA kiMmatI jhaverAta ne nANuM sAcavavA tijorI majabUta hoya che ne ceka karavA mATe gurakho paNa rAkhe hoya che ke jethI bahAravaTIyA e jhaverAta lUMTI zake nahi. te rIte ahIM jJAnI purUSa kahe che ke mahAna purUSoe ghaNA purUSArtha karIne je jJAna-darzana-cAritra ne tArUpI ratnonI prApti karI te tene sAcavavA mATe cokIdAre gaThavI dIdhA che. te cokIdAra keNa che? te tame jANe che? kaSAyarUpI DAkuo Ave te nAza karI nAMkhe tevA baLavAna tapa-tyAga-mauna--svAdhyAyaAtmaciMtvana, niraMtara saMtapurUSone samAgama, satata vIravANInuM zravaNa evA cokIdAre rAkhyA che. have kaI coro aMdara ghUsI jAya kharA ? samyagadaSTi AtmAo kSaNe kSaNe sAvadhAna rahe. tyAga ane tapanuM zaraNa laI AtmAnuM ciMtana manana kare paNa saMsAranA azubha bhAvene aMtaramAM pisavA de nahi. pitAnI Indriyane kAbUmAM rAkhavA AyaMbIla, upavAsa Adi tapa kare. kAMdA-kaMdamULano, rAtrI bhojana bIDI Adi beTA vyasana ne parastrIne tyAga te sAcA zrAvakane hoya ja. svastrImAM saMteSa rAkhI bane teTaluM vadhu brahmacaryanuM pAlana kare. niraMtara aMtaramAM evI bhAvanA rahe ke A janma-jarA ne maraNathI bharapUra evA saMsArane jaldI pAra pAmI jAuM. akSaya AnaMda svarUpa Atmasukha kema pAmuM ! AvI bhAvanA thatAM dhana-delata kuTuMba kabIlA ne baMgalA pratye udAsInatA Ave che. pachI tyAga-vairAgya tarapha rUcI jAge che. cittazuddhi vinA Atmadarzana nahi thAya. arise svaccha hoya te nakhathI zIkha sudhI pratibiMba dekhAya che. paNa e ja arisA upara DAmaranI pIMchI pheravI devAmAM Ave te? kaMI na dekhAya. teja rIte vIjaLInA balba upara DAmaranI pIMchI pheravI de te bahAra aMdhakAra dekhAya che. paNa aMdaramAM ajavALuM hoya che. tema ApaNe AtmA paramArtha daSTie jovAmAM Ave to vIjaLInA balba jevuM che. paNa rAga-dveSa ane mahine DAmara AtmAnA pradeza pradeze patharAI gayo che tethI anaMta jJAnane ghaNuM aMdhakAramAM AthaDI rahyo che. AtmA ke che? Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA AtmA sadaguNune laDAra, satya zIyaLane zaNagAra, enI zAlA aparaMpAra (ra)... 219 anaMtajJAnadarzana ake, cAritra cAMdanI camake cetananA caLakATa tu joje (ra) e che tejatejanA aMbAra (2) enI zAlA aparaMpAra (ra)...AtmA... AtmA anaMta jJAna-darzananA puMja che. paNa karmonA AvaraNanA kAraNe te mithyAdRSTinA lIdhe anaMta jJAna ajJAnanA rUpamAM pheravAi gayu` che. cAritranA guNu peAtAnAmAM sthira karavAne khale vikAra thai gayA che. AtmAne khale paravastumAM tenI lInatA ne ekAgratA te vikAra che. jJAna-darzona naSTa thayA nathI paNa anaMtakALathI rAga-dveSane mAhanA kAraNe vikAra thayA che. tenA kAraNe peAtAnuM bhAna bhUlI gayA che. paravastumAM AtmabhAnti thavAnA kAraNe vikRti AvI gai che. jema dUdhamAM mIThuM nAkhavAmAM Ave te phATI jAya ne ? tema jJAna e mithyAjJAnamAM pariName che. sAcA deva-gurUne dharma pratye zraddhA thai nathI, vastunA satya svarUpanI paNu zraddhA thaI nathI. bhramanA kAraNe uMdhI zraddhA thaI che. A rIte AtmA anatakALathI malIna banI gayeA che. aMdara je melanA thara jAmyA che. tene dUra karavA mATe vItarAgavANInu pavitra jaLa tenA upara reDatA jAya teA e mela dhAvAtA jAya ne jJAna-darzana-cAritranI zuddhi thAya. jema darpaNa uparathI saMpUrNa DAmara ukheDI nAMkhavAmAM Ave te pratibiMba spaSTa dekhAya che tema AtmA uparathI karmarUpI DAmara ukhaDI jAya te pAtAnuM svarUpa kharAkhara joi zake. jamAlikumArge ekavAra prabhunI dezanA sAMbhaLIne peAtAnA svarUpamAM sthira thai gayA. ene saMsAranA samagra padmA pratye udAsInabhAva AvI gayA. jyAM sudhI saMsAranA rAga na chUTe tyAM sudhI tame kevA khaneA tenA upara cAra mAkhInA nyAya. cAra padmA upara cAra mAkhIe bese che. sAkara-madha-khaLakhA ne paththara. e cAra vastu upara cAra mAkhIe beThI che. sAkara upara beThelI mAkhIne icchA haiAya tyAM sudhI sAkaranA svAdanI mAja mANe ne mana thAya tyAre uDI jAya. ene mane rIte Ana Ave che. tema bhagavAna kahe che ke je jIvA puNyAnubaMdhI puNya laine AvyA hAya che te jIveA sAkara upara beThelI mAkhI jevA che. ene jayAM sudhI saMsAranA sukhA bhAgavavA hAya tyAM sudhI bhAgavI zake ane mana thAya tyAre tenA pratye anAsakta bhAva keLavI saMsArane lAta mArIne nIkaLI jAya. jamAlikumAra ane zAlIbhadra jevA AtmAe sAkara upara beThelI mAkhI jevA hatA. emaNe saMsAranA sukhanI mAja mANI ane jyAre samajAyu ke saMsAra dAvAnaLa che tyAre kSaNavAramAM cheDIne cAlyA gayA. Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 zAradA saritA bIjI madha upara beThelI mAkhI madhanI mIThAzane svAda cAkhe paNa e tyAM cUMTI jAya eTale ene madhanI mIThAzanI ja bhAre paDI jAya che. eTale bicArI ribAI ribAIne marI jAya che. tema pApanubaMdhI puNyanA udayavALA nI AvI dazA hoya che. jema brahmadatta cakravartine puNyanA udayathI cakravartinuM pada maLyuM paNa e jIvananA aMta sudhI bhogomAM Asakata ra, madha jevA kAmagamAM eMTI gayA. cittamuni tene samajAvavA mATe AvyA paNa samajyA nahi. marIne sAtamI narakamAM gayA tyAM keTalI vedanA bhegavI rahyA che. keTalA kALa sudhI e vedanA bhagavaze te jANo cho? tetrIsa sAgarepama sudhI narakanI re re vedanA bhogavavI paDaze. baMdhuo ! A vAta khyAlamAM rAkhaje. jIvananA aMta sudhI saMsAranA sukhamAM Asakta rahezo te zuM dazA thaze? mammaNa zeThanI paNa kevI dazA hatI? pUrvanA puNyathI keTalI saMpatti maLI hatI chatAM tene tRpti na hatI. game teTaluM meLavyuM ne bhogavyuM chatAM mUkIne eka divasa javAnuM che. to samajIne zA mATe na choDavuM ? vItarAga vANI sAMbhaLIne kaMIka ne kaMIka cheDatA zIkho. * trIjI baLakhA upara beThelI mAkhInI kevI dazA hoya che? ene te kaMI svAda cAkhavA na maLe ane uDavuM hoya tyAre uDI paNa na zake. pApAnubaMdhI pApanA udayavALA nI baLakhA upara beThelI mAkhI jevI dazA hoya che. kAlasUrI kasAI na te saMsAranuM sukha mANI zako ke na te temAMthI chUTI zake. ekAMta pApamAM ta rahyo. zreNIka rAjAe tene eka divasa hiMsA baMdha karavAnI kahI te paNa baMdha na karI. chevaTe ene kUvAmAM utAryo te paNa pADA cItarIne mAryA eTale bhAvathI te hiMsA cAlu rahI. je AtmAo jIvanabhara pApa kare che tene kevA karmo bhegavavA paDe che Aje bhAratabhUmi upara keTale hatyAkAMDa vadhI rahyo che. devanAramAM jaMgI katalakhAnuM kholavAmAM AvyuM che. temAM mUka pazuonI kevI karapINa rIte hiMsA karavAmAM Ave che. enI kahANI vAMcatA kALajuM kaMpI jAya che, Aje e mUMgA pazuonI pharIyAda sAMbhaLanAra koI nathI. eka jamAno e hatuM ke gADA nIce kUtaruM AvI jAya te loko bhegA thaIne gADAvALAne dhamakAvI nAMkhatA. enA upara kesa karatA ne Aje te mANasa kapAI jAya tene arekAra nahi. keTalI nirdayatA! akabara bAdazAhe tenA mahelamAM eka ghaMTa bAMdhelo. ene niyama hatuM ke jyAre khUba muzkelI AvI paDI tyAre ghaMTa vagADe, ane binajarUrIyAte ghaMTa vagADanArane phAMsInI sajA karavAmAM Avaze evo kAyado hato. eka vakhata eka gAya e ghaMTa pAse AvIne ghaMTa sAthe mAthuM ghasavA lAgI eTale jerathI ghaMTa vAge. be-traNa vakhata vAgye tyAre bAdazAha kahe che bIrabala jete khare keruM bhayaMkara duHkhamAM AvI paDayuM che ke Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 221 ATalA jorathI vAraMvAra ghaMTa bajAvI rahyuM che jaldI tapAsa kara. bIrabala juve te gAya meDhAmAM ghAsanA taraNuM cAvatI cAvatI ghaMTa sAthe mAthuM khaMjavALe che. bIrabale vicAra karyo ke je huM bAdazAhane ema kahIza ke gAya ghaMTa vagADe che te kaMdhe bharAIne enuM mAthuM uDADI mUkaze. paNa bIrabala buddhizALI hato. gAyane kema bacAvavI ene upAya ne bAdazAhane kahe che bApu! AjanI pharIyAda judI che. mAnavanI pharIyAda nathI paNa abola pazunI che. eka gAya meDhAmAM ghAsanuM taraNuM laIne pharIyAda kare che. gaumAtAnI pharIyAda ghAsa khAuM ne dUdha ja ApuM, te ya anyAya meTe thAya, mArA vAcharaDAne dhAvate cheDAvI, dUdha lIe che mAlIka toya sAheba! AvA pharIyAda kare che ke huM lUkhuM sukuM ghAsa khAIne mAnavIne dUdha ApuM chuM. mArA baccAne pUruM dUdha pIvA detI nathI to paNa amArI jAtinA pazuone mArI nAMkhavAmAM Ave che. ame kaSTa veThIne paNa pAMca padArtho mAnavIne bakSisa karIe chIe. prathama dUdha, dUdhane meLavatAM dahIM, dahIMne valavatA mAkhaNa maLe ne mAkhaNane tAve te ghI bane. e dUdha ne ghImAMthI aneka prakAranI mIThAI bane che. amAruM mUtra pavitra gaNAya che. koIne caLa upaDe to paNa gaumUtra copaDavAthI marI jAya che ne chANanuM khAtara bane che. je anAja pakavavAmAM keTaluM upayogI bane che! ane marI jAuM tyAre mArA cAmaDAnA juttA banAvIne pahere che. chatAM mane trAsa Ape che. A ke anyAya kahevAya! A che gauvAnI pharIyAda. bAdazAha vicAra kare che A to maTI pharIyAda kahevAya. bele, gAye AvI pharIyAda karI hatI ? "nA." paNa mUMgA pazuonuM rakSaNa karavA mATe bIrabalanI buddhino ke kimi kahevAya ? akabara bAdazAhanA magajamAM vAta utarI gaI ne gAya mAtAne paMpALIne kahe che mADI tArI pharIyAda huM lakSamAM lauM chuM ne tuM jA. AjathI huM mArA rAjyamAM DhaDhero pITAvuM chuM ke jyAM sudhI mArI ANavarte che tyAM sudhI keIe gaumAtAnI katala karavI nahi. A hatA rAjA ne A hatA pradhAna! AjanI sarakAra ane enA pradhAna badhAya sarakhA che. sarakAra kahe che ke anAjanI taMgI che mAMsa khAva. mAMsAhArane pracAra kare che. bALakanA kumaLA magaja upara enI asara thAya che mATe sAvadhAna raheje. bALakane dharmanA saMskAra Apaje ke mAMsa bhakSaNa karanAra narakamAM jAya che. enI buddhi bhraSTa thaI jAya che. jenanA dIkarAne kadI mAMsa khavAya nahi evI hita zIkhAmaNa Apaje. nahitara pAchaLa khUba pastAvuM paDaze. ApaNe cAra prakAranI mAkhInI vAta cAlatI hatI. cothA prakAranI mAkhI paththara upara bese te bhale kaMI svAda na rAkhI zake paNa ene uDavuM hoya tyAre uDI zake kharI. pApAnubaMdhI puNyanA udayavALA ja A cothA prakAranI mAkhI jevA hoya che. Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 zAradA saritA jema puNIyA zrAvaka saMsAramAM sukhanI meAja mANatA na hatA ane temAM lepAtA paNa na hatA. enI sAmAyika keTalI ki MmatI hatI ! ene dharma pratye kevI dRDha zraddhA hatI ! tamArA nakhara keTalAmA naMbaranI mAkhImAM Ave che tene vicAra karajo. jamAlikumAra sAkara upara beThelI mAkhI jevA hatA. emaNe saMsAranA sukha mANyA paNu AtmasvarUpanu bhAna thatAM te choDI deze ane tamane mANatA AvaDe che paNa cheDatA AvaDatu nathI. jamAlikumAra prasanna ane AnaMdita khanIne prabhune traNa vakhata vaMdana karIne pAte cAra ghaTavALa! azvarathamAM besI jAya che. peAte AvyA tyAre puSpanA hAra vigere je paheryuM hatu te paherI lIdhuM. chatra dhAraNa karyuM ane peAtAnA subhaTo AdinA moTA parivArathI gherAyele kSatriyakuMDanagaranA madhyabhAgamAM thaIne jyAM potAnu ghara che ane jyAM bahAranI upasthAna zALA che tyAM Ave che eTale gheADAne rAkI pAte rathamAMthI nIce utare che. madhue ! jamAlikumAra prabhunA na karI vANI sAMbhaLIne vairAgyanA raMge raraMgAi gayA che. gayA tyAre prabhunA darzananI bhAvanA hatI paNa have vairAgyanA mAtra laIne AvyA che. have enI ekeka kSaNa lAkheNI jAya che. tamAre mana paisAnI kiMmata che. ene mana samayanI ki Mmata che. pahelAnAM jamAlikumAra jyAre bahArathI AvatA tyAre sIdhA NIonA mahele jatAM. atyAre enA kadama mAtapitAnA mahela tarapha upaDayA. aMtaraMga jJAnagabhita vairAgya che. vairAgI AtmA saMsAra cheDe te pahelAM paNa enI pUrva avasthA kevI hAya che! e cAle te kevI rIte ? enI badhI kriyA kevI hAya che ? " vairAgInA vyavahAra kevA hAya ? 1 jayaM care jayaM ciTThe, jayaM Ase jayaM sae / jayaM bhujaMto bhAsanto, pAvakammaM na baMdhaI // Isa. sU. a. 4, gAthA 8 vairAgI AtmA ekeka pagaluM bharatAM khUba yatnA rAkhe. ubhA rahe te paNa joine ke ahIM keAI jIva mArA paga nIce dabAi te nahi jAya ne? enA besavAmAM, sUvAmAM, khAvAmAM ne khelavAmAM badhe bhArAbhAra yatnA bharI hAya. e AtmA e vicAra karatA hoya ke ahA! jema mane jIvavu game che te! duniyAyA badhA jIvAne jIvavu game che. mane sukha priya che tema badhAne sukha priya che. A rIte enI rageragamAM karUNAbhAva bhaye hAya che. " jamAlikumAra mAtAnA mahele AvyA. " jamAlikumAra rathamAMthI utarI yatnApUrvaka pagalA bharatAM aMdaranI upasthAnazAlAmAM jyAM mAtApitA beThA hatA te tarapha jAya che.. mAta-pitAnA mahelanI sIDInA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 223 pagathiyAM caDhatAM ratnajaDita dIvAlo ene pRthvInA DhephA jevI dekhAya che. jarA paNa rAgabhAva nathI. mahelanI sIDInA pagathiyAM caDhatAM te zuddha bhAvanAnI zreNI para caDhatA jAya che. cAlatA cAlatA jyAM mAtA-pitA beThA hatA tyAM Ave che. mAtA-pitAne vaMdana karI jaya he.....vijaya he...evA zabdathI mAtA-pitAne vadhAve che. jamAlikumAranA zabdo sAMbhaLI mAtA-pitA Azcarya pAmI gayA. aho ! Aje jamAlinI vANImAM phera che. roja e ApaNI pAse Ave che ke Aje AvyA che temAM phera paDe che. devAnupriya ! eka vakhatanA saMtasamAgamamAM keTaluM parivartana ! pahelA bhAgamAM paDelo hatuM ne have yogamAM joDAele che. vairAgInI vANI ane vartanamAM phera hoya che. tame ATalA badhA beThA che paNa AmAM ke vairAgI bhAI ke bahena beThA hoya te e judA tarI vaLe che. tamane choDavAnuM mana thAya che? samakitI AtmAnI dazA kevI hoya? huM saMsAramAM rahyo chuM. paNa ene cheDayA vinA chUTakAro thavAno nathI. saMsAra kharAba che. choDavA jevo che. huM nathI choDI zakate tenuM dilamAM pArAvAra duHkha che. AvI bhAvanA jAgaze tyAre samajI leje ke huM kaMIka samajyo chuM. mAta-pitAne vaMdana karI jaya-vijaya zabdothI vadhAvIne vinayapUrvaka hAtha joDIne ubhA rahyA. have emane pitAnA hRdayanA bhAva mAtA-pitA pAse pragaTa karavA che. paNa badhI vAta vidhie karAya. pANInI tarasa lAge te vAsamAM pANI laIne dhIme dhIme pIvAya paNa nadI ke taLAvamAM DUbakI na marAya. have jamAlikumAra vidhipUrvaka emanA hRdayanA bhAva mAtA-pitA pAse pragaTa karaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra" - agnizarmAe guNasena rAjA sAthe bhayaMkara vaira bAMdhyuM che. bhagavAna kahe che- verApurvAdhika mamayAna eka bIjA sAthe vaira bAMdhavAthI jIvane bhaya utpanna thAya che. ane parabhavamAM vairanA mahAna dArUNa duHkho jIvane bhegavavA paDe che. agnizama pUrve bAMdhelA niyANAnA kAraNe vidyutakumAra deva thaye ane guNasena rAjA sAthe vaira lIdhuM. ATalethI A vAta patI javAnI nathI. paNa eNe niyANuM karyuM hatuM ke huM guNasenane bhavabhava mAranAre thAuM. guNasena rAjA samabhAvapUrvaka upasarga sahana karIne sau dharmanAmanA prathama devalokamAM utpanna thayA. devane mAtAnA garbhamAM AvavAnuM hotuM nathI. nArakI ane devane upapAta janma hoya che. eTale nArakIkubhImAM utpanna thAya che ke deva devazayAmAM utpanna thAya che. devanA palaMgamAM divyazaiyA bichAvelI hoya che. enA upara eka cAdara bichAve che. temAM deva jaIne utpanna thAya che. aMtamuhUtamAM jeTalI kAyA bAMdhavAnI hoya teTalI bAMdhI le che. eTale tarata devI hAjara thAya che ne bole che khammA mArA svAmInAthane ! Ape zuM tapa karyA, japa karyA dAna-puNya karyA ke amArA svAmI banyA. devane avadhijJAna hoya che, eTale tarata Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 224 zAsthA saritA te avadhijJAnano upayoga mUkIne jove che ke me zuM dharmakaraNa karI ke jenA prabhAve. A maharSika deva bane ? samakitI deva tata prabhunA darzana karavA javAnI bhAvanA kare che. e devInA raMgarAgamAM lapaTAto nathI. tyAre devI zuM kahe che svAmInAtha! amAruM nATaka te jotA jAva. tyAre e devIne kahe che ke devI! A badhuM te mane anaMtIvAra maLyuM che. AvA bhoga te ghaNa bhagavyA. je nathI maLyuM te meLavavuM che. tamane kadI AvuM thAya che ke paisA te puNya haze te raLatAM maLI raheze paNa A vItarAgavANI vAraMvAra sAMbhaLavA nahi maLe. mAro niyama eTale niyama, pachI game tevo moTo bhUpa Ave to paNa mAre vItarAgavANI na cheDAya. je tamAre A niyama haze te vahepArIo upara paNa chApa paDaze ke phalANu bhAI emanA dharmanA niyamamAM kevA daDha che. guNasena rAjA devalokamAM utpanna thayA ne divya sukhe bhegavatAM eka sAgaropamanI AyuSya sthiti pUrNa karI kayAM utpanna thAya che ane agnizarmA kayAM utpanna thAya che te sAMbhaLo. - bIjo bhava - AryAvarta bhAratabhUmipara jayapura suMdara zahera, purUSAra rAjA pAlaka hai, kara rahA lIlA lahara manahara "zrIkAntA" mahArANI pUrNa patikI maharahezrotA tuma... A jaMbudvIpanA pazcima videhamAM devalokanuM anukaraNa karatuM udyAno ane bagIcAothI zobhatuM pRthvI upara tilakasamAna jayapura nAmanuM nagara che. te nagaranA leke kevA che? jyAM khUba sauMdaryavAna ane jenuM cAritra ujavaLa che tevI pavitra strIo che. je nagaramAM parastrI bhogavavAmAM napuMsaka, parAyA deSa evAmAM aMdha, parAyA avarNavAda sAMbhaLavAmAM baherA, bIjAnI niMdA karavAmAM muMgA, paradhana haraNa karavAmAM saMkucita hAthavALA, ane paropakAra karavAmAM tallIna evA pavitra purUSo hatA. ane nyAya-nItithI yukta parAkramI, ane tejasvI purUSadatta nAmanA rAjA hatA. temane zrIkAMtA nAmathI paTTarANI hatI. A mahArAjA khUba nyAyI ne dayALu hatA. enA rAjyamAM prajAne kaI jAtanuM duHkha na hatuM. cAra DAkune bhaya na hatuM. prajA sukhI to huM sukhI ane prajA dukhI to huM dukhI ema rAjA samajatAM hatAM. potAnI prajAne sukhI joI rAjA AnaMda pAmatA hatA. gaurava letA hatAM ke mArI nagaramAM AvA bhAgyavAna vase che. - purUSadA rAjA zrIkAMtA rANInI sAthe devalokanA jevA sukha bhogavatAM AnaMdathI rahe che. A zrIkAMtA rANInA garbhamAM kaye jIva AvIne utpanna thaze ne rANIne kevuM svapna Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 225 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 31 - zrAvaNa suda 11 ne gurUvAra tA. 9-8-73 anAdikALathI bhavanamAM bhramaNa karatAM jIvanuM jamaNa TALavA karUNAnidhI bhagavate siddhAMta vANInI prarUpaNa karI. bhagavAna kahe che anAdikALanuM tAruM bhramaNa TALavAno koI avasara hoya to mAnavabhava che. bhavabhavanI AMTIghUMTIo ahIM ukalaze. aneka bhavomAM bAMdhelI karmanI gaMjIo A mAnavabhavamAM sApha karI zakAya che. ene mATe kevI ugra ArAdhanA joIe. jema nANu kamAvAnI sIjhanamAM tame bhUkha-tarasanuM bhAna bhUlI jAva cho tema jyAre AtmAnI ArAdhanA karavAnI sIjhana hoya tyAre tamane saMsAra bhUlAI ja joIe. vicAra karo ke ATalA varSothI upAzraye AvuM chuM, vyAkhyAna sAMbhaLuM chuM, tapa-japa karuM chuM paNa haju kalyANa kema nathI thatuM? aMtaranA uMDANamAMthI tapAsa karaze to samajAze ke ATaluM badhuM karuM chuM paNa haju saMsAranI vAsanA chUTI nathI. vAsanA chUTaze te saMsArathI virAma maLaze ane kalyANa thaze. hajAra maNa lAkaDAne bALavA hajAro maNa agninI jarUra nathI. eka ja de cinagArI mahAnala eka ja de cinagArI eka nAnakaDI agninI cinagArI lAkaDAnI meTI gaMjIne bALIne sApha karI karI nAMkhe che. tema samyakatvanI eka cinagArI mithyAtvanA gADha vanane bALI nAMkhe che. samyakatva Ave eTale saMsAra kaTa thaI jAya. AvuM samyakatva manuSyabhavamAM pAmI zakAya che. jJAnI kahe che he jIva! jAgo, samaje ne bujhe. kinAre AvI gayA che. cAra gati-vIsa daMDaka ne corAsI lAkha chavAyeninI apekSAe manuSyabhava kinArA jevo che. A kinAre AvIne DUbI na javAya tenuM khAsa lakSa rAkhaje. prabhunI vANI jamAlikumAranA aMtaramAM utarI gaI. e vicAravA lAgyA aho nAtha! tArA vinA mArI siddhi nathI. teM je mArga apanAvyuM che te huM apanAvuM te mArA karmanI sAMkaLa tUTaze. kAraNa ke jyAM sudhI kameM AtmAne lAgelA che tyAM sudhI A janma-maraNanI ghaTamALa che. saMyama e karmavegone nAbUda karavAnI amUlya jaDIbuTTI che. baMdhuo! ApaNA jIve keTalA karmo bAMdhyA che! zubha vicArathI zubha karmo baMdhAya che ne azubha vicArathI azubha karmo baMdhAya che. ApaNA manamAM jevA vicAro Ave che te tenA jevA paramANuone kheMcI lAve che. zubha vicAronuM phaLa puNya che ne azubha vicAronuM phaLa pApa che. jIvanA zubhAzubha karmAnusAra rUpa-sukha-saMpatti badhuM maLe che mATe tame savAramAM uThIne sArA vicAre kare. sArA vicAra karyA haze te sukRtya karavAnI preraNA maLaze. e sukRtyathI tame AgaLa vadhI zakaze, Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 zAradA saritA AjanA tarkavAdIo ghaNI vakhata ema pUche che ke tame kahe che ke zubha karma karavAthI sAruM phaLa maLe che. azubha karma karavAthI azubha phaLa maLe che. te amuka vyakitae te ghaNuM kharAba kAryo karyA che, khUba pApa karyA che, anyAya karyA che chatAM e to nirAMte sukha bhogave che. te ene azubha karma kema naDatA nathI? bhAI! karelA karmonA phaLa tarata maLatA nathI. e kamanI tarata asara thatI nathI. ene paNa AtmapradezanI sAthe maLI vipAkane samaya paripakava thavA mATe thoDo samaya joIe chIe. pachI enA pariNAmanI khabara paDe che. jema tamAruM mAthuM dukhatuM hoya te tarata enesInanI TIkaDI lo cho to zuM tarata mAthuM utarI jAya che? "nA" ene paNa thoDA samaya joIe che ne? e goLI peTamAM utare ne potAnuM kAma zarU kare. dhImedhIme vIsa paccIsa miniTa pachI AkhA zarIramAM prasare pachI mAthAno dukhAvo maTe che. keIe uMghavA mATe ghenanI gaLI lIdhI te zuM tarata uMgha AvI jAya che? aDadhA paNa kalAke tenI asara thAya tyAre uMgha Ave che ane enI asara pUrI thatAM uMgha uDI jAya che. keI mANasa vAyaDI cIja khAya che te tarata peTamAM vAyune phelAvo nathI thatuM. paNa amuka samaya bAda zarIramAM vAyune phelAvo thAya che. A rIte ApaNe je karmo bAMdhIe chIe te tarata udayamAM AvatA nathI. ene samaya paripakava thAya tyAre udayamAM Ave che. jaina zAsana kevuM niSpakSapAtI che! ene nyAya kevo aTala che! kartA so bhoktA. je karma karyA che teja bhaktA che. mATe eka vAta samajI leje ke ApaNe je vAvyuM che te laNavAnuM che. A karmavAda che. enI sAme bIje IzvaravAda paNa che. IzvaravAdIo izvarane jagatane kartA ne bhaktA mAne che. chatAM Ajano mAnavI kevo ravAthI che. te juo. amuka vakhate Izvarane mAne ane amuka vakhate Izvarane kayAMya mUkI Ave! sAruM kArya karyuM te kaheze meM karyuM ane kharAba thayuM tyAre bhagavAnanA mAthe oDhADI de che. dIkarAnA lagna vakhate kaketrI chapAve che temAM zuM lakhe che ? amArA ciraMjIva ramezanA lagna akhAtrIje nakkI karyA che to Apa sahakuTuMba padhArI amArI zobhAmAM abhivRddhi karaze. bole, ahIM kayAMya bhagavAnanuM nAma AvyuM? kAraNa ke tyAM to vararAjAnA bApa banI chAtI phulAvIne lagnamaMDapamAM hAlavAnuM che ane vaibhavanuM pradarzana karavAnuM che tyAM bhagavAnanuM nAmanizAna nahi. paNa jyAre ke I marI jAya tyAre tenI kALotrI lakhAya temAM zuM lakhe che? amArA phalANA bhAI agara bahena amuka divase devaloka pAmyA che te ghaNuM beTuM thayuM che. bhagavAnane gamyuM te kharuM. maravAnI vAta mAthe koNa le? na DokaTara le ke na sagAvahAlA le. badhA ekI avAje ema kahe ke bhagavAnane gamyuM te kharuM. lagnamAM, janmotsavamAM badhe kaMketriImAM tamAruM nAma ne mRtyu thAya tyAre kALotrImAM bhagavAnanuM nAma. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA , 227, - karmanI siphI samajanAre zuM vicAre? meM ajJAnapaNAthI je bhUla karI che ane je karma bAMdhyuM che te mAre bhogavavuM paDe emAM zuM navAI che? karelA karma bhegavavA paDe che. chatAM jJAnI kahe che pazcAtApa ane tapanA baLathI e karmane bALI zakAya che. jema ke kaI mANase gunho karyo ne korTamAM kesa cAlyA ne gunegArane phAMsInI sajA karavAmAM AvI paNa nIcenI keTe cukAde che tethI uparanI hAIke che. tyAM hArI jAya te enI upara suprIma korTa che. ema AgaLa AgaLa jAya che. tema gata janmamAM ApaNuM AtmAe je karmo bAMdhyA che te baMdhAI gayA paNa haju e udayamAM AvyA nathI te avasthAne abAdhAkALa kahevAmAM Ave che. e avasthAmAM jIva prayatna kare, purUSArtha kare ane je e atyaMta cIkaNuM karmo na hoya te tene purUSArthathI pAtaLA pADI zakAya che.. "AtmAne zuddha bhAva karmone palaTAve che " - amerikAmAM vasatA karoDapatino dIkaro khUba bimAra paDaze. enuM nAma rekaphelara hatuM. enA AkhA zarIramAM khUba casakA AvatA hatA. dardanuM nidAna karAvavA mATe moTA moTA DokaTare be lAvyA. davAo lIdhI, IMjekazana lIdhA paNa koI hisAbe darda kAbUmAM AvatuM nathI. asahya vedanA bhogavI rahyo che. khabara pUchavA ne AzvAsana ApavA sau Ave paNa dardamAM kaI bhAga nA paDAve. janaka mata mubAMdhavA bahenaDI, ramaNIputra snehI samAja je, duHkhada karma udaya jaba AvatA, na laI bhAga zake sukha daI zake. sagAsnehIo badhA vIMTaLAIne AsapAsa bese che. paNa daImAM bhAga kaI paDAvatuM nathI. A rekaphelarane dardanI pIDA khUba satAvatI hatI. eka vakhata sagA-sanehIo zAMtithI UMghI gayA hatA ane Ane uMgha AvatI nathI. te samaye vicAra kare che ke huM mAnato hato ke dhanathI duniyAne jhukAvI zakAya che. paNa e dhana mArUM zArIrika duHkha dUra karI zakatuM nathI. je dhana mane zArIrika duHkhathI bacAvI zakatuM nathI te dhananI pAchaLa mAre pAgala zA mATe banavuM? eNe manamAM saMkalpa karyo ke je huM A dardamAMthI mukata banuM te mArA jevA dardInI sAravAra mATe eka moTI hospitAla kheluM. kAraNa ke huM dhanavAna chuM eTale huM te phAve teTalI davAo laI zakuM chuM. navA navA DakaTarane batAvuM chuM. ghenanI goLI laIne thoDA samaya mATe daIne bhUlI jAuM chuM. paNa je bicArA garIba che, khAvA anna nathI, paheravA vastra nathI evA mAnavIne zuM AvuM darda nahi thatuM hoya ? e bicArAnuM zuM thatuM haze ? he bhagavAna! mane je sAruM thaI jAya to huM mAruM tana mana ne dhana sevAnA kAryamAM vAparIza. ema prArthanA karI aMdara rahelI Atmazakitane jAgRta karI saMkalpa karyo ane enuM darda nAbUda thaI gayuM. aMdaranA vicAranA paramANuo Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 228 - zAradA saritA phare eTale vAtAvaraNamAM palTa AvI jAya. azubha paramANuo zubhamAM palaTAI jAya che. baMdhuo ! A rekaphelaranA zuddha saMkalpanA baLathI enI asahya pIDA cAlI gaI. savAra paDatAM rekaphelare chUTe hAthe dAna devAnuM zarU karyuM. Avo dAkhale jaina darzanamAM anAthI munine che. emanA zarIramAM roga Ave. mA-bApa, bhAI-bahene, vaide ne DokaTare, patnI keI regamAMthI mukta banAvavA samartha banyuM nahi tyAre chelle saMkalpa karyo ke je dardamAMthI mukta thaIza te saMsAra tyAgIne sAdhu banIza. A saMkalpa karyo ne dardI nAbUda thaI gayuM ane prabhAtanA paheramAM saMyamI banIne cAlI nIkaLyA. tame kadAca A saMkalpa kare ne rogamAMthI mukata banI jAva to zuM kare ? (hasAhasa) pachI dIkSA levAze. hamaNAM sAjo thaye chuM te sukha bhogavI lauM ane A panI re, nAnA nAnA bALake TaLavaLe emane mUkIne kyAM jAuM? are....A to ThIka che. paNa eka sAmAnya pratijJA lIdhI hoya to paNa kahe che mahAsatIjI! bAdhA letA levAI gaI paNa have cAle tema nathI. bAdhA badalI Apo. bhAI! dIkarA na badalAya, patnI na badalAya ne zuM amArI bAdhA badalAya? (hasAhasa). anAthI muni zuddha saMkalpanA baLathI nirogI banI gayA. ane karelA saMkalpa pramANe saMyamI paNa banI gayA. tame paNa AjathI manamAM zuddha saMkalpanuM bIja vAve ane e saMkalpanA baLathI tamArAmAM evI tAkAta Ave ke azubha karma phekAI jAya ane duHkha ApanAruM tattva sukhamAM palaTAI jAya. abAdhAkALa pUro thatAM pahelA karma udayamAM AvatuM nathI. te samaye sArA vicAre, sArA saMkalpa ne sArA vAtAvaraNamAM rahe te azubha karmone zubhamAM palaTAvI zake che. AtmanI zakita anaMta che. e anaMta zakitanuM jyAre bhAna thaze tyAre bhagavAna jayAM laI jaze tyAM jaIza, bhagavAnane je gamyuM te kharuM, ema hahi bolAya. tyAre te ema lAge ke he prabhu! teM karmo upara ghA karavA purUSArtha karyo. huM paNa tArI jema anaMtazaktine tapa-saMyamamAM pheravIne karmonA bhUkkA belAvI tArA svarUpane prApta karuM. AvI bhAvanA jAgaze tyAre tamArA upara deva tummAna thaze, ne karoDanI saMpatti Apaze te paNa e levAnuM mana nahi thAya. bhartuharI rAjAne tyAga-lakSmIdevIe karelI parIkSAmAM bhartuharI rAjAe piMgalAne moha choDI, AkhuM rAjya cheDI saMnyAsa lIdhe. tyAra pachI eka vakhata nadI kinAre besIne gadaDI sIvI rahyA hatA tyAM sAMja paDI gaI. seyamAMthI dero sarakI gaye. uMmarane lIdhe AMkhanuM teja ghaTI gayuM hatuM. prakAza ocho thaI gaye hate ne soya parovatA hatA. te samaye lakSmIdevI tyAM AvIne kahe che bhartuhari! AvI phATI tUTI godaDI sAMdhI rahyA cho? tame te meTA mahArAjA ! AvI phATI tUTI godaDImAM sUvuM tamane kema game? le, huM tamane A hIrA ne ratnajaDelI Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 229 kinArIvALI makhamalanI gaMdaDI ApuM chuM. te laI le. tyAre bhatRharie kahyuM ke mAre tamArI gehaDI na joIe. mAre te mArI godaDI sIvavI che. lakSamIdevIe khUba Agraha karyo paNa jeNe AtmAnA sukho AgaLa bhautika sukhene tuccha mAnyA che tevA bhartuhari aDaga rahyA. chevaTe lakSamIdevIe kahyuM- huM AvI chuM te khAlI nahi jAuM. kaMIka mAge. tyAre kahe che "le A samayamAM dore parevI Apa." lakSmIjI kahe che are...mAMgImAMgIne AvuM mAMgyuM? baMdhuo! tamArA para lakSmIdevI prasanna thAya ne mAMgavAnuM kahe to zuM mAMge ? mAMgavAmAM bAkI na rAkho. emane Ape che tyAre joItuM nathI ne tamane bhUkha che paNa maLatuM nathI. lakSmIdevI kahe che tamAre sukha nathI joItuM? tyAre bhatRhari zuM kahe che -je citta aMtaryAmImAM lAgI gayuM ene pharI pAchA sukha sAhyabI ne bhega maLe to sukhanI tRSNAmAM mana lAgI jAya, bhagavAnamAM lAgeluM mana je saMsArasukha taraphe DhaLI paDe te upara janAruM mana nIce paTakAI jAya. mATe A godaDI sIvatAM sIvatAM bhagavAnamAM huM tallIna banyo chuM te zA mATe sukhanI eSaNAmAM manane javA dauM? paisA ane sukha Ave che paNa enI sAthe azAMti laIne Ave che. mAre evI azAMti joItI nathI, mArI A phATalI godaDI sArI che. kiMmatI gadaDIne kaI cora lUMTI jaze ane mArI A phATITI gadaDIne kaI levA na Ave. keIne enI IcchA paNa na thAya. ene mATe ragaDA-jhaghaDA kAMI nahi. saMsAranA sukha karatAM tyAganuM sukha anaMtagaNuM che. A saMsAramAM te jayAM saMpatti che tyAM vipatti paNa ubhelI che. jyAM mArApaNAnI mamatA che tyAM mata DekIyA karI rahyuM che. jyAM saMga che tyAM viyoga che. AvA sukhamAM zA mATe lalacAvuM joIe! chevaTe bhatRhari kahe che ke he lakSmIjI! tArA ApelA bhautika sAdhanamAM sukhanI pAchaLa dukha bharyuM che. jyAre AtmAnA svarUpamAM prabhumaya banatA je AnaMda Ave che te AnaMda bhegamAM nathI Avato. chevaTe lakSmIdevI namIne cAlI gaI. - jJAnI puruSe kahe che bane teTalI Asakti ochI kare. saMsArane rAga cheDe. eka vakhata rAga chUTaze te mahAna AnaMda Avaze ane rAga nahi chUTe to kSaNe kSaNe duHkha thaze. jeTale rAga vadhAre teTaluM rUdana vadhAre. eka vakhatano prasaMga che. rAga e saMsAranI aNa che? - gautamI nAmanI eka mAlaNa bAI enA doDha varSanA vahAlasoyA bALakane laIne pula vINavA bagIcAmAM gaI. te divase caMpAnagarInA medAnamAM meLa hato. dUradUrathI loke tyAM AvatA hatA. pula vecavAne sonerI samaya hato. A divasa varSamAM eka vakhata Avato hato. dIkarAne eka jagyAe sUvADI e bagIcAmAM pulo cuMTavA lAgI. eTalAmAM najIkanA choDavAmAMthI bhayaMkara jherI nAga AvI zaitamInA dIkarAne DaMkha Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 : zAradA saritA daI cAlyA gaye. bALakanA mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI. cIsa sAMbhaLIne te doDatI AvI. chokarAnA zarIramAM haLAhaLa jhera vyApI gayuM ne prANa uDI gayA. bAIe pula phagAvI dIdhA pula samA pitAnA komaLa bAluDAne paMpALavA lAgI chAtI sAthe cAMpavA lAgI. beTA! eka vakhata bola. tuM kema mArA sAmuM jotuM nathI? poka mUkIne raDavA lAgI. mAtAne dIkarA pratye keTalI mamatA hoya che paNa dIkare moTe thatAM mAtAnA heta vIsarI jAya che. mAtA bhInAmAM sUI dIkarAne kerAmAM sUvADe che. pite bhUkha veThI bALakane khavaDAve che. pite phATayAtUTyA kapaDA paherI putrane sArA kapaDA paherAve che. diIkarA upara mAtAnI AzAnA minArA hoya che. A mAtAnA lADIlAne jIvanadIpaka bujhAI gayo hato. enI AzAnA minAra tUTI gayA hatA. ene khUba AghAta lAge. dIkarAnI atyaMta mamatAne kAraNe pAgala banI gaI. dIkarAnA mRta kalevarane uMcakIne maMtravAdIo pAse jaIne bolavA lAgI. he maMtravAdIo! je tamArA maMtrane prabhAva hoya te mArA vhAlasoyAne sAjo kare. deva devIonI mAnyatA mAnI. vaida ne DokaTare pAse jaIne kahevA lAgI. he de! je tame sAcA vaide ne DokaTara he te mArA dIkarAnuM jhera utArI bolato cAlato karI Ape. jyotiSIo pAse jaIne kahevA lAgI che tiSIo ! tamAruM jJAna sAcuM hoya te joI de ke mArA dIkarAnA graha kevA cAle che? e kema bolato ke hAla cAlato nathI. paNa kaI kaMI javAba ApatuM nathI. cAra cAra divasanA vahANa vAyA. mRta kalevaramAMthI durgadha chUTavA lAgI. paNa mAtAnI mamatA kevI che! ene dUrgadha paNa nathI AvatI. bALakane uMcakIne galIe ne cauTe cauTe pharavA lAgI. leke ene kahevA lAgyA. gaumatI ! tAre dIkare marI gayuM che. enI nasenasamAM jhera prasarI gayuM che. tyAre A ene gamatuM nahi ne kahetI ke mAre dIkare marI gaye nathI. e te jIvato che. tamAro dIkaro marI gaye haze. gaMdhAtuM kalevara laIne phare che. eTale loke enA upara khUba gusso karatA hatA. khIjavatA hatA. lokonA trAsathI e gaumatI kaMTALI nirAza thaIne jaMgalamAM cAlI gaI. ghaNu mANase bolatAM bolatA jaMgalamAM jaI rahyA che ke caMpAnagarInA medAnamAM eka mahAtmA AvyA che. emanI vANImAM maDadAne jIvate karavAne jAdu che. A sAMbhaLI gautamInA pagamAM jema AvyuM. enA hRdayamAM AzAnA aMkura phUTayA. ane jyAM mahAtmA buddha utaryA hatA tyAM AvI. vyAkhyAna sAMbhaLavA sabhAmAM beThelA mANasoe tene aTakAvatA kahyuM ke A gaMdhAtA kalevarane laIne kayAM cAlI jAya che? ahIM ubhI rahe. A samaye mahAtmA budhe joyuM. gautamIne joI emanA dilamAM karUNA AvI. emaNe kahyuM A kaI duHkhI strI che. ene AgaLa AvavA de. ahIM tene prakAza maLaze ane tenuM jIvana jhaLahaLaze. buddha bhagavAnanI rajA maLI pachI ene koNa aTakAvI Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 231 zake? bAI AgaLa gaI ne mahAtmA buddhanA caraNamAM pitAne putra mUkI hAtha joDIne kahyuM-prabhu! Apa evI saMjIvanInuM pAna karAve jethI mAre ekane eka vahAle dIkaro sAjo thaI jAya. buddha kahe che mAtA ! zAMti rAkha. tAro dIkaro sAjo thaI jaze paNa tAre eka kAma karavuM paDaze. tyAre kahe che mAro dIkare sAjo thato hoya te Apa je kaheze te karavA taiyAra chuM. tyAre mahAtmA buddha kahe che jenA gharamAM keInuM mRtyu na thayuM hoya tyAMthI eka muThThI bharIne sarasava lAvI Apa. gautamI rAjI rAjI thaI gaI ne deDatI gAmamAM gaI. moTI meTI havelIo pAse jaIne bhIkha mAMgavA lAgI ke he zeTha zrImata! huM tamArA ba raNe bhikSA levA AvI chuM. mArA dIkarA mATe bhikSA Apaze. tyAre badhA loko kahe che bahena ! je tAro dIkaro sAjo thato hoya te hIrA, mANeka, motI, sonuM, cAMdI je joIe te laI jA. tyAre kahe che mAre e kaMI nathI joItuM. mAre te phakta eka muThThI sarasava joIe che. tyAre kahe che mAre ghera sarasava to ghaNuM che. mukI te zuM pAMca zera ApuM tyAre kahe che paNa tamArA gharamAM keInuM mRtyu thayuM che? tyAre AMkhamAM AMsu sAratA keI kahe che he gautamI ! haju cha mahinA pahelAM mAre vIsa varSano dIkaro gujarI gayela che. keI kahe mAre yuvAna pati gujarI gayA che. koI kahe mArI patnI gujarI gaI che. A saMsAramAM sau keIne eka divasa javAnuM che. A saMsAra musApharakhAnuM che. keI kayAMthI ke kyAMthI eka vRkSanI DALe, paMkhIDA sahuM AvI beThA koI DALe kaI mALe, prabhAtanA pacaraMgI raMge jAtA sahu vIkharAI jAtA sahu vIkharAIA. A jagapaMkhIno meLe sone eka divasa javAnuM che. tuM zA mATe ATale kalpAMta kare che. gautamI mahelAta AgaLathI pAchI pharIne jhuMpaDA tarapha gaI. tyAMthI paNa tene eka muThThIbhara sarasava na maLyA. evuM eka paNa ghara na hatuM ke jyAM koInuM mRtyu thayuM na hoya. chevaTe nirAza thaI gotamI pachI pharIne mahAtmA buddha pAse AvIne kahe che huM AkhA gAmamAM gheraghera pharI paNa eka paNa evuM ghara nathI ke jyAM keInuM mRtyu thayuM na hoya. tyAre budhe kahyuM ke autamI! tuM vicAra kara. je badhAnA gharamAM koI ne koI maraNa pAmyuM che te tuM bAkI kevI rIte rahI zake? A to jagatane niyama che ke jene janma che tenuM eka divasa avazya mRtyu che. je phUla khIle che te avazya karamAya che ane sUrya uge che te AthamyA vinA raheto nathI. janma lIdhA pachI kaI vicAra kare ke mAre maravuM nathI to traNa kALamAM na bane. kALanuM cakra jagatane badhA prANIo upara pharatuM rahe che. jagatanI koI paNa zakti tene aTakAvI zakatI nathI. te rIte tArA putrane kALa upADI gayo ane mane Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 232 zAradA saritA eka divasa A rIte javAnuM che te zA mATe ATalo kalpAMta kare che. A uttama mAnavajanmamAM kaMika zubha kAryo karI le jethI tAruM jIvana ujjavaLa bane. mahAtmA buddhanA upadezathI caitamInuM mana sthira banI gayuM. putranI mamatA chUTI gaI ane putranA mRta kalevaranI aMtima kriyA karIne mahAtmA buddha pAse jaI bauddhadharmanI dIkSA aMgIkAra karI. bhagavAna mahAvIra svAmInA upadezathI jamAlikumAranA aMtaranA dvAra khulI gayA ane tenA mAtA pitA pAse dIkSAnI AjJA levA mATe gayA. prabhunI pAsethI nIkaLI sIdhA mAtAnA mahele gayA. ane mAtApitAne vaMdana karI jaya he....vijaya he...Adi zabdathI vadhAvIne ubho rahyo. enA mukha upara vairAgyanA teja jhaLakI uThayA che. mAtapitAne kahe che he mAta pitA! huM bhagavAnanA darzana karavA gaye hatuM. A sAMbhaLI mAtAnA uramAM AnaMda ubharAye. ahe! huM keTalI bhAgyavAna chuM. jenA gharamAM vaibhavanI choLo uchaLe che. tarUNIonA nRtyagAna cAle che. A badhuM choDIne he beTA! tuM bhagavAnanA darzana karavA gayo. mAtA putrane bheTI paDI. tyAre AgaLa vadhatAM jamAlikumAra kahe che he mAtA pitA! prabhunA darzana karIne meM prabhunI vANI sAMbhaLI. mane khUba AnaMda thaye. putranA ekeka zabdo sAMbhaLIne mAtA-pitAne khUba AnaMda thayo. have jamAlikumAra AgaLa zuM kaheze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - mANasa badhethI chaTakabArI meLavIne chaTakI jAya che paNa karma AgaLathI chaTakI zakatuM nathI. "rANIne svapna AvyuM" - jyaranagaramAM purUSadatta rAjA ane zrIkAMtA mahArANI che. e rAjA-rANI varga jevA sukha bhogavI rahyA che. e sukha bhogavatAM rANI garbhavaMtI bane che. te rAtrIe rANIe eka suzobhita siMhane pitAnA mukhamAM praveza karatA svapnamAM joye. svapna kayAre Ave che? mANasa bhara uMghamAM hoya tyAre svapna na Ave paNa kaMIka uMghatA ne kaMIka jAgatA evI avasthAmAM svapna Ave che. AvuM uttama svapna joyA pachI uMghAya nahi, je ughe te bIjuM svapna Ave te pahelA svapnanuM phaLa naSTa thaI jAya. uttama svapna kene kahevAya? be bhujAthI moTo samudra tarI gayA. te A mahAna uttama svapna che. jene AvuM svapna Ave te kSe jAya. A zrIkAMtA rANIne evuM svapna AvyuM ke potAnA mukhamAM siMhane praveza karate jo. pachI eNe rAtri dharmadhyAnamAM pasAra karI ane savAramAM uThIne patinA zayanagRhamAM jaIne vAta karI ke Aje mane AvuM svapna AvyuM che. A uparathI sAbita thAya che ke AgaLanA mANasenA sUvAnA rUma paNa alaga alaga hatA. Aje te ekeka rUmamAM be palaMga joInTa hoya. A joIne tamArA bALakomAM kevA saMskAra paDaze. purUSadA rAjA kahe che devI! tamArI kukhe eka pratApI putrane janma thaze. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 233 rANIne khUba AnaMda thayo. traNa mAsa thayA tyAM rANIne sArA ne pavitra dehada utpanna thavA lAgyA. mAre saMtanA darzana karavA javuM che. upavAsa kare che. dAna ApavuM che. rAjA rANunA dehada pUrA karAve che. A rIte dharmadhyAnamAM khUba AnaMdapUrvaka savAnava mAsa pUrNa thayA. siMhakumArane janma caMdrane udaya jema pRthvI upara prakAza pAthare che tema bhAgyazALI AtmAonI sarva avasthA paropakAra mATe hoya che. dharmadhyAnamAM rakata rahelI ane paropakAra karanArI evI pavitra zrIkAMtA mahArANIe eka zubha divase savAnava mAsa pUrNa thatAM eka sukamaLa ane svarUpavAna putrane janma Apyo. zubhaMkarikA nAmanI dAsIe rAjAne putrajanmanI vadhAmaNI ApI. rAjAe khUba dAna ApI dAsIne saMtuSTa karI. AkhA gAmamAM toraNa baMdhAvyA. maMgalavAjiMtro vagaDAvyA. garIbone dAna ApyuM. kedIone chUTA karyA. A rIte putranA janmane utsava suMdara rIte ujavyuM. mAtAe svapnamAM siMha je hovAthI putranuM nAma siMhakumAra pADayuM. A siMhakumAra guNasena rAjAne jIva je devalekamAM gayo hato tyAMthI AyuSya pUrNa karI zrIkAMtA rANanI kuMkhe utpanna thaye che. siMhakumAranA janma pachI rAjyamAM AnaMda AnaMda vartAI rahyo che. e pUrve dharmanI khUba ArAdhanA karIne Avyo hato eTale mAtAnA garbhamAM AvyuM tyArathI mAtAne dhamanA dehada utpanna thayA kaMIka evA jIva garbhamAM Ave che to enI mAtAne ghauM vINatA kAMkarA khAvAnuM mana thAya che. jyAre puNyavAna je gharamAM janme to kusaMpa hoya te saMpa thaI jAya. ane pApI jI Ave to saMpa hoya tyAM kusaMpa ne jhaghaDA thaI jAya. A siMhakumAranA janma pachI rAjyamAM zAMti varte che. e raDate chAne na rahe tyAre upAzraye laI jAya to chAne rahI jato. khUba uttama lakSaNethI yukta ha. kahevata che ne ke putranA lakSaNa pAraNAmAM ne vahunA lakSaNa bAraNAmAM. - eka bajakumAranuM dRSTAMta che. e vrajakumAra mAtAnA garbhamAM hatA. tyAre enA bApane dIkSA levAnuM mana thayuM. patnIne kahe che tuM mane rajA Apa te dIkSA lauM. patnI kahe che huM Apane AjJA ApuM paNa mane traNa mAsa thayA che. A samaye tame dIkSA le te pAchaLa mAruM zuM thAya? putrane janma thAya pachI dIkSA leje. A patnIe ekadama rajA kema ApI? aMdara rahelo garbhano jIva khUba pavitra hato. bALakane janma thayA pachI daza divase enA patie dIkSA lIdhI. jyAM enA patie dIkSA lIdhI tyAM pelo bALaka khUba raDavA lAgyA. kaI rIte chAne na rahe. enI mAtA te kaMTALI gaI. eno bApa te sAdhu banI gaye. hAjara hatA te hIMcake nAMkhata ne! huM herAna thAuM chuM have zuM karavuM? kaMTALI gaI. A bALakanuM nAma vrajakumAra pADayuM hatuM. Ama karatAM Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 zAradA saritA cha mahinA thayA tyAre e sAdhu gAmamAM AvyA. A strI bALakathI kaMTALI gaI hatI. khabara paDI ke gAmamAM AvyA che. eTale bALakane laIne upAzraye gaI ane enA pati je sAdhu banI gayA hatA temanA meLAmAM nAMkhIne kahe che ke, A tamAre putra saMbhALo. huM te kaMTALI gaI. sAdhu gabharAyA ...zuM karavu-emanA gurU kahe che bhale nAMkhI gaI. ciMtA na karaze. have banyuM evuM ke chokarAne sAdhunA khaLAmAM nAMkhe ke raDato baMdha thaI gayo. ' moTA gurUe saMghapatine bolAvI vAta karI ke AvI vAta banI che. A bALakanI javAbadArI koNa le che? cAra-pAMca zrAvikA bahenoe e bALakanI javAbadArI levAnuM nakkI karyuM. bALakane ghera laI gayA. ene navarAvI dUdha pAIne upAzraye lAvI nAnI gaMdaDI pAtharIne sUvADe. badhA saMte svAdhyAya karevAMcana kare. A badhuM sAMbhaLIne A bALaka badhuM zIkhI gaye. Ama karatAM pAMca varSane thaye tyAre zAstro moDhe bolavA lAgyo. gurUe jANyuM ke khUba pratApI purUSa thaze. enI mAtAne khabara paDI ke mAre dIkare Avo hoMziyAra thaI gayA che. eTale doDatI AvIne mahArAjane kahe che mane mAre chokare pAcho ApI de. tyAre mahArAja kahe che bahena! have na maLe. tuM te pheMkIne cAlI gaI hatI. amane ApI dIdhuM che. eTale eNe korTamAM phariyAda karI. nyAyAdhIza kahe traNa divasa pachI cakade thaze. amane pUrI tapAsa karavA de. tapAsa karatAM khabara paDI ke bAI te sAdhunA khoLAmAM pheMkI AvI che. paNa bAI to kahe che mAro dIkare che. mane ja maLavo joIe. tyAre nyAyAdhIza kahe che bahena! tame tyAM cAle. eka bAju bALakane game tevA sArA kapaDA laIne tame ubhA rahejo ne eka bAju sAdhu mahArAja ubhA raheze. jenI tarapha DhaLe tene bALaka ema nyAya karIzuM. bALakane lalacAvavA mATe sArA sArA ramakaDA laIne AvI. eka bAju ramakaDA mUkIne ubhI rahI. ahIM sAdhune ghera te ramakaDA na hoya. eTale mahArAje nAnA nAnA pAtarA, jhebI ne gucacho mUkayA che. bALakane lAvIne nyAyAdhIza kahe che beTA ! tane A bemAM zuM game? tyAre bALake jhebImAM pAtarA mUkIne hAthamAM lIdhA. gucho lIdhe, meDhe muhapatti bAMdhIne kUdavA lAge. A mane bahu game che. eTale nyAyAdhIza kahe che bahena ! A bALakane tuM arpaNa karI cUkI chuM ane ene paNa A game che. mATe emane bALaka che. TUMkamAM kahevAne Azaya e che ke putranA lakSaNa pAraNAmAM parakhAI jAya che. A siMhakumAra paNa bALapaNathI pratApI che. bALapaNathI enA lakSaNa parakhAya che. guNasena rAjA te devabhava pUre karIne siMhakumAra tarIke janmyA che. have agnizama kayAM janma leze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 235 vyAkhyAna . 32 zrAvaNa suda 12 ne zukravAra tA. 10-8-73 mahA karUNAvaMta bhagavate jagatanA jIvonA kalyANane arthe dvAdazAMgI sUtranI prarUpaNa karI. bhagavatI sUtramAM jamAvikumArane adhikAra cAle che. ene rAjasukha zULa jevA lAgyA. bhagavaMte kahyuM che ke saMsAranA sukhe kevA che ! khaNamittasukkhA bahukAladukkhA, pagAmadukkhA annigaamsukkhaa| saMsAra mokkhassa vipakkhabhUyA, khANIaNatthANau kAmabhogA // utta. sU. a. 14, gAthA 13 saMsAranA alpasukhanI pAchaLa keTaluM duHkha che ! kaI divasa vicAra kare che ke pAchaLathI AnuM pariNAma zuM Avaze? bhagavAna kahe che ke jIvAtmAo! viSayasukha bhogavatAM pahelAM kadI vicAra karyo che ke AnuM pariNAma kevuM viSama Avaze? aDhAra pApasthAnakamAM rapa rahuM chuM tenA kaDavA phaLa mAre kevA bhogavavA paDaze ! dareka kArya karatAM jIvane vicAra ke joIe ke huM pAgala banIne pApamaya saMsAranA sukhamAM rapa rahuM chuM, paNa jyAre ene karUNa aMjAma Avaze ne karmo bhogavavA paDaze tyAre mAruM zuM thaze ? ahA hA...alpasukhanI pAchaLa mahAna duHkhonI hAramALA sarjAyelI che. mATe je AtmAo A saMsAra choDIne saMyamI banI gayA che tene hajAre vakhata dhanyavAda che. mArA keTIkeTI vaMdana che. huM mArA cAritra mohanIya karmanA udayathI purUSArtha karavA chatAM saMyama laI zakatA nathI paNa cheDayA vinA saMsArathI chUTakAra nathI. aDhAra pApasthAnaka mane dUrgatImAM laI janAra che. ene choDavA jevA che. saMsAramAM rahevA chatAM kSaNe kSaNe jene pApane bhaya lAge che te vairAgI che. namirAjarSi saMsAra choDatAM pahelA RSi kema kahevAyA? tenuM kAraNa e che ke saMsAramAM rahevA chatAM anAsakta bhAvathI rahetA hatAM. emane saMsAranI mamatA na hatI. - je jIvone saMsAranI mamatA hoya che te kaI vakhata utare che paNa mamatA karatAM mamatuM kharAba che. mamatva eTale kadAgraha. pote pakaDeluM khoTuM hovA chatAM, jANavA chatAM mUke nahi. patnI, dhana, putra, gharabAra A badhAne tyAga kare sahela che paNa pakaDAI gayelA mamatvano tyAga kare muzkela che. ahIM jene adhikAra cAle che te jamAlikumAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLatA mamatAnA baMdhane kSaNavAramAM toDI nAMkhyA. paNa Aja adhikAramAM jamAlikumAra sAdhu banyA pachI chelle temanA jIvanane ItihAsa Avaze. je je mamatva temanA jIvanamAM keTaluM nukazAna karaze te AgaLa Avaze. Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 zAradA saritA bhagavAna kahe che. huM AtmAe! mamatAvALA kayAreka chUTI zakaze ne sAdhu banI zakaze paNa mamatvavALA kadI sAdhu banI zakaze nahi. aDhAra pApasthAnakamAM sattarane majabUta karanAra jo koi hAya to te aDhArasu mithyAdarzana zalya che. 17 pApasthAnakane sevanArA haju samajaze paNa aDhAramA pApasthAnakavALA nahi samaje. ane pAparUpI hIranI gAMThane mamatvarUpI telamAM nAMkhIne majabUta kare che. mahAna purUSAnA samajAvavA chatAM samajatA nathI, saMsAra che!DatA nathI. ane je cheDe che tenI niMdA kare che. A pApa jIvane adhetimAM laI jAya che mATe bhagavAna kahe che ke samajI le ke jo jIvanamAM me!ha ane mamatA bharI haze teA jIvana jheranA kaTArA jevuM banaze. jamAlikumArane vairAgyanA raMga lAgyA che. eka dhaDAke saMsAra choDavA taiyAra thayA che. sAcA zUravIra siMhaNanA jAyA siMha hatA. siMhaNanuM nAnuM ac paNa kAithI khIve nahi. eka vakhata eka si MhaNanuM kharco jaMgalamAM AmathI tema pharI rahyuM hatuM. tyAM teNe sAmethI bhAlA-talavAra ne adukathI sajja thayelu meTu sainya AvatA dekhyu eTale siMhanuM baccu gabharAi gayuM. ene lAgyuM ke A badhA mane mAravA Ave che eTale jaladI guphrAmAM pesI gayuM ne enI mAtAnI geAdamAM lapAine beThuM ne tharathara dhrujavA lAgyuM. tyAre siMhaNa vicAra karava! lAgI ke siMhaNanuM accuM' kadI DarapeAka na hAya ane A mAruM baccuM Aje kema bhayabhIta manyuM che. dhrUjatA peAtAnA baccAne pUchyuM beTA ! tAre DaravAnuM hAya? tu ATalA badhA bhayabhIta kema anI gayA che? tyAre kharco kahe che mA! tu bahAra jaine jo teA kharI keTalA badhA mAsA mane mAravA mATe bhAlA-talavAra ne khadukA laine Ave che. tyAre siMhaNa kahe che beTA ! e tane ke mane mAravA nathI AvatA paNa enA jAtibhAine mAravA mATe jAya che. eka dezanu lazkara khIjA dezanA lazkarane mAre che. eka dharmanA mANasA khIjA dharmanA mANaseA upara tUTI paDe che. A jagatamAM jyAM jue tyAM zAne mATe ragaDAjhagaDA cAle che ? khettaM vatthu hiraNNaM ca pasavo dAsa porusaM / jamInanA TukaDA mATe, parigraha mATe deza deza laDe che ne hajAre mANasAnA khUna kare che. siMhanuM baccuM kahe che hai mAtA! e lAko emanA jAtibhAIne mAravA jAya che. ApaNe te ApaNI jAtinA eka paNa bhAIne mAratA nathI. zuM eka dezathI khIjA dezanA mANaseAnA rItiravAjo ne raheNIkaraNI judI, bhASA ne veza juThThA eTale emane mArI nAkhavAnA? tyAre siMhaNa kaDe che bhASA ne veza game teTalA judA hAya paNa mAnavanI jAti judI nathI. jAtithI teA mAnava sarakhA haiAya che. rItarivAjo ne mAnyatAo tathA peAtAnApaNAnI mamatvanI jhALa lAgI rahI che te mATe mAre che. tethI Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 237 te mAnava nathI paNa dAnava che. e leAkeAne mana mAnavatA karatAM mAnyatAnI mahattA vadhAre hAya che. jo mAnavatAnI kiMmata Ata teA ATalA lazkarA, ATalA hathiyAro, aNuprema ne hAiDrojana AMkha adhAnI zeAdha zA mATe thaI? navA navA zastranI zeAdha zA mATe thaI? Aje e navIna zeAdha mATe akho rUpiyA kharcAi rahyA che. jo mAnavane mana mAnava ane mAnavatAnI kiMmata haiAta te A badhuM bane kharuM? jyAM sudhI sahanazIlatA nahi Ave, ekbIjAnA vicArane snehathI sahana karavAnI ane ekbIjAnI mAnyatAone samajavAnI ekatrIjAmAM tAkAta nahi Ave tyAM sudhI mAnava zAMti nahi pAme ane sukhI paNa nahi thAya. parigrahane mATe AjaneA mAnava mAnavajAtane na zAbhe tevA pApanI pravRttio kare che. sagA bhAi-bhAinuM khUna karAvatAM pAchA nathI paDatA. pApa!cAranuM sevana karI parigraDanA pATale bhege! kaye. paNa aMte mUkIne javAnuM che. jevA zuma zubha kame AMdhyA haze te sAthe AvavAnA che. chatAM lakSmInI mamatA chUTe che? samaju AtmAe ene choDIne cAlyA gayA tyAre tame ene meLavavA prayatna kare che. diva!LInA divase navA ceApaDAmAM tame zu lakhe che? "dhannA zAlibhadranI Rddhi ho." Avu tame zA mATe lakheA che? e samayamAM dhannAjI ane zAlibhadrajI jeve mahAna abajopati mammaNa zeTha thayA hatA. te paNa mammaNa zeThanI Rddhi hAjo evu kema nathI lakhatA ? tame khUba buddhipUrvaka lakhyuM che ne! mANasa pAse saMpatti game teTalI hAya ne ene bhegavatA hAya paNa enA manamAM bhava pratyeAnA kheDha hAya ne meAkSanI abhijJASA hAya eTaluM ja nahi paNa mekSa meLavavA mATe saravaratIpaNuM aMgIkAra karavuM paDaze ema jene dRDha zraddhA che chatAM anivAryuM saMcegAmAM saMsAramAM rahevuM paDe te AjIvikA mATe paisAnI jarUra paDe che eTale zrAvaka sa Mpatti te mAMge paNa mammaNa zeThanI saMpatti kadI na mAMge kAraNa ke e zrAvake samaje che ke parigrahanI atyaMta mUrchAnA kAraNe mammaNa zeTha marIne sAtamI narake gayA mATe amAre evI lakSmI na joie. enA karatAM garIbAi sArI dhannA ne zAlibhadranI Rddhi te kAi judI ja hatI. emanI pAse abajonI saMpatti hatI. paNa emAM tee khUMcI gayA nahi ane pavAramAM tyAga karI sAdhu banI gayA. madhue 1 tamArI bhAvanA evI hAvI joie ke kayAre saMsAra cheADI saMyamI khanuM tame pannA zAlibhadranI Rddhi te mAMge che paNa emaNe ate asthira ne nAzavaMta samajI vaibhavane tyAga karyAM hatA, te! tame zuM karaze ? tenA vicAra karo. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLIne mAtA pitAnA mahele gayA. mAtApitAne vaMdana karI jaya hA-vijaya he, ema khelIne hAtha joDIne ubhA rahyA ne kahyuM ke mAtA! Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 238 zAradA saritA huM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA darzana karavA gayA hatA. A sAMbhaLI mAtAnA rAmezame ha thayA. AgaLa kahe che he mAtA ! meM prabhunI vANI sAMbhaLI tyAM te| mAtAnA rUMvADA khaDA thaI gayA. aheA dIkarA ! tane dhanya che ema kahIne vahAlathI mAtA jamAvikumAranA mAthe hAtha pheravavA lAgI. mAtAne putra pratye keTaluM vAtsalya hAya che ane dIkarAne paNa enI mAtA kevI vahAlI hAya che! 4 nAmadevanI mAtA pratyenI bhakti nAmadeva mAtAne khUba vahAlA hatA. eka vakhata nAmadevanI mAtAne sakhta tA va AbyA. tAvathI zarIra leADhA jevuM pIkhI gayuM che. paNa A nAnakaDI nAmadeva mAtAnI bAjumAM jaIne sUI jatA. kayAMya bahAra jatA nahi. tAvathI mAtAnuM zarIra azakata thaI gayuM che, zarIra dhIkhI che. paNa mAtA vahAlathI nAmadevanA mAthe hAtha pheravatI. mAtAne pANI pIvuM hAya teA pa! eTale tyAM nAmadeva pANI hAjara karaztA. khUba sevA karatA anemAtAne khimAra joI prabhune prArthanA karatA huM mArA prabhu ! mArI mAtAne tuM jaldI sAjI karI de. mArI mAtAne tAva ApyA tenA karatAM mane ApavA hatA ne! mAtAnI khakhara kADhavA sagAvahAlA badhA AvavA lAgyA ane gharagaththu davAo khattAvA lAgyA. keAI je kahe te badhA IlAjo nAmadeva karatA paNa kai rIte enI mAtAne tAva utaryA nahi. tyAre koie kahyuM ke amuka vanaspatinA lAkaDAnI chAlanI dhUNI kare teA parasevA vATe madhe tAva maha!ra nIkaLI jaze. eTale nAnakaDA nAmadeva tA nAnakaMDI kuhADI laine jaMgalamAM upaDayA ne jhADa upara caDhI te vRkSanI chAla kApavA mAMDI. paNa enuM hRdaya karUNAthI chalakAtuM hatuM. te koIne duHkha thAya tevu nahotA karatA. jhADa upara kuhAhInA be traNa ghA karyA tethI chAla teA ukhaDI paNa a MdarathI pANI vahevA lAgyuM. A joi nAmadeva vicAramAM paDayA ahA ! ApaNane sheja kaiM vAge che teA keTalI pIDA thAya che? jyAre meM A vRkSa upara kuhADInA ghA karI enI chAla ukhADI nAMkhI ene keTaluM duHkha thatuM haze ? tArI cAmaDI kAi utArI nAMkhe te tane kevI pIDA thAya ? A vicAre enI AMkhamAM AMsu AvI gayA, paNa mAtA tAvathI pIDAtI hatI eTale jaldI chAla laIne ghera AvyA ne mAtAne khaTalAmAM sUvADI dhUNI karI. samaya jatAM mAtAne tAva utarI gayA. mA sAjI thai ene ene Anada thayA paNa pelA jhADane kuhADInA ghA karyo ne pANI vadhuM enu duHkha dilamAMthI jatuM nathI. gheADA divasa pachI enI mAtA nAmadevanuM nAnakaDu dheAtIyu' zvetI hatI tyAM ekama bUma pADIne kaheche. eTA nAmadeva ! tArI dhotI ATalI badhI leAhIvALI kema che ? beTA, tane kaMIMva gyuM teA nathIne ? nAmadevane kahevAnI IcchA na hatI paNa mAtAnA atyaMta AgrahathI kahevAnI pharaka paDI eTale kahe che A ! tu mAMdI hatI tyAre huM tArA mATe jhADanI chAla kApavA mATe gayA hatA, me Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 239 jhADa upara kuhADInA ghA karIne chAla ukhADI tyAre e thaDamAMthI pANInA jhAmA bahAra AvyA. e raDavA lAgyuM eTale ene kApavAthI kaI tA thayu hazene! ene kevI pIDA thai haze e jovA mATe meM mArI jAMgha upara kuhADInA ghA karyA hatA. putranA zabdo sAMbhaLatAM mAtA DheDIne bheTI paDI. dIkarAne khAthamAM laI lIdhe. dhanya che eTA ! tu khIjAne kevuM du:kha thayuM haze te jovA tArI jAdha upara kuhADA mA. bhagavAna kahe che. dareka jIvane sukha game che. "Atmavat sarvabhUteSu evI bhAvanA keLavA. jaina kuLamAM janmIne jaina kahAve che paNa kharekhara sAcA jaina koNa ? je jIvaya! pALe te jaina. khIjAne pIDa! thAya te mane thAya che ema samaje. mArA nimitte koine duHkha thAya tevuM vana mAre na karavu joIe. nAmadeva bhakate peAtAnI karUNA mUMgA vRkSe! sudhI pahAMcADI hatI. tame A karUNAnA dheAdha tame tamArA pAMca-sAta svadhamI baMdhuenI tana-mana-dhanathI sevA karIe tyAMsudhI te avazya pahoMcADajo. jamAlikumAre mAtA-pitAne jaya he....vijaya hA evA zabdothI vadhAvyA ane page lAgyA. kevI suMdara maryAdA ! hRdayane keve AdarabhAva! jyAM Ave vinaya ane AvI vartaNUka heAya tyAM nAnA-meTA pratye kevA premabhAva ne lAgaNI hAya ! pachI tyAM mana du:kha thavAnA prasaMga na Ave. hRdayamAM prazasta bhAveA bharyA hAya che tyAre vyavahAra sArA cAle che. hRdayamAM malIna bhAve bharyA hAya tyAre vyavahAra paNa evA cAle che. jamAlikuma!ra kahe che he mAtA pitA! meM Aje zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu pAse dharma sAMbhaLyeA che ane te dharma mane gamyA, mane tenA pratye zraddha! thai. jamAlikumAranA vacana sAMbhaLI mAtA-pitA kahe che "dhanne siLa tume khAyA / " he putra! tane dhanya che. tu Aje kRtArtha banyA che. tu mahAna puNyavAna che ke te bhagavAna mahAvIra svAmI pAse dharma sAMbhaLyeA, tane dharma gamyA, tane rUcyA ane te mAthe caDhAvyA. devAnupriyA ! ahIM jamAlikumAranA vacana ane mApitAnA javAkhe. ane khUba vicAravA jevA che. jamAline prabhunI vANI gamI, mAthe dharI ane tenA upara saceTa zraddha! karI tenAthI anata kALathI saMsAramAM paribhramaNa karatA jIvane aMdhakAramAMthI prakAzamAM AvavAnuM anya. jina vacana pratye AkarSaNa thavu, tahetu karIne mAthe caDha!vavu ane dilamAM e sAcuM che ema zraddhA thavI e badhe! prakAza che ane meAhane pANa ApanArA dhana-mAla-milkata-parivAra vigerenA ANu A badhA sukhanA hetue che ema zraddhA thavI te aMdhakAra che. jamAlikumAranA mAtApitA potAnA putra dharmane prakAza pAmyA tethI khuzI anubhavatA ene dhanyavAda Ape che. tamArA dIkarA-dIkarI zu pAme te! khuzI thAva? dharma pAme te ke meTI DIgrI meLave te ? A ane vAtane tame vicAra karaze! teA samajAze ke e AtmAo kayAM ne ApaNe haju kayAM mehanI aMdhArI Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240. zAradA saritA. galImAM bhamI rahyA chIe tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- siMhakumAra purUSadA rAjA ane mAtA zrIkAMtA mahArANIne ati priya che. te divase divase moTo thAya che. tenuM mana haMmezA dharmapravRtti tarapha AkarSAya che. purUSonI 72 kaLAmAM siMhakumAra nipuNa bane che, paNa tenA jIvanamAM dharmakaLA to mukhya hatI. kahyuM che ke"vA dhammA niri " sarva kaLAone dharmakaLA jIte che. jIvanamAM bhale bIjI badhI kaLAo hoya paNa eka dharmakaLA na hoya te jIvananI koI zebhA nathI. siMhakumAra badhI kaLAmAM pravINa thayA che ane barAbara yauvananA AMgaNe praveza karyo. siMhakumAranuM bagIcAmAM gamana ane kusumAvalinuM milana vasaMta Rtune samaya hato. eka divasa siMhakumAra tenA mitra sAthe bagIcAmAM pharavA mATe gayA. tyAM bagIcAmAM besIne paNa dharmanI vAta karI rahyA hatA. juo, bagIcAmAM pharavA gayA che, tyAM paNa dharmanI carcA vicAraNA karI rahyA che. A samaye e siMhakumAranA mAmA lakSmIkAMta mahAsAmaMtanI putrI paNa bagIcAnI zobhA nihALatI, Amatema pharatI pitAnI sakhIonI sAthe te bagIcAmAM pharI rahI che. pharatI pharatI jyAM siMhakumAra hatA tyAM thaIne pasAra thAya che. A samaye siMhakumAra ane kusumAvalinI daSTi eka thAya che ane eka bIjAne dekhIne khUba AnaMda thAya che. baMne vicAra kare che ApaNe baMnene sabaMdha thAya to sAruM. rajavADAmAM mAmA pheInA vare che eTale eka bIjAnA mananA vicAra jANIne temanI IcchAnusAra baMnenA lagna thAya che. siMhakumAra ane kusumAvalInA khUba dhAmadhUmapUrvaka lagna thAya che. siMhakumAra rAjyakAryamAM pravINa thAya che tyAre tenA mAbApa vicAra kare che ke ApaNe siMhakumAra mATe thaye che tethI ApaNe AtmakalyANa karIe. baMdhuo ! vicAra karo AgaLanA rAjAe kevA uttama hatAM. putra moTe thAya eTale rAjyane kArabhAra putrane seMpI saMyama letA hatA. kaMIka jIvo to evA bhAre kamI hoya che ke putre sAmethI kahe ke bApujI! tame amArA mATe ghaNuM karyuM che, have huM badhuM saMbhALI laIza. tame nirAMte dharmadhyAna kare tyAre kaheze ke tuM game teTaluM kare paNa mArA jevuM tuM na karI zake. A ke meha che! purUSada rAjAne dIkSA levAnI bhAvanA thaI te samaye tyAM dharmaghela nAmanA AcArya rAmAnugrAma vihAra karatAM padhAryA. temanI vANI sAMbhaLI saMsAra asAra lAge eTale siMhakumAra rAjyAbhiSeka karI purUSadattarAjA ane zrIkAMtA rANIe dIkSA lIdhI ane anukULa samaye teo vihAra karI gayA. have siMhakumAra rAjA banyA ne kusumAvalI mahArANuM banyA. siMhakumAra khUba suMdara rIte rAjaya calAvatA hatA. nyAya nIti ne pitAnI kaLAkezalyathI prajAne prema Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 241 jItI lIdhuM. prajA rAjAnA mukatakaMThe guNagAna kare che ane sau kahetA ke ApaNu rAjA te rAjA nahi paNa eka RSi jevA pavitra che. rAjavaibhavanA sukha bhegavavA chatA jarA paNa mamatA nathI. rAjArANuM rAjyanA sukha bhogavI rahyA che tyAM have zuM bane che - - kusumAvalI rANI rajanImeM, sarpasvapna lakha jAgI pApI jIva peTameM mere, keI AyA durbhAgI nyuM nyU garbha badai ura aMdara, cUM TU ciMtA lAgI che. zrotA tuma eka vakhata rAtre kusumAvalI rANI pitAnA zayanagRhamAM sUtA hatA. te samaye svapnAmAM teNe eka bhayaMkara puMphADA mArato jherI sarpa je ane ekadama jAgI gaI. sarpa joIne tharathara dhrujavA lAgI. enA hozakoza uDI gayA. e samajI gaI ke mane AvuM svapna AvyuM che mATe avazya tenuM phaLa maLaze. nakakI mArA peTamAM koI durbhAgI jIva AvIne utpanna thayo haze. sarSamAM be jAti che eka kALe jherI sarpa ne bIje sapheda sarpa. je sapheda sarpa je hota te sAruM svapna kahevAya paNa Ato kALo sarSa hato. AvuM kharAba svapna joIne rANu uMghI javA prayatna karavA lAgyA paNa uMgha AvatI nathI. sAruM svapna joIne uMghavuM na hoya to uMgha AvI jAya.ane kharAba svapna joIne uMghI javuM hoya to uMgha AvatI nathI. chAtI masaLIne svapna kADhI nAkhavA mathe che paNa aMdarathI nIkaLatuM nathI ane AvA kharAba svapnanI vAta rAjAne paNa karAya nahi. divase divase ciMtAmAM kusumAvalI rANI sUkAtI jAya che. vicAra kare che aho! huM kevI pApI chuM! mArA garbhamAM ke pApI jIva utpanna thayo che. jema sarpa karaDe ne mANasane nAza kare tema mArA garbhamAM je jIva AvIne utpanna thayela che te kharekhara mArA kuLane uccheda karanAre thaze, mane evA bhaNakArA vAge che. rANI khUba raDe che, zokamagna rahe che. pahelAM tene dharmadhyAna karavuM, dAna devuM gamatuM hatuM. paNa have kharAba kharAba vicAro Ave che. A badhuM aMdara rahelo garbhane jIva karAve che. rANI vicAra kare che ke game tema karIne A garbhanA jIvane naSTa karI dauM. te mATe ghaNuM upAye kare che. paNa evA pApI jenuM AyuSya nikAcIta hoya che. game teTalA prayatna karavA chatAM tuTatuM nathI. rANI khUba zokamagna udAsInapaNe rahe che have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 242 vyAkhyAna na-33 zAradA saritA zrAvaNa zuda 13 ne zanivAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ne bahena ! anaMta karUNuAnidhI zAsanapati bhagavate siddhAMtanI prarUpaNA karI. traNe kALe siddha thayelI vastu tenuM nAma siddhAMta. jIvanA mahAna sadbhAgya hAya, puNyAya hAya tA A vANI sAMbhaLavAneA suavasara prApta thAya. jyAre jIvAtmA e indriyamAM utpanna thayA tyAre kAyAne sukha maLyu. te IndriyamAM kAyA-mukhane nAsikA maLI. caurendriyamAM kAyA-mukha-nAsikAne AMkha maLI. pacendriyamAM Avye tyAre kAna maLyA. pAca indriomAM kAnanI kiMmata vadhAre che. kAnanuM mUlya samajo. AMkhe na joI zakanAra paNa kAne sAMmabIne svarUpane pAmI zake che. AtmasvarUpanI pichANu A mAnavabhavamAM thai zake che. ATalA mATe ApaNA jJAnI bhAgavatA kahe che ke vudde vahu mAnuse mave / mAnavabhava durlabha che. khaMdhue 1 janma e vabhAve sArA nahi chatAM jJAnIoe manuSyajanmane eTalA mATe sArA kahyA che ke e janma dvArA janmarahita banI zakAya che. jIvanane kiMmatI banAvA mATe mAnavajanmanI kiMmata samajo. janmanuM duHkha eTale zarIranu' duHkha, kAraNa ke siddha bhagavAne zarIra nathI teA kAI upAdhi nathI. ApaNe zarIra che. tethI badhI upAdhio che. enA para tamane prema che ke dveSa? prema hAya te| deha je mAMge te ApavAnuM mana thAya ne dveSa hAya te tenAthI chUTavAnuM mana thAya. indriyAnI gulAmImAMthI mukata khanavA mATe zarIra ane saMsAranI mamatA tyAgI saMyamamAge AvI jAva. A zarIrI avasthA pAmavAnu jene mana thatuM nathI tene janmamaraNanA pherA khazakha nathI lAgyA. e kharAba nahi lAge tyAM sudhI IndrionA viSayathI mukita meLavavAnuM mana nahi thAya ane tyAM sudhI jIvana sAruM nahi bane. pAMca indrionI gulAmI heADe. mahAna purUSA Indrione hukama kare che ke huM tamArA upayoga karIza paNa tame jyAM javA icchA che tyAM javA Iza nahi, samajo, indrio ApaNA upara kAbu rAkhe te mAnajo ke ulTI gaMgA vahI rahI che. saCjJa bhagavaMtanI vANI sAMbhaLI savaLI karavAne A amUlya avasara maLye che. galakArI vIranI vANI jANe a mR ta dhA re, jhIlI zake nA aMtara jenu eLe gaye| avatAra, jANe e te! mekSa pramANI evI mArA vIranI vANI...sukha che ceDuM, tA. 11-8-73 vIra prabhunI vANI bhava adhanane kApanArI che, zAzvata sukha apAvanArI che. paNa jenA aMtaramAM e vANI utarI nathI tenuM jIvana aMdhakAramaya che. jamAlikumArane bhagavAnanI vANI ataramAM utarI gaI ne saMsAra cheDavAnu mana thayuM. tame keTalI vAra Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 243 vitarAga vANI sAMbhaLI paNa aMtaramAM utarI che? roTalI khAIe ne bhUkha na maTe te roTalI khAdhI nathI. pANI pIe ne tarasa na chIpe te pANI pIdhuM nathI tema vItarAga vANI sAMbhaLIne saMsAra khAre na lAge te samajajo ke vItarAga vANI sAMbhaLI nathI. mokSaprApti mATe dIkSA jarUrI che chatAM tame dIkSA na laI zake te khera! paNa jIvanamAM e dharma apanAvo ke tamAruM jIvana sadAcArI bane. tamArI ADaza pADozamAM rahenArane paNa ema thAya ke jena dharma e ucca keTine dharma che. tamArUM ucca jIvana joI bIjA tenuM anukaraNa karI jena bane. ATaluM karazo to paNa mAnavajanma sArthaka banaze. eka gAmamAM eka jaina sukhI kuTuMba vasatuM hatuM. jenI rageragamAM jenA dharmanA saMskAronuM siMcana hatuM. e gharamAM keInI niMdA kuthalI nahi, ragaDAjhaghaDA nahi, anyAya ne anIti nahi. paradhana to emane mana paththara samAna hatuM. gharanA kAmakAjamAMthI nivRta thAya eTale sArA sAhityanuM vAMcana karavA besI jAya. e kuTuMbamAM nAnA-moTA darekanA jIvanamAM jena- jhaLakI uThayuM hatuM. enI pADozamAM eka brAhmaNa kuTuMba vasatuM hatuM. e jenanA saMskAronI asara brAhmaNa upara paDI. ekabIjAno sabaMdha khUba sAro hato, eTale vAraMvAra jenanA gharamAM AvatA jatA saMganI asara thaI. e brAhmaNa kuTuMba dhIme dhIme jena dharma pAmI gayuM. e brAhmaNane cAra putra hatA. e badhA zrAvakanI sAthe upAzraye jatAM. vyAkhyAna vANuM sAMbhaLatAM ane saMtane supAtre dAna ApatA. eka vakhata khUba jJAnI AcArya mahArAja gAmamAM padhAryA. temanI vANI khUba vairAgyathI bharelI hatI. A sAMbhaLI brAhmaNanA cAra putre upara tenI khUba sArI asara thaI. A cAra putromAM moTe putra 28 varSane hate, bIje 25 varSane, trIje 22 varSane ane ethe 19 varSano hato. - A cAreya bhAIoe saMta pAse ekeka pratyAkhyAna lIdhA. temAM saithI moTAe evI pratijJA karI ke mArA jIvanamAM game te prasaMga Ave paNa mAre sadAcAra na choDe. bIjAe evI pratijJA karI ke mane lAkhonI kamANI thatI hoya to paNa mAre hiMsAne baMdha kare nahi, trIjAe evI pratijJA karI ke mAre nisvArthabhAve potAnuM sukha jatuM karI bIjAnI sevA karavI. dharmanA mATe mAruM jIvana samarpaNa karavuM paDe te karI dauM e samarpaNa bhAva hatuM ane cothAe evI pratijJA karI ke game tevA saMyogomAM paNa mAre nIti ane pramANikatA choDavI nahi. eka vakhatanA saMta samAgame brAhmaNa kuTuMbanuM jIvana palaTAvI nAMkhyuM. tame keTalI vakhata vyAkhyAna sAMbhaLyuM jIvanamAM keTale palTa lAvyA? samaje, vyAkhyAna zuM cheH vyAkhyAna nahi yaha geliyA he regIke dI jAtI hai, khAnemeM kaDavI lagatI hai, paNa sArA rega miTAtI hai.' Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 244 zAradA saritA jinavANI e bhavaraga maTADanArI davA che. davA to theDI hoya enA kaMI kuMDA na hoya, nAnIzI bATalI hoya, bhale tenuM AcaraNa karavuM AkaruM lAgaze paNa yathArtha rIte je tenuM AcaraNa thaze te bhoga avazya nAbUda thaze ane mAnavabhava saphaLa banaze. A brAhmaNa kuTuMba upara tenI kevI suMdara asara thaI che. mAtA -pitA ane cAra putra e chanuM kuTuMba naMdanavana samAna zobhatuM hatuM. cAreya putro haju kuMvArA hatA. karmanI gati nyArI che. e kuTuMbamAM paNa paDachAyAnI jema duHkha pAchaLa ubheluM hatuM. eka vakhata e brAhmaNanI patnI bimAra paDI eTale potAnA cAreya putrane pAse bolAvIne kahyuM-mArA vhAlA dIkarAo ! atyAra sudhI huM khUba AnaMda ane saMtoSapUrvaka jIvana jIvI chuM. mane kaI vAtano harSa ke zaka rahyo nathI. phakata eka vAtanuM mArA dilamAM duHkha che ke mArA cAreya ratna samA, AMkhanI kIkI jevA ane saMpa paraNyA pachI tUTI na jAya ane tArA pita ne pAchaLathI duHkha jovAnuM na Ave tenI mane ciMtA thAya che mATe huM mArA saddaguNa putro ! pitAnI hayAtI sudhI te tame A svargasamAM vAtAvaraNane navapallavita rAkhajo ane tamArA pitAjInI zAMti-sukha ne dharma pArAyaNatAmAM jarA paNa uNapa na Ave tenI satata kALajI rAkhajo ne mArI kukhane sadA ujaLI rAkho. tame evuM jIvana jIvaje ke mArA marI gayA pachI paNa loko bole ke dhanya che emanI janetAne ! mArI kuMkhane vagovazo nahi ane evuM maghamaghatuM mAnavajIvana jIvaje ke enI maheMka prasarAya. cAritrazIla jIvananI kiMmata che. prANa vinAnA dehanI jema kiMmata nathI tema dharma ane cAritra vinAnA jIvananI paNa kiMmata nathI. mATe putra ! tame tamAruM jIvana ujajavaLa banAvaje. putro kahe che mAtA! tuM vizvAsa rAkha. tArA putra tAruM nAma dIpAvaze. mAtA saMtoSa pAmI paraloka prayANa karI gaI. mAtAnA javAthI cAre ya putrone tema ja tenA patine AghAta lAge. paNa e kuTuMba dharmanA uMDA saMskArane pAmeluM hatuM. eTale viSAdane paDade alpa samaya rahyo. mAtAno zeka visAre paDyA pachI eka divasa pitAe enA putrone kahyuM- he putra ! tamArA janmathI laI Aja sudhImAM tamArA jIvanamAM saddaguNa ane dhArmika saMskAranuM siMcana thayuM che, e joine tamArI mAtA saMtoSa ane AnaMdapUrvaka A phAnI duniyAne che.DIne cAlI gaI che. ane eka divasa mAre paNa vAre Avaze te vAta nakkI che. te te pahelAM huM tamArI parIkSA karavA IcchuM chuM. gharane badhe vahIvaTa ne riddhi-siddhine vArase kene saMpa te nakakI karI lauM. to tame cAreya putro tamArAmAM rahelA mahAna guNIyala AdazenI kasoTImAM pAra utarI batAvo to mane zAMti thAya. pachI A jIvanalIlA samApta thAya to mane ciMtA nahi. Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 245 putra kahe che pitAjI! Apa ciMtA na kare. samaya Avye ApoApa e joI zakaze. amane khAtrI che ke ame emAM pAra utarIzuM. temAM eka divasa evuM banyuM ke madharAtre brAhmaNanA makAnanuM dvAra keIe khakhaDAvyuM ane keI bAI karUNa svare rUdana karatI hoya te avAja saMbhaLAya. moTA putra jAgatuM hatuM tene thayuM atyAre bAraNuM kaNa khakhaDAvatuM haze? ane A keNa raDI rahyuM che? lAva jeuM ema karI dvAra kholyuM te eka sairyavAna yuvAna kayA bAraNamAM Dhagalo thaIne paDI che. moDhAmAMthI phINa nIkaLe che. AvI hAlatamAM paDelI yuvAna chokarIne joI brAhmaNanA putrane thayuM ke A kaI duHkhIyArI bAI che. mAnavamAtranI pharaja che ke zaraNe AvelAne sahAya karavI. megharatha rAjAe pArevAne zaraNuM ApyuM hatuM. eka pArevAne khAtara pitAnA prANanI paravA karI na hatI. tenA prabhAve te zAMtinAtha bhagavAna banyA te mAre A benanuM rakSaNa karavAno samaya Avye che zA mATe javA dauM? brAhmaNaputre pelI chokarIne uMcakIne tene rUmamAM sUvADI pANI chAMTayuM, pavana nAMkhe tethI te bhAnamAM Ave che tyAre kahe che bahena! tuM gabharAza nahi. paNa tane eka vAta pUchuM chuM ke tuM AvI yuvAna ane apsarA jevI svarUpavAna che. A madhyarAtrInA samaye kadI ekalI bahAra nIkaLe nahi ne tuM kema ekalI nIkaLI chuM ane ATalI badhI gabharAyelI ane AkuLa-vyAkuLa kema dekhAya che? tyAre chokarI khUba raDe che ne pachI kahe che mArA duHkhanI zuM vAta karUM? ahIMthI thoDe dUra sAmenA gAmamAM vasatA eka brAhmaNanI putrI chuM. mArA pitAne sArI evI jamIna hatI. paNa amArA gAmane mAmalatadAra khUba zeSaNanItivALo che. dhIme dhIme karIne mArA bApanI badhI jamIna paDAvI lIdhI ane amAruM ghara tadana khAlI karI nAkhyuM. mArI mAtA te mane nAnI mUkIne marI gaI che. jAgIradAre mArA bApane mAthe karaja caDhAvyuM ane karaja peTe mane laI javAnI mAMgaNI karI che. khUba dhamakI ApI che. mArA pitAjI khuba raDavA lAgyA. dukhita dile pitAe mane vAta karI. meM kahyuM pitAjI Apa raDaze nahi. mArA cAritranuM rakSaNa karavuM te mArA hAthanI vAta che. mArA caritrane kadI AMca AvavA nahi dauM. vakhata Avaze to mArI jIbha karaDIne marI jaIza. paNa mArUM zIyaLa lUMTAvA nahi dauM. e Aje rAtre mane levA AvavAnuM hatuM. mane khabara paDI eTale huM aMdhAruM thatAM gAma choDIne bhAgI chUTI chuM ane ahIM ApanA Azraye AvI che. ahIM AvIne khUba thAkI gaI tethI meM tamAruM bAraNuM khakhaDAvyuM ane jamIna para DhaLI paDI. brAhmaNa putra kahe che bahena! tuM bilakula gabharAIza nahi. tArI saMpUrNa javAbadArI ame saMbhALI laIzuM. tArA cAritranuM rakSaNa karIzuM. tAre vALa vAMke nahi thavA daIe. Ama kahI AzvAsana ApyuM tyAre brAhmaNanI putrI kahe che tame mane Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 246 zAradA saritA Azraya Apyo che to have barAbara Azraya Apaje. baMdhuo! ahIM jovAnuM eTaluM che ke ekAMta che, rAtrIne samaya che, soLe kaLAe khIlelI saudayavAna yuvati che. bhalabhalAne calAyamAna karI nAMkhe tevuM A dazya che. paNa brAhmaNanA putranA manamAM vikAra jAgane nathI. enA mAtA pitAe evA suMdara saMskAranuM siMcana karyuM hatuM ke IndranI apsarA Ave to paNa enuM rUMvADuM pharake tema na hatuM. evo A 28 varSane bharayuvAna chokare aDaga rahyo. sAmI vyakita paNa cAritravAna hatI. eNe zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe A kaSTa veThayuM hatuM. ATalI garIbI hovA chatAM paise ne jamIna joI jAgIradArane vaza na thaI. ene A brAhmaNaputra sAkSAt deva jevo dekhAvA lAgyuM. tenA ekeka vacane ane saMskAra joIne tene vicAra thaye tethI pUchayuM ApanA lagna thayA che? tyAre brAhmaNaputra kahe che mArA lagna nathI thayA. tyAre kahe che, Apa mAtA pitAnI rajA laI mane svIkAre te ApanI sAthe lagna karIza. tame mane AvA duHkhanA samaye Azraya Apyo che, mane bacAvI che, jIvana ApyuM che ane Apane huM kahyuM tema chuM. paNa je vaDIlenI saMmati hoya te. brAhmaNaputra kahe che te zaraNe AvI chuM te tAruM rakSaNa karavuM te mArI pharaja che. paNa huM tArI sAthe lagna nahi karuM. bIjI vAta mArA bIjA ekaekathI caDhe tevA traNa bhAI che. ene to tuM je. paNa AkarI kahe che huM te tamane manathI varI cUkI chuM ane vaDIlenI AjJA thAya chatAM jo Apa mane nahIM svIkAre te AtmahatyA karIne marI jaIza. tyAre moTe bhAI kahe che huM mArA bIjA naMbaranA bhAI pAse A vAtanuM samAdhAna karavA jAuM chuM. tuM ahIM ArAma kara. ema kahI tene besADI bAraNuM baMdha karI bIjA naMbaranA bhAI pAse AvyA. bhAI AtmaciMtanamAM lIna hato. ekAeka rAtrInA samaye moTAbhAIne pitAnA rUmamAM Avele joIne jhabaka ne AvavAnuM kAraNa pUchayuM tyAre moTAbhAIe banelI bInA kahI saMbhaLAvI ne kahyuM ke bhAI ! huM sadAcArano pUjArI chuM. mArA sadAcArI jIvanamAM mane A AMdolana pAlave nahi ane nA pADavAthI strIhatyAnuM pApa lAge mATe tuM ahiMsAne pUjArI chuM to ene apanAvI le. agara kaMIka raste kADha. meTA bhAInI vAta sAMbhaLIne nAno bhAI kahe che moTA bhAI ! je e AtmahatyA karavAnuM kahetI hoya ane zIyaLa pALavA mATe je ATaluM kaSTa veThIne AvI che te tamAre ene apanAvavAmAM kaMI vAMdho nathI. vaLI tAro niyama sadAcArI che ene anurUpa pAtra tane maLe che. vaLI duHkhanI mArI sarvaprathama tamAre dvAre AvI che. Ape ene Azraya Ape che. tamane supAtra joIne tamArI mAMga karI che te tene svIkAra karavAmAM zuM vAMdho che? tyAre moTe kahe badhI vAta sAcI paNa e strI devI samAna svarUpavAna che. saddaguNa bharelI strIne abhayadAna ApavuM e to tAro dharma che. Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 247 mATe tu apanAvI le. paNa bhAi mAnyA nahi. baMdhue ! vicAra kare. kevA A saMskAro che! pAtapeAtAnA vicAramAM keTalA dRDha che. meATA bhAIe ghaNuM kahyuM chatAM khIjA na MbaraneA bhAI na mAnyA tyAre kahe che te have ApaNe trIjA naMbarane bhAI samaNunI bhAvanAvALA che tenI pAse jaie. eTale mane bhegA thaI trIjA bhAinIpAse AvyA. ane bhAinI vAta sAMbhaLIne kahe che tame ane mArA meATA bhAI tamArA AdarzamAM makkama rahevA mAMge che ane mane enu samarpaNu karavA kaheA che, teA vaDIla baMdhue! tame A ceAgya karatA nathI. trIjo bhAI na mAnyA tyAre tee traNe bhegA thaine sauthI nAnA bhAi pAse AvyA. devAnupriye ! AjanA bhautika sukhAnI pAchaLa saMsAramAM mAnava ghelA khanele che. ahI' apsarA jevI kanyA sAme AvI che chatAM tene grahaNa karavA bhAie ekakhIjAne vinave che chatAM kAI hA pADatuM nathI. kevA suMdara ne uttama vicAre ane bhAvanA che ! ekaekathI badhA caDhIyAtA che. traNa vaDIla bhAIone madharAtre peAtAnA rUmamAM AvatA joi Azcarya pAmI ubheA thayeA ne kahyuM vaDIla baMdhue ! atyAre nAnA bhAinuM zuM kAma paDayuM tyAre tene badhI vigatavAra vAta kahe che ane kahyuM bhAI ! tu nItipArAyaNa che. tArAmAM adhA sadguNA che, vaLI tuM amane khUba vahAlA che te AvI pavitra patnIne tuM grahaNa kara. tane amArA AzIrvAda che. tyAre nAnA bhAi kahe che tame traNeya mArA pitA samAna che. tamAre te mArI bhUla thatI hoya te sudhAravAnI hAya, mane ThapakA ApavAnA hAya, chatAM tame AvI vAta kareA che te huM kahuM chuM ke tame traNe tAtAnA sadguNamAM aDaga rahyA che. vaLI Apa traNe madhue yuvAnInA pagathAre paheAMcI gayA che chatAM ATalA pavitra vicAra kare che te ApaNA kuTuMbanI kIrti-dhanadolata ane khAnadAnI che. mAtAnI kukhate ujjavaLa karavAne A seAnerI samaya che. huM te ApanAthI nAnA chuM eTale Apane zikhAmaNa ApavAnI cagyatA mArAmAM nathI ane maryAdAnA bhaMga karI tamArA traNeyathI pahelAM 'paraNuM te keve lAguM? mATA bhAi kuMvArA rahe ane nAnA bhAi paraNe e pramANikatA na kahevAya. mATe have savAra paDavAne mahu vAra nathI. pitAjI pAse jaIne ApaNe samAdhAna karIzuM ema nakkI karI saiA saiAnA sthAne pahoMcI gayA. savAra paDatAM cAreya bhAie pitAjI pAse pahoMcI gayA ne rAtre anelI khInA athathI Iti sudhI kahI saMbhaLAvI. pelI cheAkarIne paNa pitA pAse lAvyA. A badhu joIne pitAjI Azcarya pAmyA ne harSa pAmI putrAne kahyuM: putra ! tame mArI parIkSAmAM pasa thayA ho ane tamArI mAtAe ApelI zikhAmaNa tame kharAkhara hRdayamAM avadhArI che. mane khUba AnaMda ne satASa thayA che. AvA putrane pAmIne huM... dhanya Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 248 zAradA saritA bane chuM. meM parIkSA karavAnuM kahyuM tyAre tame kahyuM hatuM ke samaya Avye sArthaka karI batAvazuM te kharekhara! sArthaka karI batAvyuM che. A dIkarI paNa khUba zIyaLavAna ne gaMbhIra che. ApaNA kuTuMbane egya che te have tene pUchI jouM ke ene kene paraNavuM che? ene pUche che he dIkarI ! A cAreya putromAM tane je pasaMda hoya tene tuM varamALA paherAva. amArA sainA tane AzIrvAda che. brAhmaNanI putrI kahe che pitAjI! ApanA moTA putra mane sauthI prathama maLyA che. e mane osarImAMthI uMcakIne rUmamAM lAvyA che mATe emano sparza mane thayuM che. e sparza ane darzana Arya nArInuM paheluM ane chelluM saubhAgya hoya che. huM manathI emane varI cUkI chuM eTale huM saunA AzIrvAda meLavI huM emane varamALA paherAvuM chuM. AnaMdanA pikAra sAthe moTA bhAI sAthe lagnagraMthIthI joDAyA. gharamAM meTI bhAbhI banIne AvI ane mAtA je prema ane snehabhAva batAvI gharane suMdara svarga jevuM banAvyuM. e cAra bhAIonA saddaguNanI suvAsa AkhA gAmamAM phelAvA lAgI. so bolavA lAgyA ke dhanya che AvA putrane janma denArI janetAne ! juo, putre sArA nIkaLyA te mAtAnuM nAma gavAyuM. tame paNa tamArI mAtAnuM nAma gavAya evuM kaMIka kare. paryuSaNa parva najIka Ave che. tapazcaryA kare, AjIvana brahmacaryavrata aMgIkAra karo te tamArI mAtAnuM nAma gavAze. jamAlikumAre kahyuM he mAtA ! meM prabhunA darzana karyA. prabhunI vANI mane gamI tyAre mAtAnuM haiyuM harSathI uchaLI uThayuM. ahe! prabhunA nAmasmaraNathI pApa dhovAI jAya che te khuda te prabhunA darzanathI te kevo mahAna lAbha thAya! ethI adhika enI vANI sAMbhaLI aMtaramAM avadhAravAthI te karmanI bhekhaDe tUTI jAya che. huM mArA lADakavAyA putra! tane dhanya che. tuM kRtakRtya banI gayela chuM. prabhunI vANI tane gamI. te aMtaramAM utArIne mAthe caDhAvI che, te tuM kRtakRtya banI gayela che. te A mAnavajIvana prabhune pAmIne sArthaka banAvyuM che. ATalA sukhanI sAmagrImAM dharma rUca e sahela vAta nathI. sarva prathama to prabhunI vANI sAMbhaLavA maLavI e muzkela che. puNyodaye prabhunI vANI sAMbhaLavA maLI te tenA upara zraddhA thavI muzkela che. dhananI sAthe dharma gama e mahAna bhAgyanI nizAnI che. juone vIrANI kuTuMba kevuM bhAgyazALI che ke dIkarAo paNa dharma ArAdhanA kare che. jamAlikumAranI vAta sAMbhaLIne mAtAne khUba anaMda thaye che. have AgaLa zuM banaze te vAta avasare kahevAze. caritra: kusumAvalI rANI garbhavaMtI che. pahelAM rANIne tapa kare, dAna devuM, saMtanA darzana karavA Adi dharmakriyAo karavI khUba gamatI hatI. paNa jyArathI garbhavaMtI banI tyArathI manamAM duSTa vicAro Ave che. enA manamAM hajAro vicAra Ave che ke Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 249 huM zuM karuM? game tema karIne garbhano nAza karI nAMkhyuM. ghaNA upAye karyA paNa naSTa thato nathI. enA badhA upAye vyartha gayA. rANu khUba mUMjhAI eTale have enI mAdhavI nAmanI dAsIne kahe cheH rahyA huvA yaha chava peTameM rakhe bApase vira, janma bAda te nizcaya hai kIra, nahIM karegA khera, dAsI mAdhavIse isa kAraNa, salAha milAI phera he... zrotA tuma kusumAvali rANI enI mAdhavI nAmanI aMgata dAsIne kahe che he dAsI! tuM mArI khAsa dAsI che eTale tane huM A vAta karuM chuM. mArA peTamAM je jIva che te nakakI enA bApane mArI nAkhaze. ene rAjA sAthe vaira heya tevuM lAge che. meM ene nAza karavA ghaNuM ghaNuM upAya karyA paNa e duSTa pApI jIvano nAza thatuM nathI. mane aMdara ra rahyA evI preraNa kare che ke tuM siMha rAjAne mArI nAkha. baMdhuo! ahIM eka vAta ApaNe khAsa vicAravA jevI che. guNasena rAjAe nAnapaNamAM enI hAMsI-majAka uDAvI hatI, tene satAvyo hato paNa pachI te enA pratye pUjyabhAva hate. paNa evA sage upasthita thatAM pAraNuM na karAvI zake eno ene pArAvAra pazcAtApa hato chatAM agnizamane krodha Ave ne pUrvanuM vaira yAda karIne ene bhabhava mAranAra thAuM evuM niyANa karyuM. pahelA bhavamAM vidyutakumAra banIne vaira lIdhuM. have A bhavamAM guNasena rAjAne jIva siMha rAjA tarIke utpanna thaye che ane agnizarmAne jIva rANuM kusumAvalInA garbhamAM utpanna thayela che. ajANapaNe karelI bhUlanuM phaLa kevuM bhegavavuM paDe te vicAra karo. je jANIpIchIne bhUla kare che to tene te kevA phaLa bhegavavA paDaze, mATe pApa karatI vakhate kSaNekSaNe khUba khyAla rAkhe. rANI khuba aphasesa kare che, raDe che, jhUre che ke arere huM AvA kuLano nAza karanAra putranI mAtA banIza! dAsIne kahe che A garbhane nAza kevI rIte kare? tyAre dAsI kahe che Apa ciMtA na kare. Ama to game teTalA upAyo karavA chatAM ene nAza nahi thAya paNa ApaNe ema karIzuM ke putra hoya ke putrI hoya, jevo janma thAya tevo huM jaMgalamAM mUkI AvIza. vAgha-varU ene phADI khAze. pachI ApaNane zuM ciMtA! A sAMbhaLI rANIne kaMIka saMtoSa thayo. rANuM kahe che mAdhavI! prasUti samaye tuM hAjara raheje. ane tArI ne mArA sivAya keI trIjuM mANasa A vAta na jANe. samaya jatAM rANIne prasUtino samaya thayo. rANIe putrane janma Apyo. putra khUba svarUpavAna che. pUrve eNe khUba tapa karyA che eTale rUpa te maLyuM paNa niyANuM kharAba bAMdhyuM che. garbhamAMthI duSTa bhAvanAo sevI che eTale mAtAne enA pratye jarA prema na AvyuM. tarata putrane dAsIne ApI dIdhe. ene kapaDe vIMTIne kaI na jANe te rIte mAdhavI nAmanI dAsI jaMgalamAM Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 zAradA saritA gaI ane ghaNe dUra bALakane mUkI dIdhA. mUkIne jhaTapaTa pAchI phare tyAM rAjAnA gheADA tyAMthI pasAra thayA. jue, karmanI gati kevI vicitra che! kaI divasa rAjA e tarapha jatA na hatA ane Aje emane jaMgalamAM pharavA javAnuM mana thayu' ne rAjA pharavA gayA. dAsIne joIne pUchyuM tu ahIM kema AvI hatI? dAsI tharathara dhrujavA lAgI. rAjAne zaMkA paDI ne vicAra thayA ke rANI garbhane nAza karavAnA upAye karyA kare che mATe nakakI bALakane janma thayA haze ane dAsI ahIM mUkavA AvI haze! Ama tema joyuM te eka jagyAe kapaDAthI lapeTIne mUkeluM khALaka raDavA lAgyuM eTale rAjAe bALakane joyuM tethI dAsIne kahyuM ke upADI le. rAjAne hukama thatAM dAsIe bALakane upADI lIdhA ne rANInA mahele AvyA. rANIne ThapakA ApatAM siMharAjA kahe che Ave sudara khALaka ane tame A zuM karyu? e game tevA hAya paNa bALaka che. putrane ucheravA e mAtApitAnI pharaja che. mATe tame lAlanapAlana kare ne uchere. tyAre rANI kahe che prANanAtha yaha duSTatama hai AyA udarame jakhase, Apa pratiyaha merI bhAvanA, dina dina bagaDI tabase, upadravI he abhI jo Age, hitakara haiAgA kaLase.... hai| zrotA tuma thAya che mATe e karI he svAmInAtha! Apa pavitra che! paNa A pApI jayArathI garbhamAM Avye tyArathI ApanA pratye mane dveSa thAya che. manamAM kharAba bhAva ApanA vinAza karanAra che, ene ucheravAmAM sAra nathI. ATalA mATe meM ene jaMgalamAM meAlI dIdhA hatA. e jIvatA raheze te kuLanA uccheda karaze. rAjA kahe che ApaNA karma pramANe je banavAnuM haze te manaze. paNa A bALakane joIne mane prema Ave che. A phUla jevA bALakane Ama jaMgalamAM mUkAya? koInuM bALaka A rIte jaMgalamAM mUkI devAmAM Ave te ApaNe tenI dayA karIe ane ApaNA bALakane Ama mukI daie te ApaNe kevA krura kahevAIe ? Ave manAva zreNIka rAjAnA jIvanamAM banyA hatA. ceDA mahArAjAnI sAte dI.rIe satI hatI. jenA prabhAtanA paheAramAM nAma levAya che temAMnA callaNA satI zreNIka rAjAne paraNyA hatA. yArathI kANika garbhamAM AtmyA tyArathI ene rAjA pratye duSTa vicAro AvatA hatA. ene te zreNIka rAjAnA AMtaraDAnuM mAMsa khAvAnuM mana thayuM hatuM. tyAre celraNAe vicAra karyo ke je putra atyArathI Apane mArI nAMkhavAnI bhAvanA seve che te mATe thatAM zuM nahi kare ? eTale enA janma thatAM ja rANIe tene ukaraDAmAM pheMkAvI dIdhA. ane zreNIka rAjAne khabara paDatAM ene lai AvyA enI AMgaLI kUkaDAe kAcI khAdhI hatI. aMdara parU thai gayuM hatuM. e zreNIka rAjAe cUsI lIdhu. AveA putra pratye prema hateA. khUba premathI che ane moTo thatAM Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 251 e ja dIkarAe bApane piMjarAmAM pUryo eTaluM ja nahi paNa khullA baraDe laMgaDI page ubhA rAkhIne mIThAnA pAMcaso cAbakhAne roja mAra marAvate. paga bhaya paDI jAya te je mAryA hoya te judA. pharIne navA nAme 500 cAbakhA mAvate hate. chatAM zreNuka rAjAne kaNaka pratye dveSabuddhi nathI thaI. eNe e vicAra karyo ke pUrve meM enI sAthe evA vaira bAMdhyA haze te A bhavamAM dIkaro thaIne vaira le che. khUba samabhAva rAkhe. ahIM paNa A putrano janma thayo che. rAjA ene pAcho lAvyA che. have enuM nAma zuM pADaze ane moTo thatAM bApane kevA duHkha Apaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 34 zrAvaNa suda 14 ne ravivAra tA. 12-8-73 anaMtakALathI bhavATavImAM bhramaNa karatA jIvonA bhavabhramaNane TALavA mATe zAsananAyaka sarvajJa prabhue siddhAMtavANI prarUpI. A siddhAMtavANInA mahAna bhAvene samajavA mATe hadayane pavitra ane vizALa banAvavuM paDaze. cAritravAna purUSanA jIvana jotAM samajAya che ke teo kevI rIte jIvana jIvI gayA. cAra prakAranA pega batAvyA. dravyAnuyoga, gaNitAnuyega, dharmakathAnuyoga ne caraNakaraNAnuga. ahIMyA dharmakathAnuyoga tarIke jamAlikumArano adhikAra cAle che. e jamAlikumArane vairAgya ke utkRSTa hato! enA vairAgyathI keTalAya jIne pratibodha maLe che. jamAlikumAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLI ane temane saMsAra asAra lAge ane ekeka jaDa padArthone rAga cheDa. eNe vicAra karyo ke A badhA vaibhava kevA che. anityANi zarIrANi, vaibhavo nahi zAzvataH / nityaM saMnnihitA mRtyuH, kartavyo dharmasaMcayaH // A zarIra anitya che, vaibhava nAzavaMta che. kSaNekSaNe mRtyu najIka AvI rahyuM che mATe dharma karI levo joIe. arthAta A nAzavaMta saMsAramAM pratyeka paLe dharmaArAdhanAmAM tatpara rahevuM joIe. dharma e zAzvata ane vinazvara sukha zAMti ApanAra ane abhayanA sAmrAjyamAM laI janAra sAthIdAra che. bhUkhyA peTane bhejana ApavuM paDe che, thAkelI Indriyane tathA manane ArAma Apavo paDe che, devanA darzane dUra karavA davA levI paDe che tema ApaNA AtmAne aMdhakAramAMthI prakAzamAM, asatyamAMthI satyamAM ane mRtyumAMthI Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 252 zAradA saritA amaratvamAM laI javA mATe dharmanI jarUra che. A saMsAra duHkha, duHkhAnubaMdha ane dukhaparaMparAnuM sthAna che. ema mAnIne temAMthI chUTavAnI jhaMkhanA jAgI haze te duniyAnA dareka padArthothI alaga raheze. je tamane saMsAra priya lAge te samajI leje ke haju tamane dharmanI bhUkha lAgI nathI. sarovaramAM kAcabA, mAchalA vigere jaLacara jIvo rahe che. jyAre teo havA vinA akaLAya che tyAre upara Ave che tema saMsAranA baMdhanathI je mUMjhAyA haze te chUTavA mATe dharmanI sAcI bhAvanA jAgaze. mahAna puNyadaye A mAnavajIvana maLyuM che to mAnavajIvananI saphaLatAnuM sAdhana dharma che. chatAM AvA amUlya mAnavajIvananI kiMmata na samajAya, saddabhAvanAnI jijJAsA na jAge te mAnavajIvana maLyAnI sArthakatA zuM ? mAnavajIvanamAM AtmasAdhanA karavAne badale saMsAranA sukhanI sAdhanA karaze te A amUlya jIvana eLe cAlyuM jaze. je tattvane jANI zakato nathI tenuM jIvana amaMgala bane che. Aje samajAtuM nathI paNa jyAre karmanA phaLo bhegavavA paDaze tyAre keTalI viMTabaNa ubhI thaze? samaje. vibhAvanI pariNatImAM joDAyelo jIva karma bAMdhe che ane svabhAvanI pariNatImAM joDAyele AtmA karmane toDe che. devAnupriyA ! bhagavAna kahe che he cetana ! tuM vibhAvanA vaMTeLe caDhI tAruM avyAbAdha sukha uDAvI rahyo che. je mANasa pitAnI muDIne phanA kare tene tame ke kahe? "mUrkha te je AtmA pitAnA sukhane pitAnI jAte beve tene kevo kahe ? mATe vibhAvane cheDI svabhAvamAM Ave. paragharamAM bahu bhamyA, have svagharamAM Ave. svagharamAM je sukha che te paragharamAM nathI. gAyabheMsa Adi pazuone jaMgalamAM pitAnI svataMtratA mujaba haravApharavAnuM maLe, lIluM ghAsa maLe, chatAM sAMja paDatA pitAnA mAlikane ghera AvI jAya che. skUle bhaNavA gayele bALaka sAMjanA pAMca vAge ghaMTa vAge eTale pATI ne pena laIne nAcato kUdato pitAne ghera AvI jAya che. je bhAIe nokarI kare che temane ophisamAM erakaMDIzana rUmamAM khurazImAM besavAnuM maLe, badhA mANase sAheba-sAheba kare che tenuM ophisamAM khUba varcasva che chatAM samaya thatAM ene ghara yAda Ave che. bIjuM te ThIka, tame bAra varSe sAsare gayA, sAsarIyA samaje ke bAra varSe jamAI ApaNuM ghera AvyA che. vaLI jamAIne svabhAva jarA garama che eTale gharamAM pula orDara ApI de ke jue, bAra varSe jamAI AvyA che, te temane jarA paNa manaduHkha thAya tevuM karaze nahi. khUba sAcavaje. jamAIne rIjhavavA sAsujI nitanavA pakavAna ne pharasANa banAve, sALI kapaDAne IstrI karIne banevIne paherAve ne sAthe buTapalIza karI de. AvI rIte khammA khammA kare che chatAM AThadaza divase jamAIne pitAnuM ghara yAda Ave che ne ? A badhA ghara tamArA zAzvata nathI. A ghara mUkIne javAnuM che chatAM ghara yAda Ave che, paNa jIvane pitAnuM svaghara yAda Ave che kharuM? Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 253 svaghara kone kahevAya ? je ghara maLyA pachI tene choDavuM na paDe te svaghara ane teja zAzvata ghara kahevAya. nimarAjiSa dIkSA levA nIkaLyA tyAre indra mahArAjA temanI parIkSA karavA AvyA ne kahyuM ke huM nimarAja! tame. meTA bhavya maheleA ane khIjA aneka prakAranA ghara banAvIne pachI dIkSA lejo. tyAre nimAjarSie zu kahyuM ? saMsaya khalu so kuNai, jo magge kuNai gharaM / jattheva gantumicchejjA, tattha kuvijja sAsayaM // utta. sU a. 9, gAthA 26 jenA hAyamAM saMzaya che te kharekhara mArgamAM adhavaca ghara bAMdhe che. paNa je buddhivAna che te teA Icchita sthAne pahoMcIne zAzvata ghara manAve che ke jyAM gayA pachI gharane choDavuM na paDe. je sukha AvyA pachI kadI e duHkhamAM pariName nahi ane temAM duHkhanA aMza na Ave te sAcu sukha che. paNa haju jIvane sukha keAne kahevAya ne duHkha kAne kahevAya, amRta kene kahevAya ne viSa kaiAne kahevAya tenI khakhara nathI. jayAre jIvane svaghara ne zAzvata sukhanI pIchANu thaze tyAre tenI ronaka badalAI jaze. catura AtmAe saMsAra cheADI saMyama Adare che zA mATe? svagharamAM javA mATe ane zAzvatasukha meLavavA mATe sAdhuee zuM karavuM joIe ! paDhamaM porisI sajjhAyaM, biiyaM jhANaM jhiyAyaI / taiyAe nimokkhaM tu, cautthI bhujjovi sajjhAyaM // utta. sU. a. 26, gAthA 18 hai sAdhaka tAre pahelA pahAre svAdhyAya karavI, khIjA paheAre dhyAna karavu, trIjA paheAre bhikSAcarI karavI ane cAthA paheAre pharIthI svAdhyAya karavI. khelA, kevA sarasa kAryakrama che! satAnuM mana kevuM pavitra rahe. tamAre AveA kAI kAryakrama kharA ke nahi ? tamArA kAryakramamAM zuM kareA che ? tame pahelA paheAre zuM kare che ? sAdhune pahelA paheAre svAdhyAya ane tamAre pahelA paheAre cA pANI ". savAramAM uThIne dAtaNa karavu, nyujha pepara vAMcavA, snAna karavuM, cA-pANI ne nAstA-sArA kapaDA paheravA. A badhA kAryakrama teA deha mATe thaye! paNa AtmAne mATe kaMi kharuM ke nahi ? cA-dha-kophI pIvA te| zarIrane tAjagI maLe paNa AtmAnI tAjagI mATe zu? AtmAnI tAjagI mATe jJAnI kahe che - " pahelA paheAre vItarAgavANI." pahelA pahere vItarAgavANI sAMbhaLeA tA AtmAmAM sphUrti Ave. vItarAgavANI sAMbhaLyA pachI tamArA AtmAmAM kSaNe kSaNe jAgRti Avaze. pachI saMsAranA kAryamAM joDAzeA ke pAnu` kAma karatA haze| te ema thaze ke haju savAramAM sAMbhaLyu che ke zrAvake Avu kA karavuM na zAle. mahAvIranA zrAvaka pApapravRttimAM joDAya nahi ane huM zuM karI rahyo chuM? Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 zAradA saritA pahele pahora pUro thayA pachI bIjA pahere tame zuM karo cho? bole te khaza? cA-pANI peTamAM pacI jAya eTale "bIjA pahore mAlapANI" Aje vIrapasalIne divasa che eTale bahene bhAInA ghera jamavA mATe jaze. gheraghera mAlapANI banaze. e miSTAnna dAbI dAbIne jamaze. bhAre kherAka jeTalo vadhu khavAya teTalI uMgha vadhu Ave ane uMdha Ave eTale zuM karo ? trIjA pahere cheDatANa UMgha AvI eTalo saDatANIne sUI gayA. pahelAnA jamAnAmAM te khATale DhALe ke nIce kaMIka pAthare tyAre sUI zake ane Aje to uMgha Ave eTale palaMga bichAvela taiyAra heya. mAdaLAmAM bheMsa paDe tema palaMgamAM lAMbA thaIne sUI jAya. AmathI tema ALoTe, paDakhA pherave ne tethI na game te alakamalakanI vAto kare ane nATaka sinema jovA jAya. A rIte enA traNa pahera pramAdamAM pasAra thaI jAya. pachI cothA pahere zuM thAya? enuM jIvana bane dhULadhANuM Abe divasabhara je saMsAranI kAryavAhImAM masta rahe che, AtmA tarapha jenuM jarA paNa lakSa nathI rahetuM tenuM jIvana jJAnI kahe che dhULadhANuM banI jAya che. A kAyAnuM poSaNa karavAne mATe mAnavI na thAya teTalA pApa kare che ane pApa bAMdhe che. paNa tamane khabara che ke A kAyA kevI che? A kAyA karoDapatinI thanathanATa karatI kanyA jevI che. kaI eka kaDapatinI dIkarI sAmAnya ghera paraNIne AvI. tamane thaze ke karoDapatinI dIkarI sAmAnya ghera hoya? e te zrImaMtane ghera hoya. vAta ema che ke chokaro khUba bhaNelA-gaNele ne hoMziyAra che. e paraNIne gharamAM AvI ne badhA gharanAne dabAve ke mAre te Ave bAtharUma joize, mAre rahevA meTo baMgalo joIze, ane gharamAM koI ene saheja kaMIka kahe te kaheze ke mane kaMI kaheze to huM mArA piyara cAlI jaIza. mArAthI A sahana nahi thAya. Ama thanathanATa karyA kare. paNa ene paNa khUba hoMziyAra eTale gharanAne kahI dIdhu ke tamAre ene samajAvIne rAkhavI. kaMI kahevuM nahi. samajAvI samajAvIne enA patie enI pAsethI badhA kariyAvAra lAvI hatI te laI lIdhe. pachI eka divasa gharamAM keIe saheja kaMI kahyuM eTale kahe huM mArA piyara cAlI jaIza. tyAre ene pati kahe ke bhale kAle jatI hoya te atyAre cAlI jA. mAre tArI jarUra nathI. tema catura e cetana A kAyAne dhaNI che. kAyA kahe mAre A joIe. ne te joIe. mAre AnA vinA nahi cAle. ema dabAve tyAre ucca keTine AtmA zuM vicAra kare ke mAre AnI sAthe kAma levuM che. e sAdhana dvArA mekSamAM javuM che tyAM sudhI ene sAcavavI che. ene sAcavI sAcavIne tapa-jJAna-dhyAna- tyAga Adi anuSThAna karIne Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 255 emAMthI kasa kheMcI le pachI jAya te paNa bhale ne rahete paNa bhale. AtmAne tenI jarA paNa ciMtA na thAya. eka divasa avazya deha choDavA no che te emAMthI zA mATe kasa na kADhI lauM! pele bhaNele karo jANuM hatuM ke A kanyA mAre ghera TakavAnI nathI chatAM mArA gharamAM rahe tyAM sudhImAM samajAvIne kAma kaDhI lauM. tema he devAnupriye ! A saMsAramAM dehathI mAMDIne eka paNa padArtha cirasthAyI rahenArA nathI. eka divasa aNadhAryA javAnA che ema samajI enA para jarAya rAga na rAkhe ane enI hayAtimAM Atmahita sAdhI levuM e DahApaNanuM kAma che. devAnupriye ! A mAnavabhavamAM AtmAnI kamANI karavA AvyA chIe. ahIM mojamajhA karavA nathI AvyA. tamArA dikarAne tame paradeza kamAvavA mATe mokalyA. tyAM jaIne teNe kamAvAne badale paisA uDADI dIdhA to tame zuM kaheze ? tamArA dilamAM keTaluM duHkha thAya? tema jJAnIo kahe che ke keTalI amUlya puNyanI mUDI bhegI karI A mAnavabhavamAM AvyA chIe. mAnavabhavamAM jhaLakatuM jena zAsana maLyuM. ahIM AvIne meM zuM karyuM tene jarA paNa vicAra thAya che? tamArA copaDAmAM jamA udhAranA khAtA rAkhe che. divALI Ave eTale pAI pAIne hisAba kare che. tema savArathI uThIne sAMja sudhImAM mArA bAra kalAka gayA temAM meM zuM karyuM ? keTalA sArA kAryo karyA, keTalA suvicAra AvyA ne keTalA kuvicAra AvyA, keTalI dharmArAdhanA karI, sAthe zuM laI jaIza? A hisAba kaI divasa karyo che? khera, have tamAre zuM karavuM che te vicAra kare. pahelA pahere vItarAga vANI sAMbhaLo to A divasa sudharI jAya. tamArA kAryakramanA cAra paheranI vAta thaI gaI. AtmA mATe bIjA pahere zuM karavAnuM che ane kevA banavAnuM che? pahelA pahere vItarAga vANI sAMbhaLo to zuM bane? bIje pahere prakRti banAve zANuM" vItarAga vANInuM zravaNa karyA pachI AtmA pitAnI Indrio upara vijaya meLave che. kaSAyane maMda pADe che. pitAnA kuvicArone badalI aMtaramA suvicArone sthAna Ape che. eTale enI prakRti zANuM bane che ane prakRti zANI bane te "trIje pahere bane guNakhANuM" prakRti zANuM bane, duSTa vicAre bhAgI jAya, bhegaviSayanI vAsanA viramI jAya eTale AtmAguNa guNane bhaMDAra bane che. tejasvI bane che ane niraMtara AtmasAdhanAmAM rakta banI jAya che. pachI zuM bane che? "the pahere kare karma ne dhULadhANa vItarAgavANI enA aMtaramAM utarI jAya, rageragamAM prasarI jAya ane te pramANe AcaraNa karanAra AtmA enA karmane dhULadhANI karI nAkhe che eTale karma khapAvIne mekSamAM jAya che. AtmasAdhanA karavAne meke hAthathI gumAvaze nahi. nahi to pAchaLathI pastAvAne pAra nahi rahe. jeTalI dhamarAdhanA karaze te sAthe AvanAra che. AtmAnI kamANIne kaI Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 256 zAradA saritA lUTI zake tema nathI. AjanA dezakALa ne paristhiti keTalI kharAkha che ! sarakAra tamArA nANAM lUTI rahI che. kAramI mAMghavArI leAkAne bharakhI rahI che. mA dilhI te gaDhathI utaryA meghavArI mA mA paravarIyA gujarAta re meghavArI mA, mA bhUkha bhUkha karatA AvyA meghavArI mA mA kyAMthI jamADuM chekarA meghavArI mA mArA gharamAM chUTayA tela re meghavArI mA mA kayAMthI teDAvu enaDI meghavArI mA gharamAM nathI ghI khAMDa re meghavArI mA AvatI kAle rakSAbaMdhananA divasa che. kaMika bahenA bhAi vinA raDaze ane kaMika bhAine aheneA pAtAne ghera khelAvI jamADatI haze. paNa gharamAM khAvAnuM na hAya, mAMDa peTa pUratuM maLatuM heAya tyAM bahenane teDAvI zuM jamADavuM tenI ciMtA haze. kevI rIte mahenane khelAvuM e vicAre bhAInI AMkhamAM AMsu paDatA haze. Aje te hIrAthI jhagamagatI aheno paNa lAInamAM anAja levA UbhI raheche. ghauM-cAkhA vagere anAja mATe lAInamAM UbhuM rahevuM paDe. ghI, tela, gALa ne kereAsIna mATe lAInamAM ubhA rahevu paDe che. indIrAnA rAjyamAM jayAM jue tyAM lAina. lAina ne lAina. saMDAsa ne khatharUmamAM pa lAina. (hasAhasa) rakSAmaM dhana eka pavitra divasa che. baheneA emanA bha ne rAkhaDI bAMdhavA jaze ne bhAinA ghera jamaze. tyAre kaMIka bhAI vinAnI enaDIe Rze. enA khAluDA kAlIghelI bhASAmAM kaheze, khA! A badhA mArA mitrA emanA mAmAne ghera jAya che teA ApaNe mAmAne ghera nahi javAnuM? tyAre mA raDatA AMsu sAratI kaheze ke beTA ! tArA mAmA nathI te kayAM jaIe ? paNa huM te kahu chuM ke A jagatamAM kai bhAi mahena vinAnA nathI ane kAI bahena bhAI vinAnI nathI. je cAritravAna bhAI ne aheneA che tenA mATe pote jene paraNyA che te sivAyanI je meTI uMmaranI baheneA che te mAtA samAna che ane nAnI che te mahena che. ane bahenane mATe paNa peAtAnAthI meATA eTalA pitA samAna che ane nAnA eTalA bhAI samAna che. Avu samaje, vizALa draSTi rAkhe teA kevuM suMdara vAtAvaraNu khanI jAya. saMsAra svarga jevA khanI jAya te sarvatra AnaMda prasare. bahenane bhAI keTaleA vahAlA hAya che! tenA aitihAsika daSTAMtA paNa ghaNA che. junAgaDhanA rAjA rA'navaghaNa thai gayA. enuM nAma navaghaNu kema paDayuM te jANavA jevuM che. eNe kAne mahena mAnI hatI ane bahenane mATe teNe keTaluM karyuM" che ane Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 257 zAradA saritA bahene bhAI mATe keTaluM kaSTa veThayuM che e vAta avasare levAmAM Avaze. paNa tamane eTaluM kahuM chuM ke bahenanA bhAI ane te evA banaje ke ItihAsamAM senerI akSare tamAruM nAma noMdhAI jAya. bahenanA bhAI banaze ane je kAramI meMghavArIthI sIjhAI rahyA che tevA tamArA svadharmI baMdhunA bhAI banaje. khAdya padArthanA vahepArI che. te ema vicAra karajo ke leke lAkhanA dAna kare che. huM evuM dAna karI zakuM tema nathI te zuM karuM? napha vagara vecANa karI garIbane madada karuM tevA bhAva karaze te rakSAbaMdhanane divasa saphaLa banaze. bhAI bahenane bhUle che paNa bahena bhAIne bhUlatI nathI. cAlatAM page Thesa vAge te kahe che khammA mArA vIrane paNa khammA mArA patine ema nathI letI eTale bahenane bhAI khUba vahAle che e vAta nakkI che. A rAkhaDI bAMdhavAno rivAja kayArathI zarU thaye che? arjunane putra abhimanyue yuddhamAM javAne paDa jhI. mAtA kuMtA tathA subhadrAe ene khUba samajAvyuM ke beTA ! tuM na jaIza. paraNIne trAe tAruM moTuM joyuM nathI. paraNyA tyAre AMkhe pATA bAMdhyA hatA. e jANaze to tene keTaluM duHkha thaze? eka vAra etrAne maLIne jA. tyAre abhimanyu kahe che mAtA ! je thavuM hoya te thAya. huM kSatriyane bacce chuM. raNe caDhelo rajapUta pAcho na phare. yuddhamAM javA taiyAra thaye tyAre tenI dAdImA kuMtAjIe abhimanyune haiyAnA hetathI tenuM rakSaNa karavA amara rAkhaDI bAMdhI. "mAtA kuMtA abhimanyune bAMdhe amara rAkhaDI re hRdayane prema zuM kare che? mAtA kuMtAe abhimanyune rAkhaDI bAMdhI aMtaranA AzIrvAda ApyA ke jA beTA ! jyAM sudhI A rAkhaDI tArA hAthamAM raheze tyAM sudhI tane AMca nahi Ave. keI tAre vALa vAMke nahi karI zake. A rAkhaDInuM mahattva che. AgaLanA samayamAM hiMdu rAjAnI rANIo muslIma rAjA je pitAnA patinA duzamana hoya temane pitAne bhAi gaNIne rAkhaDI ekalatI. enI sAthe saMdezo pAThavatI ke mArA dharmanA vIrA ! rajavADAnuM kAma che. keI samaye tArI bahenaDI kaSTamAM AvI paDe tyAre tenuM rakSaNa karavuM tArA hAthanI vAta che. A samaye muslIma rAjAe duzmanAvaTa, bhUlI jaI bahenanI vahAre AvatA. ahIM beThelA bhAIone paNa vinaMtI karuM chuM ke tame bahena pAse lAMbe hAtha karIne rAkhaDI baMdhAve che te tamArI zuM pharaja che tene khyAla rAkhaje. bahene tamArA kAMDe rAkhaDI bAMdhI ane tame bahenane pAMca paccIsa rUpiyA ke sADI ApI dIdhI tethI patI gayuM nathI. paNa bahena tamane rAkhaDI bAMdhIne AzIrvAda Ape che ke bhAI ! tuM dIgho yuSa bana ane samaya Ave tyAre bahenaDInI khabara leje. A rakSAbaMdhanane saMdeza che. rakSAbaMdhananA divase bahene jelamAM rahelA kedI bhAIone rAkhaDI bAMdhavA Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 258 zAradA saritA jAya che. badhA kedIone rAkhaDI bAMdhatI eka bahena gepAla nAmanA yuvAna kedI chokarAne hAthe rAkhaDI bAMdhavA AvI tyAre gopAlanI AMkhamAM zrAvaNa ne bhAdare vahevA lAgyuM. tenuM haiyuM hAtha na rahyuM ne belI uThe. bahenamane rAkhaDI na bAMdhe. huM to mahA pApI chuM. A pavitra rAkhaDI bAMdhavAnI mArAmAM lAyakAta nathI. ema kahI uMDA vicAramAM utarI gaye, pelI bahenanI jagyAe tenI potAnI sagI bahenanI yAda AvI gaI. aho! ame bALapaNamAM sAthe ramatA ne jhaghaDatA rakSAbaMdhanano dina Avato tyAre mArA hAthe e rAkhaDI bAMdhatI hatI, Aje e mArI bahena kayAM haze? zuM karatI haze? enI saMbhALa keNa rAkhatuM haze? A vicAramAM karUNa rUdana karavA lAgyo. bIjA kedI bhAIoe tene AzvAsana ApI zAMta pADe. A jelamAM ghaNA kedIo hatA paNa gopAla temAM judo tarI AvatuM hatuM. gopAla meTrIka pAsa thayela eka suzikSita vidyAthI hato. khUba hoMzIyAra, vivekI ne DAhyo hato. eTale ene joIne sainA manamAM vicAra thAya ke A gopAle e ke gunha karyo haze ke ene jelamAM pUrAvuM paDayuM. enA mitrane ane zikSakene khabara paDI ke gapAla jelamAM gaye che ane ene janmaTIpanI sajA thaI che tyAre saunA dilamAM khUba duHkha thayuM, kAraNa ke skUlamAM kAyama prathama naMbare pAsa thato ane enI buddhi ne vinayathI badhA zikSakonA dila teNe jItI lIdhA hatA. skUlanI bIjI pravRttiomAM paNa e sAre bhAga lete ane tenI skUlanA heDamAstare paNa tenA khUba vakhANa karelA ke gepAla e te amArI skUlanuM nAka che, enA mATe jeTaluM zairava laIe teTaluM ochuM che. A guNavaMta gepAla hato. e jelamAM game tyAre vekezana hatuM. e vekezananA divasomAM pitAnA zikSako pAse jato hate. paNa hamaNuM ghaNA divasathI gopAlane jo na hato. TIcare vicAra karatAM hatAM ke gapAla kema nathI dekhAte ? tyAM thoDA samayamAM khabara maLyA ke gepAlane janmaTIpanI sajA thaI che ane e jelamAM pUrAyo che tyAre badhA khUba raDayA. darekane thayuM ke A chokare jelamAM kema gaye haze! baMdhuo! tamane ema thaze ke A chokaro jelamAM kema gayA? paNa karmanI gati vicitra che. karelA karma bhegavyA vinA chUTake nathI. vAta ema banI hatI ke pAle kadI enI mAtAnI AMkhamAM AMsu yA na hatAM ane chellA cha mAsathI gopAla sakUlethI bhaNIne Ave tyAre tenI mAtA raDatI hoya, enI AMkhe pANIthI bharelI hoya. gopAla pUcha-bA! tuM kema raDe che? tArI AMkhamAMthI AMsunA TIpA paDe che ne mAruM lehI baLI jAya che. paNa mA javAba ApatI nathI. gopAlanuM mana khUba vyagra rahetuM hatuM paNa tene meTrIkanI parIkSA AvatI hovAthI bahu UMDo utarato nahi. eka divasa gopAla skUlethI bhaNIne AvyA tyAre gharanI bAjumAM jhuMpaDI Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 259 zAradA saritA joi. e jhUMpaDImAM mAtA beThI hatI. gepAla kahe che bA! ApaNuM ghara kyAM gayuM ne A jhuMpaDImAM kema? mAtA kahe che beTA! karmanI kaThaNAI che. kudarate jevA saMge ApyA temAM samabhAvathI rahevAnuM che. ApaNuM ghara vecAI gayuM che. mAtA lokonA kAma karIne ghara nabhAvatI hatI. thaDA divasamAM gopAlanI parIkSA pUrI thaI ane pite sArA naMbare pAsa thayo, ene kaoNlejamAM dAkhala thavAnuM hatuM paNa mAtAnI AMkhamAM AMsu sUkAtA na hatA. gharanI paristhiti kaphoDI banI gaI hatI eTale AgaLa bhaNavAnuM mAMDI vALyuM. paNa have mAtAnuM duHkha kema maTADuM e enI bhAvanA hatI. eka divasa mAtAne vaLagI paDe ne pagamAM paDI pUchayuM bA ! ApaNA gharamAM A badhuM zuM cAlI rahyuM che? tuM divase divase sUkAtI kema jAya che! bA, pahelAM tuM badhA dAgInA paheratI hatI te have kema nathI paheratI? pahelAM tuM sADI paheratI hatI ne atyAre thIgaDAvALe jADe sAllo kema paheryo che? ane ApaNuM ghara kema vecavuM paDyuM? mAtA kahetI nathI. enuM haiyuM bharAI gayuM. bebhAna banI gaI. pAle pavana nAMkhI pANI chAMTI zAMta banAvI ne pharIthI pUchyuM bA ! tAruM dukha joIne mAruM kALaju cIrAI jAya che. jaldI kahe. chokaro khUba pUche che tyAre kahe che beTA! zuM vAta karuM? tArA bApujI kusaMge caDhI sAte vyasane caDhI gayA che. jugAra rame che, dArU pIve che, parastrIgamana kare che. A badhA vyasane pUrA pADavA mATe gharamAMthI badhuM laI jAya che. mArA dAgInA vecAI gayA, vAsaNa vecAI gayA ne ghara paNa vecAI gayuM. A sAMbhaLI gopAlane thayuM mArA bApujIne huM samajAvuM. eka divasa rAtre enA bApujI ghera AvyA tyAre gepAle enA bApujIne kahyuM bApujI! eka vAta kahuM tame sAMbhaLaze? ene bApa kahe che kahene, huM sAMbhaLIza. eTale teNe kahyuM bApujI! Apa to khUba gaMbhIra che, samaju cho mAre nAnA maDhe Apane zuM kahevAnuM hoya? chatAM dukhita dile kahuM chuM ke A jugAra ramavo, dArU pIve A badhuM Apane zebhe? kemAM paNa ApaNI kevI vAto thAya che? A zabda sAMbhaLIne enA bApane kedha caDha ane gopAlane khUba mA ne gALono varasAda varasAvyo. baMdhuo! jyAre mANasa vyasane gulAma bane che tyAre tenI buddhi bhraSTa banI jAya che. sAcI vAta paNa ene gamatI nathI. gepAla be traNa vakhata bApane samajAvavA gayo paNa enI e ja dazA thaI. samajavAne badale mAra paDe. have A yuvAna gepALane khuba ke A. game tema karuM paNa mArI mAtAne bApanA trAsamAMthI mukta karuM. ke e kALI nAga che. kALe jherI nAga jene karaDe che tenA prANa le che. gopALane ke A paNa enI mAtAne vAta karI hatI te vadhe na Avata. eNe mAtAne koI vAta na karI, ene bApa jhuMpaDInI bahAra eTale eka khATalAmAM ja Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 zAradA saritA sUI jato. enI gadaDI pAtharelI rahetI ane upara eka phATale kALo dhAbaLo oDhI leto. eka divasa rAtanA be vAge gopAla uTha. enuM yuvAna lohI ukaLI uThayuM. aMdhArI rAta hatI. badhA sUI gayA hatA. sarvatra zAMti chavAI gaI hatI. A samaye gopAle hAthamAM dhArIyuM laI badhuM baLa ekaThuM karI eka jhATake mAryo. tyAM eka kAramI cIsa saMbhaLAI. A to enI mAtAnI cIsa hatI. lehInuM khAbocIyuM bharAI gayuM hatuM te vakhate ene bApa bahArathI AvyuM. mAtA taraphaDatI hatI. gepAla vicAra kare che ke ahe! jene duHkhamAMthI mukata karavA mATe meM A krUra kAma karyuM, e mAtAne meM kApI nAMkhI tenI AMkhe aMdhArA AvI gayA. arere. meM kedhanA AvezamAM AvI AvuM akRtya karyuM ? mArAthI bApujIne paNa na marAya ane meM mAne mArI nAMkhI! mArAthI A aghaTita kArya kema banyuM? ema vicAra kare che tyAM badhA leke ekatra thaI gayA. gopAlanA hAthamAMthI lehI kharaDAyeluM dhArIyuM paDI gayuM. ene bApa te barADA pADIne belavA lAge hatyArA. kulAMgAra! tArI mAtAnuM teM khUna karyuM ! enI bahena paNa codhAra AMsue raDavA lAgI. jotajotAmAM enI mAtAne dIpaka bujhAI gayo. khUnane Arepa karI pharIyAdI karIne jelamAM pUrA pachI ene janmaTIpanI sajA thaI. e jelamAM pUrA tyArathI pazcAtApanI agnimAM pitAnI jAtane bALI rahyA hato ane karelA karmanI sajA bhogavI rahyo hato. gAmamAM uDatI vAte enA kAne AvatI hatI ke enA bApujI gAma choDIne cAlyA gayA ane enI bahenanA kaMI samAcAra nathI. bahenane sukhI karavAnA enA manorathane mALe vIMkhAI gayuM hatuM. e pitAnA karelA pApane pazcAtApa karate uMDA vicAramAM DUbI gayo hato. tyAM pelI dharmanI bahene rAkhaDI bAMdhavA AvI ane nepAlanI AMkhamAMthI AMsu paDayA. ene joIne pitAnI bahena ane mAtA yAda AvI. prabhune prArthanA karavA lAge- je eka vakhata janmaTIpanI jelanI sajAmAMthI chUTuM to bhAI vinAnI nirAdhAra bahenenI ane vidhavA mAtAonI sevA karuM. tenI zuddha bhAvanAthI ane chevaTane aMjAma kerTamAM nakakI thaye ke chokaro khUna karavA mATe khunI tarIke gunhegAra nathI. AthI tene chUTe karavAmAM Avyo ane teNe duHkhI ane vidhavA mAtAo ane bahenonI sevA karIne pitAnuM jIvana sArthaka banAvyuM. devAnupriyo! ApaNe zarUAtamAM vAta karI ke pahelA pahore cA-pANInA badale vItarAga va NI sAMbhaLo. vItarAga vANI jIvane pavitra banAve che. satsaMgane mahimA ajaba che. pApI paNa satsaMganA pravAhamAM punita banI jAya che. eka vakhatane mahAna pApI aMgulImAla je AMgaLIone hAra banAvI DekamAM paherato hatuM te eka vakhata buddhane samAgama thatAM sudharI gaye. vAlIye lUMTAre nArada RSine samAgama thatA luMTA, Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA phITIne vAlmikI RSi banI gayA. rAja sAta sAta jIveAnI ghAta karanArA arjunamALI sudarzana zeThanA bheTo thatAM sudharI gayA ne kAma kADhI gayA. 21 eka vakhatanA pApI lUTAre jesala eka vakhatanA teArala satInA samAgame sudharI gayA. e jesalane tAralanA samAgama kema thayA ? eka vakhata jesala meADA AnyA. rAtre gharanuM khAraNuM khakhaDAvyuM tyAre bhAbhI kahe che diyarIyA! ATalA meDA kema AvyA ? tyAre jesalane jarA khATuM lAgyuM. tyAre bhAbhI kahe che tamane jo ATalI khumArI hAya sAcA bahAravaTIyA hai| tA tArala satInI gheADI, tenI kAMkhaLI ane tenI talavAra lai AvA te huM tamane sAcA bahAravaTIyA kahuM. jesalane cAnaka lAgI ne upaye. tAraNane ghera AvyA, tyAM teA bhajanamaMDaLI beThI che, bhajana-kInA cAlI rahyA che. dIvA jhaLahaLATa khaLe che. A badhAnI vacamAM kevI rIte javu ? eTale je tarapha tArala satInI gheADI bAMdhI hatI tyAM aMdhAruM hatu tyAM jaIne saMtAI gayeA. enI gheADI paNa pArakA mANasane joIne haNahaNATa karavA lAgI. tyAre jesala gheADI AgaLa ghAsa paDayuM hatuM te pAtAnA zarIra upara DhAMkIne sUi gayA. A tarapha gheADI teA khUba jora karIne kheMce che eTale khIlA ukhaDI gayA. tethI gheADI chUTI thaine pharavA lAgI. A taraphe bhajana aMdha thayA, tArala satI prasAda vaheMcavA nIkaLI che. prasADha vaheMcatAM vaheMcatAM eka bhAganA prasAda vA. tAralanA satItvanA evA prabhAva hatA ke rAja jeTaleA prasAda banAve teTale jeTalA mANase hAya temane kharAkhara pUro thai rahe terala paraNelI hatI paNa mane teTaluM brahmacaryanuM pAlana karatI ane parapurUSa tenA bhAI ne Apa samAna hatA. zuddha pavitra hatI. sAthe prabhubhajanamAM lIna rahetI eTale ene saiA satI tarIke pichANatA. enA ghera bhajana karavA rAja sahu AvatA. eka jaNanA prasAda vadhyeA. satI vicAra karavA lAgI ke nakkI mArA gharamAM eka mANasa hAvA joie. khUba tapAsa karI paNa kAI maLatu' tathI. tyAre gheADI khIlethI chUTI gaI che, mukha haMNuAhaNATa kare che. tene AMdhavA mATe tArala tyAM jAya che. khIle ukhaDI gayA che te khIaA jaDavA jAya che. kharAkhara te jagyAe jesalanI hatheLI hatI. khUba josathI khIlI jamInamAM jaDI dIdhI. jesalanI hatheLI sAMsaruM kANuM paDI gayu paNa eka cUkAro na karyo. paNa hatheLImAMthI leAhI vaDe te chAnuM rahe? leAhInI dhAra thai. ghAsa leAhIleAhI thai gayuM. AthI ghAsa upADIne joyuM te jesala sUte che. ene uThADIne pUche che vIrA! tuM kANu che ne ahIM zA mATe AvyeA che? e vAta pachI paNa le A prasAda khAI le. tArA bhAganA prasAda vacce che tyAre jesala kahe che mAtA ! prasAda tA jamaNA hAthamAM levAya ane mArA jamaNA hAthamAM te meTuM kANuM paDI gayuM che, leAhInI dhAra cAlI che. kevI rIte prasAda lauM? tyAre terala AMkha mIMcIne Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 262 zAradA saritA kahe che zIyaLanA devA! jo mArA satItvanu khaLa hAya, mArA pati sivAya khIjA badhA jagatanA purUSa bhAI ne pitAtulya mAnyA / te A prasAda mUkuM tyAM AnI hatheLI hatI tevI thaI thaI jajo. Ama vicArI satI prasAda mUke tyAM enA hAthanuM kANuM pUrAI jAya che pachI pUche che tu kANu ane kema AvyA che? tyAre jesala kahe che mArA bhAbhIe maheNuM mAryuM che ke A traNa vastu lai Ava te levA Avyo chuM. cArI karavA AvyAM chuM. lUMTArA chuM paNa mAtA ! tane joine TharI jAu chu. chevaTe jesalane e traNe vastu lai levA kahe che paNa satInI eka vastune aDI zakatA nathI. tyAre tArala kahe che jesala ! gabharAiza nahI. huM tArI sAthe Avu chu. tArala e traNe cIja laine patinI rajA lai jesalanA gAma javA ravAnA thAya che. rastAmAM nadI ALagavAnI Ave che tyAre hADImAM besIne jAya che. nadImAM sakhta vAvAjhoDuM thAya che, naukA DUbu" tUjI thAya che te samaye terala kahe che jesala DUbavAnI aNI upara che. te jIvanamAM keTalA pApa karyA che ? naukA pApa tAruM parakAza jADejA dharma tArA sabhALa re, tArI beDalIne bUDavA nahiM nru" (ra) jADejA re... ema tArala kahe che... he zajapUta ! teM keTalA pApa karyA che. keTalI lUMTa calAvI che! tArA pApa khelavA mAMDa. jo tAruM pApa pragaTa karIza te tArI naukA nahi jhUme tyAre jesala zuM kahe che! jeTalA mAthAnA vALa teALI rANI...jeTalA mAthAnA vALa re... eTalA pApa te meM karyAM (2) teALA ke re...ema jesala kahe che re.... tyAre jesala kahe he mAtA ! mArA zarIramAM jeTalA rUvADA che teTalA pApa meM karyo che. gaNyA gaNAvAya tema nathI. meM te kuMvArI jAne lUTI che. vanamAM nirbhayapaNe pharatA haraNIyA ane meralAnA prANa lUMTayA che he mAtA ! mAro uddhAra kara. A pApI kyAM jaIne chUTaze ? satInA samAgamathI paththara hRdayavALA jesala lUMTArA paNu sudharI gayA ane enI naukA kSemakuzaLa pAra utarI gai. AveA satsaMganeA prabhAva che. rAmAyaNanA racanAra kANu hatA ? eka lUTArA hatA. lUMTa-khUna ke cArI eja dhaMdhA. evAmAM saMtaneA samAgama thayA. 'zama' nAmanA e zabdAnA baLa para zayatAna maTI sata banyA. bahAranI lUMTa baMdha karI dIdhI. aMtaramAM rAmanAmanI lUMTamAM lIna anyA. cAre bAju mATInA tharathI vIMTaLAi gayA paNa AtmadhUnamAM pApanA gAmaDA kharavA maMDayA. saMtanA samAgama, rAmanuM raTaNa ane AtmajAgRti Ama tribheTo thatAM eka Adarza maharSi anI gayA. baMdhue ! kahevAneA Azaya e che ke vivekanA prakAza, AtmAnI jAgRti ane Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 263 pramAdane tyAga Ama triveNI saMgama thatAM AtmAnA asanA aMdhArA ulecAI jAya che ane AtmadivyatAthI jIvana dhanya banI jAya che. mAnava kaThora ke daDha hoya chatAM AtmAnuM ekAda tejakiraNa maLI jAya te pApane sApha karI nAMkhe ane bhavabhavane thAka utArI nAMkhe. phakata satata jAgRti joIe. satata jAgRti mAnavane dhanya banAve che. samaya thaI gayo che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 35 zrAvaNa suda 15 ne semavAra tA. 13-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! zAsanapati bhagavaMte jagatanA jIvonA janma-maraNanA pherA maTADavA mATe ugheSaNa karI ke he bhavya che ! jAgo. anAdikALathI jIvAtmA mehanidrAmAM sUtela che. e mahinA kAraNe jIva zuM bole che - "rUpaM me 0i phugaM nathi rUmaM 2 me vi mi naM" A mAruM che ne A mAruM nathI. A meM karyuM ne A meM nathI karyuM, ne A have karavAnuM che. enuM rAtadivasa jIve raTaNa karyuM che. je pitAnuM nathI parAyuM che tene pitAnuM mAnyuM che. bhagavAna te kahe che ke A zarIra paNa tAruM nathI. tArAthI para che. hA, bhavasAgara taravA mATenuM amUlya sAdhana che. je mAnava samaje te A mAnavajanma eTale bhavasamudra kinAre che. corAzI lAkha jIvAyanInI apekSAe mAnavajanma kinArA samAna che. je samaje te saikA kinAre AvIne ubhI che. jAge jAge re e mAnavI bhaiyA, kinAre AvI che mAnavadehanI naiyA ghera dukAne sahI sahIne jIdagI vItI, jIvana sudhAravAne Acaro nIti, bhavanI paraMparA kApaje bhaiyA kinAre AvI che mAnavadehanI naiyA. ' A mAnavabhavanuM sTeja ghaNuM uMcuM che. corAzI lAkha javAnImAM uMcAmAM uMcuM sthAna manuSyanuM che. yAda rAkhe-jema kaI mANasa sAIkala uparathI paDI jaze to bahu te phekacara thaze ne pATe baMdhAvatAM maTI jaze paNa je plenane akasmAta thAya te bacavAnI AzA nathI, hADakA cakacUra thaI jaze. tema bhagavAna kahe che mokSanI TikiTa meLavavAnuM sTezana mAnavabhava che. ahIM AvIne je tuM viSayabhogamAM, rAga-dveSamAM tathA kedhAdikaSAyamAM paDI jaIza te parabhavamAM tAruM zuM thaze? AtmA samajaNurUpa svagharamAM Ave te mokSanI TikiTa kharIdI zake che ane ajJAnamAM rahIne pApAcAramAM Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 264 zAradA sarita masta anI mahA AraMbhakatA sAtamI narakanI TikiTa mAnava kharIdI le. siMha jevu krUra tiryaMca prANI ATalI hiMsA karavA chatAM cAthI narakathI AgaLa nathI jatA ane manuSya bhAna bhUle teA sAtamI narake paheoMcI jAya, kAraNa ke mAnava bhUle te mAnavamAMthI dAnava anI jAya che ane manuSyajIvananuM kartavya samaje te naramAMthI nArAyaNa banI zake che. aMdhuo! A mAnavabhava AtmAmAMthI paramAtmA ane naramAMthI nArAyaNa banavA mATe maLyA che. paNa mAnavamAMthI dAnava manavA mATe nathI maLyuM. mAnavajIvana pAmIne AtmAne pavitra manAvavAnA che. melA kapaDA, cIkaNI thALI, meluM zarIra gamatu nathI, dhu ujaLuM game che te AtmAne melA kema rAkhyA che? uparanI malInatA nukazAna nahi kare. mANasa raMge kALA hAya, kapaDA melA hAya paNu enA AtmA ujaLA haze te vahelA sAdhanA sAdhI mekSa meLavaze.. zarIra ujaLuM banAvavAthI zAzvata sukha nahi pamAya paNa aMtara ujjavaLa manAvavAthI jarUra pamAze. ApaNA bhAva kevA che, kaI lezyA varte che te jANavA uttarAdhyayana sUtranA cetrIsamAM adhyayanamAM cha lezyAnuM varNana bhagavate sudara karyuM che. e cha lezyAmAM traNa zubha lezyA che ne traNa azubha lezyA che. pratikramaNamAM rAja kheleA che ne ke traNa lezyA sArI na AvI hAya teA tassa micchAmidukkaDaM. kRSNa, nIla ne kAputa e traNa mADI lezyAe che. nArakIne A traNa lezyA hoya che. teju, padma ne zukala e traNa sArI lezyAo che. traNa jIbha lezyAe vaimAnika devAne hoya che. garbhUja manuSya tathA ti cane chae lezyAe heAya che. ekeka lezyAnA bhAvane jIva samaje te jANI zake ke mane kevI lezyA vate che. dAkhalA tarIke jAMbunuM jhADa che. cha mANasAne vicAra thayA ke ApaNe jAbu khAvA che. chae bhegA thaine jhaDa pAse AvyA. paheleA mANasa kahe che A jApunA vRkSane mULamAMthI ukhADI nAMkhIe ne jhADa nIce paDe te nirAMte dharAine jAMbu khAI zakIe, tyAre bIjo mANasa kahe che bhAi tamAre khAvuM che zuM? jAMbune ? enA mULa ukhADavAnI zI jarUra ? mULa nathI kApavA. kuhADA laine enuM thaDa kApI nAkhA, tyAre trIjo kahe che bhAI jarA khameA-khamA tamAre jAbu khAvA chene ? teA thaDIyuM kApavAnI zI jarUra ? DALIe kApI nAMkhA teA jeTalA joie teTalA jAMbu maLaze. tyAre cAthA kahe che jarA khamI jAva. meATI DALa kApavAnI jarUra nathI. enI nAnI DALIe kApIne jAMbu khAI zakAya che tyAre vaLI pAMcamA kahe che ubhA raheA. ApaNe DAbIenI sAthe zuM nisbata che! ApaNe te jAMbu khAvA chene ! te DALI upara caDhIne jAMbu tADIne khAI laIe. pachI DALIe kApavAnI zI jarUra che ? tyAre chaThTho kahe che bhAI ! have mArI vAta sAMbhaLeA. ApaNe badhAne jAbu khAvA che te mULa kApavAnI, thaDa kApavAnI, nAnImeTI DALI kApavAnI ke upara caDhavAnI koI jarUra nathI. A nIce DhagalAbaMdha jAtruDA paDayA che Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA emAMthI sArA sArA pAkA jAMbu vINIne khAI le. vRkSane kilAmanA upaje nahi ne jAMbu khavAya. baMdhuo! juo, chaene jAMbu khAvA che paNa emanA vicAramAM keTalI bhinnatA che. A rIte mAnavInA mananA pariNAma vartI rahyA che. Ajano mAnavI pitAnA vadhu sukha mATe bIjAnA mULa ukhADI rahyA che. bIjAnA duHkhanI paravA karato nathI. paNa jJAnI kahe che ke he jIva! tAre keTaluM joIe che? bhaye bhANe jamavAnuM ane vagara thIgaDAnA kapaDA paheravA maLe, sUvA mATe be gAdalA maLe ane sArI Ijajata maLe pachI zuM joIe? pachI nirAMte dharmadhyAna karI zakAya. bele, rAjya virUddha kAma karavuM paDe kharuM? be naMbaranA copaDA rAkhavA paDe? kALA bajAra karavA paDe? bele "nA". eka kavie kalpanA karI che ke sAbaramatI nadI raDatI raDatI bole che ke he kALA bajArIyAo! tame anyAya-anIti ne adharma karI, kALA bajAra karI tamArA kALA hAtha mArAmAM dezo nahi. mArAmAM maLa-mUtra game te padArtha nAkhazo te mAruM pANI malIna nahi banI jAya paNa kALA bajArIyAo hAtha dhe che te mAruM pANI apavitra banI jaze. mArI pAse Ave te mArA jevA pavitra bano ema sAbaramatI nadI kALA bajArIyAone kahe che. huM paNa tamane kahuM chuM ke anItinuM nANuM bhegu karazo paNa sAthe zuM AvavAnuM? pApa-puNya sivAya kAMI nahi. vicAra karo. jo tame khUba tRSNAvaMta raheze te lebhanI pAchaLa tamArI vezyA paNa kevI vartaze? have sAMbhaLe, pelA cha jaNe jAMbu khAvA gayA. emAM cha mANase kahyuM ke ApaNe jAMbuDA khAvA sAthe kAma che to zA mATe vRkSane kaSTa ApavuM ema tamAre paNa mAnavajIvanane sArthaka karavuM che, AtmakalyANa karavuM che te vicAro ke huM bIjAnA sukhane lUMTAre nahi banuM. kRSNa lezyAvALo vRkSanA mULa ukheDavA taiyAra thaye, nIla lezyAvALe thaDa kApavA tatpara banyo, kaputa lezyAvALo meTI DALo ane tejalezyAvALe nAnI DALone kApavA taiyAra thayo. padma lezyAvALe DALa uparathI ekalA jAMbu khAvA taiyAra thaye, tyAre zukala lezyAvALo to vRkSane jarA paNa duHkha na thAya ne jAMbu khavAya e rIte karavA taiyAra thaye. zukala lezyAvALAnA kevA pariNAma che? koIne paNa duHkha na ApavuM. A nyAyathI samajI zake che ke mArA mananA pariNAma kevA varte che. mane kaI lezyA vate che! manamAM bIjAnuM kharAba karavAnA pariNAma Ave eTale jaina darzananI thIerI pramANe tame karma bAMdhI cUkyA che. mATe koInA sukha luMTavAne, keInA mULa ukhADavAno vicAra sarakhe paNa na karaze. paNa koInuM sukha joIne AnaMda mAnaje. pitAnA sukhane bhega ApIne paNa bIjAne sukhI kema banAvuM evI bhAvanA rAkhajo. mana-vacana ane kAyAne pavitra banAvaje. Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 zAradA saritA jamAlikumArane saMsAra pratyethI vairAgya AvyA. prabhunI vANI sAMbhaLI enA romeroma khIlI uThayA che, ne enA mAtApitAne kahe che te mAtA! huM prabhu mahAvIranA darzane gaye hato. mane prabhunI vANI bahu gamI. tame paNa tamAre ghera jaIne AvuM kahetA hazene? aMtaramAM vItarAgavANa pratye rasa hoya te jamAlikumAraje ullAsa Ave. Ajano divasa pavitra manAya che. Ajano divasa traNa nAmathI oLakhAya che. (1) baLeva (2) nALiyerI punama (3) rakSAbaMdhana. A divasa ApaNI saMvatsarI pahelAM vIsa divase Ave che. jene saMvatsarI e AlocanA karI vizuddha banavAnuM pavitra parva che tema brAhmaNane mATe baLeva AlocanA karI pavitra banavAno divasa che. baLeva- baLevanA divase brAhmaNo nadI agara dariyA kinAre jaIne joI badalAve che. jene paheravA mATe sAro adhikArI koNa? joI paherI levAthI kAMI brAhmaNa banI javAtuM nathI. je manuSya cAritra pAlana karI zake tene joI paherAvavAmAM AvatI. Aje te joI paherAvavAmAM Ave che te vyavahAra pUratI che. jaInA traNa tAra hoya che te zuM sUcave che? mana, vacana ane kAyArUpI traNa tAra che. ene zuddha rAkhavA ema kahe che joI paheranAra brAhmaNanAM mana, vacana ne kAyA rUpI traNa tAra pavitra havA joIe. jaInA traNa tAramAMthI eka paNa tAra tUTe te eka DagaluM paNa brAhmaNathI calAya nahi. e tAra sAMdhI de agara janoI badalAvI nAMkhe te cAlI zake che. tema mana-vacana ane kAyAne eka paNa tAra azuddha thAya te tene zuddha karyA vinA AgaLa calAya nahi ema samaje te A baLevanuM parva sAcI rIte ujavyuM kahevAya. nALiyerI pUrNimA" - AmAM ghaNuM rahasya che. nALiyeramAM upara chetarA che, nIce kAcalI che ne tenI aMdara ToparU hoya che ne tenI aMdara pANI hoya che. jyAre nALiyera pheDIne kaparuM kADhe che tyAre tamane khabara che ne ke ke paruM ane kAcalI, alaga che, nALiyeramAM kAcalI ane ToparUM baMne ekameka thaIne rahevA chatAM baMne bhinna che tema jJAnI bhagavaMto kahe che he cetana ! tuM karmanI parAdhInatAnA kAraNe deha rUpI kAcalI sAthe saMkaLAIne rahyo chuM. kAcalInA TukaDA karIne keI phagAvI de te TeparAne enI sAthe koI nisbata nathI tema dehanuM game te thAya paNa AtmAne enI sAthe keI nisbata nathI, kAcalI ane TeparAno goLo jude che tema deha ane AtmA judA che. baMnenA dharmo paNa judA che. mATe dehamAM rahevA chatAM videhI dazA keLa. deha uparathI Asakti chUTaze to mokSa maLaze. rakSAbaMdhana" :-rakSAbaMdhana e jeneno tahevAra nathI. paNa AjanA divase bahene bhAIne rAkhaDI bAMdhavA jAya che, eTale bhAI bahenanA prema vadhe che ane bhAI yathAzakti bahenane Ape che tethI ekabIjAnA prema vadhe che. gujarAtamAM te kAgaLanI, Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 267, jharInI ane rezamanI rAkhaDI bAMdhe che paNa mAravADamAM hIrA-motI ne sonAnI rAkhaDI bAMdhe che. mAravADamAM rakSAbaMdhanane khUba mahimA che. samaje, rakSAbaMdhanano bIjo artha zuM? rakSA eTale rakSaNa karavuM. tenuM rakSaNa karavu? chakAyanA jIvonI rakSA karavI e mahAna lAbha che. mArI bahenone khAsa vinaMtI karuM chuM ke tame gharanA dareka kAryamAM khUba upayoga zakhajo. gharanA nokaro badhuM kAma kare paNa Aje anAja saDeluM Ave che temAM tapAsa karavI. ughADA vAsaNa na rAkhavA vigere jatanAnuM kAma karazo te temAM mahAna lAbha che. jIvadayA te mukhya dharma che. sarva jIvonI rakSA karavI. ApaNe keInuM rakSaNa karIzuM te kaI ApaNuM rakSaNa karaze. bhAIne bahena rAkhaDI bAMdhe che teno artha e che ke bahenanA rakSaNano bhAra bhAI para Ave che. A rAkhaDI hiMdu bhAIone baMdhAya che tema nathI. AgaLanA vakhatamAM rAjapUta rANIoe muslIma bAdazAhane rAkhaDI bAMdhI che. itihAsa A vAtanI sAkSI pUre che. jyAre gujarAtano bAdazAha bahAdurazAha rAjapUtane namAvavA mevADa upara caDhI AvyA tyAre karmavaMtI rANIe dilhInA mogala samrATa humAyune rAkhaDI mokalI hatI ne sAthe ciThThI lakhIne vinaMtI karI hatI ke bhAI vIrA! Aje huM tArI dharmanI bahena tane rAkhaDI mokaluM chuM ane tArI kSemakuzaLatA cAhuM chuM. atyAre citoDa upara bahAdurazAha laDAI laIne Avyo che ne citoDa bhayamAM che to tuM jaldI Ava ane A tArI bahenanuM rakSaNa kara. bahenanI lAja rAkhavI tArA hAthamAM che. dilhInA bAdazAha humAyue mevADanI mahArANI karmavaMtInI mekalelI rAkhaDI joI ane sAthenI ciThThI vAMcIne enuM haiyuM bharAI AvyuM. eNe keTalA premathI bhAI...vIrA ! lakhyuM che. saMsAranI tamAma sagAI karatAM bahenanI sagAI vadhAre che. baMdhuo! eka rAkhaDIe keTaluM kAma karyuM? humAyu hiMdu-muslImanA bhedabhAvane bhUlI gaye. tata ubhe thaI gaye. meTuM lazkara laI citoDagaDha upara caDhI AvyuM. A tarapha mevADanA rANA tathA rANI karmavaMtIne lAgyuM ke zatrunA saMkajAmAMthI bacI zakAya tema nathI. enA hAthe maravA karatAM jAte marI javuM zuM cheTuM? eTale zIyaLanuM rakSaNa karavA ApaghAta karIne maraNa pAmyA. humAyu cha divasa meDe paDaye eNe bahAdurazAhane harAvI citoDagaDha kabaje karyuM. paNa pite be divasa moDo paDe tethI bahena rAjapUta strIo sAthe satI thayAnA samAcAra humAyune maLyA tethI tene ghaNuM duHkha thayuM. bahenanI rAkhaDI mastaka para caDhAvI citaDanuM rAjya tenA vArasadArane seMpI dIdhuM. rakSAbaMdhanamAM keTalI tAkAta che. tame bahenanI rAkhaDI bAMdhIne AvA bhAI banajo. bIje paNa eka A prasaMga che. rA'navaghaNane TUMka paricaya kAThIyAvADamAM junAgaDha zaherane rAjA rA'navaghaNa thaI gaye. enI A vAta che. Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 zAradA saritA rA'navaghaNa junAgaDhanA rAjA mahipALano putra hatA. eka vakhata dilahIne bAdazAha anaMgapALa junAgaDha upara caDhI AvyuM. mahipALa rAjA tenI sAthe khUba bahAdurIthI layA paNa thoDA samayamAM tenuM sainya khapI javAthI jItavAnI AzA na rahI eTale tene pitAne vhAlasoyo bALaka eka vaphAdAra dAsIne soMpI kesarIyA karIne mRtyune bheTayA. catura dAsIe vicAra karyo ke A navaghaNa jIvato haze te mATe thatAM bApanuM rAjaya pAchuM meLavaze. je A chokarAnuM rakSaNa nahi thAya to A rAjya muslIma banI jaze. hiMduone mULamAMthI uccheda thaI jaze ema vicArI bhaviSyanI moTI AzAe rAjyanuM bIja jIvatuM rAkhavA te caturadAsI cha mahinAnA rAnavaghaNane laIne lapAtI chUpAtI tyAMthI nAsI chUTI ane gIranI viSama jhADImAM cAlatI beDIdAra gAmamAM devAyata nAmanA Ahirane ghera AvI. e devAyata Ahira gAmano mukhI hato. ene khAnagImAM badhI vAta karI navaghaNane tenA ghera se. puNyavaMtane ucheranAra keI ne kaI maLI jAya che. A rIte kRSNanA jIvanane paNa prasaMga che. jIvayazAe khUba abhimAne caDhI saMtanI mazkarI karI tyAre te tene kahyuM ke jIva zA! e abhimAna kara. tuM jenuM mAthuM oLI rahI che tene sAtame garbha tArA kuLano uchera karaze. A vacana kaMse yAda rAkhyuM ane devakInA lagna samaye jugAra ramIne vasudevane bAMdhI lIdhA ke mArI bahenanI jeTalI sUvAvaDa thAya teTalI mAre tyAM karavAnI. e rIte devakInI badhI sUvAvaDo kaMsane tyAM karavAmAM AvI. chele sAtamI sUvAvaDa AvI ane kRSNano janma thatAM cokIdAre uMdhI gayA. vasudevanI beDI tUTI gaI ane kRSNane TepalAmAM nAMkhIne gokuLamAM naMdarAjA je Ahira hato ane tenI patnI yazelA devakInI bAla sakhI hatI tyAM mUkI AvyA ane yazodAe premathI potAnA putranI jema ucheryo. ahIM dAsIe rAnavaghaNa cha mahinAnA pula jevA bALaka che tene devAyatane tyAM seM ne tene sAcavavAnI khUba bhalAmaNa karI. A devAyata Ahirane jAhala nAmanI cha mahinAnI dIkarI hatI ne ugA nAmano putra hatA. jAhala ane navaghaNa baMne sarakhA hatA. jAhalanI mAtA pitAnI dIkarIne dUdhapAna karatI cheDAvIne rAnavaghaNane dUdhapAna karAvatI.. e samajatI hatI ke A rAjanuM bIja che. enA upara AzAnA minArA che. e mATe thaze te lAkhone rakSaNahAra thaze. eTale jAhalane bIjuM dUdha pAtI. bALapaNathI navaghaNanA kapALamAM rAjyanuM teja jhaLahaLatuM hatuM. gAmaDAnA bharavADI vezamAM paNa dekhAI Avate ke A rAjakumAra che. devAyatanI kaseTI- eka vakhata devAyatane temanA bhAI sAthe kaI vAtamAM jarA takarAra thaI. devAyatanA manamAM kaMI na hatuM. paNa enA bhAIe manamAM viranI gAMTha bAMdhI ke game tyAre paNa enuM vaira laIne japIza. eka mAtAnA be jAyA che chatAM Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 269 keTale phera che. eka bApanA be beTaDA, guNamAM heye phera, ekamAM pragaTyuM amRta ne bIjAmAM pragaTayuM jhera. eka bApanA be putra che. chatAM baMnemAM amRta ne viSa jeTaluM aMtara che. amRta mANasane jIvADe che jyAre jhera jIvanane nAza kare che. tema devAyata rAnavaghaNane. jIvADanAra che tyAre teno bhAI nAza karAvavA taiyAra thaze. bhAI uparanI ISyanA kAraNe tene bhAI junAgaDha gaye. jaIne sUbAne kahyuM ke tame zAMtithI beThA cho paNa tamane kaMI khabara che? tamAro duzmana beDIdAra gAmanA devAyata Ahirane tyAM moTe thAya che. bhaviSyamAM tamAruM rAjya laI leze. sUbe kuMvarane zodhavA khUba mahenata karI rahyA hatA paNa ene patte paDo na hato. paNa khabara paDI ke beDIdAra gAmamAM uchare che. e te pitAnA tAbAnuM gAma che. tene nAza kare ramata vAta hatI. junAgaDhane sUbe eka vakhata devAyatanI pAse Avyo ne kahyuM ke tuM je mAMge te ApuM paNa rAnavaghaNane mane seMpI de. devAyata kahe che mAre ghera rAnavaghaNa che ja nahi te kayAMthI a ? chatAM sUbAe tene khUba dhamakA chatAM kaMI na be tyAre bAdazAha ke dhe bharAya ne devAyatanA mAthe rAjadrohane Aropa mUkyo ane tene keda karI junAgaDha laI gayA ne sakhata kedamAM pUryo. tyAM ene evI kaDaka zikSA karavA lAgyuM ke enA paganI ghUMTImAM sAraDI mUkIne lAkaDAnI jema vIMdhatA paga ane hAtha sAraDI mUkIne kANuM karI nAkhyA. khUba asahya pIDA thatI hatI. chatAM pitAnA prANanI ene paravA na hatI. paNa pitAnA maraNa pachI navaghaNanuM zuM thaze e vicAra karate raste zodhIne . have mArAthI A pIDA sahana thatI nathI. tame have mArA upara dayA karIne mane AvuM kaSTa na Apaze. navaghaNa mAre ghera che paNa te vakhate huM juThuM belyo hate. huM tene maMgAvI ApuM chuM. eTale bAdazAhane AnaMda thaye. AkarI zikSA thaI eTale ke mAnI gaye. devAyate eka ciThThI lakhIne sUbAnA mANasane ApI tenI strI pAse mekalyo. temAM teNe lakhyuM hatuM ke mArAthI have A kaSTa sahana thatA nathI mATe tuM rA' rAkhIne vAta karaje ne navaghaNane ahIM tata ekalI deje. AhIrANInuM zairya devAyatanI patnI patinI hastalikhita ciThThI vAMcI patinI gaMbhIra vAtane samajI gaI. pitAnA putra ugAne belA ane oraDAmAM laI jaIne badhI vAta karI beTA! moTuM dharmasaMkaTa AvyuM che. zuM karavuM tenI samaja paDatI nathI. chatAM hiMmata karIne putrane kahe che. "ugA ugaravA taNI mA rakha manamAM AzA jatA prabhunI pAsamAM, AnaMda rAkhe uramAM" Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 270. zAradA saritA beTA! tuM mane haiyAnA hAra je vahAle che. tArA jevA guNIyala putrane jAte ja mRtyunA mukhamAM haDaselavAne samaya AvyuM che. ApaNuM sarvasva jatuM karIne rAjAnuM rakSaNa karavuM te ApaNI pharaja che. atyAre bIjo keI upAya nathI. tArA bApe te rAjAnuM rakSaNa karavA mATe emanI jAtane khuvAra karI nAMkhI. have duHkha sahana thatuM nathI ane pote je cAlyA jAya te A navaghaNanuM zuM thAya? evA vicArathI temaNe A patra lakhe che. tyAre uge kahe che mA tuM zA mATe bahu gabharAya che? je mArI vAta sAMbhaLa. rA" ne rAkhaNahAra, jagamAM jaza bahu vadhaze. dhIraja manamAM dhAra, uge tuja kukhe upanya mAtAnuM vAtsalya che ne haiyAnuM heta che. putra paNa kevo Da hyo che. mAtApitAe navaghaNanuM rakSaNa karyuM paNa pote harSathI maravA taiyAra thayo. putranA bola sAMbhaLI mAtAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. tyAre ugo kahe che mAtA! tuM keTalI dhIrajavAna che. kartavyanuM pAlana karavuM e ApaNI pharaja che. temAM tArI AMkhamAM AMsu zA mATe AvyA? rA'navaghaNa moTo thaze to rAjya meLavaze ne hiMdu dharmanuM rakSaNa karaze, hajArene Azraya Apaze ane huM zuM karI zakavAne chuM? eka rAjabIjanuM rakSaNa karatAM tArA mukha para AnaMda hovo joIe. A huM to ekaja chuM paNa rAjAnuM rakSaNa karavA mATe mArA jevA hajAre ugAne bhega Apavo paDe to Apa joIe. rAjA mATe marI phITavuM paDe temAM zI navAI che ! - putranI vAta sAMbhaLI mAtAnI chAtI gajagaja uchaLavA lAgI. dhanya che beTA! Aje tArA jevA putrane pAmI huM kRtArtha banI gaI. jA, beTA! tArA lohIthI duzmanonA pAyA mULamAMthI ukhADI nAMkha. ema kahI navaghaNanA kapaDA ugAne paherAvI hasate mukhaDe sUbAnA mANasonI sAthe meka. hasatA mukhe putrane soMpyo eTale sUbAnA mANasone paNa vizvAsa beThe ke je tene dIkare hoya to Ama hasatA mukhe na mekale. game tema teya mAtAnuM lehI che. AMkhamAM AMsu AvyA vinA na rahe. A to pArake dIkare che eTale ApI dIdhuM. chokaro paNa e DAhyo ne catura hato eTale raratAmAM raDato raDate bolavA lAge. je mArI sagI mAtA hoya to mane Ama karavA mokalata? pArakA kadI pitAnA thAya? eTale mANasene pAke vizvAsa besI gaye ke A devAyatane putra nathI paNa navaghaNa che e vAta nakakI. A tarapha bAdazAhanA mANasonI sAthe ciThThI lakhIne mekalI paNa devAyatanA manamAM ciMtA hatI ke mArI patnI kadAca putranA mehamAM paDIne rA'navaghaNane mokalaze te mArI badhI mahenata pANImAM jaze. paNa mane zraddhA che ke pUrvane sUrya pazcimamAM uge paNa mArI patnI evuM kare ja nahi. ze'navaghaNane ekale ja nahi. tamane tamArI patnI upara Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 271 zAradA saritA ATalo vizvAsa che? devAyata vicAra karatuM hatuM tyAM samAcAra maLyA ke navaghaNane laIne sUbAnA mANaso AvI gayA che. devAyatane rAjasabhAmAM bolAvavAmAM AvyuM. eNe navaghaNanA vezamAM ugAne je. pitA-putranI AMkhe AMkha maLI. putrane Avela joIne AnaMda thayo. ene mAravA lAvyA che. ATalethI na patyuM eTale devAyatanA bhAIe sUbAne khAnagImAM bolAvIne kahyuM ke je jeha bharamAtA nahi. kadAca devAyatano putra paNa hoya. je barAbara pArakhuM karavuM hoya te talavAra devAyatanA hAthamAM Apa ne kaho ke eka jhATake enA be TukaDA enA hAthe kare ane pachI enI jAte enA oLA kaDhAvIne devAyatanI strI AvIne navaghaNanAM netro paga nIce kacarI nAMkhe te mAnaje ke A navaghaNa che ane jo ema na kare te samajI lejo ke A devAyatane putra che ane navaghaNa jIvato che. tarata sUbAe mANasone mokalIne devAyatanI strIne tyAM bolAvI lIdhI. pachI devAyatanA hAthamAM khaDaga ApIne kahyuM eka jhATake AnA be TukaDA karI nAMkhe. ne tamArI jAte enI AMkhanA keLA bahAra kADhe. tarata devAyate talavAranA eka jhATake ugAnA be TukaDA karI nAkhyA ane chare laIne DoLA kADhI ApyA. chatAM saheja paNa AMcake na lAge. pachI enI patnIne kahe che je A navaghaNa ja hoya te pagamAM jeDA paherI tArA paga nIce A netra cagadI nAkha. te huM mAnuM ke A navaghaNa che, nahitara tAre putra che ema mAnIzuM. haiyAmAM hAma rAkhI eNe e DoLA kacarI nAMkhyA. paNa AMkhamAM AMsunuM TIpu na AvavA dIdhuM. eTale sUbAne khAtrI thaI ke A navaghaNa ja che. je teno putra hoya te enI AMkhamAM AMsu AvyA vinA na rahe. have duzmanane kaTa dUra thaze eTale sUbAne zAMti thaI ane devAyatane kedamAMthI mukata karyo. baMdhuo! eka rAjakumArane bacAvavA mAtA pitAe pitAnA putranuM balIdAna ApyuM. chatAM vadhu duHkhanI vAta e che ke tenA hAthe tenuM mAthuM kapAvyuM ne DoLA kaDhAvyA. keTaluM viSama kAma zaraNe AvelAnuM rakSaNa karavA kahyuM. ahIM navaghaNa ane jAhala baMne sagA bhAIbahenanI jema rahe che. navaghaNane khabara nathI ke enA pAlaka mAtA pitA che. AvA mAtApitA duniyAmAM virala haze ke pitAnA ekanA eka dIkarAne samaya Avye bhoga ApI de. mAtAne khoLo khUMdatA ramatA ne khelatA navaghaNa ane jAhala baMne moTA thayA. jyAre rakSAbaMdhanane divasa Avato tyAre jAhala navaghaNane rAkhaDI bAMdhatI. navaghaNa ene kaMIka ApavAnI IcchA karato paNa te samaye enI pAse zuM hoya? tyAre jAhala kahetI ke vIrA! mAre atyAre tArI pAsethI vIrapasalI nathI joItI paNa tuM jyAre junAgaDhane mahArAjA banIza te vakhate jarUra paDaze tyAre huM tArI pAsethI pasalI mAMgI laIza. Ama kahetI tyAre navaghaNane khabara paDI ke huM junAgaDhane rAjakumAra chuM. Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA eka vakhatanA prasaMga che. devAyata khetaramAM haLa calAvatA hatA tyAre enI sAthe navaghaNa khetaramAM jatA ne kahete khApu! lAve, huM haLa calAvuM. devAyata nA pADe che ne kahe ke bhAI! tAre haLa calAvavAnI jarUra nathI, navaghaNe khUba haTha karI tyAre haLa calAvavA ApyuM. navaghaNe haLa lIdhuM ne thADuM calAvyuM tyAM eka jagyAe aTakI gayuM. cAlatuM nathI tyAre navaghaNa kahe che bApujI! tame teA jhaTajhaTa haLa calAve che ne mAzathI cAlatuM kema nathI? devAyate tyAM AvIne joyuM ne jyAM haLa aTakayu hatuM tyAM khADo khAdyo te aMdarathI ki MmatI ratnAnA bharelA sAta carU nIkaLyA. devAyate vicAra karyo ke nakakI navaghaNu :junAgaDhanuM rAjya meLavaze. e khUkha puNyavAna che. pahelI vakhata haLa caDhDhAvyuM ne jamInamAMthI ratneAnA carU nIkaLyA. have ene paisAnI kamI na rahI. jAhala meATI thaI che. ene paraNAvavAnI ciMtA hatI. atyAra sudhI pAse paise na hatA. devAyate vicAra karyo ke jAhalane paraNAvuM ane navaghaNune rAjyanA mAlika anAvI dauM. pachI huM marI jAuM te mane ciMtA nahi eTale eNe jAhulanA lagna lIdhA. dezadezamAM jeTalA AhIra leAkeA rahetA hatA temane ketrI lakhIne lagnanuM AmaMtraNa ApyuM ne sAthe lakhyuM ke lagnamAM vahelA Avajo ne sAthe zastra letA Avajo. AhirA vicAra karavA lAgyA ke AmatraNa lagnanu che ane zastrAnI zI jarUra ? ane ATalA adhA Ahirone teDAvyA che mATe kaMika haze. have ahI jAhulanA lagna thaze ane navaghaNu junAgaDhane rAjA anaze. mahenane navaghaNu kevI pasalI Apaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. 272 vyAkhyAna na. 36 zrAvaNa vada 1ne maMgaLavAra sujJa baMdhuo, suzIla mAtA ne bahene ! anaMta karUNAnIdhi bhagavaMte jagatanA jIvAnA uddhAra mATe DhAMDhazAMgI sUtranI racanA karI. dvADhazAMgI sUtramAM pAMcamuM aMga bhagavatI sUtra che. maiyA bhagavatI sUtramAM anaMta bhAve bharelA che. bhagavatI sUtrane maiyA bhagavatInI upamA kema ApavAmAM AvI che? jema bALaka bhUla kare ke na kare paNa mAtAne te peAtAnA saMtAneA pratye vAtsalya uchaLe che ane hita zikhAmaNa ApI mAtA bALakanI bhUla sudhAre che te rIte taiyA bhagavatI sUtramAM evA bhAvA bharelA che ke jo enuM vAMcana mananapUrvaka karavAmAM Ave tA anAdikALathI bhUlAnu bhAjana anelA mAnavI sudharI jAya che, jamAlikumAre eka tA. 1-8-03 Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 273 zAradA saritA vakhata prabhunA darzana karyAM ne vANI sAMbhaLI tyAM badhI vAsanAo upara vijaya meLavyeA. bhagavAna kahe che jo tamAre jaldI AtmakalyANa karavu hAya teA sarvAM prathama vAsanAo upara vijaya meLavaveA paDaze. vAsanA e prakAranI che. eka zubha ane khIjI azubha. eka prakAranI pravRtti khIjA prakAranI pravRttine rAke che. tema kharAba vAsanAne TALavA sArI vAsanAnI jarUra che. jue!, eka mithyAtva vAsanA che. tene TALavA mATe samyaktva vAsanAnI jarUra che. jIvanamAM kharAkhamAM kharAma vAsanA hAya tA te mithyAtvanI che. mithyAtvanI vAsanA eTale zu ? AtmAmAM viparIta bhAvanAnA saMskAra tenu nAma mithyAtva. vAsanA eTale vAsita karavuM. AtmAmAM jevI vAsanA Avaze tevA saMskAra paDaze. vAsanA paNa bahAranA saMskAra laine Ave che. tame jevA prakAranA vAtAvaraNamAM raheze| tevA prakAranA saMskArI tamArAmAM paDaze. jema sphaTika maNImAM jevA DhorA parAvA tevu pratibiMba paDe che tevI rIte jevuM vAtAvaraNa tevI vAsanA ane saMskAra. A AtmA haju mukataddazAne pAmyA nathI, sva svarUpa prApta karI zakayA nathI tenuM kAraNa zuM? kAraNa e che ke mithyAtvanI vAsanA kADhavA haju samyaktvanI prApti karI nathI. vAsanAne vijaya dhyeyanI siddhi mATe che. je vAsanA bhavabhramaNa karAve che, mAkSe jatA aTakAve che, saMyamanI rUcI thavA na de, saMsAranA kAdavamAM khUMcelA rAkhe, anaMta duHkhanA pAzamAMthI bahAra na javA de tevI vAsanAne jItavA mATe jo koi dharma hAya teA te jaina dharma che. temAM paNa e bheda che. eka dezivaratI dharma ane khIje savavatI dharma. apramata avasthA vAsanAnA vijayanA dhyeyanI siddhi mATe che. jo ATalu karavA chatAM apramata avasthA na Ave teA ghANInA khaLadanI jema jyAM hatAM tyAMnA tyAM chIe. ghANInA aLada savArathI sAMja sudhImAM phare che keTaluM? paNa e kayAM che? tyAM ne tyAM mATe apratama thavAnI jarUra che, ayeAgI khanavu paNa e dhyeya mATe che, ceAgIpaNuM chaThA guNasthAnathI teramA guNusthAnaka sudhI che. cegIe, munirAjo, nigraMtha sAdhue vAsanAnA vijaya mATe che, ceAgIpaNuM vAsanAnI jaDa ukheDavA mATe che. devAnupriye! mAkSaprApti mATe anAsakitabhAva keLavaveA paDaze. jyAM sudhI AsakitabhAva che tyAM sudhI Atmika guNAne vikAsa thai zaka nathI. paNa jIva vilAsapriya anIne Atmika guNAne vinAza kare che. kAraNa ke anAhnikALathI AtmAne paigalika pAz pratye rUcI ne tene saMsarga karyo che. eTale kuvAsanAe tenA jIvanamAM ghara karI gai che ane kuvAsanAnA kharAba saMskArane kAraNe viparIta zraddhavALA anI guNamAM doSa ane doSamAM guNa jue che. pAMca indrinA viSaye ke je AtmAnuM ekAMta ahita karanAra che ane kevaLa doSa svarUpa che temAM pote guNAnuM darzana kare che ane kaSAya tathA viSayAnI viratirUpa samabhAva ke je guNu che temAM doSa jue che. AvI viparIta zraddhArUpa Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ajJAnatAne laine kanI parAdhInatAmAMthI chUTI zakatA nathI ane janma-jarA-maraNa Adhi-vyAdhi ne upAdhirUpa saMsAramAM bhasyA kare che. je bhavamAM utpanna thAya che tyAM Anada mAnIne peAtAnu jIvana pUrUM kare che. jyAM sudhI jIva jaDanA raMgarAgamAM rahe che ke A sArUM ne A kharAba, A mane game che, A mane nathI gamatu tyAM sudhI jaDane pUjArI che. pudgalAna'dIpaNAnI vAsanA hAya che tyAM sudhI AtmAnadIpaNuM prApta thatu nathI ane AtmAnadIpaNuM prApta thayA vagara Atmika saMpatti prApta thai zakatI nathI ane Atmika saMpattinA abhAve samyag jJAnanI daridratA dUra thai zakatI nathI. jIvanI ekeka jaDa padmA pratye keTalI mamatA hAya che! 274 eka DAsA bimAra paDayA. gharamAM sUvAyA hatA evI rIte ke sUtA sUtA esarImAM najara jAya. osarImAM eka vAcharaDI AMdhelI te khajurInI sAvaraNI khAi jatI. e A maraNapathArIe paDelA bApAe joyuM paNa vAcA AMdha thaI gaI hatI. chatAM te parANe vA....vA.........eTaluM khelatA hatAM. tyAre enA che.karAenA manamAM thayuM ke ApAne bhagavAna vAsudevanu nAma khelavuM che paNa kheAlAtu nathI. DaeNAkaTarane kheAlAvI hiraNyagarbha nAmanI eka goLI 100 rUpiyAnI Ave che te gALI khavaDAvI. DaoNkaTara kahe ke have vA....vA....kare che te pUrU khelAI jaze. tyAre putrAnA manamAM thayuM ke 100 rU. teA kamAtA maLI raheze paNa bApA jo vAsudeva Ale te vaikuMThamAM vAsa thAya. sagAvahAlA badhA AvyA che. badhA vicAra karavA lAgyA ke A DAsAe jIvanamAM kadI dharma karyA nathI. camaDI tUTe paNa kramaDI na chUTe tevA makhkhIcUsa che. koI bhikhArI baTakuM roTale mAMgavA AvyeA haze teA lAkaDI mArIne kADhayA che. kUtarU khaTaku ATaleA baLajabarIthI upADI gayu hAya te tenA meDhAmAMthI kADhI leteA. eka rAtI pAI dharmoDhAmAM vAparI nathI, paNa aMtima samaye enI mati sudharI lAge che ke ene vAsudevanu nAma levAnuM mana thayuM. tyAM pelI gALInI asara thaI. badhA tenI sAme ekITaze joi rahyA che ke hamaNAM bApA vAsudeva khelaze. tyAM khApA khelyA vAcharaDI sAvaraNI khAI jAya che. eTale badhA hasavA lAgyA. arara....maravA sutA che. paNa vAsanA chUTatI nathI. vAsanA chUTe teA vAsudeva kheAlAya ne ? dIkarAne paNa evI zarama AvI gai ke AnA karatAM gALI na khavaDAvI hota to sArUM. badhA ema samajata ke bicArA vAsudevanu raTaNa karatA karatA gayA. paNa Ama ughADuM te na paData. jue A DosAne keTalI mamatA hatI. pachI Atmika sukhanuM bhAna kayAMthI thAya ? AvA jIvA gharamAra, saMpati, strI-putra-parivAra Adi vaiSayika soMpattinA maDhamAM dhamanI tuccha, kSaNika ane annAra evA paulika sukhamAM sa MtoSa mAnI Ana meLave che, jethI teo zAzvata sukha meLavavAne jarA paNa purUSArtha karatA Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 275 nathI temane zAzvata sukha kone kahevAya te samajIne purUSArtha karavAnu rUcatuM nathI, kAraNa ke temane zAzvata sukhanI zraddhA nathI. darzanamAhanA kAraNe emanI zraddhA evI dRDha thai gai hAya che ke paigalika viSayAnA upabhAgamAM sukha che enA jevuM khIju kei sukha nathI, AvI mAnyatAne kAraNe te pagalika sukhA kema vadhu meLavu tenA mATe udyama karyA kare che. jyAM sudhI indrionI sAthe anukULa paigalika viSayAne sayeAga rahe che tyAM sudhI te sukha ane AnaMda mAne che ane jyAre tene viyeAga thAya che tyAre sukha ane AnaOM saMpUrNa esarI jAya che. jethI karIne temanI viSayavAsanA TaLI zakatI nathI. haMmezA te meLavavA mATe satapta rahe che ane tene meLavavAnA prayAsa kare che. AnuM nAma mithyAtva. A mithyAtva jIvanI viparIta zraddhAnuM pariNAma che. aMdhue ! A mithyAtvanA mAtIyAne dUra karavA mATe ane samyaktva ratnanA teja prApta karavA mATe A amUlya avasara AnyA che, teA jaina dharmanuM sakhaLa zaraNuM grahaNa kareA. Aje te zaraNuM kenu levAya che? kALeA ArIga sarpa pAchaLa paDayA. enA bhayathI doDAdoDa karatA bhAgatA hAya ne rastAmAM deDake maLe teA kahe mane bacAva.... mane bacAva. teA zu e DrAuM....DrA.....karatA deDakA khacAvI zakavAnA che? sarpathI khacavA mATe garUDanuM zaraNuM levuM joie. tema saMsAramAM mAharUpI sarpathI bacavA dharUpI garUDanu zaraNu aMgIkAra kare. paNa tame kAnu zaraNuM lIdhuM che ? A saMsAranA svA bharelA sakhaMdhA DrAuM....DrA......karatA deDakA jevA che. pAtAnu sukha ne sagavaDatA jatA karIne tamane kAi khacAvanAra nathI. ame suratamAM cAturmAsa hatA. suratamAM raMguna ne khAM choDI ghaNAM bhAI-bahenA bhAgI AvelA che. temane pUchyuM ke tame raMgunathI bhAgI chUTayA tA ahIM kevI rIte AvyA? teA kahe mahAsatIjI! amane khakhara paDI ke amArA ghara taraphe hallA AvavAnA che eTale badhA jIva laIne bhAgyA. koInA nAnA khALA pAraNAmAM sUtelA rahI gayA ne mA-bApa bhAgyA. ame cAlatAM cAlatAM thAkI jaIe. vacce gADha jaMgalA Ave, vAgha-varUnI kAramI cIseA sabhaLAtI hAya eTale rAta rahevAya nahi. paNa thADI vAra thAkayA-pAkayA visAmeA khAvA besIe agara sUI jaIe. te vakhate sAthe rahelA gharaDA mA-Apa jo uMghI gayA tA ene jaMgalamAM sutA mUkIne bhAgI chUTayA chIe kAraNa ke teo cAlI zakatA na hatA. juve, keTalA svArtha che ! peAtAnA svArtha sare te! badhu ujaLuM che AkI kaMI nathI, mATe kahIe chIe ke sa MsAra svArthanA bharelA che. temAMthI bacavA mATe dharmanuM zaraNuM aMgIkAra kareA. dharma vinA kadI uddhAra thavAne nathI. jene zraddhA nathI hAtI tevAne paNa maraNa samaye keAnA zaraNAM de che? te vakhate te meTA avAje Ale che ke tamane arihaMtanuM zaraNu hAjo, siddha bhagavAnanuM zaraNu hAjo, sAdhunu zaraNu hAjo ne kevaLI prarUpita yA dharmanuM zaraNu Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 zAradA saritA hAjo. paNa kAi ema kaheA che ke tane tArI patnInu zaraNu` hAjo, tArA dIkarAnu zaraNuM hAjo, tArA AMgalAnuM ane tArI meTaranu zaraNuM hAo, tyAM te samajo che ke bhagavAnanuM zaraNuM levu joie. Aje te| dharma nahi paNa dhana vahAluM lAgyuM che. e dhana upara ekeka jIvAne eTaluM mahatva hAya che ke jANe badhuM sAthe laI javAnuM na heAya ! hIrAthI jhagamagatI bahenA istrITAipa kapaDA paherIne meAjazAkha khAtara, zarIrane khAtara keTalA paisA vApare che ! paNa koi garIba mANasa mAMgavA Ave te ene dhakkA mArIne bahAra kADhe che ne khele che tArA mATe adhu kamAyA che ? parasevA utare tyAre paisA kamAvAya che paNa bhagavAna kahe che jo tu koi AMgaNe AvelAnA satkAra nahi kare, dhakkAmUkkI karIne bahAra ka!DhIza tA tArA avatAra dhakkAmUkkImAM thaze. kUtarA-bilADAmAM janma thaze. tyAre koi AMgaNe ubhe nahi rahevA de. tame tA hAthathI dhakako mAryA hatA paNa e tamane DAMga mAraze. mATe A mAyAnA meha choDo. tamArA sagA-snehI be cAra divasa tamArA ghera AvIne rahI jAya tyAre tame zuM kahe che ? Avo ne mAyA rAkhajo. mAyA eTale zuM? mAyA eTale A kuka!. yAda rAkho A kukAnI mAyA rAkhazeA te tamArA bhUkkA uDI jaze. tamane durgatimAM lai jaze. mATe zarIranA ane dhanane meha che.DavA jevA che. zarIranI keTalI saMbhALa rAkhA che ? jeTalI zarIranI kALajI che teTalI AtmAnI che ? AtmAne pUche tuM sukhI chuM ke duHkhI ? jayAre AtmAnI khakhara pUchazeA, AtmalakSI khanaze! tyAre samajI lejo ke eDA pAra thaze. jamAlikumAre prabhunI vANI sAMbhaLI. ene saMsAranA sukha phikkA lAgyA. ekeka padArtho kSaNika dekhAvA lAgyA. A saMsAramAM dareka padArthanI paryAya kSaNe kSaNe palaTAya che. bAlapaNa-yuvAnI--vRddhAvasthA A badhI paryAye zarIranI che. khIjA padArtho paNa samaya thatAM sArAnA kharAba banI jAya che. Aje mANasanuM zarIra sAju hAya che ne kAle mAMdu thaI jAya che. Aje zrImaMta hAya che te puNya khalAsa thatAM kAle garIba banI jAya che. Ajane lakhezrI dharatI dhrujave, kAle ene jAra mATe manaDuM mUjhave, khUdI khUMdIne komaLa dehanA bhar3A, evA A sa'sArIonA sukha che. phreMcA rAga kerA raMgathI saMsAra che rUDI, uparathI bhabhakate paNa mAMhI che kUMDA Aje mANasa paisAnI khumArI ane zarIranA khaLathI paga mUkatAM dharatI dhrujAvatA hAya che: ane amuka samaye enI lakSmI cAlI jatAM khAvAnA sAMsA paDe che. AjanA divasa gayA paNa kAle zuM karIza enI ciMtA hoya che. zarIranu baLa ghaTI jatAM AjanA baLavAna kAle nirbaLa banI jAya che. AvA saMsAramAM zu rAcavA jevu che? ema samajIne mAtAnI pAse dIkSAnI rajA levA AvyA. haju dIkSAnI vAta karI nathI paNa Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 277 eTaluM ja kahyuM he mAtA ! huM prabhunA darzana karavA gayA hatA ne emanI vANI sAMbhaLI tyAM mAtA harakhAi gai ne kahevA lAgI beTA ! tane dhanya che. tane janma denArI evI huM paNu Aje kRtAtha anI gaI. baMdhue ! jIvanamAM je kaiMka satkArya kare che te dhanya banI jAya che. jIvana sAruM jIve te jagatamAM pUjAya che ane je mAnavajanma pAmIne kaMi karatA nathI e kAgaDA ane kUtarAnI jema janme che ane mare che. ene janmatAM koI jANatu nathI ne maratAM paNa koi jANatu nathI. jamatAM AnaMda killAla karI che teA kAika divasa bhUkhyAnI saMbhALa lejo. ekalA peTa bharA na banaze. khAipIne peTa pUraNa bharyA, kei bhUkhyAnI saMbhALanava lIdhI, evA khAvA mAMhI tane dhULa paDI ... khAI pIne.... ApaNe rA'navaghaNanI vAta cAle che. devAyate rA'navaghaNane acAvavA keTaluM kaSTa veThayuM! navaghaNane haLa calAvatAM sAta carU nIkaLyA. devAyate vicAryuM. have ApaNe paisAnI kamInA nathI teA dIkarI jAhalane paraNAvu ane navaghaNune rAjya apAvuM. eTale ghaNAM AhIrabhAIone hathiyAra sahita jAhalanA lagnamAM AvavAnuM AmaMtraNa ApyuM. khUba dhAmadhUmathI jAhelanA lagna karyA. lagna vakhate navaghaNa jAhala bahenane hAthagaraNuM ApavA Ave che tyAre jAhala kahe che vIrA! atyAre mAre tAruM hAthagaraNuM nathI joituM. atyAre teA tArI pAse thApaNamAM leNuM rAkhuM chuM. mATe jyAre jarUra paDaze tyAre mAMgI laiza. tyAre navaghaNa kahe che bhale bahena! tArI marajI hAya tyAre mAMgI leje. e jAhalanA lagna pachI badhA AhIrAne sAthe laIne devAyate junAgaDha upara caDhAi karI ne junAgaDha jItI lIdhuM ane navaghaNune junAgaDhanA rAjA banAvyA. navaghaNu junAgaDhane rAjA banyA ane devAyatane mukhya salAhakAra tarIke nImyA. devAyata ane tenI patnInuM rA'navaghaNa mAtA-pitA jeTaluM mAna sAcave che. navaghaNu rAjyakAmAM khUba hAMziyAra banyA. cAre tarapha enI kIrti phelAi gaI. A joI AhIra mAtA-pitAne khUba satASa ane AnaMda thayA ke ApaNe kaSTa veThIne enu rakSaNa karyuM. te sArthaka thayuM. AyuSya pUrNa thatAM devAyata ane tenI patnI ane paraleAkamAM prayANa karI gayA. navaghaNe enA mAtA-pitAne ugAnI khe!Ta jarAya sAlavA dIdhI na hatI ane ahenaDI jAhalanuM paNa pUruM dhyAna rAkhatA hatA. keI rIte ene AchuM na Ave tema tenI saMpUrNa kALajI rAkhatA hatA. rA'naghavaNa ene ghaNI vakhata junAgaDha teDAvatA paNa jAhalanA manamAM ema thatu ke have junAgaDha jaIne zuM kAma che? tyAM jAuM paNa mArA mAtA-pitA te svage sIdhAvyA che tethI mAruM mana mAnatu nathI. bahena nahi javAthI visA jatAM navaghaNu Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 278 zAradA saritA mahenane bhUlavA lAgyA. have rAjyakAmAM gUMthAi gayA che. jAhala paNa peAtAnA bhAine sukhI joIne dUrathI satASa mAnatI. have jAhala je dezamAM rahe che tyAM bhayaMkara duSkALa paDase. pANI vinA leAkeAnI sthiti kaphADI thaI. dezamAM DaMkA vAgIyA, kaparA paDIyeA kALa, purUSe cheADI premadA, mAtAe cheDayA bALa. dezamAM khAvA anna na rahyuM ne pIvA pANI na hyuM. tyAre jAhalane pati kahe che ApaNe te mAnavajAti chIe. game tyAMthI lAvIne ApaNe peTa bharIzuM paNa A mUMgA DhArAnuM zuM thaze? te ApaNe ema karIe ke huM A DhAra laIne siMdha dezamAM jAuM, tyAM sukALa che ane tu tArA bhAIne ghera jA. sukALa thaze tyAre huM tane teDAvI laIza. tyAre jAhala kahe che svAmInAtha! huM te ApanI sAthe ja AvIza. satI strI te sukha ane duHkhamAM paDachAyAnI jema sAthe ja hAya. sukhamAM jema huM sAthe rahuM chuM tema duHkhamAM sAthe ja rahIza. vaLI bhAIne ghera javuM te sukhamAM javuM paNa du:khamAM na javuM. mATe AvA du:khanA samayamAM Apane choDIne junAgaDhanI mahelAtemAM mhAlavA javu nathI. tyAre ene pati kahe che. "ati sukhamAM tu charI, mAvatara chAyA mAMya, duHkhamAM dAjhe kAya, saMsatIe saLage ghaNu 19 huM jAhala ! tu tArA mAtA-pitA pAse ati lADakADamAM ucharI chuM ane A duSkALamAM bhUkhyA tarasyA verAna vanamAM cAlavAnuM che. tArI keAmaLa kAyA karamAi jaze. vaLI tu mane baMdhanakartA thaIza. mane ghaNuM duHkha thAya che. mATe tuM samajIne junAgaDha jA. tyAre jAhala kahe satI strIone jyAre saMkaTanA samaya Avye tyAre patine choDIne kyAMya gaI nathI. sItAjI rAmacaMdrajInI sAthe vanamAM gayA hatA. damayaMtI naLarAjAnI sAthe gayA hatA ane satI draupadI pAMDavAnI sAthe vanamAM gayA hatA. kAi piyara nhAtA gayA. svAmImAtha! Apa ciMtA zA mATe kare che? ApaNe sukhaduHkhamAM sAthe rahIzuM. jAhalanA hRDha nizcaya AgaLa enA patinu kAMi cAlyuM nahi. enA AkhA nesaDAnA AhIrAne melAvI peAtAnA vicAro darzAvyA. badhAne A vAta gamI ane badhA siMdha deza javA mATe potapAtAnuM pazudhana laIne javA taiyAra thai gayA. jAhala sidha dezamAM jAhala, tenA pati temaja AkhA * nesaDAnA badhA AhIrA jANe eka dezanA hAya te rIte cAlatAM cAlatAM eka sthaLethI khIjA sthaLe nivAsa karatAM siMdha dezamAM AvI pahoMcyA. te samaye tyAM hamIra sumarA rAjya kaphtA hatA. eka varSa te siMdhamAM rahyA. jAhala kahe che have sAraThamAM sukALa thayA haze. ApaNe ApaNA dezamAM jaIe. tyAre tenA pati saMsatIe temaja khIjA AhIza kahe Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 279 che pahelA soraThathI samAcAra maMgAvIe ke tyAM sukALa thaye che ke nahIM? pachI jaIe. eTale thoDA divasa tyAM rokAI gayA. jAhalane mAthe Ata? have jAhalanA manamAM AnaMda che ke thoDA divasamAM ApaNe soraThamAM jaIzuM paNa kudarata kahe che ke tuM dhAre che kaMI ne thAya che kaMI. mANasa mananI mAMya, sadAya cAhe sukhane dhAryuM dhaNunuM thAya, kAma na Ave keInuM jyAre mANasanA mAthe vipattinA vAdaLe utaravAnA hoya tyAre game te DAhyA hoya te paNa enI mati mUMjhAI jAya che. jAhale dezamAM javAnuM kahyuM paNa koI javA taiyAra na thayuM. sane ema thayuM ke seraThathI khabara Ave pachI jaIe. have ahIM zuM banyuM ke jAhala eka divasa kapaDA dhevA taLAve gaI. peIne taLAvamAM snAna karI rahI che. vALa chUTA hatA. nAhIne te bahAra nIkaLe che te vakhate kapaDAM seMsaruM tenuM rUpa jhagArA mArI rahyuM hatuM. A samaye hamIra sumare gheDe besIne pharavA nIkaLyo hato. pharato pharato tyAM AvyA ne jAhalanA sauMdaryamAM mugdha banI gayo. eNe nizcaya karyo ke A strI to mArA janAnakhAnAmAM zebhe. Ane mArI begama banAvuM te mArUM janAnakhAnuM zebhe. jAhalanI daSTi hamIra sumarA para paDI. e bhayabhIta banIne jaldI pitAnAnesaDAmAM cAlI gaI. hamIra sumare paNa enI pAchaLa gaye. jAhala samajI gaI ke nakkI mAruM rUpa joIne AnI kudaSTi thaI che. e mAruM zIyaLa lUMTaze. mAruM zuM thaze? tharathara dhrujavA lAgI. hamIra sumarAne tyAM Avelo joI badhA AhIre bhegA thayAM ne pUchavA lAgyA. sAheba! Aje Apane ahIM kema AvavuM paDayuM? tyAre hamIra kahe che A bAI kapaDA joIne gaI te keNa che? tyAre kahe che e te amArA AhIra rAjAnI rANI che. hamIra pUche che tame badhA kayA dezanA che ane ahIM kema AvyA che? tyAre badhA AhIre kahe che ame seraTha dezanA chIe tyAM bhISaNa duSkALa paDaye hatuM tethI A siMdhamAM re carAvavA AvyA chIe. hamIra kahe che mArA siMdha dezamAM te sukALa che ne? tame badhA ahIM AvIne sukhI thayA che ne? AhIre kahe che ahIM te ame ApanA pratApe sukhI chIe. tyAre hamIra sumare kahe che mArA dezamAM AvIne tame sukhI thayA to tamAre mane kaMIka bheTa ApavI joIe ne? bele Apazene? AhIro kahe amArI zakita pramANe jarUra ApIzuM. hamIra kahe che mAre bIjuM kAMI nathI joItuM paNa A strI aMdara gaI te mane Ape. AhIre kahe che sAheba. rAjA to prajAnA pitA kahevAya. prajAnA rakSaNahAra hoya tene badale rakSaNa karanAre je bhakSaNa karaze te prajA kenI pAse pharIyAda karaze. A samaye hamIra sumare kahe che mAre tamAruM kaMI sAMbhaLavuM nathI. tame hA kaheze ke nA kaheze paNa e strIne huM laI jaIza ane mArI begama banAvIza. hamIra Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 zAradA saritA teno nizcaya nahi cheDe ema jANI eka AhIra jAhala pAse gayo ne badhI vAta karI tyAre jAhale vicAra karyo ke game te thAya paNa mAre mAruM cAritra vecIne jIvavuM nathI. paNa have kaLathI kAma levuM paDaze. mArA cAritranA rakSaNa mATe asatya bolavuM paDaze te vAMdho nathI ema vicArI hamIrane pitAnI pAse mokalavA kahyuM. enI rageragamAM jAhala ramI rahI hatI. have e pitAne bolAve che te jANIne khUba AnaMda thaye ane harSaghelo banIne tyAM AvyuM. jAhalanA manamAM kedha hato paNa atyAre krodhane zamAvI manane daDha karIne hamIrane kahyuM ke meM jyArathI tamane joyA tyArathI mAruM mana tamArAmAM che. A jhUMpaDAmAM rahevuM gamatuM nathI. paNa meM gaI kAle cha mahinAnuM brahmacarya vrata lIdhuM che temAM purUSanA kapaDAne sparza paNa mArAthI karAya nahi. je Apane mArA pratye prema hoya te mAruM cha mahinAnuM vrata pUruM karavA de. je mArA vratane bhaMga karaze te huM jIbha karaDIne marI jaIza. jAhala game tema toya pitAnA patimAM saMtoSa mAnanArI satI che ane cAritranuM rakSaNa karavA AvA vacana bolI che eTale tenA vacananI hamIra sumarA para sArI asara thaI. enA manamAM thayuM ke cha mahinA te kAle pUrA thaI jaze. ene mArA pratye pUre prema che. have e kayAM javAnI che? ema vicArI sumarAe jAhalane cha mAsanI mudata ApI ane jAhalanA gharane pharate sakhta cokI paheregoThavI dIdhe jethI jAhala nAsI na jAya. jAhalane pati saMsatI ane badhA AhIre mUMjhavaNamAM paDyA. have zuM karIzuM? AnA karatAM jAhale kahyuM tyAre ravAnA thaI gayA hota te sAruM hatuM. A to sapaDAI gayA. pAchaLane pastA zA kAmane jAhale badhAne dhIraja ApatAM kahyuM ke cha mahinAnI mudata che. gabharAva nahi. huM ciThThI lakhI ApuM chuM te laIne tame junAgaDha jAva. ane mArA bhAI rA'navaghaNane laI Ave te ApaNe vijaya thaze. saMsatI. junAgaDha javA taiyAra thaye eTale teNe bhAIne ciThThI lakhI ApI. eNe ciThThImAM zuM lakhyuM hatuM. he....siMdhamAM rekI amare, vahAre dhA ne navaghaNa vIra he....jAhala tuja para mITa mAMDI rahI, mane hAlavA de nA hamIra mArA dharmavIrA! huM tane rAkhaDI bAMdhatI tyAre tuM mane pasalI mAMgavAnuM kahete. mArA lagna vakhate tuM kanyAdAna devA AvyA tyAre paNa meM tArI pAse kaMI mAMgyuM nathI. e kara meM bAkI rAkhe che. te di gAma garAsa meM tene lIdhe tyAre bhIDa paDayAne meM kelI dIdhe, mArA mAMDavA heThaLa bela dI (2). e mArA mAMDavA heThaLa bola dIdhe. Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 281 huM devAyata taNI vIrA jAhalane mAthe duHkhanA dariyA pharIyA. ' suNaje navaseraThanA nRpati mArI jIbhanA mAnela mAmarIyA | mArA lagnanA mAMDavA nIce vIrA te kela dIdhe hato. te divase tArI pAse gAmagarAsa kaMI mAMgyuM nathI. tyAre teM kahyuM hatuM ke bahena! tAre jyAre jarUra paDe tyAre tuM mAMgI leje. vIrA ! e kelanA mUla atyAre thAya che. tuM te rAjavaibhavanA sukhamAM paDI gayo ne mane bhUlI gaye. tuM mAne cha mahinAne mAre ghera AvyuM hatuM. mArI mAtAe mane dhAvatI choDAvI tane dUdhapAna karAvyA che ane tArA rakSaNamAM mAre ekane eka bhAI ugo homAI gayo. paNa meM te tane mADIjA vIra mAnyo che. ApaNe eka mAtAne oLo khUMdIne sAthe ramatA jamatA e badhuM tuM zuM bhUlI gayA? tArI bahenane mAthe Aje duHkhanA DuMgarA utarI paDayA che. bhISNa duSkALamAM teM bahenanI khabara na lIdhI tyAre mAre seraTha choDIne siMdhamAM AvavuM paDyuM ne mArI A dazA thaIne ! mArA bApataNuM guNapADa gayA, mArA mA jagyAnA bhale zIza gayA mArA e badala to pAtALI gayA (2) mArA e badalA te pAtALa gayA, vIrA! mArA mA-Apa gayA ane huM te mA-bApa vinAnI ne bhAI vinAnI thaI gaI. tuM te mArA mAtApitAnA upakArane badale bhUlI gayA ne mane paNa bhUlI gaye. bhale, tuM badhAne bhUlyo paNa tArI bahenane eka satI samajIne enA zIyaLanuM rakSaNa karavA bahenanI vahAre vahelo Avaje.- jo tuM vaheluM nahi Ave te huM jIbha karaDIne marI jaIza. paNa mAruM cAritra javA daIza nahIM. paNa tArI lAja jaze. meM hamIra sumarA pAse cha mahinAnI mudata mAMgI che. e mudata pUrI thatAM pahelAM tuM vahele AvI jaje. A badhuM lakhyA pachI chelle jAhale lakhyuM ke - "je mudata mAsa nI vItaze, tane satya vacana kahuM vIra, jAhala mukha joIza nahi, ne rete rahIza raNadhIra, e aphara nirNaya meM karyo, satya vacana vade satI, e avasare vahelo Avaje, rakhe cUke junAgaDha pati." vIrA ! divasene jatAM vAra lAgatI nathI. cha mAsanI mudata pUrI thaze pachI upara eka divasa paNa huM jIvavAnI nathI e meM daDha nizcaya karyo che. je meDe paDIza to he junAgaDhanA rAjA! tArI bahenanuM mukha tuM nahi jove. kalevara joIza pachI mananI manamAM rahI jaze ane mArI vIrapasalI ane kapaDAnuM deNuM tArA mAthe rahI jaze. mATe he vIrA ! tuM vahele Avaje. mane vizvAsa che ke mAro vIre AvyA vinA nahi rahe. . A rIte ciThThI lakhIne enA patine ApI. saMsatI e laIne junAgaDha AvyuM. teNe rA'navaghaNanA hAthamAM ciThThI ApI. jAhalanA patine joIne navaghaNane thayuM Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 282 zAradA saritA ke A cIMtharehAla dazAmAM kANu che ? paNa jAhalanI ciThThI vAMcI sa MsatIyAne eLakhI gayA. jema jema ciThThI vAMcatA gayA tema tema tene khAlapaNunI smRti tAjI thatI gai. AMkhamAMthI daDadaDa AMsu sarI paDayA. ahA ! huM kevA niSThura ! AvA duHkhanA samayamAM mahenane bhUlI gayA ? ene yAda na karI tyAre enI A dazA thaine ? jyAM mArI mahenanuM cAritra lUMTAvAnI aNI upara hAya tyAM mArAthI kema besI rahevAya ? A samaye rA'navaghaNanA lagnane phakata cAra divasa khAkI hatA. paNa jo lagna karavA rahe te siMdhamAM pahAMcatAM mADu thAya ane jAhalanuM mukha jovA na maLe. eTale lagnane paDatAM mUkI bahenanI vhAre javA taiyAra thayA. sAraTha dezamAM hAkala karI. jAhale enA bhAIne rAkhaDI bAMdhI hatI ane vIrapasalI levAnI khAkI rAkhI hatI te atyAre kAma AvI gai. rA'navaghaNa tenu rakSaNa karavA mATe taiyAra thai gayA. lazkara laine siMdha dezamAM AvI paheAMcyA ne hamIra sumarAne harAvI bahena jAhalane du:khamAMthI mukata karI. hamIra sumarAe parastrI pratye kudRSTi karI. ene bheAgavI na hatI. chatAM kemAM pUrAi gayA. enu jIvana phaeNnA thaI gayuM. rAjya hArI gayeA. kAmI purUSAnI kevI dazA thAya che ! jAhala ane navaghaNu ane bhAIbahena bheTI paDayA. A hatA bhAI bahenanA prema. vakhata Ave kevu rakSaNa karyuM. tame paNa tamArI bahena duHkhamAM hAya tyAre AvI rIte rakSaNa karo teA sAcI rakSAbaMdhana kahevAya. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 37 svAtaMtrya dina - paMdaramI ogasTa zrAvaNa vada 2 ne budhavAra sujJa baMdhuo, mAtAo ane bahena ! anaMtakarUNAnIdhi zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvAne janma-jarA ne maraNunA duHkhAthI gherAyelA joI sAcuM sukha kema prApta kare e lakSathI AgamanI prarUpaNA karI. Agama eTale arisA AtmA upara anAdikALathI kAma-mAha-dveSa ne kaSAyarUpI DAgha paDayA che tene dUra karavA mATe AgamarUpI asiAnI jarUra che. varSo sudhI sAdhanA karA paNa jyAM sudhI kaSAyavRkSanA mULIyAM nAbUda nahi thAya tyAM sudhI bhavanA aMta nahi Ave. kaSAya eTale zuM...? kaSa + Aya. kaSAya dvArA sa MsAra vadhe che. bhagavAna kahe che jIva! tu kaSAyanI javALA bhabhUkavAnA samaya Ave tyAre tu sAvadhAna ana. jeTale tA. 15-8-73 Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 283 kaSAya upara vijaya meLavAze teTalo bhavane aMta jaldI Avaze. karmanA baMdhana toDavA mATe manuSyabhava jevo bIje kaI uttama bhava nathI, karmone AvatA rokavA mATe vrata-pratyAkhyAnanI jarUra che. gharanA dvAra khullA haze te kacaro bharAze paNa baMdha haze te nahi Ave, tema ApaNuM jIvanamAM AzravanA daravAjA khullA haze te karmane kacara bharAI jaze paNa vrata-pratyAkhyAna dvArA AzravanA daravAjA baMdha karavAmAM Avaze te navA kamane pravAha Avato aTakI jaze. Ajano divasa svAtaMtrya dina che. Aje paMdaramI ogasTanA divase tame aMgrejonI gulAmImAMthI mukata banyA che ane tame mAne paNa che ke ame svataMtra banyA. paNa tame kharekhara haju svataMtra banyA nathI. svataMtratAno artha tame samajyA nathI. tame moha-mAyA-mamatA ane parigrahanA baMdhanathI baMdhAelA che. gulAmI be prakAranI che. eka bAhya ne bIjI AtyaMtara. Aje bhAratane svataMtratA apAvI paNa dezamAM keTalI Aphato AvI rahI che. divasedivase jAtajAtanA AkramaNa vadhatA jAya che ane prajAne mAthe muzIbata AvatI jAya che. A rAjakIya gulAmImAMthI mukata thayA nathI ane karmanI AtyaMtara gulAmI te haju ubhI che. A gulAmI nahi jAya tyAM sudhI kaMI thavAnuM nathI. Aje ApaNAMupara karma trATakI rahyA che tyAM sudhI gulAmI che. karmanA kAraNe tame 70 varSanA thAva ane jenA upara tamArI AzAnA minArA che e chokaro maraNa pAme te duHkha thAyane? kensaranuM nAma paDe ke tarata sIdhA TATAmAM dAkhala thaI jAva. zrImaMta hoya to svITajharlenDa ke perisa pahoMcI jAya. regathI mukata thavA mATe thAya teTalA prayatna cAlu che. paNa A zuM vaijJAnika zodha khoLe tamane rogathI ke daIthI mukta karI zake che? kadAca tamane dardamAM rAhata Ape. te e to nimita che. vedanIya karma upazAMta thayA hoya to zAMti maLe. kadAca ene aMta AvyuM hoya te maTI paNa jAya. paNa emAM davA ke DakaTare kaMI karI zakatA nathI. e badhuM karmane AdhIna che. tamArA puNyanA udayathI meTA baMgalA maLe, rUmerUme TelIphona heya, AMgaNAmAM cAra kare ubhI rahetI heya, keDe ke abajonI saMpattinA svAmI che ane svataMtratA pramANe Icchita sukhabhegavatA chatAM tame kamarAjAnI kedamAM sapaDAyelA che. bhayaMkara paradezI AkramaNa ane svadezI aMdhAdhuMdhIthI tame mukta thayA to paNa karmane kedI to che ja eTale gulAma che. tamane A gulAmI e gulAmarUpe samajAtI nathI e ajJAnatA che. amAre tamArI AMkha kholAvavI che paNa tame te AMkha baMdha karI de che. Aje raziyA, amerikA, keneDA bhAratane badhuM Ape che paNa sAme zarate paNa kevI kare che. te paNa badhI zarate tame maMjura kare che. paNa AtmAne karmanI gulAmImAMthI mukata karavA mATe bhagavate je je zarate mUkI che tene svIkAra Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 284 zAradA saritA karavAnuM mana thatuM nathI. kAraNa ke AtmA pAMca indrio ane chaThThuM mana ene gulAma anI gayA che. indrae ane mananu kahyuM karavA mATe jAtane gIravI mUkI devA taiyAra thAva che. kadAca upalA mALa khAlI thai gayA hoya teA khera! ene khAlI rAkhA paNa aMdara khIjAne besADA nahi. mananu kahyuM kare! nahi. tamArA mAthe paradezanI gulAmI ubhI che. svadezanI muMjhavaNa che ane karmanI trikAlAkhAdhita gulAmI che. tene cheDA. Aje vidyArthIo kahe che amAre zikSakanI parataMtratA na joie. patnI kahe che patinI paratatratA na joie. nAkara kahe che mAre zeThanI parataMtratA na joie. ahIM badhe parataMtratA lAge che paNa karmInI parataMtratA sAlatI nathI. karmane AdhIna ane Indrione vaza thayeleA AtmA kharA gulAma che. a Mgreja sarakAre bhArata bhUmi upara keTalA varSe rAja karyuM ? phakata doDhaseA varSI. eNe phakata doDhaso varSa bhArata bhUmi upara tenI sattA jamAvI ane bhAratane enI parataMtratA lAgI. eTale briTIzanI gulAmImAMthI mukata anavA mATe bhAratanI janatAe keTalA purUSArtha karyo. keTalA yuvAneAnA lohI reDI dIdhA. keTalAM pIThIbharyA yuvAne khatama thaI gayA. keTalAMne jelanA saLIyA gaNavA paDayA. keTalAMne lAThIne mAra khAveza paDayA. kaMikanA upara TIyara gyAsa cheDayA. e gyAsanI kALI veDhanA sahana karavI paDI. krese varSanI aMgrejonI gulAmImAMthI mukata thavA ane svataMtratA meLavavA ATaluM sahana karavu paDayuM. chatAM paNa haju purI svataMtratA maLI nathI. svataMtratAnA ahAne svacchaMda vadhI rahyA che. aMgrejothI paNa vadhu kanaDagata karanAra duzmanA hoya to te ApaNAM krame che. ApaNAM upara mAhanIya karme dADhasA, khase ke pAMcase varSothI nahi paNa ana MtakALathI sAmrAjya jamAvyuM che. aMgrejanA zajyamAM je kaSTa sahana karyuM nathI tenAthI anaMtagaNu mahAna kaSTa jIva karmonA rAjyamAM sahana kare che. emAMthI kai rIte chUTAya te ApaNe vicAravAnuM che. AvI AjhAdI to ghaNI vakhata meLavI ane bhagavI paNa du:kha gayuM nahi. tamAma duHkhAnuM mULa kAraNa meha che. meAharUpI aMgrejane harAvI tene dUra karI AtmasvarUpane prApta karIe tyAre ApaNe sAcA svataMtra banI zakIe, dhvajavaMdana karIne, sAruM bhojana jamIne tame AnaMda mAne che. paNa A vAstavika svataMtratA nathI. paNa aupacArika svataMtratA che. sAcI svataMtratA eTale AtmAnuM sAmrAjya. mAhunA sAmrAjyathI dUra rahevu e che sAcI svataMtratA. duniyAmAM jema potAnA para bahAranI sarakAranI sattAne parataMtratA mAnavAmAM Ave che tema ahIM paNa ApaNA upara meharAjAnA sAmrAjyanI sattA sthApita thaI che e ja parataMtratA samajI le. mohane mAravAnI tene prANa vinAnA karavAnI pravRtti karavAmAM Ave te sAcI svataMtratA maLe. kAyamane mATe svataMtra banAya. Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 285 sAradA saritA Aja sudhI anatA duHkho sahyA ane hajI paNa janma-maraNa-Adhi-vyAdhi-upAdhi-rAgazAka A badhu sahana karavAnu cAlu che. AnuM kAraNa ApaNA upara meAhanIya kanuM sAmrAjya che. jagatamAM janmele jIva jema kALathI khacI zakA nathI tema mehathI paNa kheMcI zakayeA nathI. cAre gatinA prANIo upara mAharAjA sAmrAjya bhAgave che. bahAranI sarakAra mATe ema kahevAya che ke te hiMdane lUTe che tema meha Atmadhanane lUTe che. siddha dazA eTale sAcI svataMtratA. jyAM sudhI jIva saMsAramAM rakhaDe che tyAM sudhI e parataMtra che. A duniyAnA tamAma prANIone paratatratAmAM pakaDI rAkhanArI ane svataMtratAnI ADe AvanArI cAra kanaDagatA che. svataMtratA eTale jyAM kArya prakAranI kanaDagata na heAya tenuM nAma svataMtratA ane jyAM pArakI kanaDagata rahe tenuM nAma parata tratA. jyAM sudhI jIva svataMtratAne Anana lUTe tyAM sudhI e baMdhAyelA rahe che. karmanI kanaDagate jAya tyAre sAcI svataMtratA Ave che. mULa ATha karmo che temAM cAra ghAtI che ane cAra aghAtI che. temAM sauthI prathama jJAnAvaraNIya karma che. jJAnAvaraNIya karme anaMta jJAna guNa DhAMkayA che. darzanAvaraNIya karma tA mahAna jabaru che e jIvane satya vastunuM bhAna thavA detuM nathI. darzanAvaraNIya karme anata naguNu rAkayA che. meAhanIya ka mUjhave che ane aMtarAya karma anaMta dAna, anaMta lAbha, ana Mta bhAga ane anaMtavI'mAM ADe Ave che. pAse kreDA rUpiyA hAya paNu dvAna kyAre devAya ? aMtarAya karmInI sattA tUTe tyAre ne? jJAnAvaraNIya karmanA saMpUrNa kSaya thAya tyAre kevaLa jJAna thAya. A cAra ghAtI ka gayA eTale sAcI svataMtratA AvI gai. nAma karma ane AyuSya kathI nukazAna zuM che? ulTuM AvI dazAne pAmelAnu AyuSya jo lAMbu hAya teA lAkhA jIvAnu kalyANa thAya. zrI RSabhadeva bhagavaMta je karI zakayA te bhagavAna mahAvIra na karI zakayA. kAraNa ke temanuM AyuSya TUMkuM hatuM. phakata sADIegaNatrIsa varSa temanI sAdhanAne samaya. jyAre RSabhadeva bhagavAnanI sAdhanAne samaya eka lAkha pUrvanA hatA. eTale emanA AyuSyathI kroDA jIveAne lAbha thayA. mArA kahevAnA Azaya e che ke aghAtI karmo jIvane nukazAna karatA nathI. paNa AtmAnuM ahita karanAra hAya teA cAra ghAtI karme che. e cAra ghAtInA nAza thaye ke temA guNasthAnake jIva jAya che ane kevaLa jJAna ane kevaLa ddana prApta karI sAcI svataMtratA meLave che. sAcI svataMtratA meLavanAra ane apAvanAra sarvajJa prabhu mahAvIra svAmI kahe che tame satya vastune samajo ane e samajyA pachI ene meLavavAnI zakti keLavA ane AgekUca kare. jJAnAvaraNIyanI kheDI tADavA zrutanA abhyAsa karI. darzana meAhanIyanI kheDI tADI samakitane sudRDha karo. aviztInI meDI teADI viratIne vA. ceAthethI pAMcame guNasthAnake Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 286 zAradA saritA Ave ane dezaviratI bane. ethI AgekUca karI cha AvIne sarvaviratI bane tyAMthI AgaLa vadhI sAtame AvI pramata avasthAnI beDI teDI apramata bane. AvI uccakakSAne keLavIne terame guNasthAne AvI AtmAnI sAcI AjhAdI meLave. pachI kaho ke huM svataMtra banyuM. duniyAnA ajJAna ne sAcI svataMtratAnuM bhAna nathI eTale jyAM ne tyAM bhaTake che. temethI caudame jAya tyAM to yeganuM baMdhana paNa tuTI gayuM. eTale zAzvata svataMtratA che. e AvyA pachI kadI naSTa thatI nathI. mATe sauthI prathama Atmadhanane lUMTanAra maha upara vijaya meLave. meha upara vijaya prApta karyA pachI sAcI svataMtratAne jIva meLavI zake che. mehane jIte te sAcI svataMtratA :eka pradhAna roja savAre nAnAdi karIne eka rUmamAM jAya. eka nAnI bega bolI tenA sAmuM joI daza miniTa manamAM prArthanA kare. te samaye tenI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu sarI paDatAM. pAMca-dasa divasa Ama banyuM tyAre tenI patnIne emanA upara zaMkA thaI ke nakakI mArA pati keI strInA premamAM paDayA che. begamAM eno pheTa lAge che. kAraNa ke enA sAmuM joI enA viyogathI AMkhamAM AMsu sArI bega baMdha karIne cAvI pitAnI sAthe laI jAya che. mAre jevuM kevI rIte ? e te mArI bIke gharamAM nathI lAvatA. nahitara kayAranI gharamAM lAvIne besADI dIdhI hoya. eka divasa bega pAse jaI pradhAna prArthanA kare che tyAM enI patnI pAchaLathI pahoMcI gaI ane kedhathI bhabhUkI uThI, jorathI belavA lAgI. tamArA manamAM samaje che zuM? ane banyuM evuM ke patnI gaI eTale pradhAne bega baMdha karI dIdhI. mArAthI ATaluM badhuM khAnagI zuM che? tyAre pradhAna kahe che meM tArAthI kaMI khAnagI nathI rAkhyuM. tyAre strI kahe che nathI zuM? roja tame bega sAmuM joIne raDe che ane baMdha kare che. huM vIsa divasothI jouM chuM ane atyAre ahIM AvI to tame bega baMdha karI dIdhI. pradhAna kahe che tAre jovA jevuM kaMI nathI. chatAM tane avizvAsa hoya te le A cAvI ne tArA hAthe khola. A pradhAnanI patnIe bega kholI. aMdara joyuM te eka sapheda garama zAla che. patnI kahe che A eka zAlane joIne tame zA mATe raDe che? svAmInAtha! je hoya te khuzIthI kahe. pradhAna kahe che e khUba kiMmatI zAla che. patnI pUche che e kenI zAla che? pradhAna kahe sAMbhaLa ame aDhAra mitronI TebI chIe. temAM mArA sattara mitrae gurUdeva pAse brahmacaryano upadeza sAMbhaLI yAjajIvana brahmacaryanI pratijJA karI che. tenA bahumAnamAM zrIsaMghe temane AvI kAMbaLI oDhADI che. te mArA mitrone ema thayuM ke ame sattara mitroe viSayavAsanAne tyAga karyo ane amAro mitra rahI na jAya eTale emaNe sattara jaNAe oDhIne A zAla maklI che. jethI amAre mitra jAgRta bane. devAnupriye ! bele Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 287 zAradA saritA tamArA mitrA AvA che ? tamArA mitra tamane sinemA jovA, gArDanamAM pharavA ne meca jovA laI jaze. enAthI zu uddhAra thavAnA ? mitrA hAya teA AvA hAjo ke jyAre mitra saMsAranA kIcaDamAM khUMcatA hoya tyAre khAvaDuM jhAlIne bahAra kADhe. gADI ThaMDI paDI hAya tA pAchaLathI dhakakA mAre eTale cAle tema eka mitra jo dharmakriyAmAM ThaMDA paDe te khIjo mitra ene dhakko lagAve eTale garama thai jAya ne cAlavA lAge. pelA mitrAe pradhAnane zAla meAkalAvI che. enI patnIne kahe che mArA brahmacArI mitrAe oDhelI A zAla che. A zAla eDhavAne huM lAyaka nathI. huM evI pratijJA levAne kayAre bhAgyazALI anIza? dhanya che e mArA mitrAne! tethI huM A pavitra kAMbaLInA rAja dana karuM chuM ane vicAruM chuM ke mAre A divasa kayAre Avaze? patnI kahe che svAmInAtha! emAM zuM vicAravAnu ? jo ApanI eTalI taiyArI hAya tA huM taiyAra chuM. pradhAna kahe che huM teA taiyAra chuM. cAle, ApaNe gurUdeva pAse jaIne pratijJA lai laie. jue, AnuM nAma pati ane patnI. aMdhue ! viSayavAsanAnA gulAma na aneA. viSa karatAM viSaye khissAmAM viSanI bharelI mATalI laIne pharazeA te! tethI jhera nahi caDhe. jhera caDhe che. bhagavAna kahe che. " saGgaM kAmA visa'kAmA, kAmA AsI visAvaJa, kAme bheAe patthamANA, akAmA janti dAgai," utta. sa. a. 9, gAthA-53 kAmale!ga e zalya samAna che. STiviSa sa samAna che. jema iivaSa sarpa kAine karaDe nahi paNa jenA sAme dRSTi kare tene jhera caDhe che. tema je manuSye kAmaleAgane bheAgaLyA nathI paNa enI rAta-divasa citavaNA karI che teo marIne dUtimAM gayA che. vicAra karA. dIkSA na lai zake teA brahmacaryanI pratijJA tA jarUra lai zake tema che. brahmacaryamAM keTale lAbha che! mana-vacana ne kAyAthI je zuddha brahmacaryaMnu pAlana kare che tene devA paNa namarakAra kare che. jema jema tamArAmAMthI kAmalega ghaTaze tema tamAre saMsAra kapAze ne AtmAnI sAcI AjhAdI prApta thaze. meAharAjAe zeThane kevA bhUlAvyAH eka zeTha khUba dharmISTha ne rAja upAzraye javAvALA hatA. dharma pratye zraddhA ghaNI sAdhu sAthe jJAnacarcA karavAvALA paNa lakSmInI mUrchA ghaNI. eka vakhata zeTha gAmaDethI AvatA hatA. gAmamahAra eka pAMca varSanA nirAdhAra chokarA eka jhADa nIce besIne raDatA hatA. A zeThane khUba yA AvI eTale pAtAnA ghera laI AvyA. tene ma premathI ucherIne mATA karyAM. sArA saMskArI kuTuMbamAM ucharyo eTale enAmAM khUba sArA bhayaMkara che. pIvAthI jhera Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 288 zAradA saritA saMskAra paDyA ane khUba hoMziyAra thaye. enuM lalATa khUba tejasvI hatuM. saMta zrIcarI padhAryA. A chokare bAraNumAM ubhe hatuM tene joIne saMta kahe che A chokaro khUba puNyavAna che. zeTha kahe che e te mArA gharano nekara che. duHkhIyAro hatA tethI lAvyA chuM ne tene mATe karyo. mahArAja kahe che e game te hoya paNa maTe thatAM khUba pratApI thaze. tamArI saMpUrNa milkatano dhaNI ane tamAro jamAI thaze. jaina dharmano vija pharakAvaze ane aMte saMpatti choDIne sAdhu thaze. Ama kahI mahArAja te cAlyA gayA. zeTha vicAra kare che aho! mahArAje enA vakhANa karyA ne ApaNe te kaMI vakhANa na karyA. e saMsAra choDIne sAdhu banaze e te ThIka che paNa mArI tamAma saMpattino svAmI e banaze ane mArI dIkarIne vara A bhikhArI banaze? zuM mAro dIkaro A milkatane mAlika nahi thAya ne A bhikhArI mAlika banaze? game tema karIne have enuM kAsaLa kADhuM. saMta te sahaja bhAve pUchayuM eTale balI gayA ke zeTha AvA dhamaSTha che. emane kahevAmAM zuM vAMdhe che? paNa juo, ke anartha ubho thaye. zeThe eka mANasane hajAra rUpiyA ApIne jaMgalamAM tene vadha karavAnuM kahyuM ne kahyuM ke A vAta tAre kaIne kahevI nahi. pelA mANase kahyuM bhale. zeTha manamAM harakhAyA. basa basa... have sAdhunA vacana khoTA paDaze. have mAro jamAI kayAMthI banaze? jIvato rAkhuM te mArI lakSmIne mAlika bane ne? nakkI karyA pramANe pitA chokarAne kahe che beTA! tAre A mANasanI sAthe gAmaDAmAM ugharANI javAnuM che. chokaro kahe bhale bApujI jaIza. ema karIne ene meka. baMne gADImAM besIne jAya che. ghaNe dara jaMgalamAM gayA pachI pelo mANasa kahe che bhAI! have utarI jA. tyAre chokare kahe che kema? ApaNe to gAmaDAmAM ugharANuM javAnuM che ne? tyAre kahe che bhAI! tArI ugharANu ahIM patI jAya che. tAre vadha karI tArA TukaDA karI dATIne mAre javAnuM che. zeThane orDara che. A sAMbhaLI chokare dhrujI uThaze. arere.... meM bApujIne zuM gunho karyuM ke mane mArI nAMkhavA mokalyuM che. mane pAMca varSane laI gayA hatA. keTalA premathI ucheryo ne have Ama kema karyuM? khaba raDavA lAge. bhagavAna kahe che prANI mAtrane jIvavuM game che. maravuM koIne gamatuM nathI. caMDALanA hRdayane 59oH kare charI jeIne tharathara dhrujavA lAge. namra banIne kahe che mane jIvato javA de. mane na mAraze. enI dhrujArI enI AjIjI ne kAlAvAlA jaIne pelA caMDALanuM hRdaya pIgaLI gayuM. hAthamAMthI charI nIce paDI gaI. eka hajAra rUpiyA mATe AvuM pApa karavuM paDe che? mAre A paisA nathI joItA. AvA nirdoSa bALakane mArIne kaye bhave chUTIza? - bhagavAna kahe che enA pUrvakarmanA udayathI caMDALa jAtimAM janme che paNa Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 289 enI vRtti caMDALanI nathI. te e bhAva caMDALa nathI paNa jAti caMDALa che. paNa je ucca kuLamAM janmIne caMDALanA kAma kare che te karmacaMDALa che. e kadI sudhare nahi. A mANasa jAtine caMDALa hato chatAM enuM hRdaya pIgaLI gayuM ne kahyuM chokarA! A jaMgalamAM kayAMka cAlyo jA. pharIne kadI A gAmamAM na Avata. chekare kahe bApujI! nahi AvuM. Ape mane jIvanadAna dIdhuM che. Apane upakAra kadI nahi bhUluM. ema kahI page lAgIne cheka cAlyA gayA. caMDALa paNa gAmamAM gaye. zeThane maLe. zeTha kahe kema badhuM patI gayuM ne? caMDALa kahe hA. koI na jANe tema ene vadha karyo che. zeTha khuza thayA. basa, have sAdhunA vacana kayAMthI sAcA paDavAnA che? chokare paNa caMDALa pAsethI chUTIne e doDaze. navakAramaMtranuM smaraNa karate doDe jAya che. ema karatAM ghaNe dUra cAlyA gaye tyAM eka gAma AvyuM. gAmanI bahAra eka jhADa nIce beThe che. khUba thAkI gayela che. nirAza thaIne lamaNe hAtha daIne beThe che. have kyAM jAuM? keIne oLakhate nathI ema vicArato manamAM navakAramaMtranuM smaraNa karato beThe che. tyAM eka kuMbhAra mATI khodavA AvyA. A chokare uThIne kuMbhAra pAse Avyo ne kahyuM bApujI! tame A zuM kare che? lAva huM mATI davA lAguM. vinaya vairIne vaza kare che. vairIne vaza karavAnuM vazIkaraNa vinaya che. eka vakhata satyabhAmAM draupadInI pAse AvIne kahe che he draupadIjI! Apa to pAMca patinA eka patnI che te Apa pAMca patine kevI rIte vaza karI zake che. ame to eka kRSNa vAsudevane batrIsa hajAra rANIo chIe paNa vaza karI zakatA nathI te ApanI pAse evuM zuM vazIkaraNa che? hoya to amane batAvaje. draupadI kahe che bahena! maMtra kahe ke vazIkaraNa kaho. patinI prakRtine pArakhI levI emane zuM game che? e upara lakSa ApIne vinayapUrvaka emanI AjJAnuM pAlana karavuM e vazIkaraNa che. kuMbhAra chokarAnuM bolavuM cAlavuM ne vinayaviveka joIne khuza thaI gayo ane enuM rUpa joIne aMjAI gaye. zuM enuM rUpa che? kuMbhAra kahe dIkarA! tuM keNa che? ahIM kema AvyuM ? tyAre kahyuM huM pharate pharate Avyo chuM. mAruM keI saguMvahAluM nathI. kuMbhAra kahe che te cAla mAre ghera. mAre dIkare nathI. tene mAro dIkaro banAvIza. cAla ApaNe ghera jaIe. kuMbhAra ene ghera laI AvyuM. ene navaDAvI, kapaDA paherAvI jamADe. chokare zeThanA ghera vahepAra karavA besate ane ahIM kuMbhAranI sAthe besIne mATalA banAvatA zIkhe. mATI levA javuM badhuM kAma pate karate. kuMbhArane A dIkaro khUba vahAlo hato. baMne mANasa peTanA dIkarAnI jema sAcavatA. Ama karatA eka varSa pUruM thayuM. pelA zeTha ugharANI mATe pharatAM pharatAM kuMbhArane ghera AvyA. kuMbhAre osarImAM khATalo DhALI zeThane besADyA ne chokarAne kahyuM beTA! ApaNuM ghera zeTha AvyA che tuM Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 290 zAradA saritA emanA mATe pANIne leTo bharI lAva. chokare pANIne leTe bharIne laI AvyA. zeThane pANI pAyuM ne zeThane oLakhI gayo ke ahA! A te rakSaNadAtA mAre bApa che. emane mArA upara mahAna upakAra che. juo, enI daSTi kevI nirmaLa che! eNe zeThanA upakArane yAda karyA paNa evo vicAra na karyo ke e mane marAvanAra che. manamAM zeTha pratye jarA paNa kaSAya na AvI. huM pAMca varSano hato ne pALIne mane aDhAra varSane karyo. emanA upakArane badale huM kayAre vAlIza? zeThanI vRttimAM IrSAnI Aga - juo, have zeThanI vRtti kevI che ! chokarAne joIne manamAM thayuM ke A te mArA ghera rahetuM hatuM te kare che. vaLI pAchuM manamAM thayuM ke ene te meM marAvI naMkhAvyo che. e ahIM kyAMthI hoya? enA je bIje kaI chokare haze. bapore zeTha jamIne kuMbhAranI osarImAM sUtA che te samaye A chokare zeThanA paga dAbavA Avyo. eNe paga dAkhyA tyAre lAgyuM ke mAre ghera rahete hato te chekare AvI rIte mArA paga dabAvato hato. enuM bolavuM-cAlavuM, vinayaviveka enA jevA che. to zuM e to nahi hoya ne? ema vicAra karI kuMbhArane kahe che tAre dIkare na hatuM ne A dIkaro kono che? kuMbhAra kahe che zeTha! mArA ghera dIkaro te paNa mane bhagavAne Ape che. zuM A chekarAnI buddhi che, vinaya-viveka che. mArA kuLamAM dIpaka che. kuMbhAre khUba vakhANa karyA eTale zeThanI zaMkA sAcI TharI ane nirNaya karyo ke game te prakAre ene marAvI naMkhAvuM. zeTha game tevA dhama hovA chatAM aMdaranI AsurI prakRtie jora karyuM. basa, ene jIvaMta rAkhuM te mAre jamAI thAya ne? kuMbhArane kahe che bhAI ! mAre ahIM be divasa rokAIne AgaLa javuM che paNa mAre agatyanA samAcAra ghera pahoMcADavA che. zeTha! emAM zuM? tamAre ghera samAcAra pahoMcADavA hoya te huM jAte jaIne pahoMcADI dauM. tyAre kahe che bIjo koI mANasa nathI? kuMbhAra kahe huM ne mAre dIkaro be chIe. paNa dIkarAe tamAruM ghara joyuM nathI mATe huM jaIza. kuMbhAra javA taiyAra thayo che. chokaro kahe che bApujI! huM beThe heluM ne Apane javA dauM? Apa rahevA de. huM jaldI jaIza. jaladI javAnuM che. Apa nahi pahoMcI zake. zeThane eTaluM joItuM hatuM. zeThe ciThThI lakhIne kavaramAM bIDIne chokarAne ApI. cAlato cAlato zeThanA gAmamAM AvI pahoMce. rAta paDI gaI hatI. eTale chokarAnA manamAM thayuM ke atyAre badhA sUI gayA haze. mAre kayAM jagADavA...savAramAM jaIza. eTale zeThanA baMgalA pAchaLa eka sUkAI gayele nAne paNa suMdara bagIco hato. temAM bAMkaDA upara jaIne sUI gayo. e sUto ne sUko bagIce lIluMchama thaI gaye. bagIcAmAMthI ThaMDI havA ne puSponI sugaMdhI AvavA lAgI. zeThanI dIkarI jAgatI hatI. eNe bArIethI joyuM te varSothI Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sUkAi gayelA bagIcA lIleAchama thai gayA che. ene thayu nakkI kAi puNyavAna purUSanA pagalA thayA che. lAva huM jouM. e nIce utarIne bagIcAmAM AvI ane joyuM ta caMpAnA vRkSa nIce eka yuvAna sUtA che. e tA bicArA thAkayA-pAkayeA ghasaghasATa uMghe che. paNa AjanA puNyavAnA mAlapANI khAine nalA-pIllAnI pAcI gAdI upara ALeATatA haze chatAM sukhe uMdhI zakatA nathI. zeThane kAi joSIe kahyuM hatu ke jenA pagalA thavAthI A bagIce lIlA thai jAya te tamArA jamAI banaze. chekarI hatI pharatI yuvAna sUtA che tyAM AvI. enA khissAmAM kavara hatu te thADu bahAra nikaLI gayuM hatuM. kavara uparanA akSare joyA. ene thayuM ke A te mArA pitAzrInA akSara lAge che. A mANasa kaMIka samAcAra devA AvyA lAge che. lAva, jouM tA kharI, kavaramAM zuM lakhyuM che? dhIme dhIme teNe vara kADhIne cIpIyAthI kheAlyuM ne aMdarathI ciDDI kADhIne vAMcI. aMdara enA pitAe lakhyuM che koIne pUchazeA nahi, kAinI rAha jozA nahi ane A AvanAra cheAkAne tarata viSa I dejo. chokarIne vicAra thayA, mArA pitAjI AvA prAmANika ne dharmISTha che te kadI AvuM lakhe nahi. paNa A chokaro temane khUba gamI gayA haze ne tethI viSAne badale viSa lakhAi gayuM lAge che. eTale teNe eka saLIvaDe AMkhamAM kAjaLa lagADelu hatu. tenAthI eka kAnA vadhArI viSanuM viSA karI dIdhuM ane peAte ghera AvIne sUi gai. savAra paDatAM chekarA uThIne zeThanA ghera Avyo. zeThANInA hAthamAM kavara ApyuM. A zeThane peAtAnA dIkarA na hatA paNa peAtAnA bhAInA dIkarAne peAtAne ghera rAkhyA hatA. te badhA vahevAra saMbhALatA. zeThANIe kavara phADayuM ne vAMcyuM ane bhatrIjAne va McAvyuM. madhAnA manamAM ema thayuM ke ApaNe ATalI milkata che. ekanI eka dIkarI che. AvuM zA mATe lakhyuM haze? badhAne thayuM ke muratIyA sArA che. kadAca kAine jANa thAya teA khIjA dIkarI devA taiyAra thAya mATe zeThe buddhi vAparIne A kAma karyuM haze. joSIe kahyuM che ke jenA pagalAthI bagIcA lIleA thAya te tamArA jamAi thaze. badhI vAta adhakhesatI Ave che. eTale zeThANIe tarata lATAnI cArI banAvI joSI khelAvI cAra pherA pheravI devarAvyA. chekare vicAra kare che ahA! mArA bhAgyamAM zuM lakhAyuM haze? A zeTha eka varSa pahelAM mArA vadha karAvavA uThayA hatA ne Aje ne Aje mane dIkarI paraNAve che. ahAhA....kudarata tArI kaLA kAI akaLa kaLAvALI che. 291 dIkarInA lagna cayA. zeThANIe peAtAnI AMgaLI para savA lAkhanI hIrAnI vITI hatI te jamAIne kanyAdAna vakhate ApI. jamAine khammA khammA kare che. jamAi kahe che have mAre javuM che tyAre kahe che have Apane javAnI jarUra nathI. A tarapha zeDa vicAra kare che have enuM kAsaLa kADhI nAMkhyu haze. kuMbhArane kahe ahIM ja raheA. che bhAI! huM Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 zAradA saritA jAuM chuM. kuMbhAra kahe zeTha! haju mAre dIre AvyA nathI. tyAre zeTha kahe che mArA gharanA mANase badhA khUba premI che. te ATaluM cAlIne gaye tethI be cAra divasa rokAze mATe huM jAuM chuM. A taraphe pelo chokare jamAI banyuM che. zeThanI dukAne beTho che. te samaye eka garIba yugala ratuM kakaLatuM tyAM Ave che ne kahe che zeTha! Apa pUrvanA puNyathI sukhI che. to amane kaMIka Apo. tamane bhagavAna ghaNuM Apaze. emanA rUdanathI chokarAnuM hRdaya pIgaLI gayuM. pUchyuM ke tamAre zuM duHkha che? tyAre kahe che A varSe amArA dezamAM dukALa paDyo che. anAja pAkayuM nathI. pAse rAtI pAI nathI ne khAvA anAja nathI. A sthitimAM vevAI kahe che A varSe ja lagna karavA che. dIkarI paraNAvavI che paNa pAse pisA nathI. jheranA kaTorA pIvAno vakhata Avyo che. A navA jamAIne khUba dayA AvI. paNa potAnI pAse paisA nathI. kanyAdAna vakhate vIMTI maLI hatI te ApI dIdhI. pelA garIba te ene AzIrvAda ApIne cAlyA gayA. A banAva munimajI na sahana karI zakyA tethI zeTha AvyA ke tarata sAme jaIne samAcAra ApyA ke ApanA jamAI te khUba dAnezvarI lAge che. eka garIbane savA lAkhanI vIMTI ApI dIdhI. A rIte karaze te tamArA bhaMDAra khAlI thaI jaze. zeTha vicAramAM paDI gayA ke jamAI zuM ne vAta zI? meM kayAM dIkarI paraNAvI che ke te jamAI Ave. munima kahe are zeTha! tamArI dIkarI to paraNI gaI. zeTha te kedhathI dhamadhamatA ghera gayA. te pilAne gAdIe beThelA joyA. enuM te blaDapresara vadhI gayuM ne hArTa phela thaI jAya tevI sthiti thaI. (hasAhasa). zeTha enI pAse jaIne kahe che kema ! meM tane ciThThI devA meka hatuM ke gAdI takIye besavA chekare kahe zeTha! bIjuM huM kaMI jANatuM nathI. paNa tamArI ciThThI laIne zeThANane ApI. temaNe vAMcIne tamArI dIkarI paraNAvI. bAkI huM kaMI jANato nathI. tame zuM mAruM dhana uDAvavA mAMDayuM? tyAre kahe che mArA sAsue mane savA lAkhanI vIMTI bheTa ApI hatI te meM eka garIbane dAnamAM ApI dIdhI. tyAre zeTha dhamapachADA karatA kahe che dAnezvarInA dIkarA ! utara heThe. A jiMdagIbhara tArA mATe kALI majurI karI che? elaphela zabdo bolI jamAInuM khUba apamAna karyuM. kasAI jevI kura vRttivALA zeTha bolyA. talavAra laIne eka jhATake be TukaDA karI nAMkhyuM. tyAM zeThANu zeThanA pagamAM paDIne kahe che ApaNe enI sAthe dIkarI paraNAvI che. have ene mArI nAMkhe te dIkarI vidhavA thAya. mATe zAMti rAkhe. zeTha kahe che tamane dIkarI paraNAvavAnuM koNe kahyuM hatuM ? zeThANuM kahe che svAmInAtha! tame ciThThImAM lakhyuM hatuM ke koIne pUchaze nahi ne mArI rAha joze nahi ne AvanArane viSA ApI deje. juo, A tamArI cikI, zeThe vAMcyuM to viSA lakhyuM che. zeTha kahe che meM to ene viSa daI devAnuM lakhyuM hatuM. bhUlamAM viSA lakhAI gayuM haze. badhuM baphAI gayuM. khera, je thayuM te Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 293 thayuM. have tane mArIza nahi paNa A mArA gharamAM nahi. jyAre savA lAkha rUpiyAnI vIMTI laIne Ave tyAre mArA gharamAM Avaze. chokarI kahe che svAmInAtha ! mane sAthe laI jAva. bApa dIkarIne javA detuM nathI, chokarI khUba raDe che tyAre kahe che tAro bApa atyAre mAnava phITIne dAnava banyA che. mAruM kaMI cAle tema nathI. paNa avasara Avaze tyAre tane jarUra teDAvI laIza. tuM zAMtithI hamaNuM ahIM rahe. ema kahI te cAlato thaI gaye. chokare manamAM vicAre che he karmarAjA ! tuM keTalA nATaka karAve che? e zeThe mane ucheryo ane aDhAra varSano thaye tyAre vadha karavA mATe mokalyo. tyAMthI bacyuM ne kuMbhAra mA-bApa maLyA. ene tyAM zeTha AvyA ne mane ciThThI laIne mokalyo. mane kanyA paraNAvI ane A rIte kADhaye? kevA tArA nATaka che! AvA apamAna thayAM te paNa enA manamAM ke nathI Avate paNa samabhAva rAkhe che. sukhamAM te saune rahetA AvaDe paNa duHkhamAM hasatA cahere rahevAya te samabhAva kahevAya. chokaro vicAre che mArI pAse hatuM zuM ne gayuM zuM? bhAvInA bhAva. have karmanuM nATaka joyA karavuM che. tyAMthI cAlatA cAlate eka nadI kinAre AvIne visAme khAvA beThe. hAtha paga dhoI pANI pI thAka utArIne navakAramaMtranuM dhyAna karavA beThe. aho nAtha! tArA jeve kayAre banuM? A saMsAramAM kayAMya sukha nathI. Ama ciMtana karate prabhumAM ekalIne banI gaye che. tame paNa koI vakhata prabhumAM AvA lIna bane che ne? kayAre duHkhamAM ke sukhamAM ? sukhamAM to prabhu yAda na Ave paNa jyAre plenamAM ke sTImaramAM musApharI karatA he te vakhate plenano pAyaloTa kahe badhA cetI jajo. plena bhayamAM che. A peTrolanI TAMkI saLagavAnI aNu upara che. sTImarano kepTana bUmo pADe ke he musAphare ! tame tamArA ISTadevanuM smaraNa karI le. dariye tephAne caDhaye che. sTImara DubuDubu thaI thaI rahI che. te vakhate tamAruM dhyAna kevuM hoya? tame ne prabhu jANe ekameka. (hasAhasa) pelo chokare prabhumAM lIna bane che. tyAM ghaNu mANasonuM ToLuM Ave che. AgaLa zaNagArelI hAthaNuM sUMDhamAM kaLaza laIne cAle che. hAthaNI cAlatI cAlatI tyAM AvI ane tenA upara kaLaza Dho. loke moTA avAje bolyA. jaya ho vijaya ho. uThe. tame amArA rAjA banyA. ema kahIne tene uMcakI lIdhe. pelo vicAra kare A badhuM zuM? pUche che tame mane kema laI jAva cho? tyAre kahe che amArA gAmanA ja mRtyu pAmyA che. temane putra nathI eTale nakkI karyuM ke jenA upara hAthaNI kaLaza DhaLe tene rAjA banAva. tamArA upara kaLaza che eTale tame amArA rAjA banyA. kahe mArI pAse te kaMI ja nathI. prajAjano kahe tame game te ho paNa tamAruM lalATa teja kare che. tame amArA rAjyane gya purUSa che ema kahI hAthI upara besADI vAjate gAjate ene gAmamAM lAve che ane tene rAjyAbhiSeka karI gAdIe besADe. e vicAra kare che A Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zAradA saritA rAjya te Aja che ne kAla nathI. emAM harakhAvA jevuM nathI. rAjya maLyuM che to sadupayega karI lauM. eNe khUba dAna devA mAMDayuM ne khUba suMdara rIte rAjyane vahIvaTa karavA lAgyo. prajA khUba saMtoSa pAmI. eNe bhaMDAramAMthI mUlyavAna hIrAnI vIMTIo kaDhAvI thALa bharIne sasarAne tyAM mANasa karyo. tyAre sasarA kahe che ATalI badhI kiMmatI vIMTIo koNe mokalI? tyAre kahe che tamArA jamAI amArA mahArAjA banyA che. temaNe Apane bheTa mokalAvI che. tyAM zeTha camakyA? zu mArA jamAI mahArAjA banyA che? cAlo huM sAthe AvuM ema kahIne mANasanI sAthe zeTha AvyA. jamAIne kahe che ahe jamAIrAja Ama AvatA rahevAya? meM te tamArI keTalI zodha karAvI. tamArA kayAMya samAcAra na maLyA eTale meM te keTale tyAga karyo che. mevA-mIThAI badhuM choDyuM che. (hasAhasa). Apa ghera padhAre ne mArI dIkarIne teDI jAva. mAre te eka ja dIkarI che. gharabAra badhuM tamAruM che. juo, saMsAra ke svArthamaya che! jamAI rAjA thaye eTale sasarAjI deDatA AvyA. rAjA pitAnI patnIne temaja kuMbhAra mAtA-pitAne badhAne pitAnA rAjyamAM teDAve che. teNe evuM suMdara rAjya calAvyuM ke cAre dizAmAM enI kIrti phelAI gaI. enA rAjyamAM hiMsA baMdha karAvI ne ahiMsAne amara 5Daha vagaDAvyuM. ane AkhA gAmamAM e DhaDhere pITAvyuM ke eka paNuM ghara navakAramaMtra vinAnuM na rahevuM joIe. saMtone vinaMtI karI belAve ane aneka jIne bedha pamADI enA saMyamamAM te sahAyaka banate. A rIte teNe khUNe khUNe jaina dharmane dhvaja pharakAvyo. zeThane paNa pitAnI bhUlanuM bhAna thayuM ke muninA badhA bola sAcA paDayA. huM e vacana uthalAvavAM macyo paNa karma AgaLa keInuM cAlatuM nathI. chevaTe rAjAe vairAgya pAmI saMyama lIdhe, Aje svataMtra dina che. karmarUpI aMgrejothI mukta banavA mATe saMyama, tapa ane brahmacaryanI khAsa jarUra che. amAruM bukIMga khulluM che. jene nAma neMdhAvavuM hoya te noMdhAvI deje. gharagharamAM dAMDI pITAvaje ne dharmanI dalAlI karaje. eka ghara tapa vinAnuM na rahevuM joIe. samaya thaI gayela che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 38 zrAvaNa vada 3 ne gurUvAra tA. 16-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! zAsakAra.bhagavatee jagatanA jInA uddhArane mATe Agamamaya vANI prarUpI Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 25 che. ApaNe jamAlikumArane adhikAra cAle che. jamAlikumAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLI aMtaramAM utArI. ene samajAyuM ke A saMsAramAM karmanAM bIja hoya te te rAga ane dveSa che. uttarAdhyayana sUvanA batrIsamAM adhyayanamAM prabhu kahe che. rAgoya dosoviya kammabIyaM, kammaM ca mohappabhavaM vayanti / - kammaM ca jAi maraNassa mUlaM, dukkhaM ca jAi maraNaM vayanti / utta. sa. a. 32, gAthA 7 rAga ane dveSa e baMne karmanA bIja che. karma mehathI utpanna thAya che ane e karmo janma-maraNanuM mULa che ane janma-maraNa e duHkha che. * rAga-dveSa, moha ane kaSAya A jIvanA anAdi kALanA duzmana che. je jIvAtmAone anaMtakALathI ghora duHkhe ApanArA che. mATe A duzmanane harAvavA mATe kaTibaddha bane. rAga e manuSya mATe leDhAnI sAMkaLa jevuM che. jema keI manuSyanA pagamAM lekhaMDanI beDI hoya te jhaTa cAlI zake nahi tema rAgadazAvALA manuSya paNa mekSamAM javA mATene jhaDapI vikAsa kayAMthI sAdhI zake? rAga e moTAmAM moTuM baMdhana che. Aje tamAre eka be divasa mATe ghara choDavuM hoya te paNa cheDI zakAtuM nathI ane parigraha pratyenA rAganA kAraNe dharmakriyAmAM paNa mana sthira rahetuM nathI. ISTa saMge pratyene rAga ane aniSTa saMge pratye dveSa jIvane karma baMdhAve che. saMgenuM sukha te atulya che ane viyeganuM duHkha merUtulya che. keIne pagamAM kAMTe vAge hoya te te kAMTe je upara hoya to tene kADhatAM vadhu duHkha nathI thatuM paNa e ja kAMTo khUba uDe utarI gayo hoya to kADhatAM khUba vedanA sahevI paDe che. rADa paDI jAya che. tema tema saMsAramAM upalaka bhAvathI pANI ane kamaLanI jema rahetA haze te ene choDavAnA samaye bahu duHkha nahi thAya paNa je aMdara gaLAbUDa khUMcI jaze te jyAre choDavAno samaya Avaze tyAre kArame ghA lAgaze. jene tame mArA mAnI rahyA che te karma udaya Ave tamArA nathI thavAnA. mATe rAgadazAmAM lepAvA jevuM nathI. A saMsAra paMkhInA meLA jevo che. keI kayAMthI ne kaI kayAMthI AvIne bhegA thayA che. samaya thatA se uDI javAnA che. mATe rAganA baMdhana majabUta na karatAM ene zithila banAve ane virakata bhAve rahe. A jIvanA pariNAma upara jJAnIe traNa vibhAga batAvyA che. Asakata, virakata ane vItarAga. A kALamAM ahIM bharata kSetramAM vItarAga banI zakAtuM nathI paNa virakata te jarUra banI zakAya che. zAlIbhadra jevA AtmAo virakata hatA te devaleke gayA. brAhata cakravati jevA AtmAoe jIvananA aMta sudhI saMsArane meha na cheDe te marIne narakamAM gayA ane je vItarAgI banI gayA te mekSamAM gayA. vItarAga paramAtmA che. virakata Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 296 zArA saritA aMtarAtmA che ane je Asakta rahe che te bahirAtmA che. A rAganA rogathI AkhuM jagata ribAI rahyuM che. rAga karo te prazasta rAga kare. saMsArano rAga adhogatimAM laI jaze. deva-gurU ane dharmane rAga uraca gatimAM laI jaze. rAga Asakita rUpa che, keSa aprIti rUpa che, ane meha ajJAna rUpa che. dveSa ApaNane bAhyadaSTithI bhayaMkara lAge che paNa AMtarika dRSTie joIe te rAga bhayaMkara che. deva thelIvAra bhabhUke paNa pachI heTho besI jAya che. paNa rAga to uMdara je che. uMdara phUMkato jAya ne karaDato jAya tyAre khabara na paDe. paNa enI vedanA thAya tyAre khabara paDe che ne? lAMbA samaya sudhI ke enAthI pIDAya che. ema rAganA phAMsAmAM kaMIka mahAna gIpurUSe phasAI gayA che. prasannacaMdra rAjarSi thAnAvasthAmAM hatA tyAre loko vAta karatAM karatAM cAlyA jAya che ke jeyuM rAjya upara duzmana caDhI Avyo che. nAnA dIkarAne mUkI bApa sAdhu thaI gaye. nAnA bALakanuM zuM gajuM? duzmana rAjya laI leze. A dhyAna avasthAmAM munie sAMbhaLyuM. zuM mArA dIkarAnuM rAjya duzmana laI leze? zuM laI le ? huM beTho chuM ne? ema karIne manathI yuddha karatAM sAtamI narake javAnA karmonA daLIyA bhegA karI nAMkhyA. A koNe karAvyuM? rAgene? rAmacaMdra jevA caramazarIrI: jIvane paNa rAtre raDAvyA che. jyAre lakSmaNajInuM mRtyu thayuM ne badhA kahevA lAgyA ke lakSmaNajI maraNa pAmyA che tyAre rAma kahe zuM mAre bhAI maratuM haze? tame badhA A zuM bolo cho? lakSamaNajI pratyenA atyaMta rAganA kAraNe enA mRtakalevarane uMcakIne cha cha mahinA sudhI pRthvI para bhamyA. koI kahe rAma! tame A zuM karo che? lakSmaNajI to maraNa pAmyA che. tyAre rAmane A zabdo sAMbhaLavA gamatA na hatAM. ene rAma mAravA doDatAM. e te ema samajatA hatA ke mAre bhAI mArAthI rIsAI gayuM che. game tema karIne huM tene manAvIza. cha cha mahinA sudhI rAmane lakSamaNa pratyene rAga ocho na thaye tyAre devoe pRthvI upara AvIne evI racanA karI ke kaI mANasa ghANImAM kAMkarA pIlI rahyo che. tyAMthI rAma nIkaLe che ne pelAne kahe che bhAI tuM A zuM kare che? kAMkarA pIle kaMI tela maLavAnuM che? baLadane nakAmuM keTaluM kaSTa Ape che? tyAre telI kahe che ame te gAMDA chIe te kAMkarA pIlIe chIe paNa tame A zuM karo cho? maDadAmAM kadI jIva AvavAne che? rAma tarata tyAMthI ravAnA thaI gayA. thoDe AgaLa gayA tyAM koI kheDUta paththara upara haLa calAvato hato. tene joIne kahe che are! mUrkhanA saradAra! paththara upara kaMI khetI thatI haze? tyAre te kahe che huM bhale mUrbo rahyo paNa tuM muDadAne laIne phare che te kadI jIvatuM thaze? eTale tyAMthI paNa cAlatA thaI gayA. AgaLa cAlyA te eka mANasa gerasImAM pANI laIne valovata hatuM. A joIne rAma kahe che bhAI ! tuM A Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 297 beTI mahenata kare che. dahIM valove te mAkhaNa maLaze paNa pANI vale zuM vaLe? tyAre kahe che bhAI. amane tuM ATalI zikhAmaNa Ape che te tuM kema nathI samajAte? tAre bhAI cha cha mahinAthI mRtyu pAmyo che ane tuM haju laIne phare che. kevI mUrkhatA che. AvA ghaNAM dazyo dee rAmanI sAme raju karyA. chevaTe rAmacaMdrajIe lakSmaNanA zarIranI aMtima kriyA karI ane pite vairAgya pAmI dIkSA lIdhI. nAnA bhAIne AghAta rAmacaMdrajI mATe virAgyanuM kAraNa banI gayuM. tamArAmAMthI kaMikanA yuvAna dIkarA cAlyA gayA haze ne bhayaMkara AghAta lAgyuM haze paNa koIne virAgya Avye? thoDA divasa pUrato vairAgya AvI jAya paNa ghA rUjhAya eTale badhuM bhUlI javAya che.. AvA mahAna purUSanA daSTAMta uparathI ApaNe e bedha levAne che ke rAgadazA keTalI bhayaMkara che? AvA mahAna purUne rAge keTalA herAna karyA? lakSmaNajI vAsudeva hatA ane rAmacaMdrajI baLadeva hatA. vAsudeva ane baLadevane Avo saMbaMdha hoya che. vAsudevanA mRtyunA nimi-te baLadeva virAgya pAme che. kRSNavAsudeva ane balabhadranA jIvanamAM paNa Ama banyuM che. rAmacaMdrajI vairAgya pAmI saMyama laIne kevaLajJAna pAmI gayA ne mekSamAM gayA. ATalA mATe jJAnI kahe che A aMtaraMga zatruothI kSaNe kSaNe sAvadha raho. e zatruo ApaNuM upara svAra thavA mATe tAkIne beThA hoya che. ene saheja moke maLe eTale svAra thaI jAya che. rAga chatAya eTale Sa ApameLe jItAI jAya che. rAga dveSanI jaDa che. kAmanA rAgamAMthI kedha utpanna thAya che. kepa ane mAna e zreSanA sAthIdAro che. jyAre mAyA ane lobha e baMne rAganA sAthIdAre che. rAgI hameMzA AkuLa-vyAkuLa rahe che jyAre vItarAgI nirAkuLa rahe che. jyAM sudhI rAga nahi chUTe tyAM sudhI citane samAdhi ane zAMti nahi maLe. virakata AtmAone AtmAnA anaMta sukhane anubhava thAya che jyAre rAgIne to svapnAmAM paNa te sukhano anubhava thato nathI. jeTalA aMze bAhya padArtho pratyeno rAga ghaTato jAya teTale aMze aMtarane AnaMda, citanI samAdhi ne zAMti vadhatI jAya. rAga e te Aga che. e rAganI Aga vairAgyanA zItaLa jaLathI ThArI zakAya che. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI vairAgya pAmyA ane rAganI Aga ThArI nAMkhI. saMyamanI AjJA levA mATe mAtA pAse AvyA. mAtA-pitAne kahyuM huM prabhunA darzane gaye hate. prabhunI vANu gamI. khUba rUcI ne meM aMtaramAM utArI. A sAMbhaLI mAtA-pitAne khUba harSa thaye eTale jamAlikumAra pitAnI aMtaraMga IcchA darzAvatA kahe cheH "taeNaM ahaM ammatAo / saMsAra bhauvigge bhIte jarAmaraNeNaM taM icchAmiNaM ammatAo tunbhehiM abbhaNunnAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyaM muMDe mavittA sArasomanArAM pazvattA Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 294 zAradA saritA tethI huM mAtA-pitA! meM bhagavAna mahAvIra pAse dhama sAMbhaLyeA che, mane rUmyA che, mArA aMtaramAM utaryAM che tethI have mane saMsAranA bhaya lAgyA che. saMsAranA trAsathI hu vigna anI gayA chuM. saMsAranA janma-jarA maraNanI viTaMbaNAthI trAsI gayA ... ke rakhe mAre navA janma-maraNanA pherA karavA paDe. huM enAthI akaLAi gayA chuM. tethI ApanI AjJA laIne zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse A gRhavAsamAMthI aNugArapaNAmAM javA icchuM chuM. A rIte jamAlikumAre peAtAnI aMtaraMga icchA prarzita karI. emAM ene mukhya dhyeya zuM che? AtmA teA sanAtana-zAzvata ane anaMta jJAnadarzana -cAritranA svarUpavALA che, te ene vAraMvAra janma zA mATe dhAraNa karavA paDe? A pAMca indrionA viSayamAM mananI doDadhAma zA mATe thavA devI? have emAMthI mukta anI zuddha jJAna-dana cAritranA abhyAsamAM tallIna banI jAuM, jethI jJAnadarzana ane cAritramAM ramaNatA thAya ane A kAyAnA sabadha chUTI jAya. kAyAnA saba Mdha chUTe eTale janma-maraNanI ApaDhAmAMthI haMmezane mATe chUTakArA thAya. vIra prabhunI vANIe enAmAM A pavitra bhAva jagADayA hatA. prabhunI vANImAM te jAdu bhareluM che. A tA jamAlikumAra hatA paNa bhalabhalA pApIone paNa pIgaLAvI nAMkhyA che. prabhu te sajJa hatA paNa jenI pAse dezanAnI labdhi hatI teoe paNa keTalA jIvAne pratiSedha pamADayA che. nadISeNa muni pAse dezanAnI labdhi hatI. maracI pAse paNa dezanAnI labdhi hatI. teo kaMika mANasAne pratikheAdha pamADI prabhu pAse me!kalatA hatAM. A mate jIvA kai dazAmAM hatA ! maricIkumAra cAritra choDI triDI anyA hatA ane nadISeNa muniveza utArI vezyAne ghera rahetA hatA. vezyAnA gharamAM rahI rAja daza daza jIvAne upadeza ApI khUjhavIne pachI jamatA hatA. vezyAnA gharamAM kANu Ave? viSayabhegamAM Asakata evA durAcArI ja Ave ne? evA mANusAne ghaDIbharamAM khUjhavI nAMkhatA e kevI dezanAnI labdhi haze! tame ATalA saMskArI che, samajadAra che. ame rAja Apa ApIe te paNa ekeya zrAvaka mUtratA nathI tyAre emanI vANI kevI haze? huM bhavya jIvA! jyArathI janma pAmyA tyArathI mRtyunI phAMsI taiyAra che. devAnA svAmI indra hAya ke rastAmAM rakhaDatA bhikhArI DAya. mRtyunI phrAMsI teA baMnene mATe taiyAra che. sarakAra phrAMsInI sajA kare che tema mRtyu e phAMsInI sajA che. paNa baMnemAM phera eTalA che ke sarakAra phAMsInI jAherAta kare che ke A mANasane amuka divase phAMsInI sA karavAmAM Avaze ane A mRtyurUpI phAMsInI ApaNane khabara nathI ke kayAre mAruM mAta Avaze? paNa eTalI khabara che ke eka divasa mAruM mRtyu che chatAM mAhamAM lubdha banIne mAnI lIdhuM che ke haju ApaNe maravAnI ghaNIvAra che. mATe meAjamajhA karI leA. Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 299 varSagAMThanA divase AnaMda mAne che paNa samajI leje ke AyuSyamAMthI eka varSa ochuM thayuM. mATe kahuM chuM ke mAnavajIvananuM suvarNarasa samAna AyuSya kSaNekSaNe ochuM thatuM jAya che. suvarNarasa upara zrIpALa rAjAnA jIvanane eka prasaMga che. eka vakhata kaI parvatanI guphAmAM sAdhake suvarNarasanI siddhi karI rahyA hatAM. badhI jAtanI vanaspati hAjara hatI paNa rasa banatuM na hatuM. badhA mUMjhavaNamAM paDyA ke rasa kema banatuM nathI? te samaye zrIpALa rAjA tyAM AvI pahoMce che. badhAne muMjhAyelA joIne pUche che kema tame mUMjhavaNamAM paDyA cho? sAdhakoe enuM lalATa joIne kalpI lIdhuM ke A keI tejasvI purUSa che. eTale temane AvakAra ApIne besADyA. pachI kahyuM-A suvarNarasa banatuM nathI. zrIpALa rAjA kahe che kema na bane? banAve mArI sAme. zrIpALa rAjAe kahyuM te pramANe karavAthI suvarNarasa banI gayo. badhA sAdhake khuza thaI gayA ane kahevA lAgyA-mahAnubhAva! Apa ja A badhe rasa laI jAva. enA ekeka TIpAmAMthI DhagalAbaMdha senuM banaze. zrIpALa rAjA kahe che bhAI! mAre e rasa zuM karavo che? mAre enI jarUra nathI. paradeza jatAM A veTha kyAM saMbhALuM? dezATana karatAM jeTalI lakSmI vadhe teTalI ciMtA vadhe mATe mAre nathI joite. zrIpALa rAjAnuM mana suvarNarasa joIne jarA paNa lobhAyuM nahi. jyAM labha nathI-lAlasA nathI e hRdaya khUba keruM ne halakuM phUla jevuM che. zrIpALa rAjAne khUba Agraha karavA chatAM temaNe suvarNarasa na lIdhe. paNa mAne ke tame tyAM ho ne pelA sAdhakoe tamane suvarNarasanI tuMbaDI bharI ApI paNa kamabhAgye tuMbaDImAM jhINI tIrADa paDI ane ghera jatAM e tIrADamAMthI suvarNarasanA TIpA jamIna para TapakI rahyA che to manamAM keTale aphasa thAya! ke jhaTa gharabhege thAuM ane tuMbaDI balI nAMkhuM. A te TIpuM nahi paNa Dhagale DhagalA senuM DhaLI rahyuM che. are ! suvarNarasa te zuM paNa eka ghInuM vAsaNa kANuM hoya te paNa ema thAya ke jaldI vAsaNa badalI nAMkhuM. te suvarNarasanA TIpAnuM to pUchavuM ja zuM ? A nyAyathI ApaNe ahIM e vicAravAnuM che ke A mAnavajIvananA ati meMgherA AyuSyarUpI suvarNarasamAMthI miniTe ane sekanDarUpI TIpA DhaLAI rahyA che tene jarApaNuM aphasesa thAya che? jyAre jyAre tame saMsAranA kAryamAMthI navarAza meLave eTale manane bIje jatuM rokI navakAramaMtramAM lIna banAve. navakAramaMtranuM kevuM mahAna phaLa che. dharmamAM kharcelI AyuSyanI eka miniTa suvarNarasanA biMdunI jema devatAI sukhanuM mahAna puNya pedA karI Ape che. kamaThanA baLatA lAkaDAmAMthI nIkaLelA sApe maratAM maratAM navakAramaMtramAM mana e marIne dharaNendra thaye. devAnupriye! suvarNarasanA TIpAthI anaMtagaNa kiMmatI mAnavabhavanA AyuSyanI ekeka kSaNa che. enA jJAna-darzana-cAritranA sadupayogathI sadagatinA mahAsukharUpI suvarNa Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 300 zAradA saritA sAya che. Ave! kiMmatI samaya jAya che tenA aphsAsa che? vicAra thAya che ke AkhA divasamAM sAmAyika-svAdhyAya ke navakAramaMtranA jApa karyAM hAta te! mahAna lAbha thAta ! nadISeNa muni vezyAne ghera AvanAra purUSone evA suMdara Adha ApatA ne kahetA ke mAnavajIvananA AyuSyanI kiMmatI kSArUpI suvarNarasanA TIpAne viSayaleganI agnimAM zA mATe hAmI rahyA che ? AyuSya kSaNika che. svapna samAna che. jotajotAmAM pUruM thaI jaze. svapna ane AyuSya ane IndrajALa jevA che. pharaka mAtra eTale che ke svapnamAM AMkha khulyA pachI kaMi nahi ane jIvanamAM AMkha baMdha thayA pachI kaMI nahi. svapnanI duniyAmAM tuM mhAle, AMkha khule tAruM kAMi nathI, A duniyA paNa khatama mAnI le, AMkha mIMce tAru kAMi nathI. purANu piMjara cheDIne (2) paMkhI pAMkha vinA uDavAnuM...A uDanArA... jyAM sudhI jIvanadIpa bujhAyA nathI tyAM sudhI mAnava AyuSyanA suvarNa rasathI mahAcAritranI sAdhanA karI nirjarA rUpI survaNu manAvI le. Atmazuddhinu survaNu sAdhI leA. nadISeNa muninI AvI vairAgya bharI vANI sAMbhaLIne vezyAne ghera AvelA kAmAMdha manuSyA, pratibeAdha pAmI jatAM. AvI emanI dezanAlabdhi hatI. jamAlikumArane mana jIvananI ekeka kSaNa suvarNarasanA TIpA jevI amulya jAya che. vairAgI AtmAone saMsAra keTThakhAnA jevA lAge che. jJAtAjI sUtramAM thAvakumArane adhikAra Ave che. e thAvarcAkumAra ekaja vakhata temanAtha bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne vairAgyanA raMge raMgAyA. ene batrIsa strIo hatI. e paNa kevI ? rUpa ane guNamAM ekaekathI caDhiyAtI ane abajopatinI dIkarIo hatI. ekaka strI batrIsa kreDa seAnaiyA dAyajAmAM lAvI hatI. tame dIkarAnI sagAi karo tyAre pahelAM pUcho ke kariyAvara keTalA karaze ?. Ane te kaMI pUchavuM na paDayuM. sAmethI ATaleA kariyAvara lAvI hatI. AvI sukhanI sAmagrI heAvA chatAM saMsAra asAra lAgyuM. ghera AvIne mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMgI. mAtAe khUba samajAvye paNa na mAnyA tyAre mAtAe dIkSAnI AjJA ApI. mAtAnA manamAM thayuM mArA ekanA eka lADakavAcA dIkaro ATaluM sukha ne sa Mpati cheDIne dIkSA le che te! huM kRSNa vAsudevanu chatra ane cAmara lAvuM ema vicArI thAvakumAranI mAtA sArI bheTa laine kRSNa vAsudevanA darakhAramAM AvI. kRSNa vAsudeva kahe che mAtA! Aje ApanuM AvavAnuM kema banyuM? tyAre mAtA AMkhamAMthI AMsu sAratI kahe che mArA ekanA eka vhAlasAcA dIkarA saMsAra choDIne saMyamI ane che. mAre enA dIkSA mahAtsava khUba sArI rIte ujavavA che tethI ApanuM chatra ane cAmara levA mATe AvI chuM. ATaluM khelatAM teA mAtAnuM haiyuM bharAi gayuM. kRSNa vAsudeva kahe che mADI! tArA dIkarA zA mATe sayama le che? tyAre kahe che temanAtha prabhunI vANI sAMbhaLI ene saMsAra asAra Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 301 lAgyo che. ane vairAgyanA raMge raMgAI gayA che. meM khUba samajAvyuM paNa te samajate nathI. tyAre kRSNa vAsudeva kahe che mAtA! tArA dIkarAne dIkSA mahotsava huM ujavIza. paNa eka vAra huM enA vairAgyanI parikSA karI lauM.. kRSNa vAsudeva khuda thAvarcakumArane ghera AvyA. bhadrA sArthavAhIe temane satkAra karyo. thAvakumArane pAse bolAvI mAthe hAtha mUkIne pUche che beTA! tane zuM duHkha che? tAre zA mATe dIkSA levI che. tyAre thAvacakumAra kahe che duHkha che mATe dIkSA lauM chuM. je e duHkha maTI jAya te mATe dIkSA levAnI jarUra nathI. tyAre kRSNa kahe che tAre zuM duHkha che? je hoya te kahe. huM tarata dUra karuM chuM. tyAre thAvarcA putra kahe che huM mAtAnA garbhamAM Avyo tyArathI be duzamana mArI pAchaLa paDyA che. tyAre kRSNa kahe che tArA duzamana koNa che te jaldI kahe huM tene pakaDI lauM. tyAre thAvaca kumAra kahe che juo, huM mAtAnA garbhamAM utpanna thaye tyArathI kALarAjA mArI rAha joIne ubhA che. ane bIjuM jararUpI rAkSasaNuM paNa mArI rAha joI rahI che ke kayAre huM ene jhaDapI lauM. je A mArA be duzmanone Apa pakaDI Ape to huM dIkSA levAnI baMdha rAkhuM. tyAre kRSNa vAsudeva kahe che bhAI ! e be duzmanothI bacavAnI mArAmAM tAkAta nathI. mArA mAthe paNa kALarAjAnI talavAra jhulI rahI che ane jarAvasthA paNa AvavAnI che. huM to bAhya duzamanane pakaDI zakuM chuM. A to AtyaMtara duzmana che. emAMthI bacavAnI mArAmAM tAkAta nathI. tyAre thAvakumAra kahe che tame pote tenAthI bacavAne samartha nathI te mane kyAMthI bacAvI zakaze? kRSNa mahArAja hAtha joDIne kahe che dIkarA ! tAre vairAgya so TacanA sonA je che. thAvacakumArane kRSNa vAsudeva dIkSA mahotsava ujave che. jamAlikamArane vairAgya paNa khUba utkRSTa che. mAtA-pitAnI pAse dIkSAnI AjJA mAMgI rahyA che. atyAra sudhI mAtA kahetI hatI dIkarA! tane prabhunI vANIne prema jAgyo, dhanya che tane ! have dIkSAnI vAta sAMbhaLIne mAtAnI kevI dazA thaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - dAsI pAsethI chokarAne laIne rAjAe bIjI dhAvamAtAne se ane kahyuM ke je A chokarAne kAMI paNa thaze to tene agnidAha karavAmAM tane lAkaDA rUpe banAvIza. pachI rAjAe maMtrIne ane rANIne khUba Thapako Ape. pachI chUpI rIte putrane janmotsava ujavyuM ane te putranA janmathI rAjAne AnaMda thaye hatuM tethI putranuM nAma AnaMda pADayuM. bALaka divase divase moTe thato jAya che. pitA tenI khUba saMbhALa rAkhe che chatAM AnaMdakumAra enA pitA pratye pUrvakarmanA lIdhe cheSa buddhivALo banate gaye. rAjAnI dareka pravRttimAM deSa jenAre thaI gaye. chatAM rAjAe tene yuvarAjapade sthApI dIdho. Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 302 kiradA saritA | durmati rAjAnuM jora - eka vakhata evuM banyuM ke siMharAjAne sAmata durmati nAmane rAjA rAjya kare che tenI pAse killAnuM baLa che eTale garviSTa banI siMharAjAnI sAme laDAI laIne AvavAnI taiyArImAM che. AvA samAcAra maLyA eTale siMharAjAe pitAnuM sainya tene tyAM laDAI karavA kahyuM. durmati rAjA potAnI hadamAM rahIne laDe che eTale siMharAjAnuM sainya hArI gayuM. siMharAjAne khabara paDI ke mAruM sainya hArI gayuM tethI siMharAjAne thayuM ke huM ke chuM! mArUM sainya khUTI gayuM che chatAM ahIM besI rahyo chuM. svayaM tenI sAme laDavA upaDayA. traNa divasa satata prayANa karI yuddhabhUmimAM laDAI karavA jAya che. vacamAM siMdhu nadInI retImAM svArI jaI rahI che. pite moTA hAthInA hodde beThelA hatAM tyAMthI te samaye eka mANasa "ahekaSTa, ahokaSTa bolI rahyA hatA. A avAja rAjAe sAMbhaLe. ane AturatAthI pitAnA gheDAne te tarapha lIdhe. tyAM temaNe eka vicitra ghaTanA joI. "rAjAne matsya galAgala nyAyanuM darzana kALe ane mATI kAyAvALe ane jenI AMkhamAMthI viSanI javALAo phekAI rahI che evA bhayaMkara sarSe moDhAmAM eka deDakAne pakaDa che. deDake cIso pADe che paNa sApa tene choDatuM nathI ane pote pAcho eka moTA TIMToDAthI gaLAI rahyo che. enI pAchaLa hAthInI sUMDha je jADe ane vizALa kAyavALo ajagara A TIMToDAne gaLI rahyo che. jema jema ajagara pelAne gaLate jAya che tema tema e prANI vaLI sarpane gaLa jAya che. prANa kaMThe AvavA chatAM e traNeya potapotAnA zikArane choDatA nathI. eka bIjA para AkramaNa karI rahyA che. A joI rAjAne khUba kheda thaye. aha! A saMsAramAM kevuM cAlI rahyuM che? AmAM kene choDAvavA jaIe? jene choDAvavA jaIe tenA uparanA prANIne nAza karavo paDe che, chatAMya choDAyelA jIvane bacAva the muzkela che. mATe pratikAra vagarane A prayatna zA mATe karavo joIe? AvuM dazya jotAM rAjA tyAMthI ravAnA thaIne chAvaNImAM AvyA. rAtrImAM paNa rAjAne teja vicAra AvatAM virAgyabhAva utpanna thaye. have rAjAne joIne sainike sAmA AvIne samAcAra Ape che ke mahArAjA! Apane duzmana durmati ApanA AvavAnA samAcAra jANI gaLA upara kuhADe rAkhI mAphI mAMgavA Ave che. have Apane laDAI nahi karavI paDe. rAjA khuza thayA. pelo sAmaMta rAjA AvIne pagamAM paDyo ane pite laDAI karavA badala mAphI mAMgI pagamAM paDe. rAjAe paNa tene bhAI gaNI rAjya pAchuM ApI dIdhuM ne pote pAchA pharyA paNa piluM dazya magajamAMthI jatuM nathI. basa A jagatamAM che jenuM bhakSaNa kare che, eka bIjAne pakaDe che, AvA saMsAramAM zuM AnaMda! Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 303 ahA! A saMsAramAM viSayI jIvanI paNa kevI vicitra sthiti che! jIvavAnI IcchA rAkhato bhUkhe jema kAlakUTa jheranuM sevana kare tema viSayIjana sukhanI IcachA rAkhI viSayone seve che. A keTaluM ajJAna che. sujJa mANasoe duHkha e pApanuM phaLa che ane sukha che te dharmanuM phaLa che ema mAnI duHkhane nAza karavA mATe dharma Acaro joIe. mAnathI bharelA A rAjyanI mAre jarUra nathI. jema pAtALa game teTalI puraNI kare to paNa pUratuM nathI tema A rAjya game teTalI Avaka thAya te paNa pUratuM nathI. A mATe ADaMbara karI huM yuddha karavA javuM che te zA mATe? rAjyanA lobhanI vRddhine mATe AvI adhama pravRtti karAvanArA rAjyathI mAre dUra rahevuM joIe. A pramANe jenA hRdayamAM pelA dekhAvathI vairAgya bhAvanA pragaTa thaI che evA siMharAjAe pitAnA maMtrIone bhegA karIne kahyuM have mAre saMsAra choDIne saMyamI banavuM che, te mArA putrane rAjya seMpIne dIkSA lauM. tyAre maMtrIo kahe che ApanA yuvarAja AnaMdakumAra rAjyane lAyaka nathI. enAmAM rAjyane cagya guNa nathI. mATe Apa thaDe samaya rokAIne dIkSA leje. rAjA kahe che atyAre kumAranA mAthe bhAra nathI paNa rAjyakAryane bhAra enA mAthe paDaze tyAre badhuM kArya sArI rIte karaze. rAjA joSIone teDAvI sAro divasa jevarAvI te divasathI pAMcamA zubha divase AnaMdakumAra rAjyAbhiSeka karavA mATenI pula taiyArI karAvI rahyA che paNa AnaMdane pUrvakarmanA kAraNe rAjA sAruM kare chatAM temanA pratye dveSabuddhi rahe che. devabuddhinA kAraNe putra pitAnuM keTaluM ahita karaze ne zuM banaze te bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 39 zrAvaNa vada 4 ne zukravAra tA. 17-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahena! traNe kALe siddha thayelI vANI tenuM nAma siddhAMta. jamAlikumArano adhikAra cAle che. jamAlikumAre bhagavAnanI vANI sAMbhaLI aMtaramAM utArI eTale ene svagharanI pichANa thaI. jene e nirNaya thaI jAya ke svamAM je sukha-zAMti ane AnaMda che te paramAM nathI te have paragharamAM zuM rAcavuM? metIne cAra maLe te kAMkarAmAM kazuM moTuM nAkhe? amRtatuM pAna karyA pachI viSanuM pAna keNa kare? Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 304 zAradA saritA che bhAna ane bebhAna banIne bhUla thAya che, amRta mUkIne jhera pIvAne tuM jAya che bhavaraNa mahIM bhaTakate tuM eka pravAsI, mRgajaLa pIvAne jAya ne rahI jAya che pyAsI tarasa na chIpI (2) ene pastAvo thAya che (2) che bhAna ne bebhAna - jyAM sudhI ajJAna dazA hatI tyAM sudhI jherane amRta mAnyuM, kathIrane kaMcana mAnyuM. have jamAlikumAra vicAre che ke saMsAra kathIra jevo che ane saMyama kaMcana je che. saMyamanA sukhe amRta jevA che ne saMsAranA sukha halAhala viSa jevA che. jyAM sudhI te AtmAne jhaverI banyuM na hatuM tyAM sudhI kAMkarAne kehInura mAnI lIdhuM. paNa AtmabhAna thatAM jamAli sAco jhaverI bane che. tethI saMsAranA sukhe jhera jevA lAge che, paNa ajJAnane vaza thayelA jIvone A saMsAranA sukho amRta jevA mIThA lAge che. ekeka jIvanI dazA kevI che? jema mANasane jherI nAga karaDo hoya ane jhera caDI gayuM to tene lIMbaDo paNa mIThA lAge che. tema saMsAramAM ekeka jIvane meharUpI sarpanuM jhera evuM caDhI gayuM che ke saMsAranA sukha kaDavA lIMbaDAthI paNa bhayaMkara kaDavA hovA chatAM mIDA lAge che. duHkhamAM sukhanI kalpanA karI e sukha meLavavA mATe dayA kare che. jyAre jJAnI purUSa ene tyAgIne cAlyA gayA. mahAvIra samRddha rAjakumAra hatA chatAM zuM karyuM? cheDI tAtanuM ghara cheDI rAjavaibhava, vIra vanamAM vase che...vIra | eka kapaDe phare vIra jaMgalamAM, nahi sAtha maLe keI saMgAtamAM, khADA TekarA kAMTA ne sApa maLe era keI nahIM (2) cheDI tAtanuM saMpUrNa sukhanI jogavAI hatI chatAM emane lAgyuM ke rAganI Aga che. mAre emAM hemAI javuM nathI. ekAMta Atmika sukha tyAgamAM che ema samajI ekalA nIkaLI gayA. jaMgalamAM vicare che tyAM vAgha-varU ne siMha maLe paNa sahAyanI IcchA na karI evA e vIra prabhu hatA ane tamAre koIne piSadha karavuM hoya te kaMpanI joIe. prabhue ekalA saMyama laIne kevI ugra sAdhanA karI karmonA bhUkakA karI nAMkhyA. jamAlikumAranuM hRdaya kALI mATI jevuM hatuM. kALI mATImAM pANI paDe te dharatInA peTALa sudhI pahoMcI jAya ane paththara para paDe to paththara bahu nA bhI jAya. bhagavAnanI vANI hajAra nagarajanee sAMbhaLI, paNa kharekhara te jamAlikumAre sAMbhaLI. enA aMtaramAM vairAgyanA aMkura phUTayA. muMbaImAM varasAda te ghaNe paDe che. paNa varasAda baMdha thaI gayA pachI ardhA kalAke jue te rastA kerA thaI jAya che jANe varasAda paDe nathI ema lAge. tema A zrAvaka upAzrayamAM beThA hoya, vItarAga vANI sAMbhaLatA hoya tyAM sudhI bhIMjAyelA dekhAya. jyAM upAzrayanA kampAunDanI bahAra jAya eTale pelA reDa jevA kerA thaI jAya. game tema teya tame zAhukAra kahevAone? eTale sAthe kaMI na laI jAva badhuM khaMkherIne jAva cho bAbarane? (hasAhasa). bhagavAnanI vANInuM eka vacana Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 305 yAda raheze te beDo pAra thaI jaze. rANIyA cAre parANe sAMbhaLyuM teA paNa phAMsInA mAMcaDe caDhanA khacI gayA, kevI tAkAta prabhunA vacanamAM! nAga-nAgaNIe navakAramaMtra sAMbhaLyA e kai rIte sAMbhaLyA hatA ? kamaTha dhUNI dhakhAvIne hajArA bhaktonA ToLAmAM AtmajJAnanI vAtA karI rahyA hatA. A samaye bhAvimAM pArasanAtha bhagavAna bananAra eka zrAvaka tyAMthI nIkaLyeA. eNe lAkaDAmAM nAganAgaNIne maLatAM joyA ane kamaTha pAse AvIne kahe che kamaTha ! tu jo teA kharA keTalu pApa thai rahyuM che! nAga-nAgaNI maLI rahyA che. ATalA mANaseAnI vacamAM A rIte kahevAthI kamaThane khUba krodha AvyA. ahA! ATalA bhakatAnI vacamAM mane Ama kahenArA kANa? jenA limAM karUNA bhArAbhAra bharI che evA pArasanAtha prabhunA AtmAe e lAkaDA bahAra kheMcI lIdhA ane lAkaDAnI peAlamAMthI maLatA nAga-nAgaNIne bahAra kADhayA ne navakAramaMtra saMbhaLAvyA. ardhA dAjhelA evI avasthAmAM nAga-nAgaNIne upayAga navakAramaMtramAM sthira thayA. eka citte navakAra maMtranuM smaraNa karavAthI nAga ane nAgaNI dharaNendra ne padmAvatI anyA. A nAga-nAgaNe koi dharmakriyA karI na hatI paNa aMtima samaye paMcaparameSTInu zravaNu karavAmAM ekatAna khanI gayA. lehInA aNuaNumAM prabhu sivAya khIjA koinu smaraNu na hatuM. tame saMsAramAM rahevA chatAM manamAM satata navakAramaMtranA jApa cAlu hAya, dAna-zIyaLa, tapa ane zuddha bhAvamAM raMgAyelA raheA tA mAkSa hatheLImAM che. meAkSa tamArAthI dUra nathI. ATaluM karavA chatAM haju jIvanA uddhAra kema nathI thatAM? mane teA lAge che ke haju jIvanamAM bhega-viSayanI rUcI rUMvADe rUMvADe bharI che. A badhu karavAmAM paraleAkamAM mane sukha maLaze evI AkAMkSA che eTale kalyANu kyAMthI thAya? jo jaldI meAkSamAM javuM hoya teA anAsakata bhAva keLavA, anAdinA kanA kATane dUra karo. kanA kATa jaze te AtmAnuM darzana thaze. jyAM sudhI leAkhaMDa upara kATa hAya che tyAM sudhI pArasa tene suvarNa banAvI zakatu nathI. AtmAnA kATa kADhavA mATe sadgurU rUpI vArasa tamArI pAse AvyA che, te gurUnI hitazakhAmaNu aMtaramAM utArI le. eka vakhata eka gurU emanA ziSyane kahe che eTA ! pelI jhoLI lAva. ziSya rAja vicAra kare ke mArA gurU kevA taraNatAraNa che. emanuM tattvajJAna kevu che! kevA suMdara emane upadeza che! emanu ekeka vacana jo hRdayamAM utArIe te ApaNe tarI jaie. emane tyAga paNa kevA uttama che. paNa kANu jANe A jheLImAM gurUne zI mamatA che ke jyAM jAya tyAM jhoLI sAthe ne sAthe laine jAya che. ghaDI paNa jhALIne reDhI mUkatA nathI. ziSya khUba supAtra hatA. eNe evA vicAra karyo ke mArA gurU game tevA hAya, e game te karatA hAya paNa mAre emanA chidra na jovA, mAre gurU kahe tema karavu che. zurU kare tema Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 306 zAradA saritA karavuM nathI. A ziSya tarI jAya che. gurU kevA hovA joIe te tare ane bIjAne tAre tevA nakA samAna gurU hevA joIe. Aje duniyAmAM gurU ghaNAM vadhI gayA che paNa gurU gurUmAM phera che. kANe ca kASTa taratA yathAsti, dugdha ca dudhe taratA yathAsti, jale jale cAM taratA yathAsti, gurU gurI cAM taratA yathAsti!" lAkaDA aneka prakAranA hoya che. sAganuM, sIsamanuM, bAvaLanuM, therIyAnuM Adi lAkaDA che ane sukhaDanuM lAkaDuM e paNa lAkaDuM che. eka bAju badhA prakAranAM lAkaDAnI meTI gaMja khaDakI de ane bIjI bAju sukhaDanI eka bhArI mUkI de. te kiMmata kevI? sukhaDanA lAkaDAvALo nyAla banI jAya che. eTale lAkaDA lAkaDAmAM phera che. tema dUdha dUdhamAM paNa phera che. gAyanuM, bheMsanuM, bakarInuM, AkaDAnuM, therIyAnuM badhA dUdha hovA chatAM badhAnA guNamAM aMtara che. gAya-bheMsanuM dUdha zarIrane puSTi Ape che ane AkaDA-thorIyAnuM dUdha pIve to mANasa marI jAya che. pANI pANImAM aMtara che. keI gAmanuM pANI pIe te khAdheluM jaladI pacI jAya ane kaI gAmanuM pANI evuM hoya che ke ene pIvAthI peTa bhAre rahe. khAdheluM pace nahi. tema gurU-gurUmAM paNa phera hoya che. eka gurU evA hoya ke pite tare ane bIjAne tAre ane eka gurU evA hoya ke pote DUbe ne bIjAne bhavasamudramAM DUbADe che. je je AvA gurUothI bharamAI na jatA. AtmAne jagADanAra gurU kevA hovA joie? je gurUne samagra jIvana samarpaNa karavAnuM che. Atma sarmapaNa karavAnuM che te gurU kevA hoya? je gurU pAse javAthI AtmAnA ajJAnanA aMdhakAra ulecAya ne jJAnane prakAza thAya evA gurU pAse javuM, gurU paNa evA hovA joIe ke pitAnI pAse AvIne besanArane sAce rAha batAve. naikAne sAme pAra laI javAmAM jema nAvika mukhya kAraNa che tema gurU saMsAra sAgara pAra karavAmAM mukhya AdhAra che. gurUo jagatamAM be prakAranA hoya che. "juvo vaDhava : kSatti, rANakathAvAra : guravo viralA santi, shissycittopkaarkaaH||" keTalAka gurUo evA hoya che ke je pitAnA mATe, pitAnA nAma ne kIrti mATe, pitAnI jarUriyAto mATe ziSya pAse dhana kharcAvanArA hoya che. AvA gurUo jagatamAM ghaNuM maLaze. paNa ziSyanA aMtarAtmAne upakAra karanArA, ziSyavarganuM Atma kalyANa IcchanArA gurUo ghaNA ochA maLaze. Ama gurU-gurU vacce ghaNuM aMtara che. eka ziSyanA vittane haraNa kare che bIjA ziSyanA cittane upakAra kare che. ziSyanA cittane upakAra keNa kare? jene parigrahanuM baMdhana na hoya, parigrahane mAthe bhAra na hoya te. naukA tare kayAre? jyAre temAM vadhu Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 307 paDato bhAra na hoya tyAre. plenamAM paNa vadhu paDate bhAra hoya te jIMdagI jokhamamAM rahe che. tethI tela vagere badhuM jevuM paDe che. vadhu paDate bhAra hoya te na le. kAraNa ke addhara AkAzamAM laI javAnA che. te plena calAvanAra sArI rIte jANe che. baMdhuo! plena calAvavuM haju saheluM che-paNa saMsAra sAgarane taravA mATenI nAva calAvavI agharI che. emAM te siAthI ocho bhAra joIe. nAva calAvanAra kaptAna paNa hoMziyAra he joIe. kaptAna asAvadhAna hoya ane je bhAra vadhu hoya te naikA salAmata rahetI nathI. mATe gurU evA hevA joIe ke je ziSyanA citanA bhalAnI kAmanAvALA hoya. ziSyanuM sadA hita IcchanArA hoya. eka zaheramAM eka bahurUpI Avelo. eka divasa te sAdhune veza laIne eka karoDapatine tyAM gayo. zeThe tene besavAnuM kahyuM eTale caTAI upara beThe. teNe saMsAranI asAratA ane zarIranI kSaNa bhaMguratAne sacoTa upadeza Ape, ane kahyuM ke have tame vRddha thayA che tamAre tyAM lakSmI jogavanAra nathI mATe dhanano sadupayoga kare. AnA upadezathI badhAnA dila pIgaLI gayA ane kahevA lAgyA apei upadeza ApIne amArA para mahAna upakAra karyo che. zeThANIe aMdara jaI kabATa khelIne sonAmahorane thALa bharI sAdhu pAse dharyo ne kahyuM Apa A grahaNa karI amane AzIrvAda Ape. paNa A sAdhu vezadhArI bahurUpI te tene Thokara mArI cAlate thaze. zeThane sAdhu pratye khUba mAna utpanna thayuM. A rIte gAmamAM eka mahine pharIne judA judA veza eNe bhajavyA ane mahinA bAda zeTha pAse AvIne zIkha mAMgI. tyAre zeTha kahe che amAre tyAM AvelA sAdhunuM ane ApanuM baMnenuM mukha sarakhuM dekhAya che. bahurUpI kahe vAta satya che. te sAdhu te huM ja hatuM. zeThe kahyuM tyAre senAmaherathI bharele thALa grahaNa karyo hota to A bhIkha na mAMgavI paData. tyAre bahurUpIe kahyuM. meM te vakhate sAdhune veza lIdhe hatuM. je veza lIdhe tenuM gaiArava sAcavavu e vivekI mAnavanuM kartavya che. bahurUpI paNa samaje che ke sAdhu eTale tadana nispRhI. te pitAnA vezane vaphAdAra rahe che. gurUnuM varNana karatAM kahyuM che ke tRNapare SaTakhaMDa cheDIne, cakavatI paNa variyo, e cAritra akSaya sukha kAraNa, e meM cittamAM dhariye. - tyAgI pite vairAga ne saMyamanA bhAvathI je raMgAyelA hoya tenI asara jaldI paDe. paNa je sAdhune vaibhavane ne tamArI saMpattine rAga hoya te tamane tyAgamArga kevI rIte samajAvI zake? mATe sAdhunA jIvanamAM pUrNa tyAga have joIe. sAdhu eTale jagatane tAraNahAra. tame ema mAne ke amArA vadhI gayelA parigrahanA vALane utAranAra te sAdhu! vALa vadhI jAya te tene kaDhAve che. nakha vadhI Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jAya te paNa kapAveA che. na kapAvA te temAM mela bharAI bharAIne AkhA nakha ukhaDI jAya. tevI rIte parigraha bhegA thAya ane tene na utArI teA eka divasa AkhAne AkhA utarI javAne. 308 ahiMsAnA upAsaka gRhasthAne te ochAmAM ochA A e niyama hovA joie : (1) svadyArA sa MtASa, (2) parigraha parimANu. jagatamAM jeTalI strIo che tene mAtA ane bahenanI dRSTithI jue. jenAmAM A STi nathI tenuM jagatamAM kAi sthAna nathI. tevI rIte parigrahanI maryAdA karo. jevI rIte rakhkharanA pugAmAM bahu pavana bharavAmAM Ave te e moTA thatA jAya. ne chevaTe phUTI jAya tevI dazA parigrahanI maryAdA nahIM karanAranI che. uttarAdhyayana sUtramAM bhagavAna mAlyA che jahA lAlu| tahA lADA, lAhA lADA pavaThThai. jema jema lAbha maLatA jAya tema tema leAbha vadhatA jAya. lAbhathI lAbhanI abhivRddhi thAya che. kapila rAjA pAse e mAsA seAnu levA gayA. rAjAe tenI IcchA mujaba mAMgavA kahyuM--kapila vicAra karavA lAgyA. AkhuM rAjya mAgatAM paNa ene tRpti na thatI dekhAI. Akhare tRSNAne aMta nathI ema samajI vairAgya pAmyA. parigraha e navagraheA karatAM junI kArTine dazamA graha che. e sAne duHkha Ape. zanizcaranI panotImAMthI te sADAsAta varSe paNa chUTe, paNa A parigrahanI paneAtImAMthI te AkhI jiMdagIne ate paNa na chUTe. mATe dareke parigrahanI maryAdA karavI joIe. parigraha vadhe te AtmAmAM kacarA vadhe che ane ghaTe teA jIvana haLavu anI jAya che. mahAna purUSoe zAMtithI jIvana pasAra karavA mATe A badhA mA matAnyA che. eka zeThe kALA bajAranI kamANI karIne rUpiyA bhegA karyAM. khApa dIkarAthI chAnA bhegA kare ane dIkarA khApathI chAnA bhegA kare. parigrahanI mUrchA na utarI tA A sAdhunI tyAga avasthAmAM paNa mana bagaDe. narakanA aMdhanA khaMdhAvanAra paNa mana che. prasanacandra rAjarSi taparavI che--tyAgI che paNa e rAjasevakAnI vAta sAMbhaLI mana agaDayuM. manathI yudhdhe caDhayA ane sAtamI narakanA daLiyA bhegA karyA. paNa e te jJAnI hatA te! jarA vAramAM samajI gayA, manane ThekANe lAvyA ane phUMka mAre ne leTa uDI jAya tema karmInA DhaLiyAne uDADI mUkIne kevaLa jJAnanI prApti karI. A bAju dIkarAe kALAbajAranuM dhana sAcavavA nAnI tijorI rAkhI, Ape mATI tijArI rAkhI. dIkarA na heAya tyAre pelI neTA kADhI Apa ekalA gaNe ane manamAM malakAya. A dravya evI vastu che ke je sAthe AvavAnuM nathI, AvyA tyAre lAvyA nathI. anAdikALanI mUrchA AtmAne rakhaDAvI mAre che. dIkarAthI bApe pAMca lAkha rUpiyA khAnagI bhegA karela. tijorImAM besIne e gaNatA hatA teTalAmAM dIkarAne Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 309 zAradA saritA Avate je. eTale bApa tijorImAM pisI gaye. aMdara saMtAI gayo. tijorInuM bAraNuM baMdha thaI gayuM che. dIkaro oraDAmAM AvI bApa nathI ema mAnIne cAlyA jAya che. bApa aMdara mujhAya che. havA AvatI nathI. ghaNI lAta mAre che paNa tijorI ughaDatI nathI. aMdara noTe ghaNuM paDI che paNa AvI dazA thAya tyAre neTe zuM kAma Ave? aMdara beThe beThe ribAya che. tenI khabara lenAruM koI nathI. mATe jJAnI purUSa kahe che ke dhana keIka vAra tanane mAre. bApa tijorImAM beThe che. bahAra nIkaLavuM che paNa bAraNuM baMdha thaI gayuM che. havA maLatI nathI eTale TaLavaLI-TaLavaLIne marI jAya che. traNa divasa sudhI putra ane svajanee tapAsa karI paNa pa na lAge. pachI tijorImAM keTaluM dhana che te jovA mATe tijorI khelI to aMdarathI kehavAI gayelo bApa nIkaLe. baMdhuo ! lakSamI kevI dazA kare che te juo. ghaNAM te lakSamI mATe jamyA ane lakSamI mATe maravAnA. rUpiyA khAtara janma ane rUpiyA khAtara mare. evA te ghaNuM ya maLavAnA-paNa AtmA mATe janma ane AtmA mATe mAre tevA te virala hoya che. mATe gurU te evA joIe ke je ziSyanA hitano upadeza kare. parigraha AdinA saMgathI choDAve. tamAruM bhaluM kema thAya, tamArA dvarga kema nIkaLI jAya. tamAro AtmA pavitra kema bane? tenuM aharniza ciMtana heya. pArasamaNine lokhaMDa aDe ane te lekhaMDa sonuM na bane te e sAco pArasamaNI nathI. kAM te sAcuM lokhaMDa nathI-agara te sAce sparza thaye nathI. tema gurU pAse jaIe ane pApano pazcAtApa na thAya, AtmanirIkSaNa na thAya to samajavuM ke ApaNe kharI rIte gurU pAse gayA nathI. gayA chatAM temane barAbara sparza AtmAe karyo nathI. temane barAbara samajyA nathI.. eka rAjA hatA. te dharmapremI khUba hatA. temane pahelA kugurUne bheTe thaye hato paNa sugurU maLatAM kugurU choDI dIdhA. rAjya uparathI mamatA utarI gaI ne anAsakata banI gayA. rAjayamAM rahevA chatAM anAsakta bhAvathI rahevA lAgyA. janaka rAjA rAjyamAM rahevA chatAM keTalA alipta bhAve rahetA hatA eTale ene janakavidehI kahevAmAM Ave che. virAgI AtmAone mana mahela paNa paththarane Dhagale dekhAya. Aje te paise vadhe eTale ema thAya ke vAlakezvaramAM, marIna lAInsamAM kyAMka phaleTa lauM. erakaMDIzana, TIvI Adi tamane gamatI badhI sAmagrI vasAvIne mAne che ke huM mahAsukhI chuM. mAre kaI sAdhana ke saMpattinI kamInA nathI, paNa jJAnI kahe che. sau sAdhana baMdhana thayA, rahyo na keI upAya, sat sAdhana samaye nahi, tyAM baMdhana zuM thAya. jeTalA sAdhano vadhyA teTalA baMdhane vadhyA. paNa AjanA mAnavIne baMdhanamAM Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 310 zAradA saritA rahevuM bahu game che. jene baMdhanamAMthI mukata thavuM hoya te Ama besI na rahe. pAMjarAmAM pUrAyelA pipaTane pAMjarAmAMthI uDavuM hoya te rAha juve ke kyAre pAMjaruM khule ne uDI jAuM. paNa A mArA bhagavAna mahAvIranA zrAvake rUpI popaTane A saMsAranA piMjaramAMthI uDavAnuM mana nathI thatu. yAda rAkhajo ke jeTale A saMsArane moha vadhAraze teTaluM baMdhana majabUta banaze. caturgatinA pherA vadhaze mATe samajIne moha utAre. jamAlikumArane A saMsAranA dareka sAdhana baMdhana jevA lAgyA che. janma-jarAne maraNane bhaya lAge che. mAtAne kahe che. te mAtA ! mane saMsAramAM janma-maraNano bhaya lAge che. AvA duHkha veThIne huM trAsI gaye chuM. tamane kaI divasa ema thAya che ke he bhagavAna! have mArA pherA jaladI kema TaLe? ApaNuM jIvana te vAdaLI jevuM che. jema vAdaLI AkAzamAM Ave che ne cAlI jAya che tema paivana, saMpatti ne aizvarya badhuM AkAzanI vAdaLInI jema AvIne cAlyuM jAya che. ApaNA jIvananI vAdaLI kayAre ane kyAM utaraze tenI ApaNane khabara nathI. mATe bane teTalA prayAse AtmAnI sAdhanA kare. evuM jIvana jIvo ke mRtyu thAya te paNa jagata yAda kare. jIvIne maratAM sane AvaDe che paNa marIne jIvatAM AvaDe te sAcuM jIvana jIvyA che. mahAvIra bhagavAnane 2500 varSa thaI gayA chatAM mahAvIra nAma letA jenonA dila harakhAI jAya che. kRSNanuM nAma letA bhAratabharamAM vasatA dareka vaiSNavone AnaMda thAya che. yuga vityA paNa mahAna purUSane kaI bhUlyA nathI tamArI traNa peDhInA dAdAnuM nAma bhUlAI jaze paNa bhagavAnanuM nAma bhUlAtuM nathI. AnuM kAraNa zuM? e mahAna purUSa evuM jIvana jIvI gayA - jamAlikumAra enI mAnI mAtAne kahe che mane A saMsAramAM janma maraNane bhaya lAge chetrAsI gayo chuM. mATe he mAtA! huM bhagavAna pAse dIkSA levA IcchuM chuM. A sAMbhaLIne mAtAnA hAjA gagaDI gayA have mAtAnI zuM sthiti thaze zuM bolaze tenA bhAva avasare. caritra putrane pitA pratye droha pitAnA manamAM putrane rAjA banAvavAnI hoMza che eTale rAjA kahe che. pradhAna huM te dIkSA levAno chuM. te tame AnaMdakumArane bolAvI lAve. huM tene rAjya vizenI agatyanI sUcanAo ApI dauM bolAvA meka paNa kumAra AvyuM nahi. AnaMda agnizamo jIva che. pUrvanA vairanA kAraNe bALapaNathI pitAno drahI che. teNe siMharAjAnA abhiprAyane ja nahIM paNa manamAM juduM vicAryuM. aho! rAjA mane gAdI ApavA mAMgatA nathI paNa gAdI ApavAnA bahAnA taLe kAvatru racyuM che ane mane mArI nAMkhavA mAMge che. tethI teNe durmati rAjAne sAgarita banAvyo ne navI ramata ramavA lAge. durmati rAjAne kahe che mArA pitA siMharAjAnI buddhi bagaDI che. atyAra Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 311 sudhI rAjya ApyuM nahi. have rAjya ApavA uThayA che. kene khabara zuM karaze? kadAca mAre rAjyAbhiSeka karavAnI vAta sAcI hoya. paNa je mane rAjya ApI de te mATe enuM ApeluM rAjya nathI joItuM. huM kaMI kAyara nathI ke enuM ApeluM rAjya lauM. huM to mArA bAhubaLathI rAjya laIza. kharekhara prazaMsanIya te e kahevAya ke huM ene mArIne baLAtkAre rAjya lauM. mithyA durAgrahathI ane potAnuM citta duSTa banavAthI AnaMdakumArane pitA sArUM kare te paNa ene kharAba lAge che paNa rAjAnuM dila to eTaluM pavitra che ke putranA duSTa AcaraNanI gaMdha paNa ene AvatI nathI. "siMharAjA AnaMdanA mahele AvyA mahArAjAe AnaMdane bolAvavA mANasone mokalyA paNa te na Ave paNa rAjA te khUba sajana ane udAra che. eTale kumAranA manamAM saheja paNa duHkha na thAya eTalA mATe rAjyAbhiSeka nakakI karavA ane ene badhI samajutI ApavA kumAranA mahele AvyA. rAjAnA manamAM evI kalpanA nathI ke A kumAre mane mArI nAMkhavAnuM kAvatru racyuM che. e to sAthe eka paheregIrane laIne kumAranA mahele AvyA. A joI AnaMdakumAre vicAryuM ke mAro bApa mane mArI nAMkhavA Ave che, to huM tene marAvI nAMkhuM. AnA jevo avasara pharI nahIM maLe. * baMdhuo ! kumAranuM nAma AnaMda che paNa kAma te karma bAMdhavAnA che. nAmanI kaMI vizeSatA nathI. nAma te zAntilAla ane zAntAbahena heya paNa jIvanamAM zAMtine choTe ya na hoya. nAma hIrAlAla, pannAlAla ne mANekacaMda hoya paNa pAse hIrA mANeka ke pannA na hoya. nAma guNavaMtalAla heya paNa jIvana avaguNathI bhareluM hoya. ahIM paNa kumAranuM nAma AnaMda hatuM paNa aMtara to kaSAyathI bhareluM hatuM. rAjA mAne che ke putra mAre che. mAruM kahyuM mAnaze evo ene vizvAsa che. paNa jJAnI kahe che ke jyAM tane vizvAsa che tyAM dekhe Ave enuM nAma saMsAranI asAratA. game tevA sarasa pakavAnanA thALa bharelA paDyA hoya paNa kaI kahe ke emAM saheja jhera paDayuM che, te e thALa nakAmo ne? tema A raMga-rAga ane viSayasukhethI bharelo saMsAra tamane vahAlo lAge che paNa te asAra che. saMsAranuM eka paNa tattva evuM nathI ke je jIvane unnata banAve. e to tame jyAM vizvAsa karyo tyAM dhakho apAve. AnaMdakumArano janma thatA veMta mAtAe tarachoDI mUkyuM hatuM, paNa rAjAe premathI uche. sarpane dUdha pAvAmAM Ave paNa aMte to e jhera rUpe pariName che. tema AnaMdakumAra pitAno upakAra mAnavAne badale eno badale SathI vALavA taiyAra thayA. pitAne Avate joI talavAra kADhIne sajaja thaye ane sAthe pelA durmati rAjAne sahAyaka tarIke ubhe rAkhe. Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 312, zAradA saritA putrane pitA upara ghA ane pitAnI udAratA siMharAjA je upara caDe che te kumAra taiyAra ubhe hate. jema uMdara para bilADI tarApa mAre tema rAjAnI sAthe Avela paheregIranA talavAranA eka jhATake be TukaDA karI nAMkhyA ane siMharAjA najIka AvyA ke temanA upara paNa talavArane ghA karyo. sagA bApa upara talavAranA ghA karatA acakAya nahIM ane pAchA uparathI zuM belavA lAge ke le mAra.... le mAra... jANe ke rAjA pitAnA upara dhasI AvyuM che, ne pote pitAne bacAva karavA talavAra laIne ubho na hoya! ma lUma hatA pitA jAna gaye, merA paDayaMtra karatA bahAnA lega dikhAu, kaba taka rahe paratatva hAla kedameM bApa Aya le, rAjaya banA svataMtra he zrotA tuma..." kumArano avAja sAMbhaLI bIjA paheregIre doDI AvyA. mAre. mAre avAja saMbhaLAyo. AkhA nagaramAM khabara paDI gaI ne kelAhala macI gayo ne sainyamAM khaLabhaLATa thaI gaye. kumAranA mahelane cAre bAjuthI sence gherI lIdhuM. sau samajI gayA ke kumAranA kArastAna che. eTale badhAM kahe che AnaMdane mArI nAkho, tyAre siMharAjA kahe che tame kumArane kaMi karaze nahi. ene mAraze te samajI leje ke mane mAryo che. je mane jIvate rAkhavuM hoya to ene kaMI na karaze. amaladAre ane sainike te AnaMda upara kedhathI dhamadhamI uThayA che paNa rAjAne ke samabhAva che. sainikone kahe che tame jAo ne kumAra rAjyAbhiSeka karAve, e tamAre rAjA che. enuM muhUrta najIka AvI gayuM che. rAjA kedamAM ne kumAra gAdI para juo, A siMharAjA saMsAramAM hatAM, dIkarAe talavAranA ghA karIne uparathI bApa pitAne mAravA AvyuM che te AkSepa mUka chatAM pite putranuM bhaluM Icche che. duHkhamAM A samabhAva rahete karma khapI jAya rAjAne talavAra ghA karIne patAvyuM nahIM eNe zuM karyuM? pelA durmati rAjA pAse siMharAjAne majabUta baMdhane bAMdhI devarAvyo. rAjAnA sainike vacamAM paDyA. nagarajane AvyA paNa enA mANasoe badhAne haThAvIne rAjAne muzkerATa baMdhAvIne tenA mANasone seMpI cAre bAju pahere gaThavI dIdhuM. ane pote pitAnI jAte gAdI para besI gayo ne gAmamAM zuM jAherAta karAvI! karI zeSaNu pura meM aisI, rAjA thA kamajora, vaha te rahetA dharmadhyAna meM, baDhe zatru sahu aura Isase nRpa AnaMda banA, suna macA zaherameM zaura che. zrotA tuma... siMharAjA have vRddha banI gayA che. rAjyane kArabhAra saMbhALI zakatA nathI. e Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 313 tA niratara dharma dhyAnamAM rakta rahe che. paNa cAre bAjuthI zatruo vadhatA jAya che. have AnakumAra mahArAjA banyA che. AnaMda rAjA banyA te prajAne jarAya gamyuM nahi paNa rAjAnu vacana hatu eTale kAi kAMi kai khelI zakayuM nahI. eNe badhI vyavasthA karI dIdhI ane sAmata rAjAne vaza karI dIdhA. ane pUnA gaDha nainA kAraNe siMharAjAne narakAgAra jevA kArAgRhamAM pUryA. enI divAlA jINu banI gai che. evI tIrADe paDI hatI ke emAM meTA sa rahetA hatA. jamIna para vIMchI krUratA hatA. DAMsa-macchara ane mAkhIonA gaNugaNATa saMbhaLAtA hatA. ane vizvAnI gArathI lIpyuM hoya tevI dha mAratI hatI. TheraThera karALiyAnI jALa ne sarpanI kAMcaLI laTakatI hatI. jANe narakanI veDhanA joi le. sarva duHkhe!nA samuheAnI jANe sabhA adhanI jANe krIDA bhUmi joi leA ane yamarAjanu siddhakSetra na heAya tevuM bhayAnaka A jelakhAnuM hatuM. rAjAne kedrakhAnAmAM lai javAmAM AvyA che. evI aMtaHpuramAM rANIone khakhara paDI eTale paTTarANI kusumAvalI sahita ataHpurane khUSa AghAta lAgyA eTale karUNa AkraMdu ne vilApa karavA lAgI. badhI rANIe mahelamAMthI nIkaLI jela tarapha javA taiyAra thai. kusumAvalI Adi rANIe mAthAkUTatI, chAtIkUTatI, vALanA jhaMTIyA kheMcatI tyAM AvI. jema koInA mAtInA hAra tUTIne jema mAtI nIce paDe tema rANIonI AMkhamAMthI era mera jevA AMsu sarI paDe che. duHkha rAjAne mAthe AvyuM che paNa rANIothI zAnuM duHkha joyu jatu nathI. jema gulAbanu' putra karamAi jAya tema putranA trAsathI rAjAnuM duHkha joI karamAIne karUNu svare rUdana karatI kalpAMta karavA lAgI. have zu banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna ta. 40 zrAvaNa suda 5 ne zanivAra tA. 18-2-73 paramakRpALu paramAtmAe jagatanA jIvAnA uddhAramATe siddhAMtavANI prakAzI. Aje padaranu dhara che te ApaNane sUcanA kare che ke he bhavya jIvA! AjathI paMdarame divase padhirAja saMvatsarI mahAna pa ApaNA AMgaNe AvI rahyuM che. duniyAmAM pa ghaNA Ave che. A parvanI je kAI vizeSatA hAya teA e che ke anAddikALathI jIvanI viSayasukha pratyenI je vAsanA che tene dUra karAvanAra che. e parva AvatAM pahelA ApaNane keTalI vAra jagADe che. AjathI paMdara divasa pahelAM mahinAnu dhara AvyuM hatuM. dhara Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 314 zAradA saritA eTale zuM? dhara eTale pakaDavuM. zuM pakaDavuM? bhagavAna kahe che ke jIva | anAddikALathI tAru mULasthAna choDIne anya sthAnamAM bhamI kaSAyeAne vaza thai gayA che. te anya sthAnane choDI tArA mULa sthAnane pakaDI le ane svabhAvamAM sthira banI jA. saMsAranuM mULa kaSAya che. rAga ane dveSa e karmanA khIja che. khetaramAM kheDUta khIja Ave che tyAre pAka utare che. tema ApaNA jIvanarUpI kSetramAM rAga-dveSarUpI khIjanuM vAvetara karavAthI pApakarmarUpI pAka utare che. tene bhAgavatI vakhate paNa jo samatA na rahe te navA kame baMdhAvAnA ane pariNAme saMsAranuM cakra pharyA karavAnuM-paNu rAganI AgamAM bhAna bhUlelA jIvAne bhAna nathI ke temAM paDatu mUkIza teA baLIne bhaDathu thaI jaIza. jue, pataMgIyu' prakAza dekhIne pAgala ane che ane e prakAzamAM tenu jIvana jha MpalAve che te! te maLIne svAhA thaI jAya che. pataMgA te! nahi samaje, agara samaje te kahI dejo, dIpakamAM dAjhavA karatAM, majhA che dUra rahevAmAM, samIpa saMtApa bahu jhAjhA, majhA che dUra rahevAmAM 17 jJAnIo kahe che viSayeAnI vAtA jyAM thatI heAya tyAM kadI jaze! nahi. ekeka indriyanA viSayeA kevA bhayaMkara che! pataMgiyuM jyAre prakAzamAM paDavA jatu hAya tyAre ene pakaDIne kAi dUra mUke te paNa pAchuM uDIne tyAM Ave che. lakSmInA mAhamAM pAgala aneA jIvAnI paNa AvI dazA che. upAzraye AvavAnI purasada nathI paNa yAda rAkhajo ke kALa Avaze tyAre zuM karaze ? tame ema kahI zakaze! ke mane atyAre purasada nathI. sarjana DaeNAkaTarane khelAvA ne kahA ke game tema kare paNa mane macAveA tyAre DaoNkaTara zuM kahe che? bhAI ! upAye teA karu chuM paNa tUTI tenI khuTI nathI. tUTeluM AyuSya saMdhAtuM nathI. vRkSa uparathI pAMDu khare pachI vRkSa upara jaI zakatu nathI. pherIne navuM Ave che paNa khareluM pAchuM upara jai zakatuM nathI. yAda rAkho tema ApaNuM pAMdaDuM kyAre kharI paDaze te khabara nathI mATe jIvanamAM dharmanI kamANI karI leA, rAga-dveSa ane mehanuM pariNAma pApa che. jaMgI nAnI che. temAM pApanI pravRtti ochI karI ane vItara!ga manavA vittanA rAga cheDA. jamAlikumArane prabhunI vANI sAMbhaLIne kevA AnaMda Avye ! jema bhUkhyAne bhe!jana, tarasyAne pANI, rAgIne auSadha ne thAkelAne visAme maLe te kevA Ana thAya ? tema huM nAtha! tArI vANI sAMbhaLI mane teTalA Ana thayA che. mArI bhavabhavanI bhUkha bhAMgI gai che. tArI vANI satya che, niH zaka che. tArA sivAya have mane kayAMya gamatuM nathI; prANa vinAnA kalevaranI kiMmata nathI tema he nAtha! tArA vinAnA jIvananI kaMI kiMmata nathI. jenA jIvanamAM deva-gurU ane dharma nathI tenuM jIvana Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 315 prANa vinAnA kalevara jevuM che. jamAlikumArane e majIThI raMga lAgyo che. haLadarane raMga taDake mUke te uDI jAya. paNa majIThIye raMga uDe nahi. jamAlikumArane saMsAra pratyene moha utarI gayo. tamane A dharma maLe che, vItarAga vANI maLI che to hADahADanI majAmAM dharmane raMga lAga joIe. dharmane raMga lAgyA pachI lakSmInI mamatA na rahevI joIe. dharmane sAco raMga lAgaze tyAre khADo chedatA ratnane carU nIkaLaze te ya levAnuM mana nahi thAya. dharma rAjA rAjya karatA hatA te samayanI vAta che. eka mANase kheDUtanI pAsethI pAsethI be vIghA jamIna vecAtI lIdhI. varasAda paDatAM pahelAM jamInane kheDI rahyo che. kheDatA kheDatAM haLa aTakayuM. joyuM te kiMmatI ratnano bharelo carU hate. kheDUta vicAra kare che meM jamIna lIdhI che. carU nathI lIdhe. A carUne hakka jamInanA mAlikano che mAre nahi. eTale jenI pAsethI jamIna lIdhI hatI tenI pAse AvIne kahe che ApanI pAsethI vecAtI lIdhelI jamIna kheDatA A carU mane maLe che, to Apa laI le. tyAre jamInadAra kahe cheH bhAI e jamIna teM vecAtI lIdhI che. mATe tAre hakka che. meM ghaNIvAra jamIna kheDI chatAM carU kema nA nIkaLe? mATe tuM laI jA. tyAre pele garIba kheDUta kahe che. huM ene aDuM nahi. devAnupriyo! vicAra karaje. tame zrAvaka che. pratikramaNamAM roja bele che ne ke paradhana paththara samAna. re ja nahi bolatA ho te saMvatsarInA divase to jarUra bolavAnA. kheDUta keTale pramANika che! ene maLe che to paNa joItuM nathI. bele mArA zrAvake! A rIte maLI jAya te paradhana paththara samAnane badale hAthamAM Ave te ghara samAna. (hasAhasa). kema barAbara ne? keTalI dhananI mUI! dhananI mUcha jIvane kyAM laI jaze? pelo kheDUta kahe che pArakuM dhana mArA gharamAM Ave te mArA mananA pariNAma bagADI nAMkhe ane mane durgatimAM laI jAya. tyAre jamInadAra kahe che te mAre paNa nathI joItuM. cAlo rAjAne seMpI daIe. kevI dhananI mUcha utarI haze! e ja kevA pavitra haze! AvI parigrahanI mUcha chUTe te samajI leje ke huM dharma pAmyo chuM. huM pratikramaNa karuM, sAmAyika karuM, vItarAga vANI sAMbhaLuM, brahmacaryanuM pAlana karuM, yathAzakita tapa karyuM ane kayAre paNa pArakuM dhana lUTavAnI agara hiMsA karIne dhana kamAvAnI vRtti na thAya. he bhagavAna! evuM mAre joIe che. AnuM nAma dharma pAmyA kahevAya. dharama dharama karate sahu jaga pIre, dharmane marma na jANe ke, dharama jinevara caraNa rahyA pachI, karma na bAMdhe ke I." Ajano mAnavI dharma dharmanI bAge pikAre che. paNa dharma zuM cIja che, ene Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 316 zAradA saritA ene marma kaI samajatuM nathI. A kevalI prarUpita dayAdharma maLyA pachI kSaNe kSaNe evI jAgRti rahevI joIe ke mArAthI have pApane baMdha karAya nahIM. paNa Ajane mAnavI paisA mATe jaina dharmane na zobhe tevA pApa karavA taiyAra thAya che. vizvamAM vadhatA jatA bhautikavAde mAnavInI pavitra bhAvanAono bhUkako karI nAkhe che. kSaNika sukhanA sAdhane khAtara mAnavI saMskAra ane dharmanItine neve mUkI de che. hamaNAM eka patrikAmAM vAMcavAmAM AvyuM che te ApanI samakSa rajU karUM chuM. eka jaina kuTuMba khUba saMskArI. e gharamAM kAMdA-kaMdamULa kadI na Ave. roja cauvihAra karavo, saMtadarzane javuM. evA khAnadAna ane saMskArI kuTuMbane sureza nAmane chokare amerikA bhaNavA gaye. khUba hoMziyAra hato. eTale thoDA samayamAM amerikAthI mekenikala ejInIyarIMganI DIgrI meLavI bhAratamAM AvyA. ahIM tene kemikala phekaTarImAM rUA. 1000) ne mahine pagAra, rahevA sAre phaleTa ane embeseDara kAra ane varSamAM eka vakhata mahinA mATe pharavA javAne badho kharca. Teliphena, nekara-cAkara badhuM phekaTarI taraphathI maLyuM. ATalI sagavaDa ane hajArane pagAra maLavA chatAM sarozanA manamAM ema thatuM ke huM amerikA jaIne bhaNuM Avyo chatAM mane hajAra rUpiyAne ja pagAra. mArA mATe A nekarI halakI gaNAya. enAthI caDhiyAtI karI maLe te ene joItI hatI. jenamAM saMskArI kuTuMbane dIkaro che. ATaluM maLavA chatAM enI tRSNa chIpI nahi. enAthI maTI phekaTarIomAMthI ene mATe ophare AvatI paNa ene badhuM ochuM lAgatuM hatuM. kAraNa ke Ajane mAnava paisAne pratiSThAnuM pratIka samaje che. eTale pratiSThA meLavavA game te rIte e dhana meLavavA phAMphA mAre che. saroza sArI nekarI mATe tapAsa karato hato. ema karatAM eka divasa peparamAM jAherAta vAMcI ke AvI DIgrI meLavIne AvelA ejInIyaranI jarUra che. jo A sarvisa svIkAraze te mahine traNa hajArane pagAra, erakaMDIzana phaleTa, pherenanI kAra, nokara-cAkara, rasoIye ane dara varSe eka vAra pharenanI musApharI. sarozane AvI nekarI joItI hatI. paNa emAM pApanuM kAma hatuM. chatAM paisA meLavavA sarezanuM mana te talapApaDa thaI rahyuM hatuM. paNa enA mAtA-pitA hA pADaze ke nahi tenI ciMtA hatI. zA mATe ciMtA hatI? ke e nokarImAM eka moTuM navIna TAIpanuM katalakhAnuM khelavAnuM hatuM. temAM gAya-bheMsa, bakarA-Dukkara Adi prANIonI katala karavA mATe meTA mazInanI beThavaNa karavAnI hatI. e mazIna evuM banAvavAnuM hatuM ke prANIonI katala thatAM eka bAju cAmaDuM ne hADakAM judA paDI jAya. ane bIjI bAju lehI-mAMsa judA paDI jAya ane trIjI bAju carabI ne prANIonA kalejAM judA paDI jAya ane A vastuone saphAIdAra banAvI, ene pika karI pherena mekalavAnI cejanA karavAnI hatI. te uparAMta e Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 317 zAradA saritA prANIonA pUchaDAnA vALathI mAMDIne paganI kharI Adi cIje alaga kADhI laIne tene rIphAIna karI paradeza moklI moTuM hUMDiyAmaNa meLavavAnI e kArakhAnuM kholanAranI IcchA hatI. A bhAre pagAra maLe ane bhaviSyamAM vadhu AgaLa vadhavAnI AkAMkSAvALA sozane A sarvisa svIkAravAnuM AkarSaNa thayuM. gharanA vaDIlenI paravAnagI sivAya eNe ophara svIkArI lIdhI. A tarapha enA mAtA pitA Adi kuTuMbIjanone khabara paDI ke sureze AvI ekAMta hiMsAmaya nekarInI ophara svIkArI che. chApAomAM paNa samAcAra vAMcyA ke eziyAmAM prathama ane adyatana katalakhAnAnA ejInIyara menejaranA pade enI nimaNuMka thaI che. A jANIne enA kuTuMbIjanomAM, mitravargamAM, jJAtivargamAM khUba uhApoha thaye ane enA mAtA pitAne kahe ke tamAre chokare AvI nokarI svIkAre che. mA-bApane A vAta mAnavAmAM nathI AvatI. aho! amArA saMskArI kuTuMbamAM ucharelo dIkaro AvuM kare nahi. chatAM khUba vAta AvI, peparamAM vAMcyuM eTale enA mitroe tathA mAtA - pitAe khUba Thapako Ape ne virodha darzAvato patra lakhe. bhAI soza! ame peparamAM vAMcyuM che ke teM AvA jaMgI katalakhAnAnA menejaranI nekarI svIkArI che. A sAMbhaLI amArA haiyAmAM ghA paDI gayA che. khUba AghAta lAgyo che. bhAI! tAre kaI vAtane tUTo hato ke narakamAM laI jAya tevA pApamaya katalakhAnAno kasAI banavAnI nokarI svIkArI. tuM vadhu pagAra, baMgalA, gADI, moTara ane nokara-cAkaranI sagavaDanI lAlacamAM lalacAyo haze! paNa tane kaMI vicAra thAya che ke ApaNuM kuTuMba kevuM khAnadAnI ApaNu gharamAM kAMdA-baTATA Adi kaMdamULa na khavAya. rAtrI bhejanane tyAga, dararoja upAzraye javAvALA ane tuM jyAre pherena gaye tyAre te amane vacana ApyuM hatuM ke huM dArU-mAMsanuM sevana nahi karuM. parastrI gamana nahi karuM. atyAra sudhI teM e vacananuM pAlana barAbara karyuM che. ApaNe kIDInI paNa dayA pALavAvALA, tenA badale lehInI nIke vahe ne mAMsanA DhagalA thAya, emAM tAre kAma karavAnuM arere. dIkarA! teM A zuM karyuM? AvI hiMsAmaya ne pApano poTalo baMdhAvanArI nokarI svIkAravAnI kumati kema sUjhI e amane samajAtuM nathI. amane A vAtanuM bhAre duHkha thayuM che. je tuM amAre sAce saMtAna hoya ane tArA mA bApanuM mukha jevuM hoya to A patra vAMcIne tarata rAjInAmuM mUkI deje. mAtA-pitAno patra vAMcI sarozane dhrujArI chUTI. AMcake AvyA. thoDI vAra te thayuM ke mAtA-pitAnI vAta sAcI che paNa bIjI kSaNe enuM hRdaya palaTAyuM. e te junavANInA mANasa. e leke mAne che evuM kaMI nathI. A kaMI jevuM tevuM katalakhAnuM thoDuM che ke jyAM ne tyAM lehI-mAMsa ane hADakAnA DhagalA dekhAya? A to navIna Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 318 zAradA saritA TAipanuM katalakhAnuM ghAsa caratA prANIone paNa khabara na paDe ke emanA para chare pharI gayA ne eka leAhInuM TIpuM paNa na dekhAya. AmAM zuM khATu che? anAjanI taMgI che. AvA kArakhAnAthI bhUkhamarA echo thaze. mA - bApa ane kuTubIjanA tA e divasa elIne adha thaI jaze paNa AvI sarasa nAkarI choDIne AvI taka gumAvIne mAre mAruM bhaviSya baga!Davu nathI. paisA mATe keTalA duSTa vicAre ! kasAi ane AnAmAM zuM phera che? chevaTe teNe plAna banAvIne tenA sAhekhAne khuzI karyA. madhue ! jue, tame tamArA saMtAnane paradeza bhaNavA mekale che. te zA mATe? vadhu kamAvAnI lAlasAe ne? e paisAnI ati Asakita kevuM kAma kare che! ghaNAM chokarAe paradeza jaine tyAMnI kanyAne paraNI jAya che. paramATI khAtA thaI jAya che. tyAre mA-Apa peza AMsue raDe che. A sAzanA mAtA-pitAne khabara paDI ke chokarAe nAkarI choDI nathI. te bebhAna thaI gayA. pharIne lakhyuM ke dIkarA ! tane bhaNavA paradeza mekalyA e meTI bhUla karI. ame tane paisA kharcIne bhaNAvye tyAre tuM A pApa karavA uThayA ne ? tuM A nekarI na cheDe te! have amArA gharamAM paga mUkIza nahi. tu amAre dIkare nahi ane ame tArA mA-bApa nahi. amArA dIkarA kadI kasAinA kAma kare nahi. kasAI tA gaNatarI veAnI katala kare paNa tuM te kasAInA kasAI che. AvA bhayaMkara zAstrAnI zeSa karI asaMkhya jIveAne kApIza. A pApathI tuM kayA bhave chUTIza? amAru teA kALajuM kAma karatuM nathI. paNa sAzanu` hRdaya have nihUra banI gayuM che. ene kai asara na thaI. sarAzanA plAnathI enA sAhemAne satASa thayA. paNa ene kahyuM ke haju kAma zarU karatAM pahelAM dezanA moTA moTA stalakhAnAmAM tame jAte jaIne nirIkSaNa karI AvA ke tyAM zuM khAmI che te zuM vizeSatA che? eTale sareza gADI laine katalakhAnAnuM nirIkSaNa karavA nIkaLyeA. gADIneA DrAivara musalamAna hatA. tenuM nAma maha Mmadda hatuM. apAra thatAM jamavAnA samaya thaye eTale eka sArI lAja pAse gADI ubhI rakhAvIne DrAivarane kahe cAla, ApaNe baMne jamI AvIe. tyAre DrAivara kahe che, sAheba! mane ahI' nA phAve. huM islAmI leAjamAM jaiza. sAheba kahe bhale- anee jamI lIdhu. kalAka ArAma karIne musApharI zarU karI ane eka zaheranA meTA katalakhAnAmAM gayA. tyAMnI kAryavAhI tapAsI. mahaMmada sAzanI sAthe hatA. katalakhAnAmAM kapAtA taraphaDatA prANIone joine mahaMmadanA hRdayamAM dhrujArI chUTI. sAhebane kahe che, sAheba! mAre tamArI gADI calAvavI nathI. mane nekarImAMthI chUTo karo. sareza pUche cheH kema zuM thayuM? zA mATe ciMtA kare che ? mArA pagAra vadhaze ema tArA paNa vadhaze. mahama kahe che, sAheba ! mane pagAranI ciMtA nathI paNa A mUMgA prANIone kapAtA ane taraphaDatA joine mArUM Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 319 haiyuM kaMpI jAya che. huM mAMsAhArI chuM. gaI kAle paNa IslAmI lejamAM TesTadhAra rasoI jamI Avyo chuM. meM mAMsa ghaNuM khAdhuM che. paNa A jIvonI je katala thaI rahI che te najare meM kadI joI nathI, ame te bajAramAMthI taiyAra lAvIne khAI laIe. paNa atyAre huM mArI najara samakSa nihALI rahyo chuM. A mUMgA prANuonI kevI dazA? nAnA nAnA kamaLa baccAone enI mAtAthI vikhUTA pADIne enI mAtA ane enAM pyArA bALakane kura rIte kApI nAMkhe che te joIne mAruM mAthuM bhamI jAya che. AMkhe aMdhArA Ave che. have mane samajAyuM ke majhAnI TesTadAra rasAI kevI rIte taiyAra thAya che.! keTalA jIvonA prANa lUMTAya che! thALImAM svAdiSTa cIjo pIrasAya che te kevI rIte bane che tenI atyAra sudhI mAtra kalpanA hatI paNa Aje pratyakSa joyuM ne mane kamakamATI AvI gaI. have A nekarI mAre nA joIe. juo, mAMsAhArI mahaMmadane ATalI asara thaI paNa pele jenane dIkare sarerAza kahe cheH mahaMmada ! paNa ApaNe A hiMsA kayAM karavAnI che? e te bIjA mANase karaze. ApaNe to mAtra nirIkSaNa karavAnuM ne orDara ApavAnA. mahaMmada kahe che tamAre AvA katalakhAnA jevA javAnuM ane mAre sAthe gADI laIne te AvavuM paDe ne ! mArAthI A jevAtuM nathI. meM AjathI nakkI karyuM che ke mAre have kadI mAMsa khAvuM nahI. mane jevuM mArUM jIvana priya che. tema darekane pitAnuM jIvana priya che. koIne maravuM gamatuM nathI. basa, mAre A nokarI karavI nathI. ApaNuM katalakhAnuM zarU thAya te pahelAM nokarI cheDI devI che mahaMmadanA ekeka zabda sarozanA hRdayanuM parivartana thavA lAgyuM. ghera jaIne jamavA beThe tyAM paNa tene katalakhAnAnuM dazya pratyakSa dekhAvA lAgyuM. jema tema khAIne uThI gaye. rAtre sUI gayo paNa mahaMmadanA zabdo kAnamAMthI jatA nathI. ahe! je kAyama mAMsAhAra karanAro, ane sAmAnya kakSAnA abhaNa DrAivare katalakhAnAnuM dazya joIne mAMsAhArano tyAga karyo ane nekarImAMthI chUTe thavA Icche che. ene to phakata mArI gADI calAvavAnI che chatAM tene jene kapAtA joIne keTalI anukaMpA AvI che ! jayAre meM to kadI dArU pIdhe nathI, mAMsa khAdhu nathI. jenane dIkaro chuM chatAM ATalA meTA bhayAnaka katalakhAnAne menejara bane? keTalA onI hiMsA thaze? huM ke pApI? mAbApanI zikhAmaNane anAdara karyo. dhikkAra che mane! basa, have mAre paNa A nokarI na joIe. dezamAM 500, rU. nA pagAranI nokarI svIkArI laIza paNa A pApano dhaMdhe kara nathI. bIje divase savAramAM uThI rAjInAmuM ApI dIdhuM badhA sAheboe ene khUba samajAvyuM paNa eNe cekhI nA pADI dIdhI ane sAMje pitAnA vatanamAM javA upaDI gayo. mAtA-pitA pAse jaIne pote AvI rIte rAjInAmuM ApyAnI vAta Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 320 zAradA saritA karI. pote meTI bhUla karI che te badala khUba pastA karI mAtA-pitAnA meLAmAM mAthuM nAMkhIne dhrusake ne dhruske raDI paDe ane have pharIne kadI bhUla nahi thAya tevI pratijJA karI. devAnupriye! eka musalamAna mahaMmada je DrAIvara mUMgA prANIonI hiMsA thatI joIne kakaLI uThe te sareza paNa sudharI gaye. ahAhA... paisAnI lAlasA pAchaLa mANasa keTaluM pApa karavA taiyAra thAya che? - have paryuSaNa parva najIka AvI rahyA che. gharagharamAM tapanI dAMDI pITA. karma khapAvavA mATe tapa amegha auSadhi che. bhagavAna mahAvIra rAjakumAra hatA. keTalI sukumAra kAyA hatI. chatAM kevA ugra tapa karyA che. be mAsI, cAra mAsI, pAMca mAsI ne cha mAsI tapa karyo. ane kevaLajJAna laIne jaMkhyA che. ApaNe paNa kevaLa jJAna levuM che te evI ugra sAdhanA karavI paDaze. jIvanamAM tapa-tyAganA dIvaDA pragaTAve. gharagharamAM dharmanI dAMDI pITAve. ame tapanI dAMDI pITAvIe chIe to amArA upAzrayamAM paNa satIone tapa cAlu che. kRSNa mahArAjA dakSAne DhaDhare pITAvatA hatA tyAre satyabhAmArUkSmaNI Adi rANIo kahe che ghara sahita DhaDhere pITAya che. mArI paTTarANIo, mArA kumAra-kumArIo jene dIkSA levI hoya te le. mArI rajA che. kRSNanI AjJA thatAM satyabhAmA, rUkSamaNa Adi paTTarANIe dIkSA laIne cAlI nIkaLI. mArA baMdhuo! tame dIkSA na laI zake tema che te AjIvana brahmacaryanI pratijJA kare. tapa kare, dAna kare kaMIka kare te jIvana saphaLa thAya. jamAlikumArane mana paNa kSaNa kSaNa lAkheNI jAya che. aviratInA baMdhana teDavA taiyAra thayA che. mAtAne kahe che ke mAtA! mane saMsArane bhaya lAge che. mAtAne putrane meha che eTale haju samajatI nathI ke dIkarAne zene bhaya lAge che? eTale pUche che beTA! ATaluM moTuM rAjya ATalA sinika che badhuM che ane tane zene bhaya lAge che? tAruM keIe apamAna karyuM hoya te tene jelamAM pUrAvuM, tane kaTu vacana karyuM hoya te tene zikSA karUM. bela tane zene bhaya che? tyAre jamAlikumAra kahe che mane bAhyA duzmanane bhaya nathI. paNa aMtaraMga zatruo mArI pAchaLa paDayA che. jarArUpI rAkSasI mArI rAha joIne ubhI che. ane mRtyu te meM phADIne beThuM che. mAtA! mane ene bhaya lAge che. haju AgaLa jamAlikumAra zuM kaheze ane mAtAne kevo AghAta lAgaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - guNasenA ane agnizama baMne pitA-putra tarIke utpanna thayA che. eka jIva keTalo kSamAvAna ne bIje keTale kedhI! AnaMda kumAranI AMkhamAM bApane joIne kenI javAo nIkaLe che. bhaya lAge to pANInA baMbA Ave ne Aga bUjhave, paNa jyAM kedhanI Aga lAgI hoya tyAM keNa ThAre? ene kaI kahevA jAya to AgamAM Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 321 peTrola nAMkhatA Aga vadhI jAya che tema AnaMda kumArane kaI kahevA jAya ke dIkarA thaIne bApanI AvI dazA karI? to Dabala kedhe bharAIne kahevA AvanArane mArate. pradhAna-maMtrI ane prajAjane rAjAne kahe cheH AnaMdakumAra mahAna jumI che. Apane AvI gaMdhAtI keTaDImAM pUrI pite rAjA banIne beTho che. dhikkAra che ene! e putra nathI paNa kuputra che. tyAre rAjA kahe che. havA che je kucha ThIka vahI hai kucha nahi kare vicAra, denA thA vaha rAjya use kI lIyA pUrvaka dhAra, kare rAjya abhiSeka saba mila, mama AjJA anusAra he zrotA tuma. jelamAM beThA beThA siMharAjA kahe che je thayuM che te barAbara thayuM che. eno jarAya vAMka nathI. mAre ene rAjya ApavAnuM hatuM te eNe jAte laI lIdhuM, emAM zuM khoTuM karyuM che? tame jarA paNa aphasosa na karaze. he prajAjano ! je tame mArI AjJA mAnatA ho to pradhAna Adi maLIne ene dhAmadhUmathI rAjyAbhiSeka kare. mahArANuM kusumAvalI Adi rANIo chAtI ne mAthA kUTatI kALo kalpAMta karI rahI che. juo, A saMsAra keTalo viSama che. eka vakhata siMharAjA ane kusumAvalI Adi rANIo rAjamahelamAM AnaMda karI rahyA hatA jyAre atyAre rAjA talavArathI ghavAIne bhayAnaka jelamAM paDayA che. suMvALI zayyAmAM sunArA, sugaMdhImaya vAtAvaraNamAM rahenArA Aje khADA-TekarAvALI kaThora jamInamAM dUrgadha bharelI keTaDImAM kevI sthitimAM mukAI gayA! kusumAvalI Adi rANIo raDatI-kakaLatI jela pAse AvI rahI che. paNa AnaMdano paheregIra jatAM aTakAve che. tyAre badhI rANIo tene baLAtkAre dUra karI cheka jelanA saLIyA pAse AvI. rAjAnI karUNAjanaka sthiti joI duHkhano pAra na rahyo. jelanA saLIyA sAthe mAthuM kuTavA lAgI, peTa kuTavA lAgI. arara...pApI dIkarAe eka pazu karatA paNa kharAba hAlatamAM mahArAjAne rAkhyA che. kusumAvalI kahe cheH nAtha! meM to pahelethI kahyuM hatuM, A pApI dIkare sarSa karatAM paNa bhayaMkara che. meM te mArI nAkhavA mekalyo hato paNa tame laI AvyA. tamArI kevI dazA karI? A sarpane dUdha pAyuM te DaMkha dIdhe ne? ema karI karIne rANIne jhurApo vadhatuM jAya che. tyAre rAjA mahAna kaSTamAM hovA chatAM keTalo samabhAva che! emane AnaMda pratye nAma mAtrane ke nathI AvatuM. rAjAnI zikhAmaNu" -ATalA kaSTamAM hovA chatAM kevo upadeza Ape che. he mahArANI! tame samaju che. A zuM kare che? je zeka karavAthI kevaLa pApane anubaMdha thAya che, sAruM phaLa maLatuM nathI, e zeka zA mATe kare che? tame saMsAranuM svarUpa nathI jANatA? saMsAranI gati kevI vicitra che. A saMsAramAM rahelA che Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 322 zAradA saritA ramavAnA ramakaDAM jevA che. jemAM jIve pUrve karelA karmane udaya thAya che te bhagavyA vinA chUTake nathI. karmane udaya thayA pachI tene rokI zakAya tema nathI. lakSmI vIjaLInA jhabakArA jevI caMcaLa che. sanehI ane sabaMdhIne samAgama svapna samAna che. rAganI ramata ramyA chIe tenA kAraNe ATaluM duHkha ubhuM thayuM che. e zuM tame nathI jANatA? karmanA tophAna ane rAganA AvA phaLa Ave emAM zuM navAI ? AvuM samajIne eka avivekI mANasane chAje tevuM rUdana karavAthI zuM vaLavAnuM che? tame vicAra te kare. dIkarAe mane jelamAM pUryo ke te sArA mATe che. huM rAjyathI nivRtti meLavI AtmasAdhanA karIza. tamane jaina dharma maLe che. jinezvaradevanI AjJAna amRtanuM pAna karI hRdayamAM zAMti rAkho. prabhunA nAmasmaraNa sivAya A duHkhane aMta Ave tema nathI, mATe have zAMta thAva. raDavAnuM baMdha kare. deva nupriye! rAjAne talavArano ghA karyo che, tenI vedanA kAramI thAya che. beDIthI jakaDAyA che ne narakAgAra jevI jelamAM paDayA che. chatAM rANIone kevI hita zikhAmaNa Ape che! emanA aMtaramAM AnaMda pratye jarApaNa dveSa nathI. ne pitAnI duHkhI avasthApara kalpAMta-dInatA ke duHkha kaMI ja nathI. kAraNa ke jinavacananuM rasAyaNa aMtaramAM reDyuM che eTale AvA duHkhamAM paNa alaukika zAMtino anubhava kare che ne tatvaciMtanamAM lIna banyA che. ane rANIone upadeza Ape che paNa kaI rIte temanuM mana zAMta thatuM nathI. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 41 zrAvaNa vada 6 ne ravivAra tA. 19-8-73 anaMta karUNAnIdhi bhagavate jagatanA jIvonA uddhAra mATe ane mehanidrAmAM uMghatA jIvane jagADavA mATe uddaghoSaNA karI ke he jIro! anaMtakALathI caturgati saMsAramAM paribhramaNa karI rahyA che. eka gatimAMthI bIjI gatimAM ema caturgatimAM cakakara lagAvI duHkha sahana karI rahyA cho. narakamAM bhayaMkara duHkho sahana karyA, ane nigadamAM gaye. tyAM eka zarIramAM anaMtA jIvoe bhAgIdArI karI ne tyAM paNa mahAduHkho veThI akAma nirjarA karato karate A mAnavabhavanA sTeja para AvyuM che. ahIM AvIne mAnava dhAre te janma, jarA ane maraNanA pherAne TALI zake che paNa kAyAnI mAyAmAM aMdha banI jatutunA kapaDAM, bhejana tathA mIThAIo khavarAvIne temAM rakta rahyo che. dehane game teTaluM Apa paNa ene svabhAva saDana, paDana ne vidhvaMsana che. enI ALa paMpALamAM AyuSya cAlyuM jAya che. jarA vicAra karo. Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 323 zAradA saritA jIva tAre mALe vIMkhAI jAya, AyuSyane re mALe vIMkhAI jAya dina rUpI e taraNuM tArA, roja vikhuTA thAya paLapaLa karatAM pahoMcyA pacAse, haju ya nA samajAya ... jIva tAre.... he jIva! tArA AyuSyane mALe kSaNe kSaNe vIMkhAI rahyo che. jema cakalIkabUtara Adi pakSIo mALe bAMdhe paNa emAMthI koI mANasa taraNuM vikhUTA pADe te mALo vikhAI jAya ne? sAvaraNImAMthI roja ekeka pIMchu kheMcI levAmAM Ave to sAvaraNI sAvaraNI rUpe na rahe. chUTI paDI jAya. koI garama zAla ke sutarAu kApaDa hoya temAMthI ekeka tAra chUTA pADI devAmAM Ave che te kApaDa zAla rUpe na rahe. jJAnI kahe che ke samaja? rAtrI ane divasarUpI taraNAM jatAM chevaTe mALo vIMkhAI jaze. pUrva bhavanuM bAMdheluM AyuSya A bhavamAM bhagavAI rahyuM che have AvatA bhavamAM AyuSyane baMdha sAre paDe te mATe kaMIka karI le. gati - jAti -sthiti anubhAga - pradeza ane baMdha. A che bola A bhavamAM jIva nakakI karIne-bAMdhIne parabhavamAM jAya che. te have samajIne jJAna-darzana-caritra ane tapanI ArAdhanA karI lo. pachI javAnuM thaze tyAre ema thaze. he bhagavAna! meM jIvanamAM kaMI nathI karyuM. have mAruM zuM thaze? pAchaLane pastAvo kAma nahi lAge. jIvanabhara sAdhanA kare tene aMtima samaya sudhare che. vAsudeva hoya ke cakravarti haya, paNa kaIne karma cheDatA nathI. kRSNa vAsudeva vagaDAmAM paga upara paga caDhAvIne sUtA hatA. te vakhate dUrathI jarAsakumAre haraNIyuM jANune bANa cheDayuM paga vIMdhIne tIra chAtImAM pesI gayuM. kevI vedanA thaI haze? A samaye kRSNa vAsudeva zuM vicAre che. jIva! tane tArA karmo paDI rahyA che. zA mATe dilamAM duHkha dhare che? te karmo bAMdhyA che te tAre bhogavavAnA che. traNa traNa khaMDane adhipati keTalA mANaso enA caraNa cUmatA hatA. eka hAke dharatIne dhrujAvanAro vAsudeva khADA TekarAvALI jamIna upara eka ale sUle che. tIra bheMkAI gayuM che. pAse kaI saMbhALa lenAra nathI. moTAbhAI baLadeva tenA mATe pANI levA gayA che. juo ! karma mAnavIne kevI sthitimAM mUkI de che ! Ajane kaDapati kAle reDapati banI jAya che. Ajano zrImaMta kAle raMka banI jAya, Ajane camarabaMdhI kAle cIMtharehAla bane che ke Ajano zrIkRSNa AvatIkAle sudAmA banI jAya che. AmAM kAMI navAI pAmavA jevuM nathI. kRSNa vicAra kare che. mArA karmo mane A sthitimAM mUkyA che. AmAM keIno doSa nathI. deSa mAtra mArA karmane che. AvA jaMgalamAM mane bANa mAranAra koNa haze? e game te hoya te mAre duzmana nathI paNa mAro mitra che. Ama samabhAvamAM sthira thayA che. A tarapha bANa mAranAro jarAsakumAra vicAra kare che meM bANa mAryuM che, haraNI vIMdhI che paNa ene avAja kema Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 324 zAradA saritA nathI saMbhaLAte ? zuM haze? lAva, tyAM jaIne tapAsa karuM. tyAM jaIne joyuM te pitAnA moTAbhAI zrIkRSNane joyA! arere...moTAbhAI! tame ahIM kayAMthI? meM ja Apane bANa mAryuM. meM te haraNIyuM mAnI zikAra karavA tIra choDayuM. huM ke pApI ! hatyAre ! meM bhayaMkara bhUla karI che. ema karI mUcho khAIne bheMya paDI gayo. bhagavAna kahe che mANasa game tema kare paNa kayAre ya karma choDatA nathI. juo, kRSNanA jIvanamAM zuM banyuM? eka vakhata kRNa vAsudeve temanAtha bhagavAnane pUchyuM ke prabhu ! mAruM mRtyu konA hAthe thaze? tyAre temanAtha prabhue kahyuM-tArUM mRtyu tArA bhAI jarAsakumAranA hAthe thaze. A samaye jarAsakumArane bahu duHkha thayuM. mArA moTA bhAInuM mRtyu mArA hAthe thaze? huM rAjyamAM rahuM to e prapaMga bane ne ? mATe mAre A rAjyamAM rahevuM nathI. mAtA-pitA, gharabAra choDIne jarAsakumAra ekalA jaMgalamAM cAlyA gayA. paNa karma kahe che tuM kayAM jAya che? tuM jaIza gADImAM te huM jaIza tAramAM. tuM jaIza plenamAM te huM AvIza rekeTamAM, paNa tAro pIcho nahi choDuM. pRthvI pheDIne enA peTALamAM pisI jaIza te paNa huM tane javA nahi daI. ane A te sarvajJA prabhunA vacana hatA. tIrthaMkaranA vacanaM traNa kALamAM khoTA na paDe. jarAsakumAre bAra-Ara varSo sudhI vagaDe veze paNa aMte te je banavAnuM hatuM te banyuM. jarAsakumAra chAtI phATa rUdana karavA lAgyAH huM ke gojhAro ! bhAI ! meM bhayaMkara bhUla karI. A samaye kRNa ene khUba AzvAsana Ape che. bhAItAre jarAya vAMka nathI. raDIza nahi. e to mArA karme mane sajA karI che. emAM tAre zuM doSa? have tuM zAMta thaIne ahIMthI cAlyA jA. moTA bhAI baLadevajI mArA mATe pANI levA gayA che. temane mArA pratye anahada prema ne moha che. mane tIra vAgyuM che. A avasthAmAM tane ahIM joze to tane mArI nAMkhaze. mATe tuM cAlyuM jA. paNa jarAsakumAranuM rUdana baMdha thatuM nathI. Dhagale thaIne dharatI upara DhaLI paDe ne khUba karUNa svare vilApa karavA lAgyA. jarAsakumArane pitAnI bhUlane khUba pazcAtApa thavA lAge ane AMkhamAMthI zrAvaNa-bhAdaravo vahevA lAgyA. ene vilApa kaThora hRdayanA mAnavIne paNa pIgaLAvI de tevo hato. ene vilApa hadayanA pazcAtApa hate. A dAkhala bhagavatI sUtramAM gozAlakano che. bhagavAna mahAvIra chadmasthaavasthAmAM hatAM tyAre ge zAlaka temanI pAse Avelo. bhagavAna jayAM vicaratA tyAM temanI pAchaLa pAchaLa jo. bhagavAna jayAM utare tyAM temanI samIpamAM jaIne utarato ne kahe bhagavAna! tame mArA gurU ne huM tamAro celo. tIrthakara sarvajJa banyA vinA ziSyane svIkAra na kare. prabhu to kaMI bolatA nahi. miAna rahetA. paNa e bhagavAnanI pAchaLa pharate eTale kaMIka vakhata evA prasaMga banI gayA ke bhagavAnane enI rakSA karavI paDI che. eka Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 325 vakhata eka jogI jaMgalamAM tapa karI rahyo hato. unALAnA bhaDakA jevA tApamAM dhyAna dharIne beThelo. enA mAthe moTI jaTA hatI. eTale mAthAmAM juo paDI gayelI. dhagadhagata tApa eTale enA mAthAmAMthI jue nIkaLIne bhaya kharatI hatI. eTa re enA manamAM thayuM ke A bhayaMkara tApa che bicArI juo zekAI jaze, eTale upADIne pAchI mAthAmAM mUkate hato. bhagavAna tyAMthI pasAra thAya che. pAchaLa ge zAlaka che. eNe A joyuM eTale bolyA ke jukhade che. pahelI juone pAchI upADIne mAthAmAM mUke che! pelA jogIe sAMbhaLyuM paNa mauna raho. samatA rAkhI paNa gozAlaka te e "jukhadA". e jukhadA, ema bolavA lAgyA. A jogIe tapa karIne zarIra sUke bhUkake karI nAkhyuM hatuM. AvA megIne chadmasthapaNAnI lahera AvI gaI. traNa vakhata be tyAM sudhI samatA rAkhI paNa ghaNIvAra be eTale ene kedha AvyuM ne tenA upara tejalezyA cheDI. paNa karUNAnA sAgara bhagavAna enI sAthe hatA. bhagavAne joyuM ke jegIe tejalezyA cheDI tyAre bhagavAne tenA upara dayA karIne sAmI zItaLalezyA cheDI. e ja gozAlake bhagavAna sarvajJa banyA pachI prabhu upara tejalezyA choDI. paNa tIrthakarane tejalezyA bAlI zakatI nathI. jema sudarzana cakra je cheDe tenA zatrune haNe paNa tenA vaDIle ke kuTuMbIjanone kaMI na karI zake. jyAre bharata mahArAjAe cha khaMDa sAdhyA ane cakavartinuM pada pAmyA pachI bAhubalIne kahevaDAvyuM ke bharata rAjAnI AjJA ziromAnya kare paNa bAhubalI bharUnI AjJA mAnavA taiyAra na thayA. be traNa vAra kahevaDAvyuM paNa bAhubalie nA mAnyuM tyAre bharata cakravatine ke AvyuM, ke mATe bhAI cakravarti ane mArI AjJA na mAne? sattAne mada zuM kare che? bharata cakravati bhAna bhUlyA ne bAhubali upara caka cheDayuM te caka bAhubalinA caraNamAM namIne pAchuM AvyuM paNa emane vadha karI zakayuM nahi. bharatanuM A vartana joIne bAhubalIne paNa kedha AvyuM. basa, bharatane mArI nAkhu. ema kahI eka mUThI ugAgI. bAhubalI baLavAna hatA. bharata te cakravarti hatA. bAhubali cakravati na hatA chatAM temanAthI baLamAM utare tevA na hatA. tenuM kAraNa pUrva bhavamAM bAhubalie ekalAe 500 saMtonI vaiyA vacce karI hatI. utkRSTa bhAvathI saMtonI sevA karI hatI. tenA phaLa rUpe A bhavamAM khUba baLavAna banyA ane jorathI mUThThI ugAmI bharatane mAravA jAya che tyAM vicAra thaye re.... jIva! tuM A zuM kare che? kenA mATe rAjya joIe? loko mane ema kaheze ke eka jamInanA TukaDA mATe bAhubalie potAnA bhAInuM khUna karyuM. mArA karatAM mArA nAnA bhAIe sArA. dhanya che emane! A rAjyanA prapaMcamAM nahi paDatAM dIkSA lIdhI che ane huM pApI zuM karI skora chuM? e mUkI pitAnA mastaka para ugAmIne paMcamRSTi loca karI nAMkhe. Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 326 zAradA saritA - devAnupriye! tamane paNa Ave Aveza Ave che ne? tame AvI mUkI ugAmatA haze ne? paNa kaI divasa bAhubali je vicAra AvyuM? bAhubali saMsAra choDI saMyamI banI gayA. eTale bharata cakravartine khUba duHkha thayuM. dhikkAra che mane. ne mArI rAjya sattAne! huM mArA bhAIo upara sattA ajamAvavA gaye tyAre e sAdhu thaI gayA ne dhanya che mArA 9 bhAIone, bhautika rAjyane moha choDI Atmika rAjya levA mATe saMyamI banyA. ema bharata cakravartine khUba pastAvo thayo ane pote cha khaMDanuM rAjya calAvatA hatA paNa keTalA anAsakta bhAve rahetA hatA. TUMkamAM mAre kahevAno Azaya e che ke jema sudarzana cakra vajanane haNatuM nathI tema teju lezyA tIrthakarane bALI zaktI nathI. gozAlake bhagavAna upara tejalezyA mUkI chatAM tenA para dveSabhAva na Ave. paNa enA pratye karUNuM karIne kahyuM ke he gozAlaka! huM to A pRthvItala upara haju vicaravAne chuM. paNa tAruM AjathI sAtamA divase mRtyu che. A zabdo sAMbhaLI zAlaka prajI hA. A zabdo koNa kahI zake? sarvajJa kahI zake. chadmasthane bolavAne adhikAra nathI. gozAlakane A rIte kahevAthI enuM pariNAma lAbhadAyaka che tethI ge zAlakane kahyuM. ghaNI vakhata najare joyeluM satya heya paNa sAcAne satya kahevAthI maTe anartha sarjAya che. mATe jJAnI kahe che satya heya paNa je sAmAne apriya ane udvega upajAve tevI vAta hoya to sAcA sAdhake na bolavI joIe. paNa satya ane priya bhASA bolavI. mahAzataka zrAvakanA jIvanamAM zuM banyuM che. rAjagRhImAM mahAzataka zrAvakane revatI Adi tera strIo hatI. e mahAzataka tenI strIo sAthe saMsAra sukhamAM race pacce raheto hato. revatI be thaI che. eka bhagavAna mahAvIrane tejalezyAnI garamIthI lehInA jhADA thayA hatA te vakhate nirdoSa bijorA pAka vaherAvI zAtA upajAvanAra revatI ane A te mahAzatakanI patnI revatI, khUba viSayalaMpaTa ne mAMsa bhakSaNa karanArI hatI. tenA mAtA pitA bahu dhanavAna hatA tethI te kariyAvaramAM ATha keDa senaiyA lAvI hatI. mahAzataka eka vAra zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInI amRtamaya vANI sAMbhaLI dharmanA raMge raMgAI gayA ane zrAvakanA bAra vrato aMgIkAra karyA. tethI temanuM jIvana divase divase saMyama ane niyamabaddha banavA lAgyuM paNa te vaibhavI ane vilAsI revatIne A gamyuM nahi. A samaye rAjagRhImAM prabhu mahAvIranA upadezathI kaI prANIne vadha na karavAnA, keIne haNaze mA ne DhaDhare jAhera karavAmAM Ave. revatInA mA-bApa potAnI putrIo pratyenA beTA rAga ane mehanA kAraNe amArizeSane DhaDhere jAhera thatAM mAMsa lupa revatIne potAnA piyaramAMthI gAyanA vAcharaDAnuM mAMsa AvavuM zarU thayuM. pati jyAre kaMdamULane sparza paNa na kare ane kAcuM pANI paNa na vApare tyAre tenI patnIne mAMsa Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA * * 327. ane madirA joIe! A rIte jyAM zArIrika mAnasika ane AdhyAtmika traNe prakAranA koDA hoya tyAM avA pati-patnInA jIvanamAM zuM AnaMda hoya? revatIne manamAM thayuM ke mArI bAra bAra zokyanA kAraNe mArI IcchA mujaba mahAzataka sAthe uttama kAmagane huM vecchApUrvaka bhogavI zakatI nathI tethI teNe agni, zastra ke viSanA prayogathI tenI bAre zene mArI nAkhavAno daDha nizcaya karyo. keIne jarA paNa zaMkA na Ave e rIte pitAnI cha zekone zastrathI ane cha zekane viSanA prAga dvArA mArI nAMkhI A dazya joI mahAzatakanuM haiyuM kakaLI uThayuM. eka mAju mahAzataka pite lIdhelA bAra vratanuM zuddha ane nirmaLabhAve pAlana karato hato tyAre bIjI bAju revatI nitanita navA ArkaSaka veza dhAraNa karI mahAzatakanA piruSatvane DhaDhaLavA mithyA prayatna karatI hatI. AtmAbhimukha banelA mahAzatakane revatIe pitAnA mohamAM phasAvavA mATe daDha nizcaya karyo ane vicAryuM ke jenI sAthe ATalA varSothI saMsArI sukha bhogavyA temane huM tyAgamAMthI pAchA vALI nahIM zakuM? jarUra vALI zakIza. eka rAtre mahAzataka paiSadhazALAmAM AtmasAdhanA karavAmAM lIna hatA te vakhate revatI soLa zaNagAra sajI piSadhazALAmAM pahoMcI gaI. ane khUba hAvabhAva karIne kahevA lAgI. he mahAzataka! tapa-saMyama-tyAga-dhyAna A badhA vAsanA upara vijaya meLavavAmAM sahAyaka banatA nathI kAraNa ke vAsanA anAdinI che. tuM dharma, puNya ane mokSanI IcchA kare che paNa A badhA sukhe karatAM viSaya bheganuM sukha sauthI zreSTha che. mATe A badhA dhatiMga cheDI daI mArI sAthe mAnaSika kAmone bhegavata rahe to tArA bIjA vrata pAlanamAM huM tane AvaraNa rUpa nahi banuM. revatIe mahAzatakane brahmacarya sivAya bIjA vate pALavAmAM AvaraNa rUpa nahi banavA mATe kahyuM, tyAre mahAzatake tene kahyuM ke revatI! caMdrathI jema tArAo le che tema brahmacaryanA pAlanathI bIjA vrato dIpe che. jyAM brahmacarya nartha tyAM bIjA vrata-pAlanano artha kaMI nathI. vaLI je kAmaga dvArA Atmadarzana thatuM hota te bhagavAna mahAvIre tyAga dharmane paMtha batAvyuM na hota. revatInA vacanano svIkAra na thaye ane mahAzataka merUnI jema vratamAM sthira rahyA eTale anAdara pAmelI revatI dhUvAphaeNvA thatI cAlI gaI. pachI to chelle mahAzatake AhAra-pANIno tyAga karI aMtima mAraNAMtika salekhaNa svIkArI samabhAvamAM rahevA lAgyA A rIte mananA zubha ane nirmaLa adhyavasAyanA kAraNe tene avadhijJAna prApta thayuM. aMtima saMlekhaNa svIkAryA pachI paNa eka vakhata revatI seLa zaNagAra sajI mahAzatakane aMtima vratamAMthI calAyamAna karavA gaI ane mahAzatakane tyAga mArgathI pAchA pharavA ane yatheccha kAmaga bhegavavA mATe Agraha karyo. eTale mahAzatake kahyuM ke he adhama strI! kAmarUpI viSane huM halAhala viSathI paNa vizeSa mahAviSa mAnuM chuM kAraNa ke halAhala viSa te Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 328 * zAradA saritA upAya karavAthI kadAca nIkaLI jAya paNa kAmarUpI viSa te upAya rahita che. tethI temAMthI chUTavuM atyaMta kaThina che. pitAnA prayatna niSphaLa thatAM joI bhayaMkara reSa ane cIDathI revatInuM mukha vAghaNanA jevuM banI gayuM. mahAzatakane mAra mAravA lAgI ane game tevA zabdo belI chatAM mahAzataka kaMI na bolyA. paNa chevaTe emanA kapaDA kheMcavA lAgI. tyAre mahAzataka kahe cheH he revatI ! tArI bAra-bAra zokone te mArI nAMkhI ane haju ATalI unphAna banIne zA mATe phare che? jarA vicAra kara. tArUM tophAna choDI de. tuM AjathI sAta divasanI aMdara marIne narake javAnI che. tIkSaNa bhAlAnA ghA karatA paNa mahAzaktinI vANI revatI mATe vadhu anarthakArI ane pIDAjanaka thaI paDI. tenA hAjA gagaDI gayA ne Dhagale thaIne jamIna para paDI. te samaye bhagavAna mahAvIra svAmIe gautama svAmIne kahyuM ke he gautama ! aMtima saMlekhanAne svIkArI zramaNopAsake kaIne satya vAta hoya te paNa apriya ne aniSTa vacanethI kAMI kahevAya nahi temaja kepa karAya nahi mATe tuM atyAre ja mahAzatakane ghare jA ane mArI A vAta tene samajAva ane tenI pAse aparAdhanI kabUlAta karAvI prAyazcita vaDe zuddha kara. gautamasvAmI mahAzataka pAse gayA ane tene kahyuM: he devAnupriya ! bhagavAna mahAvIra ema kahe che ke tame revatIne A rIte kahyuM che. tene tene manamAM khUba AghAta lAgyo che. tamArI vAta satya hovA chatAM aniSTa ane apriya che mATe have tenuM prAyazcita kare. mahAzataka gautamasvAmInA kahevA pramANe prAyazcita karIne zuddha thayA. ane te samAdhipUrvaka maraNa pAmIne devalokamAM gayA. tyAMthI mahAvideha kSetramAM jaI te siddha-buddha ane mukta thaze. revatI sAta divasanI aMdara rogathI pIDAtI te mRtyu pAmI, narakagatimAM gaI. bhagavAna kahe cheH satyavacana paNa je bIjA jIvane AghAtanuM kAraNa banatuM hoya to bolavuM joIe nahi. jema pANI ane dUdha gaLIne pIve che tema vacana gaLIne bele ke sAmAne priya lAge. ApaNu bolavAthI keIne duHkha na thavuM joIe. vacana vacanamAM phera che. "vacana vade sajajane ne vacana vade durjane, veNa kaNamAM moTuM aMtara che. draupadIe veNu kADhayA, aMdha jAyA aMdha huA, kurukSetre jaMga huA veNa kaNamAM.vacana vide." draupadInA eka vacane keTale jaMga macAvya! khUnakhAra laDAI cAlI ne lohInI nadIo vahI. mATe bhagavAna kahe che bhale tapa ochuM kare, paNa vacana upara khUba breka rAkhe. gautamasvAmIe mahAzatakane prAyazcita levaDAvyuM. '' bhagavAna mahAvIre gozAlakane kahyuM ke tuM AjathI sAtamA divase mRtyu Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 329 A to. pAmavAne che. pahelAM duHkha te thayuM paNa tethI bhagavAna prAyazcitanA adhikArI nathI. prabhu jANatA hatAM ke Ama kahevAthI gozAlakanuM bhAvi ujajavaLa banavAnuM che. gozAlake bhagavAna upara tejalezyA mukI te prabhune bALI zakI nahi. paNa enI garamI lAgI eTale prabhune lehInA jhADA thayA. e teja vezyA prabhupAsethI pAchI pharIne zAlakanA mukhamAM pesI gaI. gozAlaka potAnA sthAne cAlyA gaye. zarIramAM kALI baLatarA baLe che. e vedanAmAM cha cha divasa pasAra thaI gayA. gozAlakanA agiyAra lAkha zrAvake hatA. enA mukhya zrAvake tene vIMTaLAIne beThA che. gozAlakane have pitAnA pApane pazcAtApa thAya che. aho! huM ke pApI ! enA cittamAM seMkaDo vicAra AvatA hatA. pite bhUtakALamAM bhUlo karI tenuM bhAna thayuM. ahe! mAre enA phaLa bhAvimAM kevA bhayAnaka bhegavavA paDaze! e vicAre sUtele gozAlaka kAramI cIsa pADI uThe ane AMkhamAMthI AMsunA pUra ubharAyA ne sau bolI uThayA prabhu! Apane zuM thAya che! Apa kema raDe che? ema kahetA enA mAthe hAtha pheravavA lAgyA. gozAlaka kahe che mArA aMtaranI vedanA zuM kahuM! ema belatAM haiyuM bharAI AvyuM. Aje enA aMtaranA aMdhArA oraDAmAM dIpaka pragaTa ha. e dIpakanA prakAza tenA mATe AMsu pADavA sivAya bIje kaI upayoga na hate. DI vAra pachI gozAlaka beTho thaIne enA bhakatane kahe cheH he mArA bhakate ! have AjathI tame mane bhagavAna na kahezo. huM te mahAna pApI chuM. eTaluM kahetAM dhruske ne dhrusake raDI paDe. acaMpula zrAvaka kahe cheH gurUdeva! Ape te amArA jevA aneka zrAvakane tAryA che ane Apa pApI zenA? ge zAlaka kahe che meM tamane tAryA nathI paNa uDA kUvAmAM utAryA che. tyAre zrAvake kahe cheH bhagavaMta! Apa to sAcA jina che. rAga-dveSanA vijetA che. Apa amane kUvAmAM kadI na utAro, ema belI zrAvakoe ge zAlaka pratyenI temanI zraddhA vyakata karI, ge zAvaka kahe cheH bhAI! tamane mArAmAM zraddhA ane vizvAsa che te huM nathI, huM jina nathI, rAga-dveSane vijetA nathI. huM jina nahIM hovA chatAM jinano pralApa karIne meM tamane chetaryA che. meM tamane mArI mAyAjALamAM phasAvyA che. meM mArI kalA-kauzalyathI ane tarkabuddhithI tamArA magajamAM evuM ThasAvI dIdhuM che, eTale tamane mArA pratye rAga che. paNa huM te mahA ThagAre chuM tamane uMdhe pATe caDhAvI dIdhA che. sAcA jina te bhagavAna mahAvIra svAmI che. baMdhuo ! mANasa game teTaluM tapa karaze, dAna karaze, are! kaI zarIra paranI cAmaDI utArI nAMkhe te eka cUMkA na kare tevI gajaba sahanazakitavALA maLaze. paNa pApane pazcAtApa karanAra bahu ochA maLaze. ge zAlaka pitAnA pApano peTa bharIne pazcAtApa kare che. enA bhakate enA sAmuM joI rahyA. gurUdeva ! tame jina bhagavAna nathI Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 330 zAradA saritA zuM mahAvIra jina che? gozAlaka kahe che..hA..huM e mahAvIra prabhune sauthI prathama - ziSya chuM. tyAre zrAvake kahe che bhagavAnane sauthI prathama ziSya to gatama-IndrabhUti che. tyAre kahe che bhagavAnane kevaLa jJAna thatAM pahelAM huM temane ziSya chuM. zrAvake kahe che. zuM Apa badhuM sAcuM kaho cho? gozAlaka kahe che taddana sAcuM kahuM chuM. prabhu mahAvIra te mArA mahAna upakArI che. e mArA parama gurU prabhu mahAvIra svAmInA upakArane yAda karuM chuM tyAre mAruM kALajuM kaMpI uThe che. jyAre mArA upara pelA jogIe tejulezyA choDI tyAre prabhue zItaLatezyA choDI mane bacAvyuM. mane jIvatadAna apAvyuM. e na heta he huM ahIM na hota. meM upakArane badale apakArathI vAje. je tejulezyA meM prabhu upara mUkI te tejalezyA mane prabhue zIkhavI hatI. AvA jagaddagurUnI meM ghara azAtanA karI meM mArUM badhibIja bALI mUkyuM che. eTaluM nahi paNa tamArA bodhibIjane paNa saLagAvI dIdhA che. tyAre zrAvake pUche che ke zuM Apane niyativAda cheTe che? tyAre kahe cheH tadana khoTo che. kAraNa ke mAre niyativAda ekAMta daSTi para racAyeluM che mATe mithyA che. mahAvIra prabhune anekAMtavAda satya che. tyAre zrAvake kahe je bhagavAna mahAvIrane anekAMtatAda sAro hoya te prabhu mahAvIra karatAM ApanA anuyAyIo vadhAre che tenuM kAraNa zuM? tyAre gozAlaka kahe che sAcA karatAM khoTuM duniyAne bahu game che. meM tamane e vAda samajAvyuM ke jemAM kaSTa ochuM paDe, sahana karavuM na paDe ne tame dhamI kahevAo. meM ne paMtha zarU karatAM pahelA vicAra karyo ke mahAvIra prabhune dharma tapa-tyAga ne saMyamanA mahAna kaSTothI bharelo che. je huM tapa-tyAga ane saMyamanA kaSTa vinAne dharma duniyAne game che te huM evo dharma batAvIza to mArA bhakate vadhAre thaze. paralokane kadI vicAra na karyo ke A khoTa dharma prarUpIne kyAM jaIza? A pApI huM zA mATe jIvuM chuM! ema belatAM azrunI dhAra vahevA lAgI chelle eNe kahyuM ke mArA bhakto mArI tamane eka AjJA che te pALazo ne? bhakto kahe cheH gurUdeva! ApanI zuM AjJA che? pharamAve. tyAre gezAlika kahe cheH mArA maraNa pachI mArA DAbA pagane deraDAthI bAMdhajo ane zrAvasti nagarInI galIe galIe mArA maDadAne DhasaDaje ne mArA upara thaMkaje ATaluM bolatAM ene saMthAre bhIMjAI gayA. enA bhakto dhAra AMsue raDavA lAgyA. sAcA haiyAthI pApanI AlocanA karanAra paththara dilane paNa pIgaLAvI de che. AgaLa kahe cheH mane traNa vAra pheravo ane kahe che ke A maMkhaliputra gozALo che. jina nathI paNa jinezvara prabhune vairI che. gurUne avarNavAdI che. zramaNane ghAtaka che ne doSane dariye che. sAcA jina, sAcA tIrthakara karUNAnIdhi bhagavAna mahAvIra che. A rIte pazcAtApa karatAM ane pazcAtApanA AMsuethI snAna karatA Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAradA saritA 331 gazAlaka sAtamA divasanI saMdhyAe phAnI duniyAne tyAga karIne cAlyA gaye. duniyAe enA upara gALo varasAda varasAvyo bhagavAna mahAvIra svAmIe zAlakane mokSa prApti thaze evuM parama satya prakAzya. enA bhavane cheDe nIkaLe. ' devAnupriya! gozAlaka ke gurUhI hato! babbe sAdhunI ghAta karanAre have chatAM pApanuM pazcAtApa karI potAnuM jIvana sudhAryuM jyAre ApaNe evA pApa karatA nathI. to zuM ApaNuM jIvane na sudhare? mAnava bhUla kare paNa e bhUlane bhUla rUpe samajavI joIe. bhUla zULanI jema sAlavI joIe ane e zULa nIkaLe tyAre zAMti thavI joIe. jiMdagI jeTalI gaI teTalI bhale gaI. hAthaveMta jeTalI jiMdagI bAkI che temAM kAma kADhI lo. gozAlake pazcAtApanA pAvakamAM pApane prajALI nAMkhyA. tema ApaNA pApane prajALavA mATe parvAdhirAja paryuSaNa parva najIka Ave che. jema kheDUta varasAda AvyA pahelA jamInane kheDIne picI banAve che tema tame tamArA hRdayanI bhUminI evI svaccha banAvI deje ke vItarAga vANInA nIra sIdhA hRdayamAM utarI jAya ane jenI sAthe vaira virodha thayA hoya tene khamAvIne aMtaramAMthI vairanA kAMTA nIkaLI jAya. jIvanamAM pavitratA Ave. pharIne jIvana malina na bane evI rIte saMvatsarI mahAparva ujavajo. jamAlikumAra mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAge che. tame varSothI sAMbhaLo cho chatAM haju aMtaramAM vairAgyane aMkuro phUTato nathI. patharaNuM ghasAI jAya che paNa tamArA hRdayanuM parivartana thatuM nathI. haiyuM keTaluM kaThora vaja jevuM banAvyuM che. have te samaje. tamane to mAre vadhu dhanyavAda devAM paDaze. kema kharuM ne? (hasAhasa). tame kaMIkane khabhe caDhAvIne zamazAne bALI AvyA te paNa ema nathI thatuM ke mAre paNa eka divasa Ama baLavAnuM che. smazAnamAM to evuM che ke vairAgya AvI jAya. ame jAmanagara gayA tyAM badhA kahevA lAgyA. mahAsatIjI! tame bIjuM kaMI na juo to bhale, paNa amArA jAmanagaranuM mazAna jovA jevuM che. ame mazAna jevA gayA. kharekhara je barAbara jAmanagaranuM smazAna jue te tene vairAgya AvI jAya. janmathI laIne maraNa sudhInuM caka batAvyuM che A saMsAramAM caka kevuM che? mAnava janme tyArathI mRtyu sudhInuM e dazya khUba romAMcaka batAvyuM che. jamAlikumAra emanA mAtA-pitAne kahe che. AjJA Apane mArI maiyA mAre tAravI che jIvana naiyA, maLyA prabhujI jIvana khayA, bhavAdadhinA sAcA taravaiyA, suNa vItarAga vANuM, levA saMyamanI lhANuM...banyA virAgI jamAlikumAra re. he mAtA! mAre A dustara saMsAra samudramAMthI mArI jIvana naiyAne tAravI che. e nakAnA nAvika, sAcA sukAnI prabhu mane maLI gayA che. je ne kAne nAvika barAbara hoMziyAra na hoya te nakA DUbI jAya che. paNa mArI naukAne nAvika saddhara che. mane Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 332 zAradA saritA saMsAra samudrathI pAra utAraze. have mAre kSaNavAra saMsAramAM rahevuM nathI. tyAre mAtA kahe che beTA! tuM kaI divasa prabhunA darzana karavA gaye nathI ane game tyAre A zuM thaI gayuM? eka vakhatamAM ATalo vairAgI banI gayo! tame keTalI vakhata darzana karavA gayA ane keTalI vANI sAMbhaLI paNa hajI hRdaya bhIMjAya che. nadI sUtramAM cauda prakAranA zretA kahyA che temAM ekeka zrotA cAraNI jevA hoya che. jema cAraNI pANImAM mUkelI hoya tyAre bharelI dekhAya ane upADI le eTale khAlI. tema ekeka zrotAo vyAkhyAna sAMbhaLatA hoya tyAre ema lAge ke A zrAvaka keTale vairAgyathI bharelo che. paNa ahIMthI uThayA eTale hadaya khAlI. bIjA zrotA pathara jevA- patthara upara varasAda varase te uparathI bhIMjAyela lAge che paNa aMdara pANIne jarA paNa praveza thato nathI tema keTalAka zretAo prabhunI vANI sAMbhaLatAM vairAgya bhAva dekhADe che paNa aMdarathI kerI ne kerA hoya che. te duSkRtya karatAM jarA paNa DaratA nathI. trIjA kretA phUTelA ghaDA jevA che. jema phUTelA ghaDAmAM pANI rahetuM nathI tema keTalAka zrotAo upadeza sAMbhaLIne tyAM ne tyAM mUkI de che. te bilakula yAda rAkhatA nathI. cothA jaLa jevA che. jema jaLe sArUM lahI chaDI kharAba lehI pIe che tema keTalAka zretAo sadhane, sabaMdha denArane ane sadaguNIne cheDI durguNane tathA durgaNIne grahaNa kare che. AvA prakAranA zretAo saMte pAse mAMgalika sAMbhaLavA Ave temAM paNa AkAMkSA hoya che ke savAranA pahoramAM mAMgalika sAMbhaLIe te divasa AnaMdamAM jAya, dukAnamAM kamANa sArI thAya ane ApaNe sukhI thaIe. bhAI! saMte tamane A mATe mAMgalika kahe che? te tamane zuM kahe che! tame jyAM jAva tyAM A cAra zaraNa sAthe laIne jaje. cAra zaraNuM bhUlaze nahi. je bhagavAnane yAda rAkhe che te bhavasamudrane tare che. Aje ravivArane divasa che eTale kadAca agiyAra vAgaze to tame uThaze nahi. kema kharuMne? ravivAre zAMti rahe te ghaNuM che. samaya kayAM che? eka bhakate gAyuM che keH Ama te haMmezA sthAnake AvuM, AvuM te pAche sidhAvuM, be ghaDI besuM chuM ravivAre, bAkI kyAM che samaya prabhu mAre... huM tane re ja te mAMgalika sAMbhaLIne deDadaDa javAnuM hoya che paNa ravivAre zAMtithI besIne vItarAga vANI saMbhaLAya che. bAkI te TAIma kayAM che bhAI! saMsAranA kAryamAM TAIma hoya ke na hoya paNa TAIma kADhavuM paDe che. te ahI AtmA mATe TAIma kema na maLe? thoDI mamatA ochI kare. parvAdhirAja Ave che. mAre paryuSaNamAM zuM karavuM tenI taiyArI karavA mAMDe. daza varSe paradezathI dIkarI ane jamAI AvavAnA hoya te Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 333 tamane keTale AnaMda thAya che. tenA mATe tame keTalI taiyArI kare che? IndIrA gAMdhI padhAravAnA hoya to tame tenA AvatA pahelA aThavADiyAthI badhI sagavaDa karavA mAMDe che. te pradhAnane pradhAna ane rAjAne paNa rAjA AvatuM hoya tene mATe tamArI keTalI taiyArI che? ApaNe tyAM tapanA mAMDavaDA naMkhAI gayA che mATe ArAdhanAmAM joDAze. jamAlikumAra temanI mAtAne kahe che he mAtA! have tuM mane dIkSAnI AjJA Apa. mane prabhu jevA prabhu maLyA. mAruM jIvana dhanya banI gayuM che. mAre jaladI prabhunA caraNamAM jIvananAva samarpaNa karavI che mATe tuM mane jaldI AjJA Apa. mAtAne dIkarAne maha che. putranA vacana sAMbhaLIne mAtAne dhAke paDe. have mAtA zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 42 zrAvaNa vada 8 ne somavAra ' ' tA. 20-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahena ! anaMtakarUNAnA sAgara prabhu jagatanA jIvone amulya bodha ApatAM kahe che he jIvAtmAo ! anaMtakALa pramAdanI pathArImAM ALasanuM ozIkuM ne sustInI soDa tANIne sUtA, have to jAgo. have pramAda choDI purUSArthanI pathArI, AgamanuM ozIkuM ne zraddhAnI soDa tANe te AtmakalyANa thaze. A saMsAra eka palaMga che. palaMganA cAra pAyA mithyAtva-aviratI, kaSAya ane azubhaga e pAyAne hacamacAvI nAMkhavAnA che. sauthI majabUta pAye hoya te te mithyAtva che. mithyAtva jIvane sAcuM samajavA detuM nathI. jIvanuM mithyAtva TaLI jAya che tyAre game tevI sAdhanA kare to te mokSane lakSIne kare. ene saMsAranA bhautika sukha heya lAge. enuM eka ja lakSa hoya ke aviratInA baMdhana teDI kayAre sarvaviratI banuM ane karmanI bhekhaDo toDIne mokSa meLavuM. A samakitI AtmA dharmakaraNa kare paNa enI bhAvanA evI na hoya ke dharma karyuM te parabhavamAM sukhI thAuM. dAna dauM to AvatA bhavamAM dhana maLe. evI saMsArasukhanI jarAya AkAMkSA na hoya. paNa saheje puNya baMdhAI jAya. e puNya paNa kevuM hoya? game teTalI aDhaLaka saMpattino svAmI hoya ne sukha bhogavata haya, paNa tyAM ene dharmanA sAdhano maLe ane e puNya mekSamAM laI javAmAM sahAyaka bane. jamAlikumAranI keTalI punAI che. rAjasAhyabImAM rahevA chatAM mahAvIra prabhune Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 334 zAradA saritA kevA yAga maLI gayA. prabhunI vANI sAMbhaLIne ene mekSamAM javAnA vega upaDayA che. atyAra sudhI je patnIe tene sukhanu dhAma dekhAtI hatI te Aje mAtA jevI khanI gai. have enI dRSTimAM mAtA ane patnIe adhA samAna dekhAvA lAgI. kAraNa ke ene vikAra nAza thai gayeA che. sArUM khIja jamInamAM vAve te uge che paNa aLelu khIja vAvavAmAM Ave te uge nahi. tema jenA jIvanamAMthI vikArAnA khIja maLI gayA che tene patnIone joIne draSTimAM vikAra paNa na upaje. jayAM ve che tyAM vikAra che. mATe vedane khapAvavA paDaze. ApaNe zu kahIe chIe. strIveda purUSaveda ane napuMsakavedanA nIkaLyA siddha thAya, paNa e vedamAM heAya tyAM sudhI siddha na thAya. purUSa! mAne ke amArI padmavI meTI paNa eka vAta yAda rAkho ke strI hAya ke purUSa hAya, paNa ve khapAvyA vina! kevaLajJAna nahi thAya. mATe kevaLajJAnanI prApti mATe zuM karavu? tene mATe kaMika upAya karave joie ne ? tame khAtA hai!, pItA haiA chatAM zarIra sUkAtu jAya te vicAra thAya che ne ke khAuM chuM, pIvu chu chAM sUkAte! kema thauM chuM! DaoNkaTara pAse jai zarIranI cikitsA karAve che ke mArA zarIramAM kayA roga lAgu paDaye che! pachI e rAga nAbUda karavA jaina kalInIkamAM Ave che. devAnupriyA ! A teA dehanA roga che. kadAca rAga nahi maLe te deha chUTatAM te rAga chuTI jaze ne ? dehanA roga eka bhava bagADe che. paNa AtmAnA roga khATo che te janmajanma pIDe che. AtmAnA jo koi rAga hAya teA te mithyAtva che. mithyAtva mahArAga che. e mahArAgane nAbUda karavA mATe mAnavajanma maLye che. temAM vItarAga zAsana e hAspitAla che, ane vItarAganA sate| e rAgane nAbUda karanAra sarjanA che e mithyAtva rAgane dUra kare che. mithyAtva jIvane sAcA guNAnu dana karavA detu nathI. e guNamAMthI avaguNAne zAlyA kare che ane zAMtithI beThelA jIvAne sAraDInI jema sAryA kare che. kAinuM sAruM enAthI khamAya nahi. jyAre A mithyAtva cAlyuM jAya ne samakita Ave pachI jIvanI dazA kevI hAya? e hAre avaguNamAMthI paNa guNane grahaNa kare te dukhamAM sukhane anubhava kare. pachI A mArA vairI che ema nathI jotA. zreNIka rAjAne koNIke kArAgRhamAM pUryA te samaye temaNe kevI tatvaSTi keLavI! dIkarAne duzmana tarIke na joye paNa pAtAnA karmone duzmana tarIke joyA. cAmakhAnA mAra khAtA cAmaDI utarI gai ne zarIre leAhI nIkaLyA tyAre zuM vicAra karyAM. ahA ! huM jIva ! tuM mAMsane gRddhI hatA. jaMgalamAM AnaMdathI khelatA ne kUdatA evA niSi mRgalAnA te prANa lUMTayA che. ene te vIMdhI nAkhyA che. te A tArA prANa teA nathI letA ne ? AvuM duHkha ApaNane nathI chatAM mAnI le ke pApakarmanA udaya hAya tA kaMika duHkha AvI jAya te vakhate AvA mahAna purUSAnA Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 335 dAkhalA yAda karavA. naraka-tiryaMcanA dukhe yAda karavA. narakanA jIvane bhUkha lAge te khAvAnuM nathI maLatuM. tarasa lAge, pANI pANI kare to pANI pIvA nathI maLatuM, khaLakhaLa vahetI vitaraNa nadI jeIne pANI pIvA jAya te jIbha kapAI jAya che. mane AvuM duHkha te nathI ne? bhUkha lAge che jADuM pAtaLuM khAvAnuM maLe che, pIvA pANI maLe che. paheravA kapaDA maLe che, AthI vizeSa zuM joIe? narakamAM gaye, tiryaMcamAM game tyAM kevA duHkha veThayA ! A samyagadaSTinI lahejata che. haMma jema dUdha ne pANImAMthI dUdha grahaNa kare che, motIne cAre care che tema samyagadaSTi AtmA haMsanI jema avaguNamAMthI guNa grahaNa kare che ane mithyAdaSTi kAgaDA jevuM che. sadA avaguNa taraphe enI daSTi jAya che. rAyapraseNI sUtramAM paradezI rAjAne nyAya che. paradezI rAjAnI mAnyatA hatI. ke jIva ane kAyA eka che. eTale ene puNya-pApanuM bhAna na hatuM. jIva-kAyA eka mAnI kaMIka jIvonI ghAta karatA. emanA hAtha lohIthI kharaDAyelA rahetA hatA. paradezI rAjA AvA krUra hatA chatAM eka vakhata ene tAraNahAra gurU kezIsvAmI maLyA tyAre temanuM jIvana kevuM palaTAI gayuM! enA aMtaranA aMdhArA ulecAI gayA. surIkAMtA rANImAM rAjA keTalA pAgala hatA! paNa e surikatA rANIe jhera ApyuM. khabara paDI ke mane rANue jhera ApyuM che chatAM enA pratye jarAya kaSAya na AvI. rAjAe dhAryuM hota te surikAMtAnA bhUkakA uDADI nAMkhata paNa emaNe to karmane bhUkake karyo. emAM rANIne zuM doSa che ? meM pUrvabhavamAM enI sAthe vaira bAMdhyuM haze te A bhavamAM mArI patnI banIne vaira le che. mAre eno deSa zA mATe je joIe? jenI AMkhamAM kamaLo hoya tene badhuM pILuM dekhAya che. pILuM te pILuM dekhAya paNa sapheda vastu paNa roganA doSathI pILI dekhAya che. paNa jene kaMI roga nathI hoto te vastune jevA svarUpe hoya tevA svarUpe dekhe che. tema pavitra AtmAo ke jenuM mithyAtva cAlI gayuM che, daSTi nirmaLa banI gaI che te pitAnI najara samakSa potAnA karmone dekhe che. bhagavAna kahe che tane kaSTa paDe tyAre AvA dAkhalA laIne AtmAne zAMta pADaje paNa kusaMgI banIza nahi. kusaMganuM pariNAma mahAbhayaMkara che. tuM piote nirmaLa banIne bIjAne nirmaLa banAvaje. tArAmAM e zakti na hoya te ekalo raheje paNa bIjAne kusaMgI banAvIza nahi. paradezI rAjAe mAraNatika pariSaha vakhate keTalI kSamA rAkhI!" paradezI rAjAnI nasenaso kheMcAvA lAgI. AkhA zarIramAM jhera vyApI gayuM. te vakhate saMthAre karI paMcaparameSTI bhagavAnanuM smaraNa kare che. sarva jIvone khamAve che. arihaMta prabhu! mane ApanuM zaraNuM leje. badhAne khamAvI chevaTe potAnA gurUne yAda kare che. ahIM gurUdeva! Aje viSama jhera pacAvavAnI je tAkAta AvI hoya te Apane Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 336 zAradA saritA pratApa che. Apane mArA upara mahAna upakAra che. e upakArane khale huM kyAre vALIza? Apa na maLyA hAta te AvA samaye mane keTaluM Ata dhyAna thAta ? ema kahI gurUne vaMdana karI gurUnA upakArane yAda karI paradezI rAjAnI AMkhamAM DaDa AMsu paDayA. gurUdeva! mane Apanu bhavAbhava zaraNu hejo. ApanI mArA upara asIma kRpA sadA hojo. Apa game tyAM birAjatA hA paNa mArA vadana svIkArajo. mane te ema thAya che ke eka vakhatanA paricayamAM paradezI rAjAnA jIvanamAM AvuM parivartana thai gayuM. gurU pratye Ave samarpaNabhAva Avye.. je gurUe ApaNane saMsArasAgarathI tAryo hAya temanA pratye ziSyane kevA samarpaNabhAva hAvA joie. Ave! hAve joie chatAM te upakAranA badalA vALI zakatA nathI. asa, ziSyane eka ja bhAva hAve! joie ke me tA mArI jIvananaiyA gurUnA caraNe samarpaNa karI che. have mAre zI ciMtA che? mAre te! mArA gurUnI AjJA e mArA zvAsa ne prANa che. gurUnI AjJAnuM pAlana karI jaldI meAkSamAM jAuM ema bhAvanAnA vega upaDavA joie. vinita ziSyA tarI jAya che. jamAlikumAranA aMtaramAM bhAvanAne vega upaDayA che ke he nAtha ! jaldI tArA caraNamAM AvavuM che. 'mAtA pAse jaine kahe che he mAtA ! tArI AjJA thaye mAre prabhu pAse dIkSA levI che. mAtA ! huM samaju chuM ke tu pavitra mAtA che. dIkarAne narakanI raurI vedanA bhAgavavA tu nahi mAkale. hitastrI mAtA te peAtAnA dIkarA kema mahAna sukhI thAya evuM icche che. mane A saMsAra teA bhaDake baLatI Aga jeve dekhAya che. cAre bAju Adhi-iAdhi ne upAdhirUpa bhaDake bhaDakA dekhAya che. prabhunA caraNamAM jaIza tyAM mane zItaLatAne anubhava thaze. mane prabhunA caraNanI laganI lAgI che. aganI jAgI che. e aganIne ThAravA mane rajA Ape| saMsAramAM dhuM lIluMchama dekhAya che, paNa e sevALane Are che. enA upara paga mUkIe eTale khasI javAya ne hADakA bhAMgI jAya. saMyama uparathI kaThera dekhAya che paNa ahIM AvIne anubhava kare| tA AnaMdanI lhera mANI zakazeA. niraMtara evI bhAvanA bhAve! ke huM aviztInA adhana teADI saravaratI kayAre anuM? bhAvanAnA vega vadhAravA purUSA karo. purUSArtha karavA chatAM saMcamI na banI zakAya te zrAvakanA mAra vrata te jarUra aMgIkAra karo. AcakAmikanI khAra davAe Ave che. e khAra davA 1200 rAgane nAbUda kare che. tema zrAvakanA Ara teA e khAkeAmikanI khAra davA jevA che. pelI DhavA te 1200 rAgAne nAbUda kare che. paNa khAra vrate te mAra hajAra rAge!ne nAbUda kare che. jIvanamAM vratarUpI maryAdAnI breka avazya rAkheA. maryAdA vinAnA jIvananI koI kiMmata nathI. Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 337 nadInuM pANI e kAMThAnI vacce vahe te tenI kiMmata che. je pANI kAMThAnI maryAdA ullAdhIne bahAra nIkaLe che te kAdava banI jAya che. te pANInI kaMI ki Mmata rahetI nathI. tema jenA jIvanamAM maryAdA nathI, vratanI ArAdhanA nathI temanA jIvananI kaMI ki Mmata nathI. me!TA meATA cakravartioe paNa jyAre saMsAra choDayA che te tame tamAruM jIvana maryAdita paNa na banAvI zake? jamAlikumAra kahe che mAtA! mane AjJA Ape. A zabdo mAtAne kevA lAgyA? gatiM,gata. aniSTa ane apriya lAgyA. pahelA jamAlikumAre matAne kahyuM hatu ke huM bhagavAnanA darzana karI AvyeA. mane prabhunI vANI bahu gamI. A zabdo sAMbhaLIne mAtAne AnaMda thayA hatA. paNa jayAM dIkSAnI vAta thai tyAM mAtAnI AMkhamAM daDadaDa AsuM paDI gayA. mAtAne keNu rAvarAve che? meha. ahAhA....saMsAramAM saiA peAta peAtAnA svArthane raDe che. eka divasa vRkSanI DALIo kAie kApI nAMkhI. vRkSa huM... thai. gayuM. sAMje pakSIe AvIne jue te jhADa ThuMThuM' banI gayu che eTale pakSIe kalpAMta kare che. te zu e pakSIe jhADane rAve che? nA'. peAtAnA visAmAnI DALa tUTI gai tene raDe che. jyAre kAi mANasa marI jAya ne bahenA raDe che ke amArI saMbhALa kaNa leze ? chokarAnuM zuM thaze? beleA, A kAne raDe che? mANasane ke emanA svArthane saMsAramAM ekAMta svArthanI sagAi che. mATe bhagavAna kahe che he jIva! tu taTastha bhAve rahI saMsAramAM nATaka joyA kara. viSaya-vikArane tArA jIvanamAM peASaNa na ApIza. e viSayA tAru anA ikALathI ahita karatA AvyA che. viSayAnI Aga bhalabhalAne bharakhI jAya che. viSayanA adhA! kevA nIca kAma karAve che paNa cAritravAna kevA dRDha rahe che! cAritra mATe keTalI kaparI kaseATI" samrATa zekanA jIvananA prasaMga che. sadAcArI purUSA kaThIna caiAgeAmAM paNa peAtAnuM bhAna gumAvatA nathI. cAritranA rakSaNa mATe kAyA kurabAna karI de che. samrATa azAkane e rANIo hatI. temAM meATI rANInA putra kuNAla mukha suMdara, suzIla ane sadAcArI hatA. rAjAne tenA pratye khUba prema hatA. e rAjAnI nAnI rANInuM nAma tiSyarakSitA hatu. te khUba svarUpavAna hatI. kuNAla samajatA ke mArA pitAnI jeTalI rANIe che te badhI mArI mAtA che. mAtAne mAre vaMdana karavA joie. kuNAla mAtA pratyenA pUjya bhAvathI darareAja nAnI rANI tiSyarakSitAne vadana karavA jatA. ema karatAM kuNAla yuvAna thaye| enuM yauvana seALe kaLAe khIlI uThayuM che. eka rAjakumArI kaMcanAdevI sAthe tenA lagna thayA hatA. A kuNAla rarAja mAtAne vana karI caraNaraja mAthe caDhAvatA. putrane mAtA pratye pUjyabhAva hatA. jyAre mAtAnI dRSTi malIna hatI. putranu rUpa-sauMdaya joine rANIne tenA pratye mAha jAgyA. putra teA evA pavitrabhAvathI mAtAne vaMdana karatA hatA, Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 338 zAradA saritA enI draSTimAM nAmavikAra na hatuM. paNa jenI tijorImAM che mAla bharyo hoya te bahAra kADhe, zAkabhAjInI dukAne jAva te kAchIye zAkabhAjI batAve, sonA-cAMdInI dukAne jAva te sonI suvarNanA dAgInA batAve, kApaDanI dukAne jAva to kApaDa batAve ane jhaverInI dukAne jAva te jhaverI jhaverAta batAve che. rANInI daSTimAM viSayavikAranuM jhera peThuM che. reja kuNAla darzana karavA Ave ane enA aMtaramAM kAmAgni bhabhUkI uThe. eka divasa kuNAla mAtAnA darzana karavA gaye tyAre rANI ene bAjhI paDI. tyAre kuNAla kahe che mAtA! Aje putra pratye khUba heta AvI gayuM! kharekhara mAtAnuM heta alaukika hoya che. bALaka game teTale moTo hoya, paNa mAtAnI draSTimAM to sadAya bALaka che. mAtA, zuM tAro prema che! zuM tArUM vAtsalya che! juo, kuNAlanI daSTimAM kevuM pavitra amI bharyuM che. eNe ene mAla bahAra kADha. mAtAnI viSama daSTi - rANI ke mAla batAve che? te kahe che kuNAla! huM tArI mAtA banavA tane bheTI paDI nathI, paNa jiMdagIne AnaMda lUMTavA tane bheTA paDI chuM. cAla, ApaNe saMsArasukha bhogavIne tArUM ne mAruM jIvana saphaLa banAvIe. kuNAla kahe che mAtA ! tuM A zuM bole che? tane A zebhe che? putra pratye tArI AvI daSTi hoya? tyAre muMphADA mAratI nAgaNInI jema krodhe bharAIne rANI kahe che kuNAla! tuM mArI vAta mAnatA nathI, je mArUM kahyuM karIza te mahAna sukha pAmIza ane nahi mAne te mane lAge che ke tArI kamaLa jevI AMkhonuM teja rahevA nahIM pAme. kuNAla tyAMthI jematema karIne bhAgI chUTaye, paNa rANI enA kAmanI Aga zAMta na thaI eTale vaira levA phAMphA mAre che. kema karIne ene nAza karuM? eka vakhata samrATa azokane yuddhamAM javAnuM thayuM. rAjA pite javAnI taiyArI kare che. pavitra putra kuNAlane A vAtanI khabara paDI eTale deDate pitA pAse Ave ne kahyuM- bApujI! huM jaIza. mArA beThA Apane javAnuM na hoya. vinayavAna putranI pharaja che. mAre javuM joIe. kuNAla yuddhamAM gaye. rANInA manamAM thayuM ke ThIka thayuM, have kuNAla laDAImAM khapI jaze. kuNAla yuddhamAM gaye. pote cAritravAna che. thoDA samayamAM vijayanI varamALA paherI khUba AnaMda sAthe pitAnA gAmamAM pAcho Avyo. jenuM brahmacarya nirmaLa hoya tene kenI tAkAta che ke harAvI zake? ene pAcho Avela joIne rANI manamAM baLavA lAgI ane vairano badalo levAnA avasaranI rAha jovA lAgI. rAjA pAse vacananI mAgaNuM eka vakhata samrATa azeka khUba bimAra paDayA. khUba upacAra karyA paNa darda maTayuM nahi. paNa tibbarakSitAe pitAnI buddhi ane cAturyathI bIjA upacAra karyA ane rAjAnI khUba sevA karI. tenA prabhAve rAjAnI tabiyata sArI thaI gaI eTale rAjA tenA Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 339 pratye khUba premabhAva rAkhavA lAgyA. eka te enuM rUpa ghaNuM hatuM. rAjA tenI sevAthI svastha thayA. gayeluM Arogya punaH prApta karyuM. eTale tenA upara rAjAnA cAre hAtha rahevA lAgyA. eka divasa rAjA kahe che rANI! tuM mane atyaMta vahAlI che. tArI sevAthI huM jIvyo chuM. tuM mArI pAse kaMIka mAMga. rANuM kahe che svAmInAtha! mArA upara ApanI kRpAdRSTi che te ghaNuM che. mAre bIjuM zuM joIe? rAjAe khUba kahyuM tyAre kahe che A kavara vagara vAMcce enA upara ApanI sahI karI de ane ApanI eka mudrikA Apo. samrATa azokane A rUpavaMtI rANInA kArastAnanI kaMI khabara na hatI. eNe kavara vAMcyuM nahi ane pitAnI sahI karI dIdhI ne pitAnA nAmavALI suvarNamudrikA ApI dIdhI. ane rANIe te kavaramAM ciThThI mUkI temAM lakhyuM hatuM ke kuNAlanI baMne AMkho phADI nAMkhavI ane tene rAjyanI bahAra kADhI mUkave ema lakhI ciThThI mUkI kavara bIDI dIdhuM kuNAla te takSazilAmAM enI patnI kaMcanAnI sAthe AnaMdathI raheto hato. rANIe ciThThI pradhAnanA hAthamAM ApIne kahyuM ke A kavaramAM je lakhyuM che te pramANe tame tarata rAjAnA hukamanuM pAlana karo. juo, upara rAjAnI sahI che. vadhu khAtrI mATe A rAjAe temanI mudrikA ApI che. pradhAna kavaramAM rahelI ciThThI vAMcIne sajjaDa thaI gayo. samrATa azoka mahArAjA pitAnA ekanA eka pATavIputrane AvI kaThera zikSA kadI kare nahi ane kuNAlakumAra paNa khUba pavitra che. te AvI zikSAne pAtra bane tevuM nathI. ene e zuM guho haze ke rAjA tene AvI zikSA karavAno hukama kare che. sAthe rAjAnI mudrikA che. kavara upara sahI che eTale mAre temAM zaMkA karavA jevuM paNa nathI. baMdhuo! dhamIne mAthe kevuM saMkaTa AvyuM che. pradhAna khUba gaMbhIra che te A bAbatamAM zuM vicAraze te vAta avasare kahevAze. caritraH ahIM paNa evI ja vAta che. eka vyakita keTalI pavitra ne kSamAzIla che. jyAre bIjI vyakita atyaMta duSTa ane krUra che. pUrvanuM vaira che. vaira vinA kadI jhera AvatuM nathI. rAjAne kevI gaMdhAtI jelamAM pUrI dIdhuM che ane kUtarAne jema khAvAnuM nAMkhe tema khAvAnuM Ape che ne rAjAne khUba satAve che. rANIo pitAnI najare rAjAnuM duHkha joI rahI che. potAnA pati AvA narakAgAra jevA ghera kaSTamAM hoya te satI strIothI sahana kema thAya? patinA sukhe sukhI ane patinA duHkhe duHkhI rahevAvALI A pavitra rANI hatI. kusumAvali Adi rANIoe kadI rAjAnuM mana dubhavyuM nathI. rAjAne saheja kaMIka thAya te prANa pAtharavA taiyAra thatI. pApI duSTa AnaMdakumAra rAjA upara khuba julma gujAravA lAge tyAre rAjAne thayuM ke A chokare mane choDaze nahi. Ame ya maravAnuM te che to mAro aMtima samaya sudhArI lauM. manathI bhAvacAritramAM AvI gayA ne khUba zuddha bhAvathI rahevA Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 340 zAradA saritA lAgyA. A taraphe kusumAvila Adi rANIe khUba jhUratI hatI. kumAra 5 se khUba karagarI. mane eka vakhata mArA svAmIne maLavA de. khUba karagarI tyAre kumAre maLavA javAnI rajA ApI. eTale kusumAvali Adi rANIe kedrakhAnAmAM gai. rANIone asahya vilApa du:khI dekha prANezvarA, kaeNsumAvali kare vicAra, ati yatna ke bAda milanakI, AjJA karI kumAra, caraNe zira dhara phUTa reMTa kara, rAi AMsuDArahe.... zrotA tuma. peAtAnA patine evI duHkhI hAlatamAM joine rANI khUba zokamagna manI gaI. nAtha! ApanI A DhazA ? kayAM mahela ne kayAM gaMdhAtI jela! Apa AmAM kema rahI zake che? ema kahIne rAjAnA caraNamAM paDIne mAthuM phUTavA lAgI. rANIene vilApa joIne rAjA kahe che he rANI! tame mArA nimitte ATaluM badhuM A dhyAna ne raudradhyAna karA che. temAM keTaluM karmabaMdhana thAya che? ane e ka narakane tiryaM ca gatimAM lai janArA che. tame teA khUba samaju che. tamane jinezvara bhagavAnanI vANI sAMbhaLavA maLI che tethI tame jANA che ke atyAre je du:kha AvyuM che te pUrve saMcita karelA karmAMnA kaTu phaLe che ane have jo ApaNe rAga-dveSa, harSI ne zeka karIe te tenA kaDavA phaLa kevA bheAgavavA paDe te tame jANA che. teA pachI ATaleA adhe! zeka zA mATe kare che? ze!ka karavAthI ka MI vaLavAnu nathI. huM AvA duHkhamAM paNa samabhAvathI raDuM' chuM ane tame zA mATe karma bAMdhe che? jo A chokarA mane jelamAMthI cheDaze te mAre cAritra levu che ane nahi choDe te bhAvacAritramAM te chuM. jo tamane satya samajAtu hAya te have prabhunu vacana hayamAM dhAraNa karo ne bya ze!ka karavA choDI de ane tame cAritra grahaNa kare. palaTAI gayuM ne kahyu ke Apa kahe! che. te satya che. saMsAranI mAyAjALa kheTI che. adhanA kAramA che me viSayeAnA vipAka bhayaMkara che, mATe saMsAranI mAyA choDI have amAre cAritra levu che, te e mArge javAnI ame AjJA mAMgIe chIe. rAjAe AnaMdapUrvaka AjJA ApI dIdhI. have rANIo cAritra leze ne zu khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. rAjAnI hita zikhAmaNa sAMbhaLI rANIonu zAkAtura hRdaya Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 341 vyAkhyAna naM. 43. dhAvaNa vada 8 ne maMgaLavAra tA. 21-873 abhayadAna mahAdAna che ? siddhAMta eTale traNe kALa siddha thayelI vANI tenuM nAma siddhAMta. siddhAMta e sarvajJa bhagavaMtanI vANuM che. temAM jarA paNa zaMkAne sthAna nathI. temanI vANI satya ane niHzaMka che. je bhavya A vItarAga vANInuM zravaNa karI jIvanamAM apanAve che ane zakita pramANe AcaraNa kare che tene uddhAra thAya che ane te AtmAnA anaMta sukhane svAmI bane che. zAstranuM zravaNa jene game nahi, rUce nahi tenI viSayanI Asakita ane viSayanI AzA tUTe nahi. viSayanI AsakitathI je chUTavuM hoya ane viSayonI AzAthI je mukata banavuM hoya to zAstrazravaNanI Asakita keLavavI e moTAmAM moTuM AlaMbana che. zAstranA zravaNathI viSayenI Asakita cheDavA jevI lAge, viSano saMga choDavA jevo lAge, viSayenI Asakti ane viSayanI AzAne choDavAnuM mana thayA pachI paNa e bhAvanAne sarva prakAre saphaLa banAvavA mATe zAstranA zravaNamAM Asakta banavuM joIe. A vItarAgavANInuM AcaraNa karIne samyaga purUSArtha vaDe aneka AtmAo mahAna banyA che. eka vAta samajAI javI joIe ke mAre AtmA karmane vaza thaIne anAdikALathI saMsAramAM paribhramaNa karI kahyA che. mAro AtmA anAdi che ne karma paNa anAdinA che. A karmothI mukta banavA mATe bhagIratha purUSArtha karavo paDaze. nabaLo purUSArtha kAma nahi Ave. jema ekaDA vinAnA mIMDAnI kaI kiMmata nathI tema AcaraNa vinAnA jIvananI kAMI kiMmata nathI. ahIM vItarAga vANuM sAMbhaLIne gayA ane kaSAya Ave tevuM kAraNa upasthita thayuM te vakhate kSamA na rahe te ahIM sAMbhaLyAnuM AcaraNa na kahevAya. vAte moTI moTI mokSanI karatA hoIe paNa vartanamAM kaMI na hoya te jIvano uddhAra nahi thAya. vyAkhyAmAM roja ahiMsAnI vAte thatI hoya ne bahAra hiMsAnA tAMDava racAtA hoya te bhagavAna kahe cheH sAce jena nathI jenanI rage rage dayA ramatI hoya. keI jIvane dabAte kapAte dekhe te enuM kALajuM kakaLI uThe che. paNa Aje mAnavInA zekha vadhI gayA che. mUlAyama parsa, bUTa AdI cIjo vApare che paNa khabara che ke e mUlAyama cIje kyAMthI bane che? khera rezamI vastra paheratAM vicAra thAya che ke AvuM vera rezamI kapaDuM zenuM bane che? keTalA kIDAono saMhAra thAya che tyAre rezamanI sADI bane che. keTalI mAchalIo cIrAI jAya tyAre eka sAcA motInI mALA bane che. vicAra kare. tame dAgInA ane vastra nathI paheratA paNa jIvatA ane Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 342 zAradA saritA cIrIne tenA kalevara paherI rahyA che. sAce jaina AvA hiMsaka dAgInA ane vastra na pahere. e samaje che ke dareka jIvane pitAnuM jIvana priya che, mane maravuM nathI gamatuM to bIjAne kema game? pahelA davAo AvatI hatI paNa tene khabara nahotI paDatI ke A davAo zemAMthI bane che? ane ATalI hiMsaka davAo paNa na hatI. Aje davA upara lakheluM hoya che ke A davA zemAMthI banI che? chatAM zarIrane sAruM rAkhavA hiMsaka davAone prayoga karatA thaI gayA. e hiMsAmaya davAo khavAya, evA vastra paherAya eTale manamAM pavitratA kayAMthI Ave? dilamAM kaThoratA vadhatI jAya ne dayAne dezavaTe devAya che. baMdhuo! tame gADha jaMgalamAMthI pasAra thatA ho.pAse paisA hoya te vakhate koI luMTAre sAme maLe ne badhuM lUMTI le pachI kahe ke ubho rahe. A baMdUkathI tane ThAra karI nAkhuM chuM. mAthe mota jhUlI rahyuM che. AvA samaye kaI bacAvanAra maLI jAya, lUMTArAnA pAzamAMthI mukta karAve te tamane keTalo AnaMda thAya! tema ekeka jIvone je tamArA taraphathI abhayadAna maLe che ke AnaMda thAya! eka cAra corI karavAmAM khUba cAlAka hate. mATI bhAre bhAre cerIo kare, prajAne raMjADe paNa kaI hisAbe pakaDAya nahi. paNa eka vakhata pakaDAI gaye. eTale rAjAe ene phAMsInI sajA karI. phesIe caDhAvatA pahelA enA maDhe meza cepaDI. junA phATayA tUTyA juttAne gaLAmAM hAra paherAvya. hAtha-pagamAM beDIo paherAvI gadheDA para besADI gAmamAM pheravavAmAM AvyA. cerane najara samakSa phAMsIne mAMcaDo dekhAya che. te maraNanA bhayathI dhrusake ne dhrusake raDavA lAge. rANIonA mahela pAsethI A cAranuM saraghasa nIkaLyuM. A vakhate rANIe mahelanA jharUkhe ubhI hatI. cArane AkraMda karate joI rANIone tenI dayA AvI. rAjAne 99 rANIo hatI temAM 98 mAnItI hatI ane lakSmI aNamAnItI hatI. rAjAnI badhI rANuone dayA AvI. enA rUdanathI rANIonuM haiyuM bharAI AvyuM. eTale sarvaprathama mukhya rANu rAjAnI pAse deDatI gaI ane namratA pUrvaka kahyuM. mahArAjA ! huM ApanI pAse bhIkha mAMgavA AvI chuM. amuka samaye Ape mane vacana mAMgavAnuM kahyuM hatuM te leNuM che. atyAre mAruM vacana pUruM karo. rAjA kahe mAge tyAre rANI kahe che Ape pelA cerane phAMsInI zikSA karI che tene AjanA divasa pUratuM jIvatadAna Ape ane tene mArA mahele laI jaI Aja divasa tenA mananA keDa pUrA karUM. enA AtmAne zAMti thAya. rAjA kahe ene bacAvavA jevo nathI. rANIo kahe che e e game te hoya paNa amane enI dayA Ave che. devAnupriye ! AvuM uttama mAnavajIvana pAmIne dilamAM je karatA bharI hoya kaI duHkhIne joIne ApaNuM dila dravI jatuM na hoya te te mAnava nahi paNa dAnava che. Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 343 mAnavajIvana darzane nAza, ane sadaguNone abhyAsa karavAnI amUlya taka che. atyAre dukhInI dayA nahi karo to kayAre karaze? AvI uttama takane vadhAvI laI kamaLatA, sahAnubhUti, dayA, prema ane vAtsalyathI jIvanane sabhara bane. A badhuM tamane nathI AvaDatuM ema nathI, paNa svArtha che. vahAlA mAnelA patnI-bhAI-bahena-putra pratye keTalI kamaLatA che! emanI moTI bhUla thaI hoya to khamI khAya che. pite mIThAIno TukaDe jato karI emane khavaDAve che. pite ThaMDIne veThI emane eka kapaDuM vadhAre oDhADo che.emanA kaDavA vacana paNa sahana karI zakAya che. kAraNa ke e badhA tamane vahAlA lAgyA che. AvI sahAnubhUti ane vAtsalya je svadharmI badhu temaja dIna duHkhI jIva pratye AvavA joIe. duHkhIne dekhI dila dayAthI bhInuM thavuM joIe. duHkhI pratye prema ane mitrIbhAva Ave te A kArya banI zake. rAjAnI rANIone A cAra kaMI sagAvahAle na hate. chatAM enA pratye keTalI dayA! rANI corane potAnA mahele laI gaI. tene uMcA sAbu vaDe snAna karAvyuM. bhAre mUlA vastra paherAvyA. sArA sArA miSTAna jamADayA ne tenI khUba sarabharA karI. corane game tevI sArI rIte rAkhe paNa mAthe mata bhamatuM hoya tyAM AnaMda Ave? A kaMI game kharUM? bIje divasa thayA. cerane phAMsIe laI javAno samaya thaye tyAM bIjI rANI rAjA pAse pahoMcI gaI. ane cerane eka divasa mATe abhayadAna ApavA vinaMtI karI. e paNa e corane pitAnA mahele laI gaI. tene navaDAvI devaDAvI sArA vacce paherAvyA, sAruM bhojana jamADyuM ane hIrA-mANekanA dAgInA paherAvyA. trIjA divase trIjI rANI gaI. eNe be rANIonI jema tene khUba satkAra karyo. uparAMta enA vAhanamAM besIne pheravyo. cothIe tene jamADatAM pAse besIne jAte paMkhe vIMjha, nokaro pAse enI pagacaMpI karAvI ane saMgItanA madhurA gIta saMbhaLAvyA A rIte dararoja ekeka rANIo ene potAnA mahele laI gaI ane ekekathI savAI sarabharA karI. Ama karatAM ciranA 98 divasa pUrA thayA. manamAnyA sukho maLyA paNa emAM ene AnaMda na AvyA kAraNa ke savAra paDe ne mAthe motanA bhaNakArA vAgatA hoya tyAM AnaMda kyAMthI Ave? devAnupriya! A cAranA daSTAMtathI tame paNa samaje ke saMsAranA sukhamAM magna banI gayA che paNa kSaNe kSaNe yAda rAkho ke mArA mAthe maraNanI talavAra jhUlI rahI che. te mArAthI A viSayabhegamAM sukha mAnIne AnaMdathI kema besI rahevAya? 98 rANInA vArA pUrA thayA. have 9mI aNamAnItI rANIne vAro Avyo tyAre e rAjA pAse jaI caraNamAM paDIne kahe che nAtha ! A dAsInI eka araja sAMbhaLe. huM te ApanI aNamAnItI rANuM chuM. meM atyAra sudhI ApanI pAse kaMI mAMgaNI karI nathI. mArA e kamabhAgya che ke Apa ATalA guNavAna hovA chatAM ApanI kRpAne prasAda pAmI zakI Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 344 zAradA saritA nathI. Apa te udAra che, premALa che, duHkhInA duHkha dUra karanAra cho. paNa huM aNamAnItI rahI chuM temAM mArA kamane doSa che ke jethI ApanI premapAtra banI zakI nathI. salATa paththaramAMthI sArI sArI mUrtio banAve che. paNa mATInA DhephA upara tenI kalA utArI zakato nathI temAM kArIgarane zuM deSa che? e mATInuM Dhapuja apAtra che, tema tamArA ane mArA saMbaMdhamAM huM mArI jAtane abhAgI mAnuM chuM. paNa Aje mArI vinaMtI sAMbhaLo. ATaluM bolatAM rANunI AMkhamAM daDadaDa AMsu paDI gayA. rANanI pavitratA joI rAjAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. aha ! varSothI A rANunA sAmuM joyuM nathI, kadI enI saMbhALa lIdhI nathI chatAM mAro deSa jotI nathI. mane guNIyala kahe che ne deSa pitAne jue che. e rANInA vacananI rAjAnA dilamAM sArI asara thaI. hRdayanI pavitratA kaThera hRdayanA mAnavIne paNa pIgaLAvI nAMkhe che. rAjA enA upara prasanna thayA ne kahyuM- bova, tAre zuM joIe che? tArA upara huM prasanna chuM. tAre je joIe te mAMga tyAre rANI kahe che mAre bIjuM kAMI nathI joItuM. mAre ApanI paTTarANI nathI banavuM, rAjyanA sukha nathI joItA. tamArI mahelAtomAM mahAlavuM nathI. mArA mATe nAno ane juno mahela sAre che. paNa eka mAMguM chuM ke pelA carane mArI 98 bahenee ekeka divasa jIvatadAna ApyuM. paNa huM evuM mAMguM chuM ke enI phAMsI mApha karIne abhayAna lakhI Apo. rAjA kahe che A tuM zuM mAge che? e cAra je te nathI. ene chUTe karIzuM to pharIne prajAne raMjADaze. rANI kahe che banatA prayAse huM tenuM jIvana sudhArIza. e pharIne kadI cerI nahi kare evI pratijJA karAvIza. eTale rAjAe cArane abhayadAna patra lakhI Ape. laIne cera pAse AvIne kahyuM bhAI! mArI 98 bahene e tane khUba sAcave che. enA jevA vastra ane dAgInA Adi sAmagrI mArI pAse nathI kAraNa ke huM te rAjAnI aNamAnItI rANI chuM. paraMtu huM tArA mATe rAjA pAsethI eka patra lAvI chuM ema kahI rANIe cArane abhayadAna patra ApyuM. - A patra vAMcIne corane ke AnaMda thaye haze! eNe bhayaMkara cerIo karI hatI. mahAmuzIbate pakaDAyela hatuM tethI phAMsInI sajA thaI hatI. eNe bacavAnI AzA choDI dIdhI hatI ane phesInI bhayaMkara pIDAtI kalpanAmAM zeSAI gaye hate. 98 rANIoe mAlamalIdA khavaDAvyA. paNa enuM pAzera vajana vadhyuM nahi. paNa ulaTuM ghaTI gayuM. dilamAM duHkhane pAra na hato. tyAM rAjAnI maheranI chApavALe abhayadAna patra vAMcatA jANe na janma pAmyA hoya te AnaMda anubhavavA lAgyA. kUdavA-nAcavA lAge ane rANInA pagamAM paDIne kahe che mAtA! tuM kahe che ke huM tArI sarabharA karI zakI nathI paNa teM je mArI sevA karI che tevI keIe nathI karI. huM te ghera pApI chuM, hatyAro chuM. AvA pApIne teM jIvatadAna apAvyuM e kaMi jevI tevI sevA nathI. te Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA sarita Aje mane navu jIvana ApyuM. mADI! tArA jeTalA guNa gAuM teTalA ochA che! kharekhara tu mArI sAcI mAtA che. tArA upakAranA khaleA huM kayAre vALIza? ema khelI cAra dhruske ne dhruske raDavA lAgyA ne khelyA mAtA, kahe! have tArI huM zuM sevA karuM ke tArA upakAranA badale vALI zaku. tyAre rANI kahe che bhAi! meM tAruM kaMi vadhu karyuM nathI. mane tArI yA AvI ane rAjA pAsethI patra lakhAvI lAvI emAM meM kayAM pAinA kharca karyo che ke zarIrane kaSTa ApyuM che. 345 cAra kRtajJatA darzAvatA kahe che he mAtA! tana ane dhanane bhega Apave sahelA che. paNa rAjAne kredhAvezamAMthI samajAvI mArA jevA pApIne bacAvavA muzkela che. te teA mahAna yA karI che. te rAjA pAse kevI rIte abhayaDhAna patra lakhAvyA haze ! ane e paNa mArA jevA pApI mATe? e tArI dayA mahAna che. have huM tArA jIvanabharanA dAsa chuM. tuM kahe te sevA karuM. tyAre rANI kahe che jo tAre mArI kharekhara sevA karavI hAya te tuM pratijJA le ke jIvanabhara huM mATI ce!rI nahi karuM. tarata cAra hAtha joDIne rANInI samakSamAM pratijJA kare che he mAtA! mane khAvAnuM nahi maLe teA bhUkhyA marIza. paNa kadI cerI nahi karuM. rANI kahe basa, A mArI sAcI sevA che. have tuM cAlyA jA, sukhI thA. tAre dhaMdhA karavA hoya teA theADA paisA lai jA tyAre cAra kahe che mAtA! teM mane jIvatadAna ApIne navuM jIvana ApyuM che te huM tane AnaMdajanaka vAta karuM ke meM mArA jIvanamAM ghaNAM pApe! khUba hoMzathI karyA che, te e pApAne hAMzathI tADavA mATe kAi AtmAthI yAgInA zaraNe jaine khUba tapa-japa karIza ne mArA karmonA bhUkakA uDADI nAMkhIza. te pahelAM tuM mane ekavAra mahArAjAnA darzana karAva jethI temanI pAsethI mAphI mAMgu ane huM temanA AbhAra mAnI lauM. ceranI vAta sAMbhaLI rANIne khUba AnaMda thaye, ahe| . ....A pApI cArane abhayadAna apAvyu te tenI bhAvanAne vega ceAgI banavA sudhI paheAMcI gayA. rANI AnaMdabhera cArane rAjA pAse lai gaI ane abhayAna ApyA pachInI badhI vAta vigatavAra kahe che. rAjA paNa enI ceAramAMthI mahAyAgI banavAnI vAta sAMbhaLI prasanna thayA ne kahyuM-zuM have kadI cArI nahi kare? tyAre cAra rAjAnA caraNamAM paDIne kahe che mahArAjA ! ghaNI cArIe karI paNa A phAMsInI sajA thavAthI have e duSTa bhAvanA cAlI gai. corI karIne game teTalu meLavuM paNa eka divasa te mAruM jIvana A rIte phanA thavAnu che ne uparathI pApa AMdhavAnu che ne ? rAjAne cAranI vAta upara vizvAsa beThe. chatAM tenI cakAsaNI karavA kahe che bhAi! have mane vizvAsa che tuM cArI nahi kare paNa khAvA pIvA mATe kamAvuM paDaze ne? te tuM pramANikatAthI dhaMdhA kara. mArA bhaMDAramAMthI tane paisA apAvuM ane dhaMdhA na karavA hAya teA nAkarI apavu. tyAre Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 346 zAradA saritA cAra kahe che ApanI kRpAdRSTi che te barAbara che. paNa mArA pApa dhovAnA A amUlya avasara che. mAre have vahepAra ke nAkarI karavI nathI. mArA pApA dheAvA mATe ceAgIpaNu ja caiAgya che. rAjAe jANyuM ke A ce!ra have lalacAya tema nathI. rAjA pUche che tane eka vAta pUchuM tenA javAba Apa. tane mArI 99 rANIe khavaDAvyu.-pIvaDAvyuM ne Ana karAvyA temAM tane vadhu AnaMda kAne tyAM AvyA ? jue, A cAranA javAba sAMbhaLavA jevA che. cAra kahe che sAheba! 98 rANIsAhebe mArI sevA karI Ana ApyA paNa mane emAM jarA paNu AnaMda nathI AvyA. kAraNa ke emaNe mArA upara dayA karI paNa mArI najara samakSa phAMsInI sajA taravarI rahI hatI ke phAMsIe caDhAvaze tyAre kevA gaLe TUMpe deze. jIbha ane DALA bahAra nIkaLI paDaze ne mArI nasenase kheMcAi jaze. A ! mArI najara samakSa khaDA thaI rahyA hatA tyAM game tevA jharInA vastro paherAve, mevA ne miSTAnna jamADe, gADI meTaramAM pherave, seAnAna! ratnajaDita siMhAsane besADe teA paNa mane Ana kayAMthI Ave ? mane chellA rANIsAhebanI sarabharAmAM je AnaMda Avye te khIje kayAMya nathI Avye. mane abhayadAna maLyuM. have te A saMsAramAM game tevA mahAna sukhA maLe te paNa mane AnaM nathI. devAnupriyA ! A saMsAranA sukhA paNa AvA che. darekane mAthe kaMi ne kaMi ciMtA che. koInI pAse dhana che teA putra nathI, putra che teA dhana nathI, putra ane dhana ane che te putra gAMDA che te koI meimAna che. ApanI AbarUne phaeNnA karanArA che. keAIne dhana che, putra che ne badhu sArUM che te zarIramAM vyAdhi utpanna thai che. zarIra jINu thaI gayu che. evI aneka upAdhionI vacamAM mAthe maraNanI talavAra jhUlI rahI che tyAM sukha ne AnaMda kyAMthI hAya? saMsAranA viSayA sukha kayAMthI ApI zake ? jamAlikumAre potAnI mAtA pAse vAta mUkI ke he mAtA ! A saMsAranA viSayA du:khadAyI che, eka divasa ! badhuM cheDIne javAnu che. mane saMsArane eka paNa padmA AnaMdakArI lAgatA nathI. A tArI putravadhue mane hADakAnA mALA ne lehI mAMsanI gaTara dekhAya che. A hIrA-mANekathI jaDelA mahela mane paththaranA mALakhA jevA dekhAya che. ratnA kAMkarA jevA lAge che. viSayA agninI javALA jevA lAge che. mATe huM saMsAra cheADIne saMcamI banavA IcchuM chuM. mAtA! mane rajA Apa. A zabdo sAMbhaLI mAtAnuM mukha karamAi gayuM. e mAtA dIkarA saMsAramAM rahIne dharmadhyAna kare te sAruM' ema icchatI hatI. paNa dIkarA saMsAra choDIne cAlyA jAya te ene gamatu na hatuM. kAraNa ke satAnA pratye mAtAnI mamatA judI hAya che. tame duniyAbharamAM jAva. badhAne prema maLaze paNa mAtAnA prema nahi maLe. evu janetAnuM vAtsalya hAya Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 347 che. kaI jagyAe pApane udaya hoya te kaMIka judu bane che. paNa janetA evI na bane. gaI kAle ApaNe samrATa azokanA putra kuNAlanI vAta karI hatI. kuNAlane pitAnI aparamAtA tiSyarakSitA pratye khUba prema hatuM. tene te pitAnI sagI mAtA samajato hato. paNa mAtAnI daSTi bagaDI. tenI IcchA pUrI na thaI tyAre rAjA pAse vacana mAMgIne kAgaLa upara sahI karAvI. rAjAnA nAmanI mudrikA laIne kevuM kAma karyuM? pradhAnane kavara ApIne kahyuM ke AmAM lakhyuM che te pramANe karavAnI rajAnI AjJA che. juo, rAjAnI sahI che. pradhAne vAMcyuM ke kuNAlanI be AMkhe uDI nAMkhavI ane tene - rAjyanI bahAra kADhI mUkavo. pradhAnane vAMcIne khUba navAI lAgI ke eka te pATavIputra che ne bIjo pitRbhakata che. AvA putrane rAjA AvI zikSA kare nahi chatAM kumAra pAse jAuM te kumAra enuM nirAkaraNa karaze. pradhAna kavara laIne takSazilAmAM jyAM kuNAla raheto hato tyAM AvyA. pradhAnane acAnaka AvelA joI kumAra pUche che pradhAnajI ! ekAeka kema AvavAnuM banyuM? ema kahIne pradhAnanuM khUba svAgata karyuM. pachI pradhAne kumArane vAta karIne kavara ApyuM. pradhAna kahe che ApanA jevA pATavIputrane rAjA AvI zikSA kare nahi. mane to AmAM bheda lAge che. kumAra kahe pradhAnajI ! AmAM kaMI bheda nathI. mArA pitAjInA hastAkSaranI sahI che temaja temanA nAmanI mudrikA che eTale temanI AjJA che. emanI AjJAnuM jaladI pAlana thavuM joIe. pradhAnamaMtrIne A kArya ucita na lAgyuM tyAre kumAre tarata zuLa bheMkIne potAnI jAte potAnI AMkhe pheDI nAMkhI. pradhAna kahe kuNAla! teM A zuM karyuM? enI patnI kaMcanAdevI paNa raDavA lAgI. nAtha! A zuM karyuM? kuNAla kahe che te satI! tAre pati cAritranA rakSaNa mATe potAnI AMkha jatI kare e tane game ke cAritra vecI de te game? pitAnI AjJAnuM pAlana kare te game ke pitAnI AjJAne phagAvI unhAna bane te game? kumAra samajI gayo hato ke A mArI mAtAnuM kAvatru che. e mArI mAtA AMkhe joIne moha pAmI hatI. AMkhee enA manamAM vikAra jagADe. evI AMkhe mAre zuM karavI che? kaMcanAdevI kahe che dhanya che svAmInAtha Apane! cAritranuM pAlana karavA ane pitAjInI AjJAnuM pAlana karavA jIvananI ane zarIranI zobhA evI AMkho, paNa gumAvI dIdhI. AvA patinI huM patnI banI, huM paNa bhAgyavAna chuM. kuNAla ane kaMcanAdevI takSazilA cheDIne cAlyA gayA. takSazilAnI prajAe emane AMsubharI AMkhe vidAya ApI. tyAMnA pradhAnamaMtrIe azoka samrATane A ghaTanAnI khabara ApI hatI paNa mahArANI tibbarakSitAe putra guma karyo eTale rAjAne A banAvanI khabara na paDI. kuNAla ane kaMcanAdevI saMgItakaLAmAM khUba pravINa hatA ne baMnene kaMTha paNa madhura hatuM. teo jyAre gIta gAtA tyAre seMkaDe mANasonuM ToLuM Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 348 zAradA saritA tyAM jamA thaI jatuM ane emanA khAvA pIvAnI vyavasthA tyAM thaI jatI. A rIte prabhunA bhajana gAtA gAma paragAma bane pharavA lAgyA. pharatAM pharatAM teo eka divasa pATaliputra gAmamAM AvyA. kuNAla ane kaMcanAdevI madhura svarathI gIta gAtA gAtA samrATa azokanA mahela pAse AvyA. A sAMbhaLIne mahArAjA nidrAmAMthI jAgI gayA. A bhajana sAMbhaLyuM. ene thayuM ke AvuM bhajana mAro kula gAya che. thoDI vAra sAMbhaLyuM. ene nizcaya thaye ke A avAja khUba paricita che. tarata samrATe anucarane kahyuM A gIta keNa gAya che? ene upara belA. tarata kuNAla ane kaMcanAne upara bolAvyA. kuNAlanI AMkhe phUTI javAthI mukhane pheIsa badalAI gayuM che. eTale rAjA tene oLakhI na zakayA. paNa pUchyuM ke AvuM suMdara ane madhura saMgItagAnAra tame keNu che? mAro putra kuNAla ApanA jevuM madhura saMgIta gAya che. kuNAle kahyuM pitAjI! huM Apano putra chuM. pitA putrane bheTI paDyA. pUchayuM beTA! tArI A dazA kema? tyAre kahe-pitAjI! ApanI AjJA hatI. meM ApanI AjJAnuM pAlana karyuM che. samrATa kahe che meM kadI AvI AjJA karI nathI. kuNAle badhI vAta karI. samrATe badhI tapAsa karAvI ke AvI rAjajJA keNe ApI che? te khabara paDI ke rUpALI rANI tiSyarakSitAnuM A SaDayaMtra che. tarata mahArAjAe hukama karyo ke rANInI AMkhe pheDI nAMkho ane ene jIvatI uMDA khADAmAM dATI de. kuNAlanA carmacakSu baMdha hatA paNa aMtaracakSu khulA hatA. ene mAtA pratye jarA paNa deSabhAva na hato. rAjAne kahe che pitAjI! Apa mArI mAtAne AvI zikSA na kare. A badhuM je kaMI banyuM che te mArA karmane deSa che. mArI mAtAne jarA paNa deSa nathI. mArI mAtAne abhayadAna Apa. putranI vinaMtIthI rAjA ene jIvatI mUke che. tyAre tiSyarakSitA kahe che he putra! tuM mAnava nathI paNa deva che. meM pApaNue bhayaMkara bhUla karI ane tArI AvI durdazA karI chatAM te udAra hadaya rAkhI mane kSamA ApI sAcI mAnavatAne paricaya karAvyuM. jamAlikumAra kahe che mane saMsArane bhaya lAgyo che. A zabda sAMbhaLI mAtAne khUba AghAta lAge. aho! zuM mAro lADakavAye dIkaro ATalI saMpatti ane AvI rAjakumArI jevI patnIo choDIne saMyama levA Icche che. enA dilamAM khUba duHkha thayuM. have AgaLa haju ke AghAta lAgaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 44 zrAvaNa vada 10 ne budhavAra tA. rara-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtakaraNanA sAgara evA vItarAga bhagavate jagatanA jInA anAdinA Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 349 zAradA saritA paribhramaNane TALavA mATe siddhAMtanI prarUpaNa karI che. bhagavAna kahe che he bhavya che ! je tame saMsAratApathI saMtapta banelA he to vItarAgakathita cAritramArgane svIkAra kare. tenAthI be lAbha thAya che. saMvaramAM AvyA pachI AvatA navA karmo aTake ane junA karmone khapAvavAne mane maLe. anAdikALathI jIva zA mATe rakhaDI rahyo che? ajJAnane kAraNe AcAraMga sUtramAM bhagavAna pharamAve che ke " sa no sanna mata A jagatamAM ekeka jIva evA che ke pite kayAMthI AvyA che? pUrva-pazcima-unDara-dakSiNa e cAra dizA ane cAra vidizAmAMthI Avyo chuM ane ekendriyathI mAMDIne pacendriya sudhI kaI bhAvadizAmAMthI Avyo chuM tevuM bhAna-jJAna-viveka ke saMjJA nathI. satya ane asatyanI pichANa thAya te AdaravA jevuM che tene jIva AdarI zake. mekSanA sukhanA namunArUpa cAritra che. cAritramArga aMgIkAra kare to tene keI jAtano bhaya raheto nathI, jamAlikumAre tenI mAtAne kahyuM-mAtA ! mane saMsAramAM janma-jarA ne maraNane bhaya lAge che mATe have tuM mane dIkSAnI AjJA Apa. mAre saMsAra choDIne saMyamI banavuM che. ekavAra bhagavAnanI dezanA sAMbhaLIne kevA suMdara bhAva AvyA ? ApaNe keTalI vakhata sAMbhaLI? khuda tIrthakara bhagavAnanI dezanA jIve ghaNIvAra sAMbhaLI haze. emanI vANI sAMbhaLI eTaluM ja nahi paNa khuda tIrthakara de paNa ApaNI sAthe ramyA haze. kAraNa ke jIva anAdine che. ApaNe jema atyAre saMsAramAM bhamIe chIe tema teo paNa samakti pAmyA pahelA bhamatA hatA. te samaye e ApaNI sAthe ramatAM hatA. are zeThanekara vagere sabaMdha paNa bAMdhyA haze. kAraNa ke jIve dareka sAthe vividha prakAranA sabaMdha bAMdhyA che. pitA kabhI suta he jAtA hai, nArI he jAtI mAtA putrI he jAtI nArI, jagakA hai esA nAtA, isa prakAra isa jagameM tune, nAte kie aneka vicitra nahIM janatA eka janmame hue aThAraha nAte mitra" A janmane pitA bIjA janmamAM putra bane che ane putra pitA bane che. A janmanI mAtA bIjA bhavamAM patnI bane che ne ' patnI mAtA bane che. Ajane zeTha kayAreka nekara bane che ane nekara zeTha banI jAya che. darekanA karmAdhIna RNAnubaMdha pramANe saMbaMdha baMdhAya che ane RNAnubaMdha pUro thatAM sabaMdha tuTI jAya che. A rIte ApaNuM AtmAe tIrthakadeva sAthe aneka sabaMdha bAMdhyA haze, upadeza sAMbhaLyuM haze chatAM Aje ApaNe saMsAramAM paribhramaNa karyA karIe chIe ane tIrthakara bhagavate mekSamAM pahoMcI gayA tenuM kAraNa zuM? tenuM kAraNa e che ke tIrthakara bhagavaMte saMjJA upara kAbU meLavI anaMta sukhanA svAmI banyA ane temanI Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 350 zAradA saritA AjJAnusAra temanA mArge cAlIne anaMtA jIvo mokSamAM gayA. Aja sudhImAM anaMtI covIsIo thaI gaI paNa haju ApaNe Are AvyA nathI. ApaNuM upara saMjJAoe sAmrAjya jamAvI dIdhuM che. cAra saMjJAnI pAchaLa jIva pAgala banyA che ane temAM sAcuM sukha mAnI lIdhuM che. A cAra saMjJAo manuSyabhavamAM che evuM nathI paNa saMjJAonuM prAbalya ekendriya Adi pratyeka bhavamAM che. eTale manuSya bhava pAmIne paNa saMjJAonA baLathI prabhunI amogha dezanAnI asara thaI nahi. abhavya, durbhavya ane bhAre kamIbhavI jIvane A saMjJAo priya lAgI che. uMcI dharmakaraNI kare, deSa rahita cAritra pALe. tenI sAme IndranI IndrANIo AvIne nRtya kare to paNa e enI sAme AMkha khele nahi. evuM zuddha brahmacarya pALe Ama dharmanA anuSThAna AcAryA chatAM uDe uDe viSayasukha meLavavAnI IcchA khasI nahi tethI mokSa nA thaye. jJAnIo kahe che abhavya jIvanI mAphaka ApaNe AtmA anaMtI vakhata nava raiveyaka sudhI jaI AvyuM chatAM udhAra na thAya tenuM kAraNa saMjJAnuM sukha meLavavAnI IcchA hRdayamAMthI jatI nathI. baMdhuo ! saMsAranA sukhamAM Asakata banyA che paNa dazA kevI thaze te jANo cho? jema pakSIone pakaDavA mATe zikArI jALa pAthare che ane dANuM nAMkhe che temAM dANA khAvAnI lAlace pakSIo AvIne bese che. eTale zikArInI jALamAM sapaDAI jAya che, te rIte ahIM mahArAjAe saMsArI jIvane zikAra karavA viSayanA dANA veryA che. mehamAM Asakta banelA jIvarUpI pakSIo jayAM dANuM khAvA AvyA eTale tarata karmarAjA temane durgatimAM saplAya karI de che. mATe je durgatimAM na javuM hoya te viSaya pratye virAga keLave. viSayo uparathI virAga Ave to samyagadarzananI sanmukha thavAya che. eka prakAranuM mazIna Ave che e megnomiTarane cuMbakazakita ApanAra yaMtra vaDe jamInamAM kayA kayA padArtho che te jANI zakAya che tema samyagadarzanArUpa megnomiTarane cuMbakazakita ApanAra yaMtra vaDe AtmAne kayA kayA pApe herAna karI rahyA che tenuM jJAna thAya che. jyAre jJAna thAya che tyAre AtmAnI dazA judI hoya che. ATalA mATe bhagavAna kahe che mAnavajIvana pAmIne bIjuM kaMI na kare te khera eka samyagadarzana pAmI jAva. jamInamAM nIce hajAro puTa uMDuM pANI hoya to DrIlIMga mazIna dvArA jANI zakAya che tema samyagadarzana AtmAmAM uDe utaranAra DrIlIMga mazIna che. DrIlIMga mazIna dvArA jamInamAMthI jema tela prApta thAya che tema AtmAmAM samyagadarzana rUpa DrIlIMga mazInathI kevaLa jJAna prApta thAya che DhIlIga mazIna pahelAM pANI ane mATIne dUra kare che tema samyagadarzanarUpa DrIlIMga mazIna viSayakavAyarUpI pANI ane mATIne dura kare che. pachI te AtmAnA teja jhaLahaLe che. anaMtajJAnadarzana ane cAritrarUpI telanA pravAza uDe che. jyAre jamInamAMthI gesa nIkaLe che tyAre tenI AsapAsa tela hoya che tema samyaga. Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 351 darzananI AsapAsamAM sAdhu banavAnA bhAva ramatA hoya che ane kyAre jaldI saMyama laIne AtmasAdhanA karUM evI laganI lAge che paNa dhanavAna kema banuM evuM thatuM nathI. jamAlikumAranA vairAgyabharyA vacane - jamAlikumAranA aMtaramAM vairAgya bhAvanAnI choLo uchaLe che. e mAtAnI pAse AvIne zuM kahe che : saMyamanI dhUna lAgI, Atama pyAsa jAgI, Ape maiyA Ape mane dIkSAnI bhikSA..are Apo...(2) jamAlikumAra temanI mAtAnA pagamAM paDIne vinave che he mAtA ! mane dIkSAnI AjJA Apa, mAtA! huM tArI pAse bhikSA mAguM chuM. A AtmA tyAganA raMge raMgAye che, jyAre mAtA mohanA raMge raMgAyelI che. tyAgInuM ane bhegInuM bane pAtro judA che. e baMne bhegA rahI zake nahi. tyAgIne tyAganuM ghara game ane bhogIne bheganuM ghara game. je AtmAo vairAgya raMgathI raMgAyA hoya che temane kSaNavAra gharamAM gamatuM nathI. ene sAmAyika karavI hoya to paNa upAzrayamAM game, kAraNa ke gharamAM te saMsAramaya vAtAvaraNa heya. sAmAyika laIne beThA ne kaMIka khaLabhaLATa thAya eTale tarata temAM mana jAya, paNa ahIM upAzrayamAM kaMI khaLabhaLATa thavAne che? mAnI le ke kaMIka khaLabhaLATa AyaMbIlanA rasoDAmAM ke oNphisamAM thaye to temAM tamane kaMI lAgatuM vaLagatuM nathI. gharamAM mArApaNanA bhAva che eTale mana te tarapha jAya che. hA, eka vAta che. je rUmanA bAraNuM baMdha karI jyAM bilakula gharanuM vAtAvaraNa tamArI najare na Ave te rIte beso te vAMdho na Ave. jyAre noTonA baMDala gaNo che tyAre bAraNAM baMdha karI de cho ne? tema AtmAnA nANAM gaNatI vakhate paNa bAhyapravRttionA bAraNuM baMdha karI de, jethI zAMtacitte sAmAyika zuddha thAya. samajaNa vagaranI sAdhanAne keI artha nathI. eka vakhata eka DozImAe pratijJA karI ke mAre reja be sAmAyika karavI. paNa upAzraye nahi ghera karavI. have ghera sAmAyika kayAM kare che ! vahune rUma ane sAsune rUma baMne sAmAsAmI. vahu enA rUmamAM zuM kare che? keNa AvyuM ne gayuM? zuM rahyuM ne zuM khAdhuM badhI khabara paDe. DozImA sAmAyikamAM badhuM dhyAna rAkhe che." eka vakhata pezImAnI dIkarI AvI. naNaMda-bhojAI ghaNuM divase maLyA eTale 'moDI rAta sudhI beThA. khUba vAta karI ane sUI gayA eTale khUba uMgha AvI gaI. savAra paDI paNa vadhu jAgyA nahi eTale sAsunA manamAM thayuM ke vahu haju uThayA nathI ane mAre te sAmAyika pALIne tarata cA taiyAra joIze. badhuM kyAre karaze? paNa pote sAmAyikamAM che eTale zuM kare? muMbaImAM te ghaNI jagyAe evuM bane che ke AvA Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 352 zAradA saritA DozImA sAmAyika laine bAraNA AgaLa pAse eka khAlI tapelI laIne beThA hAya. dUdhavALA AvIne khela mAre eTale khAraNu khelIne tapelI mUkI de ane rAja nakkI karyuM" hAya te pramANe dUdhavALA dUdha nAkhI de eTale laine mUkI de. belA, sAmAyikamAM AvI chUTa rakhAya ? sAsue dUdha laine mUkI dIdhuM. vahu uThayA paNa manamAM thayuM ke badhu garama karavAnuM haze ke nahi tema vicArIne beThI eTale sAsune thayuM ke vahu te nirAMte beThA che. DeAzImA pAse lAla lIlI ne pILI mALAe bahu heAya eTale mAjIe pILI mALA hAthamAM lIdhI ne khelyA. " mAre pArasanAtha bhagavAnanuM zaraNuM, aDhI zera dUdha ukaLaNu' mAre teA pArasanAtha bhagavAnanuM zaraNu ne khelyA kevuM? (hasAhasa). sAmAyikamAM aDhI zera dUdha ukALavAne A rIte sa Mketa karAya? keTaluM pApa lAge che? jyAM AzravanA dvAra baMdha karyA pachI tyAM pApanuM pANI Avavu na joie. vahue dUdha teA ukALI nAMkhyuM paNa pANI gALavA mATe garaNu zodhavA lAgI. maLatu nathI, pANI kevI rIte gALavu? vahu e garaNuM zodhyuM paNa jaDayuM nahi eTale pAchA visAme! khAvA beThA. tyAre mAjI lAla mALA hAthamAM laine melyA. " mAre zAMtinAtha bhagavAnanuM zaraNu, pele bAraNe paDyuM che garaNu..." bhagavAnanuM zaraNuM laIne garaNu khatAvI dIdhu ne vahue pANI gALyu. A te hAthe kAma karatA hatA, paNa Aje teA badhu kAma ghATI kare che. keTalI parAdhInatA AvI gaI che. baheneA kahe che mahAsatIjI! e divasa upAzraye nahi avAya. pUchyu` ke kema? teA kahe ke e divasa ghATInA khADA che. adhuM kAma hAthe karavAnuM eTale TAIma na maLe. ghATInA khADAnI kheATa hu sAle che paNa mane lAge che ke emanA svAmInAtha bahAra gAma gayA hAya tA paNa jeTalA ghATI yAda Ave teTalA pati yAda nahi AvatA hAya ! (hasAhasa). A eka jAtanI parAdhInatA che ne ? ghATI na heAya te baheneAnA paga bhAMgI jAya. bhagavAna kahe che svAvalakhI ane. jaina sAdhu mALa hAya, yuvAna hAya ke vRddha hAya paNa peAtAnu badhu kA peAtAnI jAte karavAnu` heAya che. khIjA ziSye vaiyAvacca kare te judI vAta paNa paMca mahAvratadhArI satA gRhasthanI pAse sevA karAve nahi. mahAtmA gAMdhIjI keTalA svAvalakhI hatA. peAtAnu badhu kAma jAte karatAM. uparAMta bIjAnI sevA paNa karatA. e mahAtmA gAMdhIjInA khUba vakhANu sAMbhaLI eka yuvAnane thayuM ke e mahAtmA kevA haze? mAre temanA darzana karavA che tethI zeAdhamAM nIkaLyeA. chevaTe gAMdhIjI kUvAnA kAMThe maLe che. ghaDA upADIne jAya che. pelA kahe che ke sAheba! jaldI mahAtmA batAve! tyAre mahAtmA enI khUkha parikSA kare che. chevaTe satya jANa thatAM AvanAra vyakti namI paDe che ke dhanya che bApu! mahAtmA anavu hAya te pahelAM mAna cheDavu Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA * 353 paDaze. svAvalaMbI banavuM paDaze. svAvalaMbI banyA vinA sukha nahi maLe. tame jANe che ke hIrozImA upara baeNba nAkhe ane AkhuM gAma sApha thaI gayuM. paNa atyAre e deza keTale AgaLa vadhI gaye. tyAMnI prajA keTalI svAvalaMbI che! pitAnA dezanuM keTaluM bairava che! eka bhAI tyAM gayelA te vAta karatA hatA ke huM tyAM gaye. meM eka dukAnadArane be joDI caMpala ApyA. teNe premathI svIkAryA ane pUchayuM. AnI zuM kiMmata? tyAre meM kahyuM e te meM Apane bheTa ApyA che. eNe lIdhA eTale mane thayuM ke have ene gamaze to mArI pAse bIjA maMgAvaze. paNa huM tyAM ubhe hato ne enA nokarane kahe che A be joDI caMpala kacarApeTInI bAladImAM pheMkI de. tyAre meM pUchayuM ke bhAI! meM ApyA ne tame premathI lIdhA. have kacarApeTImAM zA mATe pheMkI do che? tyAre kahe che bhAI! tame bhAratavAsI che. tamArA caMpala amArA dezanA loko paheratA thaI jAya te amArA dezanA caMpala keNa pahere? bIjuM koI kAraNa nathI. emanA dezanuM emane keTaluM gaurava che! paNa Aje bhAratavAsIone paradezanI cIjo pratye keTaluM AkarSaNa che. bhAratamAM pazcimanI saMskRtie aDDo jamAvyuM che. khurazI Tebala para khAtA thaI gayA. hAthathI khAvAne badale camace ne kAMTe jamatA thayA. bhAratanI prajAne na zobhe tevA paheraveza thaI gayA. evA paheraveza paheratA saMtAnone joIne mA bApa khuza thAya. A badhuM zuM banI rahyuM che? kayAM bhAratanI Arya saMskRti ane kayAM pazcimanI saMskRti! TUMkamAM jeTalI phezano vadhI ane parAdhIna vadhI teTale mAnavI ezaArAmI banate gaye. pariNAme dharmane paNa neve mUkI zarIranI TApaTIpamAM keTalo samaya bagADe che! jamAlikumAra mAtAne kahe che he mAtA! mArI kSaNa lAkheNI jAya che. have mane saMsAra dAvAnaLa jevuM lAge che. mATe mane dIkSAnI AjJA Apa. dIkarAnA bela sAMbhaLI mAtAne kevuM duHkha thayuM! tae NaM sA jazalisa khattiya kumArasta mAtA taM agiLaM, akataM, appiyaM, amaNunna, amaNAmaM, asuyapuvvaM giraMsoccA nisamma seyAgaya royakuva pagalaMta vilINagattA sogabhara paveviyaMgamaMgo nitayA dIga vimagavayagA karayala maliyavvaM kamalamAlA takkhaNaolugga dubbala sarIralAyanna sunna nicchayA gaya sirIyA pasiDhila bhUsaNa paDaMta khunniya saMcunniya dhavala valaya aTuuttarijjA mucchAvasaNa? cetagai ruI sukumAla vikinna kesa hatthA / jamAlakumArane ekeka zabda. atyAra sudhI mAtAne priya lAgatA hatA. putra bole te jANe sAMbhaLyA karuM ema thatuM hatuM. paNa eja putranA zabdo Aje aniSTaakAMta, apriya ane amanojJa lAgyA. azrutapUrva-pUrve -kadI nahi sAMbhaLelA lAgyA Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 354 zAradA saritA tethI tenA khAla jhIlI zakI nahi. putranA khAla sAMbhaLatAM mAtAnA rAmAmamAMthI paraseve chUTI gaye. zarIra ThaMDuM paDI gayuM ane zeAkasAgaramAM DUkhI gai. enA aMgeaMga dhrujavA lAgyA, teja uDI gayuM ne dInahIna anI gai. jema kamaLanI mALA hatheLImAM ceALAi jAya ane zeAbhA rahita banI jAya enI mA nisteja banI gai ne phikI paDI gaI. caitanya tadana mUrchita thaI jAya eTalI hada sudhI tenA haiye AghAta lAgyA. enA vakharAyelA sukomaLa vALa hAthathI pakaDAI gayA. enA AbhUSaNA dvItA thai gayA. tenA hAthamAM paherelA ratnAnA kaDA nIce paDI gayA, tenu uparanuM vastra sarI paDayu ane ekadama mUrchita thaine dharatI upara DhaLI paDI. baMdhue ! jamAlikumAranI vAta sAMbhaLatA mAtA mUrchA khAI gaI. kAraNa ke tene khAtrI che ke A chokarA je khele che temAM have pharaze nahi paNa kAca tame ghera jaIne vAta karo teA tamArI mAtA muI nahu khAya. kAraNa ke mAtA ane patnI jANe che ke khele che kharA paNu pataMgIyA raMga che. vadhu zuM kahuM? tamArA vairAgya e khIcaDIyA vairAgya jevA che. khIcaDIyA vairAgya kAne kahevaya ? sAMbhaLe. eka vakhata eka bhAIe eka mahAna prakhara satanuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM ane manamAM ema thayuM ke khasa, A saMsAra khATA che. saMsAramAM rahevA jevu nathI. saMsAramAM kANa kAnuM che? mAre have dIkSA levI che ema manamAM vicAra karIne ghera AvyA ane patnIne kahe che. le A tijorInI cAvI. A dukAna ane A cepaDA. AnI pAse ATa mAMgatA leNAM che ne ATalA deNAM che. khadhA vahIvaTa tu saMbhALaje. ema kahI badhI cAvIo soMpI dIdhI. patnI kahe che paNa ATaluM badhu zuM che? zA mATe mane ATaluM badhu sAMpA che ? tyAre kahe che huM Aje mahArAjanA vyAkhyAnamAM gayA hatA. evu suMdara pravacana mahArAje kayuM" ke te sAMbhaLIne mAre dIkSA levI che. patnI samajI gai ke A kevA vaizagya che! enA patine kahe che tamAre dIkSA levI hAya te! lejo. mArI nA nathI. paNa me rasAi banAvI che te tame jamI leA. pachI jAva. tyAre kahe bhale. patnIe unI unI zIrA jevI khIcaDI ane TesTadvAra kaDhI banAvI hatI. bhAIne jamavA esADayA. khIcaDImAM bharAbhAra ghI nAMkhyuM. bhAI jame te patnI paMkhA vIMjhavA lAgI. pele| vairAgI khIcaDI khAya ne bhege! kaDhIne! sabaDakA leteA jAya. enI patnIne kahe che A....hA....zuM te majhAnI khIcaDI ne kaDhI banAvI che! AvI te koi divasa manAvI nathI. tyAre patnI kahe che svAmInAtha ! Apa dIkSA levA taiyAra thayA che tyAM tamane AvI garamAgarama khIcaDI ne kaDhI nahi maLe, tyAM te uttuM maLaze ne ThaMDu paNa maLaze ne kAIvAra khAvAnu nahi maLe ne pANI paNa nahi maLe. ahIM te pANI mAMgatAM dUdha Apu chuM ane tyAM te tamAre vaDIleAne vinaya karavA paDaze. A badhu tamArAthI banaze? pati Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 355 kahe che bIjuM badhuM to ThIka paNa AvI khIcaDI ne kaDhI jamato houM, tuM paMkhe vIMjhatI hoya, A badhuM tyAM nahi maLe. tyAre strI kahe che bolo-have dIkSA levI che? pati kahe che nA. have mAre dIkSA levI nathI. khIcaDI ane kaDhIne sabaDake gaLe utaratAM vairAgya ogaLI gaye. (hasAhasa). Anu nAma khIcaDIye vairAgya. jamAlikumArane vairAgya Ave khIcaDI na hato. majIThIyo hato. enA eka eka zabdamAM vairAgya bhArobhAra nItarato hato eTale mAtAne khAtrI thaI gaI ke mAre dIkaro jarUra dIkSA leze. tethI putrane zabdo sAMbhaLI keIe chAtImAM goLI mArI hoya te tene AghAta lAgyA. parasevAnA cheda che vaLI gayA ane muchita thaIne dharatI upara DhaLI paDI. jamAlikumAra taTasthabhAve badhuM joyA kare che ane vicAre che ke ahAhA.. meha tArA rAjyamAM tuM zuM nathI karata? mArI mAtA mArA pratyenA rAgane kAraNe rUdana kare che. e rAga ane mahine vaza thaIne ATalI badhI jhare che paNa eka divasa rAga to cheDavAno che to pahelethI zA mATe na choDa? jamAlikumAranA aMtaramAM vItarAga vANIne pAvara AvyA che, ajJAnanA aMdhArA ulecAI gayA che, aMtaramAM jJAnanI rozanI jhagamagI rahI che. saddagurUrUpI pAvara hAusa sAthe AtmAnuM kanekazana jaDe. baMdhuo! tame paNa vItarAga vANI ghaNI sAMbhaLI paNa haju Avo pAvara tamArAmAM nathI AvyuM. je e pAvara Ave to te ubhA thaI jAva. pAvarahAusanI bAjumAM eka garIba DezAnI jhuMpaDI hatI. eka musAphIra pharato pharato rAtrInA samaye tyAM Ave che ne kahe che bApAjI! mane eka rAtrI tamArI jhUMpaDImAM rahevA de. bApA kahe bhale raho. pele musAphIra kahe che bApA! tame te pAvara hAusanI bAjumAM rahe che ne jhuMpaDImAM aMdhArA kema che? tyAre kahe che bhAI! huM pAvara hAusanI bAjumAM vasu chuM paNa pAvara hAusa sAthe kanekazana joyuM nathI eTale aMdhAruM ja rahe ne? A rIte tame paNa saddagurU rUpI pAvara hAusanI bAjumAM vaso che paNa aMtaranuM kanekazana paramAtmA sAthe joyuM nathI eTale ajJAnanA aMdhakAra kyAMthI haTe? bahAra game tevI sarca lAiTa ne Tayuba lAITe pragaTAve enAthI ajJAna-aMdhArA nahi haThe. aMtaranA aMdhArA haThAvavA vItarAga vANIne prakAza joize. jamAlikumAranA aMtaramAM vItarAga vANIno prakAza pragaTayA che. mAtAne khUba AghAta lAge che. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritraH siMharAjAe kusumAvali Adi rANIone samajAvIne vairAga pamADe. ne dIkSA levAnI rajA ApI. ahAhA... rAjAnI kevI dIrdhadaSTi ane kevI samajaNa! pote kedakhAnAmAM mahAna ka veThe che chatAM rANIone dIkSAnI rajA ApI dIdhI. je Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 356 zAradA saritA samajaNa na hoya to ema thAya ke huM kedakhAnAmAM AvA kaSTa veThuM chuM ne rANIne dIkSAnI rajA kevI rIte ApuM! rANIoe sAdhvIjI gAmamAM birAjamAna hatA temanI pAse cAritra aMgIkAra karyuM. jelamAM siMharAjAnuM anazana -siMharAjAne duSTa AnaMdakumAra roja judI judI rIte trAsa Ape che chatAM jarAya ke dhAveza Avato nathI. paNa manamAM vicAra kare che ke have huM A jelamAMthI chUTuM tema lAgatuM nathI te have anazana karIne mAruM mRtyu sudhArI lauM eTale rAjAe potAnA pApanI AlocanA karI manathI sarva jIvonI kSamApanA mAMgI ane anazana svIkArI lIdhuM. rojanA niyama pramANe AnaMda rAjAnA mANase khAvAnuM ApavA AvyA tyAre rAjA kahe che bhAI ! have mArA mATe bhojana nahi lAvatA. meM anazana karyuM che. mATe huM jIvIza tyAMsudhI jamIza nahi eTale paheregIree AnaMdakumArane khabara ApyA ke rAjA have bhejana letA nathI. A sAMbhaLI kumArane rAjA pratye khUba ke dha AvI gayo ane devazarmA nAmanA tenA mANasane bolAvIne kahyuM ke tuM rAjA pAse jA ane temane bhojana karAva ne kaheje ke je tame bhajana nahi karo to AnaMdakumAra tamane mArI nAkhaze. eTale devazarmAe AvIne rAjAne khUba samajAvyA. paNa rAjAe kahyuM bhAI ! AnaMda bhale moTe rAjA hoya. enI satA mArA zarIra upara cAlaze, AtmA upara nahi cAle. huM mArI pratijJAnuM pAlana karIza emAM kumArane gusse thavAnuM keI kAraNa nathI. krara kumAranuM AgamanaH devazarmA rAjAne bhojana levA khUba vinaMtI karI rahyo che. tyAM AnaMdakumAra dhUMdhavAI rahyA che. devazamane ATalI badhI vAra kema lAgI? mAro bApa mAnazo nahi hoya. khUba durAgrahI che. have ene batAvI dauM ema vicArI hAthamAM khullI talavAra laI ekadama kedakhAnAmAM AvyuM. AvIne kahe che AhAra levo che ke nahi? je nahi jame to jamarAjAnI jIbha jevI A talavArathI tamAruM mAthuM kApI nAkhIza. mArI pula satA che. huM tamAre rAjA chuM ne tame mArA nokara cho. rAjA kahe che bhale tame rAjA ho, tamArI sattA che. he kumAra ! tuM mane talavAranA ghAthI mAravA mAge che te mane jarAya maraNano bhaya nathI. A je zarIra dhAraNa karyuM che te cheDavAnuM che temAM mane harakata nathI. jyAre khetaramAM pAka taiyAra thAya che tyAre kheDUta tIkaNa dAtaraDA laIne choDavAne kApI nAMkhe che te rIte kALa rAjA paNa kheDUta jevA che. AyuSya pUrNa thatAM eka divasa maravAnuM che to zA mATe DaravuM ? kumArane kaeNdha: kumAra enI sAme cakacakatI talavAra laIne ubho che. ene bhojana karavA kahe che. rAjA (siMharAjA) pa nA pADe che tyAre kumAre temane ke dhathI dhamadhamatA na kahevAnA zabdo kahyA chatAM rAjAnA ekeka bola tattvajJAnathI bharapura ane Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 357 putra paranA vAtsalyathI chalakAtA hatAM. chatAM pUrveniyANuM karyuM che tenA kAraNe pitAnA vacananI kumAra upara jarAya asara na thaI. bApa jeTalI kSamA dhAraNa kare game teTale te kedha kara gayo. ene bApanI dayA paNa na AvI. pitA pratye kasAI karatA bUrA bhAva AvyA. sapane dUdha pIvarAve to tenuM jhera bane tema AnaMdakumAra mATe siMharAjAnA amRtavacano jhera jevA banI gayA ane kedhathI lAlacoLa thaIne kahe che haju paNa zuM bakavAda kare che ? ema kahetAnI sAthe pitA upara talavArane jorathI ghA karyo. A samaye tattvanuM ciMtana karanArA siMha rAjAe name arihaMtANuM ... Adi paMcaparameSTIne namaskAra karyA. talavArano ghA lAgyo che chatAM pUrvakRta karmone doSa Ape che. talavAranA ghAnI atula vedanA hovA chatAM prabhunA nAmasmaraNa sivAya kaMI yAda AvatuM nathI. kevI addabhuta samAdhi che! haju rAjA zuM ciMtavaze ne kara AnaMdakumAra zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 5 zrAvaNa vada 11 ne gurUvAra - tA. ra3-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane baheno anaMtakarUNAnIdhi zAstrakAra bhagavaMta jagatanA jIvonA uddhAra mATe kahe che he sAdhaka! kanI jaMjare toDavA mATe tAre mahAna purUSArtha karavo paDaze. A paNa paramapitAe karmanI graMthIne toDavA mATe ke prabaLa purUSArtha karyo che! sADAbAra varSa ane eka pakhavADIyA sudhI aghora tapanI sAdhanA karI zarIra sukake bhukake karI nAMkhyuM. pite pitAnA jIvanamAM apanAvyuM ane pachI jagatanA jIvone bedha karyo. bhagavAna kahe che he pyArA sAdhaka! na vi muNDieNa samaNo, na oMkAreNa bmbhnno| na muNi raNavAseNa, na kusacIreNa tAvaso // uta. sU. a. 25, gAthA 31 mastaka muMDAvIne sAdhuno veza paherI levAthI sAdhu nathI. kune nA jApa karavAthI brAhmaNa nathI. vagaDAmAM vasavAthI yuni nathI, valkalanA vastro paheravAthI tApasa nathI. pUrvanA puNyadayathI vANImAM vakatRtva AvI jAya, kaMTha madhura hoya, gIta gAvAnI ane vyAkhyAna vAMcavAnI kaLA AvaDI jAya, kone raMjana karatAM AvaDI jAya, tethI Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 358 zAradA saritA kaMI kalyANa nahi thAya. AvuM sAdhupaNuM ghaNIvAra pALyuM paNa kalyANa na thayuM. zA mATe? veza paheryA paNa vartana nathI badalyuM. jene saMyama laIne karmanI graMthI toDavI. hoya te paranI paMcAta na kare. enuM te ekaja lakSa hoya ke mAruM vahelAmAM vahelI take kalyANa kema thAya? mAthe upasarganA pahADa tUTI paDe te paNa samatAbhAva heya. samayAe samaNo' hoi, baMbhaceraNe bmbhnno| nANeNa ya maNI hoi, taveNa hoi tAvaso // utta sU. a. 25, gAthA 32 jenAmAM bhArobhAra samatA bharI hoya te sAce sAdhaka che. mana, vacana ane kAyAthI brahmacaryanuM pAlana karavAvALA brAhmaNa che. tattvajJAnathI muni thAya che ane tapa karavAthI tApasa thavAya che. ApaNA prabhue jIvanamAM apanAvIne vAta karI che ane jagatanA jIne meha nidrAmAMthI jagADavA mATe kahe che he mAnava ! uTha, jAga, have kyAM sudhI uMghavuM che? A tArI avasthA pAgaladazA che, jarA svastha bana, tArI ajJAnatAne khyAla kara, aMjalImAM bhareluM jaLa jema paLepaLe ghaTatuM jAya tema tAruM AyuSya kSaNe kSaNe e chuM thatuM jAya che "nAtava dhruvaM mRtyu:" A jagatamAM je ja te avazya maravAne che. A vAta mehamAM Asakata banelo mAnava bhUlI jAya che ane huM maravAne nathI ema mAnIne mohanidrAmAM uMghato hoya che. IndrionA saMsargamAM ramatA AtmA pitAnuM svarUpa zuM che, pitAnuM sAmarthya, pitAne cirasthAyI prakAza ane pite anaMta guNane khajAne che A badhuM bhUlI gayA che ane IndraonA sukhamAM Asakta banI, viSayanA sukhamAM Asakata banI, viSayanI pAchaLa paravaza banIne sUte che ene jagADo. | mATe jJAnIo jagatanA jIvone saMbodhIne kahe che ke jAgo ane juo. tame keNa che? tamAruM svarUpa zuM che? tamArAmAM kevI anaMta ne akhUTa zakita chupAyelI che. tame dhAre te karI zake che. duniyAmAM je mahAna purU thaI gayA te tamArA jevA hatA. bhagavAna nemanAthane zrIkRSNa pUchyuM tyAre ane prabhu mahAvIrane zreNIka rAjAe pUchayuM tyAre A javAba ApyuM hatuM. tamAre AtmA paNa mArA je che ane tamane paNa mArA jevuM sthAna maLavAnuM che, eTale ke tame paNa AvatI covIsamAM tIrthakara padane pAmavAnA che. Aja tamAre AtmA kamAMdhIna che. eTalI bhinnatA che. karmane kSaya thayA pachI te ApaNe samAna chIe. mATe tame tamArA svarUpane samajo. tamArI Indrio mana, buddhi ane zakitane upayoga AtmAne jAgRta rAkhavAmAM kare ane saMsArasAgarane taravAne purUSArtha kare. eka kavie kahyuM che ke Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kyA vilaMba kare aba bhAre, tArI bhavajalanidhI pAra pAre kyA... AnaMdadhana cetanamaya mastI, zudhdha nirjana deva dhyA re....kyA... devAnupriyA ! A saMsAra e eka meTA vizALa samudra che. tene pAra karavAmAM tame jarA paNa pramAda na kare. je mAnava pramAda kare chete pAgala che ane tevA pramAdamAM sUtelA, mAhamAM gheleA banelA mAnava A dustara evA mahAna saMsArasAgarane pAra pAmI zakatA nathI. baMdhuo! pAra pAmavu eTale tarI javuM. ane mama rUpa pAzavIti rUpa vamaLane eLaMgIne sAme kinAre mRtyane pelepAra jyAM akhUTa zAMti-zAMti ne zAMti rahelI che evA zAMtimaya ane Atma cirasthAyI sthAna rUpa paramAtmapadane prApta karavuM tenuM nAma pAra thavuM. saMsArathI pAra thavA mATe pavitra bhAvanAe chUpAyelI che. AvI bhAvanAne jene aMtaraga lAgyA che te AtmajAgRti karatA thake saMsArane tarI jAya che ane keTalAya jIvAne tAratA jAya che. 359 Aje mArga kApavA mATe aneka zabdo vaparAya che. Apa je jamIna para cAlIne mA kApI rahyA che te cAlavu kahevAya. AkAzamAM rastA kApavA tenuM nAma uDavuM kahevAya ane pANImAM paMtha kApave tenu nAma taravu. A vAta teA Apa badhA sArI rIte jANeA che. paNa mahattvanI vAta e che jJAnI purUSAe saMsArane taravu e zabda ApIne ApaNane addabhuta cetavaNI ApI che. taravAnI vAta saMsAra sAthe karavAmAM AvI che tene artha e thaye ke A sasAra sAgara jevA che. sAgaramAM ghaDIka bharatI tA ghaDIkamAM eTa ! kayAMka kinAre to kyAMka agAdha uMDANu! koikavAra teAphAna tA kAika vAra zAMti ! AthI aMdaranA jalacara prANIone bhaya paNa kharA. * aMdhue ! taravuM eTale satata sAvadhAna rahevuM. tyAM uMgha: ke jhelu Ave te na cAle. dareka aMgane ane dhyeyane saMpUrNa paNe emAM pravRttizIla rAkhavu paDe che. cittanI paramazAMti jALavavI paDe che. pANInI sapATI para rahI ghaNA ArAma kare che paNu DUbI na javAya e mATe ene AtmA te jAgate hAya che. zvAsanuM samatAlapaNuM saheja tUTayuM ke deha pANImAM besavA mAMDe che. tarata sAvaceta banI hAtha-paga halAvava mAMDe che. A rIte saMsAra sAgara taravAmAM paNa jIvananA aMta sudhI satata sAvadhAna rahevu paDe che. taranAra thAkI jAya ke vamaLamAM sapaDAI jAya ke kAca mRtyu pAme te paNa aMtima zvAsa sudhI te bebhAna na khane tyAM sudhI taravAnA purUSA cAlu rAkhe che. A saMsAramAM saiA kAIne taratA rahevAnu che ane ema karatAM tarI javAnuM che. saMsAra tarI jave eTale AtmajIvanane dhanya banAvavuM. koInuM jIvana ApaNA mATe preraka ane te jANavu ke te saMsArasAgara tarI gayA che, mAha-mAyA ke rAga-dveSamAM Asakta mAnavA mATe evu kahevAya che ke bhale te strI-putra, parivAra ke paiseTake Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 360 zAradA saritA sukhI dekhAtA hoya paNa moha-mAyAnA vamaLamAM aTavAI te taNAI gayA, AtmajAgRti gumAvI beThA ane aMte agAdha uMDANamAM DUbI maryA. samudramAM utpanna thatAM aneka jhaMjhAvAta sAme sTImara Takkara jhIlatI taratI jAya che ane aneka pathikane tAratI jAya che. paNa je taLie kANuM paDyuM te pote DUbe ane bIjAne paNa DUbADe. ApaNa prabhu to kevA che "tinANuM tArayANuM pote saMsArathI taryA ane bIjAne tAre che. AvA saMsArane tarI gayelA sTImara svarUpI eka paNa deSarahita zuddha-niraMjana vItarAga devanA avalaMbanathI A saMsAra sAgara pAra pAmI zakAya che. AvA paramAtmA prabhunuM ekAgra citte dhyAna kare, pitAnA svarUpane oLakhe, saMsAranA svapnasukhanI gherI nidrAne cheDe, AtmAnA AvaraNa rUpa mehadazAne haTAve te bhava samudrane pAra pAmI zake che athavA tenI jIvanakA saMsAranA janma-jarA ane mRtyu rU5 jhaMjhAvAtathI bacI ajara amara bane che. jamAlikumAra kSamAnA sAgara mahAvIra prabhunI dezanA sAMbhaLIne AtmajJAna pAmI gayA ne saMsArasamudrane pAra karavA mATe tatpara banyA. jamAlikumAre prabhunA darzana karyA ne temanI vANInuM pAna karatAM vairAgya raMge raMgAI gayA. kharekhara prabhudarzana eTale aMdhakArabharyA bhavanamAM ekalavAyA bhaTakatA AtmAne sadAya prakAza pAtharatuM tejakiraNa je tejakiraNa maLyA bAda AtmAne saMsAranI dareka vastu tuccha lAge che. jamAli kumAra AvyA tyAre khAlI hatA ane jAya che tyAre vairAgyanA nIra bharIne jAya che. vAdI moralI vagADe ne sapane thaMbhAvI de tema prabhunI vANInI moralIe jamAlikumArane sthira banAvI dIdhA. AvI rIte jaMbukumAre sudharmA svAmInI ekavAra dezanA sAMbhaLI ane temanA dilamAM satya vAta samajAI gaI ke tyAga vinA traNe kALamAM zAMti nahi maLe. manamAM tyAganI dhUna che ke mAtApitAnI AjJA laIne huM dIkSA aMgIkAra karIza. sudharmA svAmI pAsethI pAchA pharyA. ghera jatAM rastAmAM eka makAnanI divAla tUTI paDI. jaMbukumArathI eka veMta dUra paDI ne pite bacI gayA. A joIne vicAra thaye. a mArI jiMdagIrUpI ImArata AvI rIte tUTI paDavAnI che. jiMdagIne zuM bharoso che? jaMbukumArane bhAna thayuM ke A bhIMta jema tUTI paDI tema mArI jiMdagI tUTI paDaze. tamArA muMbaImAM keTalA makAne tUTI paDe che ke mANasa keTalA marI jAya che. temane jaMbukumAra je vicAra Ave che? ke A junApurANuM makAna jevI mArI jiMdagI che. kyAre tUTI paDaze tenI khabara nathI te jaldI mArA AtmAnuM kalyANa karI lauM. jaMbukumAre vicAra karyo ke jiMdagI kSaNika che. ghera jAuM ne mAtA-pitAnI AjJA maLe pachI dIkSA laIza. paNa AyuSyane kayAM bharaso che! ahAhA jIvana kevuM che? vAdaLI AkAzamAM AvI ane cAlI gaI hAM jarA AvI juvAnI hAtha daIne cAlI gaI-vAdaLI Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 361 ApaNI jIvanarUpI vAdaLI kayAre vikharAI jaze tenI khabara nathI. jabukumAre vicAra karyo ke bhAta paDI temAM huM bacI gaye mATe atyAre sudharmA svAmI pAse jAuM ane jAvajIva brahmacarya vratanI pratijJA karI lauM. baMdhue! tamane kadI Ave vicAra thAya che? tame te AvA kaiMka makAneAnI bhAta paDatA joi che. jaMbukumAra teA dIkSA levAnA hatAM chatAM jIvanane bharese nathI ema mAnI jaldI taiyAra thayA. devAnupriye ! mAnavajIvananI amUlya kSaNA paranI paMcAtamAM na vItave. svAdhyAya manana ane ciMtanamAM rakta raheA. eka sAnAnI lagaDI kheAvAI jAya ke i cArI jAya te tamane keTalA aphsAsa thAya che! tema A mAnavajIvananI kSaNA sAnAnI lagaDI karatAM paNa kiMmatI jAya che. divase vItyA, aThavADiyA-pakhavADiyA-mahinA ne varSo vItyA paNa haju bhAna che? yuvAnI hAtha ine cAlI jaze. badhI indrimAnI zakti kSINa thaze. pachI zuM karaze? tamane asAsa nathI thatA tenu kAraNa che. Aje vaijJAnika zeAdhakheALA vadhI rahI che. kAne AchuM saMbhaLAya eTale DiyA lAvIne kAnamAM besADI dIdhA. pUcho naMdalAlabhAIne ke kevu saMbhaLAya che? vALa dheLA thaI gayA te kaheze vAMdhA nahi. kalapa lagADI daIzuM eTale vALa kALA thaI jaze ane meDhAmAMthI DhAMta paDI jaze te meDhAmAM dAMtanu navu cokaThuM banAvIne besADI daIzuM. eTale mehu` rAMdalamAnA gokhalA jevu dekhAya nahi. tame A badhuM karIne ghaDapaNane AvavA devA mAMgatA nathI, paNa e te AvavAnuM che. ghaDapaNa Avaze pachI dharma-ArAdhanA nahi thAya. mATe atyAre sAvadhAna bane ane teTaluM dharmadhyAna karI leA vItarAga prabhunA zAsanamAM arpaNu thaI jAva. arpaNutA vinA tarpaNutA nathI. bhagavAne cAra prakAranI arpaNutA batAvI che. temAM traNa prakAranI arpaNutA sahu kare che. pahelI aNutA -jyAre nAnA hatA tyAre mAtAne arpaNa thayA hatA. bALaka janme tyArathI pAMca sAta varSa sudhI mAtAne arpaNa thaI jAya che. mAtA potAnA bALakane khUba lADathI uchere che ane tenI khUba kALajI rAkhIne jIvananu ghaDatara ghaDe che. bALaka mAtAne jotAM harakhAya ane mAtA bALakane joi harakhAya che. bALaka mAtAne saMpUrNa paNe arpaNa thai jAya che tyAre mAtAne ATale badhA premaneA uchALA Ave che. " bIjI aNutA " : ThekarAne skUlamAM bhaNavA besADayeA. jyAre bALaka bhaNavA nizALe jAya tyAre zikSakane arpaNa thai javu joie. je vidyAthI enA gurUne arpaNa thaI jAya che tenA pratya gurUne paNa khUba prema hAya che. ane zurU enu khUkha dhyAna rAkhe che. paNa je chokarA gurUne gaNatA nathI ane rakhaDe che tenu zuM thavAnu che te te Apa samajI zake che. paNa zikSakanI AjJA pramANe vartatA vidyAthI AgaLa vadhI zake che. atyAre skUlA thai gaI che paNa AgaLanA vakhatamAM chekarAene gurUkuLamAM bhaNavA Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 362 zAradA saritA ekalatA hatA. tyAM rAjakumAra paNa bhaNavA AvatA. e rAjakumAro ane bIjA vidyAthIe gurU kahe te badhuM karatA. kadAca gharakAma sepe te paNa karatA. manamAM saheja glAni nahi ke ame rAjAnA kuMvara ane karoDapatinA dIkarA AvuM badhuM kAma zenA karIe? e te ema samaje ke gurU kahe te hetu, "bhAI ghone" mALA" tavo gurU je kahe che te "mama motti paTTa" gurU jema kahe tema karavAmAM mAruM hita samAyeluM che. te mArA lAbhane mATe che. gurU kahe tema karatA, are, gurU mATe prANanuM balidAna devuM paDe te ziSya daI detA. gurU pratye evA samarpaNa bhAva joIe. je ziSya gurUne samarpaNa thaI jAya tenuM kalyANa thayA vinA na rahe. cAhe sAdhu hoya ke saMsArI hoya paNa arpaNatA vinA kalyANa nathI. | meghakumAra kevA arpaNa thaI gayA ! prabhu pAse dIkSA lIdhI. sAdhupaNanA niyama pramANe rAtre chellI pathArI AvI. saMte eka pachI eka paraThavavA jatAM. te samayamAM AjanI jema upAzrayamAM TayubalAITe na hatI tema atyAranI jema dharmasthAnakanI AsapAsa gRhasthInA ghara na hatAM ke AjubAjuthI prakAza Ave, ghora aMdhAruM hatuM eTale meghakumAranA pagamAM Thesa vAgavA lAgI. AkhI rAta uMgha na AvI. tyAre zuM banyuM. meghakumAra gayA mAThAre dhyAnamAM, lebAza ApI dauM nakkI prabhAtamAM kema megha manaDAe gaNuM mAryuM, Aja mane satae Thebu mAyuM (2)" | meghakumAranA manamAM aneka vicAra AvavA lAgyA. bhagavAna paNa kevA svAthI che ! huM rAjakumAra hato ne prabhu pAse Avato tyAre badhA saMte mane keTalA premathI bolAvatA hatAM ane Aje te mane chelle nAMkhI mUkyA che. mArA sAmuM jotA nathI. basa, have mAre ahIM rahevuM nathI. savAra paDe ne cAlyo jAuM. paNa eka guNa hato. bele, tamArAmAM ne enAmAM pharaka keTale? manamAM AvA bhAva Ave to Ajana ziSya te rAtre ne rAtre bhAgI jAya. ema thAya ke jyAM rahevA jevuM nathI tyAM kahevA zuM javuM? paNa meghakumAre zuM vicAryuM. sAdhupaNuM choDavAnI bhAvanA thaI paNa nirNaya karyo ke jenuM lIdhuM che tenuM pAchuM ApI dauM. zuM sAdhuveza. savAra paDIne prabhu pAse meghakumAra gayA. prabhu te sarvajJa hatA. enA mananA bhAva jANI gayA. enA bolatAM pahelA prabhu kahe che : yAda kara yAda kara hAthInA bhavamAM, dukha veThayAtihAM asahya vanamAM, kema megha manaDAmAM AvuM dhAryuM .. Aja mane saMtAe ThebuM mAryuM. he meghakumAra! tuM A zuM kare che? jarA vicAra kara. hAthInA bhavamAM eka sasalAnI dayA khAtara teM aDhI divasa kevuM kaSTa veThayuM? tenA prabhAve tuM zreNIka rAjAne putra meghakumAra banyo ane ahIM chakAyanA rakSaNahAra mArA saMtanI Thokara tArAthI sahana Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA na thaI. tarata prabhunA caraNamAM namI paDayA. e AMkha sivAya AkhA dehane prabhunA caraNamAM arpaNa karI dIdhA. AnuM nAma aNutA. tame AvA arpaNa thaI jaze! te kAma thai jaze. meghakumAra prabhu pAse gayA te sacamamAM sthira thaine kalyANa karI gayA. paNa kahyA vinA cAlyA gayA hota te A kAma na banata. arthAt kalyANu na thAta. 363 trIjI aNutA -vidyArthIjIvana vaTAvI yuvAna banyA. gharanI javAbadArI mAthe paDI eTale kamAvA javuM paDe. nokarI kare te zeThane arpaNu thavu paDe, ane jo vahepAra karatAM zIkhavu hAya te peAtAnA vaDIleA tathA bhAgIdArAne arpaNa thavuM paDe. emane arpaNa thayA vinA kAmadhaMdhA na zIkhAya ane AgaLa na vadhAya. eTale zeTha agara bhAgIdvArane paNa pUrepUrA arpaNa thai jAva che te saMsAramAM sukhI thAva che, eTale tyAM paNa aNutA jarUrI che. ceAthI arpaNutA -ceAthI arpaNutA gurUne karavAnI che. mAlaNamAM mAtAne arpaNa thayA, mATA thayA tyAre zikSakane arpaNa thayA, yuvAna thayA tyAre zeThane arpaNu thayA. badhe aNu thayA paNa gurUne arpaNa thayA vinA tamArA uddhAra nathI. ahIM teA dhArA tyAre arpaNa thaI zake. bAlapaNamAM, yuvAnImAM ne pAchalI uMmare paNa gurUne arpaNa thaI zakAya. bAlapaNAmAM gajasukumAre, ayavaMtA munie dIkSA lIdhI hatI. yuvAnImAM meghakumAra, jamAlikumAra, thAvakumAra Adie dIkSA lIdhI. ane pAchalI uMmare uddAyana rAjAe dIkSA lIdhI hatI. tamane ema thAya ke pAchalI uMmare dIkSA laine zuM karIe ! paNa dazavaikAlika sUtramAM bhagavAna kahe cheH pacchA vi te payAyA khippaM gacchanti amara bhavaNAI / jesi pio tavo saMjamo ya, khaMti ya baMbhaceraM ca // ddeza. su. a. 4. gAthA 28 pAchalI avasthAmAM dIkSita thavA chatAM jemane tapa, sayama, kSamA ane brahmaca priya che te jaldI devalAkamAM jAya che. temanI ucca gati thAya che. khAlA, tamArA nakhara kayAM lagADavA che? alpa jiMdmagImAM jAgyA tyArathI savAra samajIne kaMika kare. ekeka divasa jIvanamAMthI Ache thAya che. jema tame krivALImAM navuM kelenDara vasAvA che ne rAja temAMthI ekeka pAnuM phADe che. phADatAM phADatAM eka pAnu paNa khAkI hAya che tyAM sudhI tenI kiMmata che. jyAM pAnA khalAsa thai jaze eTale ene tame bhIMta para nahi rAkhA, phagAvI deze. te rIte A mAnavijaMgInA kelenDaramAMthI rAja ekeka divasarUpI ekeka pAnuM phaeNATe che ne AyuSya ghaTatuM jAya che. aMdaranA cetanadeva kALarAjAnI jhapaTamAM AvI jaze pachI kAyA rUpI kelenDarane lAke jalAvI deze. mATe jyAMsudhI AyuSyanA dIvaDA jale che tyAMsudhI kAma kADhI le. sadgurUne arpaNu thaI jAva. ApaNe ceAthI arpaNutAnI vAta cAle che. ceAthI arpaNutAmAM gurUne arpaNu thavAnu che. Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 364 zAradA saritA jyAre zarIramAM rAga Ave che tyAre ghaNI davAe! karIne trAsI jAva che. chelle OM!kaTarane zu kaDA che ? sAheba! A thI kaMTALI gayA. have sahana thatuM nathI. cAhe Apa davA ApeA, geLI ApA, Ijekazana Ape ke eparezana kareA je karavu hAya te karA, paNa AnuM darda maTADo. have tamArA zaraNe chIe. kAine pagamAM phekacara thayu hAya ! DaoNkaTara paga uMce! rakhAvIne adhamaNIyu mAMdhe che ne uMdhe mastake laTakavu paDe che te! e badhu kevI rIte sahana thAya che ane ahI gurU kahe 108 lAgassanA kAusagga kare! te kaheze e nahi bane, OMkaTarane tyAM jaine babbe kalAka kheATI thava'nuM ane phInA paisA bharavAnA ne AvA paga uMcA rAkhIne laTakAve che, chatAM eka dehanuM darda maTADavA DaeNoNkaTarane kevA arpaNa thai javAya che! te AtmAnA zaga nAbUda karavA hAya teA gurUne keTalA arpaNu thavu joie. bhavarega nAbUda karavA mATe gurUne jIvana aNu karIne temanI AjJA pramANe vartavu joie. gurUnI AjJA bhavarAganAzaka jaDIbuTTI che. je ziSya gurUnI AjJAmAM rahe che tenu kalyANa thaI jAya che ane gurUnI AjJA viruddha cAle che te bhatramAM bhame che. gurUnI AjJA vinA tapa karavA te tapa nahi paNa tApa che ne gurUnI AjJAthI eka upavAsa kare te paNa mahAna lAbhanu kAraNa bane che. je ziSye gurUnI AjJA sivAya potAnI jAte juThThA, vicaryA che te paDavAinA paMthe gayA che. mATe gurUne evA arpaNa thaI jAva ke bhavanA beDe pAra thaI jAya. bhavamAM bhamavuM na paDe. jamAlikumAra bhagava!nane arpaNa thai gaya! che. tanathI mAtA pAse e AjJA mAMgI rahyA che paNa enu cittaDu mAvI pAse che ane tame upAzrayamAM beThA che! paNa cittaDuM ghara taraphe bhamatuM haze! enI mAtA pAse AjJA mAMge che ke huM mAtA! mane sayamanI laganI lAgI che. tu mane dIkSAnI rajA Apa. mane bhagavAna jevA gurU maLI gayA che. have zA mATe bhavamAM bhamu! A zabdo sAMbhaLI mAtAne khUba AghAta lAgyA. jema kamaLanA phUlanI mALA karamAI jAya tema te karamAI gaI. hAthamAM paherelA nAjuka AbhUSaNA hAthamAMthI nIkaLIne bheAMya paDI gaya! ane ekadama nisteja banI gai. siMhAsanethI bheAMya paDI gai ane bebhAna anI gaI. jamAlikumAra mAhanIyanuM nATaka joyA kare che. mAtA game tevA kalpAMta kare che paNa e vairAgI have pAchA paDe tema nathI. khAdhelu uchaLyu pachI game tevuM meM DhamAve te paNa rahe nahi. tema jamAlikumAre viSayAne viSa jevA samajIne vamana karI nAMkhyA. have tene saMsAramAM kema game? mAtAne mUrchA AvI che. have svastha thaze ne jamAlikumArane zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. siMharAjAnI tattvavicAraNA '' caritra:siMharAjAne AnaMdakumAre talavArane ghA karyA chatAM keTalI samatA che! ,, Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 365 manamAM evA bhAva na AvyA ke A dIkarAne meM uche. enI mAtAe mArI nAkhavAno orDara Apyo hato chatAM meM tene premathI ucheryo ane e atyAre mane AvA duHkha de che? enA karatAM na jivADA hota to zuM TuM? Avo vicAra na karatAM zuM vicAre che. siMharAjAnA mAthe putra talavArano ghA karyo te vakhate pite "nAme jiNaNuM" jina bhagavAnane huM vAraMvAra namaskAra karuM chuM. prabhune namaskAra karatAMnI sAthe e vicAre che ke mane pIDA ApavAmAM mArA karmono doSa che. kAraNa ke A jIvane jagatamAM anukULa pratikULa saMyoga maLavAmAM bIjA to nimitta mAtra che. kharuM kAraNa te pitAnA pUrva kRta karma che. pine pUrvabhavamAM jevA karmo bAMdhyA hoya tevA ahIM bhogavavA paDe che. mATe khare doSa te karma ane karma bAMdhanAra AtmAno che. emAM bIjAne doSa zA mATe Apa ? potAnA karmane doSa jevAthI sAvadhAnI rahe che, zAMti rahe che. sArI bhAvanA rahe che. bIjA para peTA veSa-dudhana-dInatA vigere karavA paDatA nathI. kamanI vicAraNA eTale tavanI vicAraNA. ane "namo jiNuNuM" eTale arihaMtanuM zaraNa. A be keTalA suMdara AlaMbana che! "siMha rAjAnuM mRtyu - rAjAe maraNa vakho name jiNANenuM dhyAna dharI lIdhuM ane jaina zAsanano Tava siddhAMta jIve karelA karmone bhegavavA paDe che." cAhe jIvana sAruM hoya ke kharAba hoya paNa mukhya to karma kAraNa che ane bIjA badhA to nimitta che. A bhAvanAmAM rAjA daDha thAya che tyAre krUra AnaMdakumAra pharIne talavArano ghA kare che eTale rAjA tyAM mRtyu pAme che. AkhA gAmamAM khabara paDI ke AnaMdakumAre siMha rAjAne talavArano ghA karIne mArI nAMkhyA. AkhuM gAma tene dhikkAravA lAgyuM. AkhA nagaranA loko tenA mahela pAse AvIne AnaMdakumArane dhikkAravA lAgyA ne bolavA lAgyA ke rAjAnI zarame ApaNe AnaMdane kAMI karI zakyA nahi. have to pUro karI nAMkhIe bApane mAranAro adhama rAjA prajA upara zuM julma nahi kare. A AnaMdakumArane bahAra nIkaLavuM bhAre paDI gayuM. prajA khUba uzkerAI gaI che tyAre kaMIka sajajana mANaso kahe che bhAI ! ApaNuM mahArAjAnI AjJA che ke mArA nimitte AnaMdane eka zabda paNa na kahezo. e samabhAva rAkhIne samAdhi maraNe kALa karI gayA ane tame zA mATe karma bAMdhe che? luSita cittavALA adhama dIkarAe pavitra mahAtmA jevA pitAne nAza karyo che. eNe anaMta saMsAranAM AMdhaNa mUkI anaMta duHkhonA rAMdhaNa taiyAra karI dIdhA. devAnupriye! kumAre mahArAjAne mArI nAMkhyA paNa emanI samatA gajaba hatI eTale rAjAnuM kaMI na bagaDayuM. e to mAnavazarIrano tyAga karI divya zarIra ane divya vaibhava pAmyA. siMhArAjA samAdhi maraNe marIne kALa karIne trIjA devalokamAM gayA Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ne tyAM divya sukha bhogavavA lAgyA. ahIM AnaMdakumAra sukhethI rAjya bhogave che. prajAne khUba trAsa Ape che. mANaso mAne ke huM kaMIka chuM. paNa karmodaya AgaLa bhalabhalAnA paga DhIlA paDI jAya che. AnaMda rAjAnuM zuM bane che - kAlAntara meM AnaMda ke kai phuTa gaye hai rega kiyA pApa udaya ahIM AyA, kara rahe sAre lega pahelI narakameM gayA hai marake, nija karmo ke vega he. zrotA tuma koI vakhata AnaMda mahArAjA mahAna bhayaMkara rogamAM gherAya che. jyAre ke tyAre karelA karmo udayamAM Ave che. karmo karatI vakhate jIvane bhAna nathI rahetuM paNa bhagavatI vakhate bApanA bApa bolAI jAya che. jema mIThuM bharavAnuM mATaluM hoya te temAM mIThuM bharyA pachI tame jeje. thoDA vakhata pachI mIThuM phUTI nIkaLe che tema mAnavInA karmo paNa phUTI nIkaLe che. anaMdakumAra bhayaMkara bimArImAM jhaDapAye. leka bolavA lAgyA ke juo bApane mArI nAkhe te enA karmo A bhavamAM udayamAM AvyA. loko tenA upara hajAre dhikakAra varasAve che. chevaTe AnaMdakumAra marIne pahelI narakamAM gaye. siMharAjA devalokamAM divya sukha bhogave che. tyAre AnaMdakumAra tenA karmavaza pahelI narakamAM bhayaMkara duHkha veThe che. anaMte saMsAra teNe vadhAryo. ahIM samarAditya kevaLInA be bhava pUrA thayA. have be AtmAo trIjA bhavamAM kayAM utpanna thaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. parama divasathI paryuSaNa parva Ave che. badhA khUba ArAdhanA karavA taiyAra thaI jaze. vadhu bhAva avasare. vyAkhyAna naM. 46 zrAvaNa vada 12 ne zukravAra tA. 24-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! tIrthakara bhagavate jagatanA jIvonA kalyANane mATe Agama vANI prakAzI. bhagavaMta pharamAve che ke anAdi kALathI jIve bAhA tarapha daSTi karI che. AtmA tarapha daSTi karI nathI vicAro meM haiM kauna kahAM se AyA, mujhe kahAM para jAnA hai, kauna jagatameM merA, Isa jagameM kahAM ThIkAnA hai mAtA-pitA, putra nArI yaha mere kauna jagata bhItara kisa kAraNa sabaMdha huA he kara vicAra isakA hai nara* Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 367 huM koNa chuM? kayAMthI Avyo chuM ? ne ahIMthI kyAM jaIza? kadI vicAra Ave che? tamAre bahAragAma javuM hoya to zuM tame sTezane pahoMcyA pachI nakakI karo cho ke paMdara divasa agAuthI nakakI karo cho? are, paMdara divasa agAu gADInuM rIjharvezana karAvI le che kema kharuM ne? chatAM gADI AvatA pahelAM pahoMcI jAva cho ne? (sabhA:- tyAM to kalAka agAu pahoMcI jaIe) keTalA badhA sAvadhAna ! AtmA mATe ATalI sAvadhAnI che? sTezane gADI AvavAnI che. te kyAre Avaze ane kayAre upaDaze te nakakI che paNa jJAnI kahe che tArA jIvananI gADI kyAre upaDaze tenA mATe kaI TAIma nakakI nathI ane upaDI te rokavA mATe game teTalA prayatna karaze paNa jIvananI gADI rokavA tamAre ekeya prayatna kAma nahi lAge. mATe ochI jiMdagImAM jhAjhuM kAma karI le. tamArI ekeka paLa kevI jAya che? (sabhA - lAkheNI) vANImAM te ghaNuM belyA paNa jIvanamAM keTaluM apanAvyuM? ke I mANasanI nANAMvaTI aTaka hoya paNa nANuM na hoya to zuM? tema tame bole che ke jIvananI ekeka paLa lAkheNuM jAya che paNa pramAdanI pathArI chUTatI nathI to belavAthI zuM? pramAdI jIva Atmadarzana nathI karI zaka sarvajJatA prApta karI zako, nathI. jyAM sudhI sarvajJatA prApta na thAya tyAM sudhI sAdhake sAdhanAmAM hamezAM sAvadhAna rahevuM joIe. pramAdIne hameMzA sarvatra bhaya che. AcArAMga sUtramAM prabhue kahyuM che ke - savvao pamattassa bhayaM, savvao apamattassa natthi bhayaM / pramAdIne badhI rIte bhaya rahe che. apramAdIne kaI prakArane bhaya nathI rahetuM. pramAdIne A loka ne paraloka baMne jagyAe bhaya che. jyAre apramAdIne koI prakAranA karmane bhaya nathI raheto te baMne lekamAM bhayamukta rahe che. apramatta banavAne mATe jJAnIo kahe che Atmavijaya karo. jeNe eka AtmA para vijaya prApta karyo che teNe sArA saMsAra para vijayapatAkA pharakAvI jeNe bAhya saMsArane jeTalA aMze jItyA che teTalA aMze teNe AtmA para vijya karyo che. baMdhuo! bAhya saMsArane jIta eTale saMsAranA mamatAmaya sagAne tyAga kare. ' jevI rIte duniyAmAM rAjA-mahArAjAonA deza mATe, bhUmi mATe saMgrAme thayA kare che tevI rIte ApaNe AtmAnI svAbhAvika ane vaibhAvika zaktio vacce haMmezA yuddha thayA kare che. bhautika saMgrAma te kaI kaI vakhata thAya che, jyAre AdhyAtmika yuddha te haMmezA cAlu rahe che. duniyAmAM yuddha thAya tyAre be pakSamAMthI kaI paNa eka pakSa parAjIta thAya tyAre yuddhane aMta Ave che te rIte A saMgrAmamAM paNa svAbhAvika athavA vaibhAvika zakitaomAMthI kaI paNa ekane parAjya thAya tyAre A yuddha pUrNa thAya che. je svAbhAvika zaktionI hAra thAya te AtmA naraka-nimedanI Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 368 zAradA saritA jelamAM cAlyo jAya che ane svAbhAvika zakitaonI jIta thAya che te mokSanuM akhaMDa sAmrAjaya prApta thAya che. A yuddhamAM eka bAju caitanya rAjAnA samyakatva, jJAna-darzana cAritra, pAMca samiti, apramAda, kSamA Adi daza prakAranA yatidharma Adi subhaTo che ane bIjI bAju kAmarAjAnA mithyAtva, pramAda, kaSAya, meha, Adi subhaTe che. A yuddha carmacakSuethI joI zakatuM nathI. tene jovA mATe AvyaMtara cakSunI jarUra che. rAjA mahArAjAone yuddhamAM vijaya maLe te bhUmi ane dhanane lAbha thAya che paNa adhyAtmika vijyathI urva-adhA ne triI che. traNe lokanuM sAmrAjya maLe che. AdhyAtmika yuddhane vijetA traNaleka para pitAnuM zAsana calAve che. rAjA-mahArAjA to zuM paNa devonA adhipati Indro tenA caraNomAM name che ane temanI sevA karavAnuM ahobhAgya mAne che. laukika vijayamAM te kayAre meTA moTA samrATone paNa hAra khAvI paDe che, paraMtu jJAnI kahe che jeNe eka vAra adhyAtmika yuddhamAM vijaya meLavyo tene to kyAre paNa parAjaya thato nathI. mATe AdhyAtmika vijaya e zAzvata vijaya che. dezanA vijetA te kayAreka pote sattAnA unmAdathI prajA para duHkhanI Aga varasAve che jyAre atmika vijetA Adhi-vyAdhi ne upAdhinA trividha tApathI saMta duniyA para kayANanuM pANI chAMTe che ane jagatanA jIne AtmakalyANane mArga batAve che. mATe bhagavAna kahe che tame tamArA para vijaya prApta kare. tame duniyAmAM vizvavijetA banI jaze. mATe Atmavijaya e zreSTha vijaya che. AtmA para vijaya meLavanAra manuSya sukha ne duHkhamAM samabhAva rAkhe che. te duHkhamAM paNa sukhano anubhava kare che. AnA upara eka daSTAMta kahuM. marUbhUtinA gharamAM eka nokara hato. zeDa khUba dharmiSTha hatA eTale upavAsa, piSadha Adi dharmakriyAo khUba karatAM ane gharanA nokarane paNa navakAramaMtra zIkhavADyA hatA. zeTha je dharmiSTha hoya to nokarane paNa tAre che. tame paNa tamArA nokarane navakAramaMtra zIkhavADyA haze ne? kaMIka jagyAe evuM banyuM che ke zeThanA gharamAM dharmane saMskAra joIne gharamAM cAnA kapa-rakAbI denAra nokara sAdhu banI gayA che ane nokaraDI sAvI banI gaI che. gharanA zeTha evA sArA ne dharmiSTha hoya te pote tare ane bIjAne tAre. jene kaMI na AvaDatuM hoya, dharma - karma samajato na hoya paNa je ene saMga sAre maLe to tarI jAya che. jema eka lokhaMDano TukaDo pANImAM mUkazo to te DUbI jaze paNa e lokhaMDanA TukaDAne eka lAkaDAnI paTTI upara jaDIne pANImAM mUkavAmAM Avaze to DUbavAnA svabhAvavALuM lokhaMDa lAkaDAnA saMge tare che, tema jJAnI kahe che nekaro lakhaMDa jevA hoya paNa lAkaDAnI paTTI samAna zeThane saMga thavAthI te tarI jAya che. Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 369 marUbhUtine nokara govALa hate. enA gAya-bheMsa Adi pazuonuM rakSaNa karato hate. eka vakhata te nadInA sAme kinAre gaye hate. e pAcho phare te pahelAM nadImAM pUra AvyuM. huM pUra ochuM thayuM eTale tarIne pitAnA gAmanA kinAre Ave che. bharavADa hate paNa ene taratA AvaDatuM hatuM. bhagavAna kahe che tamane bIjuM kaMI bhale na AvaDe paNa je saMsAra taravAnI kaLA AvaDaze to paNa tamAre beDe pAra thaze. e nokara nadI tarIne AvI rahyA che. tyAM pANInA vaheNamAM eka tINa aNIdAra bhAla agara cappa taNAIne AvatuM hatuM te A nekaranA peTamAM pesI gayuM. asahya vedanA thAya che. A vakhate hAyaya na karI. mane zuM vAgyuM e jovA na gaye. paNa zuM che ? "name arihaMtANuM". AvI bimArI kadAca ApaNane Ave te vedanA vakhate zuM bolAya? "name ArihaMtANuM" balavAnuM mana thAya ke hAyaya thAya? hA, name arihaMtANuM kayAre bole? TreInamAM beThA he, TreIna moTI nadInA ke dariyAnA pula uparathI pasAra thatI hoya ane pula tuTavAnI aNI upara hoya ne bUma pADe ke TreIna bhayamAM che. plenamAM beThA he ne pAyaleTa bUma pADe ke cetaje, hamaNAM vimAna bhayamAM che tyAre prabhumaya banI javAya. bIjuM kaMI yAda na Ave. kema barAbara che ne! (hasAhasa). marUbhutie ghaNI sAdhanA karI hatI. paththaranI zIlA mAthe vAgatAM keTaluM kaSTa sahana karyuM. paNa saheja ArtadhyAna AvyuM te marIne hAthI banyo ane enA kare kadI sAmAyika, upavAsa ke paSadha karyA na hatA chatAM peTamAM aNIdAra cappAnI dhAra vAgatAM namo arihaMtANuM bolyo ane khUba samabhAva keLavyo to marIne sudarzana zeTha ba. ke daDhadhamI zrAvaka banyuM ke enA brahmacaryanA prabhAvathI zULI phITIne siMhAsana thaI gayuM. zreNuka rAjAne vizvAsapAtra banyuM. rAjAne potAnI rANIne jeTalo vizvAsa nahi teTale sudarzana zeThane vizvAsa hate. TUMkamAM mAre kahevAno Azaya e che ke game tevA pariSaha Ave te paNa ArtadhyAna ane raudradhyAna na karo. dharmadhyAna ane zukaladhyAnanA jhule jhule te konI mahAna nirjarA thaze. mahAna puNyanA udaye dharmadhyAna karavAne anukuLa samaya maLe che. Aje tame sukha bhogavI rahyA che te zenuM pariNAma che? tame baMgalAmAM besI mAlamalIrA uDAvI rahyA che ane kaMikane rahevA tUTIphUTI jhuMpaDI paNa nathI. tame suMvALI makhamalanI taLAImAM nizaMte sUvo che tyAre kaMikane sUvA mATe pUThAne kaTake paNa nathI. tame IstrIbaMdha TerIkeTananA kapaDA pahere che, attara ane seMTa chAMTe che jyAre garIbane aMga DhAMkavA kapaDA nathI. ATalo badhe taphAvata kema che ? ene vicAra Ave che ? pahelAM bahene rasoI karatI tyAre emane cUlA phUMkavA paDatA, lAkaDA ane chANanI keTalI mAvajata karavI paDatI hatI ane Aje te gharagharamAM gyAsa AvI gayA, Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 370 zAradA saritA paNa khAsa vicArajo ke te cAsa khAlI thAya tyAre vyAsa upara karavA mAMDelI rasoI aDadhI thaI haze te pUrI nahi thAya, tema jyAM sudhI puNyarUpI gyAsanI kaThI bharelI che tyAM sudhI sau khammA khammA karaze. paNa jyAM puNyarUpI gyAsanI kaThImAM gyAsa pUro thayo eTale mAmale khatama thaI jaze. mATe puNyodaya che ane anukuLa saMge che tyAM sudhI vItarAga dharmanI ArAdhanA karI lo. tethI vItarAga vANIne dIpaka tamArA aMtaramAM jalate raheze ne duHkhanA samayamAM samabhAva raheze. jamAlikumAranA mahAna puNyane udaya che. aDhaLaka saMpatti ane sukhane prajAne che, chatAM ene vItarAga vANI sAMbhaLIne saMyamanI bhAvanA jAgI. enA vairAgyano vega ke tIvra che ! mAtAne kahe che mAtA! mane saMyamanI laganI lAgI che. saMyamanI dhUna lAgI, Atama pyAsa jAgI, Ape maiyA Ape mane dIkSAnI bhikSA...are Apo.... he mAtA ! have mane saMsAra narakAgAra je bhayaMkara bhAse che. mane kSaNavAra gamatuM nathI. mane AtmasukhanI pyAsa jAgI che. baMdhuo ! jamAlikumArane AtmAnA sukha meLavavAnI pyAsa jAgI che ane tamane zenI pyAsa jAgI che ! paiso meLavavAnI ne? (DasAhasa) paisAnI pyAsa kevI che ! mAnI le ke keIne traNa DIgrI tAva Avyo che ane gharamAM godaDuM oDhIne sUtA hoya te vakhate dukAnethI dIkare AvIne kahe bApujI! dukAne moTA be gharAka AvyA che ane baMnene rU. 25000ne mAla kharIdavAnuM che. mATe tame Ave. tyAre tame tarata ubhA thaIne dukAne jAva. A zuM batAve che? paisAnI pyAsa che ne? traNa DIgrI tAva hoya ane saMta upAzraye bolAve to Avaze ne? nA. nA. (hasAhasa) tyAre te saMtane ghera mAMgalika kahevA lAve. TUMkamAM! jInI jeTalI pisA meLavavAnI laganI che teTalA AtmA pratyenI nathI. jamAlikumAre mAtA pAse AjJA mAMgI eTale ethI mAtAne khuba dukha thayuM. mUrchA AvI gaI. kAcanA kaMkaNA hAthamAMthI nIkaLIne bhaya paDI gayA ne cUrecUrA thaI gayA. caMpakalattAnI jema emanuM zarIra karamAI gayuM. A zuM batAve che? mAtAne putra pratyene atyaMta meha che tenA upara eka kahANI che. eka vakhata gepIcaMdana snAna karavA beThA hatA. te vakhate tenI mAtA menAvatI mahelanA jharUkhe beThA hatA. dIkarAnI kaMcanavarNa kAyA joIne manamAM thayuM hazuM mArA dIkarAne deha che! kevuM suMdara zarIra che! mArA dIkarAnI A kaMcanavarNa kAyA eka divasa rAkhamAM roLAI jaze ? eka divasa kALa bharakhI jaze? A vicAre enI mAtAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA ane mAtAnI AMkhamAM AvelA AMsunA TIpA bAjumAM Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 371 zAradA saritA beThelA gopIcaMdananA zarIra upara paDyA tyAre ene vicAra thaye ke vAdaLa nathI, vijaLI nathI, ThaMDA pANuM kayAMthI re ThaMDA pANIne dekhI dhruje mArI deha re.... jI rAjA gopIcaMdana pUchuM tamane kaI re durIjana paMkhIDA . atyAre AkAzamAM vAdaLa nathI, vIjabI nathI. varasAdanA kaI nAmanizAna nathI ane A ThaMDA pANInA TIpAM kayAMthI paDyA? enAthI mAruM zarIra tharathara dhruje che. ema vicAra karatA uce daSTi karI te beThelA mAtAjInI AMkhamAM AMsu joyA ahe ! mArA mAtAnI AMkhamAM AMsu kema AvyA ? mAtAjInA duHkhe duHkhI ane sukhe sukhI rahenAre chokaro gopIcaMdana ubhuM thaI gaye ne mAtA pAse Avyo. ApaNu rajavADAmAM keI nathI dukhIyA re : menAvatI mAtA mArA zAnA kAraNe rUve re jI rAjA gopIcaMdana pUchuM tamane kAMI re durIjana paMkhIDA gopIcaMdananA nAma tevA guNa hatA. jemAM gopIcaMdana zItaLa hoya che. keIne garamIne roga thaye hoya ke dAhavara thaye heAya te gopIcaMdananI goTI ghasIne paDe te zItaLatA maLe che. temaNe pIcaMdanakumAra paNa te hato. mAtAnI pAse AvIne kahe che ke he mAtA! gopIcaMdana jeve tAre dIkaro che. tuM rAjamAtA che. tane zuM duHkha che ApaNu rAjyamAM keI duHkhI nathI chatAM Apa raDe che to zuM keIe tamArUM apamAna karyuM che? Apane keIe kaTu vacana kahyuM che? Apa zA mATe raDe che? mAtA! tamArI AMkhamAM AMsu joIne mane kaMIka thaI jAya che. 1. dIkarAne mAtA pratye keTalo prema che! Aja te dIkare paraNe eTale patnIne thaI jAya che. sAcuM bolaje. tame bahAragAmathI AvyA ne gharamAM be khATalA DhALelA dekhe. temAM AgaLanA khATalAmAM mAtA sUtI che ne pachInA khATalAmAM patnI sutI che te pahelAM khabara kenI pUchazo ? mAtAnI ke patnInI? (hasAhasa). mAtA to vRddha che. enI ciMtA nathI. paNa mAtAne khATale vaTAvI patnI pAse pahelA pahoMcI jaze. kAraNa ke patnI pratye jeTalo rAga che teTale mAtA pratye pUjyabhAva Aje nathI rahyo. A gepIcaMdana e AjanA chokarAnI jema mAtAne bhUlI jAya tevuM na hatuM. mAtAnA pagamAM paDIne raDavAnuM kAraNa pUchayuM tyAre mAtA zuM kahe che. kaMcanavarNa kAyA tamArI, enA sarakhA keza re eka dina zamI jAze, thAze dhuLadhANuM rejI rAjA ApaNu rajavADAmAM jalaMdhara che jogI re jogI pAse jaIne tame amara kAyA mAge re cha rAjA gopIcaMdana pUchuM tamane kAMI re durIjana paMkhIDA Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 372 radA saritA mAtA kahe che beTA! mane raDavAnuM bIjuM kaI kAraNa nathI. paNa A tArI sonAvaNI kAyA joIne mane ema thayuM ke mArA dIkarAnA sonA jevA vALa ane kaMcanavarNa kAyA eka divasa rAkhamAM roLAI jaze ? Avo vicAra AvavAthI mArI AMkhamAM AMsu AvI gayA che. tyAre gopIcaMda kahe che mAtA! tane Aja duHkha che ne? te mArI kAyA evI rIte rAkhamAM na roLAya tenA mATe kaMI upAya che? tyAre mAtA kahe- hA, dIkarA che. ApaNuM rajavADAmAM jalaMdhara nAmanA mahAna avadhUta gI che temanI pAse tuM jA ane amara kAyA mAMga. gopIcaMdana kahe bhale huM tyAM jAuM chuM. tarata gopIcaMdana mAtAnI pAsethI sIdhe jalaMdhara jenI pAse Avyo ne kahe che ke gurUdeva! mane amara kAyA Apo. mAre amara banavuM che. jalaMdhara jegI kahe che beTA tAre amara kAyA joItI hoya te amArA kAyadAnuM pAlana karavuM paDaze ane arpaNa thavuM paDaze. gopIcaMdana kahe che amara kAyA mATe Apa je kAyAnuM pAlana karavAnuM kaheze te karavA taiyAra chuM. tyAre jegI kahe che. amara kAyA joitI heya te rAjapATa cheDe re, rAjapATane khapa nathI amara kAyA ApejI rAjA he gopIcaMdana! jo tAre amara kAyA joItI hoya te rAjapATane tyAga karavo paDaze. rAjyamAM rahIne amara kAyA nahi maLe. jegIne arpaNa thavuM paDaze tyAre gopIcaMdana kahe amara kAyA maLatI hoya te rAjya choDI devA taiyAra chuM jema tamane kaI roga thayo hoya ne DokaTara pAse jAva te DaoNkaTara kaheze ke tamAre A vastu roga maTI jAya te paNa jIvanabhara khavAze nahi. te kaho chene ke mAre roga maTate hoya te abaghaDI ene tyAga karI dauM. DokaTara kahe ke tamAre A vastuno tyAga kare paDaze te abaghaDI chUTI jAya paNa ame kahIe ke kAMdA ne baTATA jainanA dIkarAthI khavAya nahi, tene tyAga karI de te tame mAnatA nathI. reganA kAraNe DokaTara khAvAnI nA paDe tarata tyAga thaI jAya che paNa yAda rAkhaje svecchAthI tyAga thaze te karmanI nirjarA thaze. amara kAyA prApta karavA mATe gopIcaMdane rAjapATane tyAga karyo ane bhaga bhekha paherI lIdhA. have gurU kahe che tamArA mAtAnA mahele ane patnInA mahele jaI bhikSA laI Ave. mAtAne mAtA kahI zakAya paNa patnIne mAtA kahevI e kaMI sahela vAta nathI paNa gurUnI AjJA thavAthI gepIcaMdana bhikSA levA mATe jAya che. alakha jagAvyo jaIne mAtAnA mahele re. menAvaMtI mAtA amane capaTI ATo Ape rejo rAjA A jogI jA nete, na jogI kayAMthI re, pitAne putra jANuM haiyehAtha nAkhe re jI.rAjA Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 373 potAnI mAtAnA mahele jaIne kahe che ke he menAvatI mAtA! mane capaTI leTanI bhikSA Apa ema kahe che tyAre A navA jegIne joIne manamAM thayuM ke A na jogI keNa che? A bhegI kadI joye nathI. khUba dhArIne joyuM te pitAne putra gepIcaMdana che. putrane joIne mAtAnA haiye hAtha paDI gaye arere dIkarA!tu jegI thaye? tyAre kahe che mAtA! tyAga vinA kadI amarapadanI prApti thavAnI nathI. tyAM mAtAne ghaNuM duHkha thayuM paNa have zuM thAya? mAtAe te mokalyA hatA. tyAMthI gopIcaMdana patnInA mahele gayA. alakha jagA jaIne patnInA mahele re, caMpAvatI mAtA amane capaTI ATe Apa rejI rAjA ghelA rAjA A zuM bolyA, akkala kayAM gumAvI re, nathI rANe dArU pIdho, nathI akkala gumAvI re..jI rAjA patnInA mahele jaIne kahe che he caMpAvatI mAtA! mane capaTI ATa Apo. gepIcaMdanane jegInA vezamAM jaIne rANI kahe che svAmInAtha! Apa, A zuM bolyA? mane mAtA kahetAM zarama nathI AvatI? tamArI akakala kayAM mUkI AvyA? tyAre pIcaMdana kahe che rANI ! meM akkalanuM devALuM nathI kADhayuM. bebhAna nathI. paNa bhAnamAM chuM. meM amarapada levA mATe A bhagave bhekha lIdhe che. rASTrane khUba AghAta lAgyo. mUcha khAIne dharatI upara DhaLI paDI. paNa A gopIcaMdana mehamAM lapaTAya tema nahato. e te bhikSA laIne cAlate thaI gaye. TUMkamAM mAtAnI AMkhamAM AMsu AvyA. ane tenuM kAraNa gopIcaMdane pUchayuM ane mAtAnI IcchAnusAra amara5da levA mATe gurUne arpaNa thaI gayA. ApaNe paNa evuM ajara amara pada prApta karavuM che, te kene arpaNa thaI javuM joIe? saddagurU devane arpaNa thaI jAva te amarapada maLyA vinA na rahe. jamAlikumAra prabhu mahAvIra svAmIne arpaNa thavA mATe taiyAra thayA che. mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che paNa mAtAne moha mUMjhave che. mAtA mUchavaza thaI gayA che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. AvatI kAlathI paryuSaNa parvanA pavitra divasanI maMgala zarUAta thaze, te A parvamAM mAre zuM karavAnuM che te nakakI karaje. bahene bhUlezvaramAM jAya ane navI jAtajAtanI cIjo juve temAMthI kaMIne kaMI kharIdI karI lAve. te amArA vitarAga prabhunA bajAramAM tapa-saMyama-brahmacarya, jJAna-darzana ane cAritrane amUlya mAla maLe che te AvatI kAle mAre ahIMthI zuM kharIda karIne javuM che teno AjathI nirNaya karaje. vadhu bhAva avasare kahevAze. Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 374 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 47 "aAI ghara" . viSaya : "paryuSaNaparva eTale zuM?" zrAvaNa vada 13ne zanivAra tA. 25-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! ghaNAM samayathI jenI ApaNe rAha joI rahyA hatA te parvanA pavitra ane maMgala divasanI zarUAta AjathI thaI gaI che. AjanA vyAkhyAnane viSaya che "paryuSaNaparva eTale zuM? "paryuSaNa parva eTale AtmAnI upAsanAnuM parva. A parvanA divasomAM dhamadhanA sivAya bIjI badhI pravRtti ochI karo. AjanuM maMgalamaya prabhAta eka anokho prakAza laIne AvyuM che. ApaNuM jIvanamAM chavAyelA ajJAna rUpI gADha aMdhakArane dura karI jJAnanI rozanI jhagamagAvavAno temaja AtmajAgRtine divya saMdeza lAvyuM che. Aje paryuSaNa parvanuM maMgala prabhAta che. AjanuM maMgalamaya prabhAta ApaNane sUcana kare che ke zatri pUrNa thaI che, aMdhakAra dura haTI gayuM che ane cAre dizAo prakAzathI jhaLahaLI uThI che. teja ane smRti ApanArI pavananI maMdamaMda lahero navajIvanane saMcAra karI rahI che ke he bhavya che! jAge, uTho ne nidrA tyAgI purUSArtha karI ISTa sAdhyanI siddhi kare. AtmajAgRtine senerI avasara che. mehanI rAtri pUrI thaI. ajJAnane aMdhakAra haTI gaye, samyakatvane sUryodaya thayA. AtmAnA guNarUpI zItaLa pavananI lahera Ave che, eTale samaya anukuLa che te have pramAda-nidrA tyAgI jAgRta bane te mekSa tamArI najIkamAM che. e AjanA maMgalamaya paryuSaNa parvane pavitra saMdeza che. parvanA prathama divase ApaNe AtmanirIkSaNane saMkalpa karavAnuM che. divALImAM mANasa naphA-toTAne hisAba kADhe che tema A divasamAM gayA varSathI A varSa daramyAna dharmadhana keTaluM meLavyuM ane keTaluM gumAvyuM tene hisAba kADhavAnuM sUcave che. A rIte A parva AtmAnI divALI jevuM che. dareka AtmAe rejanA pApanuM reja prAyazcita karI Atmazudha banavuM joIe. te na bane te pAkhI, mAsI pAkhI chevaTe saMvatsarI pratikramaNa karI zuddha banavuM joIe. . . . AvA mahAna paryuSaNa parva divyasaMdeza laIne AvI pahoMcyA che. e saMdeza Atmazuddhine che. phakata zabdanA sAthIyAthI jIvanacaNatara suMdara banavAnuM nathI. kevaLa kalpanAothI mahela caNAI javAne nathI. e mATe 3 sAdhanasAmagrI joIze. te rIte A mahAna parvanI ujavaNI karavA mATe gati ane daSTi joIze. ApaNe paNa Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 375 A jIvananA AMgaNIe AvelA AtmazudhdhinA A seAnerI avasarane umaMga ane utsAhathI apanAvIne AtmakalyANa mATe kaTIbadhdha banIe. A pa` Atmazudhdhinu mahAna pavitra parva che. divALI Ave tyAre baheneA vAsaNAne mAMjIne svaccha ne ujaLA manAve, gharane vALIjhUDIne zudhdha manAve, kapaDAM dhoIne svaccha ne zudhdha kare tema A parva mAnavInA tanane, manane ane vacanane zudhdha karavAnuM kahe che. vastu jo zudhdha. na hoya teA tene upayoga karavAmAM AnaMda ke ullAsa nathI Avate tema jIvanazudhdhi vagara kAryamAM AnaMda ke smruti na Ave. AvA AtmazudhdhinA avasara jIvanamAM vAraMvAra nathI AvatA mahA bhAgyazALI A avasarane sadupayega karI Atmazudhdhi kare che. baMdhue ! jema tamArA ghera keAI rAjA ke vaDA pradhAna AvavAnA hoya te tenA svAgata ne sanmAna-satkAra mATe tame keTalA ullAsathI taiyArI kare che ! AsapAsathI gakI dUra karI AMgaNuM svaccha banAvI AMgaNuM suzebhita banAve che. teAraNu-jhummara Adi khAMdhIne gharane keTaluM sajAvA che ! ane e Ave tyAre temanu svAgata keTaluM kare che ! tyAre temane khUba ullAsa hAya che tevI rIte ApaNA jIvanamAM paryuSaNupanu zubha Agamana thayuM che, teA bhAvabhInA hRdayathI ApaNe tenu svAgata karavAnu che. hRdayanuM AMgaNuM ane mananA maMdirane svaccha manAvI aMtaHkaraNamAM chUpAyelI mehanI ajJAnatAne dUra karI viveka-jJAnanI jyeAti pragaTAvavAnI che. AtmAnI vibhAva pariNatIone dUra karI ravAbhAvika guNArUpI ratnAnI rAzithI AtmAne sajAvavA che. paryuMSaNapatra e mahAna parva che. sa pa tAmAM merU parvata, sa matrAmAM navakAramaMtra, sarva samudromAM svaMyabhUramaNu samudra ane nadIemAM ga MgA nadI zreSTha che tema sarvAM pardhAmA parvAdhirAja paryuSaNuparva mugaTamaNu samAna zreSTha che. khIjA divaseAnI apekSAe A parvanA divaseAmAM utsAha vizeSa rahe che. je AtmAe jAgRta banelA che tenA mATe te badhA divaseA sarakhA che, paNa jee menidrAmAM paDelA che temane jAgRta karI navIna preraNA ApavA mATe A parvanA divase gAThavavAmAM AvyA che. A divaseAmAM navInatA, ullAsa ane smRtinA anubhava thAya che. je mANaseA upAzraye nahi AvatA hAya temane paNa upAzraye AvavAnuM mana thAya che. parvAdhirAja paryuSaNa dharmanI meAsama che. vahepArIe sIjhananA divaseAmAM khUba parizrama karIne dhana kamAI le che. pachI AkhuM varSa AnamAM vItAve che. pachI tene potAnA jIvananirvAhanI bahu ciMtA karavI paDatI nathI. paNa je vahepArI sIjhananA samayamAM pramAda karI avasarane gumAvI de che tene AkhuM varSa pastAvuM paDe che. tevI rIte bhavya jIve paryuSaNuparvanI dhArmika meAsamamAM dharmAMzadhanA dvArA lAbha le che te Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 376 zAradA saritA AtmakalyANanA nANuM tenI tijorImAM bharI de che ane je pramAdamAM paDIne kaMI zubha anuSThAne karatA nathI te AtmakalyANanI sonerI ghaDIne khAI rahyA che. maMgalakArI paryuSaNaparvane Aje pahelo divasa che. parva be prakAranA che. eka laukika parva ane bIjuM lokettara pUrva temAM ghaNuM laukika parve bhayathI ane saMsArasukhanI IcchAthI manAyA che. saMsArasukhanI vRddhi karAvanArA parva laukika parva che ane AtmAne abhyadayanA mArge cAlavAnI preraNA ApanAra parva e lattara parva che. parvAdhirAja paryuSaNa parva mahAna lekennara parva che. te AtmAnA abhyasthAnanuM sopAna che. paryuSaNa parvanA prathama divasane ApaNe aThThAIghara tarIke oLakhIe chIe. dhara pAMca che. mahinAnuM dhara, paMdaranuM dhara, aIdhara, ka5dhara ane telAdhara. eka mahinA agAuthI saMvatsarI parvanI cetavaNI ApavA mATe mahinAnuM dhara Ave che. te divase je tame na ceto te paMdaranA dharanA divase cetI jAva. te divase paNa na jAgyA to Aje te avazya jAgavAnI jarUra che. Aje darekanA dilamAM anero AnaMda ane utsAha che. Aje tame badhA ATalI moTI saMkhyAmAM zA mATe ekatra thayA che. tene vicAra karavAnI jarUra che. mANasa kaI paNa ThekANe kAMI ne kAMI prayajana vinA jato nathI. tamane kaMI kharIda karavAnuM mana thAya che to bajAramAM jAva cho. bajAramAM te gayA. bajAramAM ghaNI cIjo maLe che. jeIne levA mATe mana lalacAya che. paNa jo tamArI pAse paisA nahi hoya te varatu kevI rIte kharIdI zakaze? eka sAmAnya cIja kharIdavI hoya te nANAM vagara maLatI nathI tema tamAre je mokSanA motI meLavavA heya te tamArI pAse jJAna-darzanacAritra ane tArUpI nANAMnI avazya jarUra che. A pavitra divasamAM saheje tapa karavAnuM mana thAya che. Aje nAnA bALakoe paNa upavAsa karyA che. jenI jeTalI zakti hoya teTalA pramANamAM dareke tapazcaryA karavI joIe. kAraNa ke tapadvArA karmonI nirjarA thAya che. "tavA nirnara ra" tapadvArA mahAna purUSo karmane khapAvIne mekSamAM gayA che. bhagavAna mahAvIra svAmIe karmonA kATa kADhavA mATe kevI ugra tapazcaryA AdarI hatI. melA kapaDAne sApha karavA sAbu ane pANInI jarUra che. sonAnA dAgInA sApha karavA mATe tejAbanI jarUra che. mazInarI sApha karavA peTrolanI jarUra che tema AtmAne sApha karavA mATe jJAna-darzana-cAritra ane tapanI jarUra che. zArIrika darda thayuM hoya to tame DaoNkaTara pAse jAya che. DokaTara barAbara tapAsI nidAna karIne davA Ape che. paNa jo tame davA nahi pIve te rega kayAMthI maTavAne che? auSadhinuM pAna karyA vinA zArIrika roga jato nathI. te anAdikALathI AtmAne ATha karmono roga lAgu paDe che. te jJAna-darzana-cAritra ane tArUpI auSadhinuM pAna karyA vinA kyAMthI jaze? ATha karmomAM cAra ghAtI karma che ane cAra aghAtI karma che. temAM Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 377 ghAtI karmo upara ghA karavA mATe jJAna-darzanacAritra ane tapa e tIkSNa zastra che. e zane grahaNa karIne ApaNe karmazatruo upara vijaya meLavavAne che. karmazatruone bhagADavA mATe tamane A amUlya samaya maLyo che te maLelA samayane sadupayoga kare. hAthamAM Avelo samaya cAlyo na jAya tenI kALajI rAkhavA mATe mahAna purUSoe khUba bhAra mUkyo che. mAnavajIvananI ekeka kSaNa sonA karatAM paNa kiMmatI jAya che. eka aMgreja vicArake kahyuM che ke "Time is money" samaya e dhana che. dhana je nirarthaka veDaphAI jAya te tame keTale aphasosa karo cho! eTale aphasa samaya vyartha veDaphAya che te mATe tamane thAya che kharo? je manuSya samaya rUpI dhanane sadupayoga kare che teo eka divasa jagatanA pUjanIka bane che ane ucca pada para teo pratiSThita thAya che. yuropamAM bIrITa nAmano eka mANasa luhArane dhaMdhe karate hate. pitAne dha karatAM tene je samaya maLato hato tene upaga te vividha bhASA zIkhavAmAM karato hite. A rIte te samayane sadupayoga karIne lagabhaga aDhAra bhASAo zIkhe. te kahete hite ke huM je kaMI zIkhyo chuM te buddhithI nahi paNa samayane sadupayeAga karIne zIkhe chuM. pipa eTriyama bahu garIba hatA. ghaNI mahenate te pitAnuM gujarAna calAvate hatuM. Ama chatAM paNa te pitAnI eka paLa paNa nakAmI javA deto na hato. rAtre purasadanA samaye te myunisipAliTInI battIe pustaka vAMcate ane thoDA samayamAM te duniyAne advitIya vidvAna banI gayo. Aje jagatamAM vaijJAnikoe ekaekathI caDhiyAtI je Azcaryajanaka zodha karI che te samayanA sadupayeganuM phaLa che. meTA meTA dArzanika, vidvAne ane saMtaziromaNuo samayanA sadupayegathI unnatinA zikhare pahoMcyA che. samayane sadupayega mAnavane mahAna banAve che ane bhagavAnanI kakSA sudhI pahoMcADI zake che. je samaye cUkI jAya che tene pAchaLathI pastAvAnuM rahe che. nepaliyananA vijyanuM mULa kAraNa vicArIe te samaya hate. pAMca miniTanA samayanI kiMmata nahi samajanAra osTrelIyA nivAsIo nepolIyana bonApArTa sAme hArI gayA. veTaralUnA yuddhamAM nepolIyananI hAranuM mukhya kAraNa tenA sAthIdAra "pusAe" AvavAmAM pAMca miniTane vilaMba karyo, eTalA mATe nepoliyanane baMdI banavuM paDayuM. mATe samayane khUba sAvadhAnIthI vitAvavuM joIe. samayanI dareka paLa senAnA kaNa karatA kiMmatI hoya che. samartha rAmadAse paNa samayanuM mahatva batAvatAM kahyuM che ke eka kSaNa paNa nakAmI na javA devI ane tene sadupayoga kare te saddabhAgyanI nizAnI che. rASTrapati vaiziMgTana paNa samayanI bAbatamAM khUba cokkasa hatA. eka vAra temanA eka sekreTarIe pite moDA AvyA te badala kSamA mAMgIne kahyuM sAheba! mArI ghaDiyALa Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 378 zAradA saritA jarA leiTa hatI eTale AvavAmAM mADA paDayA. tyAre vAziSTane tarata kahI dIdhu kekAMtA tame ghaDiyALa balI kADho nahitara mAre sekreTarI maDhAve! paDaze. tenA jIvanane khIje paNa eka prasaMga che. rASTrapati vAziMgTana dararoja cAra vAge bhAjana karatA hatA. eka vakhata temaNe amerikana kaoNMgresanA dareka sabhyane pAtAne tyAM jamavAnu AmaMtraNa ApyuM. te sabhya nakkI karelA samayathI meADA pahoMcyA. tyAre temaNe te samaye rASTrapatine jamatAM dIThA tethI temanA manamAM jarA kheDha thayA. samayanuM pa!lana karanAra vAziMgTane kahyuM mArA rasAiyA mane ema kyAre paNa pUchatA nathI ke mahemAna AvyA ke nahi? te te ema ja kahe che ke jamavAne TAima thayA che mATe Apa jamavA prese. ApaNA bhAratanA leAkeA aMgrejonA sahavAsathI ghaNAM guNAvaguNu zIkhyA. paraMtu samayanI niyamitatA ghaNI echI zIkhyA. bhAratIya leAkajIvanamAM samayasara na AvavuM te saiAthI moTI nirmaLatA che. sabhA-samAraemAM paNa bhAratIya leAkeA mATA bhAge samayasara jaI zakatA nathI. vyAkhyAnamAM paNa gheADA - ghaNAM meADA paDe che. kaiMka tA amuka mANasAnA samUha ekaTho thAya pachI Ave che. jANe ke samayanuM pAlana karavuM e peAtAnuM kartavya na samajatA hAya! seTa nihAlasiha nAmanA eka sajjana perisanI sahelagAhe gayA hatA. tyAM rastA sAthe karatAM eka hahirajananA phoTo levAnuM tene mana thayuM. hirajane peAtAnI ghaDiyALa joine kahyuM sAheba! mArI DayuTI pUrI thavAmAM pAMca miniTa bAkI che e pachI tamArI icchA hoya tA mArA phAMTo lai zake che. A vAtanI seTa sAheba upara uMDI asara thai. temane thayuM ke perisanA hirajanA paNa samayanA ATalA niyamita che ke pramANikatAthI peAtAnI DayuTI bajAve che. . peAtAnA dareka kAryo TAImasara kare che. A leAkeA kayAM ane vAtAnA gappAmAM samayane Amatema veDaphanArA bhAratIya leAkeA kayAM? jaina siddhAMtamAM paNa bhagavaMte kahyuM che ke je vAruM samAyare! dareka kArya ane sAdhanA samayasara karaze. samaya para e kArya karavAmAM AnaMda ane sphUrti Ave che. samaya te kharaphanI chAMTa jevA che. enA para cAlavAmAM jarA jeTalI asAvadhAnI haze te paDatA vAra nahi lAge. mATe jJAnI purUSAe kahyuM che ke samayanI sAcI eLakhANu tA manuSyabhavamAM thai zake che. bhagavAna kahe che huM bhavya jIve!! AtmasAdhanA karavA mATe jo koI zreSTha bhava hAya tA te mAnavabhava che. manuSyabhava prApta thavA te sahela vAta nathI. mahAna puNyanA udaya hAya tyAre mAnavabhava maLe che. devA paNa mAnavabhavane jhaMkhe che. meAkSanI prApti manuSyabhava sivAya anyatra thaI zakatI nathI. meAkSa kAne kahevAya? nRttana karma kSayo mokSa: " tatvArtha sUtramAM umAsvAtijIe kahyuM che ke AThe ATha karmanA saMpUrNa kSaya tenuM nAma mAkSa. manuSyabhava sivAya saMpUrNa karmonA kSaya rr Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 379 thaI zakatuM nathI. A uttama janma pAmIne dharmArAdhanA karavI joIe. dharmathI manuSyanI vizeSatA che. dAna-ziyaLa-tapa ane bhAva e cAra mokSamAM javAnA bhavya daravAjA che. parigraha saMjJAne toDavA mATe dAna che. maithuna saMjJAne teDavA mATe zIyaLa che ane AhAra saMjJAne toDavA ane anAhAraka dazAne prApta karavA mATe tapanI AvazyakatA che. karmonI nirjarA karavA mATe amegha auSadha hoya te tapa che. AvA paryuSaNa parvanA mahAna divasomAM tapane pravAha Ave che. AjanA divase saine IcchA thAya che ke mAre tapa kare che. tapa karavAnuM prayojana zuM che? lokemAM vAhavAha thAya te mATe nahi, paNa ApaNu anAdinA karmone teDavA mATe tapa karavAnuM che. AtmAne svabhAva aNahAraka che. jyAM sudhI A svabhAva pragaTa na thAya tyAM sudhI AtmA sarva karmothI mukata banI zake nahi. samyagratA AtmAnA aNahArIka svabhAvane pragaTa kare che. bhagavAne kahyuM che ke mava voDI saMvirya maM tavasa nirgoringa keDe bhavamAM bAMdhelA karmo ta5 vaDe kSaya thAya che. tapa kone kayevAya? je karmane tapAve te tapa. zAstrakAra bhagavate tapanI vyAkhyA karatAM kahe che je kriyA karavAthI zarIranA rasa, rUdhira vigere sAta dhAtuo athavA karmarUpI maLa tapIne zeSAI jAya tenuM nAma tapa. jema suvarNamAM rahelA melane agni jude pADe che. haMsa dUdhamAM rahelA pANIne juduM pADe che tema AtmAmAM rahelA karmarUpI melane tapa judo pADe che. manuSyane deha kSaNabhaMgura che. vinAza pAmavAnA svabhAvavALe che. mATe sakAma nirjarA karAvanAra tapa mahAna purUe karyo che ane ApaNe paNa karmone kSaya kare che mATe tapa karavo joIe. bhagavate aneka prakArane tapa batAvyo che. zAmATe? IndrionA ghaDA bephAma banIne deDe che tyAre mAnavajIvananuM patana thavAno saMbhava rahe che. e IndrionI Asakitane jItavA mATe tapa che. tene "Indriya jaya" tapa kahe che. tevI rIte bhAvavRddhinA heturUpa kaSAne jya karavA mATe je tapa che tene "kaSAya jaya" tapa kahe che. pannavaNa sUtramAM bhagavate kahyuM che ke - "kalusanti jaM ca jIvam teja kasAi tti vuccanti / " jIvanA zuddha svabhAvane je kaluSita kare che tene kaSAya kahevAya che. kaSano bIjo artha che saMsAra. jenAthI saMsArane Aya eTale lAbha thAya te kaSAya. jenAthI bhavabhramaNa vadhe te kaSAya che. A kaSA upara vijaya meLavavAthI mAnavajIvana sArthaka thaze. - jaina zAsanamAM Atma ArAdhanAnA aneka bheda batAvyA che. temAM tapa e ArAdhanAnuM eka viziSTa aMga che. kAraNa ke tapa vaDe anaMtakALanA gADha karmone kSaya thAya che. tapa vaDe bAhya ane AtyaMtara riddhi-siddhi prApta thAya che. aneka siddhio Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 380 zAradA saritA tapathI siddha thAya che. Aloka ane palekamAM tapanA prabhAvathI aneka vidha saMpattio sAMpaDe che ane tapanI ArAdhanA karavAthI vipattinA vAdaLo vikharAI jAya che. bhavaraga ane bhAvaga rUpa karmane nAza karavA mATe tapa amUlya auSadha che. tapathI AtmA nirmaLa bane che ane asAdhyamAM asAdhya roge paNa tapathI nAza pAme che. eka banele prasaMga che. eka bhAIne TI. bI. ne roga hato. teNe ghaNA DokaTaro ane vaidone batAvyuM ne kahyA pramANe davA karI paNa roga maTayA nahi. tyAre te bhAI khUba nirAza thaI gaye ane mAnI lIdhuM ke mArA azAtA vedanIya karmane udaya che. eka vakhata emanA gAmamAM eka mahAna tapasvI munirAja padhAryA. pelA bhAI vyAkhyAnamAM gayA. te divase mahArAje barAbara tapanI vAta lIdhI. tapa uparanuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM. tapathI cIkaNuM karmo nAza pAme che, tema ja tapane mahimA batAvanArA aneka dAkhalA-dalIlo sAMbhaLIne A bhAIe vicAra karyo ke je tapamAM ATale prabhAva hoya te mAre tapa kare che. eNe tapa zarU karyo. cha-ama-cAra-pAMca upavAsa karavA lAgyA. jema tapazcaryA karato gaye tema tenA karmo khapatA gayA. tapanA prabhAvathI tene TI. bI. ne roga tadana maTI gaye. pachI DokaTara pAse cikitsA karAvI jemAM te rega bilakula maTI gayuM che. tapanA prabhAvathI rega nAbUda thaye. A joI DokaTarane paNa zraddhA thaI ke tapa dvArA mAnavInA rega maTI jAya che. devAnupriye ! A te zarIranA rogane maTADavAnI vAta karI. tapathI bAhArogo te mATe paNa anAdikALathI AtmAne bhavabhramaNane mahAroga lAgu paDe che te paNa jaDamULathI maTI jAya che ane AtmA ajaraamara evA paramapadane pAme che. tapane mahimA aparaMpAra che. tene prabhAva aciMtya che. tapathI dehabaLa ghaTe che paNa AtmAnuM baLa vadhe che. eka vakhata eka mAtA enA cha varSanA bALakane laIne paryuSaNamAM upAzraye AvI. mahArAje vyAkhyAnamAM a8ma tapanuM mahatva khUba samajAvyuM. A cha varSanA bAluDAe sAMbhaLyuM. bALakanuM hRdaya khUba kuNuM hoya che. enA manamAM thayuM ke huM A ama karUM paNa Aje to khAIne Avyo chuM. AvatI kAlathI karIza. ene ema karavAnI tAlAvelI lAgI. ghera AvIne enI mAtAne kahe mAre ama kare che. paNa mAtAe nA pADI. beTA ! tuM aThThama na karI zake. paNa tenA manamAM emanI laganI lAgI che tethI teNe khAdhuM nahi. arkamanI bhAvanAmAM raDato raDato sUI gayo ane ene bhayaMkara jherI sarpa karaDe. khUba jhera caDyuM ane cheka maraNa pAmyA. tyAMthI marIne eka moTA karoDapati zeThane ghera janma thaye. zeTha khUba zrImaMta che. ghaNAM varSe zeThanA ghera pAraNuM baMdhAyuM che. temAM pAche dIkaro che eTale emanA AnaMdanuM te pUchavAnuM ja zuM? khUba lADakaDathI bALakane uchere che. Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 381. aThThama zabda sAMbhaLatAM jAtismaraNajJAna" baMdhuo ! juo, pUrvanA saMskAra zuM kAma kare che. bALaka traNa mahinAno thaye ane paryuSaNa parva AvyA. zeThANa traNa mahinAnA bALakane laIne upAzraye AvyA. mahArAje vyAkhyAnamAM pahelAnI jema aThThama tapano mahimA varNavyuM. chokarAe ama... akema zabda sAMbhaLe. pUrvabhavamAM ama karavAnI tIvra bhAvanAmAM enuM mRtyu thayuM hatuM. eTale aTTama nAma sAMbhaLatAM ene jAtismaraNa jJAna thayuM. traNa mahinAnA bALake pitAne pUrvabhava je. ahA ! huM pUrvabhavamAM ama..ama karato maraNa pAmyo chuM. ahIM aThThama karavAnI tIvra bhAvanA thaI. bALaka che, vAcA dvArA belI zakato nathI. paNa aMdara te jJAna che. mahArAje aThThamanA paccakhANa karAvyA te bhegA bALake paccakhANa karI lIdhA. ghera AvIne mAtA dUdhapAna karAve che paNa bALaka dUdhapAna karatuM nathI. camacIthI dUdha pAya che paNa pate nathI. meM kholate nathI. mAtA khUba mUMjhAI gaI ke mAre bALaka dUdha pAna kema karato nathI. ene zuM thayuM haze? khUba upacAra karyA paNa bALake kaI na lIdhuM. bALakanuM nAma nAgaketukumAra hatuM. Ama karatAM trIjo divasa AvI gaye. kumaLA phUla jevuM bALaka che. traNa divasathI kaMi lIdhuM nathI eTale bebhAna banI gayA. hAlate cAlatuM nathI. mAtAne khUba AghAta lAgyuM. arere...ghaNAM varSe bALakanuM mukha joyuM ane A zuM thaI gayuM ? dIkarAne bebhAna jeIne mAtA paNa bebhAna banI gaI. duniyAmAM badhAne prema maLaze paNa mAtAne prema nahi maLe. mAtRprema" ravindranAtha TAgere eka prasaMga lakhyo che. eka mAtAne eka nAnakaDo bALaka che. mAtA mAMdagInA bichAne sUtelI che. eka divasa tenI sthiti gaMbhIra banavA lAgI. tene hAla lAla nizALe gaye che. mAtA kahe che mAre enuM mukha jevuM che. paNa je ene atyAre bolAvavAmAM Avaze te ene khUba dukha thaze. mAtA aMtima samaye paNa putrane duHkha na thAya tenI keTalI saMbhALa rAkhe che. dIkarAne duHkha thAya mATe hamaNuM lAvaze nahi. mAtA phAnI duniyA choDIne cAlI jAya che. mAtAnI agnisaMskAra vidhi patI gaI. bAra vAge skUla chUTe che ane bALaka khela kUdato rojanI mAphaka ghera Ave che. roja skUlethI AvIne mAtAnI sAthe pathArImAM sUI jate. mAtA hetathI enA mAthe hAtha pheravatI atyAre bALaka ghera Avyo tyAre bApa gamagIna cahere beTho che. bALakane kaMI khabara paDatI nathI. paNa potAnI mAtA gharamAM dekhAtI nathI eTaluM te samajI zake che. eTale pUche che bApujI! mArI mAtA A palaMgamAM sUtI hatI te kema dekhAtI nathI? mArI bA kayAM gaI che? pitA kaMI javAba ApatA nathI. bALaka nirdoSa hoya che. ene thayuM ke kayAMka gaI haze? eTale daphatara mUkIne ramavA gaye. gheDI Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 382. zAradA saritA vAre pAcho AvIne pUche che bApujI! mArI bA haju nathI AvI? pitAnI vahAlI patnIne haju agnisaMskAra karIne AvelA pitA bALakane zuM javAba Ape? pitA kaMI belI zakyA nahi. AMkhamAM AvelA AMsu luchIne AMgaLI uMcI karIne gaddagadda kaMThe belyA. beTA ! tArI mAtA upara gaI che. phUla je bALaka zuM samaje? eNe mAnI lIdhuM ke mArI bA upara gaI che. mAtAnA hetane bhUkhe bALaka deDa meDI upara gaye. upara mAtA dekhAtI nathI. bApujI! mArI bA upara paNa nathI. mAtAne nahi jevAthI bALaka raDe che tyAre pitA kahe che beTA ! meDI upara nahi te AkAzamAM gaI. jema tema karIne samajAvyuM paNa bALaka mAtA vinA jhUre che. duniyAmAM mAtAnuM heta alaukika hoya che. mATe kahevata che ke "lAkho kamAto bApa marajo paNa ghaMTInuM paiDuM pheravIne peTa bharanArI mA na maraze." kAraNa ke lAkha ane karaDe rUpiyA ApatA paNa mAtAnA heta maLatA nathI. tame paisA kamAI jANe paNa mAtA je be upADI zake che ane bALakane premanuM pIyuSa pAI zake che te tame pIvaDAvI zakatA nathI. A pitA bALakanA mAthe hAtha pheravatA sUtA che. jarA uMgha AvI gaI. madhyarAtrIne samaya che. bALaka chAne mAno uThI agAzImAM gayo ane AkAza sAmuM TagaraTagara joI rahyo che. A vizALa AkAzamAM tenI mAtA kayAM haze? A agaNita tArAmAMthI kone pUchuM ke mArI mAtA kayAM che? animeSa dRSTithI bALaka AkAza tarapha be hAtha prasArI karUNa svare bole che he mAtA! tuM kAlanI kayAM cAlI gaI che? bA, tuM jaldI nIce Ava. huM skUlethI Avo tyAre tuM mane mIThuM dUdha ApatI, tArA vagara dUdha keNa pAya? mA! tuM jaldI Ava. A tAro bALa tArA vinA gUrI rahyA che. A putrano avAja sAMbhaLI bApa jAge. paDakhAmAM putrane na jotAM agAzImAM Avyo. bALakane jhUrate joI manamAM te vicAre che ke huM A bALakane ATalo sAcavuM chuM chatAM paNa enI mAtA jevI hUMpha te ApI zakatuM nathI ne? pAse AvIne kahe che beTA huM tane tArI mAtAnI jema sAcavIza. nIce cAla. bALaka kahe che mAre te mAtA ja joIe che. bAlyavayamAM koInI mAtA kadI marazo nahi. bAlyavayamAM keInI mAtA kadI maraze nahi, e taraphaData bAluDe, mAtA vinAne pUrata sAcave ghaNuM bApa ja toye mAtA vinAne sUne, mAtA vinAne sUbAlyavayamAM A pitAne potAnI patnI karatAM bALakane joIne khUba AghAta lAgI gaye. bALakane khabara nathI ke mArI mAtA mane kAyama mATe cheDIne cAlI gaI che. samajAvIne nIce lAve che ane bIje divase skUle mokale che tyAM skUlamAM badhA chokarAo kahe che ke tArI mAtA te marI gaI che. A chokaro kahe che marI gaI eTale zuM? tyAre chokarAo Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 383 kahe che tArI bA have tane kadI nahi maLe. A sAMbhaLI pATI laIne ghera AvyeA. mAthA phADavA lAgyA. bApujI zuM mArI khA marI gai? have kadI nahi maLe ? basa mane te mArI khA lAvI Ape. bhAi game tema kare, game teTalA paisA Ape! paNa gayelI mA pAchI maLatI nathI mAtAneA prema kadI chUpA rahetA nathI. pelA traNa mahinAnA bALake aThThama karyAM. traNa divasa sudhI dUdha ke pANI kaI lIdhuM nahi tethI trIjA divase bebhAna manI gayA che. mA-bApane zuM khabara paDe ke ANe arjuma karyo che. bilakula cetanA jevuM lAgatu nathI. eTale mAnyuM ke A bALaka marI gayA che. gharamAM hAhAkAra macI gayA. mAtA kALA pANIe raDe che. chevaTe bALakane dATavA smazAna lai jAya che. traNa mahinAnu khALaka che eTale tene khADA khodIne dATavA jAya che tyAM AkAzamAM devavANI thai ke tame A zu karI rahyA che? A nAgaketukumAra jIvatA che, e marI gayA nathI paNa eNuM aThThama tapa karyAM che. Aje ene pAraNu che. nAgaketukumAranA amane nAda devalAkamAM guMjI uThayeA. enI vhAre devA AvyA. bALakanA aMguThAmAM amI mUkyuM. bALaka aMguThA cUsavA lAgyA ne satra Anada thai gaye! TUMkamAM mA kahevAnA Azaya e che ke paryuSaNa parvamAM tapa avazya karaveA joIe. tapanA mahimA kevA che! nAgaketukumAranA amanA prabhAvathI devAne nIce AvavuM paDayuM. tapa eka evI akasIra TebleTa che ke tyAM bhavarAga ubhuM rahI zakate nathI. jene dehamAM Asita nathI te Ave! vyi ane bhavya mArga apanAvI zake che. jene kreDa ane AtmAnu bhedajJAna thayuM che te A mArge prayANa karI zake che. e AvA ugra tapanI ArAdhanA karI zake che. jahA mahA talAyassa sannirudhdhe jalAgame / uciNA tavaNAe, kameNaM sosaNA bhave // evaM tu saMjayassAvi, pAvakamme nirAsave / bhavakoDI saMciyaM kammaM, tavasA nijjarijjai // utta. su. a. 30. gAthA 5-6 jema moTA taLAvanA pANIne sUkavavuM heAya te je mArgethI pANI AvatuM hoya tene rokavuM paDe che. AvatA pANIne rAkyA pachI taLAvamAM rahelA pANIne ulece che athavA teA tApathI sUkave che. tema karADA bhavanA saMcita thayelAM krame tapathI nirjarI jAya che ane AvatA karma saMyamathI rAkAya che. tapanI mahAna ArAdhanA mATe A je suMdara taka maLI che tene jhaDapI le. ghaNAM mANusA kahe che atyAre mane dharma karavAnA jarA paNa TAIma nathI. No time paNa jyAre mRtyu-mahArAjA AvIne ubhA rahe tyAre kaheze| Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 384 zAradA saritA TAIma nathI? mRtyu cokkasa AvavAnuM che. keIne paNa choDavAnuM nathI ane kayAre Avaze te khabara paNa nathI. mATe jJAnI kahe che ke tamane maLelA sAdhanane sadupayoga karI le. baMdhuo ! ApaNI naikA rAjadvAra upara AvI che. mAnavajanma mekSano bhavya daravAje che. samyakatvanI prApti mAnavabhavamAM thAya che. kSAya samyakatva paNa mAnavabhavamAM thAya che. mATe kinAre AvelI a. naukA DUbe nahi tenuM khAsa dhyAna rAkhaje. je maikA DUbI jaze to pharIne A bhava prApta thavo durlabha che. mATe kSamA, dayA, dAna Adi dharmothI tArA AtmAnuM rakSaNa karI le. dha, mAna, maLyA, lema, rAga ane dveSa e tArA Atmadhanane lUMTanArA mahAna zatruo che. e zatruo tAre AtmakhajAne cerI na jAya ane Atmadhanane lUMTI na jAya mATe khUba sAvadhAnI rAkhe. pAMca indriyanuM piSaNa karatA tamArI mAnavadeha rUpI naikAnA bhukkA belI jaze. pachI vamaLa vaTAvavA khUba muzkela thaI paDaze. mATe jAgRta bane. AtmasAdhanA karavAnuM A suMdara kendra che. bhAvanidrA khUba lIdhI. have avinAzI pada prApta karavA bhAvanidrAno tyAga karI jAgRta bane ane parvAdhirAja paryuSaNanA maMgala divase AtmasAdhanA karIne jIvana maMgalamaya banAve. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 48 viSayaH satsaMgane mahimA ane kusaMganuM pariNAma zrAvaNa vada 14 ne ravivAra tA. 26-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! anaMtajJAnI tIrtha kara bhagavatee jagatanA jIvonA udhdhArane mATe, bhavabhramaNa TALavAne mATe, ane janma-jarA ane maraNanI sAMkaLa teDavA mATe rAhadArI mArga batAvyuM. AtmAnI ArAdhanA karavAnA mAMgalika divaso eka varSamAM eka vakhata Ave che. ATha divasomAMthI eka divasa te pasAra thaI gaye. Aje bIjo divasa AvI gayo. A parvanA divaso AtmAne jAgRta karavAne divya saMdeza laIne AvyA che. he bhavya che anAdikALathI ajJAnanA aMdhakAramAM ane mohanI mAyAjALamAM phasAI rahyA che te have ajJAnane aMdhArapacheDe khaseDI mehanI beDI toDavA mATe taiyAra thAva. jaDanA bhikhArI na bane. anAdikALathI jIva jaDane saMgI banIne jaDane rAgI banI gaye che. paNa have cetananA saMgI banI AtmAne jaDane saMga choDAvI de. jIva jevI saMgata kare che tevI tene asara thAya che. AjanA vyAkhyAnane viSaya che "satsaMgane mahimA ne kusaMganuM pariNAma. jema keI sajajana mANasa durjananA saMge caDhe che Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 385 te tenuM vartane kharAba bane che. tema jJAnI kahe che AtmA kusaMge caDhe te enuM vartana paNa bagaDe ne? eka vAta tame aMtaramAM ghUMTI lo ke jaDa te huM nahi ane huM te jaDa nahi. huM te anaMtajJAnane dhaNI AtmA chuM. ' Atma svAmI che ane deha dAsa che. AtmAe zarIrane dhAraNa karyuM che. dehane dhAraNa karanAra svAmI jyAre dhAre tyAre dehane saMpUrNa paNe cheDI zake tevI vitaMtratA dhara ve che, jema koI mAlika kahe ke A mAre nekara che. tema AtmA kahe che ke A mAruM zarIra che. ahIM mAruM eTaluM ema nathI samajavAnuM paNa mArAthI bhinna ema samajavAnuM che. ekatA lAge che te te karma ane AtmAnA sabaMdhanI che. jyAM karmane sabaMdha tUTe tyAM deha jude ane AtmA jude. saMbaMdha pUro thayo eTale duHkha paNa dUra thayuM. ghaNAM mANase evA sukumAra heAya che ke emanAthI tApa sahana thatuM nathI paNa jyAre deha ane AtmAne sabaMdhe chUTI jAya che tyAre zarIrane bALavAmAM Ave che te vakhate zarIra evI pharIyAda nathI karatuM ke mArAthI Aga sahana thatI nathI. A vAta maraNa pachI nahi paNa jIvatA samajavAnI che. jyAre AtmA jJAtA ane dRSTA banaze tyAre jene svamAne che te tene para dekhAze. varatu pratyethI mamatvabhAva utarI jatAM nimamatvanI zAMti maLaze. pachI zarIrane duHkha thAya che ema lAgaze paNa duHkhano sparza nahi thAya. daSTA banIne jenArane aDe, paNa spaze nahi. devAnupriye! A prayoga zarUAtamAM kaThIna lAgaze. paNa dhIme dhIme jema jema daSTi khIlaze tema tema bhedajJAna vadhatuM jaze. prayoga vinA kadI AgaLa nahi vadhAya. prasannatApUrvaka upavAsa karatA, ane upavAsa karI prasannatA anubhavatA sAdhaka temanI sAdhanAmAM kevA masta che ! bhUkhyA chatAM kevI prasannatA che ! bhUkha lAge paNa spaze nahi. aMdaranI jAgRtinuM A parimANa che. samyakatvanI A eka bhUmikA che ke jenAthI citta prasanna bane che. e saMpattinI jema vipattine svIkAre che. evI bhUmikAe pahoMcele AtmA sadA hasato rahe che. tame game teTalA Ave paNa naukA taravA taiyAra che. saMpattinI bharatI Ave ke vipattinI oTa Ave paNa amArI naukA taravAnI che. jIvana che te sukha-duHkha AvavAnA, kAraNa ke jIvanane e mArga che. ApaNuM AsapAsa badhA jJAnI nathI. ApaNe to ajJAna ane ajJAnIothI gherAyelA chIe. ghaNI vAra mahAna purUSane emanA jIvanakALa sudhI emanA gharanA paNa emane oLakhI zakatAM nathI tenAthI ajANa rahe che. jANe dharmazALAmAM utaryA na hoya? jJAnadaSTithI ekabIjAthI alipta rahetA hoya te mAnI laIe ke jaLa ane kamaLanI jema alipta rahe che. paNa A te ajJAnanA kAraNe alipta rahe che. ApaNA priyamAM priya svajane paNa ApaNane aMdarathI nahi paNa bAhyadaSTithI jue che. aMdarathI jovA mATe Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 386 zAradA saritA AtmajJAnanI AMkha joIe. je pitAnA AtmAne na dekhI zake te bIjAnA AtmAne kevI rIte dekhI zake? emAM sAmAna vAMka nathI. jema e tamane nathI joI zakatA tema tame paNa tamArA vajanane aMtaradaSTithI nathI joI zakatA. ajJAnanI A kevI viSamatA che! samyagadarzanathI AtmadiSTa khule che pachI te dehane nahi paNa AtmAne jue che. bhautika jJAna jaDa padArthono saMgraha karAve che ne AtmAnuM jJAna saMgrahamAMthI mukata karAve che. vijJAnathI prApta thayela sAdhane baMdhanakAraka bane che jyAre AtmajJAnathI prApta thayelA sAdhane baMdhanamAMthI mukata thavAmAM sahAyaka bane che. A jJAna e samyaga jJAna che. saMsAranuM sukha ApanAruM jJAna skUlamAM ne kolejomAM bhADe maLe che paNa AtmaspazIjJAna bahArathI bhADe maLatuM nathI. ene mATe to aMdara DUbakI mAravI paDe che. aMdara DUbakI lagAvyA pachI AtmAnuM je jJAna maLe che tyAre e jIvatAM jema hase che te ja rIte maraNa samaye paNa hase che. bhagavAna mahAvIre deha choDatAM pahelA seLa pahera sudhI chellI dezanA ApI. emane ema thayuM ke mArI pAse je che te dareka jIvane Apato jAuM. jJAnano khajAne jemAM bharapUra bhareluM che tevuM uttarAdhyayana sUtra jagatanA jIvane ApatA gayA. e jJAna sudhArasanA jharaNuM vahAvatAM emanA mukha upara keTale AnaMda hato ! emanA aMtaramAM ema hatuM ke jatAM jatAM paNa jagatanA jInA hRdayanA pyAlA chalakAvI dauM. jene maratA AvaDe sAcuM jIvyA kahevAya. jene AtmAnuM bhedajJAna thayuM che tevA mahAna purUSane saMga AtmAne unnatinA zikhare laI jAya che. ane durjanane saMga durgatinI aMdhArI ne uMDI khAImAM paTakAve che. AjanA vyAkhyAno viSaya che "satsaMgano mahimA ane kusaMganuM pariNAma,' parama divase meM kahyuM hatuM ke lekhaDano TukaDe eka pANImAM DUbI jAya che ane e TukaDAne je lAkaDAnA pATIyA sAthe jaDavAmAM Ave te tarI jAya che. te ja rIte ajJAnathI avarAyele AtmA je saMta samAgama kare te tarI jAya che. saMta samAgamathI aneka jI tarI gayA che ane kusaMgathI aneka jIvo DUbI gayA che tevA aneka daSTAMta siddhAMtamAM mojuda che. gozAlaka bhagavAnanI sAthe ghaNuM rahyA paNa sudharyo nahi. chelle chelle ene potAnI jAtanuM bhAna thayuM. pApane pazcAtApa thatAM aMtima samaya sudharyo. saMgama cha cha mahinA prabhunI sAthe raho paNa sudharyo nahi. reja sAta sAta jIvonI ghAta karanAre arjuna mALI paNa sudarzana zeThane saMga thatAM pApI punita banI gayo. pArasanA saMgathI letuM suvarNa banI jAya che, paNa letuM kATavALuM hoya agara pArasanI vacamAM aMtara hoya te te lokhaMDa suvarNa thatuM nathI. Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 387 eka vakhate eka gurUe emanA ziSyane kahyuM ke pilI bImAM lekhakanI DabbImAM pArasamaNi che te lAva. tyAre ziSya vicAra kare che ke pArasamaNinA saMgathI le suvarNa banI jAya che te DabbImAM pArasamaNi hovA chatAM lekhaMDanuM kema? ziSya gurUne DammI ApI. khelI te pArasamaNi kAgaLathI vIMTelo hato, eTale loDhAnI DabbI senAnI kyAMthI bane? gurUe kAgaLa kADhI nAMkhe ane DabbImAM pArasamaNi maLe te DabbI senAnI banI gaI tema saMta samAgama mANasane mahAna banAve che. pArasamaNi aura saMtame baDA aMtara jANa, vaha lehakA nA kare, vaha kare Apa samAna pArasamaNi lokhaMDane suvarNa banAve che paNa saMta pitAnI pAse je Ave tene pitAnA samAna banAve che. haLukamI saMta samAgama karI saMta banI jAya che ne? tame paNa samAgama to ghaNe karyo che. tenuM sAnidhya paNa ghaNuM sevyuM che, paNa kevuM jANe tame kALajA upara kevo kAgaLa vIMTIne Ave che ke haju jIvanamAM parivartana nathI thatuM. kALajA te lekhaMDI banI gayA che. jema kaI vastu phAyaraprupha hoya te tene agninI asara na thAya. voTaraprupha hoya tene pANInI asara na thAya tema atyAranA jIvAtmAo pravacana sAMbhaLIne pravacanarUpha banI gayA che. saMte game teTaluM kahe paNa enuM hRdaya bhIMjAya nahi jyAre tame paraNavA gayA tyAre tamArI mAtAe tamane snAna karAvI, sArA zaNagAra sajAvI taiyAra karyo. pachI vicAra karyo ke mAre dIkaro paraNavA jAya che te keInI najara na lAge te mATe kAna AgaLa meMzane cAMllo karyo. AMgaLIe tAMbAnI vIMTI paherAvI. bahene pApaDa banAve. maga-maThanA ghugharA karIne sUkave tyAre aMdara kolaso mUke agara loDhAnI khIlI mUke che zA mATe? keIne paDachAyo na paDe tema tame paNa vyAkhyAna sAMbhaLavA Avo cho tyAre mane lAge che ke tenI najara tamane na lAge, paDachAyo na paDe te mATe aMdaramAM mezanuM TapakuM agara lekhaMDanI khIlI laIne AvatA lAge che, nahitara upadezanI asara thayA vinA na rahe. saMtane samAgama kare che te avazya tarI jAya che ane durjanane saMga kare che tenA zu hAla thAya che te eka daSTAMta dvArA samajAvuM. eka zeTha khUba zrImaMta keDAdhipati che. temane tyAM ghaNu varSe dIkaro tha. moTA gharamAM dIkarA khUba lADakavAyA hoya che. nAnapaNamAM khUba lADakoDathI uchare che ane meTA thatA te jema kahe tema karavA de che. dIkare pachI moTe thatAM gharamAM ene kaI kaMI kahI zakatuM nathI. sonAnI kaTAra keDe bharAvavAnI hoya paNa peTamAM mAravAnI na hoya. ekano eka dIkare, aDhaLaka saMpati ane mAtA-pitAne khUba vahAle pachI pUchavAnuM ja zuM hoya? chokarAnuM nAma madanakumAra hatuM. sAta varSane thayo eTale tene Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 388 zAradA saritA nizALe bhaNavA mUko. skUle jaIne bhaNe nahi ane harAyA DheranI mAphaka rakhaDyA kare eTale kaMI AvaDe nahi tyAre zikSaka ene kaMI kahe ke eka lAphe mAre to mA pAse AvIne phariyAda kare eTale mA dIkarAnuM uparANuM le. tyAre zeTha zeThANIne kahetA tuM chokarAnuM uparANuM na le. skUlamAM jaIne na bhaNe te zikSaka mAre paNa kharA, emAM zuM thaI gayuM? tyAre zeThANuM khIjAIne kahetA mAre dIkaro nahi bhaNe te paNa kuMvAre nahi rahe. mArA dIkarAne kayAM nekarI karavI che? mAre lakSmIne kayAM tUTe che. AvA ajJAnabharyA vacano uccAre eTale zeThanuM kaMI cAle nahi. have chokarA upara kAbU rahyo nahi. evA kharAba vyasanI mitronI saMge caDI gaye ke dhIme dhIme sAte vyasanamAM zuro thaI gaye. vezyAne ghera javA lAgyuM. A dIkarAnI kharAba vartaNuka joIne bApanuM kALajuM kapAI jAya che. zeTha zeThANIne kahetA ke je te madanane khUba lADa laDAvyA tenuM pariNAma kevuM AvyuM? huM tane pahelethI kahetuM hatuM ke dIkarAne ati lADa karAvavA sArA nahi paNa tuM mAnI nahi tenuM kevuM bhayaMkara pariNAma AvyuM. tyAre zeThANI kahetA kaMi vadhe nahi. ene paraNAvI daIzuM eTale ThekANe AvI jaze. madana vIsa varSane thayo eTale khAnadAna gharanI dIkarI sAthe lagna karI mAtAe lagnane lhAvo lIdhe. paraNIne AvanAra chokarInuM nAma sucana hatuM. su canA. jenA lecana suMdara che ane susaMskArI, vinayavAna ane guNavAna hatI. nAma pramANe tenAmAM guNo hatA. kayAM suMdara, saraLa ane sarakArI sulocanA ane kyAM abhaNa-aNaghaDa ne rakhaDu madanakumAra. baMnemAM AsamAna jamInanuM aMtara hatuM. - madana paraNIne Avye te divase paNa vezyAne ghera cAlyA gayA. paNa pitAnI navaparaNita patnInA sAmuM na joyuM. madananA mitrae ene jugAra ramavA zIkhavADa ane madanasenA vezyAe ene premathI madirAnI pyAlIo pAIne unmata banAvI dIdhe hato eTale ene ghera javuM gamatuM na hatuM. vezyAnuM ghara eTale svArthanuM ghara che. madanane bApa keDAdhipati che eTale te gharamAMthI dhana-dAgInA badhuM khUba laI jato hato. vezyAe mAnyuM ke zikAra ThIka hAthamAM AvyuM che. enA pratye khUba premabhAva rAkhatI hatI. madanasenAnuM ghara madanakumAranuM svarga banI gayuM hatuM. ene suMdara gAna-tAna ane laTakAmAM te mehI gaye. sucanAnA soMdarya AgaLa madanasenAnuM rUpa phikaku lAgatuM hatuM. paNa mohamAM paDelA madanane satyanI pichANa na hatI. eTale te vezyAne ghera paDaye pAtharyo rahevA lAgyo. * sulocanAne paraNIne AvyA traNa divasa thaI gayA, paNa paraNIne AvyA pachI eNe patinuM mukha joyuM nathI. AvuM sAruM ane saMskArI ghara maLavAthI sucanA pitAne dhanya mAnatI hatI paNa ene khabara na hatI ke ene pati kevA kusaMge caDhI game che! Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 389 sucanA enA sAsune pUche che bA! tamArA dIkarA kyAM gayA che? meM traNa divasathI joyA nathI. A sAMbhaLI sAsunuM hRdaya cIrAI gayuM. jyAM meM A pArakI chokarIne phasAmAM nAkhI? mane ema hatuM ke dIkarAne paraNAvIza eTale ThekANe Avaze paNa e te vezyAne ghera ja paDaye pAtharyo rahe che. madirAnA nazAmAM cakacUra rahe che. have zuM karavuM? enA kharAba vartanathI khAnadAna zeTha-zeThANInI AbarUnA kAMkarA thavA lAgyA. paNa pote bedarakArI rAkhI tenuM A pariNAma che tema have zeThANIne samajAyuM. ciranI mA keThImAM meM nAMkhIne raDe tevI temanI dazA thaI. madana ghera Ave tyAre khUba samajAve paNa eka vAra kusaMge caDhI gayo. have tene samajAvavuM muzkela hatuM. enI uddhatAIe mAjhA mUkI hatI. keIka divasa rAtre ghera Avo tyAre sulocanA khUba premathI tene bolAvatI ane samajAvatI paNa ene kaMI asara thatI na hatI kAraNa ke enA kAnano reDiye kahe ke nayananI pratimA kahe ke mAtra eka madanasenA hatI. madanasenA enuM sarvasva hatI. A tarapha mAtA-pitAne khUba AghAta lAge che. zeThanA manamAM ema thAya che ke huM A karoDapati zeTha, keInA ghera jhaghaDA hoya-kusaMpa hoya te mane bolAve. huM badhAne samajAvIne samAdhAna karI ApuM. rAjyamAM kaMI matabheda paDe hoya te rAjA mane bolAve ne huM gUMcavaNa bharelA keyaDAne nikAla lAvuM. huM kahuM te badhA vadhAvI le. ATaluM mAruM mAna che. badhA mane khammA khammA kare che. bIjAne huM sudhArI zakuM chuM paNa eka mArA dIkarAne huM sudhArI zakato nathI. dilamAM khUba duHkha thAya che paNa have kaI ilAja nathI rahyo. pitAnuM duHkha ekabIjA pAse vyakta paNa karI zakatA nathI zeTha-zeThANI ane sucanA khUba duHkhI che. ' A tarapha madanasenAe paNa evI mAyAjALa bichAvI ke pahelAM te e madanakumAra pAse kaMI nahotI mAMgatI. madanakumAra kaMI lAvavAnuM kahe te e kahetI prANanAthI A badhuM ApanuM ja che ne? huM kaMI paisAnI bhUkhI nathI. mane te Apane prema che te badhuM che. A vezyAnI mAyAjALa madana samajI zake nahi. eNe te mAnI lIdhuM ke A mane kharA dilathI cAhe che. basa, A mAruM ghara che ema mAnIne rahevA lAgyA ane saMsAranA sukhe bhegavavA lAgyA. madanasenAe mAnyuM ke have A bhAI mArI mAyAnI jALamAM barAbara jakaDA che eTale dhIme dhIme eka kadama AgaLa vadhavA lAgI ane bolI prANanAthI Apa mAruM sarvasva che. huM tamArI chuM ane A badhuM tamAruM che. huM je kaI cIja vAparuM chuM te ApanI che, e Apa jANe che paNa ApanI AMgaLImAM A hIrAnI vIMTI che tevI mArI pAse nathI te ApaNe baMnenA hAthamAM ekasarakhI vIMTI hoya te kevuM sarasa lAge. ema bolIne jarA udAsa thaI gaI. madana have madanasenAnuM duHkha joI zakatA na hatA. e bole eTaluM taheta karate hate. eNe Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 390. zAradA saritA kahyuM ke tamArA jevI vIMTI hoya te kevuM sAruM lAge? eTale be traNa divasamAM teNe evI viTI hAjara karI. bIjA traNa cAra divasa gayA eTale bIjuM AbhUSaNa mAMgyuM. vaLI thoDA divasa pachI trIjuM, cothuM. AbhUSaNa kiMmatI hajAronI kiMmatanA mAMge. eTalI hada sudhI pahoMcI gayo ke madana ghera AvIne bApujI pAse paisA mAMge. bApujI na Ape te bA pAse mAMge. mA ene je joIe te ApatI. zeTha kahetA zeThANI! tame A zuM kare che? tyAre kahetA ke eka divasa jarUra dIkaro sudharaze. ethI vadhu pisA joIe to gharamAMthI corI karIne laI ja. paNa madanasenAnI IcchA pUrI karato. chokarAne ghaNuM majAvavA chatAM na samaje. enI ciMtAmAM AghAta lAgavAthI zeTha mRtyu pAmyA. chokarAne kahevaDAvyuM ke tArA pitAjI maraNa pAmyA che. tuM ghera Ava. paNa kAmane kIDo banele madanakumAra na Ave te na Ave. devAnupriyo! juo, kusaMganuM pariNAma kevuM viSama che! zeThanA javAthI madanakumAra bephAma banI gaye. zeTha gayA. have kamAnAra keI rahyuM nahi. beThA beThA kuberanA bhaMDAra paNa khUTI jAya che. eka moTI kaThImAM daza-paMdara beDa pANI bharI de. temAMthI ja eka glAsa pANI pIvAya te te paNa khAlI thaI jAya. pacAsa maNa anAjanI koThI paNa kamekame khAlI thaI jAya che tema have A chokare badhI milkata laI javA lAge. sucanAne mArajhUDIne cAvI laI le. aMdarathI dAgInA laI je. patnI khUba samajAvatI paNa kaI rIte samajato nathI. A sulocanA satI strI che. pati badhuM laI jAya che. potAnA sAmuM jete nathI tyAre e potAnA karmanA deSa dekhe che. patine bilakula deSa kADhatI nathI ke sAsu-sasarAne paNa doSa nathI detI ke tamAro chokaro A hato te mane zA mATe paraNAvI? ke potAnA piyaramAM paNa A vAta keIne jaNAvatI nathI. AjanI vahuone je AvuM duHkha hoya te kayAranI vageNa karata. aMjanA satIne kevA kaSTa paDayA che! pavanajIe tene paraNane pariharI hatI. pavanajI bahAra jatA tyAre mahelanI bArIe aMjanA temanA darzana karatI. e paNa ene na gamyuM te bArIo baMdha karAvI dIdhI pavanacha yuddhamAM gayA ane aMjanA zukana ApavA gaI to paNa lAta mArIne pheMkI dIdhI ane emanA viyeganA divase pUrA thayA tyAre eka cakalA cakalInuM dazya joIne pavanajInI AMkha khulI ne aMjanA pAse AvyA. khUba AnaMda thayA. tame bAra bAra varSe mArA sAmuM na joyuM e eka paNa zabda na bolI. tyAre pavanajI kahe che aMjanA! tuM kevI pavitra satI che. A duSTa paraNIne tArA sAmuM paNa na joyuM. tyAre aMjanA kahe che svAmInAtha! Apane jarA paNa deSa nathI. deSa mArA karmane che. meM pUrvabhavamAM keInA sukha laMTayA haze, keIne viyoga paDAvyA haze te A bhavamAM mane viyAga paDyA. Apa duSTa nathI. duSTa hota te ahIM Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 391 Avata nahi. Apa te pavitra che. Ape mAro tyAga karyo te mane bAra varSa saheje brahmacarya pALavAnI taka maLI. jenA jIvanamAM jJAna che te duHkhamAM paNa sukhane anubhava kare che. avaLAmAMthI paNa savaLuM grahaNa kare che. temanAtha paraNavA mATe gayA ane pazuDAne pikAra sAMbhaLIne taraNethI pAchA pharyA rAjulane khabara paDI ke nema pAchA pharyA. enA dilamAM duHkha thayuM. AMkhamAM AMsu AvI gayA tyAre tenA mAtapitA kahe che beTA ! tuM zA mATe raDe che? kuMvArI kanyAne se ghara ane so vara. tane nemakumArathI paNa sArA rAjakumAra sAthe paraNAvIzuM. tyAre rAjula kahe che mAre have bIje kaI vara na joIe. kemakumArane je mArga te mAre mArga che. satI strIne eka pati hoya. meM ATha bhavathI emanI sAthe prIta bAMdhI che, te A bhavamAM kema choDuM. e dIkSA leze te huM paNa dIkSA laIza. je e tAraNe na AvyA hatA te mane paNa vairAgya kayAMthI Avata? emane mahAna upakAra che. ATha bhavanI prIta tUTI gaI. paNa A bhavamAM evI prIta bAMdhu ke je kadI tUTe nahi. rAjala enI bahenapaNIone kahe che bhale e mArA hAtha para hAtha nahi mUke paNa mArA mAthe te hAtha mUkaze ne? A AtmAnI oLakha che. jaDa dehanI nahi. sucanAnA sasarA cAlyA gayA. pite sAsu ane vahu be rahyA. madane rahI sahI badhI milkata madanasenAnA premamAM paDIne jhUMTavI lIdhI. gharabAra vecAI gayA. pAse kaMi na rahyuM te paNa ghera levA Ave che. paNa zuM Ape? have sucanA kahe che svAmInAtha mArI vAta sAMbhaLo. ghara tajIne paramAM nAtha jarUra nahi kare ujajaDa vana taNuM jamIna zA mATe bharo, AtmAnuM hita svAmI zA mATe hare, kara joDI kahuM chuM kulaTA saMganA mATe kare." - tame vezyAnuM ghara choDI de. mANasa potAnuM ghara choDIne paragharamAM kadI sukhI thata nathI. je paranArIne saMga kare che te adhama che. tyAM te ekAMta vArthanI sagAI che. paNa A zabda madanane na gamyA. te tarata cAlyA gayA. paNa have te sAva khAlI thaI gayuM che. vezyA maMgAve te lAvI zakatuM nathI. A tarapha enI mAtA bimAra paDI che. maraNa pathArIe sUtI che eTale kahevaDAve che dIkarA eka vAra tArI mAtAne tArUM mukha batAvI jA. pachI to tAre ne mAre bhavo bhavanuM cheTuM paDaze. paNa dIkare Avate nathI. jyAM svArthanI sagAI che evI madanarekhAe jANyuM ke have kaMI lAvato nathI. sAva khAlI thaI gayuM che mATe ene rAkhavA jevuM nathI. eka divasa kahe che tame badhuM mane ApyuM che paNa haju mane eka IcchA che. madana kahe che bela, tArI zuM IcchA che? tyAre kahe Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 zAradA saritA che huM kahuM tema karaze? tyAre madana kahe che tuM kahe te karavA taiyAra chuM. vezyA kahe che je huM tamane vahAlI houM te tamArI mAtAnuM kALaju kADhI lAvIne mane Ape. madana ghera gaye. DezImAM pathArImAM sUtA che. sulecanA sAsujInI davA levA mATe gaI hatI. madana ghera AvyuM. mAtA madanane joI harakhAI gaI. beTA! tuM AvyuM? tyAre kahe che mA ! huM eka cIja levA mATe Avyo chuM. mAtAne have belavAnI tAkAta nathI. bhAMgItUTI bhASAmAM kahe che beTA ! have gharamAM kaI nathI rahyuM. tAre zuM joIe che? tyAre kahe che mA ! je che te laI jaIza. ema bolatAMnI sAthe khissAmAMthI charI kADhI mAtAnI chAtImAM mArIne kALajuM kADhyuM. maratAM maratAM mAtAarihaMta-arihaMta karatI gaI. ene jarA paNa dIkarA pratye kaSAya na AvI. maratAM maratAM paNa dIkarAnuM hita IcchatI gaI. madana lehIthI nItaratuM mAtAnuM kALajuM laIne bajAramAMthI cAlyA jAya che. loke bole che A zeThane dIkaro vezyAnA saMge caDhI kasAI je banI gayA che. A konuM kalejuM laIne jato haze? kusaMge caDhe che te ke niSphara banI gayela che. ene zarama paNa nathI AvatI. - madana mAtAnuM kALajuM laIne vezyAnA mahele pahoMcI gaye. manamAM AnaMda hato ke mAtAnuM kalejuM laIne jaIza te madanasenA mane premathI bolAvaze. enI pAse jaIne mAtAnuM kALajuM mUkavA jAya che tyAM madanasenA kahe che te niSphara ! pApI! tuM cAlyo jA. tuM have mArA gharamAM nahi. meM te tArI parIkSA karI hatI ke madananuM hRdaya kevuM che mAnavanuM ke rAkSasanuM? Aje mAtAnu kALajuM kADhI lAvyo te kAle mAruM kADhIza ane bIjI vAta e che ke have tuM paise Take khAlI thaI gayuM che. tuM jANe che ke A gharamAM paisAvALAnA mAna che. have mAre tAruM kAma nathI. jaldI cAle ja ahIMthI. A zabda sAMbhaLIne madanane khUba AghAta lAge. mAtAnuM kALajuM hAthamAM che. AghAta lAgavAthI te bhaya paDI gaye. aho ! atyAra sudhI A strI kahetI hatI svAmInAtha ! A badhuM tamAruM che ane have mAre ATale badhe e tiraskAra kare che? e vicAre raDavA lAgyuM. tyAre ekadama tyAMthI avAja AvyuM. madana madana ! samaja. tArI mAtAnuM kALajuM kADhyuM. have to tane zAMti thaIne? madana vicAra kare che ahIM to kaI che nahi ane mane madana madana kahIne kaNa bolAve che? tyAM pharIne avAja Avyo. madana...madana ! kaMIka samaja. have pApathI pAcho haTha. tyAre ene vicAra thaye ke zuM mArI mAtAnuM A kALajuM bole che? nizcaya thaye ke A kALajAmAMthI avAja Ave che. baMdhuo ! tamane thaze ke zuM e kALajuM bolatuM haze? vAta ema che ke marI gayelA mANasanuM kALajuM te kaMI bele nahi. paNa A DozImA arihaMta....arihaMta karatAM maraNa pAmyA eTale marIne deva thayA. temaNe tarata tyAM jaIne avadhijJAnane Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA upayAga mUkIne joyuM teA peAtAnA dIkarAe A rIte kALaju kADhyu' ne pote arihata.... arihaMta....karatI marIne deva thaI che. tyAM paNa ene ema thayuM ke mArA dIkarAne sudhArU jue mAtAne putra pratye keTale prema che! eTale kALajAmAM devanI zaktithI avAja karyo. madana vezyAne gherathI pAcho pharyo ane peAtAne ghera AvyeA. patnI DeAzImAne maraNa pAmelA jANI kALA kalpAMta kare che. tenI kriyA karI patnI nirAza thaine kheDI che, tyAM manane joyA. premathI khelAbyA, jamADayA. patnI badhuM kare che paNa haju enu mana zAMta thatu nathI. manasenA enI AMkha sAme taravare che. ATaluM karavA chatAM khIjA divase enI strIne kahe che tArI pAse je Aya te mane ApI de, paNa mAre vezyAne ghera javuM che. suleAcanA kahe che svAmInAtha! ATaluM karavA chatAM haju tamane zAMti nathI thatI! mArI pAse te have rAtI pAi nathI. e pUNIe kAMtatI hatI te pUNIonI TopalI laine madana upaDI gayA vezyAne ghera. rUnI puNInI TAlI joi samajI gai ke have te enI pAse kaMi nathI rahyuM te rUnI puNIe Ave ne? vezyA kevI hAya che ? " etA hasanti ca rudanti ca vittaheto, vizvAsayanti puruSaM na ca vizvasanti / tasmAnnareNa kula zIla samanvitena, vezyAH zmazAna ghaTikA iva varjanIyAH // " vezyA kSaNamAM haze, kSaNamAM paisA mATe ae, vizvAsa besADe, paNa pAte vizvAsa na rAkhe. mATe kuLavAna ane zIlavAne mazAna ghaTikA jevI vezyAnA tyAga karavA joie. mananI dazA AvI hatI. e paise Take khuvAra thai gayA hatA. manasenA mArI che te ema mAnatA hatA. paNa vezyAnA vicAro ane vartana juThThA hatA. mana puNIonI TApalI laine khAraNAmAM paga mUke che tyAM teNe dAsIne kahI dIdhuM ke ene kahI do ke gharamAM paga na mUke chatAM na mAne te dhakakA mArIne kADhI mUko. dAsIe kahyuM cAlyA jAva ahIMthI. have A ghara tamArU nathI. paNa madana jateA nathI tyAre khIjA mANasAne kheAlAvI ene dhakakA marAvIne bheAMya pADI nAkhyA. AthI mananA hRdayamAM khUba AghAta lAgyA. aheA! kAla sudhI je nekarA mane zeTha sAheba kahIne pAghaDI utAratA hatA. namIne salAma bharatA hatA emanA hAthe mArUM bhayaMkara apamAna! khUba du:kha thayuM ane AMkha khulI gaI. mAtA-pitA tathA patnInA vacana yAda AvI gayA khUba pastAyA ane peAtAne ghera javA pAchA pharyAM. atanA AzA .mULa ghara. mana peAtAne ghera AvyeA. suleAcanA pArakA gharanAM daLaNAM daLIne peTa bharatI hatI. te DhaLavA beThI hatI tyAM mane AvIne eka khUNAmAM besI pAka mUkI. jANe tenA mA-bApa atyAre marI gayA na hAya! tema te khUba raDayeA. The!kara lAgI ne zAna 393 Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 394 zAradA saritA ThekANe AvI. paNa have te eka TaMkanA khAvAnA sAMsA che. sucanAnA hAthe daLIdaLIne phelA paDI gayA che. ekadama raDavAne avAja sAMbhaLI sucanA madana pAse gaI eTale madane tenuM mAthuM sucanAnA khoLAmAM nAMkhI dIdhuM ane raDatA raDatA bolyoH tArA badhA vacane sAcA satI vicAratA re (2) zaramAya che mana mAruM re Aje mahA murnAI mArI have jaNAi re (2) mArI bhulathI meM mArA bhavane bagADe re (2) khelaka jaNAye mana mAruM khAruM che. Aje tArAeke mAraga mane sAre nathI sUjhata re (2) satI have zuM vicAruM re ... Aje tArAdelata bAyA pachI DahApaNuM AvyuM (2) saLage mana jema e saMbhAruM re .Aje tArA patinuM rUdana ane pazcAtApa jeIne sulocanAnuM haiyuM hAtha na rahyuM. chatAM mana makakama karIne patinA AMsu lUchatA luchatA mIThA svarathI AzvAsana ApatA kahyuM. svAmInAthI je banavAnuM hatuM te banI gayuM. A dAsIe to Apane ghaNI vAra vinavyA. mAtA-pitAe paNa tamane samajAvavAmAM bAkI nathI rAkhI paNa mArA, tamArA ane mAtA-pitAnA bhAgya evA haze ke tethI tamane te vakhate satya vAta na samajAI. je thayuM te thayuM e badhuM karmAdhIna che. kaMI ciMtA na kare. Apa kSema kuzaLa che te mAre mana lAkho ne karaDenI muDI che. satI strInI manodazA duHkhamAM paNa kevI ucca prakAranI hoya che. kahyuM che keH Acadi mitra parIkSA, zUra parIkSA raNAMgaNe bhavati / vinaye vaMza parIkSA, striyaH parIkSA tu nirdhana puMsi // saMkaTamAM mitranI, samarAMgaNamAM zUrAnI ane nirdhanatAmAM strInI parIkSA thAya che. pAse dhana hoya tyAre strInI parIkSA nathI thaI zakatI. he svAmInAtha! dhana ane yauvana hoya tyAre prANanAtha! svAmInAtha! evA premabharyA zabdo bolavA sahela che. paNa gharamAM khAvA loTa na hoya, bIju kaMI sAdhana na hoya ane dAgInA vecavA paDe chatAM jarA paNa kacavAyA vinA patinA duHkhamAM dukha ane sukhamAM sukha mAnIne kaMi harakta nahi, ApaNe sAdAIthI jIvana jIvIzuM ne AnaMda pAmIzuM AvuM kahenArI strIo keIka ja hoya che. sulocanA kALI majUrI kare che ane mAMDa mAMDa baMnenuM peTa pUruM kare che A joIne madananI AMkhamAM AMsu AvI jAya che. dhUke ne dhrusake raDI paDe che. tyAre Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 35 sucanA samajAve che svAmInAtha! zA mATe raDo che? gaI vAtane bhUlI jAva. have navA cepaDA lakhe. madana kahe cheH sucanA! tAruM duHkha mArAthI jovAtuM nathI. huM pApI kusaMge caDhaye tyAre tArI A dazA thaIne? mArA mAtA-pitA manamAM duHkha laIne gayA. meM kareDonI saMpatti phanA karI. kaMI kAma dhaMdhe zIkhe nahi. have zuM karUM? tyAre sulocanA kahe cheH ApaNA gAmamAM eka lakSmI dhara nAmanA zeTha rahe che. tame temane tyAM jAva te tamane kaMIka sahAre maLaze ane ApaNuM duHkha TaLI jaze. madana javA taiyAra che paNa manamAM thayuM huM karoDapati dhanadatta zeThano dIkaro. mArAthI kema javAya? vaLI manane manAvyuM. tArI A dazA thaI tyAre javuM paDe che ne? ema karate karate zeThanI peDhI upara pahoMce ane dukAna baMdha karavAno samaya thaye eTale munima bAraNuM baMdha karavA jAya che tyAM madana kahe che mane kaMIka Ape. tyAre munima kahe che atyAra sudhI kayAM gaye hoM! have atyAre nahi maLe. madana khUba karagaryo tyAre munImane kedha Avyo ne tene lAta mArI. madana ekadama paDI gaye, mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI. A cIsa upara beThelA zeThe sAMbhaLI. zeTha tarata nIce AvyA ane pUchayuM-A kema raDe che? zuM che? munIme badhI vAta karI tyAre zeThe munImane Thapako ApatA kahyuM ke tame A rIte garIbanuM apamAna kare te ThIka nahi. zeThe madanane kheALAmAM lIdhuM ane pUchayuM tuM keNa che? tAre zenI jarUra che? ane zA mATe raDe che? zeThanI pavitratA ane dayA joI pahelAM to madane khUba raDI lIdhuM. pachI kahyuM ke huM dhanada zeThane dIkare madana chuM. lakSmIdhara zeTha kahe che e te mArA mitra hatA. temane tuM dIkare che? tArI A dazA kema? madane athathI iti sudhI badhI vAta kahI. zeThe tenA mAthe hAtha pheravyo. tene navarAvI sArA vastralaMkAro paherAvyA, jamA ne uparathI pAMca hajAra rUpiyA ApIne kahyuM dIkarA! AmAMthI tuM vahepAra karaje ane jarUra paDe tyAre jarUra Avaje. muMjhAIza nahi. tuM mAro dIkare che. paNa have eTale khyAla rAkhaje ke kadI kusaMga karIza nahi. khUba sArI hitazikhAmaNa ApI ane madanane vahepAra karatAM paNa zIkhavADI dIdhA. zeThanuM jIvana pavitra hatuM. enA samAgamathI madananuM samagra jIvana sudharI gayuM devAnupriye! joyuM ne? madananA jIvanamAM saMgano raMga kevuM lAgI gayuM hatuM ! kusaMganuM kevuM kharAba pariNAma AvyuM? pite dhanathI ne guNathI pAyamAla thaI gaye. enI patnI sucanAnI zikhAmaNa mAnIne zeThane samAgama karyo te dhanathI ne guNathI jIvana sabhara bharAI gayuM. ApaNI junI kahevata che ne ke kALIyA sAthe dhabI bAMdhe vAna na Ave paNa sAna Ave. gadheDA sAthe joDe bAMdhe te ghaDe gadheDe na banI jAya paNa bhUMkavAnuM jarUra zIkhe che. mATe tame jIvanamAM saMga kare te saMtane kare paNa Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 396 zAradA saritA durjanane saMga kadI karaze nahi. tamArA saMtAne kayAM jaI rahyA che tenI khUba kALajI rAkhajo, nahitara pachI pastAvuM paDaze. saMtAne kusaMge caDhaze to enA kaDavA phaLa tamAre bhogavavA paDaze. hase kAgaDAne saMga karyo to kevuM pastAvuM paDyuM! eka haMsane kAgaDA sAthe mitrAcArI thaI. kAgaDo kahe che mArI sAthe cAla. paNa haMsa nA pADe che. khUba kahyuM tyAre haMsa kahe che tuM mArI drAkSanA mAMDave besavA Ava. kAgaDo kahe che nA. ApaNe lIMbaDAnA jhADa para besIe. baMne lIMbaDAnA jhADanI DALe beThA. te lIMbaDA nIce eka rAjakumAra sUto hato. tenA upara saheja carakIne kAgaDo uDI gaye ne haMsane kahetA gaye ke tuM ahIM besaje. huM hamaNAM AvuM chuM. kAgaDAnI caraka rAjakumArane meDhA upara paDI eTale rAjakumAranuM moDhuM bagaDyuM. uMce joyuM te haMsa beTho che. kumArane kela AvI gaye ne be-aho ! meM kAgaDA te ghaNuM joyA. kAgaDA kALA hoya paNa A te dhULe kAgaDe che. rAjakumAre tIra mArIne vIMdhI nAkhyo. haMsa taraphaDato nIce paDe ne be -rAjakumAra! huM vadhAI gaye, marI jaIza tenuM mane duHkha nathI paNa mane kAgaDe kaho tenuM duHkha che. meM kusaMge caDhI drAkSane mAMDe che enuM A pariNAma che. mATe huM tane zikhAmaNa ApuM chuM ke kadI kaI kusaMge caDhaze nahi. satsaMga mANasane UMce caDhAve che. satsaMga dvArA kaMIka pApI pavitra banI gayA. aMgulimAla AMgaLIono hAra paherate hato te buddhane saMga thatAM sudharI gaye. vAlI lUMTAre nAradane saMga thatAM lUMTAra phITIne vAlmikI RSi banI gaye. zAlIbhadra jyAre bharavADanA bhAvamAM hatuM tyAre enI mAtA eka sukhI ane saMskArI zeThanA ghera kAma karavA jatI hatI. khUba saMskArI, svargabhUmi jevuM ghara ane mANaso devanA avatAra jevA. A mAtA pitAnA chokarAne sAthe laI jatI. te zeThanA chekarA sAthe ramate jamatA. A zeThane karo jamavA besate tyAre saMtane vaherAvate. A badhuM joIne bharavADaNanA chokarAne bhAvanA thaI ane te zAlIbhadra banyuM. devAnupriye ! zAlIbhadranI baddhi mAMge che paNa enA jevA banyA keTalA? enI pAse saMpatti khUba hatI. ene lAbha keTalA garIbone maLato hato ane tamArI saMpattine lAbha keTalAne maLe che? Aje to jyAM zrImanA hAsya che tyAM garIbonI hAya che. tame sAcA zrImaMta banyA ho to garIbane dekhIne tamAruM dila dravI javuM joIe. A pavitra divasamAM dAnane pravAha vahAve. tame nirAMte dUdha ne sATA khAva che paNa jene lukhA roTalAnA sAMsA che tevA mANasa kaI dazAmAM paDyA che tene khyAla karo. duHkhInI dazA duHkhI jANI zake che. dukhInA duHkhanI vAte sukhI nA samajI zake, . sukhI je samaje parUM te dukha nA vizvamAM Take. Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 397 carotaramAM banelI kahANI che. eka bhAI khUba dAna kare. eka varSe be lAkha rUpiyA garIbonI sevAmAM vApare. emane keIe pUchayuM, bhAI! tame ATalA zrImaMta che, varSe ATalA paisA dharmAdAmAM vAparo , chatAM ATalI sAdAIthI kema rahe che ane tamArA kapALamAM ATalo moTo ghA paDe che tene oparezana karAvIne kema sarakhe karAvatA nathI? tyAre kahe che, bhAI! A mArA kapALamAM paDe ghA mAre guru che. tyAre sAmI vyakti pUche che e ghA tamAre guru kevI rIte? tyAre pelA bhAI kahe che, huM nAno hato tyAre ame eka dhanavAnanI bAjumAM rahetA hatA. e zrImaMtane dIkare zerImAM ramavA Ave tyAre enA khissAmAM kaI vAra kAju heya, badAma heya ane kaI vAra baraphI-peMDAnuM paDIkuM hoya, e khAya ne mane Ape. paNa ekavAra enI mA joI gaI, tethI tenA dIkarAne zIkhavADyuM ke tAre ene ApavAnuM nahi. mAge te TI batAvavAno. eka vakhate e zrImaMtano dIkare kerI laIne khAte khAte AvyA. meM tenI pAse kerI mAgI te mane TI batAvyuM ane kerI na ApI tethI huM ghera jaIne raDavA lAgyo ane haTha pakaDI bA, mAre kerI khAvI che. tuM mane kerI lAvI Apa. mane mArI mAtAe khUba samajAvyo paNa na samaje eTale mArI mAtA dhanavAna zeThane ghera jaIne kahevA lAgI ke bA! tamArA chokarAne gharamAM besIne khavaDAve. kAraNa ke mArI evI sthiti nathI ke huM mArA chokarAne lAvI ApuM ane tamArA bAbAne joIne mAre cheka haTha kare che. tyAM zeThANI kedhe bharAyA ane kahyuM ke mAre cheka zerI vacce besIne game te khAze. tamAre bolavAnI zI jarUra! ema kahIne mArI mAtAne kADhI mUkI. huM nAne eTale mane ema ke bA aMdara kerI levA gaI che. bA bahAra AvI eTale meM kahyuM bA kerI lAvI? paNa enuM pelI zeThANIe apamAna kareluM tethI tene khUba duHkha thayeluM eTale kadhamAM AvI bAjumAM paththara paDe te laIne mArA para ghA karyo. mAthAmAMthI lehInI dhAra thaI. mAtAne khUba dukha thayuM ne khUba raDI eTale meM kahyuM, bA! tuM raDIza nahi. huM kadI kaMI nahi mAMguM. pachI huM mAMgavAnuM bhUlI gayo. meTa thaye, bhaNe ane mArA sagAe mane AphrikA, nAyabI teDAvyuM tyAM jaIne khUba kamAye. dhanavAna bane paNa kapALamAM ghA rahI gaye. roja savAramAM uThIne arisAmAM mukha jotAM A ghA joIne mane mAre bhUtakALa yAda Ave che ke "bIjAnA sukhe tArA kapALamAM ghA karyo paNa have tAruM sukha keInA kapALamAM ghA na kare te yAda rAkhaje. ema A ghA mArA jIvanamAM gurUnI garaja sAre che. devAnupriya! pUrvanA puNyathI tamane maLyuM hoya te ATaluM yAda rAkhajo ke - mArA sukhane lAbha bIjAne ApuM to mane maLyAnI sArthaktA che. kadAca koIne na ApI zake te bIjAne duHkha thAya tevuM te na karavuM eTale niyama leje. patamabhAIne Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 398 zAradA saritA brahmacaryavratanI pratijJA levAnI che. bIjA kAryo paNa saMghane ghaNuM che. te have temane paccakhANa apAya che. emanA upara raMganI pIcakArI chaMTAya che te AjubAjumAM beThelAne chAMTA uDaze te kaMIka leje. AnaMdabhAI paNa bhAvanA jAgIne Aje jAgI gayA. brahmacaryane mahimA apAra che te avasare varNavIzuM. vyAkhyAna naM. 49 viSaya:- sukhane upAya zrAvaNa vada amAsa ne semavAra tA. 27-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! anaMtajJAnI mahAna purUe jagatanA jIvonA uddhAra mATe zAzvata sukha prApta karavAnA upAya batAvyuM. AtmAnuM anaMta sukha prApta karavA mATe A parvAdhirAja paryuSaNanA divaso Ave che. maMgalakArI parvanA be divasa te vyatIta thaI gayA. Aje trIjo divasa AvI gaye. sukhanA divaso jatAM vAra lAgatI nathI paNa duHkhanA divase jaldI jatA nathI. duHkhanA divaso khUba AkarA lAge che. Atmika sukhanA divase jatAM vAra lAgatI nathI. AjanA vyAkhyAnane viSaya che- sukhane upAya. duniyAmAM kaDIthI mAMDIne kuMjara sudhInA dareka AtmAo sukhane Icche che. keI duHkha IcchatuM nathI. are! svapnamAM paNa duHkhanuM nAma sAMbhaLavuM gamatuM nathI. eTale se sukha prApta karavA deDadhAma kare che. paNa sukha prApta karatA pahelAM sukha zuM che? sukha zemAM che? ane sukhanA upAye kyA kayA che te jANavuM joIe. jema sUyagaDAyaMga sUtramAM kahyuM che ke - bujjhijjatti tiuTTijjA, baMdhaNaM prijaanniyaa| kimAha baMdhaNaM vIro, kiM vA jANaM ttiuTTai // sUya. sU. a. 1, u. 1, gAthA 1 bhagavAna kahe che he bhavya jIvo. anAdikALathI A jIvane kayuM baMdhana che te jANe. baMdhanane teDavAne upAya jANe ane pachI baMdhanane teDavA prayatna kare. tema ahIM paNuM sAcuM sukha kayuM che te jANe ane pachI sukha meLavavA prayatna kare. eka vyavahArika dRSTithI joIe ke tamAre amadAvAda javuM che. sTezane gayA. tyAM gADInA DambanA mAthe lakhyuM che ke dilhI ekasapresa chatAM temAM besI jAva to kaI kALe amadAvAda pahoMcI zakaze ? amadAvAda javuM hoya to amadAvAdanI TreInamAM besavuM Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 399 joIe. te rIte jJAnI kahe che ke joIe che sukha ane upAye duHkhanA karI che. te traNa kALamAM sukha kayAMthI maLaze? sukha kene mAne che? je kAMI ApaNane anukULa hoya temAM ApaNane sukha lAge che ane je ApaNane pratikULa hoya te duHkha lAge che. keI paisAmAM sukha mAne che ke vaibhavamAM sukha mAne che, keI bhegavilAsamAM sukha mAne che te kaI strI-putra-parivAramAM sukha mAne che. keI moTI mahelAtemAM sukha mAne che to kaI haravApharavAmAM ane sArA bhejana khAvAmAM sukha mAne che. keI sukhane mATe devane pUje che ke mane sukha Apo. mane dhana Ape. Ama sukhanI bhIkha mAMge che. A paugalika sukha mAMgavAmAM AtmAnA akSaya sukhane bhUlI jAya che. jJAnI AtmA kadI paragharamAM sukha mAnato nathI ane ajJAnI paravastunA saMyogamAM sukha ane viyogamAM duHkha mAne che ane te rAga-dveSanI pariNati che. A pariNati AtmAnA zuddha bhAvane bagADanArI che. jema aphINa Adi mAdaka padArtho khAvAthI ghena caDhe che tema paramAM sukha na hevA chatAM sukha mAnavAthI ajJAna ane mithyAtvanuM jhera caDhe che ane AtmAne pitAnA svarUpanuM bhAna bhUlAvI de che. jema kephI mANasa viparIta kAryo kare che tema mithyAtva ane ajJAnane vaza thaelo mAnavI viparIta zraddhA ane viparIta AcaraNa kare che. kharekhara! sAcuM sukha te AtmAmAM che paramA nathI. ApaNe ApaNA svarUpamAM karIe to sukhI thaI zakIe. ajJAnavaza AtmAne bhUlI jaI zarIra tarapha daSTi jAya che ane te huM chuM ema mAnI temAMthI ane IndriomAMthI sukha meLavavA prayatna kare che. huM deha chuM ema je kaI mAne che tene ema pUche ke te mAnavAvALo koNa che? te deha che ke deDathI bhinna AtmA! A rIte Atma ravarUpanI pratIti thAya to sukha prApta thaI zake che. zarIra ane indrio dvArA sukha prApta thaze evI mAnyatA jyAM sudhI AtmAmAM che tyAM sudhI sukhanI prApti thaI zakatI nathI. tethI anAtma bhAvane heya gaNIne ane pitAnA Atma svarUpane upAdeya gaNune samyak jJAna-darzana ane cAritra vaDe te svarUpane prApta karIe to AtmasukhanA bhaktA banI zakAya. indrionA viSayane vaza banIne AtmA kedha-mAna-aviratI, zeka, jugupsA vigere dveSa kare che ane prema-pati-mAyA-lobha vigere rAga kare che. A rAgAdine Atmiya samajIne jIvAtmA vyAkuLatA ane duHkha utpanna kare che mohanI A anAdinI prakRtinA kAraNe ajJAnI che jemAM parAdhInatA rahelI che evA sAMsArika baMdhanene paNa sukhanuM kAraNa mAne che. arthAt parapadArthomAMthI sukha maLaze ema mAne che. kevI ajJAna dazA che ! A ajJAna dazAmAM pravartate AtmA karmonI sAMkaLane toDI zakato nathI. devAnupriye! tamane ema thatuM haze ke cakravartio, IndrA mahAna sukhI che Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 400 zAradA saritA paNa jJAnIo kahe che ke je sukha cakravarti, vAsudeva, khaLadeva ane mAMDalika rAjAonI pAse nathI te sukha ane AnaMda AtmAmAMthI meLavI zakAya che. indriyajanya sukha ane AnaMda parAdhIna che ane Atmiya sukha ane AnaM svAdhIna che. AtmA anaMta sukhane svayaMbhUramaNa samudra che. anaMta sukhanA nidhI che. AvI pratitI thAya te sAcuM sukha prApta thAya. mohAMdhakAra dUra thAya te AtmA aMtardraSTi karIne potAnA Atma svarUpane jue che. jyAre AtmA nijadharane rahevAsI ane, nijaguNAmAM anurakata ane tyAre temAMthI AnaMda ane sukha meLave che ane anAdinI mithyAbhramaNA dUra thAya che ne sAcuM kayAM che, kayAMthI maLe che tenuM jJAna thAya che. sAcuM sukha je meLavavuM hAya te tRSNAnA taMtune kApI nAMkheA. je sukha ane je AnaMdanI pAchaLa duHkha na heAya te sAcuM sukha che. paNa je sukhanI pAchaLa duHkha raheluM te sukha nahi paNa sukhAbhAsa che. puNyanA ceAge tamane vartamAnamAM sukha maLyuM hoya paNa te sukha khIjA divase naSTa thaI jAya te zuM ene sukha kahevAya ? nA '". e te sukhanI kalpanA che. zAtAnA udaya pUro thaI jAya eTale azAtAne utkraya thaI jAya ane azAtAnuM du:kha AvIne ubhuM rahe che te tene sukha kevI rIte mAnavuM? zAtAvedanIyajanya sukha te sAcuM sukha nathI, vAstavika sukha nathI. zAtA ane azAtA ane duHkharUpa che. mATe tene duHkharUpa mAnA, kAraNa ke kAlpanika sukha zarIra ane indrio vaDe maLe cheH zAtAnA udayathI maLe che. karmanA svabhAva kadI paNa AnaMda ApavAnA nathI. tenA svabhAva tA . Atmika guNAne AvaranArA che. tethI veDhanIyajanya zAtA ke azAtAnA abhAvamAM sukha che. e anenA abhAvamAM Atmika AnaH prApta thAya che. mATe ame kahIe chIe ke ratnatrayInI ArAdhanA dvArA te prApta thAya che mATe tenA dvArA Atmika sukha prApta karavAneA udyama karA. paiAlika sukhenI pAchaLa anaMtakALanuM duHkha raheluM che. tenI pAchaLa zata-divasa doDadhAma kare che ne tenI pAchaLa pAgala aneA che te zuM e AtmAnI ajJAnadazA nathI? khoTA bhrama nathI ? mAhazA nathI? AtmAe anAdithI e kAma karyuM" che. svarUpathI bhraSTa thaelA jIvAnA A paNAma che. kahyuM che ke anaMta sukha nAma duHkha, tyAM na rahI mitratA anaMta duHkha nAma sukha, prema tyAM vicitratA ! baMdhue ! sukha teA tamArAmAM che. te kayAMya bahArathI AvatuM nathI ane bahArathI AvavAnuM paNa nathI. AkhA divasa bajAramAM vahepAra karIne vahepArIe sAMje peAtAne ghera Ave che. AkhA divasa vananA vividha vRkSeA upara besanArA pakSIe sAMja paDatA peAtAnA mALAmAM Ave che. divasabhara khetaramAM kAma karanArA kheDUta sAMje ghera AvIne AnaMdanA anubhava kare che. A badhAya pAtAne ghera AvIne sukha mAne che. AtA eka Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 401 daSTAMta che paNa AmAMthI ApaNe sAra e le che ke ApaNe AtmA e ApaNuM nijaghara che. te AtmAnA svabhAvamAM sthira banI jAva ane bAhya padArthomAM mArApaNanI buddhine tilAMjalI ApI de. tame nijagharamAM Avaze tyAre tamane sAcA sukhano anubhava thaze. AtmAnuM je sukha prApta thAya che te zAzvata sukha che. AtmAnuM sukha zAzvata zA mATe? tenuM kAraNa e che ke AtmA svayaM zAzvata che. nAzavaMta nathI. mATe temAMthI prApta thatuM sukha paNa zAzvata che. para vastune saMyoga nAzavaMta che. jene saMga che teno viyoga avazya che tethI je soga sukhadAyI lAgatuM hoya te nAzavaMta hovAthI tenuM sukha zAzvata nathI. zAtA ke azAtA, puNya ke pApa zubhAzubha karmanI prakRtinA kAraNe thAya che ane te prakRtio zAzvata nathI tethI temAMthI maLatuM sukha paNa zAzvata nathI tethI tame parapugalamAMthI je sukha meLavavAne Icche che te zAzvata nathI. tethI tame parapudgala vaDe je sukha meLavavA Icche che te sukha traNeya kALamAM maLe tema nathI. mahAna purUSoe je sukhane sAco mArga batAvyo che te mArge cAlavAthI karmone khapAvI sAcuM sukha meLavI zakaze. tame kaheze ke dhanathI sukha prApta thAya che te tamane kakaDIne bhUkha lAgI heya ane se rUpiyAnI noTa meDhAmAM mukaze te tamArI bhUkha maTI jaze kharI? je dhanamAM sukha che te bhUkha kema na maTI? sonuM-rUDuM vigere je parigrahane tame saMgraha kare che ane jenA upara tame atyaMta rAga rAkhe che te tamane ema nathI kahetA ke amArA upara rAga kare. dukhakAraka nahi vastu vyakita, duHkhakAraka che mamatA rAga, baMdhana che Asakita kAje, jagata prabhune suMdara bAga. kaI paNa vastu ke vyakti pote kharAba nathI paNa tenA pratyenI Asakita kharAba che. tenA pratyene rAga jIvane duHkha karAve che. mATe jJAnI vAraMvAra kahe che jaDa padArtho upara rAga na kare. rAganA kAraNe jIva jyAM game tyAM ribAve che. rAgano roga jIvane herAna kare che ane karmanuM baMdhana karAve che ne bhavabhramaNa karAve che paraMtu sAcuM sukha prApta thatuM nathI. sAcuM AtmAmAMthI prApta thAya che ane tene upAya manuSyabhavamAM thaI zake che kAraNa ke deva divyasukhe bhegavavAmAM AyuSyane pUrNa kare che. nArakIo narakanI anaMta vedanA bhegavI rahyA che ne tiryaMca parAdhIna che. tenAmAM AtmajAgRti hetI nathI. mATe Atmika sukhanI prApti mATe to manuSyabhava eka sAnukuLa che. devatAo bhautika sukhanA bhetA bhale hoya paNa manuSyanI jema AtmasAdhanA mATe vrata, pratyAkhyAna, tapa ke cAritra grahaNa karI zakatA nathI. AtmasAdhanAne amUlya avasara to manuSyane maLe che. A manuSyajanma sivAya bIjA koI janmamAM AtmAnA svarUpane nizcaya thatuM nathI ke tenA mATe cAritranI ArAdhanA thatI nathI. mATe baMdhuo! Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 402 zAradA saritA tame duHkhano vinAza karavA ane sukhanI prApti karavA jJAnarUpI sudhArasanuM pAna karI saMsArasamudrane pAra karavA mATe, karmone kSaya karavA mATe A paryuSaNanA pavitra divasomAM jJAnapUrvaka tapa vigere zubha anuSThAna kare. pApakarmathI nivRta bane ane zubha kAryomAM pravRta bane. zubha dhyAnathI puNya baMdha thAya che ne azubha dhyAnathI pApano baMdha thAya che ane zuddha dhyAnathI karmonI nirjarA thAya che. samyaka darzana, samyajJAna ane sammacAritra vinA dayAna thaI zakatuM nathI. jinezvara bhagavaMte prarUpelA ta upara rUci eTale zraddhA ne pratIti karI te tane yathArtha rUpe jANavA ane sAvadya pApakArI pravRttithI nivRta thavuM te samyadarzana-jJAna ane cAritra che. purUSanA samAgamathI samyaka jJAnanI prApti thAya che. ke dhAdi kaSAyathI malina thayeluM mana vizuddha bane che. AraMbhAdi kAryothI viratI pAme che ane nija tatvane jANakAra bane che. mATe AtmAnA zAzvata sukha mATe, mokSanA zAzvata AnaMda mATe samyakadarzana, jJAna ane samyaka cAritramAM pravRtti karo, parigraha paranI mUcha ghaTADe, satya - kSamAdi guNomAM dina pratidina vRddhi karo, hiMsAdi kAryothI viratI pAmo. saMsAranA baMdhano nAza e AtmAno AnaMda ane e Atma nuM sukha che ne enAthI Atmika sukha prApta thAya che. A manuSyajanmane dhArmika anuSThAna karI saphaLa banAve. sarvArthasiddha vimAnanA mahAna addhivaMta ane puNyavaMta devone siddhakSetra keTaluM dUra che? temanA vimAnanI davAthI phakta bAra jana mukitazIlA uMcI che ane siddha zIlAnA eka yajananA chellA gAunA chaThThA bhAga upara siddha bhagavaMto anaMta avyAbAdha AtmisukhanI laheramAM birAje che. svArthasiddha vimAnanA dene siddhakSetra ATaluM najIka hovA chatAM paNa te deve tyAMthI sIdhA mokSamAM javAne zaktimAna nathI paNa A mAnavadeha dvArA AtmasAdhanA karIne, kevaLajJAna prApta karIne siddha banI zakAya che. mATe samajI lo ke bIjA bhAva karatAM mAnavabhavanuM mahatva keTaluM adhika che mATe pramAdane tyAga karIne A paryuSaNa parvamAM AtmasAdhanAmAM joDAI jAva. pramAda e AtmAne zatru che. pramAdane tamArA AtmAmAM pravezavA na de ane parigrahanI mamatA choDe. jeTalo parigraha ghaTADaze teTalA pApanA bhArathI haLavA banaze. eTale parigraha vadhu teTaluM duHkha vadhu parigraha ghaTADaze teTaluM sukha tamArI najIka Avaze. bhagavAne batAvelA cAritramAM sthira thayele sAdhu sarvArthasiddha vimAnanA devanA sukhane paNa ulledhI jAya che. bhagavatI sUtranA caudamA zatakanA navamA uddezAmAM bhagavate kahyuM che ke eka mAsanI dIkSA paryAyavALo zramaNa nigraMtha vANavyaMtara devanA sukhane ullaMghI jAya che ane bAra mahinAnI paryAyavALo zramaNa anuttara vimAnavAsI denA sukhane ullaMghI jAya che. Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 403 eTale ke te denA sukhe karatAM paNa adhika sukhane anubhava kare che. AnuM mukhya kAraNa akiMcanatA-parigraha pratyene anAsakta bhAva ane jJAnamAM ramatA che. A kAraNothI AtmisukhanI vRddhi thAya che. tyAga ane vairAgyamAM je sukha che te bhega ane AsakitamAM nathI. to pachI bhautika sukhanI tulanA Atmika sukha sAthe kevI rIte thaI zake? ATalA mATe vairAgyavaMta nigraMthamunio denA sukho karatAM paNa adhika sukha bhogave che. je paisAmAM sukha hota te munio pAse te eka rAtI pAI nathI. chatAM bhagavAne kahyuM che ke "gridgeii muLa vItarAvitarAgano vArasadAra muni ekAMta sukhI che. enA jevuM duniyAmAM kaI sukhI nathI. paNa A vAta tamArA gaLe utaratI nathI. - tame sukha paisAmAM mAnyuM che. paise meLavavA mATe mAnavI mAnavajAtane na chAje tevA kAma karAve che. paisA khAtara mAnavI pApa karatAM paNa acakAto nathI. paisAnI mamatA kharAba che. aDhAra pApa sthAnakamAM pAMcamuM pApa sthAnaka parigraha che. parigrahane pApasthAnaka kahyuM che, sukhasthAnaka nathI kahyuM. to gharamAM atiparigraha bhege kare te pApane bhegA karavA barAbara che. gharamAM eka nAnakaDo sApa nIkaLe to tene gharamAM rAkhe cho kharA? are, sApa dekhA daIne pAcho kayAMka bharAya jAya che to game tema karIne zene mUkI Ave che paNa gharamAM rahevA detA nathI. kAraNa ke tamane sApanI bIka lAge che. te huM tamane pUchuM chuM ke tamane jeTalI sApanI bIka lAge che teTalI pApanI lAge che kharI? jayAre tamane pApanI bIka lAgaze tyAre parigrahanI mamatA nahi rahe. jema sApanI bIka lAge che tema pApanI bIka lAgaze. parigraha keTale anartha karAve che tenA upara eka banelI kahANI kahuM chuM. eka nAnakaDA gAmamAM bajAramAM sAmAsAmI be dukAna hatI. A baMne dukAnadAro bALapaNanA mitra hatA. baMne sAthe ramelA, bhaNelA ane sAthe dukAne nAMkhI hatI. baMnenA mAtA-pitA maraNa pAmelA ane baMne kuMvArA hatA. paNa e pApane udaya hatuM ke bemAMthI ekeyanI dukAne khAsa gharAka na Ave. jyAM puNyano udaya hoya che tyAM dukAnamAM bhIDa jAme che ne lAve, lAva ne lA thAya che. dukAnamAM mAla khUTI jAya che tyAre A baMne mitronI dukAne kAgaDA uDe che. mAla khapato nathI ane dukAnanuM bhADuM paNa mAthe caDhe che. tyAre baMne mitro vicAra kare che. ApaNe to bekAra thaI gayA. A gAmaDA gAmamAM ApaNe uMcA AvIzuM nahi. cAlo bIje kyAMka jaIne dukAna karIe te vaLI sukhI thaIe ! paNa javuM kayAM! tyAre eka kahe cAle muMbaI jaIe. muMbaImAM dhaMdhApANa sArA cAle che tyAM ApaNuM poSaNa thaze. A vicAra karIne baMne jaNAe dukAna vecI nAMkhI. ekane dukAnanA be hajAra ane bIjAne bAvIse rUpiyA AvyA. eTale kula rU. 4ra00 laIne muMbaI javA nIkaLyA. TIkITa lIdhI. Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 404 zAradA saritA gADImAM beThA ane muMbaImAM AvyA. muMbaImAM koI temanuM saguMvahAluM ke oLakhItuM nathI. te javuM kayAM? khUba muMjhAyA. muMbaInA sTezane utarI eka TekasIvALAne bolAvIne pUchayuM ke ame pahelavahelA muMbaI AvyA chIe. kayAM javuM? eTale TekasIvALAe eka sArI hoTala batAvI. TekasavALo kahe che. bhAI ! tame mUMjhAva nahi. tame mArI TekasImAM besI jAva. huM tamane haTalamAM pahoMcADI dauM. baMne jaNa hoTalamAM gayA. tamArA gAmamAM bhalabheLAnuM te kAma nahi. TekasIvALAe jANyuM ke navA che eTale be rUpiyAnA badale pAMca rUpiyA bhADuM laI lIdhuM. e baMne mitrone bhADuM te vadhAre lAgyuM. paNa zuM kare? ApavuM paDayuM. have baMne jaNA be rUma judI judI bhADe rAkhe che. paNa mukhanA saradArane khabara nathI paDatI ke baMne vacce eka rUma rAkhIe. ekeka rUmanuM rojanuM daza rUpiyA bhADuM caDhe che. bane mitre muMbaImAM ja pharavA javA lAgyA. muMbaInA lekene roja navA kapaDA paherIne pharavA jatA AvatA joIne baMne mitrone lAgyuM ke ApaNe ahIM to gAmaDIyA jevA lAgIe chIe. thoDA navA kapaDA vigere kharIdIe. baMne jaNAe navA kapaDA vigere joItI cIjo kharIdI. Ama muMbaImAM pAMca-cha divasamAM to rU. 500ne kharcA thaI gaye. mitre gherathI nIkaLyA tyAre nirNaya karyo hato ke muMbaImAM jaIne khUba paisA kamAIzuM. je paisA nahi kamAIe ane paisA khalAsa thaI jaze te dariyAmAM paDIne DUbI marIzuM. baMne jaNa muMbaImAM phare che. kayAM javuM te zuM dhaMdhe karavo te hajI nirNaya karyo nathI. eka divasa pharatA pharatA saTTAbajAra AgaLathI pasAra thAya che. tyAM lIyA ne diyA. Avo avAja AvyuM. sAMbhaLIne tyAM ubhA rahyA. emaNe kaI divasa saTTAbajAra je na hatuM. tyAM eka bhAIne puchayuM ke A badhA lIyA ne dIyA zuM bole che? tyAre kahe che A dhaMdhAmAM pAMca rUpiyA lagADavAthI paccIsa maLe che ane kevI rIte saTTo kare te badhuM samajAvI dIdhuM. A sAMbhaLI baMne jaNA vicAra kare che A dhaMdhe sAre. emaNe tyAM jaIne pAMca rUpiyA lagADayA ne pacIsa maLyA. baMne mitramAM eka jarA sAre ne vivekavAna hatA. teNe kahyuM bhAI! A dhaMdhe sAro nathI. lebhane bha nathI. jema paisA maLe che tema vadhu meLavavAnI IcchA thAya che. tyAre bIje kahe che kaMI nahi. ApaNe hamaNAM saTTo karIe ane DuM kamAI laIe ema vicArI reja saTTA bajAramAM jaI saTTo karavA lAgyA. bIje divase rUA. 50 lagADIne so kamAyA. trIje divase 100 rUpiyA lagADIne 500 rUA. kamAyA. Ama karatA mahinA sudhI dhaMdho karyo ane hisAba karyo to rU. 20,000 kamAyA. baMne jaNA khuza thayA. aho! ApaNuM gAmamAM te mahenata karIne marI jatAM te paNa mAMDa peTa pUratuM maLatuM. ahIM te vagara mahenate eka mahinAmAM rUA. 20,000 kamAyA. AnaMdano pAra na rahyo. Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 405 devAnupriyA! sadnAnA dhaMdhA sAro nathI. saTTAmAM vagara mahenate paisA maLe che. garIba ne zrImaMta banI jatAM vAra nathI lAgatI tema zrImaMtane garIkha anatAM paNa vAr nathI lAgatI. mATe parizramathI je paisA peDhA thAya che te sAcA che. tenAthI AtmA satASa anubhave che ne satASa jevu khIjuM sukha nathI. A baMne mitrAne cha mahinAmAM rUA. daza lAkha maLyA. vaLI khIjA cha mahinA gayA ne hisAba karyAM te baMne vacce rUpiyA vIsa lAkha maLyA. eTale peleA vivekI mitra kahe che ke bhAi! basa, have ApaNane ghaNuM maLI gayuM tyAre khIjo lAbhI kahe che ApaNe kreDapati banIe. tyAre kahe che bhAi kAne khabara che kroDapati banatAM re|Dapati nahi anI jaIe! tenA karatAM ApaNe mukhaImAM AvIne sukhI thayA chIe. vIsa lAkhamAMthI be lAkha dharmAdAmAM vAparIe. tyAre leAbhI mitra kahe che hA.... dharmoDhA karavA kamAyA chIe? mAre dharmAdA karavA nathI, pelAne paNa besADI dIdhe. zAradA saritA adhue! jue, A dRSTAMtamAMthI tamane jANavA maLaze ke ati leAbha e papanuM mULa che. paisA kevA pApa karAve che! paNa pApa jIvane choDe tema nathI. e duniyA ko lUTanevAle eka dina tU lUMTA gAye / " anee nirNaya karyo ke have ApaNe vIsa lAkha rUpiyA laIne dezamAM jaie. ApaNuM dezamAM mAna vadhI jaze. dezamAM javAnuM nakko karyuM". paNu pahelA kahe che ApaNe aThavADIyu muMbaimAM rahIne kharAkhara harIpharI laIe pachI dezamAM jaIe. tethI aThavADIyu rahevAnu nakkI karyuM. pelA lAbhI mitra vicAra kare che A vIsa lAkhamAMthI be bhAga paDI jaze. eTale mArA bhAge te daza lAkha Avaze. jo hu. koi paNa rIte Ane mArI nAMkhuM te vIsa lAkhane huM' mAlika banI jAuM. paNa ene kevI rIte mAravA tene khUba vicAra karavA lAgyA. jo ahIM gaLuM dabAvIne ke jhera ine agara zastrathI mArI nAMkhu te tenI lAzanuM zuM karavuM? ema ghaNAM vicAra kare che paNa uMgha AvatI nathI. pele tA khicArA bhale hatA. enA peTamAM jarA paNa 55 na hatuM. e teA ArAmathI ghasaghasATa uMghe che. enA peTamAM bilakula kapaTa nathI. jayAre pelAnA peTamAM kapaTa che eTale uMgha AvatI nathI. mADI rAta thaI. ene eka vicAra Avye pachI uMdhI gayA. dhananA leAbha kevA pApa karAve che. A nANuM kyAMthI Ave che ne joDe zuM zuM lAve che, anyAya anIti, karaceArI ne kALA kAma karAve che. je nANAmAM nirdhananI hAya, mahimA enA vadhatA jAya, are vAhare vAha paisAnI jagamAM......... saTTAmAM paisA kamAyA. e nANuM bheguM kevuM jhera laIne AvyuM ke jethI khIjAnI Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 406 zAradA saritA mane vRtti bagaDI. lebhI mitre hoTalamAM jaIne eka mANasane pheDe ne kahyuM ke ame be mitre cA pIvA AvIe tyAre tAre cAnA be glAsa lAvavAnA, temAM eka glAsamAM khUba uce dArU nAMkhavAne ane te glAsa mArI sAthenA mANasane ApavAno ne mane bIje glAsa ApavAno. badhuM AgaLathI samajAvI AvyuM. pachI baMne mitre cA-nAsta karavA haTalamAM gayA, ane tenA kahevA mujaba pelo mANasa cAnA be glAsa lAve ne IzArAthI samajAvI dIdhuM. pelo te bicAro niSkapaTI ne saraLa che. ene te ravaneya khyAla nathI ke mane mArI nAMkhavAnuM kAvatru racAyuM che. baMne jaNA cA pIne bahAra nIkaLyA. jeNe kadI dArUnuM eka TIpuM pIdhuM nathI tene te naze jaladI caDhe che. temAM paNa pulapAvara uMcI jAtane dArU hovAthI thoDIvAramAM enA hAtha-paga tUTavA lAgyA. mitrane kahe che bhAI! mAro jIva gabharAya che ane mane kaMIka thaI jAya che to cAla DaoNkaTara pAse jaIe tyAre kahe che bhAI! DaoNkaTara pAse javAnI kaMI jarUra nathI. hamaNAM garamI khUba paDe che eTale tane evuM thAya che. cAle, ApaNe khullI havAmAM jaIe eTale tene sAruM thaI jaze. TekasIvALAne paNa agAuthI kahI rAkheluM hatuM eTale baMne jaNe TekasImAM besI gayA. sUcanA mujaba TekasIvALo jyAM ke mANasa na hoya tevA dariyA kinArA AgaLa laI gayo ane tyAM utArIne TekasI chUTI karI dIdhI. ATala samaya thayuM che eTale pele te khUba bebhAna banI gayo che. pelAe cAre tarapha dRSTi pheravI ke mane ahIM keI jetuM te nathI ne? huM Ane dariyAmAM pheMkI dauM. dariyAnI bharatImAM taNAI jaze pachI mAre kaMI ciMtA nahi. huM vIsa lAkhane mAlika ekalo banI jaIza. Ama vicAra karIne ene dariyAnI pALa upara lAvIne sUvADa. dariyAmAM bharatI khUba AvI che. ThaMDI havA AvI rahI che eTale enAmAM thoDuM cetana AvyuM. AMkhe khelI te tene dariyAnI pALa upara sUvADa che. pUche che mitra! mane ahIM kema sUvADe che. ane tuM mane dhakake mAre che? tyAre kahe che tArA ane mArA vacce je daza lAkhanI dIvAla che tene dUra karavA ane tArA daza lAkhanA mAlika mAre banavuM che. tyAre mitra kahe che tAre mArA daza lAkha rUpiyA ja joIe che ne? khuzIthI laI le paNa mane dhakake na mAra. mane jIvate choDI de. tyAre kahe che tene jIvate rAkhavA ahIM nathI lAge. have chavADuM te mAruM pikaLa khulluM ja thaI jAya ne? bicAro khUba karagare che, raDe che paNa paisAnA lobhathI dura rAkSasa jevA banelA mitrane jarA dayA paNa na AvI. enuM kaThora hRdaya pigaLyuM nahi. pelAne dariyAnuM baMbAkAra pANI joI cakakara AvI gayA. have A mane jIvata nahi rahevA de. ene pharIne cakkara AvI gayA ne pAcho bebhAna banI gaye ane pApIe tene dhakko mArIne dariyAmAM nAMkhI dIdhA ane pite hoTalamAM AvI gaye. devAnupriye ! paisAnA pralobhanamAM paDI pApa karyuM paNa pApa kadI chUpuM rahetuM Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 407 nathI. bhale bIjA keI na jANe paNa pitAnuM atara te jANe che te? jJAnI kahe che pApI sadAya bhayabhIta rahe che ne puNyazALI sadAya nirbhaya rahe che. pote hoTalamAM gaye paNa cena paDatuM nathI. ene mitranA zabda yAda Ave che. bhAI ! mArA para dayA kara. mane bacAvI le ane tenI azrubharI dayAmaNI AMkhe yAda Ave che. hoTalavALo paNa pUche che tamAro mitra kayAM gaye ? paNa tene beTuM samajAvI de che ke e dezamAM gaye ane pite bIje divase beMkamAM jaI mitranA nAmanA daza lAkha rUpiyA pitAnI sahI karIne upADI le che ne vIsa lAkhano mAlika banI dezamAM Ave che. gAmanA loke pUche che tuM AvyuM ne tAro mitra kema nathI AvyuM ? e kayAM gaye ? paNa e gya javAba ApI zaktA nathI. jema ma gallAtala karI badhAne samajAvI de che. gAmamAM pite sArI evI jamIna laIne mATe baMgalo baMdhAve che. have te dhanavAna bane eTale sArA gharanI kanyA sAthe tenA lagna paNa thaI gayA ane pote baMgalAmAM AnaMdathI rahe che. have bhAinI sukhanI sImA nathI. baMgale baMdhAvyuM. moTara lAvyuM. managamatI patnI maLI. badhuM sukha che paNa aMdarathI tene cetanadeva raDI rahI che. mitrane dayAmaNe cahere, tenI AjIjI ane kAlAvAlA. mitra! tuM mane dariyAmAM pheMkI na daIza. A dazya enI najara samakSa khaDuM thaI jAya ane enuM mana becana banI jatuM. samaya thatAM tene ghera eka putra thAya che. putrane khUba lADakoDathI uchere che. gAmaDAmAM te pAMca dhoraNa sudhI bhaNavAnuM hatuM. e pUruM thayuM eTale bIjA meTA zaheramAM kolejamAM dAkhala karyo. samaya jatAM e grejayueTa pAsa karI M. A. mAM Ave che. chelluM varSa che eTale bhaNavAmAM khUba mahenata kare che. khUba zrama paDavAthI dIkare ekAeka bimAra paDe che. ene blaDa kensarane roga thAya che. reja DekaTarone be lAve che. ene tapAsIne davA Ijekazana Ape che paNa sAruM thatuM nathI. cheka mAchaUI pANI vinA taraphaDe tema taraphaDe che. chevaTe DokaTare kahe che tame ene muMbaI jevA meTA zaheramAM laI jAva. have amArI mati cAlatI nathI. te samayamAM AvA re DokaTara pichANI zakatA na hatA ane AvI zedhakhoLe paNa na hatI ne sAdhane paNa na hatAM ke jaldI sAruM thaI jAya. DokaTaranI salAha mujaba ene muMbaI lAvyA. ne meTAmoTA DokaTarone batAvyuM. DokaTaranA hAtha nIce enI TrITamenTa zarU karI. chokarAnI pAchaLa mA-bApa pasAnA pANI kare che. kayAreka chAnAmAnA raDI le che. paNa dIkarAne jarAya sAruM thatuM nathI. pharIne bIjA moTA moTA DokaTarane bolAvIne tapAsa karAve che. zeDa DekaTarane kahe che sAheba! mane paisA karatAM mAre dIkare vahAle che. enI sAravAra ane davAmAM jarA paNa kamInA na rAkhaze. paNa mAre dIkare sAje thAya tema karo. tyAre DokaTare ene laMDana sAravAra mATe laI javAnuM Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 408 zAradA saritA kahe che. chekarAne plenamAM laMDana laI jAya che. tyAM cAra mahinA sudhI hAspitAlamAM rAjyeA ne sAravAra karI paNa sAruM na thayuM. mAbApa ceAdhAra AMsue raDe che. mApa raDatA raDatA kahe che mArA pApa mane naDayA. duniyAmAM pApa kadI chAnuM rahetuM nathI. arere...meM niSThure daza lAkhanA leAle mArA mitrane dariyAmAM phagAvI dIdhA. e kevA kAlAvAlA karatA hatA! enI AMkheAmAM mArI jema AMsu vahetA hatAM. ane kevu duHkha thayuM haze! A zabdo Apa khelyA ne dIkarAnA kAne zabda athaDAyA ke mane dariyAmAM na nAMkhI dRIza. tAre mArA daza lAkha rUpiyA joitA hoya teA lai le. tyAM ene gata bhavanuM jAtismaraNa jJAna thayu. ene davAnA chellA Dojha pAvAmAM Avye. have ene davAnI paNa jarUra na hatI. enA pitAjIne khAlAve che ne nAkara-cAkAne rUmamAMthI ahAra mokale che. zeTha AvyA eTale dIkaro kahe che. ApujI! tame mane ALakhyA tyAre zeThanA manamAM ema thayuM ke dIkarA ghaNA vakhatathI khimAra che eTale e akaLAi gayA che tethI Ama khelatA haze. bApa kahe che beTA! ArAma kara. tyAre chokarA pharIne pUche che AApujI! tame mane na oLakhyA ? paNa khApa kaI javAba ApatA nathI. tyAre chokarA kahe che bApujI! hu tamAro dIkaro nathI paNa tame daza lAkha rUpiyAne khAtara tamArA jIgarajAna mitrane muMbaInAM dariyAmAM nAMkhI dIdhA hatA te huM tamArA mitra chuM. mArA deza lAkha vasUla karavA Avye che. me' chelle davAnA DAjha pIdheA tyAre tamArI pAsethI mArU leNuM puru thayuM. have huM jAu chuM ema khelatAnI sAthe tenA jIva cAlyA gayA. bApa dIkarAnA sAmu Tagara-Tagara joyA kare che. ene bhUtakALamAM karelI bhUleAnuM bhAna thayuM. dIkarAnA agnisaMskAra karI pAchA pharyAM paNa khApane sheja paNa Anada gharamAM nathI. pApane khUba pazcAtApa karI pazcAtApanI saritAmAM snAna karI AtmAne vizuddha banAvI saMyama aMgIkAra kare che. tene samajAI gayuM ke sAcuM sukha saMsAramAM nahi paNa saMyamamAM che. sukhanA sarvocca jo koi upAya hAya te| jJAna-darzana-cAritra ane tapa che. A badhA tapa tapasvIe kare che te karmanI niza karavA mATe kare che. jyAM sudhI zarIra che tyAM sudhI AtmA sAce sukhI nahi banI zake. mATe tapasvIne joine tame paNa tapa karajo. kanA melane dhAnAra jJAna-dana cAritra che. traNeya AtmAne pavitra anAve che. karma sAMkaLane teADavAnA jaldI puruSArtha kareA. zeThane samajAi gayu` ke sa'sAramAM kAI kAIna' nathI tethI zeThe saMsAra choDI sayama lIdhe ane AtmAnA sukhA meLavyA. tA mAre kahevAnu eTalu che ke cAritra e AtmAnA sukhane upAya che. have jaldI jaldI kayAre cAritra lauM' ne AtmAnA sukhA kema meLavu evI tame saiA bhAvanA rAkhajo. samaya thaI gayA che. vadhu bhAva avasare kahevAze. Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 409 vyAkhyAna naM. 50 viSayA- pragatino mArga bhAdaravA suda 1 ne maMgaLavAra tA. 28-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtajJAnI bhagavaMtoe anaMtakALathI saMsAramAM AthaDatA jIvone pragatino mArga batAvyuM che. bhagavaMta kahe che ke pazu-pakSI, mAnava badhA gati te kare che. pragati kaI virava purU kare che. Aje bhautikavAdane yuga cAlI rahyo che. be page cAlanArA dareka mAnavI bole che ke ame pragati karIe chIe. vahepArIo kahe che ame vahepAramAM pragati karI che. mazInarIvALA kahe che ame mazInarImAM pragati karI che. mila phekaTarIo ane kArakhAnAvALA kahe che ame paNa pragati sAdhI che. dareka mAnavIo kahe che ke ame amArA kSetramAM pragati sAdhI che. vikAsa karyo che, AgaLa vadhyA chIe. AjanA yugamAM mAnava aneka prakAranA dhaMdhA karI rahyo che. ghauM-bAjarI-tuveramaga, maTha, caNA vigere anAja vahepArIo vecatA hatA. jyAre Aje to ghauno, caNAno, bAjarAne leTa bajAramAM taiyAra maLe che. eTale bahenone daLAvA javAnI kaTakaTa maTI gaI. pahelAnA jamAnAmAM athANA jAte nAMkhatA hatA. atyAre paNa nAMkhe che, paNa keIne nAMkhavuM na hoya te athANA, pApaDa ne caTaNI badhuM taiyAra maLe che. masAlA jAte khAMDavA ne daLavA paDatAM hatA. tenA badale badhI jAtanA masAlA taiyAra maLe che. kapaDA sIvelA taiyAra maLe che. mane te lAge che ke roTalI ne zAka taiyAra maLI jAya to e paNa lAvIne khAvA taiyAra thaI jaze. (hasAhasa) amadAvAdamAM eka bahena kahetI hatI ke atyAre dALa banAvavI na hoya to caMdravilAsa hoTalamAMthI taiyAra dALa laI AvIe. caMdravilAsanI dALa khUba TesTadAra khAvA jevI hoya che. loTa-masAlA ane dALa taiyAra khAtA thaI gayA paNa tamane khabara che ke e taiyAra leTamAM kevuM saheluM anAja vAparyuM haze ane keTalA che temAM pIsAI gayA haze? te leTa tamArA peTamAM jaze to mananA pariNAma kevA raheze. masAlAmAM paNa kevI jIvAta Ave che. amAre sAdhune pAtarA sApha karavA mATe caNAno ATe lAva paDe che. ame pUchIne lAvIe ke kethaLAne taiyAra ATe nathIne? gharane daLAvele A pUchIne lAvIe chIe chatAM e ATAne pahoLo karI enA upara vATakI pheravIe tyAre keIka vakhata evI jhINI bArIka IyaLo upara Ave che. e taiyAra kethaLAnA leTamAM te keTalI chavAta hoya che. A taiyAra ATo ne masAle khAtA vicAra karajo ke A taiyAra mAla khAtAM mArA mATe paraphekamAM karmanA gaMja taiyAra thaI jaze. e karmo bhogavavAnI tamArI keTalI taiyArI che! Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 410 . zAradA saritA bhautika draSTie A badhI pragati dekhAya che. paNa AtmAnI daSTie te gati che. pragati to ene kahevAya ke jyAM gayA pachI pharIne gati na karavI paDe. pahelAnA jamAnAmAM kaMI vidhavA ane nirAdhAra bahene ghaMTInA paiDA pheravI lekenA pANI bharI, masAlA khAMDIne pitAnuM gujarAna calAvatI hatI. Aje emane Azraya tuTI gaye. kUvAnA kAMThA gayA, ne gharagharamAM naLa thai gayA, damayaMtInA pati naLa gayA, paNa Aje te ghera ghera naLa thaI gayA. ghauM7 bAjarI daLavA ghaNAnA gharamAM IlekaTrIka ghaMTIo AvI gaI che. pahelAM pANI bharavA kUve ane taLAve javuM paDatuM hatuM ane Aje te naLa phere ne pAchuM pANI. ame vihAra karIne muMbaI AvatA hatA. vacce kaMIka evA gAmaDA hatAM ke emane pANI pIvA maLatuM na hatuM ane muMbaImAM to kyAMya pANIne dukALa dekhAya nahi. ahIM te naLa khullA rahe che ne baMbAkAra pANI cAlyuM jAya che, pANInA eka biMdumAM asaMkhyAtA chanI hiMsA thAya che. zuM A pragati kahevAya? pragati nathI paNa patana che. bajAramAM dukAne dukAne taiyAra vastuo baraNImAM bharIbharIne gaThavI heya che te joIne mAnavInuM mana AkarSAya che. ahIM eka rUpaka yAda Ave che. eka kavie rUpaka banAvyuM che. eka athANuM ane maracAvALAnI dukAne judA judA dezanI baraNIomAM taiyAra athANAM ane khAMDelA taiyAra maracA bharIne lAInasara baraNIo goThavI hatI. eka divasa baraNIo vacce vAda-vivAda thaye. sau potapotAnA vakhANa karavA lAgI. sai prathama perisanI baraNa kahe che juo huM keTalI suMdara chuM! tyAre jamInanI baraNuM kahe che juo te kharA mArI suMdaratA ane camaka keTalI sArI che. mane joIne keIne levAnuM mana thaI jAya. tyAre trIjI jApAnanI baraNI kahe che mAruM DhAMkaNuM kevuM suMdara che! tamArA badhAmAM mAre naMbara pahelo che. tyAre cothI kAzmIranI baraNI kahe che huM dharmapradhAna evA bhAratamAM utpanna thaI chuM. vaLI bhAratanuM svarga kAzamIra che eTale huM to svargamAMthI AvI chuM. mATe mAruM sthAna uMcu che. tyAre pAMcamI dezI baraNI kahe che tame sai pitapotAnI suMdaratA, camaka ne sthAnanI zobhAthI pulAva cho paNa mArI sAme Takakara jhIlavAnI tamArA keImAM tAkAta nathI. mArA jevI majabUtI tamArAmAM nathI mATe huM tamArA badhAthI maTI chuM. A baraNIo vacce thayelI carcA athANAM ane maracAnA vepArIe sAMbhaLI. teNe kahyuM tame badhA nakAmA zA mATe jhaghaDI rahyA cho? tamArA rUpa-raMga ne badhuM suMdara che paNa tame juo to kharA! tamArI aMdara zuM bharyuM che? athANuM ane maracA ke bIju kAMI? A te eka rUpaka che paNa ApaNe emAMthI zuM sAra levo che? te Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAradA saritA 411 ApaNane kahe che ke mAnava bahArathI game teTalo suMdara hoya paNa tenA jIvanarUpI baraNImAM zuM bharyuM che te jovAnuM che. jIvanarUpI baraNImAM mAtra masAlo bharyo hoya to tenI suMdaratA zA kAmanI? zarIranI kiMmata nathI paNa temAM bharelA mAlanI kiMmata che. bAradAnamAM jyAM sudhI mAla bharyo che tyAM sudhI tenI kiMmata che. mAla kADhI lIdhA pachI bAradAnanI kaMI kiMmata nathI tema deha rUpI bAradAnamAMthI caitanya rUpI mAla cAlyA jaze pachI tene jalAvI deze. mATe aMdara dharmArAdhanAne mAla bharI de. bahAranI zobhA karatAM aMdara zuM bharyuM che tenI kiMmata che. ghaNAM bhAI- bahene kahe che ame ja upAzraye jaIe chIe. sAmAyika pratikramaNa Adi dharmadhyAna karIe chIe, pauSadha karIe chIe, vyAkhyAna vANI sAMbhaLIe chIe eTale amAruM sthAna uMcuM che. paNa bhAI ! ATaluM karavA mAtrathI tame tamAruM sthAna uMcuM mAnI lIdhuM paNa jIvanamAM tame dayA-kSamA, sadAcAra Adi AdhyAtmika guNo keTalA keLavyA ? A jIvanarUpI baraNImAM ke mAla bharelo che tenuM nirIkSaNa kare. dharma karIne abhimAna karavuM te hAnikAraka che. dareka dharma kalyANa karavAnuM kahe che ane sau potapotAnA dharmanA guNa gAya che anekAMtadaSTithI joIe te kaI paNa dharma khoTa nathI. paNa pitAnI zreSThatAnuM abhimAna karavuM te khoTuM che. mAnava dharmaparAyaNane badale dharmAbhimAnI banI gayo che. A abhimAna vikAsa sAdhavAmAM ne pragati karavAmAM aMtarAya rUpa che. je dharmaparAyaNa hoya te kadI pitAnI jAtane zreSTha na kahe. mahAtmA gAMdhIjIe eka bhajanamAM gAyuM che ke "viNava jana to tene re kahIe je pIDa parAI jANe re mAM je pArakAnI pIDA jANe che te sAce vaiSNava che. narasiMha mahetAe paNa kahyuM che ke je pArakAnuM duHkha dUra karIne paNa abhimAna na kare te sAco vaiSNava che. to mArA mahAvIranA saMtAnone huM pUchuM chuM ke tame je kuLamAM janmyA che paNa dilamAM je anukaMpA na hoya to te sAcA jena banI zake kharA ? je pArakAnI pIDAne jANanAra hoya, paranI pIDA dUra karIne abhimAna na karato hoya te vaiSNava te che paNa ene jena paNa kahI zakAya. anekAMta daSTi zuM ema nathI kahetI? Isu khrista karyuM che ke Love your enemise, (lava yara enAmIjha) tame tamArA zatruo sAthe paNa prema karo. kaI khristI kuLamAM janmyo hoya paNa jaina dharmane AcAra pALate heya, zatru pratye paNa premabhAva rAkhato hoya te zuM tene jene na kahevAya ? jena kuLamAM janma levAthI jaina banI zakAtuM nathI, paNa je rAga-dveSane jIte te sAce jaina che. pachI bhalene te game te kuLamAM kema ja na hoya? Aje mAnavI jaina dharma pAmyo che paNa ene AcAra nathI samajata. dharmanA guNe ahiMsA-satya-acaurya-brahmacarya, dayA-dAna, pramANiktA vigerenA pAlanamAM dharma Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 412 zaradA saritA che. jeno Aje bhAratamAM moTA bhAge abhAva che. tenuM pAlana karyA vinA ane dharmanA mULabhUta tatvone jIvanamAM utAryA vinA sukha kevI rIte maLI zake? Astika hoya ke nAstika hoya, sAmyavAdI hoya ke samAjavAdI hoya, paNa badhAne dharmanA A niyama svIkArya chUTake che. dharmanA kAyadAnuM pAlana karavuM tenuM nAma dharma che. tyAM sudhI jIvanamAM sukhanI AzA rAkhavI vyartha che. bIjA dezonI apekSAe bhArata dharmapradhAna deza che. bhAratamAM badhA dharmo che. jena-bauddha-IslAma-IsAI-vaiSNava vigere dharmonA dharmasthAnake bIje kyAMya nathI eTalA bhAratamAM che. tethI bhArata dharmapradhAna deza gaNAya che. anya deza nahi. jeTalo tapa-tyAga bhAratamAM che teTalo bIje kayAMya nathI. chatAM Aje bhAratanI karUNAjanaka sthiti kema che? bhArata bIjA deze karatAM duHkhI che tenuM kAraNa zuM ? "dharmaNava hRtotti gharmokSita: rakSati. " dharmanuM rakSaNa karavAthI ApaNuM rakSaNa thAya che ne dharmane nAza karavAthI ApaNe nAza thAya che mATe tame dharmanuM rakSaNa kare. Aje tame badhA jena kuLamAM jagyA eTale mAne che ke ame jena chIe. paNa zuM jaina kuLa tamAro uddhAra karaze? eka pakaDa pakaDI che te chUTatI nathI. jema eka zeTha yAtrAe gayAM ne nokarane kahyuM ke tuM tALuM sAcavaje. nekara samaje ke zeThe tALuM sAcavavAnuM kahyuM che. eTale nokara tALuM pakaDIne besI rahete. cerene thayuM ke zeTha yAtrAe gayA che paNa eno nokara tALuM jhAlIne besI rahe che. have ApaNe cerI zI rIte karavI? ceree zeThanA makAnanA pAchaLanA karAmAM bAkoruM pADayuM. aMdara piThA. tijorI teDavA mAMDI eTale khaLabhaLATa thaye paNa nekare te eka vAta pakaDI ke aMdara game te thAya mAre zuM javAnuM! mAre te tALuM sAcavavAnuM che. khabara paDI ke gharamAMthI mAla corAya che to paNa cetye nahi. zeThanuM ghara khAlI thaI gayu. zeTha yAtrAethI AvyA ane joyuM te ghara khAlIkhama. nokarane kahe che tene ghara seMpIne gaye hato chatAM Ama kema? tyAre nakara kahe che gharamAM game te thayuM tenI sAthe mAre kaMI nisbata nathI. mAre te tALAnI sAthe nisabata che. joI le. tALuM sAbUta che ne? tyAre zeTha kahe tALuM sAcavavAne artha zuM? tALuM sAcavavAnI sAthe AkhuM ghara sAcavavAnI javAbadArI hatI. tema jJAnI kahe che tame uparathI jainanA nAmanuM tALuM lagADayuM che, paNa aMdarathI jainatvane mAla corAI rahyo che paNa cetanadeva jAgatuM nathI. te AtmakalyANa kyAMthI thaze ane pragatinA paMthe kyAMthI javAze? saMsAranI seMkaDe pragati karI paNa AtmA mATe keTalI karI? saMsAramAM dareka vyakita pitAnI pragatine Icche che. mAnava mAtra unnatine mATe, pragatine mATe, kAnti, utkAnita ane vikAsane mATe prayatna kare che. Aje badhA belI rahyA che ke ame pragatinI dizAmAM AgaLa vadhI rahyA chIe. kharekhara vijJAne bhautika kSetramAM Azcaryajanaka pragati karI che. dina-pratidina vijJAna AgaLa vadhI rahyuM che. dararoja Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAraztA saritA 413 navI navI zodha thaI rahI che. karoDo rUpiyAno kharca karIne saMsAranA rASTra vaijJAnika harIphAIomAM ekabIjAne harAvavAno prayatna kare che. mAnava maMgaLa graha upara pahoMcavA ane caMdrakamAM vihAra karavAnI taiyArI karI rahyo che. rokeTa, upagraha ane aMtarikSa vAhanothI mAnava AkAzamAM uDavAno prayatna kare che. kharekhara sAcA arthomAM kahuM to AjanA mAnavane jamIna upara cAlavAnuM to AvaDatuM nathI ane te caMdralekamAM pahoMcavAnI yejanA ghaDI che. mAnava jamIna upara kayAM ubhe che ane kayAM tene paga che tenuM paNa tene bhAna nathI. paraMtu te caMdraka ane maMgaLa graha upara rahevAnuM vicArI rahyo che. A keTalI AzcaryanI vAta che! vijJAnanI AMdhImAM manuSya potAnuM ghara bhUlI jAya che. vikAsa ane unnatinA sAcA rastAne bhUlIne na jANe te kaI ADAavaLA rastA upara jaI rahyo che ane pAcho samaje che ke te pragati tarapha AgaLa vadhI rahyo che. have e vicAravAnuM che ane samajavAnuM che ke unnatine sAce raste karyo che? abhyadayano rAjamArga zuM che? mAnavane A vicAravAnuM ane samajavAno suavasara maLe che. saMsAranA dareka prANIone ekendriyathI laIne tiryaMca pacendriya sudhInA pazu-pakSIone A vivekazakita prApta thaI nathI. manuSyanuM e ahobhAgya che ke tene vicAravAnI ane samajavAnI anupama zakti prApta thaI che. ekendriya vigere prANI akAma nirjarAnA kAraNe beIndriya, teIndriya caurendriya ane pacendriya bane che ane pachI pragatinA paMtha para Ave che. paraMtu tenI A pragati vicAraNapUrvaka nathI. pragati mATe zuM karavuM joIe te samajyA vagara akAma nirjarA athavA bhavitavyatAnAM baLa para te AgaLa vadhe che, paraMtu mAnavamAM vicAravAnI zakita addabhuta che. jenA kAraNe te samajI vicArI, ciMtana-manana karIne pitAnI pragatino mArga raju karI zake che. mAnavamAM kaI dAna kare, kaI zIyaLa pALe, kaI tapa kare ane keI A badhuM kare che tenI anumehanA kare che. keI aMtaHkaraNapUrvaka manamAM zubha bhAvanA bhAve che ke huM A badhuM kyAre karIza? ane samaya Ave tyAre karI le che. te sAcI pragati sAdhe che. jena hoya tenA jIvanamAM dayA bhArobhAra bharI hoya che. are kaMIka evI vyaktio paNa hoya che ke jene na hoya, ekabIjAne kadI joyA na hoya chatAM bIjA pratye keTalI sahAnubhUti batAve che. A eka vakhata eka moTA zrImaMta zeTha pitAnI gADI laIne dariyA kinAre pharavA mATe gayA. te vakhate eka mANasa dariyA kinAre AMTA mAratA hatA ne cAre bAju daSTi karato hato. A joIne pelA zeThanA manamAM thayuM ke A mANasa duHkhI dekhAya che ane dariyAmAM paDIne ApaghAta karavAnI IcchA karatA hoya tema lAge che. paNa mane joIne saMkocAya che. mANasa maravA kayAre Ave? koIne maravuM gamatuM nathI paNa e Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 414 zAradA saritA jyAre cAre bAjuthI duHkhathI gherAi jAya che tyAre maravAnA vicAra kare che. te mAre ene maravA devA nathI ema vicAra karI zeThe rUA. 25000nA ceka ane peAtAnA nAmanu saranAmAnuM kArDa pelI vyakitanA hAthamAM ApIne tarata ravAnA thai gayA. tu kANu che? tAre zuM duHkha che? e kai pUchavA ubhA na rahyA. mANasa dhanavAna hatA. te dariyAmAM paDavA AbyA na hatA. e riyAnA kinAre AMTA mAratAM mAratAM ema joteA hateA ke ahA ! atyAre dariyAmAM bharatI nathI ane me! uchaLatAM nathI. pANI kevuM zAMta che! tema mArA jIvanamAMthI viSayavikAranA mendra zAMta thaI jAya, lAbhanI bharatI kadI Ave nahi te mAruM jIvana kevuM pavitra banI jAya ! pele A mANusa AvA vicAramAM magna hatA tyAM pelA dayALu zeThe tenA upara 25000 rUA.nA ceka ane peAtAnA eDresanuM kArDa enAkheALAmAM nAkhIne cAlyA gayA. AnA manamAM thayuM ke nahi oLakhANu, nahi pichANu ke nahi pUchaparacha ane mane premathI ApI gayA te! mAre svIkArI levuM ema mAnIne potaHnA ghera AvyA ane pelA zeThanu kArDa peAtAnA TebalanA kAca nIce mUkI dIdhu. reja savAre uThIne kArDa sAmuM joine manamAM ciMtana kare, e! dayALu ! e dAtAra! zu tArIyA ane uddAratA ! tArA je! huM kayAre anu? A mANasa dhanavAna hatA paNa kaMjusa khUba hatA. paNa A zeThanu dhana gharamAM Avyu tyArathI tenA jIvanamAM parivartana AvyuM. ane teTalI duHkhInI sevA karavI. mArA baMdhue! tame khAi-pIne pheDa banIne phera cho paNa kadI tamArA pADeAzInI saMbhALa le che ke tAre zuM duHkha che? ne enu duHkha dUra karA che kharA? rAja zeThanu ka! jue ne temanA guNAnuM ciMtana kare che. ema karatAM dasa varSa vItI gayA. eka vakhata teNe peparamAM samAcAra vAMcyA ke A nAmanI peDhI DUbe che. joyuM teA jenu kArDa che te ja zeTha che. ahA! A teA mahAna pavitra, yAnI mUrti, premanu maMdira. mAruM bhaluM karanAra zeTha che. mane 25,000 rU|. nA ceka ApyA. tenuM kArDa ApyuM ne sAthe ema paNa kahyuM che ke tAre jarUra paDe te mAre ghera Avaje. AvA lAkhAne pALanAra saMkaTamAM AvI gayA. pelA mANasa sAdo anyA te cekabuka laI zeThanu kArDa laIne nAma pUchate pUchatA zeThanI peDhIe AvyA. peDhI para munime uddAsa thaIne beThA che. A mANasa pUche che ke zeTha kayAM che? tyAre munimA kahe che hamaNAM zeTha khUba saMkaTamAM che. peDhI DUbavAnI aNI upara che eTale zeTha peDhI upara AvatA nathI. ghera che. tyAre te mANasa zeThane ghera gayA. daravAjAmAM paTAvALA bheA che. te aMdara jatAM aTakAve che. eNe mAnyuM ke A kAI leNIyAta paisA levA AvyeA lAge che. atyAre zeTha leNuM ApI zake tema nathI ane jo A aMdara jaze te zeThane duHkha thaze eTale tene javA detA nathI. tyAre kahe che, bhAI! A zeThanA nAmanuM kArDa laIne AvyeA chuM ane mAre temanu khAsa kAma che. mane Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 415 aMdara javA de. tyAre paheregIra zeThane pUche che ke eka mANasa ApanA saranAmAnuM kArDa laIne Avyo che ne e Apane maLavA mAMge che, ene AvavA dauM? zeTha kahe che bhale Ave. kArDa laIne aMdara jAya che, ne zeThane praNAma karIne kahe che, Ape dasa varSa pahelA dariyA kinAre mane A kArDa ane 25,000 rU. ne ceka Ape hato ne kahyuM hatuM ke tAre jarUra paDe tyAre mAre ghera Avaje. te zeThajI! huM Avyo chuM. zeThanA manamAM thayuM ke A mArI pAse madadanI AzAthI AvyA che. huM ene zuM Apu? zeTha kahe che bhAI! tuM thoDe moDo paDe. meM tene kahyuM hatuM ne tuM Avyo paNa tane ApavA jevuM mArI pAse have kaMI nathI. mane mAruM kara. AvanAra vyakita kahe che, zeTha! tame te mane ghaNuM ApyuM che. mArA jIvanano uddhAra karyo che. huM evo lebhI hatuM ke camaDI tUTe paNa damaDI na chUTe. kadI koI garIbanA sAmuM je na hato. mArA dilamAM dayAne chAMTa na hato. paNa ApanuM dhana mArA gharamAM AvyuM tyArathI mArA dilamAM dayAnA jharaNAM vahyA ne mArA jIvananuM parivartana thaI gayuM. jema mazInamAM azuddha padArtho zuddha thaIne bahAra nIkaLe che, melA kapaDAM mazInamAM nAMkhavAmAM Ave to svaccha thaIne bahAra Ave che tema ApanA jIvanamAM rahelI nItinA prabhAvathI mAruM jIvana pavitra banI gayuM che. huM ApanI pAse levA nathI AvyuM paNa Apane maLavA ane ApanA pavitra darzana karI pAvana banavA Avyo chuM paNa huM Apane eka vAta pUchuM chuM ke huM gharamAM AvyuM tyAre ApanA hAthamAM kAcanI pyAlI hatI. Apa moDhe mAMDavAnI taiyArImAM hatA ane Ape mane joIne te khAlI saMtADI dIdhI to ema karavAnuM kAraNa zuM? zeTha kahe che bhAI ! e tamAre jANavAnI jarUra nathI. tyAre kahe che je hoya te mane kahe. huM jANyA vinA javAne nathI. e to aho lagAvIne besI gaye. khUba pUchayuM tyAre zeTha kahe che bhAI ! mArA jIvanano aMta lAvavA mATe jheranI pyAlI pIvA beTho hato ane tuM AvI gaye. AvanAra bhAI kahe che Apane A rIte jIvanane aMta zA mATe lAvavo joIe? zeTha kahe che bhAI ! mAre duniyAmAM meM batAvavAne vakhata nathI rahyA. mane bahAra nIkaLatAM zarama Ave che. meM Aja sudhI keInuM dila dubhAvyuM nathI. mane maLyuM te phUla nahi ne phUlanI pAMkhaDI ApI che. have kaIne ApavAnI zatI pAI rahI nathI. khUba mUMjhAyo chuM. AvanAra mANasa kahe che zeTha! Apa zA mATe muMjhAva cho? huM ApanI paDakhe u chuM. Apa sukhI hatA tyAM sudhI huM na AvyuM. paNa tamAruM kArDa reja jete. tamAruM nAma mArA dilamAM kotarAI gayuM che. peparamAM ApanA samAcAra vAMcIne huM Avyo chuM. baMdhuo! tamArA sagAvahAlA dezamAM rahetA hoya, e sukhI hoya tyAre tame premathI patra avAranavAra lakhatA rahe che ane bheguM lakhe che ke joItuM karatuM Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 416 zAradA saritA maMgAvajo. paNa e saMkaTamAM sapaDAI jAya tyAre patra lakhe kharA? pachI patra lakhatAM baMdha thaI jAya. muMbaImAM rahetA hoya, sukhI hoya tyAre enA ghera javA AvanAnuM, badhe vyavahAra hoya paNa e garIba thaI jAya tyAre enI khabara levAnI sagAI na rahe. rastAmAM sAmA maLe te paNa ADuM jue, rakhe najara eka thaze te e mArI pAse Avaze ane mAre madada karavI paDaze. paNa jyAre sagA ke snehI sukhI hoya tyAre enI khabara na le te vadhe nahi. paNa duHkhanA samaye khabara le te enuM aMtara tamane keTalI AziSa Ape! nisvArtha bhAve karelI bhaktinuM phaLa pelo mANasa kahe che zeTha! bolo, Apane keTalI jarUra che? tyAre zeTha kahe che bhAI ! pAMca-pacAsa hajAre pate ema nathI. zeTha! Apa kaho keTalA Ape to bhIDa bhAMge. vinA saMkece kahI de. zeTha kahe che pacAsa lAkha rUpiyA maLe te huM samAjamAM ubhuM rahI zakuM tema chuM. tarata pacAsa lAkhano ceka lakhI Apo. zeTha te sajajaDa thaI gayA. A zuM? enI keTalI udAratA! zeTha kahe che bhAI ! teM mane marato bacAvyo che, tAro mArA upara mahAna upakAra che. tuM mAnava nathI paNa deva che. koI mANasane duHkha vakhate deva ociMtI sahAya kare che te tene keTalo AnaMda thAya che. tema mane Aje AnaMda thaye. devAnupriya! je tamane maLyuM hoya te tame kaIne ApatA zIkho. lAkha ne kareDanI mUDI ahIM rahI javAnI che. samaya Ave paisA khAvA kAma nahi lAge. gADImAM tame musApharI karatA he te vakhate hAthamAM vIMTI hoya ke khissAmAM daza-paMdara hajAra rUpiyAnI noTa heya khAvA mATe bhAtuM ane pIvA mATe pANI rAkhyuM nathI ane bhara jaMgalamAM TreIna aTakaze to rUpiyAnI noTo khAvA kAma lAge kharI? e tamArI bhUkha ke tarasa nahi maTADe. paNa lukhA sukA roTalAnuM baTakuM ane pANIne leTe tamArI bhUkha tarasa maTADaze. A bhavamAM koIne ThAraze te tamane kaI ThAraze. kahevata che ne ke "kare tevuM pAme ne vAve tevuM laNe" tame pUrvabhavamAM vAvIne AvyA che te A bhavamAM bhaNI rahyA che. paNa A bhavamAM vAvaze nahi te bIjA bhavamAM kayAMthI laNazo? AtmAne pragatinA paMthe laI javA mATe dharmanI jarUra che. parabhavanA sukha mATe paNa dharmanI jarUra che. khAvuM-pIvuM ne mojamajhA uDAvavI te pragatine mArga nathI. paNa dhamarAdhanA karI mokSamAM javAno puruSArtha kare te pragatino mArga che. gulAbanuM phUla tame choDa uparathI teDIne sughe te tamane sugaMdha Apaze. tene paga nIce kacarI nAkhe, - dhULamAM masaLI nAMkhe ke pANImAM nAMkhIne ukALo te paNa tamane suvAsa Ape che. Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 417 tyAre tame bIjAne zuM Apo cho ! tene khUba vicAra karaje. A paryuSaNa parvanA pavitra divasa cAle che. Aje cothe divasa AvI gaye. divaso pANIne pUranI jema cAlyA jAya che. A divase mAM bane teTaluM dharmadhyAna kare, karAvo ane karanArane anamedana Apo. hajAre jemAM ekAda jIva je dharma pAmIne saMyamamAge jaze te bhagavAna kahe che lAkha ane kareDenA dAna karatAM paNa tenuM mahattva vadhAre che. kahyuM che ke - pratimAse kare dAna je daza lAkha gAyanuM tenAthI saMyamI zreSTha, bhale na Ape te kazuM. je mANasa dara mahine daza lAkha gAyanuM dAna Ape che tenA karatAM saMcamI purUSe bhale kaMIka na ApatA hoya to paNa te zreSTha che. kAraNa ke saMyamapaMtha e pragatine paMtha che. ahIM te ekAMta nirjarA sivAya bIjuM kaMI nathI ane saMsAramAM te Dagale ne pagale pApa ne pApa. pApa sivAya kaMI nathI. saMyamI purUSo keTalA jIvone abhayadAna Ape che. paMcamahAvratadhArI saMte keTalA saMtoSI! AjanuM maLe to kAlanI ciMtA nahi. Aje na maLe te paNa AnaMda. jarA paNa glAni nahi. bhAva vadhyA ne ghaTayA, kaI jAtanI ciMtA nahi. basa, svAdhyAya, manana ane ciMtanamAM lIna rahevAnuM. keI jAtanI phikaraciMtA nahi. game tevA sArA AhAra-pANI ane vastra maLe te paNa jarUriyAtathI vadhu saMgraha karavAnI vRtti nahi ane tamane to thoDuM maLe to vadhu meLavavAnI bhAvanA jAge che. na cAho ta sroho rAha oho vikR6 ! jema lAbha maLe tema lebha vadhatuM jAya che. karoDapati banavAnA keDa -pahelAnA jamAnAmAM eka zrImaMta zeTha hatA. , Aje to be-pAMca lAkhanA AsAmInI kaI velyu nathI. karoDapati hoya te zrImaMta gaNAya. muMbaImAM te ghaNuM kareDapati haze. e jamAnAmAM paisAne ATalo badhe puge. na hate. paisAnI kiMmata hatI, eka rUpiyAnuM anAja maLatuM, eka rUpiyAnuM cAra zera ghI maLatuM. dUdha-zAkabhAjI badhuM sahu maLatuM hatuM. e samaye A zeTha pAse 9 lAkha rUpiyA hatA. ene thayuM ke have eka lAkha rUpiyA maLI jAya to karoDapati banI jAuM ane mArA baMgalA upara karoDapatinI davajA pharake. ene karoDapati banavAnA, keDa jAgyA. juo, paisAne lebha lAge paNa manamAM ema thAya che ke huM zrAvaka banya chuM te have sAdhu banI jAuM ane paMcaparameSTimAM mAre naMbara lagAvuM. AvA keDa jAgaze te AtmA pragatinA paMthe jaze ane paisA kamAvAnA keDa jAgaze te avanatinA pathe jaze. zeTha karoDapati banavA khUba mahenata kare che, ema karatAM navvANuM lAkha ne navANu hajAra maLI gayA, eka hajAra rUpiyA bAkI rahyA. eka hajAra meLavavA mATe satata mahenata kare che paNa keDapati banavAnuM lalATe lakhAyuM nathI eTale hajAra meLavavA Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 418 zAradA saritA jatAM be hajAra gumAve ane be hajAra meLavatAM pAMca hajAra gumAve che, paNa karoDapati banavAnA keDa pUrA thatA nathI. keTalAya joSI pAse jevaDAvyuM, bAdhAo rAkhI paNa karoThanI bhUkha na bhAMgI tyAre ene thayuM ke have upAzraye jAuM ne sAdhune vAta karuM ane kaMIka kAma thAya. devAnupriya! A zeTha jaina hatA paNa kadI upAzraye jaIne saMtanA darzana karatA na hatA, kadI dAna devAnuM mana hetuM thatuM. garIbane joI tenuM dila pIgaLatuM na hatuM. kaMjusa te evA ke ATalI milkata hovA chatAM kaIne eka damaDI parakhAve nahi. pote paNa sukhe na khAya. jema khetaramAM anAja pAke tyAre cADiyA banAve che. vAMsaDA pIne tene mANasa jevA kapaDA paherAdhe, upara hAMDaluM uMdhuM vALe eTale pakSIo dANA khAvA Ave. ene ema lAge ke kaI mANasa ubho lAge che, e DarathI bicArA pakSIo bhAgI jAya. kahevAno Azaya e che ke cADiye pote anAja khAya nahi ne bIjAne paNa khAvA na de. tema kaMIka manuSya evA kaMjusa hoya che ke pite sukhe khAya nahi ne bIjAne paNa khAvA na de. A zeTha AvA kaMjusa hatA. pote na khAya te bIjAne kyAMthI Ape ! jene ApavuM che te te khUNekhUNe garIbanI tapAsa karIne Ape che ane jene nathI ApavuM te duHkhIne jovA chatAM AMkha ADA kAna karIne cAlyA jAya che. eka vakhata eka garIba mANasa jamIna upara paDelA kaNa vINIne khAte hate. te vakhate bhojarAjA tyAMthI nIkaLe che. Ane kaNa vINIne khAto je tyAre rAjAne jarA sattAnI magarUrI AvI gaI ne bolyA. bheMya paDayA kazuM khAya aisA na janIye mAta" he mAtA ! AvA bheMya paDelA kaNa vINIne khAya evAne te janma na Ape che te zuM khoTuM? AvA namAlA dIkarAne janma devA karatAM vAMjhaNI rahI. heta to sAruM thAta. mArA rAjyamAM Avo keNa duHkhI che ke ene kaNa vINIne khAvuM paDe che. rAjAnA zabdo garIba chokarAe sAMbhaLyA. eNe rAjAnI zarama na dharI ke huM rAjAne kahyuM te mane zikSA karaze e vicAra na karyo. sAme zuM javAba vALe. chate ge dukha nA hare aisA na janIye mAta" jenI pAse lakSamI che, vaibhava che, hAthI-ghaDA para phare che chatAM koInA dukha maTADatA nathI evA putrane janma ApavA karatAM he mAtA ! tuM vAMjhaNI rahI hatI te sAruM hatuM. A zabdo sAMbhaLIne rAjA to gheDA parathI nIce utarI gayAM. pitAnI bhUla samajAI gaI. ne chokarA pAse jaIne kahe che beTA! tArI vAta sAcI che. rAjA je rAjA thaIne tArI khabara na lIdhI tyAre tAre bhUmi upara paDelA kaNa vaNIne khAvA paDe chene! e chokarAne rAjAe nyAla karI dIdhuM. A hato rAjA bheja. vikama rAjA paraduHkhabhaMjana hatAM. pitAnuM sukha jatuM karIne paNa pArakAnA duHkha maTADatA hatA. Aje vikrama saMvata cAle che, e kevuM uMcuM jIvana jIvyA haze ke cepaDAmAM enuM nAma lakhAya che. Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jaina samAjamAM paNa kevA DhAnavIra thai gayA che! khemA deDhANI, jagaDuzAhe, bhAmAzAha, vastupALa ne tejapALa AvA ratnA bhAratamAM nAma amara banAvI gayA che. AjanA mAnava be-pAMca hajAra upAzrayamAM Ape te zarata kare ke mArA nAmanI patharI mUkavAnI. bhAI! tamArUM nAma pRththaramAM kotarAvavuM che teA marIne paththara khanaze. AnA karatAM samajIne lakSmInA mAha cheDA. 419 46 AtmA jAgRti mATe gurUe Apelu signala ? zeThane lakSmI khUba vhAlI. rAtI pAi satkAryamAM vAparavAnuM mana na thAya. joSIe ane bhuvAnA ilAjo kAma na lAgyA. tyAre jaina sAdhu pAse AvyA ne saMtane kahe che khApajI ! mArI pAse ATalA paisA che. meM ghaNA prayatna karyo paNa haju kroDAdhipati anI zakayeA nathI teA tenA mATe koI maMtra-taMtra ke koI khIe upAya kharA? tyAre mahArAja kahe che bhAI! kreDapati banavAnI mahenata zA mATe kare che? jeTaluM maLyuM che temAM satASa mAna, kAraNa ke eka divasa ardhuM cheADIne javAnu che. mAnI le ke tArA bhAgyamAM kroDapati banavAnuM lakhyuM haze teA anIza ne tArA baMgalA upara dhvajA pharakaze. paNa e dhvajA te ahI rahI jaze. tenA karatAM tArA AtmAnI dhvajA pharakAvane ? zeTha kahe bApajI ! tame Ama kema kaheA che? tyAre mahArAja kahe che zeTha ! tamane lakSmIne atyaMta mAha che paNa sAtavAramAM game te ekavAre tamArA ghara upara vIjaLI paDaze. zeTha kahe che kaI vAMdhA nahi. huM ghara choDIne khIje rahevA jaiza. mahArAja kahe che zeTha! tame khIje rahevA jaze! te tyAM paDaze paNa jokhama tamArA upara che. eTale zeThanA hAjA gagaDayA. thathara dhrUjavA lAgyA. ene eTalI zraddhA hatI ke AvA tyAgI sa Mta kadI Avu khele nahi ane khele teA jJAnI hoya te khelI zake ane te paNa pAchaLanuM pariNAma zuM Avaze tenu lakSa rAkhIne khele. zeThane have maraNane Dara lAgyo. zuM mArA upara vIjaLI paDaze ne huM marI jaiza? zeThanA karoDapati banavAnA aramAna osarI gayA. zarIra zASAi gayu ane AMkhamAMthI meraThera jevA AMsu paDe che. khUba ciMtAtura banI gayA che. khAtA-pItA nathI. raDayA kare che. basa, have huM marI jaIza? zeThANI pUche che svAmInAtha ! Apa zA mATe aa che? tyAre zeTha kahe che.sAta vAramAM eka vAre ApaNA ghara upara vijaLI paDavAnI che ane huM temAM marI javAneA chuM. zeThane ghara-peDhI kaMi yAda AvatuM nathI. AMkha sAme phakata maraNunA paDachAyA dekhAya che. zeTha peDhI upara jatA nathI, eTale leAkeA emanA upara kema AvatA nathI? tyAre mANasa kahe che zeThanA ghara eTale nathI AvatA. A vAta AkhA gAmamAM phelAi gai. traNa divasa tA cAlyA gayA. munimane pUche che ke zeTha peDhI upara vijaLI paDavAnI che Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 420 zIradA saritA zeThanA jhUrApAne kaI pAra nathI. zeThANI khUba samajAvIne peDhI upara maLe che. zeTha AvyA eTale badhA muni ane nekare peDhInA oTalAnI nIce utarI gayA. zeTha kahe. che huM AvyuM ne tame badhA kema cAlyA? tyAre badhA kahe che zeTha! tamArA upara vIjaLI paDavAnI che mATe tame tyAM ame nahi ne ame tyAM tame nahi. vIjaLI tamArA upara paDe te bhegA ame marI jaIe. zeTha pAchA ghera gayA. zeTha dukAnane eTalo utaryA ke badhA pAchA hatA tyAM cAlyA gayA. maraNanA bhayathI mANase cAlyA gayA cAre bAju vAta phelAI gaI ke zeTha upara vIjaLI paDavAnI che. zerInA mANaso vicAra karavA lAgyA ke zeTha te bahAra jatA nathI, te have vIjaLI paDaze te emanA baMgalA upara paDaze to ApaNane nukazAna thaze. tenA karatAM ApaNe mAlamilakata laIne pAMca-cha divasa sagevahAle jatA rahIe. Ama mahelAnA mANasee nakakI karyuM. pacAsa gharane mahAle khAlIkhama thaI gayo. zerInA kUtarA paNa cAlyA gayA. pazuone paNa saMjJA che ke A leke jatA raheze te amane khAvAnuM keNuM nAkhaze? eTale e paNa cAlyA gayA. pacAsa gharano maholle khAlI thaI gaye. zeThanuM eka ghara khulluM rahyuM. zeThane baMgale bhUtiyA mahela je dekhAvA lAgyo. enA jhurApAne kaI pAra nathI. baMdhuo! tame je saMsArane kaMsAra jevo mITho mAnI rahyA che paNa je je te saMsAra mIThe che ke kaDavo? zeThANInA manamAM thayuM ke ATalI badhI lakSmI che. kadAca zeTha upara vIjaLI paDe ane badhA jhaDapAI jaIe te bhegavaze koNa? enA karatAM ane bAbAne laIne huM piyara cAlI jAuM. Ama vicAra karI zeTha pAse AvIne kahe che svAmInAthI ApanA upara vIjaLI paDavAnI che. bhagavAna kare ne na paDe paNa mane ema thAya che ke huM A baMne bAbAne laIne Apa rajA Ape te cAra divasa mArA piyara jAuM. je ApaNe badhA marI jaIzuM te lakSmI keNu bhagavaze? zeThANInA A zabda sAMbhaLIne zeThane pagathI mAthA sudhI jhALa lAgI. aho! A saMsAranI mAyA kevI che? aho, huM A zuM sAMbhaLI rahyo chuM? A keNa bolI rahyuM che? zeThANI! kaMIka te vicAra kare. cAra cAra divasathI gUrUM chuM. A mahele khAlI thaI gayA che. ApaNuM gharamAM mArA ane tamArA sivAya kaMI nathI. nekara - cAkare paNa AvatA nathI. AvI sthitimAM tame je sAthe hete mane hiMmata rahe. patnI e to patinI ardhAganA kahevAya. sukhamAM sAthe rahe to duHkhamAM paNa sAthe rahevuM joIe. ane tame kaho cho ke huM piyara jAuM to pachI mAruM koNa? zeThANI kahe che sai sArAvAnA thaze. ciMtA na kare. huM te mArA be bAbAne laIne A cAlI. have pAMca divasa pachI AvIza ema kahIne zeThANI piyara gayA. Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 421 zeTha vicAra kare che aho! huM mAnate hatuM ke mArI patnI eTale patnI. ene mArA upara keTale prema che. jenA mATe kALAbajAra karIne lAkha rUpiyA bhegA karyA, jene mAruM sarvasva mAnyuM che te mane dukhanA samaye eka mUkIne cAlI gaI. A saMsAramAM kaI keInuM nathI. zeTha ekalA paDI gayA. vicAra karyo ke munimajIne belAvuM. munine bolAvyA ane kahyuM ke tame cAra munimamAMthI je cAra divasa mArI pAse raheze tene huM rejanA eka lAkha rUpiyA ApIza. muni kahe che paccIsa lAkha Apa tepaNa amAre rahevuM nathI. chevaTe nekarane pUche che te nekare paNa ceppI nA pADe che. tamArA zrImatIjI tamane mUkIne cAlyA gayA te ame zA mATe AvIe? tamArI pAse rahevA AvIe te vIjaLI paDe eTale tamArA bhegA marI jaIe. pachI lAkhe rUpiyA zuM karavAnA? nokaro ne munie kaI zeTha pAse eka rAta paNa rahevA AvavA taiyAra na thayAM. zeTha khUba mUMjhAyA. raDyA. aho ! saMsAra ke vicitra che. ane svArtha bharelo che. huM mAnato hatuM ke A badhA mArA che. paNa have mane saMtanA vacana samajAya che ke A saMsAramAM- keI keInuM nathI re (2) nAhakanA marIe badhA mathI mathI rekeI - A mAro dIkarA ne A mAro bApa che, A mArI patnI ne A mArI mAta che, svArtha vinA priIta keI karatuM nathI re. keI keInuM nathI re... zeThanA jhUrApAne pAra nathI. AMkhamAMthI zrAvaNa-bhAdare vahe che. zuM karavuM tenI khabara paDatI nathI. para upakArI mitra" -gAmamAM zeThane eka juhAra mitra raheto hato. te zeThane enI sAthe bIje kaMI sabaMdha na hato. phakata sAmA maLe tyAre baMne sAmasAmAM juhAra kare. hAtha joDe. juhAra mitrane khabara paDI ke mArA mitra evA zeThanI A dazA che. juhAra mitra dhanavAna na hato. khUba garIba hato paNa dharmanA svarUpane samaje hate. sukhamAM aTuDApaTuDA kare ne duHkhamAM sAmuM na juve te svArthI mitra na hate. tene thayuM ke zeTha ATalA kaSTamAM che te mAre javuM joIe. eTale enI patnInI rajA mAMge che. tyAre patnI kahe che svAmInAtha! e zeThanI patnI te piyara cAlI gaI ane tame mane raMDApo apAvavA zA mATe jAya che? juhAra mitra kahe che mAnava mAnavane duHkhamAM sahAya na kare te bIju koNa karaze? kaMI thavAnuM nathI. ema kahI zeThanA ghera AvavA nIkaLe che. rastAmAM badhA ene kahe che bhAI ! tuM zA mATe jAya che? zeTha tArA mitra che te tane ATalA vakhatamAM rAtI pAI paNa ApI che? tuM na jaIza. jema Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 422 zAradA saritA bhagavAna mahAvIra caDakauzIkane khUjhavavA jatA hatA tyAre lokoe zuM kahyuM hatu:jAze! mA prabhupatha vikaTa che, jhera bharyo eka nAga nikaTa che, hAtha joDIne vinave vIrane lAka badhA bhaya pAmI, mahAbhayaMkara e mAragamAM vicare mahAvIra svAmI. jema bhagavAnane leAkeA pAchA vALatA hatA tema A mitrane pAche vALe che. paNa kAinI vAta gaNakAryA vinA te zeTha pAse paheAMcI gayA. AvA duHkha vakhate peAtAnA mitrane ghera AvelA joI zeTha tene vaLagI paDayA. aheA mitra ! tuM AnyA ? zeTha ! samaye huM na AvuM te mitra zenA ? have tame rasazeA nahi, mUMjhAze| nahi. have tamane samajAya che ne ke sasAra kevA vicitra che! badhA meha ane ra'gAga nATaka jevA che. tame mamatA cheADI DhA. vIjaLI paDavAnI hatI te paDI gai. have zA mATe gabharAva che ! zeTha kahe che kAM paDI che ? zeTha! pelI vIjaLI te paDatAM paDaze paNa A tamArI patnI tamane choDIne cAlI gaI e vIjaLI nathI paDI teA khIjuM zuM che? have tamane samajAya che ne ke A saMsAramAM koi koinuM nathI. dhananI lAlupatA pAchaLa koi divasa satAnI vANI sAMbhaLI nahi, dAna karyuM nahi, brahmacarya pALyuM nahi. paNa aMtima samaye teA jIvane zaraNabhUta hAya teA te dharma che ane dharma AradhanA karavAthI duHkhAnA pahADa paNa vikharAI jAya che. haju khacavAnI khArI che. jo tamAre khacavu' hoya tA aThThama tapa karI navakAramaMtranI dhUna lagAvI do. zeThe arrama tapa karyAM. Ama teA upAzraye AvatA na hatA, eka upavAsa paNa kadI karyAM naheAtA. chatAM arrama lagAvIne besI gayA. mitre evuM sarasa samajAvI dIdhuM ke enA magajamAM vAta utarI gaI ane mRtyunA bhaya bhUlAvI dIdhA. jJAnInA samAgama thAya te jIvananA palTa thaI jAya che. tame mitra zodhe tA evA zeAdhajo ke kharA vakhate kAma lAge. zeTha navakAramaMtranA dhyAnamAM masta banI gayA. trIjo divasa AvI gayA. rAta paDI. leAkeA dhAmA upara caDhIne jovA lAgyA ke kyAM vIjaLI thAya che! rAtanA khAra vAgyA. vIjaLI khuba thavA lAgI. vijaLI paNa zeThanA makAna upara thAya che. leAkeA kahe nakkI mahArAjanI vAta sAcI paDaze. hamaNAM ne jaNA marI jaze. leAkeA khAle che, khUba avAja thAya che. vijaLInA camakArA ne kaDAkA thAya che paNa zeThane kai khakhara nathI. kharAkhara rAtre be-traNa vAgyAnA sumAre vijaLI paDI. te kayAM paDI. ? zeThanA makAnanA chAparAnI chata upara paDI. raheja bhAgane nukazAna thayuM. dhaDAko khUba moTA thayA paNa zeThane teA kaI khakhara nathI. navakAramaMtra ane aThThama tapanA camatkAra leAkeA mAne che ke zeTha ane temanA mitra ane khaLIne khAkha thai gayA haze. Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 423 zAradA saritA savAra paDatAM badhAM zeThanA makAnamAM deDIne Ave che ne juve che te baMne prabhubhakitamAM lIna che. zuM banyuM enI khabara nathI. zeTha jAgRta thayA. Apatti AvI paNa bacI gayA. zeTha kahe che mitra! kharekhara teja mane ApattimAMthI ugAryo che. cAra-cAra divasa khAdhuM pIdhuM nahi ane ArtadhyAna ne raudradhyAna karyuM. paNa tArA AvyA pachI traNa divasa kayAM pasAra thaI gayA tenI khabara paDI nahi. have mane samajAI gayuM ke A saMsAra ke che! zeThanI AMkha khulI gaI. have keDadhipati banavAnI mamatA utarI gaI. basa have te je dhana che te zubha kAryomAM vAparI nAMkhyuM ane have mAre saMsAramAM rahevuM nathI. pAMca lAkha mAnava rAhatamAM, pAMca lAkha keLavaNuM khAtAmAM, pAMca lAkha garIbonI sevAmAM Adi judA judA khAtAmAM thaI rUpiyA paccAsa lAkha dhamAMdAmAM vAparI nAMkhyA ane mitrane kahe che khare vakhate teM mane sahAya karI che mane bacAvyA che mATe tuM A paccIsa lAkha rUpiyA laI jA. mitra kahe che bhAI ! meM kAMI vizeSa kayuM nathI. mArI pharaja bajAvI che. mAre rAtI pAI paNa joItI nathI. - zeThANInuM piyara bahu dUra na hatuM. khabara paDI ke vijaLI paDI gaI ane zeTha bacI gayAM ane rUpiyA pacAsa lAkhanuM dAna thaI gayuM eTale zeThANa doDatA AvyA ne kahevA lAgyA - svAmInAtha ! huM nAnI bALa chuM. be bALaka nAnA che ane tame ATalA badhA paisA dAnamAM kema vAparI nAMkhyA? tame bacI gayA e to mArI badhAe phaLI. meM aMbAjI mAnI bAdhA rAkhI, mIThAInI, ghI, tela ne geLanI mAre bAdhA che. svAmInAtha ! tamane une vAya na vAze. (hasAhasa). zeTha kahe che zeThANI ! meM tamane rajhaLatA nathI karyA. A bAkInA 49 lAkha rUpiyA che te tame vAparajo ne ghara saMbhALI leje. have mane samajAI gayuM ke saMsAramAM kaI keInuM nathI. zeThANI kahe che svAmInAtha! tamArA vinA huM nahi jIvI zakuM! zeTha kahe che tamane mArA pratye keTale rAga che te samajAI gayuM che. mArA pratye prema hita te mane mUkIne tame jAta nahi. tame svArthanA sagA che. have tamArA mehamAM phasAuM tema nathI. ema kahIne zeTha gurU pAse jaI sAdhu banI gayA. devAnupriye! zeTha samajI gayA ane jIvanamAM pragati sAdhI lIdhI. saMtane samAgama thayo te pragatinA paMthe prayANa thayuM. temAM tame paNa tamArA jIvanamAM vizeSa pragati sAdhe. kaMika AtmAoe saMtane samAgama karI jIvanane pragatinA paMthe vALyuM che. jIvanamAMthI viSaya ne vikAranA viSa utare, brahmacaryanuM pAlana thAya, satya-nIti ne sadAcAra jIvanamAM Ave, tapa karavAnuM mana thAya ane ema lAge ke have jaldI karmonI jaMjIrAne teDIne mekSamAM javuM che te pragatinA paMthe jaI zakAze. samaya khUba thaI gaye che. vadhu bhAva avasare kahevAze. Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 424 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 51 viSayaH jIvanamAM satyanI jarUriyAta tema ja mahAvIra jayaMtI bhAdaravA suda 2 ne budhavAra tA. 29-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! - mahAna maMgalakArI parvAdhirAja paryuSaNa parvane maMgalakArI pAMca divasa Aje AvI gaye. pavitra divasene jatA vAra lAgatI nathI. A divase AtmAnuM sukha meLavavAnA che. AtmAnuM sukha e svAbhAvika sukha che. e kaMI bahAra levA javuM paDatuM nathI. A saMsAramAM koI paNa jIve evA nahi hoya ke je sukhanI abhilASA na rAkhatA hoya. kIDIthI mAMDIne kuMjara sudhInA dareka jIvAtmAe sukhanA abhilASI che. kAraNa ke sukha e AtmAne svabhAva che tethI mekSamAM sAthe rahe che. deha ane AtmA e baMnenA dharmo alaga alaga che. jJAnI bhAgavate kahe che sukha be prakAranA che. eka aMtarAtmAnuM sukha ane. bIjuM puNyathI maLatuM sukha. aMtarAtmAnuM sukha evA prakAranuM che ke jene meLavavA mATe AtmAne jambara puruSArtha karavo paDe che, te sukha eka vAra maLyA pachI kyAreya jatuM nathI. puNyathI maLatuM sukha evA prakAranuM che ke je thoDI mahenate maLe che. ene meLavavA mATe vadhu puruSArthanI jarUra paDatI nathI. paNa e sukha kyAre cAlyuM jaze tene bharoso nathI. e sukha Ave che tyAre jIvana khuza banAve che ane cAlyuM jAya che tyAre duHkhI duHkhI karI mUke che. baMdhuo ! Aje tame je bhautika sukha bhogavI rahyA che te puNyanA phaLa che. puNya ApaNane je sukha Ape che te kahIne Ape che ke sukha laI jAo paNa kyAre pAchuM laI laIza te nakakI nahi jema koI mANasane tamArA pratye prema hoya te sArA dAgInA ane kapaDA paheravA tamane Ape paNa kahe ke ATalA kalAkamAM pAchA ApI jaje. bole have tame te dAgInA levAmAM vicAra karo kharA ke nahi? mAnI le ke tamAre ghera lagnano prasaMga che. A dAgInA ane kapaDA dIkarAne paherAvIne vevAIne ghera paraNAvavA mATe gayA. te samaye ghaNAM mANasanI vacamAM AvIne e nehIjana kahe ke A kapaDA ane dAgIne mArA che, mane pAchA ApI de. te te vakhate tamArI AbarU zI? je Avo lAMbe vicAra Ave te kapaDA ane dAgInA levAnI IcchA nahi kare. e ja rIte jJAnI kahe che ke puNyanA udayathI managamatuM sukha to maLe che. paNa enI zarata e che ke zrImaMta bane, sattAdhIza bane ke baLavAna bane, paNa zrImaMtAI, sattA, ane baLa kayA divase ne kaI tArIkhe game tyAre, game te saMyogomAM chInavI lauM. A zarate tamane levuM gamaze kharuM? bole, vicAra kare ke puNyanA sukha chevaTe AvA che. Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 425 koI mANasa game teTalo sattAdhIza hoya, baLavAna hoya ke kalAkAra heya. e mAne ke huM mArI sattAthI, baLathI ane kalAthI mAnavIne kSaNamAM aMjAvI nAkhuM chuM, paNa karmo kayAre gherI leze, e tamArA sukhe kayAre jhaDapI leze tenI agAuthI noTIsa nahi Ave. mATe jJAnI kahe che be prakAranA sukha che. Atmika sukha ane bhautika sukha. e be prakAranA sukhamAMthI tamAre kayuM sukha pasaMda karavuM che Atmika sukha ke bhautika sukha! aMtarAtmAmAM sukhano pAtALa kU bharelo che. tame ulecyA kare. tame 5 tALa kUvo je che? pAtALa kUve khuba UMDe hoya che. pAtALa kUvo khodatAM ghaNI mahenata paDe che. paNa ekavAra kholyA pachI aMdara pAIpa utArI devAthI pachI pANInI bilakula achata rahetI nathI. covIsa kalAka chUTathI pANe vAparyA kare. bIjA kUvAomAM unALAmAM pANI sUkAI jAya che. paNa pAtALa kUvAmAM pANI sUkAtuM nathI te sadA bhareluM rahe che. te rIte AtmAmAM anaMta sukha bhareluM che. e sukhane jharo kadI sUkAto nathI. basa, e sukha ane AnaMda lUTayA karo. jyAre paNa tene aMta Avaze nahi. paNa tenA upara karmarUpI mATI ane paththaranI zIlAo paDI che. tene jyAM sudhI khaseDavAmAM nahi Ave tyAM sudhI sukharUpI pANI bahAra nahi Ave. moTI moTI zIlAone teDavA mATe ne ukheDavA mATe mazIne ane dArUgoLAnI jarUra paDe che tema A karmarUpI maTI zIlAone khaseDIne tenA cUrecUrA karavA mATe dharmakaraNI rUpI mazIna ane parUpI dArUgoLAnI jarUra che. - tame eka vAta nakkI karo ke tamAre kayuM sukha joIe che? Atmika sukha ke bhautika sukha ? bhautika sukho puNyanA udayathI alpa mahenate maLI jatA hoya, bhegavavAmAM sArA lAgatA hoya to paNa aMte dago denAra che. e vAta nakkI che. kAraNa ke kameM atyAra sudhImAM keTalAya mAnavIne ThagyA che e te tame jANe che. mATe khUba vicAra karaje ke have mAre kayuM sukha meLavavuM joIe ane huM kyA sukha mATe phAMphA mArI rahyo chuM. sukha te zAzvata joIe che. paNa purUSArtha nabaLo che. tamAre je Atmika sukha joItuM hoya to tame e vicAra na karaze ke AtmA upara maTI zIlAo khaDakAI che tene dUra kevI rIte karIzuM ? mATIne kevI rIte kADhIzuM ? te ame mazInarI ApIzuM teno upayoga tamAre karavo paDaze. jema bhANAmAM bhejana pIrasAI gayuM, badhuM AvI gayuM pachI keLiye vALIne moDhAmAM tamAre mUkavo paDaze ne? mAnI le ke kaI keLiyA vALIne tamArA meDhAmAM mUkI de te tamAre cAvIne gaLAmAMthI nIce to utAravuM paDaze ne? A rIte tamane Atmasukhane pragaTa karanArI traNa ratnarUpI mazInarI vItarAge kahI che. paNa tene ArAdhanA karavA rUpa calAvavAnuM kAma to tamAre pitAne karavuM paDaze. jema bhUkha maTADavI hoya te bhojana karavuM paDaze te rIte Atmasukha meLavavuM hoya te purUSArtha tamAre karavuM paDaze. saMto tamane mArgadarzana karaze. Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 426 zAradA saritA AtmAnuM akhaMDa ane nitya sukha meLavavA mATe anyAya, anIti, adharmI ane asatyane tyAga kare paDaze. ApaNe AjanA vyAkhyAno viSaya che jIvanamAM satyanI jarUriyAta." Ajane mAnava ema mAne che ke duniyAno badhe vyavahAra asatyathI cAle che. paNa jJAnI kahe che ke jeTale vyavahAra satyathI cAle che teTale asatyathI cAlatuM nathI. satyane bhagavAnanI upamA ApI che. kahyuM che ke sarva vaDu majAvaM ] satya e bhagavAna che. Aje mAnava jIvana TakAvavA mATe AhAra-pANI ane havAnI jarUra che tema jIvanamAM satyanI jarUra che. sUrya udaya thAya tyAre aMdhakArane nAza thAya che ne gaMdakI sUkAI jAya che tema tenA jIvanamAM satyane sUrya udayamAna thAya che, tenA jIvanamAMthI bIjA durgaNe nAza pAme che ane jIvana tejomaya ne suMdara bane che. satya vinA mAnava eka pagaluM bharI zakatuM nathI. kevI rIte? tame dukAnethI ghera AvyA. tamAre jamavuM che tyAM tame nA pADe te cAle kharuM? tyAM sAcuM bolavuM paDene? bahAragAma javuM che te je gAma javuM che tenI ja TikITa mAMge ne? ke bIjI mAge? bole, tyAM satya ja bevavuM paDayuM ne? satyane mATe mahAna purUe pitAnA jIvananuM balidAna ApyuM che. tame rAjA harizcaMdranI philma to ghaNuvAra joI haze, paNa haju kaI harizcacaMdra banyA nathI. philma joyA karatAM jIvanamAM satya apanAvavuM te vizeSatA che. mANasa game tevo DA, zANo ne suMdara hoya paNa je enA jIvanamAM satya, nIti ane sadAcAra nathI te kAMI vizeSatA nathI. kahyuM che ke gaMdhena hInaM kusumaM na bhAti, dantena hInaM vadanaM na bhAti / satyena hInaM vacanaM na bhAti, puNyane hIna puruSo na bhAti // phUla game teTaluM suMdara hoya paNa jo emAM sugaMdha nathI te phUlanI kAMI kiMmata nathI. dAMta vinA mukhanI zobhA nathI. satya vinA vacananI kiMmata nathI ane puNyahIna purUSanI kiMmata nathI. satya ane zIyaLanA zaNagArathI mAnavInI zobhA che. AtmA sadaguNano bhaMDAra, satya zIyaLane zaNagAra: enI zobhA aparaMpAra....enI zobhA aparaMpAra jenI vANImAM ekAMta satya bharyuM che te jyAM jAya tyAM tenA pratye sarvane zraddhA ane vizvAsa bese che. jIbha eka che tema vacana paNa eka rahevuM joIe. pitAnuM vacana pALavA rAmacaMdrajI vanavAsa gayA. satya vacananuM pAlana karavA harizacaMdra rAjA ane tArAmatI rANIne vecAI javuM paDayuM. ATalA varSo vItI gayA paNa ItihAsanA pAne rAmacaMdra Adi mahAna purUSanA nAma suvarNAkSare lakhAI gayA che. e mahAna purUSanI kathA saMbhaLAvI keTalA mANase emanA nAma upara peTa bhare che. A zeno pratApa che? e mahAna jIvanamAM rahela satyane. Ajano viSaya che "jIvanamAM satyanI jarUriyAta" te Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 427 ApaNe satyavAdI harizcacaMdranA jIvanamAM kevI vizeSatA hatI kevuM jIvana jIvI gayA te joIe. satyavAdI harizcaMdra -satyavAdI rAjA harizcacaMdranuM nAma to tame sau koI jANe che. sayu nadInA kAMThe AvelI ayodhyAnagarImAM harizcacaMdra rAjA rAjya karatA hatA. temanI rANInuM nAma tArAmatI hatuM. tArAmatI paNa eka strI hatI. satyane mATe patinI sAthe tArAmatI rANI paNa vecAI gaI hatI. satyane mATe aneka kaSTa sahana karyA hatA. patinA sukhe sukhI ane duHkhamAM saharSa bhAga le te bhAratanI strIo barAbara samajatI hatI ane samaya Avye potAnI pharaja barAbara bajAvatI hatI. harizcacaMdra rAjAnA jIvanano eka prasaMga che. rAjA harizacaMdra bhegavilAsamAM atyaMta magna banI gayA hatA rAjakArabhAramAM mAthuM mAratA na hatA. jyAre rAjA bedarakAra bane tyAre adhikArIo rAjA banI jAya che ane prajAne nyAya maLatuM nathI. AvI sthiti ayodhyAnI thaI. pradhAne ane bIjA rAjyAdhikArIo pitAnI manasUbI pramANe vartavA lAgyA. rAjyamAM anyAyane aMdhArapaTa chavAI gayo. jyAM juo tyAM lAMca-rUzvata vadhI gaI. eka vakhata rANInI dAsI kAma prasaMge bajAramAM gaI hatI. tyAM tenA kAne zabda athaDAyA. rAjAne potAnA kartavyanuM kyAM bhAna che? e te bhogavilAsamAM bhAna bhUlyA che. paNa sAthe satI tArAmatI paNa bhAna bhUlI che. je e dhAre te rAjAnI zAna ThekANe lAvI zake ane temanA kartavya tarapha dorI zake. tyAre bIjI vyakita kahe che bhAI! kone khabara che tArAmatIe rAjAne A raste caDhAvyo nahi hoya! patine bhogavilAsamAM aMdha banAvIne strI potAnuM dhAryuM kAma karI zake che. "rANanI jAgRtI:- dAsI rANanI mAnatI hatI. tenAthI A zabdo sahana thayA nahi. teNe AvIne rANIne vAta karI. eTale rANuM rAjAne bhogavilAsamAMthI mukata karI kartavya tarapha vALavA yukita zodhavA lAgI. rANIe vicAryuM temane rAjakArabhAramAM cAlI rahelI aMdhAdhUMdhIne khyAla ApuM to temanAmAM parivartana thaze. bhegavilAsamAM saMyama Avaze ne rAjyakAryamAM paNa dhyAna Apaze. paNa bIjI kSaNe vicAra AvyuM ke kAmAMdha mANasane prajAnI ke rAjyakArabhAranI zuM paDI hoya? rANIe rAjAne ThekANe lAvavA khUba vicAra karyo ane chevaTe eka yukita zodhI kADhI. rAjA haricaMdra pitAnA mahele AvyA tyAre rANIe na to temanA sAmuM joyuM ke na te mAna ApyuM. tyAre rAjAne thayuM ke rANI Aje ciMtAmAM lAge che. rAjAe pUchyuM. mahArANI! Aje tame ATalA badhA ciMtAtura kema che? zuM tamane kaMI ochuM AvyuM che? tamAre kaMI joIe che? tame kahe tema karuM. je joIe te kAcI seMkaDamAM hAjara karuM. eka kahetAM ekavIsa cIje hAjara karuM. mArA rAjyamAM zenI kamInA che? rAjAnI rANI ane temAMya tuM te mArI paTTarANI che. tane zuM ciMtA che? rANIe Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 428 zAradA saritA ciMtAtura mane javAkha ApyA. svAmInAtha! ApanA rAjyamAM kaMI kamInA nathI. paNa mAre je vastu joIe che te ApaNA rAjyamAM nathI maLatI. eTale huM kahuM te vastu lAvI ApavAnuM vacana Ape te kahu. bhevilAsamAM Asakata khanelA rAjA kahe che tamArA karatAM zuM vizeSa che? tame je kahezo te lAvI ApIza. kahe!, tamAre zuM joie che? rANIe kahyuM mane senAnA zIMgaDAvALA haraNu lAvI Ape. rAjA kahe che rANI! mAMgI mAMgIne AvuM te zuM mAMgyuM? AnA karatAM hIrA-mANeka--mAtI ke jhaverAtanA dAgInA mAMgavA hatA ne? senAnA zIMgaDAvALA haraNane tame zuM karaze!? tyAre rANI kahe che tamAre senAnA zIMgaDAvALA haraNa lAvI ApavA paDe eTale mArI vAtane ThIka uDAvI mUke che. jo tame lAvI zake tema hA te te ja lAvI Ape. mAre khIju kai joItuM nathI. rAjA kahe bhale, hamaNAM lai Avu chuM. emAM zI meTI vAta che? rANI kahe che tame seAnAnA zIMgaDAvALA haraNa na lAvA tyAM sudhI mArA mahelanA pagathIye caDhaze nahi. kAmAMdha manuSyAnuM mana kevuM vicitra hAya che! Avye hateA bhAgavilAsanI icchAthI paNa rANIne khuza karavA senAnA zIMgaDAvALA mRga levA mATe upaDayA. devAnupriyA ! AkhA gharasaMsAra strInA upara cAle che strI sArI hAya tA gharanuM vAtAvaraNa dharmamaya banAvI zake che. paNa jo strI bhAgavilAsanu putaLuM hAya tA gharanuM vAtAvaraNa paNa evuM bane che. satI tArAmatI bhAratanI Adarza sannArI hatI. rAjya paNa Adarza hatuM. paNa harizcaMdranI viSayavAsanAne kAraNe rAjyamAM aMdhAdhUMdhI phelAi hatI. leAkavAyakAe rANInI uMgha uDADI ane rAjAne kanyanuM bhAna karAvavA tArAmatIe A yukti zASI kADhI. "rAjA sAnAnA zIMgaDAvALuM haraNu levA gayA. " harizcaMdra rAjA sAnAnA ziMgaDAvALuM haraNa zodhavA nIkaLyA. zeAdha karatAM karatAM ghaNe dUra nIkaLI gayA. khUba tapAsa karI. vanevana bhaTakayA. Ama sAta divasa ane sAta rAtrI pasAra thai. paNa kayAMya sAnAnA zIMgaDAvALuM haraNa dekhAyuM nahi. have rAjA thAkI gayA. bhUkha lAgI hatI. eTale nirjana vanamAM eka ghaTADhAra vRkSanI chAyAmAM eka zilA upara beThA. sAta divasanA upavAsa thayA hatA. rAjAe icchApUrvaka tapa karyAM na hatA. paNa khAvAnuM na maLyuM eTale upavAsa thayA. eTale enA cittanI zuddhi thai hatI ane tenI vicArazreNImAM paNa zuddhatA vicAravA lAgyA ke haju sudhI senAnA zIMgaDAvALA haraNa kayAMya sAMbhaLye paNa nathI. rANIe bhAgavalAsanI Asakti ochI karAvI mane ThekANe lAvavAnI yukita tA nahi racI hAya ne? AvuM haraNa A duniyAmAM heAi zake nahi mATe mAre haraNanI zeAdha karavI nakAmI che ema vicAra karI zA potAnA mahele pAchA AvyA. sAnAnA AvI. eTale zA joyA nathI tema Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 429 ziMgaDAvALuM haraNa na lAve tyAM sudhI rANInA mahele te javAya nahi. peAtAnA mahele jaine sUi gayA. zaNIne khabara paDI ke mahArAjA AvI gayA che. rAjAnA gayA pachI mahArANI tArAmatIe kaIM khAdhuM pIdhuM na hatuM. te paNa rAjAnI rAha joIne beThA hatA. tArAmatIe dAsIne kahyuM-mahArAjA thAkIne bhUkhyA tarasyA AvyA haze, tu bhejana karAvavA jA. tyAre dAsI kahe che mA! huM na jAuM tame jAva. tyAre rANI kahe che me rAjAne bheAvilAsathI mukata karavA mATe A yukita racI che ane temane mArA mahele AvavAnI nA pADI che ane jo huM tyAM jAuM te temanI kAmavAsanAne uttejana maLe ke khIju kAMi ? dAsI kahe che tamane rAjA pAse ekAMtamAM jatAM Dara lAge che teA mane ApanA karatA vadhu Dara lAge ne? rAjanI kAmAMdhatAthI saiA paricita hatAM. eTale rANI kahe che tArI vAta sAcI che. have zuM karavuM ? tArAti rANI niSThura na hatI. tene rAjAnI khUba dayA AvI. paNa emanuM jIvana sudhAravA mATe Ama karavuM paDayuM che. te vicAramAM rANI uMdhI gayA. rAjA temanA mahelamAM che ne rANI judA have zuM anya te sAMbhaLeA. have zuM karavuM mahelamAM che. 44 rAjAnA satyanI prazaMsA " eka vakhata devAnI sabhA bharAI hatI. te samaye Indra mahArAjAe apsarAone hyu ke Aje tame satyanuM nATaka bhajave. jethI satyane mahimA sahune samajAya. tyAre deve pUche che. mahArAjA! Aje satyanuM nATaka karavAnuM zuM prayeAjana che? tyAre indra mahArAje kahyuM - mRtyuleAkamAM rAjA harizcaMdra satyavratamAM eTalA aDaga che ke duniyAnA jambaramAM jakhkhara mAnavI teA zu paNa devalAkanA deva paNa tene satyavratathI DagAvavA samartha nathI. A sAMbhaLI halakI koTinA devane IrSyA AvI ke Indra mahArAjA mAnavInA ATalA badhA vakhANa kare che ane ApaNA vakhANu nathI karatAM! ucca koTinA devA mAnavInI prazaMsA sAMbhaLIne khuza thAya che ane halakA deveza irSyAnI agnithI maLI jAya che. eNe Indra mahArAntane kahyu Ape harizcaMdranA khUba vakhANa karyA che te huM tene DagAvavA jAuM chuM. tyAre Indra kahe che khuzIthI jAva. paNa eTalu neAMdhI rAkhajo ke huM jenI prazaMsA karuM te seA TakA dRDha maneAkhaLavALAnI karuM chuM khIjAnI nahi. e deva IndranA vacana para vizvAsa rAkhe tevA na hatA. e mRtyuleAkamAM Avye. * irSyALu deva parIkSA karavA mATe mRtyulAmAM Avye deve vicAra karyA ke indra mahArAjAe harizcaMdra rAjAnA ATalA badhA vakhANu karyA te e satyavratamAM atyaMta dRDha haze temAM zaMkA nathI. AvA mAnavane DagAvave sahela nathI, chatAM huM tene DagAvIza. ene DagAvavA zu karavuM te vica:ra karI lIdhA ke hamezAM leADhuM lADhAne kApI zake che tema mAnavI mAnavIne harAvI zake ema vicArI deve Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 430 zAradA sAta rAjA harizcaMdrane mAnavI pAse DagAvavAno nirNaya karyo. deve upaga mUkIne joyuM ke A duniyAmAM rAjA harizcaMdrane harAvI zake te koNa che? cAre tarapha daSTi karatAM jaNAyuM ke vizvAmitra trASi mahAna tapasvI che. e rAjA harizcaMdrane DagAvI zakaze. devanI vizvAmitra RSi pAse javAnI hiMmata na cAlI paNa temane kopI banAvavAnA upacAra zarU karyA. be devAMganAone strInA vezamAM vizvAmitranA bagIcAmAM jaIne zuM karavuM tenI sUcanA ApIne mekalI. devanA kahevA pramANe e baMne strIo vizvAmitranA bagIcAne khedAna medAna karavA lAgI. choDavA uparathI phaLa ne phUla teDI nAMkhyA ane jhADanA jhADa ukheDI nAMkhyA. RSi dayAnamAM beThA hatA tyAM jaIne ziSyae khabara ApI ke ApaNuM AzramanA bagIcAmAM kaI be strIo AvI che ane bagIcAne khedAnamedAna karI rahI che. A sAMbhaLI vizvAmitranA kedhane pAra na rahyo paNa strI jAtine zrApa Ape te barAbara nathI ema vicArI e be strIone potAnA tapobaLa vaDe jhADa sAthe caTADI dIdhI. have harizcaMdra rAjAnI zuM sthiti thaI hatI ! rAjA sAta sAta divasa jaMgalamAM rajhaLIne pitAnA mahele pAchA AvyA che. sAta divasanA nakakara upavAsa thavAthI rAjAnuM mana pavitra ane zuddha banI gayuM che. tene samajAI gayuM ke sonAnA zIMgaDAvALA haraNa maMgAvavAnA bahAne rANIe mArI viSayanI Aga bUjhAvavAnI yukti racI che eTale pote ApelA vacana mujaba rANanA mahele na gayA ane pitAnA mahele gayA. rANIne khabara paDI ke rAjA pAchA AvyA che. paNa have tenI sAthe bhojana mekalavuM te vicAramAM ne vicAramAM rANuM sUI gayA ne uMgha AvI gaI. "rAjAnI zAna ThekANe AvI bIjA divasathI rAjAe pahelAnI jema rAjya vahIvaTa saMbhALI lIdhe. niyamasara rAjasabhAmAM javA lAgyA ane nyAyasiMhAsane besI gya nyAya ApavA lAgyA. badhuM kAma pite saMbhALI lIdhuM. rAjAnA jIvanamAM ekAeka parivartana thavAthI prajAne navAI lAgI. paNa rAjyanI vyavasthA barAbara thavAthI prajAne khUba saMtoSa thayo. lAMca rUzvata baMdha thaI gaI ane nyAya-nIti ane satyanI pratiSThA sthapAI gaI. adhyAmAM AnaMda AnaMda chavAI gaye. - satyane prabhAva - eka divasa savAre rAjA pharavA jaI rahyA hatA. rAjA harizcaMdrane satya vratamAMthI DagAvavA AvelA deve rAjAne vizvAmitranA bagIcA tarapha javAnI preraNA ApI, rAjA bagIcA pAse pahoMcyA tyAM RSinA zApathI jhADa sAthe cUMTI gayelI baMne strIo amane koI bacAve, keI bacAvo. satyavAdI harizcaMdranA rAjyamAM julama thaI rahyA che ema bolatA kALe kalpAMta karatI hatI. rAjA harizcaMdra A strIonI bUme sAMbhaLIne tyAM AvyA ane strIone jhADethI choDAvavA sparza karyo ke tarata satyanA Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 431 zAradA saritA prabhAvathI strIo jhADathI chUTI paDI gaI. A che satyane prabhAva. tapanA prabhAvathI bAMdhI zakAya che ne satyanA prabhAvathI cheDI zakAya che. vizvAmitre jene tapanA prabhAvathI bAMdhI hatI tene harizca satyanA prabhAvathI temane sparza karyo ke chUTI gaI. A batAve che ke tapa karatAM prabhAva vadhI jAya che. vizvAmitrane kepaH baMne strIone mukta karIne rAjA te cAlyA gayA. A vAtanI vizvAmitrane khabara paDI eTale temanA kedhane pAra na rahyo. teNe mAnIne pUchayuM ke rAjAe A strIone cheDI kevI rIte? tyAre mALI kahe che te ame jANatA nathI paNa rAjAe sparza karyo ke tarata te strIo jhADethI chUTI paDI gaI ne te strIo bolavA lAgI ke je rAjA harizcaMdranA satyane prabhAvI temanA satyanA prabhAva AgaLa vizvAmitra RSinuM tapa pANuM bhare che. A zabda bolatAM bolatAM strIo alepa thaI gaI. A zabda sAMbhaLI vizvAmitrane kepa vadhI gaye ne ISyone agni bhabhUkI uThaye. zuM mArA karatAM enA satyane prabhAva vadhe? have huM ene batAvI dauM ke mArA tapane prabhAva keTale che? Ama vicAratAM ke dhamAM ne kedhamAM vizvAmitra rAjasabhAmAM gayA. deve vicAryuM ke mAro pAse barAbara paDe che. tapa ane satyanI kevI caDasAcaDasI thaze te joIe. vizvAmitra RSi rAjasabhAmAM padhAryA eTale rAjA sahita sai sabhAjane ubhA thaI gayA ane RSinuM sanmAna karI besavA Asana ApyuM. paNa RSi te kedhathI dhamadhamatA AvyA hatA te bolyA he rAjana! tame te mArA moTA gunhegAra che. tyAre rAjAe kahyuM je huM Apane gunhegAra chuM te Apa mane zikSA karI zake che paNa meM Apane zuM gunho karyo che te Apa kRpA karIne mane kaho. he rAjana! tame mArA gunhegArone cheDI mUkayA te gunho khare ke nahi? rAjA vastusthiti samajI gayA ne kahyuM ke gurUdeva! te gunhegAra ApanA na gaNAya. je rAjyanI hadamAM gunho kare te badhA rAjyanA gunhegAra gaNAya. vivAmitra tADakI uThayA ke mArA AzramanA bagIcAmAMthI phaLaphUla teDayA che ane rAjyanA gunhegAra kevI rIte? rAjA kahe che Azrama Apane che paNa AzramanI mAlikI te rAjyanI che. eTale te gunhegAra rAjyanA gaNAya tethI Apa sajA karavAnA adhikArI nathI. sajA karavAnuM kAma rAjyanuM che. A rAjanIti Ape zIkhavADI che. dareka mANasa potAnA makAnanI hadamAM thayelA gunhAnI guhegArane sajA karavA mAMDe, te kAyado pitAnA hAthamAM laI le te rAjyamAM bhAre avyavasthA phelAI jAya. A Ape mane zIkhavADela rAjanItine Apa kema bhUlI jAva cho? sabhAjanene saMbodhIne rAjAe kahyuM: bole, AzramanA phaLaphUla kaI toDe te gunho rAjyano ke kaSine? samAjane ekI avAje bolI uThyA ke A gunho rAjyane gaNAya. to pachI gunhegAre rAjyanA gaNAya. te meM choDI mUkyA temAM meM Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 432 zAradA saritA zuM guno karyo? A sAMbhaLI vizvAmitra jhaMkhavANuM paDI gayA, ne bolyAH prajAe Apela nyAyane huM mAnya rAkhuM chuM. have huM rajA lauM chuM. ema kahIne traSi ubhA thayA ane sabhAjane sahita rAjA ubhA thaI gayA. '' "RSie bIjo upAya ajamAvyo" ubhA thayA pachI aSi kahe che, he rAjana! tame rAjanIti to jANe cho ne? Ama te rAjanItinI meTI meTI vAto kare che. paNa tamArA AMgaNe AvelA yAcakane dAna ApavAnuM to samajatA nathI. aSi tamArA AMgaNe dAna levA AvyA che te yAcakane dAna ApavAnuM rAjanItimAM nathI? jatAM jatAM bIjo upAya ajamAvyo. rAjA kahe che, gurUdeva! huM rAjanIti barAbara jANuM chuM. je Apa yAcaka tarIke AvyA che te je mAMgo te ApavA taiyAra chuM. huM mAruM te ApIza ne? gurUdeva ApanA karatAM rAjya adhika che? huM mAruM te ApavA taiyAra che te samudra sahita AkhuM rAjya mAguM chuM. bele, ApavA taiyAra che? aSie samudra sahita AkhA rAjyanuM dAna mAgyuM tyAre prajAmAM hAhAkAra macI gaye. sau bolavA lAgyA. RSie gajaba karyo. emane rAjya zuM karavuM che? rAjA kahe bhale, ApavA taiyAra chuM. hAthamAM pANInI jhArI lIdhI. te samayamAM prathA hatI ke jeTalI pRthvI dAnamAM ApavI hoya teTalI dAna ApatI vakhate bolavAmAM AvatI. rAjAe pRthvInuM piMDa ane pANInI jhArI hAthamAM laIne RSine samudra sahita AkhuM rAjya ApavAno saMkalpa karavA jAya che tyAre vizvAmitra kahe che: rAjA! dAna ApI dIdhA pachI tArI kaMI sattA raheze nahi. tArI zuM paristhiti thaze tene vicAra karyo che? rAjAe paNa daDhatAthI javAba Ape, ke he gurudeva! je dAna kare che te pAchaLano vicAra karatA nathI. dAna ApavuM te rAjadharma che. te bajAvavA mATe tatpara rahevuM joIe. rAjAnI daDhatAthI prajA stabdha thaI gaI. zuM harizcaMdra rAjAnI Teka che! rAjAe te saMkalpa karI lIdhe. kaSine thayuM rAjA herAna thaze te satyavratamAMthI Dagaze eTale vaLI trIjo rasto zodhI kADhaye. he rAjana ! dAna ApyA pachI dakSiNa to ApavI joIene? ke te mAre yAda karAvavuM paDe che. gurUdeva ! huM bhUlI gayA. hamaNAM Ape che. bhaMDArIjI ! gurUdevane bhaMDAramAMthI eka hajAra sonAmahore ApI de. tyAre RSi kahe che ke he rAjana ! tame mane rAjya te dAnamAM ApI dIdhuM. have rAjyanA khajAnAmAMthI eka pAI paNa ApavAno tamane adhikAra nathI. rAjAne pitAnI paristhitinuM bhAna thayuM. eka hajAra sonAmahora ApavAnuM belAI gayuM paNa have ApavI kevI rIte ? tyAre sabhAmAMthI prajAjano bolI uThyA. rAjAvatI ame hajAra senAmahoro ApI daIe chIe. tyAre kaSi kahe che bIjA Ape te dakSiNa mAre joItI nathI. rAjA dakSiNa ApavA IcchatA hoya to pitAnI Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 433 pAsethI Ape. rAjA kahe che meM te AkhuM rAjya ApanA caraNe samarpaNa karyuM che. have mArI pAse kaMI nathI to mane eka mAsanI mudata Apo. tyAM sudhImAM lAkha sonAmahore dakSiNAmAM ApI daIza. vizvAmitre vicAra karyo ke jo huM rAjAne mahinAnI mudata nahi ApuM te prajA khUba uzkerAI jaze mATe mudata ApavI ThIka che ema vicArI rAjAne mahinAnI mukta ApI. rAjA rAjasabhAmAMthI cAlI nIkaLyA tyAre prajAjane codhAra AMsue raDavA lAgyA. paNa kaI kaMI bolI zakayuM nahi. rAjA harizcaMdra kaSi pAsethI eka mahinAnI mudata laIne rANI pAse javA nIkaLyA. rAjAe vicAryuM jayAM sudhI sonAnA zIMgaDAvALuM haraNa na lAvI ApuM tyAM sudhI rANInA mahele javAnI pratijJA che. eTale tyAM jAuM kevI rIte ane samAcAra ApavA kevI rIte? bIjI kSaNe vicAra Avyo ke rANIe mane kAmavAsanAthI virakta banAvavA mATe yukita yojI hatI. mAre kAmavAsanA tRpta karavA kyAM javuM che? chatAM javuM nathI, belAvIne samAcAra ApI dauM. Ama vicAra kare che tyAM khabara maLyA ke rANI putra rahita sAthe bagIcAmAM beThA che. rAjA bagIcAmAM - rANI tArAmatI pitAnA hAvA putra hitane bagIcAmAM nIti ane kartavyanA pATha zIkhavI rahI hatI. te rAjA dUrathI jotAM hatA. te tarata uThayA ane rANInI ADe AvIne ubhA rahyA. tyAre rANI kahe che tame tamAruM vacana pUruM karyuM nathI ane ekAMtamAM ahIM zA mATe mArI pAse AvyA che? rAjAe gaMbhIratAthI kahyuM. meM mahele AvavAnI pratijJA karI che. bagIcAmAM nahi. ahIM paNa huM Avata nahi paNa eka agatyanI vAta karavA Avyo chuM. rANIe joyuM ke rAjAnA mukha upara gaMbhIratA che. paNa vikArane taravarATa nathI. rANIe kahyuM Apane je kahevuM hoya te kahI do. rAjAe vizvAmitrane rAjapATa dAnamAM ApI dIdhAnI badhI vAta vistArIne kahI. tamane pUchavAno samaya na hatA eTale pUchyuM nahi. ' rANIne javAba- rANIe rAjAne protsAhana ApatAM kahyuM. rAjapATa te eka divasa tyajavAnuM che. paNa eka RSine dAnamAM ApavAne suavasara prApta thAya tenA jevuM ApaNuM saddabhAgya bIjuM kayuM heya? svAmInAtha ! Aje mArI mAMgaNI pUrI thaI che. meM sonAnA zIMgaDAvALuM haraNa Apane laI AvavA kahyuM hatuM te A pRthvI upara maLI zake tema nathI. mArI mAMgaNuM te azakya vastune zakaya banAvavAnI hatI, te Aje Ape karI batAvela che. koI rAjA yAcakane joIe teTaluM dhana ApI de, eka be gAmaDA ApI de paNa sAruM rAjya ApI de te zakaya nathI. AvI azakaya vastune Ape zakya banAvI che tethI mArI mAMgaNI pUrI thaI che ane mane senAnA zIMgaDAvALuM haraNa maLI gayuM che. ApanI pratijJA pUrNa thaI che. AvA dAnezvarI patinI Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 434 zAradA saritA thavA badala kharekhara huM gaiArava anubhavuM chuM. rAjAnA manamAM hatuM ke rANIne A vAtanI jANa thatAM duHkha thaze paNa tenA mukhathI utsAhavardhaka zabda sAMbhaLyA tyAre khUba AnaMda thaye. rAjA kahe che tArAmatI! tArI AvI ucca bhAvanA joI tArA pratye mAna upaje che. haju dakSiNa ApavAnI bAkI che. eka mahinAnI mudata mAMgI che, te huM kAzI jAuM chuM ane eka mahinAmAM hajAra sonAmahore kamAIne bApIne ApI daIza. te tuM putra hitanI saMbhALa rAkhaje. huM jAuM chuM. tane saMdeza ApavA ahIM Avyo chuM. satI kahe che svAmInAtha! jyAM deha tyAM paDachAye. huM ApanI ardhAganA chuM. ApanI sAthe AvIza. rAjA kahe paNa AvA kacchamAM huM tamane sAthe kayAM laI jAuM? tyAre rANI kahe che rAjasukha bhogavatAM sAthe rahyA ane duHkha vakhate Apane mUkI dauM. A AryanArIene dharma nathI. huM ApanA vinA kSaNa paNa jIvI zakuM tema nathI. rAjA kahe tamane sAthe laI jAta, paNa tamAre kemaLa deha A vanavagaDAnA kaSTa sahana nahi karI zake. mATe sAruM kahuM chuM, tame ahIM rahe. rANuM kahe che ApanA vinA rAjasukha mane phikakA lAge che. huM te sAthe AvIza. rAjAe khUba samajAvyA paNa rANIo sAthe AvavAnI haTha cAlu rAkhI tyAre rAjAe kahyuM duHkha veThavAnI zakita hoya te sAthe Ave. rohitane prajAne soMpI daIe. rohita atyAra sudhI mauna hatuM te belI uThaH pitAjI! huM paNa ApanI sAthe AvIza. vanavagaDAmAM je zikSaNa ane saMskAra ApanI pAsethI maLaze te ahIM nahi maLe. rehita paNa jaMgalanI keDIe javA taiyAra thaye. harizcaMdra rAjA, tArAmatI rANI ane rohita traNeya pitapotAnA mahelamAM jaMgalamAM javAnI taiyArI karI rahyA hatA "vizvAmitra tArAmatInA mahele" tArAmatI ane rohita vananI vATe javAnI taiyArI karatA hatA tyAM vizvAmitra padhAryA. e baSine rAjapATanI lAlasA na hatI paNa satyavatamAMthI DagAvI satyanA prabhAva karatAM tapane prabhAva vadhu che te batAvavuM hatuM. harizcaMdra rAjA satyane khAtara sekaMDamAM rAjya choDIne siMhAsanethI ubhA thaI gayA eTale trASine thayuM ke A te cAlyA jaze ne satyanuM pAlana karaze. ene prabhAva vadhI jaze. mATe rANI tArAmatI mAraphate ene calAyamAna karUM ema vicArI vizvAmitra tArAmatInA mahele AvIne kahe che he satI rAjapATa cheDIne cAlyA javAno rAjAne hukama karyo che. tamane ke hitane javAne hukama nathI karyo. tame khuzIthI rAjyamAM rahI zake che. tyAre tArAmatI kahe che gurUdevI satI strIne dharma che ke patinA sukhe sukhI ane patinA duHkhe duHkhI bane, mATe ame te sAthe jaIzuM. vizvAmitra kahe che haju rAjA tenI bhUla kabUla kare to huM rAjya pAchuM ApavA taiyAra chuM. satI tArAmatI kahe che gurUdevI satya karatAM rAjyanI kiMmata vadhAre nathI. eka vakhata Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 435 vamela AhAra pharIne gaLatuM nathI tema vacana ApyA pachI satya vratadhArI purUSa pitAnA vratathI DaratA nathI. satyane mATe kAyA kurabAna karavA taiyAra chIe. satIe jabAtoDa javAba ApI dIdhuM eTale aSI nAsIpAsa thayA ane kedhe bharAIne kahevA lAgyA. tame satyanI moTI moTI vAta karo cho paNa haju dAgInA ane ghareNA te utAryA nathI. rAjyanA dAgInA ne ghareNAM paheravAne tamane hakka nathI. satI kahe che gurUdeva! huM dAgInA utAravAnI taiyArImAM hatI tyAM Apa padhAryA. ema kahI tArAmatI, rahita ane harizcaMdra rAjAe badhA dAgInA utArIne ApI dIdhA. sau sAdA vastra dhAraNa karI vananI viSama vATe vicaravA taiyAra thayA. A tarapha ayodhyAmAM vAyuvege vAta prasarI gaI ke vizvAmitra RSie ApaNu rAjA pAsethI rAjapATa dAnamAM laI lIdhA che ane rAjA vanamAM jAya che. nagarImAM hAhAkAra macI gaye. . . "prajAjane rAjAnA mahele :- prajAjanonA ToLeTeLA rAjamahela pAse AvyA. rAjA-rANI ne rohita sAdA vastro paherIne mahelanI bahAra nIkaLe che tyAre prajAjane ADA pharI vaLe che. ame Apane nahi javA daIe. rAjA kahe ame amArA vacananuM pAlana karavA jaIe chIe. have tame gurUdevanI AjJAnuM pAlana karajo. prajAjane kahe che ApanA jevA satyavAdI purUSanI jemaNe A dazA karI te prajAne kevI rIte pALaze? amAre ahIM nathI rahevuM. ame tamArI sAthe AvIzuM. bIjuM nagara vasAvIzuM paNa amAre ahIM rahevuM nathI. bhale traSi ahIM rAjya kare. devAnupriyo! vicAra karaje. rAjA pratye prajAne keTale prema che! prajAjane dhruske ne dhruske raDe che. rAjA badhAne zAMta pADIne kahe che amane moDuM thAya che. tame amane . javA de. tame game tema karazo te paNa ame rahevAnA nathI. rAjA dekhAyA tyAM sudhI sau ubhA rahyA ane dekhAtA baMdha thayA tyAre azrubharI AMkhe pAchA pharyA. satyavAdI tripuTI vananI vATe - rAjA-rANI ane rohita vananI vATe cAlI rahyA che. manamAM satyanI kasoTIne AnaMda che. bhUkhanA duHkha AnaMdathI veThe che. pelA mithyAtvI deve vicAra karyo ANe satyane khAtara rAjya jatuM karyuM. paNa A duHkha veThatA temanA mananA pariNAma kevA che? te jevA DezImAnuM rUpa laI mAthe lADune thALa mUkIne sAthe cAle che. paNa keI tenA tarapha daSTi karatuM nathI tyAre DozI kahe che tame vagaDAmAM bhUkhyA che te A lADu khAI le. rAjA-rANI kahe che ame mahenata karyA vagara maphatanuM khAtA nathI mATe ame nahi laIe. tyAre rohitane kahe che beTA! tuM nAno che. bhUkha lAgI che ne? le, A lADu khAI le, tyAre rohita . kahe che mArA mAtA-pitAne je na khape te mane kayAMthI khape? huM nahi lauM. A jagyAe sAmAnya bALaka heta te lalacAI jAta. paNa A to Adarza mAtA-pitAno Adarza Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA saMtAna hatA. vanavagaDAnA kaSTa veThayA. traNe AtmAo kAzImAM gaMgA nadInA kinAre AvelI dharmazALAmAM bhADuM TharAvIne tyAM utaryA. pAse pAI na hatI. jIvananirvAha mATe lekanA kAma karI peTa bharavA lAgyA. rAjAe vizvAmitrane vacana ApyuM che ke game tema karIne eka mahinAmAM eka hajAra senAmahoro ApI devAnI. 28 divasa pUrA thaI gayA. have RSine senAmahore kayAMthI ApavI tenI ciMtA thAya che. vizvAmitra RSi kAzImAM Sie vicAra karyo. rAjya choDayAne 28 divasa thaI gayA. have senAmore kayAMthI ApavAnuM che? eka te khAdhA pIdhA vinA duHkhI thaI gayA haze ane huM tyAM jaIne damadATI ApIza eTale rAjya levA taiyAra thaI jaze ema vicArI te kAzImAM AvyA, trASine AvatA joI tArAmatI bahAra gaI ne praNAma karIne kahyuM-gurUdeva! padhAre. harizcaMdra te zaramathI oraDImAM besI rahyA. bahAra na AvyA. RSi to kedhathI dhamadhamatA belyAhuM tamArA mIThA zabdo sAMbhaLIne 'besavA nathI AvyuM. huM te mArI sonAmahore levA Avyo chuM. kyAM gayA harizcaMdra temane belAva. tArAmatI kahe che gurUdeva! Apane to sonAmaheranuM kAma che ne? haju be divasa bAkI che tyAM sudhImAM ame game tema karIne ApI daIzuM. ame paNa tenI ciMtAmAM chIe. rAtre uMgha paNa AvatI nathI. mahenata khUba karIe chIe, paNa dhana maLatuM nathI. tyAre kaSi kahe che 1000 sonAmahoro je ApavAnI dAnata heya te ghaNuM rastA che. bajAramAM gulAma tarIke vecAIne paNa hajAra senAmahoro eka divasamAM bharapAI karI zake che. paja tamAre te vAta karavI che ne? tArAmatI kahe che Ape amane mArgadarzana ApyuM. have ame vecAIne be divasamAM sonAmahora ApI daIzuM. satyane khAtara bajAramAM vecAyA tArAmatIe harizcaMdra pAse AvIne kaSI sAthe thayelI vAtacIta rAjAne kahI saMbhaLAvI. rAjA kahe che tene vecatAM mAruM mana mAnatuM nathI. rANI kahe che svAmInAtha! vacana ApyuM che te barAbara pAlana karo. kasoTImAMthI pasAra thaIe te ApaNI mahattA che. rANInI makakamatA joI rAjAnuM hRdaya bharAI AvyuM. na chUTake rAjA-rANI ane rohita bajAramAM gayA. rAjA-rANa vecAvAnA cinha tarIke mAthA upara mATI ne tenA upara ghAsa mUkayuM ne vecAvA mATe ubhA rahyA. devAnupriye! satyavratanuM pAlana karavA rAjA kevI kaseTI veThe che. Aje che ke A vIra! kaI ghara vece, dAgInA vece tyAre ahIM zuM vecAya che? rAjA harizcandra vecAya satya kAraNe re ke vece maMdira, vece mALIyA re, keI vece che gAma ne garAsa rAjA harizcandra vecAya satya kAraNe re Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 437 A AkhA divasa bajAramAM ubhA rahyA. sau kAI emanuM mukha joIne majAka uDAvavA lAgyA. kAI hajAra seAnAmaheArA ApavA taiyAra thatu nathI. ema karatAM sAMja paDI ane dayALu brAhmaNa AvyeA. teNe joyuM ke A koi ucca kuLanI strI che. duHkhanI mArI vecAvA AvI che. brAhmaNe pUchyuM' ahena! kaMi kAma AvaDe che? tArAmatI kahe kAkA! tame je kahezeA te kAma karIza. badhuM AvaDe che. brAhmaNe pAMcaseA seAnAmahArAmAM tArAmatIne kharIdI. tArAmatI brAhmaNanI sAthe javA taiyAra thai tyAre hita sADInA cheDA pakaDIne kahe che A! tu ekalI kyAM jAya che? huM sAthe AvIza. tArAmatI kahe che beTA! tu tArA ApujInI sAthe rahI temanI sevA kara. rAhita kahe che mATo thaiza tyAre sevA karIza. atyAre sAthe lai jA. putranA kAlAghelA zabdo sAMbhaLIne tArAmatInu snehALa hRdaya bharAI AvyuM ne kahyuM beTA! tAre AvavuM hoya teA khuzIthI Ava. sAMbhaLIne brAhmaNa kahe che bAi! meM tane ekalIne kharIdI che mATe tuM ekalI Ava. tArA cheAkare! mArA ghera AvIne game te mAMge te mane na pASAya. rahite kahyuM-kAkA ! huM kaMi nahi mAMgu, mane mArI A sAthe AvavA do. tyAre brAhmaNa kahe che khIju kaI nahi mAMge paNa traNa TaMka tAruM peTa te bharavAnu ne? A zabdo sAMbhaLI rAjA-rANInI AMkhamAM AMsu AvI gayA. ahA! krame ApaNane kevI sthitimAM mUkyA ! je putrane lADakADathI ucheryA, jene mATe aneka dAsa-dAsIo hAjara rahetAM, pANI mAMgatA dUdha maLatuM tene mATe Aje bhAjana paNa bhAre paDe che. tArAmatIe brAhmaNane kahyuM Apa tene jamADavAnuM na Ape| te kAMi nahi paNa mane te jamavAnuM Apaze ne ? temAMthI huM tene jamADIza. have chekazane khAvAnu' ApavuM nahi paDe eTale brAhmaNe bALakane sAthe levAnI hA pADI. 500 seAnAmahAra brAhmaNe rAjAne ApI dIdhI. tArAmatI ane rAhita brAhmaNanI sAthe jAya che. A dazya joi harizcaMdranuM haiyuM hAtha na rahyuM. tene mUrchA AvI gai, dharatI para DhaLI paDayA. tArAmatI have rANI phITIne dAsI banI cUkI hatI. eTale svataMtra na hatI. brAhmaNunI rajA lai pati pAse gai ane pavana nAMkhyA eTale murchA vaLI, eTale kahe che nAtha! huM jAuM chuM. Apa hiMmata hArI jaze te kema cAlaze ? haju 500 seAnAmaheArA ghaTe che. teA huM je mAge gaI te mAge jaIne Aje tame 500 seAnAmahArA ApI dejo ane 1000 seAnAmahArA ApI ApaNuM vacana pUrNa karajo. ATalu kahIne satI cAlI gaI. rAjA cAMDAlane tyAM 500 sAnAmaheArAmAM vecAyA ane RSine 500 seAnAmaDhArAnI dakSiNA ApI dIdhI. taLAvanI ghATe"!- tArAmatI brAhmaNane ghera badhu kAma kare che. jeNe pANInA pyAle! kadI bharyA nathI evI rANI rasAi kare che ne eThavADa kADhe che ane rAjA paNa caDALane ghera rahI badhuM kAma kare che. pANI bharavA paNa javuM paDe che, eka vakhata Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 438 - zAradA saritA harizcaMdra pANI bharavA AvyA che ane tArAmatI paNa taLAve pANI bharavA AvI. baMnee ekabIjAnA khabara pUchyA ane kuzaLa samAcAra ApyA. jatI vakhate harizcaMdra kahe che ane A mATaluM uMcakAtuM nathI. jarA Teke karo te khabhe mUkI dauM. tArAmatI kahe svAmInAtha ! ApaNe satyane khAtara vecAyA chIe. to ahIM paNa satyanuM pAlana karavuM joIe. tame caMDAlane tyAM kAma kare che ne huM brAhmaNane tyAM chuM. huM Apane kevI rIte aDI zakuM? rAjA mAMDa mAMDa ghera AvyA. caMDAlanI patnI rAjA pAse khUba kAma karAvatI hatI. caMDAla khUba dayALu hato. ene thayuM ke je A ghera raheze te A strI sukha paDavA nahi de. eTale caMLe tene ramazAne rokI rAkhavAnuM ane maDadA dITha Taka ugharAvavAnuM kAma soMpyuM. rAjA zmazAnanA cekIdAra banyA. have tArAmatInuM zuM banyuM te joIe. tArAmatInA mAthe vipattinA vAdaLA" tArAmatI brAhmaNanA ghera badhuM kAma premathI karavA lAgI. pitAnA vinayathI ne guNathI brAhmaNanA gharanA badhAnA mana jItI lIdhA. paNa karma sukhe rahevA de tema na hatA. tArAmatInI yuvAnI hatI ne rUpa paNa ghaNuM hatuM. enuM rUpa joIne brAhmaNane putra mehita bane. ene potAnI patnI banAvavA aneka rIte samajAvavA lAgyA, lAlaca ApavA lAge paNa satIe kahI dIdhuM ke satyane khAtara vecAI chuM ane zIyaLane mATe mArI kAyA kurabAna karIza paNa mAruM zIyaLa nahi choDuM. tArAmatI potAnA nizcayamAM aDaga rahI tyAre brAhmaNane putra tArAmatIne bIjI rIte herAna karavA lAgyo. khAvAnuM ochuM ApavA lAgyA. eka bhANAmAMthI benA peTa bharavAnA temAM paNa ochuM thaI gayuM. khAvAnuM maLe nahi ne kAma te karavuM paDe have zuM thAya? tArAmatI pitAnA vhAlasoyA bALakane phUla vINavA mekale che. ghaNuM chokarAo bagIcAmAM phUla vINIne paisA kamAtA hatA te rIte rehita badhAnI sAthe javA lAgyA. hitane sarpadaMzamAM eka divasa phUla cUMTatA koNa jANe kyAMthI AvIne eka sarpa rahitane karaDe. tenA mukhamAMthI kAramI cIsa nIkaLI gaI. tenA zarIramAM jhera vyApI gayuM. badhA chokarAo mUMjhAyA. tArAmatI pAse AvIne kahevA lAgyA tamArA rohitane sApa karaDe che. rohitane sarpadaMza thaye che ! Ama bolatI tArAmatIne mUcha AvI gaI ane dharatI upara DhaLI paDI. karmanI kevI vicitra dazA che! kahevata che ke mANasa jyAre muzkelImAM mukAya che tyAre tenA upara cAre bAjuthI duHkha AvI paDe che. vipatti kadI ekalI AvatI nathI. tArAmatI kayAM rAjyanI rANI ane kayAM brAhmaNane ghera gulAmaDI! AvA duHkhamAM paNa aDaga rahyA che. tArAmatI dharatI upara DhaLI paDI Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaradA saritA 439 che tyAre brAhmaNane putra kahe che A zuM heMga mAMDayA? dIkarAnI sAthe tAre paNa maravuM che? tuM marI jaIza te amArI 500 senAmahorenuM zuM thaze? brAhmaNe baLatAmAM ghI homyuM. durjane haMmezA baLatAmAM ghI home che. tArAmatI bebhAna hatI. teNe brAhmaNanA zabda sAMbhaLyA na hatA. te zuddhimAM AvI eTale kahe che mArA putrane sarpadaMza thayo che. te Apa mArI sAthe Ave. huM ekalI chuM. brAhmaNane tArAmatInA putranI paDI na hatI. ene to kAmanI paDI hatI. teNe kahyuM tAre javuM hoya te jA. ame kaI AvavAnA nathI ne tuM jahadI AvatI raheje. koI cAvavA taiyAra na thayuM tyAre chokarAone laine tArAmatI tyAM AvI pahoMcI. tArAmatIne vilApa"-hitanA zarIramAM jhera vyApI gayuM hatuM, te bebhAna banIne paDe che. tene kheALAmAM laIne mAtA DhaLavA lAgI. beTA ! mArA sAmuM te je. tuM kema bela nathI? tane A uMmare kamAvA javAnI rajA ApI eTale nArAja thaye che ke zuM beTA! meM to tane pahelAM nA kahI hatI. paNa teM kahyuM ke huM mArI jAte kamAIza ne khAIza. beTA! eka vAra te tArI mAtAnA sAmuM je. huM tArA pitAne zuM javAba ApIza? huM eka vakhata tane tArA pitAne soMpI dauM pachI mane nirAMta thAya. javAba te de. have huM tane kadI mArAthI aLage karIza nahi. beTA! teM te mane kevI AzAo ApI hatI? tuM te kahetA hatA ke huM te thoDA vakhatamAM daza hajAra sonAmahora kamAI AvIza ane tamane baMnene gulAmImAMthI mukata karIza. te te belyA vacana paNa na pALyA. Ama bolIne bALakane DhaDhaLavA lAgI. chAtI same cAMpavA lAgI paNa A bALaka kyAMthI bele? tArAmatI rehitane laI smazAnamAM gaI" badhA mANasee paNa kahyuM bahena! tamArA rahita maraNa pAme che. sAMja paDavA AvI che. have tame tene agnisaMskAra karI Ave. eTale tArAmatI rohitane laIne jAya che. harizcaMdra rAjA ghera tArAmatI rANuM, nIca ghara bharIyA pANuM rahita laIne zamazAne cAlI, pachI e DAkaNuM kahevANI karamanI evI che e kahAnIkaramanI evI che e kahAnI ke rANI raMkane ghera vecANuM karamanI evI che e kahAnI badhA mANaso eka pachI eka vidAya thavA lAgyA. deve enI kasoTI karatAM pAchA paDatA nathI paNa rAjA ke zANu baMnemAMthI eka paNa DagatA nathI. ekalI aTulI aMdhArI ghara rAtrimAM putranA zabane laIne agnisaMskAra karavA mazAnamAM AvI. agnisaMskAra kema kare te khabara nathI. pAse pAI paNa hatI nahi. eTale jaMgalamAMthI Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 zAradA saritA lAkaDA vINIne agnisaMskAra karavAno hate. aMdhArAmAM kaMI sUjhatuM nathI. lAkaDA kyAMthI vINavA? cAre tarapha ghumatA ghumatA satIne Thesa vAgI ane nIce paDI gaI. paDatAM paDatAM mukhamAMthI cIsa nIkaLI gaI. te sAMbhaLI mazAnane rakSaka tyAM Avyo ne pUchyuM. bAI! AvI aMdhArI rAtrimAM A bhayAnaka mazAnabhUmimAM tuM kema AvI chuM? satIe kahyuM mAre vahAlasoye putra sarpadaMza thavAthI maraNa pAme che ane tene agnisaMskAra karavA mATe AvI che. tyAre smazAnarakSaka kahe che bAI! A zmazAnanI vikarALa bhUmimAM ekale purUSa paNa na AvI zake tene badale te ekalA AvavAnuM sAhasa kema karyuM che? * zuM tAre pati nathI? tArA kuTuMbamAM ke ADozapADozamAM kaI nathI ke A samaye tane kAma Ave? teM koInI sAthe sabaMdha rAkhe nathI lAgato, nahitara Ave vakhate sai madada kare. tArAmatI kahe che mArA pati che, paNa atyAre mane upayogI thaI zake ema nathI ane huM atyAre evI sthitimAM mUkAI gaI chuM ke sagAsabaMdhI ane ADazIpADozI paNa mane upayogI thaI zake tema nathI. raste jatA ajANyA mANaso mane sahAya ApavA taiyAra hatA paNa mArA krUra karmanA udaye temanA hadayanuM paNa parivartana thaI gayuM ane mane madada karyA vinA teo paNa cAlyA gayA. zamazAnarakSake kahyuM-tAro pati niSphara lAge che. enuM hRdaya kaThora banI gayuM hoya tema lAge che. je atyAre tane upayogI na thAya to kyAre thAya? tArAmatIe tene bolatA aTakAvIne vacamAM kahyuM ke mAre pati kaThora ke niSphara nathI. temanA mATe AvA zabdo bolazo nahi. mArA pati jevA ke maLa hadayane bIjo koI purUSa nahi hoya. temanA jevI vyakita sUryavaMzamAM maLavI muzkela che. tamArA vacana sAMbhaLI mArA dilamAM duHkha thAya che. tyAre caMDALa kahe che bahena! tane duHkha thAya tevuM karavAne mAre kaI bhAva nathI. mane te tArI dayA AvI eTale meM A pramANe kahyuM che. have mArI madada joItI hoya te khuzIthI kahejo. baMne pati-patnI che paNa aMdhArAmAM kaI kaIne oLakhI zakatuM nathI. paNa rAjAnA vacana sAMbhaLI satInA manamAM thayuM ke keI dayALu purUSa che. eTale kahyuM tame kaI sAmAnya mAnavI nathI paNa mazAnanA deva ho tema lAge che. ApanI pAse kaI jaDIbuTTI hoya te mArA putranuM jhera utArI Ape te huM Apano upakAra nahi bhUluM. tyAre kahe che huM kaI deva nathI. sAmAnya mAnavI chuM, ane smazAnamAM rakSaka tarIke kAma karuM chuM. tArAmatI kahe che tame game te he paNa mane agnisaMskAra kema kare tenI khabara nathI, te Apa madada karo. zmazAnarakSaka kahe che jaldI agnisaMskAra kare sAre che kAraNa ke ghanaghora vAdaLAM caDhI AvyA che. varasAda Ave ne lAkaDA palaLI jaze to agnisaMskAra barAbara nahi thAya. eTalAmAM AkAzamAM vijaLIne jhabakAre thAya Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 441 zAradA saritA che tethI ekabIjAnA sukha dekhAyA. harizcaMdra bolI uThyA-keNu tArAmatI? tArAmatI kahe prANanAtha! patine joIne tene hiMmata AvI. kahe che prANanAtha! Apa have A badhuM saMbhALI le. rAjA kahe-A zuM? ApaNuM hitane zuM thaI gayuM? tArAmatIe pitAnI kahANI kahI. sAMbhaLIne rAjAnuM hRdaya bharAI AvyuM. paNa bIjI kSaNe pitAnA kartavyanuM bhAna thayuM ne kahyuM tArAmatI! A rohitane agnisaMskAra karavA mATe eka Take Tekasa Apavo paDaze. tArAmatI kahe che nAtha ! A khApaNanA lAkaDA paNa aMdhArAmAM mahA muzIbate vaNIne bhegA karyA che. peTapUratuM khAvA maLatuM nathI tyAM Tako kayAMthI lAvuM? zuM A putra mAro che te tamAre nathI? tame ATalo kara mApha na karI zake. rAjA kahe che- tArI vAta sAcI che. huM atyAre kara jato karuM paNa mAre mAlikane zuM javAba Ape ? tArI pAse kara mAMgatAM mane paNa ghaNuM duHkha thAya che. paNa satyane khAtara ApaNe rAjapATa cheDI vecAI gayA, te eka TakA mATe satyane vecAya ? tuMja kahe. tuM mane satyavratathI cUkavAnI salAha Ape che kharI? rAjAnA zabda sAMbhaLI tArAmatI satyavratamAM makkama banI. nAtha ! satya mATe ApaNe putra te zuM, duniyAnA badhA padArtho tRNavata che. paNa have Tekasa mATe zuM karavuM? vicAra karatAM rasto maLe teNe kahyuM svAmInAtha ! Tekasa mATenA TakAnA badalAmAM A mArI aDadhI sADI phADIne AvuM chuM. ema kahI satI pitAnI aDadhI sADI phADIne rAjAne karepeTe Ape che. A vakhatanuM dazya bhalabhalA krUra hadayanA mANasane paNa pIgaLAvI nAkhe tevuM hatuM. A mazAnamAM harizcaMdra rAjA ane tArAmatI sivAya keI na hatuM. teNe satI pAsethI kara lIghe na heta to koNa jANavAnuM hatuM ? chatAM satyane khAtara pitAnI pharaja adA karI. karapeTe aDadhI sADI laIne agnisaMskAra karavAnI rajA ApI ane jayAM agnisaMskAra karavA jAya che tyAM dhedhamAra varasAda paDe ane agni bUjhAI gaI. A kudaratI varasAda na hatuM. je deve harizcaMdra rAjA ane tArAmatInI kasoTI karI hatI teNe varasAvyo hato. rohitane sarpadaMza thavAmAM paNa devanI mAyA hatI. te marI gaye na hatuM. have temanI kasoTI pUrI thaI hatI. parIkSA lenAra deve vicAryuM ke gulAmInA dukhamAM putrane viyAga thaye te paNa satyane cheDayuM nahi. AthI vizeSa kasoTI kaI hoya? deva manamAM vicAratuM hatuM ke kevI aDaga satyaniSThA ! tyAM devAMganAo pUche che svAmInAtha ! tame zuM vicAramAM che? deve harizcaMdranI kasoTI karI hatI ane teo AvA duHkhamAM paNa kevA daDha rahyA. A sAMbhaLI devInA rUMvADA khaDA thaI gayA. AvA satyavAdI purUSanA darzana karavA joIe. cAle, tyAM jaIe. tyAM deva ane devIo mazAna bhUmimAM AvyA ane caraNamAM paDIne mAphI mAMgIne kahyuM ke meM Apane khUba kaSTa ApyA. Indra mahArAjAe jevA ApanA vakhANa karyA hatA tevA ja Ape che. deva Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 442 zAradA saritA tenA caraNamAM namIne pite kaSTa ApyuM hatuM te badala vAraMvAra mAphI mAgavA lAge. satyavAdI rAjAe devane ubhA karatAM kahyuM tame mane kaSTa nathI ApyuM paNa mane agni parIkSAmAMthI pasAra karIne mAruM satya zuddha banAvyuM che. vadhu tejasvI banAvyuM che. dazavaikAlIka sUtramAM kahyuM che ke "gho maMtravirda, ahiMsA, saMyama ane tapa rUpa dharma utkRSTa maMgala che, evA dharmamAM jenuM mana che tene deve paNa namaskAra kare che. harizcaMdranA caraNamAM deva namyA ane smazAnamAM ratnajaDita siMhAsane rAjA-rANI ane rehitane besADI devee satyavAdI harizcaMdra rAjAne jyakAra bolAvyo. tame anukaraNa karo te AvA purUSanuM karajo. (pU. mahAsatIjIe mahAvIra svAmInA 27 bhAnuM ane prabhunA jIvanamAM rahelA guNonuM suMdara varNana karyuM hatuM) vyAkhyAna naM. para viSaya:-"vRttimAM vairAgya Ave te pravRttimAM ApameLe Ave" bhAdaravA suda 3 ne gurUvAra tA. 30-8-73 sura baMdhuo, suzIla mAtAo ane baheno anaMtakarUNAnIdhi zAsanasamrATa bhagavAna mahAvIra svAmInA mukhamAMthI jharelI vANIne ApaNe AgamanI vANI kahIe chIe. prabhunI prArthanA karatAM bhavya ja bole che he prabhu! tuM ke che? tuM ghaTaghaTanI ane manamananI vAta jANanAro che. manamananI eTale saMjJAnI, jeTalA saMsI jIve che te darekane mana che ane samuIima pAMca sthAvara ane vikalendriya e chone mana nathI paNa deha rUpI ghaTa che. te baMnenI vAta tame jANavAvALA che. AvA trilokInAthanI vANI sAMbhaLatAM manane moralo nAcI uThe joIe ane vANI aMtaramAM utAravI joIe. mahAna maMgalakArI paryuSaNa parvane Aje chaThTho divasa che. sainA manamAM dharmane utsAha che. mukha upara tapanA teja jhaLake che. AjanA vyAkhyAno viSaya che "vRttimAM virAgya Ave te pravRttimAM ApameLe Ave." hamaNuM kahevAmAM AvyuM ke mana kone hoya? saMjJIjIne mana hoya che ane asaMjJIjIne mana hetuM nathI. vRttione pavitra banAvavI ke apavitra banAvavI ene AdhAra mana upara rahele che. mana je sAruM hoya te vicAra paNa pavitra bane che. anya darzanamAM paNa kahevata che ke "mana caMgA to kathItImeM gaMgA' eTale sarva prathama manane pavitra banAvavAnI jarUra che. mAnavI jeTalA karma vacanathI ne kAyAthI nathI bAMdhatA teTalA manathI bAMdhe che. ane dhAre to manathI tevI paNa zake che. je manamAM vicAra Ave che te uccAra Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 443 thAya che ane je uccAra thAya che te AcAra bane che. vicAra bagaDe te uccAra bagaDe, ane uccAra bagaDe te AcAra bagaDe che. mATe mana upara khUba kaMTrola rAkhe." manusmRtimAM kahyuM che ke "mana parva manuSyanAM 2 vamokSayoH" mana zubhapravRttimAM joDAya te karmanA baMdhanone teDI nAkhe che ne azubhamAM joDAya te narake paNa laI jAya che. rUpaka-eka kavie kezane Thapako ApatAM kahyuM ke tuM sArI nathI. tyAre keza kahe che mAre zuM vAMka che ke mane ATalI badhI dhutkArI nAMkhe . tyAre kahe che tuM te ekalA kelasA bedI lAve che. tyAre keza kahe che temAM mAre deSa nathI. mane kaI kuMbhAra mATInI khANe laI jAya te mATI kheduM, kelasAnI khANe kelasA ane hIrAnI khANe hIrA nIkaLe. bAkI mAro doSa nathI. doSa khodanAra che. keza tenI che chatAM paNa hIrA, mATI ke kelasA meLavavA e khodanAranA hAthanI vAta che. tema manane zubhamAM pravartAvavuM ke azubhamAM te ApaNuM hAthanI vAta che. mana vizuddha bane te vRttimAM vairAgya Ave ane vRttimAM vairAgya Ave to pravRttimAM ApameLe Ave te satya che. paNa manamAM je saDe peThe te vRttimAM pesI jaze ane vRttimAM peTho te vartanamAM paNa saDe AvI jaze, mATe khUba sAvadhAnI rAkho. AMgaLI pAkI ane DokaTara pAse gayA to DokTara kaheze ke sepTI thaI gayuM che ATalI AMgaLI kapAvI nAkhe te bhaviSyano vicAra karIne tarata kapAvI nAkhe che te rIte jJAnI kahe che manamAM Avela eka pApI vicAra sArA jIvanane bagADe che mATe manamAM pApane AvavA na deze. jaina darzanamAM atikrama, vyatikrama, aticAra ane anAcAra. A cAra doSa batAvyA che. atikama eTale pApa karavAnA pariNAma thAya. vyatikrama eTale pApa karavAnI bhAvanA daDha thAya, aticAra eTale pApa karavA taiyAra thavuM ane anAcAra eTale pApanuM sevana karavuM. aticAra sudhI Avele haju pAchA haThI zakaze paNa jyAM pApanuM sevana thaI gayuM pachI pApane bhogavyA sivAya tAre chUTakAre nathI. mATe pApa karavAnI vRti thAya ke tarata tame nAbUda kare. Aje telAgharane divasa che. divALI Ave che tyAre bahene gharane sAphasuphe kare che, tema AtmAnI sAphasUphI karI vRttiomAM vairAgyane vasAvavA mATenuM anupama saMvatsarI mahAna parva parama divase Ave che. mahinA agAuthI dAMDI pITAya che. cAra dhara gayA. have A cetavAnuM chelluM dhara che. haju taiyArI na karI hoya te AjathI karI lejo ane tamArI vRttimAMthI saMsAranA rAga-dveSa ane kaSAya rUpI kacarA kADhI nAMkhaze. aMdara je kyare bharyo haze te sArI vastumAM paNa kacaro dekhAze. jema ke I mANasane kamaLa thayela hoya te tenI sAme sapheda vastu mUkIne pUchavAmAM Ave ke A tane kevuM dekhAya che? kaheze ke mane pILuM dekhAya che. e AMkhane deSa nathI paNa aMdara rahelA kamaLAne deSa che. Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 444 zAradA saritA kamaLAne rogI sarvatra pILuM dekhe che tema avaguNI jIva sarvatra avaguNa dekhe che. daSTi dRSTimAM phera-eka kheDUta khetaramAM kheDI rahyo hato. te vakhate eka mANasa AkuLa-vyAkuLa thato tyAM AvIne kahe che bhAI! mane pANI pIvaDAve. bahu tarasya thaI gayo chuM ane pANI pAyuM. pachI kheDUta pUche che bhAI! tame ATalA badhA caMcaLa cittavALA kema dekhAva che? tyAre kahe che bhAI! zuM vAta karUM! mAruM gAma kharAba che. gAmamAM eka paNa mANasa sAro nathI. eTale gAma cheDIne bhAgI Avyo chuM. tamArUM gAma kevuM che? tyAre kheDUta kahe che bhAI! amAruM gAma te tArA gAma karatAM paNa kharAba che. aMdara javA jevuM nathI. sImADethI vidAya thaI jA. kheDUtane dIkare bAjumAM ubho have tene vicAra thaye ke amAruM gAma kevuM pavitra che. gAmanA loke keTalA sadAcArI che. lUMTaphATanuM nAma nathI. bahena-dIkarIo madhya rAtre ekalI cAlI jAya te paNa kaI uMcI daSTi na kare. dArU-jugAra kaI jAtanuM vyasana nahi ne mArA bApujI Ama kema kahetA haze? potAnA gAmanuM chekarAne gaurava hatuM. yuvAnInuM lohI uchaLe che. hAthamAM dhArIyuM lIdhuM. gAmane kharAba kahenArA bApanuM gaLuM kApI nAMkhyuM. bApane mAravA jAya tyAM bIje mANasa AvyA. e paNa pahelAnI jema AkuLa-vyAkuLa hato. tene kheDUte pUchayuM bhAI ! tame kema ciMtAtura ne AkuLa-vyAkuLa dekhAva che? tyAre kahe che bhAI ! mArA avaguNanI zI vAta karUM! amArA AkhA gAmanA lake evA guNavAna ane premI che ke na pUcho vAta. huM eka kharAba chuM. avaguNane bharelo chuM tethI mane thayuM ke mArA saMge AkhuM gAma bagaDaze eTale gAma choDIne bhAgI Avyo chuM. te bhAI kahe te kharA ke tamAruM gAma kevuM che? tyAre kheDUta kahe che bhAI! amAruM gAma svargabhUmi jevuM pavitra che. tame amArA gAmamAM raho. tamane AnaMda Avaze. tyAre chokaro vicAra kare che baMnene judA judA javAba ApavAnuM kAraNa zuM? bApa kahe che dIkarA! je pahelA Avyo hato te badhAne kharAba kaheto tethI pite ja kharAba hato evo kharAba mANasa Ave te ApaNuM AkhA gAmane bagADe tethI meM ene evo javAba ApI pAcho vALe che. A mANasa kahe che ke mAruM AkhuM gAma sAruM che. huM pote kharAba chuM tethI te guNavAna che. A mANasa rahe te ApaNane ghaNuM lAbha che. guNavAnane saMga karavAthI ApaNe paNa guNavAna banIe chIe. bhagavAna kahe che he devAnupriya! A pavitra paryuSaNa parvamAM tame vRttiomAMthI vikAranA kacarAne kADhI nAkhe. pArakAnA doSa jevA karatAM svadoSanuM nirIkSaNa karI ekeka doSane dUra kare. dUrguNa dUra thaze te vRttimAM vairAgya bhAva Avaze ane jIvananI prakRtie sudharaze. Aje brahmacaryanI pratijJAo che. kharekhara brahmacaryanA teja alaukika hoya che. eka bAdazAhanI begama garbhavatI hatI. pUrA divase thaI javA chatAM tene prasUti Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA thatI nathI. vedanAnA kAI pAra nathI. kALI cIseA pADe che. bAdazAhe vaidA, hakIme ane DokaTarAne lAgyA. ghaNA IlAjo karyA paNa kAI ilAja kAma karatA nathI. eka vakhata kasturabAne prasUti thatI na hatI. temanI vedanA bharelI cIsA sAMbhaLI gAMdhIjIe nirNaya ka ke jo mane jIvA khacI jaze te huM jIvanabhara brahmacarya pALIza. strIone Avu kaSTa veThavu paDe te purUSAnI viSayavRttione AbhArI che. tame paNa gAMdhIjI jevu jIvana pavitra manAvo ane jIvanamAM brahmacaryanuM pAlana karajo. 445 begamane prasUti thatI nathI. vedanAne pAra nathI ne koi ilAja kAma karatA nathI. te vakhate cAMpA kahe che bAdazAha! badhI davA paDatI mUke. mArI davA leA. bAdazAha kahe che dIkaza! moTA meDA DAkaTaronA ilAja kAma na AvyA te tuM zuM karIza? tyAre kahe che je karIza te karIza, paNa begamasAheba chUTA thai jaze. leAkeAne dekhatAM davA apAya tema nathI. eNe dekhAva karavA rUma baMdha karI dIdhI. zaminiTa eka citte navakAramaMtranuM smaraNa karyuM. rUma baMdha karavAthI kapALe parasevA vaLI gayA hatA te parasevAnA be TIpA pANInA glAsamAM nAkhI begamane pIvaDAvI dIdhA. e parasevAnA TIpA begamanA peTamAM gayA ane gheADI vAre putranA janma thayA. AnaMda AnaMda vartAi gayA. bAdazAha pUche che bhAi! teM zuM kimiyA karyAM, kaI davA ApI ke meTA DaoNkaTaro na karI zakayA te tuM karI zakayA ? cAMpA kahe che mahArAjA! te kahevAya tema nathI. khAdazAha kahe che tuM kahe ne kahe. tyAre cAMpA kahe che bAdazAha ! mArA mAtA-pitAe emanA jIvanamAM saMpUrNa brahmacaryanuM pAlana karyuM" che. kadAca kAmavAsanAne jItI na zakAya eTalA mATe eka divasanI chUTa hatI. temaNe eka divasa abrahmacaryaMnuM sevana karyuM" temAM mArI mAtAne garbha rahyA ne mArA janma thaye. huM cha mahinAnA thayA tyAre mane gADImAM sUvADayA hateA huM ramatA hatA ne mAza mAtA-pitA beThA hatA. te vakhate mArI mAtAne joIne mArA bApujIe sheja aDapyu karatA mAtAnA gAlamAM lapaDAka mArI. A joi mAtAne krodha AvI gayA. svAmInAtha! ApaNA aMtenI vacamAM trIjo jAmIna sutA che ne tamArAthI mArA sAmu vikArI dRSTithI jovAya kema ? jue, A cha mahinAnA bALaka paDakhuM pharI gayA ene zarama AvI paNa tamane zarama na AvI? bALakanA jIvanamAM saskAra kevA Avaze ? devAnupriyA ! Aje tame jIvanamAM zuM karI rahyA che ? A te cha mahinAnA bAluDA hatA ne ahIM teA yuvAna dIkarA-dIkarIe hAya paNa mA-bApane sAthe haravApharavA ne sinemA jovA javA joIe. pachI tamArA saMtAne kevA pAkaze ? cAMpA kahe che khAdazAha ! mArI mAtAne evI zarama AvI gaI ke enuM prAyazcita karavA mATe gaLe phAsA khAine marI gaI. maratAM maratAM mArA kAnamAM phUMka mAratI gai ke beTA ! zura-vIra ne dhIra anaje. brahmacaryanuM pAlana karaje. cAritra mATe marI phITaje. tArA Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jIvanamAM saMskAranuM siMcana karavA mATe huM mArA prANunuM balidAna ApuM chuM. e mArI mAtA mane cha mahinAne mUkIne gaLe phAMso khAIne marI gaI. evI vIra mAtAne saMtAna chuM. meM haju jIvanamAM brahmacaryane khaMDita karyuM nathI. huM akhaMDa brahmacArI chuM. je mana-vacana-kAyAthI zuddha brahmacaryanuM pAlana kare che tenA parasevAmAM ane maLamUtramAM evI zakita pedA thAya che ke bhalabhalA asAdhya rogo maTI jAya che. mArA parasevAnA be TIpA pANImAM nAMkhIne ApyA ne rANInI vedanA baMdha thaI. kSemakuzaLa bALakane janma thaye. brahmacaryamAM ATalI tAkAta che. tame saMsAramAM rahIne kAmanA upara vijaya meLavI zake che. vRttiomAMthI vikAra jAya te vairAgya AvatA vAra nathI lAgatI. AtmasAdhanA karavAmAM Ajane mAnava khUba nabaLo banI gayA che ane purUSArtha paNa bahu alpa kare che. kayAMthI karma khapaze. A jIvanane zuM bharoso che. uttarAdhyayana sUtramAM bhagavAna kahe che "humattivaMdura na" vRkSa uparathI pILA thayelA pAMdaDA rAtrinA samaye kharI paDe che tema mAnavInuM jIvanarUpI pAMdaDuM kayAre kharI paDaze tenI khabara nathI. mATe jIvanamAM kaMIka karI le. tapa kare, brahmacarya pALe ane vadhu bhAvanA jAge to dIkSA laI le. bAdazAhe cAMpAnA guNa gAyA. dhanya che dIkarA tane ane tArI janetAne ATalI nAnI uMmaramAM tuM A prabhAvazALI bane che. ItihAsanA pAne cAMpAnuM nAma lakhAI gayuM. tame AvA banaje te mAnavajIvana sArthaka banaze. Aje mahArASTramAM khUNekhUNe zivAjInA guNagAna gavAya che. zene prabhAva che? cAritra. jenI vRttimAM vikAra na hoya te pravRtti paNa pavitra ja hoya ne caritravAna AtmA paDatAne paNa bacAve che, paNa kayAre? cAritranA pAlana mATe potAnI kAyA kuraAna karI de che. A pavitra bhAratabhUmimAM keTalI pavitra satIo thaI gaI che. eNe bhAratanI zAna vadhArI che. bAdazAhane prazna seLamA sikAnI A vAta che. eka vakhata dilhImAM akabara bAdazAhane darabAra ThaTha bharAyo hato. rAjapUta rAjAone rAjakArya prasaMge bAdazAhe bolAvyA hatA. rAjakArya sabaMdhI vAtacIta karyA pachI bAdazAhe jJAnagoSTi zarU karI. temAM vakhata joIne akabara bAdazAha bolyA he rAjAo! hiMdu zAstramAM satI strIonA ghaNAM dAkhalA che, te atyAre tamArA keInA gharamAM AvI satI strIo che? A sAMbhaLI sabhAmAM beThelA rAjapUto mauna rahyA. nIcuM joIne beThA. sabhA -zAMta hatI. bAdazAha sabhA sAmuM joyA karatAM hatA. dareka rAjapUtonA gharamAM satI strIo hatI. mauna beThA hatA eTale emanA gharamAM satI strIo na hatI ema nahi, paNa bAdazAhanI sAme kahevAnI koInI tAkAta na hatI ke Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA '447 amArA gharamAM pUrvanI satIo jevI pativratA nArI che. kadAca kahe ne rAjA kasoTI kare te muzIbatamAM utaravuM paDe enA karatAM na bolavuM zuM khoTuM? rAjAnA praznane kaI javAba AvI zakatuM nathI. eTale bAdazAhanA meDhA upara vakatA chavAI gaI. rAjapUtAnA meDhA DhIlA paDI gayA. sau nIcI daSTie besI rahyA paNa eka rAjapUtathI A sahana na thayuM. e keNa hato? hADAnI hiMmata ane heDa - A sabhAmAM cAMparAja hADo hAjara hate. tenAthI rAjAnA vacana sahana na thayAM. kSatriyanA teja jenA mukha upara jhaLake che te cAMparAja hADa ubhuM thaye ne hAtha joDIne be . jahAMpanAha!. A dharatI ratnothI bharelI che. "bahuratnA vasuMdharA." bhAratamAMthI satI strIone vaMza gaye nathI. haju paNa A bhArata bhUminI vIranArIo zIyaLa vratathI pRthvIne bhAvI rahI che. A sevakane ghera AvuM strIratna mojuda che. bAdazAha kahe che hADA! satanI sAcI khabara te kasoTI thayA pachI paDe. Ama te pitAnI strIne sau satI mAne. A zabdo bolatAM bAdazAhanA mukha para hAsyanI rekhAo taravaratI hatI. bAdazAhanA vacana sAMbhaLIne hADAnuM lohI ukaLI gayuM. e be jahAMpanAha! kahevAnI ke kalpanAnI A vAta nathI paNa mane zraddhA che ke merU Dage dharatI pUje sUrya kare aMdhakAra paNa mArI senarANuM caritra na cUke talabhAra." A to vrajanAM vacana che. Apane je rIte parIkSA karavI hoya te rIte karI zake che. je mArI strInuM zIyaLa koI khaMDana kare te mAruM mAthuM ApavA taiyAra chuM. mArI sanarANInuM zIyaLa khaMDita karavuM te mAthA sATe mAla levA barAbara che. bAdazAhanI hAkalAakabara bAdazAhe sabhAmAM dRSTi pheravIne kahyuM. bele, A cAMparAja hADAnI satI strInA zIyaLanI parIkSA karavAnI keInAmAM tAkAta che? devAnupriyA satInA satItvanI parIkSA karavI e ramata vAta nathI. maNIdhara nAganA mAthethI maNI le ane siMhanI kezavALI levI jeTalI kaThIna che tethI adhika kaThina satInA satItvanI kaTI che. cAre tarapha bAdazAhe daSTi karI paNa kaI hiMmata karatuM nathI. chevaTe bAdazAhane eka hajurIye zerakhAM nAmane sipAI hato teNe bIDuM jhaDapyuM. te ubhe thaIne be jahAMpanAha huM javA taiyAra chuM. sainI daSTi tenA tarapha sthira thaI. aho ! eka sAmAnya sipAI zuM karavAnuM che? sai belI uThayAM zerakhA! hADAnI heDa te yAda che ne? zerakhAM kahe che jI hA hADAnI rANInuM zIyaLa cha mAsamAM khaMDita karUM te cAMparAja hADAnuM mAthuM lau ane jo e na banI zake te mAruM mAthuM dauM. zarata nakakI thaI. sAthe e paNa nakakI karyuM ke jyAM sudhI zerakhAM na Ave tyAM Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 448 zAradA saritA sudhI cAMparAja hADAne dilhImAM najarakeda rahevAnu ane pakSanI kabUlAtA para sahI levAi gai! cAMparAjane enI patnI upara vizvAsa hate ke prANa choDaze paNa mArI seAnA rANI cAritra nahi choDe. evI e pavitratAnI mUrti che. sAkSAta devI che eTale bhalehuM dilhI rahe. mAre ene kahevAnI ke sa MdezA mokalavAnI kAMi jarUra nathI hADAnA dilamAM zAMti ane vizvAsa hatA. eleA tamane tamArI patnIne ke patnIne tamArA ATale vizvAsa che? "zerakhAMnu bhu dIkoTAgamana ': zerakhAM khIDuM jhaDapIne khIje divase khudIkATA javA ravAnA thayA. tyAM jaine eka dharmazALAmAM uto. khudIkoTAmAM pharavA lAgyA. tyAMnA pratiSThita prajAjanane zerakhAMe pUchyuM' tamArA rAjA kANu che? ane te ahIM che ke nahi ? tyAre prajAjanA kahe che etA rAjyanA kAme dilhI gayA che. emanuM nAma cAMparAja hADA che tyAre zerakhAM pUche che enI rANI kANu che? tenI raheNIkaraNI kevI che? prajAjanA kahe bhAI tame ajANyAM lAge che. amArA mahArAjAnI seAnarANI eTale mahAna pavitra zaktinA avatAra che. enA azucI pudgalAmAM paNa evI tAkAta che ke rAgInA roga maTI jAya. bhUta-palita bhAgI jAya. kAI enI sAme kudRSTithI joi zake nahi. jue teA khaLIne khAkha thaI jAya evA enA satItvane prabhAva che. ghaNAMne pUchyuM paNa zerakhAMne eka ja javAba maLyeA. khudIkATAmAM rahIne zerakhAMe ghaNAM prayatnA karyA paNa rANInI aDagatA AgaLa zerakhAMnI kAi karAmata cAlI nahi. zerakhAM satInuM mukha jovA paNu pAmyA nahi. Ama karatAM cAra mahinA gayA paNa zerakhAMnI yukita haju kAma lAgI nathI. tethI khUba mUMjhAyA. khIDuM jhaDapI Avyo chuM paNa kaMI nahi thAya te cAMparAjane zIra devu paDaze. AnA karatAM game te yukita karU paNa huM seAnarANInuM zIyaLa khaMDana karI AbhyA chu ne tene tyAM rahI AnyA chuM tenI khAtrI thAya tevI tenI ekAda be cIjo maLI jAya te nizAnI tarIke tyAM khatAvI zakAya. zeramAM vezyAne ghera gayA. bhUkha vicAra karI zerakhA bUTTIkATAnI mahAcatura madanasenA nAmanI vezyAne ghera gayA. tene peAtAnI badhI vAta kahI sabhaLAvI ane kahyuM tuM mahAcatura che. jo tuM sAnarANInA gupta avayavanuM cinha joi Ava agara hADAe yAdagIrImAM ApelI tenI eka e priya vastuo lAvI Ape te tArI mahAna upakAra mAnIza ane tAre jiMdmagIbhara AvA dhaMdhA na karavA paDe evI nyAla karI iza. maDhanasenAe pahelAM te javAnI nA pADI ane kahyuM huM game tevI catura hA... paNa e satInI pAse mArI yuti phAve tema nathI. zerakhAMe kahyuM tuM je mAMgIza. te ApIza, paNa mAruM kAma karI de. khUba AjIjI karI eTale vezyAe kAma karI ApavAnI khAtrI ApI eTale zerakhAMne zAMti vaLI. Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 449 madanasenAnI yukita - madanasenA bhAre catura hatI. temAM paNa sanarANInA jIvanathI paricita hatI eTale chaLakapaTa vinA phAvI zake tema na hatuM. eNe vezyAno svAMga utArI kSatriyANane svAMga sajaya ane khUba dUra dezAvarathI AvatI hoya tema nokara-cAkara ane vAhano Adi ThAThamAThathI buMdIkeTAmAM praveza karyo ne rAjamahelamAM khabara mokalyA ke cAMparAjahADAnA phaIbA AvyA che. sonANIne A khabara maLatAM khuza thaI gayA. hADAnA phaIbA padhAryA ane te paNa temanI gerahAjarImAM padhAre eTale jarApaNa khAmI na AvavI joIe. khUba vAjategAjate phaIbAnuM svAgata karAvyuM. hADA pAsethI ghaNIvAra phaIbAnA vakhANa sAMbhaLI sonane phaIbAne maLavAnuM mana thatuM te phaIbA ghera padhAryA che. eTale senane phaIbA pratye khUba mAna uparyuM. sonarANamAM jeTalI vIratA hatI teTalI saraLa paNa hatI. phaibA sanarANI sAthe mIThI mIThI vAte kare, prema batAve ke sonanuM kamaLa hRdaya pIgaLI jatuM. devAnupriye ! Aje sAcA karatAM beTane prakAza vadhu hoya che. baTuM sAcAne jhAMkhu pADI de che te rIte vezyAnA kRtrima preme sanarANInuM hRdaya jItI lIdhuM. bhalI sonarANIne khabara na hatI ke A phaIbAnA vezamAM viSabharI vezyA che. sonAnI patipArAyaNatA ane satItvane prabhAva joI vezyAne vicAra Avato ke aho, kayAM AnI pavitratA ane kayAM mArI adhamatA ! A avAja tenA hRdaya sudhI pahoMce te pahelAM zerakhAMnI saMpatti enI AMkhe AMjI nAMkhatI hatI. phaibA pUche che sana ! mAre hADe kayAM gaye che? mAre te have jaldI javuM che. tyAre kahe che phaIbA ! te dilhI gayA che. thoDA divasamAM AvavA joIe. zI utAvaLa che? javAze. Apa padhAryA che tethI mane bahu AnaMda Ave che. ane ApanA bhatrIjAne maLyA vinA kema javAya? tame jAva ane e Ave to mane Thapako maLe. mArA upara dayA karI thoDA divasa rokAI jAva. vezyA kahe bhale, be-traNa divasa rAha jouM chuM. have sena ane vezyA vacce gADha premanI gAMTha baMdhAI gaI hatI. vaLI hADAsAhebanA phaIbA eTale dilanI badhI vAta na karatI. sene jyAM jAya tyAM sAthe ne sAthe rahetI. eka divasa vizALa hAjamAM eka kapaDuM paherIne sonarANI snAna karatI hatI. kapaDA bhIMjAI javAthI aMgopAMga dekhAI jAya che te rIte rANInI jamaNI jAMgha para lAkhAnuM cinha hatuM te vezyA jeI gaI. eTale tene khUba AnaMda thA. pitAnuM kAma pUruM thavAthI haiyuM harSathI nAcI uThayuM. - A tarapha zerakhAnI mudata pUrI thavA AvI che eTale vadhu rahI zake tema na hatuM eTale pharIne kahyuM. sona! mAre javuM che. mane gharethI nIkaLyA ghaNo vakhata thaI gayo che. have rekAI zakuM tema nathI. mane hADAne maLavAnI khUba IcchA hatI tethI tArA Agrahane mAna ApI vadhu rokAI gaI. paNa te AvyuM nahi. te tuM mArA vatI tene kaheje Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 450 zAradA saritA ke phaIbA, tamArI rAha joIne gayA. bhoLI sona kahe che phaIbA! tamAre prema ghaNe che. mAre tamane rokavAnI khUba IcchA che. paNa tame nA pADo cho eTale huM vadhu zuM kahuM? paNa phaIbA, ApanA bhatrIjAnI gerahAjarImAM mArAthI Apane sevAmAM khAmI AvI hAya ke Apane e chuM AvyuM hoya to mApha karaje ane pharIne A vahune sevAne lAbha ApavA jarUra padhArajo. ATaluM bolatAM saraLa sonarANInI AMkhamAM AMsu AvI gayA. phaIbA kahe che beTA ! tAro prema ne lAgaNI evA che ke mane javAnuM mana nathI thatuM paNa have rahI zakuM tema nathI. mAre bhatrIje mane maLe nahi tenuM mane khUba duHkha che. paNa beTA ! teM jarA paNa khAmI AvavA dIdhI nathI. meM mArI khUba sevA karI che. mane tAre viyega khUba sAlaze. paNa beTA ! mArI eka IcchA che ke yAdagIrI tarIke mArA hADAnI talavAra ne rUmAla tArI pAse che te mane Ape te ghera beThA beThA tuM mane yAda AvIza tyAre tene joIne mAnIza ke mAro bhatrIjo ne vahu mane maLyA, ema bolatI sanarANInA AMsu lUchavA lAgI. narANanI vyathA":- phaIbAnI mAMgaNI sAMbhaLI sena pRthvI upara paDI gaI. ene khUba AghAta lAge. kAraNa ke cAMparAja hADA jya re bahAra jato tyAre sena A kaTAra ne rUmAla premanA pratIka tarIke laI letI, ane tenI pUjA karatI. A be cIjo ApavAnuM sonAnuM mana na hatuM. zAMta thaI, beThI thaIne kahe che phaIbA ! tame te mAruM hArTa mAMgI lIdhuM. jema hATe vinA mANasa jIvI zakate nathI tema A mArA patinI ApelI priya vastuo mane mArA hArTa karatAM paNa priya che. Apa bIjuM kaMIka mAMge. tyAM phaIbAnuM me macakoDAI gayuM ne meTuM caDhI gayuM. tyAre sona vicAra kare che ke phaIbA pratye svAmInAthane. khUba mAna che. phaibAne A vastuo nahi ApuM te e mane Thapake Apaze ane ApuM chuM te mane pAlavatuM nathI zuM karavuM? paNa phaIbAnA manobhAva jANIne sonarANIe anicchAe kaTAra ane rUmAla ApI dIdhA. eTale phaIbAne joItuM hatuM te maLI gayuM. khuzakhuza thaI gayA. koIne khabara na hatI ke AnuM pariNAma zuM Avaze ! vezyA pUrepUruM nATaka bhajavIne pitAnA ghera gaI. ahIM zerakhAnI mudatane cAra divasa bAkI hatAM. te rAha joIne beTho hate. teNe jaIne sanarANInA gupta cinhanI vAta karIne kaTAra ne rUmAla ApI dIdhA. have zerakhAMnA khoLIyAmAM prANa ne pagamAM jema AvyuM. pitAnuM kAma thayuM tethI tene khUba AnaMda thayo. vezyAne khUba upakAra mAnI vezyAne aDhaLaka saMpatti ApI. zerakhAM varatuo laIne buMdIkeTathI ravAnA thaye. dilahImAM zerakhAMnuM Agamana" - zerakhAM buMdIkeTAthI nIkaLI dilhI, AvI gaye. barAbara cha mahinA pUrA thayA che. akabara bAdazAhane darabAra ThaTha bharAya che. Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 451 zerakhAM sabhAmAM AvIne hAjara thaye. enA mukha upara AnaMda hate ne pagamAM vega hato tyAre cAMparAja hADe zuM banyuM haze tenI ciMtAmAM magna hatuM. paNa sonarANI pratye merU je aTala vizvAsa hato. bAdazAhe zerakhAM tarapha joIne pUchyuM-zerakhAM! bela tuM zuM karI Avyo? daSTi zerakhAM tarapha kendrita thaI gaI. badhAnI vacamAM zerakhAMe kahyuM sAheba! zerakhAM kaMI je te nathI. enI pAse bIjuM zuM javAba hoya? jItanAM DaMkA vagADIne Avyo chuM. cAMparAja hADAnA mahelamAM cha cha mahinA rahIne khUba moja uDAvI che. sanarANInI tAkAta che ke A zerakhAM sAme TakI zake? huM mAruM kArya siddha karIne Avyo chuM ane sAthe yAdagIrI ane nizAna lAvyo chuM. juo, cAMparAje enI patnIne yAdagIrI tarIke Apela A rUmAla. cAMparAja sAme garvabharelI daSTi pheMkIne bece. pitAne rUpAla jotAM cAMparAja nIcuM joI gayA temaja AkhI sabhA vismaya pAmI gaI. te vakhate cAMparAjanI bAjumAM tene aMgata mitra pahADasiMha beTho hato. tene sanarANInA cAritra viSe vizvAsa hate. te kadI zIyaLane bhaMga kare nahi. teNe kahyuM-bAdazAha! rUmAla te corI karIne paNa lAvI zakAya. tyAre zerakhAMo hADAnI kaTAra batAvIne kahyuM-juo, A kaTAra kenI che? tyAre pahADasiMhe kahyuM rUmAla lAvyA tema cerIne karAra paNa lAvI zakAya. have zerakhAMthI na rahevAyuM. bharasabhA vacce moTA avAje be-huM Apa saunI samakSamAM cAMparAja hADAne pUchuM chuM ke sanarANInI jamaNI jAMgha upara lAkhAnuM cinha che ke nahi? A sAMbhaLI cAMparAjanA hAjA gagayA. ene maraNano Dara na hatuM. paNa rANuM AvuM kare tema nathI. chatAM A kema banyuM ? hADo satyavAdI hatA. je te satyavAdI na hota te kahI deta ke e juThI banAvaTI vAta che. paNa hADe kaMI na be. sanarANInI jAMdha para lakhyuM che te enA pati sivAya ane tenA sivAya keNa jANI zake ? vicAranA aneka majA AvI gayA paNa have kaI upAya na hato. sabhAmAM sanasanATI phelAI - bAdazAha kahe che hAhA! tame hArI gayA che. mastaka devA taiyAra thAva. A sAMbhaLI sabhAjanenuM hRdaya kakaLI uThayuM. A pavitra purUSane AvI sajA thaze? cAMparAja kahe che bAdazAha! mane maraNane Dara nathI. cAMparAjanuM mAthuM taiyAra che. paNa mane traNa divasanI mudata Apa. mane maratAM pahelAM eka vAra senane maLavAnI IcchA che. te pUrI karI levA de. A hADa trIje divase sAMje hAjara thaI jaze. tyAre bAdazAhe kahyuM-bhale. paNa tame na Ave te tame khuzIthI jAva paNa jAmIna ApatA jAva. jo tame trIje divase na Ave te jAmInanuM mAthuM dhaDathI juduM karavAmAM Avaze. hADo vicAra kare che zIra sATe ahIM mane jAmIna keNu maLe ? kene jAmIna tarIke mUkIne jAuM. Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sAcA mitra :- sAcA mitra kANu kahevAya ? je du;kha vakhate sahAya Ape te sAcA mitra che. AjanA mitrA kevA heAya che? jAnamAM AvanAra ghaNAM maLe paNa jAna ApanArA tA vIralA ja hoya che. AjanA mitra khele che ke ame duHkha vakhate kAma AvIza' paNa duHkha vakhate badhA sarakI jAya che. "sAnarANInu pativrata ne dayAjanaka sthiti" 452 sAnarANI hADAnI rAha jotAM hatAM. tene A kapaTanI kaMi khabara na hatI. ATalA dvivasa thaI gayA paNa svAmInAtha haju kema na AvyA te vicAra sAgaramAM DUkhI gaI hatI. haju tenI vicAradhArA pUrI thai na hatI te pahelAM parasevAthI rebajheba manelA, mukha para vyagratA che evAM cAMparAje mahelamAM praveza karyA ane seAnathI the!DA dUra ubha rahI bAlyA phaeNTa-phaTa hai rANI ! tane dhikkAra che. A abhAgaNI ! nija ! duSTa ! pApaNI! kuLakha'paNu ! tArA pApe mAru mastaka kAle dilhInA darabAramAM paDaze. game tema paNa tuM Akhare te strI jAtine! ene bhareAseAze ? dhikkAra che tane ane tArI janatAne ! A zabdo sAMbhaLI seAna camakI. pAchuM vALIne pati sAme jue che. temanA mukha upara, krodhAgni varase che. pati pAse jaIne pUche che svAmInAtha ! mAre zuM gunhA ? mane A vAtamAM kaMI samajAtu nathI. haju seAna pUche te pahelA rAjA kahe che huM ddilhI jAu chuM. kAle mAruM mastaka paDavAnuM che. na jAuM teA mArA mitranuM mAthu uDI jAya. ema kahIne cAlatA thaI gayA. e senane premathI maLavA nahAtA abyA. hRdayanA rASa ThAlavavA AvyeA hatA. seAna gabharAi gai. dharatI upara Dhagale thaIne thoDIvAre mUrchA vaLI eTale sAna svastha thaI. ene thayuM mAza pApe mArA patinuM mAthu jaze ? e mane samAcAra ApavAja AvyA haze! zuM mArA nAthanu mRtyu thaze ? te huM temanA pahelAM dilhI pahoMcI jAuM ne vastusthiti jANI lauM. e nArInI pharaja che mATe javu ja joIe, paDI gaI. Ada "sAnarANI dilhImAM" : seAnarANI kAcIpeAcI na hatI. e eka vIrAMganA hatI. jo akhaLA hA! teA mAM vALIne raDavA besI jAta. ANe teA pANIdAra - sAMDhaNI maMgAvI. peAte cAMparAja pahelAM na paheoMce teA mAmale khatama thaI jAya. seAnarANIe prabhune prArthanA karI nAtha! jo meM mArA pati sivAya khIjA purUSone bhAI ane pitA samAna mAnyA hoya teA hADA pahelAM mane dilhI pahoMcADI dejo ema kahI pavanavegI sAMDhaNI para besI dilhI paheAMcI gai. koI sajjanane tyAM teNe utArA karyAM. tyAM tene adhA samAcAra maLI gayA. A sAMbhaLI seAnarANI gheADIvAra stabdha banI gaI. have tene samajAyuM ke phaIbAe mane phaMdAmAM phasAvI ane kaTAra ne rUmAla lai gaI ane nhAtAM dhAtAM sAthe rahetI hatI eTale mArI jAgha paranu lAkhu joi gai haze. e zerakhAMnI Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 453 mArI pAse AvavAnI hiMmata na cAlI eTale dhUtArI vezyAne Azraya lIdhe haze. ne te ja phaIbA banIne AvelI. khera, je thayuM te thayuM. have temAMthI bacavA prayatna karuM. ane hADa rAjAne bacAvI lauM. haju cAMparAja dilhI pahoMcyuM nathI. A tarapha pahADasiMha mitrane jAmIna banyo che. cAMparAja samayasara na pahoMce te pitAnuM mastaka ApavAnuM che eTale chelle pitAnI patnInI rajA levA gaye. pitAne pati mitrane ApeluM vacana pALavA pitAnA jIvananuM samarpaNa karavA jaI rahyo che. A joIne pahADasiMhanI patnInuM haiyuM nAcI uThayuM. dhanya che tamane ! teNe patinA kapALamAM kaMkune cAMlle karI AziSa ApyA. aho kevI A strIo haze ! A jamAnAmAM AvI Arya ane vIra nArIo maLavI muzkela che. pahADasiMha sabhAmAM gayo. sabhA ThaTha bharAI che cAMparAja haju AvyuM nathI tenI rAha jovAI rahI che. sanarANInI yukita - sonANIe darabAramAM khabara ApyA ke buMdIkoTAthI eka nartakI AvI che. te saMgItakaLA ane nRtyakaLAmAM hoMziyAra che. agAu rAjakumArIo tathA zrImaMtanI putrIone 64 kaLA zIkhavavAmAM AvatI. temAM saMgIta-nRtya badhI kaLAo AvI jAya che ane AvA samaye te khUba upayogI nIvaDe che sanarANI 64 kaLAmAM pravINa hatI ane temAM kaMTha ane nRtya karavAnI karavAnI kaLA te addabhuta hatI. bAdazAha nRtyakaLA ane saMgItakaLAne zokhIna hatuM. ahIM pahADasiMha mATe phAMsIne mAMcaDe taiyAra karyo hato. chatAM bAdazAhe kahyuM pahADasiMhane moDA phAMsI ApIzuM nartakIne kaho jaldI Ave ne nRtya kare AkhI sabhA vismaya pAmI gaI. sonane joItuM hatuM te maLI gayuM ane tarata nartakIne svAMga sajI sabhAmAM dAkhala thaI. eka tarapha phAMsIne mAMcaDo taiyAra thayuM che. pahADasiMha upara matanA nagArAM vAge che. A karUNatA bharelA vAtAvaraNamAM sanarANIe AnaMdabharyuM vAtAvaraNa saryuM evuM suMdara nRtya karyuM ane saMgItanA madhura svara cheDayA ke jenArane kalAkaminiTa je lAgyuM. devAnupriye! jene jemAM rasa hoya temAM tene samaya kayAM cAlyo jAya che te khabara paDatI nathI. anuttara vimAnanA devane tattvanA ciMtanamAM tetrIza sAgarepamanuM AyuSya kayAM pUrNa thAya che tenI khabara paDatI nathI. A sabhA nRtya jovAmAM ne saMgItanA sUra sAMbhaLavAmAM tallIna che. AvA samaye parasevAthI rebajheba vastro thaI gayA che. meDhA upara thAkathAka dekhAya che evI sthitimAM cAMparAje sabhAmAM praveza karyo. senane nRtya karatI joi cAMparAjane Adeza senane nRtya karatI joI nartakInA vezamAM paNa cAMparAja tene oLakhI gayo. aho ! mArA pahelAM A ahIM kyAMthI pahoMcI? huM mAra mAra ghADI laIne Avyo chuM ane A mArA pahelAM kevI rIte AvI haze?. zuM A huM svapna jovuM chuM ke sAcuM che? Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 454 zAradA saritA ene saMdeha thaye. khUba dhArI dhArIne jotAM nizcaya thaye ke A sena rANI ja che. bIjuM keI nahi. ene khUba kaidha AvI gaye. dAMta kacakacAvyA. A pApINIe mArUM mastaka uDAvavAnA kAma karyA. haju ene zuM bAkI rahI gayuM che ke mAjhA mUkIne khule meDhe vezyAnI jema nAce che. eNe te gajaba karyo che. ene jarA paNa lajajA Ave che? talavAranA eka ghA e enA be TukaDA karI nAMkhyuM. A kadI nahi joyeluM dazya joIne gussAne pAra na rahyo. paNa bAdazAhanI sabhAmAM tenuM kaMI cAle tema na hatuM. gusso dabAvI dIdhuM. sanarANuM paNa nRtya karatAM karatAM hADAnA mukha uparanA bhAva nihALI rahI hatI. paNa ene potAnuM kArya sAdhavuM hatuM tethI kaMI lakSamAM lIdhA vinA addabhuta nRtya kya karyuM. natya pUruM thatAM tALIonA gaDagaDATa thayA. AkhI sabhA khuza khuza thaI gaI. dhanya che buMdIkeTAmAM AvI nartakI vase che.' bAdazAhe vacana mAMgavAnuM kahyuM" addabhuta nRtyakaLA joIne bAdazAha sona upara prasanna thaye. ne kahyuM he nartakI! tArI kaLAkauzalyathI huM khuza thaye chuM. tAre je joIe te mAMgI le. huM ApavA taiyAra chuM. nartakI kahe che jahAMpanAha! mAre kaMI nathI joItuM. tyAre kahe che kaMIka mAMga. nakI kahe che sAheba! thoDA vakhata pahelAM ahIMno eka guMDo Avye hato te mArI eka lAkha sonAmahore carI gayo che. te mane apAvI de. mAre bIjuM kaMI nathI joItuM. bAdazAha kahe che dilhIne guDe tyAM pahoMcI gayA ? bane nahi, chatAM paNa kahuM chuM ke tuM ene oLakhe che? tenuM nAma tuM jANe che? tyAre sena kahe che e pote kahetuM hatuM ke mAruM nAma zerakhAM che ane huM bAdazAhanI pAse rahenAra cAkara chuM ne dillImAM rahe chuM. sane chUpI rIte zerakhAne je hato. eTale kahyuM annadAtA! te ahIM haze te huM tene oLakhI laIza. Ama kahIne teNe sabhAjano tarapha daSTi karI ane jyAM zerakhAM beThe hatA te tarapha dRSTi pheMkIne kahyuM ne tenA tarapha AMgaLI cIMdhIne kahyuM A guMDe mArI lAkha sonAmahore corI gayA che. A badhuM nATaka joIne cAMparAja hADe te sajaDa thaI gayo. bAdazAhe kahyuM zerakhAM! ahIM Ava zerakhAMnA te hAjA gagaDI gayA. lathaDatA page tyAM AvyuM. bAdazAha kahe tame AnI lAkha sonAmahera corI lIdhI che? zerakhAM kahe jahAMpanAha! meM te A bAIne svapnamAM paNa joI nathI ane enuM ghara paNa nathI joyuM ne huM ene oLakhate paNa nathI. tyAre sanarANI kahe che nAmadAra! ene pUcho te kharA! eNe mane joI nathI. mArI sonAmahore lIdhI nathI paNuM mArI sAthe mArA mahelamAM cha mahinA rahIne kevI meja uDAvI che eTalIvAramAM badhuM zuM e bhUlI gayo? zerakhAMnA kapaDA DhIlA thaI gayA. zarIra dhrujavA lAgyuM (hasAhasa). thothavAtI jIbhe kahe che sAheba! e te mArI mA che. huM tene ghera gaye Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 455. nathI ne meAjamajhA uDAvI nathI, paNa mArA mAthe Aphta AvI ema khelatA bheAMya para paDI gayA. JAnarANInI maryAdA - seAne jANyu ke mAru kAma patI gayuM eTale teNe ADA paDado naMkhAvI nakInA svAMga utArI zuddha kSatriyANInA svAMga sajI lIdhe ane paDadAmAM rahIne khelI zerakhAM mAre ghera Avye nathI. mAruM mukha paNa teNe joyu nathI. tenI vAta sAcI che paNa " muja upara gujarI pitA pAdazAha jANI, huM nathI gaNikA, chu. hADAnI rANI" A pramANe khelIne kahyuM: huM gaNikA nathI paNa cAMparAja hADAnI rANI chuM. paNa tamArA zerakhAMe khudIkATA AvIne mArU zIyaLa khaMDita karavA thAya teTalA vAnA karyA paNa te phAnyeA nahi tyAre teNe manasenA giNukAnA saparka sAdhyuM. te mArI phajI thaine AvI ane rUmAla-kaTAra mArA para prema batAvIne lai gai che. mane teA Anu pariNAma zuM Avaze te khabara na hatI. paNa mArA patie kahyuM ke tArA mATe dilhInA darabAramAM mAruM mAthuM jAya che. dhikkAra che nArI jAtine ! ATalA phITakAranA zabdo kahIne AvyA tevA pAchA pharyAM che ne huM pachI ahIM AvI chuM. tyAra pachI zuM banyuM e te Apa jANA che. zekhAMne bAdazAhe phaTakAnA mAra marAvIne pUchyuM-khela sAcI vAta che? zerakhAMe kabUla karyuM ke seAna satI che. meM manasenA mAraphata A vastuo meLavI che. rAjAne khAtrI thai ke seAnarANI sAcI kSatriyANI ane satI che. seAnarANI kahe che je thayu te sAruM thayuM. mArA pati tyAM AvyA na hota te mane kaMi khabara na paData. kadAca huM te mArI jIvanalIlA samApta karata tenI mane paravA nhotI paNa mArA patinI ijjata ane kSatriyANIonA zIyaLa upara klaMka lAge tenI ciMtA hatI teneA have khulAse thaI gayA. have Apane jema karavuM heAya tema karI zake che. A badhu' jANI cAMparAjane gussA zAMta thayeA ne chAtI gajagaja pulI. dhanya che satI! satInI hiMmata, vIratA ane pavitratA joi khAdazAha khuzakhuza thaI gayA ne elcA-beTA! tuM mArI dIkarI che ! mane pharI eka vAra tAruM mADhuM batAva. tyAre seAnANIe kahyuM--pita jI ! khasa have samaya gayA. kSatriyANIenA mukha jevA sahelA nathI. sabhA vacce seAnanA zIyaLanI, saccAinI pratibhA paDI ane saiAe ekI avAje aMtaranA AzIrvAda ApI satIne jayajayakAra khela nyA. AkharI phesalA :- je phrAMsIne mAMcaDA cAMparAja mATe taiyAra thayA hatA tenA upara zerakhAMne caDhAvI dIdhe| ane cAMparAjane cha cha mahine akabara bAdazAhanI tahenAta Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 456 zAradA saritA bharavI paDatI hatI temAMthI tene bAdazAhe mukta karyo. cAMparAja hADAnI kirtI cAre tarapha phelAI ane sanarANInA zIyaLanI suvAsa cAre tarapha mahekI uThI. jayAre jagatanA lAkhe ne karaDe phITakAra vacce zerakhAMnI jIvanalIlA samApta thaI. devAnupriyA ! Aje samaya ghaNe thaI gayuM che. paNa TUMkamAM mAre tamane eTaluM kahevuM che ke jIvanamAM brahmacaryanI jyota jale te vRttimAM vairAgya Ave ane vRttimAM vairAgya Ave te pravRttimAM Ave. A bhAratanI strIratnonAM nAma ItihAsanA pAne valaMta che. vIra purUSone janma ApI vairAgyanA pathe vALanArI mAtAo che. have brahmacaryanI pratijJA ApavAmAM Ave che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 53 viSaya: "mAnavajIvananA mUlyAMkana" bhAdaravA suda 4 ne zukravAra - tA. 31-8-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahena ! sarvajJa ane sarvadazI bhagavaMtoe jagatanA jIvonA uddhAra mATe zAstravANIno upadeza karyo che. AgamamAM AtmAno uddhAra karavAnA bharapUra bhAvo bharyA che. AtmAnI ArAdhanAnA maMgalakArI parvane Aje sAta divasa che. divALI Ave che tyAre kaMikanI AMkhamAM AMsu hoya che. leNIyAta paisA mAMge ne pAse hoya nahi te dilamAM keTaluM duHkha hoya che! jyAre paryuSaNa parva evuM che ke keInI AMkhamAM AMsu na Ave. kaI leNIyAta ugharANI karavA na Ave paNa ekAMta karmanA deNa cUkavavA mATenI ArAdhanA karI zakAya. AjanA vyAkhyAno viSaya che "mAnavajIvananA mUlyAMkana" mAnavajIvananuM mUlyAMkana kevI rIte thaI zake che? uttarAdhyayana sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke tustra varu mAjI madurlabhamAM durlabha kaI bhava hoya te manuSyabhava che. AvA durlabha mAnava bhavamAM cAra ane durlabha che te kayA? cattAri paramaMgANi dullahANIha jntunno| mANusattaM sui sadhdhA, saMjamammi ca vIriyaM // utta. sU. a. 3, gAthA 1 manuSyatva, kRtavANInuM zravaNa, zraddhA ane saMyamamAM purUSArtha mokSa pAmavA mATenA A cAra aMge jIvane maLavA mahAna durlabha che. A cAramAM be mAnavadeha ane zAstrazravaNa e be nimitte kAraNe che ane zAstra pratye zraddhA, satyA satyano nirNaya, Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zIradA saritA 457 dezathI ke sarvathI cAritrane amalamAM mUkavAne purUSArtha A che tenA upAdAna kAraNo che. A cAra aMgamAMthI jyAM ekane paNa abhAva hoya tyAM mokSanuM sukha prApta thatuM nathI. mekSaprApti mATe A cAre ya upAyAnI jarUra che. nimittopAvanazyAmeva vArtha sidiu : I koI paNa kAryanI siddhi mATe nimitta ane upAdAna baMnenI jarUra paDe che. ekalA nimittathI ke ekalA upAdAnathI kAryanI siddhi thatI nathI. devAnupriyo ! "mAnavajIvananA mUlyAMkana" e viSe ApaNe vicAravAnuM che. mekSanA cAra aMgemAM sarvaprathama manuSyabhavanuM sthAna. aMtaranA uMDANamAMthI vicAra karaze ke mAnavadeha prApta karyA vinA zAstrazravaNa, tenA upara zraddhA ane saMyamamAM puruSArtha A mekSanI sAmagrI kyAMya maLI zakatI nathI mATe A badhA mahAna purUSoe mekSa mATenA je je upAya batAvyA che te badhA manuSyadeha sivAya kyAre kaMi prApta thatA nathI. mAnavadehathI enI sAdhanA thaI zake che. ATalA mATe mAnavadehane prathama sthAna ApyuM che! mAnavajiMdagI sarvottama zA mATe? bhagavAne keInA nahi ne mAnavabhavanA gANu zA mATe gayA haze? zuM trAddhine mATe uttama kahyo? je RddhithI mAnavabhavane vakhANe hoya te Rddhi, siddhi, saMpatti ane samRddhimAM mAnava karatAM deva hajAre gaNe caDhiyAta che. devenI pAse divya ratna Adi bhautika saMpatti che. devAMganA paga lUchIne pheMkI de evA pagaluchaNIyAmAM je ddhi bharelI che te sArI duniyAnI saMpatti bhegI karavAmAM Ave te paNa tenA pagaluchaNIyAnI saMpattinI tole na AvI zake. eTale deve pAse je saMpatti che te mAnava pAse nathI. bIjI rIte baLa ane zakti karatAM joIe to paNa mAnava karatAM deva caDhe che. tamAre uce javuM hoya te plena ane rekeTa joIe ne temAM paNa samaya te joIe che. jyAre deva eka capaTI vagADe ne jaMbudvIpane pharatAM sAta AMTA mArI Ave che. A deva paNa zuM mAMge che? Avo avasara amane kyAre Avaze kyAre pAmIzuM Anara avatAra jaje, sarva dubenuM aMta karavAnuM sthAna jyAM, jinazAsanamAM lezuM saMyamabhAra je. devalokamAM zubha puNyanA phaLe bhegavavAnA che. tyAM tamArA jevI tapasAdhanA ke saMyamasAdhanA karI zakAtI nathI. eka navakArasI jevuM pratyAkhyAna paNa deva karI zaktA nathI. samakitI deve vicAra kare che ke jyAre puNya khatama thaze tyAre A badhI samRddhi choDavI paDaze. jema dIpakamAM tela khalAsa thAya che ne dI5ka bujhAI jAya che tema puNyano kSaya thatAM svarganA sukhe naSTa thaze ne pariNAme dukha AvIne ubhuM raheze. mATe ApaNe manuSyajanma pAmIne sarva duHkhone aMta karavAnuM sAdhana pravajya kayAre aMgIkAra karIzuM. A devane mAtAnA garbhamAM dukhe sahevAnA nathI. maraNanI vedanA nathI. bALapaNa ke Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 458 zAradA saritA vRddhAvasthA nathI AvatA, ke rege zarIramAM utpanna thatAM nathI. jayAre mAnavIne garbhamAM AvavuM paDe che, janmamaraNanI vedanAo sahevI paDe che, vyAdhi Ave che ne vRddhAvasthAnA dukhe veThavA paDe che. devone garbhanA duHkha temaja janma-jarA-maraNanI vedanAo nahI hovA chatAM teo mAnavabhavanI jhaMkhanA kare che. zA mATe? mokSanI prApti mATe. bIjuM kaI kaI kAraNa nathI. devAnupriye! daza daSTAMte durlabha evI mAnavajiMdagI tamane maLI che. te saMsAranA sukhamAM gaLAbUDa khUMcI javA mATe nahi, bhogavilAsa mATe nahi. je AvI amUlya mAnavajiMdagIne bhegavilAsamAM khacI nAMkhe che te airAvata hAthIne vecIne kuMbhAranA gadheDAne kharIdavA jevuM kAma kare che. ciMtAmaNI ratna vecIne kAcanA TukaDA kharIdavAnuM kAma kare che ane AMgaNAmAM rahelA kalpavRkSane chedIne dhaMturAnA choDane vAvavA jevuM kAma kare che. abajo sonAmahora ApavA chatAM A mAnavajiMdagI te zuM paNa tenI eka kSaNa paNa kharIdI zakAtI nathI. tene meja zekhamAM veDaphI na nAMkhe. jema ratnomAM ciMtAmaNIrA pakSIomAM haMsa, pazuomAM kesarI siMha ane hAthImAM gaMdhahasti zreSTha che tema pu manuSya mava: pradhAna: sarva bhavamAM mAnavabhava pradhAna che. reDe ciMtAmaNI ratnanA mUlya jemAM samAya che tevA pUrvanA prabala puNyanA puMjathI A mAnavajiMdagI tamane maLI che. bahu puNya kerA puMjathI zubha deha mAnavane maLyo te ye are bhavacakane AMTo nahi eke , sukha prApta karatAM sukha TaLe che leza e lakSe lahe kSaNa kSaNa bhayaMkara bhAva maraNe kAM ahe rAcI rahe. mahAna puNyanA udayathI mAnavabhava maLe che. mAnavadeha e caMdananA bagIcA samAna mUlyavAna che. dareka vastumAM durlabha ane mokSanI prAptimAM asAdhAraNa nimitta evA mAnavadehane pAmIne je manuSya satya-nIti, sadAcAra ane zIyaLane jIvanamAM apanAvatuM nathI ane viSaSavilAsomAM, mejazakhamAM mohAMdha banIne mAnavajIvananI amUlya kSaNene phegaTa gumAve che te daivayoge prApta thayela caMdanavRkSanA amUlya bagIcAne bALIne tenA kelasA banAvIne tene vecavA jevuM kArya kare che. A uttama bhava pAmIne have bhavabhramaNa te aTakavuM joIe. manuSyabhavano AMTe saphaLa kare. saMsAranA kAryamAM eka AMTe niSphaLa jAya te keTaluM duHkha thAya che. bIjI vAta te bAjumAM mUke, paNa A paryuSaNa parvanA divase mAM meTe janasamudAya bhege thaye che. savAnava vAgI gayA paNa saMta pATa upara padhAryA nahi te tamane thaze ke kema haju mahAsatIjI padhAryA nathI. tame bolAvavA AvyA ne ame kahIe ke Aje Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 459 tabiyata barAbara nathI mATe ame vyAkhyAna ApI zakIzuM nahi te manamAM thaze ke amAre AMTe niSphaLa gaye. bhAI! upAzraye AvIne AMTe niSphaLa jaze nahi. ahIM AvIne saMtanA darzana karaze, sAmAyika karaze te lAbha thavAne che paNa saMsAravyavahAranA AMTA niSphaLa jAya te paNa keTale aphasesa thAya che. ahIMthI dukAne gayA ne khabara paDI ke bajAramAM haDatALa paDI to manamAM thAya che ne ke mAre AMTe niSphaLa gaye. erema upara ke sTezana upara gayA paNa je snehIjana AvavAnA hatA te na AvyA te aphasa thAya che tema evo aphasosa kadI thAya che ke anaMtakALathI huM caturgati saMsAramAM rakhaDuM chuM to AvA mAnavajIvananA AMTA keTalA niSphaLa gayA tene khyAla karyo che? bhavabhavathI bhaTakavAnuM kAraNa zuM? mAnavajIvananA mUlyAMkana karyA nathI. tamane kadI vicAra Ave che ke mArI ATalI uMmara thaI temAM meM keTalA zubha kAryo karyA ne keTalA azubha karyo? meM keTalA dIna -dukhInA AMsu luchyA? A jaDa padArtho paNa keTale upakAra kare che. agarabattI baLIne suvAsa Ape che. mINabattI baLIne bIjAne prakAza Ape che. vRkSa taDake veThIne bIjAne zItaLa chAyA Ape che, zeraDI palAIne mIThe rasa Ape che. tyAre huM mAnava banIne zuM karuM chuM? mAnavajiMdagImAM mAnavatAnA guNo Ave to A mAnavajIvananA mUlyAMkana thAya. mAnavatA vinAnuM jIvana mAnavanuM jIvana nahi paNa mAnavanA rUpamAM pazunuM jIvana che. Aje rUpiyAnI noTa Ave che temAM sarakArane sikake heya te te sAcI neTa. bAkI banAvaTI noTanA meTA baMDala ne baMDala tijorImAM mUkI de to zuM tenI kiMmata kharI? e to nakAmI che. sarakAranA sikakAvALI noTanI kiMmata che tema jJAnI kahe che mAnavabhava pAmIne tArA jIvanamAM samyakatvane sikake lagAvI de te mAruM jIvana saphaLa thaze. varSothI dharmakaraNI kare che chatAM tenuM kalyANa kema thatuM nathI ? dharmArAdhanAno je bhAva thI joIe te kema nathI thato? tenuM kAraNa hRdaya zuddha nathI. kheDUta khetaramAM vAve tyAre sAruM bIja vAve to vAvyA karatAM anekagaNo lAbha thAya che. paNa saDeluM bIja vAve te uge nahi paNa tenI mahenata mAthe paDe che. bIja nakAmuM jAya che tema A dharmakaraNa zuddha bhAvathI, kama nirjarAnA hetuthI, samajaNapUrvaka thAya te mahAna lAbha maLe. bAkI dhamakaraNa niSphaLa jatI nathI. puNya baMdhAya che e puNya khalAsa thAya ane navuM puNya upArjana na kare te pAchA hatA tevA ne tevA thaI jaze. Aje moTe bhAge saMsAra vyavahAra kahe ke dharmakaraNa kahe ghasaMjJAthI thAya che. ANe Ama karyuM te huM kema na karUM? mAre paNa enA jevuM joIe, Ama to eusaMjJAthI kare che paNa karavAne hetu zuM che te mULa koI jotuM nathI. bIjAnuM anukaraNa kare te sAcuM kare Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 460 zAradA saritA paNa cheTuM nA kare. bIjAnuM anukaraNa karavAthI jIva kevA avaLe pATe caDhI jAya che tenuM eka daSTAMta yAda Ave che. - eka gAmamAM eka paMDita brAhmaNa rahetuM hatuM. sau ene paMDitajI kahetA. paMDitajI dararoja savAramAM nAhI dhoIne gAyatrIno jApa karatAM. e paMDitajInA ghara sAme kuMbhAranuM ghara hatuM. kuMbhAranA AMgaNAmAM eka gadheDuM bAMdheluM rahetuM. e gadheDAne reja prabhAtanA pahoramAM bhUMkavAnI Adata hatI. barAbara paMDitajIne gAyatrIne pATha karavAne ane gadheDAne bhUMkavAno eka samaya hate. paMDitajI vicAra kare ke A gadheDo pavitra jIva che. jegI jevo lAge che. roja mArA gAyatrInA pAThamAM sUra pUrAve che. uttama jIva sivAya AvuM na bane. eka divasa paMDitajI gAyatrIne pATha karavA beThA. paNa rejanA niyama pramANe gadheDAne sUra na saMbhaLAve eTale paMDitajIne thayuM ke Aje rojanI jema avAja na Ave, te e jIvanuM zuM thayuM haze ? e te jogIdAsa je AtmA che. paMDitajIne gAyatrInA pUjApAThamAM citta na cuMTayuM, jema tema pUjApATha patAvIne paMDitajI kuMbhArane ghera gayA. tyAM jaIne pUchayuM ke Aje jogIdAsa mahArAja kayAM gayA che? tyAre kuMbhAra kahe che jogIdAsa vaLI keNa? mAre ghera jogIdAsa mahArAja che nahi. tyAre kahe che tamAre ghera uttama jIva jogIdAsa mahArAja rahe che. e ja mArI gAyatrImAM mane sUra pUrAve che. kuMbhAra samajI gaye ke mAro gadheDe enA pUjApAThanA samaye bhUke che. mATe Ama kahe che. kuMbhAra kahe che e te mAre gadheDe ne? paDitajI kahe che AvA pavitra jIvane gadheDe na kahevAya. e te jogIdAsa mahArAja kahevAya, paNa e kayAM gayA? tyAre kuMbhAre kahyuM-paMDitajI! e te rAtre marI gayo. A vAta sAMbhaLIne paMDitajI zekamagna banI gayA ne raDavA lAgyA. aho ! Aje to gajaba thaI gaye. AvA pavitra ane uttama jogIdAsa mahArAja marI jAya e kaMi jevI vAta che. mAre emanI pAchaLa kaMIka to karavuM joIe ne? na karuM te kharAba lAge. paMDitajI khUba garIba hatA. temaNe vicAryuM ke huM temanI pAchaLa kaMI dAna-puNya karI zake tevI mArI zakti nathI. te ochAmAM ochuM mAthuM muMDAvIne nadImAM snAna te karavuM joIe. te ja jogIdAsa mahArAja mArA mitra kahevAya. paMDitajI mAthuM muMDAvI nadImAM snAna karIne ghera jaI rahyA hatA. tyAM rastAmAM nagarazeTha sAmAM maLyA. bicArA paMDitajI te jogIdAsa mahArAjanA zekamAM udAsa banI gayA hatA. nagarazeThe pUchayuMpaMDitajI! tame mAthuM kema muMDAvyuM che? ne ATalA badhA udAsa kema? tyAre kahe che zeThajI! Aje te gajaba thaI gaye. jogIdAsa mahArAja svargavAsI thaI gayA. tyAre zeTha kahe che te mAre paNa kaMIka karavuM paDe ne? paMDitajI kahe ke hA-jarUra karavuM joIe. Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 461 AvA bhavya jIvanI pAchaLa tame te! be-pAMca hajAranuM dAna karI do te paNa tamarA mATe enDru che. e mahAna pavitra hatA. kaMi na karo tA echAmAM echuM mAthuM teA muDAvavu joie ne ? na razeThe vicAra karyAM dAna dauM teA paisA kharcavA paDe tenA karatAM sastu bhADu ne siddhapuranI yAtrA. mAthu muMDAvI lauM. eTale zeThe paNa mAthuM muMDAvyuM. nagarazeTha mathuM muMDAvIne ghera jAya che tyAM rastAmAM leAke pUchavA lAgyA zeTha sAhekha! tame kAnu mAthuM muMDAvyuM ? tyAre zeTha kahe che tamane kaMi khakhara ke nahi. ApaNA gAmamAM jogIdAsa mahArAja devaleAka pAmyA. AkhA gAmamAM samAcAra phelAi gayA ke jogIDhAsa mahArAja devalAka pAmyA. kAi kAma prasa Mge nagarazeTha pradhAnajI pAse gayA. pradhAne pUchyu zeThajI! tamArA kuTuMbamAM koinuM mRtyu thayuM che ke zuM? tyAre zeTha kahe pradhAnajI! Apa meATA pradhAna thaIne nagaramAM zu anya che tenI khakhara nathI rAkhatA ! Aje jogIDhAsa mahArAja svargavAsI thaI gayA. eTale maMtrIe badhAnu anukaraNa karyuM. paNa koie ema na pUchyuM ke mahArAja kANu hatA ? pradhAnajI rAjasabhAmAM gayA. pradhAna, nagarazeTha ane khIjA ghaNAMe mAthA muMDAvyA hatA. badhA TakA muMDAvALA eka lAinamAM beThA. badhAnA mAthA joine rAjAe pUchyuM - pradhAnajI! tame kema mAthuM muMDAvyuM che? pradhAne kahyuM mahArAja ! jogIdAsa mahArAja mRtyu pAmyA. rAjA kahe pradhAnajI! e jogIdAsa mahArAja kANu hatAM. e kAi vakhata ApaNI sabhAmAM AvyA hatA ? temanA jJAnaneA kadI lAbha dIdhA che ? pradhAna kahe che sAheba! e mane khakhara nathI. nagarazeTha badhu jANe che emane pUche. rAjAe nagarazeThane pUchyuM-tyAre zeThe kahyuM-mahArAjA! huM e vAta nathI jANatA. ApaNA paMDitajIne pUcho. emane badhI khabara che. have paMDitajInA vAre Avyo. rAjAe paMDitajIne pUchyuM ke paMDitajI! kyA jogIdAsa mahArAja marI gayA? e kayAM rahetA hatA ? emanA gurUnuM nAma zuM che? temane keTalA ziSya hatA ? keTalA zAstrA bhaNyA hatA ? temaNe temanA jIvanamAM kaI mahAna sAdhanAe karI che ? jemanI pAchaLa pradhAnathI mAMDIne nagarajanAe adhAe mAthuM muMDAvyuM che, teA e kAI sAmAnya vyakita nahI hAya. koI mahAna purUSa haze! patijI kahe che mahArAjA! te koi pavitra AtmA hateA ne rAja mArI gAyatrImAM sUra pUrAvatA hatA. e mahAna AtmA sagatimAM gA haze ! tyAre rAjA kahe che paMDitajI! tame teA uttama jIva hatA ema kahyA kareA che. paNa mArA praznanA javAba kharAkhara ApatA nathI. khicArA paMDitajI mUAyA ke AvA uttama jIvane gadheDA kema kahevAya ? paNu rAjA pAse tenuM kaMI cAle tema na hatuM. paMDitajIe kahyuM Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA mahArAjA jogIdAsa mahArAja manuSya na hatA tyAre rAjAe gusse thaIne kahyuM-e keNa hatA ne kevA hatA? paMDitajIe kahyuM-rAjA sAheba temane cAra paga hatA. meTuM lAMbu hatuM ne peTa moTuM hatuM. paNa gadheDe hato tema kahevuM te pApa che ema paMDitajI mAnatA hatA. tyAre rAjA kahe che tame kaho tevA jogIdAsa mahArAja hoya te zuM te gadheDe hate? paMDitajIe kahyuM-hA, mahArAjA. paNa AvA pavitra AtmAne gadheDe kahe te mahAna pApa che. rAjAe pradhAna sAme joIne kahyuM-badhA to mUkha bhegAM thayA che paNa pradhAnajI bhegA tame paNa mUrkhanA saradAra banyAne ? tamAre te kaMika vicAra karavo hato ne? AkhI sabhA khaDakhaDATa hasI paDI. tamane paNa khUba hasavuM Ave che. paNa mArA baMdhuo ! tame vicAra karaje. A daSTAMtamAMthI ApaNe e sAra levAno che ke tame anukaraNa karo to sArAnuM karaje, paNa AvuM aMdha anukaraNa na karaze. devAnupriye! tame anukaraNa kenuM karo ? juo, A tamArI sAme 45 upavAsanI tapazcaryA karanAra tapasvI parasotamabhAI beThA che. A be nAnA satIjI bA.bra. harSidAbAI mahAsatIjIne Aje 19 me ne bA. bra. bhAvanAbAI mahAsatIjIne Aje 14 mo upavAsa che. pratApabhAI ratanabahenane Aje 29me upavAsa che. te sivAya bIjA ta svIo ghaNuM che. temane joIne tapa karavAnuM anukaraNa kare. brahmacaryavratanI pratijJA le. karmanI bhekhaDe teDavA mATe tapanI avazya jarUra che. bhagavAne kahyuM che ke : appA ceva dameyavvo, appA hu khalu duddamo / appA danto muhI hoi, assiM loe parattha ya // utta. sU. a. 1, gAthA 15 AtmA damana karavA yogya che. AtmAne khUba kaSTathI damI zakAya che. je AtmAne dame che te Aleka ne paralekamAM sukhI thAya che. paNa AtmAne zenAthI dama joIe? varaM me appA danto saMjameNa taveNa ya / - pAduM ghahiM to, vaM ivari. utta. sU. a. 1, gAthA 16 saMyama ane tapathI AtmAnuM damana svecchAthI karaze te AtmA karmathI mukta banI jaze, nahitara karma anusAra bIja gatimAM vadha ane baMdhanathI AtmAne damAvuM paDaze. AtmA te arUpI che chatAM tenuM damana kaI rIte karI zakAya che? AtmAnI be dazA hoya che. eka svabhAvadazA ane bIjI vibhAvadazA. siddha bhagavAnane AtmA svabhAvadazAvALa che ne ApaNe AtmA vibhAvadazAvALo che. je AtmAnI sAthe ATha karmomAMthI kaI paNa karmanI prakRti kAma karatI hoya tyAre te AtmA vibhAva AtmA Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kahevAya che. je A ATha karmothI mukata thaI jAya che tene AtmA svabhAvadazAvALe kahevAya che. dUdhanuM svAdiSTapaNuM dhane svabhAva manAya che para Mtu jyAre temAM khaTAza utpanna thAya che tyAre te dUdhanI vibhAvaDhazA kahevAya che. e rIte kathI lepAyele AtmAvibhAva AtmA che. vibhAva pariNAma AtmAne mATe jhera che, jyAre svabhAva pariNAma AtmA mATe amRta che. 463 ke krodha-mAna-mAyA-lAbha vigere AtmAnA mULa svabhAva nahI paNa vibhAva che. mULa svabhAvathI ghRNA utpanna thatI nathI. vajra gadu hAya che tyAre ghRNA utpanna thAya che. kAraNa ke gaDhApaNuM vastrane svabhAva nathI svaccha vastrathI ghRNA thatI nathI, kAraNa ke te tenA mULa svabhAva che. Apane koi dUdha Ape teA hasatA hAtA pI jAva che paraMtu koI bagaDI gayeluM khATuM dUdha Ape te tene kai pIva! paNa icchaze nahi, kAraNa tyAM dUdhanI vibhAvaDhazA che. jyAM vibhAva che tyAM ghRNA rahelI che. je nimitta maLatAM tarata pragaTa thai jAya che. arjunamALIe krodhamAM AvIne kevA ana karyA hatA ? paraMtu jyAre tene satya vastunuM bhAna thayuM tyAre tene pazcAtApa ghaNA thayeA hateA tethI e satya vAta che ke vibhAva ghRNAneA utpAka che. caMDakauzika vibhAvamAMthI svabhAvamAM AvyA tyAre te pUjanIya banI gayA ane kamaTha sanyAsI vibhAvamAM rahyA tethI saMsAramAM bhaTakatA rahyA. svabhAvane choDI zakAtA nathI jyAre vibhAvane cheDI zakAya che. vibhAvadazAne haTAvavI te AtmAnuM damana che. Amamana thaze eTale parigraDanI mamatA paNu ghaTaze. jue, rAjyamAM rahevA chatAM keTalI udvAra bhAvanA ! bheAjarAjAnA parigrahanA tyAga rAjA bhAja khuba dAnezvarI hatAM. temaNe dAnamAM peAtAne bhaMDAra khAlI thaze tenI paravA karI na hatI, AthI pradhAnane gamyuM nahi. enA manamAM ema thayA kare ke rAjA meTI meATI dAnazALAo khAle che, hajArAne jamADe che. Ama karyA karaze te eka visa emanA bhaMDAra khAlI thaI jaze ne rAjA eka dvivasa kaoNMga La khanI jaze. paNa rAjAne kaIM kahevAya nahi. eTale rAjA rAjasihAsane besatA hatA tenI sAmenI dIvAla upara rAtre jaIne chAneAmAneA pradhAna lakhI AvyA. ApavArthe dhana rakSot ApattiomAMthI khacavA mATe dhananu rakSaNa karavu joie. rAjA bheje vAMcyuM. e pradhAnane Azaya samajI gayA paNa vicAra karyA ke pradhAne mane mADhe nathI kahyuM. bhIMta para lakhyuM che te huM paNa teneA javAkha e rIte Apu eTale rAjAe bAjumAM lakhyuM ke "mApya mArga: vAvava: / " bhAgyavAnane kApi Aphta AvatI nathI tyAre javAkhamAM pradhAne pharIne lakhyuM ke vApi vyate vaiva:| he rAjA ! tame atyAre sukhI che paNa mAnI le ke koI deva tamArA para ke|pAyamAna thAya agara bhAgya rUThe te Apatti AvyA Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vinA rahetI nathI. tyAre rAjAe lakhyuM - "saMtof vinati " je kadAca deva ke paze ke bhAgya rUThI jaze te bheguM kareluM paNa naSTa thaI jaze, mATe sukha saMgrahamAM nathI paNa parigrahanI mamatA ghaTADavAmAM che. nANAM jema vAparaze tema vadhaze. kUvAmAMthI pANI kADhavAmAM Ave tema navuM pANI Ave che ane je na vApare te kUvAnuM pANI baMdhAI jAya che tema tame nANune sArA kAryamAM nahi vApare to te tijorImAM akaLAI jaze. nadInA pANI vahe che eTale nirmaLa rahe che ne khAbocIyAmAM bAMdheluM pANI gaMdu thaI jAya che. vahetAM pANI nirmaLA, baMdhA gaMdA haiya, mATe nANAMne sadupayoga karo. tamAre AMgaNe bhUkhe garIba Avaze te tane ene vadhelI eMTha Apaze te tamane eMTha khAvA maLaze. keIne lUkhuM deze te tamane lUkhuM maLaze. eka gAmamAM kaeNleja na hatI. skUlanA TIcarane vicAra thayo ke ahIM ATalA badhA vidyArthIo che temane koleja karavA bahAragAma javuM paDe che. te ApaNe kaoNleja baMdhAvIe. pahelA ApaNe badhA TIcare pAMca pAMca hajAra rUpiyA kADhIe, vidyArthIo bhaNIgaNIne sukhI thaze pachI ApaNane Apaze, ne nahi Ape te vAMdho nathI. ApaNe badhA pAMca pAMca hajAra kADhIe ane bAkInA moTA zeThIyAone tyAM jaIne phALe karI lAvIzuM. pAMca pAMca hajAra rUpiyA TIcarenA neMdhAI gayA. bIjA paisA levA mATe TIcaro bhegA thaIne phaLo karavA nIkaLyA. paNa pahelAM kayAM javuM te khabara paDatI nathI. e te anubhavIne khabara paDe. ramaNIka bhAI kaTharI, nagInabhAIne khabara paDe ke kyAM jaIe to vadhu paisA maLe ane zeThIyAone geLA geLa karI nAMkhe. (DasAhasa). A bicArAne anubhava na hato. eka moTI havelImAM sIDI caDhIne upara gayA te zeTha nokarane tamAro mArIne kaheto hato bevakUpha! eTalI khabara nathI paDatI. eka divAsaLIthI traNa phAnasa saLagAvI zakAya tenA badale teM te traNa traNa divAsaLI bagADI. nokara kahe che zeThajI! mApha kara. meM traNa phAnasa sAthe rAkhyA hatA ane eka divAsaLIthI badhA phAnasa peTAvI deta, paNa pavana AvyuM tethI divAsaLI olavAI jatI hatI mATe traNa divAsaLI bagADavI paDI. A sAMbhaLIne phALo karavA AvanAra TIcaro vicAra karavA lAgyA ke eka pitAnuM bAkasa ane temAM te ghaNI divAsaLI Ave. evI jaNa divAsaLI nekare bagADI te zeThe tamAro mAryo te ApaNe tenI pAse mAMgaNI karIzuM to te lAkaDI ja mAraze? pahele ghera apazukana thaze mATe pAchA phare. badhA pAchA phare che. tyAre eka DAhyA purUSa kahe che bhAI! juo kharA, Ape che ke nahi? jarA zAMti rAkhe. Ama vAta kare che tyAM zeTha oraDAnI bahAra AvyA. pelA lekene joIne kahe che padhAre ..... padhAre. badhA TIcarone jAjama Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 465 zAradA saritA pAtharIne besADayA ane kesarIyA dUdha maMgAvyA. TIcare vicAra kare che AvakAra te mIThe Ape ne majhAnA kesarIyA dUdha pIvaDAvyA. mATe kaMIka varasaze te kharA. tyAre bIjA kahe che dUdha pAIne patAvI dIdhuM. dUdha pIvAI gayuM paNa ame A kAraNe AvyA chIe tema kahevAnI keInI hiMmata nathI cAlatI. badhA ubhA thaI gayA tyAre zeTha pUche che bhAI! tame badhA bhegA thaIne mAre ghera AvyA che te kaMIka kAme AvyA che. paNa tamArA mukha upara saMkoca dekhAya che te zA kAme AvyA che! jaldI kaho. tyAre TIcaro kahe che ApaNuM gAmamAM koleja baMdhAvavI che tenA phALA mATe ame AvyA chIe. tyAre zeTha kahe che bele-tamArI zuM IcchA che? tyAre TIcare kahe che ame Apane tyAMthI rUA.25,000)nI AzA rAkhI che. bIjA badhA ekabIjAne Thesa mAravA lAgyA. hamaNuM zeThanuM hArTa besI jaze. ema aMdara aMdara mazkarI kare che. zeThe vAta sAMbhaLyA pachI eka ceka lakhIne kavara dIdhuM ne kahyuM ke meM phUla nahi ne phUlanI pAMkhaDI ApI che. Apa premathI svIkArI le. badhAne thayuM ke zuM dIdhuM haze? joIe to kharA. kavara khelyuM te rU. eka lAkhane ceka. A joI badhA Azcarya pAmyA. divAsaLI mATe nekarane dhamakAvanAra zeTha lAkha lakhavAmAM bhUlyA lAge che. ApaNI pharaja che ke temane satya jaNAvavuM joIe tethI badhA pAchA AvyA. zeTha kahe kema bhAIo! pharIne AvavAnuM banyuM? zeTha! ame nIce jaIne kavara khelyuM te aMdarathI rUA. eka lAkhane lakhelo ceka je. te ApanI bhUla te nathI thatI ne? zeTha kahe che mArI bhUla nathI thaI. chatAM tamane ema lAge che te lAve mAruM kavara pAchuM. zeTha kavara laIne rUmamAM gayA tyAre AvanAra amuka mANaso kahe che pAchuM ApavA jevuM na hatuM. have te lAkhanA hajAra maLavA muzkela che. tyAM zeTha bIju kavara laIne AvyA. ne TIcarane ApatAM kahyuM bhAI ! meM tamane je kaMI ApyuM che te premathI svAkArI leje. emAM mArI bhUla nathI thatI. badhA jevA adhIrA banyA che. nIce jaIne kavara kholyuM te rUA. eka lAkha ne ekAvana hajArane ceka che. badhAne khUba AnaMda sAthe Azcarya thayuM ke eka divAsaLI mATe nekarane dhamakAvanArI kaMjusa ATalA rUpiyAnI mamatA kevI rIte cheDe? ApaNe A vAtane khulAso karIe. pAchA zeTha pAse AvIne caraNamAM paDayA. zeTha kahe che tame mahAjana che. mArA pUjanIka che. mAre ApanA caraNamAM paDavuM joIe. tamane A na zobhe. tyAre kahe che zeTha! ame tamane AvA udAra hatA mAnyA. kAraNa ke ame AvyA tyAre tame nekare traNa divAsaLI bagADI tethI tene tamAro mAratA hatA, nekarane dhamakI ApatA hatA ane amane eka lAkha ne ekAvana hajAra rUpiyA dAnamAM kAcI sekaMDamAM ApI dIdhA, to tenuM kAraNa zuM? zeTha kahe che, bhAI! huM kaMjusa nathI, karakasarIye chuM. karakasara karavAmAM kaMI nAnapa nathI. thoDuM thoDuM dhana karakasara karIne bacAvIe te AvA sArA Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 466 zAradA saritA kAryamAM joIe tyAre jhaTa daIne ApI zakAya ane jyAM ochAthI cAlatuM hoya tyAM vadhu vAparavAnI zI jarUra! mATe meM nokarane tamAco mAryo hato. TIcare ceka laIne khuza thaIne gayA. dhanya che AvA dAtArene! tame karakasara karIne paNa bIjAne saMtoSa Apaje. AvatI kAle saMvatsarI mahAparva che. tamArA aMtarane ArasI jevuM pavitra banAvaje. ArasI svaccha na hoya te pratibiMba svaccha na dekhAya. tema aMtara je vizuddha na hoya te vItarAga vANI aMtaramAM na utare. kRSNa vRMdAvanamAM baMsarI bajAvatAM hatAM tene sUra sAMbhaLIne loko temAM mugdha banatAM. koIe pUchyuM, kRSNajI! bIjA ghaNAM baMsarI bajAve che paNa tamArI baMsarI jevo sUra keIne nathI AvatA. tyAre kRSNa kahe che, huM mArI baMsarI svaccha rAkhuM chuM eTale sUra madhura nIkaLe che, tema aMtarane pavitra banAvavA mATe AvatI kAle kaSAyanA kacarA dUra karI pheMkI dejo ane aMtaramAM pavitra bhAvanAnuM jaLa bharI deje. dAna-zIyaLa-tapa ne bhAvanAnA aMtaramAM sAthiyA pUraje, vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 54 saMvatsarI mahAparva viSayaH kSamA e AtmAnuM kahInura bhAdaravA suda 5 ne zanivAra tA. 1-9-73 sujJa baMdhuo, suzIva mAtAo ne bahene! Aje parama pavitra ane mahAna maMgalakArI saMvatsarIne divasa che. AjanA divase levAnuM ane devAnuM e be kArya karavAnA che. A divasa kSamApanA tarIke paNa oLakhAya che. duniyAbharamAM vasatA jenonA dilamAM harSa haze ke Aje amAre pavitra divasa che. jema vahepArI vahepAra kare che tyAre pisA Ape che ane mAla kharIde che. tamArI vahAlI dIkarI koInA dIkarA sAthe paraNAve che ne keInI dIkarI tamAre ghera lAve che. A rIte levaDadevaDathI tamAre saMsAra vyavahAra cAle che. te rIte bhagavAna mahAvIranI peDhI upara paNa Aje hovaDadevaDa karavAnI che. tamAre jenI sAthe vaira thayuM hoya tenI pAsethI tamAre kSamA levAnI che ane tamArI pAse je kSamA levA Ave tene premathI kSamA ApavAnI che. AjanA vyAkhyAno viSaya che "kSamA e AtmAnuM kahInura". mahAna purUSe jemake gajasukumAra, baMdhaka muni, metAraja muni Adi mahAna purUSane mAthe aMgArA mUkAyA, jIvatA cAmaDI utArAI ane zarIre vAdaLI vIMTANI to paNa game kSamAM rAkhI AtmAnuM kahInura jhaLakAvyuM che. e mahAna purUe jevI kSamA rAkhI che tevI kSamA rAkhIne ApaNe paramapadane prApta karavuM che. Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 467 A pavitra divasamAM zrAvakee zuM karavuM joIe? A pavitra paryuSaNa parvanA divasamAM gRhasthAe ATha kartavyanuM pAlana karavAnuM che. (1) zAstrazravaNa (2) yathAzakti tapa (3) abhayadAna (4) supAtradAna (5) brahmacaryanuM pAlana karavuM (6) AraMbha samAraMbha tyAga kare (7) caturvidha saMghanI sevA karavI (8) kSamApanA temaja AlocanA karIne pratikramaNa karavuM. A rIte kSaNe kSaNe jIvanamAM dharma ArAdhanA karavI joIe. A parvanA divasomAM vizeSa vivekapUrvaka dharmanI ArAdhanA karavI joIe. mananA vikAranuM upazama karavA mATe ane kedha kaSAne jIvavA mATe AnAthI suMdara bIjo avasara tamane karyo maLavAne che? paryuSaNanA ATha divasamAM paNa AjanA divasanuM mahatva vadhAre che. jaina dharmomAM badhA parve mahatvanA che. paraMtu parvAdhirAjanuM mahatvapUrNa birUda te paryuSaNane ApavAmAM AvyuM che. A parvanuM Agamana thatAM lokonA manamAM navuM cetana, navI jAgRti ane bhavya bhAvanAne camakAre thAya che. je lekenI jIbhe kaI divasa dharmanuM nAma paNa AvatuM nathI te paNa A pavitra puNyapaLamAM dharmasAdhanA karatA najare paDe che. eka saptAhanI bhAvapUrNa sAdhanA pachI parvane je chello divasa Ave che tene saMvatsarI kahevAmAM Ave che. tenuM bIjuM nAma kSamAparva che. pRthvIne paNa kSamA kahevAmAM Ave che. dharatI para chotarAM, lAkaDAM ane chANa jevI vastuo paDe che. A badhI vastuone pRthvI dhIre dhIre pitAnA svarUpamAM pheravI nAMkhe che. badhI vastuonuM mULa svarUpa adazya thaI jAya che tevI rIte vikRta saMgane bhUlI jaIne bIjAe ApelA duHkhone manamAMthI dUra karI tenuM jarA paNa ahita na IcchavuM tenuM nAma che kSamA. kSamA e vIra purUnuM bhUSaNa che. je kAyara hoya che te kSamAzIla nathI hoto. majabUta zarIravALo hoya ke vANImAM zuravIra hoya teTale artha vIrane nathI thato, paraMtu je daDha manobaLavALe AtmavIra hoya tene vIra kahevAmAM Ave che. je ke dhano prasaMga Ave chatAMya dhAyamAna thatuM nathI, keI tenA para gALo varasAve chatAM teno javAba mIThA hAsyathI Ape che, tophAnamAM paNa je daDhatAthI ubho rahe che te sAce vIra che. baMdhuo! kSamA mANasane sahanazIla ane zAMta banAve che. kSamA potAnI anaMta zakitane oLakhavAne saMdeza Ape che. kSamA kahe che apakAra para apakAra kare, gunhegArane zikSA karIne nirbaLa banAva e to durjananuM kArya che paNa apakAra karanAra para paNa upakAra karavo, gunhegArane premathI vaza kare ane kSamAthI pApInA hRdayanuM parivartana karavuM e kArya uttama purUSonuM che. mANasa bhUla kare te svAbhAvika che. paraMtu tene kSamA ApavI e daivI guNa che. keInI sAthe jhaghaDo thayo hoya ke vaira baMdhAyuM hoya tene dAyamAM saMgharI rAkhavuM te pAzavIvRtti che. daivIvRtti nathI. gunhegAranA gunhAne Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 468 zAradA saritA hRdayamAMthI kADhI nAMkhIne tenI sAthe premathI vartavuM te daivIvRtti che. mahAtmA Isu khristane jyAre zULIe laTakAvavA laI javAmAM AvatA hatA tyAre temaNe kahyuM hatuM ke e parama pitA ! A lekone mApha karaje. zramaNa saMskRtinA agradUta bhagavAna mahAvIra kSamAnA parama upAsaka hatA. hajarata mahammada paNa kSamAnA kaTTara himAyatI hatA. saMta tukArAma, mahAtmA gAMdhIjI, mIrAMbAInA jIvanamAMthI paNa kSamAne bodhapATha maLe che. kSamA ApaNuM jIvana che, kSamA e dharma che ane ApaNe prANa che. tenA puNyapravAhamAM snAna karanAra mANasa eka vakhata te jarUra bolaze ke, khAmemi save jIvA, sarve javA vi khamaMtu me, mittI e savya bhusu, vera majamuM na keNaI. huM badhAM jIvenI kSamAyAcanA karuM chuM. sarva jIvo mane kSamA Apa. sarva jIvonI sAthe mAre mitratA che. mAre koInI sAthe vera nathI. zramaNa bhagavAna mahAvIre zramaNane bRhada kalpasUtranA cothA adhyAyamAM kahyuM che ke bhikkhuya ahigaraNaM kaTu taM ahigaraNaM AviosavettA, no se kappai gAhAvai kulaM bhattA vA pANAe vA nikkhamittae vA pavisittaye vA, vAhiyA vicAra bhUmi vA vihAra bhUmi vA tikkha mittae vA pvisittevaa| he sAdhaka! je kaI zramaNa sAthe kaI kAraNasara tAre kajiye thaI jAya te tAre tenI kSamAyAcanA karI levI. kSamAyAcanA na thAya tyAM sudhI tAre AhArapANI na levA joIe. zaucAdika kriyAo paNa na patAvavI joIe ane svAdhyAya paNa na karavI joIe. jema keInA gharamAM Aga lAge che tyAre tene mAlika pahelA Aga elavI nAkhe che ane pachI jamavA bese che. gharamAM bhayaMkara Aga lAgI hoya tyAre je te jamavA besI jAya to tame tene zuM kaheze? "mUrkha." tema jJAnI kahe che jenA aMtarmanamAM ke dhanI pracaMDa javALA saLagatI hoya, jenI AMkho krethI lAlacaLa thaI gaI hoya tenA mATe AvA samaye bhojana ke abhyAsa karavAnuM barAbara che? mahAtmA Isue bAIbalamAM kahyuM che ke tame prArthanA karavA mATe devamaMdiramAM jAya che. tyAM pahoMcyA pachI tamane yAda Ave ke amuka pADozI sAthe mAre matabheda thayA che te maMdiranA bAraNethI pAchA vaLaje ane pahelAM jaIne pelA pADozI sAthe manameLa karI Avaje. pachI devamaMdiramAM Avaje. mANasa jyAre sAmA mANasa sAthenuM vera levAnI vRtti kADhI nAMkhe che ane teNe karelA aparAdhane mApha karavAnI hiMmata kare che te vakhate tene AtmA prabaLa zakita dharAvato thaI jAya che. ATalI prabaLa zakitane bhUtakALamAM tene kyAre ya anubhava thayeluM hotuM nathI. Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 469 bhagavAna kSamAnA sAgara evA mahAvIre kahyuM che ke jenI sAthe vera baMdhAyuM hoya tene tAre kSamA ApavI joIe. pachI bhale te tane sanmAna Apato hoya ke na ApatuM hoya, tene teNe kSamA ApI hoya ke na ApI haya, tuM tenA kRtya tarapha najara karIza nahi. tAre tarata tenI kSamA mAgI levI joIe. kSamAnI vizeSatA batAvatAM AdhyAtmika prakaraNamAM lakhyuM che. eka mANasa chAsaTha karoDa bhApavAsa kare che ane bIje mANasa eka kaDavuM veNa zAMtithI sahana karI le che te bIjA mANasane je phaLa maLe che te chAsaTha karoDa bhApavAsanA phaLa karatAM ghaNuM vadhAre hoya che. kSamAparvane mahatvane saMdeza e che ke jenI sAthe ApaNe aNabanAva thaye hoya ke kajiye thaye hoya tenI kSamA mAgavI. hRdaya para jAmelA kALAzanA pipaDAne ukheDIne hRdayane svaccha arisA jevuM banAvavuM. bhUtakALanuM kaI paNa kaDavuM smaraNa aMtaHkaraNanA ekAda khUNAmAM na rahI javuM joIe ane hRdaya nirmaLa ane pavitra banavuM joIe. baMdhuo! saMvatsarI eTale zuM? moha-mAyA ane mamatAnA kacarA kADhavAne ane kaSAyena kAjaLa chevAne A pavitra divasa che. jayAM sudhI anaMtAnubaMdhI kaSAya haze tyAM sudhI samyakatvanI prApti nahi thAya ane jyAM sudhI samyaka vanI prApti nahi thAya tyAM sudhI bhavaTTI thavAnI nathI. jyAM sudhI apratyAkhyAna kaSAya haze tyAM sudhI dezavirati-zrAvakapaNuM prApta nahi thAya. pratyAkhyAnI ce kaDI haze tyAM sudhI sAdhupaNuM udayamAM nahi Ave ane jyAM sudhI saMjavalana kaSAya haze tyAM sudhI kevaLajJAnanI prApti thatI nathI. saMjavalana kedha ke heya? pANInI lITI je. jema pANImAM lIMTI dore te keTalo samaya Take che? tema chadmasthapaNAnI laheramAM kaSAya AvI jAya paNa tarata tenI kSamA mAMgI levI joIe. pANInI lITI je krodha heya te paNa kevaLajJAna thatAM aTakAve che. te vicAra karo jenA jIvanamAM kALI kAjaLa jevI kaSAye bharI hoya tenuM kalyANa kyAre thaze? tene khUba vicAra karo. kaSAye upara ane cAra saMjJAo upara vijaya meLave. devAnuM priya! cAritra vinA navA karmo AvatA rokAtA nathI ane tapa vinA junA karmo tUTatA nathI. dravyathI ne bhAvathI cAritranI avazya jarUra che. dravyacAritrathI vadhumAM vadhu jIva nava greveyaka sudhI jaI zake che paNa anuttara vimAnamAM te dravya ane bhAva baMne prakAre cAritranI ArAdhanA karanAra jaI zake che. bhAvacAritra e mekSanuM kAraNa che. paNa devAyuSyanA baMdhanuM kAraNa nathI. cAritravAna AtmA karmanI nirjarA karatA mokSanA lakSathI ArAdhanA kare che. paNa cAritranI ArAdhanA karatAM kSAyika bhAvavALuM yathAkhyAta cAritra prApta thAya te pahelA AyuSya pUrNa thavAthI yathAkhyAta cAritra hovAthI prazasta rAgabhAvane kAraNe devanuM AyuSya baMdhAya che ane te vaimAnikamAM jAya che. temAM paNa Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 470 anuttara vimAnanA devene divya sukhamAM jarA paNa upAdeya bhAva hato nathI paNa heyabhAva hoya che ane te kAraNe tetrIsa sAgaropamanuM AyuSya pUrNa karIne A kSetramAM mAnavajanma prApta karIne eka-be bhavamAM mekSamAM pahoMcI jAya che. A badhe prabhAva cAritrane che. pUrvabhavamAM karelI tapazcaryAnA prabhAve anuttara vimAnamAM AhArasaMjJA ati alpa hoya che ane te paNa tetrIsa hajAra varSe pragaTa thAya che. pUrvabhavamAM pALelA brahmacaryanA prabhAve anuttara vimAnamAM maithunasaMjJAne ati maMda bhAva hoya che. pUrvabhavamAM ArAdhelA dAnadharmanA prabhAve atyaMta vaibhava ane vikAsanI sAmagrI hevA chatAM parigraha saMjJA khuba maMda hoya che ane pUrvabhavamAM saMyamanI ArAdhanA karatA pAMca samiti ane traNa guptinuM sArI rIte pAlana karyuM che tenA prabhAve bhaya saMjJA arthAt mana-vacana ane kAyAnI caMcaLatA alpa banI gaI che. anaMtajJAnI bhagavaMtoe dAna-zIyaLa-tapa ane bhAva e cAra prakArane dharma batAvyo che. te AhArAdi cAra saMjJAono vinAza karavA mATe batAvyuM che. mAna-prazaMsA mATe dAna karavAnuM nathI paNa parigrahasaMjJA ghaTADavA mATe dAna ApavAnuM kahyuM che. maithunasaMjJA kSaya karavA mATe zIyaLa pALavAnuM che. AhArasaMjJA ghaTADavA ane anAhAraka dazA prApta karavA mATe tapanI jarUra che ane bhavasaMjJA vinAza mATe bhAvadharmanI ArAdhanA karavAnI che. anaMtakALathI A saMsArI jIvone AhAranI bhUkha, viSayanI bhUkha ane dhananI bhUkha lAgelI che ane tene mATe A AjJAnI jIve atyAra sudhI AMkha mIMcIne avaLI deTa mUkI che paNa pariNAme bhUkha ghaTavAne badale bhUkha vadhI che. A bhUkhane ghaTADavA mATe jIvanamAM tapa ane tyAganI avazya jarUra che. saMsAranA sukha mATe deTa lagAvavAthI karmo nahi khape. je AtmAone laganI lAge che ke kyAre mArA karmo khapAvuM ane kyAre kevaLajJAna pAmuM? tenI deTane vega judo hoya che. damasAra nAmanA mahAna muninuM daSTAMta sAMbhaLavA jevuM che. mokSamAM javAne mATe keTalI laganI lAgI hatI? e uttama AtmAne kevA vaibhave maLyA hatA, tene tyAga karIne cAritra aMgIkAra karyuM. te sAMbhaLo te tamane khyAla Avaze! zAsanapati zramaNa bhagavaMta mahAvIra prabhu prAmAnugrAma vihAra karatAM karatAM eka vakhata kRdaMgalA nAmanI nagarInA udyAnamAM padhAryA. kRtaMgalA nagarImAM siMhAtha nAmanA rAjA hatA. temane damasAra nAmane kuMvara che. prabhu mahAvIra padhAryAnI vadhAmaNI sAMbhaLI tenA rome rome AnaMda thayo. rAjAe gAmamAM paDaha vagaDAvyo ke jemanA darzanathI dukha dUra thAya che, jemanA nAmasmaraNa mAtrathI jIvanA pApa dhovAI jAya che tevA anaMta jJAnI prabhu mahAvIra padhAryA che. jene darzana karavA AvavuM hoya te Ave. khUba prajAjano sahita siMharatha rAjA pitAnA kuMvarane laIne prabhunA darzana karavA jAya che, prabhune Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 471 vaMdana namaskAra karI prabhunI vANI sAMbhaLI damasAra kumArane vairAgyabhAva utpanna thaye. pApane bhaya lAge eTale mAtA-pitAnI AjJA meLavI bhagavAnanI pAse dIkSA lIdhI ane khUba jJAnAbhyAsa karavA lAgyA. jJAnanI sAthe tapazcaryAmAM paNa AgekUca karI. pahelA chaThThanA pAraNe cha karavA lAgyA. AgaLa vadhatAM amanA pAraNe ama. ema AgaLa vadhatA gayA. pachI prabhune kahe che he bhagavaMta! mArA AtmA upara anAdikALathI karmazatruo jhajhumI rahyA che tene bhagADavA mATe tArUpI dArUgaLe pheDe che. enA bhaDAkAthI karmazatruo bhAgI jaze mATe Apa mane mAsakhamaNane pAraNe mA khamaNanI tapazcaryA karavI evI pratijJA karAve. enI yogyatA joIne bhagavaMte pratyAkhyAna karAvyA. baMdhuo! mAsakhamaNane pAraNe mAsakhamaNa karavuM e kaMI sahelI vAta nathI. zarIrane paga chUTe to A tapa karI zakAya che. tapa karyA pachI paNa tene AsvAda rahe bahu muzkela che. Aje te eka aThThAI, soLa bhaththu ke mAsakhamaNa karyuM to pAraNuM karyuM eTale badhA gheDA chUTA thaI jAya che. mA khamaNane tapa karanAra cheDA divasa pachI hoTalamAM jaIne baTATA vaDA khAte hoya che. A tapa samajaNapUrvakano nathI. tapa karyA pachI kaMdamULa, bahAranA khAnapAna, bIDI, sIgAreTa Adi vyasana chUTI javA joIe ane e tapa pharIne kayAre karuM e bhAva thavo joIe. damasAra munine saMyamanI sAthe tapazcaryAne raMga lAge ne mAsakhamaNane pAraNe mAsakhamaNa karavA lAgyA. haiyAmAM eka vAta rUcI gaI hatI ke AtmAnA anaMtasukhanI prApti mATe tapa ane saMyamanI jarUra che. AvI zraddhAthI tapa kare che ne vicAre che ke huM bhavI hoIza ke abhavI? huM samakitI hoIza ke mithyAtvI? ATale tapa ane ATalI sAdhanA hovA chatAM A vicAra Ave che. A vicAra AvavA e bhavyapaNAnI nizAnI che. abhavIne kadI evo vicAra na Ave. abhavIne pApano Dara na lAge. bAhya dekhAva mATe ugra tapa kare, kaDaka cAritra pALe, paNa aMtarathI anukaMpAne bhAva na hoya, jene pApane pazcAtApa thAya e te karmanA kaDAkA belAvI de. gautamasvAmI chaThThanA pAraNe chaThTha karatA hatA. eka vakhate teo pilAsapurI nagarImAM chaThThanA pAraNe gaucarI padhAryA. juo, bhavI jI kevA hoya che. enI saraLatA ane pavitratA kevI hoya che te A daSTAMtathI jANavA maLaze. gautamasvAmI gaucarI nIkaLyA. te vakhate bALakanA TeLAmAM geDIdaDe khelato bAluDe temane joIne ramata choDIne gautamasvAmI pAse Avyo ne pUchyuM. tame eka gharamAMthI nIkaLIne bIjA gharamAM jAva cho to tame keNa cho ? tyAre gautamasvAmI kahe che bhAI ! ame sAdhu chIe ane gharagharamAM gaucarI mATe jaIe chIe. nAne bAluDo kahe che gaucarI eTale zuM ? gautamasvAmI kahe che gaucarI eTale bhikSA. tamAre ghera je kaMI banAvyuM hoya temAMthI amane Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 472 zAradA saritA jarUra hoya te laI jaIe, tyAre kahe che prabhu! tame mAre ghera na Ave? gautamasvAmI kahe che ame te badhAne ghera jaIe tyAre te mArA ghera cAle. te hAtha pakaDIne gautamasvAmIne potAne ghera laI Avyo. pote rAjakumAra che. AMgaLI pakaDIne prabhune potAne ghera lAvatA putrane joIne mAtAnA AnaMdano pAra na rahyo. dhanya che dIkarA! Aje te AMgaNe kalpavRkSa phaLe ke prabhunA pAvana pagalA thayA. gautamasvAmIne nirdoSa AhAra vaherAve che. vaherIne gautamasvAmI pAchA pharyA eTale ayavaMtAkumAra paNa sAthe cAlyA. thoDe dUra jaIne kahe che prabhu! A tamArI jhaLI mane uMcakavA na Apo ! tyAre gautamasvAmI kahe che bhAI ! e to amArA jevA thAya tene apAya. bAluDe kahe che tyAre tame A badhuM laIne kyAM jAva cho? huM mArA gurU pAse jAuM chuM. tuM je te khare. mArAmAM kAMI nathI. mArA gurU te kevA jJAnI che! ayavaMtAkumAra prabhu pAse AvyA. prabhunA darzana karyA. vANI sAMbhaLIne vairAgya AvyA. prabhune kahe che prabhu tame ahIM rokAI jaje. vihAra na karatAM. huM mArA mAtA-pitAnI rajA laIne ApanI pAse dIkSA levA mATe AvuM chuM. prabhu kahe che-"ahIM suyaM devAnuqyA mA DavaMgha hA he devAnupriya ! tane sukha upaje tema kara. sArA kAryamAM vilaMba karIza nahi. ayavatakumAra nAcate ne kUdate ghera AvyA ane kahe che he mAtA ! tuM mane dIkSAnI AjJA Apa. mAre prabhunI pAse dIkSA levI che. mAtA kahe che beTA ! tu yA jAne sAdhupaNAmeM bAla avasthA terI aisA uttara diyA kuMvarajI, mAta kahe balihArIjI ayavaMtA munivara nAva tIrAI vahetA nIrameM ayavaMtA munivara beTA! tuM haju nAnuM che. sAdhupaNuM zuM kahevAya te tane khabara che? kumAra kahe che mAtA ! huM jANuM chuM te nathI jANato ane nathI jANate te jANuM chuM. mAtA kahe che tuM zuM samaje che? bALaka kahe che he mAtA! jamyA che tenuM avazya maraNa che te huM jANuM chuM. paNa maraNa kayAre, kayA divase ane kaI miniTe Avaze te huM nathI jANate. mATe mane to bhagavAnanA caraNe javAnI dhUna lAgI che mATe mane jaldI rajA Apa. mAtAne khUba duHkha thayuM paNa sAcA vairAgI AgaLa keInuM cAlatuM nathI. mAtAe rajA ApI. ayavaMtAkumAre dIkSA lIdhI ane temane sthavira saMtene sepyA. dIkSA lIdhA pachI eka vAra akALe varasAda varase che. varasAda baMdha rahyA pachI te ThaMDala javA jaMgalamAM gayA. ayavaMtA muni nAnA che. ramata ramatamAM dIkSA lIdhI che. te kaMDIla jaIne vahelA uThI gayA. eka pANInuM khAbocIyuM bhareluM. A joIne temane bALa ramata yAda AvI Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 473 gaI. pitAnI pAse pAtarI hatI te pANImAM mUkI ane rajoharaNanI dAMDIthI tene dhakkA mAravA lAgyA ne zuM bolavA lAgyA ? nAva tIre mArI nAva tIre ema mukhathI zabda uccAre, sAdhu ke mana zaMkA upanI (2) kiriyA lAge thAre jI... ayavaMtA munivara nAva tIrAI vahetA nIramAM." juo, juo! mArI naikA kevI tare che! ema bolatA jAya ne harakhAtA jAya. A ayavaMtAnA zabdo sAMbhaLI bIjA satenA manamAM thayuM ke A zuM bole che ? AvIne juve to bAlasAdhu ayavaMtAkumAra pANImAM pAtarI karAve che ne chabachabIyA kare che. A joIne aMdaroaMdara sAdhuo bolavA lAgyA ke bhagavAnane zuM vaMza jato hatuM ke AvAne celo banA? ayavaMtAne kahe che AvuM na karAya. tane pApa lAgaze. he mane pApa lAge? have nahi karuM. ema kahIne prabhunI pAse AvyA. bhagavAna kahe che ayavaMtA muni! tame pANImAM pAtarI karAvI che, kAcA pANImAM chabachabbIyA karyA che. ApaNAthI kAcA pANIne aDAya nahi mATe tamane pApa lAgyuM che. tenuM prAyazcita karavA IriyAvahipaDikko. ane saMtane kahe che te sAdhake ! tame ayavaMtAnI hIlaNa na karo, tenI niMdA na kare. e caramazarIrI jIva che. ayavaMtAne prabhue kahyuM tamane pApa lAgyuM tyAM pApanI evI arerATI thaI ke IriyAvahIpaDikakamatAM pApanA bhUkakA bolAvI dIdhA ane chevaTe sAdhI lIdhuM. imasAra muni paNa pavitra saMta che. karmanI bhekhaDe teDavA mATe ke ugra tapa kare che ! paNa manamAM zaMkA thAya che ke huM bhavI haIza ke abhavI? A zaMkAnuM samAdhAna karavA mATe prabhunI pAse pahoMcI gayA. prabhune vaMdana karIne prazna pUchyuM ke he bhagavaMta! huM bhavya chuM ke abhavya? huM caramazarIrI chuM ke acaramazarIrI chuM? huM samakitI chuM ke mithyAtvI? tyAre prabhue kahyuM ke damasAra muni! tame bhavya che, abhavya nathI. tame caramazarIrI cho acaramazarIrI nathI. tame samakitI cho mithyAtvI nathI. prabhunA mukhethI uttara sAMbhaLI damasAra sunine khUba AnaMda thaye. paNa pitAnA AtmA mATe vadhu jANavAnI abhilASAthI pharIne e damasAra muni prabhune prazna kare che he prabhu! ApanA kathana pramANe huM bhavya chuM temaja A bhavamAM mokSe javAno chuM. te ApanA vacanamAM mane saMpUrNa zraddhA che. paNa prabhu! mane Apa eTaluM kaho ke mane kevaLajJAna kayAre thaze? kevaLajJAna thAya pachI mekSe javAya che te AzayathI damasAra munie prabhune prazna pUchyo hate. bhagavAna kahe che ke damasAra muni! Aje atyAre tamArA aMtarAtmAmAM je vizuddhinI dhArA cAle che evI dhArA barAbara cAle te eka praharamAM tamane kevaLajJAna Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 474 zAradA saritA thAya eTalI uccakakSAe tame pahoMcI gayA che. paNa Aje tamAre mAsakhamaNanI tapazcaryAnA pAraNAno divasa che eTale mArI AjJA laIne tame pAraNu mATe zaheramAM baicarI jaze tyAM tamane kedha kaSAyanA udayanuM nimitta maLaze. e nimitta maLatAM tame tamAruM bhAna gumAvI besaze. vadhu pramANamAM tamane kedha kaSAyane udaya thaze ane te kAraNe thoDA samayamAM thanArUM kevaLajJAna dUra haDaselAI jaze. mahAvIra prabhu sarvajJa hatA. bhUta-bhaviSya ane vartamAna traNe kALanI vAto jANatA hatA. vartamAnamAM damasAra munino AtmA keTalo uMce caDhelo che. e prApta thayelI vizuddha pariNAmanI dhArA keTalA samaya TakavAnI che? ane bhaviSyanA anukULa pratikULa saMgenI hAjarImAM e AtmAne uddhAra thavAno che ke patana A badhI vAte prabhu jANatA hatA ane e jANapaNuM hovAthI prabhue damasAra munine upara pramANe kahyuM hatuM. damasAra muni AtmAtha, nikaTa mukitagAmI ane bhAvacAritravata AtmA che. AtmAnA utkarSa mATe emane satata purUSArtha che. AtmAnI azuddha paryAya palaTAya ne zuddha paryAya pragaTa thAya te mATe tene AtmA sadA jAgRta che. mAre AtmA uttarottara guNasthAnakanI bhUmikA upara ArohaNa kare te ISTa che. AtmAnA adhaHpatananA kAraNarUpa kedha vigere azuddha paga jarA paNa ISTa nathI. bhagavaMtanA kathana mujaba eka praharamAM kevaLajJAna thavAnI vAta jANIne jemanA haiyAmAM aparaMpAra harSa pragaTa thaye heya te AtmAne prApta thanArI kevaLajJAna rUpI anaMta lakSmI dUra haDaselAI javAnI vAta kema rUce? eTale damasAra muni prabhunA vacane sAMbhaLIne upakArI prabhune vinayapUrvaka kahe che he prabhu! game te prakAranuM mane azubha nimitta maLaze chatAM huM e nimittane AdhIna nahi banuM. mArA aMtaramAM kaSAya AvavA nahi dauM. prabhu! ke te caMDAlathI paNa vadhu bhayaMkara che. mArA AtmAne apavitra banAvanAra che ema jANyA pachI e nirdaya caMDaLane AdhIna huM nahi banuM. pratikULa nimittanI hAjarImAM paNa mArA AtmAne zuddhopAgamAM TakAvI rAkhIza. damasAra muninI bhAvanA ucca kakSAnI che ane tethI AvA zabdo uccAre che. paraMtu bhagavAna to damasAra muninuM bhAvi jANatA hovAthI mauna rahyA. dasAra muni bhagavaMtanI pAsethI ubhA thaIne vaMdana karI potAnA sthAne gayA ane gaucarIne samaya thatAM pAtrAnuM paDilehaNa karI gaucarI mATe najIkanA zaheramAM javA ravAnA thayA. munirAja IthasamitimAM sAvadhAna hatA. caitra-vaizAkhanA sakhata taDakA hatA. madhyAnhana samaya hato eTale dharatI khUba tapI hatI. eTale nIcethI paga zekAI jatA hatAM. ane uparathI mAthuM khUba tapatuM hatuM. tapathI zarIra sUkake bhUkake thaI gayuM hatuM. temAM paNa uSNu pariSahanuM nimitta maLyuM. eTale munine vicAra AvyuM ke A zaheramAM Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 475 najIkanA gharamAM mane nirdoSa AhAra maLI jAya te sAruM. A vicAranI pAchaLa aMtaranA uMDANamAM zarIranI mamatAno aMza hato. tapasvI evA dasAra muni cAlatAM cAlatAM zaheranA daravAjA pAse pahoMcI gayA. daravAjAmAM praveza kare che te samaye kSatriya purUSa ghaNA lAMbA samayanI bimArImAMthI sAjo thaI Aje pahelavahela keI zubha kArya karavA mATe bIjA gAma tarapha jato hate. daravAjAmAM che ane munirAja bhegA thaI gayA. munirAje nikhAlasa bhAve e kSatriyane pUchyuM-bhAI! A zaheramAM amArA jevA sAdhu saMtene nirdoSa AhArapANI maLe tevA dharmapArAyaNa gRhasthanA ghara kaI bAju che? A munirAja sAmA maLyA te ene gamyuM na hatuM. ene ema thayuM ke huM bimArImAMthI uThIne pahelavahelo bahAra jAuM chuM tyAM A muMDiye kayAM sAme maLe ! e muMDiyAnA mane apazukana thayA. AvA viparIta vicAro tenA haiyAmAM pragaTa thayA. eTalethI te na aTako paNa A muMDiyAe mane apazukana karAvyA mATe huM ene barAbara kaSTamAM nAMkhuM ema vicArI je dizAmAM zrAvakanA gharo hatA te dizA na batAvatAM avaLe mArge caDhAvI dIdhA ane te potAnA mArge cAlyo gayo. damasAra muni kSatriya purUSe batAvelA mArge gayA. aDadho kalAka ane kalAka cAlyA paNa bhikSA maLe tevuM eka paNa gRhasthanuM ghara na maLyuM. munine jema bane tema najIkamAM gaucarI javAnI IcchA hatI tenA badale khuba dUra javAne prasaMga AvatA tapasvI damasAra muni AkuLa-vyAkuLa thaI gayA. prathama te pelA kSatriya upara gusso AvyuM. tyAra bAda A gAmanA badhA mANase AvA kharAba lAge che ke munine sAce mArga batAvatA nathI ane keI baicarI pANI vahorAvatuM nathI. A vicAra thatAM AkhA gAmanA loko upara kedha AvyuM. eTalethI damasAra muti na aTakayAM. paNa A gAmanA mANaso sAdhu-saMtane avaLe raste caDhAvI herAna karanArA che mATe A badhAne huM barAbara zikhAmaNa ApuM. A munirAja to ugra tapasvI hatA. tapazcaryA kare tene ghaNI labdhio prApta thAya che. damasAra munie paNa tapanA prabhAvathI ghaNuM labdhio prApta karI hatI. te labdhine ahIM upayoga karyo. nagaranI samasta prajA je zAMta vAtAvaraNamAM hatI te A labdhine prayoga thatAM bhayathAMta banIne AmathI tema doDavA lAgI. be ghaDI sudhI A nAsabhAga cAlI. tyArabAda damasAra munine vikalpa AvyuM ke mArI labdhinA prabhAvathI dehAdeDa zarU thaI che. bhayabhrAMta banI Amatema ekasarakhI nAsabhAga karatAM aneka manuSyane jatAM damasA muninuM haiyuM kamaLa banyuM eTaluM nahi paNa gaucarI nIkaLatA pahelA bhagavaMtanI pAse je vacane uccAryA hatA ke he bhagavaMta! "game tevuM kaSAyanuM nimitta Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 476 zAradA saritA maLaze teA paNa huM kaSAyane AdhIna nahi thAuM." A vacana yAda AvyA ane aMtaramAM pazcAtApa zarU thayA. bhagavate mane kahyuM hatuM ke huM kramasAra! eka praharamAM kevaLajJAna prApta thAya teTalI hade tamArA AtmA pahoMcI gayA che. paNa Aje gaucarI jaze tyAre tamane kaSAyanuM nimitta maLaze. tame dhane AdhIna banI jaze ane eka praharamAM prApta thanAru kevaLajJAna dUra haDaselAi jaze. A vacane zravaNa karyA bAda meM prabhune kahyuM hatu ke nAtha! huM pratikuLa nimittanA prasaMge kredhane AdhIna nahi thAuM. paNa huM mArA AtmAne kabajAmAM rAkhI na zakayA. e pramANe kramasAra muni pazcAtApanI zreNImAM dAkhala thayA. pazcAtApa karatAM nirNaya karyo ke tapazcaryAnA pAraNe gaucarI nIkaLatA kAyAne uSNu parisaha prApta thatAM mArI A dazA thaine? mATe have jyAM sudhI kevaLajJAna prApta na thAya tyAM sudhI mAre pAraNuM karavuM nathI. azana-pAna-khAkrima-svAmi A cAreya AhAranA mAre kevaLajJAnanI prApti sudhI tyAga che. A pramANe nirNaya karyo ane peAtAne prApta thaela labdhinA karelA upayoganA kAraNe je nagarajano doDAdoDa karatA hatA te labdhi pAchI kheMcI lIdhI ane prajAne bhayamukata banAvI. kramasAra muni AhAra grahaNa karyA vinA ema ne ema prabhu pAse AvyA ane prabhunA caraNamAM DhaLI paDayA. ne atyaMta namrabhAve vinaMtI karI ke he prabhu! Ape mane agAuthI khyAla ApyA chatAM Aje gaucarI jatAM huM kaSAyane AdhIna banI gaye. prabhu! mArA AtmA pratikULa nimittanI hAjarImAM khUba nabaLA paDI gayA. mane ghaNI kaSAya AvI gai. meM gAmanI samasta prajAne mArI labdhi vaDe trAsa ApyA. prabhu! najIkamAM prApta thanAruM mAruM... kevaLajJAna hArI gayA. bhagavAna! mAruM zuM thaze? Apa anaMta karUNAnA bhaMDAra che. adhama AtmAonA uddhAraka cheA. kRpA karIne kahe ke mane kevaLajJAna kayAre thaze? tyAre bhagavate kahyu ke masAra muni tamane AjathI sAtame divase kevaLajJAna thaze. gaucarI javAnA prasaMge tane je kyAyanI ugratA Avela tethI tArA AtmA kevaLajJAnathI dUra thayA hatA paNa tarata pazcAtApa thavAthI temaja cAreya prakAranA AhAranA tyAga karavAthI pariNAmanI vizuddhi vaDe te upAna karelA ghaNAM karmo echA thai gayA che ane sAtamA divase ghAtI karmanA kSaya karavA sAthe tArA AtmamadiramAM kevaLajJAna rUpI sUryanA uya thaze. kramasAra muni prabhu pAse AvA vacanA sAMbhaLI khUba AnaMda pAmyA. sAta divasa sudhI sayama ane tapa vaDe ugra sAdhanA karatAM kramasAra muni kevaLajJAna pAmyA ane varSo sudhI A pRthvItala para vicarI bhavyAtmAone pratiSedha pamADI chevaTe aghAtI karmonA kSaya karIne nirvANu padma prApta karyuM. e! ApaNe paNa A dRSTAMtathI e samajavAnuM che ke jIvane kevaLajJAna prApta thAya teTalI taiyArI hatI chatAM kaSAyanA nimittathI te AtmA sva ane parantu keTalu Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 477 ahita karI beTho. temanA krodha UMDA mULa rApI jAya tevA na hatA chatAM temane ATale pazcAtApa ane tapa karavA paDayA. tyAre ApaNe te kSaNekSaNe keTalA kaSAyane AdhIna banI jaIe chIe tene khyAla karI jAgRta rahevAnI jarUra che. Aje kSamApanAnA divasa che. mATe ApaNe sAcI saMvatsarI ujavavI heAya teA hRdayathI verajhera choDI saiAnI sAthe kSamApanA karIne pachI apAre AlecanA karo ne pachI pratikramaNa karaze! eTale AtmA pavitra manI jaze. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 55 dubaLI AThama bhAdaravA suda 8 ne maMgaLavAra sujJa madhu, suzIla mAtAe ane mahene! anaMtakarUNAniSThI zAsanasamrATa mahAvIra svAmIe bhavya jIveAnA uddhAra mATe pharamAna karyuM ke huM cetana! tu anAdikALathI parabhAvamAM rakhaDI rahyA che. IndriyAne vaza thaine paigalika sukhamAM te ana MteAkALa pasAra karyA paNa haju tRpti na thaI. zA mATe? a MtaranA uMDANathI vicAra karaze! teA samajAze ke tame je sukhanI icchA rAkheA che te azAzvata che, kSaNika che ane mahAna purUSA je sukha mATe prayatna kare che te sukha zAzvata che. te sukha traNa kALamAM AvyA pachI jatuM nathI. jamAlikumAre eka vakhata prabhunA darzana karyA ane vANI sAMbhaLIne aMtaramAM vairAgya AvyA. tamArA ne mArA AtmAe ghaNIvAra prabhunA darzana karyAM ne vANI sAMbhaLI paNa aMtaraspazI nahi. jamAlikumAra sulabhakhASI bhavI jIva hatA. saMta samAgama kevA che ? sAdhu saMgata ne zAstra vicAraNA, vihita karmo kare hRdayazuddhi, sAdhya pAmyA vinA niMdatA sAdhanA, teja ajJAnI che maMda muddhi " 66 tA. 4-9-73 satAnA saMga ane zAstra zravaNu karI tenuM AcaraNa karavAthI hRdaya vizuddha ane pavitra ane che. bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne jamAlikumAranu hRdaya pavitra manI gayuM. have ene kSaNabhara sa MsAramAM gamatu nathI. eTale bhagavAna pAsethI mAtA pAse AvyA ane hAtha joDI mAtAne kahe che he mAtA ! tu mane dIkSAnI AjJA Apa. A saMsAramAM mane kSaNavAra have gamatu nathI. kAraNa ke anAdikALathI mAza jIve mA-mAyA ne mamatAnA vamaLamAM phasAIne pApa karyA che. e pApa bhegavavA azubha gatimAM javuM paDe che ne vAraMvAra janma - maraNanAM duHkhA veThavA paDe che tenA karatAM pApa na karUM te zuM khATu ? jyAM sudhI karmanA deNAM mAthe paDyA che tyAM sudhI sukhe sUI zakAtu nathI. sukhe kANu suI zake che ? Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 478 zAradA saritA zete sukha ka : ? samAdhiniSTha : jAgati ko vA sadasadviveka : / mitrANi kAni ? nijendriyaNi ke zatravaH tAnyevendriyANi // Akho divasa kAma karIne thAkyA ho eTale thAka utAravA mANasa rAtre uMdhI jAya che. tame sUvA mATe rUmamAM gayA. palaMga upara beDA ne rUmamAM sarpa je. e sarpa dekhA daIne kyAMya chU5 I gaye. bahAra nIkaLatA je nahi ne aMdara jaDatuM nathI. kyAMya sarpa dekhAto nathI chatAM sAcuM kaho tamane uMgha Ave kharI ? "nA". bhale sarpa na dekhAya chatAM uMgha te na Ave. uMghavA chatAM uMgha na Ave. manamAM bhayano gabharATa hoya ke magaja para bhAra heya te uMgha AvatI nathI. mAnava sApathI Dare che eTale pApathI nathI Darate. rakhene AMkha mIMcAI jAya ne sApa karaDI jAya ! paNa vicAra kare. aMtaranA oraDA, madamoha, rAga-dveSa, ne mAyA mamatAnA sarSe guMcaLA vaLIne beThA che ne kSaNe kSaNe vaMza daI rahyA che. chatAMya e pApane haTAvavAno vicAra Ave che khare? kadAca pele sarpa karaDaze te A bhava bagaDaze. paNa A rAga-dveSa ane mohanA sarpa karaDaze te bhavabhava bagaDaze. je sukhapUrvaka zAMtithI uMghavuM hoya te jIvanamAMthI ajJAnanA aMdhakAra dUra karI sat ane vivekarUpI dIpaka pragaTAvI pApanA sApane dUra karI nirbhayatA keLavavA cittasamAdhi meLavavI joIe. baMdhuo! jyAM sudhI sarSa gharamAM chupAyelo hoya tyAM sudhI svasthatA na rahe. svasthatA vinA uMgha na Ave. A svasthatA lAvavA sApa kayAre jAya ne kaI rIte jAya tenA upAya kare che. e rIte anAdikALathI AtmAmA aDDo jamAvIne beThelA kAma, vikAra, lobha ane mehanA sarve kyAre jAya? ane kaI rIte jAya? jethI citanI svasthatA maLe ane nirbhayatAthI uMgha Ave e kadI vicAra Ave che? pelA sApanI vAta AvI tyAre jorathI belyAM ane ahIM DhIluM DhIluM bolo cho eTale samajAI jAya che ke pAparUpI sarpanI haju tamane bIka nathI lAgI. oraDAmAMthI sApa na jAya tyAM sudhI ApaNe jAgatA rahIe chIe tema aMtaramAMthI pApa na jAya tyAM sudhI ApaNe jAgRta rahevuM joIe. A jAgRta dazA kema Ave te mATe satata takedArI rAkhavAnI jarUra che. A pAparUpI sarve kayAre bhAgI jAya te tame jANo cho? jIva samajaNanA gharamAM Ave, rAga-dveSa-moha choDe te pApa aTake ane saMpUrNa pApa aTakAvavA mATe saMyamarUpI kilo caNavAnI jarUra che. mANasa saMsAramAM rahI game teTaluM sAdhu jevuM jIvana jIve paNa ene saMthamI na kahevAya. A narasiMha mahine mahine dazamA vratamAM rahe che. kAyama ThAma cauvihAranAM ekAsaNuM, sAmAyika pratikramaNa, zAstranuM vAMcana badhuM kare che paNa sAdhu na kahevAya. mahAvIra prabhu jeo niyamAmekSe javAnA hatA. e dIkSA levA taiyAra thayA tyAre temanA moTA bhAI Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - 479 naMdIvardhane khUba samajAvyA tyAre be varSa saMsAramAM rahyA. paNa kevI rIte? kAcA - pANIne aDavAnuM nahi. sAdhu jIvananI mAphaka rahyA. paNa jyAM sudhI dIkSA na lIdhI tyAM sudhI cothuM manaparyavajJAna na thayuM ane jyAM pUrva dizAmAM mukha rAkhI karemibhatene pATha belI nava keTIe pApanA pratyAkhyAna karyA. tyAM manaH paryAyajJAna utpanna thayuM. tIrthakara hatAM chatAM pApane keTalo bhaya hato ! ane kevaLajJAnanI prApti na thaI tyAM sudhI keTalI aghera tapa sAdhanA karI. ne tamAre to gharamAM beThA kevaLajJAna joIe che. paryuSaNamAM dAna dIdhuM, zIyaLa pALyuM ane aI-chakkAI-navAI Adi tapa karyo eTale pApa dhovAI gayA ? pApakarmanA gaMja moTA khaDakyA che te ATalI sAdhanAthI kema dhavAya? A saMsAramAM karmanI vaNao bharelI paDI che. paNa je AtmA sAvadhAna rahe to e vargaNuo cUMTavA na de. kapaDuM cIkaNuM hoya te retI caeNTI jAya che paNa kapaDuM svaccha hoya te retI kharI paDe che. tema AtmArUpI kapaDuM svaccha haze te karmarUpI retI nahi caeNTe. mATe AtmAne zuddha banAvI kevaLajJAna prApta karavA satata purUSArtha kare. jyAM sudhI avedI ane avikArI dazA nahi Ave tyAM sudhI kevaLajJAna nahi maLe. 11-12-13 ne 14muM A cAra guNasthAnakane vItarAgI guNasthAnaka kahe che. agyAramAM guNasthAnake upazAMta kaSAya che. e guNasthAnake kALa kare te anuttara vimAne jAya ane sUkSama lebhano udaya thAya te kaSAya agni pragaTe ne paDe te pahelA sudhI paNa cAlyo jAya. agyAramA guNasthAnake gayelA che paNa paDe che te ApaNe to keTalI jAgRti rAkhavI joIe. pUrve AcarelA pApa karmane vipAka ke bhayaMkara hoya che! duHkhavipAka cha adhyayanamAM duryodhana nAmanA daMDanAyakane adhikAra Ave che. duryodhana eTale kauravono bhAI duryodhana nahi paNa A duryodhana bIje che. A duryodhana siMhapura gAmano phejadAra hato. nAnA gAmamAM phejadAra eTale eka rAjA jevI enI sattA hatI. ene enI sattAne mada hatA. duryodhana mahAna pApI ane duSTa hatuM. duSTa saMskAronA kAraNe paisA meLavavA mATe prajA upara khUba julma gujArato, mAravuM-kUTavuM ne lUMTavuM temAM ene AnaMda Avate. ahe.. jIvanI dazA to juo mAMdA paDelA gadheDAno vAsa phelatA kAgaDAne kayAMthI khabara paDe ke A jIvane keTaluM duHkha thatuM haze? kaI khAnadAna kuTuMbane mANasa devAmAM DUbI gayo hoya, rAta-divasa ciMtA karato hoya ke devuM jyAre bharapAI karUM tenI ciMtAmAM haya, leNuyAtane kyAM khabara che ke huM tenA upara julma gujAruM chuM to tenI zI dazA? " nA prArA " te vasUla karavAne mATe janmasiddha haka che. karajadAranI strInA dAgInA vecAI jatA hoya chatAM tene madada karavAnI vAta to bAjue rahI paNa DI dhIraja khamI zake nahi. A mANasa e mANasa nathI paNa dAnava che. Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 480 zAradA saritA A duSTa dUrgaMdhane lokone lUMTavA, bahena - dIkarI ane vahuonI lAja lUMTavI, kheATA kesa karI lAMca rUzrvata laI choDI devA, evuM krUra jIvana gALatAM ghaNuMA kALa kADhayA. jema jema adharma AcaratA gayA tema tema lakSmI ane khaLa vadhatuM gayuM paNa ene khyAla nathI ke huM leAkeAne ATaluM du:kha ApI herAna - parezAna karUM chuM te tenuM AkharI pariNAma duHkha Avaze. sukha kadI maLaze nahi. "du:kha dIdhe du:kha hAta hai, sukha dIdhe sukha hoya, Apa na haNIe avaraOM, Apa na haNe kAya." bhagavAna kahe che tame kAine duHkha Apaze| te tamane duHkha bhegavavu paDaze. tame kAine haNuze te tamAre haNAvuM paDaze ne chedaze te cheDhAvu paDaze. Adhina vartamAnamAM bhegavAtI sattAmAM bhaviSyane vicAra karatA nathI. dUryodhana puNyanA uddayamAM madanmata banIne rAcI rahyA che. pApanI paravA karatA nathI. basa, e te ema ja samajatA ke A jagatamAM mArUM nAma lenAra kANu che? huM moTA sattAdhIza chuM. bhagavAna jevI kai vastu kyAM che? te peAtAnI sattAnAM maDhathI peAtAnuM dhAryuM" karatA, enA caherA joIne leAkeA trAsI uDatAM. jema kajIyALI sAsuthI vahu trAsI jAya ane nAgane joI mANasa bhaya pAme tema dhananI vikarALa prakRtithI prajA bhayabhIta banI hatI. jenI jevI prakRti hAya tevI tenI mukhanI AkRti hAya che. enA mukha uparathI khyAla AvI jAya che ke A mANasa kevA haze! aMdhue ! jIva karma kare tyAre khamara nathI heAtI ke mAre vyAja sahita game tyAM ne game tyAre krama leAgavavA paDaze. kahyuM che keH "jama laga terA puNyakA, paheAMcyA nahIM karAra, taba laga pApe! dama rahe, gunhA karI hajAra." jyAM sudhI A puNyanI cAdara khachAvelI che tyAM sudhI hajAre gunhA karaze te paNa chUTI jaze. paNa jyAM puNyanI cAdara khasI gaI pachI raDe paNa pUrA nahi thAya. ekAMta pApakarmamAM rakata rahenArA dUrgaMdhananA bhayaMkara pApakanA uya thaye.. khUba asahya vyAdhimAM gherAI gayA. vaidya ane hakImAnA IlAjo niSphaLa gayA. joIne kALajuM kaMpI jAya tevI bhayAnaka vedanA bheAgavIne AyuSya pUrNa thaye marIne khAvIsa sAgaropama kALa sudhI te narakanI vedanA bhagavavA cAlyeA gayA. tyAMthI nIkaLI mathurA nagarImAM zrI dAmarAjAne tyAM nadIvardhana nAme rAjakumAra anyA. devAnupriyA ! dhana rAjakumAra anya ne naMdIvardhana nAma maLyuM. paNa enI pUrvabhavanI duSTa bhAvanAe gaI nahi. ene ahIM paNa mArU, kApu evI bhAvanA rahyA pharatI hatI. pitA khama bhadrika hatAM. nadIvana mATA thayA eTale vicAra karatA hatA ke k Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 481 have putra mATe thaye che, te ene rAjya seMpIne mArA AtmAnuM kalyANa karavA jAuM. tyAre naMdIvardhananA dilamAM evA duSTa vicAre ramatA hatA ke jyAM sudhI mArA pitAjI jIve che tyAM sudhI A rAjyanI lagAma mArA hAthamAM nahi Ave ne keNa jANe e kyAM sudhI jIvaze! game tema karIne bApane mArI naMkhAvuM te rAjya karavAnI majhA Ave. ema khUba vicArane aMte eka IlAja hAthamAM Avyo. e duSTa kAma karavA mATe teNe eka hajAmane pheDa ne kahyuM ke tuM rAjAnI hajAmata karavA roja jAya che te ATaluM kAma kara te tene pradhAnanuM pada ApIza. pahelAM to hajAma acakA paNuM lakSmInI lAlaca evI che ke mANasa pA5nA kAma karatAM acakAtuM nathI. bIje divase hajAmata karavA gayA. hAthamAM zastra laI gayo che paNa hiMmata cAlatI nathI. badhI hiMmata bhegI karIne teNe eka nAnakaDe cha hAthamAM lIdhe. paNa enA hAtha-paga dhrujavA lAgyA ane mAravA jatAM hAthamAMthI te charo bheMya paDI gaye. jA Ane bheda samajI gayo ke nakkI AmAM kaMI kAvatru lAge che. emaNe hajAmane kahyuM ke jo tuM sAcuM belIza to tAro guno mApha karIza. ne sAcuM nahi bole to mArI nAMkhIza. hajAme dhrujatA hRdaye satya hakIkata kahI dIdhI. rAjAe tarata naMdIvardhanakumArane kedamAM pUrAvyo ne zaheramAM dAMDI pITAvI ke Aje baporanA yuvarAja naMdIvardhanakumAra rAjyAbhiSeka karavAno che mATe AjhAda medAna jevA cekamAM hAjara thaje. lekanA manamAM thayuM ke rAjA ekadama rAjyAbhiSeka karavAnuM kema jAhera kare che? leke medAnamAM hAjara thayA. rAjAe lokhaMDanuM moTuM siMhAsana agnimAM tapAvyuM. agni jevuM lAlacoLa thaI gayuM che. tAMbu ane kalAI ukALIne tenA kaDakaDatA rasa taiyAra karAvyA. A badhuM joIne prajAjano Azcarya pAmI gayA ke rAjAe taiyArI to rAjyAbhiSekanI karAvI che ane ahIM to kaI gunhegArane sajA karavAnI hoya tevI badhI taiyArI che. badhAnA AzcaryanI vacamAM rAjAe mANasane kahyuM ke naMdIvardhanane laI Ave ne kaheje ke tAro rAjyAbhiSeka karavAnuM che. mAnavamedanI ThaTha bharAI che. naMdIvardhanane tyAM lAvavAmAM AvyuM ane dhagadhagatA leDhAnA siMhAsana upara besADI tAMbA ne kalAInA ukaLatA rasathI tene abhiSeka karyo. ukaLatuM pANu sArUM ke zarIra upara paDI nIce DhaLI jAya. paNa kaDakaDato rasa zarIra upara cUMTI jAya che. jema retI upara cAlIe te paga baLe paNa ogaLI gayelA DAmaranI saDaka upara cAlIe to DAmara ceTI jAya, tema A naMdIvardhananA zarIre ukaLatA rasa reDAyA, ne dhagadhagatA siMhAsane besADIne marAvI nAMkhyo, enI rAkSasI bhAvanAno ke karUNa aMjAma Avya! kahyuM che ke jevI kare che karaNI tevI turata phaLe che, badale bhalAbUrAne ahIM ne ahIM maLe che.* jevI karaNI mANasa kare che tenuM phaLa turata maLe che, kadAca tarata nahi maLe te Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482 zAradA saritA game tyAM ne game te bhavamAM maLaze. pApa keIne pIcho choDanAra nathI, evuM samajIne jIvanamAMthI pApapravRttine dUra kare. Aje dUbaLI AThamane pavitra divasa che. jJAnI kahe che paryuSaNa parvamAM tame ATha divasa khUba dharmArAdhanA karI ne chelle saMvatsarInA divase savAre kSamA viSenuM vyAkhyAna sAMbhaLyuM. baporanA pApanI AlocanA karI badhAne bacAvyA ne sAMje pratikramaNa karyuM. pApane yAda karI karIne AlecanA karI lIdhI tema chatAM paNa khUNekhAMce kaSAyane kaNI rahI gayela hoya to AjanA divase tene dUra karI kaSA, rAga ne dveSane dUbaLA kare paNa dharmabhAvanAnA pariNAma dUbaLA na karo. jamAlikumAra vairAgyabhAvathI nItaratI prabhunI vANI sAMbhaLIne AvyA che. have saMsAramAM besI rahe tema nathI. mAtA kahe che beTA! tuM nAnuM che, tuM dIkSAmAM zuM samaje? tuM dIkSAnI AjJA mAMge che. tyAgIne ane bhagIne kadI na bane baMnene rAha judA hoya che. have jamAlikumAra enI mAtAne zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 56 bhAdaravA suda 9 ne budhavAra tA. 5-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtakarUNAnidhI zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvonA kalyANane mATe zAzvatI vANI prakAzI. bhagavaMta kahe che ke he AtmAo! tame jAge. anAdikALathI AtmA upara karmanA thara jAmyA che te purUSArtha karyA vinA nahi tUTe. mAnavajIvana pAmIne ApaNuM lakSa kayAM hovuM joIe? jaldI mArA karmo kema khapAvuM ne ajanma dazA kema prApta karuM? paNa mArA mAthe je duHkha AvI paDayuM che tene kema maTADuM evuM lakSa hovuM na joIe. kAraNa ke duHkha karelA karmonuM phaLa che duHkhane samatAbhAvathI sahana kare te karmane kSaya thAya. tIrthakara bhagavaMtonA jIvanamAMthI ApaNane A vAta sArI rIte jANavA maLe che. - bASabhadeva bhagavaMte phAgaNa vada AThamanA divase dIkSA lIdhI te bIjA phAgaNa vada AThama sudhI nahi paNa vaizAkha suda bIjanA divasa sudhI dararoja gaucarI gayA ne gaucarI lIdhA vinA pAchA pharyA. lagabhaga 400 divasa sudhI bhUkhyA ne tarasyA rahyA. eka pANInuM TIpuM vaharAvanAra keI na maLyuM paNa dilamAM nAma kheda nahi. A rIte bhagavAnane 400 divasanA upavAsa thayA pachI zeraDIne rasa maLe. AhAra pANI 400 divasa pachI maLyA che ne temane kevaLajJAna dIkSA lIdhA pachI 1000 varSe thayuM che, Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 483 eka hajAra varSa sudhI bhagavAna jamIna upara besatA nahi te sUvAnI to vAta kyAM? AvI ugra sAdhanA karatAM hajAra varSamAM phakta keI kaI vAra jhekuM AvI gayuM haze. tene badhe samaya bheguM karIe te eka hajAra varSamAM mAtra eka aherAtri-eTale 24 kalAka. varSe sarerAza gaNue te phakata deDha miniTano samaya thAya. AvI rIte mahAvIra prabhune paNa sADAbAra varSa ne paMdara divasamAM phakta be ghaDI eTale 48 miniTane pramAda. varSe sarerAza cAra miniTano pramAda. AvI ugra sAdhanA karI. ApaNe te keTaluM uMdhIe chIe. keTalo kALa pramAdamAM gaye tene hisAba karaje. jema sainike laDAI karavA jAya che tyAre sAthe tepa, talavAra, baMduka ane Tenka sAthe rAkhe che tema bhagavate ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, aparigraha ane kSamArUpI tepa, talavAra, baMduke ane Tenka sAthe rAkhI hatI. bhagavAna miSabhadevanA 1000 varSa ane mahAvIra prabhunA sADAbAra varSa ne paMdara divasa tattvaciMtanamAM pasAra thaI gayA. ugra garamI-ThaMDI-bhUkha tarasa ne parigraha tathA ghara upasargo zAMtithI, samatAthI ane prasannacitte sahana karatA hatA. arihaMta bhagavaMte anaMta baLanA dhaNI hoya che chatAM kaI jagyAe duHkhane dUra karavAnA bilakula prayatna na karyo. ajJAnI evA bharavADe vinA aparAdhe mahAvIra prabhunA kAnamAM khIlA ThekayA te paNa prabhu kaMI na bolyA. aSabhadeva prabhue eka hajAra varSa sudhI ugra sAdhanA karI tyAre kevaLajJAna prApta thayuM. tyAre e vicAra Ave che ke AvI ugra sAdhanAne aMte kevaLajJAna pAmIne prabhu saMsAramAM kema aTakI gayA? sIdhA mokSamAM kema na gayA? ghAtI karmone sAdhanAthI toDI nAMkhyA te AyuSya Adi cAra aghAtI karmone kema na teDayA? tenuM samAdhAna e che ke ghAtI karmo sAdhanAthI tUTe ane aghAtI karmo bhogavaTAthI khatama thAya che. - jIvane kevaLajJAna pAmavAmAM jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya e cAra karmo naDe che. e cAra karma Atmika guNanA eTale ke paramAtmadazAnA ghAtaka hovAthI ghAtI karmo kahevAya che ne bAkInA vedanIya, AyuSya, nAma ane gotra e cAra karmI paramAtmadazAnA ghAtaka nathI eTale aghAtI karmo kahevAya che. AtmA upara ATheya karmonA anaMta anaMta skaMdha paDelA che. paNa ahiMsA-saMyama tapanI ane jJAna-darzana-cAritranI tAkAta che ke ghAtI karmonA kaMdhane mULamAMthI ukhADI nAMkhe che. zukaladhyAna ane kSepaka zreNImAM ghAtI karmonA bhUkako uDI jAya che paNa aghAtI karmo khape nahi, tethI kevaLajJAna prApta thayA pachI sarvajJa bhagavaMtane rahevuM paDe che, e aghAtI karmo bhegavAIne pUrA thAya che tyAre mokSamAM javAya che. jJAnI kahe che sAdhanAthI kevaLajJAna pAme, kevaLajJAna pAmyA pachI mekSa maLavAne e vAta nizcita che. devAnupriye ApaNane badhAne kevaLajJAna te joIe che paNa haju dehane Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 484 zAradA saritA rAga chUTato nathI. parigrahanI mamatA utaratI nathI, to kevaLajJAna kayAMthI maLe? haLakamI chevo AzravanA sthAnamAM paNa kevaLajJAna pAmI gayA che. pRthvIcaMdra rAjAe rAjagAdI upara beThA beThA ane guNasAgare potAnA lagnanA mahotsavamAM beThA beThA kevaLajJAna prApta karyuM hatuM. jemaNe rAjagAdI upara ane lagnanA mahatsavamAM beThA beThA kevaLajJAna prApta karyuM to e AtmAo kevA haze? kevI pUrvanI sAdhanA haze ne kevuM uttama jIvana jIvatA haze! rAjagAdI upara beThA beThA ane lagnanA maMDapamAM beThA beThA kSapakazreNI mAMDavI e kaMI rahela vAta che! sahela nathI ne azakaya nathI paNa ati durlabha che. e eka bhavanI sAdhanA nathI paNa e bane AtmAoe pUrve jambara sAdhanA karI hatI. rAjAne jIva e pRthvIcaMdra che ne kalAvaMtIno jIva e guNasAgara che. e baMne ne sabaMdha zaMkha ane kalAvaMtInA bhavathI che evuM nathI. paNa emane sabaMdha enAthI pUrve thaye hatA. zaMkha rAjA ane kalAvaMtInA bhavanI pUrve zaMkha rAjAne jIva popaTa tarIke hato ane kalAvaMtIne jIva rAjaputrI tarIke hato. paNa zaMkha rAjAne jIva popaTa tarIke kema utpanna thayo hato te tame jANo cho? pipaTanI pUrvabhavamAM e manuSya hato. e utama mAnavabhava pAmIne eNe sAdhupaNuM svIkAryuM hatuM. sAdhu banIne khUba jJAna prApta karyuM. vidvAna banyA. zAstranA paThanapAThanamAM tatpara rahetA hatA, paNa thoDI mamatA rahI gaI. varatu pAse game teTalI hoya paNa tenA upara Asakita na hovI joIe. mANasa game teTale dhanavAna hoya, lakSAdhipati ke keDAdhipati hoya paNa enA pratye mUcha na hovI joIe. mUcha AvI te marI gayA samaje. bharata cakravarti cha cha khaMDanA dhaNI hatA. rAjapATa jogavatA hatA paNa anAsakata bhAve rahetA hatA, te arisAbhuvanamAM kevaLajJAna pAmI gayA. dazavaikAlika sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke jaMpivatthaM ca pAyaM vA kaMbala pApapuMchaNaM / taM'pi saMjama lajjaTThA dhAranti pariharanti ya // daza. sU. a. 6, gAthA 20 sAdhu vastra, pAtra Adi je kaMI dhAraNa kare che te saMyamanI lajajAne arthe dhAraNa kare che. na so pariggaho vutto nAyaputteNa tAiNA / mucchA pariggaho vutto, ii vuttaM mahesiNA // daza. sU. a. 6, gAthA 21 vastu e parigraha nathI paNa enA uparanI mUcha e parigraha che. zaMkharAjAne jIva sAdhupaNAmAM hatA tyAre jJAna bhaNavAmAM ne bhaNAvavAmAM tatpara raheto hato. paNa e pustaka ane vaccenI mUchamAM e gherAI gayuM hatuM ke dhIme dhIme saMyamanI kriyAmAM zithIla bane ane e zithilatAmAMthI saMyamanA vatanI virAdhanA thaI eTaluM nahi paNa Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 485 vratano virAdhaka banavA chatAM paNa lokamAM pitAne sAre sAdhu tarIke oLakhAvA mATe mAyA karI. A rIte e jIva sAdhupaNAmAM virAdhaka banavAthI ne sAthe mAyA AcaravAthI marIne popaTa banyuM haze, chatAM pUrve prApta karelo jJAnaguNa sarvathA bhUMsAI gayo na hate. paNa amuka aMze enA jJAnanA saMskAra jAgRta hatA. piopaTa eka vakhata zikArInA hAthamAM pakaDAI gaye. paNa pUrvanI ArAdhanAne kAraNe bhavitavyatA suMdara hatI. tenA kAraNe te vividha bhASA bolavA lAgyo. evuM mIThuM ne madhura bhASAthI bolavA lAgyo. A sAMbhaLIne zikArI khuza thayA. tene vicAra thaye ke A pipaTa kevo majhAne che ! kevuM mIThuM mIThuM bole che ! vaLI dekhAvamAM paNa suMdara che ane vividha prakAranI bhASAo bele che. A catura popaTa je rAjAne bheTa Ape hoya to rAjA mArA para prasanna thaIne mAMgavAthI paNa adhika InAma Apaze ema vicArI te zikArI popaTane rAjA pAse lAvyo. rAjA paNa pipaTane joIne khuza thayA ne piopaTane laI lIdhe. ne zikArIne khUba dhana ApyuM te uparAMta pitAnA aMga uparanA badhA AbhUSaNo ApI dIdhA. e rAjAnuM nAma naravikrama rAjA hatuM. te rAjA pipaTanI caturAI joIne khuza thayA ne teNe pitAnI hAlI putrI sucanAne bheTa Ape. sucanAne paNa A popaTa bahu gamI gaye. te pipaTane khUba sAcavavA lAgI. ratnajaDita senAnA pAMjarAmAM ene rAkhatI. reja mevA ne dADamanI kaLIo khavaDAvatI hatI. popaTa pratye ATale badhe rAga thaI gayo ke popaTa vinA ene kayAMya gamatuM nahi. khAtA-pItAM- uThatA-besatAM chevaTe sUtAM pipaTa enI sAthe joIe. e jyAM haravA-pharavA game tyAM jAya te popaTane enI sAthe laI jatI. sulecanA saMtanA darzana karavA jatI te paNa pipaTane sAthe laI jatI hatI. eka vakhata eka gAmamAM mahAjJAnI saMta padhAryA. sucanA darzana karavA gaI popaTane paNuM bhege laI gaI. pUrve sAdhupaNuM pALIne AvyuM che eTale paMcamahAvratadhArI saMtane joI popaTane AnaMda AnaMda thaye. laLIlaLIne vaMdana karavA lAgyo. vANI sAMbhaLIne khUba jAgRti AvI ane ciMtavaNuM karatAM ene jAtismaraNa jJAna thayuM. aho! meM pUrvabhavamAM kevI suMdara ArAdhanA karI hatI paNa parigraDanI mucha ane lokamAM sArA kahevaDAvavA mATe mAyA karI tethI virAdhaka banIne popaTa banya. A tiryacapaNuM pAmyo. munipaNamAM karelI virAdhanA zalyanI jema ene DaMkhavA lAgI. paNa tiryaMcanA bhavamAM e bIjuM zuM karI zake! chatAM e nirNaya karyo ke roja savAramAM jyAM sudhI saMtanA darzana na karUM tyAM sudhI mAre khAvuM pIvuM nahi. sulocanA dararoja ene darzana karavA laI jatI paNa eka divasa evuM banyuM ke te saMtanA darzana karavA gaI nahi. piopaTane darzana karavAno niyama hato. sulocanAe Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 486 zAradA saritA ene khAvAnuM ApavA pAMjaruM ne kAma prasaMge rUmamAM gaI. tyAM pipaTa uDIne saMtanA darzana karavA gayo. darzana karIne vicAra karyo ke roja pAMjarAnI parAdhInatAmAM rahevuM. sulocanA keI divasa darzana karavA jAya ane kaI divasa na jAya te mAro niyama tUTe. mATe huM svecchAthI jaMgalamAM vicarUM. huM svataMtra hoIza te saMta game tyAM haze te darzanane lAbha maLaze. huM badhe pahoMcIza ema vicAra karI piopaTa jaMgalamAM cAlyuM gaye ne phaLadruTane AhAra karyo. A tarapha sulocanA AvI ne popaTane na je. eTale khUba raDavA lAgI. rAjAne A vAtanI khabara paDI eTale popaTanI tapAsa karavA mATe subhaTane jaMgalamAM mokalyA. subhaTee vRkSa upara popaTane beThele je. jALa bichAvIne popaTane pakaDI lAvyA ane sucanAne pipaTa maLI gayA. pipaTa upara tene atyaMta rAga hatuM tethI ema thayuM ke huM tene ATale sAcavuM chuM chatAM uDI gayA? eTale gusso AvyuM. have e jIve tyAM sudhI pharIne uDIne kayAMya na jAya e meha ane sAthe roSa bhaLe eTale sulocanAe tenI baMne pAMkhe chedI nAMkhIne pAMjarAmAM pUrI dIdhe. svataMtra uDavAnA svabhAvavALe popaTa pAMjarAmAM pUrAyo. have te enI pAMkhe paNa chedAI gaI hatI tethI tene bahu duHkha thayuM. bIjI kSaNe vicAra thaye ke Ama duHkha karavAthI zuM phAyade? ema vicArIne svastha banI gayA. have saMtanA darzana mane thavAnA nathI e mArA pApane udaya che. have te ucca koTinI sAdhanA karI lauM ema vicArI popaTe anazana svIkArI lIdhuM. anazana karIne popaTa pAMca divasa jIvyo ne e pAMceya divasa paMcaparameSTinA dhyAnamAM vitAvyA ne AyuSya pUrNa karI samAdhi maraNe marIne devalokamAM utpanna thaye. bIjI tarapha sucanA paNa pipaTanI pAMkha chedIne tene pAMjarAmAM pUryA pachI zAMti pAmI zakI nahi. pipaTa upara tene jevo te rAga na hatA. pipaTa khAya nahi te e paNa khAya nahi. popaTe pAMca divasa khAdhuM pIdhuM nahi to eNe paNa khAdhuM nahi ane pipaTanA marI gayA pachI eNe paNa anazana vrata svIkArI lIdhuM ne samAdhIpUrvaka marIne te paNa devalokamAM gaI ane popaTa je deva banyuM hatuM tenI devI tarIke utpanna thaI. tyAM devasukha bhogavIne AyuSya pUrNa thaye evIne pipaTane jIva deva thaye hatuM te zaMkha rAjA tarIke utpanana thayo ane sucanA je devI banI hatI te kalAvaMtI tarIke utpanna thaI ane kalAvaMtIe rAjakumArI sulocanAnA bhavamAM tenI pAMkha chedI hatI tenA kAraNe kalAvatIna bhAIe bahenane berakhA mokalyA. bhAI ane patinuM nAma eka hovAthI kheTI gerasamaja ubhI thaI ane kalAvaMtInA kAMDA kapAvyA. pAchaLathI enI zaMkA TaLI gaI tyAre khUba pazcAtApa thaya ne baLI maravA taiyAra thayA. te samaye tene saMtane vega maLavAthI zAMta banyA ne lAvaMtI rANe pAchA maLyA. ne baMne khUba suMdara dharmamaya jIvana jIvyA. chelle zaMkha rAjA ane kalAvatI rANIe saMyama aMgIkAra karyo. Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 487 evuM jIvana jIvyA ke emanuM jIvana bIjA sAdhu-sAdhvIjIone AdarzarUpa banI gayuM. e pavitra AtmAo pathvIcaMdra ane guNasAgara banIne rAjagAdI upara ne lagnasamAraMbhamAM kevaLajJAna pAmIne mekSamAM gayA. devAnupriya ! A uttama mAnavajIvana pAmIne ApaNe paNa AvI sAdhanA karavAnI che. bhagavAna kahe che ke ApaNuM jIvana kevuM che? "gAyu tattara tara trAnA56 : saMpa :AyuSya pavananI laherI jevuM caMcaLa che ne saMpattio ane Apattio lAgelI che. eTale na to AyuSya sthira che, na to saMpatti sthira che. pANInA majA Ave che ne jAya che tema kSaNekSaNe AyuSya ochuM thAya che. kUvAmAM araghaTTanI ghaDIe ghaDI kUvAmAM pANIne bahAra pheMkaye jAya che tema kALano samaye samaya AyuSyanA daLIyAne bahAra pheMkaye jAya che. mAnavajIvananI kSaNakSaNa amUlya jAya che. te lAkha upAyo karavA chatAM pAchI maLe tema nathI "ra tamAkurmu : pratyeSi veva rAnazyA" * gayeluM AyuSya moTA indrane paNa pharIthI pAchuM maLatuM nathI. indra tenuM saMpUrNa aizvarya ApI de te paNa gayeluM AyuSya pAchuM maLatuM nathI. moTA Indrane paNa bhagavAI cUkeluM kSaNanuM AyuSya pAchuM na maLe te zuM tamane pAchuM maLe? are tamArI saMpUrNa saMpatti ApI de te paNa pAchuM maLe? kadI na maLe to pachI A pANInA relAnI jema vahI jatA bhagavAI jatAM AyuSyamAM zA mATe pramAda karo cho ? saMpUrNa AtmasAdhanA na karI zake paNa prabhunA dhyAnamAM te rahI zake ne? prabhunA dhyAnamAM jeTalI kSaNe gaI teTalI dhanya banI ema samaje. prabhunI AjJAnuM dhyAna dharavuM eTale prabhunuM dhyAna dharavA barAbara che. gharanuM kAmakAja karatAM paNa prabhunuM dhyAna dharI zake che. jema ke bhAIo vahepAra karatAM ema vicAra kare A vahepAra e dharma vahepAra nathI, paNa pApane vahepAra che. temAM asatya, anIti, adharmathI bacAya teTale pApane vyApAra ocho thaye ne saMvarasAdhanA thaI. A pApana vahepAra paNa jinezvara prabhunI AjJAne khyAla rAkhyo te prabhunuM sthAna che. AvI rIte mArI zrAvikA bahene paNa rasoI karatAM khyAla rAkhe ke A cUlo saLagAvI ne rasoI karavI te AraMbha samAraMbhanA kAma che. bhagavAna ene Azrava kahe che ane emAM jeTalI jIvarakSAnI kALajI rAkhI, jatanA rAkhI eTalI saMvarasAdhanA che. A rIte saMsAranuM ekeka kArya karatAM prabhunI AjJAno khyAla rAkhe te kaMIka jIvanane sudhAra thAya. je indrionA viSayamAM paDayA raheze te kaI gatimAM cAlyA jaze? baMdhuo IdrinA badhA viSaye saMdhyAnA raMga jevA che. sanehIo, patnI ane sagAnA samAgamanuM sukha IndrajALa jevuM eTale naSTa thanAruM che. A saMsAramAM evI eka paNa vastu nathI ke je sadAkALa TakI rahe ne AnaMda Ape. je jaDa padArtho savAre Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA sArA dekhAya che e padArtho sAMje naSTa thatA dekhAya che. AvuM jANavA ane jevA chatAM paNa mAnavInuM mana bhAvamaya saMsAra paranA rAganuM baMdhana choDatuM nathI. rAga e baMdhana che ne vAsanA e paNa baMdhana che. kedhAdi kaSA ane viSayanI Asakita e baMdhana che ene kSaNekSaNe khyAla rAkho. ene baMdhana tarIke netA raheze te ema thaze ke huM hAthe karIne rAgAdinI beDIthI mArI jAtane jakaDuM chuM. huM ke mUrkha chuM! jenA upara rAgAdi karuM chuM te padArtho te nAzavaMta che. aMte mArAthI chUTI janArA che evI bhAvanA bhAvatA rahe te mana upara tenA suMdara saMskAra paDe ne enAthI eka prakAranuM manobaLa ubhuM thAya che ne rAga-dvega-kAma-krodha-mada-mAyA-lebha vigerene pAtaLA pADavA prayatna kare che. mATe eka vAta samajI le ke IndriyanA jaDa viSayo ane svajanAdi cetana parivAra badhA bhUta jevA che. kema ke e badhA manane kabajo karI le che ane jIva mana parathI tenuM varcasva gumAvI de che. pachI e mana cetanane phAve tema ramADe che. emAM jIva vANI-vicAra ane vartanathI doravAI jAya che. pariNAme jIva rAgAdi baMdhanathI jakaDAya che. baMdhuo ! A rAga-dveSa ane meha jIvane bhAna bhUlAvanArA che ne saMsAramAM rUlAvanArA che, viSayamAM Asakata banAvanArA che. vItarAga prabhu kahe che A mAnavabhava ke suMdara maLe che. temAM paNa AvI jussAbharI yuvAnImAM ahiMsA-satya-asteya-brahmacarya ane aparigraha Adi vrata bhagavaMtanI AjJAnusAra AcaravAnI suMdara taka che. enAthI bhavanA pherA TALI zakAya che. paNa jo e jussAbharI yuvAnImAM jinezvara prabhunI AjJAnuM pAlana na kare, halAhala viSathI paNa bhayaMkara jherI evA viSayomAM jIvanane homI de te pariNAme paralekamAM bhayaMkara durgatiomAM bhaTakavAnuM thAya che, paNa viSayamAM Asakata evA pAgala jIvane bhAna nathI ke yuvAnI divAnI che. jotajotAmAM cAlI jaze mATe yuvAnImAM Indrione vaza rAkhI teno sadupayoga karI levo. tenA badale te yuvAnImAM Indrione vaza banI jAya che ane e paravazatAmAM Indra ane viSayonI gulAmI kare che. e gulAmImAM game tevA duHkha veThavA paDe te taiyArI kevI A jIvanI ghelachA che! jema keI karoDapatinI kanyA che. te khUba uchAMchaLI ne rajhaLatI che, paNa te enA bApane atyaMta vahAlI che. ene paraNAvavI che. paNa evI kanyAne paraNavA koNa taiyAra thAya? eno bApa jAherAta kare che ke mArI dIkarIne paraNaze tene daza lAkhane kariyAvara karIza. pharavA mATe moTara ne rahevA mATe baMgalo ApIza. te uparAMta mArI milamAM tene bhAga ApIza. paNa zarata eTalI che ke mArI dIkarIne jyAM javuM hoya tyAM javA devAnI, jenI sAthe ene khela khelavA hoya tenI sAthe khelAvI khuzI thavAnuM. AvI zarata ne AvI uchAMchaLI kanyAne kaNa paraNe? paNa paisAno lebhI ane lAlacu yuvAna Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 489 tene paraNavA taiyAra thayo. paraNIne zuM kare che? pilI paraNIne AvelI navoDhA patnI kahe che mAre te amukanI sAthe prema che tyAM mane laI jAva. e paisAne gulAma tene tyAM laI jAya ne enA premanI sAthe patnI managamatA khela khele ne eno pati eno cekIdAra banIne ubhuM rahe. khela khelIne AvyA pachI patnI pUche che kema? tamane A badhuM gamyuM tyAre pati kahe, basa tane je game emAM huM khuza chuM. kevI nirlaja gulAmI! leka niMdA kare, ene cUMTI khAya paNa e nirlajane dayA nathI AvatI. ene keInI paravA nathI. ene to enI patnInI gulAmImAM AnaMda Ave che. devAnupriya! A daSTAMta AtmA upara ghaTAvavAnuM che. ApaNe AtmA pati che. ne pAMca Indrio enI uchAMchaLI kanyA jevI patnI sAthe karmarAjAe teno sabaMdha bAMdhe che. ene ghaNI sukhanI sagavaDa ApI che tethI jIva pelA khavAsa-cokIdAra patinI jema IndrirUpI rANIone tenA managamatA viSayomAM teDI jAya che te viSaya sAthe khela khelAvI kulaTA evI Indriya kahe che kema tane game che ne? tyAre mehamAM gherAyela jIva kahe che basa, tamane game emAM huM rAjA chuM. A rIte vartana karavAmAM AtmakalyANa kyAM thavAnuM? puNya baMdhAya nahi, jJAnanI ArAdhanA nahi ne karmanI nirjarA nahi. basa eka IndrionI khuzakhuzAlI, Indrione puSTi ne tuSTi maLavAnI paNa jIva to lukhe bAksa rahevAno. mArI Indrione kevuM sarasa jevAnuM maLyuM ne sAMbhaLavAnuM maLyuM. AMkhamAM eMTI jAya che ne, AmAM kAna lIna thaI jAya che. basa Indrione AnaMda emAM mane AnaMda. mAre bIjuM zuM joIe? A rIte Indrione joI khuzAlI manAve che tenI bUrI dazA thAya che ne viSTAnA kIDAnI jema tenuM jIvana A dUrgadhamAM pasAra thAya che. tene jIvatAM ke maratAM keI oLakhatuM nathI. bheganA kIDA marIne durgatimAM cAlyA javAnA. baMdhuo ! jenA jIvanamAM brahmacarya teja jhaLake che te jIvonI dazA kevI hoya che? eka tejasvI yuvAna potAnA makAnanI gelerImAM ubhe ubhe vAMcato hato. sAmA makAnanI gelerImAM eka navayuvAna saMdaryavatI strI snAna karIne uThIne kapaDA badalAvI rahI hatI. te yuvAnanI AMkha te tarapha javA lAgI. AMkhane kahe che tuM tyAM zA mATe jAya che? tuM tArA vAMcavAmAM sthira rahene? paNa AMkha kAmI che. vaLI vaLIne te tarapha javA lAgI. tyAre te yuvAne rUmamAM jaI pIselA maracAne bhUkake AMkhamAM AMjaNa Aje te rIte bharI dIdhuM. ApaNane maracAvALo hAtha je aDI jAya to baLatarA baLe che. te jeNe maracAM AMkhamAM AMjI dIdhA tene kevI baLatarA baLe? AMkhamAMthI pANI nIkaLavA lAgyA. e yuvAna kahe che parastrI jovAmAM nirlaja! meM tane tyAM javAnI ghaNI nA pADI chatAM tuM tyAM zA mATe gaI? gunha karyo te gunhAnI sajA bhogava. emAM raDe che zAnI? Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 490 zAradA saritA Indrio upara keTalo kaMTrola! A yuvAna keNa hato? svAmI vivekAnaMda. bIje kaMI nahi. tenA zuddha brahmacaryanA prabhAvathI videzamAM jaIne bhAratanuM gaurava vadhAryuM che. jyAre AjanA yuvAne videzamAM jaIne bhAratanI AbarUne kalaMka lagADe che. ApaNe je auravavaMtI bhAratabhUmimAM janmyA tenuM gaurava vadhAravuM ke ghaTADavuM te ApaNA hAthanI vAta che. ekeka AtmA svAmI vivekAnaMda jevo bane te bhAratanI zAna keTalI vadhI jAya ! jamAlikumAra AtmAnA anaMta sukha prApta karavAne IndrionI gulAmI choDavA taiyAra thayA che. zraddhAmAMthI jJAna ane samatAmaya jJAnathI vairAgya saMbhave che. aMtarane vairAgya AtmAne keI agamya evA satya-suMdara ane zIva svarUpa pratye derI jAya che. jamAline AtmA khUba uMcA vairAgyanA raMge raMgAya che. te pitAnI AtmavyathA raju karatAM kahe che: "guhA aMtara kerI bharI, bharI ahaM gheSa kurate, thavA vizvavyApi, adakI vadhatI AtmavyathA." he mAtA! A aMtaranA oraDAmAM ahaMbhAvano aMdhakAra bharyo che tene dUra karI mArA AtmAne ucca prakAzanA paMthe laI javo che mATe mane dIkSAnI AjJA Apo. tyAre mAtA kahe che beTA ! saMsAramAM rahIne paNa AtmakalyANa karI zakAya. ahaMnA aMdhArA haTAvI zakAya che. ghaNu mahAna purUSoe A rIte AtmakalyANa karyuM che. jyAre tuM te amane badhAne choDIne saMyamanA AkarA mArge javA taiyAra thayuM che. zuM tuM ekale aTule paDele AtmasAdhanA karI zakIza! beTA! tuM ahIM rahe. ame tArI bhAvanAmAM sAtha ApIzuM. tAre mArga saraLa banaze ne tArI AtmavyathA TaLaze. jamAlikumAra kahe che mAtA! ekaDo ghUMTI lIdhA pachI bagaDAne vAro Ave e vAta te tame jANe che ne? te samaje. dIkSA e Akaro mArga nathI. jagatanA sarva sabaMdhe uparathI mehabaMgana khaseDI sabaMdhene susaMbadha karavA mATenI ekAMta sAdhanA che. eTale huM Apane tajavA khAtara nathI jato paNa AmabhAve vadhu samIpa AvavA mATenI siddhi karavA mATe tajavA IcchuM chuM. je rIte tamene tajavA IcchuM chuM te rIte jagatane sarva padArthone tajavA IcchuM chuM. mAtA kahe che beTA ! meM tane kadI dUra karyo nathI. tuM DIvAra mATe bahAra jAya te ame sahana karI zakatA nathI. te tuM kAyama mATe amane choDIne javAnI vAta kare che. tArUM mukha jovA na maLe. te mArAthI kema sahevAze ! ATaluM bolatAM mAtAnI AMkhamAM AMsunI dhAra vahevA lAgI. zarIra lathaDIyA khAvA lAgyuM tyAre jamAlikumAra kahe che he mAtA ! tuM A zuM kare che? tuM te kSatriyANI che. mRtyune mAthe lai prajAnA ane dezanA rakSaNa mATe tAro lADakavAye yuddhamAM jAya te tuM kapALamAM kuMkumanuM tilaka Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 491 zAradA saritA karI hasate mukhe tene AzIrvAda ApIne vidAya na Ape? tyAre mAtA kahe che beTA ! e te sAcI kSatriyANIne dharma che. rAjayane khAtara kSatriyANa dehane viyega nahIM paNa dehanAM dAna devA paDe to daI zake che ne sahI zake che. paNa te dIkSA le che te mArge jatAM tAro viyoga sahana karI zakuM nahi. beTA ! tyAM je baLa rahe che te ahIM nathI rahetuM. mATe he mArA vhAlasoyA dIkarA! jyAM sudhI ame jIvIe chIe tyAM sudhI tuM dIkSA levAnI vAta na kara. tuM A tArI patnIo sAthe AnaMda karI mejamajhA uDAvI dIkarAne bApa banI saMsAranI lIlIvADI vadhArIne amArA maraNa pachI dIkSA leje. jamAlikumAranI mAtA mahAvIra prabhunI bahena che, jene bhAI A tIrthapati hoya tenI bahena zuM nahi jANatI hoya ke ame pahelAM jaIzuM ke dIkare pahele jaze. kAlane kayAM bharoso che? khUba saMskArI hatI. badhuM samajatI hatI paNa putra pratyenuM mAtAnuM vAtsalya juduM hoya che ne bIje moha hoya che. e meha mAtAne muMjhave che. mohanA kAraNe mAtA jhurApo kare che ne kahe che tuM amane jIvatAM dIkSAnI vAta na karIza. mAtAnA rUdanathI karUNa vAtAvaraNa sarjAI gayuM che. AvA samaye te je daDha vairAgI hoya che te Takakara jhIlI zake che. jamAlikumAra paNa daDha vairAgI che. haju mAtA zuM kaheze ne tenA kevA javAba Apaze te vAta avasare kahevAze. trIjo bhava caritra -gayA janmamAM agnizarmA ane guNasena pitA putra tarIke hatA. pitA siMharAjA te guNasenano jIva hatuM ne putra AnaMdakumAra te agnizarmAne jIva hato. pUrvanA viranA kAraNe pitA-putrapaNe sAMkaDI sagAImAM utpanna thayA ne aMte AnaMdakumAre siMharAjAne jelamAM pUryA. rAjAe samabhAvathI anazana karyuM chatAM paNa teNe haTha karI ke tame bhejana kare. rAjA pitAnI pratijJAmAM daDha rahyA. tyAre AnaMdakumAre talavArane ghA karyo. rAjA samAdhimaraNe marIne devalokamAM gayA. kusumAvalI Adi rANIoe dIkSA lIdhI. AnaMdakumAra tyAMthI marIne narakamAM gayA. tyAra pachI AnaMdakumAre bIjA bhava te ghaNuM karyA che. paNa manuSyabhava pAmIne jyAre ekabIjAnA vaira lIdhA che te nava bhavanI gaNatrI karI che. have trIjA bhavamAM e be AtmAo kayAM utpanna thAya che te vAta samajAvuM chuM. trIjA bhavamAM kevI rIte vairane badalo leze te jovAnuM che. nikAcita karmo bhagavyA vinA jIvane chUTakAro thatuM nathI. kosaMbIkA karaNadhAra zrI ajitasiMha baladhArI, janapriya sacIva IndrazarmA ke zubhaMkarA sannArI. jIva AnaMda kA bhaTakata bhaTakata AyA udara mujhArI ho .... zrotA tuma. jaMbudvIpanA pazcima mahAvideha kSetramAM aneka lokenA nivAsabhUta jyAM vyAdhine Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA anubhava nathI. bIjA rAjya taraphathI AkramaNano bhaya nathI tevI devanagara samAna kauzaMbI nAmanI nagarI che tyAM satya vacana bolanAra, priya vacana bolanAra ane ahaMkArI rAjAo jenA caraNamAM name che tevA tejasvI prajApAlaka, nyAyI ajitasena rAjA rAjya kare che. tene samagra rAjayanI ciMtA karanAre, pitAnAthI jarA paNa jude nahi paDanAre te IndrazamAM nAmano brAhmaNa maMtrI hato. tene zubhaMkarA nAmanI patnI hatI. AnaMdakumAra je narakamAM gayo hato te narakanuM AyuSya pUrNa karIne kaMIka nyUna cAra sAgarepama kALa rakhaDIne IndrazarmA pradhAna, tenI patnI zubhaMkarAnI kukSImAM putrIpaNe utpanna thaye. janma lIyA kuMvarIke rUpameM diyA jAlinI nAma, bAlAvayase mukta banI hai, sIkhI kalA tamAma * buddhisAgara maMtrI kArta, brahmadatta abhirAma he ... zretA tuma. AnaMdano jIva zubhaMkarAnI kukhe putrIpaNe utpanna thaye che. janma thayA pachI enuM nAma jAlinI pADyuM che. agnizamanA bhavamAM ghaNA mAsamaNa karyA che eTale eNe khUba puNya bAMdhyuM che tenA prabhAve rUpa-saMpatti khUba maLyuM che. pradhAnane tyAM putrI tarIke utpanna thaI che tyAM sukhane tUTe nathI. e jAlinI dhIme dhIme moTI thaI. strIonI 64 kaLAmAM nipuNa banI che. yauvananA AMgaNAmAM praveza karyo. dIkarI maTI thAya eTale enA mA-bApane ene paraNAvavA mATe muratIya gatavAnI ciMtA thAya che. te rIte IndrazarmA brAhmaNa putrI mATe muratIye gatavA lAge. zedhatA zodhatA e ajitasiMha rAjAne pradhAna buddhisAgara nAmane bIje maMtrI hatA. tene brahmadatta nAme eka putra hatuM. te khUba svarUpavAnA ane guNavAna hate. IdrazarmAne thayuM ke mArI ekanI eka lADIlI putrI che tene ahIM paraNAvuM to sAruM. jukita jeDI maLe. pitAne vicAra buddhisAgara maMtrIne jaNAve che ne jAlinI tathA brahmadatane paNa ekabIjA pratye prema jAge che eTale baMnenA lagna kare che. brahmadata ane jAlinInA lagna thayA pachI saMsArasukha bhogavatAM keTaleka samaya vyatIta thaye. zikhIkamArane janma - A bAju siMhakumArano jIva devalokathI cavIne karmanA aciMtya prabhAvathI jAlinInA garbhamAM putrapaNe utpanna thayuM. teNe te rAtre svapna joyuM ke suvarNane pUrNakaLaza mArA udaramAM peThe ne pAcho bahAra nIkaLI gaye ne kaI paNa rIte bhAMgI gaye ne pote gabharAtI hoya tema lAgI gaI. paNa svapnanI hakIkata tenA patine jaNAvI nahI. anukrame garbha vRddhi pAmavA lAgyA. baMdhuo ! A garbhamAM Avelo jIva puNyavAna che ne mAtAne jIva pApI che. putra jyArathI garbhamAM Avyo tyArathI mAtAnA manamAM evA bhAva thavA lAgyA ke A garbhane mArI nAkhuM, pADI nAkhyuM ane garbhane pADavA mATe aneka upAya karavA lAgI. paNa Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 493 karmanA vipAkane kAraNe garbha paDato nathI ne marate paNa nathI. A vAta brahmadatanA jANavAmAM AvI eTale teNe pitAnA parivArane sUcanA karI rAkhI hatI ke A jAlinIne prasUti thAya ane je bALaka janme te mane soMpI deje. kAraNa ke e garbhanA jIvanI sAthe ene pUrvanuM vaira lAge che. jayArathI garbhavatI banI che tyArathI tenuM mana AkuLa-vyAkuLa rahe che ne garbhapAta karavAnA upAye kare che. e bALaka mane seMpI deje ane ene saMtoSa thAya te tame te vakhate javAba ApI deje. jalinI vAghaNanI mAphaka tarApa mArI rahI che ke kayAre bALakano janma thAya ne huM kayAre mArI nAMkhyuM. jIvane ekabIjA pratye vaira vinA jhera AvatuM nathI. gajasukumAra jevA bAlasAdhune joIne raste janArane paNa tenA pratye prema AvI jAya tenA badale somalane ke kela AvI gaye ne mAthe bhaDabhaDatA aMgArA mUkI dIdhA. e pUrvanA vaira hatA. ahIMyA paNa A be jIvene babe bhavathI vaira cAlyuM Ave che. garbhamAM AvanAra chava puNyavAna hato tethI jAlinIne sArAsArA dehada thavA lAgyA ke dAna dauM, saMtanA darzana karuM, vItarAgavANI zravaNa karUM. brAdata tenA badhA dehada pUrNa karAvate. paNa aMdarathI enA aMtaramAM ke dhAgni prajavalita raheto. ema karatA savAnava mAse jAlinIe eka tejasvI putrane janma Apyo. badhA parivAranI vacamAM ene kevI rIte mArI nAMkhavo? paNa tenA mananA abhiprAyane jANanArI baMdhujIvA nAmanI tenI dAsIe kahyuM- svAmInI? A pApagarbha che. enuM pAlanapoSaNa karavA karatAM ene dUra karavo te egya che. tyAre vAghaNanI jema kedhita thayelI bALakane mArI nAMkhavA taraphaDIyA mAratI jAlinIe kahyuM- tame jANo. eTale dAsIe bALaka laIne rAjAne ApyuM. have rAjA bALakane kevI rIte ucheraze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 57 bhAdaravA suda 10 ne gurUvAra tA. 6-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtakarUNAnidhI zAstrakAra bhagavaMtoe bhavya jIvonA uddhAra mATe siddhAMtarUpa vANIprarUpI. bhagavAna kahe che ke cetana! mAnavajIvananI ekeka kSaNe amUlya jAya che. manuSyanuM AyuSya keTaluM kiMmatI che. sarvArthasiddha vimAnamAM gayelA AtmAo pAse ghAsane puLo baLe teTaluM AyuSya vadhu heta to sIdhA mokSamAM cAlyA jAta, paNa eTalA AyuSyanA abhAve emane marIne sarvArthasiddha vimAnamAM utpanna thavuM paDayuM ne tetrIsa sAgarepamanA AyuSyanA deraDe baMdhAyA. e deva niraMtara cha Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zAradA saritA dravya, navatatva, nayanikSepanuM ciMtana karatAM karatAM manuSyabhava kyAre maLe tenI jhaMkhanA kare che. bhautika sukha mATe e manuSyabhava nathI IcchatA. cakravarti ke vAsudeva banavAnI IcchA karatA nathI kAraNa ke sarvArthasiddha vimAnanA devenI addhi AgaLa cakravartinI vRddhi tuccha che. ene te eka jhaMkhanA che ke manuSyabhava pAmIne saMyama laIne jaldI mokSamAM javuM che. bIjI koI IcchA nathI. AvuM lakSa rahe te jIvane beDe pAra thaI jAya. AtmAnuM svarUpa sphaTika jevuM nirmaLa che. paNa manuSya jaDa padArthomAM moha pAmI AtmAno svabhAva bhUlI jaI zarIrAdi bAhya padArtho AtmAthI bhinna hovA chatAM te padArtho pitAnA mAnI temAM meha pAme che. jema ke karoDapatinA nAnA bAbAne paheregIra peDe Ape to rAjI thAya che. tene khabara nathI ke mArA pitA dhanavAna che te rIte ajJAnI jIva AtmA anaMta sukhane svAmI hovA chatAM bAhya jaDa padArthonA mohamAM paDIne bhAna bhUlI jAya che ne jaDa padArtho pitAnA mAnIne tenA saMga ane viyogamAM, saMpatti ne vipattinA vamaLamAM aTavAI jAya che. A rIte bAhyasukhamAM vyAmoha pAmelA mAnavane bhagavaMte kahe che he jIva! sarva prathama tuM tArA svarUpane jANa pachI bahAranA padArtho pratye daSTi kara. AcAraMga sutramAM kahyuM che ke je nALa; te savaM gAjarU ge saa gAnAra te gri gAjarU je eka AtmAne jANe che te sarvane jANe che je sarvane jANe che te ekane jANe che. je anaMta dharmone jANe che te eka vastune jANe che ane je anaMta padArthone jANe che te eka vastune sArI rIte jANI zake che. eka padArthanA saMpUrNa jJAnane mATe sarvajJatAnI AvazyakatA che. je sarvajJa che te eka padArthane saMpUrNa rIte jANI zake che ane je eka paDhArthane saMpUrNa rIte jANI le che te sarvajJa thaI jAya che. IndriothI athavA manathI kaI paNa vastunI saMpUrNa paryAyatenI badhI avasthAo ane tenA badhA guNa jANI zakAtA nathI. kAraNa ke indrione viSaya vartamAnakALanI paryAyane jANavAnuM che. IndrimAM bhUta ane bhaviSyanI paryAyane jANavAnI zakti nathI. A jJAna te AtmAnI zakitathI thaI zake che. AtmasvarUpane samajyA vinA badhA padArthonuM jJAna thavuM asaMbhava che. AtmAnuM svarUpa anaMta che ne vizva paNa anaMta che. jene AtmAnI anaMtatA samajI lIdhI che te vizvanI anaMtatA samajI zake che. jyAre AtmA kamalepathI mukta thaIne saMpUrNa zuddha thaI jAya che tyAre anaMtatAne sAkSAtkAra -kevaLajJAna thAya che. badhA padArthonA anaMta dharmane samajavAnI cAvI Atmadarzana che. Atmadarzana thayuM ke vizvadarzana thayuM. jeNe AtmAne jANe teNe saMsAranA dareka padArthone jANyA. A vAta eka daSTAMtathI Apane samajAvuM. eka manuSya kei eka gAma javAne icche che. pagapALA cAlIne javuM che. have Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 45 te gAma pahoMce tyAM sudhI vacce rastAmAM aneka rastA phaMTAya che. paraMtu te dareka mArga para pATiyuM lagADeluM che ane te gAmanuM nAma paNa lakheluM che. janAra manuSya lakhelA pATiyA tarapha dhyAna Apato nathI ane tene pitAne kayAM javuM che te paNa khyAla nathI tethI te aneka pagadaMDIo para ghUmyA kare che, paraMtu pitAnA nizcita sthAna para pahoMcI zakato nathI. jo ke AmathI tema ghumatA aneka dazyone anubhava thAya che, paraMtu te pitAnA dhArelA sthAna para pahoMcI zakato nathI. jyAM sudhI te mAnavI pATiyA para lakhelA gAmanA akSaronI jANakArI na meLave tyAM sudhI tene badho parizrama nakAme che. je te pATiyA para lakhelA akSare vAMcI le te potAnA sAcA mArga para cAlIne Amatema bhaTakyA vagara sIdhe potAnA sthAne pahoMcI jAya che, eTaluM ja nahIM paNa pitAnA asala mArge cAlatAM bIjA rastAono anubhava paNa karI zake che. tema jJAnI kahe che jene Atmadarzana rUpI cAvI prApta thaI gaI che te potAnA ISTa mArga para cAlyA jAya che ane sAthe sAthe bIjA padArthonA vividha dharmone paNa te cAvI dvArA jANI le che. mAre kahevAno Azaya e che ke AtmAne sAkSAtkAra thavAthI saMsAranA badhA padArthonuM jJAna thaI jAya che. eTalA mATe kahyuM che ke je eka AtmAne jANe che te badhAne jANe che, je badhAne jANe che te ekane jANe che. A saMsAramAM mukhya be tattva che. eka jaDa ne bIju cetana. jaDa tatvanA dharmo amuka aMze pratyakSa che. jene laIne jIve jaDa padArtho pratye AkarSAya che. paNuM mukhya tattva je cetana AtmA che tene ApaNe nihALI zakatA nathI tethI tenuM sahaja svarUpa paNa samajI zakatA nathI. vizvanA dareka prANIo zarIrAdi bAhA vastunI zuddhinA upAye karavAmAM kaI khAmI rAkhatA nathI ane bAhya padArthone prApta karavAmAM jarAya pramAda karatA nathI paNa AtmA mATe purUSArtha kare che? AtmasvarUpane samajyA pachI tenA je sukhane anubhava thAya che te jaDapadArthonA sukha karatAM alaukika ne anupama che. AtmAnuM svarUpa samajavuM te kaMI saraLa vAta nathI, paNa tenI pAchaLa satata prayatna haya, saddaguNane vega sAMpaDI jAya, jaDa padArtho parathI citta khasI jAya, vAsanA -tRSNa aLagI thaI jAya ane divasamAM eka vakhata pAMca-daza miniTa paNa huM keNa chuM, mAruM svarUpa zuM che, mAruM sAcuM sukha karyuM che tenuM ciMtana kare to jarUra pitAnA svarUpane khyAla AvI jAya. zarIra e AtmA nathI. AtmA zarIrathI bhinna che. AyuSya pUruM thatAM zarIranuM bekhuM ahIM paDI rahe che. ne aMdarathI cetana tattva cAlyuM jAya che. tyAre leke kahe che A marI gayo che. zarIra game teTaluM rUDuM ne rUpALuM hoya paNa enI kiMmata aMdara rahelA cetana tattvathI aMkAya che. Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 496 zAradA saritA ahI beThelA jhaverIone pUche ke mAlanI kiMmata che ke khAradAnanI ? (zvetAmAMthI avAja :-mAlanI) kharAbara kheAle che ne? hA, te AtmA mAla che ne deha khAradAna che. paNa AjanA mAnavadehanA khAkhA pAchaLa pAgala anyA che. paNa aMdara kayuM tattva paDayuM che tene teA bhUlI gayA che. tene jANavAnI paDI nathI. zarIranI marAmata pAchaLa AtmAnI hajAmata thatI jAya che. khAradAnanI sajAvaTa pAchaLa mAlanI mAliktA-mAlanA guNa ane mAlanuM mUlyAMkana bhUlI jAya te tene kevA kahe? dehanA dharmAbhinna che ne AtmAnA dharmA bhinna che evu' samajIne AtmAneA mAtra kharIdI leA. e mAla kayAM maLaze te jANA che ? "trirAlA naMdanakI dukAna khulI hai, zAstrarUpase bharI peTIyAM, munivara ane ajAjI (vahepArI) taraha tarahakA mAla dekha leA, karA apanA mana rAjI' devAnupriyA ! trizalAnaMdana evA vItarAga mahAvIra prabhunI dukAna khulI che temAM batrIsa AgamanI peTIo bharelI che. temAM Atmika mAla bharelA che, ne satA te mAlanA vahepArI che. e peTIemAM dravyAnuyoga, gaNitAnuyAga caraNakaraNAnuyoga ane dharmakathAnuyAga e cAra prakAranA mAla satA Ape che. jene je game te kharIDhavA maMDA, ethI adhika samyaktva dezivirita ane savavatInA mAla che emAMthI jene je game te kharIdI le. jeNe samyakatvanA mAla kharIda karyAM che tevA zreNIka mahArAjA pahelI narakamAM beThA che. ne kRSNa vAsudeva trIjI narake beThA che. narakanI rau rau vedanA bhAgave che. dehane darda thAya che te samabhAve vede che. paNa duHkha pratye dveSa nathI. A samyaktvanI lahejata che e samyaktva paNa kevuM? jevuM tevuM nahi paNa samaktinA prabhAve te narakamAMthI nIkaLIne manuSyabhava pAmIne meAkSamAM javAnA che ane cAvIsa tIrthaMkaramAM zreNIka mahArAjAnA prathama nabara che. paramAdhAmIo game teTalA tADana-mADana-chedana-bhedana kare che teA paNa e ema nathI kahetA ke mane zA mATe mAre che ? e te eka samaje che ke mArA AtmAe karmo bAMdhyA che te bhAgavIne karmanA karaja cUkavavAnA amUlya avasara che. karmarUpI leNIyAta sAmethI leNuM levA AvyA che te hasatA mukhe zA mATe leNuM na cUkavI dauM? samaktivaMta jIvAne kanA cege du:kha Ave paNa du:kha pratye dveSa na Ave. samatAbhAve duHkha sahana kare. A samakti ane mithyAtva vaccenuM aMtara che. samakitIne duHkha Ave te samabhAve veDhe ane mithyAtvI hAyavAya karI mUke. vivekanA dIpaka pragaTe teA aMdhArU dUra thaI jaze ne AtmAnA zAzvata sukheA maLaze. caMdanamALA ane mRgAvatIjI bhagavAnanA darzana karavA prabhunA sameAsaraNamAM gayA. darzana karyAM. prabhunI vANI sAMbhaLI. prabhunI vANInA amRta ghuMTaDA jANe pIdhA karIe. e vANI pItA mANasa dharAya nahi. sAMjaneA samaya thavA AvyA. caMdanabALA kahe che mRgAvatIjI ! cAle. paNa prabhunI vANImAM lIna anelA mRgAvatIjI gayA nahi. khUba sAMja paDI gai Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 497 zAradA saritA ne mRgAvatIjI pitAnA sthAnake AvyA tyAre caMdanabALA kahe che: mRgAvatI ! tamane kaMI samajaNa na paDI ! samaya thayo te paNa AvyA nahi. basa, ATalA zabdo kahyA ne caMdanabALA satI sUI gayA ane mRgAvatInI AMkhamAM daDadaDa AMsu paDyA. A AMsu zenA hatA? gurUNIe Thapako Apyo tenA nahi. Aje je gurUNI ziSyAne AvuM kaMI kahe te tarata kahI de ke huM koInI niMdA-kuthalI karavA te hetI gaIne prabhunI vANI sAMbhaLavA gaI hatI. game teTaluM sAruM kArya hoya paNa "je vAruM samAre " je kALe je kArya thatuM hoya te karAya. prabhunA samosaraNamAM sAdhvIjIne jeTalo samaya rahevAnuM hoya teTalo samaya rahevAya. gurUnI AjJA thAya te managamatuM hoya te paNa cheDI devuM paDe. mRgAvatIjIne pitAnI bhUlanuM bhAna thayuM. aho! meM mArA gurUNInI AjJA na mAnI. meDA samaya sudhI rokAI tyAre emane kahevuM paDayuM ne ! e te kevA zItaLa caMdana jevA che. meM emane uSNu banAvyA. ema svadeSanuM nirIkSaNa karI aMtarathI pazcAtApa upaDaye. e pazcAtApanA AMsu AvyA. A uparane pazcAtApa na hato. caMdanabALAnA saMsAra pakSe mRgAvatI mAsI hatA. chatAM e vicAra na karyo ke tuM mArI bhANeja thaIne mane A Thapako Ape che? paNa e vicAra karyo ke mArA paramatAka pU. gurUNInI AjJAnuM ullaMghana karyuM! mRgAvatIjI svadoSanuM nirIkSaNa karatAM ne aMtaHkaraNapUrvakane pazcAtApa karatAM karatAM AThame guNasthAnake jaI kSapakazreNI mAMDI bArame jaI ghAtI karmane kSaya karI bAramAne aMte kevaLajJAna pAmI terame cAlyA gayA ne AtmAnA sukha prApta karyA. devAnupriya! jyAre AtmA savaLo paDe che tyAre kAma kADhI jAya che ne ajJAnI AtmA savaLAmAMthI paNa avaLo artha grahaNa kare che tyAre muMjhavaNane pAra nathI raheto. mRgAvatIjIne AtmA gurUNIne Thapake sAMbhaLIne savaLe paDe ne AtmagharamAM Atmadeva AvI gayA. svagharamAM je sukha che te paragharamAM nathI. tame rAtre bAra vAge jaIne keInuM bAraNuM khakhaDAvaze te lAkaDInA mAra paDaze ne potAnA gharanuM bAraNuM khakhaDAvaze to premathI bAraNuM khelaze ne patnI mIThe AvakAra Apaze. jJAnI kahe che zabda-rUpa-rasa-gaMdha ne sparza e badhA muddagalanA dharmo che. temAM rAga na kare. paNuM jJAna-darzana-cAritra ane tapa e AtmAnA dharmo che tene rAga kare. pudagalanA rAgI bane svagharamAM sthAna nahi maLe. paraghara karatAM svagharanI lahejata kaI judI hoya che. paragharamAM duHkha bhareluM che. eka vakhata hariSeNa nAmane rAjA pitAnI caturaMgI senA sAthe jaMgalamAM pharavA nIkaLyA. pote gheDA upara beThA hatAM. nave gheDo Ave tenA upara rAjAe pahelI Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 498 zAradA saritA vAra savArI karI hatI eTale emane khabara na hatI ke A gheDo avaLI lagAmane che. e gheDo pavanavege upaDaze. sainya kyAMnuM kayAM rahI gayuM ne rAjAne gheDa kyAMne kayAM laI gayo. jema lagAma kheMce tema gheDe pUravegathI cAlyuM jAya. eTale rAjAne ciMtA thaI ke A gheDe mane pahADa ne khINamAM lAvyA. have bacavAnI AzA nathI. A gheDo hamaNuM uchaLaze ane mane A uMDI khINamAM pheMkI deze. tenA paga nIce cagadI nAMkhaze. evA mAraNe maravuM tenA karatAM A vRkSanI DALe laTakI jAuM to bacI jaIza eTale vRkSanI DALe laTakI gaye tethI gheDanI lagAma chUTI gaI ne gheDa paNa ubhe rahI gaye. paNa rAjAe vicAra karyo ke je ghaDAe mane mArA sainyathI judo pADe tevA tephAnI gheDane mAre saMga kare nathI. ghaDAne jAte karyo. najIkamAM sarovara jevuM tyAM hAtha-paga dhoIne beThA. AsapAsa daSTi karatAM eka Azrama dekhAya eTale rAjA tyAM gayA te tyAM badhA tApasone joyA. tApasIe ene AvakAra ApyuM ane potAnA gurU vizvabhUti nAmanA kulapati pAse laI gayA. rAjA kulapatine praNAma karIne beThA. kulapatie tenA lakSaNe uparathI kalpI lIdhu ke A rAjA have joIe. kulapatie rAjAne maMgala AziSa ApIne kahyuM-rAjana! tame ahIM kayAMthI ne ekalA kema? tyAre rAjA kahe che bhagavaMta! A saMsAramAM jIva eka sthAnethI bIjA sthAne jatAM ke duHkhI thAya che! huM mitrAvatI nagarIne hariSeNa rAjA chuM. ghaDA upara savArI karIne jaMgalamAM pharavA nIkaLela. paNa gheDe avaLI lagAmano hovAthI eNe jaMgalanA raste deDavA mAMDyuM. kemeya karyo ubhuM na rahyo. aMte huM ahIM jaMgalanI najIkanA jhADanI DALIe vaLagI paDaye ne ApanA darzananuM saubhAgya haze tethI te jhADethI utarIne ahIM AvyuM. A Azrama kene sthApela che? tyAre kulapati kahe che he rAjana! RSabhadeva bhagavAnanA vakhatamAM prabhunA bhakta kaccha ane mahA kaccha nAmanA be moTA tApasI thaI gayA. emane sthApela Azrama ghaNA vakhatathI che. ahIM saMsArathI thAkelA ane manuSya jIvanane sAra pAmavAnA Icchuka bhavyAtmAo AvIne tapazcaryA kare che ema kahI saMsArathI nivRtti pAmelA jIvananuM varNana karyuM ane saMsAranI asAratAnuM svarUpa samajAvyuM. A sAbhaLatAM rAjAnA manamAM thayuM ke aho! kevA dhanya ane pavitra AtmAe A saMsAranI mAyAjALa choDIne ahIM tapamaya jIvana jIve che. mArA jIvanamAM AvA dhanya avasara kayAre Avaze ke huM paNa A saMsAranI viTaMbaNuM cheDIne AvuM tapamaya jIvana jIvIza. zuM A mAnavadeva jIvananA aMtakALa sudhI saMsAranI mAyAjALathI vIMTAI javA mATe che? viSayethI ukaLatA rahevA mATe che? jIvanI kevI mUDha dazA che ke saMsAranA sukhamAM AnaMda Ave che. pachI bhalene Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 499 emAM eka pachI eka ciMtA, bhaya ne saMtApa AvyA kare. A Indrio paNa jugArInI jema navA navA viSayasaMparka mATe Atura banI rahe che, eTale dehane sadAne ukaLATa, viSayomAM kSaNabhara karavAnuM dekhAya paNa viSayanI jhaMkhanAne ukaLATa zatadivasa cAlu rahe che, eTale A IndrionA viSayamAM kAyama mATe karavAnuM mAnavuM te jIvanI bhramaNa che. A pramANe rAjA vizvabhUtinI pAse vAtacIta karate manamAM zubha bhAvanA bhAva zAMtithI beThe che. ene have ghara paNa yAda AvatuM nathI. eTalAmAM jaMgalamAM kolAhala saMbhaLAya ke moTuM sainya Ave che. ApaNane lUMTI leze. paNa A AzramavAsI tApasane jarA paNa bhaya na lAgyuM ke hAyalUMTAI jaIzuM. kAraNa ke pAse luTAvAne bhaya lAge tevI mAyA ke mamatA rAkhI nathI, to zI ciMtA? jenI pAse parigraha che tene lUMTAvAne bhaya che. A te tyAgI tApase che. emanI pAse lUMTavAnuM kaMI nathI. tema e paNa bhaya nathI ke hAya ! kaI mArI nAMkhaze ! kAraNa ke kAyA para paNa evuM mamatva rAkhyuM nathI tethI tapazcaryA karIne kAyAne sUkavI rahyA che. A rIte tApasene kaI jAtane bhaya nathI paNa manamAM ema thayuM ke A kolAhala zene haze? badhA tApase paraspara ekabIjAnA moDhA sAmuM juve che. tyAre hariSeNa rAjAne khyAla Avyo ke kadAca mArI caturaMgI senA mane zodhatI zedhatI ahIM nahi AvI hoya ne! eTale kulapatine kahe che gurUdeva! kadAca mArI senA mane zodhatI zedhatI ahIM AvI hoya tema mane lAge che. tethI huM bahAra jaIne ene darzana ApI AvuM te zAMti thAya ema kahIne rAjA RSine praNAma karIne bahAra gayA ane jue che te potAnI senA hatI. eTale emane darzana ApI AnaMdita karI dIdhI. senAne pitAnA rAjAne kSemakuzaLa joIne AnaMda AnaMda vartAI gaye ne rAjAno jayajayakAra belA ne se khuza khuza thaI gayA. senApati kahe che mahArAjA! have jaldI nagara tarapha padhAro. prajAjano ane rANIo ApanI rAha joI rahyA che. tyAre rAjA kahe che hamaNu ahIM eka mahine mAre rokAvuM che. tame badhA ahIM rahI jAo. A maharSine Azrama AtmAne zItaLatA ApanAra che. tethI temanA satsaMgane lAbha laIe. zaheramAM gayA pachI A amUlya satsaMgano lAbha nahi maLe. aNadhAryA ahIM AvavAnuM banyuM che. temAM vaLI puNya bhege A mahAna lAbha maLe che. mATe tame ahIM paDAva nAMkhe. rAjAne hukama thayo eTale senAe tyAM chAvaNI nAMkhI. rAjA te pitAnA samayane moTe bhAge vizvabhUti pAse pasAra kare che. temanI pAse tatvanI vicAraNA ane jJAnagoSTI kare che ne rAjAnI zubha bhAvanA dina-pratidina vadhatI jAya che. devAnupriye ! satsaMga ane sazravaNane A pratApa che, ke bhalabhalA Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 500 zAradA saritA paththara jevA hRdayanA mAnavane paNa pIgaLAvI nAMkhe te asat vipAne kuvicArAthI acAvI dilamAM zubha bhAvanAo bharI de. tApase kevuM samajAvyuM haze ke zujAnA aMtaramAM zAMti vaLI gai. eka mAsa satsaMganA lAbha lIdhA pachI javAnI rajA mAMge che kulapatine vaMdana karIne kahe che huM bhagavata! ahIM ApanI chatrachAyAmAM mane evA Ana Ave che ke mane ahI MthI ghera javAnuM mana thatuM nathI. paNa rAjya kArabhAra sabhALavA paDe che eTalA mATe javu paDe che. kulapatie paNu vicAra karyo ke rAjyanA vahIvaTa kharAkhara na cAle te rAjyamAM avyavasthA thai jAya temaja sasArI jIveA temanA aMtaranI icchAthI jeTale satsaMga kare te kharAkhara che. temanA upara satsaMga karavA mATe ApaNAthI phAsa na paDAya eTale te rAjAne kahe che juo, tame ahI... satsaMganA ane tattvazravaNanA khUba lAbha lIdhA che, teA have tene kharAkhara tamArA dilamAM rAkhajo. rAjyanA kArabhAramAM mane bhUlI jatA nahI. ema kahI kulapatie tene jhera utAravAnA maMtra ApyA. hariSaNa rAjA potAnI senA sAthe nagarImAM pAchA AvyA. rAjyakArabhAramAM paDe che paNa emanA dilamAM tApasanA AzramamAMnA eka mahinAnA vasavATe rAjAnI dRSTi badalI nAMkhI tethI rAjya sattA, saMpatti ane vaibhava vigeremAM ene pahelAnA jevA Ana AvatA nathI. emane avAranavAra tApasa sAthe mahinA sudhI karelI jJAnageASTI ane satsaMga yAda Ave che. tyAre ema thAya che ke ahA! kayAM e tapAvananA nivRta jIvananA AnaMdaeN ane kyAM A pravRttimaya jIvananI khaTapaTa! AvuM lAgavA chatAM pravruttimaya jIvana ubhuM rahyuM paNa pelA nivRttimaya jIvananA Ana de saMsAranA rasa uDADI mUkayA. ApaNe jamAlikumAranA adhikAra cAle che. eka vAra teNe karyA ne bhagavAnanI vANI sAMbhaLIne sa MsAra pratyene rAga uThI gayA. tene badhu zunya dekhAvA lAgyuM, eTale mAtAne hAtha joDIne kahe che mane dIkSAnI AjJA Apa. tyAre tenI mAtA kahe che huM dIkarA ! hu eka kSaNavAra paNu tArA vicAga sahana karI zakatI nathI. mATe jyAM sudhI ame jIvIe tyAM sudhI tu gRhavAsamAM rahe ane ame jyAre kALa karI jaIe tyAre aneka pAtra-pautrAhikanI vRddhi karIne AkAMkSA rahita manIne zramaNa bhagavata mahAvIranI pAse muti banIne gRhavAsa cheDIne tu dIkSA leje. tyAre jamAli zu kahe che bhagavAnanA darzana bhagavAna sivAya he mAtA ! tu " tase jamAlI khattiyakumAre ammApiyaro evaM vayAsI, ', tahAviNaM taM ambatAo jaNNaM tulbhe mamaM eva vadaha tummaMsiNaM jAyA / ammaM ege putte iTThe kaMte taM caiva jAva pavvaihisi evaM khalu ammatAo / he mAtA-pitA ! tame kaheA che ke amArA maraNa pachI putra-pAtrAddhinI vRddhi karIne Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 501 AkAMkSAhita banIne zramaNa bhagavaMta mahAvIra prabhu pAse dIkSA leje. e vAta satya che, paNa ApaNe baMnemAMthI keNuM paheluM jaze tenI khabara che? kAcA sutaranA tAra jevA AyuSyane zuM bharoso che? AyuSya kSaNekSaNe kSINa thaI rahyuM che. huM tArA garbhamAM hatA tyArathI mArI sAme be duzmana meM phADIne beThA che. kAraNa ke jIva garbhamAM Ave che tyArathI tenuM AyuSya bhogavAya che. garbha mAM AvIne utpanna thatAM pahelAM pUrvabhavanuM zarIra jIve cheDayuM ane vATe vahetAM eka-be-traNa jeTalA samaya gayA te A bhavanA AyuSyamAMthI ochA thAya che. jIva ahIMthI maratA pahelAM AyuSyanA trIjA bhAge baMdha pADe che. AvatA bhavanuM AyuSya bAMdhe che. e AyuSya baMdhAyA pachI sattAmAM be AyuSya rahe che paNa bhagavAya che eka. jyAre pUrvane deha choDIne vATe vahete thAya che tyArathI navuM AyuSya bhogave che. dIkare varSanuM thAya tyAre varSagAMTha ujave che. paNa bhagavAna kahe che tArI gAMThamAMthI eka varSa ochuM thayuM. tenI ciMtA thavI joIe. jamAlikumAra enI mAtAne kahe che he mAtA ! AyuSyane zuM bharaso che? Avaze e kALa kayAre kaMIe kahevAya nA, dIpaka bujhAze jyAre samajI zakAya nA. jIdagIne mahela mAnI race pacce mahIM, pAnAno mahela che e mane khabara paDI nahIM, khabara nahi (2) e mahelanA nahIM karavA bhAresA (2) .... Avaze varasAda paDe ane retI palaLe tyAre bALake paga upara retI caDhAvIne kUbA banAve che ke A mAruM ghara ema kahI AnaMda mAne che. paNa enA baMgalAne kaI paNa hAtha aDADe te bhAMgIne bhUkko thaI jAya che. Aje bahene ghaNI hoMziyAra banI gaI che. davAnI nAnI nAnI ekasarakhI bATalIone tAjamahela je baMgalo banAvIne zaikesanA kabATamAM mUke che. paNa ene saheja Thokara vAge te bhAMgIne bhUkko thaI jAya che. e gaMjIpAnA mahela jevI mAnavanI jiMdagI che. eno vizvAsa karavA jevo nathI. haju paNa jamAlikumAra tenI mAtAne zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. na caritra - karmane vipAka ke bhayaMkara che. jAlinIe putrane janma Apyo. jyAre zikhIkumArane jIva garbhamAM hato tyArathI mAtAne sArA dehada utpanna thayA hatA chatAM tene ema na thayuM ke A uttama jIva che ane janma pachI tene mAravA taiyAra thaI. mAtAne dIkaro zvAsaprANu vahAlo hoya tenA badale A mAtA kevuM karavA uThI che! dIkare te dAsIe rAjAne seMpI dIdhuM. rAjAe tene keInA ghera patnI na jANe te rIte ucheravAnI badhI vyavasthA karI. pradhAnanI patnIne marelo putra janme che tevuM jAhera karyuM, zikhIkumAra dhIme dhIme moTe thAya che. ene khabara paDe che ke mArI mAtAne Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 zAradA saritA mArA pratye kevuM che tyAre tene khUba dukha thatuM. pArakI vyakti mANasane duHkha Ape te bahu duHkha na thAya. ema thAya ke mAre enI sAthe pUrvanA vaira haze te A bhavamAM e vairane badale vALe che. paNa jyAre mAtA ane dIkarA ke dIkarI vacce, sAsu ne vahu vacce, pati-patnI vacce, pitA ne putra vacce, AvuM bane che tyAre ema thAya che ke mArI mAtA thaIne mane AvuM karyuM? mAtAne ema thAya ke mArA dIkarAe mane Ama karyuM? sAMkaDI sagAImAM khUba duHkha thAya che. zikhI nAma nirdhArIta kInA, sAnanda ba8 kumAra, kalAcArya ke pAsa ho gayA, kalA sIkha huzIyAra, isa bAlaka ke geda lIyA hai, pitA kiyA pracAra he...zrotA..... brahmadare A bALakanuM nAma zikhIkumAra pADayuM. AnaMdapUrvaka bALakane uchere che. vakhata jatAM moTe thaye tyAre kalAcAryanI pAse gupta rIte bhaNavA mokale che. khUba bhaNIgaNIne zikhIkumAra haziyAra thAya che pachI e putrane khoLe lIdhe che ema jAhera karIne rAjA ene pitAne tyAM lAve che. game tema kare paNa pitAnA ane pArakA kadI chAnA rahetA nathI. jalinI te zikhIne dekhe ne keodha Ave che. paNa brahmadatta pradhAna enuM khUba dhyAna rAkhe che. gharanI khIcaDI khAIne paMcAta karanArA vagara paisAnA pisTamena jAlinIne kahe che ke A tAre putra che. rAjAe ene gupta rIte ucheryo che ne bhaNAvyo che. A sAMbhaLI jAlinIne khUba kedha caDhaye. aho ! meM te ene mArI nAMkhavAnuM kahyuM hatuM ne ene ucheryo? nakakI mArA patie Ama karyuM haze. ene khUba kaidha Ave. jAlinIne phleza -jAlinI rIsAIne sUI gaI. pradhAna ghera AvyA. eTale pUche che tamane Aje zuM thayuM che? kema sUI gayA che? paNa jAtinI belatI nathI. kaSAyanA udayathI pati upara kopAyamAna banI gaI che. khAvuM-pIvuM-pharavuM badhA kAryane tyAga karyo che. brahmadattakumAre khUba pUchayuM tyAre kahyuM ke tamArA vhAlasoyA dIkarAne tame chAne mAno ucheryo che ke gharamAM lAvyA che. te je ene rAkhavuM hoya te huM tamArA gharamAM nahi rahuM. kAM huM nahi ne kAM e nahi. kAM mAre tyAga kare, kAM ene tyAga kare. tame jayAM sudhI ene tyAga nahIM kare tyAM sudhI huM annajaLano tyAga karIza. brahmadanamaMtrI khUba catura ane samayane jANakAra hate. patnI kepe bharAI che jANe mauna rahe. pite kaMI bolyA-cAlyA vinA ja rahyo. A vAta zikhIkumAranA jANavAmAM AvI. pite khUba saraLa ne samabhAvI AtmA hatuM. tenAM manamAM vicAra thaye ke mArA nimitte mArA pitAne keTaluM badhuM sahana karavuM paDe che! pitAjIne te mArA pratye khUba prema che. paNa mAtAne mArA pUrvakarmanA udaye bilakula prema Avato nathI. zikhIkumAra pitAnA pUrvakarmane deSa dekhe che Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 583 ne vicAra kare che che mArI mAtAne kaSAyamAM huM nimitta banuM chuM ane pitAjIne kaSTa sahana karavuM paDe che. mATe mAre A gharamAM rahevuM nathI. have A zikhIkumAra kevI rIte cAlyA jaze, kayAM jaze, tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 58 bhAdaravA suda 11 ne zukravAra tA. 7-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahena ! bhagavaMta pharamAve che ke he bhavya AtmAo! heya, reya ane upAdeyane viveka kare. cheDavA jevuM che ane grahaNa karavA jevuM grahaNa karo. devalokanA bhegamAM paDelo jIva choDavA icche te paNa choDI zakatuM nathI ane narakamAM evI bhayaMkara vedanA che ke je vedanAthI jIva kiMkartavya mUDha banI jAya che. sUyagaDAyaMga sUtramAM narakanA dukhanuM evuM karUNa varNana Ave che ke je sAMbhaLatAM bhalabhalAnA kALajA kaMpI jAya che. ApaNuthI e varNana sAMbhaLatAM pUcha javAya che. te e duHkhanuM vedana karanAra chanI dazA kevI karUNAjanaka haze? ane tiryaMcanA parAdhInapaNAnA duHkho te tame pratyakSa joI rahyA che. AtmAnI sAcI kamANI karavAne je kaI bhava hoya te te mAnavabhava che. pUrva janmaka puNya yoga jaba pragaTa huA ati haii bhAI, taba sukhadAyaka sabhI vastuoM kirasI jIvane yadi pAI ! te ati dhIra saMyamI gurU kA, mahA kaThIna jagameM saMga, kalpavRkSa sama samajo priyavara, satsaMgatikA milanA ga. pUrvanA mahAna puNyanA gyathI kalpavRkSa samAna A amUlya mAnavabhava maLe che jenA hAthamAM ratnaciMtAmaNI hoya, jenA AMgaNAmAM kalpavRkSa phaLe hoya ene zuM bhIkha mAMgavAnI heya? ane kadAca mAMgavA jAya to tame tene mUrkha ja kahene? "hA". te tame amUlya mAnavabhava pAmIne bhautika sukhanI bhIkha mAMgatA ho to tame paNa mUkha kharA ke nahi? keDe ratnaciMtAmaNu bhegA kare te paNa enAthI tamane mAnavabhava nahi maLe. mATe samajIne tame jIvanamAM dharmanuM vAvetara kare. A mAnavadeha tamane maLe che te gAyatana mATe che gAyatana mATe nathI. bhagavAne mAnavabhavane mahimA kaMI emane ema nathI gayo. mAnava, pharIne nava mahinA mAtAnA garbhamAM na Ave tenuM nAma mAnava. A mAnavanA nAmane sArthaka karavA purUSArtha karavA jarUrI che. kAraNa ke jema tamArI sAme bhajanane thALa pIrasIne mUkyuM hoya paNa hAthamAM laIne moDhAmAM kaLiye mUkavAnI kriyA tamAre karavI paDaze te bhUkha maTaze. paNa bhajana-bhejana belavA mAtrathI bhUkha Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 504 ' zAradA saritA maTatI nathI, te rIte mekSa mekSa balavA mAtrathI mekSanI prApti thatI nathI paNa purUSArtha karavAthI mokSa maLe che. jeNe mokSa taraphane purUSArtha Adaryo che tevA jamAlikumAra mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che. jene hIrAnI pIchANa thAya che te kAcanA TukaDAno saMgraha na kare. kAcanA TukaDAne hIre keNa mAne ? jene hIrAnI pIchANa nathI te. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka jhaverI pahelAM khUba dhanavAna hatuM. paNa jagatamAM puNya-pApanI lIlA alaukika che. sukha pachI duHkha ane duHkha pachI sukha AvyA kare che. A jhaverI maraNa pathArImAM sUte che, gharamAM koI rahyuM nathI. pAchaLa patnI ane nAnA putranI zuM sthiti thaze tenI ciMtA karato hato. aMtima samaya najIka Avyo jANI enI patnIne kahyuM gharamAM kaI rahyuM nathI paNa ApaNI khAlI tijorImAM eka DabbI che temAM lAva kAgaLe vIMTele eka kiMmatI hIre che. badhuM gayuM paNa eTaluM bacAvI rAkhyuM che. tame jyAre khUba kaSTamAM mUkAI jAva tyAre e hIre mAre mitra jhaverI che tene tyAM vecajo. zeThane vizvAsa hato ke mAre mitra svAthI nathI paNa duHkhamAM sahAya kare te che. gharamAM bhale khAvAnuM na rahyuM paNa AzAnA taMtue mANasa jIvI zake che ema vicArI zeThe enI patnIne AzvAsana ApyuM ane zeTha paraloka prayANa karI gayA. mAtA lokenA kAma karI, daLaNuM daLI pitAnuM ane dIkarAnuM jIvana vitAve che. paNa samaya jatAM khUba bhIMsamAM AvI gayA, kAraNa ke kAma karavAnI tAkAta nathI. dIkare bhaNe che. kharca kayAMthI kADha? tyAre mAtA enA dIkarAne kahe che beTA! A paDIkuM laIne tArA kAkA phalANA zeTha che temane tyAM jA ane hIre vecIne je Ape te laI Ava. e zeTha khUba pramANika che. pati cAlyA gaye che paNa patnIne patinA mitra upara vizvAsa che. zeTha jarA paNa mAyAvI na hatA. jevA aMdara tevA bahArathI pavitra hatA. mAyA karavAthI mANasa keTale nIce utarI jAya che. covIsa tIrthakaramAM ogaNIsamA mallInAtha bhagavAne AgaLanA bhAvamAM keTalI mAyA sevI hatI? badhA mitronI sAthe paiSadha karavAnuM nakakI karyuM. emane vicAra thaye ke A bhavamAM huM badhAthI moTe chuM te A bhavamAM badhAtha vadhu karaNI karUM te AvatA bhavamAM meTI padavI maLe. nahitara sarakhA thaI jaIzuM, mATe chaThTha karI lauM. A kaI saMsAranI gADha mAyA na hatI. eka pauSadha karavAne badale chaThTha karyo eTalI mAyA karI te strI banavuM paDayuM. purUSa mAyA kare te strI thAya, strI mAyA kare te napuMsaka thAya. mATe mAyA sarvathA tajavA gya che. zeTha khUba pavitra hatA. mAtAnI AjJAthI dIkare zeThanI dukAne gayA. paDIkuM ApIne kahe che kAkA! A kiMmatI hIre mArA bApujI mUkIne gayA che. have Apane Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 505 vecAto rAkhaje hoya te vecAte rAkhI le ane gIravI rAkho to mane badalAmAM paisA apAtA hoya te Apa. zeTha catura jhaverI hatA. paDIkuM ughADatAM pArakhI lIdhuM ke A hIre nathI, kAcane TukaDe che. paNa mArA mitre A mA-dIkarAnA AzvAsana khAtara Ama karyuM lAge che. zeTha kahe che beTA ! A bahu mUlyavAna hIro che. hamaNAM enA bhAva jeTalA joIe teTalA u5jaze nahi. tuM ema kara. A hIre hamaNuM tArA ghera mUkI rAkha ane tuM mArI dukAne kAma karavA besI jA. tamAre kharca mATe je paisA joIe te huM ApIza. huM tane jhaverAtane dhaMdhe zIkhavADI dauM. chokare rAjI rAjI thaI gayo. hIre potAnI mAtAne ApI dIdhe ne piote zeThanI dukAne kAma karavA besI gayo. eka varSamAM te chokaro jhaverI banI gayo. jhaverAta pArakhavAnI lAyakAta AvI gaI. eTale zeTha kahe beTA ! have pelo hIre laI Ava. ApaNe tenA mUlya AMkIe. chokaro ghera gayo. kabATamAMthI hIre kADha. have e jhaverI banI gayuM hatuM. kAkA pAse laI javA jeTalI dhIraja khamI zako nahi. mArA kAkA enuM mUlya karaze paNa e pahelAM huM enA mUlya AMkI lauM. paDIkuM kholyuM. joyuM te kAcane TukaDo che. have e laI jAya kharo? agara tijorImAM mUke kharo? baheno jema ghauMmAMthI kAMkarA vINIne pheMkI de tema chokarAe kAcano TukaDo pheMkI dIdhe. mAtA kahe che beTA ! tuM zuM kare che? kiMmatI hIrAne Ama pheMkI devAya? tyAre dIkaro kahe che mAtA ! e hIre nathI paNa kAcane TukaDe che. ajJAnapaNe meM kAcanA TukaDAne hIre mAne. paNa have mane hIrA ane kAMkarA pArakhavAnuM jJAna thaI gayuM mATe have kAcanA TukaDAne saMgraha nahi karuM. devAnupriye ! e chokare te eka varSamAM hIra pArakhavAmAM jANakAra banI gayo paNa tame keTalA varSothI A vItarAga prabhunI pAThazALAmAM Ave che? haju tamane pichANa thaI che sAcuM zuM ane khoTuM zuM che? kaI mANasa kAMkarAne tijorImAM bhArate hoya te tame kahI deze ke A to eka naMbarano mUrkha che. bevakUphane kaMI khabara nathI paDatI ke tijorImAM zuM bharAya? ratna ke kAMkarA? tame paNa varSothI ahIM AvIne sapatti, vaibhavavilAsa ane viSanA kAkA tamArI jIvanatijorImAM bharatA ho te mAre tamane kevA kahevA? (hasAhasa) amRtanA kaTorA cheDIne viSanA kaTorA pIvA jAya, hIrA choDIne kAMkarAne saMgraha kare, hAthInI aMbADI choDIne gadheDAnI aMbADI para besavA jAya te DAhyo kahevAya ke mukhe kahevAya? tame AvA to nathI ne? jIva samajaNanA gharamAM na Avyo hoya tyAM sudhI peTe beje kheMcyA kare che. gadheDAnI jema chAlakA upADI jANe che. paNa A chAlakAmAM zuM che tenI gadheDAne khabara hotI nathI. Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 506 zAradA saritA eka vakhata traNa gadheDA chAlakA bharIne jatAM hatAM. vacamAM nadI AvI. eka gadheDAe vicAra karyo ke huM pANImAM besI jAuM te thAka utare, paheluM gadheDuM chAlakA sahita pANImAM besI gayuM to DIvAre tenuM vajana haLavuM banI gayuM. tyAre bIjAne thayuM ke huM besuM. e beThuM te evuM bhAre thaI gayuM ke pANImAMthI bahAra nIkaLavuM muzkela thaI paDayuM. trIjuM beThuM to enI cAmaDI khadakhadI gaI. tamane thaze ke Ama kema banyuM? pahelA gadheDA upara mIThanuM chAlakuM hatuM. pANImAM beThuM eTale mIThuM ogaLI gayuM eTale te haLavuM banIne bahAra nIkaLyuM. bIjAnA upara rUnuM chAlakuM hatuM. rU pANImAM palaLyuM eTale vajana vadhI gayuM eTale e bicAruM ubhuM thaI zakayuM nahi ane trIjuM chAlakuM cUnAnuM hatuM. na cUne pANImAM palaLe eTale enI cAmaDI baLI gaI. devAnupriya! tame AvA na banaze. saMsAranA kAdavamAM kheMcI na jaze. paNa saMsAramAM rahevA chatAM jyAre saMsArathI chUTuM evuM lakSa rAkhaje. je saMsAranA kAdavamAM khe te rUnA chAlakAvALA gadheDA jevI sthiti thaze. mATe samajIne parigrahanA bhArathI haLavA bane. moTA moTA rAjAo ane cakravatie saMsAramAM rahevA chatAM kerA kAgaLa jevA nyArI rahyA che. AgaLanA rAjAoe prabhunuM rakSaNa karavA mATe yuddha khelyA che, badhuM karyuM che paNa saMsAramAM rahevA chatAM viSaye pratyene virAga hato. saMsAramAM rahevA chatAM emanuM lakSa mokSa taraphanuM hatuM. ahIM paNa kaMIka puNyavAna che haze ke emanA karmanA udaye upAzraye AvI zakatA nahi hoya paNa emanuM mana upAzrayamAM ramatuM haze. ane kaMIka evA che paNa haze ke dharmasthAnakamAM AvavA chatAM emanuM citta ghara tarapha haze. enuM kAraNa haju viSaya pratyethI virAga pragaTa nathI. viSaya pratye virAga Avaze tyAre saMsAra kedakhAnA jevuM lAgaze ane sagA-sabaMdhI badhA baMdhananI beDI rUpa lAgaze ne saMyama levAnI laganI lAgaze. ' jamAlikumArane have saMsAra kedakhAnA jevo lAge che. prabhunI vANI sAMbhaLIne hRdaya rUpI tijorInI cAvI hAtha AvI gaI. tijorImAM amUlya bhajano bharele che paNa jyAM cAvI nahi maLe tyAM sudhI tijorI nahi khule ane tijorI khule nahi tyAM sudhI amUlya khajAne hAthamAM Ave nahi. jamAlikumAranI tijorInA bAraNAM khulI gayA. aMtarane amUlya khajAne nIrakhI lIdhe. have A bahArano mAmUlI khajAne tene game khare? jema pelA jhaverInA chokarAne hIrAnI pArakha thatAM kAcane TukaDo phagAvI dIdhe ane zeTha pAse gayo. zeTha kahe che beTA ! hIre lA ? tyAre kahe che kAkA ! e to kAcane TukaDe hate. zeTha kahe che beTA! meM jANI joIne kahyuM hatuM ke tArA ghera hamaNAM rAkhI mUka. je te vakhate huM ema kahe ke A hIre nathI, kAcane TukaDe che te garIba avasthAmAM tamane ema thAta ke kAkAe daze karyo. ahIM rAkhe heta te paNa ema Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 507 thAta ke hIre badalI lIdhe haze. paNa tuM jhaverI bane te tene sAcA khoTAnI pichANa thaI, tuM have kadI ThagAIza nahi. cheka sAce jhaverI banI gaye te nyAla thaI gaye. he devAnupriye ! A bAhya jhaverAta pArakhanArA jhaverI te banyA paNuM have AtmAnuM jhaverAta pArakhanArA jhaverI bane. AtmAnA sAcA jhaverI banaze te A saMsAranA kAcanA TukaDA jevA sukhamAM kayAMya ThagAzo nahi. jamAlikumAra mAtAne kahe che mAtA ! mane dIkSAnI AjJA Ape. huM jaldI mArA prabhunI pAse jAuM ne jaldI bhavasAgarane tarI jAuM. enA vairAgyane keTale vega che. tyAre jamAlinI mAtA vilApa karatI zuM kahe che ke beTA! tuM mAre ekane eka putra che. tuM mane khUba priya-manahara ane managamata che. tuM AdaraNIya ane avalekanIya che. tArA pratye mane bahu mAna che. mAre mana tuM ratnane bhaMDAra che. mAruM jIvana ane zvAsocchavAsa tuM che. mArA hRdayane tuM tArA nAmazravaNathI AnaMda ApanAro che te pachI tArA sAkSAta darzananI te vAta ja kyAM karavI? tArA mIThA mIThA bela sAMbhaLatAM mAruM haiyuM harSathI nAcI uThe che. mATe he putra! ame eka kSaNavAra paNa tAre viyega sahana karI zakatA nathI. mATe hamaNuM dIkSA levAnuM nAma laIza nahi. ame jyAM sudhI jIvIe tyAM sudhI te gharamAM rahe ane rAjyasukhene bhegava. amArA marI gayA pachI tuM meTI uMmarane thAya, vaMza paraMparAne surakSita rAkhanAra saMtAnavRddhi kare pachI nirapekSa banI zramaNa bhagavaMta mahAvIra prabhu pAse gRhavAsa choDI cAritra aMgIkAra karaje. atyAre tAre saMyama aMgIkAra karavAno samaya nathI. ahIM baMne pAtra sAmAsAmI che. eka kahe che te mAtA! saMyamanI dhUna lAgI Atama pyAsa jAgI, Ape maiyA Apa mane dIkSAnI zikSA are Apa maiyA. tyAganI jhoLI laIne kheLa pAtharIne jamAlikumAra mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che tyAre mAtA kahe che- tuM che beTA nAne, besI rahe ne chAne nahi ApuM (2) tane dakSAnI bhikSA....are nahi ApuM... bheganI vaya che tArI beTA, tyAganI vAta che nyArI, kara kanyAnI kumaLI kAyA, kaMTaka sama lAgaze vAta tArI dilamAM dukha thAye ati tArI vAtane suNuM... nahi ApuM, nahi ApuM tane dIkSAnI bhikSA (2) saMyamanI dhUna lAgI, Atama vyAsa jAgI. A miyA. baMne pAtra sAmasAmA ke saMvAda kare che! jamAlikumArane saMyamapaMthe javuM Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 508 zAradA saritA che eTale AjJA mAge che tyAre mAtA kahe che beTA! tuM mAne che. saMsAranA sukhe bhegavavAnI tArI uMmara che. tyAganI vAta judI che. tArI kumaLI kAyA saMyamane kaThora parisaha kema sahana karI zakaze ? tArI vAta sAMbhaLIne mArA kAnamAM jANe kAMTA bhoMkAya che. mArA dilamAM duHkha thAya che mATe hamaNAM dIkSAnI vAta na karato. ekane javuM che ane bIjAne javA de nathI. mAtAe khUba khUba kahyuM paNa jamAlikumAranuM hRdaya pIgaLyuM nahi. te jarAye DhIle na paDe. paNa mAtAne kahe che he mAtAtame mane kahe che ke tuM hamaNAM saMsAramAM rahI jA. paNa A saMsAramAM keNu konuM che ? A dehane zuM bharoso che? A saMsAra kevo che te sAMbhaLa. ____ "mANussae bhave aNega jAi jarA maraNa roga sArIramANasapakAma dukkhavayeNa vasaNasao vaha vAmilae adhuve NaNitie asAsae saMsabbha rAga sarise khala bubbuda samANe / he mAtA-pitA ! aneka janma-jarA-maraNa ane roga-zekathI bharelA A jagatamAM eka mAnavabhava che. temAM aneka prakAranI kAmanAo karavAnuM moTuM duHkha che. upagaMta enI pAchaLa bIjA seMkaDo saMkaTanI pIDA jIva para AvI paDe che. ATaluM sahana karIne paNa sukha kAyama rahevAnuM heta te judI vAta che. paNa e te kAyama rahevAnuM nathI. temAM sauthI prathama janmanuM duHkha te kevuM bhayaMkara che ! jema keI mANasa dhagadhagatI 100 so bhegI karIne zarIramAM bheMkI de ane jeTalI vedanA thAya tethI anaMtagaNuM vedanA janma vakhate jIva bhogave che. A janmanA duHkha pratyakSa dekhAtA nathI. bhagavyA tyAre bhagavyA have bhUlAI gayA. jema kaI mANasane piTamAM moTI gAMTha thaI che. tene oparezana karavA oparezana thIeTaramAM laI javAmAM AvyA. tyAM badhA cakacakatA hathiyAra jaIne dadI gabharAI jAya che ke A hathiyArathI mAruM peTa cIrI nAMkhaze! kema sahana thaze? paNa DokaTara oparezana karatAM pahelAM ene kalaraphema suMghADI de che. eTale bebhAna banI jAya che. pachI enuM peTa cIrI nAkhe ke game tema kare paNa karepharmanA ghenamAM ene kaMI khabara paDatI nathI. tema jJAnI kahe che A saMsAramAM ekeka jIne kamarAjAe mohanuM karepharma suMghADI dIdhuM che. enA nazAmAM janmanA duHkhanuM bhAna nathI. garbhamAM paNa kevA duHkha veThyA che ! garbhavaMtI mAtA kUve pANI sIMce te garbhamAMnA jIvane ema thAya ke mane phAMsInA mAMcaDe caDhAvyuM. AvA anekavidha kaSTa jIve garbhamAM veThayA che. janmatA paNa anaMtI vedanA bhegavI che ane maratI vakhate paNa jIvanA pradeza kheMcAya che tyAre keTalI vedanA thAya che? je AtmA mokSe javAne hoya tenA Atmapradeze rUMvADe rUMvADethI jAya che. jIvanA pradeze sIdhA uce jAya che eTale temane vedanA thatI nathI. paNa ApaNe Atmapradeze zarIramAMthI kheMcI kheMcIne bahAra nIkaLe che eTale khUba vedanA thAya che. AvA janma-maraNanA dukhe che. Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 509 vaLI jIvana adhruva che, anitya che, azAzvata che. saMdhyAnA raMga jevuM che. jema saMdhyAnA raMga kSaNavAramAM vilIna thaI jAya che tevuM mAnavajIvana kSaNika che. vaLI jema pANInA parapoTA-baheneA kapaDA dhUMve tyAre kapaDAne sAbu lagAve tyAre phINanA goTegoTA vaLe che paNa kSaNavAramAM phINunA goTA vilIna thai jAya che tevuM mAnavajIvana che. A pramANe jamAlikumAra tenI mAtAne samajAve che. AgaLa zuM kaheze te vAta avasare kahevAze. Aje amArI jIvananaiyAnA sukAnI, paramatAraka evA pUjya gurUdeva sva. AcArya mA. pra. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanI 25mI puNyatithinA pavitra dvivasa che. je gurUe ApaNane saMsArasamudramAMthI taravAnA mArga khatAnyeA heya temanA upakAra kadI bhUlAya nahi. dazavaikAlIka sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke sUtelA siMhane jagADanArA, bhaDabhaDatI agnimAM kUdI paDanArA haju koi ne koI prakAre khacI jAya che. paNu pAtAnA pamatAraka gurUnI azAtanA karanArA kadI kheMcI zakatA nathI. evA upakArI pU. gurUdevanu jeTaluM smaraNa karUM teTaluM ochuM che. te gurUdevanA jIvana mATe Apane TUMkamAM kahIza. gujarAtanuM pATanagara amadAvAda che. jenI madhyamAM puNyasalinnA sAbaramatI peAtAne zAMta pravAha vahAvI rahI che. tenA kinAre khaMbhAta riyAsatanuM galiyANA nAme nAnuM gAma che. te zUravIra evA garAsiyA rAjapUtAnI puNyabhUmi che. tyAM jetAbhAI nAmanA rAjapUta kisAna vasatA hatA. tee bahu saraLa ane pavitra bhAvanAvALA hatA. jema pakamAMthI paMkaja utpanna thAya tema jetAbhAine tyAM vikrama saMvata 1942nI sAlamAM kArtika suddha 11nA divase putraratnanA janma thayA. teozrInuM nAma ravAbhAI hatu. te e bhAI ane eka bahena hatA. mAtA-pitA traNe saMtAneAne mAlyAvasthAmAM mUkIne svarganA paMthe cAlyA gayA. dhIme dhIme khALakA mATA thayA. eka vakhate ravAbhAIne kAmaprasage vaTAmaNu javAnuM banyuM. upAzrayanI bAjumAM teo utarelA. te vakhate vaTAmaNumAM khaMbhAta sa prAyanA pU. moMghIbAi mahAsatIjI birAjamAna hatA. te khUba vidvAna ane jaththara sAdhvIjI hatA. pratikramaNa karIne teo eka stavana madhura kaThe gAtA hatA te ravAbhAie sAMbhaLyuM ne temane satIjI pAse javAnuM mana thayuM. paNa rAtre te javAya nahi. savAre tee temanA sabaMdhIne laIne upAzraye gayA. rAtre gAyeluM stavana saMbhaLAvavA temaNe vinaMtI karI. mahAsatIjIe gIta saMbhaLAvyuM ane jANyuM ke A kAi haLukamI AtmA che. eTale samaya joIne temane samajAya tevA upadeza karyo. puNya-pApanI vyAkhyA sAMbhaLI ravAbhAInA DhilamAM vairAgyanI bhAvanA jAgRta thai. paNa temanA pitAnA mULa dharma svAmInArAyaNaneA hateA. temane gharamAM cena paDatuM na hatuM tethI tee gaDhaDA gayA ane temaNe temanA AcAryane peAtAnI saMsAra tyAga karavAnI bhAvanA vyakata karI. te vakhate temanA Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 510 zAradA saritA (ravAmI nArAyaNa) paMthanA AcArye kahyuM ke tamAre amArA paMthamAM brahmacArI manavuM hAya teA tamAre tamArI saMpUrNa mAla-milkata amArA bhaDAramAM arpaNa karavI paDaze. te tamane amArA pathanI dIkSA ApavAmAM Avaze. A sAMbhaLI ravAbhAI vicAramAM paDI gayA ke A zuM ? je lakSmI anarthAne janmAvanArI che tenA meha (mamatva) A sAdhumAM bharyA che mATe A paMthamAM AtmakalyANa thaI zake nahi. tethI gAdIpatine javAba ApI dIdhA ke mane tamArA dharmamAM AtmakalyANanA sAcA mArga dekhAtA nathI. tera vaSa~nA bAluDAmAM keTaluM AtmamaMthana ! kevI agAdhazakita ane buddhi ! kevI hiMmata ! ravAbhAIe tera varSanI uMmaramAM ATale uMDA vicAra karyo tyAre temanA bhAvinA bhaNakArA keTalA AnaDhamaya ane prabhAvazALI haze ! tyAMthI teo peAtAnA vatanamAM pAchA pharyA, paNa mahAsatIjIe je upadeza ApyA hatA te temanA magajamAM gujatA hatA. A khALaka vicAra karavA lAgyA ke ahA! have huM e mahAsatIjI pAse jauM. have mAre A gharamAM rahevu nathI. eka divasa khetaramAM teo kAlA vINI rahyA hatA ne pAte paNa vINatA hatA. e vINatAM vINatAM vicAra Avye ke mahAsatIjI teA kahetA hatA ke phaLa-phUla-pAna teADavAmAM pApa che, tA mane keTaluM pApa lAgaze ? emane pApanA bhaya lAgyA. kAlA vINavAnu cheADI pU. mAMghIbAi mahAsatIjI pAse AvyA ne kahyuM ke mane tamArA ziSya banAve. tyAre mahAsatIjIe kahyuM bhAi! ame teA sAdhvIjI chIe. tamAre amArI pAse na rahevAya. jo tamArI icchA hoya teA amArA gurUdeva pAse mAlIe. eTale ravAbhAIe hA pADI. eTale temaNe temane pU. gurUdeva zrI chaganalAlajI mahArAja sAheba pAse khaMbhAta abhyAsa mATe mALyA. pU. gurUdeva pRSTha pratibhAzALI, vicakSaNa ane zaktizALI hatA. teo bALakanu lalATa joine samajI gayA ke A koI amUlya ratna che. gurUdevanI sAnidhyamAM rahetA tera varSanA kizAra evA ravAbhAie paMdara divasamAM sAmAyika ane pratikramaNa zIkhI lIdhA ane dhIme dhIme eka varSamAM ghaNA abhyAsa karyo ane cauda varSanA A kizAra dIkSA levA mATe ta para anyA. sagAsnehIene samajAvI vikrama saMvata 1956nA mahA sudR pAMcama (vasaMtapaMcamI) nA pavitra divase khaMbhAta zaheramAM khUba utsAhapUrvaka ravAbhAIe pU. chaganalAlajI mahArAja sAheba pAse bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karI. pU. gurUdeve ravAbhAinuM bhAvi jIvana ujajavaLa joi ratnacaMdrajI nAma ApyuM ane teo ravAbhAI maTI sAcA ratna banI gayA. ratna samAna ratnacaMdrajI mahArAja sAheba gurUdevanA sAnidhyamAM rahI jJAnamAM khUba AgaLa vadhyA. jema jema zAstrajJAna saMpAdyana karatA gayA tema tema temanAmAM namratA ane vinayaguNu pragaTa thatAM gayA. vaizAkha vadI dazamanA dine gurUdeva chaganalAlajI Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 511 mahArAja sAheba amadAvAdamAM svargavAsa pAmyA eTale khaMbhAta saMpradAyanuM sukAna pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA hAthamAM AvyuM. khaMbhAta saMghe pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebane AcArya padavI arpaNa karI. pUjya padavI prApta thayA bAda gurUdeve khaMbhAta saMpradAyano mahimA ane saMghabaLa ghaNuM vadhAryuM. pitAnA zIre AvelI zrI saMghanI javAbadArI barAbara adA karavA lAgyA. grAmAnugrAma vicaratAM pitAnA ziSyo sahita vikrama saMvata 1lpa mAM teozrI sANaMda cAturmAsa mATe padhAryA. temanA upadezathI be AtmAo bUjhayA. eka jazubAI mahAsatIjI ane bIjI huM (bA. bra. pU. zAradAbAI mahAsatIjI) je gurUdeve amane saMsAranI asAratA samajAvI ane baLatA dAvAnaLamAMthI bahAra kADhayA ane AtmakalyANane rAha batAvyA te upakAra kadI bhUlAya tema nathI. A saMsArasamudramAM gurUdeva amArA mATe dIvAdAMDI samAna hatA. kharekhara jIvanaracanA sAcA sArathI pUjya gurUdeva che. gurU vinA keI mArga batAvanAra nathI. pUjya gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAheba 2000nI sAlamAM surata cAturmAsa mATe padhArela. tyAre pALIyAdanA rahIza trIkamalAla dhanajIbhAInA suputra zrI DuMgarazI bhAIe dIkSA aMgIkAra karI. teo bA.bra. harSada muni mahArAja pUjya ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA ziSya tarIke prasiddha thayA. pU gurUdevanA sAnidhyamAM rahI temaNe vyAkhyAtAnuM pada prApta karyuM. pUjya gurUdeva ratnacaMdrajI mahArAja sAhebe bAra cAturmAsa amadAvAdamAM karyA. bAra cAturmAsa khaMbhAtamAM, daza cAturmAsa suratamAM, cha cAturmAsa sANaMdamAM ane cAra cAturmAsa muMbaImAM (vi. saM. 164, 174, 1975, 1981) ryA hatA. traNa vasomAM, eka kaThoramAM, eka boTAdamAM ane chelluM cAturmAsa saMvata 2004 mAM khaMbhAta kareluM. pUjya gurUdevane keIe pUchayuM sAheba! ApanuM saMvata 2004 nuM cAturmAsa kayAM che? te kahe ke A chelluM cAturmAsa khaMbhAta che. evuM teo suratathI pAchA pharatAM vihArapaMthe belyA hatA. teo dara cAturmAsamAM vyAkhyAnamAM bhagavatIsUtranuM vAMcana karatA hatA. paNa chelalA cAturmAsamAM uttarAdhyayana sUtranuM pAMcamuM adhyayana "sakAma akAma maraNa" ne adhikAra vyAkhyAnamAM pUjyazrIe khUba lAkSaNika zailIthI samajAvyuM hatuM. temanA vyAkhyAnanA prabhAvathI saMghamAM addabhUta utsAha vartAI rahyo hate. pU. gurUdevanA jIvanane ItihAsa khUba jANavA jevuM che. pU. gurUdevanuM jIvana ane cAritra eTaluM to prabhAvazALI hatuM ke jenAra mAnavInI AMkha TharI jAya. pU. gurUdevanA jIvanamAM kSamA te ajaba hatI. pU. gurUdevanI tabiyata bhAdaravA suda pAMcamanA dine zaradInuM jera thavAthI bagaDI hatI. paNa temAM dhIme dhIme sudhAre thaye. bhAdaravA suda dazamanA divase temanA ziSya tapasvI zrI phUlacaMdrajI mahArAja sAhebane 38 upavAsa pUrNa thayA tyAre pU.gurUdevane vinaMtI karI ke sAheba! mane zAtA che. traNa upavAsa bheLavIne 41 upavAsa karaze. tyAre Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 512 zAradA saritA gurUdeva khalyA ke Aje huM tamane chelluM pAraNuM karAvu chu. gurUdevanA ekeka zabdo evA hatA ke kAIne kaI khyAla na AvyeA. te divase AkhA saMghamAM pU. ratnacaMdrajI mahArAja jAte gAcarI karavA mATe padhAryA. tyAra bAda ziSyane pAraNu karAvyuM. chelle sAMjanA pratikramaNa karavA beThA te pahelAM peAtAnA laghu ziSya harSada munine mAthe hAtha mUkIne khuba zikhAmaNa ApI ane tapasvI mahArAjane kahyuM Aje tamane mAnasika upasarga AvavAnA che. tame badhA mukha hiMmata rAkhajo. vakIla gulAkhaca saMgANI khaMbhAta gayelA. temanI sAthe traNa mALa sudhI pharIne vAta karI. vakIlane javAnI rajA ApI. tethI vakIla amadAvAda AvyA. khaMbhAtanA jhaverI mANekalAla bhagavAnadAsa paTela ( hAla muMbai) sAyanamAM rahe che tee muMbai jatAM pahelAM pU. gurUdevanA darzana karavA AvyA. temane kahe che tame Aje muMbai na jazeA. kAle tamArU kAma paDavAnu che. AvI AvI saMkSepamAM ghaNI vAtA karI. potAnA jIvananI aMtima ghaDInA khyAla AvI javAthI pratikramaNa karI cAvihAranA paccakhANa karyAM. pachI meDA uparathI nIce padhAryA ane badhA ziSyAne suMdara zikhAmaNa ApI. mane jyAre amadAvAda cAturmAsanI AjJA karI tyAre me dalIla karI ke gurUdeva ! mArI yita sArI nathI. huMmaNA ThIka thayuM che te A vakhate mane amadAvAda cAturmAsa na Apo. tyAre gurUdeve kahyuM cAturmAsanI huM tamane chellI AjJA ApuM chuM. AvI ghaNI vArtA karI paNa kei e gUDha vAtane samajI zakayuM nahi. pU. gurUdevanI tayita rAtanA vadhu agaDatI gai. kAramu vAdaLa gherAvA lAgyuM. pU. gurUdeve zrI saMghane kahI dIdhuM ke mArA cAritramAM kAi jAtane doSa na lAgavA joie te vAta khAsa dhyAnamAM rAkho ema kahI pAte samAdhimAM sthira thavA lAgyA. cAra AMgaLA uMcA karI saMghane nizAna ApI dIdhu ane chevaTe samAdhibhAvamAM sthira rahI bhAdaravA suda 11 nA dine prabhAtanA cAra vAge saMvata 2004 nI sAle pUjaya gurUdeva A phAnI duniyA choDI zrI saMghane raDatA mUkI svA~nA paMthe prayANa karI gayA. baMdhuo ! AvA pavitra, saMyamI pratibhAzALI, kSamAmUrti, ratnasamAna ratnagurUdevanI 25mI puNyatithI nei Aje echAmAM ochA je pratyAkhyAna karI te 25 divasanA avazya karo. temaja AvA mahAna gurUvaryAMnA jIvanamAM rahelA Adarzane apanAvo te tame sAcI zraddhAMjali arpaNu karI gaNAya. e pUjaya gurUdevane ApaNA koTI koTI vaMdana ho, vyAkhyAna na 59 bhAdaravA suda 12 ne zanivAra gurU ae, suzIla mAtAo ane bahena ! tA. 8-9-03 anaMtakarUNAnidhI zAsrakAra bhagavate jagatanA jIvAnA uddhArane mATe siddhAMta Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 513 vANInI prarUpaNa karI. bhagavaMte tripadI-traNa zabdomAM upadeza Apyo che ane gaNadhara bhagavaMtee te vANI jhIlI che. traNa zabdo dvArA gaNadhara bhagavatee dvAdazAMgI sUtranI racanA karI che. tamane ema thaze ke traNa zabdo dvArA dvAdazAMgInI racanA kevI rIte karI? jaina zAsana kahe che zabdonI zakita amApa che. traNa zabdomAM gaNadhara bhagavate zAstranA zA pAmI gayA. te pramANe viziSTa zakitasaMpanna pavitra AtmAo navakAramaMtramAM cauda pUrvanuM jJAna pAmI zake che. jema bALaka pataMga caDhAve che tyAre tenI pAse derAnI daDI nAnI hoya che, paNa jema pataMga uce caDhe tema tene dara bahu lAMbo nIkaLe che ne pataMga khUba uMce caDhI jAya che. divALInA divasomAM bALako phaTAkaDA pheDe che tyAre eka nAnakaDI gebI saLagAve che te temAMthI ghaNo lAMbo sarpa banI jAya che ne? A te sAmAnya vastu che. te carmacakSuthI na joI zakAya tevA zabdomAM ane te paNa tIrthakara prabhunI amUlya sAdhanAnA pAvara hAusamAMthI utpanna thayelA zabdamAM te kevI zakti hoya? ke jAdu hoya? zabdathI te mANasa dhrujI hAle che. paradezamAM eka mANasa sTeja para caDhIne bhASaNa karate hato. teNe kahyuM ke A sabhAmAM beThelAmAM moTA bhAganA 50 TakA mANaso gAMDA che eTale lekemAM khaLabhaLATa macI gayo ane loke tene mAravA deDayA. eTale pharIne bole-huM bolatA bhUlI gaye. A sabhAmAM 50 TakA mANase DAhyA che. tyAre lekenA mukha upara AnaMda AnaMda chavAI gayo. vAta te enI e che chatAM zabdamAM keTalI tAkAta che te A dAkhalA uparathI samajI zakAya che. are ! jAdugaromAM paNa keTalI tAkAta hoya che. mahaMmada chela nAmane eka jAdugara thaI gayA. te eka vakhata sTezanamAM beThe hato, tyAM jaina muni gaucarI karIne pasAra thAya che. te samaye bIjA zrAvake paNa bAMkaDA upara beThA hatA te ubhA thaIne munine vaMdana kare che. tyAre mahaMmada chela pUche che A koNa che? tyAre kahe che A jaina muni che. amArA gurU che. duniyAmAM badhAnA tyAga karatAM jaina munine tyAga ajoDa che. emanI tyAganI tole kaI na AvI zake. tyAre mahaMmada chela vicAra karavA lAgyuM ke meM ghaNuM jAdunA khela khelyA. jAduthI bhalabhalAne harAvyA paNa A jaina munine mArA jAdune para karAvyo nathI. zrAvakane kahe che tame bhUle che. A sAdhu nathI. paNa Thaga che. juo, enA pAtramAM zuM che? enA jAdunA prabhAvathI muninA pAtramAM rahelA bhajIyA mAMsanA bhajIyA banAvI dIdhA. A joI zrAvake hebatAI gayA. paNa muni jevA tevA na hatA. mahAna zakitadhArI hatA. emaNe potAnI labdhine upayoga karyo. jaina munione tapanA prabhAve ghaNI zakitao prApta thAya che paNa tene upayoga karatA nathI. paNa atyAre jaina dharmanI Ijajatano savAla hato eTale potAnI zaktino prayoga karI khetaramAM eka vRkSa Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 514 zAradA saritA nIce jaIne beThA. A tarapha mahaMmada che te beThe tyAMthI ubho na thaI zake. ene je uThADavA jAya te cUMTI jAya. chevaTe jena muninI mAphI mAMgI tyAre munie tene mULa sthitimAM mUkI dIdhe. ene jaina munine paricaya thaI gayuM ke game te jAdugara heluM paNa A jaina muninI tole nahi. pharIne jena muninuM nAma letAM bhUlI gaye. kacchamAM mAMgo nAmane jANIne kadaI hate. mohanA nAmanA jAdugare tenI pAse maphata mIThAI mAMgI tyAre kadaIe kahyuM pahelA paisA Apo pachI mIThAI ApuM. kadaIe tene maphata miDAI na ApI tyAre mehanAe enA jAdunA maMtranI zakitathI badhI mIThAIonA thALa tene ghera mokalAvI dIdhA. kaI vicAra kare che huM ahIM beTho chuM ne mArA dekhatA badhI mIThAI kayAM alopa thaI gaI! A zabdanI zakita che ne Aje pratyakSa dekhAya che. mehanA jAdugara maMjazaktithI dariyAmAM taratI sTImarane kSaNavAramAM adazya karI deto ane kSaNa pachI taratI banAvI dete. jIvatA mANasane marelA jevA banAvI detA ane pAche ane thoDIvAramAM jIvatA banAvI dete. devAnupriye! sAmAnya maMtramAM ATalI tAkAta che te navakAra jevA mahAmaMtramAM te ethI adhika tAkAta kema na hoya? zabdanI zakti paththarane paNa pIgaLAvI zake che, te vItarAga prabhunI vANImAM keTalI tAkAta hoya! prabhunI vANIe caMDakauzIkanA jIvanamAM jAdu karyuM. jyAM jheranI varSo varasI rahI hatI tyAM bujha - bujha e caMDa kauzIka! eTalA zabda kamAla karI ane jheranA badale amRtano varasAda varasya. jamAlikumAranA jIvanamAM paNa prabhunA vacane kamAla karI ane eka vakhata vANI sAMbhaLIne vairAgya Avyo ne mAtAnI pAse dIkSAnI AjJA mAMgavA AvyuM. jamAlikumAre sIdhI dIkSAnI AjJA mAMgI nathI. pahelAM te ema kahyuM he mAtA! huM prabhunA darzana karavA gayA hatA. meM prabhunI vANI sAMbhaLI. tyAre to mAtAne AnaMda thayo ke huM kevI bhAgyavAna! ke mArA dIkarAne A vaibhava ane vilAsamaya vAtAvaraNamAM bhagavAnanA darzana karavA javAnuM mana thayuM te prabhunI vANuM ene gamI. paNa jyAM dIkSAnI vAta karI te na gamI ane mUcha AvI gaI. jamIna para paDI gaI. A mAtAne keNe paTakI nAMkhI? jamAlikumAranI cAritra levAnI bhAvanAe nahi paNa putra pratyenA atyaMta bhAre mahinA jere. je meha na hota te jamAlikumAranI vAta saharSa vadhAvI leta. gaurava anubhavata ke mAro dIkare ke bahAdurI ke vivekI! enI kevI suMdara bhAvanA! paNa mAtAne mehane nize caDhayo che, eTale AvA vacana kyAMthI bolAya ? ahIM tame ema kaheze ke putra AvuM bole ne mAtA bebhAna banI gaI. bhAI! zuM mAtAne bebhAna karanAra putranA vacana che? satya bela. putranuM vacana te sAruM che, paNa bebhAna karanAra mAtAne meha che. mahAnubhAvo! Aje jagatamAM jyAM juo tyAM cAre tarapha mehanuM sAmrAjya Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA rAritA 515 vyApeluM che. mehanA kAraNe AtmAnI kiMmata samajAtI nathI. dehanA mAhe dehIne vIsarI jAya che. jo samajAya te deha ane AtmA bhinna che. zarIranA dharmo ane AtmAnA dha alaga che. AkhA divasa zarIranA mehamAM paDI jIgIne tenI pAchaLa khacI nAMkhaze te AtmAnuM zuM thaze tene kI vicAra karyo? IcchAe ke anicchAe eka divasa zarIra teA choDavAnuM che e tA jANe! che ne? Avu uttama mAnavajIvana pAmIne AtmasvarUpanI oLakhANa nahi thAya. AtmakalyANa mATe je karavAnuM che te nahi karo te aMte pariNAma zuM Avaze tenA vicAra kadI karyA che? dehanuM pASaNa karavA mATe je purUSArtha karavA paDe te jarUra kare, paNa enAthI vadhu meLavavAnI tRSNA na rAkheA. evI bhAvanA rAkhA ke saMsAranuM sukha maLe teA ya ThIka ane na maLe teAya ThIka. jIvanamAM jeTalA sAdhanA vadhAre teTalA aMdhana vadhAre, mATe jarUriyAtathI adhika sAdhanA vasAvA nahi. ghaNI vakhate ati sukha ane sAdhanAnI lAlasA mANasane dhanavAna heAvA chatAM kaMgALa manAve che. eka vakhata samrATa sika Mdara dezeAdeza upara vijaya meLavatA meLavatA turkastAna taraph AvI rahyA hatA. turkastAnanA rAjAne khakhara paDI ke samrATa sikaMdaranI meATI senA turkastAna upara caDhAI laIne AvI rahI che. paNa rAjA teA zAMtithI beThA che. tenA pradhAna khUba samajAve che ke mahArAjA! samrATa sika Mdara Ave che. laDAi karavA taiyAra thaI jAva. jaldI yuddhanI taiyArI karAve. tyAre rAjA eka ja zabda khelavA lAgyuM ke e samrATa sikaMdarane ahIM AvavA do. vijayanA maDhamAM pAgala baneluM sika Mdaranu sainya jotajotAmAM turkastAna AvI paheAMcyuM. tyAre pradhAnamatrI kahe che mahArAjA! sikaMdara sImADe AvI pahoMcyA che. duzmanane haTAvavA Apa jarAye taiyArI karatA nathI teA e ghera ghAlI deze pachI ApaNe zuM karIzuM? tyAre rAjA kahe che mane adheA khyAla che. huM kaMI uMghamAM nathI. tame tamAre zAMtithI besI raheA. ciMtA kareA nahi. sikaMdara kaMI karI zakavAnA nathI. jevA Avaze tevA cAlyA jaze. tame gabharAze nahi eTale pradhAna mauna rahyA. khIjI taraphe sikaMdaranuM sainya gAmamAM AvI gayuM. tenuM sanmAna karavA turkastAnane rAjA sAme gayA. ane samrATe bheTI paDayA. yuddhanI vAta karI ja nahi. turkastAnanA rAjAe sikadarane jamavAnu AmaMtraNa ApyuM. sikaMdare tenuM AmaMtraNa svIkArI lIdhuM. khIjA dIvase AkhuM nagara zaNagAryuM. vAjategAjate rAjAnA kumAra pAtAnA mahelamAM jamavA mATe lai jAya che. sikaMdaranA manamAM thayuM ke A Adara-satkAra pAchaLa 'kaMi mAyA teA nahi hAyane ? khuba sAvacetIpUrvaka sikadara jaI rahyo che. paNa turkastAnanA rAjAnA prema AgaLa evuM kaMi nathI lAgatu. jamavA mATe saiA saiAnA sthAne besI gayA. darekanI jagyAe rezamI rUmAla DhAMkelI sAnAnI thALIe AvI gaI. rAjAe samrATa Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 516 zAradA saritA sikaMdarane bhajana karavA vinaMtI karI. dareke potAnA bhANa uparathI rUmAla laI lIdhA te darekanA bhANAmAM bhejanane badale judI judI cIje hatI. senAdhipatinA thALamAM senAnA sikakA, senApatinA thALamAM calaNI nANAMnA sikakA ane sikaMdaranA thALamAM hIrA-motI ane mANeka bharelA hatA. A joIne sikaMdarane gusse A ne AvezabharyA vacana bolyA ke tame A zuM karyuM che? tame mane jamavA bolAvyo che ke mArI mazkarI karavA? tyAre turkastAnanA rAjAe kahyuM kema, bhejanamAM khAmI che? Apa jevuM bhojana Iccho che tevuM meM pIrasyuM che. Apa dararoja jevuM bhojana jame cho te te grIsamAM beThA beThA paNa jamI zake che. paNa tamane jenI bhUkha lAgI che tene mATe ATaluM kaSTa veThIne paNa ahIM sudhI AvyA cho e bAbatanuM lakSa rAkhIne meM Apane AvuM bhejana pIrasyuM che. bAkI mazkarI karavAno mAro koI IrAdo nathI. A sAMbhaLI samrATa sikaMdara zaramI banI gayuM ane sainyanA paDAva uThAvI grIsa javA ravAnA thaI gaye. baMdhuo ! A te sikaMdaranI vAta thaI. paNa jagatanA jIvane AvI bhUkha lAgI che ne? paisAnI bhUkha maTADavA mATe Ajano mAnavI deza choDI paradeza jAya che. tyAM keTalA kaSTa veThe che. phAnasanI cImanI upara meza vaLI jAya che tyAre dIpakane prakAza nathI dekhAto tema jene jaDanI bhUkha lAge che tene Atmasukha nathI samajAtuM. saMsAranI mAyAjALamAMthI chUTavAne badale temAM aTavAto jAya che. savAre uThe tyArathI laIne sAMja-sudhI jaDanI mAvajata kare che. keTaluM kamAyA? keTale naphe thayo ? ne keTalI khaTa gaI? enA saravALA ane bAdabAkImAMthI uMcA nathI AvatA. saMsAranA bhoga ane svAdanA AnaMda sivAya bIje kaMI vicAra Ave che? paNa vicAra kare. bhoga ane svAdane AnaMda te jAnavara paNa laI zake che. have bhegane AnaMda cheDIne tyAgane AnaMda mANavAnuM mana thAya che? AtmAne AnaMda joIto hoya te jaDane saMga cheDI cetanane saMgI bana. thaDe samaya paNa AtmAne samajavA mATe kADhe. paNa A vAta kayAre samajAya ke dehane rAga chUTe ne AsakitabhAva ghaTe tyAre. Aje te jyAM juo tyAM jaDanI pUjA thAya che ane jaDa padagala dvArA maLatA sukhane ane e sukhanA sAdhanane pitAnA mAnI lIdhA che. paNa mAnavajanma pAmIne mAruM lakSa AtmasAdhanAnuM hovuM joIe A vAta bhUlAI gaI che. dharmanuM pAlana thAya, AtmAnuM kalyANa thAya e mATe dehanuM rakSaNa karavuM joIe. tene khAvA-pIvAnuM ApavuM joIe paNa bheganA caTakA ane svAdanA caskA mATe nahi. bhaga e te viSa jevA bhayaMkara che. e tRSNa kadI pUrI thavAnI nathI. Indrio upara kaMTrola rAkhIe teTalA bhega ghaTe. camacAne dUdhapAkamAM nAkho, zrIkhaMDamAM nAMkhe ke dALa-kaDhImAM nAMkhe paNa tene kaMI harSa ke kheda nathI tema Indrione zabda-rUpa-rasa-gaMdha ane sparzanA jJAnanI Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jarUra che. paNa tenI pAchaLa sukha-duHkha mAnIne mUMjhAvAnI jarUra nathI. dehane bhADuM ApI dIdhuM eTale kAma cAlyuM. dIpaka pAsethI prakAzanI jarUra che te temAM tela pUravu joIe. enjina pAsethI kAma levuM che te kAlasA pUravA joIe tema ApaNe deha pAsethI kAma levuM che :te tene khAvAnuM ApavuM joie. A rIte samajaNupUrvaka dehanA upayAga karaze! te AtmAnaMdanI anubhUti thaze. paNa Aje te mAnavI AtmA mATe kai karavA taiyAra nathI. jaDa vastu mATe je kaheA te karavA taiyAra che, paNa AtmA mATe kaSTa veThavA taiyAra nathI. paisA mATe mRtyunA mukhamAM javA paNa taiyAra thaI jAya che teA vicAra kare. maraNa pachI zuM paisA ke padArtho tamArI sAthe Avaze? khadhu ahI' paDI rahevAnuM che. AtmikajJAna ane Atmika sukha kadI AtmAthI juduM paDavAnuM nathI, eja tamArI sAthe Avaze. tame najare dekhA che ne ? ke AvA meTA rAjA-mahArAjAo ne samrATA gayA. sAthe zuM laI gayA ? hamaNAM ApaNe samrATa sikadaranI vAta karI. e paNa sAthe kai laI gayA ? te tame sAthe zu laI javAnA che? zA mATe ATalI mamatA che e mane samajAtuM nathI, paNa sAcuM sukha te tyAgamAM che. tyAga vinA traNa kALamAM siddhi thavAnI nathI. amAre tyAM kevA Anada che! sata jevA kei duniyAmAM sukhI nathI. jyAre joie tyAre tattvajJAnanI choLe! uDatI hAya. kAi jAtanA gabharATa, bhaya ke ciMtA nahi. e badhu tamAre tyAM che. 517 eka maneAhara udyAnamAM be-traNa mitrAnI ToLI pharatI pharatI Ave che. te udyAnamAM eka ghaTAdAra vRkSa nIce eka tapasvI muni dhyAna dharIne beThA hatA. pelA mitra tyAMthI pasAra thAya che. muni yuvAna che. lalATa upara tapa ane brahmacaryaMnA teja jhaLake che. A joIne pelA mitrAne munine kaika pUchavAnI icchA thaI. jema zreNIka rAjA maMDIkula udyAnamAM gayA ane anAthI munine joIne pUchyuM hatu ke tahaLosi makhkho jvaLyo moo jimni saMyA hai muni ! tame yuvAna che. tamAruM tejasvI :mukhaDuM' che, AvA bhAga bhagavavAnA samayamAM dvIkSA zA mATe lIdhI ? tamane vairAgya kema AvyA ? te rIte pelA mitroe A tapasvI munine pUchyuM ke tame AvI nAnI vayamAM zA mATe dIkSA lIdhI che? tyAre muni kahe che bhAi ! manuSyane vaizagya AvavAnA ghaNAM kAraNeA che. kAine jJAnagarbhita vaizagya hoya che, koInA meharbhita vairAgya hAya che teA keAInA du:khagarbhita vairAgya hoya che. A saMsAra choDIne saMyamI anelA munie pUrve anubhavelA sa MsAranI vAtA kI uccAratA nathI, chatAM tamane jANavAnI khuba jijJAsA che mATe huM kahuM chuM. huM eka dhanavAnanA putra chuM. mArA mAtA-pitA khUba dayALu hatA. rAja hajAronA dAna ApatA hatA. koI garIkha amArA AMgaNethI bhUkhyA jatA na hatA. mane khUba Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 518 zAradA saritA lADakoDathI mAtA-pitAe ucheryo hato. mAruM nAma lakSmIdatta hatuM. moTe thatAM mane suzIlA nAmanI saMskArI gharanI suzikSita kanyA sAthe paraNAvyuM. AkhA gAmamAM mArA pitAnI vAhavAha bolAtI hatI, paNa mANasanuM sukha ane saMpatti kyAM sudhI TakI zake? dhana ane yauvana saMdhyAnA raMga jevA che. "vidyuta lakSmI prabhutA pataMga, AyuSya te te jaLanA taraMga, puraMdarI caeNpa anaMtaraMga, zuM rAcIe jyAM kSaNane prasaMga." puNyadaya pUre thatAM lakSamI lAta mArIne cAlatI thaI gaI. lakSmI te gaI sAthe mArA mAtA-pitA paNa svargavAsI banyA. gharabAra vecAI gayA. patnInA dAgInA ane mUlyavAna kapaDA paNa vecAI gayA. nAnakaDI rUma laIne rahevA lAgyA. A rIte saMpatti jatAM vipatti ubhI thaI ane jIvana ApattimAM gherAI gayuM. kamarAjA nacAve tema nAcavuM paDyuM. dhananA DhagalA para ucharyo hato paNa mArA karmo mAre na karavAnI nokarI karavI paDI. mAMDamAMDa amAruM pUruM thatuM hatuM, paNa mArI patnI suzIlA eTale suzIlA hatI. mane duHkhamAM khUba hiMmata ApatI. traNa traNa divasanA upavAsa thayA chatAM mukha upara udAsInatA ke kheda na maLe. huM gabharAI jAuM te mane zikhAmaNa ApatI hatI paNa, juo te kharA! karmanI lIlA kevI che? duHkhamAM AzvAsana ApanArI patnI suzIlA bimAra paDI. eka duHkha aneka duone kheMcI lAve che. patnI bimAra, nAno putra ane mAre nokarI javuM paDe. eTale huM te herAna herAna thaI gaye. jyAM khAvAnuM mAMDamAMDa pUruM thatuM hoya tyAM davAnI te vAta ja kayAM karavI? anukULa davA ane AhAranA abhAve mArI patnIne TI. bI. thaye che. kaI sevA karanAra nathI. TUMka pagAra che eTale gharane kharca paNa mAMDamAMDa pUre thAya che. mane thoDA paisA Ape. pachI huM vadhu kAma karIne vALI ApIza. A sAMbhaLI zeTha te tADUkI uThyA. temane te paisA joIe ne? paisA kaMI maphata nathI AvatAM. pagAra uparAMta eka pAI vadhu nahi maLe. khUba karagaryo tyAre mAMDa thoDA paisA ApyA. - devAnupriye! AjanA zrImatanI gADI mAMdI paDe te eka gharanA nekaranA pagAra karatAM paNa vadhu paisA khacI naMkhAya che. nATaka-sinemA ane mojazekhamAM keTalA paisA vaparAya che. paNa nekara mAMdo paDe agara tenA gharamAM keI bimAra paDe te pagAra peTe vadhu paisA ApatAM zeThanuM mana saMkecAya che. zeThe cheDA paisA ApyA paNa e kyAM sudhI cAle! patnInI bimArIne kAraNe nekarI javAnuM kaI vakhata meDuM thaI jatuM. zeThane khyAla hato ke enI patnI bimAra che tethI moDuM thAya che chatAM khUba dhamakI ApatA. eka divasa suzIlAnI tabiyata khUba bagaDI. pAse paisA heta te nekarI na jAta paNa parAdhInatAne kAraNe ene mUkIne mAre javuM paDayuM. eka-be divasa vadhAre moDuM thayuM eTale Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 119 zeThe mane khUba dhamakAvya. na kahevAnA zabdo kahA ane nokarImAMthI chUTe karyo. mArI AMkhamAM AMsu AvI gayA. zeThane khUba kAlAvAlA karyA paNa mane rAkhe nahi. eTale mane cakkara AvavA lAgyA. gharanuM bhADuM, davAnuM bIla badhuM kayAMthI cUkavavuM? lathaDate page huM ghera AvyA. suzIlAne vAta na karI. bIjI nokarI zodhavA lAge paNuM ghara pApakarmane udaya hato paMdara divasa rakhaDe paNa nokarI na maLI. suzIlAne traNa traNa divasanA upavAsa thayA. bALaka paNa dUdha vinA TaLavaLane hate. eka vakhatano anekane sahAya karanAre Aje reTInA baTakA vinA TaLavaLe che. koI enA sAmuM jenAra nathI. moTI mahelAtamAM hAlanArA zrImaMtone kyAMthI khyAla Ave ke garIbAInA duHkho kevA hoya che. jayAM heya hAsya zrImatanA, tyAM hoya nisAsA kenA, jyAM heya mahephila zrImatanI, tyAM hAya rUdana kenA traNa mitrone muni vAta kare che ke mArI pADozamAM meTA dhanavAne mojamajhA uDAvatA hatA paNa koIne mArI dayA na AvI, huM patnInI pathArI pAse besIne khUba raDe, tyAre patnI kahe che svAmInAtha! AvuM dukha paDe tyAre strIonI AMkhamAM AMsuM na AvavA joIe. jo tame hiMmata hArI jaze to mAruM ane A bALakanuM zuM thaze? meM ene nokarI tUTI gayAnI badhI vAta jaNAvI. ane AMsu lUchatAM kahyuM ke suzIlA! have huM tArA pati tarIke lAyaka nathI ra, meM tArA dAgInA ane kapaDA vecI mAryA, tane duHkhI duHkhI karI nAMkhI. tArUM duHkha mArAthI joyuM jatuM nathI. je pati patnInI bimArImAM davA na karI zake, bALakane pAzera dUdha na pAI zake e pati kahevAya? tyAre patnI kahe che svAmInAthI emAM gabharAvAnuM zuM? A te anAyAsa tapa karavAno yoga maLe che. thoDA divasa tapAsa karatAM nekarI maLI jaze. patnIe khUba samajAvyuM. paNa kaI rIte mAruM mana zAMta na thayuM. rAta paDI uMgha paNa na AvI meM patnIne kahyuM tArI vedanA mArAthI jevAtI nathI. mahenata karavA chatAM nokarI maLatI nathI. keI sahAya ApanAra nathI. huM game tyAMthI corI karIne paisA laI AvuM. tyAre suzIlA kahe che A deha chUTI jAya te kurabAna paNa ApaNe cerI karavI nathI. khUba samajAvyuM paNa huM mAnyo nahi. "mukSitona ratipApam" bhUkhyo mANasa zuM pApa nathI karato? mANasa cAre bAjuthI duHkhamAM gherAI jAya che, hatAza thaI jAya che tyAre sajana mANasa paNa corI jevuM adhama kArya karavA prerAya che. patnIe khuba nA pADI chatAM pApI peTane khAtara cerI karavA taiyAra thaye. baMdhuo! ene meTI cerI karavI na hatI, ene dhananI bhUkha na hatI, jarUra jeTaluM maLI jAya to ene kaMI jarUra na hatI, paNa kaparA saMgamAM AvI paDe eTale Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 zAradA saritA corI karavAnuM mana thayuM. garIbAInA dArUNa duHkha veThavA chatAM enA dilamAM DaMkha che ke cArI kema karAya? corI karI bIjAnI vastu paDAvI levI enA jevuM bIjuM kaI adhama kArya nathI, paNa evA divaso AvyA ke bimArImAM jhaDapAyelI patnI traNa traNa divasanI bhUkhI, bALaka dUdha vinA TaLavaLe ane pite paNa bhUkhe. bimAra patnInI davA kyAMthI karavI? aMga uparanA vacce paNa phATI gayA che. A badhI viSamatAnA kAraNe cerI karavAnuM mana thayuM, ne gherathI nIkaLe, corI kyAM karavI? koI garIbane tyAM nathI karavI, kAraNa ke zrImatane gherathI 200) rUA. jaze to khabara nahi paDe, sAgara ke nadImAMthI kaI game teTaluM pANI le te khUTI jatuM nathI paNa nAnakaDA khAbociyAmAMthI pANI le te bicAruM sUkAI jAya, tema sAmAnya mANasane ghera corI karUM to enI AjIvikAne vAMdho Ave paNa dhanavAnane tyAM corI karuM to ene vAMdho nahi Ave ane mAruM kAma thaI jAya. A daDha nirNaya karIne corI karavA gaye. - pharato pharato eka havelI pAse gaye. mane thayuM ke ahIM corI karuM. ema vicAra karI huM bAraNA pAse gaye. dIvo baLato hato. bApa dIkarAne ATha AnAno hisAba maLatuM na hato eTale vaDhatA hatA. A joIne mane thayuM ke A zeTha ATha AnA mATe enA dIkarAne ATalo badhe dhamakAve che, te huM ene ghera cerI karuM te enuM hArTa ja besI jaze. mAre AvA kaMjusane ghera corI karavI nathI. pharato pharate bIjo eka dhanADhyane AlIzAna bhavana je mahela hato tyAM Avyo ne tyAM corI karavAno nirNaya karyo. chAnAmAnA mahelamAM javAno mArga zodhavA lAgyA. upara ceraDAmAM di baLatuM hatuM. tenA prakAzamAM eka bArI khullI joI. pAchaLanA bhAgamAMthI bArI dvArA aMdara gaye, te mArA saddabhAgye tijorIvALo rUma AvI gayo. tyAM cAvIne mUDo paNa paDe hate. mane thayuM ke jANe mArA mATe mUDa na mUkya hAya! jhUDa laIne cAvIthI kabATa khelyo te aMdara lAkha rUpiyAnuM jhaverAta ane sonAnA dAgInA hatA. baMdhuo ! AvA kiMmatI ratno ane dAgInA joIne kone levAnuM mana na thAya? cAranI te levAnI buddhi hoya. paNa Aja kAla sArA mANaso paNa lakSmInI lAlacamAM lalacAIne corI kare che. A kaMI cAra na hatuM. A corI karavA AvyuM na hatuM, jarUra pUratuM joItuM hatuM. e lakSamInI lAlacamAM lalacAye nahi. ATalA moTA bhaMDAramAMthI phakta eka sonAthI baMgaDI laIne tijorI dhImethI baMdha karI dIdhI. paNa e zeThane bhAI jAgatuM hatuM. tene ema thayuM ke upara koI cora gaye che. eTale teNe bUma pADIne kahyuM bhAbhI! tamArA rUmamAM cAra peThe che tapAsa karo. tyAre zeThANI kahe che mArA rUmamAM kadI cera Ave nahi, chatAM tapAsa karuM chuM. huM jyAM baMgaDI laIne bhAgavA jAuM tyAM zeThANI jAgI gayA ne huM dhrujavA lAge, ke nIce badhA jAgI gayA Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA para1 che. ahIM paNa zeThANuM jAgyA. have mAruM AvI banyuM. zeThANIe baMgaDI laIne mane jatAM joye. eTale huM temanA caraNamAM paDI gaye ne kahyuM mAtA!' mane bacAva. mArUM rakSaNa kara. ATaluM bolatAM bolatAM mArI jIbha baMdha thaI gaI ne AMkhamAM AMsu ubharAI gayA. A joI zeThANanA manamAM thayuM ke A mANasa game te duHkhane mAryo cerI karavA AvyA che paNa enuM hRdaya ceranuM nathI. je cora hoya te bArIethI chalAMga mArIne kayAranoya bhAgI chUTa heya. ciranI AMkhamAM AMsu na Ave. zeThANIe kahyuM bhAI ! tuM koNa che? ne zA mATe corI karavA Avyo che? tuM corI karavA AvyA che paNa tAruM hRdaya coranuM nathI. je hoya te khuzIthI kahe. mane bhAI kahIne bolAvanAra zeThANI bahena jevI vahAlI lAgI. meM AMsU laDI mArI badhI kahANI zeThANane kahI saMbhaLAvI ane kahyuM bahena! Avyo chuM corI karavA temAM be mata nahi. tijorImAMthI phakata eka baMgaDI lIdhI che. bIjuM kaMI lIdhuM nathI. bahena ! huM pakaDAI jAuM e mATe tamArA pagamAM paDuM chuM. tame mane bacAve. A bAbatamAM ApaNe e vicAravAnuM che ke corI karavA nIkaLe che chatAM enuM haiyuM kevuM saraLa ne pavitra che ! te jovA jevuM che. - vivekI AtmA saMcagavazAt pApAcaraNa kare paNa enA dilamAM Dakha to hoya ke meM A na karavAnuM kAma karyuM che. mArI kahANI sAMbhaLIne zeThANInuM dila pIgaLI gayuM. aha! lAkhanI mUDI hovA chatAM mArA pati jugAramAM, vyasanamAM keTalA paisA uDAve che. e bahAranI majhA lUMTavAmAM paDayA che ne mArI saMbhALa paNa rAkhatA nathI. jayAre A mANasa ATalo garIba che chatAM enI patnI mATe keTaluM karI chUTe che. patnI bimAra che tenuM ene keTaluM duHkha thAya che ! patnInA dukhe duHkhI thanAra A garIba sAro ke gharamAM aneka sukhanA sAdhane hovA chatAM bahAra bhaTakate mAre pati sAre? Aje zuM banI rahyuM che ! garIbanArI daLaNAM daLatI, dhanavALI hIre jhaLahaLatI, hIrA motIvALI retI, ene kaMtha vilAsa mANe che. dhanavAna jIvana mANe che, '' zeThANa vicAra kare che huM kayAM A zrImaMta zeThanI patnI ane kayAM garIba patnIne pati! chatAM ke nirmaLa prema che! ane kayAM mArA patinuM vilAsamaya jIvana ! huM bhalene hIrA motInA dAgInA paherIne pharatI houM paNa je prema ane AnaMda A jhuMpaDImAM che te mArI havelImAM nathI. zeThANInA dilamAM khUba dayA hatI. temaNe mane bAjunA palaMga upara sUvADI dIdho ane upara zeThanI kiMmatI zAla oDhADI dIdhI. pachI eraDAnuM bAraNuM khelIne diyarane kahyuM ke ahIM keI nathI. diyara kahe che meM darathI divAla kUdIne cerane aMdara Avate ja che. tyAre zeThANI kahe che diyarajI ! tame tamArA bhAIne Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 522 zAradA saritA svabhAva te tame jANe che ne? dararoja rAtre teo vahelA moDA Ave che. madhyarAtrI thavA AvI che. eTale temanA manamAM ema ke badhAne jagADIne herAna karavA tenA karatA kUdIne aMdara jato rahuM. eTale teo divAla kUdIne AvyA haze ane AvIne teo uMdhI gayA lAge che. meM badhA rUme joI lIdhA che tame zAMtithI uMdhI jAva. have kazeya bhaya nathI. Ama samajAvI zeThANIe diyarane ravAnA karyA. badhA sUI gayA. kolAhala zAMta thayA eTale mane jagADIne kahyuM bhAI! have tame khuzIthI jaI zake che. paNa tame AvA moTA bhaMDAramAMthI phakta ekaja baMgaDI kema lIdhI? jeTaluM joIe teTaluM dhana laI jAo. A tijorI tamArI che. tame jarA paNa sakeca rAkhaze nahi. huM tamArI dharmanI bahena chuM. tyAre meM kahyuM bahena? mAre vadhAre kaMI levuM nathI. mAre te eka baMgaDI paNa ghaNI che. tame mane so rUpiyA Ape te baMgaDI paNa nathI joItI. tyAre zeThANI kahe che nA. baMgaDI te laI javI ja paDaze. ' baMgaDI laIne zeThANI pAsethI nIkaLI ghara tarapha Avato hato. manamAM AzAnA minArA caNe che ke basa, baMgaDI vecIne paisA lAvIza. suzIlAne davA barAbara karAvIza, bAbAne dudha pIvaDAvIza ema vicAra karato karato pitAne ghera AvyA. gharamAM jaI prasanna manathI meM suzIlAnA mAthe hAtha mukya ne kahyuM-susIlA ! Aje te huM corInI corI ane zAhukArInI zAhukArI karIne Avyo chuM. paNa suzIlA bolatI nathI. dIvAnA prakAzamAM suzIlA tarapha joyuM te suzIlA ane bAbo baMne cira nidrAmAM poDhI gayA che. A joI huM khuba raDe, jhuryo, chevaTe pADozInI sahAyathI bhAre haiye baMnenA agnisaMskAra karyo. badhI kriyA patAvI pAcho ghera AvyuM te mane ghara smazAna jevuM dekhAyuM. baMgaDI laIne zeThANI pAse gaye ne temane baMgaDI pAchI ApI. te zeThANIe kahyuM ke kema pAchI lAvyA? mArA bhAbhI ane bAbo baMne majhAmAM te che ne? bhAI kahe che bahena baMgaDI jene mATe laI gayo hate te te mArA pahoMcatA pahelAM cAlI gaI ne sAthe bAbo paNa gaye. ATaluM bolatAM bolatAM huM jamIna upara paTakAI gaye. bahene kahyuM bhAI ! A baMgalo tAre che. tuM have ahIM rahe. tArI badhI javAbadArI mArA mAthe. tyAre meM kahyuM-bahena! mAre tArA mahelamAM rahevuM nathI. hajAra pustako ane pAnAo vAMcavAthI je vAta na samajAya te Aje eka AghAtanA phaTakAthI samajAI che. mane saMsAranI asAratA samajAI che. have mAre te AtmakalyANa karavuM che ema kahI bahenanA caraNamAM paDI temanA AzIrvAda laIne huM nIkaLyuM. tyAM mArgamAM jaina munine bheTe thayo ane temanI sAthe huM upAzrayamAM gayA. temaNe mane dharmane upadeza saMbhaLAvyA. mahArAja khuba jJAnI ane guNagaMbhIra hatA. meM temanI Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 523 pAse cAritra aMgIkAra karyuM. mane A rIte vairAgya Avyo che. bhAI ! A saMsAranuM svarUpa AvuM che. muninI pUrvanI kahAnI sAMbhaLI traNe mitro vairAgya pAmI gayA. jamAlikumAra mahAvIra prabhunI vANI sAMbhaLI vairAgya pAmyA che ane mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che. paNa mAtAne khuba moha che eTale putrane rajA ApatI nathI ane kahe che beTA ! tArA vinA ame jIvI zakIzuM nahi. tyAre jamAlikumAre kahyuM-mAtA A saMsAramAM ke koInuM nathI. vaLI A mAnavanuM jIvana kSaNika che. janma-jarA ane mamaNa Adi dukhethI bhareluM che. haju jamAlikumAra zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. zikhIkumArane gRhatyAga caritra : jAlinIne khabara paDI ke mArA patie dIkarAne gupta rIte ucheryo che eTale vAghaNa jevI vikarALa banIne kahe che je tamAre e duSTa chokarAne gharamAM rAkha heya te mane mArI nAMkho ane mane jIvADavI hoya to ene tyAga kare. kAM huM nahi kAM e nahi. jyAM sudhI A vAtane pheMsalo na thAya tyAM sudhI mAre annapANIne tyAga che. maMtrI samayasUcaka hatAM. kaMI bolyA nahi. A tarapha zikhIkumArane khabara paDI ke mArA nimitte mArI mAtAne kaSAya Ave che ane annajaLano tyAga karyo che ane pitAjIne paNa mArA nimitte zeSAvuM paDe che. emane mArA pratye ghaNe prema che eTale mane paNa kaMI kahI zakatA nathI ane mAtAne paNa kAMI kahI zakatA nathI. A gharamAM rahevA karatAM kyAMya cAlyo jAuM. mere kAraNa mAta-pitAkI, ulajhana baDhatI jAya, isase te basa vahI zreSTha hai, aba yahAM rahenA joya, nIkala gayA cupacApa nIzI meM, nija manake samajAya chezrotA tuma sunajo samarAdityakA caritra suhAvanA .(2) .... mArA kAraNe mAtAne ATaluM duHkha thatuM hoya to mane zuM AnaMda Ave? AnA karatAM gharane tyAga karI de zreSTha che ema vicAra karI zikhIkumAra prabhAtanA paheramAM ghara choDIne nIkaLI gayo. manamAM eka bhAvanA che ke aho! ke dIkarA mATe paththara teTalA deva kare che to huM haju mArI mAtAno ekano eka dIkare chuM chatAM mArI mAtAne mArA pratye bilakula prema nathI. khera, tema vicArI navakAramaMtranuM smaraNa karato zikhIkumAra jaI rahyo che. te have kayAM jaze ane tene kono bheTo thaze ane jIvanamAM zuM parivartana Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 524 * zAradA saritA vyAkhyAna naM. 60 bhAdaravA suda 14 ne semavAra tA. 10-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! AtmAno uddhAra karavA, paramapadanI prApti karavA ane anaMta bhavanI sAMkaLa teDIne vItarAgapaNuM prApta karavA temaja yathAkhyAta cAritra meLavI kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karavA mATe ApaNane A manuSyabhava maLe che. jyAM sudhI karmanI vargaNA rahelI che tyAM sudhI jIvane janma-jarA ne maraNanAM duHkhe ubhelA che. jyAM sudhI bhavanI paraMparA nahi kapAya tyAM sudhI e duHkha dUra thavAnA nathI. A saMsAramAM duHkha aneka prakAranA che. puNyavAna ane kadAca Arthika duHkha na hoya, dareka rIte sukhI hoya ane puNyahIna che duHkhI hoya che, paNa puNyazALI ke puNyahIna dareka manuSyone mAthe janma-jarA ane maraNanAM duHkha rahelA che. e dukha kevI rIte dUra thAya? duHkhane nAbUda karavA mATe karmone nAbUda karavA jevA che. have e karmo nAbUda kevI rIte thAya? AtmAne karmanA melathI vizuddha banAvavA mATe kedha-mAna-mAyA-lobha Adi kaSAyone nAbUda karavAnI jarUra che. chellA daza-bAra varSothI bhAratamAM rIlInanuM kApaDa khuba vaparAya che. lagabhaga ghaNAM mANaso e kApaDa pahere che. darekane TerIlIna paheravuM bahu game che. ghaNAM ema kahe che ke e kApaDa meMdu maLe che. ame kahIe ke eTaluM moMghu kApaDa paheravAnI zI jarUra? tyAre e loke kahe che TerIlIna meMghuM ghaNuM maLe che paNa tenAmAM guNa ghaNuM che. eka te te kApaDamAM karacalI paDatI nathI. tene IstrI karavI paDatI nathI. tene sUkAtAM paNa vAra lAgatI nathI. tene dhULa jaldI cuMTatI nathI ane kadAca eMTI jAya te sApha thatAM vAra lAgatI nathI. paheravAmAM te kApaDa khUba suMvALuM lAge che. temaja TakavAmAM te ghaNuM TakAu hoya che. be buzakoTa ane be penTa hoya te be varSa nIkaLI jAya. tamane AvuM kApaDa paheravuM bahu game che. paNa tenA jevA guNe keLavavA game che? mahAna purUSe kahe che ke e kApaDa jevA guNa AtmAmAM utAravA jevA che. sauthI prathama AtmAne kemaLa banAve. AtmA kamaLa kevI rIte bane ? AtmA ke maLa banAva eTale aMtaramAMthI krUratA, nirdayatA ne kaThoratAne tyAga kare. A durguNene tyAga thAya to AtmAmAM kamaLatA AvyA vinA rahe nahi. jyAre AtmA pavitra bane che, komaLa bane che. tyAre tenA dilamAM dareka jIva pratye anukaMpAbhAva Ave che. tenI pAse koI manuSya Ave to tenuM dila paNa kamaLa banI jAya che. jema TerIlIna kApaDa Takava mAM majabUta hoya che tema tamArA zarIrane AtmabaLathI majabUta banAve. tene DhIluM banAve nahi. zarIrane sAruM sAruM khavaDAvI hRSTapRSTa banAve nahi, paNa sAdo birAka ApI svAdane jIte. upavAsa, AyaMbIla, brahmacaryanuM pAlana, Adi yathAzakita Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA taniyamamAM Ave. khIju TerIlIna kApaDamAM cIkAza hAtI nathI. temAM cikAza nahi hAvAnA kAraNe tene jaldI mela cAMTatA nathI ane cAMTe che te jaldI heAithI kharI jAya che tema ApaNA AtmAne paNa samaye samaye karma rUpI raja-mela cAMTI rahelA che. te kakha dha kaSAya ane caiAgathI thAya che. "hAya vA mana: rmayoga : " mana, vacana ane kAyAnA ceAganI pravRtti ane kredha-mAna-mAyA ane lAbhanA pariNAma e baMnenu mizraNa thavAthI kakhaMdha thAya che. ', 525 mahAna purUSAe tapazcaryA ane saMyamAdi anuSThAne dvArA potAnA kAyAne khUba pAtaLA banAvI dIdhA che eTale temane karmaba Mdha thAya che paNa jema TerIlInanA kApaDanA cAMTelA mela jaldI sArUM thai jAya che tema AtmAne lAgelA kamo paNa jaldI kharI jAya che. mATe baMdhue! dareka kArya karatI vakhate tIvra kaSAya na AvI jAya tene khyAla rAkhavAnI khAsa jarUra che. tIvra kaSAyA dvArA baMdhAyelA kame AtmAne lAMbA kALa sudhI herAna kare che. mATe tame dhArmika pravRttimAM hA ke vyavahArika pravRttimAM hA dareka ThekANe kaSAya maLavAna na ane tenI satata jAgRti rAkhajo. TerIlIna kApaDane karacalI paDatI nathI. tene ghaDI karIne mUkayuM hAya paNa jyAre ukelavAmAM Ave tyAre te sIdhu dekhAya che tema ApaNane ahAranA nimittA khUba satAvechatAM tenI jema sIdhA rahevuM. AtmAmAM saheja paNa kaSAyanA praveza thavA devA nahi. prabhunI vANI sAMbhaLIne jenA AtmA pavitra ane vizuddha anyA che, jenI rageragamAM vItarAga vANInI vINA vAgI rahI che tevA jamAlikumAra mAtAne kahe che he maiyA! mane dIkSAnI rajA Apa. pUrajozamAM A vairAgyanA vaheNa vahI rahyA che te rokAze nahi. jema nadI be kAMThe vahetI hoya ne pUra AvyuM hoya te tene aTakAvavA koI game teTaleA prayatna kare paNa te pUrane koi rokI zakatu nathI. tame roja peparamAM vAMcA che ne! rAjasthAnamAMthI pANI AvatAM sAmaramatI nadImAM pUra AvyA. keTalA mANusA e pUramAM nizadhAra banI gayA. AkhI seAsAyaTIe taNAi gai. kaMika marI gayA. ene kAI rAkI zakayuM? pUrajozamAM vahetA pANInA pUrane rokI zakavA mATe koI samartha nathI tema sAcA vairAgIne saMsAramAM rAkavA mATe kAI samartha nathI. eka bhAIne vairAgya AvyA paNa tAtkAlika dIkSA lai zake tevA tenA sacogA na hatAM eTale teNe gurU mahArAja pAse pratijJA karI ke jyAM sudhI huM dIkSA na lauM tyAM sudhI mAre pAMce vigayAne tyAga. AlA, jeNe eka sAthe badhA vigayane tyAga karyA tenA vairAgya kevA ucca koTinA haze! dIkSA levAnI kevI laganI haze! pratijJA karyA eka varSI thaI gayu paNa bhAi dIkSA levAnI vAta ztA nathI. avAranavAra te bhAi gurU pAse jatA hatA eTale gurU mahArAje pUchyuM ke bhAi! have kyAre dIkSA levI che? tyAre kahe che gurUdeva! mAre dIkSA teA levI che paNa mAre thADI ugharANI bAkI che. tyAre mahArAja Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 526 zAradA saritA kahe che bhAI! kayAM sudhI ugharANI ugharANI karaze? A jIvana to pANInA pUranI jema cAlyuM jAya che. tyAre pele bhAI kahe che sAheba! ApanI vAta sAcI che. paNa amAre gAmaDAnI gharAkI rahI. e gAmaDAnA mANaso huM dIkSA laIne nIkaLI jAuM pachI chokarAone keI dAda de nahi. eTale huM ugharANuM patAvIne nIkaLuM. Ama karatAM bIjA traNa - cAra varSa kADhI nAkhyA ane ugharANI patAvatAM pahelA kALa rAjAe enI ugharANI karI lIdhI. pAMca varSa eNe vigayane tyAga karyo paNa cAritra laI zako nahi ne mRtyu AvI gayuM. mRtyu thatAM ugharANuM te ubhI ja rahI ne? devAnupriye! tame paNa ema ja kahe che ne ke A varSe nahi AvatA varSe dharmadhyAna karIzuM. hamaNuM peDhI barAbara vikasAvI laIe. dIkarAne barAbara ThekANe pADI laIe pachI dhaMdhAmAMthI nivRtti laIne dharmArAdhanA karIzuM. paNa khabara che ke tyAM sudhI jIvI zakIzuM? pelA bhAI marI gayA ne ugharANI te ubhI rahI gaI. jyAM cAritranA bhAva AvyA tyAM ugharANI patAvavAno vyAmoha zA mATe have joIe! keDanI saMpatti ApavA chatAM je cAritra na maLe te pAMca-daza hajAranI tuccha ugharANI mATe gumAvyuM ne anaMtabhavathI jIva karma baMdhana karatuM AvyuM che. tene nAza karavA mATe manuSyanuM AyuSya alpa che. mATe karmane nAza karavA mATe tapa-saMyama Adi dharmakiyAo vinA vilaMbe karavI joIe. ApaNe tyAM karma nirjarAne arthe baMne nAnA satIe bA. bra. harSidAbAI mahAsatIjI jemane Aje rame upavAsa che ane bA. brA. navadIkSita bhAvanAbAI mahAsatIjI jemane Aje 24me upavAsa che teo AtmAnA ullAsathI tapanI sAdhanA karI rahyA che. temane e vAta samajAI gaI che ke AtmA upara lAgelA anAdi kALanA kamane dhovA mATe tapa sivAya bIjuM kaI sAdhana nathI. mahAna purUSa kahe che asAre'mutra saMsAre sAreyaM hi tapa : kriyaa| vilambo yujyate nAtra jIvite svalpa ke sati // A asAra saMsAramAM sArabhUta kiyA hoya te te tapa che. kAraNa ke karmone teDavAnuM amegha sAdhana hoya te te tapa che. mATe tamane jyAre bhAva jAge tyAre ArAdhanA karI lo. temAM vilaMba kare nahi. kAraNa ke ApaNuM AyuSya bahu alpa che ane karmo anaMta janmanA che. junA karmone teDavA mATe tapa ane AvatAM karmone rokavA mATe saMyama tIkSaNa zastra che. jamAlikumArane karmone teDavAnI laganI lAgI che. mAtAne moha, mUMjhave che. eTale aneka prakAre putrane samajAve che. paNa jene jIvana kSaNika lAgyuM che te jamAlikumAra kahe che mAtA! jIvana kevuM che te tame jANe che? "dhu mAni , saMsArana suvarNapa3rANa" adhruva che, azAzvata che ane jemAM janma-jarA ane maraNanA jAlIma duHkha Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 527 ubhelAM che. ethI adhika vadhatAM kahe che ke he mAtA! A manuSyanuM jIvana kevuM che? "kusagga jala bindu sannibhe, suviNagadasaNovame vijjula yA caMcale aNicce. saDaNa paDaNa vidhvaMsaNa dhamme pugvivA pacchA vA avarassa vippajahiyavve bhavissai / " jIvana DAbhanA agra bhAga upara rahelA jhAkaLanA biMdu jevuM che. svapnadarzana jevuM che. jema kaI raste rakhaDatA bhikhArIne svapna Ave ke huM moTe rAjA bane ane ratnajaDita sonAnA siMhAsane beThe chuM, mane cAmara vIMjhAya che, paheregIre khammA mahArAjA dhirAjane jaya he, vijaya ho ema bIrUdAvalI pikAre che ne khammA khammA thAya che. AvuM svapna joIne te jAgRta thaye paNa savAra paDatAM hatuM tenuM te ja cappaNIyuM laIne Apa mA-bApa, Apo mA-bApa ema bhIkha mAMgavAnuM cAlu rahe che. svapnamAM sukhanA darzana kya jevuM A mAnavajIvana che. te vijaLInA jhabakArA jevuM vinazvara che eTale ke jema AkAzamAM vIjaLIne jhabakAre thAya che ne alopa thaI jAya che tevuM caMcaLa ane anitya che. vaLI saDaNa-paDaNa ane nAza pAmavAnA svabhAvavALuM che tyAM zAzvata sukha kayAMthI maLaze? temAM vaLI tame kahe che ke amArA marI gayA pachI tuM dIkSA leje. paNa kene khabara che ke teNe pahelA jaze ane koNa pachI jaze? mATe je Apa AjJA Ape to mAre prabhu mahAvIranI pAse cAritra aMgIkAra karavuM che. devAnupriye! jamAlikumAranA mAtA-pitAe kahyuM ke dIkarA! ame kSaNavAra paNa tAro viga sahana karI zakIe tema nathI. tuM amane khUba vahAle che. mArA haiyAne hAra ane AMkhanI kIkI je mane vahAle che. tuM mAre zvAsocchavAsa che. enA javAbamAM jamAlikumAre ke sacoTa uttara ApI dIdhuM ke mAtAnA mohamAM jarA paNa muMjhAya? ahIM beThelAmAMthI keIne vairAgya Ave ne mAtA ke patnI AvA zabda kahe te zuM kare? besI jAvane? (hasAhasa). jamAlikumAre saMsAranI asAratAnuM AbehUba varNana karyuM ne kahyuM mAtA Ave meha zA kAmane? vahAlAmAM vahAlI vyakti marI jAya te tuM zuM kare? tyAM kALane rokI zakAya che? eka TUMkI jiMdagInA sabaMdha khAtara ATalo badhe meha zA mATe rAkhe che? A meha rAkhavAthI AtmakalyANa ane AtmakalyANano mArga batAvanAra hitakArI paramAtmAnA sabaMdhathI tuM mane dUra rAkhavAnuM kArya kare che. jemane bhagavAnane yoga nathI maLe tevA pAmara manuSyabhava pAmIne AvA mehamAM bhAna bhUle che. tyAre ApaNane paramakRpALu paramAtmAne vega maLavA chatAM bhavamAM bhUlA paDyA jevuM bane che. vaLI te mAtA! A jagatamAM keNa kevuM che? dareka AtmA eka janme che ne ekalo karma bAMdhe che. ne ekale karma bhegave che. ane ekale regI thAya che ane pIDAe bhegave che, emAM kaI bhAga paDAvI zakatuM nathI. ekalo vRddha thAya che ane ekalA paralokamAM prayANa karavuM paDe che. A badhuM ekalA karavAnuM che tyAM saMsAranA sagA-sanehIo karmabaMdhanathI choDAvavA kAma lAgatA nathI. Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 528 zAradA saritA jamAlikumAre mAnavajIvananI kSaNiktA tathA jIvanamAM AvI maLatAM sabaMdhIonA sacAgeAnA anityapaNAnI evI suMdara rajuAta karI ke kSaNabhara mAtApitA vicAra karatA thaI gayA paNa mAha che tyAM sAcuM kayAMthI samajAya? bhagavAna kahe che jyAM mAha che, icchA che tyAM duHkha che. meha ane icchAe chUTe te duHkha na thAya paNa saMsArI jIvanamAM tA kaMi ne kaMi icchAe jAgyA kare che temAM jIva potAnA Atmika guNAmAM ane vItarAga - vacanAmAM masta kayAMthI rahI zake? navI navI icchAo kare ke AtmajJAnamAM ramaNatA kare? saMsAramAM paheluM duHkha te e che ke svabhAvamAM ramavAnu mUkIne icchAo!dvArA parabhavamAM ghasaDAvu paDe che. vaLI IcchA utpanna thaIne zamI jatI nathI paNa eka icchAmAMthI aneka IcchAe janme che. juo, pahelA khAvAnI IcchA thAya te peTa mATe keTalI veTha karavI paDe che. khAvA mATe vahepAra dhaMdhA karavA paDe, paisA kamAvA paDe che. anAja lAvA, sApha karo, daLAveA, cUlA tAvaDI-tapelI ane lAkaDA madhu lAvIne rasoI banAvavAnI kriyA karavI paDe che. khAvAnI IcchA ema ne ema kaIM thADI pUrI thAya che ? tAMkhAnI tAlaDI teravAnA mAMge ema eka IcchA pAchaLa khIjI keTalIya icchAe eka nAgaNamAMthI seA sApeliyAnI jema janme che. ema icchAe che tene zamAvavA mATe keTalAya kaSTa veThavA paDe che, chatAM ekAMta-pApa baMdhAya che. jamAlikumAre kahyuM ke icchAe ATalI duHkharUpa che, chatAM saravALe zAzvata sukha maLatuM heAta te sArI vAta che paNa ahI te kSaNika sukha che. AvI icchAomAM sukha zeAdhavuM e tA sarpanI jherabharI dADhamAM amRta zeAdhavA jevuM che. sarpanI DhADhamAM amRta maLavAnuM che? ema A jIvana vIjaLInA jhamakArAnI jema Avyu ke gayuM tyAM zAzvata sukhanI AzA kyAM rAkhA che ? madhue ! tame A jIvananI kSaNikatAthI kayAM ajANa che ? tame te ghaNAMne khAMdhe caDhAvIne khAlI AvyA. tamArA bApa dAdAe saMsAranI veTha karI karIne gayA chatAM badhuM mUkIne gayA e satya hakIkata che. e rIte saiA koine javAnuM che. vaLI e paNa najare jue che ne bApa pahelAM mare ane dIkarA pachI mare, vRddha pahelA jAya ne cuvAna pachI jAya evA kAi niyama nathI. te pachI mamatva rAkhIne besI rahevuM zA kAmanuM? vaLI dehamAM rAga utpanna thAya tyAre sagI patnI ke sagA mAtA-pitA paNa pIDAmAM bhAga lai zakatA nathI. ekalA ja pIDA bhegavavI paDe che. karmanA phaLa bhAgavavAmAM kAi sAtha ApatuM nathI. jIva janme che ekalA ane mare che ekalA ane ekaleA paraleAkanA paMthe prayANa kare che. ATalA mATe jJAnI purUSA paDakAra karIne kahe che saMsAranI asAratA samajI mAha-mAyA ane mamatAnA adhanA teADI saMyamI bane. jamAlikumAranI eka bhAvanA che ke bhagavAnanuM Alekhana pakaDI saMsAranA Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 529 zAradA saritA baMdhanane toDI, badhI mehabharI viTaMbaNAone aMta lAvI zakAya ne zAzvata sukha prApta karI zakAya e mATe atyAre puruSArtha karavAnI amUlya taka che. atyAre mohamAM phasAyelA rahIne AtmasAdhanAnA puruSArthanI taka gumAvI devI e mUrkhatA che. sagA saMbaMdhIo, mAtA-pitA ane patnIone sabaMdha je kAyama mATe Takate heta te judI vAta hatI. paNa e sabaMdhe game teTalA sArA lAge paNa jamanuM teDuM Ave eTale badhuM choDIne javAnuM che e cokkasa che. evA kSaNika sabaMdhe pratye meha zA mATe karavo? tenA karatAM zAzvata sukha maLe, kaI jAtanI viTaMbaNA ke duHkha Ave nahi evA prabhunI AjJAnuM pAlana karavuM zuM khoTuM? enuM AlaMbana zuM khoTuM? jemane bicArAne prabhunI AjJAnuM AlaMbana nathI maLyuM e bhavamAM bhame emAM navAI nathI. paNa mane te jIvananaiyAne tAravA mATe prabhu jevA samartha nAvika AlaMbana rUpa maLI gayA che te ! have mAre bhavasAgaramAM zA mATe bhamavuM joIe? ane saMsAranA anekavidha dukhe zA mATe jogavavA joIe ! devAnupriye! jema jamAlikumArane saMsAranA sukha duHkharUpa lAgyA ane e duHkhane nAbuda karavA mATe saMyama pathe javA tatpara banyA che tema tamane A saMsAra duHkharUpa lAge che ke nahi? jene je vAtanuM duHkha sAlatuM hoya che te duHkhane dUra karavAnA kAraNe zedhe che ne tene dUra karavA puruSArtha kare che. mULane jaDamULamAMthI kADhaya sivAya duHkha dUra thavAnuM nathI. jema ke piTamAM bhUkha lAgI te e bhUkhane dUra karavA mATe keTaluM karavuM paDe che te ApaNe joI gayA. paNa e AhAranI vAsanAne nirmaLa karavA mATe tapa-tyAgane purUSArtha karavo paDaze. bhAratIya saMskRtinuM mULa tapa ane tyAga che. bIjA anya dharmomAM paNa tapa-tyAganuM mahatva svIkAreluM che. zA mATe? duniyAne duHkhI karavA? "nA." AhAra saMjJAne teDavA mATe tapa che. tapa tyAganI bhAvanAne jIvanamAM vyApaka banAvo. A kumaLI vayanA mahAsatIjIne tapa joIne paNa manamAM bhAvanA thavI joIe ke e mA khamaNanI ugra sAdhanA kare che to huM ama-- chaThTha to karUM? tame joyuM ne? A badhA keTalA tapasvIo pratApabhAI vigere ghaNAM bhAI-bahene joDAyA che te rIte tame paNa joDAva. vicAra karo. jIve AhArasaMzAne piSavA mATe zuM nathI khAdhuM? keTaluM khAdhuM che ene kaMI hisAba che? gata janmanI vAta cheDI de. A janmamAM paNa keTaluM badhuM tenuM lIsTa karyuM che? Aja sudhImAM keTalI jeTalI ane keTalA miSTAnna khAdhA ! jo e badhuM bheguM karavAmAM Ave to eka mATe Dhagale thaI jAya zAka ochAmAM ochuM keTaluM khAdhuM? be traNa Tana jeTaluM ne bIjI vastuo te alaga, chatAM haju tRpti thaI? A peTa devALIyuM ane dukALIyuM che. keI mANasa dukALamAMthI Avyo hoya ne tene Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 530 zAradA sAratA khAvAnuM Ape teA kaheze lAve....lAvA ne lAveA. game teTaluM Ape! te paNa enI bhUkha maTe nahi. amadAvAdanI leAjanA anelA prasaMga che. eka bhAI lAjamAM jamavA AbyA. dukALa paDelA dezamAMthI AvyeA haze eTale lAjamAM jaine menejarane lAjanA cArjanA paisA ApIne Tebala para besI gayA. nAkare thALI lAvIne mUkI. lAjanA niyama pramANe eka bhANAmAM ATha reATalI, dALa--bhAta, zAka vigere mUkayuM hatu. bicArA dukALamAMthI AvyeA hateA. keTalAya divasanA bhUkhyA eTale evA khAvA lAgyA ke miniTamAM adhuM khAI gayA. thALI saphAcaTa karI mUkI eTale nAkare AvIne pUchyuM-zuM joie che ? tyAre kahyuM ke reTalI lAvA. nAkare traNa cAra roTalI ApI paNa eTalAthI enuM peTa kyAMthI bharAya ? pharIne eNe kahyuM rATalI lAvA. nAkare tene kula 32 roTalI pIrazI hatI, chatAM tenuM peTa bharAyuM nahi. e te kahetA gacA lAvA rATalI....lAvA roTalI. eTale nAkare menejarane vAta karI tethI :menejara e bhAInI pAse Avye ne kahyuM bhAi! have ahIMthI pAchA sidhAve. tyAre teNe kahyuM ke zuM huM maktanu khAvA AvyA chuM ? tyAre menejare rUpiyA Tebala para mUkIne kahyuM-lA, A tamArA rUpiyA ane batrIsa reATalI khAdhI tethI tenu vyAja paNa cUkavI dIdhuM. have Apa padhAro, menejarane thayuM ke A mANusa dukALamAMthI AvyA che. kANu jANe keTaluM khAI jaze! mATe tene meAkalI dIdhA. devAnupriye ! mAnavanuM peTa paNa AvuM dukALIyA jevu che. Aje tame tene ThAMsI ThAMsIne khavaDAvyuM haze paNa kAle savAra paDaze eTale kaheze ke lAvA cA-dha, khAkharA, gAMThIyA. A savAre ApyuM tyAM apeAra thatAM kaheze ke lAvA DhALa-bhAta-zaTalI ne zAka. peTane game teTaluM sAruM' khavaDAvA paNa khIje divase tA sApha eka dvivasa paNa nahi Take evuM dukALIyu che. jema dukALamAMthI AvelA dukALIyA mANasa game teTaluM khAvA chatAM satASa na pAme tema peTa paNa kadI sateSa nahi pAme. bIjI rIte joie te peTa devALIyuM paNa che. kevI rIte? jema cApaDAmAM jamA ane udhAranuM khAtuM hoya che. ATalA rUpiyA jamA ne ATalA rUpiyA udhAra che, tema peTanu khAtuM jue. kaMi jamA na maLe. adhuM udhAra ne udhAra. peTanI peTImAM game teTaluM jamA karAvA ne vyAja sAthe te levA jAe paNa te pAchuM Apaze? enI pAse zu devAnu hAya te tamane Ape? Aje peTanA TIphIna meAkasamAM dUdhapAka-pUrI-khamaNu-kaDhI-bhAta zAka blu jamA karAvyuM ne kAle peTane kaheA ke kAle meM tane ATaluM bhAjana karAyuM hatu tA Aje upavAsa karavA IcchuM chuM. te peTa kahI deze ke khakharA! je upavAsanu nAma lIdhuM che te! tArA paga DhIlA karI nAMkhIza ne mAthuM evu duHkhavA Avaze ke pathArImAMthI ubhA nahi thai zake. peTa devALIyu che. sAMja paDatAM tame tamArI dukAna aMdha Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 531 kare che paNa A peTanI peDhI te rAtre paNa khullI ne divase paNa khullI. ene baMdha karavAnI nahi. vaLI pAcho anyAya kevo? jamA karavAne paNa taiyAra pAchuM ApavAnI cempI nA. paNa tame peTane kahI de ke game tema thAya, satIjIene mA khamaNanI tapazcaryA cAle che. mAre tenI pUrNAhutimAM aThThama kare che, tyAre peTa kaheze khabaradAra! tAre karavuM heya te kara paNa huM tane kaMI karavA denAra nathI. je tamane khyAla AvI jAya ke A peDhIne devALuM kADhanAra che te e peDhImAM paisA jamA karAvaze? are tyAM jamA karAvelA hoya te paNa khabara paDatAnI sAthe pAchA laI Avaze na Ape to keTe caDhIne paNa laI Avaze. paNa ahIM tame jANe che ke peTa devALIyuM che chatAM mAlA jamA karAvo chene? tenuM kAraNa e che ke peTane ApyA vagara chUTake nathI. paNa temAM evI rIte jamA kare ke eka vakhata jamA karAvavAthI cAlI zake te be vakhata nahi ane be vakhatathI cAle to traNa vakhata na karAvo ane divase jamA karAvavAthI cAlI zake te rAtre jamA karAvazo nahi. ahIM game teTaluM jamA karAvaze paNa aMte te devALuM che. mATe je tamane jamA karAvavAnuM mana thatuM hoya te AtmAnI peDhI upara jamA karAvaje. tyAM kadI devALuM nIkaLaze nahi. jamAlikumAra dIkSA levA tatpara banyA che. paNa mAtAne putrane meha chUTate nathI. putranI vAta sAMbhaLIne mAtA muMjhAya che. bhagavAna kahe che rAga e mahAga che. TI. bI., kensara, nyumonIyA ke meleriyAnI rIbAmaNathI jIva jeTalo nathI rIbAte tenAthI adhika rAgano raga rIbAve che. mAtAne atyaMta rAga che eTale jamAlikumArane dIkSAnI rajA ApatI nathI. jamAlikumAra mAtAne kahe che A jIvana kSaNika che. temAM ATale badhe moha zA mATe kare che? haju paNa AgaLa zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra -ahIM be pAtra jovA maLe che. eka to jamAlikumAra dIkSA levA mATe talase che paNa enI mAtA rajA ApavA taiyAra nathI. jyAre jalinIne paNa ekane eka putra zikhIkumAra hovA chatAM putra gharamAM rAkhavo game nahi. pitAne te putra prANuthI paNa adhika priya hatuM. paNa mAtAnA kAraNe pitAne zeSAvuM paDe che. tenA karatAM huM A ghara choDI devuM. ema vicAra karI zikhIkumAra mAtA-pitAnuM ghara choDIne cAlI nIkaLe. vanavagaDAmAM ekalo aTUlo cAlate cAlato rastAmAM paDAva nAMkhate cAlya jAya che. keI divasa gharanI bahAra nIkaLe nathI. pagamAM kAMTA ne kAMkarA vAge che. lehI nIkaLe che paNa pite potAnA karmane deSa Ape che. guNavAna AtmAo kaIne deSa detA nathI te potAnA karmane deSa Ape che. gajasukumAranA mAthe aMgArA mUkAyA chatAM kaIne doSa na Ape. paNa pitAnA karmane deSa Ape. avaMtIsukumAra sAdhune svAdhyAya karatA sAMbhaLI nalinI gulma Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 532 zAradA saritA vimAnanuM nAma sAMbhaLI jAtismaraNa jJAna pAmyA ane dIkSA lIdhI te divase zamazAnamAM jatAM pagamAM kAMTA vAgavAthI lohI nIkaLyuM tenI gaMdha ziyALa AvI. te traNa divasanI bhUkhI hatI muni zamazAnamAM jaI kAusagga dhyAnamAM sthira thayA hatAM. tyAM jaIne e ziyALa ane tenA baccAe muninA zarIrane valurI nAMkhyuM. paganuM mAMsa khAI gaI. nase teDI nAMkhI. rAtrInA cAra prahara pUrNa thatAM temanuM AyuSya pUrNa thayuM. ahIM vicAra Ave che ke gajasukumAra mekSamAM gayA ane avaMtIsukumAra ATaluM kaSTa veThavA chatAM mokSamAM na gayA, paNa nalinI gulma nAmanA vimAnamAM kema gayA? tenuM kAraNa e che ke avaMtIsukumAra nalinI gulma vimAnamAMthI AvyA hatA ane jatI vakhate paNa manamAM nalinI gulma vimAnamAM javAnI saheja AzaMkA ubhI thaI te cAritra ane A mahAna upasarga sahavAnuM phaLa eTalethI aTakI gayuM chatAM niyANuM hetuM karyuM eTale tyAMthI AyuSya pUrNa karIne manuSyabhava pAmIne mekSamAM jaze. vijayasiMha AcAryane samAgama zikhIkumAra bhavya jIva che. haLukamI AtmA che. khUba samabhAva dhAraNa karate cAlate cAlato eka nagarInI bahAra azekavana nAmanA udyAnamAM eka ghaTAdAra azokavRkSa nIce pitAnA ziSya parivArathI yukta, saMyamamAM rakata, be prakAranA azubha dhyAnathI mukta, cAra kaSAyanA TALanAra, pAMca Indrione damana karanAra, chakAya jIvo pratye vAtsalya bhAva rAkhanAra evA vijayasiMha nAmanA AcAryane teNe joyA. temane joIne tenA dilamAM khUba AnaMda thaye ane temanI pAse te gaye. vaMdana kara satkAra diyA, bolI dekara sanmAna, maMgalamaya guNakhAna jagatakA karate hai kalyANa, AyA deva tava zaraNu, karane vacanAmRtaka pAna he zrotA tuma... vijayasiMha AcAryane temaja ziSya parivArane khUba bhAvapUrvaka vaMdana karI vinayapUrvaka tyAM besI gaye. AcAryadeva khuba jJAnI hatA. samajI gayA ke A koI haLukarmane bhavI jIve che. tene khuba suMdara dharmane bedha Ape. A sAMbhaLIne zikhIkumArane saMsAra uparathI vairAgya pedA thayAM ahe! A saMsAra svArthanuM samarAMgaNa che. matalabanuM medAna che ane rAgadveSathI bhareluM che. mane mArA mahAna puNyadaye AvA gurU maLyA che te mAre zA mATe have samaya gumAve. huM gurU samIpe dIkSA laI lauM. zikhIkumAra vaMdana karIne kahe che he gurUdeva ! Ape mArA upara mahAna upakAra karyo che. Apa mArI naiyAnA tAraNahAra che. mArA upara kRpA karIne mane dIkSA Apo. mane saMsAra dAvAnaLa je lAge che. tyAre gurUdeva kahe che bhAI ! tArI bhAvanA uttama che, paNa amArI pAse tuM AvyuM che te haMmaNAM ahIM rahe ane ceDA zAstronuM adhyayana kara pachI dIkSA ApIzuM. Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 533 vaLI tArA mAtA-pitAnI AjJA sivAya amArAthI tane dIkSA apAya nahi. mATe ceDA vakhata pachI tane dIkSA ApIzuM. A tarapha zikhIkumAra chAnAmAne bhAgI chUTa. savAra paDatAM brahAdatta pradhAnane khabara paDI ke mAre dIkarI cAlyA gayAM che eTale tene khuba duHkha thayuM. cAre tarapha tapAsa karAvI paNa zikhakumArane patte lAgyuM nahi eTale pitAnA mANasone laIne bragradatta jAte zikhIkumAranI zodha karavA nIkaLe. nija naMdana ke huMta hRDhata brahyadatta cala AyA, vApasa ghara calaneka hetu, zikhIke samajAyA para aba mujhake saMyama lenA, apanA bhAva batAyA hotA tuma gAmegAma ane vagaDe vagaDe brahmahatta pradhAna potAnA putrane zodhavA lAge. ThekANe ThekANe zodha karatAM zikhIkumAranA pitA hAthaNI upara besIne pitAnA mANaso sAthe tyAM AvyA. AvIne temaNe vijayasiMha AcAryane vaMdana karyA ane gurue temane dharmane upadeza saMbhaLAvyuM. vyAkhyAna pUrNa thayA pachI brahmadara gurUnI pAse AvIne beThA. "kumAre pitAne karelI prArthanA pitAjI gurU pAse beThA. jJAnacarcA karyA bAda zikhIkumArane ghera AvavA mATe khUba samajAvyuM. te vakhate zikhIkumAra pitAjIne praNAma karIne kahe che pitAjI! Apa to dayALu che. Apa keInI prArthanAne nakAratA nathI, te mArI prArthanA sAMbhaLIne mane kRtArtha karo. tyAre pradhAna kahe che beTA! bela, tArI zI IcchA che? tyAre zikhIkumAre kahyuM pitAjI! Apa saMsAranA svarUpanA jANakAra ane anubhavI che. A manuSyabhava rAdhAvedha sAdhavAnI mAphaka mahAna durlabha che. priyajananA samAgama vRkSa upara beThelA pakSIonA mALA jevA anitya che. riddhio vijaLInA camakArA jevI che. yauvana puSpa jevuM kSaNika che. mRtyu haMmezA pitAne prabhAva dareka upara calAve che. te Apa mArA upara kRpA karIne mane AjJA Ape te sakala duHkhane aMta karanAra vItarAga prabhue batAvelI bhAgavatI dIkSA aMgIkAra karUM. putranI vAta sAMbhaLI pitAnuM haiyuM bharAI AvyuM. gaddagadda svare bolyA-putra! sAdhupaNA mATe A kALa gya nathI. tyAre zikhakumAre kahyuM he pitAjI! jema mRtyu mArA mATe keI akALa nathI. tema sAdhu dharma mATe keI akALa nathI. pitAe khUba samajAvyuM. paNa zikhakumArane tIvra vairAgya jeI pitAe AjJA ApI. eTale gurU mahArAje tene dIkSA ApI ane pachI pradhAna pitAnA sthAne AvyA. gAmamAM saine khabara paDI ke zikhIkumAre dIkSA lIdhI. dIkSA laIne khUba jJAnadhyAnamAM masta banyA. have jAlinIne A vAtanI khabara paDaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 534 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 61 bhAdaravA suda 15 ne maMgaLavAra tA. 11-973 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtakarUNAnidhI zAsanasamrATa vIra prabhue ghAtI karmone kSaya karyA pachI kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karI dvAdazAMgI sUtranI vANI prakAzI temAM jamAlikumArane adhikAra cAle che. jamAlikumArane prabhunI vANI sAMbhaLI vairAgyane raMga lAge che tethI dIkSA levA mATe tatpara banI mAtA pAse dIkSAnI AjJA mAMge che. - jamAlikumAra saMsAranI sagAIe prabhu mahAvIranA jamAI hatAM ne bhANeja paNa hatAM. emanA aMtaramAM vItarAga vANI rUpI meralAne TahukAra thaze. merane TahukAra thAya te sarpo palAyana thaI jAya che tema jamAlikumArane AtmA caMdanavRkSa samAna hato. tene vIMTaLAyelA kAma-dha ane viSaya-vikArarUpI sarSo vItarAga vANIne TahukAra thatAM palAyana thaI gayA ne AtmasAdhanAnI laganI lAgI. jaDa cetananuM bhedajJAna thayuM. vIga prabhunI vANIthI manuSyane jaDa ane cetananuM bhAna thAya che, sAcA ane kheTAnI pichANa thAya che. cetanane caLakATa dekhAya tyAre jaDanA jhaLakATa chUTI jAya. satyanI pichANa thAya tyAre asatya chUTI jAya che ne saccidAnaMda svarUpa AtmAnI pichANa thAya che. Aje duniyAmAM jJAna te ghaNuM vadhyuM che paNa e jJAna Atmika sukha ApanArUM nathI. e jJAna bhautika sukha ApanAruM che. sAdhanAnuM lakSa AtmikajJAna prApta karavAnuM hevuM joIe. AnaMdaghanajI mahArAjanA mitre sAdhu banIne bArabAra varSa sudhI sAdhanA karI tyAre lekhaMDamAMthI suvarNa banAvanAra suvarNarasanI prApti karI. eka saMnyAsIe varSe sudhI sAdhanA karI tyAre dariyA ke nadImAM mANasa jema dharatI upara cAle tema pANImAM cAlavAnI siddhi meLavI. te manamAM magarUrI rAkhato hato ke meM kevI sAdhanA karI che paNa eka adhyAtmAgI saMta ene maLI gayA ne kahyuM bhAI ! ATalI magarUrI zAnI rAkhe che? jiMdagI paryata sAdhanA karI tene aMte te meLavI meLavIne zuM meLavyuM? traNa dekaDAnI vidyA ke bIjuM kaMI? nuM pANImAM page cAlIne sAme pAra jaI zake che, te bIjA traNa dekaDA ApIne naukAmAM besIne paNa sAme pAra jaI zake che emAM kaMI vizeSatA nathI. vizeSatA AtmijJAnanI che. devAnupriye! AjanA bhautikavAdanA vijJAne te hada karI che. bhautika sukha mATe AtmAne vecI nAMkhyo che. bAvaLa vAvavA mATe kalpavRkSanA mULa ukheDI nAMkhyA che. gardabha. mATe airAvata hAthIne vecI dIdhuM che. motInuM pANI jevA mATe khetIne pIsIne bhUko karI nAMkhe che ne uttama manuSyabhavarUpI ratna maLyA pachI tene kAca samajI viSayavikArane vilAsanA ukaraDAmAM phagAvI rahyA che ane AvI mAnavajIvananI amulya kSaNe Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 535 saMsArasukhane mATe kharcAi rahI che. viSayamAM Asakta banelA viSayanA kIDAone kayAMthI khyAla hoya ke rAkha meLavavA mATe huM lAkhanI neTane saLagAvI rahyo chuM. saMsAranA sukho rAkha jevAM che ane mAnavajIvananI amUlya kSaNe lAkhanI noTa karatAM paNa vadhu kiMmatI che. bhautika sukhe A bhavamAM nathI maLyA. anaMtIvAra maLyA che ne duHkha paNa jIve bhagavyA che. uttarAdhyayana sUtranA trIjA adhyayanamAM bhagavaMte kahyuM che ke egayA devaloesu, naraesu vi egyaa| egayA AsurI kAyaM, AhA kammehiM gacchai // utta. sU. a. 3, gAthA 3 jIva tenA karma anusAra devalokamAM ghaNIvAra go ne devatAnA divya sukha bhagavyA. narakamAM dArUNa dukho paNa bhogavyA. emAM kayAM moha pAmavA jevuM che? vItarAgavANIne raMga lAge te bhavanA pherA TaLI jAya. paNa vibhAvanA vaMToLe caDhela chava gauzIrSa caMdananA uttama vRkSa jevI zItaLa ane vAtsalya bharelI ane hitakArI evI vItarAga prabhunI maMgala vANImAM ektAna banatuM nathI. ahIM AvIne beThA pachI paNa enuM citta te kayAMyanuM kayAMya bhaTakatuM hoya che. rasa jAge te samaya kayAM pasAra thaI jAya che tenI khabara na paDe. lInatA joIe. manuSya marIne devagatimAM utpanna thAya che tyAM devIo AvIne khammA khammA kare che. devanI addhi ane sAhyabI jeIne na utpanna thayelo deva kahe che ke huM mArA kuTuMbIjanene kahI AvuM ke dharmakaraNInuM A phaLa che. tyAre devIo kahe che svAmInAtha! amArUM be ghaDInuM nATaka jeIne pachI jAva te tyAM kahI zake ke tyAM AvA nATaka ceTaka che. e be ghaDInuM nATaka jotAM ApaNA be hajAra varSa cAlyA jAya che. nATakamAM deva e lIna banI jAya che ke be hajAra varSa kyAM pUrA thayA tenI ene khabara paDatI nathI. AmAM zaMkA karavA jevuM nathI. game teTalI bhUkha lAgI hoya, game tevI vedanA thatI hoya, paNa je vitarAga vANI sAMbhaLavAmAM tamane rasa paDaye haze te bhUkha ne dukha badhuM bhUlI javAze. tame paisA kamAvAmAM lIna bane che. neTa gaNavAmAM lIna bane che tyAre tamane bIjuM kaMI yAda Ave che? tame vahevAramAM lIna che ne prabhunA bhajanamAM dIna che. tenA badale prabhumAM lIna bane ane vahevAramAM dIna bano to AkhI lAIna badalAI jAya. pUjya upAdhyAyajI yazovijayajI mahArAja zAstranA svAdhyAyamAM evA lIna banI jatAM ke emane bahAranuM bhAna rahetuM nahi. svAdhyAyanA pAMca prakAra che. vAMcanA, pRcchanA, pariyaNa, anuprekSAne dharmakathA. temAM bhagavAna kahe che tame game teTalI vAMcazuM kare, pRcchanA kare, pariyaTTaNA kare paNa je tenI anuprekSA na kare te e jJAna TakI Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa36 zAradA saritA rahevu murakela che. uttarAdhyayana sUtranA rahmA adhyayanamAM gautamasvAmI bhagavAnane vadana namaskAra karIne pUche che: aNuhAe NaM bhante jIve ki jaNaya ? NaNupyeha evaM Auya . vajjAo sattakammapyagaDI o ghaNiya bandhaNa badhdhA o siThilabandhaNa badhdhAo pakarei / dohakAlaTThiiyAohassakAla TThiiyAo pakarei / tivvANubhAvAo mandANubhAvAo pakarei / bahupae saggAo appapae saggAo pakares | AuyaMcaNaM kammaMsiyA bandhai, siyAno bandhai / asA yAveyaNijjaM caNaM kammaMno bhujjo bhujajo uvaciNAi / aNAiyaMcaNaM aNavadaggaM dIhamaddhaM cAurantaM saMsAra - kantAraM khippameva vIivayai || he bhagavaMta! anuprekSAthI zuM phaLa thAya? tyAre bhagavAna kahe che anuprekSAthI AyuSya choDIne bAkInI sAta karmInI prakRtinA dRDha adhanAne zithila kare che. lAMkhA samayanI sthitivALA sAta karmone gheADA samayanI sthitivALA kare che. tIvra rasavALI prakRtine ma rasavALI kare che. ghaNAM pradezavALI prakRtiene alpa pradezavALI manAve che. AyuSya karmanA adha kaddAcita thAya che ne nathI paNa thane. azAtA vedanIya karmI vAraMvAra khaMdhAtuM nathI ane anAdi anaMta ane dIrgha mArgavALI stuti rUpa saMsAraaTavIne jaldI pAra kare che. baMdhuo! svAdhyAyamAM paNa anuprekSA karavAthI AvA mahAna lAbha maLe che. te yazAvijyajI mahArAja svAdhyAya dhyAnamAM evA lIna banI jatAM ke teo ghaNI vAra sUryAstane TAIma thai jAya teA pANI pIvAnuM paNa bhUlI jatAM hatA. te sAkSAta prabhunI vANI sAMbhaLavA maLe tyAre kalAkAnA kalAkA vItI jAya temAM zu navAI che? eka vaijJAnika enI vijJAnanI zeAdhakhoLamAM eve masta rahetA hatA ke tenA mATe ghethI TIphIna AvatA te paNa tyAM ne tyAM paDayA rahetA. ekavIsa divasa sudhI enA kAryanI dhUnamAM ene bhUkha lAgI che tenI khakhara paDI nahi. ekavIsa divase enu kArya pUrU thayuM tyAre khabara paDI ke mane bhUkha lAgI che. AvA vaijJAnikAnI vAta karIe te tamAza gaLe jaldI utare che teA sarvajJa praNita vAta gaLe kema utaratI nathI? AInsTAIna nAmanA vaijJAnika vAMcanamAM eTalA badhA lIna rahetA ke teo eka vakhata pustaka vAMcatA hatA temAM temane kAi kAma prasa Mge uThavuM paDayuM eTale pustakamAM nizAna tarIke rU. cAlIsa hajAranA eka kAgaLanI kApalInI mAphka mukI dIdhA, emaNe ceka mUkayA che te paNa khakhara na hatI. kevI temanI mannatA haze! devAnupriye ! tame paNa AtmasAdhanAmAM AvI. laganI lagADe te tamane bhUkha tarasanI khakhara nahi paDe. jamAlikumArane laganI lAgI che. ene bhavanA pherA khaTakyA Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 537 zAradA saritA che ne samajAI gayuM ke A saMsAra alitA pavitA jevo che. jyAM cAre tarapha rAga-dveSa ane mohanI Aga phATI nIkaLI che. jyAre gharamAM Aga lAge che tyAre mANasa zuM kare che? jahA gehe palitammi, tassa gehassa jo pahU / sAra bhaMDANi nINei asAraM ava ujjai / / evaM lo palittammi jarAe mANeNa ya / appANaM tAraissAmi, tubbhehi aNumannio // utta sU. a. 19, gAthA 22-23 jyAre gharamAM Aga lAge tyAre mANasa bhaDabhaDatI AgamAMthI sAra vastuo ke jenA mUlya vadhAre ane vajana ochuM hoya tevI vastuo grahaNa karIne bahAra nIkaLI jAya che paNa sophA-gAdalA-ozIkA ke reDiye bacAvavA rahetA nathI tema jamAlikumAra tenA mAtA-pitAne kahe che A jarA ane maraNarUpI AgathI baLatA A saMsAramAM ApanI AjJA laIne huM saMyama laIne mArA AtmAne tArIza. A saMsAra svapnanA sukha je che. jema svapnamAM kaI mANasa dhanavAna banI jAya che te kaI garIba banI jAya che. paNa savAra paDatAM te have te ne te rahe che. yuvAnI saMdhyAnA khIlelA raMga jevI che. saMdhyA kSaNavAramAM asta thaI jAya che tema yuvAnI paNa kSaNavAramAM cAlI jAya che. vaLI A zarIra paNa saDaNa-paDayuM svabhAvavALuM che. emAM kayAM AnaMda pAmavA jevuM che ! atyAre AtmasAdhanA karavAne anukULa samaya che. samaya hAthathI cAlyA jaze pachI pastAvAne pAra nahi rahe. mATe jyAre zarIra sAruM hoya, yuvAvasthA vatI hoya tyAre AtmAnI ArAdhanA karavI joIe. pachI te A Indrio zithila banI jaze. tamArUM kahyuM nahi kare te vakhate zuM banI zakaze? mATe atyAre vivekadaSTi vAparI A deha pAsethI kAma kaDhAvI lo, nahi te pAchaLathI pastAvuM paDaze. pachI karavAnI game teTalI IcchA hoya to paNa banI zakatuM nathI. eka nyAya ApIne Apane samajAvuM. eka zeTha khUba dhanavAna hatA. emanA zeThANI gujarI gayA pachI pharIne zeThe lagna karyA. tyAre nyAtanA AgevAnone thayuM ke cAle, zeTha navA zeThANI paraNyA che. moTI uMmare paNa sArA gharanI kanyA maLI che eTale lagnanA AnaMdamAM che. te lagnanI khuzAlImAM dharma khAte vAparavA mATe sArI rakama kaDhAvIe. Ama vicAra karI mahAjana zeThanA ghera gayuM. potAne ghera mahAjanane AvatAM joI zeThane khUba AnaMda thaye ne ubhA thaIne mahAjanane AvakAra ApatAM kahyuM-padhAro-padhAro. mAruM AMgaNuM pAvana thayuM. ema kahI Asana ApI mahAjanane besADyuM. cA-pANI-nAstA karAvIne pUchyuM-pharamAve kema ApanuM padhAravuM thayuM? tyAre mahAjana kahe che Aje ema thayuM ke cAle Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 538 zAradA saritA zeThane maLI AvIe. ane zeThanA lagna thayA che te abhinaMdana ApI AvIe ane...ema kahetAM aTakI gayA. tyAre zeTha kahe che bele.bele ema kahetAM kema aTakI gayA ? tyAre kahe che bIjuM te kAMI nahi paNa ApanA puNyano udaya che! lIlAlahera che. ApanI pAse piso sAro che to ApaNuM nyAtanI dharmazALA jIrNa thaI gaI che ane pAMjarApoLa tarapha paNa lakSa ApavA jevuM che. e mATe ApanuM dhyAna deravA mATe ame AvyA chIe. eTale zeTha samajI gayA ke A leke mArI pAse paisA kaDhAvavA AvyA che. tethI zeTha kahe che tamArI vAta sAcI che. dharmanA khAtAmAM ApavuM joIe. paNa A navA zeThANuM soLamI sadInA AvyA che. e AvyA tyArathI mane kahyA kare che ke mAre te ubhuM rasoDuM joIze. cUlA ane sagaDI mArAthI nahi saLagAvAya. mAre te glAsa joIze. mAre erakaMDIzana rUma joIze. eTale juone A badhuM ghara rIperIMga karAvavAmAM mAre kharca ghaNe thaI gayuM che ne lagnamAM paNa sAro kharca thayo che. vaLI junA zeThANIne maMdavADa lAMbo cAlyA eTale temanI davAmAM paNa ghaNuM kharca thayo che. bolo, have paisA dharmAdAmAM kyAMthI ApuM? tyAre mahAjana kahe che zeTha! ATale badhe kharco to kane te lAkha lega savA lAkha jevuM che. ghANa bhego ghasarako. tyAre zeTha kahe che tame kaho cho te badhuM sAcuM che paNa dhAryA karatAM kharca vadhuM thaI gayuM che eTale hAla paisA ApI zakuM tema nathI. tyAre mahAjana kahe che zuM bane ema nathI? hamaNa kaI saMsArane kharca Ave agara navA zeThANI kahe ke mAre AvI sADI joIe, agara amuka dAgInA joIe te zuM nahi karI zake? e navI zeThANI kahe teTalo kharca hoMze hoMze thAya paNa dharmanA kAryamAM vAparatA hoMza na thAya tenuM kAraNa zuM? strI pratye jeTale rAga che teTale dharma upara kayAM che? dharma upara rAga hoya te AnAkAnI kare nahi. mahAjana dharmazALAnA Adi zubha kAryamAM paisA lakhAvavA mATe sAmA pagale cAlIne AvyA chatAM zeThe cokhkhI nA pADI dIdhI. mahAjanane thayuM ke have kaMI vaLe tema nathI eTale nirAza thaIne cAlyA gayA. devAnupriya! saMsAramAM hAya patnI ne hAya pisA kare che paNa je je A svArthanI mAyA kevI che? zeThe mahAjanane rAtI pAI paNa ApI nahIM. ahIM zeThANI vakhata jatAM ja navI navI cIjo mAMge che ane zeThane mohavaza thaIne badhuM lAvI ApavuM paDe che enA raMga-DhaMga kaMI ora che. dAgInA, kapaDA ane paisA. badhuM zeDANI enA piyara bheguM kare che ne uparathI zeThane dabaDAvatI jAya che, ne bIjI bAju mIThuM mIThuM belatI jAya che. tyAre zeThane thayuM ke ahe! jenA mehamAM phasAye te strI kevI svAtha che ene kaMIka joIe tyAre mArI pAse kevI namratA batAve che ne joItuM Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 539 maLI jAya tyAre mane dabaDAve che. kevuM mAyAnuM pUtaLuM che. A uMmare meM viSayabhogane na choDyA tyAre A dazA thaIne ? je meM pahelethI evo vicAra karyo hota ke he jIva! teM viSayabhoga ghaNAM bhagavyA. haju tArI tRSNa pUrI na thaI. mana upara kAbU na rAkhe tyAre A strI mArA upara varcasva jamAvavA taiyAra thaI che. ke eno ropha che ne kevI dabAmaNI ne kevA khela khele che. khAnagI paisA bhegA kare che ne piyara bhare che. ane mArI to pUrI khabara paNa letI nathI. AmAM mArA AtmAnuM zuM bhaluM thAya che? , e to mojamajhA uDAvavAmAM paDI che. ene enA AtmAnI paDI nathI ne bhegI mArA AtmAnI paNa ciMtA nathI. mAre mATe mRtyu have najIka AvatuM jAya che. pUrvanA puNyadaye meM lIlAlahera karI paNa have AgaLanA bhAvamAM mAruM zuM thaze? have zeTha gabharAyA. emane paralekanI ciMtA thaI ke huM marI jaIza te pAchaLa A patnI mArI pAchaLa dharmAdAmAM rAtI pAI ApavAnI nathI. enA karatAM mArI jAte dhamadAmAM vAparI nAMkhuM te zuM cheTuM? hAthe te sAthe. mArI jAte karIza te sAthe Avaze. eka divasa zeThANI bahenapaNIo sAthe bahAra gayA che. te samaye zeThe vicAra karyo ke mahAjanane khAnagImAM bolAvuM. ane je je khAtAmAM khAsa jarUra hoya tyAM sArI rakama nakkI karIne lakhAvuM. eTale tarata ciThThI mokalAvI ke mahAjana jaldI Ave. mahAjana paNa tarata AvyuM eTale zeThe potAnI IcchA vyakata karI ane vIla karavA beThA. temAM AgevAnene pUchI pUchIne je je khAtAmAM khAsa jarUra hoya tyAM sArI rakama lakhAvIne vila taiyAra thaI gayuM. pAse paMdara lAkhanI muDI hatI. temAMthI patnI mATe be-traNa lAkhanI mikta rAkhI badhI milkata neMdhAvI dIdhI. vIla taiyAra thaI gayuM. have zeDanI sahI karI upara sikake lagAvavAnuM bAkI che tyAM zuM bane che te joje. potAnI jAta nIcavIne nANuM kamAyA che chatAM potAnI patnI pAse kevI kaMgAla dazA thAya che. pote kamAyeluM pitAnI IrachA hovA chatAM dAnamAM ApI zakAtuM nathI. jyAM kuTuMbIo luMTavA beThA hoya tyAM jIva azaraNa banIne sukRtya kayAMthI karI zake? zeThanA patnI bahAra gayA hatA tyAM keIe khabara ApI ke tame ahIM zuM phare che? tamAre ghera mahAjana gayuM che. tyAM zeThANuM camakyAM. mAre ghera mahAjana zA mATe gayuM che! nakkI zeTha pAsethI paisA kaDhAvavA gayA lAge che. zeTha te bheLA che. kadAca A leke bahu kaheze te paisA ApI deze. mATe lAva jaldI ghera jAuM. zeThANuM doDatA ghera AvyA. ahIM vilamAM sahI sikkA karavAnI vAta cAle che. AvIne eNe joyuM te saskArI sTempavALo kAgaLa paDe che. aMdara kaMIka lakheluM che ne sahI sikkAnI vAto cAle che. eTale mahAjananI zarama choDIne badhAnI vacamAM jaIne vilane kAgaLa upADa. vAMce te lAkho rUpiyAnuM vIla karyuM che. zeThANI kedhAyamAna thaIne bolI. lUMTArAo! ahIM Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 540. zAradA saritA , zA mATe AvyA che? mAruM ghara lUMTavA AvyA che kema? , lUMTavuM hoya teTaluM lUMTa ema bolatAnI sAthe vIlane kAgaLa phADI nAMkhyo ne tenA TukaDe TukaDA karIne phagAvI dIdhA. ane zeTha sAme joIne belI, tame ThIka che. mane bhIkha mAMgatI karavAnuM baMdha karyo che. mArI rajA vinA eka pAI paNa tamArAthI kema apAya? have jeuM chuM kevA Ape che? A joIne zeThane khuba bhAre AghAta lAge ke basa, mAruM kamAyeluM dhana huM dAnamAM na vAparI zakuM? mArA dhanamAMthI pAka mATe mAruM kaMI nahi? lAkha rUpiyAnI milkata A navI zeThANI pacAvI pADaze ne enA piyara bheguM karaze. A e bhAre AghAta lAgyuM ke tyAM ne tyAM zeThanuM hArTa besI gayuM ne zeTha dharatI upara DhaLI paDyA. juo, kevuM banyuM? pahelAM mahAjana sAmethI levA AvyuM hatuM ne zeThane dharmanA khAtAmAM paisA lakhAvavA khUba vinavaNI karI hatI paNa zeThane eka pAI paNa ApavAnuM mana na thayuM. have atyAre hRdayanA premathI ApavuM hatuM tyAre patnI ADI AvI. aDI AvI te kevI AvI ke devAnuM te dUra rahyuM, paNa detA pahelA zeThanA prANa nIkaLI gayA. baMdhuo ! joyuM ne ! A zeThanuM kevuM banyuM? mATe kahIe chIe ke dharmanA kAryamAM paisA vAparavAnuM mana thAya tyAre vAyadA na kare. vAyadA karavAmAM phAyadA nathI. vAyadA karmabaMdhanamAM karaje, dharmakAryamAM nahi. zeTha gabaDI paDyA jemAM mahAjana te sthira thaI gayuM. tyAM zeThANuM kahe che hAya..hAya... mArA patine mArI nAMkhyA. A hirAmIo pArakA ghera dhADa pADavA AvyA. he bhagavAna! mArA nAthane A zuM thaI gayuM? pApIo tame badhAe AvIne mAro cUDo bhaMgAbe ema kahI game tevA zabda bolavA lAgI. eTale mahAjama uThIne ravAnA thaI gayuM. jJAnI kahe che mANasa marI gayA pachI enA kuTuMbIjane enuM dhana lUTe che, paNa ahIM te patnI uThIne dhana lUMTavA beThI tyAre patinA prANa uDI gayA. kevI parAdhInatA ! pitAnuM dhana vAparavAmAM pote svataMtra nahi. tamArA haiye hAtha mUkIne vicAra karo ke tamAruM raLeluM vAparavAmAM tame svataMtra che ? vAparavAnI bhAvanA jAge te paNa gharanAne pUchavuM paDe. je e nA pADe to mAmalo khatama. vicAra kare ke A svArtha bharelA saMbaMdhe tamane zaraNa Apaze? "nA" te enI pAchaLa ATale badhe rAga zA mATe rAkho cho? e kuTuMba parivAranA rakSaNa mATe paisA kamAvAmAM hiMsA-juTha-corI, mAyAkapaTa, anyAya anIti Adi pApakarmo kare che te tamane kayAM laI jaze tene vicAra kare ane dharma ArAdhanAne amUlya avasara gumAve nahi. jo cUkyA te zeThanI jema pAchaLathI pastAvuM paDaze. mATe pANI pahelA pALa bAMdhI le. jamAlikumAra emanA mAtA-pitAne jIvananI kSaNikatA samajAve che. ame paNa tamane kahIe chIe. devAnupriye ! jIvana kSaNika che, to temAM dharmanI ArAdhanA karI Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 541 che. le. tamArA khaLakAmAM dharmanA saMskAronuM si Mcana kare. AjanuM vijJAna kahe che ghauMmAMthI banelI vaiSTika cIjomAM viTAmIna B che. zAkabhAjI C che. tyAre ApaNA jaina siddhAMtA kahe che ke e. khI. sI. sAteya viTAmIne brahmazca mAM che. brahmazcayanuM pAlana karaze te viTAmIna levA javuM nahi paDe. brahmazca mAM aneka guNA rahelA karavAthI AtmAnu ejasa vadhe che. jIvAnu rakSaNa thAya che ne tapa kahe che ke "tavesu vA uttama kaMmacera''sa tapamAM prAzca brahmazcarya pALavAthI zarIramAM tAkAta Ave che. jyAre IMDA vikAra vadhe che ne jIveAnI hiMsA thAya che ne khAnAra jaina zAstrakArAe sAteya prakAranA viTAmIna prApta upadeza ApyA che. jo brahmacaryanuM pAlana nahi kare catutimAM bhamavuM paDaze. na bhamavuM hoya teA cAritranA gharamAM AvI jAva. jamAlikumAre mAtA pAse saMsAranI asAratA ane mAnavajIvananI kSaNikatA samajAvI. have tenI mAtA navI lIlA karaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. tathA phruTamAM viTAmIna DI. I. epha. jI. A tamAre khIje kyAMya brahmazcaryanuM pAlana thAya che. bhagavata zreSTa tapa che. ADhi vAparavAthI AtmAmAM krUtimAM jAya che. ATalA mATe karavA mATe brahmazcarya pALavAnA te saMsAranI paraMparA vadhaze ane '' caritra - zikhIkumAranI dIkSA 4 brahmadattakabhI munivarane samajAyA de jJAna, zrAvakanata pAlUMgA gurUvara, karavA de paccakhAna, zikhI te! bana gayA saMyamI, ghara A kriyA bayAna hA....zrotA tuma," 66 zikhIkumAre dIkSA lIdhI. pitAjIne putrane cheADIne javAnuM mana thatuM nathI. dilamAM khUba du:kha thAya che. tyAre vijayasiMha AcArya temane paNa dharma samajAvyA. eka mahinA sudhI muni pAse brahmadatta maMtrI kAyA ane jJAna sudhArasanuM pAna karyuM ne temaNe zrAvakanA khAra tratA aMgIka 2 karyA. ahIM muninA mAsakalpa pUrNa thayA ne khIjA kSetramAM vihAra karIne gayA. brahmadatta maMtrI paNa peAtAnA mANase sAthe peAtAnA gAmamAM AvyA ne peAtAnA gAmamAM ne gharamAM saune kahevA lAgyA ke mArA dIkarA zikhIkumAra tA saMyamI banI gayA. eNe vijayasi* AcArca pAse dIkSA lIdhI che. A jAlinIne teA jyArathI putra garbhamAM AvyA tyArathI tenA pratye dveSa hatA. tethI tene mAravAnA prayatna karyo. chevaTe janma pachI dAsIne mArI nAMkhavAnI AjJA karI hatI paNa brahmadattanI manAi hatI. eTale dAsIe ne brahmadatte tene gupta rIte ucherelA ne mATo thatAM ema bahAra pADayuM ke mAre putra nathI mATe A putrane dattaka lIdhA che. ene putranI jema pALatA hatA. paNa jAlinIne tenA pratye dveSa utpanna thayA. ne brahmadatta sAthe khuba kaleza karyo jethI zikhIkumAra bhAgI chUTayA. paNa puNyavAnane jyAM Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 542 zAradA saritA jAya che tyAM badhI sAmagrI maLI rahe che. tene jIvananaiyAnA sukAnI vijayasiMha AcArya maLI gayA. pitAjInI AjJA paNa maLI gaI eTale dIkSA laI lIdhI. pradhAne ghera AvIne zikhIkumAranA be moDhe vakhANa karyA. nagaranA leke paNa tenA vakhANa karavA lAgyA ke A zikhIkumAre sAruM karyuM. A putranI prazaMsA jAlinIthI sahana na thaI zakI. putraprazaMsA suna jananIkA, adhika baDhA he krodhamanameM mAna baiThI ese, usane kinA pratibaMdha, karavAne niMdA mAtAkI, mArga nikAlA zodha ho-zrotA putranI prazaMsA sAMbhaLI jAlinInA aMtaramAM kedanI javALAo phATI nIkaLI. vivekI mANasa savaLo artha le che tyAre jAlinI zuM vicAra kare che ke eNe pitAnI prazaMsA karAvavA mATe ane mArI niMdA karAvavA mATe A rasto ThIka zedhI nAkhe. paNa huM ene badale jarUra laIza. ahIM putranI dIkSA pachI brahmadattanuM mana paNa saMsAra uparathI uThI gayuM. saMsAramAM rahevA chatAM sAdhunI jema rahevA lAge. eTale jAlinIne kedha adhika vadhavA lAgyA. brahmadattanuM mana bhagavAnamAM che jyAre jAlinInuM mana bhega tarapha raMgAyeluM che. have ene dharma kyAMthI game? have jAlinI zikhI munine nAza kevI rIte kare, emanuM kAsaLa kevI rIte kADhavuM tene raste zodhe che ane A tarapha brahmadatta maMtrInuM AyuSya pUrNa thatAM aMtima samaye anazana karIne teo devalokamAM gayA. jAlinInA manamAM khUba pazcAtApa thayo ke meM e chokarAne janmatAMnI sAthe tALave aphINa cUMTADI dIdhuM hota te e jIvato na raheta. e jIvato rahyo te ahIMthI cAlyA gaye ne dIkSA lIdhI. have e ahIM Ave te saMdeza mokaluM. jAlinIe mekaleluM nimaMtraNa jalinIe khUba vicAra karIne tenA samadeva nAmanA mANasane ratnakaMbala ApIne meka. muni kayAM vicare che tenI ene khabara nathI. kAraNa ke sAdhu hajAre gAma hoya emane kayAM zodhavA khUba tapAsa karatAM karatAM samadeva cha mahine samAcAra meLavIne tamAla nAmanA gAmamAM pahoMcyA. tyAM vijayasena AcArya birAjatA hatA temane vaMdana karyA. zikhImunie tene oLakhe eTale pUchayuM tame ahIM kayAMthI? tyAre kahe che gurUdeva! Ape dIkSA lIdhAnA samAcAra jANuM ApanA mAtuzrI jAlinIdevIne duHkha thayuM che ne temaNe ApanA kuzaLa samAcAra jANavA mATe mane ahIM eka che. mAtA te ApanA viyoge codhAra AMsue raDe che. emanA pazcAtApane kaI pAra nathI ne teo kahe che ke meM putra pratye dveSa karyo tyAre emane dIkSA levI paDIne? zikhIkumAra kahe che bhAI! mAtAnA kAraNe huM dIkSita thaye nathI. mAtAjI te mArA mahAna upakArI che. mArA kalyANamitra jevA hitAvI che. teo nakAmo ATale pazcAtApa kare che. Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 543 tyAre somadeva kahe che ApanA mAtuzrIe ema paNa kahevaDAvyuM che ke strIo te saMkucita hRdayavALI ane avivekanuM bhAjana, vagara vicAryuM karanArI IrSyALu ne pAchaLathI pazcAtApa karanArI hoya che, paNa purUSe te dhIra-vIra ne gaMbhIra hoya che ane cAre taraphane vicAra karanArA hoya che, te meM strI jAtIe to kadAca AvezathI na karavAnuM karyuM paNa tame te purUSa hovA chatAM mAtAnuM hadaya pArakhyA vinA dIkSA zA mATe lIdhI? bIjuM Ape pravajya aMgIkAra karI che. gurUnA sAnidhyamAM rahIne khUba zAstranuM jJAna prApta karyuM che A jANI mAtAne ApanA darzananI khUba jhaMkhanA che. to Apa kaizaMbImAM padhArIne mAtAnI bhAvanA pUrNa kare ane Apane mATe ratnakAMbala mokalI che tene Apa svIkAra kare tyAre zikhImuni kahe che e mArA gurUne kaho emAM mArU kAma nahi. gurUnI AjJA vinA ziSya eka dore paNa levAya nahi. eTale emadeva gurUnI pAse gayA ne ratnakAMbala batAvI. baMdhuo! tamane thaze ke ratnakAMbaLI eTale temAM ratna jaDayA haze. paNa emAM ratno jaDelA na hatA. paNa e kAMbaLI unALe ThaMDaka Ape che ke ziyALe garamI Ape che. comAsAmAM samakAlIna rahe che evA enAmAM guNa hoya che, A ratna kAMbala gurUne batAvI ane premathI teno gurUe svIkAra karyo ne mAtAnA samAcAra ApyA. zikhakumAranA manamAM thayuM ke duniyAmAM kAlane pApI Aje pAvana banI jAya che te rIte mArI mAtAnI mati have sudharI lAge che. have tene mArA pratye dveSabhAva nathI. munine te keInA pratye dveSabhAva nathI eTale enI daSTi nirmaLa hoya che. nirmaLa manuSya badhuM nirmaLa dekhe che ne melA mananA mAnavI badhe meluM dekhe che. zikhImunine mAtAnI mAyA jALanI khabara nathI. somadeve gurU pAse badhI vAta karI. eTale gurUe kahyuM semadeva! tame jAtinI mAtAne kaheje ke tamArI vinaMtI yAnamAM rAkhIzuM ane hamaNAM je zrutajJAnano abhyAsa cAle che te pUrNa thayA pachI kaI aMtarAya nahi Ave te zikhIkumAra munine tyAM mekalIza. eTale somadeva A samAcAra laIne pitAnA gAmamAM gaye ne jAlinIne samAcAra ApyA. have jAtinI kevI mAyAjALa racaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 62 bhAdaravA vada 1 ne budhavAra tA. 12-873 | mahAna purUSoe A saMsArane sAgaranI upamA ApI che. janmajanmAMtarathI AtmA A sAgaramAM DUbakI khAte rahyo che, tethI mekSArthI che ene pAra karavA mATe ane A sAgaranA sAmA kinAre pahoMcavA mATe mokSAbhilASI AtmA dharmarUpI nakAne Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 544 zAradA saritA sahAro le che. paraMtu jo tenu puNya prakhaLa heAya teA tenI nAkA bhavasAgaranA taphAnA sAme sAmaneA karIne AgaLa vadhI zake che. puNyAkrayathI manuSyane adhA sArA sacaiAga ane uttama sAdhanA prApta thai jAya che. paNa puNyane sathavAre kayAM sudhI che? jyAM sudhI puNyanA udaya hAya. tyAM sudhI. puNya kSINa thavA para harizcaMdra rAjA jevA satyavAna purUSane paNa cAMDAlane ghera vecAvu paDayu ane dAsanA kAma karavA paDayA. aAdhyAnA rAjA rAmacaMdrajIne vaneAvana bhaTakavuM paDayuM. mArA kahevAno Azaya e che ke puNya sthAyI rahI zakatu nathI. tene nAza thavA para badhA suyeAga, badhA sAdhana ane TUMkamAM tamArA mAnelA saMsAranA badhA sukhe pANInA parapATAnI jema vilIna thaI jAya che. madhue! Apane eka khAjIgarane dAkhaleA ApIne samajAvu. koI eka nagaramAM eka bAjIgara Ave che. khAjIgara potAnI kalA batAvatA pahelA DamarU vagADe che, te DamarUnA DamaDama zabda sAMbhaLIne manuSyAnI bhIDa jAme che ane ghaNA utsAhathI . jIgaranA khela juve che, paraMtu jyAre tene khela athavA tamAsA pUrI thai jAya che tyAM e-pAMca miniTamAM mANasAnA TALA vikharAI jAya che. pachI eka paNa mANasa tyAM dekhAtA nathI ane mAjIgara je rIte ekale AnyA hatA te rIte ekalA peAtAnA sthAna para pAcha cAlyA jAya che. te rIte jyAMsudhI manuSyanI pAse puNya hAya che tyAM sudhI badhA tenI sAthe mArApaNuM batAve che ane tene sAtha Ape che. paNa jyAM puNya pUrNa thayuM tyAM tene koI bhAva pUchatuM nathI ke keAI tene sahAyaka paNa banatuM nathI. A vAta phakta mRtyuleAkanA mAnavI mATe che ema nathI paNa devA mATe paNa che. jyAre devAnuM puNya kSINu thaI jAya che tyAre tene paNa peAtAnA sarva sukhAnA tyAga karIne mRtyuleAkamAM AvavuM paDe che. saMpUrNa sukha-sAmagrI ane atula aizvaryanA tyAga karavA paDe che. eTalA mATe mahAna purUSA ApaNane cetavaNI Ape che ke jyAre puNya khalAsa thAya tyAre devAne paNa peAtAnI riddhi siddhi choDavI paDe che te pachI manuSyeAnI te! vAta kayAM? puNyAya hAya che tyAMsudhI samasta sukhAne anubhava thAya che ane puNyanA abhAvamAM eTale pApanA ucamAM vipattione paryaMta jANe mastaka para tUTI paDaye na hAya evI sthiti thAya che. evI sthitimAM zu karavu' joie. kaviee eka padyamAM batAvyuM che ke - "suna suNA re tuma dharmadhyAna nita kara le, tuma tyAga| paMcapramAda bhAdadhi tara leA." AmAM keTalA sura edha ApyA che? temAM kahyuM che ke tame pAMca prakAranA pramAdane tyAga kare| ane dharma ArAdhanA karatA raheA. enAthI tamArA AtmA ate pApa ane puNya ane upathI uThI jaze. pachI te puNyanA uddayamAM ane pApanA Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 545 zAradA saritA udayamAM baMnemAM taTastha bhAvathI raheze. pApanA udayathI AvatA duo ane yAtanAone tene bhaya nahi rahe. mATe pAMca pramAdane tyAga karIne dharma rUpI maikAne sahAro laIne tame bhadadhine pAra karIne tenA kinArA para pahoMcI jaze. A saMsAramAM jIvane AdhArabhUta ke AzrayarUpa hoya te phakta dharma che. jenI sahAyatAthI mumukSu prANu janmamaraNanA nAga pAzathI potAnA AtmAne mukata banAvI zake che ane zAzvata sukhane prApta karavAmAM te samartha bane che. eTalA mATe jIvanamAM dharmane aMgIkAra kare ane jIvanane dharmamaya banAvavuM te manuSyanuM prathama kartavya che. devAnupriya! have Apa samajI zakayA haze ke AtmAthI jene mATe dharmArAdhanA karavI Avazyaka che, paNa dharmanI ArAdhanA kevI rIte karI zakAya che? dharmArAdhanA karavA mATe sauthI prathama pAMca pramAdane tyAga kara joIe. e pAMca pramAde kayA kayA che? "mada visaya kasAyA nidrA vikahAya paMcamI bhnniyaa|| ee paMca pamAyA, jIvApA'nti saMsAre // " mada eTale abhimAna, viSaya, kaSAya, nidrA ane vikathA A pAMce pramAda jIvane saMsAramAM rakhaDAve che. sauthI prathama che abhimAna. abhimAna mAnavanA jIvanane patananA raste laI jAya che. jyAM sudhI mAnavInA hRdayamAM abhimAna che tyAM sudhI kaTi prayatna karavA chatAM te AtmAnI unnati karI zakto nathI. jIvananI saMpUrNa sAdhanAne mATImAM meLavI de che. bAhubalinI vAta to Apa se ke jANe che? aghora tapazcaryA karavA chatAM paNa temane phakta eka kAraNathI kevaLajJAnanI prApti thaI zakatI nahotI. tenuM kayuM kAraNa hatuM? eka mAtra abhimAna. mAnane tyAga karatAM temane kevaLajJAna prApta thaI gayuM. zAstrakAroe abhimAnane ATha pheNavALA viSadhara sarpanI upamA ApI che tathA mada ATha prakArano che. jAtine, lAbha, kuLane, aizvaryana, baLane, rUpa, tapane ane jJAnane. A badhAno athavA emAMthI koI paNa eka mada manuSyane jJAnahIna ane vivekazUnya banAvI de che. jAtinA madamAM aMdha banIne agaNita hindu ane musalamAnoe ekabIjAne mRtyunA mukhamAM dhakelI dIdhA che. aizvaryamada ane lAbhamadathI paNa A duniyA para keTalA bhayaMkara yuddho thayA che. zivAjI sAmaMtagaDhano killo karAvI rahyA hatA tyAre eka divasa teo pitAnA gurU samartha rAmadAsanI sAthe tenuM nirIkSaNa karavA nIkaLyA. tyAM aneka majurone kAma karatA joIne zivAjInA manamAM mAna AvI gayuM ke huM keTalA badhA jIvonuM pAlana karuM Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ + 1546 - zAradA saritA chuM ! gurU ziSyanI A bhAvanA samajI gayA ne bolyA he zivA ! tArA kAraNe keTalA chanuM pAlana thaI rahyuM che. zivAjI gurUnA guDha bhAvane samajI zakyA nahi ane pitAnI jAtane dhanya mAnatA belyA. gurUdeva ! A badhuM ApanA AzIrvAdanuM phaLa che. teTalAmAM pAse paDelI eka zilAne joIne gurUe kahyuM- A zilA vacce kema paDI che? tyAre zivAjIe kahyuM A rasto taiyAra thaI jaze pachI zilAne teDAvI nAMkhazuM tyAre samartha gurUe kahyuM, nahIM A kAma Apa atyAre karAvI le. keIpaNa kAma je rahI jAya che te pachI jaldI thatuM nathI. zivAjIe tarata kArIgarone belAvI zilA teDAvI naMkhAvI. zilA tUTI gaI pachI badhAe joyuM ke zilAnI aMdara pANIthI bharela eka khADo hate. temAM eka jIvate deDake hato te joIne gurUe kahyuM. vAha! A zilAmAM pANI rAkhIne tame A deDakAne paNa sAcavavAnI vyavasthA karI che ! gurUnA zabda sAMbhaLIne zivAjIne pitAnA mAnanuM bhAna thaI gayuM ane te samaye gurUnA caraNemAM mastaka jhUkAvIne potAnI bhUlanI kSamA mAMgI. kahevAno Azaya e che ke mAnava abhimAna ne kare che? dhana vaibhava-saMdarya-zakti Adi badhAne abhimAna kare che paNa zuM te hamezA badhA sAthe rahevAvALA che? nA, jyAM sudhI puNyadaya che tyAM sudhI te sAthe rahe che. mATe jJAnI purUSe kahe che A asthAyI cIjonuM abhimAna na kare. have bIjuM che viSaya. IndrionA viSaya paNa pramAda che. viSayanuM ciMtana manuSyanA patana ane vinAzanuM kAraNa che. jyAM sudhI manuSya phakata viSayanuM smaraNa kare che tyAM sudhI tenA mATe Atma uthAnanI AzA karavI nakAmI che. je tamArA jIvanane zAMtimaya ane tejasvI banAvavuM hoya to viSaya-vikArono tyAga karavo joIe. jyAM sudhI hRdayamAM viSaya vikArarUpI azuddhatA che tyAM sudhI mAnava AtmakalyANane paMtha grahaNa karI zakatuM nathI. bhegAsata mAnavI Indriya sukhane sAcA sukha mAne che paraMtu vAstavamAM te sukha nathI paNa sukhAbhAsa che. manuSyanI cittavRtti jyAM sudhI temAM rame che tyAM sudhI te zuddhatA tarapha AgaLa vadhI zakato nathI. AtmAne saMsArathI mukata karAvavAnA potAnA dhyeyamAM saphaLa thaI zakato nathI. manuSya jyAM sudhI viSaya-vikAramAM Asakta rahe che tyAre e bhUlI jAya che ke saMsAranA kSaNika sukha tene lAMbAkALa sudhI ghera duHkhe Apaze ane durgatimAM laI jaze. uttarAdhyayana sUtranA navamA adhyayanamAM kahyuM che ke - sallaM kAmA visaM kAmA, kAmA AsIvisovamA / kAme ya patthemANA, akAmA janti duggai / utta. sU. a. 9, gAthA-53 kAmaga zalya rUpa che. viSasamAna che. AzI viSa sapanA samAna che. enI AbhilASA karavAvALAne anicchAthI dUrgatimAM javuM paDe che. Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 547 eTalA mATe mahAna purUSe viSaya-vikArene viSadhara sapanA samAna samajIne dUra bhAgatA rahe che. - nArAyaNa nAmane bAlaka nAnapaNathI khUba saMskArI hato. te bALapaNathI saMsArathI virakta heya tema raheto hato. tene moTA bhAgano samaya bhajana, pUjana, kIrtana, jJAna-dhyAna AdimAM pasAra thato hato. nArAyaNanI mAtA pitAnA putranA vivAha karIne putravadhunuM mukha jovA mATe khuba utsuka hatI. tethI bAra varSanI nAnI uMmaramAM tenA vivAha karI dIdhA ne pachI lagna lIdhA. kizora nArAyaNa ghaNI dhAmadhUma ane gAjate vAjate jAnanI sAthe lagnane mATe pitAnA zvasuragRhe paheraze. je samaye vivAhamaMDapamAM maMgalASTaka zarU thayA tyAre brAhmaNoe kahyuM zubhamaMgala sAvadhAna! nArAyaNe A zabda sAMbhaLe ne tene manamAM artha karyo, saMsAranI duHkhadAyaka beDI tamArA pagamAM paDavAnI che mATe sAvadhAna thaI jAo. nArAyaNa te tyAMthI uThIne tarata bhAgI gayA. ane varSo sudhI kaThera tapazcaryA karI tethI teo rAmadAsa kahevAyA. je samartha rAmadAsa zivAjInA gurU hatA. A rIte mahAna AtmAo viSAthI dUra bhAge che ane tenAthI vimukha thaIne AtmakalyANamAM mUkI jAya che. viSAthI virakta thavuM e AtmonnatinuM prathama pagathiyuM che. A rIte jainadarzananI aMdara brahmacaryanI jyota javalaMta rAkhanAra satI caMdanabALAnuM daSTAMta Ape ghaNI vAra sAMbhaLyuM haze. chatAM Aje ApanI sAme eTalA mATe rajuAta karuM chuM ke Apane tyAM Aje tapa mahotsava ujavAI rahyo che. bA.bra. harSidAbAI mahAsatIne Aje mA khamaNanI pUrNAhuti che, te temane tapanA anumodanA nimitte pAraNAnA zubha prasaMge tapa-tyAga ne brahmacaryanI jata ApanA dilamAM pragaTAvI jAya che. tapazcaryA te evI auSadhi che ke bhAvabhalAnA roga paNa marI jAya che. eka bhAIne kensara thayuM hatuM. gaLAnuM kensara eTale pANI utaratuM na hatuM. kaI davA kAma karatI nathI eTale ene thayuM ke Ameya khavAtuM pIvAtuM nathI te mahinAnA upavAsa karI lauM. eNe mahinAnA upavAsa karyo, AyuSya baLavAna eTale jIvI gayA ne mahinAnA upavAsanuM pAraNuM AvyuM paNa gaLethI utaratuM na hatuM. parANe saheja vAparyuM ne khUba ulaTI thaI tenA bhege badhe rega cAle gaye. kensaranuM nAmanizAna na rahyuM. eka bhAIne saMdhIvAnuM darda hatuM. AkhA zarIramAM saMdhIvA vyApI gaye hate. khUba duHkhAvo thate hato. daIthI khuba kaMTALI gaye. ene thayuM ke gharamAM keI na hoya tyAre huM kere sIna chAMTIne baLI marUM. paNa ekale paDe nahi ne pitAnuM dhAryuM thaI zake nahi. ene thayuM ke have upavAsa karuM. eNe 30 upavAsa karyA ne saMdhIvAne rega Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 548 zAradA saritA jaDamULamAMthI cAlyo gayo. A roga kema Ave che? jIvane vedanIya karmane udaya thAya che tyAre daI bahAra Ave che. tapa dvArA Atmapradeze lAgelA karmane mela chUTo paDe che, eTale Atmazuddhi thatAM roga nAbUda thAya che. TUMkamAM Atmika ane zArIrika bane regone nAbUda karavA mATenuM tapa amogha auSadha che. - bIjAnA dharmagurUo vAta kare che paNa ApaNu bhagavAne jIvanamAM apanAvIne pachI bIjAne upadeza karyo che. mahAvIra prabhue ghAtakarmone toDavA mATe tArUpI tIkSaNa kuhADe hAthamAM lIdhuM hatuM. bemAsI, cAramAsI, ne chamAsI tapa prabhue karyA hatA. eka vakhata tera belane abhigraha dhAryuM hatuM tenA pAMca mAsa ne paccIsa divasa sudhI baicarI mATe paribhramaNa karyuM. abhigraha ke kaThIna hatuM ! rAjakumArI hoya, cauTe vecAyelI hoya, mAthe muMDana kareluM hoya, hAtha-pagamAM beDI hoya, gharanA uMbarAmAM eka paga bahAra ane eka paga aMdara rAkhele hAya, hAthamAM sUpaDuM hoya sUpaDAmAM lUkhA aDadanA bAkaLA hoya, ne AMkhamAM AMsuDAnI dhAra vahetI hoya, aTTama tapa hoya. e tera bela hoya tyAre mAre abhigraha pUrNa thAya. A abhigraDa sAmAnya na hato. chatAM mahAna purUSane abhigraha pUrNa thavAne hoya tyAre evI avanavI ghaTanAo banI jAya che. caMdanabALAnuM mULa nAma te vasumatI hatuM. caMdanabALAnA pitAnA rAjya upara duzamana rAjAnuM lazkara caDhI AvyuM ne dadhivAhana rAjA maraNa pAmyA. tyAre rathamAM besIne caMdanabALAnI mAtA dhAraNI rANI ane vasumatI baMne bhAgI chUTayA. rathamAM dhAraNI mAtA caMdanabALAne zikhAmaNa ApatI hatI ke beTA game tevA saMgamAM paNa ApaNuM cAritra na javuM joIe. nirjana vanamAM ratha pahoMcI gayo. dhAraNI rANI khuba svarUpavAna hatA. tene joIne sArathInI kudaSTi thaI. varaMvAra rANI taraphe daSTi karavA lAgyuM.dhAraNIdevIe tene khuba samajAvyo. satI strIo ekadama ApaghAta nathI karatI. pahelAM e vyakitane samajAve che. je enI bhavitavyatA ujaLI hoya te enuM jIvana e nimite sudharI jAya che. A sArathI na samaje tyAre dhAraNI mAtA jIbha kheMcIne mRtyu pAmI, paNa cAritra vecavA taiyAra na thaI. vasumatI vicAra kare che mArI mAtA thoDIvAra pahelA mane zikhAmaNa ApatI hatI ane eja vAta eNe jIvanamAM apanAvI. mAtAe kahyuM che sArathI ! tane mArA dehano meha che ne? tuM mArA deha upara sattA calAvI zake che mArA AtmA upara nahi. ema kahI prANa choDI dIdhA. mAtA cAlI gaI. vasumatI vicAra kare che A sArathI mArI paNa AvI dazA karaze, te huM paNa mAtAnI jema karuM. vasumatI maravA taiyAra thaI che. dhAraNadevInuM mRtyu joIne sArathInuM hadaya palaTAI gayuM. caMdanabALAne kahe che bahena ! huM tArA upara kudaSTi nahi karuM. tuM ApaghAta na karIza. eTale caMdanabALAne zAMti thaI. sArathI caMdanane pitAnA ghera laI gaye. Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA caMdanabALA khuba svarUpavAna devI jevI che. A joIne sArathInI patnInA manamAM zaMkA thaI ke A rUpALI strIne bahena karIne lAvyA che ne kAle patnI banAvaze ema enA aMtaramAM ISyanA jhera reDAyA. devAnupriye ! Aje duniyAmAM koIne koInuM sArUM sahana thatuM nathI. sArA mANasa pratye paNa beTI kuzaMkAo thAya che. amRtane sau pacAvI jAya che, paNa jhera pacAvavuM muzkela che. devoe samudramaMthana karyuM temAMthI amRta nIkaLyuM. sau deve amRta pIvA AvyA paNa jhera to mahAdeve pIdhuM. jhera pacAvyuM eTale te mahAdeva kahevAyA. bhISmapitAmahanuM nAma bhISmapitA kema paDayuM ? emaNe pitAnA pitAne khAtara bhISma pratijJA karI. nAvikanI putrI pitAnI sAthe paraNAvavA mATe jAvajIva brahmacaryanI pratijJA karI eTale te bhISmapitAmaha kahevAyA. caMdanabALAnI dRSTi nirmaLa hatI, paNa sArathInI strInI daSTimAM jhera bharyuM hatuM ke A bhaviSyamAM mArI zakya banaze eTale vasumatI upara IrSyA karavA lAgI. game tevA zabda bolavA lAgI. eTale sArathIe vicAra karyo ke huM Ane vecI dauM te mane sArA pipA maLaze. A strI ene mArA gharamAM sukha paDavA nahi de. eTale tene laIne bajAramAM vecavA AvyuM. ene kharIdavA ghaNAM mANaso taiyAra thayA paNa savA lAkha rUpiyA enI kiMmata jANI pAchA paDyA. chevaTe e gAmanI eka kAmalatA nAmanI gaNikA ene joIne vicAra kare che ke A khuba svarUpavAna che. mAre dhadha sAre cAlaze ema jANIne savA lAkha rUpiyA ApIne tene kharIde che. tyAre vasumatI pUche che te mAtA! tamAre dharma karyo ane tamArA gharanA AcAra vicAra kevA? tyAre gaNikA kahe che mAre ghera keI dharma nathI. ane roja roja navA navA zaNagAra sajIne navA navA purUSone rIjhavavA e mArA gharano AcAra che. tyAre vasumatI kahe che e kAma mArAthI nahi bane. vezyA kahe che meM te savA lAkha rUpiyA ApI dIdhA. have tAre mAre ghera AvavuM paDaze. ene parANe laI javA mahenata kare che. A samaye vasumatI zAsananA devene prArthanA kare che he prabhu! mArI lAja tAre hAtha che. huM niraMtara tAruM smaraNa karu chuM. A vezyAne ghera javuM paDaze ne mAruM cAritra chinna bhinna thaI jaze te tArI AbarUnuM lIlAma thaze, mAruM nahi. bhakatanI lAja rAkhavI tAre hAtha che. zuddha bhAvathI prArthanA karI ane denA Asana calAyamAna thayA. zIyaLanA rakSaNahAra deve kaI vAMdarAnuM, keI sarpanuM ane kaI vIMchInuM rUpa laIne AvyA ne cAre taraphathI vezyAne varI nAMkhI eTale vezyA to ene mUkIne bhAgI gaI. tyAra pachI dhanAvAha nAmanA zeDa tyAMthI nIkaLe che. emane kaI saMtAna na hatuM. vasumatIne joIne khuza thayA ane tene tyAM pitAnI dIkarI karIne laI jAya che. putrInI jema tenuM pAlanapoSaNa kare che, paNa jue karma koIne cheDe che? pavitra satInI kevI kaTI thAya che! Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papa0 zAradA saritA te eka divasa zeTha bahArathI Ave che. emanA paga kAdavathI kharaDAyelA hatA eTale bUma pADIne kahe che beTA vasumatI! pANIne leTe lAva. vasumatI pANIne leTe laIne gaI ne vAMkI vaLIne zeThanA paga dhUve che te vakhate tenA vALa chUTA hatA eTale vALanI laTo bheMya paDe che tyAre zeTha e laTe pakaDIne uMcI nAMkhe che. A dazya joIne mULA zeThANIne khUba IrSyA AvI gaI. aho! zeThane haju ATalI uMmare keTale moha che! dIkarI-dIkarI kare che paNa bhaviSyamAM mArA mAthe zekyanA sAla Avaze. zeDa keTalA pavitra che ne vasumatI paNa keTalI pavitra che. paNa enA gADha karmane udaya che eTale zeThANInI draSTimAM viparIta dekhAyuM. thoDA divasa pachI zeThane traNa cAra divasa mATe bahAragAma javAnuM thayuM eTale mULA zeThANIe vicAra karyo ane zikSA karavAne A sAro lAge che ema vicAra karI zeThANIe hajAmane bolAvyuM ane vasumatInA mAthe muMDana karAvyuM. hAtha-pagamAM beDI paherAvIne bhoMyarAmAM pUrI dIdhI ane gharamAM badhI vastu ThekANe mUkI pote piyara bhegI thaI gaI. caMdanabALAne bheMyarAmAM traNa traNa divasanA upavAsa thayA. zeTha ceAthe divase savAramAM tyAM Ave che. bAraNuM baMdha che. zeTha bahArathI beTA caMdanA.caMdanA karatAM Ave che paNa kaI javAba detuM nathI. chevaTe khUba tapAsa karatA bhoMyarAmAMthI caMdanabALA maLe che. zeTha pUche che beTA! tArI A dazA keNe karI? tyAre caMdanabALA kahepinAchI mArA karma karI, paNa sAruM thayuM. traNa divasa ekAMtamAM prabhunuM smaraNa karavA mATe nivRtti maLI. heje saheje AtmasamAdhimAM lIna banavAne avakAza maLe. devAnupriyA guNavAna AtmAo avaguNamAMthI paNa guNa zodhe che. potAnA karma sivAya keIne doSa detA nathI. jevuM tenuM nAma hatuM tevA tenAmAM guNa hatA. tenuM nAma vasumatI hatuM paNa enA jIvanamAM caMdana jevI zItaLatA ane guNanI suvAsa hatI eTale dhanAvADa zeThe tenuM nAma caMdanabALA pADyuM hatuM. Aje te nAma judA heya ne kAma judA hoya. nAma pramANe atyAranA jamAnAmAM guNa bahu ochA jovA maLe che. caMdanabALA traNa traNa divasanI bhUkhI hatI eTale zeThanA manamAM thayuM ke kaMIka khAvAnuM ApuM. gharamAM najara kare te vAsaNa ke khAvAnuM kaMI bahAra nathI. badhe tALA lAgI gayA che. eTale sUpaDuM paDayuM hatuM te hAthamAM lIdhuM ane nekare ghoDA mATe aDada bAphayA hatA te lukhA sUkhA aDadanA bAkaLA sUpaDAmAM mUkIne caMdanabALAne ApyA. kudaratI rIte caMdanA uMbarAmAM beThI hatI ane bAkaLA ApIne zeTha tenA hAthamAM rahelI beDI teDAvavA luhArane bolAvavA mATe gayA. caMdanabALA manamAM vicAra kare che ke traNa-traNa divasanI upavAsI chuM. A vakhate kaI sAdhu munirAja padhAre te temane vahorAvIne pAraNuM karUM A enA manamAM bhAvanA jAgI tyAM prabhu mahAvIra potAno abhigraha pUrNa Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 551 karavA mATe nagaranI galIe galIe pAMca mAsa ne paccIsa divasathI ghume che. teo pharatA pharatA caMdanabALA beThI che tyAM padhAryA. prabhune joi caMdanabALAnA AnaMdanA pAra na rahyA. padhAro nAtha! mArA kara pavitra kare. prabhu mArI pAse atyAre meva!-mIThAI-rATalI-dUdhapAka ka.I nathI A sUka! khAkaLA grahaNa karA ne mane pavitra anAvA. prabhue joyu ke badhA khela che paNa eka tenI AMkhamAM AMsu nathI eTale tarata pAchA o. caMdanabALAnA mAthe vipattinA vAdaLa utarI paDayA. rAja choDIne bhAgavuM paDayuM. sArathInI patnIe kaSTa ApyA. mAtAnA viyeAga paDayA, cATe vecANI mULA mAtAe mAthe muMDana karAvyuM. hAtha-pagamAM beDI paherAvI. AvA duHkhamAM paNa caMdranAnI AMkhamAM AMsu na AvyA. prabhu mahAvIra AMgaNe AvIne pAchA pharyA tenu tenA dilamAM pArAvAra du:kha thayuM. vIjaLI paDe ne kaDAkA thAya tyAre mANasane kevA AghAta lAge che! tema caDhanamALAnA dilamAM AghAta lAgyA ane tenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. raDatI raDatI caMdanabALA zu kahe che? Ave! AvA deva mArA, sunA sunA dvAra mArA AMgaNA sunA, rAtI retI caMdanabALA vinave che Aja mArA AMgaNu sunA mAthe muMDI, pagamAM beDI, AMkhe AMsu dhAra, ubarIyAmAM beThI hatI ne sukhe gaNe navakAra...mArA pAMca mAsa ne paccIsa dvivasa thaI gayA hatA. prabhu maDAvIra keAInA gharamAMthI kaI letA na hatA. nagarImAM hAha!kAra macI gayA hatA ke A mahAtmA kayAM sudhI upavAsa karaze? kayAre pAraNu thaze tenI rAha jotA hatA. AkAzamAM deve paNa rAha joI rahyA hatA ke prabhunA AvA mahAna tapanuM pAraNuM karAvavA kANu manuSya bhAgyazALI khanaze....! saunA Azcarya vacce zuM banyuM te sAMbhaLe. caMdanabALA prabhu pAchA pharavAthI raDavA lAgI, karagaravA lAgI tyAre prabhu pAchu vALIne jove che teA caMdanabALAe aDadanA bAkaLA prabhune vaheArAvyA. e prabhune vaheArAvavA gaI tyAM bhaDAka karatI kheDI tUTI gai ne kheDIne ThekANe senAnA ratnajaDita kaDA banI gayA. mAthe suMdara keza AvI gayA ane AkAzamAMthI sADAbAra kroDa seAnaiyAnI vRSTi thaI. AkAzamAM devaduMdubhI vAgavA lAgI ne aDDAda!na ahA dAnanA divya dhvani thavA lAgyA. jema paryuSaNamAM ahI upAzrayanA cAkamAM gADIe ubhI rAkhavAnI jagyA rahetI na hatI tema ahIM AkAza devAnA vimAneAthI chavAi gayuM ne satI canamALAneA jayajayakA2 meAlAngeA. canakhALAe saMsAra choDI saMyama lIdhe! ne prabhu mahAvIranI 36000 sAdhvIjIemAM sauthI paTTaziSyA banyA. kevuM suMdara jIvana hatuM! ApaNe paNa ApaNA jIvanane AvuM sadguNanI suvAsathI maghamaghatu' banAvIe. TUMkamAM ahIM mAre tamane e kahevu che ke tapa e karmAne teADavAnuM mahAna sAdhana Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ papara zAradA saritA che. mahAvIra prabhue karmanI jaMjIrane teDavA mATe kevI mahAna sAdhanA karI hatI bA. bra. pu. harSidAbAI mahAsatIjIne Aje mA khamaNa tapanI sAdhanAnuM pAraNuM che mATe 30 divasanA je paccakhANa le te leze. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 63 bhAdaravA vada 2 ne gurUvAra tA. 13- 73. sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno vizvavatsala, dayAnA sAgara evA mahAvIra prabhue ApaNA upara mahAna anukaMpA karI AgamarUpI vANI prakAzI. bhagavAnanI vANI bhavya jIvo mATe mahAna upakAraka che, hitakArI che. jema DokaTaranI davA zArIrika roganuM zamana karanArI che tema vitarAga prabhunI vANI rUpI davA bhavarogane nAza karanArI che. A vANI upara je jIva zraddhA kare te mekSanA zAzvata sukhane meLavI zake che. kAraNa ke sarvajJa prabhunI vANI traNa kALamAM pharatI nathI. jinezvara dee je vANI prarUpI che te satya ane niHzaMka che ane ajJAnInI vANImAM zaMkA hoya che. temAM teo Aje juduM batAvaze ane thoDA vakhata pachI vaLI bIjuM batAvaze tyAre prabhunI vANImAM mInamekha pheraphAra thAya nahi. je ya aiA je ya paDupannA, je ya AgamissA arihaMtA bhagavaMto te savve eva mAikkhaMti, evaM bhAsanti, evaM panaveti evaM paruventi / tIrthakara bhagavate bhUtakALamAM thaI gayA. vartamAnakALe mahAvideha kSetramAM birAje che ne bhaviSyamAM bIjA tIrthakara thaze. temAM je vAta bhUtakALamAM thaI gayelA tIrthakaree kahI te vAta vartamAnakALamAM tIrthakara bhagavaMte prarUpe che ane bhaviSyamAM je bhagavate thaze teo paNa e vAta kaheze. je je dravya ane je je to je rIte bhagavate kahyA che te te rIte rahelA che. navatattva, cha dravya, naya-nikSepa je jJAnIe kahyA che te anaMtakALe paNa jJAnI kaheze. jamAlikumArane sat svarUpanuM bhAna thayuM che ke mAruM svarUpa anaMta jJAnamaya, darzanamaya ne cAritramaya che. mane je zakita ane saMge maLyA che tenAthI mArA karmonA cUrA karavAnA che, tenA mATe pracaMDa puruSArtha kare paDaze ema samajI jamAlikumAra saMsAra tyAgI saMyamI banavA taiyAra thayA che. tame saMsAra na cheDI zake te zrAvaka te banI zake ne? bAra vrata na aMgIkAra karI zake te bAramAMthI eka paNa vrata aMgIkAra kare. rAtrI bhojana tyAga kare. ghaNIvAra evuM bane che ke mANasane cauvihAra Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA karavAnI bhAvanA hAya paNa nAkarInI parAdhInatAne kAraNe icchA haiAvA chatAM nathI karI zakatA. paNa je zeTha che e dhAre te karI zake ne ? eka kalAka gADhI uparathI vahelA uThI jAva tA cauvihAra thai zake che. paNa e paisA khAtara gAdInA mAha chUTavA muzkela che. mAha chUTe teA kalyANa thAya. anaMtakALathI jIvane saMsAramAM rajhaLAvanAra mAha che. puNyanA uya che tyAM sudhI sArUM che. jyAre indrie zithIla khanaze, rAga gherA nAMkho tyAre mAM koI bhAga paDAvavA taiyAra nahi thAya. A sasAra kevA che ? jema vAsaNamAM dUdha meLavyuM hoya che tyAre ghaNIvAra evu ane che ke upara dahIne pApaDa jAmyA hAya che ne nIce pANI hAya che. tema A saMsAramAM uparathI meha-mAyAnA pApaDa dekhAya che paNa aMdara teA pANI ja pANI che. mATe ane teTalA mAhu Ache karA. 553 jamAlikumArane saMcamanI evI laganI lAgI che ke have tene kSaNavAra gamatu nathI. eTale mAtAne kahe che huM mAtA! huM tArA putra A eka bhavamAM nathI banyA. ghaNI mAtAnA putra banyA che ne ghaNI mAtAone rAvaDAvI che. sAyaranA nIrathI ghAMce, meM pIdhA mAyanA thAna, tRpti na pAmyA AtmAjI, adhika ArogyA dhAna hA, mAtAjI kSaNa lAkheNI re jAya...... he mAtA! A jIve mAtAnA dUdha eTalA badhA pIdhA che ke je bhegA karavAmAM Ave tA samudra bharAI jAya. samudramAM keTalu agAdha pANI hAya che! ene pAra pAmI zakAtA nathI. te vicAra kareA keTalA janma lIdhA haze? ane keTaluM khAdhu tenA hisAba nathI. have mAre AvA janmamaraNa nathI karavA. tuM mane jaldI dIkSAnI AjJA Apa. jamAlikumAranI mAtAe pahelAM kahyuM hatu ke dIkarA! tu amArA ekanA eka vhAlA putra che. tuM amAre zvAsa che. tArA vinA ame jIvI zakIe tema nathI mATe tuM amArA maraNa pachI A saMsAranI vADI khIlAvIne pachI dIkSA leje. tenA javAkhamAM jamAlikumAre mAtAne samajAvyuM ke he mAtA saMsAra kSaNika che. kayAre kAne javAnu thaze tenI khabara nathI. mukha suMdara lIlA karI eTale mAtA have e khAkhatamAM khelI zake tema na hatuM. paNa mAha che ne eTale ghaDIe ghaDIe murchAgata thai jAya che. nize caDhaye hoya te! te thoDA samayamAM utarI jAya che. paNa mAhanA nize| utaravA muzkela che. have navA prazna upADe che. "jamAlikumAranI zarIranI suMdaratA mATe mAtAnI dalIla" " taraNaM taM jamAli khattiya kumAra ammApiyaro evaM kyAsI imaM ca te jAyA ! sarIragaM pavisaGgha ruva lakkhaNaM vaMjaNaguNo vaveyaM uttama bala varIya sattajuttaM viSNANa Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 554 zAradA saritA viyakhaNaM sasohaggaguNa samussiyaM, abhijAya mahakkhamaM vivihavAhI rogarahiyaM niruvahaya udattala, paMciMdiya paDupaThama jovvaNatthaM aNega, uttamaguNehiM saMjuttaM, aNuhohi tArajAyA / niyaga sarIraruva sohaggajodhaNaguNe amhehiM kAlagaehiM samANehi pariNayavae vaDhiyakulavasaMtaMtu kajjammi niravayakkhe samaNassa bhagavao mahAva rassa atiyaM muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pvvihisi|" jamAlikumAranA mAtA pitA kahe che he putra! tuM je te kharo. tArI kAyA kevI suMdara viziSTa rUpa-lakSaNa vyaMjananA guNe bharI che. tene kevuM uttama baLavIrya ne zakita maLI che. vaLI tArI kaLA ane vijJAnanI vicakSaNatA kevI sarasa che! ane temAM paNa tAruM saubhAgya kevuM che ke aneka sagAsabaMdhIo ane mitramaMDaLa Adine managamate che. taruM Arogya paNuM kevuM anupama che ke zarIramAM roga-vyAdhi ke pIDA nahi. tArI Indriya ke aMge pAMgamAM koI jAtanI khAmI nathI. cAlAka, vicakSaNa, navayauvanamAM tuM AvI ubhe che ane aneka uttama guNovALA tAre te A suMdara zarIra, rUpa, saubhAgya ane yuvAnI che tyAM sudhI enA sukhavilAsamAM tuM mhAlI le. e yuvAnInI moja lUMTayA pachI ane amArA kALa ryA pachI pAkI uMmara thaye kuLa ane vaMzanI paraMparA vadhArI nirapekSa banIne zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu pAse cAritra leje. - jema DUbate mANasa taraNuM le enI jema mAtA daDha vairAgI banelA jamAlikumArane manAvI rahI che. ene saMsAra sukhamAM magna banelI yuvAnI ane rUpa saubhAgyanuM mahattva lAge che. eTale enA vakhANa karIne gaddagadda kaMThe jamAvikumArane saMsAranA sukha bhegavavA mATe vinavaNI kare che. paNa jamAlikumAra temAM lalacAya tevA na hatA. have jamAlikumAra zuM kahe che : jamAlikumArane uttara ke he mAtA zarIra kevuM che? "taeNaM se jamAli khattiya kumAre ammApiyaro evaM vayAsI-tahA viNaM taM ammatAo! jaMNaM tubbhe mamaM evaM vadaha imaM caNaM te jAyA ! sarIragaM taM caiva jAyA pavvaihisi, evaM khalu ammatAo! mANuslagaM sarIraM dukkhAyayaNaM viviha vAhIsaya saniketaM ayi kaTTha ThiyaM chirA NhArujAla oNadhdha saMviNaddha maTTiya bhaM'vva dubbalA asui saMkiliTTha aNiTTha viyasavva kAla saMThappayaM jarAkuNima jajA gharaM va sa'Na pa'Na vidhvaMsaNa dhamma puTviM vA, pacchA vA, avassaM vippajahiyavvaM bhavissai se ke saNaM jANati ammatAo ! ke pavviM ceva jAva pavvaittapa / " jamAlikumAra kahe che he mAtA-pitA ! A navayauvana hevA chatAM mAnavInuM zarIra aneka duHkhonuM ghara che. aneka prakAranI vyAdhionA gharanuM dhAma che. e zuM tame Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 555 nathI jANatA? A zarIra eTale seMkaDe hADakAonA mALakhA upara ubheluM makAna che. emAM lohInI naso--mAMsanA locA ane maLa-mUtra siyAya bIjuM che zuM? e badhAne bhegA karI upara suMdara cAmaDInA astarathI maDheluM zarIra che. vaLI mATInA bhAMDAra-vAsaNa jevuM durbaLa che. azucIthI baneluM che ne te azucImaya che ane zucIne paNa azucI karanAruM che. jenuM zuzraSA kArya hameMzA cAlu che. jIrNa gharanI peThe saDavuM, paDavuM ane nAza pAmavo e tenA sahaja dharmo che. vaLI e zarIra pahelAM ke pachI avazya choDavAnuM che te he mAtA-pitA! te koNa jANe che ke keNa pahelAM jaze ane koNa pachI jaze? A zarIra uparathI rUpALuM lAge che paNa aMdara to azucI bharelI che. jamAlikumAra kahe che ke he mAtA! tuM uparanA bAradAnamAM kayAM meha pAme che? aMdaranA mAlanI kiMmata che. Aje jagatamAM ekeka che A zarIranA rUparaMgamAM meha pAme che paNa uparanA rUpanI kaI kiMmata nathI. AMtarika saMdaryanI kiMmata che. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka zeThane eka dIkarI hatI. dIkarI maTI thatAM bApa tadana garIba banI jAya che, paNa kAyama zeTha tarIke oLakhAyelA tethI sahu tene zeDa kahetA. have bApa dIkarI tADachAnI jhuMpaDImAM rahetA hatA. enI dIkarI guNamAM ratna jevI ane enuM rUpa paNa evuM hatuM. rAjakumArI jevI dekhAtI hatI. eka vakhate e chokarI bagIcAmAM pharavA gayelI tyAre te gAmanA rAjAno kumAra paNa karavA Avelo, te A chokarInuM rUpa joIne mugdha banya ne vicAra karyo e chokarIne paraNavuM che chUpI rIte. enI jhuMpaDI joI lIdhI. bIje divase rAjAne kumAra enA mANasane laIne zeThanI jhuMpaDIe Ave che tyAre zeTha kahe che tame badhA ahIM kema AvyA che? tyAre kahe che A tamArI dIkarI rAjakumArane paraNa, enI mAMgaNI karavA AvyA chIe. A sAMbhaLI zeTha camakyA. mArI dIkarInI rAjA mAgaNI kare e sAruM kahevAya? vaLI A rAjA muslIma che. game tevA garIba haIe paNa hiMdunI kanyA musalamAnane kema apAya? je nahiM ApuM to rAjA mArA upara baLAtkAra karaze. have zuM karavuM? bApa mUMjhAI gaye. Dhagalo thaIne dharatI upara paDa, dIkarI kahe bApujI! zuM che? tame zA mATe gabharAo che? tyAre kahe che beTA ApaNuM rAjAne kumAra tane paraNavA Icche che. tane levA mATe AvyA che. ApaNe hiMdu ane e muslIma kevI rIte bane? e sattAdhIza che, ene nA pADIza te sattAnuM jora ajamAvaze tyAre chokarI kahe che bApujI! emAM gabharAvAnI jarUra nathI. huM ene e javAba ApI dauM chuM ke mArA zIyaLanuM rakSaNa thAya ane ApanA mAthethI Aphata cAlI jAya. chekarInI karAmata - chokarI bahAra AvIne kahe che tame badhA ahIM zA mATe Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 556 zAradA saritA AvyA che? tyAre mANasA .kahe chaeN A rAjakumAra tane aMtarathI cAhe che. tane enI mahArANI manAvavA mAMge che. tuM rAjamahelamAM cA". tane tyAM manamAnyA sukhA maLaze. tyAre chokarI kahe che tamArI vAta sAcI che. paNa gai kAle cha mahinA brahmacarya vratanI pratijJA karI che mATe tame cha mahinA pachI Avajo. rAjakumAranA gaLe vAta utarI gai. cha mahinA teA kAle pUrA thaI jaze. rAjakumAra ekeka divase gaNavA lAgyA. jenu' mana viSayamAM rame che tene e sivAya khIju kAMi yAda AvatuM nathI. ene caTapaTI lAgI che ke cha mahinA kayAre pUrA thAya ne kayAre e rUpavatIne paraNuM. aMdha mANasa karatAM kAmane dhApA bhayaMkara che. kAgaDo rAtre dekhatA nathI ne ghuvaDa divase nathI dekhatu, paNa je kAmAMdha manuSyeA che te te rAtre ane divase dekhatA nathI. cAritra mATe zarIranI karelI khAnakharAbI'' chokarI kahe che ApujI! tame mArA mATe nepALAnI eka zera gALI laI Ave. pitA kahe che beTA ! eTalI badhI nepALAnI gALIe zuM karavI che? putrI kahe che mAre enI jarUra che. geALIe magAvIne eka khATalAmAM bharI dIdhI. darAja sava:2-sAMja ekeka gALI le che. tame jANA che ne ke nepALe! peTamAM kevu khede che! rAja nepALanI gALI levAthI peTamAMthI badhA kacarA sArUM thaI gayA. e azucI pudgaleA eka kAThImAM bhegA kare che. dhIme dhIme karatAM enuM zarIra evu dhe!vAi gayuM ke te hADapiMjara jevI khanI gaI. enuM rUpa naSTa thaI gayuM. hAlavA cAlavAnI zakti na rahI. eTale chokarI jhu MpaDInI bahAra cekamAM khATale DhALI kapaDu oDhIne sUtI hatI. kharAkhara cha mahinA pUrA thayA tyAM rAjAne kumAra sainikA laine Avye ne pelA zeThane kahe che tamArI dIkarI kayAM gai! eNe cha mahinA pachI AvavAnuM mane vacana Apyu che. tyAre kahe che bhAI! e tA osarImAM sUtI che. kuMvarInI pAse jaine jue teA enuM rUpa khalAsa thaI gayuM che. "kuMvarIe kumAranI dRSTi khAlAvI ' kuMvarInu zarIra hADakAnA mALA khanI gayuM che. cAmaDI laTake che. kumAra kahe che e chekarI A nathI. tyAre chekarI kahe che tame cha mahinA pahelAM jene joi ane jene mATe tame AvyA che te huM ja chu. tame mArA rUpa, kAnti ne sAMyane mADhyA hatA. te rUpa-krAnti ane sAMya badhuM A kAThImAM bharelu che. joI le. tyAre kumAra kahe che tuM ahIM che ne rUpa kAThImAM kyAMthI? tyAre kahe che jue. mArAmAM je che te meM e kAThImAM nAMkhyu che. tame joi leA. kumAra sheja DhAMkaNu khullu karIne jue che. cha cha mahinAnI viSTA bhegI karI hoya tyAM kevI dUrgaMdha chUTe? e dUdhathI kumAranu mAthu pharI gayuM. tammara khAIne paDayA. chevaTe tene bedha ApyA ke A zarIramAM hADa-mAMsa ne lehI vinA bIjuM che zuM? emAM zu mAha pAmavA jevA che? muslIma rAjakumAra AnyA hatA tevA cAlyA Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 557 zAradA saritA gayA. peAtAnA cAritranuM rakSaNa karavA chokarI maraNatAla thaI gaI. A dRSTAMta uparathI samajAi javu joie ke cAritrathI uttama kAMI nathI. cAritra e mAnavajIvananuM nUra che. Ave! khIjo dAkhaleA jaina zAsanamAM che. bharata cakravarti SaTakhaMDa upara vijaya meLavIne 60,000 varSa pAchA aAdhyA nagarImAM AvyA tyAre bharata cakravartinA rAjyAbhiSekane maheAtsava ujavAya che. je mahAtsava khAra varSa sudhI ujavAya che. tyAre ratnanA siMhAsana para beThelA bharata cakravartine devAdhidevane jema indro abhiSeka kare che tema naradevane AbhicAgika deve, rAjAe, senApatio vagere jaLathI abhiSeka kare che ane sau ajila karIne tame "jaya pAme!," "vijaya pAmeA" evA maMgalamaya vacanAthI cakrIne vadhAve che. abhiSeka maheAtsava samaye sATha hajAra varSanA virahathI bharata mahArAjAne maLavA utsuka anelA badhA sama MdhIjanAne khelAve che. temAM sauthI pahelI najara bharata mahArAjAnI suMdarI upara paDe che. suMdarI bAhubalinI sAthe janmelI. sudarInuM zarIra grISma RtumAM sukAI gayelI saritAnI jema tana kRza khanI gayuM hatuM. tenI kAyA ekadama karamAI gaI hatI. tenu rUpa-sAndarya paNa sAva jhAMkhA paDI gayA hatA. A joIne bharata cakravartine pUche che ke A mArI mena ATalI khadhI durbaLa kema thai gaI ? zuM ApaNA rAjyamAM dUdha-dahIM ane ghInA tUTA paDayA che? zuM nanavanamAM vRkSe phaLatA nathI ke khAdyapadyAthe duniya mAM rahyA nathI ? ApaNA rAjyamAM te temAMnI kAi vastunA duHkALa nathI. mArI henane ekadama dULa paDI gayelI joine mane manamAM ghaNA kheda thAya che. tyAre adhikArIo kahe che he prabhe! ! ApanA rAjyamAM te kAi vastunI achata nathI. nAkaravargane paNa ApanA rAjyamAM mAM mAMgyA bhAjana maLe che. paNa Apa jyArathI digvijaya karavA gayA tyArathI sukrUrI chellA sATha hajAra varSathI mahAna ugra Akhila tapa kare che. Ape temane dIkSA letA rAkayA tethI te bhale gharamAM rahyA che paNa saMsArathI sAva alipta rahyA che. cAritra sivAyanI kAi vastumAM temanI ramaNatA nathI. tenA manamAM eka laganI che ke kayAre jaldI saMyamamArgane aMgIkAra karuM! tethI sacamamAM avarodha karanAra cAritra meAhanIya karmane khapAvavA sudharIe ghe!ra tapazcaryA AdarI. AvAta sAMbhaLIne bharata mahArAjA suMdarIne pUche che zuM tArI bhAvanA cAritra levAnI che? tyAre suMdarIe hA pADI. pachI bharata mahArAjAne pazcAtApa thAya che ke ATalA varSo sudhI me' tane pravo aMgIkAra karavAmAM aMtarAya pADI che. have sudarInI bhAvanAne bharata mahArAjA pUrI anumedanA Ape che ane suMdarIne kahe che tuM putrI hovA chatAM pitAjInA paMthe prayANu karanArI thaI ane ame putrA hovA chatAM viSayAsakRta ane Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 558 zAradA saritA rAjyamAM atRpta rahenAra thayA ane pitAjInA mArgane haju anusaratA nathI. huM bena ! tuM dhanyavAdane pAtra che ke mokSarUpa phaLane ApanAra saMyama aMgIkAra karavAne Icche che. suMdarInI bhAvanAne bharata mahArAjAne para Take A saMpatti vijaLInA jhabakArA jevI caMcaLa che. AyuSya jaLanA taraMganI jema nAzavaMta che. A zarIra pANInA parapoTAnI jema kSaNabhaMgura che. vaLI A zarIra te aneka rogarUpI sane rahevAnA sthAna rUpa che. ATaluM samajatA chatAM ame cheDI zakatA nathI. dhanya che tane ke cAritranI bhAvanAthI sATha hajAra varSothI tuM Ave duSkara tapa kare che. baMdhuo ! A daSTAMta sAMbhaLyA pachI ApaNane ema lAge ke ApaNe annanA kIDA chIe, mokSaprApti mATe je joIe tevo prayatna karyo nathI ane prayatna karIe chIe te paNa kIDAnA jevI maMdagativALo che ane saMsAra taraphano prayatna rekeTanA jevI gativALe che. chelle suMdarIne bhArata mahArAjAe hoMzathI dIkSAnI AjJA ApI ne suMdarIe kaSabhadeva prabhu pAse dIkSA lIdhI ane pitAnuM kalyANa sAdhIne suMdarI mokSe gayA che. he mAtA! keNu paheluM jaze ne pachI keNu jaze" jamAlikumAra emanI mAtAne kahe che he mAtA! tame kaho cho ke tuM A yuvAnInA sukha bhogavI le paNa e yuvAnInuM jema kayAM sudhI rahevAnuM? kAyAne game tevuM sAruM khavaDA, pIvaDA ne sAcave paNa aMte e jarjarita thaI javAnI. jyAre saDI jaze, paDI jaze ne kyAre eno nAza thaI jaze teno patto nathI. A saDana-pAna ne visana svabhAvavALuM zarIra vaheluM ke moDuM avazyameva eka divasa choDavAnuM che, te he mAtA pitA! koNa jANe ke paheluM javuM paDaze tenI kone khabara che? mATe tame mane AjJA Apo eTale huM saMsAra choDIne bhagavAna mahAvIra pAse dIkSA aMgIkAra karUM. jamAlino uttara svarUpavAna deha pAmIne, yuvAnIno hA lUMTI levAnI mAtAnI dalIla sAme mAnavadehanI bibhatsa paristhiti, mATInA bhAMDa jevI takalAdI dazA ane saDana paDana avasthAnuM sacoTa bhAna karAve che. mAtA game teTalI DhIlI thaI jAya che, pralobhano Ape che paNa jamAlinuM rUMvADuM paNa pharakatuM nathI. e te ema samaje che ke AtmasAdhanA vinA je jiMdagI pUrI thaI jaze to Avo kiMmatI mAnavabhava eLe jaze ane puNya vinA parakamAM kyAM jaIne ubhA rahevuM! jema bhoga bhogavavA mATe yuvAnI che tema AtmasAdhanA mATe paNa yuvAvasthA joIe. ghaDapaNa Avaze tyAre zarIra azakta thaI jaze, yuvAnI raMgarAgamAM veDaphAI jaze te bUrI dazA thaze. yuvAnInA jemAM kaThora tapazcaryA, ugra pariSaha ane upasargo sahana karavA, ugra vihAra karavA, siddhAMtanuM paThana pAThana ane svAdhyAya Adi sAdhanA thaI zake che. AvI yuvAnIne bhegaviSayamAM ragadoLI Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA papa9 naMkhAya? yuvAnI e te cAritra aMgIkAra karavA mATenI mosama che. dharma vahepArano bajAra che mATe dharmArAdhanA sAvadhAnIpUrvaka karI levI joIe. - jamAlikumAra kahe che he mAtA! bhegaviSaye narakamAM laI janAra che. evI kaI mAtA hoya ke pitAne putra narakamAM jAya te Icache? ane dharmArAdhanA vinA ne pApano tyAga karyA vinA saddagati maLavAnI nathI e nakakI che. mATe mane dIkSAnI AjJA cApa. mAtA navI navI dalIla kare che ne jamAlikumAra ene jaDabAtoDa javAba ApI de che. sAco vairAgI chUpe rahetuM nathI. have mAtA samajI gaI che ke mAro dIkaro kaI rIte saMsAramAM rahenAra nathI chatAM haju navI dalIla karaze ne jamAlikumAra tene zuM uttara Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - jAlinIe semadevane zikhIkumAranA samAcAra levA mokalyuM hatuM te khabara laIne AvI gayA ane gurUe kahyuM tamArI vinaMtI dhyAnamAM rAkhIzuM. zikhIkumAra munie gurUne vinaya karI khUba jJAnaprApti karI che. jema tArAmAM caMdra zebhe che tema gurUnA anya saMta parivAramAM zikhIkumAra caMdranI jema zobhatA hatA. bIjA saMtene vAMcaNI ApavI, zaMkAonuM samAdhAna karavuM, badhuM pote karatA hatA. enA guNothI emaNe gurUnA hRdayamAM sthAna meLavyuM hatuM. kauzaMbI nagarInI AsapAsamAM vihAra karatA hatA. tyAM samAcAra maLyA ke brahmadatta maMtrInuM mRtyu thayuM che. A samAcAra sAMbhaLIne visiMha AcAryo bIjA sAdhuonI sAthe zikhIkumAra munine temanA svajana-parivArane duHkhathI mukta karAvavA kauzAMbI tarapha mekalyA. te saMto vihAra karatAM karatAM thoDA samayamAM kauzAMbI pahoMcI gayA ne meghavana nAmanA udyAnamAM utaryA. nagarajanone khabara paDI ke zikhIkumAra muni ApaNuM gAmamAM padhAryA che. senA nAyaka zeTha sArthavAha, talavara rAjA rANuM mADaMbI kebI darzana kara harSAe suna vANuM, jana jana mukha para mahimA muni kI bAta jAlInI jAnI..he zrotA tuma zikhIkumAra muni padhAryAnA samAcAra vAyuvege kauzAMbI nagarImAM prasarI gayA eTale senApati, zeTha, sArthavAha, talavara rAjA rANI AkhuM gAma muninA darzana karavA umaTayuM. muninA darzana karyA ne emanA mukhanI vANI sAMbhaLI nagarajano khUba prabhAvita thayA. darekanA dilamAM khUba AnaMda thaye. aho zuM muninuM jJAna che ne zuM emanI amRtathI mIThI vANI che! emanI vANI patharane pIgaLAve tevI che kaMIka haLukamI che vairAgya pAmI gayA. vaizAMbI nagarImAM nAnA moTA darekanA mukhe zikhIkumAranA guNalA gavAya che jema svAdiSTa cIja khAdhI hoya te tene svAda dADhamAM rahI jAya che agara Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 560. zAradA saritA kaI sajajanane saMga karyo hoya, tene paricaya thayo hoya ne tenAthI jIvanamAM kaMIka guNa pragaTayA hoya te tenI yAdI kadI bhUlAtI nathI. pharIne temane maLavA mATe mana utsuka rahe che tema A zikhIkumAra muninI vANIne svAda dADhamAM rahI gaye. have jyAre savAra paDe ne pharIne darzana karavA jaIe. loke be meDhe bole che zuM munine tapa che! zuM emanI kSamA che! ne zuM emanI vANImAM mIThAzabharI che! nAnI umaramAM saMsAranI aMdhAra keTaDImAMthI nIkaLI gayA ne jJAnane prakAza prApta karyo. dhanya che temane A rIte temanI prazaMsA thAya che. jAlinIe muninA AgamananA samAcAra jANyA ne darekanA mukhethI thatI temanI prazaMsA sAMbhaLIne enA aMgeaMgamAM baLatarA thavA lAgI. e pApIne meM jIvate zakhyo tyAre moTo thaye ne dIkSA lIdhI! have te enuM kATaluM barAbara kADhuM. tyAre loke te enA moDhe kahe che te jAlinI mAtA! tame keTalA bhAgyavAna cho! tamAre dIkare te ratna che. eNe dIkSA laIne tamArI kuMkha dIpAvI che. A jagyAe bIjI mAtA hoya te dIkarAnI ATalI prazaMsA sAMbhaLIne enI chAtI gajagaja phulI jAya. paNa jAvinI munino nAza karavAnA upAye zedhe che. paNa brahAdatanuM avasAna thayuM che eTale bahAra jatI nathI. zikhIkumAra muni bIje divase mAtAnI pAse ghera Ave che. zekamagna mAtAne muninuM AzvAsana brAdattanuM avasAna thavAthI jAlinIne khUba duHkha thayuM che. eka patinA viyeganuM duHkha che. bIjI bAju putra upara tIvra kaSAyanI javALA saLagI che eTale enuM zarIra tadana nisteja banI gayuM che. ghaNe vakhata thaI gayuM che eTale munie jAlinIne oLakhI nahi paNa mAtAe zikhIkumAra munine tarata oLakhI lIdhA. munine joIne ubhI thaIne vaMdana karyA ane tenuM haiyuM bharAI gayuM hoya tema dhrusake ne dhruske raDavA lAgI. thoDI vAre zAMta thaI. tyAra pachI zuM karyuM mana malIna mukhameM amRta bhara, muni se arja gujArI, bahuta kiyA aparAdha ApakA, maiM huM guNa gArI ho, dayAnidhi kara dayA mereke, mApha karo upakArI che-zrotA tuma manamAM malInatA bharelI che paNa maDhAmAM te jANe amRta na bharyuM hoya ! te rIte mIThuM mIThuM bolavA lAgI chavAgye madhu tiSThatihRdaye tu viSahalAhalama mANasanA hRdayamAM haLAhaLa jhera bharyuM hoya che ne jIbha upara te madha cepaDayuM hoya tema mIThuM mIThuM bole che. jAlinInI paNa A paristhiti hatI. kapaTayukta mIThA vacana belatI kahe che he munirAja ! Apa te guNaguNanA bhaMDAra che, mahAna cho. meM Apane bahu maTe aparAdha karyo che. te avaguNanI bharelI chuM. Apa mAre aparAdha kSamA Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kare. Apa mArA upara yA kare ema melatI raDavA lAgI. muni kahe che tame zA mATe ATaluM duHkha dharI che? Ape mArA kaI aparAdha karyA nathI. Apa te mArA mahAna upakArI gurU che. Aje huM ATalI ucca kakSAe pahoMcyA hAu te Apane pratApa che ema kahI e khAmatamAM zAMta pADI. tyAM enA pati brahmadattanA viyeAganu duHkha yAda karIne peAtAnA mAthe atyaMta duHkha AvI paDayu N hAya tema poka mUkIne raDavA lAgI. A vakhate zikhIkumAra munie tene dharma saMbhaLAvyeya ne AzvAsana ApatA kahyuM he mAtA ! A sa MsAra viyAganuM ghara che. jayAM sacaiAga che. tyAM viyAganuM duHkha ubhelu che. mATA tIrthaMkara, cakravarti, khaLadeva ane samrATone paNa kALarAjAe cheADayA nathI. deve ke dAnavA dhanathI, parAkramathI, svajana ke caturaMgI senAthI paNa mRtyune jItI zakyA nathI. maraNa vakhate kAi kAIne sahAyabhUta thai zakatA nathI mATe traNa lekamAM jo jIvane zaraNabhUta hAya te te kevaLI prarUpita dharma che. mATe have A meha ane viSaya viSarasane tyAga karI Atmika sukha meLavavA mATe dharmanuM ArAdhana karavuM tamAre mATe ceAgya che. jAlinInI prapa'cajALa - zikhIkumAra munie upadeza ApyA pachI jANe enuM hRdaya pIgaLI gayu hoya tema kahe che huM gurUdeva ! huM A uMmare ApanI jema sayama lai zakuM tema nathI, te Apa mane khAra vrata adrarAve. eTale zikhImunie tene khAra vrata aTTharAvyA. have munizaja javA taiyAra thayA tyAre jAtrinI kahe che muniAja ! A te ApanuM ghara che. Aje teA ahIM jamI leA. tyAre muni kahe che sAdhune te gharagharamAM gaucarI karI nirdoSa AhAra levAya. eka gherathI badhA AhAra grahaNa karavA te munie mATe anAcAra gaNAya. zikhImuni te pavitra che. mAtAnA dilamAM ATalI dharmanI bhAvanA jAgI che, enuM haca pavitra banyu che jANI khUba AnaMda thAya che. dararAja mAtAjIne dharma saMbhaLAvavA Ave che. mAtA paNa uparathI khUba prema batAve che, paNa aMdarathI te ene mAravAnA upAyA zeAdhe che. paNa kAi upAya jaDatA nathI. ema karatAM munine zeSakALa pUrNa thavA AvyA. traNa dvivasa bAkI che. jAlinI vicara kare che jo huM avasara cukIza teA e tA vihAra karI jaze. pachI mAre kAI upAya kAma nahi Ave. munine kahe che mArA ghera gaucarI padhArajo. Aje mArA gharanI gaucarI vahAratA jAva. muni kahe che Aje cauzanA divasa che. amAre badhA munirAjane upavAsa che. tyAre kahe che kAle mane jarUra lAbha Apajo. munirAja kahe sAdhuthI nakakI kahevAya nahi ema kahIne cAlatA thai gayA. have jAlinI kevI jALa pAtharaze tenA bhAva avasare kahevAze. Aje amArA mahAna vairAgI sva. pUjaya tAzamAI mahAsatIjInI nImelI puNyatithi che. temanuM saMyamI jIvana jJAna--dana--cAritrarUpI kusumethI maghamaghatu hatu, paNa samaya thai gayA hAvAthI ahu lAMkhuM vivecana nahi karatAM TUMkamAM kahuM chuM. 561 Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 562 zAradA saritA AkAzamAM tAre camake che tema tArAbAI mahAsatIjI mArA ziSyAmaMDaLamAM eka camakatA tArA hatA. temane janma amadAvAda zaheramAM luNAvADA maTI piLamAM thayela hatuM. temanA pitAnuM nAma ugaracaMdabhAI ane mAtAnuM nAma samarata bahena hatuM. temanA lagna paNa thayelA hatA. A saMsAra te saMyoga ane viyeganA dukhathI bharela che. tadanusAra teo 24 varSanI umaramAM vidhavA thayA. vidhavA thayA pachI eka varSamAM amAre (pU. bA.bra. viduSI zAradAbAI mahAsatIjIne) paricaya thatAM teo dhArmika pravRttimAM joDAyA ane vairAgya raMge raMgAI gayA. mArI dIkSA pachI A badhI ziSyAomAM teo sauthI prathama vairAgya pAmelA hatA. temane cAra putro hatA te nAnA hatA. temane moTA karavAnI javAbadArI potAnA mAthe hatI eTale na chUTake saMsAramAM rahevuM paDayuM paNa anAsakatabhAve rahI tapa-tyAga ane jJAna dhyAnamAM masta rahetA hatA. Ama karatAM sauthI moTA putranA lagna karI cheDe samaya saMsAramAM rahI moTA putrane javAbadArI seMpI saMsAranI riddhi-siddhi ane mahAna sukhe tathA putrane meha choDI saMvata 2014mAM aSADa vada bIjane divase temaNe dIkSA aMgIkAra karI. Aje dIkSA te sahu le che paNa bALakane moha choDI dIkSA levI e mahAna kaThIna che. jevI rIte putra parivAranA mahinA baMdhane kApIne zUravIra banIne saMyamamAge teo nIkaLyA hatAM tevI rIte aMtima samaya sudhI saMyamamAM rata ane masta rahyA hatA. ame muMbaI AvyA tyAre saMvata 2018nuM prathama cAturmAsa muMbaI kAMdAvADImAM, saM. 2019 nuM mATuMgA, 2020nuM dAdara, 2021 nuM vilepArlA ane 2022nuM ghATakepamAM karyuM. ghATakoparanuM cAturmAsa pUrNa karI maMdAkinI bAInI dIkSA prasaMge piSa vada dazamanA divase badhA kANA mATuMgA AvyA. te vakhate mahA suda bIjanA divase tArAbAI mahAsatIjIne mAthAmAM casakA upaDayA. e dardanuM nidAna karAvavA mATe mATuMgA zrI saMghe meTA moTA sarjanane belAvyA ane khaDe page sevA karI, paNa vedanIya karma AgaLa koInuM cAlyuM nahi. pU. tArAbAI mahAsatIjI khUba samatAbhAve darda sahana karatA hatA. temanA mukha upara saheja paNa glAni na hatI, jyAre juo tyAre basa prasanna rahetA pitAnA kALadharma pAmavA agAu traNa divasa pahelAMthI temaNe mane badhA saMketa karyA hatA. mane pAse besADIne kahyuM-mahAsatIjI! A jIvana kSaNabhaMgura che. nazvaradehane, meha rAkhavA jevuM nathI. huM aDhI divasa chuM, paNa vaDI dIkSA levAnI chuM. huM emanA gUDha arthane samajI na zakI. meM kahyuM ke vaDI dIkSA te sAyana thavAnI che. je tamArI IcchA hoya te vaDI dIkSA mATuMgAmAM karIe, te kahenA, ema nahi. huM vaDI dIkSA jevAnI chuM. mane aMtima AlocanA karAve. tA. 24-2-67 thI temaNe dhUna belavAnI zarUAta karI - Page #604 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 563 "deha mare che huM... nathI maratI, ajara amara padma mArUM" A pramANe peAte jAte khelavA lAgyA. tA. 25mInI savAre mane kahe che mahAsatIjI ! Aje je gaucarI lAvyA hAya te badhuM patAvI dejo. kaMi rAkhaze niha. A deha vahele ke mADA cheDavAne che mATe enI mamatA bahu na rAkhavI. mane gALageALamAM madhuM samajAvI dIdhuM. AgalA divase mane kahyuM hatuM ke huM kevI bhAgyazALI chuM ke mArA gurUNInA kheALAmAM mAthu mUkIne mAza gurUdeva pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAheba pAse jaIza. kharAkhara te pramANe anya. vyAkhyAnanA samaya thaye! eTale vasumAine vyAkhyAna zarU karavA mAkalyA hatA. huM' nava vAge vyAkhyAnamAM javA taiyAra thaI. DhADhara sudhI gai paNa mane kAi kahetu hAya tema avAja Avyo ketAne kahyuM che ke huM ahI divasa chuM ne tuM kyAM jAya che ? be-traNa vakhata avAja Avye eTale vyAkhyAnamAM na jatAM pAchI AvI temanA mAthA AgaLa beThI. temaNe mArA kheALAmAM mAthu mUkayuM. emanI AtmamaNutA te cAlu hatI. mane kahe che mahAsatIjI ! huM nathI maratI, mArA deha mare che. tame kaMi joyu nathI. mATe Apa khukha hiMmata rAkho, ema ThThI peAtAnI jAte hAtha joDIne traNa vakhata khelyA ke he Adezvara dAdA ! mane tArU zaraNuM hAjo eTale mane ema thai gayuM ke have mArA tArAbAi cAlyA....eTale me emane 9-45 miniTe sAgArI sathArA karAkhyA. pratyAkhyAna letA emanA mukha upara eTaleA badhA ha thayA ke khasa have mArI bhAvanA pUrNa thaI. vyAkhyAna pUrU thayela eTale AkhA sagha hAjara hatA. saMgha tathA ame khA emane navakArama MtranA zaraNA detA hatA, paNa pote te chellA zvAsa sudhI "deha mare che, huM nathI maratI, ajara amara padma mArUM" e dhUna cAlu rAkhI ne tA. 25mInA savAre 10 ne 10 miniTe potAnI jAte dhUna khelatAM khelatAM 48 varSInI uMmare sADAATha varSanI dIkSAparyAya pALI mahA vada khIja ne zanivAra, tA. 25-2-67nA rAja samAdhipUrvaka temaNe A nazvaradehanA tyAga karyAM. dIkSA lIdhI tyArathI evI bhAvanA hatI ke bhale enDru jIvAya paNa huM pati maraNe marUM. e emanI bhAvanA pUrNa thai. TUMkuM jIvana jIvyA paNa AtmasAdhanA sAdhI gayA. pU. tArAbAi mahAsatIjI khUba saraLa, bhadrika, vinayavAna ane guNIyala hatA. te sAtamA ziSyA heAvA chatAM saMpUrNa javAbadArI saMbhALatA hatA. AvA pavitra AtmAone yAda karI temanA guNNA jIvanamAM utAravA udyamavata anIe e bhAvanA Aje sau sArA vrata-pratyAkhyAna leze te tamane sAcI zraddhAMjali ApI kahevAya. Page #605 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 564 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 64 bhAdaravA vada 3 ne zukravAra tA. 14-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMtakarUNAsAgara trilokInAthe jagatanA chanA kalyANane mATe zAca vANI prakAzI. bhagavAna pharamAve che ke anaMtanA yAtrika! tuM anaMtabhathI savabhAva choDI vibhAvadazAmAM jaI ghaNuM bhaTakyA. have tArA svarUpane khyAla kara. "meM huM kauna kahAMse AyA mujhe kahAM para jAnA hi! vadhAre na vicAre te khera. paNa eTale te jarUra vicAra kare ke meM haiM kauna? huM koNa? huM eTale zuM? Aje tamane pUchavAmAM Ave ke tame koNa? te kaheze ke huM ramaNikabhAI, huM harIbhAI, tejANa Adi nAma Ape che. bhAI! e nAma te A jaDa dehane oLakhavA mATe tamArI mAtAe nAma pADyuM che. A deha ane AtmAne zuM saMbaMdha che? karmane vaza thaIne AtmAne kAyAne kedI banavuM paDayuM che, paNa AtmA e deha nathI. deha ane dehI judA che. baMnenA dharmo paNa judA che. tame bArIe ubhA rahIne kaMIka dazya jue che te jovAvALo koNa che? zuM zarIra dekhe che? je zarIra jevAnI kriyA karatuM hoya te eka maDadAne pakaDIne ubhuM rAkho. zuM jove che? "nA. maDadAmAM jevAnI tAkAta nathI. paNa e jevAvALo jude che. jenAranI kiMmata che paNa Aje to AtmA karatAM dehanI kiMmata vadhI gaI che. jeTalA kAyAnA rapa thAya che teTalA AtmAnA nathI thatA. rAta-divasa kAyAnI TApaTIpa ne sajAvaTa thAya che te uparathI ema lAge che ke AjanA jIvane AtmA karatA dehanI kiMmata vadhu samajAI che. paNa vicAra karo ke A dehamAMthI AtmA cAlyA jAya che tyAre te zuM karI zake che? tame DaoNkaTarane bolAve che. veMkaTara zarIrane tapAsIne kahe che kAMI nathI. jIva cAlyo gayo che. have zuM karazo? bApane dIkaro game teTale hAle hoya agara bApa enA dIkarAne game teTale vahAlo hoya paNa dehamAMthI AtmA cAlyA gayA pachI tene khAMdha upara upADIne zamazAnamAM laI jaI agnisaMskAra karI deze. je kAyAne sAcavavA keTalI mahenata karI, ene hamAmasukhaDanA sAbuthI navarAvI, sArA vastro paherAvyA, hIrAnA dAgInA paherAvIne zaNagArI ane ene sArA sArA pakavAne jamADyA. ATaluM karyuM chatAM e kAyAne jalAvI devAnI. te pachI AtmAnuM mahattva vadhAre ke zarIranuM? e vAta tamAre mAnavI paDaze ke zarIra karatAM AtmAnI kiMmata vadhAre che. zarIrane eka divasa choDavAnuM che te pachI A deha pAsethI jeTaluM kAma levAya teTaluM zA mATe na laI levuM? baMdhuo ! bhavasamudrane pAra karavA mATe ane AtmAne unnatinA zikhare laI javA mATe A mAnavadeha sAdhana che. sAdhana dvArA sAthenI siddhi karI le. Page #606 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAhya saritA 565 AtmA dUrgatimAM jAya tevA kAryamAM kAyAne joDe nahi. bhagavatee temaja mahAna AtmAoe mokSamAM javA mATe tapazcaryA karIne A dehane sUkake bhUkake karI nAMkhe che. zuM e mahAna purUSane tamArI mAphaka sAruM sAruM khAvApIvAnuM ane zarIrane sAcavavAnuM mana nahi thayuM hoya? zuM emanI pAse kaI sAdhana-sAmagrI na hatI? badhuM hatuM, sAmagrI sukhanI lAkha hatI, svecchAe eNe tyAgI, saMgAtha svajanano cheDIne, saMyamanI bhikSA mAMgI, dIkSAnI sAthe paMca mahAvrata aMtaramAM dharanArA...A che aNagAra amArA.... sukhanI badhI sAmagrIo mejuda hovA chatAM aMtaranA ullAsathI samajaNapUrvaka eno tyAga karyo ne tapa-saMyamamAM rakata rahIne dehane nIcavI nAMkhyo. teo sArI rIte samajatAM hatAM ke A dehane game teTale sAcavavA chatAM, ene manamAnI mojazekhanI sAmagrI ApavA chatAM eka divasa cheDavAno che te A nAzavaMta dehane moha zA mATe? eka amara hoya te AtmA che. AtmAnuM sukha kadI naSTa thatuM nathI. mekSamAM paNa AtmA javAno che. mekSamAM zAzvata sukha che te kadI nAza pAmavAnuM nathI. AtmAne amara banAvI zAzvata sukha apAvavA mATe temaNe kAyAne meha utArI nAMkhyo hate. manane mArI saMsAranA sukhe tyAgI AtmAnuM sukha zodhavA saMyamapaMthe prayANa karyuM hatuM. te ApaNe paNa e vicAra karavAne che ke huM keNuM chuM ne mAre zuM karavAnuM che? tene vicAra karI dehano rAga ghaTADI jema nokara pAse zeTha pagAra vasula karavA kAma le che tema zarIra pAse ApaNe kAma levuM joIe. A badhI sAdhanasAmagrI puNyodaye maLI che. te badhuM aMte ahIM choDIne javAnuM che. to enI pAchaLa ATalI badhI jahemata zA mATe uThAvavI joIe. enA uparane rAga ghaTADI AtmasAdhanAmAM magna banI javuM joIe. jamAvikumArane A vAta barAbara samajAI gaI che. enI mAtA ene khUba samajAve che ke he dIkarA! tuM yuvAnImAM saMsAranA sukha bhogavI le. tyAre teNe kahI dIdhuM ke he mAtA! saMsAranA sukhe cAra divasanI cAMdanI jevA che. cAra divasanA cAMdaraDA para juThI mamatA zA mATe je nA Ave saMgAthe tenI mAyA zA mATe ! A vaibhava sAthe nA Ave, pyArA snehIo paNa sAthe nA Ave, tuM khUba mathe che jene jALavavA, e yauvana sAthe nA Ave, (2) ahIMnuM che te ahIM rahevAnuM tenI dastI zA mATe je nA Ave saMgAthe.... je sAthe Ave nahi tenA pratye ATale badhe meha zA mATe kare? anAdikALathI A saMsAramAM jaDa ane cetananuM yuddha cAlyA kare che. anaMtazaktine adhipati evA AtmA upara jaDa pudagalee kevuM sAmrAjya jamAvyuM che ne tenA kAraNe Page #607 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 566 zAradA saritA AtmA samaye samaye kevA karmo bAMdhe che ! A cetananI suSupta avasthAnuM pariNAma che. je AtmA pugalanI pAchaLa raka banI jAya che tene karmonA AvaraNAne lIdhe kSaNe kSaNe duHkha bhAgavavuM paDe che. kAi vakhata devaleAkamAM tA keAI vakhata narakamAM ne koI vakhata nigaDhamAM ghasaDAvuM paDe che ne anaMteAkALa saMsAramAM bhamavuM paDe che. A bhavabhramaNanA duHkhA aTakAvIne AtmAne sAcI zAnti prApta karavAnA jo koI upAya hAya tA tIrthaMkara bhagava MtAe batAvelA puddagalA uparathI Asakita ghaTADI svarUpamAM ramaNutA karavAnA uttama mArga che. anatakitanA dhaNI AtmA upayegazUnya khanI jyAre jaDa pudgalanA mehamAM phasAya che tyAre vibhAvadazAmAM cAlyuM jAya che ane jyAre tenA jJAnacakSu khule che tyAre puddagalanA rAga choDI svabhAvamAM sthira bane che tyAre e svarUpa ramaNanAnA alaiAkika AnaMdane mANI zake che. tapa-tyAga ane saMyama Adi anuSThAna karavAnu prayAjana svarUpa ramaNatA prApta karavAnuM che. svarUpanI pichANa karavAnu che. AtmA svabhAve sphaTikana jevA zuddha che. jema sphaTikanu mULa svarUpa zveta ne zuddha che paNa sphaTikanI pAchaLa lAla- lIlA ke pILeA kAgaLa mUkavAmAM Ave te te sphaTika tevA kalarane dekhAya che ane e kAgaLa lai levAmAM Ave te sphaTikanu mULa svarUpa jevu che tevu' dekhAya che. tevI rIte AtmAne jenA saga thAya che teve te anI jAya che. tema AtmA svarUpe zudhdha che paNa rAga-dveSa ane mehanA raMgIna kAgaLA tenA upara lapeTAI gayA che tenA kAraNe peAtAnuM asala svarUpa pichANI zakatA nathI. ApaNe zudhdha svarUpa pragaTa karI duHkhAthI mukata thavuM hAya teA rAga-dveSa ane mehanA ragIna kAgaLA khaseDI nAkheA. baMdhue ! kAi divasa tamane evA vicAra Ave che ke huM kyAM ubhe| chuM ? tame AtmAne eka ja prazna karo ke huM eTale kANa? ne mArUM sAcuM svarUpa zu ? eka vakhata sudharmAsvAmIne temanA pyArA ziSya jaMbusvAmIe prazna pUchyA ke hai prabhu ! sannI kAne kahevAya ane asaMjJI kone kahevAya? tyAre sudharmAsvAmIe kahyuM ke huM jaMbu! bhIMtamAM khArUM' pADe ane temAMthI je joi zake te saMjJI ane je na joI zake te asI. tamane ema thaze ke bhIMtamAM te cAra khAkArU pADe kema kharAkharane ? paNa ahIM e bhItanI vAta levAnI nathI. ahIM teA ajJAna dazAnI bhIMtamAM khArUM pADIne peAtAnA asala svarUpane jovAnI vAta che. e svarUpane jovA mATe rAga-dveSa ne mAhanA paDadAne khaseDavA jakhkhara purUSArtha karavA joIe. rAga-dveSa upara vijaya meLaLye te Ape!Apa zuddha svarUpa pragaTa thayA vinA nahi rahe. rAganI bhayaMkara Asakita ane dveSanI dArUNa vedanAmAM gaLAbUDa khUMcelA AtmAne sva-svarUpanuM bhAna kayAMthI hAya ? svarUpanI pichANu karavA mATe aMtaramAM Page #608 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 567 eka laganI lagADe ke tuM keNa che? aMtaramAM ja kare. gharamAM besIne saMsAranA . sukha bhogavatAM bhogavatAM A svarUpe dekhAze? e mATe jagatathI judA thavuM paDaze. AnaMdaghanajI mahArAja svarUpanI pichANu karavA ekalA jaMgalamAM cAlyA gayA hatA. emaNe abhinaMdana svAmInA stavanamAM mane vedanA ThAlavI che. abhinaMdana jiNa darisaNuM tarasIye khUba suMdara bhAvavAhI stavana che. ekAgra cite gAvA chatAM darzana na thayA tenuM kAraNa AtmA upara kamenA gaMja khaDakAyA che. e vacamAM ADA Ave che. A karmonA gajane khaseDavAnI zakti AtmAmAM che, paNa pragaTa karI nathI. mahAna purU kevI rIte karmanA gaMjane dUra karI zuddha svarUpane pAmyA ! gajasukumAre nAnI vayamAM svarUpane prApta karyuM. e kevI rIte karyuM haze? emane ghera sukha-vaibhavanI kamInA na hatI. pite sukumAra hatAM. sukhanI sAmagrIne tyAgI saMsAra tyAgI saMyamI banyA ne smazAna bhUmikAmAM paDimA dhArIne ubhA rahyA. sasarA samale mAthe dhagadhagatA aMgArA mUkyA ne mATInI pALa bAMdhI. A vakhate kevuM ciMtana karyuM haze? mAthAnI parI khIcaDInI jema khadakhade ne cAmaDI taDataDa tUTe, mAMsa zekAI jAya te vakhate zuM vedanA nahi thatI heya? A samaye je dehane rAga rAkhe heta te keTaluM karmabaMdhana thAta ! emaNe dehane rAga cheDI gajaba samatA dhAraNa karI. manamAM dhUna lagAvI. "deha baLe che huM nathI baLa, ajara amara pada mArU" he cetana ! tuM akhaMDa, avinAzI ne nitya che. tuM nathI baLa. deha baLe che. tuM te zuddha nirmaLa svarUpa che. AvuM bhedajJAna pragaTAvI kevaLajJAna pAmyA. AvA te ghaNAM dAkhalA che. prasannacaMdra rAjarSi dhyAnAvasthAmAM bhAna bhUlyA te narake javAnA karmanA daLIyA bhegA karyA. A samaye je AyuSyane baMdha paDI gayo hata te narakamAM jAta, paNa AyuSya baMdhAyuM na hatuM. thoDIvAramAM upayoga AvatA vicAradhArA palaTAI ane kevaLajJAna ne kevaLadarzana pAmI gayA. svarUpamAM ramatA karavA mATe kSaNekSaNe sAvadhAnI rAkhavI paDaze ane khAtA-pItA sUtAuThatA-besatA haratA-pharatAM dareka ThekANe svanuM ciMtana karavuM paDaze. huM eTale zarIra. huM eTale saMsAra. AvI pariNati e vibhAvazA che ane huM eTale anaMtazakitane svAmI, jJAnadarzana-cAritrane dhaNI chuM. bIjuM kAMI A saMsAramAM mAruM nathI. Anu nAma svarUpa ramaNatA che. gADha karmanA udaye ApaNe anAdikALathI saMsAramAM bhamIe chIe. temAMthI pitAnuM mULa svarUpa prApta karavA mATe sadA jAgRta rahevuM joIe. e jAgRti mATe eka maMtranuM raTaNa kare. huM keNu chuM? AtmA ane huMkAra nIkaLI jaze te AtmA haLa banI jaze ane AtmasvarUpane huMkAra AvI jAya. AtmAne huMkAra zuddha Page #609 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 568 zAradA saritA svarUpanI prApti karAvanAra che ne saMsArane huMkAra bhavamAM bhamAvanAra che. A jIvane rAhu-zani magaLa ane panotI herAna nathI karatA tenAthI adhika hezana karanAra che ke zatru hoya te te ahaMbhAva che. e ahaMbhAva nIkaLI jAya te jIva mekSe gayA vinA na rahe. dehane huMkAra kevA pApa karAve che! mAlavapati muMja rAjAne ApyuM hatuM ke mALavAnuM rAjya huM bhegavuM ane mArA pachI mArA saMtAne e rAjAne bhegavaTo kare. bIjA koIne hakaka nathI. bheje mALavAnA rAjayane mAlika zene thAya? A vicAra enA magajamAM rAta-divasa ghUmyA karate hate. suMvALI rezamanI pathArI ene kAMTA jevI lAgatI hatI. mALavAnI moTI mahelAte ene jhuMpaDA karatAM paNa hIna dekhAtI hatI. rUpasuMdarI evI rANIo ene jaMgalamAM gAye carAvatI bharavADaNa karatAM paNa utaratI dekhAtI hatI. ene khAvA pIvA ane haravA-pharavAmAM jarAya AnaMda AvatuM nathI. vAta ema hatI ke bhejanI janmapatrikA muMjanA hAthamAM AvI hatI. vAraMvAra e janmapatrikA laIne besate hate. temAM lakhelA zabda tenI AMkhamAM bhAlAnI jema bheMkAtA hatA. emAM zuM lakhyuM hatuMpacapana varSa sAta mAsa tIna dina taka bheja mAlava dezakA mAlika hegA" A bhaviSya kadAca sAcuM paDI jAya te? A prazna muMjanuM mana cagaDeLe caDyuM hatu. enA aMtaramAM ISyanI javALAo uThI hatI. A vAta te ekalA jANatA hatA. emane keI sAco rAha batAvanAra na hatA. je mALavAnA rAjya mATe teNe potAnA bhAI siMdhavanI AMkha phela nAMkhI hatI, jene pitAne kaTTo zatru samajato hato. e siMdhalane putra eTale vairIne vArasa! zuM e mALavAne mAlika banaze? e vicAra enA magajamAM rAta-divasa ghUmyA karate hatuM ane mane mana e ananuM pite samAdhAna karI letA hatA ke nA-nA. mALavAnA rAjasiMhAsanane mAlika mAre putra banaze. siMdhavane putra nahi. paNa pAchA janmapatrikAmAM lakhelA zabdo enI najara sajakSa khaDA thaI jatA. ene bIjuM kaMI dekhAtuM nahi. eka pachI eka ema aneka praznane enI najara samakSa khaDA thatAM ke zuM e janmAkSara satya haze? zuM mALavAnA rAjya siMhAsanane mAlika bheja banaze? zuM e gojhAre divasa mArA jIvanamAM Avaze ke mArI prajA jotI raheze. sainya jatuM raheze ne huM paNa jete rahIza ane siMhAsana parathI mane uThADIne haju ugIne ubhe thayela bhoja zuM siMhAsana upara caDhI besaze? bIjI kSaNe pAcho vicAra karato ke huM kyAM nirbaLa chuM. te AvuM banavA dauM? hamaNAM ene pheMsale karI nAMkhyuM. jema siMdhalane rasta karyo ema bhejane karI nAMkhyuM. sidhala hoya ke bheja hoya. je rAjya pacAvavA taiyAra thAya e mAro vairI che. jyAM sudhI e mArA vairIne vinAza nahi karuM tyAM sudhI Page #610 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 569 mArA dilamAM jAmelI vairanI viSama javALA kadI olavAze nahi ne mane kaMDaka vaLaze nahi. A vicAramAM muMja rAjA khAvuM pIvuM badhuM vIsarI gayA hatA. nirdoSa bhejanI hatyA karavI e jIvananuM dhyeya hatuM. bIjA koIne A vAtanI khabara na hatI. eTale rANIo, pradhAna se vicAra karatAM ke ApaNAM muMja rAjAne zuM thayuM che ke asthira magajavALA mAnavInI jema karyA kare che. badhA pUche te paNa javAba ApatA nathI. baMdhuo! rAjyane lebha kevA pApa karAve che! je rAjyane khAtara pitAnA bhAInI AMkha phaDAvI nAMkhI hatI ane enAM nirdoSa ane nAnakaDA dIkarA bhojane mArI nAMkhavAnA prayatna cAlI rahyA hatA. chevaTe enI IcchA pUrI karavA mATe muje koIne pUchyA vinA cAra khAnagI mANasane ubhA karyA ane keIne khabara na paDe te rIte ughatA bhejane upADe. enI AMkhe pATA bAMdhI dIdhA. moDhAmAM DucA bharAvI dIdhA ane enA upara evI rIte vacce DhAMkI dIdhA hatA ke keIne khabara na paDe ke siMdhalane putra bheja Aje saMsArane chellI salAma bharavA jAya che. muMjanA pradhAna-rANIo vAtanI koIne A khabara na hatI to bhejanA mA-bApane khabara kyAMthI hoya? cAra mANase bhejane laIne gADha jaMgalamAM AvyA ne nIce utArI AMkhethI pATA choDI nAMkhyA ane moDhAmAMthI DucA kADhI nAMkhyA tyAre bhojakumAre AMkha kholIne joyuM te rAjamahelanA zayanagRhane badale bhayaMkara gIca jhADImAM ubhe che. jyAM mAnavI te zuM paMkhI paNa pharakatuM nathI. sUryanA kiraNe paNa jyAM pravezI zakatA nathI evA bhayaMkara gADha jaMgalanA pradezamAM pote ubhe che. te vakhate enI pAse mAtAnI mIThI huMpha na hatI ke pitAnI zItaLa chAyA na hatI paNa uMcI daSTi kare che te enI cAre bAju cAra mANase khullI cakacakatI talavAra laIne ubhA hatA. bheja nAne hate paNa khUba vicakSaNa hatuM. e tarata samajI gaye ke mArA kAkAe mane mArI nAMkhavA mATe A yaMtra racuM lAge che. chatAM mukha upara jarA paNa gabharATa na hate. game tema heya kSatriyane bacce hate. kSatriyone bacce maraNathI kadI Dare nahi. enA haiyAmAM AkaMda na hatuM ke enI AMkhamAM AMsu na hatA. paNa dararoja jema prasanna citta raheto hato te rIte mukha upara prasannatA ne smita relAtuM hatuM. mane tame ahIM zA mATe lAvyA che? mane mArI nAMkhaze? mane jIvate choDI de. AvI dInatAnuM nAmanizAna nahi. jema gulAbanI cAre tarapha kAMTALI vADa hoya che, gulAbanA choDa upara paNa kAMTA hoya che, chatAM kAMTAnI vacamAM gulAbanuM puSpa hasatuM rahe che tema cAre tarapha jotAM mANasa dhrujI jAya tevI tINa talavAra laIne mANaso ubhA che, chatAM bhejakumAra gulAbanA phUlanI jema hase che. A joIne mAranAza caMDALanA hAthamAMthI talavAra nIce Page #611 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 570 zAradA saritA paDI gaI. zuM A bALakanuM khamIra che. AvA phUlanI jema khIlelA nirdoSa kumaLA bALakane kema marAya? jema ke parvatane vIMdhIne jharaNuM pasAra thAya che tema kaThera hadayanA caMDALanA haiyAne vIMdhIne dayAnuM jharaNuM pasAra thavA mAMDayuM. temane bheja upara khUba dayA AvI. enA upara talavAra calAvavAnI jIgara cAlatI nathI ne muMja rAjAnI AjJA hatI ke bhejane khatama karI nAkho. bIjI bAju aMtaramAMthI avAja Avate hatuM ke paisAne khAtara A nidoSa rAjakumArane mAranAra e mahAna pApI kahevAya. emane hAtha upaDato nathI. A joIne bheja kahe che bhAIo! tame zA mATe acakAva che? mane maraNane bilakula Dara nathI. zA mATe muMjhAo che? jaldI talavAra mArA mastaka upara pheravI de ane rAjAnI AjJAnuM pAlana karo. tyAre kaThora haiyAnA caMDALe kahe che beTA! amArA hAthamAM rahelI talavAra tArA mAthe pharavA taiyAra nathI. jene hAthamAMthI paDI jAya che. koNa jANe amane tArA pratye amArA dIkarA jevuM vahAla Ave che. mATe ame tane mArI zakIzuM nahi. paNa tuM A gAma choDIne ahIMthI bhAgI jA. pharIne koI divasa Avate nahi. ame muMja rAjAne samajAvI daIzuM ke have bheja A duniyAmAM nathI. tame zAMtithI mALavAnuM rAjya kare. tyAre ja kahe che mane maraNane bilakula Dara nathI. paNa jyAM tame mane mAravA taiyAra nathI tyAM huM zuM karuM? bhale, huM cAlyuM jAuM chuM. tame mArA kAkAne samAcAra ApyA pachI kahejo ke tamArA bhatrIjAe jatAM jatAM tamArA upara eka patra lakhIne mokaLe che. je e vakhate patra lakhIne caMDALane Ape ane pote jaMgalamAM kyAM kyAM cAlyA gayA. caMDALe bhojana patra laIne muMjanI pAse pahoMcI gayA. muMja tenA gupta mahelamAM bhejanA samAcAranI rAha joIne beThA hatA. caMDALAe bhejanA samAcAra ApyA ne sAthe je Apele patra ApatAM kahyuM ke je jatAM jatAM khUba premathI Apane A patra lakhIne Ape che. tyAre muMja kahe che zuM bhejane meM marAvyuM che tenI khabara paDI gaI? tyAre caMDALa kahe che e to ame nathI jANatA. ame te tene mAravA jatA hatAM tyAM teNe A patra lakhI Apyo ne ame tene mArIne AvyA chIe. muMja kahe che bhale, Azcarya batAvatAM muje patra che. patramAM zuM lakhyuM hatuM: mAMdhAtA sama maha pati kRtayugAlaMkAra bhutoNgtH| seturyena mahodadhau viracitaH kaasaudshaatyaaNtkH|| anyecApiyudhiSThira bhRtayo, bhuri prabhutA nRpH| nai kenApi samaMga tAM vasumatI muMja tvayAyAspatiH // pUjya kAkA! Apa dayuSa bane ne varSo sudhI mALavAnuM rAjya bhego paNa mane eka vicAra thAya che ke rAvaNa sItAjIne upADI gaye. e sItAjIne pAchA lAvavA Page #612 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 571 mATe rAmacaMdrajI ane rAvaNa vacce khUnakhAra laDAI thaI. enI pAchaLa rAmAyaNanI racanA thaI ane jemaNe mahAsAgara upara setu bAMdhavAnuM bhagIratha kArya karyuM hatuM, laMkAne rAkhamAM rebI sItAjIne pAchA meLavyA evA rAma ke rAvaNanA Aje nAmanizAna nathI dekhAtA. rAjyanA lAbha khAtara duzAsana, duryodhana Adi kaue dharmarAjAne jugAra ramADayA. kapaTathI harAvIne vanavAsa Ape. chevaTe pAMDavo ane kaura vacce kurUkSetramAM jaMga jAmyA ne pAMDee jIta meLavI chatAM A pRthvI para nathI te pAMDe ke nathI te kaira. duryodhana, duHzAsana yudhiSThira bhaDavIra bhIma, vizvAmitra ke vasiSTha kaI najare paDatuM nathI. AvA satyuganA alaMkAra jevA e moTA rAjA, mahArAjAo ne mAMdhAtAe cAlyA gayA. nathI emanA deha dekhAtA ke emanA dehanI rAkha paNa nathI dekhAtI. duniyAmAM najara kayAM nAMkhavI, keI dekhAtuM nathI. A badhA cAlyA gayA paNa aphasosa! pRthvI keInI sAthe nathI gaI. paNa mane e vAtane AnaMda che ke pRthvI ApanI sAthe Avaze. muje bhejane patra vAMcyo ne tenI AMkha khulI gaI. aho! je pRthvI keInI sAthe nathI gaI e zuM mArI sAthe Avaze? cha cha khaMDanA mAlika evA cakravartione paNa eka divasa cha khaMDanuM rAjya choDIne javuM paDyuM che to zuM mALavAnA rAjyasiMhAsana upara huM thaDe kAyama mATe TakI zakavAna chuM? arere A rAjyanA lobha khAtara meM mArA bhAI siMdhavanI AMkhanI rozanI bUjhAvIne bhejanI hatyA karAvI. kharekhara, meM mahAna pApa karyuM che. pavitra ane nirdoSa bALakanI hatyA karAvatAM mane zarama na AvI! mArA jevo dhikkArane pAtra A jagatamAM bIjo kaI nahi hoya. Ama belatAM enI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu vahevA lAgyA. hAthamAM rahele bhejane patra tenA AMsuthI bhIMjAI gayo. enuM aMtara pikAra karatuM hatuM ke he pApI mujA bhejanI hatyA karanAra tuM have mALavAnA siMhAsana mATe nAlAyaka che. yAda rAkha, lohInI dharatI upara kadI rAjasiMhAsana TakI zakatuM nathI. tuM yAda rAkha, siMhAsana ahIM rahI jaze ne tAre siMhAsana mUkIne cAlyA javuM paDaze. enA aMtaramAM pazcAtApane pAvaka prajavalita thaze temAM mujanuM pApa bhaDabhaDa baLI rahyuM hatuM. e te samajatA hatA ke bhejane mArI nAMkhe che eTale have e pavitra ne nirdoSa, hasate-ramate, khelatokUdate bALaka mane kayAreya paNa jovA maLavAne che? ene talavAranA jhATakA vAgyA haze tyAre kevuM duHkha thayuM haze? A vicAre emanI AMkhamAMthI berara jevA AMsu paDavA lAgyA. muMjane kalpAMta vadhavA lAgyo mahelanI divAlomAM ene bheja sivAya bIjuM kAMI dekhAtuM nathI. mahelamAM AmathI tema AMTA mAratA muMja karUNa svare vilApa karatAM bolavA lAgyA-vahAlA beTA bhoja! mane mApha kara. meM tane marAvyo che paNa tuM jyAM hA Page #613 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 572 zAradA saritA tyAMthI pAchA Ava. tArA vinA huM jIvI zakuM tema nathI. tuM jaldI Ava. muMjanA pAMtanI cIsA sAMbhaLI pradhAne....rANIe doDI AvyA tyAre rAjA muja eja khelatA hatA ke bheAja! tane mAranAra huM chuM. huM svayaM gunhegAra chuM. tArA aparAdhI chuM. tArA vinA A rAjisaMhAsanane zuM karU? mArA mATe te! siMhAsana cAgya nathI paNa cittA ceAgya che. tArA ne mArA meLApa siMhAsana nahi paNa ciMtA karAvaze. siMhAsrane teA tane te mane chUTA pADyA che. have mAre A siMhAsana na joie. AkhA mahelamAM karUNatA chavAi gai. darekanI AMkhamAM AMsu AvI gayA, muMja kahe che huM mArA pradhAnA tame jaldI nagara bahAra citA racAve. haeNve A muja rAjisaMhAsana upara nahi bese. bheAja vinAnuM siMhAsana mAre mATe cittA samAna che. cittAmAM maLIne A pApI dehanI rAkha uDIne AkAzamAM phelAze ne khAlahatyAnA pApanI sAkha pUratI bheAjane jaine maLaze tyAre mArA AtmAne zAMti maLaze. mujane kalpAMta sAMbhaLI maMtrIe samajI gayA ke muje bhejane mAvI nAMkhyA che. have maMtrIe vicAravA lAgyA ke jo ApaNe vilakha kazuM teA muja hAthamAMthI chaTakI jaze ne khArImAMthI kUdakA mArIne bhAgI jaze te pariNAma bahu kharAkha Avaze. Ama vAta kare che tyAM muje mahelanI khArI tarapha doTa mUkI. maMtrIoe temane pakaDI lIdhA ne hAtha joDIne kahyuM; mahArAjA! AvuM utAvaLuM pagalu bharatAM pahelAM amArI salAha teA levI hatI ne? ame leAjanI tapAsa karavA sainikA meksI dIdhA che. jyAM sudhI te na Ave tyAM sudhI Apa zAMti zakhA. bheAja nahi maLe teA ApanI icchA haze tema karIzuM. paNa muMja kahe che me jAte ene marAvI nAMkhyA che. have e kayAMthI maLavAnA che? paNa kadAca mAranArAoe jIvatA mUkayA hAya tA maLI jAya. caMDALAne khelAvIne pUchyuM. emaNe kahyuM sAheba! amane enI khUba yA AvI tethI jIvatA choDI dIdhA che. have rAjAne bheAja pratye prema jAgyA che eTale caDALAne kaMi kahe kharA? ulTA khuza thayA ne bheAjane jIvatA mUkaye che te badala sAruM inAma ApyuM. mujanA hRdayamAM evI kalpanA thatI hatI ke jo bheja jIvatA maLI jAya te hu ane mArA khALAmAM besADI premanA pANIthI snAna karAvuM ane ene mALavAnA rAjya sihAsana upara besADI mArA pApanuM prAyazcita karU! eTalAmA sainikoe doDatA AvIne samAcAra ApyA ke bhAja jIvatA maLI gayA che. hamaNAM Ave che. A sAMbhaLI muMjanA AnaMdano pAra na rahyA. haiyuM hathI nAcI uThayuM. tyAM bheAja enA pitA si MdhalanA hAtha pakaDI muja pAse AvI pahoMcyA. AvatAnI sAthe muje tene uMcakI lIdheA. premathI bheTI paDayA pazcAtApanA AMsuthI tene navaDAvI dIdhA. ne potAnI bhUlane ekarAra Page #614 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 573 karatAM kahyuM. beTA! vidhie mane bhAna bhUlAvI dIdhA. mALavAnA rAjisaMhAsananeA mAlika tuM ane emAM mAre gaurava levu joie. tenA khale meM tArA upara dveSa karyAM ne emAMthI A badhuM mahAbhArata racAI gayuM. have tuM badhu bhUlI jaje. siMdhala mArA sagA bhAi che ne tuM mArA sagA bhatrIjo che. ne AkhA mahelamAM AnaMda AnaM chavAi gaye. ne viSAdanA vADhaLa vikharAI gayA. TUMkamAM rAjyanA lAbha khAtara muje kevuM kAryaM karyuM"! AvA ghaNA dAkhalA itihAsanA pAne lakhAyelA che. hala ane vihala pAsethI hArane hAthI kaDhAvavA kANike tenA dAdA ceDArAjA sAthe kevuM bhayaMkara yuddha karyuM" hatuM! peAtAnI patnI padmAvatInA caDha!vyA caDhI gayA te keTalI hiMsA thai! ahune poSavA taiyAra thayA paNu bhagavAna kahe che rAjA rAvaNanA ahaM nathI TakA te sAmAnya mAnavInI vAta kayAM karavI? eka vakhata bharata cakravarti eka parvata upara gayA. tyAM ghaNA cakravarti AnA nAma kotarelA hatA. kyAMya jagyA na hatI tyAre bharata cakravartinA manamAM thayuM ke A badhA cakravarti emAM kAI atyAre jIvatA nathI, te AmAMthI ekAdanuM nAma lUchI nAMkhIne enA upara mAruM' nAma lakhI dauM. paNa khIjI kSaNe vicAra AvyA ke e marI gayA ne huM paNu marI jaiza te! mAruM nAma paNa koi A rIte lUchI nAMkhaze ne? mATe mArUM nAma lakhavuM nathI. duniyAmAM kAnunAma amara rahyuM che ke mArU nAma amara raheze. jo nAma amara karavu hAya teA AtmAnA guNaiA pragaTa karo. tapa tyAgamAM tame AgekUca karo. jamAlikumAranI mAtA kahe che huM dIkarA! tuM kahe che mAtA mane dIkSAnI AjJA Apa paNa dIkaza ! tuM rAja sAhyakhImAM ucharyA che. ne saMyamanA kaMThera kaTA veThavA paDaze, tuM kevI rIte sahana karIza. suhoo tumaM puttA sukumAlo sumajjio / na husi pabhu tumaM puttA, sAmaNNa maNupAliyA || utta. sa. a. 19, gAthA 34 tu sukhAcita che. saMsAranA sukhA leAgavavAnI tArI uMmara che. vaLI ugatA sUnA kiraNA tArA upara paDe te paNa tu karamAi jAya che evA te sukomaLa che ne tyAM sayamamAM te savAranI ThaMDImAM vihAra karavA paDaze. apeAre dhAmadhakhatA taDakAmAM gaucarI javu paDaze. vaLI gaucarImAM 42 deSa TALI AhAra-pANI levA paDaze. AvuM kaThIna cAritra pALavA tu samartha nathI. beTA ! hu tA tane rajA ApIza paNa tArI strIe A vAta jANaze te temane keTaluM duHkha thaze ! tene te vicAra karyA che ? mAtA game te kahe che paNa jamAlikumAranA mana upara tenI kaMI asara thatI nathI. enuM rUMvADuM Page #615 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 574 sAradA saritA paNa pharakatuM nathI, kAraNa ke e samaje che ke A badhuM mehanuM nATaka che. jema bALakane muMjhAre thaye hoya tyAre enI mAtA kaDavI davA pIvaDAve che. bALaka patAsu mAMge te paNa ApatI nathI. te zuM mAtA bALakanI duzmana che? "nA." mAtAnI lAgaNuM che. mAro dIkaro patAsu khAya te rega vadhI jAya. tema jamAlikumAra samaje che ke mArI mAtAne mehane mUMjhAre thayela che. temAM huM tene game te rIte kahIza paNa tene gamavAnuM nathI. mAre te AtmasvarUpanI pichANa karAvI che. haju temanI mAtA zuM kaheze tene bhAva avasare kahevAze. caritra: zikhIkumAra muni kauzAMbI nagarImAM padhAryA che. roja vyAkhyAna pharamAve che. bapore vAMcaNI Ape che. nagarajane khUba lAbha le che. dariyAnA madhya bhAgamAM rane rahelA che, paNa dariye kadI ema nathI kaheto ke mArA peTALamAM ratna che tame levA Avaje. paNa jene ratna levAnI IcchA thAya te marajIvA thaIne dariyAmAM jhaMpalAve che ne daNyiAmAMthI amUlya ratna kADhI lAve che. ratna khUba kiMmatI hoya che. paNa harA mukhase nava kahe lAkha hamArA mUla. hIro tenA meDhethI kadI ema nathI kahetA ke mArUM mUlya lAkha rUpiyA che. paNa je kaI jhaverI AvI jAya te hIrAnI kiMmata lAkhane badale savA lAkhanI AMke che tema zikhIkumAra muni khUba guNagaMbhIra che. jJAnI che, leke temanI pAse Ave che ne temanI muktakaMThe prazaMsA kare che, paNa jAlinI mAtA A badhuM sAMbhaLIne baLI jAya che. zikhIkumAra muni temanA mAtAjIne darzana karAvavA dararoja AvatAM ane dharmane upadeza paNa karatA. chevaTe pite sAcI zrAvikA banI che te rItane dekhAva karIne bAra vata AdaryA. e vrata kevA kaDaka AdaryA ! emAM bahu theDI chUTa rAkhI. reja sAmAyikapratikramaNa karavuM e niyama lIdhe. tyAre munine paNa khUba AnaMda thaye. aha! eka vakhatanI mArI mAtA keTalI krUra hatI. paNa ene mArA pratye atyAre ja paNa teSabhAva nathI. mANasa kayAre palaTAya che te kahI zakAtuM nathI. zikhImunine kahe che gurUdeva ! Apane padhAryA ATalA divasa thaI gayA paNa haju Ape mArA gharane A hAra vahAryo nathI. huM Apane dAna daIne mArA kara kayAre pAvana karIza. Apane vihAra karI jaze ne huM lAbha lIdhA vinAnI rahI jaIza. A rIte mIThA mIThA zabdo bolavA lAgI ne AMkhamAMthI bera bera jeTalA AMsu pADavA lAgI. muni kahe che bahena! Apa dilamAM jarA paNa ochuM na lAve. avasare jaIzuM. Aje to gocarI javAnuM nathI ema kahI muni cAlyA gayA. bIje divase upavAsanuM pAraNuM hatuM. pitAnA vaDIla saMtane sAthe laIne zikhIkumAra muni mAtA jAlinIne ghera baicarI mATe padhAyAM. munine pitAne ghera gocarI AvatAM jaIne jalinIne jANe keTalo harSa thaye Page #616 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 575 zAradA saritA hoya tema sAta-ATha pagalA sAmI gaI. tikhune pATha bhaNI laLI laLIne vaMdana karavA - lAgI. gurUdeva! Apa mAre ghera padhAryA tethI mane khUba AnaMda thaye che. Aje mArU ghara pAvana thayuM. mAre AMgaNe jANe kalpatarU phaLe. Aje mAre mana te sonAne sUrya ugya che ema kahI laLI laLIne vaMdana kare che ne kahe che gurUdeva ! Apa rasoDAmAM padhAre. Aje te IcchA pramANe dAna daIne mArA kara pAvana karAM ema kahI munine rasoDAmAM paheravA mATe laI gaI. mananA melA mANaso uparathI kevuM mIThuM mIThuM bole che ne aMdarathI kevA kapaTI hoya che. have jAlinI munirAjane zuM vahorAvaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 65 bhAdaravA vada 4 ne zanivAra tA. 15-73 anaMtakarUNAnidhI zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvanA uddhAra mATe amUlya vANI prakAzI. prabhunI vANInA zravaNathI jIva pavitra banI jAya che. bhagavAna kahe che te jIvAtmAo! jAge, samaje ne bujhe. jo tame A mAnavabhavamAM AtmasAdhanA nahi kare, samyagadarzananI prApti karavAne purUSArtha nahi kare te "saMvohI vahu puTTA" " parabhavamAM samyakatva ratnanI prApti thavI durlabha che. anAdikALathI jIve saMsAramAM anaMta bhava karyA che, paNa te bhavAnI gaNatrI thatI nathI. je bhavamAM jIva samyagadarzana pAme te bhAvathI gaNatrI thAya che. prabhu mahAvIrane AtmA paNa pahelAM te ApaNI jema saMsAramAM bhamatuM hatuM paNa nayasAranA bhavamAM samyagadarzana prApta karyuM tyArathI temanA bhavanI gaNatrI thaI che. kAraNa ke jIva samyagadarzana pAmyuM eTale nakakI mekSamAM javAnI mahora lAgI gaI. A samyagadarzanane mahimA che. eka aMtamuhUrta eTale samaya AtmAne samyagadarzanane sparza thaI jAya te paNa ardhapudagala parAvartana kALathI adhika saMsAramAM paribhramaNa karato nathI. ATale lAMbo kALa paNa je AtmA bhAre kamI hoya, vacamAM vacamAM samyagadarzana vamI jato hoya eTale ke pAcho mithyAtvI banI jatuM hoya ne navA navA karmo upArjana karate hoya tene AzrIne kahyo che. bAkI te samyagadarzana pAmyA pachI AtmA thoDA samayamAM mokSamAM jAya che. pUrvabhavamAM jIve AyuSyane baMdha pADaye na hoya ane AyuSyane baMdha paDe te samaye AtmAne samyagadarzana sparzeluM hoya ane ATha karmathI mukata thaye na hoya to te marIne vaimAnika deva tarIke utpanna thAya che. samyaga daSTi AtmA moTA bhAge pApanI pravRtithI dUra rahe che. kadAca na chUTake tene pApa karavuM paDe te dilamAM Page #617 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 576 zAradA saritA duHkha thAtha che. pApa karatI vakhate ane karyA pachI paNa te pApanA pazcAtApa karatA hAya che. ene pApa karavAnI jarA paNa icchA hAtI nathI ane avasara maLe te pApane choDavAmAM bilakula pramAda sevatA nathI. na chUTake pazcAtApapUrvaka pApa karatA hovAthI tene pApanA aMdha bahu alpa thAya che. samyagadyaSTi AtmA enA gADha karmInA udaye saMsAra cheDI zakatA na hAya paNa tenuM lakSa saMsArathI parAMgamukha ane mekSa taraphanu hAvAthI tenu alpajJAna ane alpacAritra samyagajJAna ane samyaga cAritra tarIke gaNAya che. jyAre mithyAdraSNui lakSa saMsAra tarapha hAvAthI tenuM navapUnuM jJAna ane akhaMDa cAritra paNa mithyAjJAna (ajJAna) ane mithyAcAritra gaNAya che. jagatamAM rahelA sarva padmArthA ane sa sakhadhAmAMthI AtmAne hitakara paTTA ane saMbaMdhe vivekapurvaka jANI temAM aDaga zradhdhA karavI tenuM nAma samyagadarzana. A jIve sauMsArasukhanI lAlasAthI * mithyAtva-avirata-kaSAya ane yAganA hetuthI mAtA-pitA-bhAI-bahena-strI-putra-parivAra Adi aneka prakAranA sakhA bAMdhI naraka tirya McanigeAda Adi durgatiemAM anata duHkhA bhAgavatAM kUvAnA reMTanI jema A saMsAramAM anaMta kALacakra pasAra karyo. AtmasvarUpanI pichANunA abhAve zarIra ane AtmAne eka mAnI A jIva saMsAranA jaDapudgalAnI pAchaLa doDadhAma kare che. paNa deha ane dehI banne bhinna che AtmA zAzvata che ne zarIra azAzvata che. AtmAnA sukhA sAcA sukhA che. e AtmAnu sAcuM nidhAna che. paNa karmAMrAjAe A nidhAna paDAvI lIdhuM che. AveA vicAra paNa jIvane AvatA nathI. kAi haLukamI jIvane evA vicAra Ave che ke AtmAnA sukhe peAtAnA che ne pudgalanA sukhA para che. karmAe mArI pAsethI Atmika sukhane nidhI lUTI lIdheA che. te karmo pAsethI pAchA prApta karavA mATe zarIrane sAcavavAne male AtmAne sAcavavAnA che ane AtmakalyANa karavA mATe vItarAga prabhue atAvelA mArga ane temanI vANI mArgadarzaka che evA jinezvaradevanA vacaneA pratye aDaga vizvAsa tenuM nAma samyagdarzana. samyagddana be prakAranuM che. eka nizcaya samyagdarzana ane khIjuM vyavahAra samyagadarzana anaMtAnubaMdhI krodha-mAna-mAyA-lela, samyaktva mehanIya, mithyAtva meAhanIya ane mizra mehanIya. e sAta prakRtinA kSaya-upazamanA ceAge jinezvara devAe prarUpela tattvA AtmakalyANumAM upayAgI che. evA AtmAnA dRDha nizcaya ane vizvAsa te nizcaya samyagaDhana. ane sugurU, sudeva ane sudharma pratyenI zraddhA te vyavahAra samyagadarzana kAraNa vinA kAryanI utpatti thatI nathI eTale kAraNamAM kAryonA upacAra thatA hAvAthI vyavahAra samyagadarzana paNa nizcaya samyagadarzananuM kAraNa hAvAthI tene samyakdana kahela che. Page #618 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 577 samyagadarzananI lahejata kaI ora che. saMsAramAM rahevA chatAM samakitI. AtmAne saMsAranI vismRti thaI jAya che. jyAM saMsAranI smRti che tyAM AtmasvarUpanI vismRti che ane jyAM AtmasvarUpanI smRti che tyAM saMsAranI vismRti che. jyAre saMsAranI vismRti thAya tyAre AMtarika bhAva jAge che. aMdarane khajAno dekhAya che. ne alaukika sukha maLe che. paNa tamAre bAhya bhAvane choDavA nathI, saMsAramAM gaLAbUDa kheMcI javuM che ne AtmAne khajAne jevo che te te kayAMthI maLe? prabhunI vANIno raMga AtmA upara caDhAva hoya te AtmAne svaccha bane. pATI sApha hoya to temAM akSara cokhkhA paDe. dIvAla sarakhI ane svaccha hoya te citra sAruM derAya ane kapaDuM svaccha hoya to tenA upara raMga barAbara caDhe che. tema jenuM hRdaya zuddha hoya che te AtmA A vANInA bhAvane jhIlI zake che. "jamAlikumAranI daDhatA" jamAlikumAra prabhunI pAse hRdaya zuddha karIne gayA hatA eTale emane eka vAra vItarAgavANInuM pAna karatA vairAgyane raMga lAgyuM ne vairAgI banI gayA. vairAgya paNa ke majabUta che ! emanI mAtA kevI dalIla kare che ane samajAve che chatAM vairAgyamAMthI DagatA nathI. mAtA kahe che he hAlasoyA dIkarA ! tuM A rAjavaibhavanA sukhe bhegava ane amArA AtmAne zAMti Apa. tArA viyoge ame pUrI jhUrIne marI jaIzuM. tyAre jemAli kahe che he mAtA-pitA! A sukha mArA ne tamArA jIve anaMtIvAra prApta karyo ne AvA sabaMdha bAMdhyA che. cakravarti ane vAsudevanI padavI paNa jIve prApta karI haze. cakravarti cakravartipaNAmAM je mare che te narakamAM jAya che ane je cakravartio cakravartinA sukha cheDe che te mokSa agara devalokamAM jAya che. A tIrthakara ne kevaLInI padavI prApta karI nathI. AtmAnI anaMtazaktine pichANI nathI. eTale bahAramAM rame che. have te mAre AtmAnI sAthe ramavuM che. AtmAnuM akhaMDa sAmrAjya meLavavuM che. A rAjya ane rAjyanA sukha kayAre mane choDI deze ane rakhaDate rajhaLata karI mukaze tenI zuM khAtrI? tenA karatAM AtmAnuM sAmrAjya zuM cheTuM ke kadI keI duzmana paDAvI levAnuM ke rakhaDatA bhikhArI jevA thaI javAne prasaMga ja na Ave! kyAre rAya raMka banaze tenI khabara nathI. eka vakhata kahevA mATe zahenazAha e rAjA raste rajhaLate bhikhArI banI vagaDAmAM bhaTakavA lAgyo. eka vaNika vahepArIe e rAjAne je. keI vakhata e rAjAnA rAjyamAM gayela. A moTo rAjA hatuM ne zeTha maTe vahepArI hatuM. eTale e rAjAne bheTazuM ApavA gayela tyAre rAjAne joyelo ane tene sAro paricaya paNa thayelo. eTale tarata zeThe rAjAne oLakhyA ne AvI behAla sthitimAM rAjAne joIne Azcarya thayuM. Page #619 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 578 zAradA saritA aho ! A ? Ate eka mATe sAre zahenazAha rAjA hatA ne emane zuM thayuM? tarata vahepArI temanI pAse gayo ne pUchayuM. mahArAjA! tamArI A daridra avasthA kema? zuM ApanuM rAjya kaI duzmane lUMTI lIdhuM? A darabAra rAjA hato. eNe kahyuM bhAI! karmanI gati nyArI che. mAruM rAjya kaI duzmane lUMTI lIdhuM nathI. paNa mArA dezamAM dukALa paDe eTale kheDUtoe jamInanA Tekasa bharyA nahi. bIjI rIte paNa rAjyanuM nANuM ghaNuM kharcAI gayuM ne Avaka ghaTI gaI tethI rAjyane kharca pUre na the. nekara cAkarene pagAra kayAMthI Apa reyatane bhUkhamarAmAMthI kevI rIte bacAvavI? bhUkhyAne bhejana ApavAnA sAMsA paDI gayA eTale rAjyane tyAga karIne bhAgI chUTavAne vakhata AvI gaye. zeThanI udAratAthI rAjAe pharIne pAchuM meLaveluM rAjya vahepArI khuba dhanavAna hatuM. dhananI sAthe udAratA paNa hatI. teNe vicAra karyo ke A meTA rAjA che. e uMcA Avaze te raiyatanuM rakSaNa karaze. eNe rAjAne AzvAsana ApatAM kahyuM ke sAheba! Apa jarAya mUMjhAze nahi. mArUM e tamAruM che. tame AvA pavitra prajApAlaka rAjA ane tamAre Ama bhaTakavuM paDe? cAle mArI sAthe Apane rAjya calAvavAnA kharcanI badhI vyavasthA huM karI daIza. ema kahI vahepArI tene potAne ghera laI gayA ne rAjAne sAta lAkha rUpiyA ApI dIdhA. te samaye ATalI moMghavArI nA hatI. eTale eTalA rUpiyA te darabArane ghaNuM thaI gayA. e rUpiyA laIne darabAra pitAnA rAjyamAM AvyA ane rAjyanI suvyavasthA hatI tevI karI dIdhI. badhA mANasane saMtoSI dIdhA ne puNyAge rAjya AbAda thaI gayuM. rAjAnI khUba caDhatI thaI. devAnupriye! juo, karmanA khela kevuM kAma kare che ! ane AtmAno sat purUSArtha paNa kevuM kAma kare che e khUba vicAravA jevuM che. rAjA jevAnI paNa karma khabara laI nAMkhe che te sAmAnya mANasanuM te zuM gajuM? Ama vicAra kare te jaDa lakSmInuM ene kadI abhimAna Ave nahi ane samaya Ave tyAre lakSmIne sArA kAryomAM savyavahAra kare. je lakSmI puNyathI maLe che te tamArI tijorI bharavA mATe nahi paNa dAna-puNya Adi sukRtyomAM vAparavA mATe maLe che. paNa mehamAM mUDha banelA jIvone lakSamI maLe tyAre zubha kAryomAM vAparavAnuM mana thatuM nathI. dhana-vaibhava Adi karmanA tAbAnI vastu che tene pitAnA tAbe karavA Icche che ne pitAnA tAbAnI vastuo je jJAna-darzanacAritra-tapa Adi che tene Thokara mAre che. AtmA evA rAjAne sadbhara rUpI zeThane jega maLatAM A rAjAnuM daSTAMta ApaNuM AtmA sAthe ghaTAvavAnuM che. ApaNo AtmA tribhuvanane svAmI che. anaMtajJAna ane sukhane mAmI che. paNa vibhAvanA vaMToLe caDhI Page #620 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 579 jAya te pelA rAjAnI jema behAla banI bhavATavImAM bhame che ne. vividha prakAranA dukhe bhagave che. vagaDAmAM bhamatA bhamatA rAjAne jema vahepArI zeThane bheTe thaye ane sahAya maLI te pAchuM rAjya hastagata karI lIdhuM tema A bhavATavImAM pitAnuM svarUpa bhUlIne bhramaNa karatA cetana sajAne vItarAga prabhunA vahepArI zeTha evA saMta samAgama thaI jAya te Atmika saMpattino khajAno khulI jAya pachI ene bhautika sukhane bhikhArI banI bhavamAM bhamavAnuM rahe nahi. saMta samAgama mANasane nyAla karI de che. jema nadI je je pradezamAMthI vahe che te pradezane lIluMchama ane phaLadrupa banAve che. keInA khetaramAM paMpa mUkyo hoya to te paMpadvArA bIjA lokone paNa pANI ApavAmAM Ave che ane eka-be-traNa jeTalA kalAka pANI Ape che tene cArja levAmAM Ave che. paNa nadI keInI pAsethI cArja letI nathI. te rIte saMte paNa eka gAmathI bIje gAma vihAra kare che ane lokone vItarAga vANInuM zItaLa jaLa pIvaDAve che. saMsAra-tApathI AkuLa-vyAkULa ne tRSAtura banelA jIne zItaLa banAve che. paNa kaI jAtane cArja letA nathI. eka vAra A vItarAga zAsanane arpaNa thaI jAva. tamArI badhI bhramaNAo cAlI jaze, vItarAgI saMte tamAruM daridra TALe che ne rega paNa maTADe che, paNa temane arpaNa thaI jAva te. AtmabrAti sama rega nahi, sadagurU vada sujANa, gurU AjJA sama pathya nahi, auSadha vicAra dhyAna." jIvane bhAnti thaI gaI che ke huM dehamaya chuM. deha te huM chuM. dehanuM duHkha e mAruM duHkha che ne dehanuM sukha te mAruM sukha che. AvI AtmabrAntine rega lAgu paDaye che. Aje DekaTare kahe che ne ke cAmaDIne rega sAro paNa hADakAno raMga , uparano roga dekhAya che ne jaldI tenuM nidAna thAya che paNa aMdaranA roganuM jaldI nidAna thatuM nathI. tema AtmAne jAtino je mahAroga lAgu paDe che te saddagurUnA sAnidhya vinA maTavo muzkela che. gurUo hADa teDI teDIne upadeza Ape che paNa jIvane rUca muzkela che. kadAca e vAta aMtaramAM utarI gaI te gurUnI AjJAnuM pAlana thavuM, muzkela che. gurUnI AjJAnuM pAlana jevuM AtmabhAtinA rogane maTADanArUM bIjuM kaI auSadha nathI. sadagurUno ya maLe che te temanI AjJAnuM pAlana karIne AtmakalyANa karI lo. A avasara pharIpharIne nahI maLe. gurU tamane evI amUlya auSadhi Apaze ke mithyAtvanA mahAroga TALI samyakatvane svAda cakhADI deze. pachI e svAda tamArI dADhamAMthI nahi jAya. paNa je saMsArasukhamAM atyaMta Asakata raheze te pachI pastAvuM paDaze. AcArAMga sUtramAM bhagavAne kAcabAne nyAya Ape. Page #621 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 580 zAradA saritA "se bemi se jahA vi kumme harae viNiviTa citte pachannapalAse ummaga se no lahai bhajagAiva sannivezaM no cayaMti evaMege aNegaruvehiM kulehi jAyA, ruvehiM sattA kaluNaM thaNaMti niyANao te na lamanti mukkhaM / / " jema keI eka taLAvamAM zevALane pipaDe jAme che. temAM pavananA jhapATAthI zevALamAM tIrADa (bAkorU) paDI. barAbara te samaye eka kAcabAe temAMthI moTuM bahAra kADhayuM te bahAra sUryane prakAza je. A prakAza teNe kadI jo na hato. tene thayuM ke mArA kuTuMbIjanone paNa A prakAza batAvuM. tethI te jaldI badhAne bolAvavA aMdara game tyAM pelI sAMdha pUrAI gaI. enA kuTuMbIo kahe che kayAM che prakAza? ahIM te kaMI dekhAtuM nathI. jeNe prakAza je hatuM tene paNa mArga maLa muzkela banI gaye. kadI nahi dekheluM sUryadarzana ene mATe pharIne durlabha banI gayuM te rIte jJAnI bhagavate kahe che ke mahAna puNyAge sUryadarzana rUpI manuSyabhavamAM jinavANIne prakAza prApta thayela che, paNa ekeka jenI moha dazA kevI che? jema vRkSa varasAda, garamI ane ThaMDI sahana kare che paNa pitAnuM sthAna chatuM nathI tevIja rIte jIva aneka kuLamAM utpanna thAya che ne vividha prakAranA viSayamAM Asakata bane che paNa tene choDI zakato nathI ane e AsakitanuM duSTa pariNAma bhogavavuM paDe che te vakhate jIva rAMka banIne karUNa rUdana kare che paNa duHkhanA nidAnarUpa karmothI chUTI zakato nathI. mATe karmabaMdhana karatI vakhate khUba upaga rAkhe. lakSmI maLavI tene sAcavavI ane vRddhi pAmavI e badhuM puNyane AdhIna che. e karmanA tAbAnI vAta che. hAMdha manuSya potAnA tAbAnI karavA jAya che huM ene sAcavI rAkhuM te mArI thaIne rahe. paNa e kyAMthI bane? je pitAnuM nathI te traNa kALamAM tamArUM kyAMthI thavAnuM che? lAkha prayatno karIne sAcavI rAkhelI lakSmIne azubha karma tamA mArIne jhUMTavI leze enI mehAMdha mAnavIne khabara paDatI nathI. ghaNAMne dhana maLyuM paNa ene sAcavavAmAM ane vadhAravAmAM paDyA paNa pitAnA hAthe satkAryamAM vAparI nahi te kameM enA kevA bUrA hAla karI nAMkhyA. senA sATha ane sAThanA ATha karAvyA ne gharagharamAM bhIkha mAMgatA karI mUkyA. eka vakhatane lAkhopati bIjAnI pAse paccIsa pacAsa rUpiyAnI nAnakaDI rakama mATe kAlAvAlA kare evI sthitie pahoMcADI dIdhA. ApaNe ahIM e vAta cAle che ke rAjAne enA kameM eka vakhata ke gherI lIdho hato. ane zeTha pAse lakSamI hatI te temaNe ke sadvyaya karyo. garIba banI gayelA rAjAne sahAro Ape te rAjA samRddha banI gayA ane e paNa zeThanA duHkhamAM kevA sahAyaka banaze te AgaLa jeje. zeThe pitAthI caDhatInA samaye e vicAra karyo ke A lakSmI mArI ekalAnI nathI ne mAre AdhIna rahenArI nathI, paNa mAre AdhIna temaNe karelAM sukR raheze, te A rAjAnI garIbI TALI nAMkhuM. Ama Page #622 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 581 vicArIne zeThe samaya joIne sukRtya karyuM te sAdhI lIdhuM. mAnavanI sthiti kAyama ekasarakhI rahetI nathI. kayAre puNyanuM pAMdaDuM pharI jAya che tenI keIne khabara paDatI nathI. zeThanA azubhakarmano udaya thaye. vahepAramAM meTI khoTa gaI. lakSmI taddana nAza pAmI. gharabAra-patnInA dAgInA badhuM vecAI gayuM. khAvAnA paNa sAmA paDyA. chatAM zeThanA manamAM tenuM jarAya duHkha nathI. e te hoya. ApaNuM karmane udaya, paNa zeThanI patnI kahe che svAmInAtha! pelA rAjAne tame sAta lAkha rUpiyA ApyA che. rAjA te atyAre mahAna saMpattivALA banI gayA che, te cAlone ApaNe rAjA pAse jaIe. e jarUra ApaNane madada karaze ne ApaNe garIbAI TaLI jaze. tyAre zeTha kahe che ApaNe emane je sahAya karI che tene badale ApaNe nathI joIta kAraNa ke e parabhavanI mUDI che. te ahIM badale levA jatAM vaTAvAI jAya ne parabhava mATe kaMI mUDI na rahe. paNa A bhUkhamarAmAMthI bacavA rAjA pAse jaIe ne kaMIka Teke maLI jAya to ApaNe jIvananirvAha barAbara cAle. e vicAra karI zeTha-zeThANI rAjAnA darabAramAM AvyA. rAjAne darabAra ThaTha bharAya che. tyAM A be mANaso melA, phATelA-tUTelA kapaDAM paherIne rAjAnI sabhAmAM AvyA. jyAre rAjAe joyA tyAre te dhanavAna avasthAmAM hatA ane atyAre garIba che. baMne samayanA raMgaDhaMga judA hoya che. eTale rAjA temane oLakhI zakyA nahi. paNa pite evA garIbAInA duHkho veThayA hatA eTale tiraskAra na karyA paNa mIThAzathI pUchyuM ke Apa kayuM che? kyAMthI AvyA che ne kema AvyA cho ? tyAre zeThe kahyuM Apane vanavagaDAmAM maLe hato te zeTha chuM. te vakhate puNyane udaya hato ne atyAre mAruM puNya khalAsa thaI gayuM che eTale jIvana nivAhanI madada mATe Avyo chuM paNa ema na kahyuM ke meM tamane ATalA rUpiyA ApyA hatA. rAjAe zeThane oLakhyA. emane khabara che ke A zeThe mane Azraya Ape na hata te mAruM rAjya atyAre A sthiti upara pahoMcyuM na hota. eTale rAjA Azcarya pAmIne kahe che aho zeThajI! Ape mArA upara mahAna upakAra karelo che. tamArA jevA paropakArI ane puNyAtmAnI A sthiti ! karmanI kevI vicitratA che ! je thayuM te thayuM. have tame ciMtA karaze nahi. ema kahI khajAnacIne bolAvIne rAjA kahe che A zeThane eka sArAmAM sArI bakarI Apo ane ApaNe nAnA makAna baMdhAvyA che temAMthI eka makAna emane rahevA mATe ApI de. zeThane eka bakarI ane rahevA mATe ghara apAvIne rAjA kahe che bhAI ! tame A bakarI laI jAo ane enuM dUdha vecIne jIvananirvAha calAvajo ne jarUra paDe te pharIne khuzIthI mArI pAse tame Avaje. jarAya saMkoca rAkhaze nahi. zeTha to rAjAe ApelI bakarI laIne rAjAe apAvelA nAnakaDA ne sAdA Page #623 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 582 zAradA saritA gharamAM rahevA mATe gayA. zeTha-zeThANInA manamAM jarA paNa ema na thayuM ke ame rAjAne duHkhI sthitimAM rUA. sAta lAkhanI mUDI ApI che. jyAre ApaNe garIba anIne enA Azraye AvyA tyAre rAjAe eka mAmulI bakarI ApI! emane Avu kaMi na thayuM. paNa rAjAnA pradhAna ane khIjA amaladArAnA manamAM thayuM ke A zeThe ApaNA rAjAne ATalA rUpiyA ApyA che ane have zeThanI garIkhI AvI che tyAre rAjA ATalI badhI kaMjusAI zA mATe kare che ? paNa rAjA pAse temanuM zuM cAle ? paNa zeThane teA jarA paNa udvega nathI. duHkha nathI. e te ema mAne che ke rAjAe mane ghaNuM ApyuM. khAvAnA ane rahevAnA sAMsA hatA. tenA badale rahevA ghara maLyuM ane A bakarInu dUdha vecIzu teA khAvA jeTaluM maLI raheze. zeThane ATaleA dheA samabhAva rahevAnuM kAraNa zuM? e karmanA siddhAMtane samajanArA hatA. eTale e vicAra karyA ke game tyAM jaIza paNa mArA karma pramANe maLavAnu che teA zA mATe hAyaveAya karavI ? devAnupriyA | tamane paNa ema thaze ke rAjA temanA divase bhUvI gayA? ane zeThanI ATalI kadara karI? AvA vicArathI rAjA pratye dveSa thaze paNa tamAre te kai bhAgavavAnu nathI chatAM dveSa thAya che. paNa khUbInI vAta te e che ke jene bhAgavavAnu che te zeThane rAjA pratye bilakula dveSabhAva na AvyA. tenu kAraNa e che ke zeThane bilakula abhimAna nhAtu ke huM eka vAra rAjAne lAkhAnI madada karanArA, me sahAya na karI hAta te rAjya Aje A sthitimAM kayAMthI hAta ! AvuM abhimAna na hatuM. tethI rAjAe akarI ApI chatAM ema na thayuM ke rAjAe mArI ATalI kadara karI? abhimAnathI dveSa utpanna thAya che paNa zeTha zAMta hatA. - tame koinA upara AveA upakAra karyA hAya ane zeThanA jevA vakhata Ave ne tamArI AvI kannura thAya te zAMta besI raheA ke dhamadhamATI khelAve ? (hasAhasa), meM tamArA upara AvA upakAra karyAM hatA ne tenA badalAmAM tame mane eka khakarI ApI. bhagavAna kahe che upakAranA alAnI AzA rAkhavI te mAThu che. zeTha upakAranA badalAnI AzA rAkhatA nathI. khakarInu dUdha vecI je kaMi maLe che temAM saMtASathI jIvananirvAha calAve che paNa be mahinA thayA tyAM akarI marI gai. eTale zeTha rAjA pAse Ave che tyAre rAjA pUche che zeThajI! kema AvavAnuM anya? tyAre zeTha kahe che sAheba! Ape ApelI khakarI gai kAle rAtre marI gai. zA kahe che kaMI ciMtA nahi. A badhu tamArU che. le, A gAya lai jAe. ema kahI bhaMDArI pAse gAya apAve che. zeThane AnaMda thayA. ahA! mane gAya maLI, paNa rAjA pratye jarA paNu dveSa nathI AvatA. paNa amaladAro ane pradhAnanA manamAM thAya che ke rAjA kevA kaMjusa che! vicArI vicArI tAMbAnA paisA Ape tema A zeThane Ape che. paNa Page #624 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 583 rAjAne kANu kahe? paNa bIjA gharanI khIcaDI khAine zeThane kahevA gayA zeTha! tame te rAjAne ghaNuM ApyuM che. rAjA tamane eka khakarI ane gAya Ape che te tame kema kaMi khelatA nathI? rAjAne kaheA te emanI AMkhe khule. tyAre zeTha kahe che bhAI ! tame A zu khele che? amArA upara rAjAe mahAna upakAra karyA che. rAjAnA jarA paNu avarNavAda na le. A rIte zeTha prasannatApUrvaka AnaMdathI rahe che. cAra mahinA thayA ne gAya mAMdI paDI ane marI gai. eTale zeTha pAchA rAjA pAse abyA eTale rAjAe pUchyuM ke kema AvyA? tyAre zeThe kahyuM ke Ape ApelI gAya marI gai. tyAre rAjA kahe che ciMtA nahi. leA, A eka sArI bheMsa lai jAo. tamAre bhesa sArI paDaze ema kahI bhaDArI pAse bheMsa apAvI. tyAM pAchA amalaDhArAnA manamAM thayuM ke ahA! zu rAjAnI kRpaNutA che! kyAM e zeThanu sAta lAkhanu dAna ane kyAM zajAnu` mAmUlI dAna! pahelAM bakarI ApI, pachI gAya ApI e ane marI gayA. chatAM trIjI vakhata bheMsa Ape che. zI khAtrI ke e lesa nahi marI jAya ? enA karatAM dhana Ape te zeThe sukhethI vepAra te kare? have A bheMsa paNa marI jaze te pAchI zeThane tA bhIkha mAMgavAnIne? paNa ApaNe zuM karIe? zeTha ane rAjA ane sarakhA che. rAjA Ape che ne zeTha le che. ema khIjA badhA manamAM kacavAya che, paNa rAjAne Ama karavAnI pAchaLa zuM Azaya che te kaI samajatuM nathI. zeThane teA bheMsa maLyA pachI khUba AnaMda maMgaLa che. bheMsa ke sArUM dUdha Ape che eTale majhAthI dUdha khAya che ne vadhe teTalu meLavIne dahIM banAve che ne dahIMne valeAvIne ghI banAvI vece che. bheMsa ApyA pachI zeTha khAra mahinA sudhI bilakula dekhAyA nahi eTale rAjAe mANasAne mekalIne zeThane khelAvyA ne pUchyuM.. kema zeTha! tame dekhAtA nathI? zeTha kahe che sAheba! ApanI kRpAthI AnaMda che. mAre kaMi jarUra nhAtI eTale AA nathI. sAheba! bheMsa viyANI che pADI AvI che eTale have teA Dabala lAla thaye che. rAjA harSoMmAM AvIne bhaMDArIne khelAvIne kahe che A zeThane kreza lAkha rUpiyA bhaDAramAMthI lAvI Ape. rAjAnI AjJA thAya tyAM zI vAra? bhaDArIe daza lAkha rUpiyA hAjara karyA. rAjA zeThane AgaLa khelAvIne kahe che zeTha! phUla nahi ne phUlanI pAMkhaDI samAna mArI bheTa svIkArI le. A zeTha kahe che sAheba! lesathI mArU kAma kharAkhara cAle che. ATalI moTI rakamane huM adhikArI nathI. baMdhue! ahI jovAnuM e che ke zeThane mana pAte pUrve rAjAne karelI sahAyanuM jANe smaraNa nathI ane te enA trAjave mApavA nathI besatA ke me ATalA rUpiyA ApelA che, teA enI sAme ATalA maLe te e sarakhA sAdo karyA gaNAya ane vadhAre maLe te me pUrve ApelI rakamanuM vyAja tathA rAjAnI kaTokaTInI Page #625 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 584 zAradA saritA avasthA jaLavAI javAthI thayelI rAjya samRddhinI AbAdI vaLatara gaNAya. A kaI hisAba zeTha gaNatA nathI. kAraNa ke sArA kAryamAM paisA vAparyA eTale paraloka khAte akabaMdha anAmata mUkI rAkhavAno hisAba che. eTale ahIMnA paugalika sukha mATe emane vaTAvI nAMkhavAnI IcchA thatI nathI. kAraNa ke AtmAnuM ane sukRtyanuM mahatva bhUlI jaDanuM mahatva manamAM Ave Ave e dilanuM bhArepaNuM che. bhAre dila ucca suMdara bhAvanAnA AsamAnamAM viharI zake nahi. zeThane 10 lAkha rUpiyA laIne pUrve karele upakAra vaTAvavo nathI eTale kahe che sAheba mAre to daza lAkhane badale daza hajAra paNa joItA nathI. mane maLyuM che teTaluM ghaNuM che. rAjA khUba kahe che paNa zeTha eka pAI letA nathI. A vakhate pradhAna kahe che mahArAjA! Apane eka vAta pUchIe. tyAre rAjA kahe khuzIthI pUche. tyAre pradhAna kahe che sAheba! atyAre Apa A zeThane daza lAkha rUpiyA Ape che ne pahelA anukrame bakarI-gAya ane bheMsa ApI hatI. to atyAra sudhI emane zA mATe duHkhI karyA tyAre rAjA kahe che meM emane duHkhI nathI karyA paNa sukhI karyA che.juo, pahelA meM bakarI ane gAya ApI tenuM pariNAma zuM AvyuM? bakarI be mahinAmAM ne gAya cAra mahinAmAM marI gaI. tethI zeTha garIba ne garIba rahyA. e zuM sUcave che? ema sUcave che ke zeThanuM bhAgya nabaLuM hatuM. te vakhate meM temane lAkha rUpiyA ApyA hatA te paNa Takta nahi. meM temanA bhAgyanI parIkSA karI. chellI bheMsa ApatAM joyuM ke bAra mahinA sudhI bheMsa jIvI. tene pADI thaI. eTale have ekanI be bheMsa thaI ane dUdha paNa vadhAre Ape che. te Aje bhAgyanI caDhatI kaLA che ema batAve che. mATe have je huM meTI rakama ApuM te enI pAse TakI raheze. rAjAno javAba sAMbhaLI pradhAna, amaladAro ane sabhAjane Azcaryacakita banI gayA. zuM rAjAnI buddhi che? AvI buddhi ApaNA jevA alpa jIvomAM kyAMthI hoya? rAjAe A pramANe pradhAnanA praznano javAba Ape ne zeThane kahe che zeTha! Apa padhArone A rUpiyA svIkArI lo. tyAre zeTha kahe che sAheba ! ATalI moTI rakama mane na hoya ! rAjA kahe che zeTha! tame mArA duHkhanA vakhatamAM ghaNuM karyuM che. jenA prabhAve Aje vagaDAmAM rakhaDatA bhikhArIpaNuM TALI AvI mahAna rAjyasamRddhi prApta thaI che. enA badalAmAM A kaMi visAtamAM nathI. mATe A rakama svIkArI le. te paNa zeTha kahe che sAheba! meM te kaMI nathI karyuM e te prabhunI milkata hatI ane prabhunA putrane ApyuM che. zeTha letA nathI tyAre rAjA siMhAsanethI uThIne zeThano hAtha pakaDIne pitAnI sAthe siMhAsana upara besADI parANe daza lAkha rUpiyAnI bheTa Ape che ne pachI sabhAjanene uddezIne kahe che Page #626 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 585 juo! A zeThanA jIvanamAM keTalA guNe che ne kevI sajajanatA che ke huM vagaDAmAM ciMtharehAla dazAmAM pharatuM hatuM. zeThane ghera kaMI thApaNuM mUkI na hatI. zeThe mane eka vakhata je hate. chatAM koI jAtanA badalAnI AzA vinA mane sAta lAkha rUpiyA eka sekaMDamAM ApI dIdhA. A emanI niHsvArtha bhalAI zIkhavA jevI che. bIjI vAta e che karma sage zeTha garIba banI gayA ane mArA Azraye a vyA tyAre meM zeThane Adara satkAra na karyo. eka bhikhArI mANasane madada karUM tema meM emane bakarI-gAya ane bheMsa ApI chatAM paNa jarA duHkha lagADayuM nahi. uparathI mArA mANasa zeThane caDhAvavA gayA ke tame ATalI moTI rakama ApI hatI chatAM rAjAe AvuM kema karyuM? tyAre zeThe kahyuM ke bhAI! meM te mahArAjAne kaMI ApyuM nathI. e te bhagavAnanA rUpiyA hatA ane bhagavAnanA mANasane ApyA che. e kaMI ApyuM kahevAya? tyAre e mANasee kahyuM ke emane duHkhanA samaye tame sahAya karI te duHkhanA samaye emaNe paNa badala Apa joIe ne? tyAre zeThe te mANasone kahyuM ke bhAI ! badale zene? vastu ubhI hoya te badale vaLAya ke patI gayA pachI vaLAya? meM ApeluM te paraloka khAte jamA thaI gayuM. ahIMnA karelA sukRtyanA te paralekamAM moTA AMkaDA naMkhAI gayA eTale enI AzA ahIM na rakhAya. AvA mANase te kaIka hoya che. ema kahI rAjAe zeThanA khUba guNa gAyA. zeThanA jIvanamAM rahelA guNone prajAjane upara khUba prabhAva paDe. bhalabhalAnI lakSmI pratyethI mUcha utarI gaI. jamAlikumAra emanI mAtAne kahe che he mAtA! A saMsAramAM sukha ane duHkhanA vAdaLa Ave che ne jAya che. koInA upara maha karavA jevo che? meha te sarpa jevo che. sarpanA karaDavAthI jema mANasane jhera caDhe che ne bebhAna banI jAya che. tema mehanA jherathI zuddha jJAne pagamaya cetanA naSTa thaI jAya che. temane mohane nize caDhe che, eTale mane saMsAramAM jakaDI rAkhavA prayatno kare che. have mAtA te atyAre mauna thaI gayA. have jamAlikumAranI patnIone khabara paDaze ane te kevuM mehanuM nATaka bhajavaze tenA bhAva avasare kahevAze. jAlinIe viSa mizrita AhAra vaherAvyo - caritra -zikhIkumAra ane temanA vaDIla saMte gaucarI padhAryA che. temAM moTA saMtoe pAtra dharyuM, eTale temanA pAtramAM ghIthI lacapacate kaMsAra khUba AgrahapUrvaka vahevarAvyA. muni basa-basa karatA rahyA ane jAlinIe pAtra bharI dIdhuM. vaherIne pAchA phare che tyAre jAlinI kahe che, beTA! tame te mArA hAthe kaMI lIdhuM nahi. zikhImuni kahe che mArA vaDIloe vaheryuM eTale meM vahorI lIdhuM che. tyAre jAlinI khUba raDI paDI ke meM mArA hAthe Apane vahevarAvyuM nathI eTale mane to joIe te saMtoSa thayo nathI. tame Page #627 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 586 zAradA saritA pharIne jyAre padhAraze? kone khabara che hu jIvatI haIza ke nahi houM. mAtAne khUba duHkha thatuM hatuM tethI zikhImunie pAtra dharyuM eTale jAlinIe be lADavA hAthamAM lIdhA tyAre muni kahe che AhAra AvI gayo che. have amane jarUra nathI. phakata tamArA hAthe vaheravA pUrate kaTake lADu vahorA. paNa jAlinIe te be lADu vahorAvI dIdhA ne kahyuM ke meM khuba premathI lADu banAvyA che, e to Apane khAvAnA che. jyAM muninuM nAma laIne vaherAvyA eTale bIjA keI e AhAra vAparI zake nahi. jAlinIe zikhImunine mATe bhAre jhera nAMkhIne lADu banAvyA hatA ane zikhImuni pratye vaira hatuM eTale emane khAvAnuM kahyuM. | devAnupriyo! dAna devAthI kevo mahAna lAbha thAya che. tenA badale A jAlinIe kevuM kAma karyuM! zaMkha rAjA ane jazemati rANIe drAkSa dhoyelAM pANI vaherAvyA ane tIrthakara nAma karma bAMdhyuM ane nAgezrI dAna devA chatAM narake gaI. eNe potAnuM mAnabhaMga na thAya te mATe munine ukaraDe jANIne kaDavI tuMbaDInuM jherI zAka vaherAvyuM hatuM tema jAlinIe vairane kAraNe viSamizrita lADu vaherAvI dIdhA ne jANe keTalAya bhAva hoya tema bolavA lAgI he gurudeva! Aje huM pAvana banI baI. dhanya ghaDI! dhanya bhAgya ! Aje mArA kALajAne ThaMDaka vaLI. munirAja gocarI laIne pitAnA sthAnakamAM AvyA. vaDIla saMtone AhAra batAvyo. IriyAvahI paDIkramI sahu AhAra karavA beThA. pelA lADu te zikhImunine vahorAvyA hatA eTale temaNe Arogya ane pAMca-daza miniTamAM emanI nasenaso tUTavA lAgI. cakakara AvavA lAgyA. ' jAna liyA hai jaharayukta thA, Aja yiA je AhAra, jInA durlabha dekha kiyA haiM, java jIva cauvihAra, bAta huI jAhera taba Aye, dauDa dauDa taba naranAra he...zrotA zikhImuninI dazA joI sau samajI gayA ke Aje je AhAra vaherI lAvyA che te gerayukta che. have jIvI zakAya tema nathI. eTale temane jAvajIvana saMthAre paccakhAvI dIdhA. munienA manamAM zaMkA thaI ke nakakI jAlinIe uparathI dhamI banavAne daMbha karyo che. bAkI zikhImuninA upara ene pahelethI vaira che eTale eNe jheranA lADu vahorAvI vairanI vasUlAta karI che. zikhImuni DIvAramAM kALadharma pAmyA. A vAta jotajotAmAM AkhA nagaramAM phelAI gaI. eTale badhA nagarajane deDatA deDatA Ave che. zikhIkumAra munine joIne sau bole che ke game teNe AhAramAM viSa ApI dIdhuM che. durbhAgI thA kauna diyA viSa, taba bele munirAya, nahi nimi-takA doSa jarA jaba parAla palaTAya, mara kara deva bane sAmAnika, svarga pAMca jAya chezrotA tuma Page #628 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - 587 nagarajane bolavA lAgyA ke A nagarImAM koNa e pApI duSTa jIva che ke AvA pavitra munine viSa ApyuM. tyAre bIjA saMte kahe che bhAI! e te nimitta mAtra che. jeNe ApyuM haze teNe, paNa ene doSa na de. saMte to jANe che ke koNe harAvyuM che. paNa jena muni kadI nAma de nahi. tema zikhIkumArane lADavA khAdhA pachI asahyA vedanA thavA lAgI chatAM mAtA pratye bilakula veSabhAva na AvyuM ke he pApaNI mAtA! tuM te mane garbhamAMthI mAravA uThI hatI. tyAM na maryo te janma daIne jaMgalamAM mUkavA dAsIne mokalI paNa puNyage pitAjIe bacAvI lIdhuM. teM mane gharamAM paNa sukhe rahevA dIdhuM nathI ane dIkSA laIne paNa jhera ApyuM? A vikalpa sarakho paNa na a.. emaNe to mAtAne upakAra mAnyo. gajaba samatA rAkhI samAdhimaraNe kALadharma pAmIne teo pAMcame devaleke gayA. A tarapha AkhA gAmamAM zikhImuninA kALadharmanI vAta prasarI gaI. badhA bole che ke munine keIe AhAramAM jhera ApI dIdhuM che. jeNe ApyuM haze? e pApIne kaMi vicAra na thayo? A badhI vAta jAlinInA kAne pahoMcI. tyAre ene vicAra thaye ke jaina muni kadi keInuM nAma te le nahi. chatAM chadmastha che ne kadAca balI jAya ke jAlinInA gherathI vahorI lAvelA mAdaka khAdhA ane A muninI A dazA thaI te loke mane cUMTI khAze. samAjamAM mArI apakIti thaze. mATe have mAre ahIM rahevA jevuM nathI ema vicArI DaranI mArI potAnA mahelanI pAchallI bArIethI jaMgalamAM bhAgI gaI ane jaMgalamAM rakhaDIrajhaLIne jaMgalI pazuone bhoga banI akAma maraNe marIne enA duSkAne badale bhegavavA bIjI narake cAlI gaI. have bIje bhava pUre thaye. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 66 bhAdaravA vada 5 ne ravivAra tA. 16-9-73 viSaya: "kRtajJa bane paNa kRtanI na bane" sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtakarUNanidhI zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvonA uddhArane mATe dvAdazAMgI rU5 AgamavANI prakAzI. bhagavAna kahe che ApaNe jIvAtmA anaMtakALathI ajJAnanA aMdhakAramAM AthaDI rahyo che. AcArAMgasUtramAM bhagavAna pharamAve che ke "kolaMsi nAga hiyAya surva " jIvane je kaMI moTAmAM moTuM dukha hoya te ajJAna che. duHkhane TALI muktinI yukti zodhavI hoya to jJAna prApta karavuM joIe. jJAna dvArA jIva Page #629 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 588 zAradA saritA AgekUca karI zakaze. 14muM nAnuM to tane mAnavI pAse jJAna haze to dayA pALI zakaze paNa je jIva-ajIvane jANa nathI te konI dayA pALI zakaze? jenakuLamAM janmelAne sAmAyika pratikamaNa-chakAyanA bela ane navatattva ATaluM jJAna te avazya meLavavuM joIe. chakAyanA bola ane navatatvamAM chava, ajIvanI badhI vAta AvI jAya che. e samajaNapUrvaka zIkhavAmAM Ave to jainadharma upayogamAM raheluM che. anugadvAra sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke kaI mANasa zuddha uccArathI artha sahita pratikramaNa karato hoya chatAM paNa je ene emAM upaga na hoya te dravyapratikramaNa che. paNa bhAva pratikramaNa nathI. ghaNI vakhata eka vyakti pratikramaNa karAvatI heya ne bIjA sAMbhaLatA hoya ene kaI pUche che ke pATha belAI rahyo che? te ene khabara na hoya. kAraNa ke pratikramaNa karavA beThA che paNa mana bahAra bhame che. AvuM pratikramaNa nirjazanuM kAraNa nahi bane. jene AtmakalyANanI laganI lAgI che tevA AtmAnI ekeka kriyAo upaga pUrvakanI hoya che. tame vicAra kare. keI mANasanA mAthe pAMca daza hajAra rUpiyAnuM karaja hoya te paNa tene sukhe uMgha AvatI nathI. manamAM khaTake rahe che ke kayAre kara mAMthI mukta banuM? te rIte ciMtA thAya che ke anAdikALathI saMsAramAM rakhaDI rahyA chuM. mArA mAthe karmanA deNAM vadhI rahyA che to ghAtI karmone khapAvI karmone karajamAMthI mukta thAuM! eka vakhata savaLe purUSArtha karI terame-caudame guNasthAne pahoMcI jAya te pachI A saMsAramAM janma levAnuM nathI. jyAM sudhI karmanA karaja cUkavAya nahi tyAM sudhI satata purUSArtha cAlu rAkhe ane ciMtana kare ke - ___"egohaM natthi me koi, nAha mannassa kassai evaM adINa maNasA, appANa maNusAsaI // " A saMsAramAM huM ekalo chuM. mAruM kaI nathI ne huM kaI nathI. A suMdara zarIra paNa mAruM nathI, te A kAyAnI mAyAmAM paDI zA mATe karmanA karaja vadhArUM? A dehanA piMjaramAM pUranAra mArA karmo che. sagAsabaMdhIo svArthanA sagAM che, AvuM ciMtana thaze te karma nahi baMdhAya paNa A jIve che jyAM game tyAM zuM karyuM che? "jassi kule samapanne, jehiM vA saMvase nare mamAI luppai bAle, anne annehiM mucchie||" - sUya. sU. a. 1, u. 1, gAthA 4 je je kuLamAM utpanna thaye ane jenI jenI sAthe vasyA tenI sAthe mamatvathI e lepAI gaye, mUchamAM e mohAMdha banI gaye ke satya samajAvavuM muzkela banI gayuM. jemAM eka mAkhI baLakhA pharatA AMTA mAre che tyAM sudhI vadhe nahi paNa je enA upara beThI te enA paga baLakhAmAM coMTI gayA, pAMkhe cUMTI gaI, pachI ukhaDavuM Page #630 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 589 muzkela che. aMte rIbAIne marI jAya che, tema jJAnI kahe che jyAM bheganA viSama jhera che, karma bAMdhavAnA sthAne che temAM ajJAnane vaza banelA ja lubdha bane che to baLakhA upara beThelI mAkhI jevA tenA hAla thAya che. tame sAkara upara beThelI mAkhI jevA bane. jyAM sudhI saMsAranA sukha mANyA tyAM sudhI mANyA. paNa have samajyA tyArathI savAra samajI viSayo uparathI virAga keLavo. mamatA tyAgI samatAne dhAraNa kare to AtmAne alaukika AnaMda prApta thaze jyAM sudhI bALakane khabara na hoya ke mArA bApanI tijorImAM ATalA ratna bharelA che tyAM sudhI bahAra bhIkha mAMge che. paNa ene keI ema kahe ke bhAI, tAre bApa keDadhipati hate. tAre bhIkha mAMgavAnI hoya? cAla, tane rane batAvuM. ema kahI mALIyAmAM mUkelI ratnonI tijorI batAvI de to ene keTale AnaMda thAya? pachI e bhIkha mAMge khare? tema jJAnI kahe che ApaNuM AtmAne evuM bhAna nathI ke huM anaMta sukhane svAmI chuM. aMtaramAM rahelA jJAna-darzana ane cAritranA ratnanA carU joyA nathI tyAM sudhI te bahAra bhautika sukhonI bhIkha mAMgI rahyo che. samajaze tyAre jIvanI A dazA nahi rahe. devAnupriye! tame jyAM sudhI saMsArane chaDI saMyamI na banI zake tyAM sudhI eTaluM avazya vicAre ke huM nathi che #ophA huM jene mArA mArA karIne marI raho. chuM e keI mArA nathI. e mAra kyAM sudhI che? jyAM sudhI mArA ghara azubha karmane udaya nathI thaye tyAM sudhI. jyAM sudhI emanA svArthanI sAkara emane mArI pAsethI maLe che tyAM sudhI mAre che. jyAM sAkara ke madha hoya tyAM kIDIo ane mAkhIo Ave che paNa rAkha hoya tyAM nathI AvatI. kAraNa ke rAkha lakhI che. emAM mIThAza nathI tema svArtharUpI sAkaranI mIThAza haze tyAM sudhI e badhA tamArA che ne svArtha pUro thaze eTale kaheze ke tuM tArA ghera ne huM mArA ghera. pachI AMkhanI zarama nahi paDe. - jamAlikumArane eka vakhata prabhunI vANI sAMbhaLIne saMsAra ke svArthane bharela che e vAta barAbara samajAI gaI. saMsAra e svArthanuM samarAMgaNa che ane matalabanuM medAna che. sagAMsnehIo mAkhInI jema cAre bAjuthI caTakA bhare che. emAM zuM AnaMda! mAtAne kahe che he mAtA ! mane dIkSAnI AjJA Apo. saMyamanI sAdhanA karyA vinA A karmanI kedamAMthI mukita nahi maLe, tuM mane kayAM sudhI kedakhAnAmAM pUrI rAkhIza? jamAlikumAra judI judI rIte mAtAne samajAve che paNa mAtAne moha mUMjhave che eTale e paNa judI judI rIte jamAlikumArane samajAve che. mohavaza thaIne raDatI raDatI kahe che he dIkarA! tuM kadI khullA page cAlyuM nathI, teM TADhataDakA veThayA nathI. saMyamamAM tAre khullA page cAlavuM paDaze. bAvIsa pariSaha sahana karavA paDaze. bhAjapAlAnI jema mAthAnA keza cuMTAze. koI vakhata AhAra maLaze ne kaI vakhata nahi Page #631 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 590 zAradA saritA maLe. maLaze to ThaMDA ane svAda vagaranA maLaze. ahIM te tane khammA khammA thAya che, tyAM tane A AdarasatkAra nahi maLe. A rIte khUba samajAve che. mehaghelI banelI mAtAne khabara nathI ke mAre dIkare kenI pAse jaI rahyo che! jenA caraNamAM moTA meTA Indro ane rAjA mahArAjAo namatA hatA evA prabhu mahAvIra svAmI pitAnA bhAI che. tirthaMkarapadanA adhikArI hatA. deve emanI pAse hAjara rahetA hatA. emanI apekSAe te jamAlikumAranA vaibhava tuccha che ne? chatAM mAtAne ke meha che ! "jema keI mANase dArU pIdhe hoya te te dArUnA nizAmAM game tema bole che. kacarApeTI hoya ke kAdava heya, game tyAM bebhAna thaIne paDI jAya che. paNa ene bhAna nathI hotuM ke huM zuM boluM ne huM kyAM paDe chuM? paNa dArUne nize utare che tyAre tene bhAna Ave che ke mArI A dazA? tema mahamadirAnuM pAna karelA AtmAne paNa bhAna nathI rahetuM. mAtAne dIkare game teTale vahAle hoya paNa dehadevaLamAMthI cetanadeva cAlyA gayA pachI e mAtA dIkarAnI kaMcanavarNa kAyA jalAvI devA taiyAra thAya che. sagavazAta dIkarAne mRtadeha upADanAra keI na hoya te e kAyAne rapa karanArI mAtA raDe che, ke mArA dIkarAnI kAyA rajhaLe che. ene kaI agnidAha denAra nathI. vahAlA zarIrane paNa sarAvavA taiyAra thAya che. hADakAmAM tIrADa paDI hoya to keTaluM duHkha thAya che. ene sAju karavA keTalI mAvajata kare che? paNa e ja hADaku vadhI jAya te tarata oparezana karAvI kapAvI nAMkhe che. epenDIkasane dukhAve upaDe ke tarata DokaTara pAse laI jaIne tenuM jaladI oparezana karAvI nAkhe che. je jaladI oparezana nahi thAya te dIkaro khalAsa thaI jaze. sarjana DokaTare oparezanathI vadheluM hADakuM kApI nAkhe che tema vItarAganA vArasadAra saMte janma-jarA-maraNanA roga maTADanAra hoMziyAra DokaTare che. ahIM sarjana DaoNkaTara beThA che. vaDodarAnA AnaMdIlAla bI. kekArI DokaTara jeo paryuSaNanA divasamAM zrI opha cArjamAM bhAre bhAre oparezane kare che. Aje kahevAya che ke DokaTare vijJAnane mAnanArA che. paNa A DokaTarasAheba AtmAnA vijJAnane paNa mAne che. jemaNe mAsakhamaNa jevI ugra tapazcaryA karI che ane 26 divasa sudhI te oparezane karyA che. AvA mANase dharma pAme te temane bIjA upara keTale prabhAva paDe che. rAjagRhI evA kAMdAvADI saMghanA agresara je AvIne bese che, dharma ArAdhanA kare che, tapatyAgamAM joDAyA che te temane zAsana upara ke prabhAva paDe che! jamAlikumAra emanI mAtAne kahe che te mAtAjI! mArA AtmA upara anaMtakALathI karmonA thara jAmI gayA che. tene sApha karavA mATe tapa ane saMyama e rasAyaNa che. e mane mArA paramatAraka, mahAna upakArI prabhue barAbara samajAvI dIdhuM che. Page #632 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 591 emane mArA upara mahAna upakAra che. emanA upakArano badale te AjIvana temanA caraNe dharI dauM te paNa vALI zakuM tema nathI. | devAnupriye ! saddaguNa manuSya upakArIne upakArane kadI bhUlatA nathI ane pite samaya Avye tene badalo kevI rIte vALI Apa tenI ciMtA kare che. karelA upakArane je jANe te kRtajJa kahevAya che. kRtajJa manuSya bIjAe potAnA upara nAnakaDe upakAra karyo hoya to paNa bhUlatA nathI ane pite keInA upara mahAna upakAra karyo hoya te paNa bhUlI jAya che. paropakAramAM je prayatnazIla rahe che ane je kRtajJa che eTale ke karelA upakArane kadI bhUlatA nathI evA purUSathI A pRthvI zebhe che. kRtajJatA ane paropakAranA guNane dhAraNa karanAra manuSyo AlAkamAM suvAsa phelAve che. je jIvanama suvAsa phelAvavI hoya to kRtajJatA ane paropakAranA guNe keLavavA paDaze. tame vicAra kare ke mArA upara upakAra karanAra pratye je huM saddabhAva na rAkhI zakuM te apakAra karanAra upara upakAra karavAnuM baLa mArAmAM kayAMthI pragaTa thaze? mArA upara keIe karelA upakArane badale vALavA mATe jAgRta nahi rahe te mArA je duniyAmAM kRtanI keNa che! jIvanamAM je pApakAra ane kRtajJatAne guNa nahi pragaTe te saddaguNanI suvAMsa kayAthI phelAvI zakIza! zekha sAdIe tenA sAhityamAM lakhyuM che ke meM eka vakhata mATI hAthamAM lIdhI te temAMthI sugaMdha maheMkavA lAgI. tyAre meM e mATInA DhephAne pUchyuM ke tuM te mATInuM Dhapu che. tArAmAM ATalI badhI sugaMdha kayAMthI AvI? tyAre mATInA phAe kahyuM- bhAI ! A sugaMdha mArI pitAnI nathI. huM gulAbanA kyArAmAM rahelI che tenI A sugaMdha che. AnuM nAma kRtajJatA. bIjAe ApaNuM upara karelA nAnakaDA upakArane svIkAra kare, vANI dvArA tenI prazaMsA karavI ane e upakArano badalo vakhata Avye vALavA prayatno karatA rahevuM. AnuM nAma sAce saguNa kahevAya. mATImAM sugaMdha AvI te gulAbanA cheDanA kayArAnI hatI. mATIe satya vAta karI dIdhI, paNa ema na kahyuM ke A sugaMdha mArI che. tema tame paNa tamArA upara keIe karelA upakArane badale kadI bhUlaze nahi. sane 1957mAM banelI satya ghaTanA che. eka vakhata sAMjanA samaye eka bhAI pitAnI patnI ane be bALake e cAra mANasanuM nAnakaDuM kuTuMba pitAnI jIpakAramAM besIne jaI rahyuM hatuM. tyAM rastAmAM adhavaca temanI jIpakAramAM paMkacara paDayuM. temanuM gAma ghaNuM dUra hatuM. bhAI pote gADI calAvatA hatA eTale temaNe mazIna kholIne gADI calAvavA khUba mahenata karI paNa gADI cAlI nahi. cheDe dUra eka gAma hatuM eTale pelA bhAI emanI patnI ane bALakone kahe che tame gADImAM besI rahe. huM tyAM Page #633 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 592 zAradA saritA jaIne keIne belAvI lAvuM. ema kahIne sAme gAma gayA. rAta paDI gaI che. cAre tarapha ghora aMdhAruM chavAI gayuM che. strI ane be bALake manamAM muMjhAya che. eTalAmAM cAra-pAMca lUMTArA tyAM AvI pahoMcyAM. emaNe kAra joIne vicAra karyo ke A zikAra sAro che. vagara mahenate mAla maLI jaze. tenI pAse AvIne kahe che tamArI pAse je kaMI paisA ane dAgInA hoya te badhuM amane ApI de. nahi Ape te A baMdUka taiyAra che. cere to baMdUka dharIne ubhA rahyA. pAMca cerenI TeLI ubhI hoya tyAM eka strI ane be nAnA bALakonuM zuM gajuM? e te khUba gabharAI gayA. kaI mANasa sIdhI rIte dAnamAM rAtI pAI vAparato na hoya paNa AvuM bane tyAre kevA sIdhA dera thaI jAya che. pitAne jIva bacAvavA badhuM ApI devA taiyAra thaI jAya che. pelI strI dAgInA - paisA je kaMI pitAnI pAse hatuM te badhuM kADhIne ApavAnI taiyArImAM hatI tyAM eno pati keInI madada nahi maLavAthI ekale pAchA AvyA. tyAM pelA lUMTArAo emane mAravA uThayA paNa phAnasanA prakAzamAM ceranA saradAranI najara te bhAInA mukha upara paDI. eTale tarata enA hAtha acakAI gayA ne bolyA. sAheba! tame ahIM kyAMthI? A bhAI DherenA DakaTara hatA. A leke DokaTarane sArI rIte oLakhatA hatA. DakaTaranI pAse ghaNuM dadIe Ave eTale e te bhUlI jAya paNa dadIne DokaTara kadI bhUlAtA nathI. eka vakhata A erenA saradAranI bheMsane prasUti thatI na hatI. tyAre A DokaTarane bolAvelA ane ghaNAM ilAjo karIne tenI bheMsa ane bacuM bacAvelA. te sivAya A gAmanA ghaNAM Dherene bacAvelAM eTale kahe che sAheba! tame to amArA mahAna upakArI cho. mArI bheMsa ane tenA baccAMne tame kSemakuzaLa bacAvyA che te upakAra ame bhUlI gayA nathI. have te tamArA vALa vAMke na thavA daIe. amArI Aje meTI bhUla thaI gaI. amane khabara nahi ke A ApanI kAra che ane A ApanA patnI che. have amane mApha kare. ema kahI je paisA ane dAgInA lIdhA hatA te badhA pAchA ApI dIdhA. ne gADIne dhakakA mArIne gAmamAM laI gayA. ane DokaTaranuM khUba svAgata karyuM ne kahyuM ke je ApaNe upakArInA guNane bhUlI jaIe te narakamAM javuM paDe. ceremAM paNa kevI kRtajJatA che. Ajane mAnavI te upakArInA upakArane paNa bhUlI jAya che. bhAIo! A daSTAMta uparathI eTale bodhapATha lejo ke jyAre cora jevA cere paNa upakArInA upakArane visaryA nahi te huM te jena chuM. mArAthI upakArInA guNane kema bhUlAya? ceree jema samaya Avye DokaTaranI kadara karI, svAgata karIne temane gAma kSemakuzaLa pahoMcADa. tema tame paNa samaya Avye upakArInuM RNa cUkavavAnuM bhUlatA nahi. ItihAsamAM AvAM te ghaNAM dAkhalAo che. bIjA vizvayuddhamAM banele eka prasaMga che. temAM eka ca sainika amerikana Page #634 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 53 mAsika patramAM lakhe che ke eka vakhata ame amArA mitra rAjyanA sainike nAjhIonA hAthamAM pakaDAI gayA. amane teNe judI judI keTaDImAM pUrI dIdhA. e keTalI eTalI badhI nAnI hatI ke parANe besI zakAya, te ubhA thavAnI ke sUvAnI te vAta kayAM karavI? ane hAthamAM evI majabUta beDIo hatI ke jANe jakaDAI javAya ne khAvA-pIvAnuM te nAma nahi. bhUkhyA ne tarasyA narakanA duHkha bhogavavA jevI amArI sthiti hatI. e nAjhI sainiko amArA lazkaranI navI hilacAla ane bAtamI amArI pAsethI meLavavA amArA upara khUba julama gujAratA. rAtre e sipAIo AvIne amArAmAMthI ekAda sainikane koTaDInI bahAra kADhatAM ane pagethI pakaDI DheranI jema jamIna upara DhasaDIne temanI khAnagI aiphisamAM laI jaIne pUchatAM bele tamArA lakaranI hilacAla zuM che? tyAM kevA kAyadA che? amAre sainika maravAnuM pasaMda karate paNa enA praznano uttara Apate nahi. eTale khUba mAra mArIne enI chAtImAM gebI mAratA. baMdukanI goLIno avAja sAMbhaLIne amane ema thatuM ke hAza....amAro eka mitra narakanI vedanAmAMthI chUTa. e rIte mArA ghaNAM mitrone mArI nAMkhavAmAM AvyA. eka divasa rAtre mArI keTaDInuM tALuM nAjhI sipAIoe khelyuM ane pazunI jema mane kheMcIne bahAra kADha. jamIna upara paththaranI jema pachADa ne ghasaDIne aiphisamAM laI gayA. tyAM eka bihAmaNu caherAvALo nAjhI aphasara beTho hato. tenI sAme mane ubho rAkhe. mitra rAjyanA lazkaranI hilacAla sabaMdhI bAtamI meLavavA mATe teNe mane aneka prazno pUchyA. pUchato jAya ne vacamAM lAkaDInA mAra baraDAmAM mArate jAya. jema narakamAM paramAdhAmIonA trAsathI nArakIo bhayabhIta banI jAya che tyAre bole che amAro zuM gunho che ke amane ATale badhe mAra mAre cho ? tyAre paramAdhAmIe enA AgaLanA bhavanA gunhA kaheto jAya ke te parabhavamAM AvuM pApa karyuM hatuM ne mAra mArato jAya. A rIte sainikane nAjhIaphasara pUcho jAya ne mAra mArato jAya. khUba mAryo paNa javAba na Ape tyAre eNe mane tyAre meM kahyuM hatuM. jarmanI tathA phrAnsanI sarahadanA eka nAnakaDA gAmamAM mAre janma thayo hato. e vAta kahI tyAre pelA nAjhI aphasare pUchayuM ke e gAma viSe tuM zuM jANe che? tyAre meM kahyuM ke e gAmamAM mArA vRddha dAdImA rahetA hatA. temaNe mane ucherIne karyo hato. mAruM bALapaNa tyAM vItyuM hatuM. tyAre e nAjhI mArA upara gusso karIne kaheto ke tuM te gappA hAMke che. tadana jUThuM bole che ema kahI mArA baraDAmAM jorathI lAkaDI mArIne kaheto ke e gAmamAM tuM ke jANe Page #635 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 zAradA saritA che? me' ma!rA dAdImAnI vAte kahI. amArI pADezamAM jona sToparTI nAmanA eka nAnA dIkarA hatA. e dArUDiyA patnI ane khALakane khUba mAratA AvatI hatI eTale e josephane dArUDIyA raheteA hatA. tene josepha nAmanA dArU pIne dArUnA nazAmAM cakacUra banI enI te vakhate mArA vRddha dAdImAne josephanI khUba dayA amArA ghera lai AvatA ne tene khavaDAvI pIvaDAvI zAMta karatA. chevaTe evA vakhata AvI gayA ke jona sTopalanI nAkarI chUTI gai. kamANI khadha thai gaI paNu dArUnA caskA chUTayA nahi. enI patnI kALI majurI karIne paisA lAvatI. paNa e dArUDiyA tene mAra mArIne paisA lai letA. eka vakhata teNe enI patnIne eve julama mAra mArye ke patnI marI gai ane nAneA josepha mA vinAnA nirAdhAra banI gaye. mArA dAdImA tene lai AvyA ne amArA gharamAM rAkhIne mATA karyA. eka vakhata enA dArUDiyA khApe tene khUba mA eTale ghara che|DIne nAsI chUTayA. khape khUba tapAsa karI paNa tenA patto lAgyo nahi. jona sTaoNpalane putraviyoganA khUba AghAta lAgyuM. teNe dArU choDI dIdhA ne petAnI jhUMpaDImAM udAsa thaine besI rahetA tyAre mArA dAdImA ene samajAvIne amAre ghera lAvIne jamADatA ane ene AzvAsana ApatA, tyAre e atirikSamAM peAtAnA putrane zeAdhatA hAya tema besI rahetA. chevaTe jona sToparTI bimAra paDayA ane traNa divasa ne traNa rAta mArA dAdIe tenI khuba sevA karI paNa te jIngeA nahi. mRtyu pAmyA. A rIte mArI vAta pUrI thai tyAre e nAjhI asare mane khUba mAra mA ane mArA upara gALAneA varasAda varasAvyeA. aMte eNe mane mAtanI sajA pharamAvI. ne khadukanI geALIthI ThAra karavAnA hukama che|DayA. badhA kedIone A rIte ThAra karavAmAM AvatA. mAratA pahelAM chAvaNInI mahAra kedIne laI javAmAM AvatAM, ne najIkanI gIca jhADImAM tene ubhA rAkhI chAtImAM gALI mAravAmAM AvatI. nAjhI asare bharelI aMduka hAthamAM lIdhI ane mane laIne chAvaNInI bahAra gIca jhADImAM AvyA ne teNe dhImethI kahyuM ke hu josephe sTepala chuM. tArA vRddha dAdImAnA mArA para ghaNAM upakAra che. tethI tane huM jIvatA choDI mUkuM chuM. A jhADImAM jamaNAM hAthe keDIe keDIe cAlyeA jA. DAkhI bAjue nAjhI sipAionI cAkI che. rAtanA aMdhArAmAM threDo mA kAMpI nAkhIza. eTale mitra rAjyAnI chAvaNI Avaze. Ama kahI teNe khAlI gelIbAra karyo. eTale nAjhI asarAe mAnyu kedIne ThAra karyA ane A jIvatA narakamAMthI bahAra nIkaLI gayA. madhue ! jue, A kedInI dAdIe karelA upakAra eka krUra hRyaneA ghAtakI nAjhI asara paNa bhUlI zakayA nahi. AvA mANasonA hRdayamAM paNa kRtajJatA ane upakAranA alAnuM RNa cUkavavAnI kevI pavitra bhAvanA hAya che te ahIM jANavA maLe che. Page #636 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paw zAradA saritA A te mAnavanI vAta thaI. have eka pazunI vAta karuM. varSo pahelAM remamAM banelo A dAkhala che. rAmane eka tatva ciMtaka eka jaMgalamAM thaIne pasAra thato hato. e tattvaciMtaka jyAM jyAM daSTi kare, tyAM tyAM tavane jete hato. vRkSane jue, phaLaphUlane jue, pazupakSIne juve. te badhAmAM tanuM avalokana karI ciMtana karatA hatA, eka vakhata te jatA hatA, tyAM durathI teNe siMhanI karUNa cIso sAMbhaLI. vanano rAjA siMha garjanA kare paNa avAja enI garjanAne nathI paNa ene vilApa che. siMha keInA hAthamAM pakaDAya nahi ne pakaDAya te vilApa na kare. te A siMha AvI karUNa kikiyArI zA mATe karate haze? lAva, jouM te khare. A duHkhanI vedanAnI cIse che. je taraphathI avAja AvatuM hatuM te tarapha tatvaciMtaka gayo. jaIne joyuM te siMhanA paMjAmAM moTI tINa thaLa pasI gaI hatI. ene vedanA khuba thatI hatI eTale siMha cIso pADate hate. A tattvaciMtakane siMhanI dayA AvI. bhaya cheDIne bhagavAnanuM nAma lete siMha pAse Avyo ne dhIme rahIne siMhanA paMjAne pitAnA hAthamAM pakaDI jerathI zULa kheMcI nAMkhI. siMhane saMjJA che. eNe joyuM ke A dayALue mArA pagamAMthI kAMTe kADhaye te mArI vedanA baMdha thaI eTale siMha tenI sAme vAraMvAra upakAranI lAgaNIthI jete jaMgalamAM cAlyA gayA. A banAva banyAne ghaNe vakhata vItI gaye. e samayamAM temanA saunike gulAmone pakaDatA. ane pakaDAyelA kedIone jaMgalamAM laI jaI bhUkhyA siMhanI sAme mukI detA. A kedIone siMha phADI khAto te joIne remanA sainiko khuza thatAM, AvI kura bhAvanAne kAraNe remanI prajAnI paDatI dazA AvI. ane eka samayanuM mahAna ramanuM sAmrAjya patananI khAImAM homAI gayuM. eka vakhata pele tatvaciMtaka paNa ramanA sainikonA hAthamAM pakaDAI gayo. tenI sAthe bIjA ghaNA mANaso pakaDAyA hatA. A badhA mANasone bhukhyA siMhanI pAse laI javAmAM AvyA. A TebInA badhA mANase siMhane joIne gabharAI gayA. raDavA lAgyA. paNa pele tattvaciMtaka to nirbhayapaNe aDaga ubho hate. bhUkhe siMha chalAMga mArate A. sauthI mokhare tatvaciMtaka ubhA hatA. saunI vacamAM Azcarya banyuM. te e ke tatvaciMtakane phADI khAvAnA badale siMha dhIme rahIne tenI pAse AvyuM ne tenA caraNamAM premathI namI tene hAtha cATavA lAgyA. je siMhanA pagamAMthI tattvaciMtake ghaNuM vakhata pahelAM tene paMjAmAMthI kATa kADha hato te A siMha hate. rAmanA mANasoe Avo banAva prathamavAra che. temane khUba Azcarya thayuM ke A siMha badhAne khAI gaye ne A ekane jIvate muLe tenuM kAraNa zuM? Page #637 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 zAradA saritA tattvaciMtaka kahe ghaNA vakhata pahelAM AvA eka siMhanA paMjAmAM zuLa vAgelI te me kADhI hatI. ka!ca te siMha paNa hAya. tyAre si Mhe mAthuM dhuNAvyuM. rAmanA leAkeAne khAtrI thai ke te ja siMha che. eTale rAmanA leAkAe khIjA badhA kedIone chuTA karI dIdhA ne manamAM vicAra thaye ke siMha jevA krUra prANImAM paNa ATalI kRtajJatAneA guNu che te pachI manuSya jo kRtajJatA cUke te te pazuthI paNa halakA che. ja madhue ! pazuomAM paNa jo upakAranA badale vALavAnI bhAvanA che teA tamArAmAM te vizeSa bhAvanA hAvI joie ne? tame kAinA upakAraneA khale vALI zakayA na ha| paNa mArA mAthe enA mahAna upakAranuM RNa ubhuM che evI bhAvanA raheze te paNa kAreka RNa cUkavAze. pazu evI bhAvanA nahi rAkheA teA kayAMthI RNa cUkavazA? khIjAe karelA upakArane jo ApaNe upakAranI draSTithI na joie te AtmAmAM kemaLatA nahi rahe, krUratA AvI jaze ane je upakArIne upakArI tarIke svIkAratA nathI te kRtaghna che. jJAnI purUSA kahe che ke sarva pApanuM prAyazcita che, paNa kRtaghnatAnu kAI prAyazcita nathI. kRtaghnatA rUpI pApa dhovAne mATe kRtajJatAnu pANI joIe. jamAlikumAra emanI mAtAne kahe che saMsAramAM mahAna duHkhe rahelA che ane sayamamAM mahAna sukha che te kadI naSTa thanAra nathI ane saMsAranA sukhA teA nAza thavAnA svabhAvavALA che. Avu sAcuM bhAna karAvanAra bhagavAna mArA parama upakArI che. e upakAra mArAthI kema bhulAya ? upara cAra DhAkhalA ApyA paNa e badhA upakAra ane kRtajJatA kaheA tA sasAranA lakSe che paNa prabhunA upakAra te AtmalakSI che. mAtAe kahyuM ke dIkarA ! yuvAnImAM tu saMsAranA sukhA bhAgavI le pachI dIkSA leje. tyAre jamAli kahe che mAtA! tu AvA mehayukata zabdo zA mATe khele che? huM mATI uMmaranA thaiza ke nahi thAuM tenI zuM khAtrI che? kANu pahelAM ne keNu pachI jaze tenI paNa khakhara nathI, teA tuM gharaDA thavAnI vAta kayAM kare che? mane tuM jaldI AjJA ApI de. paNa haju mAtAneA mAha utaratA nathI. te AgaLa zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. Aje mA. pra. navadIkSita pU. bhAvanAkhAi mahAsatIjIne 30 me! upavAsa che. AvatI kAle pAraNAnA bhAva che, teA Apa sahu kAI khA. pra. harSidAkhAi mahAsatIjI vakhate jema ghaNAM niyamA lIdhA hatA tema Aje sahu koi leze. kha MbhAta sa MpradAyanA sva. gacchAdhipati A. bra. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA suziSya mA. bra. pU. hadamuni mahArAja sAhebanI puNyatithi hAvAthI pU. zArada khAi mahAsatIjIe pU. gurUdevanA saMyamanI suvAsathI mhekatA jIvananuM khUba sudara varNana karela, je sAMbhaLatAM zrotAo mugdha banI gayA ane sainI AMkho azrubhInI thaI hatI. pU. mA. zna, hradamuni mahArAja sAhebe phakta 18 varSanI uMmare dIkSa Page #638 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 57 aMgIkAra karI hatI ne 27 varSoMnI nAnI uMmaramAM kALadharma pAmyA hatA. nava varSanI dIkSAparyAyamAM AtmasAdhanA sAdhI gayA che tevu ucca cAritra pALyu hatu. te evA prabhAvazALI vyAkhyAtA hatA ke temanI vANIthI navayuvaka, jaina jainetara dha pAmI gayA hatA. aMtima samaye e divasa agAu temanu mRtyu paNa sujhI AvyuM hatu. hasate mukhaDe AtmadhyAnamAM masta rahetAM temaNe nazvara dehanA tyAga karyA hatA. A samaye pU. mahAsatIjIe mahArAja sAhemanA jIvananA suMdara prasaMga samajAvyA hatA. AvA mahAna saMtAnI puNyatithi nimitte jarUra vrata-pratyAkhyu na karI dharma ArAdhanAmAM joDAze.. vyAkhyAna na. 67 viSayaH- dhanA mane jANA" bhAdaravA vada 6 ne semavAra sujJa baMdhue, suzIla mAtA ane bahenA ! ane takarUNAnA sAgara jagatanA jIvAne AtmAnI unnatinA rAha batAvatAM kahe che huM AtmA! jyAM sudhI ahaMnu avasAna nahi thAya tyAM sudhI tArA AtmAnu kalyANa thavAnuM nathI. Atmika guNA pragaTa karavA hAya, bhavabhramaNa TALavuM haiAya te ahabhAvane AMgaLI nAMkha. mAnavIne dhana-vaibhava ane sattA maLe te mAne che ke huM kaiMka chuM. mArAthI adhu thAya che te vAta mithyA che. paNa mAzathI duniyAmAM ghaNAM meTA jJAnI purUSa che temanI AgaLa huM kaMi nathI. mArAmAM evA guNA kayAre pragaTe tevI bhAvanA bhAvA ane purUSArtha karo. AtmA anata guNune svAmI che. jema phAnasa saLagAvyuM paNa cImanI upara meza vaLI gaI hoya teA prakAza bahAra AvatA nathI tethI emAM prakAza nathI ema nathI. cImanI uparathI meza sAph karI nAMkhavAmAM Ave te tarata prakAza bahAra Ave che. te rIte AtmA upara paNa ahaMbhAvanI kALAzanuM paDa jAmI gayuM che tene dUra karavAmAM nahi Ave tyAM sudhI AtmAne prakAza bahAra AvavAne nathI. mATe ahaMnuM avasAna karI saraLatAne guNu pragaTa kare. thADuM paNa aha haze tyAM sudhI kevaLajJAna nahi maLe. tA. 17-9-73 rAjyane khAtara bharata ane khAhubalIjI vacce varSo sudhI yuddha cAlyuM. ane sarakhA maLavAna hatA. vAgyuddha, muSTiyuddha Adi aneka prakAre yuddha karyA. chelle khADuMkhalijIe bharatane mAravA muSTi ugAmI paNa tarata vicAra thaye ke huM kAne mArUM chuM bhAIne mAryA pachI mane duHkha thaze ke meM A zuM karyuM? khAhubalie rajyanA mehu Page #639 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 598 zAradA saritA cheDI dIdhA ane e muThThI dvArA paMcamuSTileAca karI nAMkhyA ne saMsAra tyAgI sAdhu khanI gayA. rAjyanA meha choDI dIdhA. kaMi Acho tyAga che? saMsAra chUTA paNa aDhubhAvanuM avasAna na thayuM. bhagavAna pAse jAuM te| mAre nAnA bhAIne vaMdana karavA paDe. nAnA bhAIne huM kema karI vadhu teja amArUM' hAye. sahue gayu. paNa dilamAM eThuM', mAna jarA nava jAce re. (2) muni jhule che mAna-apamAna, teAce mAMge che kevaLajJAna, sunivara eka ubhA che bhArI (2) jenA AtaMma che. baLavAna. hu' mATe thaIne nAnA bhAione vaMdana kema karUM ? eTale tyAM gayA nahi. ghora jaMgalamAM cAlyA gayA. eka varSa sudhI AhAra pANI vinA kAuMsagga dhyAnamAM sthira ubhA rahyA. Aje koi sthAnakamAM ke baMgalAmAM dhyAna karavuM shela che. paNa ghAra - jaMgalamAM dhyAna dharavuM kaThIna che. mAhubalijI dhyAna dharIne ubhA rahyAM tyAM temaNe aneka prakAranA kaSTo veThayAM. pazuoe paNa khuba trAsa ApyA. ATaluM kaSTa sahana karyuM. kevuM aDaga yAna! eka vAra mahAsatI brAhmI ane suMdarI prabhu RSabhadevane vaMNA karavA mATe AvyA ane khAhubalijInI sAdhanAnA samadhamAM jijJAsA batAvI. prabhu! sAMbhaLyuM che ke bAhubali yuddhakSetramAM pravajyAnA svIkAra karIne vanamAM sAdhanA karavA cAlyA gayA che. lagabhaga eka varSathI temanI kAra tapazcaryA pratikSaNa cAlI rahela che. te niLa ane nirAhAra che. AsapAsamAM aMkurita thavAvALI latAe temanA caraNAthI vIMTaLAIne upara AvI gai che chatAM kayA kAraNathI teo haju kevaLajJAna prApta karI zakayA nathI! sAdhanAnI siddhinA dvAra upara paheoMcI zakyA nathI. tyAre prabhue javAba ApyA mAtra bahAranI kaMThAra sAdhanA nirNAyaka nathI. nirNAyaka che sAdhakanI aMtarmukhI nirmaLa cetanA. bAhubalIe khahAramAM jeTale vistAra meLanyA che teTalA aramAM nahi. atyaMta kaThAra sAdhanA karavA chatAM paNa tenA hRdayanA vikalpa hajI naSTa thayA nathI. huM mATe chuM nAnA bhAIone vana kema karU`? kevaLajJAna meLavI lauM teA vaMdananI maryAdAthI mukta banI jAuM. Avu meTApaNAnuM gaurava temanI siddhine rokI rahyuM che. khahArathI hAthI upara caDhavAnuM choDI dIdhuM te zuM! have aMdara ahaMkAranA hAthI upara caDhayA che te jAgatAM chatAM nidrAmAM sUtA paDayA che. tyAre brAhmI-su MdarI baMne baheneAe prabhune zuM prabhu! Apa AjJA Ape te ame jaIe ane bhAInI AtmatAne tADIe. prabhunI AjJA meLavIne brAhmI suMdarI jyAM mAhumalIjI dhyAnastha avasthAmAM rahelA che te parvata tarapha cAlI nIkaLI ane jyAM mAhubalIjI hatA tyAM pahoMcI gayA. ane bahenA paraspara carcA kare che Page #640 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 598 bAhubalI hajI paNa AtmataMdrAmAM sUtelA paDayA che. badhuMe tyAgIne ahaMkAranA hAthI upara caDhela che te kAraNe ATalI ugra sAdhanA karavA chatAM kevaLI banI zakatA nathI. ApaNe bhAIne sAvadhAna karIe ne hAthIthI nIce utArIe. ApaNuM A vanayAtrA udeza bhAIne jagADavAne che, hAthathI nIce utAravAnuM che. ApaNe baMne maLIne bhAIne jagADIe. teo mIThA madhura svarathI bolyA. vIrA morA gajathakI utara, gaja cale kevaLa na hoya re, baMdhava gaja thakI utare . bahenone A aMtaranAda thoDI kSaNomAM aMtarAlIna thaelA bAhubalInA kAnamAM guMjate guMjate aMtaramAM guMjavA lAgyA. bAhubalIjInI ciMtanadhArAe paTe lIdhe. AvA sUnA ghora jaMgalamAM to pazuone kolAhala ane pakSIone kalarava sAMbhaLavAmAM AvatuM hatuM. tenA badale Aje nArIne A madhura ravara ahIM kayAMthI guMjI uThya? svara paricita che. mane bhAI kahIne pokArI rahela che. avAja oLakhe. ahA! A te brAhmI-suMdarI che. eha! zuM kahe che? are e te kahe che ke gajathI utare. zuM huM hAthI upara beThe chuM? huM te sAdhu banI gaye. keTalAya divasathI paganA baLa upara ubhe rahIne dhyAna karI rahyo chuM. mArI bahene te kayAreya gRhastha jIvanamAM asatya belI nathI te have saMyamI jIvanamAM kaI rIte belI zake? zuM temAM kaMI rahasya raheluM che? baMne bahenanA svare gati badalI hatI. rahasya spaSTa karavAnI dizAmAM mukhamAMthI nIkaLavA lAgyuM. bhaiyA atara nayana ughADe, ahaMkAra ke gaja para baiThe, jIvanadhana mata hAre bhaiyA akhtara haya gaja ratha pAyaka taja dIhe tapa sukho tana sAro, deha ta para siddhi na pAI, manake mAna nivAre... maiyA aAra.... jevI sthitinI spaSTatAne A avAjane svara mukhamAMthI nIkaLe ke tyAM bAhubalInA aMtaranA svaranI gati badalI. temanI ciMtanadhArA ekaeka vaLAMka laI gaI. ahA! e te mAna nivAraNa karavAnI vAta karI rahela che. sAce ja mArA manamAM mAna che, ahaMkAra che. A te hAthI che ke jenA uparathI utaravAnI vAta kahI rahI che. te barAbara kahe che. huM ahIMA zA mATe khaDe the chuM? meM prabhunA caraNomAM jaIne zA mATe mArI jAtane samarpaNa na karI? te kAraNe ke tyAM javAthI mArA aThThANuM nAnA bhAIo ke jemaNe mArA pahelAM dIkSA lIdhI che temane vaMdaNuM karavI paDe! basa, A ahaMkAranI bhAvanA haju sudhI mArI siddhine rokI rahI che. meM badhAne tyAga karyo paNa A ahaMkAra tyA nahi. "ahaM" ne tyAga karyA vinA kaI rIte mukita thaze? Page #641 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 600 zAradA saritA khAhubalI peAtAnuM AtmavizleSaNa karatAM uMDA utarI gayA. tyAM brAhmI suMdarInI madhura svaralaharIomAMthI nIkaLatA upadeza temanA ciMtananI dizA spaSTa karatA jaI rahyA hatA. AhUbalInuM mana have saraLa khanI gayuM. ahuM gaLI gayA. temaNe prabhunA caraNAmAM sarvAtmana samarpita karavA mATe kama uThAvyA. vairAgye mana vALIyu, mUkayA nija abhimAna, paga upADacA re vAMdavA, upanyu kevaLajJAna re.... vIrA mArA... kahe che ke bAhubalIe jevA pAtAnA kadama uThAvyA ke mananA samasta vikalpa naSTa thaI gayA. anaMta dvivyayAti aMtaramAM jhagamagI uMDI. AkAzamAMthI hajAra devatAoe puSpavarSAnI sAthe khAhubalIneA kevaLajJAna mahAtsava manAvyeA. mahAsatI brAhmI ane sudarIe mAhubalIne bhakitapUrvaka namaskAra karyo. brAhmI suMdarI yuganI pahelI bahenA hatI ke jemaNe bharata-mAhubalI jevA bhAIonA mananI gAMThAne khAlI temanA aMtaranA aMdhakAra maTADIne prakAza pragaTAvyA. mATe saraLa ane namra banavAnI jarUra che. bhagavAna kahe che jayAM bhrAnti che tyAM zAMti nathI. jyAM *paTa tyAM jhapaTa che. mATe meAha, mAyA, mamatA, ahaMkAra, krodha, mAna Adi kyAyAne jIvanamAMthI tilAMjali Apaze| tA kalyANa thavAnu che. saraLatA ane namratAnA guNathI bairIne paNa vaza karI zakAya che. bhISmapitAmahanA aMtima samaya najIka AvyeA te samaye yudhiSThira Adi pAMDavA badhA bhegA thaIne bhISmapitAmaha pAse AvyA ne hAtha joDI khelyA dAdA ! atyAra sudhI Apa amAruM badhuM saMbhALI letA hatA. ame akaLAie, mUMjhAie tA ApanI salAha levA AvatA hatA. Apa te A phAnI duniyAne tyAga karI vidAya thaI rahyA che. have ame kAnI pAse jaizu? Apa jatAM jatAM paNa amane mAdana ApatA jAva ke jyAre amArA upara duzmana caDhI Ave tyAre amAre zuM karavuM? tyAre bhISmapitAe mehu paheALuM karyuM. kahe che juo, mArA meDhAmAM zuM dekhAya che ? tyAre yudhiSThira kahe che ApanA meDhAmAM dAMta ke dADha nathI. phakata jIbha dekhAya che. tyAre bhISmapatA kahe che beTA! huM janmyA tyAre jIbha sAthe laIne AvyA hatA te dAMta pachI AvyA hatA. paNa dAMta pahelAM cAlyA gayA ane jIbha te cheka sudhI rahevAnI che. tenuM kAraNa e che ke jIbha kAmaLa che ne krAMta kaDaka che. je kaDaka hAya che tenA mULa jaldI ukhaDI jAya che ne komaLa hoya che tene kAI ukheDI zakatuM nathI. mATe tamArA upara jyAre zatrue sAmanA karavA Ave tyAre tame jIla jevA naravaza banI jaze. tA duzmana tamane kaMi nahi karI zake. zeTha pAse nAkara, sAsu pAse vahu, pitA pAse putra ane gurU pAse ziSya jo namra banI jAya te kyAMya jhaghaDA na thAya. AnaMda AnaMa vartAi jAya. paNa jyAM ahe Page #642 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA che tyAM kaSAya-kaleza ane jhaghaDA che. bAhubalIe ahaM ogALe te kevaLajJAna pAmI gayA. ApaNe kevaLajJAna pAmavuM che te zuM karavuM joize. kaSAyane ane ahaMne choDavA joIze. vyAkhyAna te sAMbhaLo che paNa grahaNa karatA zIkhe. eka bhAI dararoja upAzrayamAM AvatA, dharmakriyAo khUba karatA, tyAre ene keIe pUchayuM ke bhAI! tame roja upAzraye jAya che ne ATalI badhI dharmakriyA kare cho te mane eTaluM samajAvaze ke dharma eTale zuM? tyAre e bhAI mAthuM khaNavA lAgyA. e javAba ApI zakyA nahi. kevI zaramajanaka vAta che! mATe ame tamane kahIe chIe te devAnupriye ! tame vyavahAranuM jJAna to ghaNuM meLavyuM paNa AtmAnuM jJAna meLavo. dharma kene kahevAya? dharmanuM svarUpa zuM che? e tame nahi samajyA che te ke tamane AvuM pUchaze te hAMsIne pAtra banavuM paDaze. samajyA vinAnI dharmakriyAothI nirjarA thatI nathI. dharma e kaI bahAranI vastu nathI. dharma AtmAmAM che. mahAtmA AnaMdaghanajI paNa bolyA che ke - dharama dharama kara te sahu jaga phire, dharmane marma na jANe ke, dharama jinezvara caraNa rahyA pachI karma na bAMdhe kaI " Aje mAnavI dharma dharmanI bAge pikAre che paNa dharmanA marmane samajato nathI. dharma kene kahevAya? dhammo maMgala mukiTaM ahiMsA saMjamo tavo bhagavAne ahiMsA-saMyama ane tArUpI utkRSTa dharma batAvyuM che. paNa Aje te ahiMsAne badale hiMsA vadhI rahI che. saMyamane badale bhraSTAcAra vadhI rahyo che ane tapane badale khAnapAnanA svAda vadhI rahyA che ne cAre tarapha pApa vadhI rahyuM che. AvuM vitarAga zAsana maLyA pachI je jIva karma bAMdhavAnA kAryo karato hoya to te sAce jaina nathI. tame dharmanA svarUpane samajyA ho te karmanA baMdhana kema ochA thAya tene upayoga rAkhe. dharmanuM svarUpa samajavA mATe tene samAgama karo. mahAna purU kahe che ke "vahu sahA dhame vastuno svabhAva tenuM nAma dharma. jema ke sAkaramAM gaLapaNu, maracAmAM tIkhAza, phaTakaDImAM tarAza, lIMbaDAmAM kaDavAza, mIThAmAM khArAza, eLiyAmAM kaDavAza, pANImAM zItaLatA ane agnimAM uSNatA e enA dharmo che ke guNa che. sAkaramAM mIThAza bahArathI lAvavI paDatI nathI paNa mIThAza e sAkaranA gharanI vastu che. dUdhane gaLyuM karavA mATe temAM sAkara nAMkhavI paDe che. paNa sAkarane gaLI karavA temAM bIjI sAkara nAkhavAnI jarUra paDatI nathI. pANImAM zItaLatAne guNa che. tene game teTaluM ukALa chatAM tene agni upara nAMkhaze te agnine ThArI deze. kahevAno Azaya e che ke je vastune je svabhAva hoya che te svabhAva te vastumAM hoya Page #643 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 602 zAradA saritA che paNa te vastunI bahAra rahetA nathI. karIyAtu kaDavuM hoya che paNa tAvavALo mANasa e kaDavuM karIyAtuM pI na zake to temAM saheja sAkara nAMkhavAmAM Ave te karIyAtuM saheja gaLyuM lAge. sAkaranuM mizraNa thayuM tethI kariyAtAmAM mIThAza AvI paNa kariyAtuM te kaDavuM che eTale vastune svabhAva te ene dharma. AtmAnA svabhAvanI paNa AvI vAta che. ahIM dharma zabdathI AtmAne svabhAva levAne che. AtmAne je svabhAva che enuM nAma dharma. e vAtane samajavA mATe judA judA padArthonA dAkhalA ApyA. tema AtmAne paNa svabhAva che. jIva jyAre kaSAyamAM joDAya che tyAre pitAne svabhAva bhUlI jAya che ane tenA kAraNe tene teja DhaMkAI jAya che ne anAdi anaMta saMsAramAM bhaTake che. atyAre ApaNe AtmA je svabhAvamAM che te svabhAva ene pitAnuM nathI. e svabhAva vikArajanya che. A jIvane kayAreka kaI vyakti pratye rAga thAya che ne kyAreka dveSa thAya che. suMdara padArtho ane managamatAM viSaye maLatAM AtmAne rAga utpanna thAya che. ne aniSTa vastune saMga thatAM AtmAne zreSa utpanna thAya che. A parasvabhAvane laIne AtmA potAnI kharAbI karI rahyo che. mATe jJAnI anya sAgI jahAM lagI AtmA re saMsArI kahevAya. jyAM sudhI AtmA sAthe karmane saMga che tyAM sudhI saMsAra che. karma eTale parabhAva. parabhAvamAM javAthI AtmA anAdikALathI AthaDI rahyA che. narakanI tIvra vedanAone bhega banyo che. anaMtakALathI ApaNe janma-maraNa karIe chIe tenuM je kaI mukhya kAraNa hoya to AtmAnI para svabhAvamAM ramaNatA ane jaDa pudgalamAM Asakita che. baMdhuo! AtmavarUpanI pichANa karavI e rahela vAta nathI. kAraNa ke ApaNe AtmA aneka svabhAvathI gherAyelo che. temAMthI A mAro svabhAva che e jANavuM muzkela che, chatAM sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM ne vicAratAM vicAratAM jarUra ApaNuM svabhAvane pichANI zakAya che. tatvajJAnanI jhINI vAte eka divasamAM kaMI na samajI zakAya. ene mATe uparachalluM jJAna kAma nahi Ave. paNa aMtaranA uMDANathI abhyAsa karavAnI jarUra che jema samudramAMthI ratna meLavavA mATe agAdha uMDANamAM utaravuM paDe che. marajI banIne DUbakI lagAve te ratna meLavI zake che paNa uparathI te zaMkhalA ane chIpalA maLe che. A rIte AtmAne viSaya khUba gahana che. te samajavA uMDANamAM utaravuM paDaze te vAstavika tattvanuM jJAna thaze. AtmasvarUpanI eka vAra pichANuM thaI jAya to AtmAmAM dharma vase ane karmo ose. je dharma haiyAmAM vacce to samajI lejo ke karmarUpI kaTTA duzmanone bhAge chUTake che. jema sUryane udaya thatAM aMdhakArane bhAgavuM paDe che tema dharmarUpI sUryane Page #644 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 603 udaya thatAM karmarUpI aMdhakArane bhAgavuM paDe che. karma e AtmAnA duzmana che. ApaNuM gharamAM anAdikALathI peThA che ne ghara karI gayA che. bhADuta pAsethI makAna khAlI karAvatAM keTalI muzkelI paDe che. korTane hukama thAya te paNa bhADuta mahAmuzIbate ghara khAlI kare che. A makAnane bhADuta te cha-bAra mahinA ke pAMca-daza varSa herAna kare che paNa A karmo te anaMtakALathI ghara karI gayA che te sahelAIthI nIkaLe tema nathI. ene kADhavA kammara kasIne puruSArtha karIzuM tyAre jaze ane eka divasa ApaNe AtmA karma rahita zuddha banI jaze. karmarahita zuddha AtmA eTale paramAtmA. sAcI samajaNanA abhAve bhUtakALamAM A saMsAramAM varSonA varSe, yuganA yugo, papama ane sAgarepama kALa vyatIta thaI gayA che. anaMtA bhavo vItI gayA paNa AtmAnA svarUpanI pichANa na karI. kaMI jJAna prApta na karyuM. A muddagalanA pathArA meLavavAmAM rahI gaye. jIvanI A dazA haju cAlu che. haju eno aMta AvyuM nathI. mATe jJAnI purUSa kahe che ke A saMsAramAM kaMI sAra nathI paNa A vAta samajAya kayAre? AtmAne sAcuM jJAna thAya tyAre ne? jJAna thAya to dharma samaje ane AgaLa vadhe. e rIte pragati sAdhatA sAdhatA vikAsa karatAM karatAM ghAtI karmone kSaya karI aMte paramAtmapadane prApta kare che. dharma samajaNapUrvaka zuddha bhAvathI karAya te mokSanA mahAna sukhe apAve che. paNa je dharma karatA manamAM kaI jAtanI AkAMkSA jAge to dharmanuM mahAna phaLa vecAI jAya che. Aje mANasa bAhya dekhAva joIne ekabIjAnI pAchaLa deravAya che. ANe Ama karyuM to huM paNa karuM. eka mANase kAMI mAnyatA mAnI ane te vakhate tene puNyane udaya jA ne sukhI thaI gayo. to enuM joIne bIjA paNa bhautika sukhanI AzAthI e rIte karavA mATe prerAya che. paNa satya vastune samajato nathI. A jagata gheluM che. eusaMjJAthI badhuM karyuM jAya che. tenA upara eka daSTAMta ApuM. eka paMDita khUba vidvAna hatA. zAstranA ciMtanamAM masta rahI jIvana gujArate hate. e paMDita ane tenI patnI be mANase hatA, paNa jIvananirvAha mATe paisAnI te jarUra paDe. pAse je kaMI hatuM te pUruM thayuM. khaca khUTI gaI eTale tene thayuM ke paradeza kamAvA mATe jAuM. ema vicAra karI khAvA mATe sAthe bhAtuM derI-leTe ane be joDI kapaDA laIne pitAnA gAmamAMthI nIkaLe. gAmabahAra nIkaLatA te apazukana thayA eTale vicAra thaye ke kamAvA javuM che ne apazukanamAM javuM te sAruM nahi. mATe AjanI rAta gAmabahAranI dharmazALAmAM rokAI jAuM. vahelI savAre uThIne AgaLa vadhIza. paMDite rAtre dharmazALAmAM mukAma karyo. paMDita vidvAna hatA eTale vahelA sUI na jatAM vizvanA vicitra bhAvanuM ciMtana karavA lAgyA. ciMtana karatAM karatAM Page #645 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 604 zAradA saritA manamAM vicAra thaye ke huM eka divasa ahIM rahIne avadhUta yogIne veza laIne jouM ke A ekabIjAnuM anukaraNa karanAruM gheluM jagata zuM kare che? kevA pravAhamAM taNAI rahyuM che! pachI temaNe kapaDA utArI laMgoTI paherI zarIra upara rAkha cepaDI ane eka vRkSa nIce besIne AMkha baMdha karIne jApa karavA mAMDyA. lokee jyAre temane joyA tyAre kahe che gAmamAM kaI mahAna yogIrAja padhAryA che. leke AvIne page lAge, caraNaraja mastake caDhAve paNa gIrAja te keInA sAmuM jotA nathI. aDadhI macelI AMkhe dhyAnamAM tallIna rahe che eTale lokonA upara temane khUba prabhAva paDe ke ahe! A te keI AtmajJAnI mahAna avadhUta lAge che. je mANaso darzana karIne gAmamAM gayA temaNe bIjA mANasone samAcAra ApyA ke koI mahAna jJAnI saMta padhAryA che. AkhA gAmamAM vAta phelAI gaI eTale ToLeTeLA mANaso saMta mahAtmAnA darzane javA lAgyA. ema karatA karatAM pradhAnanA kAne vAta gaI ne pradhAne rAjAne kahyuM ke ApaNu gAmabahAra kaI mahAna saMta padhAryA che jagata keTaluM gheluM che ke basa gADarIyA pravAhanI mAphaka cAlyuM. lake eTalA badhA umaTayA ke kaI bAkI rahyuM nahi hoya. temAM vaLI ghaNAM ghelA mANaso pulanA hAra paherAvavA lAgyA. te kaMI mevA mIThAInA thALa emanA caraNe dharavA lAgyA. keI rUpiyA page mUkavA lAgyA. paNa mahAtmA te sAmuM jetA nathI eTale ke bolavA lAgyA ahe! kevA niSparigraha saMta che ne kevA AtmArthI che ke emanA AtmadhyAnamAM magna rahe che. keInA sAmI daSTi paNa karatA nathI. lake khUba AkarSAya che ne khUba prazaMsA kare che. emanI prazaMsA TheTha rAjAnAM kAna sudhI pahoMcI gaI. A paMDitajInI patnI-paMDitANI paNa gInA darzane AvI. e paNa enA patine oLakhI zakI nahi. ne laLIlaLIne vaMdana karatI belavA lAgI dhanya che gIrAja! Apane manuSya avatAra saphaLa thayA che. ame pApI che saMsAranI mAyAjALamAM phasAyA chIe ane Apa A bharayuvAnImAM saMsAranI mAyAjALa cheDI sAdhu banyA cho. Ama khUba prazaMsA thAya che. A mahAtmAnI prazaMsA cheka rAjAnA kAna sudhI pahoMcI gaI. A rAjA dharmiSTha hatA. temane saMta samAgama kare khUba gamato hato. eTale pradhAnane kahyuM ke ApaNe paNa AvA mahAna yogInA darzane javuM che, te tame gIrAjane kaye samaya anukULa che e pUchI lAve. ApaNe tyAM jaIne emanI vANI sAMbhaLIe. pradhAna kahe ke sAheba! te bodha ApatA nathI te kahe bhale, darzana karazuM. eTale pradhAne taiyArI karAvI ane rAjA tathA pradhAna parivAra sahita gIrAjanA darzana karavA mATe AvyA. yogInI pavitra mukhamudrA ane dhyAnastha avasthA ane loke be maDhe prazaMsA kare che. A badhuM Page #646 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 605 joIne rAjAnu AkarSaNa vadhI gayuM. khUba bhAvapUrvaka vaMdana karIne nIce bese che ane hAtha joDIne kahe che mahAtmAjI! amArA upara kRpAdraSTi karo, paNa cegIrAja tA maunapaNe peAtAnA dhyAnamAM rahyA. emaNe joyu ke mahArAjA AvyA che. A cegInu dhyAna e sAcuM dhyAna na hatuM. jagata zuM kare che te jovA mATenu hatu. mahAtmAe joyuM ke rAjAnI sthiratA kevI che? huM enI sAthe vAta nahi karUM te enA mana upara evI asara te thaze ne ke A cagI lAke jagatathI kevA alipta rahe che! ATalA badhA mANasA Ave che chatAM AMkha UMcI karatA nathI. leke teA ThIka. rAjA jevA rAjAnI sAme paNa joA nathI. ene rAjA mahArAjAnI paNa paravA nathI. kevA dhyAnamAM masta che! emaNe te dhyAna cAlu rAkhyuM. rAjAne khuba AturatA hatI ke kayAre munirAja AMkha khAle! cAgIraje paNa samaya joIne dhImethI AMkha kheAlI ne amIbharI dRSTithI rAjA sAme joyu. rAjAnA manamAM thayuM ke ahA! ATalI vAra beThA te lAbha maLyeA. cegIrAje mArA upara mahAna kRpA karIne mArA sAmu amI draSTithI joyu. Aje mArU jIvana saphLa thayuM. hAthajoDI mAthu namAvIne kahe che gurUdeva ! Apa jevA mahAna pavitra satanA darzanathI Aje mArU jIvana pAvana anI gayuM. Aje ApanA darzana thayA e mArA ahAbhAgya che, teA Apa A mevA-mIThAI ane seAnAmaheArAnA thALa svIkAre| ane ApanI pavitra amRtamaya tattvavANI saMbhaLAvavA kRpA kare. ceAgI kahe che bhAI! amAre kaMi nA joie. tyAre rAjA khuba bhAvathI vinayapUrvaka kahe che gurUdeva! A mArI nAnIzI bheTa Apane svIkAravI paDaze. khukha kahyu eTale ceAgI gusse thaIne kahe che he rAjA! tu amane bhegI samaje che? hu teA jagatathI jude ceAgI chuM. A badhuM khavaDAvIne zuM tAre mane bhAgI banAvavA che? uThAva A badhuM ahIMthI. mane tenI gaMdha Ave che. cAlyA jA ahIMthI. mArI yAgasAdhanAmAM bhaga paDe che. rAjA zu khAle? ne ceAgInI vAta paNa sAcI che vadhu pramANamAM pakavAna ane phaLa khAya te manamAM vikAra jAge. e vikAra yAgathI bhraSTa karI bhegalubdha banAve. enI asara thAya eTale mana bheAgA tarapha doDe, jene brahmacaryaMnuM pAlana karavuM che e AvA-vikArI sothI dUra rahe. rAjA samajI gayA ke A tA kaDaka ceAgI che. eTale pagamAM paDIne mAphI mAMgatA kahyuM gurUdeva mane mA karo. mAre te ApanI bhaktinA lAbha levA hatA. ApanI sAdhanAmAM bhaMga pADavAne mArI Izado nahatA. ApanI vAta sAcI che mATe evI bhaktinA khATA Agraha zA mATe rAkhavA joIe ? A badhuM huM uThAvI lauM chuM. paNa Apa mane kaika tattvane meSa sabhaLAve tyAre ceAgI kahe che " jAgane ke lavameM sAnA nahI." rAjA vicAramAM paDyA ke A zuM kahe che? ene Page #647 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA sarinA artha pUche che e pahelAM te yogI dhyAnamAM besI gayA. rAjA pharIne pUche che gIrAjA Ane artha zuM? paNa yogIje kaMI javAba na Ave eTale rAjA kahe che cAle, paMDitanI sabhAmAM javAba meLavI laIzuM ema kahIne rAjA pitAnA mahelamAM AvyA. meDI zata sudhI leke gIrAjanA darzane AvatA hatA. paNa yogI te mauna rahyA. jyAre mANaso AvatA saMpUrNa baMdha thayA tyAre yogI banelA paMDite yogIne veza utArI pitAno veza paherI lIdho. rAtre dharmazALAmAM sUI gaye ne savAra thatAM pitAne ghera cAlyA gayA. paMDitajIne eka divasamAM pAchA AvelA joI paMDitANI pUche che svAmInAtha! Apa eka divasamAM kema pAchA AvyA? zuM kamAIne kaMI lAvyA che? tyAre paMDita kahe che nA, huM kaMI kamAIne lAvyA nathI. khAlI pAcho Ave chuM. tyAre patnI kahe che enA karatAM eka divasa meDA gayA hota te sAruM thAta, tyAre paMDita pUche che kema mAruM kaMI kAma paDayuM hatuM ? tyAre kahe che nA, kAma na hatuM paNa gaI kAle ahIM eka moTA yogIrAja padhAryA hatA. paMDita kahe emAM mAruM zuM kAma hatuM? zuM e kaMI dhana ke dhanaprAptino maMtra ApatA hatA? tyAre patnI kahe che dhana nahi ne dhanane maMtra paNa nahi, e pavitra gInA darzanano lAbha maLatane? e evA mahAna AtmAthI bhegI hatA ke emanA darzana karIne pAvana thaI jaIe. rAjAthI mAMDIne AkhuM gAma umaTayuM hatuM. tame kamabhAgI ke tenA darzana vinA rahI gayA. paMDitanA manamAM thayuM ke A bicArI bheLI strIne kyAM khabara che ke gIrAja pite tArA pati hatA. paMDita kahe che enA darzana na thayA emAM zuM kamabhAgI thaI gaye? ke paisA na kamAye tethI kamabhAgI? paMDitAnuM kahe che paisA meLavavA game teTalI mahenata karIe paNa puNya na hoya te na maLe paNa AvA pavitra saMtanA darzana karavA jaIe te pAvana thaIe. tame eka divasamAM kyAM jaI AvyA ke paisA na lAvyA ane AvA pavitra saMtanA darzanano lAbha paNa gumAvyuM. tyAre paMDita kahe che ke zuM ApaNe evA darzana pAmIe te bhAgyazALI ke lekane evA darzana ApIe te bhAgyazALI? eTale zuM? ApaNe gIrAja banIe to ApaNe bhAgyazALI! ema pUche che? paMDita kahe hA. paMDitAnuM belI emAM zuM pUchavAnuM? ApaNe evA ahebhAgya kayAMthI ke ApaNe evA mahAna yegI banIe. paMDita dhIme rahIne kahe che te gaI kAlano yogIrAja huM pote hato. sAMbhaLatA paMDitANuM Azcarya pAmIne belI hai...zuM tame gIzaja banyA hatA? nA...nA ... huM darzana karavA AvI hatI paNa mane tamArA je aMza paNa na lAgyo. tame jUThuM bele che. paMDitANI! huM ja nathI bela. A jagatamAM dhatIMga bahu cAle che. sAcA Page #648 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 607 karatAM khATA bahu pUjAya che. eTalA mATe te kahevAya che ke duniyA jeTalI jUThAnI che teTalI sAcAnI nathI. kAraNa ke bAhya ADaMbara khuba hoya che. ne duniyAne e bahu game che. paMDitAnuM kahe to zuM tame yogI banyA hatA? te , meM tamane khakhyA kema nahi? paDita kahe che paNa meM jogIne veza paheryo hato. paMDitANI kahe che paNa tame yogI zA mATe banyA? tyAre kahe che A duniyA kevI bheLI ane bhalI che e sAcA khoTAne oLakhe che ke nahi? te duniyAnAM raMgaDhaMga jovA mATe meM gIveza dhAraNa karyo hato. paMDitANuM kahe tamArI pAse mahArAjA paNa AvyA hatA? hA,.AvyA hatA ane mevA-mIThAI ne kraTanA thALa bharIne lAvyA hatA ne sonaiyAnA thALa paNa lAvyA hatA ane e levA mATe khuba Agraha karyo paNa meM cokhkhI nA pADI. paMDitANI kahe che tamAre levA hatA ne? kema kaMI lIdhuM nahi? lIdhuM hota to A garIbAI TaLI jAta ne? paMDita kahe te vakhate huM koNa hato e khabara che? eka garIba paMDita nahi paNa eka mahAna yogIrAja, mahAna tyAgI, nispRhI, moTA hIrA-mANekanA DhagalAne paNa tRNavat samajanArA, pachI naiyA levAya? evI rIte levAya te rAjAne ane prajAne badhAne yogIo uparathI zraddhA uThI jAya. emanA manamAM ema thaI jAya ke bhegIo AvA bhikhArI ane lobhI hotA haze? ApaNuM svArtha khAtara jagatanA badhA sAcA gIo uparathI zraddhA uThAvavAnuM kAma kevuM adhama gaNAya? jevo veza hoya tevo vartAva rAkhIe te lokonI zraddhA rahe. paDitANI kahe che tamArI vAta sAcI che paNa ahIM paisAnI jarUra che tenuM zuM? tamAre vadhu nahi to jarUra pUratA pAMca sonaiyA te levA hatA? bAkInA pAchA ApI dIdhA hota to tamArI nispRhatA te kahevata ne! paMDita kahe che tuM te kevI vAta kare che? egI kene kahevAya e to jANatI nathI. e gI te saMsAranA tyAgI, ene nahi strIne saMga ke nahi paisAno saMga; nahitara bhegImAM ane gImAM zuM phera? sAmAnA mana upara yogI tarIkenI chApa pADavI hoya to jema kAminIne aDAya nahi tema kaMcanane paNa aDAya nahi. ApaNuM zeDA svArtha khAtara sAcA yegInI chApa kevI paDe? paMDita game te garIba hato chatAM teNe lakSmIne jarA paNa moha na karyo. Apane kahevAnuM eTaluM che ke teNe veza vaphAdAra rAkhavA keTalI sAvadhAnI rAkhI ! ane chevaTe tenI daDhatAnA baLe rAjA bIje divase tapAsa kare che ane jogI na maLatAM je zlokane artha karaze tene rAjA InAma Apaze ema jAhera kare che ane chevaTe paMDita zlokano artha kare che ne rAjAne dharma pamADe che ne satya hakIkata jANutAM rAjA khuza thaIne paMDitanI garIbAI maTADI de che. Page #649 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 608 zAradA saritA Aje bA. bra. bhAvanAbAI mahAsatIjIne mA khamaNanuM pAraNuM che. temaNe AtmAnA zuddha upagapUrvaka jJAnadhAna sahita sAdhanA karI che. samaya thaI gayo che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 68 bhAdaravA vada 7 ne maMgaLavAra -tA. 18-~73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! ' - zAstrakAra bhagavaMta jagatanA jIvane sukhane rAha batAvatAM kahe che he ! tamane sukha game che paNa sukha kevI rIte maLe che? "suvuM ghamati" dharmathI sukha maLe che. A mAnava jIvanamAM karavA je hoya te dharma che. "ghaHo maMtra muviTsa" A padamAM dharmanI mahAnatA batAvatA zAstrakAra bhagavaMta kahe che ke A vizvamAM je kaMI zreSThamAM zreSTha ane uttamamAM uttama varatu hoya to te dharma che. jagatanI tamAma sukha sAhyabInuM mULa kAraNa dharma che. jenA jIvanamAM dharma che tenA jIvanamAM badhuM che. ne jenA jIvanamAM dharma nathI tenA jIvanamAM kAMI nathI. jamAlikumAranA hRdayamAM prabhunI vANI sAMbhaLIne dharma samajAI gaye che, ke dharma sivAya jagatamAM eka paNa vastu zreSTha nathI. dharma e mAnavajIvanane sAra che. "dharmo jagati sAraH sarva sukhAnAM pradhAna hetu tvAt / tasyotpattirmanujAt, sAraM tenaiva mAnuSyaM / / " - A jagatamAM sArabhUta je kaI vastu hoya to te dharma che ane te sarva sukhonuM mULa kAraNa che ane tenI utpatti manuSya janmamAM thAya che. mATe A mAnavabhavane uttama ane durlabha kahyo che ane vizvanA samasta sukhanuM mULa kAraNa dharma kahevAthI dharma e jagatamAM sAra manAya che, zreSTha manAya che ne uttama gaNAya che. paNa A jagatamAM jIvane jeTalA bhautika sukha ane sukhanA sAdhane game che teTale dharma gamatuM nathI. paNa ekAMtamAM besIne vicAra karaze te samajAze ke dharma zuM cIja che, ne dharma ke kiMmatI che. tame jamavA beThA ne tamane bhAvatA bhajana bhANamAM pIrasAyA che te joIne tamane khUba AnaMda Ave che. aho! Aje te mane bhAvatuM bhejana maLyuM. tame te premathI jamyA kAraNa ke tamane bhAvatuM bhojana maLyuM eTale AnaMda AvyuM. tame bagIcAmAM pharavA gayA tyAM gulAba, megare ane caMpAnA puSponI sugaMdhathI nAka sugaMdhane anubhava kare che, magaja tAjagIne anubhava kare che tyAre paNa tamane AnaMda Page #650 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA Ave che kAraNa ke tamane sugaMdhI priya che. surIlA sa MgItanA zabdo zravaNu karatAM AtmA DAlI uThe che. kAraNa ke kAnane mIThA ane madhUrA sUra sAMbhaLavA mahu game che. makhamalanI suMvALI zayyAmAM pADhatA paNa mAnavane sukhanA anubhava thAya che. kAraNa ke kAmaLa sparzI paNa jIvane khUma priya lAge che. ghaNI vastuonA rUpa-raMga evA AkaIka ne maneAhara hAya che ke ene jotAM gamI jAya che ne Ana Ave che. temaja rUpiyAnI noTonA baMDala kADhIne gaNavA beThA hai| tyAre paNa AnaMda Ave che ne? teA huM tamane eka vAta pUchuM chuM ke neTAnA khaDalamAM AnaMDha AvavAnuM kAraNa zuM? kAraNa ke .jamavA beThA tyAre jIbhane svAda ApyA tethI Ana AvyeA. agIcAmAM pharavA gayA tyAre nAkane khuzakhA maLI tethI Ana thayA. mIThA madhurA saMgItathI kAnane zabda priya che tethI Ana thayA. suvALA spardhA A zarIrane game che tethI zayyAmAM sUtA Ana AvyA. AkarSaka ane maneAhara sauya AMkhane game che tethI te joine Anada AvyuM. moTA AlIzAna bhavana jevA maMgaleA maLe teA paNa AnaMda Ave kAraNa ke jIvane mahelAtAmAM mahAlavuM ahu game che. paNa rUpiyAnI nATAmAM evA prakAranA rUpa-rasa-gaMdha ke sparzI nathI. chatAM kema game che? tyAM te tarata tame kaheze ke emAM bhale rUpa-rasa--ga Mdha--sparza kaMI na hoya paNa khazrI managamatI cIjo e paisAthI maLe che mATe te game che. have tamane pUchuM chuM ke managamatI cIjo e paisAthI maLe che mATe taise game che teA e rUpiyAnI nATo kayAMthI maLe che ? ekAMtamAM besI zAMtithI vicAra karaze tA samajAze ke dhana kyAMthI maLe che ? zuM dhana mahenatathI maLe che ? jo mahenatathI dhana maLatuM hoya te| bicArA keTalAya garIkhe rAta divasa kALI majurI kare che paNa dhana maLatu nathI. te zuM buddhithI maLe che ? game tevA hAMziyAra-bhaNelA Dakhala grejyueTa thayelA mANasa paNa neAkarI mATe phAMphA mAre che. chatAM tene nAkarI maLatI nathI. eka mAtAnA e bhAI hAya chatAM eka khUba dhanavAna hAya che ne te kaMika garIkhanA AMsu lUche che, jyAre khIjA bhAInI AMkhamAMthI AMsu paDe che paNa kAI khakhara lenAra nathI. AnuM kAraNu zuM ? vicAra karaze teA samajAze ke paisA puNyathI maLe che. 609 mANasa game teTalA baLavAna ane buddhizALI hAya paNa pAse puNyanI pUcha na hAya tA kaI maLatuM nathI. e vAta nakkI che ke paisAnuM mULa kAraNu puNya ane puNyanuM mULa kAraNu dha che. dharmAMthI badhuM maLe che paNa Aje mANasa mahenata kayAM vadhu karI rahyA che ? puNyamAM jeTalI khAmI teTalI sukhamAM khAmI. puNyamAM jeTalI kasara teTalI sukha ane zAMtimAM kasara rahevAnI. mANasa dharma kare che paNa viveka ane samajaNapUrvaka nathI karatA eTale je dhyeyanI siddhi karavI che te thai zakatI nathI. mAnavI jema jema dharma pAmatA jAya tema tema sva-paranI vaheMcaNI karatA jAya. teA te pAte tare che ne Page #651 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 610 zAradA saritA bIjAne tAre che. dharma e lAkaDAnI naukA jevo che. jema kA calAvatAM na AvaDe te kyAMthI tarI zakAya ? eka vakhata eka naukAno khalAsI naukAne laMgara nAMkhIne gAmamAM game tyAre pAMca-daza yuvAnIyAo nadI kinAre pharavA mATe AvyA. temaNe paNa vicAra karyo ke sAme javuM che paNa khalAsI nathI to ApaNe naukAmAM besI jaIne halesA mAratA mAratA pahoMcI jaIzuM. badhA naukAmAM beThA. nAvikanI jema halesA mAravA lAgyA. naukA pAMca dasa phUTa jAya ane pachI hatI tyAMnI tyAM AvIne ubhI rahe. khuba mahenata karI paNa eja dazA ubhI rahI. thoDIvAre khalAsI Ave teNe pUchayuM-tame A zuM karI rahyA che? tyAre kahe che ane te A naikAne halesA mArI mArIne thAkI gayA. paNa cAlatI nathI. tyAre kahe che tame mahenata ghaNI karI paNa laMgara nAMkhyuM che ene deraDA cheDayA vinA kayAMthI cAle ? jyAM laMgaranA deraDA cheDayA tyAM nokA saDasaDATa cAlavA lAgI. tema tame paNa dharmakiyAonA halesA te khUba mAre che paNa moha-mAyA ane mamatAnA deraDA evA bAMdhI dIdhA che ke ene choDayA vinA nakA kyAMthI taraze? baMdhuo ! veza na badale to kAMI nahi paNa vicAra te badale. veza badalIne tenI sAthe vicAra badala te uttama vAta che. na badalAya to grahavAsamAM rahIne paNa jIvana pavitra banAve che svaliMge, anya lige, grahasthaliMge siddha thayA che. gRhastha liMge siddha kayAre thAya ? keTalI pavitratA ane vicAranI zuddhi hoya ne bhAvacAritra Ave tyAre gRhasthaliMge siddha thAya che. e jIva saMsAramAM rahete hoya paNa enI bhAvanA evI hoya ke kayAre ke maLe ne kyAre A jelamAMthI chUTuM! saMsAra mArA mATe baMdhana-beDarUpa che. keI mANasanA hAthamAM sonAnI beDI paherAvo ke lokhaMDanI beDI paheraze paNa baMne beDI te kharIne? popaTane sonAnA piMjaramAM pUrI roja dADamanI kaLIo khavaDAve paNa enA mATe baMdhanarUpa che. ISakAra rAjA bhRgu purohitanI Rddhi pitAnA rAjyabhaMDAramAM lAve che tyAre kamalAvatI rANIne khabara paDI ke brAhmaNanI chAMDelI addhi mahArAjA bhaMDAramAM lAve che. tarata kamalAvatI rANI rAjA pAse AvIne kahe che ravAminAtha! A brAhmaNanI chaDelI trAddhi ApaNA rAjyabhaMDAramAM zA mATe lAve che? e brAhmaNe je lakSmIne vamevA AhAranI jema chAMDI dIdhI ane tame tene grahaNa kare che? vamelo AhAra kaNa khAya? kAgaDA ane kUtarA. tamane na zobhe. tyAre rAjA kahe che te rANI ! e to rAjyanA rakSaNa mATe bhegI karuM chuM. tyAre kamalAvaMtI rANI kahe che nAtha! tame e game te rIte grahaNa karatA ho paNa A lakSamI vamelA AhAra jevI che. je vaseluM dhana grahaNa kare te kAgaDA ne kUtarAthI paNa halakA kahevAya? chevaTe ISakAra rAjA kahe che ke rANI ! tame Page #652 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 611 ATalA badhA vairAgyavaMta che teA zA mATe saMsAramAM besI rahyA che ? tyAre rANI kahe cheHratnajaDita rAya tArU pAMjarU, mAMhI mane muDaleA. jANu, sAMbhaLa hA rAjA brAhmaNanI chaDI Rddhi mata Adare he rAjA ! tamArU A rAjya mane seAnAnA pAMjarA jevuM lAge che. mane kSaNavAra saMsAramAM gamatuM nathI. rAjA kahe che tamane bhUta vaLagyuM lAge che nahitara Avu khAle niha. A lakSmI mAre kayAM vAparavI che? tyAre rANI kahe che tame game teTalI lakSmI bhegI karIne rAjyane samRddha banAvaze. te paNa zuM rAjaya tamArI sAthe Avaze ? dhana-vaibhava sAthe Avaze ? marihisi rAyaM jayA tathA vA, maNorame kAmaguNe pahAya / ekko hu dhammo naradeva tANaM, na vijjAhi annamiha kiMci // utta. sU. a. 14 gAthA he rAjana ! jayAre ne tyAre eka divasa meAta AvavAnuM che tyAre A managamatA kAmalegAne cheDIne tamAre javu paDaze. te vakhate eka dharma sivAya tamArI sAthe kai AvavAnuM nathI. dharma tamane paraleAkamAM trANu-zaraNu nahi thaze, khAkI kAi trANu-zaraNu nahi thAya. ane mane te A saMsAra aMdhananI kheDI jevA lAge che. jo tame AjJA Ape te huM dIkSA laI lauM. che tamArI kamalAvatImAM ATaluM pANI ! tame game te paisA lAve! te kadI ema kahe che ke svAmInAtha ! A paisA kevI rIte kamAi lAvyA che ? ene evu' gamatu` hAya pachI tamane kyAMthI kahI zake ! A kamalAvatI jevI tevI na hatI. teNe te spaSTa vAta kahI dIdhI ane AjJA meLavIne tarata dIkSA levA taiyAra thai ne sAthe rAjA paNa vairAgya pAmI gayA. ene saMsAra pAMjarU lAgyuM te cheDayuM. tamane lAge che kharU? khAle! mArA zrAvake ! dharmakaraNI karatAM lakSa teA karmInI nirjarAnu hAvu joie. ghauM vAvatAM ghAsa sheje ugI jAya che. ghAsane vAvavu paDatu nathI. tema dharmakaraNI karatAM puNyanI AkAMkSA na rAkhavI. sheja puNya baMdhAya te temAM ApaNuM lakSa nathI. samajo, duniyAmAM darekane sukha game che ne duHkha nathI gamatuM. chatAM evI mahenata kare che ke jenA pariNAme duHkha Ave che. " uNyasya cha miinti, pukhya vRtti no nara | phalaM pApasya necchanti pApaM kurvanti sAyarA / / " puNyanA mIThA phaLa bhAgavavA game che. puNyathI sukha samRddhi maLe che. te joie che chatAM jIva pApa karatAM pAchA pharatA nathI e eka AzcaryanI vAta che! badhI vAtane Page #653 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 612 zAradA saritA TUMkamAM eTale sAra che ke jagatanA tamAma sukha puNyathI maLe che ne puNya dharmathI thAya che. eTale badhA sukhanuM mULa dharma che. e vAta satya ane nizaMka che. ATaluM je tamArA hRdayamAM barAbara ThasI jAya te paisA pratye jIvane jeTalo prema che tenA karatAM adhika prema dharma pratye jAge ne dharma khuba game AvI samajaNapUrvakane dharma karatAM tamane khUba utsAha Avaze ne premathI tame dharma karaze. paNa eka vAta jarUra samajI leje ke dharmanI ArAdhanA jevI mAnavabhavamAM karI zakaze tevI bIjA bhavamAM nahi karI zakAya. mAnavabhava e dharma ArAdhanA karavAnI amulya taka che. AvI amulya taka hAthamAMthI keNa javA de? paisA kamAvAnI taka hAthamAMthI cAlI jAya te tamane keTale aphasesa thAya che ! tema jJAnI kahe che. AtmAnA nANA kamAvAnI taka ne hAthamAMthI cAlI jAya te tamane keTalo aphasosa the joIe! zuddha bhAvathI A manuSyajanmamAM dharmanI ArAdhanA karI lo. A avasara pharI pharIne nahi maLe. avasara gayA pachI game teTale pazcAtApa karaze to paNa pAcho nahi maLe. mATe samayanI kiMmata samajIne dharmanI ArAdhanA karI lo. dharmanI ArAdhanA karavAthI mahAna lAbha maLe che. jamAlikumAre eka vakhata prabhunI vANI sAMbhaLI ane teo vairAgI banI gayA. emanI mAtA kahe che he dIkarA ! tuM amane samajAve che te ThIka che paNa tArI navayuvAna patnIonuM zuM thaze? e tArA vinA kema jIvI zakaze? tyAre jamAlikumAra kahe che mAtA. kadAca mAruM AyuSya pUrNa thaI jaze to tArI putravadhUo zuM karaze? kone khabara che keNa paheluM jaze? haju jamAlikumAra zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra: pahelA bhavamAM guNasena ane agnizarmA vairabhAvamAM joDAyA hatA ane e bhavanA vairanA kAraNe bIjA bhavamAM siMharAjA pitA ane AnaMdakumAra putra tarIke utpanna thayA hatA. trIjA bhavamAM jAlinI mAtA ane zikhIkumAra putrapaNe avataryA hatA. baMdhuo! guNasenano AtmA puNyavaMta che ne agnizamane AtmA pApI che. guNasena siMharAjA ane zikhIrUpe janma pAmelo jIva bhavabhavamAM ajaba samatA rAkhI AtmasAdhanA kare che. tenA phaLarUpe te devalokamAM jAya che ane agnizama-AnaMda ane jAlinIne AtmA traNe bhavamAM atyaMta krUra banI pApakarmo karI vAraMvAra narakagatimAM jAya che. A uparathI tame samajI zake che ke jIva jevA karmo kare che tevA phaLa tene avazya maLe che. malina hadayanI jAlinI mAtAe hRdayamAM zalya rAkhI munine kapaTa karIne viSamizrita lADu vaharAvyA ne pavitra muninI hatyA karI pApamAM vadhAro karyo. lokomAM * vAta bahAra paDI ke jAlinIe lADu vaherAvyA ane te AhAra karavAthI muni kALadharma pAmyA. eTale tene thayuM ke leke mane cUMTI khAze ane huM zuM javAba ApIza! Page #654 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 613 eTale mahelanI pAchaLa bArIethI jaMgalamAM bhAgI gaI ne tyAM jaMgalanA bhayaMkara dukhe veThI bIjI narakamAM traNa sAgaropamanuM AyuSya bhogavavA cAlI gaI ane pavitra hRdayavALe zikhIkumAra pite pavitra hato eTale badhAmAM pavitratA jete hate. pitAnI mAtA jAlinI pahelethI temanA pratye dveSavALI hatI chatAM pavitra mAnI ane aNagArapaNumAM hovA chatAM mAtAne AzvAsana ApavA jatA hatA. kapaTI mAtAe tene jhera ApyuM chatAM mAtA upara jarAye dveSabhAva na hatuM. eTale zikhIkumAra muni aMtima samaye suMdara ArAdhanA karI pAMcamAM devalokamAM lakSmI vimAnamAM nava sAgaropamanA AyuSyavALA sAmAnika Indra thayA. tyAM devalokanA sukha bhogavaze ne pachI baMne AtmAo kyAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 69 bhAdaravA vada 8 ne budhavAra tA. 19-9-73 sura baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene zAsanapati trilakInAtha bhagavAna kahe che he cetana! tuM je je puDDagalene dekhe che tene jJAtA ane daSTA bana, paNa e pagale mArA che e mamatvabhAva na rAkhIza. tuM eTale mamatvabhAva rAkhIza eTalA tane karmo baMdhAze. bIjA padArtho te ThIka paNa A zarIra paNa AtmAthI para che. zarIra e bAhya vastu che ne AtmA e aMtaraMga vastu che. baMnenA svabhAva bhinna che. zarIra e vinAzI che ne AtmA avinAzI che. zarIra te AyuSya pUrNa thatAM chUTI jAya che paNa AtmA te karelA karmo anusAra eka gatimAMthI bIjI gatimAM jAya che. tAtvika daSTie AtmA e svavastu che ne zarIra e paravastu che. A rIte zarIra e AtmAthI alaga che. te pachI bIjA pudgalonI to vAta kayAM karavI? dhana, strI, putra Adi upara mamatvabhAva rAkha e ajJAna che. bheda vijJAnathI AtmAnuM ajJAna dUra thaI jAya che ane ajJAna dUra thatAM bAhya padArtho parathI mamatA ochI thaI jAya che. tAtvika daSTie vicAra karIe to samajAze ke AtmAne ke pitAnuM nathI ne kaI parAyuM nathI. keI zatru nathI ane kaI mitra nathI te tenA upara rAga kara ne kenA upara ja kare! jamAlikumArane bhedajJAna thayuM che. A bAhya pudagalo mArA nathI ne huM temane nathI. eka divasa te choDavAnuM che to pahelethI zA mATe na choDI dauM. eTale ene prabhunI pAse jaIne dIkSA levAnI pyAsa jAgI che eTale mAtAnI pAse AjJA mAMge che ke he mAtA mATe samaya aviratImAM jAya che. have mane jaldI dIkSAnI AjJA Ape. Page #655 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 zAradA saritA tyAre mAtA zuM kahe che huM jAyA! A tArI sarvAMga suMdara patnI sAme te! tuM jo. kevI e uMcA kuLamAM janmelI che! samAna rUpa lAvaNyavALI che. samAna vaya ane yauvanavatI che ne tArA mATe sArA uMcA kuLanI kanyAe pasada karelI che. badhI jAtanI kaLA kauzalyamAM nipUNa che. sukhamAM ucharelI ane susaskArI che. sheja paNa uddhRta ke uchAMchaLI nathI paNa mRdutA-lajjAvinaya sevA vigere guNeAthI alaMkRta ane nipuNa che. AvI patnIone choDIne tAre dIkSA levI che? kevA emanA mIThA ane AnakArI ela che! e khele te jANe mukhamAMthI phUla jhare che. evA madhurA ne maryAdAzIla vacana, mulAyama hAsya, maneAhara dRSTi, zajahaMsI jevI emanI cAla vigere emanI badhI pravRttie sudara che ne kevI emanI ucca khAnadAnI, ucca vAvRddhi ucca prakAranI zIlasughaDatA ApaNA vaMzanI vizuddha paraMparAne vadhAranArI che. evI manehara tArI ATha ATha strIe che te uttama che. sarvAMga suMdara bhAvabharI bhAryA che mATe he jAyA ! atyAre te tuM emanI sAthe A prApta thaelA manuSya sabaMdhI vipula viSayasukhA bhAgava. tyAra pachI bhukata bheAgI banI viSaye| uparathI utsukatA uThADI leje. naSTa karI deje. te daramyAna ame paNa kALadharma pAmIzuM. tyAra khAtlR tu zramaNa bhagavAna mahAvIra prabhu pAse cAritra aMgIkAra karaje. madhue ! mAtAe kevuM mAhanuM hAlaraDuM gAyuM? aMtaramAMthI bheAganA raMga uDayA nathI eTale dIkarAne paNa bhukatabheAgI khanAvavA taiyAra thai che. bhAgI bhAganI vAta kare ne tyAgI tyAganI vAta kare. mAtAe zRMgAranI vAteA karI. vahuenI sAthe sa MsAranA AnaMda mANavAnuM kahyuM paNa jene jaDa ane cetana drabyAnI vaheMcaNI karatA AvaDI gaI che evA jamAlikumAra ema kyAMthI mAnI jAya! have mAtAnA zabdonA javAkha kevI rIte Ape cheH "taeNa se jamAli khattiya kumAre ammA piyaro evaM vayAsI tahA viNaM taM ammayAo ! jaMNaM tuSme mama evaM vaha imAo te jAyA ! vipula kula - jAva pavvaihisi / / " te kSatriya jamAlikumAra enI mAtAne kahe che he mAtA-pitA! tame mane kahe che ke tuM A khAnadAna kuLanI ramaNIo sAthe saMsAranA sukha leAgavIne bhutabheAgI anI vaMzanI vRddhi karIne pachI dIkSA leje. paNa A kAmabhego mane kevA lAge che te tame sAMbhaLeH evaM khalu ammayAo ! mANusaggA kAmabhogA asuI asAsayA, vaMtAsavA, pittAsavA, vejAsavA, muvA savA, soLiyAsavA, ujvAra pAsavaLa ghendra siyALA-yaMta-vitta-bUca, mu-toLiya, samamavA, amacchuna vruSNa, mutta-puchya, pusiputrA, mayAMvustAna-asuma nissAsa uvveyaNagA bIbhatthA, appa kAliyA, lahUsagA, kalamalA hiyAsadukkha - bahujaNa sAhAraNA, parikilesa kicchA - dukkhasajjA abuha jaNa niseviyA, sadA sAhugarahaNijjA, Page #656 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ' anaMta-saMsAra vadhdhaNA, kaDuka phalabivAgA, cu'llibva amuccamANa dukkhANu-baMdhiNo, sidhigamaNa bigdhA se ke se NaM jANai ammatAo ke pubviM gamaNAeM ke pecchA ? taM icchAmiNaM ammayAo ! jAva pavvaittae ! he mAtAjI! pitAjI! manuSyanA kAmabheAge azucImaya che, gadyA che,. azAzvata che, caMcaLa che emAMthI vamana jhare che, pi-ta jhare che, ka jhare che. vI jhare che, leAhI jhare che. e kAmaleAgAnA zarIra viSTA-pezAkha-zleSma, kaphaeN, lIMTa, vamana, pitta, rasI, rUdhira ne vIryamAM utpanna thayA che, eTalu nahi paNa e zarIra khudra pAte paNa kharakhA, maLa-mUtra-sI rUdhira vigerethI bharelA che. emAMthI zvAsa paNa maDadAnA jevI durgaMdhavALA nIkaLe che, eTale e kAmabheAgA udvega karAvanArA ane bibhatsa che. vaLI bahu thoDA samaya TakavAvALA ane jaldI naSTa thanArA che. gaDhavADathI bharelA A kAmaneAge tA vAsanAnA duHkhiyArA ghaNA jIvAne maLe che te paNa keTalA kaleza, muzIkhata ane duHkhathI prApta thAya che. mATe ene abUjha ajJAna ane mUDha jIvA hAMzathI bhAgave che. bAkI jJAnIjanAne mATe te e niMdanIya che. kAraNa ke e mahAna purUSanA samaje che ke kAmalegA anaMta saMsAranI vRddhi karanArA che, kaDavA phaLa ApanArA che, cuDelanI jema vaLagezvA ane jo na mUkayA tA duHkhanI paraMparAne calAvanArA che. te! huM mAtA! emAMzu rAcavuM? keAne khakhara che ke kANu pahelu jaze ane kANu pachI jaze? mATe tame AjJA Ape te huM prabhunI pAse dIkSA aMgIkAra karavA icchuM chuM. 15 adhue! jene saMsAra asAra lAgyA che, parapudgalA uparathI rAga chUTI gayA che tevA jamAlikumAre zarIranuM varNana karI mAtAne ramaNIya lAgatI ramaNIonA dehanI AMtarika bibhatsAnu Akhehuma varNana karyuM. e jamAlikumAra pAte pahelAM strIomAM ramaNIyatAnuM darzana karatA hateA. sArA zaNagAra saje, mIThuM mIThuM khele, tyAre e harakhAtA hatA ke kevI suMdara mArI strIe che paNa prabhu mahAvIranI vANI suNI enA aMtaracakSu khulI gayA che eTale pahelAM je uparathI kha!hya rUpa joteA hateA tenA badale te have aMdarathI juve che. ene have cAkakasa samajAI gayu che ke A mArI mAtA je premALa ane ramaNIya ramaNIenA sukhe bhAgavavAnI mArI pAse vAta kare che te emanA zarIramAM ramaNIyatA jevuM che zuM? aMdara hADaka!, mAMsa ane leAhI bharyA che ne emanA zarIramAthI teA kare, zleSma, pitta vigere bahAra vahe che. emanA rAmarAmamAMthI pasIne bahAra vahetA hAya che, te pachI aMdara zu` bharyuM... hAya e teA saheje samajI zakAya che. AmAM ramaNIyatA kyAM dekhAya che? zarIra maLa-mUtrane gADavA che. mAtra upara suMdara ramaNIya dekhAya che paNa e zuM ramaNIya kahevAya? mane te cAmaDIthI maDhelu che, tethI A zarIra pAyakhAnA jevu Page #657 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 616 zAradA saritA lAge che. pAyakhAnuM game teTaluM suMdara hoya, chatAM temAM kAma patyA pachI eka kSaNa paNa besavuM gamatuM nathI, tema mane A kAmaganA sAmuM jovuM paNa gamatuM nathI. tyAre mArI mAtA mane evI ramaNIonI sAthe bhega bhegavavA mATe lalacAve che, paNa vIra prabhunA vacanAmRtathI jenI daSTi khulI gaI che evA jamAlikumAra vicAra kare che jaDa rUparaMga vigere viSaye haLAhaLa jhera karatAM paNa bhayaMkara che. viSapAna karavAthI te eka vAra mRtyu Ave che, te paNa viSa khAya te mRtyu thAya tyAre IndrionA viSaye te anekavAra janma-maraNa karAve che. are, ene bhegave paNa nahi, mAtra enuM smaraNa kare te paNa mAranArA che. anaMtIvAra AvA viSayabhege maLyA chatAM viSayanI bhUkha maTI nahi. viSayanuM sukha alpa che ne jhera jevuM che. pariNAmamAM duHkha mahAna sAgara jeTaluM che ema vicArI mAtAne kahe che. | he mAtA marI yuganA yuga vityA pachI halakI 2nIomAMthI mAMDamAMDa bahAra nIkaLI prApta thayelA A manuSyabhavanI mATI karAvanAra A viSaye che. vItarAga prabhunI mamatA teDAvI tenI AjJAne bhaMga karanArA A viSaye che, te A dehane viSenI mATImAM ragadeLavA karatAM prabhunA caraNanI sevAmAM arpaNa karI devAmAM zreyaskara che. jamAlikumAranI vicAradhArA keTalI suMdara che, tenI strIo paNa kevI anukULa che, jamAlikumAra ATha ATha ramaNIone moha choDavA taiyAra thayA che. tamAre keTalI strIo che? (sabhA -eka) eka che te paNa moha kayAM chuTe che. jamAlikumAranI ATha ATha strIo hatI. temAM badhI savAMgasuMdara, keI jAtanI cheDakhAMpaNa nahi, svabhAvane anukULa rahenArI ane patinA sukhe sukhI ane patinA duHkhe duHkhI rahenArI hatI ne tamArI zrIdevI te somavAre sAjA ne maMgaLavAre mAMdA heya ane ghaNI vakhata jovAmAM Ave che ke pati patnInA svabhAvamAM paNa keTalI vicitratA hoya che. mahAna puNyane udaya hoya tyAre panIo paNa sArI maLe che. devAnu priye! A mAnavajIvanamAM amRta paNa ghUMTI zakAya che. huM ane mAruM je aMtaramAM ghuMTAyA karatuM hoya ke mAre ATalA baMgalA che, ATalI jamIna che, ATalI saMpatti che, ATalA dIkarA che, ATalI moTara che, mArA je gAmamAM kei nAmAMkti nathI, mArA je vaibhavazALI ane sattAdhIza keI nathI, mArA je kaI sukhI nathI. AvuM saMvedana aMtaramAM cAlyA karatuM hoya te samajavuM ke jIvanamAM ekaluM jhera ghaMTAya che ane huM jJAna-darzanayukta zuddha svarUpI avinAzI, nirmaLa ane arUpI AtmA chuM. e sivAya paradramAMthI eka paramANu paNa mArI mAlikane nathI, temaja " e sAro mA, nA taLa saMgo selA vAhimAvA, lava saMno strAvaLaT " Page #658 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 617] mAre AtmA eka zAzvata che. jJAna-darzana. cAritranA lakSaNavALe che. e sivAya bAkInA badhA bhAve bahirzAve che, ane te sarve sAMgika lakSaNavALA che. zarIra e paNa bahirbhAva che. tyAM dhana-vaibhava, sattA ane strIonI te vAta kayAM karavI?. aMtaramAM AvuM saMvedana thatuM hoya te samajavuM ke jIvanamAM ekalo amRtarasa ghUMTAya che te amRtarasa lUMTanAra eka divasa mRtyune jItI mokSamAM jAya che. AvI vAta ucca kakSAnA AtmAo samajI zake che. A vAta khUba gahana che. mehamAM gherAyelA jIvone samajavI muzkela che. AtmikabhAvapUrvakanI kriyA karavAthI karmanI nirjarA thAya che. have vadhu bhAva avasare kahevAze. caritra jAlinI ane zikhIkumAra muni baMne piotapotAnuM pAtra bhajavI pitapitAnA karmAnusAra eka devalokamAM ane eka narakamAM utpanna thayA. baMnemAM eka AtmA pavitra che ne bIjo niSphara che. eka draSI che ne bIjo premI che. traNa traNa bhava temanA verAnubaMdhamAM pUrA thayA. have cothA bhavamAM kayAM utpanna thAya che te joIe. jaMbudvIpanA bharatakSetramAM suzarma nAmanuM nagara AveluM che. te nagaramAM zatrao rUpa hastionuM mathana karavAmAM siMha samAna sudhanvA nAmanA rAjA hatA. temanuM rAjya khUba samRddha ane sukhI hatuM. tyAM keIne khAvA pIvAnuM ane paheravA oDhavAnuM duHkha na hatuM. e sudhanvA rAjAnA rAjyamAM vaizramaNa nAmanA eka dhanavAna zeTha hatA ne temanuM rAjamAM khUba mAna hatuM. zeTha khUba dayALu ane garIbone sahAya karanArA hatA. temane zrIdevI nAmanI zIyaLavaMtI strI hatI. vaibhava ane sukha ghaNuM hatAM. paNa paraNyAne ghaNA samaya thaI gayo hovA chatAM temane kaMI saMtAna na hatuM eTale sadA ciMtAtura rahetA chevaTe dAnazALA zarU karI ane aneka prakAranI dharmakaraNa karavA lAgyA. have zuM bane che te sAMbhaLo. dhanakumArane janmaHzIkhI svargalokase cavakara, yahAM liyA avatAra, diyA nAma kulacaMdra naMdakA, zrI ghanadeva" kumAra he...zrotA zikhIkumAra muni samAdhimaraNe marIne pAMcame devaloke gayA hatA. tyAMthI AyuSya pUrNa karI cyavane zrIdevInA garbhamAM putrapaNe utpanna thaye che. te rAtre pareDhIe teNe eka suMdara hAthIne mukhamAMthI peTamAM praveza karato jo. hAthI khUba suMdara ane uttama hatA. AvuM svapna dekhIne zrIdevI sukhapUrvaka jAgRta thaIne potAnA pati vaizramaNa zeThanI pAse jaIne svapnanI vAta kahI. A sAMbhaLI zeThane paNa khUba AnaMda thaye ne kahyuM he satI! tane samagra svajanane nAyaka thanAra pavitra putra thaze eTale Page #659 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 618 zAradA saritA ApanuM kahevuM satya che ema patinA vacanane abhinaMdana ApatI garbhanuM pAlana karavA lAgI. ema karatAM savAnava mAse eka tejasvI putrane janma Apyo. zeThe putrane janma utsava karAvyuM. garIbone dAna ApyuM ane mahinA pachI emanuM nAja "dhanadeva" pADayuM. dhanadevakumAra divase divase khUba. lAlanapAlanamAM moTA thAya che. have jAlinInuM zuM banyuM te joIe.. pUrNacaMdra phiksaseTha dUsarA, usI nagarameM aura, ardhAginIkA nAma gamatI, kamalAnanI cakera, jIva jAtinI kanyA rUpame, janma liyA usa Thera he zrotA e nagaramAM pUrNa caMdra nAmanA bIjA eka zeTha rahetA hatA. temane gamatI nAmanI patnI hatI. jAlinI marIne bIjI narakamAM gaI hatI. tyAMthI nIkaLIne saMsAramAM ghaNo kALa rakhaDI pUrNabhadra zeThanI gamatI nAmanI bhAryAnI kakSAmAM putrIpaNe utpanna thaI. janma thayA pachI tenuM dhanazrI evuM nAma pADavAmAM AvyuM. dhanazrI dhIme dhIme moTI thaI ne tyAM dhanakumAra paNa maTe . eka divasa dhanadevakumAra tenA mitre sAthe bagIcAmAM pharavA mATe gayA hatA ane dhanathI paNa tenI sakhIo sAthe pharavA gaI hatI. tyAM baMne paraspara sAmA maLe che ne dhanadeva ane dhanazrInI najara eka thAya che. svarUpavAna ane yuvAna dhanazrIne joIne dhanadevakumArane tenA pratye prema jAge. te vAraMvAra snehapUrvaka tenA sAmuM jevA lAge. ane dhanazrIe dhanadevakumArane je eTale tenA pratye dveSabhAva utpanna thayo. dhanazrI ane dhanadevakumAranA lagna: dhanadevakumArane dhanazrInA mukha tarapha jete joIne mitre ema samajI gayA ke A kanyA tene gamI gaI lAge che. A vAta vaizramaNa zeThanA kAne AvI eTale temaNe dhanazrInI dhanadeva mATe mAMgaNI karI. baMne zeTha mitra hatA eTale pUrNacaMdra zeThe potAnI putrI dhanazrIne dhanadeva sAthe khUba dhAmadhUmathI paraNAvI. tamane thaze ke mAbApe pUchayuM paNa nahi ne lagna karI nAMkhyAM? e jamAnAmAM kanyA jevA javAnuM evuM kaMI na hatuM. te samaye dIkarA dIkarIne pUchatA paNa nahi. sArUM ane khAnadAna kuTuMba joIne gya lAge tyAM paraNAvI detA ane temAM saMtAno paNa kaMI dalIla karatA nahi. mAtA-pitA je kare che te ApaNA mATe megyA kare che ema samajIne vadhAvI letA. dhanadevakumAra ane dhanazrInA lagna thayA. dhanadevane te dhanathI gamatI hatI tethI tene khUba AnaMda thaye paNa dhanazrIe jyArathI dhanadevane je tyArathI tenA pratye dveSa utpanna thaye hato. e paraNIne AvI tyArathI dhanakumAra pratye bilakula prema rAkhatI nahi. dhanadeva tene premathI bolAve te bele paNa nahi ne uparathI game tevA zabdo kahI detI. Page #660 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 619 dhanakumAra khUba saraLa svabhAvI ane guNagrAhI jIva che. patnI ghaNuM pajave che paNa keIne vAta karatA nathI. samatAbhAve sahana karate pitAnA karmone deSa Ape che. ene ema ke dhIme dhIme mAnI jaze ema zAMti rAkhe che. paNa dhanazrInA aMtaramAM te pati pratye dveSa bharyo che. vairano udaya ke joradAra che. vairano badale levA kevI sAMkaDI sagAImAM utpanna thAya che. je pUrvabhavamAM mAtA ane putra hatA te A bhavamAM pati-patnI tarIke utpanna thayA che. patine eka divasa dhanazrI sukha paDavA detI nathI ema karatAM dhanadevanA divase jAya che. dAna ApavAnI bhAvanA : A dhanadevane naMdaka nAmane khUba premapAtra mitra hatuM. baMne kAyama sAthe rahetA. haravA pharavA badhe sAthe jatA. dhanadevakA parama mitra ha, naMdaka nAma vikhyAta, eka dina ghase cale ghumane, usI desta ke sAtha he... eka vakhata zaradakALamAM baMne mitre pharavA gayelA, tyAM te nagaramAM rahenAra samRddhidara sArthavAhane putra paradeza jaI ghaNuM dravya kamAIne Avele. te kAratakI punamanA divase anAtha ane garIbone chUTe hAthe dAna ApI rahyA hatA, te dhanadeve je. paisA-ro vigere bheguM karIne muThThIe ne muThThIe dete hate. A joIne dhanadevanA manamAM thayuM ke ahe! kevo bhAgyavAna che ke potAnI kamANImAMthI chUTA hAthe dAna Ape che. A joI enuM mukha karamAI gayuM tyAre tene mitra naMdana pUche che he dhanadeva! A dAna de che temAM tuM zA mATe udAsa thaI gayo? tyAre dhanadeva kahe che A zreSThIputra dAna ApI rahyo che te joIne mane ema thAya che ke jANe AvuM dAna huM jyAre ApIza? tyAre naMdaka kahe che tArA pitAjIne tuM eka putra che ne pAse dhana ghaNuM che, tuM dhAre te enAthI vadhu dAna karI zake tema che. tyAre dhanadeva kahe che mitra! e te mArA pitAnI kamANInuM che. huM mArA bhujAbaLathI kamAIne dAna ApuM to sAcuM dAna kahevAya. mATe tuM mArA pitAjIne kahe ke dhanadeva paradeza kamAvA javA Icche che. naMdake. zeThane dhanadevane abhiprAya jaNAvyuM tyAre dhanadevane tenA pitA kahe che beTA ! tuM zA mATe ciMtA kare che? tAre jeTaluM dhana devuM hoya teTaluM de. mArI jarA paNa nA nathI. paNa ApaNe paradeza javuM nathI tuM mAre ekane eka putra che. huM tane paradeza nahi javA dauM. paNa dhanadeva kahe che pitAjI! ApanI vAta sAcI che. paNa ApanI kamANunA dhananuM dAna devAthI mArA manane zAMti thavAnI nathI mATe game tema kare paNa mane javA de. putre haTha pakaDI ane pitAe javAnI rajA ApI. A tarapha naMdaka dhanadevane mitra hatuM. bIjI tarapha dhanazrIne tenA pratye khUba Page #661 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 620 zAradA saritA prema hatuM eTale tenI sAthe kucAle cAlatI hatI. pati pratye bilakula prema na hatuM paNa naMdaka pratye tene gADha prema hato. dhanadeva paradeza dhana kamAvA jAya che te samAcAra dhanazrInA jANavAmAM AvyA, eTale enA manamAM thayuM ke ThIka thayuM. have e jaze eTale nadakanI sAthe manamAnyA sukha bhagavAze, paNa naMdaka sAthe vAta thatAM khabara paDI ke te paNa dhanadevanI sAthe janAra che eTale have dhanazrI kevuM kapaTa karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 70 bhAdaravA vada 9 ne gurUvAra tA. 20- 73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNAnA sAgara bhagavaMta jagatanA jIvonA kalyANa mATe dAMDI pITAvIne kahe che he bhavya che ! AtmasAdhanAnI amUlya taka jAya che. tame jIvanamAM badhuM prApta karI zakaze paNa jIvanamAMthI je amUlya ghaDI ane paLe jAya che te pAchI meLavI zakaze nahi. ApaNu bhagavaMte ghaDInI kiMmata AMkI che. ethI adhika AgaLa vadhIne miniTa ane ethI AgaLa vadhIne samayanI kiMmata AMkI che. samAM joya mAM mA pamAyaNa pitAnA paTaziSya gautamasvAmI jevA purUSane paNa kahI dIdhuM ke he gautama! samaya mAtrane pramAda karavA jevo nathI. manuSya jIvananI kSaNa kehInura hIrA karatAM paNa kiMmatI che. bhagavatI sUtranA navamA zatakanA tetrIzamA uddezAmAM jamAlikumArane adhikAra cAle che. jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI vairAgyanA raMge raMgAyA che. te mAtAnI pAse AvIne kahe che he mAtA ! mArI ekeka kSaNa amUlya jAya che, mane dIkSAnI AjJA Apa te Ajanma-jarA ane maraNanI sAMkaLa toDIne saMyamanI sAdhanA karavA prabhu mahAvIranA caraNamAM jIvananaiyA jhukAvI dauM. cAritra vinA traNa kALamAM AtmAnI siddhi thavAnI nathI ne Atmazuddhi vinA kevaLajJAna thavAnuM nathI. paNa mehaghelI mAtA judI judI rIte jamAlikumArane samajAve che. pralobhana Ape che, gaI kAle kahyuM hatuM ke enI mAtAe kahyuM ke he dIkarA ! tuM A uttama kuLanI saudaryavAna rAjakumArIo je abajone dAyajo laIne AvI che temanI sAthe saMsArasukhanI majhA mANI le. tyAre jamAlikumAre mAtA-pitAne javAba Apyo ke he mAtA-pitA! tame mane jenI sAthe rahI sukha bhogavavAnuM kahe che te ramaNIonA rUpa game teTalA suMdara heya paNa aMdaramAM zuM bhareluM che? upara cAmaDInuM suMdara khoLiyuM mahyuM che, bAkI aMdara te azucIne Dhagale che. A yuvAnI te saMdhyAnA khIlelA raMga jevI che. vaLI e strIo Page #662 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 621 zAradA saritA mane mUkIne cAlI nahi jAya tenI zuM khAtrI? koNa paheluM jaze tenI khabara nathI te konA upara vizvAsa karavA jevo che? jamAline javAba sAMbhaLI mAtA ThaMDIgAra banI gaI. thoDIvAra mauna rahI pAchI bIjI dalIla kare che. tae NaM taM jamAli khattiyakumAra ammA piyaro evaMvayAsI ime ya te jAyA ! - ajaya-pajjaya piupajjayA gae subahu hiranne ya suvanne ya kaMseya dUseya biulaghaNa kaNagajAva saMta sArasAvaejje alAhi jAva AsattamAo kulavaMsAo pakAma / dAuM pakAmabhottuM paribhAeu ta aNuhohi tAvajAyA ! viule mANussae iDDhisakAra samudaetao pacchA aNuhUya kallANe vADDhaya kulavaMsa jAva pavvaihisi / jamAlikumAra mAtAnA mohamAM mUMjhAye nahi, patnIonA premamAM paTakAye nahi. mAtAe jANyuM ke dIkare makakama che, chatAM thAya teTalAM prayatna kare che. have dhanasaMpattinuM pralobhana ApatA kahe che he mArA vahAlasoyA dIkarA ! tuM je to khare. ApaNe ghera keTalI kRddhi che. tArA pitAnA pitA ane temanA pitA ane temanAthI paNa AgaLanA pUrvajonA vArasAthI AveluM sonuM, cAMdI, jhaverAta, temaja kiMmatI vastrAbhUSaNo, rokaDa dhana senaiyA ane bIjI paNa sArabhUta mAla-milkata yAvat rAjasaMpatti Adi keTaluM badhuM bharacaka bhareluM che ke sAta peDhI sudhI bharapUra detAM, bharapUra vaheMcatA ane bharapUra khAtAM paNa khUTe tema nathI. jaMgI vyakaddhi, samRddhi ane mAna-sanmAna bhogavI le. badhAM sukhe jogavIne pAkI uMmare saMtAnaparaMparA vadhArI amArA kALa karyA pachI tuM dIkSA leje. devAnupriyA ! vicAra karo. kevI pUrvanI punnAI che! Aje paNa evA che haze ke jenI sAta peDhImAM duHkha joyuM nahi hoya. pANInA mojAnI jema lakSmI vadhyA kare, vadhyA kare. jamAlikumArane tyAM paNa enA pitAnA pitA eTale pitAmaha ane emanA pitA eTale prapitAmaha A traNa traNa peDhIthI vipula vaibhava cA Ave che. AvuM moTuM rAjya hAya ne ddhi hoya tyAM bIjI vastuo paNa keTalI badhI hoya? sonuM, cAMdI, rUpuM, kAMsu ane jhaverAtanA bhaMDAra bharyA hatA. AgaLanA mANaso kAMsAnA vAsaNamAM jamatA hatA ane tAMbA-pittaLanA vAsaNe vaparAtA hatA. jema tAMbu-pittaLa ne kAMsu vigere dhAtuo che tema ApaNuM zarIramAM dhAtuo rahelI che. tAMbA-pittaLanA vAsaNamAM jamavAthI zarIramAM rahelI dhAtuone tatva maLatuM, paNa Aje te kAMsu-tAMbu ne pittaLa gayuM ne tuM AvyuM. sTIlanA ujaLA loDhAne mahI gayA che. gAmaDAMnA loke paNa navA ne navA tAMbA pittaLa ne kAMsAnA vAsaNa vecIne sTIlanA vAsaNa vasAve che. sTIla ane plAsTIkanA vAsaNono vaparAza vadhe ne mANasanA zarIramAM roga paNa vadhyA. jamAlikumAranA ghera kasu-tAMbu-pittaLa paNa ghaNuM hatuM. Page #663 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darara zAradA saritA jamAlikumAranI mAtA kahe che hai dIkarA ! tuM A badhuM bhAgava. dAna Apa ane A saMsAramAM mAna-sanmAna ane pratiSThA prApta karI le. tArI icchA pramANe managamatA sukhA bhAgavI le. pachI dIkSA leje. paNa jamAlikumAranI dRSTi have badalAI gaI che. jenI pAse ATalI Rddhi che chatAM tene tyAga karavA tatpara banyA che ane tamArI pAse nathI chatAM meLavavA mahenata karI che. mahenata kare che eTaluM nahi paNa paisAne khAtara paMcazIlarUpa dharma paNa khAi nAkheA che. sAdhunA pAMca mahAvrata che. mahAvratamAM navenava kATIe pratyAkhyAna karavAmAM Ave che. zrAvakanA pAMca aNuvrata, traNa guNuvrata ne cAra zikSAvrata che. emAM maryAdAmAM aMze aMze chUTa rAkhavAmAM Ave che. temAM ahiMsA satya, acaurya, brahmacarya ne aparigraha A pAMca zIla dharma che. je paisA maLatA hoya te A paMcazIlarUpa dharmane paNa vecI de che. A dhana kevA ana karAve che. tamAre tyAM koI thApaNa mUkI gayA hoya ane tene tame gA de te tene tenA prANa jAya teTaleA AghAta lAge che; kAraNa ke ajJAnI jIvA dhanane agyAramA prANa samAna gaNe che. dhanane prANu mAnanArAnuM dhana paDAvI le, dhana lUMTI le te kayAreka prANa paNa cAlyA jAya che. jemaNe potAnA AtmAne urdhvagAmI banAvavA hAya temaNe koI paNa jIvanI hiMsA na karavI joIe. peAtAnA prANanI jema khIjAnA prANunu rakSaNa karavu joie. khAtA-pItA-hAlatA-cAlatA, bahena rasei Adi gRhakAryAM karatAM upayega rakhe te jIvayA pALI zakAya che. AcArAMgasUtramAM bhagavAna pharamAve che ke jenI tu hiMsA karavA icche che te tuM pote che. jevA tArA AtmA tevA khIjAnA AtmA che temAM jarA paNa bheda nathI. svarUpathI badhA AtmAe abheda che. vepArI khIjAne chetaratA hAya, kAine cUsI lete hoya, tyAre e ema samaje che ke mArI cAlAkIthI huM khIjAne chetarU chuM paNa kharI rIte teA peAtAnI jAtane chetarI rahyA che. ATalA mATe bhagavAna kahe che svayAne mATe paNa paraDhayA pALavI joIe. tamane tamArI yA te che ne? jenAmAM svadayA haiAya tenAmAM parayA te heAya. zubha pariNAmathI jeNe peAtAnA AtmAnuM rakSaNa karyuM" hAya te avazyameva khIjA jIvAnu rakSaNa karI zakaze. ahiMsA vrata mahAna che. tenI rakSA karavA mATe satya ane acaurya vADarUpa che. vADa kADhI nAMkhavAmAM Ave teA khetara khedAnamedAna thaI jAya. tema jIvanamAM jo satya ane acauryAM na hoya te ahiMsArUpI khetara khedAnamedAna thai jAya che. mATe ahiMsAnI rakSA karavA mATe satya vratanuM pAlana karavuM jarUrI che. e satya vacana paNu kevu hAvu joIe? 7 satyamavi mArpata parapIDAmAM varSe:| satyavacana hovA chatAM evu na hAvuM joie ke je kheAlatAM bIjAne pIDA utpanna thAya. satya paNa hiMta-mita ne pathyakArI hAvu joie. hita eTale sAmAne hitakArI hAvu joIe. mitra eTale Page #664 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 63 AchuM. ane priyakArI khAvu joIe ne pazna eTale guNakArI hAvu joie. satya khAlavathI mAnavanuM jIvana umadA ane che. jeTaluM ahiMsA ane satyanu mahatva teTalu acauryanuM paNa mahatva che. hiMsA ane asatyanA tyAgInI jema manuSyAe kAInuM atta paNa na levuM joie. upara kahevAi gayuM ke paisA e agiyArame prANa che. eTale dareka prANIne jema peAtAnA prANa priya che tema paisA paNa priya che. prANathI paNa paise vadhu priya che. evA paisAnuM haraNa karavuM te tene vadha karavA kharAkhara che. tamane ema thatuM haze. ke ame kayAM cAra chIe? bhAI! pelA cAra teA ughADA cAra che. rAtanA kALIyA cAra che ne tame dheALA divasanA dheALIyA cAra che. anIti, vizvAsaghAta A badhA pApe ce!rInA pApa karatAM paNa caDhI jAya tevA pApa che. anItithI dhana meLavavuM e eka prakAranI cerI che. anItinu dhana kAyama kayAM Take che ? saMta tulasIAse kahyuM che ke: "nANuM bIna nitI taNuM, rahe va pAMca ke sAta tulasI dvAdazavame, jaDamUlase jAta." anItinuM dhana vadhumAM vadhu khAra varSa sudhI rahe che ne aMte jaDamULamAMthI cAlyuM jAya che. jema viSavela AkhA vRkSaneA nAza kare che tema anItinu dhana pote te nAza pAme che paNa khIju hAya tene paNa sAthe ghasaDI jAya che. vaLI anItithI dhana prApta karanArA A bhavamAM vadha-baMdhananA trAsa leAgave che ne parabhavamAM paNa krAdri ane durbhAgya pAme che. mATe A bhavamAM ane parabhavamAM jo sukhI thavu hAya te pApakame karavAnuM cheDI do. abrahmacaryanuM sevana karavAmAM paNa mahAna pApa che. ekavAranA viSayasevanamAM nava lAkha garmaja pacendriya jIveAnI hiMsA thAya che ane khIjA samuIima jIveAnI hiMsA thAya te judI. mATe saMpUrNa ahiMsAvratanuM pAtruna karavA mATe brahmacaryanuM pAlana karavuM joie. zuddha mana-vacana-kAyAthI je brahmacaryanuM pAlana kare che te jagatamAM pUjanIka ane che. deva dAnava gaMdhavvA jakva rakkhassa kinnarA | baM bhayAri namasaMti dukkaraM je karenti te // utta. su. a. 16 gAthA 16 deva, dAnava, gAMdharvo, yakSA, rAkSase| ane kinnara je . AleAkamAM duSkara evu zuddha brahmacarya pALe che tenA caraNamAM namaskAra kare che. brahmacaryanA pAlanathI manuSya dIrghAyuSa anee che, zarIra majabUta ane tejasvI bane che jema makAnane AdhAra pAyA upara che tema deharUpI imArataneA AdhAra mULa pAyA brahmacarya che. Page #665 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 624 zAradA saritA jeTaluM brahmacarya zuddha teTaluM zarIra nirogI rahe che. Aje to zarIranI uparanI TApaTIpa khUba vadhI gaI che ne brahmacaryane pAye hacamacI gayuM che temAM paNa AjanA zikSaNe ane sinemAe to dATa vALyo che. sinemA ane sahazikSaNa bhAratanI pavitra saMskRtine jaDamULamAMthI nAza karanAra che. mATe tame samaje te sArI vAta che. nahitara tamAruM jIvana barabAda che. Aje skulamAM paNa evuM jJAna ApavAmAM Ave che ke IDA khAvAthI zarIramAM viTAmIna Ave che. viTAmIna DI ane viTAmIna sI nI vAte cAle che. AjanA DokaTaro paNa ema kahe che ke baTATAmAM ne lasaNamAM viTAmIna che ne ethI AgaLa vadhIne kahe che ke IDAmAM to sauthI vadhu viTAmIna che. paNa anubhavI purUSa kahe che ke A badhI mAnyatAo bhUlabharelI che. kharUM viTAmIna te brahmacaryamAM che. jyAM enI ekAMta hiMsA che tyAM viTAmIna kayAMthI maLavAnuM che? jyAM ahiMsA che, brahmacarya che tyAM sAcuM viTAmIna che. mATe brahmacaryanuM pAlana karo. sarvathA brahmacaryanuM pAlana na karI zake te "sva-dArA saMtoSa"dezathI te brahmacaryanuM pAlana kare. brahmacaryamAM keTale lAbha che. koI eka mANasa kareDo rUpiyAnuM dAna kare ane sonAnuM oMyataLiyA jaluM dharmasthAnaka baMdhAve te paNa mana-vacana-kAyAthI zuddha brahmacarya pALanAra vyakita je lAbha meLave che te senAnuM ratnajaDita dharmasthAnaka baMdhAvanAre pAmI zakatuM nathI. AvI brahmacaryamAM zakita che. dAna-denArane te kadAca abhimAna AvI jaze ke meM ATaluM dAna karyuM che, A upAzraya baMdhAvyuM che paNa brahmacarya pALanArane abhimAna nahi Ave. eka gAmaDAMmAM keI saMta vihAra karIne gayA. jenanA daza paMdara ghara hatA. saMta pATa upara beThA. gAmamAM rahetA mukhya zrAvaka chAtI pulAvate Avyo. pATa sAme najara karI paNa nAma na dekhAyuM. eTale kahe che mahArAjazrI! jarA ubhA thaI jAva. kema bhAI! tyAre kahe che nekare pATa pheravavAmAM jarA bhUla karI che. eNe pATa pheravIne nAma AgaLa kaDhAvyuM tyAre ene zAMti thaI. zuM jAherAta karavAnI jIvanI AkAMkSA che! saMtane pATethI uThADavA taiyAra thaye. dAna devAmAM je hRdayathI nahi chUTatuM hoya te Ama bane che paNa viSaye jItavAthI brahmacaryanuM pAlana karatA AtmasAdhanA thAya che. pAMcamuM parigraha vataH parigraha paNa AtmasAdhanAmAM vinarUpa che. mATe jarUriyAtathI adhika parigraha saMgraha na karavo joIe. saMsAranuM mULa AraMbha ane parigraha che. parigrahanI tIvra mUcha mahAna AraMbha-pApa karAve che. je karmabaMdhanathI bacavuM hoya to dhIme dhIme parigrahane bhAra haLavo kare. je kaI mANasa gADAmAM gajA uparAMta bhAra bhare te enA baLada adhavaca thAkI jAya che ne besI paDe che. pachI ene potAnA sthAne pahoMcavuM paNa muzkela thaI paDe che tema parigrahanA bhArathI bhAre banele AtmA adhogatimAM jAya che ne bhavavanamAM bhaTakyA kare che. Page #666 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 65 jamAlikumArane ghaNI Rddhi hatI. mAtA-pitAnI zItaLa chAyA hatI. badhA saMcAgA sAnukULa hatA. enA bhautika sukhamAM jaza paNa khAmI na hatI. Aje tA ApanA jIvanamAM kAMI ne kAMi teA upAdhi haze. jamAlikumArane e badhI saMpati taNukhalAtulya lAgI. kAraNa ke prabhunI vANI sAMbhaLI enA aMtaracakSu khulI gayA hatA. samyagdarzana pragaTI cUkayuM hatuM. khaMdhuo! ATalA praleAbhanA ApavA chatAM jamAlikumAra lalacAtA nathI. enuM kAraNu samyag-darzananI lahejata che. sabhyaSTi ane mithyAdraSTimAM AsamAna jamIna jeTalu aMtara che. samyaSTi AtmAne mahela jela jevA lAge. dhana e rADA ane phUkA jevuM lAge ane gameteTalA du. 1mAM paNa sukhanu dana kare ane e AtmA karmone celenja Ape ke tamAre je rIte AvavuM hAya te rIte AvI jAva. atyAre mArAmAM samajaNa che, jJAna che. ajJAna avasthAmAM me duHkheA ghaNAM sahana karyo paNa ATalA lAbha na thayA. have huM rAjAneA paNu rAjA chuM. have mane apuddagala parAvartIna kALathI vadhAre kALa du:khI karavAnI tamArAmAM tAkAta nathI. paramAtmapadane pAmI jaIza pachI tamArUM jora nahi cAle. sabhyaSTi AtmAone AnaMda aneAkhA hoya che. ene tA ema thAya che ke anaMtabhava bhamyA. hAza....have mAre| chUTakArA thaze. A mAnavajanma mAre| saphLa thayA. samakitanI prApti thai eTale jANe mane badhuM maLI gayuM. eka vakhatanA paradezI rAjA mahAna pApI hatA. paNa kezIsvAmIne bheTo thatAM pavitra banI gayA. dharmImaya jIvana banAvI dIdhuM. chelle sUzciMtA rANIe jhe ApyuM chatAM jhera ApanAra sUrikatA rANI pratye jarA paNa rASa na AvyA ane zubha bhAvanAmAM samAdhipUrvaka kALadharma pAmIne pahelA devAkamAM suryAla vimAnanA mAlika suryAla nAmanA maharSi ka deva thayA. eka vakhata bhagavAna mahAvIrasvAmI AmalakampA nAmanI nagarInI bahAra udyAnamAM padhAryA che te vakhate suryAbhadeva eka meTA vimAnamAM besIne pAtAnA vizALa parivAra sAthe bhagavAnane vadana karavA mATe Ave che. devalAkanI dhAma sAhyabImAM vasanAra deva paNu devaleAkanA nATaka jovAnA paDanA mUkIne prabhunI pAse AvyeA. ene AtmAnI kevI laganI haze! khUba bhAvapUrvaka prabhune vaMdana karIne pUche che he prabhu! huM lavI chuM ke abhavI chuM? tyAre bhagavata kahe che he sUryAla! tu bhavI che, alavI nathI. he nAtha! huM samakitI chuM ke mithyAtvI? tyAre bhagavata kahe che ke sUryAla! tu samakitI che mithyAtvI nathI. he bhagavaMta! huM paritta saMsArI chuM ke apatti saMsArI? hai suryAbha! tu parita saMsArI che aparitta saMsArI nathI. huM bhagavata! huM ArAdhaka chuM, ke virAdhaka chuM...? tyAre bhagavata kahe che tuM ArAdhaka che, virAdhaka nathI. mukhethI AvA suMdara:javAba sAMbhaLIne suryAbhadevane Ana thayA. haiyuM harSoMthI nAcI uThayuM. Page #667 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 626 zAradA sari subhadevane enA vaibhavamAM, devIonA nATakamAM ane Adara satkAramAM je AnaMda na Ave tenAthI anaMtagaNe AnaMda prabhunA vacana sAMbhaLIne AvyA. e samajAte hatuM ke devakanI addhi ane sukha paNa eka divasa te mAre choDavAnA che. temAM je Asakata banIza te mane durgatimAM laI jaze. mATe emAM Asakta thavA jevuM nathI. samakita daSTi AtmA ArAdhaka thavA irache paNa virAdhaka thavAnuM na icache. eTale virAdhanAthI khUba sAvadhAna rahe che. e samaje che ke A amUlya mAnavajIvanamAM mahAna muzIbate ArAdhanA karavAnI suMdara taka sAMpaDI che, chatAM pramAda, ALasa ane kaSAyane vaza thaIne huM jeTalI karavI joIe teTalI ArAdhanA karI zakatuM nathI. ahalpa ArAdhanA thAya che tyAM vaLI virAdhanA karIne kayAMya pApa badhuM ? je tenAthI virAdhanA thaI jAya te enuM haiyuM kaMpI uThe. dilamAM DaMkha lAge ke meM A zuM karyuM? kamANI karavAnA avasare meM kayAM A beTano dhaMdho karyo! e keNa mUkha heya ke khUba mahenata karIne meLavelI lakSmIne peTane baMdha karIne gumAvI de. theDI ArAdhanA karIne je kaMI puNya upArjana karyuM tene virAdhanAnI cinagArI cAMpIne bALI nAMkhavuM te murkhAI bhareluM che. devAnupriye! samyagadarzananI khUbI te juo! gAyanA zIMgaDA upara sarasavane dANa rahe teTalIvAra paNa je samyagadarzana spazIne cAlyuM jAya te paNa saMsAra parimita thaI jAya che. je AtmA upara samyaktvanI mahera lAgI gaI tene nakakI thaI gayuM ke A jIva ardhapudagala parAvartana kALe mokSe jaze. ardhapaddagala parAvartana kALa nAnesane kALa nathI. daza keDArkoDI sAgaropamanA cha ArA thAya, utsarpiNI kALanA cha ArA ane avasarpiNI kALanA cha ArA maLIne vIsa keDADI sAgaropamanuM eka kALacakra thAya. evA anaMtA kALacakra jAya tyAre eka pudgavaparAvartana thAya. temane ardha pudgala parAvartana kALa eTalA samayamAM anaMtI covIsIo thaI jAya. pachI mokSe javAnuM chatAM ATale AnaMda kema? ardhapudgala parAvartanano ATale badhe kALa hevA chatAM siMdhunI apekSAe biMdu je che. anaMtakALathI ApaNe jIvAtmA bhavasAgaramAM rakhaDI rahyo che. have ATalA samaye te ene chUTakAro thazene? tene samakitI jene AnaMda thAya che. samakita AvyA pachI mAnavInA vicArenuM parivartana thaI jAya che ne enI bahirmukhadraSTi aMtarmukha thaI jAya che. samyadaSTi AtmA je utkRSTa ArAdhanA kare ane kSAyaka samiti pAme che te bhavamAM mekSe jAya che ane te bhave na jAya te trIjA bhave to avazya mekSamAM jAya ane jaghanya ArAdhanA kare te sAta ATha bhave mele jAya che. jema koI garIba mANasane dhana maLI jAya te khumArImAM masta rahe che tema samakitadaSTi AtmA paNa samakitanI khumArImAM masta rahe che. samakitadaSTi AtmA Page #668 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaradA saritA kayAre paNa siddhAMta virUddha zrI jinezvara bhagavaMtanA vacanavirUddha eka zabda paNa uccArate nathI ne kaI siddhAMta virUddha bolanArane saMga kare nahi. tenAthI sadA dUra rahe. samyakatva e tejavI ratna che. e ApaNI bedarakArInA kAraNe athavA te mithyAdaSTinI saMgatanA kAraNe mithyAdaSTinA paricayamAM lUMTAI na jAya, evAI na jAya tenuM pUratuM dhyAna rAkhavuM joIe. samakitanA pAMca aticAra batAvyA che. zaMkAH jaina dharmamAM zaMkA karavI, kaMkhAH anya matanI AkAMkSA karavI, vitigicchAH karaNanA phaLamAM sadeha rAkho para pasaMDa parazaMzAH pAkhaMDInI prazaMsA karavI ane parapAsaDa saMthaH mithyAtvane paricaya kare. jena dharmanI zaMkA thAya to anya matanI AkAMkSA jAge. mithyAtvIne paricaya thatAM tenI prazaMsA karavAnuM mana thAya enI prazaMsA karavAmAM paNa mithyAtvanI puSTi thAya che ne samakita malIna bane che. jema peTamAM sAruM ane cheTuM, kAcuM ne pAkuM game tevuM bhejana nAMkhavAthI peTa bagaDe che tema jene tene paricaya karavAthI ne jenuM tenuM sAMbhaLavAthI AtmA paNa bagaDe che, peTa bagaDaze te davA levAthI sAruM thaI jaze paNa samyakatva malIna thavAthI AtmA bagaDaze to tene zuddha thatAM mahenata paDe che. samaktine TakAvavA mATe satata saMtasamAgamamAM AvavuM joIe. jinavANInuM aharniza pAna karavuM joIe ne sArA pustakanuM mananapUrvaka vAMcana karavuM joIe. jamAlikumArano AtmA ke mahAna pavitra banI gayo che. enI mAtA pralobhano Ape che paNa e te jaDabAtoDa javAba ApIne mAtAne mauna karI de che. mAtAe kahyuM tuM A tArI suMdara strIo sAthe bhega bhegava tyAre kahyuM he mAtA! e te hADakAne mALe ane azucInuM ghara che, emAM zuM meha pAmavA jevuM che? pharIne mAtAe kahyuM ke tArA dAdAnA dAdAnI upArjana karelI lamI ApaNA gharamAM che te e vipula saMpattine bhegavaTe kara. have ene zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra -agni zarmA ane guNasenane pUrvathI traNatraNa bhavathI vaira cAyuM Ave che A cothA bhAvamAM pati-patnI tarIke utpanna thayA che. patinuM nAma dhanadeva ane patnInuM nAma dhanazrI che. baMne eka rAzI che chatAM temanA svabhAvamAM AsamAna jamIna jeTaluM aMtara hatuM. paraNIne AvI tyArathI dhanazrI dhanadeva pratye dveSabhAva rAkhatI hatI. keI divasa enI sAthe premathI hasIne e belatI nahi. dhanadeva ene premathI belAvato ke he dhanazrI! tuM zA mATe ATalI badhI dukhI rahe che paNa e ene svabhAva cheDatI nathI. dhanadevane jeve ne enA manamAM ema thAya ke kayAre enuM kATaluM kAThuM? ene mArI nAMkhu? pUrvanA vaira kevA kAma kare che. A mATe jJAnIo kahe che ke karmabaMdha karatI vakhate khUba sAvadhAna raho. ATaluM dukha ApavA chatAM dhanadeva ema nathI kahete Page #669 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 628 zAradA saritA ke A strIe mAre bhava bagADe ne mane kubhAya patnI maLI. hoya, mArA karmane udaya! ema samatAbhAva rAkhe che. pitAnI AjJA maLavAthI nagaramAM uddaghASaNa karAvI dhanadeve khUba haTha karI eTale tenA pitA vaizramaNa zeThe paradeza kamAvA javAnI rajA ApI tethI dhanadevakumArane khUba AnaMda thayo. basa have mArI AzA pUrNa thaze. dhanadeve javAnuM nakakI karI AkhA nagaramAM gheSaNa karAvI ke suzamanagaranI prajAne jAherakhabara ApavAmAM Ave che ke vaizramaNa zeThane putra dhanadevakumAra AvatIkAle vyApAra karavA mATe tAmraliptI nagarImAM javAnA che te jene jene vyApAra karavA AvavAnI IcchA hoya te taiyAra thaI jaze. jenI pAse paisAnI sagavaDa nahi hoya, agara te bhAthAnI vigere musApharInI sAmagrI nahi hoya te badhuM dhanadeva pUrUM karaze. A udgheSaNa sAMbhaLI nagaramAM vasatA ghaNAM vahepArIo dhanadevanI sAthe tAmraliptI nagarI javA mATe taiyAra thayA. A tarapha dhanadeve paNa paradezamAM javA mATe dhananI, vyApAranI temaja vAhananI badhI taiyArI karI lIdhI. ane suzamanagarathI kayAre prayANa karavuM tene samaya paNa nakakI karI lIdhe. dhanadeva paradeza jAya che te samAcAra jANIne dhanazrIne AnaMda thaye ke e bhale jatAM. kAraNa ke ene te nadaka sAthe prema hatuM eTale e jaze te vacamAMthI sAla jaze. huM nirAMte naMdaka sAthe AnaMda karIza. basa, pachI te enI sAthe rahIza. naMdaka sAthe dhanazrIne vAta thaI ke e jaze pachI ApaNe AnaMda karIzuM. tyAre naMdaka kahe che mAre te emanI sAthe javAnuM che. keI hisAbe huM rokAI zakuM tema nathI. naMdaka enA zeThanI sAthe jAya che e jANI tene khUba dukha thayuM. tyAre eNe vicAra karyo ke game tema karIne huM paNa mArA patinI sAthe jAuM te mAruM kAma thAya. A pramANe vicAra karIne mAyAvI dhanazrI zuM kare che. malIna hRdayanA mAnavIne kevA nATaka karatAM AvaDe che. uparathI neha batAvatI dhanazrI kahe che svAmInAtha! Apa paradeza jAo cho paNa mAruM zuM thaze? mane tamArA vinA kSaNavAra gamatuM nathI. Apane thoDI vAra gharamAM na jouM te mAruM mana adhIruM banI jAya che. te have te Apa cha-bAra mahine Avaze tyAM sudhI huM ApanA vinA kevI rIte rahI zakIza? ATaluM bolatAM bolatAM te enI AMkhamAMthI AMsunI dhAra thaI. dhanadevanA manamAM thayuM ke Aje te mArA dhanyabhAgya che ke patnI ATalA premathI mArI sAthe belI, dhanadeva kahe che huM te tane laI jAuM paNa paradezamAM strI baMdhanakta che. huM tane khabara Apate rahIza ane bane teTalI vahelI take pAcho AvIza. tyAM sudhI tuM ahIM rahIne A vRddha mAta-pitAnI Page #670 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 629 sevA karaje. patinA AvA vacana sAMbhaLIne kapaTI dhanazrI kahe che svAmInAtha! ApanI vAta satya che. mAtA-pitA pratye mane khUba prema che. paNa jo tame mane mUkIne cAlyA jaze te huM mArA prANa choDI daIza. ema belIne uMcA sAde rUdana karavA lAgI. A sAMbhaLIne dhanadevanI mAtA zrIdevI tyAM deDI AvyA. eTale dhanazrI bahAra AvI. zrIdevI pUche che beTA! zuM che? mArA dIkarAe kaMi kahyuM che? mAre dhanadeva kadI uMcA svare bole tevo nathI. vahune pUche che paNa e te raDavAmAMthI uMcI AvatI nathI. tyAre dhanadevane pUche che ke zuM che? tyAre kahe che bA ! ene mArI sAthe AvavuM che. meM kahyuM ke tuM mAtAnI sevA karaje eTale raDe che. vahune khUba samajAvI paNa ene patinI sAthe javuM che tene nirNaya jANune kahe che beTA ! tuM amArI ciMtA na karIza, paNa dhanazrIne sAthe laI jA, eTale ene zAMti thAya. mAtAe dhanazrIne sAthe laI javAnI rajA ApI, paNa ene kyAM khabara che ke dhanazrI tArA dIkarAne kevA kaSTamAM nAMkhaze. mAtA haju putrane zuM kaheze ane dhanazrI sAthe jaIne zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 71 bhAdaravA vada 10 ne zukravAra tA. 21-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMtakarUNAnidhI zAstrakAra bhagavaMte zAstravANInuM nirUpaNa karyuM. temAM jamAlikumArane adhikAra cAle che. jamAlikumAra dIkSA levA tatpara banyA che tyAre emanI mAtA emane saMsAramAM rokAvA mATe samajAve che. ekeka prabhane Ape che. paNa jene saMsAra dAvAnaLa lAge che te jIva saMsAramAM rAce nahi. samakti dRSTi AtmA pUrvakarmanA udayathI dIkSA na laI zake paNa saMsAramAM khUMce nahi. saMsAramAM rahevuM paDe te rahevuM e vAta judI che ne saMsAramAM ramavuM e paNa judI vAta che. bhagavAna kahe che he jIva! tame saMsAramAM raho paNa rame nahi. jamAlikumAra saMsAramAM rahyA hatA paNa ramyA na hatA te eka vakhata prabhunI vANI sAMbhaLIne saMyama levAnA bhAva jAgyA. jamAlikumAra saMyama levA mATe utsuka banyA che. e saMyama zA mATe le che? temane saMyama levAne uddeza zuM che? mekSamAM javAne. mokSamAM kayAre javAya? mohane mAre te mekSamAM javAya. mehanA akSare be che. me eTale mokSa ane ha eTale haraNa karavAvALa. moha eTale mekSamAM jatAM aTakAvanAro. jIvane mokSamAM jatAM rUkAvaTa karanAruM hoya te te mohanIya karma che. mehanIya karma Adi cAra ghAtI karmo dUra thAya Page #671 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 630 zAradA saritA eTale kevaLajJAna thAya. kevaLajJAna ane kevaLadarzana mehanIya karmanA kSaya thayA pachI pragaTa thAya. ATha karmomAM rAjA mohanIya karma che ane bAkInA sAta kameM tenI prajA che. te sAta karmo te bicArA bhalA mANaso jevA che. paNa mehanIya karma te jabaradasta guDa che ne te khUba uMDe che. paNa tamane lAgI rahyo rUDe. bhagavAne karmanA ATha prakAra batAvyA che. temAM mohanIya karma mULa che ne ATha prakAranA karmo te vRkSa che. temAM sAta prakAranA karmo te tenA phaLa che. je AtmAo mohanIya karmanI nATaka-kaLAne samajI gayA te te saMsAra choDIne nIkaLI gayA. tIrthakara ane cakravatioe AtmAnA svarUpane samajIne mohanIya karmanI bhayaMkaratAthI mukata banavA mATe saMyama laI lIdhe. tamAre paNa A rIte saMsAra choDavA jevuM che. tame sarpa te joyo che ne? (javAba-hA). AMkhathI joyo che paNa teno sparza karyo nahi hoya. jenuM zarIra makhamalanA gAdalAM karatAM suvALuM che. makhamalanA gAdalA paNa tenI pAse kaMI hisAbamAM nathI temaja tenA zarIranI ke maLatA paNa khUba che. chatAM temane tenA zarIranI suMvALAzane anubhava levAnuM mana thAya kharUM? "nA," kema na thAya? te bhayaMkara jherI sarpa che tethI. basa, mAre tamArI pAse eTaluM bolAvavuM hatuM. e rIte samaje te mehanIya karma paNa sarpa jevuM che. te bahArathI mulAyama ane suMvALuM tamane bhogavavAmAM dekhAya che paNa tenuM pariNAma zuM Avaze te dhyAna rAkhaje. tamArA baMgalAmAM TAIlsa kevA suMvALA hoya che. tenA upara kaI vAra pANI paDe te paga lapasI jAya ne? pachI hAkuM paNa bhAMgI jAya ne! tema A mehanIya kameM ghaNAnA hADakA bhAMgI nAMkhyA che. tamane dravyasarpane jeTale bhaya che teTale A mohanIya karmarUpI bhAvasapano bhaya kema nathI lAgatuM? ahe! jIva eno bhaya pAmavAne badale tene gaLe vaLagADIne phare che. A to mAre bhAI che ne A te mA bApa che. A mArI mAtA che ke A mArI bahena che. A to mArA phalANA sagA che ne A te mArA TukaDA sagA che. keTalA sagapaNarUpI mehanIya karmarUpI sarpane tame chAtIe vaLagADIne phare che? sarpanuM jhera to tamAre eka bhava bagADaze paNa mehanIya karmarUpI sapanuM jhera te jIvane anaMte saMsAra vadhAraze. mATe samajIne ghAtI karmo upara ghA karatA zIkho. have bIjI rIte vicAra karIe. tame luhArane to je haze ! luhAra badhA hathiyAra banAve che. temAM te hAthakaDI ane paganI eDI paNa banAve che. te hAthakaDI ane paganI beDI keI zetAnane paherAvavA mATe hoya che. tame aDhArathI ekavIsa varSanI uMmaranA thayA tyAM tamane paNa hAthakaDI ke beDI bAMdhe che. tyAM sAmethI hAtha Apo cho. mAre kahevA Azaya samajI gayA ! hAtha lAMbo karIne paherI che ne? mAre enuM spaSTIkaraNa karavAnI jarUra nathI, ke tame kaI beDI paherI, kAraNa ke tame te Page #672 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 631 paraNelA che. corImAM cAra pherA pharyA teno matalaba zuM? cerImAM je cAra cheDa hatAM te che. tamane sUcana kare che ke tuM cAra gatinA pherAne varI cULe. ekeka choDa upara sAta sAta mATalA hoya che. te sAta ceka aAvIsa thayA. avIsa zuM che? te tamane khabara che ne? e aphavIsa mehanIya karmanI prakRti che. je jIvane pitAnA gherAmAMthI bahAra nIkaLavA na de. have je tamAre cAra gati rUpI jelamAMthI chUTavuM hoya te cAritramAM AvavuM paDaze. tenA vagara AtmAnI siddhi nathI. mahAnubhAva! samaje. saMsAra e to kAjaLanI koTaDI jevo che. keI mANasa ema vicAra kare ke kAjaLanI keTaDImAM rahIne paNa mArA kapaDAne DAgha na paDavA dauM te te banavuM azakya che. tema saMsAramAM rahIne AtmakalyANa karavuM te muzkela che. AtmAne muktavihArI banAvavo hoya te saMsAranA baMdhana teDe chuTake che. eka vakhata saMsAra baMdhanarUpa lAgavo joIe. saMsAramAM game teTalA sukha hoya to paNa e baMdhanarUpa che. paNa ene saMsAra pratye rAga che eTale saMsAra baMdhanarUpa lAgatuM nathI. rAga ane dveSa A be jIvane baMdhanakartA che. e baMne karmanA bIja che. A saMsAramAM tamane je kaI rekatuM hoya te te rAga che. dareka jaDa padugalo upara rAga jIvane saMsAramAM DUbADe che. je rAganuM baMdhana kapAya te saMsArathI chuTAya. rAga ane draSanA baMdhane kApavAne je purUSArtha che te sAce samyaka purUSArtha che, bAkI badhA puruSArtha saMsArabaMdhanane che. mATe je vItarAga vANI tamArA gaLe utaratI hoya te have saMsArane meha ochuM kare. jene e samajAI gayuM che ke A saMsAra kAjaLanI keTaDI che, kArAgRha che evA jamAlikumAra saMyamapaMthe prayANa karavA taiyAra thayA che. paNa mAtA kahe che he mArA vahAlasoyA putra! tuM A tArA dAdAnA dAdAnI arjita karelI addhine bhegava pachI nirAMte dIkSA leje. tArI IcchA pramANe lakSmI vApara. tAre jema karavuM hoya tema karavAnI chUTa che. paNa dIkSA levAnI vAta hamaNuM choDI de. tuM amAre ekano eka dIkaro che. tuM dIkSA laIza te A lakSmI keNu bhegavaze ? mATe amArI vAta mAnI jA. have jamAlikumAra zuM kahe che "taeNase jamAli khattiya kumAre ammApiyaro evaM vayAsI tahAviNaM ta ammayAo na tu mane have vaMvada 1 te gAyA ! saT-1 nA pati parva khalu jammatAo hiranne ya suvanne ya jAva sAvaejje aggisAhie, cora sAhie, rAyasAhie, maccusAhie dAiya sAhie aggisAmanne jAva yAiya sAmanne adhuve aNisie, asAsaai puvi vA pacchA vA avasta vippajahiyavva bhavissai se kesaNaM jANai taM ceva jAva pvvitte|" Page #673 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 632 zAradA saritA | he mAtA tathA pitAjI! A tame senuM ane jhaverAta A badhI sArabhUta milkata bhogavIne tame mane dIkSA levAnuM kahe che paNa vicAra te karo e milkata upara keTalA AkramaNa Ave che? avasara Avye agnine svAdhIna thAya che. cera DAkuethI lUMTAya che. jarUra paDaye e bIjA rAjAone paNa svAdhIna thAya che. bhAgIdAra paNa temAM bhAga paDAve che. pANInA pUramAM taNAI jAya che ane chevaTe mRtyu Ave tyAre cheDIne javuM paDe che. eTale e anitya che, caMcaLa che. pahelAM ke pachI ene choDavAnI che eTale kone khabara che ke ke pahelAM jaze ne keNu pachI jaze? tethI mane ene bilakula moha nathI. basa, mAre te tamArI rajA maLe saMyama levAnI utkRSTa bhAvanA che. AgaLa calAvatAM jamAlikumAra kahe che he mAtA-pitA ! tame kahe che ke ATalI badhI saMpatti koNa bhagavaze? to saMpatti asthira che. eThavADa jevI che. mArA bApadAdAo bhegavIne gayA ane huM paNa jaIza. emAM sukha nathI. je saMpattimAM sukha heta te moTA moTA cakravartio ke jenI sevAmAM deva hAjara rahetA hatA te paNa che khaMDanI saMpattine choDIne zA mATe tyAganA pathe gayA? cakravartinI Rddhi keTalI hoya che? e sAMbhaLIne paNa tamane Azcarya thaze. cAra koDa maNuM anita sIjha, lUNa daza lAkha maNa lAgI, tIna koDa gokuLa nita dUjhe, tethI na huA anurAgI che. bhArata keTalI badhI saMpatti! 96 keDa pAyadaLa lazkara che. jenA raDe reja cAra keDa maNa anAja dhAya che. temAM ja daza lAkha maNa te mIThuM vaparAya. enA dALa-zAkanA vaghAramAM ja 72 maNa hiMga vaparAtI hatI. traNa keDa gokuLanI gAyanuM dUdha vaparAtuM ane 96 keDanA lazkarane pagAra ApavA keTaluM dhana joIe ? ATalA uparathI samajI jAva ke cakravartinI addhi keTalI haze? ATalI samRddhi hevA chatAM bharata Adi cakravartio temAM ragadoLAyA nahi. teo saMpattivAna hovA chatAM tenAthI alipta rahetA hatA. bharata cakravarti aMtarajAgRti mATe mANasa rekatA hatAM. ne emanA mANasane kahetA hatA ke huM rAjyasaMpattimAM jyAre pRddha banI jAuM tyAre A kero kAgaLa mArI sAme dharIne mane kaheje ke ceta ceta bharahe nararAyA, kALa capeTA deta hai" ' he bharata mahArAjA! ceto, cete, tamArA mAthe kALa jhapaTa mArI rahyo che. eNe te paisA kharcIne mANaso kyA hatA ne tamane te vagara paise saMte ja jAgRta kare che ke jAge. kSaNa kSaNa lAkheNuM jAya che te paNa tame jAgatA nathI, kAraNa ke saMsAramAM gaLAbUDa khUMcI gayA che. eka vAra samyadarzana AvI jAya te tamAruM jIvana palaTAI jAya. pachI A saMpatti tamane vipattirUpa lAgaze. Page #674 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 633 zAradA saritA samyagadarzananI tAkAta jevI tevI nathI. samyagadarzananI eTalI badhI jabbara tAkAta che ke game teTalI saMpattinA DhagalA maLyA hoya to paNa cittane aDe nahi, cittane mahekAve nahi, unmAdI banavA de nahi tathA pUrvanA azubha karmodaye game teTalI Apattio gherI vaLI hovA chatAM citta samatala rahe, sAvadhAna rahe, dInaduHkhI na bane. A samyagadarzananI tAkAta che. vItarAga prabhu paranA athAga rAganI ane jinaprabhue kahelA jIva ajIva-Azrava saMvara vigere tattva paranI athAga zraddhAnI A tAkAta che. bharata cakravarti pAse cha khaMDanuM aizvarya, cauda ratna, nava nidhAna A saMpattinA DhagalA hatA, chatAM temAM lepAyA nahi. enA upara jarA paNa Asakita na hatI. anAsakata bhAve jaLakamaLavata alipta bhAve rahetA hatA. pUrvabhavamAM cAritranuM pAlana karI mahAna samyagadarzana ane samAdhinI sAdhanA karIne AvelA eTale enA susaMskAranA baLe ahIM cha khaMDanuM sAmrAjya maLyuM chatAM uttama samAdhi rAkhI zakyA. aMte arisAbhuvanamAM kevaLajJAna pAmI gayA. anAsakta bhAvanuM A phaLa che. baMdhuo! saMsAramAM tame anAsakta bhAve rahe. cAritra na laI zako ne saMsAramAM raho te kema rahevuM te zIkhe. jema nAva samudramAM rahe che, tare che paNa je emAM kANuM na paDe te e pAra utarI zake che. tema A saMsArasamudramAM jIvanarUpI nAvamAM pApane bhAra na vadhI jAya te mATe satata sAvadhAnI rAkhe. tamane jema sApano bhaya lAge che tema pApane bhaya lAge che kharo? (zretAH pApane Dara lAge te kharo). A uttara sAce Ape che? Ano javAba jIbhathI nahi paNa jIvanathI Ape. jIbhathI ghaNAM javAba ApyA. A deharUpI bAradAnane sAcavavA thAya teTalA pApakarmo karyA che. tenuM kAraNa e che ke tamane mAla karatAM bAradAnanI kiMmata vadhu samajAya che. paNa huM tamane pUchuM chuM ke kiMmata mAlanI ke bAradAnanI? hoThethI nahi tamArA haiyAthI javAba Apo. AtmArUpI mAla kaSAya- rAga dveSa-ha-irSyA ane abhimAna dvArA lUMTAI rahyo che tenuM tamane bhAna che? dehanA zaNagAramAM dehIne na gumAve makAnanI mAvajatamAM mAlikane na visAre. dehanA sukha khAtara dehIne gIro mukanAra AbAda devALIyo che. dekhAtuM badhuM saMdarya AtmAne lIdhe che. AtmAnuM ahita karI bhoge pAchaLa doDanAra pAgala che. je pAgala che, divAne che te saMsAramAM moja mANI zake che. bAkI samakitI AtmA te ema samaje ke A saMsAra ke che? mATI taNe saMsAra A, mATInI mAnavajAta che, mATI taNa mAyA bAMdhIne, mATInI mahelAta che, mATI taNuM o mAnavI, kayAM mATImAM raDhIyAta che. cAra dinanI cAMdanI ane aMdhArI rAta che. Page #675 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 634 zAradA saritA A samasta saMsAra mATI je asthira che. manuSyanuM zarIra paNa maTI jevuM nAzavaMta che. A moTI moTI mahelAtemAM hAlI rahyA che te paNa mATInI banelI che. varasAdanI honAratamAM majabUta mahelAta paNa jamInadosta thaI gaI. tamArI pAse paisA vadhe eTale ema thAya che ke A muMbaInI sAMkaDI galIomAM mAre nathI rahevuM. mAre te vAlakezvaramAM dariyA kinAre rahevA javuM che. jJAnInI draSTimAM AvA ja dayAne pAtra che. AraMbha samAraMbha pApanA kAryo che. samrATa azokano dIkare saMprati eka vakhata mahAna vijya meLavIne pitAnA nagaramAM Ave che. ene svAgatamAM AkhuM nagara umaTayuM che. jya hevijaya he evA zabdothI tene vadhAre che. jayajayakAra belAve che. lokonA dilamAM AnaMda AnaMda che. badhA AvyA paNa saMprati rAjAnI mAtA dIkarAnA kapALamAM kuMkumanuM tilaka karavA ke ene AzIrvAda ApavA paNa na AvI. tyAre saMpratinA manamAM thayuM ke badhA AvyA che. joke mane maMgala zabdothI vadhAre che. saunA mukha upara harSanI choLe uchaLe che paNa eka mArI janmadAtA mAtA kema nathI AvI? vijayanA maMgala vadhAmaNa patI gayA eTale tarata saMprati rAjA deDatA mAtAnA mahele AvyA. te vakhate mAtA mahelanA eka khUNAmAM besI AMkhamAMthI AMsu sArI rahI che. e joI ene AnaMda osarI gaye. Aje saune mukha upara AnaMda che, jyAre mArI janmadAtrI mAtAnI AMkhamAM AMsu kema? bIjA badhAnA mana upara game teTalo AnaMda hAya paNa mArI mAtAne je AnaMda na hoya te mAre AnaMda nakAmo che. saMprati rAjAnI kevI mAtRbhakti hatI! mAtAnI khuzI upara khuza rahevAvALo hatuM ane mAtAnI nAkhuzI upara nAkhuza rahenAro hato. paNa tame kenI khuzIe khuzI rahI zake? mAtA nAkhuza hoya te cAle, paNa zrImatIjI thoDIvAra mATe nAkhuza thaI jAya to pAlave tema nathI. eTale tame ene khuza rAkho cho. saMprati kahe che he mAtA ! Aje AkhuM nagara AnaMdamAM che ne tuM udAsa kema? zuM mAro keI aparAdha thaye che? mAre doSa hoya agara bIjA pratyethI tane kaMI ochuM AvyuM hoya agara tAruM keIe apamAna karyuM hoya te jaldI kahe. A dIkare tArI sevAmAM hAjara che. huM tane eka kSaNa paNa udAsa joI zakatuM nathI. kevo mAtRprema ane ke vinaya! putra hAtha joDIne ubhe che tyAre mAtA kahe che beTA! tuM je vijayathI khuzI manAve che temAM mane jarA paNa AnaMda nathI. A tAre vijya e vijaya nathI paNa parAjaya che. te vijaya meLavavA mATe je yuddha khelyuM temAM keTalA nirdoSa manuSyanA khUna thaI gayA ane keTalI lehInI nadIo vahAvI temAM tAre AtmA keTale malIna thaye tene tane vicAra Ave che? Page #676 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 635 saMprati rAjAnI mAtA kahe che he dIkarA ! tArA vijayamAM mane talamAtra AnaMda nathI. tyAre saMprati pUche che mAtA! enuM prAyazcita karavA mATe zuM karavuM? tyAre kahe che he dIkarA ! je tAre sAce vijaya meLavavo hoya te jyAM sudhI tArI ANa vartatI hoya tyAM sudhImAM eka paNa jIvanI hiMsA na thavI joIe. khUNekhUNe tuM ahiMsAne dhvaja pharakAva ane AjathI pratijJA karI ke pharIne AvuM hiMsAkArI yuddha huM nahi karuM. saMprati rAjAe mAtAnI AjJA ziromAnya karIne tarata pitAnI jyAM jyAM ANu vate che te dareka jagyAe amArI paDaha vagaDAvyuM ke keIe mArA rAjyamAM hiMsA karavI nahi, je hiMsA karaze tene sajA karavAmAM Avaze. A rIte saMprati rAjAe ahiMsAne vija pharakA, ne tenI mAtAne AnaMda thaye. jamAlikumAra enA mAtA-pitAne kahe che mAtA-pitA ! A lakSamI ane vaibhava zAzvata nathI. vaLI e lakSmI jyAM che tyAM rAga-dveSa-meha-ISya ane jhera che ane A lakSmIne kaNa sAthe laI gayuM che ke jeno moha rAkhuM ? cakravartio ane samrATe e paNa ene asAra samajIne cheDI che te mAre eno meha zA mATe rAkho joIe? e badhuM mATImAMthI banyuM che ke eka divasa mATImAM maLI janAra che. jema aLazIyuM mATImAMthI utpanna thAya che, mATIne khAya che ne mATImAM mare che tema Ajane mAnava bhegamAM janme che. bhAgamAM Asakta bane che ne bhega bhegavata kare che. evA aLazIyA jevA jIvananI kaMI kiMmata nathI. jamAlikumAra zuM kahe cheH vaibhava jaDa che, AzAzvata che. te agnithI baLe che, pANImAM taNAI jAya che, sarakArano bhaya che, bhAgIdAro temAM bhAga paDAve che ne cAra DAkuo lUMTI le che. paNa huM tamane pUchuM chuM ke tamane A sukhe jamAlikumAranI jema upAdhirUpa lAge che ke nahi? choDavA jevA lAge che ke nahi? e sukha ane vaibhava tamane game teTalA vahAlA heya paNa aMte te eka divasa choDavAnA che eTaluM te jANe che ne ? je sukhanI pAchaLa anaMtakALanuM duHkha raheluM che tenI mamatA choDI de. jamAlikumAre mAtA-pitAnA praznano uttara barAbara samajaNapUrvaka ApI dIdhuM. have mAtA-pitA zuM kaheze te vAta avasare kahevAze. caritra - dhanadevanI sAthe dhanazrI javA taiyAra thatAM dhanadeve nA pADI tethI meTA avAje raDavA lAgI. avAja sAMbhaLIne sAsu AvyA ne vahunI vAta jANyA pachI dhanadevane kahyuM. beTA! vahune to tArA pratye eTale badhe prema che ke tArA vinA e kSaNavAra jIvI zake tema nathI mATe sAthe laI jA. dhanazrI kevI mAyAvI che! dekhIte viSane ghaDo hoya te sau samaje ke A viSane ghaDe che. paNa uparathI madhanuM DhAMkaNuM DhAMkyuM che. saraLa svabhAvI dhanadeva tenI kapaTabAjI samajI zako nahi ane mAtAnI Page #677 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 636 zAradA saritA AjJAnusAra dhanazrIne sAthe lai javAnI hA pADI. eTale dhanadevanI mAtA zrIdevIe dhanazrInI mAtAne kahevaDAvyuM ke tamArI dIkarIne enA pati sAthe videza javAnI AjJA Ape. tenI mAtA gAmatIe peAtAnI putrIne premathI paradeza javAnI AjJA ApI. dhanazrInI dhAraNA pUrI thavAthI te khuza thaI. agAuthI gAmamAM ghASaNA karAvI dIdhI che eTale tenI sAthe javA mATe ghaNAM vahepArI taiyAra thayA che. kai vyApArI sAtha huve hai, bhara lInA sama mAla, prasthAnakA pAvana muhurata, paMDita kriyA nikAla, dhanadeva kahe mAta-pitAse, AzISa dvA kirapAla hai| zrotA tu... dhanadevane zreSThIputrane dAna ApatA joine kamAvA javAnA bhAva jAgyA che. paisA kamAIne bhegA nathI karavA. ene te paramArthanA kAryamAM vAparavA che. tenI sAthe nagaranA ghaNAM vahepArIe javA taiyAra thayA che. eNe vahANamAM badhA .mAla bharAvye ane zreSTha muhUrte taiyAra thaIne peAtAnA mAtA-pitA pAse AvIne caraNamAM paDIne kahe che he mAtA-pitA! Apa mane AziSa Ape. ... mAta-pitAnI AziSa ane hita-zikhAmaNa dhanadevanA mAtA-pitA khUba saskArI hatA. putrane aMtaranA premathI AziSa ApIne kahyuM, dIkarA! tuM pahelavahelA paradeza jAya che. amArI te! tane mAlavAnI jarA paNu icchA nathI. paNa tArI atyaMta icchA pUrNa karIne vahelA Avaje beTA ! paradezamAM rahI dhana prApta karavuM muzkela che. tu kayAre paNa mUMjhAtA nahi. khUba hiMmatathI kAma karaje, tAruM zarIra sAcavaje ne avAranavAra patra dvArA tArA kSemakuzaLanA samAcAra ApatA raheje. sAthe dhanazrIne bhalAmaNa.karI ke he putravadhU! tuM sAthe jAya che te dhanadevanu pUruM dhyAna rAkhaje ne tene tuM badhI rIte sahAyaka banaje ne samAcAra ApatI raheje. haju AgaLa zuM' kahe che. he lADIlA dIkarA! tuM lAMbA samaya mATe amane choDIne jAya che te paradezamAM khUba sAvadhAnIpUrvaka raheje. kAi ajANyA mANasanA vizvAsa karIza nahi. kAIne tArA aMtaranI vAta karIza nahi ane tane kaSTa paDe te sAhasika banIne sahana karaje ne tuM A cAra niyamanuM pAlana kabje. paraheja kara nA para ramaNIe, juvAna ramanA bhUla, nATaka ceTaka bennu dekha nita, dhana nahI' karanA kula, rasanA vasa bana nahIM DhuMDhanA, halavAyeAMkI cula he...jotA... kudRSTithI tenA sAmu joiza nahi. parastrIgamana karyuM nathI. phakata para parastrIne mAtA ane bahena samajI kI eTale parastrIgamana ii karIza nahi, kAraNa ke rAvaNe Page #678 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA strIgamananI IcchA karI te paNa rAvaNa rAkhamAM roLAI gaye. parastrIgamananI IcchA mAtrathI paNa AvA hAla thAya che to je parastrIgamana kare tenI dazA kevI thAya ? mATe tuM parastrIgamana kadI karIza nahi. kadI jugAra ramIza nahi. nATaka-sinemA ane sarakasa jovAmAM beTA paisAne vyaya karIza nahi. rasendriyane lalupa banI svAdane gRddhi banIza nahi. A cAra vAte tuM dhyAnamAM rAkhaje ane tane jyAM saMtane vega maLe tyAM temanA darzana karI vyAkhyAna vANune lAbha levAnuM cUkIza nahI ane dararoja samaya kADhIne sAmAyika karaje. tArA purUSArtha ane puNya yogathI tuM aDhaLaka saMpattine svAmI banIza. dharma tArUM sadA rakSaNa karaze. paNa tuM tArA kuzaLa samAcAra amane dete raheje, jethI amArA AtmAne zAMti thAya. patra lakhavAmAM jarApaNu ALasa karIza nahi. A rIte mAtA-pitAe tene khUba zikhAmaNa ApI ane aMtaranA AzIrvAda ApyA. mAta-pitAnI hitazikhAmaNa hadayamAM dhAraNa karIne javAno samaya thatAM dhanadeva mAtA-pitAnA caraNamAM namana karI naMdaka temaja tenI patnI dhanazrI, dAsa-dAsI, mekara cAkare ane ghaNAM vahepArIo sAthe vahANumAM beThe. jANe pote mATe sArthavAha heya te lAgatuM hatuM. dhanadevanA vahANa upaDayA. pitAnA dIkarAne kahI temaNe bahAragAma maka na hatA. Aje putrane paradeza jatAM joI tene khUba AghAta lAge ne mUcha khAIne dharatI upara DhaLI paDI. thoDIvAre machI vaLI eTale dUra sudhI putranA vahANane jatAM joI rahI. jyAre vahANa dekhAtuM baMdha thayuM tyAre mAtA-pitA, sagAsabaMdhIo raDatA hRdaye sau sainA sthAne cAlyA gayA. dhanadevanA mAtA-pitAne putra vinA ghara sunuM sunuM lAge che. kyAMya cena paDatuM nathI. ahIM dhanadeva-dhanazrI ane naMdaka khUba AnaMdathI rahe che. dhanazrI ane naMdaka baMne uparathI khUba premabharyo vartAva rAkhe che. temanA vahANa AgaLa vadhatA jAya che. have dhanazrI te dhanadevane nAza kevI rIte karUM tene vicAra karI rahI che. badhI saMpattine svAmI tene premI naMdaka banI jAya ane pote IcchApUrvaka sukha bhogavI zake tevA vicAromAM ramaNatA kare che. have manamAM kevA ghATa ghaDe che ne teo tAmralipta nagarI pahoMcaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. khaMbhAta saMpradAyanA sva. gacchAdhipati, mahAna ugratapasvI, cAritrasaMpanna pU. gulAbacaMdrajI mahArAja sAhebanI nimelI puNyatithi hovAthI pU. mahAsatIjIe pU. gurudevanA cAritranI suvAsathI maghamaghatA jIvanacaritranuM suMdara varNana karyuM hatuM ane temanA jIvananA utkRSTa Adarza evA suMdara raju karyA hatA ke janatA sAMbhaLatA mugdha banI gaI hatI. aMtamAM pU. mahAsatIjIe zrotAjanone e Takora karI hatI ke pU. gulAcaMdrajI mahArAja sAhebanA gulAba jevA maheMktA cAritramaya jIvanamAMthI saddaguNa grahaNa karazuM te ApaNuM paNa kalyANa thaze. Page #679 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 0ra bhAdaravA vada 11 ne zanivAra tA. ra3-9-73 sujJa baMdhuo, mAtAo ane bahene anaMtajJAnI, vizvavatsala, karUNAnIdhi bhagavate jagatanA jIvonA uddhArane arthe zAasiddhAMtanA ekeka adhyayanamAM AtmAnA pavitra paMthanuM mArgadarzana batAveluM che. siddhAMtanI ekeka gAthAnA akSare akSaramAM Atmaurava guMtheluM che. jyAM sudhI AtmA sidhAMtasAgaramAM DUbakI nahi mAre tyAM sudhI mokSanA motI meLavI zakaze nahi. A jIve anaMtakALathI saMsAranA anekavidha dukhe bhagavyA che-anubhavI purUSe kahe che ke je svarUpa samajyA vinA, pAmyo dUkha anaMta, samajAvyuM te pada namuM, zrI sazurU bhagavaMta" jJAnI kahe che he mAnava! anaMta sukhane adhipati e accidAnaMda svarUpI AtmA che. paNa tuM bahAsukhamAM mugdha bane che eTale tane tArI pichANa thaI nathI ne duHkhathI mukta thaI zakatuM nathI. jyAM sudhI sAcA sadagurUne zaraNe nahIM jAva tyAM sudhI duHkhathI mukata thavAnI yukti nahi maLe. - jamAlikumArane duHkhathI mukta banavAnI yukita batAvanAra sAcA tAraNahAra gurU prabhu mahAvIra maLI gayA che. jamAlikumAra vicAra kare che jagata je sukhane sukha mAne che te sukha nathI. sukhanA be prakAra che. eka bAhyasukha ane bIjuM AtyaMtara-sukha. jaDa padArthothI utpanna thanAra Indriyajanya sukha te bAhya sukha che ne AtmAmAMthI utpanna thanAra sukha te AtyaMtara sukha che. varNagaMdha-rasa-zabda ane sparzathI je sukha maLe che te bAhyasukha che. ne kedha-mAna-mAyA-lobha Adi kaSA tathA rAga-dveSanI maMdatA athavA to sarvathA kaSAyane kSaya thavAthI je akhaMDa AnaMda prApta thAya che tene AtyaMtara Atmika sukha kahevAya che. A Indriyajanya daitika sukho ekapradezI hoya che ne Atmika sukha sarvapradezI hoya che. jema tame svAdiSTa bhajana jamyA te ekalI jIbhane svAda AvyuM. tenAthI kAnane kaMI AnaMda na Ave. suMdara majhAnuM gulAbanuM phUla laIne nAkane aDADaze te nAkane khuzaba maLaze, paNa tethI jIbhane AnaMda nahi Ave. suMvALI makhamalanI gAdImAM sUI jaze te zarIrane suMvALA sparzane AnaMda Avaze paNa AtmAne nahi Ave. paNa jyAre AtmAnA akhUTa khajAnAne oLakhaze tyAre AtmAnA pradeza pradeze sukha ane AnaMdane anubhava thaze. ATalA mATe bAhya sukhane jJAnIe ekapradezI kahyuM che ne AtyaMtara sukhane sarva pradezI kahyuM che. bAhya sukhamAM AtyaMtara sukhane abhAva hoya che. e sukha nakalI che. e kSaNika sukhanI pAchaLa Page #680 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 639 anaMtakALanuM duHkha ubheluM che. bIjI rIte vicAra karIe te bAsukha asthira che ne temAM kSaNekSaNe parivartana thatuM rahe che. baMdhuo! vicAra kare. sukha kyAM che? sukha IndriyonA viSayamAM che? jaDa padArthomAM che? bhautika sukhamAM che? kayAM che? Aje tame sukha meLavavA duniyAnI pele pAra jAva che. deza cheDI videza jAva cho paNa sukhI thayA? kadAca sukha maLyuM te te ekapradezI che. sarvapradezI sukha nathI maLyuM. je sukha sarva pradeza che ne kadI naSTa thanAra nathI te sukha AtmAmAM che. kayAMya bahAra zodhavAnI jarUra nathI. jema sAkaranI mIThAza sAkaramAM, dIpakane prakAza dIpakamAM, phUlanI pherama phUlamAM rahelI che tema AnaMda ane sukha paNa AtmAmAM rahe che. eka kavie rUpaka batAvyuM che. svargamAM rahelA devane vicAra thaye ke Ajano mAnavI cAre tarapha sukha mATe phAMphA mAre che, te ApaNe sukhane evI jagyAe mUkI daIe ke manuSyane jaldI e sukha maLe nahi. khUba vicAra karatAM dene lAgyuM ke mANasa svargamAM paNa pahoMcI jAya che. AkAza ke pAtALamAM sukhane mUkIe te tyAM paNa pahoMcI jaze. ApaNe evuM sthAna zodhI nAMkhIe ke jyAM jaldI na pahoMcI zake. ema vicArI devae emanI sabhAmAM nirNaya karyo ke sukhane rAkhavA mATe bIjuM kaI sthAna zodhavAnI jarUra nathI. enA hRdayamAM (aMtarAtmAmAM) sukha mUkI de te manuSya ene sahelAIthI meLavI zake nahi. eTale e manuSyanA hRdayamAM sukha mUkI dIdhuM. vicAra karo. A te eka rUpaka che. sukha pitAnA aMtaramAM che paNa mAnavI kayAM zodhI rahyA che. sukha aMtaramAM paDayuM che ke mAnavI zedhe che bahAra. kasturIyA mRga jevI mAnavInI dazA che. pitAnI nAbhimAM kasturI hovA chatAM ene bhAna na hovAthI kasturI meLavavA vanevane bhaTake che. bhUkhe ne tarasya aMte maraNane zaraNa thAya che tema mAnavInI paNa AvI dazA che. sukha potAnI pAse che tenuM bhAna na hovAthI e sukha meLavavA AkAza-pAtALa eka kare che paNa jJAnI kahe che e te tArA AtmAmAM raheluM che. je sAcuM sukha joItuM hoya to paravastumAM rahelA sukhane je sukha mAne che te beTI kalpanA manamAMthI kADhI nAMkhe. svamAM sukha che ne paramAM dukha che ATalI vAta tamArA magajamAM ghUMTAI jAya te sAcA sukhane anubhava karI zakAya. bAkI te A saMsAramAM kSaNekSaNe sukha ne duHkhanA paDachAyA AvatA rahevAnA. jyAM sudhI svamAM sthira nahi bane, AtmasamAdhi nahi keLave tyAM sudhI sAcuM sukha nahi maLe e vAta nakakI che. eka vakhata eka zeTha bhojana karavA beThA che. cAMdInA thALamAM bhAtabhAtanI rasoI pIrasAI che. zeThANa vIMjhaNa vIMjhI rahyA che ne zeThane premathI jamADe che. zeTha svAdiSTa bhajana jamI rahyA che te samaye zeTha kahe che ApaNe kevA sukhI chIe! AkhA Page #681 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 640 zAradA saritA gAmamAM ApaNI kevI AbarU che. paisAne tu nathI. ApaNA dIkarA kevA AjJAMkita ne vahuo ne dIkarIo paNa kevA saddaguNI che! ApaNA jevuM sukha to kaI bhAgyazALIne maLe. A sukhanI vAta cAlatI hatI. tyAM phenanI ghaMTaDI vAgI. zeThe jamatAM jamatAM rIsIvara hAthamAM lIdhuM. samAcAra sAMbhaLI zeThanA mukhamAMthI heM-zabda nIkaLI paDe. relInuM baTakuM hAthamAM rahI gayuM ne zeTha dharatI upara DhaLI paDyA. thoDI vAre bhAnamAM AvatA pUche che svAmInAtha ! che zuM ? tyAre kahe che ApaNe dIkaro pharavA gaye che tyAM koInI gADI sAthe enI gADI athaDAvAthI bhAre akasmAta thaye che. ne dIkarAne bhAre IjA thavAthI sIrIyasa che ne tene hospitAlamAM dAkhala karyo che. A samAcAra sAMbhaLI zeThanuM bhejana tyAM ne tyAM paDI rahyuM. ne zeThANuM paNa rokakaLa karavA lAgyA. eka kSaNa pahelAM pitAnA sukhanI vAta karatA magarUrI dharAvatA hatA ke ApaNA jevuM kaMI sukhI ane saMpattivAna nathI. te sukha ane saMpatti temane duHkharUpa banI gaI. kAraNa ke e AtmA svamAM sthira baneluM na hatuM. svamAM sthira banelA AtmAnI dazA kevI hoya che tenA upara dAkhale laIe. eka zrAvaka daraja vyAkhyAnamAM AvatA hatA. moTe bhAge temanI hAjarI hoya. paNa eka divasa vyAkhyAnamAM AvyA nahi. bIje divase vyAkhyAnamAM AvyA tyAre mahArAje pUchyuM-gaI kAle ApanI gerahAjarI kema hatI? tyAre zrAvaka kahe che sAheba! mahemAnane vaLAvavA gayo hato tethI vyAkhyAnamAM hAjarI ApI zako nahi. mahArAja kahe che evA moTA mahemAna AvyA hatA tyAre kahe che hA, gurUdeva. e mahemAna have pharIne AvavAnA nathI mATe tene vaLAvavA gaye hato. tyAre bIjA zrAvake kahe che emane paccIsa varSane yuvAna dIkare traNa mahinAthI bimAra hato te gaI kAle svargavAsa pAme che. paccIsa varSane yuvAna dIkare cAlyo javAthI kayA mA-bApane duHkha na thAya? paNa A zeThanA mukha upara duHkhanI AchI rekhA paNa jaNAtI na hatI. tenuM kAraNa zuM hatuM? enuM kAraNa e hatuM ke A zeThane AtmA svabhAvanI samAdhimAM sthita hate. uparanA udAharaNe parathI tamane khyAla Avaze ke sukha kyAM che? pahelA udAharaNamAM pitAnA putranA sIrIyasanA samAcAra sAMbhaLI zeTha bebhAna banI gayA tenuM kAraNa temane AtmA rAgathI raMgAyelo hatuM, te bIjA zeThane AtmA rAgamAM raMgAyele na hatA. sva-parane bheda samajanArA hatA tethI samabhAva rAkhI zakayA. A dRSTAMta dvArA samajI le ke sukha kayAMya bahAra nathI paNa AtmAmAM che. tamArA asaMtoSane saMtoSa tarapha ne zagane virAga tarapha pheravI jIvananI dizA badalI nAMkhe. pachI juo tamArA aMtaramAM sukhane sAgara kevA uchALA mAre che! jene bhAna thAya che te AtmA karmothI lepa nathI. Page #682 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 641 'saMsAre nivasan svArthasajja : kajjala vezmani / lipyate nikhilo loka : jJAne sidhdho na lipyate // - kAjaLanI koTaDI jevA saMsAramAM rahetA svArthamAM aMdha banelA kamanA lepathI lepAya che paNa jJAna vaDe paripUrNa AtmA lepate nathI. baMdhuo! A saMsAra e kAjaLanI koTaDI jevo che. tenI bhIMte kAjaLathI lepAyelI che. enI chata kAjaLathI bharelI ne enuM bhoMyataLiyuM paNa kAjaLathI kharaDAyeluM che. jyAM sparza karyo tyAM badhe kALuM ne kALuM. hAtha paga ne kapaDA paNa kALA thAya. kAraNa ke keTalI kAjaLanI che. tame kadAca ema kaheze ke bhale ame kAjaLanI koTaDImAM rahIe paNa sAvadhAnIpUrvaka rahIe te kALAzane DAgha na lAge. bhAI! jyAM juo tyAM kAjaLa bharyuM che tyAM tame kevI rIte sAvadhAnIthI raheze? saMsAramAM evuM kayuM kArya che ke jyAM jIva karmonA kAjaLathI lepAya nahi. AtmAne bhale bhAna na hoya ke zabda-rUpa-rasa-gaMdha ane sparzanA sukhenI pAchaLa deDavAmAM huM karmonA kAjaLathI lepAI rahyo chuM paNa e lepAya che jarUra pratisamaya AyuSya vajIne sAta karmonA lepathI jIva lepAI rahyo che. A karmone lepa carmacakSuothI joI zakAya tema nathI. ene jovA mATe kevaLajJAnanI divyadraSTi joIe. ka AtmA kAjaLathI lepAta nathI! jJAnI kahe che ke "jJAna sidhdha na liyate." jJAnasiddha AtmA kAjaLanI keTaDI jevA saMsAramAM vasavA chatAM temAM lepAtuM nathI. AtmAne jJAnarUpI rasAyaNathI raMgI devAmAM Ave te karmonuM kAjaLa tene spazI zake nahi, jema kamalapatra upara jalabiMduo TakI zaktA nathI ne jalabiMduothI kamalapatra lepAtuM nathI tema AtmA paNa karmakAjaLathI lepAta nathI. jJAna rasAyaNathI AtmAmAM evuM parivartana Ave che ke karmakAjaLa tene spazI zakatuM nathI. jamAlikumArane temanI mAtAe keTalA prabhane apyA. pahelAM te pitAne putra pratye keTale moha che tenuM varNana karyuM. pachI tenI patnInI sAthe sukha bhogavavAnI vAta karI tethI na mAnyA tyAre saMpatinuM pralebhana ApyuM. temAM paNa na lepAyo tyAre mAtA-pitA samajyA ke A dIkare have ApaNe reke zekAvAne nathI tyAre mAtAe zuM karyuM - taeNataM jamAli khattiyakumAraM ammayAo jAhe NA saMcAeti visayANu lomAhi bahUhi AdhavaNehiM pannavaNAhi ya sannavaNA hi ya vinavaNAhiya Aghavettae vA pannavettaevA sAhe visaya paDikUlAhi saMjamabhayubveyaNa, karAhi pannavAhiM pannavemANA evaM vayAsI Page #683 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 642 zAradA saritA jyAre jamAlikumArane tenA mAtA-pitA viSayane anukULa evI ghaNI ukitao, prajJaptio, saMjJaptio, ane vijJaptiothI kahevAne, jaNAvavAne, samajAvavAne, vinavavAne samartha na banyA tyAre teo viSayane pratikULa ane saMyamane viSe bhaya ane udvega karanArI evI yukitaothI samajAvavA lAgyA. je AtmAe saMyama levA tatpara bane che temanI koTI te avazya thAya che. darekanA mAtA-pitA saMyamapaMthe jatAM pahelA pitAnA saMtAnanI cakAsaNI kare che paNa sAco daDha vairAgI tenA javAba barAbara ApI de che. uttarAdhyayana sUtranA 1lmA adhyayanamAM mRgAputra dIkSA levA nIkaLyA tyAre pahelAM te jamAlikumAranI jema enA mAtA-pitAe paNa saMsAranA prabhano ApyA chatAM te vairAgyamAM daDha rahyA tyAre mAtAe kahyuM ke he dIkarA ! tArI IcchA che te dIkSA le temAM amArI nA nathI. "navaraM tu sAmane sula nivRttinAtmA" saMyama lIdhA pachI duHkhano pratikAra kare khaba kaSTaprada che eTale ke tane ahIM to raheja mAthuM dukhe te tArI sevAmAM badhA hAjara thAya che ne vaide ane DokaTarane bolAvIe chIe paNa tuM dIkSA leze pachI zuM? A tArI strIo ke mAtA kaI tArI sevA nahi karI zake. khullA page cAlavuM paDaze. jJAnadhyAnamAM ramaNatA karavI paDaze. e badhuM tArAthI sahana thaze? tyAre mRgAputre kahyuM ke - " vanamAM vicare jema mRgalA, tenI keNa le che saMbhALa, sAMbhaLa he mAtA, AjJA Apo te saMyama AdarUM. ' . he mAtA-pitA !jema vanamAM mRgalAo ane bIjA pakSIo rahe che, teone bhUkha lAge che, tarasa lAge che tyAre ane bimAra paDe che tyAM temane IlAja keNa kare che. kovA se osahaM deha, kovAse pucchai suh| kose bhattaM ca pANaM vA, Aharittu paNAmae // .. utta. sU. a. 19, gAthA 79 - koNa emane auSadha Ape che? ke emane zAtA pUche che? ne temane koNa AhAra-pANI lAvIne Ape che? e mRgalA jaMgalamAM ekalA vicare che jyAre te mRgalA nirogI thAya che tyAre AhArapANI mATe lattAo ane sarovara upara jAya che. vanamAM ghAsa Adi khAIne ane sarovaranuM pANI pIne mRgacaryA karate te pitAnA sthAnamAM jAya che. mRga eka sthAnamAM raheto nathI. aneka sthAnamAM ghUme che ne pitAne nirvAha kare che tema huM paNa evI rIte mRganI vRttithI rahIza ne saMyama ane tapathI dharmanuM pAlana karIza. Page #684 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vItarAga vATikAmAM vicaraNuM, ghara ghara gaucarI jaIza, sAMbhI ho mAtA. AjJA Apo to saMyama AvuM. he mAtA ! huM samaya laIne vItarAganA jJAna-dhyAna-tapa-tyAga rUpI bagIcAmAM vicarIza ne gharagharamAM gaucarI karI nirdoSa AhAranI gaveSaNa karIza ne gaucaramAM je AhAra maLaze teve samabhAve AregIza ne mArA AtmAnuM kalyANa karIza. baMdhuo ! saMyamI AtmAo pitAnA jIvanamAM sudhA zamAvavA mATe lUkhA-sukakA AhAra kare che chatAM temanuM teja keTaluM hoya che? kAraNa ke temanAmAM brahmacaryanA teja jhaLahaLatA hoya che. dayAnaMda sarasvatI TaMkArAmAM thaI gayA. kahevAya che ke emanAmAM khUba baLa hatuM. emanA rAjAne emanA baLanI parIkSA karavAnuM mana thayuM tethI rAjAe be moTA malene temanI pAse mokalyA. khoja karatAM karatAM baMne mallo dayAnaMda sarasvatI pAse AvyA. te samaye dayAnaMda sarasvatI nadI kinAre snAna karavA gayelA. snAna karIne temanuM bhagavuM kapaDuM nIcavIne DelamAM mUkeluM. male kahe che Apa dayAnaMda sarasvatI che? tyAre kahe che hA. amAre tamArI sAthe kustI karI tamArA baLanuM mApa kADhavuM che. tyAre dayAnaMda sarasvatI kahe che tamAre mArA baLanuM mApa kADhavuM che ne ? ApaNe kustI karIzuM te kAM tamArA hADakA kharA thaze ne kAM mArA thaze. tenA karatAM ema kare ke A mAruM dhotIyuM meM jevuM tevuM nIcavIne mUkyuM che temAMthI pANI kADhI Ape te tame mArAthI baLavAna. baMne malla sAmasAmI ubhA rahI kapaDAne khUba vaLa caDhAvyA. paNa eka TIpuM pANI na nIkaLyuM. tyAre dayAnaMde ubhA thaIne nIcevyuM te tarata pANI nIkaLyuM. A joI baMne malya sajajaDa thaI gayA. dayAnaMda sarasvatInA baLanuM mApa vagara kustI kare nIkaLI gayuM. mAe rAjAne vAta karI ke temanuM baLa addabhuta che. te kaI tejasvI purUSa che, tenI sAthe bAtha bhIDavA jevI nathI. bIje divase rAjA temane belAvIne pUche che ke tame zuM khAva cho ke tamArA zarIramAM ATaluM baLa che? tyAre kahe che rAjana! A tAkAta ke viTAmIna khAvAthI ke miSTAnna khAvAthI prApta thatI nathI. mana-vacana ane kAyAthI zuddha brahmacaryanA pAlananI A tAkAta che samajAyuM. brahmacaryamAM kevI zakti che! jamAlikumAranI mAtA saMyamanA kaSTanI vAta karaze ne jamAlikumAra kevA uttara Apaze te bhAva avasare kahevAze. dhanadeva tAmraliptI nagarImAM caritra - dhanadeve sArA zukana joIne mAtA-pitA AzIrvAda laIne suzarma nagarImAMthI moTA parivAra sAthe prayANa karyuM. dariyAnI musApharI te pahela vahele kare che. dhanadeva-dhanazrI ane naMdaka khUba AnaMdathI rahe che. dhanazrIpati pratye khUba prema batAvatI Page #685 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA hatI. saraLa hRdayane dhanadeva enA paTane kaLI zakato nathI. A rIte vahANa AgaLa cAlyuM jAya che. pravAsa karatAM be mahine te badhA tAmraliptI nagarImAM pahoMcI gayA. tyAM jaI dhanadeva uttama prakAranuM bheTazuM laI tyAMnA rAjAnI pAse gaye. rAjAe tenI bheTa svIkArI ane sAre satkAra karyo. vyApAranI kaLAmAM kuzaLa evA dhanadeve tyAM vahepAra kare zarU karyo. be mahinA tyAM rokAyA paNa vahepAramAM jeTaluM lAbha thaze joIe teTale lAbha thaye nahi. tyAre dhanadeve vicAra karyo ke huM paradeza AvyA paNa mArA mananI IcchA pramANe khUba dhana prApta karuM to mArI saphara saphaLa thAya. mATe have ahIMthI bIjA keI moTA zaheramAM jAuM. Ama vicAra karI teNe pitAne vicAra dhanazrI tathA naMdakane jaNAvyuM. tyAre kapaTI hRdayanI dhanazrIe dhanadevane bIjA dezamAM javAnI saMmatti ApI. eTale dhanane abhilASI dhanadeva bIjA dezamAM javA taiyAra thayA. baMdhuo!, A dhanadevane paisA kamAI tijorI bharavI na hatI paNa pitAnI jAtamahenate dhana meLavI garIbone dAna devuM hatuM. eTalA mATe teNe A musApharI kheDI hatI. - dhanazrI ane naMdakanI salAha laIne dhanadeva bIjA dvIpamAM javAnI taiyArI karavA baMdara upara AvyuM. majuro dvArA te pitAnA vahANamAM mAla bharAvI rahyo hato. "mahezvara dattane uddhAra badhA majura vahANamAM mAla bharI rahyA hatA te vakhate dhanadeva dariyA kinAre AMTA mAratuM hatuM. te vakhate eka gabharAyelo yuvAna tyAM deDo Avyo ne vaLIvaLIne pAchuM jevA lAgyo. A joIne dhanadeva samajI gayA ke A koI ucca kuLane yuvAna che. paNa enA mAthe kaI Akta AvI lAge che. bhayane mAryo Abe lAge che. AvIne kahe che bhAI mane bacAve....bacAve....mArI pAchaLa jugArI lokonuM moTuM TeLuM Ave che te hamaNAM Avaze ne mane mArI nAMkhaze, tyAre dhanadeva kahe che bhAI! tame khAnadAna-ucca kuLanA he tema lAge che. ne jugArI mANasanuM TeLuM tamArI pAchaLa zA mATe paDayuM che? tyAre kahe che bhAI! mAruM vRttAMta khUba adhama keTInuM che. jANavA jevuM nathI. dhanadeve kahyuM. bhale jema hoya tema paNa tame mane vAta kare te huM tamAruM badhuM duHkha dUra karIza ema kahI tene vahANamAM saMtADI dIdhe. Agantara suna madhura vacanake belA hai karajeDa, juvA khelameM hase jayAdA, hAra gayAkara heDa, gharakA dhana saba be baiTha, rahI selaha aura dinAra. use cukAnekA nahi sAdhana, usakA paDA vicAra ho..zrotA dhanadevanA kamaLa vacana sAMbhaLIne AvanAra mANasa kahe che bhAI! tame khUba pavitra che ne huM mahAna pApI chuM. huM jugAra ramavAmAM bhAna bhUlyA. mArI pAse je Page #686 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 645 kaMI dhana hatuM te badhuM jugAramAM hArI gaye. badhuM dhana hArI gaye chuM. mArI pAse kaMI nathI ne soLa dinAranuM deNuM bAkI che te levA te lake mArI pAchaLa paDayA che. dhanadeva kahe che bhAI! tuM hamaNAM zAMtithI besa. huM tArI ciMtA dUra karIza. jugArIyAonuM ToLuM tarata tyAM AvyuM. temaNe AvIne dhanadevane kahyuM pele mANasa hamaNAM ahIM Avyo hato te kayAM gaye? dhanadeva kahe che tamAre enuM zuM kAma che? tyAre kahe che enI pAse 16 dinAranuM leNuM che te levA AvyA chIe. tyAre dhanadeva kahe che le A 16 dinAra laIne cAlatA thaI jAva. seLa dinAra laI jugArIyA cAlatA thaI gayA eTale dhanadeva kahe che. he mahAnubhAva! tAruM nAma zuM che? tuM kyAM rahevAsI che ne A duHkhI kema thaI gayo che? A rIte pAse besADIne dhanadeve tene pUchyuM tyAre kahe che huM kusumapura nagaramAM vasatA rUdrane putra chuM. dhana kamAvA ahIM Avyo hato paNa mArA pApakarmanA udaye jugArIonA phaMdAmAM phasAI gaye. gherathI keDanI saMpatti mArA pitAe ApI hatI te badhI jugAramAM phanA thaI gaI che. jo tame mane bacAvyA na hatA te dariyAmAM DUbakI mAravAno vakhata Avyo hato. tamAre mArA upara mahAna upakAra che. Apa mArA jIvanadAtA che ema belatAM tenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. tyAre dhanadeve tene AzvAsana ApatAM kahyuM bhAi! je thayuM te thayuM. gaI gujarI bhUlI jA ne have pharIne kadI jugAra na ramo, kaI kharAba mANasane saMga na kare, dArU na pIve evI pratijJA kara. kAraNa ke e mahAna anarthakArI che. khUba samajAvyuM eTale mahezvaradatta pratijJA karI ke have kadI jugAra nahi ramuM, parastrIgamana nahi karuM. basa, Aje Apane samAgama thatAM mAruM jIvana sudharI gayuM. A rIte khUba AbhAra mAnya. dhanadeva kahe che bhAI! tuM khuba bhUkhe lAge che? te tuM nAhI dhoIne sArA vastra paherIne jamI le. tene jamADIne tene khUba satkAra karyo. dhanadevane khUba AbhAra mAnato mahezvaradatta tyAMthI ravAnA thaye. teNe vicAra karyo ke have mAre ghera javuM nathI. have te mArA AtmAnuM kalyANa karavuM che. kAraNa ke dhana vinA mArI kiMmata nathI. vaLI dhana meLavatAM aneka pApa karavA paDe che, te mAre evuM dhana meLavavuM nathI. Avo manuSyabhava pharIpharIne maLavA muzkela che. te AlekamAM ne paralokamAM kalyANakArI dharmanI. ArAdhanA karuM ema vicArI ghera pAcho na jatAM jena munine samAgama thavAthI paMcamahAvratadhArI sAdhu banya. dhanazrInI duSTa bhAvanAH- dhanadeva bIjA dvIpamAM dhana kamAvA mATe javAnI taiyArImAM paDayo hato. vacamAM mahe"varadattano prasaMga banI gayo. te daramyAna dhanazrIe naMdakane kahyuM ApaNe kaMI vahANamAM javuM nathI. mane enA pratye bilakula prema nathI. tame Page #687 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA satA ene kaI paNa prakAre mArI nAMkho te A badhI saMpattinA svAmI banI ke anya sthaLe ApaNe cAlyA jaIe ne AnaMdathI sukha bhogavIe. tyAre naMdaka kahe che te strI! mahApApa karmanA udayathI tArA premamAM phasAyo chuM e lekavirUddha che. zeTha mArA mitra che. emane mArA upara mahAna upakAra che. emane mArI nAMkhavAne tAro vicAra taddana ayogya che. mArAthI e kAma banaze nahi. eTale dhanazrI DhIlI paDI gaI ne manamAM vicAra karyo ke mArA A kAryamAM naMdaka mane sahAya nahi kare te paNa mAre ene jIvato rAkha nathI. vairAnubaMdha kevuM kAma kare che! bhavobhava agnizamane jIva cheSI ane guNasenane AtmA guNI hoya che. have dhanazrI dhanadevane mArI nAMkhavA jevuM kAvatru racaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM 73 viSaya:-kamaLanI jema saMsArathI bahAra Avo bhAdaravA vada 12 ne ravivAra - tA. ra3-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtajJAnI mahAna purUSa jagatanA jIvone jAgRta karatAM kahe che have te jAge, kyAM sudhI mehanidra mAM uMdhyA karaze? A manuSyanuM jIvana khIlelA phUla jevuM che. phUla jema khIlIne karamAI jAya che tema jene janma che tenuM mRtyu avazya che. manuSyanuM AyuSya alpa che. mATe samajIne samayano sadupayoga kare, ne sAcA sukhanI prApti karI le. sukha ane duHkhane kartA pitAne AtmA che. appA kattA vikattAya, duhANaya suhANaya / appA mittama mittaM ca, dupaTTiya suptttthio| utta. sU. a. 20, gAthA 37. ame sukha ane duHkhane prApta karanAra che. sAcA mArge laI janAra AtmA mitra che ne durAcAranA mArge laI janAra AtmA zatru che tethI ApaNe AtmA sukhaduHkhane kta ane bhakatA che. appANai veyaraNI, appA me kUDa sAmalI appA kAmaduhA gheNU, appA me naMdaNavanaM / - utta. sU a. 20, gAthA 36 che. AtmA vaitaraNI nadI samAna che. AtmA kuTazAlmalI vRkSa samAna che. AtmA kAmadhenu gAya samAna che ke AtmA naMdanavana jevuM che. Page #688 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA keI naMdanavanamAM jaIne bese te tene ke AnaMda prApta thAya che? bhagavAna kahe che sukha ke duHkha keI bahArathI nahi paNa aMdarathI pedA thAya che. je ApaNAmAM rAgadveSanI pariNatI hoya te duHkhanA hajAro nimitta AvIne kema khaDA na thaI jAya chatAM ApaNane kaMI tenI asara thatI nathI. dilamAM duHkhane zeka ke harSane AnaMda thata nathI. baMnemAM samAna bhAva rahe che. jevI rIte aDadhuM baLeluM bIja game tevI phaLadrupa jamInamAM vAvavAmAM Ave ne uparathI anukULa varasAda paDe te paNa te bIja ugI zakatuM nathI. kAraNa ke temAM aMkure pedA karavAnI tAkAta nathI. tevI rIte du:khanuM bIja rAga ane.Sa jyAre baLI jAya che tyAre game teTalA duHkhanA nimitte Ave paNa AtmAmAM duHkhane anubhava thatuM nathI. tame reja upAzraye Ave che ne vItarAga vANI sAMbhaLe che. chatAM haju AtmAne udhAra kema nathI thatuM? sAcA ane beTAnI pichANa kema thatI nathI? tenuM kAraNa e che ke vitarAga vANI sAMbhaLavA chatAM viSaye pratyethI virAga nathI jAge. sukhaprAptinA sAcA upAyane samajyA nathI. tame badhA ahIM AvIne beThA cho temAM keInA gharamAMthI eka-be jaNa A vyA haze ne keInA gharamAMthI badhA AvyA haze te tALuM lagAvIne AvyA haze. paNa e jyAre ghera jaze tyAre tALuM kaI cAvIthI kholaze? je cAvIthI baMdha karyuM hatuM te cAvIthI ja khelaze ne? ke bIjI cAvI joIe? (sabhA - e ja cAvIthI khule) jema tALuM kholavAnI ane vAsavAnI cAvI eka che paNa baMne vakhate cAvI pheravavAnI dizA judI che tema ApaNe AtmA paNa sukhanA dvAra kholI zake che ne baMdha paNa karI zake che. sukha ane dukha pitAnAmAM bhareluM che. kharAba svabhAvavALe AtmA duHkhane utpanna kare che ne sazuNI AtmA sukhane utpanna kare che. A mahAna purUSe sAcuM tava tAravI zake che. sukha zuM che ne duHkha zuM che? sukha kayAMthI Ave che ne duHkha kyAMthI Ave che? indriyajanya viSamAM ke parapugalamAM sukha nathI. sukhano bhaMDAra AtmAmAM bharyo che. paNa cAvI avaLI pharI rahI che eTale sukhane bhaMDAra kayAMthI maLe? mahAna purUSe IndrionA sukhamAM AnaMda mAnatA nathI. Atmika sukhamAM AnaMda mAne che. kAraNa ke te tattva tArave che. khAMDekara nAmanA eka vidvAna thaI gayA. eka vakhata teo gAmabahAra jaI rahyA hatA. rastAmAMthI temane eka cAMdIno sikake jaDe che. sikake hAthamAM laIne te jue che te e sikake sarakAranI maheravALa na hato. e sikake meTa hatuM ne judI jAto hato. e sikakAnI eka bAju gulAbanuM suMdara phUla kereluM hatuM. e gulAbanuM phula evuM sarasa katareluM hatuM ke jANe hamaNuM keIe teDayuM na hoya! emane phUla khUba gamI gayuM. pachI emane vicAra thaye ke eka bAju te AvuM majhAnuM gulAbanuM Page #689 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 648 , zAradA saritA phUla katareluM che te bIjI tarapha zuM che? eNe sikakA ulaTA te bIjI tarapha juduM citra hatuM. te citramAM eka maDaduM che ne tene kAgaDA ane gIdhaDA kecI rahyA che. te dazya jotAM mAnavInuM hRdaya kaMpI jAya tevuM hatuM. sikakAnI eka bAju suMdaramAM suMdara gulAbanuM phUla che ane bIjI bAju daSTi kare te maDadAM upara kAgaDA ane gIdhaDA tUTI paDyA che ne maDadAne phelI relIne mAMsanA lecA khAI rahyA che. jyAM gulAbanuM phUla kereluM che tyAM lakhyuM che ke "sukha" ane bIjI bAju lakhyuM che ke "duHkha". A sukha ane duHkha baMne zabda vAMcyA tyAM emanI najara sikakAnI dhAra upara gaI. tyAM lakhyuM hatuM ke "saMsAra". A joIne tene vicAra thayo ke aho ! A sikakAmAM saMsAranA svarUpanuM darzana thayuM sikake saMsAra che. jema sikakAnI eka bAju sukha ne bIjI bAju duHkha lakhyuM che tema saMsAranI eka bAju sukha che ne bIjI bAju duHkha che. jIvana eka sikakAnA be pAsA che. baMdhuo ! AvA saMsAramAM mAnavajanma pAmIne karavA jevI koI cIja hoya to dharma che. dharma-dharmanA uccAro te khUba karyA paNa dharmanA svarUpane samajyA nahi. Aje lake bhagavAnanA bhajana khUba lalakAre che enA bhajananA sUra sAMbhaLIne bIjA le ke ghaDIbhara mugdha banI jAya che. ne gAnAranuM mAthuM dhuNavA lAge che ke mArAmAM kevI gAvAnI kaLA che ke sAMbhaLatA loko mugdha banI jAya che. te kahe che ke bhajana mAtra lalakAravA mATe nathI paNa gAIne AcaraNamAM utAravA mATe che. AjanA bhakate moDhethI gAya che paNa jIvanamAM kAMI hatuM nathI, narasiMha mahetAe bhajana gAyuM che ke vaiSNavajana te tene re kahIe je pIDa parAI jANe re pArakAnI pIDA jANe te sAce vaiSNava che, duone jANIne maTADe che te sAce mAnava che. ame jyAre geMDava gayA tyAre rastAmAM aneka vRkSo joyA ane vizA levA mATenA eTalA joyA tyAre grAmavAsIone pUchayuM ke AvI sagavaDavALA rastA ane vRkSe bIje ame nathI joyA tyAre prajAe geMDalanA mahArAjAnI saMbhAvanAnI je vAta karI tyAre ema thaI gayuM ke agAunA rAjA keTalA pramANika ne dayALu hatA. Aje bhArata svataMtra banyuM paNa prajAne keTale trAsa che? bhUkhyAnI kaI khabara lenAra nathI. briTIzee bhArata upara rAjya calAvyuM paNa teNe prajA upara ATalo julama nathI karyo ke ATalI hiMsA nathI karI. Aje te bhArata jevA pavitra dezamAM hatyAkAMDa vadhI gayela che verAvaLa pAse taLAva che tyAM zilAlekha che ke ahIM keIe A taLAvamAM jALa nAMkhavI nahi, ne mAchalI pakaDavA nahi. A zilAlekha kayAMthI AvyuM hatuM jyAre khUba hiMsA thatI hatI tyAre mahAjana rAjA pAse jatuM, ne rAjA mahAjananI vAta Page #690 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( zAradA saritA sAMbhaLatAM. verAvaLanA mahAjane phariyAda karI ke mahArAjA ! ApaNA gAmanA taLAvamAM je mAchalA pakaDAya che te mAchalA nahi paNa amArA prANa pakaDAya che. AvI hiMsA ame nahi joI zakIe. tarata rAjAne lakhI devuM paDyuM ke taLAvamAM je mAchalA pakaDaze tene kaDaka zIkSA karavAmAM Avaze. rAjA pAse mahAjananuM ATaluM mAna hatuM e zA mATe? vakhata Avye mahAjana rAjAne madada karatuM hatuM. jyAre duSkALa paDe, honArata thAya evA kaTokaTInA prasaMgamAM mahAjana, vaNika vahepArIo jeTalI madada karI zake che teTalI bIjA kaI karI zakatA nathI. Aje keTalAya jene sattAnI khurazI upara beThA che. paNa jyAM ekAMta pApa thatAM hoya, hiMsAnuM tAMDava nRtya karatuM hoya chatAM emanA dilamAM dayA nathI AvatI, e jhuMbeza upADatA nathI, zA mATe? je kaMika belIzuM to A sattAnI khurasI jatI rahene? sAce jene jyAM eka kIDInA paNa prANa dubhAtA hoya tyAM ubhe rahI zake nahi, tenA badale jyAM ATalI hiMsA thatI hoya DhagalAbaMdha macchI utpAdana karAvI tenA vegana ne vegana bharIne paradeza mekalavAnA hoya AvI sattAnI khurazI bhogave che paNa karma udaya Ave bhukkA be lI jaze. baMdhuo ! tamane pApabaMdhanarUpI saMsArathI kaMTALe Avyo che? baMdhanamAMthI mukata thavAnI bhAvanA jAgI che? AtmAnuM jJAna prApta karavAnI jijJAsA jAgI che? je aMdaramAM jijJAsAnuM bIja vavAyuM haze te vItarAga vANIthI tamAruM hRdaya bhIMjAI jaze. aMtaramAM jijJAsAnuM bIja vavAyeluM hoya te upadeza rUpI jaLa kAma kare. jenA hadayamAM jijJAsAnuM bIja nathI evA AtmAne game teTale upadeza ApavAmAM Ave te paNa ene rUca nathI. jJAnI kahe che ke jo tuM saMsAra jelathI kaMTA hoya ne tane ema lAgatuM hoya ke A saMsAra jelamAMthI have mAre chUTavuM che ane je duniyAmAM janme chuM te duniyAthI upara AvavuM che to tuM sAco jijJAsu che. jema eka taLAva hoya temAM deDakA-mAchala-kAcabA vigere hoya. mATI nadI ke dariyo hoya to temAM magara paNa heya ne kamaLa paNa hoya. badhA taLAvamAM utpanna thayAM che. bIjA cho to pANImAM rahe che ne temAM jIve che paNa kamaLa pANImAM besI rahetuM nathI. badhAnI sAthe rahevA chatAM kamaLa dina-pratidina pANImAMthI upara AvavAne prayatna kare che ane pANIthI UMcuM AvIne pitAne vikAsa kare che. kamaLa upara te AvI jAya paNa enI daSTi sUryanA kiraNe tarapha hoya che. jevA tenA upara sUryanA kiraNo paDe ke tarata kamaLa khIlI uThe che, tema A saMsAra paNa eka taLAva che. temAM nArakI-tiryaya-manuSya ane deva ema cAra prakAranA chevo rahelA che. temAM tamAre kenA jevuM thavuM che? taLAvamAM rahelA deDakA ane mAchalA jevuM banavuM che ke kamaLa jevuM Page #691 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 650 zAradA saritA anavuM che ? (sabhA:-kamaLa jevA anavuM che). tamAre kamaLa jevA anavuM che teA kamaLanI jema purUSArtha karavA paDaze. jijJAsu AtmA saMsAramAM janmelA che ne khIjA aneka prakAranA jIve paNa saMsAramAM che. temanI sAthe janmyA, meTo thaye paNa samajaNunA gharamAM AvatA kamaLanI jema sasAramAMthI uMce AvI jAya che. jema sUryanA kiraNeA paDatAM kamaLa khIlI uThe che tema vItarAga vANInu zravaNu karatAM tamArUM hRdaya khIlI uThavuM joie. jamAlikumAre prabhunI vANI sAMbhaLI ane tenuM hRdayakamaLa khIlI uThayuM che. ene saMsAra e madhana lAgyA che. jene dhana lAge te choDavA taiyAra thaI jAya. khAleA, tamArI ATalI taiyArI che ? kayAM sudhI kADhavamAM khU McyA raheze ? je AtmAe saMsAra chADIne sayamI bane che te kamaLanI jema uMcA Ave che. te AtmAe kamaLa jevA che. je jIve dravyasa MsAra choDyA tenI sAthe bhAvasaMsAra chUTavA joie. vezaparivartananI sAthe vicAranuM parivartIna thavuM joie. je AtmAoe samajaNapUrvaka saMsAra gheADayA che e te AtmasvarUpamAM ramaNutA kare che. enuM lakSa bIje kayAMya hai|tuM nathI. dehamAM vasavA chatAM dehAdhyAsa chUTI jAya che. je siddha manavAnuM lakSa karIne nIkaLyA che te vahelA ke meADA enA sAdhyanI siddhi karI zakaze. tame zuM kare che? saMpUrNa sAdhupaNu na laI zake teA khAra vratarUpI gRhastha dharma apanAve. kharekhara vrata na laI zake tA khAramAMthI kAI paNa eka vrata aMgIkAra karA. dararAja eka sAmAyika karavI evI pratijJA kare te navamuM vrata aMgIkAra karyuM. kahevAya. eka pauSadha kareA ke eka dazamuM vrata karA te tame 11 mu ke dazamuM vrata aMgIkAra karyuM" kahevAya. rAtrI bheAjanamAM mahAna pApa che. mATe zatrI bheAjanane tyAga kare. khAra vratamAMthI kaI paNa vrata Adarza. satya-ahiMsA acaurya, brahmacarya-apagriha paNa Adara. mahAbhAratamAM kauravA ne pAMDavAnA yuddhanA eka prasaMga che. kaiAravA ane pAMDave kurUkSetramAM sAmAsAmI yuddha karI rahyA hatA. temAM drANAcArya kauravAnA pakSamAM hatA. drAcArya yuddha karavA AvyA. e drANAcArya khUba khaLavAna hAvAthI kAithI hAre tevA na hatA. arjuna ane drAcArya ane pracaMDa caiAdhAe sAmAsAmI jhajhumI rahyA che. dra!NAcArya kai rIte pAchA paDatA nathI eTale pAMDave khUba mujhAyA. tyAre kRSNa pAMDavAne kahe che tamArA mAthe dharmasakaTa che. paNa trANu koi sacegomAM pAchA haThe tema nathI. chatAM temane pAchA haThavavAne eka upAya che. te e ke huM dharmarAjA ! tame ahI yudhdhanA medAnamAM ubhA rahIne eTaluM khelA ke azvatthAmA mRta: te drANu cAya pAchA paDI jAya kAraNa ke azvatthAmA e droNAcAryanA putra che. e putra emane khUba vahAlA Page #692 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 651 che. e putra uparanA tIvra anurAgane kAraNe teo je ema samaje ke azvatthAmAM mRtyu pAme che to temanA hAthamAMthI hathiyAra nIce paDI jAya, kAraNa ke temane dharmarAjA yudhiSThira pratye daDha vizvAsa che ke dharmarAjA kadI asatya bole nahi. deNa duzmananA pakSamAM hovA chatAM paNa temane dharmarAjAnA satya pratye vizvAsa che. Aje pitA-putra pratye paNa ATalo vizvAsa che? dharmarAjA kRSNa vAsudevane kahe che je thavuM hoyate thAya paNa huM jiMdagImAM kadI asatya bolyA nathI te atyAre AvA prasaMge paNa mArAthI asatya kema bolAya? juo, rAjaya javAne kaTokaTIne prasaMga che. chatAM dharmarAjAnI jIbha asatya bevatAM acakAya che. jyAre AjanA mAnavIne asatya bolavuM ramata thaI gayuM che. jyAM svArtha sadhAvAno nathI evI vAtamAM paNa mAnavI asatya belavA taiyAra thaI jAya che jANe satya na bolavuM evuM temaNe vrata na lIdhuM hoya! dharmarAjAne azvathAmAM mRta: eTaluM bolatAM lakhe vicAra Ave che. aMte kRSNa temane kahe che ke yudhiSThira ! je tame ATaluM asatya nahi bolo te tamArA kuLane viccheda thaI jaze. teja vakhate eka azvatthAmA nAmane hAthI yuddhamAM mRtyu pAme che eTale dharmarAjA eTaluM bolyA ke azvatthAmA narovA lunnarovA ATaluM bolyA te paNa thothavAtI jIbhe ane baLave haiye belyA. satyanA prabhAve temane ratha jamInathI cAra AMgaLa addhara rahetuM hatuM te dhaba daIne nIce paDI gaye. A uparathI tamAre eTaluM samajavAnuM che ke dharmarAja thoDuM paNa asatya bolyA to temano ratha jamIna upara paDI gayo, te je irAdApUrvaka asatya bole che tenI zI dazA thaze? yudhiSThira bolyA ke azvatthAmA mRta : naro vA kujjaro vA / A sAMbhaLI dharmarAjAnA vacanane satya mAnanArA droNAcAryanA hAjA gagaDI gayA. ne hAthamAMthI hathiyAra heThA paDayA. pAMDavonI jIta thaI, paNa dharmarAjAnuM satya jhAMkhu paDI gayuM tame paNa jIvanamAM bIjuM kaMI na kare te khera, paNa bAra vratamAMthI ekAda vrata aMgIkAra kare ane aNIzuddha tenuM pAlana karavuM e niyama avazya leje ne jeTaluM sAMbhaLe che temAMthI thoDuM paNa jIvanamAM apanAvo te tamAruM kalyANa thaze. jamAlikumAre prabhunI vANI sAMbhaLIne jIvanamAM utArI che. te dIkSA levA taiyAra thayA che. paNa temanI mAtA saMyamamAM kevA kevA upasargo Avaze te viSe samajAvaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - jyAM naMdake dhanadevane mAravAnI nA pADI tyAre dhanazrI udAsa thaIne beThI tenI dAsI pUche che te svAmInI! tame ATalA badhA udAsa zA mATe cho! e enI vizvAsu dAsI hatI mananI badhI vAta karI eTale dAsI kahe che tame zA mATe gabharAo khUba che? huM tamane eka upAya batAvuM. te pramANe karaze te tamArU kArya saphaLa thaI jaze. Page #693 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zAradA saritA dhanadevane mArI nAMkhavA mATe kAmaNu prayAga "paritrAjikA nAgadattAse eka auSadhI lAI, jisake khAne se vyAdhikA kA nahI aMta keMdA hI zane zane tana rahatA galatA, maratA kaSTa uThAI hai....zrotA..' nAgaDhattA nAmanI dAsIe tene eka kAmaNu prayeganI auSadhi batAvIne kahyu - A auSadhi khavaDAvI devAthI mANasa tarata marI jateA nathI paNa dhIme dhIme tenu 'zarIra gaLI jAya che ne pachI maraNa pAme che. tyAre dhanazrI kahe e auSadhi bahu sarasa. e mane tu lAvI Apa. eTale dAsIe tene auSadhi lAvI ApI. A tarapha dhanadeve vahANu taiyAra karAvI temAM mAla bharAvI badhAne taiyAra karyA. vahANamAM besavAnA samaye eNe pahelAM paMcaparameSTinuM dhyAna karyuM" hAze yAcakone dAna dIdhuM ane tAmraliptIthI AnaMdapUrvaka prayANa karyuM. samudramAM dhanadevanA vahANu AgaLa vadhavA lAgyA ne dhanazrI ane nakanA prema paNa vadhavA lAgyA. nakane dhanazrI pratye prema che paNa tethI dhanadevane mArI nAMkhavAnuM bilakula mana nathI. paNa duSTa dhanazrIe eka divasa kANu prayAga karavAnI auSadhi bheAjanamAM bheLavIne khavaDAvI dIdhI. gheADA divasamAM tenI asara thaI ne dhanadeva rAgamAM paTakAcA ane khAvAnI rUcI uDI gai. peTa mATuM thai gayuM. hAtha paga sukAI gayA. mADhu sujhI gayuM. jAMghA pAtaLI thai gai. tarasa khUkha lAgavA mAMDI. pANI pIve paNa e peTamAM TakatuM nathI. dhanadeva ekadama pathArIvaza thaI gayA. uThavAnI paNa tenAmAM tAkAta na rahI. tyAre dhanadeva vicAra kare che A azAtA vedanIya mane ahIM samudramAM uddaya AvyuM che. kharekhara! pApakarmInA uya mATe kAI akALa nathI. karelA kama tA bhAgavavA paDe che. mAre zuM karavuM? mAre parivAra mArI khimAMrIthI duHkhI thai rahyo che. khicArI dhanazrI paNa mUjhAya che ne nadakanA caherA paNa karamAi gayA che. mArAthI A khadhAnuM duHkha jovAtuM nathI te| huM A samudramAM paDIne mArA jIvananA aMta lAvI dau? tyAM khIjI kSaNe vicAra AvyeA ke huM gherathI nIkaLyeA tyAre mArI mAtAe mane kahyuM hatuM ke vipa-ita samaye kAyara na khanavu. mATe A rAgathI kaMTALIne kAyara purUSa!nI jema dariyAmAM paDIne AtmahatyA karavI te cegya nathI. mArUM AyuSya haze tyAM sudhI jIvIza. paNa A vahepAranuM badhuM kAma nakane soMpI uM' ema vica.2 karIne dhanazrI tathA naMdrakane peAtAnI pAse khelAvIne kahe cheH merI karA na koi cintA, svakRta karma vipAka, vahI banegA jo mananA hai, phera phikara hanAka, bhAi naMdaka nija dhaMdhe para, rakhe apanI dhAka hA...zrotA.... huM dhanazrI ane huM naka! mArA pUrvakarmanA cAgathI mane asahya khimArI Page #694 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 653 AvI che. have huM bacI zakuM tema lAgatuM nathI. paNa tame mArI koI jAtanI ciMtA karaze! nahi. rAjA, raMka ke zrImaMta darekane karma udayamAM Ave che. ka kAIne choDatAM nathI. je manavAnu che te khanavAnu che. te nAhaka khATo zeka zA mATe karavA? ApaNe jyAM javA nIkaLyA che te aMdara paNa have najIka AvI gayuM che, te tyAM jaine A badhI milkata ane dhaMdhA adhu tAre sabhALavAnuM che. have mArAthI kAMi banI zake tema nathI. mane tArA upara saMpUrNa vizvAsa che mATe adhu' huM tane seApuM chuM. naka kahe che dhanadeva zA mATe ATalA badhA nirAza thAva che? ApaNe A zaheramAM jaIne upacAra karIzu. tyAre kahe che e kharAkhara che. tyAM jaine upacAra karIzu tenAthI mAre rAga maTI jaze tA sArI vAta che. nahitara tuM mArI bhUkha vizvAsu che. mArA pitAneA tArA upara mahAna upakAra che tene niha bhUlanAra ane mArA pratye bhrAtRsnehathI jonAra evA tane huM kahuM chuM ke jo mArUM kaI anI jAya te! tAre A mArI patnI dhanazrIne mArA kuTuMbIjanane kSema kuzaLa soMpavI ane dhanazrIne paNa kahyuM H = hai suMdarI ! tAre naIMka upara vizvAsa rAkhI peAtAnA svajana jevA gaNavA. enuM vacana khaMDita na karavuM. A pramANe zrI bhalAmaNa karI eTale nadaka khUba raDavA lAgyA ne dhanazrI paNa kRtrima raDavA lAgI. tyAre dhanadeva anene khUSa AzvAsana ApatAM kahe che tame ane dhIraja rAkheA. ciMtA karAvanAra evA mArA pratyenA snehane bhUlI jAe. ema khUba samajAvIne chAnA rAkhyA ne emanA vaDA AgaLa cAlyA. " mahAkaeNTa!ha nAmanA dvIpe pahoMcyA vahANu cAlatAM cAlatAM mahAkaTAhu nAmanA dvIpe pahoMcyA. tyAM jaine naka bheTachuM laIne rAjAnI pAse gayA. rAjAe temanuM bahumAna karI utaravA mATe sthAna ApyuM. vahANamAMthI mAla utAryA pachI dhanadeva mATe meTAmAM meTA DokaTarA ane vaidyone khelAvyA. ne davA upacAra zarU karyA. paNu kANu prayAga karyAM hAvAthI tenA rAga maTatA nathI. naMdake vahepAra zarU karyA. dhana teA mukha kamAyA. naMdaka dhanadevanI khUkha sevA kare che. tenA zarIranuM dhyAna khUba rAkhe che paNa dhanadevane roga maTatA nathI. divase divase pIDA vadhatI jAya che. dhanadevane sAruM nahi thavAthI nadake vicAra karyo ke have ahIM rahevAmAM sAra nathI, svadeza gayA vinA rAga nahi jAya. have badhA vahepAra saMkelIne vahANamAM besI svadeza javA ravAnA thaze. tyAM paNa duSTa dhanazrI tenI duSTa bhAvanAnuM prarzana karaze ne dhanadeva kevA kaSTamAM mukAze ne zu khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #695 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 654 vyAkhyAna na. 4 bhAdaravA vada 13 ne seAmavAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ane bahena! zAradA saritA tA. 24-9-73 bhagavAna mahAvIra viSayA rUpI viSa utAranAra gArUDI che" anaMtakarUNAnidhI zAstrakAra bhagavata kahe che ke huM AtmA ! jaDa pudgaleAnA mAhamAM paDI anatakALathI rakhaDI rahyo che. tArA aMtaramAM cetanane raNakAra thayA nathI. jyAre vItarAga vANI sAMbhaLI tArA aMtaramAM raNakAra thaze ke huM koNa chuM? mArAmAM keTalI tAkAtache? te saMsAranA badhanA teADI AtmasAdhanA sAdhI zakazeA. jema kheDuta kheDelI jamInamAM khIja vAve che te khIja jamInamAM DhaMkAyela DAya che. pachI tenA upara varasAda paDe che, tyAre khIja vicAra kare che ke mAre jamInamAM daTAyeluM rahevu nathI te tenA upara varasAda paDatAM aMkura phUTIne bahAra nIkaLe che. ghauM-AAjarI-maga-maDa vigere ekendriyanA jIvA paNa aMkura phUTI mATInuM paDa tADI bahAra nIkaLe che. ene dhULamAM DhaMkAyeluM rahevuM gamatu nathI. te rIte mahAna purUSA jaNAve che ke A caitanyamAM paNa jyAM sudhI jaDamAMthI aDAra nIkaLavAnI jhaMkhanA na jAge tyAM sudhI bahAranA game teTalA prayatna heAya te paNa jaDamAMthI bahAra AvI zakate nathI. e game tevI kriyAo kare ke leAkeAmAM pAte dharmiSTha hAvAnI chApa pADe ke evA AbhAsa utpanna kare paraMtu je rIte thavA joIe te rIte AtmA mukata thaI zakatA nathI. kAraNa ke jaDamAMthI mukata thavAnA je abhilASa jAgavA joie te haju jAgyA nathI. dilamAM evA bhAva thavA joie ke hu caitanya chuM. mane bAMdhanAra koNa? te chatAM huM baMdhAyelA chuM. ajJAna dazAthI utpanna thayelu baMdhana mAre mATe kharAkhamAM kharAba vastu che. eTale mAre mArA AtmAne vahelAmAM vahelI take mukata karavA joie evI tIvra abhilASA AtmAmAM jAge nahi tyAM sudhI badhI kriyA karavA chatAM paNa AtmAne mukata banAvavA mATenuM uttama nimitta banI zakatI nathI. je kriyA dvArA AtmAne jaDamAMthI mukata banAvAya che te kriyA zreSTha che. A rIte samajIne je kriyA kare che tenA jIvanamAM parivartana Avatu jAya che ne tenA jIvanamAMthI rAgadveSa tA pAtaLA paDe che. kAi paNa vastu jema jema ghasAtI jAya tema tema pAtaLI paDatI jAya che. te rIte ATalI dharmakiyAe karavA chatAM haju mArA zaga-dveSa pAtaLA paDayA che ke nahi te jovAnuM che. ATalA sAdhu satA pAse javA chatAM ane ATalA upadeza zravaNa karavA chatAM ApaNA rAgadveSa jo pAtaLA na thAya teA manamAM avazya vicAra thavA joie ke haju mArI dazA kevI behAla che! kayAM mArA AtmA anaMta sukhane svAmI ane kyAM huM jaDanI bhIkha mAMgI rahyA chuM. Ave vicAra jIvane thaze teA utkarSanI sAthe sAdhanA karI zakaze evI bhAvanA nahi hoya te na te ApaNA AtmAnA utkaSa Page #696 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 655 zAradA saritA thaze, na te dharmanI ArAdhanA thaze. je loko potAno utkarSa karatA jAya che te loko duniyAmAM dharmanI sthApanA karavA samartha bane che. pitAne utkarSa karyA vinA koI paNa mANasa duniyAno uddhAra karI zakavAne nathI. A mATe jJAnI purUSAe pharamAvyuM ke ApaNAmAM eka jAtano abhilASa jAgavo joIe ke mAre mukta banavuM che ne baMdhanamAMthI chUTIne bahAra AvavuM che. jamAlikumAre eka vakhata bhagavAnanI vANI sAMbhaLI ane tene paNa vicAra AvyuM ke basa, mAre paNa prabhunI jema saMsAranA baMdhana toDI Atmika sukha prApta karavuM che. mAre have A saMsAranuM baMdhana na joIe. mAre mArA AtmAne uMce laI javo che. tethI kahe che he mAtA! mane dIkSAnI AjJA Apa. have mane kSaNavAra saMsAramAM gamatuM nathI. tyAre tenI mAtAe patnInA vaibhavanA ghaNAM pralobhane ApyA chatAM jamAlikumAra daDha rahyA ne kahyuM ke mAtA ! A saMsAranI lakSmI te nAzavaMta che. huM enAthI paNa utama devalekanI zAzvatI trAdhi anaMtIvAra bhegavI Avyo chuM. have mane ene moha nathI. jamAlikumAranI mAtA mithyAtvI na hatI. te jaina zAsananI anurAgI hatI. prabhunA vacana upara zraddhA karanArI hatI, vivekI hatI, e te pitAnA dIkarAnI parIkSA karatI hatI. teNe AgaLa vadhIne kahyuM"mAtA kahe che ke dIkarA vItarAgamA ghaNe uttama che ane teTale kaThaNa che evaM khalu jaayaa| niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare kevale jahA Avassae jAva savvaM dukkhANa aMtaM kareti ahIva egaMta citttthiie| he putrI nigraMtha pravacana tane je rUTyuM che, gamyuM che ne haiyAmAM utarI gayuM che te satya che, utama che. nigraMtha prazcana TaMkazALI satya che. jema rANIgare cAMdIno rUpiye game tyAM laI jAva to paNa te raNakAra kare che. sAcA rUpiyAne raNakAra jude hoya che, tema nigraMtha pravacana e jevI tevI vastu nathI. TaMkazALI satya che, sarvazreSTha che. sarvajJa bhagavaMtanuM kaheluM che, paripUrNa che, nyAmArgane anusaranArUM che, vizuddha che, pApanA zAne chedI nAMkhanArUM che, anaMta sukha ane siddhine mArga che, sarva karmathI mukita pAmavAne upAya che, bhavasAgara taravA mATenuM jahAja che, anaMta zAMti pAmavAnuM saceTa sAdhana che, sarva duHkhono aMta karanAruM che. AvuM nigraMthapaNuM he dIkarA! zuM tuM ema samaje je che ane 2 che. varatAbha" ne koi vAta te bharI jaje. rva thI ina karAvanArA caritra - aw . wche, 1 ja, javimAnI mAtA che. java 1 2 - mA kera aDIna che tenuM nAma che je mahimA hatA chatAM AtmasAdhanA AgaLa tene tucacha vAgyA re bhagavAna mahAvIranuM zamana piga Page #697 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 656 zAradA saritA lAgyuM che. A jagAe tame hai| ne tamArI mAtA tamane AvA zabdo kahetI hAta te zuM karata? AvA dRDha vairAgI rahI zake? tame teA DhIlA paDI jAva. ThIka, A sukhA maLyA che teA bhAgavI laIe pachI nirAMte dIkSA laIzuM, paNa tamane khamara che ke mArU AyuSya ATalA varSanuM che. ghaNAM ema kahe che ke mahAvIra prabhue garbhamAMthI nirNaya ka hatA ke mArA mAtA-pitAnI hayAti hAya tyAM sudhI mAre dIkSA levI nahi. mAtApitAne duHkha thAya tevuM mAre karavuM nahi, te pachI amAre amArA mAtA-pitAne du:kha thAya tevuM zA mATe karavuM? te huM tamane pUchuM chuM ke mahAvIra prabhu mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre traNa jJAna sAthe laIne AvyA hatA te tame keTalA jJAna sAthe laIne AvyA che? e tA jANatA hatA ke mArUM AyuSya ATalu che paNa tamane khabara che ke tamArUM AyuSya keTalu che? jarA samajo. bhagavAne te ApaNane amUlya medhapATha ApyA che. cAvIsa tIrthaMkarA thaI gayA. e badhAnI apekSAe mahAvIra prabhu ApaNA parama upakArI che. jemanA zAsananI prAptinA prabhAve ApaNane AtmakalyANanI sAdhanAnA anupama caiAga maLyA che. Aje A bharatakSetramAM tIrthaMkara prabhune viraha kALa che. kevalI bhagavAna tathA manapavajJAnI paNa Aje nathI. jaMbusvAmI meAkSe gayA pachI deza khela viccheda gayA che. kALadoSanA prabhAve Aje A bharatakSetramAMthI sIdhI mekSaprApti thatI nathI. avasarpiNI kALa ane tene pAMcamA ArA eTale divase divase niLa buddhi khaLanA, AtmakalyANanI pavitra bhAvanAne, AyuSya vigerenA krame krame ghaTADa thatA jAya che ane temAM paNa chellA 20-25 varSamAM te! jANe ekadama parivartIna thaI gayuM che. AjathI pacAsa varSa agAu ApaNA samAjamAM ke dezamAM je dhabhAvanA dekhAtI hatI te Aje aMtaranA raMgathI raMgAyelI dharmabhAvanA jovA maLatI nathI. nAnA meATAnI maryAdA, vinayavivekAdi dharmanI prAthamika bhUmikAonu je su Mdara darzana thatuM hatu temAM Aje khUma eTa AvI gaI che. zraddhA, saMyama ane saTTAcArane triveNIsaMgama ApaNA bhArata dezamAM pratyakSa anubhavamAM AvatA. jenA pratApe zAMti ane sukhanI anukULatA ghaNuM karIne jovA maLatI. tenA sthAne Aje azraddhA-asaMyama ane durAcAranu jora vadhu phelAtA samagra dezamAM duHkhanuM vAtAvaraNa vyApaka khanI gayuM che ane chappanIyA jevA duSkALamAM je mAMghavArI na hatI tethI paNa vadhu meghavArI Aje vadhI gai che. AvA viSamakALamAM paNa ApaNA koI pramaLa puNyayeAge theDI ghaNI paNa- AtmakalyANanI sAdhanA thAya che e prabhAva zramaNa bhagavAna mahAvIranA zAsananA che. jaina zAsana maLyAnI sArthakatA kayAre? AtmapradezamAM bhAvathI e pavitra zAsananA pariNamana thAya, anaMtaDhALanI vibhAva-dezA ghaTe ne svabhAvadazA pragaTe teA jaina zAsana maLyuM tenI saphaLatA che. Page #698 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 657 svabhAva e AtmA mATe amRta che ne vibhAva AtmA mATe viSa che. aneka prakAranA bhayaMkara regathI gherAelA keI dadIne dhavaMtarI jevA sArAmAM sArA vaidano athavA sarjana DokaTarano vega maLe ane vaida athavA DaoNkaTare dadIna daInI cikitsA karIne suMdaramAM suMdara auSadha ApyuM. dardIe auSadhane upayoga paNa karyo. paraMtu auSadha zarIranI dhAtuomAM pariName te pahelAM vamana karyuM athavA auSadha gaLethI nIce na utAryuM. te game te sAra vaida ane sArI davA hoya te paNa zuM lAbha thAya? davA kaThAmAM jAya, zarIramAM tenuM pariNamana thAya te dhIme dhIme ragane ghaTADe avazya thAya. te rIte puNyadaye jaina zAsana to maLI gayuM. deve ane indro paNa AyuSya pUrNa thatAM manuSyabhava ane jena kuLamAM janmavAnI abhilASA rAkhe che tevA jena kuLamAM tamAro janma thaye. sAmAyika, pratikramaNa Adi dharmakriyAomAM paNa joDAyA. paNa zuddha bhAvathI aMtaramAM jainazAsananuM pariNamana na thAya, rAga-dveSa ghaTe nahi tyAM sudhI samyagadarzana vigere svabhAvadazA pragaTe nahi ane jyAM sudhI e svabhAvadazA pragaTe nahi tyAM sudhI AtmAne zuddha AnaMdane anubhava thAya nahi. vartamAnamAM dharmanA badhA sAdhane maLyA hovA chatAM jIva vibhAvadazAthI gherAyelo rahe che. vibhAvadazAnI prabaLatAne kAraNe ApaNe saMsAramAM bhamI rahyA chIe. samyagadarzana, samyagajJAna ane samyaga cAritra e AtmAnI svabhAvadazA che. ne e AtmAnA bhAva prANa che. kSamA, saMtoSa, saraLatA, namratA e svabhAvadazA che, jyAre mithyAtva-ajJAna-aviratI e badhI vibhAvadazA che. kAma-kedha-mAna-mAyA-lobha ane saMsAranI lAlasAe e badhA vibhAvanA pariNAme che. ATalA mATe jJAnI kahe che ke svabhAva pariNAma e AtmA mATe amRta che ane vibhAva pariNAma e AtmA mATe bhayaMkara kAtIla viSanuM kAma karanAra che. svabhAva ane vibhAvanI TUMkI vyAkhyA jANyA pachI AtmAne pUche ke tArAmAM svabhAvanuM jora che ke vibhAvanuM jora che? viSa bhakSaNanuM pariNAma zuM Ave? teno jarA vicAra kare. svabhAva eTale zuM ane vibhAva eTale zuM ? tene paNa ahIM beThelAmAMthI ghaNAne khyAla nahi hoya. keIkane khyAla haze. jyAM sudhI rogano raMga tarIke khyAla na Ave tyAM sudhI reganuM nivAraNa karavAnI kalpanA paNa kayAMthI Ave? viSane viSa tarIke oLakhavAmAM na Ave tyAM sudhI e viSanA sevanathI dUra rahevAnI kayAMthI khabara paDe? zarIrane anartha zAthI thAya ? vyApAramAM nukasAna kema thAya che? tenuM zuM kAraNa che tene tamane barAbara khyAla che, tamArI bAhya miktamAM jarA ghaTADo na thAya paNa dina-pratidina temAM kema vadhAre thAya te mATe tamArI saMpUrNa takedArI che. paraMtu AtmAnI anaMta zakita ane saMpattione lUMTanAra koNa che? tene jarA paNa vicAra Avato nathI. viSayapAna karavAthI kaI bebhAna banI jAya tema jIva paNa vibhAvarUpI viSapAnathI bebhAna banI gayA che. Page #699 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 658 zAradA saritA mithyAtvarUpI jheranuM nivAraNa karavAmAM bhagavAna mahAvIra gArUDi-maMtravAdI samAna che. saMsAranA vyavahAramAM game teTaluM DahApaNa hoya, pArakAnI paMcAtamAM game teTalI kuzaLatA hoya, paNa AtmAnA vikAsa mATe, AtmAnA kalyANa mATe ane AtmAnI anaMta zakitaone pragaTa karavAno vicAra na Ave, AtmasvarUpanI pichANu na thAya tyAM sudhI dareka jIvo bebhAna dazAmAM paDelA che. bAhya viSapAna vaDe ke sarpa Adi jherI jaMtuonA DaMzathI ke I manuSya mUrSita thaI jAya paNa haju mRtyu pAmya nathI, tALavAmAM prANa beThA hoya ne bhAgyAge te samaye keI viSa utAranAra gArUDi maMtravAdI maLI jAya ane e gArUDi maMtravAdI pitAnI zakti vaDe jhera caDhavAthI bebhAna banelA manuSyanA zarIramAM vyApeluM viSa utArI nAMkhe temaja marI gayelA jevI sthitimAMthI sajIvana kare te samaye te vyakitane temaja tenA kuTuMbIjanone keTale AnaMda thAya? e pramANe zramaNa bhagavAna mahAvIra ApaNuM bhAvaviSanuM nivAraNa karavA mATe gArUDi maMtravAdI samAna che. vibhAvadazA temaja vAsanAnA prabaLa jorathI jIvanI mUchita jevI avasthA che. bAhya viSa vaDe bebhAna banelI vyakitane jema tALave prANa beThelA hoya che te pramANe bhAvathI ApaNe bebhAna jevA chatAM akSaranA anaMtamAM bhAga jeTalI cetanA sahu jInI khullI che. je eTalI cetanA khullI na rahe te jIva ajIva banI jAya. paNa traNa kALamAM evuM banatuM nathI. jIva te sadAne mATe jIva rahe che. karmanA AvaraNanI nyunAdhitAne kAraNe tenI cetanAmAM ochA vadhatApaNuM thayA kare che. paNa caitanyaguNane sarvathA nAza thato nathI. nigodamAM paNa jJAna-cetanAne anaMta aMza bhAga khule che te ApaNe saMjJIpacendriya ane temAM paNa manuSyapaNuM pAmyA chIe eTale aMtargata cetanAne aMza beTho che. e cetanA sAthe mithyAtvarUpI viSanuM mizraNa thayuM hovAthI jIva mUchita jevI sthitimAM AvI gayo che. karavA lAyaka na karIe ne na karavA lAyaka karIe vAstavika daSTie pitAnuM hovA chatAM pAyuM mAnI laIe ne parAyuM hoya tene pitAnuM mAnI laIe. e bebhAna dazA nahi to bIjuM zuM ? bebhAna mANasa game tema bake, game tema kare tene tene pitAne khyAla nathI hato. tema AtmAnuM kevaLa ahita thAya tevuM game tema belIe, game tevI pravRttio karIe tenuM ApaNane bhAna nathI. AvI bebhAna avasthAmAMthI ApaNane navajIvana arpaNa karanAra gArUDi maMtravAdI zramaNa bhagavAna mahAvIra ane temanuM zAsana che. Aje je kaMI jIva-ajIvanA svarUpane samajyA chIe, puNya, pApa, Azrava, ane saMvaranI vyAkhyAne khyAla Avyo che. nirjarA ane baMdhanuM svarUpa samajAyuM che. pApa-Azrava ne baMdha e tyAga karavA lAyaka che. saMvaranirjarAnI apekSAe puNya upAdeya che. A badhI bAbato je kaMIka hRdayamAM utarI hoya to e badhe prabhAva zAsanapati prabhu mahAvIrane che. Page #700 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 659 jamAlikumAranI mAtA ema kahe che huM dIkarA ! saMyama pALavA te kaMI sahelA nathI. tArI kemaLa kAyA sayamanA viSama duHkheA kema veThI zakaze ? tyAM keTalI sAvadhAnI rAkhavI paDaze ? jema sarpa daramAM praveza kare che tyAre keTalI sAvadhAnI rAkhe che? kAraNa ke sarpanuM zarIra suvALu rezama jevu hAya che. ne dUra kharabacaDuM ne kAMTA-kAMkarAvALuM hAya che. te dUramAM praveza karatI vakhate sarpa je sAvadhAnI na rAkhe te enA zarIre ujharaDA bharAya. kAMTA-kAMkarA vAge ane leAhI nIkaLe che tema jo tuM paNa sayama laine sAvadhAnI nahi rAkhe teA tArA AtmAnuM ahita thaze. mATe khUba vicAra karaje. jue, jamAlikumAranI mAtA tenI kevI kase TI kare che. ahIM te mAtA enA putranI seATI kare che. AgaLanA samayamAM zrAvake sAdhunI parIkSA karatA hatA, kAraNa zrAvaka sAdhunA ammApiyA che. vakhata Ave sAdhunI bhUla thAya te zrAvakA samajAvIne ThekANe lAvatA hatA ne bhUlamAM peAtAnu bhAna bhUlelA sate paNa peAtAnI bhUlane bhUla samajI choDI detA hatA ne hRdayanA pazcAtApa pUrvaka peAtAnI bhUlane ekarAra karatA hatA. game tevA vidvAna sAdhu kema na hAya! paNa peAtAnI bhUlanu' jagata samakSa praznana karatA hatA. ApaNe ratnAkara paccIsI gAie chIe. tenI racanA kema thaI che? eka ratnAkarasUri mahArAje AkhI ratnAkara paccIsImAM peAtAnI bhUlane padmatApa karyA che. ratnAkarasuri mahArAje paccIsI kema racI che te sAMbhaLeA. AtmAnA pazcAtApa - ratnAkarasuri mahArAja khUba jJAnI ane prakhara vidvAna hatA. emanA tyAga ne tapa ucca keTIneA hatA. temanI vANImAM apUrva ejasa hatu. teo jyAre pATe besIne vyAkhyAna vAMcatA tyAre temanI upara sAkSAta sarasvatI devI birAjamAna thatI na heAya tevA janasamudAya upara prabhAva paDatA hatA. emanI vANImAM evI tAkAta hatI ke paththara paNa pIgaLIne pANI khanI jatA. gujarAtanA rAyakhaDa vaDalI gAmamAM te padhAryA hatA. temanI vANIne pravAha evA vahetA hatA ke leAkeAnA aMtarane spazI jatA. kaiMka mANasA vairAgya pAmI gayA ne kaIMka vratadhArI zrAvake banI gayA. sudhana nAmanA eka zrAvaka dhaMdhukAnA rahIza hatA. rUnA vahepAra karavA mATe sIjhanamAM me mahinA rAyakhaDa vaDalImAM AvIne rahetA ne tyAM dhamadhekAra vahepAra karatA. eka divasa e paNu ratnAkarasUri mahArAjanuM pravacana sAMbhaLavA AvyeA. sAMbhaLIne ene lAgyuM ke saMsAramAM che zuM? sa MsAranA khArA sAgara taraphe vahI jatA jIvanapravAhane palaTAvI dIdhA. zata-divasa bajAramAM rakhaDanArA sudhana kalAka be kalAka paNa majAramAM dekhAtA na hatA. duniyAnA vahevAra tarapha ene tiraskAra chUTayA hatA ne dharmanA vahevAra ene ethI adhika vhAleA lAgyA hatA. sudhananA haiyAnAM sItAra upara dharmanuM sUrIlu saMgIta vahetu mUkanAra khIjuM kAI na hatuM, paNa e tarUNa adhyAtmayAgI ratnAkarasUri Page #701 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 660 zAradA saritA AcAya hatA. emaNI vANI sAMbhaLI sudhananA jIvanavuM parivartana thai gayuM hatuM. sudhanane mana gurU kahA ke bhagavAna kaheA teA AcArya ratnasUri mahArAja hatA ne AcAryane mana sudhana bhakta kahA ke ziSya kahe eTale tenA upara vizvAsa hatA. AkhA divasa sudhanaupAzrayamAM rahI gurU pAsethI jJAna-dhyAnaneA lAbha letA ne dharmakaraNImAM samaya vItAvatA. eka divasa sudhana koi kAma prasa Mge bahAra gayelA. te mahArathI upAzrayamAM AvyA te vakhate maha!rAja emanA rajoharaNanu paDilehaNa karI rahyA hatA. rajoharaNanI vacamAM eka nAnakaDI pATalI rAkhelI. sudhananuM AvavuM ne AcArya zrInue pATalInu paDilehaNa karavuM. sudhananI najara pATalI upara paDI gai. joyu te aMdara kiMmatI ratna hatA. ratnAkarasUri krauDAdhipatinA dIkarA hatA. saMsAra tyAgI saMyamI anyA paNa pAte eka kimatI hIrAnI vITI paheratA hatA temAM meha rahI gayelA eTale vITImAMthI hIrA kaDhAvI kapaDe bAMdhI rajoharaNamAM rAkhatA. potAnA ziSyAne rajoharaNanuM paDilehaNa karavA ApatA nahi. potAnI jAte karI letA. ziSyA vastra-pAtranuM paDilehaNa karavA jatA tyAre gurU rajoharaNanI sAthe pelI pATalInu paDilehaNa karI letA. kAminInA tyAgIne kAi kAminI sAthe krIDA karatA joI jema sajjananI AMkhA mIMcAi jAya tema AcArya pAse raste joi sudhananI AMkhe paNa mIcAI gai. enA manamAM aneka tarka-vitarka thayAM. ahA ! ka Mcana - kAminInA tyAgI purUSane kaMcana kathIra samAna na lAge te kaMcananA tyAgI zenA! mArA gurUdeva AvA sama vidvAna hAvA chatAM zuM e nahi jANatA hoya ke pazrciDa e pApanuM mULa che. hajAre zrotAjanAne parigraha parimANunuM vrata ApanArA gurUdeva zuM ratnAne parigraha nahi mAnatA haiAya ? e kema mAnI zakAya ? jo ema nathI te| gurU pAse A kAcanA TukaDA jevA ratnA kyAMthI? saMsArane meha chUTaye paNa A snene mAha nahi chUTayeA hAya. sudhananA manamAM AvA vicAra cAlI rahyA hatA. tyAM ratnAkarasUrie ratnAnI peTalI khAdhI rajoharaNamAM mUkI dIdhI. sudhananA dilamAM khUba duHkha thayuM, kAraNa ke ratnAkarasUri upara tene a Mtarane prema hatA, emanA mATe koi eka paNa zabda ADe.avaLeA khele te ene mUgo karI nAMkhe. atUTa vizvAsa ane acala zraddhApUrvaka teNe petAnuM jIvana ratnAkarasUrinA caraNamAM samarpita karyuM' hatuM. khIjA koIe bhUlecUke sudhanane kahyuM hAta ke ratnAkarasUri ratna rAkhe che teA sudhana khIlakula mAnata nahi, eTaluM nahi paNa sudhana ene mAravA doData paNa Aje te! e pote pratyakSa nihALI rahyA hatA, gurUdeva pratye bheA karelA zraddhAne pahADa Aje tUTI rahyA hatA. sudhana atyAre sAmAyika karavA AvyA hato eTale sAmAyika ta karyuM paNa Page #702 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA tenA aMtaramAM e vicAro cAlatA hatA ke mAre mArA gurUdevane kevI rIte samajAvavA? e gurUdevane mArA upara mahAna upakAra che. e mane maLyA na hatA te mAro uddhAra kayAMthI thAta? dharmanA amUlya to mane koNa samajAvata? mArAthI gurUne kahevAya nahi. temanA avarNavAda bolAya nahi. paNa A emanA saMcamaratna upara parigrahanA mehane paDado paDe che tene koI paNa rIte dUra to karavo joIe, to ja huM temanA upakArano badalo vALI zakuM. paNa e gurUne samajAvavA kevI rIte? ene upAya zodhato hate paNa kaI rIte upAya jaDato na hato. A keI sAmAnya vyaktine samajAvavAnI na hatI. A to jambara zakitadhArI samartha purUSane samajAvavAnA hatA. samartha purUSane samajAvavA mATe upAya paNa samartha joIe ne? je je te upAya hoya to arthane badale anartha thaI jAya. gurUnI khAmI joI gayo hato paNa eNe gurU uparathI bahu mAnabhAva e che karyuM na hatuM. dararoja gurU pAse Ave, vaMdaNa karIne zAtA pUche, sAmAyika Adi badhuM karato kAraNa ke e samajato hatuM ke mAre je kArya karavuM che te premathI thaze. SathI ke tiraskArathI nahi bane. prema prema pragaTAvaze ne tiraskAra tiraskAra pragaTAvaze. eTale ratnAkarasUrine ema na lAge ke sudhana mArA saMyama pratye zaMkAzIla che. divasa upara divaso pasAra thatA hatA paNa ene yogya upAya jaData na hato. pite ema kahevA jAya ke Apa ApanI pAse rane rAkho cho? to e gurUne avinaya lAgatuM hatuM agara ziSyane kahuM te ziSyomAM gurUnI apabhAMjanA thAya mATe koI jANe nahi ne mArA gurU ratnano meha choDI de evo upAya che . jo ke zAstrane e leka maLI jAya ke jemAM parigrahanI jhATakaNI hoya e leka laIne eno artha emanI pAse karAvavA jAuM ne e zabdo emanA aMtarane sparzI jAya ne parigraha pratye dhRNA jAge ne parigrahane phagAvI de to kAma thaI jAya. paNa e zloka kayAMthI maLe che jenAthI A AcAryazrInI AMkha khulI jAya. hajAra kalAke kaMThastha karI janAra ane tene artha lekone samajAvanAra AcAryazrIne eka zlekamA samajAvI devA e kAma sahela nathI. chatAM sudhanane zraddhA hatI ke mane jarUra saphaLatA maLaze. e zraddhAthI graMthanA pAnA uthalAvI rahyo hato. je lekane zodhavA sudhana ghaNuM divasathI mathI rahyo hato te eka divasa zAstravAMcananA mahAsAgaramAMthI maLI gayo. cAra lITIne ka hatuM paNa emAM cAra hajAra lITInA bhAvabharyA hatA. eka upadeza graMthane e ka hatuM. "upadezamALA" e graMthanuM nAma hatuM. sudhane nakkI karyuM ke A leka laIne gurUdeva pAse jaIne teno artha pUcho. have sudhana upAzraye AvyA tyAre gurU ekalA beThA hatAM ne pitAnA ratna gaNatA hatA, jyAre zive pitAnI jagyAe Page #703 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA paDilehaNa karatA hatAM. gurUe sudhanane pUchayuM kema sudhana atyAre tamAre AvavAnuM banyuM? ne tamArA hAthamAM A graMtha zene che? tyAre sudhane kahyuM. gurUdeva! upadezamALAne A leka che tene artha mane barAbara besato nathI te ApanI pAse besADavA A chuM. ema kahI ratnAkarasUrinA hAthamAM leka Apyo. leka jotAM AcArya bolI uThyA A zleka te tadana sahelo che. dosasaya mala jAlaM puvva rimi vivajjicaM jaivaMnaM / ___ atthaM vahasi aNatthaM kIsa agatyaM tavaM carasi // sudhana ! tArA jevA zrAvakane AvA saraLa zlokano artha na beTho e te Azcarya kahevAya. A leka parigraha rAkhanAra sAdhune uddezIne che. Ane arthe A pramANe che. dhana e eka be nahi paNa seMkaDe denuM mULa ane seMkaDe dene kheMcI lAvanArI jALa che ane tethI pUrvanA RSimunioe teno tyAga karyo che. e anarthakArI dhanane he muni! je tuM pAse rAkhatuM hoya te pachI phegaTa zA mATe tapa kare che? basa, A lekano A sAde ne sIdhe artha che. bola tane artha beThe? tyAre sudhana kahe che gurUdeva! Ape artha karyo te barAbara haze paNa mArA magajamAM besato nathI. tyAre ratnAkarasUrie kahyuM te kAle barAbara joIne kahIza. hajAro bhakatanA kaThInamAM kaThIna praznonuM sekaDamAM samAdhAna karanAra gurU pitAnA aMgata bhaktanA mananuM samAdhAna na karI zake te thaI rahyuM ne? sudhanane samajAvavAmAM cha mahinA vItyA paNa te nA samaye, te paNa gurUne kedha AvatuM nathI. chevaTe emanI uMgha uDI gaI hatI ne bhUkha lAgI gaI hatI. rAtre jhabakIne jAgI jatAM. cha cha mahinAthI sudhanane eka sAmAnya lekane artha besADI zakatA nathI emane potAnI vidvatA upara tiraskAra chUTa. dhikkAra che mArI vidvatAne! eka sAmAnya praznanuM samAdhAna na karI zake evI vidvatA zA kAmanI? AkhuM nagara nidrAdhIna banI gayuM hatuM. ziSya paNa svAdhyAya karIne sUI gayA hatA. e rAyakhaMDavaDalInA dharmasthAnakamAM eka ratnAkara vijayasuri jAgatA hatA. Aje nidrA AvatI nathI. ghaNIvAra teo jAgIne lekanA arthane ciMtanamAM besI jatA. Aje sAtamA mahinAnI madharAta hatI. AMkhamAM AMsu AvI gayA ke Ama kema? vAraMvAra emanA magajamAM eka prazna uTho ke haju huM kema samajAvI zakatA nathI? tema vicAra kare che tyAM pelI piTalI yAda AvI ane tarata temane samajAyuM ke ahAhA huM zuM karI rahyo chuM? savAra paDatAM sudhana AvyuM te samaye 2nAkarasUrie pelI poTalI choDI. eka pachI eka ratno paththara laIne vATIne cUrecUre karI pheMkI dIdhA. A joI sudhI te samajI gaye ke potAnI bhAvanA pUrNa thaI, Page #704 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA mahenata badhI saphaLa banI. zlokane artha besADavAnA bahAne tene je kAma karavuM hatuM te thaI gayuM che chatAM Azcarya batAvatA pUchyuM gurUdeva! A zuM kare che? A to kimatI ratna che? ene Ama vATIne dhULa bhegA karAya? ratnAkarasUrie javAba Apyo ke Aja dina sudhI tArA lekane artha besADI zakyo na hato tenuM kAraNa A ratno hatA. lAva have tAre leka. hA, gurUdeva ! tema hatuM. mane have teno artha besI gayo che. dhana seMkaDe anarthonuM mULa che. sudhana ! tuM mAro ziSya nahi paNa mArI zithilatAne dUra karanAre mAro sAco gurU che. e divasathI ratnAkarasUrie pitAnA jIvanamAM rahelI tamAma zithilatAne khaMkherI nAMkhI. emanA manamAM pazcAtApa thaye. aha! Aja dina sudhI huM sAdhu na hato. mAtra meM badhe dekhAva karyo hato. mAruM zuM thaze? ThagavA vibhu A vizvane, virAgyanA raMge dharyA bahArathI sAdhune veza paherI aMdaramAM daMbha rAkhIne lokone Thagya chuM. jJAna-darzana cAritrarUpI rane gumAvIne mArI ajJAnatAnA kAraNe meM te kAcanA TukaDA grahaNa karyA. e rIte ratnAkarasUri mahArAja haiyAnI tamAma vedanA stuti rUpe ThAlavI nAMkhI. emaNe pitAnA pApane pazcAtApa karatAM ratnAkara paccIsInA paccIsa zleka banAvyA. temAM temanA aMtarane pazcAtApa bhareluM che ne emAMthI jagatane ratnAkara paccIsInI bheTa maLI. mahAna purUSanI aMtaraMvedanA paNa jagatane AzIrvAda rUpa banI gaI. ItihAsa kahe che ke vi. saM. 1394mAM pUjyapAda zrI ratnAkarasUrijI kALadharma pAmyA. e gayA paNa emanI amarakRti ratnAkara paccIsI Aje jenenA meDhe gavAI rahI che. jamAlikumAranI mAtA putrane khUba samajAve che ke dIkarA! tuM saMyamanA ko kevI rIte sahana karI zakIza? jamAlikumAra kahe che virAgI AtmAne kaMI kaThIna dekhAtuM nathI. mAre te saMyama le che. jema jema mAtAe kasoTI karI tema tema jamAli majabUta banate gaye. haju AgaLa zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra - dhanadeve potAnA vahepAranuM badhuM kArya naMdakane soMpyuM. kaDAhadvIpamAM AvIne dhanadevanI AjJAthI naMdake sAro vahepAra karyo ne khUba dravya kamAya. naMdake dhanadevanA roganI cikitsA mATe khUba mahenata karI paNa ene rega maTa nahi. ghaNAM ghaNuM upacAro karavA chatAM dhanadevane sAruM na thayuM eTale naMdakane thayuM ke dhana game teTaluM maLe paNa mArA zeThanI tabiyata sArI thatI nathI to evuM dhana kamAvAnuM zuM prayeAjana che? have jaldI dezabhegA thaI jaIe te zAMti thAya. ema vicAra karIne naMdake pitAne vicAra dhanadeva tathA dhanazrIne jaNAvyuM ne badhAnI saMmatithI naMdake badhe mAla vecI nAMkhe ne pitAne joItI badhI sAmagrI sAthe laIne vahANamAM besI Page #705 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA svadeza javA ravAnA thayA. dhanazrIe dhanadevane samudramAM pheke - vahANa svadeza tarapha cAlI rahyA che. dhanazrI manamAM vicAre che ke have te pitAne deza jaI rahyA chIe, eTale ghera pahoMcyA pachI Ane mAravAnuM kAma ghaNuM kaThIna banI jaze. meM ene kArpaNa prayoganI auSadhi khavAvI tethI zarIra te jIrNa thaI gayuM che paNa haju marate nathI. e jIvaze tyAM sudhI mArA hRdayamAM zalyanI jema khUyA karaze. mATe have jaldI ene koI paNa rIte mArI nAMkho. samayanI rAha joI rahI che tyAM eka divasa madhya rAtre dhanadeva zauca javA mATe uTha ne dhanazrIne kahI dehaciMtA mATe vahANanA pATIyA upara gaye. dhanazrIe joyuM ke A lAga sAro che. atyAre badhA bharauMghamAM che. je samaya cUkIza te pharIne AvuM kAma nahi bane. madhya nizA diyA DAla nIra meM kara dilake phaulAda dauDe bacAve cIkha paDI phira kucha ghaTe ke bAda, hAya gajaba lUMTa gaI ke te mune merI pharIyAda hotAdhanadevanuM zarIra khUba azakata thaI gayuM hatuM. e dehaciMtA mATe vahANanA pATIyA upara beTho hato tyAM pAchaLathI jaIne kRra hadayanI dhanazrIe dhakko mArI samudramAM pheMkI dIdhe. pachI ene te khUba AnaMda thaze ke hAza! zalya gayuM. have huM naMdaka sAthe sukha jogavIza, ema vicAra karatI. vahANa AgaLa vadhyA. kalAka thayA pachI moTA svare raDavAnuM zarU karyuM. koI doDeDa gajaba thaI gayo ema belatI raDatI jAya ne chAtI ane mAthuM kUTe che. mAthAnA vALa toDe che ne jANe tene sAcesAcuM duHkha thayuM hoya te rIte svAmInAtha svAmInAtha! belI mUcha gata thai jamIna para DhaLI paDI. dhanazrInuM AkaMTha sAMbhaLI naMdaka Adi badhA mANaso doDI AvyA. sonA manamAM ema thayuM ke zeTha khUba bimAra che mATe emanuM kaMI banI gayuM haze. badhA mANase bhegA thaI gayA. dhanadevane pathArImAM na je eTale gaddagada svare naMdake pUchayuM. zeThANI zuM thayuM? zeTha pathArImAM kema nathI? kAraNa ke je maraNa pAmyA hoya to enuM zaba te pathArImAM hovuM joIe ne? eTale dhanazrI raDatI raDatI kahe che zuM vAta karUM? dhanadeva zAca javA mATe ahIM beThA hatA ne acAnaka samudramAM gabaDI paDyA. huM ghaNuM deDIne gaI paNa tyAM to e paDI gayA ne meM bUmAbUma karI ane tame badhA deDI AvyA. A samAcAra sAMbhaLIne naMdakanA dilamAM bhayaMkara AghAta lAgyo ane e dhanadevanI pAchaLa samudramAM jhaMpalAvavA taiyAra thaze. e ene pakaDI rAkhe. khUba hiMmata ApIne kahyuM- zeTha to gayA ne tame paNa Ama karaze te amAruM zuM thaze? mATe tame AvuM na kare. dhanazrI kahe che he nekare! tame zuM besI rahyA cho? A Page #706 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 665 samudra DahelI nAMkhe paNa mArA patino patto meLo. tyAM vahANa ubhA rakhAvI bIjI naikAo dvArA khUba tapAsa karI paNa dhanadevane patte na lAge. naMdakane khUba duHkha thayuM hatuM paNa have bIjo koI upAya na rahyo. dhanazrI paNa kRtrima rUdana karatI hatI. karmanA vipAka kevA bhayaMkara che! pite samudramAM pheMkIne jANe kaMI jANatI nathI te rIte vartana karavA lAgI. ghaNI vakhata evuM bane che ke cAra corI karIne pAcho corI koNe karI? ema zAhukArI batAve che tema dhanazrInI paNa evI sthiti che. dhanadevano patta na paDavAthI savAra paDatAM vahANane laMgara caDhAvI dukhita dile naMdaka potAnA sArthane laIne svadeza javA ravAnA thaze. tenA vahANa deza tarapha prayANa karI rahyA che. have dhanadeva samudramAM paDayA pachI tenuM zuM thayuM tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM 75 . bhAdaravA vada 14 ne maMgaLavAra tA. 25-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! tribhuvananA nAtha, vizvavaMdanIya, sarvajJa bhagavaMte kevaLajJAna ane kevaLadarzana prApta karyA pachI jagatanA jIne upadeza ApyuM. vizudhdhi kSetrasvAmi viSayebhyA 'vadhimana : paryAyayo / tatvArtha sUtramAM AcArya umAsvAtijI kahe che ke avadhijJAna ane mana 5ryAya jJAna baMne apUrNa jJAna che. chatAM baMnenA vizuddhi kSetra, svAmI ane viSaya ATalI bAbatamAM taphAvata che. avadhijJAnI karatAM manaH paryAyajJAnI khUba vizuddha spaSTa jANe che. avadhijJAna ane manaH paryAyajJAna vika pratyakSa che ne kevaLajJAna sakala pratyakSa jJAna che. ne mati-zruta e be jJAna pakSa jJAna che. avadhijJAna be prakAranuM che. ohinANa paccakkhaMduviha pannattaM taMjahA bhavapaccaiyaMca khAovapamiyaM ca / je avadhijJAna janmatAMnI sAthe pragaTa thAya te bhavapratyaya avadhijJAna che. te avadhijJAna nArakIne ane dene hoya che ne je avadhijJAna janmasiddha nathI paNa janma lIdhA pachI vrata-niyamAdi anuSThAna karavAthI pragaTe che te guNapratyaya athavA kSayapazAmajanya kahevAya che. manaH paryAyajJAna paNa be prakAranuM che. "3jhumad ca vipumaDu ya" Rjumati ane vipulamati. Rjumati vastunA svarUpane sAmAnya rIte aspaSTa jANe che ane vipulamati vizeSa rUpe spaSTa jANI zake che. Rjumati AveluM pAchuM jAya che ne vipulamati AveluM pAchuM jatuM nathI. avadhijJAna ane mana 5ryAyajJAnamAM upara kahevA Page #707 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pramANe vizuddhimAM taphAvata che. avadhijJAnanuM kSetra aMgulanA asaMkhyAtamA bhAgathI te AkhA leka sudhI che jyAre manaH paryAyajJAnanuM kSetra aDhI dvIpa sudhI che. avadhijJAnane svAmI cAreya gatimAM hoya che jyAre mana:paryAyajJAnano svAmI phakta eka manuSyagatimAM hoya che. manuSyamAM paNa saMyatine thAya che. saMsthatimAM apramata saMyatine thAya che. tIrthakara bhagavaMte dIkSA laIne karemibhaMtene pATha bhaNe eTale saMyati banI jAya che ke tarata emane manaH paryAyajJAna utpanna thaI jAya che. avadhijJAna viSaya keTalAka paryAye sAthe saMpUrNarUpI kanvene jANavAno che, ane mana:paryAyajJAnane viSaya avadhijJAnathI anaMta bhAga ane te paNa mane dravyane jANavAno che. eTale eka sAthe jIvane cAra jJAna hoya tyAre mati-kRta-avadhi-manaH paryAya e cAra jJAna hoya che. paNa jyAre eka jJAna hoya che tyAre phakta kevaLajJAna hoya che. "sarvadravya paryApu vasya kevaLajJAna e eka ja hevAnuM kAraNa zuM? avadhijJAna ane paryAyajJAna te kaI rUpI padArthone te kaI mane dravyane jANI zake che. baMnenuM kSetra paNa ochuM vadhatuM che. temAM saMpUrNa vikAsa nathI heto eTale eka paNa vastunA samagra bhAvene jANavAmAM asamartha hoya che. je jJAna keI eka vastunA saMpUrNa bhAvone jANI zake te badhI vastuonA saMpUrNa bhAvene jANI zake che. e jJAna pUrNajJAna kahevAya che. e jJAna cetanAzakitanA saMpUrNa vikAsa vakhate pragaTa thAya che eTale tene kevaLajJAna kahevAmAM Ave che. jamAlikumAra mohane jItavA tatpara banyA che. temanI mAtA kahe che he dIkarA! AtmakalyANa karavA mATe, Atmika sukha prApta karavA mATe saMyama e zreSTha che tenI nA nathI. paNa tane sAMbhaLIne jeTaluM saheluM lAgyuM teTaluM cAritra saheluM nathI. tyAM te tAre bhayaMkara kaSTo sahana karavA paDaze te tuM jANe che? baMdhuo ! mAtA dIkarAnA vairAgyanI koTI karavA keTalI dalIla kare che. jema mRgAputrane temanI mAtAe kahyuM hatuM ne ahI veganta diTThIe, caritte putta dukkre| navAM johanathA veva, vAyavavA sudura " utta, sU. a. 19, gAthA 38 . jema kAMTA-kAMkAvALA mArgamAM sarpa ekAMta daSTithI cAle che. je ADIavaLI daSTi kare to tene vAgI jAya. sarpanuM zarIra makhamala jevuM mulAyama hoya che e te tame jANo che. paNa kaI divasa tene sparza karyo che? "nA". suMvALo sparza te tamane khUba game che. to sarpanuM zarIra suMvALuM hovA chatAM tene tame aDatA nathI. kAraNa ke sparza karavA jaIe te sarpa karaDe e te tame barAbara jANo che. tema A mehanIyakarma suMvALA ane managamatA sukho Ape che te jIvane khuba game che. paNa samajI lejo e karaDyA vinA nahi rahe. sarpa karaDaze te tenA viSa maMtra-prayogathI utArI Page #708 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA zakAze paNa moharUpI sapanA jhera utAravA muzkela che. ahIM jamAlikumAranI mAtA kahe che ke aTTI verAnta diThThA he putra! tAre saMyamamArgamAM sarSanI jema ekAMta daSTithI cAlavuM paDaze. jema sarpa kAMTA-kAMkarAthI sAvadhAna rahe che tema saMyamamArgamAM sAvadhAna na rahe to aneka prakAranA aticAra-de lAgavAne saMbhava rahe che. sAdhu IryAsamitipUrvaka ADu avaLuM joyA vinA ekAMta daSTithI cAle che. potAnAthI mArgamAM ke sthAnakamAM jatA AvatA ke hAlatA-cAlatA kIDI-maMkaDA Adi jIvajaMtuo tathA saceta bIja, lIlerI-saceta mATI-lIla puga-saceta paNa A rIte e kendriyathI mAMDIne pacendriya sudhInA jInI kilAmanA na thAya, paga nIce kacarAI na jAya, ene duHkha na thAya, trAsa na thAya tene mATe khUba sAvadhAna rahe. jJAna-darzana-cAritranuM pAlana karavA mATe isamiti che. pAMca samiti ne traNa gupti e aSTapravacana mAtAnA aMkamAM ATanAra sAdhu samaje che ke jevo mAre AtmA che te dareka ane AtmA che. mATe mArAthI kaI paNa jIvanI virAdhanA na thAya. jema mane kaI kacarI nAMkhe ne duHkha thAya che tevuM e jIne paNa duHkha thAya che. mArA manathI keInuM kharAba IcchavuM nahi. vacanathI paNa koInuM mana dubhavavuM nahi ane mArI kayAthI keIne paNa duHkha, trAsa ke kilAmanA upajAvavI nahi. ema mana-vacana-kAyAthI traNa bhAge pRthvI-apa-teu-va u-vanaspati e pAMca sthAvara ane beIndriya, teIndri corendri ne pacendriya e cAra trasa ema nava prakAranA ane nava keTIe haNavA nahi, haNAvavA nahi, ne haNanArane anumodanA ApavI nahi. evI rIte 81 bhAMgA thayA. ekAzI bhAMge pratijJA lenAra sAdhu IsamitipUrvaka cAle. rastAmAM cAlatAM keInI sAthe vAta na kare. rAtre pUjayA vinA pagaluM na bhare. mATe khAtA-pItA-vatAM-cAlatAM-besatAM ane sUtA bhagavAne khUba upayoga zakhavAnuM kahyuM che. upayoga che tyAM dharma che. upayoga vinAnI kriyA karavAthI karmabaMdhana thAya che. mATe ahIM sarSanI jema sAdhune ekAMta daSTithI cAlavAnuM kahyuM che. AgaLa zuM kahe che"turo rUva prAMta ghArI g :" astrAnI dhAra upara cAlavA javuM che. "navA DhohamayI va vAyavI sudura " saMyama e mINanA dAMte lekhaMDanA caNa cAvavA jema atyaMta duSkara che tema saMyamanuM pAlana karavuM paNa atyaMta duSkara che. je manuSya mINanA dAMtathI loDhAnA caNA cAvI zake che te manuSya AvuM duSkara cAritra pALI zake che. paNa he dIkarA ! tuM te sukomaLa che. te kadI taDakA-chAyA joyA nathI, kadI te bhUkha veThI nathI, khullA page cA nathI te tAre mATe bharayuvAnImAM saMyamanuM pAlana karavuM mahA kaThIna che. sAcA saMyamIne kaI game te rIte kahe ke saMyama Ave duSkara che to te jarA paNa Dage nahi. jema so TacanA senAne kaI game teTaluM tapAve, hIrAne Page #709 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 668 zAradA saritA sarANe caDhAve, paNa suvarNa jema jema tape tema tenuM teja vadhe che. hIre jema jema ghasAya tema tenuM lAITa bahAra Ave che, mATIne goLo jema agnimAM tape che tema te majabUta bane che tema sAcA vairAgInI jema jema kasoTI thAya che tema tema te majabUta thAya che paNa DhIluM paDatuM nathI. sAdhunI jema jema kasoTI thAya che tema tema tene AnaMda vadhe che. cAmaDI utarAI, kheparamAM aMgArA mUkAyA, zarIre vAdhabI vIMTAI gaI ne cIceDAmAM palAI gayA. emanA jIvana te ghaNI vAra sAMbhaLyA. e mahAna purUSe saheja paNa DagyA che? AvelA kameM jogavatA mukha upara keTalI prasannatA hatI. sAdhune bimArI Ave to paNa AnaMda heya. Aje rega sahana karavAnI tAkAta nathI mATe amAre davA levI paDe che. bAkI je sahana karavAnI tAkAta hoya te badhA karmo khapI jAya ne karmanA deNu cUkavAI jAya paNa e samabhAva keLava mahAna muzkela che. saMyamamArgamAM sahanazakti keLavavI joIe. je sahanazakita na hoya te paLepaLe duHkha pAme che. mATe kahe che mINanAM dAMte lokhaMDanA caNA cAvavA jevuM cAritra duSkara che. vAyA vastra nisAra, jema veLu retInA keLiyA nissAra eTale svAdarahita che tema he putra! saMyamamArga veLunA keLiyA je svAdarahita che. jene AtmA jAge che, dareka padAthe pratyethI AsaktibhAva uThI gayuM che tene mana A tamane sarasa lAgato saMsAra nIrasa lAge che. te jagatanA ekeka padArthomAM asAratAnuM darzana kare che. ene kaMI muzkela lAgatuM nathI. jamAlikumAra te mAtAnuM vakatavya sAMbhaLyA kare che. haju AgaLa kahe che. ITI vA mahAnavI vaDiya maLavAI mahAsamuddo vA bhUyAhi duttaro : gaMgA-siMdhu jevI mahAna nadI tarIne sAme kinAre javuM mahAmuzkela che. vaLI be bhujAthI meTa samudra taravo muzkela che. tema saMyamamArgamAM vicaravuM muzkela che, tema chatAM devanI sahAyathI gaMgA jevI mahAnadInA sAme kinAre jaI zakAya ne samudra paNa ullaMghI zakAya. paNa saMyamamArgamAM kedha-mAna-mAyAdi kaSAyono upazama, kSaya na thAya tyAM sudhI aniSTa saMyogomAM ArtadhyAna, kedhAdi kaSAye utpanna thAya che ne ISTa sonI prAptimAM harSa thAya che te samaye karma baMdhAya che. A rIte saMsAranI paraMparA cAle che ne jIva saMsArasamudranA mejA ane vamaLamAM Dube che paNa samudrane pAra pAmI zakatuM nathI. dravyasamudra taravA mATe paNa keTaluM baLa joIe che. jayAre paddametera rAjA draupadIne amarakaMkAmAM uThAvI gayA tyAre draupadIne levA pAMca pAMDavo ne cha kRSNajI gayA. tyAre naukAmAM kRSNajIe pahelA pAMDene mokalI dIdhA. pAchaLathI kRSNanA baLanI Page #710 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA parIkSA karavA naukA nadImAM DUbADI dIdhI. khUba rAha joyA pachI naukA na AvavAthI kRSNa vAsudeva jAte gaMgA nadI taravA lAgyA. be be bhujAthI taratAM taratAM madhyabhAge AvyA tyAre thAkI gayA. vAsudevanuM baLa hatuM. A baLavAna purUSa thAkI gayA tyAre devIe emane nadInI madhyamAM baMgale banAvI visAmo karAvyuM. ne kRSNa vAsudeva gaMgA nadI tarI gayA. TUMkamAM mAre kahevAno Azaya e che ke meTI nadI ane samudrane to sahela che paNa saMsAra samudrane taravo mahAmuzkela che. saMsArasamudrane taravA mATe jamAlikumAra duSkara evo saMyama svIkAravA taiyAra thayA che. te rIte dareka jIvane eka vakhata te saMyama aMgIkAra karavo paDaze. eka vakhata aMtaramAM abhilASA jAgavI joIe. gaI kAle paNa kahyuM hatuM ke dharatImAM daTAyelA bIjane abhilASA jAgI ke mAre bahAra nIkaLavuM che to bahAra nIkaLe chUTake kare che tema ahIM beThelAmAMthI koIne bhAvanA jAge ke mAre saMsAranA baMdhana have nA joIe. saMsAranAM svAMga ghaNuM sajyA, have tyAganA alaMkArathI AtmAne sajAve che. te tame jarUra saMyama svIkArI zake, paNa haju tenI jhaMkhanA jAgatI nathI. eka vakhata eka ziSyane jhaMkhanA thaI. teNe enA gurUne prazna karyo ke he gurudeva! fi mUvaLATa mUi eta? loko zarIrane suMdara banAvavA dAgInA pahere che te mAre paNa eka dAgIne pahere che. te Apa mane e sarasa ane suMdara dAgIne batAve ke je dAgInA paheruM to huM zebhI uThuM. paNa e dAgIne e have joIe ke jene cera cerI zake nahi, agnimAM baLe nahi ne bhAgIdAra temAM bhAga paDAvI zake nahi. e dAgInA paheryA pachI kadI utAravo paDe nahi e dAgIno kayAMthI lAvavo? e dAgIne paheravo khUba kaThIna che. paNa gurUe jANyuM ke mArA ziSyanA aMtaramAM utkRSTa jhaMkhanA jAgI che. jene jhaMkhanA jAge tene beDo pAra thayA vinA raheto nathI. samyakatva eTale AtmAnI jhaMkhanA. huM keNa chuM? mAruM svarUpa zuM che? AvI jene jhaMkhanA jAge tene beDo pAra thavAne. samyagadaSTi jIvane sAta-ATha bhavate bahu vadhAre thaI paDe che. gurUe ziSyane kahyuM- tuM kahe che te dAgIne te che. e dAgIne bharata cakravartie paheryo hate. mahAsatI sItAe, satI madanarekhAe paheryo hato. e dAgIne karyo haze? zuM bAjubaMdha hIrAno hAra, ghaDiyALa, vIMTI ke ceIna ? zuM haze ? ziSya pUchayuM tyAre gurUe kahyuM nA. e eka paNa dAgIne na hate. ziSya pUchayuM tyAre ke alaMkAra AtmAne zobhAve tevo che? tyAre gurUe kahyuM e dAgIne zIyaLane che. je zIyaLane dAgIne pahere che tene deve ane mahAna purUSe paNa jue che. A zIyaLa rUpI dAgInA paherIne ApaNuM bhAratamAM ghaNAM strI-purUSe potAnA deha ane AtmAne Page #711 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA zobhAvI gayA che. eTale jJAnIo ApaNane kahe che sau karatAM sArAmAM sAruM ane kiMmatI bhUSaNa ke alaMkAra hoya te te ziyaLa che. tame zIyaLane dAgIne pahere, brahmacaryane dAgInA pahere. brahma eTale AtmA ane carya eTale vicaravuM. AtmAmAM vicaravuM tenuM nAma brahmacarya, tame AtmAmAM vicare, bahAra nahi. baMdhuo ! Aja sudhI ApaNe bahAramAM khUba pharyA chIe. have AtmAmAM AvIne je brahmacaryanuM pAlana kare che tenI vAsanAo ochI thatI jAya che mATe sArAmAM sAro dAgIne zIyaLane che. tame je dAgInA pahere che te to amuka samaye paherAya ane amuka samaye na paherAya. lagnamAM paherIne javAya ne koInI sAdaDImAM javuM hoya to utAravA paDe. te sivAya bAlapaNa ane yuvAnImAM pahere te bhI uThe ne vRddhAvasthAmAM pahere te zobhe nahi. chatAM jo pahere te duniyA ene ema kaheze ke jeyuM gharaDA thayA paNa haju enA mAjazekha kayAM ochA thAya che? lokomAM hasIne pAtra banaze. jyAre zIyalane dAgIno te mANasa bALapaNamAM yuvAnImAM ane pAchallI avasthAmAM jyAre IcchA thAya tyAre paherI zake che. jyAre pahere tyAre te zobhI uThe che ne ene paheryA pachI kadI utArave paDe nahi. bharata cakravati eka vakhata arisA bhuvanamAM AvyA. arisAbhUvana eTale zuM? tyAgI paNa rAgI banI jAya tevuM e sthAna hatuM. bhArata-cakravarti rUpavAna hatAM. pote zaNagAra sajIne arisAbhuvanamAM pitAnuM mukha jevA mATe AvyA hatA. te vakhate temanI AMgaLImAMthI eka vaTI sarakIne nIce paDI jAya che. tyAre temanA manamAM vicAra thaye ke vIMTI vinA mArI AMgaLI zebhatI nathI, bUThI dekhAya che. te huM vIMTIthI zaNuM chuM ke vIMTI mArAthI zobhe che keNa konAthI zobhe che? Aje mANaso ema mAne che ke sArA vastro ane dAgInAthI ame zobhIe chIe paNa bhAI ! jo tame dAgInA ane kapaDAthI zebhe che te maDadAne paNa paherAvIne! A badhI sajAvaTa ane zaNagAra kyAM sudhI che! aMdara caitanya camake che tyAM sudhI ha. pachI te zarIra upara pahereluM haze te paNa utArI leze. mATe bahAranI zebhA nakAmI che. AMgaLIethI vITI nIkaLIne nIce paDI gaI tyAre pahelAM te bharata-cakravatine ema lAgyuM ke vIMTI vinA mArI AMgaLI buThI lAge che. vIMTIthI mArI AMgaLI zobhatI hatI. paNa bIjI kSaNe tene vicAra AvyuM ke mArA pitA jhaSabhadeva bhagavAna ane mArA nAnA bhAIo badhA saMsAra choDI saMyamI banI gayA che, temAM paNa mArA pitA RSabhadeva prabhu te zAsanapati che. temaNe eka paNa alaMkAra paheryA nathI. jenI pAse vaibhava nathI chatAM paNa e kevA zebhe che ke teo traNa bhuvananA nAtha banI gayA che. deve temane mATe sasaraNa race che. mAthe traNa traNa chatra dhare che, cAmara vIMjhe che ne InA I temanA caraNamAM Page #712 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA name che. aha! e kevA ane jaDa vIMTIthI zobhanAre huM ko? vagara vIMTIe zobhanArA mArA mahAna pitAne huM A putra! pachI te emanA aMtaranA uDANamAMthI maMthana cAlyuM. ahe! mAre AtmA te deha vinA paNa rahI zake che. ciMtananI pAMkhe ArUDha thayA. e bhAvanAmAM caDhayA ane evA ekAkAra banI gayA ke arisA bhuvanamAM rAga karavAne badale tyAga karI kevaLa jJAna pAmI gayA. AzravanA sthAnamAM saMvara kya. bharata cakravartinA dAkhalA uparathI ApaNe paNa e vAta samajavAnI che ke jayAM sudhI bahAranI zobhAmAM racyApacyA rahIzuM tyAM sudhI AtmAnI zobhA kadI vadhavAnI nathI Aje aMtaranI vAto ane AtmAnA AbhUSaNene bhUlI gayA chIe. ne je kaMI vAto thAya che te bahAranI vAta thAya che. aMdara paDelA cetanyane bahAra kema lAvavuM, e zaktine kema khIlAvavI, AtmAno vicAra kema karavo e aMgenI vAta ke vicAra nathI thatuM ne thAya che te lekene gamatI nathI. AjanI duniyAne bahAranI vAto ane bahArane bhapake game che paNa aMtaranuM nUra pragaTAvavuM nathI. mAtra bahAranA dekhAva karavA che, paNa jJAnI te kahe che ke pahelAM AtmAnuM hIra pragaTe pachI bahArane dekhAva zebhe. vIMTImAM e naMga zobhe che te vIMTI e naMgane mATe alaMkAra che. viTI naMgane zaibhavanArI che. emAM nA nahi, paNa naMgamAM je prakAza na hoya te kyAMthI zebhe ? naMga je pANI vagaranuM hoya te ene game tevI senAnI ke pleTInamanI vIMTImAM mUke te paNa tenI zobhA dekhAtI nathI. kAraNa ke naMgamAM teja nathI. ATalA mATe mahAna purUSe kahe che ke bahAranI badhI vastuo hoya paNa tamAruM aMtaranuM teja nahi hoya te enI kaMI zobhA nathI. aMdaranA tejane tame jANatA nathI, joyuM nathI eTale bahAranA zAnadAra bhapakAmAM mehI gayA che. jJAnI kahe che tArI je bahAranI pUrNatA che, bahAra je dekhAya che moTaragADI -pratiSThA- pise-jamInajAgIra A badhuM tane pUrNa banAvatuM hoya tema tamane lAge che ne enAthI tame mAne che ke ame pUrNa banI gayA. paNa tamArI e pUrNatA pUrNatA nathI paNa apUrNatA che. kAraNa ke kAM tamAre ene choDavI paDaze agara e tamane choDIne cAlI jaze. bemAMthI eka to avazya banaze, te tamAre jene choDavI paDe agara je tamane cheDe te sAcI pUrNatA kahevAya kharI? pUrNatA te ene kahevAya ke je tamane cheDe nahi ne tame ene choDe nahi. bahAranI pUrNatA mAMgI lAvelA dAgInA jevI che. AtmAmAM je pUrNatA pragaTe che te anaMta jJAnamaya, anaMta darzanamaya, anaMta zAMtimaya ne anaMta sukhamaya hoya che. bahArane koI paNa padArtha e pUrNatAne lUMTI zakato nathI. tamArA aMtaramAMthI pUrNatA pragaTelI haze to koI mANasa tamArI sAme AvIne tamArI game teTalI prazaMsA karaze te jarA paNa garva nahi Ave, ne keI niMdA Page #713 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 672 zAradA saritA karaze te duHkha nahi thAya. e to eka vicAra karaze ke e mArI stuti kare ke mArI niMdA kare emAM mAruM zuM? huM te mArAthI pUrNa chuM. keI mArI stuti karaze te mArI pUrNatAmAM vadhAre nahi thAya ne niMdA karaze tethI mArI pUrNatA ghaTI javAnI nathI. huM te je chuM te chuM. mAruM to enAthI alaga che. e bahAranA che ne huM e bahAranI cIjothI para chuM. A rIte sukhamAM AnaMda nahi ne duHkhamAM zoka nahi, AvI dazA ApaNe sahue prApta karavAnI che. AvI dazA prApta thAya te beDe pAra thaI jAya. jamAlikumAra Atmika addhithI pUrNa banI gayA che. jaldI dIkSA laIne prabhunA caraNamAM jIvananaiyA jhUkAvavI che paNa mAtA saMyamamArga ke kaThIna che tenuM varNana kare che. haju paNa kaheze ke saMyamamArga ke duSkara che tenA bhAva avasare kahevAze. caritraH-dhanadevane dhanazrIe samudramAM pheMkI dIdhA pachI tenuM zuM banyuM te joIe. bacI gayelA dhanadevanuM ciMtana dhanadeva jevo samudramAM paDe ke tarata tenA mukhamAMthI name arihaMtANuM zabda nIkaLI gayo. navakAramaMtrane ajaba mahimA che. duniyAmAM game teTalA maMtra heya paNa navakAramaMtra je zreSTha kaI maMtra nathI. navakArane gaNanAre narakamAM jato nathI. dhanadeva dariyAmAM paze te vakhate namo arihaMtANuM zabda bolyo, ne tene AyuSyanA baLathI eka bhAMgelA vahANanuM pATIyuM tenA hAthamAM AvI gayuM. tenA upara dhanadeva besI gaye. juo, puNyadaya zuM kAma kare che! lAkaDAnuM pATIyuM halakuM hoya che. pite tare che ne bIjAne tAre che. dhanadeva vahANanI jema tenA upara besI gayo. beTho beTho navakAramaMtra gaNe che. Ama karatAM sAta divasa sudhI dhanadeva bhUkhe ne tara pATIyA upara besI raho. bhAgya laI jAya tyAM javAnuM che. atyAre kayAM javuM te enA hAthanI vAta nathI. sAta divase pATIyuM taratuM taratuM eka kinAre AvyuM paNa ahIM zuM camatkAra thaze ke dhanadeva sAta divasa ne sAta rAtrI samudranA khArA pANImAM rahyo eTale enA zarIramAM je vyAdhi thaI hatI te tadana nAbUda thaI gaI. ghaNI vakhata jhera jherane mAre che. (ahIMyA pU. mahAsatIjIe jhera jherane kevI rIte mAre che te upara gurU-ziSyanuM daSTAMta kahyuM hatuM) dhanadevanA zarIrane khArAzanI jarUra hatI. khArA pANImAM rahevAthI tene rega maTI gayo ne badhI pIDA zAMta thaI gaI ne kaMcanavaNI enI kAyA banI gaI. jANe no janma na lIdhe hoya! ema dhanadevane lAgatuM hatuM. kinAre AvIne pATIyuM choDIne eka vRkSanI nIce jaIne beThe, ne manamAM vicAra karavA lAge ke A strIe pitAnA ane sasarAnA baMne kuLane kalaMkita karyo. meM tene keTaluM premathI bolAvI, calAvI ane e khuza rahe te rIte badhuM karyuM chatAM teNe mArA pratye keTalo vairabhAva rAkhe? ene AvuM kArya zA mATe karavuM paDayuM haze? kharekhara AvI strIo denuM ghara, ApattionuM raheThANa, Page #714 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA narakanI nIsaraNI, ne kuzaLanagaramAM praveza karavA mATe argalA samAna che. dhanazrIe mane dariyAmAM dhakake mAratA kaMIja vicAra na karyo? kSaNavAra manamAM AvuM ciMtana karyuM, paNa bIjI kSaNe manane AdhyAnamAMthI pAchuM vALIne kahe che ke he jIva! ene zuM vAMka che? tArA karmane udaya che. teM enI sAthe pUrve evA vaira bAMdhyA haze eTale A bhavamAM teNe badale lIdhe che. have gaI gujarI bhUlI jA ne tAre je kArya karavAnuM che temAM pravRta thA. A pramANe vicAra karIne dhanadeva vRkSa nIcethI ubhe thaye. have tene pitAne deza javuM che paNa pAse rAtI pAI nathI. vastra paNa phATI gayA che, eTale thoDuM ghaNuM dhana te kamAvuM paDaze ne? ema vicArI dhanadeva AgaLa cAlyA. tyAM dUrathI dariyAmAM cIpaka rahA zaba kisI nArakA, usa paTie ke sAtha, sADI aMcalameMthI graMthI, lInI khela nija hAtha, ratnAhArathA use calAle, sumiraNa kara jaganAtha he ... zrotA strInuM maDaduM taNAtuM Ave che. A joi dhanadeve vicAra karyo ke je mANasa jIvatuM hoya te tene bacAvIne huM AgaLa vadhuM. ema vicAra karI pite tyAM ubhe zamaDaduM kinArA upara AvyuM. teNe joyuM te maraNa pAmelI eka strI hatI. te strI koNa hatI? zrAvastInA rAjAnI putrI siMhaladvIpa jatI hatI. paNa dariyAmAM tenuM vahANa adhavaca tUTI javAthI kuMvarIne pa nathI paNa A tenA piyaranI dAsI hatI ne kuMvarInAM badhA dAgInA sAcavatI hatI. eTale kuMvarIne geleksasarA nAmane kiMmatI ratnane hAra dAsI pAse hato. te teNe eka kapaDe bAMdhIne tenI pAse rAkhela. pitAnI sADInA cheDe ratnAhAranuM kapaDuM bAMdhI dIdheluM. jethI hAra paNa tenI sADInA cheDe taNute taNAte AvyuM. e kapaDe bAMdhela hate paNa eTalA bhAgamAM khUba prakAza thate hato. dhanadeve vicAra karyo ke A bAI te marI gaI che. ene A hAranI jarUra nathI. te huM A hAra laI jAuM ne temAMthI vahepAra karIne je dhana maLaze tene satkAryomAM paga karIza ema vicAra karI hAra hAthamAM lIdhe ne svadeza javAnI IcchAthI hAra laIne AgaLa vadhe. upakArane badale - dhanadeva cheDe dura gaye tyAM eka paMcamahAvratadhArI saMtane eka vRkSanI nIce beThelA joyA. munine khUba AnaMda thaye ke aho! AvA kacchamAM paNa mane saMtanA darzana thayA. huM ke bhAgyazALI chuM! muninA darzana karyA. muninI dRSTi tenA upara paDI. muni dhanadevane oLakhI gayA ne tene pUchayuM aho! he bhadra! tame ahIM kayAMthI? ne tamArI A dazA kema? dhanadeve munine oLakhyA nathI eTale vicAra kare che jANe mArA kaI pUrvanA paricita na hoya te rIte mane kema pUchatA haze! dhanadeve dhanazrInuM duzcaritra bIjA pAse pragaTa na karavuM ema vicArIne Page #715 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra * 674 zAradA saritA kahyuM. gurUdeva! dhamudramAM mAruM vahANu tUTI javAthI mArI A dazA thaI che. dhanadeva! tame mane eLakhyA nathI paNa tame mArA mahAna upakArI che. tame tAmraliptInagaramAM seALa dInAranuM deNuM cUkavI mane jugArIonA pAzamAMthI acAvIne saMsAranuM svarUpa samajAvyuM hatu. te jugArI huM mahezvaradatta chuM. tamArA saMga thavAthI mane A dIkSA levAnI bhAvanA jAgI ane meM mArA AtmakalyANa mATe dIkSA lIdhI. dhanadeve munine kharAkhara eLakhI lIdhA eTale vinayapUrvaka te khelyA. mahAnubhAva! tame AvuM uttama cAritra laIne tamArA jIvanano uddhAra karyAM. tame khUba uttama kAma karyuM ne huM A saMsAramAM paDI rahyo chuM tethI mane duHkha AvyuM che eTale munie kahyuM-dhanadeva! A sa MsAra ja evA vicitra che. saMsAramAM kAi vastu sthira nathI. dareka prANIne sukha ane duHkha AvyA kare che. jenA uya che tenA asta avazya che mATe tame ciMtA karaze nahi. jema kSINatA pAmele! caMdra puname pUrNa thAya che tema tame paNa pAchA sArI sthitimAM AvI jazeA. jema agni vinA azurU caMdananA suga MdhanuM mAhAtmya jaNAtuM nathI tema tamArA jevA pavitra purUSanuM mAhAtmya Apatti vinA jaNAtuM nathI. tame mArA mahAna upakArI che. mAre tamane saMpUrNa sahAya karavI joie. paNa atyAre huM saMsAranA sarva saMdha cheDIne sAdhu banI gayA chuM mATe mArAthI tamArA para kaMi upakAra thaI zake tema nathI. paNa mArI pAse eka gArDe matra che. meM khuba sAdhanA karIne siddha karelA che te huM tamane ApuM chuM. te tame grahaNa karo. tamane koI vakhata kAma Avaze. muninuM vacana sAMbhaLI dhanadevane khUba AnaMda thayA. ne sa MtuSTa thaIne khelyA. munirAja! have mane e vAta samajAI gaI che ke puNyanA uddaya vinA sukha ke sa Mpatti maLatI nathI. jo meM pUrve puNya karyo haze te mArA bhAgyeAya jAgaze. nahitara huM A sthitimAM rahI mArA pApakarmanA kSaya karU chuM. mAre e gArUDamatranI jarUra nathI. evA aparicata maMtrane siddha karavAnI mAre jarUra nathI paNa munie ene kahyuM game tema thAya. A maMtra sAthe rAkhe tA jarUra Apane sahAyaka banaze. munie ati Agraha karyo eTale dhanadeve gArUDamaMtra lIdhe. dhanadevane dhanyavAda ApyA ne pAte vihAra karI gayA ane dhanadeva paNa pele ratnAvalI hAra ane gArUDamaMtra lai svadeza tarapha javA mATe AgaLa cAlyeA. ratnAvalI hAra tA sArA mATe maLyA che. paNa te hAra tenI kevI dazA karAvaze ne kevA duHkha paDaze tenA bhAva avasare kahevAze. > * Page #716 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vyAkhyAna na. 36 75 bhAdaravA vada amAsa ne budhavAra sujJa khavu, suzAlamAtAe ane bahene ! trileAkInAtha bhagavAne jagatanA jIvAne AtmakalyANanA mArga khatAvatAM paDakAra karIne kahyuM ke huM jIvAtmAe! jAgA, jAgA ne jAgeA. kyAM sudhI menidrAmAM paDayA raheze!? meAkSanA zAzvatA sukhanI mAja mANavI heAya te saMsArane meha cheDA. saMsArane meha rAkhavA ne mukitanA sukha joIe e e vAta kadI na bane. mAkSanA sukha joitA hAya tA saMsAra choDe. saMsArane chAyA vinA traNa kALamAM sAcuM sukha maLavAnuM nathI. tyAganA mArga kAMTALA lAge che ne saMsArane mA suvALA rezama lAge che paNa eka vakhata tamane A mArga rUcI jaze pachI kAMTALA nahi lAge. tA. 26-9-03 vartamAna kALamAM je sukha dekhAya che te pUrvabhavanI kamANI che. bhagavAna kahe che vartamAnakALanI anukULatA e bhUtakALanI kheDa che. bhUtakALamAM khetara sArUM kheDayu che, sArU khIja vAvyu che te A bhavamAM sArA pAka utarI rahyA che ane vartamAna kALanI zubha pravRtti e bhaviSyakALanI kamANI che. pUrve puNya karyo che te AvuM uttama jinazAsana maLyuM che. puNya vinA kAMi maLatu nathI. punnAi hAya teA dharma game ne vairAgya Ave. jamAlikumAranI pUrI punnAI che. saMsAranuM sukha paNa che ne e sukhA choDIne dIkSA levAnI bhAvanA jAgI che. puNyamAM kamInA hAya te AvuM rUDuM zAsana na maLe. uttarAdhyayana sUtranA khAramAM adhyayanamAM harikezI muninA adhikAra Ave che. keizI muni eka caMDALanA putra hatA. maLapaNamAM temane svabhAva mahAdhI hatA. eka te zarIranI kurUpatA, tenI kheDALatA, raMga paNuM zyAma ane uparathI svabhAvamAM krodha ane kaTutA A badhA kAraNeAe rikezIne aMdarathI ane bahArathI atyaMta asuMdara banAvI dIdhA hatA. te eTale sudhI ke tenA mAtA pitAne paNa apriya lAgatA hatA. vAta vAtamAM dveSa karavA temaja khIjA aneka prakAranA kharAma vyavahAra karavAnI tenI TevathI parezAna ane taraMga thaIne harikezIne mAtA pitAe tene gharathI bahAra kADhI mUkayA. rikezIne mAtApitAe gharanI bahAra kADhI mukayeA tethI Azraya meLavavAne mATe koI sthAnanI zeAdha mATe AkhA zaheramAM pharyA. paraMtu peAtAnA krodhI svabhAvane kAraNe kyAMya Azraya na maLyA. jyAM jAya tyAM badhA sthAnamAMthI tene gALeA ane mAra khAIne tyAMthI bhAgavuM paDe. Akhare teNe te nagara choDIne khIjA koi nagaramAM javAnA nizcaya karyo. zaherathI thADe dUra gayA pachI harikezIe joyuM ke keTalAka mANase lAThIe ane paththara Adi laIne eka sApane mAravA mATe doDI rahyA che. lAke ema samajatA Page #717 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 676 zAradA saritA hatA ke sApa jherIlA haze paraMtu jyAre sarpanI najIka pahoMcyA te eka mANase tene joine kahyuM ke bhAIe ! A sarpane mAraze nahi. A sApa jherIleA nathI. tene e mukha che tethI te jherIle| nathI. jene e mukha hAya te jherIlA na hoya teA vyartha enA prANa levAthI zuM lAbha thavAnA che? A dRzya joine harikezI munie vicAryuM ke je jherIlA hAya che te mAra khAya che ne je jherIlA nathI hAtA te mAra nathI khAtA. tema mArA hRdayamAM paNa krodhanu jhera bharyuM" che ne gussAnI Aga saLagI rahI che eTalA mATe mane keAI premathI cAhatuM nathI. te eTalA sudhI ke mArA janmaTThAtA mAtA-pitAe paNa mane gharanI bahAra kADhI mUkayA. jenA kAraNathI mane kayAMya sthAna na maLyu, te krodhaneA huM nAza kareM. rikezInA hRdayamAM pazcAtApanA araNA vahevA lAgyA ane te pazcAtApanA zuddha ane zItaLa pANIthI herikezInA hRdayamAM saLagelI dhAgni zAMta thaI gaI. temanA bhAvanI zuddhatA thatA samatAnA ucca zikhara para caDhatAM tyAM temane jAti-smaraNa jJAna utpanna thaI gayuM ane pravAM laIne AtmakalyANakanA paMthe prayANa karyuM. zarUAtamAM te lAke temaNe A DhoMga karyA che, khanAvaTa karI che ema mAnyuM ne vividha prakAranA duHkha ApavA lAgyA. paraMtu have jemanu dhakhIja khaLI cUkayuM hatu te have pharIne astittvamAM kevI rIte Ave ? arthAt khaLeluM khIja rIte kevI rIte ugI zake? rikezI munie samabhAvathI badhuM sahana karyuM.. harikeza muni karmanI jaMjIrA tADavA dIkSA laI paMcamahAvratadhArI sata banI gayA. aviratIne tyAga karI viratibhAvamAM AvI gayA. jyAre AtmA jAge che tyAre kevA vega upaDe che! aMtamAM harikezI munie karmIne khapAvI sarvoccapadane prApta karyuM. ApaNe jamAlikumAranA adhikAra cAle che.e paNa aviratine tyAga karavA taiyAra. thayA che. temane vicAra thAya che ke huM paNa avitinA tyAga karU viratibhAvamAM Avu. madhue ! samajo. aviratI eTale zuM? pApanA kAraNeAmAM mana-vacana-kAyAthI karavA, karAvavA ke anumAnana rUpe pravRtti nahi karavI tenuM nAma che viratI ane mana-vacana ne kAyAthI pApa karavuM karAvavuM ne pharatAne anumeAdanA karavI tenuM nAma che aviratI. hiMsAdi kriyAmAM jo tame pravartatA hA te te aviratI che ne ene tyAga te viratI che. tamane jaDanA ceAga kharAkhara khaTakaze tyAre tame viratIghara banI zakaze. aviratI jyAre jaze te viratI Avaze tyAre mithyAtvanI graMthI tUTaze ne tenI sAthe kaSAyAmAM paNa maDhatA AvI jaze. jyAre kyAyAnI amuka pramANamAM matA thAya che tyAre AtmAmAM samyagaDhanAdi guNeA pragaTe che. naisarItie athavA adhigamanA ceAge AtmAne samyagdarzananI prApti thaI zake che. samyagadarzananA cege AtmAmAM evI lAyakAta Page #718 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pragaTe che ke tamArA mAnelA uttamamAM uttama sukhA, are! deva tamArA upara prasanna thAya ane tamane mahAna sukhA Ape te paNa bhautika sukhA tamane priya nahi lAge. kema samajAya che ne? jo AtmAmAM samyagdarzananA aMkurA puyeA haze teA jarUra tamane A vAta gaLe utaraze ane meAkSanA mahAna sukhA gamaze. A tamArA mAnelA paudgalika sukhA nAzavaMta che. A paulika sukhAne rasa AtmAne karmanA baMdhana sAthe majabUta rIte khAMdhanAra che. jo ahIM lakSa cUkI jaze! te A bhautika sukhA duHkhanI jaDarUpa banI jaze. mATe A bheAga cheDavAmAM sAcA Ana che. ATalA kALa sudhI jIvatuM rakhaDavApaNuM hAya tA tenuM eka kAraNa che ApaNAmAM jJAnanA abhAva che. AcArAMga sUtramAM bhagavAne kahyuM che ke haiM metti no sannA mava6 : A saMsAramAM kaMika jIvA evA che ke huM kANu chuM ne kyAMthI Avye chuM? huM sanI chuM ke asaMjJI chuM tenuM paNu jJAna nathI. tame nANAM meLavavAnuM jJAna meLaLyuM, bhautika bhAganuM jJAna meLavyuM paNa temAM tamArU kalyANu nathI. jJAnI kahe che pahelA dhanane jANa ane pachI teADa. 677 karmo kevA che? ka duSTa manuSya jevA che. jema kAjaLa game teTalI vAra dhavA chatAM te sapheda thatu nathI tema duSTa manuSyane lAkhA vAra zIkhAmaNa Ape! paNa te potAnI duSTatAne choDatA nathI. te rIte AtmAne herAna-parezAna karanAra koI parama zatru hAya tA te karmI che. ka mahAna zatru che ane AtmAnuM mahAna ahita karana-2 che. AtmA anaMta duHkheAthI bharelA saMsAramAM anAkiALathI rakhAyA che ane Aje paNa rakhaDI rahyA che tenuM kAraNa karma che. jo ka na heAya te narakADhi cAra gati na rahe. sthUla ke sUkSma zarIra paNa na hAta ane janma-maraNanI paraMparA na heAta. jo sukha ane zAMti IcchatA hoIe teA karmane dUra karavAnI jarUra che. kani kevI rIte dUra karavA? je krame anAddhithI herAna kare che tene kevI rIte dUra karavA? e tame jANeA che ? e kAI jAnavara nathI ke jene mArIne dUra karIe. e koI duSTa mANasa nathI ke tene hAtha pakaDIne bahAra kADhIe, e kAi dhULa ke kacarA nathI ke kha MkherI nAMkhIe ke e AMkhe joi zakatA nathI ke jene ApaNe pakaDI zakIe. te tene kADhavA zI rIte ? game tevAM te adRzya che chatAM ApaNe tene kADhavAne zaktimAna chIe. te samajAvavA eka adrazya cAranA nyAya ApuM. eka cAra pAse evuM adbhuta ajana hatu` ke tene prayAga karavAthI te adrazya thaI jatA ane te adRzya aMjananA prabhAvathI teNe gAmamAM ghaNI mATI bhayaMkara cArIe karI hatI. ene pakaDavA rAjAnA mANasAe ane rAjAe khUba mahenata karelI paNa te pakaDAyelA nahi. paNa eka divasa te rAjamahela pAsethI pasAra thAya che te samaye mahelamAM Page #719 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA zreNIka mahArAjA jamavA beThelA hatA. ne temanA bhANAmAM aneka prakAranI vAnagIo pIrasANI hatI. A samaye mahelanI pAsethI janAra adazya cera vicAravA lAge. AvuM suMdara jamavAnuM mUkI ghera zA mATe javuM joIe? ema vicArI rAjAnI jamavAnI thALImAMthI adrazya rIte badhI vastuo khAI gaye tene svAda tenI dADhamAM rahI gaye. have te roja rAjA jamavA bese tyAre pelo cora adazya rIte mahelamAM AvavA lAge ane rAjAnA bhANAmAM pIrasAyela bhajana adazya rIte khAI javA lAge. bhANAmAMthI pA bhAganuM bhejana paNa rAjAnA peTamAM jatuM na hatuM eTale rAjAnuM zarIra dinapratidina sUkAvA lAgyuM. rAjA vicAra kare che ke rasoIe mane ATaluM pIrase che ne badhuM jAya che kayAM? huM hAthamAM levA jAuM chuM ne kayAM upaDI jAya che ne huM keTalI vAra mAMgu? rAjAnuM zarIra khUba sUkAI javAthI vinayavAna putra kahe ke pradhAna kaho e abhayakumAra pUche che pitAjI! zuM Apane kaMI ciMtAnuM kAraNa upasthita thayuM che ke kaI gupta roga lAgu paDe che? ke khAvAnuM nathI bhAvatuM? che zuM? Apa khullA dile mane jaldI jaNAve. huM ApanA zarIra sAmuM joI zakatA nathI. baMdhuo! vinayavAna putrane pitA pratye keTalI lAgaNI hoya che ane pitA pratye keTale bhakitabhAva che! tame abhayakumAranI buddhi mAMge che paNa e abhayakumAranA jIvanamAM kevA guNa hatA! evA guNe tamArA jIvanamAM pragaTAve pachI enI buddhi mAMge. zreNika rAjA kahe che abhaya! mane vAta karatAM zarama Ave che. abhayakumAra kahe che pitAjI! zarIranI bAbatamAM zarama rAkhavI egya nathI. Apa sukhethI mane kahe. tyAre rAjA kahe che abhaya! mane kaI gupta roga lAgu paDe nathI ke mane kaI ciMtAnuM kAraNa nathI. paNa mane je bhejana pIrasAya che temAMthI huM thoDuM khAuM chuM tyAM bhejana khalAsa thaI jAya che. Ama kema bane che te mane samajAtuM nathI. mane A vAta karatAM zarama Ave chepradhAnamaMtrI evA abhayakumAre kahyuM pitAjI Apa ciMtA na kare. have huM tene upAya jarUra zodhIza. rAjAe kahelI sarva hakIkta upara uDe vicAra karatAM abhayakumAra evA nirNaya para AvyuM ke ahIM keI purUSa aMjana AdinA prayogathI adazyapaNe Avate have joIe. ane te rAjAnA bhANAmAM pIrasAyeluM bhejana khAI jAya che mATe have tene pakaDI pADe. adazya purUSane pakaDavAnuM kAma saheluM nathI paNa abhayakumAra cAra buddhine dhaNuM hatuM. eTale teNe adazya purUSane pakaDavAnI cejanA ghaDI. rAjAnA bhejana khaMDamAM praveza karavAne je mArga hato tyAM sUkSma raja patharAvI dIdhI ne nekarane hukama karyo ke pite saMketa kare tyAre bhejanakhaMDanA badhA bAraNA baMdha karAvI devA. pachI te pote bhejanakhaMDamAM eka jagyAe saMtAI gaye ane have Page #720 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 679 zuM bane che te jovA lAgyo. rAjA rojanA niyama mujaba bhojanakhaMDamAM AvyA ane pitAnA Asane beThA. jamavA mATe pIrasAyele thALa rAjAnI pAse mUkavAmAM AvyuM. tyAre rasalukhya cAra tyAM AvI gaye. cera vicAra karavA lAgyA. mane pakaDavA mATe bhalene game teTalI raja pAthare, pagalA paDe paNa dhULamAM paDelA pagalAne zuM karaze? huM te dekhAvAne nathI ema magarUrI dharAvato zera jamavA beTho. mahAna buddhizALI abhayakumAre pagalAM letAMnI sAthe saMketa karyo ane bhojanakhaMDanA badhA bAraNuM jotajotAmAM baMdha thaI gayA ne tarata saMketa anusAra je ghaDAnI aMdara lIlA lAkaDA, chANa ane vanaspati nAMkhI temAM aMgAre nAMkhIne tenA upara DhAMkaNa DhAMkI dIdhA hatA te DhAMkaNa khaseDI nAMkhatAnI sAthe AkhA rUmamAM khUba dhumADe prasarI gayA. saunI AMkhe baLavA lAgI. paNa cAra vicAre che bhalene badhAnI AMkhe baLe, game teTalo dhumADe kare chatAM huM kyAM pakaDAvAne chuM? A magarUrImAM tene bhAna na rahyuM ke je dhUNI dvArA tenI AMkhe baLe che te AMkhamAMthI pANI TapakavA lAgyuM ane te dvArA tenuM aMjana dhovAI gayuM. baMdhuo ! je tAkAta dvArA pite adazya thaye hato te vastu cAlI gaI tethI te dazya thaye. sahanA jovAmAM AvyuM ane rAjasevakee tene pakaDI lIdhe ne rAjAe tene bhayaMkara zikSA karI. kahevAno Azaya e che ke adazya vastuo joI zakAtI nathI paNa tene yukitathI pakaDI zakAya che. te rIte karmane dUra karavA mATe tene pakaDavAnI jarUra nathI. paNa ApaNe e purUSArtha kare joIe ke AtmAthI karmo chUTA paDI jAya. jamAlikamAM dIkSA levA taiyAra thayA che. mAtA kahe che. "tikkhaM kamiyavvaM garuyaM lAMbeyavvaM asidhAragavata cariyavvaM / " he dIkarA ! tIkSaNa khaDagAdinA upara cAlyA jevuM, meTI zIlA uMcakavA jevuM ane talavAranI dhAra upara cAlavAnI jema saMyamamAM pAMca mahAvratanuM pAlana karavAnuM che. saMyamatrata e mATe merU parvata UMcakavA jevuM che eTaluM nahi paNa dIkSA laIne gharagharamAM gaucarI jaIza tyAre paNa tAre keTale upaga rAkhavo paDaze. tyAM tene kevA AhAra pANI kalpaze ne kevA nahi ka9pe te vAta kare che. "no khalu kappara jAyA ! samaNANaM niggaMthANaM ahAkammiivA iddesieivA, missa jAie i vA, ajjhoyaraeivA, paie i vA, kotei vA, pAmicce i vA, acchejje i vA, aNi saTTeivA, abhihaDeivA kaMtArabhatte i vA, dubbhikkha bhattaivA, gilANabhatte ivA, badaliyAbhatteivA, pAhuNaga bhatteivA, sejjAyara piMDaivA, rAyapiMDe mUlAbhoyaNeivA, kaMda bhoyaNeivA, phalabhoyaNeivA, bIyabhoyaNeivA, hariyabhoyaNeivA bhuttae vA, pAyaevA // " Page #721 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 680 zAradA saritA he dIkarA! zramaNa nigraMthane (1) AdhAkamaka, (2) dezika, (3) mizrajAta (4) adhavapUraka, (5) pUtikRta (6) (7) pAmitya kIta (8) aMchidya () aniH suSTa (10) abhyAkRta (11) kAMtAralakata (12) durbhikSabhakata (13) glAnabhakata (14) bAlikAbhakata (15) prApUrNabhakata (16) zadhyAMtarapiMDa (17) rAjapiMDa (18) mULanuM bhajana, kaMdanuM bhajana, phaLanuM bhojana bIjanuM bhajana, lIlI vanaspatinuM bhajana, khAvuM ke pIvuM kalpatuM nathI. sAdhune udezIne temanA nimitte banAvela AhAra kalpata nathI. sAdhunA nimittanuM mizraNa karelo eTale pitAnA mATe ne sAdhu mATe banAvelo kupe nahi. sAdhunA nimitte kharIdIne lAvele AhAra, sAme laI gayele AhAra na kare. kaI paNa prakAranA sadoSa AhAra sAdhune kalpa nahi. dazavaikAlIka sUtramAM kahyuM che ke dullahAu muhAdAi, muhAjIvi dullahA / muhAdAi muhAjIvi, dovi gacchanti suggiN|| daza. sU. a. 5 u. 1 gAthA 100 supAtra dAna lenArA ane supAtra dAna denArA bane durlabha che. lenAra ne denAra baMne supAtra hoya ne AhAra nirdoSa hoya te lenAra ane denAra baMne sadagatimAM jAya che. paNa asUjhatA ane AdhAkama AhAra levAthI ne devAthI baMnenuM lUMTAI jAya che. mATe tame sAdhu-sAdhvIne nirdoSa gaucarI vaherAvaje. te tamArUM ne sAdhunuM baMnenuM kalyANa thaze. jamAlikumAranI mAtA kahe che he dIkarA! upara kahyA pramANe tAre nirdoSa AhAranI gaveSaNa karavI paDaze. juo te kharA, jamAlikumAranI mAtA paNa keTalI jANakAra hatI ! AjanA zrAvakane sAdhune zuM kare ne zuM na kape tenI khabara kaMIkane nathI. dazavaikAlIka sUtranuM vAMcana kare te tamane khabara paDaze ke sAdhune kevo AhAra kalpe. have ja jamAlikumAranI mAtA AgaLa zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. dhanadeva zravastInagarImAM dinAMtara sAvathI nagarI, pahuMca gayA dhanadeva, gata rAtrImeM rAjya khajAnA, TUTa gayA ata eva, karI gheSaNu purameM pakaDe, tara-kara ke takhevA he....zrotA caritra: dhanadeva cAlato cAlate thoDA divasamAM zrAvastInagarInI bahAra AvI pahoMce. baMdhuo ! je je karma kevA khela kare che. dhanadeva dariyAmAMthI bacce. ene bhayaMkara roga paNa puNyanA udayathI cAlyo gayo. paNa ahIM zuM thAya che? dhanadeva savAre pahoMcyo te rAtre vicAradhavalano bhaMDAra coree lUMTa hate. eTale rAjAe orDara karyo hato ke je kaI paradezI mANasa Ave te agara jenA upara zaka paDe tevA je mANaso maLe tene ahIM pakaDI lAve. Page #722 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA. 681. "dhanadeva pakaDAye" inake bhI isa AzaMkA meM, pakaDa liyA hai Aya, maMtrIzvara ke Age usake, khaDA yiA 6i lAya kahAM gaye the vArasI kaho ke, kahAM rahe che jAya che. zrotA zajAnA anucaro koI paNa paradezI mANasa Ave tene pakaDatA hatA. te rIte dhanadevane paNa pakaDe ne pUchayuM ke bhAI! tuM keNuM che ne kayAMthI Avyo che? tyAre teNe kahyuM-bhAI ! huM suzamanagarano rahevAsI chuM. dhana kamAvA mATe nIkaLyo hato paNa dariyAmAM vahANu tUTI javAthI mArI A dazA thaI che tethI have suzamanagara jaI rahyo chuM. tame mane zA mATe pakaDe che? mane javA de. tyAre anucare kahe che bhAI! gaI kAle rAtanA amArA mahArAjA vicAradhavalanA bhaMDAramAM cerI thaI che. eTale mahArAjAne Dara che ke je kaI paradezI mANasa ke gera-DAku hoya tene pakaDI lAva. mATe ame tane pakaDe che. tene maMtrIne ghera laI jaIzuM. tyAre dhanadeve kahyuM bhAI! huM te A kaMI jANato nathI. atyAre cAlyuM AvuM chuM ne huM cerI karatA nathI. pachI mane zA mATe tyAM laI jAya che? mane javA de. tyAre rAjAnA mANase kahe che ane te ciThThInA cAkara chIe. mATe tAre tyAM AvavuM paDaze. dhanadevanI IcchA na hatI chatAM javuM paDyuM. anucare pakaDIne tene maMtrIne ghera laI gayA ne maMtrI pAse laI jaIne ubho rAkhyo. kaho kaI rakama pAsa tumhAre, dhanadeva kahe nAma, sacca kahe taba taba kahe kayA hai je rakakhuM bAta chipAya, acchA taba te tuma jAe, AnaMdase chuTTI pAya hotA maMtrI dhanadevane kahe che bhAI tame kema che? ne kayAMthI AvyA cho? dhanadeve pahelAnI jema javAba ApI dIdhuM. eTale pradhAna kahe che tamArI pAse kaMI rakama che? je kaMI hoya te satya belI jAva. tyAre dhanadeva kahe che huM te kamAvA gayA hate. mArI pAse dhana ghaNuM hatuM paNa adhavaca vahANa tUTI javAthI sArA parivArathI chUTe . paDI gayo chuM ne dhana-mAla badhuM dariyAmAM homAI gayuM che eTale mArI pAse atyAre kaMI nathI. mAre zA mATe ApanI pAse chupAvavuM joIe? je Apane vahema hoya to mArA khissA tapAsI le. eTale pradhAnanA manamAM thayuM ke mANasa nirdoSa che. enA mukha upara paNa e cera jevo lAgatuM nathI. eTale kahe che ke bhAI tame nirdoSa che, tame tamArA raste khuzIthI cAlyA jAva. eTale dhanadeva tyAMthI AnaMdapUrvaka pAcho pharyo ne pradhAnanA kaMpAunDanI bahAra nIkaLe. Page #723 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sArada saritA itane eka badara A vastara phADa diyA cUpacApa bhUmi para mAlA ratnakI, paDa gaI ApoApa kahe maMtrIzvara dekhA, pragaTa he gayA pA5DezrotA dhanadeva jato hato tyAM pradhAnanA AMgaNamAM eka vAMdarAe chalAMga mArIne dhanadevane pakaDI ne vastra cIrI nAMkhyuM. eTale saptarSinakSatramALA je te pradezane prakAzita karate leyasarA" ratnAvalI hAra uparanA vastramAMthI nIce sarI paDe. A maMtrIe joyuM. enI pAse ratnAvalI hAra jotAM pradhAna camakyo. aho! hamaNAM te kaheto hato ke mArI pAse kaMI nathI ne enI pAse A hAra kayAMthI? enuM pApa pragaTa thaI gayuM ne A hAra te rAjakuMvarIne che. rAjakuMvarIne paNa patte nathI, te A mANasa kuMvarIne mArIne agara lUMTIne A hAra lAvyuM hatuM joIe. nahitara enI pAse hAra kyAMthI Ave? dhanadeva pAsethI kuMvarIne treyasarA ratnAvalI hAra maLavAthI tenA upara zaMkA thaI ne ene pakaDI lIdho. dhanadevane te hAra maDadA pAsethI maLyuM hatuM. enuM kaI dhaNI nathI ane maDadAne enI jarUra nathI ema mAnIne lIdhe hato. hAra kene che te jANatA nathI ane pitAnI pAse hAra sivAya bIjuM kaMI ja na hatuM. hAra ApI dauMte pachI mAre zuM karavuM e vicArathI dhanadeva dhananA zeDA lebha khAtara asatya che. have pradhAna tene rAjA pAse laI jaze ne rAjA pUchaze tyAre zuM kaheze ne dhanadeva kevI muzkelImAM mUkAI jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 77 bhAdaravA suda 1 ne gurUvAra tA. 27--73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! zAsanapati trilakInAtha bhagavaMte jagatanA jIvo upara karUNA karI zAstravANInuM nirUpaNa karyuM. dareka ne be AMkha hoya che. paNa zAstra e trIjuM lecana che. e locana dvArA jIva pitAnA svarUpamAM TharI jAya che. anaMtakALathI jIva anaMta saMsAramAM rajhaLe che. e anaMtane anaMta karI anaMta sukhanI laheramAM birAjamAna evA anaMta sidhdhanI zreNImAM javuM hoya to te hadayane pavitra ane saraLa banAvavuM paDaze. jenuM hadaya saraLa hoya che tenA hRdayamAM dharmanA bIja ugI nIkaLe che. sorI 3qya mUyo kALI mATInI jamInamAM cheDe varasAda paDe che ne kheDuta bIja vAve te paNa ugI nIkaLe che paNa ArasanI jamInamAM ugatuM nathI. mATe hRdayamAMthI kaSAyanA kAMkarA kADhI zuddha banAvavAnI jarUra che. kaSAya e muktimAM jatAM AtmAne rokanAra che, Page #724 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 683 kauho ya mANo ya aNiggahiyA mAyA ya loho ya pvddddhmaannaa| . cattAriee kasiNA kasAyA, sicanti bhUlAI puNa bhavassa / / daza. sU. a. 8, gAthA kedha-mAnane nigraha karavAmAM na Ave ane mAyA ne lebhane vRddhi pAmavA daIe te bhagavAna kahe che e cAra kALI kaSAye saMsAra vRkSanA mULIyAne siMcana Ape che eTale majabUta kare che. mekSaprApti mATe tapa-japa Adi aneka rIte dharmakaraNI kare che paNa kA upara vijaya meLavavA tarapha dhyAna apAtuM nathI. kaSAyanI mukti e AtmAnI mukita che. e mULa mude dareka mokSAthI mumukSa jIvanA hRdayamAM ketarAI javo joIe. ApaNe mokSa meLavavA game teTalA prayatno karIe paNa jyAM sudhI kaSAya upara vijaya na meLavIe tyAM sudhI bIjA badhA prayatna niSphaLa javAnA. vaDamAM kensara thayuM hoya ne upara malama cepaDyA kare te kensara je mahA bhayaMkara roga maTe nahi. tema karma rUpI kensarano bhayaMkara roga upara uparathI bAhA kriyAo karavAthI maTI na jAya. bAhya upacAranI sAthe upazamabhAvarUpI rasAyaNanuM sevana karavAmAM Ave te karmabaMdharUpI mahA bhayaMkara vyAdhi maTe che. mATe kedha-mAna-mAyA ne lobha e cAre ya kaSA upara vijaya meLavavAnuM lakSa hovuM joIe. jamAlikumAranI mAtA kahe che ke dIkarA! zayyAntarane AhAra ane rAjAne mATe banAvela AhAra te rAjapiMDa tathA mULA-kaMda-mUla-saceta bIja ane lIlI vanaspati paNa levAze nahi. vaLI kAkaDI, mULA, megarI Adi kAcI vanaspati paNa tArAthI levAze nahi. AvI rIte khUba sAvadhAnIpUrvaka nirdoSa AhAranI gaveSaNu karavI paDaze. tapa kare paDaze. rasendriya upara kAbU khUba rAkhavuM paDaze, A badhuM tArAthI kema banaze? mAtA saMyamanI keTalI kaThInAI batAve che ! jamAlikumAra jarA paNa Darato nathI. jIvanabhara mATe A saMsAra tyAga karavA taiyAra thaye che. tamArI pAse kaI saMyamamAM AvI rIte rahevuM paDaze ema kahe te tame pIgaLI jAva. are... dIkSAnI vAta to bAjumAM rahI paNa eka kAMdA-baTATAnI bAdhA levAnI kahIe te paNa keTalA bahAnA batAve che. mahAsatIjI! zuM karIe? amAre Thera Thera pharavAnuM. kaMIka bahAnA kADhaze ane kadAca leze to zuM bolaze? mAre gAmamAM-paragAmamAM chUTa. sAje-mAMde chUTa. vAha... vAha. badhA te bahu sArI. tamane sAje-mAMde, gAma ne paragAma badhe chUTa joIe che te bAdhA kayAM? lAkaDAbhegA thaze tyAM? hasAhasa. baMdhuo! tamane atyAre amArI vAta samajAtI nathI paNa yAda rAkhajo ke rasanI tIvra Asakita rAkhaze te anaMtakAyamAM utpanna thavuM paDaze. eka zarIramAM anaMtA Page #725 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA chanI bhAgIdArI thaze. jJAnI bhagavaMto kahe che ke je AtmAothI jemAM tIvra Asakti hoya che te ghaNuM karIne temAM utpanna thAya che. A vAtane ApaNe vizeSa prakAre vicAra karIe te tamane samajAze ke deva jevA devo paNa Asakita rAkhe che te kayAM utpanna thAya che? bhavanapati-vANuvyaMtara, jatiSI, saidharma ane izAna develekanA deve paNa devakanuM AyuSya pUrNa karIne bAira pRthvIkAya, bAdara apakAya, bAdhara vanaspatikAya, garbhaja tiryaMca ane garbhaja manuSya e pAMca daMDakamAM utpanna thAya che. devaloka jevA ucca sthAne pahoMcyA pachI paNa pRthvI-pANI ane vanaspati jevA ekendriyanA bhavamAM e AtmAo utpanna thAya tenuM kAraNa zuM? tamane eno vicAra thAya che? je vicAra kare te jarUra zaMkA thAya paNa kadI vicAra thato nathI te zaMkA kayAMthI thAya? upara kahelA de pRthvI-pANI ane vanaspatimAM utpanna thavAnuM kAraNa e che ke emAM ja mithyASTi de che ane mithyAtvanA udayanuM jera jene vadhu che te devane potAnA rahevAnA bhavane, nagara tema ja vimAnamAM khUba Asakti hoya che. enA bhavane ane vimAnamAM uttama ratna jaDelA hoya che. te joIne harakhAya che ke A mArA vimAne jhagamage che. devane rahevAnA vimAno ane bhavano ratnothI jaDelA hoya che. ratna e pRthvIkAyanI jAti che ane tenA upara Asakita hovAthI deve pRthvIkAyamAM utpanna thAya che. deva lakanI vAva khUba ramaNIya hoya che. ne temAM rahelA pANI zItaLa ane svaccha hoya che. te vAvaDIomAM devAMganAo sAthe kIDA karatI vakhate khUba AnaMda AvavAthI tIvra AsaktinA pariNAme apakAyanuM AyuSya bAMdhI de apakAyamAM utpanna thAya che. kevuM sarasa pANI che. vAvamAM kevA suMdara kamaLo che? ne nAna-kIDA karatA ke AnaMda Ave che. AvA prakAranI AsakitanA kAraNe pANImAM paTakAya che. deve AnaMda karavA mATe bagIcAomAM pharavA jAya che. tyAre e bagIcAmAM rahelA ramaNIya vRkSe puSpa-phaLa Adine joIne tene khUba AnaMda Ave che, bagIce vanaspatikAya che tethI tenA pratyenI atyaMta AsaktinA pariNAme deve vanaspatikAyamAM utpanna thAya che. have tamane ahIM ema paNa zaMkA thavI joIe ke deva pRthvI, pANI ane vanaspati kAyamAM utpanna thAya che te teukAya ane vAukAyamAM kema jatA nathI? bole kema na jAya? tame jANo cho? dene paraseve thatuM nathI eTale ene pavananI IcchA thatI nathI. tethI tenA pratye mamatA paNa thatI nathI. devalokamAM bAdara agnine abhAva che, temaja dene tyAM badhA zubha pagale paDelA che. eTale teone jyAre AhAranI IcchA thAya tyAre ramAyathI zubha pagalene AhAra karI le che, eTale tene agnikAyanuM kaMI prajana temaja mamatAnuM kAraNa nathI eTale teukAya ane vAyukAyamAM deva utpanna thatA nathI. A rIte vimAne, vAvaDIo ane vATikAo uparanA tIvra anurAgane kAraNe Page #726 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zaradA saritA 685 deve bhavanapati vANavyaMtara-tiSI ane pahelA bIjA devalokanA deve pRthvI-pANI ane vanaspatimAM utpanna thAya che te rIte manuSya paNa rasanendriyanI tIvra Asakita ane anaMtakAya baTATA vigere khAvAnI lolupatAne kAraNe anaMta kAyamAM cAlyA jAya che. baMdhuo ! ATalA mATe ame tamane kahIe chIe ke je tamAre anaMtakAyamAM na javuM hoya to anaMtakAyane tyAga kare. ghaNAM kaMdamULanI bAdhA le che paNa bimArImAM auSadha nimitte vAparavAnI chUTa rAkhe che, e barAbara nathI kAraNa ke azAtAnA udaya vinA bimArI AvatI nathI. azAtAnA baMdha vinA azAtAne udaya thato nathI. azAtAnA baMdhanuM kAraNa hiMsA che te mAMdagImAM kaMdamULanuM bhakSaNa karavuM, abhakSyanI chUTa rAkhavI ne hiMsAnI pravRtti vadhAravI to tenAthI mAMdagI vadhe ke ghaTe? kapaDuM meluM hoya ne tene gaTaranA gaMdA pANIthI dhovAthI kapaDuM svaccha thavAne badale vadhAre meluM thAya. gaMdhAtuM thAya che tema ApaNe AtmA paNa karmanA bhArathI haLave banavAne badale malIna bane che. mATe samajIne kaMdamULa temaja abhakSya padArthone tyAga kare. jenakuLamAM janmelAone bALapaNathI je AvA saMskAronuM siMcana maLe te keTaluM pApa thatuM aTakI jAya. jamAlikumArane mAtAe kahyuM ke beTA ! saMyamamAM IndriyenuM damana karavuM paDaze. tyAre jamAlikumAre kahyuM-mAtA ! saMyamamAM IndriyanuM damana karIza te karmanI nirjara thaze. he mAtA sAMbhaLa, A saMsAra ke che? Aje mIThe A saMsAra kAle duHkha pArAvAra, ene yAra zuM karuM? (2) jene Aje che saMgAtha, kAle choDI deze sAtha, ene pyAra zuM karuM? A saMsAramAM Aje sukhane sAgara uchALA mAre che ne kAle duHkhanA DuMgara khaDakAI jaze. Aje sagAM-snehIo sai khammA khammA kare che ne jyAre pAse kaMI nahi rahe tyAre keI sAmuM paNa nahi juve, AvA saMsAramAM keNu kevuM che? kenA upara prema ke rAga karavA jevuM che? mane je prabhune mArga rue che te barAbara che. mATe huM te dIkSA laIza. jamAlikumAra potAne nirNaya pheravatA nathI. mAtAe gaucarI kevI rIte karavI paDaze te vAta samajAvI haju saMyamamAM kevA kevA pariSaha sahana karavA paDaze tenuM varNana karaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra- "dhanadeva vadhasthAne dhanadevane pradhAne pahelAM te nirdoSa choDI mUko. paNa enA pApa karmane udaya hato eTale pAcho pharyo tevA vAMdarAe tenA kapaDAM phADI nAkhyA. eTale ratnAvalI hAra temAMthI sarI paDe. eTale pradhAnane vahema paDyo ke A hAra rAjaputrIne che. ane rAjakuMvarIne paNa patto nathI. nakkI ANe mArI nAMkhI haze. ne hAra lUMTI lAvyuM lAge che. nahitara AnI pAse Ave hAra kayAMthI Ave? pradhAne dhanadevane pUchayuM, tuM Page #727 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 686 zAradA saritA A hAra kayAMthI lAvyuM che? tyAre dhanadeva kahe che: eka vakhata vahANamAM besI huM mahAkaTAka kIpe gayA hatA. tyAM meM A hAra kharIdelo che. pAchA pharatAM dariyAmAM mAruM vahANa bhAMgI gayuM eTale mArA karmage mArI pAse phakata A hAra rahyo che. pharIne maMtrIe pUchyuM ke te A hAra kayAre kharIda karyo? tyAre dhanadeva kahyuM ke eka varSa pahelAM kharIdela che. tyAre maMtrIe vicAra karyo ke kuMvarI pAse be mahinA pahelAM A hAra hato. kuMvarIne gayA haju be mahinA paNa nathI thayA ane A ema kahe che ke meM bAra mahinA pahelA kharIdelo che e vAta gya nathI. pahelAM te eNe kahyuM hatuM ke mArI pAse kaMI nathI ne A hAra tenI pAsethI nIkaLe. vaLI e kahe che ke bAra mahinA pahelAM kharIda che tyAM paNa khoTuM bole che. kAraNa ke be mahinA pahelA te kuMvarI pAse hAra hato. mATe A mANasa ThagAro ne jUThuM bolanAre lAge che. Ane vizvAsa karavA jevo nathI. mATe have rAjAne A vAtanI jANa karuM. eTale rAjAne maMtrIe badhI vAta karI. A sAMbhaLI rAjAne khUba duHkha thayuM. rAjAe hAra je. bhaMDArIne batAvyuM. dareke hAra oLakhI lIdhuM ke kuMvarIne hAra che nakakI. ANe mArI kuMvarIne mArI nAMkhI haze. rAjAne khUba krodha AvyuM. paNa rAjA nyAyI hatA eTale temaNe pharIne pUchayuM. bhAI ! A hAra mArI kuMvarIne che mATe tuM satya hakIkta hoya te kahe, tyAre paNa dhanadeve pahelAnI mAphaka javAba Ape eTale rAjAne tenA upara khUba kela Avyo ne tene vadha karavAnI AjJA karI. pachI tenA zarIra upara meza copaDI dIdhI. mAthe ghAsanA taNakhalA nAMkhyA. A badhuM jene dhanadeva vicAra kare che aho! karmanI kevI balIhArI che. karma kaIne choDanAra nathI. basa, have te samabhAve sahana thAya teTaluM sahana karavuM che. paNa manamAM eka duHkha thAya che ke eka vakhata mArA mAtA-pitAne bhegA thaye heta te sAruM thAta. patnI te duSTa nIkaLI. mane dariyAmAM dhakako mAryo paNa mArA mAtA-pitA viyoge jhUratA haze. paNa zuM thAya? mAre emanI sAthe viga lakhA haze. have dhanadevane gadheDA para besADe ne phUTeluM Dhela vagADavA lAgyA ne AkhA gAmamAM pheravIne vadha karavA mATe laI jAya che. vaha mAlA laTakAI vAMsa para anucara Age cAle, bela rahA je cerI karegA, usakI mauta akAle, hue ikaThuM jagaha jagaha para loka dekhane vAle ha tA tuma hArane vAMsa upara laTakAvIne anucare AgaLa cAlatA hatA ne jAhera karatA hatA ke A pApI duSTa kuMvarInA tralakyasArika nAmanA ratnAvalIkArane lUMTIne kuMvarIne Page #728 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 687 zAradA saritA mAranAra che. je mANase A gunha karaze temane A mANasanI jema vadha karavAmAM Avaze ne akALa mRtyu thaze. A rIte jAherAta karatA hatA. nagaramAM lekenA TeLe TeLA jevA umaTayA hatA. keI dhanadevane dhikakAravA lAgyA. te kaI sajajana puruSe balavA lAgyA ke enI mukhAkRti uparathI A mANasa kuMvarIne mArIne hAra lUMTI le te dekhAtuM nathI, paNa nakakI AmAM kaMIka bheda lAge che. dhanadeva te navakAra maMtranuM smaraNa karato hato. have zuM banyuM ke e ratnAvalI hAranA maNuo lAla raMganA hatA tene vAMsa upara laTakAvyo hate. bAja pakSIe jANyuM ke A mAMsane le che ema mAnI ratnAvalI hArane vAMsa uparathI cAMcamAM laIne jhaDapabhera uDIne pitAnA mALAmAM laI gayuM. ene pakaDavA mANase khUba deDyA paNa pakSIne kAMI thaDA pakaDI zake? sai pAchA pharyA. rAjAnA anucarone tenA upara khUba kaidha AvyA. nakakI A mANasa pAke jAdugara lAge che. eNe kaMIka jAdu karyuM mATe Ama banyuM che. have te ene jaldI mArI nAMkhe ema vicArI zmazAnamAM laI gayA. caMDALanI sajajanatA - rAjapuruSoe caMDALane AjJA karI ke tuM ene smazAnamAM laI jaIne tene jaldI vadha karI nAMkha. dhanadevane caMDALane sepI anucara rAjA pAse gayA. caMDALa ene laIne smazAnamAM AvyuM. vadha karavAnI jagyAe tene Ubho rAkhe. paNa dhanadevanA mukha upara jarA paNa glAnI ke dukha nathI. mukha prasanna che. navakAramaMtranuM smaraNa kare che. AvI pavitra mukhamudrA joIne caMDALa zuM kahe che. bhAI! tamArI mukhAkRti uparathI ema lAge che ke tame AvuM akArya kare tevA nathI. tame kaI uttama kuLanA mANasa che. tamAruM mukha joIne mane mAravAnI IcchA thatI nathI. paNa parAdhIna chuM. rAjAnI AjJA che mATe mAre Ama karavuM paDe che. huM jAtie caMDALa chuM paNa kameM caMDALa nathI. paNa rAjAnI AjJAnuM ullaMghana karuM te rAjA mane behAla karI nAMkhe. paNa tamAre vadha karavAnI AjJA karI tyAre meM rAjA pAse vacana mAMgyuM hatuM ke A mANasane eka muhUrta prabhunuM smaraNa karavAnI IcchA haze to tema karavA daIne pachI teno vadha karIza. eTale rAjAe mane hA pADI che. mATe! tuM tArA ISTa devanuM smaraNa karI le. dhanadeve caMDALanuM vacana sAMbhaLIne vicAra karyo ke A caMDALa che paNa enuM hRdaya pavitra che ema vicAra karI dhanadeve kahyuM bhAI ! huM mArA ISTadevanuM smaraNa karI rahyo chuM. mArA jevA puNyahInane tuM jaldI rAjAnI AjJA pramANe vadha karI nAMkha. tyAre caMDALanI AMkhamAM AMsu AvI gayA. kharza upADayuM paNa dhanadeva upara ghA karI zakaze nahi. tenA hAthamAMthI talavAra nIce paDI gaI. ne pote dharatI upara paDI gaye tyAre dhanadeve kahyuM bhAI ! tuM zA mATe kare che? rAjAnI AjJAnuM pAlana kara. tyAre Page #729 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA caMDALe gaddhagaddha svare kahyuM bhadra! tArA jevA pavitra puruSa upara mAre ghA cAlatuM nathI. meM ghaNano vadha karyA che paNa AvuM kadI banyuM nathI. A pramANe caMDALa ane dhanadeva vacce vAta cAlatI hatI te vakhate tyAMthI lekenuM TeLuM pasAra thaI rahyuM hatuM. dhanadeva ane caMDALa te tarapha javA lAgyA. te TeLAmAMthI paDaha-uduSaNa thAya che ke ApaNuM mahArAjAnA pATavIkuMvara sumaMgala bagIcAmAM pharavA gayelAne tyAMthI sarpa karaDe che. sarpanA jherathI acetana thaIne paDe che. maMtra tathA auSadhionA ghaNuM prayoga thaI cUkyA paNa keI upAya kAma lAgatuM nathI. have je kaI sapanA jherane utArI rAjakumArane jIvADaze tene rAjA Icchita vastu Apaze. A sAMbhaLI dhanadeva caMDALane kahe che. bhAI! mAre maravAnuM che te vAta nakakI che. paNa jo tuM rajA Ape to maratA pahelA mAre paropakAra karavAnI bhAvanA che. huM rAjAnA kuMvaranuM jhera utArIne tene bacAvuM. pachI tuM mane khuzIthI mArI nAMkhaje. dhanadevanI vAta sAMbhaLI caMDALane AnaMda thaye. aho! ke para upakArI puruSa che! pitAne te maravuM che paNa bIjAne jIvADavAnI kevI pavitra bhAvanA che ! caMDALa kahe che bhAI! rAjAnA kuMvarane tuM bacAvIza te pachI tuM bacI gayo samaja. pachI tAre vadha nahi thAya. khuzIthI tuM e kArya kara. dhanadeve paDatuM jhI eTale rAjapuruSe ene rAjA pAse laI gayA. have rAjA zuM kaheze ne dhanadeva rAjaputranuM jhera kevI rIte utAraze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 78 A suda 2 ne zukravAra tA. 28- 73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtakarUNAnA sAgara, zAsanasamrATa, tIrthakara bhagavate jagatanA jIvonA uddhAra mATe upadeza ApatAM kahe che he AtmAo! je tamAre AtmAnuM sukha meLavavuM hoya, AtmAnA anaMta AnaMdane khajAne ughADe karavuM hoya te duHkhamAM AnaMda, sukhamAM virakatabhAva ane pApa karatI vakhate dhrujArI thavI joIe. A traNa vastu jenA jIvanamAM AvI jAya tene bhautika saMpatti tuccha lAge. A jIva anaMta bhAmAM bhaTakyA che. tyAM AnA karatAM keTalI badhI Rddhi ane prasiddhi meLavIne cheDI che. paNa e vastu Aje ApaNI pAse mojuda nathI. kAraNa ke puddagaladravya vinAzI che. padgalika sukha kayAre paNa jIvane zAzvata sukha ke AnaMda ApanAra nathI. atyAra sudhImAM keInI pAse paugalika sukha ekasarakhuM TakyuM nathI, Takaze nahi ne TakavAnuM paNa nathI. tyAre AtmAnA kevaLa jJAnanA darpaNamAM bhUta vartamAna ane bhaviSyakALanA anaMta kSaNa vinAzI Page #730 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 689 paryAye jANavAnuM sAmarthya raheluM che. AtmAnuM sAcuM svarUpa ane anaMta guNanI prApti kevaLa jJAnamAM rahelI che. te kevaLajJAna prApta karavA mATe uttamamAM uttama je koI sAdhana hoya te te saMyama mArga che. AtmAnA sAmarthyane meLavavA mATe saMsAranuM sAcuM svarUpa jIvane samajAI javuM joIe. saMsAranA svarUpane oLakhAvanAra bhagavate temaja emanA batAvelA mArgane anusaranAra dharmagurUo ane kevaLI-prarUpela dharma paNa samajAI ja joIe. A deva-gurU ane dharmanuM svarUpa jIvane yathArtha rIte samajAI jAya te mehamAM phasAya nahi ane kadAca phasAI jAya te tene ema lAge ke huM A kedamAM phasAI gayo chuM. saMsAramAM rahevA chatAM tene majhA ke AnaMda na hoya. jamAlikumArane saMsAranuM yathArtha svarUpa samajAI gayuM che. deva-gurU ane dharma pratye rAga thayo che. eTale have temanI mAtA game teTaluM samajAve, ne saMsAranA lAkho prabhane Ape to paNa temAM lobhAya tema nathI. enI mAtAe kahyuM he dIkarA ! tAre saMyamamAM sUjhatA AhAra-pANInI gaveSaNa karavI paDaze. beMtAlIza tathA cha-- doSa TALIne AhAra maLaze te levAze. game teTalI bhUkha lAgI haze to paNa deSita AhAra . grahaNa karAze nahi. haju AgaLa zuM kahe che - "tumaM si ca NaM jAyA suha samucie, nAlaM sIyaM nAlaM uNhaM nAlaM khuhA, nAlaM pivAsA, nAlaM corA, nAlaM bAlA, nAlaM daMsA, nAlaM masagA, nAlaM vAiya-pittiya, saMbhima, saMnivAie, viviha rogAyake, parisahovasage udine ahiyAsetae taM no khalu jAyA! amhe u icchAmo tubbhaM khaNamapi vippaogo taM acchAhi tAva jAyA ! jAva amhe jIvAmo tao pacchA amhehiM jAva pavvaihisi / / | he mArA lADIlA dIkarA ! tuM te sukhamAM ucharelA ane sukhane gya che. tuM saMyamanA kaSTa nahi veThI zake. saMyama le e merU parvatane bhAra upADavA jevuM che. tuM sukamaLa che, tuM unALAnI dhagadhagatI garamI ane ziyALAnI kaDakaDatI ThaMDI sahana karavAne samartha nathI. ahIM te ThaMDI lAge tyAre garama kapaDA ane pUratuM pAtharavA ane oDhavAnuM maLe che. garamImAM mulAyama vastro maLe che e tyAM nahi maLe. bhUkha ane tarasa sahana karavAnI tArI zakita che? saceta pANIne sparza paNa nahi karAya. aceta pANI maLaze te pIvAze. DAMsa-macchara karaDaze. vAta-pitta ane kaphanA prakopathI ubhA thatAM vividha rogo-vyAdhi sahana karavAnuM tAruM zuM gajuM? munine A badhuM sahana karavuM paDe ne tuM te ati sukamaLa che. mATe amArI IcchA che ke tuM gharamAM rahe. kSaNavAra ame tAre viyega sahana karavA IcchatA nathI. jyAM sudhI ame jIvIe chIe tyAM sudhI tuM amArI sAthe rahe. amArA kALadharma pAmyA pachI tuM zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse Page #731 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 698 zaradA saritA cAritra aMgIkAra karaje. jamAlikumArane vairAgya daDha che eTale mAtAnA belanI ene jarA paNa asara thaI nahi ane have mAtAne zuM kahe che. "tae NaM se jamAli khattiya kumAre ammApiyaro evaM vayAsI tahA viNaM taM ammayAo jaM NaM tumbhe mama evaM vadaha, evaM khalu jAyA niggaMthe pAvayaNe sacce aNuttare kevale taM ceva jAva pavvaihisi evaM khalu ammavAo! niggaMthe pAvayaNe kovANaM kAyarANaM kA purisANaM iha logaM paDibadhdhANaM, paraloga paraMmuhANa visaya tisiyANaM duraNucare pAgayajaNassa dhIrassa nicchiyassa vavasiyassa no khalu etthakaMcivi dukkaraM karaNayAe taM icchAmiNaM ammayAo! tunbhehi abbhaNunAe samANe samaNassa bhagavao mahAvIrassa jAva pvvitte|" he mAta-pitA! tame mane nigraMtha pravacananI kaThInAI kahI e te zaktihIna kAyara halakA purUSo mATe kaThIna che. je mAtra AlekanI sukha sagavaDatAmAM paravaza che. paralokathI parADabhukha che, viSayanA pipAsu che evA aNaghaDa mANaso mATe e cAritramArga kaThIna che. paNa je dhIra-vIra ane hiMmatavAna che, nizcita karelA vyavasAyane pakaDI rAkhanArA che temane A kaThIna hovA chatAM cAritramArga eka kartavya tarIke manamAM jamyA pachI pALave jarA paNa duSkara nathI. mATe he mAtA-pitA ! huM tamArI AjJA meLavIne cAritra levA IcchuM chuM. | he mAtA! tuM kahe che ke cAritramAM kaSTa ghaNuM paDaze paNa je cAritra na lauM ane ramaNIonA mohamAM phasAyele rahuM te saMsAranA sukha to kSaNika che. kSaNika sukha bhegavatAM narakAdi durgationA kevA duHkhe bhegavavA paDaze! agAu paNa mArA AtmAe evA dukho bhegavyA haze ne haju paNa tyAga mArga nahi svIkAruM te durgatimAM kevA dukhe veThavA paDaze tene tamane khyAla che ? narakamAM ghera dukhe vekyA che tenI AgaLa cAritranA duHkhe to kaMI visAtamAM nathI, ane tuM kahe che ke tuM dIkSA laIza ane pachI vedanIya karmane udaya thaze, tuM mAMde thaIza tyAre tArI sevA mATe gharanA jevI sagavaDatA ane anukULatA tyAM nahi maLe. ThaMDI-garamI bhUkha-tarasa-DAMsa macchara vigere ghera parisaha sahevA paDaze. upasargo sahevA paDaze. roga ane vyAdhi paNa gharanA jevI anukULatA vinA mahAkaSTathI sahevI paDaze to he mAtA! saMsAramAM paNa kyAM roga nathI AvatA? badhI sukha sagavaDatA ApaNA jevA bhAgyavAnane maLe che. bAkI te saMsAramAM asaMkhya cha rogane bhega banI gayA hoya che. paNa koI tene sAmuM jenAra nathI. bhUkhyA tarasyAM phUTapAtha upara sUI jAya che paNa kaI eka reTInuM baTakuM ApatA nathI. temane paheravA kapaDA nathI. teo ThaMDIthI tharathara Page #732 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 691 dhruje che. kAI zrImaMtane ghera jAya te kAi yALu Ape che ne koi Adeza vacane vaDe tenA tiraskAra kare che e kevI karUNAjanaka paristhiti che chatAM e lAke manuSya janma pAmIne cAritrane duHkhamaya mAne che ne pApamAM paDayA rahe che. pUrve karIne AvyA nathI ne A bhavamAM karatA nathI. cAritra vinA mAnavajanma eLe gumAvyeA. enA vinA pariNAme duHkhA bhAgavI rahyA che. AvA duHkhA bhAgavavA chatAM karmanI nirjarA nathI. teA pachI cAritranA kaSTathI zA mATe gabharAIne cAritrathI dUra rahevu' ? vaLI huM mAtA ! tuM ema kahe che ke cAritranA gheAra parisaha ane upasa sahana karavAnuM tArUM gajuM nathI paNa jene anaMtakALanA anaMta duHkhe! najara sAme taravarI rahyA che te enAthI bacavA mATe eka mAtra cAritra e kaSTamaya nahi paNa sukhamaya lAge che. jyAre azubhakarmanA uddaya thAya tyAre AvI ghAra pIDA sahana karavAnI zakti hAya teA pachI cAritranA sAmAnya kaTe Ana thI sahana na karI zakAya ? tuM ahI mArI dayA khAya che paNa bhavAMtamAM kadAca huM krutimAM cAlyA jaiza te tyAM tuM mArI dayA khAvA Avaze ? vaLI he mAtA ! teM kahyuM ke cAritra khAMDAnI dhAra che ne e bhujAthI samudra taravA jevuM kaThIna che, paNa je cAritramAM sarva jIvAne abhayadAna ApavAnuM che, aDhAre pApasthAnakAne dezavaTA ApavAneA che eTale tyAM pApa thavAnA te saMbhava nathI. tyAM tA suMdara AtmamastI ane zrutajJAnanI ramaNatA che. AtmakalyANanI pavitra kriyAe karavAnI che. mana paramAtmAnI sAthe joDavAnuM che ane saMyamanI pratyeka pravR-itamAM prabhunA vacana pramANabhUta karavAnA che. eTale ke prabhunA vacana anusAra saMyamamAM pravRtti karavAnI che. evA bhavyAtibhavya cAritrajIvanamAM kaMi kaSTa paDavAnuM kAraNa che nahi. vahepArIne ratnAkara dvIpamAM jaIne ekalA ratnA maLavAnA che teA tyAM javAnuM kaSTa ene lAge kayAMthI? tema cAritramArganI sAdhanAmAM je anupama lAbha prApta thAya che tenI jene tamannA hAya tene tyAganA kaSTo kAMI visAtamAM nathI lAgatA. mATe pUjya mAtA-pitAjI ! have tame mane rajA ApI de| te huM zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI pAse cAritra aMgIkAra kar devAnupriye! jene saMsAra viSa jeve! lAgyA che tenA javAbe kevA sacATa che! jamAlikumAranA javAma sAMbhaLI mAtA-pitA sthira thaI gayA. tamArAmAMthI kAi vairAgya pAme ne jamAlikumAranI mAtAnI jema sayamanAM kaSTo rajuAta karatAM kahe ke tyAM tamane rAga Avaze te cAkarI kANu karaze? ahIM khAvAnu nahi bhAve te je bhAve te karI Apaze. paNa tyAM zuM? teA vicAra karatA thaI jAva ne dakSAneA vicAra mAMDI vALA. paNa eTalA teA jarUra vicAra karajo ke sAdhu hAya ke sasArI hoya game te hoya paNa ka kAIne cheADatA nathI. sayamamAM samabhAvathI sahana karazeA te karmanI vadhu nirdeza thaze. Page #733 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 692 zAradA saritA sAdhupaNAmAM ane saMsArImAM phera che. tame rAtre upacAra karI zake ne sAdhu bimAra thAya te rAtre Ijekazana-davA kAMI paNa na laI zake. bahAra lagAvI na zake. vadhu zuM kahuM. auSadha-davA paDhIyArI karIne lAve ne sAMja paDe gRhasthane pAchI ApI de. paNa pAse rakhAya nahiM. A zAse lakhavAnI zarUAta kyAMthI thaI te jANe che? pahelA siddhAMta te lakhAtA na hatA. jeTaluM jJAna hoya teTaluM kaMThastha rAkhatA. eka sAdhu bIjAne pATha meDhe samajAvatA ane bIjAne yAda rahI jatuM. paNa pATI ke kAgaLamAM lakhatA nahi. kevA e AtmAo haze? A rIte jJAna eka bIjA pAse paraMparAgata AvatuM hatuM. temAM eka vakhata keI sAdhune paga macakaDAI gayA. temane ghasIne copaDavA mATe gRhasthanA gherathI haLadarane gAMThIyo laI AvelA. ghasyA pachI vadhele gAMThIye bhUlI na javAya e mATe kAnamAM bharAvI rAkhyo hato. paNa ApI Apa bhUlI gayA. sAMja paDe kAne hAtha jatAM yAda AvyuM ke ApI ApavuM bhUlI gayA. mATe ApaNI smaraNazakita ochI thaI. te kAle jJAna paNa bhUlI jaIzuM mATe lakhavAnI zarUAta kare tyAre siddhAMta tADapatra upara lakhAyA ne Aje chapAvavAnI zarUAta thaI. eka vakhata eka gurU emanA ziSyone vinayane pATha zIkhavADI rahyA hatA. vinayanuM svarUpa samajAvatA hatA. te vakhate kaI eka paMDita brAhmaNa tyAMthI nIkaLe ne tyAM AvIne beThe. badhuM sAMbhaLyA pachI pUche che zuM Ape vinayanI vAta karI te hAla vinaya che? pachI gurU-ziSyane pratyakSa vinaya batAve che. AthI brAhmaNa khuza thaI jAya che ne hajAra zlekanuM eka pustaka 24 kalAka mATe Ape che. pachI baMne gurU ziSya 500-500 zleka divasanA kaMThastha kare che. ne zatanA sAmAsAmI karI kaMThastha kare che. savAra paDatAM hajAra leka kaMThastha thaI gayA brAhmaNa pustaka levA AvyA tyAre pUchayuM ke Apane leka taiyAra thaI gayA? tyAre gurU kahe che hA. Apane jyAMthI pUchavuM hoya tyAMthI pucho. brAhmaNe parIkSA karI. jyAMthI pUche tyAMthI kaDakaDATa leka bolI jAya che. brAhmaNa vicAra karato thaI gaye. aheA pustaka ghaNI vAra vAMcyuM. meDhethI zleka gagaDAvI gaye paNa kaMThastha thaI na zakyA. A gurUcelAe eka divasamAM kevI rIte kaMThastha karyA? baMdhuo! vinayapUrvaka zuddha cAritrano prabhAva che. aMtaranI rUcI jAge te mAnava dhAre te karI zake che. paNa zraddhA hovA joIe. zraddhA pUrvaka navakAramaMtranuM smaraNa kare te paNa maTI AphatamAMthI bacI jAya che. eka gAmamAM eka daDhadhamI zrAvaka raheto hato. eka vakhata kaI kAma prasaMge tene bahAragAma javAnuM banyuM. e samayamAM baso ne TreIne na hatI. ene pagavALA paMtha Page #734 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 697 kApavAno hate. cAlatA cAlatA saMdhyAkALane samaya thaI gaye. A zrAvakane niyama hate ke mAre saMdhyAkALe navakAravALI gaNavI. samaya thaI gayo hate. nirjana vana hatuM. aMdhArI rAta ne bhayavALI jagyA hatI. chatAM zeTha niyama pramANe jaMgalamAM navakAravALI gaNavA beThA. vAgha-siMhanI garjanA saMbhaLAya che, chatAM khUba sthira mana karI navakArIvALI nahi hovAthI 108 kAMkarA laIne khUba zuddha bhAve navakAramaMtra gaNyA. cAre bAju bhaya che. rAta vadhatI jAya che tevo vicAra nahi karatAM basa navakAramaMtramAM sthira banI gayA ane pachI pUrA thaye vicAra karyo ke jenAthI navakAramaMtra gaNyA te kAMkarA mahAna gaNAya. te samajI kAMkarA laI lIdhA ane bhayathI mukata banI ghera pahoMcI gayA. have ghare gayA pachI je thelImAM kAMkarA che te thelI khIlIe bharAvI che. te oraDAmAM aMdhAruM hovAthI kAMkarAne prakAza paDe tethI zeThANI kahe che tame AvA kiMmatI ratno kayAMthI lAgyA? zeThe kahyuM ke huM te eke ya ratna lAvyo nathI. huM to kAMkarA lAgyo chuM. zeThANI kahe tame khoTuM bele che. juo to kharA? kevA kiMmatI ratno che? zeTha samajI gayA ke zraddhApUrvaka navakAramaMtra gaNavAthI pelA kAMkarAnA ratna banI gayA haze! zeThe paNa oraDAmAM jaIne joyuM te aMdhArA oraDAmAM rane jhagamage che. 108 kAMkarAnA 108 rane hatA. ekeka ratnonI kiMmata AMkI aMkAya tema na hatI. zeThanuM kAyamanuM dAridra TaLI gayuM. A prabhAva zraddhApurvaka aDaga banI zeThe pratijJAnuM pAlana karyuM teno hato. A rIte dareka jIvo - zraddhApUrvaka ekAgracitte navakAramaMtranuM smaraNa kare te beDe pAra thaI jAya. jamAlikumArane deva-gurU ane dharmanI yathArtha zradhdhA thaI che eTale mAta-pitAnA praznanA javAba ApI rahyA che. have vadhu bhAva avasare kahevAze. dhanadeve rAjakumAranuM viSa utAryuM caritraH rAjakumArane sarpadaMza thayo che tenI dAMDI pITAtI hatI te dhanadeve sAMbhaLIne caMDALa pAse mAMgaNI karI ke mArI pAse gArUDi maMtra che. tame hA pADe to maratAM pahelAM kuMvarane bacAvuM. caMDALe hA pADI eTale tene rAjA pAse laI javAmAM AvyuM. rAjAne tenA upara khUba kedha hatuM paNa atyAre kuMvarane sAjo kare che eTale kaMI na kahyuM bhAI! tame mArA putrane sAjo karI zakaze? tyAre dhanadeva kahe che deva-gurU ane dharmanI kRpAthI sau sArAvAnA thaze. tame ciMtA na kare. pATha siddha gArUDa maMtrake japI pAtra le nIra, kucha jala usake pAna karAyA, chAMTA zeSa zarIra tIna bAra prayoga kiyA, uTha beThA kuMvara AkhIra he zrotA tuma dhanadeva eka pAtramAM pANI laIne mukha pUrvadizA sanmukha rAkhI gArDamaMtranA ekavIsa vakhata manamAM jApa karyA. tyAra bAda thoDuM pANI kuMvarane pIvaDAvI dIdhuM ne Page #735 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 694. zAradA saritA thoDuM pANI kuMvaranA zarIra upara chAMTI dIdhuM. eTale thoDI vAramAM kuMvarane ulTI vATe jhera bahAra nIkaLavA lAgyuM. A rIte traNa vAra prayoga karavAthI kuMvaranA zarIramAM vyApeluM sapanuM jhera tadana bahAra nIkaLI gayuM ane kuMvara sukhanidrAmAMthI jAge hoya tema bhAnamAM AvIne beTho thayo. ghaNuM upacAra karavA chatAM keI kuMvaranuM jhera utArI zakayuM na hatuM. rAjAe kuMvaranI AzA choDI dIdhI hatI. eTale temane te nirAzAmAM AzA baMdhAI hatI. khUba AnaMda AnaMda thaI gaye. jeTalA mANase tyAM bhegA thayA hatA te sarvene ane rAjAne khUba AnaMda thaze. ne rAjAe tenI mukatakaMThe prazaMsA karI. zuM A purUSanuM teja che? zuM enI zraddhA che? baMdhuo!juo, A saMsAra ke svArthamaya che. thoDI vAra pahelA teno vadha karavAne jeNe hukama karyo hato te rAjA pitAno putra bacI javAthI tenA vakhANa karatA thAkatA nathI. bhAI ! tuM te mahAna pavitra che. teM mArA putrane Aje jIvatadAna ApyuM che. tAro upakAra jeTalo mAnuM teTale ocho che. mukhethI guNagAyAne manamAM vicAra karyo ke A purUSanI AMkhamAMthI amI jhare che ne bole che te jANe mukhamaMthI phUla jhare che, te zuM A pavitra purUSa mArI kuMvarIne mAranAra hoya? ne A ratnAvalI hAra lUMTIne lAve khare? kadI AvuM anucita kArya kare tevuM nathI. mATe ene moTuM InAma ApavuM joIe. ema vicAra karatAM kahe che bhAI! huM tArA upara prasanna thayo chuM. mAga mAMga tAre je joIe te ApuM. A tarapha rAjAnI rANI aMtaHpuramAM khUba udAsa thaIne beThI hatI. kAraNa ke be mahinAthI kuMvarIno pato nathI ane kuMvarane sarpa karaDe che. eka dIkaro ane eka dIkarI che. dIkarI kayAM haze ne dIkarAnuM zuM thaze? e ciMtAmAM lamaNe hAtha daIne rANI beThA hatA. tyAM dAsIe AvIne khabara ApyA eTale pANI paNa daDatA tyAM AvyA ne dhanadevane dhanyavAda ApI tenI khUba prazaMsA karIne dhanadevane vacana mAMgavA kahe che paNa dhadeva nA pADe che. bahumUlya mAlA metIkI, mahipata dI pahabAya, dhanadeva belA naranAyaka, mujhe na IsakI cahAya, te meM apanA vAkaya nibhAuM, he IcchA darzAya che...zrotA dhanadeve nA pADI chatAM paNa mahArAjAe khUba premathI navalAkha rUpiyAnI motInI mALA dhanadevanA gaLAmAM paheravI. dhanadeva kahe che rAjanA mAre enI jarUra nathI. mAre ghera dhanane tUTe nathI. mAre kAMI nathI joItuM. chatAM rAjA mAnatA nathI tyAre kahe che rAjana ! tamAre khUba Agraha che te mAre nathI joitI paNa mAro vadha karavA je caMDALane smazAnamAM mokalyo hato tene ApI do. e pUrva karmanA udayathI caMDALa Page #736 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 65 jAtimAM janmyA che paNa enA karmAM caDALanA nathI. vaLI eNe mane ardho kalAka prabhu smaraNa karavAnA samaya ApyA te huM jIvateA rahyA hatA ne jo tarata mArI nAMkhyA hAta te ApanA sumagalakumArane huM na khacAvI zakata. mATe tenA meTo upakAra che. tyAre rAjA kahe che tArI jAte tuM ene lAkha seAnAmahArA Apa. te sivAya tArI IcchA hAya te tuM caMDALane Apa. 1 caDALane khAlAvIne pUchyuM-bhAI ! tArI zI icchA che? tArI je IcchA hAya te mAMga. tyAre caMDALa kahe che sAheba! mAre kaMi na joIe. khasa, ApanI pAse eTaluM mAMguM chuM ke mane A caMDALanI nekarImAMthI mukta kare. jethI AvA nirdoSa ane pavitra purUSa! mAravAnuM pApa te aTakI jAya ne pApa aTake te mAre AleAka ane paraleAka sudharI jAya. A caMDALa jevA caMDALa paNa dhananI icchA karatA nathI. khasa, eNe e mAMgyu ke mane caMDALanI nokarImAMthI chUTo kare. A joine rAjA khUma prasanna thayA. dhanadeva nathI letA ane caMDALane lAkha senAmahere Ape che te paNa levAnI nA pADe che. Ane zA Ape che te levuM nathI ne tamane maLe teA choDavuM nathI. kema kharAkhara che ne ? (hasAhasa). khUba AgraDa karIne caMDALane lAkha suvarNa mudrAe! ApIne tenu jiMDhaMgInuM daridra maTADI dIdhu. dhanadevanA aMtaramAM paNa eka vAtane Ana thayA ke A caMDALa jo sudharI jaze te enI paraMparAmAM pApa thatuM aTakI jaze. tame game teTaluM dAna kare paNa AvA pApI jIvane jo dharma pamADI hiMsA thatI aTakAvA te! mahAna lAbhanuM kAraNa bane che. caDALa sudharI gayA tethI dhanadevane khUba AnaMda thaye. ene mahArAjA paNa manamAM vicAra kare che ke A purUSaratnane vinAza na thayeA e khUba lAbhadAyI banyu. jo vinAza thaI gayeA hAta te mATa anartha thaI jAta. dhanadevane jamADayA mAda rAjA pUche che ke huM pavitra purUSa! tu kayAMnA che ? tArU zuM nAma che? te tane A ratnAvalI hAra kevI rIte maLyA ? tyAre dhanadeva lajjAthI nIcuM mukha rAkhIne kahe che he rAjana ! huM uttama kuLamAM janmyA chuM. paNa meM bhayaMkara akArya karyuM" che. pArakI ratnAvalI grahaNa na karavI joie chatAM meM grahaNu karI che. mArA jevA pApI kANu ? lakSmIne rahevAnu sthAna kamaLa che. paNa zuM kamaLamAM krIDA utpanna thatAM nathI ? tema huM taneA viNaka chuM paNa mArA vartana viNakanAM nathI. huM suzarmanagaranA rahevAsI chuM. dhanadeva mArU nAma che. tyAre rAjA kahe che te ratnAvalI hAra kevI rIte meLaLyeA tenA khulAseA kara. kharAkhara A samaye pratihArIe AvIne samAcAra ApyA ke ApanI kuMvarInuM vahANu dariyAmAM bhAMgI javAthI piravArathI chUTI Page #737 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 696 zAradA saritA paDelI kuMvarI eka pATIyuM hAthamAM AvI javAthI bacI gaI che ne tenA bhAgyathI gAmanI bahAra meghavanamAM AvIne rekAI che. A samAcAra sAMbhaLIne rAjA-zaNI Adi samasta parivArane khUba AnaMda thaye. rAjA vicAra kare che A purUSa puNyavAna che. e hato te mArA kuMvarane mRtyunA mukhamAMthI bacAvyuM ane je kuMvarIne babbe mahinAthI patto na hato. kuMvarIne mArI nAMkhanAre A purUSa mAnyo hato tenA badale kuMvarI jIvatI AvI che evA samAcAra maLyA. have mahArAjA sahita rAjakuTuMba meLavanamAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 79 Aso suda 3 ne zanivAra tA. 29-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! zAstrakAra bhagavaMta jagatanA jInA uddhArane mATe udUSaNa kare che ke ke bhavya jI! A saMsAra duHkhane bharelo che. sukha joItuM hoya te jIvanamAM dharmanI jarUriyAta che. Aje ghaNA tarkavAdIo dharmane nahi mAnanAra kahe che ke amane dharma pratyakSa batAvo te ame mAnIe ke dharma che. te huM pUchuM chuM ke tame vRkSane jue che, tenA phaLa ane pAMdaDAne dekho che eTale mAnI le che ne ke vRkSanA mULIyA jamInamAM daTAyelA che, tyAM ema kahe che ke amane mULIyA kADhIne batAve. tyAM vRkSane joIne anumAnathI mAne che ke aMdara mULIyA sAbUta che te vRkSa ubhuM che tema vartamAnamAM tame je sukha sAhAbI pratyakSa pAmyA che te paNa dharmane AbhArI che. dharma bhale pratyakSa dekhAtuM nathI paNa tenAM phaLa te pratyakSa dekhAya che. tamArI vartamAnakALamAM je punnAI che ne tame jogavI rahyA che te pUrve ArAdhelA dharmanuM zubha phaLa che. puNya che tyAM sudhI A saMsAra tamane sukhamaya lAgaze. puNya khalAsa thaze pachI ke lAgaze? mAnavInA zarIra upara cAmaDI maDhelI che eTale suMdara dekhAya che. paNa e cAmaDI na hoya to kevuM bihAmaNuM lAge? tema A saMsAra upara paNa puNyanI cAdara ane mAyAnA prapaMca na hoya te A saMsAra enAthI paNa vadhu bihAmaNo lAge teve che. keI DokaTara oparezana kare che tyAre je zarIranA bhAgamAM bagADa thaye heya te bhAgane cIrI nAMkhe che. te vakhate aMdara rahelA mAMsanA locAne joIne kevI sUga caDhe che? agara koI mANasa ke pazune ekasIDanTa thaI gayo hoya che tyAre tenA zarIramAMthI mAMsanA locA bahAra nIkaLI jAya che te joIne kevI kaMpArI chUTe che! arisAmAM pitAne Page #738 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA deha joIne rAjI thanArAone e khyAla nathI ke A zarIra upara cAmaDInuM paDa na hoya to kevuM dekhAya te rIte saMsAramAM paNa puNyane ochADa bIchAvela che tyAMsudhI tamane suMvALa ne sArI lAgaze. mATe jIvanamAM dharmanI khAsa jarUra che. lIMbaDImAM eka bhAI skUlanA heDamAstara hatA. te dharma-karmane na mAnatA pudgalanI vAta te havAmAM uDAvI detA. keI ene kahe ke zubha ane azubha pudgalo paNa AtmA upara asara kare che. dareka jagyAe pudagalenI asara paDe che. tyAre te kahI detA ke huM pugalane kaMI mAnato nathI. eka vakhata eka jaina munine keIe kahyuM ke tame A heDa mAstarane samajAvo. tyAre mahArAje kahyuM ene ahIM laI Ave. temane upAzraye lAvavAmAM AvyA. mahArAjanI sAthe ghaNI carcA karI paNa mAnyA nahi. e upAzrayamAM eka svAdhyAyano rUma hato. e rUmamAM svAdhyAya. dhyAna sivAya to bIjI pravRtti karatA nahi. manamAM heja paNa kaSAyane kaNIye pravezelo hoya te saMto e rUmamAM paga mUkatA na hatA. ekAMta svAdhyAya-vAMcana ane dhyAnanA pudgalo e rUmamAM vikharAyelA hatAM eTale tyAM je kaI jAya tene AtmAnA vicAro AvatA hatA evuM pavitra vAtAvaraNa hatuM. mahArAja kahe che bhAI! bIjuM kaMI na mAne te kAMI nahi paNa A rUmamAM jaIne eka kalAka bese. tamArA manamAM game tevA azubha vicAronuM AMdolana haze te paNa tyAM evA zubha pudagale paDelAM che ke tame evA vicAra karI zakaze nahi. e bhAIne e rUmamAM besADayA to enA manamAM azubha vicAranI dhArA cAlI rahI hatI te zubha banI gaI. jJAna-dhyAnanA vicAro AvavA lAgyA. kalAka pachI bahAra AvyuM tyAre mahArAje pUchayuM kema zuM thayuM ? mAstare kahyuM ApanI vAta sAcI che. pugale paNa asara kare che. e nAstika Astika banI gaye. jaina zAsanamAM pudagala pariNAmanI asara khUba mAnI che ane te satya che. ApaNAM raheThANanI AjubAjumAM lIMbaDAnA jhADa hoya te vAtAvaraNa sAruM rahe che ne AMbalInA jhADa hoya te vAtAvaraNa joIe tevuM sAruM rahetuM nathI. te rIte sajjananA saMgathI ApaNuM vicAre sArI rahe che ane durjananA saMgathI ApaNe vicAra bagaDI jAya che. DakaTare paNa cepI rogavALA dadIne aDayA pachI hAtha dhaMI nAMkhe che. kemake kharAba pagale asara na kare. dharmasthAnakamAM mahAna purUSonA pavitra vAtAvaraNanI surabhi hoya che. tyAM vicAranI zuddhi rahe che. Aje ghaNuM loko kahe che ke manamAM paramezvara che pachI upAzraye javAnI zI jarUra che? mana caMgA te katharoTamAM gaMgA. paNa dharmasthAnakamAM mahAna purUSanA zubha pagalenI asara ghaNI suMdara thAya che. je rUmamAM pracaMDa kedhI raheto hoya tyAM kedhanA vicAro Ave che. pANIpatanA medAnamAM hAthamAM talavAra levAnA vicAro Ave che. zuM puNanI asara nathI thatI? paradezamAM eka Page #739 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 698 zAradA saritA nAstika mANasa A vAta nahoto mAnate tene manAvavA mATe te eka kaSi pAse gayA. kaSie kahyuM ke A rUmamAM je jaze tene tarata A rUmanA vAtAvaraNanA pudgalanI asara thaze. pelo nAstika mANasa bhayaMkaramAM bhayaMkara khUnI ane jelamAM jaI AvyuM hate. e khUnI te lAla AMkha karI bhavAM caDhAvI bolavA mAMDe ke huM eka ekanA TukaDA karI nAMkhuM, ema belI hAthamAM talavAra laIne mANasane mAravA doDe. paraMtu pagamAM beDI hatI eTale zuM kare? pachI tene pahelAM bAra varSa sudhI kaSie paramezvaranA jApa karelA te rUmamAM lAvyA. A rUmamAM dAkhala thaye ke tarata pele khUnI balavA maMDayo "goDasemI...geDasemI. eTale ke prabhu mane bacAve ! ema pavitra vicAranA zabdo belavA maMDe. A uparathI nakakI thAya che ke pavitra jagyAmAM rahevAthI pavitra vAtAvaraNanA muddagalo AvI asara kare che. jema anna te oDakAra tema jevI jagyA ane vAtAvaraNa tevA vicAre mANasa ane prANI upara paNa asara kare che. jene AtmAnI laganI lAgI che tevA jamAlikumAre prabhunI ekavAra dezanA sAMbhaLIne saMyama levAnI bhAvanA jAgI. ene samajAI gayuM ke A saMsAramAM saheja paNa sukha nathI. kadAca saMsAramAM bhautika sukho AnaMda Ape che te tenI pAchaLa lAMbe samaya duHkha ubhuM thAya che, mATe AvuM sukha mAre nathI joItuM. eka vakhatanA satsaMgathI jamAlikumArane AvA bhAva AvyA. mAnava satsaMga kare, zAstranuM vAMcana kare, te enA jIvananuM parivartana thayA vinA nahi rahe ane jenA jIvananuM parivartana thaze tenA bhavanuM paribhramaNa aTakaze ne paribhramaNa aTakaze te jarUra mekSa maLaze. mAlikumAranA jIvanamAM kevuM parivartana AvI gayuM che. je vaibhavamAM, patnIomAM ane mahelAtemAM eka vakhata AnaMda mAnate hatuM tenA uparathI daSTi badalAI gaI. daSTi badalAI te jIvananI dizA paNa badalAI gaI, viSayenA viSa utarI gayA, siddhAMtavANInuM zravaNa karatAM eka divasa jIva vItarAga banI jAya che. - jamAlikumAre prabhunI vANI sAMbhaLIne daSTi badalAvI nAMkhI. ne emanA mAtAjI pAse dIkSAnI AjJA mAMgI tyAre mAtAe tenI sAme saMyamamArganI kaThInAInuM varNana karyuM, ne kahyuM beTA saMyama le e mAthA sATe mAla kharIdavAnuM che. saMyama e joya saMgrAma che. kSatriyane bacce raNe caDhele pAcho na paDe tema tArAthI saMyama lIdhA pachI pAchA paDAze nahi. vijaya hAthI kAdavamAM kheMcI gayo hato. ghaNAM upAye karavA chatAM bahAra nIkaLI zake nahi, paNa jyAM yuddhanI bherIo vAgI, duzmana caDhI AvyuM hoya tevo dekhAva karyo tyAre vijaya hAthInA manamAM thayuM ke mArA rAjA jyAre yuddhamAM jAya che tyAre mArA upara besIne vijaya meLave che ne A vakhate huM kAdavamAM kheMcI gaye Page #740 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 999 zAradA saritA chuM e kema cAle? evuM jhanUna caDhayuM ke badhuM baLa ekatrita karIne chalAMga mArIne bahAra nIkaLI gaye, kevuM zUrAtana AvyuM ! e rIte saMyamamArgamAM paNa karmazatruonI sAthe jhUjhavA khUba zUrAtana keLavavuM paDaze. bAvIsa parisaha samabhAvathI sahana karavA paDaze. upasargo Avaze tyAre jarAya AkuLa-vyAkULa nahi thavAya. A badhuM mAtAe kahyuM. have jamAlikumAra kahe che he motA! tuM saMyamane viSe je je kaThInAIonuM varNana karI rahI chuM te badhuM kAyarane mATe che. zuravIrane mATe koI kArya kaThIna nathI. evA duHkha naraka ane tiryaMca gatimAM anaMtIvAra sahana karyA. have te svargane sukhanI paNa mane IcchA nathI, basa, have to jaldI ahIMthI mokSamAM javuM che. have te tuM mane game tevA pralobhana Ape to paNa huM lalacAuM tema nathI, sAdhunA caraNemAM rAjAo rAjya. samarpita kare che te paNa lalacAtA nathI kAraNa ke Atmika sukha AgaLa bhautika sukha tuccha che. jeNe eka vakhata cheDayuM temAM pachI keNu lalacAya? eka vakhatanA prasaMgamAM hemacaMdrAcArya gaucarI mATe nIkaLyA. unALAne dhomadhakhato taDake che. loca kareluM khulluM mAthuM che. page DAma devAya tevI garamI che, chatAM AcAryazrI to nirdoSa AhAranI gaveSaNa karavA gharagharamAM phare che. temanA mukha upara jarAya glAni nathI AvatI. sAdhunI gaucarI kevI hoya te to tame jANe che ne? jahA dummassa pupphesu, bhamaro Aviyai rasaM / na ya pupphaM kilAmei so ya pINei appayaM // daza. sU. a. 1, gAthA 2 hemacaMdrAcArya gurU paNa bhramaranI jema gharagharamAMthI nirdoSa AhAranI gaveSaNa kare che. khullA paga ane khulluM mAthuM che. A samaye gurjaradezanA mAlika mAlavadeza gujarAtanA tAbAmAM hatuM. AkhuM ajamera jenI AjJAmAM hatuM. jene tyAM hAthI ghoDAne pAra na hato. lAva-lazkaranA sumAra na hato. khUba jabaro laDavaiye hatuM, jeNe yuddhamAM bhalabhalA baLavAna rAjAone paNa harAvyA hatA. nyAya-nItithI rAjya karanArA hatA, pitAnA rAjyamAM hiMsA baMdha karI hatI. AvA mahArAjA kumArapALe hAthI upara beThA beThA joyuM ke mArA gurUjI gharagharamAM bhikSA mAge? khullA page ne khullA mAthe gurjaradezane pati jene ziSya che enA gurU Ama zA mATe kare? gurjaradezanA rAjAe vicAra karyo ke bhejanane Akho bhaMDAra gurU sAme khaDo karI dauM! kiMmatI ane mUlAyama vaccenA moTA paTArA temanI sAme mUkI dauM! gurjaradezanA mAlikanA gurU baTakuM reTI mATe gharagharamAM bhIkha mAMge? e te mane laMchana che. gurU to dharmalAbha ApatAM AgaLa vadhI rahyA che. khullA mAthethI parasevAnA relA utare che. pagamAM phellA paDyA che paNa prasannatAthI cAlyA jAya che ne gurjarapatinuM Page #741 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 700 zAradA saritA kALajuM baLI jAya che. rAjA pitAnA mahele pAchA pharyA. bapore rAjasabhAmAM gurU dharmacarcA karavA padhAratAM hatA. rAjA vicAra kare che Aje gurU padhAre eTale vAta! mAMge te rAjya daI dauM. paNa bhikSAnI jhALI te cheDAvI dauM. gujarAtanA nAthanA gurU gharagharamAM baTaku reTI mATe jhebI laIne phare te kema sahevAya! rAjasabhAne samaya thaye. meTA moTA paMDita AvI gayA ne potapotAnA Asane besI gayA. mahArAjA paNa vahelA AvI gayA. jANe rAjA vikramanA navaratnane darabAra na hoya ! evuM dazya lAgatuM hatuM. rAjagurU hemacaMdrAcArya padhAryA eTale rAjA kumArapALa tathA paMDita temaja sarva sabhAjanee gurUne vaMdana karyA ne bolyA: gurU dIpaka gurU devatA, gurU vinA ghora aMdhAra, je gurUvANuM vegaLA, te raDavaDIyA saMsAra." gurUnI stuti karIne sai beThA. dararoja karatAM Aje gurUne dekhAva jude hate. reja te kaMIka ThIka kapaDA paheratA, paNa Aje te jADI ane barachaTa khAdInA kapaDA paheryA hatA ke jenAthI zarIra chelAI jAya ne vajanamAM paNa bhAre hatA. A joI rAjA te aDadhA aDadhA thaI gayA. tarata kAgaLa maMgA ne kalama laIne lakhyuM ke, AkhuM rAjya gurUdevanA caraNamAM arpaNa karuM chuM ne gujarAtane khajAne paNa Apane arpaNa" ciThThI lakhI gurUjInI jhebImAM nAMkhI. gurUjIe ciThThI kADhIne vAMcI ne hasyA, ne bolyA he rAjana!sanI kAMcaLInI jema rAjyanA tyAganI tArI bhAvanAne dhanyavAda che. paNa sAdhuno khajAne gharagharamAM bharelo che. kAraNake sAdhu keI ekanA gurU nathI. lekanA gurU che. rAjA kahe che te gurUdeva! Apa ghara gharamAM bhikSA levA javAnuM baMdha karI de. mArA rasoDamAM dararoja eka Take hajAre mANase jame che temAM tame kaMI bhAre paDaze nahi. tyAre gurU kahe che: rAjana! ema ta pADozI eTale mATe zrImaMta che ne mane kAlAvAlA kare che. enA gherathI bhikSA lauM te mane pUratI maLI jAya tema che, paNa jaina munione evI baicarI levI kalpatI nathI. jena muni kevA hoya- sAMbhaLa. nA saMgraha ene kapaDAne, nA bIjA divasanuM khANuM, nA paisA enI jhALImAM, nA enA nAme nANuM ochAmAM ochA sAdhanamAM paNa sateSa dharI rahenArA.A che... sAdhune kaI game teTalA kapaDA vaherAve paNa e te jarUriyAtathI adhika eka kapaDuM rAkhe nahi. sAdhune rAtI pAI paNa khapatI nathI. keIne tyAM sAdhunA nAmanuM khAtuM paNa cAlatuM nathI ane jenA nAmanA khAtA cAlatA hoya te sAce jena muni nathI. bane teTalI ochI sAmagrIthI pitAne jIvananirvAha kare che. mukti maMjhIle caDhavA mATe jeTalA haLavA banIzuM teTaluM vadhAre sAruM che vaLI. Page #742 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA nA chatra dhare kadI taDakAmAM, nA phare kadI vAhanamAM, mAraga hai! cAhe kAMTALA, pahere nA kAMi pagamAM 701 hAthethI saghaLA vALa cUTI, mAthe muMDana karanArA- A che aNugAra amArAgame teTalI sakhata garamI heAya te paNa jaina munie mAthe chatra rAkhe nahi. kAI jAtanA vAhanamAM bese nahi. mArgamAM game teTalAM kAMTA-kAMkarA Ave, page phAllA uThe te paNa pagamAM kai pahere nahi. vALa cUTIne mAthAnA vALane leAca kare. paNa zastrane upayAga na kare. AvA chakAyanA rakSaNahAra jaina munie hAya che. jamAlikumAra kahe che he mAtA : saMcamanA kaSTothI Dare te kAyara che. kAyaranu ahIM kAma nathI. huM zUra-vIra ane dhIra banIne saMyamanA paMthe vicarIza. mane jaldI AjJA Apo. jamAlikumAranI mAtAe jANyuM ke have mArA dIkarA koI rIte rAkAya tema nathI. mAre have rajA ApavI paDaze. have tenA mAtA pitA zuM vicAraze te bhAva avasare kahevAze. caritraH " rAjaputrI jIvatI saLI " rAjA-zaNI beThA che tyAM dAsI dADatI Ave che ne kahe che ke ApanI rAjakumArI vinayavatI samudramAM pracaMDa pavana thavAthI vahANu tUTI gayuM' ne piravArathI chUTI paDI gaI. te behAla dazAmAM meghavana nAmanA udyAnamAM AvI che. vahANu tUTI gayu paNa Apa jevA vaDIleAnI kRpAthI eka pATIyu tenA hAthamAM AvI gayuM. tenA pratApe te jIvatI rahI ne ahI sudhI pahoMcI che. mane kuMvarImAe khabara ApavA me!kalI che. AturatAse gayA pitAjI, kuMvarI beThI jisasthAna, usakI lakha durdazA magAyA, turata vasra pakavAna-hA-zrotA putrI AvyAnA samAcAra sAMbhaLI mahArAjA ekadama ubhA thai gayA. rAjArANI, dhanadeva Adi meTA parivAra sAthe rAjA meghavanamAM gayA ne peAtAnI putrIne joI tenA kapaDA paNa phATI gayA che. ghaNAM divasanI bhUkhI che, kuMvarInI durdazA joI tarata rAjAe sArA vajro magAvyA ne pakavAnanA thALa magAvyA. kuMvarIne sArA vastro paherAvyA. khavaDAvyuM. pachI AkhI zrAvastInagarI zaNagArI vAjate gAjate kuMvarIne mahele lai AvyA. rAjA-rANIne atyaMta AnaMda thaye ne temanA aMtaramAM dhanadeva pratye khUba zradhdhA thaI ke A purUSa puNyavAna che. enA punita pagalAM thava!thI khambe mahinAthI guma thayelI kuMvarI maLI. rAjaputrane paNa teNe khacAvyeA. ApaNe eka kuMvara ane kuMvarI che. ApaNI sUkavA kheDelI vADIne eNe lIlI banAvI. apeAranA bhAjana pANI patI gayA pachI mahArAjA-mahArANI, dhanadeva badhA bhegA thaIne beThA. pachI rAjAe pUchyuM huM dIkarI ! pelA ratnAvalI hAra tArI pAse hatA Page #743 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 782 zAradA saritA te kyAM gaye? tyAre kuMvarIe kahayuM - pitAjI! ame siMhaladvIpa jaI rahyA hatA tyAM vacamAM bhayaMkara pavana ane vAvAjhoDA thayA. dariye tephAne caDavAthI amArUM vahANa taTI gayuM. vahANa tuTatAnI sAthe amArA hAthamAM eka pATIyuM AvI gayuM. e pATIyAnA sahAre taratAM taratAM kaI eka jagyAe kinAro dekhA. te kinArA upara eka AMbAnuM jhADa hatuM. pATIyA upara huM ane mArI cutalatikA nAmanI dAsI banne jaNa beThA hatA. ame vicAra karyo ke ApaNe AMbAnI DALa pakaDIne laTakI jaIe. meM pATIyA upara AvyA pachI ratnAvalI hAra cUtalatikA dAsIne ApyA hatA. teNe sADInA cheDe bAMdhe hite. AMbAnI DALa meM barAbara pakaDI lIdhI ane dAsI barAbara na pakaDI zakI eTale te pAchI paDI gaI. tenuM zuM thayuM te mane khabara nathI. paNa hAra tenI sADInA cheDe bAM hatuM. paNa jIvananI AzA choDI dIdhI hatI paNa devage rakhaDatI-rajhaLatI ahIM AvI chuM. kuMvaranI vAta sAMbhaLyA pachI dhanadevane pUche che tame ratnAvalI hAra kevI rIte meLavyuM te kaho. dhanadeva kahe che mahArAjA ! ApanI kuMvarInI jema mAruM vahANa paNa dariyAmAM bhAMgI gayuM. mArA parivAranuM zuM thayuM te huM jANato nathI. paNa mArA hAthamAM eka pATIyuM AvI javAthI tarato tarata eka kinAre AvyA. tyAM meM eka strInuM maDadu taNAtuM AvatuM joyuM. tenI sADInA cheDe A hAra bAMdhela hato. meM jANyuM ane koI dhaNI nathI ema jANI huM nirAdhAra banI gayuM hatuM eTale lIdhe. paNa kharekhara bhagavAne kahyuM che ke adattAdAna levuM nahi ne meM vagara dIdhe grahaNa karyuM tenuM phaLa mane maLI gayuM che. rAjA kahe che bhAI emAM tame cerI karI na kahevAya. rAjAne A vAta gaLe utarI gaI. rAjA pUche che tame pahelAM kema A rIte na kahyuM? tyAre dhanadeva kahe che je pahelAM A rIte kahyuM heta te ApanA gaLe na utarata. rAjAe vAta kabUla karI. dhanadevane kahe che bhAI! tame khUba pavitra purUSa cho tamArA jevA pavitra paropakArI purUSanI mAre jarUra che, te tame ahIM mArA rAjyamAM rahI jAo. dhanadeva kahe che mAre te suzamanagara javuM che, mArA vinA mArA mAtA-pitA pUratA haze. tyAre rAjA kahe che ApanA pratApathI mAro putra jIvI gaye. caMDALa paNa sudharI gaye ne mArI kuMvarI paNa maLI gaI. ATaluM karavA chatAM eka pAI paNa lIdhI nathI te Apa kaiMka mAMge. paNa dhanadeva levAnI nA pADe che. chatAM mahArAjA khUba Agraha karIne tene eka cIja Apaze. tenA kAraNe dhanadeva pharIne pAcho kevI muzkelImAM mUkAI jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #744 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka zAradA saritA vyAkhyAna naM. 80 A suda 4ne ravivAra tA. 30-9-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! - zAstrakAra bhagavaMta jagatanA jIne samajAve che ke he AtmAo! tame badhA sukhanA abhilASI che. rAta-divasa sukhane jhaMkhe che ane te sukha meLavavA mATe deDA deDI karI rahyA che. paNa sAcuM sukha kayuM che te sukha kevI rIte maLe che te samajyA vinA sAcA sukhanI prApti thatI nathI. jene tame sukha mAnI rahyA che te sukha nahi paNa sukhAbhAsa che. AtmAnA sukha AgaLa te sukhe kaMI visAtamAM nathI. zAstrakAra bhagavaMte AtmAnA sukha ane bhautika sukhanI tulanA karatAM jaNAve che ke cauda rAjalekamAM rahelA dareka AtmAnuM bhUgajanya- paudgalika sukha ekaThuM karavAmAM Ave ane bIjI bAju je AtmikasukhanI lahejata mANe che tevA sidhdha bhagavaMtonuM sukha mUkavAmAM Ave te cauda rAjalokanA samagra jIvanuM sukha anaMtame bhAge paNa nahIM Ave. e sukhanI lahejata te anubhavavAthI mANI zakAya che. keI kahe tenuM varNana karI batAvo. te AcArAMga sUnamAM kahyuM che ke "bAya caM nathi!" te sukhanI upamA apAya tevA koI zabda nathI. sAme tenA samAna bIjI kaI vastu vidyamAna hoya tenI upamA apAya. tame chAza khAva cho tyAre chAza je mIThI hoya te kahe che ke chAza dUdha jevI mIThI che. paNa jenI sAme bIjI koI vastu na hoya tyAM tenI upamA apAya? zUnyane zUnya sAthe bhAgAkAra karaze te zuM Avaze? zUnya Avaze, tema tame paNa sukha nathI tene sukha mAnIne deDI rahyA che. e tamArA sukhe zUnya jevA che. bhautika sukhanI Atmika sukha sAthe kalpanA karI zakAtI nathI. A saMsAranuM sukha kAlpanika, bhamapUrNa ane tuccha che chatAM ema mAnI beThA che ke e sAcuM sukha che. jema nAnA bALake pitAne aMguTho cUsatA hoya che te tene choDAvavA prayatna kare che paNa te choDatA nathI, kAraNa ke temAM dUdhane svAda Ave che e tene bhrama hoya che. paNa kharekhara samaje te pitAnI lALa maLatI hoya che. A rIte sAcuM sukha kone kahevAya ane AtmAnA sukha AgaLa bhautika sukha zUnya jevuM che te vAtanI ghaDa tamane jyAre besaze tyAre AtmAnuM sukha prApta karI zakaze. saMsArane eka paNa padArtha dhana-vaibhava-sattA-putra-patnI vigere sukhanuM sAdhana nathI. e padArtho jema jema maLatA jAya che tema tema sukha vadhavAne badale duHkha vadhatuM jAya che. je temAM sukha hota to mahAna purUSa choDIne zA mATe jAta? A vAta khUba vicAravA jevI che. jo tame sthira ane zraddhAvAna banaze te bIjAne paNa A mArgamAM sthira banAvI zakaze paNa bApa na samajatuM hoya to beTAne kyAMthI samajAvI zake ke dIkarA! Page #745 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 704 zAradA saritA saMsAranI peDhI karatAM bhagavAna mahAvIranI peDhImAM kamANI vadhu che. jo tuM A peDhImAM bhAgIdvArI karIza te karmanA bhukakA uDayA vinA nahi rahe. meAkSanA sukha te badhAne joIe che paNa meAkSanA sukhA meLavavA mATe eka vAra cAritramAmAM rUcI jagADavI paDaze. carama tIrthaMkara mahAvIra prabhu niyamA--mAkSe javAnA hatA chatAM emane cAritra agIkAra karavuM paDayuM che. mAtA-pitAnA svargavAsa pachI bhagavAna mahAvIra svAmI dIkSA levA taiyAra thayA tyAre temanA vaDIla baMdhu nadIvananA hAthapaga DhIlA thaI gayA. vardhamAnakumAranI dIkSAnI vAta sAMbhaLI temane evA AghAta lAgyA ke ahA! huM mA--mApa vinAnA thai gayA ane have huM bhAi vinAnA thaI jaiza! zuM mArA bhAI mane choDIne dIkSA leze ? bhAinA saMtASa khAtara va mAnakumAra e varSe saMsAramAM rokAI gayA. paNa sAdhunI jema teo sauMsAramAM rahyA hatA. e varSAM teA palakArAmAM vahI gayA. chellA varSe teA rAja eka kreDa seAnaiyAnu dAna detA kArataka vadya dazamanA divase dIkSA lIdhI. lADIlA rAjA naMdIvardhana karNa svare vilApa karatAM karatAM khele che e mArA vIrA ! Ama mane ekale aTUlA mUkIne kayAM jaiza? dhAra jaMgalamAM vAgha-siMha-sarpa maLaze. tyAM tArU kANu? unALAnA sakhata taDakA, ziyALAnI sakhata ThaMDI tuM kema sahana karIza ? kyAre paNa khullA page nahi cAlelA mArA bhAi khullA page kema cAlI zakaze ? jenI sAme koI uMcA sAde khele te tene huM khelatA adha karI. tenA ale mArA bhAIne kAi kaTu vacana kaheze, apamAna karaze e badhuM kema sahana karaze ? lAkhe! bhikSukAne bhikSA denArA bhikSA mATe gharagharamAM ghUmaze. vIrA ! tAza vinA huM kAnI sAthe vAta karIza? Ama rAjA nadIvana bhAInA bhAvinI ciMtA karatAM karatAM bebhAna manI jAya che. vaLI zuddhimAM Ave che. nagarajane samajAvIne naMDhIvanane mahelamAM laI jAya che. paNa emane vamAnakumAra vinA rAjamahela sUnakAra dekhAvA lAgyA. rAganu baMdhana e bhayaMkara baMdhana che. nadIvanane bhAI pratyene rAga raDAve che. ke jamAlikumArane mAnavarjiDhaMgInI kiMmata samajAi gai che eTale e sayama levA taiyAra thayA che. emanA mAtAjIe khUba lIleA karI ane jamAlikumAre paNa tenA sace!Ta java!kha dIdhA. chelle kahyuM huM mAtA ! tame mane saMyamamAM AvA kaSTo veThavA paDaze ema kaheA che teA saMsAramAM karyAM echA duHkha che ! saMsAranuM ekeka kArya pApakarma bAMdhavAnuM sthAna che. saMsAramAM evuM ekeya kA nathI ke je praza MsanIya hAya ane saMyamanu eka paNa kArya evuM nathI ke jemAM pApakarma baMdhAya. sAdhu gaucarI jAya te paNa karmanI nirjarA svAdhyAya-dhyAna-vAMcana manana ane tapa kare teA paNa karmanI nirjarA kare che. have sUtrakAra kahe che Page #746 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 785 "tae NaM taM jamAli khattiya kumAraM ammApiyaro jAhe no saMcAeti visayANulomAhi ya visayapaDikulehiM ya bahUhi AdhavAhiM ya pannavaNAhi ya Adhavittae vA jAva vinavattie vA tAhe akAmAI ceva jamAlissa khattiyakumArassa nikkhamaNaM annumnnitthaa|" jyAre jamAlikSatriyakumArane tenA mAtA-pitAe viSayane anukULa tathA viSayane pratikULa evI ghaNI ukitao, prajJaptio saMjJaptio ane vinaMtIothI kahevAne, samajAvavA prayatna karyA paNa chevaTe putrane samajAvavA samartha na thayA tyAre anicchAe mAtApitAe putrane dIkSAnI anumati ApI. jyAre saMtAna saMyama levA taiyAra thAya che tyAre tenA mAtA-pitA ane kuTuMbIjane tenI kasoTI karavAmAM bAkI mUkatAM nathI. paNa daDha vairAgI game tevI kasoTI Ave te paNa pIgaLate nathI ne pralobhanamAM lalacAtuM nathI. chevaTe to vairAgInI chata thAya che. mAtA-pitAne aMte rajA ApavI paDe che. ahIM jamAlikumAranI jIta thaI ane mAtA-pitAne AjJA ApavI paDI. he putra! tArI IcchA dIkSA levAnI che. tuM kaI rIte rekAya tema nathI te ame tAro dIkSA mahotsava ujavIzuM. jamAlikumArane mAtAnI AjJA maLI gaI. jene je mArge javuM hoya te tenI IcchA pUrNa thAya eTale apUrva AnaMda Ave che. jamAlikumArane AnaMdano pAra nathI. have mAtA-pitA zuM kahe che - "tae NaM tassa jamAlissa khattiyakumArassa piyA koDuMbiya purisa sadAveI saddAvittA evaM vayAsI khippAmeva bho devANuppiyA khattiyakuMDagAma nayaraM sabhiMtara bAhiriyaM Asiya saMmajji ovalittaM jahA uvavAie jAva paccaviNaMti / " tyArapachI jamAlikumAranA pitAe potAnA kauTuMbika purUSane belAvyA ane kahyuM he devAnupriya! zIghrameva kSatriyakuMDanagaranI bahAra ane aMdara pANIthI chaMTakAva karAvo ne vALIne sApha karI ane lIpAve. A pramANe karIne mane mArI AjJA pAchI soMpe. jema uvavAI sUtramAM kahyuM che tema badhuM varNana zAstrakAra kahe che ema ahIM samajI levuM. have ahIM kauTuMbika purUSoe A rIte AjJA karI che, te pramANe karIne rAjAnI AjJA pAchI soMpaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritraH-dhanadevane vicAradhavala rAjAe khUba Agraha karIne eka mUlyavAna AbhUSaNa bheTa ApyuM ne keTalAka mANasane tenI sAthe mokalyA. jethI pharIne suzamanagara pahoMcatA koI jAtanI takalIpha ubhI na thAya. rAjAnI AjJA laI rAjapurUSo sAthe dhanadeva javA taiyAra thaye. "suzarmanagara tarapha prayANu":- rAjAnI rajA laI dhanadeva suzamanagara tarapha Page #747 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 706 zAradA saritA prayANa karI rahyo hato. prayANa karate karato keTalAka divase girIthala nAmanA nagaramAM pahoMce. baMdhuo haju dhanadevanA kevA gADha karmone udaya che, jyAM jAya che tyAM kevI muzkelIo ubhI thAya che, pite nirdoSa hovA chatAM kevI rIte pakaDAI jAya che. have ahIM zuM banyuM. A gIrIthalanagaramAM carone upadrava khUba vadhI gayA hatA. te nagaramAM caMDasena rAjAne sarvasAra nAmane bhaMDAra cerAI gayo hato. nagaralake tathA cekIyAte caronI tapAsa karI rahyA hatA. bhavanamArgonI avarajavara baMdha karI dIdhI hatI, AvanArAonI jaDatI levAtI hatI. dhanadeva ane rAjAnA mANase jevA tyAM pahoMcyA ke tarata rAjAnA mANasoe temane pakaDayA. dhanadeve kahyuM bhAI! ame te bahArathI cAlyA AvIe chIe. tamAre kaI jAtane gunha karyo nathI ne amane zA mATe pakaDyA? tyAre rAjapurUe kahyuM bhAI! tame nirdoSa haze te gabharAvAnI kaMI jarUra nathI. amArA mahArAjAne bhaMDAra corAye che eTale ame A rIte je Ave che tenI tapAsa karIe chIe ne nirdoSa hoya te choDI daIe chIe mATe tame mUMjhAzo nahi ema kahIne dhanadevane tathA rAjapurUSane mahAjana pAse laI gayA. mahAjane pUchayuM ke tame kyAMthI Ave che? tyAre kahe che ane zrAvastInagarIthI AvIe chIe. kyAM javAnA che? tyAre kahe che suzarmAnagara jaIe chIe tyAre rAjyAdhikArIoe kahyuM tamArI pAse kaMI dravya ke dAgInA che? tyAre dhanadeve nirdoSabhAve kahyuM hatuM che. te amane batAve. eTale zrAvastInA mahArAjAe Apela alaMkAra batAvyuM. bhaMDArIoe tarata oLakhI nAMkhyuM ne kahyuM ke A ApaNu rAjAnuM che. paNa ghaNI vakhata pahelAM gumAyeluM che. ghaNAM varSo pahelA ApaNu rAjAne bhaMDAra cerAyo hate temAM A AbhUSaNa cerAyuM hatuM. rAjAnA mANase kahe che tamArI pAse rAjAnuM A AbhUSaNa che mATe amane tamArA upara vahema Ave che. - rAjAnA mANase kahe che tame loke A mATe parivAra laIne phare che. ne AvI maTI cerIo kare che. rAjAne bhaMDAra lUMTavAmAM tamAre aMdarakhAne hAtha lAge che. te samaye dhanadeva kahe che ame corI karI nathI. tame game tema kahe. mane A AbhuSaNa zrAvatI nagarInA vicAradhavala mahArAjAe bheTa ApyuM che. adhikArIo ane rAjA pAse laI gayA. rAjAe pUchayuM-temane paNa dhanadeve e pramANe kahyuM paNa rAjA mA nahi. jyAre mANasanA karmane udaya thAya che tyAre sAcI vAta paNa mArI jAya che. rAjAe dhanadeva temaja tenI sAthe rahetA mANasanI vAta jarA paNa na mAnI ane temanI pAse je kaMI dhanamAla hatuM tenA upara sIla karI daIne temane pakaDIne kedakhAnAmAM pUrI devAmAM AvyA. Page #748 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 606 parivrAjake batAvela dhana" tyAra pachI eka parivrAjaka te nagaramAM cArI karavAthI pakaDAi gayA. tenI pAse khUma dravya hatuM. rAjapuruSA pUche che ke tame veza te parivrAjakanA paheryA che ne cArI zA mATe karI che ? teNe kahyuM-me te leAkeAne ThagavA uparathI sAdhunA veza pahe che. paNa varSothI AvI cArIe karU chuM. AthI tenA upara khUba krodhe bharAIne tene phrAMsInI sajA karavAmAM AvI. tyAre parivrAjake vicAra karyo ke have teA mane mArI nAMkhaze, te rAjAnA bhaMDAra cArIne jamInamAM huM kADhyuM che te ahIM rahI jaze mATe temane khatAvI uM. parivrAjaka kahe che maratAM pahelAM tamane khajAne khatAvI ddauM. ema kahI jyAM dhana dATayuM hatuM tyAM lai gayA ane rAjAnuM tathA prajAnu je dhana ceAryuM hatu te badhuM dhana kADhIne batAvyuM tapAsa karI te rAjAnuM badhuM dhana temAMthI maLI AvyuM, paNa eka alakAra nathI tyAre parivrAjake kahyu e teA meM zrAvastInA mahArAjAne ApyA che. rAjapurUSA kahe che zA mATe? sunA saciva dhana milA na jo maiM ne hI use curAyA, gandhadatta mama mitra ekaThThA, rAja gunhAmeM AyA, sAvathI nRpa vaha dhana de, maine use chUTAyA hai....zrotA.... jue ! tame jeTaluM dhana joyu te badhI cArIe me karelI che. eka vakhata mArA jIgarajAna mitra gadha datta rAjAnA gunhAmAM Avye hatA eTale rAjAe tene pakaDace tethI meM e alakAra tene choDAvavA mATe rAjAne ApI dIdhA hatA ne mArA mitrane choDAvyA che. badhI vAta maLatI AvI eTale rAjapurUSa kahe che pelA mANase nirdoSa pakaDAi gayA che mATe ene cheDI do. eTale te badhAne tyAMthI chUTA karavAmAM AvyA. have dhanadeva rAjAnA mANasAne kahe che mArA nimitte tamAre paNa kemAM pUrAvu paDayuM. have huM suzanagara paheAMcI jaiza. tame tamAre zrAvastInagarI cAlyA jAva. rAjapurUSoe khUkha nA pADI ne kahyuM rAjAnI AjJA che mATe tamane suzanagara paheAMcADIne ame jaizu paNa dhanadeve khUba samajAvIne pAchA meAkalya" ane dhanadeve suzarmanagara tarapha prayANa karyuM. AlAyasArA. ratnAvalIne pattoH dhanadeva rAjapurUSAne pAchA mAkalI AgaLa cAlyeA jatA hatA. vacamAM padmAvatI nAmanI aTavI AvI. tyAM eka sAvADa tenA parivAra sAthe paDAva nAMkhIne rahyo hatA. dhanadeva tyAM AvI pahoMcyA. te vakhate hAthIonu eka meTuM ToLuM AvI pahoMcyuM. eTale musAphara judI judI dizAmAM bhAgI gayA. ane eka yuvAna hAthIe dhanadevane sUMDhamAM pakaDIne UMce uchALye eTale dhanadeva najIka rahelA vaDalAnI DALane vaLagI paDayeA. hAthI te dhanadevane uchALIne cAhyA gayA. dhanadeva dhImedhIme vaDalAnI Toca upara caDhI gayA. Page #749 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 708 zAradA saritA tyAM pakSIonA mALA hatA. eka mALAmAM bAja pakSIo mukele leyasArA ratnAvalI hAra teNe joye. teNe te hAra lIdhe ne vicAra karyo ke game tema karIne zrAvastInagarInA rAjAne pahoMcADI dauM. eTale dhanadeva pAcho zrAvastInagarI tarapha cAle. A tarapha dhanadeve je rAjapurUSane pAchA mokalyA hatA te tyAM pahoMcI gayA ne banelo sarva vRtAMta kahI saMbhaLAvyuM. tyAre rAjA kahe che tame evA uttama purUSa ratnane adhavaca mUkIne zA mATe AvyA? enA kimatamAM duHkha lakhAyeluM lAge che eTalA mATe te meM tamane mokalyA hatA. eNe bhale nA pADI. paNa tame zA mATe pAchA AvyA. jAva. jyAM sudhI e pavitra purUSane sAthe laIne na Ave tyAM sudhI zrAvastInagarImAM tamAre praveza kare nahi ema kahI temane nagaramAMthI bahAra kADhI mukyA. teo dhanadevane zodhavA lAgyA. dhanadeva paNa A nagara tarapha AvI rahyo hato. zodhatAM zodhatAM te priyamelaka nAmanA gAmamAMthI maLI gayo. rAjapurUe pitAne badhA vRtAMta dhanadevane kahI saMbhaLAve ne dhanadeve teno vRtAMta rAjapurUSane kahI saMbhaLAvyo. badhA thoDA divasamAM zrAvastInagarImAM pahoMcyA ne rAjAne maLyA. dhanadevane joIne rAjAne ba AnaMda thayo. teNe sarva hakIkata rAjAne kahIne ratnAvalI hAra batAvyuM. rAjA khaba Azcarya pAmatAM bolyA-aho ! karmanI kevI vicitratA che. je banyuM te kharuM paNa huM uttama purUSa have A hAra huM tamane arpaNa karuM chuM. dhanadeve nA kahI chatAM rAjAe tene hAra ApI dIdhuM. thaDA divasa rahIne teNe javAnI AjJA mAMgI. mAtA-pitAnuM milana - dhanadevane javAnI tIvra IcchA hatI eTale rAjAe AjJA ApI ane tene aneka prakAranI vahepAranI sAmagrIo, jhaverAta, dhana badhuM vahANamAM bharI ApyuM ne kahyuM dhanadeva ! A rAjya tamArUM che. Apane jyAre jarUra paDe tyAre pAchA Avaje. dhanadeva sArA zukane vahANamAM besI ravAnA thaya ne thaDA divasamAM te suzamanagaramAM AvI pahoMcyA. putra AvyAnA samAcAra sAMbhaLI dhanadevanA mAtA-pitAne, ane tenA kuTuMbIjanene khUba AnaMda thayo. khUba ThAThamAThathI tenA mAtA-pitAe tene nagaramAM praveza karAvyo. ghera AvI dhanadeve tenA mAtA-pitAnA caraNamAM paDIne vaMdana karyA. mAtApitA kahe che beTA! tuM AvyuM ne dhanazrI tathA naMdaka kema nathI AvyA ? tyAre kahe che e te mArAthI pahelA AvyA che. zuM ahIM nathI AvyA tyAre mAtApitA kahe che e ahIM te nathI AvyA paNa temanA kAMI samAcAra paNa nathI AvyA. tyAre dhanadeve sarva hakIkta mAtApitAne kahI. mAtA-pitA kahe che evI strInI ApaNe jarUra nathI. beTA! tuM kahe tevI kanyAne pharIne paraNAvIzuM tyAre dhanadeva kahe che he mAtA-pitA! A saMsAra mAtra svArthane bharelo che. keInA pratye mArApaNuM karavA jevuM nathI. mAre pharIne lagna karavuM nathI. ema Page #750 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 09 vAta kare che tyAM zuM bane che - gAmamAM vAta phelAI ke nagaranI bahAra sidhdhArtha nAmanA udyAnamAM eka mahAjJAnI yazodhara nAmanA AcArya padhAryA che. dhanadeva tarata tyAM AvyuM. munine vaMdana karI temane upadeza sAMbhaLI vairAgya pApe ne ghera AvIne mAtA-pitA pAse dIkSAnI AjJA mAMgI. mAtA-pitA kahe che dIkarA! ATalI badhI saMpatti keNa bhagavaze? tuM eka vAra lagna karI le. eka putra thAya pachI dIkSA leje. khUba samajAvyuM paNa dhanadeve cokhkhI nA pADI dIdhI. chevaTe mAtApitAe tene AjJA ApI ane tene paNa dIkSAnA bhAva jAgyA. paNa pahelAM potAnA putranI pAse khUba dAna apAvyuM ne putrane AzIrvAda ApyA ke he dIkarA! tuM saMyama laIne gurUnI AjJA pALI zIdhra bhavasAgara tarI jA e amArA aMtaranI IcchA che. DorA DAla muhapatti mukha bAMdhI, prANa rakSA kAja, leya pAtare rajoharaNa vastara, saMyama kA sAja, mAtA-pitA suta zubha muhUrta meM tamane ane mahArAja hotA, moDhe muDapatti bAMdhI, hAthamAM rajoharaNa laI, saMyamane veza paherI traNe bhavyAtmAoe yazodhara muni pAse dIkSA lIdhI. dhanadevamuni saMyamamAM khUba masta rahe che. gurUne vinaya khUba kare che. ema karatAM agiyAra aMganuM jJAna meLavI dhanadevamuni gItArtha banI gayA. tapa paNa khaba kare che ne khaba guNavAna muni banyA. gurUne vinayapUrvaka vaMdana karIne kahe che gurUdeva! ApanI chatrachAyAmAM rahevAthI mane kaSTa paDatuM nathI. Apane mArAmAM yogyatA lAge to mane ekalA vihAra karavAnI AjJA Apo te mArA pApakarmo khape. gurUe dhanadeva muninI yegyatA joI ekalA vicaravAnI AjJA ApI eTale vicaratAM vicastAM kauzAMbI nagarImAM padhAryA. dhanadevane samudramAM pheMkyA pachI dhanazrI ane naMdaka kauzAMbI nagarImAM aho jamAvIne rahetA hatA. tyAM vepAra karatA hatA ne khUba AnaMdathI rahetA hatA. naMdake tenuM nAma badalIne samudradatta rAkhyuM hatuM. dhanadeva muni gaucarIne samaya thatAM gAmamAM gaucarI mATe nIkaLyA che. gAmamAM gaucarI karatAM karatAM dhanazrInA gharamAM AvyA. gaucarIne samaya vItI gayo hato eTale dhanazrIe kahyuM-mahArAja! ahIM te bhejanapANI patI gayA che. A5 bIjA gharamAM jAva. bAInuM bilakula mana na hatuM eTale e tarata pAchA pharyA. pAchA pharatAM dhanazrI emanA sAmuM dhArI dhArIne joI rahI. tene lAgyuM ke nakkI A dhanadeva che eTale enA pratye dveSa jAgye, aho! A pApIne meM auSadhI khavaDAvI. tethI zarIra to jIrNa thaI gayuM hatuM evI sthitimAM meM dariyAmAM pheMkI dIdhe te paNa haju jIve che ne sAdhu banIne besI gayo che. have te kaI paNa upAya karIne tene mArU. sAdhupaNAmAM che eTale temane kevI rIte mAravA te vicAra karavA lAgI. tarata teNe Page #751 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 710 zAradA saritA dhanadevane mArI nAMkhavAnI auSadhine praga batAvyA hatA te dAsIne belAvIne kahyuM ' he dAsI ! A sAdhu gaucarI vaherIne jAya tyAre tuM gupta rIte tenI pAchaLa jA ane e kayAM rahe che tenI pUrI tapAsa karIne tuM mane samAcAra Apa. have dAsI tapAsa karavA jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 81 A suda 5 ne semavAra tA. 1-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAone baheno! AtmasvarUpanI pichANa vinA jIvAtmA anaMtakALathI bhavasamudramAM gothA khAI rahyo che. AtmA je svabhAvanA gharamAM AvI jAya te A saMsArarUpI samudra tarI jatAM vAra nahi lAge. AtmAnI kiMmata tenA svabhAvamAM che. AtmA je tenA svabhAvane choDI vibhAvamAM paDI jAya tenI kaMI kiMmata nathI. jema sAkaramAM gaLapaNa che te tenI kiMmata che. je sAkaramAMthI gaLapaNa cAlyuM jAya che tenI kiMmata nathI. sAkaranA kethaLA ne kethaLA gharamAM bharelA hoya paNa jo temAM tene guNa gaLapaNa na hoya to tene kaI mATInI jema gharamAM rAkhavA taiyAra na thAya tevI rIte AtmA potAnA svabhAvamAM na hoya te tenI kaMI kiMmata rahetI nathI. AtmAne svabhAva AtmAthI juduM paDatuM nathI. game teTale kALa vItye ne game teTale kALa vItaze to paNa AtmAne svabhAva AtmAmAM che. ApaNe AtmA mahAna zaktizALI che. anaMtajJAna, anaMtadarzanazakita tenAmAM rahelI che. kAraNa ke jJAna ane darzana e AtmAnA asAdhAraNa guNa che. jyAM jyAM AtmA che tyAM tyAM jJAna-darzana rahelA che. ne jyAM jyAM jJAna-darzana che tyAM tyAM AtmA che. nidamAM paNa akSarane anatame bhAga khulle che. naMdIsUtramAM kahyuM che ke - "savva jIvANaM pi yaNaM akkharassa aNaMta bhAgo niccughaaddio| jai puNa so'vi AvarijjA teNaM jIvo ajIvattaM pAvijjA-suThuvi meha samuddae hoi pabhA cNdsraannN|" akSarane anaMta bhAga paNa je khulle na rahe te jIva ajIvapaNuM pAmI jAya. jema AkAzamAM game teTalA vAdaLA chavAI, sUryane DhAMkI de te paNa rAtrI je aMdhakAra chavAtuM nathI. tema AtmA upara game teTalA AvaraNa Ave te paNa akSaranA anaMtamAM bhAganuM jJAna DhaMkAtu nathI. jJAna-darzanaguNe AtmA sivAya bIjI kaI vastumAM rahetA nathI. kAraNa ke AtmA cetana che ane te sivAyanI tamAma vastuo jaDa che, chatAM jaDanA saMge anaMtazakitane adhipati e AtmA bhAna bhUlI gayA che ne tenA kAraNe naraka-nigada Adi rAzI lAkha jIvAnimAM paribhramaNa karI rahe che. Page #752 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 711 AtmasvarUpa pragaTa karavAnI A amUlya taka che mATe pramAda choDI sajAga bano. samyagdarzana samyakajJAna ane samyaka cAritra e AtmAne svabhAva che ane e mokSane mArga che. tatvArtha sUtramAM umAsvAtijIe kahyuM che ke "sacana-jJAna-vAritrALa mokSama : " A sUtra dvArA ApaNane samajAve che ke sAcI zraddhA, sAcuM jJAna ane sAcA AcaraNa vinA traNa kALamAM AtmAne udhAra thavAno nathI. je je AtmAe mokSe gayA te A traNa sAdhanano prabhAva che. teo A traNanI ArAdhanA karIne mokSe gayA che. A traNa guNo AtmAmAM sattArUpe che paNa apragaTarUpe che. A guNene dabAvanAra ghAtI karmo che. tenuM jora ghaTaze te svAbhAvika guNe pragaTa thaze ne AtmA paramapada mekSane prApta karaze. sarvajJa prabhunI vANI sAMbhaLI te pramANe je jIva purUSArtha kare te jarUra e guNe pragaTa thAya temAM jarA paNa zaMkA karavA jevI nathI. jJAna eTale jANavuM ne darzana eTale jevuM. Aje ApaNe AMkhe dvArA dUra dUranA padArthane joIe chIe te te keNa dekhe che? AMkha? "nA". AMkha te jaDa che paNa AMkha dvArA jevA vALo jude che. AtmA zarImAMthI nIkaLI gayA pachI AMkha joI zakatI nathI. kAraNa ke jevAvALo AtmA che. e te aMdarathI cAlyo gayo. AMkha svayaM jetI nathI. paNa AMkha e jovAnuM sAdhana che. jema keInI AMkhe cazmA AvyA hoya tyAre te AMkhe cazmA caDhAve che. te vakhate cazmA juve che ke AMkha? ahIM cazamA jotAM nathI paNa AMkha jue che paNa AMkhanI kamajorInA kAraNe cazamAnI jarUra paDe che. eTale AMkha dvArA jevAnuM sAdhana jema camA che tema jevAvALo AtmA che. sarvadravya-sarvakSetra, sarvakALa ne sarvabhAva-sarvaparyAne jovAnI. ane jANavAnI jabbara tAkAta AtmA dharAve che. AMkhanI jema kAna-nAka Adi zabda ane gaMdhane jANavAnA sAdhano che. maDadAnA mukhamAM sAkara mUkaze te te sAkarane svAda mANI zakavAnuM nathI. kAraNa ke e jIbha dvArA sAkaranA svAdane anubhava karAvanAra AtmA che ne te A zarIramAMthI cAlyA gaye. A uparathI tame samajI zake che ke jANavuM ane jevuM e AtmAnA mukhya guNa che. ene svabhAva che. AtmA sivAyanA tamAma padArtho jaDa che. cha dravyamAM cetanadravya je. koI hoya te te AtmA che. atyAre ApaNe AtmA ghAtakarmonA bhAra nIce dabAI gayele che eTale ApaNe jANavA ane jovA mATe pAMca IndrionI jarUra paDe che. jyAre ghatIkano nAza thaze tyAre ApaNe AtmA sarvajJa ane sarvadazI banI jaze. pachI jANavA ane jovA mATe indrionI jarUra nahi paDe. jyAre AtmA vibhAvamAM hoya che tyAre tene jamaNa thAya che. paNa AtmA pitAnA svabhAvamAM hoya tyAre jarA paNa bhramaNa thatI nathI. AtmA te svarUpe zuddha ane Page #753 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 712 zAradA saritA pUrNa che. jevI rIte pANI cepyuM ane nirmaLa hoya che paNa jyAre emAM kacara paDe hoya tyAre te zuddha pANI paNa azuddha ne DahoLuM dekhAya che. e azuddhatA ane DaheLApaNuM pANImAM kacarAnA saMyogathI AveluM che. paNa pAchuM te zuddha che. kacaro nIce besI jatAM pANI nirmaLa dekhAya che. tema ApaNe AtmA paNa svarUpe zuddha che, nirmaLa che paNa vartamAnamAM karmarUpI kacarAthI azuddha baneluM che. e karmanI kAlimAnA kAraNe ajJAnamAM AthaDI rahyA che. e ajJAnatAne kAraNe satya vastunuM bhAna thatuM nathI. satya vastunuM bhAna karAvI satyapaMthe vALanAra je kaI hoya te te sadgurU che. tame evA gurU zodhe ke AtmasvarUpanI pichANa karAvI mekSamAM pahoMcADI de. jenA mahele ratnothI jaDelA hatA tevA jamAlikumAra saMsArane bhaMgAra samajI choDavA mATe taiyAra thayA. Aje te keInuM suMdara Adhunika DhabanuM makAna joIne bIjAne maha thAya che ke AnuM zuM makAna che? tame game teTalA suMdara baMgalA baMdhAvaze te paNa kaMI makAnanA thAMbhalAmAM ratna nahi jaDA ke bheMyataLiyAmAM ratna nahi ja. tyAre e jamAnAmAM AvA rAjamahele ratnajaDita hatA. eka rAjAne khAvA-pIvAna, haravA-pharavAne ne paheravA-oDhavAne khUba zekha hate. khAvA-pIvAmAM dararoja navI navI vAnagIo banAvaDAve. e badhAM karatAM sArAsArA kapaDA paheravAno ene khUba zekha hate. reja navAnavA kapaDAM paherate. eka divasa ene vicAra thaye ke huM dararoja navA navA kapaDA paheruM chuM. paNa huM marI jaIza tyAre mane A leke kevA kapaDA paherAvaze? lAva, huM mArI jAte marI jAuM tyAre mArA dehane paherAvavAnA mArA kapaDA taiyAra karAvI rAkhuM. bhAre kapaDuM lAvI tenA upara hIrA-matI ane pannA TakAvIne maraNa pachI paherAvavAne pizAka taiyAra karAvyuM. Aje ghaNAM zrImatane ghera bahenanA caNiyAne keI cAMdInI te kaI sonAnI ghUgharI TUMkAve che, ne sADInI kinArI upara paNa sonAnI ghUgharIo TakAve che tyAre A te moTA rAjA hatA. emaNe hIrA-mANeka khetI ane pannA jaDAvI pAMcathI cha lAkha rUpiyAne poSAka taiyAra karAvyuM. ene kapaDA paheravAne khUba zekha hate. eTale ja divasa uge ne pelA piozAka sAmuM juve ne harakhAya. ke sarasa pizAka che! re ja jotAM jotAM ene paherAvAnuM mana thaI gayuM lAvane paherI lauM. eTale temaNe kapaDA paherI lIdhA. aho! kevA sarasa dekhAya che kapaDA utArIne teNe potAnA maMtrIne tathA putrane bolAvIne kahyuM- juo, huM marI jAu pachI mArA mRtakalevarane A kapaDA paherAvaje. maMtrI tathA putra kahe- bhale ema karIzuM. Ama karatA divasa pasAra thAya che. be varSa thaI gayA tyAM vaLI pAcho rAjAne vicAra AvyuM ke A loko mArA marI gayA pachI A kapaDA paherAvaze ke nahi? lAvane eka. vAra paherI lauM. bIjI vAra kiMmatI kapaDA paheryA ne putrane kahyuM jeje che. mArA maraNa Page #754 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 713 zAradA saritA pachI A kapaDA paherAvajo.' bhUlatA nahi. putra kahe che bhale pitAjI. zajA vicAra kare che ke A badhA mAza mADhe hA.... hA.... teA kare che. paNa pachI mane e paherAvaze ke nahi ? lAvane parIkSA karI jouM. rAjAne tALave prANa caDhAvavAne prayAga AvatA hatA. eTale eNe tALave prANu caDhAvI dIdhA. zarIra teA lAkaDA jevuM thaI gayuM. rAjA hAlatA-cAlatA nathI, khelatA nathI. A joine kuMvara, pradhAna, rANIe badhA doDI AvyA, rAjyamAM rAkakaLa macI gai, vaidyA ane DAkaTarone khelAvyA. khUba ilAjo karyA. badhA niSphaLa gayA. badhAe kahyuM ke rAjA maraNa pAmyA che eTale rAjAne mATe pAlakhI taiyAra karAvI. rAjAe pradhAna tathA kuMvarane kahyuM hatuM ke huM marI jAuM tyAre mArA mRtakalevarane A kapaDA paherAvo, paNa pradhAna ane rAjakumAra vicAra kare che ke rAjA kahI gayA te kharAkhara che. ApaNe vacana ApyuM paNa pAMca-cha lAkha rUpiyAnI kiMmatanA kapaDA maDadAne paherAvavAthI zuM? e te baLI javAnA che ne have rAjA kyAM jovA AvavAnA che? A kapaDA nathI paherAvavA, khIjA paherAvI de, eTale rAjAne khIjA kapaDA paherAvI dIdhA, pAlakhImAM besADI devA jAya che tyAM rAjAe dhIme dhIme zvAseAAsa nIce utAravA mAMDayA eTale hAtha-paga hAlavA lAgyA tethI badhAne thayuM jue teA kharA ! jIva pAche! AvyA lAge che. dhIme dhIme karatA rAjAe AMkha khAlI eTale saiAne AnaMdna thayA ke ahA ! ApaNA rAjA sajIvana thayA, pradhAna-putra temaja prajAne khUba AnaMda thaye, paNa rAjAnA mukha upara jarA paNa AnadaM nathI. rAjAne pradhAna temaja rAjakumAra pUche che he mahArAjA! Apa punaHjIvana pAmyA eTale darekanA mukha upara Ana che ne ApanA mukha upara Ana kema nathI tyAre rAjA kahe che. "mArU' karIne mAnela je, mArUM' jarIye nA thayuM, ethI ja ArUM. A hRdaya, saMsArathI uThI gayuM" mane AnaMda kevI rIte thAya ? me` agAuthI tamArI pAse vacana mAMgyuM hatu ne ke huM marI jAuM tyAre mane pelA kiMmatI kapaDA paherAvo. te! tame mane marI gayelA mAnyA, te te kapaDA kema na paherAvyA ? huM marI gayeA na hateA paNa tamArI parIkSA karavA mATe meM A kArya karyuM hatuM. pradhAna kahe che sAheba! amane ema thayuM ke AvA kiMmatI peAzAka ate maLIne rAkha thaI javAnA che ne! haze teA kAikavAra kumAra paheraze, amane mApha kare. tyAre rAjA kahe che tame mArAthI jarAya Daraze nahi. emAM tamArA doSa nathI. paNa huM atyAra sudhI mAnatA hatA ke pradhAna, putra, rANI mArI ane rAjya mArUM e mArApaNAnA mAha uThI gayA ne Aje mArI AMkha khulI gai ke meM jene mArU' karIne mAnyuM hatuM te mArU nathI. A asAra saMsAra uparathI mAr Page #755 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 714. zAradA saritA mana uThI gayuM che ane A saMsAra kedakhAnA ne lAge che. putra-rANIo badhA rAjAne khUba samajAve che paNa rAjA kahe che have mAre A saMsAramAM rahevuM nathI. devAnupriya! juo, A rAjAne eka vakhata keTale meha ha ! keTale zekha hato! paNa eka nAnakaDI cinagArI lAgatAM enuM jIvana palaTAI gayuM, saMsAra uparathI viraktabhAva AvI gayo. tame kaho che ne ke A sukhabharyo saMsAra kema chUTe? paNa jyAre aMtaramAM vairAgya Ave che tyAre e saheje chUTI jAya che. jamAlikumArane saMsAra asAra lAge che. mArApaNane bhAva bhUlAI gayuM che. eTale mAtAe game teTaluM samajAvyA chatAM jarAya mana DagyuM nahi. bhagavAna kahe che cUiMTavApaNuM kayAM che? mATI kerI hoya te keIne cuMTatI nathI. paNa e mATImAM pANI nAMkhI palALavAmAM Ave to hAthe cUMTe che. cIkAza che te tenA upara rajoTI cuMTe che. tema rAga-dveSa ane mohanI cIkAza che tyAM cUMTavApaNuM che. jamAlikumAre rAga-dveSane pAtaLA pADyA hatA. mAtA-pitAnI parIkSAmAM pAsa thaI gayA ne mAtA-pitAe temane dikSAnI anumati ApI. ne patinA vairAgyabharyA vacana sAMbhaLIne tenI ATha patnIoe paNa dIkSAnI AjJA ApI. pachI tarata temaNe kauTuMbika purUSane bolAvyA ne AjJA karI ke he devAnupriye! tame kSatriyakuMDanagarane bahArathI ne aMdarathI sAphasUpha karAvIne sugaMdhI jaLane chaMTakAva karAve. nagara zaNagAro ne AkhA nagaramAM jAherAta kare ke ApaNuM mahArAjAnA putra kSatriya jamAlikumAra bhagavAna mahAvIra svAmI pAse dIkSA levAnA che. A pramANe karIne tame mArI AjJA mane pAchI soMpe. rAjyanA bhaMDArIone paNa AjJA karI ke tame rAjya bhaMDAramAMthI jarajhaverAta Adi puSkaLa dravya kADhe. amArA lADakavAyI dIkazana koDa pUrA karavA che. kSatriyakuMDa nagaramAM jamAlikumAranI dIkSA mATe taiyArIo zarU thaI gaI che. kauTuMbika purUe mahArAjAnA kahevA pramANe nagara saksupha karIne sugaMdhI jaLano chaMTakAva karIne rAjAnI AjJA pAchI seMpI. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. "muninI hatyA karavA dhanazrIe kAvatru racyuM" caritra-dhanazrIe muni gaucarI karIne kyAM jAya che te jovA mATe dAsIne mekalI hatI. te gupta rIte muninI pAchaLa gaI. munine te divase pAraNuM hatuM. paNa barAbara AhAra maLyuM na hatuM. je zeDo ghaNe AhAra maLe te laIne nagaradevatA nAmanA bIjA udyAnamAM gayA. te samaye divasanI chellI pirasIne samaya thaI gaye. eTale munirAja eka vizALa ghaTAdAra vRkSa nIce kAusaga dhyAnamAM ubhA rahyA. eTale thaDe samaya dUra ubhI rahIne dAsIe joyuM ne jANyuM ke have sUryAsta thavA AvyA che eTale munirAja ahIMthI bIje sthAne jaze nahi. tethI dAsIe AvIne dhanazrIne Page #756 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 715 zAradA saritA muninA samAcAra ApyA. eTale dhanazrIe zuM karyuM te sAMbhaLo. dhanazrIe suvarNanA thALamAM pUjananI badhI sAmagrI ekaThI karIne naMdakane kahyuM ke tame bimAra hatA tyAre bhagavatI nagara devInI meM mAnatA mAnI hatI ke kRSNa pakSanI aSTamIe upavAsa karI maMdiramAM AvI tArI pUjA karI rAtavAso tyAM rahevuM. paNa huM pramAdathI e vAta bhUlI gaI ane aSTamI vItI gaI. eTale bhagavatI devIe mane svapna ApyuM tethI devInA maMdire javAnI rajA mAMgu chuM. naMdaka svabhAvane bhadrika hato. tene A duSTa strI zA mATe jAya che, vaLI gAmamAM dhanadeva muni AvyA che te viSayamAM khabara na hatI eTale teNe dhanazrIne javAnI AjJA ApI. tethI be sevakane ane pahelAM mokalelI dAsIne laIne dhanazrI udyAnamAM pahoMcI. muni je vRkSa nIce dhyAnAvasthAmAM ubhA che tenI bAjumAM devInuM maMdira hatuM eTale dhanazrIe tapasvI munine joyAM. dhanazrIe devInA maMdiramAM jaIne pUjA karI. pachI jamyA ne vineda karIne sUI gayA. paNa dhanazrIne uMgha AvatI nathI. kAraNa ke tenuM kArya siddha na thAya tyAMsudhI tene jaMpa vaLato nathI. dhanazrIe karela mAraNAMtika upasarga - madhyarAtre dhanazrI uThIne muni pAse gaI. munine bALavA mATe AjubAjumAM lAkaDA zodhavA lAgI. A divase tyAM eka gADAvALo sArI jAtinA kASThothI bhareluM gADuM laIne te jagyAe AvyuM hatuM. tyAM tenA gADAnI dharI tUTI gaI. te samaye lagabhaga sUryAstano samaya thaI gayeluM hatuM. eTale teNe vicAra karyo ke have A lAkaDA keI nahiM laI jAya. savAre AvIne laI jaIza. ema vicAra karIne gADAvALe potAnA baMne baLade laIne pitAnA ghera gaye. A lAkaDAthI bhareluM gADuM dhanazrIe joyuM. eTale dhanazrInA manamAM thayuM ke A sarasa lAkaDA che. A gADuM bharIne lAkaDA mArA kAryanI siddhi mATe kaI mUkI gayuM lAge che. AnAthI e sAdhuDAne bALI mUkIza ema vicAra karI gADAmAMthI lAkaDA lAvIne dhanadeva muninI cAre tarapha goThavI dIdhA. muni to vacamAM DhaMkAI gayA. paNa muni te eTalA dhyAnamagna hatA ke bahAra zuM thaI rahyuM che tenI khabara na paDI. duSTa dhanazrIe te Aga pragaTAvI ane lAkaDA bhaDabhaDa baLavA lAgyA tyAre muni dhyAnamAMthI mukata banyA. dhanamuninI bhAvaanukaMpA ane zubha bhAvanAo :- pitAnI AsapAsa AganI javALAo pragaTelI joine muninA hRdayamAM karUNutApradhAna dhyAnayega pravartavA lAge. nirmaLa svabhAvavALA, kAusagga dhyAnamAM rahelA, anukaMpA cittavALA, agninI javALAmAM baLatA muni vicAra kare che je mahAna purUSe mahAna kaSTa veThIne, upasargo ane pariSaha sahana karIne, adbhuta samabhAva rAkhIne mekSamAM gayA che temane dhanyavAda che. he AtmA ! jeje tuM bhAna bhUlate. Aje tArI kasoTIne divasa che. muni AtmA kahe che he cetana ! Page #757 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 zAradA saritA merA kuchabhI nahi jalatA hai, jale te merA nAya mere kAraNa karyo ke prANuM vyartha narakameM jAya. merA kisI saMga vairabhAva nahIM, phirabhI leu khamAya che. zrotA A agnimAM mAruM kaMI baLatuM nathI ke je baLe che te mArUM nathI. he prabhu! mAre A jagatamAM koInI sAthe vairabhAva nathI. chatAM paNa jANe ajANe mArA nimitte keIne paNa duHkha thayuM hoya te vAraMvAra khamAvuM chuM. vAraMvAra badhA ne khamAvyA. paNuM temanA dilamAM eka vAtanuM duHkha thAya che ke A koI mahAdhIna jIva mane bALavAnA nimitte pApa bAMdhI rahyo che. mArA nimitte e durgatimAM jaze? arere... hu baLI jAuM chuM, mane dajhAya che, keI bacAve te sArUM evA bhAva na AvyA. paNa pitAne bALanAra pratye paNa kevI karUNA AvI! A rIte baLatAM baLatAM paNa karUNavaMtamuni bALanAranI dayA kare che. AvI zubha bhAvanAvALA munirAjane pApiNI evI dhanazrIe bALI mUkayA che. chevaTe "name arihaMtANuM" kahetAM muninA prANadeva cAlyA gayA. samAdhipUrvaka kALa karIne munirAja sAtamA mahAzuka nAmanA devalokamAM paMdara sAgarepamanI sthitivALA maharSika deva banyA. Aga lagAkara se gaI Akara, jahAM the dAsIdAsa, abalA nAma dharAkara duSTA, kitanA kiyA dusAhasa che. zrotA dhanazrI muninI AgaLapAchaLa agni pragaTAvIne tarata maMdiramAM cAlI gaI. teNe maMdiramAM praveza karyo te vakhate tenI dAsI jAgI gaI ne pUchayuM svAmInI ! tame atyAre kyAM gayA hatA tyAre dhanazrIe javAba Apyo ke huM te madhyarAtrinI saMdhyAe devInA maMdiranI pradakSiNA karavA gaI hatI. bIje kyAMya nathI gaI. eTalAmAM dAsIe prakAza je. A bhaDake zene haze? ema belIne pAchI sUI gaI. prabhAta thayuM. nekarone kaMIka bheTazuM ApIne dhanazrI pitAnA ghara tarapha cAlI. jatAM mArgamAM vRkSa nIce baLI gayelA munine dAsIe joyA, nekaree joyA tyAre dAsI tathA nekare bolI uThayA. aho ! ApaNe kAle gayA tyAre eka muni dhyAnamAM ubhA hatA. e munine rAtrimAM keIe bALI mUkyA lAge che. muni pate baLI gayA hatA paNa temane rajoharaNa, pAtra badhA upakaraNe tyAM paDyA hatA. AvuM akArya koNe karyuM haze? ema karee dAsIne pUchayuM tyAre dhanazrI belI ApaNane tenI zI khabara paDe? huM kaMI jANatI nathI. paNa dAsInA manamAM thayuM ke A muni kyAM jAya che te jovA mATe zeThANIe mane seksI hatI. vaLI aDadhI rAtre te bahAra gaI hatI ne meM te samaye A jagyAe prakAza je hato tethI A vAtanuM rahasya samajI zakAtuM nathI. paNa mane eTalI khAtrI thAya che ke A bAIe ja munine bALyA che. eNe te pApa karyuM ne Page #758 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 717. zAradA saritA mane paNa bhegI pApamAM joDI che. dAsI khUba pazcAtApa karavA lAgI. Ama karatAM badhA ghera pahoMcyA. muninI hatyA karanAranI zeAdha: savAra paDatAM pelA lAkaDAne gADAvALe tyAM AvI pahoMce ne pitAnA lAkaDA zodhavA lAgyo. eTalAmAM tyAM muninA upakaraNo joyA. muni te baLIne khAkha thaI gayA che. eTale temanA hADakA dekhAya che ne rAkhano Dhagalo paDe che. nakakI mArA lAkaDAthI A munine kaI pApIe bAnyA lAge che. huM ke abhAgI ke mArA lAkaDAno munine bALavAmAM upayoga thaye! huM marIne durgatimAM jaIza. A nagaramAM AvA pavitra munine keNe bALyA? lAva, huM jaIne jANa karUM. eTale tarata te rAjA pAse gaye ne banelI hakIkata jaNAvI. A sAMbhaLI mahArAjA kopAyamAna thaIne belyA mArI nagarImAM keNa duSTa che ke AvA pavitra munine bALI nAMkhyA. rAjAe keTavAlane hukama karyo ke muninI hatyA karanArane pakaDI lAvo. keTavAle devInA maMdire jaIne pUjArIne pUchayuM ke Aje rAtre ahIM keI AvyuM hatuM? tyAre pUjArI kahe che bIjuM to koI hotuM AvyuM paNa samudradattanI patnI dhanazrI tenA nekare ane dAsIne laIne rAtre pUjA karavA AvelI ne ahIM rAta rahI hatI. tyAre pUjArIne pUchyuM ke rAtre zA mATe ahIM rahI hatI? pUjArI kahe che e mane khabara nathI. koTavAle vicAra karyo ke Aje aSTamI, navamI ke caturdazI nathI te pachI ahIM rahevAnuM kAraNa zuM? nakakI e strIe munine bALyA haze. lAva samudradattane ghera jAuM. tyAMthI badhI hakIkta jANI zakAze. eTale tyAM jAya che te dhanazrInI dAsI bAraNAmAM ubhI hatI tene keTavAle pUchyuM ke sArthavAhanI patnI gharamAM che ke nahi? keTavAlane joIne dAsI gabharAI gaI. ne gabharAtAM gabharAtAM pUchayuM ke tenuM zuM kAma che? tyAre keTavAla kahe che tame gaI rAtre pavitra saMta munirAjanI hatyA karI che ne pAchI zAha thAya che? tyAre dAsI kahe che bhAI ! mane mApha kare. meM munine bALyA nathI. paNa gaI kAle bapore muni atre gaucarI mATe AvyA hatA ne teo gaucarI lIdhA vinA pAchA pharyA tyAre mArA zeThANIe mane kahyuM ke A muni kayAM jAya che ne kyAM rahe che tenI tuM tapAsa karI Ava ne mane kahe. eTale huM tapAsa karI AvI, ane zeThANune kahyuM--paNa zeThANa AvuM pApakArya karaze tenI mane khabara na hatI. pachI sAMje ame devInI pUjA karavA gayA ne rAtre tyAM rahyA. rAtre bAra vAge zeThANI bahAra gayA hatA paNa temaNe zuM karyuM tenI mane khabara nathI. keTavAla kahe che tuM nirbhaya rahe, e duSTa dhanazrI kayAM che? ene cahero jouM eTale mane khabara paDI jaze ke eNe A pApa karyuM che ke nahi! Page #759 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 718 zAradA saritA dhanazrI aMdaranA rUmamAM beThI hatI. A samaye naMdaka te bahAra gayo hate. ene pitAnI strIe AvuM duSkArya karyuM che tenI tene khabara paNa nathI. have keTavAla dhanazrIne pakaDaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 82 A suda 6ne maMgaLavAra tA. 2-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene ! anaMtakarUNAnidhI kahe che he bhavya jIvo! rAga ane dveSa e karmanA bIja che. bIja sajIvana haze tyAM sudhI ene varasAda Adi anukULa sAdhana maLatAM pAka thAya che. tema rAga ane dveSanuM bIja sajIvana haze tyAMsudhI saMsArarUpI vRkSa phUyuM-phAlyuM raheze. rAga be prakAra che. eka prazasta rAga ane bIje aprazasta rAga. deva-gurU ane dharmane rAga e prazasta rAga che. saMsAranA dareka padArtho pratyene rAga e aprazasta rAga che. prazasta rAga e manuSyane dharmanI rUcI karAvanAra che. AtmAne jyAre dharma pratye zradhA thAya che ne samakita pAme che tyAre tene saMsAra asAra lAge che. eTale saMsAranA padArtho pratye je premabhAva ane rasa hatuM te ghaTavA mAMDe che ane deva-guru ane dharma pratye prema vadhavA mAMDe che. eTale AtmAne sAce khyAla Ave che ke atyAra sudhI huM bhUlyo, saMsAramAM rU ne coryAzInA cakkaramAM mULe, tenuM kAraNa saMsAra sAra lAgatuM hatuM. have samajI le ke deva-gurU ane dharma e sAra che ne saMsArarUpa samudramAMthI tAranAra che. ne enAthI mAre uddhAra che ema have mane samajAyuM. Aja sudhI saMsArasAgaramAM DUbADanAra evA sAdhanane tuM rAgI banyuM hatuM. jenA rAgathI tuM anaMtakALa saMsAramAM rakhaDa, naraka ne nigadamAM rU ne tyAM pArAvAra duHkho teM raDI raDIne bhogavyA. eka bhakata prabhune pikAra karIne kahe che nAthI meM narakamAM kevA kevA duHkha veThayA che. labakArA karatI kALI vedanAe sahetA sahetA varSonA varSe svAmI meM vItAvyA trAsamAM e....are malakanuM jyAM pUruM thayuM AukhuM tyAM tho re janma mAre jAnavaranA lekamAM dukhaDA narakamAM jIva game tyAM anaMtIbhUkha, anaMtI-tarasa, garamI-ThaMDI badhuM parAdhInapaNe keTaluM veThayuM che? e narakamAM paramAdhAmIeAe tADanamADana karyA te vakhate kAramI cIse mukhamAMthI nIkaLI jatI hatI. tyAM koI duHkhamAM bhAga paDAvavA nathI AvyuM. Page #760 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA, 719 A trAsa veThatAM veThatAM varSonA varSo cAlyA gayA ne tyAM AyuSya pUrNa thayuM eTale mAro janma janAvaramAM thaye, tyAM paNa parAdhInapaNe A jIve keTalA duHkha veThayA che? huM tiryaMcamAM gayo tyAM mArA gajA uparAMta mArA mAlike gADAmAM mAla bharAvyuM. e bhAra kheMcatA parasevAthI rebajheba thaI jato zvAsa dhamaNa jema thaI jatuM. e be kheMcIne cAlI na zakAya ne saheja ubhA rahI javAya te uparathI lAkaDInA mAra paDe. AraDInA godA mAre. A badhuM parAdhInapaNe keTaluM sahana karyuM che ! tiryacamAM na javuM hoya to beTA talA ane beTA mApa rAkhavA A badhuM cheDI deje. jIvanI sAthe kaMi AvavAnuM nathI. caturgati saMsAramAM bhaTakIne duHkha bhogavavAnuM che. - have tamane samajAI javuM joIe ke saMsAramAM rahIne sukhanI AzA rAkhavI te dhUmADAne bAcakA bharavA jevuM che. dhUmADAmAM game teTalA bAcakA bhare te hAthamAM kaMI Ave kharuM? tema saMsAramAM sukha meLavavA mATe game teTalA bAcakA bhare paNa sukha maLe che kharUM? sukha maLyuM nahi ne ATalA janmo nirarthaka gayA. AvA vicAro aMtaramAM Ave te rAga-dveSa-hAdi kaSA maMda paDe che. pariNAme AtmAne potAnA svarUpanI pichANa thAya che. parabhAvamAMthI pAchA haThI nijabhAvamAM ramaNatA kare che. huM koNa chuM? mAruM svarUpa zuM che? koNa mArUM ne keNa parAyuM ? enuM ene bhAna thAya che ane bhUtakALamAM karelI bhUlane pazcAtApa thAya che Aja sudhI deva-gurU ane dharmanI ArAdhanAmAM ALasa pramAda karyo. parasukha ane paraAnaMdamAM mArA anaMta janma eLe gayA. mATe he cetana ! have tuM paravastune rAga cheDI de. kAraNa ke te vastuo tArI nathI ne tArA AtmA mATe upayogI nathI, tane hitakArI nathI paNa aMte e tane dago ApanArI che. e badhI vastuo tane ekAMta hAnikartA che, mATe A badhI pIddagalika vastuonA rAgano tyAga kare ane tArA AtmArUpI bAgane guNarUpI puSpothI zaNagArI deva-gurU ane dhamanI upAsanA kara ane temAM tallIna bane. A jagatamAM je kaI tArUM hitA karanAra hoya to te vItarAga paramAtmA, tyAgI sagurUo ane vItarAga kathita dharma che. eTale vAstavamAM tAruM koNa? eTaluM DAyarImAM neMdhI rAkhe. deva-gurU ane dharma sivAya A jagatamAM tAruM kaMI nathI. Aja sudhI sAcI samajaNanA abhAve AtmAe avaLe purUSArtha karyo. javuM hatuM madrAsa tarapha ne cAlavA mAMDayuM amadAvAda tarapha, te e vyakita kyAre paNa madrAsa pahoMcI zakaze? tevI rIte AtmA sivAyanI anya vastuone pitAnI mAnI kSaNekSaNe tenuM raTaNa karyuM che. enI pAchaLa bhavabhavamAM prANa pAtharyA chatAM e pitAnI na thaI te na thaI. kAraNa ke e pitAnI hatI nahi. paNa jIva jamamAM paDaye hatuM. mAruM ghara, mAre putra mArI patnI, mArI mAtA, mArA bApa. A rIte mArApaNAnuM mamatva karI Page #761 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 720 zAradA saritA anaMtakALa vItAvyuM. bhagavAna kahe che have tArI bhUlane sudhAra ane jIvananI dizA badalI nAMkha. dizA badalAya te dazA badalAya. mane tAranAra je kaI hoya te deva-gurU ane dharma che ne e mArA sAcA sagA che. A pramANe raTaNa kare ane tenA caraNe tana-mana ane dhana sarvasva arpaNa kare ne e mArA AdhAra, e mArA mAlika che e pramANe daDha nizcaya karI lo jethI tamAruM samyaktva daDha thaze, nirmaLa thaze ne vikAsa thaze ane aMtaramAM ane prakAza thaze. anAdikALathI paribhramaNa karatA A AtmAne Aja sudhI sugurU-sudeva ane sudharmanI prApti thaI na hatI. A manuSyajanma pAmIne devene paNa durlabha vastuo tamane maLI che te samaje ke huM ke bhAgyavAna chuM! mekSe javAnI mAnavabhUmimAM mAro janma thaye. jema mAtAthI vikhUTA paDelA bALakane tenI mAtA maLe te keTalo AnaMda thAya che. tema varSothI je bhUmine jhaMkhato hatuM te pavitra bhUmi upara AvavAnuM mane bhAgya maLyuM. jema keInA gharamAMthI rane carU acAnaka nIkaLe to tene keTalo AnaMda thAya che. mekSe javA mATe A apUrva ratnonA carU samAna deva-gurU ane dharma maLyA pachI AnaMda kema na thAya? pelA carU te kSaNika che. A jIvana pUratA che. tyAre dharmarUpI mahAna carU te janmajanma jIvanI sAthe rahenAre, sAthe cAlanAra ane aMte bhavasAgarane pAra karAvanAra che. AtmakamANI karavAne je zubha avasara maLe che, suMdara taka maLI che te pharI pharIne nahi maLe. mATe pramAdane tyAga karI dharmamAM baLa ane vIrya pherave te jarUra AtmAne vijaya thaze. A uttama yoga ane sAdhanasAmagrI prApta karIne jara-jamIna ane jerUno moha tyajI, paramAtmAne bhajI, zIyaLane zaNagAra sajI AtmAne nirmaLa bane. dharmanI ArAdhanA karavAmAM jarA paNa pramAda na karaze ane dharmanI virAdhanAthI dUra raheje. samakitadaSTi AtmA virAdhanAne jhera samajI enAthI sadA dUra bhAge. mArI uttama ArAdhanA rUpI amRtamAM je virAdhanA rUpI viSanuM TIpuM paDI jaze te mAruM amRta viSamAM pariNamaze. evo keNa mUrkha heya ke varSothI dharmanI ArAdhanA karI mUDI bhegI karI ane virAdhanAmAM paDIne mUDIne mULamAMthI sApha karI nAMkhe! aMte pastAvAne vakhata Ave. mATe samajIne samayane oLakhI sAvadhAna bane. AcArAMga sUtramAM bhagavAna kahe che ke tai nAhiM vaMgi / je mANasa samayane oLakhe tenuM nAma paMDita. artha ane kAmanI sAdhanA te bhabhava karI paNa tenAthI kaMI vaLyuM nahi ne mAnavajIvanane pAmIne hArI gayA. jJAnI kahe che ke artha e to anarthanuM mULa che. eka udAharaNa dvArA Apane samajAvuM. eka vakhata cAra mitre musApharI karavA nIkaLyA. pharatA pharatA eka jaMgalamAM AvyA. rAta paDI gaI tethI tyAM rokAvAnuM nakakI karyuM ke cAre jaNue vArApharatI jAgavuM, kAraNa ke aTavI che. keI lUMTI na jAya mATe. juo eka sAmAnya Page #762 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA aTavIne pAra karavA mATe paNa keTalI sAvadhAnI rAkhavI paDe che. te jene caturgati rUpa saMsAra aTavI pAra karavI hoya tene keTalI sAvadhAnI rAkhavI joIe! rAtrInA prathama pahore eka mitra khullI talavAre pahero bhare che ne bIjA traNa mitro uMdhI gayA che. DIvAra pachI ucethI avAja Ave patAmi paDuM! tyAre pahere bharanAra musAphare uMce joyuM te eka suvarNa purUSa tenA jevAmAM Avyo. suvarNa purUSa kahe che huM paDuM ? Aje to pALu joIne bhalabhalAnuM mana zILuM banI jAya che. A musApharanuM mana pILuM joIne zILuM banyuM ne teNe kahyuM "paDI. senAne purUSa paDavA mAMgatA hoya te koNa nA pADe? tyAre sAmethI Avya-paDu te khare paNa "sanartha vajAni santi " anartha bahu che bola paDu ? A sAMbhaLI musAphara vicAra karavA lAge ke jenI pAchaLa anartha hoya te suvarNapurUSa zA kAmane? Ama vicAra karI musAphare nA pADI. Ama karatAM rAtrIne bIjo pahora AvyA tyAre paNa tema ja banyuM. trIjA pahAre paNa tema banyu paNa badhAe nA pADI. chevaTe cothAne vAre Avyo ne avAja A "putAni" paDu? uMce joyuM te senAne purUSa hatuM. tarata cothA mitre kahyuM paDa'. vilaMba na kara. paNa sAme avAja Avyo ke anartha vadurani sattiA paDuM te khare paNa pAchaLa anartha bahu che. tyAre cothA mitre vicAra karyo ke lakSmI kaMI anartha vinA thaDI maLe che. lakSmInA lebhe anartha jANavA chatAM hA pADI. bhale anartha Ave paNa tuM tAre paDa. tarata suvarNapurUSa dhaba karate nIce paDe. joradAra avAja AvyuM. tethI sUtelA traNe mitre jAgI uThayA ane badhAe suvarNapurUSa joyo ane sau tene levA taiyAra thayA. tyAre mitra kahe che khabaradAra! ene aDayA cho te ! mArA kahevAthI e suvarNapurUSa paDe che. AmAM tamAre jarA paNa haka nathI mATe Apa dUra raho. badhA kahe ke amAro saina hakka che. chevaTe laDAI thaI, talavAre uDI ne cAre jaNuM mRtyu pAmyA. suvarNapurUSa tyAM ne tyAM paDI rahyo. keInA hAthamAM na Avyo. A rIte bhagavAna kahe che dhana e anarthanuM mULa che. enA khAtara aMdagI phanA karI nAMkhavI e samaju manuSyanuM kartavya nathI mATe samayane ane hAthamAM AvelI amUlya takane oLakhe. jenA aMtaramAM AtmakalyANanI keDIe javAnI pyAsa jAgI che tevA jamAlikumArane dIkSAnI AjJA maLI gaI. enA aMtaramAM apUrva AnaMda thayo. basa, have jaldI dIkSA lauM ne karmanI bhekhaDene teDI nAMkhyuM. baMdhuo ! tame jamAlikumAranI jema dIkSA na laI zake te khera, paNa jema bane tema vadhu dharma ArAdhanA karuM, brahmacaryanuM pAlana karuM, sadAcArI banuM, AraMbha bane teTalA ochA karuM ane je dIkSA le che tene dhanya che. mane paNa Avo dhanya avasara jaldI prApta thAya evI bhAvanA bhA, ATaluM karaze te paNa kayAreka dIkSA levAnI bhAvanA jAgaze. bA. Page #763 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 722 zAradA saritA jamAlikumAranA mAtA-pitAe kauTuMbika purUSane AjJA karI hatI ke kSatriyakuMDa nagarane aMdarathI ne bahArathI sApha karaze. sugaMdhI jaLane chaMTakAva karavo ne khUNe khUNethI kacaro sApha kare. e pramANe karIne kauTuMbika purUSae AjJA pAchI ApI. tyAra pachI pharIne paNa kauTuMbika purUSane temaNe AjJA karI ke - khippAmeva bho devANuppiyA-jamAlissa khattiyakumArassa mahatthaM mahagdhaM, maharihaM vipula nikkhamaNA bhiseyaM uvtttthaaveh| he devAnupriya! jamAlikumArane mahA arthavALa, mahAmUlya ane mahApUjya moTe dIkSAne abhiSeka jaldI taiyAra karo. mAtA-pitAnA manamAM evA bhAva jAgyA che ke mAre lADIle ekano eka haiyAnA hAra je dIkaro dIkSA le che, te ame ene dIkSA mahatsava khUba dravya kharcIne sArI rIte ujavIe. eTale kauTuMbika purUne dIkSA mahatsava mATe je je taiyArI karavI joIe te jaldI karavAnI AjJA ApI. tethI kauTuMbika purUe dIkSAnA abhiSekanI saMpUrNa taiyArI karyA bAda rAjAne temanI AjJA pAchI meMpI. have tenA mAtA-pitA zuM kare che. "tae NaM taM jamAli khattiyakumAraM ammApiyaro sIhAsaNa varaMsi puratthAbhimuhaM nisIyAti, nisiyAvettA aTThasaeNaM sovaNiyANaM kalasANaM evaM jahA rAyappaseNaijjejAva aTThasaeNaM bhomejjANaM kalasANaM saviTThie jAva mahayA ruveNa mahayA mahayA nikkhamaNAbhisegeNaM abhisicanti / " - tyAra pachI te kSatriya jamAlikumArane temanA mAtA-pitAe suvarNanA ratnajaDita uttama siMhAsana upara pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne besADayA. besADIne 108 suvarNanA, 108 rUpAnA, 108 maNinA, 108 senAmaNinA, 108 rUpamaNinA, 108 senArUpa maNinA, 108 mATInA kaLaze sugaMdhita pANI vaDe bharIne snAna karAvyuM. ne mATI addhi vaDe, meTA meTA zabda vaDe, moTA moTA niSkamaNAbhiSekathI tene abhiSeka kare che. jamAlikumArane tenA mAtA-pitAe khUba utsAhapUMka snAna karAvyuM ne teno abhiSeka karyo. tyAra pachI tenA mAtA-pitA hAtha joDI tene jya-vijaya zabdothI vadhAre che ke he dIkarA! tuM saMsAra choDI saMyamI bane che. karmazatruo upara vijaya meLavavA jAya che. te tAro e AdhyAtmika saMgrAmamAM jaya he. vijaya ho, ema jya-vijaya zabdathI vadhAvyA pachI zuM kahe cheevN vayAsI bhaNaM jAyA ! ki demo ? kiM payacchAmo kiNAvAte aTTho? tae NaM se jamAli khattiyakumAre amyApiyaro evaM vayAsI icchAmiNaM ammyaao| kuttiyAvaNAo rayaharaNaM ca paDiggahaMca ANeha sayasahasseNa kAsavagaM saddAveha / " Page #764 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 723 he putra! ame tane zuM daie? zuM ApIe? bola, have tArI zI IcchA che? tAre je joIe te ApIe ne tuM kahe tema karIe. tyAre kSatriya jamAlikumAra mAtA-pitAne kahe che te mAtA-pitA ! zIvra ApaNA khajAnAmAMthI traNa lAkha sonaiyA laIne temAMthI be lAkha senA vaDe kutrikApaNathI eka rajoharaNa ane eka pAtra lAve ne eka lAkha sonIyA ApIne eka hajAmane bolAve. e pramANe jamAlikumAre tenA mAtA-pitAne kahyuM, have mAtA-pitA zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. dhanathI pakaDAIH caritra: dhanadeva ane dhanazrI baMne eka rAzInA nAma paNa baMnenA kAma judA che. eka jIva bhavabhavamAM keTalI kSamA rAkhe che jyAre bIjo kevA pApa kare che.guNasenane jIva dareka bhavamAM jaLa bane che te agnizamane jIva javALA bane che. dhanazrIe pUrvanA niyANane kAraNe dhanadevane munipaNamAM bALI nAMkhIne pite AnaMda mAnavA lAgI. paNa ene kayAM khabara che ke mAruM pApa pragaTa thayA vinA nahi rahe. keTavAla kahe che dhanazrI kayAM che. mane batAve. tethI aMdaranA rUmamAM dhanazrI beThI hatI tyAM Ave che. keTavAlanA mukha upara kedha dekhAya che. Ane jotA dhanazrI dhrujavA lAgI. je mANase pApa karyuM hoya che tenuM hRdaya dhruje che paNa jeNe pApa karyuM nathI hotuM tene dhrujArI thatI nathI. keTavAla samajI gayo ke nakakI A strIe munine bALyA haze e enA caherA uparathI dekhAI Ave che, eTale koTavAla tADukIne kahe che dhanazrI ! mahArAjAe mane muninI ghAta karanAranI zodhamAM mokalyo che. tapAsa karatA khabara paDI ke tame rAtre devInA maMdiramAM sUtA hatA mATe mane tamArA upara zaMkA che. muninI hatyA karavAmAM tamAre hAtha lAge che. te cAle uThe, rAjAnI pAse. A sAMbhaLIne dhanazrI gabharAI gaI. bhayathI tharathara dhrujavA lAgI ne dharatI upara paDI gaI. koTavAla samajI gayA ke Ane muninI hatyA karI che. ene khUba dhamakAvI. keTalA mANase tyAM ekaThA thaI gayA. A tarapha naMdaka (samudradata) bajAramAMthI ghera Avato hato tyAM vacamAM loko pAsethI jANavA maLyuM ke enI patnI dhanazrIe muninI hatyA karI che ne koTavAla ene pakaDavA AvyuM che eTale naMdakanA manamAM nakkI thayuM ke A pApaNa strIe AvuM akArya karyuM haze. ane te pakaDaze. paNa je huM ghera jaIza te mane paNa pakaDI jaze enA karatAM kayAMka bhAgI jAuM. naMda to tyAMthI bIje raste kayAMka cAlyo gayo. dhanazrIne pakaDIne mahArAjA pAse laI gayA ne keTavAle sarva vRtAMta rAjAne kaho. dhanazrIne joIne rAjAe vicAra karyo ke AvI mukhAkRtivALI kemaLa strI AvuM kaThora-nirdaya kArya kare ? chatAM enA upara zaMkA che tethI rAjAe ene pUchyuM Page #765 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 724 zAradA saritA bahena! tuM rAtre devInA maMdire kema gaI hatI? rAjAne prazna sAMbhaLatA dhrujI uThI ne bIkanI mArI belI zakI nahIM. eTale rAjAnI zaMkA daDha thaI. rAjAe pUchayuM tuM kayAMthI AvI chuM? ane tenI putrI chuM? tyAre teNe kahyuM A nagaramAM vasatA samudradattA sArthavAhanI dhanazrI nAmanI patnI chuM ne suzarmanagaranA pUrNabhadra zeThanI putrI chuM. dhanazrInA kahevAthI rAjAe samudradattanI khUba zedha karAvI paNa ene patto lAge nahi. A rAjA khUba vivekI ne nyAyI hatuM. eTale teNe vicAra karyo ke bhayanI mArI kadAca mArI pAse satya nahi bele. paNa enA vajana pAse bolaze ema vicArI tenA kuLanI paraMparA ane oLakhANa jANavA mATe rAjAe pUrNabhadra pAse A hakIkata jaNAvato eka patra lakhIne lekhavAhakane mekalyo. tyAM sudhI dhanazrIne najarakedamAM rAkhI. lekhavAhaka suzarmAnagara jaI tenA pitA pUrNabhadrane maLI badhI hakIkata jANIne eka patra lakhAvIne pAcho kauzAMbI nagarI Avyo ne rAjAne badhI vAta kahIne patra Ape. temAM lakhyuM hatuM ke - dhanazrI mArI putrI che ane meM tene dhanadeva sArthavAhaka sAthe paraNAvI hatI. paNa tene teNe dago daIne samudramAM pheMkI dIdho ne te koI purUSane laIne kyAMya cAlI gaI che mArA jamAIrAja te khUba sArA lAyakAtavALA mANasa hatA. mArI putrIe ATaluM karyuM chatAM temaNe kadI ene vagevI nathI. eka mahAna yazodharavijaya AcArya pAse temaNe tathA temanA mAtA-pitAe dIkSA lIdhI che. e munirAja vicaratA vicaratA tyAM padhAryA haze ne pApaNa joI gaI haze eTale aMte muni banelA dhanasArthavAhane jIva laIne jaMpI. eNe mAruM kuLa lajavyuM che. eNe to moTuM kALuM karyuM paNa bhegA amArA moDhA kALA karAvyA. lokokita che ke saMtAne sArA hoya te sArU, nahitara vAMjhIyA rahevuM sAruM. te vAta kharekhara satya che. A patra vAMcIne rAjAne khAtrI thaI ke nakkI A muninI ghAta karanArI A duSTa dhanazrI che. strI jAti abaLA kahevAya chatAM sabaLA banI AvuM krara kArya karyuM ? kevuM avicArI ane aghaTita kArya karyuM ? enA gunhA pramANe te ene phAMsIe caDhAvavI joIe. paNa je munine teNe bALyA e te kevA pavitra hatA ! emaNe te enA upara jarA paNa reSa nathI karyo, te emanA nimitte e strIne mAre vadha zA mATe kare joIe? strIne vadha karAya nahi ema vicArI rAjAe zuM karyuM - enA mAthe muMDana karAvI mAthe cune ne meDhe meza lagAvI gadheDA upara besADI AkhA gAmamAM pheravI ne kahyuM ke tane AjathI dezanikAla karavAmAM Ave che ema kahI tene pitAnA rAjyanI hadabahAra melI dIdhI. dhanazrI jaMgalamAM bhUkhI-tarasI bhaTakavA lAgI. eka divase sAMje bhUkhI tarasI ane Page #766 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 725 duHkhathI AkuLa-vyAkuLa thayelI eka maMdiranA eTale sUtI hatI tyAM sarve tene DaMkha dIdhe. aMtima samaye khUba duHkha bhegavI AdhyAna raudra dhyAna karatI marIne trIjI vAlukAprabhA nAmanI narake sAta sAgaropamanI sthitivALe nAraka thaIne dhanadeva muni sAtamA mahAzuka nAmanA devalokamAM paMdara sAgaropamanI sthitivALA maharthika deva thayA. eka AtmA sukhane svAmI banyo che jyAre bIje narakanI mahAvedanA bhogavavA cAlyA gaye. A temane ce bhavapUrNa thaye. have pAMcamA bhAvamAM kyAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 83 aSADa suda 7 ne budhavAra tA. 3-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAone bahene! A jIve svarUpane oLakhyA vinA anaMtakALathI paribhramaNa karyuM che. AtmAe ajJAnatAthI ubhuM kareluM dukha AtmAnA jJAnathI dUra karI zakAya che. zarIra e bAhya vastu che ne AtmA e aMtaraMga vastu che. zarIra vinAzI che te AtmA avinAzI che. AtmAe zarIrane dhAraNa kareluM che. AyuSya pUruM thaye A zarIra chUTI jAya che. paNa AtmA te amara che. AtmAe bhedavijJAnathI ajJAnane dUra karavAnI jarUra che. ajJAna dUra thAya to bAhA padArtho uparathI mamatA ochI thAya. dareke pitAnA AtmAne samajAvavAnI jarUra che. te AtmA calAyamAna evA jaDa pudagalanI eMThane bhegavaTe tane kema game che? metInA caNa caNanAro tuM haMsA mAna sarovarane vAsI, gaMdA re jaLanA khAbocIyAna, zAne banyo tuM rahevAsI kare zAne A jIvanathI yAra, ke tAre paMtha nirALe che tuM seca jarA ekavAra ke tAre paMtha nirALe che. he cetana ! tuM motIne cAro caranAro rAjahaMsa che. A bhegaviSayanA gaMdA khAbocIyAmAM tane kema game che? haMsane khAracIyA na game. rAjahaMsa jema mAna sarevaramAM masta rahe che tema tAre paNa AtmajJAnamAM masta rahevuM joIe. kukaDo ukaraDA uthAme che tema AtmA jyAre vibhAvadazAmAM hoya che tyAre pugalanA ukaraDA uthAmate hoya che. keTalA purUSArthe A mAnavabhava maLe che tene tamane vicAra thaze tyAre tamArA vicAromAM parivartana Avaze. pApa karatAM Dara lAgaze. samyakraSTi AtmA karmodayathI saMsAramAM rahyA hoya paNa aMtaranA premathI nahi. aMtaranA premathI te te paramAtmAne Page #767 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 726 zAradA saritA jhaMkhato hoya che. samakitI aMtarathI mAtra mokSanA sukhane jhaMkhe che. devanA game tevA sukha hoya te paNa tene duHkharUpa mAne che. AvA zubha adhyavasAyanA pariNAme samakitI ghaNI nirbhara kare che. jenuM lakSa paramAtmA tarapha vaLyuM tene beDe pAra thAya che. mokSa mArgamAM cittanA adhyavasAyanI ghaNI moTI kiMmata aMkAyelI che, temAM je zubha pariNAma pUrvakane purUSArtha upaDe te eka janmamAM aneka janmonA karmo khapI jAya che. A jIve avaLe purUSArtha te ghaNe karyo che, paNa je savaLe purUSArtha kare te a9pa samayamAM kAma kADha jAya. anAdikALathI jIvanI rUcI pudagalanI eMThamAM che. tene svabhAva taraphanI rUcI thaI nathI. jJAnInI draSTimAM jagata kevuM hoya che? sakala jagata te eMThavatu athavA svapna samAna, te kahI e jJAnI dazA, bAkI vAcA jJAna jJAnInI daSTimAM AkhuM jagata eMThavata athavA svasamAna bhAse che ane te sAcI jJAna dazA che. jayAM sudhI AvI bhAvanA na jAge tyAM sudhInuM jJAna badhuM vAcAjJAna che. A jagatanA badhA padArtho jIve anaMtIvAra bhagavyA che ne e padArtho bIjAe paNa anaMtIvAra bhogavyA che. baMdhuo! jJAnanI draSTimAM ane ajJAnInI daSTimAM ATale pharaka che. jJAnI saMsAramAM rahevA chatAM tenI daSaTa parapadArtho tarapha na jAya. dehane paNa potAnAthI para mAne. AgaLanA ekeka zrAvake daDha hatA ! e zrAvake sAdhu jevA hatA. zAstramAM enI vAte vAMcIe te ApaNuM kALajuM kaMpI jAya kAmadeva zrAvakane pauSadhavatamAM deve kevA upasargo ApyA che. hAthInA rUpa laIne suMDhamAM kAmadevane laIne uce uchALe. deve kahyuM ke tuM eka vakhata ema kahI de ke huM je dharma mAnuM chuM te dharma cheTe che. tyAre kahe che mAruM game te thAya paNa huM zraddhAthI nahi zuM. mAraNAMtika upasargo ApyA chatAM zrAvaka calAyamAna na thA. kevI daDha zraddhA ! saMsAramAM rahevA chatAM ATalI majabUta zraddhA ane pApabhIrU keTalA? juo, jJAnI zrAvaka ane ajJAnI zrAvaka baMnenI daSTimAM kyAM pharaka paDe che ! dAkhalA tarIke jJAnI zrAvaka ane ajJAnI zrAvaka bane zAkamarakITamAM zAka levA gayA. ajJAnI zrAvake tAjA ane kuNu bhIMDA-TIMDoLA ne paravara lIdhA. e harakhAyo ke Aje majhAnA bharelA bhIMDAnuM zAka banAvazuM ne TesathI khAIzuM. tyAre pelA jJAnIzrAvakane bhIMDAne taLavA trAjavAmAM nAkhe tyAre tenI AMkhamAM AMsu Ave. aha prabhu! huM paNa bhIMDA Adi zAkamAM keTalIka vAra utpanna thaye ne haju paNa mazAlA bharIne zAkane svAdathI khAuM chuM te pharIne tyAM utpanna thavuM paDaze. prabhu! huM kyAre AraMbha-samAraMbhane sarvathA tyAga karIza? kayAre anAhAraka dazA prApta karIza ke jethI Page #768 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 727 Avo AraMbha karavo na paDe. khAtA-pItA-sUtA-uDatAM-besatAM upayoga rAkhe ne pApa na thAya tenI khUba sAvadhAnI rAkhe. e zrAvaka cAhe upAzrayamAM aiphisamAM ke vahepAramAM joDAyeluM hoya paNa enuM citta vitarAgamAM hoya. AtmAnI laganI hoya. he prabhu! tuM karmathI mukata bane. huM tArA je kyAre banIza? jJAnI saMsAramAM rahevA chatAM saMsArathI para hoya ne ajJAnI saMsArarasIka heya pApabhIrane na chUTake pApanuM kArya karavuM paDe te enI chAtImAM jANe tIra vAge eTaluM duHkha thAya paNa ajJAnIne kaMI na thAya. jenA aMtaramAM tyAga-vairAgyanA jharaNuM vahI rahyA che evA jamAlikumAranA aMtaramAM apUrva AnaMdanI choLo uchaLI rahI che. have te jaldI prabhu pAse dIkSA lauM. paNa haju mAtA-pitAne putrane moha che eTale emane ema thAya che ke huM dIkSA mahotsava ujavuM. vairAgIne saMsAranA viSaye viSa jevA lAge che. AvI uttama bhAvanA jAgavAnuM kAraNa zuM? saMtasamAgama. eka vakhata prabhunI vANI sAMbhaLIne jAgI uThayA. eNe te prabhunI vANI sAMbhaLI hatI ne jAgI uThaya. jenA aMtaramAM mekSanI laganI lAgI che evA jamAlikumArane jIvanarathanA sArathI evA bhagavAna mahAvIra maLI gayA che. ene dIkSA mahotsavanI vidhi cAlI rahI che. temanA mAtA-pitAe pUrva dizA tarapha mukha rakhAvIne tene siMhAsana upara besADe ne 108 ghaDo bharIne zItaLa ane sugaMdhita pANIthI snAna karAvyuM ne pachI sArA vastro paherAvI bIjA siMhAsana upara besADIne mAtA-pitA hAtha joDIne kahe che beTA! tArI zuM IcchA che? tArI je IcchA hoya te tuM jaldI kahe. tArI IcchA pUrNa karIe. A te tyAgane mArga che. saMsAranA raMgarAganI bilakula vAta nahi. eTale jamAlikumAra zuM kahe che, he mAtA-pitA! mAre to saMsAra choDavo che eTale mane bIjI kaI IcchA nathI, paNa mArA mATe eka lAkha rUpiyAnA pAtarA lAve, lAkha rUpiyAne rajoharaNa lAva ne mArA vALa vaDA karavA nAIne bolAvo. tene paNa eka lAkha rUpiyA Apaje. baMdhuo! rajoharaNa ane pAtarA lAkha lAkha rUpiyAnI kiMmatanA hoya che? nA. paNa enuM kAraNa e che ke pAtarA ane rajoharaNa vecanArane jyAre lAkha rUpiyA maLe che tyAre zuM vicAra kare che ke aho! je A rajoharaNa ane pAtarA vecavAne dhaMdhe karIe chIe te ApaNI jiMdagInuM dAridra TaLI jAya che. te ApaNe AvA pAtarA laIne gaucarI karIe, hAthamAM rajoharaNa laIe te bhavabhavanuM daridra jAya. ApaNane kayAre Avo avasara prApta thAya. vALa vaDA karanAre nAI paNa evI zubha bhAvanA bhAve che ke huM Ane vALa vaDA karuM chuM. temAM mane lAkha rUpiyA maLe che te mane A avasara kyAre maLe ke huM dIkSA lauM. Page #769 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 728 zAradA saritA "khippAmeva bho devANuppiyA ! siridharAo tinnisayasahassAI gahAya donni sayasahasseNaM kuttiyA vaNNAo rayaharaNaM ca paDiggahaM ca ANeha, sayasahasseNaM kAsavagaM sddaaveh|" jamAlikumAranA mAtA-pitA kauTuMbika purUSane bolAvIne AjJA kare che ke he devAnupriye! tame jaldI jAva ane ApaNuM bhaMDAramAMthI traNa lAkha sene laI be lAkha sonAnA kutrikApaNathI (kutrikApaNuM eTale zuM?) 3 eTale pRthvI tri traNa ane sApa eTale hATa. svarga-mRtyu ane pAtALa e traNalekamAM rahelI vastune meLavavAnA sthAnane kutrikA paNa kahe che.) eka rajoharaNa ane pAtarA lAve ne eka lAkha sonaiyA ApIne eka nAIne (hajAmane bolAvI lAvo. A pramANe AjJA karI eTale kauTuMbika purUSa pAtarA ne rajoharaNa levA ane nAIne bolAvavA gayA che te badhuM laIne Avaze ne pachI zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. pAMcame bhava caritra - dhanadeva ane dhanazrIno pati ane patnI tarIkenA sabaMdhathI baMdhAyela cothe bhava pUrNa thaze. kamanA khela kevA che! tame joyuM ne ke dhanadevane dhanazrIe kevI rIte mArI nAMkhyo ane dhanadeva munipaNamAM samAdhipUrvaka kALa karI sAtamA devale ke gayA hatA ane dhanazrI khUba kalezapUrvaka maraNa pAmIne trIjI narake gaI hatI. dareka bhavamAM khUba nikaTanI sagAImAM AvIne utpanna thAya che. have A pAMcamA bhavamAM kyAM utpanna thAya che te joIe. A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM ramaNIya kArkadI nAmanI nagarI hatI. e nagarIne pharatA kamaLa ane jaLacara jIthI zobhatI meTI khAI hatI, ne tene pharate khUba majabUta zatruone oLaMga muzkela kile hate. e nagaramAM dharma-adharmane jANanAra ekabIjA pratye bhAI je prema rAkhanAra. khUba sateSI ane sukhI leke vasatA hatA. zaradabadatanA megha jevA ujajavaLa makAne zebhI rahyA hatAM. te nagaramAM khUba parAkamI ane tejasvI sUrateja nAmanA mahArAjA rAjya kare che. astAcaLanA zikharamAM jema sUrya teja tema yuddhanA divasomAM vizALa vaMzavALA ane mahAsainyavALA te rAjAne viSe bIjA rAjAonA mugaTa-mastaka namatA hatA, evA te pratApI rAjA hatA. tene aMtaHpuramAM ratinA jevI savagasuMdara lIlAvaMtI nAmanI pativratA rANI hatI. te rAjAne A rANInI sAthe viSayasukhane anubhava karatAM keTaleka kALa pasAra thayuM. A tarapha mahAzuka devalokavAsI deva tyAMnuM AyuSya pUrNa karI lIlAvaMtI rANInI kukSImAM utpanna thaye. te rAtre prabhAta thatAM pahelAM rANIe sakaLa lekanA manane AnaMda karAvanAra seLe kaLAe paripUrNa evA caMdramAne pitAnA mukhamAMthI udaramAM praveza kare che. A svapna joyA pachI rANI Page #770 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 729 - tarata jAgRta thayA ne pitAnA patinI pAse AvIne svapnanI vAta karI ke svAmInAtha! Aje meM svapnAmAM caMdra je. A sAMbhaLI harSathI romAMcita thayelA rAjAe kahyuM he mahArANI! sakala sAmaMta rAjAomAM caMdra sarakho ne darekane AnaMdakArI caMdramA je zItaLa ne tejasvI e putra tamArI kukhe janmaze. A pramANe svapnanuM phaLa sAMbhaLI mahArANIne khUba AnaMda thaye. rANuM dharmArAdhanA khUba karatI hatI. samaya jatAM savAnava mAsa pUrNa thatAM zaNIe zubhAgamAM eka putrane janma Ape. te samaye nirvatI nAmanI dAsInI putrIe rAjAne putra-janmanI vadhAmaNI ApI eTale rAjAe te dAsIne puSkaLa dravya ApyuM, ne sAta divasa sudhI AkhA gAmamAM putrane janmotsava ujavAze. ane mahine thayA pachI e putranuM jayakumAra evuM nAma pADyuM. dhIme dhIme jayasenakumAra moTe thAya che. A tarapha dhanazrI trIjI narakanuM AyuSya pUrNa karI bIjA keTalAya halakA bhavamAM bhamatI mahAna duHkhe anubhavatI akAma nirjarA karIne A surateja rAjAnI rANInAM garbhamAM putrapaNe utpanna thaye. samaya jatAM rANue bIjA putrane janma Apyo. janma thayA pachI tenuM vijayasena nAma pADayuM. jayasena badhI kaLAomAM kuzaLa thayo che. paNa pUrvabhavanA saMskArane kAraNe te dharmane anurAgI banyA. tene pitAnA nAnA bhAI vijayasena pratye khUba prema hate. jyasena kumArane jeTale nAnA bhAI pratye prema hatuM, vahAlo have teTale. vijyasenakumArane moTA bhAI pratye dveSa ane aLakhAmaNe hate. moTe bhAI jayasena pahelethI dayALu hato. kaI paNa duHkhIne joIne tenuM dila dayAthI dravI uThatuM ne kaI paNa kArya karatA pahelAM dIrghadraSTithI vicAra karate ke AvuM zuM pariNAma Avaze ! saraLa hato ane dAtAra hatA tyAre vijayasena eTale nirdaya-kapaTI ne TUMkI daSTivALe hite. ne vijayasena pratye bilakula prema rAkha nahi. dharmanI vAta te tene sAMbhaLavI paNa gamatI na hatI. A rIte baMne bhAIone svabhAva khUba viparIta hato. have A baMne bhAIo moTA thAya che. AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kaheva ze. vyAkhyAna naM. 84 Aso suda 8 ne gurUvAra tA. 4-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena anaMtajJAnI bhagavate jagatanA jIvonA uddhArane mATe siddhAMta rUpa vANInuM * nirUpaNa karyuM. traNe kALe siddha thayelI vANI tenuM nAma siddhAMta. bhagavAnanI vANuM Page #771 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 730 zAradA saritA kalpavRkSa samAna Icchita sukha ApanArI che. kalpavRkSanI nIce jaIne kaI bese ne manamAM jenI ciMtavanA kare te cIja temanI pAse hAjara thaI jAya che. kalpavRkSa daza prakAranA manovAMchita phaLa Ape che. paNa koI enI nIce jaIne ema ciMtavanA kare ke mAre mekSamAM javuM che te e banI zakatuM nathI. kalpavRkSamAM badhuM sukha ApavAnI tAkAta che. paNa mekSanA sukha ApavAnI tAkAta nathI. tyAre bhagavAnanI vANImAM mekSanA sukhe apAvavAnI tAkAta che. e bhagavAnanI ApaNa upara keTalI karUNadaSTi che ! tava niyama nANarukkhaM, AruDho kevalI abhiyanANI / to muyai nANa buddhi, bhaviya jaNa vi bohaNaTThAe // taM budhdhimaeNa paDeNa gaNaharA gihiuM niravasesaM / titthayara bhAsiyAI gaMthaMti tao pavayaNaTThA // tapa, niyama ane jJAnarUpa vRkSa upara ArUDha anaMtajJAnavALA kevaLI bhagavaMta bhavyajanene bedha karavA mATe te vRkSathI jJAnarUpa puSpanI vRSTi kare che. te jJAnarUpa puSpane gaNadharo buddhipaTamAM grahaNa karIne tIrthakara bhagavaMtae kahelA vacane pravacana mATe guMthe che. vRkSa be prakAranA che. dravyavRkSa ane bhAvavRkSa. jema keI manuSya kalpavRkSa upara caDhIne tenA suvAsita pupe ekaThA karIne nIce rahelA kalpavRkSa upara caDhavAne asamartha manuSyane anukaMpAthI Ape che. ane te manuSya te puSpa jamIna para paDI dhULavALA na thAya te mATe svaccha meTA vastramAM tene laI le che ane tene yathAyogya rIte upabhoga kare che ane bIjAonI pAse paNa tene upabhoga karAvIne upakAra karI sukha meLave che. tevI rIte tapa-niyama ane jJAnarUpa vRkSa upara ArUDha thayela anaMta jJAnavALA kevaLI bhagavaMta bhavyajanone bodha karavA mATe jJAnarUpa puSpanI vRSTi kare che. gaNadhare budhirUpa paTamAM tene grahaNa kare che. pite grahaNa karIne bIjAne paNa guMthI ApIne parepakAra kare che. temAM tapa te cha prakArano bAhyatapa ne cha prakArane AtyaMtara tapa ema bAra prakArane tapa che. temAM Indriya ane neIndriyanA saMyamarUpa nigraha te niyama, kAna AMkha Adi pAMca Indriyane nigraha te Indriya saMyama ane kaSAyAdine. nigraha te Indriya saMyama. jJAna te saMpUrNa kevaLajJAna. e prakAranA tapa-niyama ane kevaLajJAna rUpI vRkSa upara ArUDha thayelA sarvajJa bhagavaMta te vRkSa uparathI bhavyajanene bodha ApavA mATe jJAnanA kAraNabhUta zabdarUpa puSpanI vRSTi kare che. te puSpavRSTi pitAnI nirmaLa buddhirUpa paTamAM caitamAdi gaNadharo saMpUrNa paNe grahaNa karIne - pravacana mATe vividha puSpamALAnI jema te vacanenI sUtra tarIke racanA kare che. bhagavAne kahyuM che ke tyAgamAM sukha che ne tame mAne che ke saMsAramAM sukha che. Page #772 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 731 jIva sukha-sukha karIne sukhanI pAchaLa jhAMjhavAnA nIranI mAphaka phAMphA mAre che. paNa jIve samajavAnI jarUra che ke sukha eTale zuM? ane dukha eTale zuM? sukha kone kahevAya ne duHkha kene kahevAya? jema koI mANasa duHkhI hatuM tene pAMca lAkha rUpiyA maLI jAya te tene khUba AnaMda thAya che ne sukha mAne che. puNyane udaya vadhatA 10 lAkha thayA eTale te khUba AnaMda thaye. paNa karmavege pAchA paTe Avyo ne dazanA pAMca thayA tyAM zuM thayuM. jANe che ne? bele. pahelA pAMcamAM AnaMda hato ne have pAMcamAM duHkha thayuM. ahIM jJAnI kahe che ke A sukha e sAcuM sukha nathI paNa kAlpanika sukha che. kaI mANase eka suMdara baMgalo baMdhAvyuM ne temAM rahevA gayA. eka varSa paNa na thayuM ne vahepAramAM khoTa khAIne baMgale vecavAno vakhata AvyuM. bIje vahepArI temAM rahevA AvyA. have e baMgalA pAsethI pelo mANasa pasAra thAya tyAre tene duHkha thAya ne? AMkhamAMthI AMsu AvI jAya che. A baMgale mAre hatuM. jyAre baMdhAvyuM tyAre AnaMda hato ne vecAI gaye tyAre duHkha thayuM. AnuM kAraNa tenA pratyene rAga che. baMgalo te eno e ja che ne? chatAM Ama zA mATe? tame pAMcame mALe beThA che ne bAba raDe che te avAja Avyo. tame tarata utaryA paNa khabara paDI ke tamAro nathI tyAM tamAro vAsa nIce besI gayo. kema Ama! bele. maitrI bhAvanI vAto karIe chIe paNa jyAM sudhI A mArUM ne A bIjAnuM. A divAla nahi tUTe tyAM sudhI maitrIbhAva AvavAne nathI. eka padArthamAM ghaDIkamAM sukha ane ghaDIkamAM duHkha thAya che. mATe jJAnI kahe che AvuM sukha ne duHkha na joItuM hoya te tArI daSTi badalI nAMkha. Aje je sukha ke duHkha maLyuM che te badhuM tamAruM mAMgeluM che. keI sukha duHkha ApavAmAM samartha nathI. te chele mAnava meLo, bheLe Aja thayele che. jevI daSTi teM pragaTAvI te khela bane che. juga juga june prapaMca paDade tArAthI paDele che. daSTine 5 karI jANe te tuM sAva chUTela che. A kuTuMba parivAra, sukha, duHkha, saMpatti vigere je kAMI maLyuM che te tArA zubhAzubha karmanA vegathI maLyuM che. emAM jeTaluM mamava karyuM teTaluM duHkha thayuM che. jevI ApaNI daSTi hoya che tevA khela ApaNane dekhAya che. AtmA upara karmone je paDade paDele che te pitAnAthI paDela che. AtmA je dhAre to e paDadAne khaseDI zake che. jyAM karmone paDade khasyo tyAM badhuM duHkha paNa maTI jAya che. AtmA dareka hAlatamAM AnaMda ne sukhano anubhava karI zake che, paNa eka vakhata daSTi badalavI paDaze. daSTi na badalAya te duHkha na TaLe. zeThanuM sukha:- saMsAramAM game teTaluM sukha hoya paNa eka divasa to cheDavAnuM Page #773 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 732 zAradA saritA che. ATalI vAta nakakI samajI leje. tamArI draSTimAM game teTaluM sukha hoya chatAM tene jJAnIe sukha kahetA nathI. dAkhalA tarIke kaI eka zeTha abajonI saMpattinA AsAmI che. tenA ekeka baMgalA te jANe rAjamahela jevA che. patnI paNa saudaryavAna ane AjJAMkita che. putra vinayavAna che, zarIra nirogI che, jambara puNyane udaya che. saMsAramAM manamAnyA sukho bhegave che. emanA sukhamAM keI ADakhIlI karI zakatuM nathI. sau tenI AjJA mAne che. AvuM sukha jene ghera hoya tene tame zuM kaheze? A te cethA ArAne jIva che. enA jeTaluM koIne sukha nathI, paNa rAjAnA sukhanI tole Ave? ahIM jJAnIo ekeka sukhane krama batAve che ke kenA karatAM konuM sukha vadhAre che. ahIM zeThanI vAta karI. have rAjAnI vAta kare che. rAjAnuM sukha:- eka dezane adhipati meTe rAjA che. enA tAbAmAM ghaNuM gAma che. eTalA rAjyamAM AnaMdapUrvaka rAjya kare che. vadhAre rAjya meLavavAnI tRSNA nathI. atauramAM apsarA jevI svarUpavAna rANIo che. rAjakumAro paNa evA suzIla ne AjJAMkita che. pradhAna paNa anukULa che. zarIra nirogI che. bIjA rAjya taraphathI laDAIne bhaya nathI. hAthI-gheDA-ratha ane sainyane pAra nathI. sevake khaDe page AjJAnuM pAlana kare che, ne mahArAjAnI khammA khammA kare che. A rIte tenA divaso pasAra thAya che. bele! A rAjA keTale sukhI che? tame ene sukhI kaheze ne? e te sAmAnya rAjA hate. enAthI adhika cakravartinuM sukha hoya che. cakravartinuM sukha keTaluM che te sAMbhaLe. cakavartinuM sukha - duniyAmAM sArAmAM sArI bhegasukhanI sAmagrI cakravatine hoya che. rAjAnI sevAmAM te manuSya nekara hoya che paNa cakravatinI sevAmAM bheLa hajAra deve heya che. be bhujAnuM rakSaNa karanAra be hajAra deve hoya che ne cauda ratnanuM rakSaNa karanArA cauda hajAra deva hoya che, A rIte 16,000 deve cakravatinA sevaka hoya che. teo navanidhAnanA dhaNuM hoya che. cakravartinA zarIramAM kaI jAtane roga utpanna thatuM nathI. cakavatine kaI duzmana hotuM nathI. samagra prajAne khUba priya hoya che. temanuM puNya kaI alaukika hoya che. temanuM baLa paNa ghaNuM hoya che. nadInA eka kinAre cakravarti hAthamAM pANIne leTe laIne ubhA hoya ne bIjA hAthamAM deraDuM hoya ane nadIne sAme kinAre raheluM moTuM sainya 84 lAkha hAthI, 84 lAkha ghoDA, 84 lAkha saMgrAmaratha ane 96 keDa pAyadaLa. A badhA bhegA thaIne e deraDAne pakaDI cakravartine namAvavAne, kheMcavAno prayatna kare te paNa e badhAnI tAkAta nathI ke cakravartine eka tasu paNa khaseDI zake, ane cakravarti e deraDAne eka hAthe raheje kheMce te badhuM sainya nadImAM paDI jAya, evA mahAna baLanA dhaNI hoya che. cakravatine mATe ja badhI vastuo tAjI bane, reja savAre dhAnya vavAya ne sAMje Page #774 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 733 taiyAra thaI jAya ne cakravartine mATe enI rasoI banAve ne temane jamADe, bele! tamArUM vijJAna game teTaluM AgaLa vadhyuM hoya paNa enI ATalI tAkAta che ke eka divasamAM anAja taiyAra thaI jAya. batrIsa hajAra mugaTa baMdhI rAjAo temanI AjJAmAM hoya che. 32 hajAra deza, ha2000 nagara, ne 96 keDa gAmaDAnA adhipati hoya che, 48 kesa jamInamAM emanA sainyane paDAva hoya che, A badhA upara cakravatinI sarvoparI sattA hoya che, cakravatine 64000 rANIo hoya che, cakavati rUpa parivartana karIne 64000 rUpa karI zake che, strIratna pAse hoya che, e strIratnamAM paNa keTalI tAkAta hoya che ke eka ratnane baLavAna purUSa ghaNanA ghA kare te paNa e ratnamAM taDa na pADI zake tevuM ratna e strIratna capaTI vaDe cALIne cUra karI cakravartinA kapALamAM tilaka kare, e strIratna khUba svarUpavAna ne atyaMta sukomaLa hoya che. A rIte khAvA pIvAnI ane bhogavavAnI uttamamAM uttama sAmagrIono bhegavaTa cakravartio kare che. emanA sukhanuM zuM varNana karavuM? chatAM cakavatinA sukhathI adhika vaimAnika devenuM sukha hoya che. vaimAnika devanuM sukha-cakravarti karatAM paNa anaMtagaNuM sukha vaijJAnika devane hoya che. cakravati game tevA sukhI hoya paNa ene mAtAnA garbhamAM te AvavuM paDe che kAraNa ke e manuSya che. jyAre devene mAtAnA garbhamAM AvavuM paDatuM nathI. atyaMta suMdara devazayyAmAM utpanna thAya che ane utpanna thatAMja de batrIsa varSanA yuvAna hoya che. emanuM zarIra atyaMta tejasvI hoya che, emanA zarIre parasevo thatuM nathI, dudhanuM te nAma nahi, paNa emanA zvAse chavAsamAM kamaLanA puSpa jevI khuba nIkaLe che, emanA zarIramAM koI jAtane roga utpanna thatuM nathI, ne ApaNuM zarIramAM te navA navA rega utpanna thAya che. kevo suMdara vastrAlaMkArothI sajaja hoya che, jyAre juo tyAre yuvAna ne yuvAna hoya che, rahevAnA vimAna rananA hoya che, ne e vimAnamAM moTA moTA mahele hoya che temAM deve vase che. te ratna sUrya karatAM paNa adhika tejasvI hoya che. ne pAMceya varNanA ratno khUba ramaNIya hoya che. tene sparza paNa suMvALo hoya che. tyAM ratnone eTalo prakAza hoya che ke aMdhArUMhetuM nathI. traNe Rtu AnaMdakArI hoya che. khAvAnI IcchA thAya tyAre sArAmAM sArA svAdiSTa zubha pudgalo temanI sAme AvI jAya che ne rUparUpanA aMbAra jevI devAMganAo sAthe Icchita sukha bhogave che. e sukhamAM 55ma ane sAgarepamanuM AyuSya pUruM thaI jAya che to paNa ene khabara paDatI nathI. bhavanayati, vANavyaMtara ane tiSI de paNa ATalA sukhI hoya che. to vaimAnika devenuM sukha to temanAthI paNa adhika hoya che. temane kamAvAnI ke gumAvAnI Page #775 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 734 zAradA saritA kaMI ciMtA nathI. eka nATaka jemAM paNa babbe hajAra varSe vyatita thaI jAya te paNa tene khabara paDatI nathI. manuSya jo evuM devatAI nATaka juve te cha mahinA sudhI ubhe ne ubho rahe te paNa tene bhUkhatarasa ke thAka lAge nahi. evA adbhuta devatAI nATaka hoya che. AvuM vaimAnika devenuM sukha hoya che. indranuM sukha- upara kahyA pramANe devenuM sukha hoya che. te devonA mAlika Indrane te temanAthI paNa adhika sukha hoya che. Indro lAkhe vimAnanA svAmI hoya che. IndranA AtmarakSaka deve lAkhonI saMkhyAmAM hoya che. hajAre tenA sAmAnika deve hAya che ne atyaMta manohara svarUpavAna IndrANIo hoya che. asaMkhyAtA devo upara emane hakama cAle che. IndranI addhi-siddhi ane samRddhino pAra heta nathI. sAmAnya deve karatAM IndranI tAkAta adhika hoya che. ene vaibhava ne enuM sAmarthya anupama hoya che teo atyaMta tejasvI ane yazasvI hoya che. temanuM sarva sukha adabhuta ane avarNanIya hoya che. chatAM tenAthI sarvArthasidadha vimAnanA devenuM sukha vizeSa hoya che. | sarvArthasiddha vimAnanA devAnuM sukha - indro karatAM paNa sarvArthavidha vimAnanA devenA sukha atyaMta heya che. saMsArika sukhamAM joIe to sarvArthasiddha vimAnanA devene sauthI vadhu sukha hoya che. temanAthI vadhAre sukha kaI saMsArI AtmA ne hotuM nathI. nIcenA kalpavAsI dene ISya AdinA kAraNe paNa duHkha heAya che. tevuM duHkha sarvArthasidhdha vimAnanA devene hetuM nathI. tetrIsa sAgarepamanA AyuSyakALamAM temane kadI duHkha hotuM nathI. e te navatatva ane cha dravyanA ciMtanamAM mazagula rahe che ne "appavArA gatasuThThI" teo alpa vikAravALA ne anaMta sukhI hoya che. AvA sarvArthasiddha vimAnanA deva karatAM bhagavAne vadhu sukhI kene kahyA che-gvAMtasudI muLavItarALI vItarAga prabhunI AjJAnuM pAlana karanArA pAMca mahAvratadhArI muni sarvArthasiddha vimAnanA deve karatAM paNa anaMtagaNu sukhI hoya che. vItarAgI saMtanuM sukha sarvArthasidha vimAnanA devanA sukha karatAM caDhI jAya che. ne A badhAnA sukha karatAM anaMtagaNuM sukha mukitamAM birAjatA sidhabhagavaMtane hoya che. cAre prakAranA devenuM traNeyakALanuM samasta sukha bheguM karavAmAM Ave ne tene anaMtagaNuM karavAmAM Ave ane tene anaMtIvAra varga karavAmAM Ave ATaluM bheguM thayeluM sukha paNa sidha bhagavAnanA sukhonI tulanA karI zakatuM nathI. jagatamAM evuM eka paNa sukha nathI ke jenI sAthe siddha bhagavAnanA sukhanI upamA ApI samajAvI zakAya. devAnupriya! tame sAMbhaLyuM ke saMsAranA ekeka sukhe ekekathI kevA caDhIyAtA che! e sukhanuM varNana sAMbhaLIne tamane moDhAmAM pANI AvI jaze ke AvuM sukha ane kayAre maLe? paNa evI bhAvanA jAge che ke siddhanA sukha kayAre meLavuM ke sAdhupaNAnuM Page #776 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 735 sukha kayAre meLavuM? siddha bhagavAnanA sukhanI pyAsa jAgaze tyAre tame prabhune evI prArthanA karaze! ke mukitapurInA svAmI sAMbhaLeA araja amArI, dekhADA nagarI tamArI amane (ra) khUba bhamyA ame A jaMgalamAM, Aza laine eka ja manamAM, maLaze kadI nA kadI mIThA visAmeA (2) choDI dezu tyAre saghaLA dhAmA, thAkayA ame te have Aza phaLI nA amArI, dekhADA nagarI tamArI amane (ra) he prabhu! A saMsArathI ame have thAkayA chIe. amane tamArI nagarI khatAveA. mukitanagarImAM javA mATe tyAgamArga aMgIkAra karavA paDaze. tyAga vinA traNa kALamAM siddhi thavAnI nathI. jene siddhanA sukhAnI pyAsa jAgI che tevA jamAlikumArane dIkSAnI AjJA ApI. tae NaM te koDuMbiya purisA jamAlissa khattiya kumArassa viuNAevaM vRttA samANA haTTa tuTTha karayalA jAva paDisuNettA khippAmeva siridharAo tinnisaya sahassAiM tava jAva kAsavaga saddAventi / tae NaM se kAsavae jamAlissa khattiya kumArassa piuNA koDuMbiya purise saddAvie samANe haTTha-tuTThe pahAe kaya balikamme jAva sarIra jeNeva jamAlissa khattiya kumArassa piyA teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA karayala jamAlissa khattiyakumArassa piyaraM jaeNaM vijaeNaM vadhAve, jaNaM vijaeNaM vadhdhAvittA evaM vayAsIsadisantu NaM devANuppiyA / jaM maNa karaNijjaM // jamAlikumAranA pitAe kauTubika purUSone AjJA karI hatI ke tame rAjya bhaMDAramAMthI traNa lAkha seAnaiyA laIne be lAkha seAnaiyAnA pAtarA ane rajoharaNa lai Ave ne eka lAkha sonaiyA ApIne nAine khelAvI lAve. AvI AjJA thavAthI kauTu khika purUSone khUSa AnaMda thayA ke ahe! amane A dIkSAnA upakaraNA lAvavAnuM sadbhAgya maLyuM. bhale dIkSA nA laie paNa dIkSA le che tenI sevAnA lAbha teA laIe harSabhera pAtarA ane rajoharaNu lAvyA, ne pachI hajAmane khelAvavA gayA. tene lAkha seAnaiyA ApIne rAjAnI AjJA kahI saMbhaLAvI. ene paNa khUba ha thayA ne rAjA pAse AvavA jaldI taiyAra thayA. teNe snAna karyuM, khalIka karyuM" ne pachI sArA vastrAla kAra| paherI zarIrane zaNagArIne jyAM jamAlikumAranA mAtA-pitA che tyAM AvyA, ne temane hAtha joDIne mahArAjAne jaya heAvijaya hA-evA magalazabdathI vadhAvyA ne pachI teNe karyuM-mahArAjA ! ApanI zI AjJA che? pharamAve. mAre zu karavAnuM che? A pramANe kahIne ubhuM rahyo. have jamAlinA mAtA-pitA nAIne zuM vAta kaheze te vAta avasare Page #777 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA laIzuM. (pU. mahAsatIjIe AyaMbIlanI oLInuM mahatva zrIpALarAjA ane mayaNAsuMdarIne dAkhalo ApI khUba suMdara rIte samajAvyuM hatuM). vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 85 A suda 9 ne zukravAra tA. 5-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! paramAtmAnI pAse ApaNe e prArthanA karavAnI che ke he prabhu! mArUM zuddha svarUpa huM pragaTa karI zakuM evI mane zakti Ape. huM A uttama mAnavajanma pAmIne nijasvarUpe pragaTa karavAnI abhilASA rAkhuM chuM. Apa jema vItarAgI banyA che tema mAre paNa vItarAgI banavuM che. AvI bhAvanAthI je prArthanA karaze te jarUra e prArthanA phaLIbhUta thaze. zuddha bhAvathI prabhune karelI prArthanA jarUra phaLa Ape che. paNa prArthanA karatA kaI jAtanA phaLanI AkAMkSA na rAkhavI joIe. prabhunI prArthanA, gurUnI sevA ane dharmanI ArAdhanA koI paNa jAtanI abhilASA vagara kare che te vadhu phaLa Ape che ane lAlasAthI karAya te ghaNuM ochuM phaLa Ape che. kahevata che ne ke "vaNamAMgyA metI maLe ne mAMgI maLe na bhIkha mATe koI paNa dharmakriyA kare te tenA phaLanI IcchA kadI rAkhaze nahi. baMdhuo ! jyAre ApaNane AtmasvarUpanuM bhAna thaze tyAre tarata samajAze ke atyAre huM vibhAvadazAmAM chuM. parabhAva ane parasvabhAvamAM chuM. A svabhAva mAre nathI. A ravabhAva karmajanya che. A mAre asala svabhAva nathI. A te nakalI svabhAva che. mAruM asala svarUpa juduM che. A nakalI svabhAvane kAraNe huM duHkhI thaI rahyo chuM. huM te sata-cita ne AnaMda svarUpa chuM. nizcayanayanI apekSAe AtmA zuddha che. ApaNumAM ne paramAtmAmAM jarA paNa aMtara nathI ane vyavahAranayanI apekSAe AtmA azuddha che. kAraNa ke atyAre karmathI lepAyeluM che. enA upara karmane paDade AvI gayA che. eTale enuM svarUpa avarAI gayuM che. jemake sUrya svayaprakAzita che, paNa tenA ADA vAdaLA AvI jAya te tene prakAza avarAI jAya che. joradAra pavana vAya te vAdaLa vikherAtA vAra na lAge. ne vAdaLa vikherAtA sUryane prakAza pRthvI upara phelAya che, tevI rIte AtmA upara rahelA vAdaLAne je ahiMsA-saMyama ne tapa rUpa prayatna dvArA vikheravAmAM Ave te AtmAne mULa svabhAva pragaTa thAya. AtmAne mULa svabhAva zuM? bahAranA keI paNa nimittathI ke AtyaMtara nimittathI je bhAva varte che te AtmAne svabhAva nathI. jema ke pANI svabhAve zItaLa hoya che paNa je ene Page #778 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 737 sagaDI, sTava ke gyAsa upara mUkavAmAM Ave te agninA saMcAgathI zItaLa jaLa paNa uSNu khanI jAya che. pANImAM je uSNatA AvI te pAtAnA gharanI nathI. paNa agninA gharanI che. tema AtmAmAM je vikAra, viSayA ne kaSAyA, rAga ane dveSa je kaMi dekhAya che te AtmAnA svabhAva nathI paNa karmajanya kaSAyeAthI utpanna thayeleA nakkI ravabhAva che. AtmAne dveSanuM nimitta maLatAM dveSI, rAganuM nimitta maLatAM rAgI, dveSanu nimita maLatAM dveSI, bhAganA sAdhanA maLatAM bheAgI banI jAya che. A madhe svabhAvanimittajanya che. nimittajanya svabhAva e ApaNA nathI. paNa vItarAga dvazA samabhAva e ApaNA svabhAva che. e kAi nimittathI peDhA thayA nathI, mATe samabhAva e peAtAnA svabhAva che. krodhanuM nimitta maLatAM krodha na Ave, rAganuM nimitta maLatAM rAga na thAya, te dveSanuM nimitta maLatAM dveSa na thAya tyAre samajI lejo ke huM atyAre mArA svabhAvamAM chuM. AvI dazA prApta karavI e hela vAta nathI chatAM prayatna karIe te jarUra ApaNe ApaNA svabhAvane prApta karI zakIe. abhyAsa karavAthI mAnava badhu karI zake che. abhyAsena sthiraM cittaM, abhyAsenA nila / abhyAsena parAnando, abhyAsenAtma darzanam // abhyAsathI citta sthira thAya che. abhyAsathI paramAnadyanI prApti thAya che. jIvane managamatI vastu maLI gaI te tenA pratye rAga thAya che ne aNagamatI vastu upara dveSa thAya che. A rIte nimitta maLatAM svabhAva badalAya che. jJAnI kahe che ke svabhAva vAravAra badalAya te svabhAva ApaNA nathI. eLiyAne game tyAre vApare teA kaDavA lAgavAnA, maracAne game tyAre khAva teA tIkhuM lAgaze ne sAkarane game tyAre khAze| teA te mIThI lAgavAnI, kAraNa ke e ene mULa svabhAva che. paNa jo e vastuAmAM koI vastunuM mizraNa karavAmAM Ave te te kaDavAza-tIkhAza ne mIThAzamAM pharaka paDaze. jevI rIte seAnAmAM jyAM sudhI khIjI keAI dhAtunu mizraNa haze tyAM sudhI tene agnimAM tapAvI navasAra Adi padArtha nAMkhatA temAMthI dhumADA nIkaLaze ne kALAza dekhAze, e dhumADA ke kALAza e senAnI nathI. senu teA svarUpe zuddha che. paNa bIjI dhAtunA temAM bhega thavAthI temAMthI dhumADo nIkaLe che ne kALAza lAge che. kAraNa ke e dhumADA kALAza sAnAnI nathI. tejAkha ane khAra dvArA tapAvatAM tapAvatAM jyAre senuM zuddha thaI jaze tyAre tenuM potAnuM zudhdha svarUpa pragaTa thaze ne enuM sAcu teja jhagamagI uThaze. tevI rIte ApaNA AtmA karmanA bhArathI haLavA banaze ne zudhdha thaze tema tema tenAM sAcA svabhAva pragaTa thaze. e svabhAva eTale vItarAga svabhAva. AtmA atyAre peAtAnA svabhAvane bhUlI gayA che chatAM e khIje kayAMya gayA nathI paNa kanA AvaraNathI te DhaMkAI gayA che. Page #779 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 738 zAradA saritA bhagavAna kahe che vabhAva pragaTa karavA dararoja daza miniTa-pA kalAka AtmasvarUpanuM ciMtana karo. jeTalI khAdyaSTi chUTaze teTalI aMtaSTi khulI jaze. pachI te| A jagata tamane zUnya lAgaze. aMdaranA vaibhava joze te khAdyavaibhava tamane taNakhalAtulya lAgaze. jemaNe AtmAnA vaibhavane pichANyA te nyAla thai gayA ne AhyavaibhavamAM racyApacyA rahyA te kaMgAla banI gayA. khAra cakravartiomAM daza cakravartioe bAhya vaibhava cheDIne dIkSA lIdhI te nyAla thai gayA. anaMtasukhanA svAmI banI gayA ne brahmadatta cakravartie bheAganI Akita chevaTa sudhI na choDI te narakamAM gayA, ne subhUma cakravartine vicAra thayA ke huM cakravarti thayA. cha khaMDa te badhAya sAdhe che, emAM koi vizeSatA nathI. paNa huM sAtamA khaMDa sAdhu te mArI mahattA vadhe. te sAtamo khaMDa sAdhavA gayA te dariyAmAM DUbI gayA. sAtamA khaMDa sAdhavA jatAM sAtamI narake cAlyA gayA. tenA 16000 rakSaka deve paNa tene macAvI zakayA nahi. tyAM sAtamI narakanI rau rau vedanA bhagave che, kALA kalpAMta kare che paNa koi tene bacAvI zakatu nathI. mATe vicAra karo ke huM kANu chuM, kayAMthI Avye chuM ne marIne kayAM jaiza? mArUM mArU karIne mamatA karI rahyA chuM paNa sAthe zuM laI javAnA ? jIve paranI paMcAta ghaNI karI che. jJAnI kahe che paranI paMcAtamAM pAvaradhA AtmAnI ArAdhanA zI rIte karI zake? indrione nacAvyA nAcyA che ne pudgalamAM rAcceA che. indrionI khabara lIdhI che ne ene pUchyuM che ke tAre zuM khAvu che? e kahe te hAjara. ene game te pramANe karavA taiyAra che paNa AtmAne koi divasa pUchyu che ke huM cetanadeva ! tane zuM game che? puddagalane pUche che tenA karatAM AtmAne pUche tA tamArA uddhAra thaze. pudgalanA AnaMda mAne che paNa pudgalanA AnaMda ane sukha tane kayAre hAthatALI daIne cAlyuM jaze tenI khakhara nathI. mATe AtmA parabhAvamAM ramaNatA karatA hAya, bhautika sukhanI bhIkha mAgatA hAya tyAre tene kaheA ke tu anaMta guNAnA svAmI che. tane A bhikhArIpaNu' nA zaiAle. paNa Aje AtmAnI dazA kevI thaI gaI che tenA vicAra karo. anaMta lakSmInA adhipati Aje kevA bhikhArInA hAle bhaTake che. rivathI paNa adhika raLiyAmaNA Aje gAbharamAM gAthA khAya che. thai gaI haMsanI A zI re gati ! AvI anaMta lakSmInA svAmI dI bahAra bhaTake? kdI AvA tamane vicAra Ave che ke mArI DhazA kevI bagaDI gai che. dareka dravyanimittAne bhAvamAM lAve. vItarAga dazAmAM je sukha che tenI AgaLa duniyAbharanuM sukha anatamA bhAge paheAMcI zake tema nathI. jema jema AtmA svarUpamAM lIna manate jAya che tema tema tene Page #780 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 739 Atmika sukhane anubhava thate jAya. jeTalI saMsAranI smRti teTalI AtmAnI vismRti che. AtmAnuM sAcuM sukha eTale svAbhAvika AnaMda. te dekhI zakAya evI vastu nathI. e to anubhave khabara paDe. jamAlikumAra Atmika sukha prApta karavA mATe saMyamanA mArge jaI rahyA che. jene Atmika sukhane anubhava thAya che tene pudgalanA pathArAmAM AnaMda na hoya. jamAlikumAranI dIkSA mATenI saMpUrNa taiyArI cAlI rahI che. jamAlikumAranA vALa vaDA karavA mATe hajAmane lAvyA che. hajAma zarIrane svaccha banAvI aMtarane paNa svaccha banAvI jamAlikumAranA mAtA-pitA pAse AvyuM ne temane jaya vijaya he, evA zabdo vaDe vadhAvI be hAtha joDIne kahyuM he devAnupriya! mAre zuM kArya karavAnuM che te Apa pharamAve. "tae NaM se jamAlissa khattiyakumArassa piyA taM kAsavagaM evaM vayAsI tuma devANuppiyA! jamAlissa khattiyakumArassa pareNa jatteNaM cauraMgula vajje nikkhamaNa pAogge aggakese kappehi / " tyAra pachI te jamAlikumAranA pitAe nAIne kahyuM- he devAnupriya! mArA lADIlA jamAlikumAranA atyaMta yatnApUrvaka cAra AMgaLa mUkIne abhiniSkramaNane (dIkSAne) egya AgaLanA vALa kApI nAMkha. jamAlikumAranA pitAe A pramANe hajAmane kahyuM eTale te khUba AnaMda pAme. ahe ! huM ke bhAgyazALI chuM ! amArA mahArAjAnA kuMvara dIkSAnA pavitra paMthe prayANa kare che temanA vALa vaDA karavAnuM pavitra kArya mArA hAthe thaze. ene khUba AnaMda thaye. e khuza thayelA nAIe kahyuM he svAmI ! huM ApanI AjJA pramANe karIza ema kahIne vinayathI tenA vacanane svIkAra karyo. tyAra pachI teNe sugaMdhI pANI vaDe hAtha-pagane dhAyA. peIne zuddha ATha paDavALuM kapaDuM pite meDhe bAMdhyuM. zA mATe bAMdhyuM? enuM kAraNa e che ke je jamAlikumAra dIkSA levA mATe pavitra banyA che te pitAnA mukhamAMthI je zvAcchavAsa nIkaLe che te e pavitra purUSane lAge nahi ne ke jIvanI hiMsA na thAya eTalA mATe eNe ATha paDanuM zuddha kapaDuM bAMdhyuM ne taddana navA zastra laIne teNe jamAlikumAranA vALa utAravA mAMDayA. jema jema tenA vALa utaravA lAgyA tema tema jamAlikumAra atyaMta AnaMda anubhavavA lAgyA. mAthethI vALane bhAra haLave thatAM sAthe pApane bhAra paNa utaravA lAgyo. jamAlikumAranI mAtA haMsanA jevA veta vastramAM pitAnA vahAlasoyA putranA vALa jhIle che. atyAre paNa je dIkSA le che tenA vALa dIkSAthInI mAtA jhIle che. jamAlikumAranA vALa jhIlatAM jhIlatAM jema matIne hAra tUTe ne motI paDavA - mAMDe tema mAtAnI AMkhamAMthI azrunI dhAra paDavA mAMDI. basa, dIkarA ! have tuM amane Page #781 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 740 zAradA saritA mUkIne cAlyA jaiza ! enI patnIe sAme ubhI che. te darekanI AMkhamAM AMsu che. jamAlikumAranA vALa huMsa jevA zveta vastramAM peAtAnA kheALAmAM jhIlIne sugaMdhIdAra pANI vaDe dheAi nAMkhyA. dhAIne uttama-pradhAna, gaMdha-mAlA vaDe pUje che. pUjIne zudhdha ki MmatI vajra vaDe khAMdhe che, khAMdhIne ratnanA karaMDIyAmAM mUke che. tyAra pachI te jamAlikumAranI mAtA hAra, pANInI dhArA, sidguvAranA puSpA ane tUTI gayelI meAtInI mALA jevA putranA viye!gathI duHsaha AMsu sAratI A pramANe khelI ke A keze| amArA mATe ghaNI tithie, paNIo, utsaveA, yajJA ane maheAtsaveAmAM jamAlikumAranA vAraMvAra daIna rUpa thaze. ema dhArIne tene sAcavIne mUke che. A rIte jamAlikumAranA vALa vaDA karavAnI vidhi pUrI thai. have zu vidhi karaze te vAta avasare kahevAze. vyAkhyAna na, 86 AsA suda 10 ne zanivAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ane bahena ! jamAlikumAra zAzvata sukha prApta karavA mATe saMsAra choDI saMyamI bane che. emane eka vAta samajAi gai ke je sukha bheAgavyA pachI tenI pAchaLa duHkha ubhela hAya te te sAcuM sukha nathI. palyApama ane sAgaropamanA kALa sudhI sukha leganyA pachI paNa jo duHkha bhAgavavAnA vakhata Ave teA jJAnI purUSa tene vAstavika sukha mAnatA nathI. Aje AtmasvarUpanI pichANanA abhAve manuSyA eka najIvA mabiMdunI upamAvALA kSaNika sukhamAM Asakata banI jAya che ane pariNAme tene naraka ane nigeAdamAM dhAra duHkhA bhAgavavA paDe che. tA. 6-10-73 sa'sAranA koI indriyajanya sukhA evA nathI ke je pariNAme sukharUpa hoya. atindriya evuM Atmika sukha pariNAme sukharUpa che. viSayajanya sukha te zarUAta pUratu madhura che ne pariNAme ati duHkhakara che. tame pariNAmane vicAra karo te viSayasukhamAM tIvra vairAgya utpanna thayA vinA raheze nahi. pAMceya indrienA viSayA jo ke sevana karavAnA samaye zarUAtamAM kSaNu pUratA tamArI mAnyatA pramANe AnaMda ApanArA che. paNa pAchaLathI kipAkavRkSanA phaLanA bhakSaNanI jema ati duHkhadAyaka nIvaDe che. kapAka vRkSanA phaLa dekhAvamAM ati suMdara heAya che. khAvAmAM svAdiSTa hAya che. sugaMdhayukata paNa hAya che. paNa ene khAdhA pachI mAtra e ghaDImAM khAnAranA prANa uDI jAya che. tema Indriyajanya viSace paNa zarUAtamAM ati suMdara hoya che. jagata AkhuM temAM Page #782 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - 741 guMcAI raheluM che paNa tenA te te viSaye kiMpAkanA phaLanI jema pariNAme ati dUra hoya che. mATe sajajane tene dUrathI tyAga kare che. je viSayethI citta vihuvala ne AkuLa-vyAkuLa bane temAM sukha kevI rIte mAnI zakAya? be ghaDInA satsaMgathI, ISTanA smaraNathI citta kevuM prasanna banI jAya che. cittanI prasannatA te sAcuM sukha che. AkuLatA-vyAkuLatAmAM sAcuM sukha nathI. jamAlikumAra e sukhane zeraDInA kUcAnI jema tuccha gaNIne cheDI devA taiyAra thayA che. cheka sudhI vairAgyabhAvamAM aDaga rahyA che ane temanI jIta thaI. mAtA-pitAne AjJA ApavI paDI ane nAIne bolAvI jamAlikumAranA vALa vaDA karAve che. te vakhate jamAlikumAranA mukha upara saMsAranA vijayane AnaMda che. jene je mArge javuM hoya te mArge javAnuM maLI jAya eTale enA AnaMdane pAra nathI raheto. jamAlikumAranuM mukhaDuM malakAya che. jyAre enI mAtAe nAIe utArelA vALa ratnajaDita zveta vastramAM jhIlyA, ne upara kiMmatI dravya nAMkhIne sugaMdhita karelA jaLathI dhaMI ratnanA karaMDIyAmAM mUkyA tyAM sudhI te teNe hiMmata rAkhI paNa pachI te metInI mALA tUTI jAya tema tenI AMkhamAMthI azrudhAra thaI, ne belI, beTA! A tArA vALane ame moTA divasomAM jeIne tane yAda karIzuM. Ama to tuM ja amane yAda Avaze paNa parvanA divasamAM vadhu yAda Avaze. tyAre ame tArA vALane joIne AnaMda pAmIzuM. badhA raDe che paNa jamAlikumAranA mukha upara AnaMdane pAra nathI. jANe mATe vijaya meLavyuM na heya e ene AnaMda che. - Aje vijayAdazamIne pavitra divasa che. jamAlikumAre mAtAne khUba samajAvIne pitAnA dhyeyanI siddhi karavAno vijaya meLavyuM. Aje manuSya potAne vijaya thAya tyAM AnaMda mAne che paNa e vijaya zeno che? mAno ke kerTamAM eka kesa cAlane hoya temAM pitAnI jIta thAya te mANasa mAne che ke mAre vijaya thaze. be vyakita vacce jhaghaDo thayo ne bIjAe namatuM mUkI dIdhuM te sAmI vyakita mAne che ke mAro vijaya thaye. be bhAInA majhIyArA vaheMcAtA hoya temAM eka bhAI Icache ke amuka vastu te mArA bhAgamAM AvavI ja joIe. game tema karIne e vastu pitAne maLI jAya te mAne che ke mAre vijya thaye. keI rAjA bIjA rAjA upara jIta meLavI le , te mAne che ke mAre vijya thayo, paNa bhagavAna kahe che karmazatruo upara vijaya meLave te sAce vijaya meLavyuM che, jyAM sudhI karmo upara vijaya nahi meLave, Indrio ane kaSA upara vijaya nahi meLave tyAM sudhI sAce vijaya nathI meLavyuM. Aje dazerAne divasa che. A divasane vijayAdazamI paNa kahe che. Ama to dareka tithi mahinAmAM be vakhata Ave che, tevI rIte dazama paNa mahinAmAM be vakhata Page #783 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 742 zAradA saritA Ave che. paNa AjanI dazamanI AgaLa 'vijaya' zabda mUkavAmAM AvyA che. eTale tene vijayAdazamI kahevAmAM Ave che. badhI dazama karatAM AjanI zamanA dvivasanuM mahattva vadhAre che. A drazama varSamAM eka vakhata Ave che. AjanA divase rAmacaMdrajIe lakAnA adhipati rAvaNa upara vijaya meLavyeA hateA. eTale tene vijayAdazamI kahevAmAM Ave che. badhA divaseA karatAM parvanA divaseAnu vizeSa mahatva Aya che. jema paryuSaNanA divaseAmAM nene Ana heAya che, heAbImAM kSudrAne AnaMdaeN hAya che, nAtAlamAM kIdhdhanAne AnaMda hoya che, ramajhAna mahinAmAM muslImAne AnaMda hoya che tema dazezane vise kSatrione AnaMda hAya che. zame rAvaNa upara vijaya meLavyeA hatA. rAma ane rAvaNa ane eka rAzInA nAma che paNa anainA guNamAM phera che. rAvaNanI pAse khUba samRddhi, mATuM vizALa sainya ne khUkha zakita hatI. rAmanI pAse rAvaNu jeTaluM sainya na hatuM paNa dharma-nyAya--nIti ane sadAcAranu agAdha khaLa hatuM. tenA prabhAvathI rAme jaMga3mAM vasavA chatAM paNa mahAna samRddhazALI baLavAna rAvaNu upara ne rAvaNanI AsurI prakRti upara vijaya meLaLyA hatA. teA jJAnI kahe che he jIva! tame paNa vijayAdazamInA divase vijaya prApta karo. khAdyavijaya to jIve ghaNI vakhata meLavyA che paNa AbhyaMtara vijaya meLabyA nathI. khAdyavijaya mATe paNa dhairya ane zaktinI jarUra paDe che. teA AbhyaMtara vijaya mATe paNa AdhyAtmika khaLa ane zakitanI jarUra che, te A manuSyabhava prApta karIne samyaktvanI prApti karI, dharma upara zraddhA karI, mAha ane mithyAtvarUpI aMdhakArane dUra karI karmarUpI zatruene jItavA tenu nAma sAcA vijaya che. A vijayAdazamInA divase rAme rAvaNa upara vijaya meLavyeA hateA te ApaNe kayA rAvaNu upara vijaya meLavavA che? eka kavie kahyuM che ke "saMsAra sAgarake aMr rUpa amathama pAnI, brahma rUpa paDe bheMvara isImeM Duba jAta jahA~ jaga prANI, tIna daMDa traTa dvIpa De lAlaca laMkA aMka aNI, mahAmeAha ratnazravA nAmaka rAkSasa rAjA isame` dhaNI, kelAsa kekasI rANI hai usakI akaladAra samajo jahArI, dharma dazaharA kara leA umaMge mithyA mAha rAvaNa mArI." adhue! jema samudramAM bharapUra pANI hAya che ne temAM me!jA uchaLe che tema jJAnI kahe che ke A saMsAramAM karmarUpI pANI bharapUra bharelu che, duniyAnA dareka jIve karmarUpI jaLamAM DubI rahyA che. jema samudramAM bhaMvara uThe che tema A saMsArarUpI samudramAM Page #784 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 743 bhrama-zaMkA rUpI moTA meATA bhramara che. mithyA bhrama jIvane sAcI zradhdhA thavA detA nathI. svarga haze ke nahi hAya, dharma e TuMbaka che, narakamAM AvA bhayaMkara duHkhA rahelA che ema badhA kahe che te sAcuM haze ke khATu ? mANusA phAgaDha Dare che. AvA bhramarUpI sa~varA saMsArasamudramAM rahelA che. temAM je dRDhadhamI AtmAe che te kaeNseTInA samaye sthira rahI zake che. je AtmAone dharmanI zraddhA heAtI nathI te saMsArasamudramAM DUkhI jAya che. jema samudramAM dvIpa hAya che tema ahIM paNa IMtrikuTadvIpa che te kayA che? mana-vacana ane kAyA e traNa daMDa che. tatvArtha sUtramAM kahyuM che ke-Aya vAGa mana: varmayoga koI jIva manathI karyuM khAMdhe che, koI vacanathI ne kAI kAyAthI khAMdhe che. prasannacaMdrarAjarSie manathI karyuM khAMdhyA paNa bhAnamAM AvyA te manathI ne manathI karmanA bhUkkA uDAvI nAMkhyA. tame ahIM dharmasthAnakamAM beThA che, sAmAyikamAM beThA che, vyAkhyAna sAMbhaLeA che. paNu manamAM jo azubha vicAra cAlatA haze teA karma baMdhAya. kAi kharAma vacana khAlI jAya ne bIjAnA manamAM duHkha thAya tethI paNa karma bAMdhe che ne kAi kAyAthI hiMsAdi pApa karIne kama bAMdhe che eTale ahIM AdhyAtmika draSTithI mana-vacana-kAyarUpa tridaMDane trikUTa kahevAmAM Ave che. laMkAnagarI kaI che? rAvaNanI laMkA seAnAnI hatI. AdhyAtmika kSetramAM lAlacarUpI lakA che. have laMkAnA rAjA kANu hatA ? Ama tA lakAne rAjA rAvaNu hatA. enA pitA paNa laMkAnA rAjA kahevAya ne ? te rAvaNanA pitAnu nAma zuM hatu te jANA che!? rAvaNanuM nAma prakhyAta che. enA pitAnu nAma ratnasavA hatu. AdhyAtmika lAlacarUpI lakAmAM rahnasavA nAmanA mahA meharUpI rAkSasa rAjya kare che. ne rAvaNunI mAtAnuM nAma kaikasI hatuM. te| ahIM kalezarUpI kaikasI rANI che. jyAM mahAmaha rahe che tyAM kleza paNa rahe che. meAha eTale ajJAna. me!hane kAraNe manuSya vastunA yathArtha svarUpane samajI zakate nathI ne ajJAnanA kAraNe jyAM jue tyAM rAga, dveSa, kaleza ane kaMkAsa hAya che. game teTalu dhana hAya, sAhyakhI hAya paNa e dhananeA meha rAkhavA te jIvanuM ajJAna che. enA pratye mAha thaye teA bhAi-bhAI vacce kaleza thayA che. eTalA mATe jJa!nI kahe che jyAM mehu-ajJAna che tyAM kaleza che. tema lAlacarUpI laMkAmAM mahA meha rAjAnI sAthe kalezarUpI kekasI rANI rahe che. have enA dIkarA keTalA che? ratnasavA rAkSasane keTalA putra che ? mithyA meAhanI usakA phaMda dasa mithyA dasa Anana hai ! vIsa AzravakI bhujA hai usake kapaTa vidyA kI khAnana hai! samyakatva mAhanI vibhISaNa dUjA naMdana sA kucha hai nyAyI mizra mAhanIya kuMbhakarNe e, lacapiya bAta hai adhikA mahA meha ke e tina naMdana, samajo suguNA naranArI! Page #785 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 744 zAradA ruritA ratnasavAne traNa putra hatA. te rAvaNa-vibhISaNa ane kuMbhakarNa. ahIM e putrane mithyAtva mohanIya, samyakatva mehanIya ne mizra mohanayanI upamA ApI che. e mahAmahane sauthI moTA putra mithyAtva mehanIya rU5 rAvaNa che. rAvaNanA daza mukha hatA ne? tema A mithyA mohanIya rUpI rAvaNanA paNa daza mukha che te kayA. jIvane ajIva mAnave te, ajIvane jIva mAnava te, dhamane adharma mAne , adharmane dharma mAnave te, sAdhune kusAdhu mAnavA te, kusAdhune sAdhu mAnavA te, ATha karmathI mUkANa che tene nathI mUkAyA tema mAnavuM ane ATha karmothI nathI mUkANAM temane mUkANu mAnavA te Adi daza prakAranA mithyAtvarUpI jenA daza mukha che tevA mithyAtva mehanIyarUpI daza mukhavALA rAvaNa che. have jenA daza mukha che tenI bhujAo paNa vIza hoya che. e vIza bhujAo kaI che? baMdhuo! jyAM mithyAtva hoya che tyAM Azrava paNa hoya che. Azrava eTale jyAMthI pAparUpI pANIne pravAha AtmArUpI taLAvamAM Ave che tenuM nAma Ave che, e AzravanA vIsa bheda che. e viza bhedarUpI mithyAtva mehanIyarUpa rAvaNane vaza bhujAo che. rAvaNa khUba mAyAkapaTa karanAre hate. ene kaI sAcuM kahevA jAya te paNa sAcuM mAnatuM na hatuM. jema mithyAtva mehanIya hoya tyAM sudhI jIvane vastunA yathArtha svarUpanuM bhAna thavA detuM nathI tema A mithyAtva mehanA kAraNe jIva anAdikALathI saMsAramAM rakhaDe che. rAvaNa sItAne haraNa karIne lAvyA tyAre ene vibhISaNe khUba kahyuM he bhAI ! tame rAmane sItA pAchI meMpI de. tame game tema karaze paNa sItA mahAna satI che. e traNa kALamAM zIyaLa khaMDana nahi kare, paNa rAvaNane satya vAta samajAI nahi ne aMte rAma-rAvaNa vacce yuddha thayuM. rAvaNa sahita AkhI laMkA rAkhamAM roLAI gaI. have bIjo putra vibhISaNa hatuM. vibhISaNa samyakatva mohanIya je hatuM, jema samyakatva mehanIya mAnavane satkAryo karavAnI, sAcA rAha para cAlavAnI preraNuM Ape che tema vibhISaNa nyAyamArge cAlanAro hato. jyAre jyAre rAvaNa bhAna bhUlI jata, mahAmohamAM aTavAI jato tyAre sAcesAcuM kahI dete. sItAne rAvaNa upADI lAvyA tyAre rAvaNa maTe bhAI hovA chatAM eNe satya vAta kahI dIdhI ke bhAI! pArakI strIne uThAvIne pitAnA gharamAM lAvavI e mahAna pApa che. A tamane zobhatuM nathI. haju paNa sItA rAmane pI deze te tenI sAthe bhAI je prema thaze. je nahi samaje te tamAre vinAza thaze. ema nagna satya kahI dIdhuM. tema samyava-mohanIya paNa jIvane sAcA mArge javAnI preraNA Ape che paNa mehane kAraNe jIvane sAcI samaja paDatI nathI. have trIjo bhAI kuMbhakarNa e mizra mohanIya le che. mizra mohanIya e biTAne paNa sAcuM mAne che, ne sAcAne paNa sAcuM mAnI le che, paNa emAM sAcuM zuM Page #786 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 745 che te samajI zakatA nathI. je tarapha jAya te tarapha DhaLI paDe che. kuMbhaka rAvaNu pAse jAya tyAre rAvaNane sArU lagADatA ne vibhISaNu pAse jAya tyAre vibhISaNane sArU lagADatA. vibhISaNu kahe ke meTA bhAIe sItAne pAchI ApI devI joIe. teA kahe hA, sAcI vAta che. te rAvaNa pAse jAya tyAre kahetA hatA ke nA sItAne pAchI nahi soMpavI. A rIte baMnene sArA rahetA paNa sAcI vAta kahI zaktA nahi. rAvaNanI patnI ane dAdarI kANu hatAM te kavi kahe che papaca nAma sadAdarI nAme mithyAmeAha rAvana rAnI, viSaya indrajIta aha* meghavAhana, mizrazna rAvana ke sukhadAnI, kumatinAma caMdranakhA bahana hai, kaThIna krodha kharake vyAhI dUSaNa dUSaNutIna zaya trizIrA, e dAnu hI usake bhAI sajjavala tika caMdranakhA, zabukakaLa eka AyA huziyArI rAvaNanI patnInu nAma ma MdodarI hatu. mithyAtva mAhanIyanI patnImAM mAyA athavA prapaMca heAya che. rAvaNane be putra hatA. ekanu nAma indrajIta ane khIjo meghavAhana. rAvaNane khUba abhimAna hatuM ke mArA meTA dIkarA indrajIta eveA parAkramI che ke meATA indrane paNa paLavAramAM jItI le ane meghavAhana te megha jema, ganA kare che tema zatruonI sAme garjanA karavAmAM khUba hoMziyAra. mithyAtva mahanIya rUpa rAvaNunA e satAna che. eka viSaya ne bIjo ahaMkAra. madhue ! Aje duniyAmAM viSayanI bhUkha vadhatI jAya che. jene khAvAnA ThekANA nathI hAtA teo paNa viSayavAsanA choDatA nathI. viSayalaMpaTa manuSyA kAinI paravA nathI karatA. mithyAmAhanA putra viSayavikAra che ne khIjo ahaMkAra che. jene ema lAge che ke huM duniyAmAM kaMIka chuM. mArA samAna kAi nathI. AvA ahaMbhAva Ave che tyAre bIjA phAInI paravA karatA nathI. ne petAnI meTI garjanA AgaLa nAnAne avAja sAMbhaLate nathI. mATe viSaya ane ahaMkAra e be mithyAtva mAhanA satAnA che. have rAvaNanI bahenanuM nAma caMdranakhA hatu. tenA sUpaDA jevA meTAmeTA nakha hAvAthI tene grupaNuMkhA paNa kahe che. e zupa khAe rAvaNane kubuddhi ApI hatI. e kai rIte ApI. rAvaNane teNe samAnyA hatA, e tame jANA che ? zUparNakhAne zabuka nAmanA putra hateA. eka vakhata tenA ma'mA rAvaNane tyAM gayelA, tyAM teNe sUhaMsa nAmanu khaDga joyu, te joine tene evu khaDga prApta karavAnI khUba IcchA thaI. eTale teNe ghera AvIne tenA mAtA-pitAne vAta karI ke mAre Avu khaDga prApta karavu che. zUpaNuM khAe temaja tenA pitA khare kahyuM beTA ! tArA mAmA tA prativAsudeva che. emane ega sheje prApta thayuM che. pazu tAre ene prApta Page #787 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 746 zAradA saritA karavA mATe bAra varSa sudhI sAdhanA karavI paDaze. bAra varSa sudhI ekAsaNuM karIne udhe mastake laTakavuM paDaze. mATe ApaNe enI zI jarUra che? paNa zaMbUka na mAnyuM ne sUryahaMsa khaganI prApti mATe sAdhanA karavA jaMgalamAM cAlyA gaye. khUba gIca jhADImAM jaIne uMdhe mastake laTakIne sAdhanA zarU karI dIdhI. dararoja tenI mAtA zUparNakhA ene jamADavA mATe jaMgalamAM jatI hatI. zaMbUka jaMgalamAM raheto hato. A rIte zaMbuka sUryahaMsa kharga prApta karavA mATe sAdhanA karate hate. jyAre mANasane kaMI paNa kArya karavAnI laganI lAge che te temAM tene thAka lAgatuM nathI. sUryahaMsa khaLuM prApta karavA mATe saMbUka udhe mastake kevI sAdhanA kare che. te paNa 20 divasa ke mahine nahi paNa bAra bAra varSo sudhI ekadhArI sAdhanA karavAnI. tyAM jarA paNa thAka ke kaMTALo Ave che? tamane dukAnamAM phUla gharAkI hoya te vakhate ubhA ubhA kalAko sudhI mAla batAvye ja jAva, tyAM jarA paNa thAka ke kaMTALo Ave che? pahelAM te beThA beThA rasAI karavAnI hatI. paNa A jamAnAmAM te moTA bhAganA ubhA rasoDA thaI gayA. kalAka-doDha kalAka sudhI ubhA ubhA rasoI karatAM bahenane thAka lAge che? "nA." tyAM jarAya thAka nathI lAgatuM. kAraNake bahenane ubhA rasoDAne zokha hoya che. paNa ame kahIe ke bahena ! tame ubhA ubhA pratikramaNa karo. te kaheze "nA" mahAsatIjI eTalI badhI vAra ubhA rahIe te paga duHkhI jAya. ahIM paga duHkhI jAya ne tyAM ubhA ubhA 60 roTalI karatAM paNa paga nA dukhe. A zuM batAve che ke jIvane jyAM rasa che tyAM thAka vAgatuM nathI. zaMbUkanI bAra varSanI sAdhanA pUrI thavA AvI hatI. A tarapha dazaratha rAjAnI AjJA thatAM rAma vanavAsa AvatAM temanI sAthe lakSamaNa ne sItAjI paNa AvyA che. eTale rAma-lakSamaNa ane sItAjInI tripuTI jaMgalamAM AvI hatI. vanamAM parNakuTI bAMdhIne AnaMdathI rahetA hatA. zaMbUkanI sAdhanAne chelle divasa hato. tenI sAdhanAthI sUrya haMsa kharza AvIne paDyuM hatuM. te khUba cakamakatuM tejavI dekhAtuM hatuM. te divase kudaratane karavuM ke lakSamaNajI pharatA pharatA tyAM AvI pahoMcyA ne acAnaka temanI daSTi pelA khaga upara paDI. tyAre lakSamajIne thayuM ke A zuM jhagamaga thAya che? lAvane jouM, zuM che? ene levA mATe hAtha laMbAvyuM. lakSamaNa vAsudeva hatA eTale hAtha laMbAvatAnI sAthe khaga tenA hAthamAM AvI gayuM, A paNa bhAgyanI vAta. che ne ke jene mATe saMbUka bAra bAra varSathI sAdhanA karI rahyo hate ne hAthamAM AvI gayuM lakSamaNane. kharza hAthamAM AvyuM eTale lakSamaNanA manamAM vicAra thaye ke AvuM tejasvI khaDyuM che paNa kevuM cAle che jeuM te kharo ! eTale emaNe khaDaga hAthamAM laI pAse rahelI jhADI upara jhATako mAryo. e gIca jhADImAM Page #788 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 747 aMdara keNa che te khabara paDe tema na hatuM. aMdara zuMbUka uMdhe mastake sAdhanA karI rahyo hato. lakSamaNe khaDagra laIne jhATake mAryo tevuM jhADa sAthe bUkanuM mastaka paNa kapAI gayuM. khaDagra jyAM lohIvALuM thayuM tyAM lakSamaNanuM kALaju cIrAI gayuM. joyuM te uMce paga TIMgAya che ne mAthuM nIce hatuM eTale lakSamaNa samajI gayA ke nakakI A khaDa mATe ke purUSa A rIte sAdhanA karI rahyo haze ! ne sAdhanAnI pUrNAhuti thavA AvI che mATe A khaga tenA mATe ahIM AvIne paDyuM che ne meM enA sAdhanathI enA prANa lIdhA ! khUba pazcAtApa thayo. ararara...meM pApIe A zuM karyuM? huM ahIM kyAMthI Avyo? lakSamaNanI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu paDavA lAgyA ne temanI pAse jaIne tapAsa karavA lAgyA ke A keNa che? eTalAmAM zUparNakhA zabUka mATe bhejana laIne jamADavA mATe AvI pahoMcI ne pitAnA putrane marelo joI khuba kalpAMta karatI belavA lAgI- mArA putrane keNe mAryo? tyAre lamaNe kahyuM-bahena ! ajANatAM tArA putranuM mArA hAthe mRtyu thayuM che, tu mane mApha kara. meM tAre mATe aparAdha karyo che. mane mApha kara. lakSmaNa jema jema namratAthI mAphI mAMgavA lAge tema tema zUparNakhAne krodha vadhavA lAgyo. tarata pitAne ghera AvIne potAnA pati tathA diyerane kahevA lAgI dhikakAra che tamArA rAjyapadane tamArA rAjyamAM kevuM aMdhera cAle che. tamArA rAjyamAM mArA ekanA eka nirdoSa putrane lakSamaNe mArI nAMkhyo. ema kahIne karUNa svare rUdana karavA lAgI. eTale ene pati tathA babbe diyara, khara-dUSaNane trizarA traNe bhAIo hathiyAra laIne deDatA AvyA. lakSmaNa te pharavA mATe AvyA hatA. emanI pAse te koI zastra na hatuM. ahIM zUparNakhAne pati khararUpI kepa hato. dUSaNa rUpI avaguNa ne trizarA rUpI traNa zalya che. lakSamaNanI sAthe traNe bhAIe laDAI karI. paNa lakSmaNa te vAsudeva hatA. khUba baLavAna hatA eTale traNeyane parAkramathI mArI nAMkhyA. putra-pati ne baMne diyara traNeyanI lAza paDI che. A samaye zUparNakhA sUnamUna besI rahI hatI. tyAM raheja AMkha khelIne lakSmaNanA mukha sAmuM joyuM. lakSamaNanuM rUpa joIne mugdha banI gaI. ahe! zuM AnuM rUpa che ! deva jevuM rUpa joIne belI-he lakSamaNu! huM tamAruM rUpa jaIne mugdha banI gaI chuM. mArA pati te cAlyA gaye te Apa mAre ravIkAra kare. tyAre lakSmaNa kahe che tame A zuM bole che ? atyAre AvA duHkhanA samayamAM lagnanI vAta! huM te tamArA putrane-patine ane diyarane mAranAra duzmana chuM. duzmana pratye tamane AvA bhAva Ave che. baMdhuo! juo, mehanuM nATaka kevuM che. A saMsAramAM tame meha karIne beThA che paNa vicAra karo keNa konuM che? zUparNakhA kevI kAmAMdha che. thoDI vAra pahelAM Page #789 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 748 zAradA saritA putrane mAranAra lakSamaNa pratye keTale kedha karatI hatI ne have tenA pratye keTale prema batAve che. potAnA patine paNa bhUlI gaI. lakSmaNa kahe che bahena! tame te mArI mAtA samAna che - bhAbhI samAna che. mArA moTA bhAI ahIM rahe che temane paraNavuM hoya te temanI pAse jaIne prArthanA kare. paNa huM to tamArI sAthe lagna nahi karuM. lakSmaNe Avo javAba Ape eTale pitAnI IcchA pUrNa nahi thavAthI kedanI AgamAM baLavA lAgI. ne vicAravA lAgI ke have AnA vairano badale lauM ne ene batAvI ApuM ema vicAra karI ke dhathI lAlapILI thaIne potAnA bhAI rAvaNa pAse AvI ne tyAM jaIne zuM karyuM? mithyA moha rAvaNa ke pAsa, ve sumati sItA kI karI baDAI, sunA bahuta taba lAlacavaza, vahAM cala AyA laMkA sAMI, chala vidyAkA nAda sunAkara sumati sItA kivI hai cerI, rAma-lakSmaNa jaba jAnA bheda e, sece abalAnI hai derI, suMTha sAhasa gati daSTa hai usakI sata lakSmaNukI kArI vArI. - kumatirUpa zUparNakhAe rAvaNa pAse jaIne sumati rUpI sItAnA khUba vakhANa kya ne kahyuM bhAI! tArA aMteuramAM mArA bhAbhI madadarI game teTalA rUpALA bhale hoya paNa rAmacaMdrajInI patnI sItA jevA nahi e heya te tArUM aMtekara zobhI uThe. rAvaNa viSayAsakta jIva hatuM, abhimAnI paNa khUba hatuM, eTale enI bahenane kahyuM, je sItA eTalI badhI sauMdaryavAna che te huM hamaNuM jAuM chuM ne sItAne ahIM laI AvuM chuM. evI sItA vanavagaDAmAM na zobhe. e te mArA aMteuramAM zebhe. tarata rAvaNa upaDe. paNa rAma-lakSmaNa hoya tyAM sudhI to enuM kaMI cAle nahi. eTale dUrathI teNe cIsa pADI herAma! bacA-bacAve, eTale dayAnA avatAra rAmacaMdrajI deDayA, e ghaNe dura nIkaLI gayA tyAre pharI bUma pADI ke he lakSmaNa vIrA! bacAvo....bacAve. A sAMbhaLIne sItAjI kahe che vIra! A tamArA bhAInI bUmo saMbhaLAya che. e muzkelImAM AvI paDyA lAge che. tame jaldI jAva. lakSmaNa kahe che bhAbhI ! A mArA bhAInI bUma nathI. A te kaI banAvaTI avAja lAge che. mane to pahelA paNa banAvaTI avAja lAgyuM hatuM. paNa sItAjI kahe che tame jAva ne jAva. lakSmaNa kahe che bhAbhI! mArA bhAI tamane sAcavavAnuM kahIne gayA che. tyAre sItAjI kahe che huM jANuM chuM ke tame kema nathI jatA? bhAbhIe na kahevAnA zabda kahI dIdhA. eTale lakSmaNajI rAmanI vahAre gayA ne pAchaLathI rAvaNa jogInuM rUpa laIne bhikSA levA mATe AvyA. ne kapaTa karIne sItAjIne upADI laMkA tarapha cAlato thayo. A tarapha rAma ane lakSamaNa jhuMpaDIe pAchA AvyA tyAM sItAjIne na joyA eTale rAma khUba udAsa thaI gayA. ciMtA karavA lAgyA. sItAjI kyAM gayA haze? Page #790 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA . . 749 lakSamaNa kahe che moTA bhAI! Ama zoka karavAthI kaMI vaLaze nahi. cAle, Amatema ApaNe tapAsa karIe. sItAjInI zodhamAM baMne bhAIo nIkaLe che paNa kayAMya sItAjI maLatA nathI. chevaTe jatAM jatAM rastAmAM jaTAyu pakSI ghAyala thaIne paDayuM hatuM. teNe kahyuM he rAma-lakSamaNu! rAvaNa sItAjIne laMkAmAM laI gayA che. sItAjI khUba kalpAMta karatA hatA. meM emane choDAvavA khUba prayatna karyo paNa rAvaNa vimAnamAM besADIne laI gayA che. rAma-lakSmaNane khabara paDI eTale hanumAnane tapAsa karavA mokalyA ne pUrI khAtrI thaI ke sItAjI laMkAmAM che. eTale rAma-lakSamaNa laMkAmAM AvyA ne rAvaNane harAvyo. ne sItAjIne pAchA meLavyA. TUMkamAM kahevAno Azaya e che ke kumati rUpI zUparNakhAe mithyA mohanIya rUpI rAvaNane uzkeryo. eNe pitAnA kuTuMbane paNa uccheda karyo. laDAImAM rAvaNa marAya eTale AkhI laMkA rAkhamAM reLAI gaI. tenA piyaranA kuLane paNa uccheda karyo. tema je ApaNA hRdayamAM kumatine vAsa thAya to ApaNe A bhava bagADe ne parabhava paNa bagADe che. sItAjI sumati jevA hatA. rAma-lakSmaNane sItAjI pAchA maLatAM AnaMda AnaMda thaI gayo. sumatirUpI saddaguNI sItA maLe te saMsAra svarga banI jAya ne A bhava ane parabhava sudharI jAya. rAme rAvaNanA upara vijaya meLavyo te divase Ajane vijyAdazamIne divasa hato. ApaNe paNa karma upara vijaya meLavIe to sAcI vijyAdazamI ujavI kahevAya. ApaNe rAvaNanA mAtA-pitA ane bhAIo badhA keNa hatA. temanA dravyanAmane bhAvanAmamAM utAryA paNuM rAmacaMdrajI ne lakSamaNa keNa, dazaratha kaNa? e badhI vAta bAkI che paNa samaya thaI gayo che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 87 A suda 11 ne ravivAra tA. 7-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno!. sidhAMta eTale traNe kALe sidha thaelI vANI. te jenA hRdayamAM utare tene beDo pAra thaI jAya. vItarAga vANI aMtaramAM utAravA mATe keTalI teyArI karavI joIe! citrakArane citra deravuM hoya to prathama bhUmine zuddha kare. jeTalI divAla zudhdha ne sarakhI teTaluM citra vadhAre sAruM derAya. bIja vAvanAra kheDUta paNa sauthI prathama jamInane kheDI kheDIne picI banAve che. jamIna pocI hoya te bI ugavAmAM sahAyaka banI zakaze. tevI rIte vItarAgavANIne jhIlavA mATe ApaNA hadayanI bhUmikAne vizuddha banAvavI joIe. hadayanI bhUmikAmAMthI kakSAnA ane mithyAtvanA kAMkarA kADhI nAkhyA vinA samyakatvanuM bIja ugI zakatuM nathI. samyakatva mANasane nyAla karI de che. jema ke garIba mANase Page #791 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 750 zAradA saritA kadI rUpiyAnA darzana na karyA hAya ne tene raste cAlyA jatAM pagamAM kaika athaDAya ne najara karatAM ratnAne bharelA carU dekhe te tene keTale Anaa thAya! kiMmatI ratnAnA carU maLe te garIkha mANusa nyAla thai jAya che ne tenI ji MdagInu dri TaLI jAya che. chatAM e dhana pApanA uya thatAM cAlyuM jAya te te mANasa pAche nirdhana khanI jAya che paNa jene samyaktva rUpI nidhAna maLI jAya che te kadI lUMTAtuM nathI. kadAca samyaktva vadhI jAya te paNa tenI hera jatI nathI. ne samyaktvanA svAmI meADAmAM mADA ardha pudgala parAvartane te avazya meAkSamAM jAya che. samyaktva prAptinI bhUmikA manuSyabhava che, te manuSyabhava pAmIne jeTalI hRdayanI vizudhdhi karazeA teTalI samyaktvanI khIjanI vAvaNI thaze. sabhyaSTi AtmA saMsAramAM rahe paNa ene saMsAraneA rasa na hoya. saMsAramAM rahevA chatAM anAsakata bhAve rahe. saMsAranI badhI javAbadArI uThAve, saMsAra vyavahAranI badhI kriyAo kare paNa udAsIna bhAvathI kare eTale tene cIkaNA kAM na baMdhAya. mAnI le ke eka Arabhanu' kAryAM che temAM samataSTi AtmAne ane saMsArarasika AtmAne anene javA mATenuM AmaMtraNa Ave ne khanene tyAM javuM paDe che paNa samyagadraSTi AtmAne pUchavAmAM Ave ke kAle kayAM gayA hatA? te kaheze ke zuM karUM mArU tyAM kaMi kAma na hatuM. mArI tyAM javAnI jarA paNa IcchA na hatI paNu na chUTake javu paDayuM. jyAre pelA saMsArarasIka jIvaDA zuM kahe ke mAre te tyAM javuM joie. huM... tyAM jAuM te te prasaMga AAbhI uThe. mArA vinA kaMi kAma na cAle eve! rasa reDe ke cIkaNA karmo bAMdhe che. samakitI AtmA teA eka vicAra kare ke A saMsAramAM mAre rahevu paDayuM che. te rahyo chuM paNa have kayAre mArA chUTakArA thAya? cArane pakaDIne keMdramAM pUrI devAmAM AvyA hAya e cAra vicAra kare che ke jyAre A kendranI divAla tADIne chUTI jAuM. ene jela gamatI nathI. emAMthI chUTavAnu mana thAya che te rIte samyagadRSTinI bhAvanA evI rahe ke kyAre A saMsAranI jelamAMthI chUTuM ? ene mana saMsAra bhaMgAra jevA lAge che. ne mithyA-draSTine saMsAranA sukha kasAra jevA mIThA lAge che. te saMsAranA ekeka padyArthI upara mamatva bhAva kare che ne mamatAmAM phasAya che. baMdhuo ! jeTalI parigraha uparanI Asakita teTalI AtmAnI azakti che. rAga che teTalA roga che. ne meha che teTalI muMjhavaNa che. ATalA mATe jJAnI kahe che ke letta vatyu hirAM ja vasavo vAsa pota kSetra eTale khullI jamIna hAya ke DhAMkI jamIna hAya. sAnu -rUpa -gharabAra rAcaracIluM ADhi aceta parigraha, ne dAsI-DhAsa-gAya-bheMsa ADhi saceta parigraha game teTale hAya paNa enA upara mamatAbhAva na rAkhA. nahI Page #792 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 751 bhAvathI raho. je nirmohI bhAvathI rahe che te game tevA prasaMgamAM paNa samatA rAkhI zake che. kadAca gharabAra-paisA badhuM cAlyuM jAya chatAM tene jarA paNa duHkha lAgatuM nathI. AvI dazA AvI jAya tenA mATe mokSa dUra nathI. eka gAmanA rAjA khUba tattvajJAnI hatA. rAjayamAM rahevA chatAM ene rAjyane bilakula meha na hato. enI prajA temaja AjubAjunA gAmanA loko sau ene tattvajJAnI rAjA kahetA hatA. ne keI nirmohI rAjA kahetA hatA. eka vakhata e rAjAne kumAra gAmabahAra zikAra khelavA gaye hato. zikAra khelatAM khelatAM ghaNe dura nIkaLI gayA ne raste bhUlI javAthI jaMgalamAM ghumavA lAgyA. unALAnI sakhta garamInA divaso hovAthI rAjakumAra tarasathI AkuLa-vyAkuLa thaI gaye ne cAre tarapha pANI mATe phAMphA mAravA lAgyo. pharatAM pharatAM eka saMtanI kuTIra tenA jevAmAM AvI. kumAra tyAM pahoMcI garyo. pANI pANI karato hato eTale saMte tene pANI pIvarAvyuM. thoDI vAra kumAra zAMtithI beThe eTale saMte tene pUchyuM- bhAI! tuM keNa che? tyAre kumAre pitAne paricaya Ape. saMte kahyuM- bhAI ! rAjyavaibhava badhuM puNyanA khela che mATe kaI vastu upara mamatvabhAva rAkhazo nahi. tyAre kumAra kahe che gurUdeva ! ame saMsAramAM rahIe chIe chatAM amAruM AkhuM rAjakuTuMba nirmoha che. keIne koInA pratye moha nathI. tyAre saMta kahe chebhAI ! nirmohI chIe kahevuM saheluM che paNa nirmohI banIne rahevuM kaThIna che. bIjI vyakti haju anAsakata bhAvathI rahI zake che paNa je rAjA hoya te nirmohI rahI zakato nathI. tyAre rAjakumAra kahe che je Apane mArI vAta upara vizvAsa na besato hoya to parIkSA karI le. huM eka nahi paNa mArA mAtA-pitA, dAsa-dAsI, nekara-cAkara badhA nirmohI chIe. rAjakumAranI vAta sAMbhaLI saMtane khUba Azcarya thayuM ne parIkSA karavAnuM mana thayuM. saMta kumArane kahe che te tame ahIM mArI kuTIramAM AnaMdathI raho ne huM tamArA mAtA-pitA AdinI parIkSA karavA jAuM ne jevuM ke kevA e nirmohI che ! rAjakumAra kahe-khuzIthI jAva. rAjakumAra saMtanI kuTIramAM ro ne saMta enI parIkSA karavA zaheramAM gayA. pharatAM pharatAM rAjamahela tarapha gayA to mahelanA daravAjAmAM eka dAsI ubhI hatI. saMte vicAra karyo ke kumAra kahetuM hatuM ke amArA dAsa-dAsI, nekara-cAkara badhA nirmohI che te pahelAM dAsInI parIkSA karUM ema vicAra karIne dAsIne kahe che tuM suna cerI zyAmakI bAta sunAvo tehI - kuMvara vinA siMhane Avana parie hiM he dAsI! tArA mahArAjA kumAra jaMgalamAM zikAra karavA AvyuM hatuM tene Page #793 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 752 zAradA saritA siMhe mArI nAMkhe che ne tenA samAcAra ApavA huM Avyo chuM. saMtanA manamAM ema ke huM A dAsIne A rIte kahIza eTale te raDatI-kakaLatI enA mahArAjAne khabara ApavA jaze. paNa ahIM te kAMI banyuM nahi. dAsInA mukhanI rekhA paNa badalAI nahi. AMkhamAM AMsu paNa na AvyA. ne zAMta cittathI saMtane kahe che. nAme cerI zyAmakI, nahiM ke I mere zyAma prArabdha vaza mela yaha sune RSi abhirAma dAsI kahe che mahArAja! huM kaI sajAnI dAsI nathI. koI mArA rAjA nathI. te kumAra kene? ne vAta zI? ahIM te prArabdhane vaza thaIne bhegA thayA che. dAsInI vAta sAMbhaLI saMtane khuba Azcarya thayuM. have te AgaLa cAlI rAjAnA mahelamAM gayA te rAjakumAranI patnI maLI. eNe saMtane je praNAma karyA ne temanI sAme joyuM tyAre saMte gaMbhIratApUrvaka temane kahyuM tu muna catura suMdarI, abalA yauvana vAna devI vAhana dala malyo tumahAre zrI bhagavAne he devI samAna saMdaryavAna strI ! durgAdevInI jenA upara savArI che evA siMhe tamArA prANapriya patine mArI nAkhe che. kahetA paNa mArI jIbha upaDatI nathI. paNa zuM karuM? nA chUTake kahevuM paDe che. kumAranI patnI saMtanI vAta sAMbhaLI kSaNavAra zAMta ubhI rahI pachI tarata belI tapiyA pUrvajanmakI, kyA jAnata hai leka mile karmavaza Ana hama, aba vidhi kauna viyega he tapasvIrAja! pUrvajanmamAM meM keInA viyoga paDAvyA haze te mane viyoga paDe che. karmanI lIlA alaukika che. pUrvabhavanA saMgane vaza thaIne ame A bhavamAM pati-patnI banyA chIe. amAre sabaMdha pUro thaye haze eTale Ama banyuM che. emAM duHkha lagADavAnI kaMI jarUra che? saMta vicAra kare che ahe! strI potAnA patinA mRtyunA samAcAra sAMbhaLI chAtI ne mAthA kUTe che, chAtI phATa rUdana kare che. enuM rUdana kaThera hadayanA mAnavIne paNa pIgaLAvI de che. tyAre A pativratA strIne tenI kaMI asara thatI nathI. kevI nirmohI che. tene javAba paNa ke samajaNapUrvakane che. rAjakumAranI patnInA javAba upara vicAra karatAM saMta AgaLa cAlyA ne rAjakumAranI mAtA pAse jaI gaMbhIratAthI bolyA rAnI tumake vipatti ati, suta khAye mRgarAja hamane bhejana nA yiA isI mRtaka ke kAja he mahArANI ! Aje tamArA upara meTI Apatti AvI paDI che. bhayaMkara Page #794 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA ritA 753 AghAtanuM kAraNa banyuM che. eTale mahArANI kahe che mahArAja ! zuM Apatti AvI che ne zene AghAta che! tyAre mahArAja kahe che ApanA lADakavAyA kuMvarane siMha phADIne khAI gaye che eTale meM khAdhuM paNa nathI ne jaldI deDate Apane samAcAra ApavA Avyo chuM. rANInuM rUMvADuM paNa pharakatuM nathI. nahitara badhA karatAM mAtAne jeTalo putra pratye prema hoya che teTale bIjA koIne hoto nathI. putra mAtAne haiyAnA hAra je ne AMkhanI kIkI je vahAle hoya che. pite keTaluM kaSTa veThIne dIkarAne uchere che. e yuvAna putra cAlyA jatAM mAtAne bhayaMkara AghAta lAge che. paNa A mAtA te kaI judI che. eNe saMtane kahyuM - eka vRkSa DAleM dhanI, paMchI be ke Aya ! yaha pATI parI bhaI, u u cahuM dizi jAya che | he mahArAja! A saMsAramAM ke konuM che? tenI mAtA ane kene putra! A te badhA pUrvanA saMgane kAraNe bhegA thayA chIe. sAMja paDe pakSIo eka vRkSanI DALe AvIne bhegA thAya che ne savAra paDatAM sau judI judI dizAmAM uDI jAya che. tema A saMsAra paNa paMkhInA meLA jevuM che. e gaye ne saune eka divasa javAnuM che - emAM AghAta lagADavAnI zI jarUra ? baMdhuo ! nirmohI banavAnI vAta karavI sahelI che paNa meha utAre kaThIna che. jyAre keIne AghAtanuM kAraNa bane che tyAre sau upadeza Ape che ke bhAI ! keNa kevuM che? keI Aja jaze keI kAla A te paMkhIDAne meLe. A jagata paMkhInA meja jevuM che. ApaNe badhAne eka divasa e mAge javAnuM che. paNa vakhata Avye AvI samatA rahevI kaThIna che. eka vakhata eka zeThane ghATI bahArathI raDatA raDate AvyuM, tyAre zeTha pUche che kema raDe che? tyAre ghATI kahe che zeTha mUlagI gelI. tyAre zeTha kahe che mUvagI-chokarI marI gaI temAM ATaluM badhuM raDavAnuM zuM ? zAMti rAkha. saMsAra eve che. evI DAhI DAhI vAto karI tyAre ghATI kahe che temacI gelI zeTha ! mArI dIkarI marI gaI nathI paNa tamArI dIkarI marI gaI che. huM mArI dIkarI marI gaI? tyAM zeTha dhaDAka karatAM pRthvI upara paDI gayA. raDavA lAgyA-jUravA lAgyA. kSaNa pahelAM DahApaNa bharelI vAto karanAra zeTha pitAnI dIkarI marI gayAnA khabara paDatAM kevA raDyA ne zUravA lAgyA. TUMkamAM bIjAne upadeza Apa sahela che paNa samaya AvatAM pote samabhAva rAkhave muzkela che. ahIM te rAjakumAranI mAtAne paNa mRtyunA samAcAra sAMbhaLI jarA paNa duHkha na thayuM. jyAM rAga che- meha che tyAM duHkha che. pelA saMtane khAtrI thaI gaI ke kumAra jevuM kahete hato tevuM che. kharekhara ! A lokamAM keTaluM tatvajJAna bhareluM che ! kumAranI Page #795 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 754 zAradA saritA vAta jarA paNa khoTI nathI. paNa have parIkSA karavAmAM kumAranA pitA bAkI hatA, eTale saMte rAjA pAse AvIne gaMbhIratApUrvaka udAsIna cahere kahyuM rAjA mukhate rAma kahuM, pala pala jAta ghaDI suta khAya mRgarAjane mere pAsa khaDI he rAjana! have te bhagavAnanuM nAma le. gayelo avasara pAcho Avato nathI. duniyAmAM saMyoga ane viyega AvyA kare che tyAre mahArAjA pUche che gurUdeva! Ama gaLagaLa zuM kaho cho. je hoya te khulluM kahe. tyAre saMta kahe zuM vAta karuM? bolatAM bolatAM AMkhamAM AMsu AvI gayA ne bhAMgyAtuTayA zabdomAM kahyuM-mahArAjA ! Apano ekane eka devarUpa jevA vahAlA putrane mArI najara samakSa siMha khAI gaye che. A sAMbhaLIne rAjAnA mukha upara jarA paNa zokanI AchI rekhA paNa na dekhAI. uparathI saMtane mIThI Takera karatAM zuM bolyA? tapiyA tapa karyo cheDie, IhAM palaka nahi zeka vAsAjagata sarAya kA, sabhI musAphira lega he munirAja ! AvI mAmUlI bAbatamAM tame tamArI sAdhanA karavAnuM choDIne zA mATe ahIM AvyA?tamArI AMkhamAM AMsu AvI gayA che ne mArA putranA mRtyunA samAcAra sAMbhaLIne mane te jarA paNa zeka thatuM nathI ane zoka karavAnI jarUra paNa zI ? kAraNa ke A saMsAra te eka musApharakhAnuM che. dharmazALAmAM ghaNuM mANaso Ave che ne jAya che. keI be kalAka, keI eka divasa, ke traNa divasa, te kaI paMdara divasa te koI mahine rahIne cAlatA thAya che. tevI rIte mAro putra paNa musApharakhAnAne musAphara hate. eno samaya pUro thatAM cAlyA gaye che. ne huM paNa eka divasa cAlyA jaIza. A badhA dehanA sabaMdhe che. AtmAne ke putra ke pitA nathI. ghaNI vakhate huM ene pitA ba hoIza ne e mAre putra banyuM haze. te sivAya duniyAnA samasta prANIo sAthe mAre zarIrasabaMdha thaye haze ne chUTa haze. A janmamAM e mAre putra hato. pUrva janmamAM evA ghaNuM pitAnA putra banyA haze. ne emane choDayA haze. te rIte mane choDIne cAlyA gayA che. emAM zeka karavAnuM kaMI kAraNa nathI. gurUdeva ! Apa ApanA sthAne cAlyA jAva. ne ApanI sAdhanAmAM mana joDI de. mArI jarA paNa ciMtA na karazo. janmane maraNa, saMga ne viyoga saMsAramAM cAlyA kare che. emAM Azcarya pAmavA jevuM ke zeka karavA jevuM kaMI nathI. rAjAnI vAta sAMbhaLI saMta jhAMkhA paDI gayA. ahe ! ame ghara choDIne jaMgalamAM jaIne vasyA paNa aMdaranI Asakita gaI nathI. mArI jhuMpaDInuM ghAsa gAthe khAI jAya te paNa kedha AvI jAya che. tyAgI banIne paNa ATalA nirmohI rahevuM te mahAna muzkela che. saMtane khAtrI thaI Page #796 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA gai ke kumAranI vAta sAcI che. A lAke kharekharA nirmAhI che. gaikAle vijyAdazamInI vAta karI hatI. AdhyAtmika rIte rAma keNu te kahuM chuM. 7pa dazaratha kANu ne ja zUparNakhAnA putra zabUka sUryahaMsa khaDganI siddhi mATe vanamAM rahyA hatA. te vakhate rAma-lakSmaNa ane sItA vanamAM AvelA hatA. have ahIM vana kayuM ne khaDga kayuM? jJAnarUpI sUryAMhaMsa khaDaga che ne upazamarUpI vanamAM te AvIne rahyA hatA. te samaye dazaratha rAjAnA putra rAma-lakSmaNa vanamAM ApyA teA ahIM rAma kANu ne lakSmaNa keNu te dazaratha kANu ? darzAvaSa yati dharma khatti mutti akri dazati dharma rUpI dazaratha che. jyAM duvidhati dharma haiAya tyAM dharma hAya che. eTale rAmarUpI dharma che, ne jyAM dharma hAya tyAM saMvara hoya che. kaiAzalyA mAtA e savabhAvanA rUpa che. saMvara eTale pApane rAkavAnI kriyA. teA e kayAM rahe che jyAM dharma hoya tyAM. have dazaratha rAjAnI khIjI rANI sumitrA lakSmaNanI mAtA hatI. te ahIMyA sumitrA kAne kahIzuM? sumitrA eTale samyagdarzana. samyagadarzana eTale zraddhA. yAM zraddhA hoya tyAM satya avazya hoya che. eTale tene satyarUpa lakSmaNa temaneA putra hatA. jyAM satya che tyAM dharma rahe che ne jyAM dharmAM rahe che tyAM satya rahe che. eTale dharmarUpI rAma ane satyarUpI lakSmaNa jyAM jyAM jAya tyAM sAthe rahetA. ra!macaMdrajInA lagna sItAjI sAthe thayA hatA. jyAM dharma ane satya hAya tyAM sumati hAya che. eTale sumatirUpI sItAjI dharma ane satyarUpI rAma-lakSmaNanI sAthe vanamAM gayA ne tyAM mithyAtva mAhanIya rUpI rAvaNu sumatirUpI sItAjIne uThAvI gayA. rAma-lakSmaNa sItAjIne levA laMkAmAM gayA. rAma-rAvaNu vacce khUba bhayaMkara yuddha thayu. te e yuddhamAM anenA sainya teA hAya ne! te ahI rAvaNanA pakSamAM ne rAmanA pakSamAM kayA AdhyAtmika sainike hatA te vicArIe. rAvaNanuM sainya karyu hatuM? krodha-mAna-mAyA-leAbha ADhi cAra kaSAyarUpI rAkSaseAnI tenI senA hatI. jayAM rAjAnuM sainya heAya tyAM enI AgaLa dhvA rAkhavAmAM Ave che tema rAvaNanA sainyanI AgaLa kudhyAna--A dhyAna ane raudradhyAna rUpI dhvajA rAkhavAmAM AvI hatI apakIrtinuM nagArU vAgatu hatuM. cAra vikathA (zrIkathA bhattakathA--dezakathArAjakathA) rUpI duhA kheAlAtA hatA ne mithyAtva mehanIyarUpI rAvaNa kuzIrUpI rathamAM khakha bahAdurIthI beThA hatA. sAta vyasanarUpI zasrA teNe lIdhA hatA, rAga ane dveSarUpI tenA khaLavAna caiAdhdhA hatA. A badhuM sainya laIne rAtraNa rAmanI sAthe yuddha karavA taiyAra thayA. have rAmacaMdrajI rAvaNa sAthe kayuM sainya laIne AvyA hatA te batAve che. rAmacaMdrajInI sAthe jaMbuvAhana, nIla, nala, sumana ne sAthIDhArA hatA. satASarUpI sugrIva paNa temaneA sAthI hatA. e pAMca hanumAna e pAMca jaNAe laMkAmAM Page #797 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para zAradA saritA jaIne sItAjInI zodha karI rAmane khakhara ApyA eTale rAma tamanA sAthIdAro sahita dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanArUpI sainya laIne sumatirUpI sItAne choDAvavA lakAmAM gayA. rAvaNune khakhara paDI ke sItAjIne levA mATe rAma sainya laIne AvyA che eTale upara kahyA pramANe sainya taiyAra karIne rAmanI sAme laDavA AnyA. rAvaNanA sainyanI AgaLa kukhyAna rUpI dhvajA pharakatI hatI ane rAmanI dvAna-zIyaLa-tapa ane bhAvarUpI caturaMgI senAnI AgaLa nIti rUpI dhvajA pharakatI hatI have AgaLa zuM thAya che. dAnaziyaLa-tapa-bhAvanA rUpI catura MgI senAne laIne nItinI dhvajA pharakAvatA svAdhyAya rUpI nagArA vagADatAM rAma yuddhabhUmimAM paDeoMcI gayA. prathama lakSmaNajI laDavA mATe taiyAra thayA. have lakSmaNajInI pAse kaye ratha hatA ne kyA zasrA hatA ? satyarUpI lakSmaNa dhairUpI dhanuSyane hAthamAM laine zIyaLarUpI thamAM besI gayA. mane zasra sajIne yuddhabhUmimAM AvI gayA. satyarUpI lakSmaNane joIne mithyAtva mehanIyarUpa rAvaNane khUba krodha AvyA eTale teNe ajJAnarUpI cakra lakSmaNu upara cheDayuM, paNa satyane ajJAna kyAMthI haNI zake? ajJAna cakranu jora cAlyuM nahi. e lakSmaNanI pradakSiNA karavA lAgyuM. rAvaNa e cakrane peAtAnA hAthamAM levA gayA paNa enI pAse cakra pAchuM AvyuM nahi, paNa lakSmaNanA hAtha upara AvIne besI gayu te e ajJAnacakra jJAna cakra banI gayuM, ne lakSmaNe rAvaNa upara cheDayuM teA te cakrathI rAvaNunuM mastaka chedAi gayuM vaNu marI gayA. evA niyama che ke prati vAsudeva badhuM bheguM kare ne ene mArIne vAsudeva bheLave. rAvaNu prati vAsudeva hatA ne lakSmaNa vAsudeva hatA. tethI rAvaNane temaNe mAryAM, ne zama-lakSmaNanI jIta thai ne jaya jaya nATTunA zabdo guMjI uThayA. dharmarUpI rAma rAjA sItAjIne laIne aye dhyA nagarImAM AvyA. pachI yeAdhyA nagarI kaI? dharmarUpI rAjA mukitarUpI ayeAdhyA nagarImAM rAjya kare che. e mukita nagarImAM je vase che tenA janma-jarA ane maraNanA pherA TaLI jAya che ne AtmA anaMta anyAyAdha sukha prApta kare che. madhuo! zuddha bhAvathI dharmanI ArAdhanA karA jethI mukitarUpI aAdhyAmAM pahoMcI javAya. AvI vijayAdazamInu bhAvapUrvaka smaraNu karI kalyANa karo. jamAlikumAranA mAtA-pitAe zuM karyuM ? kr "tapu aaN se jamAlissa khattiyakumArasta ammApiyaro doccaM pi uttarAvakkamaNaM sIhAsaNaM rayAventi doccaM pirayA vittA jamAlissa khattiya kumArasta seyA pIe hiM kala sehiM vhAveMti / vALa vaDA thaI gayA pachI jamAlikumAranA mAtA-pitAe uttara dizA sanmukha khIju siMhAsana mUkAvyuM ne pharIne jamAlimArane seAnA-rUpAnA 108 kaLaza vaDe snAna Page #798 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 757 karAvyuM. snAna karyA pachI ekadama suMvALA ane sugaMdhIdAra kiMmatI lAla vastra vaDe jamAlikumAranA ane lUche che. zarIra luchayA pachI "sarase jora jaMlavr TyAruM sAtti " jamAlikumAranA zarIra upara ekadama kiMmatI sugaMdhIdAra gazIrSa caMdananuM vilepana kare che ne emanI mAtA kahe che he dIkarA ! A caMdana jema zItaLa che tema tuM tArA AtmAne zItaLa banAvaje ne saMyamanI saurabha maheMkAvaje. caMdananuM vilepana karyA pachI nAkanA vAyare uDI jAya tevuM halakuM, AMkhane gamI jAya tevuM suMdara, varNane sparzathI yukata, gheDAnI lALa karatAM paNa vadhAre narama "ghava rAvata ta mya maharid haMsa jIvavAnuM 54 sArAM ritti " veta ane sonAnI kasabI kinArIvALuM mahAmUlyavAna, haMsanA cinhavALuM evuM paTazATaka (rezamI vastro paherAve che ne kahe che he dIkarA ! tuM A veta vastra paherIne tArA AtmAne veta banAvaje. cAritramAM bilakula doSarUpI DAgha lagADIza nahi. raMgIna vastramAM DAgha paDe te dekhAya nahi paNa veta vastramAM DAgha paDe te tarata dekhAI Ave che, tema nirmaLa caritramAM deSarUpI DAgha na paDe tenuM khUba lakSa rAkhaje. haMsalakSaNayukta mahAna kiMmatI vetavastra paherAvyA pachI zuM kare che, ekalerA, traNaserA, pAMcaserA, navaserA kiMmatI ratnanA hAra jamAlikumAranA kaMThamAM paherAve che ne kahe che he dIkarA ! jema A hAramAM rane camake che tema tuM tArA AtmAne jJAnadarzana-cAritrarUpI ratnothI camakAvaje. A rIte jamAlikumArane kaMThamAM hAra paherAvyA. hAthe bAjubaMdha paherAvyA, kAnamAM kuMDaLa paherAvyA, mastake mugaTa paherA have AgaLa zuM Avaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 88 A suda 12 ne semavAra - tA. 8-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahena ! anaMta karUNAnidhI, satyanA zodhaka, mamatAnA mArakane viSAnA vAraka evA trilekInAthanI zAzvatI vANI tenuM nAma siddhAMta. jamAlikumArane bIjA siMhAsana upara besADI sugaMdhita lAla vastra vaDe emanuM zarIra lUchI gozISa caMdananA vilepana karyA. ta rezamI haMsalakSaNayukata vastro paherAvIne viSTima-vIMTelI, pUri-pUrelI, graMthIma-gUMthelI ne saMghAtima-eTale paraspara saMdhAta vaDe taiyAra thayelI cAra prakAranI mALAo vaDe kalpavRkSanI jema jamAlikumArane vibhUSita karavAmAM AvyA. tyAra pachI te jamAlikumAranA pitA kauTuMbika purUSane bolAve che. belAvIne A pramANe kahe che Page #799 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 758 zAradA saritA he devAnupriye! tame jaldI seMkaDo sthaMbha (thAMbhalAthI) yukata lIlApUrvaka pUtaLIothI yukta (rAyapraznIya sUtramAM vimAnanuM varNana karyuM che tevI) yAvat maNIratnanI ghaMTaDIonA samUhathI yukta eka hajAra mANasothI ucakI zakAya tevI zIbIkA-pAlakhI taiyAra kare. ne taiyAra karIne mArI AjJA mane pAchI Ape. eTale tarata kauTuMbika purUe jamAlikumArane besavA mATe uttama moTA prakAranI meTI zIbIkA taiyAra karIne mahArAjAne temanI AjJA pAchI meMpI. 'uttama prakAranA vastrAbhUSaNothI alaMkRta, sUrya samAna emanA teja jhaLakI uThayA che. vaLI emane mATe hajAra mANase uMcake tevI uttama prakAranI zIbIkA taiyAra karI che. enA dIkSA mahotsavamAM zuM khAmI hoya? devalokamAM deva ane InTe kudaratI rIte avadhijJAnane upaga mUkIne jotA hoya ne temAM paNa A dIkSA mahotsava jue tyAre tenuM haiyuM harSathI nAcI uThe che. ahe! A avasara amane kyAre Ave! ne A aviratInI kedamAMthI mukata banIe. deve avadhijJAnane upayoga mUkIne juve che keNa mahAna yogI tapamAM rata che, keNu guNagrAhI che, keNa vayAvaccI che, keNa AtmAthI che? keNa satyavAdI che? keNa dAnavIra che ke bhaktivAna che. AvA tyAgI, tapasvI, satyavAdI, saMyamI ane sevAbhAvI vigere guNavAna AtmAone joIne IndranuM hRdaya harSathI nAcI uThe che. samyadaSTi deve keInA deSa jotA nathI. phakta guNavAna vyakitaenA guNa joIne harakhAya che ne potAnI sabhAmAM, devenI sabhA vacce teo AvA guNavAna vyaktionI praphullita hadayathI prazaMsA karatAM bolI uThe che ke dhanya che AvA tyAgI tapasvI pavitra saMtane temane kaI paNa vyakti temanI sAdhanAthI DolAvavA zakitamAna nathI, kahyuM che ke - "nityuttara navA di kALAAi satpanna " ", je uttama AtmAo che te kasoTInA samayamAM paNa dharmanuM rakSaNa karavA mATe pitAnA prANanuM balidAna ApavA taiyAra thaI jAya che. paNa satyamArgane choDatA nathI. A rIte Indra jyAre sadaguNa vyakitanI prazaMsA kare che tyAre sabhAmAM beThelA mithyAdaSTi deve ISyanI agnithI prajaLI uThe che ne bole che ke e mRtyulokanA mAnavIo annanA kIDA ane alpa AyuSyavALA hoya che. chatA emanI ATalI badhI prazaMsA Indra mahArAjA zA mATe kare che? temane indra mahArAjAnI vAta upara vizvAsa hete nathI. ahIM paNa juo saMghamAM ke samAjamAM keI eka prazaMsanIya kArya karavAnuM heya che tyAre temAM badhA mANasane e vAta maMjura hotI nathI evA IrSyALu mANasa hoya che. teone keInA guNa gavAtA hoya to sAMbhaLIne ISyamAM Ave che. AvA uccakuLamAM janmIne, vItarAganuM zAsana pAmIne paNa sadaguNanA saguNanI prazaMsA sAMbhaLIne je Page #800 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 759 Ana na thatA hAya te te manuSya zreSTha nathI. paNa adhama che. eka bleAkamAM kahyuM che. ke'n hi janyani zreSThatvaM guNa ucyate / ketakIvara patrANAM laghupatrasya gauram // devAnupriyA ; A AAkamAM zuM kahe che? manuSyajanmamAM ke jainakuLamAM janma pAmavAthI koI mahattA nathI paNa e manuSyajanmamAM jainakuLa prApta karI kuLane anurUpa guNA prApta kare che tenu mahatva che. uccakuLamAM janma pAmavA chatAM jo jIvanamAM guNNA na hAya tA tenu mahatva nathI. paNa guNAnuM mahatva che. nIcakuLamAM mAnava janmyA hAya paNa tenA jIvanamAM sadguNu hAya te te zreSTha che. jainazAsanamAM jAtinI koi vizeSatA nathI, paNa saddaguNanI vizeSatA che. zlAkanA chellA paznamAM kahyuM che ke kevaDAnA pAdaDAmAM je pAMDA sAthI upara hAya che te sAthI meATA hAya che. temAM sugaMdha echI hAya che. paNa uttarA-tara ekakhIjAthI aMdaranA aMdara nAnA pAMDAMmAM sugaMdha vadhAre hAya che te vicAra kare. ahI mAMTA pAMdaDAMnuM mahatva che ke nAnA pAMdaDAMnuM! kevaDAmAM aMdara rahelA nAnA pAMDAmAM sugaMdha vadhAre hAya che mATe tene mahatva ApyuM che. bagIcAmAM aneka prakAranA phUle khIle che temAM gulAba-megarA Adi uttama prakAranA puSponI suvAsa chAnI rahetI nathI. tema A saMsArarUpI udyAnamAM paNa aneka prakAranA puSparUpI manuSya janme che temAM mahAna puruSAnA jIvanamAM rahelI sadguNa suvAsa cAre taraph prasare che te chAnI rahetI nathI. khudda devaleAkanA indra ane sabhyaSTi devA paNa temanI prazaMsA kare che. te vakhate mithyAdraSTi devAne e sahana nahi thavAthI e guNavAna vyaktionI parIkSA karavA mATe mRtyulokamAM Ave che. te te mahAna AtmAone temanI bhakita-zIyaLa-satya-sAdhanA ane dAnavRttithI calAyamAna karavA aneka prakAranA prayatna kare che. temane mAraNAMtika upasargo ApatAM paNa pAchA paDatA nathI, temanuM nukazAna karatAM pAchA paDatA nathI. game tema kare che paNa e AtmAe emanA niyamamAM Dha rahe che ne aMte devene tenA caraNamAM namavu paDe che. AvA mahAna purUSa| A jagatamAM marIne paNa peAtAnuM jIvana amara banAvI jAya che. devAnupriyA1 darekanI kaseATI thAya che. paNa seTInA samayamAM je manane Dha anAve che tenI kiMmata thAya che. tame ghaNI vakhata sAMbhaLyu haze ke daDhadhI ane priyadhamI zrAvakone temanI zraddhAmAMthI yuta karAvavA mATe devA AvyA che ne temanI parIkSA karI che, chatAM zrAvaka manathI paNa calAyamAna thayA nathI. jamAlikumAranA dIkSA maheAtsava mATe taiyArI cAle che. kauTuMbika purUSAe rAjAnI AjJA pramANe eka hajAra mANase UMcake tevI uttama ane suMdara zikhikA taiyAra karI dIdhI ne rAjAnI AjJA pAchI soMpI, tyAra pachI te jamAlikumAra vastrAlakAra, kezAlaka:ra, Page #801 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 760. zAradA saritA mALAlaMkAra ane AbharaNAlaMkAra e cAre prakAranA alaMkRtathI alaMkRta thaIne siMhAsana uparathI ubhA thaIne jyAM zibikA rAkhavAmAM AvI che tyAM AvyA ne zibikAne pradakSiNA daI zibikA upara caDhayA ne temAM suMdara ratnajaDita siMhAsana mUkAvyuM che tenA upara pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne jamAlikumAra beThA. have temanI bAjumAM koNa koNa besaze ne vaDe bhagavAnanI pAse jaze tenA bhAva avasare kahevAze. " jyakumArane rAjayAbhiSeka caritraH hamaNuM ghaNAM divasathI caritra mUkAI gayuM che. kArkadI nagarImAM sUrateja rAjAne ane lIlAvaMtI rANIne jyakumAra ane vijayakumAra nAmanA be putra che. pUrvanA vairane laIne bane cha bhAIpaNe utpanna thayA che. jayakumAra e guNasenano jIva che ne vijayakumAra e agnizarmAne jIva che. jayakumAra maTe che ne vijayakumAra nAno bhAI che. jayakumArane pitAnA nAnA bhAI pratye khUba prema che paNa pUrvanA vairane kAraNe vijayakumArane pitAnA moTA bhAI pratye prema AvatuM nathI. enI sAthe deva buddhithI varte che. chatAM jyakumAra te ema vicAre che ke game tema toya mAro lADakavAye bhAI che. ema karatAM baMne bhAIo moTA thAya che. baMne bhaNIgaNIne zastravidyAmAM nipUNa thaI gayA. bane putre yuvAna thayA eTale baMnenA suMdara rAjakanyAonI sAthe khUba utsavapUrvaka surateja mahArAjAe lagna karyA. tyAra bAda alpa samayamAM surateja mahArAjA AyuSya pUrNa thavAthI paraloka sIdhA eTale rAjAnA pradhAne, sAmate vigeree jayakumArano rAjyAbhiSeka karyo. jayakumAra khUba guNagaMbhIra ane rAjyane lAyaka hato. vaLI rAjyamAM niyama hoya che ke rAjyane gya guNa hoya te pATavIputra rAjagAdIne vArasa bane che. jayakumAra gAdI upara AvyA ane khUba nyAya-nItipUrvaka rAjya karavA lAgyA ane prajA pratye khUba prema rAkhavA lAgyuM, eTale thoDA samayamAM prajAnA dilamAM jayakumAra rAjA vasI gayA. jyakumAra rAjA bane che paNa huM rAjA chuM e enA manamAM jarAya garva nathI eTale cAre taraphe enI kIrti khUba phelAI gaI. meTA bhAI evA jyakumAra rAjAnI kIrti ane yazogAna prajAnA mukhe gavAvA lAgyA. zuM mahArAjA che ! ATalI choTI umaramAM paNa kevuM suMdara rAjya calAve che ! ema cAre bAju jyakumAra rAjAnA vakhANa thAya che. A sAMbhaLI vijayakumAranA dilamAM dveSAnala utpanna thayA. basa, have game tema karIne mArA moTA bhAIne mArI nAMkhyuM. AvA duSTa vicAro ciMtave che. sanatkumAra AcAryanA darzana" - eka vakhata jya rAjA tenA sAthIdAronI sAthe bagIcAmAM haravApharavA mATe AvyA hatA. tyAM sUryanA jevA tejasvI mahAna sanatkumAra AcAryanA darzana thayA ne AcArya pAsethI tattvajJAna sAMbhaLavAnI IcchA Page #802 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 761 zAradA saritA thaI tethI gurUe bodha Ape. te vakhate jayarAjAe dharmamAM zraddhAvAna banI sanatakumAra AcAryanI pAse zrAvakanA bAra vrata aMgIkAra karyo ne gurUne vaMdana karIne pitAnA mahelamAM AvyA. AcAryane paricaya thayA pachI temanuM mana rAjyamAM lAgatuM nathI. gurUno upadeza tenA hAthamAM utarI gayA che. rAjyamAM rahe che, rAjyane kArabhAra kare che paNa koI jAtanI ene tRSNa nathI. nyAyathI rAjya kare che eTale dina-pratidina tenI kIrti cAre dizAmAM phelAI gaI. A badhuM nAnA bhAIthI sahana thatuM nathI. moTA bhAIne mArI nAMkhavAne upAya zodhe che. aMgata mANasone ubhA karI temane kahe che ke A jayasena te dharmane DhIMgalo thaIne phare che, rAjyanuM pUruM dhyAna Apato nathI. dayALu banIne phare che. keI aparAdhIne sajA karatA nathI. te rAjya kevI rIte TakI raheze? mATe game tema karIne ene padabhraSTa karIne huM enuM rAjya paDAvI lauM. tame badhA mane sAtha Apaje. huM rAjA thaIza te tamane badhAne nyAla karI daIza, e rIte tenA sAthIdArone kahyuM. A vAta tenI mAtA lIlAvatInA jANavAmAM AvI. "mAtA jayakumAra pAse AvyA jayakumAra pratye vijayane veSa utpanna thayo che ne tene mArI nAMkhavAnuM SaDayaMtra racyuM che. A vAta jANI enI mAtA lIlAvatI rANI jayarAjAnA mahele AvI. potAnI mAtAne AvatI jeI vinayavaMta jayarAjA ubhA thaIne mAtAnI sAme gayA ne kahyuM mAtA! Apane zA mATe AvavuM paDayuM? mane tyAM belAva hato ne! tyAre kahe che beTA! eka khAsa kAme AvI chuM. jaya kahe che, je kAma hoya te khuzIthI kahe, tyAre mAtA kahe che he putra! tuM guNavAna che, gaMbhIra che ne nItipUrvaka rAjya kare che eTale prajAne tArA taraphathI khUba saMteSa che. paNa tArA nAnA bhAIne tArA pratye khUba Sa che. tuM rAjA banyuM te ene jarA paNa gamyuM nathI. e tane dUra karIne rAjA banavA Icche che. je ene rAjya nahi maLe te ke jANe zuM karaze te kahI zakAtuM nathI. mATe A vAtanI jANa karavA tArI pAse AvI chuM. tyAre jyakumAra kahe che te mAtAjI! tame zuM bolI rahyA che? vijayakumAra te mAro nAne bhAI che. khuba lADakoDathI ucharyo che eTale e badhuM aNasamajaNamAM tophAna kare che. haju thoDo maTe thaze eTale zAMta banI jaze. mArA bhAI mArA upara kadI AvI zreSabuddhi kare nahi, mAtA ! tame enI ciMtA na karo. mAtA kahe che beTA! tuM bheLe ane bhadrika che, tAruM hRdaya pavitra che eTale tuM tArA bhAIne pavitra mAne che paNa tuM bhUla khAya che. tAre bhAI tArA upara khUba veSa rAkhe che. kaI paNa rIte tene mArIne rAjyane svataMtra mAlika banavA Icche che, mATe tuM enAthI sAvadhAna raheje. tyAre jayarAjA kahe che mAtA, je vijayakumAra khuzIthI rAjyane ravIkAra karato hoya to mArI te rAjya karavAnI bilakula IcchA nathI. mane Page #803 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 762 zAradA saritA joItuM maLI jaze. huM AtmasAdhanA karavA mATe dIkSA laI lauM. jayakumAranA vacana sAMbhaLI mAtA Azcarya pAmI gaI. putranI udAratA ne rAjya pratyenI anAsakti joIne saMtoSa pAmIne putranI prazaMsA karatI kahe che beTA! kSatriye je rAjyane mATe moTA moTA yudhdha khele che. je rAjya sattAnI pAchaLa pAgala bane che, evA rAjyane tuM choDI devA taiyAra thayA che. kharekhara, tuM mahAna che. paNa beTA! mArI eka vinaMtI che ke tuM rAjya calAva ne vijayane yuvarAjapade sthApana kara. te mane saMtoSa thaze ne ene paNa AnaMda thaze ne premathI badhuM kArya thaze. jayakumAre kahyuM mAtA ! sAcuM kahe te have mane rAjya karavAnI bilakula IcchA nathI. mArA nAnA bhAIne khuzIthI rAjya ApavAnI mArI bhAvanA che. Ama te sanatkumAra AcAryanA mane darzana thayA ne temanI vANI sAMbhaLI tyArathI mAruM mana saMsAra uparathI uThI gayuM che. mAre jaladI A bhAvasAgarane tAranArI naukA samAna dIkSA levI che. mATe mArA bhAIne jaldI rAjyAbhiSeka karavAnI taiyArI karo. putrane daDha nizcaya jANI lIlAvaMtI rANIne paNa saMyamanI bhAvanA jAgI ne pite pitAnA mahele AvIne nAnA putra vijayane jyakumAranA dIkSA levAnA bhAva che ne tene rAjyAbhiSeka karavAnuM che. A vAta jaNAvI tethI vijyane khUba AnaMda thaze. paNa bhAI pratye dveSabhAva naSTa thaye nahi. sumati pradhAna jaya rAjAnA mahele AvyA - sumati nAmanA pradhAnane khabara paDI ke jaya rAjA rAjya choDIne dIkSA levA Icche che ne vijayane rAjyAbhiSeka karavAnA che. A sAMbhaLI tarata pradhAna jayarAjAnA mahele AvyA ne namratApUrvaka vinaMtI karI ke he mahArAjA! Apa saMyamI banavA Iccho ne vijyakumArane rAjya Ape che te barAbara nathI. kAraNa ke rAjya karavAmAM jeTalI ApanI yogyatA che teTalI vijayakumAramAM nathI. ApanAmAM je guNa che te tenAthI ghaNuM dUra che. mATe tame hamaNAM dIkSA levAnI vAta cheDI do. tame dIkSA leze te prajA duHkhI duHkhI thaI jaze. mArI ATalI vinaMtI svIkAre. huM vinaMtI karavA mATe Avyo chuM. mane AzA che ke Apa mArI vinaMtI dhyAnamAM leze. jayarAjAne javAbaH-maMtrIne vacana sAMbhaLIne jayarAjA kahe che he maMtrIzvara! sanakumAra munine upadeza sAMbhaLIne mane vairAgyabhAvanA jAgI che. A saMsAranI asAratA mane samajAI gaI che. rAjya, vaibhava strI-putra badhuM azAzvata che. tenA upara meha rAkhave te jIvanuM ajJAna che. maMtrIzvara ! tame paNa emanI vANuM sAMbhaLI heta to tamane paNa mArI jema vairAgyabhAvanA jAgata, ne maMtrIzvara padavIne tyAga karavA tatpara banata. tyAre pradhAna kahe che he mahArAjA! tamane munie e zuM upadeza saMbhaLAvyuM ke jethI eka vakhata vANI sAMbhaLatA vairAgya AvI gayA. kRpA karIne mane Page #804 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 763 saMbhaLAvA. eTale rAjA kahe che. pradhAnajI! emaNe mane je kaMi upadeza ApyA tene yathArtha rIte kahevAnI mArAmAM tAkAta nathI paNa sAmAnya rIte kahI saMbhaLAvuM. ema kahI sanatkumAra AcArya je saMsAranI asAratA samajAvI hatI te yathAzakita pradhAnane hI saMbhaLAvI. eTale pradhAnane paNa vairAgya AvI gayA ne jayarAjA, lIlAvatI mAtA ane sumati pradhAna traNe vairAgya pAmyA. sArU muhUrta joi vijyakumArane zajyAbhiSeka karyo. vijayakumAra khuza thayA. hAza....have svataMtratApUrvaka rAjya karIza. TADhe pANIe khasa gai. have mane koi rokanAra paNa rahyuM nahi. mArI marajI mujaba madhu thaze. vijyakumAra rAjA anyA. have jayarAjA, lIlAvatI rANI ane sumati pradhAna traNeya AtmAe saMyamapaMthe prayANa karaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 89 AsA suda 13 ne maMgaLavAra sujJa aMdhuo, suzIla mAtAe ne bahena! AyakhItranI ALInI ArAdhanA karavAnA pavitra divaseA cAlI rahyA che. AyakhIla rasendriyane jItavAnA tapa che. tapa dvArA karmanI bhekhaDA tUTe che. pAlika icchAo upara vijaya meLavavA enA jevA khIjo koi tapa nathI. jJAnapUrvakanA jo tapa hAya tA icchAene nirodha ghaNI sahelAIthI thaI jAya che. pudgalabhAvanAnA AkaSa Nune kAraNe aMtaramAM avanavI icchAo utpanna thAya che, ne jIva peAtAnA zuddha svarUpanu bhAna bhUlI jAya che. tA. 9-10-73 puddagalabhAvanI prIti thAya che tyAre AtmAne sArI vastu pratye rAga ane kharAba vastu pratye dveSa utpanna thAya che ane e rAga ne dveSanI mUMjhavaNamAM peAtAnA AtmAne tadna bhUlI jAya che, paNa eka vakhata zAsrasiddhAMta uparanI zraddhAnA dvipaka aMtaramAM pragaTe te ajJAnanA aMdhakAra TaLI jAya, puddagalabhAva pratyenI rUcI uThI jAya ne icchAe paNa TaLI jAya. jJAnadvArA AtmAne samajAya che ke "phchA 3 AsisamAM anaMtayA 'icchA AkAza jeTalI anata che. Aja sudhImAM kAinI icchA pUrI thaI nathI ne thavAnI paNa nathI. cakravartie mahAna puNyanA udayavALA hAya che chatAM temanI badhI IcchAe pUrNa thaI nathI bharata cakravatinI bAhubalI upara vijaya meLavavAnI prabaLa icchA hatI chatAM vijaya meLavI zakayA nahi teA pachI sAmAnya manuSyAnI vAta kayAM karavI? mATe jJAnIe kahe che icchA e duHkhanu mULa che ema samajIne paudgalika icchAone nirodha karava Page #805 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 764 zAradA saritA te sukhane amegha upAya che. puddagalane svabhAva saDaNa-paDaNa ane vidhvaMsaNane che. pudagala kAyama mATe eka parakhI sthitimAM rahenArA nathI, juone, A zarIramAM paNa keTaluM parivartana Ave che! Aje sAjuM hoya ne kAle mAMduM thaI jAya che. DAyAbITIza, blaDaprezara, TI. bI, kensara jevA dardI mANasane cAlatAM lAgu paDI jAya che. keTalAya mANaso AvA asahya dardathI pIDAya che, mATe A pudagalane keI bharese nathI. baLavAnamAM baLavAna kahevAtA mAnavIo paNa pulathI evA paravaza banI jAya che ke uThavA besavAnI tAkAta rahetI nathI. A pudagala kayAre dago deze e ApaNe jANI zakatA nathI. dazavaikAlIka sUtramAM bhagavAna kahe che ke - pugAlANaM pariNAma tesinaccA jahA tahA / viNIa taNho vihare, sIyabhUeNa appnnaa| daza. sU. a. 8, gAthA 60 pAlanA pariNAme je je rIte badalAya che te te rIte jANIne tRSNAthI rahita thayelA muni parama zItaLIbhUta banIne pitAnA AtmAnA svabhAvamAM vicare. zubha pagale pariNAmanA vize azubha bane che ne azubha zubhamAM palaTAI jAya che. paryAyArthikanayanI apekSAe pudagalanuM svarUpa palaTAyA kare che. jevI rIte Aje kaI mANasanuM rUpa adbhuta hoya che ne te mANasa thoDA samaya pachI virUpa banI jAya che. svapnamAM prApta thayelA padArthane kaI bharoso nathI. tema pudgalane paNa eka kSaNane bharose nathI. vIjaLInA camakArAnI jema ane pANImAM rahelA patAsAnI jema pudagala kSaNavAramAM vikharAI jAya che. kaMcanavaNI kAyA jota jotAmAM mATImAM maLI jAya che te pachI pugalane zo bhare ? baMdhuo ! jenA pratApe sukha bhogavI rahyA che te puNya ane duHkha denAra pApa paNa pugalamaya che. kayAre puNya paravArI jaze e jJAnI sivAya koNa jANI zake che? bhalabhalA abajopati ane keDapatio puNya paravArI jatAM behAla banI jAya che e te najare dekhAya che ne? pudgalanuM AvuM svarUpa hovA chatAM jIva temAM ropA rahe che. nija-varUpane bhUlIne jIva anAdikALathI pugalabhAvamAM ramaNatA karI rahyo che. tene kAraNe jyAM game tyAM viDaMbanA pAme che. dArUDiye mANasa jema bhAna bhUlIne jyAM tyAM ALoTe che tema jIva paNa moha-madirAnA unmAdane kAraNe nija bhAna bhUlIne parabhavamAM ALeTI rahyo che ne pudagala pratye ullAsabhAva lAvI viSayanA raMgamAM raMgAI gayuM che. jema bhUMDane viSTA game che tema jIvane pudgalanI eMTha bahu game che. eka paramANuthI laine rakaMdha sudhInA je kaI rUpI pudagale che te sarvane ApaNu jIva mana-vacana-kAyA-AhAra-ucchavAsa ane niHsvArtha rUpe anaMtIvAra bhegavyA che.. Page #806 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 765 chatAM haju paNa chatrane tRpti thatI nathI ne haju paNa ajJAnane kAraNe puddagalanI enI pAchaLa magna rahe che. jIvane jevI magnatA paradravya ane parabhAvamAM che.tevI mannatA jo AtmAnA svabhAvamAM thaI jAya te eka bhavamAM kheDA pAra thaI jAya ane svarUpanI prApti thaI jAya. jene niraMtara ema thayA kare ke huM... kayAre nijasvarUpamAM ramaNutA karIza ! e rIte peAtAnA svarUpanA jene viraha sAle che te chukamI AtmA che. jIva svarUpane samajyA vinA ane svarUpanI ramaNatA vinA anatakALathI duHkha pAmI rahyA che. ne haju paNa sadgurUnA samAgama karavA chatAM nahi samaje te e du:khanI paraMparA tenA mATe ubhelI che. AtmajJAnamAM magna anelA AtmA paigalika sukhane indrijALa samAna mAne che. aindrajAlika game tevI jALa bichAve te paNa jJAnI AtmA temAM phasAya nahi. tema khahArathI AkarSaka lAgatA game teTalA sudara pudgaleAmAM jJAnI AtmA mUMjhAtA nathI. kAraNa ke e samaje che ke saMsAramAM dareka paulika padArtho amuka apekSAe vinAzI che jyAre eka AtmA avinAzI che evI jene dRDha zraddhA che te vahelA ke mAA avinAzI evA AtmAnA svarUpane pAmI zake che. pudgaleA jaDa haiAvA chatAM catutirUpa saMsAramAM cetanane vividha prakAre nAca nacAvI rahyo che. AtmA ana tazakitane adhipati hAvA chatAM pudgala pratyenA tIvra rAganA karaNe e taddana kAyara `khanI gayA che. zarIramAM saheja rAganA upadrava thAya eTale anatakitanA dhaNI AtmA jANe cAne pAtra banI jAya che ane tenu lakSa e rAganI vedanAmAM parovAI jAya che ne azAtAnA uddayamAM hiMmata hArI thAya che. pudgalabhAvanI AdhInatAne kAraNe jIva potAnu bhAna bhUlI jAya che, svarUpamAM sAvadhAna ane te game tevA pratikULa sacaiAgemAM paNa AtmAmananI samAdhine TakAvI rAkhe che. ATha kAM paNa paulika che ane te karmAe jIvanI kharAkhI karavAmAM bAkI rAkhI nathI ema samajIne jo pote potAnA svarUpamAM sAvadhAna ane teA tenA jevuM khIju kAi uttama kArya nathI. jaDa pArzvamAM jIva leAbhAye che paNa temAM jIvane sukha ke zAMti ApavAnI tAkAta nathI. sukha ke AnaMda ApavAneA jaDanA svabhAva nathI. paNa e te jIvanA peAtAnA svabhAva che. sukha ke AnaMdanI prApti peAtAnA svabhAvamAMthI thavAnI che. jene pudgala pratyethI rAga utarI gayA che tevA jamAlikumAra kiMmatI vastrAla kArathI vibhUSIta thaIne suMdara zikhikAmAM beThA che. enA sukha upara AnanI sImA nathI. tyAre mAtAnA dilamAM duHkhane pAra nathI. jyAre mANasa kaseTImAMthI pasAra thaI jAya che ne potAnA vratanu aNIzuddha pAlana kare che tyAre enA aMtaramAM anerA AnaMa Page #807 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA thAya che. jamAlikumAranI mAtAe e pahelAM kaTa karI. kasoTI kuMdananI thAya che, kathIranI nathI thatI. dareka vairAgInI theDIghaNI kasoTI te thAya che. zrAvakenI paNa kaleTI thAya che. (ahevaka zrAvakanI kasoTIne nyAya ApI suMdara rIte samajAvyuM hatuM ne Takera karatAM kahyuM ke AvA samaye paNa zrAvake keTalA daDha rahyA !) ' jyAM sudhI AvI zraddhA na rahe tyAM sudhI tame dravyathI zrAvaka che. jema raNamedAnamAM utarele kSatriya tenI pAse DhAla ane talavAra rAkhe che tema sAdhu pAse ane zrAvaka pAse paNa zraddhAnI talavAra ane kSamAnI DhAla hevI joIe. mAraNAMtika upasargamAM paNa daDha rahevuM joIe. jamAlikumAra pUrva dizA tarapha mukha rAkhIne zibikAmAM siMhAsana raheluM che tenA upara beThA. tyAra pachI jamAlikumAranI mAtA snAna karI balikama karIne zarIrane alaMkRta karI haMsa lakSaNavALA (ta paTazATakane grahaNa karIne) haMsa lakSaNayukata evI thaveta sADI paherIne zibikAne pradakSiNA karIne tenA upara caDhe che, ne caDhIne kSatriya jamAlikumAranA jamaNA paDakhe uttama bhadrAsana upara beThI. tyArapachI te jamAlikumAranI dhAvamAtA snAna karI cAvat zarIrane zaNagArIne rajoharaNa ane pAtrA laIne te zibikAne pradakSiNa karIne tenA upara caDhIne jamAlikumAranA DAbA paDakhe uttama bhadrAsana upara beThI. tenI jamaNI bAju tenI mAtA beThA ne DAbI bAju dhAvamAtA pAtarAM ane rajoharaNa laIne beThI. jamAlikumAranI pAchaLa eka sauMdaryavAna strI juI ane maganA phUla jevuM veta uttama chatra dharIne ubhI che. jamAlikumAranA baMne paDakhe manahara rUpavALI be strIo, maNa-ratna ane senAnA banAvelA ujajavaLa ane suMdara dAMDAthI zelatA zaMkha-aMka-megarAnuM phUla, caMdra ane amRtanA phINa jevA veta cAmara hAthamAM laI vIMjhatI ubhI che. vaLI jamAlikumAranI uttara-pUrva dizAmAM eka uttama strI pavitra sugaMdhIdAra pANIthI bharelo senAne uttama kaLaza laIne ubhI rahI che. tenI dakSiNa dizAe eka suMdara strI senAnI dAMDIvALe vijhaNe laIne ubhI che. A badhuM taiyAra thayA pachI jamAlikumAranA pitA temanA kauTuMbika purUSane bolAve che ne kahe che te devAnupriye! tame ekasarakhI uMmaranA, ekasarakhI cAmaDI ane rUpavALA, ekasarakhA vastrAlaMkAre sajelA eka hajAra purUSane belA. jamAlikumAranI zibikA taiyAra thaI ne pachI sarakhI uMmaranA ne sarakhA vastrAbhUSaNe paherelAM eka hajAra purUSane bolAvavAnI AjJA ApI che. e hajAra purUSa AvIne zibikA uMcakaze ne prabhunA sasaraNamAM kevI rIte jaze tenA bhAva avasare kahevAze. - jayakumAranI dIkSA caritra - jayarAjA, lIlAvaMtI rANI ane pradhAna traNeya pavitra AtmAoe saMsAra Page #808 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 767. cheDIne saMyama lIdhe. te vakhate nagarajanenI AMkhamAM AMsu AvI gayA. dhanya che e jyarAjAne ke pitAnA bhAIne rAjya ApI bharayuvAnImAM emaNe saMyama lIdhe. jayamuni ane sumati pradhAna sanatkumAra AcAryanI pAse rahyA ane lIlAvaMtI sAdhvIjIne sAdhvInA parivAramAM sepyA. e traNe AtmAe pAMca samiti-traNa gupti e aSTapravacana mAtAnuM pAlana karatAM dazavidha yati dharmamAM rakata rahetAM ucca koTine saMyama pALe che. jayamuni gurUne khUba vinaya kare che ne jJAna bhaNavAmAM khUba apramatapaNe rahe che ne vaDIlonI vaiyAvacce paNa khUba kare che. muni vihAra karI grAmAnugrAma vicaravA lAgyA. paNa emanI prajA emane jarA paNa bhUlI nahi. dina-pratidina emanA yazagAna gAvA lAgI. dhanya che evA tapasvI saMtane ! pote mahAna hatAM temAM paNa saMyama laIne vadhu mahAna banI gayA che. ke emane tyAga ane zuM emanuM jJAna-dhyAna ne tapa che! saMsAranuM rAjya choDI AtmAnuM rAjya meLavavA keTale purUSArtha kare che. A rIte leke emanAM khUba guNa gAya che. A vijya rAjAne bilakula sahana thatuM nathI. baMdhuo ! jyAM kamaLa hoya che tyAM bhamara AkarSAya che. madha che tyAM mAkhIo Ave che. tema muninA guNathI AkarSAIne manuSyo temanA guNagrAma kare che. temanA darzana karavA paNa TeLeTeLA jAya che. paNa jema sUryane prakAza ghuvaDane gamato nathI tema vijayarAjA jayarAjAnI prazaMsA sAMbhaLI zreSAgnithI baLI jAya che. aho! mane rAjya maLyuM paNu prajA jayarAjAne bhUlatI nathI huM rAjya karuM ne guNa enA gavAya! basa, have to huM ene mArI naMkhAvuM te sAruM thAya. kAraNa ke prajA ene khUba cAhe che. mATe kadAca dIkSA cheDIne Ave ne mAruM rAjya laI le tenA karatAM huM ene mArI naMkhAvuM te bhayamukta banI jAuM. - nIca vijayarAjAe be mANasone khAnagImAM bolAvIne kahyuM ke tame ahIMthI jAva ane jayamuni jyAM vicaratA hoya temanI tapAsa karIne temane mArI nAMkhaje. te tamane tamAre joIze teTaluM dhana ApIza. rAjAnI AjJA thavAthI be cAMDALa javA taiyAra thayAM. tapAsa karIne zodhatAM zodhatAM jayAM jayamuni birAje che tyAM AvyA. udyAnamAM jayamuni dhyAnAvasthAmAM ubhelA che. A joI caMDALa manamAM vicAra karavA lAgyA ke ApaNu rAjA hatA. vaLI AvA mahAna tyAgI che. kevA dhyAnamAM masta che! emane ApaNAthI kema marAya? ApaNe munihatyAnuM pApa karavuM nathI. rAjAne khoTuM kahIzuM ke ame mArI nAMkhyA. pachI je thavuM hoya te thaze. ema vicAra karI sajA pAse AvIne temaNe kahyuM ke ame munine mArI nAMkhyA che eTale vijayarAjA khuza thayA ne temane sAruM InAma ApyuM. basa, have huM nirbhayapaNe rAjya karIza. Page #809 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 768 zAradA saritA jayamuninuM kArkadI nagarImAM Agamana - jayamuni tathA lIlAvaMtI sAdhvIjI eka vakhata bhegA thayA tyAre temane vicAra thaye ke ApaNe badhA saMsAramAMthI bahAra nIkaLyA paNa vijaya ekale DUbI jaze, te ApaNe tene pratibaMdha ApIne tArIe. Avo vicAra karyo. grAmAnuM grAma vihAra karatAM karatAM jayamuni ane lIlAvaMtI sAdhvIjI kAkaMdI nagarImAM padhAryA. muninA AgamananA samAcAra sAMbhaLI AkhA gAmanI prajAne khUba AnaMda thaye. ne rAjAne paNa khabara ApyA ke nagara bahAra udyAnamAM ApaNuM mahArAjA jayamuni padhAryA che, eTale vijyajAe paNa uparathI kRtrima harSa batAvyo. paNa manamAM kheda thaye ke meM te munine marAvI naMkhAvyA hatA ne pAchA kyAMthI AvyA? caMDALane pUchatAM khabara paDI ke temaNe mAryA nathI. te vakhate khoTuM bolyA hatA. vijayarAjA muninA darzane AvyA. khUba bhAvapUrvaka laLIlaLIne vaMdana karavA lAgyA ne bolyA ke dhanya che munirAja apane ! Apa saMsArathI tarI gayA ne DUbelo rahI gaye. mane A avasara kayAre Avaze? muninA manamAM paNa thayuM ke have tenI mati sudharI lAge che. AkhA nagaranI prajA muninA darzana karavA mATe umaTI che. munie rAjA ane prajAnI samakSa upadeza Ape. kaMIka che vairAgya pAmI gayA. vijaya rAjA paNa pitAne saMsAra asAra lAge hoya te rIte uparathI bhAva batAvavA lAgyA. prajAjane pravacana sAMbhaLIne cAlyA gayA. paNa rAjA thaDIvAra beThA. muni sAthe premathI dharmacarcA karIne kahyuM-mAre tyAM lAbha Apaje. uparathI mIThAza batAvI paNa aMdaramAM jhera bharyuM che. have munine kevI rIte mAravA tene vicAra karavA lAgyA. have muninI hatyA kevI rIte karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 90 A suda 14 ne budhavAra tA. 10 -10-73 sujJa baMdhue, suzIla mAtAo ane bahene ! jamAlikumAra pitAnA svarUpamAM sthira thayA che. je AtmAo svarUpamAM sthira bane che te jaldI bhavasAgara tarI jAya che. paNa anAdikALathI avaLe mArge pravRtti karavAne kAraNe haju jIne svarUpanI pichANa thatI nathI. cha dravyamAM eka Atmadravya evuM che ke te pitAne svabhAva choDIne vibhAvamAM ramaNatA kare che. bAkInA pAMca dravya pitA potAnA svabhAvamAM rahe che. pugaladravyane svabhAva saDaNa-paDayuM ne vivaMsaNa che. game tevA samrATa cakravarti ke dhanavAna ke garIba haze te paNa zarIra te eka divasa choDavAnuM che. Page #810 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA auDhArika zarIrane svabhAva saDI ane paDI javAnA che. zarIra pAMca che. gauvAra vaikti AjJAra tainasa vArmani zarIrana| audvArika, vaikraya, AhAraka, taijasa ane kAryaNu. temAM nArakI ane devAne vaikraya, taijasa ane kANu e traNa zarIre che te manuSya tathA tiya Mcane audArika, vaijasa ane kANu e traNa temaja pAMca zarIra hAya che. jIva jyAre ahIMthI zarIra choDIne jAya che tyAre ene jyAM je gatimAM javAnuM che tyAM na pahoMce tyAM sudhI vATe vahetAM phakata taijasa ane kANu e e zarIra hAya che ane AhAraka zarIra cauda pUrvadhara RddhivaMta, apramata munine jyAre koi zaMkAnuM samAdhAna karavuM heAya tyAre zarIramAMthI vizuddha pudgaleA kADhIne muDhA hAthanu eka zarIra banAve che. ne te zarIra mahAvideha kSetramAM sarvajJa bhagavaMta pAse jaine zaMkAnuM samAdhAna karIne tarata pAchu phare che ane e AvavA javAnI kriyA lAgI tenu tarata te muni prAyazcita karI le che. prAyazcita na kare te virAdhaka thavAya. A tA zarIranI kriyA che chatAM paNa AvA cauDha pUrvAdhara sAdhune AleAcanA karavI paDe che. jenA dilamAM kaSAyane! dAvAnaLa bhabhUkayeA hAya ane te tenI AlecanA na kare teA e kevA virAdhaka thAya che! jema peTrAlanI TAMkI phATe che tyAre Aga phATI nIkaLe che ne keTalu adhu nukazAna thAya che! keTalA mANase temAM bharakhAI jAya che, tyAre kaSAyanI Aga tA enAthI paNa bhayaMkara che ane jIvane bhavAbhatramAM bhamAve che. e Atmika dhana jJAna-darzana-cAritra ane tapane khALIne sArUM karI nAMkhe che. 769 .. jJAnI kahe che 'kSamA vIrasya mUSaLam ' kSamA e vIranuM bhuSaNa che. kAI kaTu zabda kahI jaze ke kaSTa Apaze tA temAM ApaNuM nukazAna thavAnuM nathI. jeTalI kSamA rAkhIzuM teTalAka khapaze. manamAM klAyanA kaNIyA Ave tyAre tarata gajasukumAra, khaMdhaka muni, metAraja muni AdinA jIvanaprasaMge tamArI najara samakSa khaDA karI de| te tarata kaSAyAgni khUjhAI jaze. kaSAyAne nAbUda karavA manane khuba keLavavuM paDathe. tamArA jIvanane pavitra manAMvavuM hAya te pahelAM viSaya-kaSAyathI virakata banavA mATe manane keLavavuM paDaze. viSayA ane kaSAyA jIvanamAMthI cAlyA jaze pachI jojo jIvanamAM keTale Ana Ave che! koi ApaNane kaDavA zabda kahI jAya te ApaNe kaDavA vacana sahana karIne tene mIThA zabdo kahevA. bhagavAna kahe che he sAdhaka! veza badalavAthI .tArA uddhAra nahi thAya paNa vicAra addalavAthI kalyANa thaze. jamAlikumAra ratnajaDita ghaMTaDIovALI ane aneka sthabhAvALI e sthaMbhamAM pUtaLIe lIlA karatI hAya tevA dekhAvavALI bhanya zikhikAmAM beThA che. temanA siMhAsananI jamaNI bAjumAM bhadrAsana upara temanA mAtAjI beThA che, Page #811 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 770 zAradA saritA DAbI bAjumAM bIjA bhadrAsana upara dhAvamAtA rajoharaNa ane pAtara laIne beThI che. tyAganA paMthe jatA tyAgInI pAse bIjI saMsAranA mohanI vastu sAthe levAnI na hoya tenI baMne bAju cAmaro vIMjhAya che. mAthe chatra dharyuM che ne saubhAgyavatI strIo mAthe kaLaza laIne ubhI che. tyAra pachI jamAlikumAranA pitAe kaiTuMbika purUSane AjJA karI ke tame ekasarakhI uMmaranA, ekasarakhA dekhAvavALA, ne ekasarakhA uMcAnIcA ne ekasarakhA vastrAbhUSaNe paherelA eka hajAra purUSane bolAve, eTale tarata kauTuMbika purUe rAjAnI AjJA pramANe eka hajAra zreSTha purUSane bolAvyA. rAjAnI AjJA thavAthI eka hajAra purUSa AnaMdabhera ekasarakhA svAMga sajIne rAjAnI pAse hAjara thayA ne rAjAne kahyuM-mahArAjA sAheba! bole zI AjJA che? devAnupriya! A hajAra purUSa uttama kuLanA hatA. mahArAjAe temane kahyuM ke he devAnupriye tame zuddha banIne A jamAlikumAranI zibikAne upADe, eTale e hajAra purUSa bahArathI snAna karI balikarma Adi karIne zuddha banIne AvyA hatA ne aMtarathI paNa zuddha banyA. emanA dilamAM evo AnaMda thaye ke Aje ApaNe kevA bhAgyavAna banI gayA ke saMyamInI zibikA upADavAnuM ApaNane maLyuM. saMyamanI keTalI mahattA che! jyAre thAvakumAre dIkSA lIdhI tyAre trikhaMDa adhipati kRSNa vAsudeve temanI zibikAne pahelo dAMDe upADyuM hatuM. pite saMyama laI zakatA na hatA paNa saMyama pratyenuM temanA dilamAM bahumAna khUba hatuM. A purUSoe paNa bAhya ane AtyaMtara ane prakAre zuddhi karIne kSatriya jamAlikumAranI zibikA upaDI. have te zibikAnI AgaLa svastika-zrIvatsa darpaNa Adi aSTamaMgala cAlyA, pachI 108 pUrNa kaLaza cAlyA, tyAra pachI AkAzane sparza karatI dhvajAo vigere aupapAtika sUtramAM kahyA pramANe cAlyA, ne tenI pachI jamAlikumAranI zibikA cAle che, ne jamAlikumArane jaya he, vijaya he, evA dhvanithI AkAza guMjI rahyuM che, maMgala vAji 2 vAge che ne tyAganA maMgaLa gIte gavAya che. jamAlikumAranI zibikAnI baMne bAju zreSTha hAthIo ane ratha cAle che. jamAlikumAranA pitA paNa snAnAdi kriyA karI uttama vastrAbhUSaNo paherI zreSTha hAthI upara besI caturaMgI senAnA samUha sAthe jamAlikumAranI pAchaLa cAle che. tenI pAchaLa hAthI-ghoDA-ratha ane moTuM pAyadaLa cAle che. A rIte khUba ThAThamAThathI jamAlikumArane varagheDe kSatriyakuMDanagaranA madhya bhAgamAMthI pasAra thaIne jyAM bhagavAna mahAvIra svAmI emanA ziSya parivAra sahita birAje che tyAM javA mATe nIkaLe che. jene saMsAra dAvAnaLa lAge tene choDatAM zI vArA jenI pAse kaMI nathI tene keI tyAgI kahetuM nathI. paNa chatI Rddhine svecchAe tyAge che te sAce tyAgI che. dazavaikAlIka sUtramAM bhagavAne sAce sAdhu kene kahyo che! Page #812 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA je ya kaMte pie bhoe, ladhdhe vipiTThi kuvvai / sAhINe cayai bhoe, sehu cAiti vaccai // 771 za. sa. a. 2, gAthA 3 jene suMdara-priya-kAnta ane maneAhara kAmabhogo maLyA che tene svacchAe tyAge che te sAcA sAdhu che. jamAlikumAranI pAse keTalI sukhanI sAmagrI hatI! enA mAtA-pitAe ene samajAvavAmAM kamInA rAkhI na hatI. chatAM jene lAgyuM ke A saMsAra upAdhine ukaraDA che, tritApanA bhaThTho che. ne sagAsabaMdhIe badhA matalakhanI mAkhIe jevA che. emAM kayAM zAzvata sukha maLavAnu che ? zAzvata sukha teA saMyamamAM che evI jenI dIrghaSTi khulI gaI che te AtmA zAzvata sukhane pAmI zake che. mATe svecchApUrvaka vastune tyAga karo. amRtasaranA lAlA satarAmajInA jIvanane eka prasaMga che. briTIza samrATa rAjA sAtamA eDavarDa taraphathI temane nagarazeThanu pada maLyu hatu. temanA rezamanA vyApAra hatA. cIna ane tAtkaDhathI rezama magAvI vyApArIone vecI ADatanuM kAma karatA hatA. tee dayALu ane dharmAtmA hatA. saune temanA pratye bahumAna hatuM. temanI dukAnamAM rezama sApha karatA ne je rezamanA kacarA nIkaLatA tene eka jagyAe Dhagale karAvatA. eka vRddha mANasa paisA cUkavI rAja DhagalA bharI jatA. te garIkha hatA. e rezamanA kacarA khIje vecIne paisA lAlA satarAmane cUkave. rAja Ama karatA. eka sajjane A vRdhdhanI lAlAjIne bhalAmaNa karatAM kahyuM. A vRddhanI ekanI eka dIkarInA lagna lIdhA che. paNa tenI pAse paisA nathI. garIba chatAM khAnadAna che. kAinI sAme hAtha lAMkhe karatA nathI. hakka vinAnuM letA nathI. AthI lAlAsa te eka divasa kahyuM ke Aje kacaro nathI nIkaLyeA paNa udAe eka gAMsaDI kApI che te lai jAva. vRdhdhe kahyuM sAheba! huM te e cAra rUpiyAne sedA karanAra garIba mANusa chuM. ATalI mUlyavAna gAMsaDI kharIDhavAnI mArAmAM tAkAta nathI. lAlAjIe kahyuM, paNa tame gAMsaDI te jue. ki MmatanuM thai raheze. vRdhdhe goDAunamAM jai gAMsaDI joine kahyuM, zeTha! gAMsaDI te! uMdarAe kApI nAMkhI che, chatAM seA rUpiyA kiMmata gaNAya. lAlAjI khAlyA. pAMcase! rUpiyAnI gAMsaDInA phakta se rUpiyA ? vRdhdhe kahyuM vadhu kiMmata teA na Ave. lAlAjIe kahyuM tame majura elAvIne gAMsaDI upADI jAe. dhIme dhIme vecIne se rUpiyA hapte hapte bharI dejo. eTale pelA vRddha garIba mANasa gAMsaDI peAtAne ghera laI gayA. khAlIne joyu te upara uparanA mAla udarAe kApI khAdhA hatA. khAkI aMdara badhA mAla sAthe hatA. gAMsaDI upaDAvI peleA vRddha mANasa lAlAjInI dukAne lAvyA ane kahyuM zeThajI! gAMsaDI aMdarathI te| AkhI che. tamane enI pUrI ki Mmata upajaze. lAlAjI kahe tame seA rUpiyA tA mane ApI dIdhA che. have Page #813 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 772 zAradA saritA huM ene pAchA na lauM. vRddha kahe AkhI gAMsaDI huM kacarAnA bhAvamAM kema kharIdI zakuM? lAlAjI kahe che bhAI tamane nukazAna thayuM hota ne sArA rUpiyA na upajyA hota to huM kaI rIte so rUpiyA cheData! mATe tamArA nasIbe gAMsaDI sArI nIkaLI. mATe tame laI jAva. vRddhane dIkarInA lagnane kharca nIkaLI gaye. svamAnapUrvaka sahAya karavA mATe lAlAjIe pote AkhI gAMsaDI kAtara vaDe upara uparathI kApI nAMkhI hatI. dhanya che teone je sahAyatA lenAranI AMkhe nIcI thavA detA nathI ane pitAnA manamAM paNa sahAya karyAne ahaMkAra AvavA detA nathI. baMdhuo! kaI paNa jAtanA svArtha vinA pArakAnuM kArya karavAmAM tatpara thavuM te paropakAra che. paropakAra parAyaNa mAnavInuM darzana paNa mAnavane pavitra banAve che. pitAnI zakti pramANe jeTaluM bane teTale paropakAra kare te mAnavajIvananuM kartavya che. je upakArInA upakArane bhUlI jAya che teo adhama che ne je manuSya upakArI pratye apakAra karanArA che te adhamAdhama che. pitAnA upara upakAra karanAra pratye jeo upakAra kare che te uttama che ne je apakArI pratye paNa upakAra karanArA che te niHsvArtha popakArI che te uttamottama che. narasiMha mahetAe eka bhajanamAM vaiSNavajananI vyAkhyA karatAM kahyuM che ke - vaiSNava jana te tene re kahIe, je pIDa parAI jANe re, para dukhe upakAra kare te je mana abhimAna na ANe re.... upakAra kare te zreSTha che, paNa e upakAra karanAramAM kayAreka upakAra kyane ahaMbhAva AvI jAya che. ApaNAthI banI zake teTalI mana-vacana-kAyAthI bIjAne madada karavI. ApaNane lAbha maLe ema mAnIne manamAM jarA paNa abhimAna AvavA de nA joIe. paropakAra : satata vidheya : sva zaktino hayutama nItireSA / na svopakArA cca sa, bhidyatetat tvakurvate taitad dvitayaMkRtaM syAta // pitAnI zakti anusAra hamezAM paropakAra kare joIe. kAraNa ke uttama purUnI nIti che. paropakAra e pitAnA upakArathI ja nathI. mATe parepakAra karavAthI svaupakAra ane para-upakAra baMne karAya che mATe paropakAranI bhAvanA keLave. vadhu avasare. jayamuninI hatyA caritra - devAnupriya! jyakumAra ane vijyakumAra baMne eka mAtAnA udaramAM ALoTelA baMne sagA bhAI hatA. chatAM baMnenA jIvanamAM AsamAna jamIna jeTaluM aMtara hatuM. sAkara ane mIThuM, dUdha ane cUne baMnenA klara ekasarakhA che, chatAM baMnenA guNamAM aMtara che. eka Atma guNane bharelo che ne bIjo avaguNane bhareluM che. Page #814 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 773 jayakumAra hamezAM vijyakumAranI sAme premanI daSTithI jete hate. paNa pUrvanA vairanA kAraNe vijayakumAra jayakumAranI sAme teSabharI daSTithI jotuM hatuM, chatAM karUNAnA sAgara muni ene bodha ApavA AvyA. he rAjana! A manuSyabhava maLa durlabha che. temAM AyuSya khUba alpa che. AyuSyane kSaNane paNa bharoso karavA jevo nathI, to bane teTalI dharmArAdhanA karI le, ane kaI jIva sAthe vairabhAva rAkhavo nahi. keI javanA prANadubhAvavA nahi. kAraNa ke dareka che sukhanA abhilASI che. koIne duHkha gamatuM nathI. mATe tamAre pApAcAranuM sevana karavuM nahi, enuM nAma sattA pAmyAne sAra che. vaLI dareka jenI sAme IrSA ane jheranI daSTithI na jatAM premanI daSTithI jovuM. dareka prANI upara maitrIbhAva rAkho. A rIte yamuni nikhAlasa hadayathI tene upadeza Ape che. tyAre e uparathI che....hA, jIhA kare che. paNa aMdarathI ISyanI Aga vadhatI jAya che ne kahe che, gurUdeva ! Ape jyArathI dIkSA lIdhI tyArathI mAruM mana saMsAra uparathI uThI gayuM che ane huM anAsakta bhAve nyAyanIti ne sadAcArapUrvaka rAjyanuM pAlana karuM chuM, paNa ApanI jema tyAgI banI zakatuM nathI, eTalI mArAmAM khAmI che. dhanya che Apane! mane paNa Avo avasara kyAre prApta thaze? ema kahI muninA khUba guNagAna karyA ne vAraMvAra vaMdana karato pitAnA mahele AvyuM, ne vicAravA lAgyuM. basa, have te jaldI ene mArI nAMkhyuM. samayanI rAha jotAM madhyarAtre vijyasena jA enA be gupta anucarane laIne je udyAnamAM jayamuni Adi saMto utaryA hatA tyAM AvyA ne tenA anucarone kahyuM. tame dUra ubhA rahe. huM AvuM chuM ema kahI hAthamAM talavAra laIne AvyA. bIjA saMte kaI svAdhyAya karI kaI dhAna karI nidrAdhIna banI gayA hatA. eka jayamuni dhyAnamAM ubhelA hatA. A nirdaya vijaya rAjAe talavAranA eka jhATake muninuM mastaka uDADI nAMkhyuM ne tarata e tyAMthI cAlyo gayo. samaya thatAM te svAdhyAya pratikramaNa karavA mATe jAgyA tyAre jayamuninuM mastaka dhaDathI juduM thaI gayuM che. lehInI dhAra vahe che. A koNe karyuM haze? khUba duHkha thayuM. temanA gurU viziSTa jJAnI hatA. jJAnanA baLathI jANI lIdhuM ke A kArya emanA bhAI vijayarAjAnuM che. paNa saMte kaMIne kahe nahi. A ziSya khUba vinayavAna hatuM eTale gurUnA dilamAM khUba duHkha thayuM. gurUnuM dila temaNe jItI lIdhuM hatuM tethI gurUne khUba AghAta lAge. jaya aNagAre talavAranA ghA vakhate paNa khUba samatA rAkhI samAdhibhAve kALa karIne navamAM ANuta nAmanA deva ke aDhAra sAgaropamanI sthitivALA zrIprabha nAmanA vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. A tarapha bhAtRmuninI hatyA karIne vijaye potAnA mahelamAM gaye ne harakhAvA lAgyuM ke aho! meM kevuM kArya karyuM ! ke meM munine mAryA e Page #815 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 774 zAradA saritA keIne khabara na paDI ane talavAranA eka jhATake kevuM enuM zIza uDAvI dIdhuM ! have zAMtithI AnaMdathI rAjya karIza, Ama vicAra kare che paNa bhagavAna kahe che ke karmo kadI chUpA rahetA nathI. muninI hatyA karIne AvyA te rAtre enA zarIramAM meTA rAjago utpanna thayA. pagathI mAthA sudhI ene tIvra vedanA thavA lAgI. khUba upacAra karyA paNa eno roga maTatuM nathI. munine keIe kahyuM nathI ke vijaya rAjAe jayamuninuM khUna karyuM che eTale ene AvA karmo udayamAM AvyA che. rAjAne paNa reganI vedanA sahana nahi thavAthI nAnA bALakanI jema raDavA lAgyA. paNa zuM thAya ! karelA karmo to sau koIne bhogavavA paDe che te rIte vijayarAjA khUba dArUNa vedanA bhogavate ArtadhyAna dhyAvata AyuSya pUrNa karIne cethI pakaprabhA narakamAM daza sAgaropamanI sthitie mahAna duHkho bhegavavA lAgyo. jayamuni navamA devalokamAM mahAna sukha bhogavavA lAgyA. have baMne AyuSya pUrNa karIne sAtamA bhavamAM kayAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 91 A suda 15 ne gurUvAra tA. 11-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAe ne bahena! - anaMtajJAnI bhagavate jagatanA jIvonA uddhAra mATe siddhAMta rUpa vANInuM nirUpaNa karyuM. ApaNuM parama sobhAgya che ke ApaNane sarvajJa ane sarvadazI mahAna purUSanA mukhamAMthI jharelI gaMgA samAna pavitra vANI sAMbhaLavAne sonerI avasara prApta thaye che. dIrtha tapazcaryA ane ugra sAdhanAnA phaLarUpe e mahAna purUSee je parama tatvane sAkSAtkAra karyo tene vizvakalyANanI pavitra bhAvanAthI prerAIne temaNe saMsAranA chanI samakSa pravacana rUpe upasthita karyo. mahAna purUSanA anubhavanA sAra svarUpe zA ApaNane mArgadarzaka banyA che. te ApaNane kalyANane mArga batAvI rahyA che ne cetavaNI Ape che ke he bhavya jIva! tamAre sAvadhAnIpUrvaka A mArge javuM joIe. bhagavAne batAvelA mArge nahi cAle te kalyANa thavuM asaMbhavita che. A zAse ApaNane AtmakalyANanA mArgamAM sAvadhAna rahevAnI cetavaNI Ape che, te A vItarAga vANI sAMbhaLIne jIvanamAM apanAve ne sAvadhAna bano. je atyAre sAvadhAna nahi bane te pAchaLathI pastAvAne pAra nahi rahe. zAstrakAra bhagavaMtAe ApaNuM upara ke asIma upakAra karyo che. ApaNe jIvanane aMdhakArabharyo mArga sahelAIthI pasAra karI zakIe eTalA mATe zAstra siddhAMtarUpI dipaka temaNe ApaNA mArgamAM dharyo che. e prakAzanA Page #816 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 775 sahAre ApaNe ApaNA nizcita sthAne pahoMcI zakIe chIe. jJAnIonA batAvelA rAhe cAlavAthI jIvananA mArgamAM ApaNane kaI jAtanI muzkelI AvatI nathI. A jIve anAdikALathI artha ane kAmanI pAchaLa jeTalI jahemata uThAvI che tenA aMza bhAganI dharma ane mokSa mATe uDAvI nathI. ane mATe "go o aa ritapamane samudra" rAta ane divasa keTalI mahenata kare che. paisA mATe pApanI paNa paravA karatuM nathI. kAla-akAlanI darakAra karato nathI, paNa vicAra karo. tamArI sAthe zuM AvavAnuM che? A zarIra ane vaibhava badhA pratye bhADUtI makAna jevA bhAva rAkhe. bhADUtI makAnamAM rahetA makAna tadana kharAba thaI gayuM hoya tyAre dIkare kahe ke bApujI makAnane raMgarogAna karAvIe tyAre bApa kaheze beTA! A makAna be varSa pachI khAlI karavAnuM che te zA mATe ApaNe emAM khoTe kharca karavo joIe! juo, makAnamAM vasavA chatAM tenA pratye jarApaNa mamatva che! jJAnI kahe che tame AvI rIte saMsAramAM rahe. saMsAra eTale zuM? eka gatimAMthI bIjI gatimAM saMsaraNasarakavuM. viSaya kaSAyanA uchALA, mArA ane tArAnA tAna ane AtmAne AvaranArA pariNAma. saMsAramAM ekeka jIvane keTale mamatvabhAva che! A mamatvabhAva zAne mATe che? ene viSayanI khaNaja upaDI che. ene pUrI karavA mATe A badhI dhamAla kare che. tame jANe che ne ke jene kharajavuM thAya che tenI cAmaDImAM eka prakAranA jaMtuo utpanna thAya che tenA kAraNe ene aMdara mIThI khaNaja Ave che. jema jema khaNe tema tema tene khUba sAruM lAge che. pachI baLatarA thAya paNa te vakhate to khaNatAM ene khUba majhA Ave che. eka gAmamAM eka mANasane kharajavuM thayuM hatuM. khaNakhANIne tenA nakha ghasAI gayA hatA. eTale kharajavAne khaNavA mATe ghAsanI saLIo zodhavA nIkaLe. mArgamAM eka vaida khetaramAMthI ghAsanI saLIonI jhuDI laIne Avato tene sAme maLe. pelo kharajavAne dadI vaida pAse saLIo mAMge che. tyAre vaida pUche che bhAI! tAre saLIonI zI jarUra che? tyAre kharajavAno dardI kahe che mane kharajavuM thayuM che eTale khUba khaNaja Ave che. eTale khaNavA mATe saLIo zodhavA nIkaLe che, tyAM tame mane sAmA bheTI gayA. tamArI pAse saLIo che te mane khaNavAmAM kAma Ave tevI che mATe mane Ape. tyAre vaida kahe che saLI laIne khaNavAthI tArUM kharajavuM maTaze nahi. paNa mArI pAse evI davA che, tuM kahe te tArUM kharajavuM sAta divasamAM jaDamULamAMthI maTADI dauM, jethI tAre kAyama mATe khaNavAnuM maTI jAya. tyAre dardI kahe che je kharajavuM maTI jAya te mArI khaNavAnI majhA mArI jAya mATe mAre tamArI davA nathI joItI. paNa khaNavA mATe theDI saLIo Ape. pelo vaida A mUkha dadInI vAta sAMbhaLI hasI paDe ne cAlate thaye. Page #817 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ka AvI rIte viSayAsakata chane viSayanI mIThI caLa upaDe che eTale viSayasevana dvArA te vakhate AnaMda bhogave che. paNa kAyama mATe viSayonI caLa maTADavA mATe tIrthakara rUpI vaidanI batAvelI brahmacaryanI davA levA taiyAra thatuM nathI. bhogAsakita e kharajavAnA daI jevI che. bhoga bhegavavA eTale kharajavAne khaNIne kSaNika sukhano anubhava kare. kharajavAne jema khaNe tema caLa vadhe ne kharajavuM paNa vadhe che. tema bhege jema jema vadhu ne vadhu gavAya tema tema tenI khaNaja vadhe che. mATe bhegano tyAga karo. bhegano sarvathA tyAga karI devAthI kAyama mATe bhegAsakitanuM kharajavuM maTI jAya che ne parama AnaMdanI prApti thAya che. jo tamAre zAzvata sukha ane AnaMda joItA hoya te vItarAganA saMtarUpI vaidenI vAta dhyAnamAM lejo. pelA kharajavAnA dadI jevA na banaze. devAnupriyo! bhautika sukhanI icchAthI mAnavane duHkha ubhuM thAya che. je IcchA na hoya te duHkha ubhuM na thAya. jema ke mANasane tene ISTa padArthanI prApti thaI jAya te AnaMda thAya ne e padArtha cAlyA jAya te duHkha thAya che. te e duHkha kayAMthI AvyuM? zuM keIe kahyuM che? "nA" ema nathI. e duHkha jIve potAnI IcchAthI pragaTa karyuM che. AtmA bhautika sukhanI bhUtAvaLamAM ghelachA karIne AnaMda mAne che. jema ke garIba bAI pArakA kAma karIne mAMDamAMDa pitAnuM gujarAna calAvatI hoya, pahelAM enI sthiti sArI hoya tethI dIkarIne lAkha patine ghera paraNAvI heya eTale dIkarI sukhI che. ene rahevA mATe baMgalo che. hIrAnA dAgInAthI jhagamagatI che. ghera meTara che, rAmA-seIye che paNa ene jamAI magajane phATele che. sAsarIyA sAthe koI jAtane sabaMdha, oLakhANa-pichANa zakhate nathI chatAM bAI phulAtI hoya ke mArI dIkarI khUba sukhI che, dhanavAna che tethI huM sukhI chuM ema mAne paNa potAne te pArakA kAma karavAnA hoya che. te zuM enuM sAcuM sukha che? "nA". e sukha kaMI kAma AvavAnuM che? "nA". e rIte AtmA paNa pudgalana-pArakAnA sukhane pitAnuM sukha mAne te zuM e ghelachA nathI? pote potAnuM bagADe che ane je AtmA samajaNanA gharamAM AvI jAya ke A paugalika sukha e mAruM nathI parAyuM che. te pote pitAnA AtmAne jagADe che. AtmA jAge pachI te ene para game nahi ne e paramAM rame paNa nahi. jyAM sudhI mithyASTirUpI AMkha vidhAtI nathI tyAM sudhI samyaktvanI prApti thatI nathI. mithyAtvanI AMkhane vadhavA mATe manuSyabhava, sadgurUne vega ne zAstravANI sAMbhaLavAne vega maLyo che. A amUlya samayane lAbha le to mithyAtvanI AMkha vidhAI jAya ne samyakatvanI prApti thAya. paNa mohanAM caLakatA raMgamAM malakAya che. pudagalanI pAchaLa pAgala bane che tyAM sudhI kevI rIte samyakatvanI prApti thAya? mohanI sAme je karaDI AMkha kare te moha bhAgI jAya. paNa ajJAnanA kAraNe jIva Page #818 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA mAhane AvakAra Ape che. paNa meha khUce nahi teA kADhavAnu mana kayAMthI thAya ? rAgIne dUdhapAka ane zIrA khUba bhAve che ne sAthe unA unA bhajiyA khAvAnu mana thAya che. paNa DAkaTaranI manAi che chatAM te khAya te rAga maTI jAya ke te marI jAya ! rAga maTe nahi paNa te vahelA mare che. A badhA meAhu che ne? mehanA kAraNe jIva rakhaDayA che, duHkha pAmyA che chatAM emAM AnaMda Ave che. paNa meAha sAme karaDI AMkha thaze te meha jarUra bhAgI jaze. game teve! gADha aMdhakAra vyApelA hAya pazu jo sUryanA kiraNA pRthvI upara prasarAya tA aMdhakAra rahI zakatA nathI. tema jo samyaktvanA sUrya jIvanamAM pragaTe te meharUpI aMdhakAra bhAgI jAya. 777 jeneA mAharUpI aMdhakAra naSTa thayeA che tevA jamAlikumAra zikhikAmAM beThA che. maMgala vAjiMtrA vAge che. tyAganA paMthe jAya tenI zikSikA upADavAnuM bhAgya te puNyavAnane maLe che. tyAga AgaLa rAjAe ane mahArAjA e paNa namI jAya che. e rAjAe samaje che ame game tevA meTA sattAdhIza hAie paNa tyAgI AgaLa ame nAnA chIe evuM temane tyAgInuM mahattva hatuM. jamAlikumArane varaghoDA kSatriyakuMDa gAma nagaranI madhyabhAgamAM te mukhya bajAramAMthI pasAra thAya che. rAjAo, talavarA, zreSThI, zrImatA, rAjakumArA badhA enI pAchaLa cAle che. kSatriyakuMDa nagaranI madhyamAM thaIne bahuzAla nAmanA caityamAM jyAM bhagavAna mahAvIra svAmI birAjamAna che te tarapha javA lAgyA. rAjamArga upara thaine jamAlikumAranI zikhikA pasAra thAya che tyAre mArgamAM traNa mArgo paDatA hAya, cAra mArgo paDatA hoya evI jagyAe mANusenA ToLeToLA jevA umaTayA che. jamAlikumArane joine leAkeA emane abhinaMdana ApatA stuti karatAM A pramANe bele che huM nak! AnadAyaka ! tArA dharma vaDe jaya thAo. huM nandva tapa vaDe tArA jaya thAo. huM na! tArU kalyANa thAe ane abhaMga, akhaMDita jJAna-darzana-cAritrathI tArA jaya jaya thAo. A pramANe maMgala jayanAdanA dhvanithI gajamAguMjI rahyA hatA ne vAjate gAjate jamAlikumAra prabhunI pAse jaI rahyA che. zikhikA jema jema AgaLa jaI rahI che tema tema jamAlikumAranA ullAsa vadhatA jAya che. devAnupriye ! tamane AvuM suMdara varNana sAMbhaLIne dIkSA levAnuM mana thAya che ? AvuM sAMbhaLIne vairAgyanA ra MgathI hraya ragAi javu joie. sata samAgamathI pApI pAvana anI jAya che. enu jIvana palaTAi jAya che. eka gAmamAM eka dhanADhya zeTha vasatAM hatAM. emanu nAma hailAka hatuM. emanI patnInu nAma ghelI hatu ne emanA putranuM nAma cAlAka hatu. tenI patnInu nAma dharmavatI hatu. te paraNIne sAsare AvI. sasarAnI khUba anitI joi temaja gAmamAM chApa pazu tevI sAMbhaLI ke zeTha grAhakane chetare che tethI tenu nAma vAMcaka pAyuM. AthI putravadhUne khUba du:kha thayuM. chevaTe zeThane Page #819 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 778 zAradA saritA dharmanA raste vALyA ane satyathI vyApAra karavAthI zuM lAbha thAya te pUrepUruM samajAvyuM ne kahyuM Apa cha mahinA nItine dhaMdhe kare pachI juo. chevaTe te vAta zeThanA gaLe utarI ne te nANAMthI sonuM kharIdI sonAnI pAMcazerI nAma lakhI rastAmAM mUkI paNa keI letuM nathI. chevaTe zeThanA ghera ApavA Ave che. pachI nadImAM nAMkhe che. zeThanA nAmanI mahora joIne garIba mAchImAra pAMcazerI zeThane ApI gaye. nitIne pratyakSa prabhAva joIne zeThanI zraddhA daDha banI ane zeThane putravaghU pratye bahumAna jAgyuM ne helAka zeThane yaza cAre bAju gavAvA lAge ne zeThanuM udAharaNa joIne ghaNAM leke nitInA mArge vaLyA ane zeThanI lakSmIne sadavyaya thavA lAge. chevaTe zeThanI eTalI badhI pratiSThA vadhI gaI ke paradezanA pravAse janArA vahepArIo zeTha pAsethI dhana laIne jatAM. temanI daDha mAnyatA hatI ke zeThanuM dhana nitInuM che mATe javAnuM nathI tethI ApaNe vyApAra tathA pravAsa nirvine saphaLa thaze. zeThanuM nAma paNa maMgaLa svarUpa banI gayuM. zeDanuM nAma halAka hatuM eTale pitAnI sAgaranI saphara saphaLa thAya eTalA mATe vahANa calAvatI vakhate helAsAhelAsA bolavA lAgyA, A rIte halAsA zeTha jagatamAM prasiddha thayA. baMdhuo ! anItinuM dhana ghAsanA pULA jevuM che. ghAsanA pULAmAM divAsaLI cAMpatA ajavALuM thAya che paNa zeDI kSaNe pachI ghera aMdhakAra vyApI jAya che ane temAMthI rAkha paNa maLatI nathI, tevI rIte anItinA dhanathI thoDuM ajavALuM lAge paNa pachI e mULathI mUDIne sApha karI nAMkhaze e vAta hRdayamAM katarI rAkhaje. eka saMskRta zlekamAM paNa kahyuM che ke - anyAyopArjitaM vittaM, daza varSANi tiSThati / prApte tvakAdaze varSe samUlaM tadvinazyati // anyAyathI upArjana kareluM dhana vadhumAM vadhu daza varSa sudhI rahe che ne agiyAramAM varSe mULa mUDI laIne cAlyuM jAya che. mATe anItine tyAga kare. jamAlikumAra saMsAra choDIne saMyama le che. hajAre jayanAda sAthe jamAlikumAra AgaLa vadhI rahyA che. haju paNa loko temane kevA zabdothI vadhAvaze te vAta avasare kahevAze. caritra:- agnizarmA ane guNasenano bhava pUre karI bIjA bhave pitA ane putra banyA. trIjA bhave mAtA ane putra banyA, cothA bhave pati-patnI banyA ne pAMcamA bhave sagA bhAI thayA. dareka bhavamAM guNasenano AtmA gajaba kSamA rAkhe che ne agnizarmAno AtmA javALAnI jema, dha ane rAga-dveSathI bhabhUkI uThe che. aMtaramAM mAyA rAkhIne ene vadha kare che ne guNasenane AtmA kSamApUrvaka AvelA upasargo sahana karI karmone khapAve che. have baMne AtmAe kayAM Ave che te sAMbhaLe. Page #820 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 779 chaThTho bhava:- mArkadI nagarImAM kAlamegha nAmanA nyAyapriya rAjA khUba nyAya nItivALA ane prajAvatsala hatA. potAnI prajAmAM koI duHkhI na hovuM joIe te jevA rAtre vezapalaTo karIne rAjA nIkaLatAM ne temane khabara paDe ke A duHkhI che to tenA duHkha dUra karatAM eTale mArkadI nagarImAM kaI duHkhI na hatuM. evA prajApAlaka ne pavitra rAjA hatA. te nagaramAM sarvazreSThIomAM agresara baMdhudatta nAmane zeTha rahetuM hatuM. te baMdhudatta zeThane samAnakuLa-vaibhava ne svabhAvavALI hAraprabhA nAmanI pativratA patnI hatI. baMne khUba sukhI hatAM, dhana hatuM temaja dharma paNa rageragamAM hato. baMdhudatta zeThane rAjA taraphathI nagarazeThanuM birUda maLeluM hatuM ne gAmamAM temanuM khUba mAna hatuM, temane saMsAra svarga je hate. dharaNakumArane janma -eka divasa hAraprabhA zeThANa sukhe palaMgamAM sUtelA hatAM. te vakhate Anata devalokamAMthI AvIne jayamunine jIva hAraprabhAnI kukSImAM utpanna thayo. hAraprabhAe rAtrInA chellA praharamAM padmAsana lagAvIne beThelI ratnajaDita kaMdare paherelI ane kiMmatI vastro paherelI jenI AsapAsa bhramare guMjArava karI rahyA che evA khIlelA kamaLane hAthamAM lIdhuM che ane jene ujajavaLa hAthIo senAnA kaLaza vaDe abhiSeka karI rahyA che evI zrIdevIne mukhathI udaramAM praveza karatI svapnAmAM jaI. eTale hAraprabhA zeThANa jAgRta thayAM ne patine svapnanI vAta kahI. tyAre baMdhudatta zeThe kahyuM-tamArI kuMkhe lakSmIne nivAsa karavA rUpa evA pavitra putrane janma thaze. patinI vAtane ravIkAra karI hAraprabhA AnaMda pAmI ane sukhe garbhanuM pAlana karavA lAgI. zubha muhUrtamAM hAraprabhAnI kukhe eka putrane janma thayo. eTale pariteSA nAmanI dAsIe baMdhudattane tarata maMgala samAcAra ApyA. tethI baMdhudatta zeTha khUba AnaMda pAmyA ne dAsIne Icchita bheTa ApI saMtuSTa karI. putra khUba sauMdaryavAna devakumAra je che. enuM mukha joIne AkhA kuTuMbamAM AnaMda AnaMda vartAI gayA. zeThane AnaMdane pAra nathI. putranA janma mahotsavamAM khUba dAna karyuM. garIbanI garIbAI TALI dIdhI. A chokarAnuM nAma dharaNuM pADe che. dhIme dhIme moTe thatAM tene kalAcAryane tyAM bhaNavA mu. have AgaLa zuM banaze te bhAva avasare kahevAze. Aje pU. pArvatIbAI mahAsatIjInI (pU. zAradAbAI mahAsatIjInA gurUNI) pavitra puNyatithi che. pU. zAradAbAI mahAsatIjIe pUjya pArvatIbAI mahAsatIjInA tyAga, kSamA ane cAritranuM suMdara varNana karyuM hatuM. je sAMbhaLatAM zrotAjanenI AMkha bhIMjAI gaI hatI. chevaTamAM saune vrata pratyAkhyAna ApyA hatA. Page #821 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 780 zAradA saritA vyAkhyAna na kara A vada 1 ne zukravAra tA. 12-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtajJAnI kahe che ke he AtmAo! rAgI maTI tyAgI bane, bhegI maTI jogI bane ane svagharamAM sthira bane. anAdikALathI bhavamAM bhamyA. paramAM ramyA ne saMsAramAM khuMcyA che. keTalA bhava kyAM keTalI bhUminI sparzanA jIve karI che. "na sI nA ra sA goLa na te karuM na taM kA " eka paNa jAti, eka paNa yoni, eka paNa kuLa ke evuM eka paNa sthAna nathI ke jenI sparzanA jIve na karI hoya. e eka paNa padArtha nathI ke ene jIve bhegavyuM na hoya. eka potAnA svarUpane AnaMda che mANyuM nathI. svAnubhUti thaI nathI tyAM sudhI badhuM nakAmuM che. jaMgalI mANase curamAne lADu kadI khAdhe nathI, tene svAda cAkhe nathI tyAM sudhI tenI sAme lADunI prazaMsA karavI vyartha che. paNa eka vakhata svAda cAkhI le pachI ene samajAya ke lADa ke madhura che. tema mahAna purU tamArI sAme saccidAnaMda svarUpa evA AtmAnA sukhanI game teTalI sArI vAta kare paNa ene svAda cAkhyA vinA badhuM vyartha che. saMta tukArAma thaI gayA ane te tame sau jANe che ne? eka vakhata tukArAmanA manamAM thayuM ke je saMtee mane mehanidrAmAMthI jagADe, sukhanuM svarUpa samajAvI mArA upara mahAna upakAra karyo temane huM zuM ApuM? sonuM-cAMdI-hIrAmANeka matI-paisA zuM ApuM? "nA. emaNe te e badhuM mATInA DhephAnI jema samajIne choDI dIdhuM che, ne temaNe jene choDI dIdhuM che tene svapnamAM paNa IcchatA nathI. temanAmAM moTAmAM moTI zakita tyAganI che. tyAgane mahimA avarNanIya che. tyAga vinA traNa kALamAM mukita maLatI nathI. Aja sudhI dhanathI ke kuTuMba parivArathI koI vyakitae amRta rUpa mekSa meLavyuM nathI. je AtmAe mokSamAM gayA te ekamAtra tyAgathI gayA che. eka saMskRta zlokamAM kahyuM che ke - dvepade bandhamokSAya nirmameti mameti ca / mameti badhyate jantu nirmameti vimucyate // badha ane mokSanA be kAraNa che. mamatA ane nirmamatva. mamatAthI jIva baMdhanamAM paDe che ne mamatArahita banavAthI mukata bane che. A lekane artha tame samajI gayAne? manuSya jyAM sudhI sAMsArika padArtho tathA sAMsArika sabaMdhe pratye mamatA eTale Asakita rAkhe che tyAM sudhI te mukata banI zakyuM nathI. paNa jyAre Asakti uThAvI Page #822 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 781 le che tyAre te mukta bane che. eTalA mATe mahAna purUSa saMsArane choDe che ne bIjAne tyAgavAne upadeza Ape che. saMtene mana bhautika padArtho tyAjya che tema kedha-mAnamAyA ane lebhAdi kaSAyone paNa tyAjya samajIne choDI de che. dayAnaMda sarasvatInA jIvanano eka prasaMga che. keI IrSyALu mANase temane pAnamAM viSa ApI dIdhuM. duniyAmAM tyAgI purUSonA paNa duzmana hoya che. mahAna purUne jheranA lADavA khavaDAvI de te paNa te pacAvI le che, paNa keIne kahetA nathI. dayAnaMda sarasvatI e mahAna purUSa hatA. temaNe keIne vAta karI nahi, paNa bhakatone khabara paDI gaI eTale ke kedha vyApI gayo ane jhera ApanArane zodhI kADhaye, ne gAmanA moTA amaladArane oMkhyo. amaladAra dayAnaMda sarasvatIne bhakata hato. teNe jhera ApanAra vyakitane svAmI dayAnaMda pAse hAjara karIne kahyuM gurUdeva! Apane jhera ApanAra A vyakti che. Apa kahe te zikSA tene karIe. tyAre dayAnA sAgara dayAnaMdajI kahe che ke he bhakato! ene choDI de. huM saMsAranAM prANIone keda karAvavA nathI Avyo paNa mukta karAvavA Avyo chuM.' baMdhuo! mahAna purUSanuM hRdaya keTaluM vizALa hoya che. pitAne jhera ApanAra upara paNa kevI karUNadaSTiI Aje AvA purUSe keTalA? ANe te jhera ApyuM hatuM paNa Aje te kaI saheja uMcA avAje bole te paNa sahana nathI thatuM. keI eka vacana kahe te sAmA tene daza zabda saMbhaLAve che. thoDI milkatane mATe bhAI bhAInuM khUna karavA taiyAra thaI jAya che. Aje duniyAmAM keinuM kharAba karavuM saheluM che, paNa sArUM karavuM muzkela che. je mahAna banavuM hoya te jJAnI kahe che ke paththara mAranAra pratye phUlanI varSA kare. dariyA jevA gaMbhIra bane. eka rUpaka che. eka kavie samudrane kahyuM ke he sAgaradeva! tArI pAse agAdha pANI che paNa keIne pIvAmAM kAma AvatuM nathI. tArI pAse amUlya ratna che paNa koIne ApatA nathI. tyAre dariyo kahe che bhAI! mArI pAse rane ghaNA che paNa marajIvA thaIne aMdara DUbakI lagAve te ratno meLave che. mAruM pANI bhale khAruM che paNa varSArUpe huM pRthvI upara varasuM chuM. devAnupriye! je marajIvA banIne sAgaramAM DUbakI lagAve che te amUlya ratna meLave che. tema siddhAMtarUpI gahana sAgaramAM je AtmAo DUbakI lagAve che te jJAna-darzana ane cAritra rUpI amUlya ratna meLave che ane saMsAra rUpI khArA samudramAM paNa vItarAgavANuM rUpI vIraDAmAMthI mIThuM pANI maLe che. lAkhonI kiMmata ApatAM paNa na maLe te dharma tamane maLe che enI kiMmata samaje. jamAlikumAranI zibikA kSatriyakuMDa nagaranA madhyabhAgamAMthI nIkaLI che. joke te jamAlikumArane nIrakhe che ne bole che, he lADakavAyA kuMvara! tame AvI riddhi-siddhi Page #823 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 782 zAradA saritA choDIne saMyamI ane che! te! tame jJAna-dana ane cAritramAM khUba AgaLa vadheA ne tamArU kalyANa thAva. huM rAjakumAra! jJAna-dana ane cAritra vaDe ajita evI indrione jIta ane jItIne zramaNa dharmanuM pAlana kara. he deva ! badhA vighnAne jItIne meAkSamAM nivAsa kara. dhairya rUpI kacchane majabUta khAMdhIne tapa vaDe rAga-dveSa rUpI matlAnA ghAta kara ane uttama zukaladhyAna vaDe ATha karmarUpI zatrunuM mana kara. huM dhIra purUSa! tuM apramata thaine traNa leAkarUpI ragamaDapa madhye ArAdhanA rUpI patAkAne graDaNu karIne nirmULa ane anuttara evA kevaLajJAnane prapta karI jinezvara bhagavate upadezela saraLa sidhimA vaDe paramapadarUpa meAkSane prApta kara. " akuDileNa haMtA parIsaha camUM abhinnaviyaMgAmakaMTako vasaggANaM dhamme te avigdhamatthu tikaTTu abhinaMdaMtiya abhitthuNaM tiya / " pirasaharUpI senAne haNIne indrione pratikULa evA upasargAnA parAjaya kara. ane tane dharmomAM avighna thAo. arthAt tamArA mArga nirvighna aneA. e rIte khelatAM abhinaMdana ApavA lAgyA. stuti karavA lAgyA. eka bhujAthI daza hajAra subhaTane jItavA sahela che, paNa indriene jItavI sukela che. eTale leke jamAlikumArane kahe che tame ajeya evI indrione jItIne vijetA aneA. game teTalA rAjyane jIte paNa jyAMsudhI mAnava indriyAne jIte nahi tyAM sudhI te sAcA vijetA nathI. rAga ane dveSarUpI mahAna mala che. he rAjakumAra! tame jene jItI lejo, ke je tamane saMyamamArgamAM herAna karavA Ave nahi. dhyAna cAra che. A dhyAna, raudradhyAna, dharmadhAna ane zukaladhyAna. A dhyAnathI tiryaMca gatimAM javAya che. raudradhyAna karavAthI narakagatimAM, dharma dhyAnathI devagatimAM ne zukaladhyAnathI meAkSamAM javAya che. cAra dhyAnamAM zukaladhyAna zreSTha che. pAMca jJAnamAM kevaLajJAna zreSTha che. tame sayama laine zreSThamAM zreSTha vastune prApta karI jaldI jaldI paramapadma mekSane prApta karo. tamArA jaya thAe, vijaya thAe. e pramANe abhinaMdana Ape che ne vadhAve che. have AgaLa zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- mArkadI nagarImAM adatta zeThane tyAM hAraprabhA zeThANInI kukhe eka putranA janma thayA che. tenu nAma dhaNu pADavAmAM AvyuM. dharaNane joine tenA mAtA-pitAne AnaMdanA pAra nathI. zubha lakSaNavALA putra che. tene kalAcAryane tyAM bhaNavA meAkale che. tyAM paNa khUba hAMziyArIthI AchI mahenate ghaNuM jJAna meLavatA. have khIjI tarapha zu bane che - lakSmIne janma ne dhaNu sAthe lagnaH- vijayarAjA je jayamuninI hatyA karyA pachI tyAMthI marIne narakamAM gayA hatA tyAM narakanI mahAna vedanA bhAgavI naranu Page #824 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 783 AyuSya pUrNa karIne keTalAka samaya saMsAramAM rakhaDI AgalA bhavamAM tevA prakAranA zubha anuSThAna karIne kayAM utpanna thAya che! e kAkaMdI nagarImAM bIjA kArtika nAmanA zeTha rahetA hatA. te kArtika zeThane jayA nAmanI patnI hatI. tenI kukSImAM vijayakumArane jIva putrI paNe upanna thaye. janyA pachI tenuM nAma lakSmI pADavAmAM AvyuM. dhIme dhIme lakSmI maTI thaI eTale enA pitA kArtika zeThe baMdhudatta zeThane tyAM pitAnI dIkarIne dharaNasenanI sAthe paraNAvavAnuM kaheNa mokalyuM ne kudaratI baMnene pUrvane trANAnubaMdha cAlyo Ave che eTale baMnenA manamAM nakakI thayuM. bhavitavyatAnA jore baMnenA dhAmadhumathI dharaNasena ane lakSmInA lagna thayA. paNa lakSmIne dharaNasena pratye bilakula prema Avato nathI. dharaNa lakSmIne khUba cAhe che, premathI bolAve che ne ene je joIe te lAvI Ape che, paNa lakSmIdevInuM mana mAnatuM nathI. baMnene saMsAra phATI gayelA dudha jevo banI gayA che. aba premathI lamIne dharaNa bolAve tyAre lakSamI zuM belatI? arere.mAruM kevuM kamabhAgya che ke mane A pati maLe che. mArA mAtA-pitAne huM ekanI eka dIkarI paNa kaMI joyA karyA vinA mane uMDA kUvAmAM utArI che. reja uThIne A pApInuM. mukha jevuM paDe che. AnA karatAM te duniyAmAM ghaNuya vara sArA hatA. meM pUrA pApa karyA haze ke mane ahIM paraNAvI. A rIte reja kakaLATa karyA kare che. paNa dharaNusena e samaju ne DAhyo che ke enA mAtApitAne gaMdha sarakhI paNa AvavA deto nathI. dharaNasena eka ja vicAra kare che ke mArA pUrvanA karmano udaya che emAM ene bicArIne zuM doSa? A rIte kaleza-kaMkAsamaya saMsAra sukhane anubhavanakatAM ghaNuM varSo vItI gayA. dharaNasena ane devanadI vacce spardhA - eka vakhata vasaMta RtumAM dharaNa pharavA gaye hame ne pAchA vaLatA dharaNane ratha ne devanaMdane ratha bhegA thaI gayA. baMnenA ratha ghaNuM moTA che. dharaNa namratApUrvaka kahe che bhAI! tAro ratha De pAcho vALa, jethI huM nIkaLI zakuM. paNa lakSmInA abhimAne devanadI nA mAnyo. dharaNane mana kAMI nathI paNa raste nathI tethI pAcho kevI rIte vALe? chevaTe rasto baMdha thavAthI aMdaranA aMdara ne bahAranA bahAra lekenuM TeLuM bheguM thayuM. eTale nagarajane akaLAyA. AkhA gAmamAM vAta phelAI gaI. chevaTe mahAjana tyAM AvI gayuM. nagaranA vRddha purUSAe tyAM AvIne te baMnene kahyuM ke tame tamArI jAte keTaluM kamAyA che ? ke bApadAdAnI kamANa upara ATaluM abhimAna kare che ! tamArA baMnemAMthI keNe pitAnA bAhubaLathI dhana kamAIne dAna karyuM che, ke dharmanA kAryamAM vAparyuM che ke ATalI magarUrI dharAvo che? AvI cheTI caDasAcaDasI karavAthI zuM lAbha che? tamArA lIdhe keTalA lokone ubhA rahevuM paDayuM che? mATe tamArA vAda-vivAda cheDIne tame baMne Page #825 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA tamArA rathane pAchA haThAvI le. paNa bannemAMthI ekeya pitAnA ratha pAchA haThAvatAM nathI. tyAre mahAjane kahyuM ke jo tamAre ratha pAchA haThAvavA na hoya te ema karo. tame baMne jaNA paradeza kamAvA mATe jAva ne eka varSamAM tamArA bemAMthI je vadhu dhana kamAIne Ave te Aje terasane divasa che ne AvatA varSe A terazanA divase ratha AgaLa calAve ne je je ochuM dhana kamAI lAve tene ratha pAcho haThAvavo. A vAta banene pasaMda paDI ane mAnya karI. eTale mahAjane baMne pAsethI sahI karAvI lIdhI ke bemAMthI je vadhu dhana eka varSamAM kamAIne Ave te AgaLa jaI zake evI sahI karAvI dastAveja mahAjananA bhaMDAramAM rAkhe ne baMnenA mAtA-pitAne tyAM belAvIne kahyuM ke tamAre A baMnene eka pAI paNa ApavI nahi. ame pAMca pAMca lAkhanI kiMmatane mAla vyApAra karavA mATe ApIe chIe. have baMne jaNa dhana kamAvA mATe paradeza javA taiyAra thaI gayA. dharaNasenanI patnIne khabara paDI ke mAro pati paradeza kamAvA mATe jAya che. have A lakSmIdevI kevuM nATaka bhajavaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 93 Ase vada 2 ne zanivAra tA. 13-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane baheno ! anaMtajJAnI karUNAsAgara trikALajJAnI prabhunA mukhamAMthI jharelI zAzvatIvANI tenuM nAma siddhAMta. jamAvikumAranI zibikA prabhunA sasaraNanI najIka jatI jAya che tema tenI bhAvanAne vega vadhatuM jAya che. jIraNa zeThe dAna dIdhuM na hatuM paNa zubha bhAvanA bhAvI hatI. e bhAvanAnA baLe e bAramA devaleke gayA. prasannacaMdra rAjarSie azubha bhAvanAnA pariNAme narakamAM javAnA karmanA daLIyA bhegA karyA ane zubha bhAvanAne vega upaze te tyAM ne tyAM kevaLajJAna pAmI gayA. bhAvanAnuM keTaluM mahatva che ! bhAva vadhe te AnaMda kone thAya? dukAnamAM mAla bharyo hoya tene. bhAva game teTalA vadhe paNa dukAnamAM mAla bilakula na hoya te AnaMda zeno thAya? dukAnamAM mAla bharyo haze to game tyAre bhAva upajaze ema mAnIne meTA vahepArIo dukAnamAM lAkha rUpiyAno mAla bharyo hoya to paNa na mAla kharIdIne bhare che ne bhAva Ave tyAre harakhAya che. paNa jenI dukAnanA cAre khUNuM sarakhA hoya te zuM kare? dhArmika kSetramAM dAna-zIyaLa ane tapa e mAla che. A traNa prakArano mAla jenI pAse hoya che temAM kyAreka zubha bhAva AvI gayo to beDe pAra thaI jAya che. utkRSTa bhAvathI supAtre dAna detAM jIva tIrthakara nAmakarma bAMdhe che, ne azubha bhAva Ave te narake jAya che. Page #826 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 785 zaMkhAjA ane jamatI rANIne drAkSa dheyeluM pANI vaherAvatAM evI bhAvanAne uchALe Avyo te tIrthakara nAmakarma bAMdhyuM. nAgezrIe ulAsabhera saMtane zAka vaherAvyuM hatuM, chatAM marIne narake gaI. kAraNa ke enA dAna devAnA bhAvamAM malInatA hatI. sAmAyika kare, pratikramaNa kare, tapa kara, kaI paNa dhArmika kriyA kare paNa temAM AdhyAtmika bhAva na hoya te badhI kriyAo bekhA jevI che. eka vAta che ke bhAva eTale ekale bhAva nahi. paNa kriyA sahita bhAva have joIe. bhAva vinAnI kriyA ane kriyA vina no bhAva khAlI dukAna jevo che. zuddha bhAvapUrvaka kriyA hovI joIe. eka daSTAMta dvArA samajAvuM. eka gAmamAM eka brahmacArI purUSa raheto hato. e makAnanA meDA upara caDhavAnI sIDIo alaga alaga hatI ne vacamAM bhIMtanuM AMtarUM hatuM. eka bAju A brahmacArI purUSa raheto hato ne bIjI bAju eka vezyA rahetI hatI. vezyAnuM kAma te tame jANe che ke roja navA navA zaNagAra sajavA ane navA navA purUSone rIjhavavA. e enA kAryamAM mazagula rahetI ane brahmacArI brahmacaryanuM pAlana karatA. tenI pAse je kaI mANasa Ave tene dAna-zIyaLa-tapanuM svarUpa samajAvI dharmanA mArge vALo. enA upadezathI kaMIka jIva saMsAranI asAratA samajIne vairAgya pAmI jatA ane vezyA je kaI enI pAse Ave tene cAritrathI paDavAI karIne bhogamAM rakata banAvatI. A rIte baMnenA jIvanamAM AsamAna - jamIna jeTaluM aMtara hatuM, chatAM A vezyA enA kAryamAMthI nivRtta thatI tyAre vicAra karatI ke huM kevI adhama chuM, nIca chuM, pApI chuM ke mArI pAse je purUSe Ave che temane huM patananA paMthe prayANa karAvuM chuM. dhanya che A brahmacArI purUSane ke je saMsAranA dareka raMga-rAga choDIne AtmasAdhanAmAM rata rahe che ne temanI pAse je manuSya Ave che temane dharmane marma samajAvI unnatine mArga batAve che. e enA AtmAnuM kalyANa karI jaze ne huM te bhavamAM bhaTakIza. e pavitra purUSanA darzana karUM te paNa huM pAvana thaI jAuM. vezyAnA manamAM hameMzA AvI bhAvanA rahyA karatI. pApa karatI hatI paNa enA dilamAM pApane khaTakAre thatuM hatuM. bIjI tarapha pelo brahmacArI brahmacaryanuM pAlana karate, tapa karate, janatAne dharma samajAvate. aneka prakAranI dharmakriyAo karate ho chatAM vezyAnA jIvanane sukhamaya mAnato hato. badhA lokone dharmane upadeza Ape, enI pAsethI badhA cAlyA jAya ne keI na rahe tyAre bhIMtamAM eka tIrADa hatI temAMthI roja chAnAmAne vezyAnA rUpa-raMga ane svAMga joyA karato. kevI suMdara dekhAya che! zuM devI jevuM sauMdarya che ! enuM jIvana saphaLa che. ene joIne manamAM e bhAva lAvo. eka divasa samaya joIne Page #827 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 786 zAradA saritA brahmacArIe vezyAne temanI pAse bolAvI. A sAMbhaLI vezyAne khUba AnaMda thaye. aho ! brahmacArI pavitra purUSa mArA jevI adhama strIne belAve che. mane Aje e saMta jevA pavitra purUSanA darzana thaze. emanI sAthe vAta karavAno avasara maLaze. Aje mAruM jIvana pavitra banI jaze. vezyA umaMgabhera brahmacArI pAse AvI. enA dilamAM saMta pratye pavitra bhAva hatA. jyAre brahmacArI enA rUpa-raMga joIne enI AMkhene tRpta karavA Icchato hate. vezyA AvIne brahmacArInA caraNamAM namI gaI ne temanA khUba guNagrAma karyA. dhanya che Apane Apa unnatinA mArge jaI rahyA che. huM patananA mArge jaI rahI chuM chatAM ApanA darzana karI huM pAvana banI gaI. brahmacArI hovA chatAM tenA aMtaramAM vikAra bharyo hato paNa uparathI teNe gaNikAne upadeza Apyo ke huM gaNikA ! tuM zarIrane vyApAra karI rahI che. nirvikArI purUSone paNa vikArI banAve che ne jIvanane AnaMda mANe che paNa vicAra kara. tuM keTalA karmo bAMdhe che. tArI pAse AvanAra purUSone tAre kahI devuM joIe ke huM to jAtanI vezyA eTale paisAnI bhUkhI. jyAM sudhI paisA maLaze tyAM sudhI tamArI sAthe sabaMdha rAkhIza ne paisA khalAsa thaI jaze tyAre lAta mArIne kADhI mUkIza. A rIte paisA ApIne bhega bhegavavA, jAtane khuvAra karavI ne pApa bAMdhavA enA karatAM eTalA paisA satkAryamAM vApare te tamane lAbha thaze. mArI pAse AvavA kastAM dharmArAdhanA kare enAthI kalyANa thaze ne mAro saMga karatAM pApa baMdhAze. A rIte khUba suMdara upadeza Ape. brahmacArIne upadeza sAMbhaLI vezyAne khUba AnaMda thayo. enI rageragamAM brahmacArIne upadeza tANAvANAnI jema vaNAI gaye. ne kahevAtI vezyA vairAgI banI gaI. eNe enuM jIvana palTAvI nAMkhyuM. have enI pAse je purUSe AvatA emane samajAvavA lAgI ke bhAI ! tame ahIM zA mATe Avo cho ? huM to vezyA chuM, svArthanI sagI chuM. zAstramAM kahyuM che ke pitAnI patnI sivAya bIjI strIone sevavI e mahAna pApa che. parastrIgamana karavAthI manuSya narakamAM jAya che ne enuM jIvana pApakarmanA lepathI malIna bane che. A rIte upadeza ApatI ane zuddha bhAvathI ApelA upadezanI asara purUSa upara sArI thatI ne bhogI banIne AvanAra gI banI jatAM. kaMIkanA jIvana eNe sudhAryA. zuddha bhAvanAne kAraNe chevaTe vezyA marIne devalokamAM gaI ane pile brahmacArI uparathI dharmakriyAo karate ho lokone suMdara upadeza Apato hate paNa enI bhAvanAmAM vikAra bharyuM hatuM eTale marIne narake gaye. baMdhuo ! bhAvanAnuM keTaluM mahatva che. brahmacArInI kriyA hatI tevI bhAvanA hota te beDo pAra thaI jAta. uparathI brahmacArIne svAMga sa paNa mana malIna rAkhyuM te narake gaye ne vezyA te chaDecaka vezyA hatI chatAM enI bhAvanA pavitra hatI. Page #828 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA e bhAvanAnA baLe eka vakhata brahmacArInuM darzana karI pApamaya jIvanane pavitra banAvI dIdhuM ne svargamAM gaI. bhAvanAmAM jabbara tAkAta che. tame jANe che ne ke mAtA pitAnA putrane dUdhapAna karAve che temAM je tAkAta che te bATalInA dUdhamAM nathI. bATalInA dUdhamAM ne mAtAnA dUdhamAM ghaNuM aMtara che. kAraNa ke mAtA dUdhapAna karAve che te vakhate mAtAnA hRdayamAM bALaka pratye asIma vAtsalya hoya che, prema hoya che. ne putra pratye mAtAnI sadA zubha bhAvanA hoya che eTale e dUdha bALakane mATe amRta samAna banI jAya che. have bIjuM udAharaNa laIe. kheDUta varSAkALamAM khetaramAM anAja vAve che ne uparathI varasAda paDe che. ene jeTalo joIe teTalo varasAda varasI jAya te eka mahinA sudhI pharIne ene pANInI jarUra paDatI nathI. kAraNa ke varasAdanA pANImAM eTaluM satva hoya che. paNa varasAda na Ave te kUvAnuM ke taLAvanuM pANI paMpa dvArA jamInane ApavAmAM Ave che. paNa e pANInuM sattva sAta-ATha divasa rahe che. varasAdanuM pANI che. kUvA ane taLAvanuM paNa pANe che chatAM pANI pANImAM moTuM aMtara che. bahAranA pANumAM ne varasAdanA pANImAM mAtAnA dUdha ane bATalInA dUdha jeTaluM aMtara che. evI rIte bhAvanApUrvakanI dAna-zIyaLa-tapanI ArAdhanA karavAmAM ane bhAvanArahita kriyA karavAmAM moTuM aMtara che. ApaNe tyAM sAmAyika-pratikramaNa che. vaiSNavamAM saMdhyAvaMdanaAratI che. muslImamAM namAja che ne krizcanamAM prArthanA kare che. A kriyAo karatI vakhate darekanuM mana IzvaramAM hoya che. sau prabhune prArthanA kare che ke he prabhu! amAruM jIvana pavitra bane. amane sAco mArga batAvo. bhAvanA darekanI samAna che. pharaka bhASAmAM chebhAvamAM nathI. muslIma namAja paDhatI vakhate prabhune zuM prArthanA kare che he khudA!DuM gunhegAra chuM. mAro gunho mApha kare. saMdhyA karavAvALA evI bhAvanA bhAve che ke he bhagavAna! divasabharanA vyavahAramAM mArAthI je kAMI hiMsA thaI hoya, mArA dvArA keInA dilamAM duHkha thayuM hoya te mane kSamA kare. tyAre ApaNe pratikramaNa karatI vakhate AkhA divasabharamAM je je pApa thayA hoya tene yAda karIne hRdayapUrvaka AlocanA karatAM prabhunI sAkSIe tenA micchAmi dukakaDuM daIe chIe. e paNa aparAdhanI kSamA mAMgIe chIe. kaI prArthanA kare che, ke bhakti kare che, keI saMdhyA kare che, ke pUjA kare che, keI namAja paDhe che ne kaI pratikramaNa kare che. paNa e darekane Azaya te pApathI mukata banavAnuM che. aMtaHkaraNapUrvaka dharmakriyAo karanAra pApathI chUTe che. sAcA bhAvathI dharmakriyA karanAra vyakitacAhe muslIma hoya ke hiMdu heya, jena hoya ke vaiSNava hoya e bahArathI dekhAva nathI karate. mahaMmada saiyada nAmane eka phakIra thaI gayuM. eNe saMpUrNa parigrahane tyAga Page #829 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 788 zAradA saritA karyo hate. khudAnI baMdagImAM pitAne samaya vyatIta karatA hatA. e sadA eka bhajana gAyA karatuM hatuM ke sAcA saMtane huM ziSya chuM, huM yahUdI chuM, huM muslIma chuM, ne hindu paNa chuM. kAraNa ke maMdiramAM ne masjidamAM leke kevaLa paramAtmAnI upAsanA kare che. mahaMmada saiyadanI AvI bhAvanAne kAraNe ghaNu mANase enA mitra banI gayA hatA. ne ghaNAM enA zatru paNa banI gayA hatA. dArA zikoha nAmano eka mANasa emane paramabhakata hata ne auraMgajheba emano kaTTo duzmana hatuM. auraMgajheba dArA zikohane paNa zatru hato. kAraNa ke muslIma hovA chatAM hiMdu dharmanI upAsanA zA mATe kare che? e vAtanI auraMgajhebane mahaMmada saiyada upara IrSyA hatI. eka vakhate auraMgajhebe enA mANasone AjJA karI ke mahaMmada saiyadane pakaDIne laI Ave. pakaDIne emane auraMgajheba pAse hAjara karyo. auraMgajhebe kahyuM ke tame hiMdu dharma choDI de tyAre mahaMmade kahyuM - bAdazAha! tame zA mATe hiMdu dharma pratye ATalI ISyA karo cho? darekane dharma samAna che. hiMdu dharma eka vakhata tamAre paNa svIkAravo paDaze. eTale auraMgajhebe kedhAyamAna thaIne kahyuM ke tame muslIma dharmanA phakIra hovA chatAM dharmanA drohI che. mANasane kahyuM ke emane phAMsIe caDhAvI de. emane zULInI zikSA karavAnuM pharamAna thayuM. mahaMmada saiyada zULInI zikSAnI vAta jANI AnaMdamAM AvI gayA. zULI upara caDhatAM caDhatAM zuM bolyA-aho! Ajano divasa mAre mATe parama saubhAgyane che, khUba AnaMdane che. je zarIra mane khudAne maLavAmAM Aja sudhI ADakhIlarUpa hatuM te A zULInI zikSAmAM chUTI jaze. te hasatAM hasatAM kahevA lAgyA che zULI! tuM Aje mAre jIgarajAna mitra banI che. Aje te tuM zULInA rUpamAM Avela che. paNa bIjA kaI rUpamAM kema na Ave. huM tane oLakhyA vinA nahi rahuM. baMdhuo! sAcA bhakatonuM hRdaya khUba vizALa hoya che. potAne game tevA kaSTa kema na paDe paNa e bhagavAna ane bhagavAnanI prArthanAmAM koI aMtara mAnatA nathI. koI paNa nAmathI bhagavAnanuM raTaNa kare che paNa enA bhAva te eka ja hoya che. rAma kaho rahemAna kahe keu kAnha kahe mahAdeva rI, pArasanAtha kahe keu brahmA, sakala brahmA svayamevarI. nijapada rame rAma se kahie, rahima kare rahimAna rI, harSe karama kAnha se kahie, mahAdeva nirmANI. paraserUpa pArara se kahIe, brahma cihe che brahma rI, Iha viddha sAdhe Apa AnaMdaghana, cetanamaya niSkarmarI! AnaMdaghanajI kahe che Atma svarUpamAM ramaNatA kare te rAma che. prANIo upara dayA rAkhe te rahima che. karmone kApavAne puruSArtha kare te kRSNa che. saMsArathI mukta banIne Page #830 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 789 nirvANa-mAkSane prApta kare te mahAdeva che. AtmasvarUpanI spanA kare te pArasanAtha che. AtmAnI pichANu kare te brahmA che. darekanA nAma judA judA che. AtmasvarUpathI te dareka AtmAe samAna che. AtmasvarUpane prApta karavA mATe tame koi paNa kriyA, ciMtana-manana-zravaNu- svAdhyAya-tapa-sAmAyika game te karA paNa te aMtaHkaraNapUrvaka hRdayanI zudhdha bhAvanAthI kare. puNIyA zrAvakanI eka sAmAyikanuM keTaluM mUlya hatuM! e hRdayanI vizuddhithI bhAvapUrvakanI sAmAyika hatI. tame evI bhAvanAthI kare paNa evuM karo ke thAyamAM vadhu lAbha maLe ne karmanI nirjarA thAya. zakharI jAtanI bhIlaDI hatI. te eka nAnakaDI jhuMpaDImAM rahetI hatI. paNa rAmacaMdrajInI bhakti karavAmAM enI keTalI utkRSTa bhAvanA hatI. rAmacaMdrajI sItAjInI zodha karavA nIkaLyA. vanamAM sItAne zeAdhatAM zodhatAM eka divasa zakharInI jhu MpaDIe AvyA. rAmacaMdrajIne joIne ene eTale Anandva thaye! ke mArA prabhunI kevI rIte bhakita karu...! Aje mArI jhuMpaDIe seAnAne sUrya ugye. prabhunI bhakita karavA mATe khAvarI anI gaI. ne rAmacaMdrajIne! satkAra karavA lAgI. prabhunA satkAra karavA mATe enI pAse zu hatu' e jANe che? kheranI eka TApalI hatI. khera bharelI TApalI lAvIne rAmacaMdrajI pAse mUkI ane temanI pAse besIne ekeka era cAkhIne rAmacaMdrajIne ApavA lAgI. ha mAM ene bhAna rahyu' ke bhagavAnane eMThA era khavaDAvI rahI chu. enA eThA khara bhagavAne premathI AreAgyA. enI bhAvanA keTalI utkRSTa hatI! enI pavitra bhAvanAnA pariNAme enA karmo naSTa thayA. utkRSTa bhAve bhagavAnane eThA era khavaDAvyA tenA phaLa rUpe enA bhavarAge nAza pAmyA. ema rAmAyaNamAM kahyuM che. jamAlikumAranA hRdvayamAM zuddha bhAvanAne vega upaDayA che ke jaldI mArA prabhune bheTu. jevA enA dilamAM vega che evA emanI zibikAne paNa vega che. leAke emanu sanmAna-satkAra karatAM kahe che huM kumAra [ saMyamamArgamAM tamAro jaya thAe, vijaya thAo. apramata banI kazatruone haNI kevaLa lakSmIne vare. saMsAra-aTavIne pAra karA. prajAjanAnA abhinaMdaina svIkAratAM temanI zikhikA AgaLa vadhe che. hajArA manuSyAthI jovAtA (jevI rIte uvavAi sUtramAM kaNIkanuM varNana karyuM che tevI rIte) jamAlikumAra mAhaNukuMDa nagaranA bahuzAla nAmanA caityamAM gayA. hajArA manuSyA tene nIrakhI nIrakhIne jovA lAgyA ke ApaNA rAjakumAranu jIvana palaTAI jaze. have emanA vezanuM parivartana thaI jaze. atyAre AvA suMdara vastrAlaMkAro paheryAM che. ghaDI pachI badhuM utArI nAMkhaze. kevA emane vairAgya che! ene vairAgya joIne 500 purUSA vairAgya pAmI gayA. badhA bhagavAnanI pAse jaI rahyA che. te bahuzAla nAmanA caityamAM pahoMcaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #831 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78. zAradA saritA - caritra - dharaNasena paradeza javA taiyAra thaze tyAre lakSmIe vicAra karyo ke te paradeza jaIne sukha bhogavaze te huM badale kevI rIte laIza ane te Ave tyAM sudhI kadAca huM jIvatI na rahuM te huM ene nAza kevI rIte karIza? tema vicArI dharaNane kahe che svAmInAtha! tame paradeza jAo che te mane sAthe laI jAva. mane tamArA vinA jarA paNa gamaze nahi. mane tamArI sAthe laI jAva ema kahI khUba raDavA lAgI eTale dharaNanA mAtA-pitA kahe che beTA! tArI patnI satI che. e tArA vinA rahI zakaze nahi mATe tuM ene sAthe laI jA. dharaNu khUba gaMbhIra hato eTale kaMi be nahi. pAMca pAMca lAkha mudrA le, kaI vyApArI lAra, sArthavAha bana zubha muhurtameM, cale karana vyApAra, eka calA uttara dizI, dUjA pUrva gujara he zrotA tuma dharaNasena ane devAnaMdI baMne zreSThI putra pAMca-pAMca lAkha sonAmahora laIne paradeza javA mATe ghaNuM vyApArIo sAthe zubha muhUrta vahANumAM besIne cAlI nIkaLyA. dharaNasena enA pitAnI AjJA laIne uttara dizAmAM gaye ne devAnaMdI enA pitAnI AjJA laIne pUrva dizAmAM gayA. A rIte baMne jaNAe mArkadI nagarImAMthI prayANa karyuM. dharaNasena tenA sAthenI sAthe eka gAmathI bIje gAma paDAva karate cAlyA jAya che tyAM mArgamAM zuM bane che? oSadhivalaya prAptika dharaNe koI vananI lIlI jhADImAM atyaMta saumyarUpavALA eka vidyAdharakumArane joye. tene joIne pUchayuM he kumAra! AkAzamAM uDavAne mATe Atura thayelA paNa pAMkha na AvelI hoya tevA garUDanA baccAnI jema zA mATe tuM uca-nIce thAya che? ne atyaMta gamagIna kema che? dharaNanA madhura zabda sAMbhaLI vidyAdharane thayuM ke pavitra purUSa che. zuM enI caturAI che! ema ciMtavIne vidyAre kahyuM bhAI, sAMbhaLa. huM vaitADhaya parvata upara AvelA amarApuranagarane rahevAsI chuM. hemakuMDala nAmane vidyAdhara chuM. mArI vidyAnuM parAvartana karavAmAM pramAdI banI mArA kAryamAM tatpara banI tyAM rahetA hatA. eTalAmAM mArA pitAjIne paramamitra vidyummAlI nAmane vidyAdhara tyAM AvyA. tene joIne mArA pitAe pUchayuM ke kema udAsa che ne hAla kema AvavAnuM banyuM? ujajayanI nagarImAM zrIprabha nAmanA rAjA che. temane rati jevI atyaMta soMdaryavAna jayazrI nAmanI putrI che. tenA pitAnI pAse koMkaNanA rAjaputra zizupAla mATe mAMgaNI karavA chatAM na ApI ane paropakAra karavAmAM tatpara vatsadezanA rAjaputra vijayakumArane te ApI. eTale zizupAla ke dhAyamAna thaye. jayazrInA lagnanA mahotsavanI khUba dhAmadhuma thaI ne samaya thatAM vijayakumAra maTI jAna laIne paraNavA mATe Ave. Page #832 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 791 A tarapha jayazrI kAmadevanA darzana karavA bahAra gaI hatI tyAM zizupALa haraNa karIne AkAzamArga uDe. ne tyAM khUba kelAhala thayA. vijayane A vAtanI khabara paDI eTale tenI pAchaLa paDyo ne zizupAlane pakaDa. baMne vacce khUba yuddha thayuM. mArAmArI thavAthI baMnene khuba prahAra paDayA hatA. paNa khUba kaSTa veThIne vijayakumAre zIzupALa pAsethI jayazrIne pAchI meLavI paNa khUba mAra vAgye hevAthI e jIvaze ke kema tenI zaMkA che. tethI e jyazrIe pratijJA karI che ke e vijayakumAra bhojana nahi kare tyAM sudhI huM paNa annajaLa laIza nahi. A rIte e rAjakumArI khUba duHkhamaya avasthA pAmI che tethI huM ciMtAtura chuM. tyAre mArA pitAjIe kahyuM-bhAI.! A saMsAra A vicitra che mATe tuM kheda na kara. tyAra pachI meM vicAryuM ke huM gaI kAle himavana parvata upara gaye hatuM tyAre guphAmAM ugelI mahAna auSadhine dekhI gAMdharvarati nAmanA mArA mitra gAMdharvakumAre mane kahyuM ke he hemakuMDala! lekenuM kahevuM satya che ke maNi ane auSadhione prabhAva aciMtya hoya che. kAraNa ke A auSadhi evA prabhAvavALI che ke jenA hADakA cIrAI gayelA hoya athavA jene talavAra Adi hathiyArane prahAra lAge hoya te paNa AnA prakSAlana jaLathI rUjha AvI vedanAthI mukta bane che. meM te auSadhi najare joyelI che mATe huM himavAna parvata upara jaIne laI Ajne vijayane ApuM. tyAra pachI gaganagAmI vidyAnuM smaraNa karIne himAvAna parvata upara gaye. auSadhi laI himAvAna parvata uparathI nIce utaryo. je jaldI nahi pahoMcuM te vijayanuM mRtyu thaI jaze evA bhAvathI ekadama vegathI huM pAcho pharyo ne A jhADImAM AvI pahoMcyA. khUba vegathI pAcho pharyo eTale thAkI gayo ne saheja ArAma levA mATe ahIM utaryo ne zAca karI kurabaka vRkSa pAse eka muhUrta beTho ane have ujInI tarapha uDavA mATe AkAzagAminI vidyA yAda karI, paNa huM navI vidyA zikhe hovAthI pada bhUlI gaye. traNa paddha AvaDe che paNa cothuM pada kaI rIte yAda AvatuM nathI. eTale uce nIce thAuM chuM. tyAre dharaNe kahyuM- ene zuM upAya ? hemakuMDaLe kahyuM. ene keI upAya nathI ane huM ahIM rokAI gayo chuM. vijayakumAranuM zuM thaze ? enI ciMtAthI mAruM hRdaya pIDAya che. mArI buddhi paNa nAza pAmI che. tyAre dharaNe kahyuM e vidyAmAM evuM kaMI che kharuM ke te bIjAnI sAme na bolI zakAya. hemakuMDaLe kahyuM- bIjAnI samakSa bolavAmAM kaMI vAMdhe nathI. tyAre dharaNe kahyuMjo ema hoya te tuM mArI sAme bela. je mane yAda Avaze te tArUM cothuM pada pUrNa karI ApIza. eTale hemakuMDaLe vidyAnuM smaraNa karyuM. tethI padAnusAriNI labdhivALA dharaNe tene zuM pada meLavI lIdhuM ne hemakuMDaLane kahyuM. tethI teNe kahyuM he mahAna purUSa ! teM mane A pada zIkhavADIne pelA rAjakumArane jIvatadAna ApyuM che, te tuM kahe huM tAruM zuM kArya karuM? tyAre dharaNe kahyuM- bhAI!tAre je karavAnuM Page #833 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 792 zaradA saritA che te tuM kara ane jaldI jA. rAjakumArane auSadhi ApI tene jIvatadAna Apa. hemakuMDaLa kahe- aha! tuM ke popakArI purUSa che! tane kaI jAtanI spRhA nathI ema kahIne pite lAvelA auSadhivalayamAMthI eka TukaDo Apyo ne kahyuM ke tame mArA upara mahAna upakAra karyo. che, te A auSadhivalayane TukaDe tame grahaNa kare. dharaNe khUba nA pADI tyAre hemakuMDaLe kahyuM - tame AnAthI paropakAra karI zakaze . ghaNune sahAyabhUta banaze. mATe Ano svIkAra kare. vidyAdharanA atyaMta AgrahathI dharaNe tene svIkAra karyo ne pitAnA sArthamAM Avyo. ne vidyAdhara paNa pelA rAjakumArane bacAvavA cAlyA gaye. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 94 Aso vada 3ne ravivAra tA. 14-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! anaMtajJAnI zuM belyA che ii ittariyammi Aue, jIviyae bahu pccvaaye| vihuNA hi rayaM pure kaDaM, samayaM goyama mA pamAyae / utta. sU. a. 10, gAthA 3 cAra jJAna ane cauda pUrvanA jJAtA evA gautama svAmIne bhagavAna kahe che ke he gatama! manuSyanuM AyuSya alpa che ne temAM aneka vi ave che. eTalA mATe pramAda choDIne vilaMba karyA vinA pUrve karelA karmorUpI rajane AtmAthI alaga karavAkhapAvavA mATe puruSArtha karo, ne AtmAne zreyanA paMthe vALe, kAraNa ke kayAre A jIvanalIlA samApta thaI jaze tenI khabara nathI. eTalA mATe mAnavajIvananI durlabhatAne samajIne enI kSaNabhaMguratAno khyAla karI ekeka kSaNane sadupayoga karavo joIe ne vicAra kare joIe ke mahAna puNyanA udaye mane A manuSya janma maLe che te ane kevI rIte sArthaka banAvuM. tame vahepAra kare che. roja savAre dukAna khelIne bese che. darekanI dukAnamAM judA judA prakArane mAla hoya che. paNa tamArA vahepAramAM ekAMta naphe thaze evuM nakakI che? "nA". kyAreka bhAgyane sitAro camake tyAre naphe thAya ne kayAreka pApano udaya thatAM beTa jAya che. eTale vahepArIonuM mana sadA udgavigna rahyA kare che. gaI kAle bajAramAM zIvasenAnA mANasee vahepArIonI dukAna upara daroDe pAye ne meMghA bhAvane mAla a5 kiMmate vecI nAMkhe. ne vyApArIone raDatA karI dIdhA. AnuM kAraNa e che ke Page #834 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 793 tamAre vyApAra zAzvata nathI. nAzavaMta che ane manuSyane aneka prakAranI muzkelImAM nAMkhanAra che. A badhI upAdhi tamArI dukAna upara che. amArI dukAna upara kaI jAtane dareDe nahi paDe. zIvasenA ghUsI jAya nahi ne amAre mAla lUMTAya nahi. jJAnI kahe che. ____ "aho mahA kaSTa manarthamUlaM tadarjane ca pratipAlane ca / __ prApte'pi duHkhaM pragate 'pi duHkhaM, dhig dhig dhanaMkaSTa niketana tat / " A dhana mahA kaSTadAyI che. aneka anarthonuM mULa che. ene prApta karavAmAM ane ene sAcavavAmAM aneka kaSTa sahana karavA paDe che. dhana Ave che tyAre paNa mahAna duHkha Ape che ne jAya che tyAre paNa mahAna dukha Ave che evA duHkhanA bhaMDAra samAna dhanane vAraMvAra dhikakAra che. Atmika sukhanA Icchuka mahAna purUSe evA dhanane vyApAra karatA nathI. e nAzavaMta mAla kadI kharIda karatA nathI. e mAla emanI dukAnamAM bhare che, ke je sadA sAthe ne sAthe rahe. tamane ema thaze ke e te ko mAla haze ke je sadA sAthe ne sAthe rahe. paNa tamArI dukAnamAM e mAla che nahi. e amUlya mAla vItarAganI dukAnamAM maLe che. "trizalA naMdakI dukAna khulI hai tuma mAla kharIde trizalAnaMdana bhagavAna mahAvIra svAmInI dukAna khullI che. A dukAnamAM beTane vyApAra nathI. ahIne mAla nakkI ne nAzavaMta nathI. A dukAnamAM te naphe ne napha che. tamArI dukAna mAlathI bharacaka bharI hoya paNa mAla vecAI jAya agara lUMTAI jAya to dukAna khAlI thaI jAya. paNa mahAvIra prabhunI dukAnamAM vrata niyama rUpI e mAla che ke e dekhAtuM nathI, chatAM game teTalA niyama lo te paNa kadI khAlI thatuM nathI. e dukAnamAM game teTalA gharAkonI bhIDa jAme te paNa mAla khUTato nathI ne tene kaI lUMTI zakatuM paNa nathI. bhale, amAro mAla dekhAte nathI chatAM AlekamAM te sukha Ape che. eTaluM nahi, parakamAM paNa sukha Ape che. e mAla sAthe ne sAthe rahe che. tamArI dukAnanA mAla mATe keTalA dagA ke prapaMca karavA paDe che. aDhAra pApasthAnakanuM sevana karavuM paDe che. aDhAra pApamAM pAMcamuM pApa parigraha che. e te mahAna anartha ane duHkhanuM mULa che. chatAM azAzvata che. e mAla meLavavA karatA AtmAne zAzvata mAla kharIdI le ke jethI naphA-teTAne prasaMga na Ave. devAnupriye ! so AMkamAM navane AMka amara che. amAro mAla navanA AMkanI jema amara che. navanA nava rahe che ghaTatuM nathI ke tamAro mAla AThanA AMka jevo che. e amara nathI. emAM ghaTADo thAya che. juo, pahelA amArA navanA AMkanI vAta karIe. navane eka guNIe te navaeka nava eTale navanA nava rahyA. naveH aDhAra thayA eTale ATha ne eka nava thayA, navetrI sattAvIsa, be ne sAta nava thayA, nave ceka chatrIsa. traNane cha nava thayA, navapaMcA pistAlIza-cArane pAMca nava thayA, ne chaka Page #835 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 zAradA saritA cepana-pAMcane cAra nava, navasatA tresaTha-chane traNa nava, nava aDAM tera-sAtane be nava, navenava ekasI-AThane eka nava, navedAna nevuM. ahIM paNa nava te che. juo navane AMka amara che ne? ahIM ghaTADe thaye ke kaMI nukazAna thayuM ? AtmAne paramAtmA banAvavAne mAla navanA AMka jevuM che. kAraNa ke trizalAnaMdananI dukAnane mAla ahiMsA, satya, acaurya, brahmacarya ane aparigraha che, ane kaSAyone saMpUrNa abhAva che. eTale ahIM nukazAnanI vAta kayAMthI hoya? ekale naphe che e na sadA vadhato jAya che. have tamAre AMka ke che te sAMbhaLo. ahIM te ekalI beTane vyApAra che. kadAca bhAgyodaye ekadama na thaI jAya te paNa pAchaLathI beTa Ave che ne hatA tyAMnA tyAM AvI jAya che. tamAre AMka AThana che. AThakA ATha eTale AThanA ATha, ATha6 soLa-ekane cha sAta, AThatrI covIsa-bene cAra cha, AThaceka batrIsa-traNane be pAMca, AThapaMcA cAlIsa eTale cAra te rahyA. juo, tame je mATe rAta-divasa prayatnazIla rahe che, jene mATe rAta-divasa mahenata kare che ne khaba duHkha veThIne dhananI vRddhi kare che, jene mATe dharmane paNa bhUlI jAya che, saMtasamAgama paNa karatA nathI, dharmadhyAna karavAne te TAIma nathI. ATaluM karIne dhananI vRddhi karI chatAM jyAre AThanA AMkanI jema ghaTI jAya che. jema ke AThanA pAMca sudhI ekeka AMka ghaTatAM chevaTe cAra rahyA. dhana-vaibhava-saMpatti ane aizvarya tathA AyuSya badhuM pANInA parapoTA jevuM che. saMsthAnA raMga jevA che. tene kadI vizvAsa karavA jevuM nathI. ene mATe keTale parizrama kare che? dhanaprApti mATe mANasa thAya teTalA prayatno Adare che. gajA uparAMta zrama kare che. bhUkha-tarasa veThIne dhana meLave che. dhanane mATe pitAnI priya patnI, bALako ane mA-bApa choDIne paradeza jAya che. nokarI karIne paNa paisA meLave che. ene meLavyA pachI cAra corI na jAya te mATe keTalI sAvadhAnI rAkho cho ! mAne ke eka vakhata maLelI lakSamI vyApAramAM kheTa jatAM ghaTI jAya ane vaLI pAcho puNyodaya thatAM vadhI jAya che. ahIM AThanA AMkanI vAta cAle che ne? AThaLa aDatALIsa-cArane ATha bAra, eTale tamArI saMpatti deDhI thaI, tyAM khuza khuza thaI gayA. leTarI lAge ne lAkhanuM InAma maLe ne jema AnaMda thAya tema tamAruM hRdaya harSathI nAcI uThe che. paNa zuM e sthiti kAyama rahe che? puNyadaya khalAsa thatAM lakSamI cAlI jAya che. Ajano lakhapati kAle rASTrapati banI jAya che. Ajane karoDapati kAle reDapati banI jAya che. eTale e AnaMda cAlyA jAya che. have AgaLa juo. AThasatAM chappanapAMcane cha agiyAra thayA eTale ghaTa thaIne ! ATha guNyA ATha cosaTha-chane cAra daza thayA. AgaLa jatAM eka ghaTI gaye. bAramAMthI agiyAra ane agiyAramAMthI daza rahyA. have Page #836 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 795 AgaLa juo. AThanavA bahotera sAta ne be nava bAramAMthI nava rahyA. jema kapuranI geTI paDI paDI uDI jAya che tema puNya hoya che tyAM sudhI lahamI tamArI pAse rahe che ne puNya khalAsa thatAM cAlI jAya che. have chele zuM rahyuM? AThedAna eMzI. chelle AThanA ATha rahyA. pahelAM ATha hatAM. vacamAM vadha-ghaTa thaI ne aMte AThanA ATha rahyA. tema jJAnI kahe che tame game teTalI saMpatti meLo paNa aMte te TheranA Thera AvI jaze. mATe dhanane lebha na kare. lebha kare te dharmane kare. Atmika sukha navanA AMka jevuM che. sadA ekasarakhuM rahe che ne saMsAranuM sukha AThanA AMka jevuM che. temAM vadha-ghaTa thayA kare che. jemAM vadha-ghaTa thAya, jenAthI kSaNamAM harSa ne kSaNamAM zAka thAya tevuM dhana zA kAmanuM ? mATe dareka manuSya samabhAvamAM rahIne nirvikArI banIne sukRtyarUpa dhana kamAI levuM joIe. eka kavie kahyuM che ke "jaba sukRta dhanake kamAugA, meM vahI dina dhanya mAnuMgA" huM mArA jIvanamAM e divasane dhanya mAnIza ke je divase sukRtya satya ane sadAcAra rUpI dhanathI mArI tijorIne bharI daIza. saMsAranuM dhana game teTaluM kamAIne bheguM karIza paNa e zAzvata rahevAnuM nathI ne AtmAne saMsArathI mukata banAvavAmAM sahAyaka paNa banavAnuM nathI. paNa je sukRtya-satya ane sadAcAra rUpI dhana kamAI lezo te sadA tamArI sAthe raheze ne karmanA baMdhanamAMthI AtmAne mukta banAvavAmAM sahAyaka banaze. baMdhuo ! mAnavajIvananI saphaLatA A nAzavaMta dhana kamAvAmAM nathI. Aje kaI dhananI prAptimAM mAnavajIvananI saphaLatA mAne che, kaI mAna-pratiSThA ane prasiddhimAM saphaLatA mAne che. te koI bhegavilAsamAM mAnavajIvananI saphaLatA mAne che. paNa A badhuM eka bhavapUratuM che. jJAnIjane A zarIrathI mAMDIne saMsAranA keI padArthone mahatva ApatA nathI kAraNa ke teo samaje che ke A badhuM sukha ane AnaMda nAzavaMta che, deha kSaNabhaMgura che. zarIra chUTI jatAM sarva sukhanI samApti thaI jAya che ne e sukha bhogavavAnI pAchaLa A jIvane vAraMvAra janma-maraNanI sajA bhogavavI paDe che. enAthI mukata thavAno prayatna kare che evA mahAna purUe saMsAranA sukhane nAzavaMta samajIne anaMta asmika avyAbAdha sukhanI khoja karI. kAraNa ke e sukha AvyA pachI kadI jatuM nathI. AvA bhAva keLave che eTale ene saMsAra upara kaI jAtanI mamatA rahetI nathI. saMsAramAM rahevA chatAM anAsakta bhAvathI rahe che. eka mahAtmA saMsArathI khUba virakata hatA. sadA AnaMdamagna rahetA hatA. eka divasa temanI pAse eka mANase AvIne kahyuM- he mahAtmA! A5 mahAna zaktinA dhaNI che, parama sukhI che te kRpA karIne mane kaI e maMtra batAve ke huM sukhI Page #837 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 796 zAradA saritA banI jAuM. tyAre mahAtmAe kahyuM- bhAI! je A nadInA kinAre eka pArasamaNI paththara paDe che te tuM laI jA ane e paththaranI sAthe jeTalA lekhaMDano sparza karAvIza teTaluM lokhaMDa sonuM banI jaze. pachI tene saMsAranuM jeTaluM sukha joIze teTaluM maLI jaze. A sAMbhaLIne pele mANasa khUba AnaMda pAme, ne deDate nadI kinAre gaye. tamane koI AvA mahAtmAo bheTI jAya ne pArasane paththara lAvavAnuM kahe te zuM karaze? e deDate gaye paNa tame to chalAMga mArIne jAva. (hasAhasa). pelo mANasa deDate jaIne patharo uThAvI lAvye ne mahAtmAjIne batAvIne kahyuM- gurUdeva! Ape lAvavAnuM kahyuM hatuM te A pArasa paththara che ne? tyAre mahAtmA kahe che hA, e pArasa paththara che. tuM laI jA ne tArI IcchA hoya te teTalA leDhAnuM sonuM banAvI leje. jeTaluM bhagavAya teTaluM sukha bhogavaje. mAre enI jarUra nathI. pele mANasa khUba AnaMda pAmate mahAtmAne page lAgIne tyAMthI ravAnA thaI gayA. thoDe dUra pahoMcyuM haze tyAM enA manamAM vicAra Avyo ke mahAtmAjIe mane A pArasa paththara keTalA premathI batAvyuM ne mane kahyuM ke tuM enAthI sonuM banAvIne sukha prApta karaje. je A paththarathI sukha maLatuM hoya te temaNe A paththara kema nA rAkhe? emaNe Ane upayoga paNa karyo nathI. je enAthI sAcuM sukha maLatuM heta te e enAthI dhAre teTaluM sonuM banAvI zakata ne sukha meLavI zakata. paNa e te A paththarane aDatA paNa nathI. eTale mane te lAge che ke mahAtmAjI pAse je sukha che te sonAmAM nathI. mAre A paththara na joIe. pelA mANasane A vicAra AvyA eTale pAcho pharyo. mahAtmAjInI pAse AvatAM AvatAM e vicAra kare che ke aho ! senuM keTaluM anarthakArI che! pAse senuM Avaze te lobha vadhaze, mojazokha vadhaze, ga vadhaze, loko ane sagAsnehIo tarApa mAraze ne A dhana mArUM kaI vakhata mata paNa karAvaze mATe mAre A pArasa joI nathI. Ama vicAra karato. mahAtmAnI pAse pahoMcI gaye. baMdhuo ! tamane Avo vicAra Ave khare? tame ApavA jAva kharA? (hasAhasa). (are ! pArasamaNIne jApa japatA hoIe tyAM kyAM pAcho ApavA jaIe !) pele te mahAtmAjInI pAse gaye. pelA mANasane pAcho Avela joIne mahAtmA bolyA ke bhAI! tame mArI pAse sukhaprAptine maMtra levA AvyA hatA te meM tamane sukhaprApti mATe anupama vastu batAvI dIdhI te zuM tamane enAthI saMtoSa na thaye? tyAre pelo mANasa kahe che gurUdeva ! ema nathI. paNa huM A paththara laIne jato hato tyAM rastAmAM mane e vicAra Avyo ke je A patharAthI senuM banAvIne sukha prApta thAya che te Apa ene upayoga karIne sukhI kema na banyA? Page #838 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 797 Apa te ene aDatA paNa nathI chatAM mahAna sukhI che te pachI huM enAthI kevI rIte sukhI banuM? mATe mAre evuM sukha nathI joItuM mAre to ApanI pAse jevuM sukha che tevuM sukha joIe che. tyAre saMta hasIne bolyA-bhAI ! tArI vAta sAcI che. je mANasa barAbara samaje te je sukha tyAgamAM che te dhana-sonu-cAMdI-jhaverAtamAM nathI. je tane sAcA sukhanI abhilASA hoya te saMsAranA sukhane tyAga kara. mAnavabhavanI saphaLatA tyAga-vairAgyamAM che. kAraNa ke enAthI AtmA karmabaMdhanathI mukta thAya che ne kAyamane mATe sukha prApta kare che. bhautika sukhane maMtra levA AvanAra vyakitae mahAtmA pAsethI sAcuM sukha prApta karyuM. jene maLyuM che teNe samajIne choDI dIdhuM ne jene nathI maLyuM te meLavavAnI jhaMkhanA kare che. jamAlikumArane saMsAranA sukha viSanA karA jevA lAgyA. saMsArane mAla ene gamyuM nahi. emane to trizalAnaMda kumAranI dukAnane mAla gamI gaye. e mAla kharIdavA mATe te mahela mahilAne cheDIne cAlI nIkaLyA che. tamane kaI bajArane mAva game che? bajAramAM thelI ane paisA laIne jAya to kaMIka ne kaMIka kharIdI lAve. eka divasa sADI kharIde te bIje divase dAgInA kharIde to trIje divase karIyANuM ne zAka kharIdavA jAya. mArI bahene bhUlezvaramAM bhUlI paDe te khAlI hAthe pAchI na phare, paNa amArA AdhyAtmika bhUlezvaramAM bhUlA paDatA nathI. kadAca Ave te aMtaranI thelImAM kaMI mAla kharIda karatA nathI. amArI pAse ghaNo mAla che te kadI khUTaze nahi. ahiMsA-satya-acaurya-brahmacarya ane aparigrahane mAla vItarAganI dukAnamAM ThAMsI ThAMsIne bharyo che. emAMthI mana phAve te kharIdI le. A paMcazIla jenadarzana ja mAne che evuM nathI. A paMcazIla te dareka dharmavALA svIkAre che, paNa jenadarzanamAM ne anya darzanamAM phera eTale che ke tame je vastuno upayeAga karatA nathI te enA pratyAkhyAna karI de, ene sarAvI de te enI tamane kriyA AvatI baMdha thaI jAya, ne bhaviSyakALa sudharI jAya. mATe tame jene bhogavatA nathI enA samajIne pratyAkhyAna karo. A parigrahanA locA upara je mamatAno mALo bAMdhe che te keTale anartha karAve che. parigrahathI bhAI-bhAInA prema tUTI jAya che. parigrahathI mANasanI buddhi paNa malina bane che. ahIM eka daSTiAMta tha da Ave che. eka mAtAnA be lADIlA putro hatA. baMne bhAInA prema khUba hatA, paNa garIba khUba hatA chevaTe kamAvA bahAragAma jAya che ne rastAmAM nAnA bhAIne eka hIrA mANeka ane nANAMthI bharelo carU jaDe che, temAM lakhyuM che ke "sade tenuM senuM ne jare tenuM jhaverAta. baMne bhAInI bhAvanA khUba pavitra che tethI gupta na rAkhatAM moTA bhAIne ApyuM. moTA bhAI kaI hisAbe letA nathI ne nAnAne Ape che, paNa Page #839 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 798 zAradA saritA nAnA bhAIne khUba Agraha thavAthI eka mANeka le che ne kahe che tArA bhAbhIne Apaje. pachI ghera jAya che tyAM nAnAnI buddhi badalAya che ne te kAMI ApatuM nathI. mATe bhAI kamAvA gaye hatuM te kamAIne ghera Ave che ne vAtacIta thatAM patnIne kahe che mArA bhAIe tane mANeka ApyuM che? patnI nA pADe che, ne temAM ghaNe anartha thAya che. chevaTe nAnAe khUba laDAI karAvI vaira karAvyA. chevaTe satyano jaya thAya che. nAnA bhAInI AMkha ughaDe che ne vicAre che ke huM pILI mATIne gulAma banI gaye. dhananA madamAM AvIne mAtA samAna mArA pUjya bhAbhIne jUThA karAvyA. deva jevA mArA bhAInI pAse huM jUThuM bolyA. ciThThImAM lakhyuM hatuM ke "sade tenuM senuM ne jare tenuM jhaverAta mane te tenuM sAyuM nahi ne jhaverAta pacyuM nahi. je lakSamIe amArA baMne bhAIone prema toDA te lakSamI have mAre na joIe. ema kahI teNe badhI lakSamI dAnamAM vAparI nAMkhI. AthI AkhA gAmamAM baMne bhAIonI khUba prazaMsA thavA lAgI. devAnupriye! be bhAIone prema teDAvanAra keNu (sabhAH pILI mATI,) te have tamane pILI mATI choDavAnuM mana thaze ne? je heyethI belatA he te anarthanI khANa jevI lakSmIne meha choDI de. jene dhana anarthanI khANa jevuM lAgyuM te cheDIne jAya che. ApaNe jene adhikAra cAle che te jamAlikumAra zibikAmAM besIne jAya che. temane varaghoDe prabhunA sasaraNanI najIkamAM pahoMcI gaye. prabhunuM sasaraNa tathA chatra joIne jamAlikumAra zibikAmAMthI nIce utaryA. tyAra pachI jamAlikumAranA mAtA-pitA tene AgaLa karIne jyAM bhagavAna mahAvIra svAmI birAjamAna hatA tyAM laI gayA. ahIM jamAlikumAranA mAtA-pitAe tenA dIkarAne AgaLa zA mATe karyo? te samajAyuM? mAtA-pitA moTA che paNa have dIkare tyAganA pathe jAya che mATe e moTo che eTale tene AgaLa karyo. jamAlikumAre prabhune joyA. enI AMkhaDI TharI gaI. draSTavA bhavantamanimeSa vilokanIyaM, nAnyatra toSamupayAti janasya cakSuH / pItvA paya : zazikara dyuti dugdha sindhoH, kSAraM jalaM jalanidherazituM ka icchet ? bhakatAmara stotra 11 he prabhu! tamane menekha daSTithI eka vAra joyA pachI have mArI AMkhaDI kyAMya karatI nathI. eka vAra candranI kAnti jevuM nirmaLa ane zItaLa jevuM mIThuM madhuruM kSIra samudranuM pANI pI lIdhuM pachI lavaNasamudranA khArA pANIne keNa Icche? sAta mALanI havelImAM vasyA pachI jhuMpaDImAM rahevuM kone game? e rIte he prabhu! tane joyA pachI have mane A saMsAra khAre jhera lAge che. sUryanA kiraNe paDatAM sUryamukhI kamaLo Page #840 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA khIlI uThe che ne caMdranA utkraya thatAM kumudra khIlI uThe che tema prabhunuM mukhaDuM joine jamAlikumAranuM hRdayarUpI kamaLa khIlI uThayuM che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 95 799 AsA vada 4 ne seAmavAra sujJa aMdhuo, suzIla mAtAe ane bahene ! zAstrakAra bhagavate jagatanA jIveAnA kalyANa mATe AtmakalyANanA mArga khatAvatAM kahyuM ke he bhavya jIvA! AtmasvarUpane pAmavAnA purUSA karo. je AtmAoe parama purUSA karIne ghAtIkanA bhUkakA uDADI dIdhA che tee peAte tare che ne khIjAne tAre che. ApaNe namAzruNanA pAThe khelatAM bhagavAnanI stuti karIe chIe. temAM zu kahIe chIe ? he prabhu, tuM kevA che? tinnANu....tArayANuM tu sa MsArasAgarathI ta che ne khIjAne tAre che. bhagavAna pote ekalA muktinu sukha icchatA nathI paNa temanI pAse je Ave che temane paNa mukitanA mIThA sukha samajAve che. bhagavAnane kevaLajJAna prApta thAya che, pachI emanA AtmA zuddha anI jAya che tethI sakaLa saMsAranuM svarUpa jANe che ne dekhe che. kevaLajJAna prApta karavAmAM cAra ghAtIkane teDavAnI jarUra che. cAra ghAtIkamAM sathI prathama mAhanIya karmanA kSaya karavAnI jarUra che. mAhanIya kranA kSaya thayA pachI jIva navA karma bAMdhatA nathI. kAraNa ke meAhanIya karmI sAteya karmanA zirAmaNI che. sAteya karmo bhegA karavAmAM Ave ne emanAmAM jeTalI zakita che tenAthI adhika mAhanIya kanI che. mAhane vaza thayelA jIvane hitAhitane viveka hAtA nathI. tenA kAraNe jIva anaMtamenuM baMdhana kare che te anADhi anaMta saMsAracakramAM bhamyA kare che. jJAnI kahe che: tA. 15-10-73 jIvA teA hai rUlAve hA, ekAdaza guNasthAnase pahelAme` lAve he...jIvA... meAhanIya karma jIvane cheka agiyAramA guNasthAnakethI pahelA guNusthAnake paTakAvI de che. keTalI jakhkhara enI tAkAta che! jJAnAvaraNIya, danAvaraNIya ane aMtarAya e traNa mAhanIya karmanA sAthIdAra che. e badhA maLIne mana-vacana ane kAyA e traNa ceAgAne malIna banAve che. meAhanIya ka zagadveSanI jaDa majabUta kare che. je manuSya mAhane vaza thAya che te khIjAnI caDhatI joi zakatA nathI. khIjAnI caDhatI joine tenA kema vadhI jAya! evI irSyA thAya che. mAhanA rAkhe che ne khIjA upara dveSa kare che. kuTuMba prakAranA karmo kare che. ne peAtAnA AtmAne upara irSyA kare che. e mArAthI AgaLa kAraNe potAnA kuTuMba-parivAra pratye rAga pratyenA rAgane kAraNe temane mATe aneka Page #841 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 800 zAradA saritA karmanA melathI malIna ane bhAre banAve che. game teTalA vrata-niyama-sAmAyika tapa Adi anuSThAna kare paNa jyAM sudhI meha nathI maryo tyAM sudhI kevaLajJAna thavAnuM nathI. mATe eka mohanIya karmane jItI levAya te tenA sAthIdAro jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya ne aMtarAya e traNa te ApoApa jItI zakAya che. ApaNe jene adhikAra cAle che te jamAlikumAre eka vakhata prabhunI vANI sAMbhaLIne saMsArane meha utArI nAkhyo. prabhunA sasaraNamAM AvyA. tenA mAtA-pitA jamAlikumArane AgaLa karIne prabhune vaMdana kare che. je AtmAe mane tyAga kare che tenI mahattA vadhI jAya che. eka tarapha rAjA, mahArAjA ane zrImaMta hoya ne bIjI tarapha jenI pAse rAtI pAI paNa na hoya evA sate hoya te baMnemAM vizeSatA kenI? tyAgInI. jamAlikumAra saMsArano tyAga karI saMyamI bane che eTale tene tenA mAtA-pitA AgaLa karIne prabhune tikakhune pATha bhaNe traNa vakhata vaMdana namaskAra karI zuM kahe che he bhagavAna! jamAlikumAra amAre ekane eka lADIle putra che. amane khUba vahAle che, khUba priya che jenuM nAmazravaNa paNuM durlabha che to tenA darzana durlabha hoya temAM zuM navAI? e dIkare amArAthI saheja paNa dUra jAya ne DIvAra ame tene na je hoya te paNa duHkha thAya che. ene viyoga ame sahana karI zaktA nathI, e lADakavAye dIkare ApanI pAse AvavA Icche che. jema keI sahastra pAMkhaDIvALuM kamaLa kAdavamAM utpanna thAya che ne pANImAM vadhe che te paNa te kAdavanI rajathI ke pANInA biMduthI lepatuM nathI te rIte A amAro jamAlikumAra paNa kAmarUpI kAdavamAMthI utpanna thaye che ne bhogarUpI jaLathI vRddhi pAme che te paNa te kAmarUpI rajathI ne bhogarUpI jaLathI lepAta nathI temaja mitrajane, jJAtijane, pitAnA svajane ane sabaMdhIjanethI paNa lapAto nathI. te amAro dIkaro he prabhu! Apane oNpavA mATe AvyA chIe. jamAlikumAranI mAtA kahe che he devAnupriya! evA he prabhu! mAre ekane eka putra che, mane khUba priya che. A to bhagavAnane devAnupriya zabdathI saMbodhe che paNa e leke pitAnA sevakane paNa devAnupriya zabdathI saMbodhana karatA hatA. devAnupriya eTale devone priya, zabdanuM kaI mahattva nathI paNa tenI pAchaLa rahelI madhuratAnuM mahattva che. jenI vANImAM mIThAza hoya che te sene priya lAge che. mANasanI jIbhamAM mIThAza hoya te tenuM kAma sahelAIthI thAya che, paNa jenI jIbhamAM kaDavAza hoya che te vyakti koIne gamatI nathI. tenuM kAma paNa jI kaI karatuM nathI. jenI AMkhamAMthI amI jharatuM hoya, jenI AkRti semya hoya ne vANImAM madhuratA hoya tenI sAme kUramAM krUra vyakti paNa namra banI jAya che. tenuM hRdaya pIgaLI jAya che. buddhimAna purUSa Ine duHkha thAya ke kene apamAna lAge tevI kaDavI ke kaThera bhASA bolatA nathI. teo zuM vicAre che? Page #842 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 801 priyavAkya padAnena, savai tuSyanti jantavaH / tasmAttadevaM vaktavyaM, vacanakA daridratA // madhura vacana bolavAthI dareka jIvane saMtoSa thAya che, mATe evA madhura priyakArI vacana zA mATe na bolavA? priyakArI bhASA bolavAmAM ApaNuM zuM nukazAna thavAnuM che. mIThuM bolavAthI kyAM daridratA AvavAnI che! madhura vacana bolavAthI ghaNAM lAbha thAya che. manuSya te zuM pazupakSIo paNa madhura bhASA bolavAthI vaza thaI jAya che. bagaDelI bAjI sudharI jAya che. bhayaMkara kalezane dAvAnaLa zAMta thaI jAI che. kedharUpI agni upara madhura vANI ane snehabharI daSTi zItaLa jaLanuM kAma kare che. dAkhalA tarIke caMDakauzika nAgane bacAvavA bhagavAnanA mIThA eka vacane kevI asara karI! te nAga phITI deva banI gayo. jenA jIvanamAM pavitratA, paropakAratA ane madhura bhASA hoya che te mahAna purUSe kahevAya che. emanI pAse AvanAra emanA jevA pavitra banI jAya che. eka khUba tyAgI ane tapasvI saMta hatA. eka mANase temanI pAse AvIne kahyuM- he gurudeva! mane mukitane sIdhe ane saraLa mArga batAve. tyAre kahyuM tame kabrastAnamAM jAva. tyAM ghaNuM kabare che tene khUba gALo de. gALa daIne thAke tyAre pAchA ahIM Avaje. saMtanuM kathana sAMbhaLIne e vyakitane khUba Azcarya thayuM ke saMta thaIne mane gALo devAnuM kahe che! paNa kaMI bolyo nahi. kabrastAnamAM jaIne kabarene khUba gALo dIdhI. thAka eTale pAchA AvyuM. bIje divase te mANasa saMta pAse Avyo eTale pUchayuM ke kema bhAI! tame gaI kAle kabrastAnamAM jaIne kabarane khUba gALo dIdhI? tyAre kahe che hA, meM ApanI AjJAnuM pAlana karyuM. tyAre saMte pUchyuM ke kabarae tamArI gALAnA javAbamAM tamane kaMI kahyuM ke nahi? tyAre kahe che gurUdeva! ATalI gALono varasAda varasAvavA chatAM mane keIe kaI javAba Ape nahi. tyAre saMta hasIne belyA, bhAI! tane kabarae mukitane mArga batAvI dIdhe che, ke tuM saMsAramAM mAna-apamAnathI alipta rahe. kaI tane gALo de, kaTu vacana kahe ke tAruM apamAna kare te paNa tuM ene kaDavuM veNa kahIza nahi. e muktine sAce mArga che. kaTu vacana sAMbhaLanAranA hRdayamAM jANe tIra vAgyuM na hoya teTalI vedanA thAya che. kaTu vacanane ghA lAMbA kALa sudhI mAnavInA hRdayamAM sAle che mATe khUba vicArIne bole. draupadInuM eka vacana "aMdhAnA jAyA aMdhA heya ne" ATalA zabda mahAbhArata racI dIdhuM. mATe bolatI vakhate khUba vicAra kare ke huM zuM belI rahyo chuM? enuM pariNAma zuM Avaze? A jIbha ApaNane mIThuM ane madhuruM belavA mATe maLI che. koIne duHkhakArI vacana bolavA mATe maLI nathI. Page #843 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 802 zAradA saritA jenadarzanamAM traNa vega mAnavAmAM AvyA che. manoga-vacanaga ne kAga. A traNa yugamAM vacanaganuM sthAna madhyamAM che. vacanaga e mananA bhAvene paNa samajAve che ne kAyAthI paNa kAma karAvI le che. e baMne bAju DhaLe che. eTale enA upara aMkuza rAkhavuM khUba jarUrI che tethI mana ane kAyA e baMnene rokIdAra rAkhyA che ne vacanane madhyamAM rAkhyuM che. eka kaTu vacana bolavAthI kedanI sAthe varSone saMbaMdha hoya te tUTI jatAM vAra lAgatI nathI. eka dahAmAM kahyuM che "dUdha aa ghI kahAM gayA, mana phaTA gaI prIta, matI phaTA kiMmata gaI, tIoM kI eka hI rIta." dUdhamAM ghI raheluM che paNa e dUdha phATI jAya te ghI naSTa thaI jAya che. keI vyakitanI sAthe varSothI gADha prema che te kaThera vacana bolavAthI manaduHkha thAya che. ne manaduHkha thavAthI prema tUTI jAya che. evI rIte metI phATI javAthI tenI koI kiMmata upajatI nathI, ATalA mATe jJAnI kahe che ke kaTu vacanathI dUra rahe. A eka tamArI vAta nathI. zrAvaka hoya ke sAdhu hoya, dareke vANI upagapUrvaka bolavI joIe. pAMca mahAvratamAM bIjuM mahAvrata che te kahe che satya che. pAMca samitimAM bIjI samiti kahe che kaThora karkaza-sAvadha-kedhakArI-mAnakArI Adi bhASAo na le. bhASAnA deSa TALavA mATe bIjI bhASA samiti che. te sivAya traNa guptiomAM bIjI gupti vacanaguti che. bhagavAna kahe che te sAdhaka! tuM vacanagupti sAcavIne bela. amAre bolavA mATe traNa traNa jagyAe pratibaMdha mUkavAmAM Ave che. te vacana keTaluM vicArIne belavuM joIe! TUMkamAM kahevAne Azaya e che ke bole paNa satya tUyA vyAt na TUthati satyapriya" " satya bole, priya bele paNa apriya satya na bese. ApaNe ahIM e vAta hatI ke jamAlikumAranI mAtA prabhune pitAne putra suprata karatAM keTalI priyakArI ne kemaLa bhASA bele che. eNe kahyuM ke he prabhu! mAro putra kamaLanI jema saMsAramAM lapAte natI. ame tenI khUba parIkSA karI paNa have e vairAgIne samajAvavAnI amArAmAM tAkAta nathI. ene te ApanA caraNakamaLamAM rahevAnI laganI lAgI che. "esaNaM devANuppiyA! saMsAra bhaya udvigge, bhIe jamma jarA maraNeNaM icchai devANuppiyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvaittae, taM esa NaM devANuppiyANaM amhe sosa bhikkhaM dalayAmo, paDicchaM tuNaM devANuppiyA ! sIsa bhikkhaM / " he bhagavaMta! A jamAlikumAra saMsAranA bhayathI uddavigna thaye che. janmamaraNathI bhayabhIta banyuM che ane devAnupriya! evA ApanI pAse (AgaravAsamAMthI Page #844 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 803 zAradA saritA aNagAravAsamAM AvavA) dIkSita thavA Icche che. te he devAnupriya! ame Apane ziSyanI bhikSA ApIe chIe. Apa A ziSyarUpI zikSAne svIkAra kare. he prabhu! A dIkaro! mane AMkhanI kIkI karatAM adhika vahAle che. mArA haiyAne hAra kahuM ke kALajaDAnI kera kahuM evo mAre dIkare Apane saMpuM chuM. Apa tene premathI svIkAre. prabhu Apa enI khUba saMbhALa rAkhaje. e bhUkhyA tarasya thaze, kadI khullA page cAlyA nathI te Apa enI saMbhALa rAkhaje. chevaTe mAtAe kahyuM ke he prabhu ! Apane ziSyanI bhikSA ApIe chIe. Apa tene svIkAra kare tyAre bhagavAne kahyuM. sAsuyaM sevApuSiyA ! mA paDavaMdha radda ! he devAnupriya! tamane jema sukha upaje ema karo. sArA kAryamAM vilaMba na kare. Ama jyAM bhagavAne kahyuM tyAM jamAlikumArane e harSa thaze ke jenI sImA nahi. enuM kAraNa e che ke prabhue mAre svIkAra karyo. baMdhuo! ziSya saMyama laIne gurUno uddhAra karatA nathI. paNa gurU ziSyamAM yogyatA jue te ene ravIkAra kare che ne gurU jyAre ziSyane svIkAra kare tyAre ene AnaMda thAya. jamAlikumArane vairAgya game teTaluM utkRSTa hoya paNa bhagavAne je emane svIkAra karyo na hatA te dIkSA kayAMthI laI zakata? bhagavAne kahyuM ke tamane sukha upaje tema kare. sArA kAryamAM vilaMba na kare. eTale tarata jamAlikumAre bhagavAnane vaMdana karyA ne pUrvauttara dizAnI vacce rahelA IzAna khUNAmAM gayA. jamAlikumAre IzAna khUNAmAM jaIne potAnI jAte eka pachI eka alaMkAre, ghareNuMo ne mALAo utAravA lAgyA. tyAre temanI mAtA haMsa samAna veta vastramAM e dAgInA jhIle che. dIka AbhAraNa utAre che ne mAtAnuM kALajuM kapAI jAya che. enI AMkhamAMthI daDadaDa AMsuDA paDe che. jemAM motane hAra tuTe ne metI vikharAya tema tenI AMkhamAMthI azru paDe che. have AMkhamAM AMsu sAratI mAtA jamAlikumArane zuM zikhAmaNa Apaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra dharaNane hemakuMDala vidyAre ghA rUjhAvavAnI auSadhi ApI te laIne pitAnA sAthamAM AvyuM ne tyAMthI AgaLa prayANa karyuM. A te paropakArI purUSa che. jyAM jAya tyAM paropakAra karato jAya che. tene sAthe AgaLa cAlyA jAya che. ghaNAM divaso pasAra thayAM. AgaLa zuM banAva bane che. traNa jIne dharaNusene bacAvyA-eka vakhata parvata uparathI vahetI nadInA kAMThe dharaNanA sAthe paDAva nAMkhyuM hatuM. tyAM eka megha jevA kALA ne hAthamAM dhanuSyabANa dhAraNa karelA eka zabara yuvAnane karUNa svare rUdana karato je eTale ene bolAvIne dharaNe pUchyuM bhAI ! tuM kema raDe che? tyAre teNe dharaNane kahyuM. he Arya! kAlasena nAmanA amArA pallI pati che. amArI cerapallImAM eka Page #845 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 804 zAradA saritA bhayaMkara khaLavAna kezarIsiMha kayAMkathI AvI caDhI. eTale badhA pallIvAsIo ane temanI patnIe sihanA bhayathI Amatema bhAgavA lAgyA. eTale badhAne bhayamukata karavA amArA pallIpati hAthamAM dhanuSyabANa laIne ekalA ja pallImAMthI nIkaLyA ne vaDanA jhaDa nIce AvIne cAre tarapha draSTi karI, paNa siMhane joyA nahi. siMha vaDanI khakhAlamAM bharAI gayA hatA. te pallIpatine joine tarata bahAra ALye ne pAchaLanA bhAgamAMthI kezarIsi Mha pallIpatine pakaDayA. pallIpatie paNa pAchA vaLIne kaTArIthI kezarIsiMhane mArI nAMkhyA ne kezarIsiMhe maratAM maratAM paNa tenA mastakano bhAga teDI nAMkhyA. eTale tene khUba vedanA thavA lAgI. tethI ene ema thayuM ke have huM jIvavAnA nathI. ema mAnIne agnipraveza karI maLI maravAneA vicAra kare che. enA mastaka pAchaLanI cAmaDI utarI gai che. mAMsanA leAcelecA bahAra nIkaLI gayA che. temAMthI lehInA relA cAle che ane have te khelavA-cAlavAnA hAMzakAza rahyA nathI. mUrchAvaza thaine paDayA che. amArA pakSIpatinI A sthiti thaI che. A vAtanI tenI patnIne khabara paDI eTale e paNa tyAM AvI. e garbhavatI che. tenA patinI A sthiti joI kALA kalpAMta kare che. eNe teA ema mAnI lIdhu che enA pati marI gayA che. eTale huM paNa enI pAchaLa khaLIne satI thai jAu evI haTha laIne tenI pAse beThI che. khUba samajAvI paNa kaI rIte samajatI nathI. eTale enA pitAne khelAvavA mAkalyA che, paNa te haju AvyA nathI ne tenuM rUdana ane amArA pallIpatinI sthiti ame joI zakatA nathI, te kAraNathI ame rUdana karIe chIe. bhIlaputrAe A pramANe kahyuM eTale dhaNe kahyuM-bhAi! e tamArA pallIpati kayAM che? mane jaldI tyAM lai jAva. tame raDavAnu choDI de. mArI pAse eka auSadhi che tenAthI kAya jIvADI zakIza. A sAMbhaLI bhIlAne AnaMdane pAra na rahyA, ne dharaNane tyAM laI AvyA. dharaNe mUrchita thayelA kAlasenane tathA rUdana karatI tenI garbhavatI strIne joyA. enI patnIne kahe che bahena! tamArA patine jarUra sArU thai jaze. tame tenI ciMtA karA niha. ema kahI tene zAMta karI. dharaNe pANI maMgAvI tenA ghA dhAi nAMkhyA. tyAra bAda gheADA pANImAM vidyAdhare ApeluM auSadhivalaya nAMkhyuM ne te pANI mastaka pAchaLanA ghA upara chAMTyuM. auSadhinA prabhAvathI ghA tarata pUrAI gayA. bIjI vAra chAMTayuM teA ekama rUjha AvI gai, ne trIjI vAra chAMTayuM tyAM kAlasena jevA hatA tenA karatA adhika svarUpavAna khanI gayA, ne ekadama ubhA thayA. A joi tenI patnI tema ja badhA bhIleA khUma rAjI thayA. kAlasena dharaNunA caraNamAM paDIne kahevA lAgyA he mahAna purUSa tame ahIM AvIne amArA upara mahAna upakAra karyAM che. tame traNa traNa jIvane abhayadAna ApyuM che. ApanA Page #846 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA upakAranA balA huM vALI zakuM tema nathI. chatAM Apa mAre ceAgya sevAnu kAma pharamAve. tyAre dharaNusena kahe che bhAI! meM tamArA upara kaMI upakAra karyo nathI. me' te| mArI pharaja bajAvI che. tyAre pallIpati kahe che nA, kaiMka teA kAma batAveA. tame kaheze| tema karIza. khUba kahyuM tyAre dharaNa kahe che bhAI! mArI pAse kAma karanAzanA tUTe nathI. chatAM tu khUba kahe che te huM kahuM tema kara. bhAI! tane tArA jIva vahAle che. meM tane bacAvye te tane keTale! Ana thayA! tema dareka jIvAne jIvavu game che. maravu' kAIne gamatuM nathI ane hiMsA karavAmAM mahAna pApa che. hiMsA karavAthI jIva narakamAM jAya che. mATe tamAre jIvAnu` rakSaNa karavuM. tamAre AjathI keAI jIvanI hiMsA karavI nahi, cArI karavI nahi, evI mArI icchA che. tame jo mAre sAcA upakAra mAnatA hA tA mAre koi jIvanI hiMsA karavI nahi evI pratijJA karo. tyAre pallIpatie kahyuM ke tame amane traNa jIvAne acAvyA te mAre jIvanaparyaMta zikAra karavA nahi evI ApanI samakSa pratijJA lauM chuM. pallIpatie pratijJA karI. dharaNe traNa traNa jIvAne jIvatadAna ApyuM ne tenA prabhAvathI bhIle jIvana paryaMta hiMsA karavAnuM baMdha karyuM. kevA mahAna lAbha meLavye! 805 aMdhue ! dharaNu nIkaLyeA che dhana kamAvA, paNa sAthe sAthe paropakAranA krAma karatA jAya che, Atmika dhana paNa kamAtA jAya che. pahelAM vidyAdharane vidyAnuM ceAthu padma yAda karI ApyuM te rAjakumAra macI gaye. ahIM pallIpati, tenI patnI ane tenA garbhamAM rahelA khALakane bacAvyA. kAraNa ke e na gaye! hAta teA pallIpati marI jAta ne tenI pAchaLa tenI strI paNa satI thaI jAta tA e jIvAnI ghAta thai jAta. eTale e traNa jIvA khacI gayA, ne pallIpatie jIvanaparyaMta hiMMsA na karavI tevI pratijJA lIdhI, eTale keTalA jIvAne abhayadAna maLyuM. pallImAM vasatA bhIlAe tenA khUba satkAra karyo. tyAMthI nIkaLIne dharaNa peAtAnA sAmAM AvyA. have tyAMthI kayAM jaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 96 Aso vada 5 ne maMgaLavAra sujJa baMdhue, suzIla mAtAe ne bahene! anaMta upakArI karUNAnA sAgara vIra bhagavate jagatanA jIvAnA kalyANane mATe Agamamaya vANI prakAzI. bhagavate ThANAMga sUtranA cAthe ThANe kahyuM che ke jIva cAra kAraNAthI manuSyapaDha prApta kare che. pagaibhahayAe, pagaiviNIyayAe, sANukosayAe, amariyA / manuSya bhavaprApta karavAnA cAra kAraNeAmAM paheluM kAraNa che prakRtinI tA. 16-10-73 Page #847 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA bhadratA. manuSyanI prakRti bhadra hovI joIe. bhadramanuSyanuM hadaya saraLa ane kapaTa vinAnuM hoya che jevuM. hRdaya hoya che tevuM AcaraNa banI jAya che. AjanA mAnavInA jIvanane bahAra dekhAva jude ne aMdara dekhAva jude. eTale enuM jIvana deSita banI bayuM che ane bIjA uparathI vizvAsa uThI gayuM che ne badhA manuSya ekabIjA pratye zaMkAzIla banI gayA che. nAnA nAnA gAmaDAmAM Aje paNa ghaNuM mANase saraLa prakRtinA hoya che. emane tyAM jhaghaDe paDe hoya te gAmapaMcAyatathI samAdhAna karI le che paNa keTe caDhatA nathI. emanAmAM sadAcArane guNa hoya che ne ekabIjA pratye sahAnubhUti khUba heya che. - bhadraprakRtinA mANasa hameMzA pArakAnI bhalAI tathA sva-kalyANamAM prayatnazIla rahe che. hRdayanI bhadratA, saraLatA AtmAne zAMtimaya avasthAe pahoMcADI de che. eka vakhata svAmI vivekAnaMda TrenamAM musApharI karI rahyA hatA. je DabbAmAM teo beThA hatA te DabbAmAM be traNa aMgreja musAphare beThA hatA. svAmI vivekAnaMda pitAnI svAbhAvika zAMtithI beThA hatA. te keInI sAthe kaMI bolyA nahi. aMgrejoe hiMdustAnI bhagavA kapaDA paherelA mANasane cupacApa zAMtithI beThelo joIne temanI mazkarI karavA mAMDI ne khaba apamAnajanaka zabdo kahyA ne gALe paNa dIdhI. thoDI vAra pachI eka sTezana AvyuM tyAM svAmI vivekAnaMde sTezana mAstarane bolAvyA ne zuddha aMgrejImAM temane kahyuM kRpA karIne mane thoDuM pANI maMgAvI Apo. aMgreje emanI sAme joI rahyA hatA. temane zuddha ane spaSTa aMgrejI bolatA sAMbhaLIne aMgrejo zaramIMdA thaI gayA ne belyA tame aMgrejI jANe che te amArI vAta sAMbhaLI Apane amArA upara khUba kaidha AvyuM haze! paNa Apa te kaMI bAlyA nahi. tyAre svAmI vivekAnaMde meDhuM malakAvIne kahyuM ke ApanA jevA bhadra prakRtinA manuSya sAthe mAre ghaNIvAra saMparka thAya che. beTe kedha karIne mArI zaktine vyaya zA mATe karUM? ke suMdara javAba Ape ! apamAna ane hAMsIne javAba premathI Ape. A sAMbhaLIne aMgrejo te evA bheThA paDI gayA ke ApaNe kayAM AnI mazkarI karI ? AvuM bIjuM paNa eka udAharaNa che. malika dinAra eka mahAna tapasvI, atyaMta saraLa ane pavitra hRdayanA saMta hatA. eka vakhata teo kayAMka jaI rahyA hatA. mArgamAM eka strI temane maLI. teNe kahyuM ke he kapaTI! kyAM jaI rahyo che? tyAre dinAre potAnA mukha para jarA paNuM ke lAvyA vinA khUba Adara ane vinayapUrvaka te strIne kahyuM bahena! te mane sArI rIte oLakhe. ATalA vakhatamAM mAruM nAma laIne belAvanArI tuM eka mane maLI che. baMdhuo! A bhadraprakRtinuM lakSaNa che. saraLa prakRtinA manuSyanI keI niMdA kare, hAMsI kare, apamAna kare te paNa tenuM sanmAna kare che. ene premathI bolAve che. eka saMskRta zlekamAM kahyuM che ke Page #848 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 807 vipriya mapyAkarNya bate priyameva sarvadA sujn| kSAraM pibati payodhevarSatyambhogharo madhuram // .. jevI rIte vAdaLa samudranuM khAruM pANI pIne paNa sadA mIThuM pANI varasAve che tevI rIte sajajana ane saraLa prakRtinA manuSya je kaI kaTu vacana kahe te paNa e kaTu vacana sAMbhaLIne sadA madhura vacana bole che. je manuSya prakRtithI bhadrika hoya che te karUNu-paropakAra, satya, nIti, sadAcAra Adi uttama guNe tenA jIvanamAM apanAvIne zAMtithI pitAnuM jIvana vyatIta kare che ane te pharIne manuSyajanmanuM AyuSya bAMdhI zake che. have manuSyagatinuM AyuSya bAMdhavAnuM bIjuM kAraNa prakRtinI vinIta. eTale prakRtithI vinayaguNa saMpanna hevuM . ApaNe tyAM vinayane khUba mahatva ApavAmAM AvyuM che. jenA jIvanamAM eka vinayane guNa hoya che tenA jIvanamAM bIjA ghaNu guNo hoya che. eka vinayanI pAchaLa bIjA ghaNu guNa Ave che. bIjA badhA guNo hoya paNa jo vinaya na hoya to e guNonI zobhA nathI. vinaya vinAnuM jJAna-vidvatA badhuM nakAmuM che. saMsAramAM paNa keI vyakita game teTalI dhanavAna hoya paNa je enAmAM abhimAna bharyuM hoya, vinaya na hoya to enI zrImaMtAI mIThA vinAnA zAka jevI phIkI che. jJAnanI sAthe, zrImaMtAInI sAthe je vinayane guNa hoya to senAmAM jema hIrA jaDavAthI sonAnI zobhA vadhe che tema jJAnanI sAthe vinaya AvavAthI enI zobhA vadhe che. nyUTana nAmano eka prabhAvazALI vaijJAnika hato. eNe phakata ba vIsa varSanI uMmaramAM bIjagaNitanA dvipada siddhAMtanuM jJAna khUba sArI rIte meLavyuM hatuM. tyArapachI sUryanA kiraNamAM sAta raMga kema hoya che? samudramAM bharatI ne eTa kema Ave che? caMdra kSINa kevI rIte thAya che te pUrNa kevI rIte thAya che tenuM sAruM jJAna meLavyuM hatuM. tenuM ciMtana ane vidvatA upara Aje paNa yuropane garva che. e mahAna vaijJAnikanI pAse eka strI AvIne aMtaHkaraNapUrvaka temanA jJAna ane vidvatAnI prazaMsA karavA lAgI. sIe karelI prazaMsA sAMbhaLIne nyUTane kahyuM, bahena! tuM A zuM kahI rahI che? huM to nAnA bALaka jevo chuM. samudra kinAre beThe beThe kAMkarA vINuM rahe chuM, jJAnarUpI mahAsAgaramAM meM haju DUbakI lagAvI nathI, nyUTananI namratA joIne te strI Azcaryacakti thaIne tenA caraNamAM namI paDI. AvI rIte je manuSya prakRtithI vinayavAna hoya che te dhIme dhIme mahAna guNane bhaMDAra banI eka divasa mahAna purUSa banI jAya che, bALakamAM nAnapaNathI vinayane guNa hoya che e moTe thatAM e khUba saMskArI bane che. gurUonI pAse jaI samyakajJAna prApta karI AtmAnI unnatinA paMthe prayANa kare che, A vinayavAna chava manuSyagati pAme che. Page #849 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 808 zAradA saritA manuSyajIvana prApta karavAnuM trIjuM kAraNa che sAnukeza-tene artha che hRdayamAM Akeza na ho te. manuSyanA jIvanamAM je mAnavatA nAmanI kaI vastu hoya te te dayA che. jenA dilamAM dayAnA jharaNuM vahe che tenA dilamAM kadI A keza AvatuM nathI, paNa saMsAramAM dareka prANIo sAthe sneha ne saddabhAva rahe che je manuSyanuM hRdaya AkezathI bhareluM rahe che te pazuthI paNa hIna che, kAraNa ke mamatvanI bhAvanA to pazuomAM paNa hoya che. e paNa manuSyanI jema potAnA baccAne keTe vaLagADIne jAya che. bALakane jema tenI mAtA rAkhe che te rIte e enA baccAne rAkhe che. TUMkamAM je manuSya dareka jIvone pitAnA AtmAsamAna samaje che tenA hRdayamAM keInA upara AkezabhAva rahe te nathI. jenA dilamAM dayAdevIne vAsa che te mokSaprAptinuM lakSaNa che. mahAna-purUe bIjAnuM rakSaNa karavA mATe pitAnA prANunuM balidAna ApyuM che. megharatha rAya meghakumAra dharmarUcI, nijatrANa tyAga para jatana karata hai megharatha rAjAe eka pArevAnI rakSA karavA mATe pinAnA zarIranuM mAMsa kApI trAjavAmAM mUkI dIdhuM hatuM. jaMgalamAM bhayaMkara dAvAnaLa lAgyo tyAre meghakumAranA jIve hAthInA bhavamAM eka sasalAnI dayA khAtara traNa divasa sudhI paga uMce rAkhyuM hatuM ne enI vedanA thatAM potAnA prANa tyAgI dIdhA hatA. dharmarUcI aNagAre kIDIonI dayA khAtara kaDavA tuMbaDAnuM jherI zAka AragyuM hatuM. A rIte potAnA prANa tyAgIne paropakAra karavAvALA mahAna purUSa janma-maraNanA dukhene aMta lAvI mekSanagarImAM nivAsa kare che. baMdhuo ! jenA hRdayamAM sadA AkezanI bhaThThI saLagelI rahe che tenI buddhi zakita-ALa Adi badhA guNo temAM baLIne khAkha thaI jAya che. paNa je manuSya A keza upa2 vijya meLavI le che te tenI buddhi khIle che ne AtmabaLa vadhe che. chevaTe eNe javAnI zakita prApta kare che. A manuSya pharIne mAnavabhava prApta kare che. have manuSyabhavanI prAptinuM cothuM lakSaNa che amaccharIyAe. matsara-abhimAna rahita banavuM. Aje duniyAmAM mANasanI pAse sattA Ave, dhana Ave te tene ahaMkAra Ave che. ke huM kaMika chuM, huM moTe mANasa chuM, mArA jevA sattAdhIza ane dhanavAna koNa che? paNa jJAnI kahe che sattA-saMpatti ne aizvaryathI kaI mAnavI mahAna banI zakato nathI. hA, tame te sattAdhIza ane dhanavAnane moTe mAna paNa AdhyAtmika daSTie moTe nathI. jenI pAse lakSamI nathI paNa e khUba guNavAna che. zAstrane jANakAra che, buddhizALI che, dharmiSTha che tene mATe nathI kahetA. te huM tamane pUchuM chuM ke tame zrImaMtane mATe kaI rIte kaho che? zuM ene paise ane enI sattA ane narakamAM jatA aTakAvaze? rogathI mukta karAvaze? "nA". te pachI meTa zene? Page #850 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 409 je vyakita sadA dharmadhyAna kare che, satAnI sevA kare che, krAya kaSAyAne jIte che, satsaMga kare che, zAstrAnuM vAMcana kare che ne peAtAnA AtmAne muktimArge javA mATe pavitra jIvana jIvavAnI preraNA Ape che te manuSya mATo che. tame satAnI pAse Ave, temanI pAse AvIne zakita anusAra dharmadhyAna karA, jJAna meLavA, tapa kare. e kaMI na karI zake te eka pratyAkhyAna le ane tenuM jo yathArtha rIte dRDhatApUrvaka pAlana karo teA mahAna lAbha meLavI zakazeA. DhaDhatApUrvaka pratyAkhyAnanuM pAlana karavA upara kAnaDa kaThIyArAnu dRSTAMta Apu. kAnaDa nAmanA eka kaThIyArA hatA. khUba garIba hatA. dararoja te ja MgalamAM lAkaDA kApavA mATe jatA. jaMgalamAMthI lAkaDAnA bhArA kApIne gAmamAM vecatA. temAMthI ATha AnA maLatA. khAI-pIne Anandva karatA. eka vakhata jaMgalamAM lAkaDA kApavA gayA hatA te vakhate eka saMta jaMgalamAM bhUlA paDelA. A kAnaDa kaThIyArAne maLyA. ene gAmanA mA pUchyA eTale kAnaDa satane mArga khatAvavA sAthe gayA. emane jyAM paheAMcavu hatu tyAM pahoMcADIne pAchA phare che, tyAre saMta kahe che bhAI! meM tane dravya mA matAnyA te huM tane saMsAra aTavImAMthI pasAra thavAne bhAvamArga atAvuM. gheADI vAra upadeza ApyA bAda saMte tene kahyuM. tAre eka niyamanu pAlana karavuM. tyAre kaThIyArA kahe che mahArAja! zuM niyama Apaze? teA sata kahe che tuM khIjuM kAMi samaje nahi paNa tAre pUnamane divase brahmacaryanuM pAlana karavu. kAnaDe premathI pratijJAneA svIkAra karyA. mahArAjane vadana karI kaThIyArA pAchA lAkaDA kApavA cAlyuM gayA ane lIdhelA niyamanuM pAlana karavA lAgyA. enA manamAM thayuM ke AvA niyama sArA ke na phAI kharca thAya, na kAi muzkelI paDe ke keAI jAtanI mahenata nahi. mahine eka divasa brahmacaryanuM pAlana karavAnuM. A te bahu sArA niyama. A rIte premathI pratijJAnuM pAlana karatA. eka vakhata jaMgalamAMthI lAkaDAnA bhAro kApIne gAmamAM pharatA pharatA e gAmamAM rahetA eka dhanavAna zeThane tyAM gayA. zeTha eTale besIne dAtaNa karatA hatA. temanI najara paDIne oLakhI gayA ke A lAkaDA caMdananA che. A kAnaDa kaThIyArA bicArA lAkaDA kApI lAvatA hatA paNa lAkaDAne oLakhatA na hatA. emaNe kahyuM bhAI! A lAkaDAnA bhArA mane ApI de ne kheAla, tAre keTalA paisA levA che? teA kaThIyArAne rAjanA ATha AnA maLatA hatA paNa A zeTha dayALu lAge che ema mAnIne kahyuM eka rUpiyA Ape. tyAre zeDa kahe che bhAI! tArA lAkaDA rUpiyAnI kiMmatanA nathI. mahAna kiMmatI che. madhue! jue, A zeThanI kevI nIti ne pramANikatA che! kaThIyArA te jANatA nathI ke mArA lAkaDA caMdananA che. eNe rUpiyA ApIne laI lIdhA hAta te Page #851 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 810 zAradA saritA vAMdho na hato, paNa enI nIti eTalI cokhkhI che ke kaI divasa anItine mAla letA nathI, paNa A jagyAe tamane eka rUpiyAmAM je caMdananA lAkaDAne bhAro maLe te laI le ke pelA zeThanI jema kaThIyArAne kaho ke A to mUlyavAna lAkaDA che. (hasAhasa). tame te rUpiyA ApIne lAkaDA laI le, paNa yAda rAkhaje anItinuM dhana tamane sukhe rahevA nahi de. pelA zeThe kaThIyArAne 500 telA senuM ApyuM. A jeI kAnaDa kaThIyAre khuza khuza thaI gaye. ATalA vakhatathI lAkaDAnA bhArA vecuM chuM paNa eka rUpiye kadI maLe nathI ne Aje ATaluM badhuM sonuM maLyuM. sonAnI piTalI bAMdhI kAnaDa zeThanA gherathI ravAnA thaye. cAlatA cAlate eka vezyAnA makAna pAse Avyo. vezyA bArIe ubhI hatI. tene joIne sthira thaI gaye, ne vezyAnA gharamAM gaye. A te bicAro garIba kaThIyAro hate. ene dekhAva paNa sAro na hato. A samaye vezyAnA gharamAM bIjA mANase beThA hatA. e kaThIyArAne joIne hasavA lAgyA. enI majAka uDAvavA lAgyA paNa A kaThIyArAe keInA sAmuM joyuM nahi. eNe to jaIne vezyAnA hAthamAM sonAnI piTalI ApI dIdhI. A joIne vezyAne khuba AnaMda thaye, ne e kaThIyArAnI khuba AgatA svAgatA karavA lAgI ane tene kahyuM tame nAhI lo. A junA kapaDAM utArIne navA kapaDA paherI le. vezyAnA kahevAthI kaThIyAro nAhI dhoIne bIje mALe jaIne beThe. AkAza sAmI daSTi karI te pUnamane khIlelo caMdra joyo. eTale tene tarata yAda AvyuM ke meM te pUnamane divase brahmacaryanuM pAlana karavAnI saMta pAse pratijJA lIdhI che. mahArAje tene khuba buddhipUrvaka pratijJA ApI hatI kAraNa ke A zrAvaka na hatuM ke ene pAMcama agiyArasanuM dhyAna rahe. eTale ene mahArAje ema kaheluM ke AkAzamAM Akho caMdramAM uge te divase tAre brahmacaryanuM pAlana karavuM. eTale caMdramAM joIne tene pratijJA yAda AvI eTale enA manamAM vicAra thaye ke Aje huM vezyAnI sAthe kaI jAtane vyavahAra karI zakIza nahi. tethI mAre koI paNa rIte ahIMthI cAlyA javuM joIe. ema vicAra karIne nIce utaryo ne vezyAne kahyuM ke mAre jaMgala javA javuM chuM. eTale bahAra jAuM chuM ema kahIne cAlate thaI gayA. ene sonAnI piTalI yAda AvI paNa je vezyAne kahIza te mane javA deze nahi. senuM jAya te bhale jAya paNa mArI pratijJA tUTavI na joIe eka divasa brahmacarya pALavA mATe 500 telA senAnI eNe paravA na karI. tenA karatAM pratijJAnuM ene vadhu mahatva lAgyuM ane hovuM paNa joIe. saMskRtamAM kahyuM che ke "prAnta Da uT 7 maMtavyaM sAkSetaM vratam" gurUnI pAse je vrata lIdhuM hoya tenuM prANa jAya te paNa daDhatApUrvaka pAlana karavuM joIe. prANa jAya paNa vata nahi javuM Page #852 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 811 zAradA saritA joIe. paccakhANa levA e mAthA sATe mAla levA barAbara che mATe enuM barAbara pAlana karavuM joIe. kAnaDa te game te gayo. kalAka be kalAka thayA. vezyA tenI rAha jovA lAgI paNa kAnaDa pAcho Avyo nahi. eNe sonAnI piTalI sAcavIne mUkI dIdhI. ne bIje divase savAramAM rAjA pAse mokalI dIdhI ne kahevaDAvI dIdhuM ke A piTalI jenI hoya tene pahoMcADI deje. devAnupriyo! tamane te ema thayuM haze ke kAnaDa bhale cAlyA gaye paNa vezyAe senuM rAjAnA darabAramAM kema mokalI dIdhuM? Aje bhalabhalA mANasanuM mana pILuM joIne zILuM thaI jAya che ne vezyAe te khAsa karIne paisAnI pUjAraNa hoya che. paNa A vezyA hatI chatAM je kAnaDane niyama hatA te vezyAne paNa niyama hatuM ke mane roja eka purUSa khape ne enI pAsethI 500 rU. levA. eka purUSa AvI gayA pachI bIje purUSa lAkha rUpiyA Ape te paNa ene khape nahi. AvI daDha niyamavALI hatI eTale kAnaDanuM sonuM tene kyAMthI khape? vezyAe mokalAvelI sonAnI piTalI rAjAne maLI eTale gAmamAM rAjAe dAMDI pITAvI ke rAja darabAramAM eka sonAnI piTalI AvI che, jenI hoya te AvIne laI jAya. dAMDI sAMbhaLI kaThIyAro tyAM AvyA ne tenI piTalI mAMgI. ene dekhAva joIne rAjAe kahyuM ke tuM A sonAne mAlika heya tema tArI mukhAkRti dekhAtI nathI. kadAca tArI poTalI hoya to tuM sAcuM bolI jA ke tuM kyAMthI lAvyo che tyAre kaThiyAre kahe che sAheba! huM kAMI corI karIne nathI lAvyA. A gAmanA phalANu zeThane tyAM lAkaDAnI bhArI vecavA gayA hatA te zeThe mane A senuM ApyuM che. tarata rAjAe zeThane lAvyA ne pUchyuM ke tame ATaluM badhuM senuM A kaThiyArAne kema ApyuM? tyAre zeThe kahyuM ke e caMdananA lAkaDA lAvyo hato tethI meM tenI kiMmata karIne ApyuM che. kAraNa ke mAre evo niyama che ke anIti karIne kaI cIja levI nahi. tyAra pachI rAjAe vezyAne bolAvIne pUchyuM ke jeNe tane A sonAnI piTalI ApI hatI te A purUSa che? tyAre vezyAe kahyuM hatuM, A teja purUSa che. pharIne rAjAe pUchyuM ke A poTalI vezyAne ApIne tuM kyAM cAlyo gaye hate? tyAre kAnaDe kahyuM huM tene ghera gaye hatA paNa mAre e niyama che ke dara punamanA divase brahmacarya pALavuM e yAda AvatAM jaMgalajavAnuM bahAnuM kADhIne huM cAlyo gaye. tyAre vezyAe kahyuM. meM enI khUba rAha joI paNa te na AvyuM ne mAre paNa e niyama che ke mAre reja eka purUSa khape ne te paNa 500 rUA. enI pAsethI levAnA. A te meM sAcavavA mATe piTalI rAkhI hatI. e jAya tyAre pAchI ApavAnI hatI. badhAnI vAta sAMbhaLIne pUrI khAtrI karIne rAjAe kAnaDakaThIyArAne sonAnI piTalI pAchI ApI dIdhI. ne temanI khUba prazaMsA karI ke Page #853 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 812 zAradA saritA tamane dhanya che ne huM paNa bhAgyavAna chuM ke mArA gAmamAM AvA nItivAna ane daDhapratijJa mANasa vase che. ghaNA samaya pachI gAmamAM kevalI bhagavaMta padhAryA. tyAre lokoe temane pUchayuM ke bhagavAna ! amArA gAmamAM AvA nItivAna AtmAo vase che. jemAM zeThe kaThIyArA pAsethI caMdananA lAkaDA anitIthI na lIdhA. vezyAe paNa raheje maLeluM tenuM lIdhuM nahi ne kAnaDakaThIyArAe potAnI pratijJAnuM pAlana karavA mATe senAne moha choDI dIdhe ne rAjAe barAbara nyAya karyo. te Apa kaho ke A badhAmAM zreSTha ke? tyAre bhagavaMte kahyuM ke A badhAmAM kAnaDakaThIyAro sarvazreSTha dhanyavAdane pAtra che. baMdhuo! khuda kevalI bhagavaMte paNa zeThanI prazaMsA na karI. rAjAnI ke vezyAnI keInI prazaMsA na karI. phakata kAnaDa kaThIyArAnI prazaMsA karI tenuM kAraNa tame samajyA? eNe saMtanI pAse lIdhelI pratijJAnuM pAlana karyuM hatuM. zeTha-vezyA ane rAjA e traNa nItivAna hatA, jyAre kaThIyArAe ATalI garIbAImAM paNa pratijJAnuM pAlana karyuM ne dhanane moha choDI dIdhe. eTale tenI prazaMsA karI. A prazaMsA thavAnuM mULa kAraNa zuM che? tenI sevA. je kAnaDakaThIyAre saMtane mArga batAvavA gaye na heta to AvuM vrata aMgIkAra na karata. kevaLI bhagavAna enI prazaMsA na karata ne ApaNe paNa ene yAda na karata. e kaThIyArAnA manamAM paNa ema thayuM ke meM saMtane mArga batAvyo, emanI pAse pratijJA lIdhI to thoDA divasamAM ATalo badhe lAbha maLe. te emanA jevuM banI jAuM te keTale lAbha maLe! A te dravyasuvarNa maLyuM paNa emanA je banI jAuM te mAre AtmA senA jevA tejasvI banI jAya. lAkaDA kApanAro kAnaDakaThIyAro AtmA upara rahelA karmone kApanAre banI gaye. satsaMgane keTale ajaba mahimA che! jamAlikumArane vairAgya paNa ucca keTIne che. enI sAthe pa00 te purUSa dIkSA levA nIkaLyA. prabhunA sasaraNamAM AvI prabhunA darzana karIne teo veza parivartana karavA mATe gayA. jamAlikumAra svayaM eka pachI eka alaMkAra utArI rahyA che ne mAtA tenA meLAmAM haMsalakSaNayukata zreSTha vastramAM jhIlI rahI che. e jhIlatAM jhIlatAM AMkhamAMthI azrunI dhArA vahI rahI che. basa, have mAre dIkare cAle. have mAre ene dIkarA kahIne kadI belAvavAne nahi. e paNa have mane mAtA kaheze nahi. AjathI amAro sabaMdha chUTI jAya che. raDatAM raDatAM paNa mAtA zuM kahe che-he dIkarA! "jAi sadhdhAi nikkhanto, pariyAya ThANamuttamaM / tameva maypAsenA, zune mArA saMma " daza. sU. a. 8, gAthA 61 Page #854 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 813 tuM je zraddhAthI nIkaLe che te zraddhApUrvaka saMyamanuM pAlana karaje. tuM jevI utkRSTa bhAvanAthI dIkSA grahaNa kare che evI utkRSTa bhAvanAthI saMyamanuM pAlana karaje ane e purUSArtha karaje ke jethI A janmamAM huM tArA viyogathI duHkhI thaI rahI chuM tevI rIte pharIne bIjI mAtAne duHkhI na thavuM paDe. TUMkamAM mAtAe putrane kevI gaMbhIra zikhAmaNa ApI ke he dIkarA! tuM saMyama laIne evI ugra sAdhanA kara ke jethI karIne tAre mAtAnA garbhamAM AvavuM paDe nahi. ne tuM janma-maraNanA duHkhathI mukata banI jAya. kAraNa ke jenI kukhe janma le che tene viyAganuM dukha sAle che. janma che tyAM maraNa che. te have janma le na paDe te pachI mAtAne raDavAne vakhata kayAMthI Ave? janma nathI te maraNa nathI. kaMI nathI. mATe tuM bIjI mAtAne revaDAvIza nahi. ATaluM kahyA pachI zuM kahe che: "ghaDiyaa gAya! garva nAyI, uramiyaa nathI, siM ja caDheLo mAM " he putra! tuM saMyamane viSe prayatna karaje, ne parAkrama karaje. saMyama laIne jarA paNa pramAda karIza nahi. khUba jAgRta raheje. paranI paMcAtamAM paDIza nahi. mAna-prazaMsAmAM taNAIza nahi. basa, jJAna-dhyAna ane gurUnI sevAmAM masta raheje. tAre saMyama paMtha nirkoTaka bane. tuM jaldI jaldI nirvANapadane prApta kara. evA zubha AziSa ApIne mAtA cAlI gaI. have jamAlikumAra vezaparivartana karIne prabhunI pAse pahoMcaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. AyAsa saMnivezamAM caMDALane bacAvyA caritra dharaNasene pallIpati bhIla, tenI patnI ane tenA garbhamAM rahelA jIvane abhayadAna ApI mahAna puNya upArjana karyuM ne tyAMthI pitAnA sArthamAM cAlyA gaye. bIje divase tene sAthe tyAMthI upaDayo. mArgamAM paDAva nAkhatAM ghaNuM divase AyAsa nAmanA saMnivezamAM AvIne temaNe paDAva nAMkhe che. tyAM zuM banAva bane che? keTalAka rAjapurUSa eka phATalA taTalA vastra paherelA mANasane pakaDIne hela nagArA vagADatA vadhasthAnaka taraphe laI jAya che. tenI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu paDe che. maravuM keIne gamatuM nathI. kIDIthI mAMDIne kuMjara sudhInA dareka jIvane jIvavuM game che. jIvavAnI AzAthI rAjapurUSoe jene pakaDa che te mANasa meTI bUma pADIne be. he sArthavAha! tame sAMbhaLo. huM mahAzara gAmane nivAsI maurya nAmane caMDALa chuM ne keI kAma prasaMge kuza-sthaLa tarapha jaI rahyo chuM. sAco cera chaTakI gaye che ne mane niraparAdhIne A ThagAelA rAjapurUSAe eTale pakaDayo che te he sArthavAha! huM tamArA zaraNe chuM. tame mane choDAve. mane maravAnuM duHkha nathI. paNa vagara cerI kaye mArA hAthe ceranuM kalaMka caDhayuM che tenuM mane atyaMta duHkha thAya che, te tame mane cheDA. A sAMbhaLI dayALu hadayanA dharaNanA manamAM thayuM ke nakakI A mANasa niy Page #855 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 814 - zAradA saritA lAge che. je gunegAra hoya te AvuM belI zake nahi. eTale dharaNe rAjAnA mANasone kahyuM-bhAIo! tame thoDIvAra khamI jAva. ene mAraze nahi. e mANasa nirdoSa lAge che. huM mahArAjAnI pAse jaIne AvuM chuM. dharaNe tene sAthe laIne mahArAjA pAse Avyo. sarva prathama teNe rAjAne savAlAkha rUpiyAnI kiMmatanI meTI mALA bheTa ApIne cArane choDAvavA vinaMtI karI. rAjA kahe che gunhegAra che. tyAre dharaNe badhI vAta rAjAne samajAvI eTale rAjAnA gaLe vAta utarI gaI. tethI rAjAe caMDALane jIvate cheDI devAnI AjJA karI tethI tene chUTe karavAmAM AvyuM. caMDALa chUTe eTale dharaNanA pagamAM paDe ne kahyuM- mahAnubhAva! tame mane choDAvIne mArA upara mahAna upakAra karyo che. huM tamArA jeTalA guNa gAuM teTalA ochA che. tyAre dharaNa kahe che he bhAI! meM te kaMI karyuM nathI. mArI pharaja bajAvI che. ema kahIne e caMDALa khUba bhUkhe hevAthI tene khAvAnuM apAvI kahyuMhe bhadra! tuM tArA kAme cAlyA jA. have tArI AvI dazA na thAya ke jemAM mArI jarUra paDe. caMDALa dharaNanA pagamAM paDI tene vAraMvAra upakAra mAnate tyAMthI cAlyA gaye. dharaNe ghaNAM divasa AyAsa saMnivezamAM rahI khUba vyApAra karyo pachI tyAMthI AgaLa vadhe. tyAMthI prayANa karyA pachI dharaNa pharate pharate keTalAka divase acalapuramAM Avyo. tyAMnA rAjA pAse jaIne sArI rakama bheTa ApI eTale rAjAe tenuM bahumAna karI kayAMthI AvyA che? vigere kSemakuzaLa pUchayA ne tyAM vyApAra karavAnI rajA ApI. eTale acalapuramAM vyApAra zarU karyone khUba dhana kamAya. thoDA vakhatamAM ene AThagaNe na thaye. dhananI gaNatrI karatAM kareDa sudhIne AMka pahoMcI gaye. dharaNa dAna khUba kare che eTale gAmamAM tenI kIrti khaba vadhI gaI. have ene lAgyuM ke mAre vadhu kamAIne zuM kAma che? have mArkadI nagarI jAuM. eTale teNe vadhArAne mAla vecI dIdhe. jarUriyAta pUrate mAla mArkadImAM laI javA mATe vahANamAM bharAvI dIdhuM. have te moTA parivAra sAthe khUba AnaMdabhera svadeza javA mATe nIkaLe. haju tene mArgamAM kevI muzkelIo naDaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 97 A vada 6ne budhavAra tA. 17-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene jagatavaMdanIya paramatAraka jinezvara bhagavatee temanI pavitra vANI dvArA mAnavane jIvana jIvavAnI kaLA batAvI che. jenA pUrA saddabhAgya hoya tene vItarAgavANI sAMbhaLa Page #856 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 815 vAnA zubha avasara maLe che. jJAnI kahe che he mAnava! tuM adhAne oLakhe che. paNa tane peAtAne ALakhatA nathI. tamane ema thaze ke zu' ame amane ALakhatA nathI ? kharekhara Aje ghaNA jIvA evA che ke je pote pAtAne oLakhatA nathI. jo tamane prabhunI vANI upara zraddhA hAya, vizvAsa hoya teA peAtAne ALakhavAnA purUSA karo. anaMtakALathI AtmAe peAtAne ALakhavAne purUSArtha karyo nathI eTale anaMtakALathI peAtAne bhUlIne paramAM paDayA che. have svatarapha vaLeA te vicAra kare ke A mAnavajanma pAmIne mArUM zuM kartavya che? jyAre svataranuM bhAna thaze tyAre tamArA aMtarAtmA khelI uThaze ke uDa, bheA thA, kartavyanI keDI tArI rAha juve che. kabyanA sAda tane kema saMbhaLAtA nathI ? kartavyane khAtara sArA jIvanane samarpaNa karI de. je vyane samajatA nathI tenI AkRti mAnavInI che, prakRti pazunI che, ne kRti rAkSasanI che. tamAre kartavyanI keDIe kaddama uThe!vavA hAya, mAnavatAnA teja pragaTAvavA hAya te! sadyAcAranI sArabha mANI le. e teA tame jANA che ne ke mahAna purUSa mahAna kayAre banyA? zuM emanI AkRti ApaNAthI judI hatI ? emane hAthane badale cAra hAtha hatA? nA. emAM te! kaMI pheraphAra nhAtA paNa ApaNA vartanamAM te emanA vartanamAM phera che. emaNe jIvanamAM saMyamanI sAraNa phelAvI tethI mahAna anyA. mahAvIra bhagavAna rAjamahelamAM vasatA hatA tyAre temanA aMtaramAM kanyanA za MkhanAda gAjI uThayA hatA. mAyAnA mahelAmAM rahetA vIre joyuM jAgI, AvyA chuM amara thavAne ekaja laganI lAgI saMyama tA snehathI lIdheA, banyA e mahAna vairAgI...mAyAnA samatAnI saDaka para vIre leAcana dIdhA DhALI, upasonA pahADa tUTayA teNe kALI cIsa nA pADI kIdhA saMgrAma jIvanathI banyA e vIra vItarAgI....mAyAnA zuM mArUM jIvana cAra dvivAlamAM samApta thaze ? meAjazekha ne bhAgavilAsa e mArUM jIvana che ? ' nA." mAre mArA kanyanuM pAlana karavuM, kazavavuM, sAcA rAhe javu ne khIjA jIvAne sAcA rAhe lai javA e mArU kabdha che. rAjamahelanA tyAga karI sayama lIdheA ne saMyama laIne manamAM eka laganI lAgI ke have mAre janma-maraNa karavA nathI. mAre amara anavuM che. AtmAne amara banAvavA mATe keTalA kaTo sahana karyA ! ka khapAvavA anAryAM dezamAM gayA. tyAM keTalI bhUkha-tarasa, mAna-apamAna sahana karyo. bharavADe kAnamAM khIlA nAMkhyA, sagame upasage ApyA, caDakaiAzIke pagamAM DaMkha dIdhA. AvA bhayaMkara upasargAnA temanA mAthe pahADa tUTI paDayA te paNa eka kAra sarakhA karyAM nathI. gajaba samatA rAkhI che. tapa karIne kAyAne hApiMjara jevI banAvI dIdhI Page #857 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 816 zAradA saritA ne AtmasAdhanAmAM aDaga rahyA. ne jIvanasaMgrAmamAM karmarUpI duzmano sAthe zUravIratAthI yuddha karI ghAtakIkamane uDADI kevaLajJAna pAmyA ne aneka bhavya jIne AtmakalyANane mArga batAvyo. ApaNe jene adhikAra cAle che evA jamAlikumAra prabhunI vANI sAMbhaLI AtmakalyANanA kAmI banyA. bhagavAnanA caraNe jIvananAva mUkAvavA jene AtmA jhaMkhI rahyo hate temanI te bhAvanA Aje paripUrNa bane che. prabhunA darzana karI veza parivartana mATe gayA. tyAM emaNe pahelAM dAgInA utAryA. mAtAe jhIlyA ane duHkhita dile dIkarAne zubhAzISa ApIne kahyuM - pharIne mArA jevI mAtAone rovaDAvavI na paDe e purUSArtha karI AtmAne amara pada prApta karAvI de. saMyama laIne jarA paNa pramAda karIza nahi. A pramANe karIne bhagavaMtane vaMdana namaskAra karIne tenA mAtA-pitA je dizAmAMthI AvyA hatA te dizAmAM cAlyA gayA. tyAra pachI zuM banyuM? "tae NaM jamAli khattiyakumAre sayameva paMcamuTThiyaM loyaM karei kareittA jeNe va samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchai, uvAgacchittA evaM jahA usahadatto taheva pvvio|" jamAlikumAre veza parivartana karI pitAnI jAte paMcamuSTi leca karyo. leca karIne zramaNa bhagavAna mahAvIra pAse AvyA ane jamAlikumAre kaSabhadatta brAhmaNanI jema pAMcaso purUSonI sAthe dIkSA lIdhI. ApaNe bhagavatI sUtranA navamA zatakane tetrIzamAM uddezAne adhikAra cAle che. A jamAlikumAranA adhikAranI pahelAM RSabhadatta brAhmaNa ane devAnaMda brAhmaNIne adhikAra Ave che. ApaNe e adhikArathI zarUAta karI hatI to A adhikAra pUre na thAta. mATe pAchaLane jamAlikumArane adhikAra lIdhuM che. ahIMyA zAstrakAra lakhe che ke jevI rIte aSabhadatta brAhmaNe dIkSA lIdhI hatI tevI rIte jamAlikumAre dIkSA lIdhI. e trASabhadatta brAhmaNa ane devAnaMda brAhmaNIne kevI rIte vairAgya AvyuM hatuM te jANo cho? bhagavAna mahAvIra svAmIne AtmA dazamA devalekathI cavIne sarvaprathama devAnaMdA brAhmaNInI kuMkhe utpanna thaye hato. sADImbAsI rAta bhagavAna emanA garbhamAM rahyA hatA. tIrthakara bhagavaMtane AtmA brAhmaNane tyAM jame nahi. e kSatriyane tyAM janma. Ije eka vakhata avadhijJAna mUkIne joyuM to prabhune traSabhadatta brAhmaNane ghera devAnaMdAnI kukSImAM utpanna thayelA joyA eTale haraNagamelI devane AjJA karI ke tame prabhu mahAvIrane AtmA je brAhmaNanI kukSImAM che tenA garbhanuM sAhAraNa karIne trizalAdevI kSatriyANInI kuMkhe mUke ne trizalAdevInI kukhe je putrIpaNe garbha che te devAnaMdAnI kukhe mUke. eTale haraNagamelI deve e pramANe karyuM. pUrvabhavamAM trizalAdevI ane devAnA derANI-jeThANI hatA. devAnaMdAe Page #858 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thaMridA saritA 817 trizalAnA ratnaneA DakhkhA cArca hatA eTale A bhavamAM ratnanA DakhkhAmAM mahAna tIthAkara prabhu tenA garbha mAM utpanna thayA paNa sADIbyAsI rAta rahIne e garbha cArAi gayA. A banAva banyA pachI bhagavAna trizalA mAtAnI kukhe janmyA. bhagavAne dIkSA lIdhI ne kevaLajJAna pAmyA tyAM sudhI devAnaDhAe bhagavAnanA darzana karyAM na hatA. eka vakhata bhagavAna vicaratA vicaratA mAhuNukuMDa nagaramAM padhAryA tyAre RSabhadatta brAhmaNu ane devAnanA brAhmaNI prabhunA darzana karavA gayA. jyAM samesaraNamAM paga mUkayA. trileAkInAthane nihALyA ne darzana karyAM eTale devAnaDhA mAtAne apUrva Anandva thayA. te TharI gai. animeSa dRSTithI prabhu sAme joi rahI ne evA vAtsalyabhAva uchaLye ke enA stanamAMthI dUdhanI dhAra chUTI ne bhagavAnanA mukha upara chaTAi. A joIne gautamADhi gaNadharane Azcarya thayuM ne khelyA-prabhu ! seMkaDo mAtAe ApanA hRne AvI paNu A mAtAnA mukha upara alaukika AnaMda che ne A dUdhanI dhArA ApanA mukha upara chaMTAI tenuM zuM kAraNa ? bhagavAna kahe che he gautama! emAM Azcarya pAmavA jevuM nathI. e mArI pUnI mAtA che. tyAre badhA satA kahe che ApanA mAtAjI teA trizalAdevI che. tyAre bhagavAna kahe che sarva prathama huM devaleAkamAMthI vIte enA garbhamAM utpanna thayA hatA. sADIbyAsI rAta huM tyAM rahyA hatA. prabhunA mukhethI A zabdo sAMbhaLI devAnA mAtA khUba aphsAsa karavA lAgI ke huM kevI kamabhAgI ! mArI kukhe AvelA prabhu cAlyA gayA. tyAM bhagavAne temane upadeza ApyuM. prabhunI vANI sAMbhaLIne RSabhadatta brAhmaNu ane devAnanA mAtA vairAgya pAmI gayA ne tyAM ne tyAM dIkSA lIdhI. A RSabhadatta brAhmaNu khUba vaibhatrazALI hatA. chatAM gharabAranI vyavasthA karavA paNa na gayA. kevA utkRSTa vairAgya haze! RSabhadatte je rIte dIkSA lIdhI hatI te rIte jamAlikumAre 500 purUSAnI sAthe dIkSA lIdhI. " NavaraM paMcahi purisa sahi sadhdhiM taheva jAva sAmAiyamAiyAI ekkArasa aMgAi ahijjai, ahijjaittA bahUhiM cauttha chaTThaTThama jAva mAsadhdha mAsakhamarNoha vicitehiM tavokammehi appANaM bhAvemANe viharas | ', dIkSA laIne jamAtri aNugAra sAmAyika Adi agiyAra agene bhaNe che. bhaNIne ghaNAM caDtha bhakata, chaThThuM, arjuma, a mAsakhamaNu ane mAsakhamaNa Adi vicitra tapa karma vaDe AtmAne bhAvita karatA vicare che. tapazcaryA karIne zarIrane sukake bhUkake karI nAMkhyu ne saMyamamAM AtmaciMtana, svAdhyAya-dhyAna ADhimAM rata rahevA lAgyA. A rIte jamAli aNugArane saMyama lIdhA ghaNA samaya vyatIta thayA pachI eka divasa jamAli aNugAra zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI pAse AvyA ne prabhune vaMdana namaskAra karIne A pramANe kahyuM : Page #859 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 818 zAradA saritA "icchAmiNaM bhaMte tuhiM aSbhaNuNNAe samANe paMcahi aNagAra huM saai vaNiyA navA vihAra virattA" 'he bhagavaMta! he pUjya! ApanI anumati-AjJA hoya to huM (500) pAMca ziSyonI sAthe bahAra janapadamAM vihAra karavA IcchuM chuM. baMdhuo ! jamAlikumAre dIkSA lIdhI tyAre tenI sAthe 500 purUe dIkSA lIdhI hatI. temane jamali aNagAranA ziSya tarIke sthApana karyA hatA eTale agiyAra aMganuM jJAna prApta karI saMyamamAM sthira thayA bAda jamAli aNagAranA manamAM thayuM ke have A 500 ziSyanI sAthe alaga vicarU. lekene dharma pamADuM ne dharmane phelAve karUM paNa kharI rIte jyAM khuda tIrthakara bhagavaMtanuM sAnidhya hoya, tatvanI chaNAvaTa thatI hoya, jJAnAmRtanA pyAlA pIvA maLatA hoya te cheDIne ekalA vicaravAnI bhAvanA jAgI e moTuM nukazAna che. je arihaMtanA sAnidhyamAM rahe ene beDe pAra thaI jAya. saddagurUnA sAnidhyamAM ziSyanI khUba jAgRti rahe che. jamAli aNagArane bhagavAnane choDIne javAnuM mana thayuM. ApaNe paNa prabhunI vANI sAMbhaLI haze paNa atyAre ApaNane jeTalI jAgRti che teTalI te samaye nahi hoya. eTale bhavamAM bhaTakatA rahI gayA chIe. jamAli aNagAre kahyuM- prabhu! ApanI AjJA hoya te huM 500 ziSyanI sAthe bahAra janapadamAM vihAra karUM. bhagavAna to sarvajJa hatA. emanuM bhAvi kevuM che te jANatA hatA. eTale mauna rahyA. nate hA kahI, na te nA kahI. kAraNa ke bhagavAna hA pADe ke nA pADe paNa e to javAnA hatA. eTale bhagavAna mauna rahyA. tamAre dIkare tamane kahe che bApujI! mAre paradeza pharavA mATe javuM che te tamArI rAjIkhuzIthI AjJA haze te khullA dilathI kaheze ke dIkarA ! khuzIthI jA. paNa tamArI javA devAnI IcchA nathI paNa tamane ema thAya ke dIkarAne ne pADIza te khoTuM lAgaze eTale kAM DhIle javAba Ape kAM mauna raho. A samaye vinayavAna ane samayasUcaka dIkare hoya ke gurUne ziSya ke ziSyA hoya te samajI jAya ke mArA pitAjI athavA gurU gurUNInI rAjIkhuzIthI saMmati nathI tethI pite jAya nahi. ahIM jamAli aNagAre AjJA mAMgI paNa prabhu mauna rahyA. have bhagavAnanA maunane jamAli aNagAra ke artha karaze ne te kevI sthitimAM mUkAI jaze tenA bhAva avasare kahevAze. "kAdaMbarI vanamAM sArthane paDAva caritra - dharaNa cAra mahinAmAM keDa rUpiyA kamAye tethI tenA manamAM thayuM ke ApaNe have ghara bhaNI jaie. tethI cAre bAju dAna karatAM sArthavAha sAthe ghara tarapha javA nIkaLe. lakSmInA manamAM thayuM ke have ghare pahoMcyA pahelAM Ano nAza kevI rIte karUM? tema vicAra karI rahI che. sArthavAha sAthe dharaNe kAdaMbarI vanamAM Page #860 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA Ave che ne rAta paDI javAthI tyAM rAkAya che. tyAM cAra lAkoe sArthavAhanA mANasAne khUba mAryA ane lUMTI lIdhA. pachI mANaseAne tathA lUMTelA dhanane laIne cAro temanA nAyaka pAse Ave che ne nAyakane batAve che, teA nAyaka koNa hatA te sAMbhaLe. jene sihe mAryA hatA ne dharaNe tene bacAvyA hatA te kALasena hatA. kALasene pakaDelA mANasane joyA. temAM dharaNanA anucara saMgama nAmanA eka mANasa hatA tene kALasene eLakhyA ne kahyu- saMgama! tuM ahIM kyAMthI Avyo? ane mane jIvatadAna ApanAra mArA mahAna upakArI dharaNusena kyAM gayA? tyAre saMgame kahyuM A tenA ja sA che. A lUMTArAe amArA upara AkramaNa karavAthI badhA chUTA paDI gayA chIe. te kayAM gayA te mane khabara nathI. A sAMbhaLI kALasenane khama duHkha thayuM ne tenA mANusAne kahyuM-tame mArA parama upakArI dharaNu zeThane zeAdhI lAve. tenA mANaseAe khUba tapAsa karI paNa dhaNune patto lAgyA nahi. tyAre teNe pratijJA karI ke pAMca rAtrI sudhImAM jo e upakArI zeThanA mane meLApa nahi thAya teA huM agnimAM khaLI marIza. ne tenI geAtradevI pAse mAnatA karI ke jo mane dharaNunA meLApa thaze te za purUSanu alidAna ApIza. AvI pratijJA karIne pharI dharaNanI zodhamAM nIkaLyeA. ajJAnI leAkeA kevI pratijJA kare che! 819 dharaNu zilivra nilaya parvata upara:- sAthe lUMTAI javAthI AkhA sAnA mANasA jIva bacAvavA mATe Amatema bhAgI gayA. dharaNu ane lakSmI paNa eka tarapha bhAgyA. cAlatA cAlatA tee zilivra nilaya parvata upara AvI caDhayA. atyAre dhaNu pAse vidyAdhare Apela auSadhivalaya sivAya khIjI kaMI sa Mpatti na hatI. yAM javuM tenI khabara paDatI nathI. sAMja paDavA AvI hatI. je parvata upara pahoMcyA e parvata khUma bhayAnaka hatA. paNa pagapALA cAlavAthI khama thAkI gayA hatA. ati zrama paDavAne lIdhe zarIra parasevAthI rebajheba thai gayu hatu. have cAlavAnI zakti rahI na hatI. eTale pAMdaDAnI pathArI karI ane paryaMta upara sUi gayA. lakSmIne joIne dharaNunA manamAM thayuM ke mAre lIdhe Ane paNu keTalA kaSTa sahana karavA paDe che. tyAre lakSmI enAthI judA vicAra kare che ke kayAre e marI jAya! "dhaNunI sajjanatA" :- savAra paDatAM dharaNe eka jhADa upara caDhIne pANInI khUba tapAsa karI paNa kyAMya pANI dekhAyuM nahi. kAMI vanaphaLa paNa jovAmAM na AvyA. eTale teo AgaLa cAlyA. cAlatAM cAlatAM eka paheAra divasa bAkI rahyA tyAre bhUkha ane tarasathI lakSmIne cakkara AvavA lAgyA. eka vaDanA jhADa nIce e DhaLI paDI bebhAna thaI gaI. dharaNe tene khakha papALI. sheja bhAna AvatA bhAMgyAtUTayA zabdomAM khelI ke mane khUba tarasa lAgI che. dharaNu pANInI tapAsa karavA eka uMcA vRkSa upara caDhA ne cAre tarapha dRSTi karI paNa kyAMya jaLAzaya dekhAyuM nahi. eTale vRkSa Page #861 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 820 zAradA saritA uparathI nIce utaryo ne manamAM vicAra karavA lAge ke pANI vinA lakSmI jIvaze nahi mATe zuM karavuM? Ama vicAra karate karato cAlyA jAya che. eTalAmAM tuvararkiyA nAmanI vanaspati joIne tene yAda AvyuM ke A vanaspatine rasa lehImAM bheLavavAmAM Ave te lehI svaccha pANI banI jAya. mArI pAse ghA rUjhavavAnI auSadhi che tenAthI ghA rUjhavI nAMkhIza ema vicAra karI dharaNe pitAnA hAthanI nasa kApI paDiyAmAM lehI jhIlIne temAM tuvaNyiA vanaspatine rasa nAMkhI svaccha pANI banAvI lakSmI pAse AvyA, ne kahyuM, le A pANI maLI gayuM tuM pI le ane tArI tRSAne zAMta kara. lakSamIe pANI pIdhuM eTale tene cetanA AvI. DI vAra ArAma laIne teo uttara dizA tarapha cAlyA ne mahAzara nAmanA gAmamAM AvyA. sUryAsta thaI gayo hato eTale gAmabahAra eka yakSanA maMdiramAM sUI gayA. pahara rAtrI gaI eTale lakSmI kahe che svAmInAthI mane khUba tarasa lAgI che tethI dharaNa pANI levA gaye. pANI lAvIne lakSmIne pIvaDAvyuM pachI suI gaye. kRtanI lakSmI - devAnupriya! A saMsAra keTale viSama che. dharaNa lakSmIne mATe keTalA vAnA kare che. ene jIvADavA khAtara pitAnI nasa kApIne lehI kADhayuM. auSadhi vaDe teNe ghA rUjhAvI dIdhuM. thAkele hovA chatAM rAtre pANI lAvIne tene pAyuM, chatAM lakSmI to sadA tenuM azubha ciMtave che ke zuM karuM ke dharaNa duHkhI thAya! dharaNa nidrAdhIna thaI gayuM che paNa lakSmIne uMgha AvatI nathI. te jAgatI paDI hatI. cAre tarapha aMdhakAra hato. A samaye eka bihAmaNu AkRtivALe purUSa mAthe piTaluM laIne tyAM AvyA aMdhakArane laIne e maMdiranA khUNAmAM saMtAvA dhIme dhIme cAlyA jato hato. te lakSmInA paga sAthe athaDAya. lakSamI te jAgatI hatI eTale te purUSane sparza thatAM beThI thaIne pelA mANasanI pAchaLa pAchaLa gaI ne jyAM yakSanI mUrti hatI tyAM AvyA. e mUrti pAse dhIme dIpaka baLatuM hatuM. tenA prakAzamAM pelA mANase lakSmIne joI. tenuM rUpa joIne tenA upara mohita thaI gaye ne pitAnA mAthe rahelI piTalI nIce mUkIne pUchayuM he suMdarI! tuM keNa che? ne AvI aMdhArI rAtre ahIM mArI pAchaLa zA mATe AvI chuM. tyAre lakSamI kahe che huM eka premI purUSane zodhanArI ane zuddha premane saMpAdana karanArI strI chuM, paNa tame koNa che te mane kahe. tyAre te purUSe kahyuM-he suMdarI! huM cera chuM. mAruM nAma caMDarUdra che, ne A gAmamAM cerInA dhaMdhA karuM chuM. atyAre huM rAjamahelamAM corI karIne Avyo chuM. A vAtanI khabara paDI gaI che eTale rAjAnA sipAIo mane pakaDavA AvI rahyA che tethI huM aMdhArAmAM saMtAI javA mATe maMdiramAM AvyuM che. hamaNuM rAjAnA sipAIo AvI pahoMcaze. ane tene bhaya che. te tuM mane Page #862 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA sarita. 821 kAi paNa rIte khacAva te huM tane mArI strI banAvIza, paNa tu kANu che ne ahIM kema AvI che? te mane kahe, eTale lakSmIe tenA sad vRtAMta cArane kahyA. peAte ahIM kevI rIte AvI ne mArgamAM zuM zuM anya, ene khacAvavA enA patie keTalA vAnA karyA e badhI vAta lakSmIe kahI. A sAMbhaLI cArane Azcarya thayuM ne lakSmInI duSTatA upara tiraskAra chUTayA. paNa atyAre tene rAjAnA mANasAnA bhaya che eTale khacavAnI AzAthI tenA pratye khukha prema atAbyA ne prasanna thaIne kahyu --mArA sadbhAgye mane tArA meLApa thayA che. tArA maLavAthI mane khakha AnaMda thayeA che paNu rAjAnA mANasA mane pakaDavA mArI pAchaLa doDayA che tenI mane khUba ciMtA che. jo e ciMtAmAMthI mukata thAuM te mane zAMti vaLe. caDarUdranI vAta sAMbhaLI lakSmI kahe che tame enI ciMtA na karo. huM kahuM tema karo eTale tame ne hu chUTA thaI jaIzuM. tame je rAjadarabAramAMthI cArI karIne dhananuM pATaluM lAvyA che te mArA pati sUi gayA che tenA mAthe mUkI do. tame ne huM ahIMthI cAlyA jaie. eTale zajAnA mANase tenI pAse A cArIneA mAla joine tene pakaDaze ne tene bhAre zikSA karaze jethI mane paNa zAMti vaLaze. dhaNu muzkelImAM :-devAnupriyA ! saMsAramAM kevA svArtha che! lakSmInI vAta sAMbhaLI the|DIvAra pahelAM te lakSmInA upara tene tiraskAra chUTayA hatA. paNa peAtAnA bacAva mATe e lakSmInA kahevAthI dharaNu upara cArIneA AreApa mUkavA taiyAra thayA. lakSmInu kahevu tene ceAgya lAgyuM. eTale cArInA mAlanuM poTaluM bharanidrAmAM sUtelA dharaNunA AzikA pAse mUkI dIdhuM ne pete lakSmIne lai bhAgI javA taiyAra thayA. eTalAmAM rAjAnA mANase tyAM AvI pahoMcyA. eTale caDadre lakSmIne kahyuM. A te ahu khATuM thayuM. rAjAnA mANasA mane ALakhI jaze ne pakaDI leze, kAraNa ke huM... ahIMnA prakhyAta cAra chuM. paNa mArI pAse eka guTIkA che. te pANI sAthe ghasIne cApaDavAthI keAI joI zakatu nathI. eTale lakSmIe tene pANI lAvI ApyuM ne pANImAM guTIkA ghasI netramAM aMjana AMjI cadra ne lakSmI ane adrazya thai gayA. A tarapha rAjAnA mANaseA dharaNunA ezIkA pAse pATavu joine tenI pAse AvyA. peATalu' cheDIne joyu. tA rAjamaMDAranA mAla hatA eTale tarata tene jagADayA ne AMdhIne rAjA pAse lai gayA ane rAjAne kahyuM-mahArAjA ! ame cArane pakaDI lAvyA chIe. tyAre zAe AjJA karI ke tame ene caDALAne soMpI de ne kahA ke tarata enA vadha karI nAMkhe. tarata subhaTAe caMDALAne khelAvIne kahyuM ke Aje kAnA vArA che ? tyAre kahe che Aje maurikanA vAre che. eTale dhaNanA vadha karavA mauSThi caMDALane sAMpIne teo cAlyA gayA. badhAne dekhatA mauzika dharaNane laine vadhasthAna tarapha gayA. paNa e Page #863 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 822 zAradA saritA te dharaNane tarata oLakhI gayo. thoDA vakhata pahelAM mane jIvatadAna apAvanAranI A dazA ? ekAMta sthAnamAM laI jaIne maurike dharaNane pakaDAvAnuM kAraNa pUchayuM. dharaNe satya hakIkata kahI eTale marike kahyuM- mahAnubhAva ! tame mane oLakhe che? huM merika caMDALa chuM. thoDA samaya pahelA zAnA mANaso mane mAravA laI jatA hatA te vakhate rAjAne mUlyavAna motInI bheTa ApIne mane choDAvyA hatA. huM tamAre rANuM chuM. huM tamane mArI zakaze nahi. tame ahIMthI cAlyA jAo. tyAre dharaNuM kahe che. bhAI! tuM rAjAnI AjJA pramANe mAre vadha karI nAkha. rAjA jANaze te tane mArI nAkhaze. tyAre mairika kahe che mAruM je thavuM hoya te thAya paNa mArA parama upakArIne huM nahi mAruM mATe tame satvare ahIMthI cAlyA jAva. jo tame nahi jAo to huM mArI jAte mArA AtmAnI ghAta karIza. A pramANe maurikanA kahevAthI dharaNa tene upakAra mAnate tyAMthI cAlyo gayo. dharaNuM pote A sthitimAM mUkAI gayA che chatAM manamAM vicAra karavA lAgyA ke lakSmInuM zuM thayuM haze? kaI duSTa upADI gayA haze? kaI jaMgalI pazune bhega banI haze ke kaI cora-lUMTArAe lUMTI lIdhI haze? A pramANe ciMtA karate haraNa nadInA kinArA tarapha cAlyA gaye. have A tarapha lakSmInuM zuM banyuM ? dharaNane pakaDIne sipAIo laI gayA e joIne lakSmI khuza thaI. hAza ! have ene rAjA marAvI nAMkhaze ema AnaMda pAmI. dharaNane laI gayA pachI caMDarUdra lakSmIne laIne nadI kinAre gayo. tyAM enA manamAM vicAra thaye ke je duSTa strIe enA AvA pavitra patine paNa ke dago karyo ne mArI sAthe AvI. A strI kharekhara duSTa che. jeNe pitAnA patine A rIte saMkaTamAM nAMkhe to kone khabara ke mArI AvI dazA nahi karAve ! tema vicAra karIne caMDarUdra cere lakSmI pAse dAgInA Adi je kaMI hatuM te luTI laIne tene ekalI nadI kinAre mUkIne bhAgI gayo. chatAM te vicAre che ke mArA patine nAza thayo te sAruM thayuM. have huM bIjA koI purUSane zedhI nAMkhIza, ne tenI sAthe premathI rahIza. ema vicAra karatI nadI kinArA upara Amatema pharavA lAgI. have dharaNasena paNa A nadI kinAre phare che. have baMne bhegA thaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 98 A vada 8 ne gurUvAra tA. 18-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane baheno!. anaMtajJAnI mahAna purUe zAstramAM mukhyatve rAga ane parigrahane tyAga ane vairAgyabharI vAtanuM varNana karyuM che. jamAlikumAra eka vakhata vANI sAMbhaLIne Page #864 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 823 vairAgya pAmI gayA ne pAMcase purUSanI sAthe temaNe dIkSA lIdhI. emane eka vAta samajAI gaI ke saMsAra e samasta duHkhane bhaMDAra che. dhana-sagAsnehIo-zarIra ane sattAno meha saMsAramAM phasAvanAra che. saMsAranI asAratA samajAya tene saMsAranI bhayaMkara jakaDAmaNamAMthI chUTavAnuM avazya mana thAya che. saMsAranA bhautika sukhamAM aTavAyelA ane mehanI viTaMbaNAmAM phasAyelA jIvone viSaya-tRSNa satAve che ne dhanano lAbha mUMjhave che. tRSNAnA pUramAM taNAta ne lebhanA khADAmAM DUbate mAnavI potAnA sukhane mATe hiMsA kare che, asatya bole che, cerI kare che, cAritra cUkI jAya che ne parigrahamAM Asakata bane che. enA upara eTalI mamatA kare che, ke basa, A badhuM mArUM che. have ene kema vadhArUM! evI rIte tRSNa karyuM jAya che. jema maLe tema tRSNA vadhe che. uttarAdhyayana sUtranA AThamAM adhyayanamAM kahyuM che ke - jahA lAho tahA loho, lAhA loho pavaDDhai / do mAsa kayaM kajjaM koDIe vina niTThiyaM / utta. sU. a. 8 gAthA 17 tRSNa mANasane pitAne dAsa banAvI de che. eTale jema jema lAbha maLatuM jAya che tema tema mAnavIno lebha vadhatuM jAya che. lAbhathI lebhanI vRddhi thAya che, ane be mAsA zenAthI thavAnuM kArya keDa senAmahorathI paNa thatuM nathI. kapilakumAra be mAsA senuM levA mATe gayA hatA. paNa vadhatAM vadhatAM evA tRSNanA dAsa thaI gayA ke jANe huM keTaluM badhuM mAMgI lauM! je manuSya tRSNane dAsa bane che te potAnA jIvananuM patana kare che ne hRdayamAM asaMtoSanI agni bhabhUkI uThe che. jemAM aMtarane AnaMda-saMtoSa-zAMti Adi samasta saddaguNe baLIne khAkha thaI jAya che, paNa bhAna bhUlelA mAnavIne khabara nathI ke mane ATaluM maLavA chatAM saMtoSa thatuM nathI, to A badhuM zuM mArI sAthe Avaze? A uttama mAnavajanma pAmIne mAruM kartavya zuM che? kayAre paNa tRSNAne khADe pUrAvAne nathI. kapila nAmane brAhmaNa khUba garIba hatuM. tene khabara paDI ke zrAvastI nagarInA rAjA savAramAM je brAhmaNa pahele AzIrvAda ApavA jAya tene be mAsA senuM Ape che. tethI te be divasa vahelo gaye paNa tenI AgaLa AzIrvAda ApanAra pahoMcI gayA hatA, tethI trIje divase madharAte te pahoMcI gaye ne mahelanA daravAjA zodhavA lAge. tethI paheregIre cera mAnIne pakaDe ane kedamAM pUrI dIdhA. bIje divase savAramAM rAjAnI pAse hAjara karyo. enI AkRti joIne rAjAnA manamAM thayuM ke A cAra je dekhAto nathI eTale rAjAe tene pUchyuM - bhAI! tuM sAcuM belI jA. rAjamahelamAM cerI karavA AvyuM hatuM? Page #865 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kapila kahe mahArAjA! huM corI karavA AvyuM nathI. tyAre rAjAe kahyuM ne tuM corI karavA nathI AvyuM te aDadhI rAtre rAjamahela pAse zA mATe Avyo hato? tyAre kapile kahyuM mahArAjA! huM eka garIba brAhmaNa chuM. Apa dararoja prabhAtamAM be mAsA senAnuM dAna Ape che te levA mATe be divasathI prayatna karuM chuM paNa meDe paDuM chuM. Aje te nirNaya karyo hato ke mArAthI pahelAM kaI brAhmaNa na pahoMcI jAya te uddezathI vahelo uThIne ahIM AvyA. sonuM meLavavAnI dhUnamAM mane samayano khyAla na rahyo ane ekadama jaradI mahela tarapha Avyo, ne kyAMthI mahelamAM praveza karAya te huM jete hate. tyAM ApanA paheregIroe mane cAra mAnIne pakaDe. kapile satya vAta pragaTa karI dIdhI. kapilanI vAta upara rAjAne vizvAsa beThe. tenI satya vAta sAMbhaLIne rAjAe kahyuM he brAhmaNa! tuM satyavAdI che, zreSTha che. huM tArA upara prasanna thaye chuM. bela, tAre zuM joIe che? tuM je kahe te ApuM. tuM kalAka vicAra karIne tAre je joIe te mAMgI le. A sAMbhaLI kapila khuza thaya ne bagIcAmAM besIne vicAra karavA lAgyuM ke be mAsA sonuM keTalA divasa cAle? ochAmAM ochuM 200 mAsA sonuM mAMgI lauM to AnaMdathI rahI zakuM. suMdara makAna baMdhAvuM, khAI-pIne AnaMda karuM paNa baso mAsA te makAna baMdhAvavAmAM khalAsa thaI jaze. enA karatAM be hajAra mAsA sonuM mAMgI lauM te sArUM makAna bane, ghera meTaragADI vasAvuM ane sAre e vyApAra karUM te lAkhanI Avaka thaI jAya. vaLI pAcho vicAra AvyuM ke paisA kamAvA khUba mahenata karavI paDaze, taDakAmAM deDadhAma karavI paDaze enA karatA eka gAma mAMgI lauM to enI AvakamAM beThe beThe nirAMte khAIza tyAM vicAra che ke rAjA kadAca mArA upara kopAyamAna thaze te gAma pAchuM laI leze. enA karatAM aDadhuM rAjya mAMgI lauM.nAnA aDadhA rAjyathI zuM thaze? aDadhuM rAjya mane maLe te paNa rAjA mArA upara sattA calAve. baMdhuo ! tRSNA kevI bhayaMkara nAgaNI jevI che. eka IcchA pUrI na thAya tyAM bIjI IcchA taiyAra thaI jAya che. samudranA taraMgonI jema kapilanA hRdayamAM tRSNAnA mejA uchaLavA lAgyA ke aDadhA rAjyane svAmI to banI jAuM paNa kadAca rAjA mArA upara ke pAyamAna thaI jAya te mArA upara AkramaNa kare. rAjAne yuddha karatAM AvaDe ne mane te yuddha karatAM AvaDe nahi. huM to ghaDIkamAM hArI jAuM ne have te garIba banI jAuM tenA karatAM te AkhuM rAjya mAMgI lauM ne rAjAne mArA jevo banAvI dauM. A vicAra karIne kapila bagIcAmAMthI ubhe thaI rAjA pAse AvavA taiyAra thaye. mAnavInA mananA taraMge kyAM sudhI pahoMcI jAya che. A mAMgI lauM, te mAMgI lauM. je rAjAe prasanna thaIne tenI pAse mAMgavAnuM kahyuM tyAre enuM rAjya jhUMTavI levA taiyAra thaze. be mAsA senuM meLavavAnI nAnakaDI IcchAmAMthI AkhuM rAjya levAnI Page #866 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 825 IcchA janmI. AkhuM rAjya levAnI IcchAthI rAjA pAse jAya che tyAM manamAM vicAra thaye ke dhikakAra che mane? huM ke duSTa chuM! je udAra rAjAe mArA upara kRpA karI mane IcchA pramANe dhana mAgavAnuM kahyuM, e mArI garIbAI TALavA Icche che tyAre huM enuM AkhuM rAjya laIne temane bhikhArI banAvavA IcchuM chuM. dhikkAra che A tRSNArUpI rAkSasIne ! jeNe mAro viveka naSTa karI dIdhe. moM mAMgyuM senuM maLavAthI ke AkhuM rAjya maLavAthI paNa mAro AtmA tRpta thaze ? mArA AtmAne zuM lAbha maLaze? be mAsA sonuM levA Avyo te coranI jema pakaDAI gaye to AkhuM rAjya mAMgI lauM te bhaviSyamAM mArI kevI dazA thAya? kharekhara! huM mUrkha chuM. dhIme dhIme ka tRSNAnA uMDA khADA tarapha deTa lagAvI rahyo hate. sAruM thayuM ke mane A vicAra Avyo, nahitara huM tRSNanA uMDA khADAmAM paDI jAta. te anaMtakALa sudhI saMsAracakramAM bhamavuM paData ane AvI garIbAI vAraMvAra veThavI paData. A uttama mAnavajanma pAmIne mAre AtmakalyANa karavAno prayatna karavo joIe, tenA badale meM A zuM karyuM? A rIte pApane pazcAtApa karatAM karatAM ucca bhAvanAne vega vadhatAM AThame guNasthAnake jaIne kSepaka zreNI mAMDI bArame jaIne mehane kSaya karI kevaLajJAna pAmI gayA. have kapila brAhmaNa kapilamuni banIne rAjasabhAmAM pahoMcI gayA. ene joIne rAjA Azcarya pAmIne belyA- are kapila! meM tane IcchA mujaba dAna mAMgavAnuM kahyuM ne te A zuM karyuM? A kaye veza paherI lIdhe? bele, tamAre zuM joIe che? tyAre kapila munie kahyuM mahArAjA! mAre have kaMI joItuM nathI. mAre je joItuM hatuM te mane maLI gayuM che. rAjAe ene kaMIka mAMgavA khUba samajAvyA tyAre kapila kevaLIe rAjAne upadeza Apyo. adhuve asAsayammi, saMsArammidukkha puraae| utta. sU. a. 8, gAthA 1 he rAjana! A saMsAra, adhava, azAzvata ane duHkhathI bharapura che. ApaNuM jIvana kSaNika ane anitya che. A rIte rAjAne kevaLIe upadeza Apyo. rAjA paNa kSaNabhara vicAra karatA thaI gayA ke A zuM? Avyo hato dravyonuM levA ne cAlyA bhAvonuM laIne. enuM mana keTaluM tRSNAvaMta banI gayuM hatuM enI rAjAne khabara na hatI. tRSNA tyAgI te rAjA enA caraNamAM namI paDyA. kapila tRSNane badale tRptimAM AvI gayA ne akhaMDa AtmAnaMda prApta karyo. baMdhuo! tame paNa tRSNane tyAga karI AtmAnaMdane prApta karo. e tRSNa tame jeTalI vadhAraze teTalI vadhaze. ene aMta AvavAno nathI. saMta kabIre eka dehAmAM kahyuM che ke Page #867 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 826 mana mArA gayA marI, mar marI gayA zarIra, AzA tRSNA nA marI, kaha gaye dAsa kazmIra. sAradA saritA mana marI jAya che, zarIra mare che paNa AzA ane tRSNA maratI nathI. e tRSNA jIvane bhaveAbhavamAM Dezana kare che ne bhavATavImAM bhramaNa karAve che. khIjA bhavamAM teA bhamavu paDaze paNa ahIM pratyakSa kayAM nathI jotA ! mANasane vadhu kamAvAnI tRSNA jAge che teA e deza cheDIne paradeza jAya che. adhue ! huM... tamane pUchuM chuM ke tame asthira ane anitya dhanane mATe dezavidezamAM pharyA che. dhananI lAca ane lebhamAM bhUkha tarasa Adi aneka kaSTo veTha che. anyAya, anIti, dagA-prapaMca Addhi aneka prakAranA pApakarmanuM AcaraNa kare che paNa emAMthI eka rAtI pAi paNa tamArI sAthe Avaze? tame sAthe laI jai zakaze? tamArA ApAThA kAi sAthe laI gayA che? nA'. te zA mATe dina-pratidina vadhatI jatI tRSNAne pUrI karavAmAM amulya jIvanane veDaphI nAMkhA che!! zuM tame nathI jANatA ke game teTaluM dhana maLe te paNa tRSNAnI Aga kadI khUMjhAvAnI nathI. A janma te zuM paNa anata janmA sudhI prayatna karatA raheze| te paNa tRSNAnA khADe! kadI pUrAvAne nathI. kapila brAhmaNune icchA vadhI gai paNa tarata Atma svarUpanuM bhAna thatAM icchAe rekI dIdhI ne kevaLajJAna pAmI gayA. AvuM te virala vyakitae karI zake che. mATe tRSNAnI AgamAMthI khacavA khUba prayatnazIla raheA. jamAlikumAre meAha-mAyA ane tRSNAne tyAga karI saMyama lIdhe, khUba jJAna meLavyuM. te indrie nuM damana karavA tapa karavA lAgyA. tyAra pachI temane ema thayuM ke huM mArA 500 ziSyA sahita judA vicarUM. eTale prabhune vaMdana karIne kahe che he bhagavaMta! ApanI AjJA hAya tA hu" bahAra janapadmamAM vihAra karU. 'tae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre jamAli aNagArassa ethamaThThe No ADhAi No parijANAi tusiLINa niSThak / 'tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre jamAli aNugAranI A vAtane Adara na karyA, svIkAra na karyAM paraMtu mauna rahyA. vinayavaMta ziSyane gurUne cheDIne alaga vicaravAnuM bilakula mana na thAya. gurU AjJA kare ne javu paDe te judI vAta che. jamAli aNugArane mana thayuM e enI paDatInA nizAna che. bhagavAnanI pAse AjJA mAMgI paNu bhagavAne tenI vAtanA Adara na karyAM. tenI vAta sArI na jANI tethI mauna rahyA. have jamAlikumAra zuM kaheze te zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. " dhaNu ane lakSmInuM milana " caritra :- dharaNa manamAM ciMtA kare che ke mArI patnInu zu thayu haze ? ja MgalI pazuonA zikAra manI gai haze ke koi uThAvI gayuM haze e rIte ciMtA karatA Page #868 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 827 eTalAmAM phare che tyAM lakSmI nadInA kinAre pharatI pharatI dharaNu hatA tyAM AvI. eTale dharaNanI najara ekAeka tenA upara paDI. pavitra hRdayanA dharaNa peAtAnI patnIne joine khuza thayA ne pUchyuM- he priyA ! tuM ahIM kayAMthI? ema kahIne premathI tene bheTI paDayA. duSTa hRdayanI lakSmI dharaNane joIne nAkhuza thai, paNa uparathI prema batAvatI ekdama raDavA lAgI. AvI strIone mAyAkapaTa karatAM bahu AvaDe. jANe dharaNa pratye keTaleA prema che! evuM batAvavA lAgI. tyAre dharaNa kahe che priyA! tu zA mATe raDe che? huM tArI ciMtA karatA hatA eTalAmAM tuM mane maLI gaI eTale mane khUba AnaMda thayA, paNa tuM ahIM kevI rIte AvI te mane kahe. tyAre kapaTabharelI lakSmI raDatI raDatI kahe che."nAtha lUMTa lI caureAne, meM bahuta kaThIna se Ai, merI bhI te! dazA banI yahI, paradu:kha itanA nAhI jitanA thA tere viyegakA, aba mila khuziyA chAi hA....potA svAmInAtha! yakSanA maMdiramAM ApaNe ane sUtA hatA. te vakhate huM laghuzaMkA TALavA mATe bahAra gaI tyAre mane koi cAra upADI gayA ne A nadI kinAre lAvIne mane lUMTI lIdhI ne ahIMthI gheADe dUra mane mUkIne cAlyeA gaye huM Apane zeAdhatI zeAdhatI ahIM AvI ne mArA puNyAye mane ApanA meLApa thaI gayA. dharaNe paNa pAte cAra tarIke pakaDAyA ne kevI rIte chUTayA vigere vAta karIne kahyuM. mane bhale kaSTa paDayu paNa tArA viyoganuM duHkha mArA mATe asahya hatu. tu maLI gai eTale mArUM badhuM duHkha cAlyuM gayuM. ane premathI maLyA ne AgaLa cAlyA. balidAna mATe dharaNane pakaDI lAvyAH- dharaNu ane lakSmI ane nadInA kinAre kinAre AgaLa cAlavA lAgyA. cAlatAM cAlatAM daMtapura nAmanuM gAma AvyuM. te nagaramAM skaMdadeva nAme dharaNanA mAmA rahetA hatA. eTale e gAma tenuM jANItuM hatuM. tethI dharaNe vicAra karyA ke A nagaramAM jaine mAmAne ghera lakSmIne mukI dauM' ne pachI huM ekalA dhana kamAvA jAuM te mane ciMtA nahi ema vicAra karIne te DhaMtapura taraph cAlyuM. A taraph bhIleAnA rAjA kALasene tenI kuLadevIne daza purUSanu milaDhAna ApavAnI mAnatA mAnI hatI. teNe devIne alidAna ApavA ceAgya purUSAnI zeAdhamAM peAtAnA subhaTane mAkalyA hatA. teo dharaNu ane lakSmI jatAM hatA te raste AvyA ane temaNe te da MpatIne pakaDI lIdhA. teo temane pakaDI kALasenanI pAse lAvyA. tyAra pachI te kha Mnene tenI kuLadevI (kAtyAyanI devInuM nAma che) nA maMdire lai gayA. te vakhate kuraMga nAmanA eka bhIla hAthamAM talavAra laI durkhila nAmanA eka mANusane laIne tyAM AvyA. teNe peAtAnA svAmI kALasenane khelavI tenA hAthamAM talavAra ApIne kahyu... A du i nAmanA lekhavAhI che tenu alidAna ApavAnu che. eTale kALasene Page #869 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 828 zAradA saritA hAthamAM talavAra pakaDI te purUSane kahyuM-tuM tArA ISTadevanuM smaraNa karI le ane tArI IcchA hoya te kahI de. have tuM pAMca miniTane A duniyAne mahemAna chuM. tyAre duli te bicAre tharathara dhrujavA lAgyA. kaMI belI zake nahi. tenI AMkhamAMthI daDadaDa AMsu paDavA lAgyA. A joI dharaNane khUba dayA AvI eTale te belI uThaye. bhAI! A bicArAne zA mATe mAre che? enA badale mane pahelA mArI nAMkhe. A zabda sAMbhaLI kALasene vicAra karyo ke je sArthavAha putre mane bacAvyuM hatuM te A purUSa lAge che. tarata dhyAnapUrvaka dharaNanA sAme joyuM eTale teNe dharaNane oLakhI lIdhe. tethI tene khUba AnaMda thayo ne dharaNane praNAma karIne belyo che upakArI purUSa! tame mArA mahAna upakArI cho. maraNanA paMjAmAMthI tame mane bacAvyA hatA. te bhalene rAjA huM kALasena chuM. mArA aparAdhanI kSamA mAMgu chuM. mArA sevake tamane ajJAnathI pakaDI lAvyA che. tamAre mATe meM daza purUSenuM kuLadevIne balidAna ApavAnI mAnatA karI che temAM devIne balidAna ApavA meM mArA mANasane tevA purUSanI zodhamAM mokalyA che temAM Apa pakaDAI gayA. hiMsAthI dharma na thAya":- kALasena dharaNane bheTI paDe ne pUchayuM tame ahIM kayAMthI? eTale dharaNe tene badhI vAta karI dIdhI. dharaNe kahyuM kALasena! tame A devIne AvA jIvatA purUSanuM balidAna ApIne pUje che te tadana ayogya che. hiMsAthI kadI dharma thato nathI. kadAca gAyanA zIMgaDAmAMthI dUdha nIkaLe, jaLamAMthI agni pragaTe, jheramAMthI amRta thAya paNa hiMsA karavAthI puNya nA thAya. dharaNane upadeza sAMbhaLI kALasene hiMsAne tyAga karyo. dharaNanI kALasene khUba AgatAsvAgatA karI. thoDA divasa khUba Agraha karIne roko. kALasena erono rAjA hevA chatAM upakArIne upakAra bhUlato nathI. enAthI thAya teTalI mahemAnagati kare che, ne vAraMvAra dharaNane upakAra mAnate tenA caraNamAM paDe che. jyAre lakSamIne bacAvavA dharaNe keTaluM karyuM che chatAM tene badalo ke Ape che. have dharaNa ahIMthI kayAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 9 A vada 9 ne zukravAra tA. 19-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! anaMta karUNAnidhI zAstrakAra bhagavaMte karma khapAvavA mATe tapanA bAra prakAra batAvyA che. temAM svAdhyAya paNa eka prakArane tapa kahyo che. uttarAdhyayana sUtranA Page #870 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 29mA adhyayanamAM bhagavaMtane pUchyuM- sannANAM maMte nIve inaLayar ? " bhagavAna ! svAdhyAya karavAthI jItrane zuM lAbha thAya? e praznanA uttaramAM bhagavate kahyuM. " sanmAnaM nALAvaLikhkhuM vAM ver // '* svAdhyAya karavAthI jItra jJAna!varaNIya Adikane khapAve che. bhagavAne mAhya ane AbhyaMtara e prakAranA tapa kahyA che. tapanuM lakSa mananI sAdhanA che, ahya tapa mananI bahirmukha vRttione vALe che ne AbhyaMtara tapa mananI ahiM kha vRttione atara tarapha vALe che. svAdhyAya e ataraMga tapa che. svAdhyAya karavAthI krame khape che ne bIjo lAbha che manaprApti. jyAre ApaNe svAdhyAya karIe chIe tyAre te vicArAmAM ramaNatA karIe chIe. mahAna purUSAe varSo sudhI je ciMtana ane manana karyuM" che te mAkhaNurUpe ApaNane ApyuM che. ravAdhyAya e jIvananu nadanavana che temAM sudara vicArArUpI suga MdhIdAra puSpA maLe che, AcArarUpI madhurA phaLeA maLe che. jema naMdanavanamAM mAnava cAre tarapha dRSTi pherave che tyAre maneAmya dRzyA dekhAya che tevI rIte svAdhyAya rUpI naMdanavanamAM daSTi karatAM mahAna purUSAnI jIvanagAthAnA raMgIna citrA tA koi jagyAe temanA vicArAnI saurabha prasarAve che. 829 ApaNA parama pitA bhagavAna mahAvIra svAmI svAdhyAyanA samarthaka purUSa hatA. temaNe bheAjananA tyAga karyo paNa svAdhyAyanA tyAga karyo nathI. eka-be divasa nahi paNa mahinA sudhI prabhue saMyama laine bhAjananA tyAga karyA che. paNa svAdhyAyane eka divasa che|DI nathI. svAdhyayanA pAMca le che. vAMcanA-pRcchanA-pariyaTTA-anupekSA ane dharmakathA. temAM sUtra jevu che tene te pramANe vAMcavuM ane te pramANe jANavuM tenu nAma vAMcanA che. vAMcanA gurUnA mukhethI levI joie. khIjo bheda pRcchanA . je kAMi vAMcanA gurUmukhethI levAmAM AvI hoya tenA sabaMdhamAM pUchaparacha karavI tenu nAma pRcchanA che. je vAMcanA karI tyAra pachI zaMkA dUra karavA mATe pRcchanA karI te bhUlAi na jAya tene mATe riaTana karatA rahevu te svAdhyAyanA trIjo bheda che. have ceAtheA bheda anuprekSA. anuprekSA eTale tattvanA vicAra karavA ane anuprekSA karyA bAda dharmakathA karavAnI kahevAmAM Avela che. dharmakathA e svAdhyAyanA pAMcamA le che. svAdhyAya karavAthI AtmAmAM zuM lAbha thAya che ne tene zu' uddeza hAya che te vicArIe. je pramANe kheDUta khetaramAM khIja vAve che te khIjane pheMkI devA mATe nahi paNa eka khIjamAMthI aneka khIja prApta karavA mATe vAve che. te pramANe svAdhyAya karanAra hRdayarUpI kSetramAM svAdhyAyarUpI khIjanuM ArapaNa kare che. jema jema svAdhyAya karatA jAya tema tema jJAnAvaraNIya karmanA kSaya thAya che mATe svAdhyAya avazya karavI joIe. arisA uparathI tame melane sApha karI che! zA mATe? arisAmAM mukha svaccha joI zakAya mATe. je arisAmAM mukha kharAkhara joi zakAya te arisA sArUM che ema kahevAya. Page #871 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 830 zAradA saritA A pramANe je svAdhyAya dvArA jJAnAvaraNIya karmane kSaya thAya te sAcI svAdhyAya che. pahelA gurUkuLamAM jyAre vidyArthIo bhaNavA jatAM hatAM tyAre abhyAsa pUro karIne ziSyo ghera jAya tyAre gurU temane kahetA hatA ke he ziSyo! svAdhyAya karavAmAM prasAda na karazo. svAdhyAya karavAthI tamane sva-paranuM bhAna thaze. vyAkhyAna paNa zravaNuM rUpa svAdhyAya che. sAMbhaLIne vAhavAha karavAmAM rahI na jatA. paNa kaMIka AcaraNamAM letA jaje. tamArA gharamAM tamArA pUrvajoe saMpatti dATI che enI tamane khabara hoya paNa jyAre e saMpattinI jarUra paDe tyAre te saMpatti tapAsa karavA chatAM hAtha lAgatI na hoya eTalAmAM koI sidha gIpurUSa AvIne tamane saMpatti batAvI jAya te tamane keTale AnaMda thAya? A pramANe ApaNuM zarIramAM anaMta guNavALe AtmA birAje che. e AtmAnuM koI darzana karAvI Ape te zuM tamane AnaMda nahi thAya? svAdhyAya karavAthI jJAnAvaraNaya karma naSTa thAya che ne AtmAnuM darzana karAya che mATe svAdhyAya karI jJAnAvaraNIya karma naSTa karI AtmAnuM darzana kare. jJAnIjane kahe che AtmA anaMta guNavALe ane anaMta zaktivALo che. AtmAnA A guNa manuSya zarIra dvArA pragaTa karI zakAya che. tame manuSyadeha dvArA Atmika guNa ane Atmika zakti pragaTa karavAno puruSArtha karo. kevaLa zarIranI ALapaMpALa karavAmAM na rahI jAva. ghaNuM evo prazna kare che ke vAcatAM na AvaDatuM hoya te svAdhyAya kevI rIte karI zakIe? tamane zAstra vAMcatA na AvaDe to navakAramaMtra gaNatAM te AvaDe che ne? tene zuddha citta jApa karo te te paNa svAdhyAya che. ApaNe AgaLa kahI gayA ke svAdhyAya e jIvananuM naMdanavana che. je svAdhyAyamAM naMdanavana je AnaMda letA haze te bIjI vAtamAM nahi jAva. mANasa jyAre gharakAmathI thAkI jAya che, kaMTALI jAya che tyAre thAka ane kaMTALo dUra karavA bagIcAmAM pharavA jAya che. tevI rIte saMsAranI mAyAjALamAM mUMjhAyA haze tyAre svAdhyAya rUpI bagIcAmAM pharavA jazo to tamane khUba AnaMda Avaze. A svAdhyAya karavAthI aMtaramAM suMdara ane ucca bhAve pure che. svAdhyAya-manana badhuM mAnavadehathI thaI zake che. AtmasAdhanA sAdhavA mAnavadeha maLyo che. paNa tamane tene meha che! AtmakalyANa karavA mATe kAyAnI mAyA cheDavI paDaze. kAyAnI visArI mAyA, svarUpe samAyA evA, nigraMthane paMtha, bhava aMtane upAya che." jJAnI kahe che he AtmA! tuM deha uparathI mamatvabhAva uThAvI le. kAraNa ke AtmA ane deha baMne bhinna che. jIva asatyamAM ubhe che tyAMthI khasavAnI jarUra che. saMsAramAM Dagale ne pagale pApa che. mAthe maraNanI talavAra khUlI rahI che evI sthitimAM jIva rahelo che. A saMsAranA dareka padArtho nAzavaMta che. te mArA nathI ema AtmAne Page #872 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 831 lAge satya svarUpanI pichANa thAya ane jIvane bhAna thAya ke A corAzI lAkha javAnImAM bhaTaktA bhaTaktA mahAna puNyadaye mAnavabhava maLe che te kSe javAnuM sAdhana karI levuM joIe. samyagadarzana, samyakajJAna ane samyagacAritra e traNa ratna che. e traNa ane prApta thavA durlabha che. bIjA ratna te paisA ApIne kharIdI zakAya che. paNa A ratno paisA ApavAthI maLatA nathI. tapa-saMyama-svAdhyAya dvArA te prApta thAya che. paNa jIva ajJAnanA kAraNe pitAnA aMtaramAM paDelA ratnone pArakhato nathI ne bhautika ratna prApta karavA de che. Atmika-ratna prApta karI le te jarUra mekSa thayA vinA rahe nahi. paNa Ajane mAnavI e ratnone prApta karavA jarA paNa mahenata karate nathI. AdhyAtmika kSetramAM jeTalA uMce caDhIe ne eTale vikAsa karIe teTale jJAnAmRtanA pyAlAne AnaMda mANI zakIe. eka kavie traNa maMkeDanuM rUpaka banAvyuM che. traNa maMkaDA khAsa mitra hatA. traNeya sAthe pharatA hatA. eka vakhata e traNeyane bhUkha lAgI. bhejananI tapAsa karatAM eka lIMbaDAnA jhADa nIce AvyA. lIbaDA upara khUba lI baLIo thaI hatI. Ama te lI baLIo kaDavI hoya che paNa jyAre e pAkI thaI jAya tyAre mIThI lAge che. eka maMkeDe jarA baLavAna ane moTo hato te jaldI lIMbaDAnI Toce caDhI gaye. pAkI gayelI lIMbebIone rasa cUsavA lAgyuM. tene te khUba majhA AvI gaI. eTale nIce ubhelA tenA be mitrone kahyuM tame nIce zuM ubhA rahyA cho? jaldI upara Ave. mane te amRta je mIThe rasa pIvAnI khUba majhA AvI che. mAruM peTa bharAI gayuM che tame jaldI upara Avo. pahelA makaDAe kahyuM eTale bIje upara caDhayo paNa aDadhe caDhatA thAkI gayA. e lI bebI sudhI pahoMcI zakyo nahi. eTale lIMbaDAnA pAMdaDA khAvA lAge. lIMbaDAnA pAMdaDA te kaDavA hoya eTale enuM moTuM kaDavuM kaDavuM thaI gayuM. tethI .ghuM karavA lAge ne upara rahelA mitrane kahe che tuM te upara beThA amArI majAka uDAve che. ahIM kayAM mIThe rasa che. mAruM te moDhuM bagaDI gayuM. ahIM amRta nathI paNa jhera che. tyAre uparavALe maMkeDe kahe che tyAM beThe beThe zuM bolyA kare che? jarA upara Ava. tane amRtarasa cakhADuM ne tuM che ke A amRta che ke jhera che? have trIje maMkeDe jarA nAno ne durbaLa hatuM eTale e te jhADanI nIce thaDa AgaLa eka paththara paDaye hatuM tenI upara pharyA karato hate. uparathI pahelA makeDAe bUma pADI eTale tarata teNe lIMbaDAnA thaDanI chAla upara moDhuM pheravavA mAMDayuM paNa chAlamAM kaI svAda Ave? chAla sAthe DaMkha mArI mArIne tenuM moTuM kacarAI gayuM. khUba darda thavA lAgyuM. daIne mAryo thoDIvAra bolI zako paNa nahi. pachI thoDIvAre Page #873 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 832 zAradA saritA kaLa vaLatAM upara rahelA be mitrone kahe che tame baMne khoTA che. A jhADamAM mIThe rasa kyAM che? A to paththara che. AmAM mIThAza nathI ne kaDavAza paNa nathI. jarA nIce utarIne juo te kharA! mArI kevI dazA thaI che? baMdhuo! huM tamane pUchuM chuM ke A traNa maMkaDAmAM koNa sAce che ne ke cheTe che? je sauthI uce jaIne beTho che te tenA sAthIone kahI rahyo che ke ahIM te amRta je svAda che. bIjo lIMbaDAnA adhavaca pAMdaDA upara beTho che te kahe che ahIM te ekalI kaDavAza che ne trIjo jhADanA thaDanI chAla upara beTho che te kahe che A te paththara che. nathI mIThAza ke nathI kaDavAza. mArUM meTuM bhAMgI gayuM che. mane darda khUba thAya che. te traNeyanI vAta sAcI che ke beTI? jJAnI kahe che pitApitAnA sthAna upara rahelA evA traNeyanI vAta satya che. A rUpaka ApaNe AtmA upara utAravAnuM che. je manuSya saMsAranA kAdavamAM pracelA che, jene sAcA-khoTAnuM bhAna nathI, Atmika vikAsa sAthe nathI, kata bhegamAM rakata rahe che ne moha-mAyAne mamatAne rasa cUsI rahyA che tene A AdhyAtmikatAnA uMcA zikhara upara pahoMcelA siddha bhagavaMtanA anaMta sukhanI vAta majAka jevI lAge che. pite nIce beTho che. bhegane kAdavamAM kheMcI rahyo che eTale ajJAnathI sAcA sukhane khoTuM sukha kahe che. AdhyAtmika jIvananI uMcAI upara pahoMcI gayelA mahAna purUSa karUNabhAvathI prerita thaIne adhavaca saMsAramAM rahelA bIjA maMkaDA samAna chene pokAra karIne kahe che tame upara Ave. AdhyAtmika sAdhanAmAM madhuratA che. apAra divya amRtarasa che. tame saMsAramAM rahIne AdhyAtmiktAnuM amRta pIvA mAMge che te kyAMthI pI zake? purUSArtha kare ne upara Ave. ahIM amRtarasa jharI rahyo che. enA svAdanuM varNana A jIbha dvArA thaI zake tema nathI ne AMkha dvArA joI zakAya tema nathI. AnA jevo uttama rasa duniyAmAM bIje kyAMya nathI. ' Aje leke sAdhanA khUba kare che, ta5 japa kare che, vrata niyama kare che paNa emane AnaMda kema AvatuM nathI? e bole che ke ATalA vakhatathI dharma karavA chatAM jIvanamAM sudhAro kema thatuM nathI? sukha kema maLatuM nathI? enuM kAraNa e che ke Atmika bhAvapUrvaka kriyA thatI nathI. upalaka kriyAo thAya che. jyAM sudhI potAnA svarUpanuM bhAna nahi thAya, A badhuM zA mATe karuM chuM evuM lakSyabiMdu nakkI nahIM thAya tyAM sudhI AnaMda ane sukha uparachalA maLaze. kinArA upara to zaMkhalA ne chIpavA maLaze. sAgara ratnAkara che paNa e konA mATe? je samudranA madhya bhAgamAM jaIne DUbakI lagAve che tene mATe. je marajI thaIne paDe te metI meLave che. trIjA maMkoDAnI jema je manuSya jyAM che tyAM ne tyAM nIce besI raheze te ene amRtarasa kyAMthI maLaze? ene uce caDhavuM joIe, te amRtarasa cAkhI zake che. tevI rIte sAdhake AgaLa vadhavuM joIe, ciMtana Page #874 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 833 ane mananarUpI uMcAI upara je caDhe che te AtmAnaMdane amRtarasa pI zake che. tyAM sudhI mAnava zarIra-mana ane indrionI kSudra vAsanAo nIce dabAyele che tyAM sudhI te vacalA makaDA jevo che, kedha-mAna-mAyA-maha ne lobhamAM paDe che te nIcenA makoDA jevo che. A badhA durgAne cheDIne uce caDhI jAya che te uparanA makaDA jevuM che.. baMdhuo! tamane makoDe kaIvAra karaDe che? e keDe page seMTI jAya che ne caTako bhare che eTale tamane tenI vedanA thAya che. ene pagethI ukheDavA prayAsa karo cho paNa peluM lehI cUsavAne ene evo svAda AvI jAya che ke e chUTato nathI. khUba parANe ukheDavA jatAM enI keDa bhAMgI jAya che tema tamane saMte samajAvIne saMsAra choDavAnuM kahe che. samajI jaze to sAruM che, paNa chevaTa sudhI bhaga nahi choDe te makaDA jevI tamArI dazA thaze. keDa bhAMgI jaze mATe evI keDa bhAMgIne pIDA utpanna karavI na hoya te vahelAsara cetI jaje. jamAlikumAre bhagavAnane kahyuM ApanI AjJA hoya te 500 saMtenI sAthe alaga vicarUM paNa bhagavAne tenI vAtane svIkAra na karyo. mauna rahyA tyAre bIjI vakhata e rIte kahyuM tyAre paNa prabhu mauna rahyA. chevaTe trIjI vakhata kahyuM te paNa bhagavAne tenI sAmuM joyuM nahi ne AjJA ApI nahi. pahelAMnI jema mauna rahyA. traNa traNa vakhata bhagavAna mauna rahyA tyAre jamAli aNagAre samajI javuM joIe ke bhagavAnanI AjJA nathI te mAre zA mATe javuM joIe. bhagavAna mauna rahyA tyAre zuM karyuM? "tapa che jamAli aNagAre samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai vaMdittA, namaMsittA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtiyAo bahusAlAo ceiyAo paDiNikkhamai 2 tA paMcahiM aNagAra saehiM sadhdhi bahiyA jaNavayaM vihAraM vihri|" eNe bhagavAnanA maunano artha karI lIdhuM ke bhagavAna mauna rahyA che paNa mane nA kahI nathI, eTale bhagavAnane traNa vakhata pradakSiNA karI vaMdana namaskAra karIne bhagavAnanI pAsethI bahusAla caityamAMthI nIkaLI pAMcaso ziSyonI sAthe vihAra karavA lAgyA. teo vicaratAM vicaratAM zrAvatI nagarImAM padhAryA. e zrAvastI nagarI khUba ramaNIya hatI. tenA koSTaka nAmanA udhAnamAM utaryA. vadhu bhAva avasare kahevAze. dharaNu mArkadI nagarImAM Avyo caritra -dharaNe kALasena pAsethI javAnI vidAya mAgI te vakhate kALasena kahe che he mArA parama upakArI mArI nAnakaDI bheTa svIkAre ema karI hIrA-mANeka-motInA dAgInA Adi aneka cIje enI sAme mUkI, paNa dharaNe levAnI nA pADI. teNe kahyuM mArI pAse ghaNuM dhana che. mAre kaMI jarUra nathI. khUba kahyuM tyAre thoDuM lIdhuM ne enI milkata lUMTI lIdhI hatI te badhI kALasene pAchI apAvI. pachI tenA mANasane laIne Page #875 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 834 zAradA saritA dharaNasena mArkadI nagarImAM javA taiyAra thaye ne kALasene tene javAnI rajA ApI. eTale dhIme dhIme karatAM dharaNe cAlavAnuM zarU karyuM. vacamAM vahepAra karato karato eka divasa mArkadI nagaramAM AvyuM. nagarajanone temaja tenA mAta-pitAne khabara paDI eTale dharaNanuM khUba sArI rIte svAgata karI gAmamAM lAvyA. dharaNa mahAjanane kahe che pahelAM tame mArI milkata gaNI le. enI milkata gaNavAmAM AvI te savA keDa upara thaI. thoDA samayamAM pAMca lAkha sonAmahora mAMthI savAjheDanI saMpatti prApta karIne AvyA eTale nagarajanoe tene khUba dhanyavAda ApyA. . bIjI tarapha paMdara divasa pachI devAnaMdI paNa dhana kamAIne AvyA. nagarajanoe tenuM paNa svAgata karyuM ne tene mAla-milkata badhuM gaNatAM mAla sahita mAMDa ardhA koDanI milakata thaI eTale nagarajanee kahyuM-bhAI ! tuM dhana kamAIne TAImasara AvI gayA che. paNa terA karatAM dharaNasena vahele Avyo ne savAjheDa rUpiyA upara kamANI karIne Avyo che. A sAMbhaLI devAnaMdInuM mukha jhAMkhu paDI gayuM. Ama karatAM terasane dina Avyo. eTale mahAjananA mANase dharaNasena pAse AvIne kahevA lAgyA ke tame devAnaMdI karatAM pahelA AvyA che ne dhana paNa tame vadhu kamAyA che mATe tame ratha joDIne Ave ne tamAro ratha AgaLa kADhe. tyAre dharaNa kahe che e badhI bAlapaNanI ramata hatI. have mAre ratha AgaLa kADhavo nathI. pharIne tame e vAta yAda karaze nahi. ema kahI e vAtane AgaDa choDI dIdhuM. dharaNanI udAratA joI nagarajanoe tenI khUba prazaMsA karI. punaH dhanaprApti mATe prayANa dharaNe kamAIne AvyA pachI pitAnA gAmamAM moTA bhAganI lakSmIne dhArmika kAryomAM, dAnamAM ne garIbanI sevAmAM sadupayoga karyo. dharaNa dhana praba kamAya ne dAna paNa khUba karyuM. paNa enI patnI lakSmInI khUba tapAsa karAvI. kayAMya pa na paDyo eTale enA mAtA-pitAne kahe che Apa AjJA Ape te pharIne samudranI saphara karIne khuba dhana kamAI lAvuM ne mArI patnInI paNa tapAsa karUM enA mAtA-pitAe kahyuM- bhAI ! dhana kamAvA javAnI te jarUra nathI. paNa tArI patnI nathI AvI mATe tene tapAsa mATe rajA ApIe chIe. eTale dharaNe samudramArge vahANamAM javAnI taiyArI karAvI. tenI sAthe ghaNAM vahepArIo jamavA taiyAra thayA. zubha divase mArkadI nagarIthI prayANa karI vaijayaMtI nagarImAM AvyA. tyAM jaI vahepAra zarU karyo, paNa joIe te lAbha na maLe eTale bIjA dvIpamAM javAne vicAra karyo. atyAre dharaNane dhana kamAvA karatAM lakSmInI pUba ciMtA thatI hatI. jyAM jAya tyAM pahelAM enI tapAsa karatA hatA, paNa kayAMya pa lAgato nathI. have vaiyaMtI nagarIthI temaNe prayANa karyuM. teo jyAM jAya tyAM lakSmIne sadupayega karatA hatA. paNa karmanI gati vicitra Page #876 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 835 che. emanA pApakarmanA uddaya thavAthI eka vakhata samudra teAkAne caDhayA ne badhAnA vahANu AmathI tema judA paDI gayA ne dharanuM vahANu tuTI gayuM. badhA dariyAmAM DUbI gayA paNa dharaNunA hAthamAM e bhAMgelA vahANunuM pATIyuM AvI gayuM tenA sahAre taratA taratA suvarNadvIpamAM AvyuM. suvarNaprApti :- :- ghaNA divase dharaNusena samudramAM AmathI tema bhaTakAtA Aje suvarNadvIpamAM nirAdhAra avasthAmAM pahoMcyA hatA. eTale khUkha bhUkhyA thayA heAvAthI vanaphaLa khAdhA. pANI pIdhuM ne tApaNI karIne tApyA. pachI pAMDAnI pathArI karI bhagavAnanuM smaraNa karI tyAM sUi gaye. sUryaya thatAM te jAgRta thayA. te vakhate je jagyAe teNe tApaNI karI hatI teTalI bhUmi seAnAnI banI gaI hAya tevu lAgyuM. dharaNu khUba buddhizALI hatA eTale samajI gayA ke A dharatI senAnI che enI retI paNa sAnAnI lAge che. eTale teNe tenA prayAga karyo. dharaNe tyAMnI mATIne agnimAM tapAvIne gALIne temAMthI seAnAnI IMTo banAvI ane te IMTAnI sAiDamAM dareka ITa para peAtAnu nAma lakhI dIdhuM. ne ekamAM khakhkha ITA joDI eka saMpuTa taiyAra karyuM. evA dasa hajAra saMpuTa teNe taiyAra karyA ne dharaNa peAtAnuM vahANa bhAMgI javAthI ahIMM rahyA che evI sUcanA karavA mATe bhAMgelA vahANunI nizAnIrUpa eka UMcA vRkSa upara dhvajA khAMdhI. eTale keAInuM vahANu ahIMthI pasAra thatu hAya tA A nizAna joine ene laI jAya. vyaMtaradevInA upadrava:- dharaNusena suvarNadvIpamAM jaI rahyo che. koI vahANanI sahAya maLe te| ahIMthI cAlyeA jAuM ema vicAra kare che tyAM cInadezathI suvadana nAmanA vahepArInA vahANu devapura jai rahyA che. teNe A bhAMgelA vaDANanI nizAnIrUpa dhvajA joI eTale tenA vahANu tyAM aTakAvIne tenA mANasane dharaNu pAse meAkalyA. te mANasAe AvIne kahyu ke amArA zeTha devapuranagara tarapha jai rahyA che. temaNe tamane khelAvavA amane melyA che. tyAre dharaNe kahyuM ke tamArA zeThanA vaDANamAM keTale mAla bharyAM che ? temaNe kahyuM theADA mAla che paNa tamAro mAla vahANumAM rahI zakaze. A sAMbhaLI dharaNe kahyuM ke tamArA zeThane mArI pAse meAkalA. eTale te mANaseAe jaIne kahyu tethI suvadana sArthavAha dharaNa pAse Avye. eTale dhaNe kahyuM tamArA vahANumAM keTalI kiMmatanA mAla bharyA che? temaNe uttara ApyA ke eka hajAra suvarNane mAla bhaye che. tyAre dharaNe kahyu tamAro mAla samudramAM pheMkI de ane temAM mArA madhe mAla bharI do. jo mArA mAla sahisalAmata mAre gAma paheAMcaze te huM tamane lAkha suvarNa ApIza. tyAre suvadane kahyuM bhale, khuzIthI tamArA mAla bharI. tamAza mAla karatA mAre mAla vizeSa nathI. Ama kahI suDhane potAne mAla khaMhAra kADhI dharaNanA mAla vahANamAM Page #877 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 836 zAradA saritA bharAvI dIdhe, pachI dharaNa te vahANamAM besIne cAlyA baMdhuo! karmanI gati kevI vicitra che! dharaNa kayAMthI kayAM AvI gaye! te vahANumAM beThe che paNa ene lakSamInI ciMtA thAya che ke e abaLAnuM zuM thayuM haze? haju tene pare paDatuM nathI. Ama vicAra karate lamaNe hAtha daIne beThe che tyAM ekAeka e vahANamAM teNe lakSmIne joI. lakSmIe dharaNane je. dharaNa lakSmIne joIne khuza thaye ke ahA ! huM jenI ciMtA karuM chuM, jenI zodha karuM chuM te mane ahIM maLI gaI. paNa dharaNane joIne lakSamIne jaza paNa AnaMda na AvyuM. enA manamAM thayuM ke pelA bhIla loke ene balidAna devA laI gayA hatA te paNa kayAMthI cho? jyAM jauM tyAM A belA AgaLa ne AgaLa Ave che. dharaNa premathI tenI pAse gayo. ne pUchayuM- tuM ahIM kayAMthI? eTale uparathI kRtrima prema batAvatI lakSmI belI svAmInAtha! Apane bhIla loko pakaDIne laI gayA tyAre huM te mAruM zIyaLa sAcavavA kaI paNa rIte nAsI chUTI. ne pharatI pharatI samudranA kinAre AvI. tyAM daivayoge A vahANa mane maLyuM. meM A sArthavAhane vinaMtI karI eTale temane mArA upara dayA AvI ane mane vahANamAM besADI. dharaNa kahe che priyA ! huM tArI zodhamAM chuM. ema kahI potAne vRttAMta tene jaNAvyo ne potAnI patnIne Azraya ApIne ahIM sudhI lAvavA badala dharaNe suvadanane AbhAra mAnya. he mitra! tame mane sahAya ApI ane mArI patnIne bacAvI. tamArA vahANamAM amAruM milana thayuM eTale tame te mArA mahAna upakArI che. have A suvadana lakSmInA rUpa upara mugdha baneluM hatuM. eNe paNa lakSmInI jema kRtrima prema batAvyuM ne kahyuM- bhAI ! tamane tamArI patnIne mArA vahANamAM saMga thaye jANe mane paNa khUba AnaMda thayo che. have suvadananuM vahANa samudramAM vIza gAu dUra gayuM tyAM eka suMdara devI tenI pAse AvIne pragaTa thaI. te devInuM nAma suvarNadevI hatuM. te devI suvarNadvIpanI adhiSThAtrI devI hatI. teNe suvadanane kahyuM he duSTa sArthavAha! mArI AjJA vinA tuM tArA vahANamAM mAruM dravya bharI lAvyo chuM mATe tuM mAro aparAdhI che mATe tuM mane eka purUSanuM balidAna Apa athavA lIdheluM dravya cheDI de. nahitara tArA vahANane nAza karIza. A pramANe kahI suvarNodevIe tenuM vahANa pakaDI rAkhyuM. A vakhate pavitra hadayanA dharaNanA manamAM vicAra thaye ke A sArthavAhanA vahANamAM meM mAro mAla bharyo che. vaLI eNe mArI strIne bacAvI che ne enA vahANamAM mane mArI patnIne meLApa thaye che tethI sArthavAha mAro parama upakArI che. mATe tene khAtara mArUM pitAnuM A devIne balidAna thavuM joIe. enA upakArane badale vALa e mAruM kartavya che. A vicAra karIne dharaNe vyaMtaradevIne kahyuM - devI! A sArthavAhane doSa nathI. Page #878 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA A vahANamAM temaNe mAruM dravya mukeluM che mATe huM aparAdhI chuM, e te nirdoSa che. mATe mane tame balidAna tarIke svIkAre. dharaNanA AvA vacana sAMbhaLI devI belI ke- tuM A samudramAM paDatuM mUka. tyAre dharaNe suvadana sArthavAhane kahyuM ke A mArI patnIne mArkadI nagarImAM mArA mAtA-pitAne soMpI deje. ema kahI navakAramaMtranuM smaraNa karI dharaNe samudramAM paDatuM mUkayuM. eTale pelI vyaMtara devIe tene trizULa vaDe upADI suvarNadvIpamAM mUko. pachI te vahANa AgaLa cAlyuM. trizULanI aNI dharaNanA zarIramAM bharAvAthI lehI nIkaLe che, khUba vedanA thAya che. evI behAla sthitimAM dharaNa suvarNadvIpamAM paDe che. A tarapha dharaNuM dariyAmAM paDavAthI lakSmI khUba rAjI thaI. basa, have te e marI jaze. suvahana ane lakSmI eka thaI gayA hatA. temaNe vicAra karyo ke A keDonI saMpatti ApaNane maLI. have nirAMte AnaMda karIzuM. dharaNanA prANa kaMThe AvI gayA che. vedanAne pAra nathI. lakSmIne AnaMdano pAra nathI. have dharaNanuM ane lakSmInuM banenuM zuM thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na. 100 A vada 9 ne zanivAra tA. 20-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! sujJa baMdhuo ! saMsAra eka virATa samudra che. A virATa samudramAM chava vividha gatiomAM ne vividha eniomAM paribhramaNa kare che. A jIvane janma levA mATe cAra gati, pAMca jAti ane rAzI lAkha chavAnI che. ApaNe pratyakSa joIe chIe ke A pRthvI upara aneka prakAranA jIve che. aneka cha AkAzamAM uDe che, aneka che pRthvI upara cAle che, aneka jIvo pANImAM tare che, ne temAM paNa judI judI jAtinA hoya che. jemAsAmAM kIDI-maMkeDA-DAMsa-macchara pudA-pataMgIyA Adi aneka prakAranA jIvonI utpati thAya che. A dareka jI janme che ne mare che, ne catargatimAM bhame che. A te pRthvI uparanA jInI vAta thaI. ApaNI upara devaleka che ne nIce naraka che. anaMtatiryacanA che paNa A saMsAramAM vase che ne temanuM jIvana vitAve che. A uparathI ApaNe samajI zakIe chIe ke A saMsAra ke anaMta ane virATa che. ApaNane kevaLajJAna prApta thayuM nathI eTale saMpUrNa jagatane jANI ke joI zakIe tema nathI. paNa kalpanA te avazya karIe chIe. ApaNe AtmA theryAzI lAkha chavAnImAM janma lete lete mAnavajanma pAme che. anaMta janmonI yAtrA karatAM karatAM mahAna puNya mAnava janmarUpI dharmakSetramAM paDAva nAMkhe che. A mAnavabhava ApaNane jema tema nathI maLe. mahAna puNyanA udayathI maLe che. Page #879 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 838 zAradA saritA mahApuNya mAnavadehane pAmI, thAje sadA tuM bhAI AtamarAmI, . - vIra prabhunI AjJAmAM sukha che apAra-dipaka pragaTe dilamAM jinavANuM jayajayakAra. zAstronA ( A uttama janma pAmIne jJAnI kahe che he jIva! tuM bhegavilAsamAM na paData. AtmAnaMdane prApta karI le. A AtmAnaMda vItarAga prabhunI AjJAmAM rahevAthI prApta thAya che. anaMtabhavanI yAtrA karatAM karatAM kaSTa veThIne mAnavabhavanI pavitra bhUmimAM AvyuM che. te he jIva! tArI yAtrAne saphaLa karI le. jene A mAnavabhava maLe che te mahAna puNyazALI che emAM jarA paNa zaMkA karavA jevI nathI, kAraNa ke mAnavajIvana amUlya che. kaI mANasa lAkha ke keDo rUpiyA Ape agara cakravarti cha khaMDanuM rAjya ane tenuM sarvasva ApI de to paNa e mAnavajIvananuM mUlya ApI zakto nathI. mAnavajIvanane mahimA apAra che. deva paNa mAnavajIvananI sarakhAmaNI karI zakatuM nathI. bhautika dRSTithI deva mAnava karatAM AgaLa vadhI zake che. paNa AdhyAtmika draSTithI ApaNe vicAra karIe. ke vItarAgavANI upara zraddhA karIe te samajAze ke AtmAne chelalAmAM chelle vikAsa mAnava karI zake che. deve bhautika sukha bhogave che paNa Atmika sukhamAM e pAchaLa che. de vadhumAM vadhu ethuM guNasthAnaka prApta karI zake che paNa AtmAnI anaMta zakitane upayoga karavAmAM samartha mAnavacauda guNasthAnakane pAra karIne paramAtmapadanI prApti karI zake che. mATe kahyuM che ke "ghartha rAma mosALa mUtrAkuvaMra varamAM - dharmanuM, dhananuM, mokSanuM ane vividha icchAonuM sAdhana A mAnavazarIra che. paNa e badhAmAMthI dharma pAmIne mokSaprApti karavI e mAnavajanmanI viziSTatA che. pUrvanA puNyodaye dhana-vaibhava tamane saheje prApta thayAM che. emAM sukha mAnIne besI rahevAnuM nathI. paNa mekSaprApti mATe puruSArtha karavAnuM che. je manuSya mAnavajanma pAmIne kedha-mAna-mAyA-lebha-rAga-dveSa ane viSayenI Agane ThAre che te jaldI makSaprApti karI zake che. kaSAya eka prakAranI agni che. uttarAdhyayana sUtranA trevIsamAM adhyayanamAM kezIsvAmI ane gautamasvAmIne saMvAda cAlyo che. kezIsvAmI ane gautamasvAmI bane jJAnamAM mahardhika purUSa hatA. kezIsvAmI gautamasvAmIne eka pachI eka prazna pUche che ne gautamasvAmI tenuM samAdhAna karatA jAya che. prazna pUchatAM pUchatAM AgaLa zuM prazna pUche che? saMpajjaliyAghorA, aggI ciTThai goyamA / je Dahanti sarIratthe, kahaM vijjhAviyA tume / utta. sU. a. 23, gAthA 5. Page #880 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 239 ' he gautama! A zarIramAM ghora agni prajvalita thaI rahI che te AkhI duniyAne jalAvI rahI che to Ape e agnine zAMta karI dIdhI che, te e kevI rIte zAMta karI che? ke suMdara prazna che. A agni samasta saMsArane bALI rahI che, te enAthI Apa kevI rIte bacI zake che? javAbamAM gautamasvAmI kahe che "mahA mehappa sayAo gijjhavAri jalattamaM / " siMcAbhi sayayaM dehaM, sittAno Dahantime // utta. sU a. 23, gAthA 51 he pUjya ! ApanI vAta satya che ke pratyeka zarIramAM agni jalI rahI che. dAvAnaLanI jema te samasta saMsArane bALI rahI che, paNa meM ene zAMta karI che. dravya agni upara pANI chAMTavAthI zAMta thaI jAya che evI rIte mahAmegha rU5 varasatA jaLathI huM e agnine niraMtara bujhAvuM chuM, zAMta karuM chuM, eTale te karelI agni mArA zarIrane bALatI nathI. kezIsvAmI ane gautamasvAmIne A prazna baMnenA pAMcaso-pAMcase zive temaja de ane manuSyanI vacce carcAI ra hatA. kezIsvAmIe prazrana pUche ne gautamasvAmIe tenuM samAdhAna karyuM. kezIsvAmIe vicAra karyo ke gautamasvAmIe mArA praznane javAba Ape che ke huM barAbara samajI gayo chuM. paNa ATalA badhA zretAjane beThA che temane samajaNuM nahi paDI hoya ke ahIM kaI agni che ne kayuM pANI che? e lekene samajAvavA mATe pharIne enuM spaSTIkaraNa karavuM joIe. ema vicAra karIne pharIthI kazI svAmI pUche che aggI ya ii kA vuttA, kesI goyama mbbvii| kesimeva buvaMtaMtu, goyamo iNa mabbavI // utta. sU. a. 23, gAthA para he gautama! jenAthI samasta saMsAra jalI rahyo che te agni kaI che? ane e agnine bUjhAvanAra pANI kayuM che? tyAre gautamasvAmI tene uttara ApatAM kahe che kasAyA aggiNo vutto, suyasIla tavo jalaM / suthadhAmiyA mAtA, mannA Du na vRtti che . che utta. sU. a. 83,gAthA 53 | he pUjyA e kayAya rU5 agni che tathA zruta-zIla ane tapa rUpI pANI che. thatarUpa jaLanI dhArAthI bujhAyela-zAMta thayela agni ane bALa nathI. . baMdhuo! dravyaagni jeTaluM jIvanuM ahita karatI nathI tenAthI adhika Page #881 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 840 zAradA saritA bhAvaagni nukazAna kare che. krodha-mAna-mAyA ane lAbha rUpI kyAyaagni AtmAnA samasta guNAne ALIne khAkha karI nAMkhe che. e bhayaMkara Agane jo ApaNe bujhAvavI hAya te ane Atmika guNAnuM rakSaNa karavuM hAya tA zrutarUpI jaLanI dhArA vaDe tenuM siMcana karavu joIe. A te kaSAyarUpI agninI vAta thai. ahIM pANI karyu che? mahAmeLanuM. e mahAmegha kANu che? ApaNA tIrthaMkara bhagavaMtA mahAna megha samAna che. emanA upadeza rUpI jaLa zrutarUpI jaLanI dhArA che ane e pANI kaSAyarUpI agnine bujhAvI de che. kAma-krodha rUpI vAdaLa jyAre caDhe che tyAre aMgArA varasavA lAge che. sAdhu purUSa vItarAga vANIne varasAda varasAve che tyAre e agArA khujhAI jAya che. A yugamAM jo sAdhupurUSa! na hoya te kyAyarUpI Aga AkhA jagatamAM phelAI jAya. koI prANI e agnithI khacI zake nahi. manuSya jo peAtAnuM kalyANu karavu hAya te krodha-mAna-mAyA leAbha-rAga ane dveSathI dUra rahevuM joie. ThANAMga sUtramAM bhagavaMte kahyuM che ke rAganA e saMtAna che ne dveSanA be saMtAna che. tamane thaze ke e keNu? te sAMbhaLeA. jyAM dveSa DAya che tyAM krodha ane mAna avazya pedA thAya che ane jyAM rAga hAya che tyAM mAyA ane lAlanA janma avazya thAya che ne tene kaSAya kahevAmAM Ave che. e kyAre ane viSaye| AtmAne malIna banAve che ne AtmAne peAtAnA zuddha svarUpanu bhAna thavA detA nathI. AtmakalyANunA Icchuka mahAna purUSa kaSAyeAthI para rahe che. emane sArA padmA pratye rAga nathI hAtA ne kharAba padmA pratye dveSa nathI hAtA. eka vakhata eka gAmamAM eka ceAgI mahAtmA padhAryA. ghaNAM mANase temanI pAse AvavA lAgyA gAmanA rAjAne khabara paDI ke yogI mahAtmA padhAryA che eTale rAjA temanA darzana karavA AvyA. darzana karIne mahAtmAne prArthanA karI ke gurUdeva Apa eka divasa mArA rAjamahelamAM padhAro. mArA upara kRpA karo. ApanI caraNa raja mArA mahelamAM paDe te mArA mahela pAvana banI jAya. tame paNa kaheA che ne ke mahAsatIjI! gaucarI padhArI amane pAvana karajo. rAjAe mahAtmAne enA rAjamahelamAM eka divasa rahevA AvavAnI bhAvanA bhAvI eTale mahAtmAe kahyuM he rAjana! huM tArA mahelamAM rahevA nahi Avu. mane tyAM durgaMdha Ave che. A sAMbhaLI rAjA Azcaryacakita thaine melyA mahArAja! tame te kevI vAta kare che? mArA mahelamAM teA dhUpasaLIe maLe che, ne gulAma meAgarAnu attara rAja chAMTavAmAM Ave che ne mArA mahenI cAre bAju pharatA agIcA che temAM gulAma megarA jui, caMpA ane kevaDAnA choDa che. cAre taraph sugaMdha sugaMdha maheke che. kai mANasa mArA mahelamAM Ave te enu dila khuza thai jAya ne svastha banI jAya te Apa kaheA che ke mane durgaMdha Ave che e kema bane? tyAre mahAtmA kahe che mAre camAravADe Page #882 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 841 aimAra rAgI camArInI khabara levA javAnA samaya thai gayA che, huM tyAM jAuM chuM te tame paNa mArI sAthe cAle teA tamArI zakAnuM samAdhAna thaI jaze. rAjA mahAtmAnI sAthe cAlyA. camAravADA tA haju ghaNA dUra hatA tyAMthI rAjAne durgaMdha AvavA lAgI. ema karatAM camAravADAmAM AvyA, te tyAM dareka camAranA gharamAM cAmaDA dhAvAtA hatA. koi jagyAe cAmaDA sUkavavAmAM AvyA hatA, te koI jagyAe kapAyelA DhArAnA leAhIbharyA tAjA cAmaDA lAvelA paDayA hatA. rAjAne te eTalI badhI durgaMdha AvI ke enA jIva gabharAvA lAgyA. uchALA AvavA lAgyA eTale nArka rUmAla DhAMkI dIdhe!, ne satane kahyuM mahArAja! jaldI ahIMthI bahAra cAlyA jaIe. A durgaMdhathI teA mArU mAthuM phATI jAya che, mArA jIva gabharAya che, tyAre sate hasIne kahyuM-rAjana! tamane durgaMdha zenI Ave che? jue te! kharA ahI keTalA strI-purUSa! kAma karI rahyA che? kAine gaMdha nathI AvatI ne tame teA akaLAI gayA. tyAre rAjA kahe che mahAtmAjI! e te rAta-dvivaJa cAmaDAnu kAma kare che, emanuM nAka evuM thai gayuM che eTale emane duga dhane anubhava sarakhA paNa thayA nathI, paNa mane cAmaThAmAM rahevAnI Adata nathI eTale durgaMdha Ave ne? rAjAnI vAta sAMbhaLI mahAtmAjI elyA he rAjana! tamArA rAjamahelanI AvI ja hAlata che. rAtavisa tame viSayaleAgemAM tallIna raheA che! eTale tamane temAM rahevAthI dudhanA anubhava thatA nathI, kAraNa ke tamane Adata paDI gaI che, jema tamane dudha levAnA anubhava nathI eTale camArava!DAmAM tamArA jIva gabharAI gayA tevI rIte huM viSaya-bhegAne tyAgI chuM. tethI rAjamahelamAM viSayabhAganI du dhathI mArA jIva gabharAi jAya che eTalA mATe meM tamArA mahelamAM AvavAnI nA pADI che. mahAtmAnI vAta sAMbhaLI mahArAjA temane vana karIne cAlyA gayA. baMdhuo ! sArA padArtho pratye rAga ane mAThA padArtha pratye dveSa karavA e paNa kaSAya che, kyAyA kasAIthI paNu khUA che. lUMTArA karatAM paNa bhayaMkara che, ane jAjavalyamAna agni che, e AAtmika guNAne khAi jAya che. jamAlika aNugAra vicaratA vicaratA zrAvastI nagarInA :koSTaka nAmanA H udyAnamAM prAsuka pATa-pATalA AdinI gaveSaNA karIne tyAM utaryAM. te tapa ane svAdhyAyamAM rakta rahe che. zarIra tapazcaryAthI sUkebhUkake karI nAMkhyuM che. tapa ane sayamamAM AtmAnI ramaNutA karatA vicare che. hajArA jIvAne dharmanA dha Ape che. have sheja utsUtranI prarUpaNA karaze te kevI rIte karaze ne zuM khanaze tenA bhAva avasare kahevAze. vidyAdhare sahAya karI" caritra: suvarNA nAmanI vyaMtarI devIe dharaNe samudramAM paDatu mUkayu evA tIkSNa Page #883 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 842 zAradA saritA trizULa upara jhIlI lIdhe. ne suvarNadvIpamAM lAvIne mUkyuM. trizUnI tINa aNIo tenA peTamAM bheMkAya gaI hovAthI asahya vedanA thatI hatI. enI jIbha bahAra nIkaLI gaI hatI. enA prANa kaThe AvI gayA hatA. AvI behAla sthitimAM dharaNa bebhAna thaIne paDaye hate. eTalAmAM te hemakuMDaLa vidyAdhara suvela nAmanA nagarathI ratnAdvIpamAM jatA hatA. vacamAM suvarNadvIpa ane bebhAna mANasane jotAM tarata teNe auSadhine upayoga karyo ne pachI joyuM to dharaNuM aho! A te dharaNa che. mAro upakArI mitra che. dharaNa tane A zuM thayuM? pachI zuddhimAM AvatAM teNe hemakuMDaLane badhI vAta karI. vidya dhara kahe e suvarNadevI duSTa che. huM ene sArI rIte oLakhuM chuM ema kahI devInA pAsamAMthI tene choDAvyo. tene laIne hemakuMDaLa AkAzamArge uDe tyAre dharaNe pUchayuM. tame auSadhi laIne vijayavidyAdharane bacAvavA gayA hatA te che ke nahi? vidyAdhare kahyuM te jIvI gayo che. A sAMbhaLI dharaNane khUba AnaMda thaye. baMdhuo! dharmiSTha ane paropakArI purUSe AvA duHkhamAM paNa pArakAnA duHkha maTADavAnI kevI pavitra bhAvanA rAkhe che. bIjuM dharaNe jeTalA one sahAya karI hatI te badhA ene duHkhamAM sahAyaka banyA che. niHsvArtha bhAve karelI sevA avazya phaLIbhUta thAya che. kadAca A bhavamAM tamane sahAya nahi kare te parabhavamAM paNa avazya sahAya karaze. paNa keInA upara upakAra karatI vakhate tame badalAnI IcchA na rAkhaze. ahIM dharaNane maravAnI aNI upara hemakuMDaLa vidyAdhara maLI gaye. ane tene bacAvI lIdhe. dharaNe hemakuMDaLane pitAnI badhI vitaka kahI tyAre hemakuMDaLa vidyAdhare kahyuMbhAI! teM mArA upara mahAna upakAra karyo che te tuM mane kaMIka sevAnuM kArya pharamAva. eTale dharaNe kahayuM-bhAI! mAre bIjuM kaMI kAma nathI. paNa mArI patnI je vahANamAM gaI che te vahANa devapura nagaramAM javAnuM che, te tuM mane tyAM laI jA. jethI mane mArI patnIne tyAM meLApa thaI jaze. hemakuMDaLa kahe ranadvIpamAM sucana nAmane mAro mitra che tene maLIne huM tamane devapurImAM laI jaIza. dharaNa kahe bhale-hemakuMDaLa ane dharaNa ratnadvIpamAM vasatA sulezanane ghera gayA. te vakhate sulocana tenI patnI gAMdharvadattanI sAthe vINA vagADate hato. pitAnA mitra hemakuMDaLane jotAM sucana harSathI ubho thaI gaye. ne premathI bheTI paDaze. pachI Ama ekAeka AgamananuM kAraNa pUchayuM ne sAthe A keNa che? hemakuMDaLe kahyuM-A dharaNasena mAre mitra ane parama upakArI che. pitAnI AvI sthiti thaI hatI ne dharaNe ke upakAra karyo hate te badhI vAta sucanane kahI eTale sucane khuza thaIne dharaNane keTalAka amUlya ratno bheTa ApyA. dharaNusena devapura nagaramAM- hemakuMDaLa thaDA divasa ratnadvIpamAM rokAI pitAnI vidyAnA prabhAvathI dharaNane devapura nagaranI bahAra laI AvyA ne kahyuM ke A Page #884 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 843 devapura nagara che. A nagaramAM jaIne tame tamArI patnIne zodhI leje ema kahI dharaNusenanI rajA laI hemakuMDaLa vidyAdhara cAlyo gayo. dharaNe gAmabahAra vizrAMti laIne devapura nagaramAM praveza karyo. tyAM Tepa nAmanA eka zeTha dharaNane sAmA maLyA. tenI mukhAkRti joIne temane lAgyuM ke A koI puNyavAna purUSa lAge che paNa A gAmane ajANyo hoya tema lAge che. eTale Tepa zeTha tene AdarapUrvaka pitAne ghera laI gayA ne tene snAna-bhejana Adi karAvIne tene vRttAMta pU. eTale dharaNe zeThane potAnI vItaka kahANuM kahI saMbhaLAvI ne dharaNe pelA ratno zeThane ApIne kahyuM ke A mArA ratno tame sAcavaje. Tepa zeke te ratno laIne tijorImAM mUkyA. A tarapha dharaNe samudramAM paDayA pachI lakSmI ane suvadananA manamAM thayuM ke hAza! sAruM thayuM ke te dariyAmAM paDe. tema AnaMda mAnatAM saMsAranA sukhe bhegavatA devapura nagaramAM temanuM vahANa AvI pahoMcyuM. nagaramAM khabara paDI ke cInanuM vahANa AvyuM che eTale dhaNu baMdara upara AvyA. | saraLadadathI dharaNu lakSmIne jotAM khuba khuza thaye ne tene bheTI paDayA. paNa tene khabara nathI ke A baMne duSTa che. lakSamI kahe che svAmInAtha! mane Ama mUkIne zA mATe cAlyA jAya che? haju kayAM sudhI mane talasAvaze. huM jhUrI-jhUrIne rAtadivasa vItAvuM chuM. Aja mArA prANavallabha maLatAM mane khUba AnaMda thayo che. enuM bolavuMcAlavuM ane hAvabhAvathI dharaNa te pIgaLI gaye ne be- priyA! tuM paNa mArA mATe keTaluM kaSTa veThe che ! suvadana kahe che Apa bacI gayA tethI mane khUba AnaMda thayo. have A ApanuM suvarNa laI le. tyAre dharaNa kahe che zeTha! tame mArI patnIne bacAvI che, ne tame mane tene meLApa karAvyo che e mAre mana suvarNathI adhika che. dharaNa kahe cAle, ApaNe nagaramAM jaIe. tyAre suvadana pUche che Apa kayAM utaryA che? te kahe huM Tepa zeThane tyAM utaryo chuM. tyAre lakSmI ane suvadana kahe che Aje ApaNe baMdara upara rahI jaIe. AvatI kAle savAre tyAM jaIzuM. saraLahadayanA dharaNe te vAtane svIkAra karyo ne te divase rAtre tyAM rahevAnuM nakakI karyuM. have suvadana ane lakSamIe nirNaya karyo ke Aje rAtre game tema karIne dharaNane mArI nAMkho. have te zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 101 Aso vada 11 ne ravivAra tA. ra1-10-73 sura baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! vizvavaMdanIya carama tIrthakara zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe Adhi-vyAdhi Page #885 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 844 zAradA saritA ane upAdhi rUpI saMtApathI saMtapta thayelA vizvanA jIvane zAnti ApavA mATe karUNAthI prerita thaIne divyadezanA rUpI pavitra saritA vahAvI che. te nirmaLa saritAmAM snAna karIne anaMta jIe trividhatApathI mukti prApta karI che ane bhaviSyamAM anaMta cha mukti meLavaze ne bhUtakALamAM anaMta jIvo vItarAga vANInuM pAna karI AcaraNamAM utArI mokSamAM gayA che. AtmasAdhanAnuM lakSa ekSaprApti che. jamAli aNagAre mekSanA lakSe saMyamamArga apanAvyuM hatuM. emanA pathadarzaka mahAvIra prabhu hatA. suMdara rIte saMyamanI ArAdhanA karatA hatA. saMsAranA baMdhanathI mukta thavA mATe uttarAdhyayana sUtranA 28 mA adhyayanamAM daza prakAranI rUcI batAvI che. nisagguvaesaruI, ANAraI suya bIyaruImeva / abhigama vitthAra ruI, kiriyA saMkheva ghmmruii|| utta. sU. a. 28, gAthA 16 nisargarUcI, upadezarUcI, AjJArUcI, sUtrarUcI, bIjarUcI, abhigama rUcI, vistArarUcI, kriyArUcI, sakSeparUcI ane dharmarUcI. daza prakAranI rUcImAM sAdhaka masta rahe te sAdhanAnA paMthamAM sAdhaka AnaMda prApta kare che. A daza prakAranI rUcImAM eka AjJArUcI che. ApaNe jamAlikumAranI vAta cAle che. jamAlikumAre bhagavAnanI AjJA mAnI nahi. emanAmAM badhI rUcI hatI paNa eka AjJAcInI khAmI hatI. je AjJArUcI hatI te bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghana karIne vihAra karatA nahi. vinayavAna ziSya gurU je AjJA kare te taheta pramANa kare che. AjJAcI kene kahevAya? rAgo doso moho, annANaM jassa avagayaM hoii| ANAe royanto, so khalu ANArui nAma // utta. sU. a. 28, gAthA 20 jenA rAga-deva-maha ane ajJAna dUra thaI gayA che evA mahAna purUSanI AjJAnI rUcI e AjJAracI che. saddagurU devenI AjJAnuM pAlana karavuM e AjJArUcI che. sUtramAM ghaNI jagyAe mahAvIra svAmIne gautamasvAmIe prazna pUchyA che ne bhagavAne temanA praznanuM samAdhAna karyuM che. maitamasvAmI bhagavAnanA paTTaziSya hatA. cAra jJAna ane cauda pUrvanA jJAtA hatA. chatAM manamAM abhimAnanuM nAma nahi. bhagavAna AjJA kare te taheta karatA hatA. emane vinaya paNa e hate. ApaNe belIe chIe. mahAvIrane caraNe, gautamane zaraNe, sadA rahe prabhu mahAvIrane caraNe bhagavAnane ghaNuM ziSya hatAM paNa Aje gautamasvAmInuM nAma kema gavAya che? badhA saMte motInI mALA jevA hatA. ekaekathI caDhiyAtA hatA. gautamasvAmImAM Page #886 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 85 vinaya guNa viziSTa hato. prabhunI AjJAmAM emanI ramaNatA hatI-rUcI hatI. tamane paNa koI ne koI prakAranI rUcI te che ja ne? divALInA divaso najIka Ave che. badhA mIThAI lAvIne AnaMda mAnaze. A paNa eka prakAranI rUcI che ne? saMsAranI aneka rUcI tamane jAge paNa tyAganI rUcI kadI thAya che? saMsAramAM anAdikALathI jamuM chuM te have sAdhu banI jAuM. (hasAhasa). badAmane hala ne pIstAnI baraphIne svAda tamArI dADhamAM rahI jAya che tema kRtavANIne svAda tamArI dADhamAM rahI ja joIe. jene kRtavANI rUce te jarUra vItarAga prabhunI AjJA ziromAnya kare. vItarAganI AjJA ziromAnya thAya eTale saddagurUnI AjJA paNa ziremAnya thAya che. kAraNa ke sadagurUo paNa vItarAgakathita vANuM ApaNane samajAve che. saddagurUnI AjJAnuM pAlana karanAra AtmA mokSaprApti karI zake che. vinayavAna ziSya gurUnI AjJAnuM pAlana karatAM gurU chadmastha rahe ne ziSya kevaLajJAna pAmI jAya che. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. eka vakhata 50 sAdhvIjIone samudAya grAmAnugrAma vihAra karatAM karatAM eka gAmamAM AvyuM, ne dharmasthAnakamAM utaryo ziyALAno samaya hate. ThaMDI ghaNI paDatI hatI. eka rAtre ziSyAo svAdhyAya-dhyAna karIne sUI gayA. rAtre ThaMDI khUba paDI. ThaMDI sAthe sakhata pavana nIkaLe. pavananA jhapATAthI bAraNuM khulI gayuM. meTA gurUNIne ThaMDI khUba lAgavA mAMDI eTale temaNe ziSyAone kahyuM, ke mane ThaMDI khUba lAge che. tame bAraNuM baMdha karI de. eTale saithI nAnA sAdhvIjIe uThIne bAraNuM baMdha karI dIdhuM. thoDI vAra pachI pharIne jorathI pavana AvyuM, ne bAraNuM khulI gayuM eTale ekadama gurUNI jAgI gayA. emaNe pharIne kahyuM vAraMvAra bAraNuM khulI jAya che te tame sAMkaLa kema nathI lagAvatA? laghuziSyA " uThayA ne bAraNuM baMdha karyuM, paNa nakuce nAnuM hatuM tethI ziSyAe vicAra karyo ke pharIne bAraNuM ughaDI jaze tethI gurUNunI AjJAnuM pAlana karavA sAMkaLa caDhAvI nakucAmAM AMgaLI bharAvI AkhI rAta ubhA rahyA. ghaDIe ghaDIe pavana Ave eTale sAMkaLa kheMcAya, ene aMguTho dabAya eTale sakhata pIDA thavA lAgI, paNa emanA manamAM jarA paNa vicAra na Avyo ke ThIka che gurUNIne sUtA sUtA balavuM che. e te khUba AnaMdathI ubhA ubhA zuM vicAre che-Aje mArA dhanyabhAgya che. mArA gurUNInI AjJAnuM pAlana karavA sAthe sevAno mane lAbha maLe. huM eka A rIte ubhI rahIza te mArA pU. gurUNI sahita mArA badhA vaDIla satIjIne keTalI zAtA upajaze? mArA kevA bhAgya! mArA gurUNIne ATalI badhI ziSyAo che temAM mAre naMbara kayAMthI lAge? A rIte tenA dilamAM gurUNInI AjJAnuM pAlana karavAne lAbha maLatAM khUba harSa thAya che. temanA dilamAM AnaMdanI urmio uchaLatA evA zubha adhyavasAya upara caDhI gayA ke pite kayAM ubhA che enuM bhAna bhUlI gayA. bhAvanAne vega vadhatAM vadhatAM pratikamaNane Page #887 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 846 zAradA saritA samaya thatAM pahelAM ghAtIkamenA yakarI kevaLajJAna pAmI gayA. traNa lekanA pUjanIka anyA. aMdhue ! A saiAthI nAnA sAdhvIjI sAdhanA karatAM karatAM eka gurUNInI AjJAmAM rUcI karatAM kevaLajJAna pAmI gayA. gurUNI jeTaluM jJAna emaNe prApta karyuM" na hatuM. emaNe evA ugra tapa paNa karyA na hatA. phakata gurUnI AjJAnuM pAlana janma- maraNathI mukita apAvavAmAM sahAyaka anI gayuM. gurUNIne khakhara nathI ke mArI ziSyAne kevaLajJAna thayuM che. samaya thatAM gurUNI vAMcaNI karavA beThA. ziSyAe beThA che. vAMcaNI karatAM karatAM praznonI chaNAvaTa kare che. temAM eka prazna laghuziSyAne pUchyuM. ene temaNe khUba suMdara javAkha ApyA. kAraNa ke jenuM ajJAna naSTa thai gayu' ne kevaLajJAna pAmI gayA enA javAkhamAM zu khAmI hAya ? emanI bhASA ane emaneA javAma sAMbhaLI gurUNI stabdha thaI gayA. ahA ! Aje AnI bhASAmAM phera che. pharIne khIjo prazna pUchyA ene paNa evA sarasa javAba ApyA. gurUNI vicAra kare che ATalI nAnI ziSyAmAM AvA agharA praznanuM samAdhAna karavAnuM sAmarthya kayAMthI AvyuM? gurUNI pUche che Apane kevaLajJAna prApta thayuM che ? ziSyA kahe ApanA pratApa ! gurUNI sahita badhA sAdhvI namI paDayA. gurUNInI AjJAnuM pAlana karavAnA avasara mahAna puNyAya hAya teA maLe che. AvI rIte sasAramAM heA te vaDIleAnI AjJAnuM, nAkare zeThanI AjJanuM pAlana karavu. raNasaMgrAmamAM sainika senApatinI AjJAnu kevI rIte pAlana kare che? e jANA che ne? sainikA sajja thaine ubhA hAya te vakhate senApati AjJA kare ke AgekUca karo, te sainike ubhA rahI zake nahi. pachI bhale nadI hAya, nALA hAya, pahADa heya ke khADA hAya, ThaMDI hAya ke uparathI varasAda vara teA hAya, sAmethI zatruenI gALIo AvatI hAya, zarIramAM gALIe pesI jAya, marI javAnA prasaMga Ave te paNa vaphAdAra sainikA senApatinI AjJAnu kadI ullaMghana karatA nathI. zUravIratAthI zatruonA sAmanA kare che. kadAca koi sainika senApatinI AjJAnuM ullaMghana kare teA tene sUTa kare che. eTalI senApatinI sattA che. jyAre gurU te AjJAnA pAlanane mahimA samajAve. enAthI kevA lAbha thAya che te samajAve che. pachI teA ziSyanI bhAvanA upara AdhAra rahe che. jo ene AtmakalyANa karavAnI bhAvanA hAya te| vItarAga vacana anusAra gurUnI AjJAnuM pAlana kare. e gurUnI AjJAnuM ullaMghana kare te gurU ane senApatinI jema zikSA karatA nathI paNa gurUnI AjJAnuM ulaghana karavAthI eneA vikAsa rUMdhAI jAya che. AtmAnI unnati karI zakate nathI ane saMsAranA baMdhanAmAMthI chUTavAne badale jakaDAvAnI sajA pAte bhAgave che. Page #888 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 847 jema ekaDA vinAnA mIDAnI kiMmata nathI, pANI vinAnA meAtInI kiMmata nathI, tema ziSyanA jIvanamAM game teTalA guNu hAya paNa eka gurUnI AjJAnuM pAlana karavAnA guNu na heAya teA badhA guNu ekaDA vinAnA mIMDA jevA che. kadAca gurU kreSThI prakRtinA hAya ne kadAca ziSya upara krepa karI nAMkhe, e kaTu zabda kahI de te vakhate ziSya je samatA rAkhe, kaTu vacanane amRta samAna mAnIne pI jAya te kalyANa thaI jAya. jamAliaNugA2e bhagavAnanI pAse alaga vicAranI AjJA mAMgI tyAre prabhu mauna rahyA. chatAM emaNe vihAra karyA ne zrAvastI nagarImAM keASTaka nAmanA udyAnamAM AvyA. A tarapha bhagavAna mahAvIrasvAmI grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM yAvat mudde muDheLa vidramAne vA eLeva caMpAnagarI kheLaeNva puLamadde guggALe teova vALaOMOM / sukhapUrvaka vihAra karatAM jyAM capAnagarI che ane jyAM pUrNabhadra caitya che tyAM Ave che. AvIne nirdoSa pATa-pATalA ADhi yAcIne saMyama ane tapathI AtmAne bhAvatA thakA vicare che. jamAli aNugAra zrAvastI nagarImAM padhAryA che ane bhagavAna caMpAnagarImAM padhAryA che. taNaM tassa jamAlisa aNagArassa tehi arasehiya, virasehiya aMtehiya, paMtehiya, lUhehiya, tucchehiya, kAlAikkaMtehiya, pamANAikkaMtehi ya sIehiya pANabhoyaNehiya aNNayA kayAI sarIraMgasi, viula rogAMtake pAubbhUe / have anya koi divase te jamAli aNugarane rasa vinAnA, svAdya vinAne lUkhA-sUkA tuccha AhAra, bhUkhatarasane samaya vItI gayA pachI a!hAra maLe tyAre vAparatA, teA kei vakhata pramANathI adhika ke eche temaja ThaMDA-une je maLe te AhAra karavAthI temanA zarIramAM mATe vyAdhi utpanna thaye|. bhagavAna mahAvIrasvAmI sarvajJa hatA. tee! jANatA hatA ke A jAli aNugArane amuka samaya pachI ghe!ra azAtA vedanIya karmane! utkraya thavAneA che te samaye bha!na bhUlaze ATalA mATe AjJA ApI na hatI. vinayavaMta ziSya te! e vicAra kare ke mArA gurU mArA mATe je kaMi kare che te mAza hitane mATe kare che. jamAli aNugAranuM ahita thavAnu hatu tethI bhagavAnanI AjJA vinA alaga thatAM temane kaMi vicAra Avye nahi. vivekanA dvipaka tenAM aMtaramAMthI bujhAi gayA. hArA jIvAne upadeza ApIne kalyANanA mArga batALyA paNa pAte peAtAnuM ahita karyuM. jamAli aNugAranA zarIramAM bhayaMkara rAga utpanna thayA che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kaheva!ze. suvadana tathA lakSmInA prapaMca caritra sudana ane lakSmInA AgrahathI dharaNu tyAM rAkAi gayA. jamyA bAda Page #889 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA dUdhamAM kepha nAMkhIne dUdha pIvA dharaNane ApyuM. tethI dharaNane barAbara kepha caDhayA. ane bebhAna jevA thaI gayA. pachI lakSmIe tenA gaLAmAM phrAMsA nAMkhyA ane suvadane khUba jorathI kheMcyA ane mAnyuM ke have dhaNu marI gayA che. ema mAnI samudranA kinAre retImAM pheMkI dIdhA ne e ane vahANumAM caDhIne besI gayA ne temanu vahANu cADe dUra lai gayA. 848 A tarapha zItaLa pavananI lahera AvavAthI meDI rAtre dhaNunuM ghena utaryuM" eTale eNe joyuM ke pAte samudranA kinAre retImAM paDayA che. suvana ke lakSmI keAi enI pAse nathI. ene bhAna thayuM ke huM jenI zeAdhamAM nIkaLye chuM te lakSmImArI nathI. nakakI e suvadananA premamAM paDI che. ane mane mArI nAMkhavA mATe teNe A kAvatru karyuM che, pachI mane mUkIne kayAMka cAlyA gayA. A tarapha TApAzAha zeThe dharaNanI khUba rAha joi paNu e AbyA nahi eTale savAra paDatAM temanA mANasane samudra kinAre tapAsa karavA mekalyA. mANasAe dharaNune samudra kinAre retImAM paDelA joyA. tene ghera lAvyA. TApAzAha kahe bhAI! tame kyAM gayA hatA ? huM tamArI rAha jotA hatA ke cInanuM vahANu AvI gayuM che, Apa ApanI patnIne laine hamaNAM AvazeA, teA zuM ApanI patnI lakSmI nathI maLI ? tyAre dharaNe kahyuM-patnI maLI paNa e zarIrathI jIve che paNa zIyaLathI marI gai che tyAre TopAzAhe pUchyuM-kema zuM thayu'? eTale dharaNe banelI badhI hakIkata kahI sabhaLAvI. A sAMbhaLI TopAzAha zeThane khUba krodha caDhI. rAjyamAM phariyAdaH- TapAzAha khUkha nyAyI ane pramANika hatAM. rAjyamAM temanuM khUkha mAna hatuM. tarata zeThe rAjyamAM pharIyAda karI. sAMbhaLI rAjAne paNa khUba krodha caDhayA ane tarata sipAIone aMdara upara meAkalI suvadana ane lakSmIne lAvyA. rAjAe suvadanane pUchyuM zeTha ! tamArI pAse A dravya che te kAnu` che? ane A sAMCva!na yuvAna strI keAnI che? e satya kahI de. sAcu' khelIza te jIvateA cheDIza. nahitara tane jAnathI mArI nAMkhIza. eNe mAnyuM ke dharaNa marI gayA che. eTale suvane kahyuM he rAjana ! A dravya ane strI ane mArA che. dhana te mArA pUrvajoe khUba mahenata karIne bheguM karyuM che. ne A te mArI paraNetara strI che. tyAre TApAzAha zeTha kahe che duSTa tane jUThThuM khelatAM zarama nathI AvatI ? A dhana ane strI ane dharaNusena sAvAhanA che. eTale suvana kahe che sAheba! A zeTha tadna asatya Ave che. dharaNu nAmanA kAI mANasa nathI. me teA dharaNu nAma Aje sAMbhaLyuM. A sAMbhaLI rAjAe kahyuM dharaNane hAjara karo. tarata dharaNane sabhAmAM lAvyA. dhaNane jotAM suvadana ane lakSmI te dhrujavA lAgyA. ahA! AtA kai rIte maratA nathI. have zuM thAya ? rAjAe Page #890 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 849 lakSmIne pUchayuM te strI ! teM A mANasane kaIvAra je che? tyAre lakSmI kahe che huM ene oLakhatI nathI. pachI rAjAe dharaNane pUchyuM A strI tArI lakSmI che ke nahi? tyAre dharaNe kahyuM e pahelAM mArI strI hatI paNa atyAre nathI. pharIne rAjAe pUchayuM teM A suvadanane kyAre ya je che? tyAre dharaNa kahe e suvanane pUcho. suvadanane pUchyuM tyAre teNe kahyuM ke huM ene oLakhate nathI. tyAre rAjAe pUchayuM-tArA vahANamAM sonAnI keTalI ITe che? tenI suvadanane khabara na hatI paNa dharaNane khabara hatI eTale teNe kahI dIdhuM ke daza hajAra ITe che. rAjAe pUchyuM ekeka ITanuM keTaluM vajana che? dharaNe vajana karyuM na hatuM ane suvAnane khabara na hatI eTale emAM bane mauna rahyA. suvaine dharaNane kahyuM-he pApI! keInI strIne ane keInA dhanane mAruM dhana ema kahetAM zarama nathI AvatI? A sAMbhaLI dharaNe rAjAne kahyuM sAheba A jUThe che. badhuM dhana mArUM che. Apane mArA upara vizvAsa Avato na hoya to vahANamAM tapAsa karAve. dareka ITa upara mArA nAmane sikake che. tarata rAjAe ITa maMgAvIne ITa phaDAvI joyuM te dharaNanuM nAma joyuM. sAce pUrI maLI javAthI rAjA suvadana upara gusse thayA ane bolyA. he subhaTo! A baMnene pakaDI le ane A dhanano mAlika dharaNa che tene te sapI de ane A strIne gadheDA upara besADI hadapAra karI de ane A suvadanane phAMsIe caDhAvI de. belo dharaNe A zikSA barAbara che ne? dharaNa to khUba parepakArI ne dayALu hatuM. rAjAne kahe che mane dhananI jarUra nathI. vaLI mArA nimitte pacendriyanI hatyA na thavI joIe. ene mArI nAMkhaze nahi. mArA upara kRpA karI ene jIvatadAna Apo. dharaNanI udAratA joI rAjAo ane samasta sabhAjanee tene khUba dhanyavAda ApyA. rAjAe sabhA samakSa badhuM dhana dharaNane arpaNa karyuM, eTale suvadanane kahyuM-bhAI! meM jyAre tArA vahANamAM mArI ITe bharI tyAre tamane eka lAkha suvarNadravya ApavAnuM kahyuM hatuM mATe huM tamane ApuM chuM. suvadana zuM uMcuM moTuM kare! tyAre dharaNe zIkhAmaNa ApIne ATha lAkha suvarNadravya ApI chUTo karyo. tyAra bAda dharaNa TIpA zeThanA ghera Avyo ne javAnI rajA mAMgI. zeTha khUba Agraha kare che paNa dharaNane have javuM che. teNe zeThane parANe pAMca rannemAMthI be rane bheTa ApyA ne zeThane AbhAra mAnI pitAnuM dravya laIne vahANumAM besI mArkadI nagarI AvI pahoMce. dharaNa khUba dhana kamAIne AvyuM. gAmamAM tene khUba satkAra thayo. khuda rAjAe paNa tenuM sanmAna karyuM. mAtA-pitAne khUba AnaMda thaye paNa lakSamIne na joI eTale pUchayuM-tuM dhana te khUba kamAIne Ave paNa tuM bIjIvAra lakSmIne zodhavA mATe gayo hata te lakSmI kema dekhAtI nathI? tyAre dharaNe kahyuM-A-bApujI! ATalI badhI lakSmI te lAvyo chuM. have kaI lamI joIe che? tyAre mAtA-pitA kahe che beTA! e lakSmI Page #891 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 850 zAradA saritA game teTalI hoya paNa gharanI zobhA strIthI che. strI vinA game teTalI lakSmI hoya paNa ghara zobhatuM nathI. tyAre dharaNe mAtA-pitAne lakSmI mATe teNe keTaluM kaSTa veThayuM ne lakSamIe ke do karyo te badhI vAta kahI saMbhaLAvI. tyAre tenA mAtA-pitAne lakSmI pratye tiraskAra chUTe. mAtA-pitA kahe beTA! tuM haju yuvAna che. ApaNu pAse lakSmI ghaNI che. pharIne tArA lagna karIe. paNa dharaNe ciMkhI nA pADI ke mAre lagna karavA nathI. dharaNasene garIbene khUba dAna ApavA mAMDayuM. AkhA gAmamAM tenI kIrti phelAI che. cAre tarapha tenA guNa gavAya che. have AgaLa zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 102 dhanaterasa Ase vada 13 ne maMgaLavAra tA. 23-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane baheno! anaMtajJAnI bhagavate jagatanA jInA uddhAra mATe Agama vANuM prakAzI. AgamamAM bhagavAna pharamAve che ke he bhavya che! anaMtakALathI jIvane saMsAramAM rakhaDAvanAra hoya to te meha che. moha AtmAne ati baLavAna mahA zatru che. e maharAjAe evI pratijJA karI che ke mAre dareka jIvane saMsAra samudramAM bhramaNa karAvavuM. keI jIva saMsArasamudrane pAra karIne mukita kinAre pahoMcI jAya eTalA mATe eNe ThekANe ThekANe ThANuM nAMkhyA che. AtmAne unnatinA zikhare caDhAvanAra cauda guNasthAnaka rahelA che. meharAjAe pahelA guNaThANathI mAMDIne agiyAramA guNasthAnaka sudhI enA cokIdAre besADI dIdhA che. bAramAM guNasthAnake cekIpahere uThI jAya che. agiyAramA guNasthAnake pahoMcelA jIvane paNa mahArAjAnA cokIdAre pahele guNasthAne paTakAvI de che ne anaMtakALa bhavasAgaramAM rajhaLAve che. e maharAjAne eka mUMjhavaNa thAya che ke rakhe kaI jIva mese pahoMcI na jAya. mahArAjAne enI prajAmAMthI eka paNa mANasa e chuM thaI jAya te gamatuM nathI. maharAjAne enuM rAjya akhaMDa rAkhavuM che. paNa jagatamAM je mahAna purUSa thaI gayA teo meharAjA upara vijaya meLavIne mokSamAM gayA che. atyAre paNa mahA videhamAMthI jaI rahyA che ne bhaviSyakALamAM jaze. baMdhuo! meharAjA jevAM baLavAna keI nathI, chatAM je ugra purUSArtha kare te mohane jItIne mikSamAM jaI zake. meha game teTale baLavAna hoya paNa AtmAnI anaMtazakti AgaLa mehanI tAkAta kaMI visAtamAM nathI paNa ekavAra jIvane pitAnI zaktinuM bhAna thavuM joIe. je vicAravuM joIe ke mArA karmo je baLavAna che te Page #892 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 851 tene teDanAro huM kyAM baLavAna nathI. A rIte jIva je sAvadhAna bane te karmazatruo hAMphIne bhAgI jAya. eTalI pracaMDazakti AtmAmAM rahelI che. aMtaramAM jJAnanI ta pragaTe pachI saMsAramAM kaI padArthane meha rahe nahi. prakAza aMdhakArane haThAve che tema jJAna mehane haThAve che. jJAnanA baLathI padArthonI asAratA samajAya pachI moha kyAMthI rahe? kaI paNa cIja jIvane moha ke rAga-dveSa karAvatI nathI paNa te vastu pratyenI AsaktinA kAraNe jIva karmabaMdhana kare che. ApaNu jenadarzananA niyama pramANe jIva karma kevI rIte bAMdhe che? tatvArtha sUtramAM umAsvAtijIe kahyuM che ke vAyavA mana: karmayoga: ga traNa che. managa, vacanaga ane kAyAga. e traNa gomAMthI kaI paNa vegana kaSAnI sAthe sabaMdha thavAthI karmabaMdha thAya che. kaSAya cAra che. kedha-mAna-mAyA ane lebha. e cAramAMthI kaI paNa eka ke ekathI adhika kaSAyanI sAthe mana, vacana ane kAyAne yoga joDAya tyAre karmabaMdhana thAya che. ekalI kaSAya ke ekalA pegathI karma baMdhAtA nathI. je kaSAya na Ave te traNa vega hovA chatAM karma baMdhAtA nathI. rAzIlakSa chavAyonInA jIvamAM ekendriyane eka kAyayega hoya che. vilendrione ane asaMjJI tiryaMca pacendrione vacanaga ane kAga e be vega hoya che. saMjJI paMcendrione manoga-vacanaga ne kAga e traNe yoga hoya che. e traNa gavALA jIvomAM tIrthakara bhagavaMta ane sAmAnya kevalI bhagavaMtane traNe ga hevA chatAM karma baMdhAtA nathI. teramuM sagI kevaLI guNasthAnaka che ne caudamuM agI kevaLI guNasthAnaka che. terame guNasthAnake sagI dazA che paNa karmabaMdhana nathI. kAraNa ke yoga che paNa kaSAya nathI. je temane kaSAya heta agara mehanIya karmane jItyuM na hatA te kevaLajJAna prApta kyAMthI thAta? ATha karmomAM ziromaNI mehanIyakarma Adi cAra ghAtI karmone jItI levAthI kevaLajJAnanI prApti thaI che. eTale emane karmabaMdhana thatuM aTakI gayuM. uttarAdhyayana sUtranA ra9 mA adhyayanamAM kahyuM che ke tIrthakara bhagavaMtane paNa kriyA lAge che. te kevI rIte? jAva sajogI bhavai tAva IriyAvahiyaMkammaM nibandhai, suhapharisaM. dusamayaThiiyaM / taM paDhama samae badhdhaM, biiya samae veiyaM, taiya samae nijiNNaM / taM badhdhaM puThaM udIriyaM veiyaM nijiNNaM seyAle ya akammayA bhavai / jyAM sudhI sagI hoya che tyAM sudhI temane IryApathikI kriyA lAge che. je sukharUpa hovAthI be samayanI sthitivALI hoya che. te pahelA samaye bAMdhe che. bIjA samayamAM vede che ne trIjA samayamAM kSaya thaI jAya che. AvI rIte baddhasparza-udaya ane Page #893 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 852 zAradA saritA veti thaIne kSaya thayA pachI niSkramI thaI jAya che. samaya keTaleA khArIka che! eka AMkha khAlA ane mIcA eTalAmAM asaMkhyAta samaya vyatIta thai jAya che. evA eka samayamAM ka aMdhAya che. khIjA samayamAM veThe che ne trIjA samayamAM nirjarI jAya che. devAnupriyA ! kanA kaTuvipAka jIvane bhAgavavA paDe che. sUyagaDAyaga sUtranA pAMcamAM adhyayanamAM narakanuM varNana Ave che. paramAdhAmIe nArAne kevA duHkhA Ape che te vAMcatAM ApaNuM kALaju kaMpI jAya che. nArakonA zarIrane chedI nAMkhe che. ahIM te kAi paNa mANase sarakAranA agara khIjA koIne gunhA karyA che teA enA hAtha-paga kApI nAMkhe agara phAMsIe caDhAvI de tA ekavAra vedanA bhAgavavI paDe che. jyAre narakamAM te nArakInA aMgopAMga vAravAra cheDhI nAMkhavAmAM Ave che. tenI jaghanya sthiti daza hajAra varSInI ane utkRSTa sthiti tetrIsa sAgaropamanI. jenI jeTalI sthiti hoya teTalA samaya bhayaMkara duHkha bhegavavu paDe che. ATalA mATe jJAnI bhagavaMtA kahe che he jIva! tame karmabaMdhana karatI vakhate khUba khyAla rAkhe. mahAna purUSA pete kamabaMdhanathI mukata thayA ane ApaNane mukata thavAnA mArga batAvI gayA. bhagavAna mahAvIrasvAmI nirvANu pAmavAnA hatA tyAre be divasa agAu navamallI ane navalacchI aDha!ra dezanA rAjAe emanu badhu lazkara laine prabhunI pAse AvyA. te divase Ase va terasane divasa hatA. te divase sAMjanA samaye rAjAe pAvApurImAM praveza karatA hatA te samaye gAyAnA dhaNa jaMgalamAM carIne gAmamAM jatA hatA, te ghaNAM mANasAne joine DarIne doDAdoDa karavA lAgyA tethI AjanA divasanuM nAma dhaNaterasa rAkhavAmAM AvyuM che. AjanA divasanu nAma dhaNaterasa che paNa tamane dhana khUba vahAlu che eTale dhaNuterasa uparathI AjanA divasane dhanaterasa kahe che. dhanaterasanA divase dhana dhe!vAnuM nathI paNa AtmAne dhAvAnA che. dhana kevu che tenA upara kavie eka rUpaka banAvyuM che. eka vakhata indra lakSmIjIne kahe che ke lakSmIjI ! tamArA mATe eka phariyAda AvI che. e phariyAda ekabe jaNAnI nathI paNa ghaNAM mANusA A phariyAda kare che tyAre lakSmIdevI kahe che indra mahArAjA! mArA viSe koi phariyAda karI zake evuM jIvana mArUM nathI ke mArA cAritramAM kAi jAtanuM kalaMka nathI ke mArA jIvanamAM koI jAtanA doSa nathI ke mAre mATe koi phariyAda karI zake? huM...e vAta sAcI mAnatI nathI. taddana khATI vAta che chatAM kAI phariyAda karatu hoya teA adAlatamAM kesa raju kareA tyAre indra kahe che ke nagaranA-rASTranA ane dezanA dareka mANasA ekI avAje khele che ke lakSmImAM caMcaLatA ghaNI che, enAmAM sthiratAnA guNa nathI. baMdhue ! tame paNa AvuM ja kahe che ne ? lakSmI asthira che, caMcaLa che paNa tame ene sthira karavA mATe keTalA prayatno karA Page #894 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 853 che? lakSmIne sAcavavA godarejanI tijorI lAvyA. ene traNa traNa to cAvIo lagADavAnI hoya, khAnAmAM khAnuM ne enI cAvI judI, ethI adhika zuM kahuM? aMdara IlekaTrIka karaMTa rAkhe ke kaI khelavA jAya to ene eMTI jAya, eTaluM nahi paNa ene sAcavavA baMgalAnA daravAje bharI baMduke paheregIre khaDA rAkhyA, to paNa te sthira rahetI nathI. A mATe khUba phariyAdo AvI che. tArAmAM jarA paNa sthiratAno guNa nathI, tuM ahIMthI tyAM ne tyAMthI ahIM ema badalAyA kare che. A sAMbhaLI lakSmIdevI bolyA- Indra! belanAra anubhavathI bolatuM nathI. enuM bolavuM anubhavazUnya che. huM eka gharamAM rahevA taiyAra chuM paNa mane kAyama mATe enA gharamAM sthira karavAnI mANasane kaLA AvaDavI joIe. huM duniyAnI badhI zarato pUrI karUM chuM paNa mArI traNa zarate kaI pUrI karatuM nathI, te huM enA gharamAM kevI rIte rahI zakuM? tyAre indra kahe che tArI evI kaI zarate che? ke e zarato pUrI karanArane ghera tuM kAyama mATe sthira rahI zake? tyAre lakSmIjI eka lekamAM traNa zarate kahe che. "guravo yatra pUjyante, vittaMyatra nayAjitam / dyutaM ca phalaho naiva, vasAmi tatra nizcalA // " lakSamInI pahelI zarata e che ke je gharamAM vaDIlonI AjJAnuM pAlana thatuM hoya, vaDIlenuM sanmAna thatuM hoya. bIjI zarata che jeNe nyAyanItithI dhana meLavyuM hoya, ane trIjI zarata e che ke je manuSya kadI jugAra ramate na hoya, keInI sAthe kadI kaleza karato na hoya, AtmadharmamAM ramato hoya tene ghera huM sthira thaIne rahuM chuM. je manuSya mane kAyama mATe enA gharamAM rAkhavI hoya teNe mArI A traNa zaratonuM barAbara pAlana karavuM paDaze. samajAyuM ? jenA gharamAM dharma-saMpa-nyAyanIti hoya tenA gharamAM dhana saheje Avaze. chatAM eka divasa cheDIne javAnuM che. te tame Aje dhanaterasanA divase evI ArAdhanA kare ke dharmarUpI zAzvata lakSmI prApta thAya kadI ene choDavAno vakhata Ave nahi. A zarIra chUTI jAya te paNa e lakSamI sAthe Ave. jamAli aNagAranuM zarIra tapazcaryA karavAthI khUba jINuM banI gayuM che. have cAlavAnI zakita paNa nathI. emanA zarIramAM roga utpanna thaye che tethI emanA ziSyone kahe che mArA mATe saMthAra bichA. have zive temanI pathArI karaze. te vakhate jamAli aNagAranA manamAM kevA bhAva Avaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. dharaNanI dIkSA caritra - dharaNa mArkadI nagarImAM AvyuM. cAre tarapha tenI kIrti phelAI che. lake be meDhe tenA vakhANa kare chemAtA-pitAe tene pharIne lagna karavA mATe kahyuMpaNa have saMsAra uparathI tenuM mana uThI gayuM che. Page #895 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 854 zAradA saritA ekadA dharaNu bagIcAmAM pharavA gayA hatA. tyAM eka ahaMdatta nAmanA mahAmunine ghaNAM ziSya parivArathI beThelAM joyAM. eTale tarata dharaNasene tyAM jaIne munine vaMdana karyA ne muni pAse beThA. munine enuM mukha joIne lAgyuM ke A keI ha9mI jIva che. munie tyAM ene dharmane bodha Ape. ahaMdana AcAryanI vANI dharaNane khUba mIThI lAgI ne enA aMtaramAM utarI gaI. tenuM aMtara vairAgyaraMge raMgAI gayuM. ghera AvI mAtA-pitA pAse saMyamanI AjJA laI yAcakane chUTA hAthe dAna ApI mahAna kaSTathI upArjana karelI lakSmIne tRNavat samajIne palakArAmAM choDI dIdhI ane ahaMdatta AcArya pAse dIkSA lIdhI ne tapa-tyAga, jJAna-dhyAnamAM khUba AgaLa vadhyA ne AtmabhAvamAM sthira thayA. ghaNA vakhata pachI gurUnI pAse ekalA vicaravAnI AjJA mAMgI. dharaNa muninI yogyatA joIne gurUe tene AjJA ApI. vihAramAM ghara upasargo ane pariSaho sahana karatAM grAmAnugrAma vicaratAM eka vakhata dharaNa muni tAmraliptI nagarImAM AvyA. ne udyAnamAM eka vRkSa nIce kAusagga dhyAnamAM ubhA rahyA che. A tarapha devapura nagaramAMthI suvadana ane lakSamIne dezanikAla karyA pachI baMne pharatA pharatA tAmraliptI nagarImAM AvIne ghara karIne vasyA hatA. vairiNI lakSmI bhAryA -pUrvakarmanA udaye lakSmI udhAnamAM pharavA AvI ane kAusagga dhyAnamAM munine joyA. emane jotAM enA dilamAM zreSAnala pragaTa. arere.... emane mAravA mATe ATalA upAya karyA chatAM jIvatA rahyA. have e marI jAya tevA upAya karuM. ema vicAra karI potAnA zarIra para paherelA AbhUSaNo utAryA ne muninA paga AgaLa mUkayA. pitAnA kapaDA pite cIrI nAMkhyA ne zarIre ujharaDA karIne jorajorathI bUma pADavA lAgI ke bacA...bacAve. A pApI duTe mArA dAgInA lUMTI lIdhA che. enI bUma sAMbhaLI ghaNuM mANaso tyAM ekaThA thaI gayA. rAjAnA paheregIre paNa AvyA ne tene pUchyuM-tuM kema pikAra kare che? tyAre lakSmI e sAdhu sAme hAtha dharIne kahyuM-A DhegIe mArA dAgInA lUMTI lIdhA che ne tamane AvatAM dekhI dhyAnane DhoMga karIne kAusamAM ubhe che. paheregIree kahyuM-tuM sAcuM bola, tuM keNa che ke A strInA dAgInA laIne zA mATe Ama ubhuM raho che? paNa munie javAba Ape nahi. traNa-cAra vAra pUchayuM paNa muni kaMI bolyA nahi tethI muni upara roSe bharAyA ne bAMdhIne rAjA pAse laI gayA. rAjAe khUba pUchayuM paNa kaMI javAba na Ape eTale rAjAe hukama karyo ke ene ATaluM pUchavA chatAM hA ke nA kaMI javAba ApatA nathI mATe emane phasIe laTakAvI de. tarata munine AkhA gAmamAM pheravyA ne rAjAe gheSaNa karavI ke sAdhunA vezamAM dhUtArAe eka strInA dAgInA lUTayA che eTale ene phAMsIe caDhAvavAmAM Ave che. Page #896 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 855 jaina muni che. gAmamAM jainA ghaNAM hatA te rAjAne kahevA lAgyA ke amArA jaina sAdhu parastrI sAmuM juve nahi ne dAgInA lUTe nahi. muni khUba pavitra che. game te kAraNa banyuM che. AmAM kaMika bheda che. rAjAe kAinI vAta sAMbhaLI nahi. hajArA lekanI vacamAM munine phAMsInA mAMcaDe laTakAvyA. tyAM phrAMsI dharatImAM utarI gaI ne siMhAsana banI gayuM. sumanavRSTi hui nabhase, sura gaNu eTale jayajayakAra, mAphI mAMgI mahipa Aya ke, pakaDa muni cAra hai...zrotA tuma AkAzamAMthI puSpAnI vRSTi thai. devavANI thai ke A dharaNamuni nirdoSa . che. tame zuM karo cho ? A sAMbhaLIne mahArAjA doDatA AvyA ne muninevana karI peAtAnA aparAdhanI vAra MvAra kSamA mAMgavA lAgyA te paNa muni te mauna ubhA che. AkAzavANI sAMbhaLI lakSmI dhrujavA lAgI. A duSTa te kai rIte maratA nathI. ene devoe nirdoSa jAhera karyA. have te mane rAjA pakaDaze ne mane phAMsIe caDhAvI deze eTale bhayathI gAma choDIne bhAgI gai. A tarapha devavANI thayA pachI tarata rAjAe lakSmInI tapAsa karAvI. paNa kayAMya pattA pace nahi. paNa peAlIseAne khabara paDI ke A suvadananI patnI che eTale suvadanane rAjA pAse pakaDI lAvyA. suvanane pUchyuM. tamArI patnI kyAM gaI ? teNe A munine zA mATe Ama karyuM? suvana kahe che mane A vAtanI kaMi khabara nathI, paNa e gharamAM nathI. suvaDhane rAjAne satya vAta kahI dIdhI ne kahyuM. A muni saMsAramAM hatA tyAre paNa e strIe emane mAthe karavAmAM khAkI rAkhI nathI, ne huM e pApaNInA premamAM paDelA chuM, paNa have mane enA pratye prema rahyA nathI. Apa mane choDI deze teA huM dIkSA laI laIza. enI vAta sAMbhaLI rAjAe tene choDI mUkayA ne suvane dIkSA lIdhI. muninA tathA jaina dharmanA jayajayakAra thayA. duSTa lakSmInI durdazA - lakSmI tAmraliptI nagarIthI bhAgI ane cAree tene lUTI. pharatI pharatI jaMgalamAM AvI. te samaye kuzasthala sannivezanA rAjAnI rANInA zarIramAMthI leAhI uDI gayu hatu. eTale kAI yAtiSIe rAjAne kahyuM ke ApaNA gAmabahAra kAI rAkSasI AvI che te rAtre rANInuM leAhI cUsI jAya che mATe ene pakaDavA gAma bahAra zAMti jApa kazaveA. rAtre gAmamahAra zAMti jApa thai rahyA che. tyAre lakSmIne thayuM ke kAi vahepArInA sAthe AvyeA lAge che. mATe huM tyAM jAuM. ema vicAra karIne tyAM AvI teA rAjAnA mANasA khullI talavAre tyAM pharatA hatA. lakSmIne joine kahevA lAgyA ke Aja rAkSasI che. tarata ene pakaDIne khAMdhI lIdhI ne rAjAne samAcAra mAkalAvyA. rAjA enI pAse AvyA ne khUba mAra mAryA. lakSmI khUba karagaravA lAgI ke huM rAkSasI nathI. duHkhIyArI strI chuM. mane jIvatI cheDI do. paNa enI vAta kANu sAMbhaLe? ene Page #897 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 856 zAradA saritA judI judI rIte khUba kadarthanA karI. chevaTe azucI padArthothI tenuM zarIra kharaDIne gAma bahAra kADhI mUkI. tyAM eka bhUkhI vAghaNe tene phADI khAdhI ne maraNa pAmIne sattara sAgarepamanI sthitivALI pAMcamI dhUmaprabhA nAmanI narakamAM utpanna thaI ane dharaNamuni zuddha saMyamanuM pAlana karatAM chelle pAde pagamana saMthAro karIne paMDitamaraNe kALadharma pAmI agiyAramA AraNa nAmanA devalokamAM caMdrakAnta nAmanA vimAnamAM ekavIza sAgaropamanI sthitivALA vaimAnika devapaNe utpanna thayA. have A bane che AyuSya pUrNa karIne tyAMthI AvIne kyAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 103 kALIcaudaza" A vada 14 ne budhavAra tA. 24-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMtajJAnI sarvajJa bhagavaMta vItarAga prabhue bhavya jIvonA kalyANane arthe Agamamaya vANInI prarUpaNa karI. ApaNe jamAli aNagArano adhikAra cAle che. jene saMsAranA sukho tuccha lAge che te tyAge che. cakravatine keTalo vaibhava hoya che ! chatAM daza cakravatioe evI riddhi-siddhi cheDIne dIkSA lIdhI hatI. tame je sukha meLavavA phAMphA mAre che, bhUkha-tarasa veThe che te sukhe puNyavAna ne sAmethI maLatA hatAM. cakravatine navanIdhi ane cauda ratnanI prApti thAya che. e navanIdhi kyAM rahe che e tame jANo cho? e navanIdhi eka peTImAM hoya che. e peTI bAra yojana lAMbI, nava jana pahelI ane ATha jana uMcI hoya che. ene ATha piDA hoya che. jyAM samudranI sAthe gaMgA nadI maLe che tyAM e peTI rahe che. jyAre cakravarti aThThama tapa karI tenuM ArAdhana kare che tyAre te mahA navanIdhinI peTI tyAMthI nIkaLI cakravartinA caraNamAM AvIne ubhI rahe che. temAMthI dravyamaya vastuo te pratyakSa nIkaLe che ane karmarUpa (kArya karavA rUpa) varatuone batAvatI vidhionA pustake nIkaLe che. jene vAMcIne ISTa arthanI siddhi karI zakAya che. A cauda ratna ane navanIdhinuM rakSaNa karavA eka hajAra de niyukta karyA hoya che. te deve A badhuM kArya kare che. te sivAya tenA AtmarakSaka deve te judA hoya che. jyAre cakravarti A badhuM choDIne dIkSA le che tyAre e badhA sAdhano pitapotAnA sthAne cAlyA jAya che. je AvA sukhane cheDe che te cakravartio mahAna sukhane pAme che. kadAca mekSamAM na jAya te develekamAM jAya che ane tyAMthI alpabhava karIne mokSe jAya che ane je cakravartio cheka sudhI A sukhane choDatA nathI te narakamAM jAya che. Page #898 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 857. baMdhuo ! tamAre lakSmI meLavavA kaMIka kALA-dheLA ane mAyAkapaTa karavA paDe che. tame game teTalA zrImAna che te paNa tamArI sevAmAM deve kaMI hAjara rahe? tamane khammA khammA karanArA be-traNa nakaro heya ne te paNa tame ene sAcave tyAM sudhI sArA. je ene kaMI vAMdhe paDe te zeThanuM khUna karI nAkhe che. kema tamArA muMbaImAM te AvA kissA ghaNuM bane che. cakravartine AvuM bane nahi. chatAM vairAgya pAmI gayA ane je vairAgya na pAmyA temane deve ke emanI rANIo durgatimAM jatA aTakAvI zakyA nahi. Aje kALIcaudazane pavitra dina che. dhanaterasa-kALIcaudasa-divALI besatuM varSa ane bhAIbIja e pAMca divaso pavitra mAnavAmAM AvyA che. divALInA divase mahAvIra svAmI mele padhAryA che. te divase aDhAra dezanA rAjAo piSadha karIne besI gayA hatAM. tamane ema thatuM haze ke bhagavAna divALInA divase mokSe javAnA che evI rAjAone kayAMthI khabara paDI? te zaizAlake jyAre bhagavAna upara tejalezyA choDIne kahyuM ke tuM mArA tapa tejathI parAbhava pAmIne pitta-javaranA rogathI pIDAIne cha mahinAmAM maraNa pAmIza. tyAre karUNAsAgara bhagavAne kahyuM ke huM te soLa varSa sudhI A pRthvI upara gaMdhahastinI jema vicaravAno chuM. paNa tuM AjathI sAtamA divase tArI tejalezyAthI parAbhava pAmI pitta-javaranI pIDA bhegavIne maraNa pAmIza. A sAMbhaLIne aMtima samaye gozAlakane ke pazcAtApa thaye che ! pitAnI bhUlane pazcAtApa karavAthI vartamAnakALa sudharI jAya che. jene vartamAnakALa sudhare che tene bhaviSyakALa paNa sudhare che ne bhUtakALamAM karelI bhUlanuM prAyazcita thAya che. bhagavAne gozAlakane kahyuM ke huM seLa varSa gaMdhahastinI jema vicaravAne chuM tyAre rAjAoe e vAta dhyAnamAM rAkhI hatI tethI navamallI ane navalacchI e aDhAra dezanA rAjAe prabhunI pAse AvyA. e aDhAra dezanA rAjAonI maMDaLI hatI ke jyAre dharmanuM kaI mahAna kArya karavAnuM hoya. dharma upara Aphata Ave evuM lAge tyAre badhA rAjAo bhegA thaIne tenuM nirAkaraNa karatA. bhagavAna kSe padhAravAnA che e vAtanI ekabIjAe badhAne khabara ApI dIdhelI eTale dhanaterasane divase sAMjanA prabhunI pAse hAjara thaI gayA ne bhagavAnanI pAse pauSadha lagAvIne besI gayA. rAjAo AzravanA dvAra baMdha karIne saMvaranA gharamAM AvI gayA. tamAre badhAe paNa caudaza pANInA cha karavA joIe. anya lokone mATe bhale A parva laukika hoya paNa jene mATe lekennara parva che. mATe bane teTale AraMbha samAraMbhane tyAga kare. dhanya che pAvApurInI pavitra bhUminA hastipALa rAjAne ke chelluM cAturmAsa prabhune pAvApurImAM karAvyuM. bhagavAna grAmAnugrAma vicaratA vicaratA pAvApurImAM Page #899 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 858 zAradA saritA padhAryA hatA tyAre hastipALa rAjAe potAnA kuTuMba parivAra sahita prabhunA caraNamAM paDIne vinaMtI karI hatI ke the abake comAse svAmIjI aThe kare, the pAvApurIe paga A mati dharejI, aThe karo aThe kare aThe karejI, thaM carama mAse svAmIjI aThe karo, hastipALa rAjA vinave karajoDa, pure prabhujI mArA mananA keDa, zIza namAvI ubhA joDI hAtha, karUNAsAgara karaje kRpAnAtha....theM abake... he prabhu! Apa chelluM comAsuM pAvApurImAM kare. Apa pAvApurIthI dUra na jaze. jemAM eka nAnuM bALaka mAtA AgaLa karagare tema hastipALa rAjA, temanI rANIo, zrAvake ane zrAvikAo prabhune vinaMtI kare che he prabhu! mArI zALA nirdoSa ane sUjhatI che. Apa kRpA karIne cAturmAsa ahIM birAje. AgaLanA zrAvake ane rAjAo kevA hatA ke pitAnA amuka sthAne nirdoSa rAkhatA. e samajatA hatA ke keIka vakhata ApaNA bhAgya hoya te ApaNane saMtanA pagalA karAvavAne mahAna lAbha maLe. Aje mANasa moTA moTA makAne baMdhAve che, paNa eka nAnakaDI pauSadhazALA gharamAM rAkhe che? badhA rUma bAMdhyA paNa AtmaciMtana karavAne eka rUma alaga rAkhyuM hoya te saMsAranA kAryamAMthI akaLAyA-mUMjhAyA che te tyAM jaIne AtmaciMtana kare te badhe ukaLATa zAMta thaI jAya. bhagavAne hastipALa rAjAnI vinaMtI ravIkArI chelluM cAturmAsa pAvApurImAM karyuM. jenA mahAbhAgya hoya tene A lAbha maLe che. aDhAra dezanA rAjAo ane ogaNIsamA hastipALa rAjA cha8 pauSadha karIne besI gayA hatA. prabhune parivAra paNa sAthe che. darekanA manamAM eka bhAvanA hatI ke basa, have ApaNu bhagavAna mokSamAM jaze pachI amRtanA ghUMTaDA keNuM pIvaDAvaze? mATe jeTale lAbha levAya teTale laI laIe. aDhAra dezanA rAjAo pauSadha laIne besI gayA te zuM emane tamArI jema divALInuM kAma nahi hoya? (hasAhasa). emane ghaNuM kAma hatuM chatAM cheDIne lAbha levA AvyA hatA ane tamane te divALInA divase gAmamAM sate birAjatA hoya te upAzraye AvavAne TAIma nathI. aDhAra dezanA rAjAo ane hastipALa rAjAne chaThTha hate. bhagavAna mahAvIra svAmIe dIkSA lIdhI tyAre chanA paccakhANa hatA. kevaLajJAna prApta thayuM tyAre paNa chaThTha hato ane nirvANa samaye paNa chaThTha hate. " ApaNe sai keIe chaThTha kare joIe. temaja AvatI kAle pAkhI che mATe pauSadha vigere khUba dharmakaraNa karaze. aDhAra dezanA rAjAo chaThTha lagAvIne beThA che, ne ekITaze prabhunA sAmuM joI ekacitte dezanA sAMbhaLe che. emane prabhunI pAsethI uThavAnuM Page #900 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 859 mana thatuM nathI, ne tamane khAvAnuM choDavAnuM mana thatuM nathI. e ke bhavya dekhAva haze! emaNe sAcI divALI ujavI che. A te prabhu hatA. e sivAya bIjA kaMika jI AvI divALI ujave che. eka daSTAMta dvArA samajAvuM. - eka karoDapati zeTha hatA. te khUba udAra dilanA hatA. traNa mANasanuM kuTuMba hatuM. dIkaro pAMca varSane thaye tyAre gAmanA nagarazeThanI dIkarI sAthe tenuM sagapaNa karyuM. dIkaro lagabhaga paMdara varSane thaye ne pApane udaya thatAM paise ekAeka javA mAMDe. cAre bAjuthI khoTa AvavA lAgI. gharabAra badhuM vecAI gayuM. ubhA rahevAnI paNa jagyA na rahI. zeThANI AghAtamAM gujarI gayA. chevaTanA pariNAme zuM karavuM te muMjhavaNa AvI. A samaye lajajAnA mAryA jhuMpaDAmAM paDyA rahe che ne paroDhIye anAja pIThAmAM jaI dhuLamAMthI dANuM cALIne lAve che. zeThane vicAra thaye ke mArA vevAI ghaNuM dhanavAna che mATe tyAM jauM tema samajIne jamAIne mokalyA te sasarAe dhakko mArIne kADhI mUkyA. tuM mAre jamAI kevo ? basa, nANAM gayA ne sagapaNa gayuM. jene saMsAra! mArA baMdhuo! saMsAra kene che? sagAI kyAM che! khUba vicAra karI mugdha banaje. bAkI jyAre tamane samajAze tyAre A saMsAra jarUra tamane jela jevuM lAgaze. have bApa-dIre A sthitimAM khUba muMjhAya che. keI nekarI paNa rAkhatuM nathI. karma nA kare teTaluM ochuM che. bIjI bAju zeThanI dIkarI maTI thaI che. te vicAra kare che ke mArI bahenane badhe javAnI chUTa ane mane kema nahi? eka divasa makkama thaI savAranA vahelI bahAra nIkaLI gaI. tyAM A bApa-dIkare retInA piTalA bAMdhe che. tyAre chokarI kahe che ke Apa zA mATe AvuM kare che? chevaTe zeTha temanA duHkhanI vAta kare che. A sAMbhaLI chokarI kahe che bApujI amArA ghera ghaNuM dhana che. Apa cAle. tyAre zeTha raDI paDe che ne kahe che dIkarI tuM cAlI jA. amArA bhAgya phUTI gayA che. nahitara tuM amArA gharanI lakSamI che. huM tame zuM kahe che? huM tamArA gharanI lakSmI chuM te kevI rIte? Apa mane kaho. tyAre zeTha vAta kare che ne chevaTe chokarI kahe che mAre pati eka hoya-e nahi. mATe mArI bahenanA traNa divasa bAda lagna che te vakhate tame tyAM hAjara thajo ne huM tamArI sAthe AvIza. chokarInI vAta sAMbhaLI bApa-dIkare khUba nA pADe che. paNa chokarI ghaNI haTha kare che tethI hA pADe che. ne chevaTe bApa-dIkare te divase tyAM jAya che. badhAnI vacamAM dIkarI sAdA kapaDAmAM pitAne kahe che ke mArA mATe tame je jamAI ze have tenI sAthe ApanI samakSamAM hAtha jhAlI mAruM jIvana tene arpaNa karuM chuM. Ama kahetAMnI sAthe hAtha jhAlavArUpa hastameLApa karIne cAlI gaI. badhA moTI dIkarInA lagnamAM paDyA hatA ane A banAva banatA sau kaI codhAra AMsu pADavA lAgyA. moTI dIkarInA lagna patyA pachI badhA chokarInI jhuMpaDIe AvI khUba karagaravA Page #901 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 860 zAradA saritA lAgyA. tyAre chokarI kahe che bApujI! Ape A lekenI sAthe khUba anyAya karyo che. temaNe mane sagAInA samuratAmAM lAkha rUpiyAnA dAgInA ApyA te pacAvI pADayA ne uparathI lAta mArIne kADhI mUkyA. Ape mArA mATe prathama je jamAI zodhe che te mAro pati che, mATe have Apa ghera jAva. pitAe ghaNuM dhana ApavA mAMDyuM paNa dIkarIe na lIdhuM. chevaTe raDatI AMkhe mA-bApa pAchA vaLyA. A tarapha enA pati tathA sasarAne kahe che bApujI! have A retImAMthI kaNa vINIne khAvAnuM choDI de. evI rIte karavAthI kevI rIte uMcA AvIzuM! tame eka nAnI hATaDI mAMDe. huM tamane cokaleTa, sIMga-caNa badhuM lAvI ApuM. te nAnA chokarAnI skula AgaLa laIne vecavA bese ane patine kahe che tame jaMgalamAMthI lAkaDA kApIne gAmamAM vecavA jAva te kaMIka uMcA AvIe. sasarAne cekaleTa-sIMga-caNuM laIne vecavA mekale che ne ene pati lAkaDA kApavA jAya che. tyAre enA manamAM thayuM ke mAre pati lAkaDA kApavA jAya ne huM besI rahuM? mAre paNa javuM joIe. peTane bhADu ApavA mATe game te kAma karIne temAM nAnapa zI? keInI pAse hAtha laMbAvatAM nAnapa AvavI joIe, ema vicAra karIne enA pati sAthe lAkaDA kApavA gaI. eka jhADa kApIne baMnee lAkaDAnA bhArA bAMdhyA. mAthe mUkI bajAramAM thaIne vecavA jAya che. A chokarInA mAthe lAkaDAne bhAre joI nagarajanonI AMkhamAM AMsu AvI gayA. aha! karoDapatinI dIkarInI A dazA? kaI zeThanuM vAMku bele che te koI chokarInuM kharAba bele che. tyAre chokarI vicAra kare che duniyA kevI doraMgI che! jagatanuM sAMbhaLIe to duniyAmAM rahevAya nahi. lAkaDAno bhAro laIne pharatAM pharatAM eka dayALu zeThanA makAna pAse AvyA. zeThe joyuM ke A lAkaDA kiMmatI che. tarata emane bolAvIne kahyuM -bhAI ! A lAkaDA mArA ghara nAMkhI do. A bAvaLanA ke lIbaDAnA lAkaDA nathI paNa caMdananA lAkaDA che ema kahI be bhArAnA vIsa hajAra rUpiyA ApI dIdhA. laIne baMne ghera AvyA. have chokarI sasarAne kahe che bApujI ApaNI kaI jamIna che ke nahi? tyAre sasarA kahe che beTA! ApaNa sAta mALanI havelI banI gaI. e jamIna khAlI paDI che. tyAre vahu kahe che tyAM jhupaDI banAvIne rahIe. ema vicAra karI tyAM jhuMpaDI bAMdhIne AnaMdathI rahevA lAgyA. devAnupriye! juo, have A zeThanA puNyane udaya kevI rIte thaye? pahelAM kaMI na hatuM. have rahevA jhuMpaDI thaI. pAse vIsa hajAra rUpiyA AvI gayA. tethI vahu kahe che bApujI! have tame cokaleTa vecavA na jazo. bhagavAnanuM nAma le. have te bApa-dIkare te vahune gharanI devI jema mAne che. vaha je kahe te sAcuM. e kahe tema kare che. samaya jatAM dhanaterasane divasa Ave. eTale putravadhu kahe che bApujI! A Page #902 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 861 zAradA saritA jIve ghaNuM khAdhuM che. junA karmone teDavA mATe tapa karavAnI jarUra che. divALI eTale AtmAne ujjavaLa karavAnuM pavitra parva. dravya-divALI jIve ghaNIvAra ujavI. A vakhate ApaNe bhAvadivALI ujavIe. ApaNe traNeya jhuMpaDImAM aThThama karIne besI jaIe. ne traNeya divasa ekacitte navakAramaMtranuM smaraNa karavAnuM che. tamArUM citta saheja paNa bahAra na javuM joIe. A bApa-dIkarAe jiMdagImAM ekAsaNuM paNa karyuM nathI. have amA kevI rIte karavo? sasarA kahe che beTA! mArAthI aThThama nahi thAya. huM traNeya divasa ekAsaNuM karIza. paNa vahu kahe che nA. ama karavAne che. traNe jaNa aThThama tapanI ArAdhanA karavA jhuMpaDInuM dvAra baMdha karIne aMdara besI gayA. dhanaterasa ane kALI caudazane divasa pUro thaye. divALInA divase prabhAtamAM tenI jhuMpaDImAM jhaLahaLATa thaye. prakAza prakAza patharAI gaye. eTale pilA bApa-dIkarAnI AMkha khulI gaI ke A jhabakAro zuM thAya che? paNa vahu te navakAramaMtramAM lIna banI gaI che. have vahu AMkha khole nahi tyAM sudhI emanAthI AMkha kevI rIte khelAya? divALIne divasa pUre thaye. ethe divase savAramAM vahu dhyAnamAMthI mukta thaI. eTale pelA baMne jaNe ubhA thaI gayA. tyAM ekadama devI pragaTa thaIne vahune kahe che beTA! mAMga mAMga. huM tArA upara prasanna thaI chuM. tyAre vahu pUche che tame koNa cho? ne mArA gharamAM zA mATe AvyA che? tyAre devI kahe che beTA ! huM tArI sAsu chuM. marIne devI thaI chuM. Aje tame aThThama tapa karIne beThA che. te A gharamAM AvIne A bApa-dIkarAne dharma pamADe che tethI huM tArA upara prasanna thaI chuM. tArI je IcchA hoya te mAMga. tyAre kahe che mAtAjI! mAre kaMi na joIe. mArA gharamAM saMpa-satya-sadAcAra ane zIyaLa sadA rahevuM joIe. bIjuM mAre kaMI na joIe. devI kahe che beTA ! tuM A gharamAM AvI che eTale have lIlAlahera thaze. tuM mArI pAse kaMi na mAMge te kaMI nahi. paNa tuM je jagyA upara dhyAna karIne beThI hatI te jagyAe khADe che. tyAM daza keDanA kiMmatI ratno dATelA che. tArA gharamAM sadA satya-sadAcAra-saMpa ne zIyaLane vAsa thaze ema kahIne devI adazya thaI gaI. devInA gayA pachI jhuMpaDImAM bedayuM te kiMmatI ratno carU nIkaLe. have zuM beTa rahe? eka ratna vecIne zeThe potAnI havelI cheDAvI dIdhI. vahepAra dhaMdhA zarU karI dIdhA. muni zeThanI peDhI pacAvIne besI gayA hatA te paNa zeThane kahevA AvyA ke ApanI peDhI saMbhALI le. pahelA hatI tenA karatAM zeThanI sthiti vadhu sArI thaI gaI. dhamadhokAra vahepAra karavA lAgyA. chokarInA mAtA-pitAe zeThanI pAse AvIne mAphI mAMgI ne dIkarIne khUba premathI pitAne ghera teDAvI. dIkarIe mAtA-pitAne sArI zikhAmaNa ApI ke bApujI! kAyama koInI sthiti sarakhI rahetI nathI. A te tamArA vevAI hatA. A Page #903 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jagyAe bIjA keI Ave te kadI AvuM na karavuM. pitAe dIkarInI vAta mAnya karI. ne baMne kuTuMbamAM AnaMda AnaMda vartAI gayA. - devAnupriye! AnuM nAma sAcI divALI ujavI kahevAya. AvatI kAle mahAvIra prabhunA nirvANa dina che. bane teTalI sArI saMkhyAmAM piSadha, upavAsa karajo. e na bane te rAtrI bhojanano tyAga karavo, nATaka sinemAno tyAga kare. brahmacaryanuM pAlana karavuM eTaluM avazya karaje. samaya thaI gayo che. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 104 divALI Ase vada amAsa ne gurUvAra tA. 25-10-73 sujJa baMdhuo ! zAsanapati trilokInAtha vizvavijetA, jagatanA jIvone amRtarasanuM pAna karAvanAra prabhu mahAvIra svAmIne Aje nirvANa divasa che. vizvapremanI jIta jagADanAra teo eka mahAna adhyAtma-gI hatA. temaNe jIvana jIvavAne mahAna Adarza jagata samakSa raju karyo. cethA ArAnA 75 varSa ane sADAATha mahinA bAkI rahyA tyAre prabhune janma thayo. trIsa varSanI bharayuvAnImAM saMsAranA tamAma sukhane ThAkare mArI saMyamanA kaThora mArge kaThIna sAdhanA sAdhavA taiyAra thayA. kaMThamAM paherelA hAra, hAthanA bAjubaMdha, mastakano mugaTa, keDe kaMdore, vIMTI Adi tamAma AbhUSaNe utAyAM ane pachI mAthAnI DAbI bAjune DAbA hAthathI ane jamaNI bAjunA jamaNA hAthathI be bAjune ane eka vaccene ema paMcamuSTi ca svayaM karyo. tirthaMkaro hajAma pAse pitAnuM mAthuM namAve nahIM. pAMca muSTImAM A leca karyo. te kevA baLavAna ane parAkramI haze! prabhunA lecanA vALa DhIMcaNabhara thaI vrajahIrAnA thALamAM Indra mahArAje jhIlyA pachI anaMta sidhone namaskAra karI bhagavAna svayaM karemibhatene pATha bhaNyA ane manamAM abhigraha karyo ke AjathI huM mArI kAyAne vasirAvI dauM chuM. arthAt jIvanabhara deva, manuSya tathA tiryaMcanA koI paNa prakAranA upasargo Avaze athavA kaI paNa pariSaha paDaze te paNa huM mArA mArgamAMthI jarA paNa calita nahi thAuM. bhagavAne sADAbAra varSa ane eka pakhavADIyA sudhI aghora sAdhanA karI. AhArane badale prahAre ne pANInA badale mAra maLyA. kaTu zabdonA varasAda varasyA, temaja temanI sAdhanAthI DagAvavA keTalAe temane pralobhano ApyA paNa sAdhanAnAM e aDaga bhegI keIthI DagyA nahi, koImAM lalacAyA nahi. paNa AtmaganI evI prakhara dhuNI dhakhAvI ke jemAM sarva vAsanAo baLIne bhasmIbhUta thaI gaI. Page #904 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA prabhue ekalA saMyama lIdhe ne jaMgalamAM vasIne AtmAnuM maMgala karyuM. AvA prabhune Aje ApaNe guNa gAIe chIe. jeo samaya oLakhIne kAma kADhI le che te saMsAra aTavIne pAra pAmI jAya che. tame samaje te manuSya jIvananI ekeka paLa keTalI kiMmatI che ! samaya e mAnavajIvananuM amUlya dhana che. samaya e jIvanane amUlya khajAno che. je manuSya eka kSaNanI kiMmata nathI samajate te hajAra kSaNane nakAmI gumAvI de che. samaya kenI rAha joto nathI. aDhAra dezanA rAjAone samayanI keTalI kiMmata hatI! teo badhA khAvApIvAnuM choDI prabhunI pAse cha paiSadha karIne besI gayA hatA. nivRtti mATe tapa karyo hato. tamane jeTale saMsArane rasa che tenAthI anaMtagaNuM rasa temane bhagavAnanI vANI sAMbhaLavAnuM hatuM. kAraNa ke have pharIne prabhunI vANI sAMbhaLavA maLavAnI na hatI. mATe jeTale lAbha levAya teTalo laI laIe. je manuSya samayane oLakhe che tenuM jIvana dhanya banI jAya che. sAdhana te badhAne prApta thayuM che, paNa tene upayoga karatAM AvaDe joIe. eka daSTAMta dvArA samajAvuM. eka rAjakumAra ane be vaNika putre A traNe jaNA eka skulamAM sAthe bhaNatA. traNa jaNa vacce khUba mitrAcArI hatI. moTAnA se mitra bane. garIbanA ochA bane. rAjakumAra ane vaNika putre paNa zrImaMtanA putra hatA. traNe gADha mitra hatA. traNe jaNuM bhaNI rahyA pachI be vaNika putroe vicAra karyo ke rAjAnA putranI dastI vadhu karavAmAM mAla nahi. mATe ApaNe tenI dastI ochI karI nAMkhavI sArI. eTale A be jaNAe rAjakuMvara pAse javA AvavAnuM ochuM karyuM. tyAre rAjakumArane vicAra thaye ke mitre dUra kema rahe che? bhaNatA hatA tyAre emane mArA pratye keTale prema hato ! ane Ama kema banyuM? eka divasa rAjakumAre baMne mitrone khUba Agraha karIne belAvyA. traNe jaNa bagIcAmAM pharavA mATe gayA. eka bAMkaDA upara beThA che te vakhate rAjakumAra pUche che! tame mArAthI dUra ne dUra kema rahe che? zuM ApaNe bhaNatA hatA tyAM sudhI ja mitra hatA? have ApaNe mitra nathI? tyAre vaNika putre kahe che kumAra! Apane maitrIbhAva khUba prazaMsanIya che paNa Apa rAjakumAra che ne ame vaNika putra chIe. Apa gAdIe besaze ne amAre te baMdha karavAnuM che. Apa amane kaMI ochA rAjA banAvavAnA che? tethI sAheba ame ochA AvIe chIe. ApanI tole ame kayAM AvavAnA chIe! are mitre ! huM tamane paNa rAjA banAvIza. AthI vaNika putre khuza thayA ne kahe bhale. samaya jatA rAjakumAra rAjA banyA. vaNika putra moTA vahepArI banI gayA. paNa banyuM evuM ke be vahepArImAMthI ekanI bhAgyadazA palaTAtA dukAnamAM meTI khoTa AvI. vahepAra paDI bhAMgye ne garIba banI gayo. deNuM vadhI gayuM. leNIyAta khUba herAna kare che tyAre te rAjakumAra pAse AvI namra vinaMtI kare che ke Apa amane vacana ApyuM Page #905 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 864 zAradA saritA hatuM ke huM eka vakhata tamane rAjA banAvIza. kuMvare zeDI vAra vicAra karIne kahyuM ke jAva eka prahara rAya bheLavo. tema kahI kuMvara mahelamAM gaye. tyAre vaNikaputra siMhAsane besI gayo. maMtrIoe kahyuM ke rAjyAbhiSekanI vidhi karavA de. rAjAne yogya vastrAbhUSaNa pahere pachI siMhAsane besaze te siMhAsana zebhI uThaze. vaNika putra kahe che mAre eka prahara rAjya karavuM temAM vastrAbhUSaNa ane rAjyAbhiSekanI zI jarUra che? basa huM to rAjasiMhAsane beTho eTale rAjA banI cUkyo. eNe te sevakone hukama karavA mAMDe ke ATalA rUpiyA, ATaluM jhaverAta mArA ghera mokalI de. leNadArane kahevaDAvI dIdhuM ke jenuM jeTaluM leNuM hoya teTaluM atyAre laI jAva kAraNa ke huM atyAre rAjA banyo chuM. eNe leNadAranuM leNuM cUkavI dIdhuM. garIba ane bhikhArIo AvyA. temane dhana ApI saMtuSTa karyA. nokare ane karmacArIone pagAra bamaNo karI dIdhuM ane gAmamAM jAherAta karAvI ke garIba heya te Ave. gAmamAMthI ghaNuM mANasa AvyA. devAya teTaluM dAna daI dIdhuM ane eka prahara pUre thatAM pahelAM te e siMhAsanethI nIce utarI gayA ane sevakane kahyuM ke huM mAre ghera jAuM chuM. Ama kahI garIbonA AzIrvAda lete harSanAda sAthe pitAne ghera cAlyo gaye ne khUba bAdazAhIthI rahevA lAgyA. teNe eka praharamAM rAjAne khajAne khAlI karI nAMkhe ne keDanI saMpatti pitAne ghera lAvyuM. A vAtane ghaNo samaya vityA bAda bIjA vaNika mitrane paNa vahepAramAM peTa AvI ne te paNa pitAnA mitranI jema rAjA pAse gayA ane pitAne ApelA vacananI yAda ApI. pite ApelA vacana pramANe rAjAe tene paNa eka prahara rAjA banAvavAne hukama karyo. A vaNika vicAravA lAgyuM ke rAjA banavuM te ThAThamAThathI banavuM ane rAjazAhI pozAka paherIne siMhAsane besuM to ema lAge ke huM rAjA banyo chuM. eTale teNe pahelAM hajAmane bolAvyo. mardana karAvyuM. A badhuM karIne snAna karyuM pachI rAjapizAka tathA AbhUSaNe maMgAvyA. sevakee suMdara vastro ane AbhUSaNano enI sAme Dhagalo karI dIdho. A joIne vaNika te mUMjhavaNamAM paDI gayA ke karyo piozAka pahere ne kayo pizAka na paherUM? A sAro che ne bIje enAthI paNa vadhu sAre che ane trIje te enAthI paNa vadhu caDhIyAta che. Ama pizAkanI pasaMdagImAM ene ghaNe samaya vItI gaye. chevaTe eka managamate pizAka paherIne siMhAsane beThe tyAM pradhAne ghaMTaDI vagADIne jAhera karyuM ke Apane eka prahara pUro thaI gayo che mATe tame rAjapazAka utArI nAMkho. pele rAjA banela vaNika be-are bhAI! huM te hamaNAM siMhAsane beThe chuM. meM te haju kaMI paNa hukama choDa nathI ane mane zenA utArI mUke che? tyAre Page #906 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pradhAne kahyuM e badhA vicAra tamAre pahelethI karavA hatA ne ! tame zaNugAra sajavA ne bhapakA karavA rahyA jyAre tamArA mitra ghaDI eLakhIne nyAla thai gayA. zaraNe AvelAne nyAla karyA tyAre tame te! je mAMgavA AvyA tene tame mAra mAryo. have utarI jAva. tene siMhAsanethI utArI mUkayA. jyAre ghera jAya che tyAre lAkoe tene khUba mAra mAryAM. cAre bAjuthI leNiyAtA gherI vaLyA ane kahyuM mele, rAjyanA khajAnAmAMthI zuM lAvyA che ? amArI rakama cukate karo. tame eka prahara mATe rAjA banIne zuM karyuM" ? vaNIka putra khUkha pastAvA karatA leNIyAtAnA hAthamAMthI mAMDamAMDa chUTIne ghara bhegA thayA. devAnupriye ! A dRSTAMta dvArA e sAra grahaNa karavAnA che ke samaya keTale kimatI che! ane mitrone eka paheAranuM rAjya maLyuM paNa pahelA mitra zaNagAra ane snAnamAM samaya nahi gumAvatAM samayane oLakhI tene sadupayoga karyo ane khIjAe snAna karavAmAM ne zaNagAra sajavAmAM samaya gumAvye. pariNAme nina ane devAdAra rahyA. manamAM ghaNA pastAvA thaye paNa samaya vItyA pachI pastAvA karavA ekAra che. tame paNa A manuSyabhavanA mAMgherA avasarane khAvA-pIvAmAM, sArA vastra paherI phreMDa thaIne pharavAmAM gumAvI deze teA karmInA karajathI mukata nahi aneA ane AtmAnI zAzrvata lakSmI paNa nahi meLavI zake. pariNAme durgatimAM jai kama leAgavavA rUpa juttAnA mAra khAvA paDaze. mATe samajIne bhagavAne batAvelA rAhe cAle. 65 aDhAra dezanA rAjAe kahe che he prabhu! zuM tArU teja che! tArUM mukha jotAM paNa amArA hRdayane ukaLATa zAMta thAya che. have AveA tejasvI dIpaka bujhAI jaze ! bhagavAne e divasanA saMthArA karyA hatA. seALa prahara sudhI uttarAdhyayana sUtra ane vipAka sUtranI satata dezanA ApI. indra AvIne bhagavAnanA caraNamAM paDayA ane karagarIne kahevA lAgyA hai jagata uddhAraka! Apa pRthvI upara haze! te amArA jevA jIvAnA uddhAra karazeA. aneka jIve edha pAmaze, ApanA vinA AvI amRtavANI kANu suNAvaze ? Apa thoDo samaya rokAi jAva. tyAre prabhu kahe che "na bhUtA na bhaviSyati. " huM indra ! e kadI banyuM nathI ne khanaze paNa nahi. prabhu te| madhAnI vacamAMthI Ase vada amAsanI pAchalI rAtre meAkSamA birAjyA. jema pitA putrane aMtima samaye chellI zikhAmaNa Ape che tema prabhue uttarAdhyayana sUtranA chatrIza adhyayanamAM chatrIza zikSAe ApI che. temAMthI ApaNe AjanA divase eka zikhAmaNa teA aMgIkAra karavI joie. bhagavAnanA kula 42 cAturmAsa che, te cemAsA kyAM kyAM karyA che? bhagavAne paheluM cAturmAsa asthi gAmamAM, khIjuM vANijya gAmamAM, za caMpApurImAM, traNa vizAlA nagarImAM, cauda rAjagRhImAM, e bhadrikA nagarImAM, eka Page #907 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA AlaMbhIkA nagarImAM, eka sAvaOI nagarImAM, eka anAya dezamAM ane chelluM mAsuM pAvApurImAM karI mokSe padhAryA. bhagavAne ekalA dIkSA lIdhI ne mekSamAM ekalA gayA pachI gautama svAmInA dilamAM virahAnalanI javALA pragaTI. aha he prabhu! huM have bhagavaMta, bhagavaMta kahIne kone prazno pUchIza? ne tArA vinA geyamA! geyamA ! e vahAlabharyA zabdothI mane koNa bolAvaze? huM hete jANatuM ke tame mane Ama choDIne cAlyA jaze! mujane me re TaLavaLate tihAM re, nahi keI AMsu luchaNahAra, gautama kahIne kezu bolAvaze re, keNu karaze merI sAraAdhAra hato re eka vIra tAhare re... gautama svAmI vilApa karavA lAgyA. aMte bhagavAnanA vAkaya yAda AvyA. moha che tyAM sudhI mokSa nahi maLe." rAganuM kavaca bhedAyuM ane kSapakazreNI para ArUDha thatA bArame mohane kSaya karI terame pahoMcI gayA ne kevaLajJAna ne kevaLadarzana pAmyA. amAsanI pAchalI rAte bhagavAna ATha karmone kSaya karIne mokSamAM gayA ne gautamasvAmI cAra ghAtakarma kSaya karI kevaLajJAna pAmyA. A samaye Indro-IndrANIo ane rAjAoe bhegA maLIne bhagavAnane nirvANa mahotsava ane gautamasvAmIne kevaLajJAna mahotsava ujavyuM te vakhate ke bhavya dekhAva haze! tame badhA divALImAM keDiyAnA dIvA pragaTAve che. gautamasvAmIe kevaLajJAnane dIpaka pragaTAvyA che ApaNe paNa ApaNA aMtaramAM jJAnane dipaka pragaTAve che. keDIyAnA dipaka pragaTAvavAmAM keTalA jInI hiMsA thAya che! Aje divALIne pavitra saMdeza che ke bahAranI rozanI karavA karatAM tamArA aMtaramAM jJAnanI rezanI jhagamagAvo. jJAnane dipaka kahevAmAM Avyo che. tame pragaTAve che te paNa dipaka che. sArA saMskArI dIkarAne paNa kuLadIpaka kahevAmAM Ave che. je dIkaro bApanI tathA kuTuMbanI khyAti vadhAre che tene tame kuLadIpaka kahe che ne ? tyAre huM tamane pUchuM chuM ke sUrya mahAna ke dipaka mahAna tIrthakara bhagavAnanA jIvanane dipakanI upamA ApavAmAM AvI che. kAraNa ke sUrya samasta jagatamAM prakAza phelAve che. paNa gharanA aMdhArA oraDAmAM ene prakAza pahoMcI zakato nathI. tyAM dipakanI jarUra che. e apekSAe sUrya karatAM dipaka mahAna che. ApaNI AMkhamAM jovAnI zakti che, chatAM aMdhArAmAM ApaNI AMkha joI zakatI nathI. potAnA hAthe mUkelI vastu paNa aMdhArAmAM jaDatI nathI. e mATe dipakane Azraya levo paDe che. game teTalo suMdara baMgalo hoya paNa jo emAM dipaka pragaTAvyuM na hoya te te baMgale bhUtiyAmahela jevo lAgaze. paNa jo temAM nAnakaDA dipaka pragaTAvyuM haze te prakAza patharAze. A dipakane joIne vicAra karIe to ApaNane paNa temAMthI ghaNe bedha maLe che. dipaka pragaTe ne aMdhakAra dUra bhAge che tema ApaNAM AtmAmAM rahelA ajJAnanAM aMdhakArane dUra karIne jJAnane dipaka pragaTAvI jIvanamAM prakAza Page #908 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pAtharavAnI jarUra che. paNa eka vAta khyAlamAM zakhaje ke purUSArtha prakAza vinA maLato nathI. eka Tayuba lAITa karavA mATe baTana dabAvavuM paDe che, te ApaNe svIca dabAvavA, rUpa purUSArtha kare paDaze. ApaNuM paramapitAe keTale purUSArtha karyo tyAre kevaLajJAnane dipaka pragaTa hate. ApaNe temanAthI aMza bhAgane paNa purUSArtha che ! kevaLajJAna joIe che paNa purUSArtha kara nathI, te prakAza kyAMthI maLe? " rAjAoe saMpUrNa tapa-tyAgathI divALI ujavI te ApaNe paNa tapa tyAga karI saMsAranA raMgabhegane tyAga te avazya karavo joIe ane dipaka pragaTAvatAM vicAra karaje ke emAM keTalA uDatA ja paDe chete jIvonI hiMsA thaI jAya che. ApaNe ahiMsAne paradharma mAnanArA chIe. AvA dipaka pragaTAvAya nahi. paNa jJAnanA dipaka pragaTAve. AjanI rAtrIe prabhu nirvANa pAmyA che te ApaNe zuM karavuM joIe? jeNe rAte vIra pAmyA mukita, kevaLa pAmyA gautamasvAmI, jyAro jApa jape navakAravALI, vIra mugate birAjyA dina divALI. prabhu nirvANa pAmyA ne gautamasvAmI kevaLajJAna pAmyA. AjanI rAtre brahmacarya pALavuM, cauvihAra kare te pahelI rAtre, madhyarAtre ne pAchalI rAtre thaIne kula 6 mALA gaNavAnI hoya che. eTale ApaNuM rAtri dharmadhyAnathI pasAra thAya che. vikrama rAjAnA jIvanane eka prasaMga paNa AjanA divALInA divasa sAthe saMkaLAyela che. vikrama rAjAnA samayamAM garIba prajA zAhukAronA trAsa nIce dabAyelI hatI. cakravRddhi vyAjanA kAraNe kheDUtonI jamIna paNa temaNe laI lIdhI hatI. kheDUte khUba mUMjhAtA hatA. mahArAjA vikrame divALInA divase badhAnuM devuM cUkavI dIdhuM ane prajAne RNamukta karI vahepArIonA junA paDA laI lIdhA tyAre divALIne divasa hato. bIje divase navuM varSa zarU thayuM. tyArathI navA varSe cepaDa lakhavAno rivAja zarU thaI che. Aje te sApa ga" ane lIsoTA rahyA. devuM te pUruM keI cukavatuM nathI, paNa navA copaDA lakhe che. tamAre navA copaDA lakhI zAradApUjana karavuM hoya te bIjuM kaMI na karI zake te khera ! ekAda garIbanuM karaja mApha karaze te tamAruM navuM varSa saphaLa banaze. - mahAvIra prabhu ane gautamasvAmInA pagale cAlI jIvanamAM pavitratA-pramANikatA ahiMsA-tapa-tyAgane apanAvaze te prabhu mahAvIrane nirvANa dina ujavya sArthaka gaNAze. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 105. kArataka suda 1 ne zukravAra tA. 26-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! bhagavAna mahAvIra svAmIne divya saMdeza che ke he bhavya che ! A amUlya Page #909 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 868 zAradA saritA manuSyabhava pharIpharIne tamane maLavAno nathI mATe moha-mAyA ane mamatAnA kacarA sApha karI pramAdanI pathArI cheDI AtmamArgane purUSArtha karo, kAraNa ke manuSyanuM AyuSya alpa che. alpa jiMdagImAM ghaNuM kAma karavAnuM che. prabhue aMtima cAtumAsa pAvApurImAM karyuM ane aMtima samaye seLa prahara sudhI akhaMDa dezanA ApI. bhavya jIvee e vANIne ghUMTaDA dharAI dharAIne pIdhA. paNa bhagavAnanI vANI evI che ke pInArA kadI tRpta na thAya. prabhunI aMtima vANI uttarAdhyayana sUtra ane vipAka sUtra che. uttarAdhyayana sUtranA chatrIza adhyayanamAM paheluM adhyayana vinayanuM che. bIju pariSahanuM che. "caturaMgIya nAmanuM trIjuM adhyayana. cAra aMge maLavA durlabha che, chatAM puNyavAna manuSyane cAreya aMgenI prApti thaI jAya paNa dharmanuM AcaraNa karavAmAM manuSya jarA paNa pramAda na kare joIe tethI "asaMkhayaM" nAmanA cethA adhyayanamAM pramAdane tyAga karavA mATe prabhue khUba suMdara varNana karyuM che. tenI sauthI prathama gAthAmAM kevA suMdara bhAva bharelA che! asaMkhayaM jAviyaM mA pamAyae, jarovaNIyassa hu natthi tANaM / evaM viyANAhi jaNe pamatte, kiNNu vihiMsA ajayA gahinti // A jIvana asaMskRti che eTale cirasthAyI nathI paNa kSaNabhaMgura che. mATe he AtmAo! tame pramAda na kare. kAraNa ke tUTeluM AyuSya keI sAMdhI zakatuM nathI. tIrthakara, cakravarti-Indra-aLadeva ke vAsudeva koI AyuSyane sAMdhI zakyA nathI te ApaNe kevI rIte sAMdhI zakavAnA chIe? duniyAnI ghaNI vastu tUTatA sAMdhI zakAya che paNa AyuSya tuTatA sAMdhI zakAtuM nathI. gaI kAle kahyuM hatuM ke Indro bhagavAnane vinaMtI karavA AvyA ke Apa be ghaDI rokAI jAva te paNa bhagavAne kahI dIdhuM ke e kadI banyuM nathI ne banaze paNa nahi. mATe jyAM sudhI AyuSyane dipaka jale che tyAM sudhI pramAda choDIne dharmArAdhanA karI le. Aje mAnava theDuM ghaNuM dharmadhyAna kare che tyAM enA manamAM ema thaI jAya che ke meM ghaNuM karyuM. paNa mahAna purUSe je karI gayA tenI apekSAe te haju ApaNe kaMI nathI karyuM. mahAna purUSa Akho mArga pasAra karI gayA, jyAre ApaNe te haju cAlavAnI zarUAta paNa nathI karI. temaNe AtmA upara rahelA karmonA lepa ukhADIne jhaLahaLatA kevaLajJAnarUpI sUryane pragaTa karyo. jyAre ApaNA jIvanamAM haju arUNodaya paNa pragaTa nathI. teo AtmAnI pUrNatAne pAmI gayA, jyAre ApaNe te haju apUrNa chIe. ApaNuM mana haju kSaNika sukha meLavavA mATe talasI rahyuM che, jyAre mahAna purUSe zAzvata sukhanA bhekatA banI cUkayA che. teo parvatanI Toce pahoMcI gayA che, jyAre ApaNe haju taLeTI sudhI paNa pahoMcyA nathI. ApaNe AtmA haju janma-maraNanA cakrAvAmAM ghUmI rahayo che, jyAre Page #910 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 869 e mahAna purUSe ajarAmara sthAne pahoMcI gayA che. devAnupriye! A rIte mahAna purUSanA AtmAmAM ane ApaNu AtmAmAM ghaNuM aMtara che, chatAM purUSArtha dvArA e aMtarane dUra karavA mATe manuSya samartha che. prabhu nirvANa pahoMcI javAthI Aje ApaNane arihaMtane viga paDe che. Aje ApaNane zaMkA thAya te tenuM samAdhAna karanAra arihaMta have vidyamAna nathI. duniyAmAM badhAne viyegathI arihaMtane viyAga maTe che. divALIne divasa ApaNe mATe viyegano che. khAI-pI sArA kapaDA paherI dArUkhAnAM pheDI jalasA uDAvavA mATe A divALI nathI. ApaNA parama pitAnA zahe cAlI AtmasvarUpanI pichANa karavA mATenuM A parva che. Aje be prasaMganI ujavaNI che. bhagavAna mahAvIra svAmIne nirvANa mahotsava ane gautama svAmIne kevaLajJAna mahatsava. A be mahotsava ujavavA svargamAMthI de AvyA hatA. tIrthakaranA zarIranI aMtima kriyA deve kare che. A vakhate kevuM adbhuta dazya haze! besatA varSanA divase prabhAtanA pahoramAM loke darzana karavA zA mATe Ave che? A be prasaMge jyAre ujavAyA tyAre pAvApurImAM mAnava maherAmaNa umaTaye hato. te samayathI savAramAM besatA varSanA divase darzana karavA javAnI zarUAta thaI che. parvanA pAMceya dina panetA che. ekeka divasane khUba mahimA che. besatA varSe gurUdarzane javAnuM ane bIjanA divase bhAI bahenanA ghera jAya che tenuM kAraNa zuM? mahAvIra prabhu nirvANa pAmyA eTale temanA bahenane tathA bhAI naMdIvardhanane khUba AghAta lAgyo hato. bahena bhAIne ghera Ave che paNa bhAI bahenanA ghera ochA jAya che chatAM bhAIbIjanA divase bhAI bahenanA ghera jAya che tenuM kAraNa e che ke naMdIvardhana potAnI bahenane AzvAsana ApavA gayA hatA tyArathI bhAIbIjane divasa bhAIbIja tarIke oLakhAye, ne bhAI bahenanA ghera jamavA javAnI zarUAta thaI. autamasvAmIne kevaLajJAna prApta thayuM. e gautamasvAmI pahelAM koNa hatA? e tamArI jema janmathI jena na hatA. gautamasvAmI IndrabhUti nAmanA brAhmaNa hatA. cAra vedanA prakAMDajJAtA ane prakhara vidvAna hatA. emanA ziSya 500 hatA. temanA manamAM evuM abhimAna hatuM ke duniyAmAM mArA jeTaluM jJAna keI pAse nathI. temane pitAnA jJAna ane paMDitAI mATe ghaNuM abhimAna hatuM. traNelekamAM mArA samAna koI paMDita nathI ema te mAnatA. temanI vANInI madhuratA ane pratibhAzALI vyaktitvanI cAre bAju temanI pratiSThA khUba jAmI hatI. A samaye apApA (pAvApurI) nagarImAM somala nAmanA brAhmaNe eka moTe yajJamaMDapa taiyAra karAvyo ane te yajJamAM meTA moTA brAhmaNone AmaMtraNa ApyuM. A AmaMtraNathI yajJamAM indrabhUti, agnibhUti, vAyubhUti temaja bIjA ATha brAhmaNe paNa Page #911 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 870 zAradA saritA peAtAnA cAra hajAra ne cArasA ziSyA sAthe AvyA hatA. pAvApurI nagarI veDhamatrAnA svarAthI guMjI uThI hatI. A samayamAM sarvajJa zramaNa:bhagavAna mahAvIra svAmI paNa vicaratA vicaratA apApA nagarInA mahAsena nAmanA udyAnamAM padhAryA. prabhunI vANI sAMbhaLavA devA- mAnave ane tiryaMcA paNa Ave ne zAMtithI vairabhAva bhUlIne prabhunI vANI sAMbhaLe. A hatA prabhunI vANIne prabhAva. prabhu padhAryA jANIne devAe sudara samAsaraNanI racanA karI. kharAkhara madhyamAM azeAkavRkSanI nIce prabhu siMhAsane birAjyA hata'. bhagavAna padhAryAnI vAta sAMbhaLatA mATo janasamuddAya temaja devadevIe prabhunA darzane temaja temanI amUlya dezanA sAMbhaLavA umaTayA. evAmAM AkAzamArge AvatA devAnA vimAna para brAhmaNAnI najara paDI. vimAnAne jotAM khuzI khuzI thaI gayA. temane thayuM ke ApaNA yajJane jovA ane yajJanA AnaMDha levA mATe devo potapotAnAM vimAneAmAM AvI rahyA che. ApaNA yajJanA kevA prabhAva che ke devA paNa AvI rahyA che! paNa Azcarya thayuM. yajJabhUmine choDIne mahAsena udyAna tarapha javA lAgyA. pUchaparacha karatAM khabara paDI ke gAmamahAra mahAsena udyAnamAM sarvajJa prabhu mahAvIra padhAryA che. A sAMbhaLI indrabhUtinA pArA caDhI gayA. are e kANu che ke je peAtAne sajJa ane sadazI mAnI rahyo! che ane mArA maMtranA prabhAvathI AvelA devAne peAtAnA tarapha kheMcI rahyA che! ene khakhara nahi hAya ke A duniyAmAM indrabhUti sivAya khIjo kAI saCjJa ke sarvaMdI che nahui ne thavAne paNa nathI. A zabdo kANu khelAve che? adanA ahaMbhAva. indrabhUtine vicAra thayA ke huM tenI pAse jAuM. jo e mArA praznanuM samAdhAna karaze te huM enA ziSya khanI jaiza ne samAdhAna nahi kare te huM ene mArA ziSya banAvI daiza. Ama vicAra karI pAMcaseA ziSyAnA samuddAyane sAthe lai prabhu pAse javA ravAnA thayA. dUrathI samesaraNanI racanA jotAM ane prabhune nIrakhatAM temanu aDadhuM abhimAna kayAMya esarI gayuM. are, A huM zuM jou chuM? A tA caMdrathI nirmaLa, sUryathI tejasvI ane sAgarathI zreSTha gabhIra che. deve jemanI sevA kare che te jagata jenA caraNAmAM jhuke che. Ama vicAra karatAM prabhunA samAsaraNamAM AvyA tyAM te premamUrti prabhu mahAvIre temane mIThI madhurI vANIthI AvakAryo - hai gautamagAtrI indrabhUti !'tyAM manamAM thayuM. are A mArUM nAma paNa jANe che? paNa aMdara ahaM hateA tethI thayu' mAru nAma traNelekamAM prasiddha che. mArA nAmane kANu nathI jANatuM? AmAM kai vizeSatA nathI. tyAM khIjI kSaNe prabhu khAlyA. he indrabhUti! tArA manamAM saMzaya che ke jIva ane zarIra eka che ke nahi? paNa sAMbhaLa, zarIra anitya che ne jIva nitya che. A rIte temanI zaMkAonuM suMdara rIte samAdhAna karyuM. sAMbhaLatA sAMbhaLatAM temane Page #912 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 871 ahaMbhAva ogaLI gayA ne tyAM ne tyAM prabhune arpaNa thaI gayA. prabhucaraNamAM citta evuM ceTI gayuM ke haradama tamArA huM guNa gAu, kIrtana karuM ne pAvana thAuM bhakita kerA raMge svAmI huM raMgAu.. haradama tamArA zvAsa jyAM lauM tyAM svAmI tame hRdayamAM Ave che, bUrI bUrI vAsanAo tyAMthI dUra karAve che. arpaNa tamane huM thaI jAuM..... kIrtana karuM ne pAvana thAu.... gautame pitAnA 500 ziSyo sahita prabhu pAse dIkSA laI lIdhI ne prabhunA prathama gaNadhara banyA. IndribhUtine pAchA AvatAM vAra lAgI eTale vAyubhUti Adi dazeya brAhmaNe potAnA ziSyamaMDaLa sahita prabhu pAse AvyA. prabhue darekanA saMzayonuM nivAraNa karyuM tethI teo paNa dIkSA laIne mahAvIranA ziSya banI gayA. ziSyae evo vicAra na karyo ke emanA praznonuM samAdhAna karyuM eTale e dIkSA le emAM ApaNe zuM? basa, gurUne mArga e ApaNe mArga che. saMsAra vahevAramAM paNa tamAre keTalA arpaNa thaI jevuM paDe che. mAne che ke roga lAgu paDe ne tenuM nidAna karAvavA DokaTara pAse gayA. DekaTara kahe ke tame Tebala upara sUI jAva. Ama zvAsa lo. Ama paDakhuM phare to tarata kabUla kare che. DokaTara kahe ke oparezana karavAnuM che paNa kaMI bane te ame javAbadAra nahi e pramANe karo che ne ? DekaTara kahe amuka cIja jiMdagIbhara nahi khavAya to tarata te paNa kabUla karo cho. bolo DokaTarane keTalA arpaNa thaI jAya che! eka dravyoga mATe DokaTarane ATalA badhA arpaNa thaI javuM paDe che te jeo ApaNuM janma-maraNarUpI bhAvaroga maTADavA niHsvArtha bhAve mArga batAvI rahyA che evA vItarAga prabhune ApaNe kevA arpaNa thaI javuM paDe! gautamasvAmI pitAnA 500 ziSya sahita janoI utArIne prabhunA ziSya banI gayA ane evA arpaNa thaI gayA ke basa, prabhunI AjJA e mAro prANa che. prabhunI AjJApAlana AgaLa bIjuM badhuM emane mana tuccha hatuM. gautamasvAmInA jIvanane eka prasaMga che. A vAta kathA-graMthamAM che. eka vakhata bhagavAna mahAvIra svAmIe pitAnA paTTaziSya evA gaNadhara gautamasvAmIne 500 tApasane pratibaMdha karavA mokalyA. A tApasa mAtra sUkA pAMdaDA khAIne lAMbI tapazcaryA kare che tethI temanuM zarIra durbaLa thaI gayuM che. AvI tapazcaryA karavA chatAM temane Atma svarUpanI pichANu thaI na hatI. gautamasvAmI e tApasanI najIka gayA. emane joIne tApasa Azcarya pAmyA ane aMdaroaMdara ekabIjAne pUchavA lAgyA ke A tejasvI purUSa keNa che? badhA tApase gautamasvAmInI cAre bAju gherAI vaLyA ne pUchyuM-Apa Page #913 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA keNa cho? tame kaI labdhidhArI purUSa cho? tApasanuM zarIra sUkAI gayeluM joIne gautamasvAmI belyA "ahI go TaM tattva na gAyate tame loko bAhya kaSTa ghaNuM sahana kare che. ugra tapazcaryA karIne zarIra sUkavI nAMkhyuM paNa haju sudhI tatvane be tame pAmyA nathI eTale kaSA ane vAsanAono nAza thaye nathI. Ape haju sudhI AtmasvarUpane jANyuM nathI ne tatvane samajyA nathI tethI tamArI sAdhanAmAM teja AvyuM nathI. eTale tame sarva prathama tavanuM jJAna meLo ane tyAra pachI tapasAdhanA kare agara bIjI kaI paNa AdhyAtmika sAdhanA karo te tamArI sAdhanAmAM teja Apaze. gautamasvAmInI vAta sAMbhaLI tApasanA manamAM tattva jANavAnI jijJAsA thaI eTale temaNe namratApUrvaka gautamasvAmIne kahyuM- he mahAnubhAva! tatva zuM che? AtmasvarUpa zuM che? ane sAdhanA zuM che? ame kaMI samajatA nathI te Apa kRpA karIne amane enuM svarUpa samajAve. gautamasvAmI cAra jJAna ane caudapUrvanA jJAtA hatA. emanu jJAna eTaluM vizALa ne vyApaka hatuM. emane kevaLI nahi paNa kevaLI jevA kahyA che. cauda pUrvadharane zrutakevaLI kahevAya che. e tattavanuM svarUpa samajAvavAmAM samartha hatA. paNa jJAnanuM abhimAna na hatuM. paNa emanA rUMvADe rUMvADe vinaya ane viveka bharyo hate. eTale teoe tApasane kahyuM ke jo tamAre tatva samajavuM hoya te mArA paramatAraka pUjya gurUdeva bhagavAna mahAvIra svAmI pAse cAle. te sarvajJa ane sarvadazI che tethI teo tamane tattvanuM yathArtha svarUpa samajAvaze. tApasone tatva samajavAnI pUrI jijJAsA jAgI hatI eTale teo gautama svAmI sAthe bhagavAna mahAvIra pAse javA taiyAra thayA. sasaraNamAM jaIne prabhune vaMdana kevI rIte karavA? ne kyA sthAna upara besavuM e badhuM gautamasvAmIe temane pahelAM samajAvI dIdhuM hatuM. mArgamAM cAlatA cAlatA tApasanA manamAM e vicAra AvyuM ke A purUSa svayaM ATalA tejasvI che te emanA gurU kevA tejasvI haze? ane AvA mahAna jJAnI ane tejasvI hovA chatAM temanA manamAM ahaMbhAvanuM te nAma nizAna nathI. emanuM jJAna, tapa ane sAdhanA mahAna che. ahaMkArano tyAga kare ne AtmAne kaSAyathI mukata banAva e sAcI sAdhanA che. A rIte ciMtana karatAM karatAM sasaraNanI najIka pahoMcatA pahoMcatA emanI bhAvanAne vega eTale badhe vadhI gayuM ke te anaMtajJAnI prabhu mahAvIrane jotAM aMtaramAM jJAnanI eka evI alaukika jyota pragaTI ke samosaraNamAM praveza karatAMnI sAthe kevaLajJAna pAmI gayA ne sIdhA jaIne kevaLInI parSadAmAM besI gayA. tyAre gautamasvAmInA manamAM ema thayuM ke ATaluM ATaluM samajAvavA chatAM A leke ATalI moTI bhUla karI beThA? tyAM tarata bhagavAne kahyuM he gautama ! emaNe bhUla nathI karI. e emanA yogya sthAne beThA che emane kevaLajJAna prApta thayuM che. Page #914 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 873. bhagavAnanA mukhethI A vAta sAMbhaLI gautamasvAmIne jarA AMcakA AvyuM ke ahe prabhu! huM ATalA vakhatathI tArA caraNanI upAsanA karUM chatAM mane kevaLajJAna na thayuM ke A kaMI nahi samajanArA tApase kevaLajJAna pAmI gayA! bhagavAna kahe che te gautama! tane mAro rAga che eTale kevaLajJAna thatuM nathI. mAre ne tAre A eka bhavane sabaMdha nathI. tAre ne mahAre gAyamA re, ghaNuM kalakI prIti, Age hI ApAM bhelA rahyA vaLI loka baDAinI rIta, meha karmane lIje the jItajI, kevaLa ADI yahI ja bhIMta che, bhagavAna sarvajJa hatA. e jANatA hatA ke gautamane mArA upara asIma neha che. e jyAM sudhI dUra nahi thAya tyAM sudhI kevaLajJAna pAmavAne nathI. eTale kevA prema bharyA mIThAza zabdathI kahe che he vatsa gautama ! tAre ne mAre sneha ghaNuM lAMbA kALathI cAlyo Ave che. e paNa dareka vakhate huM maTe ane tuM nA banIne pUrvabhAmAM ApaNe sAthe rahyA chIe. paNa have e rAga ane moha choDa paDaze kAraNa ke kevaLajJAnanI prAptimAM mArA pratyene zaga divAlarUpa che. tuM mAre atyaMta vinayavAna ane paTTaziSya che. tane mArA pratye atyaMta rAga che tene choDI kevaLa jJAnanI prApti kara. tyAre gautamasvAmIe kahyuM e mArAthI banI zake tema nathI. chevaTe bhagavAna nirvANa pAmyA eTale gautamasvAmIne rAga chUTI gaye. e rAganI divAla tUTI jatAM kevaLajJAnane dipaka pragaTAvya. vadhu bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 106 kArataka suda 3 ne ravIvAra tA. 28-10-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! jamAli aNagAra bhagavAnanI AjJAnuM ullaMghana karI vihAra karI zrAvastI nagarImAM padhAryA che. bhagavaMta pharamAve che ke huM jevo! A saMsAramAM sukha nathI. chatAM jIva anAdikALathI pitAnA svarUpane bhUlI paramAM ramaNatA karI rahyo che. jema mRgalA jhAMjhavAnA jaLane joIne pANInI mAthI tyAM deDe che paNa tenI tRSA chIpatI 'nathI tema ajJAnI che jyAM sukha nathI tyAM sukha mAnIne temAM mugdha banI sukha meLavavA mATe deDaDa kare che. keI dhanamAM, keI AbarUmAM, ke putraparivAramAM ane kaI sattAmAM sukha mAne che paNa te sukha nazvara che ne AtmAnA sukhe zAzvata che. AtmA ane zarIra baMne judA che. rAga-dveSadha-mAna-mAyA ane lobha A Page #915 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 874 zaradA saritA badhA vikArI bhAve che. e AtmAne anaMtakALathI bhavabhramaNa karAve che. jema vastra ane zarIrane kaMI lAgatuMvaLagatuM nathI. zarIrane 104 DIgrI tAva AvyuM hoya tethI kapaDA garama thaI jatA nathI. zarIra ThaMDuM paDI jAya che tethI kapaDA ThaMDA thaI jatA nathI. je kaMI bimArI Ave che te zarIrane Ave che. AtmAne AvatI nathI. jema vastra ane zarIra ekabIjAthI bhinna che tema zarIra ane AtmA bhinna che mATe caitanyanI pichANa karatAM zIkhe. jaDanA mehamAM atyaMta Asakta na bane. zarIra karmanA baMdhano toDavAmAM sahAyaka bane che te apekSAe zarIranuM rakSaNa karo. paNa mehanA piSaNa mATe nahi. devAnupriyA ! sukha ane duHkhamAM samabhAva rAkhI mAnavadeha dvArA AtmasAdhanA karI le. AtmasAdhanAmAM mAnavadeha e uttama sAdhana che. jJAnI kahe che te AtmA ! mAnavadehanA sAdhana dvArA te sAdhanA karI nathI tenA kAraNe anaMtakALathI caturgati saMsAramAM rakhaDe che. manuSyanI pAse eka tana ane bIjuM mana che. tana eTale zarIra zarIra te sthUla che tethI ApaNe badhA tene pratyakSa joI zakIe chIe. paNa mana sUkSma hovAthI joI zakAtuM nathI. dareka mAnavanuM zarIra ekasarakhuM hetuM nathI. keInuM zarIra jADuM hoya te keInuM pAtaLuM hoya, kaI rogI, keI niregI, keI gerA, keI kALA keI uMcA te keI nIcA, keI svarUpavAna to kaI beDoLa hoya che. AvA zarIranI mAnava keTalI saMbhALa rAkhe che. khavaDAve pIvaDAve ne sArA vastrAbhUSaNe paherAvIne zaNagAre che. ethI adhika zarIrane je bimArI Ave te moTA meTA DokaTarane bolAvI tenI cikitsA karAvIne davA le che. vadhu samaya dehanI sArasaMbhALamAM pasAra thaI jAya che. chatAM paNa zarIra sAjuM raheze ke nahi te zaMkA che. kAraNa ke A zarIra regonuM ghara che. chatAM mAnava zarIrane svastha rAkhavAne jeTalo prayatna kare che teTale manane rAkhavAne nathI karate. tamane game teTaluM svastha rAkhaze paNa jyAM sudhI manane svastha nahi rAkho tyAM sudhI karmabaMdhana aTakaze nahi. tana karatAM paNa mana dvArA jIva vadhu karma bAMdhe che. uparanA dekhAvathI tana bhale moTuM hoya paNa Ama joIe te mana moTuM che. aMdarathI mana preraNuM Ape ke A joIe ne te joIe. eTale mananI mAMga pUrI karavA mATe tane Amatema cAre tarapha daDadaDa kare che. ApaNuM jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke zarIranA ekeka rUMvADA upara paNa babbe ge rahelA che. chatAM zarIranA roganI gaNatrI che paNa mananA raMgenI gaNatrI nathI. kedha-mAna-mAyA-labha-rAga-dveSa Adi manamAM asaMkhya ge rahelA che. chatAM manuSyane jeTalI tananA roganI ciMtA che eTalI mananA roganI nathI. eka vAta che ke zarIrane roga ghaNI vakhata bhejananI aniyamitatAthI utpanna thAya che ne manane rega vikAra ane vikalpathI utpanna thAya che. tanane rega Page #916 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 875 zAradA saritA A bhavamAM nukazAna kare che paNa manane rega te bhavobhavamAM nukazAna kare che, mATe mana para kaMTrola rAkhavAnI jarUra che. tame jeTaluM mananuM kahyuM karaze teTalA bhege vadhaze. jJAnI kahe che bhegAgnine bUjhAvavAnuM sAdhana bhega nathI paNa tyAga che. bhaga ane tyAga banenA rAha judA che. jema jale che tyAM agni nathI ne jyAM agni che tyAM jala nathI te rIte jyAM bhega hoya tyAM tyAga TakI zakato nathI ne jyAM tyAga hoya che tyAM bhega TakI zakato nathI. tyAga vinA traNa kALamAM sAcI tRpti maLavAnI nathI. saMsAramAM game teTalA sukha lega, mananI IcchAo pUrNa kare paNa kadI tRpti thavAnI nathI. mATe tyAgamArga apanAvIne anubhava karI juo. kevI tRpti Ave che. pachI kaI vastunI IcchA nahi thAya, ne jyAM IcchAone nAza thaye tyAM saMsArane paNa nAza tha. tame saMpUrNa saMsAra tyAgI zake te AnaMdanI vAta che. zAsanamAM saMtonI khUba jarUrI che. jeTalA saMte vadhAre teTale dharmane phelA vadhu thaze, ne karmanA baMdhane taDI jaldI ekSapadanI prApti thaze. je saMsAra choDIne saMyama na laI zake to maitrIbhAvanA, pramodabhAvanA, karUNAbhAvanA ne mAdhyastha bhAvanA. A cAramAMthI ekAda bhAvanA apanAve. mArgAnusArInA guNa keLavI Adarza gRhastha bane. "Atmavata sarvabhUteSu" nI pavitra bhAvanA bhAve ne sAcA mAnava bane. - zerasiMha nAmane eka yuvAna paheregIra ke sAce mAnava hatuM te A dRSTAMtathI samajI zakaze. yadurAva nAmane dhArA nagarIne rAjA hatA, ane a zerasiMha enA kedakhAnAne mukhya paheregIra hatuM. eka vakhata e rAjAne bhayaMkara roga lAgu paDe. khUba upacAra karyA. davA-dorA dhAgA je kaho te badhuM karI cUkyA paNa emane rega maTe nahi eka vyakitae kahyuM mahArAjA! Apa 909 daMpatione ghANImAM pIlI enA lehIthI snAna kare te tamAre rega jaDamULathI nAbUda thaI jAya. rAjAne thayuM tyAre ema karI jou. rAjA sattAdhIza hoya che eTale emaNe jene lagna thayA eka mahine, be mahinA, athavA cArathI ATha mahinA thayA hoya tevA navadaMpatione pakaDI lAvavAno orDara karyo. " devAnupriye! ApaNe joIe chIe ke kaMIka paropakArI purUSe bIjAnA prANa bacAvavA khAtara potAnA jIvananuM balidAna ApavA taiyAra thAya che, tyAre A rAjA potAnA prANa bacAvavA keTalA jInA prANa levA taiyAra thayA che. A ke adhama nIca keTIne manuSya haze! eNe eka mahinAmAM 909 daMpationI jeDIone pakaDAvIne kArAgRhamAM pUrAvI dIdhI. temane ghANImAM pIlavA mATe eka divasa nakakI karyo. pIlavA mATe eka sthAna nakakI karyuM ne te jagyAe ghANe paNa naMkhAI gaye. A badhuM nakkI thayuM tyAre pelA kArAgRhanA paheregIra zerasiMhanA manamAM vicAra thaye ke aho! eka rAjAnA bacAva khAtara ATalA badhA nirdoSa jIvonI hiMsA? ATalA jInI hiMsA Page #917 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 876 zAradA saritA karaze ethI eno roga maTI jaze? rAjA A badhuM beTuM karI rahyA che, paNa mAruM emAM kaMI cAle tema nathI, paNa eka upAya che. A kArAgRhanI cAvI mArI pAse che. kadAca bahu thaze te rAjA mane phAMsIe caDhAvaze, paNa A 1818 jInA prANa bacI jaze ne? bhale, mAruM je thavuM hoya te thAya paNa A kAramI hiMsA mArAthI nahi javAya. je divase A navadaMpatione ghANImAM pIlavAnA hatA tenI AgalI rAtre A zerasihe kArAgRhanuM tALuM khelyuM. jyAM tALuM khakhaDayuM tyAM aMdara rahelA yugale evA phepheDavA lAgyA ke nakakI atyAre ApaNane ghANImAM pIlavA laI jaze. badhA tharathara dhrujavA lAgyA. zerasiMha kahe che tame Daraze nahi, dhrujaze nahi. huM tamane bacAvavA Avyo chuM. tame badhA chAnAmAnA alaga alaga jagyAe bhAgI jAva. rAjAnA mANasanI najare Ave te rIte ahIM Avaze nahi. jema piMjarAmAMthI pakSI chUTe tema A daMpati (yugale) pitAnA prANa bacAvavA mATe dhArAnagarI cheDIne bhAgI chUTayA. bIjA divase ghANImAM pIlavAne samaya thaye eTale e daMpatiene ghANI pAse hAjara karavAnI rAjAe AjJA karI. sainike kArAgRha pAse gayA te daravAjA khulA paDyA che. aMdara kaI mANasa na hatuM. tarata rAjAe zerasiMhane belA ne pUchayuM ke A badhA mANase kayAM gayA? zerasiMha kahe che mahArAjA! meM emane choDI mUkyA. rAjA kahe che zA mATe? devAnupriyA je, A zerasiMha ke javAba Ape che? rAjAnI pAse javAba de e sahela vAta nathI paNa potAnA prANanI paravA karI nathI tene zuM ciMtA? duniyAmAM moTAmAM moTe bhaya maraNane che. eNe eka nizcaya karyo hato ke rAjA mane meTAmAM meTI zikSA karaze te maraNanI karaze. bahu thaze to mane ghANImAM pIlaze. ethI adhika zuM karaze? mArA prANanA balidAne paNa ATalA ane te abhayadAna apAzene? e vAtane dilamAM AnaMda hate. A jaina na hatuM. tame jhINAmAM jhINA jenI dayA pALanArA jena che paNa zarIramAM roga utpanna thaye ne DakaTare kahyuM ke tamAre keDalIvara eIla ke bIjI amuka abhakSa davA levI paDaze te tame levA taiyAra thaI jAva che. A jenene enA ghUMTaDA ghaTaka ghaTaka kema utare? zarIrane zobhAvavA khera rezamanI sADI pahere che. keTalI ghera hiMsA che. e era rezamanI sIlkanI sADIo paheratAM vicAra karo ke keTalA rezamanA kIDAnI hiMsA thaI che. enAthI tamAro deha zobhaze nahi paNa apavitra banaze. hiMsaka davAo vAparavAthI roga maTaze nahi paNa ulTa rega vadhaze. ahIM zerasiMha rAjAne kahe che mahArAjA! meM e navadaMpatione choDI mUkyA che. have Apa mane je zIkSA karavI hoya te karI zake che. paNa huM tamane eka vAta pUchuM chuM ke tame ATalA rogathI gherAI gayA che chatAM tamane maravuM game che? tame Page #918 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jIvavA mATe A badhuM kare chene? paNa yAda rAkhajo ke e jIvonA lehIthI snAna karIne tamAre roga zAMta thavAne nathI. ulaTa rega vadhI jaze. evI kALI baLatarA thaze ke AIsanI lAdI upara sUI jaze te paNa baLatarA maTaze nahi. jaDabAtoDa javAba ApI dIdhe. A sAMbhaLIne rAjAne khUba krodha caDhaye ne enA mANasane hukama karyo ke Ane ghANImAM pIlI nAMkhe ne enuM lehI lAve. enAthI huM snAna karUM. zerasiMha kahe khuzIthI mArA lehIthI snAna karo. paNa tamAre roga nahi maTe. bIjA jIvone haNavAthI tamane zAMti nahi maLe ke tamAruM AyuSya paNa nahi vadhe te yAda rAkhajo. je divase javAnuM che te javAnuM che temAM mInamekha pheraphAra nahi thAya. lAkha prayatna kare paNa maraNa tamane choDavAnuM nathI. eka vakhata eka rAjAne kaI purUSe kahyuM ke sarpadaMzathI tArUM mRtyu thaze eTale rAjA khUba bhayabhIta banI gaye. kAraNa ke dareka jIvone jIvavuM game che. maravuM koIne gamatuM nathI. rAjAe vicAra karyo ke huM eka e mahela banAvuM ke temAM sarpa AvI zake nahi eTale eka e tabelA je na mahela baMdhAvyuM ne temAM sarpa AvI zake tevuM eka paNa chidra rAkhyuM nahi ne rAjA nirbhaya banIne temAM rahevA lAge ke have mane sarpa karaDaze nahi. eka divasa e prasaMga banyuM ke rAjAnA bagIcAne mALI suMdara, tAjA ane sugaMdhathI maheMkatA phUle karaMDiyAmAM laIne mahelamAM AvyA. phUlene eka guccha rAjAe hAthamAM lIdhe ne suMghavA gayA tyAM phUlanA gucchAmAM rahelA nAnakaDA sarSe ene DaMkha dIdhe ne tyAM ne tyAM rAjA maraNa pAmyA. TUMkamAM rAjAe sarpane bhaya TALavA mATe navo mahela banAvyuM chatAM sarpa kevI rIte Avye? mANasane khabara nathI ke mane je varatu pratye rAga che temAM mAruM mRtyu raheluM che. A yadurAva nAmanA rAjAne paNa jIvananA mehamAM bhAna na rahyuM ke huM A zuM karI rahyo chuM? zerasiMhane ghANImAM pIlavAne hukama karyo. zerasiMha te hasatA mukhaDe ghANImAM besI gayA. jyAM ghANI pheravavA jAya paNa ghANI pheratI nathI. tyAM deDate eka mANasa kahevA Avyo. mahArAjA ! jaldI cAle. rANIsAheba bebhAna thaI gayA che. tyAM rAjAne bhAna thayuM ke haju meM Ane ghANImAM pIlya paNa nathI chatAM enA kevA kharAba paDaghA paDe che. meM 909 daMpationI joDIne ghANImAM palI nAMkhI hota to zuM thAta? zerasiMha! teM emane choDI dIdhA te ghaNuM sAruM karyuM. have mane mArI bhUlanuM bhAna thayuM. zerasiMhe rANI sAhebane pANI chAMTayuM ne tarata teo bhAnamAM AvyA tyAM rAjAe pratijJA karI ke mAre kaI jIvanI hiMsA karavI nahi. rAjAe pratijJA karI tyAre ene rega paNa ApoApa maTI gayo. A zerasiMha eka paheregIra hato chatAM enAmAM keTalI mAnavatA hatI. keTalI paropakAranI bhAvanA hatI. enI draDhatAnA baLe rAjA jevA rAjA Page #919 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 878 zAradA saritA paNa sudharI gayA. tame paNa A rIte daDhanizcayI sAcA zrAvaka bane. A mAnavajanma pAmIne pApAcAranuM sevana karaze to kevA cIkaNuM karmo baMdhAze ! karmane koInI zarama nathI. tyAM paisA, heddA ke lAgavaga kAma nahi Ave. ugra tapazcaryA karavAthI jamAli aNagAranuM zarIra khUba jIrNa thaI gayuM hatuM. besavAnI tAkAta na hatI. zarIramAM khUba tIvra asahya vipula, sakhata karkaza, duHkharUpa, pittajavarano roga utpanna thaye. zarIramAM tenI khUba baLatarA ne vedanA thavA lAgI eTale pitAnA ziSyone kahyuM ke he devAnupriye! "maH Maa cAra saMcara " tame mAre sUvA mATe saMstAraka (zayA) pAthare tyAra pachI te zramaNanigraMthe jamAli aNagAranI vAtane vinayapUrvaka svIkAra kare che. svIkArIne jamAli aNagArane sUvA mATe zayyA pAthare che. " tae NaM se jamAli aNagAre baliyataraM vedaNAe abhibhUe samANe doccaM pi samaNe niggaMthe sadAvei saddAvittA doccaM pi evaM vayAsI mama NaM devANuppiyA ! sejjA saMthArae NaM kiM kaDe kajjai ?" jyAre te jamAli aNagAra atyaMta vedanAthI vyAkuLa thayA tyAre pharIthI zramaNanigraMthane bolAvyA ane bolAvIne pharIthI temaNe A pramANe kahyuM he devAnupriye ! mArA mATe saMstAraka (pathArI) karyo ke karAya che? tyAra pachI zramanigraMthAe jamAli aNagArane ema kahyuM ke devAnupriyane mATe saMstAraka karyo nathI paNa karAya che. A bAbatamAM jamAli aNagAranA manamAM have kevA saMkalpa thaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. . sAtamo bhava:- "sena ane viSe caritra - gayA bhavamAM agnizarmA ane guNasena pati-patnI tarIke hatA. A bhavamAM baMne kAkA-kAkAnA dIkarA bhAI tarIke janmaze. sAtamA bhAvamAM kayAM utpanna thayA? caMpApurI nagarImAM amarasena nAmanA rAjA rAjya karatA hatA ne temane jayasuMdarI nAmanI rANI hatI. te rAjAne hariSaNa nAmane nAno bhAI hatA ane tenI hariprabhA nAmanI patnI hatI. amarasena mATe hato eTale te rAjA banyA ane nAnA bhAIne yuvarAjanI padavI ApI hatI. baMne bhAI vacce kSIra-nIra jevA prema hatA. samaya jatAM baMnenI rANIo garbhavatI banI. jayasuMdarIne garbha rahyo tyArathI tenA manamAM khaba pavitra bhAvanAo thatI hatI. samaya jatAM baMnene putra janmyA. temAM jayasuMdarInA putranuM nAma sena ane hariprabhAnA putranuM nAma viSeNa rAkhavAmAM AvyuM. amarasena ane haripeNa baMne bhAIo vacce dUdha-sAkara je prema hato. ekabIjAnA putrane pitAnA putra jevA samaje che. A rIte baMne bhAIo saMsAramAM svarga jevA sukha bhogavatA hatA. Page #920 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 879 amarasena rAjAnA vairAgya ane dIkSA - eka vakhata caMpApurInagarInA udyAnamAM sAmA nAmanA sAdhvIjIne kevaLajJAna thayuM eTale AkAzamAM devaduduMbhI vAgI. AkAzamAMthI paMcavarNanA aceta puSpAnI vRSTi thai. rAjA darzana karavA gayA tyAM vairAgya pAmI gayA tethI teNe hariSaNane rAjya ApyuM ane putra senane saMbhALavAnI bhalAmaNu karI peAte dvIkSA lIdhI. hariSaNa rAjA banyA - hariSeNu rAjA thayA. sArI rIte rAjya kare che. tene mana sena ane viSeNu ane putra! sarakhA hatA. paNa viSeNu rha MmezAM sena upara dveSa karatA hatA. te ema mAnatA hatA ke mArA pitA atyAre rAjA che, paNa pachI jyAM sudhI sena haze tyAM sudhI mane rAjya nahi maLe mATe game te prakAre enuM kAsaLa kADhavA mathatA, paNa rAjyane vRddha maMtrI senakumAranI khUba kALajI rAkhatA hatA. dareka vakhate khare samaye tenA khacAva karatA. sena ane viSeNu jema jema meATA thatAM gayA tema tema senanA jIvanamAM guNeA vRddhi pAmavA lAgyA ane viSeNunA jIvanamAM durguNA vRddhi pAmavA lAgyA. A arasAmAM rAjyanA udyAnamAM acAnaka akALe vRkSa upara phaLaphUla AvavA lAgyA. A joine rAjyanA vRddha maMtrIe AmraphaLa nAmanA eka jayotiSIne pUchyuM ke A rAjyanA udyAnamAM Aje acAnaka vRkSe kema phaLyA che? ane Rtu vinA ATalA badhA pheraphAra kema thayA che tyAre yAtiSIe kahyuM huM pradhAnajI! A pheraphAra ema sUcave che ke thADA samayamAM caMpApurImAM rAjyakAMti thaze. rAjA badalAze ne zatrurAjAnu varcasva jAmaze paNa te vadhu vakhata Takaze nahi. tyAre pradhAnajI pUche che enI khAtrI zI? Ama pUche che tyAM eka mANase AvIne kahyu', pradhAnajI! Apane rAjA darabAramAM khelAve che. Apa jaldI cAlA, pradhAne pUchyuM ke huM joSIrAja! kaheA mane zA kema jaldI melAve che ? joSI kahe rAjapurAnA rAjA zakhanI putrI zAMtimatInu` kaheNu AvyuM che. temAM zakharAjAe kahevaDAvyu che ke tamArA sena ane viSeNa e putramAMthI tamane jene mATe ThIka lAge tenI sAthe mArI putrInI sagAi karIne A mekalAveluM zrIphaLa rAkhI mane rUDA samAcAra Ape. AvA samAcAra AvyA che eTalA mATe rAjA tamane melAve che. teA pradhAnajI! tamane paNa kahI dauM' chuM ke je putra A kanyA sAthe paraNaze te mahA bhAgyazALI banaze ne rAjyanA udhdhAra karanAra pazu te banaze. pradhAna tarata darabAramAM AvyA. tyAM rAjAe temanA Adara karyA ane za kharAjAe je kahevaDAvyuM che te vAta karI. sena ane viSeNu anemAMthI je cegya lAge tenI sAthe sagAi kare| te me senakumAra mATe A zrIphaLa ravIkAravAnuM nakkI karyuM che, paNa Apane zuM vicAra che te jaNAveA. Page #921 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 zAradA saritA pradhAnanI bhAvanA sena sAthe paraNAvavAnI hatI eTale Ana MdapUrvaka khece mahArAjA! Ape je nakkI karyuM" che te khAkhara che. mane paNa e ceAgya lAge che. rAjAe tarata zakharAjAnA sevako pAsethI zrIphaLa lIdhuM ane senakumAra sAthe sagapaNa karyAnA patra lakhIne mekalAvye thADA samaya pachI khUba dhAmadhUmathI senakumAra sAthe zAMtimatInA lagna thayA. lagnamAM tenA mAtA-pitAe khUba sArA kariyAvara karyAM. AkhI caMpApurInagarImAM saunA dilamAM khUba Ana AnaMda vartAI gayA paNa viSeNukumAranA dilamAM IrSyAnA agni saLagI uDayA. enA manamAM ema thayu ke mArA pitA rAjA che. A senane khApa tA sAdhu thaI gayA che. ame bane uMmaramAM sarakhA chIe chatAM mArA pitAjIe mArA lagna na karyAM. ema viSeNunA manamAM A rIte dveSAnala jalI rahyA che. AgaLa zu banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na, 107 kArataka suda 4 ne sAmavAra sujJa baMdhuo, suzIla mAtAe ane bahene ! jJAnI kahe che huM bhavya jIvA! tamArI ekeka kSaNu amUlya jAya che. mAnavadeha AtmasAdhanA karavA mATenu' amUlya sAdhana che, te sAdhana jyAM sudhI surakSita che tyAM sudhI sAdhanA karI le. parijUrai te sarIrayaM, kesA paMDurayA havanti te / se savvabaleya hAyai, samayaM goyama mA pamAyae / tA. 29-10-93 utta, sU. a. 10, gAthA 26 he gautama! tArUM zarIra khakhI rIte jINu thai gayu che. vALa sapheda thaI gayA che te zarIranuM khaLa kSINa thatu jAya che mATe samaya mAtranA pramAda na kara. bhagavAne A gautamasvAmIne ekane nathI kyuM paNa ApaNane badhAne kahyuM che. vRddhAvasthAmAM mAnavI dhAreluM kAryAM karI zakatA nathI, kAraNa ke A yuvAnImAM mAnavInA zarIramAM joma hAya che, ne vRddhAvasthAmAM e jema kSINa thatuM jAya che. mATe jJAnI kahe che badhI indrie kharAkhara majabUta che tyAM sudhI dharmArAdhanA karI le. bhagavAne AgamamAM ApaNane kevI suMdara vAtA samajAvI che. AtmA upara rahelA DAghane jovA mATe Agama e arise che. zarIra uparanA ke kapaDA uparanA DAgha sASuthI jaze paNa AtmA upara DAgha paDayA haze te tene kADhavA bahu surakela che. AtmA upara DAgha na paDavA devA hAya te satsaMga karI ne zAstravANI sAMbhaLe. Page #922 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 881 jamAli aNagAre prabhunA saMga cheDayA tA have kevI rIte zraddhAthI calita thavAnA samaya Avye che! enu caritra keTaluM cAkhyu hatu ne tapa kevA ugra hatA ! 100 ziSyAnA e gurU hatA. saithI vaDerA saMta jo bhUla kare to pAchaLa keTAnI zraddhA phare che! tamane koI gahana vAta na samajAya teA bahuzruta jJAnI gurUne pUche. ethI paNa jo tamArI zakA na TaLe te ema kaheA ke " tattva tu jevajI gamyuM 'manamAM evI zraddhA rAkhA ke kevaLI bhagavate je kahyuM che te satya che. mane nathI samajAtu emAM mArA jJAnAvaraNIya karmInA doSa che. prabhunuM jJAna anaMtu che, paNa kadI evu na khAlaze ke atyAre zu banavAnu che te bhagavAna kayAM jANatA hatA! A zabdathI tame anta kevaLI bhagavaMtenI azAtanA karI rahyA che mATe zraddhAthI sAMbhaLI grahaNa karo. eka bApA vRddha hatA. vRddhAvasthAne kAraNe .baherA hatA. keAI mANusa khUma jorathI Ale te mAMDa sAMbhaLI zake. A vRddha bApA darareAja vyAkhyAnamAM AvatA te eka najare muni sAme jotA. A vRddha ApA kAne sAMbhaLatA nathI eTale eka dvivasa mahArAje imArA karIne peAtAnI pAse khelAvIne khUba jorathI temanA kAnamAM kahyuM tame rAja niyamita vyAkhyAnamAM AvIne bese che te tame sAMbhaLI zake che!? tyAre temaNe kahyu, gurUdeva ! huM eka paNa zabda sAMbhaLI zakatA nathI. gurUdeva ! bhale huM sAMbhaLI zakatA na hAu paNa mane tenAthI traNa lAbha thayA che. eka te A dharmasthAnakamAM haMmezA zAstranu vAMcana thatu hoya, ane jInavANInA sUra guMjatA hAya eTale ahIMnuM vAtAvaraNa pavitra hAya che, ahInA pavitra pudgalA mArA zarIrane sparze che, eTale khIjA sthAna karatAM A sthAnamAM AvIne besavAthI mane khUba zAMti maLe che. A pahelA lAbha che. bIjo lAbha e che ke huM rAja upAzraye AvuM te! mArA satAne paNa upAzraye AvatA rahe. gharanA moTA mANasa je pramANe kare che te pramANe gharanA nAnA meTA badhA kare che. A rIte mArA AvavAthI mArA putra-putrIe badhA dvAja upAzrayamAM AvIne vyAkhyAna-vANI sAMbhaLe che. jo huM upAzraye na AvuM teA e badhA paNu upAzrayamAM Ave nahi. mArA dararAja AvavAthI e leAkeAnA hRdayamAM paNa vItarAga vANI pratye zraddhA ne rUcI thAya che ne dararAja vItarAga va!NI sAMbhaLIne temAMthI kaika ne kaIka khAdha grahaNa kare che eTale mArA parivAranuM vAtAvaraNa paNa zAMtimaya rahe che. have trIjo lAbha e che ke huM bhagavAnanI vANI svayaM sAMbhaLI zakatA nathI. paNa pavitra vANInA puddagale mArA aMgane sparze che tethI mArUM zarIra pavitra anI jAya che. jevI rIte keAI mANasane sarpa karaDayA hAya, enA jherathI mANasa bebha!na thaine paDayA hAya che. e sarpanA viSa utAravA mATe gADIne khelAvavAmAM Ave che. e gArUDI maMtra Ale che, pelA mANasa e maMtrane samajate nathI. chatAM enA zarIramAM Page #923 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 882 zAradA saritA vyApeluM viSa maMtradvArA utarI jAya che. evI rIte bhale huM sAMbhaLI zakatuM nathI, paNa prabhunI vANI pratye mane ananya zraddhA che, vizvAsa che tethI mArA AtmA upara caDheluM mehanuM viSa jarUra utare che. bole gurUdeva! na sAMbhaLavA chatAM mArUM ahIM AvavAnuM keTaluM lAbhadAyaka che! mahArAja vRddha bApAnI vAta sAMbhaLI khUba AnaMda pAmyA ne manamAM e vRddhanI khUba prazaMsA karI. devAnupriya! A daSTAMta dvArA ApaNe e samajavAnuM che ke mANasa vRddha thAya che ne sAthe IndrionuM baLa paNa kSINa thAya che, chatAM jJAnavAna vyaktio pitAnI kSINa Indrione paNa kevo sadupayoga kare che. jJAnI kahe che ke AyuSya pANInA pUranI jema vahI rahyuM che. indrio kSINa thaI rahI che mANasa janme che tyArathI mRtyu te ene cekIpahere bhare che ke jyAre AyuSya pUrNa thAya ne Ane uThAvI lauM. ApaNA zarIrathI mAMDIne keIpaNa vastu cirasthAyI nathI. dareka vastu nAzavaMta che. Aje suMdara dekhAtI sAta mALanI havelI amuka samaye khaMDera banI jAya che. Ajane dhanavAna AvatI kAle raMka banI jAya che. Ajane nirogI kAle rogI banI jAya che. A rIte saMsAramAM kaI paNa vastu sthAyI rahenArI nathI. ApaNuM zarIra paNa kayAM sthira rahevAnuM che! mATe enA rAga cheDavA jevA che. bhagavAne te kahyuM che ke samaya mAtrane pramAda na kare. nazvaradehanI sevAmAM keTale samaya vyatIta thAya che. jeTalI dehanI sArasaMbhALa rAkhe che tenA karatAM adhika AtmAnI rAkhe. zarIrane game teTaluM svaccha rAkhaze to paNa malina banI javAnuM che mATe AtmAne svaccha rAkhe. eTale AtmA svaracha banaze teTalI svarUpamAM ramaNatA thaze. zraddhA daDha banaze. AtmA malIna banyuM te khalAsa. kayAM jaIne paTakAze te jJAnI sivAya ApaNe kahI zakatA nathI. jamAli aNagAranuM zarIra vipula rogathI gherAI gayuM che. bhayaMkara pittajavara zarIramAM vyApI javAthI khUba baLatarA thAya che eTale teNe potAnA ziSyone saMthAre bIchAvavAnI AjJA karI. vinayavaMta ziSya tarata pathArI karavA ubhA thaI gayA. ziSya pathArI kare che tyAre jamAli aNagAra pharIne pUche che he ziSya! mArA mATe saMstAraka (zamyA) karyo che ke karAya che? tyAre ziSyae kahyuM ke karyo nathI paNa karAya che. tyAra pachI jamAli aNagArane AvA prakArano saMkalpa utpanna thaye ke zramaNa bhagavAna mahAvIra e pramANe kahe che yAvat prarUpe che. evaM khalu calamANe calie, udIrijjamANe udIrie jAva nijjarijjamANe vijjiNNe taM gaM micchaa|" cAlavA mAMDayuM tyArathI cAlyuM kahevAya, udIrAtuM hoya te udIrAyuM kahevAya, yAvat nirjarAtuM hoya te nirjarAyuM kahevAya te mithyA che. kAraNa ke A pratyakSa dekhAya che Page #924 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ke zamyA-saMstAraka (saMthAre) karAto hoya tyAM sudhI te karI nathI. patharIte hoya tyAM sudhI te patharAyo nathI. A kAraNathI A zayyA patharAtI hoya tyAM sudhI te patharAI na kahevAya. te rIte cAlatuM hoya tyAM sudhI te calita nathI paNa acalita che. yAvat nirjarAtuM hoya tyAM sudhI te nirjarita nathI paNa anirjarita che. A pramANe enA manamAM vicAra thaye. devAnupriye ! A vAta khUba vicAravA jevI che. jema tame sAmAna laIne gherathI amadAvAda javA mATe nIkaLyA. haju sTezane pahoMcyA nathI tyAM kaI mANasa pUche ke zeTha kayAM gayA? te gharanA kaheze ke amadAvAda gayA. haju te amadAvAdanI TreInamAM beThA paNa nathI chatAM kahevAya ke amadAvAda gayA. A apekSAthI karavA mAMDayuM tyArathI karyuM kahevAya. A ziSya saMthAre bichAve che eTale kahe che ke saMthAre patharAya che tethI jamAli aNagAranA manamAM vicAra thaye ke bhagavAna kahe che te vAta mithyA che. kevaLInA vacana uthalAvavA taiyAra thAya che tene saMsAra vadhe che. kevaLInA vacana traNa kALamAM mithyA na thAya. jamAla aNagAranI zraddhA pharI che. have zuM vicAraze te vAta avasare kahevAze. viSeNanI duSTatAo caritra-senakumAra ane zAMtimati sAthe haravA pharavA jAya, AnaMda-sukha bhogave, A joIne viNakumArane IrSAnA agnithI kALI baLatarA thatI. Ama karatAM vasaMtaRtune samaya Avyo. eka divasa sAMjanA samaye senakumAra ane zAMtimati hAthI upara besIne udyAnamAM pharavA gayA. A samaye viNakumAre cAra mANasane taiyAra karyo ne kahyuM senakumAra pharavA gayA che tyAM tame jAva ne e je hAthI uparathI utare te tame cAre jaNa cAra ghAthI dUra karI deje, te huM tamane moTuM InAma ApIza. viSeNanI AjJA pramANe cAra jaNe AvyA te kharA paNa senakumAra sAthe ghaNuM mANase hatAM eTale te hAthI uparathI utarI bagIcAmAM pharIne ArAmagRhamAM gayA. e khUna karavA AvanArAne kaI rIte lAga phAvyuM nahi eTale vIle maDhe pAchA pharyA. bIje divase senakumAra baporanA samaye pitAnA mahelanA AMgaNAmAM beThA beThA zAMtimati sAthe vineda karI rahyA hatA tyAM zuM banyuM. Amatema pharatA pharatA cAra saMnyAsI bAvA tenA mahelanA AMgaNAmAM AvelA jaI tarata vinayavAna senakumAra ubhuM thaye ne temanA caraNamAM paDe. caraNa raja mAthe caDhAvIne bolyA. gurUdeva! A sevakane ghera Apane kema padhAravAnuM banyuM? Apane je cIjane khapa hoya agara mArA lAyaka kAma hoya to vinA saMkece pharamAve. tyAre te saMnyAsIe kapaTathI kahyuM ke ame te tyAgI purUSe chIe. amArA gurUnI AjJAthI ApanI sAthe ekAMtamAM vAta karavA AvyA chIe. kumAra kahe te A amArA rUmamAM. te kahe Page #925 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 884 zAradA saritA ke nA, pAchaLanA bagIcAmAM cAle. tethI kumAra saMnyAsI sAthe bagIcAmAM gaye, tyAre e cAre saMnyAsIo cAre taraphathI tene gherI vaLyA ne pAchaLathI eka saMnyAsIe talavAra vaDe senakumAranI jAMgha upara talavArano ghA karyo. talavAra jeIne senakumAra sAvadhAna banyuM ne ekeka hAthamAM babbe saMnyAsIne pakaDI lIdhA ne temanA hathiyAra laI cAreyane jamIna upara paTakAvI nAMkhyA. senakumAra ane saMnyAsIo vacce jhapAjhapI thaI. senakuma re temane bheMya upara pheMkI dIdhA. A badhuM bagIcAnA mALIe joyuM ne tarata aMgarakSakane khabara ApyA eTale badhA tyAM deDI AvyA. aMgarakSake cAreya saMnyAsIone pakaDIne khUba mAra mAravA lAgyA. A vakhate dayALu senakumAre kahyuM e bicArAne zA mATe mAre che ? e game tevA vizvAsaghAtI che te paNa saMnyAsIne veza paherelA che mATe tene jAnathI mAro nahi. vaLI teo satya ane tapathI marelA che. e marelAne mAravA te ApaNu mATe ucita na gaNAya eTale temane mAravAnuM baMdha karIne aMgarakSakAe pakaDI-bAMdhIne keda kayo ane savAra paDatAM rAjA pAse hAjara karyA. senakumAranI sajanatAH- senakumAranI jAMgha upara talavArane ghA karyo che e vAta jANI hariSaNa rAjAne khUba kaidha AvyuM ne pUchayuM ke tame saMnyAsInA vezamAM kumArane mAravA zA mATe AvyA? ghaNuM pUchavA chatAM javAba na Ape tethI cAbUkathI khUba mAra mAryo. cAbUka vAgavAthI jANyuM ke have marI jaIzuM eTale satya belI gayA ke sAhebI amane viSeNakumAre A pramANe karavAnuM kahyuM hatuM eTale paisAnI lAlacathI A kAma karyuM che. A zabdo sAMbhaLatAM rAjAnA dilamAM khUba dukha thayuM ne viSeNa upara khUba ke dhe bharAyA ne tenA mANasone AjJA karI ke viNakumArane mArA rAjyanI bahAra laI jaIne caMDALa pAse tene vadha karAvI nAMkhe. A nAlAyakane krUra dIkaro mArA rAjyamAM na joIe. e je rAjyamAM raheze te mArA kuLane kalaMkita banAvaze. - rAjAnI A kaThora AjJA sAMbhaLI senakumAranA dilamAM viSeNa pratye khUba dayAnI lAgaNI utpanna thaI ne tarata ubhe thaIne kAkAnA caraNamAM namana karIne bekAkA! viSeNa haju nAnuM che. bALakabuddhimAM AvuM kAma karI beThe che mATe ene AvI kaThora zikSA na karo. saMnyAsInA vezamAM je pApa karavA AvyA che te tenA karmo bhagavaze. temane mArI nAMkhavA nathI. senakumAranI vAta sAMbhaLI rAjAe viSeNa tathA cara saMnyAsIone jIvatA choDI dIdhA. senakumAranA dilamAM mAranAra pratye paNa kevI dayA che. enI dayA ane sajajanatA joIne sabhAjane Azcaryacakita banI gayA. ne saue tenI sajajanatAnA khUba vakhANa karyA. have senakumArane mAravA viSeNa kevA kAvatrA karaze tenA bhAva avasare kahevAze. Page #926 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA vyAkhyAna na 108 jJAnapaMcamI 885 kArataka suda 5 ne maMgaLavAra sujJa khaMdhue ! bhagavAne kahyuM che ke " vaDhamaM nALa to meLavA pachI yA pALeA. jJAnanA abhAvamAM keAnI dayA pALavI te nathI. Aje jJAnapaMcamInA pavitra divasa che. Aje ane teTalI vadhu jJAnanI ArAdhanA karavAnI che. ghaNAM ema kahe che ke ekalI kriyA karavAthI kalyANa thAya che ne ghaNAM ema kahe che ke ekaluM jJAna prApta karavAthI kalyANa thAya che. tyAre jainadarzana kahe che ke ekaluM jJAna ke ekalI kriyAthI mekSa maLateA nathI. jJAna jyAmyAM mokSa: / jJAna ane kriyA ane hAya teA meAkSa maLe che. jJAna e cakSu che te kriyA e paga che. mATe jJAna ane kriyA khanenI jIvanamAM jarUra che. jJAnAvaraNIya karma AMkhanA pATA samAna che. jJAnAvaraNIya karma kevI rIte aMdhAya che? jJAnInu bhUMDuM khelavAthI, jJAnInI azAtanA karavAthI, jJAnI sAthe khATA jhaghaDA, vivAda ne kaleza karavAthI, jJAnI upara dveSa karavAthI, jJAnIneA upakAra eLavavAthI, kAi jJAna bhaNatuM heAya temAM aMtarAya pADavAthI. A cha prakAre jIva jJAnAvaraNIya ka khAMdhe che. AMkhanA aMdhApA karatA ajJAnaneA aMdhApA jIvane mATe mar3Ana du:khaddAyI che. AMkhanA aMdhApA A bhavamAM du:khadAyI che. paNa ajJAnane aMdhApA jIvane bhavavanamAM bhamAvanAra che. tA. 30-10-13 thA / " pahelAM jJAna jIva samajI zakate jamAli aNugAre 11 aganuM jJAna meLavyuM hatuM. emanuM jJAna samajaNapUrvakanu hatuM. jJAna sAthe kriyA paNa hatI. zraddhA majabUta hatI. cAritra ane tapa paNa hatuM. chatAM saheja nimitta maLatAM enI zraddhA pharI. eNe enA ziSyAne kahyu ke he devAnupriye!! ApaNe atyAra sudhI bhagavAnanA vacana upara zraddhA karatA hatA ke karavA mAMDayuM tyArathI pharyuM" kahevAya. Adi je khela bhagavAne kahyA che te pramANe mAnatA hatA. paNa jue ahIM pratyakSa dekhAya che ne ke A pathArI karavA mAMDI tyArathI thai kahevAya nahi paNa e pUrI patharAi jAya tyAre patharAi kahevAya. mATe bhagavAna mahAvIranA siddhAMta " DemALe ke ' e vAta mithyA che. " jamAli aNugAra bhagavAnanA vacanane mithyA kahe che, tyAM samajavuM ke tenI zraddhA phrI. tene abhimAna Avye tyAM bhAna bhUlyA. adhue! kevaLajJAnInA jJAna AgaLa gaNadharanu jJAna keTalu te mATe nyAya ApyA che. bharelA samudramAMthI cakalInI cAMcamAM jeTalu pANI samAya teTalu kevalInI pAse gautamanuM jJAna che. eTale kevaLajJAna samudra jeTaluM agAdha ane anaMta che ane gautamanuM jJAna sidhumAM khijju jeTaluM che. cAra jJAna Page #927 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ane cauda pUrvanuM jJAna siMdhumAM biMdu jeTaluM che, te emanI apekSAe ApaNuM jJAna keTaluM? e mahAna purUSanA jJAna pramANe AcAra hato. Aje te jJAna ghaNuM hoya paNa jJAna pramANe AcaraNa hetuM nathI. kahevAnuM juduM ne karavAnuM juduM hoya che. jIvanamAM jema jema jJAna vadhe tema tema guNa vadhavA joIe. je jJAna prApta karyA pachI jIvane evI laganI lAgI ke mArA AtmAnuM jahadI kalyANa kema thAya ne ATha kane khapAvI jaldI mokSa prApta karUM, evI jAgRti Ave tenuM nAma sAcuM jJAna che ane je jJAna prApta karyA pachI ahaMbhAva Ave ke huM kaMIka chuM, mArA je duniyAmAM koI jJAnI nathI ane potAnA jJAna dvArA bIjAne halakA pADavAnI ne utArI pADavAnI vAta heya tene jJAnI kahe che ke jJAna nathI paNa ajJAna che. jJAna e kaI bahArathI AvatuM nathI. jema sAkaramAM mIThAzane guNa rahele che e bahArathI Avato nathI, tema jJAna e AtmAne guNa che. saddagurUo jJAnAvaraNIya karma haTAvavAne upAya ApaNane batAve che. karmanA baMdhana kApI, aMdhakArane TALI, jIvanamAM jJAnanI rezanI phelAvanAra gurU e sAcA gurU che. je tamAre bhavasAgara taravAnuM sAcuM jJAna prApta karavuM hoya te saddagurUne samAgama kare. dIpaka jalate haze to temAMthI bIje dIpaka pragaTAvI zakAze. paNa dIpaka bujhAI gaye haze te tenAthI kaMI thaI zakatuM nathI, tema jJAnI gurU jJAnadIpaka pragaTAvI zake che. Aje duniyAmAM jJAna khUba vadhyuM che, ne gurUo paNa khUba vadhyA che. skulamAM ne kolejomAM jJAna ApanArane paNa tame gurU mAne che. paNa e gurUo vividha viSayanuM jJAna Ape che ane e jJAnathI vizva vidyAlayanI moTI moTI DIgrI prApta thAya che, sArI nokarI maLe che, uce hoddo maLe che paNa e jJAnathI mAnava sAce mAnava banI zakto nathI, AtmavikAsa sAdhI zakatA nathI, Atmazakita be jAgRta thaI zakatI nathI, AvI aneka vidyAone jANakAra ane vividha bhASAone jANakAra e sAce jJAnI kahevAtuM nathI, kAraNa ke zabdajJAna ke bhASAonA jJAnathI AtmAnuM kalyANa thatuM nathI ItihAsa-bhUgoLa, khagoLa, nyAyazAstra tathA alaMkArika bhASA bolavAthI ke lakhavAthI kaI lAbha thatuM nathI. hA, viSayanI jANakArI jarUra thAya che, paNa jJAnanuM phaLa viratI che, sadAcAra che. tenI prApti na thAya te te jJAna sAcuM jJAna nathI. atyAra sudhI A saMsAramAM jeTalA mahAna purU thaI gayA temaNe sajJAna ane saccaritrathI karmonI nirjara karI mekSa prApti karI che. eka saMskRta kahevata che "sarva pavA hastipade nimA : hAthInA pagamAM badhA paga samAI jAya che tevI rIte sadAcAramAM badhI pavitratA ane badhA guNono samAveza thaI jAya che. devAnupriye! AjanA jJAnadAtAo, jJAnArthI-vidyAthIne vidvAna banAvI de che. Page #928 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 887 tene zikSaka-berIsTara, vakIla-mejIsTreTa, ijanera Adi padavI prApta karAve che, paNa tene sadAcArI banAvI zakatA nathI. e pustakanuM pApaTIyuM jJAna Ape che paNa AcaraNa karavAnuM jJAna ApatA nathI. enuM kAraNa e che ke pAte svayaM tenuM AcaraNa karatA nathI teA khIjAne AcaraNa kevI rIte karAvI zake ? Aje je jJAna apAya che te jJAna nathI paNa eka prakAranI zikSA che. e jJAna bhAtika sukha prApta karavAmAM sahAyaka ane che. e jJAnadAtA zikSakAnuM cAritra evu zuddha hAvu joIe ke je mUMgA zikSakanuM kAma kare. zikSaka kaMi khele nahi paNa emane joIne vidyAthI jAgRta khanI jAya. je jJAna niLAne satAvavAnI, dhanane gulAma banAvavAnI ne legivalAsamAM DUbavAnI preraNA Ape te sAcI zikSA paNa nathI te| ene jJAna te kyAMthI kahI zakAya ? tamane thaze ke skUle ane kaoNlejomAM apAtA uMcA jJAnane paNa jJAna na kahevAya teA jJAna kAne kahevu? TUMkamAM sAcu jJAna e che ke je jJAnathI mukita prApta thAya. sAcI vidyA te| te che ke vidyA yA vimuktaye / " je vidyAthI mukita maLe che ne janmamaraNanA duHkhathI jIvane chUTakAro thAya che. sAcuM jJAna vastunA svarUpanI pichANu karAvI zake che. sabhyaSTi prApta thavAthI enAmAM viveka jAgRta thAya che ne viveka AvavAthI te AtmA viSarcAthI virakata ane che. kadAca gADha karmone kAraNe e tyAga na karI zake te paNa temAM Asakata khanatA nathI. jema kAi mANasane jelamAM pUryA hAya tA te jelamAM rahe che, kAma kare che, khAya che, pIve che. chatAM enA manamAM evI bhAvanA rahyA kare che ke kayAre A jelamAMthI mukta anu. AvI rIte samyaSTi AtmA pUrvakarmanA udayathI saMsArane tyAga na karI zake paNa tenA manamAM niraMtara evI bhAvanA rahe che ke kayAre saMsArathI chUTuM. jJAnI purUSA AtmAnA ajara-amara avinAzI svarUpanuM sadA ciMtana kare che. ciMtanamAM lIna anIne saDhA e vicAra kare che ke kaI kaI dizAomAMthI AvelA anata paramANuonA samuhathI mArU zarIra banyuM che. kSaNe kSaNe zarIranI paryAye palaTAi rahI che. vaLI AmArU zarIra pudgala svarUpa che ane AtmA cetanA svarUpa che, zarIra rUpI che te AtmA arUpI che. zarIra nazvara che ne AtmA zAzvata che. huM AtmA chuM, zarIra nathI. zarIra nAza thAya che paNa mArA AtmAne kadI nAza thatA nathI. anaMta : guNavAna, anaMta zakitavAna ne anaMta jJAnavAna evA mArA AtmA traNe kALamAM zAzvata rahenArA che. dehanA nAzathI AtmAneA kadI nAza thatA nathI. vaLI jJAnI ema samaje che ke A zarIra mArU nathI teA mAtA-pitA, patnI, putra-putrIo, bagalA, dhana badhuM mArUM kayAMthI ? je mArU hAta tA e sadA mArI sAthe raheta. A rIte jaDa cetananI vaheMcaNI kare che. bhAgaviSayAne anarthanI khANa jevA samaje che ne sa MsAramAM rahevA chatAM saMsArathI alipta bhAve rahe che. Page #929 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ver zAradA saritA aMdhuo ! AvA bhAva jagADe tenuM nAma jJAna. AvuM jJAna kevI rIte prApta thAya che ? jJAna vinayathI prApta thAya che. Aje jJAna vadhyuM che paNa vinayane dezanikAla karyo che. tamAre koi paNa prakAranuM jJAna meLavavuM haze te vinaya pahelA joIze. kadAca jJAnAvaraNIya karmonA sArA kSayApathama thaye! hAya tA vinaya vinA jJAna maLI jAya teA paNa te lAMbe samaya TakatuM nathI. te prApta karyA pachI ceDA samayamAM bhUlI javAya che. tame gurU pAse ke vaDIla pAse jJAna levA jAva teA pahelAM te vinaya karavA joie. jamAli aNugAre jJAna prApta karyuM pazu je rIte Takavu joie te rIte TakAvI zakayA nahi. manamAM ahaMbhAva AvI gayA ke huM kaMika chuM. bhagavAna mahAvIra svAmI e pramANe kahe che ke karavA mAMDayuM tyArathI karyuM" kahevAya. udIravA mAMDayuM tyArathI udIcu" ne niravA mAMDayuM. tyArathI niyuM kahevAya. e vacananI atyAra sudhI huM zraddhA-pratIta karatA hatA. mane e vAta rUcatI hatI. paNa jo e vAta sAcI hAta teA A pathArI thai gaI hAta. mATe he mArA ziSyA ! bhagavAna mahAvIranuM vacana mithyA che. huM enA upara zraddhA-pratIta karatA nathI. emanI vAta sAcI mAnavA jevI nathI. jamAli aNugAranI vAta sAMbhaLI kaiMka ziSyA emanI vAta upara zraddhA karavA lAgyA. pratIta karavA lAgyA ne kaMika ziSyanA hRdaya hacamacI uThayA. ahe| ! ApaNA gurUnI mita karI gaI ke zuM ? saMsArasAgaramAMthI tAranAra jIvananaiyAnA sukAnI, sarvajJa prabhunA vacana uthalAvavA taiyAra thayA che ? ziSyae gurUne samajAvyA ke sarvajJa prabhunA vacana traNa kALamAM khATA hoya nahi. paNa abhimAnarUpI hAthI upara beThelA jamali aNugAra mAnyA nahi. devAnupriyA ! je ziSya gurUnA vacana uthalAve che te avinIta ziSya che. ziSya game teTale! jJAnI hAya paNu gurU AgaLa te nAnA mALa che. je ziSya gurUnI AjJAmAM rahe che, gurU game tevA kaThora zabda kahe teA paNa samatAbhAve sahana kare ne saddA prasanna rahe te sAce! jJAnI che. e muktine ceAgya che. eka saMtanA AzramamAM temanA ghaNAM vidyAthI ziSyA vidyAbhyAsa mATe rahetA hatA. ghaNA ziSyA vidyAbhyAsa karI gurUnI parIkSAmAM pAsa thaine peAtAne ghera cAlyA gayA. paNa eka ziSya bAra varSa sudhI gurUnA AzramamAM rahyo, paNa gurUnI parIkSAmAM pAsa na thayA tethI gurUnA dilamAM khUba duHkha thayu ne ziSyane kahyuM ke tuM ATalA varSothI mArI pAse rahyo, paNa hatA tevA ne tevA rahyo. te na te zAstrajJAna meLavyuM ke na teA kaMI kaMThastha karyuM". tuM kayAM sudhI Ave! rahIza ? mane tArI khakha ciMtA thAya che. tyAre ziSya khUba namratApUrvaka khelyA-gurUdeva! mAre aparAdha kSamA karo. huM ApanI pAse ATalA varSo rahIne kai jJAna prApta karI zakaye nathI tenuM mane dilamAM khUba duHkha che. paNa vRddhAvasthAmAM sevA karavA mATe koi ne koi tA joize. tA huM Apane Page #930 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 889 eka sevaka chuM. ema samajIne mane ApanI sevA karavA mATe ApanI pAse rAkho. mArA upara eTalI kRpA karo. ziSyane vinaya joIne gurUnuM hRdaya pIgaLI gayuM ne pote belatAM mauna thaI gayA. Ama karatAM ghaNAM divasa cAlyA gayA. A ziSya khUba premathI gurUnI sevA karavA lAge. eka divasa gurUjI ranAna karatA hatAM tyAre ziSya gurUno vAMse cebI coLIne joto hato. jotAM jotAM ziSyanA mukhamAMthI acAnaka evA zabda nIkaLI gayA ke maMdira te ghaNuM suMdara che paNa emAM bhagavAna dekhAtA nathI. gurUe A zabda sAMbhaLyA. emanA manamAM thayuM ke A ziSya mArA upara AvA zabda bole che eTale ke dhAyamAna thaIne belyA. duSTA tuM mArA AzramamAM rahIne mAruM ja apamAna kare che? basa, have tuM mArA AzramamAM na joIe. cAlyo jA ahIMthI ema kahIne tene AzramanI bahAra kADhI mUkyo. to paNa ziSyanA mukha upara saheja paNa duHkhanI rekhA na dekhAI. pahelAMnI jema prasannavadane AzramanI bahAra nIkaLI gayo ne AzramanI bahAra bAjumAM eka jhuMpaDI bAMdhIne rahevA lAgyA. paNa divasamAM eka vakhata game tyAre gurUnA darzana karI jatA. eka divasa rojanA niyama pramANe gurUnA darzana karavA mATe AvyuM. tyAre gurU te kaI graMthanA vAMcanamAM lIna hatA. A samaye eka mAkhI khaDakInA dvAra upara rahelA kAcanA bahAranuM dazya joIne kAca sAthe vAraMvAra tenuM mAthuM kUTatI pote potAnI jAte duHkhI thaI rahI hatI. kSaNavAra ziSya gurUnI pAchaLa ubhuM rahIne be. ubhA rahe ne pAchaLa juo. gurU potAnI pAchaLa ubhelA ziSyanA vacana sAMbhaLI Azcarya cakita thaI gayA ne ziSyanA zabda upara vicAra karavA lAgyA ke A ziSya Ama zA mATe bo haze? kSaNavAra mauna rahIne pachI ziSyane pUchayuM tuM zA mATe ? ziSya kahe che gurUdeva! A mAkhI kAcamAMthI bahAra javA mATe herAna thaI rahI che ne potAnI jAte pitAnuM mAthuM kAca sAthe kUTIne duHkhI thaI rahI che. paNa e nathI jANatI ke ahIM mAre javAne mArga nathI. huM jayAMthI AvI chuM tyAM mAre pAchA javuM joIe. ziSyanI vAta sAMbhaLIne gurUjI bolyA. vatsa! huM atyAra sudhI lamamAM hato ke tuM ATalA varSo sudhI ahIM rahIne kaMI zIkhe nahi. paNa have mane samajAya che ke tuM je kaMI zIkhe che ne teM je jJAna prApta karyuM che tevuM jJAna atyAra sudhImAM mAre eka paNa ziSya prApta karI zakayo nathI. teM Aje mane paNa sAce mArga batAvyo che. devAnupriya! tamane samajAya che ke A ziSyanI vAtamAM zuM rahaya raheluM che? e ziSya e batAvavA mAMgato hatuM ke game teTaluM jJAna prApta karo, game teTalI svAdhyAya kare paNa jayAM sudhI bAhya padArtho uparathI daSTi uThAvI laI AtmA tarapha daSTi nahi kare, svarUpamAM ramaNatA nahi kare tyAM sudhI kamamAMthI mukita Page #931 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 890 zAradA saritA maLavAnI nathI. jevI rIte pAtAne ghera pahoMcavA mATe sIdhA raste na jaie ne avaLA rastA pakaDI laIe teA gharathI dUra dUra jatA rahevAya che. tevI rIte AtmAne zuddha ane pavitra manAvavA mATe phakata bAhya kriyAo karavAthI lAbha nahi thAya. AtmAne uMce lai javA mATe AtmAnA mArga grahaNa karavA joie. tame sAmAyika-pratikramaNa tapazcaryA Adi dharmakriyAo karI che ne vaiSNuvA maMdira ane tIrthaMsthAnAmAM jAya che. A badhuM AtmakalyANa karavA mATe kare che ne ? paNa jyAM sudhI aMtaramAM bharelA viSaya-kaSAyAne sApha nahi karA, vAsanAenA kacarAne sArUM nahi kareA, peAtAnA doSane joIne dUra nahi karatAM khIjAnA avaguNu joze| ane khIjAnI niMdA karazeA tyAM sudhI AtmakalyANa thavu asaMbhivata che. jamAli aNugAre prabhu mahAvIranA vacana uthalAvI nAMkhyA. have ene bhagavAnanA vacana khATA lAgyA ane ziSyane paNa kahI dIdhu ke bhagavAnanA vacana mithyA che. eTale keTalAka ziSyAne emanA vacana rUccA, tenA upara zraddhA thaI te badhA tenA Azraye rahI tenI sAthe vicaravA lAgyA ne jemane A vAta na rUcI te have tyAMthI nIkaLI kyAM jaze tenA bhAva avasare kahevAze. "hariSaNa rAjAe utsava karAvyA" caritra:- senakumAranA zarIre lAgelA ghA rIjhAI gayA. tenA kAkA hariSaNane khUba AnaMda thayA. senakumAra mRtyunA mukhamAMthI khacI gayA. tenI khuzAlImAM AkhA nagaramAM dhAmadhUmapUrvaka utsava karAvyeA. temAM peAtAnA meATA adhikArIone, meTA zrImAne badhAne AmaMtraNa ApyuM. paNa potAnA putra viSeNukumArane AmaMtraNa ApyuM nahi tyAre senakumAra kahe che kAkA ! viSeNukumArane AmaMtraNa Ape. hariSeNu rAjA kahe che beTA ! enu nAma na laIza. rAjAne khUba samajAvIne senakumAra viSeNunA mahele AvyA ne tene utsavamAM AvavA mATe khUba Agraha karyAM. pahelAM te nA pADI paNa senakumAre khUba kahyuM eTale nIcu meDhu rAkhIne tenI sAthe darabAramAM AvyA ne namratApUrvaka pitAne vakrana karyA paNa pitAe tenA sAmuM paNa joyu nahi. senakumAranA ArAgyanA utsava pUrA thayA pachI viSeNakumAra tenA mahelamAM Avye. senakumArane mATe utsava thAya, tenI vAhavAha khelAya, khuda mArA pitA tenA guNa gAya. A badhuM joIne senakumAra upara khUba irSyAnA aMgArA varasAvavA lAgyA. have ghaNA samaya gayA pachI kaumudI utsava ujavAi rahyA che tyAM bacAvA khacAvAnI bUma saMbhaLAtAM leke bhaya pAmI nAsI rahyA che. banyuM che zuM? ke rAjAnA hAthI gAMDo anyA che. te vRkSA ukheDI nAMkhe che. mANasane kacarI nAMkhe che. rAjA hariSeNa gabharAi gayA. sainike pakaDavA doDayA pazu pakaDAtA nathI, paNa senakumAra jyAM hAthI sAme gayA tyAM Page #932 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA hAthI sthira thaI gayA. leke Azcarya pAmI gayA. senakumArane dhanyavAda ApatAM tene jya jayakAra bolAvavA lAgyA. tenA upara abhinaMdananI vRSTi thavA lAgI. senakumAra hAthI upara beThe. vijayalakSmIne varelA ane rAjA tathA prajAjano dhanyavAdane pAtra banelA senakumArane joI viNakumAra pharIne ISyanI AgamAM baLavA lAgyA. viSeNukumArane punaH TheSa:- senakumAranI yazakIti sahana nahi thavAthI viNakumAre nizcaya karyo ke je thavAnuM hoya te thAya paNa A vakhate to huM jAte senakumAranuM mastaka uDAvI dauM. A rIte viSeNa manamAM duSTa vicAro karavA lAgyo. A tarapha rAjA, senakumAra ane prajAjane darabAramAM AvyA. bIje divase senakumAra tenI patnI zAMtimatI sAthe zaheranI bahAra AvelA udyAnamAM pharavA mATe gayA. A samaye sAthe be sevakone laI gayA che ane ArAmathI udyAnamAM beThA hatA. tyAM zuM banyuM te samajAvuM. eka sevaka daravAje ubho hato ne bIjo senakumArathI thoDe dUra ubhuM hatuM. A samaye krUra hRdayano viNakumAra hAthamAM khullI talavAra laIne deDato tyAM Avyo. dvArapALe tene aTakAvavA khUba prayatna karyo paNa tene bheMya pachADIne viSeNa upavanamAM dAkhala tha. ene khullI talavAra laIne Avate joI zAMtimati tharathara dhrujavA lAgI. senakumArane kahe che svAmInAtha! tamArA bhAI Ave che. eTalAmAM to viSeNa najIka AvIne senakumAra upara talavArane ghA karavA jAya tyAM senakumAre viSeNe karelA talavAranA ghAne cUkavI dIdhe ne tenA hAthamAMthI talavAra jhUMTavI lIdhI tyAre charI laIne tene mAravA taiyAra thayo. baLavAna senakumAre tene hAtha maraDIne charI laI lIdhI. tene hAtha maraDAI javAthI viSeNa dharatI upara paDI gaye. ene khUba pIDA thavA lAgI. pitAne mAravA AvyuM hatuM chatAM dayALu senakumAra tene pANI chAMTI pathArImAM suvADIne keI jAtane avAja karyA vinA udyAnamAMthI bahAra nIkaLe. enI patnI kahe che svAmInAtha! A vAtanI kAkAne jANa karIe tyAre senakumAra kahe che ApaNe evuM kaMI karavuM nathI. A viSeNa a5 buddhivALo che. rAjyanA lebhane khAtara ene koIe bhaMbheryo haze mATe teNe A kAma karyuM che. bAkI e AvuM kRra kArya kare tevuM nathI. A vAta je kAkA jANaze to tene mArI nAMkhaze agara dezanikAla karaze to tenA bUrA hAla thaze. mATe ApaNe tenuM rakSaNa karavuM joIe. ApaNuM nimitte ene duHkha thAya che mATe A vAta ApaNe kaIne kahyA vagara A rAjya choDIne cAlyA jaIe. senakumAra nagara cheDIne cAlyA gayA - senakumAranI vAtamAM zAMtimati saMmata thaI eTale sevakene kahyuM- Aje mAruM mAthuM khUba dukhe che eTale A bagIcAmAM ArAmagRhamAM amAre rAta rahevuM che mATe tame nagaramAM jAva, ema kahIne temane vidyAya Page #933 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 892 zAradA saritA karyA. pachI senakumAre zAMtimatine kahyuM- he priyA ! mAre ghaNuM dUra javu che. vanavagaDAmAM ma kaSTa paDaze. tu sukAmaLa che. te evA kaSTa kadI veThayA nathI. te sivAya tuM strIjAti ane AvI sAMDha`vAna mArI sAthe rahe eTale khUba khaMdhanarUpa lAge ne mAre kAi va!ra kaSTamAM mUkAI javuM paDe mATe tuM ahI rahe. huM ekale! cAlyeA jAuM tyAre zAMtimati kahe che svAmInAtha ! Apane mUkIne huM kayAMya rahevAnI nathI. sukhamAM tamArI sAthe rahuM chuM ne duHkhamAM rAjamahelamAM besI rahuM ? satI strI patinI sAthe zAle.jema chAyA zarIrathI judI paDatI nathI tema huM kaDI ApanAthI judI paDava'nI nathI. sukha ke duHkha game te Ave paNu hu' ApanI sAthe AvIza. zAMtamatinI daDhatA joi senakumAre tene sAthe lIdhI. sAthe keAi paNa cIja lIdhA vinA paherela kapaDe rAtrinA samaye koi na jANe te rIte senakumAra ane zAMtimati nagara cheDIne videza tarapha cAlI nIkaLyA. have savAra paDatAM riSaNa rAjA A vAta jANaze tyAre tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na, 109 kArataka suda 6 ne budhavAra sujJa baMdhuo, suzIla mAtAe ne bahene jJAnI bhagavaMta kahe che huM AtmA ! AtmasAdhanA karavAnI tArI ekeka paLa sonerI jAya che, teA jAgRta thaIne sAdhanA karI le. ariha Mta bhagavaMtA thaI gayA. temaNe pUrvabhavAmAM kevI jaththara sAdhanA karI haze ! emane tamArA karatAM vadhu sukha sapatti maLI hatI, paNa emane saMpatti karatAM vItarAga zAsana pyArUM lAgyuM hatuM ane aMtaramAM evu AMdolana upADayuM hatuM ke he prabhu ! mAre A manuSyabhava pAmIne khIju kaMI nathI joitu. khasa, mane evI zakti Apa ke duniyAnA dareka jIvAne dharma pamADI zAsanarasika manAvuM ane dareka jIve kema AtmakalyANa karIne jaldI mekSamAM jAya ! peAtAnuM kalyANa karavAnI sAthe khIjA jIvAnu` kalyANu karAvavAnI kevI pavitra bhAvanA haze! e kevuM AMdolana upaDayuM haze! e te zAsanarasika anyA paNa tame ene badale gharasika aneA teya ghaNuM sArU che. jo tamane ATalA dharUce che tA tamane evI bhAvanA thavI joIe ke mArA kuTuMbamAM nAnAthI mAMDI meATA sudhIne eka paNa jIva dharma pAmyA vinAnA na rahevA joie. ahI beThelA badhA khelo ke tamane darekane dha pamADavAnI bhAvanA thAya che ke dIkarA mATe peDhI khAkhara dhamAkAra calAvu, tibrerI tarALa karU, mATA maMgalA baMdhAvu' evI bhAvanA thAya che ! (hasAhasa). devAnupriyA ! jeTaluM dhana vadhAre haze teTalA meAjazekha ne vizvAsa vadhaze. tA. 31-10-73 Page #934 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 893 pariNAme ka khaMdhAze. pazu dharmanI dRDha zraddhA haze te jIvanI durgati nahi thAya. Avu samajanArA bahu ochA che. paisA pratyenI Asakita jIvane kSaNamAM huM ne kSaNamAM zeAka karAve che. Ane sAcuM sukha kahevAya ? "nA". have tamane ema lage che ke A sukha che!DavA jevu che. jo AvA bhAva Ave te tamane sAdhupaNuM svIkAravAnuM mana thAya ne kadAca sAdhupaNuM na svIkArI zake te paNa tamArA kuTuMbamAM ratna jevA satAnA pAke ane e sAdhupaNuM svIkArI jainazAsananI jyeAta jhaLakAve ane kadAca e sAdhupaNuM na svIkArI zake te sAcA zrAvaka anI jaina dharmanI prabhAvanA avazya kare. anaMta upakArI jinezvara bhagavatAe Akhu jagata duHkhI zAthI che ? tenu nirIkSaNa karIne pharamAvyuM che ke jImAtra sukhane premI ane duHkhaneA dveSI che. paNa mehamAM aMdha banelA heAvAthI vastunA guNu ane doSane yathApaNe jANI zakatA nathI enA kAraNe duHkhanA nAza karavAnA ane sukhanI prAptinA hetuthI je je pravRtti kare che te te pravRttinA pariNAme e sukha pAmavAne badale duHkha pAme che. tame jo aMtaranA uMDANathI vicAra karazeA teA samajAze ke anaMtajJAnI paramAtmAnuM kathana seA TacanA seAnA jevuM satya che. kAraNa ke duHkha ApaNane gamatuM nathI te paNa du:kha AvyA vinA rahetuM nathI. chatAM paNa du:kha kayAMthI Ave che. tene ApaNane ke khIjA koIne vicAra AvatA nathI. e rIte ApaNe sukhane cAhIe chIe chatAM dhAryuM sukha maLatuM nathI. te paNa ApaNane sukha kema maLatuM nathI ane sukha kevI rIte maLe eneA paNa uMDANamAM utarIne vivekapUrvaka vicAra karatA nathI. tamane kadI evA vicAra Ave che ke ame je kalpita paudgalika sukha mATe taraphaDIyA mArIe chIe te sukha mATe dhana meLavatAM aneka pApa thayA vinA rahetA nathI. e pApanA phaLa svarUpe ApaNane duHkha Ave emAM zI navAi? sAcu khele evA vicAra Ave che ! 'nA', arihaMtanI upAsanA karanArA ane ariDutanA pratinidhi evA saMtAne sevanArA zrAvakonI A dazA hAya ? e jaDanA bhikhArI hAya ? cAmaDAnA pujArI hAya ! zarIra pratye keTalI mamatA che ? saheja tAva AvyeA ne khe!rAka na levAye. manamAM thaze ke huM kevA sUkAI gayA ! keTalI badhI zarIranI ciMtA kare che ? ATalI ciMtA AtmAnI karI che ? rAta-divasa dehanA dAsa banIne rakSaNa kare che paNa vicAra karo ke A dehamadiramAMthI cetanadeva cAlyA gayA pachI enI keTalI kiMmata che! makAnanI mAvajatamAM mAlikane sAva bhUlI gayA che. sagAsnehI badhAnI khabara levAnA TAIma maLe che. paranI paMcAtamAM tuM pAvaradhe! banyA che. paranI paMcAtamAM rAtanI rAta jAya te paNa uMgha Ave nahi. paNa AtmaciMtana karatAM uMgha Ave che. mahAna purUSA kahe che paranI paMcAta karatA he jIva! tane zuM lAbha thaze ? khadha.nI khakhara levA karatAM kAika divasa Page #935 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cer zAradA saritA tArA cetanadevane te pUcha ke he cetanadeva ! tane zuM game che? tArA mATe huM zuM karuM ? rAja savAre indrione pUchavAnuM ke tane zuM game che ? jIbha kahe ke mAre A khAvuM che te taiyAra. AMkha kahe ke mAre phalANuM pIkacara jovu' che te A indraene gulAma taiyAra. paNa AtmAne mATe kaMi karavA taiyAra nathI. khasa. puddagalanI sarakhAi karavAmAM racyApacyA rahyo che paNa jJAnI kahe che puddagalanI sarakhAI karavA jatAM tArI bharakhAi na thai jAya tenuM dhyAna rAkhaje. vItarAgI sate| gAmegAma pharIne ekeka jIvAne AtmAthI banavAne upadeza Ape che ane AkhA jagatane peAtAnuM manAve che. zA mATe ? emane AtmakalyANanI sAdhanA karavI che mATe. peAte svIkArelA saMyamamArganI sAdhanAnA hetuthI e gAmegAma vicare che ane je keAi emanA paricayamAM Ave tene saMyamanA raMga lagADavAnI mahenata kare. tame A janmamAM sAdhu na banI zake paNa sAdhupaNuM pAmavAnI mahenata te jarUra kare ane e mATe sukha pratyenA rAga upara ane duHkha pratyenA dveSa upara kAbU meLavA te tame tamArA jIvanane unnatinA paMthe laI jaI zakaze ne tamAruM jIvana satkAryAnI suvAsathI mhekI uThaze ane maraNanA bhaya nahi rahe. kevI suMdara vAta jJAnI ApaNane samajAve che! ApaNe e vItarAga prabhunA zAsanamAM janmyAM chIe, teA e vItarAga bhagavatae karyuM tevu ApaNe nathI karI zakatA.paNa emaNe kahyuM ema karavAnA utsAha tA emanA jIvanamAMthI meLavI zakIe ne? bhagavAnane jyAre jyAre ApaNe yAda karIe tyAre tyAre ApaNane ema thAya che ke ne ke huM bhagavAna ! tArA jevuM sukha koIne nathI, tArA jevA virAgI kAI nathI, tArA jevA tyAgI duniyAmAM koi nathI. chatAM ApanA sevaka evA ame mAmulI sukhamAM lubdha banI gayA chIe ane e sukha vadhAravA keTalAnI khuzAmata karI rahyA chIe! jenI pAse svArtha hAya tenu mana ane mAna keTaluM sAcavIe chIe! kema A vAta kharAkhara che ne? dhana meLavavA keTalAnu mana ane mAna sAcavA che! badhAnu` mana sAcavyA karatA eka vItarAganuM mana sAcave! tA tamArA kheDA pAra thai jaze. eka nyAya ApuM. dalAla game teTalA zrImaMta hAya, enI pAsethI jene mAla joItA hAya te enI sAthe game teTaluM mIThuM vartana rAkhatA hAya paNa e dalAla jayAre enA zeTha pAse jAya tyAre kevI rIte jAya? zeTha peAtAnA sAmu juve enI rAha joyA kare. zeTha enA sAmu' juve tyAM kevA namra banI jAya! zeTha AnaMdamAM che ke nahi enI pahelAM tapAsa karI le ane vAta karatAM zeTha jarA paNa nArAja na thaI jAya tenI pUratI kALajI rAkhe, eTaluM nahi paNa zeThane rAjI karavA mATe je kaMi karavA jevuM lAge te hAMzathI kare. mAla vecavA mATe kevA kevA mANasA sAthe kevI rItathI varte? zA mATe? Page #936 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 895 dhana meLavavAnI garaja che. Aje to bajAranI paristhiti evI che ke saMtoSI zrAvakane AvA bajAramAM javAnuM mana thAya nahi. jarUriyAta pUratuM dhana meLavavAno manamAM bhAva hAya. manamAM e paNa nakakI hoya ke AvA anItivAna zeThIyAonI khuzAmata karIne mAre zeTha banavuM nathI. ene kharekharI garaja kenI hoya? arihaMta prabhunI. arihaMtanI AjJAmAM vartatA sAdhuonI, svadhamI bhAIonI. e saMtoSI zrAvaka vakhata Ave ema bolatA hoya ke mArA sAcA zeTha arihaMta prabhu che. e tArakadevanA sAdhuo che ne mArA vadhamI baMdhuo che. A traNamAM ja mAruM dila Thare che. tamane AvA bhAva kadI Ave che? "nA". zA mATe? dhananA lobhI cho mATe ne? tamane kadI A vicAra thAya che? A dhananI lAlasA ane moha choDuM te keTalI gulAmImAMthI chUTuM ne keTalA pApamAMthI bacI jAuM! AtmAnuM sukha meLavavuM hoya to tattvajJa bane. jeTalI tAtvika daSTi keLavaze teTalI sAtvikatA tamArA jIvanamAM Avaze. ratnatraya tatva vinA traNa kALamAM tarI zakavAnA nathI. eka zeTha khUba zrImaMta hatA. emanI pAse karaDenI saMpatti hatI. saMpatti hatI tevA zeTha udAra ane paropakArI paNa khUba hatA. kaI paNa garIba emanA dvArethI khAlI hAthe jatA na hatA. jeTaluM dhana hatuM tenAthI paNa adhika temane dharma pratye zraddhA hatI. dharmanA kAryomAM khUba rasa letA hatA. eTale zeThanA sadaguNanI suvAsa cAre tarapha phelAyelI hatI. eka vakhata eka saMta vicaratA vicaratA emanA gAmamAM padhAryA. tyAre A zeTha temaja bIjA ghaNAM mANaso temanA darzana mATe AvyA. bIjA loko saMtane kahevA lAgyA mahArAja! A zeTha khUba pavitra, dharmiSTha ane dAnavIra che. amArI nagarInuM nAka che. A rIte mahArAja pAse bIjA zrAvakee zeThanI khUba prazaMsA karI. paNa zeTha tattvajJa hatA. pitAnI prazaMsAthI e pulAya tevA na hatA. - zeThe kahyuM gurUdeva ! A loko jeTalA mArA vakhANa kare che teTale huM pavitra ne mAladAra nathI. tyAre te sahajabhAve pUchyuM- zeTha! Ama zA mATe bole che ? tamArI pAse keDonI saMpatti che ne cAra cAra putro che. nagaramAM tamAruM ATaluM mAna che. loko tamArA be meDhe vakhANa kare che. te have tamArI punnAImAM ne vaibhavamAM kayAM kacAza che ke tame Ama belo cho ? tyAre zeThe hasIne kahyuM - gurUdeva! bAhyadaSTithI te loke mane je kahe che tevo huM keDapati avazya chuM paNa AMtarikadaSTithI kahuM te huM phakata vIsa hajArane mAlika chuM. kAraNa ke bAkInI mArI pAse game teTalI milakata hoya te badhI ahIM choDIne javAnuM che. phakata zubha kAryomAM vAparelA vIsa hajAra rUpiyA che te mArI sAthe AvanAra che. bIjuM vyavahAradaSTithI mAre cAra putra che paNa e mane mazAna sudhI Page #937 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 896 zAradA saritA pahoMcADanAra che mATe e nakalI che. A sAMbhaLI badhA ke vicAramAM paDayA ke A zeTha zuM bolI rahyA che? zuM putra kaMI nakalI hoya kharA? eka mANase pUchyuM ke zeTha! tamArA asalI putre kayA che? tyAre zeThe kahyuM mane cheka sudhI sAtha ApanAra mArA be asalI putra che. eka dharma ane bIje pApa. dharma mArI rakSA karanAra mAre suputra che. ane pApa e duHkha denAre kuputra che. e baMne kamanusAra mArI sAthe rahenAra che. eTale huM kahuM chuM ke e pilA cAra putre saMsAranA svArthanA sagA che eTale te nakkI che ane A baMne sAthe rahenArA che eTale te asalI che. baMdhuo! zeThanuM kevuM tatvajJAna hatuM! ATaluM dhana hovA chatAM keTalI tAtvika daSTi che! zeThanI vAta sAMbhaLI darekane bhAna thayuM ke A saMsAramAM sAcuM dhana ane sAcA putre kyA che! mahArAjane paNa zeThanuM tatvajJAna jeIne khUba AnaMda thaye. baMdhuo! tame saMsAra tyAgI zake evI kakSAe haju bhale pahoMcyA na hai, paNa saMsAramAM rahevA chatAM zeThanI jema virakata bhAvathI rahetA zIkhe. jyAM cIkAza che tyAM pIlAvApaNuM che. A jIbha paNa tamane bodha Ape che ke he mAnava ! huM badhA svAda lauM chuM chatAM lUkhI ne lukhI rahuM chuM tema tame paNa saMsAramAM jIbhanI jema rUkSattithI rahe te karma na baMdhAya. A te tamArA anubhavanI vAta che ne? tame cIkAzavALuM kAMI ja te hAthathALI-haTha badhuM cIkaNuM thAya che tene sAbuthI sApha kare che paNa jIbhane kadI sAbu laIne sApha karavI paDI che ? (hasAhasa). A jIbha be zikhAmaNa Ape che. eka te rUkSavRtti dhAraNa karavAnI ane bIjI namra kemaLa banavAnI. jIbha keTalI kamaLa che! jema vALe tema vaLe che jyAre dAMta kaThaNuM che te pAchaLathI Ave che ne vahelA jAya che. TUMkamAM jIvanamAM rakSavRtti hoya che te A saMsArasamudrane tarI zake che. jamAli aNagAra bhagavAnathI alaga vicaryA ne enI zraddhA pharI. bhagavAnane siddhAMta uthalAvya, utsavanI prarUpaNA karI, temanA keTalAka ziSyane emanI vAta rUcI teo temanI sAthe rahyA ne keTalAkane e vAta na rUcI eTale teo vihAra karatAM karatAM prabhu mahAvIra svAmI pAse pahoMcI gayA ne prabhune vaMdana namaskAra karI temanI pAse rahyA. bhagavAna te sarvajJa hatA. teo samaya samayanI vAta jANatA hatAM eTale pUchavAnI jarUra na hatI ke tame ahIM zA mATe AvyA. jamAlinI zraddhA badalAI che tethI AvyA che e emaNe jJAna dvArA jANI lIdhuM. have jamAli aNagAra regamukta thayA, zarIra sAruM thayuM eTale zrAvastI nagarInA koSTaka nAmanA udyAnamAMthI vihAra karI anukrame grAmanugrAma vicaratAM vicaratAM jyAM caMpA nAmanI nagarI che ke jyAM pUrNabhadra catyamAM bhagavAna mahAvIra birAje che Page #938 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ' 897 tyAM AvyA. have juo, abhimAna zuM karAve che? bhagavAna mahAvIra svAmIthI atyaMta pAse nahi ne atyaMta dUra nahi te rIte ubhA rahyA. je samaye te bhagavAnanI pAse hatA te vakhate keTale vinaya hate ! prabhune dUrathI AvatAM dekhe te ubhA thaI jatA ne prabhune laLIlaLIne page lAgatA. gurUne bahArathI AvatA dekhI tarata ubhA thaI jAya, gurU bolAve ke tarata temanI pAse hAjara thaI jAya te vinayavaMta ziSyanuM lakSaNa che ane avinIta ziSya gurUne AvatA dekhe te paNa ubho na thAya, vinayavaMta ziSya pratye gurUnI kRpAdraSTi rahe che ne e gurUnI kRpAdraSTithI ziSya tarI jAya che. ahIM jamAli aNagAre prabhune vaMdana paNa na karyA ane bahu dUra nahi ne bahu najIka nahi e rIte ubhA rahIne zramaNa bhagavAna mahAvIrane kahe che jema devAnupriyanA (ApanA) ghaNuM zikhyA zramaNa nigraMtha chadmastha che ane chaThThamastha vihArathI vicArI rahyA che paNa huM e badhAnI jema chazmastha nathI ne chamastha vihArathI vicaratuM nathI. huM te utpanna thaelA samyagadarzana ane samyagajJAnathI yukata arihaMta jina kevaLI (kevaLajJAnI) chuM ane kevaLI vihArathI vicaraNa karanAra che. jamAli aNagAranI vAta sAMbhaLI bhagavAna kaMI belyA nahi paNa temanA paTTaziSya gautamasvAmI jamAli aNugArane kahe che ke jamAli! kharekhara! e pramANe kevaLInuM kevaLajJAna ane kevaLadarzana parvatamAM, staMbhamAM ke sUpamAM AvRta thatuM nathI eTale ke jJAnamAM parvatAdi paNa ADakhIlI rUpa banI zakatA nathI ane temanA dvArA te baMnenuM nivAraNa paNa karI zakAtuM nathI, eTale ke kevaLa jJAnIne ADI bhIMta hoya ke parvata hoya chatAM pUchavAmAM Ave ke enI pAchaLa zuM thaI rahyuM che te tarata kevaLI bhagavaMta ene javAba Ape che. eTale kevaLajJAna keI cIjathI avarAtuM-DhaMkAtuM nathI. te he jamAli! tuM utpanna thaelA jJAnadarzanane dhAraNa karanAra arihaMta-jina ane kevaLI thaIne kevaLI vihArathI vicare che to A be praznane uttara Apa. sAsae loe jamAlI asAsae loe jamAlI ? sAsae jIve jamAlI asAsae jIve jamAlI ? he jamAli! A leka zAzvata che ke azAzvata che? A jIva zAzvata che ke azAzvata che? A be praznonA javAba Apa. sAdhune mATe A praznana tadana saraLa che. sAmAnya dIkSAparyAyavALA bAlasAdhu paNa Ano javAba saraLatAthI ApI zake che paNa A agiyAra aMgenI jANakAra, 500 ziSyAnA gurU ane kevaLIne bile dharAvanAra A jamAli aNagAra A be praznonA javAba ApI zakaze ke nahi ane tyAM zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. | caMpAvAsamAM vAsa karyo caritra - viSeNanI dRddhine kAraNe baMne pavitra AtmAo tenA hita mATe Page #939 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 898 zAradA saritA caMpAnagarI choDIne udyAnamAMthI madhya rAtre ekalA cAlI nIkaLyA. cAlatAM cAlatAM eka aghora vanamAM AvI pahoMcyA. baMne jaNA sukamaLa che. zAMtimati kadI ATaluM pagapALA cAlI nathI ne senakumAra paNa cA nathI. zAMtimati khUba thAkI gaI. ene khUba tarasa lAgI eTale eka vRkSa nIce baMne jaNA vizrAnti levA mATe beThA. senakumAra najIkamAMthI pANI laI Avyo ne baMne jaNAe pitAnI tRSA zAMta karI. sAnudeva sArthavAhanuM milana - A baMne vyakita vRkSa nIce premathI beThA hatA te vakhate eka sArthavAha musApharI karate karate eka gAmathI bIje gAma vahepAra karavA mATe jato hato. tyAM A navadaMpatine joIne prauDha vayanA mukhya purUSa tyAM A ne senakumArane praNAma karIne be he rAjakumArI A5 AvA jaMgalamAM baMne ekalA kema che? A sAMbhaLI baMnenA manamAM thayuM ke huM rAjakumAra chuM. tenI Ane kyAMthI khabara? jema paricIta hoya tema vAta kare che, te e keNa haze? eTale AzcaryathI senakumAre pUchayuM - mahAnubhAva ! huM rAjakumAra chuM te Apane kayAMthI khabara paDI? ne Apa koNa che? kayAMthI AvyA che ? te jaNAve. - kumAranA madhura vacana sAMbhaLI sArthavAha kahe che ApanI mukhAkRti uparathI jaNAI Ave che ke Apa rAjakumAra cho ne A amArI rAjakumArI che. vaLI huM rAjapura nagarane sAnudeva nAmane sArthavAha chuM ane atyAre mATe sAthe laIne vahepAra karavA mATe tAmraliptI nagarI jaI rahyo chuM. ahIMthI thoDe dUra amArA sArthane paDAva che. paNa tamane dUrathI meM joyA eTale ahIM maLavA mATe Avyo chuM. ApanA ane amArI rAjaputrIne darzana thavAthI Aje huM kRtArtha thaye chuM. paNa Apane ahIM parivAra vinA ekalA joIne mane Azcarya thAya che. to Apane vAMdho na hoya te mane kaho. sArthavAha sAnudevanI vAta sAMbhaLI senakumAre kahyuM - huM AvI sthitimAM ahIM kema Avyo chuM temAM moTuM kAraNa che. te vAta huM avasare Apane jaNAvIza paNa atyAre mAre tamArI sAthe tAmraliptI nagarImAM AvavuM che. tyAre sArthavAhe kahyuM - khUba AnaMdanI vAta che. khuzIthI Apa mArI sAthe cAle ne mArA sArthane alaMkRta kare ne atyAre mArA utAre AvI bhajana-pANI grahaNa kare. senakumAra kahe che sAnudeva! mArA kAkAe mArI zodha mATe ghoDesvAre ane mANasone deDAvyA haze! kAraNa ke kAkAne mArA pratye khUba prema che eTale mArI zodhamAM mANasa AvavA joIe. mATe teo mArI tapAsa karIne pAchA phare pachI huM AgaLa vadhIza. tyAM sudhI ame ahIM beThA chIe. tamArA sAthe kAle joIne kadAca tamArI pAse AvIne pUchaze ke amArA rAjakumArane joyA che? te tame nA pADI deje. ame ahIM chIe te temane kaheze nahi. senakumAranI vAta sAMbhaLI sArthavAha potAnA kAphalAmAM Page #940 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 899 ga ane senakumAra ne zAMtimati tyAM besI rahyA. thoDIvAra pachI hariSaNa sajAe mekalelA ghoDesvAre deDatA jyAM sAnudeva sArthavAhanA mANaso che tyAM AvyA ne pUchayuM ke rAjakumArane tenI patnI sahita ahIM joyA che? mANasoe javAba Apyo ke ame joyA nathI ne jANatA nathI tethI tapAsa karI ghoDesavAro cAlyA gayA pachI sAnudeve khabara ApI ke have tame A. pachI baMnene jamADayA ne pachI badhAe cAlavA mAMDayuM. aMtaratikA aTavImAM praveza - cAlatA cAlatA daMtaratikA nAmanI eka meTI aTavAmAM AvI pahoMcyA. te aTavImAM rahenArA AdivAsI loke badhA lUMTArA hatA. sArthane Avela jeIne e bhIle cAre taraphathI ekadama AvIne A sAthe upara tUTI paDyA ne dhana-mAla badhuM lUMTavA mAMDayuM. tyAre zUravIra senakumAra hAthamAM talavAra laIne e bhIlenI sAthe yuddha karavA lAgyo. senakumAranuM zUrAtana joI bhIla leke bhayabhIta banIne bhAgI gayA. senakumArarUpI bAjapakSIthI bhIlarUpI pakSIo jIva laIne palAyana thaI gayA eTale pallIpati senakumAra sAme Avyo paNa baLavAna senakumAre pallI patine paNa pRthvI upara pachADI bebhAna karI nAMkhe. pallIpatine bhAna AvyA pachI samajAyuM ke A koI mahAna baLavAna purUSa che tethI tenA caraNamAM paDI gayo ne mAphI mAMgIne lUTeluM dhana badhuM pAchuM ApyuM. tyAra pachI senakumAre camatkArI trizULane sparza karAvI ghAyala thayelA bhIlene sAjA karyA. A camatkAra jeIne pallIpati kahe che Apa te kaI devapurUSa che. tame amArA ghera pagalAM kare. amane kaMI dharmanI vAta samajAve to amAre uddhAra thAya. A rIte khUba Agraha karI pallI pati senakumArane ane sAnudevane khUba Agraha karI pitAnI pallImAM laI gaye. jevA teo pallI tarapha javA paga upADe che tyAM sAnudevanA eka mANase deDatA AvIne khabara ApyA ke ApaNuM bahena zAMtimati rAjakumArI kayAMya dekhAtA nathI. badhA mANaso che paNa e dekhAtA nathI. tyAre pallI patie pUchayuM zAMtimati koNa che? tyAre sAnudeve kahyuM- A rAjakumAranA patnI ane zaMkharAjAnI putrI che. vAta ema banI hatI ke jayAre senakumAra bhale sAthe yuddha karate hato tyAre teNe zAMtimati sAnudevane soMpI hatI. paNa sAnudeva yuddhanI upAdhimAM paDe eTale tenI saMbhALa laI zake nahi. sAnudeve pUchyuM ke e rAjaputrI kyAM gayA te tuM jANe che? tyAre teNe kahyuM- hA, jayAre A bhIle ApaNuM upara tUTI paDayA ne rAjakumAra laDavA gayA tyAre teo bebAkaLA banIne svAmInAtha svAmInAtha ! karatAM jaI rahyA hatA. huM temanI pAchaLa doDaye paNa vacamAM mArA upara lAkaDIne ghA paDavAthI huM mUchita banI gayo. sArthanA mANasonA mukhethI A vAta sAMbhaLatAM senakumAra ane sAnudeva bebhAna thaIne dharatI upara DhaLI paDayA. eTale pallIpatie temane pANu chAMTI svastha kyAM ne Page #941 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA AzvAsana ApatAM kahyuM- tame ciMtA na karo. huM mArI A bhIlasenAne mokalI cAre tarapha rAjakumArInI tapAsa karAvuM chuM ane theADA vakhatamAM huM tamane temane meLApa karAvI ApIza tyAM sudhI zAMtithI raheA. A rIte kahI pallIpatie cAre tarapha peAtAnI senAnA mANaseAne zAMtimatinI tapAsa karavA meAkalI dIdhA. have zAMtimati ahIthI kayAM gai che ne tenuM zuM thayuM haze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 110 900 kArataka suda 7 ne gurUvAra tA. 1-11-73 bhagavata kahe che he cetana! tuM jeTaleA pudgalane rAgI anIza teTaluM tArU patana che, ne AtmAne rAgI banIza teTalI tArI unnati che. jeTalI pudgalanI smRti teTalI AtmAnI vismRti ane AtmAnI jeTalI smRti teTalI pudgalanI vismRti che. mahAna .puNyanA uce AvA uttama mAnavabhava maLye che. mAnavabhava meAkSanI TikiTa meLavavAnuM kendra che. mAnavabhavamAMthI devatA, nArakI ane tirya McanI TikiTa maLe che, te meAkSanI TikiTa paNa ahIMthI maLe che. tamAre pharsTa kalAsa erakaDIzana gADImAM besavuM che ne? ' samaya mekSarUpI pharsTa kalAsa erakaMDIzananA cA zuM che e jANe! che? kSamA, yA, nirdebhatA, apramatta bhAva Adi meAkSanA cArja che. cAra jJAna ane cau pUrvadhara evA gautama gaNadharane paNa bhagavAne kahayu hai gautama ! "samaya goyama makhamAyaN / mAtrane pramAda na kara. have AvA jJAnI prakhara purUSane jyAre samayanA pramAda karavAnI nA pADI te ApaNane pramAda karavAnA adhikAra kharA? emane cAra jJAna hatA ne ApaNA mati-zruta jJAnanA paNa ThekANA nathI chatAM kevA ArAmathI beThA chIe. rastAmAM nirAMte visAme keNu laI zake? jyAM javuM che te sthAnanA lAMkhA mArga khUTI gayA che ne pAchaLa koI jAtanA bhaya nathI te mArgamAM sukhethI visAmA laI zake tevI rIte A sauMsAramAM paNu kANu nirAMte besI zake? je AtmAee mAkSe javAnI pUrI taiyArI karI lIdhI che. kSAyaka samyakatvanI prApti karI che, zukaladhyAna dhyAve che, ne ghAtIka upara ghA karavA mATe tanatA purUSArtha karI rahyA che evA purUSA je mekSanI sanmukha thayA che teo nirAMte visAme khAya te vAMdhA nahi, paNa ApaNe nirAMte besAya nahi. jo atyAre nirAMte besI rahIzuM teA kayAre AtmAnI ArAdhanA karIzuM? hamaNAM nahi pachI karIzu ema tame je mAnI rahyA che te tamArI mAnyatA bhUlabharelI che. jo tame kaMIka samajyA hai| teA bhUlane nAbUda karo. devAnupriye! jamAli aNugAra pahelAM kevA vairAgI hatA! prabhunA vacana upara Page #942 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 901 tene kevI ananya zraddhA hatI paNa atyAre ekavacanamAM zraddhA karatAM kevA abhimAnI banI gayA! e saMsAratyAgI hatA, mahelamAM jaIne beThA na hatA paNa prabhunA vacanane eTale virodha karyo, prabhue kahyuM ke karAtuM kArya karyuM kahevAya, ne emaNe kahyuM ke pUruM karAyA pachI karyuM kahevAya. bhagavAnanA badhA vacana uparathI tenI zraddhA pharI na hatI. enA cAritra ane tapamAM vAMdho na hato, paNa A ekavacana khoTuM che ema kahyuM te tene zraddhALu kahevAya? "nA". ekavacana upara azraddhA karI te AkhI dvAdazAMgIne azraddhALu kahevAya. keI strI varSo sudhI satI rahe ne eka vakhata satItvane bhaMga kare te satI kahevAya? jema zIyaLa saheja khaMDita thayuM te AkhuM khaMDita kahevAya tema A samakita ane zraddhA paNa evA guNa che. jamAlanA jIvanamAM game teTalA tapa ane tyAga heya paNa zraddhA vinA badhuM nakAmuM che. mANasa saMsAramAM game teTalo buddhimAna hoya, pitAnI IcchA pramANe vartate hoya paNa saMyama lIdhA pachI eNe vicAra karavo joIe ke have huM gurUne arpaNa thaI gaye. saMyama lIdhe eTale gurUnuM jJAna te mAruM jJAna ane gurUnI IcchA te mArI IcchA. A rIte gurUnA zaraNe Avele AtmA saMsArathI tarI jAya che. AvA AtmAne kaI ciMtA nathI, bhaya nathI, saMsAramAM rakhaDavAnuM nathI ane je e AgaLa vadhI jAya te gurU kadAca chaThThamastha rahI jAya ne ziSya kevaLajJAna pAmI jAya. caMdanabALA chatrIsa hajAra sAdhvIjIenA vaDerA hatA, te temanAmAM keTalI yogyatA ne keTalA guNa haze ! emane AtmA keTalo uMco haze! mRgAvatIjI emanA ziSyA hatA chatAM pahelAM kevaLajJAna pAmI gayA. e zenA AdhAre? gurUNI pratyene samarpaNabhAva. basa, gurUNInI AjJA e mAro dharma che. gurUNIe eTaluM ja kahyuM samesaraNamAMthI tame moDA AvyA te tamArA jevA kulIna sAthvIne mATe yogya nathI. ATalA zabdomAM emanI pitAnI bhUlana e pazcAtApa upaDe ke tyAM ne tyAM kevaLajJAna pAmI gayA. aMdhAre ajavALA thayA. jyAM sudhI ApaNane Avo bhAva nahi Ave tyAM sudhI A bhayaMkara aMdhakAra bharelA bhavamAMthI nIkaLavAno mArga nahi maLe. gurUnuM sAnidhya choDI je pitAnI svecchApUrvaka ArAdhanA karavA nIkaLe che te aMdhakAramAM AthaDe che. pitAnI jAte potAnuM patana kare che. atyAra sudhI IcchA mujaba vartana karyuM chatAM kalyANanI keDI na maLI. to have samaje, gurUne arpaNa thavAmAM eka mahAna lAbha che. atyAra sudhI AtmAne dhamarAdhanA karavAnA ghaNuM saMge maLyAM chatAM haju caturgatimAM zA mATe bhame che? enI pAchaLa ghaNAM kAraNa che. AtmA mithyAtvamAM saDatuM hatuM, abhimAnI hato, viSayAMdha hato, labhI-lakSmIne lAlacu ane tRSNAvaMta hato. paNa e badhA dene oLaMgI jAya Page #943 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 902 zAradA saritA e eka deSa che ke e jyAM sudhI TaLe nahi tyAM sudhI kalyANa na thAya. bhale moha-mamatA ne lobha choDI dIdhA hoya, viSaye pratye virAga keLavyuM hoya paNa eka doSa e che ke je AtmAne uce AvavA na de. e deSa che Apamatine. e deSa e majabUta che ke tene kADhavo muzkela che. mATe jJAnI purUSo upadeza ApatAM kahe che ke Apamati mUkIne gurumati bane, paNa Apamati mUkAI javI ne gurumati pakaDAI javI te ghaNuM muzkela kAma che. AtmAe atyAra sudhImAM ghaNIvAra saMyama pALe, tapa karyA, pariSaha sahyA. A badhuM karyuM paNa Apamati na cheDI tenA kAraNe jIvanI kaMgAla dazA ne bhavabhramaNa che. je gurUmati banyA heta te ghaNAM uMcA AvI gayA hata. gurUnI AjJA pramANe jIvana jIvavAmAM Ave te bhava sudharI jAya ane pharIne avatAra le te manuSyabhava e uttama maLe ke jyAM jIva janmathI vairAgI heya. mAnavatAne ucca abhyadaya thaye heya ne guNarUpI ratnanA prakAzathI jIvana timaya banI jAya. pachI te pApa karavuM, asatya bolavuM kaMI jIvane rUce nahi. saMsAra dAvAnaLa lAge ne gurUnA caraNamAM citta sadA ramyA kare. paNa Aje jIvanI dazA kema palaTAI che ! Apamatine deSa TaLe nathI. jamAli aNagAranA jIvanamAM keTalA guNa hatA ! paNa eka Apamatine deSa AvI game te keTaluM patana thaI gayuM ! bhagavAna pAse jaIne kahyuM ke ApanA badhA ziSyo te chamastha che ne huM te sarvajJa chuM tyAre gautamasvAmIe temane kahyuM ke kevaLajJAna vizuddha jJAna che. tene parvata ke sthaMbhanuM AvaraNa ADuM AvatuM nathI te he jamAli! tame sarvajJa che te mArA be praznono javAba Apo. leka zAzvata che ke azAzvata che? jIva zAzvata che ke azAzvata ! AgamamAM bhagavAne kevI suMdara vAta karI che. enA ekeke zabda kevA kiMmatI che! pelA zeThe cepaDAmAM lakhyuM hatuM ne ke pAnuM phare ne sonuM jhare" bApa te marI gaye pachI chokare cepaDAnA pAnA uthalAvatA vicAra karavA lAgyo ke mArA pitAe te lakhyuM che ke "pAnuM phare ne sonuM jhare" te huM pAnA pheravuM chuM paNa kyAMya senuM jhatuM nathI. chokare buddhivAna hatA te samajI jAta ke mArA bApe A kaI rIte lakhyuM che? e rIte ApaNuM parama pitA prabhu mahAvIre AgamanA pAne pAne amUlya ratno TAMkayA che "AgamanA pAnA phare ne hIrA jhare." e kyA hIrA? tamArA jhagamagatA hIrA nahi hoM. samyagadarzana-jJAna ne cAritranA harA. AgamanuM vAMcana kare, maMthana kare te e hIrA maLe ne? paNa tamAre te Agamana pAnA pheravavA nathI te hIza kayAMthI maLe? gautamasvAmIe jamAli aNagArane be prazno pUchayA tyAre te zaMkita thayA, kAMkSita thaye ne kaluSita pariNAmavALe thaye ne gautamasvAmInA praznano uttara ApavA samartha na Page #944 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 903 thaye tyAre teNe mauna dhAraNa karyuM. tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmIe jamAlI aNagArane A pramANe kahyuM ke he jamAli! mArA ghaNAM zramaNanigraMtha ziSya chamastha che. teo mArI jema A praznane uttara ApavA samartha che paNa teo tuM jema kahe che huM sarvajJa chuM, jina chuM, arihaMta chuM evI bhASA teo kadApi bolatA nathI ne tuM sarvajJa thaine AvA praznano uttara ApI zakate nathI? te he jamAli! sAMbhaLa. leka zAzvata che, kAraNa ke loka kadApi na hatuM tema nathI, kadApi leka nathI ema nathI ane kadApi leka nahi hoya tema paNa nathI. paraMtu loka bhUtakALamAM ho, vartamAnamAM che ane bhaviSyakALamAM haze. leka dhruvaniyata, zAzvata, akSata, avyaya, avasthita ane nitya che. vaLI he jamAli! loka azAzvata paNa che kAraNa ke temAM avasarpiNI kALa AvIne tyAra bAda utsarpiNI kALa Ave che ane utsarpiNI kALa AvIne pachI avasarpiNI kALa Ave che. A prakAranA kALanA palaTAonI apekSAe A leka azAvata paNa che. - jaina darzanamAM ke suMdara svavAda che ke koI paNa vAta ekAMte karI nathI. dareka vAta apekSAthI karI che. lekane eka apekSAe zAzvata kaho che ne bIjI apekSAe azAzvata paNa kahyo. jema ahIM keI kAkA ne bhatrIjo ubho hoya te kahevAya ke A kAkA che ne A bhatrIje che paNa e bhatrIjAne bhatrIje Ave te enI apekSAe bhatrIje kAkA banI jAya che eTale ekAMte kAkA e kAkA nathI rahetAM ne bhatrIje e bhatrIje nathI rahetuM. dareka vastune A rIte apekSAe ghaTAvI che. baMdhuo! A syAhUvAdane je mAnava barAbara samaje to kadI ene jhaghaDavAnuM na rahe. A jenadarzananA svAduvAdane nathI samajatA te paraspara jhaghaDe che. Aje tamArA mahAna bhAgya che ke vitarAga zAsananA vaDalAnI chAyA tamane maLI che. A vItarAga zAsananI chAyA maLyA pachI saMsAranI mAyA na hovI joIe. saMsAranA sukha bhega che, AnaMda mAne che ke saMsAranI mAyAjALa bichAvI bahArathI game teTalA phakakaDa thaIne pharatA ho paNa jyAM sudhI jenadanane na samaje tyAM sudhI devALuM kADhayuM che. saMsAranA kIcaDamAM phasAI saMsAranI dalAlI ghaNI karI. have AtmAnI dalAlI karo. saMsAranI dalAlI e to kAMkarAnI dalAlI che ne dharmanI dalAlI e ratnanI dalAlI che. tamane saMsAra game tevo sAro ne sukhamaya lAgato hoya paNa tyAgIne mana te saMsAra eka prakAranI jela che. tamane A jelamAM rahevuM kema game che. jelamAM rahIne sattA bhogave che paNa yAda rAkhajo sattA tamAruM satyAnAza vALI deze. kaI paNa mANase sarakArano guno karyo eTale kAyadesara ene pakaDIne jelamAM pUravAmAM AvyuM. have e jelamAM pUrAyela kedI vicAra kare ke huM to mAre ghera sAruM sAruM khAtuM hatuM to ahIM paNa mane evuM sAruM sAruM khAvAnuM maLavuM joIe. rahevA Page #945 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 904 zAradA saritA mATe svaccha, suMdara ne spezyala rUma maLavI joie ane mAre sUvA mATe DanlApillAnI gAdI michAvelA sudara palaMga joIe. khe-traNa jAtanA pepara vAMcavA maLavA joie. reDiyA sAMbhaLavA maLavA joIe. ahIM mAru koi kedIe apamAna na karavuM joIe, jelare mArI pasaMdagInuM kAma mane soMpavu joIe ne te paNa mArI icchA pramANe kAma karavuM hAya teTalu' karUM. mArI sAthe kAi kedIe jhaghaDo-khelAcAlI ke asabhya vartana na karavuM joie ane ahIM saue mAruM kahyuM karavuM joie ne huM kahuM te mujaba badhu thavu joie. samaya thatAM jelI kahe mArA mATe icchita leAjana kema nathI lAvyA ? mArA mATe palaMga kema nathI bichAvye ? koI mArA paga DhAkhavA kema nathI AvatuM? te vakhate jelara jelIne cAkhkhuM kahI de ke e badhu tAre ghera. A tArU ghara nathI, paNa jela che. Avye chuM jelamAM ne badhI sattA joie che! tuM teA sarakArane aparAdhI che. eTale amArA gulAma che. gulAmImAM vaLI adhikAra zenA! hamaNAM tArI pAse kALI majurI karAvIzuM ne khAvA mATe jADA khAjarAnA reTalA ne chAza maLaze. khIju kaMi nahi maLe samajyuM ! ahIM A rIte ApaNA AtmA paNa bhavaneA kedI che. karUpI sarakAranA hajAro bhayaMkara gunhAe karIne Avye che, eTale kam - sarakAra tene bhavarUpI kedamAM pUrIne duHkha-trAsa-mAra-apamAna-tiraskAra badhu Ape che. bhavanA kedI evA ApaNA AtmA evA adhikAra ane sattA khajAvavA jAya che ke mane ahIM A bhavanI kedramAM AvuM sarasa khAvA-pIvAnuM maLavuM joIe. rahevA mATe AvI sagaDatAvALA maMgale maLavA joIe. AvA suMdara kapaDA ne dAgInA mane maLavA joie, makhamala jevI suMvALI pathArI ane palaMga sUvA mATe maLavA joie ane sAe mArUM kahyuM mAnavuM joie. mArU kAie apamAna na karavuM joie ne badhAe huM kahuM tema karavu joIe ne mane badhI svataMtratA maLavI joie. A bhavanA kedI AvA adhikAra khajAvavA jAya teA jJAnInI dRSTimAM kevA pAmara gaNAya ? jIva jevA karmo kare che tevI sattA, adhikAra, sukha-saMpatti ne mAna-apamAna maLe che paNa sattAthI kAMI maLatuM nathI. mATe khaMdhue ! tamAre lavAbhavanA kenrI na khanavuM hAya ne jaldI karmAMnI keMdramAMthI mukata khanavuM hAya te sadgurUnA samAgama karI temanI AjJAnuM pAlana karI ugra sAdhanA karI le te karmAMnI kedramAMthI mukata banaze. ahIM jamAli aNugArane bhagavAna mahAvIra svAmIe leAka zAzvata paNa che ne azAzvata paNa che. te ane vAta syAdvAdazailIthI samajAvI. jamAla aNugArane bhagavAna mahAvIra svAmI jevA kevA mahAna gurU maLyA, paNa teNe oLakhyA nahi. bhagavAnanA gautamAhi gaNadhara ane vira satAnI vAta cheADI dA, paNa AchI dIkSA paryAyavALA navadIkSita satA jene uttara ApI zake evA praznanA javAkha paNa jamAli aNugAra na Page #946 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 905 ApI zakyA. have jIva zAzvata che ke azAzvata? e vAta haju bhagavAna mahAvIra svAmI jamAli aNagArane samajAvaze tenA bhAva avasare kahevAze. zAMtimatinI khojamAM" caritra - senakumArane khabara paDI ke zAMtimatino patta nathI. tene khUba duHkha thayuM. pallIpatie zAMtimatinI zodha karavA mATe cAre tarapha tenA mANasene deDAvyA paNa kayAMya tene patta paDe nahi eTale nirAza thaIne pAchA pharyA. A tarapha zAMtimati pitAnA patine na jevAthI pitAnA zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe tyAMthI bhAgI gaI. ghaNe dUra jaI gaLe phAMse khAI eka vRkSa sAthe laTakI. ApaghAta karavo mahAna pApa che. paNa zAMtimati pitAnA zIyaLanuM rakSaNa karavA mATe gaLe phAMso khAIne laTakI paNa tenuM AyuSya baLavAna hatuM eTale phAMso tUTI gaye ne te bhUmi upara paTakAI javAthI bebhAna thaIne paDI che. eTalAmAM be RSio pharatAM pharatAM tyAM AvyA. A yuvAna strIne A rIte paDelI joIne pitAnA gurU pAse jaIne badhI vAta karI. eTale tarata temanA gurU tyAM AvyA ane kamaMDaLamAMthI tenA mukha upara pANI chAMTayuM. tene sacetana karIne kahyuM- dIkarI ! tuM ahIM kema AvI chuM? tyAre zAMtimatie tenI badhI vAta trASine kahI eTale trASie kahyuM beTA! ahIM najIkamAM amAro Azrama che. tyAM tuM cAla ane tArA pati na maLe tyAM sudhI khuzIthI tyAM raheje, ema kahI zAMtimatine AzramamAM lAvyA. - A tarapha badhe tapAsa karavA chatAM zAMtimati maLatI nathI tethI senakumAra khAte-pIte nathI. bhIlapati khUba samajAve che ne rAkhe che, ne sArthavAhane kahyuM ke tame jAva. huM zAMtimatinI zodha karIza. sAnudeva tyAMthI nIkaLI vizvapuramAM Avye ne savAramAM rAjA pAse kiMmatI ratnonuM bheTayuM laIne darabAramAM AvyuM. A samaye senakumAra ane pallI patine sabhAmAM bAMdhIne ubhA rAkhavAmAM AvyA hatA. senakumArane joIne sAnudeva mUcha khAIne paDI gayuM. thoDIvAre mUcha vaLyA bAda samaraketu rAjAe sAnudevane mucha AvavAnuM kAraNa pUchayuM eTale teNe kahyuM mahArAjA! A kumAra cera ke lUMTAre nathI paNa caMpAnagarInA rAjAne yuvarAja senakumAra che te mahAna parAkramI ane paropakArI che, ema kahIne teNe tene maLyA. tyArathI laIne chUTA paDayA tyAM sudhI badhe vRttAMta kahI saMbhaLAvyo eTale samaraketu rAjAe baMnene chUTA karyA ne pallIpati tathA sArthavAhane rajA ApI senakumArane potAne tyAM rAkhe ne thoDA samayamAM senakumArane parama mitra banI gaye. senakumArane ahIM koI jAtanuM duHkha na hatuM, paNa zAMtimatinA viyeganI vedanA tenA kALajAne kerI khAtI hatI. samaraketu rAjA paNa tenI tapAsa karAvatA hatA. zAMtimatinuM milana - eka divasa senakumAra ciMtAtura thaIne udAsa Page #947 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 906 zAradA saritA vane beThA hatA. te samaye seAmasUra nAmanA eka mANase senakumArane khabara ApyA ke priyamelaka nAmanA tImAM AvelA RSi AzramamAM zAMtimati che tyAM tamane meLApa thaze tethI senakumAra tyAM javA taiyAra thayA. kharAkhara te divase zAMtimati AzramanI bahAra priyamelaka nAmanA vRkSa nIce beThI hatI. tenuM DAbu' aMga pharakavA lAgyuM eTale zAMtimatinA manamAM thayuM ke jarUra Aje mane mArA patinuM milana thaze. eTalAmAM sAme STi karI teA senakumArane AvatA joyA. manenI dRSTi ekameka thatAM anenI AMkhamAM eka sAthe snehanA azru bharAi AvyA. zAMtimati ane senakumAra tapAvanamAM AzramamAM AvyA ne tApasAne praNAma karyAM. sahune khabara paDI ke zAMtimatinA pati che eTale mATA kulapatie zAMtimatine tenA patine soMpI dIdhI. senakumAre temane khUba upakAra mAnyA ne zAMtimatine laIne ravAnA thAya che tyAre badhA RSie tene AzIrvAda Ape che. senakumAra ane zAMtimati tApaseAnA AzIrvAda laI ravAnA thayA. ghaNuM dUra jaIne eka vRkSa nIce beThA che. tyAM eka devI AvI ane senakumArane cAritrathI khaDita karavA khUba prayatna karavA lAgI. paNa senakumAra kai rIte calAyamAna na thayA eTale tenA upara prasanna thaIne eka tejasvI maNi ApyuM ne kahyuM-A maNithI sa jAtinA viSa ane rAgA nAza pAme che eTale A maNanuM nAma "AreAgyaratna " che. devInu vacana sAMbhaLI senakumAre prasanna thaIne maNi grahaNa karyuM" ne "ciraMjIva" rahe evA AzIrvAda ApI devI teA adazya thaI gaI. have senakumAra ane zAMtimati tyAMthI pAchA vizvapura nagaramAM jaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna na 111 kArataka suda 8 ne zukravAra tA. 2-11-03 sujJa baMdhuo! AtmAthI purUSA karmInA uddaya samaye khUba jAgRta ne masta rahe. kAraNa ke e samaje che ke me pUve AMdhyA che e karmarUpI mahemAna uddayamAM AvyA che, teA huM tenu samatAbhAvathI svAgata karIne temane vidAya karU' te pAchA Ave nahi. AvI samajaNunA kAraNe e mahAna purUSa| duHkhanA samaye AkuLa-vyAkuLa na thAya ane anAkuLa bhAvathI rahe. bhale hAya jJAnI ke ajJAnI jana, sukha-duHkha rahita na koi nAnI vede dhairyathI, ajJAnI veThe rAja nima rAja, gajasukumAra, anAthI muni ai mahAna purUSane karmAM udayamAM AvyA paNa e kradayanuM nimitta pAmIne kevA jAgRta manI ` gayA ! ne samatAbhAvathI Page #948 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 907 zAradA saritA karmo khapAvIne kAma kADhI gayA. khuda tIrthakara bhagavaMtane paNa kameM cheDayA nathI. karamane zarama nathI. karmanA udaya samaye dehanA dharmane bhUlI AtmabhAvamAM jhUle. vedanA thAya che te mArA dehane paNa AtmAne nahi. ajJAnI jIva karmonA udaya samaye eya....oya kare. ArtadhyAna-raudradhyAna kare ke arere...mane A karma kayAMthI udayamAM AvyA? tyAre jJAnI zuM vicAre! hAya..hAya, emAM navuM che zuM? meM bAMdhyA che ne mAre bhogavavAnA che. jyAMsudhI samatAbhAve sahana nahi karuM ne karmone nahi khapAvuM tyAM sudhI mArI mukti thavAnI nathI. pachI zArIrika roga hoya ke mAnasika roga hoya, paNa jyAM samajaNa ane samatA che tyAM karmo khape che. ApaNuM jena zAsanamAM AvA upasargo sahana karanArA keTalAya munio thaI gayA che. jenI cAmaDI utAravAmAM AvI tevA khaMdhakamuni, ghANImAM palAyA te baMdhaka muni, gajasukumAra muni, metAja muni evA ghaNuM mahAna purUSa thaI gayA che. temAM jhAMjharIyA muni paNa evA samabhAvI thaI gayA. muninA judA judA ghaNAM nAma che paNa A muninuM nAma jhAMjharIyA muni zAthI paDayuM? jhAMjharIyA muni e rAjakumAra hatA. emanuM nAma madanabrahma hatuM. eka vakhata vasaMtaRtunA samayamAM e madana brahmakumAra tenI batrIsa patnIonI sAthe udyAnamAM jaIne vasaMtotsava ujavI rahyA hatA. vasaMtane AnaMda mANatAM e sajakumAranI daSTi dUra eka vRkSa nIce beThelA munirAja upara paDI. tarata rAjakumAre muni pAse jaI namratApUrvaka vinayathI vaMdana karyA. saMte temane upadeza Ape ne saue e saMtanI pavitra vANI sAMbhaLI. muninI pavitra vANI sAMbhaLI madana brahmAkumArane A saMsAra uparathI vairAgya AvyA ne saMsAra tyAgI saMyamI banI gayA. gurUnA sAnidhyamAM rahI khuba jJAna prApta karyuM. ane saMyamane yeAgya guNa prApta karyA. ghaNuM samaya pachI potAnA gADha karmo khapAvavA ekalA vicaravAnI gurU pAse AjJA mAMgI. tyAre ziSyanI gyatA joIne gurUe temane AjJA ApI. eTale pite ekalA vicaravA lAgyA. eka vakhata e yuvAna sAdhu pahelA pahere svAdhyAya, bIjA pahere dhyAna karI trIjA pahore gaucarI javA mATe nIkaLyA. A samaye eka zeThANI enA baMgalAnA jharUkhAmAM ubhI hatI. eno pati bAra bAra varSothI paradeza gayelo hato eTale enA patinA virahanI vedanAthI jharatI hatI. e kAminInI daSTi A tejasvI ne bharayuvAna muni upara paDI. eka te rAjakumArane bIjuM cAritranA teja mukha upara jhaLahaLe che. enuM rUpa joI tarUNa suMdarI mugdha banI. dAsIne kahe che munine upara belAva. muni zrAvakanuM ghara mAnIne gayA. zeThANIe gaucarI vaharAvI. pachI munine phasAvavA cALA karyA tyAre muni ekadama cAlatA thayA tethI bAIe pAchaLathI paga pakaDIne jhAMjhara paherAvI dIdhuM. te paNa muni tenA hAthamAMthI chaTakIne cAlyA gayA. eTale e bAIe bUmo mArI ke mane Page #949 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 908 zAradA saritA bacAve...bacAve....sAdhu mArUM cAritra lUTe che. AthI leAkeA bhegA thayA ne munine mAravA lAgyA. sAme darakhAranA maMgalA hatA. temaNe badhuM joyuM tethI janatAne kahyuM ke zu karA che ? muni pavitra che. khAI kharAba che. meM madhu najare joyu che tethI saue muninI mAphI mAMgI ne AInA tiraskAra karyAM. pagamAM jhAMjhara paherAvyu tethI muninu nAma jhAMjharIyA muni paDI gayuM. have ghaNA samaya gayA bAda muni temanI bahenanA gAmamAM kaMcanapuramAM Ave che tyAre khapAranA gaucarI jAya che. rAjA rANI cApATa rame che. rANIe munine joyA tethI tene thayuM ke jANe mArA bhAI na heAya ? tema vicAratA AMkhamAM AMsu AvatA rAjAnA manamAM thayuM ke A sAdhune pahelAM zaNIne prema haze! tema mAnIne tarata nIce utarI caMDALane AjJA karI ke pelA pAkhaMDI sAdhune pakaDI ene khADAmAM utArI enA ziraccheda karI ! tarata sevakoe munine pakaDayA ne eka vATikAmAM laI jaI eka khADA kheAdI munine temAM utAryAM. muni tA samajI gayA ke mane Aje mAraNatika upasarga ALyeA che. muni peAtAnA cetanadevane kahe che huM cetana ! joje calAyamAna thatA ! te paMca mahAvrata aMgIkAra karyA tyAre khatti-mutti Adi daza yatidharmanA strIkAra ka che. temAM Aje tArI seTInA divasa che. vidyAthI eka varSa abhyAsa kareche. te parIkSAnA divase sAcuM pepara lakhe teA pAsa thAya che. tema te` dIkSA lIdhI tyArathI laIne je abhyAsa karyA che tenI Aje parIkSA che. joje parIkSAmAM phela thatA ! A rIte AtmAne zikhAmaNa ApatAM muni dhyAnamAM masta banI gayA caDALAe emanuM mastaka dhaDathI juduM karI nAMkhyuM. lAhInu khAkhAcIyu bharAyu' temAM muninA rajoharaNa leAhIthI kharaDAi gayeA che. muhapatti paNa leAhIthI kharaDAyelI paDI che. A samaye leAhI ane mAMsa joI samaDI uDatI uDatI tyAM AvI ne muninA rajoharaNa mAMsanA leAcA mAnI cAMcamAM upADayA ne uDatI uDatI rAjamahelanI agAzI uparathI pasAra thatI hatI tyAM tenI cAMcamAMthI rajoharaNa chaTakI gayA. rANI agAzImAM beThA hatA tenI pAse pAye!. rANIe rajoharaNa jotAM vicAryuM ke muninI ghAta thaI che. tyAM rANI kezuddha banI gaI ne bhAnamAM AvatAM tene khabara paDI ke mArA bhAinI ja ghAta thaI che. khUba AghAta sAthe teNeanazana svIkAryuM. rAjA AvyA. rANIne AghAta, anazana ane muni tenA bhAI hatAM. e badhA samAcAra jANI rAjAnuM haiyuM pApanA pazcAtApathI zekAi javA lAgyuM. pUrvabhavanA vaira DAya tyAre mANasane kevI durmati sUjhe che. je zajAe pahelAM rANIne pUchyuM heta teA Avu anata nahi. rAjAne khUba pazcAtApa thavA lAgyA ke A muni hatyAnA ghAra pApathI huM kema chUTIza ? emAM paNa khIjA kAi nahi ne mArA sALA Page #950 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ede evA munirAjanI mArA hAthe hatyA ! kevA pApI ! kevA adhama ? A pApa rAjAnA haiyAmAM eTaluM badhuM DaMkhyu ke A pApathI chUTavA mATe mAre je karavuM paDe te karI chUTavAnA rAjAe nirNaya karyo ne sIdhe! jyAM muninA mRtadeha khADAmAM paDyeA che, leAhInu khAkhAcIyuM bharAyu che tyAM pahoMcI gayA. munivaranA mRtadehanI pAse jai rAjA peAtAnu mAna mUkI daI atyaMta namrabhAve munirAjane khamAvavA lAgyA ne peAtAnA pApane pazcAtApa karatA dhruske ne dhruske raDavA lAgyA. ane azrurUpI jaLathI e munivaranA caraNa pakhALatA vAraMvAra muninA caraNamAM paDavA lAgyA. zuddhabhAvathI hRdayaneA pazcAtApa karatAM duSkRtyAnI niMdA karatA lavAbhavanA vairane khamAvyA. AlecanA karI. A rIte bhaveAbhavanA vairane khamAvavAnA bhAvamAM ramatA rAjA dhyAnarUDha anyA ane e dhyAnAvasthAmAM kevaLajJAna prApta karyuM. munie paNa aMtima samaye kevaLajJAna prApta karyuM hatu te pAte karmAne khapAvI mekSamAM gayA. devAnupriye ! A daSTAMta uparathI ApaNe e vAta samajavAnI che ke Ave bhayaMkara upasa AvavA chatAM munie kevA samabhAva rAkhyA ane e samabhAvanA prabhAve kevaLajJAna pAmI gayA ane rAjAe bhUla karI paNa satya vastunuM bhAna thatAM kevA pazcAtApa upaDayA....tA kamene teADI nAMkhyA. hRdayapUrvakanA pazcAtApa upaDe te pahADa jeTalA karmonA gajane aNu jeTalA khanAvI de che. A mAnavanI tAkAta che. AvA nirdoSa paca mahAvratadhArI saMtanI ghAta karanArA jIva durgatimAM jAya tenA khale rAjAnA AyuSyane adha pAyA na hatA eTale kevaLajJAna pAmIne me!kSamAM gayA. jamAli aNugAranA manamAM aNu jeTalI zaMkA thai hatI. jo enu nirAkaraNa prabhu pAse karyuM hAta teA vAMdhe na Avata. paNa e zaMkA dUra karavAne badale ahaMbhAva AvI gayA ne peAtAnI manasukhI pramANe utsUtranI prarUpaNA karIne pAte arihaMtanA khille dharAvI pharavA lAgyA. sajJa prabhunI azAtanA karavAthI ne temanu vacana uthalAvavAthI sAmAnya praznane javAba ApavA te samartha thayA nahi. e praznamAM eka praznanu spaSTIkaraNa gaI kAle thaI gayu che. have bhagavAna jamAli aNugArane khIjA praznane javAba ApatAM kahe che ke huM jamAli! jIva dravyanI apekSA e zAzvata che. jIvadravya traNe kALamAM zAzvata rahe che. tene kadI nAza thateA nathI ane paryAyanI apekSAe jIva azAzvata paNa che. kAraNa ke jIva enA karmAnusAra nArakImAMthI tiryaMcamAM jAya, tiryaMcamAMthI manuSya ane manuSyamAMthI deva ane che. A rIte eka gatimAMthI khIjI gatimAM jAya che. eTale je gatimAMthI deha cheADe che te dehane AzrIne tenA aMta thAya, mAnI le! ke koinuM mRtyu thai jAya te ApaNe tene kahIe chIe ke marI gayA. devalAka pAmyA vigere. A rIte jIvanI pAMca palaTAya che te apekSAe azAzvata che. A Page #951 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 910 zAradA saritA pramANe bhagavAne jamAli aNagArane kahyuM paNa jamAli aNagAre bhagavAnanA vacana upara zraddhA pratIta ke rUcI karI nahi. A pramANe bhagavAnanA vacananI zraddhA-pratIta ane rUcI nahi karatA bIjI vakhata paNa bhagavAna mahAvIra svAmI pAsethI nIkaLI gayA. jamAli aNagAra bhUlyA te kharA paNa bhUlyAnuM bhAna karAvanAra tAraNahAra, sarvajJa prabhu maLyA te paNa pitAnI bhUla sudhArI nahi. potAnI bhUlanI mAphI mAMgI nahi. juo, eka aNu jeTalI bhUle kevuMkeTaluM moTuM svarUpa pakaDayuM. have zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. "senakumAra ane zAMtimati vizvapuramAM caritra:- senakumArane devIe prasanna thaIne eka maNi Ape te laIne zAMtimatinI sAthe vizvapura nagaramAM pAcho AvyA, tyAM baMne AnaMdathI rahe che. e arasAmAM vizvapuranA rAjA samaraketu acAnaka kaI rogathI gherAI gayA. evI asahya pIDA thavA lAgI ke pathArImAM AmathI tema ALoTavA lAgyA. rAjAnA roganI cikitsA mATe meTA moTA rAjavaide ane maMtravAdIo vigerene bolAvyA. saue potAnI rIte khUba upacAra kya paNa rAjAne rega maTe nahi. tyAre zAMtimatie senakumArane kahyuM. svAmInAthI Apane devIe Arogyaratna nAmane maNi Ape che tenAthI rAjAno roga maTe che ke nahi tenI ajamAza karI juo. senakumAre navakAramaMtra gaNuM maNine pANImAM nAMkhIne e pANIthI rAjAne navarAvyA eTale rAjA samaraketunI badhI pIDA maTI gaI ane roga nAbUda thaye. samaraketu rAjAno prema - senakumAre maNinA prabhAvathI samaraketu rAjAne rega maTADaze. tyAra pachI rAjAne mana senakumAra te jANe putra je priya thaI paDaze. rAjAne mana jANe e prANadAtA hate. ene pitAnAthI kSaNavAra paNa aLago karate na hatA ane teNe senakumAra pAse vacana mAMgI lIdhuM hatuM ke he kumAra! mane tuM khUba priya che mATe have kAyama ahIM rahevAnuM. senakumAra viSenI IrSyAnA kAraNe kahe bhale huM ApanI pAse rahIza. rAjAne khUba AnaMda thaze. senakumAra ane zAMtimati vizvapura nagaramAM rahe che. caMpAnagarInA maMtrIputranuM milana - eka vakhata caMpAnagarInA rAjAnA pradhAnane putra amarazurU vizvapuramAM AvyA ne senakumArane maLe. eTale senakumAre tene pUchayuM-he maMtrIputra! mArA pUjya pitA hariSeNa rAjA ane bhAI viSeNukumAra kuzaLa che ne? prajA sukhI che ne? tyAre maMtrIputra kahe che he kumAra! tame sukhI che ne? pachI tamAre amArA sukha-duHkhanI zI ciMtA ? tamArA gayA pachI hariSeNa rAjAe ApanI khUba tapAsa karAvI paNa Apane patto nahi paDavAthI viNane rAjya ApI dIkSA lIdhI. Page #952 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA - 911 kAkAnI dIkSA jANa senakumArane AnaMda thaye. rAjya barAbara cAle che te kahe ke viSeNa jaya upara AvI prajAne prema jItI zake nahi ane muktapITha rAjA caDhI AvyA ne rAjya gumAvI viSeNa jaMgalamAM cAlyo gayo. A samAcArathI senakumAranuM lehI ukaLI gayuM ke ame babbe bhAI ane caMpAnagarInuM rAjya bIje kare ! zuM prajA nirAdhAra banI gaI. tarata samaraketu rAjAne vAta karI ane lazkara laIne taiyAra thaye. duzamana rAjAne AmaMtraNa - senakumAra ghaNuM sainya laIne caMpAnagarInI bahAra AvI paDAva nAMkhI muktapITha rAjAne kahevaDAvyuM ke he rAjA ! caMpAnagarI cheDIne cA jA. huM caMpAnagarInA rAjAno putra jIvato beThe chuM tyAM sudhI caMpAnagarI tArA tAbAmAM nahi rahe. tyAre mukatapITha rAjAe kahevaDAvyuM ke meM mArA parAkramathI caMpAnagarI meLavI che ane tamAre joIe te parAkramathI jItIne meLavI le. eTale senakumAre yuddhanI taiyArI karI. yuddhanI bherI vAgI ane baMne vacce khUnakhAra laDAI thaI. chevaTe muktapITha rAjAne jAte yuddhamAM utaravuM paDyuM. senakumAre eka talavAranA ghAe tene jamIna upara paTakAvI nAMkhyuM. rAjA bheMya paDatAnI sAthe sainya bhAgyuM ne muktapITha rAjA pakaDAI gaye. senakumArano vijya thaye. eTale caMpAnagarInI prajA senakumArane vAjate gAjate nagarImAM lAvI tenuM khUba sanmAna karI prajAjanee AzIvAdane varasAda varasAvyA ne TheraThera senakumArane yajayakAra bolAvyA ane senakumArane rAjayanuM sukAna saMbhALavA vinaMtI karI. tyAre senakumAra kahe che viSeNanI tapAsa karI tene rAjya Apa. tarata viSeNanI tapAsa karAvIne senakumAre rAjya saMbhALavA tene samAcAra ApyA. tyAre teNe krodhAyamAna thaIne kahyuM mAre senakumAranuM jIteluM rAjaya nathI joItuM. mArA bAhubaLathI rAjya meLavIza. A rIte vAta cAle che tyAM udyAnapAlake senakumArane khabara ApyA ke ApaNe eka vakhatanA mahArAjA- haraNa muni AcArya udhAnamAM padhAryA che. senakumAranI dIkSA -A samAcAra sAMbhaLI rAjyanI jhaMjhaTa cheDIne senakumAra AnaMda ne ullAsabhera pitAnA parijano ane prajA sAthe munirAjane vaMdana karavA AvyA. khUba bhAvapUrvaka munirAjane vaMdana karI temanI vANI sAMbhaLIne senakumArane vairAgya Avye. zAMtimatine eka putra thayuM hatuM tenuM nAma amarasena hatuM. e amarasenane rAjayAbhiSeka karI haripheNa AcArya pAse senakumAre amaragurU Adi maMtrIputranI sAthe saMyama aMgIkAra karyo. have senakumAra sAdhu banI gayA che. have viSeNanA manamAM kevI duSTa bhAvanA jAgaze ne zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze Page #953 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 912 zAradA saritA vyAkhyAna naM. 112 kArataka suda 9ne zanivAra tA. 3-11-73 sujJa baMdhuo! jJAnIe daza prakAranI rUcImAM eka kiyA rUcI kahI che. kriyArUcInuM svarUpa samajAvatAM bhagavAna belyA che "haMsA nA varitte, tava vipaNa sarva samarU puttIsu" jo kiriyAbhAva ruI, so khalu kiriyA ruI nAma // utta. sU. a. 28, gAthA 25 darzana, jJAna, cAritra, tapa, vinaya, satya, samiti ane gupti AdinI sahAyatAthI jIvanane zuddha banAvI dharmArAdhanA karavAnI bhAvanA rAkhavI tenuM nAma kriyArUcI kahevAya che. kiyA eTale karmamAM rUcI rAkhavI. karma be prakAranA che. eka satkarma ane bIjuM duSkarma. ahIMyA satkarma karavAnI vAta batAvI che. ApaNA jIvananuM pratyeka kArya samyaka jJAnapUrvaka thAya te manuSyajIvana pavitra banI zake che ane samajaNapUrvaka kriyA karavAthI AtmA mekSa tarapha gamana karI zake che. paNa samajaNa vinA game teTalI kriyA karavAmAM Ave che tenAthI puNya baMdhAya che paNa mokSa maLato nathI. jJAna game teTaluM hoya paNa jJAna anusAra kriyA na thAya tyAM sudhI saMsAra kaTa thatuM nathI. jJAna e mArgadarzaka che ne kriyAo mAge gamana karavArUpa che. sAcA mArgane jANakAra sAcA mArge jaI zake che. paNa mArga jANa nahi hoya te ADoavaLo bhaTakAze paNa dhArelA sthAne nahi pahoMcI zake. jema ke mANasa deDa doDato hAMphaLe hAMphaLe jaI rahyo hato tyAre eka DAhyA purUSe tene pUchayuM bhAI! tuM ATalI vyagratApUrvaka kayAM jaI rahyo che? evuM zuM kAma che ke zvAsabhera doDe che? tyAre doDate mANasa ubho ro ne sUrya tarapha daSTi karI te ene lAgyuM ke huM avaLI dizA tarapha deTa lagAvI rahyo chuM. tyAre pelA mANasane kahe che bhAI! tame mane ahIM ubhe rAkhyo te sAruM thayuM. tamAre upakAra mAnuM chuM. kAraNa ke mAre javuM hatuM pUrva dizA tarapha ane deDI rahyo chuM pazcima dizA tarapha tame reka na hota to huM deDaye ja rAkhata. deDI deDIne thAkI jAya te paNa mArA dhArelA sthAne pahoMcI zakta nahi. tema jIva anAdikALathI gati kare che paNa teNe dizA avaLI pakaDI che. vacamAM sadagurU rUpI sajajane tamane aTakAve che ke he bhavya che. tame beTI doDAdoDa na kare. je tamAre Icchita sthaLe pahoMcavuM hoya te jIvananI dizA badale. vItarAganA vacanane anusare te Icchita sthAne pahoMcI zakaze. saMsAra kApavA mATe jJAnapUrvaka kriyA kare. jJAnasAramAM kahyuM che ke "thi vihitaM kutta, jJAna mAtra anartha " vrataniyama-tyAga, pratyAkhyAna Adi kriyAo vinAnuM jJAna nirarthaka che. manuSya Page #954 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA jIvanamAM AcaraNanuM khUSa mahattva che. jenuM cAritra ucca koTInuM tevA mAnava mahAmAnava anI zake che paNa jJAna game teTalu hAvA chatAM te pramANe AcaraNa na hAya te tenu mUlya nathI. mATe jJAna ane kriyA anenI jarUra che. 913 Aje manuSya AtmikajJAna prApta karavAmAM khUba pachAta che. thADuM vAMcyuM agara geAkhyuM ne yAda na rahe teA mANasa nirAza khanI jAya che, paNa saMsAranA kArya mAM nirAza anatA nathI. vahepAramAM eka vAra peTa jAya, be vAra khATa jAya te paNa nirAza thatA nathI. AzAmAM ne AzAmAM vahepAra kare che. A rIte dareka kAryamAM AzAthI AgaLa vadhe che paNa jJAnaprAptimAM thoDI uMmara thaI ne saMsAranA kaSyaneA bhAra peAtAnA mAthe paDacA eTale mAne che ke jJAna prApta karavAnI uMmara vItI gaI paNa A manuSyanI bhUla che. jJAna prApta karavAmAM kALa ane uMmaranA koi pratiSadha nathI. ahIM te| jAgyA tyArathI savAra samajIne purUSArtha kareA. tamane jeTaleA samaya maLe teTalAmAM sAvadhAna banIne gheADuM thADu' jJAna paNa prApta karatA raheA. jema dhanavAna banavAne mATe eka eka kaNane saMgraha karA che tema jJAnI banavA mATe paNa ekeka kSaNane sadupayeAga karo. A pramANe jJAnIe vAravAra zA mATe kahe che? tenu kAraNa e che ke samyaga jJAna prApta karavAthI manuSya mukita rUpa siddhi prApta kare che. A siddhi eka janmanA purUSArthathI nahi paNa bhavAbhava satata purUSArtha karatA rahevAthI prApta thAya che. mATe mAnI leA ke tame jJAna meLavavA purUSArtha kare paNa jiMdRgIbhara purUSArtha cAlu rAkhavA chatAM jo jJAna na caDhe te paNa nirAza na manaze. paNa vAdeivasurI nAmanA eka vidvAna AcArya thaI gayA. khUba jJAnI hatA. temanI pAse eka vRddha mANase dIkSA lIdhI. dIkSA lIdhA pachI te uMmaralAyaka ziSyane vAdidevasurie jJAna prApta karavAnI preraNA ApI. eTale A vRddha saMte gurUnI AjJA ziromAnya karIne jJAnAbhyAsa karavAnI zarUAta karI ane pote ekAMtamAM besIne jJAna bhaNavA lAgyA. A rIte temane gAkhatA joine sthAnakanI khAjumAM rahele pADeAzI vicAra karavA lAgyA ke Ave vRddha DAse zuM bhaNI zakavAne che? te gokha geAkha kare che ema kahI tenI hAMsI karavA lAgyA. eka divasa jyAM A vRddha sata abhyAsa karI rahyA hatA tyAM AvIne khADo khAdIne eka sAMbelu cheoDanI jema ropI dIdhuM ne dararAja tene pANIthI siMcana karavA lAgyA. pelA satane A joi khUba Azcarya thayuM, eTale eka divasa tene pUchyuM - bhAI! A pramANe dararAja sAMbelAne sIMcana karavAthI zuM lAbha thavAnA che? tyAre te mANase kahyu ke rAja rAja siMcana karavAthI A sAMbeluM kAI vAra navapallavita thaze ne tene phaLaphUla Avaze e AzAthI tene siMcana karUM chuM. tyAre sata Azcaryacakita thaine melyA-bhAI! A sUkA lAkaDAnA sAMbelAne tu varSo sudhI pANI pAya tethI zuM e lIlu thavAnu che? kadI nai. Page #955 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 914 zAradA saritA che tyAre pelA mANase kahyuM tame ATalA be ghaDapaNamAM paNa je jJAna prApta karI zake che te A sAMbelAmAM phaLaphUla kema na AvI zake? A sAMbhaLIne jJAnaprAtinA viSayamAM zaMkA thaI ane nirAzA paNa thaI ane pitAnA gurUnI pAse jaIne kahyuMgurUdeva ! huM game teTale prayatna karuM te paNa A ghaDapaNamAM mane zuM jJAna prApta thaI zake ? ema kahIne nirAzA vyakata karI ane pelA mANase karelI vAta kahI. tyAre gurUjIe daDhatApUrvaka kahyuM A te kevI vAta kare che ? e sAMbeluM te jaDa che ane tame caitanya che. tamArI ane sAMbelAnI tulanA kevI rIte thaI zake? ane tame kaho che ke vRddhAvasthAmAM kevI rIte jJAnaprApti thaI zake ! te huM kahuM chuM ke tamAruM zarIra vRddha che paNa tamAre AtmA kaMI vRddha nathI thaye. AtmAmAM anaMtajJAna bhareluM che eTale nirAza thavAnI jarUra nathI. atyAre tame jeTaluM jJAna prApta karaze teTaluM tamArA AtmAne sAthI banIne tamArI sAthe Avaze ane e sadA tamArI sAthe raheze. gurUnI vAta sAMbhaLI e vRddha ziSyanI AMkha khulI gaI ane temaNe tyArathI nirAzA, pramAda choDIne jJAna bhaNavAmAM citta jeDI dIdhuM. e puruSArtha karyo ke amuka samayamAM e eka mahAna vidvAna ane dArzanika banI gayA. TUMkamAM kahevAno Azaya e che ke mANasanI uMmara game teTalI vadhI jAya ethI kaMI jJAnaprAptimAM bAdha AvatuM nathI mATe jIvananA aMta sudhI jJAna prApta karavAne puruSArtha karavA joIe. kAraNa ke jJAna e jIvana che. jJAna vinAnuM jIvana pazu jevuM che. pazu jevuM jIvana jIvavAthI zuM lAbha? darzana-jJAna-cAritra, tapa ane satya A badhA kiyArUcImAM sahAyaka bane che. satyane naMbara paNa emAM Ave che. satyanI paNa jIvanamAM khAsa jarUra che. satya vinAnuM jIvana e jIvana nathI, kemake satyano mahimA apAra che. satya e mAnavajIvananuM mahattvapUrNa aMga che. prazna vyAkaraNa sUtramAM kahyuM che ke " jaMlogammi sArabhUtaM gaMbhIrataraM mahAsamuddAo, thirataragaM, merupavvavAo somataragaM caMdamaMDalAo dittataraM sUramaMDalAo, vimalataraM, sarayanahamalAo surbhitrNgndhmaadnnaao|" satya lekamAM sArabhUta che. te samudrathI paNa adhika gaMbhIra che. merU parvatathI paNa adhika sthira che. caMdramaMDaLathI paNa adhika semya ane sUryamaMDalathI paNa adhika dedipyamAna che. zaradakALanA AkAzathI paNa adhika nirmaLa che ane gaMdhamAdana parvatathI paNa adhika sugaMdhayukata che. A rIte satya paNa dharmanuM mahAna aMga che. jIvanamAM satyanI Dagale ne pagale jarUra paDe che. pAMca samiti ne traNa gupti e ATha pravacanamAtA che. e aSTa pravacana mAtAne khoLe je pitAnuM jIvana arpaNa karI de che te sAdhaka AtmAnuM kalyANa karI mokSamArge prayANa kare che. Page #956 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 915 devAnupriyA ! tame saMyamI banavAnA purUSArtha kare. saMcamI na anI zake teA sAcA zrAvaka aneA ane zrAvaka na khanI zake teA eTale te avazya nirNaya karo ke samyaktva prApta karyA vinA maravuM nathI tene avazya nirNaya kare. kAraNa ke anAdikALathI jIva mithya!tvathI malIna anele che. Aje tame kALA nANAMne ujaLA banAvavAnA prayAsa kare che paNa AtmA anAddikALathI mithyAtvanA raMgathI kALe banI gaye che tene ujaLA anAvavAnu kadI mana thAya che ? samyaktva Ave te ApaNu jIvana sapheda mane. samyak va Ave eTale AtmAmAM rahelA mithyAtva rUpI gADha aMdhakAra dUra thAya che ne AtmAnI rAnaka badalAi jAya che. jamAli aNugArane pahelA prabhunA vacanamAM atUTa zraddhA hatI. paNa have enA mana rUpI TAyaramAMthI zraddhA rUpI havA nIkaLI gaI tethI prabhunA vacananI zraddhA badalANI. khIjI vakhata paNa bhagavAna pAsethI nIkaLI gayA ne khUba azubha adhyavasAyathI, viparIta artha pragaTa karavAthI, abhinivezika mithyAtvanA uddayathI peAtAnA AtmAne, khIjAnA AtmAne ane ubhayanA AtmAne bhrAnta karata ane mithyA jJAnavALA karatAM ghaNAM varSo sudhI zrAmaNya paryAyanuM pa lana karyuM. tyAra bAda jyAre tene antakALa najIka Avye tyAre teNe ardhA mAsanA saMthArA dhAraNa karyAM ane saMthArA dvArA teNe potAnu zarIra kRza karI nAMkhyuM. zarIrane kRza karI nAMkhIne teNe anazana dvArA trIsa bhakatAnuM (trIsa TakanA bheAjananu) chedana karI nAMkhyuM. trIsa bhakatAnA parityAga karavA chatAM paNa peAtAnA pUrva pApasthAnAnI AleAcanA ane pratikramaNa karyA vinA kALane avasara AvatAM kALadharma pAmIne lAMtaka devalAkamAM tera sAgaropamanI sthitivALA kiviSi devapaNe utpanna thayA. devAnupriyeA ! jue, eka vacananI zraddhA pharatAM jamAli karyAM paTakAI gayA ! bhagavAnanA vacananuM utthApana tA karyuM. paNa chelle pApanI AlecanA na karI. jo AleAcanA karI heAta te kiviSimAM jAta nahi. gautamasvAmIne khabara paDI ke jamAli aNugAre kALa karyAM. have te bhagavAnane pUchaze ne tyAM zuM kaheze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:-senakumAre peAtAnA putrane gAdI upara sthApana karI hariSaNasUri pAse sacama aMgIkAra karyAM. zAstranuM jJAna khUba meLavyuM ane karmanI bhekhaDA teDavA mATe ugra tapa karI rahyA che. A rIte ghaNA samaya pasAra thayA pachI senakumAre gurUnI pAse ekalA vicaravAnI AjJA mAMgI. peAtAnA ziSyanA vinayAdi NA ane ceAgyatA joine gurUe temane ekalA vicaravAnI AjJA ApI. viSeNunI viSamatA :-gurUnI AjJA lai senasuni grAmAnugrAma vicaratA vicaratA kAlAka nAmanA nivezamAM padhAryAM ne tyAMnA udyAnamAM eka vRkSa nIce dhyAnamAM Page #957 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 916 zAradA saritA beThAM hatA. A tarapha senakumAre tene rAjya ApavA mATe belA paNa AvyA nahi ne jaMgalamAM Amatema rojhanI mAphaka rakhaDato hato ne kaI gAmamAM jAya te koInI sAthe tene banatuM nahi. meM ene tiraskAra karIne kADhI mUkatA. evA duSTa svabhAvane viSeNa paNa pharato pharato A saMnivezamAM AvyA ne munine vRkSa nIce dhyAnamAM beThelA joyA. munine jotAM oLakhI gayA ke A to mAro pAke zatru senakumAra che. ANe jyAM ne tyAM mAruM ahita karyuM che. eka te mIThuM mIThuM bolIne mArA pitAnuM mana eNe jItI lIdhuM ne mAre prema teDAvyuM. bIjuM saudaryavAna ane phUla jevI ke maLa zAMtimatinI sAthe mArA lagna thavA na dIdhA ane e paraNI gaye. trIjI vAta, jyAre hAthI gAMDe the tyAre hAthIne koIe vaza na karyo te eNe vaza karyo ne mane havake pADe. ethI na patyuM to te rAjya choDIne cAlyA gaye ane lokamAM mArI evI chApa pADI ke viSeNanI ISyanA kAraNe te cAlyA gaye ne prajAmAM mane halake pADI mAruM apamAna karAvyuM ane pAchuM rAjya jItI duniyAmAM sAra thavA mATe mane kahevaDAvyuM ke tuM rAjya levA Ava. mAre enuM rAjya joItuM nathI. vaLI enA putrane gAdIe besADI duniyAmAM pitAne pUjanIka manAvavA have tyAgI thaIne nIkaLI gaye. * A duSTa A sAdhu che. basa, Aje to ene pUro karI nAMkhyuM ema vicArI e udhAnamAM aMdhArI rAtre hAthamAM tINa dhAravALI camakatI talavAra laIne chUpAto pAte muni pAse AvyA. muni te dhyAnamAM magna hatA. bahAra keNa AvyA ne zuM banyuM! e bahAranI duniyAnI temane khabara na hatI. madhyarAtrIne samaya hate eTale cAre tarapha zUnya ne zAMta vAtAvaraNa hatuM. A samaye hRdayamAM bhayaMkara dha lAvI hAthamAM talavAra laIne te senamuni pAse AvIne bolyA ke he durAcArI! have tAre aMtakALa najIka AvyuM che. tAre je karavuM hoya te karI le ane jenA zaraNanI IcchA hoya tenuM zaraNuM laI le. A mArI tIkSaNa talavAra tArA prANa leze ne tane bheMyabhego karaze. dhyAnAvasthAmAM rahelA munie tenA zabdo sAMbhaLyA na hatA ane kadAca sAMbhaLyA hoya to paNa muni maraNathI Dare nahi. - duSTa viSeNakumAre talavAra ugAmI tyAM e udyAnanI rakSikA kSetradevI pragaTa thaIne balI-he duSTa ! he pApI! tuM AvA nirdoSa muninI ghAta karavA taiyAra thayA che, dhikkAra che tane. ahIMthI cAlyA ja nahitara tArA duSkarma tane haNaze. tArI dayA karIne tane cheDI dauM chuM. kSetradevInA vacana sAMbhaLI viSeNa kSaNavAra to sthaMbhI gaye. paNuM aMdara rahelA kedhanA Aveze tene munine mAravAnI pharIne preraNA ApI. eTale pAcho talavAra laIne dhasI AvyuM eTale devIe tene jorathI eka tamAco mAryo. viSeNa Page #958 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA. lAhInuM vamana karatA dharatI upara paDI gayA. eTale devIe tene uMcakI tyAMthI dUra pheMkI dIdhA ne devI adazya thaI gaI. gheADIvAre tyAM bhIlenu eka ToLuM Avyu' ne tene upADIne laI gayA. te bhIlenA hAthe ghaNI kAnA pAmatA viSeNu aTavImAM anAtha rIte maraNa pAmIne bAvIsa sAgaropamanI sthitie chaThThI narakamAM utpanna thayeA.ne narakanI kAramI vedanA bheAgavavA lAgyuM, 917 A taraph sena munie yathArtha rIte munidharmanuM pAlana karI amRta jevA samatAsenuM pAna karI sarva jIvAne khamAvI AleAcanA karIne saMthArA karyA ane zuddha dhyAnamAM magna anI kALane avasare kALa karI nazvara dehanA tyAga karIne navamI greveyakamAM trIsa sAgaropamanAM AyuSyavALA mahardhika deva banyA ane te devalAkanA mahAna sukhA bhAgavavA lAgyA. have tyAMthI cyavIne AThamA bhavamAM kayAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 113 kArataka suda 10 ne ravivAra tA. 4-11-73 sujJa baMdhue ! anatajJAnI bhagavaMta khelyA che ke tapa dvAza AtmA upara rahelA karmonA kacarA sArUM karI zakAya che ane saMyama dvArA navA AvatA karmarUpI kacarAne aTakAvI zakAya che. ghara ane dukAna badhu tamane svaccha game che ne ? ephIsamAMthI ghare Ave! tyAre gharamAM sAphasUph kareluM na hoya ne cAre tarapha kacare paDelA hAya te tamane gharamAM besavuM game ? tyAM besavuM tamane gamatuM nathI. ghara-dukAna ke ophIsamAM kacarA bharAya te! tame tene vALIne pheMkI do che tema anAdikALathI AtmArUpI gharamAM karmarUpI kacarAnA moTA Dhaga jAmI gayA che. tene vALIne bahAra pheMkI devAnu mana thAya che? ka rUpI kacarAne kADhavA sayama rUpI sAvaraNI joIze. jema kacarAvALA gharamAM tamane rahevuM gamatuM nathI tema karmarUpI kacaravALA AtmAnA gharamAM rahevu kema game ? mATe samyajJAna rUpI lAiTa karIne sayama rUpI sAvaraNI hAthamAM laine AzravarUpI bAraNA baMdha karIne Atmaghara sAphe karavA mAMDaze| teA sAk thai jaze. pele! mAhya kacarA te sAvaraNI laIne vALaze! te! sA thai jaze paNa AtmA upara kanA kacarA lAgyA che te sAmAnya mahenate sA* nahi thAya. tamane kaMcA gamatA nathI, khaMdhana gamatu nathI. AtmAne svabhAva muktavihArI che. jema pakSIe jaMgalamAM svecchAthI uDe che. ene svabhAva mukatavihArI che. emane pAMjarAmAM gamatuM nathI. popaTane pakaDIne kAi sAnAnA piMjaramAM pUre, rAja ene dADamanI kaLIe khavaDAve ne sAnAnA ratnajaDita kaTorAmAM kahelA dUdha pIvaDAve te paNa Page #959 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 918 zAradA saritA ene mana pAMjaruM baMdhanarUpa che. ene ema thAya che ke kayAre lAga maLe ne kayAre uDI jAuM! eka zeThane ghera popaTane pAMjarAmAM pUrelo ne saMta emanA ghera gaucarI padhAryA. pipaTa saMtane joIne nAcI uThe ne saMtane pUchayuM- gurUdeva! baMdhana mukti kaise milatI hai? saMta be vakhata gaucarI gayA tyAre pUcheluM paNa ziSya gurUne pUchavuM bhUlI jatA. chevaTe gurUne pUchatAM gurU bebhAna thaIne paDI gayA. pharIne saMta zeThane tyAM gaucarI gayA ne pipaTe pUchayuM tyAre saMte kahyuM - tArA praznano javAba pUchatAM mArA gurU to bebhAna banIne lAkaDAnI jema pRthvI upara paDI gayA. popaTa kahe basa...basa gurUe mane mUMgI samasyAmAM baMdhanathI mukta thavAne upAya batAvI dIdhuM ane popaTa paNa saMtanI jema nizcatana banIne pAMjarAmAMthI mukta banyA. (A daSTAMta pU. mahAsatIjIe khUba vistArapUrvaka kahyuM hatuM). devAnupriye ! A tiryaMca popaTane pAMjarU choDavAnuM mana thayuM paNa tamane A saMsAranuM pAMjaruM choDavAnuM mana thAya che? saMta zaicarI gayA ne pipaTe pUchayuM ke baMdhanathI mukti kevI rIte maLe? paNa mArA A catura pipaTa kadI satene pUche che? ene navakAramaMtra AvaDatA hatA ane tamArA AMgaNAmAM ramatA putrarUpI popaTane kaMIkane navakAramaMtra AvaDatA nahi hoya. jyAM sudhI jIva mukatadazAne pAmyo nathI tyAM sudhI e caturgati rUpa pAMjarAmAM beThele che. jevA karma kare tevuM pAMjaruM tenA mATe taiyAra che. ahIM keI paNa mANasa sarakArane gunha kare te tene sajA bhogavavA jelamAM javuM paDe che. e jelamAM paNa kalAsa hoya che. je gunho tevI jela ne tevI sajA. tharDa kalAsanA jelIne kALI majurI karavI paDe che. sekaMDa kalAsanA jelIne sAmAnya kAma karavuM paDe che ne pharsTa kalAsanA jelIne to nAmanI jela hoya che. tema ApaNA AtmAne enA karma pramANe naraka tiryaMca, manuSya ane devagati rUpI jelamAM javuM paDe che. nigodamAM jIvane duHkha sahana karavuM paDe che. paNa nigadanA che asaMsI che eTale duHkha veThavA chatAM ene enuM bhAna nathI hotuM. jyAre nArakIo paMcendriya che. pahelI narake saMjJA ane asaMsI ja hoya che. ene mArakUTane bhayaMkara trAsa veTha paDe che. e saMjJI che eTale ene enuM bhAna che chatAM samakitI che khUba samatAbhAva rAkhe che. samyagadarzanane prabhAva ajaba che. zreNIka rAjA pahelI narake beThA che, paramAdhAmIeAne mAra sahana kare che tyAre zuM vicAre che he jIva! teM te kaMIka jInA deha ane kAyA judA kyAM che jyAre ahIM te tane game teTalo mAra mAre che, chatAM tArA jIva ane kAyA judA te nathI karatA ne ? A rIte dukhamAMthI sukha zedhe che. sukhamAM sau sukha zodhe paNa duHkhamAMthI sukha zodhe tenuM nAma sAce mAnava che. lakSamI Ave ke jAya tene tene harakha ke zoka thatuM nathI. keI mANasa pAse savA rUpiyAnI muDI hatI ne Page #960 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 919 puNyAya jAgatAM savA rUpiyAmAMthI savA kreDa rUpiyA kamAi gayA ne pAchA pApanA uddaya thatAM savA kreDanA savA lAkha thaI jAya te ajJAnIne hAya hAya thAya paNa samakitIne nathI thatI. ane te savA rUpiyA rahe tyAMsudhI Anada heAya che. samyagdarzana prApta kare teA baMdhanamAMthI mukita maLe. jJAnI kahe che he sAdhaka ! tAre mukitamajhIle paheAMcavuM che te sajAga bana. jo sajAga nahi rahe te pramAdarUpI lUTArA tAkIne beThA che tee tArA Atmika guNurUpI dhanane lUTI leze, mATe jyAM sudhI mukitama MjhIle na pahoMcAya tyAM sudhI khUba sAvadhAnI rAkhA. jeTalA sAvadhAna rahezeA teTalu Atmika-dhana surakSita raheze. anaMtakALathI ApaNe AtmA je bhavasAgaramAM gothA khAI rahyA che tene pAra karIne sAme kinAre paheAMcavu che te tene mATe taravAnA purUSArtha karavA paDaze. sAcA sadgurUe taravAnA mArga atave che. eka ziSye enA gurUne kahyu gurUdeva ! mane sAdhanA karatAM karatAM ATalA samaya vItI gaye! te paNa haju mArI mukita kema nathI thatI? te| kRpA karIne mane mukitane upAya batAvA. A samaye gurU mauna rahyA kai khelyA nahi. eka vakhata zurU ane ziSya ane nadIe snAna karavA mATe gayA. ane snAna karavA nadImAM paDayA. ziSye pANImAM DUbakI mArI eTale gurUe enuM gaLuM pakaDIne pANImAM khUba uMcA nIcA karyuM. ziSya khUba mUMjhAi gayA eTale gurUe tene choDI dIdhA. ane snAna karIne bahAra nIkanyA eTale ziSye pUchyuM- gurUdeva ! Apa te karUNAnA sAgara che ! Aje Ape pANImAM mArUM gaLuM' dukhAvI mane kema gUMgaLAvI nAkhyuM ? tyAre gurU pUche che ke ziSya ! te vakhate tArA manamAM kevA bhAva AvyA hatA ? tyAre ziSya kahe che gurUdeva ! mArA manamAM eva! bhAva AvI gayA ke have mane jaldI choDI de te sArUM ( A sanyAsI gurU hatA ). gurU hasIne kahe che ke ziSya ! tane pANImAM jeTalI mUMjhavaNu thai ne jeTalI pANImAMthI bahAra nIkaLavAnI AturatA jAgI eTalI ne evI AturatA ne mUjhavaNu bhavasAgarathI tarIne bahAra nIkaLavAnI thaze tyAre tane mukita maLaze. A sAMbhaLI ziSyanI AMkha khulI gaI ne khUba zraddhApUrvaka premathI gurUnA caraNamAM namI paDaye ne bence-gurUdeva ! Ape mane mukita meLavavAne suMdara upAya batAvye!. satu e sTImara jevA che. sTImara lekhaMDanI bane che. e lekhaDano TukaDo pANImAM mUke te DUbI jAya che paNa seMkaDe TananI sTImara pANImAM tare che tenu zuM kAraNa ? e sTImaranA ghaDavaiyAe ghaNunA ghA karIne temaja khIjA sAdhanA dvArA e leAkhaDamAM avakAza ubhA kare che eTale e avakAzane kAraNe sTImara tare che. samudramAM taravA mATe jema dhAtu ghaDatara mAMge che tema jIvana ghaDatara mAMge che. satA mAnavajIvananuM ghaDatara kare che. sTImaranu ghaDatara thAya che tyAre tene ghaNunA ghA sahevA paDe che tema satsaMgamAM Page #961 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 zAradA saritA jaIne vItarAga vANInA cAbakhA sahana karI temaja karmAnusAra AvelA sukha ane duHkha samatAbhAve sahana karavA rUpa ghaNanA ghA sahana karIne je manuSya potAnA jIvanamAM niHsvArthatA prApta kare che te manuSya saMsAra samudrane tarI jAya che. lokhaMDanI sTImara jema pite tare che ne bIjAne tAre che. tema ghaDatara pAmelA saMtarUpI sTImare pite tare che ne bIjAne tAre che. mAnava potAnA jIvananuM ghaDatara kare te mudramAMthI mahAna banI jAya che. mATe khUba sAvadhAnI rAkhI mAnavajIvananI sonerI paLane saphaLa banAvo. saheja paNa bhUlyA te DUkhyA samajI leje. jamAli aNagAranA jIvananuM ghaDatara karanArA prabhu hatA. kevuM suMdara cAritra hatuM! phakta eka belanI azraddhA karI te pATIyuM nIcuM utarI gayuM. samyakatva vamI gayA. samyakatvanI lahejata ora che. samyagaSTi Atma pite saMyama na laI zake paNa koIne letA joIne temanuM haiyuM nAcI uThe. zreNIka rAjA kRSNavAsudeva aviratI samyagaSTi hatA. je je saMyama levA tatpara banatA temane keTale sahAro ApatA hatA ! badhA ja kema prabhunA zaraNe jAya ne kema kalyANa kare evI temanI bhavya bhAvanA hatI. - savijIva karUM zAsanarasI ! AvI bhAvanAthI jIva tIrthakara bhagavaMta bane che ne AkhA dezanuM kalyANa karavAnI bhAvanAthI AtmA gaNadhara bhagavaMta bane che. tIrthakara bhagavaMta avazya rAjakuLamAM janme che ane te janmathI mahAna vairAgI hoya che. jyAre gaNadhara bhagavaMtane AtmA brAhmaNa kuLamAM janme che. saMsAranA raMgarAgamAM raMgAvA chatAM kaI paNa nimitta pAmIne jAgRta bane che ane saMsAra tyAga karI tIrthakara bhagavaMtanA zaraNe AvI te bhavamAM mokSe jAya che. kRSNa vAsudeva ane zreNaka rAjAnI AvI utkRSTa ne pavitra bhAvanA hatI. e baMne AtmAo AvatI covIsImAM tIrthakara bhagavaMta banavAnA che. ATalA mATe jJAnI kahe che ke manuSya janma pAmIne samyakatva prApta karavAnI khAsa jarUra che ane samyakatva AvyA pachI cAlyuM na jAya tenI khAsa takedArI rAkhe. tamArI pAsethI keDo rUpiyA cAlyA jAya, are! rAjAnuM rAjya cAlyuM jAya te tethI nukazAna nathI paNa AveluM samyaka va cAlyuM jaze te meTuM nukazAna thaze. eka vakhata samyakatva sparzI jAya te paNa ardha-pudgala parAvartana kALe mokSe javAnI mahera vAgI jAya. ardha pudgala parAvartana kALa e kaMI nAne sUne kALa nathI. jamAli aNagAra samakti pAmelA hatA. paNa jyAre bhagavaMtanA vacana uthalAvyA tyAre samakita vamI gayA. vicAra kare, nAnakaDI bhUlanuM phaLa kevuM bhegavavuM paDe che! ardhamAsanI saMlekhaNa karI jamAli aNagAra kALadharma pAmyA e vAtanI gautamasvAmIne khabara paDI eTale prabhune vaMdana karI vinayapUrvaka pUche che he bhagavaMta! ApanA ziSya jamAli aNagAra kALa karIne kyAM gayA ne kayAM utpanna thayA! tyAre zramaNa bhagavaMta Page #962 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 921 zAradA saritA mahAvIra svAmIe uttara ApcA ke he gautama! mArA aMtevAsI jamAli aNugAra nAmanA kuziSya mArA vacana upara zraddhA nahi karatA yAvat rUcI nahi karate khIjI vakhata paNu mArI pAsethI cAlyuM gaye! ane azubha adhyavasAyathI peAtAne ane khIjAne mithyAtvamAM nAMkhatA kALane avasare kaLa karIne kilbiSimAM kilbiSi devapaNe utpanna thayA. tyAra pachI gautamasvAmI pUche che he bhagavaMta! kiviSinA keTalA bheda che. tyAre bhagavAna kahe che hai gaitama! kiviSinA traNa bheda che. traNa pacepamanI sthitivALA, traNa sAgara|pamanI sthitivALA ane tera sAgarApamanI sthitivALa! pharIne gai!tamasvAmI bhagavAnane pUche che he bhagavaMta! traNa patye pamanI sthitivALA, traNa sAgarApamanI sthitivALA, tera sAgaropamanI sthitivALA kiviSi deve kayAM rahe che? tyAre bhagavaMta kahe che huM gaitama ! jgyAtiSIdevanI upara ane sAdharma izAna devalAkanI nIce traNa palyApamanI sthitivALA kivaSideva rahe che ane sAdharma izAna devalAkanI upara ane sanatkumAra mAhendra devaleAkanI nIce traNa sAgare pamanI sthitivALA kilviSIdeva rahe che ane brahmadevaleAkanI upara ane lAMtaka devaleAkanI nIce tera sAgare pamanI sthitivALA kiviSi devA rahe che. jamAli aNugAra bhagavAnanA bhANeja hatA, jamAi hatA ne ziSya paNa hatA, chatAM tenI zraddhA baddalAtA bhagavAne kahI dIdhu ke e mAre kuziSya che. haju gAtamasvAmI bhagavAnane pRcchA karaze tenA bhAva avasare kahevAze. AThame! bhava caritra: sAtame bhava pUrA karIne guNusena eTale senakumArane AtmA navamI grevacekamAM gayA hatA ne viSeNane AtmA chaThThI nake gayA hatA ane peAtAnA zubhAzubha karmanA phaLa bhAgavIne kayAM utpanna thAya che te sAMbhaLe. aceAdhyAnagarImAM maitrIbaLa nAmanA khUba nyAyI ne prajApAlaka rAjA hatA. temane padmAvatI nAmanI rANI khatI. guNusenane AtmA navamI grevayekanu AyuSya pUrNa karI tyAMthI cyavIne padmAvatI rANInI kukSImAM putrapaNe utpanna thayeA. savAnava mAse tenA janma thayA. rAjAne A eka putra hatA eTale khUba utsAhapUrvaka tene janmAtsava ujajyeA. dhIme dhIme guNacaMdra paMdara vaSaeNnA thaye! tyAre eka vakhata tenA sarakhesarakhA mitrAnI sAthe agIca!mAM pharavA gayA hatA. mitranI sAthe AnaMdathI qhagIcAmAM phare che ne zeAbhA nihALatA krIDA karatA hatA. e samaye tyAM eka meTA gebI avAja AvyA. A avAja sAMbhaLI guNacaMdrakumAra sthira thai gayA. paNa tenI sAthe rahelA mitra! te mUThIe vALIne bhAgI gayA. adhA pazue Dare che paNa kezarIsiMha kAithI DaratA nathI. ene joine mANasa dhrujI uThe che. jIvatA siMhanI sAme javA keAI taiyAra Page #963 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA na thAya ane marelA siMha pAse koI javAnuM kahe te paNa koI javA taiyAra nathI. - guNacaMdra siMhane bacce hate. badhA mitra nAsI gayA paNa e te tyAM ne tyAM ubhe raho. avAja thayA pachI thoDIvAre te udyAnamAM rahela eka moTuM gaMjAvara suvarNa vRkSa nIce paDayuM ne temAMthI eka meTa parvata jeTale mANasa nIkaLI e vRkSane upADI guNacaMdranI sAme dhasI AvyuM. A mANasa e vRkSa uMcakIne guNacaMdranI sAme dhasI AvyuM. A mANasa e vRkSa uMcakIne guNacaMdranI sAme ghA kare te pahelAM eka tejasvI purUSa tyAM pragaTa thaye ne A rAkSasa jevA mANasanI sAme dharyo ne tene nasADI mUkyo. kSaNa vAramAM A banAva evuM banI gayuM ke guNacaMdra emAM kaMI samajI zako nahi. devAnupriye! A suvarNavRkSa upADIne guNacaMdranI sAme dhasI AvanAra rAkSasa je mANasa koNa hatA? e agnizamane jIva narakanuM AyuSya pUrNa karIne bIjA keTalAya bhAva karIne rakhaDate, akAma nirjarA karate vAnamaMtara vidyAdhara thayuM hatuM. A vidyAdhara vimAnamAM besIne adhyAnA udyAna upara thaIne pasAra thate hato te vakhate acAnaka tenI najara bagIcAmAM pharatA guNacaMdra upara paDI. guNacaMdrane jotAM ja pUrvanA vairanA kAraNe tenA pratye dveSabhAva utpanna thaye. eTale tenuM vaira vALavA eka suvarNavRkSa ukhADI guNacaMdra tarapha dhasI AvyuM ne te vakhate bagIcAnA yakSe tejasvI purUSanA rUpamAM pragaTa thaI pelA vAnamaMtara vidyAdharane bhagADI mUkyo. jenuM puNya prabaLa hoya che tenuM deva paNa kaMI kharAba karI zakatuM nathI. eka vakhata zaMkhapura nagarathI citramati ane citrabhUSaNa nAmanA citrakAro pharatAM pharatAM ayodhyAnagarImAM AvyA. te ayodhyA nagarInI zobhA ane lokonI samRddhi jotAM jotAM rAjamahela pAse AvyA. eTale dvArapALe pUchyuM ke tame keNa che? kayAMthI A cho? eTale citrakAree kahyuM ame guNacaMdra kumArane maLavA AvyA chIe. dvArapALe rajA ApI eTale te baMne citrakAre guNacaMdrakumAra pAse gayA ne bolyA he rAjakumArI ame sAMbhaLyuM che ke Apa citrakaLAnA khUba zokhIna che ne Apa suMdaramAM suMdara citra derI zake che ane sArA - khoTA citranI parIkSA paNa karI zake che. te ame A eka sAmAnya citra citaryuM che. emAM Apane kaMi khAmI dekhAtI hoya te batAve ema kahIne eka chabI kumAranA hAthamAM ApI. A citra jotAM guNacaMdrakumAra sthira thaI gaye ne thoDI vAre svastha thaIne bolyA- he citrakAre! A citramAM mane kaMI khAmI dekhAtI nathI. khuba suMdara citra che paNa tame mane kahe ke A citra konuM che? tyAre citrakAroe kahyuM che kumAra! zaMkhapuramAM zaMkhAyatana nAmanA rAjA che ne kautimati nAmanI rANI che. temane ratnAvatI nAmanI ekanI eka apsarA samAnaH sauryavAna Page #964 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 23 putrI che. te ratnAvatInuM A citra che. ratnAvatI yuvAna thaI che eTale rAjAe judA judA dezanA rAjakumAronA citro levA amane mokalyA che. A5 khUba guNavAna, parAkramI ne catura cho evI ApanI khyAti sAMbhaLIne ame ahIM ApanI pAse AvyA chIe. ame ApanA vakhANa sAMbhaLyA hatA tenA karatAM paNa Apa amane adhika guNavAna dekhAva che. A vAta karyA pachI guNacaMdrakumAre potAnA hAthe citarelA citromAMthI eka vidyAdhara yugalanuM citra citrakArane ApyuM. citrakAroe citra joIne mAthuM dhuNAvyuM ne bolyA kevuM suMdara A citra che! zuM ApanI citrakaLA che? Ama citrakAre tenA vakhANa karatA hatA eTalAmAM be gAyake tyAM AvyA ne bolyA kumAra ! amArA A gAyanamAM Apane keI doSa lAge che? te sAMbhaLIne kahe. ema kahI gAyakee gIta gAyuM eTale kumAre tenA guNe ane de bane batAvyA. A joIne citrakAro bolyA- kumAra ! ame to mAnatA hatA ke Apa eka citrakaLAmAM pravINa che paNa Apa to badhI kaLAmAM nipuNa lAge che ! have citrakAra te guNacaMdranuM citra cItarIne cAlyA gayA ne gAyake paNa cAlyA gayA paNa guNacaMdranuM citta ratnAvatImAM paravAI gayuM che eTale teNe jAteja ratnAvatInuM citra doryuM. have tenI sAthe lagna karavA mATe tenuM mana vihavaLa banyuM che. guNacaMdrakumAranA ratnAvatI sAthe kevI rIte lagna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 114 kArataka suda 11 ne semavAra tA. 5-11-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAe ne bahene! anaMtajJAnI, samatAnA sAgara, karUNasiMdhu bhagavate jagatanA jIvane AtmakalyANane mArga batAvatAM amUlya saMdeza Apyo ke he bhavya che ! karmarUpI zatruone jItavA mATe kSamA ane saMyama moTAmAM moTA zastro che. kSamA ane saMyamanA zastro vaDe anaMta che A saMsArane pAra pAmI gayA che. jenA hAthamAM kSamArUpI talavAra ane saMyamarUpI DhAla hoya che tene jagatamAM kaI harAvI zakatuM nathI. paNa moha ane mithyAtvanA aMdhakAramAM aTavAyelA jIvane sAcI dizA sUjhatI nathI. jema koI mANasane sapanuM jhera caDhayuM hoya tene mIThe lIMbaDo cavaDAvIe te paNa jheranA prabhAvathI ko lIMbaDe paNa tene mITho lAge che. A saMsAramAM viSa be prakAranA che. eka dravya viSa ane bIjuM bhAvaviSa. sarpa-vIMchI-aphINa AdinuM jhera dravyajhera kahevAya che kAraNa ke te jherane pratyakSa prabhAva puddagala upara paDe che ane manuSyamAM je mithyAtva ajJAna che te bhAvaviSa che. dravyaviSa dravyaprANano nAza kare che ne bhAvaviSa bhAvaprANano nAza kare Page #965 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 924 zAradA saritA che. dravyaviSanA prabhAvathI jIva ekavAra mRtyuno zikAra bane che ane bhAvavizvanA prabhAvathI jIvane aneka vAra janma-janmAMtaramAM mRtyune zikAra banavuM paDe che. sapanuM jhera caDhavAthI jIva jevI rIte bebhAna banI jAya che tevI rIte ajJAnapaNAthI jIva kRtya-akRtya, satya-asatya, hita-ahita ane zubha-azubhanA vivekathI rahita banI jAya che. A aviveka jIvane aMdhArAmAM laI jAya che ane te aMdhakAranA kAraNe lAMbA kALa sudhI tene vivekano prakAza maLatuM nathI. mohanIyakarmanI prabaLatama prakRti mithyAtva che. tenuM sAmarthya ghaNuM che. tenA prabhAvathI cetanarUpI rAjA raMka banI gayuM che. mithyAtvanA gADha kALA vAdaLoe AtmAnA sahaja prakAzamaya svarUpane DhAMkI dIdhuM che. jenuM citta mithyAtvathI grasta banI gayuM che te manuSya hovA chatAM paNa pazu jevuM banI jAya che. nArakI-tiryaMca-manuSya ane deva e cAre gatinA jIvane mithyAtva tenA paMjAmAM phasAve che. cAreya gatimAM mithyAtvane prabhAva paDe che. nava grevaka sudhInA devatAomAM mithyAtvane prabhAva paDe che. nava privakamAM rahevAvALA mithyAtvI devenI apekSAe chaThThI narakamAM rahevAvALe samyakatvI nArakI bhAgyazALI che kAraNa ke te narakamAMthI nIkaLIne samyakatvanA prabhAvathI jaldI ucca gatine prApta kare che. paNa navaraiveyakamAM rahevAvALe devatA mithyAtvanA prabhAvathI ucca gati prApta nahi karatA catutimAM bhaTake che. samyakatva prApta thatAnI sAthe jIvanuM saMsAraparibhramaNa parimita thaI jAya che. jyAre mithyAtvIne paribhramaNanI sImA rahetI nathI. jamAli aNagAra bhagavAnanA vacano uthalAvI kilivaSI devamAM phekAI gayA. kitviSi e mithyAtvI de che. devamAM temanuM sthAna nIcuM che. caitamasvAmI bhagavAnane pUche che he bhagavaMta! kyA karma karanAre jIva kiviSi devapaNe utpanna thAya che? tyAre bhagavAna kahe che he gautama ! AcAryano pratyenIka, upAdhyAyane pratyenIka, kula pratyenIka, gaNa pratyenIka, saMgha pratyenIka, AcArya upAdhyAyane apayaza phelAvanAra, niMdA karanAra, apakIrti karanAra, azubha adhyavasAyathI ane Abhinivesika mithyAtvathI pote mithyAtvamAM paDate ane bIjAne mithyAtvamAM pADo, sva. parane mithyAupadeza karanAra je hoya che te ghaNe samaya cAritranuM pAlana kare paNa AlecanA pratikramaNa karyA vinA kALa karIne kaI paNa kiviSi devAmAM kiviSi devapaNe utpanna thAya che te A pramANe traNa palya, traNa sAgarepama ane tera sAgarepamanI sthitivALAmAM utpanna thAya che. jamAli aNagAranA mahAvratamAM kaI doSa na hatuM. "mAne che" ATaluM vacana uthalAvyuM ne hajAro lokenI zraddhA badalAvI mithyAtvamAM nAMkhyA ane aMtima samaye AlecanA na karI eTale prabhunI AjJAna virAdhaka banIne tera sAgaropamanA kALa jevI moTAmAM moTI sthitivALA kilivaSI deva thayA. Page #966 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA . 925 jamAli aNugAranI eka vakhatanI patnI ane mahAvIra prabhunI putrI priyaDhanAe paNa dIkSA lIdhI hatI ane e paNa jamAlinA matamAM bhaLI gaI hatI. paNa eka vakhata te sAdhvIjI zakaDAla zrAvakane ghera gaucarI gayA, zakaDAla kuMbhAra hatA. pahelAM e geAzAlakanA zrAvaka hatA paNa pachI satya vAta samajAtAM kheTuM choDI daIne prabhunA dRDha zrAvaka anI gayA hatA. ene ghera sAdhvIjI gaucarI vaheAratA hatA, pAchaLathI divAsaLI cAMpIne temanI pacheDInA cheDA saLagAvyeA. sAdhvIjI kahe che mArI pacheDI saLagI, tyAre zakaDAla zrAvaka kahe che he sAdhvIjI! tamArA mata pramANe pacheDI baLatI haiAya tyAre maLI na kahevAya paNa pUrI maLI jAya tyAre khaLI kahevAya. ATaluM kahyuM tyAM sAdhvIjInI zAna ThekANe AvI gaI. devAnupriye!! tame zrAvaka che. zrAvakate zAstramAM sAdhunA ammApiyA kahevAmAM Ave che, sAcA ammApiyA jevA zrAvake sAdhunI bhUla thatI hAya teA khUNAmAM besADIne zikhAmaNa Ape ne sAdhune potAnI bhUlanuM bhAna karAve. patananA paMthe gayela nuM utthAna karAve. priyadarzInA sAdhvIjI jamAli aNugAra pAse AvyA ne kahyuM ke jamAli aNugAra! karavA mAMDayuM. tyArathI karyuM. e bhagavAnanA vacanAmRtA sAcA che. jo mArI pacheDI maLI ane ene elavI na hAta te! AkhI maLI javAnI hatI mATe maLavA mAMDI tyArathI aLI kahevAya. teA tame bhagavAnanA vacanane aMgIkAra kare. prabhunI pAse jAva ne tamArA khATA mata choDI do. paNa abhinivezika mithyAtvamAM paDelA jamAli aNugAre pakaDelI khATI vAta choDI nahi. sAdhvIjInI vAta na mAnI tyAre sAdhvIjI kahe che huM jamAli aNugAra! huM' AjathI tamane choDI dauM chuM ne bhagavAnanA zaraNe jAuM chuM. jamAli aNugAre sAcI vAtanA svIkAra na karyo tyAre priyadarzInA Adi sAdhvIjIone samuddAya jamAline mata cheDI bhagavAnanA matamAM bhaLI gayA. madhue satA tamane sasAra choDavAnuM kahe, zrAvaka banavAnuM kahe agara caMdramULa-nATaka-sinemA sanA ityAga karavAnuM kahe te emAM emaneA bilakula svArtha nathI. e te karUNASTithI kahe. te jIvananu ghaDatara karI AtmakalyANanA mArga batAve che ne bhUlanuM bhAna karAve che. mahAna pApamAM paDeleA mAnavI paNa jo saMta samAgama kare te kalyANa karI jAya che. eka nAgadatta nAmanA dhanADhaya zeTha hatA, te khUkha zrImata hatA. temaNe eka khUba suMdara khagale dhAnyeA ane kArIgarone kahe ke sAta peDhI sudhI raMga na badalAya tevA su Mdara raMga karajo. kArIgara kahe jevu nANu nAkhaze tevu thaze. A samaye muni tyAMthI nIkaLe che. zeTha page lAge che ne suni heja malakAya che. pachI apeAre zeTha jamavA beThA che tyAM zeThANI khUba sArasabhALa sAthe zeThane jamADe che ne khAkhe| bhANu Page #967 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 926 zAradA saritA khagADe che. A vakhate muni gaucarI padhAre che. A dRzya jotAM sheja hase che. zeThane vicAra thayA ke muni kai divasa hase nahi ne Ama be vakhata anya mATe kaMika che. upAzraye jaIne pUchI joiza. jamIne zeTha dukAne gAdI upara beThA che te samaye eka huSTapuSTa AkaDA doDatA AvIne zeThanI dukAna upara caDhayA ne dukAnamAM pesI gayA ne tenI pAchaLa eka kasAi dADatA Avye ne khece. zeTha! A kheAkaDA mAre che mane pAchA ApI de ane jo tamane enI dayA AvatI hAya te enA paisA ApI de. AkaDA tA e e karatA dukAnanA eraDAmAM pesI gayA. nAkaree ene e traNa lAkaDIo jorathI mArI paNa kheAkaDA nIkaLatA nathI. chevaTe zeThe pakaDI kasAInA hAthamAM ApyA. tyAM rastAmAM pelA munine joyA. muni sheja hasIne cAlyA gayA. zeTha khUba vicAramAM paDayA ke A mahArAja Aje mane traNa traNa vakhata maLyA ne mane joine hasyA. mATe game tema hAya AmAM kaIka kAraNa che. Aje rAtre upAzraye jAuM ne mahArAjane pUchuM ke Apa zAthI hasyA ? pelA ekaDAne kasAi lai gayA paNa cheka sudhI ekaDAnI najara zeTha tarapha hatI. e e e karatA enI bhASAmAM kahetA hatA ke he dayALu zeTha! mane A kasAi pAsethI cheADAva. zeTha samajatA hatA paNa enA manamAM ema ke huM Aje ekaDAne choDAvuM teA kasAi rAja Ave ne mAre rAja kasAIne paisA ApavA paDe. kasAI ekaDAne laI gayA. muni gayA paNa zeThanA magajamAMthI muninA hasavAnI vAta jatI nathI. chevaTe rAta paDI. zrAvake pratikramaNa karIne cAlyA gayA hatA. kaI gRhastha upAzrayamAM na hatA. evA samaye zeTha upAzraye gayA ne mahArAjane vaMdana karIne pUchyuMgurUdeva! Apa Aje traNa traNa vakhata mane joIne kema hasyA ? tyAre mahArAja kahe che kaMi nahi. paNa zeThe khUkha Agraha karyA tyAre kahyuM ke jue zeTha! ame kAine vAta karIe nahiM paNu Apane khUba Agraha che teA sAMbhaLe. tame citrakArane bhalAmaNa karatA hatA ke sAta peDhI sudhI jhAMkhA na paDe evA raMga pUraze. te vakhate mane eTalA mATe hasavuM AvyuM ke A zeTha keTale samaya jIvaze tenI temane kayAM khabara che? tyAre zeTha kahe che gurUdeva! huM keTaluM jIvavAnA ! tyAre mahArAja kahe che kenu keTaluM AyuSya che te ame sAdhu leAke koIne kahIe nahi kAraNa ke maraNu kAine gamatuM nathI ane ame ene maravAnI vAta karIe eTale Ata dhyAna karIne karma bAMdhe che tyAre zeThe kahyuM-gurUdeva! huM ArtadhyAna nahi karUM, zeTha! tame sAta divasanA mahemAna che! ne sAta peDhI sudhI mahela jhAMkhA na paDe tenI vAta kareA che! A mAza hasavAnuM paheluM kAraNa che. tyAre zeThe mana majabUta karIne pharIne pUchyuM he gurUdeva! huM sukhe samAdhie marIza ke maraNa vakhate mane kaMI rAga Avaze ? tyAre mahArAja kahe che Page #968 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 927 cAra divasa sArA jaze ne traNa divasa bAkI raheze tyAre tamArA kapALamAM zULanI bhayaMkara kAramI vedanA upaDaze. tyAre zeTha kahe che gurUdeva ! Apa hasyA te sArU thayu. nahitara mArA jevA saMsAranA kIDAne maraNanI khabara kayAMthI paData! Ama kahetA zeThanI AMkhamAM jhaLajhaLiyA AvI gayA. tyAre sate temane upadeza ApI zAMta karyAM. have khIjI e vakhata kema hasyA te vAta pUchavAnuM mana na hatuM chatAM pUchyuM. gurUdeva! Apa gocarI AvyA tyAre kema hasyA? muni kahe che zeTha! tame je tamArA vahAlA putrane kheALAmAM besADI tenuM cUMthelu leAjana premathI jamatA hatA. te putra pUrvabhavamAM tamArI strInA jAra hatA. tame tene khUba mAryA hateA tethI pIDA pAmIne marIne tamArI patnInI kukhe janmyA che. e chokarA mATe thaze eTale A tamArA agA vecI nAMkhaze. sAte vyasane pUrA thaze ne tamArI patnIne jhera daIne mArI nAMkhaze ane tamArI sAteya peDhInI AmarUnA kAMkarA karaze. zeTha! A kAraNathI mane khIjIvAra hasavuM AvyuM ane trIjI vakhata tame je ekaDAne mArIne dukAnamAMthI khar3Ara kADhayA te tamArA pitA hatA. jeNe tamane gharabAra ne karoDonI sa Mpatti sAMpI hatI teNe jiMdagIbhara khATA teAlA-khATA mApa AkhI garIbane chetarIne anItinu dhana bheguM karyuM tethI marIne ekaDA thayA. ekaDAne lAvanAra kasAinA teNe pUrvabhavamAM pUrA paisA lIdhA paNa mAla e cho ApyA eTale tenu devu rahyuM tethI kasAinu devu cUkavavA ekaDe! banIne kasAInA hAthamAM sapaDAyA. kasAi tene kApIne tenuM mAMsa vecaze eTale tenu devuM cUkavAI jaze. te ekaDAe jatAM jatAM A peAtAnI dukAna joi tene jAtismaraNa jJAna thayuM ane te tAre Azraye jIva bacAvavA AvyA ne kasAie paNa tane kahyuM ke paisA ApA tA choDuM paNa tame paisAnA leAbhathI tene choDAvye nahi. A sAMbhaLI zeThanI AMkhe adhArA AvI gayA. huM zuM e mArA khApa hatA ! doDatA kasAIvADe gayA ne kahyuM tuM mAMge eTalA paisA Apu paNa mane ekaDA ApI de. kasAie karyu. zeTha! have te e AkaDA kapAI gayA. nAgadatta pAche upAzraya Avye ne puchyu gurUdeva ! e mArA pitA marIne kayAM gayA ? tyAre kahe che te ene macAvye nahi tethI enA manamAM khama kaSAya AvI gai ke me kALI majurI karI karoDonI milkata putrane se MpI paNa e dIkarAne ATalIya yA na AvI! e kaSAyayukata pariNAmamAM TaLavaLatA ne tane tiraskAratA marIne narake gaye.. zeTha khUba pazcAtApa karatA khelyA. huM sAta divasa mATe dIkSA lai zakuM ? tyAre saMta kahe che eka divasanuM cAritra paNa anu-tara vimAne pahoMcADe che. te tamArI pAse te sAta divasa che. tyAM nAgaDha-ta zeTha sAdhu banI gayA. cAra divasa sArA gayA. pAchalA traNa visamAM mastakamAM zULanI veDhanA khUba upaDI. khUba samatAbhAve zULanI vedanA sahana karI sAtame divase kALa karI sAdharma devale ke gayA. Page #969 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 928 zaridA saritA baMdhuo ! saMsAra ke asAra che! sAMbhaLyuMne saMsAranuM svarUpa kevuM che? saMtanI zeTha upara dRSTi paDIne hasyA to zeThane puchavA javAnuM mana thayuM ne munie temane hasavAnA kAraNe samajAvyA te ene aMtima samaya sudharI gaye. je saMta pAse gayA na hatA te emanI kevI gati thAta? mATe tamArA upara saMtanI najare Thare ne tamane kaMI kahe to tame tene svIkAra karaje. saMte AtmakalyANane mArga batAve che. je saMtanI zikhAmaNa mAne che te tarI jAya che. jamAvi aNagAra kilivaSimAM tera sAgaropamanI sthitivALA kilivaSIdeva banyA che. have gatamasvAmI prabhune pUchaze ke jamAli aNagAra tyAMthI AyuSya purNa karIne kayAM jaze ne keTalA bhave mokSe jaze? ane bhagavAna ene zuM javAba Apaze tenA bhAva avasare kahevAze caritra: citrakAro adhyAnagarIthI guNacaMdranI chabI cItarIne zaMkhapura pahoMcI gayA. ne ratnAvatIne guNacaMdranI chabI batAvI. A joIne ratnavatI mugdha banI gaI. eTale tenI sakhIoe rAjamAtAne khabara ApyA ke ApaNA kuMvarIbAne guNacaMdra kumAranI chabI joine tenA pratye AkarSaNa jAgyuM che. A tarapha citrakAroe paNa rAjAne kahyuM ke guNacaMdrakumAra ranavatI mATe yogya che ane te paNa ratnAvatIne che che eTale sAre divasa nakakI karIne guNacaMdra ane ratnAvatInA khUba dhAmadhUmathI lagna karyA khUba utsAhapUrvaka lagna karIne guNacaMdrakumAra pAchA ayodhyAmAM AvyA ne ratnavatI sAthe saMsAranA sukha bhogave che. te samaye vigraha nAmane mahAna baLavAna rAjA acAnaka adhyAnagarI upara caDhI AvyA tethI rAjAe yuddhanI taiyArI karAvI. guNacaMdrakumArane khabara paDI ke pitAjI yuddha karavA jAya che eTale deDo Ave ne pitAjInA caraNamAM paDIne kahyuM- pitAjI! have huM taiyAra thaI gayo chuM. have Apa mane yuddha karavA javA de. tyAre kahe che beTA! tuM kadI raNasaMgrAmamAM gaye nathI ne A rAjA te khUba baLavAna che mATe mane javA de. paNa guNacaMdra kahe che pitAjI! mArA upara kRpA karI ne mane javA do. vigraha gIdaDa Apa siMhasama, hukama pharamAveryo, Apa kRpAse vijaya karuM, je AzIrvAda dirA, pitu AjJAme yuddha karanA, senA le svayaM sidhAve hAzrotA pitAjI! vigraha rAjA bhale game teTale baLavAna hoya paNa ApanI AgaLa ziyALa jevo che. huM Apane saMtAna chuM mane AzIrvAda Apa. huM jarUra tene jItIne AvIza. guNacaMdrakumAre khUba Agraha karyo eTale tene yuddha karavA mATe mokalyA. guNacaMdra meTuM sainya laIne yuddha karavA gayA. Page #970 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 929 vigraha ane guNacaMdra vacce bhayaMkara yuddha thayuM. temAM guNacaMdranI chata thaI ane vigraha rAjA guNacaMdrane kedI banyA. A samaye pele vAnamaMtara vidyAdhara AkAzamArge jatuM hatuM tyAM guNacaMdrakumAra vijaya meLavIne taMbumAM gaye ane rAtanA badhA uMdhI gayA tyAre vigraha rAjAnA kadanA baMdhane kApIne guNacaMdranA taMbUmAM mUkyA. ene pAchuM caDhAvI baMne vacce pharIne yuddha karAvyuM. have te guNacaMdra ane vigraha rAjA baMne rAjAo layA. guNacaMdranA baLa AgaLa vigraha TakI zake nahi. aMte guNacaMdra pAse kSamA mAgI tenA caraNamAM namI gaye. eTale guNa tene kSamA ApI. paraspara ekabIjA pratyenuM vaira zamI gayuM. baMne mitra banI gayA. paNa pelo vAnamaMtara vidyAdharanA zreSAgnithI jalavA lAge. ene thayuM ke A to mahA baLavAna che. kaI rIte hAratuM nathI. pitAnI IcchA saphaLa na thavAthI bIje upAya karyo. ayodhyAnagaramAM jaIne eka senikanuM rUpa laIne raDate kakaLata pachADa khAte rAjA pAse AvIne Dhagale thaIne paDI gayuM ne kahyuM ApaNuM guNacaMdrakumAra sahita AkhuM sainya laDAImAM homAI gayuM che. huM eka ja jIvata rahyo ane A duHkhada samAcAra devA Avyo chuM. jotajotAmAM AkhI ayodhyAnagarImAM guNacaMdrakumAra vigraha rAjAnA hAthe marAya tevI vAyakA (aphavA) phelAI gaI. A sAMbhaLI rAjA-rANI-ratnAvatI badhA bebhAna thaIne pRthvI upara DhaLI paDyA. nekara-cAkare, dAsa-dAsIo badhA rokakaLa karavA lAgyA ane badhAne zItaLa pANI chAMTI svastha karyA. ratnavatI svastha thayA pachI karUNa svare vilApa karatI bolavA lAgI nAtha! tamArA vinA mAre jIvIne zuM kAma che ? tamArA vinA mAruM jIvatara nakAmuM che. have huM paNa tamAre mArga svIkArIza. ema kahI nagara bahAra citA racAvI sapheda vastra paherI citAmAM praveza karavA jAya che te vakhate maitrIbaLa rAjA tenI pAse AvIne kahe che beTA ! guNacaMdrakumAra jatAM tane je duHkha thayuM che tenA karatAM amane ghaNuM duHkha thayuM che. ghaDapaNamAM ame putra vinAnA thaI gayA chIe, paNa A rIte citAmAM paDIne AtmahatyA karavAthI ApaNuM bhavabhava bagaDe che. tenA karatAM tuM dharmamAM tArUM mana joDI de. sasarAnI vAta sAMbhaLI rahnavatI citAmAM paDIne baLI maratI aTakI gaI. e arasAmAM susaMgatA nAmanA sAdhvIjI ziSyA parivAra sAthe padhAryA. rAjAe tene sAdhvIjIne paricaya karAvyuM. sAdhvIjInA samAgamathI ratnAvatI sAcI zrAvikA banI dharmadhyAnamAM rakta banI divase vitAvavA lAgI. thoDA divasa bAda ugatA prabhAtamAM guNacaMdrakumAravigraha rAjAnI sAthe ayodhyA nagarInI bahAranA udyAnamAM AvI pahoMce ne pitAne khabara ApI. maitrIbaLa rAjAne khUba Azcarya thayuM ke mAre putra maraNa pAmyA che te kayAMthI Ave ? paNa tarata tyAM jaIne joyuM te guNacaMdrakumAra ane vigraha rAjA AvyA che. khUba vAjate gAjate nagaramAM Page #971 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 930 zAradA saritA praveza karAvyuM. zAkanI jagyAe AnaMdanI zaraNAI vAgavA mAMDI ne khuba AnaMda vato. gheDa samaya pachI guNacaMdranI yogyatA joIne tene gAdI seMpI maitrIbaLa rAjAe dIkSA lIdhI. guNacaMdra rAjA banyo. samaya jatAM ratnAvatIne eka putra thAya che tenuM nAma vRtibela pADayuM. guNacaMdra rAjA khuba nyAyapUrvaka rAjaya calAve che tethI prajAne khuba saMtoSa che. A rIte samaya jatAM guNacaMdrazAe eka vakhata chae RtumAM thatuM parivartana joIne vicAra karyo ke A duniyAnI kaI paNa vastu sthira nathI. A udyAnamAM vRkSa-phaLa-phUla khIle che ne karamAya che tema mAne paNa janme che ne mare che. addhi-siddhi-yauvana-sattA badhuM utpanna thAya che ne nAza pAme che. e keInA kadI sthira rahyA nathI ne rahevAnA paNa nathI. kudaratanI lIlA joIne guNacaMdrane vairAgya AvyuM. eTale ratnavatIne pitAnI saMyama levAnI IcchA jaNAvI. ratnAvatI paNa dIkSA levA taiyAra thaI eTale pitAnA putra vRtibalane gAdIe besADI rastravatIe susaMgatA sAdhvI pAse ane guNacaMdrakumAre vijayadharma AcArya pAse dIkSA lIdhI. A pavitra AtmA tyAgI banIne saMyamanA pathe cAlI nIkaLyA. karmo khapAvavA ugra sAdhanA kare che. paNa haju pelA vAnamaMtara nAmanA vidyAdharanuM temanA pratyethI vaira jatuM nathI. have te A guNacaMdra munine mAravA mATe zuM karaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 115 kArataka suda 15 ne maMgaLavAra tA. 6-11-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahena ! anaMta karUNAnidhI zAstrakAra bhagavate jagatanA jIvonA uddhAra mATe siddhAMtanI saravANI vahAvI. temAM jagatanA jIvone pharamAna karyuM che ke he bhavya chetame je je kArya kare te khUba upagapUrvaka kare. temAM bhUla nathI thatI ne ! e khyAla rAkhe. kadAca ajANatAM bhUla thaI haze te tenuM prAyazcita thaze paNa je mANasa IrAdApUrvaka jANI joIne bhUla kare che tenI AlocanA nathI. kadAca kaI mANase jANI joIne bhUla karI paNa pachI bhUlane bhUla tarIke kabUla kare che ane pharIne bhUla nathI karato te AgaLa vadhI zake che paNa je mANasa bhUla karIne paNa bhUlane bhUla tarIke svIkAratA nathI tene kadI uddhAra thatuM nathI. jamAli aNagArane bhagavAna mahAvIra jevA gurU maLyA. pahelI vakhata prabhunI AjJA vinA vihAra karI gayA. bIjI vakhata huM arihaMta chuM, sarvajJa chuM ema bolatAM Page #972 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA bhagavAnanI pAse AvyA, tyAre maitamasvAmIe tene be prazno pUchyA tenA jamAli aNugAra uttara ApI zakayA nahi. tyAre bhagavAne tene baMne praznonA uttara ApyA. te paNa jenAmAM ahaMkAranI havA bharelI che tevA jamAli aNugAra na samajyA. jema belamAM havA bharelI hoya che to te khUba uchaLe che. jeTalI havA vadhu teTale bela ucethI nIce uchaLe che. paNa jo temAMthI havA nIkaLI jAya te uchaLato nathI. te rIte jenAmAM abhimAnanI havA bharelI hoya che tene koI sAcuM samajAvavA jAya che to paNa vadhu gamatuM nathI. paNa belanI jema vadhu uchaLe che. jIvane ahaMkAranA kAraNe kevaLajJAna thatuM aTakI jAya che. jamAli aNagAre bhagavAnanA vacana uthalAvyA te ene vikAsa thata aTakI gayo. bhagavAna sarvajJa hatA ne pote chadmastha hatA, chatAM huM kahuM chuM te sAcuM che. bhagavAna kahe che te khoTuM che. eka vacanane mATe paNa pitAnA matanuM sthApana karyuM ane bhagavAnanA matanuM utthApana karyuM te pite kilviSi jevA halakA devamAM pheMkAI gayA. devAnupriye ! vicAra kare. eka bhUla mAnavIne kayAM paTakAve che. temAM paNa A te sAdhunI bhUla che. eka zrAvaka bhUla kare ne eka sAdhu bhUla kare. baMnee ekasarakhI bhUla karI che. ane gurU pAse prAyazcita levA jAya to zrAvakane eka upavAsanuM prAyazcita Ave ne sAdhune 100 upavAsanuM prAyazcita Ave. kAraNa ke sAdhu jeTalA naphAnA adhikArI che teTalA nukazAnanA adhikArI che. jema bakAlAne vahepArI je vahepAramAM bhUla kare ne tene khoTa Ave te 200-500 ke hajAra rUpiyAnI beTa Ave ne kApaDI ke anAjane vahepArI bhUla kare te vIsa ke paccIsa hajAranI khoTa Ave ne hIrAne vahepArI mAla kharIdavAmAM ke vecavAmAM chetarAyo to lAkho rUpiyAnI khoTa Ave ane hoMziyArIthI vahepAra kare te bhalene bAra mahinAmAM bAra paDIka vece te lAkhe ne karoDa rUpiyAno naphe meLave che. jhaverI jema naphane adhikArI che tema bhAna bhUle te nukazAnane paNa adhikArI che. te rIte zrAvaka bhUla kare te bakAlAnA vahepArI jevI khoTa jAya. tamAre vahepAra bakAlAnA vahepArI jevo che, paNa sAdhu bhUla kare te jhaverI karatAM paNa vadhu nukazAna thAya. sAthe e paNa kahI dauM ke eka sAdhu upavAsa kare to 1000 upavAsane naphe meLave ne zrAvaka eka upavAsa kare to eka upavAsane lAbha meLave che. TUMkamAM je sAdhu bhUla kare te jeTalo naphAne adhikArI che teTalo nukazAnane adhikArI che. gautamasvAmIe bhagavAnane pUchayuM - prabhu sAdhu marIne kiviSi kema thAya? tyAre bhagavAne kahyuM - gautama! AcArya, upAdhyAya, saMgha ke sarvajJa AdinI niMdA kare, avarNavAda bele te kilviSimAM utpanna thAya che. juo te kharA! gautamasvAmIe kevI sarasa vakIlAta karI che. Aje te vakIlanI salAha levA jAva to paNa cArja Apa paDe. DokaTaranI davA te lIdhI nathI paNa enI salAha le to paNa cArja thaI cUkyo. Page #973 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 942 zAradA saritA mAlanA sAdA karAya paNa Aje te buddhine sAdo thai gayA che. eka jamAnA evA hatA ke koI garIkha mANusa DaeNAkaTara ke vakIlanI salAha levA jAya te mata salAha ApatA. kAca kesa laDavA paDe te paNa tene cArja letA nahi. DaoNkaTare paNa mata davA ApatA, paNa Aje teA DaoNkaTara - vakIleA ane enjInIyA badhAya buddhinA sAdo karatA thaI gayA che, paNa gautamasvAmI jevA vakIle ApaNA mATe vagara cArja vasulAta karI che. e te cAra jJAna ane cauDha pUrvanA jANakAra hatA. e badhuM jANatA hatA paNa ApaNA mATe vakIlAta karI che. emaNe bhagavAnane praznA pUchyA na heAta te| ApaNane A badhuM jANavA kayAMthI maLata! devAnupriyA! gautamasvAmI kevA jijJAsu hatA! tame paNa evA jijJAsu khano. kaI paNa sAMbhaLe te tenA upara manana karIne prazna pUcho ne tamane koi kaMI pUche tA haiyAnA ukelathI tenA javAba ApI de. siddharAja nAnA hatA. tenA pitA marI gayA hatA. mAtA mInaLadevI tene ucherI rahI hatI. siddharAja nava varSanA thayA. A vAtanI ddilhInA bAdazAhane khabara paDI ke A chokarAnA pitA marI gayA che ne enI mAtA mInaLadevI dIkarAne uchere che. tethI teNe mInaLadevIne khakhara mAkalyA ke tamArA dIkarA siddharAjakumAranI mAre parIkSA karavI che! mATe mArA rAjyamAM tene mokalI Ape. mAtAnA manamAM thayuM ke mAre dIkarA haju nava vanA che. khAdazAha te mahAna buddhizALI che. mArA dIkarAne zuM prazno pUchaze ? nava varSanA bAluDAnuM zuM gajuM ? eTale mAtAe tene khUba zikhAmaNa ApIne kahyuM beTA! tane rAjA Ama pUche te Ama uttara Apaje. hajArA praznA samajAvyA. mAtA badhu kahI rahI tyAre chelle siddharAja kahe che mAtA! te' mane ATaluM badhuM zIkhavADayu temAMthI rAjA kaMi na pUche te! mAre zuM javAba ApavA ? tyAre mAtA kahe che ke tArI buddhithI je AvaDe te javAkha Apaje. siddharAja mAtAne namana karIne khAdazAhanI sabhAmAM gayA ne be hAtha joDIne ubhA rahyA tevAja rAjAe tenA be hAtha pakaDI lIdhA ne pUchyuM. - chokarA! meM tArA hAtha pakaDI lIdhA. khela, have tuM zuM karIza ? tyAre siddharAja kahe che bApu ! have huM nyAla thai gayA. tyAre bAdazAha kahe che kevI rIte? tyAre siddharAja kahe che juo, lagna vakhate vara kanyAnA hAtha pakaDe che. kanyA varanA hAtha pakaDatI nathI. vararAjAe kanyAnA hAtha pakaDayA eTale kanyA patine peAtAnu sarvIsva mAne che te kanyAnI badhI javAbadArI enA patinA mAthe Ave che. vara teA kanyAne eka hAtha pakaDe che paNa Ape te mAza ane hAtha pakaDI lIdhA. have mAre koi ciMtA karavAnI jarUra nathI. have mArI pU javAbadArI ApanA mAthe rahe che. siddharAjanA javAba sAMbhaLI khAdazAha khUza thaI gayA ne kahyuM jA beTA tuM jyAM sudhI rAjya karavAne yeAgya uMmarane na thAya tyAM sudhI tArI Page #974 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 933 saMpUrNa javAbadArI mArA mAthe raheze. rAjyano mAlika tuM raheze ne rAjyanA tamAma vahIvaTa huM saMbhALIza. enI mAtAe keTalA praznanA uttara samajAvyA hatA. temAMnuM kAMI pUchayuM? chatAM chokarAo ke sarasa javAba ApI dIdhe! AnuM nAma haiyAne ukela. jema siddharAje bAdazAhane javAba ApI dIdhe tema tame paNa evA hoMziyAra zrAvaka bane, jenadarzananuM evuM sacoTa jJAna prApta kare ke kaI pAkhaMDI ke vAdI AvIne tamArI sAme game tevA prazrane kare ke vAda kare te jaDabAtoDa uttara ApI zake. AvA nabaLA kayAM sudhI raheze? siddharAje enA buddhithI bAdazAhane javAba ApI dIdho. jarAya muMjhAya nahi tyAre mAtAnI chAtI gajagaja pulI, te rIte tame zAsanamAM ratna jevA bane to amArI chAtI gajagaja phUlaze. juone ApaNe tyAM paNa kAMdAvADI evI rAjagRhI nagarImAM ratna samAna vIrANuM kuTuMbamAM maNibhAI zeTha vigere jaina zAsanamAM ratna che. AvA samRddha kuTuMbamAM keTale dharma vasyA che. vyAkhyAna holamAM huM jevuM chuM ke kaMIka che mahAna samRddha hovA chatAM dhana karatAM temanA jIvanamAM dharma vahAle che, tethI teo tarI javAnA che. temano uddhAra thavAnuM che. jema siddharAjanA rAjAe be hAtha pakaDayA to be ke huM ke nyAla thaI gayo! tema je AtmAmAM dharmaprANa che te avazya AtmasAdhanAmAM nyAla banaze. siddharAjanA be hAtha pakaDI lIdhA eTale bAdazAhanA mAthe tenI javAbadArI AvI. ApaNe paNa be hAtha joDIne prabhune prArthanA karIe chIe, vaMdana karIe chIe. je sAcA dilathI prabhunA caraNe arpaNa thaI jaIe te ApaNe ciMtAthI mukata banI jaIe. eka bhakate bhajanamAM gAyuM che ke - tuM tAre ke nA tAre, tAro sAtha nA huM, je joyA tujane hAtha, bIje hAtha na jeDa, bhare che ke mAro beDo pAra thaI jaze, mane tuM vaheluM meDe sAme pAra laI jAze, tamAma jhaMjhAvAte ThaMDA thaIne rahI jAze, je mULe tArAmAM vizvAsa te nA teDuM .. he bhagavAna! mane ATalo tArAmAM vizvAsa che. tArI AjJAmAM rahIza te mAre beDe pAra che. paNa tArI AjJAnI bahAra gaye te mArA mATe bhavabhramaNa ubhuM che. jamAli aNagAra sAcA bhAvathI prabhunA caraNe arpaNa thaI gayA hatA. paNa pAchaLathI prabhunuM zaraNuM choDI dIdhuM. eka gAya-bheMsa jevuM Dhera paNa je mAlikanA khIle rahe che te mAlika ene premathI khANa khavaDAve che ne paMpALe che. paNa je khIlo cheDIne jAya che te rakhaDatA thaI jAya che. tenI saMbhALa paNa keI letuM nathI. temAM je prabhunI AjJA rUpa khIlo choDI de che te AtmA paNa caturgati rUpa saMsAramAM rajhaLe che. Page #975 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 934 zAradA saritA jamAla aNagAre prabhunI AjJAne khIle choDI dIdho. te kALa karIne kilivarI devamAM utpanna thayA che. gautamasvAmI bhagavAnane pUche che he prabhu! jamAli aNagAre saMyama laIne lUkhA-sUkA, nirasa ne virasa AhAra karIne zarIrane sukakebhUkake karI nAMkhyuM paNa ApanA vacana uthalAvyA te kALa karIne tera sAgaranI sthitivALA kilivaSI deva thayA. enA gunhAnI zikSA maLI gaI. have tyAMthI cavIne kyAM jaze ne kayAM utpanna thaze? tyAre bhagavAna kahe che he gautama! deva-gurU-dharma-saMgha-AcArya-upAdhyAyanI niMdA karanArA cha kizviSImAM utpanna thAya che ne tyAMnA bhavasthiti pUrI karIne temAMnA kaMIka tiryaca, manuSya ane devanA cAra-pAMca bhava karIne samasta karmane aMta karI mekSamAM jAya che ne kaMIka che ghaNe kALa saMsAramAM paribhramaNa karIne mekSamAM jAya che to ahIM te gautamasvAmIe ema pUchyuM ke jamAli aNagAra kayAM utpanna thaze? have bhagavAna tene zuM javAba Apaze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. caritra:- guNacaMdra rAjAe vijayadharmasUri AcArya pAse dIkSA lIdhI ne khUba ugra sAdhanA karavA lAgyA. eka vakhata guNacaMdra rAjarSi vicaratA vicaratA kallAka nAmanA saMnivezamAM padhAryA. gurUnI AjJA laIne kellAka saMnivezamAM dhyAna dharIne ubhA che te vakhate pele vAnamaMtara vidyAdhara vimAnamAM besIne malayagirI parvata upara jaI rahyo hato. te vakhate dhyAnAvasthAmAM ubhelA guNacaMdra munine joine enA aMtaramAM vairane agni pragaTa thayA. enA aMgeaMgamAM jhALa uThI ane kedhathI tharathara dhrujavA lAge ne teNe zuM karyuM basa, have to enA dehanI caTaNI karI nAMkhyuM. A rIte kedhathI dhamadhamatA vidyAdhare eka moTI paththaranI zilA lAvI muni upara pheMkI paNa te munithI dUra paDI. muni upara paDI nahi. tyAre pharIne bIjI-trIjI zilA pheMkI paNa muni upara paDI nahi. e to aDagapaNe dhyAnamAM ubhA rahyA. tyAre vidyAdhare vicAra karyo ke AnuM puNya prabaLa che. pachI enA upara jhADa pheMkayu toya maryo nahi. vigraha rAjA sAthe pharIne yuddha karAvyuM te paNa jIvane rahyo ane lekhaMDa jevI majabUta paththaranI zilAo pheMkI toya enA upara paDI nahi mATe have bIjo upAya karuM. eTale gAmamAM jaIne kaI dhanADhyane ghera corI karI ane e dAgInA cerIne muninA paga pAse khADe karIne dATI dIdhA. zeThane khabara paDI ke mArA gharamAM corI thaI che. cAranI tapAsa karavA lAgyA. tyAre vidyAdhara manuSyanA rUpamAM AvIne keTavAlane kahe che A sAdhue cerI karI che. koTavAla kahe ke jaina muni kadI cerI kare nahi tyAre kahe che muni nahi pAkhaMDI haii kahA keTavAla se jAya, veza viruddha cerI kara dhana rakhA, nija pAsa chipAya, dekhA mane nija nayanese, deu cale batAya hai..zrotA Page #976 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 935 - A sAdhu nathI paNa sAdhunA vezamAM cera che. meM ene zeThanA gharamAMthI corI karIne jatAM najare joyo che. eNe badhuM dhana pAsenI jamInamAM dATayuM che. je tamane vizvAsa na Avato hoya te cAlo batAvuM. tyAM jaIne keTavAle joyuM te muninA paga pAse dATeluM dhana ane AbhUSaNe nIkaLyA. A joIne badhAne vizvAsa beThe ke munie corI karI haze. munine pUchayuM paNa temaNe kaMI javAba na Ape. eTale koTavAle munine cera karAvIne khUba mAra mArIne trAsa Ape tethI vAnamaMtara vidyAdhara khUba harakhA. meM enI kevI dazA karAvI tyAM eNe narakanuM AyuSya bAMdhyuM. pachI rAjAne khabara ApI ke AvI rIte eka munie corI karI che eTale rAjA tarata tyAM AvyA ne munine joIne temaNe oLakhyA ne e to bolyA ! A te guNacaMdrazA ke jemaNe rAjapATa choDIne dIkSA lIdhI che ane A te mArA parama upakArI che. e kadI corI kare nahi. enA mANasone kahe che tame muninA caraNamAM paDI kSamA mAMge. rAjA paNa muninA caraNamAM paDI gayA ne nagaramAM DhaDhero pITAvyuM ke mahAtmA guNacaMdra muni padhAryA che. eTale nagaranA leke darzane AvyA ne upadeza sAMbhaLe. kaMIka vratadhArI banyA ne kaMIka saMyamI banI gayA ane keTavAlane rAjAe pUchayuM ke A munine tame cAra kevI rIte mAnyA ne kevI rIte pakaDyA. eTale pelo vAnamaMtara vidyAdhara manuSyanA rUpamAM tyAM pharate hato tene pakaDI lAvyA ne kahyuM-ene pakaDIne rAjAe khUba mAra mAryo. muni te e pahelAM vihAra karIne potAnA gurU pAse pahoMcI gayA hatA. vAnamaMtara vidyAdharane khUba mAra paDavAthI sakhta pIDA bhegavI kedhAvezamAM marIne sAtame narake tetrIza sAgaropamanI sthitie duHkha bhogavavA lAgyA ane guNacaMdra muni sarva jIvone khamAvI saMthAre karIne kALadharma pAmIne tetrIza sAgaropamanI sthitie anuttara vimAnamAM utpanna thayA. guNacaMdrane AtmA prabaLa puNyanA udayathI saMsAranI uMcAmAM uMcI sthitie pahoMcyo ane vidyAdhara eTale agnizamane AtmA nIcAmAM nIcI kakSAe pahoMce. have navamA bhAvamAM kayAM kayAM utpanna thaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 116 kArataka suda 13 ne budhavAra tA. 7-11-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne bahene! anaMta karUNAnidhI, vizvavatsala, trikInAtha bhagavAna mahAvIra svAmInA mukhakamaLamAMthI jharelI zAzvatI vANI tenuM nAma siddhAMta. anAdikALathI bhavasAgaramAM bhamatA AtmAne vItarAga vANI tAranArI che. jIvane vItarAga vANI upara ananya zraddhA thavI Page #977 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 936 zAradA saritA joIe. vItarAga prarUpita dharma ane tenI vANI upara jene daDha zraddhA thAya che tenuM ajJAna dUra thaI jAya che. dura-tare khalu saMsAre, tvAmeva zaraNaM mm| niHsahAyasya he deva, tArakastvaM jinezvara // AkAzamAM rAtre caMdrane prakAza patharAya che, tAralAo jhagamage che e joIne aneka cha AnaMda pAme che, paNa jene AMkha nathI e bicAro A prakAzane AnaMda kayAMthI lUTI zake? aMdha mANasa jema dayAne pAtra che. tema ajJAnI paNa aMdhanI jema dayAne pAtra che. Agama prakAza e pAmI zakato nathI. AtmAnA anAdinA aMdhakArane dUra karavA mATe ane aMtaramAM jJAnanA ajavALA pAtharavA mATe vitarAgavANI aMtaramAM utAravAnI jarUra che. A saMsAra asAra che. kaI kaIne zaraNabhUta nathI. aneka mahAna purUSe tamane kahetA AvyA che paNa e vAta gaLe utaratI nathI. enuM kAraNa e che ke tamArI draSTi upara ajJAnanuM AvaraNa AvI gayuM heya pachI azaraNa paNa zaraNarUpa ja lAge ne? kALA kalaranA cazmA paheryA hoya te badhuM kALuM dekhAya ane veta cazmA paheryA hoya te badhu veta ane nirmaLa dekhAya. kema! A vAta barAbara che ne? jenI daSTi saMsAra tarapha hoya tene temAM AnaMda Ave ne? paNa yAda rAkhaje A saMsAramAM koInI IcachA pUrI thaI nathI. tame keTalA AzAnA minArA caNyA haze! ane e AzAnA minArA keTalI vakhata jamInadosta thaI gayA haze. ghaDIkamAM sukha ane ghaDIkamAM duHkha. A badhuM jANe cho, juo cho chatAM jIvanamAM ajJAnatAe aDDo jamAvyuM che eTale tame zuM mAne che? peTanuM zaraNa dhAnya che. jIbhanuM zaraNa svAdupINuM che ane zarIranuM zaraNa embeseDara ke phIyATa kAra che. je tamArI kAra tamArA zarIranuM zaraNuM hoya te tame gADImAM besIne bahAra gayA ane sAmethI acAnaka khaTAre Avyo ane kAra sAthe bhaTakAya. ekasIDanTa thaI gayo ane khUba IjA thaI. have tame ja kaho ke jene tame zaraNa mAnyuM tenAthI maraNa thayuM ke bIjuM kaMI! ahIM AtmAnuM ajJAnapaNuM che. je alpa sukha bhogavyA pachI enI pAchaLa anaMtakALanuM duHkha ubhuM thatuM hoya te te sAcuM sukha nathI. sAcuM sukha te vItarAga prabhue batAvelA tyAgamArgamAM che. ATalA mATe jJAnI kahe che devane paNa durlabha e manuSyajanma pAmIne jyAM sudhI zarIrane vRddhAvasthAe ghere ghA nathI, keI rogane upadrava thayo nathI, IndrionI zakita kSINa thaI nathI tyAM sudhI dharmanuM AcaraNa karI le. devAnupriya! lazkaranA gherA karatAM paNa ghaDapaNane ghere mahAna bhayaMkara che. raNamedAnamAM ubhelA sainikane cAre bAjuthI tIra vAgatA hoya, talavAranA ghA jhIlatA Page #978 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 937 heya te vakhate tenI kevI paristhiti hoya che? tenA karatAM paNa ghaDapaNanA ghA jhIlavA mahAna viSama che. pUrA ghaDapaNamAM gherAI gayA hoya, zarIramAM bhayaMkara vedanA thatI hoya tevA samaye kaI kahe ke bhAI! dharma sAMbhaLo. te zuM sAMbhaLavuM gamaze? kaI haLukamI AtmAne game paNa tevA AtmAo bahu alpa hoya che. mATe jJAnI purUSa kahe che ke ghaDapaNa AvyuM nathI tyAM sudhI satsaMga karI le. satsaMgati manuSyane mahAna banAve che. satsaMgathI manuSyanuM jIvana palaTAya che. pApImAM pApI AtmA punita banI jAya che. eka vakhatane vAlI lUMTAre nAradamunino saMga thatAM lUMTAre phITIne rAmAyaNanA racayitA vAmikI kaSi banI gayA. aMgulimAla je pApAtmA buddha bhagavAnane bheTe thatAM sudharI gayA. caMDakauzika je daSTiviSasape prabhu mahAvIrane bheTe thatAM deva banI gaye. rejanA sAta sAta jInI ghAta karanAre arjunamALI sudarzana zeThane saMga thatAM temanI sAthe prabhu mahAvIranI pAse gayo ane saMsAra tyAgI saMta banI cha mahinAmAM karmanA bhakA belAvI dIdhA. mATe satsaMganuM sthAna bahu mahatvanuM che. saMtane samAgama mAnavane mahAna banAve che tenA upara eka daSTAMta ApuM - eka vakhata eka garIba mANasane ghera eka mahAtmA AvIne ubhA rahyA ane belyA-maiyA! bhikSA de. mahAtmA AMgaNAmAM ubhA che. A ghara khUba garIba che. jenA gharamAM sUvAno eka khATale che. e khATalAne eka pAye bhAMgI gayela che. sUvA mATe eka godaDI che. godaDI paNa sAta thIgaDAvAnI che. eka roTale ghaDIne mUkavA mATe bIjuM vAsaNa paNa nathI. gharamAM hAMllA kustI kare che. evI viSama garIbAI che ke jenI hada nathI. AMgaNe AvIne ubhelA mahAtmA kahe che ke maiyA ! bhikSA de. paNa zuM Ape? A garIba mANasa kahe che, bApu! Aje Ape amAruM AMgaNuM pAlana karyuM. Ape amane kRtArtha karyA. Aje amArI garIbanI jhUMpaDImAM sonAne sUrya uge, paNa ame kamabhAgI chIe. Apane bhikSA ApavA mATe amArI pAse A (vA) pA roTalA sivAya bIjuM kaMI nathI. ame tadana garIba chIe. A pA zeTale laIne Apa amane pAvana kare, ema kahI khUba bhAvanApUrvaka pA zeTale mahAtmAnA pAtramAM mUke che. A garIba mANasanI garIbAI joIne mahAtmA pUche che bhAI tame ATalA badhA garIba cho? tamArA gharamAM bIjuM kAMI nathI? garIba mANasa kahe che nA, bApu! gharamAM bIjuM kAMI nathI. cAre khUNA sarakhA che. gharanA khUNumAM paDelA paththara upara mahAtmAnI daSTi paDatAM pUche che A sAme paDe che te zene paththara che? tyAre kahe che bApu! A te caTaNI vATavAne paththara che. ame reja enAthI caTaNI vATI roTalo ne caTaNa khAIe chIe. mahAtmA kahe che e paththara laIne tuM gAmamAM dareka vahepArInI dukAne jaje. zAkabhAjIvALAnI game teTalI dukAne heya paNa Page #979 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 938 zAradA saritA eka dukAne javuM. karIyANAnI bajAramAM eka karIyANAnI dukAne, ema dareka bajAramAMsonI bajAramAM eka sonInI, jhaverI bajAramAM eka jhaverInI dukAne jaIne tuM A paththaranI kiMmata karAvaje. badhe pharIne chelle rAjAnA darabAramAM jaje. game teTalI kiMmata aMkAya paNa tuM A paththara keIne Apato nahi. mane lAvaje. mahAtmAnA kahevA pramANe A garIba mANasa paththara laIne bajAramAM gaye. enA manamAM vicAra thAya che ke mahAtmAe kahyuM eTale jAuM chuM paNa caTaNI vATavAnA mAmUlI paththaramAM evuM zuM haze? je haze te haze paNa mahAtmAe kahyuM che mATe emAM kaMIka mahatva to jarUra haze. zraddhApUrvaka paththara laIne te bakAlAvALAnI dukAne gaye ne kahyuM - bhAI ! tAre A paththara le che? tyAre kahe che hA, paththara dekhAve sAre che eTale kharIdI lauM paNa tane ATha AnA ApIza. to kahe che "nA". mAre ATha AnAmAM veca nathI. tyAMthI AgaLa cAlyA ne anAjanA vahepArI pAse gaye te kahe ke pAMca rUpiyA ApuM. ceksI pAse gayo te kahe ke paccIsa rUpiyA ApuM. jhaverI pAse gayo te kahe ke lAkha rUpiyA ApuM. ema dareka vahepArI pAse gaye. jema jema AgaLa vadhe tema tema paththaranI kiMmata vadhatI gaI. eka caTaNI vATavAnA paththaranI lAkha rUpiyAnI kiMmata aMkANI. garIba mANasanA rUMvADe rUMvADe AnaMda vyApI gaye. tamArA jIvanamAM paNa AvuM banI jAya te tamane paNa AnaMda thAya ne? (sabhA -kema na thAya) zene AnaMda thAya ? saMsArane ke AtmAne? (hasAhasa). jIvane anAdikALathI jaDane saMga che. e saMgano raMga lAge che eTale ene e ja game ne ? cetanane saMga koI divasa karyo che? saddagurUne saMga kadI karyo che? tame tamArA dehanA dardI maTADavA mATe tamAre phemIlI DekaTara rAkhe che, phemIlI vakIla rAkhe che paNa AtmAnA darda maTADavA mATe kaI phemIlI gurU rAkhyA che? durgatimAM javAnA kAma karatA he te vakhate tamAruM kAMDu pakaDIne kahe ke tuM zuM kare che? tane A na zobhe. tamArA DokaTare dehanA darda maTADaze. tamArA vakIlo tamAre kesa tamArI phevaramAM lAvI Apaze. paNa dUrgatinA dvAre jatA aTakAvaze nahi. saddagurU te tamane durgatimAM jatA aTakAvaze. pela garIba mANasa paththara laIne harakhAte harakhAte rAjAnA darabAramAM A. rAjA kahe che bhAI! mAro A kaI vyavayAya nathI. A paththara kiMmatI che eTaluM kahI zakuM paNa enI kiMmata keTalI che te jhaverIone bolAvIne aMkAvI ApuM. baMdhuo ! eka caTaNI vATavAne paththara jenI A lokone pichANa nahatI paNa saMtanI daSTi paDatAM te sAcI vastunI kevI pichANa thAya che! rAjAe gAmanA jhaverIone bolAvyA ne e paththaranI kiMmata aMkAve che. jhaverIe paththarane joIne kahe Page #980 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA che sAheba! tamArA A vizALa mahela sahita badhe bhaMDAra ApI de te paNa A paththaranuM mUlya cUkavI zakaze nahi. eTalI AnI kiMmata che. rAjA kahe che bela bhAI ! tAre A paththara vecave che? mahAtmAe vecavAnI nA pADI che eTale kahe che mAre A veco nathI. tame he te zuM karo? Akhe rAjAne bhaMDAra maLI jato hoya te pachI gurUne pUchavAnI rAha jue kharA? tame rAjagRhI nagarI jevA kAMdAvADInA zrAvako bahu catura che. tarata seda karI nAMkhe, (hasAhasa). gurUnA vacana upara zraddhA rAkhI pelA garIba mANase paththara vece nahi ane mahAtmA pAse AvIne badhI vAta karI. mahAtmA kahe che have tArA gharamAM loDhAne cIpIye, sANasI, tAvethe, camacA je hoya te badhuM laI Ava. pele garIba tenA gharamAM loDhAnI je kaMI cIje hatI te badhI laI AvyuM. eTale mahAtmAe te cIjone paththarane sparza karAvyA eTale loDhAnI cIje sonAnI banI gaI ane garIba mANasane saMte satya vastunuM bhAna karAvatAM kahyuM ke bhAI! A caTaNI vATavAne paththara nathI paNa pArasamaNI che. pArasamaNI lekhaMDane aDe te te suvarNa banI jAya che, paNa tame ene pichANuM zakyA nathI. devAnupriyo! jene ghera pArasamaNI hoya tenA gharamAM garIbAI rahI zake? na rahe. paNa garIba mANasenA pApakarmane udaya hovAthI gharamAM pArasamaNuM hovA chatAM duHkha bhagavyuM. atyAra sudhI koI lokhaMDanI cIjane sparza thavAne prasaMga AvyA nahi. pArasamaNI te lekhaMDane suvarNa banAve che paNa potAnA jevo pArasa banAvato nathI. paNa je pArasanI pichANa karAvanAra sazurU che e te emanA saMgamAM AvanArane pitAnA samAna banAve che. baMdhuo ! lakSamI puNyathI maLe che. lakSamI lakSamImAM phera hoya che. je lakSamI puNyAnubaMdhI puNyathI maLe che te lakSamI maLavAthI mANasane sArA vicAra Ave che. jJAnI purUSa kahe che puNyane udaya eTale saMpatti nahi paNa subuddhi ane pApane udaya eTale garIbAI nahi paNa dabudhi. AjanA mANaso puNyane udaya jagatamAM meLavelI saMpatti uparathI mApI rahyA che. kenI pAse keTalI saMpatti che. ane jenI pAse vadhAre saMpati heya ene saMsAramAM puNyazALI gaNavAmAM Ave che ane jenI pAse buddhi hoya ane saMpatti na hoya to lo ke ema kahe che ke bhaNelo che, buddhizALI che paNa kamabhAgI che. enuM takadIra nathI eTale ene puNyazALI gaNavAmAM AvatuM nathI. jenI pAse saMpatti hoya che e tamArI daSTie bhAgyazALI dekhAze ane paisA vinAno mANasa buddhimAna hovA chatAM kamabhAgI dekhAze. paNa jo tame sAcu samaje te paiso puNyathI maLe che te vAta sAcI che paNa paise puNya che ema nathI. baMdhuo! jyAre saMpattinI sAthe subuddhi Ave che tyAre sAcI lakSamI bane che Page #981 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ane e lakSamI jIvanane ajavALe che ne satya vastunuM bhAna thAya che. ene lAge ke huM kaMIka jIvana jIvI ra chuM. enA zabdamAM madhuratA, jIvanamAM namratA, vicAramAM dharma ne AcaraNamAM sadAcAra hoya che. A badhI vastuo kenI pAchaLa Ave che! saMpattinI sAthe subuddhi Ave te ja Ave. eka vakhatanA prasaMgamAM pAMDa ane kauravo kRSNanI sahAya mAMge che tyAre zrIkRSNa kahyuM - juo, eka bAju mAruM sainya ane vibhUtimattA che ane eka bAju huM ekaluM chuM. ekale AvuM paNa laDIza nahi. A bemAM tamAre jene pasaMda karavA hoya te karI che. kAraNa ke mAre mana te tame baMne sarakhA che. tyAre keree vicAra karyo ke ahe! kRSNane vaibhava keTale badhe che? kRSNanI saMpatti ane senA paNa keTalI vizALa che. A badhuM je ApaNane maLatuM hoya te ekalA kRSNanI ApaNe zI jarUra che? ema vicArI kauravoe kahyuM ke amane tamAruM sainya-saMpatti-hAthI-ghaDA badhuM Apajo. kRSNa kahe kabUla che. tyAre dharmarAjAe kahyuM amAre A kaMI na joIe. amAre te eka tame ja joIe. jo tame eka haze te zUnyamAMthI sarjana thaze ane je tame nahi he te AkhuM sarjana zUnya thaI jaze. A mAMgaNamAM jIvananuM darzana thAya che. A te eka rUpaka che. paNa AmAM kRSNa eTale zuM? sainya eTale saMpatti ane kRSNa eTale subuddhi, jIvananA rathane deranA sArathI je subuddhi nahi hoya te samajI leje ke jIvanaratha kayAMya athaDAIne bhAMgI tUTI javAne. kurUkSetranA yuddhamAM arjuna je saphaLatA meLavI zakyo hoya to enI bANuvidyAne lIdhe nahi, ke enA gAMDIvanA parAkramane lIdhe nahi paNa eka kuzaLa sArathInA pratApe. jenI pAse saddabuddhi che ene koI mArI zake nahi. tame jaMgalamAM jAo ke kaI ajANyA pradezamAM jAo. ekalA bhale jAva paNa je tamArI sAthe sadabuddhi haze te tamane saphaLatA maLyA vinA nahi rahe. paNa jenI pAse sadabuddhi nathI mAtra saMpatti che to enI saMpattine lake jhUMTavI zake che. rAjAo ene daMDa daI zake che ane sarakAra enA upara niyaMtraNa mUkI zake che. zA mATe? saMpatti che paNa subuddhi nathI. jIvanasaMgrAmamAM jenA jIvanarathane sArathI zrIkRSNarUpa subuddhi che. e AtmArUpI arjunane vijaya maLyA vinA rahe khare? A subudhi jenI pAse hoya e puNyavAna che, bhAgyavAna che ane e subuddhinA pratApe saMsAranI saghaLI saMpattine potAnI pAse bolAvI zake che ane saMpattinA svAmIone paNa potAnA caraNamAM jhUkAvI zake che ne jIvanamAM saguNanI suvAsa maheMkAvI jAya che. AvA sadabuddhivALA aneka mahAna purUSe A bhAratabhUmi upara thaI gayA che, ke jene Aje paNa duniyA bhUlatI nathI. paNa enI sAthe ene mUlya cUkavavuM paDe che. Page #982 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 941 eka vakhata akabara bAdazAha ane bIrabala pradhAna baMne rAjamahelanA jharUkhAmAM beThA hatA. mANasanA TeLeToLA sArA vastrAlaMkAro paherIne tyAMthI pasAra thAya che. darekanA mukha upara AnaMda dekhAya che. A joIne akabara bAdazAha bIrabalane pUche che bIrabala! ATalA badhA mANaso AnaMdabhera kyAM jaI rahyA che tyAre bIrabala kahe che Apane khabara nathI? bAdazAha kahe che "nA". bIrabala kahe che sAheba! AjathI vikrama saMvata badalAya che. AjathI navA varSanI zarUAta thAya che. eTale A leke navA varSanA AnaMdamAM ekabIjAne abhinaMdana Ape che.sArA vastra paherI ekabIjA haLImaLI miSTAnna jamI AnaMda mAne che. A rIte vikrama saMvata ujave che. tyAre akabara kahe che zuM mArI prajA vikrama saMvata ujave che. vikramanA nAmanI saMvata cAle che ne huM A mATe bAdazAha ne mArA nAmanI kema na cAle ? tyAre bIrabale kahyuM-sAheba! tamArA nAmanI saMvata calAvavI e kaMI sahelI vAta nathI. eka dAtaNa ke zAkabhAjI kharIdavA hoya te enA mUlya cUkavavA paDe che. A saMvata calAvanAra vikrama rAjA kevA hatA e jANe che ? e rAjA paraduHkhabhaMjana hatA. pArakAnuM duHkha TALavA potAnuM sarvasva daI devuM paDe te daI denArA hatA. sarvasva te zuM paNa dehanuM balidAna paNa ApI detA hatA. e guNanA sAgara hatA. enA siMdhu jevA guNamAMthI eka biMdu jeTaluM udAharaNa ApuM. Apa sAMbhaLo. . eka vakhata vikama zA ghoDA upara besIne pharavA mATe jaI rahyA hatA. jaMgalamAM thaIne pasAra thAya che. A vakhate eka vRddha Desa ane DesI baMne eka vRkSa nIce besI kALe kapAMta kare che ne gaLe phAMso khAvAnI taiyArI karI rahyA che. A dazya paraduHkhabhaMjana vikrama rAjAe joyuM ke ahA! A mANase keTalA duHkhI che ! emane dayA AvI ane tarata pite ghaDA uparathI nIce utarIne tenI pAse gayA. ema nahi ke ene bUma pADIne bolAvuM. paNa pite cAlIne emanI pAse gayA ne mIThA zabdothI pUchayuM-bApA! tamAre zuM duHkha che? zA mATe rUdana kare che ne ApaghAta karavAnI taiyArI kare che? tyAre pele garIba vRddha kahe che bhAI! tame tamArA mAge cAlyA jAva. amArA duHkhanI vAta tamane kahevAthI zuM vaLavAnuM che? amAruM duHkha kaI dUra karI zake tema nathI. tyAre vikrama rAjA kahe che game tema thaze. huM duHkha dUra karIza. have tame mane vAta karo. rAjAnI vAta sAMbhaLI garIba mANase AMkhamAM AMsu sAratAM kahyuM huM che mahinAthI Arthika bhIDamAM AvI gayo chuM. khUba devAdAra banI gayo chuM. mAruM kuTuMba vizALa che. chellA traNa divasathI tadana bhUkhyA chIe. eka mahinAthI mAtra eka reTI mAMDa khAvA maLe che. evA gADha karmane udaya che ke koI amane nokarI paNa Page #983 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 942 zAradA saritA rAkhatuM nathI. lehathIyAte lehI cUsI jAya che, ane kuTuMbanuM piSaNa karavAnI zakti nathI eTale duHkhathI kaMTALI ApaghAta karavA mATe AvyA chIe. have amAre mATe maravA sivAya bIjo keI upAya nathI. A sAMbhaLI rAjAe kahyuM - bhAI! mArI pAse cAra apUrva vastuo che. enA guNa tamane huM samajAvuM chuM. temAMthI tamane je game te eka vastu mAMgI le H (1) sauthI prathama A mAre ghaDe che enA upara besIne tamAre duniyAbharamAM jyAM javuM haze tyAM jaI zakAze. keIne raste pUchavAnI paNa jarUra nahi. ghoDA upara besIne jyAM javuM hoya tenuM ciMtana karavuM eTale Icchita sthAne gheDo tamane laI jaze. (2) bIjI eka peTI che, temAMthI tame jevA kapaDAnuM ciMtana karaze tevA kapaDA maLI raheze (3) trIjI A eka mArI kathaLI che temAMthI jeTalA rUpiyA joIze teTalA maLI jaze ane (4) cothA naMbaramAM A eka bokasa che temAMthI je jAtanuM bhejana jamavAnI IcchA thaze te maLI jaze. A cAra vastumAMthI tamAre je joIe te mAMgI le. rAjAnI vAta sAMbhaLI garIba vRddha kahe che Apa ahIM ubhA raho. huM hamaNAM mArA kuTuMbIjanone pUchIne AvuM chuM. ema kahIne baMne mANase ghera gayA ane enA dIkarA-dIkarIne vAta karI. tyAre dIkare kahe che bApA! ghoDe mAMgI le. vagara paise duniyAbharamAM musApharI te karI zakAya? tyAre dIkarI kahe che bhUkhyA musApharI kevI rIte karI zakAya? tenA karatAM bekasa mAMgI le. joIe teTaluM khAvAnuM te maLe. tyAre strI kahe che peTI mAMge te sArAM sArAM kapaDAM te paheravA maLe? tyAre bApa kahe che badhA karatA kathaLI mAMgIe te paisAmAMthI badhI cIjo maLI rahe. paNa gharanA badhAne ekamata thaye nahi. badhAne khUba samajAvyA paNa keIe potAnI vAta cheDI nahi eTale vRddha kaMTALIne ghaNIvAre rAjA pAse Avyo. rAjA kahe che bele Apane zuM joIe? tyAre kahe che bhAI! mAre kaMI na joIe. gharanA keI kahe che gheDe mAMge, koI kahe che peTI, te kaI kahe che bokasa mAMge. mAre kethaLI joIe che. je cAramAMthI eka cIja laIne jAuM te mArA gharamAM jhaghaDA thAya. mATe mAre kaMI nathI joItuM. ame to je sthitimAM chIe te sthitimAM sArA chIe. tyAre dayALu vikama rAjA kahe che eka vastuthI tArA gharamAM jhaghaDe thAya che ne ? te le, A cAreya cIja laI jA. ema kahIne cAre ya cIjo vikamarAjAe pelA garIbane ApI dIdhI ne vikama rAjA page cAlIne pitAnA mahele gayA. bIrabala kahe che sAheba! Apa vikrama rAjAnI mAphaka pArakAnuM duHkha maTADavA mATe ApanuM sarvasva arpaNa karavA taiyAra cho? te ApanA nAmanI saMvata cAle. tyAre akabara kahe che e te meMghu paDI jAya. mArAthI e bane nahi. mAre mArA nAmanI saMvata calAvavI nathI. TUMkamAM tame jIvana evuM jIvI jAva ke tamArA Page #984 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 943 gayA pachI paNa tamArA saddaguNanI suvAsa maheMkatI rahe. bhagavAna mahAvIra svAmIne mokSamAM gayA 2500 varSa thaI gayA chatAM jagata emane yAda kare che. vikrama rAjAne keTalA varSo thaI gayA chatAM haju temanA nAmanI saMvata cAle che. tamArA vaDavAone bhUlI jaze paNa A mahAna purUSane bhUlatA nathI. caMdanane keI kApI nAMkhe, ghase ke bALI nAMkhe te paNa te suvAsa Ape che. te rIte tamAruM jIvana evuM che ke jagatamAM saddaguNanI suvAsa phelAya. A duniyA choDayA pachI paNa jagata tamane yAda kare. saMta samAgama thAya te vItarAga prarUpita dharma upara zraddhA thAya ne zraddhA thAya to AvA saguNa pragaTe ne jIvana pavitra bane. vadhu bhAva avasare kahevAze. navame bhava caritra -guNacaMdra sarvArthasiddha vimAnanI bhavasthiti pUrI karIne tyAMthI cave che. sarvArthasiddha vimAnanA deveniyama ekAvatArI hoya che. tyAMthI cyavIne manuSya thaIne mekSamAM jAya che. te pahelA cAra anuttara vimAnanA deve ke traNa ke pAMca bhava karIne mokSamAM jAya che. guNacaMdrane AtmA evIne kayAM Ave che! mALavA dezanI prasiddha ujayinI nagarImAM siMha jevA parAkramI purUSasiMha nAmanA rAjA rAjya karatA hatA. temane atyaMta svarUpavAna pativratA suMdarI nAmanI rANI hatI. rAjA khUba suMdara rIte nyAya-nItipUrvaka rAjya karatA hatA. eTale emanA yazogAnanI vINA cAre tarapha guMjatI hatI. Aje keIpaNa mANasa ema kahe ke bIjAnA guNa gAva che ne mArA guNa kema nathI gAtA? te mANasamAM jevA guNarUpI puSpo khIlyA hoya tevI tenI suvAsa cAre tarapha phelAya che. paNa keInA kahevAthI suvAsa phelAtI nathI. Aje mAnava kIti phelAvavA kadAca chApAmAM jAhera khabara Ape ke pitAnI jAherAta karavA mANasa reke to e kyAM sudhI? chApAmAM eka divasa jAherAta AvIne rahI javAnI ne mANasone pagAra Apaze tyAM sudhI jAherAta karaze. pachI zuM? paNa saddagaNanI saurabha te evI che ke vinA jAherAte cAre bAju phelAya che tema A purUSasiMha rAjAnI kIrti cAre tarapha phelAyelI hatI. samarAdityane janma - A purUSasiMharAjA suMdarI rANI sAthe deva jevA sukho bhogavatA hatA. eka rAtrIe teNe svapnamAM sUryane pitAnA mukhamAM thaIne udaramAM praveza karate je ane savAra paDatAM pitAnA patine svapnanI vAta karI. eTale purUSasiMha rAjAe kahyuM-devI! tamArI kukhe uttama ne tejasvI sUrya samAna putrane janma thaze. enA jJAnanA prakAzathI ajJAnarUpI aMdhakAra TaLI jaze ne ApaNA kuLamAM paNa tenA janmathI prakAza patharAze. A sAMbhaLI rANI khUba AnaMdita thaI garbhanuM pAlana karavA lAgI. pUrA savAnava mAse zubha divase eka putrane janma Ape ne tenuM nAma samAditya pADavAmAM AvyuM. Page #985 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 zAradA saritA ApaNe dararoja rAsanI kaDImAM samarAdityanuM nAma bolIe chIe te bhava AvI gaye. jyArathI jIva samyakatva pAme che tyArathI tenA bhavanI gaNatrI thAya che. te rIte guNasenanA bhAvamAM samakita pAmyo tyArathI tenA bhavanI gaNatrI thaI che. A samarAditya bALapaNathI khUba gaMbhIra hatuM. teNe khUba alpa samayamAM vidyAbhyAsa karI lIdhuM hatuM. tenuM mana dharmamAM rahetuM. tene haravuM, pharavuM ke ramavuM te gamatuM ja nahi. basa, jayAre juo tyAre te AtmaciMtanamAM masta rahetA hatA. Ama karatAM samarAdityakumAra yuvAna thayA paNa haju tenA cittamAM moha jAgate nathI. kadI ke strInA sAmuM jete nahi. kadAca bhUlathI jovAI jAya te tarata daSTi pAchI kheMcI lete. A vairAgI kumAra strInA sAmuM paNa na juve te strIne Icche te kyAMthI? samarAdityakumAra te AvA mahAna sukhamAM janmyA che. have agnizamane AtmA kyAM utpanna thaye che te juo. agnizamane jIva sAtamI narakethI nIkaLI eka tiryaMcane bhava karIne ujajayinI nagarInA pAdaramAM mAtaMga lekeno vAsa hato tyAM graMthika nAme eka mAtaMga vasate hate, ne tene yakSadevA nAmanI strI hatI. A graMthikane tyAM eka putra janme. tenuM nAma girIsena pADavAmAM AvyuM. te kadarUpe hato. zarIrane varNa kALe aDada je hate. meDhe cAmaThA hatA, nAka cIbu, AMkhe jhINI ne vALa vAMkaDIyA hatA, ne tenuM zarIra beDeLa hatuM. eTale ke tene kurUpa kahIne bolAvatA. samarAdityakumAranA AtmAe bhavabhavamAM khUba samatA rAkhIne karmone khapAvyA che. have zeSakarma bAkI che eTale A kurUpa girIsena samarAdityane zuM kaSTa Apaze te vAta AgaLa Avaze. samAdityakumAra khUba alipta bhAvathI rahe che. A joI tenA pitA purUSasiMharAjAne ciMtA thavA lAgI ke mAre te ekano eka dIkare che. meM enA upara AzAnA minArA bAMdhyA che. te Ama vairAgI banIne besI jAya te kema cAle? eTale tene saMsAranA raMgarAgamAM raMgavA mATe pitAe enI pAse kAmAMkura-azaka ne lalitAMga nAmanA traNa mitre mokalyA. e traNa mitre kAmakaLAmAM kuzaLa hatAM tethI rAjAne khAtrI hatI ke mAre kumAra samarAditya game teTale vairAgI bhale ra paNa A traNa mitrane saMga karaze eTale saMsAranA saMgamAM raMgAze. eka vakhata samarAditya sAthe traNeya mitro beThA hatA. te vakhate kAmAMkura be bhAIo ! dharma- artha- kAma ane mokSa e cAreya purUSArtha nakAmA che. tyAre azoke kahyuM sAcI vAta che. kAmazAstrane abhyAsa hoya to jiMdagIne AnaMda mANI zakAya, saMtA thAya ane AnaMda Ave. tyAre e vAtane pRSTa karatAM lalitAMga belyo kAmazAstranI sAdhanA hoya te cita svastha rahe tethI sArUM arthopArjana thAya ane te dvArA dharmakaraNI paNa sArI thaI zake. Page #986 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 945 traNeya mitronI vAta pUrI thayA pachI samarAkrityakumAre gaMbhIratApUrvaka kahyuM-mitra ! tame A zuM khelI rahyA che ? viSayA viSa jevA che. kAmI mANasamAM viveka hAte nathI. te sAcA paramArthane jANI zakatA nathI tethI A leAhImAMsathI bharelA mukhane cadra ane kamaLanI upamA Ape che. vaLI kAmazAstrathI strInA sevanathI sArI sa Mtati thAya che eve niyama nathI. koI satI strInA chekarA durAcArI ane durAcAriNI zrIenA cheAkarA suzIla thAya che mATe kAmazAstra e zAstra nathI. zAstra teA e kahevAya ke jenA sevanathI mANasanuM pApa naSTa thAya ane mekSa maLe. evuM jo koI zAstra hoya te te dharmazAstra che. kumAranI vAta sAMbhaLI traNeya mitrA khelatA baMdha thai gayA ne temane paNa kumAranA raMga lAgyo. saMsAranA raMgamAM raMgavA AvelA kAmI mitrA vairAgI banI gayA. tyAre purUSasiMha rAjAnA manamAM thayuM ke ahe!! meM je traNa mitrane kumArane saMsAra tarapha vALavA mekalyA hatA te paNa enA saMgathI vairAgI banI gayA. madhue ! samarAdityakumAranA saMgathI AvA kAmI purUSa paNa vairAgya pAmI gayA. ame tamane cAra cAra mahinA ekadhArI vItarAga vANI saMbhaLAvI. paNa kAMdAvADInA eka paNa zrAvaka vairAgI anya nathI. (hasAhasa). rAjA vicAra kare che ke mArA kumAra je saMsArathI virakata ane dharmaghelA raheze te mArUM rAjya kema cAlaze ? AvA vicAramAM rAjA ciMtAtura hatA te vakhate mahAjananA be AgevAnAe tyAM AvIne rAjAne vinaMtI karI ke ApaNA nagaranI bahAra vasatAtsava ujavavAnA che te Apa tyAM padhArA ne ! tyAre rAjAe kahyuM ke huM nahi AvuM paNu A samarAdityakumAra Avaze. ema kahI kumArane kahyuM he putra! vasateAtsava nirakhavA jAo ane prajAnI sAthe bhAga lai vasatAtsavane AnaMda mANe. kumArane kayAMya javAnuM mana thatuM nathI paNa pitAnI AjJAnuM pAlana karavA khAtara kumAra thamAM besI nagara bahAra udyAnamAM AvyA ne tyAM AvIne joyuM te keTalAka strI-purUSA nAcatA ne kUdatA hatA. te kAI mATethI gItA gAtA hatA, A adhuM joine leAkeAnA mukha upara Anada hatA paNu A dazyathI kumArane jarA paNa nada na thayA. tene teA lAgyuM ke A leAkeA kevA ajJAna che. emane te ema ja lAge che ke ApaNe maravAnuM nathI. Ama karatAM ratha thADA AgaLa cAlyA tyAM rakatapittanI pIDAthI gherAyelA ne bUma pADatA eka mANasane kumAre joce. te rAgI raDatA hatA ne dhrujatA hatA. ene joine samarAjye pUchyuM- A mANasa zA mATe raDe che tyAre sevakAe kahyuM- kumAra ! enA zarIramAM rAga utpanna thayA che. tenI kAramI vedanA e sahana karI zakatA nathI mATe raDe che. Page #987 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 946 zAradA saritA tyAre kumAra kahe che mane talavAra Ape. beTI rIte mArI prajAnA ma Nasane pIDanAra vyAdhine huM uDAvI dauM. tyAre sevake hasIne kahe che kumAra! vyAdhi e kaI mAnava nathI, ke tene rokI zakAya ne mArIne kADhI mUkAya. vyAdhi te rAja-raMka-dhanavAna saune paDe che. tyAre leke tarapha pharIne kumAra gaMbhIratAthI bolyA he prajAjano! je tame jANe che ke vyAdhi saine paDe che te tame zA mATe nAce ne kUda cho? vyAdhithI bacAvanAra je kaI hoya te dharma che te paNa tame jANatA haze chatAM paNa dharmane kema AdaratA nathI? lake kahe che kumAranI vAta sAcI che ema kahI mAthuM dhuNAvyuM ne kumArane ratha AgaLa cAlyA. have AgaLa kevA da joze ne zuM banaze tenA bhAva avasare kahevAze. vyAkhyAna naM 117 kArataka suda 14 ne gurUvAra tA. 8-11-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ne baheno! anaMtajJAnI sarvajJa bhagavate jagatanA chanA uddhArane mATe dvAdazAMgI sUtranI prarUpaNa karI. dvAdazAMgImAM paMcama aMga bhagavatI sUtrano adhikAra cAle che. bhagavatI sUtramAM gautamasvAmIe bhagavAnane kevA suMdara prazna pUchavyA che ne bhagavAne tenA suMdara javAba ApyA che. A sUtrane je jIva rUcIpUrvaka vAMce, sAMbhaLe ne tenA upara manana kare te enA AtmAne ughADa thayA vinA rahe nahi, paNa A jIva ajJAnanA kAraNe pramAdanI pathArI karI mehanidrAmAM paDI gayo che eTale ene satya vastunuM bhAna kyAMthI thAya? jJAnI kahe che he mAnava! tArI jiMdagIno amUlya avasara jAya che. have pramAdanI pathArI choDI mohanidrAne uDADa. tamane thaze ke ame kayAM uMghIe chIe? ame te jAgIe chIe. jyAM sudhI AtmasvarUpanI pichANa karavAnI jijJAsA na jAge tyAM sudhI dravyathI jAgyA che paNa bhAvathI uMgha cho. pramAda eTale zuM? pathArImAM paDayA rahevuM tenuM nAma pramAda che? "nA". jyAM sudhI jIva vibhAvanA vAdaLothI gherAyelo che, svabhAvane cheDI vibhAvamAM rame che tyAM sudhI pramAda che. AcArAMga sUtramAM bhagavAna kahe che sAce paMDita keNa? "vAM nAnarfTTa paMgi je mAnava jIvananI kSaNane oLakhe te sAce paMDita che. jJAnI purUSa ekeka kSaNane sadupayoga kare che. manuSya jIvananI kSaNa e ochI kiMmatI nathI. mAnava dhAre te rIte tene upayoga karI zake che. jema varasAda paDe che tyAre amuka pANI khetaramAM jAya che ne amuka pANI bahAra cAlyuM jAya che te je pANI khetaramAM gayuM te anAja pakavavAmAM upayogI banyuM ane je bahAra gayuM ene kaMI upayoga thato nathI. tamArI pAse game teTalA paisA hoya paNa jo emAMthI dharmakAryamAM ke paropakAranA kAryamAM nANAM vaparAya Page #988 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ane khIjA tamArA saMsAranA sukha mATe, indrionA viSayene pASavA mATe ane meAjazeAkhamAM je nANuM vaparAya te paNa vaparAya che. paisA teA ane rIte vaparAyA, paNa emAM je satkAryamAM vAparyA e sAcA che. kheDUta khetaramAM the!Du khIja vAve che paNa jyAre pAka thAya che tyAre vAvyA karatAM aneka gaNuM anAja pAke che. anAja vAvavA gayA tyAre khIja khabhe laine gayA hatA ne pAka thayA tyAre gADA bharIne ghera lAve che. te rIte jo mAnava samayanA sadupayoga karaze teA thADA samayamAM mahAna karaNI karI karmanI jhAjhI nirA karI zakaze. 947 devAnupriyA! jJAnI kahe che tame je kaI kare te anAsakata bhAvathI karo. dharmakriyA karo, tapa kareA, dAna karI, paNa temAM karaNInA phaLanI AzA na rAkhaze. hu kaiMka karU chu evA ahaMkAra na rAkho. jo phaLanI AzA rAkhaze teA jeTalu karyuM che teTalu phaLa maLaze, paNa je AkAMkSA ne abhimAnarahita kanirjarAnA lakSe samajaNapUrvaka karaze teA jema kheDUta thADu khIja khetaramAM chUTuM chUTuM vere che ne mahAna lAbha meLave che te rIte mahAna lAbha maLaze. tamane te lAbha ja game che ne? jema vahepAramAM naphAnI AzA rAkheA che tema AtmA mATe paNa sadA lAbhanA icchuka khaneA. bhagavAnanA zrAvaka ekavIsa guNathI yukta hAya. temAM pApabhIrU eka guNu che. jema sarpanA bhaya lAge che tema pApane bhaya rAkhe. kSaNekSaNe pApathI pAchA haThe. saMsAranA ekeka kAryo pApathI bharelA che temAM Ajane mAnavI viSayAne pASavA mATe pApa karatAM pAchu vALIne jotA nathI. viSayA tA viSa bagaDe che paNa jo bhavamAM paNa e bhagavAna kahe che huM AtmA ! viSaye viSa jevA che. are! karatAM paNa bhayaMkara jherI che. viSa pI javAthI manuSyanA eka bhava manuSya jiMoNMgInA cheDA sudhI viSayAne tyAga karatA nathI te khIjA viSayAmAM utpanna thAya che. ahIMthI viSayabheAganI Asakti laIne gayA che te jyAM jaIne utpanna thAya che tyAM paNa enuM mana viSayAmAM rame che. pAMca indrio che ne enA viSaye che paNa e viSaye pratye je vikAra jAge che tene nAbUda karavAnI jara che. viSayA kharAba nathI paNa viSaye pratye jAgate vikAra kharAba che. mANasa bheAjana jame. e jo pAcana thAya teA zarIramAM lehI thAya che, paNa jo kharAkhara pAcana na thAya ane zarIramAM je je rasa joie che te rasa rUpe na pariName ane bIjA rasa thAya te zarIramAM vikRti vadhe che. mIThe rasa vadhe teA DAyAkhITIza thAya ne khATo rasa vadhI jAya te esIDITI thAya che, mATe vikArane jItavAnI jarUra che. AMkha dvArA jovAnI manAI nathI paNa je TA jovAthI vikAra thAya che te karmabaMdhananu kAraNa che. mATe kahyuM che ke sAdhanA karmone teADavA maLyA che. vikAra vAsanAne tADA te kalyANa thaze. nirvikArI AtmAne phAi game teTalA mehupAzamAM nAkhavA icche te paNa te Page #989 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 948 zAradA saritA mehamAM phasAta nathI. ahIM samarAdityanuM caritra cAle che te samarAdityakumAra ATha ATha bhavathI ekadhArI sAdhanA karatA AvyA che. have temanI viSayavAsanAnuM bIja tadana banI gayuM che eTale ke strInA sAmuM jovuM paNa tene gamatuM nathI. ene viSayavilAsamAM phasAvavA enA pitAe traNa traNa mitrane mokalyA, te temane vairAgI banAvI dIdhA. je bIjamAM ugavAnI zakti naSTa thaI gaI hoya tene ugADavA kaI game teTalI mahenata kare to paNa te ugatuM nathI. te rIte je AtmA nirvikArI hoya tenAmAM vikAra utpanna karavA mATe ke game teTalI mahenata kare te paNa tenAmAM vikAra utpanna thata nathI. ATalA mATe jJAnI kahe che ke mana upara saMyama rAkhe. mana upara kAbU meLavI saMyamI banavAthI mAnava sAco AnaMda anubhavI zake che. saMyama vinA AkhI pRthvInuM rAjya maLI jAya to paNa mAnavInuM mana zAMta thatuM nathI. mithilA nagarInA janaka rAjAnuM nAma te tame ghaNI vakhata sAMbhaLyuM haze! e mithilA nagarImAM janaka rAjA rAjya karatA hatA. te samayamAM eka brAhmaNe rAjyane maTe gunha karyo eTale brAhmaNane pakaDIne darabAramAM rAjA pAse hAjara karyo. rAjAne enA pratye khUba ke AvyA ane kahyuM ke tAro gunho te ghaNo moTe che eTale tene phAMsInI sajA karavI joIe. paNa huM tane mArIza nahi, paNa tArA gunhAnI tane e zikSA karuM chuM ke tuM mArA rAjyanI hada choDIne cAlyo jA. brAhmaNa kahe che sAheba! huM gunhegAra chuM eTale ApanA hukama pramANe huM cAlyA jaIza. paNa jatAM pahelAM eka vAta Apane pUchuM chuM ke ApanA rAjyanI hada kyAM sudhI che? brAhmaNanI vAta sAMbhaLIne AtmajJAnI evA janaka rAjAne vicAra Ave ke ahe! A pRthvI upara aneka mahAna samrATe rAjya kare che temAM mArI mithilA nagarI keTalI? AgaLa ciMtana karatAM vicAra thayo ke A rAjya mArUM kyAMthI? mArA bApadAdAe rAjya bhogavIne gayA paNa sAthe kaMI laI gayA nathI to zuM A rAjya mArI sAthe Avaze? je mArI sAthe na Ave to mAruM zenuM? A rAjyavaibhava-rANuo nokara-cAkara badhAne mArA mAnuM chuM e kaI mArA nathI. mArI sAthe ne sAthe rahevAvALuM A zarIra paNa mAruM nathI. jema jema uMDA utaratA gayA tema tema temane lAgyuM ke duniyAnA dareka padArtho nAzavaMta che. eka AtmA zAzvata che. mAre adhikAra mArA AtmA upara che. bIjA koI upara nahi. A pramANe vicAra karIne brAhmaNane kahyuM- bhAI! mArA rAjyanI sImAM kyAMya nathI. A saMsAranI koI vastu upara mAre adhikAra nathI. tuM AjathI mAro gurU banI gayo. teM mArI AMkha khelAvI. tAre guhe mApha karuM chuM. tAre rAjyamAM jyAM rahevuM hoya tyAM AnaMdathI rahe. pharIne bhUla na karato. baMdhuo! janaka rAjA brAhmaNanI eka TakerathI sAvadhAna banI gayA. ame te cAra cAra mahinAthI TakorA mAryA paNa A amArA Page #990 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 949 ekeya zrAvaka jAgatA nathI. keInA dilamAM Ave anAsakata bhAva jAge? AvA prakAranA mana uparanA saMyamathI jIva mukitapurInI najIka pahoMce che ne devene paNa pitAnA caraNamAM mUkAvI zake che. janaka rAjA saMsAramAM hatA chatAM videhI kahevAyA. AgaLanA ekeka zrAvaka evA daDha hatA ke sAdhunI bhUla thAya to temane zrAvakano dAkhalo apAte hato. A jainadarzananI khUbI te juo. anya dharmomAM saMsAra choDI sAdhu bane, ane varSo sudhI tapa kare chatAM je lAbha na meLavI zake te sAce zrAvaka meLavI zake che. ApaNI ArAdhanA je samajaNapUka thAya te mUlyavAna che. jema ke mANasa herone khAvAnuM khANu, kapAsIyA, gavAra vigerene vahepAra kare che, ene mAla bharavA keTalI badhI jagyA rokAya che! eTalI meTI vakhAra hovA chatAM ene badho mAla vecI devAmAM Ave te paNa pAMca-daza hajAra rUpiyA upaje che ne jhaverI eka nAnakaDuM paDIkuM khissAmAM laIne phare che enA mAlane mATe jagyA ja na rokavI paDe. e be-traNa paDIkA vece te lAkhonI kamANI kare che. te rIte ApaNI kriyAo mUlyavAna che. je ocho karavo che ne thoDAmAM ghaNuM lAbha le che te samajaNapUrvakanI karaNI kare. tapa ocho thAya te ocho kare paNa kSamA vadhu rAkho. varSo sudhI tapa kare paNa sAthe kSamA na hoya te tapane tApa thaI jAya che ne moTo anartha thaI jAya che. ahIM eka daSTAMta yAda Ave che. durvAsA RSie ghaNuM varSo sudhI aghora tapanI sAdhanA karI tyAre temane eka labdhi prApta thaI. pote keInA tarapha daSTi kare ane tenA pratye dveSa utpanna thAya te te ja kSaNe sAmAne bALIne bhasma karI nAMkhe tevI zakita pragaTa thaI. dhyAna cheDI AMkha khelI sAme joyuM-siddhi prApta thavAne khyAla Avyo. te vakhate pote eka vRkSa nIce beThA hatA. te vRkSa uparathI eka cakalI carakI ane tenI caraka durvAsA RSi upara paDI. durvAsAne khUba kaidha AvyA ane dveSabharelI daSTithI joyuM eTale cakalI taraphaDatI nIce paDI ane baLIne bhasma thaI gaI. - A joIne durvAsAne potAnI vidyAnI siddhine khUba AnaMda thaye ne sAthe abhimAna paNa AvyuM ke have A duniyAmAM mane kaI satAvI zake tema nathI. je kaMI mane satAvaze to huM tene palakArAmAM bALIne bhasma karI daIza. eka divasa baporanA samaye teo gAmamAM bhikSA levA mATe gayA. garamI sakhta hatI. durvAsA eka makAna pAse AvyA. makAnanuM bAraNuM baMdha hatuM. bAraNuM khakhaDAvIne durvAsA kahe- dvAra kholo. ApanA AMgaNe atithi bhikSArthe AvyA che. kahe che hamaNAM evuM chuM. hamaNAM ubhA raho. strI potAnA patine premapUrvaka zAMtithI jamADe che ne paMkhAthI havA nAMkhe che. pati jamI rahyA pachI bAraNuM khelavA bahAra AvI. bAraNuM kholatAM vAra lAgI eTale Page #991 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 950 zAradA saritA durvAsAne ke A. kedhamAM AvIne jorathI bolyA- he strI! tuM keTalI avivekI che ! tAre AMgaNe keNa AvyuM che tenuM bhAna che? strI kahe che mahArAja! mane mApha kare. huM mArA patine jamADI rahI hatI eTale AvatA jarA vAra lAgI. tyAre durvAsA abhimAnathI kahe che ke tAre pati mATe che ke huM maTe chuM! tAre pati khADamAM paDe, tuM nahi jANatI hoya ke mArAmAM keTalI zakita che ! zrI zAMtithI kahe che mahArAja ! mane mApha kare. ApanA mukhamAM AvA zabdo zobhatA nathI. ApanI zaktine mane pUro khyAla che. A kaMI jhADa uparanI cakkI nathI ke taraphaDIne marI jaze. A sAMbhaLI durvAsAne khUba Azcarya thayuM ke meM jaMgalamAM cakalIne bALI mUkI te A strI kayAMthI jANI gaI? temano kepa vadhI gaye ne temaNe te strI upara potAnI siddhine prayoga karyo paNa te strIne tenI kaMI asara thaI nahi ane ulTI jema gozAlakanI tejalezyA tenA zarIramAM dAkhala thaI gaI hatI tema A durvAsAnI siddhi paNa tenA zarIramAM pravezI ane temanA zarIramAM baLatarA thavA lAgI. durvAsA kahe che ahe! A te strI che ke devI! he devI! A zuM? mArI sidhinI tArA upara kaMI asara na thaI ane ulaTI mane dajhADI rahI che. strI kahe che munirAja ! bahAra khUba garamI che. Apa aMdara padhAre. A badhA pratApa mAre nathI paNa aMdara beThelA mArA patidevane che. huM to tenI ardhaganA chuM. durvAsA kahe che e zakitadhArI tAre pati koNa che? tyAre strI kahe che mAre kahevuM na joIe paNa Apa pUche che eTale kahuM chuM ke mArA patinuM nAma tulAdhara che. te eka sAmAnya vahepArI che paNa temane e niyama che ke huM trAjavAnI dAMDI samAna rAkhIza. keIne ochuM nahi ApuM. vaheparamAM anyAya nahi karuM. A rIte vahepAra karatAM karatAM temane jJAna thayuM ke "mAtra trAjavAnI dAMDI samAna rAkhavAthI duniyAne mArA taraphathI nyAya maLe che, duniyA mArI ATalI badhI pratiSThA kare che te je huM mArA mananI dAMDI samAna rAkhuM te mane ane duniyAne vizeSa nyAya maLe." A rIte vicAratAM ane AcaratAM te samabhAvI thayA ane jJAnI thayA. temaNe temanI jIMdagImAM apramANikatA AcarI nathI. asatyanuM sevana karyuM nathI. meM kaI tapazcaryA paNa karI nathI paNa huM mArA AvA patinI sevA karI mArA jIvanane dhanya mAnuM chuM ane temanA pratApe huM kaMIka jANI zakuM chuM. baMdhuo ! jenuM cAritra zuddha che, jenA vicAro zuddha che te sAmA manuSyanA mananA bhAve jANI zake che. jenA jIvanamAM satya-nIti ane sadAcAra che te uttama che. satyane zAstramAM bhagavAnanI upamA ApavAmAM AvI che. manuSya saMpUrNapaNe brahmacArI banavAne samartha na hoya te "vahAra saMtoSIe" ATale paNa jenA jIvanamAM niyama Page #992 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 951 hAya che tenA caraNamAM devA name che. maryAditapaNe jo brahmacaryanuM pAlana kare te paNa tene mATe devanI tAkAta nathI ke tenu rUMvADuM pharakAvI zake! sudarzana zeThane sathA brahmacaryaMnI pratijJA na hatI paNa svadArA sateASIe" e vratanA prabhAve zuLI phrITIne sihAsana thayuM. sItAjI rAma sivAya khIjA kAi purUSane icchatA na hatA. tenA zIyaLanA prabhAve agni zItaLa banI gaI. ajanA satInA zIyaLanA prabhAvathI pavanajInu mana palaTAi gayuM ne sAmethI tenI pAse AvyA. cAritranI eTalI badhI zakita che ke sAmA manuSyanA duSTa vicArAne cAritravAna AtmA jANI zake che. strInI vAta sAMbhaLI durvAsA RSi TharI gayA. ATalA mATe jJAnI kahe che ke tapa kare paNa jo kaSAyane nahi jIte te janmajarA ane maraNanA pherA TaLavAnA nathI. jIvane lAkha rUpiyAnI muDI cheDavI sahela che, kuTuMba-parivAra choDavA sahela che paNa abhimAna cheDavu muzkela che. jamAli aNugAre keTalI siddhi cheDIne sAdhupaNu lIdhu hatu. temane kevA utkRSTa vairAgya hatA ke jenA vairAgyanA prabhAvathI 500 purUSa! saMsAra cheADIne tenI sAthe sacamI anyA. temanI patnIe paNa dIkSA lIdhI hatI. tapa kevA ugra karyA hatA! lUkhA-sUkA ane tuccha AhAra karIne zarIrane sukake bhUkake karI nAMkhyu hatu. prabhunA vacana uthalAvyA na hAta tA taddabhave mekSamAM jAya tevI temanI sAdhanA hatI. paNa chevaTa sudhI peAtAne mata choDayA nahi ne prabhunA vacane uthalAvyA, tenI AleAcanA karI nahi eTale kALa karIne kiviSi devamAM utpanna thayA. have gaitama svAmI pUche che keHjmaalii NaM bhaMte ! deve tAo devaloyAo AukkhaeNaM jAva kahiM uvavajjihii ? goyamA cattAri paMca tirikkha joNiya maNussa deva bhavaggahaNAi saMsAraM aNupariyaTTittA tao pacchA sijjhihi jAva aMtaM kAhei, sevaM bhaMte sevaM bhaMteti / - he bhagavAna! tera sAgarApamanI AyuSya sthitivALA te lAMtaka devalAkamAMthI AyunA kSaya karyA bAda, bhavaneA kSaya karyA khAda, ane sthitine kSaya thayA bAda jamAli aNagAra tyAMthI nIkaLIne kayAM jaze? tyAre bhagavAne kahyuM- kiviSimAM utpanna thanArA devAmAM keTalAka anaMta saMsAramAM paribhramaNa kare che ne kaMIka deve! deva-manuSya-tiya cAi cAra pAMca bhava karIne meAkSamAM jAya che. jamAli aNugAra tirya McAnika, manuSya ane devanA cAra pAMca bhave karI eTale! saMsAra bhamI tyAra pachI siddha-budhdha thaine meAkSamAM jaze. bhagavAnanA vacana sAMbhaLIne gautamasvAmI bhagavAnane vaMdana karIne vinayapUrvaka kahe che. sevaMsate seva' bhate gautama kahe sahI vIranA vacanamAM kAMi sadeha maLe nahi. bhagavAna! Apa kaheA cho te satya che. pramANa che, yathArtha che, ApanA vacanamAM Page #993 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 952 zAradA saritA kAMi saMdeha nathI. A rIte jAti aNugAra atyAre kiviSimAM che, pachI meAkSamAM jaze. ApaNe A adhikAra vAMcIne, sAMbhaLIne e zIkSA grahaNa karavAnI che ke ApaNe game tevA mahAna hAie pazu sana AgaLa nAnA bALaka chIe. abhimAna choDI saraLa anIzu te! AtmAnuM kalyANa thaze. jamAli aNugAranA adhikArapUrA thayeA. have theADIvAra caritra laie. caritra: samarAtyikumAra vanamAM vasatAtsava jovA mATe vanamAM gayA che tyAM temaNe regIne joyA ne kahyuM ke rogane lAkaDIthI mArIne kADhI mUke. sevakoe kahyuM ke roga e kei mANasa nathI ke kADhI mUkAya! pachI ene ratha AgaLa calAvye. gheADe dUra gayA tyAM eka DAsA-DosI lAkaDI laIne dhrujatA dhrujatA cAlyA jatA hatA ne khAlatA hatAM amane macAve....bacAveA. AMkhe pUrU dekhatAM na hatAM. mAthAnA vALa sapheda thaI gayA hatA. hAtha-paga-mAthuM badhu dhrujatu hatu. ne cAlatAM cAlatAM lathaDIyA khAtAM hatA. A joIne kumAra pUche che A e mANasA Ama kema cAle che? tyAre sevaka kahe che kumAra ! A anene ghaDapaNe gheryA che. tyAre kumAra kahe che Ane ghaDapaNa kahevAya ? zu AvuM ghaDapaNa ApaNane Avaze ? tyAre sevakoe kahyuM ke ApaNe lAMbu AyuSya bhAgavIe te ApaNane paNa ghaDapaNa Ave. tyAre kumAra kahe che, teA AvI vRddhAvasthA ApaNane gherI na le ane ApaNI dazA AvI na thAya te pahelAM Ave utsava ujavavAnA cheADIne dharmArAdhanA zA mATe na karI laie ! tyAMthI ratha AgaLa calAvye. tyAM eka mANasanI nanAmI cAra mANasAe uMcakI hatI. enI pAchaLa ghaNAM mANasA raDatA kakaLatA jatA hatA. koI kahe e mArA dIkarA ! kAi kahe e mArA kAkA ! kAi kahe ke mArA bhAI re ! ema raDatAM raDatAM kALe! kalpAMta karatA hatA. tyAre kumAre pUchyuM-A leke zu' laine jAya che ? ane A badhA kema raDe che tyAre sevakAe kahyuM ke A mANasa maraNa pAmyA che ne tene ThAThaDImAM bAMdhIne laI jAya che ane A tenA kuTuba parivAra tenI pAchaLa raDe che. tyAre kumAra kahe che teA mAre ne tamAre Ama maravuM paDaze ? tyAre sevaka kahe che kumAra ! je janme che te avazya mare che. maraNu kAIne choDatu nathI. AyuSya pUrNa thaye saune javuM paDaze, eTale kumAra kahe che teA hai sevake ! jyAM jarA-jyAdhi ne maraNu mAnavIne! pIcho karatA hAya tyAM tamane Aveza utsava ujavavA kema game che? kumAranI A vAta saune gaLe utarI gaI ane sau koi nAcavA kUdavAnu choDI daI nagaramAM AvyA. A joine rAjAne khUba duHkha thayuM ke mArA ekanA eka dIkarA Ama vairAgI raheze teA mArU rAjya kANu calAvaze ? ene saMsAramAM nAMkhavA game teTalA prayatnA karU chuM paNa badhA niSphaLa jAya che. A ciMtAmAM rAjA uDhAsa banIne beThA hatA. Page #994 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 953 A samaye be mANase rAjA pAse AvIne namana karIne ubhA rahyA tyAre rAjAe pUchayuM ke tame keNa che? tyAre kahe che ame baMne khagasena rAjAnA sevaka chIe. amArA rAjAne vibhamavatI ane kAmalatA nAmanI be putrIo che, te baMne putrIo ApanA kumArane paraNavA Icche che. te baMne svayaMvarA banIne amArI sAthe AvI che. rAjAe paNa A baMne kuMvarIonA praba vakhANa sAMbhaLyA hatA. tene paraNavA mATe ghaNAM rAjakumAra taiyAra hatA chatAM te mArA putrane paraNavA Icche che A sAMbhaLI rAjA khuza thayA ne temane satkAra karyo ne kumArane bolAvIne kahyuM-beTA! A be ratna jevI guNIyala kanyAo sAmethI AvI che temanI sAthe lagna karI tAruM jIvana saphaLa banAva. samarAditya te vairAgI hatuM eTale te vicAramAM paDaye ke A lapa kyAMthI AvI! paNa je nA pADe che te mAtA-pitAne duHkha thAya che. putrane vicAramAM paDelo joIne purUSadatta rAjA kahe che beTA! vicAra na kara. vaDIlo je kare che te saMtAnanA hitane mATe kare che. tyAre kumAra kahe che pitAjI! mane lagna karavAnI IcchA ja nathI paNa ApanA saMteSa khAtara lagna karuM chuM paNa pachI bIjA divase dIkSA laIza te tamAre mane rokavAno nahi. putranI vAta sAMbhaLI rAjAnA manamAM thayuM ke jayAM paraNavAnI nA pADato hato. tenA karatAM atyAre te paraNavAnI hA pADe che te paraNAvavA de. paraNyA pachI tenA AvA bhAva raheze ke kema? bhalabhalA tyAgIo paNa strInA mehamAM phasAyA che ane A kanyAo paNa evI che ke ene mehamAM phasAvI deze. pachI dIkSA levAnI vAta nahi kare. tethI rAjAe kumAranI vAta kabUla rAkhI khUba dhAmadhUmathI putrane baMne kanyAo sAthe paraNu. paraNAvyA pachI rAjA rANIne kahe che have ApaNuM ciMtA TaLI. ApaNane atyAra sudhI ema hatuM ke samarAditya paraNaze ke nahi! paNa have strInA mehamAM paDaze eTale dharma ane vairAgyanI vAta bhUlI jaze. paraNyAnI prathama rAta:-samarAdityakumAra paraNyAnI pahelI rAtre palaMga upara beThA che. ane patnIo tenI sAme hAtha joDIne ubhI hatI. mahela to devabhavana jevo zaNagAravAmAM Avyo hato. baMne kanyAo khUba svarUpavAna hatI ane temAM paNa hIrA-mANeka-pannAnA dAgInA ane mUlyavAna vaccethI Abehuba devakanyAo jevI zobhatI. hatI. tyAM bhalabhalAonuM mana calAyamAna thayA vinA na rahe. AvA samaye jenI rageragamAM saMyamanI sItAra guMjI rahI che evA samarAdityakumAre baMne kanyAone nIce besavAnI rajA ApIne kahyuM-he suMdarIo ! huM tamane kevo vahAlo chuM? tyAre baMne kanyAo kahe che svAmInAtha! jenA caraNe jIvana arpaNa karyuM, jenA hAthamAM hAtha seMgyo e te amArA prANathI paNa adhika pyAra hoya! emAM pUchavAnuM ja zuM? kumAra kahe che tamane mArA pratye sAro prema hoya to jemAM mAruM ahita thAya te prema na hovo joIe. Page #995 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 954 zAradA saritA mArI irachA saMyama levAnI che. AvA lagna ApaNe ghaNI vakhata karyA. saMsAranI viSama vAsanAo ApaNane anaMta kALa rakhaDAvyA che te have huM saMsAramAM rakhaDavA Icchato nathI. mAruM kalyANa karavA sAthe tamAruM kalyANa karAvavA IcchuM chuM. A sAMbhaLI ane strIo jarA vicAramAM paDI. thoDI dalIla karI paNa samarAditya enI sAthe evI sarasa vAta kare ke baMnene tenI vAta kabula karavI paDe. chevaTe bane keDabharI kanyAoe paraNyAnI prathama rAtre samarAdityakumAra pAse jAvajIva brahmacaryanI pratijJA karI ane nakakI karyuM ke ApaNA patidevane je mArga te ApaNo mArga. A vAtanI samarAdityanA mAtApitAne khabara paDI, teo khUba valepAta karavA lAgyA ke ApaNe ekane eka kuMvara A daDha vairAgI banIne besI gayA che. AvI catura kanyAone paNa kevI samajAvI dIdhI! have ApaNuM rAjaya keNa saMbhALaze ? tyAM ekadama oraDAmAM prakAza thaye ne tyAM eka devI pragaTa thaIne bolI he rAjA rANI ! tame kheda na karo. tamAre putra mahAna puNyavAna che. A bhavamAM mekSe janAre che. e saMyama laIne traNa lokano svAmI banaze! A putra tamAruM kuLa ujajavaLa banAvaze mATe ene je mArge javuM che te mArge javAmAM tame sahakAra Apo ! tyAre rAjA rANe pUche che devI ! Apa koNa che ? tyAre devI kahe che huM sudarzanA nAmanI samakti devI chuM. tamArA putranA guNathI AkarSAIne ahIM AvI chuM ema kahIne devI adazya thaI gaI. te vakhate samarAditya tyAM AvIne mAtA-pitAnA caraNamAM paDaze. tyAre mAtA pitA ene AzIrvAda ApatA kahe che beTA tuM mahAna guNIyala ane vairAgI che. devo paNa tArI prazaMsA kare che ne tAre mArga sAce che. chatAM amane tArA pratye meha rahe che. paNa mAnI le ke ame tane rajA ApIe paNa A kAle paraNelI kumArIonuM zuM thaze? tyAre kumAre kahyuM e samajI gaI che. tyAM bane kuMvarIo belI-have amane saMsArane meha nathI. patine mArga e amAre mArga che. tyAre enA mAtA-pitA kahe che- beTA! tArA jevA yuvAnane saMsArano moha utarI gaye te zA mATe amAre rAkha! have mAtA-pitA dIkSAnI AjJA Apaze ne zuM banaze te avasare kahevAze. vyAkhyAna naM. 118 kArataka suda 15 ne zukravAra tA. 9-11-73 sujJa baMdhuo, suzIla mAtAo ane bahene! anaMtajJAnI zAstrakAra bhagavate jagatanA samasta jIvone Atmonnati ane AtmakalyANano sAco rAha batAvyuM ane jagatanA jIne svAduvAda zailIthI upadeza Ape Page #996 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 955 ke he bhavya jIve! samyagdarzana, samyajJAna ane samyacAritra e mekSaprApti mATenA amUlya sAdhanA che. jIva ajJAnane kAraNe nAzavata sukhAnI pAchaLa doDayA kare che ane te nAzavaMta sukhA pratyenA rAga jIvane bhavabhramaNa karAve che. viSAmAM Asakata rahenAra jIvane AtmasvarUpanI pratIti kyAMthI thAya? AtmasvarUpamAM ramaNatA karavA mATe mahAmUleA mAnavabhava maLyA che paNa jyAM sudhI mAnavabhava prApta karIne jIvana jIvavAnI kaLA hAthamAM nahi Ave tyAM sudhI AtmakalyANa thavAnuM nathI. mAnavabhava e cAritra-ghaDataranI zALA che. meAkSamA prApta karavA mATenuM amUlya sAdhana che. sAdhana vinA sAdhyanI siddhi thatI nathI. DaoNkaTara game teTalA hAMziyAra hAya paNa eparezana karavAnA hathiyArA nahi hAya teA eparezana kevI rIte karI zakaze? manameAhaka citrA cItanAra hAMziyAra kalAkAra hAya, divAla paNa sapATa ane svaccha banAvIne taiyAra karI che paNa kalAkAra pAse raMga ane pIchI nahi hAya teA te citra kevI rIte dorI zake? dareka kAryanI siddhi mATe sAdhananI jarUra paDe che. tema meAkSanI prApti mATe paNa sAdhananI jarUra che. meAkSamArge prayANa karavA mATe mAnavadeha e sAdhanarUpa che. e sAdhananA upayega sAdhyanI siddhimAM nahi kare te janma-maraNanA pherA TaLavAnA nathI. devAnupriye! janma-jarA ane maraNurUpI AgathI sasAra maLI rahyA che. temAMthI Atmikadhana bacAvI le. jJAnI kahe che ke naTTA zeDhe patimi mAnI leA ke koi gharamAM Aga lAge te zuM kare? sUi raheA ke jaldI ubhA thaI jAva. are! Aga lAge eTale uMgha paNa uDI jAya, ane vicAra kare ke gharamAMthI jeTalu khacAvI levAya teTaluM bacAvI lauM. vastu badhI macAvavI heAya paNa AganA bhaDake bhaDakA saLagatA haiAya tyAM badhu te kevI rIte khacAvI zakAya? paNa temAMthI jenuM mUlya vadhAre hAya ne vajana enDru hAya tevI sAra vastu khacAvI le ane asArane cheDI de. tevI rIte jJAnI kahe che ke A manuSyaleAka jarA ane maraNurUpa AgathI prajavalita thai rahyA che. tame jaldI mehanidrAnA tyAga karI jAgRta aneA ane janma-jarAnI AgamAM jalatA saMsAramAMthI jJAna-darzana-cAritra ane taparUpI amUlya Atmika mAla grahaNa karI le. saMsAranA sukha, bhega viSayA temaja jaDa padArtho asAra che. tenA pratyenI Asakita choDI do, jethI vAraMvAra janma-maraNa karavA na paDe. janmanuM duHkha enDru nathI. janmanuM duHkha tamane pratyakSa dekhAtuM nathI, paNa maraNanu duHkha te pratyakSa dekhAya che ne ? kai mANasa bhayaMkara regamAM gherAi gayeA hAya, khUba pIDAtA hAya, te ene joIne tame ema kahe! ne ke A bicArA chUTe te sAruM bhagavAna kahe che ke keAInuM maraNu icchavuM e pApa che. khelanAra ene mArI nAMkhavAnA Page #997 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 956 zAradA saritA bhAvathI nathI balate paNa enI asahya vedanA joIne saheje besI jAya che ke A chUTe te sAruM, paNa ema na bele. kAraNa ke jIva vinA kAraNe anarthadaMDe daMDAI jAya che. tamArAthI enuM darda joyuM jatuM na hoya to ema vicAra karo ke pUrvakarmanA udayathI ene A asahya rega AvyuM che te he bhagavAna! samatAbhAve sahana karI enA karmo khapAvavAnI ene zakita maLe. jaina dharmanA tatvane samajanAro jIva AvI samajaNanA kAraNe anarthadaMDathI daMDAIne karma bAMdhato nathI. tattvanI rUcIvALe jIva te AzravanA sthAnamAM paNa saMvara karI jAya che ane tatvarUcI vinAno jIva saMvaranA sthAnamAM paNa Azrava karI pApa bAMdhe che. mAnI le ke kaI eka yauvanavaMtI ane hIrAnA dAgInAthI jhagamagatI ane sauMdaryavAna strInuM kalevara rastAmAM paDayuM che. te vakhate kaI muni tyAMthI pasAra thAya che. temanI daSTi e kalevara upara paDI te munie vicAra karyo ke aho! AvI nAnI uMmaramAM manuSyajanma hArI gaI! je e jIvatI hatI te huM ene dharmane upadeza ApI dharma pamAData. thoDI vAre tyAMthI eka viSayalaMpaTa purUSa pasAra thAya che. tene e strInuM kalevara joIne e vicAra Avyo ke je e jIvatI hatI te huM ene mArI strI banAvata ne saMsArane AnaMda mANata. thoDI vAre eka ziyALa nIkaLe che tene vicAra tha ke cAla ApaNe enA zarIranuM mAMsa khAzuM ne ujANuM karIne AnaMda mAnIzuM. eka ja vastu che paNa daSTimAM keTalI bhinnatA che! be jIvoe karma bAMdhyA tyAre munie kevI sarasa bhAvanA bha vI! jeno AtmA jAgRta hoya che te nAnI vAtamAMthI paNa bodha grahaNa kare che. eka vakhata eka rajavADAmAM naTa leke nATaka karavA mATe AvyA. rAjAnI AjJAthI rAtanA rAjadarabAranA cekamAM nATaka karavA lAgyA. A nATaka jevA ghaNAM nagarajane AvyA che. rAjA-rANI, rAjakumArI badhA beThA che. naTa lokoe evuM suMdara nATaka bhajavyuM ke e joIne lake sthira thaI gayA. nATaka pUruM thatAM lokone thayuM ke A suMdara khela batAvyuM te ApaNe tene kaMIka devuM joIe. e sarasa khela hatuM ke na devuM hoya te paNa devAnuM mana thaI jAya. lake naTane dAna devA Atura banyA. paNa jyAM sudhI rAjA na Ape tyAM sudhI prajA ApI zake nahi. rAjA tummAna thaIne sAruM dAna Ape te prajA paisAne varasAda varasAve ne naTa nyAla banI jAya. naTa rAjA pAse AvI hAtha lAMbo karIne dAna mAMge che paNa rAjAnI vRtti malIna hatI. ene nATaka jevuM gamatuM hatuM paNa damaDI devI gamatI nathI. Aje evA kaMIka che paDyA che ke keInuM levAmAM ne khAvAmAM taiyAra paNa devAnuM Ave tyAre peTamAM duHkhe (hasAhasa). naTa rAjA pAse gaye ane dAna mAMgyuM tyAre rAjA kahe che te nATaka te bahu suMdara bhajavyuM Page #998 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 957 paNa thoDIvAra mane uMgha AvI gaI eTale mAre jovAnuM adhUruM rahI gayuM. mATe tuM pharIne nATaka bhajava pachI dAna ApIza. | nATakathI jenI AjIvikA cAle che e naTa khUba thAkI gayo hato. parasevAthI rebajheba thaI gayo hate chatAM paisAnI AzAe pharIne nATaka karavA lAge. khUba suMdara nRtya karavA lAge. nIce enI patnI Dhola vagADI rahI hatI te paNa thAkI gaI hatI eTale naTa nAcatA nAcatA bolyo ke te strI! "bahota gaI magara cheDI rahI." have ghaNuM rAta vItI gaI che. mAtra be kalAkanI rAta bAkI che. zA mATe gabharAya che? hamaNAM rAjA prasanna thaIne ApaNane manamAnyuM dAna Apaze. naTa rAjA pAsethI meTI AzA rAkhe che paNa rAjAnuM mana lebhamAM lalacAyuM che. dAna ApavA hAtha lAMbo karatA nathI. rAjAne kuMvara sabhAmAM beTho hato. teNe sAMbhaLyuM ke A naTa kahe che ke "bahota gaI magara cheDI rahI." teNe manamAM vicAra karyo ke A naTa mane kahe che ke he kumAra! tuM zA mATe ciMtA kare che. tArI ATalI uMmara vItI gaI. have theDI jiMdagI bAkI che tyAM sudhImAM cetI jA. naTe to enI patnIne dhIraja rAkhavA mATe A zabdo kahyA hatA paNa kumAra buddhizALI hato. tarata ubhuM thaI gaye ne potAnA hAthe kiMmatI ratnanI mudrikA hatI te naTanI thALImAM pheMkI. mudrikA sAthe eka charI paNa pheMkI. loke vicAramAM paDyA ke rAjA pahelA kumAre dAna dIdhuM. tyAM kuMvarIe potAno navalakho hAra pheMkayo. prajA to joI ja rahI. kuMvara ane kuMvarIe dAna ApyuM eTale prajAjanee ApavA mAMDayuM. naTa paNa manamAM vicAra karavA lAgyuM ke kuMvara ane kuMvarIe dAna ApyuM paNa rAjAe na ApyuM. rAjA lobhI lAge che. khera! eNe dAna na ApyuM paNa kuMvara, kuMvarI, ane prajAe mArI bhIDa bhAMgI nAMkhI. paNa rAjAnA manamAM baLatarA thaI ke mArA ApyA sivAya kuMvara ane kuMvarIe zA mATe ApyuM? - rAjAe kuMvarane pUchayuM. beTA! mArA dAna ApatAM pahelA tame zA mATe ApyuM? tyAre kumAra kahe che pitAjI! sAcI vAta kahuM to Aje huM tamAruM khUna karavAno hato. tame 80 varSanA thayA ane huM A mATe yuvAna thaye to paNa tame mane rAjya ApatA nathI ne mArA lagna paNa haju karatA nathI tethI mArA manamAM evo bhAva thaye ke Aje rAtre game tema karIne mArA pitAnuM khUna karIza. juo, charI paNa sAthe laIne AvyA hatA. tamArUM khUna kaI rIte karavuM tenA vicAramAM hato. tyAM khabara paDI ke naTa nATaka karavA AvyuM che eTale nATaka jovA Avyo. tyAM A naTa belyo ke "baheta gaI magara cheDI rahI." tyAre mArA manamAM thayuM ke jANe A naTa mane ja na kaheto hoya ke he kuMvara! tArA pitAnI ghaNI uMmara vItI gaI. 80 varSanA thaI gayA che. have theDA samayamAM marI jaze te tAre zA mATe pitRhatyAnuM pApa karavuM paDe? mATe sabura kara Page #999 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 958 zAradA saritA ane mane paNa lAgyuM ke mArI yuvAnI cAlI gai. mArI uMmara paNa mATI thaI gaI che. theDI jiMdagImAM mAre zA mATe pApa karavuM joie? mAre have A mudrikA nathI joitI eTale meM DhAnamAM ApI dIdhI ne ApanuM khUna karavAnuM mAMDI vALyuM. pachI rAjAe kuMvarIne pUchyuM-beTA ! te zA mATe navalakhe hAra dAnamAM ApI dIdhe! ? tyAre kuvarI kahe che pitAjI ! hu' 45 varSanI thai paNa haju Ape mane paraNAvI nathI. eTale Aje me nirNaya karyA hatA ke game te chokarAne laine mAre bhAgI javuM. e kAraNathI Aje sArA dAgInA ane vastra paherIne AvI hatI paNa nATaka jovA esI gaI paNa naTanA zabdo sAMbhaLIne huM jAgRta banI. eNe kahyuM-mahAta gaI magara thADI rahI". eTale mane thayuM ke mArI 45 varSanI uMmara thai. have zA mATe mArA pitAnA kuLane lAMchana lagADavuM joIe! eTale bhAgI javAnA vicAra mAMDI vALye ne navalakhA dvAra dAnamAM ApI dIdhe. kuMvara ane kuMvarIne! javAba sAMbhaLI rAjAne paNa peAtAnI bhUlane khUba pazcAtApa thayo ke ahA ! huM AvaDo meTo thaIne mArI pharaja cUkayA tyAre dIkarA ane dIkarInI kubuddhi thaI ne ! dhikkAra che mane ! kuMvara samajyA, kuMvarI samajI paNa huM na samaye. mArI paNa baheAta gaI magara thADI rahI." zA mATe rAjyanA mAha rAkhavA joIe ! have mane teTalI AtmasAdhanA karI lauM. naTanA saheja zabdathI rAjA-rAjakumAra ane rAjakumArI badhA jAgRta thaI gayA. ele, AzravanA sthAnamAM paNa savara thayA ne? traNanu jIvana pavitra anI gayuM. jJAnI AtmAe' kacarAmAMthI paNa ratna zeAdhe che. "jJAnI kare evI vAta saMsArane mAre lAta jJAnI purUSa bhegA thaIne vAtA kare paNa enI vAtamAM vairAgya bharyAM hAya. sasAranA gAmagapATA mAravAnI vAte na heAya. zreNIka rAjAnA celaNA rANI sAthe lagna thayA. abhayakumAre kaTa karIne callaNAne zreNIka rAjA sAthe paraNAvI hatI. paraNyAne pahelI rAte cennaNA rANI kahe che svAmInAtha! Aje ApaNe zuM karIzuM? tyAre zreNIka rAjA kahe che cepATa ramIe. tyAre cellaNAdevI kahe che cAra gatinI cApATa teA ghaNI ramyA paNa have AtmAnI cepATa ramIe. kaMika dharmacarcA karIe. tamArI celluNAe AvuM kahyuM che kharU ? (hasAhasa). celaNA ceDArAjAnI putrI hatI ne ceDArAjAne paNa pratijJA hatI ke mArI dIkarI jainane paraNAvu, cellaNA rANI kahe che svAmInAtha! dharmacarcA karIe. zreNIka kahe bhale paraNyAnI prathama rAtre dhacarcA karavA beThA tyAre callaNA kahe che svAmInAtha !jina zabdanI vyAkhyA karo. tyAre zreNIka kahe-che cellA ! huM AvA mATe rAjA ane tu mane Ave! sAmAnya prazna pUche che? jina eTale presa. jina eTale gheADA upara nAMkhavAnI gAdI. tyAM cellaNAne Page #1000 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 959 thai gayu` ke AtA jainadhamI nathI. zreNIka rAjA A samaye maudhamI hatA. callaNAe zreNIka rAjAne jainadhamI banAvI dIdhA. tamArA gharamAM AvI cellaNA hAya te tAkAta nathI ke tame khIje jai zake. TUMkamAM jJAnI AtmAe bhegA thAya tyAre jJAnanI vAte kare ane jJAnanI vAte karanAra AtmA dharmanI vAtamAM vAyadA nahi kare ke Aje nahi kAle dharmadhyAna karIza. vAyado kare te saMsAranA kAryamAM karo paNa dharmanA kAryamAM na karo. je dharmakAryamAM vAyadA na kare tene AtmasukhanA phAyadA thAya ane jene Atmasukhane phAyadA thAya te vItarAganA kAyadAne anusare che. te AtmA Atmarage ragAI jAya che. jene AtmAnI paDI che tene pudgalanI paMcAta nathI. jyAM pudgala che tyAM pacaragI raga che. AtmA te ekara'gI che. zukalazyAne varNa zveta che. zukala dhyAnanA vaNu zveta che ne AtmAne paNa kanA kAjala peine ApaNe zveta banAvavA che. amArI bahene kapaDAmAM mecIMga kare che. jevA kalaranI sADI hAya tevA kalarane cAMllA, magaDI-ghaDiyALane paTTo--A mecIMga karavA paDe che. paNa juo jeNe pacaragI raMga choDIne zveta vastra dhAraNa karyAM che tene mecIMga karavA javuM paDatu nathI. zveta kalara gamI jaze te jarUra AtmA ujaLA khanaze. jo AtmAne ka rUpI kedamAMthI mukata karAvavA hAya te| saMsAranA pacaraMgI raMgane choDIne ekara'gI anavu paDaze. jayAM sudhI pudgala pratyenA rAga che, kuTuMba parivAra pratyeneA zaga che tyAM sudhI AtmA aMdhanamAMthI mukata banI zakavAnA nathI. eka vakhata eka rAjAnA rAjayamAM eka baLavAna malla Avye ne teNe rAjAnI pAse jaine kahyuM ke huM, eka khaLavAna malla chuM. ApanA rAjyamAM Ave! koi malla che ke mArI sAthe harIphAimAM utarI zake. jo mane tamArA gAmanA koI paNa mANasa kustImAM harAve te jIvanabhara huM tene dAsa thaine rahIza. rAjAe gAmamAM DhaMDhero pITAvye ke je A mallane jItaze tene rAjA meTuM InAma Apaze ne hAraze tene rAjA phrAMsI deze. A zarata sAMbhaLI tene harAvavA kaI taiyAra nA thayuM. A vAta kekhAnAmAM rahelA kedIonA kAne gai. temAM eka yuvAna ane pahelavAna kedIe rAjAne kahevaDAvyuM ke huM tenI sAthe kustI karavA taiyAra chuM. eTale rAjAe tenA jelarane AjJA karI ke e kedInI eDI teADIne ene kemAMthI mukata kare! ne mallanI sAthe kustI karavA mAkalA. eTale tarata jelare tenI pAse jaine vAta karI ane kheDI tADavA hathiyAra levA mATe jAya che tyAre teNe kahyuM bhAi! mArA hAtha-paganI eDI teADavA mATe kAi hathiyAranI jarUra nathI. tarata evuM khaLa karyuM ke eka jhATake tenI kheDIe tUTI gaI. A joi jelara stabdha banI gayA ke zuM Anu khaLa che! A te! kAi mahAna maLavAna lAge che! tarata jelare ene pUchyuM-bhAi! tu ATalA badhA baLavAna che te zA mATe A jelakhAnAmAM kedI banIne paDI rahyA che. tArI jAte kheDI tADIne kema bhAgI gayA nahi? tyAre keTTIe Page #1001 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA kahyuM-bhAI! meM dhAryuM hota to kayArano ya beDI teDIne nAsI gaye heta. huM to bhAgI jAuM paNa pAchaLa mArA kuTuMba parivArane rAjA herAna kare eTalA mATe mArAmAM zakita hovA chatAM baMdhana toDI zake nahi. e rIte ApaNe AtmA dhAre te saMsAranA baMdhano teDI zake tema che paNa kuTuMba parivAranA mohamAM eTale badhe paDI gayo che ne pudagalanA saMge evo caDhI gayo ke zakitavAna hovA chatAM paNa kAyara banIne baMdhanamAM jakaDAI game che. ene saMsAranuM baMdhana teDavAnuM mana thatuM nathI. AkhuM cAturmAsa tame vyAkhyAna sAMbhaLyuM. have thoDo vicAra kare ke huM vadhu na karI zakuM te khera! paNa thoDI saMsAranI mamatA to ochI karUM! pagala pratyeno rAga ocho karUM! parigraha pratyenI Asakita ghaTADuM, pArakI paMcAta ochI karUM, to tame sAcI rIte vItarAga vANI sAMbhaLI che. bebIghATe bebI kapaDA dhave che te paNa paththarane ghasAre paDe che. kUvA kAMThe bahene pANI sIMce che to ghareDImAM paNa AMkA paDe che. A jaDa vastuone je ATale ghasAro paDe che to mArA vItarAga prabhunA zrAvakenA jIvanamAM moha-rAga-dveSa ane kaSAne ghasAre kema na paDe! je AtmAnuM hita IcchatA he, jiMdagInI phUlavADI khalelI ane suvAsathI maghamaghatI banAvI tamAro saMsAra svarga jevo banAvavA cAhatA ho to kedha-mAna-mAyA-lebha Adi cAra kaSAyone ghaTADe. kaSAyanuM pariNAma kevuM bhayaMkara Ave che. ApaNe samarAdityanuM caritra cAle che. temAM agnizamanA bhavamAM kaSAyanA kAraNe kevuM niyANuM karyuM ane enA pariNAme bhabhavamAM guNasenakumArane joIne kevo veSabhAva utpanna thAya che e tame sAMbhaLo che ne! caritra - samarAdityakumAranA dilamAM vairAgyanI ta jAgI gaI che ne saMyama levA tatpara banyA che. temanI sAthe tenI patnIo paNa e mArge javA taiyAra thaI che. tyAre tenA mAtA-pitA kahe che he beTA ! tArA jevA yuvAnane saMsArano meha utarI gaye te amAre zA mATe rAkho ! have ame tamane dIkSAnI AjJA ApIe chIe eTaluM nahi paNa ame baMne tArI sAthe dIkSA laIzuM. purUSasiMha rAjAe vicAra karyo ke have gAdIne vArasadAra keI rahetuM nathI. eTalA mATe potAnA municaMdra nAmanA bhANejane ujapanInI gAdIe besADe ane samarAdityakumAra, tenI baMne patnIo temaja purUSasiMha rAjA tathA rANI e pAMceya AtmAoe prabhAsAcArya pAse dIkSA aMgIkAra karI. Ama AkhuM kuTuMba dIkSA letuM hoya tyAre temane dIkSA mahotsava ke ujavAye haze ! devAnupriya! lagna thAya tyAre tame kaho ne ke prabhutAmAM pagalA mAMDayA. paNa tame prabhutAmAM pagalA nathI mAMDayA. paNa pazutAmAM pagalA mAMDe che. (hasAhasa). samarAdityakumAre prabhutAmAM pagalA mAMDayA kahevAya. tame paraNIne tamArI patnIne Avo bAdha Ape. saMpUrNa brahmacArI na banI zake te dharmanA raMge raMgI zake ne ? ATaluM kare to paNa sAruM che. Page #1002 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 961 ApaNe AgaLa vAta AvI gaI ke girisena eka mAtaMgane tyAM ja che. te janmathI kubaDe hate. e agnizamane jIva hatuM. A samAdityakumAre baMne patnIone vairAgya pamADI dIkSA lIdhI eTale enA TheraThera guNa gavAya che. nAnA bALakathI laIne vRddha sudhInA badhA tenA guNa gAya che. A girisenathI sahana thatuM nathI. basa, AkhuM gAma enA ja guNalA gAya? e to DhagI che. e rAjakumAra che ene mAra zI rIte? je bIje kaI hota to kayArane ya mArI nAMkhata. A girisena ISyanI AgathI saLagI rahyo che. samarAdityakumAra te tene oLakhatuM na hatuM. paNa A tene joIne saLagI uThe che. have samarAdityakumAra maTI muni banyA che. teo dIkSA laIne ujajayinIthI vihAra karI gayA. tapa-tyAgane jJAna-dhyAnamAM masta banI gurUnI sAthe vicaravA lAgyA. thaDA samayamAM khUba jJAna prApta karyuM ane temanI yogyatA joIne gurUe temane upAdhyAyanuM pada ApyuM. tyAra pachI upAdhyAya evA samarAditya muni grAmAnugrAma vicaratAM vicaratAM eka vakhata pAchA ujayinI nagarImAM padhAryA. teo nagaranI bahAra eka jagyAe kAussagga dhyAnamAM sthira ubhA hatA. saMdhyAkALanA samaye pele kadarUpa girasena pharato pharato tyAM AvyA, ne munine joIne ene kedha bhabhUkI uTha ne be ANe Dhaga karyo che. AkhA gAmane gAMDu karanAra dhUtAre Aje ThIka lAgamAM AvI gayo che. Aje Ane jIvate na cheDuM. Ama vicAra karI cheDA cIMtharA laI A ne muninA zarIre vIMTayA ne upara tela chAMTayuM. telathI cIMtharA pUrA palaLI gayA eTale tene agnithI saLagAvI AnaMda pAmele girasena thoDe dUra jaIne ubho rahyo. muninuM zarIra baLavA lAgyuM. A samaye samarAditya muni AtmAne kahevA lAgyA che je hoM...rakhe bhUla khAte. Aje tArI parIkSAno divasa che. keI bhavanA karelA cIkaNuM karmo tane udayamAM AvyA che. bAMdhatI vakhate te vicAra nathI karyo to bhagavatI vakhate zA mATe nAsIpAsa thavuM joIe ! zarIra ane huM baMne judA chIe. deha baLe che. huM nathI baLatuM. A rIte vicAra karatAM temane dehAdhyAsa chUTI gayo ane A rIte samatArasanuM pAna karatAM samarAditya muni karmo khapAvI kevaLajJAna pAmyA. jyAM munine kevaLajJAna thayuM tyAM IndranuM siMhAsana kaMpyuM. AkAzamAMthI puSpanI vRSTi thaI. devada6bhI vAgI ane devoe jayajayakAra bolAvyo ane samarAditya kevaLIne kevaLajJAna mahotsava ujavavA mATe AvyA. agninI javALAo zItaLa banI gaI ane muni jANe senAnA kamaLa upara beThelA senA jovAmAM AvyA. ujajayinInA rAjA municaMdra paNa parivAra sahita kevaLI bhagavAnanA darzane AvyA. muninA zarIrane baLeluM joIne bolyA. mArI nagarImAM e kaNa duSTa Page #1003 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 962 zAradA saritA jIva vase che ke jeNe Apane A ghara upasarga Ape? A vakhate jalaMdhara nAmanA deve girIsena sAme AMgaLI cIMdhIne kahyuM ke A adhame munine ghera upasarga Ape che. muninA keI azubha karmanA udayathI bicAro nimitta banyuM lAge che. Indra deva sAthe maLIne samarAditya kevaLIne kevaLajJAna mahotsava ujave. Ine bhagavAnanI stuti karI, kinnaree gIta gAyuM ne devIoe nRtya karyuM. A badhe kevaLane mahimA jaIne girasenanA manamAM pazcAtApa thaye ke kharekhara! A kaI pavitra AtmA che. deve paNa enA caraNamAM name che. enA guNa gAya che. AvA mahAna purUSane meM kaSTa ApyuM? meM gaMbhIra bhUla karI. devAnupriya! have muni sAthe agnizamanuM vaira pUruM thayuM eTale tene pitAnI bhUlane pazcAtApa thavA lAge. je mANasa potAnI bhUlane bhUla samaje che te kayAreka uce Ave che. ahIM girasenane potAnI bhUlane pazcAtApa thavA lAgyo ne pazcAtApanA pAvakamAM AtmAne pavitra banAvavA lAgyA. ahIM ApaNe e vAta samajavAnI che ke guNasena ane agnizanA bhavathI baMnenuM vaira cAlyuM Ave che. temAM eka AtmAe bhavobhavamAM keTalI samatA rAkhI che. be vyakitaone jhaghaDo cAlato hoya tyAre bemAMthI eka vyakita namatuM mUke te jhaghaDe patI jAya che, paNa baMne sarakhA utare te jhaghaDo pato nathI. tema ahIM paNa je baMne sarakhA utaryA hatA te vairanI paraMparA vadhI jAta, paNa guNasenanA jIve bhavabhavamAM samatA rAkhI te enA karmo khapI gayA ne kevaLajJAna prApta karyuM ane emanA kevaLajJAnanA mahatsavanuM nimitta pAmIne girIsenane pitAnI bhUlane pazcAtApa thavA lAge. kevalI bhagavAnanA darzana karavA ujajayinI nagarInI prajA umaTI hatI. kevaLI bhagavaMte amRtamaya vANI varasAvI. temane upadeza sAMbhaLI kaMIka ja vairAgya pAmI gayA ne kaI vratadhArI zrAvaka banyA ne ghaNAe bIjA niyama lIdhA. A pachI municaMdra rAjAe kevaLI bhagavaMtane pUchyuM ke ApanI sAthe evuM kayuM vaira hatuM ke jethI Apane jIvatA saLagAvI mUkavAnI girIsenane kubuddhi sUjhI. tyAre kevaLI bhagaMvate kahyuM - rAjanI A girIsena ane mArA baMnenA naraka ane devanA bho gaNIe te A sattaramo bhava che ane manuSyanA bhava gaNIe te nava bhavathI amArA baMne vacce A vairanI paraMparA cAlI Ave che. A eka ja bhavanuM vaira nathI. sauthI prathama bhAvamAM huM guNasena rAjakumAra hatuM tyAre te agnizama tApasa hato. te bhavamAM mArI sAthe vairanuM bIja vavAyuM. te bhavamAM ene ema thayuM ke guNasena mAre zatru che. mane dara vakhate pAraNanuM AmaMtraNa Ape che ne pAraNuM karAvatuM nathI. A najIvA prasaMgamAM vairanuM bIja vavAyuM ane phAlatuMphUlatuM haju sudhI tenA hadayamAMthI khasyuM nathI. Page #1004 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 963 khIjA bhavamAM huM siMherAjA banyA ne agnizarmAnA jIva AnaM nAme mArA putra anyA. tyAM putra anIne mArI ghAta karI. trIjA bhavamAM agnizamAM jIva jAlinI ane mArA jIva zikhIkumAra ane mA-dIkarA anyA. meM dIkSA lIdhI ane jAlinIe mane sAdhupaNAmAM viSanA meka vaheAzavI vaira lIdhu, paNa vaira pUrU zamyuM nahi eTale cAthA bhavamAM dhanakumAra ane dhanazrI nAme ame e pati patnI thayA. tyAM agnizAnA jIva je dhanazrI tarIke utpanna thayA hatA tyAM paNa sAdhupaNAmAM mane agnithI maLyA. A rIte vairanI vaNujhara vadhatAM ame pAMcamA bhavamAM jaya ane vijaya nAmanA sagA bhAI anyA. huM jaya nAme mATo bhAi hatA ane vijaya nAnA bhAi hatA. mane jotAM vijayane dveSa jAgyA ne tyAM sAdhupaNAmAM mane mAryA. tyAra pachI chaThThA bhavamAM huM dharaNu ane agnizarmAnA jIva lakSmI banyA. tyAM eNe mane mAravA ghaNAM prayatnA ryAM ane chevaTe mArA upara cAranuM ALa caDhAvI cAra tarIke jAhera karI khUba kaSTa ApyuM. tyAra pachI AThamA bhavamAM huM' guNacaMdra ane A girIsena vAnamaMtara nAmane vidyAdhara banyA. eNe vidyAdharanA bhavamAM vaira vALavA ghaNA prayatna karyo paNa enu kaMi na vaLyu ane navamA bhavamAM huM samarAditya ane agnizarmAnA jIva garIsena thayA che eTale mane jotAM girIsenanA aMtaramAM navanava bhavanI vairapara pAnI javALA pragaTI tethI kAusagga dhyAnamAM rahela mane prajAkhyuM. kharI rIte kahuM teA he rAjana ! eNe mane mAnyA nathI paNa mArA khAkI rahelA kani mAnyA che. e mArA mahAna upakArI che. prathama bhavamAM mArA pramAdanA kAraNe enI sAthe mAre vaira aMdhAyu tenu pariNAma mAre navanava bhava sudhI sahuna karavu paDayu ane eNe hradayamAM rAkhelA gADha vairane kAraNe tene manuSyane bhava pUrA karI dareka vakhate narakamAM javuM paDyuM ne narakanI anatI venA sahana karavI paDI. he rAjana! eka vakhatanA rahI gayelA sAmAnya vairanA pariNAma kevA bhayaMkara nIvaDe che te amArA jIvanathI jANavA maLe che. karIne municaMdra rAjAe pUchyu -bhagavaMta! Ane uddhAra thaze kharo ? tyAre bhagavate kahyuM-A bhava pUrA karIne te sAtamI narake jaze, paNa A bhavamAM ene ema thayuM ke A mahAna purUSane meM upasarga ApyA te sArUM karyuM" nahi. ene pazcAtApa thayA che. A bhAvanA ene bhaveAbhavamAM tAranArI thaze ane asaMkhyAtA bhava khAdya te saMkhyA nAmanA vipra banIne nirvANapada pAmaze. A rIte jagata upara upakAra karatA samarAhitya kevaLIbhagavaMta mekSamAM gayA ane girIsena paNa thADA vakhatamAM mRtyu pAmI sAtamI narake gaye. devAnupriyA ! pramAdanA kAraNe vavAyeluM vairanuM khIja janmAjanma kaI rIte duHkha Ape che ane samatAnA aMkura jIvanane kaI rIte punita manAve che e samarAdvitya kevaLInA caritra uparathI sArI rIte samajI zakAya che. mATe koinI sAthe vaira na khaMdhAya tenA kSaNekSaNe Page #1005 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 964 zAradA saritA khyAla rAkhajo ane jenI jenI sAthe vaira thayu' hAya temane khamAvI lejo. jethI vairanI paraMparA lAMkha samaya TakI zake nahi. A rIte samarAdityanuM caritra pUrNa thAya che. Aje kArtika suda pUrNimAnA divasa che eTale cAturmAsanI pUrNAhutinA divasa che. sAthe amArI kSamApamAne dina che, te cAra cAra mahinAthI vItarAgavANInA ekadhArA upadeza ApatA kaDaka zabdo kahevAI gayA hAya ne kAI paNa zreAtAjananA dilamAM duHkha thayuM hAya agara zrI saMghanA kAi paNa bhAi-baheneAne amArA daza satIjIemAMthI kAinAthI kaMi kahevAyu hAya tA huM dareka vatI kSamApanA karU chuM. (pU. mahAsatIjIe jyAre aMtarathI kSamApanA karI tyAre dareka bhAi-baheneAnI AMkhamAMthI azrunI dhArA vahevA lAgI hatI) " kSamApanA vakhate matrI ramaNikabhAi kAhArInuM vaktavya ' parama pUjya, paMca mahAvratadhArI, vItarAganA mArge cAlI vItarAga vANInI vINA majAvanAra, jenI jIvA upara sAkSAta sarasvatIdevI mirAjamAna che evA sarasvatInA avatAra samAna, prakhara vyAkhyAtA, mahAviduSI mA. pra. pUjya zrI zAradAbAi mahAsatIjI temaja anya satIjIe ! temaja saghanA bhAi-bahenA ! Aje cAturmAsanI pUrNAhutineA divasa che. bIjuM, krAMtivIra leAMkAzAhanI janma jayaMtInA dina che ane trIjuM, ApaNe tyAM kalakattA saMghanA bhAie Avela che. e khUba AnaMdanA viSaya che. ApaNI vinaMtIne mAna ApI pU. mahAsatIjI kAMdAvADI cAturmAsa padhAryA. te satIjInA sanA prabhAve cAturmAsamAM anero AnaMda vartAyA che. dAna-zIyaLa-tapa ane bhAvanAnI bharatI AvI che. ATalA vakhatamAM kadI niha thaela evA daza lAkha rUpiyAnA phALA thayA che. ATha ATha varSanI kumaLI bAlikAoe aThThAi chakAI karI. dAtAoe dAnanA varasAda varasAvyeza, tapasvIoe tapazcaryA karI ane ghaNAM bhAI-bahene e AjIvana brahmacarya vratanI pratijJA karI. A badhA yaza pU. mahAsatIjInA phALe jAya che. A vakhatanu cAturmAsa abhUtapUrva che. A cAturmAsa kAMdAvADI saMghanA ItihAsamAM suvarNAkSare lakhAze. satIjInI vANImAM amRta bharyu che. temane upadeza zrotAjanAnA dilamAM ArapAra utarI jAya che. muMbaine pharate khAre| samudra che. paNa mAhamayI mukhainagarImAM vasanAra mAnavInA dila mIThA che. pU. mahAsatIjInA muMbaI padhAravAthI mAnavInA dilamAM dharmabhAvanAnI jayAta pragaTI che. zAsananI prabhAvanA thaI che. pharI pharIne ApaNane Ave lAbha maLe evI pU. mahAsatIjIne amArA saMgha vinaMtI kare che temaja amArA sakaLa saMghanA bhAi-baheneAthI kAi paNa rIte avinaya thayeA hAya ne koi paNa satIjIne duHkha thayu... hAya teA amArA zrI saMghavatI a MtaHkaraNapUrvaka kSamA mAMgI besI jAuM chuM. kalakattAnA saghe paNa pUjya mahAsatIjIne kalakattA padhAravA mATe khUba Agraha bharI vinaMtI karI hatI. cAturmAsa vyAkhyAna samApta Page #1006 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 965 zAradA saurabhamAM mahAbala-malayAnI adhUrI rahelI kahANuM amadAvAdathI pragaTa thayelA pU. bA. bra. viduSI zAradAbAI mahAsatIjInA vyAkhyAna je pustakanuM nAma zAradAsaurabha che jemAM thAvarcA putrane adhikAra che ane pAchaLa mahAbala ne malayAsuMdarInuM caritra che. temAM caritra adhUruM rahyuM che tethI janatAnI khUba mAMga che, tethI ame pU. mahAsatIjIne vinaMtI karI ke adhUruM raheluM caritra A pustakamAM TUMkamAM Apaze. vahI gayelI vArtAnA rasika bhAI-baheno! tamArA manamAM ema che ke malayAsuMdarI kUvAmAM paDI te tene mahAbalakumArane bheTe kyAM thaze? tenI adhirAI AvI che te have sAMbhaLo. mahAbela malayA caritra malayAsuMdarIe kaMdarpa rAjAnA trAsathI ane pitAnA zIyaLanA rakSaNa mATe teNe nirNaya karyo ke zIyaLanA rakSaNa mATe dehanuM balidAna ApavuM te zreSTha che tema vicArI kUvAnA kAMThe pahoMcI gaI. navakAramaMtranA smaraNa sAthe mahAbalanuM smaraNa karatAM kUvAmAM paDatuM mUke che. mahAbala... mahAbala zabda mahAbalanA kAne paDe che. tarata mahAbala doDa ke A malayAsuMdarIne sUra lAge che. teNe paNa tarata kUvAmAM paDatuM mUkayuM ane tapAsa karatAM pahelA paDele purUSa gaDha mUchamAM hato. te maMdamaMda svare saheja bhAna AvatAM ema bolyA ke mane mahAbalane meLApa thaje. tene vicAra thaye ke aho! A mAruM nAma kema belata haze? tethI mahAbala pUche che ke sAhasika purUSa! tuM koNa che ane zA mATe kUvAmAM paDe che? malayAsuMdarI mahAbelane avAja oLakhI gaI ne belI tame keNa che? ne mArI pAchaLa zA mATe kUvAmAM paDyA cho? te vAta mAre tamane pUchavI che. paNa te pahelAM tamArA zUka vaDe mArA kapALane cAMdale luchI nAkhe. AthI mahAbala A vAtano marma samajI gayo ane cAMdalo lUchatAM ja te purUSa malayAsuMdarI strInA rUpamAM pragaTa thaI. A baMnene eka varSe aMdha kUvAmAM meLApa thate joI kUvAnI bhIMtanI polANamAM rahele sarpa vicAravA lAgyuM ke aho! eka eka mATe prANa ApI de tevA baMnenA prema che. bAra bAra mahine bhegA thayelA hovA chatAM bhayaMkara aMdhakAramAM eka bIjAnuM mukha joI zakatA nathI. te lAva, huM e baMnene kaMIka sahAya karuM. maNidhara sape pitAnuM mukha bahAra kADhayuM. maNinA tejathI kUvAmAM jhAkajhamALa ajavALuM thaI gayuM. bane harSathI bheTI paDyA ane netramAMthI harSAzruno pravAha chUTa ane arasaparasa eka bIjAnI kahANu pUchI. malayAsuMdarInI kahANa sAMbhaLatAM mahAbalanI AMkhamAMthI dhAra AMsu vahevA lAgyA ane ApaNe putra hAla kyAM che? vigere vAta pUchI. have je rUmamAM malayAsuMdarIne pUrI hatI tyAMthI bhAgIne te kUvAmAM paDI te paheregIrane Page #1007 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA khabara nathI. jyAre paheregIre jAgyA ane malayAsuMdarIne na joI tyAM khaLabhaLATa pedA tha. tarata rAjA kaMdarpa ane tene parivAra pagaluM pakaDate kUvAnA kAMThe AvyuM. kUvAmAM te jhAkajhamALa ajavALuM che tethI devarUpa jevA baMne mANasane beThelA jotAM vicAra karavA lAgyA ke aho! jeDI kevI zobhe che! mAyA karIne rAjA bolyA ke huM tamane kUvAmAMthI bahAra kADhavA Avyo chuM ane tame baMne A be mAMcImAM besI jAva. malayAsuMdarIe mahAbalane kahyuM ke A rAjA kAmI che. ApaNe bahAra nIkaLavuM nathI paNa mahAbale malayAne samajAvyuM ke bahAra nIkaLIne huM tene pahoMcI vaLIza. have tuM gabharAIza nahi. chevaTe baMnee eka mAMcImAM besavAne nirNaya karyo. mAMcI kheMcatA mahAbalanuM rUpa joI rAjA vicAre che ke aho! A addabhuta rUpa lAvaNyavALe tene yuvAna pati jIvato haze tyAM sudhI te mane cAhaze nahi eTale ekadama mAMcI kheMcatA mANasoe malayAsuMdarIne kheMcI lIdhI ane mAMcInI derI kApI nAMkhIne mahAbalane kUvAmAM nAMkhI dIdhe. pAchaLa malayA kUvAmAM jhaMpApAta karavA mATe deDI paNa badhAe tene pakaDI rAkhIne tene gAmamAM laI jaI badhuM pUchavA mAMDayuM te malayAe eka zabdane paNa javAba Ape nahi. kArAgRhamAM sarpadaMza - chevaTe malayAsuMdarIne rAjAe kArAgRhamAM pUrI. pANI vinA mAchalI taraphaDe tema malayAsuMdarI kALApANIe retI taraphaDI rahI che. tyAM tene bhayaMkara sarpa AvI DaMkha de che. malayAsuMdarI kALI cIsa pADe che ane pachI navakAramaMtranuM smaraNa karavA lAgI jAya che. tarata cekIyAte deDI Ave che. rAjAne khabara Ape che. rAjAe ghaNAM maMtravAdIone lAvyA ne aneka upacAra karyA paNa jhera utaryuM nahi ne malayAsuMdarI bhAnamAM paNa na AvI. rAjAe gAmamAM ulleSaNa karAvI ke je koI malayAne sajIvana karaze tene mAro raNaraMga nAmane hAthI, rAjakanyA ane eka deza InAma ApIza. paDa9 vAge paNa keIe jhI nahi. chevaTe eka paradezI purUSe paDa jhI ane te rAjA pAse Avyo. tene jotAM rAjAe tene oLakhI kADhaye. ghaNuM tarkavitarka thayA. paNa eka vicAra karyo ke mAruM kArya pahelAM karI lauM, tethI kahyuM ke he paradezI purUSa! tuM pahelAM malayAsuMdarIne sajIvana kara. huM tane ATaluM InAma ApIza. mahAbala kahe ke mAre kaMI joItuM nathI. phakata mane malayAsuMdarI Apo. rAjA vicAra kare che ene meLavavA mATe te meM ATalAvAnA karyA te zuM tane ApavAnI che? chatAM mAyAjALa manamAM rAkhIne tene sajIvana karavAno Adeza Ape. malayA pAse jatAM mahAbalanuM hRdaya bharAI gayuM paNa hiMmata karIne kahyuM-mahArAjA ! have tame badhAne bahAra kADhe. aMdara ke manuSya na joIe. pANI chaMTAvI jagyA zuddha karIne rUma baMdha karI mahAbale navakAramaMtranuM smaraNa karI pitAnI kammarethI maNi kADhI pANImAM joI AMkha para te pANI chAMTayuM ne zarIre cepaDayuM. tarata DIvAramAM malayAsuMdarI beThI thaI gaI. mahAbala Page #1008 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA ne malayA maLyA. malayA melI nAtha! tame zI rIte kUvAmAMthI bahAra AvyA ? mahAmale kahyuM ke maNinA prakAzathI kUvAmAM gupta khAraNu hatu te udhADI huM bahAra nIkaLye ane pachI meM dvAra baMdha karI dIdhuM. banelI sa hakIkata kahI ane pachI khAraNuM khAlIne kahyuM- mahArAjA ! tame mane malayAsuMdarI ApI de. rAjA A camatkAra joi rahyA ne pUchyuM. tamArU nAma zuM? mArUM nAma siddhapurUSa. huM siddhapurUSa ! A malayAe kaMI khAdhuM nathI mATe Apa tene jamADA. ane jaNA jamyA. mahAbala kahe have mane malayA ApI do. ApanuM AleluM vacana pALeA. jo tamArUM meleluM vacana nahi pALeA te tamArA AkhA kuLane nAza thaze. rAjA kahe- tamAre AnI sAthe zuM sakhadha che? siddhapurUSa kahe ke A mArI patnI che. karmacAge te mArAthI vikhUTI paDI hatI. rAjA kahe mArU eka kArya karI ApeA. pachI huM tamane ApI daiza. eTaleA zuM che ? mane mAthAnA duHkhAvA bahu thAya che te mATe vaide kahyuM che ke batrIsa lakSaNA purUSa citAmAM hAmAya ane tenI rAkha tamane mAthe cApaDavAmAM Ave te tamArUM mAthAnuM darda maTI jaze teA mArU ATaluM kArya karo. A zabdo sAMbhaLI malayA dhruske dhruske raDavA lAgI. hiMmata hArI gaI. mahAmale tene khAnagI samasyAthI samajAvI dIdhI ne chevaTe mahAbala cAlyA gayA. 967 " baLatI citAmAM mahAala '' :- teNe saMdhyAnA samaye ciMtA gAThavavAnI taiyArI karAvavA mAMDI ane A vAtanI gAmamAM jANa thatAM AkhA gAmamAM hAhAkAra thayA. malayAsuMdarI peAtAnA dehane eLabhA ApatI jhUrApeA karI rahI che. bhagavAna! te mane kyAM jIvADI ? have mArA patinuM zuM thaze ? AkhA gAmanA leAkA pAkAra kare che ke devarUpa jevA purUSa ! tuM ciMtAmAM paDavA na jA. badhAnI nA DAvA chatAM zmazAne jatAM cAre tarapha najara karatAM mahAmale kahyuM ke A jagyAe citA gADhavA ane te rIte gaDhavAvI. peAte citAmAM praveza karI gayA. lekAmAM hAhAkAra thai gayA. citAne pharatA peAlIseA gAThavyA che. mahAkhale jyAM aMdara praveza karyo ke tarata agni saLagAvavAmAM AvyA. rAjA khUma manamAM harakhAvA lAgyA. hAza...nirAMta thaI. prajA rAjAne gALeA devA lAgI. jyAre citA saMpUrNa maLI gai tyAre subhaTA pAchA vaLyA. AkhI rAta leAkAe kALA kakaLATa karyAM. A rAjA duSTa che. arara....teNe A zuM karyuM? ema karatAM savAra paDI rAkhane mATA poTalA mAthe lai siddhapurUSa bajAramAMthI nIkaLyeA. tene joi lAke teA gAMDA thai gayA ne tenI pAchaLa pAchaLa doDayA. rAjAne kahe che mApu! Apane joIe teTalI rAkha vApare! ne mane mArI malayA ApI . rAjA vicAra karavA lAgyA ke hAya....hAya ! A kevI rIte pAchA Avye ? he siddhapurUSa ! tuM aLI gayA hatA ne jIvatA kayAMthI pAcho Avye ? bApu ! mArA satbaLathI devA mArA zarIranI rAkha pAse AvyA. Page #1009 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 968 zAradA saritA rAkha upara amRtanuM siMcana karyuM tethI huM jIvate beTho thayo. rAjAne hAya lAgI ke nakkI, A ke mAyAvI mANasa che. kaMIka lekee malayAsuMdarIne samAcAra ApyA ke siddhapurUSa jIvate AvI gayA. malayAne khUba AnaMda thayo. mahAbala-malayA premathI bheTayA ane malayAe badhI hakIkata pUchI. mahAbale kahyuM ke meM aMdha kUvA pAse citA gaThavAvI hatI. te kUvAnA bhaiyAne huM jANato hate. tarata ja paththara khaseDIne huM bhaMyarAmAM pesI gayo ane AkhI rAtrI tyAM rahyo ne savAramAM A rIte ahIM AvyuM. mahAbele malayAnI mAMgaNI karI tyAre AvA pradhAne kahyuM ke amArA mahArAjAne pittanI pIDA bahu che te chinnakaMTaka nAmanA pahADa para eka AMbAnuM jhADa che tenI kerI lAvIne amArA mahArAjAne khavaDAvavAmAM Ave te pittanuM darda maTI jAya. paNa e karI lAvavI khUba kaThaNa che. koI tyAM jaI zakatuM nathI. kAraNa ke tyAM caDhavuM ghaNuM muzkela che. chatAM pUrvadizA taraphathI caDhI zakAya che. paNa utarI zakAtuM nathI. tyAMthI paDatuM mUkavuM paDe che. te che sAhasika purUSa! tame ATaluM kArya karI Apo. A kArya te jIvanA jokhamanuM che. ahIM tenA rakSaNa mATe kaMI hatuM nahi. chatAM hiMmatapUrvaka sAhasathI bolya-bhale, huM lAvI ApIza. paNa tame tamAruM boleluM vacana nahi pALo te badhAne nAza thaI jaze tema kahIne te ubho thaye. mahAbela chinnakaMTakanA zikhara upara":- A samAcAra sAMbhaLI malayA kALApANIe raDavA lAgI. jhAlI ke bAMdhI rahetI nathI. mahAbala malayAnA mAthe hAtha mUkIne kahe che gabharAIza nahi, huM sanA baLe hamaNAM pAcho AvIza. mahAbala pahADa tarapha cAle. saMkhyAbaMdha lo ke tenI pAchaLa cAlyA. lake bolavA lAgyA arere... A anyAya! rAjA ghera pApa kare che. satIyA purUSane keTaluM kaSTa Ape che! pahADa uparathI paDaze te hAskAnA cUrecUrA thaI jaze. lokene dekhatAM mahAbala pahADa upara caDhI gaye. kerI laIne pAchalI khINamAM jhaMpApAta karyo. hAhAkAra macI gayo. rAjA rAjI thayA ne prajA rotI rotI ghera gaI. savAra paDatAM siddhapurUSa mAthe kerIne karaMDIye laIne darabAramAM AvyuM. lAkha lokoe mahAbalane gherI lIdhe. mahAbalane joIne rAjAnuM moTuM kALuM thaI gayuM. mAyAvI pradhAna be -tame kSemakuzaLa cho ne? mahAbala kahe mahArAjA! have tame badhA A kerI khAva ane tamAro roga maTADe, ema kahI karaMDI che ne pAMca kerIo laIne malayA pAse pahoMcI gayo. mahAbalane malayA pUche che nAtha! tame kevI rIte jIvatA AvyA tyAre mahAbala kahe che meM jyAre pahADa uparathI paDatuM mUkayuM tyAre eka vyaMtaradeve mane jhIlI lIdhe ne kahyuM ke he rAjakumAra! tuM mAre atithi che. huM tArUM sanmAna karuM chuM. jyAre huM manuSya hato tyAre teM mane khUba sahAya karI che mATe huM tArI madade Avyo chuM. tuM kahe te kaMdarpa rAjAne pUrepUrI zIkSA karUM. tyAre Page #1010 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 969 meM kahyuM-ke tamArI sahAyathI rAjA mane jeTalA kAma sAMpe teTalA pUrA karU' chatAM jo te na samaje te tame ene zikSA karajo. deve mane karaDiyA sahita udyAnamAM mUkI dIdhA ane deve kahyuM ke tuM sabhAmAM kaDiyA mUkaje ne huM adazyapaNe karaDiyAmAM rahIne mane ucita lAgaze te pramANe huM kArya karIza. devI! tenI AjJAthI huM ahI AvyA che. ane mane teNe kahyuM ke have tArA duHkhanA divaseAnA nAza thaze. have rAjasabhAmAM zu mRtyuM? mahAkhalanA gayA pachI karaDiyAmAMthI avAja Avyo ke rAjAne khAuM ke pradhAnane khAuM? vAravAra A zabdo thatAM rAjA bhayabhIta banI gayA ke nakkI A pRthvI upara vicaranArA kAI siddhapurUSa che. pradhAna ekama tADUkavA maMDayA. A dhRtArAe zuM karyuM"? rAjA kahe he. pradhAna! tu kai khela nahi. tu karaDiyA pAse jA nahi. chatAM abhimAna karI jIve| pradhAna karaDIyA pAse gayA. tyAM pharIne avAja Avye ke rAjA khAuM ke pradhAna khAuM? chatAM pradhAne karaDIyAmAM hAtha nAMkhyA. jevA hAtha nAMkhyA tevI agni phATI nIkaLI ane pradhAna khaLIne khAkha thai gayA ane bhayaMkara Aga phATI nIkaLI. leAkeAmAM trAsa trAsa thai gayeA. rAjA doDatA mahAbala pAse jaine kahevA lAgyA ke amane macAve bacAveA. mahAbalane dayA AvI ke nirdoSa mANusA mAryA jaze tethI pANI chAMTayuM. eTale deve tarata agni khUjhAvI nAMkhI. leAkeA kahevA lAgyA Apu! have tenI patnIne daI dA. nahitara jIvatA nahi rAkhe paNa haju rAjAnI buddhi sudharatI nathI. pradhAna tarIke jIvA pradhAnanA dIkarAne nImyA. mahAkhala kahe he rAjA! have tamAre jIvavuM hAya te mArI patnIne ApI do. rAjA kahe che tame khUba sAhasika purUSa che mATe trIju eka kAma karI Ape! pachI tamane tamArI patnI ApI iza. huM pIThanA bhAga joi zakuM".-huM mArI AMkha sanmukha te badhuM joi zakuM chuM paNa mArI pIThanA bhAga joi zakatA nathI te mane batAve. A zabdo sAMbhaLatA kumAra ekadama dhe bharAyA ne AlyuM ke tArI pITha jovAthI tane zu phAyado thavAnA che? tema kahetAnI sAthe dAMta kacaDIne rAjAnI garadana evI jorathI pakaDI ke De!kane ThekANe mukha AvyuM ne mukhane ThekANe garadana AvI. le huve joyA kara. AthI jIvAmaMtrIne dIkarA ekadama dhamAM AvIne kheLye te mArA mApane mArI nAMkhyA ane rAjA sAhebanI A sthiti karI? hamaNAM tane batAvI dauM chuM. A samAcAra vAyuvege AkhA gAmamAM prasarI gayA. aMteuramAM khukhara paDI ke rAjAnI A dazA thai che. kutuDula jovA AkhuM gAma umaTayu'. leAkeA khelavA lAgyA le pApI ! tArA pApanuM phaLa bhegava. rANIe karagaravA lAgI ke siddhapurUSa! tu yA kara ane amArA patinI bhUlane mAk kara tethI mahAmale rAjAnI Doka ThekANe lAvI dIdhI. rANIoe rAjAne khUkha `samajAvyA ke tame tenI kanyA pAchI ApI do. tamane ghaNI svarUpavAna kanyAo maLaze paNa rAjA tenA Page #1011 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 970 zAradA saritA duSTa vicArathI pAchA pharyA nahi. eTalAmAM akasmAta azvazALAmAM Aga lAgI. AganI bhayaMkara jvALAomAM gheADA aLIne sArUM thavA lAgyA. AthI rAjAe siddhapurUSane prArthanA karI ke mArUM. A cetha kArya karI Apa te huM tane mayA ApI Iza. A agnimAMthI mArA azvaratna bahAra lAvI Apa te huM Aje ne Aje tArI icchA pUrNa karIza. AthI leAkeA khelyA ke he nirdaya zA! tuM A zuM kare che? AgamAM mAkalIne kuvarane tAre mArI nAMkhave che? siddhapurUSa vyaMtaradevanu smaraNa karIne leAkeAnA hAhAkAranI vacce AgamAM praveza karyA. tarata deve tene maDha karI. te gheADA upara besI gayA. dvivya vastrAlaMkArAthI tenuM zarIra suAAbhita banI gayuM ne lekanA Azcarya vacce te agnimAMthI bahAra AvyA ne khelyA huM mahArAjA! pradhAna ane prajAjane A agni khUba pavitra che. manavAMchita phaLa ApanArI che. te sthaLe jamIna upara ALeATavAthI A azva ane huM ddivyazakita pAmIne AvyA chIe. rAga-jarA ne mRtyu have amane Avaze nahi. A vakhate kai paNa manuSya peAtAnuM icchita kAryo manamAM dhArIne praveza karaze te AvuM phaLa pAmaze. AthI rAjA ane ghaNAM leke agnimAM paDavA taiyAra thayA. siddhapurUSe prajAjanAne rAkayA. sA pahelAM rAjA ane pradhAnanA hakaka che--tamArA nathI. "pApInA kSaya-agnipraveza-rAjyaprApti ":- have siddhapurUSanA vya svarUpane joine rAjA ane pradhAna ane jaNAe agnimAM praveza karyo. adhIrA anelA leAkA kayAre e bahAra Ave ne ame jaIe tenI rAha juve che. kalAka thayA tA paNu bahAra AvyA nahi tethI prajA mahAkhalane pUche che-mahAkhala kahe che he prajAjanA! koIne agni jIvatA mUke kharA? mane te vyaMtaradevanI sahAya hatI tethI huM acce| . leAkeAmAM jaya jayakAra thai gayeA. mahAbalane kaSTamAM jatAM jotI tyAre prajA raDatI hatI, paNa duSTa rAjAnI duSTa bhAvanA joIne prajAjanAne rAjAne saheja paNa AghAta lAgya nahi. badhAe premathI mahAkhalane rAjagAdI sAMpI rAjA banAvyA. mahAbale vyaMtaradevane namaskAra karIne kahyuM ke Apa have ApanA sthAne padhAro. mane ya re jarUra paDaze tyAre tamane yAda karIza. AthI deva adRzya thai gayA. mahAkhala ane malayAsuMdarInA maneratha phaLyA. mahAna daDhatAthI zraddhApUrvaka pAlana kareluM zIyaLavRkSa phaLIbhUta thayuM ne mahArANI padma prApta karyuM. have alasAvAha pAse peAtAnA putra che. tene mATe te A gAmamAM che tethI tapAsa karavA mAMDI ane alasArthavAhane saMyukata kuTuMba sahita pakaDavAmAM Avye ne tene jelamAM pUryA. AthI alasA vAhe rAjA vIradhavaLane khAnagI sa MdezA kahevaDAvyA ne rAjA vIradhavaLa khalasArthavAhanA pakSamAM lazkara laine laDAi karavA AvyA. vIradhavaLa rAjAne sahAya karavA mATe surapALa rAjAe paNa sahAya ApI. teA rAjA vIradhavaLa ane surapALa Page #1012 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 971 rAjA baMnene thayuM ke kaMdarparAjA ApaNo vairI che to balasArthavAhane ApaNe choDAvIzuM ne ApaNuM vairInA vairano badalo laIzuM ema vicArIne laDAI karavA mATe AvyA. pariNAmamAM khUba laDAI cAlI. siddharAja (mahAbala) taraphanA jeTalA bANa Ave teTalA vyaMtaradeva adhavaca upADI leto hato. tenA sainyamAM kaI manuSyanI jAnahAni thaI nahi jyAre sAmA sainyamAM ghaNuM mANasa marAyA. chevaTe mahAbalanA manamAM thayuM ke vinA kAraNe nirdoSa mANaso marI jaze tethI vyaMtaradeva pAse eka bANuM mAMgyuM ne temAM lekha lakhIne bANane ravAnA karyuM. te bANa tyAM pahoMcI gayuM ne lekha temanA khoLAmAM nAMkhyA. zrImAna ! vIra purUSathI suzobhita pUjya pitAzrI surapALa narendranA caraNAviMdamAM tathA zrImAna caMdrAvatI nareza zvasura zrI viradhavaLa rAjAnA caraNasarejamAM ApazrInA sanmukha sainyamAM sthita mahAbalakumAra Apa sarvene namaskAra karavA pUrvaka vijJapita kare che ke ApazrInA pavitra prasAdathI mane A rAjyane pUrNa parigraha prApta thayela che temaja pUjya pitAzrInA pramAdAthe mArA bhujAbaLane vinoda ApazrInA samakSa meM karyo che. temAM pUjyane karele parAbhava ke avajJA ke avinaya te kRpAkaTAkSathI kSamA karavA yogya che. A lekha vAMcatAnI sAthe senAM haiyAM harakhAI gayA ane deDatAM bApa-dIkaro, sasarA-jamAI bheTI paDayA. AnaMda AnaMda chavAI gaye. tyAra pachI balasArthavAhe zuM zuM karyuM che te badhuM jANyuM. tene jelamAMthI bahAra lAvyA ne rAjAe khUba dhamakAvyA ke bela kayAM che mAre dIkaro? balasArthavAha dhrujavA lAgyuM ke have mAruM zuM thaze? jene meM mArA mAnyA hatA te mArA vairI banI gayA. chevaTe dIkarAne rAjayamAM lAvyA. mahAbala ane malayAnA haiyA harakhAyA. rAjAe balasArthavAhane parivAra sahita phAMsIe caDhAvavAne hukama karyo. paNa mahAbalane malayAe tene jIvatadAna ApyuM. parivAra bhego thavAthI khUba AnaMda varyo. mahAbala evA siddharAjAne jayajayakAra thayo. vAjate gAjate parivAra sahita mahAbala pitAnI rAjadhAnImAM jaze ane tyAM caMdrayazA kevaLI padhAraze. tyAM rAjA vIravaLa ane surapALa rAjA pUchaze. mahAbala ne malayAsuMdarIne ATalA badhA kaSTa kema paDyA? kevaLI temane pUrvabhava kaheze. A sAMbhaLI rAjArANIne vairAgya Avaze. dIkSA leze ne mahAbalane rAjya soMpaze. mahAbala ane malayAsuMdarI temano dIkaro mATe thaye tene rAjaya seMpIne te paNa dIkSA laIne AtmAnuM kalyANa karaze. - zAntiH zAntiH Page #1013 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 972 zAradA saritA khaMbhAta saMpradAyanA sva. pUjya gacchAdhipati 1008 bA. bra. pU. zrI ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanA ziSyAmaMDaLanI nAmAvali mahAsatIjInuM janmasthaLa ane dIkSA mAsa tithi vAra nAma dIkSA sthaLa saMvata 1 bA.bra viduSI pU. zAradAbAI sANaMda 196 vaizAkha suda 6 somavAra mahAsatIjI 2 subhadrAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2008 cautra suda 10 zukravAra 3 IndubAI mahAsatIjI surata (dIkSA-sthaLa nAra) 2011 aSADa suda 5 gurUvAra 4 bA.bra. vasubAI mahAsatIjI vIramagAma 2013 mAgazara suda 5 zukravAra 5 bA.bra. kAMtAbAI mahAsatIjI sANaMda 2013 mAgazara suda 10 gurUvAra 6 saguNAbAI mahAsatIjI lakhatara 2013 mahA suda 6 budhavAra 7 bA.bra. IndirAbAI mahAsatIjI susta 2014 mAgazara suda 6 budhavAra 8 zAntAbAI mahAsatIjI meDAsara (dIkSA-sthaLa nAra) 2014 mahA vada 7 somavAra 9 kamaLAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2014 vaizAkha suda 6 zukravAra 10 sva. tArAbAI mahAsatIjI sAbaramatI 2014 aSADa suda 2 gurUvAra 11 bA.bra. caMdanabAI mahAsatIjI lakhatara 2017 mAgazara suda 6 gurUvAra 12 bA.bra. raMjanabAI mahAsatIjI sAbaramatI (dIkSA-sthaLa dAdara) 2021 mahA suda 13 ravivAra 13 bA.bra.nirmaLAbAI mahAsatIjI khaMbhAta (dIkSA-sthaLa dAdara) 2021 mahA suda 13 ravivAra 14 bA.bra. zebhanAbAI mahAsatIjI lIMbaDI (dIkSA-sthaLa malADa) 2022 vaizAkha suda 11 ravivAra 15 maMdAkinIbAI mahAsatIjI mATuMgA-muMbaI 2023 mahA suda 8 zanivAra 16 bA.bra. saMgItAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2023 vaizAkha suda 5 ravivAra 17 bA.bra. harSidAbAI mahAsatIjI ghATake para (dIkSA-sthaLa bhAvanagara) 2026 vaizAkha vada 11 ravivAra 18 bA.bra. sAdhanAbAI mahAsatIjI khaMbhAta 2029 mAgazara suda 2 gurUvAra 19 bA.bra. bhAvanAbAI mahAsatIjI mATuMgA-muMbaI 2029 vaizAkha suda 5 somavAra Page #1014 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 973 pU. bA. bra. viduSI zAradAbAI mahAsatIjInA cAturmAsanI yAdI gAma saMvata gAma amadAvAda surata saMvata 16 1997 1998 khaMbhAta 2013 2014 2015 amadAvAda kheDA vIramagAma 1999 2016 2000 sANaMda khaMbhAta sANaMda 2017 2018 2001 2002 amadAvAda 2019 sAbaramatI khaMbhAta kAMdAvADI (muMbaI) mATuMgA (9) dAdara ( , ) vilepArlA ( , ) ghATakopara ( ) khaMbhAta 2003 2004 sANaMda amadAvAda sANaMda khaMbhAta surata 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2005 2006 2007 2008 2009 2010 amadAvAda amadAvAda bhAvanagara jorAvaranagara rAjakoTa lakhatara : 2027 dhrAMgadhrA 2011 khaMbhAta amadAvAda 2028 2029. 2012 sANaMda kAMdAvADI (muMbaI) pU. zAradAbAI mahAsatIjIne pragaTa thayelA vyAkhyAnanA pustake (1) zAradA-sudhA bhAga 1 ane 2 (2) zAradA saMjIvanI bhA. 1-2-3, (3) zAradAmAdhurI bhA. 1-2-3, (4) zAradA parimala bhA. 1-2 saMyukata, (5) zAradArabha bhA. 1-2-3, (5) zAradA saritA bhA. 1-2-3 saMyukta. Page #1015 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 974 zAradA saritA o | zuddhipatraka naM. pRTa lIMTI azuddha zuddha naM. pRTa lIMTI azuddha zuddha 2 8 12 virAna virAga - 54 470 17 AzAnI ajJAnI 3 15 26 rIkarA dIkarAnuM 55 478 28 narasiha narasihabhAi 3 16 29 zreNIka zreNIka 55 479 28 navena penana 4 19 15 to rayo tamo tathA 56 483 12 parigraha pariso 9 pa 26 pradeza paradeza 56 489 3 premanI premInI 10 126 28 sAthI ' sAcI - 57 489 29 mAnavadeva mAnavadeha 19 127 15 varAvI vairAgI 58 504 24 paiSagha pauSadha 22 149 20. khanI sukhanI 58 504 30 ajJAthI AjJAthI 28 203 2 anubaMdha anubhAga baMdha 58 506 23 bhajano khajAne 30 221 14 marI maTI 58 514 14 paththarane paththarane 30 222 16 NIonA rANIone 59 para0 18 ceraDAmAM eraDAmAM 31 228 21 hahi nahi 60 pa29 4 kAma kAyama 32 238 30 pharaka 60 532 11 mekSamAM mokSamAM 33 242 17 A zarIri azarIri 60 pa33 15 bada bAda 41 321 8 mahAzakata mahAzataka 61 534 22 dekaDA dokaDA 43 341 20 vyAkhyAmAM vyAkhyAnamAM 61 534 22 nuM 44 350 10 AcAryA AcaryA 61 534 25 bhauki bhautika 47 379 12 yevAya kahevAya 61 537 5 maLAya maraNaNaya 47 379 15 sAtu sAta 61 540 11 aDI ADI 48 385 6 dharave dharAve 61 240 26 mayAkapaTa mAyAkapaTa 48 394 21 rAri Apadi 61 241 22 aMgIkara aMgIkAra 48 395 25 samaga samagra 62 547 21 marI maTI 49 407 15 becana becena 62 550 16 pitAjI pitAjI 51 431 4 0 satyane prabhAva 64 564 2 magaLa maMgaLa 51 434 10 ApanArI AryanArI 65 579 26 yoya yoga 51 436 18 paja 67 607 21 gI yogI para 454 30 dhrujavA dhrujavA 68 608 7 rIte rIte pa3 459 21 mAruM tAruM 68 611 13 nahi thaze thaze 53 461 3 nara zeTha nagarazeTha 68 612 19 khakhara 53 462 15 tasvIe tapasvIe 69 615 7 kharabA kharAba 54 466 24 vAdaLI 69 617 23 zatrao zatruo 54 468 23 dhanI krodhanI. 69 618 3 nAja nAma 54 470 14 bhavasaMzA bhayasaMzA 70 623 2 bolavathI bolavAthI paNa khabara vAdharI Page #1016 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA 975 naM. pRSTa lITI azuddha zuddha 4. pRSTa lITI azuddha zuddha ane 70 625 24 paDanA paDatA 70 625 24 praNanA prabhunI 72 643 3 saMmaya saMyama 73 650 7 o ane 73 651 7 73 651 14 azvatthAmA garavatthAna naro vA mataH naro vA kaMjjaro vA kujjaro vA . 74 657 3. viSayapAna viSapAna 66. 1 jIvanavuM jIvananuM 66, 7 pATalI poTalI 75 674 1 ghamudramAM samudramAM 75 674 13 agurU agara 77 682 26 bhUyase bhUyarsa 77 683 8 mumukSa mumukSu 77 685 28 eTalo eTale 78 692 11 Apavo Avo 78 692 12 ApavuM AvavuM 79 702 11 kuMvaranI kuvarInI 84 733 3. bhavanayati bhavanapati, 89 765 29 sukha mukha 90 769 23 paDaze paDaze 95 802 23 natI nathI 96 8.8 12 pAnAnA potAnA 99 829 7 manaprApti jJAnaprApti 99 834 25 jamavA javA 100 841 13 cAmakAmAM cAmaDAmAM 100 842 1 trizUnI trizuLanI 107 881 2 caritra cAritra 107 882 29 vijJAne bdhim 108 885 20 pharya karyuM 108 890 16 rijhAI rUjhAI 111 907 18 madana madanabrahmakumAra brahmakumAra 112 913 12 the huM thoDu 112 914 9 anaMnajJana anaMtajJAna 115 934 7 tyAMnA tyAMnI 115 935 8 sAtame sAtamI 116 977 12 bhakkA bhUkkA 116 938 27 vyavayAya vyavasAya 117 949 7 samajaNapUrka samajaNapUrvaka 117 951 1 dUrvAsA durvAsA Page #1017 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 976 zAradA saritA agAuthI noMdhAyela pustakAnA grAhakeAnI yAdI pustakonI saMkhyA 151 zrI maNIlAla zAmajIbhAi vIrANI 151 chaganalAla zAmajIbhAi vIrANI zrI varga. sthA. jaina saMgha, muluMDa ratanazI ANaMda zrI vardha. sthA. jaina saMgha, pAralA bhavAnajI meghajI 101 100 100 75 ,, 51 subhadrAbena rasikalAla jhaverI 51 bALaracaMdabhAI sAkaracaMda 51 25 " 25 "" 21 "" "" 50 kAnajI velajI (bhacAu) 40,, ramaNIkalAla kasturacaMda kAkArI 40 nagInadAsa kalyANajI zAha gIrajAzaMkara khImacaMda zeTha 40 40 premajI hIrajI gAlA kezavalAla durlabhajI vIrANI 40 ratilAla hImajI gAMdhI 40 "" 40 ravIcaMda sukhalAla zAha 35,, pravINabAI DAhyAbhAI dozI 30 kokIlAbena prabhudAsa jAmanagara o o o "3 29 " ,, ,, ramaNIkalAla nAgaradAsa amIcaMda oghaDabhAi 25 25 lAbhubena khuzAlabhAI 25 25 zrI vardha. sthA. jaina saMgha, koTa 25 ,, "" nAma 39 ,, subhadrAbena dalapatabhAI jhaverI 99 ,, yasukhalAla rAmajIbhAi vekarIvAlA .. 99 25 chaganalAla nAnajI bhAyANI 25 ANaMdajI nAnaro~da lAkhANI .. "" 25,, maphatalAla nAraNadAsa dezI, ghATakopara 25 jamanAdAsa prabhudAsa pArekha 25,, pramAkuMvara zAmaLajI pArekha 21,, ravInaMda DAhyAbhAi dozI cImanalAla choTAlAla khaMbhAtavALA vasanajI zAmajI kezavajI hemarAja premajI bhImazI "" dhelAbhAI bhImazI chADavA meghajI habhubhAI zAha pustakanI saMkhyA 20 zrI vADIlAla amarasI 20 15 11 11 11 11 11 nananananana nananananana na99 9999 9999 11 99 11 99 "9 " 11 99 11,, 11 ,, ,, "" ' ,, " "" "" "" " ,, 99 " 22 99 99 "" "" 11,, zAMtilAla traMbakalAla " 10,, cheATAlAla devazIbhAi "3 nAma 10,, 10 ' 10 kAkubhAI vIjapAra, mATuMgA hiMmatalAla premacaMda zAha vardhamAna prabhudAsa cAMpasI narasIbhAi jesIMgabhAi trIkamajI daDIyA 99 kamaLAbena harakharAMda, mATuMgA gulAbarAMda hIrAcaMda kArazI hIrajI vasaMtabena ratilAla gIradharalAla trIkamajI daDIyA, sAyana zAMtilAla jAdavajI, mATuMgA jyAbena vrajalAla vADIlAla zAMtAbena caMpakalAla dhanajIbhAi trIbhAvanadAsa bALarAMda khuzAladAsa khaMbhAtavAlA vimaLAbena guNavaMtalAla zAha nAgaradAsa mANekarAMda zAha kusumabena nemacaMda zAha dhAdhArI sthA. jaina saMgha choTAlAla meAtIcaMda khaMbhAtavALA parasottamadAsa DuMgarasI dAzI ramaNalAla nAgaradAsa, kaleAla pratApabhAi bhurAlAla gAMdhI cAMdIvAlA bhAilAla cunIlAla verA maganalAlabhAI kAmadAra jecaMda jamanAdAsa nAgajI jasarAja naMdalAla tArAcaMda veArA kuMvarajI haMsarAja amulakha mohanalAla maganalAla hAkemarAMda kherAjabhAi hIrajIbhAi vRjalAla saMgharAja Page #1018 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAradA saritA pusatakonI = = = = = = = = 9 0 = = = pustakonI nAma saMkhyA 10 zrI cunIlAla catrabhuja : 10 , nonarAMda cakubhAI 10 , ratilAla mANekacaMda mahetA 10, gIradharalAla amulakha sukhalAla devacaMda vakhArIyA , tArAbena harajIvanadAsa gAMdhI , ratanasI ANaMda , savitAbena himatalAla zeTha , maNIlAla vIrajI verA , vADIlAla jeThAlAla zAha , dalIcaMda amRtalAla desAi , jeThAlAla nemacaMda khaMbhAtavALA 10, manasukhalAla lAlajI 10 ,, kusumabena kAMtilAla bhIkhAlAla vRjalAla dozI 10 , vIrajI premajI 01 , dhanalakSmIbena dIlIparAya 10 , gulAbabena rajanIkAMta , maganalAla metIcaMda mahetA bhavAnajI lakhamazI gAlA 10, sAkaralAla jIvarAja mahetA , vADIlAla pItAMbara saMghavI 10, jaDAvabena ravirAMda paTela 10 zrI darIyApurI sthA. jaina saMgha, vaDodarA 10, haidrAbAda sthA. jaina saMgha 7 ,, zAradAbena dalapatalAla mahetA 6 zrI nagInadAsa nyAlacaMda dozI , naTavaralAla amRtalAla mahetA 5 ,, dalIcaMda ena. zeTha ,, lakSmIcaMda catrabhuja , ThAkorabhAi aMbAlAla khaMbhAtavALA - kamaLAbena 5 , hakamIcAMda catrabhuja ravIcAMda aMbAvIdAsa , choTAlAla prabhudAsa prabhudAsa choTAlAla bhAyANI jIvarAja arajaNa bAlAla vIrAMda suratavAlA 5 , prANalAla harakharAMda khANI ,, zAMtilAla maganalAla , popaTalAla mohanalAla nAma saMkhyA 5 zrI lalitAbena sumanalAla zeTha 5 , vijyAbena kezavalAla 5 , premacaMda harajIvana zAha 5 , pAnArAMda popaTalAla gesalIyA 5 ,, lIlAdhara vIThaladAsa mAvANI zivalAla popaTalAla gosalIyA meghajI khImajI 5 ,, Idubena pannAlAla khaMbhAtavALA 5 ,, maNIlAla ThAkarasI , premarAMda kheDIdAsa , dhanakuMvarabena rAMpakalAla , kAlIdAsa jIvAbhAi chabIladAsa jAdavajI 10 , nAnacaMda cakubhAi ratilAla mANekacaMda mahetA zAMtilAla ThAkarasI TokarasI enajI ,, harIlAla mehanalAla vorA 5 , premacaMda ujamazIbhAi 5 zrI nAgaradAsa mohanalAla 5 , pAnAcaMda naMbakalAla , nyAlacaMda kuberadAsa koThArI , jayaMtilAla saMgharAja bAvIsI , surezacaMdra kAMtilAla , kezavajI ravajI 5 , dhanajI lAlajI bIdaDA 5 , ratanasI parabata 5 , hIrAlAla rUpacaMda mahetA 5 ,, mAMda DAhyAbhAi vasA 5 ,, akherAja munazI , jayaMtilAla tArAcaMda, ghATakopara 5 zAMtilAla dAmodaradAsa desAi 5 , araviMda dharamasI lukhI zrI caturadAsa devajIbhAi saMghavI 5 , rasilAbena rAmajIbhAi gAMdhI , vinodarAya nAnAlAla gAMdhI padamazI TekarasI 5 ,, zAMtilAla maNIlAla ajamerA , karasana ugAbhAi 5 ,, pravINacaMdra mehanalAla koThArI 5 ,, muLajI jesIga cheDA Page #1019 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 978 zAradA saritA pustakanI nAma. saMkhyA 5 zrI kAMtilAla esa. vasANI 5 , nAnajIbhAi lakSmIcaMda 5 , bhAicAMda dharamazI badANI 5 , gaMgAbena khuzAlarAMda 5 , jIvarAja devarAja zAha . 5 , gulAbabena daDiyA ravajI gaNazI 5 ,, Indubena caMdulAla kezavalAla zivalAla dezI , manasukhalAla vikamazI dezI anupacaMda viThalajI saMghavI tArAbena vasA 5 , lAbhubena dozI 5 , zAMtilAla suMdarajI 5 , Idubena rAMdulAla piTANI , manubhAi neNazI pArekha , vanitAbena rajanIkAMta jhaverI zrI cunIlAla nImacaMda mahetA 5 , harakerabena , madhubena 5 , bApulAla suMdaralAla khaMbhAtavAlA 5nyAlacaMda laheracaMda saMghavI 5 , ratanasI ladhAbhAi gAlA 5 , vRjalAla harajIvanadAsa zAha jaTAzaMkara lavajI pIpalIyA talakacaMda pAnAcAMda 5 , velajI jaibhaNa bhavAnajI rIvAlA jIvarAja vIrajI zAMtAbena mehanalAla, sAMtAkrujha 5 , vRjalAla maganalAla talasANIyA 5, jagajIvanadAsa chaganalAla zAha 5 , vADIlAla phulacaMda paTela khaMbhAta 5 , vRjalAla vanamALIdAsa coTalIyA pravINacAMda popaTalAla mAvANI 5 , dhIrajalAla talakacaMda zAha 5 ,, maganalAla dhanajI deDhIyA jevaMtalAlajI 5 ,, gAMgajI khImajI .tArAcaMda dIpacaMda avalANI 5 , tilAla prabhudAsa pustakonI saMkhyA 5 zrI bhurAlAla nAgaradAsa aMdhAra 5 ) naMbakalAla jagajIvana gepArI 5 - rAmajI zAmajI vIrANI TrasTa 5 - rAyacaMda mohanalAla aMdherI 137 pAMcathI ochI lakhAvela pustako, 11 zrI cImanalAla hIrAcaMda zAha sANaMda 11, vADIlAla chagganalAla zAha 14 sANaMdanI chUTaka cepaDIe , 51 zrI jIvaNalAla padamazI suredranagara dhrAMgadhrAvAlA zrI maphatalAla cunIlAla jhaverI khaMbhAta 11 , harIlAla anupacaMda sADIvAlA, 11 , jeThAlAla sukhalAla rasikalAla ke. rAjakoTavAlA zIvalAla choTAlAla zAha 5 - bhegIlAla cImanalAla 5. nemacaMda surUpacaMda 62 khaMbhAtanI chUTaka kepIo 111 zrI harakhacaMda mADaNa muMbaI-koTa 50 , jamanAdAsa khuzAla hA, lAladAsa zeTha che. 5 gAlA pepara mArTa 10 , vIThaladAsa pItAMbara , zAMtilAla vardhamAna banANI amadAvAda . jAdavajI mohanalAla zAha , - pAcAlAla pItAMbara 20 zrI . sthA. jainasaMgha naMdarabAra 5 , ratilAla vADIlAla zAha amadAvAda 5 , maNIlAla loDhA , amaracaMda zobhAgacaMda himatalAla premacaMda 5 kheDA saMgha kheDA 5 zrI nagInadAsa jIvaNadAsa dezI amadAvAda 5 zrI mehanalAla amaracaMda zAha navasArI, 5 zrI hIrAlAla punamacaMda surata 5 zrI vinayacaMdra vADIlAla saMghavI madrAsa 5 zrI harakIzanabhAI benAnI 5 zrI kAntIlAla jecaMda saMghavI vIramagAma 5 zrI jayasukhalAla chaganalAla patIrA rAjakeTa 99 7 7 7 8 7 7 7 7 3,422 kula Page #1020 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khaMbhAta saMpradAyanA sva. AcArya gacchAdhipati bA, bra. pU. ratnacaMdrajI mahArAja sAhebanI rapa mI puNyatithie kAMdAvADI dharmasthAnakamAM ApelI bhAvabhInI zraddhAM ja li (rAga : maitrIbhAvanuM pavitra jharaNuM"). jena tirdhara ratnagurUjI, jIvana dhanya banAvI gayA, satya, ahiMsA, prema dharmane, dIpa tame pragaTAvI gayA, puNyavaMtI e pAvanakArI, galiyANA gAme janma dharyo, cauda varSanI kumAra vayamAM, dIkSAno nirdhAra karyo, kSatriya kuLamAM janma dharIne, kSAtrateja camakAvI gayA....jaina tirdhA 2.1. jayAbahenanI kukhe janamyA, jetAbhAI tAta hatA, chaganagurUnI suNI dezanA, saMyama rAhe muni banatA, traNa bhuvanamAM tilaka samA, nAma subhaga camakAvI gayA....jaina tirdhara. 2. rAjanagaranI chatrachAyAmAM, name AyariyANuM thayA, ardha zatAbdI dIkSA pALI, aMtima mAsuM khaMbhAta rahyA, gujarAta dezamAM vIra prabhunI, dhama dhvaja pharakAvI gayA...jena tira....3. vinaya, namratA, kSamA, saraLatA, guNaguNanA bhaMDAra hatA, divya tejasvI, mahAna vibhUti, ratnagurUjI A 5 hatA, dhanya dhanya che ratnagurUjI Apane, gurUjInuM nAma zuM jAvI gayA...jaina tirdhara....4. nazvara kAyA nazvara mAyA, nazvara che jaganI chAyA, bhAdaravA sudI agiyArasanA, amane choDI cAlyA gayA, hasatA hasatA cAlyA gayA ne saine tame raDAvI gayA....jaina tirdhara....5, tUTI aNadhArI AyuSyanI derI, AMkhe azrudhAra vahetI, nAvika viThThaNI naiyA athaDAtI, ratnacaMdra gurU gAdIpati, khaMbhAtanuM ratna lUMTAI jatAM aramAna adhUrA rahI gayA...jena jotidha26. divya zakti sadA A pe mujane, apanAvuM tuja Adaze, caraNe paDI kara joDIne yAcuM, prema bharI AziSa, satI " zAradA " kare che Aje gurUjIne vaMdana vAra hajAra....jaina tirdhara....7.