Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
;BIBLIOTHECA INDICA.
Work No. 189.
SAMARAICCA KAHA.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
BIBLIA INDICA
HARIBHADRA
SAMARĀICCA KAHĀ A JAINA PRAKŞTA WORK.
EDITED BY
DR. HERMANN JACOBI
Professor of Sanskrit in the University of Bonn,
.. VOLUME I. , ? TEXT AND INTRODUCTION
Ebito
PRINTED AT THE BAPTIST MISSJON PRESS. PUBLISHED BY THE ASIATIC SOCIETY OF BENGAL
CALCUTTA
1926.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
B. I 169
ю
THE MEMORY
OT
ŚRI VIJAYA DHARMA SŪRI.
SL 78 19394
6040
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
Page i-xxix
xvii
XXX
xxxi-cxix
Xxxi XXX XXXV
... INTRODUCTION ...
Haribhadra's ago Haribhadra's life Haribhadra's works
Samaráioca kahā HOTE ON NIDĀNA NOTE ON SUVARNADVIPA AND KAȚĀHA CONTENTS OF THE SAMABĀICOA KAHA
Bbūmiki .. First bhava .. Vijayasena's tale Second bhava Amaragupta's tale Analogue of the man in the well Third bhava. Vijayasimha's story Ajita's tale .. Fourth'bhava The robber's'tale .. Yasodhara's tale .. Fifth bhava .. . .. Sanatkumāra's tale .. Story of a married couple Apologue of the two roads Sixth bhava... Arhaddatta's tale Seventh bhava story of the lost necklace . Story of Candra'and Serga, Eighth bhava Vijayadharma's bibiory ..'. History of the nan Susoņgata
xxxvi XXXIX
xliv xlvii xlvii xlviii
liv lviji
..
:::::::::::::::::::::::::
โri lxvii lxxii IXXV
lxxvü .. lxxxiv .. laasvit
LXXXIX
111111111111
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
cx
oxi
cxiii cXVI
cXVÜ .. cxviii cxxi-oxxyii
cxxix-oxxx
toy
Ninth bhava Apologue of the lover in the sink-hole Apologue of the four men Apologue of the merchant's six sons... Apologue of the robber and the four queens
Apologue of the savage in the royal palace . INDEX ORRIGENDM DEXT ..
Bhūmika Bhava I Bhava II Bhava PII Bhava TV Bhava Bhava. Vi Bhava VII Bhava VIII Bhava TX
::::::::::':
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
HARIBHADRA'S AGE. THE death of Haribhadra, the author of the Samaraicoa Kaha, is placed by Jaina tradition, which in this particular can be traged to the beginning of the 13th century A.D., in Vikrama samvat 585 or Vira samvat 1055, corresponding to 629 2.D.'. This date, however, was recognised to be wrong, since Hari. bhadra was acquainted with the philosophy of Dharmakirti whọ flourished about 650 A.D. The discussion at that time turned on the following point. Siddharsi who finished the Upamitibhayaprapancā Kathà on the lat May, 906 A.D., calls, in the Prasasti of that work, Haribhadra his charmabodhakaro guruh Now the question arose whether Haribhadra was actually Siddharyi's teacher of the Sacred Law, or his paramparāguru ; In this investigation I took what even tally turned out the wrong side of the question. Meanwhile the Jainas had been publishing a number of Haribhadra's works which were found to contain many interesting details. But the evidence that finally, settled the question of Haribhadra's age, was not fur- .
1 At the end of ah old MS. in Jerulmer, of Karibhadra's Laghukpetrasamāsavịtti the date of the completion of this work, 's given, in two verses, as, Vikrama 585, Jyeștha su-di. 6, Friday, Pug nakmatra; this corresponds to either Tuesday, 9th May 528 A.D., on Saturday, 28th April 520 A.D. In the first case the nakṣatr# was Punya, in the second Punarvasu. As the woek-day comes out wrong in both cancy, the date must be considered spurious., Tho nak satra carrios loss weight, because for every day of the lunar year the choice generally lies botween thren nakaatrás only which may be ascertained beforehand,
See my edition of the Upamitibhavaprapancā Kathi (Bibl. Ind.) Preface pe viii f. *Le, P. vi. , ,
A full statement of all particulars about Haribhadra's works, their commentaton, and the latters' dates is furnishod by Muni Kalyanevijaya in the preface (granthakaraparicaya) to kis edition of Haribhadra's Dhar. masagrahini, Devendra Lalabhat's Jainapustakoddhara No. 12, Bombay, 1918.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION. nahod by any of his own works, but by the Kuvalayamáls, a Prakrit poem by Uddyotana, which he fihished on the last day but one of the Sake-yoor 700,' equal to the 21st March, 779 A.D. In the Prasasti of this work Uddybtana mentions Haribhadra w his teacher in philosophy, praising him as the author of a great many books; the latter statement puts it beyond doubt that the great Haribhadra is the person intended. The fires who rightly understood the passage in question and recogpised its chronological bearing, was Munirāj Shri Jinavijaya. In his article “The date of Haribhadrasūri,” read at the First Oriental Conference, November 1919, Poona, and published uncer the title “Sri Haribhadrâcāryasya Samayaniryayaḥ” in the Jainsahityasamsodhaka Granthamālā, Poona, he discusses the whole question, examines the evidence, and puts his case in the clearest light. The following remarks are chiefly based on his paper.
... i utrete una fagrafom i.. Caitra ba-di. 14. This date is interesting from the point of view of the calendar. As tho Caitradi-year invariably, begins with the suklapakşa of Caitra, the date in question would seem to be rocordod according to the pūrņimanta scheme in which tho dark fortnight precedes the bright one. But as Kielhorn (Ind. Ant. 1898 p. 271 f.) hay shown from datos iņ inscriptions that in connexion with Saka-years almost always amūnta months are used, the prima faciē intar.' pretation of our date krcomes extremely doubtful. In the year under consideration, however, thore was an alhika Caitra which precedes the nija month; therofore in this case adhika Caitra ba. di. 14 is the last day but one of the preceding year, if the year bagan with nije Caitra, as it.qught to do, since the new moon initiating true Caitra immodiątely precedod Mosasamkranti. I, therefore, believe that Swamikannu Pillai's assertion (Indian Ephemeris vol. I, part), p. 65), “when there is an adhika Caitra, that begins the yoar," applies only to modern usage. .
The passage in which , Haribhadta is referred to, is corrupt as is shown by the metre.. In the MS. of tho Deccan College, the only one that svors to be available, it runs thûs : et forsirgt varuutet fost traigofra VAT I Muniraj Jinavijaya has satisfactortly emend. ed the toxt and supplied the missing syllables as follows: ut forwfu Js; varmare vun fenti varten Terownywewanti The first plda is connected with the preoeding worse which eulogises Uddyo.. tana's fonchor Virabhadra; and the following velho names his father Vasadvars who was a Katriya and became a Kaamkaramapa.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
We capnot make out from Uddyotana's remark whether Haribhadra was still alive or not, when it was written; somo twenty or thirty years before that date, however, he must have been actually teaching Uddyotana. We may, therefore, take that opooh, say 780 A.D. or later, as the time of his literary activity, which considering the extraordinary number of praba
nas he wrote must have extended over twenty years at least. ' He quotes many authors, Brahmanioal, Buddhist, and Jaina; a list of them containing thirty names has been drawh up by Jinavijaya, 1.c., p. 11. From among them the following may be mentioned as interesting from a chronological point of view : Dignāga, Dharmakirti, Bhartphari (author of the Vakyapadiya, about 850 A.D.), and Kumarila. Haribhadra quotes, in his Vivarana of the Nandigūtra, several paraages from the Cūrni of that sūtra by Jinadasagani-mahattara without mentioning his name. The Cürni way finished in the Saka-year 598 = 677 A.D. To about the same time belongs Siddhasenadiv&kara whom Haribhadraw quotes ; for he uses, no duubf, Dharmakirti,' though he does not name him. We thus see that Haribhadra quoted many of the celebrities who Hourished in, the tentury preceding his own. On the other hand he does not quote Sarkara who rose wo high above all his contemporaries that Haribbadra could not have ignored him if he had lived at or after his time. We, therefore, conclude that the tradition of Sankara's school is right, or at least not far wrong: in placing his life in 788–820 A.D. Nor does
Dharmakirti qualifies pratyakra only as abhränta (and Dbarmottaru expressly says bhrantam hy unumānam), while Siddhavenedivákara in Nyá. yávatāra uff claims abhrānta for pratykra as #ell as anumana; similarly, he exteads the distinction of evürthi and patártha, which properly applies to anumana only, to pratyakra also, ibidem 12. Apparently he thought to improye oh Dharmakirti by a wholesalo generalisation of nice distinr. tiona! He is different from Siddhreenagani, the author of the Tatt. vartha-vetti, decause the datter quotes ad. II 25 from Haribhadra's com mentary on the Nandisätra, keo Kalya'navijaya, l.co, p. 29; Haribhadra, therefore, intervenes betwenu both Siddhasonas. It may be mantioned that the younger one quotes ad. I, 10 . verte by Aryn-Siddhwunne, who Jaay or may not be Siddhavanadivákare.
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
y
INTRODUCTION
Haribhadra, as Vinayavijaya states (1.c, p. 13), 'discuss the Mayāvāda. He knows the Advaitavāda, and refutes two or three different branches of it in his Ś&stravårttā samuccaya VIII, 1 fi' but none of them can be identified with the Māyāvá. da. This fact is of considerable interest, since it proves that before Sankara the Mayāvāda was practically unknown outside of the circles of Aupgnişadas; for it had already been estres lished by Gaudapāda, the ghiru of Sankara's guru. It is not the intrinsic value of a system, or the originality of its teachings, that secured it notoriety throughout India, unless a great author and debater takes it up, systematically developes it in every detail, and successfully upholds it against all opponents. His fame then outshines that of the original thinker whose merit was apt to be overlooked.?
2. HARIBHADRA'S LIFE. We know very little about Haribhadra from himself; all that he chooses to tell us is contained in the subscriptions to his numerous works. From them we collect the following information : (1) he obeyed the command of Jinabhata,o an Āçãrya of the SitAmbaras (Svetāmbaras) ; (2) he was the pripil of acārya Jinadatta, an Ornament of the Vidyadhara kula (gaccha); (3) he was the spiritual son of the nun Yakin mahattårā."
1 We should like to know more details about these early Vedanta Nchools than Haribhadra gives in the work quoted in the text; perhaps he inay havo givor them in hin svopajna-Vrtti to the passage in question. But this Vștti is not available to me.
2 Thus the Dhani-theory also seems to have been ignored until Anandavardhana componed the Dhvanyaloka, the commentary on the original treatise in Kärikās by an, unknown author, and thereby brought this theory to such prominence, that nearly all later writers on Alamkira have adopted it. I am, therofore, also persuaded that nihilistio and idealistio teachings which did exist in early Buddhian, pemed unnotioed by, and did not provoke the opposition,. of Brahmanioal philo. sopher, until Nagarjuna did for the Binyavida, and Vasbandha for the Vijn navide, whatalong after tham Sankara has done for the May vida.
All the details stated above are given in the subscription of the Sipahit, his Tika of the Avadyakasutra; in other places only one o other detail is mentioned.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION,
Some more 'facts are directly manifested by the works of Haribhadła : (4) this use, in the last verse of most of his works, of the word viraha, which may have reference to some event in his life ; (5) his intimate knowledge not only of Jainism, but also of the teachings of heterodox systems, evinoed in his Anekantajayapataka and his Țikā of this work, as well as by his Writing a commentary on Dignāga's Nyävapraveśa ; (6) his writing a great number of works. .
It goes without saying that the contemporaries of Haribhadra knew a great deal more about his life than is contained
in the above six items, but it is equally true that in oral tradi*tion pober Kistory is apt to be gradually changed into legend,
a strange mixture of facts and fiction, which we can separate from each other with some degree of plausibility only in the simplest cases. Occasionally, however, tradition has stories of an entirely fictitious kind and originally unconuected with its hero. Thus, in the case in hand, curiosity was naturally excited, by point (4), to satisfy which a tale full of syiraculous and wholly incredible incidents is added in the legendary life of Haribhaira; it exceeds in length all remaining parts of the legend taken together ; but no reference to it is made in the oldest accounts.
Before analysing the traditions about Haribhadra's life, I'onumerate the sources from which it is known. (a) A short paragraph at the end of Municandra's Tika of
Haribhadra's Upadeja padáni; this Tika was finished • Vikrama samvat 1174 = 1118 A.D.; the passage in
question has been printod by Kalyaņavijaya l.c. p.
5a, and Jinavijaya 1.c. p. 4, note 14. (6) Eight, gåthås (52-59) in Jiradatta's Gaņaudharasárdha
bataka, written between samvat 1169 and 1211 -- 112-1164 A.D. The text is oditod in A. Weber,
Verzeichniss der Sapskrif-und Praksit-Handschriften, • II.p. 982 f. (c) The ninth Spiga of Prabhācandra's Prabhāvakacarita,
finished samvat 1334 = 1278 A.D. (the name of the "author is wrongly given xs Candaprabha on the titlo •of the N.S. edition, 1909).
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION
(d) Rajasekhara's Prabandhakosa, written in samvat 1405
= 1349 A.D. I know only some extracts of this
work given by Kalyāņavijaya l.o. p. 88, 24a. " (2) Sumatigaņi's Vștti of the Canadharasārdha-bataka (see
b.), finished samvat 1295 = 1239 A.D., occasionally referred to by Kalyanavijaya. An abridgement of Sumatigani's narrative is given in the Laghuvștti
Sarvarājagaņi, see A. Weber, 1.c. p. 988. . . (1) Kathavali of Bhadresvara, date unknown; mentioned by
Jinavijaya and not otherwise known to me. : I shall now discuss some traditions about particulars of Haribhadra's life which may be regarded as substantially ttue.
The birth place of Haribhadra was, according to a, c, de, Citrakūta, the modern Chitor. The ancient fort on the rest of the hill' was the capital of Mewar from about the 7th century till 1569 when the seat of government was moved to Udaipur. Haribhadra probably lived in Chitor up to his initiation. But the stene of his later life as a monk seems to have been chiefly the neighbouring parts of Rājputana and the kingdom of Guzerat. In that country, he became the teacher of Uddyotana. Another indication of Haribhadra's activity in Guzerat is furnished by the annals of Jaina families ;, for ac. cording to Kalyāņavijaya (1.c., p. 7b), thoy assert that Haribhadra organized the clan of the Porevals (Poruyada, Prāgvāta) and converted them to Jainism. Now we learn from the Neminahacariu 8 that the Poreval clan originated in Srimäld,4 that a.war.
The phrase inp: Sricitraküfacalacúläniväsino clearly refers to the ancient town on the hill.
The verses 4 and 6 in the passage quoted from the Kuvalayamala by Jinavijaya (l.c,p. 15), provo that Uddyotana belonged to a line of yatis that flourished in Guzerat. .
See my edition of the Sanatkunfracaritam' in the Abhandlungen der Bayerischen Akademie der Wissenschaften, Munchen, 1921, p. 102, VIII-V, and the additional noto on p. VI. ib.. .
The modern Bhinmal in the extreme south of Marved. Uddyotanasūri, 1.o., 'named the town Siribhillamala. It was the capital of Guserat before the foundation of Anahillapaitaka by Vanaraja, the first of the Capotkata or Cavada kings.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
liko member of this olan Nimaya, was induced by Vanerkja (746-806 A.B.) to settle in his new capital AnahillapĂtaka, and that he there erected a temple of Reabha for the Vidyadharagaccha. Since Haribhadra, the organizer of the Poroval olan, belonged to the Vidyadharagaccha', it is likely that that clan owed some sort of allegiance to that gaccha, whereof the statement in the Neminthacariu seems to furnish a proof.-Although Haribhadra may have lived for the greater part of his life in Guzerat and the adjoining States of Rajputana, yet hi swanderings as a yati probably extended to far distant parts of India. Some hints about his knowledge of India may be gathered from the Samarãiccakaha. In this regard it is significant, that he does not lay the scene of any of his tales in one of the renowned towns of the Deccan or Southern India", but all towns that can be identffied", are situated in Northern India, from HastiDāpura to Tâmralipt. He evinces a more intimate acquaintance with Eastern India between Ayodhyâ and Campi; in these countries, Buddhism was still flourishing, and it is, therefore, possible that Hatibhadra there acquired his acourate knowledge of Buddhist philosophy, especially as taught by Dignāga and 'Dharmakirti..
"That Haribhadra was a Brahman by caste is mtated in e and implied.in c, where he is said to have been the purohita of king Jitāri.". Though there is no such statement in a and 6, I have no doubt that it is true For the learning peculiar to Hari.
For he calls his teacher Jinschatta un ornament of the Vidyadhara. gaocha. Actording to Harshanandanagani (2016 A.D.) ho was a member of vfddha-gaccha, see Kalyānavijaya I.c., p. 11h.
The cause of his want of acquain Mance with Peninsular Indis was probably the circumstance that in his time there were fow, if any, Svetambara communities south of the Tapti.
3 Those in the fabulous country of Aparavideha, of course, do not concern us.
4 Kalyanavijays Lc., p. ba, note
3 Apparently a fictitious namo standing for Jitabatru, the usual namo of the king in countless legends and stories of the Jainas, but never mat with, as fes I know, in any historical document, inscription, etc. The name is absent in the list of the Guhila kings of Mowed, see Mabel Dal, Chronology of India, p. 282.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
vii
INTRODUCTION,
bhadra, apart from his comprehensive knowledge of Jains Lore, is of such a kind as was natural with a Brahman, but quite exceptional in any other case, before Jain literature had received a new impulse from brahmanical science. Mnnicandra (e) truly describes Haribhadra as one who had studied the eight grammarians, and was the leader of those whose understanding is hardened by the discussions connected with a philosophical systems.'' It is chiefly due to Haribhadra, as avill be explained in the next paragraph, that Sanskrit became the learned language of the Svetambaras and replaced Prakrit in several departments of their literature; he would, howevor, not have had this influence unless he was a perfect master of Sanskrit, an accomplishment which required the customary training of the Brahman. And as regards his mastery in philosophical discussion conducted in Sanskrit, it is such that his Anekantajayapatākā with Țiki favourably compares with any philosophical work of the same age.' It may be added that the story of Haribhadra's conversion, the main features of which are already contained in our oldest source fa), points algo to the same conclusion, that he was a Brahman by caste. . : Haribhadra by acknowledging the nun Yakini as his spiritual mother (dharmalo Yakinimahattarāsūnu) unmistakably ascribes to her his conversion to the true faith,' which may be regarded as a seconde dirth. How his conversion was brought about, has been recorded by tradition which, in this regard, is probably substantially trustwofthy; I shall first give, an abstract of the marrativo about this part of Haribhadra’s life in the PrabbAvakacarita (IX, V. 4-47), and discuss it afterwards.
Haribhadra was purohitwoof King Jitári in the town of Citra. kūta. He was so proud of his knowledge, that he proclaimed that he would become the pupil of anyone whose proposition he could not understand, and this vow was engraved on a golden plate ho wore on his belly.d11). Once a mast elephant having got loose and causing great havoo in the streets, Haribhadra flod
1 It is true that the Buddhists possessed many older works of a similar description, but the Buddhists had cotge into contact with brah
waioal schools of philosophy at a much earlier time, and many of their great writers have notoriously been Brahmans by casto.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
before him and made his egoapo by climbing on a Jain tomple. Thonoo he poroeived the image of a Tirthakars whom he dorided in a floka (vapur eve tavd 'caste, eto.) (18) On the next day whon he went home about midnight, he heard an old nun reciting a gåthål (cakkidugam Haripanagam, etc.), which utterly bafiled his understanding. He asked her to explain ite meaning, but sho referred him to her guru (27). So he went to see him on the Hoxt morning. Passing on his way by the same temple .he, prðnomnced the same floka (vapur eva tava 'capre), changing ono word so that it redounded to a praise of Jina. There he 8&w Jinabhatasūri who promised to teach him after he had been initiated. Haribhadra consented, and acknowledged mahattara Jakini as his spiritual mother (42). He became so well versed in the sacred Lore of the Jainas, and his conduct was such, that the guru appointed him his successor. Thus Haribhadra became a yugapradhana (47).
Now all essential points in this account are confirmed by Municandra in the short passage referred to above, with the exception of the incident of the mast elephant (v. 12-18) and, as said before, of his being the purohita of King Jitari. There the same gatha and the sloka are mentioned and the name of the guru is given as Jinabhadra' apparently by mistake for Jinabhata; some minor details which may be regarded as embellishments, are omitted. It is, therefore, clear that the tradition, on the wholo, is old, and as there is nothing extravagant or incredible in it, we may regard it as coming vory near the truth. . . . .
Ht remains to mention a curious notice in the GanadharaBardhajataka v.5f: 'Some, misled by the similarity of the name, have erroneously asserted that Haribhadra was initiated and instructed by the Caityavásips.' The Caityavá vins were those monks who abode in temples, while their opponents advocated the
· This gåthe occups in the Avalyokaniryukti.
. With it agrees the very short notice in the Laghuvetti of tho apa. dharmsirdhahataka v. 68 p. vi. It mentions besides the golden plate worn by H. on his belly. . . . .
The same form of the name is given th the Laghuvetti mentioned in the last noto.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
vasatiniväsa, i.e. the dwelling in the houses of laymer. (paragiha). Both sections seem to have coexisted for some time and no separation to have taken place; Silanka ' is said to have been a Caityavägin. But in the end the caityavása seems to have become discredited, and Jinesvarasüri, the founder of the Kharataragacoha in Samvat 1080 = 1024 A.D., established the vasatiniväsa, at least for his sect. • It is just what might be expected that at a time when the enmity between those two sections, or rather sects, was at its height, the Caityavāsins should have claimed the famous Haribhadra for one of their own, and their opponents should have repudiated their claim as null and void ; but it is equally certain that if at Haribhadra's time the mode of the monks' lodging had already become an important point of controversy, there would have been no occasion to doubt which side of the question he espoused. The descriptions of monastic life in the Samariicca Kahá illustrate the practice of monks in his days, or at least one he would approve of ; according to it monks put up to stay in a park near the town, where they are visited by the faithful and the curious. It is not said explicitly that thoy lodged there in a temple, but it scoms to be excluded that Haribhadra supposed them to lodge in houses belonging to, or furnished by, laymen.
3. HARIBHADRA’S WORKS: Haribhadra's fame as a yugapradhāna chiefly rests on his literary activity for the sake of Jainism; he is one of the most
I In the Laghuvetti v. 60. According to that source and to the Patta. vali of the Kharataragarcha Atlanka was the successor of Faribhadra ; but that is impossible, since the date of his Acärangatikt is said to be Saka 798872 A.D., or more than century later than Haribhadra. Acoord. ing to the same source filanka'
succeser was Uddyotanasůri, whose suocensor was Vardhamanasūri, the teacher and predecesor of Jinedvarasurf. Thono statements are, no doubt, arbitrary and entirely wrong, for Uddyotunasari, who wrote his great poem in 779 A.D., cannot have been remov. ed by one teabher only from Jinendrasūn, who fourished mere than two centuries Laker. Apparently there was no solid, if any, tradition concern. ing the pood thiab preceded the foundation of the Kharataragacche
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION
fertile authors id Jaina Litorature as regards not only the number of the worked he wrote, but also the diversity of the subjecta he treated. Jinavijaya (1.o. p. 3) enumerates 26 works of H. as the most renowned ones, of which 20 have been edited : and Kalyanavijaya (1.c. p. 139–19a) has drawn up a list of all his works, actually preserved or known from quotations only; hig list contains 88 entries. Great as this number is, still it would be but a small fraction of the total of his writings if' tradition might be credited, which ascribes to him the composition of 1,400 prakaranas. This tradition is found already in our oidest sources of H.'s life (a and b), and it can be traced further back to 1068 A.D., being contained in Abhayadeva's liki on H.'s Pancāsaka finished in that year. Now it is altogether inoredible that the Jainas should have been so extremely oareloss in handing down the works of their famous author that a few centuries after his death even the titles of the great majority of them should have been forgotten, seeing that two works which he left unfinished, viz., Tattvartha-loghuvștti and Piņņaniryukti, have nevertheless been preserved. Unless, thereford, the number 1,400 be a mere hyperbole without any special moaning, we must assume that in this connexion prakarana does not denoto as usually a separate systematic treatine, but is used in en more restricted sense so that the Pancāsaka contains 50 prakaranas, Ast Aka 32, şodasaka 16, etc., dut on what prinoiplo in other cases his books were split into a great number of prakaranas it is impossible to say
"Haribhadra wrote in Sanskrit and Prakrit hosh in verse and in prose, mostly of course in illustration of Jaina doctrines, Two sides of his literary activity deserve special notice, hin commenting on canonical works in Sanskrit, and his discussing, with an intimate knowledge, the doetrines of Brahmans and Buddhists.
The old commentaries of the canonical books, the Niryuktis, Cūrņis, and old Bhasyas, were written in Prakrit through
I Rajasekhara (1349 A.D.). assigns him 1440 'pr. and four writum (between the 18th shd 18th century) 1414 pr., nee Kalyanavijaya l.c. p. 11 519a.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
out. As already mentioned (above p. iii) Jinadasagani's Córņi on the Nandigūtra was finished in 677 A.D., it is, of course, written in Prakrit. Haribhadra composed a commentary on the samo Sūtra, making use of the work of his predecessor; but he wrote it in Sanskrit, as well as his remaining commentaries on Sūtras. As we know of no older Sanskrit commentary on any Sūtra in Svetambara Literature, it is very probable thot the innovation was due to Haribhadra ; at least the new practice was firmly establishod by him, though it was further developed in the sequel. For according to Prof. Leumann (l.c. p. 582) Haribhadra commented on the text in Sanskrit, but retained the kathānakas and certain other parts of the Cūrni in the original Prakrit ; while Śilanka who flourished more than a century later, translates such passages also into Sanskrit.,
Haribhadra is omphatically the author of prakaranas in the technical meaning of the word; a prakarana is a systematic treatise in which the subject is exposed in a scientific form, urrlike the unsystematic, eithor diffuse or episodical, treatment of sdbjects in canonical books ; it may be in Prakrit, but as a rule it is in Sanskrit. This way of writing originated, of course, with the brahmans in whose Literature the models of it are to be found. The first instance of it in Jaina Literature is Umāsvāti's (or Umāsvāmin's) Tattvärthādhigamastītra, which is claimed as their own by both Svetambaras and Digambaras. The early Literature of the latter, who do not recognise the existent Siddhanta, consists largely in prakararas, , both in Prakrit and Sanskrit. But the first undoubtedly Şvetambara author of prakaranas, s8me of whose works have come down to us, is Siddhasena-divákara.. Haribhadra, who is removed from him, as shown above p.x., by two oro three generations at the utmost, raised this branch of Sšetambara Literature to high degroe of perfection. Though a few of these books of his are in Prakerit, the majority of them are in Sanskrit; they contain besides an exposition of the Jaina tenets, concise jnformation about, and discussions or refutation of the doctrines of opposite
Son Professor Loumann'slearned paper on Datsvaikälikasites and Nityakti; 2.D.M.G., vol. 48, p. 6818.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
DITRODUCTION.
schools, brahmanical and buddhist. In this connexion ono of Haribhadra's works, though not a prakarana, has a pooular interest, viz., his commentary on Digaiga's Nykyapraveśa. Siddhasena-divakara had written a Nykyivatára, which unmistakably presupposes Dharmakirti's Nyiyabindu' apparently intending to provide the Jainas with a manual of Logics. But it is decidedly inferior to the masterly work, of Dharmakirti,, which it was designed to supersede; nor had it any lasting success. Haribhadra, however, instead of attempting to found a logical school of the Jainas, induced them, by commenting on Dinaga, to study the original works of Bhuddhist Logiojans. He apparently appreciated their paramount importance, though he controverted, at great length, some logi cal propositions of Dharmakirti in his Anokántajayapataka. The interest of the Jainas in Buddhist Logics continued long after his time; we owe to it the preservation of Dharmakirti's NyAyabindu and Dharmottara's Nykyabindutika in the original Sanskrit; for the oldest manuscripts of those works and of a fragment of a commentary on the latter come from Jainn bhandars.
The endeavours of great teachers like Siddhanena-divakara and Haribhadra to raise the Svetimbaras to the high lovel of Indian mentabculture were brought to their conclusion by Hemacandra, who provided them with a:Imirable vöxt books of the principal Indian sciences besides such standard works as more direct. ly ognoerned their own crees. Thus the Svetambaras, who for many. centyries seem to have remained in a comparativo oh. sourity as an exclusive sect, energed to notoriety, probably about the seventh century, till at last they became, in Guzera and the adjoining countries, the most influential religious community, and could even, under Kumarapala, be called the established.church of the kingdom." * But to return to the works of Haribhadra, it remains to by notioed that he uspally employs, in the last verse of them, the word viraha which is known as his “mark.” Kalyāņavijaya (1.0. p, 20a. ff.).quotes.tn full the passages where this mark
1 See above p. III noto l.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUOMON. ooours. As exceptions ho mentions (p. 12b.) the commentarios on the Dodavaikklika, Avasyaka, Prajntpand-sütros, "eto.' and Samaradityakatha, Raddarsanasamucoayu, Lokatattvanirpdya,
eto.' It is, however, doubtful, whether the Samarádityakatha is an exception to the rule, since three Mss. read the word viraha in the last verse. (See the footnote to the passage in question.) According to the legend the mark' viraha reførs to Haribhadra's loss of his nephews and pupils Hamag and Paramahamsa, whom, however, he does not mention anywhere in his writings as far as I know. There may be som8 truth in this report; but out of the simple fact, if fact it was, there grow a long story full of miraculous incidents, which, as I have already said above, forms the greater part of the legendáry life of Haribhadra. I subjoin an abstract of it as given ip the Prabhávakacarita (IX 48-206).
His sister's sons Hamsa and Paramahamsa, who had left their father's house in disgust, became his pupils and were instruoted by him in logic. They desired to go to a Buddhist town in order to learn their Šāstra, but Haribhadra foreseeing some disaster entreated them not to go; nevertheless they in. sisted on it and want, in disguise, to the Buddhist town, where they were instructed by a Buddhist muni. Having learnt the objections raised by the Buddhists against Jainism, they wrote a olever refutation of them on some leaves. A' blast of wind carried the leaves away, and they were brought to the Buddhist muni, who thus became aware of the presence of some Jains yati amongst his pupils. In order to find him out he had the image of a Jina placed in the gateway so that all must trample on it on entering. But the two brothers painted with chalk the sacred thread on tho breast of the image, and then they were not afraid to put their foot on it. Now the Buddhist muni employed another triok. All pupils were bonfined in an upper room and watohes were placed with them; and when they were maloop, ho caused a number of įars to be rolled down from the upper story. The sleepers started up in terror and invoked their ipfadovaldo. The two brothers invoking the Jina, Wore thas found out; but they took a couple of umbrellas and spreading them jumped out of the window.. Thøy reachod the ground without hurt or injury and filed at great speed. Bud. dhist soldiers pursued them. When thoy were 'approaching
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
thoma, Hamm advised his brother to take refugo with Strapala king of a hour town, who would give him protection; ho then fought his enemiod of whom ho killed a great many, but at laat ho fell and died. (94.) Paramaharasa went to Surapala who granted him his protection. Soon after, the host of pursuere arrived and demanded the delivery of their enemy. The king, however, did not give up his protege, but proposed that & disputation should be held, and if their speaker should vanquish him, he might do with him as it proper in such casou. Tho Buddhists agreed under the condition that their opponent should remain behind & curtain, because they would not look at the face of one so infamous. The epsuing disputation was ognduoted, on the side of the Buddhists, by their Skeanadovatá, who was invisible and spoke from the mouth of a pitcher. When the disputation had gone on for some days, Paramahamsa despaired and invoked Ambå, the Šásanadevatå of his gana. She told him who had, all the time, apokon against him, and advised him how to act in the disputation. He was thus en. abled to reduce his opponents to silence; then lifting the custain he smashed the pitcher and charged the opponent with fraudulent behaviour. The king, conscious of the sinister intention of the Buddhists, said to them, he who after van. quishing mg in battle will take hold of him, may do so without fault.' Then he gave Paramahamsa a wink, who thousing his meaning flod as quiok as possible; he was, however, closely pursued by horsemen whom he oluded the following trick. Seeing & washerman at work he persuaded him to get away as a midden attack was coming, and he himself resumed his work. Wenn á borseman enquired of him whether he had seen some. ond bn that road, he pointed out the washerman at a great distance. The soldiers made the washerman prisoner and then returned. Paramahamas having thus put off his pursuers pro ceeded in his journey and after a few days reached Citrakota where he mot Haribhadra. He told him what he and Hamsa had done; but when he had related his brother's death, he was so ovefoome with grief that his heart burst and he died. (122.) Haribhadra was deeply afflicted by the loss of his pophows and pupile. Ho conceived an intense hatred of the Buddhists and
• The toxt is corrupt in this place. A similar situation is denoribed in Paribiota Parvan, vii, 276fl.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________
xvi
INTRODUCTION.
resolved to destroy them. (138.) He went to Särapåla and told him his intention, Confident that Haribhadra would Vanquish his opponents, the king sent a mossenger to the town of the Buddhists and persuaded their leader to sign a contract making it binding on him who should be vanquished in disputation, to plunge into a cauldron filled with boiling oil. (16 7.) The ensuing disputation turned on the Buddhist proposition of the impermanence of everything existent. Not being able answer Haribhadra's argements, the Buddhist had to undergo the punishment agreed upon. Some more Buddhist disputants • suffered the same death. (188.) The Buddhists reviled the god.
desa Tárā for having caused their defeat by deserting them; but the goddess explained that it was the just punishment for their having killed Hamsa and Paramahamsa. (179.)
Jinabhata, who had hoard of Haribhadra's cruel revenge, font him, through two bhikṣug, the three gåthås which contain the argument of the Samarādityakathā (see p. 6, 1. 2 ff.). Hari. bhadra guessed his meaning; just as Agnisarman's hatred had lasted through nine births, so his enmity towards the Buddhists • would have the most disastrous consequences for him. He, therefore, took leave of the king and went to his guru; full of contrition he asked his forgiveness and did severe penance as ordered by him. (196.) The goddess Ambă rebuked him for still grieving at his bereavement; it was due to his karma that he left no successors in his line of teachers;, his, books would stand in their sted. (203.) He composed the Samaradityakathă according to the three gathās sent him by his guru, and wrote 1,400 prakaranas; they all exhibit the mark viraha in remembrance of his two nephews. (206.) . . .
The narrative in the Prabhávakacarita is written, to say the least, in a most unconventional style of poetry, rendered frequently unintelligible by the bad preservation of the text. It seems to be based on a popular story, perhaps on a kind of Ris. We are acquainted with another version of the same subject, similar on the whole but differing in many details, from an abstract, or rather skeleton of an abstrgot, in Rajasokhara's Kathakoşa (1350 A.D.), the greater part of which has been given by Kalyanavijaya (1.c. po-8b.). According to this account:
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION,
Hamon nad Paramahampaa mado threo strokow on the throat of the image of Jins, thereby ohanging it into one of Buddha. But remarking that the Buddhist guru regarded them with suspicion, they pratended to be ill and coapod, taking with thoma Buddhist reliookapdlibd or larparibd). To recover the relio tho king sont a troop of soldiors after them; but as H. and P. Woro sahasrayodhinol, they defotod them. Now the king despatohed
large army, with which H. fought, whilo P. flod with tho rolio. E. was at last overoome by the groat number of his enomiou, who out off his head and brought it to the king. But tho gumu insisted on rocovering the relic. Thereforo soldiers wont in search of Paramahampas; they discovered him sleeping before the walls of Citrakuts the gates of which were closed, and out off his head. Haribhadra finding the corpse of his pupil and nephow, fell into a tremendous rage. He filled cauldrons with boiling oil and attracted by charm 1,440 Bauddhas through the air to be made a sacrifice of. His guru sent him the three gåthda. Haribhadra's wrath was appeased, and he composed 1,440 granthas in atonoment for his passion and sins.
A comparison of this version of the story with the proceding one is of interest for those who investigate the growth of popular tales; but a critical inquirer wil, no doubt, rejoot both alike as sources for the history of Haribhadra's life. Eyen that he had two nephews and pupils named Hamsa and Paramahamsa who perished in an attempt at learning by stealth the doctrines of the Buddhists, statements which form the founder tion of the legend and are by no means incredible in themselves, must be accepted with the utmost reserve. The legendary Account of the ciroumstances which led to Haribhadra's composing the Samarāiccakahá will be discussed in the nort paragraph.
The rest of the account in the Prabhávekacarits contains some details not unworthy of remark. I, therefore, add an abstract of the conoluding part of thu Dth brnga of that work (v.,208–221).
1 Thore is an allusion to their dratimoldpaka prooeding the combat, the menning of which is not oloar.
% This particular is apparently an adaptation of Janamojaya's malce Macrifoo im Mahabharata, I, adhy. 81 4.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________
xviii
INTRODUCTION.
Haribhadra diverted the layman Kärpäsika from his partial. ity for the Bharata and Itihasas by telling him the five stories of roguoni (211), and won him gver to the Jaina faith. Ho ordered him to make an edition of his works and to distributo thom among the yatis, (217). Ho caused other people to oon. struot 84 tomples on one platform (ekapithe), 218. He also pro. duoed the Mahānisithasūtra from & decaying manuscript, (219). Ending his life by anasang he ascended to heaven, (221).
4. SAMARĀICOA KAHA. The Jainas always regarded Haribhadra as one of their great poets, 'on a par with Padalipta, Bappabhatti, and others.? His fame as a poet rests almost entirely : on his Samaráicos Kaha. This work is mentioned by Hemacandra (Kávyánusā - sana, p. 340) as a model of the Sakalakathā. .
Haribhadra does not use the technical term sakalakathā, but he mentions the division of the subject matter of kathās in divya, divyamānusa, and mānuşa (p. 2, 1 11 f., p. 4,1. 13)'accordihg to ancient teachers. He further divides kathās in artha-, kāma-, samkirņa-, and dharma-kathās. His is, of course, a dharmakathā, as almost all kathās by Jaina autors may be ranged in the same category : whatever be the adventures of the hero or hefoine, the end is always their renouncement of the world and entering the Ordery and the narrative is usually interspersed with a great deal of religious instruction which, however, in our work rarely degenerates into sermons. .
The character as a dharmakathā of the Sámarāicca Ksha is manifested also through the idea of retribution which underlies the main story and most of the tales inserted in it. In the
G
| This apparently refers to his Prakrit kavya Bhữrtákhyanam. * Compare Kalyānavijaya 1.c. p. 23 b.
Boidon tiho Samardiocalaha his Prakrit kävya Dhürtükhyānam is pronorved, in manuscript A Kathakota is mentioned by Sumotigani.
4 Hamacandra's definition of sakalakathi :, samostaphaldnittiotta. varnand is taken vorbatim from Abhinavagupta's Locans of Dhvanyaloka, p. 141.
Rajatokhara, Kävyamimimus IX, ýt 42, nugribën this division to Draubipi, who is quoted in Bhivaprakisa (lith or 19th centary) w an authority on dramation, 100 JR.A.8. 1994, p. 888
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________
NITRODUOTION.
main story it assumes a poouliar form which may bo donignated aus nidāna. This word is originally a medical term ? which Haribhadra (p. 481, 1. 3) explains as the disorder of the dhātus caused by unsalutary régime; metaphorically it means 'bad karma,' especially such as effects the moral constitution of the jīva, causing as it were a disease of it, which may last for a gspat number of births and has the most serious consequences for the individual thus infected. In the main story Agnisarman acquires the nidāna by his intense hatuwd of Guņarena and his ardent desire of revenge (ārtadhyāna); this hate reappears unabated and without other cause in his later birthę whenever he comes into connexion with the person in whom the soul of Gungsena is for the time incorporated. Here the hereditary vice is anger (krodha), in Amaragupta's tale of the 2nd Bhava it is deceit (māyā), in Ajita's tale of the 3rd Bhava avarice (lobha), and in the robber's tale of the 4th Bhava untrue speech (orta). Nidāna is occasionally synonymous with karma acquir. od by sins ; if they are not properly repented of, they produce karma which will not be effaced, though the person in question afterwards leads a most meritorious life even as & monk or a nun. The severity of the punishment induced by such .karma may appear quite out of proportion to the nature of the sin which occasioned it;.e.g., when for angry words which passed between a mother and her son, he is impaled in a later birth, and she has her hands cut off by a robber (7th Bhava, story of Candra and Sarga); of when a prince who had beheaded and eaten a cook made of pasto is, for this transgression, several times reborn, and severely suffers,• as an animal (4th Bhava, Yasodhara's tale). Haribhadra maintains that heavier sihs or crimes are punished by birth es an animal or by suffering in hell which may last many, oceans of years, and compared to which the worst sufferings of human beings are & mero trifle ; on the other hand the reward for good deeds is meted out with an equal liberality by oceans of years in heaven. The Camaráicca Kahā is evi. dently intended to illustrate the evil consequences of vices, sins,
Compare nvidancotiana, a part of the Carakuumhita. For the dogo mation meaning of nidkna soe the note on p. XXX.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
and all transgressions of the Jaina code of morals, and to warn the reader or hearer of it against carelessness in oonduot; and in this senso it is eminently a dharmakatha.
Apart from their moralising and didactic character Haribhadra's stories are interesting for more than one reason. They give a picture of Indian life in the 8th century which the antiquary may study with profit; the descriptions of marriage ceremonies, of court life, of journoys and sea voyages, of the Sabaras and Caņqitas, etc., contain many details of interest. The Samardicca Kaha is also of great literary interest" as & specimen, and reflex, as it were, of the more popular literature of fiction current in the 8th century, which must have been a very extensive one, both in Sanskrit and Prakrit though yery few works belonging to it have come down to us. Among the works which probably served Haribhadra as a model, may be mentioned tho Tarangavati by Padaliptasūri, the most ancient and famous of Jaina romances. The original text has been lost, but a later recasting of it, Tarangalolă, has been preserved (in & very faulty manuscript), of which Professor Leumann has given an abbreviated German translation. The reader of it will be struck by the similarity of ideas in it and in Haribhadra's work. But there is this difference that while in Tarangalola karma, remembrance of a previous birth and its consequences, etc., serve to motivate the story, in the Samaraicca Kaha the story serves to illustrate those ideas and to impress the hearer with certain moral principles. The latter work iş a didactio povel, the first of its kind known to us. This literary genus reached the highest degree of perfection in Siddhart's Upamitibhavaprapanoa Katha. .
Haribhadra is quite explioit about the source from which the main story or series of stories is derived. In his introduotion (on p. 6 of the pregént edition) he gives eight gáthás in
i Tho great extent of the literature of Action in, old times may be inferred from the division in parikathi, sakalakath, khapdakathi, kathi, and akhylyk, already given in tho, Dhvanykloks p. 141. Only worts written in a hightlown or the mout artifidal style of Subandhu or Bina com to have won the lasting achtration of the learned, which accounts for the preservation of a greater nombor of them and the lows of others
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________
UITRODUCTION.
which the argumpat of the main story is containod (cariyasayti gahanigtão). Ho introdaoed them by the words bhaniyam ca puvdāyarichim, old masters have said.' According to the legend (above p. xvi) it was his guru who sent him three (not eight);g&thas from which he developed the Samarkiooa Kaha. The legendary account clashes with Haribhadra's own statemont, since he apparently distinguishes between the purvāyariyad and the guru. For (ib. 1 18) he says, 'now I shall at length narrato What is indicated by those (samgahaņigākās) acoording to the instruction of my guru.' And at the end of his work he says, referring to the third gatha, he has explained what is stated in it having heard it from the mouth of my guru.' There can, therefore, be no doubt that the subjeot-matter of the Samar iooa Kaba was known before Haribhadra's time and was already fixed in samgahanigāhās. But I cannot trace them or the stories referred to in them to an older source.
. The great number of independent tales inserted in the main story, are, of course, of a different origin. Most of the apologues like the one about the man in the well,' are most probably old Indian tales adopted by the Jainas and adapted to their religious views. But besides them there are many other' tales, some of considerable length. The greater part of them may be assumed to have been invented by Haribhadra, who avows his fondness for stories (kahāņa yanurāya); for thoy have a similar tendency to the main story and serve to illustrate the idea underlying the whole worko
It is not necessary to go here into details about the language of the Samardicca Kahl, al that subject will be treated in the second volume, which is to eontain also a full glossary of the text. But this much may be remarked in this place that the language is Jaine Maharastr, of which there are
I In the Abhidhänarljendrakoy by Vijayarajendrastri, Vol. I, p. 177 sv. Appiedmoma, there is a reference to Acárange, 1st Srutaskandhs, 3rd adlylya, 2nd pdchodakl. But Agniharmaan ionot mentioned thero nor, as Profemor Bohubring informa mo, in the comment of the carni and Tiks on the pusage in question. The mbote referproo, thoroforo, is probably taken trom some later conkmontary and may be mumed to be based on the Bamartioon Kabeltroll and not on • source of it.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________
Xxii
INTRODUOTION.
two kinds, one used in verses, the other in proge.. The poetical language is the same as that employed by allo Svetambara authors in Prakrit poems and does not much differ from classical Mahärdstr. The language of the prose is also a kind of Maharāştri, but it admits a number of Saurasoni idiomg which are never used in poetry and sparingly admitted by later prose writers; see my paper "über das Prakrit in der Erzählungs literatur der Jainas in Revista degli studi orientali II, p. 29ff.
The style of the Samarājooa Kaha is, on the whold, simple and fluent; the sentences, especially in the purely narrative parts, are easy and not too long, but in desoriptions they are occasionally of considerable size, abounding in long compounds and ornamented with alamkāras. In the metrical parts the style is, of course, more elovated though rarely intricate. On the whole the style is well adapted to the understanding of an audience of some culture rather than of great learning.
Though Haribhadra does not affect the highly ornamented olausical style of Bāņa or Subandhu, yet he shows his proficiency th some popular artifices which were the delight of the sabha. Such artificial verses are the three prasnottaras p. 6104. and the three gudhacaturthas p. 617 f. There is another verbal artifico which he employs both in verse (79, 1-10; 449, 9–19; 498, 19499, 6) and in prose passages (137, 6-9, 94, 10–13;'213, 8-11; 423, 19-424, 8); A consists in this that each line or phrase (compound) opens with a word repeated from the end of the preceding one, e.g. p. 498, 1.1920: kancanatthambham thambhoniya, or 499, 13-4: hāraniurumbam hāraniurumba. This artifice, which I will call arnkiulā, resembles a kind of yamakal; but it is not a yamaka proper: For in a yamaka the repeated syllables must be identical without, however, containing the same word, while in srnkhala the same word is repeated and the syllables are not necessarily exactly the same, (see the first of the above examples). The esnkhalm is an old artifice; the oldest instance of it is the 16th adhyayans of the let árutaskandha of the Sitrakrtängt, named from its opening words jamaiyan (yad atitam), which also means 'qonsisting of yamakas' (yamaliyom).
1 Sampdaga yamada, se Kivyådarta III 81 f.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________
PTTRODUCTION,
zdil It is worthy of remark that the later yamaka, the predecessor of rhymo, originally denoted the ropetition of words whereby series of verses are also interconnootod.
There is soaroely any variety of metros in the Samarkioca Kaha. Besides the common arya of which there are soveral hundreds, there are a very few verses in different metres. Four stanzas in Pramāņi which consists of four iambios, occurs on pá372,1 1-8.-On p. 72, 1 1-4 is a stanza which the author calis duvaikhandam; it is the dvipadi of Hemacandra (Chandonushgana IV, Khanjakas 14), and consists of one gaña of 6 mātrās, five of 4 måtrás, and one long syllable; the second and sixth ganas are either an Amphibrachys ( . ) or Proceleus. matious with cæsura after the first syllable uuuu), while those metres are excluded from the remaining gaņas! On p. 611, 1.88 and 612, 1-3 are two unknown gaṇacchandas, the second of which appears to be hopelessly corrupt.-A few stray dokas are probably quotations.
I enter into details about the dryk, because that metre exhibits in Prakrit some peculiarities which Indian writers on metrics have not taught, and which have usually been disregarded in Sanskrit poems. The arya (or gāha in Prakrit) seems to havo been originally a Prakrit metre; the earliest specimens ocour in the baddhist canon; sone pieces of the Therigáthas are composed in that metre. But it received its greatost refinement in Maharastrt Literature, known to us through the collection of 700 áryás ascribed to Hala ; and this arya has served as a model for all later Prakirt poets. It will suffice here to notice only those nicer metrical laws of the Prakrit áryā which were ignored by Indian writers on metrics.
1. The well-known rule that the 6th gaņa of the first lino of the dryd is either an Amphibrachy: (-) or a Proceleusmatious with 'a caesura after the first syllable" (uuuu), is but a particular case of a fundamental rule of Prakrit ganaochandas, which is based on the equivalence of these two metres and may be stated thus: if in• Prakrit-or Apabhrambana-ganacchandas particular ganas must be av Amphibrachys or Proceleusmations,
Rool visai for visai in the second lino.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________
XLİY
INTRODUCTION the latter invariably has & omstrs after the Arst syllablo; and this form of the Procelousmaticus is aot adufitted in all remaining ganas from which the Amphibrachys is exoluded, though the Procelousmaticus without a cæsura after the first syllable may be freely admitted. In the arya, apcordingly, each of the seven ganas may consist of four short syllables, but in the odd ganas there may not be & cæsura after the first of the four short syllables. This rule which is not given by Indian writers on metrics is strictly followed by Prakrit and Sanskrit poets.
2. If the regular cæsura after the third gana is omitted, the Arya is called vipulā ; I shall use this term not of the whole verso, but to denote the line only in which the cesura is wanting. Now in all vipulās the fourth gana must be, like the sixth, either u-u or vivuu; 0.g. kamalāji koilam 7; 5. Whiruttianam ca 7, 8. sura-siddhia-manuya 1, 9. If the end of the third gana coincides with the end of a word, which is followed by a monosyllabic enclitical word, the verse is also vipulā, e.g: kiyayamna tid 76, 9. Maccharaeivva otthayam 77, 5. paraloelya santi 246,8. Vipulās are very frequent with most Prakrit poets, and they strictly obey the law explained above. The practico of Sanskrit poets, however, is not the same throughout. Vardhamihira has many vipulās, with few exceptions correct ones ;
1 Z.D.M.G, vol. O p. 338. Another case of a different character seems to constitute & vipula. The initial fonsonant of a Prakrit word, reduced from a conjunct consonant in Sanskrit, may optionally be doubled if the word is the second, i.e. not the first, member of a tom. pound; 0.g. canda-paha or canda-ppaha (= candra-prabha). Now if the word with the initial consonant doubled forms the fourth gapa, it is always an Amphibrackys in the rare cases where this occurs. I have found only 8 calon in Hua and 7 in the first seven cantos of the Surnaundari (1018 A.D.) 0.g jahana whaldi Hala 280., kosaik chalanta ib. 448, promotion pphalokka ib. 676. By the doubling of the initial consonant the m ind member of the compound thą first seems to have conlevoed with
and member into one word, which thus comes under the laws of the
It may be mentioned that if the last, yowd of the first mombor Song by natuha (and not by position), the second member happens to be no Amphibrachys in the few instances, I have noticed, ag. laochdwigjenitayampo, Suramindart 1,20, other casco ibidee IV 200, VI 78, VE 182.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUOTION. but most Sanskrit poota hovo lost the nioer metrical feeling with regard to the aryd; they generally avoid use of a vipula.
In conclusion it may be remarked that the Samardicon Kaha liko most old Jaina works in prose or verse of a similar character was to be read aloud before an assembly of hoarers; for much seems to have been the general practice at the time when a considerable moiety of the Jains.community were still abla to understand Prakrit and easy Sanskrit. This practice has left an unmistakable trace in our text. In several places (133, 14. 233, 19. 300, 13.686, 9) some particular story is referred to, or advertised by the word kahānaya-visesena. The stories themselves, howover, are not given in the text, but'were most probably supplied by Haribhadra from memory, or extemporized by him, when he read the work to his hearers. The remark or reminder khhāņayavisesena in his manuscript was duly copied when the first edition of the work was issued (by the layman Karpaisika according to the legendary account, see above p. xviii). In two places (233, 16. 585,9) the context seems to require or presuppose such a particular story though none of our M88. inserts onė at the proper place. The later yatis who read the work to their hearers seem, therefore, not to have supplied them. But in some places traces of their meddling with the text may be found; for there are in one or other MSS. omissions or alterations of passages which cannot be ascribed to a common copyist, but are most probably due to a yati who emended the manuscript which be used for his lecture. There are, however, some later additions, somo of which have been noticed in tho abstract of contents, which were already contained in the codex archetypus, from which all our MSS. are derived.
The present edition is based on the following M88.' :
A. A good, not modern MS. 275 leaves; no colophon. B. Neither old nor good MS. incomplete ; breaks off on
. p. 684, 1. 10. • C. Modern MS. fairly written, 700 leaves; contains the
Text and Tippapf. Colophon at the end :
? My original, notá having been lost in the war, my nooount in not wo dotalled a might be desired.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION.
'ग्रंथो बातोपि ग्रंथाग्रं ॥१९... । इति श्रीवमरादित्वरिष संपूर्णम्।। विपिचतं परशरामवाति पुवारमामय बोधपुरमथे। संवत् । १९एरामिति पागुणदि।१४ भोमवासरे।(1887 A.D. Tuesday, 26th March). ___E. Apparently another transcript from the same MS. as
. C.; 479 leaves. Colophon at the end : सं. १९९ मा जे. शु. १ लि. या जाणि कल्यण
The colophon of the chapters in C. E. runs thus : इति श्रीमहत्खरतरगराधीश्वरौनियमोखरितशिष मो. पीर्तिवर्षणगणिप्रिय पहितप्रवर श्रीमदिनाधर्मगगिशिश्च श्रीमहिनीवसन्दरगणिशिय संविमपक्षीय । पं। सुरमतिवर्धनगणिविनिर्मिते. (r विरचिते) संस्कृतमात्रा (होपणार्थ)
D. Incorreot, not modern, 287 leaves. End :
श्रीमदिनमतो नवामिशरभूसंख्याबसंवत्सरे माघे मासि विधूयय (sio) तटवरे गंधारसंथे पुरें। पूज्यत्रोविजयादिरनगुरुराट्वेगोर्षमालि (sio) खितो:
ग्रंथः श्रोसमराभूपतितः श्रीधर्मरबाभिः। F. Modern and incorrect. I have used F: only towards
the end of the edition. At the end of F. by another
hand : पच प्रति। बोगनरेलावनिताविभूषणं ओमबिगागारकादंबकाषितं । ' बमोविलासास्पदमाप्तसेवितं मोवीशलार्य परमति विश्रुतं ॥१॥
प्राग्वाटान्वयभूषणोऽगि पुरा तलिनुरे विभुतो धर्मारांधनतत्परो.गुखिरतः श्रीपुष्पचन्द्राभिधा। तात्पुत्रो विनवान्वितो मतितोऽप्यूमेदरामोऽभवत् एनो दोनतरामक समभवत्तस्यापि वाणिज्यति ।। गोकुलवारनामापि तख पुषो. गुगन्विताः। धर्मवमरते भाचे वयोम भवतोगी ।
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUOTTOK,
पिसबबस पुबाया मात्रा नलीसा । वखार पुनो गोप्ता चन्दना चन्दनोपमा ।। धनी वदपरा भार्गवसताधिका। तस्याः पुत्रो मुझे बेला विद्यते च यशोमतो।। बायोचूनौतिनाम्न्यो ते सपा मुख्यतये । प्रतिमिमा पवित्रा खियामसतुर्मुदा ।।. तमोगवनभोमार्मप्रकाशनविक्वता । विजयानंदसरोणं शिवस्य गुणशालिनः ॥ ७॥ प्रवर्वकपदस्यस्य श्रीवातिविषयस्य लि। प्रतिरिवं मुदा ताभ्यां पठनाव समर्पिता ।। भूरसनंदचंद्राब्दे नभोमासे सिते दले रम्थे । विजयकमलरोण राज्ये प्राज्ये लिखितेयं ।। पार्ग ।
शुभं भूयात् MSS. C. and E. belong to the Deccan College Library, 800 Peterson, 6th Report, No. 888, and oth Report, No. 82. MSS. A, B, and D were lent me by the late Vijayadharmasuri, and r. by Kantivijaya. ___It will be seen that none of these MSS. is really old. Even the Tippant of Mativardhana' is quite modern ; for the author, according to the above colophon, is fourth in descont from Jinasankhya .Sūri who was head of the Bharatara Gaocha, Samvat_1730-1780-1883-1724 A.D., and, therefore, must have lived in the later part of the 18th century A.D. Tho verse (Šardūlavikridita) at the end of D states that the Manuscript (grantha) was caused to be written by Dharmaratna in Samvat 1639 = 1583 A.D. But this verse is apparently copied from the original of D, and not composed by the scribe of D; for the author of the verse would no doubt have written it correctly and without the senseless corruption in the second line. I am almost enre that the vere does not refer to the MS. of athe Samonraicca Kaha; for grantha usually denotes a work and not a manuscript. Dharmarátna composed a Samaradityacari.
This is the form of the name given in the Jainagranthavall; Pour. son has sumativatdhana; Suramation given above is apparently wrong
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________
HIVI
INTRODUOTION. tra (Jainagranthavati p. 236), and the above verso may have been taken from that work. At any rato D is later than the date given in the verse; and the same remark probably holds good also with regard to the original of D.-Such being the condition of the materials I had to work upon, I considered it hopeless to attempt a critical edition of the text in the striot sense of the word. It will be seon from the notes that, ronghly speaking, C E F represent one class and D another, A siding more frequently with the former and B with the latter ; 0008sionally, however, all MSS. have an original reading of their own, not found in any other. In this state of things a clear division into redactions is impossible. If more good MSS. of the D class had been at my disposal, I should have based my edition on them. For some readings of D are decidedly preferable to those of the remaining MSS.; being unsupported by the latter I have relegated them to the footnotes. Under the circumstances described I have aimed at giving a readable text which, by the nature of the case, is an eclectic one. In selooting the readings to be received into the text I have genorally been guided by the agreement of two or more M88.; but I admit that in many cases the better reading may he found in the footnotes
. I must mention a particulas case where the printed text is misleading with regard to the true form of a word, viz., the Instrumental cases of the pronominal sten ana:, me, foi
if instead of ac, etc. As it was assumed that the former forms were optional for the latter, I have written'e.g.wird 682, 1; wir 73,d ; ufro 33, 5; but, of course, o अपि and भविषमरेष. In the first case भरिपोऽष might, and I now think ought to have been written, since after a long final vowel the initial of the following word may be elided, o.g. foresford 661, 16. But in the remaining cases also the true form of the pronoun is it, as I found when a great part of the taxt had been printed off. For I then discovered a pow Sandhi rulo prevailing in Pali and ancient Prakrit, which I have domon. strated in Indogermanische Forschungen (1912), vol. 31, p. 211 ff. Tho rule is as follows.. If the penultimate syllable of a word is long by nature or position, the short final vowel (espo
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________
INTRODUCTION
cially ) may be elided if the following word or momber of compound begins with a vowel; 0.g. ward, may become
(677, 12) i.e. attih' wvāyam. The principle underlying this rulo operates also when after a long final syllable in a word comes a monosyHabio onolitio word like y. For in this case the word plus enclitic having but one accent (on the long syllable) form one whole of which the short vowel of the onolitio is rögarded as the final vowel which woording to the above law may be elided before an initial vowel, o.g. Afr o may beconde tieri fori (635,11).' If the following word begins with an «, it is not this which is elided, but the inherent in (U) ong. nicodņicce y' anegadhamme 650, 10. This case is extremely frequent when the second word is anena, añãe, anehim. The above examples भविष, भरिपोप stand for bhaniyam canena, bhaniyo y' anena, which cannot be correctly written in Devanagari; for if an avagraha is inserted, the elision of the of anena would be indicated. The reader is, therefore, requested to supply, mentally, the right separation of the words, as that given in the text is necessarily wrong. An additional proof for the correctness of my interpretation of the above cases is the lingual + in de sto., for if it were initial in the word, it ought to have been written aus dental n *. I first thought , sto., to be enclitic forms of vis; but that is apparently wrong because if such were the case, then one enclitio word of two or three syllables would follow on the enolitio which is against grammat.
In conclusion, I draw attention to a syntactical irregularity by which a passage of some length, containing a speech or reflection of somebody and ending in for off), syntactically depends on the propoding sentence which ends with wird, Refore, eto., as well as on the following sentence which begins with
wfira 72, 16, CHT 668, 19. firfara 509, 3, formation 804, 14. · In such cases I have put a stop (1) aiter far, though the passage
ending in this ned syntactically connected with the following sentence.
In tow ones. I have pat in un svagraha in order to facilitate the understanding
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________
NOTE ON nidāna. In Tattvärthadhigamasūtra IX 34 nidāna is the fourth kind of artadhyāna; the Bhasya explains it thus: maitavaltuut पुनर्भवविषयमवानां निदानमानधानं भवति । Palyapada in the sawarthasiddhi : Water Terraferifi sfa wigfarroll aufmgang data forcufari Siddhasena commenting on VII 13 mentions nidāna as one of the three salyas, and explains it as an arreftria; when somebody does penance in order to get, in another life, what had caused his envy in this. And alt. VII 32 he says: furchT e refore TI RENT HIf ततो जनाबारे चक्रावर्ती स्वामर्षभरताधिपतिर्महामलिक नुभगो रुपवामित्यादि।
TV H oetery afarar oftari i Pūjyapāda in commenting on the same sūtra explains nidānam (etymologically भोगावामन्या नियतं दीयते चि तसिंखेनेलिया।
The dogmatical meaning of nidāna illustrated in the above extraots is the idea underlying the Samaržicca Kahā.
NOTE ON SUVARŅADVIPA AND KAȚĀHA.. Suvarnaslvipa is Sumatra. It is mentioned in an inscription of the Saka year 700, see Epigraphia Indica XVII p. 311. The editor of this inscription mentions an, other inscription preserved in the Leyden Museum which belongs to the Chola King Rajaraja Raja Kesarivarman (985–1013 A.D.). In this grant is stated that Māravijayatungavarman was the overlord (adhipati) of Srivijaya (Palembang in Sundatra) who while extending the kingdom of Kalaha caused some monastery to be built.-Kataha a
y is either Sumatra: or a kingdom in that island.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS OF THE SAMARAICCA KAHA.
BHUMIKA. After the mangala and an admonition to his hearers the author states that according to ancient &diryas the subject of Kathis is of three kinds, being concerned with gods, with gods and men, or with men only. 2, 15. There are four kinds of Kathab: artha-, kāma-, dharma-, and samkirna-kathās 3,10. And there are three kinds of hearers: the low, middle, and highest; or tāmasa, rājasa, and sāltrika. The first delight in arthak., the second in kāmak., and the third in dharmak.; but if the second kind are in some degree sättvika, they prefer the samkir. makatha. The present story is a dharmakathā and treats of gods and men. 4, 14. Praise of dharma and dharmakathā, 6, 8. Here will be narrated nine births (bhava) of the hero and the antagonist, in which they were connected with each other.
In eight samgrahanigāthas, ascribed to early Acáryas, are statod in the names and the mutual relation of these two persons in
those nine births, the towns where they lived, the heavens and hells which were the reward of one and the punishment of the othèr. 6, 17..
·°. First Brava. cod
(Guņaseña and Agnisarman.) In the town Kșitipratisthita of Aparavidehas there lived king Pūrņaoandra ; his wife was Kumydint; and their son Gunasena. The king's purohita was Yajnadatta, his wife Somadová. Their son Agnisarman was & misshaped urobin of extreme ugliness. 8, 5. Prace Gunaseng used to make fun of Agnisar.
1 The numbers in the text refer to the pages and lines of the edition.
2 The te me subject is treated by Siddhairi in the introduction to the Upomitibhavaprapancb Katha v 26-50. .
Aparavideha is the fabulous pountry to the west of mount Meru, Kpitipratinthita is not mentioned among the stics of Aparavideba, but is waually spoken of u dituated i Bharatavany, so by Haribhadra himsoll, De 798 L.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________
OONTENTS.
[L. BELAVA.
man, seating him on a donkey and leading him in mook parado through the streets. The constant i-usage caused A great despair. Ponchoring on his wrongs he resolved to acquire religions morit in order that in his next life his lot should be happier. 9, 2. He left - home and wandering about he happened to come to the pleasant hermitage Suparitoga of the Tāpasas. Their superior Arjava Kaundinya reosived thim kindly and on learning the cause of his despair agreed to admit him to the order of Tapasas. V, 20. On the day of his conuboration he vowed to take food only once a month during his life and nover to enter more than one house for getting his meal whether he got one or not. This vow he kept many lakhs of former years'' and thereby acquired the reputation of being a saint with the inhabitants of the neighbouring town Vasantapura. 11, 14.
Meanwhile Gunasena had succeeded his father on the throne. Once he went, together with his wife Vasantasena, to Vasantapura where he took up his abode in the palace Vimd. nacohandaka. 12, 15. The next morning he rode many horses and resting himself from this exercise in a large mango park he was met by two Tāpasa novices who had been sent by their superior to inquire after his health. He paid the latter & visit in his hermitage and conversed with him on religious matters. At last he invited the superior and his disciples to take their meals regularly in his palace. The superior acoepted the invitation for all except one Tapase-Agnisarman--who was unable to come by reason of his vowowhith he explained to the king. 14, 2. Gunason, desirous to make the acquaintance of so great and ascetio...for he had forgotten all about. Agnisarman,---visited him without recognising him and inquired of him why he had taken 80 novero a vow. A. məntioned as hig, motives his poverty, his ugliness, his disgrace, and prince Gunasena his kalyānamitra,
? The Tápases are bara described as brahmanical asostios living in woods.
? One former year (pårva) consists of 7,680 .common year. W the dupama-rupamb period in which the events of our story are rapposed to have ocourrod, men lived 84 lakhs of former years. Praotloally, how ever, no account is further taken by our author at the enormous langth al she life of man, nor of their height, vix. 800 dhanus or about 2,000 tocka
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________
"OONTENTOS
1.6. ne who.1s the oatine all one's embracing the Law. G. who pow rocognised A., felt greatly ashamed and admired the saint who not only bore him no malice for his oruel behaviour but regarded him oven as his benefactor. 16, 18. Asking his for giveness he invited A. to come for his moal to the palace on breaking his fast, which, as he learnt from him, would happen after five days. A. accepted the invitation, and G. went home grontly pleased. 16, 6.
At the end of his month of fasting A. went to the palace to : get høs food from the king. But on that day G. suffered from
a severe headache. All people in the palace were too much preoccupied by the king's illness to take any notice of the Ascetic. A., therefore, Waited a while in vain and at last he returned to the hermitage. In conformity with his vow ho
continued fafting for another month. 18. 9. When the king "had recovered from his illness, he made inquiries about A. and was much dejected on learning what had happened. On the next morning he, therefore, went to see the superior of the Tāpasas and after much hesitation told him the cause of his dejection;' he would not be at ease again before A. had received food in his house. The superior sent for A. and explained the matter to him upon which the latter promised next time to tako his food in the king's palace. 21, 9.
When that day, came round, the king received news that his troops had been surprised and routed by king Manabhanga. He drew together "his army and was on the point of starting against the enemy, when A. arrived. But in the bustle and general confusion nabody heeded him; Re, therefore, after a while left the palace. 22, 16. When the astrologers announced the auspicious moment for marching, the king remembered A.'s expected visit and resolved to wdit for him; but being told that he had already been there and gone away, he mounted his carriage and overtook him on the point of leaving the town. He implored him to return, which A. declined to do on account of his vow. Seeing, however, the genuine contrition of the king, : he promised to obme again.after the lapse of a month. G. took leave of him with a grateful heart and in this mood he gave ug the expedition against Manabhanga. 26, 1. .
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________
WINY OQUITATS.
.FL. BRAVA. It so happened that, on the day when the king expeoted A's visit, a boy was born to him. By his order this happy event was celebrated by a general festival thronghout the town. 26, 10. At this juncture A. entered the palace, but sbeing all people occupied with merry-making and having no regard for him, he went away in wrath. . He imagined that G. had, out of sheer malice, prevented him thrice from breaking his fast, and this thought inflamed his hatred towards the king to such & degree that he uttered an awful resolve (nidāna): “If I have acquired merit by keeping my vow, may I then be born again and again to kill him in every one of his births." In such angry thoughts he returned to the hermitage, and pursuing his reflections he vowed to abstain from food altogether. 28, 7. His fellow Tapasas learnt from him what had happened, and told it to their superior who would not cancel A.'s neva vow. 30, 4.
Great was the king's consternation when he learnt that he had again missed keeping his promise to A. He, therefore, sent Somadeva, the purohita, to him to find out how he was disposed. S. met him, in the midst of the Tāpasas, seated on a layer of kusa grass and talking wildly about the king; he, therefore, left him and inquired of some other' Tāpasa what had happened. The information, the king thus got, induced him to walk to the hermitage together with his wites and his courtiers. 32, 13. A., however, declined to see the king; upon which the superior of the Tāpasas wont to meet the king on the road and persuaded him to return, for the present, to the town. 34, 6. On his way home G. met a'young Tāpasa, who told him the whole truth. He therefore, left Vasantapura and proceeded to Kşitipratisthita, where he arrived after a month, and took up his abode in the palace Servatobhadra. 36, 3.
About the same time the acārya, Vijayasena arrived there, and was lodged by the merchant Asokadatta in his. park Asokavana. 36, 3. G. while sitting in the audience hall inquired whether anything of interest had occurred, and tras informed by Kalyana of the arrival of Vijayagena, who, though a grandson of Samarasena, king of Gandhira, cand son of Lakamtoona, had become . Jaini monk. The king thon tisited the saint and muked him why he had exchanged the state of a pringo for that
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________
. odatenlarged on the of an assetio. 31.10. Vie to relato
miseries of worldly life, and history. 88, 18. .
..
vasi, son of the purohita together, he died suddenly. and stayed in a cave where
monk reaches kewe were then p
(ing questions, the lot of Kevalin: Wet ocoasioned by
friend, tha: he was no washerm
16–46, 13. . Vijayasena my friend was Vibbs. I lived, he said, in an ongo when wo were
of the purohita na saints had arrived died suddenly . By their religious
m a cave where the last night before
on I obtained soon I went to see thoma, their departure at therunders such as ooour when & and witnessed man be). Indeed, those four monks
baches kevu were then preaching and answer
become men. I, too, put & question to the tation, the lot of my friend, and why I could 4: wef ocoasioned by his loss. 40, 19. My erca said, had been born as the dog of the
Wha; he was now famished, chained close to the way
rand afraid of the washerman's donkey. And I
previous birth, Srikanta, wife of the merchant K TKusumapura in Puškarardhabharata; I had 80
Kate disposition to guief at a separation from a person paie, by having been over-fond of my husband. 41,8. despatched men to fetch that dog; he was, indeed, in a pitiable condition, yet he seemed to rejoice at my sight. resent lot, the Kevalingaid, was caused by his pride of in his last existence. 42, 13. Once on Madana's festival, parties of men and women were making merry, a party of Amen was walking close to his ovn. Feeling disgust for flow people, he caused their leader, Ugadatta to be put in
whence, however, he was released after the festival e people of the town. Butowhen he himself died, he was . fa as that wosherman's dog. 43, 3. I then enquired what
be the offect of this sin (njdāna) of my friend (which had foed nicagobra karma), and what was his chance of final ition. The Kevalin in' reply narrated his next births in all
ich he will die a miserable death, as a donkey of Oradatta,'
had be
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________
: [1. BRAVA
S.
windok Candals, in the service a position, then as a daughter of Uof the same, twiop in a similar who will be drowned in a tank by ardatte, and at last as his son his nidäna will come to an end. But enemy of his father, when to be saved, and when he will have she is a bhavya, i.e. destined will; after many more births, roado adopted the true faith, he Kovalin, Vijayasena concluded, hasch moksa.-This tale of the world and to become a monk. 4543 induced
as an induced me to renounce the On G.'s request, he describes 13. souls at the top of the universe: thike abode of the liberated reach it: the Law of the laity (grhidharjs only one maans to ascetics (sādhudharma). He then enters on wa) and the Law of of some relevant topics of Jainison : samyar.lengthy discussion twelve vows of laymen and their transgression and karma the avoided, and the sadhu-or yati-dharma. 52."..**hich must be himself to follow the grhidharma. He repeated his C. pledged doarya till the latter went away at the end of the montisits to the h.
Once the king watched, from the top of his palace," h. 63, 31001 procession ; realising the futility of hunian life he euloga tuner was life of monks which is regulated by the prescription of RZedd on a and ended according to the rules laid down by the Jinas, ing; he, therefore, resolved to take the vows under Vijayasena tó v. what plan his ministers Subuddhi, etc., readily gave their con cod him Distributing presents and observing the customs,sanctionskad his Auch occasions, he nominated his son Candrasena his sucoi": upon The night before his intended departure to join Vijayáson on the persevered in a motionless posture. 55, 13.
town. Agnisarman, who had abstained from food till he died, him become a Vidyutkumára god. By dint of his supernatioeedknowledge he became cognizant of his previous life, and diso took ered where his enemy lived. Finding him in a lonely spot, oanned a shower of fiery dust to rain upon G., in order to buple, him. However G. heeded not the pains, but perseverod in codik templation till he oxpired, when he ascended to the Candrapand Vimana in Saudharmakalpa heaven. 66, 10. The rest of this chapter is taken up by dogcribing the way in which gods come into existonoe (for godoare not born) and what are their delight in honvon. 60, 11.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________
OoNorte. : : 8500ND BHAVA.
($imba and Ananda.) In Jayapura of Aparavideha thero reigned king Purugadatta;' his wife was Šrikanta. Now when the soul of Guņasona sitor an ocean of years descended from heaven, he was bora as the son of the king. He was named Simha because his mother
her pregnanoy had dreamt that a lion was entering her womb. Limita grew up a model of a prince. 62, 11. Once in spring. ime, he met, in the park Kridasundara, a beautiful girl, Kusumaali, daughter of his maternal uncle Lakşmikanta. Her maid Priyamkara urged her to bid welcome to her cousin ; but as tho
was too bashful, she bade Simha sit by their side and offered 1 gbrland and betel. 64, 18. Kusumávall fell at once in ve with the prince. This circumstance was immediately perived by the guardian of the girls' zenana, Sambharáyaņa, who
been sent by Kusumávalls mother to bid her come home.
0. When the love-sick girl had entered her house, she dismisswa hor-companions and betook herself to an upper chamber, the she stayed by herself in the torment of love till her old nurse had daughter Madanalekha to comfort her. 66, 11. KusuKug alleging that the heat in the park had caused her a favor on her friend to prepare her a couch in the plantain-bower porn garden. There she lay down fanned by Maanalekha who om toljed her 'sighs and guessing their cause questioned her Soller anything remarkable had occurred in the park. 88,2. benswered thatoshe had met prince Simha and gave a detail
soription of his person. 69,2. Her maid approved of her 14gration of the prince; she said she had overheard & converIslame between Subuddhi and Kusumăvali's father, in which the 19.Jer had stated that the king wag anxious for a matah Numeen the prince and Kusumávall, and hard bidden him to 14.498 it about; her father had consented to the proposal. 70, 4. while the girls were thus talking together a servant announced to K amivali that her mother commanded her to leave the
garden and betake herself to her room; for the garden wus 1 ko bo put in order beoaršo the prince was expected to bomo choro presently. '70, 10. The prince anxious to see his beloved
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________
XYÜ OONTENTS.
[2. BEAVA. cousin came and was hospitably entertained; after having been shown over the garden he sat down in & jasmin bower. 71, s. Kusumávalt by the advice of her maid sent the prince a garland, flowers, fruit, and some painting of her own, viz. the picture of a white duok (rājahamsikā) mourning over the separation from her mate, to which Madanalekhā added a dvipadi stanza des. oriptive of the scene. 72, 4. After receiving these presents the prince out the figure of a rājahamsa out of a leaf, pasted it on a board, and added a verse with a tender meaning. With this present the maid returned to her mistress. 74, 4. The prinos and Kusumavalı kept up this exchange of presents for some days, till her father betrothed her on Simha. 74, 16. On the day chosen for the wedding, young women dressed and adorned the bride. 77, 5. At the moment fixed by the astrol marriage ceremony, the bridegroom went, in great state, towards the mandapa where he was received by the matrons with customary ceremonies. The bride sat there and was un. veiled by her companions after the usual pleasanteries. Then the "hands of the couplo were joined, presents were distributed to the people, and while bride and bridegroom were circumambulating the fire the dowry of the bride was delivered by her father. 80, 16. • The prince and his wife lived together in happiness some lakhs of former years.-Once while taking & ride in the park Nagadeva, he met a young acārya Dharmaghoga and his disciples. Dismounting he paid his reverence to the saint and asked him why, in the prime of life, he had become a monk. Dharmaghoga related that while living in Rajapura of Aparavideha there arrived the Acārya Amaragupta who had just obtained the supernatural knowledge aradhi. King Arimardania and the inhabitants of othe town came to listen to his religious instruction. The king desired to know the history of the saint in this as well as in his former bifths. Amaragupta complied with his wish and narrated as follows.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________
XXX Amaragupta's tale. 83, 8–100, 18. 'In the remote polst, he said, I was born, in Campávina as Soma, daughter of the merchant Sudhanus' and his wife Dhanasrt; I was married to Rudradeva, son of the merchant Nanda. Once I, made the acquaintanoe of the pravartint Balaoandra. Her religious instruction made such an impression on me, that I became averse to worldly pleasures. My husband was much displeased at my disposition and ordered me to give up my religion, nor could I win him over to my opinion. He now began to hate me, and even courted Nāgasri, but met with a refusal from her father Nágadeva. '86, 1. Despairing of winning her during my life he resolved to take it. He asked me to fotoh a garland out of a certain jar in which he had previously placed a poisonous snake. Of course, I was stung by the snake and soon died. After my death I became a god in LilAvatamsaka Vimana of Saudharma Kalpa. Rudradeva married Nagasri; after his death he descended to the hell Ratnaprabha. 86, 6. After a palyopama® we both were reborn, I as an elephant on mount Sumsumăra, and he as a parrot. His desiro to decpive me which he had conceived in our former birth, roep. peared when he saw me, and made him desirous of doing me harm. 86, 16. To the place where we were, there came Lilárati,
Vidyādhåra, and Candralekha, sister of Mrgānkasona, with whom he had el&pod, and hid from their pursuer among the shrubs. He entreated the parrot not to betray him and to tell him when his pursuer had gone. 87,6. The parrot thought this an excellent opportunity to carry out his sinister.design. He told his wife in my hearing that, as he hall learnt from the Roi Vasistha, on the next hill there was a spot, called Sarvakāmika
I Sudhapū in Prakrit. The Sapkepa has Sukhajna which prenupposes in Prakrit Suhapgū.
. Il from a pit measuring a yojana in depth and breadth, and Alled with the fitheut hair-ends, one hair is taken out every hundred years, the pitowill be empty after a palyopama. T. L. Jaini (Jaina Gem Dictionary p. 165) bas calculated the number of yean contained in & palyopamas this number consists of 47 figures. A dgaropama (covan of yours) 200tains • kopätofi of palyapamad; the number of yean in it consists of 67 figurer.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________
OONTENTS
[. RRAFA..
which he pointed out to hormind that those who precipitato themselves from it,' would be turned into ohatever they desired. Therefore, ho said, let us fix our thoughts on the state of a Vidyadhara and precipitate ourselves from that place. They teigned to do so and disappeared in those shrubs; shortly after. wards I saw the Vidyadhara and his bride to whom the parrot gave warning, fly away from the place through the air. Completely duped I decided to repeat, with my females, the experiment in the hope of our becoming gods. All my limbs were broken by the fall, and I expired in the severest agony ;, howover I became a Vyantara god. On his death, my enemy was again relegated to the hell Ratnaprabhā. 88, 13.--After a palyo. pama we were reborn in Cakravālapura of Aparavideha, I aus Cakradeva, son of Apratihatacakra, a merchant, and Sumangald ; the other as Yajnadatta, son of Somašarman, the king's purohita, and Nandivardhanā. I loved him sincerely, but he had inherited from his last birth his inveterate hatred; while he feigned friendship for me, he cast about for a means of bringing about my destruction. Having secretly plundered the house of Candana, a rich merchant, he bade me conceal the goods ; he appeased my suspicion saying that the goods were his and he was afraid of his father. 90, 1. Now Candana gave information of the burglary to the king and drew up'a list of the stolen goods. On his instance, the King issued a proclamation that everybody to whom any of the goods named in the list were offered for sale, should give information on pain of capital punishment. After five days had dlapsed without any information coming in, Yajnadeva told the king that he had learnt from the servants of Cakradera that I had stolen Candana's goods and kept them concealed in my house. Though the king was inoredulous, he at last ardered my house to be searched by the examiners and the most renowned citizens. I was, accordingly, oxamined, but unwilling to betray my friend I denied knowing anything about the matter. However a box -vith Candana's name on it' was found and rooognised by his storekeeper ; by and by the other pieces were discovered and identified by the list. I was then brought before the king; I wept copiously, but tobarned no answer to his questions. The king was very mnoh
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________
pi $708.
CONTANTS. embarrasped ; as He did not believe me guilty of the orimo, be only banished me; his men oonducted me out of the town and released me near a ghove sacred to the goddess of the town. 93, 16.
Unable to bear my disgrace I resolved to hang myself on a banyan tree. But the goddess of the town had compassion for mo; she revealed the whole truth to the king through the mouth of his mother. The king thereupon ordered Yajnadatta to be taken prisoner, and hastened towards the grove where he arrived just in time to prevent me from hanging myself. Ho explained how he had come to know the truth and implored my forgiveness for the wrong he had done me. 95, 12. At that functure Yajnadeva was brought before the king, who ordered his tongue to be cut off and his eyes to be put out. I pleaded in his favour and prevailed at last on the king to reloase him. The recollection of the perfidy of one whom I had considered as a true friend brought home to me the vanity of all worldly things. 96, 11. Once I listened to the gañadhara Agnibhūti's preaching of the Law and was so moved thereby, that I became a monk. 07, 8. On my decease I became a Vaimhnika god in Brahmaloka, the other, on his death, became a denizen of hell in Saskaraprabhā, then a hound, then again a denizen of the same hell, and afterwards she went through a long series of animal births. After nine oceans of years I was born in Ratnapura of Gandhilâvati. in Aparavideha as Candrasāra, son of the merchant Ratnesagara and Srimatı; the other as Anahaka, son of Narmadā, a slave girl in my father's house. I married Candrakanta. My relation to Anahaka and his dis
1 Cakradeva's stay in Brahmaloka is 9 sägaropama's; the longest stay in Sankaraprabha is 3 såg., hence the necessity of accounting for the remaining 6 säg. at the end of which Yajnadatta and Cakradove are again brought together in human birth. Haribhadra's account is always in koep. ing with the rules of the Tattvarthadhigamalli 1, 6. IV 30 ff. There are nomo more instances of this kind. In the sequel I omit to mention, as void of interest, the length of stay in heaven or hell; the curious are retor. rod to the original for these details.
AU M88 oxoopt D road andhalvas. The Sarpkpapa has Gandhi. Hvatr, the Lokaprake Gandhilavati, se W. Kirfel, die Kommographia dis Inder,p. 242.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
[2. BHAVA.
position towards me was the same as in our last human birth. Once while I and Anahaka had gone to some othor place and the king also was absent, the Sabara chief Vindhyaketu ransacked the town and abducted a number of people among whom was also my wife. On my return an old brahman advised me to ransom my wifo; the Sabaras, he averred, used to treat their captives well as their only object was to extort money. Accordingly. I and Anahaka proceeded towards the stronghold of the Sabaras. 98, 20.
Meanwhile those Šabara had marched on and rested in the night at an old well near a deserted village. My wife, afraid of being ravished, jumped in this well; she scrambled out of the water into a recess where she could sit. Shortly after the Sabaras had left, we came to the same place, I carrying the victuals, and Anahaka the ransom. The latter desirous to deceive me, asked me to look into the well to see if it contained water, and pushed me in the well as I was leaning over its margin. I fell into the water and then got to the same spot where my wife was sitting. We recognised each other by the sound of our voices. The victuals I had still with ome served to sustain our life for some days, but at last they were conBumed. 101, 14. The next day, however, a caravan on its way to Ratnapura came to the same place, discovered and saved us. We travelled with that caravan. One day we found, by the side of the road, the skeleton of a man killed by a lion, and close by it the jewels, eto., which ye had taken with us for the ransom of my wife ; there could be no doubt that we had come on the remains of Anghaka. My sad experience concerning him induced me to take the vows. After my death, I became * god in Mahāśukra, and Apahaka a denizen of hell in Balukaprabha. 102, 14. We were reborn in Rathavirapura of Bharatavarşa, I as the merchant Anangadova; and the other as the merchant Dhanadeva. He hated me secretly. though he pretended to be my friend, just as in our last birth. Once we had gained great wealth in Ratnadvipa and were on our way home when Dhanadeva, resolved to poison mo. Ho propared some dakes and put a strong poison in one of thom; but by mistake, he ate the poisoned oake, and died. Thus. I got
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________
P.: 98-109.)
OOKTINTS.
all we bad gained; but I became averso to wordly life and took the vows. After my death, I became a god in Praņata hoaven, and Dhanadeva a denizen of hell in Pankaprabha. 104, 16. The scene of our next buman birth was Hastinapura; we wero both Jaina merchants, my name was Viradova, his Droņaka; our mutual relation was the same as in our previous birth. Dropaka became very rich by trading on a capital lent him by me, end built a fine villa. In the uppermost story of the house a jutty was so constructed, that it should give way when somebody was on it ; his device was that I should enter it and meet with my death. However, he got into such a confusion when he showed me over the new house, that he was the first to mount the jutty; so he fell down and was smashed. I was 80 affected by this accident, that I entered the Order. After my death I became a god in one of the Graiveyaka heavens ; Dronaka became a denizen of hell in Dhūmaprabhå. 107, 2.
On descending from heaven I was born in Campäväsa as the son of Māņibhadra and his wife Håriņi. My paronts gavo me the name of Pūrņ&bhadra; but I was also called Amara. gupta, because the first word I ever uttered had been amara. Droņaka was reborn as Nandayanti, daughter of a merchant. She became my wife, but retained the same deceitful disposition towards mé ag in her former births. Once she pretended to have lost a must Valuable pair of earrings. To console her for the loss I presented her with new earrings. After a few days when I was going to anoint myself,, 1 gave her my signet-ring which she put' in her jewel 'box. After my bath, and dinnor, I opened the box to take back my ring, when to my utter amazement I discovered, in it the lost earrings. At that moment Nandayanti entered the room and seeing the ring in my hand was confounded with shame. In order to avoid disgrace sho prepared a poisonous charm; but before she could administer it to me, she was stung by a Make, and died notwithstanding my, endeavour to save her. Grief and despair, Amaragupta concluded, induced me to enter the Order. 109, 18.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTES
[2. BHAVA
(Main story continued.) Dharmaghopa was ordained by Amaragupta, as he told the prince. The latter asked him to explain the nature of the Samdira. In the course of his homily, the saint related :
The apologue of the man in the well,' 110, 17
• 114, 10. A man, stricken with poverty, left his country and wandered about. Once he entered a dreadful forest, where he soon was pursued by a furious elephant while in front he was opposed by a hideous Rāksasi. He fled towards a huge banyan tree, but he was not able to climb on it. Near it there was an old well; to save himself from the elephant the man jumped in it, and got hold of a tuft of reed which grew out of its wall. Looking round he perceived, on all four sides of the well, hissing snakes ; and at the bottom of it, a huge serpent; at the root of the reed to which he clung, there were gnawing in turn a white and a black mouse. The elephant at the mouth of the well could not reach the man; however, he gave violent shocks to the tree, whereby a bee-hive on a branch just above the well was so shaken, that the bees issued from it and stung the man, while drops of honey trickled down from the boney-comb and fell on his face. He licked them up and was so pleased with their sweet taste, that he eagerly looked out for more and forgot the dangerous position in which he was placed. 113, 16. The man is likened to the soul (jiva); the forrest to Samsāra; the Ráksasi to old age ; the elephant to death ; the banyan tree to mokşa; the well to human life; the four snakes to the four cardinal passions; the tuft of reed to the length of human life; the white and black mice to the bright and dark fortnights ; the bees to the diseases; the huge serpent to hell, the drops of honey to the pleasures. 114, 18.
Dharmaghosa then gave a short description of the yati Sharmg; those who ošnnot follow it, should become Śrāvanas.
See E. Kuhn's learnod paper on this famous apologue in Festgruas kazi Otto von Böhtlingels" Stuttgart 1888, p. 68-76.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 110–321.)
ооша. 116, 8. Simha adopted the Law of løymen and porsanded Kusumávalt to do the same. They regularly waited upon Dharmaghosa by whose instruction they became staunch belioyers. About this time king Paruşadatta took the vows after having installed his son on the throne. 116, 18.
Now the soul of Agnisarman was incorporated in the womb of Kusumávali. At that moment she dreamt that a snake had entered her body and issuing from it had stung the king who thereupon fell from his throne. As this dream appeared to her very inauspicious, she did not tell it to her husband whom she began to dislike. Once during her pregnanoy she had a longing to eat the bowels of the king. This horrible desire made her hate her unborn child. She, therefore, tried to procure abortion, but in vain: she only grew worse every day. Greatly alarmød at her condition the king questionod har about the cause, but she would not speak out. At last the queen's maid Madanalekha told him the whole truth. He discussed the matter with his minister Matisā gara, who proposed to deceive the queen by a trick so that she should fancy her longing satis! fied. The minister succeeded perfectly, and afterwards he showed the queen that no injury had been done to the king. But he advised her, when the child should be born, to give notice to himself, not to the king. Accordingly, when she gave birth to a boy, she sent for Matisāgara who advised her to have the child brought up somewhere else without knowledge of the father. She conserted to his advice and gave the baby to one of her maids to carry him away. But the king met the maid, discovered the child, and when he had Marnt all about it, he gave it to other purses. The boy was named Ananda, and when he was grown up, Simha declared him heir to his throno ; nevertheless he was possessed of the hatred towards his father which in his previous birth as Agnisarman he had conceived against Glupasena. 121, 3.
Once the king wasoinformed that one of his vassals, Durmati, had revolted. He sent an expedition against him, but it was routed. Now the king himself, at the head of his army, marched against the rebel. After three marches he reached the
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________
xlvi
CONTENTS.
(2. BRAVA:
bank of the Indus," where he witnessed a very curions soene : a wako devouring a frog, was being devoured by av osprey, which itself was dovoured by an huge serpent. To the king this courronce appeared symbolical of the baseness of the world, and reflecting on it during the following night he made up his mind to become an ascetio. Next morning Durmati oame and implored the king's forgiveness which was readily granted. . 124, 5.
On his return to Jayapura the king informed his, ministers of his resolution to enter the Order and got their assent to it. The astrologers fixed the fifth day thence as an auspicious time for the anointment of prince Ananda. Everything was made ready for the coronation, after which Simha intended to join his guru Dharmaghoşa. 125, 5.
Ananda conspired with Durmati to kill the king. He regarded the coronation as a ruse to take his life; anyhow, he resolved to kill his father. When the latter sent for him, he refused to come. The king, therefore, went himself to meet him. Ananda now had an opportunity for executing his plan; he suddenly drew his sword and wounded his father severely. But the troops came to his help; they surrounded and attacked Ananda. The king, however, restrained them : as he was to die very soon, they ought to spare his son and anoint him king. As soon as Ananda was recognized as king, he ordered Durmati to put the old king in a most horrid dungeon. There the queens visited him and bewailed his cruel lot. The king, however, blamed them for their grief, and discoursing on the vanity of all things he admonished them to renounce the world. . They followed his advice and became nuns. 128, 5.
The king resolved to starve himself ; when Ananda hoard that his father refused all food, he sent one of his noblemen, Devasarman, to persuade him to take food; but his arguments could not change the king's resolve. 129, 10, Now Ananda
. Apparently Haribhadra has forgotten that he had laid the scene of the moond Bhave in Aparavidoha; the Indus is aot a river of that counary, but of Bharatavarpa
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________
P. 121-188.)
CONTRITS. rushed in and throatened his father to out of his head unless he would take food. But Simba romained firm to his purpose, and he declared, in many fine sentences, that it is foolish to be afraid of death. Thereupon Ananda wounded him with his sword and despatched him at last. Simha became a god in Sanatkumāra heaven, and Ananda a denizen of hell in Ratnaprabhā. 132, '6.
Third Bha vog.
(Śikhin and Jalini.) In the town Kosa of Aparavideha there reigned king Ajitasona. His minister was Indrašarman whose wife was Subhankark; they had a daughter, named Jalini, in whom the soul of Ananda had been incorporated. Jalint was married to Brahmadatta, son of the minister Buddhisāgara. 134, 2. ' In the womb of Jālint the soul of Simha was incorporated when he descended from heaven. In that night she had a dream : a golden pitcher entered her body and somehow broke as it issued from it. As her pregnancy progrossed she suffered in body and mind; she, accordingly, hated the unborn child and tried many means to procure abortion, but with no success. Her husband hearing of her doings, bade her servants inform him of all that happened. Now when Jálinl gave birth to & boy, her friend Bandhujivá persuaded her to expose him; she delivered him, however, to Brahmadatta who caused his son whom he named Sikhin, to be brought up secretly in some other place..' When Sikhth was of 'mature age, his father acknowledged him openly as his son. But Jalini, on hearing an account of her son whom she had thought dead, flew out into a passion; she told her husband to choose between her and him; sho would touch no food if he did not disown his son. When Sikhin game to know of this occurrence, he was greatly distressed and left the town witlaout taking leave oven of his father. 136, 12
Going to the park Asokavana, he there met the Acārya Vijayasimha, a man of beautiful person and still in the prime of lite. sikhin enquired of him what had induced him to give up all his advantages in order to become a monk.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________
avfi
CONTINTS.
18. BRATA. Vijayasimha's story. 188, 8–168, 18. -
I am, the saint related, the son of the merohant Sagara datte in Lakşminilaya and of his wife Srimati. Once I went to Lakşmiparvata near our town. There I saw & 0000-nut tree with an enormous root, and I wondered why the root had grown to such an extraordinary length. 138, 13. Meanwhile the dharmacakra of Ajitadova' appeared ; then came the Tirthakara himself, surrounded by pany monks. Gods prepared the samaumgaraņa, which was entered by the Tirthakara. When he had ceased preaching, I asked him about that coco-nut tree and its long root. The Lord related that at that place I and he who now was that tree, had, in a former birth, hidden a treasure of seven lakhs of dināras in the ground; and he then narrated our history in detail.
Ajit a’s t ale. 140, 12–153, 18. We had been born, he said, in Amarapura as Guņacandra and Balaoandra. We had amassed enormous riches by trade and were living in Lakşminilaya, Once the town was attacked by an enemy. We fled to Lakşmiparvata, where we buried our treasure in the ground. In order to get undivided possession of the treasure, Balacandra poisoned me; but afterwards he was 'stung by a snake and died. 141, 8. In our next human birth I became Devadatta, and the other a snake which lived near the place of the hidden treasure. When on some occasion I went there, the snake stung me lest I should get the treasure, but my people killed the snake. We were then reborn, I as Indradeva, and the other as a hon. When I came to the same spot, the lion, for the same reason as before, attacked me, and we killed each other. In our next existence we were Kalasena and Capdasena, Cāņdala twins. "Once when hunting on Lakşmiparvata, we encamped on the spot where the treasure was hidden. By chance Caņdašena discovered it, and desiring to have
The second Tirthakars. : Hore and in the sequel mur text noticed the intermediate births a ma animal, god, or denison of hell, as the case may be. I onit thone. details
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________
DONTI. it all for himpoll, ha killed me. He did not leave that place for neveral years and keptwatoh over the treasure without making any' use of it. At last he was killed by an other Caņdala.--In my next birth I was Balasundara and becamo, for the first timo, a Jaina. I lived and died according to the prescripts of the true faith. 143, 16.
In our next birth we were bord in Hastinapura, I * Samudradatta, the son of the merchant Suhastin by his wito Kantimati, he as Mangalaka, a natural son of my father by one of his slave girls. I was a Jaina under the guidance of Anangadove, and married Jinamati, daughter of a merchant in Laks. minilaya. Once on a journey to that town, I and Mangalaka rested on Lakşmiparvata. From some indication I inferred that there must be a treasure hidden in the ground. Mangalaka to whom I spoke about it, was anxious to test the matter and actually laid bare the treasure, of which he resolved to cheat me. I told him to cover it up again and not to say a word about it to anybody. When we had come near the town, we rested in a grove, and I Sent Mangalaka on to get news of Jina. mati. He left me and returning after some time pretended to have seen Jinåmati's people; my wife, he said, had run away after having disgraced herself by her soandalous conduot. Of course, I did not visit her relations under such circumstances. In my despair I resolved to enter the Order and to go in quest of my guru Anangadeva, while Mangalaka should go home. He, however, persisted in accompanying me. Once we were wandering in a deep wood, when he struck me from behind with a knife, and Aled. At that moment Anangadeva with his monks happenod to come in sight. They did thelr best to comfort mo and took me along with them to Sthânesvara where their guru was to remain a month. Meanwhile I got news from my wife which proved that Mangalaka had basely deceived me. Howover I thought that a meeting with her would prejudico my plan of taking tip vows. But she had plready learnt all that had happened; and loathing the world had become a nun. Sho camo to soo mo and confirmed me in pay intention, which I put into practice. After loading the life of an ascetio I avoended to the Grajvoyaka heaven. 180, 1.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________
OONTENTS. Mangalaka stayed near the hidden trengutes and died there from starvation. After a long stay in hell he was robora was a he-goat belonging to the Caņdala Velltyaka. Once this man drove his herd over the place wltere the treasure was hidden. The goat, suddenly recolleoting his former births, would not let himself be driven away from that place. His resistence put Velliyaka into such a rage that he killed the goat, who was reborn as a mouse in the same place. There it was killed by & gambler, and was rebotn as the latter's son Rudracenda. He became a robber and was impaled for an act of burglary. After a long stay in hell he was reborn as Sridevi, daughter of a merchant in Lakşminilaya; she was married to Samudradatta. 161, 18. I was reborn as her son Sågaradatta; my religious guide was Devasarman. I married Nandini who bore me a son. To celebrate his birth, I made an excursion in the course of which I came to the place of the hidden treasure, and by chance I selected that spot to erect the flag in honour of my son. In digging: a hole in the ground for the flag, I discovered the treasure ; but I quickly covered it up and made the hole in some other place. After the feast I went home and consulted my mother as how to act. She made me show her the spot, but advised me not to remove the board for the present lest the king should come to know of it. Her intention was to reserve the treasure for herself and to put me out of the way. Accordingly she administered a strong poison to me, and when it took effect she raised a loud cry. Among thu crowd which drew round us, happened to be a magfoian, who' restored me to life. These events induced me to be ordained by Devasarman. On my death I became a god in the Graiveyaka heaven. My mother died before having removed the treasure. She had to endure punishment in hell and afterwards to go through * long series of animal births. At last her. soul was lodged in the co0o-nut tree, which still retaining its avarice sent a long root towards the treasure. 163, 18.
This account of my former births which the Tirthakara told mo, mada such an impression on mo, that I entered the Order undør Gañadhara Vijayadharma.--When Vijayasimha
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 160-170.)
OONTENTS. had finished the dooount of his life, śikhin " roquested him to explain the dharma di gifte, ato. The Lorya said that the dharma is of four kinds, viz., (1) gifts (dāna), (2) good oondvot (fila), (3) ascetio practices (topas), and (4) religious reflections (bhāvanā). Gifts are of three kinds : the gift of knowledge, of seourity (abhaya), and of things needful for religious life (dharmopagraha); the latter should be free from faults regarding the donor, the donse, the time of the gift, and the mental disposition of the donor. ---Good conduct comprises the five vows, and the subduing of the four cardinal vices by the realization of the virtues. - Ascetic practices are divided into external and internal ones. At last the religious reflections are enumerated. 160, 10.
On further inquiry Vijayasimha described those who are worthy to become Šramaņas, and since Sikhin thought himself qualified, he further explained how difficult it is fully to realize Šramanahood. After some more discussion on this subjeot, the doarya promised to ordain Sikhin after a proper instruction in the duties of monks. 163, 20.
While they were thus conversing the minister Brahmadatta arrived with some followers. Sikhin asked his permission to enter the Order ; but his father who was greatly moved, objected because Sikhin was too young to renounce the world. 164, 17. .
Among the minister's followers was a nāstikavādin named Pingakeša ;' he tried to dissuade the prince from his purpose by expounding the principles of the Carvaka philosophy and showing, on its strength, the futility of Sikhin's motives. 186, 18. Vijayasimha refuted his arguments one by one. 168, 16.--Pingakesa defends the doctrine that the soul is the product of the elements which by their combination constitute the body; he is refuted by Vijayasimba. 170, 12~Pingakesa says that his grandfather had been a very wicked man; his soul ought to be in hell, if the opponent's views wore right; as he had loved him,
Here and in the soquel he is called Sihikumara. Apparently the titlo Kumkra, .e. prince, was given by courtosy to the sons of the prima minister and other high functionarida. .
' : Or Pingake, so p. 186, note 1, of the text. Ho is called Pingala in tbe Basplagopa
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTINTS.
18. BRAVA huisgrand-non, tanderly, he certainly, would have warned him, bat he had not done it. Therefore, P. concluded, his soul was no more existent. Vijayasimha replied that a soul cannot got. out of hell, just as a criminal shut up in a prison cannot get out! of it and communicate even with his best friends. 171, 10. P. said that his father had been & very good man and had become a Bramaņa ; accordingly he should be in heaven now; why did he not not come to teach him as he might have done, being a god I V. replied : as a very poor man of low origin, who emig. rates to a distant country and acquires there riches and honours, forgets his former relations and friends; 80 a god, enjoying the delights of heaven, ceases to care for those with whom he had lived on earth. 172, 13.-P. related that a robber who had been sentenced to death, was placed in an iron vessel which was hormetically closed. The man died, but no soul was observed to issue from the vessel. V. replied by relating an analogous case : a famous conch-blower had been put in a big iron vessel ; he then blew his conch, and the sound was heard outside, though there was no opening whatever by which it could have escaped, 173, 17.-P. said that a robber was once strangled, but his weight was found to be the same, before and after his death. V. replied that a bladder, filled with air and without it, was ascertained not to differ in weight.-P. said that a robber who had been sentenced to death, had been dinsected into minuto partioles, but among them no soul had been found. V. replied that a man had out up a piece of arani wood into the smallest particles without finding tho fire which inheres in the wood and oomes forth from it by churning. 174, 19. Vijayasimha baving thus reduoed Pingakosa to silence and finally established the pormanent existence of a soul different from the body, prooeeded to show that, on that premige, all the arguments were invalid which Pingakosa had brought forward to dissuade Bikhin from his resolve to renounce the world and its pleasures. The happiness of a perfeot ascetio is infinitely greater than that of an universal monaroh. 170, 12. By this discussion both Brahma. datta and Pingakesa were awakened. The latter then asked Vijayasimha to' explain the differance' of mèrit and demerit and Whoir oudos. The follrya put the matter in a clear light, upon
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 1714180.]
OOXUMTS.
whtoh P. and bx, formauy adopted me law of laymion. The minister now readily bonsented to tho ordination of Stihla. 181, 16.
On his return to the town the minister caused presents to be distributed and a festival to be celebrated in the Jina temples in honour of the forthooming ordination of his son. When the day fixed for it came round, Sikhin in a palanking was carried with great pomp to the place outside the town where Vijayasiqha resided. The &rya conducted the ceremony of Sikhin's initiation, which is described in detail. After a few days the monks together with śikhin broke up and went else. where. Thus Sikhin led the life of a monk for several lakhs of former years.' 183, 16.
Jalini regretted that she had allowed her son to dopart without killing him. She, therefore, dospatched Somadova, with a valuable present, to find out where he lived, and to invite him to visit her. Sikhin referred the messenger to his gruru who in consideration of his pupil accepted the present, and promised to give him leave on the completion of his course of study. 186, 13. After some time the minister diod On receiving this news Vijayasimha allowed Sikhin to depart in company of some monks. They proceeded to Kosa and tool up their abode in a park near the town. Next day sikhill went to see his mother. She was so much reduced in appear ance since the death of her husband that he did not recognize her at first, and she acted the despairing widow to perfection. He tried to console her and spoke on the inevitability of death. She feigned a desire to become a nun ; obut he thought her not fit for the great vows, and gave her only the small onor of the laity (anuvrata). He visited her daily and gave her religious instruction. 187, 13. Now the monks were to depary at the end of the fortnight. Jalini, therefore, resolved to poison her son on the preceding day. She prepared a rice dish for the monks and a poisoned sweetmeat intended for her son. With theito things the repairdd to the residence of the monks and
1 The last sentenco nome to be a later addition, for it is not to keep ing with what follow
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________
liv
CONTENTS.
(4. BRAVA.
somehow contrived to administer the food to them though this is against the strict rales. She fed the monks and put the poison in Sikhin's portion. The poison soon took effect, and Bikhin died still feeling compassion for his mother. He became a god in Brahmaloka, but when Jalini died, she had to suffer in the hell Sarkaraprabha. 190, 17.
FOURTH BAAVA.
(Dhana and Dhanasri.) In the town Sušarman of Bharatavarga, in which reigned king Sudhanu, there lived the rich merchant Vaiśramaņa and his wife Sridevi. They worshipped the Yakşa Dhanadeva, and vowed that if they should get a son, they would name him after him and celebrate a festival in his honour. 192, 3. The soul of Sikhin on descending from heaven entered the womb of Śridevi; who dreamt at that time that an elephant had entered her body through her mouth. In due time a boy was born, whom after a omonth his father carried to the temple of the Yaksa and named him Dhana after the Yakşa. 193, 6.
Jalini was reborn in the town Susatman as the daughter of the merchant Pūrņabhadra by Gomati; she was named Dhanasri And grew up a very fine girl.. Dhana once saw her on her return from the park and immediately fell in love with her; she, however, felt an aversion for him. When Vaisramaņa heard of his son's love for Dhangsri, che asked her in marriage for him. They were married with great pomp. 194, 3. · Dhanaści, however, had a paramouo in the person of her servant Nandaka, who in a former birth had been a follower of Ārjava Kauņdinya and an intimate friend of Agnisaxman. . 194, 7.
· Onoe during the delightful season of autumn, Dhana saw in the park a young merchant who, having acquired great riches abroad, was making liberal Presents to the needy: He felt ashamed that all be ppssessed he had inherited from his anoes. tors, and had himself made no money.' Nandaka with whom ho had discussed the matter, spoke to his father and got his Donsent to Dhana's trading abroad. It was, therefore, proalaimed throughout the town that Dhana was to go to Tam.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 489,205.]
PONTINUS. Talipot, and that he would provide for all whù would join bi ouravan. 196, 14. Dhanasrt rejoiced that her husband shouk go abroad; but on hetering that Nandaka was to accompany him, she swore to kill herself if Dhana left her at home. Thi mother of Dhana gave him her advice how to conduct himsel on his journey ; she also obtained for Dhanaárt leave to wooom pany her husband. 197, 16.
The caravan started and reached Tamaralipti in two months Dhana sold the goods he had brought there for sale ; but sino his profit was less than he had expeoted he resolved to g beyond the sea. 198, 5. Once when he was about to take hi bath, a gambler in a bad plight came to him and implore his protection from some other gamblers who were pursuin him. He said that he was Mahesvaradatta, & merchant fror Kusamapura, and had fallen into evil courses ; but he would not for shame, confess why he was pursued. Dhana, therefore, son Nandaka to enquire into the grievance of his pursuers ; tho told him that M. owed them sixty gold coins which he ha lost at play and had ran away without paying them Dhan paid then that sum. He treated M. with great kindner giving him now clothes and exhorting him to begin a noi life. Maheśvar adatta being dismissed by him left the towi and in his contrition entered the order of the Kāpālikas. 204 10.
Dhana purchased goods for oversea trade. While he wa on the lookout for a ship. Dhangári tried to persuade Nandak to kill Dhana' before they should set sail; but he strongl dissuaded her from this course. She, therefore, resolved to a by herself, and prepared a slow poison. 202,5. The ship too in Dhana's goods, and sailed with a favourable wind. Afte a few days Dhanasri administered tho, poison to her husband who soon fell seriously ill. Considering that he might no recover, he appointed Nandales leader of the enterprise, an made him promise, in case be should die, to conduct his wife 1 hor people. They soon handed in Katahadvipa where the doctor could not cure Dhana. Nandaka, therefore, after having sol the goods and bought new ones, hurried on to bring his sio monster homo. 206, 7. Thoy bad bova a fow days in sen who
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONDITS.:
Dhanudas found was opportunity to get rid of "Ke-avishanid. In the last part of the night, when he had come on deck and stood near the adge of it, she pushed him overboard. After ..while she gave the alarm; Nandaka stopped the ship and searched for Dhana in the morning, but he was, of course, nat found. 206, 14.
By good luck, Dhana had found a plank of a foundered whip and had drifted on it towards the shore. His disease had been dispelled by the sea water. He rested under a tree in and thoughts about the wickedness of his wife.. Proceeding further on the beach he came on the corpse of a girl which had stranded there. (She had been, as he came to know long afterwards, the maid of a royal princess of Śrāvasti whom she accompanied on her voyage to Ceylon, and had perished in the shipwreck.) On her body he discovered a prigeless necklace (called Trailokasārā), and took Possession of it. 208, 1. Walking along the beach, he met a Kāpālika monk, Mabesvaradatta, who recognized Dhana, though not recognized by him. The monk exhorted him to take heart, hiæ ill-luck would not last long; he offered him a most powerful snake-charm. Dhana accepted it only after Mahesvaradatta had made himself known to him. When they had parted, Dhana proceeded in the direction of his country; living on oranges and other fruits, he roached at last Śrāvasti. 210, 13.
o . On the same night the treasury of king Viradhavala had been robbed by burglars; and all suspected persons in Srivasti were brought hefore the minister and closely examined by him. The police got hold of Dhana when he ingued from his lodging and led him before the minister to be examined. Dhana declared that he had just arrived and possessed nothing of value. He was, therefore, dismissed; but when he crossed the courtyard, a monkey who had escaped from his cage, rushed on him and tore his clothes, upon which the necklace he carried on his body fell on the ground. It was taken up and recognized by the minister as the Trailokasāra ; whence he concluded that the princess must have met with some disaster. He, therefore, questioned Dhara how he had come by that necklace. Dhana
lied that he had bought it in Katihadvipa; it was all that
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________
Cours . he had saved in a shipwrook; be further stated that this had happened a year before. But as the princess had left Śrávasti only two months ago, the minister became suspiciou and reported the matter to the king, who got no satisfactory answer from Dhana and, therefore, sentenced him to death. He was led towards the place of execution, and the neoklace was carried before him, in proof of his guilt. But a kito, mistaking the rubies for flesh, snatched off the necklace and deposed it in its serio. 213, 10. Dhaita was then made over to & Candála for execution. The Cándāla who had been struck by his noble appearance, told him that, by favour of the king, they were allowed to satisfy the last wish of their victims before executing them. But Dhana declined his offer and bado him do his duty. The Candála drew his sword, but declared himself unable to strike. 215, 14. Now the king's son Sumangala had been stung by a snake, and the doctors were unable to restore him to life. The king, therefore, caused it to be proclaimed throughout the town that anyone who should gure his son, would be granted whatever he would ask for. This proclamation being heard by Dhana, he announced that he was in possession of a powerful charm against snake bite. Acordingly hisofetters were taken off, and he was led before the king, whose son came back to life on the recitation of the charm. As the reward due to him he begged that the Caņdala (his name was Khangilaka) should be granted what he desirod. Khangilaka named his desire : that his poople should no more be employed as executioners. The king not only agreed to his request, but presented him also, through Dhana, with a lakh of dináras, and assigned to his people land for a new settlement. 219, 8.
The king was now convinced of Dhana's innocence; he inquired of him who he was, and how he had come by the Docklace. At this juncture the king was told that Manorami, the keeper of the park, had brought a message from the princess Vinayavati to the effect that tho ship in which she sailed had foundered, that she had been saved and was now staying in the pact. The king fetohed ber in person and questioned her about the booklage. She stated that abe bad given it in charge of hor'
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________
Ivii
CONTENTS.
[4. BHAVA.
maid Cūdalátika, but did not know what had beoome of her in the shipwreck. Then the king made Dhana relate what he know about the matter. Thus the truth tame out, and Dhana's innocence was proved. The king loaded him with presents and dismissed him on his journey home with an escort of his men. 221, 14.
After a few days Dhana and his escort reached Giristhala, the king of which town was Candasena. About that time the treasury of the king had been robbed, and great exertions were made to get hold of the thief. Our travellers being examined stated whence they came and where they were going, and said that the valuable things they had with them had been given them by the king of Srāvasti. But the jewels and ornaments in their possession were recognized as part of a lot which had been stolen some time ago. Dhana and his men were, therefore, put into prison. 222, 20.
At that time the police apprehended an ascetic (parivrājaka) with stolen goods. He was condemned to death and led to the place of execution. However, he repented of his sins and confessed that all thefts committed in the town were of his doing; he pointed out the places where he had hid the stolen goods, and named the persons to whom they severally belonged. The minister ascertained that he had spoken the truth; and taking an interest in the man asked him to explain why he had taken to stealing.
The robber's tale. 225, 2—233, 8.. I was born, he said, in Pundravardhana es'the son of a brabman; my name is Nårāyaṇa. Once I saw some men who were believed to be thieves, being led to the place of execution, and I cried, kill those rascals'! A monk who had just reached avadhi knowledge, overheard my words and exclaimed: 'oh his ignorance. I implored him to explain his meaning ;.whereupon he said that it was slander to call innocent ren thieves; and that a brahman's assertion that heaven could be gained by killing was wrong teaching; that I had suffered for slandering in previous births, and should suffer for it in the present one. He then gave the following account of my former births. 287, 7.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 220–232.]
OONTUNTE.
lis
In my fifth birth before the present ono, he said, I had been the brahman Candadera, learned in the Veda and Sastras, and stood high in the opinion of Virasena, lord of Garjanaka. Onoe the daughter of a Sheth, the young widow Viramati who was a dovotee of the parivrājakas, eloped with Simbala, a garlandmaker; and on the same day the parivrājaka Yogātman bapponed to leave the town without previous notice to anybody. I imagined that she had eloped with him, and asserted it as a fact in the presence of the king. Thereby I gave offence to many persons and was the cause of Yogātman's being excom. municated by his fellow ascetics. This sin I had to atone in my next births. . For in my second and third births I was a ram and a jackal respectively, and died both times of a wound or cut in my tongue. In my last birth I was a companion of the king of S&keta. Once, being drunk, I insultod the queen, and when the prince interfered, I reviled him too. For this affront my tongue was put out. 'I repented and starved myself to death. In my present life, the saint concluded. I would meet with mortification and disgrace. 230, 7.
This discourse made such an impression on me, that I became an ascetic. When my guru was about to die. he gave me two charms; I was enabled by the one to open all doors, and by the second to fly through the ait; these charms, however, were not to be used for selfish purposes ; nor was I ever to tell a falsehood, and if I did it inadvertently, I was to perform certain penances. My perverseness induced me to commit all those robberies. Yesterday evening I was sitting under a tree, when some girls rallied me ypon my youth ; I retorted for fun that I had become an ascetic, because I had lost my sweetheart. Though said in jest, this was a falschood, for which. however, I omitted to perform the preseribed .penance. Accordingly my charms had lost their power. Now in the night I entered a house by a door which was ajar, and committed theft; but when I was again in the street the policemen caught me because I could not escape through the air. 232,6. Those jewels of the king, however, which I had stolen and which have not been recovered, 'have been given to the king of Śrāvasti for a special purpose. A friend of mine in that town named'
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
[4. BHAVA.
Gandharvadatta who was desperately in love with Visavadatta, an eminent Sheth's daughter, had abducted and married her on the very day on which she was to be wedded to her fiancé. The king grow very angry, he took away Vásavadatta and banished Gandbarvadatta. In order to pacify the king, I presented him (through my friend Jivika,) with the jewels in question. He was very much pleased with them and gave permission for the return of Gandharvadatta who was again united with his bride. 233,8.
(Main story continued) The minister pardoned the robber and released Dhana, who sent his escort back to Śrāvasti and proceeded in his Journey home. Once in a forest an elephant attacked him and tossed him up into the air, where he caught the branch of a banyan tree. Climbing higher up he came on an aerie of a kite and discovered in it the necklace Trailokasārā. He, therefore, resolved first to restore it to the king of Śrāvasts and then to return home. 234, 14.
When Dhana's escort returned to Srāvasti without him, · the king grew very angry with them for having let him travel
by himself and sent them in search of Dhana. They met him and returned with him to Śrāvasti. The king wondered at the recovery of the necklace, which he presented to him. After & few days he dismissed him at the head of a very large caravan. 236,7.
In course of time Dhane arrived at Zusarman where his relations went to meet him. His parents were indignant at the treachery of his wife. They celebrated a festival'in honour of the Yakşa Dhanadeva.-After visiting his temple Dhana met in an adjacent park an eminent monk, Yasodhara, son of Vina. yamdhara, king of Kosala. «He enquired of him why he had renounced the world.
Yasodhara's tale. 237, 17—285,16 In the ninth birth before the present one, tie monk said, I was Surendradatta ; my parents were Amaradatta, king of Vikals, and queen Yasodhari ; my wife was Nayanävall. After my father's entering the Order I succeeded him on the throne.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________
232–281.]
CONTENTS
When the first white hair was discovered on my head, I raficoted on the transitorines of all worldly things and made up my mind to take the vowd; to which Nayandvali made no objeo. tion asserting that she would do all I did. Next night we were together in our luxurious bedchamber. Nayanăvalt soon fell asleep, but after a while she got up and fancying me asleep left the room without shutting the door. Wondering at her strange behaviour, I followed her sword in hand. She roused a hunchbacked watchman who reviled her for being late ; then they embraced each other and went to sleep together. Furious with rage I first intended to kill the couple, but on reflection I thought the base woman below my consideration. I returned to my couch ; and when she after some time joined me. I did not shew that I knew her secret. 242,15.
In the following night I had a strange dream : I was sitting, on the top of the palace, on a throne from which my mother pushed me; I rolled down to the seventh floor, and so did my mother after me; I got up and somehow Ascended again to the top of the palace. This dream apparently forebodod some disaster in the beginning and success in the end. 243.19.
Next morning wher? I was sitting in the audience hall, my mother joined me. In order to make her well disposed to my plan of becoming a monk, I gave her a somewhat altered version of my dream, viz. that after having made ovor the go. vernment to prince Gunadhara, I had become a monk and tumbled from the top of the palace. My mother who was skilled in interpreting dreams said, I should, after placing the prince on the throne, assume for a short period the guise of a monk and immolate a number of animals to the Kulacevata for the prevention of evil consequences. Of course I refused to sacri. fice animals; I would rather have killed myself. At last I agreed to the following compromise. The cook prepared a cock of pasto which I beheaded before the image of the goddess; then I ate the filesh ofo this artificial cock after, it had been properly roasted. Thereby I acquired bad karma of long endurance. Prince Gupadhara was anointed next day, and on the instance of my mother my initiation was postponed for a day. 251,5. Nayanavall was afraid that she would lose her influence es quoen
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
[4. BHAVA. after I had become a monk; but if I died, she thought, she might retain it as guardian of the young king. She, therefore, conceived the plan of poisoning me, and promptly put it into execution. I fell from my seat, and before the physicians arrived, she throttled me while pretending to massage me. 252,16.
I was reborn as a peacock; while still young I was caught and sold to the headman of a village who trained me to dance, and presented me to Gunadhara, my former son. Yasodharā, my mother, was reborn as a dog whom his owner also presented to the king. Once when I was executing a dance in a bowwindow, I observed Nayanāvall on her bed embracing the hunchback. The recollection of my former life suddenly coming upon me, I belaboured her with my beak and talons ; but she dealt me such a blow, that I rolled down the stairs into the king's apartment. The dog rushed forward and got me by the throat, upon which the king hit him so severe a blow with the draught board that he let me go. But both of us soon died ; we were, by the order of the king who was very fond of us, buried with the same pomp as his parents. 255,15.-2 I was then born as a spotted antelope in a deep forest; and the dog as a huge serpent. Once while I was very hungry, I saw the serpent which was devouring a frog, and began to eat it up by the tail, whereupon the serpent bit me in the face. e hyaena fell on me and finished me. 257,6. In my next birth I became a big fish in a lake near Viśālā ; and the other a porpoise. The latter once caught me by the tail; at that moment a girl jumped into the water, whereupon it let me go and got hold of her. But somebody rescued the girl and killed the porpoise. Sometime afterwards fishermen caught and presented me to the King, who gave order in my hearing, that the lower part of my body should be served up to brahmans, and the upper part should be well prepared to be eaten by him and Nayanávall. His order being executed I died a most painful death. 259,2. In our next existence the porpoise became a sheep, which gave birth to me. When grown up I covered my mother, in which act I was killed by the jealous head of the herd. My soul was incorporated in the fetus which I had just then generated in my mother. In
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 252-267.)
CONTENTS.
Ixiii
the last stage of pregnanoy she was shot by Gunadhara who was returning from an unsudoessful chase ; ripping up her belly he got me out, and had me brought up. Once he worshipped the Kuladevata in order to procure luok in hunting. Fifteen buffaloes were slaughtered in her honour and a great number of brahmans were foasted. I was fastenod near the kitchen-door. When I saw Guņadhara coming with his seraglio, I suddenly remembered my former births. Now I overheard a conversation of two maids as to why Nayanăvall spread such an infernal stench. Her miserable condition—she had become a lepor-greatly moved me. The king was dining, and tired of buffalo-meat, ho called for some other; the cook, for want of other meat, cut some out of my side, roasted and served it up to the king. 262,14, Now my mother had been reborn as a buffalo, who once killed the best horse of the royal stud. The king, in a great passion, ordered this buffalo to be roasted alive. Pieces of his flesh when ready were served up to the king, and when he wanted another kind of meat, the cook cut a piece of flesh out of my other side and roasted it. Thus I and my mother were slowly tortured to death. 284, 9.
We were then born in a Candāla settlement near Visala, T as & cock, and she as a hen. We were seized by a policeman and brought to the king who became so fond of us, that he ordered our keeper always to bring us along with him wherever he went. Once in spring the king went to a park; amongst his followers was our keeper who when not wanted by the king, strolled about in the park. There he met the ácārya Sasiprabha with his monks and asked him to teach him his Law. He was inclined to adopt the Jaina creed, but he would not, he said, give up the killing of animals as taught in the Veda. Sasiprabha rejoined that if he continued killing animals, his lot would be like that of his cock and hen; and then he told him our whole history. He was induced by hearing this story to take the vows of q layman ; And we too recollecting our former births did the same, and raised a loud crowing in our ecstasy. The king who was in a bower close by dallying with Jayāyali, wanted to show her his proficiency in hitting an invisible aim by the sound; he shot an arrow by which he killed both of us. 267,14.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________
lxiv
OONTENTS.
[4. BRAVA.
Our souls were at once incorporated in the womb of Jaya. vali whom the king had just embraced. In due time we were born as twins ; I was named Abhayaruoi, and she Abhayamati. Once the king went hunting and saw in the park the monk Sudatta ; thinking that the sight of a monk foreboded ill look in hunting, he set his dogs upon him. The dogs, however, circumambulated the monk and prostrated themselves before him. The King was now ashamed of his rudeness especially when his companion Arhaddatta gave him an account of this monk Sudatta: he was the son of Amaradatta, king of Kalinga, who had resigned the throne and become a monk when he was called upon to confirm a sentence of mutilation and death of a criminal. 270,5. The king now paid homage to Sudatta; but his remorse was 80 keen that he contemplated putting an end to his life, as the only means of atoning for his guilt. But Sudatta who possessed the manah paryāya knowledge, i. e., reading of other men's thoughts. proved to him that all the thoughts that had just been passing through his mind were wrong, and that 'monk was a most auspicious sight. He further told Guņadhara how severely his father and grandmother had suffered, in many births, for their transgression; but he comforted him in his despair and asserted that all guilt might be counteracted by pious conduct. The king, thereupon, enquired if he deserved to become a śramana ; and being answered in the affirmative, he apprised the ministers of his resolve by a messenger, at the samo time appointing medis successor. 277, 2. This news becoming known in the seraglio, I and Abhayamati together with the king's wives went to see him. We found him sitting before Sudatta, and learnt from him all that the latter had related to him. Thus the recollection of our former births came upon us ; we fainted and when we recovered we declared that we too would enter the Order. The king than placed his sister son Vijayavarman on the throne,' and was initiated together with myself and Abhayamati. Nayanávali could not be saved troue perdition, as I had hoped. At the end of our lives we beonymie gods in the heaven Sahasrara, 279, 6.
I was reborn in Saketa as Yasodhara, son of king Vinayam. dhara and queen Lakemivati; Vinayamati, in Patalipatra as
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 267–292.)
CONTENTS.
danghter of king İkinasena and queen Vijaya. Tänasena sent his daughter as a Svayamvara bride to me. On our weddingday I went, with the bridal procession, towards her residence and on my way saw a monk collecting alms. This sight produood in me the recollection of my former births which made me faint. When I came to myself, I told my father that the knowledge of the misery of human life had caused the accident, and narrated him my former births ; in conclusion I asked his por. mission to enter the Order. He objected to it with regard to Vinayamati. On my suggestion the family priest was sent to her to know her opinion. When the latter began to relate to her the history of our former births, she suddenly remembered them, and not only approved of my decision, but also declared that she would take the vows herself. At last the king arrived at the same revolution, and accordingly we all together entered the Order. 285, 16.
(Main story continued.) Dhana was greatly moved by Yasodhara's tale and asked him his advice. The samt then described at some length the extreme difficulty of a Jiva to rise from the lowest stage of existence to human birth, and finally to reach mokra. Dhana anounced that he would take the vows after he had obtainod the permission of his parents. 287, 18. He told them all that had happened. 'Tlmugh they themselves were inclined to enter the Order, still the father tried to dissuale him from it. But Dhana refuted. all his arguments, and at last he and his parents were initiated by Yasodhara. 290, 15.
When Dhana had led the monastio life for sometimo, he took to wandering about single and this ho once arrived in Kausāmbi.
Nandaka and Dhanasri had, after Dhana's disappearance, continued their voyage together and had at last settled in Kaušámbi, where Nandaka adopted the name Samudradatta. Now Dhana happened to enter their house on his hegging tour, and soon left it. Dhanasri who had recognized him, sont & servant after him and learnt that he had put up in a park. She told Nandaka that she had vowed to stay the night in the temple of the Nagaradovati, and under this pretence she
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS
· [6. BEAVA.
went to the park where Dhana was standing in deep meditation. A car loaden with wood was just paseing that place when its axle broke; the driver left the car there and went home with ithe draught-oxen. Dhanasri was, with a servant girl, in the temple of Caņdikā; in the middle of night she left the temple. Taking the wood from the car and piling it up round the saint, she set it on fire. Dhana perished in the flames, pero sovering to the last in pious reflections. He ascended to the heaven Sukrakalpa. 293, 16.
The servant girl had seen her mistress leaving the temple and had afterwards remarked the light of the fire. These occurrences had roused her suspicion. 294, 11. When the driver came in the morning to fetch his car, he saw the remnants of the burnt ascetic and gave notice of the crime to the king, who commissioned a policeman to find out the murderer. As nobody had, during the night, been near that place but Dhanasri and her maid, the policeman examined the latter who told him what she knew about the matter. Dhanasrt was arrested and brought before the king for trial, during which she remained silent throughout. But the king wrote to her father in Subarman and learnt from him how she had disgraced her family. He banished her from his country. · Dhanasri now wandered about and was stung by a snake. 298, 15. She died and descended to the hell Vālukaprabhā.
FIFTH ,BHAVA..
(Jaya and Vijaya) Sūratojas was" king of Kākandi. His wife Lilāvati once saw in a dream the moon entering her, belly; it was then that the soul of Dhana was incorporated in her womb. In due time she gave birth to å boy who was named Prince Jaya. He received the visual education of princes, and was of a religious turn of mind. 300, 16. Once he met in the park the monk Sanatkymára and inquired of him why he had renounced the world. The monk then narrated his life. 302, 2.
1 Jayakumars; the Kumara' is dropped when he becomes a monk,
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________
B 292-317.] CONTANTS
Izvü Sanatkumara's talo. 302, 391,6. I am, he said, the son of Yasovarman, king of Svetavi. Onos some robbers on the way to the place of oxecution implored my protection. I released them; but on the complaint of the citizens to the king, he ordered thom to be put to death secretly. Their execution made me so angry with the king that I left the town and went to Tämralipti. Išānacandra, the king of that town, came to see me. He invited me to stay and gavo me a suitable lodging. 303, 2.
Onde in spring when I was going towards the park with my friend Vasg bhūti, I passed under the window of Vilä savati, daughter of the king. She looked at me, and instantly falling in love with me she threw down upon me a varland of Bakulaflowers which I put round my neck. I had a glimpse of her faco which was so beautiful that I too fell at once desperatoly in love with her. Vasubhūti promised me to bring us together; for that purpose he would enter into intimacy with her foster-sister Anangasundari. 305, 12. Afer a few days he reported to mo what he had learnt from that girl. Her mistress had been in a torment of love ever since the affair of the Bakula-garland and the unknown youth. In order to comfort her by some means or other, she had pretended that she had obtained infor. mation about hi Just then the queen had joined them and told her daughter that the king desired to hear her perform on the vinā; she had been dismissed, but was at a loss what to tell her mistress. Then Vasubbūti told her all about the prince and his passionate love of Vilásavatı ; he promised to bring about a meeting of the lovers which they arranged to take place in the garden of the palace. 310, 16. There we met, and I was struck with the exquisite beauty of Vilasavat, (which is described at great length.) Whilo wo were sitting together, Vilasavati was sent for by the king, who had been angry because on the provious day she had forgotten to perform on the viná to him. When she had gone, we also went homc. 315, 3.
Once queen Anangavati invited me, through her maid, to visit her. I found her yery low spirited; she implored my help and made love to me. But I resisted her entreaties and admonished her to combat all sinful inclinations of her heart. She
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________
Ixviii
OONTENTS.
(8. BHAVA.
replied that I was quite right and she had only wanted to put me to the proof. 318, 3.
Some time afterwards Vinayamdhara, superintendent of the town and friend of the king, paid mo a visit, and when we were alone he gave me the following account. 'In Svastimati, a town in your father's kingdom, there lived a gallant knight named Virasena. When his wife was big with child, he went with her on a journey to her father's place Jayasthala, and on the way he pitched his camp outside Svetavl. There he granted his protection to a thief who had fled to his camp, and refused to deliver him to the policemen who came in search of him; and when the king sent a troop of soldiers who surrounded the camp, he gave them battle. At that juncture, you, prince Sanatkumāra, returning from a tour, supported Virasena. The king forbade further fighting and Virasena proceeded to Jayasthala, where I was born by his wife. Your father, therefore, is the benefactor of my parents and of myself. 321, 10. Now hear why I have come to you. To-day the king entered Anangavati's appartment and found her with her face scratched and sullied. She said that Sanatkumāra had made her tenders of love, and when she had repulsed him, had used her ill. The enraged king commanded me to put you secretly to death. I hesitated whether 'I should kill you, the son of my benefactor, or disobey the king. Several omeus clearly indicatod your innocence. Tell me, how to act!' I insisted on his executing the king's command, but as he obstinately refused tą docit, I proposed to run away from Támralipti. Accordingly I and Vasubhūti embarked on a ship bound for Suvarnadvipa and took leave from Vinayamdhara. 327, 17.
After two months we 'anded in Suvarnabhūmi and proceedod to Sripura. There I met a merchant whom I recognized to be my early friend Manoharadatta. He made us welcome in his house. I told him thau I had fallen out with my father and was going to visit my uncle, the king of Ceylon. When we were to leave, he presented me with a magic shawl by which the wearer could render himself invisible. - On my inquiry he told me how he had come by it. Once, he said, he had asked his friend the magician Siddhasena to show him a proof of his art, and the
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 318-340.)
CONTENTS.
Lai
latter had, in the night, conjured a Yakşa girl who had prosented him with that shdwl. Having accepted it, I went to the shore where we found a big boat. I and Vasubhūti went on board the ship which soon got'under weigh. On the 13th day & violent storm overtook us and wrecked the ship. I got on a plank and in three days was landed on the shore, whence I marched inland. Wandering through woods and along the bank of a river, I discovered in the sand a track of footprints which, I had no doubt, were of a woman. 333, 18. Following the track, I descried a Tāpasa girl of exquisite beauty who was culling flowers. From behind a shrub I observed her closely and WAH struck by her resemblance to Vilasavati, which kindled the flame of my love. Concealing my emotion and greeting her respectfully, I told her who I was and whence I came, and asked her the name of the land. But she only looked at me in apparent confusion and silently went away. I watched her on her way back to the hermitage and perceived unmistakable signs of her being in love, but thinking my curiosity improper I returned to the river. In the night I had the following dream: a divine girl gave me a garland of heavenly flowers prepared for me, and I put it round my neck. Cries of cranes awakened me. From my dream and some omens I conjectured that I should noon he united with Vilāsavati. I, therefore, went in quest of the Tapasa girl and searched the woods all over for some daya, hut in vain. Once while I rested under a banyan tree, an old Tapasa woman came towards me; greeting me as prince, she rat down by my side and bade me listen to her. 338, 10, I am, she said, Macanamanjari, daughter of Sahasrabala, king of the Vidyadharas in Gandhasamddha on mount Vaitādhya, and was married to the Vidyadhara prince Pavanagati. Opce we had gone, through tho air, to Nandanavana and were enjoying ourselves there, when my husband, all of a sudden, fell dead from his chair. I then became aware that I had lost the power of flying. In my helpless condition was found and comforted by a friend of my father, Devananda, who had become the head of the Tāpasas. He brought me to this island and admitted me to his order with the essent of my father. 340, 7. Once walking on the beach, I found a most beautiful maiden lying senseless by the
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________
lan
CONTIENTS.
(6. BEAVA.
side of plank. She soon recovered under my treatment and let me lead her to our hermitage, but remained silent all the time. As our senior is endowed with superhuman knowledge, 1 applied to him for information about her. “She is, he told me, princess Vilāsavati and had fallen in love with Sanatkumāra. Upon hearing that her lover had been put to death, she left the palace during the night in search of his corpse to have one more look at him and die afterwards. But she was captured by robbers; they stripped her of her jewels and sold her to a merchant who was about to sail for Varvarakūla. The ship, however, foundered in a storm, but she got on a plank and was saved. She will soon be united with her lover." This prediction of our senior which I related to her, apparently comforted her. But once, when she had been out to gather flowers and fuel, she returned greatly changed, and grew worse every day. No doubt she was desperately in love. I watched her the next day 'going out with her basket to cull flowers, and followed her to the place where the flowers grow. Standing behind a group of plaintains I heard her invoking, itt tears, the sylvain gods. “ This is the spot where I met my lover to whose questions I returned no answer; for I was unable to speak from bashfulness and from doubt whether he was the real Sanatkumāra, or produced by my imagination, or some uncamy being who mocked me in his guise. At any rate I cannot endure life any longer." She then proceeded to hang herself from a tree. I was just in time to save her, and expostulating with her upon her want of confidence in me, returned with her to the hermitage. In vain I made the Tāpasa boyu search for you; at last I went myself, and now I have met you. 347, 17.
We then went together to the hermitage. There I saw Vilásavatı lying on a couch which she left to abscond in the interior. But afterwards she came to wash my feet. I was made welcome by the Tāpasar, and the old nun delivered to me my bride. After the marriage ceremony was gone through, we went
1 This is apparently in contradition with the preceding part, (p. 344 1 11-348 1 2, from jæva lao down to saya hoi) which is probably a later addition by a sentimental reader.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 340-360.]
CONTENTS.
to a beautiful part of the wood where we passed the night. The next morning we went out to oul flowers and collect fruits. For fun I put on the magic shawl and became invisible to Vilasavati who was greatly frightened and fainted. When she recovered I told her all about the shawl and gave it her in charge. 350, 16.
Having resolved to return to my country, I put up a flag as signal of shipwreck. It was sighted by a ship sailing from Mabākațáha to Malaya. Sailors were put on shore who brought us on board their ship. The ship-owner received us with kindness, but being infatuated with the beauty of my wife, he resolved to put me out of the way. Accordingly, when he and I happened, to go on deck one night, he pushed me overboard. But I found a plank on which I drifted, in five days, to the coast of Malaya. Still I was in great distress, and should have put an end to my life, had not the hope of again meeting my wife sustained me. While in this condition I walked along the beach, I saw a plank being tossed by the surge, and proceeding further I came upon Vilasavati, all but lifeless. She related that the whip-owner had wanted to make her his wife, but during the night the ship had foundered in a whirlpool; she had got on a plank and had thus been saved. 355, 18. As my wife was very thirsty, I wanted to lead her to a lake noar by, but ehe was so exhausted that after a whort while she could not walk further. I, therefore, made her rest under a banyan troe until I could bring her water, and I hade her put on the magic shawl. When I returned with water and some oranges, she was gone altogether. But in the sand there was the track of a huge serpent following which I came apon the monster in the act of swallowing the shawl. I went near it hoping in my despair that it would swallow me too as I fancied it had swallowed Vilasavatı, but it writhed in fear. To rouse its anger I hit it a blow on the heard, upon which it disgorged the shawl and danced about without Sttacking me. I put the shawl upon my breast and returning to the banyan tree I hanged myself on a branch of it, but some Rşi rescued me and made me relate all my adventures. In conclusion I gave expng sion to my desire of joining my wife in my next birth. ter of vised me to go to the rock Manorathapūraka whichgė; they
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
8. BHAVA.
wonderful power that those who precipitate themselves from it, get whatever they had been meditating upon before. Acoording to his direction, I started for that rock and reached it on the third day. I ascended it and jumped down from it, but & Vidyadhara intercepted me in the air. In order to dissuade me from my design, he related the
Story of a married couple. An extremely ugly woman loved her husband tenderly, bnt he could not endure her. Hearing of this wonderful rock, he precipitated himself from it in order never to meet his wife again. She followed his example desiring to be united with him in her next birth. It is evident that neither could meet with his or her desire. 362, 16.
He then inquired when and where my wife had met with that accident, and on learning that it had occurred three days ago at a distance of ten yojanas, he assured me that she certainly was still alive. For their king, Cakrasena, •had been exerting himself for twelve months to acquire a powerful spell; he had promised security to all living beings within 48 yojanas for seven days, and had given strict order to his Vidyādharas to prevent the killing of any creature. They had, no doubt, saved VilásavatP and would give him information about her. 364, 8.
The next morning we visited Cakrasena who had just acquired the spell he had werked for sở long. While we were talking together, two young Vidyādharas reported that they had rescued a beautiful woman whom a huge serpent was on the point of swallowing. I had no doubt that she must he Vilānavati, and, indeed, I recognized my wife in the woman saved by the Vidyadharas. We took leave of Cakrasena who taught me the spell Ajitabalā and the way how to practise it. 366, 12. 'For that purpose I needed an assistant. Atäthat juncture a man dressed as a Tāpasa came and embraced me. I recognized him as my lost friend Vasubhūti. He '1 me that when our ship foundered, he had got upon a plank 11-34 rached the coast of Malaya ; there he had met a Tāpasa tion by mteht him to their hermitage. After a few days through
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 360-378.]
CONTENTS.
lxxiit
the senior of the Tāpasas he had obtained news about me and had started on a search for me. Thus we had met at last. 368, 15. I was confident that I now could acquire the spell. The preparatory operations required six months. The last night brought on the crisis, as is usually the case in sorcery of this kind. While I repeated 100000 times the mantra, frightful apparitions came towards me; but I was not torrified. And when the goddess Ajitabalā herself came forth, 1 did not leave off reciting the mantra, nor did I salute her before the recitation was complete. 371. 19. Then the army of the Vidyadharas arriv. od, and the goddess said that I should be anointed their king. I agreed on the condition that the anointing should take place in the presence of Vilānavati and Vasubhūti. But they were nowhere to be found. Being now able to fly through the air, I went in quest of them, and discovered Vasubhūti in a grove. But mistaking me for a hostile Vidyadhara who had carried off Vilānavati, he attacked me till he found out his mistake. I questioned him about my wife, and he related that in the last night a host of Vidyadharas had arrived which he had believed to be an apparition to frighten him and Vilānavati. But he had then heard the queen crying for help, and he had long followed the Virhāna in which sho was carried away through the air till he had lost sight of it.-At that moment the goddess of my spell arrived afu sent Pavanagati with him Vidyadharan in search of my wife. We remained where we were. 374,5. After three days Patanagati returned and reported that in Rathanūpura-cakravalapura on mount Vaitadhya ho had learnt from the discontented Vidyadharay of that town that their king Anangarati had carried off Vilasavati and intended to tako possession of her even by violence, notwithstanding the warning of the deity of his spell which Mahakali had given him. He had seen Vilasavati who was kept prisouer in a garden. 376, 3. I proposed to send a messłnger to Anangarati who should demand the delivery of Vilásavatl, and though the prin. cipal Vidyadhåras were against my plan, I entrusted Pavanagati with the task of persuading Anangarati. But that king spurned my advice, calling me contemptuously' a 'walker of the earth.'. His answer put the Vidyadharas in a great rage; they
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________
Ixxiv
CONTENTS.
[6. BHAVA.
gathered their troops and proceeded, through the air, to mount Vaitadhya at the foot of which they pitched their camp. The general of the enemy, Durmukha, challenged my general Candasimha, but was killed by the latter in single combat, upon which his troops ran away. 380, 9. Both armies got ready for fight and a general battle ensued. 383, 17. First the two generals met in single combat; but this time Candasimha was killed by his adversary Kancanadaņstra. Thereupon both armies engaged in close fight. At last I espied Anantgarati and challenged him. After a long combat he was defeated. He ceded me his kingdom and retired to an hermitage for the rest of his life. My wife and I being now reunited, we visited her parents and were reconciled to king Isānacandra. 386, 18.
My wife gave birth to a boy who was predestined to become an universal king of the Vidyādharas as shown by her dreaming, in her pregnancy, of an elephant entering her body through her mouth ; I named my son Ajitabala.
When he had grown up, I bethought myself of visiting · my parents, and went in a Vimāna to Svetavi together with my wife and son. My parents dying after some time, “I placed my younger brother Kirtinilaya on the throne and returned to Rathanūpura-cakravālapura. 389, 2. . • Once I met Citrāngada, & Šramana of the Vidyādharas, who converted me to the Jaina faith. I asked him to explain by reason of what deed in our former birth I and my wife had to endure separation in the present one. According to his account, I had been prince Rāmagupta of Kāmpilya: and Vilāsavati, princess Haraprabhā from Uttarāpatha, who had become my wife. Once we had bathed in a pond of the palace and were anointing ourselves, when we caught a couple of ducks and, for fun, daubed them.with saffron. I had done this to the drake and my wife to the duck. The birds did not recognize each other and in great despair wahted to put an end to their life by diving and remaining under water. But somehow,"they came again to the surface, and recognized each other,' as the paint had been washed off. For our wanton cruelty, the saint con
aluded, we had been punished in our present life by a tempora..sy separation.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 380-396.)
OONTENTS. I was so much moved by learning how insignificant a cause (nidāna) may have very grave consequences, that I resolved to become a monk. After making over the government of the kingdom to Ajitabala, I entered the Order together with Vilában vati and Vasubhūti.--These events, Sanatkumāra concluded, have induced me to renounce the world. 391, 6.
(Main story continued.) Prince Jaya then inquired how a man might get through the wilderness of worldly existence. In reply Sanatkumāra related the
Apologue of the two roads. 391, 10—395, 6.
A caravan had to cross a wild country before it could reach the town for which it was bound. The leader of it explained to his men that there were two roads to that town (Mokga). The one, he said, is a straight road, but narrow and hard to travel, though in all other respects quite wafe (= monkhood). The other road ( =laity) which at the end runs into the direct road is not quite straight; it is much easier to travel, but abounds in dangers. A tiger and a lion (= love and hate) block up the 'way; they may be driven away, but they will follow the travellers and seize them if wey stray from the right path: On the way there are beautiful trecs casting a deep shade (= objectionable lodgings), and trues with spare leaves giving scarcely any shade (= unobjectjonable lodgings). It is dangorous to rent under the trees of the first kind, but one may rest a while under the other trees. You meeto on that way, some men (=heretic teachers) who promise to show you a better way but they will lead you astray. A very small part of the wood will be on fire (= anger); you must extinguish it lent it burns you. There is also a stoep hill ( = pride) which you must pass over, and a bamboo thicket (= deceit) which you must go across quickly, otherwise the consequences will be dreadful. Then there is a small ditth (=greed) which the brahman (desire) asks you to fill up; but it will only grow.larger thereby. There are fruits of five kinds of Kimpākas (= pleasure of tho' Mensen) which should not be looked at nor eaten. And twenty two Pisacas
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________
lxxvi
CONTENTS:
[6. BHAVA.
(= parişaha) will continually assail you, but they must be disregarded. Food and drink must be scarce and tasteless. You must walk on continually even during two watches of the night (= svādhyāya). If all this has been strictly observed, you will get on the direct road and finally reach the town.
After this discourse Prince Jaya adopted the Jaina faith. His father had him anointed yuvarāja. 395, 10.
Meanwhile Dhanasrt was reborn as princo Jaya's younger brother Vijaya who disliked Jaya. 395,17. After the king's decoase Jaya ascended the throne, upon which Vijaya fled; but he was taken prisoner by the councillors. The queen-mother came to see Jaya who was seated in the audience hall and went to meet her. She implored him to spare his brother's life ; he had been imprisonod with her consent, for according to the policy of kings their adversaries must be kept in custody. Jaya returned with his mother to the audience hall, sent for Vijaya, and anointed him king. Thereupon his mother declared that she was now * apprehensive about his safety as before she had feared for
Vijaya's life. For his brother would now regard him as his enemy and seek his life according to the established policy of kings. Jaya then resolved to become a monk and prevailed on his mother to grant him her permission ; "she too decided to enter the Order together with him. 400, 10. .
At that time Sanatkumāra arrived. The day of Jaya's initiation having been fixed and the festivities usual on such an emergency having been celebrated, Jaya and his mother left the town and took the vows under Sanatkumāra. The latter de. parted after a month together with his disciples. 401, 14.
Vijaya regretted that his brother had escaped him alive, and sent assassins in quest of him. However they had compassion on him and returned, pretending to have killed him. Some time afterwards Jaya with a few monks went to Kākandi in the hope of converting one or the other of his relations. On hearing of his arrival Vijaya fell into a passion and called the assassins to account for not having carried out his order. They averred that they had been at Jaya's place, but as they could not recognise him in his altered appearance, they had enquired where he was, and going there as directed had killed a monk, apparently
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 395-411.)
OONTENTS. the wrong man. The king then resolved to kill his brother. He visited him in the morning and listened to his homily. Returning in the dark of the night he struck off the head of Jaya with his sword. The other monks who witnessed his death, fled to Sanatkumāra and told him what had happened. Jaya's soul ascended to the heaven Anata ; while Vijaya, on his death, descended to the hell Pankaprabhā. 405, 3.
SIXTH BHAVA.
(Dharana and Lakşmi) In the town of Mākandı where Kalamegha was king, there lived the merchant Bandhudatta; his wife was Haraprabha. The soul of Jaya descended to her womb on the expiration of his divine existence. That night she had a dream which foretold the future prosperity of her chill: she saw tho goddess Sri entering her body. In due time she gave birth to a boy who was named Dharaṇa after his grandfather. He grew up and became very learned, being a padānusărin .407, 20.
The soul of Vijaya was reborn as Lakşmi, daughter of the merchant Kárttika in Mākandı. She was married to Dharana whom she regarded with the hatred inherited from her former birth. 408,11.
Once in the spring Dharana was driving towards the park, when Devanandin a young merchant, was returning from it. Their carriages met in the narrow city-gate, and as neither would withdraw his carriage, the whole traffic was blocked up. The authorities of the town, being informed of the quarrel of the young men, commissioned four proper persons to rebuke them for their vain pride; as neither of them haul acquired wealth by his own exertions, not done anything worthy of praise, both should withdraw their carriages. Devanandin acquiesced in their command, bat Dharana made the following proposal. He and Devanandin shuuld, with an equal capi. tal gach, trade sroad for a whole year, and the one who acquired the greater riches, should have precedenco of the other at the city-gate. This proposal being accepted, a detailed doou. ment was drawn up, signed by both parties, sealed, and deposit. ed in the store-house of the town. Both of them were furnished
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________
LIviti
CONTENTS.
(6. BHAVA.
with goods valuing five lakhs of dināras, and started on their expeditions accompanied by their wives. 411, 12.
On his march Dharaṇa observed a young Vidyadhara trying in vain to fly up into the air, and enquired what had happened to him. The Vidyadhara related that he was Hema. kundala, a native Amarapura. Once his father had been visited by his friend Vidyunmālin who stated that he had witnessed an occurrence in Ujjayint.which much distressed him. Jayasri, daughter of king Śríprabha, had been asked for in 'marriage by Siśupāla, a prince of Konkaņa, but she had been given to the Vatsa prince Srivijaya. When the wedding was being held, the princess was carried off by Šišupāla. Srivijaya pursued him, and killed him in battle, but was himself severely wounded. Jayaárt had then vowed to abstain from food as long as Srivijaya would take none. Vidyunmálin, therefore, feared "for both their lives. On hearing his account Hemakundala remembered having heard from a friend of a miraculous herb growing on the Himālaya which cured all wounds; and he hoped to cure Srivijaya with this herb. He, therefore, flew to the Himālaya and had rested a while as he came back with the herb : but when he wanted to resume his flight, he had forgotten one word of his spell and thus lost the faculty of flying. Dharaņa male him récite the spell, and being a padīnusārin found out for him the missing word. Grateful for his help Hemakundala presented Dharana with a bracelet made of the miraculous herb and went his way. 415, 2.
Once Dharana saw a troop of wailing young Sabaras pass his camp and asked them the cause of their distress. They related that Kālasena, the headman of their village, had had an encounter with a lion in which he killed the lion, but had himself received a fracture of the skull. Deeming himself past help he resolved to drown himself. His wife, though big with child, decided to do the same. To comfort her, the Sabaras concluded, they had been sent to fetch her father.—Dharana went with them to their village, and by means of the miraculous herb he healed the wound of Kālasena.' As a reward for his hesp, Dharana made him promise to give up hunting. 417, 12.
After some days Dharana, while encamped at Ayamuhi,
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 411-426.] CONTENTS.
lxxix saw a young Caņdala being led to the place of execution, who on seeing so many men eksembled implored their protection; he stated that his name was Maurika, and that though innocent he had been arrested as a thief. Dharana was convinced that he spoke the truth; he, therefore, went to see the king and made him a present of a magnificent string of pearls. Maurika was released and took leave of his benefactor hoping that Dharana should never stand in need of him. 419, 4.
The caravan at last reached Acalapura in Uttará patha, where Dharana sold his goods at a great profit and bought other merchandise to be sold in Mākandi. On their way home they came to a great forest named Kadambari and pitchod their camp on the bank of a lake. In the night a host of Sabaros assaulted the camp, defeated the men who gallantly defended it, and returned with all goods and some prisoners to their chief Kālasena. 421,2. The latter recognized among the prisoners a certain Samgama who had been with Dhurana when he had healed Kālasena's fractured skull. On examining Samgama he learnt from him that the leader of the caravan was Dharana whom for the last time he had seen going to meet the enemies ; what had become of him. He did not know'. Kālasena then sent his men in search of Dharana, and when they returned without him, he swore to enter the fire ifoDharana should not be found within five days; but if he recovered him alive, he would sacrifice ten men to his Kuladevatā.! 423, 14.
After the defeat of his men Dharana had escaped with Laksmi and had wandered about in the wood. His wife became so exhausted that she could not move, and suffered terribly from thirst. Dharana searched for water in vain, but at last he hit upon the following device. He drew blood from his arm and cut a piece of flesh from his thigh; the wounds he healed with the miraculous herb of his bracelet. By.this means he saved the life of Laksmi. 426, 4.
Going in a northerly direction they reached, about sunset, the town Mahasıras and remained, outride it, in a temple of a Yaksa. Dharaņa fetched in a pitcher water for Lakşmi who
As appears from the sequel she is Kadambart or Candika.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________
AK
OONTENTS.
[6. BHAVA.
Was cery thirsty; then they went to sleep. Waking up in the last watoh of the night Lakşmi refląsted upon a means of getting rid of her husband. Just then a robber, named Candarudra, entered the temple, being pursued by policemen who kept watch at the door in order to prevent his escape. He told Lakşmi that he had stolen a lot of jewels in the royal palace, but on leaving it had been soon and pursued by the police. In the hope of making him serve her purpose, she proposed to him that when they were arrested in the morning and brought before the king, she would swear him to be her husband; then Dharana whom she disliked would be put to death. But he objected to her device because all people knew his real wife; however they could be saved if she could procure him some water. For he had a magical pill which, when moistened with water, rendered invisible any person who rubbed his eyps with it. By means of this pill Caņdarudra and Lakşmi became invisible; they retired into a corner of the temple. 429, 4.
In the morning the policemen found Dharana and, by his side, the stolen jewels. They brought him before the king who sentenced him to death. He was led to the settlement of the Cândālas for execution. It was then the turn of Maurika to put tho criminals to death.. He recognized his former benefactor and, of course, would not. execute him although Dharana hade him do his duty, at last he prevailed upon him to make his escape. So Dharana went his way longing to find his wife. He camo to the river Rjupalika and bathed in it. 432, 17.
Now Candarudra and Lakşmi had arrived at the same river. But the robber was already tired of the woman who had plunged her husband in misery and attached herself to an utter stranger. He, therefore, took all the gold she had about her and left her. 433,15. She was, however, not afflicted at her situation because she imagined her husband to be dead. But proceeding along the bank of the rivor she was met by the delighted Dharana; she told him, all in tears, that she had been
! Compare with what follows a similar story in Hemacandra's Paris. istaparvan II 596 ff.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________
P. 420-448.]
OONTENTS.
carried off by a robber when she had gone outside the temple during the night ;' finding her reluotant to do his desire he had robbed her gold and left her.They stayed the night in some village'; in the morning he proposed to conduct her to Dantapura, where an uncle of his would take care of her. while he would go on his business. She agreed and they proceeded together to Dantapura. 434, 20.
When the Sabara scouts had not, found Dharana within the fixed time, Kalasena ordered his funeral pile to he prepared, and decided to offer the sacrifice which he had vowed to the Kuladevata, though she had not granted him his desire. His servants were sent out by him to capture travellers as victims for the sacrifice. They met Dharana who had started from Dantapura, took him prisoner, and led him towards the tem. ple of Candikā, which as well as its precincts presented a most gloomy sight. 437, +. Kalasena who had been praying to Candiká, ordered Kurangaka to sacrifice the victims. First one Durgilaka was brought forward, and Kurangaka bade him make his last request; but the poor man was in such a fright that he was unable to utter a word. Thereupon Dharana proposed that he should now make his own last request, viz. that kurangaka should kill him and spare Durgilaka. This trait of unselfishness reminded Kālasena of his noble benefactor who had saved his life, and scanning his person he actually recognized Dharana, and was at last recognized also by him. Dharana persuaded him not to immolate living beings, but flowers, incense, etc. Kalasena promised to spare living beings in the forest Kadambart as for as possible in his situation. He entertained Dharana and the other prisoners in his house, restored to them their goods, and dismissed Dharana loaded with presents. 441, 11.
Dharaņa now returned to Makandi. It was ascertained by the umpires that he had gained, in the same time, more than twice as much as Dovanandin, but he declined to take precedence of him on the Madana-trayodasi. 442, 5.
Dharaņa irttent on gaining still greater wealth started again
1 Viyārauram nima sannivesam ; the Sacpkpopa readers the name : Vijn itapon .
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________
OONTENTS.
[0 Bhava. on an expodition together with his wife. They arrived at Vaijayanti on the eastern coast, but making little profit there Dharana took a ship bound for China. After a few days' sail. ing a stofm broke out and shattered the ship. Dharana clung to a plank and drifted in a day to Suvarnadvipa. He went on shore and kindled a fire to protect him from the cold of the night. In the morning he found the ground, where the fire had been, changed into gold, whence he inferred that the soil consigted of gold-ore. He, therefore, formed bricks of the clay, signed them with his name, folded them up, and by burning them in a fire changed them into gold. After having, in this way, prepared 10000 ingots of gold, he put up a flag as sign of shipwreck. 444, 15. The flag was sighted by a merchant named Suvadana, who was sailing from China to Devapura, and had on board Lakşmi whom he had picked up at some island where she had been stranded. He sent his sailors to fetch the shipwrecked man and met him on shore. Dharana asked him about the cargo of the ship, and when he learnt that his goods were of small value, he persuaded him to land them and take the gold-ingots on board promising to payohim a lakh on reaching the coast. Going on board he rejoiced at meeting his wife. 446, 4. They had sailed but five Yojanas, when a female demon, the ruler of Suvernadvipa, appeared in the air. She cried that all the gold on board was her property; if they did not deliver it or sacrifice to her one man, she would kill them all. Dharana offered himself as a victim and leapt overboard. She pierced him with her trident and carried him off to Suvarnadvipo.
In the mean time Hemakuņdala had succoured Śrivijaya and was now on his way from Suvela to Ratnadvipa. Seeing Dharana in the clutches of the female demon, with whom he was aoquainted, he released him and healed his wounds. He then went with him to Ratnadvipa. 448, 13. Taking a rest there in a mango groye, Dharana told his friend his adventures and implored him to reunite him with Lakşmi. Hemakundala promised to bring him to Dovapura; but he must first visit his
1 Oinadvipa
: Vyantari, prakrit nanamantari.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________
P. 442-459.]
CONTENTS.
friend Sulooana, a young Kinnara, who livod on mount Ratnagiri in the same island. So they went there and stayed with Sulocana in his palace for some days. On parting Hemakuņdala obtained from his friend some precious stones which he intended to present to Dharaņa. He then brought the latter to Dovapura, and after having given him the precious stones bade him stay outside the town until Lakşmi should arrive.-Dharana once entered the town and became acquainted with an old merchant, .named Toppa; he narrated him his whole life and requested him to take care of his precious stones. 452, 3.-Now when Suvadana had seen Dharaṇa carried off by the demon, he thought that he had been killed, and desiring to get possession of all his gold, he made love to Laksmi, who readily yielded to his entreaties ; they passed for husband and wife. When they had landed at. Devapura, Suvadana went to see the king . and won his favour by a magnificent present. 453, 4.
On hearing that a ship from China had arrived, Dharana went to see it and was delighted to meet Lakşmi and Suvadana. They invited him to stay with them for the night and entertained whim with a meal and liquor. When he was fast asleep, they strangled him and left him for doad on the beach. But the sea-breeze revived hith. He now became aware that Lakşmi had done the deed. While he was merged in reflections on her dreachery, he was seen by the apprentices of Toppa who having waited for him in vain had sent them in quest of him. They conducted him to the merchant's house. Toppa, remarking Iris dejection, insisted on learning itu cause, and when Dharana had, at last, related Lakymi's and Suvadana's attempt at strangling him, he informod tho king of it. Suvadana was summoned and examined by the king, but resolutely denied the charge. Then Dharana and Lakym! were sent for. She as well as Suvadana denied ever having seen Dharaṇa, who reluctantly adnatted that Lakşmi had been his wife. Suvadana was then examined about the gold. ingots, and his statements about their number and weight proy. od correct. The king, therefore, was at a loss how to decide the case. Then Dharana declared that he would cede all the gold to Suvadana, upon which Toppa offered to undergo an ordeal
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________
Imerin CONTENTS.
[8. BHAVA. in proof of the truth of his deposition. Now Dharaṇa stated that all ingots were stamped, on the inside, with his name. Accordingly a goldsmith was ordered to open one, which indeed had Dharana's name inside. The guilt of the defendants being thus proved, the king, in great anger, condemned Suvadana to death, banished Lakşmi from his kingdom, and returned the gold to its owner. But Dharana prevailed on the king to pardon Suvadana, to whom besides he made a present of eight lakhs. Then he returned with Toppa to his house and made him accept, much against his will, the precious stones he had deposited with him. 462, 19.
Dharaņa now returned to his native town, where he was welcomed by his parents and honoured by the king. The latter desired to give him the command of some towns, but Dharana declined this favour, instead of which he asked the king to release all prisoners in his kingdom. 464, 14.
Dharaṇa whom the experience of his wife's treachery had imbued with a dislike of the life of a householder, once met, in a park, the monk Arhaddatta, and declared to him his desire of taking the vows. In order to test the sincerity of his intention, the saint first enlarged on the hardships of monastic
life, and at last yielded to his entreaties. In illustration of what "he had said, he related his own shistory. 467, 13.
Arhaddatta's tale. 467. 14–489, 15. The king of Acalapura, he said, had two sons, Aparājita, the Yuvarāja, and Samaraketu, viceroy of Ujjayini. Aparājita after a successful campaign, met the ācārya Raha 1 and was initiated by him. Once, in Tagar.. he learnt from his brethren that, in Ujjayini, the prince and the son of the Purohita gave trouble to the monks ; in order to teach them manners, he went to Ujjayini. On his bogging tour he entered the mansion of the prince and shouted the dharmalābha, upon hearing which the prince and his friend came down at once, locked up the door, and bade the monk dance. Aparajita replied he could maly dance to somebody's singing, and when the two
'
Probably Radha; Rahu in the Bamkwepa is apparently a mistako.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 450-476.]
CONTENTS.
LXXXV
young men began to sing, he scolded them for singing out of time. They rushed upon him in a rage, but Aparajita who was a consummate wrestler, gave them such a thrashing, that all their limbs were dislocated.' Then unlocking the door he went away. On hearing a report how the young men had fared at the hands of the monk, the king, in dismay, looked him up and implored him to pardon the evildoers, and to set their limbs. Aparājita consented on condition that they should enter the Order. Thus both of them were initiated; but the son of the Purohita, hated Aparājita for having caused him to become a monk. 'On his death, he became a god in the heaven Isanakalpa. 473, 6.
When this god remarked the symptoms of the imminent termination of his life as a god, he ropaired to Pūrvavideha and consulted the Tirthakara Padmanabhn as to where he should be reborn, and whether he would readily be enlightened or not. Padmanabha replied that he would be reborn in Kausambi, and that, because he had, in his last birth, hated his guru, his enlightenment should be effocted tardily through his brother Asokadatta, alias Mūka (the Muto), who had boen given the sccond name for the following reason. 975, 5.
Nagadatta, son of the merchant Tapasa of Kau jamlil, was married to Bandhumat!. Tápase, on his death, was reborn as a pig in his own hodse.. When Nagmulatta once celebrated a festival in honour of his deceased father, the moat prepared for the feast was snatchedeaway by a cat ; upon which the cook, in want of other meat, killed the pig. It was reborn, in the same house, as a snake which once, on sceing the cook recollocted its former birth without growing angry; the cook crying for help, the servants killed the anake, which then was reborn as Asokadatta, son of Nāgadatta by Bandhumatı When he was one year old, he recollected his former births. Being aware that his daughter-in-law was now his mother, and his son had become his father, he did not know how to address them. He, therefore, feigned to be mute, whence he got the name Müka. But when he was twelve years of age, a monk of superhuman knowledge,
Caturinänin, i.e. one who possesses the four first kinds of know. lodge, but not Kroala, the last one.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTIENTS.
[6. BHÄVA.
named Meghankda, coming to Kausambi despatched a monk, who recited to him a gåtha to the following effect: "Tāpasa, what is the use of this vow of silence ? exert yourself to learn the Law. You who after dying as a pig and as a snake, are born as the son of your son!” He replied that he would follow the advice of the saint and went to see him. The people were astonished at his suddenly being able to speak, but they continued to call him the Mute. 477, 13.
Padmanābha further told the god that he would be awakened on mount Vaitādhya by the sight of his own earrings. Thereupon the god went to Kausāmbi and told Asokadatta what he had learnt from the Tirthakara, and made him promise to exert himself for his enlightenment. He led him to mount Vaitādhya and deposited his earrings in a hole among the rocks. Then he gave him a miraculous stone which would fulfil only one wish of its possessor. By means of this stone, the god said, Asokadatta might again, if need be, come to mount Vaitādhya; and having brought him back to Kaušāmbt he returned to his heaven. After some time his soul was embodied in the womb of Bandhumati. While the latter was big with child, she had a longing for mangoes. As it happened to be autumn when no mangoes were to be had, Asokadatta procured her some by means of his miraculous stone for he feared that she might die unless her longing were gratified. In dwe course of time she gave birth to a boy who was named Arhaddatta. When he was grown up, Asokadątta fried hard to awaken him, but in vain. After some time Asokadatta died 'and became a god in Brahmaloka. By his supernatural knowledge he became aware of Arhaddatta's state of mind, and in order to awaken him he made him fall into a mortal disease which the physicians were unable to cure. Now the god in the guise of a Sabara doctor proclaimed in Kaubāmbi that he cured all sorts of diseases. Being sent for to attend Arhaddatta, he anounced to him that in order to be saved, he must avoid the nidāpa i.e. the cause of the disease ; in his case it was mithyātva, to get rid of which he moet observe the precepts of the Jaina creed; either he must fation and obey him, or enter the Order. Arbaddatta choosing to bio mnitiated. was cured by the divine dootor: but after a
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 476-490.
OONTANTS.
while he relapsed into his old ways, and he grew very ill again. The doctor was sent fort and all that had been done before was again gone through. And the same happened a third time. But after a renewed relapse thë god made him suffer most exoruciating pains and cured him only on condition that he would follow and obey him throughout. 486, 2. Accordingly they wandered about together. Once the god produced, by magic, & village on fire and ran to extinguish it hy loads of dry grass. When Arbaddatta uttered his surprise at his method of ex. tinguishing fire, the god roplied that it was no more foolish than toʻtender to secular life by feeding the body. Then the god left the road and entered a narrow path over-grown with briers ; equally foolish, he said, are those who leaving the road to emancipation re-enter the Samsāra.-They came to a shrine where the people worshipped the image of a demon, which would always tumble down whenever they had put it upright. Like the behaviour of this demon is that of a man who having attained to a higher form of existence, will, by committing sins, descend to hell or be born as animal. -They then saw a pig. which abandoned its trough in order to feed on filth ; similar to this pig, the god explained, is a man who leaves the pure life of & monk for sensual pleasures. The god pointed out to Arhad. datta a bull, who, instead of foeding in a pasture-ground near by, browsed the duwā-grays that grew out of the wall of an old well, and falling into it broke his limbs. 'You are like this bull' he said, you might go to heaven, but by reason of your desire for worldly enjoyment you run to perdition. ---Arhad. datta being awakened at last, asked his mentor who he was. The god replied that he had been, in his last birth, Asokadatta, in proof of which he led him to mpunt Vaitādhya and showed him the earrings he had once hidden there in his presence. Arhaddatta then recollected his former births and entered the Order. 489,6.
Dharaṇa asked his parents' permission to bocomo a monk and was initiated together with them by Arhaddatta. Aftor some time he was allowed to wander about by himself; onco ho oame to Timraliptı. 490, 6.-Suvadana, who had joined Lakşm! after her expulsion from Devapura, had returned with her to
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
[7. BRAVA.
his country (China). After some time they went together to Tāmralipti, where Laksmt happened to bee Dharana in a park. In order to ruin him, she placed, somewhere near him, her necklace with the string broken, and attered cries that she had been robbed. The policemen came to her help and discovered the necklace near the monk; as he gave no answer to their questions, he was brought before the king. He was sentenced to death and was forthwith led to the place of execution. A stake was fastened in the ground and the saint was put on it; but the stake went down into the ground withont hurting him. Now the king oame to see the saint who gave no answer to his questions. He, therefore, sent the policemen to fetch Lakşmi ; however she had fled. Suvadana was made prisoner by them, when he was on the point of escaping, and was led into the presence of the king. Ho avowed his connexion with Lakspi of which he was ashamed, and after recognizing Dharana, he related his history. The king pardoned and released him. He repented of his sins and being taught the Law by Arya Mangu became a Sramana. 494,4.
Lakşmi fell in with robbers who deprived her of everything, oven of her clothes. In the night she came near Kuśasthala. Now the Purohita of that town had kindled a fire in order to obtain a charm for the queen. Laksmi thought it was a fire in the camp of a caravan, and went towards it; but being stark naked, she was mistaken for a Ráksast by the frightened people. They took courage, however, caught and hound her, and after subjecting her to insults and tortures drove her away. She wandered about, shunned by all, till at last a lion devoured her; her soul departed to the hell Dhūmaprabhā.-Dharana in due time ended his life by samlekhanā; he became a god in the heaven Arana. 495,11.
SEVENTH BAAVA.
(Sena and Visena) s, Amarasena was king of Campā, bis wife was. Jayasundari. In her womb the soul of Dharana, was embodied, when he had to descend from heaven. In the same night the queen dreamt that a beautiful banner entered her body. In due time she gave
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 490–805.)
CONTENTS, birth to a boy who was named Sena. And in the following year Laksmi was rebom as Vigena, son of the king's brother Harigeņa by his wife Taraprabha. 498, 4.
Once sounds of jubilation resounded in the town, gods op peared in the sky, and a rain of flowers came down. For a nun had just then reached omniscience (kevala). The king went to see her; he paid her homage and listened to her preaching. They were joined by two merchants Bandhudeva and Sigara. The latter remarked that he had witnessed something very strange. His wife had some time ago lost a necklace; to-day when he was in his picture gallery' he had seen a peacock stepping bodily out of the painting ; after depositing the lost necklace, the bird hnd returned to its original place and form in the picture. The king, in great amazement, asked the nun to explain that strange occurrence. She told the
Story of the lost necklace. 501, 16–514,6.
In a former birth, she said, I was (iuņaári. Hister of Dhanapati and Dhankvaha, merchants in Sankhavardhana, and I was wed.. der to Somadevn, who died before the marriage was consummated. Having been instructed in the Jaina crocd hy thc nun Candrakāntā, 1 desired, after the decore of my parents, to become a nun; but my brothers would not consent to it. However they permitted me to spend large sums for building a temple, etc., while my sisters-in-law grumbled at it. In order to know my brother's mind, I had recourse to deceit. When Dhanapati was already in his bedroom, I gave, within his hearing, moral instruction to his wife, and concluded with advising her to take care of her sūri, after which she entered the bedroom.. Her husband inferred from my words, that she was guilty of unfaith fulness; he, therefore, did not admit her to his bed, but bado her leave his house. She was in great distress and told me next morning what had happened. I reconciled her to Dhanapati, but I was satisfied that he could be made to believe that white is black. In the same way and with the same result I put
Oitradala ; probably a room with frescoes on the wall; for later on it is called an inner appartment, visabhavana or vaangeha. $12, 11.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________
sc
CONTENTS.
[7. Brava.
Dhaniyaha to the test. 505,20. For the deceit I had practised, I had to suffer in my next birth. I Mad at last entered the Order, with both my brothers and their wives, and on our death we had ascended to heaven, from which my brothers were the first to descend. They were born in Campā as Bandhudeva and Sagara; I was born as Sarvãngasundari, daughter of a merchant in Gayapura. Bandhudeva coming to that town fell in love with me and proposed for me. My father, however, would marry me to none but a Jaina. Accordingly Bandhudeva allowed himself to be converted and feigned great zeal for his new faith, upon which my father and the whole family consented to our niarriage. The wedding having been celebrated, Bandhudeva returned to his country. When after some time he came to fetch me, he was decorously welcomed. 508, 10. Our bedroom was prepared for us, and my husband entered it. Now my bad karma took effect. The genius of the house,' on seeing us, determined to play my husband such a trick that we should not come together. AHsuming the form of a man, he put his head into the window and Asked, 'where is Sarvãngasundari now'? Bandhudeva thought he was my paramour; his affection for me was gone ir an instant, and he would not lie with me on the same bed. Without taking leave of my parents he departed for Campā, and our connexion with him ceased entirely. My, misfortune having rendered me indifferent to the world, I asked and got the permission of my parents to enter the Order. 511, 2.
Bandhudeva now married Śrimati, daughter of Nandana in Kosala pura, and Sagara her sister Kántimuti. Once I came to Campā, and going on my begging-tour I entered Bandhudeva's house, where I met Srimati and Kántimati. They conceived a liking for me and invited me to visit them regularly for giving religious instruction. Now the karma acquired by my second deceit took effeot. The genius of the house, 2 wondering at their 'friendship for me, resolved to put it to the test. Once in the inner appartment of thoir house, I observed Kāntimati threading & a neoklace in a basket. After I had delivered the religious
Kretrapola. Bhavanavyantara.
Poyamaņi, Samkşopa : Proyamāņi (?). The word may be derived from prota.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 506-524.1
CONTENTS.
xol
instruction and all had loft the room except myself, a peacooks stepped out of a pictute, seized the necklace, hid it on its breast, and returned to its place in the picture. Greatly surprised by this miracle I consulted the pravartini, who advised me to go no more to Bandhudova's house. But those ladies were convinoed of my innocence with regard to the loss of the necklace, and began visiting me. Some days afterwards, when all my sins were expiated by penance and contemplation, I attained Kevaliship. The genijis of the house repented of his foolish triok and made the peacock deliver up the necklace. 514, 6.
(Main story continued.) The king and Bandhudeva were so moved by the nun's tale, that they entered the Order. Hariseņa, who had been Yuvarāja, then became king. Vişeņa who hated Sena, employed some men to kill him, but they could not take him by surprise. 516, 18.
Once the park-treen came out in flower all at once and out of season; while the minister looked with wonder at them, they suddenly returned to their previous condition. A soothsayer whom he consulted about the miracle, said that it foreboded a short change of the government. The minister, being sent for by the king at that moment, asked the roothsayer to explain why he was sent ofor. The latter said that a messenger had arrived to offer a girl in marriage to one of the princes ; he who should marry her, would get pynession of the kingdom. Alt turned out as the soothsayer had said. King Sankha of Rajapura offered the hand of his daughter Säntimati to one of the princes. She was accepted for Sena. 518, 9. The good luck of Sona increased the hatred of his brother. Sena went to Rajapura where the wedding was celebrated with great pomp. Soon after he returned with his bride to Campa, 520, 14.
Once in the season of spring prince Sena proceeded to the park on a white elephant together with $āntimatı in a palankin. Viséņa, from the top of his palace, observed him with feeling of bitter hatred, and resolved to kill him. Sena and his wife amused themselves in the park till' sunset. In this way they passed some days. 524, 8.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________
xoli
CONTENTS.
17. Bhava,
One day four assassins in Vişena's service, disguised as monks, visited' Sena in his house and pretended to have something to tell him privately by order of their guru, upon which the prince led them to some secluded spot in the garden. There they snatched his dagger from him, brought forth their hidden swords, and wounded him on his shoulder ; but he overcame them in wrestling and wrenched their swords from them. The alarm being given, the guards succoured the prince and arrested his Assailants. After a flogging they confessed to have been employed by Vişeņa. The king fell into a passion and would have had them executed and Vineņa driven from the kingdom, if Sena had not interfered in their favour ; Visena was pardoned and the bravadoes being but his tools, were released. Sena's wound was dressed and healed. 527, 14. In celebration of his recopery a festival was held, in which, however, Visena took no part, staying Bullenly at home. In vain Sena implored the king to send for Visena; at last he was permitted to go to him in person. He found him in a low condition, and somehow succeeded in porsuading him to meet his father and implore his forgiveness. 530, 3.
Once the court and the citizens were sporting in the park, when a must olephant, breaking its chains, caused a panic in the town and the park. Sena boldly encountered the furious beast which no sooner saw him than it həcame quite tame and suffered itself to be secured and fettered by him. This feat of his cousin increased Visena's hatred of him to such a degree, that he decided to kill him with his own, hand. 531,. He went to the garden where Sena and Sántimati were sitting in a bower, and sword in hand rushed upon the prince, who taking hold of his arm and distorting it caused him to drop the weapon. He called him to account for his attaok, but Visena went away without giving any answer. Sona who was still fond of his cousin, considered that Visena would be punished by his father, and his mother would become m'iserable, if his misdeed became known, and oopoerted with Santimati to leave Campā. Without giving notice to anybody they departed in the night and went to Campāvása. 534, 2. They hid in some grove. Now Sänudeva, à merchant of Rajapura, who was on his way to Tamralipti, dis'covered and recognized prinoe Spra.. After learning what had
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________
p.624-648] OONTENT.
xoli ooourred in Campa, and that they too intended to go to Timralipti, he invited them to come to his camp. But Sena preferred to remain where they were, because in the camp they would be found out by those whom the king was sure to dispatch in search of them. And, indeed, some men on horseback soon arrived and inquired after the fugitives ; but they were put off by the men in the camp. After they had gone in another direction, the prince and his wife joined Sānudeva's caravan. 637, 3. After a few marches the caravan encamped for the night in the forest Dantaraktika. Early in the morning they were attacked by a gang of Sabaras. In the combat which ensued, Sena took part and put the enemies before him to flight, but in another part they were victorious and took the camp. The prince. therefore, turned round and meeting the leader of the Sabaras in single combat,, vanquished him, upon which he acknowledged Sena as his lord and restored the captured goods to their owner. 540,15. At that moment Sīnudeva's cook came and related, in great consternation, that during the skirmish the princess had issued from her tent and gone into the wood in search of her, husband. He had followed her, but had been stunned by a heavy blow from a young Sabara. When he recovered his sense, the princess had disappeared and he had scarched for her in vain.--The chief sent men in every direction and cleaving Sena in. the care of Sānudleve]' went himself together with Sena in search of Šāntimati. 542, 8.-The latter having searched in vain all over the woods for her husband, fell into despair and hanged herself on a tree; but the sling broke and she fell down. A young ascetic returning from the sandhyāvandana found her lying senseless on the ground and restored her to life by sprinkling her with water. Having compassion on her. and learning the cause of her affliction, he comforted her by explaining the signs from which he concluded that she would not become a widow. They went together to his hermitage which happened to be not far off. There Šántimate was taken care of by the Tāpasis. 646, 4.
The words in brackets are in the original as follows. Ho said to fanudova, Sir, it is too late to go to our village; do you, sir, comfort his Highness; but I shall go in search for her Highness. He sasentud.' This passage is probably • lator addition, because it is at variance with the following; for the prince and the chief go togethor in search of Santimati.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________
xoiv
CONTENTS
7. BHAVA.
After an ineffectual search for Santimati all met again in the evening. Sena and the Sabara chlef were sleeping in the same place, when late in the night the scouts reported that a troop of soldiers sent by king Samaraketu of Visvapura to punish the Sabaras was advancing. Sena and the chief went to meet the enemy and gave them battle, in which they performed wonders of valour; but as the enemies far outnumbered the Sabaras, the latter were at last surrounded, and Sena and the chief were made prisoners. They were brought before the king, who hearing of the prince's gallant behaviour and admiring his noble appearance gave orders to release him, but to kill the robber. Sena, however, declined this favour. At this juncture arrived Sánudeva, who had been left in the camp, and offered the king most valuable presents; seeing Sena covered with wounds, he fainted. When he recovered his senses, he said that he had come in search of Sena, and told the king all about him. The king gave orders that Sena and the chief should be attended by physicians. As the rainy season was at hand, •Sänudeva was prevailed upon to proceed with the caravan to Tamraliptı. Sena remained with the king waiting for news about Santimatı. 561, 11.-One Somasūra told the king that he knew how the prince could be joined to his wife, and related the
Story of Priya melaka Tirtha... 551, 15–560, 6.
In the KĀdambari forest is situated the town Visakhavardhana; there lived in, it a merchant Vasumdhara, whose son Priyamitra was engaged to Nilukā.' Before their wedding, however, Vasamdhara lost his fortune and died; his son being reduced to abject poverty left the town and wandered about. Somewhere in the north he met a friend of his, the white friar ! Någadeva, who persuaded him to enter the order of his sect. After some time he went to his native place where Niluka came to see him. Mis affection for her was at once renewed. But as he could not give up his vow and would not re
1 Pandura-bhikmu; they have to abstain from gorasa, milk and curds ; 662, 17. See Haribhadra's Sastravarttasamuccaya 7, 3: payourato na dadhy atli na payo 'wi dadhivratakiagorasaurato nobho taamat tattvarp traydimakam
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 648-561.)
OONTHAT.
ZOV
nounce Niluka, he resolved to starve himself to death in the hope of being united with her in their next birth. And as Niluka decided on dying together with him, they remained under an Asoka-tree. Någadova happened to come and learnt from Niluka's friends the intention of Priyamitra and his bride; but thinking him inaccessible to advice he uttered some common place remarks and departed. The couple died after two months and became a pair of Kinnaras. 558, 3. They went to the Asoka-tres under which they had died, and erected, near it, a shrine dedicated to the god Ananda and his wife Nirvşti. Then they went to Nandanavana, where they met a Vidyadhari in great distress who related her misfortunes. Once being engrossed by thoughts of her lover she had committed a fault in the service of the Vidyādevatā and had been cursed by her to be separated from him for six months; but on being appeased the goddess had advised her to go to Nandanavana where in a certain place grew the tree Priyamelaka; when she stood under it, she would be united with her lover. She haud searched for that tree, but though the goddess haid described it to her, she was unable to make it out. The Kinnaras promised to help her and, indeed, found out the tree. When they stood under it, the Vidyādhara appeared all of a sudden, and joined his wife. The Kinnari persuaded her husband to uproot that tree and plant it near the temple they had erected. The tree acquired the fame as a Tirtha, which was named Priyamelaka. 560, 6.
(Main story continued.) The king and prince Sena rejoiced at the thought that Sántimati might be recovered by means of the miraculous tree and the chief of the Sabaras stated that he knew the place where it grow. Thereupon the king dismissed Sana and the chief with many followers, making Sena promise to return after the re. covery of his wife. After a few marches the travellers reached the hermitage of the Tápanas, and the chief led Sena to the place where, according to the description, the miraculous tree grow; but he could not tell which it was among the numeroux troes that were growing there.
Now santimati who had been gathering flowers and fuel,
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________
xovi OONTENTS.
(7. BHAVI rested near the wishing-tree; she suddenly beheld Sena and faint ed at the unlooked for sight. On hearing the cries of he companions Sena came to her help and learnt from them al about śāntimati. He then carefully examined the tree unde which they stood, and being satisfied that it was the wishing-tree worshipped it in due form. Pleased with his piety, the goddes of that place 1 appeared and presented him with a miracul ous stone by which all diseases could be cured. After she hac gone, they all together went to the hermitage, where Sena and his wife took leave of the Tāpasas. 566, 10. They reached Visvapura in a few days and were, with great joy, welcomed by king Samaraketu. While they were staying there, the king fell seriously ill, nor wero his physicians able to cure him. A1 last Sena made use of the healing-stone, by means of wbich the king completely recovered. He made Sena promise not to leave him, and gave strict order that, in case anybody should arrive to see the prince, notice of it should be first given to himself, before the stranger was admitted to Sena. 569,3 Once there arrived, from Campā, Amaraguru, a minister's son who had somehow come to know the events related above. He was first introduced to the king, who bade him manage the matter in such a way, that prince Sena should remain with him. * Admitted to the prince, Amarayuru related that Harizona, the old king, having made over the reign to Visėņa had entered the Order ; but that the subjects were disaffected towards Visena. At this moment some emers occurred which foreboded ill. Amaraguru remained in Visvapura and dispatched spies into the kingdom of Vişeņa.• 571, 8.
Now Sāntimatı having dreamt that the wishing-tree was entering her body, became big with child, and in due time gave birth to a boy, who was called Amarasena after his grandfather. 572, * .
Once one of the spies who had been sent to Campā, reported than Mukta pida, king of Acalapura, had conquerod the kingdom
Visena, who had fled. Sena resolved to punish the usurper his father's kingdom and want to meet him at the head of
1 Kpotradevata.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 662–584.]
CONTENTS.
xcvii
troops which samaraketu had given him. 573, 10.--Poetical description of Sena's departure from Visvapura, of both armies, and of the battle.--At last Sena vanquished Muktāpida in single combat. He spoke kindly to his gallant enemy and dismissed him into his kingdom. 579, 11.
Sena then returned to Campā, where the people welcomed him with transports of joy; but he declined their homage emphasizing that Visena was their king. Messengers were dispatched to Vişeņa to make him return to his capital; but he sent them home with no courtesy and stayed away. 581, 9.
When Harişena, now a monk, heard the good news of Sona, whose sudden departure from Campā had been the principal cause of his renouncing the world, he thought it likely that he might, awaken him, and, therefore, went to Viávapura, where Sena came to see him. He spoke to him about the inconstancy of fortune, and in order to prove that men even for small faults are visited with grave affliction, he told him the
Story of Candra and Sarga. 583, 3—505, 4.
In Vardhană pura there lived a very poor man named Saddhada' with his wife Candrā 'and his son Sarga. On Saddhada's death the widow earned a livelihood by doing jobs in other. houses ; and Sarga by collecting fuel, etc. in the woods. Once Candrā was called upon to carry water to the house of some merchant; before going there she put the meal for her son in a bag. When Sarga came home, hångry and thirsty after his day's work, and found nothing to eat, he waxed wroth and reviled his mother on her return with these words : have you been impaled there, since you have forgotten the time of my meal ?' She replied: are your hands cut off, since you did not take it out of the bag and eat it?' Their rancorou speech produoed bad karma for both of them.--They wdre, however, converted to the Jains creed and afterwards entered the Order. After having died, by samlekhani they ascended to heaven. 584, 15.--Sarga was reborn in Tamralipti as Arunadeva, son of a merchant, and
1 Apparently the Apabbrala of Braddha. Sadvada in the Mamkyopa 18 s misprint for Saddhada. The name Deini alao is probably Apabhrada..
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________
xovili
CONTEN19.
17. Beava. Candra in Patalapatha as Deiņi, daughter of the merchant Jasaditya.' They were engaged to one another ; but before they were wedded, Arunadeva sailed for Mahā kataha. The ship foundered ; Aruņadova together with one Maheśvara saved themselves by a plank, and after more adventures, not specified reached Pīçalāpatha. Ashamed of his present condition he did, not go to his father-in-law's house, but allowing Maheivara to buy victuals in the market, he entered a temple and soon fell Asleep. 585, 16.
Now Deiņi's karma took effect. She was attacked in her garden by a robber, who tried to wrench off her bracelets; but as they did not get loose he cut off her hands with a knife and ran away. But a hue and cry being raised after him, he ran till he was exhausted and took refuge in the temples where Arunadeva was sleeping. The karma of the latter now took effect. The robber put the bracelets and his knife near the sleeping Arunadeva and absconded up the spire. On awaking Arunadeva picked them up and left the temple with the knife in his hand. He was caught by the policemen who had pursued the robber; they discovered the bracelets which in the scuffle dropped from his clothes and led him before the king. Arunadeva was condemned to death and was forth with impaled. 587, 12.
On his return to the temple Mahešvard not finding Arunadeva in it enquired of the garland-makers in the neighbourhood whother they had seen hin. «They replied that they had seen but a robber who was caught by the policemen ; his friend had probably gone with them to see him impaled. He, therefore, went to the place of execution and saw Aruņadeva writhing 0:* the pale. The lookers-on asked him the cause of his distress, and he related all that had occurred before. His desperation was such that he would have broken his scull on a rock, if the people had not prevented him. The report of these events sprending fast, Jasaditya and Deiņi hastened to see Aruņadova. They resolved to die on the pyre, but were prevented by the king who had also come there. . 589, 16.
This form of the name is given in the Samkpopa; the proper sanskrit equivalent would be Yasa Aditya
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 684–608.) CONTENTS.
SOL At this junoture there arrived the ganadhara Amaresvara, whose sanctity was such that the grief of all the
rem bled there ceased at once. He held forth on the severe retri. bution for even small sins and related the fatal accident in Arunadeva's and Deini's former birth. They were greatly moved by the sage's account concerning themselves and obtained his permission to starve themselves to death. 591, 15. Amaresvara then explained to the king that for 'grave sins the evildoers would be reborn not as men, but as animals or be punished in hell. There was but one means of avoiding such consequencer, viz. carefulness (a pramada); only absolute carefulness com. bined with repentance, etc. is able to completely destroy the seed of karma, which otherwise will bear bitter fruits.--This discourse of the saint induced the king to take the vows.
Then the robber confessed his deed and declared that he would put an end to his life. Amareávara taught him how to starve himself to death. Arunacleva, Deint, and the robber died soon after and ascended to heaven. 595, 4.
(Main story continuexl.) When Harisena had finished his discourse, Scna declared his intention to become a monk, for which he obtained the minister's assent. After having installed luis son Amarasena on the throne he was initiated by Ilarisena together with Santimati, Amaragupta, and other persons of rank. 696, 9.
In the course of his carece as a monk Sena took upon himself the jinakalpa, and wandering about Kollága. Vişeņa, the 'ex-king, saw him there and resolved to take his life. During the day he hid himself in a temple near to the place where Sena stood in deep incditation. Issuing in the night, with his sword drawn, he announced to the saint that he would put him to death with kis own hand. But the deity of the place lamod his arm and reviled him for his wickedness. When able to move again, he made a second attack on Sena ; this time the deity dealt hiin such a blow, that he dropped bleeding on the ground. For fear that the place occupied by the
| Kyotradevata.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS
[8. BHAVA.
aint should be polluted, the deity carried Vişeņa away and leposited him in a grove. Thence he went forth and wandering ibout was killed by some Šabargs. He descended to the hell Camah.
Sena on his death ascended to the ninth Graiveyaka heaven. 599, 9.
EIGHTE BHAVA.
(Guņacandra and Vánamantara.) When Sena's life as a god terminated, his soul descended nto the womb of Padmāvati, wife of king Maitribala of Ayodhya. Che queen dreamt in that night that a beautiful lake was enter. ing her body. In due time she gave birth to a boy who was hamed, after his grandfather, Guņacandra. 602, 13. He was instructed in all kalās' and grow up a virtuous youth who was not addicted to sensual pleasures. 604, 2.
The soul of Visena, after having stayed the allotted time in nell and having thon gone through a great number of births, was at last embodied as the Vidyādbara Vánamantara in Rathanūpura-cakravālapura on mount Vaitādhya Once he went to Ayodhyā and saw the prince in the park amusing himself with painting. He felt at once so strong an aversion to Gunacandra that he would have killed him, if he had been able to come near him. He, therefore, rendered himself invisible and produced a most frightful noise which he imagined would kill him ; but the prince was not frightened in the least. Then the Vidyadhara throw a golden tree at the prince; it would have crushed him, jf it had not been averted by his morit. Now the guardian Vyantara of the place happened to come there ; As he was more powerful than the Vidyadhara, the latter went away. The prince returned to the town. 805, 10.
The Samkepa mentions the usual number, viz. Boventy two, but the coumeration in the original far exceeds that number.
The correct Sanskrit equivalent would be Vyentara, but the Sap. Ispopa retains the Prakrit form of the name, only changing into n.-The Vyantara are a class of lower deities to which the Vidyadharas do not Salong, Tattvarth. 8. IV 12.
Literally : Trespass upon the avagraha of the princo, na the space around him which is considered to belong to him of right.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 598-614.)
CONTEXTS.
In Sankbapura there livod King Sankhayana and his wife Kantimatt. Their danghter Ratnavati was so beautiful and.. accomplished, that her mother doubted if any man could match her. She, therefore, sent out clever men everywhere to take the likeness of any prince whom they might think worthy of Ratnavati, and secure & proof of his proficienoy in arts. Two of these men, Citramati and Bhūsaņa, beheld Gunacandra in a park practising with the bow. They made no doubt that he ought to become Ratnavati's husband; but they were not able to take his portrait after seeing him only once and for a short time only. They, therefore, requested the honour of waiting on him under the pretence of being painters. Admitted to his presence they produced a portrait of Ratnavati, which the prince greatly admired as a piece of fine painting. However they said, there was not much art in the picture ; it was the beauty of the original which gave it its value; and then they told him whom the picture represented. The prince instantly fell in love with one whose likeness only he had seen ; but dissembling his com. motion he changed the subject of the conversation and asked his friend Vist;tabuddhi to propone a Praśnottara (a kind of riddlo); which the prince solved at once. Now Bhūsaņa proposed & Pragnottara of his own, and after him Citramati another, both of which had to be repeated before the prince was able to solve them. 612, 8. To reward them for their clever compositions, the prince ordered his treasurer Dhanadeva to pay them a lakh of dināras. Dhanadeva thought that the cause of the prince's lavishness was his ignorance of the enormous greatness of a lakh. In order to make him more considerate for the future, he countod the dināras down in the presence of the prince, and told him that this was the lakh of dinaras which he was pleased to present to the painters. But the prince guessed the treasurer's meaning; in order to make himy understand that the rightminded regard money but as drosa, he said that one lakh was not enough for both men and ordered him to pay them another lakh.' 614, 7.
A similar story is told about Neru by Johannes Zonaraw, spitorno historiarum XI 12. Noro had ordered 2,000,000 silver coins to be paid to
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
(8. BHAVA.
In the afternoon the prince amused himself withi painting. He had just finished a picture of a couple of Vidyādharas, when Bhūşaņa and Citramatr joined the party. They admired the picture and praised it for the faithful rendering of the lover's deportment. 616, 3. Next morning gūdhacaturthas, another kind of riddles, were proposed, and they were solved by the prince. Afterwards he had a ride with the king. In this way the prince passed a few days, usually in the company of Bhūsaņa and Citramati. 618, 19. Once the prince painted a portrait of Ratnavati and wrote under it a stanza in which he gave expression to his passion for her. Bhūgana and Citramati admired the picture and considered Ratnavati fortunate in having won the love of so excellent a prince. They made a portrait of the prince, and taking both his pictures they returned to Sankhapura, without taking leave from anybody. 621, 6. The queen was greatly pleased by their account of the person and accomplishments of the prince; she admired his pictures, and bade her maid Madanamanjukā bring her daughter the portrait of prince Gunacandra to copy it. Ratnavati was in a transport of joy when she beheld the portrait of the handsome youth, and wondered why he might be. Her maid said, he certainly would become the princess' husband, a conjecture which was confirmed by an omen (upasruli). Ratnavati copied the picture and sent it to her mother, who placing it side by side with the prince's portrait of Ratnavati thought the two well matched. Then she sent Ratnavati her portrait ba Gunacandra, which astonished her very much as he had never seen her. In this way she passed her days always thinking of, or talking about Guņacandra. 627, 6. The latter consoled himself with regarding the portrait of his sweetheart. Maitrihain who approved of his son's choice, sent some persons of rank to ask Ratnavati in marriage for him. Great was her joy when she heard that her father had bestowed her hand on Guņacandra. She was conducted to Ayodhya where the marriage was performed with great pump. 631, 7.
one of his companions. Agrippins, for the same reason as in our text, caused the money to be counted down in the presence of Noro, upon which he doubled the aum.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 014-642.]
CONTENTS
adii
In the morning the prince was roused from sloop by the chant of the bards. 633, 16. He went to the park and after having amused himself there be returned to the town. In this way be passed his days together with the charming Ratnavati. 634, 4.
Once Vigraha, a vassal of Maitribala, revolted and put to flight the troops which were sent against him. The King now consented that the prince at the head of the Rajputs should lead a large army against the rebel and punish him. But Vigraha took refuge in one of his strongholds, where he was besieged. He once made a sally and engaged the hostile arny in a general combat. When Gunacandra became aware of it, he withdrew the troops and reprimanded the Rajputs for their wanton bravery against an enemy who might be reluced to obedience by a less violent means. 635, 21.
Now VĀnamantara conting there by chance recognized Gunacandra; being himself unablo to kill him, he proposed to Vigraha to bring about a fight between him and tho prince. About midnight he conducted him with four men to Gunacan dra's tent: Vigraha roured him from sleep and challenged him ; but he was easily overcome by the prince. Vánanantara whose plan had niiscarried, went to Ayodhyn, and in order to give vent to his spite he spread the rumour that the prince had been killed.-Gunacandra who had magnanimously condoned Vigraha, prococded together with him to Ayodhyā. 039, 18.
At that time a monk of superbuman knowledge,' Vijaya. dharma, walking towards AyodhyĀ with the purpose of awaken. ing Guņacandra, was visited by the latter Jogether with Vigraha and some noblemen. While they were conversing together, a Vidyadhara appeared and requested the saint to relate his bistory. of which he had heard but an imperfect account.
Vijayadharma's history. 642, 3—085, 10. . I was, Vijayadharma said, King of Mithila. My wife Candravarmi was once carried away by a magician who wanted
1 Caturjnänin, ace above p. Ixxx note. + The following, 631, 9 down to 884, 10, is in verso
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________
civ
CONTENTS:
[8. BHAVA.
to make use of her for the attainment of some charm. I was in utter despair at her loss; in order to console me the magician averred that the queen would suffer no harm and would return to me after six months. Still, I was desponding all that time; but before the six months were over, I experienced all of a sudden, an extreme gladness, the cause of which proved to be the arrival of the Tirthakara. The gods having prepared the samavasarana, the Lord entered it, and the different classes of deities occupied their proper places in it. I went there on a white elephant, but entered the samavasarana on foot.. Prostrating myself before the Lord, I praised him in a hymn, lowed to the monks and gods, and sat down. 647, 19. Now the Tirthakara preached the Law, explaining how it should be purified like gold by rubbing, cutting, and calcination.' 653,10. When he ceased speaking, I espied my wife among the people assembled, and I inquired of the Lord what fanlt of mine in a former birth had caused my separation from her. The following is what I learnt from him. 654, 4. In the Vindhya I had been a chief of the Sabaras, called Sikharasena ; my wife was Šrimati, who is now Candravarmā. Once we saw some monks who had lost their way, and felt compassion for them. After having fed them with fruits, etc., I put them on the right way again. They delivered us the namaskāra and taught us right conduct, espocially enjoining us, one day in every fortnight, not to commit any forbidden action, even though in danger of our lives. We carefully kept this rule. But once on a Poşadha-day we were on a peak of the Vindhya, when å fierce lion came towards us. I grasped my how and would have shot the beast, if my wife had not reminded me of our vow. We, accordingly, allowed the lion to devour us, upon which we ascended to heaven. 658, 4.
I was reborn as prince Samaramrgänka of Cakrapura in Aparavideha, and my wife as Agokadevi, a cousin of mine, whom I married ; after my father's death I ascended the throne. I was just as passionate a hunter as I had been in my last birth as a Sabara. Once I was attacked by king Sribala, to whom all
1 The first nino gåthis on p. 648 occur also in the beginning of the - Kalakdokrye-KathInaka, soe ZDMG vol. 34. p. 258 I 16--269 I 24.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 642-871.)
OONTENTS.
OP
my warriors deserted; being killed by him in battle and having died in vindictive reflections, I had to descend to hell. My wife mounted the funeral pyre in order to be united with me in her next existence; accordingly she too had to descend to the same hell. 660, 8. We were reborn as very poor people and became husband and wifo. Once a nun collected alms in our house; we asked her where her u pasraya was, and went there regularly in the evening. The ganini instructed us in the Law, and we worshipped the images of the Tirthakaras. Thus we became pious Srāvakas and on our death we ascended to the Brah. maloka. Most of my sins had been atoned for in hell; for the rest of them we had to suffer in our human birth.--
This account of my former births, Vijayadharma concluded, made such an impression on me, that I became a monk. 685.10.
(Main story continued.) All hearers were greatly moved by the saint's tale. Gunaoandra begged to be given the vows of laymen, and Vigraha also became a Śrāvaka. Vijayadharma then disappeared, after promising to see the princo ngain in AyodhyĂ. 865, 7.
Meanwhile Vanamantara had spread in Ayodhvi a rumour of Gunacandra's death. Ratnavati upon hearing this report desired to enter the firo; but the king comforted her in some degree by denouncing this rumour as an intentional lie set on foot by an enemy of the prince; he would send a swift messenger to the army who would, within five days, bring back news about Guņacandra. In the interval Ratnavati abstained from food and performed expiatory rites. She asked the ganini Susamgata to come to her house and made her deliver religious instruction to her and her people. The nun explained that all creatures in the world continually undergo suffering in one way or other ; but as some sick persons following the advice of a clever physician get over their pains and do not feel ill, so those who keenly feeling the misery of worldly existence conduct themselver according to the advice of a saintly master, are greatly relieved, though they are still exposed to the ills of human existence.-Shr then assured Ratnavati that her husband was still alive; for her voice was not that of a widow. Her present grief, she said,
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________
ovi CONTENTS
[8. BHAVA. had been caused by some trifling fault ; as had been the case with herself. This remark induced her to tell her own history.
History of the nun súsam gata. 671, 8-686, 9.
I was, she said, the wife of Narasundara, king of Kosala. Once my husband took a ride; the horse ran away with him and set him down in a great forest. In a grove he discovered a woman, who told him that she was the yaksini Manohară and had been, without cause, deserted by her husband; she made proposals to my busband, which he firmly rejected, and then threatened to kill him; but he drove her away and she became invisible. He had not gone far, when a golden tree fell down near him; looking upwards he descried her in the sky reviling bim; and at last she disappeared. He soon was joined by his soldiers who had followed the track of his horse, and returned to the town. I suspected that he had had an adventure and did not leave off questioning him till he told me all about Manohara. * If I get hold of her,' he concluded, 'I shall treat her so badly, that she will give up her infatuation.' 674,6. Once going to the bedroom I saw my husband lying on the bed together with a woman exactly my counterpart. I withdrew in distraction but was perceived by my husband, who pursued me and got hold of my hair ; 'look,' he said to that woman, it is as you have fortold mo; the sorceress has assumed your form.' She replied, “I won't look at her ; drive the bad person from your country." Thereupon my husband delivered me to the guards who maltreated me grossly and left me outside the town near & wood. In my distress I resolved to put an end to my life by throwing myself down from a hill; when I began to ascend it, some monks perceived me and led me to their guru. He comforted me, and in order to account for my present misfortune, he
related the history of my previous births. 676, 11. * In the ninth birth 'before the present one, he told me, I had been Candrayasa, daughter of a brahman in Brahmapura of Uttarapatha. My friend was Bandhusundari, vife of the merchant Yasodása, a worldly-minded woman. Once I found her very low-spirited; her husband, she said, neglected her as she bad no children, and was in love with Madiravati. There was
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 871-886.]
CONTENTS.
ovli
however, a nun named Utpals who was very clever in managing such matters. I introduced her in Bandhusundart's house; and she prepared & charm, by means of which Yasodása ceased to love Madirāvatl and left her. By this deed of mine I acquired bad karma. 678, 8.
In my next births I became, in turn, a femalo elephant, then a monkey, a bitch, a cat, and a Cândála girl; in all there births I was hated by those of my kind, and died a miserable death. In my last birth I was a Sabara girl, whom the Sabarna detested and drove from their village. Once I met, in a forest, some monks who had lost their way; I get them on the right way, and was so kindly treated by those holy men, that I conceived a sincere veneration for them. Tho good karma I acquired thereby, brought about my birth as daughtor of the king of Svetavi, and my subsequent marriage with the king of Kosala; by the rest of the bad karina I was made to suffer my present misfortune. 880, 8.
This tales of the guru grently moved me and brought about the recollection of my former births. He further told me that in this very night my husband would find out the deceit of Manoharā and drive her away without injuring her, and that we should meet next morning. I wanted to take the vows at once, but the guru delivered me only the namaskara and bade me repeat it while I remained in a cave of the hill waiting for my husband. 682, 14.
Some of his horsemen found me in the next morning, and then he himself dame to me. I told him how I had fared in the interval, and what the guru had told me about my former births. He was greatly moveri on learning that cvon slight faults are most severely punished by tato, and going with me to see the guru he was further instructed in the Law. After placing his eldest son, Surasundaray on the throne and making the usual preparations, he took the vows together with myself and all his wives. . 685, 9.
(Main story continued., The nun assured Ratnavati that Gunacandra also had embraced the Law, and she was visited by her, till on the fifth
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________
ovii
CONTENTS.
18. BEAVA
day her husband arrived. The couple was very happy, and rejoiced to have been set on the way of perfection by the best of teachers. In the course of time Ratnavati gave birth to a boy; Maitribala then entered the Order, and Guņacandra became king. 689,5.
Once during the monsoon king Gunacandra saw the river carrying an enormous volume of water, destroying the banks and causing ruin everywhere. Again in autumn he beheld the same river now returned to its old bed and filled with pure water. This river struck him as a simile of man first in a worldly state of mind and again in that of renunciation. He resolved to enter the Order, and went, together with Ratnavati, to Benares, where Vijayadharma initiated him, his wife, and many persons of rank. Gunacandra passed some time as an ordinary monk; at last he was allowed to wander about by himself. 692, 16.
Once in Kollága he was standing motionless in deep meditation. Vanamantara, his old enemy, perceived him from the sky and threw a huge rock on him, which, however, did him very little harm; twice the Vidyadhara repeated the assault with no more success. He then thought of bringing about his ruin by the following design. After having stolen something valuable and placed it near the saint. he pointed him out to the policemen as the robber. Although they did not at first believe him guilty, still when he returned no answer to their questions, they grew angry and informed king 'Visvasena. The latter on recognizing Gunacandra was desolate that so holy a man should have been injured, and he would have apprehended Vänamantara if the Vidyadhara had not made himself invisible. The king paid homage to the saint and made the queens to the same. A woodcutter who had witnessed the falling of the rock, informed the king of the details; but the enormous noise produced by it, he said, had made him faint with fright. The king was overcome by grief at the maligñity of the Vidyadhara, and at the injuries inflicted by him on Gunacandra. The latter on the completion of his meditation comforied the king : the pain caused him by Vanamantara was a mere trifle; the Samsára wasbut continual suffering, wherefore the wiso took refuge under the tree of the
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________
oix
:
p. 886–716.]
CONTENTS Law; his suffering on earth was not to be compared to what he had undergone many times in hell.
The king was awakened by his sermon, and entered the Order under Vijayadharma. 700, 13.
Vánamantare at the end of his life fell ill and died a most miserable death; he descended to the hell Mahatama. Guņacandra died by pada popagamana and Ascended to the heaven Sarvărthasiddha.' 701, 14.
NIXTH BHAVA.
(Samarāditya and Girisena.) In Ujjayini reigned king Purusasimha, his wife was Sundari. When the soul of Gunacandra was to enter on his last birth, be was embodied in the womb of queen Sundari, who on her conception dreamt that the sun was entering her body. In due time she was delivered of a boy, who was named, after his grandfather, Samarăditya. And the soul of Vánamantara after leaving hell and going through a great number of animal births was born as the Cåndala Girisena; he was ugly and miserable. 705, 15.
In consequence of his good karma Samaráditya grew up a most virtuous, intelligent, and accomplished young man; he recollected his former births, of which fact, however, nobody else was aware. Since the prince was averse to all pleasures and worldly interests, and delighted only in pure meditation, his father desired to bring him back to habits of life more conformable to his exalted state. He, therefore, surrounded him with clever and gay companions, Asoka, KÀmänkura, Lalitanga, and others. They did their best to amuse the prince, who humoured them hoping to bring about their enlightenment. 706, 8.
Once they engaged him in a discussion about the import of the Kamasastra, asserting that it was necessary for attaining the highest good. The prince refuted their arguments one by one and proved that the precepts of the Kámasastra did but lead people to sin. 716, ..
This is the name of the highest bonven. Our author calls it here devvasiddha and 703,1 Mablaiddha. The gode in Servärthasiddha are born only onoo more, Tattvirth, 8. IV 27.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________
CONTENTS.
(9. BHAVA.
A few days later they extolled the yalue of friendship; the prince assented to their proposition in a general way. But, he said, there are three kinds of friends: the inferior, the middle, and the excellent ; only the last one is of real value. He explained that the Body is the inferior friend, the middle one are the Relations who lenve one on death, and Religious Merit only
t friend who accompanies one even after death.! And he instricted his companions how to exert themselves in order to reach the summum bonum. 719, 3. .
Once in spring during Madana's festival when the towns. people were amusing themselves in the park with songs and all sorts of shows, the most respected citizens invited the king to grace their holiday by his presence. The king replied that he would send the prince as his deputy; for he was anxious that he should have some diversion. Accordingly Samariditya, in a richly decorated carriage and accompanied by a train of elegant persons, went to the park where he witnessed the shows and xports of the people; he humoured their frolic, though he deplored their folly. 723, 9.
Proceeding further he saw a man in n deplorable condition lying on the plinth of a templo. With a design of awakening the people he inquired of the charioteer what kind of show that was; and when the latter rephed it was no show, but a man overcome by disease, he drew his sword and called upon the Discase cither to release her victim or to get ready for fight. All singing and playing ceased in-tantly, and the people drew round the carriage. The charioteer explained to the prince the nature of disease ; against it there was only one remedy, which is administered by the Law. The spectators confirining this statemont, the prince asked them why they did not exert themselves to get rid of their common enemy, Disease. They entreated him, however, not to disturh their holiday, but to look at their sports. 725, 12. Next the prince beheld a helpless couple in ex
Compare Parifięta Parvan III, 149, fi.
The following story appears to be an adaptation from the Legend of Buddha, viz. his four sights in the park which led him to abandon his homo. In Haribhadra's account, however, the fourth sight, an ascetio, is wanting.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 716-740.)
CONTENT.
treme old age, and a similar scene was enacted. 727, 12. Then the prince saw a corpse being carried to the burning ground. Again he feigned ignorance of death, and made use of the charioteer's in. formation to awaken the people, wherein he succeeded at last. They left off merrymaking and went about their business. 730, 6.
On hearing an account of the prince's strange conduct in the park, the king's anxiety concerning him increased. He, there. fore, made him promise to do what he should ask him. After some days, he told him that Vibhramavati and Kamalati, two daughters of king Khadgasena, who had selected the prince for their husband, had arrived; he requested him to marry the
istors in conformity with the promise he had given him. The prince gave his assent, and several auspicious signs foreboded a happy result. 733, 20. Samarāditya'x betrothal was celebrate by the people in due form; all preparations for the wedding were carefully made, and the prince married his tuo brides in great state. 737, 16.
In the evening the prince together with lois friends Aboka, otc. went to the bedchamber whore his two brides and their friends were assembled. When they all were seateel, Kundalut. and Mamint offered the prince garlands prepared by their mintresses, and Mänint gave utterance to their hope that the prince: would requite the affoction of his brides, on which he remarked, * wo must examine if thoy love mr.' In order to prove their inistressey love for him, Kundalat related that both sister's were desperately in love with him ever since they had heard his name, and that they had been in a transport of joy when their father had sent them bither; their love, therefore, was beyond doubt. The prince who intended to set thein on the way of salvation, questioned whether a person really loved one whoun he would prompt to do wrong, and in illustration of the problem he related the A pologue of the lover in the sinkhole' 740, 12.
743, 11. . In Madanapura of Kamarūpa lived king Pradyumna. Ono day when he was out riding, his wife, Rati was looking down
I For a similar, but low grono apologuo nou Paribima Parvan III 248 .
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________
cxii
CONTENTS.
[9. BHAVA.
from a window of the palace, when she perceived a fine young merchant called Subhamkara walking in the street, and was observed by him. Both fell in love with each other, and Rati invited him through her maid to come to her. They had been together for a short while, when the voices of heralds were heard, announcing the approach of the king. There being no chance of escaping, the queen sent her lover to hide in the privy. Now the king arrived and sat together with Rati on the couch ; but after a while he felt a call of nature and sending for the gweeper bade him inspect the privy. Subhaskara who overheard his words, jumped into the sink-hole to save himself from being killed, but he was almost suffocated in the filth. The king did his want and stayed with the queen the whole day. When he had gone, Rati looked for Subhamkara; but pot seeing him, thought he was dead. After some time the sink being opened to be emptied, Subhamkara who was still alive, escaper ; he cleaned himself as well as he could ; but his hair and nails had gone and he was so reduced that his father did not recognize him. Under proper medical treatment, however, he was restored to health and beauty. He was again seen by Rati, she made him visit her, and everything happened just as on the first occasion; and all this occurred several times. 743, 11.
Samarāditya asked his hearers whether Rati's affection for Subhamkara was really true love. Mäņihi denied it, and gave reasons for her opinion. But the prince demonstrated that her arguments adduced against the reality of Rati's love held good also in the case of his brides. The latter acknowledged the truth of his words and approved his advice to renounce sensual pleasures and to strive after beatitude. He himself, he said, had forsworn all worldly dosires and had chosen chastity. When he coased speaking, a rain of flowers fell from heaven; for Samaráditya bad just then, reached the supernatural knowledge called avadhijnāna. 746, 8.
The prince's patents were disconsolate on hearing his renunciation of the world. While they were lamenting his lot, a splendidly attired goddess, sword in hand, appeared and com.
forting them declared herself to be Sudarsana ; attracted by the : prince's virtues she had taken up her abode in his house. The
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 740-768.] Солттять.
caliti king and tho quoon instead of sending for their son viwited hina in his house and praised his conduot; for he had performed a most difficult task. In order to corroot this opinion of the king, Samariditya told the
Apologue of the four men. 748, 10-749, 16.
There were once four men, two of them greedy of wealth, and the other two intent on sensual pleasures. Travelling together they came to some place where they beheld two very rich treasures and two beautiful women ; they rushed forward to seize the objects of their desires. But a voice warned thom that a huge mountain was falling on them. They were in a terrible fright when they saw the mountain coming down rapidly, and were at a loss what to do. The same voice told them that there was now no escape ; but those who retained their desire for wealth or pleasure, would he crushed again and again ; while those who had resigned their desire, would be crushed only this time and would be safe for the future. And so it came to pans with these four men, two of whom proceeded towards the objects of their desire, while the other two abstained from them. 749,15.
Samarāditya explained the meaning of this apologue to the satisfaction and enlightenment of the king.-Tho brides declared that their lot was better than they ever could have desired. 752,14.
While they were thus con varsing. loud lamentation was * heard in bhatta Putandora's house near by. Purandara, the prince said, was all but dead, for Narmadā, his wife, hal poisoned him; the king should sond physiciany who would restore him and his dog to life. Samaráditya was, by his supornatural knowledge, aware of all that had happened, and, therefore, was able to tell the history of Purandara. 754, 7.
Narmadā was in love with her serant Arjuna, but Purandara would not believe it. When, however, his mother warned him,'his suspicion was ardused. He, therefore, pretended to go to Mähesvara on an errand of the king ; but he returned in the night and surprised his wife sleeping in the embrace of Arjuna. Piercing him with his sword, he left the bouse and hid in some
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________
oxiv
CONTENTS,
19. BEAVA.
place. Narmada was in great despair, when awakened by the blood of her lover she found him dead. She buried the corpse near the wall, placed an image there, and worshipped it. Purandara returned after a few days to his house, and lived with his wife just as before. Twelve years had passed since ; five
had invited brahmans for the Srāddha. While the ceremony was being performed, Purandara said smiling to his wife, 'Why mind him still.' From these words Narmadā had concluded that her husband had murdered Arjuna, and therefore she had poisoned him. She gave poison to the dog, because he always came to the tomb. This dog was no other than Arjuna who after his death had been reborn soven times as an animal and the last time as a dog.
Meanwhilo the physicians had arrived; they cured Puran dara and his dog by an emetic. 758,17.
All of a sudden a brilliant light illuminated the whole city. For just then, as the prince explained, Jinadharma had become a god; ho had come to enlighten his wife and his friend, and afterwards ho had again ascended to heaven Samaråditva related his history. 759,19.
Jinadharma was a pious Jaina; his wife Bandhula way in love with his friend Dhanadatta. Once, during the night, Jinadharmn went to an emptyehouse near his own, and stood there motionless moditating. The same houle had been appointed by Bandhulā for a rendezvous with her lover; she brought there in the night a bed the feet of which enderd in sharp naily, and unwittingly placed one of these nails on the foot of Jina . dharma, of whose presence sho had not become aware in the dark room. When she and her lover lay on the bed dallying with each other, the nail pierced Jinadharma's foot. He bore the terrible pains without uttoring sound and persevered in pure melitation till he expired. Having ascended to Brahmaloka, he at onco returned to the same house with the intention of awakening his wife and his friend. For this purpose he minde her first and the friend soon after feel the pangs of cholera, In their helpless condition they began to repent sincerely of their infamous conduct. Now the god became visible and told them that he had come to pay homage to the pious Jinadharma.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________
755-779.]
CONTENTS.
OXV
They now perceived the gorpse of Jinadharma, aud unable to bear the weight of their guilt were about to put an end to their life ; but the god comforted thein and taught them the orthodox way of starving themselves to death. Having thus gained his end, the yod ascended again to heaven. 705.16.
Samaraditya declared that on dying Bandhuli and Dhanrdatta would ascend to the Saudharma hoaven; for their sins, however great, had been atoned by their repenting and by their aversion th worldly life.Samaraditya then asked his fathor's permission to renounce the world, the king declared that he intended to do the sanie and to be guided by him. 768,4.
Meanwhile it had become morning. The minister's enterer and were told by the king that he and the prince hnul revolveil to enter the Orier. This ovent was cclebrated in the usual way, and the king's nephew Municandra was placed on the throne. On the day fixed by the astrologers the prince accompanied by the royal family, the court, and many persons of rank want to the park. where he took the vow under scary Prablusina. 709.17.
Samarditva was in coluse of times promoted to the lank of a ciraka ; surrounded by his pupils he went to Ayoxlh yil and worshipped abhit in his magnificent temple (akravatiru. 771.12.
The king of liodhya Prasarımlandra, came to pay homage w Numaruditya and proposed to him the following question :
as Rablut was the first harm cakrricurlin, Wily the Law not in existence before him? and if it was, how can he be called the first dharnucukruvarlin?" Samaruditya replied that the Law in eternal, but in this Avasarpini it had first been taught by Ruabha; and he illustrated his statement by giving a detailed description of the different periods which make up the Avasarpinis and Utsarpinis. 775,15.
Then the bralıman Indra jarman asked him several qur:stions ; by what conduct the soul acquires the cight kinds of kurma ; what is the first cause or seed (bija) of Mokya; how it is possible that the highest bliss is brought about by a conduct causing but pain. Samarádity& answered thene questions, and then expounded how the lejolesya of a perfect Sramana surpassok,
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________
oxvi EÓNTAwe.
19. BHAVA. in twelve months, that of all divine beings from the lowest to the highest, and then changes into sukla-lesyā. 779,8.
Finally Citrangada questioned him about some difficult points in the Karma-theory, especially regarding the higher spiritual stages. 780,8.
On the next day the brahman Agnibhūti enquired, who is the god of the Jainas (answer : the vitarāga); how he is to be worshipped (answer : by right conduct); and what merit is thereby acquired. He further asked, what benefit accrues to the vstarāga by being worshipped ; and if there is no such benefit to the vitarāga, why his worshipper is rewarded. Samarāditya solved this question by the analogy of the wishing-stone, mantras, etc., which are worshipped, and without deriving any benefit from being worshipped still award the wo’shipper. 782, 2.
Dhanavệddhi, a new Śrāvaka, argued as follows: 'If a monk makes a layman keep the five small vows which permit some acts excluded by the great vows of the monks, than, he tacitly agrees with such acts being done. Samarāditya removed his doubt by relating the
Apologue of the merchant's six sons.
782, 20–784, 10. Jitaśatru, king of Vasantapura, was so pleased with the dramatic talent of his wife Dhāriņi, that he permitted that on the day of full-moon she and the seraglie might go about as they pleased; he had it proclaimed throughout the town that on that day all inhabitants should leave the town on pain of capital punishment. His command was obeyed by all except six sons of a merchant; they were discovered by the police in the morning, and forthwith sentenced to death by the king. Their father implored him to pardon his sons.. and with great difficulty at last obtained the reprieve of the eldest son; the remaining five sons were executeds. It is not to be assumad that the father approved of their being killed ; in the same way a monk does not approve of certain transgressions of the great vows, when he delivers to laymen the small vows. 784, 10.
Asokacandra interrogated Samaráditya why bad men and
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 779-789.)
CONTENTS
oxvii
great sinners frequently have all their desires fulilled, while the good and pious are poor and miserable. He replied that this was so ordained in order that men of a wicked disposition might give full play to their passions and be punished according to their desert. 785, 5.
Trilocana asked, whether it was better to give support or the promise of safety (abhayadāna). S. gave the preference to promise of safety and in proof thereof related the
A pologue of the robber and the four queens.
785,9—787,15. Kuśndhraja, king of Brahmapura, hol four wives, Kamaluka, etc. Once he was playing at dice with them, when a robber tas brought before him, whom he sentenced to death Tho robber laniented his lot, saying that he had never committed theft before and no desire of his had ever been fulfilled. The queens had compassion on him, and the king consented that each of them should give him a treat before he was executed. Three of them viod with cach other in Mpending enormous Nums for this purpose. Kamaluka, however, said, she could spend no more than they had done, wherefore she was not in a position to make him a proper present. The king whose favorite she was, vouchsafeil her any gift she should like to make. So she gave him the promise of safety, which the robber declared that he valued more than all that had been bestowed on him by the other queens.' 787,16.
Saniarāditya left Ayodhya and in the course of his wan. derings came to the kingdom of Avanti. Staying in an Asokagrove he was perceived by Girisena, wbo had been long on the look out for the objeot of his hatred. While the Saint was engaged in contemplation, Girisena surrounded him with old clothes, sprinkled them with linseed oil, and set fire to them, Samarāditya, however, did not allow himself to be disturbed in his meditatioh, but endured all pains patiently. At that moment he attained omniscience (kevala). 788,18.
The god Velamdhara hastening to his Assistance extinguished the fire and reviled Girisena. Now king Municandra with his wives arrived. He was amazed at the atrocious deed
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________
cxviii
CONTENTS
[9. BHAVA.
of Girisena, for an explanation of which the god referred him to the Saint. 790, 3.
Indra and the Gods came to celebrate Samarāditya's Kevala. They paid him homage, and so did the king and his retinue.--When Girisena saw that Samarāditya was held in great honour even by the Gods, he felt some compunction at having done him an injury, and thereby he acquired the first need of righteousness. ,790, 21.
The new Kevalin preached a sermon as is the eustom on such occasions; after which Indra departed. 791, 17.
Samarāditya now told the king the stories of Gunasena and Agnisarman, etc., and declared that Girisena would first suffer in hell and then go through endless births. 792, 6.
Being questioned by Queen Narmadá, he described to her the hells, tho denizens of hell, and the suffering in hell. 793, 16. And to Quoon Sulasamanjari ho described the Vimānas, the gods, and their pleasures. 795,13. He further explained that the state of siddhas infinitely surpasses that of the gods. in illustration whereof he related the
Apologue of the Savage in the Royal Palace.
796,18. Jitnáatru, king of Kșitipratişthita, ,oner went hunting. His horse ran away with him and landed him in a glen of the Vindhya. There a Sabara chicf found him and treated him with the greatest respect ; ho fel the king, tended his horse, and kept watch during the night. Next morning the soldiers who had followed the track of the horse, arrived, and the king together with tho Sabara rode to the capital. He entertained his humble guest magnificiently and gave him in charge of the courtesan Răjasundart who attended to all his wants. After some time the Sabara, returned to his village. His people enquired of himn where he had been all the time, and what he had noon. He told them that he had met the king and had beer. with him in his capital; but he was unable to describe to them what he had seen ; for he could compare it only to the primitive things which his hearers were acquainted with, and that was altogether insufficient to give them an idea of the splendour of royal
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________
p. 789–805.)
CONTENTS
onix
life. And thus. Samariditya concluded, neither men nor gods can realise the bliss of Mokga. Velamdhara now asked Samsraditya, what the liberated are like. Ho described them as possessing no known attribute whatever, being reseptially Pure Being, the abode of infinite delight. 801.15.
The hearers were greatly moved by Samarāditya's teaching. The king having resolved to renounce tho world, returned to the town, placed his son Candrayasas on the throne, and entered the Order together with the queens and many persons of rank. 802.11.
Velamdhara inquired of the Kevalin whether Girinena was a bhavya, i.e., destined to reach Mokna. He replied that Girisena was a bhavya; he would be liberated after having gone through countless birthn during countless pudgala parivartas. 804,7.
Girisena was caught as a robber in Ujjayinf; he was runsted alive and went tw the lowermost hell. 804.12.
Samaráditva in due time ontered Mokyn and Ascended tho abocle of the liberatol souls. The gods celebrated a festival in his honour, took the principal part of his body with them, and worshipped these relics. 805, 3.
Four concluding verses.
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________
INDEX
(The Roman numbers refer to the bhavas, ciphers to the pages of the abstraot of contents. Abbreviations : Br+brahman. Cacountry. 0. god, goddess, or demon. H=heaven. K=king. M=merchant. Mizmi. nister. Pr=prince or princess. Q=queen. S=any person of menial rank. T=town. W=woman or girl. Y=mopk or nun. Technical terra are italicised.)
Arani-wood III 52. Abhayoutāna III 51. IX 107. Arhadatta M. IV 04. Abhayamatı Pr. IV 64.
Y. VI 84ff. Abhayaruci Pr. IV 64.
Arimardana K. II 38. Acalapura T. VI 79, 84. VII 96.
Arjava Kaundinya I 32. IV 54. Agnibhūti Y. II 41. br. IX 116.
| Arjuna S. IX 113f. Agnisarman I 316. IX 118.
i Aruandeva VII 97. Ajitabala Pr. V 78.
Akoks IX 109. Ajitabala spell V 72.-G. V 93.
Asokarandra IX 116. Ajitsdeve. 2nd Tirthakara IIT 481. Asokadatta M. I 34. Ajitosena K. III 47.
Y. VI 85. Amaradatta K. of Vigala IV 60.
Akukadovi Pr. VIII 104. K. of Kalinga IV 64.
Asokavuna I 34. III 47. Amaragupta Y. IT 38ff.
avadhi (juana) 11 38. IX 112. Amarayuru VII 98.'
Avanti C. IX 117. Amarapura T. IIT 48. VI 78.
Avasarpipi IX 115. Amarasena Pr. K. VII 8%. Pr. 96.
Ayamuhi VI 78. Amareúvara Y. VII 99.
A vodhya T. VIII 100, 102. IX 115. Anahaka II 41f. Ananda Pr. II 37ff.
Balacandra Y. II 39. , G. VII 95.
, M. III 48. Anangalova III 49.
Balasundara 111 49. , M. II 42.
Balukaprabh hell. II 12. Anangarati K. V 731.
: Bardhudattu M. VI 77. Anangasundari W. V 67.
Bandhudeva M. VII gøff. Anangavati Q. V 67.
Bandhujlva W. III 47. Anata H. V 77.
Bandhula W. IX 114. anuurala III 33.
Bandhumati W. VI 861. Aparājita Pr. VI 846
Bandhuauhdarl W. VIII 1066. Aparavideha I31, 371., 40. III 47.
Benares T. VIII 108. VIII 104.
Bharatavarpa II 42. IV 34. apramada VII 90.
bhavana dharma III 01. Aprstihatacakra M. II 40.
Bhavana vyantara G. VII 100 noto 2. Ampa EL. VI 88.
bhavya 1 38. IX 119.
.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________
oxxi
INDEX
Bhupana VIII 1011.
: Dantapura T. VI 81. Brahmadatta III 47, 31.
Dantaraktika VII 93. Brahmaloka H. II 41. III 54. VI 88. Death IX 110. IX 114.
Deiņi W. VII 98. Brahmapura T. VIII 106. IX 117. Dovadatta III 48. Buddha IX 110 note
Devananda Y. V 69. Buddhisăgera Mi. III 47.
Devanandin M. VI 78, 81.
Dovapura T. VI 54ff. Cakradeva Il 40.
Devakarman II 44. Cakrapura T. VIII 104.
Y. III 50. Cakrasena K. V 72.
Dhanu IV 54ff. Cakravālapura T. II 40.
Dhanadatta LX 114. Cakrávatára IX 116.
Dhanadeva M. II 42. Campa T. VU 88, 90ff.
G. IV 64, 60. Campāvdou T. II 39, 43.
VIII 101. Candadeva Br. IV 59.
Dhanapati M. VII 89. Dāndala I 36. III 48. IV 57, 83. VII Dhanasri W. II 39. 79. VIII 107. IX 109.
W. IV 54ff. Candana M. II 40.
Dhanävaha M. VII 89. Candarudra VI 80.
Dhanaveddhi IX 116. Candasena III 48.
Dharana VI 77ff. K. IV 58.
Dharini Q. IX 116 Candasirpha V 74.
Dharmaghoga Y. II 39, 44f. Candikā G. IV 66. VI 8I.
Dharmaçakra III 48. Candra W. VII 971.
| Dharmacakravartin IX 115. Candrakanta W. II 41.
dharmalābha VI 84. » Y. VII 80.
dhurmopagraha-dana III 61. Candralekha II 39.
· Dhūmaprabhā bell V 51. Candrānane-Virnāna I 30.
Dinära III 48. IV 67. VI 78. VIII Candrasāra M. II 41.
101. Candrasena Pr. I 36.
Disease IX.110. Cendravarma G. VIII 103.
Dronaka M. II 43. Candrayasa W. VIII 106.
Durgilaka VI 81. Candrayabas Pr. IX 119.
Durmati K. II 45f. Carvaku Philosophy III 51
Durmukha V 74. Caylon IV 66. V 88.
Dūrvă grass VI 87. China VI 82.
Dvipadi II 38. Citramati VIII 1016. Citringada V 74.
Former Years I 32. 1I 38. ILI 53.
Friar, white VI/ 94. >> X 116. Conah-blower III 52.
Flag, 'sign of shipwreck V 71. VI 82. Cidaatika 8. IV 68.
Danadharma III 81.
Gapadhara II 41. III 60. VII 99. Gandhara C. I 4.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________
UND 2x.
cxxüü
Gandhārapura T. I 34.
Jinamati W.111 49. Gandharvadatta IV 60.
JIvika IV 60. Gandhasamfddhi T. V 69.
Jitadatru K. IX 116. Gandhilāvati C. 11 41.
K. IX 118. Garjanaka T. IV 59.
Johannes Zonaras VIII 101 notes Gayapura T. VIT 90. Girisena IX 109ff. Chiristhala T. IV 68.
Kadambari forest VI 79. VII 49. Goddess of the town II 41.
Kākandi T. 1613, 76. Gomati W. IV 64.
knla VII 100. Graivoyaka H. II 43. UI 40. VII Kilarnegha K. CI 77. 100.
Kalasena TII 48. gudhacaturtha VIII 102.
, VI 787., 81. Gunacandra M. III 48.
Kalinga C. IV 84. . Pr. VIU 100ff. . Kalyana I 34. Gunadhera Pr. IV 61f.
Kalyanamitra 1 32. Gunasena Pr. 1 3 ff.
K&malatà Pr. IX III. Guna ri W. VIT 89.
Kainaluka Q. IX 117. H
Kiimankura IX 109. Hiraprabha Pr. V it.
Kamarūpa C. IX TU. . W. Vi 77.
Kåmalästru IX 109. Harini W. II 43.
Kampilya T. V 74. Harisena K. VII 89, 91, 96, 09. Kancanadamặtra V 74. Hartin pura T. 11 43. III 4. Kantimati W. 11 49. VIIM. Hernakuņiala G. VI 78, 82.
Q. Vill 101. Himalaya VT 78.
Kāpalika monk. IV 56.
karma I 38. VII 90, 98. VIII 107. Indra (1. IX 10%.
Kārttika M. VI 77. Indrabarman Mi. III 47.
hatāhadvipa C. IV 10f. Br. IX 113.
Kausinbi T. IV 68. VI 86f. Indus 11 46. .
kevalu 1 36. VII 10. IX 118. IdÃnacandra K. V 67, 74.
Kovalin 136. IX 118 Isanakalpa H. VI HO.
Khalgusena %. IX II. TAAnAsena K. IV 05.
Khaugiluka (V 57.
Kimara G. VI 83. VII 95. Jalini W. III 47ff.
Kinnari C. VII 95. JasAditya M. VII 98.
Kirtinilaya K. V 74. Jaya Pr. V 86.
Kollaga T. VII 99. VIII 108. Jayapura T. II 37, 46.
Konkana C. VI 78. Jayakri Pr. VI 78,
Koka T. 171 47, 53. Jayasthals T. V 88.
1 Kosala 0. IV 60. VITT 101. Jayasundarl Q. VII 88.
• Kowalipura T. VII 90. Jaykvall Q. IV 63f.
Kridisundara II 37 Jinadharma Y. IX 114
Kpetradevata G. VII 98 note jinabalpa VII 99.
Kpetrapals G. VII 90),
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________
σταιν
DDBX.
Kpitipratişthita T. I 81, 34. IX 118. | Mangalala III 49. Kuladevat& G. IV 61, 63. VI 79. Mangu Y. VI 88. Kumudini Q. I 31.
Manibhadra M. II 43. Kundalat8. IX 111.
Manini 8. IX 111. Kurangaka VI 81.
Manohara VII 106. Kusadhvaja K. IX 117.
Manoharadatta M. V 68. Kubasthala T. VI 88.
Manorama S. IV 57. Kusumapura T. I 35. IV 55. Manorathapūraka V 71. Kusumasira M. I 35.
Mantra V 73. IX 106. Kusumávali II 37ft.
Matisāgara Mi. II 45. Maurika VI 79f.
Meghanāda G. VI 86. Lakami W. VI 778
Mithila T. VIII 103. Lakşmikanta II 37.
mithyātva VI 86. Lakąminilaya T. III 4881.
Mokşad IX 116. Lakşmiparvata III 4881.
Mrgánkasena G. II 39. Lakşmisena K. 1 34.
Mūka Y. VI 85. Lakşmivati Q. IV 04.
Muktāpida K. VII 98. Lalitänga IX 109.
Municandra Pr. IX 115. K 117. lesya (tejo dukla") IX 115. LīlAvatamaaka vimina II 39.
N • Lilāvati W. II 39.
Nāgadatta M. VI 85. Lilavati Q. V 86.
Nägadeva M. II 39.
1 , Y. VII 94f. M
Nagaradevatā G. IV 65. Madana's festival I 35. IX 110. Någari W. 11 39. Madanalekha S. II 37f., 44f. namaskāra VIII 104, 107. Madanamanjari Pr. V 60.
Nanda M. 11 39. Madanamanjuka S. VIII 102. Nandaka S. IV 64ff., 65 Madanapura T. IX 111.
Nandana VII 90. Madanatrayodasi VI 81.
Nandanavana V 89. VII 95. Madirivati W. VIII 106f.
Nandayanti W. II 43. Mahākalt V 73.
Nandini W. III 50. Mahakatiha C. V 71. VII 98, cf. Nandivardhana W. Il 40. Katahadvipe.
Narasundara K. VIII 106. Mahäsarna T. VI 79.
Nardyana Br. IV 58. Mahadukra H. II 42.
Narmada 8. II 41. Mahadvars VII 98.
» W. IX 113f. Mahesvara T. IX 113.
Nästikavādin III 61. Mahedvaradatta M. IV K.
Nayandvali Q. IV Coff. Maitribala K. VIII 100, 102f. Nero VIII 101 nots. Makandi T. VI 77, 79, 81.
Nirvrti G. VII 96. Malaya C. V 716.
nicagotrakarman I 35. Minabhanga K. I 33.
midana I 34. V 76. VI 86 manahparyaya IV 64.
NIluka VII 941.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________
INDEX.
OXXV
Rathanūpura cakravälapura T. V Old age IX 111.
74. VIII 100. Rathavirapura T. II 42.
RatiQ IX 1111. Padānusarin VI 77f.
Ratnadvipa C. II 42. VI 82. pådapopagamana VIII 109.
Ratnagiri VI 83. Padmanabha VI 85f.
Ratnapura T. II 411. Padmavati Q. VIII 100.
Ratnaprabha hell II 39, 47. palyopama II 39.
Ratnasagara M. II 41. Pankaprabh hell II 43. V 77.
Ratnávati Pr. VIII 101ff. parigaha V 76.
Rudradeva M. 11 39. Patalāpatha T. VII 98.
Rudracandra 111 50. Pāšaliputra T. IV 64.
Rjupalikā river VI 80. Pavanaguti V 69, 73.
Rşabha TirthakarIX 116. Pingakesa 111 51f. Pisaca G. V 75. Poradha VIII 104.
Sabarn tribe 11 42. VI 78. VIT 931. Prabhāsa Y. IX 17.
VII 104. IX 118. Pradyumna K. IX III.
Sabara doctor VI 8r. Pränata H. II 43.
Saddhada VII 97. Prasannacandra K. IX 115.
Rādhudharna 136, prasnotlara VIII 101.
Nägara M. VII sor. pravartini 11639. VII 91.
Sagaracatta M. II 48, 51). Priyamelaka tirtha VII 946.
Sahasrabala K. V 69. Priyamitra M. VJT 94f.
Sahasrára H. IV 04. Priyamkara S. II 37.
Sakota T. IV 04. pudgala parivarta IX 119.
Samaraditya Pr. IX 1091 Pundravardhana T. 17 58.
Sumaraketu Pr. V'84. Purandara-Bhatta IX 113f.
.. K. VII of. Piirabhadra M. IV 54.
Sumarvinganka Pr. VIII 104. =Amaragupta Il 43.
Samarawena K. I 34. Parnacandra K. 1 31.
sama vasaruna III 48. VIII 104. Purugadatta K. II 37, 44.
Sambharāyana . II 37. Puruganirpha K. IX 109.
sunileklunā VI AX. V'll 97. Pūrvavidoha C. VI 85.
Samudradatta M. JII 496. Puskarardhabharata C. 1 35.
. IV 68.
imga tole 1336. R
Annat kumnru II. II 47. Raha Y. VI 84.
Y. V cofi. Rajahamsa sika I38.
Sankha K. VII 91. Rajapura T. II 38, 40, VII om. Sankhupura T. VIIT 101f. Rijasundari W. IX 118.
Batkhavardhane T. VTT 89. Rajput VIII 103
Sankhayana K. VIJI 101. Rakşasi G. II 44. VI 88.
dantimati Pr. VII 911T. Rilmagupta V 74.
i Sanudova M. VII 928
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________
oxxvi
INDEX.
Sarga VII 97.
Subuddhi Mi. II 37 säri VII 98.
Sudarsană G. IX 112. Sarkaraprabhā hell II 41, 54 Sudatta Y. IV 64. Sarvakāmika II 39.
Sudhanu K. IV 54. Sarvängasundari W. VII 90. Sudhanus M. II 39. Sarvārthasiddha H. VIII 109. Suhastin M. III 49. Sarvatobhadra I 34.
Sukrakalpa H. IV 66. Sasiprabha Y. IV 63.
: Sulasamanjari Q. IX 118. Saudharma-(kalpa) H. 1 36. Il 39. , Sulocana VI 83. IX 115.
Sumangala Pr. IV 57. Sena Pr. VII 8981.
Sumangala W. II 40. Siddha IX 118.
i Sumsumāra hill II 39. Siddhasena V 68.
Sundari Q. IX 109. Bikharasena VIII 104.
Suparitosa I 32. Sikhin III 74ff,
Surasundara Pr. VIII 107, Walharia ] 31.
Süratejas K. V 66. Sinha pr. 11 3781.
Surendradatta Pr. 1V 66. Simhala S. SV 59.
Susangati Y. VIII 105ff. Sikupila K. VI 78.
Susurman T. IV 54, 60. SomA W. II 39.
Suvadana M. VI 896., 87. Somadeva VII 89.
Suvarnabhūmi C. V 68. Somadevā 1 31.
Suvarnadvipa C. V 68. VI 82. Somašarman Br. II 40.
Suvela VI 82. Somasura VII 04.
svädhyāya V 76. Sumavasu Br. I 35.
Svastimati T. V 68. Sraddha IX 114.
Svayamvară IV 65. Grainaņa III 02. IX 115.
Svotavi T. V 67, 74. VIII 107. Sravanti T. IV 50f. Sri G. VI 77. Śribala K. VIII 104.
Tagară T. VI 81. Sridevi W. III 50.
Támralipti T. IV 55. V 67f. VI 87 W. IV 64.
VII 92ff. Srikāntā W. 1 35.
Tāpana monk I 32. V 68ff. VIL 9.3 » Q. II 37.
Tápasa M. VI 85. Srimati W. 11 41.
Tāpasi VII 93. W. Ill 48.
Tapodharnia 111 61. . W. VII 90.
Tāraprabha W. VII 89. , W. VIII 104.
Tirthukara III 48. VI 85. VIII 10 Sriprabha K. VI 78.
Toppa M. VI 83. Sripura T. V 68.
Trailokasírt I, 588. Srivijaye, K. VI 78, 82.
Trilotana IX 117. Sthane yara T. III 49. Subhankara M. IX 112. Subhamkard W. III 47.
Ujjayini T. VI 78, 84. IX 109 Subuddhi Mi. I 36.
wpidraya VIII 105
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________
DYDAK
axvvü
Ogadatta I 35.
Vijayasema Y. I 34ff. Utpal. Y. VIII 107,
Vijayasimha Y. III 47ff. Utsarpiņi LX 118.
Vijayavarman Pr. IV 84. Uttarapatha C. V 74. VI 79. VII) Vil savati Pr. V 87ff. 106.
Vimina V 74. IX 118. Vacaka IX 116.
Vim naochandaka 1 32. Vaijayanti T. VI 82.
Vinayamati Pr. IV 64. Vaitadhya mountain V 69, 93. VI
Vinayamdhara K. IV 80, 14. 86f. VIII 100.
. 1 68. Vaimanika god II II.
Vinayupati l'r. IV 37. Vaiśramapa M. IV 54.
Viadhya VIII 104. IX 118.
Vindhyaketu II 12. Valukaprabha hell IV 66, cf. BAI". Vánamantara G. VIII 100ff.
Viradeva M. II 43. Vardhan@pura T. VII 97.
Viramat W. IV 39. Varvaraküla C. V 70.
Virasena K. V 6%. Vasantapura T. 13:2, 34. IX 116.
Visakhavardhana T. VII 94
VisAIR T. IV BU, 028. Vrsantasena Q. I 32.
Vikena Pr VII 89ff. Väravadatta W. IV 60.
Viststabuddhi VIII Jol. Vaxigtha ssi !( 39.
Vivapura T. VI 916f. Vanubhīti V 67, 727.
Viki siia K. VIII ION, Vasumdharu M. V'IT 94. Vatna C. VI 78.
l'itarām 1X 110. l'elamdhara (. IX 117.
VyAntara G. Il 40, VII 100.
Vyantari (i. VI 82 pnte 2. Vellyaka III 60. Vibhüvasu I 38. Vibhramavati Pr. IX 111, 119. Vicárachuvala K. LV 56.
Yajnacluttu 1:1. 11 fot. Vidyadevata G. VII :).
Yajrarvu ll 40. VidyAdhara G. V 69, 72f1. VI 78. Yakun G. teinplo l'I 79. VIII 100, 103, 108.
Yuksipi (i, VII 10%. Vidyunmálin G. VI 78.,
• Yusodana M. VII 1061. Vidyutkumira 6. 1 36.
Yalodhara Y. IV 6, 65. Vigraha VIII 103.
Yaudhari Q. V 60. Vijaya Pr. V 7071
Yhsuvarnan K. V 67. Vijayā G. IV 05.
yatinharna 136. 11 44. Vijayadharma Y. JJJ 30,
Yux arriju 96. Y. VII 103ff.
1 Youndinum. VII
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________
CORRIGENDA.
"
p1,18 for free read forgre
5.17 , बुधिवरस , मुधिषदस 67 , बौयस पबकासंसारो read (with D) SSो पौषस संसारी
ef. 899,x. 6.४ , बोसवि read (with A,D) कोसं 8.17 23,20, परिपाय 56,9 पभाष
पभाये 72,2 , विसर
विसर 76,9 , बारि 78,12 " ., पोख 103,6 , परशपियार
परतापियार 1243 divide सिरारा एमा 138.5 for watforurg road निलयं 187.3 , पमो
समो 187.13 dele after onfort 226.6 for 0 230.12 हि 234.4 dele inverted comma before off and place it before
इनमम . 255 10 for to read 258,17 after a fa insert 314,9 for fore read . for a 321 note : compare Samkrepa V 127 regarding the passage added
in B. 332,3 for fas
विय 348,17 , ८ 35le , सावदेव
भाषदेव. 361,14 for game
read
*भमन्ना 362,4 ,. 396,8 ,, 416,12 रबारिय
भिवं 438.3 dele i after www and place it after awra 476, for जाम
road
read
मर
read
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________
oxxx
CORRIGENDA.
569,12 dele comma after fire 591,19 for बारिता read 598,10 , बहो 629,10 838,2 •पारं 847,16 672,15
, भक्षियं 672,18 680,9 ., 688,12, परफ्नो 689,1 , ताराचो 738,6deles 761,10 for चेहि
read Ivi , Víradhavala „
भवि
, परियं
पवनचं
महाराची
रिय VicĀradhavala
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________
IV-Bils
समराहच्चकहा।
भूमिया।
पदमा विजियसुदुनयनिब्जियसरमणुवविसमभरपसरं । विजयणमालनिलयं वसागरगई जिपं । परममिरियमाणं पण्डमाणं विसहवरनाम् ।। गबजोपं जोईसं मयंभुवं बहुमाएं । मेसे पिय बाबीसे गाजरामरणबन्धविमुके। तेसोशमत्वयत्ये तित्यथरे भावी नमक ॥ उपरेड माल वो जिणण मुहलालिजालसंवलिया। नित्वपक्षणसमए तिमयविमुक्षा कुसमाडौ । देव सहं वो सरमिङमणुयवति मायरं नमिया । नित्वपरवयणपश्यविधिगया मगरा वाण । पवित्वरेण। मुणह मोषवाद, पमह पसंपविणारं, सरस परिधरियम्बाई, 'पापरापापरिषवारं । तत्व सोपबार नरामरसिवमुहमण्यार प्रत्येचाराई। . मजुभाषिया भुवमि परडियनबार ।
.:.
बासनीषा।
P4Chamak here and in the next line.
com.
I
magro IIns. L, Ka, No. Ins. ,
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
ताई चिय विबुहाणं पसंमणिनाद तह य जाई च । तेहिं चिय भणियाई सम्मत्तत्राणपरणाई ॥ परिहरियम्वाद तहा कुगर्दवासम्म हेउभ्याई । मिच्छत्तमाइयाई लोगविरुद्धाद य तहेव ॥ पायरियवाद प्रणिमिएण सम्पत्तनाणचरणई। दोगच्चविउडणाई चिन्तामणिरयणभूयाई ॥ एत्यं पुण अहिगारो ता सोयवेहि पत्थुयपबन्धे । सव्व भामियाई सोयब्वाई ति भणियमिणं ॥ वोच्छ तप्पडिबद्धं भवियजणाणन्दयारिणिं परमं ।
मंग्वेवो महत्थं चरियकहं तं निसामेह ॥ १. तत्य य 'तिविहं कहावत्थु' ति पुवायरियपवानी । तं जहा। दिव्वं दिव्वमाणुमं माणुमं च । तत्थ दिव्वं नाम, जत्थ केवलमेव देवचरियं वलिनर; दिव्वमाणुमं पुण, जत्थ दोपहं "पि दिव्वमाणुमाणं ; माणुमं तु, जत्य केवलं माणुमचरियं ति ॥ एत्थ सामवी. चत्तारि कहानी हवन्ति ।। जहा। प्रत्यकल कामकहा धम्मकहा मंकिसकहा य । तत्य प्रत्यकहा नाम; जा अत्योवायाणपडिबवा 'असिमसि'कमि- . वाणिज्नसिप्पमंगया. विचित्तधाउवायाइपमुह महोनायसंपत्ता मामभेय उवष्णयाणदण्डारपयत्यविरदया, मा प्रत्यकहा भल। '
------ .. ....
1 c पौयिनारा Dom. o Bom.
Bास। • Bहरकतोवा: ।
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________
भूमिया।
जा उण कामोवायाणविषया वित्तबहुवयकलादक्षिपरिगया अणुरायपुलयपवित्तिजोयमारा दूईवावार रमियभावाणवतणापयत्यमंगया, मा कामकह ति भला। जा उण धम्मोवायाणगोयरा खमामहवज्जवमुत्तितवमंजममञ्चमोया. किंचवर्षभरपहाणा अणुब्बयदिमिदेमाणत्यदण्डविरमामादयपोसहोववासोवभोगपरिभोगातिहिमविभागकलिया अणुकम्पाकामनिजराइपयत्थसंपउत्ता, मा धम्मकह ति। जा उण तिवग्गोवायाणमंबद्धा कव्वकहागन्यथवित्थर विरहया लोरयवेयममयपमिद्धा "उदाहरणहेउकारणोववेया, मा मंकिलकह • ति बुचर ॥ एयाणं च कहाणं तिविहा मोयारो हवन्ति । त. जहा। प्रहमा मञ्जिमा उत्तम ति। तत्थ जे कोहमाणमायालोहममुच्छाइयमई परलोयदंमणपरंमुहा इहलोगपरमत्यदंमिणो. निरणकम्पा 'जोवेस, ते नहाविक्षा ताममा
अहमपुरिमा दुग्गागमणकन्दुजया सगदपडिवक्रयाए । परमत्थश्रो अणत्यबहुलाए अत्यकहाए ऋण मन्जन्ति । जे 'उण महारविमयविममोहियमणा भावरिउन्दियाणकूलवत्तिणो प्रभावियपरमत्थमग्गा 'इमं सन्दरं, इमं सुन्दरयरं' नि सन्दरासुन्दरेस प्रविणिफियमई, ते रायमा मजिामपुरिमा बुरजणोवामणिनाए विडम्बणमेसपडिबहाए | परभवे य
| AC nिe, B विजयपुषय, D चिलमारयः। गिय । PACD सम., om. विवर। . होय।
Dभार। .CD धमाचारय।
FDaरिसामणिमा
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________
समरााचकहा।।
दुक्ससंवड्याए कामकहाए अणुमज्जन्ति । ने उण 'मणगं सुन्दरयरा मावेक्ता उभयलोएस कुसला ववहारनयमएणं परमत्यत्रो मारवित्राणरहिया खुद्दभोएस' अबङमाणिणे अवियाहा उदारभोगाणं, ते किंचि-सत्तिया मज्झिमपुरिमा क्षेव भासयविसेमी सगददग्गरवत्तिौए जीवलोगसभावविभमाए । मयलरमनौसन्दसंगयाए विविहभावपसूइनिबन्धणाए संकिलकहाए अणुमन्जन्ति । जे पण 'जाइजरामरणजणियवेरग्गा जअन्तरंमि वि कुमलभावियमई निविला' कामभोगाण मुखपाया पावलेवेण विनायपरमपयसरूवा श्राममा मिद्धिसंपत्तौए, ते मत्तिया उत्तिमपुरिमा मग्गनिव्वाणसमारहण- १० वत्तिणौए बुहजणपसंमणिनाए मयल कहासुन्दराए महापुरिसमेवियाए धमकक्षाए चेव अणुमन्नन्ति ॥
तनो प्रहं पि इयाणिं दिव्वमाणुमवत्थुगयं धमकहं चेव 'कित्तस्मामि। भणियं च अकयपरोक्यारनिरएहिं उवलडपरमपयमग्गेहिं ममतिणमणिकुत्तलेट्टकवणेहिं मामयसिव- १५ मोक्सबद्धराएहिं धमत्ययारेकिं
धमेण कुलपसूई धन्येण य दिव्यश्वसंपत्तौ। धष्मेण धणममिद्धौ धोण सुवित्थडा कित्तौ । धको मङ्गलमजलं भोमहमउल र सम्पदुक्याणं । धको बलमवि विउधको नाणं च मरणं ॥ ..
| CD atai PDTEA addsol . ABO निविषवामभोग। ५AB ।
ACD wol Bोसामि।
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________
भूमिया।
किं जंपिएण बड़णा जंज दौमर ममत्यजियलोए । इन्दियमणभिरामं तं तं धकाफलं सम्बं ॥ भौमंमि मरणकाले मोत्तणं दुक्तसंविढक्तं पि । अत्यं देहं मयणं धको चिय होर समहाश्री ॥ पावेद य सुरलोयं ततो वि समाणुमसणं धषो । तत्तो दक्सविमोसं मामयमोक्स लडं मोक्वं ॥ .नं कुण जाणमाणो 'जाणर व सुणेर जो उ मनात्यो । कुमलो य धषियाओ कहाउ सम्बनुभणियात्री ॥ ता पढमं धम्मगुणं पडुन परियं अहं पवक्सामि । धाराहगेयराणं गुणदोस विभावणं परमं ॥ नवपुव्यभवनिबद्धं संवेगकरं च भव्यमत्ताणं । परियं समराइचम्म ऽवन्तिरको सुणह वोछ । "एत्यं बड़या उ भवा दोगड वि उवागिणो न ते सम्वे। नवस परोपरजोगो जत्तो संखा रमा भणिया ॥ जह तेणेव भगवया गिरिमणुवमग्गमहणपज्जन्ते । संजायकेवलेणं सिद्धं वेसंधरसरस्म ॥ • मुणिवन्दम्म य रचो देवीण.य नयापहाणाणं । संवेण पुउत्यं सहमवि तं संपवक्सामि ॥
I HOT MISS; AC om vi .
.Cखा
AB
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।'
[संक्षपे ३१-३६
भणियं च पुवायरिएहिं गुणसेण-अग्गिममा मौहणन्दा य तह पिया-उत्ता। मिहि-जालिणि माइ-या धण-धणमिरिमो य पर-भजा जय-विजया य महोयर धरणे लछौ य तह पई-भना । सेण-विसेा पित्तिय-उत्ता जम्मंमि सत्तमए ॥ गुणचन्द-वाणमंतर ममराहच्च गिरिसेणपाणे उ । एकस्म तो मोक्यो 'वौयस्म ऋणन्तसंसारो ।। नगरा खिइपरटुं जयउर-कोसंबि-सुसम्मनयरं च । कायन्दी मायन्दी चम्पात्रोमा य उज्जेणी ॥ गुणसणस्मववात्रो मोहम्म-सणंकुमार-बम्मेसु । सकाणयारणेसुं गेवेनाणुतरेसं च ॥ इयरस्म उ उववाओ विजुकुमारेसु होद नायव्वो । सेसो प्रणतरो उण रयणाईस अहक्कममो ॥ मागरमेगं पञ्च य नव-पलरसेव तह य अट्ठारा । वीस तीस तेत्तीसमेव पंढमम देवेस ॥ देवेस मडपलिथं मागरतिय मत दम य सत्तरम । बावीस तेत्तीस 'बौयस्म लिई उ नरएस ॥ एवमेयात्री चरियसैगणिगाहारो। संपयं एयासिं चेव गुरुवएमाणुमारेणं वित्यरेणं भावत्यो कहिना ॥
1B विनियस) संतो पौयस संसारो। १B पिप्पादि। CAD कोसंसः। ॥ BD TRIC पौयस, Dौषस विौर परर।
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भवो।
अस्थि रहेव जम्बुदौवे दौवे .अवरविदेहे वासे उत्तुधवलपागारमण्डिय नलिणिवणसंछत्रपरिहामणा सविभक्ततियचउक्लचच्चरं भवणेहिं नियमरिन्दभवणमोहं खिदपडियं नाम नयरं।
जत्य विलयाउ कमलाद कोरलं कुवलयाह कलहंसे । वयणेहि जंपिएण य नयणेहि गई हि य जिणन्ति । जत्थ य नराण वमणं विब्बास जमंमि निमाले लोहो । पावेस मया सौरुत्तणं च धम्ममि धणबुडौ । तत्य य राया मंपुलमण्डल्लो मयकलापरिहौणो। जणमणनयणाणन्दो नामेणं पुल सन्दो ति ॥ अन्तरप्पहाणा देवी नामेण कुमुदणौ तम्म । मद् वड्डियविमयसहा.हा य र व मयणम् ॥ ताण य सत्रो कुमारो गुणमेणो नाम राणगणारखो। बालत्तणो वंतरसरो व्व केलिप्पिषो णवरं ।
तमि य नयरे अतीव मयल नणबहुमत्रो धनमत्यमंघायपाढरो लोगवत्रहारनौरकुमको अपारम्भपरिग्गडो जन्नदत्तो नाम पुरोपियो ति। तस्म य मोमदेवागभमभूषो माअतिकोणुत्तिमङ्गो प्रापिङ्गलवट्टलोयणो ठाणमेत्तोवपक्षिय
Darles
after
i
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा। ।
[संक्षेपे ॥६॥
पिविडनासो बिलमेत्तकालमत्रो विजियदन्तच्छयमहलदमो वंकसुदौहरमिरोहरो विसमपरिहाबाङगुयलो' पदमउहवच्छत्यलो वंकविममलम्बोयरो एकपासुन्नय मालवियडकडिबडो विसमपरटिजरुजुयलो परियल कडिण हमजाको विषम"वित्यिवचलणो हुयवहामिहाजालपिङ्गकेसो अग्गिमको नाम । पुत्तो ति। तं च कोउहलेण कुमारगुणसेणो पहयप/पउहमुरझावंसकमालयपहाणेण महया वरेण नयरजणमझे महत्यतालं इमन्तो नचावेद, रामहमि पारोवियं पहट्टबडिम्भविन्दपरिवारियं छित्तर मयधरियपोण्डरौयं मणहरुतालवजन्तडिण्डिम पारोवियमहारायसहं बहुमो रायमग्गे । सुतरियतरियं हिण्डावेद । एवं च पददिणं कयन्तेणेव तण कथयिनन्तस्म तम वेरग्गभावण जाया। चिन्तियं च पण।
बहुजणधिकारहया श्रोहमणिला य सव्वलोयम्म । पुब्बिं अकयसुपुला महन्ति परपरिभवं पुरिमा ॥ जर ता न कत्रो धमो मापुरिमनिसेवित्रो अहन्नेणं। " जमनारंमि पणियं सुहावहो मूढहियएणं ॥ एणि पि फलविवागं उग्गं दट्टणमकथपुलाणं । परलोयबन्धुभयं करेमि मुणिसेवियं धमं ॥
1 AC सवाल। .BO .. LAB विधि, यति। • ABOमर।
P BCD om. मध, Com. विषर HAT, BCD SI . Bom. all down to सो रायम।
Dom.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________
संक्षेपे ६२-६८
पठमो भयो।
जयन्तरे वि जेणं पावेमि न 'एरिमं मराभौमं । सयलजणोहमणिज्नं विडम्वणं दजणणाम्रो ॥
एवं र चिन्तिय पवनवेरग्गमग्गो निग्गत्रो नयरात्रो, पत्तो 4 मासमेत्तेण कालेण 'तविमयमधिसंठियं बउल५ चपगासोगपुन्नागनागाउलं पमन्न मयमयाहिवपमुशविरुद्धमावयगणं सुरहितविगन्धगभिणहामधूमपडलं विमलमल्लिनगिरिनईपमाहियवियडपेरन्तं तावमाणजणियहिययपरित्रोम "सुपरित्रोम नाम तवोवणं ति ।
संपाविजण य तत्रो दौहद्धाणपरिखेरयमरौरो । वौममिऊण मुद्धत्तं तवोवणं वा पविट्ठो 'मो ॥ दिवो य तेण वबलवियडजडाजिणतिदण्डधारी य । भुदरयकयतिपुण्डो धामन्त्रकमण्डलू मोमो ॥ भिमिनाए सहनिमलो कथलोहर यन्तरमि माणगयो। परिवन्तो दाक्षिणकरेण सहकसमालं ति ॥ मनाकसार ज़वणेण य ईमि वियलकण्ठउटाउडो । नामाए निमियदिडौ विणिवारियनेमवावारो ॥ अयमिमयजोगपत्यपमाणमंगयकयामणविसेमो।
तावमकुलपक्षणे पज्जवकोग्लिनामो ति ॥ पेचिजण य परिसवसुलमिनरोमक्षेणं धरणिनिमिय
------ ----- .... AC रिसं। १ बाय नमः । • Bom. #, A adds after it. B ofrue Coftoi ( Bom.,CO .B जाये। ED addsil
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा। ।
[संक्षेपे ६९-७०
माणुकरयलेणं उत्तिमशेण पुणे पुणो पायखिदतलेणं 'अहो धनो बहो धनो' ति भणमाणेणं पणमित्रो तेणं । तेण वि च तं तहा पेच्छिजण अतिहिबङमाणकरणलालसेण माणगोगं पमोत्तणं मागयवयणपुरस्मरं 'अहो श्रामणं धामणं' ति भणमाणेणं बहुमवित्रो । तो उडयङ्गणनिसेवितावसकुमारोवणैए इमिणा य उवविससुर एत्थ' ति भणियो मविणयं उवविट्ठी विट्ठरे ति। पुच्छित्रो इमिणा 'कुत्रो भवं भागो' ति। तो तेण सवित्थरो निवेदो से प्रत्तो वुत्तन्तो। भणियो य इमिण। वच्छ, पुवकयकापरिणदूवमेणं एवं परिकिलेमभावणो जौवा भवन्ति । १० ता नरिन्दावमाणपौडियाणं दारिद्ददुक्लपरिभूयाणं दोहग्गकलादूमियाणं इट्ठजणवित्रोग दहणतत्ताण य एयं परं दहपरलोयसुझावहं परमनिब्बुटाणं ति । एत्य , .
पेच्छन्ति न मजकयं दुकवं अवमाणां च लोगात्रो ।
दोग्गरपडणं च तहां वहवामी मव्यहा धना ॥ १५ एवमणुमामिएण भणियं अग्गिसम्मेणं । भगवं एवमेयं, न संदेशो ति। ता जइ भयवनो ममोवरि अणुकम्पा उचित्रो वा पहं एयस्म वयविसेसम्म, ता करेहि मे एयवयप्पयाणेणाणुग्गरं ति। दमिण भणियं। वच्छ, रग्गमग्गाणुगो तमं ति करेमि अणुग्गई; को नो एयस्म उचित्रो १.
| BD ou
cा ।
Bari
B adds i CD grofagti
A om. all down to पाई।
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________
संक्षेपे २०-७]
पठमो भवो।
ति। तो अरबन्स करवयदिणेस मंसिजणच पवित्वरं नियथमाधारं पसत्ये निरिकरणमुन'जोगलग्गे दिषा से तावसदिक्सा । महापरिभवजणियवेरग्गारसयभाविएण 'याण तमि व दिक्लादिवसे मयसतानमलोयपरियरियगुरुसमक्स । कया महापरबा। जहा। जावजौवं मए मामात्री "मामाचो
व भोत्तम्व, पारणगदिवसे य पढमपविटेणं पढमगेहात्रो व लाभे वा अलाभे वा नियत्तियवं, न गेहतर मभिगमाव्यं ति। एवं च कयपदबरम तस्म जहाकयं परचमणपालिन्तरम
अदक्कन्ना बहवे पुवलकवा । तवोवणासनवमन्तउरनिवामिणो १. य लोयम गुणरावणो जात्रो तं पर अव भत्तिबमाणो ।
अहो अयं महातबम्सौ दहलोयनिष्णिवामो मरौरे वि दढमप्पडिबद्धो, एयम्म मफलं जीवियं ति । भणियं च
जणपखवायबङमाणिण वि जत्तो गुणस कायब्यो । श्रावन्नन्ति गुणा खस्नु अबुई पि जणं श्रमच्छरियं ॥
इनो य पुलचन्दो राया कुमारगुणमेणं कयदारपरिग्गर रज्जे अभिमिश्चिजण मह कुमुरणौष देवीए तवोवणवामी जात्रो। सो य कुमारगुणमेणो अणेयमामतपणिवदयचनणजुयालो निब्जियनियमण्डलारियाणेगमगडनो ददिमि এবিলিৰিমী ৰূলনিবন্ধী • ACD om. RA' जोगणलगे। Bom, I) य पाये। A om. second मामाची. BI
५ Bमममम, D.मनि। (Bअपराको जानो पर य भलिबडमापो जो। .B) •मिषिया, C BD .शिवा। विसि प्रिन, विरिणय for विमय।
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे ०६-०
महाराया संवुत्तो ति । पत्रया य कालसमेणेव जहासुई मयाजणमलाहणिज्नं मह वसन्तमेणए महादेवौए रजसोको अणुहवन्तो आगो वसन्तउरं, पविट्ठो व महामङ्गलोवयारेणं ; पूजित्रो य 'पउरेहिं, गो, ममं तेहिं पाउमलोलावलम्बिसोहियं विमाणच्छन्दयं नाम पासायं । जय मेहदुहिणछायाणयारिणौषो बहल कालागरुधूमसंतईयो, 'मोयामपोत्रो वित्र विहायन्ति रयणवलौत्रो, 'जलधाराको विव दौमन्ति मुत्तावलौत्रो, 'बलायापन्तियात्रो विव विहायन्ति चमरपन्नियात्रो, इन्दाउहछायावहारिणौत्रो पलम्बियात्री पट्टसुयमालात्रो, गन्धोयगावसेयसुरभिगन्धा भूमिभागा, .. (रुण्डन्तमयरकुलाउलावला. पुष्फोवयारा। किं बहुणा जंपिएणं।
पुरिमाण मोहनिहासत्ताण (पि मिमिणायं पिव कहेर । पुब्बिं कयाण वियर्ड फलं च जो भागधेयाण ॥ तत्य य जहाणुरूवं पउरजणं ममाणेऊण विमज्जिएसु ॥ तेस विविहणायच्छन्द नडियारणा मणहरेण विणेएण "विगमिऊण तं बहोरन बियदिवमंमि य संपादयमयागोसकियो उपियवेलाए व निग्गयो वाहियालिं। परि
. BD om. Daमरमेव । १B परिजवरसिं। • AC •सारिौ। । Bासायर। ( Dadds an। • Dars. B पत्र। - Boयरा। विषयं बार। • B •जार। १५A पहिषा, B महब। ५ Bom. वि
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________
संक्षेपे 8-8]
पठमो भयो।
वाहिया च तेषं बावे वल्हीयतलवन्नराचा पाया। 'तपणियखेयावण्यणनिमित्तं च उवविट्ठो वाहियालोतरनिविडे महाम्बवणुजाणे । एत्वन्तरंभि गहियनारङ्ग कढिपया' भागया दुबे तावमकुमारया। दिडो व ऐषि राया, अभिनन्दित्रो य " ससमयपमिद्धाए बामौसाए। 'भुट्टाणासणपयाणरण उवयारेण बहुमरिया व रावण । भणियं - हिं। महाराय, मगिहौयनामधेएण पन्छे कुलवणा भवत्रो पराममगारमा सकयधमाधवक्त्यम्म मरौरपउतिपरियाणणनिमितं पेमिया। एवं मोजण संपयं तमं पमाणं ति। 'राण भणियं । कति • मो भयवं कुलवर ति। तेहिं भणियं । रो नारदूरे परिसोमनामे तवोवणे ति । तत्रो य मो राया भक्तिकोउगेक्षित गो तं तवोवणं ति। दिवा य तेणं तत्य बहवे तावमा कुलवई य। तो संजायमेवेगेणं जहारिमभिवन्दिया । उव
विट्ठो कुलवरममौवे, ठिो य तेण मा धमकावावारेण ।" कंचि कालं। तत्रो भणियो च ण मविणयं पणमिजण भयवं कुलवई। नहा करेहि मे पमायं मयलपरिवार परिगतो मम गेहे पाहारगहणेणं । कुखवरण भणियं । वक, एवं । किंतु एगो अग्गिसम्मो नाम महातावमो, मोच न परदिया भुषा किंतु मामात्रो मामा तत्य विच पारणगदिवसे
Dadds manti
y ABC of 1 after ची।
P B 1 , BC put a story after for x D) Botha aur AB add o परिपरिप D परिवरिया। . Bom सोय।
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
संक्षेपे ६०-१.२
..२
पढमपविट्ठो पढमगेहाथो चेव लाभे वा अलाभे वा नियत्त, न गेहन्तरमुवगच्छर । ता तं महातवमिं मोत्तण पडिवना ते पत्थणा। राणा भणियं । भगवं, अणुगिहौत्रो न्हि । अह कहिं पुण मो महातावसो। पेच्छामि णं नाव, 'करेमि तस्म दरिमणेण अप्पाणं विगयपावं। कुलवदूणा भणियं । । वच्छ, एयाए महयारवौहियाए हेट्ठा प्राणवरगो चिट्ठद् । तत्री मो राया मसंभन्तो गत्रो सहयारवौहियं । दिट्ठो य तेण पउमामणोवविट्ठो थिरधरियनयणजुयलो पसन्तविचित्तचित्तवावारी 'किंपि तहाविहं झाणं झायन्तो अग्गिसम्मतावमो त्ति । तत्रो रावणा हरिसवम पयट्टन पुलएण पणमित्रो। तेण १० विय श्रामौसाए सबङमाणमेवाणिन्दित्रो, 'मागयं ते' भणिजण 'उवविमाहि' ति संलत्तो। उवविमिजण सुहामणत्थेण भणियं राणा । भयवं, कि ते दमाम महादुक्करस्म तवचरणववसायस्म कारणं। अग्गिसम्मतावसेण भणियं। भो महासत्त, दारिहदुकलं परपरिहवो विरूवया तो महारायपुत्तो य गुणमेणो १५ नाम कमाणमित्तो ति। तत्रो संजायनियनामामझेण भणियं राणा । भयवं, चिट्ठउ ताव दारिहदक्साइयं ववमायकारणं ; अह कई पुण महारायपुत्तो गुणमेणो नाम कमाणमित्तो ति। अग्गिममतावसेण भणिय। महासत्त, एवं कल्याणमित्तो । सुण
जे होति उत्तमनरा धयं मयमेव ते पर्ववन्ति। .. मझिमपयई मंचोदया उन कयार वि कहना ॥
• . ...
Badds star १.c पथ।
।B पाया।
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________
संक्षेपे १०३-११०] । पठमो भवो।
चोएर य जो धमे जौवं विविहेण केण नएण । संसारचारयगय मो नणु कालाणमित्तो ति ॥
तत्रो रावण कुमारयुत्तन्त' समरिजण भणियं लब्जावएयवयणेण । भयवं, कई पुण तम तेण तेलोपन्धुभए धको चोदो। अग्गिसमतावसेण भणियं। भो महासत्त, मानाविहाम्रो चोयणात्रो। ता कहंचिर निमित्तमेत्तेणं व चोदो हि। तो राणा चिन्तियं । अहो से महाणभावया। परिभवो वि याणेणोवयारचोयण ति गहियो ।
परपरिवायं च परिहरन्तो सद्धमहावत्तणो नपि मरेड । 1. अहो दारुणं प्रकनं मए पावकम्मेणाणचिट्टियं । ता कहेमि से
अकजायरणकलादूमियं अप्पाणं । एवं चिन्निऊण जंपियमणेण । भयवं, अहं मो महापावकम्मयारौ तह हिययमंतावयारी अगुणमेणो .ति.। अग्गिम मनावमेण भणियं । भो महाराय. मागयं ते । कहं तुम अगुणमेणो, जेण नए परपिण्डजीविय।। मेत्तविहवो अहं ईदमि नविभई पावित्रो ति। रारणा
भणियं । अहो ते महाणुभावया । किं वा तवम्मिजणो पिय वज्जिय अनं भणिउं जाण । न च मियाविम्बात्रो अङ्गारबुढौलो पनि। ता पलं एडण । भयवं, कथा ते पारणगं
भविम्मर । अग्गिमम्मेण भणियं । महाराय, पञ्चहिं दिति। २. रावण भणियं। भयवं, जर ते नाईव उवरोहो, ना
1 D adds in . BD संपावित्र।
१ (करिपि। # CD fri
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा। ।
संक्षेपे १९०-९१०
कायवो मम गेहे पारणएणं पसात्रो। विधात्री च मए बुलवरणे मयापात्रो तुम परबाविसेमो, प्रो पणगयं पत्थेमि त्ति । अग्गिमकोण भणियं । महाराय, पागकउ ताव मो 'दियहो, को जाण अन्तरे किंपि भविस्मद । अवि य
एवं करेमि एण्हिं एवं काजण पुण इमं कलं । । काहामि को ए मबर सविणयतलंमि जियलोए ॥ अन्नं च। महाराय,
धौ जियलोयमहावो जहियं नेहाणुरायकलिया वि ।
जे पुष्वण्हे दिट्ठा ते अवरण्हे न दौसन्ति ॥ ता महाराय पागच्छउ ताव मो दियहो ति । रावण १. भणियं । भयवं, विग्धं मोत्तण संगछह । अग्गिसमतावसेण भणियं । जद एवं ते निम्बन्धो, ता एवं परिवना ते पत्थण । तत्रो राया पणमिजण हरिमवमपुलइयतो कंचि वेलं गमेजण पविट्ठो नयरं । कया कुलवणे सपरिवारम भत्तिविभवाणुरूवा पूया ॥
अरसन्स य पञ्चस दिणेसु पारणगदिवसे पढमं व पविट्ठो पग्गिममतावसो पारणगनिमित्तं रायगेहं ति। तमि य दियहे "कहंचि राहणे गुणसेणस्म अतीव सोमवेयणा समुपमा । तो पाउलौड़यं सम्बं चेव रायउलं । पविट्ठा
............. ...... - ----- - ( BD दिवसो। AC दिवसो B दिवसी। . BC om.
LABC लिपि
•B adds 1
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१५-१२०]
पठमो भवो।
य तत्थ वेनसत्यविसारया वेजा, उग्गाहेन्ति नाणविहाची चिगिच्छासहियात्रो, पौमिति बडविहार रोमहारं, दिवन्ति 'सिरोखेयावहारिणो विचित्तरयणलेवा। किंकायबमूढा उवासियसुक्कषिहसाबुद्धिविश्वा वि मन्तिणो। पत्युचं पुरोषिएहिं मन्तगम्भिणाहुपयाणमारं मनिकम। तमा मिलाणसुरहिमलदाममोहं स्वलग दृवियलियारायं बारजलधोयकवोलपत्तलेहं करयल पणमियपम्वायवयणपर उब्बिग्गमन्तेउरं। नहा विरत्तकन्दुधकौलं परिचत्तचित्तयम
वावारं विरयगौयनवणारम्भ अवहत्थियभूमणकलावं दमण१. विमणं कन्नयन्सेउरं। वेतजटिनिमियविछायमुहमोश य
पडिहारा, रखो वेयणाइमयसूयगा दुमणा माहकवरया, परिचत्तनिययवावारा विचित्ता सूर्यगारप्पमुहा मित्रोगकारिणो ति ॥ तत्रो मो.अग्गिममतावमो एवंविहे रायकुले
कंचि वेलं गमेऊण वयणमेत्तेणावि केणवि अकयपरिवती ।। निग्गो रायगेहायो नि निगन्तण गरी तवोवणं, दिडो
य तावमेकिं, भपित्रो य तेहिं। भयवं अकयपारणगो विव परिमिलाणदेहो लक्सिजमि ! ता किं न कथं पारणायं, न पविट्ठो याणि तत्य रत्रो गुणमेणा गे ति। पग्गिमातावमेण भणियं। पविट्ठो नरिन्दगेहं । किंतु मो
• - - - . . PACD om. सिरो लिया, B मविपः। १B पविवामि। A डि. रेलिहि। B) om. .
Botel, C addsri AC add for!
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा। |
समराइचकहा।
संक्षेपे १२०-१३०
नूणं अपडुमरौरो राया। जो उविगपरियणं सव्वं चेव त मए गेहमवलोइयं, तो अहं तं तहाविहं 'दटुमसंहतो लडं
व निग्गी ति। तावसेहिं भणियं । को संदेहो, दढमपडुमरौरो राया। वहा कहं तारिमौए तवस्मिजणभत्तौए भयवो पारणगं मुणेऊण मयं चेव दत्तावहाणे न होइ । अनं । च। अईव भगवत्री उवरि भत्तिबङमाणे तम नरवरसम, जेण कुलवममकवं बहुयं मभूयगुणकित्तणं तेण कयं श्रामि । अग्गिममतावसेण भणियं । आरोग्गं से हवउ गुरुयणपूयगम्म, किं मम श्राहारेणं ति । पडिवनो मामोववामनयं ॥
दो य राणा गुणसेणेणं उवमन्नमोमवेयणेणं पुच्छिो १० परियणो । प्रज्ज तस्म महातवझिम्म पारणगदियहो ; तो मो पागनो पूत्रो वा केण न व ति। तेहिं संलत्तं । महाराय, धागो श्रामि ; किं तु तुह मोमवेयणाजाणयहिययमंतावपरिचत्तनिययकज्जवावारे परियणे न केण संपदो पुछिको वा। अमुणियवृत्तन्नो य किचित्तं ते परियणमवलोदऊण कंचि । काल गमेऊण उविग्गो विय निग्गत्री रायगेहानी ति। रावण भणियं । बहो मे बहनथा; चुक्को मि महालाभम्म, संपत्तो य तवस्मिजणदेहपौवाकरणेण महन्तं अणत्यं ति । एवं विलविजणं बियदियहे पहायसमए चेव गो तवोवणं। दिडा य तेण कुलवधमुहा बहवे तावमा, लबाविणोण- १०
1 B सर निम्नची जि .0.
A विजन, B विषय, C बका विवर।
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३०-१३०]
पठमो भयो।
उत्तिमङ्गण पणमिया 'घ णेणं विहिण। अहिणन्दिचो च श्रामीमाए कुलवरप्पमुहेहिं मम्वतावहिं। 'ख्वविमस महाराय, मागयं ते' भणियो च कुलवणा। तमो राथा श्रवणउत्तिमङ्गो मविसेमलज्जामन्थरो विमुक्कदोहनौमाम उवविट्ठो कुलवदस्म पुरषो। तं च तहा विचित्तं रायाणं दहणं भणियमणेणं। वच्छ, विग्गो विय सक्सौषमि । ता "कहेहि मे उब्वेथकारणं, जर प्रकरणीयं न होर। राणा भणियं। अत्थि भगवत्रो वि नाम प्रकरणीयं । अव च।
प्रकहणीयवत्थुविमउम्विग्गरम न जुत्तं तवोवणागमणं । कुश1. वरणा भणियं । माऊ वच्छ माहु, उचित्रो ते विवेगो;. . ता कि उब्वेयकारणं ति । राणा भपियं। भगवत्री प्राण
त्ति करिय कहौयद ; बहा कहं दम निमंमचरियं कहिउं पारीयद । कुलवदणा भणिवं । वच्छ, मब्बास जणणौभत्रो खु होर तवम्मिजणो। तत्रो का तं पद् लज्न त्ति । ना कहेउ " भवं, जेण मुणियबुत्ततो भत्रिय कण उवाएण 'वणेमि तं उब्वेयं ति। राहणा भणियं । भयवं, कर एवं, ता मुणम् । एम अग्गिमम्मतावमो पढम व सम मन्दपुलम्म त्रमिक्रियकारिणो अमरिसजणमरिमायरणनिरयम मंबन्धिणा मिध्वे एण
तावमो मंबुत्तो। एयम्स पवनुत्तमवयम्स वि तं मए अमरि .. पजणायरणं - परिचनं ति दढमुग्विंग्गो न्हि। कुलवरण
1 BD om , D नावविति।
. Bom., D नाक
Bादि।
MCD मा
पागम।
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे १३४-१४॥
भणियं । वच्छ, जद एवं, ता अखं संतप्पिएणं । किं कारणं । जर तह संबन्धिा कारणेण तावसो संयुत्तो, ता तमं चेव इमस्म धम्मपवत्तगो कल्लाणमित्तो ति; किमुग्विग्गो सि । न यावि एण्हिं तुह परलोचभौरुणे अहिगयधम्मसत्यस्म किंपि अमजणायरणं मंभावेमि। किं वा से कयमियाणिं निवेएहि । मे। राहणा भणियं । भयवं, याणिं ताव एयं उवणिमन्तिजण मामपारणयपविट्ठस्म मौसवेयण भिभूएण पमायों अणिउत्तपरियणेणं श्राहारन्तरायकरणेणं कयं से धमतरायं नि । कुखवणा भणियं । वच्छ, जं किंचि एयं, न तमं एत्य . प्रवरामि । न तिब्ववेयणभिभूया पुरिमा कन्जमकनं वा ।। वियाणन्ति । म य तस्म पाहारन्तरायकरणेणं धर्मान्तरायं . स्वद, प्रवि य तवसंपया। ता अलमुब्वेगेणं ति। रावण भणियं। भयवं, जाव तेण महाभावेण मम गेहे श्राहारगहणं न कयं, ताव कदमुब्वेवो भवेद। कुलवण भणियं । वच्छ, दयाणिं से अविग्घेण जे पारणगं भविस्मद, तहिं ते १५ गेहे राहारगहणं करिस्मा 'त्ति। तो कुलवणा महावित्री अग्गिसम्मतावसो, मबङमाणं इत्थे गिहिजण भणित्री य णेण । वक, जंतमं अंकयपारणगो निग्गी मरिन्दगेहात्रो, एएण दढं संतप्पद राया। कलं च एयस्म व सौमवेयण पामि, पत्री वेयणापरब्बसेण न तमं परियग्गियो ति; न ..
1 D एक्स।. १D पार।
CD परिषषियो।
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०१-१५१]
पठमो भयो।
एम अवरजाइ । भणियं च णेण 'जाव मम गेहे अग्गिमकानावसेण पाहारगहणं न कयं, न ताव मे उव्येवो भवेर'। अश्रो इणिहं संपत्तपारणगकालेण भवया अविग्घेण मम वयणासो गरिन्दबङमाणत्रो एयस्म गेहे पारणगं ५ करियम्बं ति। अग्गिसम्मतावमेण भणियं । भयवं, जे तुम्भे
श्राणवेह। अकारणे मंतप्पडू राया, जो न किंचि मे परलोयविरुद्धमणुरिट्टियमणेणं । तो राया 'त्रहो मे महाणभावय' त्ति कलिऊण 'यणमिजण तस्मिनां च कंचि
बेग्लं पञ्जुवासिय पविट्ठो नयरं ॥ १. पुणो य कामासमेण राहणो विमयसहमणुहवन्तमा
अग्गिमम्मम्म य दकर तवचरणविहिं करेन्तम्म मम सन्तो मामो ति। एत्यन्तरंमि य मंपत्ते पारणगदिवमे मिरयं मे रनो विवागाह निययंपुरिमेहिं । जहा: महाराय, पर
विममपरक्कम गम्वियं विममदोणीमुहप्पविट्ठ प्रकथपरिरकरणो५॥ वायं अप्पमत्तेण माणहङ्गमरवरा दहरहा विमयविणासमव
लोरण वीरचरियमवलम्बिय वौमत्थसत्तेस मरिन्दपारलेस जाए घडरत्तममए अत्यमिए रयणिवहपिययमे तेलोलमालपईवे मियो मथलबलमहिएण मवकसन्दं दाऊण परपमत्तं ते
विणिज्जियं सेव। संपर देवो पमाणं ति ॥ तो रारणा १. एवं सुदूमई वयणमायविजण कोवाणलजलियरत्तमोषणेणं
.Com. D पनि।
VAC
( BD add माः। ACD चामलो।
HBD .वाय.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२
समराचकहा।
संक्षेपे १५१-१६.
विममफुरियाहरेणं नियकराभिायधरणिवद्वेणं अमरिमवसपरिक्सलन्नवयणेणं समाणतो परियणो । जहा; देह तुरियं पयाणयपडई, मन्नेह दिनयं करिवलं, पलाणेह दपुरं घाममाहणं, मंजत्तेह धयमासोबमोहियं सन्दणनिवहं, पयावेह माणपारणमालिणं पादकसेवं ति। तत्रो नरवरसमाएमापरमेवायलिय पयाणयपाहमह करिवरविरायन्नमेहजालं अभियधयचमरछत्तसंघायबलायपरिययं निमियकरवालकोलमोयामणिमणहं मङ्घकाहशावरनिग्योमगब्जियरवपूरियदिसं अयालहिणं पिव ममन्तो वियम्भियं नरिन्दसाहणं ति । एत्थन्तरमि य रहवरारूढे नरिन्दगुणसेणे, ठाविए पुरत्रो ।' मलिलपुले कणयकलसे, पहए जयसिरिसमुप्फालए मङ्गलवरे,पढन्तेस विविहमङ्गलाई बन्दिवन्द्रेसु', अग्गिमम्मतावसो पारणगनिमित्तं पविट्ठो नरिन्दगेहे ति। तत्रो संमि महाजणममुदए बाउलौहए नरिन्दनिग्गमणनिमित्तं पहाणपरिपणे न केणदु ममुवलक्लिो ति। तत्रो कंचि वेलं गमेऊण ।" दरियकरितरयमंघायचमढणभौत्रो निग्गी नरवदगेहात्रो। एत्यन्तरंमि य गहियमाछाएहिं मुणियजोरममत्थपरमत्येहिं भणियं जोइसिएहिं । देव, पसत्यं सुद्धत्तं, निग्गच्छस त्ति । रावण भणियं । अन्न तम्म अग्गिसम्यतावसम्म पारणगदिवमो,
१। दुमाय।
Bविरेड, बरे।
सबवे LAC add as
समुपासर।
मदर।
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६०-१६०
पठमो भवो।
परिवत्रं च तेण कुलवरवयणको मम गेहे पाहारगहणं कायब्वं ति। ता पागकर ताव सो महाणभावो। तो तं कयभोयणविहाणं पणमिऊण 'गमिस्मामो। तो प्रामनवत्तिा भणियं कुलपुत्तएण। देव, मो ख महाणुभावो ५ संपयं चेव पविमिजण दरियकरितुरयमंघायचमढणभौत्रो निग्गयो रायगेहात्रो। पञ्ज वि य न नयरात्रो निग्गछा क्ति तकेमि। तत्रो एयमायलिजण मभंभन्नो राया पयहो तम्म मग्गे, दिवो य णेणं नयरात्रो निग्गच्छन्तो अग्गिमम्म
तावमो। तो श्रोयरिऊण रहवरा भत्तिनिम्भरं १. निवडिऊण चक्षणेसु विवत्तो मबङमाणं । भयवं, करेह. . पमायं, विणियत्तस ति। अहमभिष्पेर वि गमणे तुह चेवागमणमणुवालेन्तो एत्तियं ठिो हि, नाव तुम पविमिऊण • मम गेहं अविडो चेव मे पहाणपरियणेण निग्गयो मि। ता नियत्तस त्ति । अग्गिसम्मनावमेण भणियं । ॥ महाराय, विश्यवृत्तन्नो वेव मे तुम परमाविमेसम्म : ता
प्रलं ते इमिणा ववसाएणं। मच्चपरत्रा खं नवम्मिणो हवन्ति, निब्बिसेसा य लाभाखाभेस । राणा भणियं । भयवं, पबित्रो हि रमिण पमायचरिएणं, तह तिम्वतवजणिय
मरौरपौडात्रो वि मे अहिया मरौरपौडा। दढं दहर में १. संतावाणलो, पणमर विय मे पिययं, अक्सिप्परय मे वाण,
- -... ---- 1 c चिः ।
. CD मम्मनो। . रवं., B परित
Bषा।
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४
समराइचकहा।
संक्षेपे १६०-११
महापावकण्यकारिणं च मन्त्रेमि अप्पाणं; ता मयबदुपियसत्तबन्धभत्री कारणवच्छतो य भयवं तमं चैव मे दमम्म दुक्खस्म उवममोवायं चिन्तेहि। अग्गिममतावसेण चिन्तियं । अहो से महारायस्म महाणुभावया। अकयपारणगण मए एत्तियं खिन्न ति। अहो से गुरुयणसुस्ममाणरायो। ता । न जाव मए एयम्म गेहे पारणयं कयं, न ताव एम सत्यो होड ति। चिन्तिजण भणियं च तेण । महाराय, अनिमित्तं ते दुकलं । नशावि एयस्म दमो उवममोवात्रो। अविग्घेण संपत्ते पारणगदिवसे पुणो वि तह चेव गेहे पाहारगहणं • करिस्मामि ति पडिवनं मए । ता मा संतप्पस ति। तत्रो .. धरणिनिहियजाणुकरयलेणं भणियं राहण। भयवं, मुह मुणिो दमम्म दुक्खस्म उवसमोवात्रो। प्रहवा विमलनाणनयणो व तवस्मिजणो होद, किं वा न-याणा ति। ता अणुगिहौत्रो न्हि । मरिमं दमं तुह अकारणवच्छलयाए । ता गछ तुम तबोवणं । अहं पुण न मकुणोमि 'पञ्चग्गपमाय- ।। कलादूमिमो भगवन्तं कुलवरमवशोर ति। एवं भणिय पणमिजण य अग्गिसम्मतावसं नियतो राया। 'न मए स्थाणिं गन्तव्य' ति कलिऊण विसब्जियो य तेणं माणभङ्गम उवरि विक्ोवो। अग्गिसमो वि य गन्तूण तवोवणं निवेरजण सुखवरणो जहावि बुत्ता 'वच्छ, माड कथं ति पहि- १.
१ B भारिपं, C भाव।
AD पावकका
PC adds of . BD om.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०-१५]
पठमो भयो।
२५
पन्दित्रो 'य कुलवरण पत्रो वयविसेमं ति ॥ अणुदियई च पवडमाणसंवेगेण राहणा मेविजन्नस्म तस्म ममइच्छित्रो मामो, पत्तो य रखो मणोरहमएहिं पारणयदियो। तमि च पारणयदियहे राहणो गुणमेणाम देवौ वमन्तमेणा दारयं । पसूय ति। निवेद्यं च राणो हरिमवमेण पफुलवयणपल्याए 'मपरितोस पडिहारोए। महाराय, देवौ वमन्नमेणा तुम्हाण मन्भुदयनिमित्तं "पयाणं भागधेएहिं सुहं सहेणं दारयं पसूय ति। तत्रो रारणा पुत्तजमग्भुदयमंजायरोमशेणं
दाऊण परिहारौए कडयके ऊरकलालझाराइयं पङ्गाभरणं १. दिषा ममाणत्तौ। वसंधरे, ममाइमस णं मम वयणाची.
जहामन्निहिए पडिहारे । जहा; मोयावेह कालघण्टापोएण मम रज्जे मव्वबन्धनाणि, दवावेह घोमणापुवयं अणवेक्सियाणुरूवं महादाणं, विमनावेह जियमत्तुप्पमुहाणं नरवाणं
मम पुत्तमपति, निवेण्ह देवीपुत्त जन्मभुदयं पराणां, " कारावेह प्रथालच्छणभूयं नयरमहमवं ति। ममारट्ठा य
तौए जारटुं परिहारा । अणुचिट्टिय र रायमामणं परिहारेहिं। पवि च। कारावियं च तेहि वरपुषदमदिमाभोयं । अनामिएककरयशनचाविलामिषिममूहं ॥
१ BD om. B om सपरितोस। . cDay. I . B पवा। । B •षमाभर। Bon. जया।
• B पसरवपारिवं, A TE, Cgye.।
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा
संक्षेपे १५-१६
अकोउरिया औरन्तपुषवन्तुत्तरीयवरपोत्तं । सविसेसपमाहियमंमिलतरामायणादणं ।। पिट्टागयमुट्ठिपहारभौरुरामाविमुक्कमिक्कारं। मयवस'विलामिणोजणनञ्चाविजन्तकञ्चयं ॥ 'सुचन्तकर फालियतालायरमुरयमहरनिग्घोस। दाणपरितटबहुबन्दिवन्द्रउग्घुटनयमदं ॥ नचन्तमडहवामणचेडौशामिन्नमाणनरनाहं ।
बद्धवावाणयनिवहं वद्धावणयं मणभिरामं ॥ पवत्तो य वमन्तउरे नयरे महामहमवो। एवंविहे य देवौपुत्तजन्मभुदयाणन्दिए महापमत्ते मह रारणा रायपरि- १० यणे अग्गिमम्मतावमो पारणगनिमित्तं रायउन पविसिजण वयणमेत्तेणावि केणद् अकयपडिवत्ती असुहकम्मोदएणं अट्टमाणदूमियमणो लई चेव नियंत्रो। चिन्तियं च णेणं । अहो से राहणो श्रा बालभावाश्रो चेव अमरिमो ममोवरि वेराणुबन्धो ति। पेच्छह मे अंदणिगूढायारमाचरियं, जेण ।। तं नहा मम ममकई 'भणाणुकूलं जंपिय करणेण विवरौयमायर ति। चिन्तयन्तो सो निग्गत्रो नयरात्रो। एत्थन्तरंमि य अनाणदोमेणं अभावियपरमत्यमगत्तपेण य गहियो कमाएकिं, अवगया से परलोयवासण, पणट्टा धासद्धा, समागया मयखदुक्सतस्बीयभूया अमेत्तौ, जाया य देह- । पौडाकरौ अतीव बुभुक्ला । 'पाकरिमित्रो "बुभुक्काए । तत्रो { C adds fore i p CD orentina D adds tout v BD or
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५-१६३]
पठमो भवो।
पढमपरोमहवदएण तेण पाणकोहवसएणं । घोरं नियाणमेयं पडिवलं मूढहियएणं ॥ जर होज रमस्म फलं मए 'सचिलम वयविमेमस्म । ता एयस्म वहाए पदजक होज मे जन्मो । न कुणर पणईण पियं जो पुरिमो विप्पियं च मन्नणं । किं तम्म जणणिजोब्वणविउडण मेत्तेण जमेणं ॥ . मत्त य एम राया मम मिसभावाउ चेव पावो ति। 'प्रवराहमन्तरेण वि करेमि तो विप्पियमिमम्म ॥ स्य काऊण नियाणं अपडिकन्तेण तम्स ठाण्यस्म । अह भावियं सबहुमो कोहाणलजलियचित्तेण ॥
एत्थन्तरंमि पत्तो "एमो तवोवणं, प्रणेवियप्पणियकुचिन्तामधुक्कियपवट्टमाणकोहागालो य कुलवई मेमतावमे य परिहरिकाण अलक्लिो चैव गो मझ्यारवौरियं, उवविट्ठो
य विमलमिलाविणिम्मिए चाउरन्तपौढे "त्ति । अणमयवसेण । पुणे वि चिन्तिमारद्धो। हो मे रारणो ममोवरि परिणीयभावो। कहं मम्वतावममी श्रहं मे श्रोहमणिनो त्ति, जेण मे परमाविमेमं माऊण नियडिबडलो तरा 'नहोवणिमन्तिय असंपाउणेण पारणीयस्म किम्ल में बलौकरेर ति। तं मूढो ख मो राया कि मे एयावत्यगयम्म
1 AD yि.। १ मोन। १ AC पधारन। . AC om. | BD om. Cष। • BD पया। - Dौपारे।
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षपे १६३-१६९
खलीकरौयद । 'तहा प्रणाहाणं दुबलाणं परपरिहयाणं च सन्माणं कयन्तेणेव विणिवाइयाणं जा खलियारण, न मा माणिणो माणमापूरेद त्ति विसेमत्रो समसत्तुमित्ताणं परसोयवावारनिरयाणं तवस्मोणं ति । अहवा अपरिचत्ताहारमेत्तसङ्गम्म मे एत्तहमेत्ता कयत्थण त्ति । ता अलं मे जाव- ५ जौवं व परिहवमेत्तेणं पाहारेणं ति। गहियं जावजीवियं महोववामवयं ॥ एत्यन्तरंमि य परिचत्तनिययवावारो असहमाणदूमियमणो तवपरिक्खौणदेहो दिट्टो तत्थ तावमेहिं । भणियं च तेहिं। भयवं, प्रदपरिक्खौणदेहो प्रमंपावियकुसमविलेवणोक्यारो लक्विजमि। ता किं व्याणिं पि ते .. म मंजायं पारणयं नि। अग्गिसम्मतावमेण भणियं 'न मंजायं' ति। तावमेहिं भणियं । कहं न मंजायं, किं न पविट्ठो
तस्म रारणो गुणसेणस्म गेहं। अग्गिसम्मतावसेण भणियं 'पविट्ठो'। तावसेहिं भणियं 'ता कहं ते न मंजायं' ति । तेण भणियं। बालभावात्रो चेव में मो राया अणवरद्धवेरित्रो, ।। खलियारिश्रो अहं तेण। पुब्बिं मए पुण न जाणिो , अवगत्रो से याणिं वेराणुबधो । विौषो विव लक्सिवर नाव मिकाविणौयस्म न मे वेराणुबन्धो अवेरा जेणोवहासबुद्धौए म उवणिमन्तिजणं अणबविलासिएणं व तेहिं नर्षि मायापधारेकिं व किल में परिवद ति। अलंच तेण १० वियाणिजण मम पारणगदिवसं मामा व कारावित्री
Bi PC fm, Dom. ACAR AC om.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५०-२०२]
पठमो भयो।
पमोत्रो । तो पहं पविमिजणं रायगेर बङमाणिको व मुणियनरिन्दपरिवाराभिष्पात्रो लडं व मिग्गो ति। तत्रो तावमेहिं भणियं । भयवं, न 'एवं तवम्मिगणवाले
मरिन्दराणमेणे मभावियर । पहा विचित्तमन्धिणे हि ५ पुरिमा इवन्ति । किं वा न मंभावियर । नत्यि अविभयो
कसायाणं ति। भणिजण निवेत्य' तेहिं प्रचब्बिग्गेडिं "कुलवणो । नहा : न तस्म अग्गिमम्मतावसम्म रमिण वृत्तलेण संपयं पि पारणयं संयुत्तं ति । तो ममभन्तो
तरियमागो अग्गिममममौवं कुलवई, संवृद्धी य तेण ५. अग्गिमम्मेण जहाणकवेणोक्यारेणं । तो तेण भणियं । वच्छ,. . कहमियाणिं पि ते न संजायं पारणयं ति। अहो मे अमरिमममायरणं राहणो गुणमेणाम्म । अग्गिमम्मतावमेण भणियं। भगवं, पमाणो सेव रायाणो भवन्ति । को वा तम्म
दोसो। मम चेवापरिचत्ताहारमेत्तमजस्म एम दोमो, जेण नम्म ५ वि गेहं पविम्मामि ति। परिचत्तौ य मए मंपयं जावजौवाए
चेव मयलपरिहवीयभूत्रो एहहमेत्तो वि मङ्गो। यो विश्वेमि भयवन्तं एयमि श्रत्ये; माइमन्त्रका प्राणवेयव्यो ति। कुलवणा भणियं । वच्छ, जर परिचत्तो पाहारो, गत्रो
स्वाणिं कालो पाणए। मञ्चपदबा खु तवम्मिणो इवन्ति । २. किं तु तुमएं नरिन्दम उवरि कोवो न काययो । जो
१B रथ।
AC adda
AC बिपिता . B transposes these words.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________
समगाइचकहा । -
[संक्षेपे २०२-२॥
मव्वं पुष्वकयाणं कमाणं पावए फलविवागं ।
अवराहेसु गुणेसु य निमित्तमेनं परो होर ॥ एवमणुमामिजणं पडियारगे तावसे निरूविय गरी कुलवई ॥
रो य रादण गुणमेणेणं नहा प्रयालच्छणसोक्लमणु- " हवन्ते परियणे अदक्वन्ताए पारणगवेलाए सुमरियं, जहा पारणयदिवसो ख अन्न तस्म महातवस्मिस्म। अहो मे अहत्रया, न संपन्न चेव महातवस्मिस्म पारणयं ति तोमि । पुछियो य णेण जहामविहिनी परियणो । किं सो .महाणुभावो तावमो अब्ज दहागनो न व ति। तत्रो तेण ।" निउणं गवेसिऊणं निवेदयं । देव, श्रागलो आसि, किंतु देवीपुत्तजम्मन् ययाहिणन्दिए अदपमत्ते परियणे न केणडू उवचरित्रो तिः तो लडं चेव निग्गो। राइण भणियं । अहो मे पावपरिणई । तम्म महातवमिम्म धम्मन्तरायकरणेणं देवीपुत्तजम्मभुययं पि प्रावयं 'चेव ममत्थेमि । मध्वहा न " मन्दपुषाणं गेहेस वसुहारा पडन्ति । न य पमायदोमदूमित्रो अहं उदन्तनिमित्तं पि से पारेमि मुहमवलोइउं । ता गच्छ, भो मोमदेवपुरोहिय, ममाविनायपरियणभावो चेव, गवेमिजण नस्म महातवस्मिस्म बुत्तन्तं 'किं तेण ववमिय' ति लडं निवेएहि श्रामबार "विय मे शिययं। एवं च ममाण तो .
| B परिवारोनय।
Cadds पि।
१BAI
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०४-२०८]
पठमो भवो।
मोमदेवपुरोहित्रो गयो तवोवणं। दिहो तेण बहुतवम्मिजणपरिवारिश्री गिरिनईतडासम्बनिविट्ठमण्डवगो दौहरकुमरइयमत्यरोवविट्ठो अमरिभवमाढत्तरायकहावावडो पग्गिसमतावमो ति। पमित्रो' विएत्रोणयउत्तिमङ्गणं मोम५ देवेणं । तेणं चिय प्रामीमापुब्वयं 'मागर्य' ति भणिजण 'उवविमसु' ति भारट्ठो। उवविट्ठो मोमदेवपुरोहियो । भणियं च ण । भयवं, पदपरिकहीणदेहो लक्विजमि, ता किमेयं ति। अग्गिममतावमेण भणियं । निरौहाणं असो
समामादयवित्तौणं अहं व किमत्तं तवम्मौणं नि । मोमदेवेण । भणियं । एवं एयं, निरीहा चेव तवम्मिणे हवन्ति : किंतु .
धणधबहिरणसुवाममणिमोनियमवालदप्पयचउप्पण्स न उण धम्मकारोवयारगे पाहारमेते वि । न य रमा एत्य लोया, जे तुमए 'वि मरिमाणं मुक्तिमग्गपवन्नाणं प्रविसेममत्तुमित्ताणं
ममतणमणिमुत्तकञ्चणाणं ममारजनहिपोयाणं पाहारमेत्तं पि १५ न देन्ति त्ति । अग्गिममतावमेण भणियं। मञ्चमेयं, न
एयारिमा एत्य लोया मोत्तण नरिन्दगुणणं ति । मोमदेवेण भणियं । भयवं, किं कयं नरिन्यापामेणेण । धम्मपरो ख मो राया सुणोयर ति । अग्गिममतावसेवा भणियं । को पत्रो
धम्मपरो, जो विणिज्जियनियमण्डलो वि तवम्मिजणं पमण १. वावाएर ति। मोमदेवण चिन्नियं । परिकुवित्रो ख एमो
C add: 71
Pा विमंग।
3Dविजारिमार।
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________
३२
समराइचकहा।
संक्षेपे २०६-२१३
तावसो । जहा य दौहरकुसरदयसत्थरोवविट्ठो लकिन्नर, तहा नरिन्दनिब्वेएणं चेवाणेण पडिवनमणमणं भवे । पुछि
जन्तो य एमो अमोयव्वं मामिपरिवायं गेल्हर । ता अनो . चेव उवाहिय बुत्तन्तं सामिणो निवेएमि ति। पणमिजण तं निग्गो मोमदेवो। पुच्छित्री 'च ऐणं कुमकुसमवावड- ५ गहत्थो अभिसेयकामो गिरिनदं समोयरन्तो तावसो। भयवं, किं परिवत्रं अग्गिसम्मतावसेण । तेण वि य बाहजलभरियमन्धरनयणेणं मवित्थरमाइकिलयं तयण्टाणं। गो मोमदेवो, ' निवेदयं च णेणं जहोवलद्धं रादो। तत्रो राया अहिययरजायनिब्वेश्रो चिन्ताभार निम्महं श्रङ्ग धरमाणे मयलन्ते- १० उरप्पहाणपरियणपरिवारित्रो पारको चेव अग्गिसम्मपञ्चायणनिमित्तं पयट्टो तवोवणं। मंपत्तो रायहंसो ब्व कलहंसियपरिवारित्रो तवोवणासन्न "वित्थिर गिरिनहपुलिणं ॥
एत्यन्तरंमि य मुणियनरिन्दागमणेणं पफुलवयणपङ्कएणं राणो भागमणमग्गिसम्मतावमस्म निवेदयं मणिकुमारएणं । । तो अग्गिसम्मतावसेण कोहजलणपनलियसरौरेणं महावित्री कुलवई, 'लजिजण जहोचियमुक्यारं निरं भणियो। भो भो न पारेमि एयरम अकारणवेरिणो नरिन्दाहमस्म मुहमवलोइडं। ताजं किंचि भणिय बाहिरको चेव विसजेहि एयं । कुलवरण चिन्तियं। अवहरियो ख एसो कमाएहिं।।
1 B वेष, D परेष।
# B om.
१ A पासा, रौत। . B •
HDपिचर।
।
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भवो।
तो जुत्तं चेव ताव पञ्चकवायदूसिवस्तिमा नरिन्दमयं परिहरिवं ति गत्रो नराहिवसई येवं भूमि कुलवई। दिहो च गेण परिमिलाणदेशो मपरिवारो राया । पमित्रो प मविण्यं सपरिवारेणं राणा । परिणन्दियो य पासीमाए बुखवरण, भणियो य पोण । महाराय, एहि एयाए सम्पगबौहियाए उवविमन् । रारण भणियं 'ज भयवं पाएवेर'। गया चम्पगवौषिय। उवविट्ठो विमलसिलानिविटे 'कुमामणे कुलवई, पुरषो से धरिणौए व मपरिवारो राधा। तो
कुपवरणा भणियं । महाराय. कौम रयाणिं मलतपरि१० वारेणमणुचियमेहामेत्तं भूमि परणागमणमणचिट्टियं । रारणा ...
भणियं । भयवं, अणुचियकारिणो सेव परे। पहवा मएजारिमाणं पुरिमाप्रमाणं रस वोचियं, ज महानवमिजण पमायत्रो वावायोण धमतरायकरणं ति। ता किं एरण 'अणिज्यिहिययमभावेण नियममिएण । भयवं, कहिं v पुण मो महाणुभावो अग्गिममतावमो । पणमामि तं, मोहेमि
तम्म दंमणेपण पावककाकारिणं प्रपाणं नि। कुमवरण भणियं । महाराष, मा हामेनं मंतप्पस ति। न "एएण र निम्बेएणमणमणं कयं ति; किंतु कप्पो वायं तवमिजणमा,
परिमकासंमि प्रणमणविक्षिणा देहपरिचयणं ति । राणा १. भषियं । भयंव, किं बडण मनिएक, पेशमि ताव में
• Dसमवाये। . B वि.।
विवा, Bागे। IBD II
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे २१
महाणुभावं । कुलवण भणियं । महाराय, श्रलमियाणिं ताव तस दंसणेणं । झाणवावडो ख सो, ता किं से श्रहिप्पेयकज्जन्तराणं । गच्छ तुमं 'नयरिं, पुणो कहिंचि पेस्केजस ति । तत्रो 'जं भयवं श्राणवेद, पुणो श्रागच्छिामि' ति भणिजल अञ्चन्तदुम्मणो उट्ठिश्रो राया । पणमिजण कुलवहूं पट्टो 'नयरिं ॥
३४
समर 13 चकहा ।
तो एक्केणं माणुकोसेणं च बालतावमकुमारेणं श्रणुगच्छिऊण थेवभूमिभायं निवेश्रो से श्रग्गिमम्नाभिप्याश्रो न्ति । तत्रो राणा चिन्तियं । किमिह 'पुणागमणेलं; जदू परं कुलवई श्रायामे 'पाडिज्जइ । ता न जुत्तं ममेह नयरे वि चिट्ठि, मा से महाणुभावस्तुतस्तु श्रसोयब्वं पि श्रवरं सुणिसं ति । एवं चिन्तयन्तो पत्तो वमन्तरं । पुच्छिया मंत्रच्छरिया 'कया श्रन्हाण विद्रपट्ठियगमादियहो परिसुझद' न्ति । तेहिं च निष्यं तकम्मवावडत्तपणोवलद्धमोहणादिहिं विवत्तं 'महाराय, कलं चैव परिसुद्र' ति । तत्रो राणा समाणत्तो परियणो 'पयट्टह लडं क'ति । तत्रो विद्दयदिय महया चडवरेण मिग्गश्रो गया । श्रणवरयपयाल एहिं र पतो माममेतेषा कालेया स्थिर पट्टियं । तत्रो अनियि चितकेउनिवहं (विविहक यट्टमोहं मोहियमपुप्फोवयार राथमम
१ BD नगर ।
४ B नियन• ।
BD पुचामरर्ण ।
v Dadds नवरं ।
B परि
C वयच ।
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५.]
पठमो भवो।
३५
'धवलियपासायमाशोवलोहियं महाविभईए पविट्ठो नयरं, तत्थ वि व तोरणनिभियवन्दणमालं मविसेसमंपादयमहोववारं गवत्रोभई नाम पामायं ॥
तत्य व तंमि व दियहे अगत्रो मामकप्पविहारण बाजमं विहरन्तो मौसगण परिवुगे मंपुषवालमङ्गो पोधिमणनाणाइमयजुत्तो सव्यङ्गसन्दराहिरामो पढमजोवणदिममवामियमरौरो मण्डणमिव वसमाए प्राणन्दो म्ब गवाजणलोयणाणं पञ्चाएमो व धमनिरयाणं निलो व परम
भषयाए ठाणमिव प्रादेयभावमम कुम्लहरं पिव स्वन्तौए पागरो १. एव गणरयणाणं विवागमव्वम्ममिव कुमलकसम्म महामहा
निववंमर्मभृत्री विजयमेणो नाम पायरित्रो ति। सो य पसोयदत्तमेट्ठिपबिधे जिणाययणमण्डिए अनविय श्रोग्गर डिनो मोयवण जाणे । 'जत्य नौहनिया विव नरव दलहविवरा महयारा, परकम्लत्तामणभौया विव मप्युरिमा ॥ अहोमुडिया वावीतडपायना, विणिवडियमपुरिमचिन्तामो विव डालविडालात्रो परमुत्तयनयात्रो, दरिदकामिहियथाई पिव ममन्तो पाउलाई लयाहगई. विमयपमता विव पाण्डिणो' म मोहनि "लिम्बपायवा, नववरगा विव कुसम्भ
रक्तनिवसण विरायणि रत्तामोया-किं बहुणा-त्य मणो१. हा विव जीवलोयम् बहुवृत्तमा उच्चाणपायवा । तरा
Bel . A TRI PDaानिषिः। . CDE पापिया।
✓ BCE fue
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे २१
हिमगिरिमिहराई पिव उत्ताधवलाई जिणययणाई। तत्य व बड़फासए भूमिभाए पहामंजमं सो भयवं चरणकरणनिरत्रो परिवमद् ॥
दो य रादण गुणमेणेणं अत्थारयागएणं पुछियं । केण भे अन्न दह अच्रयभूयं किंचि वत्यु दिडं ति । तत्रो उवलद्धविजयसेयरिएण पमिजण रायाणं भणियं कलाणएणं । महाराय, दिटुं मए अच्छेरयं। रारणा भणियं । कहेहि किं तयं नि । कलाणएण भणियं । इह अमोगदत्तमेट्ठिपडिबद्धे प्रमोयवणुब्जाणे मयसदट्टब्बदंमणमहमवो लायलजोहापवाह'पन्हसियचउहिमाभोश्रो मयलकलामंगो विय १० मयलञ्छणो पढमजोब्वणत्यो वि वियाररहित्रो विणिजियकुसमबाणे वि तवमिरिनिरत्रो परिचत्तमम्वमङ्गो वि मथलजणोक्यारौ मुत्तिमन्तो विव भयवं धम्मो दिट्ठो मए गन्धारजणवयाहिवरम समरसेणम्म नत्तुत्री लछिमेणम्म पुत्तो पवित्रसमणलिङ्गो विजयमेणो नाम शायरित्रो ति । तत्रो । राणा भणियं । अहो तुम कयपुलो, पावियं तए फलं खोयणाणं। अहं पि णं भयवन मोत्तणमन्नरायं सुए वन्दिरमामि ति ॥ रचन्ताए रयणौए कयमयलगोसकि राया गयो तमुजाणं। दिवो य रोण अणेयममणपरियरित्रो संपुषमारयमसि म्ब तारयणपरिवुडो विजयमेायरित्रो। तत्रो हरि - १
. CE परिपा, न भवलिया, पसिष.।
. Dadds •ww.।
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भयो।
अभिनपुगएण पाणन्दवाइजलभरियलोयणेणं धरणिनिधिलजाणुकरयलेणं सविणयं पणमिचो अणेण, दिनो य से गुरुणा वि मारौरमाणमाणेगदुस्कविरुणो मामयमिवमोकनरुवीयभत्रो धमलाभो ति। तो अट्ठारसमौलङ्गमहरम भरवहे मिडि" वहनिभराणुरायसमागमचिका दबले मेमसाहुणो वन्दिऊण
उवविट्ठो गुरुसमौवे । विन्दित्रो य तहमा रूवचरिएहिं । भणियं पण । भयवं किं ते मयसमपुलमणोहरम्मावि रमं निवेयकारणं, जेण दो तत्रो समम्भमनिवडन्तमरिन्दमउलिमणिप्पभाविसर विकुरियपायवौढं रायसक्कि उज्निय रमरिम १. इहलोयनिप्पियामं वयतिमेस पडिवो मि ति। विजयमेणोण भणियं । महाराय, समारंमि वि निष्पेयकारणं पुकमि । नणु समाहमेत्य निब्बेयकारणं । सण ।
नारयतिरियनगमरभवेस हिगडन्तयाण जौवाणं । जम्मजरामरणभए मोनूण किमत्थि किचि सुई ॥ किं त्यि नारगो वा तिरियो मणश्रो सरो 'मंसारे । मो कोर जम जम्मणमरणार न होनि पावाई ॥ तेहि गहियाण य क होर र हरिणतणयाणं व । कूडयपडियाण दढं वाहेहि विलुप्पमाणाणं ॥ सम्वमिं सत्ताणं खणिथं पिछ दरकमेकपरियारं ।
| AC भार D पहिला
. CDE परिपका . B विपरिष।
B संपारिक ABCDE1
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[मंझपे २०२
जा न करे नधु सुहं पछी को नौए पडिबन्धो । केण ममेत्युपत्तौ कहिं दो तह पुणो वि गमव्वं । जो एत्तियं पि चिन्नेर् एत्य मो को न निविलो ॥
अयं च । एत्थ, महाराय, महासमुहमन्मगयं रयणमिव चिन्तामणिमंनिभं दलभं माणुसत्तणं । तहा खरपवणचालिय- . कुसग्गजलबिन्दुचञ्चलं जीवियं, कुवियभुयङ्गभौमणफणजालमनिहा य कामभोगा, सरयजलहरकामिणौकडलगयकरविजुचनम्ना य रिद्धौ, अकयसहतवचरणाणं च दारुणो तिरियनारएस विवागो त्ति । अवि य
भयरोगमोगपियविष्पत्रोगबहुदुकजलणपनलिए। नडपेच्छणयममाणे सुमारे को धिदं कुणदू ॥ सद मासयंमि ठाणं तस्मोवाए य परममुणिमणिए । एगन्तमाहगे सपुरिमाण जत्तो नहिं जुत्तो ॥
एवं च, महाराय, संसारो चेव मे निव्वेयकारणं । तहवि पुण निमित्तमेत्तमेयं मंजायं ति । 'सुण।
अस्थि दहेव विजए गन्धारो नाम जणवत्रो, तत्य गन्धारपुरं नाम नयरं । तबिवासी अहं तत्थेव चिट्ठामि । मित्तो य मे बौयहिययभूत्रो मोमवलपुरोहियपुत्तो विहावसू नाम । मो य कहंचि पायापौडियदेहो विणिब्जियसरासरेण मधुणा मम ममखमेव पञ्चत्तमुवणेो । तत्रो अहं तम्बिोयाएल- । जलियमाणसो चिट्ठामि; जाव बागया पहाजमविहारेणं विपरमाणे वासावासनिमित्तं पतारि माडणे, ठिया व
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५६
पठमो भयो।
E
नयराज नारदूरे मामहन्नाए 'गिरि गुहाए । सिट्ठा च मे पापिय ति करिव निययपुरिसेहिं । गो र मिग्यमेव ते वन्दिउँ। दिट्ठा य तत्य भयवन्तो समायवावग, वन्दिया
पाहवयणपडएण। अहिणन्दित्रो भयवनहिं धमलाईण । . पुछिया मए अहाविहारं । प्रणमामित्रो भयवन्तहिं । तत्रो ते मुणौ कंचि वेलं पनुवामिय पविट्ठो नयरं। ते व भयवन्तो सब्वकालमेव वामावामे मामोववासेणं जयनि ति। उवलद्धं मए ममत्तं ॥
पवडमाणमडम्म' य पदिणं मेवमाणम्म ते 'अरकता ५. चत्तारि मामा । परिमरयणौए जाया महं चिन्ता । कळख
ते महातवम्मो गच्छिमन्ति । तत्रो अहं श्रद्धजामावसेमाए "रयणोए निग्गो भयवन्तदमणनिमित्तं नयरात्रो। गो य थेवं भूमिभाग ; जाव. पयलिया वसमई, गलियं गन्धारगिरिणा, पवादो सहिमाको, उन्जोवियं नहाण, वियरित्रो जयजयारवो। तत्रो अहं पहियंजायहरिमो तुरियं तरिय पथिको नाव पेच्छामि गन्धारगिरिराक्षाममोवे प्रवारियं तणारयं, ममौकथं धरणिवटुं, पबुटुं गन्धोदयं । ज्वरमा पुष्फोवयारा। "निवडिया देवमंघाया थुन्ति भयवन्त बाहुणों । अहो भे मलद्धं माणुमत्तणं, खविया रागादत्रो, पराजियं कमसेवं, तिको भवममुद्दो, पाविया मामयमिवसह
।
| CD add धार। • BD जामिनौर।
Bom. . ACD विपरषा।
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
सिद्धि ति। तो मए चिन्तियं । प्राविभूयं नृणमेएसि केवलं, मुक्का जाइजरामरणदुखवासम्म ॥ एत्यन्तरंमि दिहा मए केवलपहावत्रो चिय रयणमयसौहासणोवविट्ठा विणियहभवपञ्चा' पसन्तपित्तावारा केवलमिरौस महामियमरौरा मुत्तिमन्ता विव गुणगणा भयवन्तो माहुणे ति। तत्रो मए । चिन्तियं । न एत्य मंदेहो, संपुषमेव एएमि केवनगाणं ति। तत्रो त्राणन्दवाहजलभरियलोयणेणं रोमनपुलरयङ्गेणं 'विन्हयवसुप्फुलखोयणेणं धरणि निमियजाणुकरयलेणं तहाविह अञ्चन्नसोहां पणचिखौयं श्रवत्थन्तरमणुहवन्तेण वन्दिया मए, वन्दिजण "य उवविट्ठो तेमिं पुरषो। पत्थया केवलिणा १. कहा। पयत्ता पुच्छिउं हियच्छियं देवनरगणा । तत्रो मए चिन्तियं । किं पुणो हमेए भयवन्तो पुच्छामि । जाव भावडियो हिययसलभूत्रो चित्तमि मे विश्वसू । तमो मए चिन्तियं 'यह कहिं पुण मे मित्तो विहावन उप्पलो, होड, 'एवं पुछामि' ति चिन्तिकण पुचि प्रो मए भगवं केवलौ। ॥ भयवं, अत्यि दो कोड कालो पञ्चत्तमुवगयस्म मे मित्तस्म। ना कहिं सो उववत्रो, किं वा संपयमवत्यन्तरमणुहवर, कि वा मम मुणियपरमत्यमग्गरम वि नवित्रीयाणलजणियसंतावो चितमि नोवसमं जाइ ति । केवलिणा भणिथं । सुण ।
१ D •पबंधा।
D समुष्पर्य एकि। . B विनियापुरतीयपरिषद, विनवविसरणयपहाडोषले। • B मिरिष A CDE om. Bएवं।
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भयो।
अविहेव गन्धारपुरे नयरे जसदनो नाम वत्थसोहगो। तरमा मङपिङ्गा नाम गेहसणिया। तौसे गमंमि सुणो उववनो ति। मो य अकठिण रज्जुमंदामित्रो बुभुकापरिमिलाणदे हो मोहणियाकुण्डनिवडवत्तौ रामहरप्पहारभौत्रो दहेव संपयं ' दारणमवत्यन्तरमणुहवद । जन्मन्तरंमि य पुस्करभरतकुसुम
पुरनिवामिणो ते कुसुममारमत्रियम्म सेट्टिपुत्तम्म सिरिकना-. निशाणा प्रचन्तवमहा पत्तौ बासि ति। तयभासको चियं तम्विोयाणलजणियसंतावो चित्तमि होवसमं जाइमाणमेयं
मए एवं मोजणं मंजायनिव्वेएणं तहमोहियमणे १. परिमोकणनिमित्तं पेमिया ऊमदिनवत्यमोहगगित उब्वट्ठो .
परिमा, भणिण व 'तं लडं मोयाविय विदूलपाडगाभिगिव्हिय रहेवागछह" ति । सो गया ते पुरिमा,। तो च संपाडियं मुख्य मामणरमणेहिं, भागया च तं गेपिवियदिवो य मो मए पिस्या मयगहियतणुरुहो कौडाधिममयं १५ पादयखयडियो प्रदूखौणसरीरों ससन्नचलिरजीदनमन्त्रि
धवलविहाविजमाणदंमणावली मन्दमन्दं परिमाकमि नाइदूरो चेव सुणत्रो ति । जात्रो च मे तं तहाविहं दोमहन्तो संवेगो। चिन्तियं च मए । बहो दारुणो संसारवासी। एवं विज्ञावाणणि एत्य जीवाणं पेमविलसियार। एत्यन्तरंमि
OF add पति। Bire . . B मिमेकि। B पिड। - Bअधावौष। . CDE add ननु ।
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे २६ -
प पत्ता मम ममौवं सह तेण ते पुरिमा । निवेदो हिं 'देव एस मो सुणो' ति। तत्रो सो मं दट्टण पयलंतदौडललो बाहजलभरियसोथो उगोवमवथालियाणणो किपि तहाविहं प्रणाचिकौयं भक्त्यन्तरं पाविऊणमारसिउमाढत्तो।
तो मए पुच्छिो केवलौ। भयवं, किमेयं ति । तेण भणियं। ति मत्रो त्राणाममो पणो त्ति। मए भणियं । भयवं, विन्ध्यवसुप्फुललोयणेणं धारणदू । भयवया भणियं । न विसेसत्रो, अञ्चनसोहणं पणचिकौर ने देव-एम-संसारमायोति, मए, वन्दिऊण 'जपमत्था भावणा प्रणाभोगनो वि कंचि कामं कहा । पयत्ता पुचि ति । तत्रो मए भणियं । भयवं, यह करम कम्मम्म ' चिन्तियं । किं पागो। भयवया भणियं । जादूमयमाणजणियस्म । मए भावडियो हिययस। भयवं, को वियाणेण माणो को ति! भयवया चिन्तियं 'यह कयं । सुण । 'एवं पुच्छामि' तिा चेवाणन्तरजम्मे पवत्ते मयणमहसवे निग्गयास भयवं, अस्थि रो कामास नयरचञ्चरौस तरुणत्रणवन्द्रपरिगएण बहुजणपना कहिं सो अवशनं वसन्तकौलमणहवन्तेण दिवा समासत्रचारिणौ वत्थवा मर गणियपन्हगवञ्चरि ति। दट्टण य माणदोसेणं जाई'कुलादगविएणं
___ 'करं नौयचच्चरौ श्रन्हाण पञ्चरौए समासनं परिवथर' ---
ति कयत्यिया वत्थमोहगा । पहाणो त्ति करिय दढयरं कपत्थिजण संजमियसम्वगत्तो नेयाविश्वो चारय जमदियो ।
| BC •ववालि., DE चाwि.। ( CDE बहार।
. CDB add अपर्व ।
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भवो।
एत्यन्तरंमि गल्यमाणपरिणामवत्तिा बद्धं परभवाऽयं । 'वत्ते च मयणमहसवे नगरसोएण मोचावित्रो जसदियो। एमो य तसम्मपरिणामवमत्रो मरिजण एत्थ उववनो ति॥
तत्रो मए पिन्नियं। अहो अप्पाई नियाणं बहुदुकफलं, धिरत्यु संसारवासम्म । ता पुच्छामि भयवन्तं 'किंपनवमाणमेयं नियाणं, किं वा एम भवित्रो प्रभवित्रो वा सिद्धिगामी असिद्धिगामौ संपत्तवौत्रो वा न वत्ति चिन्तिऊण पुछियं मए । तत्रो भयवया भणियं । सुण, जंपन्नवसाणमेयं नियाणं। १. दो सुणयभवानी एम अहाउयं पालिऊण उव्वट्टो .
ममाणो दमस्म व जमदिनम्म गेहपसूयाए घोडघडिगाभिहाणए रामहौए गमंमि रामहत्ताए उववन्निहि ति। तत्रो य निग्गो सभाणो जसर्दिवस्म श्रमणोरमो किलेससंपावियमरौरवित्तौ गस्य भारव्वहणपरिखेयमरौरो गौवियममय ॥ चिट्ठिजण मत्रो समाणो जमदिनसंगयम चेव माइदिवमनि
यस्म चण्डासम्म अणहिगाभिक्षणए भारियाए कुछिसि नपुंसगत्ताए उववनिहि ति। तो य निकन्तो समाणे बुरूवदोहग्गकक्षहदूमित्रो अपरित्रार्थविसयसङ्गो कंचि कालं नपुंसगत्ताए जौविजण मोहविणिवारयमरौरी दे पमोत्तूण
नित। . ACDE भारवार।
. D has everywhere •बौ । . B •समिय। । D मौत।
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपेच
तौसे चेव पण्डालमहिणियाए कुछिसि रत्विगत्ताए उववजिहि ति। तो विणिग्गयमेत्तो चेव पढमबालभाववत्तौ भुयङ्गडको मरिजण ऊसदित्रस्म चेव गमदासौए दत्तियाभिहाणाए कुच्छिसि नपुंसगत्ताए अववजिपि ति। तत्रो विणिग्गत्रो समाणो नबन्धी महजो मव्वलोयपरिभूत्रो कषि कार्य नपुंसगत्तं परिवालिऊण पयत्ते नयराहे किमाणुणा कारौकयसरौरो पञ्चत्तमुवगछिऊण तौसे वेव गभदामौए कुच्छिसि इत्थियत्ताए उववन्निहि त्ति। समुपत्रो य पौढसपो भविस्मद ति। तत्रो एत्थेव नयरे रायमग्गे गच्छन्ती, वियरिएण मत्तहत्थिण वावाइया समाणै इमम्म चैव जमदिवस्म कालचणियाभिहाणाए भारियाए कुछिसि इथिगत्ताए उववजिहि ति। जाया ममाणौ कमेण संपत्तजोवण । दिवा य जसदित्रेण जसरखियाभिहाणम्स अञ्चन्नदारिदाभिभूषस्य । रत्थिया कयपाणिग्गहण भावनमत्ता होऊण पसूइसमएं व . महावेदणारिभूया कार्य काऊण मजणगए थेव पुत्तत्ताए उववनिधि ति। उववनी चसो बालभावे चेव गन्धारनिबगातौरंनि खेलमाणो ऊसदिनभत्तुणा दिसायनामेण 'रिपुत्तो' ति गिणिहऊण सिरोहरानिबद्धगरयसिखायलो दरमि परिकिपिहिर ॥ एचपनक्माणमेवं निवाणं । भवित्रो य एसो मिहिगामी थ, केवधाम संपत्तवौत्रो ति॥
१ B निV, ACTो।
Birर।
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८५]
पठमो भवो।
तत्रो मएभणियं। भयवं, कहिं पुणे सो जलमरणाणतरं उववनिहि ति, कथा वा बौयसंपत्ती' मुत्तिसंपत्तौ य भविस्मर । भगवया भणियं । सुण ।
जलमरणाणन्तरं वाणमन्तरेस ववनिधि ति। तत्रो ५ तमिव नो पाणन्दतित्थयरममौवे मामयमुहकप्पपायवेलबौयं सम्मत्तं पाविहिद । तत्रो पउगरसमावको संखेनेस समहत्यिएस भवग्गहणेस रहेव गन्धारजणवए पाविजण नरवदत्तणं अमरतेयविनाहरसमणगणिममौवे पवनिजण
पवन संपत्तकेवलो मुत्तिं पाविस्मर ति । ५. तत्रो ममेयं मोजण जाधो भवेत्रो, नियत्ता भवचारगात्रो
मई। तत्रो अणुनविय जणणिजणए काऊण जहोषियं करणिन्न निकन्तो सुगहीवनामधेयरम भगवत्रो रन्ददासगणपरस्म ममौवे । ता एवं मे निव्वेयकारणं ति ॥
• गुणोण भणियं । भयवं, कयत्यो मि, मोहणं निव्वेय१५ कारणं। जं पुण दुर्म भणियमामि । जा।
मद मामयंमि "ठाणे तस्मोवाए य परभमुणिमणिए। एगन्नमाहए सुपुरिमाण जलो तहिं जुत्तो । ति
श्रा किं पुण तं मामयं ठाणं, को वा तस्म माहो उवाचो ति॥
.. BRI
... 4 om.
. चाम।
.P ACE भपिसिपिता .. DE चाम।
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २८५
विजयसेणेण भणियं । महाराय, मामयं थाम नाम, जत्य पाणिणो अट्ठविहकम्ममलकलङ्कविष्पमुक्का जम्मजरामरणरोयसोयाइ'रहिया निरुवमनाणदंसणसुहभादो पायामिदौहमळू कालं चिट्ठन्ति । तं पुण मयलादूमयरयणायरेहिं तेलोकबन्धवेहिं सुरासुरपूदएहिं सव्वहिं भणियं दमस्म चेव । चोहस रज्जमियम खेत्तलोगरम चूडामणीभयं परमपयं चामं ति। साहो उण उवात्रो इमरम सम्पत्तनाणचरणलकणो पडिवादो त्ति । एमो य गिहिधम्मसाहुधम्मेहिं ववयित्रो । तत्य गिहिधम्मो दुवालमविहो। तं जहा । पञ्च प्रणब्वयाई तिलि गुणव्वयाई चत्तारि सिकावयाई ति। माहुधम्मो उण ।' दमविहो । तं जहा।
खन्तौ य महवनवमुत्तौ तवमंजमे य बोधब्वे ।
मञ्चं मोयं पाकिञ्चणं च बम्भं च जदूधयो । एयस्म उण दुविहस्म वि धम्मस्म मूलवत्यु सम्मत्तं । त पुणो अणादकम्ममंताणवेढियरी जन्तो दुल्लहं हव नि।" तं च कम्मं अट्ठा । तं जहा । नाणावरणिज्नं 'दरिमणावरणिज्नं वेयणिज्नं मोहणिज्न पाउयं नामं गोतं अन्तरायं च। एयस्म उण निमित्तं मिच्चत्तं प्रवाणं अविरई पमानो कमाया जोगा यति। एगपरिणामसंचियस्म एयस्म दविहा
, CDB add sanव। . CDE add नं। १ AD are • CDE पारावरतार।. BD सपा।
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भवो।
ईि समकाया। तं जहा । उक्सोमिया व जहरिया यं । तत्य पां जा मा उक्कोमिया, मा तिव्वासहपरिणामजणियाणं লাহাৰৰঘৰৰিহাৰঘৰীষ্মল নীল সাগৰীৰमकोडाकोडौत्रो, मोहणिजस्म मत्तरि, नामगोयाणं वोमं, तेत्तौंसं च मागरोवमाई पाउयस्म त्ति । जहवा उण तहाविहपरिणामसंचियस्म वेयणीयम्म बारस मुत्ता, नामगोयाणं अट्ट, मेमाणं भिन्नमुहुत्तं ति । एवंठियस्म य इमस्म कम्मरम अहापवत्तकरणेण जया घंसणघोलणाए कहवि एगं सागरोवमकोडाकोडिं मोत्तूण मेमानो खवियात्री हवन्ति तौसे वि १० य णं थेवमेत्ते खविए, तया धणरायदोमपरिणामलकणो
नाणावरणदरिमणावरणन्तरायपडिवन्न सहायभावो मोहणैयकम्पनिव्वत्तित्री अञ्चन्तदोषो कम्यगण्ठौ हवद । भणियं च ।
गण्डि त्ति सुदुक्षेत्रो कखडघणरूढगूढगण्ठि न्य।
जौवस्म कम्मजणित्रो घणरायदोमपरिणामो ॥ १॥ तं च पत्ते ममाणे अस्थि एगे. जोवे जे तं भिन्दद, अस्थि
एगे जौवे ने नो भिन्दः । नत्य एंजे से भिन्दड, से अपुवकरणेणं भिन्दछ। तत्रो तमि भित्र समाणे प्रणियट्टीकरणेणं कमवणस्म दावाण लेगदेमं मिक्सहपायवस्म निरुव
हथवीयं मंमारचारयम मोथावणसमत्वं चिन्तामणिरयणम्म य २०.खड़यभावणयं प्रणामि संसारमायरे अपत्नपुष्वं पमत्थमा
१ Bाभायो। . CDE Oft.। . CDE सदहरे।
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________
80
समराइचकहा।
समराहकहा।
संक्षेप
तमोहणीयकम्माणुवेयणोवममलयसमुत्यं पमममवेयनिव्वेयाणकम्पाइलिङ्ग सुहायपरिणामरूवं सम्मत्तं पाउणर, तलाहसमकालं च दुवे नाणणि । तं जहा । मदनाणं च सुयनाणं च। तत्रो तंमि पत्ते समाणे से जोवे बहुयकम्ममलमुक्के पासबनियमकवभावे पसने संविग्गे निबिले अणकम्पापरे जिणवयणगई । पाविहवद । भणियं च । सम्मत्तं उवमममाइएहि लकिब्जए उवाएहिं । पायपरिणामरूवं बोहि पमत्ट जोगेहि ॥ एत्य य परिणमो खल जीवरम सुहो ७ होर विवेत्रो। किं मलकलङ्कमुक्कं कणयं भुवि मामलं होई ॥ १. पथईर य कमाणं वियाणिउं वा विवागमसुहं ति । अवरखे वि ण कुष्पर उवममत्रो मध्यकालं पि ॥ . नरविबुहेमरमोखं दुखं 'चिय भावत्री उ मनन्तो । संवेगो न मोकं मोत्तणं किंचि पत्थर । नारयतिरियनरामरभवेसु निव्वेयत्रो वम दुखं । अकयपरलोयमग्गो ममत्तविभवेगरहित्रो वि ॥ दहण पाणिनिवहं भौमे भवसागरंमि.दुकत्तं । प्रविसेमत्रो ऽणुकन्यं दुहा वि मामत्यत्रो कुणा ।। मन्त्रद तमेव मच्चं नौसर जंजिणेहि पत्रतं । सहपरिणामो 'मयं कसाइविमोत्तियारहित्रो॥ .. १.
-
Aom. all down to दुखी
में।
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भवो।
एवंविहपरिणामो मम्महिट्ठी जिणेहि पत्रत्तो । एसो य भवसमुदं लजादू थेवेण कालेणं ॥
तो य तोसे वि य णं ठिईए पलिभोवमपुडत्तमेत्ते खोणे परमत्यत्रो सुयरपरिणामगभं 'देमविरई पडिवनइ । तं ५ जहा। थूलगपाणावायविरमणं वा थूलगमुमावायविरमणं वा
थूलयादत्तादाणविरमणं वा परदारगमणविरमणं वा सदारमंतोस वा अपरिमियपरिग्गहविरमणं वा। से थ एवं देमविरहपरिणामजुत्ते पडियंत्राणुब्बए भावो अपरिवडियपरिणामे
नो खल ममायरर दमे अयारे। तं जहा । बन्धं वा वहं • वा छविच्छेयं वा अदभारारोवणं वा भत्तपाणवोच्छेयं वा, •
तह महसभखाणं वा रहस्मभकाणं वा मदारमन्तभेयं वा मोमोवएस वा कूडलेहकरणं वा, तहा तेणहडं वा तक्करपोगं वा विरुद्धरनाडक्कम वा कूडंतुलकूडमाणे वा तप्पडिरूवगववहारं
वा, ता इत्तिरियपरिग्गहियागमणं वा अपरिग्गहिया ५ गमणं वा श्रणकौडर वा परविवाहकरणं वा कामभोगतिवाहितासं वा, तहा खेत्तवत्थुपमाणदक्कम वा हिरणसुवरुपमाणाइक्कम वा धणधन्नपमाणाइक्कम वा दुपयचउप्पयपमाणादकमं वा कुवियपमाणदलमं वा; नहा अ य एवंजादए संभारमागरपिण्डणनिमित्तभूए सपरिणामभावत्रो व • नो पायरर ति । तहा दमे एयारूवे उत्तरगुणे व पडिव
___..... -- - ------- B •भारगा।
D •विहं।
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे
ना। तं जहा । उडदिसिगुणब्वयं वा अहोदिसिगुणब्वयं वा तिरियदिसिगुणब्वयं वा, तहा भोगोवभोगपरिमाणलकणगुणब्वयं वा उवभोगपरिभोगहेउखरकमाइपरिवनणं वा, तहा अवज्झाणायरियपमायारियहिंस'प्पयाणपावकम्मोवएमलकणाणत्थदण्डविरहगुणव्वयं वा, तहा मावजजोगपरिवननिरः । वज्जजोगपडिसेवणालकणसिखावयं वा, तहा दिमिवयगहियस्म दिसापरिमाणम्म पददिणपमाणकरणदेमावगामियसिक्कावयं वा, तहा श्राहारसरौरमकारबम्भाचरत्रव्वावारलकणपोसहसिकावयं वा, तहा नायागयाणं कप्पणिज्जाणं अन्नपाणाईणं दव्वाणं देमकासमद्धामकारकमजुयं पराए भत्तौए पाया- १० पागहटाए संजयाणं दाणं ति, इरशकणातिहिसंविभागसिकावयं वा । से य एवं कुमलपरिणमजुत्ते पडिवत्रगुणब्धयमिकावए भावो अपरिवडियंपरिणामे नो रूलु ममायरस इमे अदयारे । तं जहा। उडुदिसिपमाणाइक्कम वा अहोदिसिपमाणारकर्म वा तिरियदिसिपमाणादक्कम वा खेत्तबुडि ।। वा सदनन्तरद्धं वाँ, तहा मचित्ताहारं वा मचित्तपडिबडाहारं वा अप्पउलित्रोमविभकणं वा दुष्पउलिश्रोमभिकणं वा तुच्छोमहिमकणं वा, ता रङ्गालकमं वा वणकम्यं वा मागडिकम्मं वा भाज्यिक वा फोडियक वा दन्तवाणिज् वा केसवाणिज्नं वा रमवाणिज्नं वा विमाणिज्नं वा जन्नपी- १०
१ C पहाट।
Bाडिया
पप्पचोरहित, पपोषधि। . CDE add मुलावाविवा।
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६६]
पठमो भवो।
"
लकम्यं वा 'निलञ्छणक वा दवग्गिदावणयं वा असहपोसए वा मरदहतलायमोमणयं वा, तहा कन्दप्पं वा ककृदयं वा मोहरियं वा संजुत्ताहिगरणं वा उवभोगपरिभोगाइरेगं वा. तहा मणदुप्पणिहाणं वा विदुष्पणिहाणं वा कायदुष्पणिहाए • वा मामाद्यम सदूप्रकरणं वा मामादयस्म प्रणवट्टियस्म करण
वा, तहा प्राणवणपत्रोगं वा पेसवणपोगं वा मद्दाणवादत्त वा. रूवाणुवाइत्तं वा बहियापोग्गलपखवणं वा, तहा अप्प डिलेहियदुप्पडिलेहियसेन्जासंथारदुरूहणं वा अप्पमज्जियदुष्प
मज्जियसेज्जासंथारदुरूहणं वा अप्पडिलेहियदुष्पडिलेहियउच्चा. १० रपासवणबिगिच्चणयं वा अप्पमज्जियदुप्पमज्जियउच्चार पाम
वणविनिश्चयं वा पोसहोववासम्म सम्म अणणुपालणयं वा तहा मचित्तनिखिवणयं वा मचित्तपिहणयं वा कालादक्कम वा परववएमं वामछरियं वा अत्रे य एवंजाइए गुणव्वय
सिखावयाइयारे नायर । तत्रो णं से "मेयाणरूवंग १५ कप्पेणं विहरिऊण तौसे कमट्टिईए परिणामविसेसेणं तमि
वा जम्मे अणेगेसु वा जन्मेसु संखेज्जेस सागरोवमेसु खविएस सम्वविरलकणं खमामहवज्जवमुत्तीतवसंजमसचसोयाकिञ्चणबम्भचेररूवं जर्षि पाउणः । तत्री एवं चेव उवसमसेढी एवं चेव खवगसेढि त्ति । भणियं च ।
१ AD नि., UE T.। . B inst end of my everywhere
१०बब. . B रमेनाकोप.
yा।
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६१
ममत्तंमि उ लद्धे पलियपुत्तेण सावत्रो होला । चरणोवसमखयाणं मागरमखन्नग होन्ति ॥ एवं अपडिवडिए सम्पत्ते देवमणुयजमोसु । अनयर मेढिवज्नं एगभवेणं च सव्वाई ॥
तत्रो खवगसेढिपरिममत्तौए मामयं अणन्तं केवलवरनाण- . दमण पाउणद । तत्रो कमेणं खवियसेमभवोवग्गाहिकमसे मब्व कम्मविष्पमुक्के पाउणद् सामयं थाम ति ॥
एत्यन्तरंमि य गुरुवयणायलणजणियसहपरिणामाणलदडबहुकम्मेन्धणेणं भावो पवनसम्मत्ताणुव्व यगुणव्ययमिकावयगुणटाणेण भणियं गुणसेणेणं । भयवं, धन्नो ऽहं, जेण मए १० पावमलपस्कालणं रागाइविम'घायणं पसमाद्गुणकारणं भवचारयनिम्मारणं सुयं ते वयणं ति । ता पाहमह मंपयं, जं मए कायध्वं ति । अहवा काइटुं चेव भयवया ! ना देहि मे ताव गिहिधम्ममारभूए अणुव्वयाइए गुणटाणे । गुरुणा भणियं 'किच्चमेयं रतण्यारिम्मणं भव्वसत्ताणं' ति; विहि- १॥ पुवयं दिनाणि से अणुव्वयाणि, अणुमामित्रो य बहुविहं । तत्रो वन्दिऊण परमभक्तौए सपरिवारं गुरुं पविट्ठो नयरं । कथभोयणोवयारो व परिणयप्पाए दियहे पुणो वि निग्गत्रो ति। वन्दिया व णेण देवगुरवो। कालोयमणुमामित्रो य गुरुण । तो य कपि वेलं पन्जुवामिज विहिण गुणो १०
| AC ग्वाव।
. B निरचारित, AC नरवारि।
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१६]
पठमो भवो।
५३
नयरं पविट्ठो त्ति । एवं उभयकालं गरुदंसणतन्वयणसुणणमोखमणुहवन्तरम अईयो मासो, परिणत्रो से धम्मो । कप्पममत्तौए य गो अनत्य भयवं विजयसेणायरिश्रो ति ॥
तत्रो अदक्कन्नेसु कवयदिणेसु राणो गुणसेणम्म पामा५ यतलसंठियस्म कहवि मोजण हाहारवगभिणं मरणनरवणो 'विव पयाणढक्कं संसाररकसम्म 'विव अट्टहास जौवलोयम्म विव. पमायचरियं मयगडिण्डिममइं, पेच्छिऊण तं कयन्तवसवत्तिणं चउपुरिसधरियकायं कन्दन्त बन्धुजणपरिवारियं सवं
परमसंवेगभावियमदस्म इन्दयालमरिमजीवलोयमवगच्छिऊण १० धम्मज्माणजलपकालियपावलेवरम समुष्यन्ना चिन्ता । अन्हे वि
एवं चेव मरणधमाणे ति। अहो णु खलु एवं विरसावमाणे जीवलोए ते धन्ना, जे तेलोक्कबन्धुभए अचिन्तचिन्तामणिसनिहे परमरिसिमन्वदेसिए धम्मे कयाणुराया अगारवामाश्रो
अणगारियं पव्वयन्ति । तो य पाणवहमुमावायदत्ता१५ दाणमेहुणपरिग्गहविरया बायालीसेमणदोसपरिसुद्धपिण्डग्ग
हिणो संजोयणाइपञ्चदोसरहियमियकालभौदणो पञ्चममिया तिगुत्ता निरस्पारवयपरिपालणत्यमेव इरियासमियादूपणुवौसभावणोववेया अणमण मूणोयरियादपायचित्तविणयाद्सबाहिरभिन्तरतवोगुणप्पहाणा मामायाणेगपडिमाधारिणो
1 BD विष। Ays, D •परिपरियं । . CB •मुबी, BD मोरी, A • ।
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________
५४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३२०
विचित्तदव्याभिग्गहरया अपहाणलोयलद्धावलद्धवित्तिणो निप्पडिकमसरौरा ममतणमणि मुत्तलेटुकञ्चणा, किं बडणा, अट्ठारससौलङ्गमहस्मधारिणो उवमाईयविबुहजएपसिथपममसहममेया प्रणेगगामायरनगरपट्टणमडम्बदोणमुर्मनिवेमसयसंकुलं विहरिजण मेइणिं, मिच्छत्त पङ्कमग्गपडिबद्धे य । मद्धम्मकहणदिवायरोदएणं बोहिऊण भव्वकमखायरे, महातवचरणपरिकमियमरौरा जियोवगुण मग्गेण कालमासे काल काऊण पात्रोवगमणेण देहं परिचयन्ति । तो अई पि याणिं इमेण चेव विहिण देहं परिचसं ति । पत्तो य मए भवसयसहस्मदुलहो मयललोयालोयदिवायरो ।' मामयसुहप्पयाणेककप्पपायवो मयलतेलोक्कनिरुवमचिन्तामणौ वियडसंमारजवहिपोयभूत्रो धन्यसारको भयवं विजयसेणायरियो ति। अत्रो पवब्बामो धौरपुरिससेवियं कमवणदावाणखं एयस्म समौवे महापव्वन्नं ति। चिन्तिऊण महाविथा णेण सुबुद्धिपमुहा मंनियो। कहियो य तेसिं निय- १५ थापिप्यायो। तो तप्पसङ्गो वोवलद्धजिणवयणमारेकिं भणियं च तेहिं । अहो महापुरिमसहावाणुरूवं देवेण मन्तियं । खरपवणचाचियक्षिणजलमयागयचन्दबिम्बपञ्चमि जौवक्षोए किञ्चमेयं भवियाणं, प्रभासहं मा करेह पडिबन्धं ति। अचं
AC om. yh, D bas Alfin i १ B.विषा
1
P CDE add
AC add am
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१२]
पठमो भवो।
च। देव, को नाम कस्मद् सहितणं पवजिजणं तं पलित्तजालावलौपरिगयात्री गेहानी नौसरन्तं वारे। पलितंच 'सव्वदखजलणेण संसारगेहं ति। ता बहुमयं नाम अम्हा
मेयं देवस्म ववसियं। असमत्या व अन्हे बुद्धिविहवेण ५ भवत्रो मरणं निवारे ति। तत्री राणा एयमायलिजण "एवमेयं ति, 'को तुने मोत्तण मम अनो हितो' अहिणन्दिजण सबङमाणं पट्टमुहकमलेणं दवावियं श्राघोसणापुष्वयं महादानं; काराविया भत्तिविहवाणुरूवा जिणायय
णाईस अट्ठाहिया महिमा; मम्माणित्री य पणदूवग्गो, बहु१. माणिया पउरजणवया, दिवं चन्दसेणभिहाणम्म जेट्टपुत्तमम
रलं, पडिवन्ना भावत्री पव्वन्ना। 'सुए य दो गमिम्मामि, जत्य भयवं विजयसेणायरित्रो' ति चिन्तिजण ठिो विवितदेमंमि मपरायं पडिमं ॥
दो य सो अग्गिसमतावसो अपडिक्कन्नो चेव तन्निया१५ णाश्रो कालं काऊण विजुकुमारेसु दिवडपलिश्रोवमट्टिई
देवो जानो ति। दिवो य तेण उवश्वेगो 'किं मए इयं वा जटुं वा दाणं वा दिवं, जेए मए एसा दिव्या देवड्डी पत्त' त्ति । पाभोदनो गेण पुव्वजम्मवुत्तन्नो, कुवित्रो व उवरिं गुणमेणस्म । विहङ्गेणाहोदजण आगो तस्म समोवं • दिडो व णेण परिमं ठिो गुणसेणो। तो व
| AD Tapet p BD om.
CE vrst instead of want freti
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________
५६
समराइच्चका ।
[ संक्षेपे ३१३-३४३
पडिमं ठियस्स तेणं विउब्विया को मूढहियए । निरयाणलजलिय सिहा' अघोरा पंसुबुट्टि ति ॥ तौए य डब्झमाणो श्रणाउलं गरुयसत्तसंपन्नो । चिन्ते भावियमणो धम्मंमि जिणप्पणीयंमि ॥ सारौरमाणसेहिं दुकेहि अभियंमि संसारे । सुलहमिणं जं दुकं दुलहा सद्धम्मपरिवत्ती ॥ धनोऽहं जेण मए अणोरपारंमि भवसमुद्दमि । भवस्य महादुलहं लद्धं सद्धम्मरयणमिणं || एयस्म पभावेण पालिज्जन्तस्म सद् पयत्तेणं । जम्मन्तरंमि जौबा पावन्ति न दुखदोगचं ॥
ता एसो चिय सफलो मज्झमणायरणदोषपरिहौणो । सद्धम्मलाभगस्त्रो जम्मो नामि संसारे ||
विलिह य मज्झ हिययंमि जो की तस्स श्रग्गिसम्म स्म । परिभवावुष्पा तव कज्जं कथं पच्छा ॥
•
एहिं पुण पडिवन्नो मेत्तिं सव्वेसु देव जीवेसु । जिणवयणाश्रो हयं विसेसो श्रग्गिसांमि ॥
१ D• मिश्रा, निव ।
यसो सहपरिणामो तेणं विणिवा उ पावेणं ।
मरिणं ववन्नो देवो सोहम कपंनि ॥
·
श्रह सागरोवमाऊ जाश्रो चन्दाणणे विमामि ।
देवाणुपत्तिविहिं समासश्रो एत्थ बुच्छामि ॥
१ B चिंमि, D चिंतिंतु ।
१०
१५
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०
१५
पठमो भव ।
श्रोणं चिय जह ते हवन्ति जं च ऽच्छरादश्रो तेसिं । निव्वन्तन्तिऽयरे जह परमं देवस्स कर णिज्जं ॥ जह मेहासणितियसिन्दचावविण संभवो हो । गयांमि खणेण तहा देवाण वि होद उप्पत्तौ ॥ सो पुण मोत्तमं देहं विमलंमि देवस्य णिज्जे । निव्वत्ते सरीरं दिव्वं श्रन्तोमुजत्तेणं ॥ तंमि ममयमि तत्थ य गायन्ति मणोहरा गेयाहूं । कुसुमपयरं सुयन्ति य 'सभमरयं तियसविलयाश्री ॥ नञ्चन्ति दिव्वविष्भमसंपादयतियसको उहलाश्रो । वज्जन्तविविहमणहर तिमरोवीणा साहाश्री ॥ देवाय हरिमियमण करेन्ति किट्टमोहणायं च । मुणिऊ तस्म जम्मं सुदमहं सयलभुवणंमि ॥ यो वि य कामगुणे मद्दष्फामरमरूवगन्धे य । दिव्वे भ्रमणवन्तो हिट्टो उट्ठे सवराहं ॥ सुरयणनयणाणन्दो दिव्कं देवसुयं श्रहिखिवन्तो । भासुरवरबोन्दिधरो संपुलो सारयमसि व्व ॥ तियमविलया तत्थ य त हियं लडहाउ मरवयणेहिं । जयजयजयति नन्दा थुन्ति हिट्ठाउ एएहिं || तिथमा वि परमचिट्ठा गण्डयला वडियकुण्डलुन्जोया ।
१ CE सविभमयं B सम्भनं । ACE जा ।
PACE उहि B उचि ।
४ ABD वेत्रिय ।
५७
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
सुरतरुकुममाहरण नमन्ति जयमहहलबोल ॥ यह तं दिव्वपरियणं दवणं लोयणेण संभन्तो । दिन्नं हुयं व किं मे दमं फलं जन्म दिव्वं ति ॥ काऊण य एवोगं दिव्वणं श्रोहिणा विसद्धेणं । मुणिऊण सुचरियं तो करे यह देवकरणिज्नं ॥ सासयजिणपडिमाणं पूयं पूयारहो महारम। पोत्थयरयणं च तहा वाएर मुत्तमेतं तु ॥ अह नियमसुन्दरौत्रो निजियमुहयन्दचन्दबिम्बाश्री। पौणुन्नयसुपमाहियवरथणहरबन्धुरङ्गोत्रो ॥ तिवलीतरङ्गभङ्गुरमज्झविरायन्तहाररम्भात्रो । मुहलरमणहिन्दियवित्थिलनियम्बबिम्बानी ॥ तत्ततवणिज्नमन्त्रिहमणहरथोरोगजुयलकलियात्रो । नहयन्दममुनोवियकुम्मुत्रयचषणमोहात्रो ॥ गाढपरित्रोसपमरियविसाममिङ्गारभावरात्रो । पेच्छा समूमियात्री वाहम्मसलियमणाश्री ॥ किंकरगणे य भणियं अणुरते दिव्वविहवसंपन्ने । तियमभवणाइ पेछा ग्रमिय इय जंपिरे पडहे ॥ तियसविषयापि समर्थ जयमहपणामियप्पभावाहिं। मोषणवियस्कणाहिं पेछा तो तियमभवणारं ॥ वित्विसमरगयमिक्षासंचवसंजणियवियडपोढादं ।
१ B पोत्यचर्य।
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________
पठमो भयो।
५८
मणिरयणखदयमणहरफलिहामणिभित्तिजुत्ताई। वेरुखियखम्भविदयविचित्तवर'मालिभचियमयाई। तह दिव्व खग्गचामरपज्जुत्त कुडन्तरालाई । वरविविहदेवछन्दयविरदयपालासमाहार। परिलम्बियपटुंसुयमुत्तावखिजणियमोहाई ॥ तियसतस्कुसुममण्डियकुट्टिमसकन्तभमरवन्द्राई । धूवघटियाउलाई परिलम्बियरयणदामाई ॥ पा तेसु तियमसुन्दरिनिवहेण समं पुरासुकयपुषो। चिट्टर् परितहमणो भुञ्जन्तो दिव्ववरभोए ॥ भुजिंस सो वि दिब्वे भोए चन्दाणणे विमाणंमि । सुरसुन्दरौहि मर्द्धि जहिच्छिए मागरमणूर्ण ॥
गुणसेणचग्मिसमा जं भणियमिहामि तं गयमियाणिं । मौहाणन्दा य तहा जं भणियं तं निसामेह ॥
१ B सामनिय। • CB •तुनराशाई।
१Bभवारप। M ACE जिंत, B मुंजिय।
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ बौयो भवो॥
अत्थि दहेव जम्बुद्दौवे दौवे वरविदेहे खेत्ते अपरिमियगुणनिहाणं तियमपुरवराणुगारि उन्नाणारामभूमियं समत्थमेणितिश्चयभूयं जयउरं नाम नयरं ति। जत्थ सुरूवो उबलनेवत्यो कलावियस्कणो लज्जालुश्री महिलायणो, जत्य य परदारपरिभोमि किलोवो, परषिद्दावलोयणमि अन्धो, । पराववायभासणंमि मूत्रो, परदव्वावहरणंमि संकुचियहत्यो, परोक्यारकरणेक्कतलिच्छो पुरिसवग्गो। तत्य य निसियनिक्वड्डियामिनिहलियदरियरिउहत्थिमन्थउच्छलियबहलरुहिरारत्तमुत्ताहलाकुसुम पयरच्चियममरभूमिभानो गया नामेण पुरिमदत्तो ति। देवी य मे मयजन्तेउरणहाणा सिरिकन्ता १. नाम । सो रमाए सह निरुक्मे भोए भुज्जिसु । यो य मो चन्दाणणविमाणहिवई देवो प्रहाउयं पालिऊण तो चुत्रो सिरिकन्नाए गमे उपवनो त्ति। दिट्टो य पाए सुविणयंमि तौए चेव रयणौए निममिहिमिहाजासमरिसकेसरसडाभारभासुरो विमलफलिहमणिमिलानिहमहंसहारधवलो प्रापि- १॥ जससुपसतलोयणो मियाले हामरिमनिग्गयदाढ़ो पिडल-. मणहरवच्छत्यलो प्रतणुथमन्झभात्री सुवतियकठिणकरि
१ A परषिय।
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________
-२०] बोयो भवो।
यडो प्रावलियदोहबङ्गलो 'सुपरट्ठिोरमंठाण, किं बहुणा, सव्वङ्गसन्दराहिरामो मौहकिमोरगो वयणेणमुयरं पविसमाणो त्ति। पामिऊण य तं सुहविद्धवाए जहाविहिणा सिट्ठो ददयस्म । तेण भणियं । अणेयमामन्तपणिवयचलणजुयलो महारायमहरम निवासट्टाणं पुत्तो ते भविस्मद । तो मा तं पडिसुणेजण जहासुहं चिट्ठद् । पत्ते य उचियकाले महापुरिमगभाणुभावेण जात्रो से दोहलो । जहा देमि मब्वसत्ताणमभयदाणं दौणणाहकिवणाणं च इस्मरियसंपयं जदूजणाणं
च उवट्ठम्भदाणं मव्वाथयणाणं च करेमि पूयं ति। निवेत्रो १० य दमो तौए भत्तारस्म । अमहियजायहरिसेणं संपाडिनो .
तेणं। तस्म संपायणेण जात्रो महापमोश्रो जणवयाणं । अवि य
सव्व चिय धनाणं होर अवस्था परोक्याराए ।
बालमसिम्म व उदत्रो जणम्म भुवणं पयासेद ॥ १५ तो जहासुहेण धम्मनिरयाएं परोवयारमंपायणेणं सुखद्ध
जन्माए पदकन्ता नव मामा अट्ठमरान्दिया । तत्रो पसत्थे तिहिकरणमुत्तजोए सुकुमालपाणिपायं मयलजणमणोरहेहिं देवी मिरिकन्ता दारयं पसूथ त्ति । निवेदो रखो सुहकरि
याभिहाणए दामियाए पुत्तजयो । परितट्ठो राया, दिवं २.. तौए पारिश्रोमियं। कारावियं च बन्धणमोयणास्यं
१ CE परि..
. CE परहमा व रा.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २०
करणिन, पवत्ता व नयरे महाणन्दो, मोषाविया 'नयरिमग्गा, पसमावित्रो रो कुडुमजलेणं, विष्पदलाई रुण्टामयरमणाहाई विचित्तकुसुमाई, कयात्री हट्टभवणसोहात्रो, पहभवणेसु समाइयारं 'मङ्गलतराई, महरिसं र नच्चियं रायजणनागरेहिं ति। एवं च पदिणं महामहन्तमाणन्द- ५ मोखमणुहवन्ताणं अक्वन्तो पढममामो। पट्टावियं च से नाम बालस्म सुविणयदंमणनिमित्तेणं मौहो त्ति । सो य विसिटुं पुलफलमणुहवन्तो प्रभग्गमाणपसरं पणःणं मणोरहेहिं पयाण पुषण
जोव्वणमणुवममोहं कलाकलावपरिवडियच्छायं । ।
जणमणनयणाणन्दं चन्दो ब्व कमेण संपत्तो ॥ अन्नया य संपत्तजोवणम्म कुसमचावस्म विहिययाणकूलो तरुणजणहिययाणन्दयारी आगो वसन्तसमत्रो। जत्थ मविसेसं कुसुममयकोदण्डमण्डलीसंधियमिचौमुहो रहे दंमिजण जणहिययाई विधिउं पर्यतो मयणो। प्रणतरं च तस्म १॥ चैव जयजयमद्दो व कोइलाहिं कत्रो कोलाहलो, विरहग्गिउज्यन्तपहियसंघायधूमपडले व वियम्भियं सहयारेसु भमरजालं, गयवदयाममाणजलणेहि विव पलित्तं दिसामण्डलं किंसुयकुसुमेहिं ति । तत्रो एवंविहे वसन्तसमए मो मोह
१ B .राममा। . Bom.
. A om. LACE .यति।
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५]
बोबो भवो।
कुमारो अणेयतरुणजणवेडियो महाविभूए केसिनिमित्तं गो' पमुदयपरडयामहणियतरुणोजणचित्तविभमुखोवं सुरहिमलयपवणपणच्चावियकुसमभरभन्नमाणलयाविडविजालं मयमुयमुहलमजयरकुलोवगीयमाणग्गसोहं वामहरं पिव • वसन्तलछौए कोलासुन्दरं नाम उब्जाणं, पवत्तो य कौलिउ विचित्तकोलाहिं ति। दिवा य तेण तत्थ उज्जाणे नादूदूरदेससंठिया कुसुमपरिमलसुयन्धवेणिमयरावलौ विदुमलयायम्ब हत्यपल्लवा उब्वेल्लन्तकोमलतणुबाडलया रम्भाखम्भमण
हरोरुजुयला थलकमलारत्तकोमलचलणजुयला उज्नाणदेवय • ब्व उउलच्छिपरियरिया नियमाउलगरम चेव महामामन्तम्म
लच्छिकन्नाभिहाणम्म धूया महियणमहिया वमन्तकौलमणु हवन्ती कुसुमावली नाम कन्नगा। तत्रो तं दट्टणमणन्तभवभत्थरागदोसेण माहिलासं पुलोदया। दिट्टो य एसो वि तौए तो "विभागापो तस्म भमेण चेव तुरियतरिय॥ मोसरन्तौए कुसुमावलौए। चिन्तियमिमौए । कह कोलासन्दरुज्माणम्म रथयाए भयवं मयरद्धनो वि एत्येव कोलासुहमणुहवर ति। एत्थन्तरंमि भणिया पियंकराभिहाणाए चेडीए । मामिणि, प्रलं अलमोमकणेण ; एसो खु रादो पुरिसदत्तस्म पुत्तो तह चेव पिउछागमसंभवो मौहो नाम कुमारो ति।
१ CE add Trया। . B परिगया। . CE सया।
CE समय-मत्त।
। Badas पि।
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३१
पढमागमणकयपरिग्गरं च मामिणिं 'एवमोसकमाणिं पेच्चिय मा प्रदखिलं ति संभाविस्मद । ता चिट्ठियउ दह, कौरव दमस्म महाणुभावस्म रायकनोचित्रो उवयारो। तो हरिमवमपुलदयङ्गीए सविनमं माहिलामं च अवलोदऊण कुमारं भणियं दमौए। हला पियंकरिए, तमं चेवऽत्थ कुसला ; ता । निवेएहि, किं मए एयस्म कायब्वं ति । तौए भणियं। सामिणि, पढमागयात्रो अन्हे; ता अलंकरावीयउ श्रामणपरिग्गहेणं इमं पएम एसो, कौरउ से मजणजणाण संबन्धपायवबीयभूयं सागयं, दिज्जउ मे सहत्थेण कालोचियं वमन्तकुसुमाभरणमणाहं तम्बोलं ति। कुसुमावलौए भणियं । हला, न १० मकुणोमि अदूसञ्जमेण इमं एयम्म काउं; ता तमं चेव एत्थ कायोचियं करेहि ति। एत्थन्तरंमि य पत्तो तमुद्देस कुमारो। तत्रो मनिऊणमां भणियो पियंकरौए । सागयं रविर हियस्म कुसुमचावरम, दह उवविसउ महाणुभावो । तत्रो सो सपरित्रोसं सि विहमिऊण 'पामि यर अहं १५ एत्तियं कार्य रविरहित्रो, न उण संपयं' ति भणिऊणमुवविट्ठो । उवणीयं च पियंकरियाए माहवौकुसुममालासणारं कलधोयमयतलियाए तम्बोलं, गहियं च तेण । एत्यन्तरंमि অ অক্ষ্মী নাভীবাত্মীয় আনলিমিন ইন্বিষ্মী संभरायो नाम कबन्नेउरमहलगो। दिट्ठा 'य तेण माणु- १
१ Bom.
. CE परियार।
. Bom.
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोयो भयो।
रायं अपेचामकिपेशिएहिं कुमारमवलोएको कुरामावली। चिन्तियं र ऐण। समागत्रो मयणो रईए, पर विही अणुवत्तिस्माद । तत्रो पचासत्रमागरुण कुमारमहिणन्दिय भणियं मंभरायणेणं । वक्र, कुसुमावलि', देवी मुत्तावको प्राणवेद 'पचिरं कौशियं, मा सरीरखेदो ने भविस्मद; ता लडं भागन्तव्य' ति। तत्रो मा '
जत्रमा पाणवेर' ति भणिजपा मसंभम कुमारमवलोएको निग्गया उब्जाणत्री, पत्ता व कुमारं चैव चिन्तयन्ती निययगेहं। तो देवि पमिजणमारूढा दन्तवलहियं । तत्रो कुमारं व अणुसरन्तौ विमुक्कदोहनौमासा मसुवविठ्ठा पन्नासयणिज्ने, विसब्जियो य तौए समापिउं महोसत्यो।
पह सेविउ पयत्ता मेज प्रणवरयमुक्खनौमामा । मयणमस्सलियमण नियकम्जनियतवावारा ॥ नालिहा चित्तयां न यऽङ्गरायं करे करणिय। नाहिलमर पाहारं अहिणन्दा ने य नियभवणं ॥ चिरपरिचियं पि पाढर ने व सुयमारियाण संघाचं । कोलावेर मणहरे जुले न च भवणकलासे ॥ विहरर न हमियतले मन्जर न व गेहदौहिणए उ। 'पारेर ने य वौणं पत्तज पि न करे। न व कन्दुएण कोलर बजमकर ने च भूमणकलावं ।
१.B.जी।
. Bा ।
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
(संक्षेपे
हरिणि व हभट्ठा अणुमरमाणौ तयं चेव ॥ . खणबडूनयणपमरा अवमा खणधरियदोहनौमासा । खबरुद्धदेहचेट्ठा खजंपिरवायमुहकमला । एत्यन्तरंमि तौसे धावौए नियसया समाणत्ता। नामेण मयणलेहा बौयं हिययं व जा तौए ।
जहा । कोलासुन्दरनाणगमणकोलाए दढं परिम्मन्ता कुसमावली, लडं च तौए पज्न विसब्जियात्रो महौत्रो; ता गिपिहजण पविरलजलमित्तं तालियष्टं बन्धेऊण कवयकप्परवौडगाणि उवमप्याहि एयं ति । ममाएमाणन्तरं च मंपाइयजणणिवयण रसन्तमणिनेउरा पत्ता कुसुमावलीसमौवं । सहरिमा मयणलेहा । दिट्ठा य तौए वरमयणीयमझगया गुरुचिन्ताभरनौमई अङ्गं वहन्ती कुसुमावलि ति । तत्रो पणालवणमुणियसुत्रभावाए विवत्ता मयणले हाए। मामिणि, किमेवमुब्बिग्गा विय लखौयमि, किन्न संपना ते गुरुदेवयाणं पूया, किन्त्र सम्माणियात्रो महोत्रो, किन्न कथा । पत्थिजणपडिवत्तौ किन्न गहियो कलाकलावो, किन परितुट्ठो ने गुरुयो, किन्न विणोत्रो ने परिवारो, किवाणरत्तो महोसत्यो, किन्न संजायद ते ममौहियं ति। पाणवेउ मामिणणे, जर कहौयं न होर । तो कुसमावसौए ममंभम महत्येण पलए संजमेजण भाणयं । अस्थि र
१ D ससिसि। # AD om.
A संपा । YAD ndd
A स एम।
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोयो भयो।
पिथमहौए वि नाम प्रकरणीयं । ता सुण । कुसुमावश्यपरिस्ममेण मे अरकला विय संवुत्ता । तब्बणिो य परिपौडेद में परियावाणलो। तबिमित्ता च वियम्भर अनेस अरई। न उण किंचि अनं उग्वेयकारणं लखमि त्ति। मयणलेहाए भणियं । जद एवं, ता गेषह ताव कप्परवौडगाणि, परिवौएमि ते कौलाखेयनौसहं अङ्ग। कुसुमावलीए भणिय। किं मे एयावत्थं गयाए कप्परवौडएहिं, प्रलं च परिवौर एण । एहि गच्छामो बालकयौहरयं। तत्य
मन्नौकरेहि मे अत्थरणं, जेण तहिं गयाए अवेद् एमो १. परियावाणलो ति। ती मयणलेहाए भणियं । जं मामिण
प्राणवे। गयात्री य मभवणुजाणतिलयभूयं बालकयलीहरयं । सब्जौकयं च से मयणले हाए सुन्दरमत्थुरणं । निवन्ना य तत्थ कुसुमावलौ। समप्पियाणि" से कप्पूरबौडयाणि ।
वौमम्मकहासावजणियपरिश्रोसं च तालियण्टेग वौदउमारद्धा १॥ मयणलेहा। कुसुमावचौ पुर्ण अयण्डदिवसुबडंकारा मिहु
यमुक्खनौमास तं चैव हिययसमभूयं पुणो पुणे अणुसरन्ती चिट्ठः । तत्रो मयणलेहाए चिन्नियं। किं पुण रमौए इमम्म अन्नहावियारभावस्म कारणं ति! पुछिया य तौए। मामिणि, पत्ते इमंमि तरुणजणविभमुनोत्रमागरे वसन्तसमए किं तमए
.
१ D मे परिपोर नावायलो। • Baa
. D om. . Cसमविशति
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे -
अव कौशासन्दरं गच्छन्तौए गयाए वा तत्व परियं दिहं ति। तत्रो मयणवत्यासहावी व वामतणेणं मयणस्म प्रणभिष्णेयं पि भणियं कुसमावलीए। महि, दिट्ठी मए कोलासुन्दरकाणंमि ररविरहित्रो विव कुसमाउहो रोगियोविषोरो विव मयलञ्चो परिचत्तमरो विव कामपालो सचौविउत्तो विव पुरन्दरो तवियतवणिजमरिमवलो महमऊह मञ्जरियरक्षणाषिविभात्री सुनिगूढमिरासंधाणे' अणुबद्धपिण्डियाभात्रो मणहरमऊरजा अनोनिगूढजाणसंधाणो मयरवयणागारजाणुमत्यत्रो सन्दरससंगोरुजुयलो विश्लकषियडाभोत्रो मणहरतणुमनाभात्रो पौणवित्थिलव- १.
त्यसो उबयसिहर परिवहुसबाङगुयलो "अणुव्वणकोप्परविभानो पौणपकोडदेसो भाजाणुलम्बियपसत्यलेशाविभूमियकरथलो प्रायम्बतलिणकरबहो सुसमाउत्ताहरपुडो ममसमंगयधवलदसणो भारततिभाग दोहविलाललोयणे उतामामियामो विउलनिडालवडो समाउत्तकलपामो कमिण- " समिणिकुग्लिकुन्तसमारो' चन्दणकयारात्री विमलदुरालनियंसणो महलमुत्ताइलमालाविहसियमिरोहरो विमलचूडारयणपसायिउत्तिमङ्गो-किंबहुण जंपिएण-वं पिव रूवरस लावलं पिव लायजस्म सुन्दरं पिव सन्दरमा जोवणं पिव
१ B पिरिष। १D •संडाव। • GE गुनब-अनुषासन। (Dपारो, B बायो। .
. CED add पापान ।
Dरोर . ORD ter
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोयो भयो।
जोषणा मणोरहो विय. मणोरहाणं महारायसम पुत्तों मौरकुमारो ति। तत्रो सुणियामहा विधारभावनिबन्धणाए पिक्षियं मयणले हाए। गणे ख गमिणौए अणुरात्रो । अावा न कमलावरं वजिव लची अनत्य अभिरमा । तम विच भगवत्रो अणास विय स न एवं वब्जिय अन्ना 'सपिय ति। चिनिजण जंपियमिमौए। मामिणि, सुन्दरी
सो कुमारो नियगणेहिं । जहा उण अज्जमबुद्धो मए ०, मणगयाए राहण मह मन्तयन्तो सत्रो, जर तंतहा
भविस्मर, तो रमणाहो विय पवाणे मयासुन्दरी ५. भविसाद त्ति । कुसुमावलौए भणियं 'कि सुत्रो' ति । तौए
भणिय। एवं सुत्रो। अन्जसबुद्धिण भणियं । देव, महारायपुरिमदत्तस्म मौकुमारस्म कर कुसमावर्षि मग्गमाणम गाचो अणुबन्धो । दढंच तेण एत्व युत्तन्ते व भणियो नि 'नहा तुमए काथवं, जहा एमा कुसमावसौ मरिमाणेणं कुमारमौहेणं मंजुम्बर' लि। अच, देव, न तं वजिय कुसुमावलौए अषो उपियो ति ॥ एत्वमारंमि सम्बाहरिमनिभराए किंपि अभषणैवं भवत्यनारं पाविजण पक्षियकोवकारसंपाषणेण पदपरिमवयणाए भषिवं समावलौए । हला असंपरपसाविणि, किमेवमेवं पञ्चवसि। मययताए
A. om. पियार। OE मि।
. D • Dance
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षे
भणियं । मामिणि, किं वा एत्य असंबद्धं ति । किं अणुचिया माणसमरनिवामिणो रायहमी 'वरसम्म । तत्री देवेण भणियं । भो सुबुद्धि, पहवर महाराषो मम पाणणं पि। तो सुबुद्धिणा भणियं । देव, जुत्तमेयं ति ॥ एवं च जाव बौमत्यमन्तिएणं चिट्ठन्ति, ताव भागया उजाणवाली पल्लविया नाम चेडगे। वित्रता व तौए कुसुमावती । सामिणि, देवी प्राणवेद । गच्छ तमं दन्तवलहियं, जत्रो प्राण देवेण 'अध्न सविमेममोहासंपाथणाभिरामं सब्जेयव्यं भवणुल्लाणं, एत्थ किल महारायपुत्तेण मौहकुमारेण भागनव्यं ति। तत्रो एयमायलिय 'चं देवी प्राणवेद' ति महरिमं गया दन्तवलहियं ॥ एत्रो य सब्जियं भवणुब्बाणं । तत्रो य मायरं उवणिमन्तिजण कुसुमावलौदंगणूसुथयाए अभिष्पेयागमणो चेव पाणौत्रो मोहकुमारो। कत्रो से भोयणसंपाथणारओ वयारो । पछा पविट्ठो भवणुष्वाणं । दिट्ठो य तेण गिहमारियारावमुहलो दरखासयामण्डवो नववरो विव भारत्तपल्लवनिवसणोवमोरित्रो असोषनिवहो, चडुलकलहंसवालियकमजोर व भवणदौहियानचिणिवणमण्डो, "मडयरपरजयारावमुहतो व सहयारनिकुरुम्बो, कुसममङपाणमुत्यभमिर भमरालिपरिचरित्रो य माइवौखयामण्डवो', नागवलौनिवासमालिशियो व पूग
1 D• हसयस, B कम मगम। . पापियो। १) कमलोयरमः । । BD HIRO, ABCE •मुखतो, D• मुरुषा ५. A भमरोसिरियतो, D vमरोशिपरिषो। B माग्यो.
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________
६५]
बोबो भवो।
'फलीपयरो, सुयन्वपरिमलावासियदिमामण्डको य कुकुमगोछनियरो', मडरमारयन्दोलिरो व लोयणसुहनो कयसीहरत्रो ति। ठिो य माहवौलयामण्डवंमि ॥
प्रत्यन्तरमि य मयणलेहाए · भणिया कुसुमावती। मामिणि, महाणभावाणं सुयणभावात्रो पुवनिम्पत्तिो चेव संबन्धो होइ। मो चेव उचियमंभामण फुल्ल तम्बोलप्पयाणरणा पयामिवर ति। ता पेमेहि से मरोरपउत्तिपुच्छणापुष्वयं एयंमि काले अमंभावणिज्नभावं सहत्यारोवियपियङ्गमञ्चरीकलावयंस कोमलमागवल्लौदलमणाहं च तम्बोल अहिणवुष्प
आणि य कलोलयफलाई नियकलाकोमलपिसुणगं च किंचि तहारूवं अच्छेरयभूयं ति । तत्रो कुसुमावलीए भणियं। जं पियमहि ते पडिहायद, तं मयं व अणुचिट्ट पिथसही। तत्रो मयणलेहाए वलियाममुग्गय चित्तवडियं च उवणेजण भणिया कुसुमावली। मामिणि, चित्ताणराई ख सो जणो; ता आलिहउ एत्व मामिणौ ममाणवर इंसयविउत्तं तहसणसणं च रायहमियं ति। तत्रो मुणियमयणले हाभिपायाए ईमि विहमिजण प्रालिहिया तौए महोवरवा रायमिया । मयणलेहाए वि व अवत्यासूयगं से लिहियं दम उवरि "दुवईखण्डं । जहा
१ BD परिया। . B निव। . A adds पासण । • Dalds its , D•यंस। ) पियाऔर परिवार। • DE बत्तिया। C D पनि, B दुर।
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहका ।
[संक्षेपे ।
अहिणवनेहनिमवष्टिय निरुपायपणिया। सरगमुणालविलयगामधि विरार मन्दाक्षिणाविषा। दाहिणपवणविजयकमबाथरए वि अदिबदिडिया ।
पियसंगमकए न. उत्तयार कह वररायहंसिया ॥ "तो घेत्तण एवं चित्तवहिवं पुम्ववक्षियं च पाडलं गया माइवौषधामण्डवं मयणलेष। 'कुसुमावशोपियसहि' ति परिषणको मुणिऊण सायरमभिन्दिया कुमारेणं । तत्रो ससंभमं तम पलणजुयलं पणमिजण भणियं मयणलेजाए। महारायपुत्त, 'चित्ताणुराई तुम' ति तो पित्ताणुरारणए अहं तुझ पउत्तिनिमित्तं पेसिया राबधूपाए कुसुमावलौए, तहा सहत्यारोविथाणुराएण य एमा अहिणवुष्पना पिथामचरी नियनागवशौसमुष्पबदसमहग्धं च तम्बोल पक्षिणबुष्पबाणि कलोलयफसाई 'एया कि रविमिट्ठाणं दिबति, ता तुमं वं जोग्गो' ति कलिकण पेसिचाई मामिणगए, एमा वि पित्तगया रायहंसिया पावड ते सण- ।। "अरविं ति। भगिमुवणैवाई र तौए। तो कुमारेण मारिसवं गिनिजण कथा को पिथजुमचरी श्रावौल मोक्ष, समाणिवं च तम्बोज, अमरियमायारिमेण पचोरया रापारिवा, वारयं च से अवत्थासूधगं उवरिशिरिष दुईगई। नत्रो तम्बोलसमागणपन्चालवयणथाएमघणविया- १०
D बाय, CE निवपमा। .. AC दय.। . AB ०१ । 7 Dam। .. BD IN
ACD वषरेष.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________
१..]
पोषो भयो।
रोच परिकलनविषयमडरकर भणियं च णेण। हो से पित्तकोम। अा किं पुण दंसणाची चव मुणिजमाण वि अवत्था रमेण पुणरत्तोवधासमेत्तेण दुवाखण सूदया । मयणलेलाए भणियं। महारायउत्त, न एमा सामिणगए सूरया, किंतु एवमालिश्विं पविजण मए कयं उमं दुईवर्ष ति। कुमारेण भणियं । जुजर पढमचिहियं दएप सपियाणं अवत्थाणुवाथकरणं ति। मग्गिया' ऐण पत्तलकत्तरौ। कपित्रो व नागवलौदले रायमिथाव
स्थाणुरुवो वररायसचो, फुटकरा प एमा हिषय संवाषण१. निमित्तं गाह ति । बहा
मरिजए न संपत्ती पियाए कखिजण एस वरहंको। पारेर कहवि पाणे पणुकूलनिमितजोएण ॥
तो नियमिरोहरायो "पोसारिजण दिवा रमौए तिमाहसारभया पारिकोसियं मुत्तावतो, समप्पियं च 11 नागवलौदसं। इस विहसिजण भणिया व एषा। वत्तम्वा
तुमए कुछमावली । बा । अत्यि पहाणं-दडं चित्ताणुरायो, सुपिषं तमए इम, विनायं च बहिं पि ते चित्तकोसलं; ता पुणे पुणे एवं चेव पिताणुरारको बम निषितकोमबारमएवं पाएन् 'करिबापि लि। तो 'जमा राबत्तो पाणवेर' ति भणिजण पणमपुषवं निग्गया
| Dom. . ACE add as • Dज्वारिका
A संडावर । BD राशि
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________
98
समराइचकहा।
[संक्षेपे १..
मयणलेहा, पत्ता व कुसुमावलीममौवं । पारकिषो तौए 'जहावत्तो बुत्तन्नो, समप्पियं नागवलौदलं। दिडो य कुसमावसौए वरसंमत्रो, वादया य गाहा, परितट्ठा पियएणं ॥ .
एवं च पर दिणं मयणमरगोयरावडियजमणाणन्दयारेकिं विनाहरीचक्वायमडयर पमुचित्तपत्रीय पेमणेहिं पक्डुमाणणुरायाणं जाव बोलेन्ति थेवदिषहा, ताव राणो पुरिसदत्तस्म पत्थणामहग्धं दिवा लच्छिकन्तमरवण कुमारमौहम कुसुमावलि ति। निवेश्यं च एवं पियंकरियाए कुसमावलौए । जहा दिना मोक्कुमारस्म मयण मिटे य बहलपुरयाए । बङ्गे परित्रोमो मयो ब्व वियभित्रो तिरमा ॥
एत्थन्तरंमि य अथिनिवहसमौहियहिदिनदविणजायं वजन्तमङ्गलबाररवापूरियदिसामण्डलं नवनवेमविलयायणुपंकबहसोहं मयलणंमणान्दयारयं दोचि नरिन्देहि कयं वडावणयं ति।
काऊण य तेहि तो वारेनमहो गणवित्रो दियहो । घोसावित्रं पुणो वि य जहिच्छियादाणमञ्चत्यं ॥ पतमि य तंमि दिणे तत्तो कुसमावको पमत्यंमि । बन्धुजाति महिया पमकणकए मुझसमि ॥
A •जुनी। १ D adds मिटर। , CE पोष, D adds : • ACडया CE कि, Bon.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________
-१२१ ]
น
बच्चो भवो ।
श्रामन्दिया मणहरधवलदुगुशोत्यया रक्काए । ठविया पुब्वाभिमुौ रङ्गावलियापुरतंमि || मणिपट्टयमि मिमिया चलणा 'संकन्तरायसोहिले । तप्पंससुहामायणरसपद्मविए व्व विमलमि ॥ वच्छोउ मेण य नहमऊहपडिवन्नमलिलसङ्केण । परका लिलमणवजं निम्ावियं तौए महयां ॥ रत्तंस्यपरिहाण हियं वियसन्तवयणस्यवन्ता । श्रामन्नरविसमागमपुब्वदिनिवड व्व श्रारत्ता ॥ दुब्बकुर दहित्रकथवा वडहत्याहिं रक्तवसणाहिं । जुवईहि अविवाहिं विहिणा य पमखिया ताहिं ॥ पुष्पफलोदयभरिएहि कण्यकलसेहि एहाविया नवरं । ऊमिणिया सुपसृत्थं सम्वङ्गं पुलयते ॥ दिना च प्रखया से गुरूहि परिश्रो समहल पुल एहिं । सम्वन्धि घणकेसे उन्तिमङ्गमि ॥
ततो वि विणा नवर पंसाहिजिरं ममाढता । जावयर से पढमं मणहर चलता कथा • •तीसे I नियकन्तिसच्छहेण य कुङ्कुमराएण जहिया से । पौणे चणकलमजुए अभिलिडिया पन्तले हाम्रो ॥ कालेथमौसचन्दणरसेल निष्क्रियं च सुहकमलं । दो व्यं माणुराश्रो को य से समयणो अहरो ॥
१०
१ D विष्णुरियकिरण सोधिके ।
२ B •बके ।
७५
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा ।
[संक्षेपे १२२
नवसरब कालवियसियकुवलयद तक तिरायमोचितं । कथमुज्जलं पि कष्णलबर जियं लोयणाय जुयं || मजमासवच्छिया द्रव उमिलो से मुहंमि वरतिलचो । उवरिर१थालयावणिचचिखलवल एहि परियरिश्र ॥ अह कलसहायडियसभवणवाविरथरायहंसाई । चलणेसु पिणद्धारं मणहरमणिउराई से |
नहससिमऊरसंवलियरयणसंजयिविखणमोहाचिं पडिवन्नात्रो मणिविंडियाहि तर असो ति ॥ बद्धं च दद्दहिययं व तो वियडे मिथम्यविम्बंमि । सुरजसववरत्तूर ? निम्मणमणिमेलादामं ॥ बालयामुलेसुं रथाचो जणमपेक्षणाचो छ ।
बाइसरियाउ तौसे मथरथवागुराचो व्व ॥
बडो च चणहरोवरि" मण्हरवर पड मरायद्ल डिभो । पवरो पगबन्धी नियम्बसंसत्तत्रो" तह य ॥ सुत्ताहारोपणबद्धसङ्गसंजायकामराचो व्य । कष्ठमवलम्बिऊणं मोविं से फुसि माढन्तो ॥ कष्ठंमि विमलमणहरमोतिय' दुसुदयं पिवद्धं से। कुङ्कुमकथराएसु च सवणेसुं रथचकलयात्री ॥ 'उब्जोदयं च धणियं तिस्मा वयणं मिथसलेहाए ।
MD संगम्य ।
• A उपोषिध ।
V
१५
१ D च । ९ D सचिमूरं । २ D • मबिबाईड CE मविचाकवतोच ।
D
C. D दुसषार्थ निवयं मे ।
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________
यो भयो ।
धवलकुडिला' पवरं पत्रोसलच्छोप्र व सुहाए | घणकमिएकुडिलमणहरभि रोजग्धाय कलियसोहिले । विमलं चूडारयणं मिमियं से उत्तम ॥ पढमं दौषिहिद्द द्रमा मोत्तूण ममं ति रथणछायाए । पडिवनमच्छराए व्य 'श्रोत्ययं तौ सध्यङ्गं ॥
एवं च जाव कुसुमावली पसाहिव्वर, ताव पसाइणनिउणवार विलयाहिं पसाहियंमि मोहकुमारे निवेदयं राणो पुरिषदत्तस्म गहियसकुकाएहिं मुणियजोर ससत्यसारेचिं जोइसिएहिं 'श्रासनं पसत्यं इत्यग्गहणमुत्तं' ति । तो च १. मौहकुमारो नरवसमाणत्तपरियण पवत्तिश्रो वज्जन्तमङ्गलतूररवावूरियमथादिमामण्डलो पवणपश्ञ्चन्तधयवडुग्धायसुन्दररहवरारूढरायलोथपरिवरिश्रो मणहरमट्टोवचारकुशलावरोहसुन्दरौवन्द्रेणऽचन्तरुरायमग्गो धवलपसाहियकरिवरा
रूढो भियङ्कसेणामरसेणकुमारपरियरिश्रो मऊसरथसंगो ब्व १५ कुसुमाउहो साहिलासमवलो दमाणी पासाथमालातल गया हिं पुरसुन्दरौहिं पत्तो सलीलं विवाहमण्डवं ति । धरिचो य तस्म दारे विसेसुज्जलमेव चणं गश्यिग्धमज्ञारेणं श्रममथाजणेणं मग्गिश्रो ‘श्रयारिमयं' ति । तनो हरिसवसुप्कुललोयणो जायमहियं दाऊण श्रोरलो करिवरा । भग्गा व से
6
५.
११२]
१ E •ताए ।
१ D • विक्षयायच ।
५ Dadds महिय ।
DOE उयं ।
g Dom.
Dadds f
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
संक्षेपे १३३
रयणकञ्चौमणाहेणं सोवक्षमुसलेणं 'भिउडि ति। तत्रो मण्डवतमि जणनिवहं निकम्भिय नौषो समागमसन्दरोहिवरो।
चिट्ठर य जत्य सियवरदगुल्लपच्छाइयाणण वया। 'मरयमचन्दमण्डल मंछारयकोमुरनिमि ब्व ॥ कारावित्री "मलौलं पविरुभन्तार कोउचाई ।
ता आदो मुहछविफेडावणियं च महियाहिं ॥ नत्रो ईसि विमिण 'ममं चेव एवं मकब्ज' ति भणिय दिनमायारिमयं। फेडिया माछवौ। दिट्ठा य तेण असोयपल्लवकयावयंमा ईमिवियमन्तवयणकमला सज्वमहरिमनिभरा मणोडरमा वि मणहारिणं किंपि तहाविहं दिवं विलामविश्भममणवन्ती कुसमावलि ति ।
पाणिग्गहणं च तत्रो पारद्धं गौयमङ्गलग्घायं । बन्धवहिययाणन्दं अनोत्रबद्धवरायाणं ॥. . हत्था पढम चिय कालवित्थरं विसहिउं अचाएन्ता। तौछ वरस्म य घडिया भिमलनयन्दकिरणेहिं । घेत्तण तेण पढमं मजए हियमि माणुरायमि । गहिया तो करंमि य पवियम्भियसेयमलिलंमि ॥ धेत्तूण य तेण करे मणहरकच्छन्नराध पाणौया । पवरमहचाउरन्नं तियमवह सुरविमाणं व ॥
R
| DHI १ AB सबर। ( Camni
.CE समागर्म (CDE सुंदर । ४ D महार। A ससौ, B सरोर .C.नारिरी। ८ ABCE om.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________
११]
बोयो भवो।
कणय मज्जावरपउमरायपज्जत्तदण्डियारयं । रयदरालवियाणयपरिलम्बियमोत्तित्रोऊलं ॥ भोऊलखग्गमरगयमजाहरियायमाणमियचमरं । सियचमरदण्डचामौयरप्पशापिञ्जरहायं ॥
हायगथविरायन्तरम्मवर परकसुन्दरौवयणं । 'वर परकसन्दरौवयणमणियबहुपकपरित्रोसं ॥ प्ररित्रोमपयडरोमञ्चवन्दिसंघायकलियपेरतं । परन्तविरदयामणविचित्तमणितारयानिवहं ॥ "तारयनिवहपसाहियतोरणमुहनिमियसुद्धमसिलेहं । मसिलेहाविजोदय वित्थरमियमण्डवमहं तु ॥ अवलग्गो य महरिसं मणिभूमणकिरणभासुरमरौरो। उदयगिरि पिव सो चाउरलयं दियमनाहो ब्व ॥ कुसुमावलौट रायन्तविमलमियवरदुरालवसणाए । पवियसियवयणकमला दिवसलच्छो व समे भो ।
वडया तत्य धूमेण वरमुहं पेच्छसु ति व भणन्ता। . बाहत्येवा कोणयमुहौण पाएसु से पउिया ॥ एट.तरंमि व पारद्धो जणाणमुवयारो। दिज्जन्ति महमहेन्लगन्धाएं विलेवणाई, 'रुण्टन्तमयरमणभाई कुसुम
.. Dns..
. C पति। 2 Dबयपवरणासार पिया। ४ BID नारा। ॥ BD विषय। . - BI) पुससमित्यं माहिराम। • Dबडया नत्यू तत्व।
Dine
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराका ।
समराकहा।
संक्षेपे १५
दामाई, परसरहिगन्धगन्धिणो पडवामा, कपूरबोरवपापारं तम्बोलाई, दुराल देवापाचौण्डचोणारं पवरवत्यार, केऊरहारकुण्डलकुडियप्पमुहा बाहरणविसेमा, तवक्षवल्हीचकम्बोयवजरारामकलियाई घोडयवन्द्राईभहमन्दवंसप्पमुहाच गयविसेमा ।
एत्यन्तरंमि अलणे घयमलायाहि पाणिज्जन्ते । पारद्धं बडवरं भमिउं तो मण्डसारं तु ॥ पढमंमि बहपिउण दिवं हिउण मण्डलवरंमि । भाराण मयसहस्मं अघडियरूवं सवलस्म ॥ बौमि हारकुण्डसकरिहत्तयतडियसारमाहरणं । तमि थालकञ्चोलमाश्यं रुप्पभण्डं तु ॥ दिवं च चउत्यमौ 'वह परिश्रोसपयडपुखएणं। पिउणा सुट्ट महग्धं चेलं नाणापयारं ति ॥
पुरिमदत्तेण वि य रबा मविहवाणुरुवो प्रचन्त पसायमहन्धो कत्रो जणाणमुक्यारों, दिवं च विमलमणिरयण- १॥ मुत्ताइलसणाई वडयाए प्रणग्धेयमाहरणं ।
एवं वित्ते "विवाहमहमवे कालसमेण पवडमाणाणुरायं मयलजणमलाइणि विसयमुहमणहवन्ताणं प्रान्ता प्रणेगे
१) सामा। .
१. ॥ देवाबायपा। , BD •यापा., CE रायास, A पासक। D भाकांत । ५) बडवरं। CA पर,.CE बर्य। - ASI FACE समसामाग्यो, B om पपाय । LACE पर, ID पर। . :: A बीमार।
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५.]
बोयो भवो।
वरिसलका । अनया पासपरिवाहणनिमित्तं. गएण कुमारमौहेण दिट्ठो नागदेवुज्जाणे बहुफासए पएसे अणेचसमणपरिवारित्रो' खमामहवज्जवमुत्तितवसंजमसचसोयाकिवणबम्भचेरगुणनिही पढमजोवणत्यो' रूवाराणजुत्तो * संपुखदुवालमङ्गो समिरमाणं सुत्तम प्रत्यं कहेमाण धमघोसो
नाम पायरित्रो ति। तो तं दट्टण तं पर बईव बड़माणे जात्रौ । चिन्तियं च शेण । धन्नो ख एसो, जो संसारविरत्तभावो मयसमजचाई परमपरोवयारनिरत्री एवं वहद ति ।
ता गन्तण एयस्म समौवं पुच्छामि एवं किं पुण इमम १. "मोहवललियसमयवत्तिणे निव्वेयकारणं जहट्टियं च दुख
संकुलं च संसार ति। तो "दूरात्री व श्रोयरिजण जच्चवोलाइकिसोरात्री गो तस्म समौवं । 'पणमित्रो प धमघोसो। अहिणन्दित्री य भगवया धम्मसाहेण। तो वन्दिजण सेममाडणो भत्तिनिवभर मुवविट्ठो महावसुन्दरे ५ गुरुणो पायमूले। निव्वडियसंवेगमारं पुछिनो य येण भयवं धमघोसो। भयवं, किं ते मयलगुणसंपयाकुलहरम वि
सो निवेत्रो, जेण रमं प्रयाले व समणत्तणं पवित्रो सि। तो भयवया भणियं । 'भो 'महासावय, "नयि .
१ DF परिया।। .) की। R BDF च दाप विमोचित
nnd omit the rest of the sentence. D RUTTI : " A दूरनो। ( ACE add सविषयी य and om. the nextu • BF रोप.मरव। E BF ररितो। < BF नाराय।
.. BF विपासो पासमक्ष।
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५०
दाणिमगालो मामलम । किं न पहवर प्रयाले निब्जियसुरासुरो मयलमोरहसेलवज्जासणणे पियजणविनोएकपरमहेज विबुहणणसंवेगवडणो मधु ति। अनं च। महासावय, मोहणभावात्रो चरमकाले वि जद सेविज धम्मो, मो. चिय पढमं "किमजुत्तो। राहण भणियं । भयवं, (नो अजुत्तो, । किंतु नानिमित्तो निव्वेश्रो ति निव्वेयकारणं पुच्छामि । भयवया भणियं । संसारो चेव निव्वेयकारणं, तहवि पुणो विसेमत्रो भोहिनाणिनियरियकरणं ति। रावणा भणियं । भयवं, केरिस श्रोहिनाणिनियरियकहणं । भयवया भणियं । सुण
अस्थि रहेव विजए रायउरं नाम नयरं। तनिवासी अहं भवसरूवत्रो व तविरक्तमो चिट्ठामि जाव, श्रागत्रो अणेयममणमामौ थेवदियडप्पलोहिनाणोवल द्धपुरुपावो अमररात्तो नाम प्राथरित्रो ति। जात्रो य लोए चोयवाची 'कहो अयं महातवमौ खौणामवंदारो समुष्पकमोहिनाणन- १५ यणो जहड्डियधादेखणासद्धिसंपन्नो' ति। तो तत्रयरसामी परिमहणो नाम राया अबो व नवरजणवत्रो निग्गो तस्म “दसणवडियाए, संपत्तो से पायमूर। वन्दित्रो भयवं नरवरण नवरजणवरण च। पहिन्दिचो व धसाहेण
{ CE TE I . CE पडममपि। • BF add ना
PAD faoi Dadds for 4 D विमपित। ( नानुनो। . BF बदर
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६.]
बोयो भवो।
५
भयवया नरवई नपरजणवत्रो थ। उवविट्ठो य गुरुवयणबडमाणमहग्यो प्रहाफासुए धरणिवढे राया नयरजणवत्री य। पुछिनो य भयवं अहाविहारं राहण। अणुमामित्रो
च तेणं। रावणा भणियं। भयवं, संपन' ते भयभविस्म५ वित्तमाणत्थगाहगं श्रोहिनाणं । ता करेहि मे अनुग्गरं ।
धारक निययारियं, कया कहं वा भयवया संपत्तं मास्यमिवसोकपायवेकबौयं मयतं देमविरई वा दह पत्रभवेस वा मामलं ति। भयवया भणियं । सुण
पत्थि दहेव विजए चम्पावासं नाम नयरं । 'तत्थाईय१. समयंमि सुधणू नाम गाहावई होत्या, तस्म घरिणौ धणमिरौ
नाम, ताण 'य सोमाभिहाण अहं सुया पामि । संपत्तजोवण "य दिवा तत्रयरनिवामिणो नन्दसत्यवाहपुत्तस्म रहदेवस्म । कत्रोच गेण 'विवाहो । जहाणुरूवं विसयसुह
मणुहवामो ति। नाव तत्य अहाकप्पविहारेण विपरमाण. १५ विविहतवखवियदेश सयरयणपसाहिया रूवि ब्व मामण
देवया समागया 'बालचन्दा नाम गणिणि ति। दिट्ठा य मा मए सरकुलायो 'नारकु महिगच्छन्तौए विहारनिग्गमपएसे। तं च मे दगुण समुषत्रो पमोमो, विवलियं खोयणेविं, पणटुं पावणं, असमियमोति, वियभियं धन
१ कप
| BF बहमारा • DF म य नीयः। DF om.... • A बासबा। CC मार।
BF पिय। ( ACE 407 BE •माब., D •मर ।
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________
८४
समराइचकहा ।
चिणं । तो मए माहूर सेव विण्थरयकरवलमलौए सबमाणमभिवन्दिया भयवई । तौए वि य दिनो स्थलसुहबीयभूश्रो धन्मलाभो ति । जायाओ' य मे तं पद अईव भन्तिपौईयो । पुच्छित्रो य मए भयवईए पमित्रो, साहित्रो साहुणौहिं । तत्रो श्रहं महोचिएण विहिणा ५ पज्जुवासिउं पवत्ता' | साहित्रो मे भयवईए कमवणदावा एलो दुरकसेलवज्जाणौ स्विसु हफलकप्यपायवो वौयरागदेर्खिश्रो धम । तो कम्मरको समभावश्रो पत्तं समत्तं भाविश्रो जिणदेविश्रो धम्मो, "विरन्तं च मे भवचारयाश्रो चित्तं । तो य सो रुहदेवो कम्मदोसेणा पत्रो काउमारो । १० भणियं च तेण । परिचय एवं विषयसुहविग्धकारिणं धनं । श्रो मए भणियं । श्रलं विषयसुहेहिं । श्रद्वचञ्चला जीवलटिई, दारुणो य विवाश्रो विषयपमायस्त । तेण भणियं । वियारिया तुमं, मा दिट्ठ परिचय दिट्ठे रद्रं करेहि । ए भणियं । किमेत्य दिट्ठ नाम; पसुगणसाहारणा इमे १५ विषया, पचरकोवर्णभमाणसुहफलो य कहं दिठ्ठो धम्मो न्ति । तश्रो सो एवम हिंलप्पमाणो श्रहिययरं पश्रोसमावनो । परिश्ञ्चत्तो "य तेण मए सह संभोगो । वरिया य नागदेवाभिहाणस. सत्थवाहस्त धूया नागसिरो नाम
•
१ ACE जाया ।
• BDE विरता ... मई ।
९ ACE
[संचेपे १९९
D पयता |
पशुता,
D मए वेब सह ।
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________
-१०१ ]
कचगा, न संपादया' तायबहुमाणेणं नागदेवस्त्थवाहेण । रुदेवेण चिन्तियं । न एवाए जौवमाणोए अहं दारियं लहामि । ता वावाएभि एवं । तत्रो मायाचरिएणं कहिंचि घडगयमासौविसं काऊण मंठविश्रो एगदेसे 'घडी । श्रइन्ते * पोसम संपत्ते य कामिणिगणसमागमकाले भणिया तेण । उवणेहि मे मात्र नवघडाची कुसुममालं ति । तत्रो श्रहं तस्म मायाचरियमणवबुज्झमाणा गया घडसमोवं । श्रवणीयं तस्म "दुवारघट्टणं (धरणिमाउलिङ्गं । तत्रो हत्यं छोढूण गहिश्रो भुयङ्गो । डक्का श्रहं तेण । तत्रो तं संमभमं • उन्मिऊण मण्झसभयवेविरङ्गी समलोणा तस्स समोवं । 'उक्का भुयङ्गमेणं' ति सिद्धं सहदेवस्स । नियड पहाणश्रो 'य प्राउलौह भो रुदेवो । पारद्धो तेण निरत्थश्री देव कोलाहलो | एत्थन्तरंभि य सौदयं मे श्रङ्गेहिं वियस्लियं
1
सन्धौहिं, उष्वत्तियं १९ पिव हियएएं, भमियं पिव पासावन्त - .५. रेण१९, परिवत्तियं पिव पुहंवीए । श्रवसा १९ श्रहं निवडिया धरणिवट्टे। अचो "परमणा चिकणौयमवत्यन्तरं पाविज पुम्बसम्मत्ताणुभावश्रो चरण देहं मोहम्मकथ्ये बोलावयंस
बोभवो ।
१ BF add से, AD वेद य । ९ CE कहिबि, BF om., D कई वि/
•
३ BCEF om. 8 DF पदमशेब |
• BF om.
( BF बरबिमलजुर्ग, e DF om.
१९ ACDE • रेहिं ।
१०
D दुवासवं ।
सा
= BF तयतिम] ( read तथकिने ) ११ ACDE have everywhere चिय। ११ D बन्हि । ९४ ACE •विरक, B०५०।
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११
वरविमाणे पलित्रोवमट्टिई देवताए उववन्नो न्हि। तत्य य पवरकरापरिगो दिवे भोए उवभुनामि जाव बहदेवो वि तं नागदत्तमत्यवाहधूयं परिणीय तौए मद्धिं जहाणुरूवे भोए 'उवभुचिजण कालमासे कार्य काऊण रयणप्पभाए पुढवौए खट्टरकडाभिहाणे मरए पलिश्रोवमाऊ चेव नारगो । उववत्रो ति। तत्रो पहं अहाउयं अणुपालिऊण चुत्रो ममाणो रहेव विजए सुसुमारे रखे संसुमारगिरिमि हत्थिताए उववनो' संपत्तो य कञ्चभगावत्थं। एत्यन्तरंमि 'य दयरो वि नरयात्री उव्वद्विजण मि व गिरिवरे सुगपकित्ताए उववन्नो ति। (रको यि सिमुभावं दिवो १० पहं तेण संमि चेव गिरिवरे महावरमणौएस नलवणेसु करेणुसंधायपरिगी मलौलं परिभमन्तो ति। तत्रो में दट्टण पुब्वभवासाो उक्कडकम्मोदयात्री य समुपत्रो ममोवरि 'वेरपरिणामो। चिन्तियं च तेणं। कहं पुण एम कुन्नरो इमात्रो भोगसुहाथो वञ्चियब्वो ति। उवाए १५ गवेभिउमारहो। नया लोलाई नाम विनाहरो, मो मियासेणम्म विनाहरम भणिं चन्दलेहाभिमाणिं अवहरिजण तभएणेवागो तमुद्देस । भणित्रो व तेण मो सगो।
१) नाचिर। . DF om. 1B पर मिलुभाव।
BF माया
र BF उव निय, D मुंजिष । DF जव• नारगनार। D adds fre . AC add य। C D नाबर ।
१. BDF पहरिय।
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________
-१८४]
बोयो भवा।
अहं एत्य गिरिनिगुने चिट्ठामि, आगमिस्मर य एत्य एगो विनाहरो; तो न तमए तस्म अहं माहियव्यो; गो य सो ममं माहियबो [तो ते किंचि पडिरूवमुवयारं
करिमामि] एवं कए सुट्ट मे उवकथं ति । जंपिऊणमोदलो ५ विथडतडाभोगमंठियं गिरिनिगुनं। इयरो वि तंमि वुहेसे
नारङ्गपाथवमाहागए नोडे चिट्ठद, जाव भागन्तूण गो मियंकासेणो। एत्यन्तरंमि य करेण परिगत्री श्रहं भागो तमुद्देसं। तो मं दवणं चिन्तियं सुगेण । अत्यि याणिं
अवसरो मे ममौहियस्म । तत्रो नियडिबडलेण मजायाए • महाभिमन्तिऊण मम सवणगोयरे भणियं । सुन्दरि, सुयं मए भयवश्रो वसिट्ठमहरिसिम्म समौवे । जहा दहं संसमारपब्वए मब्वकामियं नाम पडणमत्थि; जो जं अभिलसिजण पडई, सो तकणेण चेव तं पावर ति। तत्रो मए
पुच्छियं । भयवं, कहिं पुण तमुद्देसं । तेण माहियं । जहा १५ दमस्म मालतस्वरस्म वामंपासेणं ति। ता अलं इमिणा
तिरियभावेण; एहि, विजाहरपणिहाणं काऊणं नहिं निवडामो। पडिसमयं च मे इमं जायाए। गयाई तमुहेस, कत्रो पणिही, निवडियाई गिरिनिगुञ्जे। साहियं लौलारदो। समुपदो य सह चन्दलेहाए गयणयलमसंकरेनो
--. .
.
१ DF om. the passage in parentheses. DF om.
.D •णं ति। D om., Fमो सजायार।
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________
SG
समराहचकहा।
[संक्षेपे १८
बोचारई। दिडो व अहिं। ममुपत्रा मे चिना । त्रहो सम्वकामियपडणणुभावो, जमेवं सुगमिडणयं कयविनाहरपणिहाणमिह निवडिजण तरुण व विवाहरमिङणयं . जावं । ता प्रलं अन्हाणं पि इमिण तिरियभावेण । तत्रो देवपणिहिं काजण निवडामो एत्य अन्हे वित्ति। एवं च । संपहारिजण 'पणिहिं काऊण निवडिया तत्य अन्हे। . एत्यन्तरंमि च उपदयं सुथमिडणयं, न लखियमदहिं । तत्रो मंचुलियङ्गोवङ्गो अहं किलेसमणुहविजणं कामनिनराए 'कम्यं खविजण उववन्नो कुसुमसेहराभिहाणे वंतरभोषागयरे देसूणपलिनोवमाऊ वंतरो ति । तत्य व उदारे भोए । भुनामि जाव, इयरो वि सुयत्ताए मरिऊण रयणप्पभाए "चेव पुढवौए लोहियामुाभिहाणे नरए समुपत्रो देसूणपवित्रोवमट्टिई नारगो ति। तो अहं गाउयमणुपालिजण चुषो समाणे एत्य चेव विदेहे अचंमि विजए पक्षवासउरे नयरे अप्पउिहयचक्करम सत्यवाहस्म समजनाए । भारिवाए कुछिमि पुतत्ताए ज्ववलो ति। जात्रो य उचिवसमएण, पहावियं च मे नाम पलदेवो ; पत्तो या बाखभावं । एत्वन्तरंमि च सो सुचनारगो परगाो उम्पष्टिजण तत्व सेव नवरे सोमममम निवपुरोपियम मन्दि
----- - 1 DF transpose का. प.। . DF om. RACE संचरितमंजी।
. DF बार बार। . D om. ( DF खोरिया। . . D संयो।
E DF बंदिवार।
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६०]
बौथो भवो।
वहणभिहाणाए भारियाए कुरिषि पुत्तत्ताए उववको त्ति, नाच 'च काखकमेणं। पट्टाविधं च से नाम जत्रदेवो । पत्तो य कुमारभावं । एत्यन्तरंमि य जाया मम तेण मह पौई समावनी, नस्म उण करवेणं । तो पुष्वभवमत्थकम्मदोसेणं उन्जुयस्म वि अणुज्जुनो मम संपयामच्छरौ वचणश्लेण' बिहाई गवेसिउमारखो। अलहमाणेण 'य परिचिन्तयमणेण । न एसो एवं कलिउं पारियर । ता एम एत्य उवात्रो। चन्दणसत्यवाहगेहं मुसिजण एयरम गेहे रित्यं मुयामि, पच्छा य केण उवाएणं निवेदऊण रारणो संपयात्रो भंसरस्मं ति। अणुचिट्टियं च णेण जहापिन्तियं । उवणेजण च मे गेहे रित्यं भणियमणेण। वयंस, एवं पयत्तेण संगोवावेस त्ति । मए वि य अकालाणयएजायमण अणिछमाणेणावि एयम दखिमबहुलयाए संगोवियं ति । पवत्तो च नयरे गणरवो, जहा मुहूं चन्दणसत्यवाह गेहं। नमो बामडियं मे शियएण। नूणमेयं एवं भविस्मर ति । गत्रो जन्नदेवसमौवं, पुचित्रो व सो मए । कहमेयं ववत्यियं ति। तेण भणियं । मा पत्रहा ममत्येहि। तायभएण मए एयं भवत्रो समप्पियं, न पुष भवर ति। तो अवगया में
PDF om. ..D सब रहा। • DF पेवा
.Dadds मम। . D •सामि। .. Doपास।
. BD om. च। (DF add tषी।
Aममर।
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहकह
[संक्षेपे १६
'मा । एत्वन्तरंमि य जाणवियं चन्दणमत्यवाहेण राण, जहा 'देव गेहं मे मुटुं' ति। 'किमवहरियं' ति पुच्छियं राणा । निवेदयं चन्दणेणं, लिहावियं च रारण । भणियं चणेण । अरे बाघोसेहं डिण्डिमेणं । जहा। मुटुं चन्दणमत्यवाहगेहं, अवहरियमेयं रित्यजायं। ता जस्म गेहे । केणइ ववहारजोएण तं रित्यं रित्थदेसो वा ममागत्रो, मो निवेएउ राहणो चण्डसामणम्म । अणिवेदोवलम्भे च राया मम्वधणावहारेण मरौरदण्डेण य नो खमिस्मर ति। तत्रो पयहमाघोमणं । अदक्कत य तंमि गएस पञ्चसु दिणेस जाणावियं जन्नदेवेण राणो। जहा। देव, न जुत्तं रचेव । मित्तदोमपयामणं, किं तु परलोय दलोयविरुद्धमेविणा अहियायरणेण प्रत्तणो वि य अमित्तण अस्त्रं मे मित्तम् । न उवेस्कियब्वं जाणन्नणं रायजणाहियं । "श्री ईस पि देवम्म निवेई यद। राणा भणियं । भाउ अनो। जबदेवेण भणियं। देव, सण । 'मयं मए पक्कदेवामन्त्रपरिय- १५ णाश्रो. जहा इमं चन्दणमत्यवाहगेहं चक्कदेवेण मुहूं, मंगोवियं रित्यं निययगेहे। एवं मोजण देवो पमाणं ति । रावण भणियं। अन्न, अभावणिजमेयं, "कुलप्पसुत्रो कु रसो, ता कई इमं अवन्तविरुद्धं करिस्मार। जबदेवेण भणियं।
-- . . . .. . 1 DP पासका। PDF om.
बोससे। ४BD om सोय। LACE मनो।
• जाए।
•Dadds तुर्थ
- DF पहचो।
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोबो भवो ।
देव, नत्यि पाणलो भवसगालमसंभावणिक्कां । को य दोमो कुलरम, किं न हवन्ति सुरभिकुसुमेसु किमिचो । ता farmarवेहि ताव केलट् पथारेण तस्म गेहं ति । तत्रो 'जुत्तमेयं' ति चिन्तिऊण ममाणन्तं चण्डमासणेण करणं । * भणिया 'य कारलिया । नयर महन्त गेडिं मह घेत्तूण चन्दणसत्यवाहभण्डारियं पलोएह चक्कदेवस " गेहे तं पणटुं रित्येति । तत्रो 'किमेहूणा श्रभावणिज्जेणं, श्रहवा श्राएमगारिणो ब्रम्हे' ति मन्तिऊण मेलविय नयर महन्तगे घेत्तू चन्दमत्थवाहभण्डारियं जाममेत्ते वामरे ममागया मे गेहूं पहाणजयरजणाहिट्ठिया कारणियन्ति । पुच्छिवो य तेहिं श्रहं । मत्थवाहपुत्त, न ते किंचि केणद एवंजाइयं रित्यं मंववहारवडियाए उवणीयं ति । तत्रो मए श्रमं जायमण भणियं 'नहि नहि' न्ति । तेहिं भणियं । न तए कुप्पियब्वं; रायमाणमिणं, जं ते गेहमवलोद्रयब्वं ति । मए भणियं । * न एत्थ अवसरो कोवम्स, पयापरिररकणनिमित्तं समारम्भो देवस्म । तश्रो पविट्ठा मे गेहं मह नयरबुद्धेहिं रायपुरिमा । (अवलोयं च तेहिं माणापयारं दविणजायं, दिट्ठे च पयतट्ठावियं चन्दणनामङ्कियं हिरणवामणं, मौणियं बाहिं, दंसियं चन्दणभण्डारियरस । श्रवलोदऊण मदुकमिव भणियं
-२०}
2
१ A किच, (DE किन. Bha इति (or चवंति. 1) पोति । PDF •
DF om. D नि । ( B बोरच माच• and om.
६१
महिं । महनहिं ।
after दिह ।
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे २०५
५
१च तेल । अणुहरद्द ताव एयं, न उण निस्संख्यं वियाणामि ति । कारणिएहिं भणियं । वाएहि ताव श्रवहरियनिवेयणापतगं, किं तत्थ इमं ईद्रसं श्रभिलिहियं न वन्ति । वादयं पन्तगं, दिट्ठमभिचिहियं । सन्झसौभूया नायरकारणिया । भणियं च तेहिं । सत्यवाचपुत्त, कुत्रो तुह इमं । तो मए "वि चिन्तिथं । कहं सभावठावियं मित्तनासं पयासेमि । " मा ara dura afrfa एसो एवं चैव समासार भवे । ता कहं नियपाणबsमाणश्रो मिन्तपाले परिचयामि न्ति । चिन्तिऊण भणियं मए 'नियगं देव एयं' ति । तेहिं भणियं । कहं चन्दनामयिं । मए भणियं । न- याणामो, १० कहिंचि वामणपरावन्तो भविस्सर । तेहिं भणियं । किंसंखियं किं वा हिरलजायमेत्थं ति । मए भणियं । न सुट्टु सुमरामि, मयं चैव जोएह । कारणिएहिं भणियं । वाह पत्तगं, किंदविणजुत्तं किंसंखियं वा तं चन्द्रणमत्थवाहवास ति । वादयं पत्तगं जाव दोणारदविणजुतं दमसरमंखियं १५ च। तत्र छोडावियमणेहिं मिशिश्रो पन्तगत्यो । विन्दिया नागर कार लिया । परिचिन्तियं च तेहिं । कहं श्रप्यहियचमत्थवाचपुते चक्कदेवे एवं भविस्मरन्ति । पुणो वि पुच्छित्रो । सत्यवारयुक्त, नरिन्दसारणमिणं; ता कहि
६२
D चंदव
"DF om. ( D वैरिव ।
समराइचकहा ।
२ BF बज ।
५ DF मचर्षिय देयाणि कचि ।
• D वर्ष।
ACE fuf
CE add
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९.]
बोचो भयो।
फुलत्यं, 'कुत्रो तहरमंति। तत्रो मए तं वाणुषितिजण तं व मिटुं ति। तेहिं चिय 'पिरत्यु देवस्म' ति भणिजण मन्तियं । अयं पि ते न किंचि परमन्नियं गेहे चिट्ठर ।
मए भणियं । न किंचि। तत्रो तेहिं पत्तगं वारजण मवि. सेममवलोदयं मे गेहं, दिटुं च जहावाइयं निरवसेसमेव रित्यं। एत्यन्तरंमि च कुविधा ममोवरि पारखिगा। नौत्रो तेहिं• नरवसमौवं । साहित्रो बुत्तन्तो चण्डमासणस्म । भणित्रो हि राण। सत्यवाहपुत्त, विधात्रोभयलोयमग्गो
तुम, ता न तह एयमेरिसममाहुचरियममंभावणिज्ज संभावेमि 1. 'ति । ता कहेहि ताव, को एत्य परमत्यो ति। तत्रो मए
तं व चिन्तिऊण बाहजलभरियलोयणेणं न किंपि जंपियं नरवापुरत्रो ति। तत्रो रावण ममुप्पनामदेणावि तायबजमाणो अमरिसं वयणमभामिऊण कयत्थणं चाकाजण
निविमत्रो ममाणतो दि, नौणियो य रायपुरिमेकिं ५नयरात्रो, मुको 'य नयरदेवयावणममौवे। 'पडिनियता
रायपुरिमा। ममुपवा च मे चिन्ता । किमहामेत्तपरिभवभायणेणं अन्न वि जीविएणं । ता एयंमि नयरदेवयावणसमासो नग्गोहपायवे उबालम्बेमि अप्पाणं ति। चिनिजण
पथट्टो नग्गोहसमौवं । एत्यनारंमि 'य.कहिंचि पाभोरजण .. इमं वायरमोषिणा समुपका ममोवरि नयरदेवयाए अणु
DF om.
PBFT
BF onu.
DF foreni
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________
समगचकहा।
संक्षेपे २१॥
कम्पा । 'चावेसिजण रायजणणिं माहियं महडियमेव एवं नौए रावणो। भणिो य राया। रमाए मरलणाए असुगंमि नयहजाणासने नग्गोहपायवे उम्बन्धणेण अत्ताणयं परिचर ववमित्रो पंकदेवो। ता लडं निवारेहि तं ममाणिऊण य पवेमेहि नयरं ति। तत्रो कोहने हाउलयाए । मंकिलं रसमणुहवन्तो राया 'अरे गेण्हह दुरायारं जन्नदेवं' ति पारसिऊण पहाणवारूयारूढो समं अहामनिक्षियपरियणेणं "तरियतरियं निग्गी नयरात्रो", पत्तो छ नयाजाणं । दिट्ठो य अहं रावणा नग्गोहपायवमाहागो उत्तरौयनिबद्धपाममि ढोदयाए मिरोहराए पत्ताणयं पवाधि- १. कामो ति। तत्रो मो दूरत्रो व संभमाइसयमिवडियमारं 'भो चक्कदेव, मा माहसं मा माहस' ति भणमाणो सिग्घयरतब्जियाए वास्याए समालोको पायवममौवं । मयमेव श्रवणोश्रो पासो, गेपिहजण °य करंमि ठाविषो ई तेण वारूयापटियाए', भणियो चमबङमाणं। भो मत्यवाह- १॥ पुप्त, जुक्तं नाम भवत्रो मए वि पुछियस्म सभावामाहणं । नषो मए पिनियं। हाकिमेयं ति, पथासियं भविस्मर कोणर मित्तरा। एत्यनारंमि च भणियं रारण। भो
....
BDF वि.। . DF ।
BP मरत.। VDF रिया
Daldsरापा। DF om. .BDF om.
C BF दूरावी। BFषी पावस.। .CE परिवार, DF पलिया।
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोबो भवो ।
-२२६ ]
सत्यवाsपुत, साहित्रो मम एस वद्दयरो अम्बं पविभिजण भवईए नरदेवयाए, जहा निहोमो तुमं दोसयारौ य एत्थ दुरायारो जनदेवो । ता खमियम्वं तुमए, 'जं मए श्रमुलियपरमत्येणं कयत्थिश्रो मिति । तत्रो मए 'हन्त 'पतो ५ वसणं जन्नदेवो' ति चिन्तिऊण भणिश्रो राया। देव, 'रायधन्मोऽयं, पयापरिरक' ममुज्जयस्स नत्थि दोमो देवरस | जन्न "देवमूलसद्धिं पि गवेमेउ देवो, न तंमि महाणुभावे प्रणयरणं संभावय । राणा भणियं । गविट्ठा मूलसडी, माहियं भयवईए 'सव्वमिणं तेण पावेण ववसियं' ति । माहियं देवयाकहियं राहणा' । 'ठियं च मे चिन्ते तुह दोषपयासणेणं ति भणिजण माहिश्रो जन्म देवकहियन्तन्तो । तो मए चिन्तियं । हन्त किमेयं प्रभावणिज्जं । एत्थन्तरं मि "य प्राणिश्रो रायपुरिसेहिं बन्धेऊण जन्म देवो, निवेदश्रो राहूणो । भणियं च तेण । भरे एयरस जिथं विन्दिजण १४ उष्पाह लोयणारं । विसलो जनदेवो । तो मए चलोस
विडिऊण विश्वत्तो राया। देव, मम एस श्रवराहो 'खमौयs, मुञ्च जनदेवो । राणा भणियं । सत्यवाइपुक्त, न जुत्तमेवं; दुरायारो खु एसो त नं विनवेदिति । मए
ACE
BF om.
२ A •कायो, BK धन्नोबरं, 1) • धोए ।
B देव्स and om. पि ।
• 4 डिवाबर राहवा भयं च मे चिने ।
२ BF पनी ।
४ 1) •जुब्जश्स्म् ।
( CEF add चव
DF om.
६५
-
D मि ।
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५०
भणियं। देव, असमनेणं ति; जर ममोवरि बङमाणो देवस्म, ता इमं व संपाउंड देवो। रावण भणियं ।' पलायवयणो तमं ति ; सुमं चेव जाणमि। तत्रो भए 'देवपमानो' ति भणिऊण 'निवडियो 'चलणस। मोथावित्रो जत्रदेवो, पेमित्रो य अहं रावण निययभवणं । । तो ममाणिजण महया विभूए गो मभवणं ति । जात्रो य लोयवात्रो, हो जबदेवस्म जानत। समुपको ये मे . निवेत्रो। पेच्छ, ईरमाणं पि मित्ताणं "ईदूमो परिणमो ति। अहो अमारया संसारस्म, विचित्तया कम्मपरिणईए, दुणकाणि पाणिचित्ताणि । ता न-याणमो किमेत्य १. जुतं ति॥ ___ एत्थन्तरंमि 'य ममागो तत्थ सुगिहियनामो अग्गिभूई माम गणहरो। ठिी व नयनाणे। दिठ्ठो मए बाहिरियागएणं । जात्रो य मे तं पद बहुमाणो, पणमित्रो य मो . मए, धमलाभिषो 'च तेणं, उवविट्ठो नरम पायमूले । १॥ पुलिषो भयवं सम्बदुकविउरणममत्यं धर्म । मारियो भगवया खमाइगो साहुधको। तं च सुणमाणस्म समुष्पमा देशविरहपरिणई, पवडमाएसंवेगम जात्रो भवविरागो। विनियं च मए। प्र संसारपवडणमेतफलेणं रमिण परिकियेसेणं, पवब्बामो पम्पन्नं ति ॥
1 Dr om. . 1 DF पानि
पेरिस। .DF •पर्य- DP दिखी परिषर
( DF add भलि। Dom. s।
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________
बौची भवो ।
एत्यन्तरंभि 'य गलिचो कमसंघाश्रो, पयलिया बन्धणट्ठिई, विहावियं श्रन्त' विरिएणं, समुष्यमा सम्बविर परिणाति । कहावसा य विभ्रत्तो मए भयवं गुरू । अणुग्गिीश्री हं भयवया, विरतं च मे चित्तं भवपवञ्चाचो, ता श्रट्सउ भयवं
१५]
•
I
" किं मए कायब्वं ति । तत्रो तेण 'सुयमयनाणिणा मम भावं वियाणिजण भणियं । जुब्बद्द भवनो महापुरिस सेवियं समणतुणं "काएं ति । तत्रो मए तस्स समोवंमि देव पव समणत्तणं परिवालियं च विहिणा । तत्रो श्रहालयं पालिजण कालमासे कालं किया देहं चद्रजण नवसागरोवमाऊ १. वेमाणियन्ताए उबवनो हि बम्भलोए, दयरो विथ जनदेवो तिमागरोवमठिई वझरष्पभाए नारगो न्ति । तत्रो श्रहमहाउयं पालिऊण देवलोमात्रो चुत्रो (ममाणो हेव विदेहे 'गन्धलावईविजए रयणपुरे नयरे रयणसागर स् सत्यवाद सिरिमईए भारियाए कुकिंसि पुतताए १५ उवक्त्रोन्ति । इयरो वि य• तत्रो नरगात्रो उब्बहिण चाहे उगसुनो भविय मरिजण तिमागोवमाऊ तत्थेव ववचिजण तत्रो य उब्बट्टो नाणातिरिएस प्राहिणिज तत्थेव रथणपुरे तायवरदासौए नायाभिहाणए सुवक्ता ए Gaat न्ति । उचियसमर्थनि जाया य थे, पत्ता य १० बालभावं । परट्टावियाई नामाई मं चन्दमारो वर
१ BD om.
• BD om.
• D adds dow
1 B परिपाबि ।
BD om all down to भविथे ।
Dom.
●D ि
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २४
अणागो ति। पत्ता 'य जोवणं । कत्रो मए दारसंगहो। एवं च विसयासत्ता चिट्ठामो । पुष्वभवभासत्रो य न रमम ममोवरि वचणापरिणामो भवेर । पत्रया य भागो तत्व मामकप्पविहारी भयवं. विजयवद्धणयरियो। पवनो व मए रमस्म पायमूले सावगधयो। अत्रया य तं पुरं दौहदण्ड- । जतागए नरवरमि गामन्तरगएस अन्सु विझकेउनामेण सवरसेणवरण इयविहयं काऊण अवोत्रो कोइ लोचो। सर्व र अहिं। समागया तं पुरं। दिटुं च मसाणगारमणुगरिन्नं गवेमावियं माणुसं जाव सव्यमेव धरद् नवरं चन्दकन्ता मे भारिया अवहड ति। तत्रो ममुप्पबा मे .. अरई, जाया य चिन्ता । हा क मा तवमिणै ममादिट्टविनोगा पाणं धारिस्मद ति। एत्यन्तरंमि च भणि श्रो देवमयाभिहाणेण वुडमाहणणं । मत्थवाहपुक्त, मा संतप्प । पुणे वि एयंमि चेव विमए मिरित्यलाभिहाणाम्रो मत्रिवेमात्रो एवं चेव मवरेहिं पौषो जो पासि। मो' ।। निरवसेसो अखण्डियररिक्तमयमो मया दविणजाएण मुक्को ति। तो अहं एयमायलिऊण घरकन्स करवयदिणेसु मभूमिमुवगएस सवरेस प्रणहगदुरो घेत्तूण सम्बमारं दविणजायं सुमणिसभि च पाईयं पयहो चन्दकमाविमोकणनिर्मित ति।
Dom. Daddu
१ ॥ विनामो। .AB.पि।
• Dom.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________
४]
वोचो भयो।
परो व तौए मम विभोगविडराए पारिता परिौए व करिति "मुलगामापत्रकूवबळावासिवाए सबर-. वाहिए निमाचरमसमयंमि पवते व पचाणगकोलाले
पेरन्तरतणावावरेस मवरघाएस जीवियनिरवेकाए तमि • चेव विषबूमि पवापिषो पप्पा । परिचा 'व जखमको न मया 'च बसप्पभावणं। तो तगयं व परिकूवगमहिडिजण चिट्ठिउमारहा। किछपाण व जीवियसेसेणं व जाव पाणे धारेर, ताव पत्ता पन्ने तमुद्देसं। पणहगाम वि य पुब्वभवनिमित्तत्रो तयत्यसंदरिमणको य ममुपयो • ममोवरि वक्षणपरिणामो। चिन्तियं च योणं 'कामेमो वञ्चियब्वो' त्ति। तत्रो मो भणेषवियण'ममालिययित्रो पहं च सहमहावो ति एवं वचामो। पाहेचदविणजायापि य पत्तेयं इत्यगोयराणि इवन्ति । अषया य मम हत्थे पाहेथं तस्म दविणजापं ति। एवमणुगफमाण पता नमुहेस, । जत्व मा चन्दकन्ना चिटुर. दिडो सो कूवो। एत्य
तरंमि व अत्यमित्रो सहमरसौ, बुलिया मया । यो चिनियमणहगेणं । इत्यगयं मे 'दविणजायं, विणणं. कनारं, ममामलो व पायालगन्नौरो कूवो, पवतो च पावरा विवरणमायगो पन्धवारो। ता एवंमि एवं
1 D om.
. D
१D•रौर। L CD पच्चार।
- Bir, Dalive
D विरामोसवमारी।
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहका ।
[संक्षेपे २०६
पतिविजण नियत्तामो परमस्म थाणम्म ति, चिन्तिअणं भणियं च तेण । माथवाशपुत, धणियं पिवासाभिभूषो नि। ता निहाशि एवं जिसकूवं, किमेत्य उदगं पत्यि' मयि ति। तो मए गहियपाइयपोडलेणं चेव निहामित्रो "कूवो । एत्यनारंमि च सविसत्यहिययस्म लोयस्म विथ मबू धागो मम समौवमणहगो। सहमा पखित्तो तंमि पहमणहगेण, परित्रो "य उदगमण्झे । नियत्तो "घ सो तो विभागाो । पहमवि 'य ससंभन्तो सम्गो परिकूवगेसदेसे । परामुट्ठा "य भयविहलामा चन्दकन्ता, चौमहावत्रो भयकायरा। भणियं च तौए 'नमो अरि- १.
नाणं' ति । नत्री पञ्चभिषात्रो महो । ऊममियं मे हियएणं । भणिया व मा 'अभयमभयं जिणमामणरयाणं' ति । तौए वि य पञ्चभित्रानो मे महो। रोविउ पयत्ता, समामामिया "मा मए, पुछिया य बुत्तमं । साहित्रो य तौए, मए वि य नियगो ति । भणियं र तौए । । १ कयं ॥ पणहगेण । मए भणियं । सुन्दरि, न दडु कयं, परमोवपारी खुमो महाणुभावो, 'तुमं मंजोरय ति । षष्पनिहाण 'य भाबना रवणे, उग्गयो सुमागे। तो
१० परिवरिष।
B adds for ( Dadds mofesti
मारजोर लि
Bापा मस, Dमस पामस। B adds i Dom. • Dufrufanitat 5]) *.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोयो भयो।
१.१
मए दिवं चन्दकन्नाए 'पाहेयं । भणियं च तौए 'कामहर तुमए पगहियंमि गेपहामि, लि। तो मए नेहकावरं से पिययं कपिजणमकाले व गहियं पाडेयं, भुक्तं . परेटिं। 'तको चिन्तियं मए । कण पुण उनाएण पणे । मानो भवसमुहायो विव कूवगाचो उत्तरिमामो नि। एवं चिन्तयन्नाणं करवयदिणेसु खौणं पाहेयं, पण्डा जौवियामा। जाया य मे चिन्ता । कहं पाविजण जिणमचं अकाऊ पवनं पकयत्यो मरिस्मामि ति। एत्यन्तरंमि
फुरियं से वामलोयणेणं ममावि 'दाहिणेणं । जंपियं । १. तौए 'अन्नउत्त, वामं मे सोयणं कुरिय' ति । तयो
माहित्रो से मए हिययसंकप्पो इयरचखपुरणं । समा. सामिया य एमा। सन्दरि, रमेहिं निमित्तविसेसेहिं भवनमा पहाणं न चिरकामाणमारी एस किलेपो, ना न तुमए संतप्पियवं ति । पडिस्मुथमिमौए। एवं च जाव प्रशोरक्तं ॥ निवमामो, नाव समागो मवरंरायहाणेघो रयणपुरनिवामिणो नन्दिवरणभिहाणस्य सत्यवाइमा भनियो रयणपुरगामौ चेव मत्यो ति। उयंगनिमित्तं च समागया "पुरिमा । "गहिजण सम्ममा दिवार परे इमेहिं। निवे
1 D पारे। • Dadds | • D परर। nam
२D पर्य।
B•दिवरत। CB. Dwa ..com
Dom. D दबिने। मारिय।
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइसकहा।
[संक्षेपे २४१
र सत्यवाहरमा । कथमचियापचोएणं समुन्नारावियाई तेलं, पञ्चभित्राथाणि य। पुछियाई युत्तन्न, माहियो वित्यरे । यो पत्थियाई रयणरं नाव परकन्स पञ्चम 'पचाणएस परिवहन्ते सत्ये रायवाणोत्रो नाइदूरसभाए दिवो कहालमेक्ससेसो वामपामावडियद विणजात्रो केमरिण । दौनिहावसमुवोचो अणहगो नि । दविणवलम्भेष पञ्चभिवात्रो अन्दहिं । तो तसविविवागं पेचिजण समुष्षत्रो मे विवेगो । सत्रोवमममुवगयं चारितमोहौयं । संजात्रो सवलजीवलोयदुनहो परणपरिणामो । तत्रोपई नाविहपवडमाणपरिणामो' चेव पागनो मनयरं । पवनो .. व महाविहौए विजयवद्धणायरियममौवे पवन पहाअधमणुवासिजण विक्षिणा व मोतूण देकं उववन्नो मोलमगागरोवमाज वेमाणियनाए महामुक्षकप्पंमि, रो विव अागो सौहवावायपरीरो मत्तमागरोवमट्टिई' वालुगणहाए नारगो नि । तयो पईमहायं पालिजण देवखो- १॥ गायो पुषो पमाणे हेव जम्बुहोवे दौवे भारहे वासे रावीरउरे नवरे मनिवडणम गाहावरम सुरसन्दरोए भारिगए कुरिषि पुतताए उक्वनो नि । स्थरो वि तो नरगात्री उबहिजण वितगिरिपबए पणेगमतवा
I CI add faforet eet . Dबेगी। • BD Owayषा.
. AC gerig
ABD FDMI
Dom. (DOT
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०.]
दोषो भवो।
१५
वावल्परो सौरत्ताए उववो । तत्रो मोहत्साए सववविजण पुणे विमरिजण सत्तसागरोवमाज सत्येव जयनिय तो य उम्वट्ठो नाणतिरिएम पाहिणिय तत्थेव
नथरे .मोममत्यवाहस्म मन्दिमईए ‘भारियाए पुतनाए ॥ ववको ति। उचियसमयंमि जाया पन्हे, पत्ता वालभाव । परहाविधाएं नामारं मम पणदेवो, इयरम धणदेवो ति। या बालभावत्रो माया पिई मम सभावो', स्वरस्म करवएणं । कुमारभावमि' या पत्तो मए
देवसेणगुरुसमौवे एमव्वभामित्रो भयो । पत्ता व जोवणं । १. सन्ने वि पुष्वपुरिमलिए दविणलाए अभिमाणो'
'किमण पुष्वपुरिसब्जिएणं' ति दम्बमंगहनिमित्तं गया रयणदौवं । विद्वत्ताई रवणारं। कथा मंजुत्तौ। पयहा . निवदेसमागतं ।। एत्यन्तरंमि च पुम्बकथकादोमेण
चिन्तियं धणदेवेण । कहं पुणो वञ्चियबो एम प्रणा देवो। ॥ वियप्षिया य तेणं अणेगे मिहावियपा । ठावित्रो मिन्नो। पवावारत्रो एम म तौरए पधिलं ति, ता वावाएमि एवं। परिचिनियो 'उवाको 'भोषणे से विसं देमि' ति। अषया व मथिममधिबेसमणुपत्ताशं भोषणनिमितं गचो धणदेवो इसमग्गं । कारावियं च तेण भोवणं, .. पखितं च एगमि बहुगे विमं । वितिय र ते 'एवं से
I DOI p D for Dom. • B gwafura, D dafigue 1 LAC लो। Dपावा .D. । - Bom.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०७
समराइचकहा।
[संक्षेपे २७०
दाहामि' ति। पागच्छन्तम अणेगवियप्यावहरियचित्तस्म संजात्रो विवनो। भोयणवेचाए' गहिषो तेण विसलडगो, दिनो ममं च दयरो ति। पभुत्ता पन्हे जाव थेववेलाए चेव चारित्रो धणदेवो। तो 'किमेयं ति' पाउलौहो 'अहं जाव किंकायब्वमूढो थेवकालं चिट्ठामि, ताव अञ्चुग्ग- । पाए विसम्म विचित्तयाए कापरिणामस्म उवरत्रो धणदेवो। जाया मे चिन्ता 'हा केण उण एवं ववमियं' ति । तत्रो प्रमुणियवुत्तन्तो महासोयाभिभूयमाणमो भागो मनयरं । सिट्टो वुत्तन्तो तम्म माणसाणं । "विदूषं च तेमि अमहियथरं रयणजायं। सेमरयणजायं पि य जहाणुरूवं कुमलपके १० निउचिऊण तमिव्वेएण व तिथप्पमिदमत्रायविसयमङ्गो पवनो देवमेणारियममौवे पव्वजं ति। परिवालिजण पहाउयं विहिण य मोत्तूण देहं पाणयंमि कम्पे उववनो एगूणवौसमागरोवमाऊ देवो ति, इयरो वि विममरणाणतरं परप्पभाए पुढवौए नवमागरोधमाऊ नारगो ति ॥ तो ।। पहमाउयं अणुवालिऊण चुत्रो ममाणो रहेव जम्बुहीवे दौवे एरवए खेत्ते हथिणारे नयरे हरिनन्दिस्म गाहावडरम सचिमईए भारियाए कृछिमि पुत्तत्ताए उववो । रबरो वितत्रो नरगात्रो उम्बष्ट्रिय उरगत्तणं पाविजण
Daddeas Dom. १ पारियो? Dकार्य। 10 दिया। B मप्प.. D •प्यामेव पा.। . D अमुषो। - 1) •मपा। CD adds fry
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५]
बोयो भयो।
१.५
मणेगमत्तवावायणपरो' दावाणलददेहो मरिजण तौए व परप्पभाए पुढवौए किंचूणदसमागरोवमाऊ नारगो होऊण तो उब्वट्टो तिरिएस पाहिण्डिय तमि व
हथिणाउरे रन्दनामस्म वुड्डमेडिस्म नन्दिमईए भारियाए • कुछिमि पुत्तत्ताए उववत्रो लि। उचियममयंमि गाथा
अन्थे । पहाविधाएं नामारं मन्य वीरदेवो, इयरम्म दोणगो ति। पत्ता य कुमारभावं समप्पिया य लेहायरियस्मा । जाया 'य अन्हाणं पुववलिया व पिई। तो गहिव कलाकलावणं मए परिवत्रो माणभङ्गाराममौवे जिणदमित्रो १. धनो, ममोवयारवञ्चणकुमलेण दपत्रों दोणएणावि। नमो
व मे धमाणुराण तपभिरं तं पर ममुपवा थिरथरा पिई। ममप्पियं से पभूयं दविणजायं। भणित्रो य एमो, 'ववारह प्रणिन्दिएण मग्गेण' । नमो मो वहरिउमारको । विढनं च तेण पभूयं दविणजायं । एत्यन्तरंमि पुष्पकयकम॥ वामणादोसेण जात्रो से ममोरि 'अहिगो वञ्चणापरिणामो । चिन्तियं च तेणं । अनियं पभूयं दविणाभायं, भागिनो व वीरदेवो एयम्म । ता केण उण उवाएण वश्चियब्यो एमो. न व मुणर जट्टियं णे कोर ववहारं। ता किं अवलम्बामि । पहवा एवंमि परिपन्थगे न मे लियवयण निम्बहर । ना
१ BD • Dom.
.। २D .परतो, AC.पिरषो.।
AC wfval
. D om.
Dadds पि।
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६.
वावाएमि एवं। तत्रो 'जमहं भणिमामि, तं व अग्विस्मर' त्ति संपहारिजण पारद्वो तेण समुवयारो। कारावित्री महन्नो पामात्रो, उवरिभूमिभाए' व तम्म पणियमिय खौलबालो निव्वूहगो । चिन्मियं च तेणं । वौरदेवं पामाय पवेसनिमित्तं निमन्तिजण दंसेमि से निजहगं । तो सो रब- । दमणीययाए निगम महमा पारोहवस्मद । तो च सचिवडणेषा निवडियो समाणो न भविस्मद् ति। एवं र कए ममाणे जोयवात्रो वि परिहरियो हो'। 'संपाइयं तेण महाममौरियं । भुत्तुत्तरकासंमि “य पारूढा दुवे वि पन्चे सपरिवारा पासायं। एत्यारंमि य पणट्ठा से मई । .. मम दमणनिमित्तं केवलो वारूढो निहगं । जाव च मारोशमि अयं, ताव निवडियो। हारवं करेमाणो समोरखो अहयं जाव दिडो पञ्चत्तमुवगयो दोणगो नि । समुष्पनो मे निषेत्रो । चिन्नियं मए। धिरत्यु जीवलोयस्मा, एवमवभाणं संसाररेडियं । तो अहं तसा मयकिञ्चं काऊण ॥ तत्रिवेएण व परिवत्रो माणभङ्गगुलममौवे समणलिङ्गं । परिवासिजण बहाउयं उववो "इडिमोवरिमगेवेन्चए किंचूणपणवीसमागरोवमाज . देवो ; इथरो विर दोणत्रो
१Daddsनाव। . Bो । .Bसंपादि। १.ACD .
२ BD समुवाची। HD पवेषण। - Dom. ११Dj.
१D भूमिवार।
Dadda fw1 (Dadds tो। ' B adds 1
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोचो भयो ।
तहाविहरन्प्राणोवगश्रो धूमध्यभाए पुडवौए दुवाल ससागरीमाऊ नारगो ति ॥ तत्रो अहं सुराउयमणुसुचिऊण पुत्रो समाणो रहेव जम्बुद्दौवे दौबे 'एत्य चैव विजए चम्पावाले नयरे. माणिभद्दम बेटिस ' हारिणीए भारियाए कुकिं ' पुतन्ताए उववत्रो, जात्रो य उचियसमएलं । परट्टावियं मे नामं पुलभट्टो ति । ९पढमं च किल मए घोसमुच्चारयो # 'अमर' न्ति संलन्तं । श्रश्र दुहयं पि मे नामं भ्रमरगुती ति । सावयगिष्यन्तौर य श्रा बालभावाश्री देव पवनो मए जिमित्रो धो। एत्यन्नरंमि य इयरो वि तो नरगाओ १. उम्बट्टिऊण मयंभुरमले समुद्दे महामच्छो भविय चन्तपावदिट्ठी मत्रो समाणो तोए चैव धूमप्यभाए दवालमसागरोवमाऊ चेव नारगो होऊण उब्बट्टो ममाणो माणातिरिएस डिष्टिय तंमि चैव नयरे मन्दावन्ता हिस्स सिरिमन्दार भारियाए कुच्छिंसि धूयन्ताए उवक्त्रो जाया १५ य उचियसमएणं । पट्टावियं च से नामं मन्दयन्ति सि ।
१०२]
१००
पत्ता च जोब्वणं विदुषा य मं । निम्यन्तियं पाणिग्गहणं । समुष्यत्रो य मे तं पद मिलेहो, तौए वि य तव । एवं च विषयसुहमणुहवन्ताणं गश्री को कालो । पुम्बकय'कादोसे 'य से ममोगरि वचणा परिणामो नावे, जेण
= D रत्येव ।
९ D धारिदौर |
● AC रष ।
BI) om.
० विदिचा, C विदिशा, D दिया।
1) um
( B बहो
८ D •भावो ।
#
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________
१००
समराहचकहा।
[संक्षेपे ३०२
समषियमवघरमारा वि माथाए वारद । माफियं च मे परिवणेणं, न उण पत्तियामि ति। अत्रया 'ध माहियं मे तौए। जहा। पण्टुं सव्वसारं कुण्डलजुयलं । तं पुण सयं देव चवहरिजण समाउणीभूया। भणिया य तो मए । सुन्दरि, थेवमेयं ति, किमेहहमेत्तेणं मरोण। अयं ते । कुण्डलजुय कारावेमि । कारावियं कुण्डलजुयलं । अरबन्नेस करवयदिणेसु अभङ्गणवेलाए समप्पियं से नामक्षियमुहारयणं, मंगोवियं च तौए निययाभरणकरण्डए। वत्ते 'च हाणभोयणममए काऊणमजरायं परिगेण्हिजण तम्बोलं असंजायामण व तो करण्डगानो 'सरं चैव गप्रियं . मए मुहारयणं । दिटुं च पुब्बनटुं मव्वसारं कुण्डलजुयलं । जाया य मे चिन्ता 'किमेयं पुणो लद्धं ति . एत्यन्तरंमिर समजामा विथ भागया नन्दयन्तौ । दिढ च नौए मन हत्यमि मुहारयणं । विलिया मा। सखिो मे भावो । तत्रो पर सिग्यमेव निग्गत्रो गेहायो। चिन्तियं ।। र तौए । दिटुं रमण कुण्डसजुयलं । ता किमेत्य काथम्वं । मायं मे लडतं, पणट्ठो एसो "वि । ता जाव मयणवग्गे वि मे लाघवं न अप्पनर, नाव. वावाएमि एवं ति । एसो य एत्य उवाचो, मबघायणं से कश्मणजोगं पञ्चामि । कोर तौए बवाए चेव अणेयमरणावादम्बसंजोएणं जोगी। ..
Dom. .D
. Daddar (Daddst
BD om.
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२०]
पौषो भयो।
मंठवन्तौ च तमेगदेसे उमा भुवामेणं । मारियं च मे पुरोहिएणं सहदेवेणं । गो पई ससम्मन्नो गिई। दिहा व कमिणमण्डसावावियसरौरा जीवियमेत्तसेमा नन्दयन्ती।
तं.ताविहं दहण समुष्पबा मे चिन्ता । धिरत्यु । माइन्दजालमरिपस्म जीवलोयम । बाह'जलभरियलोषणेणं - मगग्गयस्करं भणिया मए। सुन्दरि, किं ते पाहा। जाव, न जपर ति, तो विसलो पहं, पणटा जीवियामा । नहावि 'गारुरिया एत्य पमाणं, अचिन्ता मनामप्ति' सि
महाविया गारउिया । दिवा य तेहिं । विमला व ते । १. भणित्रो व । सत्यवाहपुत्त, कालदहा ख एमाग
गोयरा मन्तम्म । ता न कुपियव्यं तुमए ति, भणिजण निग्गया गाररिया। तत्रो मन्दणविसवणवावडरूम मे परियणम्म विमुक्का जीविएणं, कथं से अवदेहियं । तभी
अहं तबियेरणं चेव पवडमाणसंवेगो ‘धिरत्य जीवसोयरम' " ति परिचिन्तिजण य प्रसारयं परजण किलेमाथापकारिणं मॉ पवत्रो पम्पनं ति। मा उण नवमिणे ना मरिजण ममुष्पना तमप्पहाभिहाणाए नरथपुढवौए । पाउं च से "इगवौमं 'मागराई। एयं मे परियं ति ॥ एवं च
सोऊण संजाचो राषनाथराणं निवेत्रो। पुचियं च रारण। १. भयवं, को उण तौए भवत्रो व परिणमो भविहार ।
Dom.
१ B मा., D•सविसवा .) स्व।
१D om 1 DAरीवबा।
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १४
विषा भएिवं । तौले पणनमंमारावसाणे सुत्तौ, मम पण हेव जो ति॥
तो पामेथमायषिऊण तहमा चेव भयवत्रो समौवे यनायरमणपरिगो.पवनो पव्व । एयं मे विसेसकारणं ति॥
सोहकुमारेण भणियं । मोहणं ते निव्वेथकारणं । पा गरपमावारूवो उण एस समारो, किंविसिट्टाणि वा. दह ॥रीरमाणमाणि सहदकाणि अणुहवन्ति पाणिणो, को वा त्य संमारचारगविमोयणसमत्यो भयवं धयो ति। धम्मगोसेण भणियं। वच्छ, सण, जं नए पुछियं। .
एत्य ताव पउगइसमावरूवो संमारो। गईषो पुण मात्रो। तं जहा। मरयगई तिरियगई मणुयगई देवगई। सुहदुस्कचिनाए पुण, कुत्रो समारसमावनाणं गाजरामरणपौडियाणं रागाइदोमगरियाणं विसयविमावइयचेवणणं च सत्ताणं सुई ति। न किंचि सहं, बळं । एवं। एत्व मे सुण नायं ।
मा नाम कोड पुरिमो धणियं दालिहदुखसंतत्तो। मोत्तणं नियं देखें परदेसं गन्तुमारद्धो ॥ साऊण य देसं गामायरनयरपडणमणाई। घेदियहि नवरं कपि पचाउ पभट्ठो ।
.D.विव।
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६ पौधो भयो।
२११ पत्तो व मालमरवतमाल तामासिवसतिणनिसकोमकसम्बवचुलपलासगरतिणिसनिम्बजयनगोहखररसन्नन्पग्वजयनियरगविलं दरियमयणाहखरनहरसिहरावावलि
यमत्तमायणकुम्भत्यसगलियबहमाहिरारसमुप्ताहलाकुसमपथ" रचियविस्थिवभूमिभाग वणकोसमरहवसहपभयवग्धतरक
कभनजम्बुध गवगवयसौहगडयाररहदुसावधभौमणं दरियवणमहिमजूहसमालोरियासेमपालजकल तत्वजलधरमकमायबहिरियदिस महाविं । तौए या तहाकुहाभिभूएण
दरियवणदुटुमावथरवायलणुप्तत्यलोयणेणं दौहपहपरिम१. पत्रमेयजलधोयगनेणं मूढदिमाचवं विसमपासमतपयसंचार
परिभमन्तेण तेण दिट्ठो य पसयघणवन्द्रमविको निषियाणेषपहियजणवडिउकाहो गहमबियरवा ऊरिथवियररखुद्देसो मग्गो तरियं धावमाणे 'उडौकउद्दण्डमुण्डो वणहत्यि ति। तह ५ मिसियकरवालवावडग्गहत्या विग॥ राखवयणकाया भौमहाहाममंजुत्तार अभियवसण पुरो महादुरस्कमि ति। तत्रो से दट्टण , मन्नुभयवेविरको अवलोडयमयादिमामण्डलो पुष्वदिमाए उदयगिरिमिहर
. Daddy नास। RID has a insteud of म्य। CD om अथ। • A •संतुलनाब., B •निमाब, C • संतन
A adds site, D on the margin, Aa, B.) • ACD पूरि। करिवरिया हो। १. B has here परिवरूपपरितापा। १५ Bावना। जुला।
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३२८
मषिरं निबद्धसिद्धगन्धवमिडणगयणपयारमगं महन्न नग्गोपाय अवखोरजण परिचिन्तिउं पयत्तो । कई
नर नाम कहवि एवं रवितुरयादरम्पवित्रघणपत्तं । नग्गोहमालहेजा कुहेन तो गहन्दस्म ॥ दय चिन्तिकण भौत्रो कुममूई भित्रपायतसमग्गो । वेगेण धाविकणं वियउं वडपायवं पत्तो । तं पेछि विमलो नग्गोई गयणगोयराणं पि । दुमाणिव्यमुत्तङ्गसन्धमारुहिउमममत्थो । ताव वणदुवहत्यिं मन्थरगण्डालिजालपामुकं । अलियं समलियन्तं दहूँ, वडपायबुद्देमं ॥ अमहियभयपवेविरमव्यङ्गो चुमवयणतरलछ । एत्तो रो नियन्तो पेकर कूवं 'तणोछवं ॥ अह मरणभोरएणं नग्गोहासत्राजिलकूर्वमि। . पप्पा निरावलम्व मुक्को खणजौवलोहेण ॥ उत्तनभित्तिजात्रो मरथम्भो तमि तत्य य विलग्यो। १५ पडणाभिघायकुविए पेच्छर व भुयङ्गमे भौमे ॥
उस वि 'तगैस दरिए विसखवसंवलियमयणमिशिजाये। उभउफडाकराले पवेलिर) उभिउकामे ॥
१Baमरा .D. । (Dदिखा।
PDबर।
A समु.। 1 पापा, मादर, D नबोचा। . Balters this in fruftr. 1
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५०
पोचो भयो।
'फुकारपवणपिसपियमवधिय वयणमवगरमहोप। दिग्गयकरोरुकावं कमिणं रक्तचिौमकं ॥ जावेसो सरथलो ताव महं गौविषं ति चिन्ततो । 'अवश मुको पेचा व सुतिकदाडिले । धवकक्षिणे व तरिय दुवे तहिं मूगए महाकाए । निचं वावउवयणे हिरन तस्म मूसारं तलाव वणवारण व "विचार मरं पावमाणेणं । कुविएण "विरक्षार धणियं नमोहकमि ॥ मंचाविमि मि व 'अवसरोवरि विषासासंभू । खरिजण तंमि परि मजा जिकूमि ॥ तो बुविषदमापरिनिवरजमिनलागवगतमा । गैमि निडिया कवि नवर जोए मडविन्द । घोषिजण य वथणं कावि पविडो व उत्तिमायो । गएमागारसमिर पुणे वि चचे निवउमाणे ॥
गणेउमषगरोरगकरिमूमविसयमापरिभवारं । मडबिन्दुरमापाया गहिवया परिस्त्रिो बायो । भवियजएमोडविणपसमत्वमिषदाहरणं । परिगषियमेवम व उवहार नियामेह ।
BCD कार.. .BDI
D .।
AC.यो।
पार . BD विक्षिार, C बिना। .B निषि, DOपोजे।
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________
११४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३३६
जो पुरिमो मो जौवो पगभमां व रबपरियडणं । वणवारणो य म निमायरिं जाण ता जरं। . वडरको उण मोखो मरणगरन्दमयवमित्रो नवरं । पारहि विभयाउरनरेहि न य मकणियो' ति ॥ मणयत्तं पुण कूवो भुयजमा तह य होन्ति उ कमाया। खरो जेहि मणस्मो कब्बाकबाद न मुणे ॥ जो वि य पुण मरथमो मो जौयं जेण जौवर जीवो। तं किण्णधवलपरका खनि दढमुन्दुरममाण ॥ जात्रो य मजयरोत्रो उमन्ति तं ते ७ वाहिणो विविधा । अभिभूत्रो मेहि नरो वर्ण पि मोखं न पावर ॥ घोरो व अयगरो जो भो नरो विसयमोडियमणो ति । परित्रो जमि जौवो दुकमहम्मार पायेर । मङबिन्दुसमे भोए तुच्छे परिणामदारूणे धणियं । रय वसणसंकडगो विबुहो कह महर भोत्तुं ने ॥ तो भे भणमि मावय विसयमुहं दारुणं मुणेजणं । १॥ चवलतरिविलमिथं पिव मणुयक्तं भगुरं नाय ॥ सयणसमागममोकं चवंसं जोवणं पि य असारं । मोकनिहामि सया धमि मरं ददं हुए ।
मौरकुमारेण भणियं । भववं, बेरियो धयो नि । भगवधा भणियं। सुण, खमारगो। भविं ।
1 D बम
विष।
ति।
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोबो भवो 1
खतौ य मवळ्जवमोतीतवसंजमे य बोब्वे । मचं सोयं प्राकिंचणं च बम्भं च जधम्मो ॥
तत्य खन्ती नाम मात्रा पणपुष्यगं वत्थुसहावालोयले
कोहन्स प्रणुदश्रो उदयपत्तस्म वा विफलीकरणं । एवं मव* या वि माणस श्रणुदश्रो उदयपसम्म वा विफलीकरणं । एवमन्यवया वि मायाए श्रणश्रो उदयपत्ताए वा विफलीकरणं । एवं सुतौ वि लोहम्म अणुदश्रो उदयपत्तस्म वा विफलौकरणं ति ॥ तत्रो पुरा दुविहो बाहिरी अधिकारो 'य । बाहिरश्रो चालणारगो भणियं च ।
.1
1
मण' मूणोयरिया वित्तीमखेवो रमञ्चाचो । are feet intuया य बन्मो तयो हो ॥ अभिन्तरो पुर्ण पायचिन्ताचो । तं जहा ।
पायच्छितं द्विणश्रो वयावचं तहेव मण्याचী। झा उग्गो वि य अभिन्तरश्रो तयो हो ॥ १५ मंजमो व सन्त्तरसविहो । भणियं च ।
पञ्चामववेरमणं पश्चिन्दियनिग्गहो कमायो । दन्तिगविरई संजमो उदयं मन्तरमभेो ॥
वचं पुण मिरवणभाषणं ॥ मोयं च मंजमं पर निसवलेयया ॥ श्राकिंचणं च धम्मोवगरणाद रेगेणमुपरिग्गहया ॥ बच अट्ठारसविहाबन्धवष्णण भि' | एसो एवंभूत्रो जोति ॥
॥
२४० ]
१०
१०
●
१ Com.. A बा ।
१ D •मोवी ।
+ 1) •Care?!
● MSS •नि ।
१९५
-
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________
११४
समराइचकहा।
[संक्षेपे १०६
एयं च भोऊण प्राविभूयमबत्तपरिणामेण भावत्रो पवनमावयधोण भणियं मौजकुमारेणं। भगवं, मोहणो जधयो। एवं काउमममत्येण ताव किं कायब्वं ति । धवाघोसेण भणियं 'सावयत्तण' ति। केरिमं तयं नि। कहियं सवातमादयं । पवनो दम्पत्रो वि ॥
तो अप्पाणं कयकिवं मन्त्रमाणो कषि वेलं पन्नवासिजण धमघोस वन्दिऊण व सविणयं पविट्ठो नयरं । माहियो तेण बुत्तन्नो कुसुमावलौए। पवना व एमा वि कहषि कपालभोवममत्रो मावयधयं। अणुदियाँ र धाघोमगुरुपन्जुवामणपराणं परन्नो मामो । भावियाणि जिणधये ॥ १.
पत्रया व पुरिमदत्तो राया अमियतेयगुरुसमौवे मोजण धक पहिनिश्चिऊण रचे मौरकुमारं मनायसंवेगो मा महादेवौए मिरिकमाए पवनो मुत्तिमग्गं । मौजकुमारो वि धमाधमवक्त्यपरिपालणरत्रो मयखवणमणाणन्दयारी पण रतसामन्तमण्डलो दोणाणांहकिविणजाणवचारमंपायरी ॥ मोरयगुणजुतो रायरिसी समुवजात्रो ति। एवं परमाणरत्नं च पिथपणणिं पिव मेडणि भुजमारमा परमातो कोर कालो ।
एत्वन्तरंमि मो. अग्गिममतावसदेवो तो विमारकापायो पविजणं मंमारमारिणिय अणकारभवे व किंपि ..
9 D adds the 1
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________
पोषो भवो।
बासनवविहाणं काजण मोनण तं दे पुम्बकमवासणविवागदोसेण समुपको कुसमावसौए कुकिषि। दिट्ठो तौए समिणो। जहा। पविट्ठो मे उबरं भुवामो, तेणं । निग्गविजण उको राधा निवडियो मिसायो। तर दहण समामा विय विज्हा कुसुमावलौ। घमा नि कविजण न मारियो तौए दरयस्म। पवमाणगमा य नहोसत्रो' चेव न बहुमबए भरवई। राया व पहिय सिणेहपरवसो । भणिया व परिवणेणं 'मामिणि, न जन
मेव' ति। तौए भणियं 'किमकं करेमि'। चाहियं परिवणे, १. जहा देवं न बङमबसि ति। तौए भणियं । पूर्व एस गभदोषो भविस्मर । पबहा कहम अब उत्तम पडममि । पाया ममुष्पको से दोहयो, जहा इमम व राणे पमाणि 'साइब ति। चिनियंक तौए। पावयारो मे एक गभो, ता पवं इमिण । 'त्यौहावत्रो व भत्तारनेहमी व समुष्पषो से ववसाचो, जहा पाउमि एवं ति। तत्रो पालोचिजण पहाणपरिवणं कव्वगायाए पवाथा तेण गमपरिमाडणं काडमारहा। न च सो निकारयकादोसण पउन ति। तो मा अणेगसहपाणेणं हलथासंपत्तीए च परिदुम्मता पाया । पुपिया (च.राणा । सुन्दरि, किं
D) addk HDचामि। .Dनिधा।
१B पौरिची।
Dom.
T ACDचौ.। CAD होर।
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________
११०
समराइचकहा।
[संक्षेचे ३६५
ते न संपव्वर, केस वा ते खख्यिा पाण, किं वा मए परिसमासेवियं, निम्बएण तमं अप्पोयगा विव कुसुरणे एवं मिमि ति। तो परिहिवयलङ्कनेह भणियं कुसमाबचौए। पवउत्त, दिमो मे निव्वेत्रो, जेण चिन्तेमि पत्ताएवं वावाएमि' ति। रापण भणियं 'सुन्दरि, किंनिमित्तो' ति। कुसुमावलौए भणियं। पन्नउत्त, भागधेयाणि मे पुषस लि। भणिजण वाहजसमरियलोषणा मगग्गया संयुत्ता। तत्रो रारणा 'मातो से निव्वेश्रो, ता अशं ताव रमिण कहाए व, ई एवं प्रतिष्पामि' ति चिनिजण पत्तिा कहा, कत्रो पात्रो पसङ्गो । पुणे य से ममाहो मयणलेहापमुहो । परिवणो, सबङमाणं च भणित्रो रावणा । किं जुत्तं तुदाणं सणियनिबन्धणाणं "पि एवं कमिणपकचन्दले "च परिचिजमाणिं देवि ज्वेकिउं ति । न य पसजावत्ववियत्रो एष निवेत्रो, जो जीवशोयसारभूया मे देवौ। किं च तं वत्यु, जमे पाणेस धरनेसचेव देवीए न संपवर लि। " मयणलेलाए भर्णियं । महाराय, एवमेयं; नवरमित्यौवणसम्हो अविवेगो व केवलं एत्व अवरना। ता मुण्ड महाराषो। महाराय, न एनमिवाणिं पि करिवं पारौबर। नमा विमो पात्रो' ति काजण कौषर । रारण
RAarti, BMI
पिपिया
Bबहिरी। Dपियन ॥सारमोह।
D. . Dadds वि
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५]
बोयो भवो।
भणियं । अणुस्वमेव संभमम्म ; जं ज्वावमयं तं मयमेव कौरर, रवरं निवेयर ति। ता कहेउ भोई, को पत्य परमत्यो त्ति। तत्रो मयणले हाए ममनामाए विय भाचिकित्रो गभमभवात्रो' दोहरायदोसेण गमाडणावमाणो ववहारो । ति । राणा चिनियं। अहो से देवौए ममोवरि माहारणो
नेहो, जेणाञ्चज पि न बहुमबर ति। असंपावणेणं . दोलायम मा गमविवत्तौ से भविम्मद त्ति उवायं चिोमि। विषवित्रो य तेण 'जमहं कालोचियं भणिमामि, नहा
कायब नि भणिजण देवीपरियणो । महावित्रो मदमागरी १. नाम महामन्ती। सिट्टो इमम्म एम बुत्तन्तो। चिन्तिवं च
तेणं । जुतं देवीए ववमियं । अहवा मा से दमिण उवाएण तौसे वि देहपौग भविस्मर। ता एम ताव एत्व उवाचो। बुखिया • रारणो कारिमा पन्ना पोहवालि दाजण
नेलपवारणा समिचिट्ठा व करिव पेठमाणैए चेव देवीए ९॥ कडिजण दिग्णन्ति । पच्छा व पसूयाए चेव गममन्तरेणार
चिन्तिम्मामो ति। चिनिजण निवेदो नरवरम निययाहिपात्रो' । बहुमचित्रो रारणात भणिया य मरमायरेण देवौ। सामिणि, ना कडेमि देवस्म बन्ने, महा सो विन विवबर तिगममहावकरतणेण परिसूयं नोए। कत्रो भो • उवात्रो, संपत्रो दोहयो । पछा विमाधमुक्गयाए दरिमित्रो
१B •भवनया
Dom.
B मनरंव।
only in D.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेप १४
से राया ! तो समामत्या एमा, भणिया य मन्तिण । मामिणि, पढमपसूचाए न ताव देवरम निवेषणैचो गमजबी, अवि व ममं ति: पछा होचियं करिस्मा मि ति । पडिसुयं नौए। पाया उपियसमए परिणयपाए दिघहे पसूवा देवो। महावित्रो तौए मरसायरो। भणिया व तेण । । मामिणि, प्रकुमलो विष देवम्म एस गमो लखौयर' । ता पर्व रमिणा, प्रवत्व मंबडाउ, मत्रो देवस्म निवेयर हित । तोए भणियं । जुत्तमेवं ति। ममं 'चिय हियएण मनियं अमोणं नि। तत्रो पयहावित्रो माश्वौथाभिहाणए दासडीए दारो। गया थेवं भूमिभागं । एत्यन्तरंमि दिट्ठा १० रारणा । पुछिया य 'किमेयं ति। तत्रो समयमाए वेवमाणैए भणियं माहवियाए 'देव न किंचि' ति। एत्यारंमि सायं वाखेण । तो दारयं दट्टण कुविएणव भपियं रारणा। पापावे, किमयं ववमियं ति। तत्रो चौमहावकायरथाए मारियो मयलबुलन्तो माहवौथाए। तो राण गरियो । दारो। चिनिय - पेणं। न एस एवाण इत्ये पुणे भविस्मर ति। समषियो अवधावौणं । सावियाचो तायो। पर कहवि दारयस्म पमाचो भविसर, ता विण्डा मम प्रत्यायो तमे। निभषिया देवौ मरसाबरोब काराविध . देवीमनिषिताणुरोरिया पि पिचचभूयं नाविक..
Dom. Bार।
PD adds fri
Dadises
...और ( BD om.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________
पोषो भवो।
१२१
वहावण्यं । एवं च परसो कोर कालो । परहावियं नाम दारथम पाणम्दो ति। वडियो एमो, गाषिो कक्षाकलावं। पुनकपदोमेण नरवई पर विरामचिनो । दिक से जुवर ॥
पश्या पचनवामी पाउवित्रो दाई नाम सामन्तराषा । 'दग्गभूमिबलगम्विषो वित्थको मोहरायमा। निमेश्य रारो। विसचित्रो तेण 'तम्मवरि विकेतो। मभूमिबचगुणेणं सो पराजियो तेण। निवेदए थ कुवित्रो रावा पयहो मयमेव धमरिसेणं । गो पयाणवतियं । प्रत्यारंमि मिन्धनई पुलिणे "परिवहन्ने पयाण करिवरोवरिदिएणं जलात्री नारदरंमि • 'पहो कति पिरं दिलु मणुयवळ । गोतं व भूमिभागं
राया जाव दिवो तेण महाकात्रो पाकमिणदेशच्यौ 'विणिन्तनयणविसभासरो गहियरमन्तामण्डलगामो भयाणवदणेवाणणो दयपरपवेभिरङ्गो महया कुररेण गमिन्नमाणो
जुलभुयामो, कुररो वि दिग्गयकरोषकाएण रत्तीभक॥ एणं अवगरेण । जहा जहा य प्रयगरो कुररं गमर, कहा तहा मो वि जलभुयाम, जलभुषामो विध रममामला
-------...
-
| Badds मे। Dadd हो।' ACID नसरि । .D परिवार पवारपर। • BD and an, CIhave sोगोको। (A विभि, C विविनय, BD निषित • B hue भवाविवारपारपाचोमादूरपर.. D hal विपरिवारो, but corrects it in पुषेचारो ।
5 Dom.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराध्यकता।
[संक्षेपे १६६
१२२
ति । तंव एवंविहं जौवलोयमहावविभम मूढश्यियापन्दकारयं मप्पुरिमनिव्वेयहेउं वदयरमवखोदऊण विमलो राया । चिनियं च शेणं । हन्त एवं ववत्थिए को उण दह उवात्रो। गमियप्पात्रो कुररो 'अयगरेणं, कुररेण वि भुयजमो, भुयामेण वि मण्डको ति। कण्ठगयपाण वि एते न अबोध । विरमन्ति, अवि य अहिययरं पवत्तन्ति, न य अनयरविणामणाए मोयाविया एए संपयं जीवन्ति। ता किं 'मिण अपडियारगोयरेण क्त्या पुलोदएणं । तनावित्रो मत्तवारणो, गो पावामणियाभूमि, श्रावामित्रो मह कडएणं, कयं उचियकरणिनं । तो अद्भुखौणाए जामिणौए । सुत्तविउदो राया। अयगराइवयरं मरिजण चिन्ति पवत्तो। कहं।
पावायमेत्तमडरा विवागविरमा 'विसोधमा विसया । अबुरुजणाण बड़मया विबुइजणविवज्जिया' पावा । एयाणमेस लोबो करण मोत्तण मामयं धर्म। " मेवेर जोवियत्थौ विमं व पावं सुहाभिरत्रो ॥ दुख पावरम फलं नामो पावरम दुखिनो निचं । सहियो वि कुण ध धम्मस्म फर विवाणन्नो । मण्डको इन लोबो तुच्छो इयरेण पत्रएणं । एत्य गमिवर सो वि कुररसमाणेण अत्रेण ॥
॥ रण।
.D •परिवधिया।
MSSI.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.]
पोषो भयो।
सो विउ न एत्य सवसो जन्दा पयगरकयावसगो ति। एवंविहे वि लोए विभयपसको महामोहो ।
ता असं मे पणेयदकतस्बीवभूएण बहोपुरिमिगाविकारणाएणं रज्जेणं ति। रज्वं हि नाम पाया पिव । दुष्परं, जिभवणं पिव मुलाविवरं, सससंग पिव विर
मावसाणं, बेमित्थियायियं पिव प्रत्यवाई, वौध पिव बाभुया, जीवलोयं पिव अणिट्टियकल, मप्पकरबयं पिव जनपरिवाखणिज्य, पणभिवं विमसहाणं, वेखाजोषणं पिव बनपाभिलमणीयं, अकारणं च मुद्धपरलोयमग्गरम कि । • ता एवं परिवरय पम्पब्वामो धौरपुरिमसेवियं उभयसोचसुहावहं ममणतणं ति । अा कहं पुणा पत्थुषवत्युविमए' लाघवं भविस्मद । अहवा थेवमेयं एगजापरिषडं ति। एवं चितवनमा परबता रथो, कथं गोमकिच्चं, पविट्ठ मनि
मण्डा ॥ एत्थारंमि निवेश्यं से विजयवरनामाए परिहारोए । महाराष, एसो ख दुबई देवं मयमेव पत्थियं वियाणिय चई र देवसामणमवकिय मिरोहराबद्धपरसू देवमासणारसमजायपचावावो करवयपुरिलपरिवारिको रहेागो
देवदंगणकाभिलामी परिधारभूमौए चिट्ठर । एवं मोजण • देवो पमाणं नि । तो पुको रारण मरसायरो । 1 B •एरिखबारपारबापाप, C •परिचिनोविकारपार, D परिषिना.
.D विषय
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेप ११
भणियं च तेण रशियागारकुमलेण। पवित, को एत्य दोषो। मरणागवला चेव रारणो इवन्ति। 'तत्रो 'राण पणुबानो पविट्ठो दमाई 'देव 'एसा सिरोहराएको यहाजो' क्ति भर्णिऊण परित्रो चलणे। तो भर दाजण बहुमाणित्रो. राणा, कत्रो' से पहियवरमहारो। ।
नियत्तिजण य 'राया गत्रो भयउरं । निवेरनो रारण निषयाभिष्पाचो मनिमण्डलस्म । तेण वि व 'किञ्चमेवेयमिह समंभवाणं "रायाणं सेमयाणं पि, किं पुण तुनाणं जिपावयणभावियमईणं,' उभयसोयमाहारणं च मफलं जीवियं देवस्म, वणदवमविका व कामभोगा इन्धणाको पेव जलनि १० किंपागफलममाणा य विवागे, श्रयण्डमणोरहभङ्गकारौ य पावर विणिब्जियसुरासुरो मच' ति कलिजण बहुमवियो। नयो महाविया मंवच्चरिया, भणिया य तेण । निवेश पाणन्दकुमारस्म रबाभिसेयदिवस। तेहि भणियं । के देवो पाणवेर । निरूविजण मारियो ऐहिं पञ्चमो दिवसो ॥ ॥ तो उवणैयाई पहिसेयमालाई । तं जा · मकजुयलं पुषकलमो धवणकुसुमारं महापउमा सिद्धत्वया पुढविपिण्डो वसको महन्नावं दक्षियपुर्ण र भयं महारयण गोरोषणा "और धवसायम भहामणं चामराको दरुवा पसरा
-
ID om. Dom. all down to दाज। Dadda | . राई
मरो नि।
B जियो .0 दvिie
FD सिंच.।
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________
बौबी भवो ।
महाधत्रो गथमत्रो धनादं दुगुलापि श्रवाणि च एवमारयाएं पसत्यदब्बा ति ॥ एत्यन्तरंमि' परिचितिय राहणा । काऊणमाणन्द कुमारस्म रब्वाहिसेयं तत्रो गमिस्लामि धमघोषगुरुसमौवं ति । एवं चिन्तयन्तो 'अहिले दिवं परिच्छ ५ माणो चिट्ठर ।
BRO]
१२५
श्री य पुव्यकयकयादोसची प्रसुजियमरिन्दाहिण्याची घडिओ दुम्ग्ररणा सह प्राणन्दकुमारो । मन्तियं च तेहिं 'कचि वञ्चणापश्रएण वावाएमो महारायं' ति । सुश्रो अहिमेषबुत्तमो | मिच्छानिवेसेण सचितदुट्टयाए 'य विपरोचो १० परिणश्रो श्राणन्दम । चिन्तियं च पोषणं । नूणमहमसे इमिणा ववएसेण मारिषं वर्षासियो । 'ता करमहमेवं इतिव्यामि । श्रहवा सच वि एवंमि दुतन्ते श्रतं मे रोए, जं मे एएस दिनं संपन्ा । तं पुषा सलाइणिज्यं,
1
9
जमेयं वावारजण मला घेष्यर ति ॥ एत्यन्तरंमि महाविचो १४ राणा श्राणन्दो । जाव नेच्छर भागन्तुं, तो परिहारो गश्रो कुमारभवणं राया । तेण वि य 'न श्रो सुन्दरतरो पत्यावो' सि कचिजण पुम्बाणुमयदोषेण सहसा 'हव' ति भणिज उरकावासिया प्रक्रयपरिरकोवाची सुवि सत्यचितो परिहारं वावारजण गाढप्पहारीकधी राया । ९. एत्यन्तरंमि समुद्वादश्रो करायचो, संजाश्रो मयरसेनसंखोहो,
१ Dadds | ९D बाब | D om and transPONENT प० । AC om. Dom. ( AC
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२६
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४२०
परिडियो समन्नो रायमाहणेण पाणन्दो, पारहो मंगामो। नमो रारणा नियवरोग्दोहवरेण मावियं सेव। भणिवं - पेण । किं भे रयाणिं जन्मिएणं, पहं ताव वावारको
व दहम्बो, मा एवं पि आवाएह, ता कारोह रावाभिमेवं एयरम, एस भे राय ति । एत्यन्तरंमि समाणतो दाई । 'बन्धेरिण निविडबन्धेहि। तो 'ज कुमारो पाणावेद' ति भणिऊण श्रामबीभषो व मे दबई। पाडिया कुलपुत्तथा, निचित्रो नावरजणो । नत्री बन्धाविजण पञ्चदयपुरिमेहर सकथपरिरकणेवात्रो 'कत्रो राया । अहिटियं रवं, ठावियात्रो क्वत्वात्रो, वसोकथं मामन्नमण्डयां । तत्रो अणुसयवसेण .. नेयाचित्रो नयरचारयं नरवा । तं च पचननिकाहमाणपुरोम'कसमक्षगन्धं फलियभित्तिपमुत्तमिरौभिवं भिणिभिणाघमाणममयमखियाजासं दरिविवरमुनिगिय ममजोर उपरिविलम्बमाखोरवनियोथं स्थान विश्वविद्यालयं, वामारं पिव दुखामाए, लौलाभूमि पित्र अधाम, गोवरं ।। पित्र सौमन्नणसी, मां पिव मबदकसमुदयाणं, कुसहरं पिव पबजावणाणं, विमानभूमि पिव मधुणो, पिहिले पिव कपनमा नि। यो 'महाचारयं नौषो देवो' ति मोजण मामा विमलाबनभेरवं पणवरवनिवरमाणे िमलमुत्ता
COURNAC पुरिया AC om. .Bafricोबर। DIBा विष, De...
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________
बोचो भयो।
१९०
हससरिसेहिं 'कम्बलवाहविन्दुर्ति संपारयहारमोहं देवसोएणं व परिमिक्षाणदे निरामाणं पि निउत्तपुरिमति मलमणिवलयझणझणारबुहाम मभूयाहिं बसानो पेषिजण
ते 'उरथोडकुट्टणुवयं नमो व अणुयधरणिपरिमाणे । पास ममाऊरियाणणं परिचत्तकुडिखभावतणेण वि व "पदं मणैया देवावत्य' ति सूयगेरि पिव लम्बास िनिहन यणपमरं चारयमेव पत्तं कुसुमावलोपमुहमनेउरं ति। दिडो व तेण कालसोहमयनियलममाऊरित्रो' गरवई । तो
असोयपलवागारे िहत्येषिणचियासेवणबडलो समारो'ति ।. दमयन पिव हारलया वहणजणियमयं पिव वचत्वतारयन
पहिययरमकन्दिउँ पवन ति । तत्रो रारणा पारखिगेरि च कहकावि निवारियं। भणियं च रारणा। किमणेणायाममेसपालेण अङ्गमाणुबन्धिणा य मोएणं । परयविचित्तव्यो
ख एम मंमारो, खेलणयभूषा रमरम मब्बे मरौरिणो, ।। दुविवारो व पमरो पुम्बकयकव्यस्म, जसरकारविणिग्गवमो
वामणौवनयक्षमा लची, सविणयसमो मंगमो । एवमवणापाणि एत्व रागविसमियाणि । ता किमेरा अविवेयवणामरिसेण पाविएण। पत्तमेव नमेरि जौवलोयथारभूवं 1) अवार। पारिस, 3 मारतार।
. Bom. C चोपोराला को अपनीदरतापनिर्माण, ) om., in marg. पोरा । नाम ACD नारियो।
चौपा। बरबर.. B , " बाबा
•B पापपुर विमान।
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ०७२
जिवषणं । ता तं व अणुपिहो । न त मोतूण पत्रो दुखखात्रोवायो ति। तो तमेयमावषिय 'एवमेवं न
मा' ति कविजण व अणुजाणविजण नरवर जीविबनिरवेखयाए बला वाणन्दरम गन्धबदत्ताए विजापर. समषियाए मयासे पवन पवति ॥
रसो ५ परदिणकयत्यणए वि कोहवसमगछमाणेण 'एहमेत मे जीवियं, कासोदयं मपयमणमणं' ति एग्वित्र रारण । निवरयं पाणन्दस्म । कुवित्रो एसो। पेमियो तेष देवसको नाम नियमहलको ‘गक भुब्बावेहि ति। वत्तम्बो व एसो 'पभुधमाणं नियमा वावाएमि' ति। गमो देव- १० सको, दिडो तेण राया भणियो य । देव, देबवण्याएं पाणिणं विसमा कब्जगर ति। एमो व देखो नाम पणारागैषो विषएण, गुणगाहो 'गोएं, चकासन बमोशिया, कोवलमणत्वो जणाणं, मत्तत्य व समनवारी, गङ्गापवाहो व उज्जुकुरितो,' महाश्वो ब "निवायदखो, ।। विषगरि म माणुलो रसायं, परिवूलो य समौरियाणं, पालो पपौशिवम् । ता वा वि एष एवंभूत्रो, महावि पुरिषेण सबमविन पुरिष्यारो मोत्तयो नि । वेव महाराष पुखोवधिया कचाव एवं नामं देखो, तर पुरियारवेषमेव वार लि। ता पक्याम्पेठ देवो पुरिस्चारं, करे ।
| BD om. . D om. . BD चारो।
D अगा। .ABC adder वि.। .Dदि।
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________
su
बोचो भयो।
१५८
पाहारगहएं। बौवमाणे हि पुरिलो परिजणवयं भवसमेव संपवं पावर ति । रारण भरियं । भो देवसका, न सुखो
व मए पहाकावाणुरुवो पुरिमयारो। पवित्रा प भावको पम्पला। पत्रो न संपयामिलामपरं मे पित्तं । उपियका समाजण परिवत्रं षणमणं । पत्रो न पाहारगाणं करेमि ति। तेण भणिवं, अकौरमामि बाहारगहणे सुत्रो ते इपिसार । रारण भणियं । अकारणे से कोवो; सहपरबा ख तवमिणो विनित । तेण भणिय। देव विरा.
तको चेव तुमं कुमारचरियम, ता मा ते पमाणं करिसर । • एत्यनारंमि 'चिरायर देवसयो' ति संजाचामरिसमेगो धेितूप बग्गं पागनो पाणन्दो। भणियं च तेए । जान पाहारगाणं करेषि, ता रमिण कयनाजीशाणुगारिण करवाजेण मौसं वे हिन्दामि । रारण भणियं ।
जाणतो मरण देशवासं असामयमसारं । ५ को उम्बिएव्य नरवर मरणसर पवमा गामे ॥
"गणपभिरमावौई मशिनचए सरं व सूसंग । अणुसमयं मरमाणं जियर लिगणे कई भगर ॥ संपत्थियाए परचोगमेगमत्येण भत्विवाएं व । वर नत्व कोर पुरषो वर भयकारक किमि।
D
D (Dadda ki .
transposes ...।
निमितानी, Bot
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइयवहा।
[संक्षेपे ४
जौयमणिञ्चमवस्मं मरणं ति ममि मिचय नमः । 'सूणायारपसुरम व का प्रामा जोविए तस्म ॥ इंदि जराधणु इत्यो वाशिमयविर समायगो एइ । माणसमयजूदवई विहाणवाहो करेमाणो । न गणेर पञ्चवायं न य पडियारं चिराणवत्तिं वा।। मच्छन्दसुई विहरर हरि ब मधु मयकुलेसु । एके 'चिय निविला पुणो पुणो जाउं च मरिसंच। ने भवमञ्चुम्बिग्गा भवरोगहरं अणुचरनि । भरमरणरोगसमणं जिणवयणरसायणं अमवसारं । पाउं परिणामसहं नाहं मरणस्म बोहेमि ॥ .. "सोसियपावमलाणं परिमाडियबन्धलोहनियमाणं । किं कुणर कालमरणं कथपडियारं मणुमाणं ॥ पब्जियतवोधणाणं कलेवरहरे वि निष्पिवासाणं । मलिशियसरौराणं मरणं पि वरं सविशियाणं ॥ सुगरियतवपत्थयणा निम्विसिजण नियमेण पप्पाणं। १५ मरणं मग्गन्ति मणोरहेहि धौरा घिरमहाया । जस्म मयस्मेगयरो सग्गो मोको व होर नियमेण । मरणं पि तमा नरवर जसवयं मणमा । पणवरयरोगभासुर वसणविषाणुगयदौरदाढसा ।
D विधि। 1 Dोरिया
. B.
.। . B । () •विवषषषविवार।
गा।
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________
पौषो भयो।
१.
कत्व गत्रो वा मुखर कयन्तकारिपोयम् ॥ न विजुळून पसायं कथमाइविंमि' भन्या भयं वा । न च से दौसर त्यो गेणार य दडं मोखो छ । जह वा लुणार मामार कासको परिणयार कालेण । रव भुयार कयनो लुणार जापार माया । जर ताव मधुपामा मच्छन्दसई सुरेस वियरनि । प्रचन्तामणोयारो अत्य जरारोगवाणं ॥ किं पुण वाहिजरारोगमोगनिबुदुयंमि माणुस्मे । मधुम मो पमाषो जजिया नरो निमेसं पि ॥ ता मा अधौरजणमेवियस्म अयमस्म देषि उवया । न मजुदाढलौट रन्दो वि पह नियतेउं ॥ रय मयमारणमेलेणा वच मा नियकुलं कसरषि। गेहामि कई पत्तं हा मवाचा आहारं ॥ मोजण रमं वयणं कोवाणशालियरतनधणेण । 'जंपर अब्बावि कर' पात्रो मौसमि खग्गेणं ॥ परिचिनियंत तेणं 'नमो जिणाणं नि मुणियतनेणं। 'पुग्वकपकपदोसो एसो' नि विसरभावेणं ॥ सबो पुषकयाणं कमाएं पावए फलविवागं । पवराहेस गणेस व निमित्तमेत्तं परो होर ॥
1 D बिपि corrected into बिस। .) मोवाय, मोनो
MAपासं, Cोगा
.B) न। ॥ विवरेलि।
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३२
समरोचकहा । [ संचेपे ०६५-४६० ]
D
एवं च चिन्तयन्तो पुणो वि पावकम्मे । इन् विणिवाहुत्रो महय्या अकलु चिन्तो सकसुसेवां मरिजण य उववन्नो पर्णकुमारंमि सुरवरो बुद्दनं । ग्रह पञ्चमागराऊ लोलारामे विमाणमि ॥
V
रथरो वि च काऊणं रब्वं मरिजण रयणपुढवौए । उववको नेरो उक्कोमाऊ महाघोरो ॥
aari वं भणियं सौहाणन्दा य तह पियापुता । मिहिजालिणिमास्या एन्तो एयं पवरकामि ॥
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________
तद्वयो भवो ।
श्रत्थि रहेव जम्नुहौने अवरविदेहे येते अपरिमिथजणनिवासं अणणुयवाहियां श्रदिट्ठपरचकविधमं 'सुन्दरपुरमायभूयं 'कोसं नाम नथरं । जत्य सरलसहावो चिरबिहाबन्धो श्रणङ्गरायाहाको धमफलकथ्यो इत्थियाजणो । ५ जत्य' पियंवओो सच्चवयणो पढमाभिभासौ धामिरची' माणुस्वग्गो तत्य य प्रोथसमर संघट्ट' विणिब्जियदरियमरिन्दावण्य' पल्हत्यविषडमउडको डर यणध्याहारचिय चरणयलो राया नामे अजिबसेको ति । तस्म य सयलरब्धचिन्तनो प्राणनिब्बिसेसो इन्दसो नाम माहासचिवो । १. सुहंकरा से भारिया | वो थ सो प्राणन्दमारश्रो' सागरोवममि नरए चविजण 'अवि किंचूले चन्तारि सागरोबमे संसारे समाहिष्टिय इन्दसम्म माईण सुकराए भारियाए कुच्छिंसि रत्थियत्ताए वक्त्रो न्ति । जाया चिमणं । कथं से नामं जालिणि मि कहाण्यविसेसेण । १५ पत्ता जोबणं ! दिना तस्म चेत्र राहणो. बुद्धिसागरा भिहाथ
१ B हरपुरनायकं D पुरंदरपुरबावदर्थं । १ C कोडे, B कोय । ● CD विजिय । D पवना ।
Dadds च ।
ROCK.
Deal.. dhasa
ܟܣܫܫܐܝܕܝ
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३०
समराधकहा।
[संक्षेपे :
मषिवपुत्तस्म बम्मदत्तस्म । कयं पाणिग्गाणं। भुन्नमाणण भोए गो को कालो।
षो य मो मोहदेवो तत्री देवलोगात्रो पविजण परिमारपयाए कमस्म तौसे चेव जालिणौए कुछिसि पुतलाए उक्वनो ति । दिट्ठो य तौए तौए चेव रयणैए । समिणो । जहा 'किर 'सुवलमयपुलकससो मे उयरं पविट्ठो, सो च पर्यनाथपरिघोसाए विणिग्गयो समाणो काकावि भग्गो नि। तं च ददृण समयमा विय विज्डा एमा । जामो से संकिलो सहरसो। न साहित्रो 'य तौए समिएत्रो दरणमा । तत्रो से वडिउं पयत्तो गयो। जाया से देह- १. मयपोग। चिनियंप तौए, 'वावाएमि 'ताव एवं पावग' ति । पउत्तारं गभसाउणई। कमविवागत्रो न विवस्रो गभो । मुणित्रो य बुत्तनो बन्नदत्तेण । निउत्तो तेण परिपण पसरसमए । जहा गभविवत्तौ न हवर, ता तर्डि जायम्यं ; अवि च भट्टिणोपरित्रोसनिमित्तं कहंचि चित्तं से ।। वधिजण मम निम्बेरयम्बो ति। तत्रो जात्रो से दोहरायो। करेमि सम्पमतापमाणन्द, संपारेमि देवयाययणणं महापूषाचो, पूएमि भयवने धमनिरए महातवमी, मणिमो किंधि परसोयमग्गं गति । संपारियो से भतारेण रोहतो।
1 D om. B विस। • CE add el a D adds
.Bानि
A वाले। B ufunt, Dwfitatea
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________
तरयो भयो।
१२५
गमपभावेण' माया मणोरमा जोयस्म । पत्तो चमूरममत्रो। पसूया एमा । चिन्तियं च तौए । कहं पुण एप एहहमेतपरियणसमरकं वावारयव्यो नि । एत्यन्तरंमि मुणिबनयमिपायाए बमदत्तवयणं मरिजण भणियं बन्धुजौवाभि" हाणए बासमहौए । भहिणि, पावो ख एस गम्भो । ता
अलमिमिणा किलेमाथासकारएण, वरं विधिको एणे ति। तत्रो कमायपरम्वमाए वावायणमि महियणलज्जानुयाण भणियं जानिए 'तुमे जाणह' ति। तत्रो अवौषो
दारबो, निवेदो बम्मदत्तम् । कयं से तेण मय सत्यं । १. नौणियो 'लोगवायो 'वावगमा भडिणि' लि। एवं .
परबतो कोर कालो। पाटावियं नामं वासयम मिति नि। वडियो भो कसाकसावेण देहोवचएण च । संपाचं से निरवसेम कासोचियं बम्भदत्तेणं। गहियो पचा "उदग
पुत्तचो' त्ति । विवात्रो वुत्तन्तो रमिणा समिणयमणगभ- . १५ मारणारत्रो जणणौए। वेरग्गियो एमो ॥.
एव्यतरंमि मुणियबुत्तता पुनम्म कमाइया से वणणो । पिन्नियं च तेण। किह
एवंविहा कमाया पावा भवविडविमुलगलदोषा।
मोस्कत्यमुज्जएहिं वजेयम्वा पयत्तेण। • एक्तो कम्पविबुद्धी तो भवो तत्य दखसंघाचो।
ID adds PCE om. D fadfov, B forafata -MR... - rum -. - n-- an ..
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराकारा।
[सप २५
तत्तो उम्पियमाणे 'पबहेब तए महापावे ॥ भिपियं।
कलसफलेण न जुबर किंचितं तत्व में विगवरागो।
सो वि जो कमाए निगिणाई सो वि तत्तुको । तबमाचोदएणं च मा कुविया बभदन्तस्म । परिसर । मयाकरणिव्वं । भणियो' बम्भदत्तो । एयं वा पियं करेहि ममं व ति, एमि अपरिचत्ते नाहं पाणमाहारणं उदयं पि गणामि ति। निमामित्रो एम बुलन्तो मिषिकुमारेण । पधुम्बिग्गो निग्गयो गेहात्रो। चिन्तियं । तेण । पेच मे पावपरिणा, वेण जणौ वि एवं 'वहर ति । एयवरवरेणं .. पताचो वि मे दुहियो । ता न जुतं मे त पत्थिई । एवं चिनिजणमणपुचिऊण तायं निग्गयो नयरात्रो॥
गयो पसोगवणजाणं। दिडो यतत्य असोयपायवतमगयो भविपरिवारिषो एगविहमंजमरची 'दोत्रमाणविरपियो निदरपित्री पाउनसायमहणो पश्चिन्दियनिग्गापरो इच्ची- ।। बनिकायवकलो सत्तभयविष्पमुखो बट्टमयट्ठाणरहियो नवपकारगुतो दसविषयकासडियमणो एकारमानाणे बारमनववरणकमनिरपो व विजयसिंहो मामापरिचो ति। तो में दहरु अमुष्पबा तम पौती। चिग्निवं र तेण । पत्रो
ACE NI p Domi Dadda ne I . CDE add or DAPTI Dom. • Dadds fori a A ford, CE (ford, BOE ादिदोबा• expl. विविविपिरतिक। .BOVी।
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________
तापो भयो।
ख एसो, जो पणवडियमिणविभमे संभारे एवं धन्मे मिरची ति। ता पुशमि नाव एवं, किं पुण एवम निबेचकारणं,
ए एखो एवं धम्मे निरो लि। गो तस्म ममौवं । मविश्वं पणमित्रो भयवं । कत्रो से गाणा वि पाला। • अवविद्वो नरम पायमूने । पुचित्रो घ भयवं । किं ते निवेधकारणं, जेण तुम एवं पि सम्बासम्हराहिरामो सन्दरांपिरामयात्रो' व पिसणि नियविभववित्यारो विभववित्यारामंघियमयणवग्गो मयणवग्गनिरवेखमिमं र निमा पवनो मि। गुरुण भणियं । सुण । किमि • अडिमंसपिरसंगए मरौरे वि सन्दरक । को वा पाचावमतपखे विश्ववित्यारे परिपन्धो, को वा समिण्यममागम पच मयणे ति । अविव।।
यणस्म वि मगधगयो रोगाभियो किसिमर गो। भयको विच से रोगं न विरिशर ने च नासेर ।' मणमि बन्धवाणं एको मरर करणं रुपताणं । न च धार तत्रो बन्धुजणो नेव दारारं॥ एलो करेर कम्म फलमवि सम्मेलनो ममणुहोस् ।
को बायर मर व परलोथं एकत्रो जार। पत्तेयं पत्ते नियगं कापसमणुशवताणं ।
. D शिा मे भगवणा। P CED om. A •मी. B •मो, C •मवा, बनी। .D om विय। Aadla sal B ase . R - NE mlai- .- --. - - --.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________
समगइधकहा।
[संक्षेपे
को कम भए मथो को करम व होइ अनजणे । मरिजण वेरित्रो विहुजायर 'जणगो सुत्रो वि' रिवति !
ता प्रणवत्यियभावे मयणो मङ्गो ति मोहफलं ॥ अयं । सुण, अन्हाणमेंव जं वत्तं ।
अस्थि हेव विजए लछौतिलयं नाम नयरं । तत्य । मागरदत्तो नाम मत्थवाहो, मिरिमई से भारिया, ताणं पहं सत्रो ति । कुमारभावे वट्टमाणो गो तबयरामबमेव अछिपवयं । दिट्ठो य तत्य एगंमि विभागे मिणिदुपत्तमंचको धराविदौहपायगो नालिएरिपायवो ति। तच दहण समुपत्रं मे कोउयं । चिन्तियं च मए । अहो । पकरियं । एहइमेत्तम पायवस्म एहहमेत्तात्रो विभागात्रो पोथरिजण पायत्रो धरणिं पविट्ठो ति। ता नृणमेत्य कारणेण होयव्यं ॥
• • एत्यमारंमि य अयामि चेव मंजानो मे पमोत्री, वियभित्रो सुरहिमास्त्रो, विमुको महजो वि राणबन्धी ।। पसुगणेविं, "भुर्वणसिरौए वि' ममहामित्रो लचिपवत्री, सम्बोउयकुसुमेहि वि° पुफियाई काणणनाणारं, पमुदया विसंगसंधाया', मणरत्तातरम्म र गुत्रियं छप्पयावसौरि, विसद्धपयासमताव" च तमुदेसमुज्जोउं पयत्तो रखौ। तो मए पिन्तियं 'पा पुण किं रम भुवणरेयं ति ॥ बरौ। ।
धरापवि। . D भविवर्ष ।
.DE, CE om. D sec. manu. Dom.. . D•सना।
-
----
Er.।
Eपिच ।
= ACE SIT
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________
(२] तायो भवो।
१६ एत्यतरंमि तहणरविमएलनिहं मुविसुद्धजयकवणं अणेषरवणमडियं जयजयरवावूरियनहङ्गणं 'गिजातियममा निवडन्तकुसमबुढि घणेथतियसपरियरियं विजियममारचक्षपिसुणवं प्रवरदिसायी समोवयक भयवत्रो प्रजियदेवतित्य ' परस्म दिटुं मए धयर नि, नयणारं च महग्धगुणरयण
भूमिया सियम्बरधारिणो अणेगे माहवो, तो सरधरियकुन्दधवलायवत्तो दन्दुभिनिणायबहिरियनजाणो विरायणादिव्यभामणलो 'सुरवसमुस्किलचारचामरो सरामरमणुयवन्द्रसंधुत्रो कालायरुपवरतलबधूवमहमहेनगन्धो गन्धवधि• भूषो पञ्चतमोमो कधणमयदिग्बकमशावलीए परिमझमाणो भयवं तिखोयनाहो नित्थिलभवममुद्दो पजियदेवनित्ययरो ति। तच दगुण समुपत्रो मे पमोत्रो, पणटुं मिकत्ततिमिरेणं, वियंम्भियं धनववमाए । चिन्तियं च मए । धनो
पई, वेण मए तिकोचिन्तामण भयवं उत्सहो नि । ' एत्यनारंमि “य कयं नियहिं भयवत्रो मणिकणयकल
होयमयनिभियं पायारतिय सवित्तदिव्यतोरणं रयणमयविपित्तकविमोमयं जमियमहाकेउनिवहं गुमनामजयरामोयामोशियं जमियभिवायवतमणहरं वैकलियदिम्बमौहामणं महअधयक्षमणियं समोसरणं ति। पविट्ठो भयवं । पत्युया
परिष।
१ BD ननियसबारं। १D परिवर्य, E परिचर्य। • BD om. ACED mert 1) adds
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा
[संक्षेपे -
भवका । कहियो भयवया प्रसासत्रो जीवलोगो । अवगयो पचाणं । तो तं पुम्वकोउयं समणुमारण पुचित्रो भयवं. मए तिलोयनाहो । भयवं, किं पुण तम मालिएरिपायवरम पायो 'पोइलो, किं त्यि तत्य दविणजायं किं वा महि, किंपरिमाणं वा, केण वा तं ठवियं, कौरसो वा तस्म विवागो ति। भयवया भणियं । मुण। लोहदोमेण पायो
मोरक्षो । पत्थि तत्थ दविणजायं । तं च दौणरमनलपरिमाणं। तुमए तेणं च नालिएरिगौवेण ठावियं । धनमारो व विवागो एयम्म । मए भणियं । भयवं, कहं पुण मए रमिण य ठवियं, कहं च मम दिसो विवागो रमस्म । विदियो ति । भगवया भणियं । सुण ।
पत्थि रहेव विजए अमरउरं नाम नयरं । तत्व पमरदेवो नाम गाहावई होत्या । मन्दरा से भारिया। ताएं । तुमे दुवे वि 'एप्परोप्परजायका गुणचन्दवासचन्दाभिताण 'च पुत्तय ति। संपत्तजोम्वणा य महन्त लाइभण्डं घेत्ता । वाणिज्जवजियाए भागया इमं देखें। विणित्रोचं भलं, समामारो चाहो । एत्यन्तरंमि' विजयवानरवरण पाडतो चिनिलयसामी सूरतेत्रो नाम नरवा । यो य नवरे गण कोण गहियथारमयरलोको पाडो रमं पबर्ष।
1B पर। .ACE मति। B . Doदि। . D ररितो।
जया . B rपु., CE परि and explnii पपरि। DCE om. .. Daddss
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________
ताचो भयो।
तुमे वि तेणेव नरवरण सह घेत्तूण दविणजाचं परवनभएण पाण्डा पछिपवयं । ठिया 'ध एयंमि पएसे निहाणीकथमालोचिजण इमं दविणजायं। परन्नो कोर कालो।
नमो बोपदोसण 'भागियो' ति करिय विसपयोगकरणेणं ' वावावित्रो तमं गुणचन्देण । सहमहावतणेणं । एक्वको वंतरमुरेस। गुणचन्दो वि व परिभूचिजण तं दम्यं एत्व चेव पवए महाभुयंगउको मरिजण 'उप्पको रयणपहाए नरयपुढवौए नारयो । तो तुम देसूणपमित्रोवममायं
पाशिजण तो चुत्रो एत्येव विजए टाणारे नपरे १. हरिणन्दिरमा मत्यवाहसम वसमईए भारिवाए खुधिषि पुसत्ताए उववो सि। जात्रो कालकमेणं । परहावियं । ने नामं देवदत्तो नि । पत्तो कुमारभावं । एत्वन्तरंमि 'नो वि गुणचन्दो नरगाो उम्पहिजण लोहदोसणमेत्येव
पचिपमए एयस्म सेव निहाप पचासबपएसे उप्पत्रो " भुवामो ति । परिग्गक्षियं रण तं दबं । एत्यारंमि
सविनिवामिणदेवयाममि समागचो तमं छिपम्म । कषा देवयाए पूषा। दिवं दौणाणाहाण दविणणार्थ । संपारो भोषणोवचारो। तो तमं पुम्वभवसिडेणं रषयाए
पमपम परिममतो पागको इमं । दिडो भुषामेणं । ..तो बोपदोसेण 'एस एवं दविणवायं गेमिसर' तिखो ID सवि। . दुरि विषय। पानी। D adds for
Bो ।
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइसकता।
[संक्षेपे
-
चरणदेमंमि । अचुग्गयाए विसम्म 'तकण व निवरित्रो धरणिवढे। पासवत्तिण य ते परियणेण वावावित्रो भुषामो । उपत्रो एत्येव पम्बए मौत्ताए ति । तमं पि मरिजण एत्येव विज़ए कयलाए नयरौए मिवदेवस्म कुखउत्तयम्म जसोहराए भारियाए कुछिमि पुतताए । उववत्रो मि । जात्रो कामकमेण । परहावियं च ते नामं रन्ददेवो ति। पत्तो जोवणं । रो य तेण मौरजीवेण पुषभवभत्थभावणाको श्रोहसघाए परिग्गहियं तं दध्वं । एवं च गो कोर कालो। नया व वौरदेवनरवरण नियमामिएण' पेमित्रो तमं चिनिलयसामिणो माणहारमा ।। समौवं। पागच्छमाणो य करवयपुरिमपरिवारित्रो कासकमेण पत्तो रमं उस । अवविट्ठो नौवपायवरमा हेढे। एत्यतरंमि गिरिगुहामुहगएणं दिवो "मि मौहेणं । तो लोहसमाविववासियचित्तणं वावावित्रो सि इमिणा, रमो वि च तुमए ति। अवत्रा य तुमे एत्येव विजथंमि पिरित्यागे पारे ।। बखदासमबियस पणासम्म मारजस्काए भारिपाए बमपभाउगत्ताए कि। गाया कामसमेणं। पाहावियाएं मामा तु कापसेणे इयरस पसेको नि । पत्ता व जोवणं । अषया बाहेज्यनिमित्तं गया पचिपमयं । वावारको कोलो। यो प एमि व निहाएषपएरे १.
म
.D विरा: Bहे।
Dffe. Dum.
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________
१]
ताचो भवो।
विसमित्रो । पव्वालियो जसणो । जलपर्क' तं सारखं पवत्ता । एत्यतरंमि कट्टार निमाणिजण कांचि पणत्यदखयो पेव धरणिं खणमाणेण उवलद्धो निहाणयकवासमा
एगदेसो पण्डमेणेणं । पवत्तो गोवि, लकित्रो य तुमए । ' तो दवसोहेणं वौमत्यो तमं वावाइषो तेण । अवलो वासुथप्पहाए नरगपुढवौए पञ्चमागरोवमाऊ नारगी। रमो वि तहबलोभेण तं चैव देमं अमुश्चमाणो बदलनेस करवयवरिसेस अभुचिऊण तं दवं प्रवेरियपण्डालविनिवारको
ममाणे उप्पयो तमाभिहाणाए नरयपुढवौए अट्ठारसमागरो१. वमाऊ नारगो ति । तत्रो तमं पउिपुले हाउए नरगयो
उपविजण एत्येव विजए मिरिमईए मषिवेमंमि मानिमाम्म गाहावरस्म मन्दिणौए भारियाए कुधिमि पुतताए' उववो ति । पत्रो 'य काससमेण । परट्टावियं ते नाम बाससन्दरो ति । पत्तो जोवणं । एत्यमरंमि मौलदेवा।" गारसमौवे पत्तो तए प्रपत्तपुष्यो जिणवरपौत्रो धको।
परिपालियं भावयतणं । कत्रो य जहाविहिं देखचात्रो । उववषो समायाभिहाणे देवखोए किंचूणतेरममागरोवमाज बेमाणिो ति । नत्य परिभूचिऊण दिवभोए पहाय
परिखएण पुत्रो समाणे प्रत्येव विजय पत्थिारे नयरे १. सात्विमा नगरमेडिस कनिमईए भारिपाए कृषि
1 E adds alणि Evो हमार। .DE om.
Eaddren
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________
समरामकहा।
[संक्षेपेर
पुतताए अवको सि, स्यरो वितत्रो नरगामी परिजए नत्येव नवरे तमाचे पिठणो मोमिखाभिहाणाए घरदारीए हरिमि पुतताए ति । पापा कासमेण । परहाविषाएं मामाई तुम समुदत्तो, स्वरस मानगो ति। पत्ता य तो हाकमेणेव कुमारभावं । एत्यनारंमि पवनो तए । पण देवगणिममौवे जिणदेमित्रो धयो । कया देशविरई। परिणैषा च चिनिखयवामिणो भावयस्म असमत्यवाहस धूवा जिएमई । प्रनया य मगदुरो जिणमई निमित्तमेव पथहो समिनिलयं । पागनो य करवषपयाणगेटिं। पत्तो नमुहेर्स, जत्य निहाएं ति। तयो बलपत्नसयाए पएममा ।। औषमित्रो मुडत्तयं । दिडो व तए पोमाउभाग्यमा रमंमि पएचे विणिग्गयो पापी । भणियं कोउगेण। भो मालग, एत्य पएसे वेणर दविणजाएण होय। देण भणियं 'निहाखेमो' ति। तए भण्विं । परमिण । कोउगमेतमेव मे कानिमितं, न उण 'दविणकोहो। तेए भपियं । ।। परिवरं मे कीय; ता निलेमो, को एत्व परमत्वो नि। तो पाभिषे पि भवको पक्षहो तं नमाविष तिकसारकडेए' पिछति । दिडो थे लेप घेवभूमिभाए कारकपत्रों । तो पुषकपकमजोहदोसेए चिनि मालगेबहो मात्यो एम निती। पर कहंषि भरिदारवं.
- ------- ---------- BD wwii R Door , B adds for
Doni
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.५]
सइयो भयो।
वञ्चिय गिहिउं पारौवर ति। एत्वन्तरंमि दिह तुमए वि कलमकण्ठगो। भणियो य एषो। भह मायन, प्रलं रमिणा ; एहि, नयरं गचामो ति । तत्रो पूरिखा तमुद्देसं हिट्ठो विय पयट्टो मङ्गलगो । भणियो व तुमए । । भह, न तए कस्मद पुरषो एस वदयरो अहिगरणउभषो
जंपियव्यो रन्ति । तेण भणियं । भहिदारब, न जंपामो । चिन्धियं रोण, मए विणा वि 'एस एवं गेपिस्मार लि। पत्रो से एम पयासो। ता कहं अहं रमिण वषिष्यामि। ता जाव चेव न गेपहर एम एयं, ताव व कई अवारण वावार नि । एत्यन्तरंमि पत्ता नवरं । पाराम समावे ठिएणं भणिो तुमए मङ्गलगो। भह मालग, गक ससुरकुलपत्तिं मे कुचो वि उवाहिय मंवाएति, मेण पषिमामो नयरं.ति । पयट्टो मालगो। चिनियणं । पविट्ठो ख एमो लडं चेव भयं गेहिसार। ता तहाणचिट्ठामि, जा म एम एत्य पविमर । गचन्तो य मे सहवावायणिज्जो भविम्मर । ता एयं मे निवेएमि । बा. रथिसहावो कुखविरुद्धमाचरिऊण "पमिया ते परिण। पत्रो पन्नमुब्विग्गं ते मसरकुलं । सयं च प्रमाणमागमयमेएहिं । पत्रो अडिययरं सब्जियाणि । ता म जुन मेत्य,
. . .- . .. . . . .--------- { Defined: P DE om. AOE aumento adde for LCE विषिषा, D explains प्रतिपदो ।
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराकहा।
पविवि ति। मंपहारिय तत्रो नयरं पविमिजण कयकाल
वो मायाचरिएण विवषमुहछात्रो प्रागनी 'ते समौवं । निवेदवं बहा चिन्तियं । तो विसलो तमं । चिन्तियं च तमए । धिरत्यु रस्थिभावस्म, जमेवंवि वि मावयकुलुप्पत्रा वि सवित्राथजिणवयणमारा वि उभयचोयविरुद्धमायरद । । पहवा नयि दुसरं मोहभावम्म । ता पमं मे याणिं पि गिहाण । पवनामो नित्थयरभासियं माधयं । एवमवमाणे ख एस सिणेहबन्धो । ता असं मे से गिहगमणेणं पि। रो पेव गछामि, जत्य भगवं प्रणङ्ग देवो । एसो वि मानगो यो सेव वक्ष घरं, किमिमिणा किलिमिएणं .. ति। संपहारिजण भणिो जहाचिन्तियमेव मङ्गलगो। विन्तिर ऐणं । अहो एम मायाचरिएणं मं वचित्रं 'उनको । ता कहमहमिमिणा' वञ्चिन्नामि ति। ता भणामि ताव एयं । जाव तमं न पिनियदेसं पत्तो मि, ताव कामहं भवन्तं परिच्यामि । एवं एकदवयदिाणि ।। रमिणा सह बचिऊण वावादस्मं दमं ति । चिन्तिऊण भणियो तमं रमिण । पडिभणियं च तमए । भद्द मङ्गखग, जर ते निबन्धी, ता एवं स्वउ ति। तत्रो पुछिसामो कंषि मार्ड, कहिं भयवं पणदेवो ति। मन्ति
Dom.
.. Dng
addo RI
Eom. (D adds
1
• D संस।
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________
तहणे भयो।
२०७
जब पत्विया तुमे पडिपहेण । परसना करवि वारा। अनया भरविसम'रममन्यवत्तौ नायलमरन्तरमभिगए दियरंमि ‘महामाइम' ति कलिजण पचनखशिषएवं चोदोमो तहा वि पणियत्तमाणेणं सवौमत्यहियो व पहनो तमं पिडिदेमंमि कुरिगाए मङ्गलगेणं ति ॥ एत्यारंमि अहाणपडिवत्रो अणेयममणपरियरिको तत्येव पएसे महा समागमो अणङ्गदेवो। दिट्ठो तुम भग्गगामिगेषि माइहिं। एत्थारंमि मममेण कुरियमवाय मट्ठो मालगो।
चिनियं पतमए । हा किमेयं ति । किं तारा ममा१० गया भवे । जोवियं पिट्ठो, जाव दिह मसंभमाउ पा
यमाणो मालगो। चिन्तियं च तुमए । न एत्य पचे चोरा दौमति, पशायर व एसो। 'ता किमेयं नि। एत्थन्तरंमि दिट्ठा मोणियाणुरश्चिया कुरिया। गहिया व
मा तए पञ्चभित्राया य। तो संजालो ते वियप्पो। । किमेयं मङ्गलगेण ववमियं भवे। अहवा न एयम्म किंपि एवंववसायकारणं उप्पकामि । ता महेमि ताव एवं नि । एसेव मे एत्य परमत्यं माहदरार । महिनो मानगो, जाव अहिययरं पसाउमारो। तो अवगो ते वियप्पो । इन एएण पेव एवं ववमियं नि । ता किं पुष
1 BIRTी, A om. जोगा। Dom. all down to freeti
D•परिवनी। 1 DARI
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४७
समराइचकहा।
[संक्षेपे १९५
से रमम्म ववमायस्म कारणं। प्राभोदो निहाणयवुत्तनो । सिमियं च तुमए । नत्यि अकरणि नाम लोहवसगाणं ति। पो चेव निमित्तयो जिणमईवुत्तन्तो वि इमिणा विगणित्रो भवे । प्रबहा कहं 'तारिमौ 'महाकुलपसूया सविनायजिणवषणमारा व तारिसं उभयलोगविरुद्धं 'कररस्सर । एत्यारंमि पत्ता ते माहवो तमुद्देस । पञ्चभिन्नात्रो प तेहिं । बन्दिया 'य तुमए । धसाहित्रो मालहिं । पुचिसो य तेहिं । मावय, किमेयं ति । साहित्रो तमए तेभि जहावत्तो कुत्तनो। ममामामित्रो माइहिं। एत्यनरंमि दिट्ठो प्रणालदेवेणं । वन्दिनो सो नए। अभिणन्दिो तमं ।। रमिणा धमलाइण। पुछियो पउत्तिं। साहिया तमए । समासामित्रो गुरुण । नियत्तो तुम मम मागच्छेण । पत्तो "चाणेमरं नाम मत्रिवेमं। ठिो तत्य गुरू मामकम् । पउणो ते पहारो। उक्लद्धा जहटिया जिणमईपउत्तौ। चिन्तियं च तुमए। हो मङ्गलम्म वञ्चणापगारो। पहो । विचित्तया मोम्स, अहो अणुवाएयया संमारस्म । ता जर वि अखण्डियमौला जिणमई. तहावि असं गिहाममेण । संपाडेमि उभयलोगसुहावई. समौहियं । सवित्रायजिणवयणपारा या तुमचित्ता य मे पाएण। ता मोजण रमं
1 Dारिता • Dom.
र BD om. मा। .. Dहापर।
. DE परिसर
. . .
.
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२१]
तापो भवो।
वायरं मा वि 'य पम्पदमार ति। एवं च कर मा.वि. नवस्मिणै मानो दुकबडलानो भवसमुहात्रो समुत्तारिया हवर । प्रलं च अपव्वदयम तौए दंगणेणं। बडविग्या
चरणपडिपत्तौ, महावहा य एमा व ति। चिनिजण • पवरो अङ्गदेवगुरुसमौवे ॥
परन्तो कोर कालो। सुत्रो एस वदयरो कुनोवि जिणमईए। संविग्गा एमा। चिनियं च नौए । सोहणमणुचिट्ठियं बचउत्तेण । किलेसायामबडलो' एम संसारो,
विनोगावधाणो य संगमो, दारणे व विवागो विसयपरि१. भोगम', दलहं च मणुयभावंमि जिणमय, उभयचोयमुहा
वहं च एयं 'चव ति। तो मा एवं विधिनिजण पणनविय जणणिजणए अणुबाया तेहिं। पागया तं योगमाणो, जत्य. तुम। दिट्ठो व पणाए। पेकिऊण निव्वुर
पुरपट्टियं तमं भणियं च अणए। अव्वउत्त, मोहणमणु॥ चिट्ठियं तुमए। विना मोहवली। अवलम्बियं मप्परिम
परियं। ममुत्तारिया अहं अप्पा य माधो भवसमुहायो त्ति। पहिन्दिऊण पवना पचवं प्रादेवगुरुममौवे । परसन्नो कोर कालो। निररयारं पामक्षमणुवासिऊण तुम कामसमेण मत्रो समाणो उबवत्रो .पखुवौमणगरोवमान
1 E om. 1 D. • Eadds
Dom. Dadds । ) पमाया। (Dom. व... वि. Eom. नवोपकवि। ED
Dum.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १२०
गेवेनगसरो ति। रयरो वि मङ्गलगो तमत्यं परिग्गहिय महामिलामंचत्रोच्छाइयं च काऊण तम्ममत्तेण तत्थेव 'देसे कुणिमाहारेण किलेममंपाइयवित्तौ अहाउयं पालिऊण मत्री ममाणो उववन्नो तमाभिहाणाए नरयपुढवौए बावीमसागरोवमाऊ नारगो ति। तत्रो च महया परिकिलेसेण तमहा- । उयं पाजिऊण उध्वट्ठो समाणो एत्येव विजए 'रवद्धणए गामे वेषियगम्म चण्डालस्म गेहे छेलगत्ताए वनो 'त्ति। पत्तो य जोवणं। अषया य बहुछेलगमज्झगो तत्री रवद्भुणात्रो जयस्थले निजमाणो पत्तो रमं निहाणगुहेमं । समुपत्रं च से तमुद्देसमालोदूजण पुष्वभवभासत्रो जार-१. सरणं । तो लोहदोसेण वियडो वेभियगरम नेच्छर "तो उदेसात्रो अन्नत्थमभिगक्तुं, चोदनन्तो वि पुणे पुणे नियतर ति। कोहाभिभूएणं वावादूनो वेलियगेणा । अप्पन्नो नत्येव निशाणगुहेसे मूमत्रो । परिग्गहियं च णेण श्रोहमत्राए में दबं । अणुवालियः कषि कार्य । अनया सोमवण्डो नाम ।।
धारित्रो कहंचि परिममन्तो धागो तमुद्देसं । उवविट्ठो बालपायव ममौवे। तो अनाणलो दोसेण तस्म पुरचो चामरिममिव परिभमिउमाउत्तो। वावारो व तेणं । समुपत्रो च तमेव पासवणनाशिगाए "दुग्गिलिगामिाणाए
ID परमि। BAC ना। ( BD addar
.D पापा।
Dort
.CE दो। दुनिया।
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९६]
तरयो भवो।
१५
भारियाए कुछिसि पुत्तत्ताए ति। जागो कालबने। परट्टावियं च से नाम रहचण्डो ति । पत्तो पणेग'गणसंतावगारयं विसपायवो ब जोवणं। असमञ्चमं च बारिखमारद्धो । अनया गहियो खत्तमुहे । उवणौषो रारणे समर' भासुरस्म । समाणत्तो वन्यो । भिन्नो सूलियाए परखियन
रेहिं। मयो' ममाणो ममुप्पो मकराभिहाणाए नरयपुढयौए किंवणतिसागरोवमाऊ नारगो ति। तत्रो पाउथमावालिजण उबट्टो ममाणो ममुप्पो एत्येव विजए एत्वेव
मचिनिलए प्रमोगदत्तस्म सेटिस्म मुभंकराए भारि१. चाए कुच्चिमि इत्यिगत्ताए ति। जाया उपियक्षमएवं।
परहावियं च से नाम मिरियादेवि ति। पत्ता बोब। दिवा मागरदत्त मत्थवाहपुत्तम समुहदत्ता । बत्तो विवाहो। भुनन्ति भोए ति। एत्यारंमि तमं गेवेनगेहितो पविकण रमाए व कुछिसि समुष्पको पुत्तनाए । " नामो कालकमेण । परहावियं च ते नाम मागरदत्तो नि । पत्तो जोवणं । पडिबुद्धो व देवमयावरियसमौवे । परिणीषा रंसर कन्दमावगरम धूया नन्दिनि ति । भोगसहमणुरुवमा कालकमेणं नाचो ते पुत्तो। पत्रया व पुत्तजाभुदयनिमिपोशं व सपरिवारो भागमो वाणिगाए रम व निष
ACDE मनावबाराय।
+ BD सपिहो। R E adds
ABC TWEI E om. ( BE IN
• Dwffure
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५२
.
समराकहा।
[संक्षेपे १५०
गरिक। दिडो व तुमए 'पुत्तन्मयनिवेमणनिमित्तं खई खणमाणं निहाणगकसमकण्ठगदेसो ति। तत्रो तमन्नत्य निवेसिजण तं च पएस पुणरवि तहेव करिजण भुत्त्तरकाले पविट्ठो भयरं । चिन्तियं तमए। किमेत्य जुक्तं ति भयं नाव पुच्छामि। माहियो दमौए एम वरपरो।। पुषिथा एमा 'किमेत्थ जुत्त' ति । नौए भणियं । मम ताव में पएवं दंसेशि तो जं जुनं, तं भणिमामि ति। 'हाविषो मे पएमो। प्रधाणलोहदोसेण पिन्नियं च तौए। बावाएमि एयं, तो एगारणे गेपिस्मामि । एवं चिन्तिभए भणियो तमं। पुत्तय, पभूयमेयं दव्यं । एमि घेण- १. माणे कयार नरवई अवगच्छे । तत्रो यो सेमदव्यावहारं पि मा करिसर । ता पलं ताव एरण, अवमरेण गेणिभामो ति । तए भण्यिं । पम्ब, जंतुम पागवेसि । पविहार गयरं । परबता करवि दियहा, तुल्यं सहेणं, रमौए पुर पुग्नभवभत्थशोहदोसेण तर मरणचित्तोवायपजाउलाए १॥ दुखवं ति। परिचिनियो उवायो। देमि से पोमहोववास'पारणबभोषणे विसं ति। तत्रो उववामखडसरौरो विसप्पयोएक चेव न भविसाद ति। चिनिजय पउत्तं विमं । हो तुम तेणं। एत्यारंमि दिडो मन्दिङ्गए। को
Dgwandfera farfan' ert PD tree, and om. all down to yourcol B . D विनासामि।
। .Dपारमि। FACaddar
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________
तइयो भयो।
अणए कोलाहलो। तो अहिययरं ते कूजिउं पयत्ता अण्ण। संमिलित्रो सोयनिवहो। तो एकेण मिपुत्तण विसावहार मन्तमामत्यत्रो 'साहमित्रो' त्ति कलिऊण जौवा
वित्रो । समुपत्रा य ते चिन्ता । एवमणेगोवहवभायणं मण' थाण जौवियं । ता असं गिहवासेणं । मा पुणे वि मे पमत्तम एवमेव पाणावगमो भविस्मद् । पत्रो पवजामि पव्ययं ति। चिन्तिऊण नहोचिएण विक्षिणा पवबो देवसम्परारुसमौवे पवनं ति । परिवा लिजण निरहयारं 'काजण
य काखमासे कालं उबवत्रो तौममागरोवमाऊ गेबेजगसरो १. ति। एमा च ते जणौ तहव्वलोभेण नत्य व महत्वमिपनिषियं महापेढं काऊण पुतवापरिणामजणिय नरपाउया अभुनिजण तं दव्वं मया समाणौ धूमप्पभाए नरयपुढवौए उत्वना पन्नरमसागरोवमट्टिा नारगो ति। तत्रो उम्वट्ठा समाणो नाणातिरिएस पाहिण्डिय पुन्वभवभत्व॥ लोभदोसत्रो एत्य नालिएरिपायवत्ताए उववत्र ति। तुम पि य तो पविजण मागरदत्तमेटिगेहे मिरिमईए कुधिषि पुतताए उक्त्रो मि। 'दोण्हं पि तुम्हाणं मपयं इमा भवत्था । एस एत्थ वदयरो ति !
तो ममेयं मोजण समुपत्रो संवेगो, विरत्तो भवचार
• १ Bारि।
•D बिराममय (read विराममेव।। . बा. बापाचव। ..पौ। L Acfr., D बिरवा। ( Dalds ना।
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________
तामो भयो।
जो उण सवारहित्रो दाणं देर जमकित्तिरेसमि'। पहिमाणेण व एसो देर पहं किं न देमि ति॥ तं महाजलरहियं बौयं व न होर बऊपर तमा । दाणं बर्ड पि पवरं दूमियचित्तम मोहेण ॥ काऊण व पाणिव 'जो दाणं देर धमकाए । दहिजण चन्दणं मो करेर अङ्गारवाणिज्न । मूढो लोयविरुद्धं धमविरुद्धं च देव जो दाणं । सो अप्पाणं तह गाहगं . पाडेर मंमारे ॥ जाणा गाहगसुद्धं पञ्चमहव्ययधरो उ जो नियमा। गुरुसम्ममानिरपो जोगंमि ममारियप्पा च ॥ तह खनिमहवप्लवजुत्तो धणियं च विगयलोहो । मणवयणकायगुत्तो पश्चिन्दियनिग्गहपरो च ॥ मल्झायमाणनिरत्रो सद्धप्पा सद्धमाङचरित्रो य । र परलोए य तहा सम्पत्य दढं अपरिबद्धो ॥ मेरु ब्व जो न तौर उवमग्गममौरणेहि चालेउ । एयारिमंमि दाणं गाहगसुद्धं तु विषेयं । मौलवयरहियाणं दिग्बर जं पुण धणं कुपत्ताणं । २ खनु धोवर वत्यं पहिरकथं मोणिएणेव ॥ दिक सई पि दाणं होई कुपतमि असहफलमेव । सप्पम बाव दिौरं पि विमत्तणमुवेर ।
१ D रवि। . Dसमे।
. A बिल, BC fa, DE विमा I
D for
B
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५७
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११
हर्ष पि सुपत्तमि छ दाणं नियमेण 'मुहफ होर। मा गावौ विरखं तणं पि खौरतणमुवेद ॥ होर महासहपलयं पत्तविसेसेणमेगं पि । गावौभुयापौयं वह उदगं होर खौरविसं ॥ भवर य कालसद्धं दाणं कालोवववयं जंतु। दिवर तवमिदेहोवयारकासंमि सुविसुद्धं ॥ कामि कौरमाणं किसिकमां बहुफलं ना होर। रय कामि वि दिवं दाणं बड़फर नेयं ॥ होर प्रयासंमि जहा अवयारपरं पश्यं बौयं । देसम्म गाउगम य एवं दाणं पि विनेयं ॥ माणह य भावसुद्धं महामवेगपयडपुस्लो य । कयकिञ्चं मन्चेन्तो अप्पाणं देह जो दाणं ॥ नवकोपरिसद्धं दमदोमविवनियं च देयं पि। एवं पि भावसद्धं पचत्तं वौयरागेहिं॥ अहवमहोवगनो पवि सुद्धं देव कनुमियमणो उ। १५ मनिदाणं वन एवं भावविसई हवर दाणं ॥ मोखत्यं जं दाणं तं पद एमो विही मुणेयव्यो । अणुगम्पादाणं पुण जिणेहि न कहिंचि परिसिद्धं ॥३॥ एयो ७ दाणमाको धषो संखेवत्रो समखायो । एतो य मौसमयं तु भलमाणं निमामेछ।
DAL.PD wafferi
Ditai
DEL
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
सहयो भवो।
९५६
जाणह य गोलमयं पाणवहालियप्रदिषदाणणं । मेडणपरिग्गहाण य विरई जा मन्वहा समं ॥ तह कोहमाणमायालोहरम य निग्गही दढं जो छ। खन्तीय महवनवमंतोसविचित्तमत्यहिं । खणलवपडिबुझणया' महामवेगफासण ता य । चित्तण निरौडेणं मेत्तौ वि य मध्वजीवेस ॥ एवं च सेविजणं धमं जिणदेमियं समौसमयं । सुगई पावन्ति नरा 'ठएनि मर दुग्गदवारं ॥ एसो उ मोलमो भणिो धको जिणेहि मवेति। मावय परमगुरूहि दजयजियरागदोमेहिं ॥ छ । भणद तवोमरो म बाहिरमन्तरमा य तवरम । जमणट्ठाणं कौरह असे सम्मानिमित्तं ॥ अणमण मूणोयरिया वित्तौमखेवर्णरमच्चायो । कायकिलेमो संलौणया य बन्झो तो होर ॥ पायच्छित्तं विणो वेयावच्चं तहेव ममात्रो। शाणं उम्मग्गो वि य अभिन्तरो तवा होर ॥ एवं चरिऊण तवं जौवा दहपारलोइयाई । पावेन्ति विमालाई करेन्ति दुककयं नह य ॥॥ एसो उ तवामदो धमो मंखेवत्री ममस्कात्रो । निसह एतो सुन्दर पर्ष पुण भावणामा ।
---
-
--
-
-
-
--
-- --
-
.Bहिनि।
१ B •पुपरेया। .D •मोलो।
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराकहा।
[संक्षेपे १४
सम्म मनाइंसणनाणचरिताण भावणा जायो। बेरग्गभावणा वि य परमा नित्थयरभत्तौ च ॥ संसारजगुकणया कामविरागो समाजिणसेवा । तित्ययरभासियम •य धाम पभावण तह य ॥ मोकसहमि य राम्रो प्रणययणवनणा य सुपसत्था। । मर अप्पणो य निन्दा गरहा य कहिंचि खलियस्म ॥ एसो जिणेहि भणिश्रो अणन्तनाणेहि भावामदलो। धयो 'उ भौमभववण सुजलियदावाणलभूत्रो' । एवं पविहं फामिऊण धयं जिणेहि पबत्तं । सुन्दर श्रणतजौवा पत्ता मोक्षं मदामोरकं ॥ छ ॥ . नमो एयमायखिऊण भाविभूत्रो मिहिकुमारम जिणधपोहो। भणित्री य णेण भयवं विजयमि। भयवं, एवमेयं, ईदिमो चेव एम धयो, न एत्य संदेहो त्ति । किं तु दाणमरस्य मोत्तूण न सेमभेया दममम ममं प्रवियसा तौरनि गिहत्येण काउं। ता चिखा भयवं, केरिमो पुष । मम महापुस्मिसेवियस्म मयलदकाणलजलसमा मिडिबहुमंगमेकहेउणो ममणतणमा जोगो ति। भयवया भणियं । सण। ममणतणारिहो आरियदेसपनो विसिहजारकुछसमनिषो सौणप्यायकामको तो चेव विमलबुद्धौ ‘दुस मागमतणं, जबो मरणनिमित्त, चखायो संपयात्रो, दुखाइयो ।
| Bol
DE om.
D पक्षका E adds for
. E
wो।
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९३]
तइयो भवो।
विसया, संजोगे विनोगो, अणुसमयमेव मरणं, दारणे विवागो' त्ति पहिगयसंमारसहवो तश्वी व तश्विरत्तो पथणकसानो घेवहामो प्रकोउगो कय विणोत्रो पुव्वं पि रायामपरगणबहुमत्रो अढोमगारौ कमाणको महावनो थिरमद्दो समुवमपनो य । सिक्षिकुमारेण भणियं । भयवं, मोहण समणतणारिहो भयवया पवेदो। अहं पुण ममुवमपत्रो। ता एवं निवेदए भयवं पमाणं ति । तत्रो परिसिनिय भयवधा । जहा ख एमो महाभागवन्तो सुद्धमपमिणेस विथकणो अन्नपमन्तवो प्राणि उणणिरकुमलो "वि य लकिपर, • तहा भवियब्वमणेणं महाकुलपमूएणं भवविरत्तचित्तेण च ।
ता इमं ताव पत्थ पत्तकालं, 5 एमो उवमंगहिवर ति । चिन्तिजण भणियं च णेणं । महामावय, न समगुणविष्णहणणे रहं उवर्मपन्न। जत्तं च पयनिग्गुणे मगारवाने जमिणं समणत्तणं। किं तु दुक्करमिदं। एत्य खलु मध्यकालमेव मममत्तमित्तभावेण पाणाडवायविरी, अप्पमत्तयाए पलियभाम, दनामोहणमेत्तमम "वि "अदिवम्म क्षणा, मणवयणक. एहि अम्बम्भचरमिरोहो, त्यपत्तोवगरणे पि निष्पमत्तया, चविहराइभत्तविरई, उग्गमुपायोमणाविसद्धपिण्डगहणं मंजोयणास्पदोसरहिमियकासभोयणं, पच
---------- ----.. ........----... . ------- ... ..... - • Dadds द्वि। . पापौरो। Eom. ! Bom. VACE om
(Cwlds arri Daवनोति।
- Bोगी।
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा। [संक्षेपे १५समियतयं तिगुप्तया, दरियासमियाइ'भावणो अणमणपायचित्तविण्याइसबाहिरभिन्तरतवोविहाण, मामादया थ चणेगात्रो परिमाचो, विचित्ता च "दम्बादत्रो अभिग्गहा पहाणं भूमिमयणिज्ज. केमलोत्रो' निष्परिकममरौरया सम्यकाशमेव गुरुणं 'निहेसकरणं खहापिवामारपरौमहाहियासणं । दिग्वारस्वमग्गविजत्रो लद्धावलद्धवित्तिया-किं बहुणापचन्नदबहमहापुरिमवढचट्टारममौलङ्गसम्मभरवणमविस्माम ति। ता नरियम्बो खलु अयं बाहहिं माममुद्दो, भखियम्बो निरामाय एव वालुगाकवलो, परिसकियब्ध निसियकरवालधाराए, पायब्वा सहयडयवहजाखावशी, भरि- १० पनो मुडमपवणकोत्यलो, गतव्वं गङ्गापवाहपडिसोएण, तोलियम्बा तुलाए मन्दरगिरौ, जेयम्बमेगागिणा चाउरणबलं, विधेयम्बा विवरौयभमन्मथचक्कोवरि थिउत्रिण, गहिबमा अगरियपुम्बा तिजयजयपागा। एत्रोवमं दुसरं समवतणं ति॥
तो एएमावविजण पट्टवयणकमलेण भणियं मिहिसुमारेण। भववं, एवमेयं, जहा तो पाणवेह। किंतु विश्वसंसारमस्वस्म• पाषिणो तविनोगवयमा तस्य - .
........ .- -.- -. . . 1 Daddr i. marg. नि। RACETA Ba. ) परेव। . CDE बनार, रबाभिमा। . सोचापित। (BD विरण. • D inserts संचार। - सोने। BD घोष.. CE नि.
११D बारका
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८२]
वापो भवो।
कारणं न किंचि दुकरं ति। भयवया भणियं । एवमेध, किं तु तं व संमारमकवं पञ्चकोवलममाणासन्दर' पि पणेयभवभावणात्रो मोहे पाणियां, मूढो य मो न चिनोर
तम्मरूवं, न गणेहू प्रायदं, न मझए उवएम, नाभिणन्दर " गुरु, न पेच्छर कुलं, न सेवर धम. न 'बौहेर पयसम्म, न रखर वयणिज्जं । मबहा नं तमायरस, जेण मेण सो रहलोए परलोए य किलेसभायणं होर। ता निणिययो खरू एस मोहो ति। मिहिकुमारेण भणियं । भयवं, तस्म
वि य निरुणणे 'एसेव उवात्रो, न य पणाढत्तकम्जो पुरिलो १. फलं माहेर, "पाढते य मंमत्रो। अहवा उवायपत्तो
अमंमयं चेव माहेर। उवात्रो एम. जं भयवो ममौर्य ममणतणपवनणं। नित्थरन्ति खलु कायरा वि पोमिन्नामयगुणेण महलवं । न य पप्पपुषाणं कुमबुद्धौ हवा । नव
समुष्पबाए वि रमौए एवं विहमयमगुणसंपत्रोववेयगरुलाहो । १५ ता करेहि मे भयवं घग्गरं नि। भयवथा भणिय । वक, कत्रो
व तुह मए अणुग्गहो। किंतु एमा ममट्टि अहाणं, 5 मंसिजण 'येवमागमत्वं मिस्काविजणावमायं परोस करक्वदिणेस तो दिखिच्चर नि। मिहिकुमारेष
भणियं । भयवं, अणुगिहौत्रो नि। । निकोष .• वि मए ममयहि पासियवा। ता एवं इवउ नि ।
ACE
.
रणा।
1 B •मार।
. Dने।
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे १६३
एवं च भाव मन्तयन्ता चिट्ठन्ति, ताव अागो कहिंचि तपत्ति मोऊण अणेयलोयपरिगो करेणुयारूढो दमम्म व जणो बम्भयतो ति। पणमित्रो तेण भयवं विषयमिहायरियो । बहिन्दिो भयवया धमलाहेण । उवविट्ठो गरुपायमले। पणमिऊण भणित्रो मिहिकुमारेण । ताय, ५ संपाहि प्रभग्गपणदपत्थणो मे एगं पत्थणं ति । बम्भयत्तेण भणियं। वक, भणम। तुहायत्तमेव मे जोवियं । मिहि कुमारेण भणियं । ताय, विश्यवृत्तन्नो चेव तुम ममारमहावस्म । दाहं स्वर माणमत्तणं, प्रणिचा पियजणममागमा, चञ्चलायो रिड्डौत्रो. कुसममारं जोवणं, परलोय- १० पचत्यित्रो अणङ्गो, दारुणो विमयविवागो. पहबर मया अणिवारियपमरो मच। मा कोहि मे पमायं। एवमवमाणे रह जीवलोए अणनाको तुम नौथरायप्पणौयजदधक्यामेवणेण करेमि सफल मणुयत्तणः । तत्रो मयमिणे हेण वाजलभरियलोयणेणं मगग्गयं भणियं बम्भयत्तेण । पुत्त, " प्रथालो एम जयम्म । मिहिकुमारेण भणियं । ताय, मणो विय नत्यि अयालो जाधयाम ति ॥
एत्वन्नरभिर बम्भयनपरिचारगेण माहियवादिणा भणियं
--------..--------------
-------
।सिंचा।
DEadri
Dnddesi
Dadds नि।
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________
•ई ]
तो भवो ।
༢.
पिङ्गकेसेण' । भो कुमार, केण तुमं 'विष्ययारिश्रो । न खलु एत्थ पञ्चभूयवर रित्तो परलोगगामी जीवो 'ममत्योयर । वि य एयाणि चैव भूयाणि महावत्री देव एबप्पगारपरिणामपरिण्याणि 'जौवो' ति भवन्ति । जया य एवाणि • चद्रण समुदयं पञ्चत्तमुवगच्छन्ति, तथा 'मश्रो पुरिमो' ति श्रहिहाणं पवत्तए । न उण एत्य कोद्र देहं चद्रऊण घडचिङम्रो विव परभवं गच्छ । ता मा तुमं श्रमन्ते वि परलोगे मिच्छाहिणिवेमभावियमई सहावसुन्दरं विमयसुहं परिचयसु । दंसेहि वा देहवरितं देहिणं । श्रश्री ज तए १० भणियं, जहा दुलह मणयत्तणं, तममंबद्ध मेव । जोन "तं सुकयदुक्कयाणभावेण "लभद्र, भवि य भूयपरिणाई श्री । श्रश्रो "किमियमाउलत्तणां । तहा जं च भणियं श्रणिचा पियजणासमागमा', एयपि श्रकारणं । अधो न ते निस्कन्ताणं पि महा होन्ति । तहा जं च भणियं 'चलानो रिङ्गोत्रो', १४ एवम् विन निस्कमणमेघ पडिवरको, श्रवि य उवाएवा परिरणं ति । तहा" जं च भणियं 'कुसुमसारं जीवणं', एत्य विय रमायणं जुत्तं, म उफ निस्कमणं ति । तहा जं
This name is usually spelt ftiam in ABCE against the rules of grammar: I have, therefore, adopted throughout the form पिकेस, though it is found in D only. २ ACE पारियो । E om. fit ८) तर्थ ।
D सत्य ।
२ ॥ समत्थि । of adds | १० किमिदं ।
( D om. AC | 1) adds f
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८
समराइचकहा।
[संक्षेपे २०७
भणियं 'परलोयपञ्चत्यित्रो पणङ्गो' त्ति, एवं पि न सोहणं, जत्रो परलोश्रो चेव नत्थि, न य कोर तो भागन्तूणमप्पाणथं दसेर एवमवि य परिगप्पणे प्ररणमङ्गो ति। नहा च भणियं दारुणो विसयविवागो' ति, एवं पि न जुक्तिमंगयं ; जत्रो चाहारस वि विवागो दारो चेव, । एवं च भोयणमवि परिचरव्वं । न व हरिण विन्जनि' ति जवा न वुष्पनि। जयहि य एस ति .न य सवायणो पुरिमम्म दारुण पि मंभवड । तहा में भणियं 'पहवर य मया अणिवारियपमरो मञ्च' ति, एवं पि बालवयणमेतं ; जेएर निस्कन्तम वि एम अणिवारियण- १. सरो , तेण वि य ममणेण पचने मरियव्यं ति। न व 'पवने मरियवं' ति ममाणे चेवावत्याणमुववन । न य सन्ने वि परसोए दरकमेवणामो सह, अवि य सुहवणा । वो व अभमिज्जर, तम्मेव पगरिसो लोए दिहो, न उण "विवष्यत्रो ति। ता विरम एयात्रो ववसायानो ति। " - मिरिकुमारेत भणियं। मम्वमिणममंगवं । मुण। पहवा म भयवको समग्कं मम पिउं। ता भयवं व एत्व भविर ति। तत्रो भयवथा भणियं। भो महामारण, सुरू। नए भणिवं, हा 'केण तुमं पयारियो' क्ति, एप
Bom the passngo in brackets ; it is omitted by all MSS. on 1. 176, where the same words recur. .CD add sri on addsti
. BD विचिर।
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२२]
___तथा भया।
तड्याभवा।
बान्तरमत्वकुमलभावणाभाविषमई अप्यावरणमंजुषो वौषरागवयणाविभयखत्रोवसमभावेणं ममुष्पकतत्तनाणो जडिवं भवमहावमवबुलीजण तो विरत्तो, न उस केणर 'विष्णयारित्रो त्ति । नहा र भणिवं 'न खणु एत्व पञ्चभूषव५ रित्तो परलोगगामी जीवो ममत्वीयर, अवि व एयापि
व भूयाणि महावी व एयपगारपरिणामपरिणयाणि जौवो ति भवति', एवं पि न जुत्तिगयं । जत्रो सम्बना पश्यणणि भूयाणि । ता कहं रमाणं एयपगारपरिणाम
परिणयाण वि एमा पचकपमाणणभूषमाणा गमणररेडा५. निबन्धा यणा जुन्जर ति। न हि बेस पत्तेयंग विधए, तं तेमि समुदए वि हवर, जहा मलुगाचाए । यह ‘पत्तेयं पि माणि चेयणणि' ति, तो "मिहमणेगश्याममुदत्रो पुरिमो एगिन्दिया य जीवा धगदौणं -
यणतणं ति। न य धगदौणं पण ति। पत्रो पत्वि ॥ स पञ्चभूषवारित्तो चेयणावो परयोगगामौ नौवो ति।
तो व जं भणियं 'नया एयाणि पराजय समुदयं पचत्तसुवमचन्ति, तवा “मत्रो पुरियो" ति भितएं पवत्तर', एवं पि वपमे देव । यबम तदररेखभाववित्तीयो।
| ACE पवारिची।
. DE भार: सिवनगरवस्ती। Dपवा। .
. B सर्माब, D समायो and alds ar i. marg. A um. the whole passage down to MSS. om. ..
मानो .Bण्याविनाविपिनी। ' . . ।
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे २२३
| थाणुभ्रयमाणमरूवा चैव चेयणा 'निसेहिउं पारौय । तहा मंच भवियं 'न उण एत्थ कोद्र देहं चद्रऊण घडचिडवो वेत्र परभवं गच्छद्दू' त्ति, एयं पिश्रो चेव पडिबिडूं यष्यं चेयणम् श्रचेयणभेयाश्रन्ति । तहा जं च भणियं तामा तु सो वि परलोए मिच्छाभिणिवेनभावियमई ।
वसुन्दरं विमयसुहं परिचयसु, दंसेहि वा मे देहवरितं देहिणं एत्य वि य सुण । चेयमभेयसिद्धीए कहं नत्यि परलोगो, विध्यमाणे य तंमि कहं एयस्म मिच्छाभिणिवेमो । कहं च पशुगणनाहारणा विडम्बणामेत्तरुवा चिन्तायामबहुला प्रणनिव्वाणबेरिणो विवायवोमम्भसुहसरूवा महावसुन्दरा १०
विषय ति किं च तेहिंतो सुहं । ज पुण 'मो देहभित्रो
" दोस', पत्थ कारणं सुण । सुमो प्रणिन्दित्रो य सो ए. अभो म दोसर ति । पेच्छन्ति पुण सन्यन्न । भणियं
पवौयरागेहिं ।
fc
समराइचक हा ।
ܘ
प्रणिन्द्रियगुणं जौवं प्रदिम्म ममचकुणो ।
सिद्धा परमन्ति मब्बन माणसिद्धा य माणो ॥ एवं च पयंपिरंमि विजयसिंहायरिए ईमि विहसिकण मणियं पिङ्गकेसेण । भयवं सत्र्वममंबद्धमेव भणियं भयवथा । 'कई ? सुख! | जं नाव भणियं सव्वा प्रयाणि भूयाणि,
१ CF विवेबि, B विलिय । बिसिधि ं । • B • सिंघा • ।
MSS. fre
● CE add भवियं, Dom करें ।
१५
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६]
तहयो भवो।
ता कहं रमाणं एयणगरपरिणमपरिणयाण वि एमा परखप्पमाणाणुभूयमाण गमणारचेट्टानिबन्धणा चेयण जुब्बर ति; न हि जेसु पोयं न विजए, तं तेषि समुदए वि
हवर, जहा वालुगाथाणगे तेलं', एयं कई जुम्बइ ति। न • हि कारणाणुरूवमेव कन्नं भवद । किल होर मित्रो सरो, किं वा 'प्रदेस्मपरमाणुनिष्पन्नं घडार देमं ति । एवं चेयणा वि तकवा य भविस्मर भूयधिलकणा य ति को विरो। जंच भणियं 'अह पत्तेयंमि माणि यणाणि ति, नको
सिद्धमणेययनममुदो पुरिमो. एगिन्दिया य जौवा १. घडादौणं च चेयण ति' दवमादि, तं पि न मोषणं ।
तेसिं चेव तहाविहपरिणामभावो, तदभावत्रो व न घादौणं यण ति॥ __ भयवया भणियं । सुणा । ज भणियं 'किल होड मिनायो मरो' नि, मो होड, न उण 'कारणाणणची, दयरमर॥ विलकणो मसिणघणसहारतसमकमात्रो ति। अह मत्रमे, न मो विसेमो 'वहारिवद ति। पत्थि नाव मो इयरमरहेउमिनाणमभेयप्पात्रो, विमेमावहारणे उज्जमो कायम्बो
1) पोम always. RA दामन. ॥ मंनि PAClsom. Andds भविसर।
LAB बारपायो। B forvrfrant The commrntary of CE snya ye garefa ofw प्रत्याशी पियवे ते दुरबमबाज शिविते . and dres not cornment. on the rest of the paragraph
• Baildr पुगे।
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
सोपे रह
लिम कि अयं थाणुस्म प्रवराहो, जमन्धो न परमद त्ति ।
र भणिथं 'प्रदेस्मपरमाणुनिष्पत्र घडाए देस्म' ति, एयं पि न जुलिकमं। जो न एगन्नेण बहेमा परमाण्वो, बोगिदंमणानो कम्बदमणो य। न च एवं भूयधकामंकमो पेयणाए ति, एवं पि पो चेव परिसिद्धं वेदयव्वं, ।
यणमा पचेयणभेयात्रो ति। अह मबसे, मत्ताशक्षणमासंकमायो न दोमो ति। एवं पि न सोहणं ति । तम्म मथलभावमाहारणोणमणियामगत्तात्री ति। तत्रो संगयं व मए भपियं ति। नहा जंच भणियं 'ताविहपरिणामाभावात्रो पत्र न घरादौणं चेयण' ति, एत्य नत्यि पमाणं; . भयममुदयवर रितपरिणामभवगमे य अनाभिहाणो जीवभवगमो लि॥
तो "पविलियं भणियं "पिङ्गकेसेण। भयवं, जर एवं पमिनिषाणो जोवो. ता मरोगो वि भित्रो। एवं . होलगे मम पियामहो मङपिङ्गो नाम, मो अणेयसत्तमंधा- १॥ पणरचो पासि 'ति। नुह दरिसणण नियमेण नरए समुप्पणी। ममोवरि परमिमंगत्रो य धामिरहलोयाकारणियनिवारणमौली व । ता कर मो तत्रो नरयात्रो पागरिजा दिहविवागो वि में न निवारे। भयवया भणियं। मुण।
BE om. Befrei
Dom. Bare,.मा । MBबिसवेश
मेर।
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________
तइयो भवो।
जहा महावराहयारी तिखनरवरसमाएमगहियो रोदेषि चारयपुरिमेहिं लोहमलानिबद्धदेहो घोरन्धयारधारयनिवासी परतन्तको सुप्पियं पि' सवणं द पि न लाए, किमज. पुणाणमासिउं, 'एवमेव ते नारगा पमाथावराह५ कारिणो तिब्बयरकमपरिणामगरिया पण्डेहिं निरथपालेहिं वन्जमहलानिबद्धदेहा तिबन्धयारदुरुकारनरनिवासिणो कमपरतन्ना कहं निकमि लहन्ति, जेण देवाणुपियं "अणुमामेति । भणियं ।
मिरयाउए 'प्रझौणे निकमिउं नो सहमित नरगायो। १. कमेण पावयारी नेररया ते निहन्ति ।
°पिङ्गकेसेण भणियं । भयवं, जर एवं, ता ममं व पिया मोमपिङ्गो नाम; "मो प्रचन्तपरलोयभौक पाणवतारविरो कमायसौलो पणेगजागयारौ पछा य समणव
घेत्तण कंचि का परिवालिय मत्रो। मो य तह दमण ५ नियमेण देवेस उववत्रो । अन्नवाहो व अहं तम्म वासिं ।
"धयं च मे देमियम् ति "भाषयमानो। ता कर दो पपरतन्तो वि समाणो हाचिजण मं न परियोहेर। भयवथा भणियं । मुण। जहा, नाम कोर दरिहपुरियो
१M पारिव.. Bचार. .om.
B रमेव। . ACE gerer fiori Anta, E . B quita, Com.
(DE freni B fingir 5 A om. this whole sentence.
CE बोरनारौ explain पोरोपकारी। १. B om. this sentence. D अमिरपाणि
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षपे २०६
होजाइकुलरूवो ववसायं काऊण गहियकलाकलावो देखन्तरमुवगन्तूण तथ्यसायचो' कहिंचि पत्तरज्जो कयविविधसुन्दरौपरिग्गहो महानरिन्दमृद्दवो संजाया लेगसुन्दरावश्ञ्चो महासागरावगाढो न सुमरए लष्णावणिज कुकलातपुतभण्डगस्त, एवं चैव ते देवा मणुयत्तणममारं मन्त्रमाणा धमववमायं काजण "गहियपर लोग कलाकलावा सुरालयं पाविण पुष्यसुकयपमायश्रो देविद्धिं पाविजण तियमसुन्दरौपरियरियार महाणेग देवगणपूरया समुष्यन्नाणेयरनिबन्धा' असन्तरमागर रावगाढा न समरन्ति विमयभावम्स, किमङ्ग पुल श्रागच्छन्ति । ता कहं मममा मदन्ति । १ भणियं च ।
कन्त दिव्यपेमा विमयपमत्ता ममत्तकत्तब्वा । श्रणहीणमणयकब्जा। नरभवमहं न एन्ति सुरा ॥
पिङ्गकेमेण भणियं । भयव, जद एएण हेउला नागच्छन्ति देहभित्र य जोवो, ता दमं दहनयरवत्तं चैव मव्वलोय- १ पञ्चकं विरम | भयवया भणियं । कहेहि, किं त नयरवतं ति । पिङ्गकेसेण भणिजयं । सु । एत्य नयरे एगेण तक्करेण नरवर भण्डायार" मुट्ठमासो । मो य कहंचि निम्गच्छमायो
१९२
समराइचकहा ।
१ | भावया । ९ AC पूजि ॥ हितो
• B •यययय
४] AC om. •कशा, Bom
बालकु·, ACom.] दक्षन. 1) भंडस परलोम• । ( AC'E परिविधा : • B विबभयो । are
D पानिय । ८ B • सामंत |
€ 1)
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५२]
सहयो भवो।
१७३
गहित्रो निउत्तपुरिसेहिं। गेहिजण मलोत्तगो चेव स्वणेची नरवदस्म । रारणा भणियं । वावाए एवं । तत्रो सो वहनिउत्तेण सोहकुम्भौए परित्तो : पतिविजण य 'उदया लोहकुम्भौ। मका उदयाई रिहाई तत्तमौसएणं । नमो दिया । रकवालया। तहिं च मो उवगयो पञ्चत्तं । न दिट्ठो सडमो वि से निग्गमणमग्गो ति। पत्रो अवगच्छामो, न पत्रो जौवो ति ।। भयवया भणियं । भह, जं किंचि एवं ति । मुण। दहेगंमि नयरे एगो मडिगो विषाणपगरिमं मंपत्तो
मौहदारे वि मह्यं धमेन्तो मम्वनयरजणस्म को विथ १. धमेद। मो य राणा पुछियो। "कियहरे धमेमि । तेण
भणियं। देव' मौहदारंमि। राहणा भणियं। कहं मम ठडयदवारे वि वामहरए पविसह त्ति । तेण भणियं । नत्यि से पडिघात्रो ति। तत्रो रारणा पमहाहन्नण मो पुरिमो
ममङ्गगो व उडियाए परित्तो, वुत्तो य 'वाएनमि मच' । १५ दया उडिया जउमा कया थ। वारत्रो तेण भो ।
विनिग्गयो से महो, उवाद्धो 'रावणा नायरेकिं । म य नम निग्गमणकि मुवमाद्धं ति। एवं रहावि भवे, को विरोहो नि ।
पिकेसेण भणियं । भयवं, म एवमेयं ति । सुण । रहेवेगो तकरजुवाणो मित्तेण मे कालढपडवामिण्ण मम
1) सखोदी, महोदयो। BDaरे. किं ।
(Bमायरपति।
१ बया। adds |
Euldsसोरदार। .DIपि।
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५२
वयणको तुलाए तोलिजण गलकरमोडएण वावारो। सो व पुणे वि तोखिो। जाव जत्तिको मनोवो, तत्तिको पजीवो वि। यो अवगच्छामो, न अत्रो जौवो; अशा 'जणगढ़वो होतो ति॥ भगवया भणियं । भह, जं किंचि एवं। मुण। रहेगेणं गोवालेण वायभरित्रो वत्विपुडगो । तुलाए तोलावित्रो, रिको पुणे वि तोखावित्री जाव अमित्रो भरित्रो, तत्तिो रिको वि। यह य को तो वाचो ति। अह मबसे, मो मणागं जणगो ति। एवं च होतगे इयरंमि वि 'ममो पमङ्गो ॥ पिङ्गकेसेण भणियं। . भयवं, न एवमेयं ति । मुण। दहेव नयरे मिनेण मे काल- १० दएवासिएण मम वयणात्रो एगम्म नक्करस्म मरौरयं भवत्तु बत्तयं करकोण वि मग्गियो जोवो, न व दिट्ठो। तत्रो से मरौरयं 'बडखण्डार करनेण पुणो विमग्गियो, न य दिट्ठो 'ति । पत्रो अवगलामो न नो नोवो। भगवया भणियं । भा, अंकिंचि एवं । सुण । रहेगेण मणुमेण परणिं संवत्तु- ।। बत्तयं करोग वि मग्गित्रो अग्गो, न य दिट्ठो। तो तेण परणिं बडबडाई करेन्ज पुणो वि मग्गियो, न य दिडो नि। ता किं सो न मि त्यि ति। पामको नत्यि नि। एवं तनो घणुष्पायपसको ।
BD सपनो। BCE Tोनो ) समापी। ॥ CD orm, Bum, D तुवन। ॥ ACTRE (Acom. . .. DE सबनुबन, B सतुवनय, D संपनी
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________
२११]
वायो भवो।
एवं र भथिए उत्तरप्पयाणभावेण विलियमिव पिास पेचिजण भणियं भयवथा। ता एवं कमातापक्षणनिमित्तपवणे व पदिम्ममाणो वि चस्कुण मरौरखेडानिमित्तभूषी जीवो अयि ति मद्धेयं । यह मनसे, पवणे ' फासिन्दिएण घेपर । हन्त जीवो वि चित्तवेधणारयमाणुरवेण घेपर ति । भणियं च। चितं चेयण सबा विवाणं धारणा य बुद्धी य ।
हा मई वियना जीवरम उ लकणा एए ।
ता अत्यि जीवो ति । एवं र होलए जंतुमए भणिय५. मासि जा 'दुई खलु एवं माणुसत्तणं ति, एयमबई
चेव; जत्रो न त सुकयदुकथाणुभावेण 'लभर पवि व भयपरिणईए' ति, पो किमियमाषलत्तण' नि, एबमजतं। न कि परलोगगामुए जौवे विचमाणे चेव एवं समत्यधबारम्भमाहगं माणुसत्तणं भूषपरिणरमेतम ति। ॥ हा जं भणियं त्रणिचा पिथजणममागम लि, एवं पि
कारणं, जो न ते निखन्नाणं पि महा होनि', एवं पिन सोहणं ; जत्रो निस्कनाणमिर मुणोणं पिथापिथविषयो
व गत्यि "न्ति । ना भणियं 'पसाचो रिदोषो ति, एयरस पि न निखमणं परिवको, अवि य एकाएक .. परिरकणं' ति, एवं पि "पालवयणमरिसंव। 'जो न
LACE * AC om.
.पोज,.। . विनिता।' Bाडवा
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________
०६९
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६१ -
भवामेव मोसणं अत्रो परिरकणोवाश्री, प्रभाराधो य इमात्रो दरिद्वौत्रो प्रणेमनावयारिणैत्रो य । तहा जंच भणियं 'कुसममारं जोवणं ति, एत्य वि य रसायणं जुत्तं, न पण निकमण' ति, एयं पि.म मंगयं । जो न निकमणधनमाहवरमायणात्रो परमत्यचिन्ताए अन्न रमायणं ति । तहा ।
र भणियं 'परसोयपात्यत्रो अणङ्गो नि, एयं पिन मोहण : जत्रो परलोको चत्र नत्यि, न य कोई नको भागनाणमप्पा गयं दभेद, एवमवि य परियपणे अप्पमङ्गो' त्ति, ण्यं पित्रमारं। विचित्तकिरियाणु हवजाइस्मरणोवसम्मन्नतकहियपचया विजमाणप्पाथामिडो कई परलोभो ।' व नत्यि। अप्पाणयादमणे य भणियं कारणं । तह जंग . मणियं 'दारुणो विमविवागो त्ति, ण्यं पि न जत्तिगयं; जत्रो पाहारम्म विवागो दारुणो चेव, भोयणमवि परिचरचम्ब न य 'हरिणा विनन्ति' ति जवा चेव न बुष्पन्ति ति, न व उवायत्रुणो पुरिसम्म दारुणतं पि मंभवर' लि, एयं ॥ पि षणामोरयवरणं । जत्रो मव्वं सेव ममारियं वत्यं विवागदारणं ति । तर कमेण वणिजए, अहिप्पयो य पम्बनापलं भारको क्षेत्र ति। न य 'बन्धपरिवजणेण विनयापरिभोगो तौरा लि। प्रो चिय न तेस दारुणतं पि' संभवर ति। तार भणियं 'पहबर मया पणिवारियपमरो मर १. नि, एवं पि बालवयणमेत ति; बेण नितमस्म वि एस
Devo
Brdds
B adds all
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________
यो भवो ।
।
अनिवारियपसरो देव : पञ्चको मरियम्यं ति मसाले वावत्या वव, न य सो वि परलोए दुस्तमेवणाची सुषं, श्रवि व सुहसेवणाश्रो चेव, जम्रो जं देव श्रम्भविब्बर तमेव पगरिमो लोए दिट्ठो न उस विवध्यएन्ति, ता ५ विरम एवाश्रो ववसाश्रो' न्ति, एवं 'पि बुडून मोहणं । जयो न निस्कमणसायिफलम एस श्रमिवारियपसरो निस्कमणा हि फलं 'जन्हा जन्माभावजं निव्वाणं, निब्बाणपता य मम जीवस्त न जो न जरा न वाहौ न मरण न विश्रोगो न श्रणिट्ठसंपत्रोगो न बुभुरका न पिवासा न १. रागो न दोषो न कोहो न माणो न माया न लोहो न भयं न यो वि उववोत्ति, किं तु सम्बन् सव्यदरिमौ निरुवमसुहसंपत्रो तिलोयचूडामणीभूवो मोकपए चिट्ठर । श्री कहं तत्य मचलो पमरो । न च श्रपयट्टकज्जारम्भो पुरियो फलं साहेद्र । कहं च परसमयमेव मरणाभिभूया १४ कापुरियाणं तस्म पडियारमचिन्तयन्ताणं श्रवत्थाषणं पर्मसिव्ह । श्रश्रो 'म य पध्यन्ते मरियम्यं ति महाशे चैवावत्याणसुवव' ति पहरणप्पायं । न य स्थलमङ्गचाई वोयरागवयोण कम्मरकउब्जयाणं परिपयचरितभावणाणं समणाणं जं सुहं तं चावहिलो वि 'न जुज्जर ति । भणियं च भगवथा । ९. “इह खलु संसारे न सव्वा सुहमत्वि, प्रणभिन्नायसुह मकवा
1
२ ६ ]
E on.
CDE on. 12
Dom.
Endds महाद
१०४
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६६
चन एत्य पाणिणो, कबसंजोए दवं तषिवित्ती सई,
चालाई दुवं तबिवित्ती सहं, जरा दुखं तत्रिविको सर, रश दकं तषिवित्तो सुई, पिथं दुरवं तनिवित्तौ सुई, मंकिलेसे दवं तबिवित्तौ सुहं, मरणं दुखं तबिवित्तौ मई, पणारकामंजोगत्रो य णं इमे पाणिणो प्रणाभित्रा य सुहम- ५ कवमा ति बेमि। एवं बाजाइजरारछापियसंकिले समरणेसु वि विभामा। से जहा नाम केर पुरिमा बाजाइरोगखेत्तुष्पना पाजाइरोगगरिया अदिहारोगपुरिमाया पामरणं तभावा पणभिन्ना धारोग्गसहमस्वरम, एवं चेव समणाउमो श्रणाहअपनवमाणावहःखेत्तवामी रमे पाणिणो त्ति । जेण दवण वि ., व णं जहा ते रोगिपुरिमं तेस तेस रोगिपुरिमाणुकूलेस ममायारेसु प्रवट्टमाणं मव्वरोगनिग्यायणिं किरियमणुमामयन्तं प्रत्येगे 'पुरिसे पउम्मन्ति, अत्यंगे उवहमन्ति, प्रत्येगे वहाँरन्सि, प्रत्येग 'मुणम्ति, प्रत्यगे न परिणमेन्ति, प्रत्येगे 'परिणमेन्ति, प्रत्येग नाणचिट्ठन्ति', प्रत्येगे ममं विरान्ति, १५ पत्थेंगे किच्छमनं विराहेम्ति, प्रत्येंगे न विरान्ति ; अविराहणाए य णं अस्थि केर मन्बदरकविमोखं करेन्ति करेत्ता 'तभावं विउन्नि तो अरक्ततावे खल प्रयं पुरिमे वियह अभिवायारोग्गस हमकवे भवे ति ममणपरि
1 DE बार. आर।
U DE: d त्यगे पाविति। पो मानि।
विभाया Bom.
संभावं विमान, नम्मा.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________
४]
तापो भयो।
१५
काममाई वि अविषहमभिवाचारोग्यसहसरुवा भवन्ति, 'एवमेव समपासो भाववेत्तवासी रमे पाणिणो दहण वि व एं भावारोग्गपुरिमं तेस तेस कमसंजोगारदुरकगशिय
पुरिमाणुकूलेस ममायारेसु अवलमाणं. तदुकनिग्याणिं च ५ किरियमणुमामयन्तं प्रत्येगे' ... ( जाव)... अवियामभिवायारोग्गसहसरूवा भवन्ति, न पुण प्रबहा" ॥
अत्रो न दक सेवणं साइकिरिया, अवि प सुहं चेव । भणियंच
पतिणसंथारनिवस्रो वि मुणिवरी भट्टरागमयमोहो । जं पावर मुत्तिसुहं कत्तो तं चकवट्ठी वि ॥
पत्रो मुहसेवणाश्रो चेत्र सहपरिमो ति मन्वं योवववं ति।
एत्यन्तरंमि पाणन्दबाहजलभरियलोयणेणं निव्वडियहिययमभावं पवट्टमाणमयत्तपरिणामेण भणियं बम्भयत्तेण 'भयवं, " एवमेयं, न अन्नह' ति । भाविभो तेण निणदे मित्रो धनी,
पवर्ष" ममतं, चिन्तियं च विगयममोहं 'हो मे सथस्म मोहणो ववमानो' ति । पिङ्ग केमेण वि य पवनसहपरिणामेणं चेव भणियं । भयवं, एवमेयं ति। अह कहं पुण पुषपावाणं विमेको माकिज्जद । भयवया भणियं । सण । पञ्चकं चैव ।
fi
Dom. the whole repente passage down to a
The whole pasnilge from above is repeated here .BD AR, B •निसही। पर। Dindds
.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइसा ।
[संक्षेपे २६९
.
अविरयान्नागविणात्यक्षियधूमपउहत्ये। एके वसति भवणे निबद्धमणिनियनुलोए । प्रो वि रायपुंफुयविणिमधूमोलिपूरिउको। जुनिहेलणविवररामपरिमंठियभुयो । एके धवसहरोवरि मियाकरदनारे सह पियाहिं। जोषा गमिति निसिं पेसलरवचाडुयोति । भन्ने वि मिभिरमारुयमीयपवेविरसमुद्धमिवदेहा । कहकहवि पियारहिया वाएन्ता दम्नवीणो । एंगे कश्मणपडिबद्धथोरमुत्ताहलुभाहरण । विलमन्ति बालकुम भमलियवच्छत्यलाभोया ॥ भन्ने वि सई-महियलनिमायणपत्रकिणियपोंगिला । मनिणजरकप्पडोकायविगहा कवि हिण्डनि ॥ एके प्ररेनि मणोरहाइ जमग्गिराण पणतौणं । पन्ने पुण परघरहिगडणेण कुकिंपि न भरेति ॥ रय पुलापुष्पफल पञ्चकं चैव दौमई सोए।
'तह वि गणो रागन्धो धम्मंमि पणायरं कुणदू ॥ एतो य नबिसेमो खिन्न भागमालेण ॥ प्रबं ।
पुषण महामोरका चहौ देवा य मिद्धिगामी य। पावेण कुमाणुमतिरियनारया होलि नौवा छ ।
.
।
10.। .॥दोपर।
B रोविधा, मिला। ID om. this line.
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________
तापो भयो।
पिङ्गण भणियं । भववं, एवमेयं ; . किं पुष पुषकारणं पावकारणं वा अणुहाणं ति। भववया भणियं । मुण। पुषकारणं ताव मयसपापियामुमावापादनादाणमेडणपरिग्गहाण विरई निमिभत्तवलणं रागदोमादिनिगहो च। ५ पावकारणं पुण रणमेव विवरौयं ति। तो एयमायलिजण
पवनो मावयधयं मम बमदत्तेण पिकेसो। भणियं - बम्भदाण। भयवं, एम मे मिषिकुमारो सुची होर क्वमित्रो य एसो महापुरिमोचिए पण्डाणे। पणमयं च मे
संपयमिमं एयरा ववषियं । ना किं एथम्म अणुढाणा 1. उपित्रो अपित्रो लि। भयवया भणियं । न रयणवर
पसूर्य रयणं परिवन्धमा पचियं । तत्री हरिमवसप्युलरपण 'करेस एम रमं मम पि मणोरहगोचर' नि चिनिजण भणियं बम्भयतेण । वक, अणनाथो मए तमं करेषि
नवसंजमुजोयं ति । तत्रो मारिमं पणमिऊण भणियं मिटि" कुमारेण । नाय, अणुग्गिोषो हि ॥
तत्रो वन्दिजण गुरुं पविट्ठा नयरं। पभयोण विय दवावियमाषोमणपुज्ययं महादाणं, कराविया जिणाययईस' भवाहिया महिमा । तो पमत्थे तिहिकरणमुजतजोगे
माया पमोएण दिबाए विभईए परिथरिको रायनायरएडि २. दिवं पिषियमारडो बबाहिं मानदरमंधाएकिं पमंमिन
| D spells the name here and hereaftur ftansi Budilni EN.Dरिसमा .ins
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८२
समराइचकहा।
[संक्षेपे २०८
माणो विनुहलोए मदुकमालोएबमाणे पुरसन्दरोहिं देतो बहाममोहियं अत्थिजणण दाणं निग्गत्रो नयरात्रो मिति कुमारो। गत्रो जत्य भयवं विजथमिझायरित्रो ति। बोरलो मिबियात्रो। वन्दित्रो • गुरू। गुरुणा वि कए श्रावस्मए तं वामपामे 'उविजण वन्दिया परमगुरवो। तत्रो विहिवन्दणं । दाऊण भणियं मिहिकुमारेण । इच्छाकारेण पवावेह । तो गुरुणा रामोत्ति भणिऊण नमोकारपाढेण विहिपुम्वयं अप्पियं से रयहरणं 'माइलिङ्ग' ति। बङमाणत्रो गहियं मितिकुमारणं । "वन्दिजण गुरुं पुणे भणियमणेण । इछाकारण मुण्डावेह। तो 'इच्छामो' ति भणिजण नमोकार- १. पुष्वयं अतुहायो गुरुणा गहियात्रो तिलि अट्ठात्रो। तत्रो वन्दिजण राकं भणियं मिहिकुमारेण । रछाकारेण मामारयं मे पारोवेह। 'इच्छामो' ति भणिऊण नदारोवणनिमित्तं मम मिहिकुमारेण कत्रो णेण काउसमग्गो, चिनियो 'यत्रो, पारिश्रो नमोकारेण । तत्रो नमोझारपुष्वयं तिलि वाराषो । कड़ियं मामात्य, महामंवेगमारं अणुकड्डिय मिहिकुमारेण। तो गहिया रारुणा वामा दिषा परमगुरुपाएस ता मबिपियाणं माङमादौण य ॥ प्रत्यन्तरंमि वन्दिजण गुरु भणि मिहिकुमारेण। मंदिमह. किं भणमि। गुरुणा
।।जय। सिंचा। usenge nur thu मम।
.Monthe whole पोसवयो। ॥ दिया.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८६] .
.
तामो भवो।
भपियं। 'वन्दित्तु पवेऐछ। तत्रो वन्निजण अंपियमणेष। तुहिं मे भामाश्यमारोवियं, चामि अणुमष्टुिं नि । वामप्पयाणपुब्वयं भणियं गुरुण। नित्थारगपारगो मुगुणेहि वड़ाहि। तत्रो वन्दिजण भणियं सिद्धिकुमारेणं। 'तमं पवेरयं • संदिसह मारणं पवेएमि। गुरुणा भणियं, पवेएह। तत्रो वन्दिजण नमोकारपाढेण कयं पयाहिणमणेण। नित्यारगपारगो गुरुगणेहि वड्डाहि ति भणमाणेहिं दिखा गुरुमादौहिं वामा । ठित्रो मणागमग्गत्रो। एवं सिलि वारे। तो
परित्रो परमगुरुपाएस पायरियम' निमवस्म कयं निरुद्धं १. अणुमामित्रो गुरुण। एवं पवनो रमरम पायमूले विसणा
माणेणं परिणामेणं जिणोवदिटेणं विहिणा मयसदकपरमोमहिं महापध्वज ति।
अहिणन्दित्रो पाणन्दवाहजसभरियसोयणेणं रावण बम्भयत्तेणं नयरजणवएण य । तत्रो करवयदियहे तत्वामिऊण १५ समत्ते मामकप्पे गश्रो भगवया मह अत्तमारंमि एवं च निरयारं मामलमणुवालेन्तरमा परचना अयोगे वरिमलरका ॥
रो य ममुप्पो जालिए 'अणुयावो । हा दडु मए ववमियं, जेण एमो अवावावित्रो व निग्गत्रो ति। का
पेसेमि से पेमलवयणमारं मंदेसयपुवयं किंचि उवायणं, ९. जेण एमो पुणो वि कहंचि रहागका। तो वावारम्मं ति।
Bafadi p ICE teft ; ('translates : Unds मेमत्व। Dalal
AC gout मनाया।
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०
समराकहा।
समराबका।
[संक्षेपे २०
अपिडियं च तौए कहासमौषियं । पेमिचो बडविसंदेशगभिणं कम्पनरयणमादाब मोमदेवो। गो व सो देसविखापायरियपउत्तिपुचणेणं 'तमानपत्रिवेसमंठिया मिशिहमारा समौव]। दिडो य तेण पञ्चुच्चारएण माझ्ण मुत्तत्वमणुभामयनो मिहिकुमारो । वन्दिनो पाहवयणपहरणं । । धनसापित्रो तेणं। पञ्चभिवाची व पच्छा। पुछियो । 'कचो भवति । तेण भणियं । देव, कोसनयरात्री प्रचामनुतावाणख उनामाणदेहाए जणणौए भवत्री चेव पउत्तिनिमि पेमित्रो हि । मिहिकुमारेणं भणियं । को विव पणयावो चम्बाए। मोमदेवेण भणियं । तमं पव्वदो ति।। नयो मिहिकुमारेण चिन्तियं । अहो णु खल नेकापराणि पपरमत्यपेकौणि जणणिहिययाई होनि, दप्पडियाराणि व मायापितौणि ति। चिन्तिउण' भणियं । भो मोमदेव, न पर अम्बानिएणं पव्वरो, अवि य भवनिवेएणं ति। ता कारणं पणतप्पर पम्बा । सोमदेवेण भणियं। देव, १५ भणियं ते जगणोर, जहा 'जाय, थेवयित्रो अविवेगमायणं 'पविमिवारी चलायो पभवन्नमच्छरौ श्रमग्गाहनिरी 'पाण्यावौ महिमायणो हो । पुरिमो उण गौरहियत्रो विषयभायणं सुविमिसपारौ पच्चलमहावो कय ढढाणुरायो
A मार नमाति। . cEnlal भिवानी।
E adds सिरिमारेष। 1B विक्षिारो, सिनिसवारोमा पचवानगयो।
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________
तइयो भवो।
११
बजवावेखगो ति। ता किं नए मम हिवर्ष प्रचाजिक एवं ववभियं ति। वर्ष । पवनपरबोधमग्गेण वि भयवधा अवसामा 'पेखियव्य ति। उवणे व ते कम्पमरवणं ।
एवं भयवया अवमं घेत्तम्ब ति । मिहिकुमारेण भणियं । ' भो सोमदेव, भणियं मए 'अकारणे अणुतष्पर सम्मा' । जंग
भणियं 'अवामहं पेखियश्व ति', एत्य वि गुरु पमाणं । पणहियारो मम अप्यवसयतणम्म । एयं पि कम्बसरवणं अणुचियं व माहणं । नहा वि भयवत्रो निवेएहि नि।
तो दंमित्रो से एगेण माणा गुरु । मिवेरो तेण एम १. बुत्तन्नो भयवनो। उवौयं च कम्बलरयणं । कुमारवङमाणको
गहियं गुरुणा, भणियं च । मोतूणमन्तरायं पेसिस्मं अहिंगधसयममत्तौए कुमारं। मोमदेवेण भणियं । भगवं, अणुग्गिहोया से जणणौ ॥ .
एवं च करवदियो चिटिजण गत्रो मोमदेवो। अनी ... कोर कालो कुमारम्म तवमंजमं करेगास्म । अत्रया य "कोसनयराबविभयविहारेण कुचोर पुरिमाको 'उवरको बम्भयत्तो' ति समुवाहूपउत्तिा मयणासोषणनिमित्तं चैव पारिजण एथम्म बुत्तन्नं काक्यसमाजपरिवारित्रो पेमित्रो
पिषिकुमारो भयवथा विनयमिहारिएण कोममयरं नि । १. पत्तो च मो तयं । चावामित्रो मेहवभिहाणे उबाणे ।
बाचो व वणवात्रो, हो पागयो भयवं मिपिडमारो। १ ।
। । ।बोर्नवा।
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८६
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३५
'पूरो रायनायरेडिं। कया य तेणमखवणी धाकहा। पावजिया च नायरथा। विस्यदिवमि गत्रो जणणिमयासं। दिट्ठा य तेणं पावोदएन विथ बम्भयत्तमरणेण अञ्चन्ताकोणविरुवा 'मंभाविनमाणावत्था "मजणणे । न पञ्चभिनाया थ। पञ्चभित्रायो य एमो तौए। तत्रो सहजमायामहावेण बाह- । जलभरियलोयणं मदरस्कमिव भेरवमर' पररया एमा। ममामामिया मिलिकुमारेणं । कया य से धम्मदेमणा । चम्ब, दमो व एम मंभारवामो। ता किं एत्य कौरव ति। अवि य ।
प्रत्येण विक्कमेण य मयणेण बलेण चाउरङ्गेण । मो तौरद धरि जे मच देवासरेहिं पि ॥ वाहिजरावरदाढो वमणमयनिवायतिकनहजालो । जौवमयघायणरषो मरणमरन्दो जगे भमद ॥ जेणं चिय उद्दामो हिण्डर एमो जयंमि प्रकलित्रो । तेणं चिय मधुरिमा लग्गा परनोगमामि ॥ कालेण कढपेमे परोपरं हियनिम्बडियभावे । १५ पकलणहियत्रो एमो विछोवर मत्तमंघाए । न गणेर कयानकयं नावरकड भावगभिणं पेयं । न य 'जोएर अणब्यो प्रायदभाव पि मत्तो व॥ ना नत्यि किंचि भरणं एतेण अभियाण जौवाण ।
PACE नियो. पायरी। भाषिक्षा।
॥विशेयर
मौरः। PACED
) मरे। जाने।
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२..
तापो भयो।
SO
मयसंमि वि तेलोले मोतणं जिणमयं परमं ॥ एवं च अम्ब जुक्तं तु वि चदजण मोहविसयरस । पाउं अञ्चन्तसई दणसो धमामयं चेव ॥
एवं च भणिए ममाणे ममायं चेव भणियं जालिणौए । • जाय, देहि मे अवयोचियाई वयाई। तत्रो पालोचिजण
संपुरुचरणखमं तौए परिणाम मंसिजण मवित्यरं गिहिधक दिवाणि से अणुव्वयाणि, तव्यावायणवौमम्भसमुप्पायणनिमित्त मभावेण विय गहियाई च तौए ॥ नत्रो कंचि वेलं गमेजण
पयट्टो कुमारो । भणिो व जालिणौए। जाय, अन्न तए । हेव भोक्तव्य ति । मिहिकुमारेण भणियं । अम्ब, प्रणायारो
खु एमो समणाणं, जे मोत्तण मजयरवित्तिं एगपिण्डभोवणं ति। आलिए भणियं । जाय, तमं जाणमि ति। एवं च मो परदिणं से करेड धमदेमणं । चिन्ने च नालिो । एयरम मारणोवाए न-यावडर कोद "सुङमो उवात्रो नि ॥
अनया पागया चउद्दमौ। ठिया माहुणो उववामेणं भिखाणहिण्डणेणं । मुणिया य तौए। नत्रो चिनिउं पयत्ता। जद कहंचि क न एम वावादना, तो गमिम्मर पकमन्धौए। न एत्य अत्रो कोद उवात्रो: ना करेजण 'कमारं
नासपुग्मंजुयं वेगं विममोयगं गोसे उवणेमि एयाणं, २. निबन्धको (य भुनाविम्मामि ते । नमो मात्यपरिवेमणेणं
| ICE •विसमेम। ॥का
ममोनिकासारं।
। पारको (Dom.
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे ३३०
तमोचगव्ययाणं वावार इमं ति । संपादयं जहा
मोरियमिमौए । गया गोसे देव भोवणं घेतूण तमुवाचं बालिणी । दिट्ठा विहिकुमारेण भणिया य तेणं । श्रम्ब, किमेगागिणी 'किंपि अणुचियं घेत्तूण श्रागया सि । जालिकौए भणियं । जाय, भ्रन्तणो देव पुलाहिला मिणो तुम्हाण ५ भोषणं ति । सिंहिकुमारेण भणियं । अम्ब, एसो वि खु प्रणायारो देव समणाणं, जमाहाकडं श्राहडं च भुजए ति । कहियो से विहौ । तत्रो तौए भणियं । जाय, न अग्रहा रमे हिययमिबुई होर, अफलं च मत्रेमि श्रपार इमि जायरा श्रागमणं । ता श्रवस् तए दमं कायव्यं ति । भणिजण १० निर्वाडिया चलणेसु । तत्रो य उज्नुयसहावत्रो 'पेच्छह, से धामड्डा जायमिणेहो च ता मा से विपरिणामो भविस्सद' तिम्रो गुरुलाघवमालोचिऊण भणियं सिद्दिकुमारेण । अम्ब, तुमं भणसिति । किं तु न तुमए पुणो वि साजनिमित्तमारम्भो कायब्यो । जालिजीए भणियं । जाय, एवं ५ वं तुमं भणमिति । सिहिकुमारेण भणियं । ज एवं तो देहि एयर साजणी भोवणजायं, तो भुचिस्तामिति । जालिए भणियं । जायू, दंसियं चैव तुमए माहवच्छतणं । ता किं मिणा । मम इत्याश्रो भोक्तव्यं ति । विधिकुमारेण भणियं । श्रम्ब, एवं श्रागच्छउ पारणगवेल
१८
समराइयकता ।
१ D om. the whole passage down to व थैबवेला on p. 187, 1.9; it is supplied on the margin by some other hand.
२ B has मे befo हो । • Bom भयो।
● B •मो ।
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५२]
तहयो भयो।
१५
ति। तो पागया पारणगवेखा। कुमारवयणबडमाणको अवविडा माडणे। दिवाणि तौए नहोधिएण विहिण भाषणाएं। परिविडो व सुमंभित्रो कामारो। पभुत्ता । भाजणे। दिनो व भुत्तसेसकामारसंगो चेव कुमारस • तासपुउपात्रो, भुत्तो च तेणं। पायना व माहुणो।
पवणेचाई भावणारं। एत्यन्तरंमि पाढतो घारिजिवं सिपिकुमारो। चिन्मियं तेण 'किमेव' ति। पलोइया व. माहुणो, जाव मत्या चिट्ठति । तमो गृहियमणेण । एवं ।
बाव थेवा देखा परक्कमर, ताव पणट्ठा से वाया। चिनियं १० च शेणं। नृणं न भविम्मामि ति। निवरित्रो धरणिवढे।
पाउलोहया माहवो जालिणौ य। चिन्तियं च तेहिं। किमेवं प्रकलं जगणौए से ववमियं भविस्मद् ।
पारिवन्तो य तो विसेण काजणमणमां विहिणा। परिचिन्ति पयत्तो बन्न पुग्यं किमेयं ति ॥ धौ संसारमहावो अम्बा किक धाचरणजोएण । संसारकिलेमाचो मोयविस्मामि अचिरेण ॥ जाव न संपबामिणं ममौषियं पविग पपुलमा । "तह पारिया य एमा पमायत्रो अयमपरमि ॥ मरिमर व पणनो सोचो एत्यं पमणि पि। अम्बा पुषबुत्तमभावित्रो मोहदोमेण ॥
१ B prefixes भोपव. also D. HD transfuse-fie.
. sce note l on p. 188, I. 4. -BOपारिया।
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षपे ११२-१३६
धौ रमिण जन्मेणं अम्बाए मंकिलेखनणएणं ।
पहवा एवंविह एव एस पावो ति संसारो ॥ 'भणियं ।
पावनि पयमपर्धा केवि अकए वि एत्य दोमंमि । परभवनियाणपो चिय केर न पावेन्ति कए वि ॥ ५ जं चित्ता कममगई ता एवं चिय दमौए पछि । पुचि चिलाणं फलमसुहं चेव काणं ॥ पहवा न मोणिब्बा संपयमेमा वि जीवसोयंमि । मिवसहफलकप्पतरं जिणधम्मं पाविया जेण ॥ ना समरामो परमं परमपययमाहगं जिणकायं। । अह पञ्चनमोक्कारं मंपर कि सेमचिन्ताए ॥ तो मो सहपरिणामो पञ्चनमोक्कारभावणाजत्तो। मरिऊणं उववत्रो नियमवरो बम्भलोगंमि ॥ नवमागरीवमाऊ रदूलच्छिममागमे विमाणंमि । मामाणिश्रो महप्पा बम्भसरेमम्म दिब्बई ॥ रथरी वि कालसेमं गमिउं मरिजण सकरपहाए । उववना नेरदो निमागराज महाघोरो ॥
+ + + + + मिहिजालिणिमास्या जंभणियमिजासि तं गयमियाणि। वोचमि ममासेणं धणधणमिरिमो य परभन्या ।
॥ तरयं भवग्गहणं म मन ॥
Eom.
CE दिया, ACDE भो।
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ चउत्थो भवो ॥
४
श्रत्थि दहेव जम्बुदौवे दौबे भारहे वासे सोहमसुरलोयपरिच्छन्दयभूयं निवाणन्द पसुरथम हाज' प्रविश्यपवन्तपेच्छलयसोहियं सुरसरियामलिलनिद्धोयपेरन्तं सुसमानयरं नाम 'पुरवरं तुलियसुरसुन्दरौय एलडहत्तलरूव बेस विश्वाहिं * पखरङ्गणाहिं कलियं मयरद्वयपडायाहिं । मोत्तूण सब्वमन्त्रं परत्यसंपा यक्कत लिछो जत्थ पुरिमाण वग्गो वह जहत्यं नियं नामं । तत्थ "पडिवरकनरणाहदोघट्टकेमरी सुधणू नाम राया । तम्म बहुमत्रो मव्वनयरेक्कसेट्ठी दोणालाह कि विपजणवच्कलो बन्धत्रकुमुयायरमसौ 'लहुदयवेममणविहवो तिवग्ग1. संपायलरई वेसमणो नाम मत्थवाहो ति । तस्म ममाणकुलरूववित्रमौलमिरिया मिरिदेवों नाम भारिया । ताणं च परोप्परं सिणेहमारं विमयसह मणुहवन्ताप चरन्तो कोद्र कालो ॥
"श्रश्रयावच्च चिन्ता ममुप्पज्जर । तत्रो तनयर मनियिम्स | धणदेवाभिहाण ''अस्कम्म महापूयं का ऊण कथं उवाध्यमणेहिं ।
१ | पदिभू
A af. (1) •, 1) ‹
२ ) om. महा
(
८) मय व्यमुप्पईव्वर ।
रकय • B prima manu.
D:
३) जयवं ।
Dadds य ।
● Mssom सिरि ।
BD GEE
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संह
भयवं, जर नो तह पभावनो मुखपत्ती भविमाद, नको भगवत्रो सम्बनयरमणहिट्टियं महामहं करिसामो, सुपरम व भववत्रो व नाम उलिविस्मामो ति ॥
तो ताणं मिनिममवमि वहमाणणं सो बम्मलोबकष्पवाने देवो पहाउथमणुवाविजण तो चुचो सिरिदेवोए । गमे उववनो ति। दिट्ठो य तौए समिणमि तौए चेव रवणए पभायममयंमि उत्तुङ्गधवलकात्रो अन्तलीलगामी पणवरवपयादाणो गण्डयलावडियाप्पयावसी उदमणमा- . सरो भारतताबू लुलनलौलाकरो कण्यमङ्गला बघण्टाजुयलो रत्तसमरभूमियाणणो असोकरयकुम्भभात्रो घुमन्त- । चाललोयणमिरौ मम्बा सन्दराहिरामो मत्तहत्यौ क्यणेणमुवरं पविममाणे ति। पामिऊण 'य सहविबुद्धा एमा। मिट्ठो व तौए 'जहाविहिं दायम्म । हरिमवसुभिवपुलएणं भणिया प तेणं । सन्दरि, मयसमयणगणनायगो ते पुत्तो भविम्मद । तो मा एवं नि भत्तारवयणमहिणन्दिजण पाहमुहपड्या । जाया। तत्रो. विसेमत्रो तिवग्गमंपायणरयाए मंपूरियमयलमणोरहाए अभग्गमाणपमरं पुषफलमणुवकोए पत्तो पररममत्रो। तपो पसत्ये तिहिकरणमुडतजोए सुहं सहेण पसूया एका। जाचो से दारफो। निवेरो परिषोपया
• Bala.। मनिने। AC लामा । . Boपिगमातो, D विपन। DI BOfe •D पालि परिया। CDaddsti
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४]
उत्यो भयो।
रिणौए गेहदागैए वेसमणा । परितडो सेट्टी । दिवं 'नोए पारिचोमियं । दवावियं च तेण महादाणं, कारावियं बदावणयं । तत्रो परमन्ते मारे महाविभूए सबसनबर
गणपरिगचो घेतूण दारयं गयो धदेवास सेट्टी। संपा' या तम्म महिमा, पारित्रो पक्षणेस दारेचो। कथं से नामं धणो ति। तत्रो कामसमेण पत्तो कुमारभावं ॥
एत्यमरंमि मो जालिौजीवनारो तत्रो नराम्रो उम्पट्टिजण पुणे संमारमाहिणिय प्रणारभवे नाकाम
निजराए मरिजण मि व पयरे पुलभहस सत्यवाहम १. गोमईए भारिवाए कुभूिमि धूयताए उववयो । जाथा
उचियममएणं । कयं से नामं धमिरि नि। पत्ता जोवणं । दिट्ठा य तेणं अहमीचन्दमहसवे मयणलोलाहबजाणाको रहरुवधारिणौ मरियणममेथा सभवण मुवगनो धनिरि
ति। तो पुष्वभवमत्यमेनौगुणत्रो माहिलासं "पुलाया ॥ धणेणं। तौए वि य तहमत्य'मचराचो सररमवोरको
धणो ति। बखियो से भावो पासवत्तिणा सोमदेवाभिहाणेणं पुरोहिवसुबएणं । सवणपरंपराए समागको संवणगोषरं एम कुत्तन्नो बेसमण । तयो वरिया तेवं धनिमितं पणविरी। दिना सबडमाणं पुषभदेण । सुणियो एष दुतनो परोपर
१॥ देव। • Dadds for
.ACE om.
Bोदया। ...पुरा
देवनाम। Badds an।
18
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५
१८४
मिमेहि । परितट्ठो धणो नियहियएणं, दूमिया धणमिरौ। कथाई वेममणपुषभद्देहिं महावद्धावणयाई। वत्तो महाविभूए मयल'नयरच्छेरयभूषो विवाहो ॥
मश्री प्रदान्तो कोर कालो। घडिया एसा तस्स चेव घरपसूएणं नन्दयाभिहाणेणं चेडेगां । मो य किल अग्गिसम्मस्म । तावमपरियार वट्टमाणम्म अज्जवकोडिलपरियारो मंगमश्री माम परममित्तो श्रामि ति। तो तौए मद्धिं विसेमी विडम्बणापायं विमयसहमणहवन्तम्म अरकन्तो कोड कालो धणम्म । पत्तो य मे कालकमेणं नवजलभरियमरोवरविरायन्तकमलायरो कमलायरपमत्त उन्मत्तमहरगुनन्तमिरभमर- १. उनो भमरउलुकाहियसरयबिनमहरिमकसालाविहंमउल्लमुहलो मुहलगोयाखजुवदपारडुमरमगेयरवोच्छद्यच्छेत्तमग्गो मरयममत्रो ति। अवि य
निभरकुसमभरोणयरमाउमुहलेहि असणबाणेहिं। कामकुडएहि य दढं जत्य हसन्ति ब्व रलाई ॥ १॥ 'निमोम लवणोहिमलिलं मोत्तूण जत्य मोहन्ति । धवला घणा पुणो पोयमरमदुद्धोवहिजल ब्व ॥ दौमति जत्य मत्त छयाण मयवारणेहि भग्गाई। गन्धायड़ियगडालिजालमिएहि व वणाई ।
{ Mmserts अब। (E.बाबासनयम BEौ ।
२ ACE परिया। Dald मर।
) अयन यापन । • Bहरसा।
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________
११]
चउत्यो भवो।
चिरमंपियं च विउणं मुक्को घणबन्धणम्म व मियो ।
मरउपपत्तो व जहिं जणम्म जोण्हं पविरिकरर ॥ एवंगुणाहिरामे मरयममए दिट्ठो धणेण तबयरवत्यम्बत्रो चैव समिद्धिदत्तो नाम मत्यवाहपुत्तो नि। देमन्तराषो ५ 'बडयं दविणजायं विढविजण महाकत्तिगौए दौणाहाणमणिवारियं महादाणं देतो ति। तत्रो तं दट्टण चिन्तियं धणेण । धनो ख एमो, जो एवं नियभुजिएणं दविणजाएणं परोवयारं करे। जात्रो विमणो। भणित्रो
य पामपरिवत्तिणा नन्दएणं। मत्यवाहपुत्त, किमुग्विग्गो विय ।• तुम जात्री ति। माहियो “य तेणं निययाहिप्यायो ।
नन्दएणं भणियं । मत्थवाहपुक्त, थेमियं : अत्यि भवत्रो वि महापुलोवन्नियं दविणजायं। ता देउ मात्रो वि विमेमिययरं भवं पि। धणेण भणियं। किमणेण पुम्वपुरिमजिएणं । 'भणियं च।
लोए मशाहणिज्जो मो 'उ नरों दौणपण्डवग्गम्म ।
जो देह नियभुयब्जियमपत्यित्रो दबमंघायं ॥ न य मे 'किंचि नियभुज्जियं अत्यि। ता विकावेहि तायं। करोमि श्र पुष्वपुरिममेवियं वाणिजं. गवामि दिमायताए। कालोपियमकुम्बमाणो पुरिमो नौवियं
॥ पभूयं।
भषियं पास। DI
१) विविधभचिर।
E om. JOE OM. ." tran-MI fe. विधि।
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १
विश्लोकरे। कालो व मे तिवग्गवाहणमूलं प्रत्थमुवजिउं । ता करेहि मे पसायं ममौशियसंपायणेणं ति। विश्वतो तेणं 'सेट्टी। भणियं च ऐण। नन्दय, एवं भणहि मे जायं। जहा। पक, अत्यि व 'तुम मयलनयरसेडिहितो वि अमहियं तिवग्गमाहणमूल प्रत्यजायं। ता करेहि इमिणा चेव जहा- ।
मौहियं ति। मन्दएण भणियं । ताय, अवि एवं तहवि पुण न एयरम अनहा धिई हवर । सेटिणा भणियं। जहा एयरम धिई वर, नहा करेउ ति। निवेदयमिणं नन्दएण प्रणाम। परिठ्ठो खु एसो। कया संजत्तौ। पयट्टियं पाणापयारं भण्डजायं। कारावियमाघोमणं। जहा। धणो १० नत्यवाहपुत्तो इमानो नयरात्रो तामलिति' गच्छिमार । मा तेण ममं जो 'कोर तनयरगामी, सो पयट्टउ । जस्म जं , मंपचर पाहेयमुवगरणं वा, तम्म तं एस संपाडेर ति। पयहो जणो ॥
एत्यन्तरंमि चिनियं धमिरोए। मोहणं मे भविस्मार ।। एयस्म पवमणेण । पायर्यालयं च पञ्चासत्रे गमदियहे, जहा मन्दयो वि इमिणा सह गमिस्मर ति। तत्रो मायावईए' भपित्रो मत्यवाहपुत्तो। अजउक्त, पत्यित्रो तुम ; मए उण किं कायम्बं ति। तेण भणियं । सन्दरि, गरुणं सुस्मसा ।
D.बिपि "होरिनी। (Bोदित
Binserts लो। ॥ मुख।
ACE सकि, B.शि। .निर।
Bara.।
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________
५.]
पउत्यो भयो।
१६७
तो नियरिपहाणत्रो वाहनसभरियलोषणाए सदुकमिव भणियं धमिरौए । अन्नउत्त, हिययमविपिया गुरू। जर पुण तमं मं उनिजण गविहिमि, ता मिटुं तहरम, 'अवस्ममहमप्पाणयं वावाइम' ति। 'अम्बत्तमहं रोविडं . पवत्ता। एत्यारंमि समागया धणमा जणणौ। पत्विया तेण। निग्गया च धमिरौ। सकियो से भावो दमौए। प्रणमामित्रो "य तौए "बजविहं सुत्रो। जहा। जाय, दौराणि ख देमन्तराणि, मुसहो वियोगो, दुलहो पुणो
वि संगमो, किमाथासपतरं च अत्योवजणं, पविसामो ५. य मुलं रमस्म । ता जर वि तमं मयलगुणमंजुभो, तहा वि
विसेमत्रो समारगुणेसु जत्तो काथव्यो। अणवरयं च मे पउत्तौ दायम्ब ति। धणेण भणियं । पम्ब, तुम पाणवेमि। यो गथा से जणणै। विमलाविया य तौए वह [पेदवरात्रो अणुनाणा तो धणेण मा धमिरिं गच४ माणिं ति । गता महरिमं अणुनाया तेहिं] ।
पयट्टो सत्यो, प्रणवरयपयाणएहिं च पत्तो दमाममेण कालेण तामलितिं। दिट्टो मरवई। बड़मविषो तेणं । निचोरयं भण्डं। न ममामारो जनिश्यिलाही । तो चिनियमणेणं। कहमहं असंपारियमणोरहो गेहं गचामि।
PACE अधिसमि। PATI.CE खुल, पल । .B पबना। Hom.
The passage in markets in wanting in ACE. B adds it on the margin.
नशिदिनो।
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहच्चकहा।
[संक्षपे ५
ता पञ्चासत्र एव भयवं रयणायरो, एयमवगाहामि ति। न 'य ममयमणारूढो पुरिमो एगन्तावायभीरू मयलयणाणन्दयारिणिं मपयं पावेद । किं वा तौए रहियस्म पुरिसमंखामेनफलमाहएणं जीविएणं। ता प्रचिट्ठामि समुहतरणं। मंपहारिजण नन्दएण धमिरौए य मह ठावित्री सिद्धन्तो। ।
एत्यनरंमि 'य उवट्टियाए मन्नणवेलाए दहत्यमेत्तजरचौरनिवमणो उद्दामनहरविलिहियङ्गो मेडियाघमणधवलपाणे तम्बोलरायरश्चियाहरो परिमिलाणकुसममुण्डमालौ जूययरवन्द्रपेषित्रो भयकायर' मग्गी 'पलोएमाणो भागो जूवयरो ति। भणियं च णेण । अब्ज, मरणागो हि, ता .. रस्कउ भन्जो एएम प्रणालययराणं । धणेषां मणियं । भद्द, वौमत्यो होहि अह किंनिमित्तं पुण एए भई अहिरवन्ति । तेण भणियं । अन्न, भागधेयाणि मे पुछ, न मकुणोमि पारिरिकउं । तत्रो धणेण 'हो से भावगरको पालावो' ति चिन्तिजण भणियं । भह, प्रलं विमाएण; कम्म विमम- " दमाविभात्रो में होड : ता कहेउ भहो एत्य कारणं । तो पागयमवेगेण 'वाहरुद्धमयणेणं मगग्गयस्करं माहियं तेणं । अन्ज, वाणिययकुलफंमणो उभयलोयविसद्धसेवी विबुद्धजणनिनिषो विमपायवो व अवयारनिमित्तं व पाणिणं
hom १) परो। • ॥ पुषभु।
॥ पावर नि। wll- always पर । पु., E पर.। . भानवापि, D चापि ।
बारजसनवर।
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________
६७]
चउत्यो भवो।
१९९
ममुप्पो हि कुसुमउरनिवामी महेसरदत्तो नाम अयं ति। 'मपुलजणवजिएणं मयलदोमनिहाणभूएणं जूएणं परम अवयं पत्तो न्हि । तो धणेण चिनियं । पो से विवेगो, एयावत्थागयं पि अप्पाणयं जाणदू कब्जायरणं च ५ परिएड ; ता गरुषो ख कोर एसो ति। चिन्तिजण
भणियं। भद्द, ता किं ते करौया । तो तेण अषियविभम मिलायन्तलोयणं सम्मन्तवयणं वसन्तकरंदरं पिर न जंपियं चेव । तो धणेण' 'हारिय किंपि भविम्मद, 'तं न चएद पत्थि' ति प्रत्यत्रो ऽवगछिजण भणिो नन्दत्रो। • भद्द नन्दय, पुकाहि एए बाहिं परिभमनी जूययरे, जहा 'भदाणं किमवरद्धमिमिणा भहेणं' ति। 'निग्गो नन्दयो। पुछिया तेण जूययरा । पिटुं चिमेहिं । एमो खु वायामयगन्थेणं मोलम मुबले हारिऊण अवमहिएण
निबद्धो १२वि सिंह सहिजण छोडवावडाण अन्धाण पदाऊण १५ सुवलयं पलाऊण दह पविट्ठो ति। तत्रो साहिमियां
नन्दएणं धणम्म । भणियो य तेण । देहि एयाण मोलम सवले। "दिवा नन्दएण। गया जूययरा । भणियो य मो
॥ ससम्पयन। गरिमा पापियो। . ('E , and translate परिवरनि। । दर, बाद । .CEपि, Diपियं। ABDddचिनियं. ८ ) । (Dadds as Bारविजः। A सिर । ११ (Eविपि, Dविसंतरे। HDadd- माबापबेररिजन।
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०.
समराहचकहा।
[संक्षेपे ६७
धणेण । भह, उदृषि, मुच्च विसायं । कम्जपहाण ख पुरिमा इवनि, विमायबडतो य इत्थियाजणो। ता मजेड भहो ति। 'तको 'विषिो 'विथ डिनो महेमरदत्तो, मनित्रो मा धशेणं । दिवं मे खोमजुयलं, परियिं . तेणं। भुत्तरकासंमि य भणित्रो धणेणं । भद्द, एगजादो मवण- . भावो य मारणं ते रमं दविणजायं। ता दो किंपि गिहिजण मयं व निषोयमणुचिट्ठउ भहो । किं इमिणा भहम्म वि षणभिमएणं विबुद्धजपानिन्दिएणं उभयलोयभईवचिएणं अहमजणतुट्ठिजणएणर जूययारचेट्टिएणं नि । महेसरदत्तेण चिनियं। अहो मे नया तायमद्ददेवकुल- १० मरिमं रमम्म पेटिय, मम उण रमं विमं नि । पवि य
न वितह परोक्यारं प्रकरेनो लाघवं मरो लाह।
जह "किजन्नुवयारो परेण करुणपोणं ॥ ता कि रमिणा, अवलम्बेमि "पोरिस, करेमि संपयं पि मकुलपरिमं ति। चिनिजण भणियं महेसरदत्तेणं। अब्ज, १५ धको ख पहं, अम्म मे तुमए मा दंमणं (समुष्पकं । पत्रो परिपन व मए मंपयं बडजणाणहिमयं चेट्टियं, परिवको सहं पुरिमाणेषि, विमुको अलौए। ता किं बहुणा अपिएणं । अवामहं पवप्पभावेणेव पच्चस्म उवएमपरिस्मम सफर करेऊण अचं पेस्कामि ति। भणिजण निग्गो १.
Eom. कौरंतुः।
Dom. ॥ पोरसं. ('पोष।
Dalds पवभिप्रेरण। ) जाय ॥
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________
..]
चउत्यो भवो।
२.९
गेहायो नयरौषो च। तत्रो य 'किं करेमि, किं शामि दविणजापनिमित्तं भगवन जलनिहिं। पत्थरहित्रो ख पुरिको पपुरिमो चेव । दरिहम हिन वित्थिर बमो, न वियम्भए कित्तौ, न मजणेगा संगमो न परोवधारसंपावणं . ति। पावा। प्रषण्डमणोरहमारेस विजियसरासरेस 'य
महरसहामभमिरेस कालदण्डेसु किमणेणालोरएणं । नौकरोमि भयवनं उभयसोयमावलं धर्म। एवं र कए समाणे दसम्म वि मत्यवाहपुत्तम परमत्यत्रो उवगयं सेव
हवर' ति चिनिजण पवनो पिउवयंमयमा नोगौमराभि१. हाणरम कावालियम ममौवे पवन ति ॥
रत्रो य निवेरो निययाहिप्पाचो धणेणं नन्दधणमिरौणं। भणियो य तेहिं। के अच्छे भवत्रो ममौरियन्नरायकरणमा । ज वो रोयर, (तमेव अणुचिट्ठउ अन्यो]
ति। तत्रो गहियं धणेण परतौरगामियं भण्डं, गवेमावियं १॥ पवहणं।
एत्यनारंमि भणियो धमिरौए नन्दो ? जा। बावाएमो एवं, गलामो अमत्य, कि यो ममुहतरणेणं । नन्दएण भणियं । 'हा न जुत्तमेयं, मामौ ख एमो ममावित्रो य ।
॥ विवर
. Dadds मर।
. "सत..
!) adds gureat i 11, B i maig.; E adds api ACD# omit the words in brackets. Bबरा।
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ७८
ता न तुमए 'एवं सुविणे वि चिन्तियब्वं ति। तो चिन्तियं धणमिरौए । न एम एयं ववमद ; ता अहं चेव केणदू उवाएण एवं करिस्मामि त्ति। को तौए नागदत्तापरिवादयात्रो निमामिजण पायङ्ककारची कालन्तरनिवाई करणजोगो ति॥
प्रत्यन्तरंमि मजत्तियं पवहणं, निमियं गल्यभण्डं । तो पमत्यदियहमि निग्गनो धणो, गो वेलाउन । दिवं दोणाणाहाण दविणजायं। संपूरो जलनिही। अग्घियं जाणवतं । पारूढो खु एमो मह परियणेण । उकित्ता मङ्गरा, पाऊरित्रो मङ्ख कुन्दधवलो मियवडो।
तो लशि पवत्तं कछहकरिमयरनियरतिमिकलियं । मङ्ख उचाउलदेमं पायालतलं व गम्भौरं ॥ जलगयजलहरपडिमापडिवारणदंमोण' अनत्थं । दप्पकरकरिमयरच्छन्नन्तमखोहियतरङ्ग ॥ वलाललवलोहरनिमलगन्धब्यमिणरमणि । होरिन्दनौलमरगयमऊहपरिरश्चियजलोई ॥ मलयाचलदरिमन्दिरनिमलमिद्धवपुलरयसवेसं । कपूरसण्डमण्डियमहिन्दकरिदलियवियडतडं ॥ पवणधुयजलवाहयमरसरमरममतौरतालवणं । विदुमलयाहिरामं सिन्धुवई पवणवेगेण ॥
१ ।। ।
१ACEम.,
म.
दरिसर
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________
८५]
चउत्यो भवो।
एवं च जाव करवयदिवसे' गच्छन्ति, ताव दियो धणमिरौए जोत्रो पुम्बवलिश्रो धणस्म । गहियो य एमो थेवदियदेहिं व अकयपडियारो महावाहिणा। जाय से
महोयर, परिसक्कात्रो भूयात्रो, उम्मणं वयण, गण्डियात्रो " जात्रो फुडिया करचरणा, न रोयर से भोयणं, बारियर तिमाए, न चिट्ठद् पौयमुदयमुदामि । तत्रो विमलो धणो । चिन्तियं च तेण । किमेवमयपडे पेव पावविलमिय । पहवा मयि प्रयालो पावविलमियरम। ता कि करोमि । उत्तर
मे परियणो, विमला धमिरौ, पव्यायवयणो य नन्दयो । '• ता कि इमंमि चेव रयणायरे वावाएमि अप्पाणय ति।
अहवा न एवमेएमि मुह होर, अवि व पहिययर दुई ति । न व अकयपरियारम्म रम कापुरिमचेट्टिय जबर' । भणियं च अम्बाए 'विमारणा होयब्व' ति। पचामन्त्र प
जहासमौहियं अवरकूल। ता इमं नाव एत्य पत्तकाल, ॥ नन्दयं चेव भण्डमामित्तणे मिउन्नामि । "विचित्ताणि खु विहिणो विलमियाणि । को जाणड, कि भविस्मर ति। एमो य नाव नायसकयं मम य 'भारणेहं बहुमत्रमाणो एय धणमिरिं 'बन्धवात्यगय करिम्मर ति। चिनिजपा
भणित्रो य तेणं नन्दयो धमिरी य । वयम नन्दय, कम१. परिणवसेण एमा मे प्रवत्या, पचामचं च जहिनियं
1 D•पयापर। .Bचितादि
.. बरिया Catमयति।
Elds fr: Daldi मायाविनः ।
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे -
अवरकूलं, पणेगावायपौडियं च जीवियं सम्वसत्ताणं 'व विसेसत्रो वारिपौडियसरौराणं प्रचारिमाणं ति । ता पहिडेहि इमं रित्यं, तुम चेव एत्य नायगो, समुत्तिणम्म य मे भयवन्तं जलनिहिं पच्छन्नम्मेव जहोचियं उवक्कम करेन्जामि। नो' जर मे रोगावगमो भविस्मद, तो सुन्दरं चेव ; । प्रबहा तायसकयं बहुमत्रमाणेण ममं च भाउयमिणेह' पावियष्वा तए बन्धवाणं एसा भत्तारवया धणसिरौ। मन्दरि, तए वि य इमो मोत्तूण पावं अहं विय दट्टब्बो, न खण्डियव्वं इमम्म वयणं ॥ एत्यन्तरंमि सदुखं व पात्रो नन्दचो धनसिरौ य करयवेणं । धणेण भणियं । वयंम १० नन्दय, न एम कालो विमायस्म : ता अवलम्बेहि पोरस, सोहि काउरिमबाड़मयं किलोवत्तणं, नियमेहि निययपियमि कालोषियं कब्ज । सन्दरि, तुम पि परिचय रत्यौयणहिययरायहाणिमोय , विस्मरेहि चिन्तायामकारिण मिणेह, अवलम्बेहि कम्बं। एत्य खस 'मो पुरिसो ।" इथिया वा पमंमिनर, जो कासत्र । कालब य मन्तो उचाहन्नो अवस्ममावयं लोर ति। तो परिवत्रमणे धनमामणं ॥ पत्ताणि महाकडाहं नाम दौवं । गत्रो नन्दको
। मे। कारसेबासि। . Mulds मण्यतामा (Padlds •मरियं रोविजमारहो।। bom
Halds | Dom.
सार्षिा Baddsan
।
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________
७]
घउत्यो भवो।
२.५
घेत्तूण पाडं नरवरमवलोदई। बडमविषो रारणा । दिनमावामत्यामं। बोयारियं भण्डं। उवणैया धणम्म वेजा। पारद्धो उवमो। तन्नोगदाणो न च से वारी
प्रवेर। तो चिन्तियं नन्दएणं । न नियदेममपत्तस्मिमस्म । एम वाही अवेर ति, तमो न जुत्तमिह कालमस्किविषं ।
तत्रो मित्रोदयं भण्डं, गहियं च पडिभण्डं, मध्वियं जाणवनं। दिट्ठो मरवई, मंपूरो तेण । पयहो नियदेममागन्तुं ।
परन्तेस करवयपयाणएस चिन्तियं धणमिरौए। कई न विवस्रो एसो। मदेममुवगयाए 'य दलही एयरम वावा। यणोवात्रो, जौवमाणो य एसो नि मे हिययमनभषो ति।
ना दमं एत्य पत्तकालं। "ठार व एमो 'पारकासमि रयणौए, तो उमंमि व जलयरमत्तभासरे मायने परिवामि । परिकतो व एसा चवलभावत्रो जाणवतम्म
पन्धयारयाए रयणैए तहभट्ठो पेव निम्ममयं न भविमार । ५ एवं च कए ममाणे एमो वि नन्दो मे मामत्रो भविम्मद लि। पिलिजण संपाइयं धमिरोए हाममोहियं । परित्तो जामावमेमाए रयणोए पाउकामयनिमित्तमुट्टियो पायालगोरे "ममुहमि मत्यवाहपुत्तो । ठिया कपि काल ।
Mom य, बरे। ४ CE बार, Dोर।
"म्भहो।
om. BD नियमेव । MSS gro! (1addo foi - BID tranAPost में मामलो। 1. Dसमामामामि:
पाव।
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०६
समगइञ्चकहा।
[संक्षेपे 8
को तौए हाहारयो। उद्विषो नन्दो। पुछिया एमा 'भामिणि, किमेयं किमेयं' ति । तत्रो मा प्रत्ताणमणुताउयको मदरकमिव पहिययरं रोविउं पवत्ता । 'हा पन्नउत्त हा अन्नउत्त' ति भणन्तौ निवडिया' धरणिवढे । नत्रो मन्दएण मंजायामझे मत्यवाहपुत्तसेनं निरूविय तमपेस्क- । माणेण मगग्गयस्करं पुणो विवाहिता 'मामिणि, किमेयं किमेयं' ति। धमिरौए भणियं। एसो खु अन्नउत्तो पायमणनिमित्तमुडियो पमायत्रो ममुढे निवडियो ति । तत्रो एयमायभिऊण बाहजलभरियलोयणो नरहमाहियमई मि व अत्ताणयं परिकविउमाढत्तो नन्दी, धरित्रो । परियणेण । नको अञ्चनमायाणस्तलियमाणमा 'न एत्थ उवायन्तरं कम' ति विमलो । धरावित्रो तेण बोक्त्यिो । अमिऊण गोमे उच्चारया नगरा,' पयट्टो' मदरक पहिप्पेयदेमाभिमुहो
हो य मा मत्यवाहपुत्तो पडणममणन्तरमेव ममामा- १५ श्यपुवभिनवोक्त्यिफलगो मत्तरत्तेण ममुरिजण मायरं लवणजलामेनणविगयवाही मंपत्तो तौरभायं । उत्तिलो मायरात्रो पुणोजाथमिव भत्ताणयं मनमाणो उवविट्ठो तिमिरपायवममौवे। चिन्तियं च तेणं। अहो मायाबहुलया "रत्थियावग्गरम. अहो निसंमया धमिरोए, अहो अमरिमा १०
.ICE hase only once विमे Mald .
पोयम . ॥ रविपणन
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.५]
चउत्यो भवो।
२०७
ममोवरि वेराणबन्धो, अहो लयं उभयकुशमिमौए । ता किं पुण मे दमम्म ववमायस्म कारणं । पहवा विवेचबडले रत्थियायणे को कारणं पुच्छर ति। रत्थिया कि नाम निवासो दोमाण, निमित्तं मात्रमाणं, अप्पत्तौ कवडाणं, ५ खेत्तं मुमावायस्म, दवार प्रमेयमग्गरम, पाययणमावयाणं,
मोवाणं नरयाणं, पग्गखा कुमलपुरपवेमम्म । ता कि इमिणा चिन्तिएण, कब्ज चिन्नेमि । न एम कालो एयस्म 'पालाचियव्यम्म, अवि य उच्छाहम्म । 'उच्छाहममुश्चमाणो पुरिमो
अवम्म चेव ववसायाणकवं फल पावेद, न य अतौयवत्युचिन्ता १. दढं कायम्व' ति 'वुवात्रो। थेवं चिम पत्रायणं पुग्मिम्म,
गल्यं च जणिजणया : ते य मे सन्दरा चेव ति। पिन्तिऊण उद्विषो पायवममौवात्रो। गत्री थेवं भूमिभागं । दिट्ठा य तेणं वहणभङ्गविवनाए मावत्यौनरवरम्म मौहलदौवगामिणौए धृयाडिगए तोमे चेव पिउमन्तिगा पेडिया । तौसे ममप्पिया भण्डारिणौए विवश्वमि च तमि वहण ममुहवाईहिं पत्तिया कृले पञ्चत्तमुवगया मा चडौ तमुहेमागएण दिट्ठा य तेणं नामे] उत्तरौयदेममि तमुहममुखोक्यतो तेमोक्षमारा नाम रयणावलि ति। बुधमालेण य इमं बुत्तन्त 'परकेरिगाए वि दमौए ववरिण
। चिवम।
॥ बुट्टापरियः।
8 मि.
* CE onnit the passage in brackets, BB has it, but this il ont, D supplies it on the margin.
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे १०५
'
पुणो पुणो णमेव उहिसिय कुसलपरक करेम्सामि' ति चिन्तिऊण गडिया य तेषां । पयट्टो विषयसंमुहं । दिट्ठो य तेषां जययरवद्दयरविमे । श्री पवनकावालियवनो सुविद्धगारुडमन्तो मन्तमाहपत्यं देव समुहतरमहिवसन्तो महेसरदत्तो | तेण 'वि एसेो न्ति पञ्चभिन्नाश्र । तेणं भणिश्रो य । मत्थवाहपुत्त, कुचो तुमं, कहं वा ते दसौ श्रवत्था । तत्रो 'म चरियमम्स पयामिडं जुज्जर' ति चिन्तिऊण भणियं धणेणं । जलनिहोत्रो अहं, वहणविश्रोगश्रो ममेयं * ईदियौ त्यति । महेसरदत्तेण भणियं । 'श्रवह्निश्रो विही उन्नयाणं भङ्गेस, सुचञ्चला सिरि'त्ति सच्चो लायवाओ । १. किलेमायामबहुला गिहवासेा, जेण भवो वि कप्पपायवस् विय पर हियमंपायणामेत्तफलजन्म ईदिसो वत्यति ।
1
हवा येवमेयं । पणट्टो वि समो कालखोगश्रो श्रचिरेणं क्षेत्र मंपुण्यं पावर, विममदमाविभाए य वट्टमाला देवा. वि परिकिले सभारणी हवन्ति, किमङ्ग पुण मञ्चलायवामौ २५ जहो । ता न नए संतप्पियब्वं । श्रावयाए वष्जकढिहियया देव महापुरिया हवति । उवयारिणी य श्रावया; जो नब्बर मोए सव्वा वाणविसेसेा, 'लकिष्णए श्रणु
२०८
समराइच्चका ।
१) पक्षले विषयं । २ DF समु
● । रिमौ ।
० । विभार ।
५) विजय मे ।
३ । वियो भि
(D) adds एत्य ।
८ | दुब्बर, 1) दुयथार्थ विसेसी भि ।
D
I
|
"
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________
११२]
घउत्यो भवो।
२.८
रत्तेयरपरियो,' गपति पत्तो भागधेयाणि, निवडर निवपच्छलो पुरिमयारो। नाऽणसममंपत्तम्म कालागरम सव्वहा गन्धोवलती हवद । 'न चिरकालठाणे य एमा श्रावय' त्ति शकणाश्रो अवगच्छामि ति । अन्नं च । भवत्रो विहवो ब्व माहारणो चेव मे एस खणमेलपौडागरो परिकिलेसो। परिश्चत्तमब्वमङ्गो य मंपयमहं । ता किं ते उवगरेमि। तहा वि गेपहाहि एवं पढियमेतमिळू तस्कयाहिदहस्स वि पाणधारयर भयवया विणयाणन्दणेण पोयं
गारुडमन्तं ति । भविम्मद य इमिणा वि भवत्रो मविहवेण ।, विय परत्थमंपायणं ति। धणेण चिन्तियं । अहो मे अकारणवच्छलत्तणं । प्रहवा दहियमत्तवच्छलो चेव मुणिजणो होइ । 'उवियाकोवयारो य कहमहमिमम्म मन्तियं गेपहामि त्ति। चिन्तिऊण भणियं च तेणं । भयवं, अणग्निहोत्रो हि : मम कुमलचिन्तणं चेव भयवत्रो उत्रयागे। " न तवम्मिजणाणग्निहोत्रो कमाणं पावद। पमाणो य गिहत्या इवन्ति, उग्गाश्री य मन्तदेवयानो। ता अन्न मे मन्तेण । महेमरदत्तेण भणियं । "मामदेवत्रो निष्पञ्चवात्रो खु एमा। धणेण भणियं। तहा वि अमिमेणं ति । महेसरदलेण चिन्नियं । अहो महाणुभावया मत्थवाहपुत्तम्म ।
रो।
.) धारवमयं । Bषणा, CE विय translate पिच. पिणा? . D सोपान एव पर ज्या देवा ।
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १९९
नूणमहमणेण न पञ्चभिन्नात्रो, तत्रो कत्रोवयारितणेण अवरोहमोग्याए न एयं गेपहा। ता पयासेमि से अप्पाणयं । चिनिजणं भणियं च तेण । मत्थवाहपुत्त, सुमरेहि मं तामलित्तौए जूययरवदयरविमोदयं महेमरदत्तं । ता असमहावियप्पिएणं। गेमहाहि एयं, प्रबहा महई मे । पौडा ममुष्पव्वद त्ति । तो सुमरिऊण वुत्तन से 'कयत्यो एसो' चिन्निऊण 'हवद महई एयस्म पौड' त्ति अवयच्छिय तदवरोहभौरुणा भणियं धणेणं । भयवं, जंतु पाणवेह । तो दिनो महेमरदत्तेण मन्तो, गहिनो धणेणं । गया नवोवणं । 'फणमादौएहिं कया पाणवित्तौ। ठिी एग ।' दिवमं । प्रविन्दिऊण महेमरदत्तं पेमित्रो य तेणं पयट्टो विभयममुह । नारङ्गादमपाइयाहारो य पयत्तगोवियरयणावलौ कालकमेण पत्तो मावत्थिं ति ॥
तौए य नयरोए तौए चेव रयणौए राहणो वियारधवसम्म तकरहिं मुटुं भण्डायारं। तबिमित्तं घेणन्ति ।। भुयङ्गप्पाया भयरवामिणो अन्ने य कप्पडियादो ति। निजन्ति मन्तिपुरको मुञ्चन्नि य परिकिउं। तो सो धणो एयमायलिजण दुवारो व अननो गच्छमाणो गहिरो निउत्तपुरिसेविं, भणियो य ‘भद्द, कत्रो तुम' ति। तेण भणियं 'सुसमनयरात्रो'। तेहिं भणियं । कहिं र
.सं. D.नि। D.समु।
BID om. . परसपोररर्षि: DaddssID भंसार।
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________
मला ना.
'वचितिमि। तेण भणियं । अग्गो गो शामि, संपयं नं चेव वञ्चिामि ति। तेहिं भणियं । भह, न तए कुप्पियव्यं नि; अव खु राणे विचारधवलमा केहिचि मुटुं भण्डायारं। तबिमित्तं च कप्पडिया सुभेहिं त्राणेयम्ब' नि । निउत्ता अहे। ता एहि, वच्चामो मन्निगेहं ति । धणेण
भणियं। भह, अहमियाणि चेवेहागो,' नाई एयकायारी। ता किं तहिं गएणं । तेहिं भायं। निमगारिको अन्हे, ता अवम्म गन्तव्यं ति। अणिछमाणो वि हियएण नौषो मन्तिगेहं, दंमित्रो मन्तिम्म, भणिो य तेणं 'भह. कत्रो तुम। तेणं तं व मिटुं नि । मन्तिणा भणियं । "किं ते पाहेयमई का । तो तेण लोहनाणमोहिय मणेण प्रवियारिऊणं आयई भणियं निवियप्पेणं न किंचि ममणिनं, ति। मन्तिण भणियं 'फुड मन्नज्जामि'। तेण
भणिय। किं भवत्रो वि अनहा निवई यह ति। मन्तिणा ।" भणियं । जर एवं, ता गच्छ । तत्री गच्छमाणो नत्थेव
भवणणे कहिंचि पमायछुडिएण' गहियो. वन्दुरापवामेण। फालियं से निवमणं । एत्थन्तरंमि तमुद्देममुझोवयन) मत्तरिमिमाला विय निवडिया 'बोडिगामो तेलोकमारा
1B बसि। ACE शामि - ABCE वावची, पाव। ( Dailds दविपणार्य। - Bो। CE बोडियाचो, A ., ID दिया।
प्प रियाद । L Dndds जर एव।
बहरा।
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१२
समराइचकहा।
[संक्षपे १२१
रयणावलि ति। दिट्ठा मनिणा, मोयाविया पवामात्री, गहिया रयणावली पञ्चभिवाया य । भिवं मन्निहिवयं । मूणं अकुमलं रायधूयाए, अनहा कुत्रो दूर्य एयस्म । पुच्छित्रो खु ण्मो। भद्द, कुत्रो तह एमा। तो मलज्जं भणियं धणेण । कयावि' अहं खु जाणवत्तेण महाकडाई गयो । पामि । तत्थ मए एमा कौया । विवस्त्रं च मे पागच्छमाणम्म 'त जाणवत्तं । तत्रो एदहमेत्तरित्यमामी भयवया देवेण मपादो म्हि। मन्तिणा भणियं। कया कौय त्ति । धणेण भणिय । अत्यि वाममेत्तं । मन्तिणा चिन्तियं । तिमाममेत्तो काम्नो एयाण् विनाए, दमाममेत्तो य कालो रायधूयाए । दो गयाए, एमा य एवं जंपद ति. ता कहमेयं । प्रवसत्ता य एमा एलामि'. अमबद्धपलावौ खु एमा, देवम्म निवेर्णम । निवेदयं मन्तिणा । भाउन्नौहो गया। निकविया रयणावलौ। हकारिजण दंमिया "भण्डगारिगाण, पञ्चभिन्नाया य तेहिं। तो राहणा चिन्तिय । वावादया १५ मुट्ठा नाणेणर मे धूया ; अनहा कहमेवमेयं जुज्जर त्ति । कोहाभिभएणानि प्रचन्तनयाण मारिणा पुणो वि पुच्छावित्री त्ति। धणेण पुणो वि तं व माहियं । तो रावणा पुणो वि रयणावरि निएजण' पचभित्रा णोण । अश्यियर कुवि
1) मंनियो। CEom.
Dalds नाब, CE: एतेषनाई। ( पष।
Dom. HD भंसारिवार। • Dalds सविस।
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९९]
चउत्थो भवो।
२१९
एण 'म एयमबहा हवर' क्ति वमो ममाणतो। तो व तणमसिविशित्तगत्तो वन्वन्तविरमरिणिमो प्रवराहथावणत्य च पडलिगानिमियरयणावली पयहावित्रो वल्गथाम । नमो मौयमाणम्म रहसमग्गावसेसे ममाहिलामिणा श्रोतावरण मंसमे' ति कलिजण अवहरिया रयणावली, नौया मनोडं। धणो वि य अहिययरं कुविएहि रायपुरिसे मौरी मसाणं ति । तं च केरिम ।
सकपायवमाहानिलोणवायम वायमरमन्तकरयररव रवतमिवानायभौमणं भौमणदरददृमयदरहिगन्धं गन्धवमा. १० लद्धकरवेन्तसाणं माण कडासनिवहभासरं भासर कव्यायपौरजणय ति ॥ अवि य
पुरो पत्थियदण्डो उम्गाहियकालचकदवारो। कलिकाल वनिमरिमा कालो वि जहि कलिजा ।
तत्थ बोलावित्रो लोहियामुहाभिहाण पाणवाडयामब१५ खण्ड। तो वहगवण्डासम्म प्रादेम दाऊण गया राय
पुरिमा। नौत्रो थेव भूमिभायं चण्डालेण, "पुलरत्रो पच्छा, चिन्तियं च तेणं। पहो दमाए पागितौए कहमकन्जयारौ भविस्मद । अहवा निहेमयारी अहं। ता कि "मम एरणा।
) •भूमि . २ • मम्मा, मम्म b udlala सम्ममा ..ICE om. करयरवं अपन। • Dalds रिया कपारी, कबाररयषों, आजचायो।
यषिः, CED • यति । • Ealds | ११ B पुरषो।
RACE ममेरमा।
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१४
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५
मयं निधोयमणुचिट्ठामि । निवेसावित्रो नमगौए भणियो य। पन सदिट्ट जीवलोयं करेहि, एवमवसाणो व ते एम सोयो । अव च। वयंसगा ने सावगा, तसामग्गियो व पोगमाकूरदिद्विणो अन्हे। रायमासणं चिमं अवमं संपाउथव्वं । वित्तो य पन्देहिं नरवई। बस वावारबमाणम 'सहपरिणामो मरउ' ति मुत्तमेत्तं अहिं समौघियत्यरूपाडणं काथवं ति। कत्रो य ने पमात्री राहण। ता पाणवेष अब्बो, किं ते मंपायर । धणेण चिनियं। पहो विमिट्टया पण्डालम्म । अहवा दोणमत्तवच्छलो परोवयारनिरत्रो अणुयन्पार म एम कचण्डालो, किंतु जाइचण्डालो । मन्जयो । ख एमो। अकाले य मे देसणं एतेण मह जायं "ति । अहवा किं एकूणा, गत्रो मे कालो पुरिसचेट्टियरम; न मंपन्जर समौहियं अप्पपुलाणं ति। दो मौसमिऊण भणिय पविलिएणं। भह, संपाडेहि रायमामणं, किमनेणं ति । तत्री 'पदौणभावपिसणियमहापुरिसभावो पत्री व अणवराहो वि । एसो मए वारियम्बो' ति विमलेन बाइजलभरियलोयोण' मगग्गय" भणियो चण्डालेण । भल, जर एवं, ता समरेषि रहदेवयं, परिषय 'विमयरायं, बनौकरेषि धम, नहा ठाहि सग्गापिमु ति। तत्रो 'धिरत्यु जौवलोया, न संपारितो
1B एसो वे जोरो। ..शोबाचबरं
ACE om. EACE om,
ACE विसायं। .BDो ।
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०५]
पउव्या भवा।
२१५
'परत्यो, ति चिनिजण टिमो सम्माधिमुकं । गरिवं पण्डाखेण कथमाजौताकराखभासरं करवावं, निजड़ियं पडियाराथो, वाहियं पि नियनुयामिारे। भणियं च तेणं।
पहो जणा, रमिण किस कहंषि रावधूयं वचिजण अवाग • तेलोकमारा रवणावलौ। रमिण प्रवराहेण एस वावारजर।
ता जद प्रबो वि कोर रायविरुद्धमामेवदस्मर, तं पि राया सनिकेण दण्डेण एवं व मामरसाद ति भणिजण वापियं करवालं। कार सवभावयाए य पदाऊण पारं
विमुक्खग्गो निवरिमो धरणौए चण्डालो। भणित्रो धणेण। १. भह, मा मे इमिण परसंभमेण शिययं पौरोहि। अणुचिहारि
रायसासणं, नियोगकारी तमं ति। चण्डालेण भणियं। अब, म सङ्कणोमि अमंपारियोवथारम्तरम' पहरिउं । ता किं ते पियवरं संपाडेमि त्ति पाणवेउ अब्बो ।
एत्यतरंमि रारो पढमपुत्तो समजलो नाम, मो ॥ उजाणमुवगयो अहिण दट्ठो। उग्गयाए विमम्म थेववेसाए
व पण्डसनो जानो । आगो नरवहसमोवं । महावित्रो गारडियो, धागो य तुरियतरिय । दिट्ठो 'तेण । 'यो पणटा से मत्र' जिविसको ख एमो। पपत्ताई मन्तोमवारं, न जाधो से विसेसो । विसयो राया। चिन्ति । तेणं। ---- ---- --
--- ... 1 D परमबो। सने। • पवारनस । MCE put there words in the plural. ACE वैरि। PACE विसताए।
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९६
समराकाहा।
[संक्षेपे १४५
चिन्तायो पुरिसमत्तौयो। कथा' अबो वि कोर समिद्धगारुडमन्तो नरिन्दो जीवावेद ति । तो घोगावेमि नाव समन्त्री पडहगेहिं । जहा । अहो अवं चेव एत्य रायपुत्तो [सुमङ्गलो नाम मो उजाणमुवगो] अक्षिण दट्ठो। जो तं जीवावेड, मो जंचेव पत्थए तं व दिव्बर । ति। चिन्तिऊण आदिहा पाउहिगा पयट्टा नयरारामदेउसमहारमोहिं ।
एत्यन्तरंमि पागनो एगो पाडहिगो तमुद्देसं । प्रायविषो से महो धणेण । जहा । 'अक्षिा दट्ठो रायपुत्तो; जो तं जौवावेर, "मो ज चेव पत्थर तं चेव दिन त्ति । १. तो महरिसेण भणिश्रो चण्डालो। भह, जा' ते निम्बन्धो, ता एवं मंपाडेहि । जीवावेमि ताव एयं भुयङ्गदटुं, पच्छा मारेन्जामि ति । हरिमित्रो चण्डालो । चिन्तियं च तेण । जो मे मामिस्यं मयलनरिन्दपञ्चकायं पि जौवावदस्मदू, तं कहं दकिपमहोयही गुणोगन्तपकवाई महाराषो वावदस्मद। १५ ता जौविषो ख एसो, कहं वा एम एवं विवादस्मद् ति। चिन्तिजण तेण महिषो पाडहित्रो। माहित्रो य वुत्तनो रायपुरिसम्म । तेण भणियं। भद्, किमेत्य ममयं, जं एष
B.fr
Dalds HDadds • D transposes P. वैष।
p Bom, the passage in brackets.
Bom. all down to दिब्बर। PACE विषवर। ८DE om.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५५]
चउत्यो भवो।
२१.
बंपर । धणेण भणिवं । अत्यि ताव मम पनगविसावारी मनो। कचसिद्धौए उ देखो पमाणं । अविसको ख एसो पुरिमयारस्म । तहावि पेच्छामि ताव ति । रायपुरिसेण चिन्तियं । अहो से अक्त्याणगरुको पालावो अणुद्धको च । • ता अवस्सं जौवावेद एस रायपुत्तं ति । मोथा विजण नौषो नरवसमौवं, दंमिश्रो राइणो, मात्रिो वुत्तनो । तत्र नं दगुण चिन्तियमणेण । महाणुभावागिई ख एमो । ता कई परदव्यावहारं करिस्माद । प्रहवा पुणो विगप्पियामि, न एम
विधारणाए ममत्रो; विममा गतौ विमम्म, मा 'प्रचापियं १. मे भविस्मर पुत्तयम्म ति । चिन्निजण बाजलभरिय
नयणेणं ईमिपरिकलन्तवयणेण भणित्री खु तेणं "रावणा । भह, जौवावेहि मे सुयं ति । तत्रो धणेणा भणियं । देव, मुच्च विमायं पेच्छ भयवत्रो मन्तम्म मामत्यं ति। भणिजण
समरित्रो मन्तो। अचिन्तमामत्यत्रो य तम्म 'वियम्भन्त। वयणकमलो पसृत्तो ब्व सहनिदाखए उट्टिनो कुमारो।
एत्थन्तरंमि ममुद्धादत्रो माडवायकलवलो। परितुट्टो राथा, हरिमविमेमत्रो अणचियं पि शेवयाए खित्तं धणम्म कडिसुत्तयं । वरिमियं च देवौहिं पाहरणवरिमं । धणेण
भणियं । महाराय, किमणेणं नि । राणा भणियं । भह, .. भा, किं ते प्रवरं मंपाडौयउ। धोण भणियं । देव,
1B पिया। . DE वाचलोय। . DE om CE नियमन।
) अया, अय। B सहित, बरस।
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१०
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५१
पक्षमणेण । इमं पुण संपाउछ देवो तम वहनियोगकारियो पचडासभावम्म पण्डाभिराणस्म समौहियं मोर ति। राणा चिन्तियं । पहो से गथया । न सो विसद्धमत्तजुत्तो प्रकनं समायरर । ता को उण एसो । पुशमि एवं। पहवा संपामि ताव एयस्म समौहिय, पुणे पुछिन । ति । चिन्तिजण भणियं रारणा । महावेह पडावं, पुका ब, को से मणोरहो। तो गत्रो पडिारी, पुछिको 'घ तेण। परे चजिलय, परितहो ते राया, अहवा रायपुतजौवियदायगो मरिन्दचूडामणो; ता भण, किं ते करोयउ ति। तो खजिलेण चिनियं। 'नत्यि अग्यो मनणचरिथमा ।। न थाऽविसत्रो महाणभावयाए ति । चिन्तिऊण भणियं । भह, पवि मुखो 'मो देवेणं नरिन्दचूडामणौ। तेण भणियं। परे सजिलय, को एत्य संदेहो। कयनुसे हरयभूषो देवो । ता भण ममौहियं । तेण भणियं । जद एवं, ता करेउ देवो पसायं ; असं अक्षाणं रमौए बुहजणगरहणियाए । उभयलोयविरुद्वाए जौविगाए ति। परिहारेण भणियं । परे दम्बजायं पत्थेहि, किं रमेणं। स्वनिलेण भणियं। पत्रो वि अवरं दबजावं ति । तत्रो पडिसोजण निवरयं परितारण रारणे। भणियं च राहणा। पहो से विवेगो प्रलोभया ।
MER A बससौरिष। . D tranposes tो ।
Dalds an।
नरपिचार।
.
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४)
पडत्यो भवो।
धणेश भण्विं । देव, गारमेतरणासो खु 'एसो महाण भावो; ना करेख एयस ववसियं देवो' ति। रारणा भणियं । भह, कयं चैव एवं ; रमं पुण से पवरं, देख महो महत्येण एवम दोणारलकं पणालाकुडुम्बसहरावारिणिं • विभवामिणिं पर पट्टणम अवरवापिरियं ति। तो धणेण
भणियं ज देवो भणद' ति । परिवग्विजण संपाउियं रायमामणं ति। तुट्टो खनिलगो न नहा वित्तलाईण बहा धणजौविएण ॥
तो धणमुवचरिजण भणियं रारणा। भह, ववमायात्रो 1. चेव अवगो ते मुकुलजमो । ता कित्रिवामिण किनामधेयं
वा भवन्तमवगच्छामि। तत्रो 'परमन्निया रयणावशी, नहावि गहिया, हो मे सुकुलजयो' ति मरिजण विमुखदौरनौमामं 'अब्जावणययणेण भणियं धणेणं। देव, कौरमो पकब्जयारिणो ववमात्रो, को वा एत्य दोसो सकुसम्म । किं न भवन्ति ५ सहिनिलाएस कमलेस किमत्रो। वाणियचो पायं जाइमेत्तेण, न उण मौलेणं, समकानयरवामी धणभिहाणो थ। तो रारणा 'अहो मे धनया, जन एवं पुरिसरयणं विणनियं' ति चिनिजण भणियं । कहं नएजारिमा
अकब्जयारिणे स्वनि । ना कहेहि परमत्यं, कहं तुमए १. एसा रयणावली पाविय ति॥
. Dom.
१Eसो। .A •मुदिपिचर।
.Dौमाम। Bसबोर।
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११६
___ एत्यनारंमि च समभममुवमपिजण विवत्तं महापरिचारोए। देव, एसा ख मणोरमाभिहाणा उजाणवासिया रायधूयावयणाचो वहणभङ्गेण विउत्तपरिषण देवं विश्वेर। जहा। देव, स्त्रो मच्छन्ताणं पन्हाणं समुहमछमि तरुणा
व चण्डमाश्यपणोलियं इत्थियाहियए व गुणा फुडं । जाणवतं नि । तो य देवस्म पहावेणं तहाविहफालगलाभमंपायपाणवित्तौ जीविया रायधूया विणयवई । मंपत्ता व कहंधि नियभायधेएहि नयरिसमौवं । मेहवणमंठियाए पेमिया अहं, जहा विनवेहि एयं बुत्त तायस्म । 'एयं मणिकण देवो पमाणं ति । तत्रो मर्मभन्तो 'दमौए चेव १. रयणावलीवुत्तन्तमुवलभिम्म' ति उट्टिो राया, पयट्टो व मेहनणं, पत्तो य महया 'बडगरेणं । दिट्ठा 'य रायधया। पकारेजण य पवेमिया मावत्थिं। पुछिया व रयणावलौबुत्तन्तं । माहित्रो य नौए । जहा । तमि वहणभङ्गदियो ज्यलयाए समप्पिया मंगोविया य तौए उत्तरौयबन्धणेण । ॥ तो °य विवने जाणवत्ते कयन्तवमविउत्ते प्य परियो न-याणमि कौरमो से विपरिणामो ति। तत्रो रारणा धणमवलोदजण भणियं । भह. कहं तह एमा हत्यगोवरं गय ति । धणेण भणियं । देव. ममुहतौरे मयंगाणेणं ति।
Dom
) •ध्यदारियावासः।
॥ एवं ।
y BI) om.
परिवार
निभूष, AC बार।
.BD om.
- Dom.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________
घउत्यो भवो।
२२१
रादा चिनिवं । विवना 'सूबखरया, कहमबहा' मयंगहणं ति। भणियं च। भह, अवि दिलु तए नत्य किंचि कहासपा ति। धणेण भणियं । देव, दिड ; पत्रो व परदब्यावहारेण अकलकारिणमयाणं मवेमि । राहणा. भणियं । न एरिमं परदव्यावहरणं गिहिणो; ता अलमईयवत्युचिन्तयणं । भणा, किं ते करेमि त्ति । धणेण भणियं । कयं देवेण करणिज्नं, जंतरम नियोगकारिणो ममौहिय अशियमणोरहपूरणं ति । रारा भणियं । भद्द, किं तेण : थेवं ख तं तम्म वि ममिस्कियकारिणो चेट्रियम्म, किमङ्ग पुण भवत्री जोवियअहियसयजीवियदायगम्म । धणोण भणियं । देवदंमणाश्रो वि अवरं करणिज्नं ति । देव, मंपुरमा मे मणोरहा देवदंमणेणं ति। तत्रो राहणा दाऊणमणग्धेयं निययमाहरणं विदम्मपञ्च
यमरमहाबो पेमित्रो समयनयरं । "तो श्रापुचिकण नरवरं निग्गत्रो मह रायपुरिमेहिं धणो ॥
पत्तो य कहवयदियहेहिं गिरिथलयं नाम पट्टणं । तत्व वि य तंमि चेव दियहे रारणो चण्डमेणम्म मुट्ठ मध्यमारं नाम भण्डागारभवणं । तो पाउलोड्या 'मायरया मगरारकिया 'य। गवेसिज्जति चोग मुहिनन्ति भवणावौहौत्रो परिस्किम्बन्नि भागन्तुगा । एत्यन्तरंमि य मंपत्तमेत्ता व
१ भूयः। १Bया। Aom. मरिय. Eापुर।
A सम., B समवियः। . LACE om. this sentence. Dom. .Eaसविनि। CBIDom.
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२२
समराइचकहा।
[संक्षेपे १०
गहिया रमे राषपुरिमेहिं, भणिया व तेहिं । भहा, न तर्षि कुपियव्यं । मारियो बुत्तनो । तेहिं भणिवं । को 'एस अवसरो कोवस्म; 'एक, वच्चामो जत्य तो नेहति । नौथा पञ्चउलममौवं, पुचिया पञ्चउलिएहिं 'करो तुम ति। तेहिं भणियं 'मावत्यौत्रो' । कारणिएहिं भणियं 'कर्षि ५ गमिम्मह' ति। तेहिं भणियं 'समानयरं'। कारणिएहिं भणियं किंनिमित्त ति। तेहिं भणियं । नरवदममाएमात्रो एयं मत्यवाहपुत्तं गेपिहउ ति । कारणिएहिं भणियं । अत्वि तुम्हाणं किंचि दविणजायं । तेहिं भणियं 'त्यि' । कारणिएहिं भणियं 'किं तयं ति । तेहिं भणियं । इमस्म मत्थ- ।. वाहपुत्तमम नरवरविरलं रायालंकरणयं ति । कारणिहिं भणियं । पेचामो ताव केरिसं। तो विसद्धचित्तयाए दमियं । पञ्चभिवायं भण्डारिएण । भणियं च तेण । एयं पि देवमन्तियं चेव कालन्तरावारियं रायालंकरणयं ति । सत्रो मंखुड्का ते पुरिमा पुछिया य पञ्चउलेण । भहा, " पवितई कहे; कत्रो तुम्हाणमेयं। तेहिं भणियं। किमन्त्रहा तुम्हाणं निवेईयर । तत्रो कारणिएहिं निवेत्रो एम वुत्तन्तो चण्ड सेणस्म । ‘मो पेव मे राया मध्वमेयं 'कारवेर' त्ति कुवित्रो एको। नेयाविया रमे चारयं; 'पाविषयो एएसि मथासाको सम्बो प्रत्यो' ति धराविया पयत्तेण ॥
Dadds रायपुरिया trnsposes .. एसो। .D रव। . DE मारे। DE वेति।
(Dबार।
.॥vi CACबारापर, बारादेव।
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________
१
]
चउत्यो भयो।
२२१
तहिं च परमदखिया जाव करवदियो परिवकि, नाव नत्येव रायपुरिहिं परिवायगरवधारी रवगैए परिभमन्नो मरित्यो पेव गहियो महाभुयङ्गो ति। नौत्रो
मनिममौवं । तेण वि य 'लिङ्गधारौ चोरियं करर ति, । त्यि से अचं पि प्रकरणिज्ज' ति कलिजण वल्मो ममाणतो।
रायपुरिसेहि नणममिगेलयभूई विसित्तमम्वाो । कोमियमासाभूमियमिरोहरो विगयवमणो य ॥ निहिउत्तमङ्गकणवीरदामसम्बनभासरालोश्रो । छित्तरकयायवत्तो उभडमियरामहारुढो ॥ डिगिडमयमद्दमेलियबहुजणपरिवारित्रो य सो नवरं । दकिणदिमा नौलो भौमं अस वाथा ति ॥ नौममिऊण सदोहं मविलियमह पेछि ऊपाय जणोहं। परिचिन्तियं च तेणं कहमालयं होड मुणिवयणं ॥ एपिहं पि मा जुत्तं गहियं ज जम्म मनियं रित्यं । माहेमि तयं मब्बं धरणिगयं तम्म किं तेणं ॥ इय चिन्तिऊण भणिया तेणं नरणाहसन्तिया पुरिमा । मोत्तूण मं न मुटुं थाणमिणं केण निरुत्तं ॥ मव्वं च तयं दव्यं चिट्टर एत्येव नवर थाणमि । पारामसनदेउलगिरिनदिनौरेस धरणिगयं ॥
१B सोषिय, C सोषियं, सोपीय explaineil शोषनो। .E
Bानि, चामगि
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२४
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५
घेतण व तं तो अप्येह जणमा जस्म जं तणयं । मिट्ट मए सचिहं पच्छा मारेला ममं ति ॥ मिटुं च तत्रो 'सव्वं मपञ्चयं जं जत्रो जया गरियं । चितुर व जत्य देउखगिरिनदितौरासु तहेव ॥ गण तेषि वि तो मिट्टममञ्चम्म मव्वमेयं तु । जोयावियं च तेण वि पञ्चदयनरेहि तं दवं ॥ दिटुं च निरवसेमं मिटुं जं जंमि जंमि थामि । पुब्वगहिएण रहियं रायालंकारदब्वेणं ॥ दट्टण य तं दव्वं चिन्ता मन्तिम नवरमुष्पना । पुबगहिएहि पत्तं तं दव्वं प्रबहा कहवि ॥ एवं च चिन्तिकण परिवायगाव धारणभुयङ्गो । करणापवचित्तेण' मन्तिणा" मविणयं भणिश्रो ॥ बेममहावविरुद्धेण तुज्म चरिएण विम्ही मम । माहेहि ता फुडत्थं किमेयमवरोप्परविरुद्धं ॥ एवं च भणियमेत्तेण भणियं परिवायएण। 'नथि खस्नु ।" विषयसुद्धाणमवरोप्परविरुद्धं ति। अवि य
जणणिजपयाण सकयं न गणेन्ति न बन्धमित्तमामौणं । विमयविसमोडियमणा पुरिमा परलोगमग्गं च ॥
१CE अपर्य।
सिविध (rend सचिब) सचिन। रा
* See note 3 on last page. L AChadd y। (AF, DE रौ। . ACE पोष। •ACE add महावियर।
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८५]
घउत्यो भयो।
एवं र सिडमेते भणियममष गुपए एवं। . विवाणदरिहाणं न सो समए परिचा॥ ता पहेहि पवितहं परधणमहणम कारणं मना ।
सयलाणुवालणस व हिरिवं मोतूण किं बहुणा । * एवं च भणिए भणिथं परिवायएण ।
निसणस अवषियमणसो बुत्तन मा पुचित्रो जो ते।
ता गाहेमि पुउत्थं जा कहिथं घोहिनाणेणं ॥ पत्वि रहेव 'भरहमि पुण्डो नाम जणवत्री। तमि
अमरावद मरिसं पुडवणं नाम नयरं। नत्य अग्गिवेसाषण1. मगोत्तो सोमदेवो नाम मारणे । तस्मा सुत्री नारायणा
भिहाणो पहं ति। तमि नवरे 'जीवधाएण मग्गो' ति कुसत्यं पावेतो चिट्ठामि जाव कर पुरिमा समन्तात्रो चुलवयण तरल "पक्षोएमाण चोर ति कलिजण वनमा निवन्ति। ते च दगुण भणियं मए ‘धाएह एए महाभुषण' ५५ ति । तत्रो तं मम वयणं मोजण एकोण माजणा समुषको
हिनाणेण नारदूरडिएणेव जंपियमहो कामबाणं ति । तर मे माडवथएं मोजण समुपवा चिन्ता । किमेएण में उहिमिजण पसनारवेणवि एवं जंपियं ति । तत्रो मो मए
-~~-. .- --- --- . - . 1 DTKa . CE •सारमा भ.।
। . D नागरि. and adds a बना डर। Dagो भरपाई। • Badds पुर। . जोती। - पहलेगा। D
. D पु.।
15
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२९
समराश्यकहा।
[संक्षपे १५
पक्षणेस निवरिजए पुचित्रो भयवं, किमबाणं नि । तेण कहियं । सम्बताएमसमाहिषोयदाणं विडोवएसो च। मए भणियं । को प्रसन्नाभित्रोत्रो को वा विरद्धोवएमो नि । माडण भणियं । जमेए पुष्वकयकपरिणरवसेण वषणपत्ते निरवराहे वि महाभुयङ्गे ति अपिलवसि, । एम प्रसन्नाहिचोत्रो; नत्र म पि परपीडाकरं न वक्तव्य ति। एमा य वो सुती पदयपरयाभिहाणे चोरचोरभणणे य तनुलदोमया मईभया वि मयासुद्धमहावा वि। अमर पयाभिहाणे चोरचोरभणणेण य मिच्छाभिहाणो' दराणो दोगे ति। जं पुण जौवधाएण' मग्गो' ति १० परवेषि, एम विरुद्धोवएमो ; जो न जीवघात्रो परलोए मुसफलो होर । भणियं च मयलेहिं तित्यनायगेहिं । न 'हिमियम्माणि सम्बभयाणि । पावा
"जो कोहेण ऽभिभूत्रो घायर जौवे मया निरणकन्यो। 1 Daula ति। Pirom. DSL 13 मई वसईया । • BD) on. all down to farfurii ACE • TWO
Bानुपा। यष। = Instead of theso words BID rendi : गत्वचीयवाची वि सम्मारपरेसपाभिलारण। CBD पियामि।
f• Instead of this verre B has the following corrupt passage : पसाचा भास पहभाव वि [added in the margin: पाविति सदारि बोपाराभव मानेन। D पपसावबभावेष पसमा विशिविषा
VIETE gonna foi nnd adds on the margin the text from wf down to efuri
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५]
पजत्यो भवो।
वो भवचारगवा पुणे पुणो पावए बडयो । पवित्र
मानारदिवस य फलसेसमिहेव पाविशिषि जमे ।
चेवदियहि वासव नवरमसबाहियोगा। . मए भणिवं । भयवं, केरितो जबान्सरविरखो असन्ता
मित्रोगो, केरिस वा तम फलमणुइयं मए, केरिसं वा • पक्षसे ति । साजणा भणियं । वच्छ सण ।
अत्यि रहेव भारहे वासे उत्तरावहे विषए गजएवं नाम पट्टणं । तत्व त्रामाढो नाम माहणो। रघुथा से १. भारिया। नाणं रो अतीयपश्चमभवंमि पडदेवाभिहाणो
पुतो तुमं ामि । कारावित्रो वेयमायणं, मुणवित्री मत्या त्रासाडेण । समुप्पो ते विजाधिमाणे । मित्रो गबणयामिणे बौरसेणसम ममौबे, संपूइचो तेण, विरवं
जौवणं, बहुमत्रए राया। परन्नो कोर कालो । अनया ॥ य मि व नवरे परिवायगभत्ता विणीधसेडिमा धूया
बालविहवा वीरमई नाम; मा ५ अविवेयवासयार रत्थियाणं दुजयचाए मोहमा पहिसमययाए विसयावं विधारकुदारवाए जोबणस्म अणवेखिजण नियनुलं प्रणालोषिजण बाधर सावरिक्त्ववगौरवाभिहाणेण!
-...--. ... . . .
.
1 B.पितो। २ CE रता।
. Bom. these words. . . . Bोरखना।
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२८
समरााचकहा।
[संक्षेपे २०५
मालागारेण समं पवसिय ति। स्त्रो व तंमि व दियो तोसे व पूयपियो सम्मवायारपरिवाचणरई जोगप्पा नाम परिवाथगो, सो 'निमायाए पम्वरयगाणं कम्बाभावेण व संमिथव्यमा प्रणारकिजण कार चाणेमरं गयो ति । भाषो च लोयवात्रो 'पहो वौरमई पवसिय' ति। विधायं । र तुमए परिवायथगमणं। तो असहयाए पामयसमा विचितचरिषयाए सत्ताणं समुष्पना ते चिन्ता। नृणं मा जोषपणा सा पवमिया भविस्मर ॥ पाया पवत्ता रायकुले कहा, नहा विणीयसेडिस्म धया न-याणिवर कहिं पवमिय ति। तत्रो तए उजिजण सत्याथारं अवलम्बिजण १. रबरपुरिग्मग्गं पणवेकिजण अत्तणो सडययं पथाणिजण बेटियाश्यं एवं जंपियं ति। किमेत्य जाणियम्ब", अहं जाणामि। रारण भणियं 'कई' ति। तए भणियं । जोयप्पणा परिपवसिय ति। रारणा भणियं। परिचत्तनियकलत्तारम्भो तु मो भगवं । तए भणियं । पयो चेव परकलाताई पत्येर । १५ महाराय, एवं विज्ञता व एए पापण्डिो । म एत्य परमत्यौ कापम ति। एयं च मोजण विपरिणया धमि बेर पाणियो। सवणपरंपराए व त्राषियमिणं सेमपरिवायएहिं; पन्नो कत्रो जोषणा, नाया से सपकपरपरहिं पायं
1 B जिसमबार। . DHARA RABC B adds fu
Beो।
।
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१५]
पउत्यो भयो।
२२८
विडम्बण । एवंविहमिशपरिणामवत्तिण पहुं नए तिवं को। परनो कोर कालो। परिकोणमाउ ॥ तो अपरिचत्तयार पारम्भस्म माषाबडलवाए सेसका पणामेवणाए धम्म विपिसवाए कमपरिणाणं मत्रो समाणो . । कोलागमषिवेसे समुपको एलगताए ति। परजनो कोर
कालो। तक्षपदोसेण च मरिया ते नौहा । गरियो मायणाए। थेवकालेणं व शौणं व ते पायं ॥ तत्रो मरिजण तरूपसेपथाए' कोनागमणिवेमारवौए व समुप्पो
गोमाउगताए ति। तत्य विच तपेरियतहाविद फल१. भखणेण मडिया ते नौहा । 'परमतो कोर कालो । सो
मरिजण तहमसेमथाए व ममुष्पको माएथनरवर विलामिणोए मयणलेहाभिशणए सुथनाए नि । पत्तो जोम्वणं, वाहो मरवदस्म । पत्रया तनमदोसो चेव मुरापाणमनेणं विणा
वि कोणं दढमहोमिया रायलषण । सुषो रायपणा, १५ वारावित्री तेणं। तो न पि प्रलोमिङ पयत्तो । कुविएण बिन्दाविया ते जौहा। ववगो मत्रो। लज्जित्रो ख पत्तणो बुत्तन्तेणं । परिवत्रो य अणसणं । माममेण कालेज
B.U. CE IPB opfrut, CE erform in the margin. . D दोसवाए। D adds सच्चा
u D supplies the following panange down to a out on the margin ; in the text it las the following words : www vfurar रापन रावलेष पाराविधी देर etc. D
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइंधकहा।
[संक्षपे २१५
विमुखों पाणेहिं । समुष्णको य एत्य पुरवणमि माहणम्बताए ति । एवमणुइयं तए ।
तो ममेयं मोजण समुपको संवेगो, जात्रो भवविरायो। चिन्तियं मए। अहो दुख उत्तणं पमाषचरिया । पुचित्रो भाइ। केरिमं फलसेसं ति । तो तेण मयनाणिण ॥ विसेसेणं इमं अवलोरजण भणियं मकरणेणं। वक,. अविवेगिजणाणुरूवा मयलचोए विडम्बणा सेसं ति । ती मए समुपत्रवेरग्गेण मुणिवयणभौएण सुगशियनामगुरुसमौवे पवना पवना । परन्तो कोर कालो । लद्धात्रो य गुरुसरबोधगमणकाले 'मए 'गुरुसम्ममापरेण गुरुसयामात्रो १० सासुग्घाणिगयणगामिणौषो दुवे महाविष्वात्रो। भणित्रो नि गुरण । वक, एयानो धमकायपरिवाशणत्यं कर्मिपि महावमणकालमि व तए पउपियवात्रो, न उण पया असारविसयसरमाणत्यं ति। प च, एयात्रो धारयनेणं परिशासेणावि पक्षियं न पियवं; पमायत्रो अंपिए समाणे ।। नरक्षणं चेव माहिष्पमाणविमलजलगएणं उद्धबाहुणा अणिमित्रजोधणेणं एयामि व अटुसहरमेणं जावो दायम्बो ति। तो मए पावमोशियमणे माज(निामिनियरवसवत्तिणा पविवाणुरायगरिएण' गुरुवयणपरिसं परखोगमग्गविरई पबामियमणुचिडियं । बंपियं । मए कलं असंपत्ताए भयवईए ..
..
..
.
.
.
...
.....
।
| ABCE om.
B•विवरण, D •परिष।
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२२]
पडत्यो भयो।
मझाए चावसहासबारामवतलगएणं पमावो "तरणरामायणपुषिएण अपरिहासमोखेण वि परिहारेणं उभयबोयविरुद्धं पक्षियवयणं ति । मन्तिणा भणियं 'किं जंपियं' ति। परिवायएण भणियं । पुचियो नि कलं तकणकय+ बलावगाहणहिं पावसहदेवया 'दसणत्यमागयाहिं मडरपरि
कलन्तयणाहिं मविभमुभन्तपेचिरोहिं तरणरामाहिं। भयवं, कौस तमं तरुणगो व जीवलोचमारभूयं जयनारंमि वि तास्मिजणपत्थणिज्नं हरिहरपियामहप्पमुहनियमवरसेवियं
सयसलोवमलाहणिज्ज विमयसोकर उनिजण इमं तसं दुसरं १. वयविसेमं पवको ति। तयो मए नामि हिययगवं परिहास
गभिणं भावं विद्याणिजण विमुखदौहनीसास कामाणस्वमखियं चैव जंपियं । जहा। रिथयाणकूलपिययमाविररामंनावपौडिएणं रम इस दुसरं वयमभुवगयं ति। जंपिजण
परमं वयणं पमायत्रो सेव न कत्रो गुरुजणोवरडो जावो । ५ अकयजावो य वमणवमगो वि या जाए घडरत्तममए प्रत्यमिए भुवणपदीये चन्दे पमुत्ते नायरलोयनिवहे तिमिरदम्सपरेस रायमग्गेस कहकहवि गाण पुष्वभडियं पिव पकयपब्दुिवारपिहाणं पविट्ठो बागरसेटिगेई नि । तो
गहियसुवाष्णभको निगवतो व सागरसेष्टिगेजात्रो .. पावषियपुरिमपथसंचारो विवाणमरणदिबावहाणो रसिय
1 B.पार।
.D.gl
. Dadds oth
.
.।
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१५
समराहकहा।
[संक्षपे २२२
विवानरागमणो समरियविश्वाविदोएभावो विसमभयवसपलाथमाणे कुनकरवालवावडग्गश्त्येहिं गहममदूरवाबूरियदिमायोहिं रखो तो तुरियमवधावहिं गहियो रायपुरिमेहिं । पत्रो परमवगत्रो व ते मदौत्रो बुत्तन्तो। संपर तमं पमाणं ति। भणिजण तुणिको ठित्रो परिवा- । घगो ति॥ __ मन्तिण भणियं । भयवं, कई पुण एत्व एगदिवसायगैचो रायालंकारो नत्वि । तेण भणियं । दिनो ख एसो मए पावत्यौनरवरस्म । मनिण भणियं 'किं निमित्त ति । तेण भणियं । मुण।
पत्थि मे मावत्यौनिवासी गन्धम्वदत्तो नाम वयंमत्रो जौवियात्रो य अमरियो। तेण तत्रयरनिवासिणो रन्ददत्ताभिहाणस्म मेटिमाननगरम धूया वासवदत्ता नाम कबगानेहाणुरायवमत्रो अवदिषा वि पत्थुए विवाहमहसवे "जोषणाभिमाणिण रहरहा वि पत्तणे विणासमालोषिय ॥ पवणविजण पुरिमयार अवहरिजण परिणैय ति । एयवरयरंमि बडो से राया। वहरिया वामवदत्ता । निषढो नपरोयो। भागो मे ममौवं जीवियाभिहाणवयंवगायो। पुचित्रो पागमणपत्रोयणं । साहिब
1 Eom. ..सरप ) •सदियो। • D बोनसमवाभिएप विपरिवार। D adds जोएवं वदने।
(E on. • D farvet, E adds /
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१]
पउत्यो भवो।
चनेणं । तो मए 'तमणुपुषिजण रायाकारकोमणियमहामो पेपित्रो नरिन्दपञ्चायणनिमित्तं जीवियो' । गत्री व सो सावत्विं । पसंकारदरिमणपुवयं विश्वतो तेण राणा एयवरेण । कत्रो से रारण पहायो। पेसिया गन्धवद५ सम सावविपवेमणनिमित्तं महन्तया । गौत्रो महाएकिं, पवेसिलो रारण महाविभईए, दिडो “च जणणिजणयपमुहेण "मयणवग्गेण । 'पाविया "तेण कण्ठगयपाण वासवदत्ता । ता एवं निमित्तं ॥
__ मन्तिण भणियं । माड ववमियं, मित्तकवचमा १. चेव सप्परिमा हवति । 'निहोमा खु ते पुम्बगहिय'
ति मन्तिजण मोयाविया धणई । 'भयवं, तुमए वि मविवेगाणरूवमायरिय' ति भणिजण विसनिको परिवायत्रो ॥.
धणे वि य ते रायपुरिसे पेसिजण मावत्यिं पयहो ।" जबनिहितौरमंठियं वयरा नाम नयरं । 'कहाणयविसे
मेण पत्तो पउमावा नाम अरविं । तौए विय करवयकपउियपरिवारियम एगंमि विभागे एउट्टियं वणगइन्दपौढं।
.D राजपनयममधे राया। . Dadds जीवाविभिषिष । १) मयरपविषपरेष। D om. I ACE om. ( Dadds वापरतापिपरियोपमपिपरपुरसुंदरौनमाविक ता। मिय रोहिला। .D om. BDरावर। Bकार। १. ACE om. Eबिवं।
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________
२३४
समराइचकाता।
[संक्षेपे २१२
पण्डा दिसों दिमो कप्परिया। धारो गयकाहगो 'धणमग्गेणं । गरियो ख एसो, पारियो धरणिवठे। परिपो गथकलाहगो । देवजोएणं न वावाओ धरणे। तो वरि पत्तिजण दन्तमुमलेहिं 'पंडिविस्म' ति गरियो करेणं, "विलितो व वरिं विखग्गो समासमवत्तिौए । नग्गोहमालाए। रो य तयाकलहंगपौडियाए रसियं करेणुयाए । तत्रो त मोत्तूण वलिचो गयकलहगो । पारडो धो नग्गोइमिहरं । दिडा य तेण तत्थ नौमि बोलावगवियुका तेलोकनारा रयणवगै। पञ्चभिनाया गहिया य। चिनियं च तेणं । "बुहामि जर 'गोवहवरम, ता .. पराणेमि एवं परमोक्यारिणो सावत्यौनरवरस्म ; पश नाममौषियमणचिहिस्सं ति। ठिो कपि वेलं, परन्न गयपीढं, घोरखो तरुवरात्रो, पयट्टो मावत्यिं, संपत्तो परिमं ॥
रो च गया ले पुरिमा मावत्यिं । निवरो बुत्तन्तो ॥ मरवरा । कुवित्रो तेसिं राया । अहो दिया तुम्हे तहाविकं पुरिमरयणं नहा एगागिणं मोत्तूणमागय ति । ता एस में दखोः तं व अगिहिजण न तुषि सावत्विं परमियम् ति । भणिजण "निचढा नयरोत्रो । खग्गा
| Bel 1 Dadels I Dadds up!
.परतो। १BD •साचार ।
AT:, BD •TT.. CE शामि।। • B ft., 1) puts here. =D formato
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________
पछत्यो भयो।
पणं गवेसिउं । दिहो य किं पिथमेलगाभिये पपियो मत्ववाहपुत्तो। मारिषो ऐति बुत्तनो दममा, रमेण विय नेसि । तत्रो करवयदिपहेरि पत्तो मावत्यिं। दिडो मरवई, परितद्वो हियएण। भाषियो वुत्तन्तो नरवर। . । देव, रमिण पियारेण सहा रयणावसी । दंमिया च । विनियो राया । 'हो वित्तिया "कच्चपरिणईणं' नि चिनिजण भणियं च तेण । भह, ह व मए एमा संपारिय लि, न कायम्बो मे पणयभनो । पहवा माहारणं शेष
ने एवं र पि, किं संपायर ति। तत्रो घरबस ५० करवयदिणेसु काऊण महामहम्न मत्थं भरिजण विचित्तम
उस्म दाजण नाणामणिरयणमारमणग्धेयमाहरणां अपिषवाणियगवेमेणेव पेमित्रो समबनयरं धणे ति __ पत्तो कालकमेणं, विनाचो अणेण । परितडो से गुर
जो, निम्गत्रो पचोणिं । दिहो य जणिजगएकिं, निव॥ त्रिो पक्षणेसु नेसि, भिणन्दिषो जणिजणएकिं। 'कया सम्बाययणेस पूया, दिवं महादाणं, पवेसिलो मरिन्देश ममाणिजण माया विभूईए । कयं र राति महोचवभूवं बहावणवं ति। पररिले ."पुचित्रो धमिरिगुप्त
| Dadds नि। ) संपतो। जुनवेष। Baw.।
ABCD om. (Dafti • BD add wat E AC om. the rest of this sentence except avifryte (Dadds
म ह परमपरिहा . B fre, परिः ।
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहका ।
समराइचकहा।
[संक्षेपे २४६
गणिजएकिं। चाहियो तेण । विदिया जणणिजया । भणियो व हिं। वच, असं तौए । अणुपिया ख मा पावकमा भवत्रो । न रेहर कप्पपायवे कविय कुवमिति । ता पत्रं समाणक्वालविवाहावं दारियं गवेमामो । न तए एत्य संतपियव्यं । न मुञ्चर मसौ जोगाए ति। तेण । भणियं । को एत्य अवसरो संतावस्म रिसो खनु संसारम
वो ति। तेहिं भणियं । माड माड, महापुरिसो खु तुमं । ता किं एत्व प्रवरं 'भौथए ति ॥
तत्रो कथा से गुरुर्वि धणदेव महिमा । निग्गयो धणे मा निमिति । पूणिो जखो, कया अस्थिजएपरिवतो। १० गो व भुतुक्तरसमए तथासवं चेव मिहत्यं नाम उजाणं । दिडो य तत्व प्रमोथपायवतलगत्रो हरियारपञ्चसमिरो' मणवाषकावगुत्तो गत्तिन्दित्री गुत्तबम्भयारौ ममो अकिक्षणे दिवगन्धो निरुवलेवो. किंबण, अट्ठारसमौलङ्गपस्मधारी अणेयमाङपरियो जसोहरो नाम कोमलाहि- १॥ वस्म विणयंधरस्म पुत्तो समणमोहो ति । तं च दगुण समुपको से पमोचो, विभिषो धमववसायो। चिन्तियं - पेणं । हो से वं. पहो चरियं; अहो से दित्ती, सो सोमया; पो से पुरिमयारो, बहो महवं; पो से
---.. | BD भौषर. and om. ति। . D adds परिवागे। . Bधी , E
.
.. .... ..... . Dadds मकस। LADE मि. मौली, B समि।
(B.परिपारितो।
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६१]
चउत्यो भयो।
२५.
पायलं, हो विश्वनिषिवायचा; पहो से जोवणं, हो पण विजयो ति। ना धनो खु एको दहलो पनुवापणिज्जो ब । गो तस्म समौवं । वन्दियो गेण भयवं जसोहरो सेसमाहुणे च। दिनो से रावण धमलाहो सेस। साहषि । अवविट्ठो गुरुपायमूले । भणियं च तेणं ।
भयवं, किं पुण ते निव्वेयकारणं, वेण तमं रवि व पञ्चबाणे विसयसहमवहत्विजण पम्पव्वं पवनो सि । जसोहरेण भणियं। एगननिव्वेयकुलहरायो संसाराषो वि अवरं
निव्वेचकारणं ति । धणेण भणियं। भयवं पयशजणमाहारणे १० ख एस समारो; अषो विसेसकारणं पुछामि। जसोहरेण
णियं । विसेमो वि मामनमनगो पेव, तहा वि नियथमेव परियं मे निम्बेयकारणं ति । धणेण भणियं । करे भयवं अणुग्यहं, कहेउ अन्हाणं पि निदेयकारणं निषयचरियं ति। तत्रो जमोरेण 'कमाणागिई पमन्नास्वो प । एसो, कथार निवेयमुवगा' ति चिन्तिजण भणियं । मोम जर एवं, ता सुण ।
अत्यि रहेव वासे विशाला नाम नयरौ। नत्य पमरदत्तो नाम नरवई होत्था । एषो व तोयनवमभवमि
तमा पुत्तो मरिन्ददत्तो नाम पामाथि ति । अणणे च मे .. जोहरा, भव्वा य नयणति ति। ताचो व मे रवं
1 D चोरावरिष।
. DE पारे।
.D •णे।
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६
समराहचकता।
.
[संक्षपे २६३
दाजण पवनो समणतणं । पहमवि संपत्तपत्तो नयावसोनेहमोशियमणो रजसणाई विषयसक्षमणुहवन्तो रिहामि, पाव भागो मे पलियालेण धपदूषो । निवेहो च मे मारमियाभिहाणाए नयणावलौडियाए। तो समुष्णको मे निवेत्रो । चिन्तियं मए । हो पचलया जीवलोयाम
हो परिणामो पोग्गलाणं, हो सारं मणुयत्तणं, हो पावर महामोहो । विय
अणुदियहं वचन्ताणि ऽमार 'कह कि जो न लखोर। जौयस्म जोवणम्म य दियइनिसाखण्डखण्डाई ॥ বিলিৰামতিলাল আন্তলি অঘন্তু দ্বমুখ। ৫ चन्दाइचबरला कासरा भमाडेति ॥ "पौणे पाउयमलिले परिसरमन्तमि देवसम्ममि ।
मवि कोवि उवात्रो तह वि जणो पावमायरर ॥ पता मे पमाएणं । पवनामो पुम्बपुरिमसेवियं ममणतएं । माहियो निययाहिप्पात्रो नयणावलौए । भणियं च ।। नौए। पबउक्त, जं वो रोयर ति । न खलु पर पबतम परिकूलयारिणोः पवि य ज तम पवविहिमि, पई पित चेव' ति निवेर व अनउत्तम । तत्रो मए पिनिय । पो निमराणुरायया ममोवरि देवीए, ग्रहो
1 Eom. मे। 1ACE विंबर, Bari , BD दिया। . गैरे। . D सासपि।
Dपरि। विर
CDaddsa
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________
२.] :...
पत्यो भयो।
२९६
मात्यलणं, पहो विवेगो, पो पित्तणुषया', बहो धन्दापुवत्तक, हो समसुहदुकथा, सो एगमारतणं ति ॥
एत्वन्तरंमि निवेदो मे कालो मालपाडएकि। पढियं तेहिं। पामारजण ज्ययं कमेण परियहिजण व पयावं ।
उनोविजण भुवणं अत्यमर दिवायरो एहिं ॥ तो भए चिन्मियं । धिरत्यु जीवसोयरमएयम वि दिषयरस्म एगदिवसंमि व एत्तिया भवत्य ति। तत्रो
अहं प्रत्यारयामण्डवंमि कंचि कामं गमेऊण मियरजोहा५. पसाहियभुवणभवणे उद्दामकामिणीयणवियम्भियमयणपसरे
या पत्रोसे गो विलमणिरयणमालपदौवमणाई कुष्टि मविमुक्कवरसरहिकुसुमपयरं यहलकत्यूरियाविलितविमलमणिभितिं पवरदेवंगवत्यवोकारियकण्यखम्भ उज्जसविचितवत्यविरमयवियाणवं जरढविहुमायबडियपलरमणाई अत्यु। रियपवरबलौविक्षगण्डोवहाएवं विमलकसपोथम चोवणेय'हरपरिग्गरं जाम्बियसरविकुसमदामनियरं कणयमयमहमहेमधूवघउिचाउ पन्जलिव विरक्तधूमवत्तिनिवई एलकसाइंसपारावधमिडणमोहिवं विश्वकपूरवौग्यमातम्योपरम वरियविशेषणपुष विवितायएनिमियमणिवह
, CE Smपापबना। . D om. • B•पोष। LCDE मबार।
Eपिविषयावावर-बाप
Bom. wa, Di; marg.
B निषित, लि। ED.वरिया
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७.
समराहसकता।
समराकहा।
[संक्षेपे २७५
सरहिपउवासभरियमणोरोवणेषकण्यकच्चो तपियवरवारौसरविकुसुमपाइथमयणपूर्व सए विव सपरिवाराए नवणावलौए समडामियं वासगेहं ति । उवविट्ठो पारे । कंचि का गमेजण निगमो देवीपरियणो । थेववेशाए पसत्ता देवी। अहं च विसथसाविमुहियचित्तो वि नेहाणु- रागत्रो 'देवौ परिचरयया, एहहमेत्तं एत्य दुबरं' ति चिन्तयन्तो चिट्ठामि, जाव सा देवी 'पसुत्तो नरवर' त्ति मनमाण मोनूण पलामोरणा कोहिमतवं । समझा व उग्धाउिजण दुवारं निग्गया वासगेहात्रों। तो मए चिन्तियं । किं पुण एमा अवेचाए बिरबदुवारं निग्गय १० ति। नूणं मम भाविवित्रोगकायरा देशचायं क्वमिसार तितो प घेतण अमिवरं निग्गत्रो तौए पिट्ठो। गया व मा पासाथवालमा 'खुज्जयम ममौवं । उद्यविधी तौए खुल्यो । तत्रो मए चिन्तियं । "दो एयरमा माधिजण जहासमौहिणं करिस्मर ति। एत्वमरंमि घुमानालो- १५ यणेणं भणिवं खुब्जएणं। कौम तुम भव्य एसियात्रो वेशाचो ति। तत्रो मए पिनियं । । किमेयं अव्व ति संचवर । पावा परिवागमणा रमाए वेलाए देवी । पत्रो एवं मनि ति । होउ, परिवषणं सुमि । तो देवीए
Bोस। B , C explains भाग, समोर कोमिन सकारवासिय दुपार।
बनी। .EN AC बर।
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५
पउत्यो भयो।
२०१
भणिय। पन्ज ख विसमधासो चिराचो पसत्तो राया, पो एस कालखोवो ति। तो मए पिलियं । हा किमेवं । एत्यारंमि कठिणहत्येण तेण गहिया अगर
धूमामोयगभिणे केसात्ये देवौ । नमो "परिया तेण समर्थ * देवी। विकारमणहरं च नम च ममं च मयणकोवाणसधक्षणं विभियं तीए मा मोहरेडियं । पाचिनिया तेण धुम्मियं च से चलतारयं वयणं। एयं च वायायणपविद्वान्हालोयभाभियं वायरमवयचिजण अविवेयपवणमधुलियो पनलित्रो मे ममि कोवाणलो। कड़ियं च तमालदलनौवं १. मण्डलग्गं । चिन्तियं'वावाएमि एए दुवे वि पावे' ति।
तको तव किरणावलौभासुरं जलामिव पेचिजण रसिं पण्डमविवेयन्धयारेण । जावा च मे चिन्ता । जेण मए परचझगयघड़ा विधारणसालमा नरिन्दकेसरिणो विणिवारया,
मो कई रमं पुरिममारमेयं देवि र कम्जायरण वावगे५॥ सजीवियं वावाएमि ति। । वोसत्यं जंपियमिमौए
कौशियंसा वासभावात्रो, भुत्ता सिणेहसारं, गणियो पप्पापयतको पुत्तो। ता किं एरण । पवि च । पविवेषपडला व रविवार । उज्यत्रो पपई सामनपरिवI Anter, B •ra, Cóvrect explained unt; D vrati .DI विदेशमनि । B. । .ACE पा.। 1 Dadds समाविमा पानिप उप्पो ममाप सपनामावकारी संचारमोतिषियो।
• B •पण । CD om.
(Dom.
16
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४२
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५
तौए । एवं च गुणहरकुमारम वि लाघवभावेण 'पत्थुषविघाचो ति। अहो मे मरिसववमानो ति। विलिएण तकणंर व समाणियं मण्डलग्गं, विरतं च मे पित देवौत्रो' । उवडियो धम्मववसायो। गो वासहरं युवको मयणिज्ने, पवत्तो चिन्ति । अहो मषिलिया नाम प्रभूमौ । विमलया, पणग्गी चुडुलो, "त्रभोयणा विसूरया, प्रणामिया वाही, 'अवेयणा मुच्छा, अणुवसग्गा मारो, अर्णियला गोती, परब्युषो पासो, अहेउको मा ति । अहवा किं रमौए चिन्ताए। रिसो एम समारो। पत्री व पवव्यामो समणत्तणं ति । एवं जाव मुहपरिणमो कंचि कालं चिट्ठामि, ताव १. पागया देवी। कयं मए सुत्तवेड्यं । गुवत्रा व मम समावे। ठिया कंचि कालं। पवत्ता चाडुयाकरणे। अहमति तमेव सुत्तवेइयं अवलम्बिजण ठिो कंचि कालं । ममालिजियो अहं तौए । मए वि अत्तणो चित्तवियारमदंभयोण पुब्बिं व पडमबिया । एत्यन्तरंमि पहयारं पाहायवराई। १५ पडियं कालनिवेयएण।
एषा वर रयणे विमुकतमकेमिया विवलमुहौ। पाणैयं पिव दाउं परलोयगयम सूरस्म ॥
PA पाप। •जो.. (खि। १) देवौर परि, B sec. m. .. मोरया। ! ACE सचे., . corrects into सचे। YA TO, B hud, Esfrd; cf. Guz. Te sorcery, cudning. • ACE om. the passage : पवना down to बार।
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९५)
चउत्यो भवो।
पहाषा रयणी, कयं गोसकिछ । ठिो नि प्रत्यारयामडवे । कथा भविलेलं सामनप्पमुहाणमणुजीवीणं पसाया । पविट्ठो मनिपर। धागया विमलमरणमुहा महा
मनियो। पापिषो मए एतेमिं नियवाहियात्रो, ' । बामग्री तेसिं । भणियं चणेहिं। देव, अपरिणो ताव कुमारगुणहरो, पयापरिरकणं पि धनो व ति। तो मए भणियं । किं न-याण तुमे, कुलहि एमा पनाएं, जमागए धमदूए न चिट्ठियव्यं ति। तेहिं भणियं। देवो
जाण तिपरन्तो सो दियहो, ममागचा रवणै। ५. ठिो प्रत्यायामण्डये। कंचि वेवं गमेजण गो वास
भवणं । नियत्तदेवौमिणेहभावो' ममागया मे निहा। रथणौचरिमजामंमि दिट्ठो मए सुविणत्रो। किसाई धवण
रोवरि "मिंहामणोवविट्ठो पउिकूलभासिौए पारियो कावि अम्बाए जसोहराए, पयोहमाणे गयो मत्तमभमि१॥ याए, अणुपलोहमाण अम्बा वि तह व ति; उद्विजण कवि भारुढो मन्दरगिरि। एत्यसरंमि विषयो । चिनियं. मए। दारणारभो विवागसन्दरो य एष सुमिएषो। ना न-याणामो, किं .भविस्मर ति। पहवा पत्थुवं मए परलोयसारणं । होर, त हो ति॥
२) नेव।
PA •T, B •यो, CE | . MSS • देव., D •भाव।
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४०
समराहका ।।
[संक्षेपे २६४
नको पाल्माणमणुमरन्तस्म चेव प्रसन्ना रवणै। कथं पभाषोपियं। ठियो नि त्यादयामण्डवे। पागया मे महणुष्ववपरियणपरिवारिया' चम्बा । अमुडिको भविष्यं । चित्रो अहं तीए मरौरकुमा। निवेदवं मए इसिं बवणउत्तिमशेण । निममा य मा धवलदुरामोत्थयाए' महा- । गैठियाए। तो मए चिन्तियं । अहो सट्टयं जायं, पम्बा वि एत्य भागय ति। निवेएमि दमौए निययाहिपायं। विनवेमि एवं पम्बन्जमन्तरेणं। पहवा अञ्चन्ननेहाया अम्बा दुकं मे समीडियं संपाउदस्मद ति। दिट्ठो य कुसलसमिणत्रो; तो पासोमि अम्बात्रो एत्य पा- १० य। न जुत्तं च इमौए पस्कूिलमासेविउं, जो दुष्पउयाराणि प्रमापिईणि हवन्ति । विरतं च मे चित्तं भवविधायो। न मकुणोमि स चिहिउँ । ता वारण विक
मि, बेण निमंमयं चैव एमा अणुजाणर ति। एमो य (त्युवाचो होउ । तव समिणयं ना माहेमि, जा तहमा ।। रिषायणनिमित्त बेपत्तं पडुच अणुजाणिहिर उत्तरलियं पम्पन्चममा। तो पतहा परषो सेव हामि नि । पिजिए सम्पत्यारयासमकं विपत्ता प्रया
बाविषा।
. D•परिवरिवा। PA •gो।
. Dीमि। * CDE d., C trnnslates tourt, D had originally sathi
(Bum.
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०५]
पउत्यो भयो।
मए। 'अन्य, पण मए रयणए परमजामंमि दिडो समिपो। तं सणे अम्बा। चम्बाए भणियं। कहेरि पुत्त रिसो' ति । तत्रो मए भणियं । पख किस गणारहुमारस्म र दाऊण कयसिरतणमुण्डणो मयलसचाई " समणगो' मंयुत्तो, धवलहरोवरिमंठित्री य पडिषो। तत्रो विजडो पमनामो ति। तो अप्पमत्वसमिण्यं मोजण सविणसत्यकोवियाए भयमभन्नाथरहरेसशिवयं वामपाएप मधिमण्डल प्रवामिजण घुघुलयमणाहं जंपियं अम्बाए । पुन
परिहयं ते अमजलं, चिरं जीव, निस्वमर्ग र मर्षि ५. पालेति। एयरम वि य पउिघायणनिमित्तं कौरउ रम,
कुमारम र दाजण गिमि चेव रत्तिरियकाचं पमणबिपरिवजणं ति। मए भणियं । अम्ब, जंतम पाणवेमि। अम्बाए भणियं । निवरणनिमित्तं व निवारजण
वेषविक्षिण जलथसखायरे जौवे करेषि कुलदेवय१॥ चणेणं मन्तिक ति। तो मए उपया कला भणियं ।।
चम्ब, कौर जीवधाएणं मनिकम ति। पहिमालको ख धरो। मुण
मणमेलेण वि र परम एवं पि मरणभीरस्म । मरणं भूयाण कथं बहुभवमरणभवं होर।
Eom. बर।
ACE पि.। PAC बोरलो। • Badda fry Aff। ( Dadds got Dotft nanti
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३.६
जो रह परस्म दुकं करे सो पप्पणो विसेसेणं । म पमायकयं करंज विहलं होद जौवाणं ॥ जंपि बाइटुं 'करेहि मनिगम ति। तं मुणसु मन्तिगयं नरस्म सम्वत्थमाहणममत्थं । जं पाणुयं पि निच्चं परस्म पावं न चिन्तेर । रोए परलोए य मन्तियमं अणुत्तरं तम् ।
जा पेचा अप्पाणं तह को सम्बे मया जीवे ॥ चम्बाए भणियं। पुत्त, परिणामविसेमत्रो पुष्पावे, एमा य धम्पसई । सुण।
जम न लिप्पर बुद्धी हसूण इमं जगं निरवक्षेसं। १. पावेण मो न लिप्पद् पहायकोसो व मलिलेणं ॥ पहवा जर वि पावं हवर, तह वि देहारोग्गनिमित्त कौरख रम।
पावं पि कायम्यं बुद्धिमया कारणं गणेकणं ।
ना और किंपि कछ विसं पिजह बोसहं होर॥ १॥ मए भणि। अम्ब, नए प्राण परिणमविसेरायो पुष्पा नि, एत्य प्रकलपवत्तणे कौरसो परिणामो नि। पामुण।
पुलमिणं पावं पिच सेवन्तो तफावं न पायेर । हामारसविसभोई नच बौवर पमयबुरी वि॥ .
1 Dबर्गति।
B•पाया।
पत।
ACE om.
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________
घउत्यो भवो।
२४०
नप विडयणे वि पावं अचं पाणवायत्रो पत्वि।
जं सम्बे वि व जीवा महसवतमाया रहा। एवं च डिए समाणे क हिंसावर धवसर ति। पाणतं 'जर वि पावं वर, तहवि देहारोग्गनिमित्त । कौरव मंति, एत्य सुण ।
दौहाउचो सुरूवो नौरोगो होर अभयदाणेणं । जयन्तरे वि जीवो मयलजणमलाहणियो य । देशारोग्गनिमित्तं पि एयवयपालणं पिय खमं मे ।
पावाशिवडिएण य देहेण वि अम्ब किं कन्य। १. अम्बाए भणियं। पुत्त, प्रलं रिमिवयणवियारणए,
कौरस इमं व मह वयणं ति। जंपमाणौ निवरिया मे चलणेसु । तपो मए पिन्नियं । अहो दारणं; एगत्तो गुरुवयणभङ्गो, अबत्तो य वयभको ति। ता किं एत्य कायव्वं ।
पहवा गुरुवयणभङ्गात्रो वि वयभङ्गो व विवागदारणो ति। " चिन्तिजण विवत्ता अम्बा। जहा। अम्ब, जर ते पई पित्रो,
ता पलं रमिणा दोगरनिवायहेजणा' समारटेण । अहवा वावाएमि पत्ताण, करेउ अम्बा मम मंससोणिएणं कुलदेवपक्षणं ति। तत्रो मए कड़ियं मललग्गं । एत्यन्तरंमि राहा 'मा माइस' ति समुहारको चत्वारधामणमि कसयलो। • समाचा विच उडिया बाबा, परिषो तौए दाक्षिणभुयादले
PACE Iो ।
. BD • निवास।
. B twice मा सार ।
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१८
समराहकहा।
[संक्षेपे ३१ -
भणियो य । पुत्त, अहो ते मारवकसत्तणं; किं विवो तमंमि जीवामि। ता पयारन्तरको मारवहो व नए एसो ववसियो ति एवं निवेहि। एत्यनारंमि कायं कुखुरेणं । सो पम्बाए महो, भण्विं च नौए। पुस्त, 'मएर पप्पाणं एस कुकुडो। अत्यि य रमो' कप्पो, जं । रसे पत्युयंमि जस्म चेव महो मुणैयर, तमा तप्पतिविम्बरम वा वावाषणेण समौहियसंपायणं ति। ता चिट्ठन्तु पने जौवा, एयं चेव कुझाडं वावाएहि ति। मए भणियं । अम्ब, न खाई अम्बाएमेणावि पत्ताणयं मोत्तूण पत्र वावाएमि। अम्बाए भणियं । पुत्त, जर एवं, ता किं. एरण; पिट्ठमयकुछउवहेणावि ताव संपारेहि मे वषणं ति। अपमाणे अवहरिजण मण्डलग्गं पुणो वि निवडिया मे पक्षणेसु । एत्यन्तरंमि तनेहमोशियमणेण पण्डनाणवजोएण भणियं मए पावकमेण । कम्ब, एवं तमं प्राणापेरिति । प्रविय
बळ पि विनाएं नारसह होड निययकमि ।
सड वि दूरालोयं न पेछए पप्पयं 'पछि। एत्यतरंमि दिषा समाणतो लेपयाराणं । "निवार पकाबारीक पिडमयं बुजुर ति। निमत्तियो प तेहिं, सवनोचो मे घमौवं । तयो मा अम्बा र कुछ ममं ..
----...---
----...-----.--
.
१ CDE SRI MCEANIE
AC DI adds an।
D I (Dadds |
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२.)
घउत्यो भवो।
२९
पण गया देवयापायमूछ। गविषो से घग्गयो। भणियो
पर तौए। पुत्त, कति मजलगं। तो मए (वि विसमाणेण कड़ियं । अम्बाए व भणियं । भयवर कुल
देवए, एस मध्यजीवाण वावायणवारए पुत्तदिहदुस्मुमिण' परिघायण त्यमुवणैचो ते कुखुगे। वावाएर व रमं एसो । ता एयस्म सरौरे कुमकं करिष्यामिति । भणिजण मचित्रो अहं जहा 'वावाति एवं ति । तत्रो मए चारो कुछडो। कयं देवयञ्चणं । भणिो अम्बाए मिडूको नाम
सूक्यारो। इमं मंमसेस सऊं रन्धेहि, बेण मे पुत्तोप १. च देवयासेमं पासामो ति। मए भणियं । अम्ब, प्रलं मंगभखणेण । मुण।
मुटु वि गुणप्पमिट्टा तवनियमा दाणमाणविणि योगा। मन्तोमहाणि विहता मरम्म मंमामिणो होनि ॥ सरयं वरं विसं पिखणेण मारेर एकमि देव । मंसं पुणे वि खरयं भवमरणपरंपर नेर । मंसामिणे नरम पारतं पाउयं च परिहार । परिवडर दोहगं दूसहदुक र निरएस ॥ भेषण पि च मंसं दे पणुमबई व जो जम्मा । सो तस्म मग्गजग्गो वचर मरयं न संदेशो।
------------ 1 Dबहिली भरिया नपौर सदेवया भयगर etc. . Dom.ar de Dadi Dadds tourter i
.
.
.
.
Dadder D.
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५.
समराहचकहा।
[संक्षेपे १८
दुग्गन्ध बौभक्कं रन्नियमखसंभवं असुयं च । खरएण मरयपडणं विवजणिज्ज अषो मंसं ॥ एए य मंमामिणो दोषा। रमे पुण अमंसामिणो गुणा ।
सम्बजसमजणा सम्पपयाणार मम्वदिखायो । एवाद घमंसासित्तणमा तणुयं पि न समाई। जे चोरसमिणमउण वण्डिपिमाया य भूयगहदोमा । एरण अमंसासित्तणेण ते तणममोहोन्ति ॥ मंसम्म वनणगुण दो चेव पलं नरम जियशोए । जजियर निस्वमग्गं च मत्रो योग्गर लहर ॥
अम्बाए भणियं। पुत्त, असं विचारणए। कयं व मे १० वयणं तमए ति। ता कि एरण। न य इमं समयं मंसं ति। परियप्पण ख एमा। तत्रो भए एवं पि पडिवत्रमाचिट्टियं ॥
एत्यतरंमि बद्धं माणबन्धममुहकमं ति। वियदिपमि व कत्रो कुमारम्स रबाभिमेषो। पवत्तो र पबाउं। भणियो य देवीए। पन्नउत्त, अनेक पुस्तरवसहमणुभवामो, भए पम्वरस्मामो ति। तो मए चिनियं। किमेयमवरोप्परविरळू देवौए वषियं । अहवा एवं पि पत्यि ।
HAM,CD RI
B.Tel, alds in the margin दोपू(?)बो, " असा दोसो। PA पोन, Bहर बार। AD add here पामो ।
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५०]
पउत्यो भयो।
२५१
बार जिवन पिइ मयं पित्रणमरर कार भत्तारं । विसहरगयं व परियं वरविवार महिलिवाणं ॥ ता किं मम एरण' ; जेएमा भणर ति। चिनिजण भणियं । सन्दरि, पहवमि तुम मम.जीवियानो' वि। किं । मए कथार तर पणयभङ्गो को ति । तत्रो चिन्तियं
देवौए। पव्वयन्ते नरवरंमि अपवयनौए मए महतो कसको, वावचे पण मन्तिवयणो अणणुमरनौए वि वासरनपरिवालणनिमित्तं न तहाविहो ति। ता वावाएमि
पज केणर पयारेण महारायं ति। चिन्तित्रो उवाचो। १० देमि से भोयणगयं चेव कहंचि चोरदिहिं वधिजण
अकालखवधायणं विमं ति। परबता कार वेखा। तो सपनाए भोयणवेलाए "उवविट्ठो बई। वित्यरियं मावा विशेण भोयणं । मुहनाषियं सहाजण ठुला भुचावया।
महाविया देवी, भागथा व एमा। अखिलमाणताण१५ उडविसमंजोरएण किलाहारपरिणमणममत्येणं पतियपउ
पण जोगवडएण सह पागाण अवविट्ठा। एषा व भुत्ता
१ 0 मुर्य। . Dadls विपारेष। ३D पापा। ४ MSS करिचि। • D has these words after भोप।
शार। • B rends this passage as follows : अभिसनियमानेच मनो विष. भरिवार स्वामी परमर नष्णर सारित राप निगमकासंगुलिपिसमुपदीय मे पनवापि, Dपहिसमावसंखोपविसमरिवार वनाजोर पडना सा पर । नानपार पास दरावर निवासिनिम बनोम पतमपिता
5 A om. the following three words.
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५२
समराइसकहा।
[संक्षेपे
-
मा भए। भुत्तावमाणे व पायमणवेलाए अवएस पत्रोरेस पबतमणि 'प्रहारपरिणामणसमत्वं अगदम्यसंजुयं सवणेयं मे जोयवरयं, भलियं मए निम्वियष्येणं । भुत्तावमाणे व कथमोधाचारो गत्री वामभवणं । एत्यन्तरंमि विनियो विसवियारो, सिमिसिमियं मे बोषि, जावं । गया जोहा, सामसोह्रया करमा, पवायं वयणकम, निबडो सोषणपसरो। तो अहं तहाविहमणविखणैयमवत्यन्तरमणुशवन्तो निवरित्रो मौहामणो। 'हा हा किमेयं ति विमलो मे समौवमागो' पडिजारो। भणियो च तेण 'देव, किमेयं ति। तो जडा' जौह तिन .. जंपियं मए। निरूविषो तेण, अवलो मे विसवियारो। भणियं च पोण । परे वाहरह मिग्धं विमपत्रोयनिग्घायणसमत्ये वेगे। तो 'न मोहणं वेजवाहरणं' ति पिनाथको ससंभमसमुरिक नुत्तरीया हाहारवं करेमाणे निवडिया ममोवरि देवी। अवौयं च नौए निरंसगर व कन्द- १५ माणए महं पायगुखौर्षि कण्ठगयं मम पौगए जीवियं ।
नयो का, देवाणुपिया, पिथाए वावारी समायो पानाणदोषेण हिमवादाहिणदिसालणे मिलिन्धपम्पए समुपको परिधिगए कुकिमि। जात्रो कासबमेण । तो
CE om. p BD) om. ? 1 alds vafestemet, B i, narg. सौरव
Dबहा। . B विरोष। • Dadls वापरखे।
CD मावस।
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________
पउत्यो भयो।
२५५
वासो व वाणिं वावारजण गरियो वाइजुवाणेष, दिनो मतुवपत्थएणं गन्दावाउयवामिणो गामतसवरमा । नत्य व पजायपको मौउपहातपहावेयणात्रो पावनो चिट्ठामि। तिव्वयरोए कुहावेषणाए' परिपेलियो किमिए ५ खार पयत्तो नि। तेहि य मे पावकाहिं संधुझिन्जमाणं
वित्यारमुवगर्य मरौरं। जात्रो मे विविारयणमेलमको पिच्च्यभारो। तत्रो पहं गाहियो नहकलं, पेमित्रो व तेण 'मुन्दरो' ति कलिजण नियपुत्तम व पाहु रारणो
राणहरम ॥ रचो व जमोहरा वि मे पुग्वजकालणणे मम १. मरणदिवमि पेव पावसट्टा मरिजण पावकालिययाए'
करहाउयविमए धनजरयमत्रिवेमंमि कुकुरोगभंमि कुखुरताए उववना । पात्रो य कुकुरो । मो य 'मणपवणवेषदखो' ति. धनपूरयमामिणा गुणधरम व' पेमित्रो
कोसलियं ति। पत्ता बो दुवे वि समयं चैव विसावं, ॥ पेसिया 4 प्रत्यारयामण्डवगयस्म रबो, दिवा च तेण ।
जाया एयस्म बनेस पौई, पमंसिया दुवे वि। सममित्रो मुणचो त्रयाण्डमधुम्म 'गोणशियमयारस्म, प र राबमएपरिवासयमा नौलकए। भणियो य गोपरियो। परे वाणवि व तुम, बाबई दोस दडं परत्तो पथा
----
--... ---- - ------------ -------------------- १ Dom. . D परिवार। . D adds पतिवारमेष। # B adds at wagi Botafree, D prima manu.
(Dशेषामितापक्ष।
--
--
--
---
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे ११५
वाषणे पारद्वौए थ। मुणएस जौवधायणं मुहं ति, ता माना जत्तं करेनापि ति। तेण भणिथं 'जं देवो पाणबेर' ति। दुवै वि च अन् जाविहिं लाखेर नरवई । एवं र अरकान्तो को कालो ॥
अत्रया व अहं गयणयलपासाथसंठियं पारुढो इन्द- ॥ मौलनिम्बूायं । तत्व पन्नेउराणं रमणनेउरमिणायगभिणं नवजसहरमहं पिव गणियामुरयनिग्योममावषिजण मचिऊ पयत्तो। तयवसाणे च वायायाविवरेगदेखेण दिट्ठा मए चित्तसाखियाए मा खुब्बएण मवणुछङ्गे रासहमणुहवन्तौ नयणावली। तं च मे दगुण समुपत्र जारस्मरण । । नश्री कमवमयत्नणेण अमरिमाणलपलितेणं पञ्चनग्गेहि 'वि लकिउमारको। तौए वि तम्म मन्नियं खुजस्म गेजिणं शोहमयाउडयं कोहाभिभूयाए पात्रो अहं पणदए। पहारविहको निवरित्रो मोवाणवत्तौए, गुडमाणो पत्तो तमुद्देमं, जत्य नरवा जूयं खेलर ति। ५ "मग्गो व मे 'गेगह गेह' ति मंलवन्तो समागमो देवी
१E परे।
।
। . D ndds चिता समुपवा ना शिवारगिपमना परवापरि. यामानव मज, Bi. marg.
" B मारमा ( BD rund this passage thus : विसपार मर शिपिपरावरिषविशिषति पापा पारविष• etc. • DINGueो।
EBIT
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________
पडत्यो भवो।
२५
परियो। तंतहाविहं महं मोजण तरेमवत्तिणा तेण पुषभवजणणौसणएण धाविजण गहियो । घेपमाणं में पेचिजण राणा हाहारवं करेमाणेण पात्रो को सुणत्रो प्रकपाउएणं ति। पहारविहलंघलेण वमना५ बषिरं मुको घरं तेण। कण्डगयपाण निवग्यिा दुवे वि
चन्हे धरणिवठे। मोगमुवगो राया । पाणता तेण पुरोहियष्णमुहा मणुस्मा । जहा तायरम उवरथम अग्नियाए व कामायणसवाचन्दणकडेहिं महन्तो महारो कत्रो मोग्गर
निबन्धणाई दिबाई महादाणारं, नहा एयाण वि उवर'. याण काय ति। एयमायलिजण चिनियं मेए । हो पु
खनु पुत्तएणं सम्बमकारो पावित्री दिवाई ये मोग्गरनिबन्धणाई दाणई, पहं पुण निरिखजोणोए वि भयोविषाए कुहाए किमिए बायतो मुणएहि य बजमाणो चिट्ठामि। पहो 'गल्यथा कमाएं। एवं चिन्तयनमा ॥ विमुकं मरौरयं जौविएणं ॥
तो पई, देवाणुप्पिया', सवेलपपथावरदिमाभाए अवि दुष्पवेसं नाम वर्ण, तमि व
उवभोगजोग्गपलवपुप्फफलाषिउदगपभड़े।
PAD अनुषः, B बसपार नि।
A furore, B om, E inserts i RD has instead of this : विपिसाबमापरिचौर।
Dadds: महामनासपौरिचरोनबमोपमापोBi. marg.
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५०
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे २४०
गैयलि-धोरि-वधूल-कयर-वरराइसंकिले ॥ ताउ-वर-खन-सचण-सुकथरगहोरदुतसंचारे। विविह विसविडविनिग्गयवतिकग्गकष्टाए । एयारिमंमि य वणे नौसेमं पिय निराभिरामंमि ।
काणपस्तौए गमे जणिोऽहं कुष्टपमएणं ॥ तत्य गमे नरयकुम्भौपागाइरेगवेयणं विसहमायो असंपडिए व पसवकाले जात्रो नि दुप्पवेसे वणे । श्रव्योचिहापौउियाए व पणटुं मे जणगए थणएस खोरं । नषो पहं बुभुखापरिमिलाणदेहो तत्थ परिभमन्तो गोखरयकण्टए खारउमाढतो। तो समं पावेण वित्यारसुवगयं ।। मे सरौरं। एषो य को पुष्षयरजममाइसुणत्रो अल्माणसुवगत्रो मरिजण समुपनो इममि चेव दुष्पवेसे वणे भुषामत्ताए ति। दिट्टो व मो मए कालपासो व विदुममणिरत्तनयो घणन्धयारच्छवौ मसिकशाकोरिधवलदाढो चलनजमलजीत जसामयसमौवे दडुरं खायमाणो ति । १५ नमो बुमुखापरिगएणं अवियारिजण परिण; गहियो मए पुरदेसे । तेण वि य नयणमितिमिहाजालाभासरमवशोरजण रखो पर 'वषणदेखे। एवं च प्रमाणकोहवस्था दुवे वि परे परोपरं बारउमारहा। एत्यतरंमि पदिपुषण
1 A, B •., Dोनिया
Br. . D prefixes विवर।
. D विसानिमा ।
ACDE Tureng (Banो।
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________
३७८
घउत्यो भवो।
ર૫૭
गमित्रो अहं तर शेण, पाडियो महियले। तत्रो मो मम खादउं पयत्तो। किह । चमं चरचराए फालयन्तो, छिरात्रो तडतडाए नोडयन्तो, मोणियं ढगढग्गाए घोडयमो, अट्टियाई कडकडाए मोडयन्तो ति। अवि य
तह खादउं पवत्तो जह मह्यं खन्नमाणमहेण ।
भौएण व नौसेमं जौवेण कलेवरं मुक्कं ॥ नो पई, देवाणुप्पिया, एवं मकम्पविणिवादो ममाणो' नत्येव विमालाए नयरोए दट्ठोदयाभिहाणए नित्रयाए
महादमि तत्य मौणोए गमपुडए रोहियमत्ताए समुपत्रो १. दि। सो वि य कण्हमप्यो तहा मरिऊण रमाए व मरि
याए संसुमारत्ताए ति। जाया कालकमेणं । अनया पर तत्य व परिश्रमन्तो दिट्ठो संसमारेण, गहियो पुषभाए । एत्यन्तरंमि मन्नणनिमित्तं ममागयात्रो अन्तेउरचेरियायो ।
दिवा पिलादयाभिहाणाए चेडियाए अम्पा । तत्रो मं मोक्षण १५ मा गपिया प्रणेण । मयराहं च पलाणो अहं । तौए विवश
कहं गहिया गरिय' ति मान्तमारडियं । धरिया लोएण । कलयरवेण समागया मछपन्धा। श्रोयरिऊण मुयाविया गै गहियो 'य संसमारो, मारित्रो दकमारेणं ॥
१. Budde परिज। सोरियं व्यायार, I) सोनिय पदार। PACE पितो। ४Dमरस .. BD road this passage an follown afa नियरिसमा मिया नाव परिणाम मौौर Dom.
17
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३०६
परबतो कोर कालो। एत्यन्तरंमि अहं केवट्टपुरिसेविं समामामित्रो जालेण, गहिरो जीवन्तत्रो, 'महामच्छो' त्ति कखिऊण समुपत्रकज्जेहिं पाङडनिमित्तमुवणेयो गुणहरम। परितहो राया। 'मंपाडियं पत्रोयणं नसिं । नौषो तेण नयणावलौए समौवं । भणिया य एमा । अम्प, । एयस्म रोडियमच्छरम पुच्छभायं तायं अज्जियं च उदिमिजण माहणणं रन्धावेहि, उवरिमभायं च पातलियं काऊए मनमत्तणो य 'विशंकं करे नामि । एवं च मे सुणमाणस्म देविं च पेचिऊण समुप्पन्न 'जादकरणं । एवं च रथा समापने विन्दिऊण पुच्छखण्डं पेमियं 'माहणणं १० नयावलौए। मेमदेहमि निच्छलियाई खवलाई, दिवं 'तिगडुकडं पिङ्गलोणं परिसित्तो हलिहापाणिएण । तत्रो उम्पत्तनामकणभरियाए पखित्तो महकवालोए, संवत्त व्यत्तएण तलिजिउं पयत्तो।
नो विभिन्न पकं खाहिर पुत्तो ममं ति जाणामि । १५ तिम्ववियणहिभूपो न धमझाएं झियाएमि ॥ रय वि कत्यित्रो मे निरयगर समाणएहि दुकेहिं । दडकमनियमबद्धो न मुया गौवो मरौरं ति ॥
Dom. this scutence. . B विस।
Bonto. D) adds ODW, B afueni marg.
Dadds WNT .BDadasai PICमरस En fwagon
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________
३८७]
'चउत्यो भवो।
२५६
'एवं च तत्थ निब्ववेयणभिभूत्रो चिट्ठामि । एयं ताव एयं ।
रो य विमालानयरोए पाणवाडए जा मा पुष्वभवजपणे संसमारभवे वट्टमाणौ वावाया, मा तत्य छलियत्ताए " समुपत्रा। तो तौए गभंमि एलयत्ताए परित्तो हि। जामो कालकमेणं पत्तो जोवणं । महामोहमोषियमणो मेहणनिमित्तं प्रारूढो 'मयं । दिट्ठो य नियहवरणा; 'कमायजोएणं तहा हो मम्मदेमे. जहा पाणे परिवरजण निययवौएण चेव ममुप्पनो तौए गमंमि । पविय कमलविणडिएणं तत्य मरनेण मन्दभग्गेणं ।
अप्पा 'हु अप्पण च्चिय जणिो जणणौए गमि ॥ 'मा य पञ्चामने पसनकाले गुणहरेण रबा पारौत्रो नियत्तमाणेण प्रणासाइयत्रपाणिण तहाविहछेत्तभायंमि
कायजायाए मन्दं मन्दं परिमकमाणौ प्रायवमायडिजण ५५ कोडण्डं विद्धा 'कलियमरेण । पहारगरुययाए निवरिया
धरणिवढे। बदलरको परितट्ठो राया, ममागी तमुद्देमं । दिहा फुरफरेन्नपाणा, 'भावनसत्ता एम' नि सखिया तेणं ।
१ BD read एवं तिपय पाविता रम पि नाव पाव नि। योगी पारनामे ना पा प्रवभव• etc.
रमे। .ा।
मायोदरा DND (Dनी बोर कापमा पाका मम पुर। • B पाविति। Bबोरं Afte, Cafe
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६.
समराइञ्चकहा।
[संक्षेपे ३८८
तषो य मे उयरं वियारिजणं 'नौणित्रो अहं। समपित्री अयापासम्म । अनथणपाणेणं जौवित्रो पत्तो कुमारभावं । एत्यन्तरंमि पारद्धौफलनिमित्त गुणाहरेण कुलदेवयापूयाविहाणं कयं । भोयणत्यं वावास्या पन्नरम महिमया । बम्भणजणभोयणत्थं च सुसभियं कयं महिममंसं । इत्रो । य 'किर पवित्तमुहो मेसो हवद्' ति" [लोयवाओ] पाणवित्रो प्रायं कायसणउच्चिट्टरद्धपक्कपरिमोहणनिमित्तं सवयारेणं, 'ठावित्रो महाणमदुवारे । तत्रो मए उस्मिपियं तं मंस, भुत्त बम्भणेहिं, विदलं पायमणं। उट्ठिया दियवरा ठिया य पन्तिया पन्नियाहिं। एत्थन्तरंमि विसेसज्जलनेवच्छं १० भन्नेउर घेचूण प्रागत्रो गुणहरो। तं च मे दगुण ममुष्पन्न जारस्मरणं। विनाओ मे मव्ववुत्तन्तो। "चलणेसु निवडिऊणं वारया बम्भण। भणियं च तेण। एमा पन्तिया तायरम उवणमउ, एमा य ब्जियाए, एयायो य कुलदेवयाए ति। पतं पडिस्मयं बम्भणेहि। चिन्तियं च मए। अहो एवं पि नाम । पुत्तए जयन्ने अहं दुखियो ति। एत्यन्तरंमि भोयणनिमित्तं
१) नौषौज।
पालयम. In adds तेष य । PACE • पक्षण।
HD भोषण de los 13 the proceding passage is in the margin, and the word सायबापो is omitted, alon in D.
Daविला O DEom., E om. पंनिया
c Dails पहा सारा चिता नवरा मया। . Dald. तरवि।
Dadda
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________
७.३]
उत्यो भवो।
२८१
२६९
चेव मयलमादलोयपरियो' उवविट्ठो राया। दिट्टायो देवौत्रो, न दिट्ठा नयणावलौ। तत्रो भए चिन्तियं । पर कहिं पुण मा' भविस्मद । एत्यन्तरंमि प्रबं उहिमिऊण भणियं एगाए चेडौए । हला सुन्दरिए, दर अनं चैव दमे महिमया वावादया, ता किं पुण एम एवं विहो पूदगन्धो ति । तौए भणियं । इला पेयमनमिए, न एम महिमगन्धो ; एमो खु देवौए नयणावलौए तहाऽजिले रमलोलयतणेण मच्छयं खाइऊण कोढगहियाए वणन्तरग्गियो देहनिम्मन्दवाभो । दयरोए भणियं । हल्ला सन्दरिए, न म मायाहारमेत्त१. समुपत्रो कोढो, किं तु तहामभावियमहारायविष
प्पोयवावायणजणियपावममुत्यो ति। ता अलमन्हाणमिमौए। एहि प्रवत्री गच्छम्ह "ता मा किंपि प्राणत्तियं देहम्मद ति। गयानो चेडियाओ। तो मविसेस पलोरया मए दिट्ठा य एकपामोवविट्ठा 'मखियामहम्ममंपायदूमिया । विणिग्गयातम्बनयणा नयणावलि ति। नत्रो पेचिऊण तिव्वयरदकमंतत्तो मोर पत्तो। कहं ।
हा किहर मा पञ्चरकं कम्ममलोछाया पणदणी मे। जान्तरं व पत्ता रूवविवन्नामभेएण ॥
१B परियरिया। .D मधमंस। "Bमपिया
ICEom HD नाय uncted from मा य।
॥ पता।
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६२
समराइचकहा।
[संक्षेपे 8.1
वयणेण थणहरेणं चरणेहि य जो निजिया भासि । सम्वविलयाणमहियं मोक्ष ममिकलमकमलाणं ॥ तौए चिय पेच्छ कह अङ्गुलिविगमखयसंगमेहि च । ते व इन्दि देसा धणियं उब्देवया जाया ॥ केमाहरमयणेहि मविश्थमुभनपेच्छिएहिं । । तिम्बतवाण मुणोण विजा चित्तहरा दढमामि । म 'चेय का एण्हिं तेहिं चिय पावपरिणावसेण । चिन्तिब्नन्तो वि पिया कामीण वि कुणड 'मिल्देयं ॥ एवं च चिन्तयन्तो जाव कंचि कालं चिट्ठामि, ताव महावित्री राणा सूवयारो, भणियो य । अरे न सचर मे . महिमयममं, ता अनं किंपि लई आणेश ति । तत्रो सुवयारेण कलिऊण 'चण्डमामणो देवो, मा कालखेवो विस्मर' ति मम चेव एक मत्थिय छत्तण कयं भडित्तयं, पेसियं च रखो। तेण वि य 'तायस्म उवणमउ' ति भपिऊण "दब्वावियं थेवमग्गामणियबम्भणाणं, पेमियं १७ ॥ किंपि नयणावसौए, भुत्तं च से समप्पणा ॥ पत्यन्तरंमि "य जा मा महं जणणो गुणहरेण वावारया आमिर, मा कशिजविमए "महिमौए "कुचिमि मसिनो ममुप्पको;
1) मराशेष। Baf BI उपमा । .हिय
Bा
D . • RD विनिय om. कलिय।
CBD ndd mes < B पासं, । १. B देवा. १D om. " AC om.
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________
घउत्यो भवो।
२९
'वडियो कालक्कमेणं । मो य भण्डभारयं वहन्नो ममागको "विमा नयरिं । वावारी य तेण जलपियणण्हाणनिमित्त "सिप्पानदं समोयरनो पासवन्दुरापहाणो वोलाइकिसोरो। (निवेदयं रखो। भणियं च पोण। परे प्राणेह तं । दुहमश्मियं । नरवासमाएमाणतरं राणौत्रो एमों । तत्रो दहण रोमफुरियाहरण सूवयारं महाविजण भणियं राणा । भरे एवं दुगयारं दृढमहिमयं सगौवं चेव लई भडित्तयं करेहि ति । 'निहया मयलदिमास
लोहखोण्टया, लोहमकमाहिं च नियामित्रो लोहखोण्ट१. एस। कयं च से तिगडुगहिङ्गलवणजलभारियं पुरको महाकडाह। पञ्चालियो "य चउस वि दिमासु नाइदूरमि
व खहरवरमारकडेहिं इयामणो। तो यि मो महामारण অসিযা বালী বুদ্ধীনলু নিনিৰামৰিলক্ষ্মী
अहिययरं दकं जणयन्तं खारपाणियं पिविउमारहो । १५ पलौवित्रो तेण सो देहमज्झे । निग्गयं च से बीयपामेणं
"किब्विमं। एत्यन्तरंमि ममाण रारणा । पेसेहि मई महिमयभडित्तयं ति। तत्रो जत्य जत्य "पाममं, तो
१ D om.
AC सिणं गई। .Bसमायो। १. BCE .साव्या ११BOनिसार
P) भर। BDौ ।
A •मदुरा. .. मिरचोय। ८Bom.
Earlds देष विच । १५ BREचोटरत। "D om. vin D before |
D
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६४
समराचकहा।
[संक्षेपे ११६
तो किन्दिऊण पेमियं सूवयारेण । सित्तो य एसो 'घयउत्तेडएहिं । पखितं च महिणवट्टियं लोणं । विसेसेण पन्जालियो जनणो । एत्यन्तरंमि धागो रायपरिवेमत्रो । भणियं च पोण। अरे. अन्नं पि विजाईयं भडितयं बर्ड देहि त्ति । तो 'पुलडो अहं सूक्यारेण । 'भउित्तयं । 'कनिहामि' ति मंमूढो हियएण, उसकं मिराजालं, विहारिणी अट्ठिबन्धो, गलियाई सम्विन्दियबसाई। तत्रो कण्ठगयपाणो व गरियो मूवयारेण, विवं मे "बियपामयं । विमुक्को य मे दहो जौविएण ॥
तो, देवाणप्पिया, एगमममि चेव मो महिमयजीवो . अहं , मरिऊण उप्पना विमानापाणवाडए' कुक्कुडीए गमंमि । अरकन्नो कोर कालो । उवथिए पसवकाले वावारया णे जणणौ मन्नारपोयएण । कयवरोवरिं च तं खायमाणम्म गलियं अपडयद्ग। गत्रो मजारो। पछित्तो यणे उरि "काएवि चण्डालीए सुप्पकोणेण कन्नवो । १५
एतदन्हापहावेण जौविया अन् । फुडियाई अण्डयाई । निग्गया अहे। गहियाइ अणुहल्लाभिहाणेण चण्डालदारएणं,
१) विजने। Bमाण, सरिटवडियं। पसोई। ४ BDail भरिमयनिमित व गेहार रिशार। चरामि । ६ .ICE: उनका . (': निर्यावयार ८ । बौय । परिपाल। १. Aom.
" सम्हा .. (नघोउन्हार, तदुपा १२ ACE पछया : B. and C in the chara hast .।
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६.]
चउत्यो भवो।
जौवाविया तेण । जायात्रो णे चन्दचन्दिमामच्छहायो पिच्छावलीत्रो, ममुभूया मे सुयमुहराबद्धरायमरिमा पूजा 'गाउमरिमा य मे चञ्च। एत्यन्तरंमि दिहाई भने कालदण्डवासिएण । 'अहो इमाई राहणो खेसणजोग्गार' • ति गहियाई तेण उवणैयाई च गुणहरस्म । परितहो राया । समप्पियाणे एयरम चेव कालदण्डवासियम । भणित्रो य एमो। अरे जत्य जत्य वक्षामि, तत्य नत्य एयाई आणेयब्वाई। पडिमयमणेण । अनया मयलकेउर
परियरित्रो' वमन्तकोलानिमित्तं "गो कुसुमायरुजाणं १. राया। नौयाई पन्ने तहिं कालदण्डवामिएणं। रियो
उजाणतिलयभए बालकयलीहरयपरिस्कित्ते माहौसयामण्डवे राया। दयरो वि मह अन्ले हिं गत्रो प्रमोयौहिय। दिट्ठो य तत्य भयवं ममिम्मगणपरिबुडो ममिष्पहाभिहाणणे
पायरित्रो ति। तो अभियवन्दणं 'करेन्तो अवगतो " माहुमूलं, धसाहित्रो तेणं। तो तं तवमिरिविरायन्तदेई दट्टणं पायलिऊण पयह सन्दरं 'तम्म वयां "उवमन्तो वि य एसो। भणियं च णण। भयवं, कौरमो तुम्हाण धयो । भयवया भणियं । "मुण ।
PACE om. all down to तमि। - Daddदोषार दाख। Dom.
1. पग्यिो गयो। Em. • Dalds देशवामिल। Daddr मात्र होता।
पषमुविषय। १. Dalds the BD EVE भो।
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे :
मयलमत्तमाहारणो एगो चेव धयो। मूढो य एत्य पणहिगयमत्थपरमत्यो जणो भेए 'कप्पेई । मो उण समासेण रमो। मणवयणकायजोगेहिं परपोडाए प्रकरणं, तहा सुपरिसद्धरम प्रणलियम्म भामणं, तणमेत्तम वि प्रदत्तादाणस्म अग्गहणं, मणायणकायजोगेहिं अवम्भरपरिवजणं, । गोसुवचहिरणारएसंच अपरिग्गहो; तहा निसिभत्तवनणं, वायालो सेमणादोमसुद्धपिण्डपरिभोभो ॥
एत्यन्तरंमि भणियं दण्डवामिएणं । भयवं, पलं एदणा; कहेहि गिरिधर्म। कहिषो से भयवया पञ्चागुम्वयात्रो सावयधयो । भणियं च णेण । भयवं, करेमि अहमेयं धर्म। १० नवरं पुष्वपुरिमकमागयं वेयविहिएण विहिणा न परिचएमि पसुबह नि । भयतया भणियं । जा न परिचयसि, तत्रो इमं कुक्कुडभिजणं जहा 'तहा पाविहिणि संसारमायरे पणत्यं ति। दण्डवामिएण भणियं । भयवं, किं पुण न परिचत्तमिमेहिं, को वा पावित्री पणत्यो । तत्रो भयवया ॥ जहा अरे जणणितणया पामि, जहा य पिट्ठमयकुकुडवहो कत्रो, जहा य
मिहिमाणसप्पपमया मौणोहारा य परयमेमा य। महिमयकुछडपको जाया मंमारजलहिमि ॥
१० विकरे। Dalals धेर। Bi marg., C om. • Bp uld भरियं । पारिभामं । तरा पारिउमारतो'
ID aids EFRITEI
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४५]
घउत्यो भवो।
जारं च णे पत्ताई तिब्बदुकाई, मम्वमेयं मयारमयनाणिण माहियं ति । एयं च मोऊण परं मंवेगमावको दण्डवासियो । भणियं च पोण । भयवं, पलं मे दयपरिणामदारुणेणं वेयविहिएणवि 'पसुबहेणं : देहि मे गिहिधको५ चियाई वयाई। तत्रो भयवया नित्थयरभासिएणं विक्षिण से दिनो संमारजलहिबोहित्यत्रो पञ्चनमोकारो, तहा थूलयपाणावायविरमणाच्याई' च वयाई। गहियाई च पण नियरियसवणममुप्पनजारसरणेहिं परमवेगागएछि
' अहिं। तो परित्रोमविसेमत्रो 'मंपत्तभुवणगुरुधा1. बोहेहिं °निट्ठवियमाणबन्धासुहकमहिं कूजियं पन्देहिं । सुयं
च तं राणा दूमहरन्तरगएणं जयावकीय मह सुरयसोकमाहवन्तेणं ति। गहियमणेण पामत्थं धणुवरं, कन्धियो तौरियासरो, “देवि, पेछ मे मद्दवहित' ति भणिजण
मुक्को, 'तो रोण वावारयाई पन्हे ॥ १५ समुप्पनाणि तरकणं व भुत्तमुत्ताए" जयावलीए एव
कुछिमि । प्राविभजिणाबोहिगमपहावेण ममुपत्रो तौए दढं अभयदाणपरिणामो। दिन्नं मास अभयदाणं । जायाई कामकमेणं अहं दारो जणणो मे दारय ति ।
1 Dalds सारौरमाणमारं। Dalds • मन्माण ।
Dom पr and nolds ति। ५) बेरम । DEE मेलिय। ARCEभवए..
18 निविहाण। 5 Dोरोया। ( ACDE || १. DE •मुबार। १५Eom.
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइघकहा।
[संक्षेपे ४४५
गमत्येहिं च पन्हेहिं जणणौ अभयदाणपरा श्रामि , पत्रो पट्टावियाई नामाई मज्ज्ञ अभयाई इयरोए अभयमइ ति । वडियाई व अमो देहोवचएण कलाकलावेण य। चिन्तियं प रारणा। करोमि अभयए विवाहं अभयारणे य जुयरब्बाभिसेयं ति ॥
एत्यन्तरंमि पयट्टो पारद्धिं राया, निग्गयो विसालात्रो, पत्तो उजाणान्तरं। विक्को कुसुमामोयसुरहिणा मारुएणं । अवकोयं च णेण तमुजाणं । दिट्ठो य तत्य तिलयपायवासचे झाणमुवगत्रो 'सुदत्तो नाम मुणिवरो। 'अनमउणो खु एसो पारद्वौपयट्टरम. ता एयरम कयत्थणाए चेव माणेमि . एयं नि चिन्निऊण 'इच्छुकार मारं मुयाविया मुणया । पयासमजू निव मिग्यवेएण पत्ता मुणिवरममौवं। सहुययामणो विव तवष्पहाए जलन्तदेहो दिट्ठो तेहिं मुणिवरो ।
नो तं समुज्जलग्नं माणा दट्टण निष्पहा जाया । श्रोमगिन्धामोडियपभविमा भुयङ्ग ब्व ॥ तवकम्मपहावेणं काऊण पयाहिणं सणयवाई ।
धरणिगयमत्यएहिं पडियं पाए मुणिवरम ॥ तत्रो तं दट्टण विलियो राया। चिन्तियं च णेण । अहो वरं एए 'सणहपुरिमा न उण पहं पुरिमसुणहो,
१Bar. om. मुजार n -ionalls sprellhi in IC. RAB Jg.। ५) बमवरवि Army, Bory. ।
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________
8५८]
चउत्यो भयो।
२६९
बेण एवं तवचरणनिरयस्म भयवनो वि अकुमकं चिन्तियं ति । एत्यन्तरंमि ममागत्रो मयलाए विमालानयरोए पहाणो माङवन्दणनिमित्तं राहणो व बालमित्तो जिणवयणभावियमई परहदत्तो नाम सेलिपुत्तो ति। विनायो + य तेण राहणो परलोयनिरवेकयाए मुणिवरोवमग्गो । नत्रो पमिऊण भणियो तेण नरवई 'देव, किमेय' ति । राहणा भणियं । जमुचियं पुरिममारमेयस्म । अरण्यत्तेण भणियं। देव, पुरिममौहो ख तुम, ता किं एरणा ।
भोवरा तुरङ्गमात्री, वन्दह भयवन्तं सुदत्तमुणिवरं । एमो १. खु कलिङ्गाहिवरम अमरदत्तम्म पुत्तो सुदत्तो नाम
नरवई' । एयस्म पढमजोवणे वट्टमाणम्म उवणौत्रो पारकिएण तकरो। भणियं च तेण । देव, एएण परघरं पविमिऊण .एगं महमगं वावादय मुटुं घरं, नौसरनो
गहिनो अन्हहिं : संपर्य देवो पमाणं ति। "एयं च मोजण १५ महाविया शेण धमत्थपाढया, भणिया य। एयस्म दमिणा
पारखिएण एम दोसो कहित्रो, ता कौरमो रमरम दण्डो ति। तेहिं भणियं। देव, पुरिमघायत्रो परदम्यावहारी व एसो; ता "तियचउवचञ्चरे मिवेदजण जणवयाणं तत्रो नेत्तुप्पाउणकलनासबनणकरचरणछेयणेहिं जीवियनासो व
नवरोपागे।
. Baddोबा। १B सवाषिरण
र ५ Dom लिय । • BD insert हि पनि ।
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________
समगहचकहा।
[संक्षेपे ४६०
रमम दण्डो ति रिमिवयणं। एवं चायलिजण चिन्नियमणेण । अहो 'जहन्ना रायकुलजीविया, जंई दिसं पि अणुमनौयर ति। ता पलं मे अणेगोववभायणेणारे रजसहेणं ति। प्राणन्दमत्रियसा भादणेयस्म दाऊण रज सरागरसमौवे पवनो पब्वज ति । ता वन्दोश्रो खु एमो ॥ ।
एवं मोऊण मर्मभन्नो गो राया मुणिवरसमौवं । वन्दित्रो पोण भयवं सदत्तमुणिवरो। एत्यन्तरंमि समत्तो माणजोगो । तत्रो धमलाहियो शेणं भणियो य 'महाराय, उवविम' ति। तो 'अहो मए पकव् ववसियं' ति पहियजायपच्छायावो लज्जावणयवयणकमलो अवविट्ठो १० राया। चिन्तियं च णेणं । "इमस्म रिसिम्म घायत्रो ति। एवं च पयामिऊण प्रत्तणो मिरच्छेयमनरेण न पायच्छित्तं पेखामि। ता किं बहुणा ; न मोमि अकब्जायरणकलादूमियं पत्ताणं मुहत्तयं पि धारे ।
यो पर्व मे हथिएणं; संपाडेमि जहा ममौहियं ति । " एत्यतरंमि समुप्पनमणपनवनाणाइमएण भणियं मुदत्तमुणिवरेणा। महाराय. प्रलं ते मिणा चिन्तिएण। न खा एयं एत्य पछि, जं तए परियप्पियं। जो पायपापो वि पउिकुट्टो चेव धापयत्यजाणएहिं । भणियं।
| Baबिया। . D inserts पपपासपोर। | ABCE सातो। .DAस पुरस्कार बहनोमि रिसिस etc. ABD om.
BVबौषियक।
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________
घउत्यो भवो।
२०१
भावियजिणवयणणं ममत्तरहियाण मयि विसेमो । अप्पाणंमि परंमि य तो वजे पौडमुभी' वि ॥
जर पकनायरणकलादूमियं प्रत्ताणं मनसि ति, एयरम वि जिणवयणाणुट्ठाणजलं व पखालणं, न उण • कं ति। जं पि चिन्तियं 'मपाडेमि जहा समौषियं ति, एत्यं पि अखं 'तेण भवाणुबन्धिणा मंपाडिएण। संपादि असंपाडियपुष्वं तेलोकबन्धवाणं जाइजरामरणबन्धविमुक्काणं तित्थयराणं मामणं ॥ एत्यन्तरंमि मणगयाहिप्पायपयाणेणं
'अहो भगवो नाणं' ति मन्त्रमाणो 'रमात्रो व पछि१. तमवयक्किम' ति पाणन्दबाहजलभरियलोयणो परियो ।
मुणिवरम्म चलणेसु राया। विनतो तेण भयवं मुणिवरो 'भयवं, कहि किमेत्य पायश्चित्तं' ति। मुणिवरेण भणियं। महाराय, पडिवरकामेवणं। तं पुण 'न नियाण वजणमन्तरेणं ति, नियाणं परिहरियम्वं । मियाणं च एत्य " मिच्छत्तमोहणयमंगयं प्रमाणं। तं अनहा ठिएस भावेस प्रवहा पवजणं ति। चिन्तियं च तुमए 'पत्रमडगो ख एसो, प्रत्रो कयत्यणाए माणेमि' ति। अवसउणय रमं ते निमित्तं पडिहार, जहा किल एम प्रहाणसेवी कयमिरतण्डमुण्डो विरुद्धपासण्डवेमधारी भिरखोवजीवगो
पमा।
TA , CE भयो।
D पिलायबरे।
१E •ive.।
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७२
समगचकहा।
[संक्षेपे १७२
ति। ता एत्य, महाराय, मन्मत्यो भविजण निसामेहि कारण, के पहाणसेवणामेवणाए गुणदोस ति। तत्य माणसेवणगुणा ।
देशो खणमेत्तसई तमि य रात्री तहाहिमाणो य। '
विलयाण पत्थणिब्बो सुर ति.'दप्पो य पकाणं ॥ रमे य दोमा ।
जलगयजीवविधात्रोउप्पोलणी य अन्नमत्ताणं ।
चारखोरधुवणे प्रमाणपयामणं चेव ॥ एए चेव विवज्जएणं अण्हाणगुणा ।
दोमा उण विबुहनणं पडुश्च न ड कोर एत्य विजन्ति। १० जमवमत्यमारो पाणिदया तिगरणविमुद्धा ॥ एयं गणमाणेहिं चुलोवणायंमि जबदिखाए । मब्वायरेण गहियं पहाणवयं दिएहिं पि ॥
अखण्डियव नियमा गुत्ता दन्तिन्दिया जियकमाया। ॥ मज्मायझाणनिरया निससई मुणिवरा न्ति ॥ मिरतुण्डमुण्डणं पि , जस्म मब्बामवा नियत्तस्म । पढमवयरकण्ट्ठा गुणावह होर नियमेणं । पासण्डं पिच एवं समङ्गलं वोयरायदोसेहिं । जन्दा जिणेहि भणियं पत्रो विरुद्धं ति वामोहो ॥ ..
यापखार्य।
PA •चिवाल. CE जोगनियायो। Biनि।
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________
४.]
पजत्यो भयो।
सम्बारम्भनियत्तो पपरियहो व अभवलोएस । भिलोवीगो चिय पमित्रो सम्बसत्वेस । एवं च, महारांच, परमगुणलक्षण नियमाण वि महामाया ममणवं कई ते अवसउणणे ति । . एयमावणिजण पण्टुं रारणे मिच। भो 'नाणाइसो' ति जपमाणे निवरिषो मणेस । भणियं चणेण । भववं, एवमेयं, नमारहुं भववया। पबियं मए नियाणं । ता खमस मे एथमवराहं नि । भयवया भणियं ।
उडेहि देवाणुप्पिया उडषि, प्रलं ते संभमेणं। समापहाणा १० चैव सुणिणो स्वन्ति । खमियं मए सम्पमत्ताणं । निमामेति
तित्ययरभासियं समाए परंपराभावणं। विणा वि वायरं बालेण लोमिएणावि पाडणा खमा भाविषम्या 'सन्दरो ख एमो जमेजमवि पहिणिविट्ठो न मं तालेर' । तालिए
णवि माडण खमा भावेथम्या 'सन्दरो ख एसो, अमेवमवि । अपिणिविट्ठी न म जौविषाचो ववरोवेर' लि। ववरोरणमाणेणावि माहुणा बमा भावेयवा 'सन्दरो ख एको, जमेवमवि पहिणिविट्ठो न में संजमायो 'भोर, किंतु ममं चेव (पुम्बकापरिई एम' ति। एथं च योजन
1 D मंब, adds ri. marg. before al .Undds the following verse : एका पसरपश्षिा पहा विवालि जा भरिया। विम पनि व जलाभिषेय जिनि । ric ) । । • B has alway: मिविड़िो । # D has always FRI ५ BUR
( Daddy 191 .Dom. 18
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________
२००
समराइचकहा।
[संक्षपे १५
परितडो राया। 'चिन्तियमणेणं । नत्वि पविसको नाम भयवनो नाणम् । पषो पुशमि भयवन तावस्म पनियाए य गविसेमं ति। पुचित्रो भयवं । मापिनो य भयवया पिढकुछाडवानिमित्तो मजराइलको जयावलोगमसमुष्पत्तिपचवमाणे ति। रावणा चिनिायं । श्रहो जुराकोषया संमारस्म, अहो पणवत्वियमिणेहया इत्थियाणं, अहो गरुपया मोहरम, अहो दारुणविवागया प्रकजायरणणं, जमिह देवयानिमित्तं पिट्ठमयकुकारवहो वि एवं परिणत्रो क्ति ।
का पहयं किं काहं निरत्ययं जेण जियमया बडया।।" वावारया फुरन्ता प्राणमसावशित्तेण ॥ ता नूर्ण गन्तव्यं निरयं 'कन्दुज्जुएण पन्चेण ।
मयि हु एत्थ वाघो प्रहवा पुशमि भयवन ॥ एत्यारंमि मुणियनरिन्दाधिपाएणं भणियं सुदत्तमुणिवरेण । महाराय, अत्यि उवात्रो। मो उण तिगरणविसद्धा १५ "जिणधषपस्वित्तौ । मा पुण पुष्पदुकाडेसु प्रचन्नमण्यावो, जिणवयणजलेण पित्तरयणसोहणं, मम्बारम्भचारण चारितपरिवत्ती, मेतोपमोयकारणमात्ययाणं च जौवगुणाश्यिकिलिममाण विौएस भावण । परिवाचरणभावणा य
HD पारे। . .garls | B a मम्मे Egg explained वायमेव जुकेन मानें। y Dadds
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________
पउत्यो भवो।
२०
पाणिणो तप्पभूरमेव अप्पमायारसरण पिवमाणसंवेगा निररथारौशयाए बवेति पुम्पसगाई पावकमाई, भावो निमित्तम न बन्धेनि नवाई। तो ते. देवाणुप्पिया, परमसहममेया सुपरंपराए'चेव खविजण कमजावं ५ पावेति बाजरामरणरोयसोयरहियं परमपयं ति ।
रारणा भणियं । भयवं, जर ताव तायपब्जियाणं एहहमेत्तम वि दुखाउस्म ईरमो विवाघोर, ता कामहं महापावकण्यारो विवागत्रो निरयारएस अभुषिजण "तं का
विवागं 'मोग्गरं सहामि त्ति । भयवया भणियं । महाराष, १० सण । नत्यि प्रसझं नाम परणपरिणामस्म । एको मन
परमामयं पावविसपरिणईए, व कापव्ययस्म, चिन्तामणै ममौशियाणं, कप्पपायवो पिडिसहफलस्म । जहेव, महाराय, विमलेसभोरणे वि पाणिणो कयपरियारा पावेति
पावरं, मुज्मानित हियाहिएस, न सेवन्ति माणुसमयसहार, " परिचयति गौवियं ; तहेव एए पमारणो जौवा काजण पावकारं अकाऊण परियारं पावन्ति तप्फलं जारजरामरणरोयसोयं ति। कयपरियारा उण परमामयमामत्वात्रो निनिणति कालकूर पि महाविस, किमा पुण विसोमं
ति; एवं च पणारभवभावणषो जौवो काजण पावक १. सेविजण तम परिवखभूयं महाचरणपरिणामं निजिलि
Bअपौर०, DE अयण। Dन। ५) सोगनि।
.) मारा . Dadle fri D नीब
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०६
समराइचकहा।
[संक्षेपे ०६५
पणेषभवणएवं पि पावको, किमङ्ग पुण एगभवियं ति ॥ एवं पोजण हरिमित्रो राया, भणिवं च पेण । भयवं, या कौरसो पुण एस परणंपरिणामो ति वुर । भयवथा भणियं । सपनाणपुष्वयं निम्बए दोसनिवत्तणं ति । भणियं च।
जाण उष्पवरई जर ता दोमा मियत्तई सयं। · रहरा अपवित्तौ च वि पणियत्ती चेव भावेणं ॥ एसो अणुहवबिद्धो कमविगमहेज ॥ राणा चिन्तियं । भयवन्तमणुसेवनाणं न दुखई समानाणं, समुपत्रमात्राणाण व मंभवर तिवई, तो य माय दोमनियतणं । ता ।' धनो पहं, जम्म मे भववया दंगणं 'जायं ति । न अपपुषा महानिदि पेचन्ति । ता अलमत्रेण, भयवत्रो व पाणमणुचिट्ठामि ति । चिन्तिजण भणियं च ण । भयवं, उपियो पहं मामलपडिवत्तौए । भयवया भणियं । महाराध, को पत्रो चित्रो ति॥
तो मंजायहरिषेण भणियं रारणा । परे निवेएक मरमावरप्पमुतणं अव्य मन्नौणं । नहा । कायम्बो देवाएप्पिएहिं अभयारणो राषाभिसेत्रो, न काययो च मम मनिषो खेषो; पवब्जामि परं भववया सरासरनमिएण भुवारण पणैवं समलि। 5 देवो पाणयेर ति १.
१ 0 संजापति।
समयः।
E om.
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________
उत्यो भयो।
२७७
बंपिजप गया नियोगकारिणे। निवेदयं तेहिं मनिजणबचाएं। सुत्रो एम बुननो पोटरेण । तत्रो नेहमयमंभमेणं परिवरच असमाणियं पालेखगन्धवार बाहारवस
णा पयहमखरं, पहं पि तेहितो व एयं वरयरमाव५ विजण भयमईए समेत्रो ति। चलणपरिमाणेणेव पत्ता
व ऐ नरवदसमौवं । दिट्ठो मुणिन्दपायमूले संवेगमुवगत्रो राथा रायपनौहिं, किर
मेरणितलामणत्यो विडियइत्तचामराडोवो । किं होज न होन ति व मवियाक्क गरवा एसो ॥ तो ताहि मप्पणाम समयं परनुभियभमणरवेणं । अणिरूविषकरत्यो जयमहो से समुग्घुट्ठो ॥ तेण वि वेरग्गवमा प्रणायरविरसमन्धरण। उलोमनासिहं ईमि समोणामियं वयणं ।
एवं र संभासिएण सम्बन्लेखरजणेण पायवडिएण विकतो १॥ नरवई।
'खयदाढो ब भुयङ्गो कि एयं वारिनियषियगचो व्य । मौहो च पञ्चरत्यो प्राथमि पभट्टरबो व ॥ नमो एवं वित्रत्तेण रावणा मारियं निरवसेमं मुणिवधणारचं ति। तं रणे सोऊण ममुप्प, बारमरणं ।
Dपरिपतापनिवासमापियं।
.D.मनि । • B somewhat different: पबदागेपनी मनमरदोपवारिमन्नामि । पौरोबपरसोविमरमयोसि बरमार।
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५०/
तत्रो तस्संभमेणं निवडियाद् धरणिवढे। हा किमेयमवरं ति मनमाणोहिं विकायं रायपत्तौहिं । वाहजससित्तगत चणे वरिं मुचमुवगया अम्बा । तत्रो लद्धाओ चेयणाश्रो, . विण्डा पन्हे, समासामिया अम्बा, वित्रत्तो राया। ताय, अणे मंसारकिलेसायासकारएहिं विसरहिं; अणुजाणहि । "ताव अन्हाणं पि सयलदुकविरेयणं ममणतणं ति। रावण भणियं । पहासुहं "देवाणुपियाई, मा पडिबन्धं करेह । तत्रो विजयवमणो' नियभारणेयम्म दाऊण र काऊण भट्टाहियामामहिमं मयसन्नेउरपहाणजणसमेत्रो घेत्तूण पन्हे अभिणिकन्ो राया। वित्तो मए भयवं सुदत्त- १० मुणिवरो। भयवं, करेह अणुग्गरं नयणावलौए धमकहाए ; पावेउ भयवत्रो पभावेण एमा वि मयलदकचिगिच्छयं जिणपणौयं धम्मं । भयवया भणियं । मोम, पविसको खु एमा धम्मकहाए । मंतपित्रो दमौए कब्जायरणपछासेवणाए कमवाही, बद्धं च तत्चपुढवौए परभवाउयं, अषो १५ पावियम्बमवम्म तौए नारयतणं, न पवनर य एसा महामोरो जिणधारयणं ति। तो मए चिन्तियं । बहो दारणविवागया कब्जायरणम्म, ईसी एम संसारमहावो ;
१ B correets सं., D pr. m. RACE om. were jutro, B bus uffali . B •पिया, I blots out the letter te • ACE om. परवा., Bi. marg. PACE भायो।
१D पौषि विविध ACE om.
ACE Iो । - Eom.
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२१]
पउत्यो भवो।
२७८
ता किं करेमि ति । तयो परमयनाणवतोयमूरेण भयवया भणियं । पलं ते 'मिणा संभारविवणेण तौए जवरि अणुबन्धेण । एवं वि मयसोयदुसरं कवि डं पम्वनं करेहि ति। तो गुरुगणणुभावेणं पालियं " समणतणं, कालमासे य मिद्धतविरिण करेजण काममुववनाई महमाराभिहाणे देवशोए।
नत्य वि उवभुनिजण सुराज्यं पविजण देवलोयाची कोमलाए विमयंमि माएए नवरे विणयंधरम्म रखो सचि
मईए महादेवीए अयत्ताए उववत्रो न्हि । जात्रो काम१० कमेणं । कयं च मे नामं जसोहरो त्ति । अभयमांजीव
देवो वि चविऊण देवलोगात्रो पाडशिपुत्ते नयरे इमाणसेणम्म रारणे विजयाए महादेवौए कुचिसि धूयत्ताए ममुववो त्ति । जाया कालकमेणं । पट्टावियं च मे नाम
विणयमा ति। वडियाई व अन्रे देशोवचएणं कलाकशा१५ वेण य ॥ पेसिया व मे मयंवरा माणमेणेषा विणयमई ।
सुयं च मए एवं। परितट्टो हियएणं । पत्ता य मा महया पउयरेणं, बहुमरिया ताएणं, पावामिया नयरबाहिं। कयं वद्धावणयं । गणावित्रो वारेवदियहो, ममागषो मे
मणोरहेकिं। निव्वतं पहवणयं । पयट्टो प्रहं महाविभईए २० विषयमा परिणे। वजन्ते िविविहमङ्गलबरेकिं नवोणं
Dadds पविषप्रा . ACE निवडोषः।
• Bom. ४Eपरिवार।
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________
२.
समराइपकाहा।
[संक्षेपे ५२२
विज्ञामिणिमणेणं पढनहिं मालपाढएहिं गायण मचाबोएणं धवलगववराल्डो समेत्रो रायबरेहिं पुसोबमाणो पासाथमाजातलगयाहिं पुरसन्दरौहिं पत्तो रायमग्गं । एत्यन्तरंमि फुरियं मे दाहिणचोयणेणं, समुष्पको परिसविसेखो। चिनियं मए । भवियम् अत्रो वि प्रवरेणं महा- ५ पमोएणं ति॥
एत्यनारंमि दिट्ठो मए गोबरपविट्ठो कलाण मेडिभवणणणे माझ्। तं च मे दहण समुपको संभमो। तो अमत्वयाए माउधकाम विचित्तयाए कम्मपरिईए प्रमोहदंसण्याए भयवत्रो ममुष्प जाइस्मरणं। मुडियो गहन्दसन्धे, १० निवउमाणो धारियो पासवत्तिणा रामभहाभिहाणेण मयलप्रत्यारोपहाणमयहरेणं । 'हा किमेयं' ति विसलो रामभहो । 'मा वया' ति 'वारिया दरियादी, वषका य विष्पं । 'हा किमेय'ति पविमादौ वि दढं विसलचित्तो समागो तापो। 'पूगफवारमयमरो विन्ड सि ।। सिधावित्रो पन्दणपाणिएणं । लङ्का मए चेषण, उम्पिणियं लोयणजुयं,' को पासणपरिग्गहो, विरत्तं संसारमायराची चित्तं । भणि तारण 'पुत्त, किमयं ति। मए भणियं । ताय, दारणं संसारविलमिय। तारण भषियं । पुत्त, को एत्य
D r. B मरेप, D सवरेप instead of मयहरंव। PA पितो. CE विरामी। 1B वारिपार। । B om. •मय । B.
0 D बुबा
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________
पउत्यो भवो।
२८२
अवसरो संसारम। मए भणिय। ताप, महनौ ख एमा कहा, म संवत्रो कषि पारौयर । ता एगंमि देसे उवविस तात्रो, महावेत मे मारलोयं पाणजणवयं च, वेण माहेमि
सायरम संमारावसरकारणं ति । तयो रायमग्गासबाए महा । सहाए अवविट्ठो राया मा मए । महावित्रो मयाजणां
पहाणजणवत्रो य, ठित्री उपियठाणेसु । भणियं च ताण। 'पुक्त, किमेयं ; माहेहि तं मंसारविलमियं । मए भणियं । पायलस नात्रो, जहा मए अणुहवं ति। तत्रो पारद्वो कहे। ताय, निग्गो एस मंमारो । मोहाभिभूया खु पाणिणो न "नियति एयस्म महवं, पालोरेन्ति प्रणालोचियम्बाई, पथहन्ति अधिए, न 'पेचम्ति पायई । एत्य खल सरासरमाहारण ताव एए जाइजरामरणरोयमोयपियविष्यत्रोचा
या विचारा । दारुणो य विवात्रो थेवम्म वि पमायचेट्टियस्म, जेण पिट्ठमयकुछउवहो वि, पेक, कई परिणत्रो ति। १५ भणिजण माहित्रो सरिम्बदतमबारको जारसारणपज्जव
माणो निययवुत्तन्नो । तंव मोजण 'पहो दारणविवागया भकब्जायरणम्म' ति जपमाणो संवेगमुवगषो गया अम्बात्रो मेमजणवत्रो च । तो मए भणियं । 'ता दिमं अकब्जा. धरणपरिणामं पेचिजण विरतं मे भवचारगात्रो सितं,
PACDE om. समर। PACDE addrमारमोषो। PACE read this passage as follows · पुन विनयं निमर भरि नाथ etc. ४ Aपिरोति, CE रति। Dमति। Eनाप, Dनारपरम ।
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८२
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५६
वियम्भिको जिण्वयणपरियोहो। ता अणुजाणउ ताचो, जेण तायपहावेणेव करेमि सफल मणुयत्तणं ति। तत्रो पणारभवमत्यमोहदोसेण अवियारिजणयई बंपियं ताएण । पुस्त, को पुत्तयस्म .पण्यभङ्ग करेर, सफल चेव भवन मणुयत्तणं; ता परिणेहि ताव एवं ईमाणसेणधूयं । तत्रो । करेनासि मम्मंपचापरिवालणेण मान्न पुखखन्धं ति । मए भणियं । ताय, विश्वत्तं मए तायस्म, विरत्तं मे चित्तं भवचारगात्रो। ता पलं मे दारपरिग्गहेण । तारण भणियं । पुत्त. को विय दोसो दारपरिग्गहस्म । मए भणियं । ताय, दारपरिग्गो हि नाम निरोमहो वाही, १० जेण प्राययणं मोहम्म, प्रवचत्रो धिए, 'सुहा विखवस्म, परिवरको मन्तौए, भवणं मयम्म, वेरिनो सुद्धमाणणं, पहवो दकसमुदयम्म, निरुणं सहाणं, श्रावासो महापावरम । पडिजिजण एवं पञ्चरगया विय नौहा समत्या वि परलोयमाहणे माणुमभावलम्भे वि मौदन्ति पाणियो। अयं ॥ च। ताथ, न जुत्तं रयणचित्तेणं कञ्चणथालेण पुरौसमोषणं । पुरौसमोहणमेला य एत्य विमया. अचिन्तचिन्तामणिमन्त्रि च गिणवथणयोहसंगथं माणुसत्तणं कमभूमी य एमा, परमपदमाहणं च चरणाणुट्ठाणं । ता असमबहावियष्येण । अणुजाणहि मे मयादवविरणि पवनं ति । तयो १०
१ BDS, D बोबस। ४CE अपने
Bौर : BD • संभव। B.विषिरव। DCE विधि।
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५७)
चउत्यो भयो।
२५
बाहोललोयणेणं अंपियं नाए । पुक्त, एवमेयं, किंतु परमत्यं पि जंपमाणो नेहकायरं पौडेमि मे हिवयं ति । मए भणियं । ताच, पलं मे अपरमत्यपेक्षिा नेहेण । एमो व एत्य पहाणं संमारकारणं, शेण
दौवो व्य मम्बलोगो बणे खणे जायए विणम्मद य ।
संसरर य नेहवसा निरवायाणो उल्हार ॥ नाएण भणियं । एवमे, किं तु खिजितिर मा तवस्मिणै ईमाणसेणधय ति। मए भणियं । ताय,
थेवमेयं कारणं । अयं च । निवेयावेज तात्रो तौए विच १० एयं वृत्त । कयार मा वि एवं मोजण पडिबोहं पावर
ति। तत्रो तारण 'जत्तमेय' ति भणिजण पेमित्रो मजावद्धणाभिहाणो पुरोहित्रो, भणियो य तारण । जहा सयं निवेएहि रायदहिया ; भणाहि य = एवंठिण किं
अन्हहिं कायब्वं' ति ॥ गो मडवगुणो । बागमो थेववे" लाए, भणियं च णेण । महाराय, मंमिडा मणोरक्षा कुमारम्स ; सणेड महाराषो। गो अहं रो रायधूयसमौवं, पवेमित्रो सबङमाणं पडिहारेण ; 'महारायपुरोहित्रो' ति अहिणन्दिषो रायधूयाए, दवावियं श्रामण, उवविट्ठो
'प्रहयं । नत्रो मए भणियं। रायपुत्ति, अत्यि किंचि १. वनव्वं ति । तौए भणियं, भणार अब्जो । मए भणियं ।
PACE पिसाचोमो, D निरवण्या
॥•मि। रहार
१ • । ACEB पनि।
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४
___समराइचकहा।
समराहका ।
[संक्षेपे ५५०
रायपुक्ति, देवमामणमिणं पहियाए मोय ति । तत्रो तौए काजण अहि प्रोयरिजण प्रामणाचो 'गरु पाणवेर'त्ति बडो पचली। तत्रो मए भणियं । रायपुत्ति, सागछमाणमा कुमारस्म माजदंगणेणं ममुष जारस्मरणं, संभरिया य नव भवा, मिट्ठा व तेणं । ते । सणाउ भोई । पत्वि रहेव वासे विसालानामा नपरौ, नत्य अमरदत्तो नाम नरवई होत्था, रो य प्रतौयनवमभवंमि तरम पुत्तो सरिन्ददत्तो नाम प्रामासि ति, जणणो मे जसोहरा, भला य नयणावलि ति । जाव एतिथं पामि; नाव भोई गया रायधूया। पाउलौहत्रो परियणो; 'हा । किमेयं ति विमो य पहयं । परिमित्ता चन्दणपाणिएणं, बड़ा तौए चेयण । मए भणियं 'रायपुत्ति, किमेयं ति। तौए भणियं 'विचित्तया संसारस्म' । मए भणियं 'करं विचित्तया' । तौए भणियं । जो ममेव पहं जसोहरा तम्म माषा बयपरियाए ति। मारिजण सिलु कुमारमा- १॥ शियं निययरियं । तो मए भणियं । रायपुत्ति, रमिणा वरपरेण विरतं पितं भवचारगात्रो कुमारस, पचर खु मो पम्वदउं । तत्रो महाराएण भणियं 'ता एवंठिए कि पोधि कायम्ब' ति । तौए भणियं । विनवेचि मारायं । जहा। ताय, परसो सेव एम संसारमहावो, कस्म वा मयस२० विवाणान विरागं करे। ता पसमेत्य समिणवमेत१ पुष वानि। ACE at ID मायापरिपारि नि ।
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________
चउत्या भवो।
२८५
विभमे परिवन्धेण, संपारेषिकुमारमा समौषिय; पणुनाणहि च मम पि पवन, जत्रो मम पि विरतं व पित भवचारगाचो लि ॥ एवं मोजण 'अहो मापदनामम
रिसया जौवसोयम' ति भणिजए परं मंवेगसुवगयो । राया। भणियं । तेण । पुन, न तुम मम पुत्तो, पवि
य धमनियन्त्रणको गुरु। ता पलं पहाणं पि रमिणा परिकिलेसेण ; पई पि पवजामि तुमए व मह पम्पन्न । अम्बाहिं भणियं । अन्नसत्त, जुत्तमेयं ; किमेत्य नरपेडगो.
वमे असाममि जौवलोए परिवन्धेण | तो मए भणियं । १. अहासहं देवाणुप्पिया, मा परिबन्धं करे | तो तारण
दवावियं महादाणं, काराविया मध्याययणेसु पृथा. संमाणिको रायमत्यो, गविषो रज्जमि खाभाषा मे 'जमवरणाभिहाणो । पम्बरो तात्रो ममं मए "अम्बाए विणयईए पहाणजणवएण व मुगिहोयनामधेयस्म भगवत्रो रन्दभरम्म " ममौवे । ता एवं निययमेव मे चरियं निम्यकारणं ति ॥
धषण भणियं । भयवं, मोहणं ते निबेयकारणं । कस्म वा महिषयमा अवमा वि दमं न निव्वेथकारणं । रमो एम समारो। ता पारमा भयवं, 5 मए काय नि। 'जसो
हरेण भणियं । 'सोम, मुण। दुहा चरणधसभामग्गो २. जत्रो भणियं भयवथा । दुविधा खाजौवा इवन्ति, पावरा
| MSS विम्भमेव। . BC विश्वपाती। Dadd मोरो। ACDचारि। - BD रापरिष। . CDE बोस।
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५७४
मामा य । नत्य थावरा' पुढविजसजशणमारयवणसरका'यभेयभिषा, जामा उण किमिकौउपयङ्गगोमहिसमरहवसहपमयमारणे । तत्थ थावरतमुवगो पुढवाइएस असंखेजात्रो 'वणममि अणनाश्री उमप्पिणिभवसणिणैत्रो परिवमर जीवो नि । पो थावरत्तात्रो जङ्गमतं दुलई। ५ जामतं पि पत्तो समाण किमिकौडपयशस प्रणेयभेयभिग्रेस 'बाहिण्डिजण तत्रो पश्चिन्दियत्तं पाउणा : तत्य ৰি ৱৰীঘলম্বিয়ায় বন্সিসিজদ্য লায়ন্স ; तत्व वि व मगजवणमवरवम्वरकायमुरुण्डोडगोडाइएम पाहिडिजण पारियदेमजप तत्थ विच पण्डालडोम्बिलय- १० ‘জলিলা আন্থিবিজয় “জাनारस कुलमा, तत्व वि य "काणकुण्ठखुल्लपङ्गुलयमूयन्धपहिरवाहिविगलिन्दियमरौरगेसन परिप्रमिऊण निरु
HDauds भपिया। मंज।
बाय। ) adds जसपिरिषवरुथियौ मिरर वपसपियौ विकर वयसनि. बाईचा।
४। ... 1 B lins here and in the sequel inistoul of the absolute participle nfull phrase like this पारिरिनस पचिन्दियन दु वर। पंचिन्दियों पिपलो समायो नव वि ete.
म मोमरिसर. I) मोर। • परिभमनस माणुसन पुनरमाएसनं पि पनो समायोजन वि. and similarly in tho sejuel. CB मुबोडरोबाररतु. A हारएन, I) सारख पारः ।
Bागारमेत उपनौ पुण्णा शेषा। लामाले पो समाने नव दिव। 1 Bापकोटा। १९ B•सिंदिरो। ११ निवडर, पिर।
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________
५.]
चउत्यो भयो।
२८७
वयं सरौरनिष्फतिं, तत्व वि व उण्डकसमत्यरब्बुमारएकि जीवियोववाहिं अहाउयाणुहवणं, तत्य वि व कोहमाणमायामोहरागदोसन्धयारमोहिनो धाबुद्धिं, तत्व विय बडविहेस इन्दिवाणुकूलजणमणोरमेसु त्राणिपवत्तिएस . ५ कुहोस परिश्रमतो नहट्टियं मन्यनुभासियं सिद्धिसबकु
सारं धर्म, नत्व वि व पणारभवपरंपर अत्यवसहभावणायो असंपत्तपुवं सिद्धिवपढमपाडङ मर्दू, तत्व वि व मपरोवचारयं महापुरिमसेवियं एगलपसमयं चरणधर्म । संपत्तो
य इम, देवाणुप्पिया, चिरेणेव पावर जाइजरामरणरो१. यसोयविरपियं परमपथं ति। ता एयसंपायणे करेकि
उन्नम, किमत्रेण संपादएण। श्रमामया सब्वमंजोया, पहबर विणिब्जियसरासरो मच्च, एगरकनिवामिमणमा बन्धवा, विवायदारुणो य विसयपमात्रो ति ॥
तो एयमायलिऊण मंजायचरणपरिणमेण भणियं १५ धणेण। भयवं, अग्निहोत्रो हि समिण पाएमेण । ता
मंपारेमि एवं । करेउ भयवं अग्गर, जाव निवेदजण भयवत्रो बुत्त प्रमापिणं पवब्वामो पम्पन्न ति । भववया भणियं। महासहं, देवाणुप्पिया, मा पग्विन्ध करेहि नि ।
| B adds पर सायं परिवाना। २ B मग दुपा पर । समुपहार वि मौर। . B hus eोबार व पबलिए सबसचा परिभमनो। • B reads a पाजार। मियपने सबारे नब वियपनीष Buddsaपापर।
Dadda fi
पार etc.
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८८
समराकाहा।
[संक्षेपे ५१
तो गरो वापिरखगासं पो। परमसंवैगसुवगएक य तेण मारियो एम बुत्तन्नो प्रमापिईणं । परिगुहा एए। चिन्तियं च तेहिं । पये एवममुहपरिणमे भवे परिवश्रेणं, जोमो पणे पुतो ; ता निखिविजण उमा भार पवनामो पवनं ति । भणित्रो धणो। वक, पग्यिग्गेहि । मणिमोतियारयं भारदवं; पवनामो अरे महापुरिसमे विवं 'पम्वनं ति। धणेण भणियं । ताथ, जुत्तमेयं ; संपत्तमणुषभावेण पाणिणा रम व काय ति । जं पुण समारटुं ताएण, जहा पख्यिग्गेषि मणिमोतियारयं भारदवं ति: एत्य का उण मारया मणिमोतियारदम्बरम । किं ममत्व · ।' मिण' मधुणो रकेउं । किं वा नोति एयपहावो जाजराच्या वियारा। किं तौर रमिणा ममत्वरम पत्थिवग्गरम मणोरापरणं काउं । किं वा न परिचयर रमं पयत्नरस्कियं पि खौणभागधेयं पुरिमं । किं वा होर कोर दबजुयमयरम परजोए गणो ति । सेटिण भणियं । ।। वक, नत्वि एवं । धणेण भणियं । ता किमिमिणा होपुरिसियावष्कारपाएणं ; पणुमबाट नाचो मा पि पातलो मरिममणचिट्टियं ति। सेड्डिा भणियं । वच, पणुम मए । किं पुण विसमा गई जोषणमएत्व पनु दुइमाई इनिधार, पहवर संधारतरपौषभूत्रो अणङ्गो, पायति ..
| B समvil
PAC निर्य। . Bोरिखनापोरपारण. Dोरितिवापरेषापर
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६
५९५]
पउत्यो भयो।
मणोपरा विमय ति। धष्ण भणियं । नाय, नबलु अविवेगमो अवं जोवणं ति। अणारमन्ना रमे नौवा, न एत्व परमत्यत्रो कोर गोषणत्वो न वा बुडो ति । दौमणि अविवेगमामत्यत्रो बुडा वि. एत्य नको अणियातविमयविसाहिलामा पगणेजण लोपवणव्वं पवियारिजण परमत्यं पप्पाण्यं विडम्वेमाण ति; हियवाहियमलेण विच दम्वन्तरजोएण काशपरिणामससिले वि करेकि कालए बेसे, अङ्गकठिणयाहेउं च सेवन्ति पारवमहणं, बुड़भावदो
सभीक माहेन्ति इत्तरं जाकावं, वियारसौलवाए परिस१. कति वियल्याई, पयन्ति अपयशियम्बे, न पेन्सि औण
माउं, न चिनि जानरं ति । एवरे पण सुयभत्वपरलोयमग्गा तरुणया वि एत्य नो विवेषमामत्येण नाजण विष्नुसयाविषय "जीयं चमारयं विमयसुहाण विवाथ
दावणयं र पमायोटिया 'मधुभयभौथा विथ परिणया ५ उत्तत्वा पावजणं भवनित परलोयबन्धवं चरणध नि ।
ना कारणं एत्य जोवणं ति। न व विवेगिणो विरवमंसारमस्वरमा दुहमारं दिया। बदनोर एरिदमियबो अप्पा दोगईए; दमिएहि य एत्व पममसई परसोए । भवपरंपराए मोखम नि जाण्माणे को रमे न दमेर ।
B
1 D पिसवारियासमवाया P AC •ार, B •भाविण्यप, D •भावपमेय। .
C E बीविय। Dril ( AC Ajww., D गपू.। • AB बस, C पवम., D परमार।
19
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहपकाहा।
[संक्षेपे ५६४
पणङ्गो वि व अणवसंकष्पमूलो परिपरि पणजसंक
हिं भाविए वौवरागवयणे अवलहे पसममुहसावे अमुषनाण गुरुपायमूकं चिन्तयन्ताण परिवखभावणं कहं पावर ति । किं वा मणोहरतं विसयाणं । पोग्गलपरिणामा हि एए फरिपरमस्वगन्धमहा; विचित्तपरिणामा पोग्गला सहा । वि होजण असहा इवन्ति, श्रमश वि व सहा ; किंवा एएहिं अत्तणो प्रत्यारभएकिं; न एएमि मंजोत्रो परमत्यत्रो मुहहेज, अवि य दस्कहेज ; 'घमंजोए च निषयमश्वपच्चामबयाए पाणिणो परमत्यत्रो सुई' ति मत्रमाणं कति पायन्ति विभव ति। ता किं एरणा। ताथप- १. वो चेव मे पविग्धं भविस्मर क्ति ।
यो पउिसयं तेण, दवावियं च धोमणापुब्वयं मतदाणं, कराविया अट्टाहिया मरिमा। तत्रो महापुरिमनिकमणविहीए अवापिरममेषो पत्रेणं । पहाणपरिवणेण पवयो धणो जसोहराथरिचममौवे पवन ति
॥ परसन्नो कोर कालो । प्रतिनियं "मुक्तं, अभत्यो किरियाकसावो, भावियाची भावणो, वेरग्गारसयचो पवनो एगलविहारपरिमं। विरमाणो द गामे एगराचं नगरे पश्चरायविकारेणं ममागचो कोसम्मिं ।
PA परपि., B परिसि., C परिवति। P AB •मा, C मा। Acom.
४ B .
.
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________
११.]
पउत्यो भयो।
२९५
एषो व मो नन्दो गोसे तमपेचिजण पणमिरिममेषो' सरिजण जसनितिौए क्यणेणं 'चौदम्बशोहेण व अगणिजण मेडिधणकया सुकथा कोसम्बिं पागको
त्ति । ममुहदत्तनामपरिवक्तेणं च ठिषो नौए व नव। रौए ॥ उचियसमएणं र पविट्ठो भयवं गोयरे, नत्य विच नन्दयगिहं । दिट्ठो धणमिरौए पचभिवायो य । चिन्ति च तौए। कहं न विवस्रो चेव मो समुहमाझे वि। अहो मे पात्रथा, जं पुणो वि एसो दिट्टो ति । अहवा नहा करेमि
संपयं, जहा न पुणे जोवर ति । एत्यन्तरंमि परबतो । जायणासमत्रो ति। निग्गत्रो भयवं। पश्यियरं से पत्रो
समावना । 'पञ्चभिमाया अहं, बहा कई मिग्यमेव निग्गो" ति चिन्तिजण पेमिया 'चडी। इसा, कहिं पुण एम ममणो ठिो ति ममं वियाणिजण लडं मे संवाएहि। तौए भणियं 'जमामिणौ पाएवेर' ति भणिजण निग्गया " पेडौ, बग्गा 'एयम्म मग्गो । निययममएणं च निग्गयो भयवं। न पडुप्पो व से जोषिको बाहारो, गत्रो नयरिदेवयापडिबळू उजाणारं । एत्यारंमि भोगाडा
परिमा, ठिो भयवं काउम्मग्गेण । तो कंचि कामं .. . . ..- -.--------------- - -.. ---...----- -- । E adds वि। . B सरि। Bit., बोय । ४ B •रिवतंबाखर, •परिपतका " ACE om. all from भy down to निणयो। दागे। .ACDE दे।
CACE om.
(B) पसा
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६२
समराइषकहा।
संक्षपे ६९१
चिडिजण 'न एस हो गभर' ति मुणिजण पागधा
गे, निवरयं धमिरौए । भणिो तौए नरयो । अपडुमरौरे तमंमि उवाइयं भयवईए नयरिदेवयाए, ना किण्हपखटमौए गहियोववासवयाए पाययणवासो काययो त्ति । परन्ता व मे पमायो अमौ । तत्रो समिणमि । चोरया अहं भयवईए, पमुत्ताए पेव य तमं गोसे किसकरणे निग्गो ति, पत्रो न माहिती पहाए सविणो। कत्रो पन्ज उववासो। अत्रो बनत्य गच्छामि ति। संपाहि मे भयईए पूचोववरणं ति । संपाउि नन्दएणं । तो कायर'दगापिट्टिया मह पुम्वचेडियाए गया धण- १. सिरौ तमुजाणं । दिट्ठो तौए तवस्मौ ॥ एत्यन्तरंमि भागो मारकट्ठभरिएण पवहणेण तमुद्देस मागरित्रो, भग्गो च से प्रखो। तो प्रत्यमुवगयपात्रो दिषयरो। न कोर कडे गेपहर तिघेत्तण गोणे गो निययगेहं । तो चिनियं धमिरौए। "लायं जाय, एएहिं चेव ॥ भारकडेहिं हिमामि एवं ति। गया 'चणियायवणं, कथा देवयाए पूवा, दिकं कायराणं पाणभोवणं, पसुत्ता एए । तयो एवारण व गया मुणिवरण्याचं । पाणकोहमूडाए विररथाई भववषो समोवंमि कट्ठार, न बखिपार प्राणजोयसुवगएणं भववथा। पव्वालियो ..
| AC gfudi "D पोरिला
PACE on. AN
Eadde gfie. ACE ga i CDE विवाव
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________
११०]
पसत्यो भवो।
२९५
जसपो, विको भवयं जमणवालावलीए । संजात्रो से करणपहाणतणेण प्राणजोयसकमो। किा? . चिन्नर व मो भगवं काउमग्गमि प्रचलिथसहायो । पणुथम्यागचित्तो जलिए जलथूमि उणान्नो ॥ इस धवा सप्पुरिमा जे नवरमणुतरं गया मोकं । जन्दा ते जौवाणं न कारणं कमबन्धस्म ॥ एसो उ मोहवसको कोई में पाविजण कुगईए। वञ्चिहिर हो कहूं कई बहुदुरूपउराए । पहमेयरम निमित्तं दोग्गरगमणे निमित्तविरहेण । न र कम्नमिट्टी भणियमिणं खोयना हेण ॥ मोएमि न मियदेहं एवं मोएमि मोहपरत । जिणवयणबाहिरमहं दखसमुइंमि निवड । मोहवमयाण अहवा केत्तियमेयर किलिमत्ताण ।
एमो मोहमहावो धिरत्यु संसारवासम्म ॥ ॥ दच सो सहपरिणामो तौए विणिवारो उ पावाए । पबरमसागराज उववको सबकपंमि
सो च मा धणमिरौ ममयमा विथ गया 'पण्डियाययणं, पविसमाणे य वेदया ज्यिाए । भणिया पतौर।
मामिणि, कहिं गया पामि । तौए भणियं । न करिधि, । • परं "पहरतमंझाए 'भयवईए पयाहिणं कथं ति। एत्य
B B..।
.BU मे। HD भयो।
CD चरिवार।
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६४
समराइचकहा।
[संक्षेपे (३५
नारंमि उवलको चेरिथाए जयामणुजोत्रो । किमेयं ति वियपिऊण पसता व एसा । पहाया रयण । तो काजण देवयाए पूर्व मंमाणिजण कायरे पत्थिया धणसिरौ मगिरं । दिडो य पन्थे वावो रिमौ धमिरौए कमायरेहि चेडियाए । 'भणियं च णेहिं । ग्रहो केण एवं ववसियं ति। जंपियं धणपिरोए 'न-याणामि' ति।
समुपत्रो जियाए वियप्पो । पेमिया अहं भयवो बोमणनिमित्तं, निग्गया य एसा पद्धरत्तममए, उवलको व मए तौए चेव वेलाए उज्जोवो । ता न-याणामो कहमेयं; ममि, जोया अहं एयाए महापावदेसंमि । "एवं १० चिन्तयन्तो पविट्ठा मह धणमिरौए गेहं ति ॥
एत्यनारंमि अागो सागरियो। दिट्टो य णेणं 'पि अट्टिमेत्तसेमो मुणिवरो। चिन्तियं च पोण । श्रहो मे अश्या । परिवत्रो अहं करमर किलिट्ठमत्तम भगवयो अवसग्गकरणेण महायभावं । पाडिनो मए अप्पा दोग्गईए । १। ता निवेएमि एवं नरवदस्म । श्रद्धजामोत्ते व वासरे गरो मरवरसमौवं । निवेश्यमणेण । कुवित्रो राया । निउत्तो ऐण दवासियो 'परे सड रिमिषायगं सहर
-
-
..
- .
-
..-..
- ...
-
-
( ACEबावति।
AC um. this clause', • Acadd भरिय समिरोर। HACE om, this clause. • ACR on गयो परवरसमौर्य।
(ACDE om.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________
पउत्यो भवो।
२९५
ति । निम्गत्रो दख्वामित्रो, गत्रो पण्यिाचवणं। पुपिया मेण भोरया । को षण पन्ज एत्यं वसिषो नि । तौए भणियं । न कोर भुयङ्गप्पात्रो, जर परं समुहदसम्म परिणणे धणमिरि ति । दण्डवासिएण भणियं । किं पुण 1 से निवासकव्वं । भोराए भणियं । न-याणामो नि । दवापिएण चिन्तियं । न अब्ज अट्टमौ न नवमौ न चाहौ। ता किं पुण से निवासकारणं। पवसणं निमित्त होला ; तं पि अघउमाणयं, जो कलंमि बङ्गा
रयदिो, चरमपोरिभौए 4 विट्ठों पासि विणिवाय१. जोगो ति। न खलु दुट्टमित्थियाषणं मोत्तूणमेवंविहं कामं
पि पाएण "कस्मद "पत्रमा संभवर । ता गच्छामि ताव समुहदत्तगेह; तो चेव मे अवसही विस्माद "क्ति । गो एसो. दिडा य तेण 'दवारदेसभामि व वेगे।
पुछिया एमा। पत्थि रह सत्यवाहपरिणे न व ति। १५ तो समंखोई भणियं पेरियाए । किं पुण तौए पचोयणं ।
नमो दण्डवाभिएण अहिप्पायणिरकुमोण मासूमिव अंपियं । श्रा पावे विसमरिषो रिभितनो ति। तो सकाहत्तणेण नियविषिययाए च भणियं पेरियाए ।
TA पोषसांसवालिएपरिया में निवासबार। ..चिो, B सिौ. (रिडो-feचिचिालि।
ममिविपाषा ACE on. मेपनि। (Bदुपारस।
.0 पोर.. B सच।
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६८
समराइसकहा।
[संक्षेपे ६५०
पच्च, गवेसणनिमिन व भगवो पहं मामिणैए पेसिया, न पण अन्नं विषाणमि । तो दण्वापिएण 'न एत्व संदेहो, अनहा कि गवेमणनिमित्तं' ति पिलिजण पुषिथा एमा । सन्दरि, पलं भयमझाए ; किं पुणहिसिय तमं भयवत्रो गवेसणनिमित्त पेसिया । रियाए भणियं । । अन्न, मो खु भयवं को तपोरिमौए' भिखानिमित्त र पविट्ठो ति, श्रगेडिजण भिवं लड़ चैव निग्गत्रो । तत्रो निग्गफमाणं पेचिजण भणिया अहं मामिणैए, नहा 'मनरिए, गच्छ, कहिं पुण एस समणो ठिो ति जाणिजण लडं संवाएहि'। तत्रो संवारयं मए, न उण .. कन्नं विषाणमि । 'दण्डवासिएण भणियं । तो तत्व गन्तण किं कयं तस्म तौए । चेडियाए भणियं । अब्ज, न किंचि, न वन्दित्रो वि एसो मामिणौए, अनि पण्डिया कया पूय ति । दण्डवामिएण चिन्तियं । पत्रो चेव कूरदेवयाविहाणनिमित्तं पयारिजण परिचणं एयाए 'वावारी १५ विस्मर। ता पेछामि ताव मत्यवाहपरिणिं, तो मुहवियारो पेव शकिस्मामि' ति। गो तौए पास ; संखडा धमिरौ, लखियो 'से भावो 'दण्डवामिएण, भणिया य णेण । पेसिषो पहं महाराएण, ['वावारो रिमौ]
BD •पोर। Dire र यार only in DI Bो ।
D .
(BI) om, the words in brackets, while ACE on, the following words down to I
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________
बत्यो भयो।
२९०
रिश्विावायगवसणनिमित, पवतो व तम पायथवियाणणत्यं ति। पसत्ता पमं पणियाययणे, वियामित्रो य एस बुत्तन्नो मए । ता एहि, नरवरममौवं गया। एयं च मोजण समामा भवपवेविरङ्गी निव- . • डिया धरणिवढे धमिरौ। दण्डवामिएण चिनियं । कथमिणमिमौए, कहमकता एवंविहं भयं ति। निमछिया एमा । मिलित्रो जणवत्रो । एयं च वरयरमायनिजण जणमयामात्रो ‘मा अहं च एवं व घेष्णिम्मामि'
ति चिन्तिजण अप्पविसिजा नियगे दवारी व १. पलाणे नन्दो । नौया व एमा नरवरसमौवं । माहियो
बुत्तन्तो नरवरस्म । "पुलया णेणं, चिन्तियं च । इन कहमेयाए 'भागिईए रमं दिसं निसंसक भविस्मार। पुछिया छ ऐणं । प्रा किनिमितं तमं पण्डियाययणं
गया पासि । तत्रो °य तं वयणं मोजण मखतणेणं न ।" पियमिमौए । समुपमा सहा रारणे । थेववेलाए पुणे
"वि पुछिया। कत्रो तमं कम्म वा धूय ति। तो माहियमिमौए। सुमपानयरात्रो, अहं पुलमहम्म धूया, समुहदत्तमा परिणे धणमिरी नाम । गवेमाविषो से भत्ता, मोवलद्धो च। तत्री प्रचन्नसमावयाए 'जाठियं पया
१ BD भववि.। १॥पि।
विसिषो। ४ Bोरया। बामनौर। (ACT, रि, विष । •ACEom.वयोग
CACE om. Daविघं।
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९
समराहा
[संक्षेपे ६११
परिवाषणमहमुबहलेणं 'कयार न तर रायपुरषो माहिउं पोयणं, ना वौमत्था मास्मिाई' ति कुलप्पवाहपरियाणणनिमित्तं पेपित्रो रारणा पुरुभहमन्तरेण एयवइयरपडिगद्यले हसणाहो. लेहवाहो। रकाविया एमा, पददियई पुच्छावए नरवई, न य किंधि पर ति।। धागचो लेहवात्रो, समप्पिो तेण पडिले हो, वारणे रावण । लिहियं च तत्थ । अस्थि मे धूया धणसिरौं' कुलदूमा य । तत्री राणा चिन्तियं । असंसर्थ कथमिमिमौए: अकब्जायरणमौला चेव एमा महापावा । अहो से मूढया अहो महापावकमाणहाणं ग्रहो कूरहिययया हो ।' प्रणालोइयत्तणं । तहा वि 'अवमा इत्थिय' त्ति धाडिया ोण मरजात्रो । गच्छमाणै य वासरन्ने तपहाछुहाभिभूया पसत्ता गामदेउसममौवे । उक्का भुयङ्गमेणं । महापरिकिलेसेण विमुक्का जौविएणं । उववना य एमा मरिजण वायप्पभाए पुढवौए मत्तमागरोवमट्टिई नारगो ति ॥ १५ वकायं भणियं धणधणमिरिमो' एत्य परभन्ना। जयविजया य महोयर एत्तो एयं पवकामि ॥
चउत्यं भवग्गहणं समनं ॥
B adds UTAI
मारपसार लि।
p Dom.
D.खो।
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ पञ्चमो भवो ॥
--
-
do
अत्यि रहेव जम्नुहौवे दौवे भारहे वासे कापन्दी नाम नयरौ; जौए समुद्दढेमा विय पायगाहालात्रो परिहारो, पम्वयाजणमणो विष परपुरिमालाणिनो पागारो, धरिणहरकन्दराई विथ मौहवालयसमडामिया । दवारतोरणाई, मरयजलहरुक्केरा' विय धवक्षाभोथसन्दरा पामाया । अवि य दियहपियविरहखिनो जौष पत्रोमि कुलवहमत्यो । दूमिन्जर जालन्तरपडिएहि मिया किरणेहिं ॥ गुरुयणविणउजुत्तो पईयणवच्छलो सहाभिगमो ।
धमत्थसाहपाई जौ जणो गुणनिही वसर ॥ तौए प्रण्डियमियभुयपरकमो सूरतेत्रो नाम राया ।
जंमि रणवामरेसं विमालवंसंमि वियडकउयंमि । प्रत्यधरारमिहरे व सूरतेत्रो परिकलित्रो ॥
सम्म च मयसम्र पहाणा रुवि व कुसमचावरिण १५ सौसावई नाम भारिया। तम्म राहणो रमौए मह विमय
सहमणुहवन्तरमा परबतो कोर कालो ।
D.
रा
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________
१..
समराधकहा।
[संक्षेपे
रो व सो महासलकप्पवासी देवो पहावयमणवाणिजण तो चुत्रो ममाणो ममुणनो लौचावईए कुचिसि । दिवो व तीए समिणमि तौए व रथोए पहायसमर्थमि संपुषमडशो मयलजणमणाणन्दया, पन्दिमापसाहियभुवणभवणो मयसञ्छणे वयणेणमुघरं पविसमायो । ति। पासिऊण य त सहविबुडाए सिट्ठो तौए जाविधि दरयस्म । हरिमवसभित्रपुल एणं भणिया च तेणं । सुन्दरि, मयसमामनमियको पुत्तो ते भविस्मर । पडिम्मथमिमौए । परितट्ठा एमा। तिवग्गसंपायणसुहमणुहवन्तौए पत्तो पमू
समत्रो। सुहजोएणं च पसूया एषा । जात्रो से दारो। १. निबेरको निबुर्नामाए रायदारियाए नरवरस्म । कयं महोषियमणेणं । अदकतो मासो । परट्ठावियं च से नाम दारयस्म जयकुमारो त्ति कहाणयविसे सेणा। पत्तो कुमारभावं । गहियो तेण रायकुमारोपिय कलाकमायो, पुषभवभावणात्रो. य पत्थि से धक्काचरणंमि अणुरानो ॥
अनया व निग्गयो पासवाहणियाए । दिहो य तेण चन्दोदयउजाणे हाफासए पएसे दिायरो विय "दित्तपाए पन्दो विय सोमयाए समुदो विय गौरवाए रयणरामो विय मान्यचाए कुसमामेखो विय 'सायबयाए
1 D विणा मिला थ। VE चिो.। MD रिजौबार।
२B पायमेव । . D adds समापनपनिसबूतो। Bागवार।
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५]
परमो भयो।
३.१ अग्गो विथ रथयाए मोखो विष निबयणिज्जयाए थविपाश्विमा जसवाणो पुत्तो पवित्रसमणिो ससमयपरसमयगहिवसारो अणे यसमपरिवत्रो मणकुमारो नामाथरित्रो लि। संच इट्टण समुपको कुमारस्म मंवेगो । । चिनियं च णेणं । हो ए स दसो एस मंसारो, बेषण
एवंविहिं पि सुरलोयदाहिं बजत्तसंपन्नतमयसमणोरहेहिं महापुरिमेहिं परिचत्तो । ता को पुण एसो, किं वा से परिचाथविसेसकारण ति पुछामि एवं। गो
तस्म ममौवं । वन्दित्री तेषा भयवं मणकुमारायरिधी 1. सेममाडणे य । धमचाहियो भयवया मेममाहमिय।
उवविट्ठो गुरुपायमूले । विण्यररयकरयानमि' भणियं चोणं । भयवं, असारो व एम संसारो. करम वा मयावित्राणम्म नियकारणं । नहा वि पाएणं न बानिमि
तमन्तरेण एम संजायर ति। ता पारित भयवं, किं ते v विशेषनिध्येयकारणं, कं व भयवन्तमवगामि ति। तत्रो
भयवया' 'यो से विवेगो, हो वयविनासो, कपिल माणे 'मा अलोरयं संभावरमार' ति चिन्तिजण भण्विं । सोम, सप। विसेसकार पि , मंसारविचारमनारेण,
नहावि विश्वसंसारपसावमा' भवषो को ति कपिजए १. भाबिर ति
AC .हियो। • Ends वि।
Dadds नि.
शिवा।
.Dom. C ACE बिपि।
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०२
समरााचकहा।
समराहका ।
[संक्षेपे २६
सणिजण ऽपनियाणं महाविवागं च कापरिणमं । चित्तायविनाहरममणममौवंमि निकम्तो । पकिह?
अत्वि रहेव भारहे वासे सेयविया नाम नयरी, तत्य जसवयो राया, तस्म पुत्तो मर्णकुमाराभिहाणो अई। । जायमेतमा पारडं च मे संवचरिएण' विजारमरिदत्तण ति। प्रवल हो नायस्म कुमारभावे तत्व चिट्ठामि जाव गहिया के तकरा वमा निजलि । दिट्ठा व ते मए वाहियालि गएणं । भणियं च हिं। देव, मरणागया अने, परित्तायउ देवो। तो "मुथाविया मए, १० रुडा नायरया, निवेदयमारकिएहि महारायस्म । भणियं र तेण। जहा कुमारो न-याण, तक्षा गहिजण ते निवेदजण नायरयाणं वावाए ति। वावारया य तबरा, विवात्रो मए एस बुत्तो। रुटो महारायस्म निग्गत्रो नयरोषो बला' पहाणपरियणस्म. भागो तामसिक्ति । ।। मुणित्रो एस बुत्तन्तो तरिमामिणा ईमाणचन्देण । निग्गयो पचोणि । बजमवित्रो तेण भणित्रो य । वच्छ, रमं पि ते निययं सेव रवं; ना सुन्दरमणुचिट्ठिवं, जमिहागो सिनि। पविट्ठो नयरिं, दिनो मे कुमारा
1) जयकुमारे भविषं किर। भयवा भपिपंडर। १B •एपि। .om. ABCE मोबा। MACEom.: BD om.
perhaps ?
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________
..]
परमो भयो।
वासो। परोस करवयदिणेसु भणविषो पर तेण । गेहाजिपिपियं जीवणं ति। न पग्वियं च मए ॥ .
तो तत्थेव चिटुमाणमा पागो अविषेषग्यवियजणमणाणन्दधारी वसन्तममत्रो, वियभिषो मलयमारचो, + फुत्रियाई काणण वाणरं, 'कलिको परजयारवो, पयसाधो नयरिचञ्चरोषो। एवंविहे य वसन्तसमए नियगेशाषी व विसेसनलनेवच्छो वयंमयसमेत्रो. पयहो कौलानिमित्त तामलित्तौतिशयभूयं प्रणानन्दणं नाम उजाणं। परयो
रायमगं, दिट्ठो वायाधणनिविट्टाए' नयरिमामिणो { • ईमाषचन्दम्म धूयाए विलामवईए। भवन्तरभाममो समुष्णको
से ममोवरि अणुरायो, विमुक्का वायायणाम वञ्चमाणमा तौए ममोवरि मात्थगत्या बलमाथिया', लखिया' च मे बिरपहिययभूएण वसभूदणा, निवडिया मे कण्ठदेमभाए ।
"पुसदयं मए उवरिडतं, दिढं से वाथायणविणिग्गयं वयण१५ कमसं, समुपनो मे हिययंमि परित्रोमो, पेचमाणौए य
निमिया मा मए मिणेहपङमाणं कण्ठदेसे । एत्यतरंमि परिघोसविमायगभिणं सिविहमियमणा नौममियमिमौए। परबतो आइयं नमुहेम. देशमेणं न पुण चित्तणा, पत्तो
प्रणानन्द उवाएं । नत्थ वि च वयंमषाणुरोहेण विचित१. कौलापवत्तो' वि देशट्टाए व पथरसम्बरं तौए
१ CDE •..
Eom.
.•ािर। " Bya.।
.D सहम (A •पवितो।
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहा ।
[संक्षेपे :
वयणकमलं चिन्तयन्तो डिषो कंषि का। उपियसमएम् । पविट्ठो तामखित्ति। कयं उचिवकरणि । परन्तो वासरो, समागया रचणे। ममाणिजण 'मिरं मे दुखर'
तिचेव विसनिया वर्षमया । गो वासभवणं, ठिो मणिब्जे । तत्य य पणचिकणौयं असंभावणै । पणणहयपुवं तहाविहं दुकारमयमणुहवन्तमा खणमेलाहनिहस परकता रयणौ। कयं गोमकिञ्। ममागया वसभरप्पमुहा वयंसया । विरणारं तम्बोलाई । गया अच्छे कौसानिमित्तमेव' भवणुनाणं, पवत्ता कौलि विचितकौलाहिं। "मुबहिययत्तणो य लकिषो मे चित्तमि ।। मवणविचारो वसभरणा । "विते य कौशावदयरे माहवीसयामणमि चिट्ठमाणे भणियो बहं तेण। भो 'वयस्म, अह किं पुण तुमं अन्न वामरंमि व मसौ विशाचो दौमसि, खणं च माणगो विय मुणे मयलचेढे निरुभमि, तो य सहलाहो विय ज्यारो परिचोसमुन- ।।
पि ति। तत्रो मए असमिस्कियकारियाए मवणमा गौयश्यियभूयम वि गूहमाण नियधमायारं अंपिवं 'न किंचि लखोमि' ति । वसभरण भणियं 'चलखोमि' ।
.B
PACDE नि A विमिन D निमितनमेव। # B framustD also had originally pl
Dai ( BD बयंस। .Bधा C ACDE बरो।
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भवो।
मए भषियं किं तयं'। वसुभूरण भणियं। चारोवित्री ते बउलमालियानिहेण रायदारियाए गायचिनाभारो. विडो चतौए 'दिटिपायकलेण मयणसरधोरणौतिं। तव्वणियो
एस वियारो। प्रबहा कामयामि व परिपण्डुरं ते . । वयणं असहनिहासुझाई र तारतम्बाई लोवणारं, हियथायासकारिणो दौडदौहा नौमास ति। ता मा संतप्प : रघर मा तए मा ममागम, पेसिया 'य तौए सिडमाणं बउसमालिया दूई । अयं च । अवषिषो विही अवस्मभवि
यव्येसुं, घडेर एम अपिमुहौहरो नियमेण अबदौवगयं पि १. पाणिणं। करेमि अहं एत्य कंचि उवायं ति। 'परिखाचं
मए। कत्रो तेण विसामवाविधूयाए अणङ्ग सन्दरौए सा पसङ्गो । अहिगमणैयपुरिमगुणजोगत्रो सग्गा य मा तम्मा ।
अरमन्ता करवि दिया । तो 'न कमिह किंचि वसभरणा, न पावर वा से मरगोयरो' ति चिन्तयन्तो " मवणपरायत्तयाए गो मर्याणज्नं । सत्य पुण मुधिषो 'रव 'मूडो व मूत्रो रव भौषोइव गहगहियो दव वेवमाणयित्री अणावतो रन्दियाएं चिट्ठामि जाव थेववेशाप व पाटवयणपरो भागो वसुई। वयणवियारेण सस्कियं मए, जहा कयमणेण पोयणं भविस्मर ति। भणियं च तेण ।
१E दिदियः। .D om.
Dadds यकशिखर (Daddr mm दिया
i
B) पडियं, " मे for मर।
fare la un afterwards Dadds चिनिना मवापरावतार।
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे
-
भी वयस्म, परिचय विसायं, अनौकरेहि पमोयं, संपवं ते समौहियं । मए भणियं । 'कहं विय' । तेण भणियं । सुण । ___ गो अहमित्रो अन अणङ्गसुन्दरोगेहं। दिहा मए पम्बायवयणपल्या प्रणासन्दरौ, भणिया य । सुन्दरि, किं पुण ते उम्वेषकारणं ; भाषिक, जद प्रकरणैयं न हो। । नौए भणियं ।
का तंमि "निवरिष्न दवं 'कण्डब्जएण यिएण।
पहाए पउिबिम्बं व जमि दवं न संकमर । मए भणियं । सुन्दरि।
विरला जाणमित गुणे विरसा जपमा सलियकम्बाई। १०
मामबधणा विरक्षा परदके दखिया विरला ॥ तहावि पत्यि मे तुर मणोरहमपायणेका। तो भणियं । जर एवं. ता सण । अस्थि महारायधूण विक्षामवई नाम काया। मा मे भिवदेशा वि अत्ताणनिम्बिसेमा मामिवाली वि प्रमामिमाशिमौला । तौए अपचिमा १॥ घवत्या 'बार । तत्रो मए भणियं । किं पुण एत्य कारणं । तौए भणियं 'मयविचारो'। तत्रो मए भणियं । नेपा
१ वर्षभ। aulite मर। बिबेया, वेषः। MA गिजरा ! ACP दुदुरण, दुचरण by setond hand दुरु in nulled in mangs., and in siqmeu blotted out with geru. Cp. p. 317, .t. (MSS मा . CD बिरयान, B पानि नियामेरा।
* A erforerere). CE do not translate this passage. A XI
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भयो।
पुन भयवया वीयरागेण विय खण्डियं विणिजियसरासरस ररमणाणन्दयारिणो पञ्चबाणम्म मासणं। तौए भणियं । मायाणमि खण्डियं न खण्डियं ति । एतित्रो उप मे मंतावो, जं से मणोरहविमत्रो म. नजर । मए भणियं . ' 'कहं विष' । तौए भणियं। मुण। पयत्ते मयणमहसवे निम्गयास नयरचञ्चगैसु चिचरियामेत्तमंगयाए दिहो दमौएअणुमाणो वियाणामि-मुत्तिमन्नो विय कुसमाउहो 'कोवि जुवाणे। प्रत्रहा कह दिमम्म कनारयणस्म प्रोडसे वरे
अहिणासो ति। न “पेकर पायमिरी हडवणारं । मुका । य तौए नारि महत्यगत्या बउलमालिया, निवरिया से
दमौ विय कण्ठदेमे मणोरहिं। तो उवरिउत्तमवतोरजण निमिया य तेण अनजणमंपायभौरुययाए घेण तौए हिययं पिव कण्ठंमि । अदछन्तो य मो। विलामवई वि
य तयप्पभूर मेव परिचत्तनिययवावारा ता कया वम्प्रहेण, " जहा अविकिउं पि न पारौयह ति। विपात्रो प एम कुत्तनो मए पचरियामयामाची, पुणो रायधूयात्रो नि । समासामिया मा मए । मामिणि, अशं विमाएणं, "मवाएमि मामिणिं हिययवाहेण । न खपिडब्जर कोई मयसम्णेणं
. BD पो। २B चारोया । । बोर ।
Bखारिमे, 01 बरे । ५॥ पत्ये ACE सोपरि। • B adds कंडे। C D nlids माता ald नरेगा। १. B • मिर। E पाविकि। १९B मंपा। adda sms
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________
३.८
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५
ति। भणिजण पणिहिलोयणेहिं निरूवित्रो सो, न उप उवलको ति। तत्रो य मा अन्ज मयणवियारो चेव संपारयपत्रोयणं मं अवगछिऊण निमरकण्डा पराहौणहिया मंकन्नदूसहमरौरमंतावं परिचय मयणीय अवलम्बिय महौयणं उवरितलमारूढा । दक्षिणाणिलेण य मविसेमपनलिनन- मयणाणला उपहं च दौहं च नौममिय तं चेव रायमगुरेम पुशोर पवत्ता। पञ्चालिया य से अश्यियरं वाहमशिलेण दिडौ। तत्रो महमा चव अणझणारवमुहलमणिवलयं विडणिय करपालवं अवहत्यिय अङ्गमधारय मध्यिायणं मोहमुवगयति ॥ तत्रो समभन्तो टिनो अहं, भणियो य १० वसई । वयम्स, कहिं मा हिययाणन्दयारिणौ, दंमेहि मे, प्रलं तौए चाहिए जोविएण। वसुभरण भणियं। देव, वत्तं ख एयं, कहावमाणं पि ताव हिययाणन्दकारयं चेव, तं मुणउ देवो। तो लज्जावणयवयणकमल ईमि विकसिजण णवत्रो पहं। वसभरणा भणियं । तत्रो, देव, निमिया १५ महियाहिं उच्चङ्गमणिन्ने वौजिया मए बाइसलिल मिलेण तालियण्टेण, दिनं च मे महावमौ यसवच्छत्यमि पन्दणं, उवणौत्रो मुणालियावलयहारो, लद्धा कावि तौए चेयण, अधिणियं अलनिहायपाडलं लोयणजुयं । मए भणियं । मामिणि, किं ते बाहर ति। तत्रो उखाडयाए मयणविवारस्म ..
।।।
। १B.वि मपनमा
. वि. ५) रियंसंबर। BOबस।
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भयो।
.
पपवेलिजण महिवणं अव्वतं व जंपियं तौए 'तम्म पवादसणं' ति। तत्रो मए तौए माहारणत्यं अग्निवं व जंपियं । मामिणि, धौरा होषि, उवाद्धा तम्म मए पउत्तौ, विषविस्मं, मामिणि, तमनारेण । तत्रो विहमियं तोए, दि । मे कडिसत्तयं ॥ एत्यन्तरंमि ममागया मे जणणौ, भणिया य तौए। जाय विशामवर, मागेमि वौणं, जो प्राण महाराएण 'अव्वं नए वीणा विणोषो कायव्यो' कि । तो गरुषणलज्जालुयाए जंपियं तौए। जद एवं, ता पहुं वीणा
यरिणिं महेहि। महिया वौणायरिणौ। प्रत्यारंमि १. किंकायव्यमढा अविछिया चेव गयधूयाण निग्गया
गयगेहाथो, पागया' मभवणं, निरूवित्रो विमेमण, न लढा पउत्तौ। ता किं पुण अहं मामिणौ विश्वविम्मं ति ममहामिया चिन्तापिमादया। ता एयं मे उव्यकारणं नि ॥
मए भणियं। परिचय चिनापिमारयं, जाणामि पायं " तं जुवाणयं। ता तहा करिम्म. जहा ते मामिणौ निष्पया
भविम्मर ति। प्रणासन्दरौए भणियं । माहेहि नाव, कर तुम जाणामि, को वा मो जुवाणो । म भणियं । अप्पाणनिधिमेमो वयंमत्रो, अहवा मामिमानो, पत्रो विया
णामि। मो पुणो मेयवियाहिवम्म महारायजमवणो पुत्तो .. मणकुमारो नाम । तम्स कौलानिमित्त प्रणानन्दणं पत्थियम्म
। ॥ व
मय।
. Dadd
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ८
पेसिया तौए बउलमालिया, बङमविया व तेणं। अङ्गमुन्दरौए 'भणियं ! जर एवं, ता अलं ते मामिमालेण, जो एवं पि मामिणौहिययं वियाणिय नियमो चिट्ठर । मए भणियं । न निराजमो, किंतु उवायं विचिन्तेर कई पुण पणिन्दिएा विहिणा एमा पावियब्व' ति। पणा- । सन्दरौए भणियं । ममाणरूवाणरायकुलकनयापरणं पि पणिन्दियो चेव विहौ । मए भणियं । अस्थि एयं, किंतु पञ्चमामिणेहवन्तो महाराषो मणकुमारस्म, जत्रो पहिलो सम्पत्यामेसु गडपसरो, उवनत्यं च तस्म मबङमाणं महाराएण जौवणं । ता कयार पत्थित्री चेव देवस्मर ति । ता किं १० एरण। निवेहि ताव एवं वृत्तन्तं मामिणोए, चिन्तेहि य ज्वायं, कहं पुण एयाणं दमण संजाइम्मद ति। पणसन्दरोए भणियं । निवेएमि एयं । दमणोवानो पुण, नेरस्सं पा मामि]ि मन्दिरलाणं, तुम पि य कुमार घेत्तण तहिं चेव मन्त्रिहिनो हवेनामि ति। पडिम्मयं च तं मए । मंपयं ५ तुमं पमाणं ति। __ नमो एवं मोजण मोहदोमेणाहं मब्वमोकाणं पिव गत्रो पारं, पौईए वि पावित्री पोरं, धिए वलम्भित्रो घिरं, जमवेण विय कत्रो मे जमवो। दिन वसभूरणो कउयनुपर। भणियो य एमो। वयस्म. म 'खु अहं भवन्तमणमाणेकरेमि ..
Dadds सबजमा PACE विज. I) ।
D मंजापना वाम। Bam
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________
पक्षमो भवो।
लि। गथा परे नमुजाणं। दिवा य तत्य रखमत्वविकोविवपुरिम संपारयागालोहलपसूयवियारोवाकिब्जमाणमस्या मध्ये एऊ; पढमं चेत्र कुसमियतिखयामोयमिन्दुवारमघरीमशहरो' वमन्तो, तो वि य विषसियसरहिमशिया- . • कुसुममोहियो गिन्दो, तो कयम्बकुसमगधाणुवामित्रो
घणममत्रो, 'तो गरन्दमयगन्धाणवामियमत्तचयकुसमममुग्गमो सरयकाको. तो परिपिञ्चरपियङ्गमञ्चरोकथावयंशो हेमनो, तो वियम्भिउहामकुन्दकुसमहरहामधवलो मिसिर
समझो ति। नमो नं दगुण चिन्तियं मए। हो मणुमा1. लोयदा दयं उन्नाणरिडौ। नहिं च जाव घेवकावं
चिट्ठामि, नाव मा भागया अणङ्गसन्दरौं । भणियं बतौए। कुमार, प्रामपापरिग्गहेण अलंकरेहि एवं चन्दणलयारयं । तत्रो मए .पुलोरयं वसभूस्वयणं । भणियं च तेण ' एमा
भणर' ति। तत्रो पन्हे गया चन्दणमयाहरयं । दिवा य ॥ सत्य जलारोयरविणिग्गयरणियरपणणि म्ब तारायणपरिबुडा. रायहमि ब्व काहमिपरिवारा, ममुहवेश म 'यूजमुनाहाकलियमलायलपत्रोहरा, अणधारणि ब - खचिपरिगया चित्ताणुकुलाणरत्तनिउणमहियामागया
पडायरतकमलमोहेहिं कुम्मनपरि घणमरसकोमाहुषि.. विहमिहिं खिल्बमाणमिराजासमणाहिं नियमना
Dमंपादिया
मियोपग ...मय
Eom विय। + Eomyal
Dom.
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________
३१२
ममरााचकहा।
[संक्षेपे :
'मजहोहपरिब परिएममण्डलेहिं अलङ्कहिययपवेसेणं पिव पुष्बसेवामंपायणोवायचउरेणं जावयराएणं परिवत्रएहि पलहिं, चलणाणकवाहिं चेव पमन्नसुकुमालाहिं प्रकथामरायपिञ्चराहिं जजियाति; मयणजमलतोणोरकरणिलेणं पयामथोरेणं च निरन्तरेणं च ऊरजुयलेषां, उत्तत्तकण्यमय- । "निधिएणे व पौवरेणं घडियविमलमणिमेहलाहरणेणं प्रणाभवणेणं पिव वित्यिलेणं नियम्बबिम्बेणं, मयसतेसोमायणमलिशनिवाणेणं पिव महावगम्भौरेणं नाहिमण्डलेणं, कुसमा
चावलेहाविममाए तणुमनापमाहणाए रोमराईए, जोवणाबहणमोवाणभूयतिवनिमणाहेणं मन्मेणं, ईमानडिएण लाय- .. लारमयसापडेणं पित्र मयणेण मद ममालिङ्गिएहिं परिणाभिजनएहि प्रपत्रोपरेहिं पत्रोहरोहिं. सुपडियाहिं बालबाहिं, प्रमोयपावविभमेहिं सपमत्थलेहालंकिएरि माणिक'पत्तकणयकडयमणा हेहिं अणुषियकमाकरेहिं करेषि, परिमण्डलाए महासमुत्ताहलमालापरिगयाए तिलेहालंकिचाए । मिरोहराए. बन्धयकरणियेणं महावारुणोण बारेण, विणिनियकुन्दकुसुममोहेहिं विणिम्तमजहमालमोफिकिं दमणेकिं, उत्तर महावरमणिनेणं नामावंमएण, कन्तिपडिपूरिणति
।। मकरोनि परिम। .Chadd. अयमेवर 1) hid serefs but seats 1tose with yoru: and goes on: पाDिomविधिय।
A Tam• B पवनः ।
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________
पक्षमो भवो।
विणिज्जियनन्दबिम्बमोहेहिं मोयपालवावयंम पउियपरिने गडपाहिं, विद्धनवकुवलयदलकन्तिमकुमालेहिं सुपनालेहिं दमणगोयरावडियजणमणाणन्दणेहि नयणेकिं. महकमोलदरहियमियमण्डलमिहेण समिणिद्धामयालले । निडालवट्टणं, वयणाणकवेहिं जच्चतवणिवतलवत्तियामणाहिं
अपियवयणासवणेहिं मवणेहिं. जिणाणलगानामयणधूमुग्गारे पिव कमिणाकुडिनेणं मालईकुसम दामसरहिगधायड़ियभमन्नमुहलभमरोलिपरियएणं केमकणावेणं,
निजयणेसन्दरपरमाणुविणिभियं पिव अपडिकवं कवमोई १. वहनी, ईभिविमियारद्धमहियणकलापबन्धा विमलमाणिक"पजुसकणयामणोवविट्ठा विसामवर ति । तो 'तं दडूण
मोहतिमिरदोसेण अणिरूविजण परमत्यं परिकपनहियचं फुरनवाजुयलो परिचिन्मिउं पयत्तो। किह
पोहामियमरसन्दरिकवारमयं विणिप्रियं दटुं । विहिणो वि मूणमेयं बङमाणो त्रासि अप्पाणे ॥ एमा चावायडणवियर मुणिऊण व विहिणा । जणहियथभेयणमा विणिभिथा इत्यपि च ॥ एत्वरं मि ममागचो मे अहं दमणगोयरं, पुसरो य नौए ममिणेहमारतकमणधवलेहि सन्तारण नयहिं ।
D.मब.. B.परिमावस्यामा। .mom दाम। D बिपिवि।
• BD सामोपदोसेष।
." मावलि . B पचन।
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________
३१०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ६५
समयमा विय अण्णाचिकौयं भवत्यन्तरमणुहवन्तौ समुडिया एमा। तो मए भणियं । मागयं वमन्तवाचौए। सन्दरि, पलं मंभमेण। एत्यन्तरंमि तं चेवामणमुदंसिऊण भणियं पणङ्ग सन्दरोए। उवविमउ कुमारो। विलामवर श्रामण क्ति बहमाणेण उवविट्ठो अहं । उवणौयं च मे कलधोयमयतषि- । थाए तम्बोलं। तं च घेत्तण भणियं मए । उवविमउ रायधूप त्ति । उवविट्ठा एमा। 'ठियाणि कंचि वेलं ।।
एत्यन्तरंमि ममागत्रो मित्तभूई नाम कत्रोउरमहलो। पणमित्रो अहं तेण, मए विय अहिवारी । भणियं च तेणा । विलामवर, महारात्री पाणवेद। विसमरिया ते वौणाप- १. घोगा। कुवित्रो अहं कम। ता लहं समरेहि 'पन्न पुए नए वीणा वाड्यब्व' ति। तो 'जं महाराषो प्राणवेर' त्ति भणिऊण निग्गया लहुँ ।
अर कञ्चयममेया मणे हमारत्तकमणधवलेहिं । नयणेषि अऐक पेछन्तो वलियतारेकिं॥ ॥ मन्थरगईए वियलन्नवत्यमबद्ध मुहलमणिरमण ।
मयपामरघायभौय ब्व वेवमाणौ गया भवणं ॥ ती वसभरणा भणियं। "वयस्म, एहि गामो; "विणा विलामवईए किमिहचिट्टिएणं ति। निग्गया पानी,
BDaldawो भपि मदरसाययं मवरसयस। वाम।
CEलिया ।डिया 1 Dadd गाविषयो।
Ba
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________
१..]
पषमो भयो।
दिवा व उव्वाणवारदेमभाए अङ्गवरनामाए रायपतौए । पकव्वायरणकुमारणेण मयणम्म समुप्पो तौए वि ममोवरि पहिलामो । 'गया अन्हे मागहं ॥ वामरामि य घेतण विजाहरबन्धगत्याई मिन्दुवारकुसमाई विलेवणमणा । तम्बोलमागया अणङ्ग सन्दरौं । भणियं च तौए। कुमार, वित्रतं मामिणौए 'एयाई महत्यरात्याई मिन्दुवार कुसमारं . अवमं पवउत्तेणं परिहियब्वाई' ति। तत्रो "मंवारयं व समिण स्वनामेण मे ममौहियं' ति चिन्तिकण, 'ज देवी
पाणवेद' त्ति भणिऊण गहियं कुसुमदाम, विरग्यं निमो; १. "विलित्तो वि' पिययमाबमाणेणार पणो विलितो पप्पा :
मोत्तणमावौलं ममाणियं तम्बोल । पत्यन्तरंमि भपियं वसभरणा । अणसन्दरि. दिटुं नए पियवयंमम्म विणीयलणं। तौए भणियं । न एवं विहेस विणो अग्यं ति। तो कंचि वेलं गमेऊण पयहा प्रणासन्दरौं। दिम्रो य मे मए ॥ भुवणमारो कण्ठत्रो। "तो पहलवयणकममा ‘मंपचा मामि
पौए मणोरह' ति चिन्तयन्नौ भणिया य एमा। सन्दरि, मयं ते गेहमेयं, ता रहागमणेण वेश्रो कायम्बो नि । ना ॐ कुमारो आणवेड' ति भणिऊण गया पणङ्ग सन्दरौ। पवड़माणाणरायाण पदबन्ला करवि दियहा ॥
| Dail- In this. B1, 1 नन बोका बानोमाका ! • Buld नाम विनामपरमनिया दामडिया वयं नियहि । . Biपा. Bandels ger
" - भा। B भारो ।
ला...चिकमको A.DI. mmy
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे १
अबया य रायकुलानो निग्गच्छमाणो भणित्रो पई पेडियाए । कुमार, महारायपत्ती प्रणवई' भणार 'जर नाव उवरोहो, ता दहागच्छउ कुमारो' ति। नमो वौमत्ययाए महारायम्म 'अम्बाए वि पाणामंपायणे न उवरोहो' ति मणिऊण पयट्टो प्रणङ्गवईममौवं' । दवारपवेसे । य फुरियं मे वामलोयणेणं, उवरोधमौलयाए तरवि व पविट्ठो प्रहयं । दिट्ठा य मा मए वामकरयसपणामियं परिमलियकवोलपत्तनेहं वयणकमल मुव्वहन्ती। पणामिया मायरं। अपरिफुडस्करं च 'कुमार मरणागया, 'परित्तायाहि' ति अंपियं तौए। मए भणियं । अम्ब, कुत्रो भयं । तषो ।' मयणवियारनिभराए दिट्टीए में 'पुलोडऊण भणियं तौए । कुमार, प्रणगायो । जयप्पभिर दिट्ठो भए मन्दिरुष्वाणत्रो निग्गफमाणो तुम, तयप्पभिर' पञ्चमाणो वि "मयणो मम चित्तलके दमबाणकोडौ भवुत्तो। ता हियएण ममप्पियं नियगुणेहिं मंदामियं अणुराण धारियं मयणबाणेहिं मणियं ।। निव्ववेहि मे मरौरं पक्षणोवोगेण । ते य मत्तिमन्ना पुरिमा, जे अमत्यणावकला. ममावडियकब्जा न गणेन्नि "प्रायर, प्रभुइरेनि दौणयं, पूरेनि परमणोरहे, रकग्नि मरणगयं । ता रहि मं रमात्रो अणङ्गापो ति। तत्रो
१) •मनौ। RACE on : hun sोरो। •मनिः । BACE
(बBिar.. परिताप. ..। Bom Dadde BD चार।
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भवो।
३१.
एयमावषिजण नाडियो विय अमिणिवरिसेण भिषो विय सूलेणं ममात्रो विथ मम्मेसु मुच्चमाणो विय जोविएणं मा दुस्कमणुपत्तो हि। तो 'नथि अकरणिनं विषयाउराणं' ति चिन्तिजण जंपियं मए । अम्ब, परिचय रम उभयसोयविरुद्धं पणनमंकप्पं, प्रायोति पक्षणो महाकुर, अवेकाहि मारायमन्तिए गुणे। सकप्पजोणौ व निरयगमणेबदेसिनो पणङ्गो, न यापरिपत्तेहिं रमेहिं एम उवरमह। न य विहाय पलणवन्दणं तुह मरौरेण मे
उवोगो। मत्तिमन्ता वि य पुरिमा, जे न परिचय १. धर्ष, म खण्डेन्ति मौलं, म लोनित 'पायारं, न करेमिन
वयणिज्छ, न मुज्मनि उचिएसुं। प्रणङ्गपरिरकणं पियन विवेयमबाहमन्तरेण । अव च । वनहो पाई ते। ता कई खणियमुहं व बहुविजण न पाडेहि मं अविनायडयवहणालावभौमणे 'नरए। यो परिचय रमं परिजण५ बङमयं कामाशिलाम । मामिमाली य तमं ति । अत्रो एवं भणामि । भणियं ।
को पावं कुणमाणं 'पायता शामियं व मित्तं वा । मो निरयपत्थियमा कहेर कण्डनुयं मग्गं ॥
एत्यतरंमि सजावणयवयणाए भणियं प्रणाए। ९. माउ कुमार माड, उचिो ते विवंगो। मए वि स्वसौवार
१ चाव। . गिरए। .BOरBIDram, E मामा • xplained in D i. murg. stoगत पावन भर। 1) मनोर।
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२७
समराधकहा।
[संक्षेपे १.६
विरुद्धाई ति लोगवायविनामणत्यं 'इममणुचिट्ठियं, न उण परमत्यत्रो ति । ता गच्छउ कुमारो । तत्रो अहं पणमिजण तौर पणजुयलं निग्गो, तो गो नियगेहं ।
परसन्ना का वेला । ममागो नरवबौयहिययभूषो विणयंधरो नाम नयरारखियो । भणियं च तेण । कुमार, । वसुकामो अहं; ता विवित्तमप्पाणयं पाणवेउ कुमारो ति। तत्रो पुलया वसभूदपमुहा वयंमया, अवगया थ। भणियं च तेण । कुमार, प्रवहिनो सुण ।
अत्यि भवत्रो 'पिपरमि मत्थिमई नाम मत्रिवेमो। नत्य वौरसेणो 'नाम कुलउत्तभो । मो य
अन्नदाणवसणी अहिमाणधणो दयालुत्रो मरो।
गम्भौरो मरणागयपरिरकणबद्धकचिलो ॥ तरम य कप्पपायवम्म विय परत्यमंपायणेण मफलं जयमणु हवन्नम्म पक्कन्नो कोड कालो। जाया य से श्रावकमत्ता परिणौ। तो मो तं गणिहजण महया पडयरेण ॥ पयहो तौए कुलहरं जयत्यस्लं नाम नयरं । "पत्तो सेयविणं,' भावामित्रो बाहिरियाए । एत्यन्तरंमि ममागो भासममादूरियाणणो भयकायरचकू खौणगमणमनौ कण्ठगयपाणो तरितुरियं कोर कुलउत्तत्रो। भणियं च तेण । पन्न,
1 DE: P.
पिरय. ..c om. Dadiमागपथावरिया Baddभवपिसोयो वार्षि।
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________
११.]
पचमो भवो।
श
परित्ताचाहि परित्तायाहि मरणागत्रो अज्जम । कुसउनएण भणियं । भह, प्रलं भएण, को मम पाणेसु धरलेस भस्म केसं पि उप्पाडेर। परिणौए भणियं । अन्नउत्त. मा एवं करेकि कयार दोमयारौ भवे। कुलउत्तएण भणियं। मन्दरि, . । पदोसयारी किं मरणं पवन्नर । ता किं एदणा। जो हो,
मो होड ; पवित्रो भए। भणियो य 'भह. उवविमाहिए ति। तेण भणियं । अन्ज. कयन्ताहत्यिलशियाणि विय मयकुलाणि मौयनि मे प्राणि, भयाभिभूयत्थियाशिययं
विय घरहरनि मे जरू, परनिन्दाए विय मजणभारहौं' १. न पमरर मे गई, प्रथिजणलावा विय प० पए बक्षति
पक्षणथा, पेयमाहम्म विय देवम विजयवाणो पासपोहवक्ति निदेसयारिणो ति। कुलउत्तएण भणियं । भह, असं ते भएण। को मम पाणेस धरनेस भहस्म के पि
उप्पाडे ति। ता परिचय विमायं, उवविमस त्रावासकारे । ॥ एत्यन्तरंमि ममागया रायपुरिमा। भणियं च तेहिं।
परे रे पावकम्म, पपडदेवमामणामहमिजण अन्ज वि पाणे "धरेमि ।
Badda fw D) has instrud of this contence. TQICH मरकं पचरम पनिोमयारो मरण पर नि . गन । V ACE भार। AC •vषयो। Dom. • D भाबुऔर वि सिमर जित - Daolds मिला व पसारन । Dो परे।
१. पारपि।
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२.
समराचकहा।
समराश्चकहा।
[संक्षेपे ११.
जर वञ्चमि पाया मरणं वा सुरवर पयत्तणं ।
सोसि जलनिहिं वा तहावि 'जौवं न पावेमि ॥ कुलउत्तएण भणियं। भह, किं करमणेणं। तेहिं भपियं। परदबावहारेणं देवमामणकमो ति। कुडत्तएण भणियं। भा, मरणागयपरिवठवणं चोररकणं च दुवे वि विङ्काः । तहावि अमुणिजण परमत्यं पजिवन मए रमस्म सरणं । एवं च ठिए ममाणे भहा पमाणं ति। तेहि भणियं । भो कुखपतय, जर पन्ने पमाणं, ना समषेहि एवं पावकव्यं, मा पवबेहि देवकोवाणलजालावलौए पयङ्गत्तणं। कुलउत्तएण भणियं । 'न दिमो मधुरिमाण मग्गो, जं मरणागो १. ममणियर। तेहिं भणियं । जर एवं, परिरकेहि एवं; बला गेलामो ति । तेण भणियं । को मम पाणेसु धरनोस एवं गेहर सि। भणिऊण मग्गियं मण्डलग्गं कुखउत्तएण, मनको य से परिवारो। तत्रो रायपुरिसेहिं 'मा अवराषियं भविस्मर' ति चिन्तिजण निग्गया रायपुरिमा। " निवरयं महारावरम । भणियं च तेण । मासणाइकन पि मे मरणगचं ति रकर; 'ता सई वावाएह ति। तो समागयं परिचयर गरिन्दमारणं, वेढिया कुलउत्तवरमावासभूमौ, पयामापोहणं ॥ एत्वन्तरंमि ममागषो वाहियालोको
A बायं, जौयं । मेगानि।
परिवणं। Au, Main. m.
CBI) मार।
E adds भा। Dails ना।
१Bावास।
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९६]
-
परमो भवो।
'माया पासमाहणेण जसोवरदेवो। पुजाविध तेण परे किमेयं ति। माडियं च से रायपुरिसेति। भणियं । तेण । घरे मए पवावाइयंमि को मरणागयवच्छ वावाएर ति निवेएह तायस्म। तो उवसामानोहणं, निवरचं . ५ राहणो, 'अवहौरियं च तेण । भह, वौमत्वो गवाहिति बडमाणिऊण" कुलउत्तयं गत्रो कुमारो। "तकरं पूरजण प्रणमामिऊण य तं पत्तो दुमासमेतण कालेण कुलाउनको जयत्वलं । पसूया से परिणौ । नाचो मे दारो : मो षण,
कुमार, प्रहं चेव । ता एवं मयलमत्तोवगारगो वि विसेमत्रो ' . उवयारौ ते पिया नायस्य अम्बाए ममं च ति। निवेश्य
कुमारम्म. कारणं पुण दमं । अन्य वस्तु ममागयमेत्तो व ईमाणचन्दो महाराश्रो वाहियात्रौत्रो पविट्ठो अणावरगे। दिवा य तेण करमहविलिहियाणा बाहजमधोयकवोल
पत्तलेहा पणङ्गबई', भणिया य 'सन्दरि, किमेयं नि । १५ तौए भणियं । मौलपरिरकणविवाघो। राणा भणियं ।
माहेउ सुन्दरी, कम्म समरियं कयोण । तौए भणियं ।
Dadds महागरपुलो।
+ Dails ३बारावियं महाराणा भर.
मविकण Daddनपनापायनं।
om.नं पत्नो। B has the following passage. सुर्य में विजयाव मयामाचो जला विजवावी पुन जोधनियाजियनी धांजस नाम पि उमरिसर रिसबम पासोको बामपि मयसं नस पाकित करना , निप्पर मेला म सान्दो , etc: ACE have देगो instead of tसाम । - I) मनो।
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १२६
न विवतं चैव मए महारावरम ; 'किमणेण असंबद्धपलावेणं' ति प्रबहा। असन्ता करवि वामरा मणंकुमारस्म में पत्येमाणम। न पवित्रं च तं मए। पन्ज उण मयमेवागचिजण अपरिवनमाणे से हियाछियं एवं कयत्थिय दि। तयो कुवित्रो राया। भणियं च तेण । परे विणयं- । धर, लई तं दुरायारं कुलफलणं वावाएहि ति। मए भणियं। मं देवो पाणवेद । रावणा भणियं। तहा तए वावास्यब्यो, जा न कोई णं सकेर ति। तो मए चिनियं। पहो दारुणे निउत्तो छि। एवंफला नरिन्दपञ्चासत्रया। धना खु ते जणा, मेवन्ति जे निढुजणाई, तवोवा । हा किमत्व काययं ति । सोहणं होड, जद मो दौराऊ न वावाइजद । समथामित्रो चिन्तापिमारयाए 'नहावि य प्रमाणौत्रो देवाएसो' ति पयट्टो 'एयवायरेण । एत्यन्तरंमि छौयं केणावि तोरणपएसे । तमायलिऊण विलम्बमाणो भणिो मिट्टाएमनेमित्तिएण । भह विणयंधर, ।। मा विलम्बेहि : जत्रो मोमा नाम 'सत्तमौ एमा विका पारोग्गफला पणन्तरा अपुषप्रत्यलाभोत्तरा या। तहा य भणियमिणमिमोहिं
पउिमेहमजत्तं वा हाणि बुझिं स्वयं प्रसिद्धिं वा । पारोग्गमत्यलाभं शैयंमि पयाहिणदिमास ॥
१E.
•A मभूमौ।
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________
पषमो भवो।
१२३
तं एम दमौए विवागो। निमित्तन्तरजोगत्री व अवगयामि, निहोमवत्युविषत्रो विरलो ते रबा विरुद्धाएमो. नाहियेषो य भवत्रो। ता मा संतप्प । जहा तुम चिन्नेमि, नहा एसो परिणमिमाह । किं तु सिन्धं पयडेहि, प्रबहा
मोजणं परिणम ॥ तो मए चिन्तियं । प्रणेयणमियपञ्चत्रो सिद्धाएमो खु' एमो, एवं च एवं विहं पत्रोयणं, • विनवणागोयरो व कोवो देवस्म, मबहा विमममेयं ति चिन्तयन्तो गयो मिययगेहं। हा को उण रहोवाको त्ति चिन्तयन्तो गहियो उव्वेषण। पुछियो य जणणौ । पुनय, किमेवमुब्बिग्गो विय लकीयमि। तत्रो म' 'नत्यि जणणौत्रो वि अवरं वौमामथाम' ति माहियं तो। भणियं पाए। पुत्तय, न नए रममणचिट्टियन्वं, कुलोवयारिपुत्तो खु एमो पुत्तयम्म ति। 'माहित्रो कहियवृत्तन्नो । ता एवं वात्यिए कुमारो पमाणं नि ।
ठिो तुहिको विणयंधरो। नत्री RU चिनियं । अहो मायामोसया इथिवग्गम्म। अहवा महिनिया नाम " भुयङ्गमगई विय कुडिलहियया, वि विय दिट्टनट्टपेमा, मरिया विय उभयकुसुक्कायो', ममङ्गपम्वना विय अपुट्ठधया, हिंमा विय जीवलोयगरहिय नि। हवा कि
Eom. • Dadds चिनिया • Dald मारो। • Daddy भरिया B.दुमचायतो. ) सनायो।
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे १५१
दमौए चिन्ताए। अविवेवबडला विमयविसमालसा ईमौ चेव ममिलिया होर। यह कहं पुण महाराएष तौए वयणी एयमेवं सेव पडिवत्रं ति। अहवा ईसी मे प्रवत्या. जेण मंभवद एवं पि। विमिम्मगारौणि किल जोवणाणि हवन्ति। दृट्ठा य मा महारायस्म । ता किमेत्य । जुत्तं नि । किं माहेमि जट्टियं महारायम्म । अहवा वावारज्जर मा तवमिणो अवम्मं महाराएण। न कयं च मे' ममौहियं। ता कहमन्नं पि अणत्थं से मंपाडेमि।
माहिन्नमाणे य मदनणा मे कुक्षहरम्म। तहावि वरं मरमणा, न उण परपौड त्ति । चिन्तयन्तो भणिश्रो विणायं- ।. धरेण । ता पारमउ कुमारो, किं मण् एत्थ कायव्वं ति। मण भणियं । भह, पापमयारो तुम, ता मंपाडेहि राय मामण : किं वा मण् दगयारेण कुल्लफंमणेण जौवमाणेपण ति। श्रद्धाण किक्कियं मिरिहराभिहाणेण रायमग्गचारिणा नरेणं ति। नियकहापडिबद्धं च गयमग्गगामिएहिं महया " महेणं मंपियं बम्भणेहि भो कि बहुणा, न एम दोमयारो,
त्य अन्ले 'कोमविमण पञ्चाएमो'। एयमायलिऊण भणियं विणयंधरेण। कुमार, न तुम दरायारो, जो जपियं मिडाएसेण 'निहोमवत्थुविमत्रो विरलो ते 'रत्रा
१॥ रसौ। नि। VAE कोससब., कोसवः। OR Insert रस।
३ ) में। ५) चंद हिं। ABE विदिशो, ॥ दियो।
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५०]
पचमो भवो।
१२॥
विगहाएसो' ति। पवितहाएको व मो भयवं, न मस्तिो य भवको दुराधारारमहो अक्तिहस्यगेकि विवादिनिमि
हिं। ता किं एरण 'पक्षावपाएण। माहेषि, कहं पुण इमं ववत्यियं ; जेण विनवेमि महाराथम्म । भए भणि। . । भह, किमहं माहेमिः पम्बा एत्य पमाणं । तेन भणियं ।
कुमार, न तुम एत्य दोसो, दट्टा य मा पाव क्ति मामाची निचियमिणं, 'विसेमं नावगच्छामि। ता कि ममेरा। एवं चेव एयं विनवेमि महारायम : तत्रो मो चेव एत्य प्रक
सहिस्सर ति । भणिऊण उद्विषो विणयंधरो, धरित्रो मए 1. भुयादण्डे, णित्रो य। भह, पलं अम्बाए उवरि मरम्भेण ।
चञ्चलं जीवियं । न खलु एवं बहुमत्रिण राख्यणमकिलेखकरणं जुब्जद । विणयंधरेण भणियं। कुमार, पुत्तो तुम महारायजसवमणो, किमेत्य अवरं भयौया। पत्री व मे तौए पावाए उवरि कोवो। ता करेहि पमायं : मुध मंजेण ५ विनवेमि एयं वरयरं देवम। मए भणियं । पमिमिणा निम्बन्धेण। तेष भणियं । कुमार, अवम्ममिणं मा देवमा विववियव ति। मए भणियं । भह, जर एवं, ना पवम्म मण वि अप्पा वावारयम्बो ति। एयमायशिजण बाहुबोयणो
विमलो विणयंधरो । भणियंरोण । अहो देवम अमि .. कियकारिया, जरमं पुरिमरयणमेवं मंभावौथा। धिपत्य
पक्षा।
Pा रिमेम।
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________
३२६
समराहचकहा।
[संक्षेपे १५०
ण्यम देवमहो। मए भणियं । भह, मा तायं अशिखिवाहिए; को पत्य दोमो तायस्म, मम चेव पुम्बकम्पपरिणई एम ति। तत्रो महासोवाभिभूषण भणियं विणयंधरेण । कुमार, जर एवं, ता पारमउ कुमारो, किं मए पावकमेण काययं ति। मए भणियं। भद्द, पाएमयारो तुम, पावकमा पहं; ना । मंपाडेहि रायमामणं । 'किं मए दृट्टमौलेण जौवन्नएणा । तेण भणियं। "मा एवमादसउ कुमारो, किं रमिणा अमंबद्धपक्षावेण वयणविलामेण, जहाहं दहसौलो पावको; धनो तुम, भायणं मयलकलाणणं, 'आपत्रो मयलगुणरयणाणां, कप्पतरभूत्रो मयचमत्ताणं, किं बहुणा, निब्बुदाणकप्पो १० 'तेजोखम्म वि । ता जर न विश्वेयम्वमेयं देवस्म, रखियम्या मा रायट्ठपत्ती, ता चिन्नेहि "एत्युवायं, जहा भवनो पाणधारणाणन्दियमणो देवस्म घणवरा हवामि नि । तो मए चिनियं। न वावाएर एमो : अवावाएनो य एवमवरापियं न पावेड, जर परिकत्रो परियणेणं वसभ- ॥ रविदत्री विष्पगिट्ठदेमन्नरमुवगच्छामि ति। चिन्निऊण दम चेव भणियो विणयंधरो। भणियं च तेण। कुमार. को सो
1CD fora, in the worils down to grant i marg. nec in. PAC'Eom the heat two worils. ACE om. this sentence, 13 the list word only. ACE TATT fat. ete. AC om. *•, ant continue कर पावसानो पो तुम, etc.
om. all down to मार।
ACE निय.. B विय। CAa.
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________
पथमो भयो।
२२०
उवाय ति; ना अणुचित रणमेव कुमारो। अयं । पथई व वहणं सुवर्णभूमि, पोव 'रयणैए मुविस्मर ति। तेणेव सुवबभूमिगमणेण अणुग्गहेड में कुमारो। मए भणियं। वो रोयर ति ॥
एत्वतरंमि ममागी संग्राममनो। निग्गनी बाई वसुभाषिणपंधरसमेत्रो तामसित्तौत्रो, गमो वैशाउ । समप्पिया पन्हे विणयंधरेण सबडमाणं वहणमामिणो समुहदनमा, परिछिया तेण। घरकला थेववेला। ममुग्गी
कामिणीगण्डपण्डुरो चन्दो, समागया मखजलपरनिनाय। गभिणा ममुहवेला। ममारुढो य पहयं वसभाको
जाणवतं । चलणेस निवरिजण 'कुमार, न मे बुष्षियम्व' ति भणिजण बाहोललोयणो "नियनो विणयंधरो। कथाएं मङ्गलार, एवउत्तो कलहारो, आपूरियं जाणवतं, पण पवणवेगेण । "एत्यनारंमि वसभरणा भणियं । भो वयंमा, " किमेयं नि। तयो मए माहिती प्रणवरबुसमो। तेन
भणियं । पर किं पुण जट्टियं चेव न निवेश्यं महाराया। मए भणियं। वयंम, वणजवरपौगभएणं ति।
पत्ता पन्हे दमासमेत्तेण कालेण सुवनभूमि, भोरला पवरणाश्रो, गया सिरिजरं नाम नयरं । दिडो य नत्य
VAcadki . मुसिरसर .Bom. YA(विधियतो।
पिचिरखि। V DE om E Badela
ACE बचना
BD .मर.
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८
समराइकहा।
[संक्षेपे १४॥
मेषविषाक्त्यमत्रो समितिदत्तसेडिपुत्तो वाणिवामागची मणोरदत्तो नाम बालवयंमत्रो ति, तेच वि य अन्हे । तत्रो असंभावौयागमणसरेण निरूविया कंचि कार, विहभियं र अन्हिं । 'नमो पञ्चभिवाया अहे। पणमिऊण इरिसविमायगभिणं जंपियं तेण । कुमार, प्रवि कुसल महारायस्म। ५ मए भणियं 'कुमक' । नौया तेण मगिहं । कत्रो णे विभवपौरमरिसो उवयारो। भुत्त्तरकालमि पुचित्रो भागमणपोयणं । 'नायनिव्वेएण विणिग्गयो, सौहलेसरनियमाउलममौवं 'गमिमामि' ति माहिऊण मबहुमाणं भणिको च एमो 'मौहलदौवगामिवरुणोवलम्भे श्रवहिएण होय' ति। . मणोरहढत्तेण भणियं । ज कुमारो प्राणवेर ॥ परन्तो कोर कालो। पौरपत्रिो वित्रीयभौरतणेण न माहेरणे ज्वलद्धं पि मौहबदौगामियं वहणं । अनया व मुणिजण पहाणमूस्यत्तणं भणियमणेण । कुमार, किमवस्ममामत्रमेव गतम्ब कुमारेण । मए भणियं । वयंम, पत्रोयणं मे पत्थि ॥ ति। तेण भणियं । जा एवं, ता खमियब्वं कुमारेण, जमए वित्रोयभोक्त्तणेण एहहमेतं कार्य कत्रो पोषणविधात्रो ति; जो पाएमित्रो पददिणमेव वहणारं मौहलदौवं गवति । मए भणियं । 'वयंस, जर एवं. ना अमेव गवद ।
| ACE for p Bo पशाभिCE भित्रया।
Bafr.।
Bom. this sentence. A reads "Dो. Bai
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६]
पचमो भयो।
२२९
तेए भणियं, 'पविग्यं कुमारस' । उक्लद्धं जाणवतं, पमाहिवं कारणिज्नं। उवणेत्रो च मे फुरनाभासरायो महापमाणे अन्नमहिणवो पडो। भणियं च तेष। कुमार, मकोउयं ति करिजण गेपहाशि एवं नयणमोह- . ' पाभिहाणं पडरयणं ति। मण् भणियं 'कौरमं कोउगं'
ति। तेण भणियं । इमेण पछारयमरौरो न दीमद नवणेहि पुरिमो ति। मए विवामियं जाव तहेव त्ति । ममुष्पवंच मे कोयं । भणित्रो मणोरहदत्तो । वयंम, कई पुण तए
एम पावित्री त्ति । तेण भणयं । सुण । १. दहेवागयम्म ममुप्पन्ना मे पौई पाषान्द उरवामिणा
मिद्धविजापोपण मिहमेणाभिहाणेणं मिडउनेण । भणियो य मो मए । वयंम', को उण दह विख्यामाहणंमि परमत्यो : किं स्वर मच्चमेवा दिव्वमेवात्रो न व ति। तेण भणियं ।
जहुत्तयारिणो हवर ति। म भणियं । वयंम, महन्त मे १५ कोउयं ; ता दंमेहि मे दिव्वविखमियं नि । तेण भणियं ।
वमियं,' किं तु कायब्वं मण्डलं। मए भणियं करे वयंमो' । तेण भणियं । जड एवं, ना मंजत्नौकरेह मिट्टत्यमादयं मण्डस्लोवगरणं । मपाइयं मए। तो अत्यमिए
दिण यो वियथिए अन्धयारे रडग्लस निमायरस घेतण १. मण्डलोवगरणं विणिग्गया अन दवे वि नवरात्रो नि।
IE om.
AC बस।
मेय.
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे १४६
पत्ता व पेयवर्ण । प्रालिहियमणेण तत्वेगदेमंमि मण्ड, ममप्पियं च मे मण्डखग्गं, जालित्रो जसणो। भणियं च तेण । वयंस, अप्पमत्तेण होयध्वं ति। पडिस्मयं भए। पारहो तेण मन्तजावो। तो थेववेलाए चेव दिट्ठा मए गरुयनियम्बवहणायाम गौणमझा पहिणवुभित्रकढिणथण- । विरायन्नाचत्यला संपुषमयचञ्छणमुहौ वियमियकन्दो'नयणमोहा सरतस्कुसुममालाविहमिरं धोलमुम्बहन्तौ परिपायमजयकुसुमवला 'पवणधुयवसणपयर्ड जरुजुयलं ठएन्तौ गवणयसानो ममोवयमाणा जककाय ति। तयो मए चिन्तियं । अहो महापहावया मन्तम । तौए पणमित्रो ।। मिसेणो, भणित्रो य मबहुमाणं। भववं, किं पुण मे समरणपत्रोयणं ति । तेण भणियं। न किंचि पर्व, पवि व दिग्बईमणाणुराई मे पियवयंमो । तमो नौए मं पुलोडजण भणियं । भह, परितट्ठा ते पहं दमेण दिब्बदसणाणराएण ; ता किं ते पियं करोमि ति। म भणियं । तुह दंमणाम्रो ।" वि प्रवरं पियं नि । तौए भणियं । तहावि प्रमोहदंमणाश्रो देवयात्रो : गेहाति एवं नयणमोहणं पडरयणं ति। तो मए मसंभमसंभामणमणिग्रोवरोहेण पणमिऊण तोसे चलणजयवं मबजमाणं व गहियं रम। गया जखकाया। पविट्ठा परे पभायाए रवणौए नयरं । ता एवं पाविषो ति। ..
१BE: पिप। ACE बयस्म। १CE: aditi और। LA('दोष. D कंदोडदोरे। BE पयाय. । .B ममोयरमाण।
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भवो।
__
मए भणियं। सुन्दरा संपत्तौ। गहियो पगे। तो पाउविजण मोरहदत्तपरियणं पक्षिणनिया तेण, मा महोरहदत्तेण गया वेलाउ। दिई र सुरविमाणगारमणुगरेर विचित्तधयमालोवमोरियं जाणवतं । पडिया ५ जाणवतमामिणा ईसरदत्तेण । कत्रो 'णेणा पणामो। उवणैयार
धामणारं। समप्पिया मणोरदत्तेण। भणियं च तेण । मत्यवाहपुत्त, एए खु मम मामिणो वयंमया बन्धवा जीविषं, म केर ते जे न हवनि ति; ता सन्दरं दट्टया। तेण
भणियं । वयंम', किंमणोणं पुणरुत्तविलासेण : मम वि रमे 1. रमा चेव ति। तो उवाकडा जाणवतं, मित्तो बली
ममुहम्म. मित्रो मियवडो, दिवं दिमिमंमुहं निम्बामएण पवहणं ति। पमिजण अन्हे ठिो मणोरहदत्तो। पथ जाणवतं । गम्मए मोहलदीवाहिमुई ति। एवं गफमाणाण तेरसमे दियो उजत्रो प्रहाणामुवरि कानो ब्व कालमेहो, जौवियामा विथ फुरिया विजुलेहा, उपलियागरिकाणणो य भागम्पयन्तो जलनिहिं उशिवनो महन्नक बोले विभित्री विसममारुषो, निर्वाश्यं श्रमणिवरिम, उम्मेष्टमत्तहत्यौ विय अणियमियगमणेणं अवमोठयं जाणवतं, निममा निजामया। नषो मए अवटुम्भ काजण विनायो "मियवनिममणाया • रजत्रो, मालित्रो मियारी, विमुखा मारा। नावि य
PAGEबस।
.Bदिये।
पौष
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५४
गल्याए भण्डस्म संखदयाए जलनिहिणणे उकडयाए श्रमणिवरिसम्म विसषयाए निजामयाणं विचित्तयाए कमपरिणामस्म विवस्त्रं जाणवतं। बन्धवा वि य कालपरियारणं विउत्ता मम्वपाणिणो। ममामादयं मए फलयं । नत्रो अहं पाण्यसेमया गमिऊण तिलि अहोरत्ते 'फालयदुरो पत्तो । तरसमौवं । अन्धयारलेहा विथ दिट्ठा वणराई। ममूममियं मे हियएण। उत्तिलो जलनिहोचो निष्पौशियारं पोताई। म "तिन्नं च निवमणगण्ठिसंठियं पडरयणं । अहो एयस्म मामत्थं ति जात्रो मे विदो। नमो गन्नूण थेवं भूमिभागं उवविट्ठो जम्बुपायवममौवे । चिन्नियं च मए। एयाणि १. नाणि विहिणो जहिच्छियाविलमियाणि, एमा य मा कम्युणो अचिन्नणीया मत्ती, जमेवमवि प्रमहणिज्ज अवत्यन्तरमणाविजण पाणे धारेमि। किं वा 'एगदरनिवासिणो विय वसभूणा विउत्तम पाणेहिं ! अहवा विचित्ता कम्पपरिणई, न विमादणा होयब्वं ति। दिवमनिमिममा मंजोयविनोया : १५ कया मो वि एवं चेव कहंचि पाणे धारे ति। तो खहापिवामाभिभूत्रो उययफलनिमित्तं पयट्टो उत्तराभिमुहं। गयो थेवं भूमि। दिट्ठ। य फणम कयलयमहयारमंचकूला तौरतरुकुसमरयरश्चियजला गिरिनई। कथा पाणवित्तौ।
ABE: पसायं। सिंमियं
.ACE फसच्य। AC पोलवाई। y adds
1 ACE PA, 1 sec. m. .ACEशिय, Bयम।
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15.] परमो भवो। चिटुमाणेण व सहयारपाचवसमौवे गिरिन पुलिणंमि दिहो पियाए गडुषं करेमाणो मारमजुवाणयो। समरियं विलामवईए। जाथा मे चिन्ता। अहो 'ण खन एए अदिट्टबन्धुविदका माहौणाहारपयारा पवित्रायजायण- . + दौणभावा पामट्ठिय पणदणौपमङ्गदलिया अमंजायमहावमणभया मुहं जौवलि मियपरिकणो। एवं चिन्तयन्नम्म अत्यगिरिमिहरमुवगत्रो महम्मरमौ. रयणुजोवो विय मौयलौहो पायवो। कयं मण् विमलमिलायलंमि पनवमयणिज / मंपाडियं मंझावमयं / उचियममए कत्रो' देवयागुरुपणामो। णवत्रो वामपामेणं / अहिणन्दिो कुसमसरहिणा माकणणं / बहुदिवमवेयत्रो ममागया में निहा / अदक्कन्ता ग्यणौ / विउड्डा नाणाविहविहंगमविश्य"पाहाउएण / कत्रो देवयागुरुपणामो। पयट्टो काणान्तरारं 'पुग्नोदउं। पेच्छमाणो य विचित्ते काणणभाए पत्तो सुकुमारवालयं पञ्चन्नमोमदंमण गिरिमरियापुलिणं / दिट्ठा य नाथ सुपरट्टियङ्गुनितम्ला पमत्यले हालंकिया नरकटिया चैत्र पयपन्तौ। निरूविया हरिमियमणेणं, विनाया व मयकुमारभावत्रो इत्थिया इयं न 'उण पुरिमम्म / लग्यो पयमग्गो / दिट्ठा य नाइदूरंमि चैत्र महिणवक्कलनिवमणा a ACEom i D corrects in r DaddB पहा। ACE .मोका। MSS दुष। sort faoi A पनो।
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________
___ समराइचकहा।
[संक्षेपे १५०
तविकण्यावदायदेहा शिययनिमचिएण विय चक्षणताजग्नेशं राएण अविभावियमिरागुप्फसंबाहेण मयणभवणतोरणेण विय जाणुजुयलेण रमणाकसावजोग्गेण विउलेणं नियमभाएणं बहुदिवमोववापरिकोण विय किमयरेणं मल्ोणं मजणचित्तगम्भौराए विय मयणरमकूवियाए नाहौए तवविणिबिएण । विय मोहन्धयारेण पुणो हियथप्पवेसकामेणं रोमलयामग्गेण सक्पयरिणामेहि विय समुन्नएहिं पत्रोहरेहिं पहिणवुग्गयरत्नासोबतयाविनमाहिं 'बाहाहिं कम्बुपरिमण्डलाए मिरोहगए पाडलकुसममषिदेणं अहरेणं अञ्चन्नमच्छविमलाहिं कवोलवालौहिं हरिणवलकथमविभाएहि विय लोयणेहिं । पमाणजुत्तेणं नामियामेणं दीपम्हलाहिं पायडियकोडण्डमत्रिभाभिमुशाहिं समिणिमृदंमणेणं 'चन्दमविभेण निडालवढेषां पट्टिदेममंठिएणं नियम्बसकयरकणेण विथ चस्कुस्मवाणुयारिणा कुडिलकेमकलावेण वामहत्यगहियाब्जिया दाक्षिणप्रत्येण कुसमावषयं करेनौ तावमकञ्चय ति। तं च दटूण " चिनियं मए। अहो वणवामदकमणुशवन्तौए वि 'पायलं । उवगणं च थेवभूमिभागं मविमेमं पुलदया लयाजाणयन्तरेण जाव मोनूण वणवामवेमं मव्वं चेव विलामवईए अणुगरे ति। तो समरणपवणमधुलिको पचलित्रो मे मणमि मयणणलो। भरिया य तौए कुसमाण जिया । २.
{ B enfrenfi, 1) pr. m. B adds gros . Dom; Dadds पडरया. Bi. marg
PAC om. ५ जानता
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.!
परमो भवो।
२१५
पयट्टा ताव वणादिमुहं। तो अहं 'निगूहिजण मयणवियारं निग्गयो लियाजाण्याचो. गो तौए ममौवं । पणमिजण भणिया प्रमा। भयवर, वडउ ते तवोकचं ।
अहं खु पुरिमो सेयवियाए वत्थव्यत्रो तामसिनौलो + मौहलदौवं पयट्टो । अन्तरास्ने विवयं मे जाणवतं । पत्रो एगागी मंबुत्तो। ता कहेउ भवई, को पुषा रमो पएमो, किं ताव जलनिहितडं, किं वा कोड दोवो, कहिं वा तुम्हाणमासमपयं ति। नो मा मं दट्टण निश्चियदिष्टि
पमरा दिमामण्डलं पुलोएमाणौ मन्दवनियविनिरिकलो१. यणायामं ममज्यमा विय वणमेनं अहोमुही ठिया पदिक
पडिवयणा पयट्टा तवोवणाहिमुहं। तो 'जुवई तावनी एगागिणी य, ता कि "दह दमौण्ः अन्न कंचि पुचिस्मामि ति चिन्तिकण नियत्तो । 'पविट्ठो नदेव महावसन्दर लयागहणं । चिन्तियं च मछ। पेक्वामि नाव, ५ कहिं पुण एमा वर ति। पुग्नोरउ पयतो। दिट्ठा य मविसेसमन्थरौए गईए वञ्चमाणौ। गया । थेवं भूमिभायं । मग्गयो पुलोदयं तौए । न दिट्ठो कोड मत्तो। तत्रो मोनूण कुसुमकब्वियं परिहियं पि पुणो परिहियं वक्कल. परामुद्दो केमकलावो, मोडियाई अङ्गार, उबियात्री बाहुलयात्री.
१D नि। B .अतिरि।
• A नबाबनाममिन। 8 AE om.
.) यावि, "D पर।
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५
पयट्ट वियम्भणं ति। तो मए चिन्तियं । पर किं पुण इम अहवा किमणेण विरुद्धवत्युविसएणं आलोचिएणं । गयो गिरिनई। कथा पाणवित्तौ। परिममन्तरम काणणारे परन्तो वामरो । पसत्तो य पुब्वविहिणा । दिट्ठो य जाममेत्तावसेमाए विहावरौए समिणो । उवणीया मे कञ्चण- । पायवामनमंठियम्म दिब्वत्थियाए सब्विन्दियमणोहरा कुसममाला । भणियं च नौए। कुमार, एमा ख दिब्वकुसममाला पुश्चनिवत्तिया चेव मए कुमारस्म उवणीया ; ता गेहउ कुमारो। गहिया य मा मए, विद्वला कण्ठदेमे । एत्यन्तरंमि विम्भित्रो मारमरवो, विउद्धो अहयं परितुट्टो १० चित्तेण । चिम्लियं मए । अामन्त्रकनया लाइफससूयएणं ति होयश्वमणेणं, अणकुन्नो खु मणमंघात्रो, चिरफलदायगो खु एम समिपाश्रो, परमं च ण्य : ता न याणामो कहं भविम्मद ति। एथन्तरमि फरियं मे दाहिणभुयाए लोयणेण य । तो मए चिन्तियं । न अन्नहा रिमिवयणं ति होयब्वमणेण । १५ अणुकुलो मउपमंघात्रो। न य मे निलामरायहाणि विलामवदं वजिय अनकनालाई वि बडमाणो । भणियं च समिणयदेवयाए 'कुमार, एमा ख दिब्वकुसममाला पुष्वनिव्वत्तिया चेव' । तो न ना दिवसममालाए उवमाणमंगया, न अमाए पुवपरिषयो नि विचारबारे व होयव्यं ति। अणहरर १० , BCE Om ACE । RACE hare only •सारपणे, vegfare. etc.; B has the words from nown to creati marg.
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९१]
पचमो भयो।
घ मा तावमी विलासईए।' वित्तिाणि य विहिणे विलमियाई। कयाइ 'म सेव होन ति। पत्रा का तावमौ, कहं मयणवियारो। किं । जर् वि मा विकासई, महावि पडिवनव्याए विरुद्धो विमयमको । ५ अहवा संपत्तदंसणसुहस्म पिययमा मग्गमणुगच्छमाणस्म क्यधारणं पि मे सुन्दरं चेव । एवं च चिन्तयन्तम्म रखना रयणी, उग्गत्रो समालो, घडियाई रयणिविरापीडिया चक्कवाया। तत्रो अहं उक्कडयाए रायम्स रपयाए
काणणाणं विलोहणिज्नयाए सुमिणयम्म गत्रिो कामगरएण 1. पयत्तो त तावमिं गमिउं। वग्गभट्ठम्म विय हरिणयम्स
जूहभट्ठम्म विय गहन्दम्म तंमि चेव काणणन्तरे भमन्नम्म मच्या परिकिले सेणं अरबन्ता करवि दियहा। दिट्ठो माहवौलयालिङ्गित्रो महयारो। उवविट्ठो तम्म ममौवे । तं चैव
मुद्यारिणलोयणं चिन्तयन्नो चिट्ठामि जाव', सषो मए १५ मुक्कपत्ताणं मरमरारवो। वालिया मिरोहरा, वियारिया दिट्ठौ। दिट्ठा य भूमिथिएणं निडालपुण्डएणं 'उबढेण जडाकमावण पुतंजौवयमालासंकिएणं दाक्षिणकरेण वामात्वर्गाहयकमण्डलू महन्तवाल निवमणा बढिवम'मंपियनवायामेण अहिषयावसेसेणं मरौरएणं अरबमा
१ ACE साथ। • ACBE मिपस। ५ ACE परंवा
PACE insert i * D) adds an, Bi. mark. Eभिय.। मोमिषापोववार।
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३०
समराइचकहा।
[संक्षेपे १९२
मणिमवयमा तावमि त्ति। तो तं दगुण गृहियो 'मए मयण विधारो। पणमिया य मा। तो विसेसेण मं पुलोदऊण ईमिबाहोललोयणए भणियं तौए 'रायपुत्त, चिरं जीवस' ति। नत्रो मए चिन्तियं । कहं पुण एमा में वियाणड ति। अहवा विमलनाणनयणो चेव नवस्मियणो । हो; ता किं न-याण ति। एत्यनारंमि पुणा भणियमिमौए । कुमार, "उवविमम्ह ; अस्थि किंचि भणियब्वं नए मह । तत्रो मए 'जं भयबई प्राणवेर' त्ति भणिऊण पमब्जियं धरणिवढे । 'उवविठ्ठा तावमौ अहयं च। भणियं च तौए। कुमार, मुण।
अयि दहेव भारहे वामे वयड्डो नाम पब्वो। नत्य गन्धममिद्धं नाम विजाहरपुरं। तत्थ महम्मबलाभिहाणो राया होत्या, सुप्पभा मे भारिया, ताणं सुया अहं मयणमञ्जरी नाम। मंपत्तत्रोवण परिणौया विलामउरनयरसामिणो विबाहरमरिन्दरम पुत्तेणं पवणगरण । असन्तो य कोर ।। कालो विसयसरमणुवन्नाण। अमला य भागामजाणेणं गया नरणवणं, पवनार कौसिउं विपित्तकोलाहिं, जाव अयण्डंमि 'चेव निवडियो कण्यसिलामणी परणगई, पणचिकियपषोयणं च मंमिशियं तेण विणिब्जियकन्दोहदबोचोयगजुयं पचन्षिया मिरोहरा पवायं क्षणकमका १०
I ACE om. ४ AC विडा
p Dinserts from
D में रखा। ! ACDE have only सरसको रामा ।
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________
२..]
पचमो भवो।
तो अमारयाए जौवलोयम पेछमाणैए व मो पञ्चासमुवगो ति। तो अहं अणहा विय गहिया महासोएण, मोगाइरेयत्रो व मारमी विय पणिवारियं परिममनो
महमा चेव निवडिया धरणिवढे । लद्धयणा च उप्पर' उमारद्धा जाव, न पमरह मे गई। तत्रो समरिया नहङ्गणगामिणो विव्जा, तहावि न पमरद ति। तो मए चिन्तियं 'हा किमेयमवर' ति जाव थेववेलाए ममागो तायविदयहिययभूषो पडिवत्रतावमवत्रो देगणन्दो नाम
विनाहरो। भणियं च तेण। वच्छे मयणमचरि, किमेयं १. निरमए भणियं । भयवं, कथम्तविलमियं । तेण भणियं 'कहं विय' । मए भणियं । विवषो मे अब्ज उत्तो, न पहवर य नहगामिणौ विष्ना। तो बाहोललोयणेषा भणियं भयवया । वो, असं परिदेविएणं, ईदमो वेव एम मंमारो। एयं च प्रमाग्यं मंमारम्स श्रद्धवयं जौवनोयस्म खणभङ्गुरयं " मंगमाणं चञ्चलयं इन्दियाणं परिचिनिऊण पवननित
पाणिणो मयातेलोकपरमत्वान्धवं धनं। तो मए 'एवमेयं' ति चिन्तिजण भणिो भयवं । कोहि मे अागलं वयपयाणेण। भयवया भणिय। वच्छ, जुत्तमेयं, किं पुण ते
नहगमणविद्याभंमकारणं । म भणियं । भयवं, न-याणमि । .. नमो नाणावसोएण निकवियं भयवया, भणियं च तेण ।
. Dom.
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________
३४.
समराइचकहा।
[संक्षेपे २०१
वच्छ, सोयाभिभूषाए लक्षियं मिद्धाययणकूडं, निवडियं च ते' एयरम चेव सिहरभाए कुसुमदाम, तबिमित्तो ते विजाभमो त्ति। मए भणियं। भयवं, चलमिहलोयमेत्तोवयारिणैहिं विनाहिं,करेहि मे अणुग्गरं वयपयाणेणं ति । तो भयवया पुछिऊण तायं ममिक्रण निययमायारं तवप्प- । भावेण पाणिऊण तावमौणमुचियमुवगरणं एत्य चेव दौमि दिकिय हि भयवया । परन्तो को कालो। नया य कुसममामिहेयनिमित्तं गया ममुद्दतौरं। दिट्ठा य तत्य जहिजलकलोलनोषिया मियाले हा विय देहप्पहाए ममुब्लोवयन्ती तमुद्देम फसहयदया कनय त्ति ॥ एवं मोजपा, १० 'भो कुमार, वियभित्रो मे पमोत्रो। चिन्तियं च मए । दौमर मणोरहपायवस्म कुसुमुग्गमो । तावमौए भणियं । नको अहं गया तमुरेम, दिट्ठा य सायलमभावात्रो 'जोवर' त्ति गयमाणा कनय ति। अभुखिया कमण्डलुपाणिएणं, उपिलियं नौए लोयणजयं, भणिया य मा मए। बच्चे, " धौरा होति। तावमौ खु अहं । तत्रो वाहजसमरियलोवणं पणमिण नौए । ममंभमं र उवविमिजण खिनियं पिनेणं, सकियो से भावो। तत्रो मए पिन्नियं। पहो से माएभावया; भवियम्बमिमौए महाकुलपसूधाए ति। उववार
१ मिनाया। RABE on. .. र सेवौगोष दिखाका ४७ प..) पक्ष ACE om.
(Dinvert sो। .ACE समिप ) correeta परिस्चिय।
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१०]
पञ्चमो भयो।
११
प से फसाई । अणिछमाणै वि य कराविया पाणवित्तिं । नौया पासमपदं, दंसिया कुलवरणो, पमित्रो तौए भयवं, अहिणन्दिया य भगवथा। कयं श्रावस्मयं, पुछिया य मा मए । वच्छे, कुषो तमं । तौए भणियं । भयवर, तामलि। तौत्रो। म भणियं । का उण तुम, कहिं वा पट्टिय नि।
तो दौडदौर नौममिय न जंपियमिमी। तो मए चिन्तियं । महाकुलपमूथा खु एमा : ता कहमेवमत्ताणं पयासेद : ता किं एडणा, कुलवरं पुचिमामि त्ति ।
परसन्नो वामगे। कयं मंझाममनोचियमणुट्टाणं । 'गधाई १. कुसवरमयामं । पणमिऊण पुचित्रो भयवं कुलवई । भयवं,
का उण एमा कनया, कहं वा इमं ईदममनत्यन्तरं पत्ता, कौरमो वा “से विवानो भविम्मद ति। नो दाऊणमुवश्रोगं वियापिऊण तवष्पहावेणं भणियं भयवथा। सण । नामलित्तौमामिणो ईमाण चन्दम्म धूया खु एमा भारमि" हपराहोण्याए' इमं ईरम अवत्यन्तरं पत्त नि। मए
भणियं । भयवं, किन्न एमा कनय ति । भयवया भणियं । काया दम्यो, न 'उण भावो त्ति। मए भणियं 'कर विय' भयवया भणियं । मुण। दिवो मौए मयणमहममि तौए क्षेत्र नयरौए सेयवियाश्विम्म जमवत्रणो पुत्तो
१ BE add नि। Dom.1 B
. BDE पहिया .ACEom. this sentences. वार B परावणवार। (Dyr, ABC grl
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०२
___समरााचकहा।
संक्षेपे २१५
मणकुमारो नाम । '[ मोधाविया णेण तक्करा । ते य कांति दिडिं वचाविजण वावास्या से ताएणमायलियं वयणमणेण । तो निम्गचिजण तायनात्रो कोवेणमागो तामलित्तिं । परिचित्रो मबङमाणं ईमाणचन्देण । तो वमन्तममए] कोलानिमितं पणङ्गणन्दणं उजाण' गच्छमाणे दिट्टो इमौए, । ममुप्पो य मे मि अणुरायो । पडिवन्नो तौए एम भत्ता मणोरहेहिं न उण परिणय ति। अरक्कन्नेसु कद्वयदिणेस जणरवाश्री वियाणियमिमौए, जहा मो वावारो ति। तत्रो तहमोहियमण्णा 'अहं पिख नमि चेव पिउवणे पञ्चत्तमुवगयं 'पि तं पेच्छिकण पाण परिचयामिति चिन्तिऊण श्रद्धरत्त- १० ममए पसने परियणे एगागिणणे व निग्गया रायगेहानी। भोरला गयमग्गं, गहिया तक्करोहिं, गेण्डिजण पाहरणथं 'विकीया बम्वरकृलगामिणो यल्लमत्यवाहम्म हत्थे । पयट्टाविया तेण निययकुलं । विवन्नं च तं जाणवत्तं, ममामामियं च दमौए फसहयः । तत्रो तिरत्तेण पत्ता इमं कूल भवत्यं ।।
। विवायो उण; पाविजण भत्तारं भुनिऊण भोए परलोयमाहणेण मफलं चेव माणमानणं करिम्मद त्ति । मए भणियं । भयवं, किन्न वावारों से हिययवाहो । भववया
ACX om. passage in brackets, B. i. mary, sec. manu.
ICE insert
i
read perhaps for instead of fua?
VBO विधा।
पापलयं।
Bndit
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९०]
पञ्चमो भयो।
३१२
भणियं रामं ति। मए चिन्तियं 'मोहणं मंजायं' ति। अदछन्ता मा रयणौ। बियदियहमि व भणिया मए 'मा। रायपुत्ति, परिश्चय विमायं, अवलम्बेहि धिरं, ईरमो एम मंमारो। एत्य खलु समिणयसंपत्तिमायो रिद्वोचो, अमिलाणकुसुममिव वणमेत्तरमणीयं जोवणं, विविलमियं पिव दिट्टनट्ठाई सुहाई, णिचा पियजणममागम नि । तौए भणियं । भयवर, एवमेयं : ता करेहि मे पमाणं वयप्पयाणेणं । मए भणियं । रायपुत्ति,' अन्न तव वयगहणेणं ।
दनिवारणौत्रो पढमजोवणत्यम्म पाणिणो मयणबाणपमरो। १. पुछित्री य मए दिब्वनाणसूरी तुज्य वृत्तमं मम्वं क्षेत्र
भयवं कुम्लबई । माहिलो य तेण सेयवियाहितसुयदंगणारी । ना मा मंतष्प, भविमाड तह तेण 'ममागमो: जौवर ख मो दौहाउत्रो ति। तत्रो परिश्रोमविलयमणारं पञ्चम
मोहणमणचिकणीय' अवयन्नर मुवगछिऊण मंकप्पी १५ प्रमन्नं पि श्रोयारिऊण दिवं मम कडयजयनं, पणामित्रो
य हारलयानिमित्तं मिगेहरा हत्यो, प्रमंपत्तौए य तम्म ममागयं मे चित्तं, विलिया य एमा। तो म भणियं । रायपुत्ति, पलं मंभमेणं, उपिया खु तुम समम्म टिदाणस्म । ता पलं नव वयगहणेणं ति। तो तुम
__... -- . Doorrects thiv in माम. ..' भषियमाम। मामा, BE स्मा। .Com. all down to नरिनिविर्मशार, 315, I... - BEHIR. D pr.m. Eom. Baddr ...पाभिः । 6॥षस।
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे २२८
पाणवेसि' ति पडिमायं तौए। तावसकनोचिएण च विहिणा रक्कन्तो को कालो। अन्नया गत्री य णे भयवं कुलवई धम्मभाउयदंमणत्थं मिद्धपब्वयं ति। जाव रो अईयकश्वदिमि गन्तण एमा कुसुममामिहेयस्म अदूबन्ना उचियवेलाए मग्गो पुनोएमाणो अणफमियकवाल- तलग्गवाहजनला मेयमशिनधोयगत्ता खौरोयमहणतकपट्टिया विय मिगै अरहपरिगया धागया धाममपयं । नत्रो मा पुच्छिया गयत्ति, किमेयं ति। तो भणियं । अज मा बन्धवाणं समरियं। मए भणियं। परिचय विमायं, जाव कुलवई पागच्छद : तो मो बन्धवाणं नेहरमा ति । १७ पडिस्मयं तो। जाव तो चेव दिवमात्रो पारध मन्दायरा देवयाप्याए प्रणमत्ता अनिहिबहुमाणे न करे कुसमोच्चयं, न पणमद हुयामाणं. पालिहर विजाहरमिणाई. पुलोएर मारमजयलाई,' करेड मणोहम्म वि मणोरहे जोब्वणवियारे, नियभत्तारगयत्थियाणरायपहाणपोगणिय- ।। कहासंच उब्वहद परित्रोमं । नत्रो म चिन्नियं । अहो मे वयविमेमेण उवागयं जोवणं, प्रोब्वोणं मो, मएण मयणो. मयणणं विलामा, विलामेहिं 'मबहा न सुलाई निबियारं जोवणं ति। अवि य ।। । १रिणे. : दिखेत। ३...गा। ।। ५ । । Dald p: 11जय। CBI) स्वयं। wint. follows stands in ('. Ihe mistake. after मोषको
p.3.47. I.
.
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________
२३६
पचमो भवो।
३४५
मय अस्थि न हव होहो पाएणं निजयणमि मो जौवो। जो जोब्वणमणुपत्तो वियाररहियो मथा होई ॥
विदयदियहमि य नागवलौलथालिङ्गियं 'पूयपायवमवलोदऊण तयामनं च महरिचडुयमकारयं रायहस विडणियकरपल्लवं बाहोललोयणा नौममिय दौन्दौर निग्गया तवोवणात्रो। तत्रो भए चिन्तियं । न मोहणो से पागारो। ता पेच्छामि ताव कहिं एमा वर ति। जाव य गेण्हिऊण वज्जियं गया कुसमोसयभूमि, तरलतारयं च पयत्ता पुलोदउं। तो मए चिन्तियं । किं पुण एमा पुलोएड ति। जात्र पुस्लोएमाणौ य गया अमोयवाहियं । कर्यालवणन्तरिया य ठिया मे अहं मग्गो। पाला व मा। भणियं च नौए। भवईश्रो वर्णदेवयात्रो, एमो खु मो पएमो, जहिं त्रजउण तामि ति कनिऊण मविणयं पणमिय न्हि, भणिया य। भयवर, तर ते तबो कम्मं : अख ॥ पुरिमो सेयवियावत्थव्वषो तामस्नित्तोपो मौहम्लदोवं पयहो। पाराले' विवनं जाणवतं. अत्रो गाई मंबुतो । ता कडे भयवई, को पुण इमो पएमो; किं नाव जननिहित'. किं वा कोह दौवो ; ककिंवा तुम्हाणमाममवयं नि। मए पुण ममज्झमहिययाए न दिवं पडिवचणं वामया महावण
' A fe. E विय। १B .सा ., कायर। NAE add 1
॥ प्रथा, चूध, मोय। , ACE नौममिवर नोमियदो। नहो।
"वामा
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २४०
उकडया मयणम्म न निलं मए जंपिउँ। गया थेवं भूमिभायं । काऊण धौरयं पुकोएमाणौए न उवाद्धो य पिट्ठयो। ता न-याणमि, 'किं उपकेमि तं दौहाउयं, पाउ हिययात्रो मे विणिग्गो, पाउ पलोहेर में अजउत्तवेसेण कोड प्रमाणमो, पाउ मच्चयं चेव अजउत्तो ति। सव्वा । जं होउ, तं होउ। न मकणोमि पुणो 'पनलियमयणाणला अनउत्तविरहदकं विमहिउ। ता एयाए पदमुत्तयलयाए उम्बन्धिऊण वावाएमि अत्ताणयं । अप्पमत्ता होनह मरौरे अन्न उत्तम्म. माहेजह य एयं वुत्तन्त जणणिनिब्विमेमाए प्रयारणवच्छलाए भयईए। पहं पुण लज्जापराहोणयाए न १० मोमि चिखिउ ति । भणिऊ मारूढा वनौयमौहर' निबद्धो लयापामत्रो। ती म चिन्तिय। नत्थि दक्कर मयणम्म । कत्रो तौए गुरुदेवयाणं पणामो, दिनो 'पामत्रो मिरोहराए, पवत्ता मेणि अपाणयं। एत्यन्तरंमि परिसायह ति भणन्नो गया अहं तौए पास। श्रवणौत्रो मे १५ पासो। भणिया य मा। रायउत्ति, जुन णु दमं लोयतरपयहाए वि प्रणापुच्छणं जणणितुलाए य" मे पोयणाकहणं ति । तत्रो द्वौ मव्वं चेव एयार पायलियं
HARfमर उपेशियमेयं, 1 पेमे writes erot & AE ade for
A.मि Bgica, ACPJलमि।
Eom , and hereafter
ABE grafuori .) पासो। ८Etwice. ॥ वि ११BD पौ।
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५.]
पचमो भयो।
ति लज्जावणयवयणाए जंपियं तौए । भयवर, न तए कुप्पियम्ब : लब्जा 'य मे प्रवरझर । तत्रो मए भणियं । रायउत्ति, प्रलं कोवामकाए, न कोवणो नवनिमजणो होर। माहेहि नाव, किं तए एत्य पउब्बो कोर घरको दिहो . • ति। तौए भणियं । सुयं चेव भयई ए। मए भणियं ।
रायउत्ति, धौरा होहिः प्रमोहवयणो खु भयवं कुलवई । ता अवस्ममामन ते पियं भविम्मद । ता एहि ताव. गडद श्राममपयं । तत्रो 'जं भयवई पाणवेद' ति पडिम्मयं तो।
गयात्री असे श्राममपयं । पेमिया य म तुम पोमण १. निमित्तं मुणिकुमारया। अप्पमत्ता य पोराणिय कहा
विणोएण ठिया अहं रायउत्तिममौवे। निवेदयं च मे मुणिकुमारएहिं 'न पहेहिं दिट्ठो' ति। तत्री श्रहं रायउत्तिममौवे निश्चिय मयनपरियणं न प्रबो मे जोविनो
वात्रो' त्ति विचिनिजण एगागिणी चव तुज्या अनेमण१॥ निमित्तं इह भागय न्हि । मित्रो य में तुम अचम्मकन
विणियोगदकाए भवियम्बयाए। ना पहि, गछह पाममपयं ; जीवावेहि तं कण्ठगयपाणं घबन्धवं कत्रयं ति।
नको मए भणियं। जं भयवई त्राणवेर ति। गया नवोवणं । पविट्ठा पढम व नावमी, पका य मुणिकुमार१. याहो पायं ति। उवणौयं मे श्रामणं। दिट्टा य
ACEom
. Dadd-विय, Bi. inars.
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५०
मुणालियावश्यहारमुव्वहन्नौ मलिणिदलमत्थरगया विलामई । मा य मं दखूण 'विलिया मोत्तूण मत्थरं प्रअन्तरं गया। उविट्ठो य हयं, मंपादो अग्यो तौए वयंमियाहिं तावमकुमारियाहिं। तावमौममाएसेणं च घेतमा चलणसोयं मंठवेन्ति उत्तरिज्नं । पुलोएमाणौ वलियकन्धरं दिमामुहाई । ममागया विलामबई । मोचिया चलणा ॥ एत्यन्तरंमि ठिो गगणमन्मयारौ दिणयरो, आश्री य मनियतप्परो मुणिजणो, उवणौयाद फणममारयाई फलाद, कया पाणवित्तौ। भागया य तावमौ । भणियं च तौए। गयपुत्त, 'तएजारिमाणं 'धाममपयमागयाणं कन्दफनमेत्ताहाराणा पाणवित्तौ । १० वकलनिवमणो य तावमजणो। ता कि करेउ प्रतिहिमकारं। तं एमा विलामवई मम जीवियानो वि वनहयरा पुब्बमंपाडिया चेव विहिणा पुणो में मंपाडिय ति। भणिकण वकालन्तपिहियाणणा रोवि पयत्ता । तो मए भणियं । भयवद, विदयममारमहावा चेव तुम: ता किमेयं ति । ५ उवणीयं च से तावमकुमारियाए मविणयं वयणमोयणमलिलं । मोचियं तौए वयणं. बक्कलन्णमवमनिऊण उडिया श्रामणाम्रो । मयमेव होममण्डवे होमकुण्डंमि चेव मङ्गनं ति
।
, ACDEIRBE बिलियविलिया! ARCHI Baरिसाणं ५ ॥धासमपर ममागया। ACID .हारा ACE gumi 5 l) adds oweto, Bi mark. Badis मु. 16 वय।
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५०
परमो भवो।
२०६
कलिय पवासियो उयवहो। निययाहरणभूमिथा समणिया मे विलामवई। गहिया य मा मए पढम 'हियएणं पा करयलेणं । भमियाई मण्डलाई। पणमिया भया ।
तम्ममाएसेणं च गयाई अन्हे तवोवणासनं चेव सन्दरवर्ण . । उजाणं । तं पुण समावात्रो विय उऊणं निवामो विय गन्धरिडीए कुलहरं विय वणमाईणं पाययणं विय मयरहयस्म । तत्थ वि य कप्पररममिनमाणमाई गमवेठिय पविट्ठाई एलालयापिणटुं हरिचन्दणगहणं । तत्थ य महुयरस्यगौयमणाहं मन्दमलयाणिनवमनच्चिरौषो पियङ्गमन्नरौत्रो प्रणेयत्रउवविधमे लोयणसुहए तागणे पेच्छमाणाणमहसन्तो वामरो। विरडयं पलवमणिज्ज । पसत्ताई च अन् । ममु यत्रो वौमभो। अरक्कन्ना रयणौ । एवमणदियई चिट्ठन्ताणं अदक्कन्नेसु य कहवयदिणेसु उवगया अच्छे कुसमसामिहेयम्म। गहियार मा फलाएं। विसामवई पुण पवणवमपकम्पियाहिं मोउमजलोहेण विय परामुभिजमाणी वणलयाहिं उभित्रकलियामियरेहिं च रोमचिएहि विष पुलोदनमाणी नकवरेहिं कुसमगन्धलोहिणयाए स्वरि निवडमाणेणं भमरजालेण ममत्तपत्रीयणा वि कित्तहियथा
'एहि गच्छामो' ति मए भणिया वि न विरमण कुसमो., अयम्म। तो मए चिम्लियं 'नयणमोहणपापाउरणेण
PACE करिय। both worls.
हियर and परयो, ID alds a sec. m. It" PAadd नाम।
४D.मं
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५०
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५६
विप्पणम्भेमि एयं' ति। ममीवमंठिएणं चेव अपेच्छमाणैए पाउरो पडो। पुलोद्यं च तौए, न दिट्ठो अहं। तत्रो असंभवेण गमणवियप्पस्म 'हा अजउत्तरे ति भणमाणे निवडिया धरणिवढे। तो मए 'हा किमेयमणुचिट्टिय' ति चिन्तिजण मोत्तूण तं पडं कुमुथालयाभिहाणाम्रो विहंग- । 'गमण कुलहरात्री घेत्तूण 'भिसिणीपत्तं मौविजण निच्छिदं पुडयं तं मलिलपुलं कारिय समागो' हुलियं । परिमित्ता व जलेणा ममामामिया प्रमा। भणियं च तौए 'अनउत्त, किमेयं' ति। मए भणियं 'किं तयं'। तौए भणियं । एहिं चेव न दिट्ठो मए तुमं ति, एहिं चेव दिट्ठो तुम ; ता १० किमेयं ति । मए भणियं 'न-याणामो' ति । तौए भणियं । हा कहं न-याणामि । ममुप्पन मे महामं, ता माहेहि परमत्यं ति। तत्रो मए 'कायराणि रत्थियाहिययाणि, मा प्रबहा मभावामर' ति चिन्तिऊण माहिलो पडरयणवुत्तन्तो। विवामित्रो य तौए, उवल पच्चयाए व गहिरो पडो॥ ५
एवं च बङ्माणणुरायाण प्रान्तो कोइ कालो। जाया य मे चिन्ता गच्छामो सएम' । माहियं विलासईए। भणियं च तौए। अजउत्त, जं वो रोयर ति। पुछिया नावमी। अणमयं तौए। कत्रो भित्रपोयत्रो। गया
1 D निरहं। १C twice. . BD ... CE: • ..ACE भिषो.। ACE सलि पुषषमाया। ACE बिता पाथिरके।
• BE रिदियो।
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६६]
पक्षमो भवो।
३५१
कवि' दियहा। एत्यन्तरंमि ममागया गालवाहिया निजामया। दिट्ठा य ते मए। भपियं च तेहिं। भो महापुरिम, महाकडावामिण माणुदेवसत्यवाहेण मलयविमयपत्थिएणं दट्टण भित्रपोयद्धयं पेमिया अन्हे । ता एहि . ' गचन्ह । तत्रो मए भणियं । भद्दा, जायादुरो अहं।
तेहिं भणियं। न दोमो मो, मा वि पयहउ ति। तत्रो पापुचिऊण तावमजणं अगम्यमाणो य तेणं गत्रो जलमिहितडं । पणमिऊण तावसे जायादरो' आरूढो गाल
वाहियं । पत्तो य जाणवत्तं बहमचित्रो य मत्यवाहपुत्तेण । १. तो मए 'दत्थियामहावी घोरयाए महोयहिम्म "पढम
मिलियाए "विभमेण मा से पमानो पडरयणमि भविस्मार' त्ति चिन्तिऊण गहियं पडरयामपणा। अरबमा कावि वामरा। अबया व जामावसेसाए रयणौए पामवणनिमित्त
उटिनो अहं मत्यवाहपुत्तो थ। प्रत्यारंमि विनिमय १५ मत्थवाहपुत्तेण । इमं ईइस इत्थियारयणं, मम्वावराहकार
च मवरौ: दलहो य रमो अवमरो। ता घनिजण महोयहिमि एयं बनौकरेमि मयणमञ्चमं इत्यौरयणं नि मंपारेमि जहाममौहियं । 'हियए ववत्याविय भणियं च तेण 'यसु तुम' ति। ठिो अहं जाणवत्तनिव्हए, पेषित्रो
PACE करवय। PACE Tोचो। ॥ पवनो। • ACE बुधियार। BD मा विजयन पारय भविसर। (Bसंपशारिरवियर भपिता
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५२
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६९
य तेण निडिनो संसारविमाले मायरे। समासाद्यं च 'पुबभित्रयोहित्यमन्तियं फलइयं । लपित्रो जीवियसेमयाए पञ्चरत्तेणं जलनिहो पत्तो मलयकून, उत्तिको जलनिहोत्रो। चिन्तियं मए। पह किं पुण मत्थवाहपुत्तमम मम गवायणपत्रोवणं । नूणं विलामवरलोहो। ता मूढो खु मो । वाणियत्रो प्रणभित्रो विलामवदचित्तस्म । न खल्नु मा मम वित्रोण पाणे धारेड, विनायं पडसंभमेण । 'विणा य तौए किं कज्जं मे निष्फलेण पाणमंधारणेणं । ता वावाएमि पत्ताणयं नि। चिन्तिऊण निज्मादयात्रो दिमाश्रो, दिट्ठो य नाइदूरमि चेव चलठिो नौवपायवो। तत्रो निम्बावेमि . "पिययमाविरहमंतावियं अप्पाणथं ति चिन्तिऊण पवट्टो नौवपायवममौवं । दिहं च नाइदूरंमि चैव तौरतरुसण्डमण्डियं वियमियकमसमंघायभंकायमज्मभायं इसन्तं विय कुमुयगणेहि पुलोपन्नं विय कमणप्पासवियामेहिं क्यन्तं विय चकवायकूरएहिं गायनं विय मुस्यमयररुएहिं नच्चमाणं ।" विय सन्तबौरहत्येहि कमलरयपिचरजलं महामरं ।
दिट्ठो य तत्य एको कलहंमो कवि पिययमारहियो । पियदायारहित्रो पुण रमेहि सिजेहि विनायो । अवलं एर ददिमि 'एगागौ तरलतारयं खित्रो। करणं च कूभिजणं खणमेनं निलो ठार ॥ १. १॥ अनियं।
पर। Dadd नना। ५ AB बाबारमि। Bom. CA inserts एकसंबसेष।
BD बा
CACE पिन
E पनाम।
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७४)
पञ्चमो भवो।
पिययममरिमं हमि दट्टणं हरिमित्रो ममणियर । मुणिऊण य अवं तं नियत्तए नवर सविमायं ॥ मरणावेमियचित्तो पनलियं हुयवहं व कमलवणं । 'पदूमा मुणालखण्डं विमं व मो पेच्छा पुरषो । विपद पवणायम्पियकमसर उस्कडियपिचरच्छायं । विरहाणलपज्जभियं व मणहरं पेणकलावं ॥ मिउपवणपहबावियतमिणतरङ्गच्छन्नन्तमिमिरेहिं । मिचन्तो मुछिन्नड विवमो जलमौयरेहिं पि॥ बौदजन्तो य पुणो नलिणौपत्तेहि चेयणं सहर । दट्टण नियं कायं जलंमि परित्रोममुबहद ॥ तं पेच्छिऊण मनं जाया चिन्ता कहम एमो वि। पियविपत्रीयदषिो विहिणा विडिब्जद वरात्रो ॥ तेणेयपण्डिया परिहरनि पेम पहिं बिलगयं न । जाणन्ति जेणा पियविष्यत्रोयविमवयमाहप्पं ॥ इय जा चिन्तेमि अहं ताव य कलहंमत्रो विहिवमेण । पत्तो परिभ्रमन्तो मरणि एकं मरहम ॥ प्रमणिभयविप्पणटा वियड भमिऊण मरवरं नत्य । कुवलयकाया ठिया दिट्ठा कनकमिया तेण ॥ विरहपरिदम्बलङ्गी अममत्या कृउ पि मोएण । दट्टण य तं हंसो धणियं परित्रोममावत्रो ।
कोमल।
..ICE
1. नियय
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५४
समराइचकहा।
[संक्षेपे २७४
दवणं पियजायाघडियं कलहंमयं विहिवसेण । ममं पि मा वय तत्रो मणमि चिन्ता समुप्पना । एवं जीवन्ताणं कालेण कयाद होर संपत्तौ । जौवाण मयाणं पुण कत्तो दौहमि संमारे ॥ पाणेसु धरन्तेस य नियमा उच्छाहमत्तिममुयन्तो। ।
पावेद फलं पुरिमो 'नियववमायाणुरूवं तु ॥ अवं च । विनामवईए वि माहिती कुलवणा विवाओ, जहा पाविऊण भत्तारं भुनिऊण भोए परलोयमाहणेण मफलं चैव माणमत्तणं करदस्मद ति। ता न वावाएर मा अत्ताणयं। विचित्ताणि य विहिणो विलसियाई। ता दुर्म १० ताव पत्तकालं, जं तोए गवेमण ति। चिन्तिजण नारनोवोएण कया पाणवित्तौ। पयट्टो जलनिहितडेणं, गत्रो श्रद्धजोयणमेत्तं भूमिभागं । दिटुं च 'वोईपणोलिजमाणं ममुद्दतौरमि फल हयं । पयट्टो तम्म ममौवं । पत्तं च "तौरं। दिट्ठा य तत्थन्तग्गा कण्ठगयपाणा विलामवई। हरिमित्रो । चित्तेणं, पञ्चभित्रात्री य श्रहं तौए। रोविलं पयत्ता, ममामामिया मए पुच्छिया य 'देवि, किमेयं' ति। तौए भणियं । अजउत्त. सुण । मम मन्दभागधेयाए अपुलेहि निवडिए तुमि अजउत्तमोएणं च अत्ताणायं ममुद्दपवार
१ । चिनियन
२B वावारमि नापयं।
Dithi- तं ! ACE om.
J) गिरा
|| फनया
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२]
पचमो भवो।
णालयाए' ममंमि मत्थवाहे 'य 'मम पत्तौ हि ति भणन्ने तो पणिछन्तौ अहं पाउलोहए परियणे पहायाए रयणौए 'अव प्रवट्ट' ति वाहरन्ने कलहारे रज्जुपरिवत्त
णजएवं निजामएसं अयण्डंमि चेव गिरिमिारनिवलियं ५ पित्र विवस्त्रं जाणवत्तं। विहडियो जणो। अजउत्तणभावेण"
मम पुलोयएणं च ममामारयं मए 'फलहयं । लहियो जलनिही दिट्ठो य तुम ति ॥ तत्रो मए चिन्तियं । प्रहो मायामौलया अहो अकजमकप्पपरिणामो मत्यवाहस ।
पावा किमेत्य अच्छरियं । न स्वस्त प्रणवायत्रो कम्नमिछौ, 1. प्राणवायत्रो पावायरणं सहाणं, जेणा तत्थ पढमं व अनणो
मंकिलेमो पुणो य परपोडा। ता कहमेवंविहमामत्रो सहपरिणामी । नहावि अविदयसुहमारोवाया पयन्ति एत्थ पाणिणो विप्पलद्धा मौण ब्व गनमंपतितमाए विवाग
दारुणाए सहमंपत्तीए ॥ एत्य नरंमि भणियं विलामवईए। ।। अजउत्त, तुमं पुण कहं निवडियो, कहं वा उत्तिको ति।
नो 'न जुत्तं परदोमपयडणं' नि चिनिनऊण जंपियं मए । देवि पमायत्रो फेल मिजण निव डिनो तहेमममामारय. पुब्बभिन्नवहणफलहण्णं च प्रतिलो हि ॥ | ICE: गजर, 11 ममंमि।
॥ मन्या पुस । PACE In-teal . tli lollioning Ih.in मनिवारय च मर मर पाउौ। ५.ACEm अगभावेष मम ! CD पस
Dom. .Bail- हो। CBD om
। चिमिचल) फेशमिका (f llem. 1. VI. Ki) ACEom १. ॥ पक्ष
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५६
समराइचकहा।
[मंक्षेपे २८३
परबन्ता काई वेशा। तौए भणियं । अब उत्त, तिमाभिभूय न्हि । मए भणियं । देवि, दो नाइदूरंमि चेव महन्तं मरवरं । ता एहि, गच्छन्ह । पयट्टा विस्लामवई । समागया घेवं भूमिभागं । तत्रो गल्ययाए नियम्बरम 'खौणयाए ममुहतरणेणं सोमालयाए देहरम वौमत्थयाए मम मनिहाणेणं । भिणियं च पाए 'न मणमि चंक्वमि'। तत्रो मए भणियं। देवि, चिट्ठाहि ताव तमं नग्गोहपायवसमौवे, जाव मंपाडेमि देवीए नलिणिपत्तेणमुदयं ति । तौए भणियं । न मे तूह वयणदसणतण्हात्रो बाहए मखिलतण्हा। मए भणियं । देवि, धौरा होहि; भागो चेव अहयं ति। . कयं च से पल्लवमयणिज्नं । ममपित्रो नयणमोहणणे पडो । भणिया य एमा। देवि, बहुपञ्चवायं अरलं, पत्रो एय"पच्छाइयमरौराए चिट्ठियवं, जाव प्रहमागच्छामि त्ति । अबङमयं पि हियएण अपडिकूलयाए पडिस्मयं तौए । "पहं गत्रो मरवरं। गरियमुयगं नारङ्गफलाणि य । पयहो ।" पविहेणं, ममागो तमुहेमं । भणिया य एमा। देवि, मुच नयणमोहणं 'पडयं, गेहाहि उदगं ति। जाव न वारर ति, तो मए भणियं । देवि सं परिक्षामेणं, मुच नयणमोहणं पड़यं । तहावि न वाहरर । तो मए
। 'विगया। .: चित्र
B पडणं, माय
२। ममकर चंमि। ५ ।। पहारण।
:: प।
m.
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६६]
पञ्चमो भवो।
३५०
चिन्तियं । नूणं नथि चेव दा देवी। प्रबहा दट्टण मं कई न पढेर, कहं वा न वाहरद ति। तत्रो परामुट्ठो मत्थरो, नोवशद्धा च देवौ। तत्रो त्रामयिं मे हियएणं, फरियं वामलोयणेणं, निवडियं च मे इत्यात्रो पयत्तगहियं • पि मोययं नलिणिवत्तं। विसायपराहौणो विय वुलवयण
तरलच्छ 'देवि देवि' ति पमाणो पत्तो गवेसिङ । वालयाथलीए व उवलद्धा अयगरघमणी। वेवमाणहियो पयट्टो तयणुमारेणं । दिट्ठो य तरुवरगहणे अदकमणदेहलवी विणिन्तनयणविममिहाजालभासरो नयणमोहणपडगमणवावडो • महाकात्रो अयगरो त्ति । न च दट्टण चिन्नियं मए । हौ वावाच्या देवौ। तत्रो न जाणियं मए, किं दिवमो किं रत्तौ किं उपहं कि मौयं किं मुई कि दवं किं जसवो किं वमणं किं नौवियं किं मरणं किं गत्री किं ठिो ति : केवलमणाचिकणेयं श्रवत्यन्तरं पाविजण मुच्छागिमौलिय1५ नयणो निवडिको धरणिवढे, विउत्तामवो विय ठिो कंचि कार्य। जलहिमास्यममागमेणं च लद्धा चेयण । चिनियं मए। जाव एम प्रयगरो न देमन्तरमुवगकर, नाव चेव इमिणा पत्ताणयं सवावेमि। मयम्म वि बहुमत्रो व मे देवीममागमो ति। गो प्रयगरममौवं। मो य मं दहण
॥ पयसा.
. | मगो, ( बीपी, बरमा
MB विनादेमि
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५
समराइचकहा।
[संक्षेपे २८६
कथावराहो विय कुपुरिमो मंकुडित्रो अयगरो। चिन्तियं मए। मयस्स वि पिययमासमागमो दुल्लहो ति। तत्रो "कई प्रकुवित्रो ममं गहेऊणं एसो गमिस्मद' ति बाहो उत्तिमङ्गभाए अयगरो। भयकायरेणं च तेण निग्गिलियो नयणमोहणो पडो, श्राबद्धा मण्डली, निमामित्रो फणाभोत्रो। । तत्रो पिययमागत्तमङ्गबहमाणेण गहिरो पडो, विदूलो वच्छार ले। चिन्तियं च मए। एयं चेव नयणमोहणं हियए दाऊण उक्कलम्बणेण वावाएमि अत्ताणयं ति । गत्रो नग्गोहममौवं, जत्य पिययमा पसत्ता आमि। निबद्धो पामत्रो, माहागएणं च निमिया मिरोहरा, विमुक्को. अप्पा, निरुद्धो १० कण्ठदेसो। तत्रो भमियं विय काणणेहिं, निवडियं विय नहङ्गणेणं, विणिग्गयाई नयणाई, अवमोइयं मरौरयं। अश्रो परमणचिकणैयं अणणभूयपुव्वं संमोहमणपत्तो न्हि। थेववेलाए य समिणए विय दिट्ठो मए कमण्डलुपाणिएण मम व गत्तमिवणवावडो रिसौ। ममागया चेयणा । चिन्तियं ।। । हमा, धरणिगो अहं, न विनो चेव मन्दपुलो ति । तो परामुझे मे अङ्गमिमिण। भणियो य मो मए । भयवं, किं नए ववमियं ति। तेण भणियं । मण । दिट्ठो तुमं प्रत्तवावायणलो मए दूरदेमवत्तिा कुसुममामिहे
१ AC कृषिरण चिय कई मामा कृषिषो मसिसर । . B बिसिप, D निषित।
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________
३१.]
पञ्चमो भवो।
थागएणं । तत्रो ' को पुण एसो सप्पुरिमनिन्दियं मग्गं पवनद, किं वा से ववसायकारणं पुच्छिऊण निवारेमि एवं' ति चिन्तिऊण पयट्टो तरियतरियं, भाव मुक्को तए अप्पा । तो 'मा माहमं मा माहम' ति भणमाणो तुरिययरं । ५ धावित्रो पत्तो य नग्गोहसमौवं । एत्थन्तरंमि तुट्टो ते
पासो। निवडियो धरणिवढे । 'तो य मित्तो मए कमण्डलुपाणिएण, लडुचेयर्ण' मुणिऊण परामुटुं च ते अङ्ग। एयं मे ववमियं ति। ता श्राविक धामौलं, कि पुण दमम्म ववमायस्म कारणं । तत्रो मविजिएणं अंपियं १. मए । भयवं, अलं मे ववमायकारणेणं । तेण भणियं । वच्छ,
प्रलं ते लज्जाए। मव्यम्म जणणिभूत्रो तवम्मिजणो हो । अमुणियवुत्तन्तो य किमहं भवामि ति। ता प्राचिका भवं । तत्रो मए 'कारणवच्छलो माणणौत्री गिहिणो
जदूजणे' ति चिन्तिकण माहित्रो मेयवियानिग्गमणादो १५ उक्कलम्बणावमाणो निययवुत्तन्तो। भणियं च तेण । वच्छ, ईमो एम मंमारो। एत्थ खस्न मरयजलहरममं जीवियं, कुसुमियतम्ममाश्रो रिड्डौथो, समिणोवभोयमरिमा विमयभोगा, विश्रोयावमाणाई पियजणममागमाई। ता परिचय
दमं ववमायं ति। न परिचत्तपाणो वि जौवो अकाऊण २. कुमलमंचयं ममौहियं मंपावेद ति। मए भणियं। भयवं,
1 D om. तो या
• BD मौसया।
add च ।
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६०
___समराइचकहा।
[संक्षेपे -३११
एवमेयं ; तहावि न मनोमि पिययमाविरहणलणजालावलोपरियरित्रो खणे खणे मरणाररित्तं दुकमणुविउं । ता अवस्म मरणुजयस्म प्राचिक भयवं, केण उण वारण
याणिं चेव मे खोयन्तरगयाए वि पिययमाए संजोगो हवेन ति। तेण भणियं । जद् एवं, ता सुण। अस्थि । रहेव मलयपव्वए मणोरहापूरयं' नाम मिहरं। तं च किन कामियं पडणं। ता एयमारुहिय काऊण जहोचियं पणिहाणं पाविहिमि ममौहियं ति । तत्रो मए पणमिऊण चलणजुयलं पुचित्रो इसौ। भयवं, कहिं पुण तमुद्देमं मणोरहापूरयं ति। दंमियमणेण। पयट्टो अयं, पत्तो तयदियहे। १० पारूढो मप्परिमाहिमाणं व तुङ्गं मिहरं । 'जन्मन्तरे वि तौए समागमो हवेज' त्ति भणिय को पणिही, विमुक्को अप्पा । 'अहो पमानो' ति भणमाणेण गयणयलचारिण धुव्वन्तचौणंसुएणं वामपामनिमियामिणा संभमोवयणवियलियमुण्डमालेण चन्दाणगारिणा अञ्चन्तसोमदंमणेण ।। पडिछित्रो विज्जाहरेण, नौत्रो महावसौयलं चन्दकन्तमणिमणाहं चन्दणालयाहरयं। समामामिऊण भणियो य तेण । भो महासत्त, किं पुण ते पणनमरिमागिदपिसुणियमहापुरिमभावम्म इमं ईद इयरपुरिमाणरूवं चेट्ठियं, किंवा
१) परियची .BD पस। ३ ।। •पूरणं। ४ ।) कामौयं । ५) मे। | ails य! •ACE: मावमिवोतंग । ८ } adds मह। 0 निसिया।। १. D adds ति।
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६१
३२१]
पञ्चमो भवो। एत्य कारणं; माहेहि ताव, जर अकरणीयं न हो। मए भणियं। किं नाम परोवयारमिरयम दोमवजिणो विश्वपाणिधाम सम्बणस्मावि प्रकरणेयं। ता सुण्ड भहो । पिययमाविचोथवावायणब्जयस्म माहियं मे रिमिणा इमं । मणोरहापूरयं कामियं पडणं । तत्रो 'जन्मन्तरंमि वि पिय
यमाजोत्रो हवेन' त्ति काजण पणिहाणं विमुको अप्पा । एयं मे एत्य कारणं ति। तत्रो ईमि विहमिऊण भणियं विनाहरेण । अहो ण खलु नत्यि दुकरं मिणेहस्म ।
मिणेहो हि नाम मूलं मव्वदकाणं निवामो अविवेयरम ।" अग्गला निवुईए बन्धवो कुगहवामस्म परिवको कुमलजोयाणं
देसत्रो संसाराडवौए वच्छलो अमवववसायस्म । एएण अभिभृया पाणिणो न गणन्ति प्रायदं, न जोयन्ति कामोदय, न सेवन्ति धनं, न पेच्छन्ति परमत्थं, महालोपत्ररगया विध केसरिणो ममत्या विमौयन्ति ति । मविमत्रो एम एवं पावो, ।। किमङ्ग पुण अविमत्रो। ता परिचय इमं पविमयमिणेहं ।
पालोएहि विवेयदीवासोएण निनामिजण मोहतिमिरं, कई विचित्तकम्मपरिणामवमयाणं जीवाणं पडणाणहावो एगा गई ममागमो वा। तहा कम्पपरिणदभावे य किं दमिणा
मरम्भेण । अहिलमियमाहगोवामी वि य न दाणमौलतवे ., मोक्षण एत्य दिट्टो परमत्यपेकाहिं ति।
PACE . om. भहो।
. BDE बामिय।
E com
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________
___ समगइच्चकहा .
[संक्षेपे ३२१
अन्नं माहेमि अहं पञ्चयजणयं तु मव्वमत्ताणं ।
वित्तं वणियाणं अञ्चन्तविरुद्धयं मोम ॥ ने हेण पत्रोसेण य भिन्नं काऊण एत्थ पणिहाणं ।
जह तं भन्नुपर्दयं निहणगयं तं निमामेहि ॥ अत्थि दह मलयविमए कलियारसिवं नाम मन्निवेमो। ५ तत्थ मविसत्रो नाम गाहावई । तस्म नामत्रो वि श्रमणमा मोहा नाम भारिया। मो पुण दमौमे जौवियात्रो वि दृट्टयरो। ताणं चं परोपरं वित्रीयदसणे बहु मन्नन्ताणमदक्वन्तो कोदू कालो। पन्ना य ायमिथं तेणं मोहगपूरयं कामियं पडणं । जायानिव्वेयत्रो आगन्तणं "मा मम ।। जअन्तरंमि वि एमा भारिया हवेज्ज' त्ति काऊण पणिहाणं विमुक्को अप्पा, मत्रो य मो। मुणिो य एम वुत्तन्तो भारियाए । गहिया मोएणं । आगया इमं पडणं । भत्तारमिपोहो कत्रो तौए पणिही 'जम्मन्तरंमि वि मो चेव मे भत्ता भवेच्न' त्ति । विमुक्को अप्पा, मया य मा। परोपर- १५ विरोहयो य तक्रमि, न संपन्ना तेमि मणोरहा ॥ ता किं एदूण जत्तिविरहियविसपण पणुटाणेणं। कहं कया वा पिययमाए वित्रोत्रो मंजारो ति। ता प्राचिरक एयं । तत्रो मए 'सन्दरं भणड' ति चिन्तिऊण माहिलो अयगर
RAC'चित्तं. BD बत ४C निगह।
.INE भन। RACEसभिलषो। Daddभषियं तेष. Bi. marg.
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________
३३२]
पञ्चमो भवो।
२६९
बुत्तन्तो। तयदिथहो य इमम्म वत्तम। विबाहरेण भणियं । केदूरे वत्तं ति । मए भणियं । अस्थि दो दसहि जोयणेहिं । विजाहरण भणियं। जद एवं, ता अलं विमाएण; न विवना ते पिययमा। मए भणियं। कहं विय । तेण । भणियं । सुण । अस्थि पणेयविनाहरनरिन्दमलिमणिप्प
भाविमरविकृरियपायपौढो चक्कसेणो नाम विजाहरवई । पारद्धं च तेण अपडिहयचक्काए महाविजाए माहणं । दवालममामिया मे कया पुब्वमेवा। तो अडयाम्लोमा.
जोयणं काऊण खेत्तसद्धि मन्वसत्ताणं दाऊणमभयदाणं १. 'मत्तरत्तं जाव रखियव्वा दह महापयत्तेणं हिम' ति
निरूविऊण नियमरोरझए विज्जाहरे पहाणमिद्धिनिमित्तं एगागौ चेत्र गहिऊण फलिहमणिवलयं पविट्ठो मिद्धिनिलयाभिडाणं मलयगिरिग्रहं ति। पारद्धो तेण मत्तलरिकत्रो
मन्तजावो । पुराणि य से ममं पणदूमणोरहेहिं अजेव मत्त ५५ राइंदियाई, भविम्मद य सए मामिणो विन्जामिद्धौ । अत्रो
अवगच्छामि, एहहमेत्तखेतमज्मगया न विवना ते पिययमा ; जत्रो उज्जत्ता मामिकन्ने विजाहरा ॥ तत्रो मए चिन्नियं । एवमेयं जत्तिमंगयं 'च। अनहा कहं पडरयणपाउया
केवलपडरयणगमणं, कहं वा तकरणोवभुत्तए नहा मण्डलि२ • करणं अयगरम्स ति। चिन्तिऊण भणित्रो विजाहरो।
१ BD सौसा।
PACE निययः।
Doni
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे ३३३–
भो महापुरिस, जदू एवं ता पुज्जन्तु' ते मणोरहा । Terest श्रहं भयवया, नियन्त्तिश्रो कुसल ववसायाश्रो । ता चिट्ठ तुमं श्रहं पुण गच्छामि पिययमं श्रनेमि । विवाहरेण भणियं । श्रलं किलेसेण । श्रहमेव कलं संपाडिय
1
1
देवमामणो परिपुलमणोर हो सेमविज्जाहरेहिंतो उवलहिऊण जहट्ठियं वुत्तन्तं पिययमं ते घडिम्सामि । तत्रो मए 'श्रवणीयवयणो 'सहि' ति चिन्तिऊण 'जं तुमं भणामि' ति बहुमश्रिो विष्नाहरो ।
श्रदन्तो वामरो । श्रद्धजामावसेमाए रयणीए श्रयण्डंमि चैव उनोवियं नहङ्गणं, मंखुहिश्रो जलनिहौं' पथम्पियं .. महियल" गिज्जन्तमङ्गलं च समागयं सुरविमाणागारमण गरेन्तं विज्जाहर विमाणं । तो मंभन्तो' उट्टिश्रो विज्जाहरो । भणियं च तेण । भो भो पेरक फेरक मंसिद्ध महाविघ्नस्त ग्रामिणो चक्क सेक्स रिद्धिं । पेच्छमाणेण य वोलियं चडगरे, पभाया रयणौ, उग्गश्रो श्रंसुमाली । तत्रो य मं घेत्तल १५ गश्रो चक्कसेममीवं निव्वुद्दकरं नाम मलयसिहरं । पणमिश्रो तेण विवाहमरो | विदुलाई श्रमणा । उवविट्ठा म्हे । साहित्र ते मदीयवुत्तन्तो चक्कणा । भणियं च तेण । भो महापुरिस, मा संतप्य । अज्जेव ते पिययमं घडिमा मि
३६४
Cadds मे ।
BACK हिं ।
• BI) सभंती |
समराइच्चकहा ।
सुबह ।
५
महि
= Dadds |
२
३ ACE य gerund.
महिययरं ।
$ACE om.
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________
३४८]
पचमो भवो।
ति॥ एत्यन्तरंमि समागया दुवे विबाहरा। पमित्रो तेहि चक्कसेणो। भणियं च एगेण। महाराय, देवममाएसेणेव मयलजीवोवधायपरिरकणनिमित्तं भमन्तेहिं काणणन्तराई
एगंमि उद्देसे दिट्ठा महाकाययगरभएण मोत्तूण उत्तरौयं । 'हा अन्नउत्त, हा प्रश्नउत्त' ति भणमाणे [उडिया पलवमयणौयात्रो] पलायमाणा इत्थिया। निवडिऊण वावत्तिभौएहिं गहिया य अहेहिं, उवणीया मलयमिहरं, विमुक्का य पल्लवमयणिज्जे। मुछिया विय ठिया कषि कालं । तत्रो भयवेविरङ्गौ 'हा अन्नउत्त हा अन्नउत्त' त्ति भणमाणे उट्ठिया पल्लवमयणीयात्रो। भणिया य अहिं । सन्दरि, अलं ते भएण ; माहेहि ताव, कहिं ते अजउत्तो। तौए भणियं । उदयम्स मरवरं गो ति। तत्रो गविट्ठो तत्य अहेहिं, न पण उवलद्धो ति। मा उण तो चेव
दिवमात्रो पारम अकयपाणवित्ती 'हा अब्बउत्त शबउत्त' १५ (त्ति-परायणा चिट्ठा । एवं मोजण देवो पमाणं नि । तत्रो
में पुलोदजण भणियं चक्कसेणेण । भद्द, निरूवेशिताव, किं मा भवत्रो पिययमा न व ति। तो विनाहरदो गयो चन्दणवणाभिरामं मलयमाणुं । दिवा य मयलकलोववया वि चन्दलेहागारमणुगारेनौ कण्ठगयजौविया विलामवई ।
p
RACE 6. B i. mary .! alds नाय लि, I) माय लि।
Bracels twice of gofn; प.। ACE add पौष ।
.
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३३३
ऊसियं मे हियएण। ममामामिया एमा, कारिया विनाहरोवणौएणं मयलिन्दिोवयारिणा दिब्वाहारेण पाणवित्तिं । माहियं चक्कमेणम्म, जहा म चेव मे पिययम ति। चक्कमेणेण भणियं । सुन्दरं जायं। भद्द भण, किं ते अवरं 'करणिज्ज करेमि । मए भणियं । नत्थि अश्रो वि अवरं करणिज्ज ति। ५ तेण भणियं । भद्द, देहलकणेहितो चेवावगच्छामि, भवियब्ध नए विनाहरनरिन्देण। ता गेल्हाहि एवं महापुरिमववसायमेत्तमाहणं अजियबस्नं नाम महाविन ति। पाएणमविग्घसाहणा एमा परिणामफलदा य। तो मए समरिऊण बालभावमाहियं संवच्छरियवयणं 'माणणौया महापुरिम' ति १० चिन्तिऊण जंपियं 'जं तमं भणामि' ति। तो तेण विदुला विना, माहित्रो माहणोवायो। तो गएसु विज्जाहरेस ममुष्पन्ना मे चिन्ता । “मिद्धिखेत्तमेयं, एयाई य अहं । ता कई पुण विणा उत्तरमाहएण एवं पसाहेमि त्ति । सुमरियं' वसभूणो। एत्थन्तरंमि भवियब्वयानित्रोएण सूययन्तो १५ विय महाविज्जामिद्धिं तावमवेसधारौ ममागो वसभूई। बाहोललोयणं च मगग्गयकर 'अहो देवपरिणामो' ति जंपमाणेण प्रालिङ्गिो अहमणेण। किमेयं ति मवियोण पणमित्रो सो मए देवीए य । 'वयम्म चिरं जीवसु, तुम पि अविश्वा होरि ति जंपियमणेण । वसुभूद त्ति पञ्चभित्रात्री १०
१. om.RA मिस। PDE om. RAB add च
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६३]
पञ्चमो भवो।
३६७
मए महेणं । संपत्ती अहमणचिकणौयं परित्रोमं । प्राणन्दबाहजलभरियलोयणं दिन से मए पासवामणं। संपाडियं देवीए चक्षणमोयं । कारावित्री पाणवित्ति, पुछियो बुत्तन्त । वयस्म, कहं पुण तमं निथिलो समुदं; किं वा पावियं ५ तए ; कुत्रो वा मंपयं ति। वसुभूणा भणियं । सुण ।
विवन्ने जाणवत्ते 'मंपत्ते तहाविहे फलए तत्रो फलहगदहात्रो भवियव्वयानिधोएण पनहिं दिणे हिं पाहिजपा जलनिहिं लग्गो मलयकूले, दिट्ठो य ममुद्दतडावलोयणगएणं
नावसेणं । समामामित्रो तेण भणियो य। वच्छ, नवोवणं १. गच्छन्ह । गत्रो तवोवणं। दिट्ठो कुलवई, वन्दित्रो मबङमाणं ।
कारावित्री य तेणाहं पाणवित्तिं । पुचित्रो पछा वक, कुत्रो भव' ति । माहित्रो मे मयलबुत्तनो । 'इरमो एम समारो' त्ति अणुमामित्रो तेणं । तत्रो मए चिन्मियं ।
वयस्मविउत्तम तवोवणं चेव रमणीयं । अलमहि गएण, १५ अलं च सुविणय ममागमविश्भमे सयणमंगमंमि' रमिणा
मंमारपरिकिले सेणं ति। चिनिजण निवेदो कुलवरणो निययाहिपात्रो। भणियं च तेण । वच्छ, उचियमिणं ; किं तु बरोदा कम्मपरिणई, दुष्परिचया मिणेहतन्नवो, विसमाई इन्दियाई, मत्था विमया, दुष्परिचत्रो
१. om. down to Hो incl. om. १ जाय। ४ BD adla मरिस नकार परिनिया ( ), Bi. merg. संसारवरणं परि।
AB परोह।
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३६३
मंमारपरिकिलेसो, विममं मुणिजणचरियं, अभुवगयापालणं च अणत्यसंगयं परलोए लब्बावणिज्जयं दहलोमि। ता नाऊणमुचियमागमत्यं तुलिऊणमप्पाणयं 'जुन्नए संसारपरिकिलेमचात्रो न उण पत्रह ति। अव च । नाणो अवगच्छामि, धर ते पियवयस्मो पाणे, भविस्मदू' तेण ५ मह मंगमो । ता इमं ताव एत्य पत्तकालं, तवस्मिजणं चेव पञ्जुवासमाणो कंचि कालं चिट्ठस ति। तो अहं मुणिवयणात्रो तुह दंमणजायपञ्चामो तवस्मिजणपज्जवामणपरो ठिषो एत्तियं कालं। तस्यदियहे य सुषो मए तावसेण कुलवरणो निवेदनमाणो तुज्झ वुत्तन्नो। कहावमाणे य १० 'मो चेव मे वयस्मात्री' ति मंसिऊण कुलवदो अणुनविय कुलवरं पयडो मणोरहापूरयं संपत्तो य कामं । दिट्ठो य विजाहरो, पुछिनो ते पवुत्तिं । पुब्वबन्धवेण विय निरवसेमा माहिया य तेण । तो अहं भवन्तमनेसमाणो दह धागो। एम मे वुत्तनो ति ॥
तत्रो मए चिन्तियं । भवियब्वं विष्वासंपयाए, अवता कहमयण्डंमि चेव वसभरणा मह ममागमो। माहित्रो से विष्जालम्भवुत्तन्नो। ईमि विहसिजण भणियं च तेण । भो वयंम, न अचहा संवरियवयणं । विलामवरविष्वासंपत्तोत्री
१) नगर निरमो।
Dom.. B trauspusts पि.ते। ३ Bails
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७५
पञ्चमो भयो।
पचव वागच्छामि, भवियध्वं तए विबाहरनरिन्देण। ता कारेहि समौहियं ॥ तो मि. चेव मलयमिहरे पारद्धा पुब्बसेवा । अदक्कता मोणब्वयसेवणाए परिमियफलाहारस्म विसद्धबम्भयारिणी छम्मासा । ममत्तो पुन्वसेवकप्पो । भणिया ५ विलामवई । देवि, धौरा होहि । मंपचं ममोहियं । कयं,
बमिह दुकरं । संपयं अहोरत्तमज्यं फलं ति। तौए भणियं । पुजन्तु मणोरहा पन्नउत्तम । तत्रो भए मा 'कायरहियया इथिय' तिर ठविया नाइदूरदेसवत्तिणैए मलयगिरि
गुहाए । पारद्धा पहाणामेवा । उवणौयाई दमवणारं १. कुसुमाई। ठाविया देवया। वसभूई दिसावालो कत्रो ।
कत्रो पउमासणबन्धो। निविट्ठाई मुद्दामण्डलाई। पारद्धो मयमाहमित्रो मन्तजावो। अदबन्ना का वेला। जाव हमियं विय नहङ्गणेण, गब्जियं विय त्रयाजमेहेहिं, गुलुगुलियं
"विय समुहेण, कम्पियं विय मेरणौए। तत्रो मए चिन्नियं । १५ पाविस्मद् भयं पिययमा । सुमरियं चक्कमेणवयणं 'न अत्रो
विहौमियं 'मोत्तूण उवहवो' ति। पयट्टो मन्नजावो । तो थेववेसाए चेव दिट्ठी मए दन्तग्गविभिनलम्बमाणाहोरो कलवालिलुढियकुमो अमरिमावेमकुण्डलियकरो
१) वाम ; B corrects चेव पावेशमि in चेष वाम। P D adds बलिय। विया। BE om., ID see. m. " BD पिया
A has दावेर, देर insteadl of the next
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७०
समराइचकहा।
संक्षेपे ३६५
करवित्तिमिसिरसोयरामारो श्रासारपयट्टमयवारिपरिमयो परिमलोवयन्नमुहलमडयरउलो उत्तरमेहो ब्ब गुलगुलेन्नो 'हा प्रश्नउत्त हा पन्नउत्त' त्ति विलवन्ति विलासवरमकमिजण प्रत्तणो चेव समुवयन्तो मत्तवारणो। न खुद्धो य चित्तेण, अवगया विहौसिया। थेववेलाए य अभीमण- । कमणवला मोयामणिफुलिङ्गलोयणा गलोलम्बियकरचरणमाला गपिरोल्लनरचम्मनिवमणा कवालचमएण हिरामवं पियन्ती अट्टहामाणलेण नहङ्गणमुज्जोवयन्तो वामहत्येण भयसंभन्तलोयणं विलासवदं गेहिऊण 'अरे रे विजाहरसङ्गदुब्बियडू कापुरिस कहिं वञ्चमि' ति जंपमाणे श्रागमणवेगाणिस्ल- १० निवाडियमाझिजाला तुरियतरियं अभिमुहमुवागच्छमाणे दिट्ठा मए दट्टपिमादय ति। न खुदो हियएणं, उवमन्ता विहौसिया। थेववेलाए य श्रणममेव गजियं मेहेविं, वरिमियं पहिरधाराहिं, फेकारियं सिवाहिं, धाशावियं वेयालेहिं, नच्चियं कबन्धेहिं, पन्नलन्तनयणतारयाहिं च ५ उद्धकेमियाहिं विमुक्कानवमणर किलिगिलियं डाणे। म खुट्टो चित्तेणं, पण्टा विहोसिया। थेववेलाए य केणावि पमुणियं चेव पणट्टचन्ददिवायरे मिरयघोरन्धयारे पखित्तो महापायाखभौमणे अयडे, दिट्ठात्री य तत्थ भयस्म वि य भयंकरोत्रो दाढावियरालभीमणेहिं क्योहिं कवालमामा- २.
१.I(पाहामा।
ममारि।
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________
पञ्चमो भवो।
३०१
परिगयाहिं सिरोहराहिं नाहिमण्डलगएहिं चणेहिं पलम्बमाणमहोयरोत्रो सूणमवविश्भमेहि ऊरएहिं तुजताय. खन्धसंठाणहिं जवाहिं निमियकप्पणौहिर नरकलेवरे . विगत्तमाणैत्रो जलन्तनयणतारयं च अभौमणमित्रो तो पुशोएमाणैत्रो दुहरकमौत्रो 'हण हण छिन्द विन्द भिन्द भिन्द' भणमाणौत्रो य धावियानो अभिमुहं। न खद्धो चिनेणं, पमन्ना विहौ मिया। तत्रो अजामावसेमाए
आमिणौए ममत्तपाए मन्तजावे सुरहिकुसमामोयगभिणो पवादो महरमास्त्रो, निवडिया कुसमवुट्टी, जय यज ति १. उठ्ठिो कलयलरवो, गाइयं किन्नरोहिं। तत्रो थेववेलाए
चेव उज्नोवयन्तौ नहङ्गणं अणेयदेवयापरिगया गया अजियवल त्ति । दिट्ठा य मा मए दित्ताणलम्म व सिहा पहाममिद्धि ब्व मारयरविस्म । जोण्हा 'छणचन्दम्म व वमन्तकमलायरमिरि ब्व ॥
भणियं च नौ। अहो ते ववमात्रो, पहो ते पोरुम, अहो ते निच्छत्री, अहो ते उवोगो ति। ता मिद्धा ते अहं । उवरम दूत्रो ववमायात्रो ति। तत्रो मए अममत्तकस्वयमन्तजावेण विहौमियामझाए अपमिऊण भयवर ममाणित्री मन्तजावो, पणमिया य पच्छा । एत्थन्तरंमि
१) नर, Bom. संध।
२) कषिपोरि।
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________
३७२
.
समराइचकहा।
समराञ्चकहा।
[संक्षेपे ३८१
पहाणकायमंगया सयन्धगधगन्धिया । प्रवायमनमण्डिया परसहारचन्दिमा । समन हेमसत्तया फुरन्न पाउहप्पहा । चलतकमकुण्डला जलन्तमौमभूमणा ॥ निबद्धजोवणुद्धरा सुकन्तकनमंगया । मियमोहियाणणा नवारविन्दमछहा ॥ ममत्तलकर्णाल्या विचित्तकामरूविणे ।
ममुहदन्दुहिम्मणा' पणाममंठियन्त्रली ॥ ममागया विजाहर ति।
भणियं च देवयाए। पुत्तय, महापुरिमववमायगुणाण- १० रश्चियं परिवभिचभावं पणमा चण्डमौहप्पमुहं भवन्नमेव विजाहरवलं । तत्रो मए ‘एम भयवतीपमानो' ति भणिजण ममाछिया विजाह।। भणियं च देवयाए। पुत्तय, करेमि ते विजाहरनरिन्दाहिमेयं । मए भणियं । करे भया, किंतु देवौए वसभूणो य पक्षकं ति। तचो । महावित्रो वसई, जाव न जंपर नि: तत्रो निहामित्रो, जाव न दौमर ति। तत्रो त्रामयिं मे हियएण । विजाहरममेको य नाणणगमणेणं पयहो गवेमि। दिट्ठी "य एगमि निराधे रचो नत्रो परिभमन्नो' वसई । मो य पेचिजण परे उभयकरगशियाखसालो 'परे रे विचारा. ..
- -.
बरा।
..ACEom
D.मंगला
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________
४१०] . पञ्चमो भवो।
२०३ पियवयंमा जोवियायो वि अमश्यियरं देवि विषवर अवारिजण कहिं गमि' ति भणमाणो धावित्रो परिमुर ति। तत्रो मए चिनियं । अवहरिया देवौ, अफसो मे परिमामो। पुछित्रो वसुभूई 'कहिं कहिं देवि' ति। ५ नत्रो तेण विनाहरविष्पसद्धबुद्धिणा वाहित्रो मे पायो । वचित्रो मो मए अवारिया व से माहा। तत्रो गेशिजण हत्ये 'वयम्स, अक्षमबहाविप्पिएण; माहेति ताव, कर्षि देवि' ति पुणो पुणो पुछियो। तो विसेमेण पउत्तबो
यणवावारं म' पुलोडऊण भणियमणेगा। भो वयस्म, मुण। १. पतविन्जामाहणारम्भे तुमंमि जाए अट्टरत्नसमए समागचं विबाहरवद्रं, विहौमियामकाए य अवमपि । मए । तत्रो थेववेलाए चेव 'हा अव्बउत्त, हा अव्बउत्त' जि पायलियो देवौए महो। श्रामडियं मे शियएणं । दिडा व विनाहरविमाणारूढा 'अन्न वसई परित्तायादि परित्ता। याहि' ति कन्दमाणो देवी । मंभमविमेमत्रो संजायासरण निकविया गुहाए जाव .गत्यि। तत्रो विमाणाणमारेणं धावित्रो मग्गयो, न पावियं च विमाणं । पत्रो नयाणमि, संपयं कहिं देवि ति। मए चिन्तियं । विवाहरेण परिया
देवौ। अयि च मे गयणगमणमत्तौ। ना कहिं सो नरसार। .. भणियो य वसभई। परिक्षय विमायं। मिद्धा मे जियवक्षा।
Aom., Bi. marg.
PACE add water
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________
३७४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११.
ता थेवमेयं ति । एत्यन्तरंमि समागया विष्ना। भणियं च तौए। वच्छ, किमेयं ति । साहित्रो से वुत्तन्नो। को पुण मं परिहवा त्ति कुविया य एमा। पेमिया दिसो दिसं तौए असणनिमित्तं पवणगदप्पमु हा विजाहरा । विनाममाएमेण य ठिया अन् तरि चेव मलयसिारे। तदयदियहमि य । समागो पवणगई । भणियं च तेण । देव, स्वसहा देवौ। मए भणियं । कत्थ उवलद्ध ति। तेण भणियं । देव, सण । पत्थि वेयडपब्वए रहनेउरचक्कवालधरं नाम नयरं। तत्य ज्वलद्धत्ति । मए भणियं । कहं विथ । तेण भणियं। देव. सुण। पत्थित्रो देवसमाएमेणाहं परिभमन्तो गो रहने- १. उरचकवालउरं नयरं। दिटुं च तं मव्वमेव उब्विग्गजणवयं मवाययणमंपाश्यपूत्रोवयारं भमन्तमगडबलिसहस्ममंकुलं पचरममारद्धविविहलकहोमं च। तत्रो मए तत्थ पुच्छित्रो एगो विनाहरो 'भद्द, किमेयं ति । तेण भणियं । मामिणे "दुवयफसम्म कुसमुग्गमो त्ति। मए भणियं । कई विय। १५ तेण भणियं । सुण । अस्थि एत्य अणङ्गरई नाम विवाहरनयरमामी। तेण मयणवमवत्तिणा करमर महापुरिमम्म विजामाहणालयस्म अवहरिजण पिययमा रहं पाणीय ति। अणिमाणिं न त बला गेण्डि' पवत्तो। एत्यन्तरंमि
२.ITED.
PACE तुम।
D दुब
५ Baft
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________
४१०]
पञ्चमो भवो।
३७५
'कहा' एम' ति अणवेकिजण पायं पवमाणकोवाणलो 'अरे रे दुट्टविनाहरा, कहं मए जीवमाणंमि मम नायं परिहवमि' ति 'को एत्थ चिट्टर ; बरे खग्गं खग्गं ति
भणमाणो उटिनो अमरिसेण पयट्टो पहिमुहं । तो . । 'पमीयउ पमीयउ देवो' ति अंपियं पवणगणा। भणियं
च तेण। देव, कहाणयमिणं; न उण केमरकिसोरजायं "पमन्नं मारमेरो अहिहवद । ता कहावमाणं पि ताव निमामेउ देवो ति। तो विलिऊण अवविठ्ठो अहं "पुणो।
भणियं च तेण। बला गेषणपवत्तम्म व 'ममत्रो' ति १. काऊण उवडिया महाकालिविना। मंजात्रो भूमिकन्यो, निवडियानो उक्कात्रो, ममुभूत्रो निग्घात्रो। भणित्री य तौए प्रणगरई। भो भो न जुत्तं दमं मंपत्तविनाहरनरिन्दमहम्म कावुरिमचेट्टियं । तो नियत्तो मो इमानो ववमायाचो
कारण, न पण चित्तेण । पयलियाए य नयरदेवयाए पुणो १५ नयरविणामो श्रामि ति मंजायमोहि पत्ययं मन्निग
नायरहिं। तत्रो म भणियं । कहिं पुण मा रत्थिया चिट्ठर। तेण भणियं। नरिन्दभवणजाणे महथारपायवतले त्ति। तत्रो म नाइदूरदेमवनिणा गयणयसमंठिएण निविया देवी। दिट्ठा य पणेयविज्ञाहरौवन्द्रमागया २. वामकरयलपणामियवयणकमलमुम्बानि ति। पारखि
Aam. Bue. M.
B बर्षित FACEom.
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________
५७६
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११८
विनाहरसंवाभावो अणएमत्रो य देवस्म म गो तौए समौवं । भागो इदं । एवं च मोजण देवो पणमं ति ॥ ___ तो मए पुणदो वसुभूई। भणियं च तेण । भो वयस्म, इमं ताव एत्य पत्तकालं। नवरदेवोवएमेण लनिचो ख सो राया। ता पेसेहि से मामपुग्वगमेव । देवौजायणनिमित्तं कंचि दूयं ति। तत्रो बम्भयत्तेण भणियं। मदाराणयणे वि दूयसंपेमणमपुष्यो मामभेत्रो। समरसेणेण
उत्त। तस्म वि दूयमपेमणं ति महन्तो पणको। वाउवेगेण भणियं । न संपन्नमहिलसियं । वाउमित्तेण 'भणियं । देवो जाण ति। विहमियं चण्डसौहेण, उबाडियं पिङ्गल- १० गन्धारण, पयम्पियं मयङ्गण, नौमसियं श्रमथप्पडेण, न पलियं देवोसडेण । तत्रो सुभडभावेण वौरेकरमाणं प्रणभिमत्रो वि विजाहराणं 'एम हिदू' त्ति पडिबोशिजण ते पवणगई चेव विमज्जिो दूषो ति। भणित्री य एमो । भह, वत्तव्यो तए म विजाहरनरिन्दो। जखनु त्रयसम्म ।
कारयं प्रत्तणो हारयं धिईए वारयं लोथरमा हामयं सत्तुणो पाणन्दयं उभयसोयविरुद्धं च, तं कई सप्पुरिमो समायरह। विरुद्धं र परदारहरणं । ता परिचय एयं 'असव्ववसायं,
- ...
... ...-
.--
--
..
... ....---
-.
e Band
o p BD getret p D by second hand ; B भपियं। ४) संपेसशेणं। CD r instead of भरिय। (A पश्यि। .ACE कारर्ण। CBD •म किं पु ति
पहबसायं, षणार्य।
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________
४२६] . पञ्चमो भवो।
पेमेहि मे जायं ति। अपडिवघ्नमाणे य वत्तम्या तए देवी, जहा 'न कायष्वो तए खेत्रो, उवलद्धा तमं ति; अवयं चोवदिणअन्तरे मोयावेमि' ॥ तत्रो 'जं देवो श्राणवेर' ति
भणिजण गो पवणगई। बिश्यदियहे व भागो। भषिचं ५ तेण । देव, भणियो जहाइडं देवेण मो विजाहराहमो।
न पवित्रं च देवसामणं। भणियं च तेण। कई धरणिगोयरो वि मे 'परिचय एवं श्रमव्यवसायं' आणं पेसेर । ता न पेसेमि से जायं। माहेछ जस्म माहियवं ति।
देवीए य विश्नत्तं । अनउत्तम घरिणिमहं वहन्तौए को १० महं खेस्रो ति ॥ तत्रो एयं मोजण खुहिया विजाहरभजा ।
गरुथवियम्भमाणामरिमविसेसेण हुंकारियं बम्भयत्रोण, रणरसुच्छाहपुसदएण अफालियो भुत्रो ममरसेणेण, रोमरजननयणतारया भिउौविसेमभोसणा खग्गरयणमि निवा
या दिट्टी वाउवेगेण, रिउपहारविममं उबामियं वच्चत्य ५ वामित्तेण, कोवाणलजलिएणं पिव' अन्धारियं मुहं चण्ड
मौहेणं, उव्वेलिउडुबाजुयलं वियम्भियं पिङ्गलगन्धारण, पम्पियमहिहरं ममाहयं धरणियलं मयङ्गण, श्रामबमम
१ A inserts भएिज।
PAD धमा। E inserts the following passage in Sanskrit vi vifaat - संमुखमानमिवामि । रतला सतः मयो वलिला विसामवत्याः समीपं प्राप्तः । जांच । भवत्या मनसि वेदो न कर्तवः तव सविसमाशिपथ खोकेदिवसेवियोगी ना प्रानि नदा विज्ञासवनी ज्वाच। D •मनियंपिर।
पि।
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________
३७०
समराइचकहा।
रपरित्रोमफुरियनयणमुहेण श्राममियं अमिथप्पडेण, नौसेसभरियगिरिगुहाकन्दरं हमियं देवोस हेणं ॥ तत्रो मए भणियं । धामन्त्रविणिवात्रो पण?बुद्धिविहवो य मो तवमौ । ता पलं तमि संरम्भेण । चिट्ठह तु । अहं पुण खग्गो व दो गच्छिऊण दंसेमि मे भूमिगोयरपरकम ति। विजाहरेहि । भणियं । देव, श्रममत्यो खु मो देवम्म भिच्चपरकम पि पेच्छिउं, किं पुण देवपरक्कम ति।
एत्यन्तरंमि मिलियं विज्जाहरबलं । उवणौयं मे विमाणं, अजियबलपवत्तित्रो' उवारूढो वसुभूहममेको विमाणे । एममाहयाई ममरमङ्गलबराई। अणगूलमास्यन्दोलिरविमाण- . धयवर्ड चलियं विजाहरबन्तं । ममुग्घुट्टो जयजयमहो । निवडिया कुसमवुट्टी, ममुअत्रो प्राणन्दो । आगासगमणेणं च पेच्छमाणो नाणाविहगामागरनगरमयमोहियं महिमण्डलं
मायपरिम्समो रणरसच्चाहेण थेववेलाए चेव पत्तो वेयडपब्वयं । अजियबलाएमत्रो य भावामित्रो हेटो। कत्रो १॥ तिरत्तोवनामो, मवविज्जाणं च मंपाडियारो पूयात्रो । मेत्तिमुवगया मे मेमविज्जाहरा। मुणियं प्रणङ्गरणा "अवघ्नाविलभिएणं । पेमित्रो तेण दम्महो नाम मेणावई, समामत्रो महया विज्जाहरवलेणं । प्रागयं परबलं ति
२. लियंज।
१B वराष। . वन.
ACE singular. ५ ( adds विबाहरा।
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________
४३.]
पञ्चमो भवो।
३७६
उट्ठारो पन्हाण सेनमि कलयलो । श्रापया ममरभेरी। पवत्ता संनम्झिाउं विजाहरा । गहियं मे खग्गरयणं ॥. एत्यारंमि ममागो दूओ। भणियं च तेण । भो भो पवनभूमिगोयरभिचभावा विजाहरभडा, निमामेह सेणावर५ मामणं । पेमित्रो अहं अणङ्गरसेणावणा दम्मुहाभिहाणेणं ।
भणियं च तेण । अस्थि तुम्हाणं अभूमिगथमोहाणं अपडिइयमामणेण देवेण अणङ्गरणा सह समरमद्धा। पयट्टा य तमे देवरायहाणिं। ता कि इमिण किलेमेण । मज्जा
होह। ममाणेमि अहं देवन्म एगभिन्चो 'एत्येव तुम्हाणं १० विग्गरं ति। एयं च मोऊण 'नाणगरई धागो' ति मुक्क
मए खग्गरयणं, मउलियं विनाहरबलं । मेणावई आगो त्ति, अहं पि दहई मेणावर ति उहिलो चण्डमौहो । भणियं च तेण। 'देव, देह त्राणत्तिं । पेकन्तु देवम्म भिचविलमियं विजारभडा । तत्रो मए 'उचियमेयं' ति चिन्तिऊण दिवं १५ कण्ठकुसुमदाम। पणामपुब्वयं गहियं च ण, ठावियमुत्तिमङ्ग।
धावित्रो दुहबलाभिमुहं । ठिो प्रहं विमाणे मह विजापरेहिं। श्रागया ममरपेकगा सुरमिद्धा अकरात्रो य। पवत्तमात्रोहणं । मेहजालेण विय "श्रोत्ययं अम्बरथल
मरजालेण, निग्घाया विय पडन्ति खग्गणाहारा, आमन्ति २. विजाहरभडा, मिलिया य नायगा। नत्रो जंपियं
a Bom.
ACE स्य। * Aff
१।। रहा। MMSS. जाय।
FACE विचारा
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________
३.
समराइचकहा।
समराहचकहा।
[संक्षेपे १३०
पडसोहेण। अरे रे दुरायार,' अग्गो होषि। चण्डौहो, तुम दुराहो त्ति । समागत्रो एसो । लग्गं गयाजुई। दिनो पहारो दुम्हेण, पडिच्छित्री चण्डसौहेण । तो रोखायम्बखोयणेणं 'कौदसो तह [वि दिनो हवा ] पहारो, महसु मे संपर्य' ति भणमाणेण दिनो से उत्तिमङ्गे, । विदारियं च स से उत्तिमङ्ग]। जात्रो विहसंघलो च सो मुसरहिरुग्णारं निवडियो धरणिवढे । भग्गं दुम्सुहबलं । उग्घुट्ठो जयजयरवो । विमुक्कं सरमिद्धेहि उवरि चण्डमौहम कुसुमवरिसं। तो विणिज्जिए मेणवमि चडित्रो अई वेयडपब्वयं गो रहने उरचलवालउरविमयं । पेसिया मए १० अणगररममौवं दुवे विनाहरा । भणिया य एए। भणह तं पणारई, जहा किमणेण अप्पोययमौण चेट्टिएण ; मोनूण रव्वं नवोवणं वा जाहि, ममाममकोहिन्धणुप्पन्नसत्याणखग्गाई वा हवाहि ति। गया ते मम चरणजुयलं वन्दिउँ । भागया थेववेलाए। भणियं च तेहिं। देव, अणुचिट्ठियं देवमासणं । 'अहि । भणित्रो जाइट्ठमेव देवेण अणगरी । कुवित्रो य एसो। समाश्यं धरणिवटुं। परे धरणिगोयर, अहं तव मत्याणलग्गाडई हवामि म उण तुमं ममं ति: ता किं एरणा, येवमेत्यमन्तरं ति। भणिऊण समारटुं च तेण ।
Dotri PACE om. passage in parentheses. R ACE add वेष। CDE om.. . Bom., D i. marg.
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________
४४१]
पञ्चमो भवो।
'देह मन्त्राभेरिं, रएह मगडवह; अभूमि मागो धरणिगोयरो ति। तो आल्या भेरौ, निमामिषो भेरौरवो अणेगक्षा सेणिगेहिं । पढम भयहित्यलोयणेहिं कुपुरिसेहिं,
धामन्त्रविरहस्यगलन्तबाहाहिं सेणाभौहिं, चिरफडफुजिय' वणकन्दरेहिं रणरहसुभिन्नमाणपुलएहिं मामिसुकयपडि
मोयणामयपहेहिं सहडेहिं, पढमरणदंमणसुएहिं रायकुमारेकिं, नियनियोगमंपायणतुरिएहिं मित्रोयकारोहिं। पवत्तं मनम्पिाउं अणणारबलं । दित्तोमहिपरिगया विय मेलकूडा ढोरजनित
कवणमन्त्राहा, दबणवाणौत्रो विय भेयकरौत्रो प्राणैयन्ति १. भलौत्रो, जमजोहामन्निगामात्री सुहडमणपिरलालमात्री
सुबहुजणजीवियहरौषो पायडिम्नन्ति अभिशहौत्रो, बेमित्थियात्रो विय गुणनिबद्धात्रो वि पयदकुडिलानो धणुकीचो, खलजणालावा विय ममघट्टणममत्था व नाराया, प्रमणि
खयामनिगामात्रो य गयाो। एवं च उवणीयमाणे १॥ समरोवगरणेहिं केणावि 'पिययमापोहरफमरम्मत्रो' सिन
कत्रो मबाहो मरौरंमि, अत्रेण ममरसहबद्धराएण थोरंसयं असहं रुयन्तौ विन गणिया 'पिययमा, अन्नण तकणमिडिलवलया वियलियकञ्चिदामा नयणनिग्गयबाहमलिला मजलविलकहसिएहिं प्रवहीरयन्ती गाढमंतावं 'एमो अहं धागो'
| A inserts भरिया रखेBi. marg. . परत। A बय।
Dalds भान ।
ACE पाया।
Em
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________
३२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४४२
त्ति ममामामिया पिययमा, अन्नस्म गमणुस्मयरम पाणभरियं वडयं पियावयणमप्पियं पौयमाणं पि तौए सुट्टयरं भरियमंसुएहिं, अन्नाए य निग्गच्छमाणे पिययमे 'मुच्छाए चेव दंमित्रो अणुरायो। एवं च वट्टमाणे अणङ्गरबले ममागया अन्हे । मंपयं देवो पमाणं ति ॥ ___ तो मए भणियं . ताडेह ममरमन्नाहभेरिं। भएमममणतरं च ताडिया मगरभासरेण । मा य कुवियकयन्तहुंकारमनिहा वनपहारफुट्टन्तगिरिमद्दभौमणा पक्षयजलयमरिमं गजिउं पवत्ता । समरमाहमरमियाणं च ममुट्टियो कलयलरवो विजाहरभडाणं । तत्रो नौयमाणविलेवणं १० दिजमाणसरहिकुसुममालं पिज्जमाणपवरामवं इमिज्जमाणवनहं समाणिजमाणसुहडं पालोविजमाणमनिझं वलिब्नमाणपडिवरकं मजिज्जमाणविमाणं उभिज्जमाणभडन्ध दिन्नमाणपडायं पलम्बिनमाणशमरं वज्झमाणकिङ्किणेजालसलमाण वूहतिसेमं मण्डिज्जमाणायवत्तं संपाडिनमाण- ॥ गमणमङ्गलं उग्यो मिजमाणजयजयमई सुणिज्नमाणपुलाहघोस पावूरिज्जमाणरायङ्गणं पवट्टमाणकलयलं पहावमाणपरियणं अन्हाणं पि मबद्धं बलं ति। उप्पया विनाहरभडा, पथसियाणि विमाणणि, निवेमिया पउमवहरयण। ठित्रो
१) मुकाण। भिव्यः । ४ .. पुण्य, ( पुपय. ) बुब्जय ।
) पुषानिग्धोस, ( धारनिग्यो ।
. वसं। ५ ॥ जयजयामा .) चाप।
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६१]
पञ्चमो भवो।
२८३
वहम्म अग्गो चाडमौहो, वामपासे ममरसेणो दखिणेण देवोमहो, पछिमेण मयङ्गो, मझे पिङ्गलगन्धारो। अहं पि य विमाणारूढो वाउवेगप्पमुहविनाहररायपरिगो' ठिो गयणमग्गे । तो पामन्त्रीहयं श्राङ्गरस्वलं । पुचित्रो मए ५ परबसराईणं नामाई मियगई। भणियं च तेण। देव, तुण्डे ठिो मयडव हम्मर कञ्चणदाढो, वामपासे असोत्रो, दकिणे काकसौहो, मझे विरुवो, पिट्टी अणङ्गरई तो परबलदंमणपहट्ट पलियं चण्डमौहबलं । पुरी से ठियं
जुद्धमज्जं कच्चणदाढसेन्नं। तो वजन्तममरवरं वग्गन्तविजाहरं १० उग्घोमिब्जन्तपुब्वपुरिमगोत्तं मुञ्चन्तमौहनायं ममावडियं जुद्धं।
नत्य खलममिद्धौथो विय असहयात्री निवडन्ति भन्नोस्रो, कालरत्तिदिट्टिमनिगामा 'अदन्ति नाराया, जममहिममिततुलाधो पडन्नि गयात्रो, बायत्रमणिमाहप्पा वियन्ति मोग्गरा, श्रद्धचन्दछिनाणि उप्पायमण्डलाणि विय गलन्ति ॥ श्रायवत्ताणि । तो मोपियमित्तमाहियन विजाहरमोममंकुलं बहुपडियकबन्धभौमणं निवडमाणपहरणमहावं मन्त्राहनिवडियासिमभूयायजालाउलंच जायं महाममरं ति । जग्गा दो वि नायगा। अमिमत्तिकुन्त चक्केहिं भावडियं पहाणजुद्धं ।
तत्रो कंचि वेनं जुज्मिऊण विमलो चण्डमौको पात्रो १. कञ्चणदाढेण निडालवटे स्वग्गरयणे ण, निवडिओ य एमो ।
HD परिवरिषी। .: पनि।
.) मुरुस। (मायाम.. )
.ACE: जोसो। याचा read जयभुयः ।
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८४
समराइचकहा।
संक्षेपे ४६२
उडियो अणकररबले विममवरनिग्योसमणाहो उहामकसचलो। भग्गं पण्डमोहसेन्न । उट्ठियं अणाररबलं । तो पहं ममरमेणप्पमुहविबाहरनरिन्दमहित्रो धावित्रो पहिमुई
श्रावडियं तेण ममं महसमरं मुक्कातियमकुममोहं। । पडिभडमंघडियभडोहमंकुलं तकणं चैव ॥ घायलायड्डियजीवकोडिचक्कलियचावमुक्केहिं । अफलं गयणयलं मरेहि घणजहरेहिं व ॥ অল্পীলাত্তফজহালৰাললিহুযিক্ষ্মী। तरिनियरो व ममना विष्फुरित्रो मिश्फुिशिकोहो॥ १० मट्ठा य विमाणाणं खरुपनिवहेहि तकणं चित्रा । मरघणजालन्तरिया धवलधया रायरंस ब्व ॥ कुन्तग्गभित्रनिहयदप्पियविनाहरौमसंघाया । वरिमति पिरवरिमं भयजण्या पलयमेह ब्व ॥ मेलनि गैहनाए मत्तौत्रो भिण्डिमालचक्काई। ॥
अनोवरणरमुग्गयपुलया दप्युद्धरं सुहडा ।। एवं च वट्टमाणे महासमरे दिट्ठो भए घणार, भणित्रो व एसो। भो भो विबाहरीसर, किमेएकिं वावादरहिं विवाहरभरेकिं, तु ममं च विवात्रो; ता स्त्रो एहि। नयो हो विसिजण चलित्रो मे पक्षिमुहं। भणियं च .. शेण। परे धरणिगोयर । कौदसो तुम मए मह विवायो।
र CE
. . ay.।
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६९]
पञ्चमो भवो।
३८५
किं मुत्रो नए केसरिमियालाण विवाश्री त्ति। मए भणियं । किं मिणा जंपिएणं । समागया 'ते नियाणवेशा, ता भणिमन्ति एए समरमहासया सुरमिद्धविजाहरा, जो एत्य सियालो जो केसरि ति। एत्यन्तरंमि विलो सरमिड। विनाहरषि माहुवात्रो । श्रीमरियाई बलाई। ठिया ममरववहारमहामया विवाहरनरिन्दा अन्डे वि गयणचारिणो। मुझं र ण ममोवरि पणिवरिम, वारियर तं चम्मरयणेण भयवईए । ठिया दूरे फुरनकरवालभासुरा विजुसंगया विय मेहावलो वामपामंमि भयबई । मए १. भणियं। भो भो विबाहरोमर, नियाणमेयं । ता किं दमिणा
मायाजुल्झिएण, नियवलेण जन्मामो ति। पडिवकं च तेण । पाहो अहं सत्तौए 'उरे। पहारवियणाउरो निवडियो धरणिवढे । उट्ठारो कलयलरवो, किलिगिलियं श्रणङ्गरहबलेण । अमरिसवसेण उद्विषो सहयं । रोमफुरियाहर "मए वि पाहो गयाए परई, भिनमिरताणमत्यगो निवडियो "धराए। उट्ठारो कलयलरवो, निवारित्रो मो मए। गो तसा ममौवं । ममामासिऊण उट्टावित्री एमो । जग्गो व सो ममं बाहुगुज्ोणा। तो दणद्धरा विय वमहा
पवणहया विय जलहरा मत्ता विय दिमागया तहा १. संपलग्गा दुवे वि अने, जहा मपिरधारापरिमित्तगत्ताणं
१ Ac om
.
मिरवेना।
...!: oil.
४ । बराछ ।
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८८
समाइचकहा।
संक्षपे ४७०-.
पहारसंचुलियमण्डाणं च न लकित्रो विसेमो पन्हाणं मरसिद्धविनाहरेकिं । तत्रो मए विजाबलाइरेगेण विणिजियो अणगारई । उग्घोमित्रो जयजयमद्दो सुरमिद्धविनाहरेकिं, विमुक्कं च मे उवरि कुसुमवरिसं, समाहयं जयवरं। तो मए दिन्नमाणं पि रज्म अणिछिजणो गत्रो तवोवण- ५ मणगरई । पहमवि य मयखविजाहरिन्दममुहको पविट्ठो नयरं । दिट्ठा य विरहपरिदम्बलङ्गौ आणन्दबाहोललोयण देवी। मि विहमियं मए। विलिया य एमा रूवविहयत्तिहियएहिं पणमिया विनाहरिन्देहिं। कयात्रो नयरववत्यायो। अहिमित्तो अयं उभयबलविनाहरीसरेहिं ।। तत्य रज्जे। ठावियात्रो नौईयो ।
बोलोण करवयदियहा । तत्रो ममं कदयविब्बाहरेहिं विलासवईए व गत्री गुरुजणादसणत्थं । वन्दिया तेसिं पक्षण । जणिषो विभूददंसणेण प्राणन्दो। विलासवई निग्गमणदहियो व मिट्टाएममुणियमयलवुत्तन्नो तप्पभूर कुवित्रो ।" अणावईए गन्तण मविणयं पसादो ईसाणचन्दो। एवं गमिजण करवयदियहे ममागो निययरष्ये। परन्तो कोर कालो रब्बसहमणुहवन्तस्म । _ "अषया य मेरु व तजयाए घणतमालभमरणमरिसदोपवौ एरावणमरिमो चउदन्तमुसली चरिमजामावसेसाए १०
{ ACE om.
ICE .
p R om all down to our otro below 1. 18.
CE om all clown te reagull
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________
पञ्चमो भवो।
रवणौए दिट्टो विसामवईए सुहपसुत्ताए समिणमि मयसलकणोववेत्री रवयणेणमुयरं पविममाणो महागहन्दी ति। सुहपडिबुद्धा एमा, साहित्रो य हरिसवसुप्फुललोयणाए देवौए ममं। भणिया एमा मए । सुन्दरि, मयलविजा
रनमित्रो विजाहरचकवट्टी पुत्तो ते भविस्मर । पउिसय मिमौए । तयणभिदं विसेसेण तिवग्गमंपायणरयाए रखना नव मासा अट्ठमाणि या रदंदियाणि । तो सुपसत्यतिहिमुड़ते जात्रो सत्रो । वडावित्रो पहं मन्नरियाभिहा
जाए दामचेडीए। दिलं पारितोमियं। कारावियं वद्धावणयं १. जाव संपन्नो मासो ति। अजियवशापभावेण "पाविया
रायलछि ति काऊण प्रणाए चेव उवलड्डो' कयं - से नामं जियवलो ति। पत्तो कुमारभावं ।
"एत्यन्तरंमि ममुष्पना मे चिन्ता । को दाणि कालो प्रयापिणं दिट्ठाणं नि । “दपरियाराणि अवापियरो ।" लोमि भवन्ति । अव च। किं ताए रिद्धौए सेमफणा रयण
लाभतुलाए, जा सयणेहि न भुत्ता. जा न य दिट्ठा समयणहिं। ता मयं पुछिऊण निजाहरनरिन्दे जियवलं
V AID मयसमायो।। . . बधापहर, 10 वर्णवघर। Bom.
४ AD पारिवागयउसमिनि। I adds जाउ मे पुनो ; cil of omission in CE. ACE OM. tbm bolo passage down to vext रबनरनिp. 369, 1. 3. Dom. B दपरियार। य मायापियरों भवनि सोवधि।
Badd: जाम।
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपं ४७६
भयवई च गछामि मदेसं ति चिन्तिजण संपाडियं ममीरियं । अणुमन्त्रियं च तेहिं । निरूविजण कोढवावं देवोसह निग्गयो राया महया घडगरणा, अजियबलविउबिए तेलोकविन्यजणए विमाणमारूढो विलासवरसमेत्रो कुमारजियबलेण यो। करवयदियहेहिं पत्तो मेयवियं, । पावामित्रो मम्वरिउममूहसबिहे उज्नाणे। पेमित्रो मए पवणगई, निवेदो तायम्म, पविट्ठो पडिहारसंसूत्रो नायमयामं । निवेदयं कयनलिउडेण ममागमणं । तत्रो पाणन्दबाहजलभरियलोयणो कण्टट्यमव्यङ्गो उडिनो महारात्रो; निग्गत्रो मयलन्तेउरश्रमचमहामामन्तनायरेहि य .. 'परिहरिभो । पचोणिं गन्तण निवडियाई चलणेस प्रमापिईण चहे। परनं च "पभूयमुभयवग्गेहि । ममामासयाई 'कहकहवि अमञ्चमहामामन्तेहिं । तो पवेमियाई राणा महाविभूए [ मेयवियं। जणणिजणयाण निययदंमणेण पाणन्दो कुमारेण को। तत्रो महाविभूदए] अदक्कतो ।। कोर कालो 'तायमगासे चिट्ठन्तम । तत्रो पञ्चत्तमुवगएस जणिजणएस काऊण रब्बाभिसेयं नियाणजस्म कित्ति
१ देखनोस। २Bom. ३ ) om. ४) before चसमेतु ।
13**91 B transposes. 9 Dom. passage in brackets.
Balds पाया गण मामसित्ति विसबइनिगमणदुपि सिदारसवधरमुविषमयसबुझनो नथप्पभि कुवित पर्शगवार गंसूब सविणयं पसारपो हसावदो कुमारष एवं मो गमिका नत्व करदियो समाग पुणो वि नाथनगरिजिनल हावि दिcिf.abovep.iNG. I 16
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५]
पश्चमो भवो।
निलयाभिहाणरम गत्री वेयडपब्वयं। पविट्ठो रहने रचकवासपुरं। अदक्कतो कोई कालो।
एत्यन्तरंमि भागो भयवं बहुसौमपरिवारो मंपुषममणगणहरो' चउनाणसंगो चित्तङ्गो नाम विजाहर५ ममणगो ति । श्राणिको मए परियणाश्रो । निग्गी पाई भयवन्तदंगणवडियाए। वन्दित्रो भयवं । धवलाहियो भयवया । भणियं च तेण । भो भो विवाहरौर, पाविवं तए फलं पुवभागधेयाणं ; ता इमं वियाणिजण पुणे वि कुसलपके रमई करेहि ति। मए भणियं। कौरसी कुमलपको ति। श्राचिरिकत्रो भयवया पममसंवेगमूसो जिणदेमित्रो धम्मो। परिणो अम्हाणां, पडिवयं मय, गहियाई अणुव्वयाई। पुछियो भयवं पित्तो । भयवं, श्रह किं पुण मए पुब्वमायरियं, जम्म रमो विवितो पिययमाविरहजलणसंतावो परिणामो ति। भयवया १५ भणियं । सुपा ।
अस्थि दहेव भारहे वासे कम्पिा नाम नयरं । नत्य चन्दउत्तो नाम नरवई होत्या, जगसुन्दरी से भारिया । ताणं सुत्रो रामगुत्तो नाम तमं ति । एमा य ने उत्तरा
वहनरोमरतारापौढधूया हारपहा नाम पिययम ति। १. कयं च तुमए रमीण मह विमयसहमण हवन्तेण प्रणाभोगत्रो
L ACID •गुवारो।
२।। रम।
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६.
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४६०
रमं। उवट्टिए वमन्नसमए गयाई तुम्छे कौसिउं उब्वाणं । पवत्ताई कौलामज्जियाई भवणदौशियाए। 'उवट्ठियारं तौरमंठिएसु कथलोहरएस । उवणौयं कुडुमविलेवणं । कत्रो
रात्री। एत्यन्तरंमि समागयं हममिडण्यं । तत्रो कोउगेण भरमकुङ्कमविलितहत्येण गहिया नए हमिया इयरीए । इंसमो ति। जणियं तेसिंर विरहदक। फलियाणि कुङमरायण । विमुक्काणि थेववेलाए। पयवाणि अन्नोत्रं गवेसिउं । कुडुमरायसङ्गेण चक्वाथासकाए दंसणे वि परोप्परं न पचभिजाणियमणेहिं। विरहवेयणाउराई च क्वमिथाई मरणं। पवाहित्रो दोहिं पि तेहि गेहदीहियाए अप्पा । १० निरुद्धनौमासं च निमशाणि जलमण्झे। तत्रो दुष्परिचयथाए जीवियस्म भवियम्वयाए पियसंगमरम अचिन्तसत्तौए को "प्रवणोयकुमरायं कण्ठगयपाणणि उम्बुड़ाणि सहमा । जायं परोपरदसणं । 'पञ्चभित्रायाणि अनोत्रं ॥
एवं तए पायरियं, एयवदयरं च जं बटुं कायं, तम्म ।। एमो परिणामो ति। तत्रो मए चिन्तियं । पहो पप्पं नियाणं महन्तो विवानो ति। ता अचमणेयदुकसंबडएण' इमिणा पयासेण। पवजामि भयवनो समौवे समणतणं ति । भणियो य भयवं चित्तङ्गो । भयवं, विरतं मे पित्तं
? read vafagal p E om. ACE om. #BCE •4d; । पौषो, D see. m. | BD परभिजार मेघनाया। . D सपवरष।
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________
५०६
पञ्चमो भवो।
३६१
इमिण नियरियमवणेण। ता करेहि मे अणगई, उत्तारेहिर दमात्रो भवाडवौत्रो, देहि मह्यं ममणन्ति । परिवयं भयवया । तो अहं नियसुयाजियबलस्म दाऊण राघोमणापुग्वयं दवाविजण य महादाणं महथा विभूईए ५ वसुभूतणा देवौए य 'पहाणपरियणेण "य ममेस्रो पवनो समणतणं । ता एयं मे विसेसकारणं ति ॥
तो जयकुमारेण भणियं। भयवं, मोहणं विसेसकारणं । धक्षो तुम। अह कहं पुण भवाडवौत्रो उत्तरणं, उत्तिलाण
वा कत्थ गमणं ति। भयवया भणियं । सुण । एत्य अडवौ १. दुविहा, दव्याडवी भावाडवी य। तत्य दवाउवौए ताव
उदाहरणं। जहा कुत्रो वि “य नयरात्रो कोड सत्यवाहो पुरन्तरं गन्तुकामो घोसणं कारेर 'जो मए प्रमुगं पुरं गच्छद, तमहं निदेमकारिणं अविग्घेण पावेमि' ति।
निमामिऊण तमाघोसणं पयट्टा तेण मह बहवे भत्यिया। ॥ तत्रो मो तेमि पन्थदोमगुणे कहे । भो भो मत्थिया, एत्य खलु एगो पन्धो उज्जत्रो, अवरो मणागमणुन्नुभो। नत्य को मो अणुज्नुत्रो, तेण सुझ्यरं गम्मद ; परं बहुणा य कारण पजन्ने "वि उज्जयं श्रोयरिजण दक्षियपुरं पाविना ।
१B •ह। २ BE: •। Eom. all ilount बहरसा।
Eom. ACE: om. E करे। : B परामि । - Eorn. E om.: Di, mare
१. Bom., CE have सो पि, D पुसो वि।
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________
३९२
समराइचकहा।
जो उण उज्जत्रो, तेण दस्कयरेण गमड लहुं च पाविबर, जन्हा मो अतीव विममो मंकडो य। तत्थ वन सोयारे चेव अञ्चन्तभौमणा अहिलसियपुरमंपत्तिविग्घयवो दुवे वग्धसिंघा परिवसन्ति । ते य श्रोयरि चेव न पयच्छन्ति । तो ते पुरिमयारेण उद्बुमिऊण श्रोयरियव्यं । पोइलाण । वि य ताव अणुवन्ति जाव पहिलमियपुरसमौवं । उम्मग्गलग्गं च पाणिणं वावाएन्ति'; मग्गलग्गरम य न पहवन्ति त्ति। रखा य एत्थ एगे मणोहरा मिणिद्धपत्तला सरहिकुसममोहिया मौयलच्छाया, अन्ने य परिमडियपण्डपत्ता कुसमफलविवज्निया श्रमणोहरा य । तत्य पढमाणं या वि १. विणामकारणं, किं पुणा परिभोगो त्ति । न तेस बौममियन्यं, रयरेस मुत्तमत्तं वीममियव्वं ति। मणोहररूवधारिणो मडरवयणा य एत्य मग्गतडट्ठिया बहवे पुरिमा हकारेकि 'एक 'भो मत्थिया एह, एवं पितं पुरं गम्मर' ति। तेमि वयणं न मोयब्वं। समत्थिया उण मुडत्तमेत्तमवि कालं १५ खणमवि न मोत्तब्वा । एयादो नियमा भयं दरन्तो य । थेवो दवग्गी अप्पमत्तेहिं 'पोल्हवेयम्बो, पणोल्हविजन्तो नियमेण उहह । पुणो य दुग्गो उच्चो य पव्वषो, मो वि उवउत्तेहिं लशिययो; प्रमाणे य नियमा मरिजर । ती १. परं। RCB संकुहो। ३ वर्मति। एवे । . Com. भो सविधा । (ICE: कंचि। .MSS..., CE = धितब. ef. Hem. IV. 10.
Dom.. B after दुग्यो।
Daldsसी।
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२५]
पञ्चमो भयो।
३९५
वि व महतो 'अरगविषगम्बरा वंसकुरजौ, मा वि व दययरं वोलेयवा ; मंठियाणं च तौए ममौवे प्रणेए उवहवा । रनो अणारं च लो 'खडोलो। 'तम्म समौवे
मणोरहो नाम बम्भणो निशमेव परिवसर । मो भगर । । 'भो भो मत्थिया, मणायं पूरेह एवं, तो गमिमाह
त्ति । तस्म नो सोयब्वं वयणं, अवगणिजण गमाव्यं । न खलु मो पूरियव्वो। मो खु पूरिजमाणो महलयरो स्वर, पन्यानो य पडिभंमद । फलाणि य पर एत्य दिव्याणि
पञ्चप्पयाराणि नेत्तासुख्यराणि किंपागाणां, न पेखियवाणि, १. न वा भोत्तवाणि । बाबीमं च णं एत्य घोरा "महाकाया
कराला पिमाया वणं खणमहिदवन्ति । ते वि य पा गणेयव्या। भत्तपाणं च एत्य "विभागो परिभुज्जमाणमईव विरसं दलहं च हवा "त्ति (विवागत्री उणमईव मरमं
जहा "वालयसयजवाभेमजं) । तत्य न विमारणा होयव्यं । " "अपयाणयं न काथवं ति, रयणौए वि जामदयं नियमेण वस्थिव्यं । एवं च गछमाणेहिं, देवाणुप्पिया, खिष्पमेवाडवौ लपिज्जर, लहिता य नमेगनदोगचवज्जियं निव्वुड पुरं पाविन्जर ति। तस्य न होम्ति पुणो केर किलेमोवहवा ॥
HD गधिः। ACom. ) मा., CERT ४B नसमोये। ५E om. भो भो मधिया। ACID Ofri • ACE सि, D हि ८) पहिसिब्बर, IB पसिनर । CE om. . E मसाबाराशा। ॥ Bom., A विवाग। १९ ACE om. १३ B om. १B वासस बनवा.? पायप।
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६०
समगइचकहा।
[संक्षेपे ५२५
एम दिट्ठन्तो, रमो उण उवणो ॥ एत्य सत्यवाहो तिखोयचिन्तामणी मुरासुरपूरो अरहा। घोसणं तु अखेवणिविकेवणिर्मवेयणिनिम्बेयणिलकण धम्मकहा। मत्यिया यर संसाराउविलाणेण निव्वुद्पुरपत्थिया' जौवा। अडवौ पुण नारयतिरियमणुयदेवगदलकणो समारो। उज्जयपन्यो । माङधयो ; मणगमणबुत्रो मावयधम्मो, मो वि य पनन्ने माजधम्मफलो चेव इच्छिन्ज । न व भावो अपडिवत्रमाधमा संमाराडवि लन्ति । इच्छियपुरं पुण जम्मजरामरणरोगमोगाइउवहवरहियं मिवपुरं । वग्धसिंघा य मोकविग्घहेयवो रागदोमा । अभिभूया य णेहिं पाणिणो पेच्छ- १. माणा वि माइन्दलालमरिसं जीवलोयं न चएन्ति पडिवजिउं परमपयसाहयं ममणतणं । पवनवयाणं पि य एए असंपत्तकेवलभावाणं न मुयन्ति मग्गं, विमुक्कजिणवयणमग्गे अहिहवन्ति जौवे न उण इयरे त्ति। मणोरमरकछायाचो मपडिबन्धात्रो थौपसुपण्डयसंमत्तात्री वमहोत्रो । परिमडिय- १५ पण्डपत्तात्रो य प्रणवम्बवसहौत्रो। मग्गतउत्था हकारणपुरिमा परलोयविरुद्धोवएमदायगा पामत्याई प्रकलाणमित्ता, सुमत्थिया उण अट्ठारसमौलङ्गमहरूमधारिणो ममणा । दवग्गो कोहो; पम्वत्रो माणो, वमकुडङ्गौ माया, खड्डोलको खोहो। मणोरहवम्भणे रचाविसेसो, थेवपुरणे वि रमस्म अपनवमा- १.
२) •पनिया।
LACE om.
AD संघरति।
B माह Eसमाना।
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५२]
पचमो भवो।
२९५
एगमणं। किंपागफलाणि महादसो विमथा। गैत्रोहरहापिवासादया व बावीसं परोमहा पिसाया। विरस भोवणं प्रणव मजयरवित्तौए' एमणि । अपयाणयं मया अपमात्रो। जामदयगमणं च ममायकरणं । एवं च वट्टमाणेहिं, देवाणुप्पिया, मिग्यमेव भवाडवी लविनर, ललिता य तमेगमनमणाबाई मिवपुरं पाविज्जर ति ॥
तत्रो संजायसयतदेमविरहपरिणामेण भणियं जयकुमारेण । भयवं, एवमेयं न प्रत्रता । गहिवाई अणुव्वयाई।
पविट्ठो नयरिं । कत्रो से पिउण जुवरबाहिसे त्रो। पवत्तो १० मेविउ भयवन मणकुमारं । वित्तो मामकप्पो। गो भयवं ॥
एत्यन्तरंमि मो धणसिरौजौवनारत्रो तो नरयात्रो उम्पट्टिजण संसारमादिण्डिय पणन्तरजम्मंमि य तहाविहं कंपि कामनिब्जरं पाविजण मत्रो ममाणो ममुपको
इमस्म चेव जयकुमारस्म भाज्यत्ताए त्ति। जात्रो कामसमेण, १५ पट्टावियं च से नामं विजयो ति। पत्तो कुमारभावं च वालो जयकुमारस्म, अवामहो जयकुमारो 'विजयस्म। एवं स रकान्तो कोर कालो।
अबया असारयाए मंसारस्म निरवेखयाए मञ्चुणो विपित्तयाए कापरिणामस्म सपनवमाणयाए जाणो
HTHHAL
PBD स्स!
१ ACE •विलिर, BD बिलो १ मुबो, D first hand. B नंगे।
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६६
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५४२
पञ्चत्तमुवगो राया। पिमित्तो रमि सामन्तमण्डलेण जयकुमारो। विजत्रो य पत्रोसेण पलायमाणो रवटि काजण बद्धो रवचिन्तएहिं । जात्रो य से जाणौए सोत्रो॥ पत्रया व प्रत्यादयामण्डवगयरम राहणो आगया समुहवाई विय मुत्तानियरवाहिणी पाठसमिरौ विय ममुन्नयपत्रोहरा । मलयमेहला विय चन्दणगन्धवाहिणणे वसन्तलच्छौ विय बदरपत्ततिलयाहरणा पडिहारौ। तौए य दक्षाविरिकसंघडियकमसमपुडेण विय मत्थयावथिएण प्रचलिण पणाम काजण विणत्तो राया। देव, एमा खु ते जणणौ केणावि कारणेण देवदंमणमहिलमन्तौ पडिहारभूमौए चिद । तत्रो १० मसंभमं 'चिट्ठह तुमे' ति भणन्तो 'रायसंघायं उद्विषो राया। गो दवारभागं । पमिया जणणौ भणिया य । अम्ब, किं न महावित्रो पहं, किंवा पागमणपत्रोयणं । तत्रो पराया एमा। भणियं च णेण । अम्ब, किंनिमित्तमिमं । तौए भणियं । जाय, सुयमिणेहमवडियमोयाणसवियारो; ता १५ देहि मे पुत्तजीवियं । गरणा भणियं । अम्ब, कुत्रो भयं कुमारस्म । तौए भणियं । जाय, ठिई एमा पथापरिवालणनयाणं नरवईणं, जं पडिवलभूत्रो महया जत्तेण रखिन्नर। तत्रो मो कुमारो ‘मा अन्नमामन्तपयारित्रो मंपयं अहिदविस्मद' ति गहिरो रज्जचिन्नएहिं. अणुमयं च मए एयं । २.
. . . --- ----- - - ----- ----- ---- Eom. २0 किंनिमित्तो ते ए मोड, । किनिनिनिय सो।
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५३
पञ्चमो भयो।
किं पुण जहा तस्म मरौरे पमात्रो न इवर, नहा नए जयवं ति। रावणा भणियं । अम्ब, किं पडिवलभूत्रो मे कुमारो; अह एवं, ता को उण सपको ति। ता किं एरणा । एहि, अभिनतरं पविमन्ह । पविट्ठो राया। उवौयं । ५ से जणगए श्रामणं । उवविट्ठा य एमा । भणियं च ण ।
भो भो महन्तया, आणेश दह कुमारं । गया कुमाराणयणनिमित्तं रायपुरिमा । चिन्नियं च रारणा। अहो ण खा ईरमं इमं रख्नं, जम्म कए महं प्रणाचिकियकारणभार
मवलम्बिजण एवं पि क्वमियं महन्नएहिं ति। ता किं एदणा १. बन्धजणम्म वि अणिबुडकरेण विलकिले मायासमेत्तेण
'परमपमाएकहेउणा विवागदारुणेां रजेणं। एत्थं पि बहुमाणो अविश्यमंमारमरूवाण जौवाणं । अत्रो देमि इमं कुमारम्स, श्रवणेमि समिणेहमवडियमोयाणलवियाग्मम्बाए।
एत्यन्तरंमि पुवकयकम्मदोमेणं गणो उवरि वहपरिणम।। परिणो आणिो कुमारो। दिट्ठो गरणा, मबङमाणं च
उवित्रो मौहामणे । आणाविया सुगन्धोदयभरिया कणयकलमा। गहिरो राणा मयमेव एक्को, गहिया य अत्रे पहाणसामन्नेहिं । अहिमित्तो कुमागे। भणियं च ण ।
भो भो मामन्ता, भो भो महन्नया, एम भे राय ति। १• बुढा मवजा रारणा सेममामन्तएहि य। तो चमणेसु
---...
-.--.- ...---....
. .
HD inserts पय after परम ।
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षपे ५५३--
निवरिऊण पुछिया अम्बा। अम्ब, अवि अवगको ते मोयाणखो। तो महापुरिमचरियविहयकित्तहिययाए भणियमम्बाए। जाय, कहमेवं अवेद; न खस्न इन्धणेहितो
व अवगमो मोयाणलस्म । रावण भणियं । अम्ब, किं पुण एत्य कारणं ति नावगच्छामि । तौए भणियं । जाय, मुण। । महामिसभूयं खु एवं रज्नं। एयबङमाणेण य कुणिमगिड्डा रव मण्डला अपरमत्थपेच्छिणो कावुरिमा न गणेन्नि सकयं, म जाणन्ति उचियं, न पेक्छन्ति पाय ; विमयविममोडियमणा सम्बहा तं नमायरन्ति, जेण माहोणे सग्गमिव्वाणगमणमाहणे अचिन्नचिन्तामणिरयणभए मण्यत्ते निरयमेव गच्छति ।। त्ति। महापुरिमो य तमं नि कम्यत्रो ऽवगच्छामि । एसो "उण ते भाषा कयाइ न एवंविको हवेन ति। अकल्लाणमित्तवं च राया हवर । तस्म खलु प्रणारिया विमयलो• यत्तणेण का नाम अहे पिया भविस्मामो। 'तत्रो 'देपद यो एस विषयमाहणं धणं' ति करेन्नि प्रकरणिन्न, जपति ।। पजंपियव्यं, पवत्तन्ति उभयलोगविरुद्धे, नियत्तन्नि धम्मववमायात्रो। तत्रो मो मयं पि पावकमो पावकोहि य पवत्तियो, मयि त जन सेवर । पत्रो जमामनियमिमम, तं रमानो नियमेण ते संभावेमि । ता कहं मोयाणको मे प्रवेड ति।
१D •। २ Bom. ४BA बुष. CDE पुर।
8 नव।
)ो ।
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________
पचमो भवो।
३६५
रारणा भणियं । अम्ब, असमामझाए । मत्थो खु कुमारो । पहवा किमणेण । पवनामि अम्बाए अणुनाशो मयलजीवनिम्बुडकारणं ममणत्तणं ति। तौए भणियं । जाय, असं ते समणतणेणं । 'पयं परिवालेहि, एयरस वि य करेकि जुवरबाहिमेयं ति। राणा भणियं । अम्ब, तायपसायमालियात्रो धनात्रो पयायो। निउत्तो य एयामि परिवालणे कुमारो । कयरजाहिसेयम्स य विरुद्धको जुवरजाहिसेत्रो। जिणधबोहेण विरत्तं च मे चित्तं मंमारवामानो।
ता किं बहुणा। करेउ पमायं अम्बा, पवजामि अहं १, ममणतणं ति। भणिया निवडियो चलणेस। तौए भणियं ।
जाय, जं ते रोयद : किं तु अहं पि पडिवजामि ति। राणा भणियं। सम्ब, पयनिग्गुणे संसारे जुत्तमेयं । एत्य खल मम्बे सपज्जवमाणा निश्था, पडणन्ता उम्मेहा, विनोयपनवमाणा मंजोया, मरण जौवियं । अकयसुकयकमाण " व दारणो विवाश्रो, दुसहं च मणुयत्ते जिणिन्दवयणं । ता किच्चमेयमम्बाए वि। भणित्रो य कुमारो। वच्छ, ताथपमायखालियात्रो पयानो; तं नहा चेट्ठियब्वं, जहा पयात्रो केण उवहवेण न समरेनि तायस्म । परिवस्यव्वं कुमार
चेट्ठियं, अवलम्बियब्वं रायरिमिचरियं, न मदलियम्बो १. पुष्वपुरिमविढतो जमो। किं बहुणा । जहा सुखमिर
Bएवं
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
[संक्षेपे ५६.
माणुसत्तणं स्वर, तहा कायव्यं ति । भणिया व रवचिन्तया मामन्ता थ। तुमहिं पि उचियं नियविवेगम्म मरिसं तायपमायाणं अणरूवं महाकुलम्म विद्धिकारयं कित्तौए हियं पयाकुमाराणं उभयलोयसहावहं चेट्टियव्वं ति। तत्य केहिंचि दहलोयमावेकएहिं भणियं। महाराष, कौरमा । अदाणं महारायविरहियाणं दवे वि लोया। नमावि जं देवो पाणवेड । अपडिहयमामणो देवो। के पन्हे ममौहियन्तरायकरणम्म विसेमत्रो. परलोचमग्गे। तो अहिणन्दिजण एयं तेमिं वयणं उद्विषो राया। पयट्टो सपांकुमाराचरियममौवं।
एत्यनरंमि ममागो गुरुपवत्तिकहणनिउत्तो मिहत्थो नाम बम्भणो । भणियं च तेण । देव, मंसिद्धा ते मोरहा । रहवागत्रो भगवं मणकुमारायरित्रो, पावामित्रो तेन्दुरावाणे। एवं च मोजण हरिमियो राया। मत्तट्ठ वा पयाणि गन्तण सप्पएमट्टिएणेव पडिलेहिय महियलं समुलमियरोमञ्च ।। धरणिनिहियजाणकरयलेणं वन्दित्रो पोण, वन्दिजण पयट्टो भयवन्तदंबणवडियाए। वित्रत्तो महन्तयमामोहि। देव, संपवं चेव समौषियं देवस्म । ता एत्येव पसत्यतिरिकरणमुडतजोए पम्बरमर देवो। परिसयं राणा । गो गुरुममौवं । इयरेकि पि विजयं भणिजण दवावियं महादाणं, ..
AE मंचेक, । मंचंचे।
२। महंतरहिं।
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________
५००]
पचमो भयो।
'काराविया सव्वाययणेसु पूया। प्रत्रया य पसत्ये तिषिकरणमुडतजोए समारूढो रहवरं परियरिश्री रायसोएण उज्योमिष्यमाणए वरवरियाए पूरेन्तो अत्थिगणमोरहे। 'अहो अछरौयमहो उत्तिमपुरिमडिय' ति भणमाणेहि । पुलोरबमाणो नायरेहिं 'अणहा कायन्दौ, प्रयासो व
एसो पम्पब्जाए' ति जपमाणैहिं सदुख कहकरवि दिसामाणे नावरियाहिं वजन्तेण पुणाहवरेण पढन्तेविं मङ्गलाई बन्दिवन्देहि पवनानिमित्तं निग्गयो नयरोश्रो
राया। पत्तो तेन्दुराजाणं । पयो एमो मणंकुमाराधरिय१. ममौवे मा जणणौए पहाणपरियणेण य । कंचि वेवं
चिट्ठिजण य वन्दिजण य भयवनं बाहोललोयण पविट्ठा कावन्दि रायमायरया। अनया य ममते मामकप्पे विरुरित्रो भव । अहिब्जियं च सुत्तं जयाणगारेण । तत्रो निररयारं मामलमणुवालेन्तरमा परन्तो कोर कालो ॥ १॥ दो व 'न वावारो पम्बो' क्ति जात्रो से "मचरो विजयस्म। पेमिया ण 'कुनीर कासात्री रमम 'नियपचरयपुरिमा वावायगा। तेहिं चिय 'किंनिमित्त अणिमितं वावायणं' ति अवावारजण 'वावारो' ति निवेर विजयरा। परितहो ख एसो ॥ अषया य 'कथार कम्मर मं
१ BE करा.। . B पचावायो।
26
सार ५। बपि।
१) बंदेशिय । + B विषय।
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________
..२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५०४
दहण स्वेज जिणधमपडिबोहो' ति 'अवस्मभवियम्ययानिश्रोएण अणुनविय गुरुं करवयसमाङपरिवारित्रो मयणासोयणनिमित्तं कायन्दिं चेव गश्री जयाणगारो। निवेदयं रारणो। कुवित्रो एसो वावायगपुरिमाणं। महाविया णेणं पुछिया य। अरे कत्य वा कई वा तमेहिं मो समणग- । स्वधारी वेरिनो मे वावारो ति। तो तेहिं विनायनयागमणेहिं भणियं । देव, नन्दिवद्धणे मत्रिवेसे । केसासंकारविगमेण न पञ्चभिन्नात्रो अन्वेहिं। तो पुछियो तत्य एगो समणगो ‘कहिं कयमो वा एत्य जत्रो' ति। तेण भणिवं। एत्य नागदेवहरए जो एम प्राणमुवगत्रो ति। . सत्रो 'मुत्रमेव तमुन्नाणं' ति गन्तूण वावारो पन्देहिं । रावण भणियं । अन्नो कोद तवस्मौ तु हिं वावारो, सो उण महापावो इहागो ति। तेहिं भणियं। देव, न सम्म वियाणामो। राणा भणियं । किं ‘गयं एत्थ संपयं वावाएरमामो' । पडिस्मयं च हिं। निग्गत्रो य एसो १५ नियमन्दिरानो भयवनदंमणनिमित्तं। दिवो ऐण भयवं वन्दियो य । धमलाहियो य भयवया । कहिषो से सम्बाभासिषो धमो। न विरत्तो एसो संसारवासात्रो ति मुणिषो से अहिप्पात्रो। भणिो य एसो। महाराय, अवगयं व तए एयं, जहा कम्पपरिणामफल संसारियाण ..
१D मार गि, Eom.
E om.
BD विवर।
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________
पञ्चमो भयो।
सत्ताणं सुहं दवं च । सम्वे सत्ता सुहं प्रशिक्षसन्ति, न दुखें। मूलं पुण रमस्म धम्मो । तम्म परिणामो सुरूवया पियसमागमसहाई मोहग्गं भारोग्गया विउला य भोया ।
ता अवलम्बेहि सयलमोखनिहाणभूयं धर्म, पायरस मेक्ति, । बढेहि दाणं, करेहि मव्वमत्तेस दयं ति। विजएण चिनियं ।
ममुष्पवं दमाम मरणभयं, प्रो एवं भणार । ता कहिं वञ्चर ति। चिन्तिऊण भणियं च णेण। भयवं, जे तुम पाणवेमि । अनं च। जयप्पभूरमेव पडिवत्रो तुम वौय
रागभामियं धर्ष, तयप्पभूइमेव श्राढत्नं मए दम। भयवया १० भणियं । मोहणं कयं 'तए । तत्रो कपि वेलं पजवासिजण
पविट्ठो नयरिं। चिन्तियं च णेण । अन्जेव एवं दरावारं वावाएमि । पसन्ने वि भयवन्ते पुक्कयकिषिटकम्मपरिणई वेत्थ कारणं विजयस्म । भणियं च
प्रदकिमिटुकमाणवेयणे जो उ हो परिणामो । सो मंकिलिट्टकम्यस्म कारणं जमिह पाएण ॥
समागया रयणौ। भणिया य राणा पुष्वपेमिया वावायगपुरिमा। अरे अन्नं तं दरायारं वावाएमो नि पडिसायमणेति। अत्यमित्रो मियको। करवयपुरिमपरि
वारित्रो गयो जयाणगारममौवं विजत्रो : दिट्ठी व णेण १. निवायसरणपदोवो ब्व मज्माणमंगत्रो भयवं । निश्वाणुहाव
कसाचोयएणं च कडियं मण्डलग्गं । अस्यियरं गहियो
BD ति।
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षपे ५५
कमाएकिं। अवगया सकयवासण, पवत्तो महामोहो, पासगचित्रो तिब्वकमपरिणईए। पवडमाणकोवाणलेण पहचो सिरोहराए, एगपहारेणेव पाउियं उत्तिमङ्गं । 'विजयकुमारो
व एसो' ति 'अहो विचित्तया जीवचरियाणं, अचिन्तणैया काणो गर' ति चिन्तिजण अवगया साहुणे । । भयवं पुण गम्भौरयाए प्रामथम्म विसद्धयाए' मेत्तौए प्रचलिययाए प्राणम्म निम्ममयाए मरौरे भाविययाए जिणवयणम्म खौणप्पाययाए पावकम्युणो विसद्धयाए साभावरम थिरयाए संजमधिर्रए बामन्त्रयाए परमपयस्म अपरिवडियसहपरिणामो परजण देहं समुपत्रो प्राणयाभिहाणे देव- १. जोए सिरिणहे विमाणे अट्ठारसमागरोवमाऊ वेमाणित्रो ति। 'विजयत्रो विथ तं वावाइजण महाणुभावं कयकिवं मनमाणे अप्पाणं पविट्ठो नयरिं। सेसमाहुणे वि गोसे गया गणंकुमारायरियममौवं । माहित्रो मयलबुत्ततो पायरिया। सुमोमो ति काऊणमणवसरिसं कयं परिदेवणं ।। गुरुण। इयरो वि य विजयनरवई तयप्पभूरमेव महया पावोदएण समुप्पामहावाहिवेयो 'जत्रो वावारो' ति
BI सद्या।
Bhaild जौवारमुबरि। (Bom. all down to faci fa Di. mag. ४ A सौ ) सौ.. B सोसो।
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________
५८८]
पचमो भवो।
४.५
पदामेत्तेणमप्पाणं कयत्यं मनमाणो हाउयं पानिजण दखमषुण मत्रो समाणे उप्पलो पप्पहाए पुढवीए दमसागरोवमाऊ महाघोरनारत्रो त्ति ॥
जयविणया य महोयर ज भणियमिहामि तं गयमियाणि । वोछामि पुज्वविधियं धरणो लच्छौ य पदभना ।
पञ्चमं भवग्गहणं ममत्तं ॥
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ छटो भवो॥
अस्थि दहेव जम्बुद्दीवे भारहे वासे परिहरिया अहोणं पब्जिया कालदोसेण रहिया उववेण निवामो नयमिरोए मावन्दौ नाम नयरौ।
जौए मडमत्तकामिणिलौसाचंकमणणेउररवेण । भवणवणदौहित्रीयररया वि हंसा नडिब्जन्ति ॥ । जीए सरलमहावो पियंवत्रो धनिश्यिनियचित्तो ।
पढमाभामौ नेहानुत्री व पुरिमाण वग्गो ॥ तत्य दरियारिमहणो सकयधमाधाववत्यो कालमेको नाम नरवई । तम्म अईव बहुमत्रो सयसनयरिसेडिचूडामणे बन्धुदत्तो नाम मेडि ति। सो य पराहो परकलते न . अमत्यणाए, अलुको परविभवे न धमोवजणे, असंतुढो परोवयारे न धणागमे, अहिगो पौईए न मच्छरेणं, दरिदो दोसेहिं न विहवेणं । तेण मा नयरी मलयवणं पिव पारिजाएण वसन्तो विय कुसुमुग्गमेण पासममिरी विध मेहावशीए सरयकालो विय चन्दमण्डलेणं अहियं विभूमिथ ।। ति। तस्म कमलायरम विथ 'विलुप्पडू कोसो मित्तमबखेण, कप्पतरवरस्म विय खन्धे पायं काऊण गहियाई फसाएं
१ CE विमुत्तो।
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________
संक्षेपे १-१३]
छटो भवो।
अथिनिवहेण। तम्म समाणकुलरूवविहवसहावा हारपहा नाम भारिया। म दमौए मह धम्मत्यत्रभग्गपमरं विमयमुहमणुहविंसु ति ॥ दो य मो प्राणयकप्पवासी देवो तमि देवलोए प्रहाऽयं पाविजण चुत्रो समाणो ममुष्पको . । हारपहाए कुच्छिमि। दिट्ठा य जाए तोए चेव रयणैए
परिमजामंमि समिणए दिब्वपउमामणोवविठ्ठा धवलदरालनिक्मणा विविहरयणखचियरमणकलावा सुकुमालमिउफंसेण उत्तरौएण पच्छादयपत्रोहरा मुत्तावलौविहमियाए पिरो
हराए 'रुण्टन्तमइयरफुल्लगहियकममा धवलकरिवरेकिं १. दिष्वकञ्चणकलमेहिं अहमिचमाण मिरौ वयणेशमुघरं
पविसमाणि ति। तत्रो तं दट्टण विउद्धा एमा। मात्रिो तौए परिमनिभराए ददयस्म । भणिया य घेण। सुन्दरि, मिरिनिवासो ते पुत्तो भविस्मद । पउिस्मयमिमौए। तत्रो विमेसेण तिवग्गसंपायणरयाए परन्नो कोर् कालो। पत्तो १॥ पसूरममत्रो। पसूया य एमा, जात्रो से दारो, निवेरो
परितोसनामाए चेडियाए बन्धुदत्तस्म। परितडो एसो । दिलं तौए पारिश्रोमियं । कयं चियं करणिज्ज । परन्तो मामो दाग्यम्म । पट्टावियं च मे नामं पियामहम्म मनिलयं
धरणो ति। पत्तो कुमारभावं, गामित्रो कलाकलावं । .. निपात्रो य तत्थ पयाणमारी मंबुत्तो ॥
.: शबनम पानी बोर बासी रोय ... • Condd विभागमारा।
BACE मशवर.'
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे १४
एत्यनामि सो विजयजीवनारको तत्रो नरयात्रो उम्पडिजण पुणे संसारमाहिण्डिय प्रणारभवे महाविहमण्डाणं काजण तौए चेव नयरोए कत्तियस्म मेडिम्स जथाए भारियाए कुछिसि इथियत्ताए उक्वन ति। जाया काससमेण। परट्ठावियं च से नामं लछि ति। पत्ता 'य । जोवणं । अचिन्नौययाए कमपरिणामस्म भवियम्वधाए नित्रोएण महाविभूईए परिणौया धणेणं। अत्यि पोई धरणम्म लछौए, न उण तौए धरणंमि। चिन्तेर् एमा । अयं मे जौवलोएण, जत्थ धरणो पददिणं दौसद ति। एवं च विडम्बणापायर विमयसरमणुगवन्नाणं बरसन्नो १० को कालो ॥ . पत्रया व पयत्ने मयणमहसवे कौलानिमित्तं पयट्टो रहवरे धरणो मलयसुन्दरं उजाणं । पत्तो नयरिवारदेस। एत्यनारंमि तो चेव सन्माणको कौशिजण गो रहवरेण नयरिदुवारदेसभायं पञ्चनन्दिमेट्टिपुत्तो देवमन्दि ति । !! मिशिया रहवरा दवारदेसभाए। वित्विक्षयाए रावराणं न दो पि निग्गमणपवेमभूमौ । भणिवं च देवनन्दिया । भो भो धरण, भोमारेहि रहवरं नाव, नाव मे पविसर रहो ति। धरणेण भणियं । बरगी मे रहो, न तौरए बाले। ता तुमं व घोसारेहि, जाव मे नौवर ति ।"
PACE om.
Eom. ! ACE •पापा 1A पास।
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०]
छटो भवो।
देवनन्दिण भणियं। भो भी धरण, अह केण उण पहं भवत्रो जणत्रो, मेण रहवरं चोमारेमि। धरणेण भणियं । भो भो देवनन्दि, 'तुलमेवेयं । एवं च वित्थक्का दुवे वि मेडिपुत्ता । बद्धो निग्गमपवेसमग्गो' नायरयाणं । पवित्यिको ५ जणवात्रो, विनायो एम वुमन्तो नथरिमहन्लएहिं। बालोषियं चणेहिं। दवे वि ख महापुरिमपुत्ता, न खलु एत्य एगरम वि निरागरणं जुबर ति। ता इमं एत्य पत्तया; निभनिन्ति एए। जहा। कौम तम्मे पुष्वपुरिमबिएणं
विहवेणं गव्यमुबह । केण तुम्हाण नियभुत्रोवम्बिएणं ५• दविणजाएणं दिवं महादाणं । केण वा काराविषो धमाहिगारो। केण वा अद्धरित्रो विहलवग्यो। केण वा परिभोमिया जणणिजणया । ता किमेरणा निरत्यएण बहुमोवहसणिण अहोपुरिमियापारण चेट्टिएणं । पत्रो अवसह
स एयं, भोमारेह नियनियथामात्री चेव पिट्टषो रहवरे' १॥ किमत्रेणं ति । एवमालोचिजण 'रणमेव तुहिं ते वलम्ब।
ति भणिऊण विमष्जिया' वयणवित्रामकुमला "धम्मत्थविसारया परिणया वोवत्याए निवामो 'उवममम्म रहपरलोयावायदंसगा मुट्ठिया धमपके मथलमयरिजणबङमया
नारि चारिया । गया ते तेमि समौ । अभुडिया य .. हिं। अणुमामिया चारिएहिं । साहिषो परारिपात्रो।
१ मामवयं, B •नमेवय। १ & BE पासव। .ET
•पावेसः। C पास।
E inscrts
बा।
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________
११.
समराइचकहा।
[संक्षेपे २६
मोहणं ति परितट्ठो देवनन्दौ। सोहणं ति लब्जियो धरणो। भणियं च तेण। भो भो मान्तया, जंतुझे पाणवेह, नमवस्म मए' कायव्वं । किंतु पडिबोहित्रो पई तमेषि, खनियो या प्रत्तणो चेट्टिएण, महई मे श्रोहावण, पामगभपायं च मनेमि अत्ताणयं। ता एवं मे अणुग्गरं । करे।। प्रोमारियन्त एए रहवरा । गच्छामो य अहे दो अल्जेव देसन्तरं । तश्रो संवच्छरेणा जो चेव णे "पहयं दविणजायं विढविजण दहागछिय अहियं मरिमडियं करेग्मद, तम्मेव मन्तिो रहो दमौए चेव तेरसौए पविमिम्मद वा निकमिमह वा । चारिहिं भणियं । अलमेदणा १. अभिनिवेमेण । धरणेण भणियं। न अनहा मे निबुई होइ । चारिएहिं भणियं । 'पउरामेत्य पमाणं । धरणेण भणियं । निवेएह पउराणं । देवनन्दिण भणियं । जुत्तमेयं, को एत्य दोसो । तत्रो निवेदयं पउराणं। बहुमयं च तेसिं। महाविया 'च तेसिंजणणिजणया। माहित्रो वुत्तन्तो, बहुमत्रो य तेमिं ।। पि। तत्रो काराविया मवहं 'न तुहिं एएसि संवाहण कायबा'। महाविया धरणदेवनन्दो। ममणियं पत्तेयं तेमि पञ्चदौणारलकपमाणं भण्डमोन्छ । कयं च ववत्यापत्तयं जो चैव एएमि संवकरमन्तरे अहिययरदविणजाएण पोर पयारमार, तम्मेव मन्तिएण रहवरेण गन्तव्यं, न इयरम' । ..
१BCE: सं. 18 में। Boul. ४B पर्य। ५ B पर।
१ ( एवमेव । दोपविना। • Eom.
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________
छटो भयो।
४११
दिना व णेहिं महत्या। मुहियं पत्तयं। कूढं परभणारे। निग्गया नियपरिवारपरिवारिया माया पायरेण धरणदेवनन्दौः गेणिऊण जहोचियं भण्डं पयट्टा देसलरं, एगो उत्तरावहं, अवरो पुब्वदेमं । ॥ एत्थन्तरंमि चिन्तियं लछौए। दोहाणि देमन्तराणि, परेण विनोयो, दुकेण ममागमो; ता न-धाणामो, अन्तराले किमहं पाविस्मं ति। अवावावित्रो व विउत्तो ख एमो। गया य मत्यवाहपुत्ता एगं पयाणयं। पेसियात्रो प एएमिं बन्धुदत्तपञ्चनन्दौहिं मरौरविनिमित्तमातोचिय १. पाउछिजण नयरिमहन्तए मपरिवारात्री वहनो, मिलि
यात्रो य एएमि। पददिणपयाणएहि च 'गछमाणणं प्रदकता कवि दियहा ॥
अनया य परिवहन्ते मत्थे दिट्ठो' धरणेण एगमि वणनिउने अञ्चन्नमोमरूवो उप्पायनिवाए करेमाणो विबाहर।" कुमारत्रो। गो तम्म समौवं। पुचित्रो य एमो। भो
किंनिमित्तं पुण तुमं अमंजायपकतो विय गरउपोयचो मुहवियारोवलकिन्नमाणनहङ्गणगमणसत्रो विय उपायनिवाए करेमि । पाचिक, जद प्रकहणिज्नं न होइ । तत्रो अहो से भावनुयया, हो गई, पहो वयणविनामो' नि
१। भख्यारे, ३ Eom
करबय .
भंडायारे । .। विमेव भविसर नि। एच
om. •AD ald या
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________
११२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४१
चिनिजण भणियं विष्जाहरेण। भो, सुण । अहं ख वेवढपष्वए अमरपुर निवासी हेमकुण्डलो नाम विनाहरकुमारो पणभत्वविन्नो मयभित्रोयपरो तत्येव चिट्ठामि, जाव समागो तायरम परममित्तो विनुमाशो नाम विनाहरो। भणित्रो य तारण। कुत्रो तुम, कौम वा विमणदुमणे । दौसमि । तेण भणियं। विभाो अहं। विमणदुमणते पुण दमं कारणं । दिटुं मए विमानो इहागठमाणेण उज्जेणौए निव्वेयकारणं । तारण भणियं । कौरस निव्वेयकारणं । विजुमालिण भणियं । मण । - अत्थि उज्जेणैए मिरिणहो नाम राया। तस्म रूविणि ब्व १० कुसमाउहवेजयन्ती जयमिरौ नाम धूया। मा य पत्येमाणम विन दिवा कोणरायपुत्तम मिसपालस्म, दिवा इमेण वच्छेसरसुयस्म परोवयारकरणेकलालसम्म मिरिविजयस्म । कुवित्रो मिसवालो। अागो जयमिरिविवाहनिमित्तं मिरिविजयो। तो पारद्धे महाविभूईए विवाहमहमवे ।। निग्गया मयण वन्दनिमित्तं समालोषिय विहाएणमवरकन्दं दाऊणं अवारिया मिसुवालेण जयमिरौ। उट्ठारो कलचलो। मुणित्रो वुत्तन्नो मिरिविजएणं । लग्गो मग्गयो । समागारो सिसुवालो। बावडियमारोहणं। गाढपहारौकएणं बेजण मिसवालं नियत्तिया जयसिरौ। पहारगरययाए १.
१। संबुनो।
Badily forrat
p BE put a fait lere.
. B •पया।
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________
छटो भवो।
११५
य सो महाणुभावो पाणसंसए वट्टए । मा वि रायभूषा ,
हमेयंमि अकयपाणभोयणे पाणवितिं करेमि' ति वामकरयलपणमियवयणपझ्या प्रणाचिकणीयं प्रत्यार
मणुहवन्तौ दुखण चितुर ॥ एयं मे एत्य कारणं । तारण " भणियं। सो एस मंमारो। खेलण्यभूया ख एत्य
कम्पपरिणईए पाणिणो। ता असं निवेएण ॥ तत्रो भए चिन्तियं । साहियं मे कालं व पिमवन्नपव्यय गयरम दरिहरग्गयं महोसहिमवखोदऊण गन्धब्बरनामेण गन्धब
कुमारेण मम वयंमएण। जहा भो हेमकुण्डस, सच्चो ख १. एम लोयवात्रो, जं अचिन्तो हि मणिमन्तोमहौण पभावो 'त्ति, जत्रो एयाए भोमहौए सो पहावो, जेण विदारियडी' वि खग्गाइपहारो दमौए पकालणोयएणं पि पणटवेयणं तकणा चेव बहार ति। दिट्टपञ्चया य मे एमा । ता गच्छामि पहयं हिमवन्तं गेहिजण नियं प्रोमहिं उवणेमि मिरिविजयस्म। तो समरिजण कहंचि गयणगामिणिं विघ्नं गत्रो हिमवन्तपवयं । गहिया प्रोमको। ओरखो हिमवन्तात्रो। 'मा मिरिविजयस्म प्रचापियं भविस्मर' ति परिनियत्तो बेएण। पत्तो एवं निउन, खौणयाए वेयागमणेण बौममणनिमित्तं ओरखो रहर, कयं चालणामोयं उवविट्ठो
। गफा.। . •ष. Eom मम वयंसरण। .D om. all down to ।
बौ। Eom. नं. B
. BE om.
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________
११४
समराइचकहा।
[संक्षेपे :
'कुरवपायवसमौवे, ठिो मुडत्तमेतं, उच्चलित्री य उम्मेणिं। सुमरिया गयणगामिण विजा, जाव अक्षिणवगिहीयत्तण गमणसंभमेण य विसमरियं मे पयं । तत्रो मा न वार त्ति उप्पायनिवाए करेमि । धरणेश भणियं । भो एवं ववत्थिए को दह उवात्रो। हेमकुण्डलेण भणियं । नस्थि उवात्रो। । पत्रो चेव रायउत्तविणासमकाए' उत्तम्मद मे हिययं, पणमद मे मई । मध्यहा न अप्पपुलाण ममौहियं संपन्न त्ति दहें विमलो हि । धरणेण भणियं । भो त्यि एस कप्पो, जमा अन्नस्म ममकं पढिब्जद । हेमकुण्डलेण भणियं 'अत्यि' । धरणेण भणियं । जद एवं, ता पढ; कथाद् अहं ते पयं १० सहामि। तो हेमकुण्डलेण 'नत्य अविमत्रो पुरिममामत्यस्म' ति चिन्तिय मामबसिद्धिं काऊण पडिया विजा। पयाणुसारितणेण सद्धं पयं धरणेण । माश्यि हेमकुण्डलमा । परितट्ठो एमो। भणियं च णेण । भो भो महापुरिम, दिनं तए जौवियं मम ममोहियसपायणेण ॥ रायउत्तम ; ता कि ते करेमि। धरणेण भणियं। कयं ते करणिध्वं ; गच्छ, ममौहियं पाडेहि। नत्री हेमकुण्डलेण 'हो से महाणुभावय' ति चिन्तिय ‘परत्यं करेजामि' क्ति भणिजण दिलं बोमश्विक्षयखण्डं। पणयमा भौरतणेण
१ करवा ME मे।
. सासंकार। १E परम
Badds पिवं । B भौरवला
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
छटो भवो।
११५
.
गहिवं च णेण । गत्रो विनाहरो, श्रागो य धरणो निययमत्यं । अदक्कन्ता कवि दियहा ॥
अनया य गिरिनइतौरंमि ममावासिए सत्ये गवलजलयवला वेलिनिबद्धकेमहारा वक्कलनिवमणा कलिय५ कोडण्डवावडग्गहत्था सुण यवन्द्रसंगया सदुखं रुयमाणा दिवा
धरणेण नाइदूरगामिणा सवरजुवाणय त्ति। महाविया णेण पुछिया य। भो किंनिमित्तं स्यह ति। तेहिं भणियं । अच, अत्यि अन्हाणं कालसेणो नाम पल्लीवई ।
जम्म दह विन्हियात्री मत्तिमियाणाणि चिन्नयनौषो । न समलियन्ति दुग्गं पर चक्कभए वि वाहौत्रो । एक्कमरघायलद्धा जम्म य करिकुम्भदारणेकरमा । न वि विहलन्तमरौरा गच्छन्ति पयं पि केमरिणो ॥
मो खु केमरौ भागो ति पायलिय घेतूण कोदणं कलियमरं च एगागौ चव निग्गो पल्लोषो । न दिहो 'य ।" पण नग्गोहपायवन्तरित्रो केमरौं । गो तस्म ममौवं ।
गहियो व णेण पट्टिदेमे । वावादी तेण 'वशिजण 'कट्टारएण केसरौं । तेण वि य से तोडियं उत्तिमाखण्डं । तत्रो मो 'मथि मे जौवियं' ति मनमाणो जलणपवेस
काखमाररो। मुणिो से एम वुलन्तो गेरिणए। तत्रो १० मा वि श्रावनसत्ता सं चेव काउं क्वमिया, वारिया वि
१B पर। Bom.
. Eum.
बलिया परिव।
(B ofrete I
. E om. BE transpose.
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________
समसाइचकहा।
[संक्षेपे ६५
पलौवदणा न विरमर ति। तो तेण पेसिया अको तौए संधारणत्यं पिउणे से पाणयणनिमित्तं । वौररमपहाणे ख सो मयणवच्छलो य । ता न-याणामो, किं परिवजिस्मर ति। महादुरुपौरिया असमत्था य धरि इमं सोयाररेयं अविवमाणोवाया य परिवनिऊण इत्थियाभाव केवलं । गथन्ह । धरणेण भणियं । भहा, असं मोएण। दसैहि मे पणीवर । कथाद जौवावेमि अहयं । नत्रो चक्षणेस निवरिजण हरिम वसुष्फललोयणेहि अंपियं मवरेहिं । अब्ज, एवं तमं देवावयारो विय भागईए। "ता तमं व समत्यो मि देवं समामासेउ । पन्नं च। जर् अहेसु अणुग्गहबुद्धी ।। अन्जस्म. ता तुरियं गच्छउ अब्जो; मा तस्म महाणभावसम अल्लारियं भवे । तो घेत्तूण विजाहरविरवं प्रोपहिवलयं भारहिय वेसरं करवयनियपुरिमपरिवारिश्रो तरियतारियं गत्रो मत्यवाहपुत्तो। दिट्ठो य तेणं नग्गोहपायवतलंमि पियगासनटिनो गहिरधारापरिमितगतो मिणेहमारममहं १५
प रोवमाणैए जायाए संगो कालसेणो। निवेरो से बुलन्तो मवरजुवाणएण। अभुट्ठमाणे य मुशानिमौखियसोयणो निवाउनो धरणिवठे। धरणेण भणियं । उदयमुदचं ति। तत्रो प्राणैवमुदयं नलिणिपत्तेणं । कूठमोसहिवसवं दाजपमुत्तिमाखाएं। सितो व शेण, जाव अधिनायाए ..
1. om. Rs. Eom सब। । । Eom. MA देवसमावे। CE om. Badls मोतिषोषपदर. CE बोरोपोषोदरा
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________
०२]
छटो भयो।
०१७
.
प्रोसहिपहावस्म पुम्बस्वात्रो वि पश्यियरं दंसौत्रो पक्षखिजमाणवणविभात्रो अडियो कालसेणो। तुहा व से परिण मह परियणेण । चखणेसु निवडिजण भणियंग पोण। अध्य, पिययमाणौयरकणेण मंपाख्यिमहापोयणा तह । मन्तिया पाण; किमेत्य अवरं भोयर । धरणेण भणियं । मयमाहारणा व महापुरिमपाणा हवन्ति । किमेत्य पहियं । कालसेणेण भणियं। 'ता पारमउ अब्जो, जे मए कायब्वं ति। धरणेण भणियं । महापुरिमो खु तमं; ता
किं अवरं भणीयद : तहा वि सत्तेस दया । कालसेणेण १. भणियं। परिवनिया जावजीवमेव मए अनवयणेण पारलौ।
धरणेण भणियं । कयं मे करणिनं । तत्रो गो मत्यवाहपुत्तो निययमत्यं ॥
अदक्कता करवि दियहा प्रणवरयपयाणएण । दिट्ठो य गेण पकमन्धीए उववामट्टिएर पायामुहीमत्रिवेममि ।। श्रावामिए मत्थे जरचौरनिवमणो गेल्यविलितमध्वगत्तो
खन्धदेमारोवियतिकसूलित्री प्रचोरो चेव चोरो ति करिव गहिरो वजन्तविरमडिण्डिमं वात्यामं नौयमाणो चण्डासजुवाणको ति। तेण वि महन्नं सत्यमवस्त्रोदय सहयाए
धामयम्म वाहयाए जीवियम्म तम्म समौवंमि व माया १. महेण अंपियं । भो भो मत्यिया, "सणेह तुम्मे। महासर-- ..... ....... ......... ..... . -. . CE om. P CE add वायमा। . BCE हिरवा ४B me
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे ७२
निवासी मोरित्रो नाम चणालो अहं, कारणेण व कुरत्वलं पयट्टो, विष्पलखबुद्धौहि य दख्वासिएहिं अपेछिजण चोरे पदोमवारौ चेव मन्दभागो गिहौत्रो न्हि । ता मोयावेज, भो मोयावेह; मरणगो पत्रव्वाणं । अव च, मरणदखायो वि मे स्यममहियं, जंतहाविहनिकलापुबपुरि- । सब्जियम जमा विण वि दोमेणं मदलण ति । ता मोयावेत, भो मोयावेह । तत्रो मुद्धचित्तयाए चिन्तियं धरणेण । न खलु दोसयारी एवं जंपर । करुणपवस्त्रेण भणिया गेण 'पारखिया । भो भो कुलउत्तया, मम करण विहौरस मुत्तयं, जाव एयमन्तरेण विनविजण नरवर १० दविणपयाणेणवि' मोयावेमि एयं। तेहिं भणियं । जर एवं, ता लडं होहि । तत्रो घेत्तण नरिन्ददरिमणनिमित्तं दौणरमयसहस्समुलं मुत्ताहलमालं गत्रो नरवदसमौवं । दिट्ठो य णेण राया । माहिजण वुत्तनं विनत्तो चण्डालकारेण नरवई। कत्रो से पमानो। दूधमहिषो य तस्म ॥ मोकर्णनमित्तं पागो तमुहेसं। मोयावित्री एमो। 'तुमे इमाम जीवियदायग' ति भणिजण पूरया प्रारकिया । "देवाविजण पाडेयं भणित्रो य चण्डालो। भह, मंपाडेहि
- . .
-.
.
. CE विचस। १BE कुलजसस। . CE पावसिवाया। ५ B •ई। . B अषय मोचावेनि। CE हुने। • Badds पारितविजय पE, CE read खा.। . B om.
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________
छहो भयो।
४९९
ममौहियं । 'अब्ज, मा तुहमा प्रवत्था हवउ, जौए मए चिय पत्रोयणं' ति भणिजण [ कथनलिउडो खिरनिमियजाणुकरयसमुत्तिमङ्गो पणमिजण सत्यवाहपुत्तं ९ गयो
चण्डालो। ५ धरणे विच कवयपयाणएहिं पत्तो उत्तरावतिलवभूयं अयसरं नाम पट्टणं । दिट्ठो “य राया। बङमवितो तेणं। विभागसंपत्तौए य विकिणियमणेण भण्डं । ममामारो अट्ठगणे लाभो। ठिो तत्थेव कयविजयनिमित्तं पत्तारि
मासे। पुलोयएणं च विद्वत्तं 'दविणजायं। मंबावियं रोण, १. जाव अस्थि कोडिमेत्तं ति । तत्रो गहियं मायन्दिमंववहारो
चियं भण्डं । भराविषो मत्थो । पयही नियदेमागमणनिमित्तं महया षडयरेण ।।
पइदियरुपयाणेण य मवरवहगेयसमियमयजूहं । थेवदियदेहि मत्लो पत्तो कायम्बरि अडविं ॥ °वसहमयमहिममहलकोलमयमंकुलं महाभौमं । मारन्दविन्दचन्दणनिरुद्धममिसूरकरपसरं ॥ फलपुट्ठतस्वरट्टियपरपुढविमुक्त विममायोछ । तरकणकयन्दोलणवाणरबुकाररमणि ॥
p AB om. the passing in lovarkets. P lidels no outon बारबपित्तेष। B adds a BCE om
B adds पथय। D देसापनमनिमित। . CE पस., BD correct it in समय। - B महास। CE पवार।
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइधकहा।
[संक्षेपे२
।
मयणाहदरियनियमहसमुत्तत्यफिडियगयजूहं । वणदवजालावेढियचलमयरायन्तगिरिनियरं ॥ नियवराहघोणहिघायजम्बरियपललोयन्तं । दपद्धरकरिनिडरुम्बदलियहिन्तालसंघायं ॥ तौए वशिजण मत्थो तिलि पयाणाद पल्ललममौवे । भावामित्रो य पालजलयरमंजणियमंखोहं ॥ भावामिऊण तौरे मरम्म मछमि कौलिऊण सुहं । तो रयणौए मत्यो सुत्तो दाऊण थाणा ॥ 'श्यणौ चरिमजामंमि भौमण(योमिङ्गमद्द[गह]गहमा। पह मवर भिन्न मेणा पडिया मत्थंमि वौमत्थे ॥ हण हण हण त्ति गद्दमसदमंजणियजुवइमंतामा । अनोनमभमा लग्गदोहकोदण्डमंघाया ॥ तौसे ममहबोहियमत्थियपुरिसेहि मह महाभौमं । जुन्यमह मंपलग्गं मरोहविच्छिन्नमरनियरं ॥ मयियपुरिमेहि दढं मेणा दप्पुथरेकवोरेहिं । भावाए चिय खित्ता दिमो दिसं हरिणजूह ब्व ॥ तो वौरसेणपमुहा सवरा सव्वे पुणो वि मिलिऊण । अनोवतजणाजणियरोमपमरा ममतौण ॥ पह निज्जित्रो म मत्थो थेवत्तणो य मवरमेणाए । ण्यरो पिवौलियाणं भौमं पि भुयंगमं डमद ॥
B समुभिडियः। १) पाव.. B प..। १० परथमपंकि, सबमपंमि। CEडापा ५ Baldरत्यंतरमि।
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________
छटो भवो।
४२१
निजिणिऊण व मत्यं रित्यं घेत्तूण निरवसेस पि । बन्दं पि किंपि सवरा उवटिया कालमेण ॥
भणियं च हिं। एयं रित्यं मत्थाश्री देव प्राणौवं बन्दं च किंपि थेवं । संपर देवो पमाणं ति । तयो काल५ सेणेण पुच्छिया बन्दयपुरिमा । भो कुश्री एम पत्थो कस्म वा मन्तित्रो ति । एत्यन्तरंमि मौहकयपहारसंरोहणनिमित मत्यवाहपुत्तेण महागो उवलद्धो पञ्चभिन्नात्रो पेण मंगमो नाम मत्यवाहपुत्तपुरिमो' । भणियं च णेण । भह,
कहिं तुम मए दिट्ठो त्ति । तेण भणियं । न-याणामो, १. तुम चेव जाणमि त्ति । कालमेणेण भणियं । अवि भासि
तमं दो उत्तरावहपयट्टम्म मम पाणपयाणहेउको पवित्रायनामधेयम्म मत्यवाहपुत्तमम ममौवे । मंगमेण भणियं । को कहं वा तह पाणपयाणदेऊ। कालमेणेण भणियं । अत्यि एत्रो यरिमंमि कयन्तेणेव केमरिणा कहंचि कण्ठगयपाणो ॥ पहं कत्रो त्रामि । तत्रो दुनो उत्तरावहं वचमाणेण केणावि मत्यवाहपुत्तेण म-याणामो कहिंचि जौवावित्रो" हि। ता एवं मो मज्न पाणपयाणहेउ ति। तत्रो समरिजण वुत्तन्तं पञ्चभियाणिजपा कालमेणं भणियं मंगमेण ।
जर एवं, ना श्रामि दिट्ठो तुमए। कामसेणेण सबऊमाण१. मवरण्डिण पुचित्रो मंगमत्रो' । भह, कहिं मो मत्य
१B समागयो, ('E समायोवसदो। RBC: om. 'पुन ।
E समौर्य, ( समौष। ४CE नोवायो। NCE संगमो।
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
वाहपुत्तो। तत्रो बाहजलभरियलोयणेण भणियं संगमएण। भो महापुरिम, देखो वियाण ति। कालसेषण भणियं । कहं विय। संगमएण' भणियं। सुण, एसो ख तस्म मनित्रो चेव मत्यो। श्रावरिए य सत्यघाए कोदण्डसमहात्रो दिट्ठो मए मवरमंमुहं धावमाणो। तत्रो न संपयं वियाणमि।। तो एयमायलिजण दौहं च नौमसिय 'हा कयमक' ति भणिजण मोहमुवगत्री कालसेणो, वक्तशाणिलेण वोरो मबरेहि, लद्धा चेयणा। भणियं च णेण। हरे, न एत्य कोर वावादी ति। सबरेहिं भणियं। न वावादो, केवलं पहारौको ति। तत्रो निरूविया पडिबद्धपुरिमा, न १. दिट्टो य धरणो। तो एगत्य रित्यं करेजण ममामामिजण मत्थं पडिबद्धपुरिमाण य वणकामाइसिय धरणगवेमणनिमित्तं पयट्टाविया दिमो दिमं मबरपुरिमा। अप्पणा य ‘ा दट्ट कयं ति चिन्तयमाणो गत्रो तं गवेसि । न दिट्ठो व तेण धरणो। समागत्रो मत्यं । मिलिया भव- १॥ मवरा। निवेश्यं च णेहिं । देव, न दिट्टो त्ति । तत्रो परं मोगमुत्रगत्रो कालमेणो । भणियं च ण ।
दणणजणंमि सुकयं असुहफलं होर मन्नणजणम्म । जह भुयगम्म "विदिनं म्होरं पि विमत्तणमुवेद ॥
BCom
Badds पारमि ।
१ C अमेव। ४ AD दिलं, 'वि
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________
छट्टो भयो।
दिवा य णेण पाण मय जाया तह य पुत्तमम । एयरम भए पुण मन्वमेव विवरौयमायरियं ।
ता किं एदा श्रयालकुसमनिग्गमेण विय निफलेणं वायावित्यरेणं । भो भो मत्थिया, भो भो सबरा। एमा । ५ महं परना।
जह तं न घडेमि अहं समिण विहवेण पञ्चति दिणेहिं । पदमामि सुजयजयवरजालामिवमि किं बड़णा ॥
एवं - पदकं काऊण कयं कुलदेवयाए कायम्बरिनिवासिणौए प्रोवाइयं।
जह तं महाणुभावं जीवन्तं एत्थ कहवि पेचिमं । दमहि पुरिसेहि भयवर नो तुम बलिं करिस्मामि॥
एवं च प्रोवाइयं काऊण गरियाणयदिवमपाया पट्टविया धरणगवेमणनिमित्तं दिमो दिम मबरा । अप्पणा विव
प्रचन्तविमणदम्मणो गो तं गवेमि ॥ ॥ मो पुणा धरणो विणिजिए मत्थे 'म एत्य अत्रो उवात्रो'
ति चिन्तिऊण ओमहिवलयमेतरित्यो छत्तूण पछि पल्लाणों पिट्टोमुहो। नायाए भएणं च मृढदिमामण्डलं तुरियरियं गच्छमाणो पत्तो मुत्तमेत्तसेमे वामरे बहुविहरुखसाहामंघसंभवन्नावणदवं । वणढवपलितकन्दरविणिमौर।
1 A • मुरंज, B मुर
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२७
समराइचकहा।
[संक्षेपे ६५
मौहल्यपडिहयहत्यिकडेवर कयारविसमं । विसमखलणदकहिण्डन्तभौयमुद्धमयं । मयहिरपाणमुदयघोरन्तसुत्तवग्छ । वग्धभयपसायन्तमसिउलं। . महिसउलचलणयभग्गगायत्रयगरं । अयगर विमुत्तनौमाससहभौमं । भौमबहुविहभमन्न कव्वायलुत्तमत्तं ।
मत्तखयकालसकई "पिलिन्धनिलयं नाम पव्वयं ति। तत्थ य अणुचियचलणपरिमकणेण खौणगमणमत्तिं सेयजललवालिद्धवयणकमलं च पेच्छिऊण लच्छि चिन्तियं १० धरणेण । अहो मे कम्पपरिणई, जेण पिययमाए वि ईसमौ अवत्य ति। लछौए चिन्तियं। किलेमो वि मे बहुमत्रो चेव एयम्म पावईए। गविटुं' धरणेण लच्छौए पाणसंधारणनिमित्तं फलोययं, न उण लद्धं ति । अदक्कतो वामरो। पसत्ताई पल्लवमत्यरे। पक्कन्ना रयणौ। विश्य- १॥ दियहे य जाममेत्तसेसे वासरे खहापिवामाहिभूया मग्गोहपायवछायाए निवडिया लछौ। मंमिनियमिमौए
वरंधारः। २ पल। (चलण्यासाचार, A पलपमम्मगवयषयगरं. चणेमभचयरं। ४ . कपायौ. D sec. m. HAD fofov., CE fofofwo, B forero i B adds • CE vrei fr, they om, the next four words.
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________
छट्टो भयो।
४२५
लोयणजुयं,' विमूढा से पेयण, निवडियं तालुयं, मिक्षायं वयणकमलं । तत्रो धरणेण चिनियं । अहो दारणो जीवलोगो, अचिन्ता कम्मपरिणई, न मे जौविएणावि एत्य माहारो ति। तक्षावि बाजाभरियलोयणेर मंवाहियं में । अङ्ग। समागया यणा। तो अम्बत्तमहं जंपियमिमौए ।
अन्नछत्त, दढं तिमाभिभूय न्हि। तो मो ‘सन्दरि, धौरा होहि, आणेमि उदयं, तए ताव दहेव चिट्ठियब्वं' ति भगिजा प्रारुढो तरुवरं । पिलोदयं उदयं, न उण
उवलद्धं। तो 'उदयमन्तरेणं न एमा जोवर' त्ति १. "तुवरिट्टियं पेच्छिण' 'तौए य किर रमेण मंगयं
मिलोभूयमविर मोणियं उदयमारिच्छ हवर' तिता एण समरियपत्रोएणं 'देमि से तुरिट्ठियारसेणं मंपाडियोदयभावं 'बाहुमिरामोकणेण नियमेव महिरं, इमिणा य वणदवग्गिणा पदजण छहावणोयणनिमित्तं जरमम ति; १५ प्रबहा निस्मयं न होर एमा, विवनाए य दमौप किं
महं जीविएणं; अत्यि य मे वणमरोहणं प्रोमहिवलयं, तेण बहिरमंगएणेव अवयवमवेयणो रमौए वि न दककारणं भविस्मर' ति चिन्तिण नियरियाए पलामपत्तपुण्यमि मंपाडियं ममोहियं ति। गो तौमे ममौवं । भणिया य
१ ) coricots जयवं। ACE •य. . (E) पु.। . CE उबरहिय।
(Eom all clown to तुमरियपगोरख । (BD •मिव। . CEom. पाs Di. murg. (Eom.
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________
४२६
समराइचकहा।
[संक्षेपे १७
एमा। सुन्दरि, संपत्रमुदयं, ता पियउ सुन्दरौ। पियं च णाए। ममामत्था एमा। उवौयं च से मंसं । भणियं च शेणं । सन्दरि, एवं ख वणदवविवनसमयमसं, भुकिया य तुम, ता पाहारस त्ति । आहारियमिमौए ॥ __तो कंचि वेलं गमेऊण पयहाणि दिण्यराणुमारेण । उत्तरामुहं। पत्ताणि य महामरं नाम नयरं। अत्यमित्रो सूरिश्रो त्ति न पट्ठाणि नयरं । ठियाणि जकालए। तो अदक्कन्ने जाममेत्ते जंपियं खच्छौए। अन्नउत्त, तिसाभिभूय दि। धरणेण भणियं । सन्दरि, चिट्ठ तमं, पाणेमि उदयं नईओ। गहियो तत्थ वारत्रो, प्राणौयमुदयं । पौयं च ।। णाए । पसत्तो धरणो । परिमजामंमि य विउद्धा नन्छौ । चिन्तियं च णाए। अणुकूलो मे विही, जेण एमो ईदम प्रवत्थं पावित्रो त्ति । ता केण उवाएण इत्रो वि अहिययरं 'मे हवेन त्ति । एत्यन्तरंमि य पारखियपुरिसपेभित्रो गहियरयणभण्डो खौणगमणमत्तौ पविट्ठो चण्डाहामिाणे १५ तकगे। बद्धं च से वारं । भणियं चारखियनरेकिं। परे, अप्पमत्ता हवेजह । गहियो ख एसो, कहिं वच्चद त्ति । सुयं च एवं लछौए, पायलियो चण्डाहपथमहो । चिन्तियं पणए । भवियम्वं एत्व कारणेण । ता पुश्वामि एवं, किं पुण रमं ति। कयाइ पुनन्ति मे मणोरहा। तो २० ----- . . . . . .-- ------- -- - --..
RABID om. माम मवरं।
PCE om.
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.६]
छट्ठो भवो।
.
४२७
दौरसंकारपिसणियं गया चण्डाहममौवं । पुछियो एसो। भह, को तुम, किं वा एए दवारदेमंमि रमं वाहरति । तेण भणियं । सुन्दरि, पलं मए। किंतु पुछामि सन्दरिं 'अवि अत्यि एत्य कहिंचि थेवमुदयं ति। तौए भणियं। . । पत्थि, जद मे पत्रोधणं माईमि । तत्रो चिन्तियमणेणं ।
अहो धौरया इत्थियाए, अहो माहम, पो वयणविकासो; ता भवियम्वमिमौए 'पत्तभूयाए ति। पिलिजण जंपियं चण्डरदेणं । सुन्दरि, महन्तौ ख एमा कहा, न भवेत्रो
कहिउं पारौया। तहावि सुण। संपयं ताव तकरो हं, १. मरिन्दगेहासो गहेजण रयणभण्डं नौसरन्तो नयरात्रो
उवलको दण्डवामिएहिं। लग्गा मे मग्गो बडया दण्डवामिया, एगो य पायं। खौणगमणमत्तौ य एत्य पविट्ठो त्ति । 'एए य "धारयाए रयणगए मावेकयाए जोवियम्म साहारणयाए पत्रोयणस्म 'मंपकं च णे अहिलमियं' ति ॥ मन्त्रमाणा दवारदेसभायं निम्भिजण दण्डवामिया एवं वाहरन्ति । तत्रो ‘संपन मे समौघियं, जर विही 'अणुवत्तिस्माद' ति चिनिजणं जंपियं गच्छौ । भह, जर एवं, ता प्रलं ते 'उब्बएणं ; अहं तमं जोवामि, जर मे वयणं मणेमि। पण्डाहेण भणियं। पाणवेउ सन्दरो। लचौए
१ पाया। BFilो । सत्य ते पुर। .( धारणाए। विद्यारसर. ( मनासनि (Aदएप, D pr.m. Rel मेएवं:
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२८
समराइचकहा।
संक्षेपे ९९०
भणियं । मुण। पहं ख मायन्दौमिवामिणो कत्तिथमेटिमा धूया मच्छिमई नाम पुषवेरिएण वि य परिणौया धरणेण। अणिटो मे भत्तारो, पसुत्तो व सो एत्य देवउले। ता अङ्गौकरेहि मं, परिचयस मोमं, पावेउ 'एमो सकामरिस गति । पहायाए रयणौए गिहौएहिं तुमहिं नरवरसमकं । पि भणिमामि अहयं 'एसो महं भत्तारो, म उण एमो' त्ति। तो मो चेव भयवत्रो कयन्तम्म पाइडं भविम्मद । चणडाण भणियं। सुन्दरि, अत्थि एयं, किंतु अहमेत्य वत्थव्यत्रो चउचरणपडिबद्धो। पत्रो वियाण मे तं अगि
यमामं मब्बलोषो चेव एत्थ महिलियं त्ति। लच्छौए .. भणियं । जद एवं, ता को पुण दह उवायो। चण्डदेण भणियं । त्यि एत्य उवात्रो, जर थेवमुदयं हवड । तौए भणियं 'कहं विय'। चण्डलद्देण भणियं । सुण । अस्थि मे चिन्तामणिरयणभूया भयवया खन्दरहेण विदला दिट्ठपञ्चया परदिट्ठिमोहणे नाम चोरगलिया। तौए य उदयसंजोएण ॥ अनिएहिं नयणेहिं महम्मकोयणो देवाहिवो विन पेकर पाणिणं, किमङ्ग पुण मञ्चलोयवासी जणो। लच्छौए भणियं । जर एवं, ता कहिं गलिया। पण्डाद्देण भणियं 'उट्टियाए । लचौए भणियं । जर एवं. ता किं न अनेमि । चण्डकहेण भणियं 'नत्य उदयं नि । लछौए भणियं 'अहं देमि'।..
। १
सो, । सो संपर्य मसरिमंगर। . मा. User m.
२) संग। ४ (ज्य पार।
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________
११]
छट्ठो भवो।
४२६
चण्डकदेण भणियं ‘जीवावित्रो भोईए'। दिनमुदयं । दवेहिं पि अञ्जियाई लोयणाई। भणिया य एमा। सुन्दरि, अशोणिए मत्यवाहपुत्तमि न तए गन्तव्यं ति। पउिम्मथमिमौए । मुकं रयणभण्डं 'धरणाममौवे । ठियाई एगदेमे ॥ .
पहाया रयणौ। उटियो धरणो। गरियो धारकिएहिं। निहालियं रयणभण्डं, उवलद्धं च तस्म 'ममौवे । तो नौणिो देवउलायो बद्धो ख एसो। सिनियर णेण । हन्त किमेयं ति। अहवा न किंचि अन्न : अवि य
पडिकूलम्म विहिणो वियम्भियं नि । पडिकूने य एयंमि 1. मयं पिड विमं, रज्जू वि 'य किण्डमप्पो, गोपयं पि मायरो, ऋण वि य गिरौ, मूमयविवरं पि रमायलं,
सुयणो वि दजणो, सुत्रो वि वररौ, माया वि भुयङ्गो, पयामो वि पन्धयारं, स्वन्तौ वि को हो, महवं पि माणो,
अन्न पि माथा, मनोमो वि लोहो, मञ्च पि अलियं, १५ पियं पि फरुमं, "कलत्तं पि वेरिको ति। ता किं दमिणा
वि चिन्तिएणं। एयस्म वमवत्तिणा न तोरए अनहा बहिउँ । रमात्रो वि य कयत्यणाश्रो दमं मे अहियं बाहर, जमा नवम्मिणै अदिट्ठबन्धविरहा न दौमद । अहवा वरं न दिट्ठा
१ ('E om. RBC om. | BCE om. CE ज्य। Di. marg.
८CE मिना भाव विचा। १. A मेथी
नौषि ४Bom. .CEom. उयो वि दुबो,
Bades four for faert
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
चेव, मा मा वि मे संमग्गिकलादूमिया दमं चैव पाविस्मर त्ति। चिन्तयन्तो नौत्रो रायउलं। अप्पत्यावो नरिन्दम त्ति धरित्रो रायमगे। अदक्कतो वासरो। अवमरो ति कलिय निवेदो नरिन्दरम। देव, सलोत्तो चेव मायापोयकुमलो वाणिययवेमधारौ गहित्रो महाभुयङ्गो । संपयं देवो । पमाणं ति। तो राणा भणियं। किं तेण, वावाएकत्ति। नौषो णेहिं पाणवाडयं, ममपित्रो रायउसकमागाणं वहनिरोगकारोणं पञ्चद्यपाणाणं । भणिया य एए। हरे, 'देवो रममारमा ‘एम तकरो वावायव्यो' ति। तेहिं भणियं। जं देवो पाणवेद ति। 'ममपित्रो तेसिं । गया । दण्डवासिया। भणियं चण्डालमहयरेण । हरे, कस्म वावायणमासवारत्रो। चण्डालेहिं भणियं 'मोरियस्म २ । तेष भणियं। गहुं महावेह मोरियं। महावित्रो मोरित्रो, धागो य । भणित्रो मयहरेण । हरे. मोरिय, एस तक्करो देवेण पेमित्रो वावाइयव्यो त्ति। ता नेऊण ममाणभूमि लई १५ वावाएपि। जाममेत्तावमेमो य वामरो, एहिं प्रवावाइए मा रवणैए पमात्रो भविस्मइ । 'मोरियएण भणियं। जे तुम भणसि ति। समष्पित्रो मोरिययस्म पञ्चभित्रानो य पोणं । 'करं सो चेव एमो जौवियदायत्रो मे सत्यवाहपुत्तो;
Badds of varfuefii P CE om. In CE this name is always मोरिषर। CDE om. all down to मा रौर।
B मोरिर।
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९६]
छटो भयो।
४२१
अहो कट्ठ, रमम्म वि ईरमौ अवत्य' ति चिन्तिऊण विसको मोरियो। चिन्तियं च णेणं । पहवा पावेन्ति चन्ददिवायरा वि मुत्तमेत्तं गहकलोसानो श्रावई । बहुमो च मे मामिमालसमाएसो एयरम दमणेणं। ता नेमि ताव एवं ५ ममाणभूमि। जामि य इमायो जट्टियं बुनिन्न । नौत्रो
ममाणभूमि, छोडिया बन्धा, चक्षणेस निवरिजणं पुचित्रो यणेणं । अन्न, अवि समरेमि में पायामुघौए विमो । धरणेण भणियं। भह, न सुट्ट समरेमि। मोरियएण
भणियं। कहं न समरेमि, जो भवं विय चोरो व १. 'चोरो' त्ति कलिय गहिरो अहं महया दविणजाएण
पेच्छिजप नरवई नए विमोदो त्ति। धरणेण भणियं। भह, थेवमेयं । मोरिएण भणियं। ता माहेउ अब्जो, कहं पुण अन्जस्म ईइसौ श्वत्य ति। धरणेण भणियं। भह, देव्यं
एत्य पुच्चमु ति। मोरिएण चिनियं। न एत्य कालकेवेण १५ पत्रीयणं, अहिमाणे य एमो कहं कहहम्मद । किं वा
कहिएणं। विचित्ताणि विहिणो विलमियाणि । ता किं ममेरणा निम्बन्धेण । अहवा कहियं वाणेण परमत्यत्रो 'देवं पुच्छा' ति भणमाणेण। ता इमं ताव प्रत्य
पत्तथालं, 5 एसो' लाई विसनीयर ति। चिनिजण ९• भणियो ख एसो। अन्ज, कि बहुण जंपिएण; मोत्तण
PCE add fri • CE पुपिया
PCE add efficiel PCDE ofera
* B adds to
Page #565
--------------------------------------------------------------------------
________________
४३२
समराइचकहा।
विसायं गई 'अवकामसु । धरणेण भणियं। भह, न 'खा पहं परपाणेहिं अत्तणो पाणे रखमिर । ता वावाएहि मं, निहेमकारौ खु तुम ति। मोरिएण भणियं । अब्ज, पलं मज्म पाणविणासमहाए । 'मत्तपुरिमो ख एम राया, न अन्हाणं अवराहसए वि य पाणवावत्तिं करे। अगच्छमाणे । य अब्जे अवस्ममहमप्याण वावामि। ता गच्छउ अनो। तत्रो ‘नत्यि पविमत्रो मज्जणमिणेहम' ति चिन्तिजण जंपियं धरणेणं । भद्द, जद् एवं, ता प्रवकमामि । मोरिएण भणियं। अणग्निहोत्रो दि। दंमित्रो से पन्थो। पणमिजण य नियत्तो मोरिषो। मित्तोवरोहेण पलाणो धरणो।।. चिन्तियं च णेण । अह कहिं पुण मा मुद्धमयसोयणा भविम्मड। नूणमुवरोहमौलयामं अणुट्टविय पासवणनिमित्तमुट्टिया केणावि तक्करेण ममामाद्या भवे, नौया य णेण, मम विणामामङ्किणौए न पियमिमौए ; पत्रा कई न दिट्ठ ति। अदंमणेणं च तौमे विहलमेव पाणलाई ॥ मनामि त्ति। चिन्तयन्तो पयट्टो गवेमिउं । पहात्रो "उज्जुवालियाए ॥
१॥ पर.. । पबमोहि। B B रखामि। ४B विधासणा। CE om. this sentences. BCE •पर्य। • Bandes da APITEITI Edom, D bluts it ont with geru.
तौर। .A •चासियार B मानिधार D बियालिवार, CE add गए।
Page #566
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३६]
छठ्ठो भयो।
हो सो चण्डाहो तो देवसानो प्रवक्कमिजण गो 'नवाखियं नई। चिन्तियं च णोणं। हो दारणवा इथिवग्गस्म, जमेमा एगपए चेव महावमणपायालंमि पकिविय भत्तारं अणवेरिकजण नियकुलं मिविणयंमि वि . प्रदिपुब्वेण मए मह पयट्ट ति । हा किह दूरेण जियं विमवग्यभुयङ्गमिजमरहाणं । कलिकालवहिरकमिकयन्तचरियं महिलियाहिं ॥ श्रमलिनपडग्गाहो होइ म्वणेणं अकन्दरा वग्धौ । 'अणियत्ता जमभिउडो अणभवबामणौ महिला ॥ महिला बालकुलघरं महिला लोमि दचरियग्वेतं । महिला दग्गडदारं महिला जोणी अणत्याणं ॥ विज्ज ब्व चञ्चलायो महिलाउ विमं व पमुहमहुरात्रो ।
मनु ब्व निग्विणो पावं पिव वजणिनात्रो ॥ ता प्रलं मे एयाए : मा ममं पि दणमेव संपाउडम्मर ति ॥ चिन्तिऊण घेत्तणमङ्गलग्गं सवलयं परिचत्ता ख एमा।
चिन्तियं च तौए । तहावि मोहणं सेव एयं, जं सो वावादो ति। ता गच्छामि अन्नत्य । पयट्टा मईतौराए । दिट्ठा धरणेण हरिमवसप्फुललोयणेणं। पुछिया एमा।
1 जवामालियं. ) जपालि ( ब्बयालिय। १ बर्ड, Cam।
CE जय। CE सिकार्यविय रकमि कनिकासशिरलसि.। . CE पपिमित्ता। A वारं। AID व। तूप य । CA om. . . CEौरा।
OR
Page #567
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३०
समराहचकहा।
[संक्षेपे १३६
सुन्दरि, कुत्रो तमं ति। तत्रो मा रोविउ पयत्ता । भणिया चणेणं । सुन्दरि, मा रोव, इसो एसर संसारो। श्रावथाभायणं ख एत्य पाणिणो। ता असं विमाएण। धनो य पहयं, जेण तमं संपत्त ति। तत्रो तौए भणियं । अनउत्त, पासवणनिमित्तमुट्ठिया गहिया तकरण, इत्यौसावाो । अनउत्तसिणेहाइमएण यो न किंपि वाहरियं । 'अणिछमाणौ य इत्थिया न घेपर' ति करिय मुसिऊण उझिया दहई। अचं च। तक्करकयत्थणाश्रो वि मे एयं पहिययरं बाहद, जं तुम ईदमि अवत्थमुवगत्रो दिट्ठो ति । तत्रो 'न अनहा मे "विय प्पियं' ति चिन्तिऊण भणियं धरणेणं । १. सुन्दरि, थेवमियं कारणं । न मे उव्वेवकारिणौ दयमवत्था हुए दंमणेणं । ता किं एवण । एहि, गच्छन्द । चिन्तियं च पाए। अहो मे पावपरिणई, जं कयन्तमुहात्रो वि एस पागनो ति। पयट्टा एमा। ममागयाई वियारउरं नाम मत्रिवेमं । कया पाणवित्ती। अत्यमित्रो सूरियो । १५ पापिया रयण। चिन्तियं धरणेणं। एवं कयन्ताभिभूयस्म न जुत्तमिह चिडिउं । ता पराणेमि ताव एयं दन्न उरनिवासिणो खन्ददेवमाउसम्म समौवं ; पछा जहाजुत्तं करेसामि ति। माफियं बछौए। बड़मयं - तौए । पयहाणि दाउरं ॥
ICE रखा १। किंपि, D किंधि वि।
PACE om. 1) ववषयी
Page #568
--------------------------------------------------------------------------
________________
१७६]
छट्ठो भवो।
४३५
इत्रो य न बद्धो मत्यवायपुत्तो त्ति संजायसोएण पञ्चरयनिययपुरिमाण समप्पिो सत्यो कासमेोण। भणिया व एए। हरे, पावियवो तुम्हेहिं एम महाणुभावस्म गरुणं । चिन्तियं च णेण। जर वि न संपनमोवारयं, तहावि ' कायम्बरोए जहा भणियमेव बलिविहाणं काऊण पदवं पि ताव मफलं करेमि ति। पेमिया बलिपुरिमनिमित्तं मबरपुरिमा । कराविया कायम्बरौए पूया, मजित्रो गिरिनईए, परिहियाई वकलाई, कया कणवीरमुण्डमाला, रयाविया
महामुलकडेहिं चिया, पयट्टो चण्डियायणं ॥ १. रत्री य दन्तउरपत्थित्रो बिडयदियहमि अरुणग्गमे
व कायम्बरिं परिभमन्नहिं ममामारो मत्यवाहपुत्तो कालसेणमबरेहिं। बद्धो वजिरज्जए। पयट्टावित्री ममहिलिश्रो चेव चण्डियायणं। गो थेवं भूमिभागं । दिटुं च णेण
चण्डियायणपाममण्ड। कौरमं । परिमडियाजलाक। 'उद्देशियवस्यकट्ठमंघायमंकुलं भुयङ्गमिणमणाहवियडवौयं "परत्तमुहलमउणगणकथवमाल' वियउतरुवन्धबहलमपिरापट्टियतिसूलमंघायं पायव माहावबद्ध महिममेममुहपुकार"मिङ्ग मिरोहरारिनिवई ति । अवि य
1 BCDE TW t 12 on. ४ ) परंतन. CE परंत। (Bारोवर, CE सावन । CCE सिदि।
२ CE •मह , A गरे। VA मौर्य। • (Eom. महिला CD मिरोपरबोर।
Page #569
--------------------------------------------------------------------------
________________
४३६
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे १४६
वायसमउन्त संवलियगिद्धवन्द्रेहि विष्फुरन्तेहिं । पडिबद्धसूरकिरणं करसकस्मियं ममाणं व ॥ गहभ्यजस्करकमषिमायसंजणियहिययपरिघोस ।
बहिरबलिखित्तपसमियनिम्मेमधरारउग्घायं ॥ तं च एवंगुणहिराम चण्डियायणपासमण्डलं सभयं ५ वोलिजण प्राययणं पेच्छिउं पयत्तो ।
धवलवरनरकलेवरवित्थियुत्तुङ्गघडियपायारं । उमडकबन्धविरइयतोरणपडिबद्धमिरमालं ॥ मयणाहवयणभौमणविरस्यपायारमिहरमंघायं । उत्तुङ्गवेणस्लम्बियदौहरपोण्डरियकत्तिझयं ॥ १० दौणमुहपामपिण्डियबन्दयबीभच्छरुद्धोवासं । निमियकरवालवावडकरमवरजुवाणपरियरियं ॥ विममममाहयपडुपडहमद वित्तत्थमउणमंघायं । "अव्वत्तस्यन्नमदुकसबरिविलयाजणाइवं ॥ वियडगयदन्ननिमियभित्तिममुक्किलमलमंघायं। ॥ तकणमेत्तुवतियचाममोच्छदयगमहरं ॥ पुरिमवमापरिपूरियकवालपब्लसियमङ्गलपवं । उल्ह्यन्त विलगुग्गुलुपवियम्भियधूममंघायं ॥ सबरवहाहिरकयगधमोत्तियरदयमत्थियमणाई । चन्दकरधवलदौहरपरिलम्यिचमरसंघायं ॥
१CE पक्षिय, translate : पिय or वि RCE सतर। CE पन।
.CE | D विह. BCE जगुरु ।
Page #570
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५५]
छठ्ठो भवो।
१३७
१.
गहिरकमव्वालम्बियदौहरवणकोलवमनिउरुग्वं । कडेमिपल्लवुष्पकनिमियरेहन्तधरणितलं ॥ कोदण्डावग्गघण्टयमहिमासरपुच्छवावडकराए ।
कच्चाइणिपडिमाए विहमियं घोरकवाए ॥ ५ नत्रो में दळूण पिन्तियं धरणोणं
महा मौहम वणे पलाउं वारणम्म य तहेव । सकयस्म दुक्कयम्म य भण कत्थ पलाद मका ॥ एवं च चिन्तयन्तो बूढो मबरेहि वन्द्रमछमि । अह बन्धिऊण गाढं पुब्वविरुद्धेहि व स्खलेहिं ॥
एत्यन्तरंमि समागो चण्डियायणं कालमेणो। परियो चण्डियाए चलणेस। भणियं च मगग्गयस्करं। भयवर, जद विन को तए महं पमात्रो, तहावि जम्मन्तरे वि जहा न एवं दखभायणं हवामि, नहा तए कायव्वं ति। 'मत्थवाहपुत्तावयारकरणेण जं महं दरखं, तं तुम चेव जाणमि' । ति "चिन्तिऊण भणिश्रो कुरो । हरे, निवेएहि भयईए बलिं । "तेण 'जं देवो पाणावेद' त्ति भपिजण खित्तो पण केसेस' कडिजण भयपरायत्तमम्वगत्तो दग्गिखो नाम खेवाहो। ढोदयं रत्तचन्दणमणा भाषणं । विगथपाणणे विव चित्रो दुग्गिलो। कामसेणेण कट्टियं विष्णुछडा
१B रावन। .CE विजय।
ADr. B पसारि। मनम्बया
RCEom. down to मिली। • मंडल।
Page #571
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराहकहा।
[संक्षेपे १५५
डोवभासुरं मण्डलग्गं, वाहियं ईमि नियभुयामिहरे। भणियो व दग्गिलो। भद्द, सदिटुं जीवतोयं करेहि। 'सग्गं तए गन्तव्वं जौवियं मोत्तण । किं वा ते संपाडियउ ति । तो भयाभिभूएण न अंपियं दुग्गिलए। पुणो वि भणियो, पुणो वि न जंपियं ति । अणावरियमणोरहो य न वावाद- । जदू ति विमलो कालसेणो। तं च दलण चिन्तियं धरणेणं । इन्त मए वि एवं मरियव्वं ति। ता वरं अपेच्छिजण दौणमत्तधायं काऊण खणमेत्तपाणपरिरकणेण दमम्म उवयारं पढम विवस्रो न्हि । वावडो वि मे विणिवायकरणेसु कयन्तो, एसो वि निब्बुप्रो हवउ ति । चिनिऊण भणित्रो कुरङ्गश्रो। . भर, निवेएहि एयम्म महापुरिसम्म, जहा भयविमलो खु एमो तवस्मो, ना कि एरण; अणभित्रो अहं पत्थणाए; तावि भवनो पत्रीयणं पमाहणौयं व पत्थेमि एगं पत्थणं' ति। निवेदयं कालसेणम्म । भणियं च णेण । जौवियं मोत्तण पत्येउ भहो ति। धरणेण भणियं । मोत्तण एवं मं वावाएस ॥ ति। तो बाहजलभरियलोयणं 'बह को उण एसो परोवयारतलिच्छयाए 'अप्पाणयं वावायणे ममप्पेद; सुमरावेर मे सत्यवाहपुत्तं ति भणिजण मुछित्रो कालसेणो, निवडियो धरणिवढे। वौजित्रो किमोरएण। बडा चेयण। भणियं - पोण। भह किसोरय, निरुवेदि एयं, को उण एसो ।
A sex. m. RCED पण। CE पार।। # ABD und CE om. next 3 words and continuo arti
Page #572
--------------------------------------------------------------------------
________________
छट्ठो भवो।
११९
महाणुभावो सत्यवाहपुत्तम्म चेट्टियं अणुकरे। निरूविजण भणियं किसोरएण । भो इमाए अणवसरिसाए भागिईए मो चेव मे पडिहायर ति। ता मयमेव निस्वेउ पालीवई ।
तो हरिमविमायगभिणं निरूवित्रो पोण पञ्चभिवानी । • छोडिया से बधा। खग्गं मोत्तूण निवरिभो चलणेसु ।
भणियं चणेण । मत्थवाहपुत्त, खमियब्यो 'मह एम प्रवराहो। धरणेण भणियं। भो महापुरिम, अहिप्पेयफलमाहणेष गुणो खु एमो, कहमवराहो ति। कालमेणेण चिन्नियं। मृणं न एम में पञ्चभिजाणद ति, तेण एवं मन्तेह; ता पयामि से १. प्रत्ताणयं । भणियं च णेण । मत्यवाहपुत्त, कि ते हिप्पेयं फलं 'माहियं ति। धरणेण भणियं । भह, पत्थुए वावाथणे एयं उन्मिऊण ममेव मरणमणोरावूरणं ति । काल मेणेण भणियं । मत्थवाहपुन, किं ते इमम्म 'निव्वेयादमयस्म
मरणववमायम्म कारणं । धरणेण भपियं। भो महापुरिम, ॥ अलमियाणिं एयाए कहाए । मपाडेउ भवं अत्तणो ममौहियं ति। तत्रो 'पहो मे महाणभावय' ति चिन्तिऊण भणियं काल सेणेण । मत्यवाहपुत्त, म समरेमि में मौहविणिवारयं नागपोययं पिव प्रत्तणो विणामनिमित्तं प्रतणा व जीवाविजण कयग्यसेहरयभूयं कालमेण । जोगावित्री पई नए।
1B मम : मई। गरि ति।
BCE om.
Dalds किंवा पुरिभयारो भयोयर and om. A ममं. CE मम - A •नपूरणं ।
CE .भूशमका।
Page #573
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १६६
मए पुण करो तुम पञ्चवथारो ; वित्रोरत्रो तमं सत्यात्रो, पावित्रो' य अप्पत्तपुब्वं दमं ईरसं भवत्थं ति। तो मुमरिऊण पुववृत्तत्तं पञ्चहियाणिजण य कालसेणं सनावषयवयणं जंपियं धरणेण । भो महापुरिम, को अहं जौवावियम्यम्म. तु चेव पुलपरिणई एम ति। कहं च तमं । कयग्यो, जो दिट्ठमेत्ते विजणे अन्नाणो किंपि काऊण एवं विज्जसि ति। ता अलमेडणा। अह किं पुण दम पत्थयं ति । तत्रो लज्जापराहोणेण न जंपियं कालमेणेण । माहियं च निरवसेममेव संगमदंसणादयं नियपाणपरिचायववमायावसाणं चेट्ठियं ति किसोरएणं। तत्रो ‘हो से ।। कन्या , पो थिरसिणेहया, अहो महाणभावय' ति चिन्तिकण जंपियं धरणेण। भो महापुरिम, जुत्तमेव गुरु देवपूयणं पुप्फबलिगन्धचन्दणेहि न उण पाणिघाए । अविय
होना जले "वि जलणो होना खोरं "पि गोविमाणो। " पमयरखो "वि विमानो न य हिंमायो हवर धमो ॥ दाऊण य अहिोयं देवयजत्राण ने खलु प्रभवा ।
घायन्ति जियमयाई पावेनि दहार ते नरए । ता विरम एयात्रो ववमायाको ति। कालसेपेण भणियं।
TA Vतुमसमि। . B पर।
. BD om. X CETI
CE देवता • CE पिर।
Page #574
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९६]
कट्ठो भवो।
१
जं तुम भणसि ति। तत्रो गामदेसलूउणअन्नाभावे व भखणनिमित्तं च मोत्तण को प्रणेण कायम्बरिउविपविट्ठस्म मत्यस्म पाणिघायणम्म जावन्नौविषो नियमो । फुलबलिगन्धचन्दणेहिं पूया देवया। नौत्रो पोण मथल" बन्दसंगो नियगेहमेव धरणो। कत्रो उचित्रो उवयारो ।
भुत्तुत्तरकालंमि य उवणीयं से ममत्यरित्थं नि । मबराहिवेण तुरियं गहियं जं मत्थभङ्गमि ॥ करिकुम्भममुत्याणि य महासमुत्ताइलाइ पवराई । दन्ता य गयवराणं चमगणि य जञ्चचमरौणं ॥ घेत्तण य तं रित्थं दाऊण व किंचि बन्दया पि । विहरह जहास हेणं भणिजण विजिया तेणं ॥
धरणो वि कालसेणपोईण तत्थेव कंचि कालं गमेजण विमजित्रो कालसेणेण, पयट्टो निययपुरि, पत्तो य काल
कमेणं। [विनाषी अयापिईहिं नायगेरिय। परितडो १५ से गुरुयो। निग्गया नरिमहन्नया। पञ्चुखियं भलं
मंखियं च मोशेण जाव मवाया कोरि ति। यो अक्कन्ने श्रद्धमासे श्रागो देवनन्दौ । तम्म वि य निग्गया नयरिमहलया। पञ्चवेरिकयं भण्डं मंखियं च मोोणं जाव
१ CE om. all down to पुषसि .। सरणे, ID pr. m.
CE adai y 1) adde garn, 1 i. mark. 4 BCDE om. the words in brackets; D) adde i. murg. sec. 11. feu rurfua बाव B संवर्य।
Page #575
--------------------------------------------------------------------------
________________
882
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे १७६-.
अडकोडि ति। तो विलिश्री देवनन्दौ। समप्पियं पउरभण्डमोनं । सेसेण 'य परमणोरहसंपायणेण मफलं पुरिमभावमणुहवन्तम्म पागया मयणतेरमौ। भणित्रो य एसो नयरिमहन्तएहिं 'नौसरेहि रहवरं'। धरणेण भणियं । असं बालकौडाए । पसंमित्रो नयरिमहन्नएहि ॥
पद कन्नो य से कोई कालो परत्थमंपायणसुहमणुहवन्तम्म । नित्रोदयपायं च णेण नियभुत्रोवज्जियं दविणजायं। ममुष्पना प से चिन्ता । अवस्ममेव पुरिसेण उत्तमकुलपसूएण तिवग्गो मेवियो । तं जहा। धम्मो त्यो कामो य। तत्य अपरिचत्तमव्वसङ्गेण अत्थप्पहाणेण होयब्वं ति। तो चेव ।। तस्म दुवे मंपञ्चन्ति । तं जहा। धम्मो कामो य । अन्नं च । एम अत्यो नाम महन्न देवयारूवं । एसो ख पुरिसम्म बड़माएं बद्धावेद, गोरवं जणे, महग्घयं उपाएड, मोहग्गं करेर, 'छायामावहर, कुलं पयासेद, रूवं पयासेदू, बुद्धिं पयामेद। प्रत्यवन्तो हि पुरिमा पदेना वि लोयाणं ॥ मलाहणिज्जा हवन्ति । जव करेन्ति, तं चैव तेमि प्रमोहणं पि मोहणं वलिब्जए। भग्गपणदपत्थणं च अणहवन्ति परत्यसंपायणमुहं । ता जर वि एम मह पुष्वपुरिमोववित्रो पापभूधो पत्थि, तहावि अल तेण गुरुपणदूणिममाणेण ।
१ CEI (मंषियो। ३CE om. I BCDE बार। NCERमा। ) समावति. CE: प्यार। . CE पर ER FORIT, ACE VOTATI CE om.. D i. marg.
Page #576
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५]
छट्टो भयो।
४४१
ता पर्व उवजिणेमि, गच्छामि दिमावणिज्जेणर नि । चिन्तिऊण विश्नत्ता जणणिजणया । अणुमत्रियो व हिं गत्रो महया मत्येणं समहिमित्रो पुब्वममुहतामिविटुं वेजयन्ति नाम नयरिं। दिट्ठो नरवई । बङमवित्रो य ' णेणं । नित्रोदयं भण्डं, न ममामाचो इटलाभो । चिनियं चणेण । ममागो चेव जलनिहितड। ता गच्छामि ताव परतौरं। तत्य मे गयम्म कयाइ अलिमियपत्रोयणमिडौ भविस्मद ति। गहियं परतौरगामियं भगडं । मंप्तियं
पवहणं । पमत्य तिहिकरणजोगेण निग्गयो नयरौत्रो, गो १. ममुहतौरं, पूरी प्रथिजणो. अग्वित्रो जलनिहौ। तत्रो
वन्दिऊण गुरुदेव उवागढी जाणवतं । श्राडियात्रो वेगहारिणौत्री मिलानो, पूरियो मियवडो, विमुक्त जाणवतं, गाए चौणदौवं ति ॥
अनया य पदकन्तेस करवयदिणेस कुसलपुरिमविमुक्के " विय नाराए वहन्ते जाणवत्ते गयणयलमन्नमट्टिए दिणयरंमि
पागम्पयन्तो विय मेरणिं धुणनो विय ममुह उम्मलनो विय कुलमेलजालाणि पयट्टो मारुषो। तो एरावणो विय राणुगलेन्तो परिमोत्सवाहियसरियामुहं खुहित्रो महलवो, विसमा निजामगा। तो ममं गमणारम्भेण सोमारियो १. सियवडो जीवियामा विय विमुक्का नगरमिला निष्वामएहिं।
१ BCE पामि। .A •oti " CE सेंनो, B सयनो।
Aom. निशिवरत, Bi. marg. ५A सरिता
Page #577
--------------------------------------------------------------------------
________________
888
समराइचकहा।
संक्षेपे १८६
तहावि य तत्थ कंचि वेलं गमेजण विवन्नं जाणवतं । जौवियसेसयाए समासादयं फलगर, अहोरत्तेण सपिजण जलनिहिं सुवलदौवंमि लग्गो सत्यवाहपुत्तो। चिन्तियं च शेणं । अहो परिणई देवस्म । न-याणमि अवत्यं पिययमाए परियणम्म य। अावा किं विमाएणं । एसो चेव एत्य । पमाणं ति। तो कयलफलेहिं संपादया पाणवित्तौ। अत्यमित्रो मूरित्रो। कत्रो णेण पनवमत्थरो, मौयावणयत्यं च अरणोपत्रोएण पाडित्रो जलणो। वौममिजण 'कंचि कालं पणमिऊण गुरुदेवए य पसुत्तो य एमो। अरमन्ना रयणौ, विरुद्धो य। उग्गत्रो समालो। दिढे चणेण । नं जलपछिकं भव्वमेव सवलोहयं धरणिखण्डं । चिन्तियं च णेणा। बहो एवं खु धाउखेतं; ना पाडेमि एत्य सवलयं ति । कयानो रयात्रो, अङ्गियात्री धरणनामएण, उपयाणं
व मंपादया मंपुडा, पक्का य सवलमया जाया । एवं च कथा णेण दस यासंपुडमहमा । निबद्धो भित्रपोयद्धषो ।"
इयो य चौणत्रो व सुवयणमत्यवाहपुत्तमन्नियं असारभण्डभरियं अनदीवलग्ग मंपावियमच्छिमाहियं देवपरगामियं ममागयं तमुद्देस जाणवत्तं। दिडो य भित्रपोघडलो मित्यवाहेणं। लम्बिया य मङ्गरा सवयणएमेण ।
CE om, 1) adds oferowaifetite, B i. mary. B पो. CE समापसी।
वास। ॥ संभाविब. Dece m. .ACE om.
Druva ४ CE om.
Page #578
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६७]
छट्ठो भयो।
४४५
समागया निम्बामगा। दिट्ठो व णेहिं धरणो भणियो । भो भो महापुरिस, एसो चौणवत्यष्वगो देवउरगामौ जाणवत्तमंठित्री सुवयणो नाम मत्थवाहपुत्तो भणद, जहा एशि: कूलं गच्छह । धरणेण भणियं। भह, किंभण्डभरियं खु । तं जाणवतं । निजामएहि भणियं। अब्ज, विहिवसेण
परिवडियो ख एसो मत्यवाहपुत्तो विश्वेण, न पण पोरुसेणं। ता सुट्ट म मारभण्डभरियं ति। धरणेण भणियं । जड़ एवं, ता पणवरोहेणं श्रागच्छउ एफियं भूमि मत्य
वाहपुत्तो। निवेदयं सुवयणम्म । भागो एमो, भणित्री १. धरणेण । मत्थवाहपुत्त, म तए कुप्पियन्वं, पोयणं उहिमि
ऊण किंचि पुच्छामि ति। सुवयणेण भणियं । भणा अजो। धरणेण भणियं । केत्तियम ते दविणजायम्म जाणवत्तंमि रित्यं । सुवयणेण भणियं । अन्न, देव्यम्म पडिकूलयाए "विणट्ठो ख प्रहयं । तहावि 'पुरिमयारो न मोत्तव्यो' ५ ति उच्छाहमेत्तभण्डमोनो सुवलमहम्ममेत्तम्म घेतण किंपि भण्डं देवउरं पयट्टो हि। धरणेण भणियं । जर एवं, ता परिचय भण्डं : भरेहि मे मन्तियम्म सवलम्म जाणवतं ; कूलपत्तम्म य भवनो पच्छिम्मं सवलपरक ति। सुवयणेपा भणियं । किं सवललकण, तुम चेव बहुमो ति । उनियं • पुन्वभण्डं । भरियं सवलम्म । ठाविया मंखा। उवारुढो
ना पह।
1B •एष। : B महो।
परिः। A नि।
Page #579
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे १८८
धरणे। दिट्ठा व पोपा मच्छौ। परितडो एस हियएणं । दूमिया य एमा । 'जाया महं एस' त्ति माहियं सुवयणम्स
धरणेणं। आणन्दिनो एमो। पयढं जाणवतं । गयं पञ्चजोयणमेत्तं भूमिभागं ॥
एत्यन्तरंमि गयणयलचारिणे वेगागमणेणागम्पयन्तौ । समुदं प्रथालविज्ज विय असुहया लोयणणं 'अरे रे दुट्टसत्यवाहपुत्त, अकोवयारो अणणुजाणियं मए कहिं दम मईयं दविणजायं गेण्हिजण गच्छसि' ति भणमाणे सवलदीवमामिणौ ममागया सवलनामा वाणमंतरौ । धरियं जाणवत्तं भणियं च णाए। भो भो निजामया, श्रदाऊण '. पुरिमबलि न एत्य अत्थो घेप्पद ; ता पुरिमबलिं वा देह, प्रत्यं वा मुयह, वावाएमि वा अहयं ति। [जद एयाण एकं पि न देह, तत्रो अणत्थो कए श्रण तुम भिन्दामि पवणं]२ धरणेण चिन्तियं । अहो णु खलु मुथावित्रो निययरित्यं सुवयणो, उक्यारौ य एमो लच्छौसंपायणेण, । एमा य एवं भणाइ। ता इमं एत्य पत्तयालं, अहमेव पुरिमबली इवामि ति। चिन्तिजण भणिया वाणमंतरौ। भयवर, प्रयाणमाणेण मए एवं ववमियं । ता पसौय । अहमेव एत्य बलिपुरिमो; मं पउिच्चमु ति। तौए भणैयं । पर एवं, ता घत्तेहि पप्पाणयं समुद्दे, जेण ते वावाएमि .
CE om. PARTI Bi. marg. sec. m.
ACE om the passage in brackets. CE add भयवर।
Page #580
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१२]
कट्ठो भयो।
88.
ति। लच्छौए चिन्तियं । अणुग्गिहौया' भयवाए। नत्रो धरणेण भणियं । वयस्म सुक्यण, पावियष्या तए लच्छी मा गुरूणं नि। भणिजण पवाहियो अप्पा। विद्धो व पाए
सूलेण, नौत्रो सुवलदौर। उवसमा वाणमंतरौ। पयह ' जाणवत्तं 'देवउराहिमुहं ॥
"एत्यन्तरंमि दिट्ठो य एमो कण्ठगयपाणो सुवेषात्रो रयणदौवपत्थिएणं हेमकुण्डलेणं, पञ्चभिधात्री व पोण । पुष्वपरिचिया य मा हेमकुण्डसम्म वाणमंतरौ। तत्रो '
किमेयमकन्नमणचिट्ठियं' ति भणिऊण मोयावित्रो वाण१० मंतरीत्रो। पुब्वभणियोमहिवलयवदयरेण कथं से वणकयं ।
जीवियमेसेण य पत्तो एमो पञ्चभित्रात्री ण हेमकुण्डलो। पुच्छितो "धरणेणं मिरिविजयवृत्तन्तो। मारियो हेमकुण्डलेण, जहा जौवित्रो भो महाणभावो ति। परितट्ठो धरणो। हेमकुण्डलो य घेत्तूण धरणं पथट्टो रयणदौवं। पत्तो 'य " भुयजगन्धव्यसन्दरौजणारडुमरगेयरवायडिदिन्नावहाणनिअपट्टियमयजूहं दरियवणकोलघोणहिघायजजरियमशियाकलियमुत्थाकमायसरहिगन्धवामियदिमायकं तौरतजियकुसुममयरन्दवामियासेमविमलजलवलियरायमाउसमरमहस्मकणिसं महमतमिहरावडियकुसमनियरश्चियवित्यिक
- .. ... .
.
...
| 1 adds fig. CE add Tri p BD grafartal
CE om. Aom., Bi. marg. ser. m. y CE om. RACE om.
Page #581
--------------------------------------------------------------------------
________________
886
समराहचकहा।
[संक्षेपे २१३-..
भूमिभागं उद्दामनागवलौनिवहसमालिङ्गियासेमपूगफलीमण्डं विषडघणसुरहिमन्दारमन्दिरारद्धविनाहरमिडणरइसहं दरियवणहत्थिपौवरकरायडणभग्गसमुङ्गगलन्तचन्दणवणं तौरामचट्टियषणतमालतस्वौहित्रोहमियजलहिजलं तरुणतरवियउमणहरालवालयजलसहियविविहविहंगनिवररवा पूरि- । उद्देसं मिद्धविधाहराल मुत्तुङ्गरयणगिरिमणाहं दौवं नामेण रयपमारं ति । त्रवि य
रयणायरेण धणियं वियडतरङ्गुच्छलन्तबाहाहिं । मव्वत्तो पियकामिणिकदरमरौरं व "उवगूढं ॥ मंपाविजण फलहरनमियमहोरुहनमिजमाणो ब्व। . परिणयखुडन्तबविहतस्कुसमोवणियपूत्रो ब्व ।' कमलमडपाणसेवणणियकलालावमुहलभमरेहिं ।
कयमागयममाणो ब्व अगत्रो (यतरुमण्डं ॥ उवविठ्ठो दौहियातौरंमि, वौममित्रो मुडतयं, गहियाई महयारफलाई; मज्जियं दौहियाए, कया पाणवित्ती । " पुछियो हेमकुण्डलेण धरणो। कहं तुम दमौए पावित्रो त्ति। साहित्रो णेण जहडिवो मयलबुत्तनो। हेमकुण्डलेण भणियं । अहो से कूरहिययत्तणं; ता कि एदूणा, भण किं ते करौयउ ति। धरणेण भणियं । कयं मयलकरणिज्नं;
१ . पूनसंह। A बालजस। २ करि• CE परिः। . B ag• CE यत। .. Dr. m. AB.।
A om. हा भवकि CBौरा
Page #582
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२० ।
छहो भयो।
888
किंतु दत्विया मे जाया, ता तौए मंजोयं मे करेहि । तो 'रवणगिरौत्रो पहारयणसंजुयं मंजोएमि' ति चिनिजण भणियं हेमकुण्डलेणं । करेमि मंजोयं, किंतु
अयि दहेव दौमि रयणगिरौ नाम पवनो। नत्य ५ सबोयणो नाम किश्वरकुमारत्रो मे मित्तो परिवार । ता तं पेचिऊण नेमि तं देवउरमेव । तहिं गयम्म नियमेणेव तौए मह मंजोगो भविमार ति। पडिम्मयं धरणेण । तत्रो घेतण धरणं पयट्टो रयणपवयं ।
पत्तो य महरमारुयमन्दन्दोलेन्तकलिमंघायं । मंघायमिलिय'किंपुरिमजकपरित्तवणसण्डं । वणमण्डविविहफलरममंतुट्टविहंग महगम्भौरं । गम्भीरजलहिगब्जियहित्यपियोमत्तमिद्धयणं ॥ मिद्धयणमिलियचारणमिहरवणारडमरमंगोयं । मंगौयमुरयघोमान्दियनचलमिहिनियरं ॥ मिहिनियररबुण्ठियपमन्नवर मिद्धकिचरिनिहाय । किनरिनिहायसेवियलवालवशौहरछायं ॥ छायावन्तमणोहरमणियडविलमन्नरयणनिउनम्बं । निउसम्बठिउप्पेहड मिहचिंधं च रयणगिरिं ।
नत्री य तं पाविजण महामहबुतारवणमिणप्पा• निरुद्धरविरहमग्गं विविहवरभिद्धविनाहरङ्गणापलियगमण
| ABD विरम., CE किरविपुरिसः। १CE रखनौर। . Ban A . ) चि . B चि. O रबि
Page #583
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५..
समराइचकहा।
चलणाखत्तयरमरनियवित्थिलमुत्तामिलायलं दरिविवरविणिग्गयनिझरझरन्तझंकाररवायड्डियदरियवणहत्थिनियरममारमवियडकडउद्देसं उद्दाममाहवौलयारुच्छङ्गानिदयरयायासविनसहपसुत्तविनाहरमिहुणं पदकोउहलेण भारहिउं पयत्तो। किह
चालियलवङ्गलवलौचन्दणगन्धुक्कडेण मिमिरेण ।
अवणिज्जन्तपरिम्ममसंतावो' मडरपवणेण ॥ पेच्छन्तो य हरदरिमन्दिरामलमणिभित्तिसकन्तपडिमा वन्नोयणपणयकुवियपमायणसयदइयदंसणाहियकुवियवियङ्कसहियणोहमियमुद्धमिद्भुङ्गणामणाहं, कत्था य 'पयार- ।। चलिय'वरचमरिनियरनौहारामलचन्दमजहनिम्मन्नुद्दामचमरचवलविकेवबौर जमाणं, कत्यद य नियम्बोवदयवियडघणगज्जियायमाणुअन्तधुयमडाजालनहयलच्छङ्गनिमियकमदरियमयणाहनियरवावरिउद्देमं, पनत्य सरमघणचन्दणवणुछविविपरिहासकौलाणन्दियभुयङ्गमिणरमणिज्ज नि । ५ तषो प्रारपिऊण रयणमिहरं रयणगिरितिलयभूयं तत्य य बालकयलोपरिवेढियवियङपौडं मोहाविणिज्जियसुरिन्दभवणं उत्तङ्गतोरणखम्भनिमियवरमालिभनियामणाहं मणहराले रकविपित्तवियाभित्तिं कारगवखवेदोवसोशियं निम्मलमणि
CE add य।
.. sec. m. . B असो .. D बजेषय. CE पजशेषः। A पा.. Dhee. m. u A om. I. D) blots it out with geru. ( CE om. agai
Page #584
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२८
छट्टो भवो।
४५१
कोहिम सुरहिकुसमसंपादयपूत्रोवयारं गो सुलोयणमन्तियं मन्दिरं ति। दिट्ठो य णेण गन्धब्बदत्ताए मह वौणं वायन्तो सुलोयणो । प्रभुट्टिषो सुलोयणेणं । मंपादत्रो में
उचित्रोवयारो। पुछियो सुलोयणेणं हेमकुण्डलो। कुचो । भवं कुत्रो वा एम महापुरिमो, किंनिमित्तं वा भवत्रो
भागमणपोयणं ति। तत्रो 'सुवेलाश्री नियं धरणम्म सवमभूमिमुवल्लभाइयं चिन्तियरयण पदाणपज्जवमाणं माहियमागमणपत्रोयणं । तेण वि उप्फुजलोयणेण पडिस्मयं । तो
चिट्ठिऊण कवदियहे' गहियाई पहाणरयणार । नोत्रो य 1. पण धरणो देवउरं । मुक्को नयरबाहिरियाण. ममप्पियाणि से
ग्यणाणि । भणियो य एमो। दुटियो चव जायं पडिवालस नि । पडिम्मयं धरणण" । गत्री हेमकुण्डलो ॥
धरण पुण बाहिरियाए चव कंचि वेल्लं गमेऊण पविट्ठी नयरं । दिट्ठो य टोप्पट्टिणा । 'अहो कमाणागिई दिन। पुब्वो एगागौ य दौमद, ता भवियच पत्य कारण ' ति चिन्तिऊण अहिमयमंभामणपुरम्मरं नोत्री गण गई। को उक्यारो। पुछियो मेट्टिणा 'कुत्रो तुम' ति । मारित्रो णेण मायन्दिनिवामनिग्गमणारी दंवउरमंपत्ति
Breals भषियं रेमकुपोष सुवेलाउ वह पागज एमा य सुनवभूमी उय पुष पहावरयहिं ना दापि में देहि। देष वि . .( निययं । • CE पर दिले। ५ Dail- पमित योग . A कार।
Page #585
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५२
समराइचकहा।
[संक्षेपे २२६
पनवमाणे निययबुन्नन्तो। ममपियाई रयणाई। भणियो य 'णेण सेट्ठी। एयाई मंगोवावस त्ति। मंगोवावियाणि मेटिणा ॥
दो य धरणममुद्दपडणममणन्तरमेव ममामामिया सुवयणेण लछौ। भणिया य पोण । सुन्दरि, ईमो एव । मंमारो, विवोगावसाणाद् एत्थ मंगयाई; ता न तए मंतष्णियब्वं । न विवनो य एम तुम ; अवि य मा ति । तत्रो नियडिष्पहाणाण बाहजलभरियलोयणं जंपियं लछौए। तए जौवमाणमि को महं मंतावो ति। तो असन्तेस करवयदिणेस जाणवत्तमंठियं पहयं सवलमवलोदऊण । चिन्नियं सवयणेणं । विवस्रो खु मो तवस्मो, “पभूयं च एयं दविणजाय, तरुणा य मे भारिया रूववई य, संगया य मे चित्तेण: ता कि प्रत्य जुत्तं ति। अहवा इयमेव जुत्तं, जं दमौए गहणं ति। को नाम अबालिसो मयमेवागयं लच्छि परिचयद । ता गेण्हामि एवं। तो परिहामममा ।" इस्थिय ' ति वियडनायगाणरूवा कया परिहासा, श्रावज्जियं मे हिययं । निविट्ठो घरणिमहो। "प्रत्तट्टियं सवलयं ॥ -.-.--. . --- PCODE om. Aom. ३) Inserts here the following pitsige, which in B is added on the margin, with many corruptions • मा पर महापरिम सविहाब() दमाज परिययरं सुरंपपिस लिन वेरर पेगिज देखो। ना विमशेष पईयवत्युसोयोष । नबिय पामबनेर मंपामिनसवणं पराणेमि रमा रित्वयं च मयसमौव। . CE पायं।
परिनियं।
Page #586
--------------------------------------------------------------------------
________________
२३६]
छटो भयो।
४५३
परसना करवि दियहा। समागयं कूलं जाणवत्तं । माया दरिमणिज्जेण दिट्ठो सुवधणेण नरवई। परित्वो एसो। 'उस्सुकमेव तुह जाणवत्तं' ति कत्रो से पमात्रो। गत्रो जाणवतं ॥
एत्यन्तरंमि चौणदौवात्रो भागयं जाणवन' ति मुणिजण निग्गत्री धरणो। दिट्ठो योण सुक्यो लच्छौ य । परितट्टो हियएणं, दूमिया लच्छो मुवयणो य। दिन्नं से धामणं, पुच्छित्रो वुत्तन्तं. माहिलो णणं। तत्रो मुवयणेण 'चिनियं। अहो मे कम्मपरिणाई, अहो मे पडिकृपया १. देवस्म । केवलं कयमकब्ज. न संपन्नं ममौख्यिं ति ।
चिन्तिऊण भणियं। अज्ज, मोहणं मंजायं, जं तमं नौवित्रो। ता गगहाहि एवं नियरित्यं ति। धरणण भणियं । मत्थवाहपुत्त. पाणा वि तुह मन्तिया, जेण लकौए मा
ममागमो कत्रो। किमङ्ग पुण रित्यं ति ॥ अदक्कता कार १५ वेशा। भणियं च णण। एहि, नयरं पविमा । मको
भणियं। अजउत्त, कम पविमिम्मामो. अज उण अन्नउत्तेणावि दहेव वमियव्वं ति। पडिम्मयमणण। अङ्गियो एमो। भालोचियं च सछौ सवयर्णा य । जहा, अजव एयं क्षपाणभोयणं केणड उवाएण रयणोप वावादम्मामो नि।
प्रोममागी।
C: भषि, om. all down to सोड। २ D adds पर चिनिवाडा ; Bi. murg. cc. .
Page #587
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५४
समराचकहा।
[संक्षेपे २४.
मनियो एमो, पादो महुं, कारावित्रो' पाणवित्तिं । अदक्कनो वासरो, ममागया रयणी, अत्युयं मयणिज्ज । "निवलो एमो लच्छौ य। तत्रो मयपराहोणम्म सिमिणए विय श्रव्वत्तं चेट्ठमणवन्तम्म दिनो मौए गले पामत्रो, 'वलियो य एमो। परित्रोमवियमियछौए लच्छौए सवयणेण । य विमढो धरणो मत्री त्ति काऊण उमित्रो जलनिहितडे। गयाई जाणवत्तं। जलनिहिपवणमंगमेण या ममासत्यो' एमो। चिन्तियं च णेणं। हन्त किमेयं ति। किं ताव सुविणश्रो पात्रो इन्दजालं पात्रो' महाविधमो पात्रो" सच्चयं चेवर ति। उवनद्धं जलनिहितडं। मच्चं चेव ति ।. जात्रो मे विनिच्छत्रो। उढिऊण चिन्नियमणे ण। अहो लच्छौए चरियं, पहो सवयणम्म पोरुमं । अहवा दट्टगुंठोर विय उम्मग्गपत्थिया, किंपागफलभोगो विय मङ्गलावमाणा, दम्साहियकिञ्च ब्व दोसप्पायणौ. कालरत्तौ विय तमोवलित्ता, ईडमा चेव महिलिया हो । वि य "
जलणो वि घेप्पड सहं पवणो भुयगो "य केणड नएण । महिलामणो न घेप्पड बाहि वि नयमहम्मेहिं ।
४ कारिषो. १. सुमो. मुबलो }. . ६ DB , ( भने । ४ CEom. ५ Bom. next three worlAom य...ABDald
८) ज्याचो। B (i. mury.) रचायो। बार। १. जपाची। ११ CE add श्या AD मंठो
१३ CE वि।
Page #588
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५१]
छट्ठो भयो।
४५५
ता किं दमौए। सुवयणम्म न जुत्तमे यं ति। अहवा मदरा थिय मयरायवडणौ चेव इत्थिया हवर ति। विमयविम मोहियमणेणं तेणावि एवं ववमियं ति।
एवं च चिन्तयन्तो मेट्टिनिउत्तेहि कहवि पुरिमेहिं । ५ सूरुग्गमवेला दिट्ठो बाहोन्जनयणेहिं ॥
भणिो य हिं। मत्यवाहपुत्त. रयणौए न भागी तुम ति मजायामशण रयणौए चेव तुज्न भन्नेमणनिमित्त पेमिया अन् टोप्पसेट्ठिण त्ति। कहकहवि दिट्ठी मि मंपयं ।
ता पहि, गच्छम्ह : निव्ववेहि अणेचिन्ताणलपसितं 1. मेट्टिहिययं । तो 'अहो पुरिमाणमन्तरं नि चिन्ति ऊप
पयट्टो धरपो. पविट्ठो नरि, दिवो य ण मेट्टी। परि कमि भणिो सेट्टिणा। नक, कुत्रो तुम, किं वा विमणदम्मणो दोममि ति। ती 'लज्जावणिज्जयं प्रणाचिकणीयमेयं' ति चिन्तिजण बाहोललायण न पियं " धरणेण। मेटिणा भणियं । वक, सयं मए, जहा त्रागयं
जाणवतं "चौणाश्रो, ता तं तुमए उवन्द्रं न व ति। तत्री मगग्गयरकर जंपियं धरणणं । अन्न, उवनद्धं ति। मोगादरेंगेण य पवत्तं बाहमालल। तो 'नृणं विवना मे भारिया, पत्रहा कहं ईमो मोगपमरो' ति चिन्तिऊण भणियं
१CE “मारियः। चिबमोनि
A एवं RACE red पियं न किंचि * A um, ill clown tu au foi
Page #589
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५६
समराइचकहा।
समराधकहा।
[संक्षेपे २५१
टोप्पसेटिणा । वच्छ, 'अवि तं व तं जाणवतं ति । धरणेण भणियं 'श्राम'। मेट्ठिण भणियं। अवि कुसलं ते भारिवाए। धरणेण भणियं। अन, कुसलं। मेट्टिणा भणियं। ता किमत्रं ते उव्येवकारणं । धरणेण भणियं । अन्ज, न किंचि प्रापिजियव्वं ति। मेट्टिणा भणियं । ता । किं विमणो मि। धरणेण भणियं 'चाम'। मेट्ठिणा भणियं "किमाम'। धरणेण भणियं 'एयं'। सेटिणा भणियं 'किमेयं'। धरणेण भणियं न किंचि'। मेट्ठिण भणियं। वक, किमेरि सुन्नभासिएहिं। श्राषिक मनावं । न य पई पजोग्गो प्राचिकियवस्म, पडिवनो य तए गुरू।।। नमो 'न जुत्तं गुरुत्राणाखण्डणं' ति चिन्तिऊण अंपियं धरणेण । अन्ज, 'जस्म प्राण' ति करिय ईस पि भामौयद ति। मेट्टिणा भणियं । वच्छ, नथि अविमत्रो गुरुयणाणुवत्तौए। धरणेण भणियं। पन्ज. जड एवं, ता कुमझ मे भारियाए जौविएणं, न उण मौलेणं । सेट्टिणा ५ भणियं। कहं वियाणसि। धरणेण भणियं 'कम्जो ' । मेट्ठिणा भणियं। कहं विय। तत्रो प्राचिकियो "मे भोयगारो जलनिहि तडपन्नवमाणे मयलवुत्तन्नो। "तं च सोऊण कुवित्रो टोप्पसेट्ठी सुवयणम्म । परिसंठविय { BD) at MT in B apat appear's corrected from afrai P CE fuggi Bom.. 1) i. marg. • ADCK ff V CE om. next three words.
नौरपहरावसायो। • CE om. गेष।
Page #590
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१२]
छटो भवो।
धरणं गचो नरवरसमौवं। वित्तो णेण सुवयणं पर जहडियमेव नरवई । महावित्रो 'राणा सवयणो. भणिको य एसो। सत्यवारपुत्त, पभूवं ते रित्यं सुपौयद । ता फुलं
जपस, कहमेयं तए विढत्तयं ति। तत्रो प्रजाथामरण ' भणियं सुवयणेण । देव, कुलकमागयं । रावणा भणियं । भारिया कहं ति । तेण भणिय । गुरुविला । तो पुलरो टोप्पसेटौ। भणियं च पोण। देव, मन्वं लियं ति। सुक्यणेण भणियं । किं पुण एत्य समयं । सेट्टिणा
भणियं। धरणमन्तियं रित्यं भारिया य: एयं मञ्चयं नि । १. तो मखुद्धश्यिएणं अंपियं सुवयणण। भो भी अन्य
जोइमिय, को एत्थ पञ्चत्रो : रायकुलं ख एय। "टोपमेट्टिणा भणियं। माहारणं रायकुलं : पञ्चत्रों पुण, मो व जीवन त्ति। सवयोण भणियं। महाराय, न मए धरणम्म नाम पि
पार्यालयं ति। परिखउ देवो। गरणा भणयं । भो भो .५ मेट्टि, पाणेहि धरणं, तुम पि तं महिनियं ति। पेमिया
ण मह रायपुरिमेहिं निययपुरिमा। श्राणिश्री य हिं हियएणाणिछमाणो वि मेट्टिखवरोहभाविचित्तो धरणो, इयगेहि य भवाहित्यक्षियथा लछि ति । 'पुलत्याएं गणा, भणियं रण। सन्दरि. दिट्टो त एम कहिंपि
1 DETI .CE om. डोष।
B.भि.
BCE विढा पुलोर. 13 पासोई। ५ A adds देवस, Bom. all dosit to पुरिमा।
CEपुलो
Page #591
--------------------------------------------------------------------------
________________
४५७
समराइचकहा।
संक्षेपे २६२
सत्यवाहपुत्तो। तौए भणियं । देव, न दिट्ठो ति। तत्रो पुच्छिषो धरणे। मत्यवाहपुत्त, अवि एसा ते भारिया । धरणेण भणियं । देव, किमणेण पुच्छिएण : सुयं चेव देवेणं, जे जपियमिमौए। राणा भणियं । मत्यवाहपुत्त, अत्रो चेव पुच्छामि। धरणेण भणियं। देव, जद एवं देवम्म । ऋणबन्धो, ता पासि भारिया, न उण मंपयं ति। राणा भणियं । एमो मत्थवाहपुत्तो दिट्ठो तए पामि । धरणेण भणियं । देव, एमो चेव जाणद त्ति। राणा भणियो सवयणो। मत्थवाहपुत्त, किं दिछो तुमए एम कहिंपि । सुवयणेण भणियं । देव, मए ताव एमो न दिट्ठो ति। " राणा भणियं । होउ, किं पदणा ; माहेह तुम, किं एत्थ रित्थमाणं । मुत्रयणेण भणियं। देव, एत्य खल दममहस्माणि मोवम्मिगाण इट्ठामपुडाण, अन्नं पि थेवयं खु सिरित्तं भण्डं ति। 'पुच्छित्रो दयरो वि। धरणेण भणियं । देव, एवमेयं । राणा भणियं । भो किंपमाणा खु ते मंपुडा । ५ धरणेण भणियं । देव, न-याणामि। रावणा भणियं । कह निययभण्डम वि पमाणं म-याणामि । धरणेण भणियं । देव, एवं चेव ते कया, जेण न 'जाणामि । तो पुच्छित्री सवयणो । भद्द, तुमं माहेहि । तेण भणियं । देव, अहमवि
४ ॥ तुम्के। (परिभा
P (Eom. ('Eum. all down to grant
B पमाण. CE परिमा। BD सिरिनि • CE cm. these three words. EB aturfa
Page #592
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०६]
छट्टो भवो।
निम्ममयं न-याणामि। राहणा भणियं । भो एवं ववत्विए किं मा कायब्वं ति। धरणेण भणियं । देव. थेवमियं कारणं। किं बहुणा जंपिएणं। अविवाउगो अहं एयम्स :
ता गिणहर रित्यं भारियं च एमो ति। सवयणेण भणियं । ५ भो महापुरिम, एवं पि भवत्रो पहयमेव, जं मे पालो न दिन्नी त्ति। धरणोण भणियं । 'पमिद्धो अहं पालदायगो। सवयणेण भणियं। जद न पालदायगो, ता किमेयं पत्थुयं ति। टोणमेटिणा भणियं। अरे रे निमब्ज पावकम्मएवं पि ववहरिउ एवं जंपमि त्ति। "पुणी वि अमरिमाइमण्ण भणियं टोप्पमेट्टिणा। महाराय. किं बहुणा जंपिएण । जर एयं न धरणमन्तियं रित्यं मा य भारिया, ता मज्न मब्बम्समहिया पाणा नियरणं ति। आणावेउ देवो मयले दिव्व ति। धरणण चिन्तियं । अवहरियो खु ण्मो मह मिण हाणबन्धण; ना न जुत्तं मंपयं पि उदामौणयं काउं ति। पियमणेण । " देव, जर एत्थ श्रणबन्धी तायम्म. ता अनं दिव्येति : अत्रो वि प्रत्य उवात्रो अयि चेव। गदाणा भणियं। कडेहि, कौडमो उवाो ति। धरणेण भणियं। दव, ते मा मंपुडा मनामेणं व अडिय ति। गरणा भणियं । किं तम नामं। धरणण भणियं। देव, धरणो त्ति । दयरो वि पुचित्रो ।
१ A •मेयं..!... Comtheisto norts २ Casय। * CE transpose the worls. y CE om. all down to APTIUI
D) लिया। 9 CE M.
Page #593
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेप २७ -
तेण भणियं। देव, सुक्यो ति। रावण भणियं। जह एवं, तो चित्रो ख ववहारो; नवरं एत्थेव आणेह कवि संपुढे ति। तत्रो पेमियं पञ्चल, प्राणिया संपुडा. निहाखिया राणा बाहिं, न दिटुं धरणनामयं । भपियंस णेण । भो नत्यि एत्य धरणनामयं । सुवयणेण भणियं । देवो । पमाणं ति । अव च। "देव, देवस्म पुरत्रो "एम महन्तं पि अलियं जंपिजण अज वि पाणे धारे ति। जाणियं देवण,
एएण पमाणौकयं । रावणा भणियं । भो धरण, किमेयं ति। धरणेण भणियं। देव, न नहा एवं ; फोडाविजण मज्ज्ञ 'निवेउ देवो। तो एयमायलिऊण° मंखद्धो सवयणो, " हरिमित्रो टोप्पसेट्ठी। महाविया सवलयारा, फोडाविया मंपुडा, दिट्ट धरणनामयं । कुवित्री राया सुवयाणम्म लच्छौ य। भणियं च णेणं । हरे वावाएह एवं वाणियगवेमधारिणं महाभुयंगं, निव्वामेह य एयं मम रज्जात्रो विवनमौलजौवियं अलच्छि, ममप्येह य ममत्यमेव रित्यं धरणमत्थ- " वाहम्म। अनं च। भण, भो महापुरिम, किं ते अवरं 'कौरउ। धरणेण भणियं । देव, प्रलं मे रित्येण। करे एक गे पसायं सुवयणस्म अभयप्पयाणेणं । तो 'अहो मे सवयणोभावय' ति चिन्तिजण भणियं राणा। मत्ववाहपुत्त,
A चकरपथसंपुर । कार, कर रहार CE ou. the ne::! ___५ ॥ तुम्हे brds. FB पोसल। A on. B सामेलपि।। (परिभरविला . . CE om. CACE om. A बरौवा।
Page #594
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८२]
छहो भवो।
४६९
म जुत्तमेयं, तहावि प्रमाणीयवयो 'तुम ति: ता तमं चैव जाणमि। धरणेण भणियं । देवपमात्रो नि, अणुग्गिोत्री अहं देवेण। राणा भणियं। भो मत्यवाहपुत्त, गेहाहि निययरित्यं । धरणेण भणियं । जं देवो प्राणवेर। तो ५ नरिन्दपञ्चषलाहिटियो मा सवयणेणं गयो वेलाउन धरणो,
उवगणियं सुवल्यं पञ्चलेण, ममप्पियं धरणम्म । तो धरणेण भणियं । भो सवयण, परिचय विमायं, चनौकरेहि पोरम, देवोवरोहेण कम्म वा खलियं न जायद ति।
अन्नं च। भणिो मए तुझ सवललको, तए पुण १. 'महाभावत्तणेण अहमेव बड़मवित्रो. न उण सवलतरको ।
भणियं तए पामि 'किं सवलशाखण, तुम चेव मे बहुगो' ति। अणग्धेयं च एयं संभमवयणं । ता गेहाहि मंपयं, ते पडिहायद । एवं च भणित्रो ममाणो लज्जित्रो सुवयणो । न जंपियं च पोण । तो दाऊण अट्ट सुवाललरके मंपूरऊण ५ नरवई तो काउं मयलमृत्यं भण्डम्म गो टोप्प मेट्ठिगई।
ठिो करि वेलं मह मेट्टिणा । उवगयाए भोयणवेलाए कयमन्त्रणा पभुत्ता एए। भुत्नुत्तरकाले य चलणस निवरिजण भणियो धरणेण टोप्पसेट्टी। नाएमि अहं किंचि वत्यु नायं,
जह न करेड मम पणयभङ्गं तात्रो। तो हरिमवसाफ.. लोयणेण 'बहो अहं कयत्यो, पहो अहं धन्नो, पो मम
१CEom. next three words. ." भाग । BABम: y CE ada fin
HAom.
(Dम।
Page #595
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६२
___समराइञ्चकहा।
समराइचकहा।
संक्षेप २६३
मजीवियं, पहो मम सुलतो जम्मो त्ति, जो ईसेणावि महाणभावेण मयलमत्तकप्पतरुकप्पेण तियणचिन्तामणीभूएण वि अहं पत्थिनामि' ति चिन्निजण भणियं टोप्पमेट्टिणा । वच्छ, जह वि मकबत्तं मपुत्तपरियणं दामत्तनिमित्त ममं जाएमिर, तहावि तुह महापुरिमचेट्टिएण श्राकर- । मियचित्तो न खण्डेमि ते पत्थणापणयं । धरणेण भणियं । ताय, जद एवं ता "देहि तित्रि वायात्रो। ईमि विहसिऊण 'जाय, जो एगं वायं लोप्प, मो तिमि वि लोप्पयन्तो कि केणावि धरि पारौयद' ति भणिऊण टोप्पसेट्टिणा कयायो तिमि वायात्रो। 'ताय, पणग्निहोत्रो' ति भणिऊण ।. हेमकुण्डलविज्जाहरविदिन महग्घेयपुब्बममणि यग्यणमहम्म मग्गिो टोप्पसेटिभण्डारिश्रो। तेण वि य ‘जं अज्जो पाणवेदू' ति भणिऊण समप्पियाई गहिऊण रयणाई । तत्रो ताण मज्झे बड़े गहेजण टोप्पमेटिम्म चलणपृय काऊण पुणो विणिवडियो पाएमु 'नाय, एमा मा पत्थण' त्ति १५ भणमाणो धरणो। तो 'अह कहं कलिश्रो अहमणेणं' ति सुदरं चिन्तिजण 'अगहिए य विलखीभविम्मद एमो, "निवारित्रो अहं दमिण प्रणागयं चेव' उढवित्री धरणो 'वच्छ, पडिवत्रा ते पत्यणा' भणमाणेण टोप्पसेटिगा ॥
EDE सबसनपुत। २ जायसि. Dpr m. ३ A पारिसिय. ४) अयणं, CE बयप। ५) कोर.हि. CE देश। (सोप्यर • CE पारिख । मणग्धेः। A यं। 1. AD । ॥ A om.. CE Tो। १९ निवारज, B pr. m. १. CE om.
Page #596
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०२]
छट्ठो भवो।
तत्रो बहुमत्रित्रो सेटिणा' "महया मत्येण समागो निययनयरिं। भावामित्रो बाहिं । जात्रो लोयवात्रो, जहा भागो धरणो त्ति । निग्गत्रो राया पच्चोणिं । "[पर्वमित्रो पोण महाविमूईए नेऊण निययभवणं, पृषो मज्जणादणा' ५ नियाभरणपन्नवसाणमुवयारप्पयाणेणं]। "गो निययभवणं । तुट्ठा प्य मे जणणिजणया। विरम्भ महादाणं, कथा मव्या ययणेसु पूया। अदक्कता काड वेला। तो अवणिमन्निय' महारायं पूदो प्रणेण मविसेमं । ममाणिया "य जहारह पडिवत्तौए पउरचाउवेज्जादया. पडिपदत्रो “य तेहिं । • तो पुछिनो जणणिजणएहिं। वक, अवि कहते घरिणि ति। धरणेण भणियं। अलं तो कहा। चिन्नियं र
हिं। हन्त कयं तौए, जं इथि उचियं । ना अन्न इमम्म मम्मघट्टणेण दमिणा जंपिएणं । अन्नधो गछिम्मं ति। एत्यन्तरंमि "महापुरिमयाखित्तहियत्रो विनयवमेणुप्फ छलोयणो "कयमुद्दङ्गामामणावणनिमित्तं पुणो वि धरणममौत ममागो राया। कत्रो धरणेण ममुचित्रोवयारों'। पुचित्रो
, Dom. २CE वडोषो। ३ (Eom. ४. am माया माया : I) पविडो महाविहं anil aunts all tdoniti, पुचिची जाण ।
CEमाण। CE समागी. EDE . रकमी कार कालो। ... अवधिमंसिल महाराय (El. १२ (Eom
बाचियं। १४D has instead of the follosing Hot only परपसानिमित्त ( पुरोपिi. murg.) चामल परगई। १५। कराम मेमेषावर । निमित्तं। D has couls: परिनुष्का के जणिजपा नल कथमसिर पियंकरविलंधरar etc A समुचित उपयारो
Page #597
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३.३ -
च भागमणपत्रीयणं । मिठ्ठो से निययाषिपात्रो राणा। तो चक्षणेस निवडिजण भणियं धरणेण। देव, अलं मुद्दाहिं : किंतु 'माणणौत्री देवो' ति करिय पत्येमि पत्थौयं। रावणा भणियं । भणाउ पन्नो। तेण भणियं । पयकउ देवो नियरब्जे मध्वसत्ताणं बन्दिमोकणं मन्च - । सत्ताणमभयप्पयाणं च। तत्रो 'हो से महाणभावया, अहो महापुरिमचेट्टियं मत्यवाहपुत्तम्म' त्ति भणिजण प्राणत्तो पडिहारो। हरे कारवेहि चारयघण्टपत्रोएण मम रज्जे मयलबन्दिमोखं, मध्वमत्ताणमभयपयाणं च दवावेहि ति। तत्रो 'जं देवो पाणवेड' ति भणिजण मंपाडियं देव- ।' मामणं । मपरिमचेट्टिएण य परितुहा मे जणणिजणया। "परिश्रोमवियमियच्छति कयमणेहिं रादो उचियं करणिज्ज । तत्रो धरणेण मह कंचि वेलं गमेऊण निग्गो राया ॥
धरणो वि चिरयालमिलियवयंमयममेस्रो गो मलय- .. सुन्दराभिहाणं' उजाणं । उवलद्धो य नागसयामण्डमि कौलानिमित्तमागत्रो कुवियं पियपणणिं पसायन्तो रेविलगो नाम कुलउत्तगो। मुमरियं सच्छौए। चिन्तियं च णणं ।
CE निययः । १ बमणमोकं। . com. सबसतापम् । 8 om. all down to दग्वादेहि। CEकयं चियंकरपि।
कर्य पेति। .CE सुदरं। CARE, CE परेविलम्गो ) " n., correc s in Tr• ; CE continne affa garudi na guferi etc.
Page #598
--------------------------------------------------------------------------
________________
३१६]
कहो भयो।
०६५
अहो णु खनु एवमपरमत्यपेकौणि कामिजरिथयारं हवन्ति । समागत्रो संवेगं । गत्रो य उबाणेदेममंठिवं असोयवौहियं ।
दिट्ठो य पण तहियं फासयदेमंमि वियसियवियारो। मौसगणमपरिवुडो पायरित्रो अरहदत्तो ति ॥ अञ्चन्तसुद्धचित्तो नाणे विविक्तवसोसियमरौरो। निनियमयणो वि दढं 'अणङ्गसहमिहितलिच्छो । तं पेच्छिऊण चिन्ता जाया धरणस्म एम लोयंमि । जीवद मफलं एको चत्तो जेणं घरावामो । घरिणौ त्यो सयणो माया य पिया य जोवलोमि । मादन्दजालमरिमा तहवि जपो पावमायरर ॥ जा वि उवयारबुद्धौ परिणौपमुहेसु मा वि मोहफन । मोत्तण जत्रो ध न मरणधौणमुवयारो॥ मो पुण संपाडेउं न तौरए श्रामवानियत्तहिं। श्रामवविणिवित्तौ वि व गिहाममं पावसन्तहिं । नियमा तत्थारम्भो प्रारम्भेणं च वडई हिंमा । हिंसा को धो न देमित्रो मत्थयारेहिं ॥ पनन्ने वि य एसो सब्वेणं व जीवलोमि । नियमेणमुभियन्वो ता अलमेएण पावेणं ॥ एवं चिन्तयन्तो पत्तो संगायचरणपरिणामो।
Dear 30
or पार।
BCE हिंसा
।
Page #599
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३१६
गुरुपायमूखमणहं मवयंसो निबुदपुरं व ॥ पा वन्दित्री य येणं भगवं मवयंसरण माह य । तेहिं चिय धमलाको दिनो सम्वेसि विहिपुग्छ । उवविट्ठा व सुविमले मुणैण पुरको उ उववणुच्छङ्ग । पह पुछिया य गरणा कत्तो तुमे ति मडरगिरं ॥ । एवं च पुछिए समाणे जंपियं धरणेण । भयव, दो चैव अच्छे । पर अत्वि मे गिहासमपरिचायबुद्धौ । ता पाइसउ भयवं, जे भए कायव्यं ति। तो 'अहो मे श्रागिई, हो' विवेगो' ति चिन्निजण श्रामयपरिकणनिमित्तं जंपियं अरहयत्तेणं। वच्छ, परिचत्तगिहासमेणं १० निभचिजण नियनियविमयसाससाई इन्दियाई विज्झविय कमायापक निरौहेणं चित्तेणं मयसमोखनिहाणभूषो मंजमो कायम्बो। अबका परिचत्तो वि अपरिपत्तो गिलासमो ति। मो. पुण पणारविनयभावणाभावियस्म जीवरमा अञ्चन्नदुकयरो। पवजिजण वि एवं पुवकयकम्मदोसेण केर न तरन्ति ।" परिवालिउ, मुज्वनि निययकजे, परिकप्पेन्ति असयासम्बणाई; विमुक्कसंगमा य ते, पाउसो, न गितौ न पम्पदयगा उभयसोगविहलं नासन्ति मणुयत्तणं। एवं वथिए अमुणिजण हेचोवाएयार अतुलिऊणमप्पाणयं न जुत्तो गिहासमपरिचाचो ति। धरणेण भणियं । एवमेयं, तो १० पाणवेश। किंतु
१CE addsal
Page #600
--------------------------------------------------------------------------
________________
३३२]
छटो भवो।
(७
हेत्रो गिहाममो मे बुद्दी ममणमणं उवाएयं । तुषणा वि विवेगो चिच किलेसवमयाण सत्ताएं।
भयवया चिन्तियं । बहो से मउलया, मुणिनो ोण जहडिनो संसारो, समुष्पवा जिषधसबोहौ। ता पसंक्षेमि ५ एवं माहेमि य इमस्म दमौए दुलहत्तणं, जेण वयंमगाण वि मे संबोहो ममुष्पचर । भणियं रण। वच्छ, धषो तुम, नायं तए जाणियध्वं, संपत्ता मयलबोयदलहा जिणधाबोहौ। ता जट्टियासेवणेण एवं चेव मफन्नं करेषि,
मंमिन्हाइ य ह ममोहियं । न खल्लु अणअत्यनिरदयार१० कुसलमग्गा एवंविधा पनि, अवि य अपरमत्यपेकिणो
विषयसोलुया य। एयवयरं च निसुणेहि मे चरियं । धरणेण भणियं 'कहेउ भयवं'। अरहदत्तायरिएण भणियं । मुख।
अस्थि दहेव 'वासे अयसरं नाम नयरं। तत्य जिय१५ मत्तू राया, "पुत्ता व से अवराजित्रो ममरवेज य। भव
राजिनो बुवराया, स्यरो य कुमारो। दिवा इमाम कुमारभुत्तीए उम्मेणै। एवं अदनो को कालो। अवया व विथको समरकेसरी नाम पवमनरवई । तत्रो अपराजिनो तपसारणनिमित्तं गो। पाक्षित्रो एयो ।
१CE निशेषा, B ते शेक। HD बालिया। २ तुना
Dadds भार.Bi. marg. MSSो । (Dom.
Page #601
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६.
समराहचकहा।
[संक्षेपे ३३२
श्रागच्छमाणेण य मुत्तिमन्तो विय पुलोदी संपत्तो इमेण धम्माराममत्रिवेसे मयलमोरहचिन्तामणौ 'राहो नाम पायरिश्री ति। तं च दट्टण समुप्पो एयरम संवेगो। पुच्छित्री शेण जहाविहं धनं । कहियो जहोवट्ठो परमगुरूहिं। पडिबुद्धो य एमो। खत्रोक्सममुवगयं चारित्त- । मोहणौयं। तो माइन्दजालमरिसं जौवलोयमवगछिय पव्वदो एमो । करेड तवसंत्रमुबोयं ॥ प्रत्रया य गुरुपायमूलंमि अहासंजमं विहरमाणो गरी तगरामविवेमं। एत्थन्तरंमि ममागया तत्थ उज्जेणौत्री राहायरियम्म अन्तवामिणो अजराहुखमाममणमन्तिया गुरुसमौवं माहुणो ति। कया से उचियपडिवत्तौ। पुछिया निरुवमग्गविहारमुज्जेणौए। कहिश्रो य णेहिं । सुन्दरो विहारो; केवलं रायपुत्तो पुरोहियपुत्तो य अभया, ते जहोवलदौए खलियारेन्ति माहुणो, तबिमित्तो उत्सग्गो ति। तो एयमायलिय चिन्तियमवराजिएण। अहो पमत्तया १५ ममरकेउणो, जेण परियणं पि न नियमेव । ता अणुनविय गरं गच्छामि अहमुन्नेणिं। उवमामेमि ते कुमारे, मा मंचिणन्तु अबोहमूलाई । संसारबद्धणे य माङपत्रोमो। अत्यि
१ (रोहा। २) वि. ACE वितौर पयो। ३ CE भयवया पहिसारसमको धम्मो परिपदो। . रोहापरियायवेवासिषा। ५ BCE मि। ( A adus
CE रखे।
Page #602
--------------------------------------------------------------------------
________________
३१]
हो भवो।
४६९
मे तदवसामणसत्तौ । तत्रो अणुनविय गुरुं पेमित्रो गरुण, ममागो उज्जेणिं, पविट्ठो य अजराइखमासमणग। 'कथं से उचियकरणिनं। समागया भिरकावेखा। पयहो एसो। भणित्रो य माइहिं। पाडणया तुभे, ता अछह त्ति। तेण भणियं । न अच्छामि, अत्तद्धित्रो अहं, नवरं ठवणकुलाईणि दंसेह। तत्रो दिनो से चेल्लो, दंमियाणि कुलाणि, वारित्रो य णेणं 'एयं परौय गेहं : मा पविमनसु' ति भणिजण नियत्तो चेलो। पविट्ठो य एसो पढममेव कुमारगेहं। महया मद्देण धवाहियमणेणं । "तं च दट्टण भौयात्रो अन्तरिपात्रो। 'हा कट्ट, इमो कथिजिम्मद' ति चिन्तिजण मवित्रो य पाहिं लड़ निग्गच्छसु' ति। तो वहौरिऊण बहिराविडं च काऊण महथा मद्देण धमलाहियमणेणं । एत्यन्तरमि धमलाहमदं मोजण हमियतलाश्रो पट्ठमुहपझ्या ममागया कुमारवा । ढक्कियं दवारं। अहमएणं वन्दित्रो णेहिं माह । कयं धमलाहणं । भणियो य हिं। भो पव्वदयगा', नच्चस' ति। तेण भणियं । कहं गोयवारण विणा नचामि । कुमारहिं भणियं। अ गौयवाइयं कोमो।
१
o m. this at-litencti. . .सामोपों। ) रमं। B पर ।
Com. नंच रहा। { CE have only vartfonie 1) por: a. ... विद्यु, B बरिरापिरोवि। CA adds नं। . CE I
Page #603
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे ३४२
भाडण भणियं 'सुन्दरं' ति। रविसमता कयं गोयवाइयमणेहिं । अकुद्धो वि हियएणं कुद्धो माह । भणियं च णेण। अरे रे गोवालदारया, इमिण विनाणेण ममं नचावेह ति। एयं सोऊण कुविया कुमारा, माहुताडणनिमित्तं च धाविया अभिमुहं। तेण वि य 'न अत्रो । उवात्रो' ति कलिऊण करुणपक्षणचित्तेण मिजुद्धवावारकुमलेणं मणियं चेव घेत्तूण सव्वमंधीस वित्रोरो एक्को, तत्रो धावित्रो ददो,' सो वि तहेव । नत्रो दुवारमुग्घाडिजश गो माइ। एगत्ते ठिो समायजोगेणं। इयरे वि निशेट्टा तहेव चिट्ठन्ति । दिट्ठा परियणेणं, उदएण मिञ्चि- १० जण ममंभमं वाहिता । जाव न जंपन्ति, तो निवेदयं रायपुरोहियाणं, जहा इमिणा वुत्तन्नण केणदू माहुणा कुमारा एवं कय ति। तत्रो ते निरूविऊण श्रावरियममौवं गो राया। पणमित्रो य णेणायरित्रो, भणिको य। भयवं, खमेह' एयमवराहं वासयाणं। पायरिएण ५ भणियं। किमेयं ति नावगच्छामि। कहिनो से बुत्ततो राणा। तो पायरिएण भणियं । वौयरागसासणसंपायण रहपहावत्री विदयपरमत्या परसोयभौग्यतणेण यदा
Dalls नयो। विषोरया नयो दुमार • etc. ३ A विरो. ४ CE वारिता। ५A ads मे ; B स्व.।
CEom. all down to नो पावरिष दिया। •B रयो नष्पाप corr. चार in रव।
Page #604
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५०]
छटो भवो।
१७१
सोयमरौरे दढमपडिबन्धयाए' समेति मयलमत्ताणं पाजण नपुण पाणभएणं ति। नहावि कारणं पर समायरियं जद केणवि भवे, तो पुकावेमि साडणो। तत्रो
पायरिएण पुछिया माडो'। तेहिं भणियं । भववं, न ५ परे वियाणामो ति। पायरिएण भणियं। महाराय,
नेयमिह माहहि ववमियं । रारण भणियं। भयवं. माहुणा न एत्य मंदेहो। यरिएण भणियं। महाराय, जह एवं, ता एवं भविस्मद । अत्यि एगो भागन्तुगो माह: तेणेयमणुचिट्ठियं भवे । रावण भणियं । भयवं, कहिं पुण • मो माह । पायरिएण भणियं। दंसेह से तयं। दंमित्रो एगेण माहुणा नाइदूरंमि चेव मानतस्वरममौवे माणमंठित्रो। पञ्चभित्रात्री य राहणा। कुमारावराहलब्जिएणं पणमित्रो य णणं । दिनो से धालाहो। भणियो य पच्छा।
'भो महामावग, अत्तमेयं जंतुना मन्तिए रज्ज रमौणं ५॥ कयत्यणा कुमारा प्रणाहत्तणं च । 'तत्रो वाजसरिय
लोयणेण रावणा भणियं । भयवं. पबित्रो हि पहियं इमिणा पमायरिएणं । त्यि मम एम दोमो; नहावि
| A स्याए। २B माझ। ३ Cयं। ५ Com. MAD रो। ( CE om, next words. The text in 1) is in some confusion, ir uns thus Te (i. murg. पानसभरौषशोबर) राम भरियं भवर्ष सविड हि। पुशोर राधा साडी न पापियर संबंपिवुन मस मिया पिमायरिए। पति etc. . . A मि, Chi om. परिय।
Page #605
--------------------------------------------------------------------------
________________
४१२
समराइचकहा।
[संक्ष ३५.
भयवं करे। अनुग्गर, संजोएह ते कुमारे। माडणा भपियं। संजोएमि चरणगुणविहाणेणं न उण अवह त्ति । राण भणियं। भयवं, अणुमयं ममेयं, नवरं कुमारा पुत्रियव्य ति। माहुणा भणियं । लडं पुर। राहणा भषियं । भयवं, न सकेन्ति ते जंपिउँ। साहुणा भणियं। । एपि, तत्येव वचामो; अहं जपावेमि ति। श्रागया कुमाराण ममौवं । दिट्ठा य णेहिं परमजोगिणो ब निरुद्धमयखचेट्टा कुमारा। प्रायत्तीकयं च तेसिं माहुणा वयामेत्तं । पुछिया य णेणं। भो कुमारया, दमिकयत्यणपमायजणियकमतरकुसुमुग्गमपुवररूवमेयं, फलं तु निरयाइवेयणा। ता " जर भे अस्थि पच्छायावो, ता पवना कमतरुमहाकुहाडं पव्यां। मोएमि अहं इमानो उवदवात्रो, भवामि य परलोयमाणुज्जयाणं महानो ति। कुमारेहिं भणियं । भयवं, अणुग्गहो ति। लज्जिया अन्हे रमिणा "पमायचरिएणं, अस्थि "णे मान्नो अणुयावो, पवनामो य पव्वज्जं जद् गुरू ।। अणुजाणन्ति । 'नो अणनाया गुरूहिं। संजोया माहुणा अङ्गमंधारण परमगुणसंघाएण य। तो पवना पब्बलं । परिणया य तेसिं समणगुणा । एवं जडत्तकारीणं अदन्तो
१ CE पुर। AD जंपियं। ३ A , ) य । 8 B vefte for vare i CE , B pour for et ( B inserts पुलोद राया साडयो। म सारिन पिवुन इमा। .CE om. पवेषि। CCE continue नाच।
Page #606
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६१]
छट्टो भवो।
४७३
कोर कालो । ताणं च पुरोहियकुमारस्म कबोदएणं विश्यजिणधामारम वि 'बमा दमिणा पवाविय' ति समुप्पयो गुरुपत्रोमो, न निन्दित्रो णेणं नालोदो गुरुयो। 'तो मरिजणं अहाउयकएण समुपनो माणदेवलोए ' मुझेर दिवभोए। अदक्कतो कोर कासो रसमागरावगाढस्म ।
अनया य वरकरापरिगयरम मिलाणाई सरहिकुसुमदामारं, पयम्पित्रो कप्पपायवो, पणट्ठात्री हिरिमिरौत्री,
उवरत्ताई देवदूमाई, समुष्पको दौणभावो, उयरियं १० निहाए, विउडित्रो कामरागो, भमडिया दिट्ठी, समुपको
कम्पो, वियम्भिया अरह ति। तत्री तेण चिन्तियं हन्त, किमेयं' ति । वियाणियाईचवणसिङ्गाई, विमम्मो हियएण, विदाणो परियो, विलवियं प्रकाहिं। तो 'किमिमिणा
मोहचेटिएणं ; पुछामि ताव भयवन्तं पउमना नित्ययरं, " कहिं मे अक्वात्रो, सुलहयोतिषो वा न व' ति ममागो
पुब्वविदेह। पणमित्रो तेलोकनाहो पुषिो य। मिटुं भयवया । उववानो ते जम्बुहौवदाहिण भरई कोमम्बौए नयरौए । दशहरोहित्रो तुम। मंचिणियं तहमण गुरुपत्रोमेण इमिणा पगारेण प्रबोहिबौयं । नौनेममारिरिकको पुष• भववदयरो। तो तेण चिन्तिपं । हन्न बहामेत्तम वि
१CEom. ४ Bष।
PAD साम्। ५ ACE Our
।
Page #607
--------------------------------------------------------------------------
________________
४७०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३६१
गुरुपडणौयभावस्म दारुणो विवागो ति । भयवया भणियं। भो देवाणप्पिया, ने 'एम थेयो। दह खलु रहलोगोवयारी वि कयक्षुणा बहुमत्रियम्बो, किमङ्ग पुण परलोगोवयारी। परलोगोक्यारिणो य गुरवो ; जत्रो फेडन्ति मिच्छत्तवाहिं, पणासेनि अाणतिमिरं, वेनि परमपथमाहियाए । किरियाए, चोदन्ति खशिएस, संथवेन्ति गुणरयणे। एवं च, देवाणुप्पिया, मोएन्ति जन्मजरामरणरोयमोयगडलात्रो संसारवासात्रो, पावेन्नि मामयं सुहं मिद्धिं ति। ता एवंविहेसु वि पत्रोमो गणपत्रोमभावेण नासेद् समत्तं, जणे अन्नाणं, "चालेर माङकिरियं । तत्रो य से जौवे तहा- " विकिलिट्ठपरिणमपरिणए खणमेत्तेणावि, देवाणुप्पिया. तहा बन्धेर् कम्मं, जहा पावेद अणेगभवियं मिछत्तमोई ति । अत्रो चेव बेमि। मम्मत्तनाणमहिया एगन्तपमायवजिणे 'पुरिमा । इहपरभवनिरवेका तरन्ति नियमेण भवजलहिं॥ " न उण सेम त्ति । देवेण चिन्तियं । एवमेयं, न प्रबहा । ता न-याणमि, किंपनवमाणो मे एमो प्रबोहिसाभो ति। भयवधा भणियं । थेवनियाणे ख एसो; ता पणन्तरभवे चेव भविस्मद अवसावं ति। देवेण भणियं। भयवं, कुत्रो
१CE । विनि, ) नि। ३ BCE: मंडनि। ४ पाये। 1AD जौषो।
Bi. marg., CEom 0 BCE भोगविरवेखा निवरंति भवन नबुध देस ति।
Page #608
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०१
छहो भवा
809
मयामात्रो। भयवया भणियं। मूयगावरनामाचो नियभाउणो त्ति। देवेण भणियं । भयवं, किं पुण तम्म पढमनामं, केण वा कारणेण इमं से दुश्यं ति । भववया भणियं । सुण ।
पढमनामं मे अमोगदत्तो; मूयगो पुण रमेणं कारणेणं । ॥ दमौए चेव कोसम्बौए अईयममयंमि तावमो नान मेट्ठी
अहेमि । मो य दाणारकिरियासमेत्रो वि पमाई, बहुविक्षवसंपनो वि निचवावडो। तो अट्टल्याणदोसेण मरिजण समुपत्रो निययगेहमि चेव सूयरो। जायं से पुम्बोवमुक्तपएमावलोयणेणं जाईमरणं । नया य अवट्टिए पिददिवमए मिद्धपाए भोयणे ममामनाए परिवेमणवेशाए पवारियमन्नारममाए सूवयारोए 'वेलाइनमगिहवइभएणं ममनिमित्तं पच्छवमेव वावादऊण विममित्रो कोलो' । तहा* कोहाभिभूत्री य मरिऊण ममुपनो तमि व गेहे भुयाम
ताए त्ति । तत्य वि तं चैव दट्टण 'इभियं तं च सवयारि ५ भयमंभमाभिभूयम्म परिणामविसेमत्रो ममुप्पन मे जाई
मरणं। विचित्तयाए कम्मपरिणामम्म न गहिषो कमाएकिं 'अणुगम्पियं च णां। एत्यन्तरंमि उवगडो सूत्रधारोए। नत्रो पाए कत्रो कोलाहलो ‘मप्पो मो' ति। "तं च मोजण
१ .) परिभोया। १CE सारसममिमि भए । B om, Bi. mary
CE om. ५ BCE om. next 4 morls. CE प्पियं: Bउमा. पावबाक, CEom. मोजद, ID om |
Page #609
--------------------------------------------------------------------------
________________
801
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३१
समागया मोग्गरवावडग्गहत्या कायरा । वावादषो हिं। ममुष्पको य तहा कामनिम्नराए मरिजण निययपुत्तम्म
व नागदत्ताभिहाणम्म बन्धुमईए भारियाए कुछिमि पुत्तत्ताए त्ति। जात्रो उचियसमएणं । कयं च से नाम अमोगदत्तो ति। तत्रो अदक्कमसंवच्छरम्स तं चेव सूवयारि पेच्छिय जणणिजणए य अचिन्तयाए कम्ममामत्थस्म समुष्पवं 'मे जाईमरणं। चिन्नियं च णेणं। वहुया जणणौ. सुत्रो
व य पिया। अत्री 'पेछणयममाणम्म धिरत्य मंमारवामस्म । ता कहमहं वड़यं चेव जणणि सुयं च तागं वाहरेमि ति। पडिवनं मृयगवयं । जात्रो लोयवात्रो 'अहो ।' एम मूयगो' ति। एवं पच अडकता दवास्लम मंवच्छा। समागत्रो 'तत्य चउणाणारसयमंपन्नो मेहनायो नाम मुणिवरो। मुणित्रो य से अणेण हिययभावो। पेमित्रो वयणवित्रामकुमलो समङ्गलाभिहाणो दसौ नागदेवगेई, भणियो य एमो। 'वत्सम्यत्रो त तत्य गिहालिन्दगनिविट्ठो अमोग- १५ दत्तो। जहा। भो कुमारया, पेमिनो न्दि गुरुणा, मो 'य एवं भणार। 'तावस किमिणा मूणबएण पडिवच जाणि धर्म । मरिऊण सूपरोरग जापो पुत्तम्म पुत्तो नि॥
BCE om. • CE om, Bi.mury. Aadilkar BCE बनयो । Perhaps न किरमिला।
a (Eom. Aभव।
Page #610
--------------------------------------------------------------------------
________________
३२]
छट्ठो भवो।
___ 'तत्रो भयवं त्राणवेर' त्ति भणिऊण गचो सो रिसौ। माहित्रो गुरुसंदेसत्रो। पणमपुष्वयं भणियं च णणं । भयवं, कत्य मो गुरू। इमिण भणियं । कुमार. मक्कावयारे चेदयंमि। तेण भणियं। एहि, गच्छन् । + विन्दित्रो मूयगपरियो। चिन्तियं च णेणं । सो मामत्यं भयवत्रो ; ता जाउ एमो, कयाइ मोहणयरं भवे । गत्रो मेहनायगुरुममौवं । वन्दित्रो गुरू। धमलाहित्रो गुरुणा । पुच्छित्रो प्रमोगदत्तेणं । भयवं, कहं पुण तमं मईयं बुत्तन जाणामि । तेण भणियं । नाणवलेणं ति। 'अहो ते' • नाणादमत्रो' ति विन्दिो प्रमोगदत्तो। "तो भयवया 'पडिबुझिम्मद'' ति नाऊण कहिलो से धो । परिबुद्धो एमो। पुब्बवामणाए व नावगयं मे म्यगाभिहाणं । ता पण कारणेण इमं से ददयं मामं ति।
एवं च मिट्टे ममुपत्रो मे पमोषो। पुछियो य ' भयवं। पर कहिं केण वा पगारेणं पहं मंबुज्निम्मं ति। भयवया भणियं। वेधडपम्वए नियकुपडस'जुवलयदरिमषेणं
भविम्मद ते पडिबोहो। तो वन्दिजण भयवन गयो कोमम्बि नयरिं। दिट्ठो मयगो मात्रिो से बनम्तो, जहा
१ BCEom, mst Gwood Badls the first list. 1. marg.
म. CEN CEom. next: words. BiumV. ५) मिर, Bार। corrects thi, ir परय। . (E om. Dext 3 words, B i. arg. 5 BCE om, Next 3:word
Page #611
--------------------------------------------------------------------------
________________
80c
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३८२.
उफ्फामित्रो भववया। सबङमाएं हत्ये गेणिजण भपित्रो य एयो। ता अवामहं तए परिवोहियव्यो ति। तेण भणियं । जसमई जहासत्तौए। तो तेण नौलो वेयडूपम्वयं, दंमियं सिद्धाययणकूडं । भणियो य एसो । भो मम दवे व अन्तपियाणि एत्व जमि, इमं मिद्धायवणकर रवणावयंसगाभिहाणं च कुण्डसजुवल ति । ता चिट्ठउ इमं रहं, कायव्वं तए पुष्वसाहियं ति। निमियं सिखासंधायविवरेगदेसे कुण्डलजुवलं, ममपियं च दमस्म चिन्तामणिरयणं । भणियो य एमो। एयं ख चिन्नामेत्तपडिववसहायभावं माहेर लोवपडियद्धं एगदिवसे एगपत्रोयणं । ता एय-: मामत्यत्रो बेयरमणमणुचिट्ठियव्यं ति। पडिवनमणेण । पागया कोमम्मि। गो देवो निययविमाणं। वावको काशकमेणं । ममुष्णको बन्धुमईकुऔए। नाचो से सरयसममि सहयारेस दोहलो। प्रसंपन्नमाणे य मि समुपवा से परई, पब्वायं वयणकमलं, पौडिनो गमओ, मंजायं । किसत्तणं। एत्यारंमि पयट्टो सोयवायो। हो एमा 'घसंपारयदोहसा न जीवर ति। तत्रो मारनेहमोहिएणं असोगदत्तणं न नित्यपरभामियं निष्फलं', 'ता भविसाद न या वि वेबडगमणं' ति चिनिजण पिनिया
१ लिया
Ujy, AD sec. m. ( CX om, Bi, marg.
A मो, रसो। Djr। Dadds
A mlds 5 A om..
i
Page #612
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६८]
छट्टो भयो।
808
चिन्तामणिरयणसचिहाणंमि सहयाराई। समुप्पबाणि च दमाई। संपारिको दोहलो। पसूचा एमा। जागो य से दारो। कयं - से नाम परहदत्तो ति।
पत्तो य बालभावं । तयो सो असोगदक्तो नेर् तं माज५ समौवं, पार चक्षणेसु, रुथर य तो। एवं र अदक्कतो कोर कालो। पत्तो कुमारभावं। साहित्रो पेण जिणभामित्रो धयो, न परिणको च तस्म । पुणो वि माहियो, पुणो विन परिणो ति। एवं च अदनो कोर कालो। पुणो वि कहिलो अमोगदनेण पुष्वभववदयरो, न परिणत्रो • य अरहदत्तस्म । भणियो य णेणं अमोगदत्तो। किमिमिणा पलविएणं ति। तत्रो मो एयवरयरेणेव 'अहो मामत्यं कापरिणईए' ति चिन्तिजण समावचं ममनिषं। परहदत्तण वि य परिणौयात्रो पत्तारि अद्विदारियात्रो । भुन्नमाणस पवरभोए परन्तो कोर कासो । " तो परिवासिजणमणदयारं मामलं पहाउयम्म बएण देवलोयमुवगो प्रमोयदत्तो। सयं कोण, हा प्रमोगदत्तममणगो पचतमुवगमो ति। तो ममुभयो परदत्तम योगो। कथं देहियं । ममुपत्रो मो बमोए। दिवो उवषोगो, विनायो य घोहि परम१. दत्तवरयरो। भाभोर घेणं 'म एम एवं परियार'
१ A om.
NCE om. this sentence, Bi. marg A पचर।
Page #613
--------------------------------------------------------------------------
________________
8c.
समराइचकहा।
[संक्षप ३९६
त्ति। पत्यत्रो उवात्रो। अथण्डंमि चेव समुष्पादो से वाही । संजायं जलोयरं, परिसका भुयात्रो, सूर्ण पक्षणजुयलं, मिलाणाई सोयणाई, जड्डिया गोहा, पणट्ठा निहा, उवगया पर्स, ममुक्या महावेयणा। विसलो य एसो। महाविया वेला। उवनत्यं सम्बसारं। भणियं च ऐण। ' अवहर एयं वेयणं। पउत्ताई भोसहाई'; न जात्रो मे विसेमी। पञ्चकात्रो वेजेहिं । तो वेयणासयमोहिएण भणियं । न चएमि एवं प्रगतिब्बवेयणभिभूयं दिवसमेत्तमविर मरौरगं धारेवं । ता देह मे कट्ठाणि, पविमामि जलणं नि। एवं मोऊण विहाण बन्धवा, मुछियात्रो । पत्तोत्रो, परोवित्रों परियणो । एत्थन्तरंमि मो देवो मबरवेजकवं काऊण गहियगोणतको बागो कोमम्बिं । उग्घोमियं च णणं घरहत्तघरममौवे। अहं खु सबरवेष्नो फेडेमि मौमवेयणं, सणावेमि बहिरं, श्रवणेमि तिमिरं, पणामि खमरः उपाखेमि मलवाहिं, ममेमि मूलं, नासेमि "उयरं ।। ति। एयं मोजण पहिलो सबडमाणं। भणियो व मे परियणेणं । भह, पवणेहि रमरम महोयरं; जे मग्गियं दिवर ति। तेण भणियं । धमवेचो अहं, न उण पत्यसोनुयोना पलं मे प्रत्येणं । किंतु किसयो एम
१C पणापासमेलपर्स, अपवावामिह । र पदियो, B परुविध। . B बोप, Dोड, बोरगयो।
पसमिD sec. m, Buमामि। Bअहोपरं। Bald..
Page #614
--------------------------------------------------------------------------
________________
४१६]
छट्ठो भवो।
४१
वाही, न सुहेणं अवेंड। एत्य खस्नु परिहरियव्वं नियाणं, मेवियब्बी परिवरको। नियाणं च दविहं हवद, इहलोडयं पाग्लोइयं च । तत्थ दहनोदयं अपक्कासेवजणि वायाड'धाउकोहो, पारलोदयं पावकम्म। तत्य 'दहलोदयं पिन ५ पारलोदयमबन्धमन्तरेणं' ति पारलोइयं परिहरियब्वं ति । तत्य विर पहाणभावो मिछत्तं। परिकरिए य तमि ममुप्पन्नमम्मत्तभावेण पददिवममेव श्रामेवियब्वाई नाणचरणावं, कायब्वो पढमचरिमपोरुमौसं चित्तमलविमोहणो जिणवयण
मज्मात्री : मायब्वो बिदयपोरुमौए हियाहियभावदंमगो तमा 1. प्रत्यो, मणवयणकायजोगेहिं न हिमियम्वा पाणिणो, न
जंपियवलियं, न गहियध्वमदत्तयं, न मेवियब्वमवम्भ न कायब्बो "मुच्छाइपरिग्गहो, न भुनियब्ध रयाणौए, ग्वायव्या म्वन्तों, भावियध्वं महवं, वज्जणिन्ना माया, निहणियब्वो
लोहो. हिण्डियव्वं अपडिबद्धणं, बमियव्वं सेलकाणणनाणेस, १५ वज्जियब्बो प्रारम्भो, भवियब्वं निरौडेणं । एवं च, भो
देवाणुप्पिया, "वेद भवजलोयरं पि, किमङ्ग पुण भयं "दहलोयमेत्तपडिबद्धं। "तत्रो परियणेण चिन्तियं 'मरणात्रो वरमिमं नि। भणिो य एमो परियणेण । 'भो 'परहदत्त. प्रलं मरणोणं, एयं करेहि ति। 'तत्रो 'मरणात्रो वि एयम
॥m.11 होम, BI. Mry.
। मुचाय.. . महार. IB 1. " (Eom, Bimary
BCE :
) पविय, A man
Page #615
--------------------------------------------------------------------------
________________
४८२
समराइचकहा।
[संक्षेपे 8.1
हिययरं, तहावि का अना गद्' ति चिन्तिजण जंपियमणेणं 'जं वो रोय' ति। मबरवेजेण भणियं । जर एवं, ता पेच्छ मे वेजसत्ति। दयाणिं चेव पत्रवेमि ; किं तु निकिएण होयम्वं, न दायम्बो मोहपमरो, न मोयब्वमकमाणमित्ताणं, न कायव्वा कुमौलमंसग्गी, न बहुमत्रियब्बं । इहलोयवत्यु, न मोत्तयो हं, न खण्डियव्वा मम पाणत्तौ। पडिमयमणेणं । तो श्रालिहियं वेज्मेण मन्तमण्डलं. मिलिषो नयरिजणवत्री, ठावित्री मण्डलमि परहदत्तो, मम्बजणममखमेव हिमन्निऊण पउत्ताई श्रीमहादं, ठो धवलपडएणं, समरिया माइत्थाणविष्वा, देवमत्तौए , कोलाहलोकत्रो एमो। तो मोयावेजण अक्कन्दभेरवे, लोहाविजण महियलंमि, भन्नाविऊण अङ्गमगाई', 'गमिङ विचित्तमोहे जम्बासकालमखत्रो अभौमणो रूवेणं अमोययभासौ (मवणपन्यानो वि य पुट्ठो किं पुण दंमणम्म)' दरहिगन्धिणा देहेण नियकवमरिमट्टत्तर वाहिमयपरि-।" वारित्रो विवागमम्बस्म पिव पावकमारम निफेडियो मे मुक्तिमन्तो चेव मायावाहि ति। दिवो य लोएणं । तत्रो विनियो लोत्रो। कत्रो मेणं कोलाहलो। हो महाणुभावया मपरवेजस, अउववेज्वमग्गेण प्रदिपुब्वेण चहा
१ A nuds पप, D i. inre. .BD मुषाविरुष । २BE •बार। CE भमि, pr. m. Bोरिषय। (A om., Bi. marg. .( ष E BE om. पि।
Page #616
--------------------------------------------------------------------------
________________
10]
छटो भवो।
रिमेहिं निफेडियो मुत्तिमनो चेव वाहि ति। श्रा पच्चरियं ; पउणो परहदत्तो, वाहिविगमेण ममागया निहा। थेववेखाए पडियोहित्रो मबरवेणं । भणियो य ए
भह, पेचप्पणोच्चयं महापावकम्यवाहिं। ता तहा करेला ५ न पणो मा इमेणं घेप्पसि ति। दिट्ठो परहदत्तेणं विन्दित्रो एसो। जायं से भयं । भणियो च सबरवेोण भह, मोथावित्री ताव' तुम मए इमात्रो पावकमवा किलेमात्रओ, पावित्रो प्रारोग्गसुहेलदेमं । प्रत्रो परं भरे
मयमेव तहा कायव्वं, जहा मयलपावकम्मवाहिविगमो हो । नविगमे य संपजिम्मद ते जम्मजरामरणविरहियं एगम
निपञ्चवायं धामंमार मपत्तपुब्बं धारोग्गसहं ति। अहं गहिषो चेव इमिणा पावकम्मवाहिणा; अवगैया च भव' विय 'कार मत्ता दमस्म मप, मेमावणयणत्यं - 'मजो
उत्तिमोवायम्म' त्ति पयट्टो इमिणा पयारेणं । ता तुम ।" उत्तमोवायं वा परिवन एवं वा मन मम्मियं चेट्ठियं कि
लोएण भणियं। को उण एत्य उत्तमोवायो। मबरवे भणियं । जिणमामणमि पवजापवजणं । तत्य । परिवत्राए पयजाए परिवालिबमाणौ जहावि संभवर एम वाही, सिग्धमेव य प्रवेर अवमेमं ति। और
.
१. नो. ID or m. प.. B •मेवम.. Dpr.m.
Bom., CE पहार।
ABom. A ना। .
बाप. 1 बारमनारमता।
Page #617
--------------------------------------------------------------------------
________________
80.
समराइचकहा।
[संक्षेपे 88
महापब्वच
य मे जाई, जेण न होद मा दमौए सयलदकमेलवब्जामणौ महापब्वज्जा । तमं पुण भद्द उत्तमगाइगुणत्रो जोग्गो दमौए महापब्वनाए । ता एयं वा गेण्ह, गहियगोणतो मए वा मह विहरसु त्ति । लोएण भणियं । भो सन्दरमिमं तुज्म भाया वि पञ्चवो चेव : ता एयं ववमस ति। तत्री । अरहत्तेण अणिछमाणेणावि चित्तणं पडियन्त्रमेयं । श्रागो कोद तहाविहो माइ। तो पडिवन्नो एयम्स ममौवे पब्वज दब्वत्रो, न उण भावत्रो ति। गो मवरवेजो। पदकन्ना कवि दियहा। मिच्छत्तोदाणं च ममुप्पना दूमम्म अरई। तत्रो परिचय पोरम, अणवेरिकऊण निययकुन्न, ' अगणिकण वणिज्ज, प्रणालोद कण प्रायदं परिचत्तमणे ण दवलिङ्गं । आगो मगिहं; 'पबत्तो 'पडिकूलमेवण । गया करनि वामरा। भाभोदयं देवेण । कत्रो मे पुब्ववाहौ। विमलो एमो। निन्दिो लोणं । मंमारमिण हेणं गविट्ठो मे बन्धवेहिं मबरवेजो। नधो देबजोएणं । भणियो य हिं। ।५ भद्द, कुवित्रो मो तम्म वाहौ। ता करेहि मे अणग्गह, उवमामेहि एवं ति। मबरवेजेगा भणियं । किं कयमपर्क ति । बन्धवेहिं भणिय। भद्द, लज्जिया भन्ने नम्म चरिएणं : तहावि करेह अणग्गरं नि । मबरवेज्जण भणियं । जह एवं पुणो 'वि पब्वयदू'। तो अणिछमाणो वि हियएण २,
१ : .om. . ज) पय
alil are . ( पम्बयप पचरी नरेवाको मवर
मनोवि शि.प.।। पम पमनोव
Page #618
--------------------------------------------------------------------------
________________
३३२
कट्ठो भयो।
४५
पव्वदो। नहेव 'उवमामिऊण 'वाहिं गत्रो मबरवेजो। पदकन्तेसु कद्वयदिणेस नहेव उप्पवयो। पाहोदयं देवेणं । कत्रो से तिब्ब्यरवेयणो वाहौ। भणित्रो य बन्धवेहिं। किं पुण तमं एवं पि अत्ताणयं न लकमि । ता 1 परिचयसु वा जौवियं, करेहि वा तम्म तयाणं नि । तेण
भणियं । करोमि मंपयं, जद तं पेच्छामि ति। गवमित्रो मबग्वेज्जो बन्धवे हिं. दिट्ठो य देव्वजोपणं । लज्जावणयवयापं भणियो य हिं। अत्तं चैव वनमियं ते पुत्तण्ण, गहिरो य एमो तिञ्च योm वाहिणा : ना को उण दह उवात्री ति। मबरवेजण भणियं । नत्थि नम्म उवात्रो; विमयलोनत्रो ग्वु एमो पुरिमयाररहित्रो य। ना थमियमेयम्म. बहुययगो 'य ग्गो तिरियनारएम विडम्बणात्रो। नहावि तुम्हाण उरोही निकिच्छामि
पकमि, जद म चव मह हिण्डड नि । पडिवनमणहिं ५ माहियं च परहदत्तम्म । 'मंग्वुद्धो य एमो। नहावि 'का
पन्ना गद' ति चिन्तिकण 'पडियन्त्रमाण । प्राणियो मबग्वेजो। भणिो य गेषां । भह, पश्चिमा पिया : ना मन्दरेण होयव्वं । मबहा जमा करेमि, तं व तुम कायब्वं; न मोत्तव्यो य अयं नि । पडिवन परदत्तम् ।
BI. Mal.
E पेयामि। . . om.
५ ICE . I) मंगो , 18 ... ! Bom. all lunn 10 परिवाराव। - (F: m.
Page #619
--------------------------------------------------------------------------
________________
४८६
समराइचकहा।
[संक्षपे ४३२
तिगिछित्री व एसो। भणियो य लोएणं । भो सत्यवाहपुत्त, मा संपयं पि कुपुरिमचेट्ठियं करिम्ममि । ममपित्रो से गोणतत्रो। निग्गया नयरौत्रो, गया य गामन्तरं। कथा देवेण माया। दिटुं च णेहिं धूमन्धयारियं महयस्लं, सुत्रो हाहारवगभिणो वंमफुट्टणमहो, पुलथा दिदिकया । जालावलौ। विनायं च हिं, जहा पलित्तो एम गामो ति। तो विझवणनिमित्तं घेत्तण तणभारयं धावित्री देवो। भणियो य णेणं। भो कि तणभारएणं पलितं विविजद । देवेण भणियं । किमेत्तियं वियाणामि । तेण भणियं । कहं न-याणामि । देवेण भणियं । जह जाणमि, . ता कहमन्त्राणपवणमधुक्कियं प्रणेगदेहिन्धणं कोहाइसंपलितं गहियदेहिन्धणो पुणो वि गिहवामं पविममि । ठित्री तुहिको, न मंबुद्धो य ॥ गया कंचि भूमिभागं। पयट्टो देवो निककण्टयाउलेणं अटविमग्गेणं । इयरेण भणियं । भो किं पुण तुमं पन्थं मोजण अडविं पविमसि । देवेण भणियं । ५ किमेत्तियं जाणमि। तेण भणियं। कहं न-याणामि । देवेण भणियं । जइ जाणसि, ता कहं मोकमग्गं मोत्तण पणेगवमणमावयमंकुल मंमाराउविं पविमसि । ठियो तुणिहक्को, न मंबुद्धो य ॥ गया कषि भूमिभाग। भावामिया गामदेवउले । तत्य पुण वाणमंतरो लोएण पञ्चिन्नमाणे ..
BCE om.
1 A पर नि. बरेच ति .CEom. मंडळ. BI mary.
Page #620
--------------------------------------------------------------------------
________________
छटो भयो।
हेडामहो पडड; पुणो विउवित्रो, पुणो वि पउद। ण भणियं। अहो वाणमंतरस्म अहनथा, जो चित्रो उवरि. इत्तो 'य को हेटामुही पर। देवेण भणियं । किमेयं वियाणामि । तेण भणियं । किमेत्य जाणियध्वं । देवेण " भणिय। जद् एवं, ता कौम तुम अचणिजहाणे देवगड -
मिद्धिगर्दो पडुच्च उवरित्तो वि किन्नमाणो परिणामকালিহাৰথৰ লিনিংগন্সবল।ক্ষ্মী हेट्टामुको पडमि । ठिो तुहिक्को, न मंबुद्धो य ॥ गया
कंचि भूमिभागं । दिट्ठो य नाणापथारे कणियकुण्डा १. चाकण चन्नदहिगन्ध सहयं भुनमाणो सूयरो।
तेण भणियं। अहो अविवेगो सूयरम्म, जो कणियकुण्ड चहण "अमुहयं भुना ति । देवेण भणियं । किमेलियं वियाणमि । तेण भणियं। किमेत्य वियाणियम्वं । देवण
भणियं । जह एवं, ना कौम तमं अञ्चन्तसहकवं ममणक्षणं ॥ चहण असदए विमा बहममि ति। ठिो तहिलो.
न संबुद्धो य ॥ गया थेवं भूमिभागं । कया देवेण माया । दिट्ठो व णे ित्तनगेवारिया दुरदमट्ठियविमुक्कजमयचारौ सहकूवनडेक्सदेमजायदगम्यापवाणनवबहाहिलामो ननिमित्तमेव अवमाएणं कृवपरणेणं प्रणामारजण
BID om पर्वतदुरसिंध। ५ ( रिया।
Aon पर ४ ( R. DE
IRCEमि
CE.in. I am.
नरपिचार . व. ) Im
Page #621
--------------------------------------------------------------------------
________________
gee
समराइचकहा।
[संक्षेपे 888
दरवापवाललवं विममपडिबूवेक्कदेसेस मंचुलियङ्गोवङ्गो बहनों ति। तं च दट्टणं भणियं अरहदत्तेणं। अहो मूढया बहसम्म, 'जेण मोत्तण जुजमयचारिं कुवतडमंठियं दरुवालवमहिलमन्तो तत्येव पडियो। देवेण भणियं । किमेत्तियं वियामि । ने भणियं । कहं न-याणामि। देवेण भणियं । जर । जाणमि, ता कह केत्तन्तरोवारियर जुजुमयचारिकर्ष महन् सुरमोस्कमुगिय दरुचापवाल्ललवतुम्ने तुच्छ माणममोस्कमि बवाहिलामो पाडेमि अप्पाणयं सुक्कूवमरिमौए दोग्गई त्ति ॥ एयमायमिण वियलिश्रो मे कम्मरामौ । चिन्तियं च णेणं । अहो प्रमाणमो एमो। कहमनहा एवं बाहरद। . मोहणं च ण्यं । भाया वि मे एवं चेव कहियवं ति । ता पुकामि नाव, को उण प्रत्य परमत्थो ति। पुच्छिो य । भो को उण तमं अमोयदत्तो विय मम वच्छलो त्ति । देवेण भणियं । परियायन्तरगत्रो' मो व अमोयदत्तो म्हि । इयरेण भणियं । को पच्चो । देवेण भणियं । १५ 'तुमए मए य पडिबोहनिमित्तं धामि जहा वेय१पव्वए कुण्डल अवलयं ठनियं, ता त व दंमेमि त्ति : किमन्त्रण
(:.m. all ilhinti देवेण। - Durarmire's. ३ ( धारियं । HAI: सार, 8 • मोर. ।। सियार।
E मनो। भपियनरवासिजन B मरबासि जहाindanbisi. marg. तुमर मर परियोसनिमितं । निमित्तमेव। CE: arld मे दंगिय परियोहो बायबो ति। did परनिमितं नव. Bi. marg.
Page #622
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५७]
कट्टो भवो।
पच्चएणं ति । पडिम्ममणेणं । तो दिवकवेण होऊणं नौत्री वेयपव्ययं, दंमियं मे सिद्धायथणकृडंमि रयणावयंमयं कुण्डलजुवलयं । तं चैव पेरिकजण विचित्तया कम्मपरिणामम्म ममुष्पन्नं जाईमरणं। पडिबुद्धो एमो. पव्वदो य भावत्री। ५ खामिश्री देवेणं । गो देवो ॥
ताणं च पायं, भो धरण, पनियकुमारो नि। ना न एवं, देवाणप्पिया, अणभत्थकु मलमलाण विराजयाणं च बुद्धी हवद, न य अविराहयाण विणिज्जियमहामोहमनणं
अणट्ठाणं न निव्वहर, न य इमात्रो अन्नं मन्दरयरं ति 1. ता ममौहियमंपायणण' कोहि मफन्न मणयत्नणं। धरण
भणियं । जं भय प्राणवेड' . कि तु माहेमि जणिजणयाणमेयवदया. कयाद' मंवयन्ति । भयनया भणियं जत्तमेयं । तो पडिबद्धवयंमयममेरो पनिट्टो नार । कहियो योण जाणणिजाणयाण नायगे। पडिबुद्धा य " । मलाहियो गिहाममपरिचानो। कयं उचियं करणिज्ज। पवनो जहाविहीण मह जाणणि जाणकिं वयंमपति य रहदत्तगुरुममौवे ममणतणं ॥
( नवम्. I जगणं, । जय • I nile मबिमाण । .) संसो परव र ही धरण। 11. . . . . . (E . भी धरण। ४ Bilm. . .मंपारण। CE: ... लि . Doll-नाधि।
Bildr i. marg. मा परिवध करेल. || ine|| पहा देवाणपिशा मा पनि करे। R; am. . - रम ।
Page #623
--------------------------------------------------------------------------
________________
86.
समराहचकहा।
[संक्षेपे १५
परखनो कोर कालो। पहिज्जियं सुत्तं, पावित्रो किरियाकलावो। संपत्तो एगनविहारपडिमापडिवत्तिजोग्गयं । ममुष्पना से इका। पुछिया य णेण गुरवो, 'उचित्रो' त्ति कलिऊण अणुजाणिो य ऐहिं। भावियानो भावणाश्रो। पडियनो एगणविहारपडिमं । गामे एगराएण नगरे पञ्चराएण । य विहरमाणो समागो तामलिन्ति। ठित्रो पडिमाए ॥
रत्रो य मा लच्छौ देवउरनिव्वामिया गवेमाविया सुवयषोण, दिवा य नन्दिवद्धणभिहाणमविवेमे, घडिया य पोणं । तत्रो मो तं गहेऊण गो निययदौवं ॥ अदछन्तो कोर कालो। पुणे भागो तामलित्ति। ठिो बाहिरियाए। १० दिट्ठो य मो "रिमौ उजाणमुवगयाए कहवि लछौए, पञ्चभित्रायो य णाए। तत्रो गरुययाए कम्पपरिणामम्म विषभित्रो मे कोवाणलो। श्राहया विय वजेणं । चिन्तियं च पाए। बहो मे पावपरिणई, पुणो वि एमो दिट्ठो ति। ना इमं एत्थ पत्तया। ठवेमि एयम्स ममौवे चित्रकरणं १५ कण्ठाहरणं, 'अहो मुट्ठा मुट्ठ' ति करेमि कोलाहलं । तो विवित्तयाए उन्नाणम्म दरिषणेण कण्ठाहरणम संभावियचोरभावो चण्डसामणेण रारणा वावाजिम्मद ति। गहिया व सुए भिकरूवधारिणो मलोत्ता तकरा वावाइया
TABom. • पवार।
p 1) pretines rad, Bi. Mary ५. पावसास। RCE: all |
Page #624
--------------------------------------------------------------------------
________________
800]
छटो भवो।
86
य । ता ‘लिङ्गिणो वि चोरियं करेलि' ममुष्पमा पमिद्धि ति! चिन्तिजण संपाडियमिमौए। धाविया पारखिया । गहियो मो रिमो। बोलावित्री तेहि च जावन पर
त्ति, गवेसियं कण्ठाहरणंदिलु च नारदूरे। तो . 'छिन्त्रकरणं' ति महिया 'नायरजणवया । माहियं नरवदम्म । 'अहो अब्बो तकरो' त्ति विन्दियो राया। भणियं च पोणं, निरूविजण वावाह' ति। पुचित्रो दण्डवामिएहि। जाव न जयड ति, तो 'पहो मे कवडवेमो'
त्ति पहिययरं कुविहिं पावित्रो वमथामं नि। मिया १० मूलिया। उकित्तो मुणिवरो। आघोमियं चण्डालेणं ।
भो भो नायरा, एएण ममणवेमधारिणा परदब्यावहारो को त्ति वावाइजर एमो' : ता पत्रो विजा परदब्यावहारं
करिम्मद, तं पि राया मतिरकणं दण्डेण एवं क्षेत्र वावाहम्मड ति। भणिकण मुक्को ( एमो भययं " चमड़ा १५ लेहिमुवरि" सूलिया।९। तवष्पहावेण धरणितलमुवगया
मुलिया, न विद्धो खु एमो । पहामविडियदेवयामित्रोणं निवडिया कुसमखुट्टौ। 'जयर भयवं धनो' ति अट्टाहो
PRE:: m. my three wor. 10 तेहिं . । .. महाविया, (: मारिया Bn.m. .A परि मा । ५ .Indi- दंसिप मोला। 18: •ययर। Bhim • (DE करासर Am. Chalil- रखें। • By on AOTI पंडारिण. (E IN REom
Page #625
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६२
ममराइचकहा।
[संक्षेपे ४७६
कलयलो। माहियं नरवदम्म । मंजायपमोश्रो य भागो राया। वन्दित्रो णेण भयवं। पुच्छितो विन्हियमणेणं । भयवं, कहं पुण इमं वत्तं ति। न जंपियं भयवया। भणियं मन्निणा। देव, वयविमेममंगो खु एमो, कहमियाणिं पि 'मन्तदम्मद। ता तं चैव मत्यवाहघरिणिं महावेजण पुच्छेह। । तो पेमिया दण्डवामिया। जणरवारो दमं वदयरं पायमिण पन्नाणा एमा, न दिट्ठा दण्डवामिएहिं। निवेदयं 'च राणो। देव. पलाणा खु एमा, न दौमए गहमाइएसं। 'भणियं च गेणं । 'अरे मम्मं गवेमिजणं प्राणेह। गया दगड़वामिया। गविट्ठा गाराममनदेवउन्नाइसं। न दिट्टा । एमा। दिट्टो य कुमोड "ण्यमास्मिय एयवइयरेणव पलायमाणो सवयणो। गहिरो दण्डवामिहि. प्राणोश्रो नरवडममौवं । निवेदयं रारणो । देव. नत्थि मा तामनि तौए; एमो य किन्न तोए भत्तारो ति. दिवो "य पलायमाणो. गहिरो अम्हहिं : मपयं देवो पमाणं ति। " निरूवित्रो सवयणो. भणियो य एमो। भद्द. कहिं ते घरिणि ति। तेण भणियं । देव, न जाणामि। रावणा भणियं । ता कौम तुम पलाणो ति। सवयणण भणियं। देव भएण।
| ARE: भरियो। २ ( भवरस्सर। ३ महादेश, ..॥ पुरा BD माया Eom.
Id" पुगो वि। .
CBDad मे समौ । A व.।
१. (Eom
Page #626
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६8j
छट्ठो भवो।
४६३
राण भणियं। कुत्रो निरवराहस भयं। सवयणेण भणियं । देव, अत्यि प्रवराहो। राहणा भणियं । को प्रवराहो । सुत्रयणेण भणियं । देव, तहाविहकलतमंगहो ति। राहणा
भणियं। भो अभयमेव तुज्य। ता माहेहि पवित, को ५ उण भयवो तौण य' वहयरी ति। निरूवित्रो सवयणेण भयवं, पञ्चभित्रात्री य णणं । तत्रो महापुरिमचरियविनयवित्तहियएणं बाहोचलोयणं पियमणणं । देव, श्रणाचिकणौत्रो वदयरो, ता ण म पोमि भाचिम्किउँ । राहणा भणियं। भद्द. ईदमो एम मंमारो, किमेत्य अपुब्वयं नि: ता माहेउ भद्दो। मवयणण भणियं। देव. जर एवं, ना निवित्तमारमउ देवो। ती गदणा पुलोदो परियणो श्रोमरित्रो य। तषी धरणादंमाणमंजायपकायावेण पियं मवयणणं . देव, पानकम्मो अहं पुरिममारमेश्रो, न उण
पुरिमो नि। निवेदयं देवम्म । पुरिमो ग्वु टन अकजाय. .५ रणविरो मच्चाहिमन्धौ कयत्रो परम्नीयभौक परीवयार
निरो य हवद. जहा एम भयवं ति। गडणा भणियं । कहमेवंविहीं पुरिममाग्मेत्री हवद ति, ता पत्ययं भणम् । तो माहिषो सवयणणं दौवदंमणाहसो घटनकपयाण
पज्जावमाणो धरणवस्यरो। तुट्टो व मे गया। मुक्को य • • णेण सुवयणो । वन्दिऊण भयवन्तं मनापगौणयाए
TA वि।
. C
om.. IBactil . मी देव।
Page #627
--------------------------------------------------------------------------
________________
8
.
समराहचकहा।
[संक्षेपे 880
तुरियमेव गमो सुवयो। घरणणुराएण य अजमङ्गुममौवे मोजण धर्म परियाणिजण मिच्छतं पच्छाणुयावाणदकमिन्धणो पवनो ममणतणं। राया वि पूइऊण भयवन्तं पविट्ठो नयरिं।
लछौ वि महाभयाभिभूया पलाइऊण तामलित्तौत्रो । वारियवमणालंकारा तबरेहिं जाममेत्ताए मब्वरोए पत्ता कुमत्यलाभिहाणं मत्रिवेमं । तत्थ पुण तौए चेव रयणौए पारद्धं पुरोहिएणं 'रायमहिमौए मवविग्यविधाययं चरुकच्य। पन्नालियो मनिवेमबाहिरियाए चप्पहथण्डिलमि जसणो, 'विदा निमियकडियामिणो दिमावाला, ममारोवित्रो ।. नहभिन्नतन्दुलममेस्रो चरू, पत्युत्रो मन्तजावो। पत्थन्तरंमि जगन्नमवलोरजण 'सत्यो भविम्मद' ति आगया लच्छौ. मिवागवममणमरं च दिट्ठा दिमावालेहिं । पेचिजण 'अहो एमा "मा रकम' ति भौया य एए, मुखाई मण्डलग्गार, थम्भिया जाया, पयन्षियात्री भुयात्रो, विमुक्ता विय ।। जौविएणं निवडिया धरणिवढे । एत्यन्तरंमि भो भो मा बौरस', रत्थिया पहं' नि भणमाणौ ममागया पुरोहियसमौवं । दिट्ठा विगयवसण । ती पोरसमवलम्बित्रण 'रकमौ एम' ति केसेस गहिया प्रणेणं । 'घरे मा बौहस' ति वियोपिया दिसावाला। 'उटिया व एए। बडा खु ..
HBP .CE om.
।
( राममरिसीपमपविम्य। (डिरहा। परासदिया ।
Page #628
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१.]
•
छहो भयो।
Belle
एमा। पेसिया पत्रिवेसं । साहियं नरवदस्म । तेण वि य 'न पौरममा रकमि' त्ति खाविजण निययमम, विटामिण অন্তু, অজিফ লাৰিছি, লিজি ' मरोस तो निवासिय ति। अलभमाणै गामाइस पवेमं । परिममन्तौ अडवौए पुवकयकापरिणामेण विय घोरक्वेणं वावारया मरन्देणं। समुष्पचा य एमा धूमपाए निरचपुढवौए मत्तरममागरोवमट्टिई नारगो ति ॥
धरणो वि भगवं पहामंजमं विहरिजण पवमाणसहपरिणामो काऊण मलेहणं पवनो पायवगमणं, विवको १. कालकमेणं, ममुपनो धारणाभिहाणे देवलोए चन्दकको विमाणे एकवीसमागरोवमाऊ बेमाणिो ति ॥
वस्कायं जं भणियं धरणो लाछी य तह य परभन्ना एनो सेणविसेणा पित्तियपुत्त ति वोकामि ॥
छटुं भवग्गहणं ममतं ॥
CEom.
Pा विवरबा. Biling.
Page #629
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ सत्तमो भवो ॥
अस्थि दहेव जम्बद्दोवे दौवे भारहे वासे सेसफणाभोयमनिषा पायारेण हिमगिरिमिहरमरिमेहिं भवणेहिं बहुदयनन्दणवणेहिं उववणेहिं विणिज्जियमाणममरेहिं मोहिं चम्पा नाम नयरो। जौए अहिटाणंर विय रूवम्म बौयं विय सुन्दरयाए जोणी विय विणयम्स चेट्टियं वियर मयर केउणो । मंमारंमि वि रमणीयबुद्धिजणी इत्थियायणो। जौए य अपिसुणो अमकरौ कयन्न दको सहाभिगमणौत्रो' पुरिमवग्गो। तोए य दरियारिमद्दणो अमरमणो नाम नरवई होत्था ।
जो माणविकमधणो पमाहियादिमिवहुभएण । ।, ईमानडिया न निक्षमेव लछो अवऊढो ॥ तम्म मयलन्त उरपहाणा जयसन्दरो नाम भारिया। 'म दमौए मह विमयसहमणुहवन्तो चिट्ठद ।
दो य मो धारणकप्पवामी देवो अहाउयं पालिऊण तो चुत्रो ममाणो जयसन्दरौए गर्भमि उववत्रो ति । १५
1 \ uld मा जिया। . om. all tdown परिजवयो। ३ ॥ पिय। ४ ('E all वर
तस सह रमौर। 4 (I: शाहवासातो बोर वाली; Bावित नि ।
Page #630
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४]
मत्तमो भवो।
880
दिवो य पाए सविणयंमि तौए चेव रयौए पहायममयंमि कणयमयतुदण्डोर अणेयरयणभूमित्रो देवदूमावम्बियपडाको मारपवणन्दोलिरो निवामो ब्व रायाए भूमणं विय नहयसम्म उप्पत्तौ विय विजयाणं चक्करयणचुडामणी ५ महाधनो वयणेपामुयरं पविममाणो ति। पामिऊण नं सुविउद्धवा एमा। मिट्ठो य जाए जहाविहि दर यस्म हरिमवसपयट्टपुलण्ण भणिया य णणं। सुन्दरि, मयल नरिन्दकेउभूत्रो ते पुत्तो भविम्मह। पडिम्मुर्याममौए ।
अहिययरं परितट्ठा एमा। तत्रो य मविमेमं तिवग्गमपाय 1. णरयाए पत्तो पसूदममत्रो। पसूया एमा। जात्रो से दारो। निवदयं च राहणो श्रमरणम्म हरिममहनामाए चडियाए. जहा ‘महाराय. देवी जयन्दरौ दारयं पसूच' ति । परितुट्ठो राया। दिन्नं दमौए पौरितोमियं । कयं उचिय
करणिज्ज। अदक्कन्तो मामो। पहावियं नामं दाग्यम्म १५ मणो ति। अनन्तो मंवच्छगे।
प्रत्यन्तरंमि मो लच्छौजौवनारको नो नग्यात्री उबडिय पुणो य संमार माहिण्डिय पणारभवे नहावि किंपि अणट्ठाणं काजण ममुपनो अमरसेणभाउणो हरिमेणजुवरायम्म तारणहाए भारियाए कुछिमि पुत्तनाप लि।
१ BE सिनियमि। BCE .in # B adels vê and omits reti • BCE insert च।
. IBP. •विर। vrt of frio,
30
Page #631
--------------------------------------------------------------------------
________________
BES
समराइचकहा।
[संक्षेपे १४
जात्रो उचियममएणं। पट्टावियं च से नामं विसेणे ति। पदकन्नो कोड कालो। वडियो कुमारसेणो देहोवचएणं कलाकलावेण थ। अत्वि य इमम्म पौई विसेणकुमारे, न उण तम्म दयरंमि।
अनया य समुद्वारो नयरोए जयजयरवो, अहिट्ठियं । महयवं सरमिहविजाहरेहिं, निवग्यिा कुसुमखुट्टौ। तत्रो राणा भणियं। भो भो किमेयं ति गमिऊण लई संवाएह। तो गबेमिजण निवेदयं मे पडिहारेणं। देव, ममुष्पत्रमेत्य भूयभविम्मवत्तमाणत्यगाइयं मयललोयालोविमयं माहुणोए केवलनाणं ति पाणन्दिया नयरौ, पमुदया सुरसिद्ध- ।। विश्वाहरा थुणन्ति मडरवग्रहिं । एवं मोऊण देवो पमाणं ति। तो हरिमित्रो राया पयट्टो वन्दणनिमित्तं भयवईए।
पत्तो य मो कमेणं पडिम्मयं धमनिहियचित्तो। वरमिप्पिमिणमन्वम्मनिषियं सुरविमाणं वा ॥ निलफलिहकाय' कञ्चणकयवालिकयपरिकेवें । " पार्यालयविज्जवलथं मरयम्बु हरस्म मिहरं वा ॥ विप्फुरियजञ्चकचकिििणकिरणणुरश्चियपडाय । रययमगिरिवरं पिव पवलियमहोमहिमणाहं ॥ कयविमलफलिहनियलकोट्टिममंकन्तकश्चमात्य । चम्मोवियविदुमकिरणरत्तमुत्ताहलोजलं ॥
RCE सायं।
Page #632
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६]
सत्तमो भयो।
868
भोजललग्गमरगयमजहहरियायमाणसियामरं । मियचमरदण्डचामौयरपहापिश्चरहायं । अदायगयविरायन्तपवरमणिरयणहारनिउनम्बं । हारनिउरुम्बलम्बियकवणमय कहिणीजालं ॥ जालन्नर निन्तपरिष्फुरन्नदौसन्नविविहमणिकिरणं । मणिकिरणुजलमउडाहि कणयपडिमाहि पञ्जुनं ॥ दिट्ठा व तेण 'तेहि य नित्थिलभवलवा नहिं गणियो । मिरिमरिमरूवमोहा गुणरयणविभूसिया मोया ॥ श्रामीण ममणोवामियाहि तह माहुणौहि परिकिला । संपुषमुहमिया निमि ब्व नकत्तपन्तोहिं ॥ "विच्छढरोमतिमिरा फुरन्तबिम्बाहरारणछाया । अमियनाराहरणा रणिविरामे व पुवदिमा ॥ धवलपडपाउयङ्गौ तिव्वतबोस्लुग्गमुद्धमुख्यन्दा । जलरहियालणजलहरपडलपिहिय व मरयनिमा ।
पहिन्दिया राणा भयवई । विमुझं कुसमरिम, उग्गाहियो धूवो। करयलकयचलिडं निवडियो चलणस, उबविट्ठो कुट्टिमतले। पत्थुषा धमकहा ॥
एत्यन्तरंमि सममिलिया चेव ममागया बधदेवमागरमामा मत्यवाहपुत्ता। पणमिऊण भयवई भणियं मागरेण । २. महाराय, न एत्य खेवो काययो ति। दिट्ट मा समय
( पिमय, E पिम। २ AD पच्चन। • BCE निषा-विचित्र।
IBD नियं। Y CEची. Bयो।
Page #633
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे २७
प्रमंभावौयं महारायम्म वि एगन्नविन्यजनयं किंचि वत्यु। विहयकित्तहियत्रो अमुणियतयत्यो न चएमि चिट्ठिएं । ता किं तयं ति पुच्छामि भयवई। रारण भणियं । भो सत्यवाहपुत्त, किं तमश्चक्मयं असंभावणेयं च। मागरेण भणियं । देव सुण।
अस्थि रो को कालो पणदौए मे पणट्ठस्म हारम। विसमरित्रो एमो। गो व अहमज्ज भुत्तत्तरममयंमि चित्तमालियं, जाव प्रयाडमि चेव चित्तन्तरालगएण ऊसमियं मोरेण नामिया गौवा विङयं पकजाल पमारित्रो वरहभारो। तत्री श्रोयरिजण तो विभागात्री कुसुम्भरत्तवमण- .. मंगमि पडल्लए विमुक्को मेणा हारो। गो निययथाम', ठिो निययरूवेणं। समुष्पन्नो य मे विन्दत्रो 'हन्त किमेयं ' ति। नमो थेववेलाए चेव ममुद्धादत्री जयजयाग्यो', विभूमियम्बर' सरमिद्धविनाहरेहि, पवुठं कुसमवरिमं। पायलियं च खोयात्री जहा ममुप्पच भयवईए केवलनाणं ति। तभो ।" भत्तिविन्दयकित्तहियत्रो ममागो दहई नि ।
राणा भणियं: पो मनमचन्मयं प्रमंभावणिज्ज ।
५ ID auils com. all toun to राणा भषियं । ३ ।। जालिय। CE विषधाम. निषयमेव चाम। I ( समुहारा (CE जयजयरपो। . CE: विडमिषं चंबरपर्स। Elladels gra ns. B adds it i. mars.--CE rpeat here the passage above, I. 1-3, fouge down to wear, and continue राणा पुन
Page #634
--------------------------------------------------------------------------
________________
8.]
सत्तमो भवो।
५०१
भयवह, किमेयं ति । भयबई ए भणियं। मोम, किमचभयं प्रमंभावणिज्नं च कम्मपरिणईए। नियमा फलदाणाममुजयमि एयंमि नत्यि तं, जं न होद ति। तत्य असहमि ताव जलं
पि इयामणो, चन्दो वि तिमिरहेज, नत्रो वि प्रणश्रो. + मित्तो वि वेरिश्रो, प्रत्यो वि अणत्यो, भवणोयरगयम्म वि
य मव्वरमपाणनामयं 'अप्पतक्कियं चेन निवडद नहयात्री वि श्रमणिवरिमं। सहमि विवजत्रो। तं जहा। विमं पि श्रमयं, दज्जपो विर मजणो, कुचेट्ठा वि फल हेऊ, अयमो विइ जमो, दब्वयणं पि सवयणं, गिग्मित्थयगयम्म वि य 1. मयनजणपौडकारयं मयराहमेव कोयन्तरे वि सहावा कुत्रों
वि संपज्जए महानिहाणं ति। गणा भणियं । भयवर, अह कम्म पुण एमा कम्पपरिणई । भयई भणियं । मोम, मज्नेव श्रामि त्ति। गणा भणियं । कई किनिमित्तम्म वा कम्मम्म । भयवईए भणियं। मुण। ॥ अयि दहेव जम्बहीवे दौव भारहे वाम मंग्ववद्धणं नाम
नयरं । तत्य मंववालो' नाम नरवई हेमि । तम्म अञ्चन्त बहुमत्रो धणो नाम मत्यवाहो, धमा मे भारिया. धणवरधणावहा पुत्ता 'गुमिरौ य धृय ति। मा पुण अहमेव,
परिणौया नन्नयरिवत्थाणं मोमदेवेणं । अविवाविमयमा .. य उवरो मे भत्ता । जात्रो मे निव्वे नो। चिनियं म ।
.।
PAD चत.. CE पर्य.. B . B बमथस। .D •पालो।
२ A uilds | ।B सिरो।
Page #635
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइञ्चकहा।
[संक्षेपे 8.
एवमवमाणे ख एम मयणसंगमो; ता पलं एत्थ पडिबन्धेणं। रया तवविहाणमि। पदयन्तो कोर कालो। प्रनया य समागया तत्य चन्दकन्नाभिहाण गणिण । माहिया मे महियाहिं । गया तौए वन्दणनिमित्तं जिणहरं । दिट्ठा य एमा।
रुदरा वि निब्धियारा कस्लास कुमला विमाणपरिशीणा।। सुयदेवय ब धम्म माहेती मावियाणं तु ॥
जात्रो य मे विहो। हो से रूवसोमया। पविट्ठा जिणहरं। चालियानो घण्टायो। पन्जालिया दौवया। विमुक्कं कुसमवरिमं। पदयात्रो वौयरायपडिमात्रो। उग्गाहियो धूवो। वन्दिया परमगुरवो। समागया गणिणौसमौवं ।।। पणमिया एमा। धमलाहिया में पाए उवविट्ठा तौए पुरो । भणियं च णाए ‘कत्तो तुमे' त्ति। मए भणियं । भयवर, दो चेव । प्रत्यन्तरंमि जंपियं मे महौए। भयवह, एमा ख धणमत्थनाहधूया गणमिरौ नाम। दमौए य विचित्तयाए कम्मपरिणामम्म विवाहममणन्तरमेव पञ्चत्तमुव- १५ गयो भत्ता । वेरग्गिया या एसा खवेद अत्ताणयं नियमोववाहिं। सुयं च गए. जहा भयवई पागय त्ति । तत्रो भत्तिनिन्धरा अणुनविय जणिजणए तह चलणवन्दणनिमित्तमागय ति। गणिणौए भणियं । माड कयं जमागया वेरग्गिया य। रसो एम मंमारो, दखभायणं व एत्य ।।
Aom.
२ ('E देरमाथा एमा
Page #636
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
५६)
पाणिणो त्ति । कपित्रो से धमो, परिणत्रो' पुखपत्रोएण । पडिवबा देसविरई। पदकन्तो को कालो। 'तत्रो पञ्चतमुवगएस जणिजणएस जाया च मे चिन्ता। अल गिहाममेणं, पवनामि समणसिङ्गं । पुछिया य भायरो, नाणमयमेएसिं । भणियं च हिं। एत्येव ठिया जहाममौहियं कुणस ति। तत्रो कारावियं जिणहरं, कारावियात्रो पडिमात्रो, फुलबलिगन्धचन्दणाइएस पारद्धो महावत्रो । कुरुगन्ति भारजायात्रो। तो मए चिन्तियं । पेछामि
ताव भावचितं । किं ममेयाहिं ति। नया जाममेत्ताए ।. जामिणैए वामहरमुवगए धणवदंमि भालोचिऊण नियडीए
मोवणयपवेमकालंमि चेव जहा मो सणेद नहा धमदेमणापुष्वयं भणिया से भारिया। सन्दरि, किं बड़ा जंपिएणं : माडियं रकेचस ति। तत्रो एवं भणिऊण पविट्ठा वामगेहं। चिन्तियं च मे भत्तारेणं। नृणमेमा दचारिणौ कहमबहा मे "ममा एवं जंपड ति; ता अनमिमौए । कथं पसत्तवेयं । उवविट्ठा व एमा मयणौए । मवाहिया में चलणा। उम्मिक्कियो दौवनो। निकवियं तम्बोसपडलयं । नमो निवघ्नमाणो वारिया दहएणं ‘मा निवन्नस' ति।
Dadds जिपमासिषो। . (Endl य। (Eom. itxt | words. ACE utifarsi į B corrente it ini yafafrifa, CE करकरेंनि, I) •निति चित्त। Bualil. भारिया।
+ ) सिरो। CE in। BE om.
Page #637
--------------------------------------------------------------------------
________________
५००
समराहचकहा।
[संक्षेपे ५७--
तौए चिन्तियं । हन्त किमय, परिहासो भविस्मर ति। नुवत्रा एसा। उहित्रो से दरषो । 'कहं कुवित्रो' खुद्धा एमा। भणियं च णाए 'बजउत्त, किमेयं' ति। तेण भणियं । न किंचि, अवि य नौसरस मे गेहात्रो। तो मा 'किं मए दबडं कय' ति चिन्तयन्तो उठ्ठिया मयणौयायो । नुवत्रो एमो। "थेवबहुचिन्तावमाणे य उवगया से निहा। दयरी वि उवविट्ठा मसूरण । न सुमरित्रो अत्तणो दोमो । गहिया महामोएणं । चिन्तियं च पाए। को मे गुणो अनउत्तम वि उब्वेवकारएणं जौविएणं। ता परिचयामि एयं। पहवा दजणो ख लोश्रो। एवं पि मा अन्नउत्तम ।। नाघवं मभावदस्मद ति। न किंचि एएणं। दम्महं चिम पढमं दखं । ता न-याणामि. किमेत्य जत्तयं ति । अहवा समाविणौ 'बहुबुद्धिमंगया य मे नणन्दा'। ना तयं पुछिय जहाजुत्तमणचिट्ठिस्सं ति। चिन्तयन्ती प्रणवरयपयट्ट बाहलिला माणमदकाइरेएणं खणं पि अलद्धनिहा ठिया ।। तत्य रयणगए। पहायममए य विदाणवयणकमला श्रोलग्गमजमुब्वहन्तौ निग्गया वामगेहात्रो । दिट्ठा मा मए भणिया य । सन्दरि, कौस तमं पन्न प्रपोयगा विय कुमुदणे पब्वाया दौममि । तत्रो पालवयणाए जंपियं धणमिरौए ।
१RCE all ति। २RE and a एसोभिः BE मंजसा।
४ । भविष्य। ५. चव। (BI) संभावनि. A संभावितर. CE: सभावनिमनि। 0 BCE नत। CE om. 43। . CE • fel
Page #638
--------------------------------------------------------------------------
________________
७३]
सत्तमो भवो।
५०५
म-याणमि अवराई, कट्ठो य मे भत्ता। कोवाडमयमंभमेण भणियं च णणं 'नौसरसु मे गेहात्रो' ति। तो मए भणियं । सुन्दरि, धौरा होहि : अहं ते भलिम्मामि ।
पडिम्ममिमौए। भाणो य भाया 'भो किमेयमेवं । ५ ति। तेण भणियं । अस्ल मे एयाण दट्टमौलाए । दट्टमौला
खु इत्थिया विणामेद मंतरं, करेड वयणिजं, मदलेर कुलहरं, वावाएर दयं । ता किं उभयलोयगरहणौ एणं नौ परिग्गहेणं ति। मए भणियं । कह वियाणमि. जहा
एमा दट्टमौल ति। तेणं भणियं। किमेत्य जाणियब्वं । सुयं १. म तुज्झ चेव मयामात्रो दमौए देमणापुब्वयं निवारणं ।
म भणियं । अहो ते पण्डियत्तणं, अहो ते वियारकमया, अहो महत्यत्तणं, हो मिणे हाणबन्धी. अहो मोरयतणं । मए मामन्त्रेण 'बहुदोममेयं भयवया भणियं' ति उवरष्टुं,
न उण दोमदमणे निवारिया ण्मा · ता किमहरुमेनणं १॥ चेव दचारिणो हवद त्ति । नो निलो खु प्रमो।
'हन्त अमोहणं प्रणचिट्ठिय ति ' जात्रो मे "पच्छायावो । पमाइया तेणं । तो चिन्तियं मए । एम नाव कमणधवनपडिवनत्रो ति। वित्री वि एवं चव विश्वामित्रो । नवर्ग
भणिया य से भारिया। किं बहुणा जपिएणं : हत्यं रक.. जस त्ति जाव एमो वि कमणधवलडिवजी रेव ।
१ CE संगवेर, B संजय
B किमेयं।
. Dadds घेवमेयं । . पयायो।
Page #639
--------------------------------------------------------------------------
________________
५०६
समराहचकहा।
[संक्षेपे ७४
एत्यन्तरंमि बद्धं मए नियडिमकाणदोमो तिम्बकम्। अनन्तो कोर कालो। पब्बडया अहयं सह भाउजायाहिं भाउएहि य। पालियं अहाउयं । गयाणि परलोयं। तत्थ वि य पहाउयं पाविजणं पढममेव चया मे भायरो, ममुष्पत्रा दमौए चेव चम्पानयरौए पुख्यत्तम्मा इभस्म संपयाए । भारियाए कुच्चिमि पुत्तत्ताए त्ति । कयाई च से नामाई बन्धुदेवो मागरो य। अदक्कतो कोई कालो। तो चुया अयं । ममुष्पना गयउरे मखम्म उमस सुहकन्ताए भारियाए कुछिमि इत्थियत्ताए'। जाया कालक्कमेणं, पट्टावियं च मे नामं मम्वङ्गसुन्दरि ति। एत्यन्तरंमि । तानो वि भाउजायात्रो चविजण देवलोगात्रो कोमलाउरे नयरे नन्दणाभिहाणम्म इमम्म देविलाए भाग्यिाए कुच्छिमि उत्थियत्ताए उनवनात्रो ति। जायात्रो कालक्कमेणं, पट्ठावियाई च नामाइ मिरिमई कन्तिमई य। अदक्कन्तो कोद कालो। मावयकुलप्पत्तोए य पावित्रो मए जिणिन्दभामित्रो " धमो। पत्ता जोब्वणं । दिट्ठा य अहमित्रो गयउरगणं लोलावणजाणाश्रो मभवण मुवागच्छमाण बन्धुदेवेण। पुच्छिचं चणेणं 'कस्म एमा कण्य' ति। माश्यिं च से बद्धणाषिहाणेणं 'मखम्म धूया मम्वङ्गसन्दरि ' त्ति। मग्गिया शेणं ।
TE •भाम।
BCE aded on
. CE मंपार, B pr. m A मि B तेसि ।
ACE add foi « BCE atid. I pr. m.
Page #640
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भयो।
५००
भणियं च ताएणं । जोग्गो तमं, किंतु न मारुभित्रो ति । अभिग्गहो म मल्छ 'न संजोएमि अवयं 'अन्नमाहथिएणं'। बन्धदेवेण भणियं । कोहि माहषियं । तारण भणियं ।
मुणसु जिणवरपणौयं धर्म परिवन्जस य भावो। तत्रो ५ मन्य लोभेण गो माङसमौवं, पायलियो धमो. भावित्री नियडिभावेणं न उण भावी ति। पारद्धं अट्ठाणं, पवलियं दाणादयं । परन्नो कोड कालो। गो तायममौवं । भणियं च णोणं । अन्न, न पहा तए घेतव्वं । धनोख
अहं, जस्म मे अब्जेण उवएमो दिखो ति। तुम पमाएण मए । पावित्रो जिणभामित्रो धो। ता तमं मन परलोयबन्धवो
देवया गुरू, न कोई "मो 'जो न होति ति। विडयमंमारमहावस्म य मनं थेवमियाणिं कम्बयाए पत्रोयणं ति। पयट्टो मंपयं अहं निययदेमं। ता दिट्ठो तमं । विहियष्यो मन्द मासणाणगएण वावारी, थिरोकरेयम्बो धमे, । पाइसियब उचियकरणिक, दट्टयो मिययबुद्धौए नि ।
भणिकण निडियो चलणेसं । सद्धमहावतणेण बहुमत्रिो नाएणं, भणियो य णेणां । वच्छ, धनो तुम, जेण मयसते. लोकदहा बद्धा जिणधारोही, पावियं परमत्यपावियम्वं ।
१BEसान (E add च।
२।कारे. CEबरर.. तिथि। ४ A एसा CEमिति
सामियबोषियबरपि। D जिपण्याने बोसो।
E CE add o
Page #641
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेप ६०
ता एत्य अप्पमत्तेण होयब्वं ति । पडिम्सयमणेणं । निग्गयो गेहायो। तारा वि मयणमेलयं काऊण माहियो एम वयरो। मुद्धमहावयाएर जंपियमणेण । उचित्रो ख एमो सव्वङ्गसन्दरौए भत्तारो ति पडिहाद मह्यं। संपयं तुझे पमाणं ति। सयणेण भपियं । तुम चेव जाणमि ति।। सुन्दरो य एमो सत्यवाहपुत्तो घम्हाणं पि बङमश्रो चेव । तत्रो विदला अहं । वत्तो विवाहो। दौणणहाण कयं उचियकरणिज्नं। तो अदक्वन्तेसु कद्वयदिणेस अणनविय तायं ममागो निययदेमं। अदक्कन्नो कोद कालो। भागो 'विमज्जावो पविट्ठो गेहं । मंपाडिनो से विहवर्मभवाणुरूवो । उवयारो। अदकन्नो वामरो, मज्जियं वामगेहं, पन्जालिया' मङ्गलदीवा', विमुक्कं कुसमवरिम, 'पत्थया मेना, उन्मम्बियाई कुसुमदामारं, दिनानो धूववोत्रो , पणामिया पडवामा, डोवियं उवगरणपडलय, पविट्ठो बन्धुदेवो। प्रत्यन्तरंमि उपयं मे नियडिबन्धणं पढम कम्म। तो अचिन्तमामत्थयाए कम्म- १५ परिणामस्म भागको कहवि नत्य वेत्तवालो। दिटुं च णेण तं वडवरं । ममुष्यत्रा य से चिन्ता। पेच्छामि ताव" खेड्यं।
१. alls मे, 1 से। Chalil य। (विपापपो जानको चामयनार्थ CE मंभमा। ५) पलिया. ।पल्या fanा। RCE • पदोग . ( प्रत्यया। CCE हियायो, 1) • घरिणा, I बडी ndd पाचो i. murg. ECE पडम 1. AD जयर।
A om., Bi. marg.
Page #642
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०५
सत्तमो भवो।
५०६
विष्यलम्भेमि बन्धुदेवं, मा होउ एएसि समागमो ति। अन्नपुरिमरूवेण दंमे मि एत्य अप्पाणयं बन्धुदेवस्म, मविभयजायावाहरणेण य जणेमि प्रामई नि । चिन्तिजण मंपाडियं जहा
चिन्तियमणेणा । दिवा' य बन्धदेवेण वायायनिमियवयणा' ५ 'कहिं अन्न एत्य मव्वङ्गसुन्दरि'त्ति पिरौ दहविगौ पुरिमागिई। समुप्पत्रो य से वियप्पो, अवगया पालोयणा. वियम्भिया अरई. गहिरो कमाएहिं । चिन्तियं च णेण । दृढमौला मे महिलिया; अनहा कहं कोई अवलोउं एवं च वाहरिउं
गो ति। विनियो नेहाणबन्धो, जाया मे अमेनौ। १० एत्यन्तरंमि ममागया अहं वामभवणं। कयमणेण पसत्ताय ।
तो 'मामिणि निवजस' ति भणिकुण निग्गयात्रो महौत्रो। विदलं भवणदारं । कहक हवि उवविठ्ठा मयणौगटेमे । तो झत्ति अट्टियो बन्धुदेवो । ममामा य पहयं । तषो मए चिन्नियं 'हन्त किमेयं' ति। 'मन्नामेण न " पुछियो एमो । जंपिऊण निमित्तं मयणीयमुवगो नि। जाया से मिच्छावियप्पा, श्रद्धाणस्वे एण य ममागया कहवि निहा। अहं पि कम्मपरिणामाणकवेण गहिया महामोपणं । मंपत्ता प्रणाचिकणौयमवत्यन्तरं । उवविठ्ठा धरा। तत्रो नारयम्म विय अहाउयद्धा कहकहवि विवोलिया मे रयो।
१D चामंवि। . CE दिहो। ५ A समनासार, D sec. m.
. CE पो। ४CE CD inserth मर।
।
Page #643
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१.
समराहचकहा।
समागयात्रोमहोत्रो। निग्गत्री बन्धुदेवो। तत्रो में प्रत्याणमंठियं ता पेचिजण जंपियं मे सहोहिं 'मामिणि, किमयं' ति। तो उबडयाए मोगाणसम्म निद्धयाए मरणैणं पणट्टयाए 'मईए कहणौययाए पत्रोयणम्म न जंपियं मा ति। विहाणाम्रो महौषो। मगग्गयकरं पुणो' । जंपियमिमौहिं 'मामिणि, किमेयं' ति। तो तब्बयणममागयमईए जंपियं मए । हला, न-याणामि, भागधेयाणि मे पुछा त्ति। माहियो रयणिवदयरो। चिन्तियं च पाहिं। किमेत्य कारणं ति। न ताव रहलोयदोसो मामिणौए, न यावि मो अकुमलो मत्यवाहपुत्तो ; ता भवियव्यं एत्थ १० कश्यपरिर्णए ति। एत्यन्तरंमि 'अपुछिजण मयणवग्गं निग्गो बन्धदेवो 'महन्तं मे पत्रोयणं' ति माहिऊण सूरिलस्म ममागो चम्पं। अवञ्चमिणेहाणुबन्धेण कुविया य मे जणणिजणया बन्धुदेवम्म । कत्रो अमंववहारो। पक्कन्नो कोई कालो। जाग य मे चिन्ता। ईरसो एम संसारो. १५ मुखाणि एत्य दरकाणि, दहा चरणपडिवत्तौ, चञ्चलं जौवियं। ता प्रलं मे° किलेमायामकारएण ममारहेउणा गिहाममेणं; पवब्जामि पब्वष्वं ति। एत्यन्तरंमि ममागया महामंजमविधारे विहरमाणौ जममई नाम पवत्तिणि ति।
A inserts मे। # BCE ali i
॥ परिवाचो। २B मनौर, D सईर।
dades fori (1) aug. CA बर।
Page #644
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२० ]
सत्तमो भवो।
माहित्रो मए नियाहिपात्रो जणणिजपायाण, बहुमत्रो व तेमि । अणुमामिया य णेहिं पवना जहाविहौए पवन ति॥
रो य परिणौथा बन्धुदेवेण कोमलाउरे नन्दम्म धूषा मिरिमई, भाउणा य से तौए चेव भरणो कनिमा ति। । परन्तो कोई कालो। ममुपत्रो पणो, पाणौयात्री चम्पं, पवढो घरवामो ॥ एत्यन्तरंमि अहं पहामंजमं विहरमा ।' ममं पवत्तिणौए ममागया चम्यं । त्रिपमायत्रो पणट्ठपुम्बवरयरमदया' पविट्ठा गोयरं। तत्य वि गया बन्धदेवंगई।
दिट्ठा मिरिमरकन्तिमईहिं। पुब्वभवमामषो जाया ममो1. वरि पौई। पडिलाहिया फासयदाणेण: ममागया पडिम्मयं ।
मापिनो "नामि धमो, परिणो य। नत्रो जायात्रो मावियात्रा । भणियं च णाहिं। कायवो नए अन्द गहा गमणेण पसात्रो, जेण परियणो वि णे उवममा ति ।
पणवाया पत्तिणौए ममारडा जाउं । १५ पत्थन्तरंमि गोडसं मे नियडिनिबन्धणं बोयं ककः ।
নৗ নিৰিললিল সমাৰি অাৰজেন্সি माणेहिं विनियो एयामि भवाणवाणमंतरी । चिनियं । पोणं । पेच्छामि 'नाव प्रत्यावहारेण ण्यामि कौरम माडौए उवरि चित्तं नि। अनाया गया अहमिमौण गहं।
१ CE: विरिष। २BD माव। . CE रामथा, B.रामशा। MSS. बापासपो। A मि. CE सिं। Duddh A om.
C BDयो,Aबावशा।
Page #645
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे १२१–
दिट्ठा य कन्तिमई वासभवमि पडलयट्ठियं हारं पोयमाणी । श्रभुट्टिया श्रहमणाए, कथं विहित्रन्दणयं, उवणीयादं श्रामशाहूं, उवविट्ठा हयं माइकौश्रो य । कया धामणा । पयट्टा श्रयं पडिम्यं । तत्रो तौए भणियं । श्रब्ने, अन तुह पारणयं ति; ता गेण्हावेहि एवं फासुयपण्यं । तत्रो ५ मए भणियाश्रो माडणोश्रो 'गेण्डह' त्ति । निम्गयात्री माऊणोश्रो कन्तिमई य । एत्थन्तरंमि वाणमंतरपश्रएण चित्तम्माश्रो चैव प्रोयरिश्रो मोरो । गहिश्रो पोल हारो, परिकन्तो उयरंमि. ठिश्रो य निययथामे । तत्रो मए चिन्तियं । किमेयमच्छरौयं श्रहवा मयहरियं पुच्छिामि १० ति । निग्गया वामगेहा श्री, संखुद्धा हियएणं । श्रागयाश्रो माणौ कन्तिमईय। तो गया हे । पविट्ठा कन्तिमई वामभवणं । तयणन्तरमेव निविश्रो हारो, जाव नत्थिन्ति । तो तौए चिन्तियं । किमेयं विडूखेई । पुच्छिश्रो परियणो । तेण भणियं । न-याणामो, न य को एत्थ श्रब्जं मोत्त पविट्ठो : ता तयं निकवेहि । कन्तिमए भणियं । किमेवमसंबद्धं पणवह । समतणमणिमुन्तलेटुकञ्चणा भयवद् ति । अम्बाखिश्रो परियो, फुटं च लोए मए वि श्रागन्तण माहियं पवणिौ । भणियं च जाए। वच्चे, विचित्तो कम्मपरिणामो, मत्थि किंचि एवम श्रभावणिज्वं ति । १०
५१२
समराइश्च्चका ।
1
१५
Page #646
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३५]
सत्तमो भवो।
ता अहिययरं तवचरणमंगयाए होयब्वं । न गन्तव्वं चत सत्यवाहगेहं। न-याणमि कम्मवियमणिटुं ति । अयं च । दहा वि पवयणलाघवं, रखियव्वं च एवं महापयत्तेणं ।
अरकमाणे य जोवे जणे एयम्स मरथचन्दचन्दिमाराम ५ मालिबं, पावाएद परमपयहेउणो अहम्मबुद्धि, विपरिणमेह
अहिणवधम्मसंगयं जणं, लडेर अलाणिज्ज परमगुरुवाणं ति। तत्रो य से जौवे अणे यसत्ताण पडिवजिऊण मंमारहेउभावं मुग्मिऊण कन्नाकब्जेस पम्मिजण गुणाणं बड़
मधिऊणमगुणे मंचिऊणमबोहिमूलाइ दौहमटुं मंमारमायरं • परियडर ति। एवं मोजण ममुपत्रा में संवेगभावणा, पत्ययं गुरुवयणं, अङ्गौकत्रो नवविसेमो. परिचत्त बन्धुदेवगिहगमणं। प्रामवियं परियणेणं । न मडियात्रो मावियात्रो। चिन्तियं र णाहिं। उवलद्धं एत्य किंपि अब्जाए,
तेण नागकर ‘मा मे मंकडं भविम्महति । जुत्तं च ण्यं १५ इहलोयनिषिवामम्म मुणिमणम्म। अणेयदोमो' परघर
पवेसो। परिवत्रो य पाए धम्माणराएण । ता प्रलं णे एत्य अणुबन्धेणं । अहे व तत्य गछिम्मामो ति। चिनिनऊण संपाउियं ममौहियं ॥ परकन्ना कवि दियहा । परिणया मे भावणा, विमुद्धं चित्तरयणं, नियत्तो अगहो, भावडियं
A मर। Bimserts य; ID reads कसरवि, बसवि प.। A नर पवार instead of
स्थाi ndi LATर, का ।
33
Page #647
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १३६
परमज्माणं, वियतिको कम्मरासी, जायं अपुव्यकरणं, समुपन्ना खवगसेढो, उम्नमियं जौववौरिएण, १ वडियो सुह-. परिणामो, समुप्पन केवलं । खविनमाणे य तविबन्धणभूए कम्मए प्रभावेण य निमित्तम्म मंजायपच्छायावेण वाणमंतरपत्रोगेण विमुक्को मोरेण हारो। ता एवं जडत्त- । निमित्तम्म कमणो एम विवागो ति।
एत्यन्तरंमि विन्हिया परिमा। अहो एहामेत्तम वि दुक्कडम ईइसो विवागो त्ति चिन्तिऊण जंपियं नरिन्दबन्धुदेवेहिं । अहो दारुणं महन्तं दकमणुभूयं भयवईए । तौए भणियं । मोम्म, केत्तियमिण ति । सुण ।
सरनरनर यतिरिकेस वट्टमाणाण मेत्य जीवाणं । को मखं पि समत्थो काउं तिखाण दरकाणं ॥ पच्छन्तु तिरियनरएसु ताव अदम्म हाइ दुखाई। मणयाण वि जार हवन्ति ताण को बच्चए अन् । जं होद जियाण दहं कलमलभरियमि गमवासंमि। " "एवं पि य वञ्चद् नवरि 'तास नरएण मारिकं ॥ जायाण वि जन्मजरामरणेहि अभियाण किं मोकं । पियविरहपरमत्थणपमुहमहावमणगहियाणं ॥ जंपि सुरमि मोखं जायर जौवस्म जोवणत्यस्म ।
--- ...
-
१) •बौरियं।
भावनो। B•मियं । . [) एक चिय विजर प परि. 1 को नरम परियार मनचेव पारिका . BR व पारित CE परपस मारि।
Page #648
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४६]
सत्तमो भवो:
५१५
तं पि हु चिन्निनन्तं दकं चिय 'केवलं नूणं ॥ पामार्गाहयस्म जहा कगडुयणं दकमेव मूढम्म । पडिहाइ मोकमतुलं एवं सरयं पि विकेयं ।। वञ्चिजद एम जणो अवेयणो पमुहमेत्तरमिएहिं। खलमंगएहि व मया विरामविरसेहि भोहिं। ता उज्झिाऊण एए प्रणव परममोकमंजणायं । नित्ययरभामियं खलु पडिवनह भावो धम्मं ॥
एत्यन्तरंमि मंविग्गा महा। भणियं रायबन्धदेवेहिं । भयवर, एवमेयं जं नए प्राणनं ति। पडिवनामो पने १. गिहाममपरिचाएण नित्थयरभामियं धम्मं । भयईए
भणियं । अहासुहं देवाणप्पिया. मा पडिबन्धं करेह । तत्रो दवावियं गयबन्धुदेवेहिं घोमणापुब्वयं महादाणं, 'काराविया जिणाययणाइस' अट्टाहिया महिमा, ममाणिो
पणडवग्गो, हिन्दिया पउरजाणवया। दिन हरिमेणव१५ रायम्म रज्जं । पवना मयनपहाणपरियाणममेया पुरिमचन्दगणिममौवे ममणतणं ति॥
पदकन्तो कोड कालो। दो य पउत्ता अश्मिरया विमेणेण मेणम्म। न लियो य हिं। अनया य प्रत्यमुवगयप्पाए दिण यरंमि पुफिया तत्थ प्रयाचपुफिणो
VA पनि D केवशिषित। PACE बगा। A •पाररत।
CE add पि।
CE om
Page #649
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षपे १४६
रायभवणुजाणपायवा। दिट्ठा उब्बाणपालेणं । माहिया अमवस्म । निरूविया णेणं, तहेवोवलद्धा य । पेच्छमाणण च निस्त्रयाणं पुणो पयरभावमुवगय ति। निवेदयं श्रमचमा । चिन्तियं च णेण। कस्म पुण एए निवेयया । एत्वमारंमि समागत्रो तत्थ अङ्गमहानिमित्तपारत्रो अम्माडण्डो । नाम मिद्धपुत्तो। सुत्रो य मन्तिण। महाविजण पुचित्रो एगदेसमि। भो किंविवागो पुण एस वदयरो ति। तेण भणियं। भो न तए कुपियव्वं, मत्थयारवयणं ख एयं । मन्तिणा भणियं । अन्न, को कोवो देवपरिणईए; ता माहेउ अनो। तेण भणियं । भो मण। रनपरिवत्तण- १० विवात्रो अकालकुसुमुग्गमो, खौणवेलावलेण य पहयकालफलो, थेवकालोवलम्भेण य न चिरयालट्टिई। एस मत्थयारापिप्पात्री त्ति । मन्तिण भणियं। अब, एवं ववथिए को पण उवात्रो। नेमित्तिएण भणियं । अत्यपयाणयं पन्तिकम। ता देह दौणाणाहाण दविणजायं, पूएह गुरु- १५ देवए, परिचयह अहाउयमेव किंचि मावलं, पवम्बर पहिए गणट्ठाणे ति॥ ___एत्यन्तरंमि य समागत्रो रायपरिक्षारो। भणियं च ऐणं । भो भो प्रमच, महाराषो प्राणवेड 'सिग्धमागावं'
A विवरषवा, CE निवेश्यति। • Baldese. Chulluब उपायो।
Page #650
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६५]
सचमो भवो।
५१० ति। तेण भणियं। जं देवो पाणावेर ति। 'वच 'तुम, एस पागच्छामि। पुछिको नेमित्तिषो। अन्न, किं पुण पाहवणनिमित्तं । नेमित्तिएण भणियं। मंखेवो नाव एयं । समागत्रो रायपुरमामिणो सयामत्रो एत्य रायपुरियो, ५ श्राणन्दहेज व मो नरवदस्म । ता तनिमित्तमाहवर्ण ति। मन्तिण भणियं । अन्ज, कहमाणन्दहेउ ति। नेमित्तिएण भणियं । जद एवं, ता पढस किंचित्ति । मन्तिणा भणियं । जय विजयलछिनिलो। अवगयं नेमित्तिया । भणिवं
चोण । मोम, ममागत्रो खु एमो कुमाराण कायाप१. यानिमित्तं ; मापुरिममबन्धण य महन्तो पाणन्दो ति । पवं च। ईदमं एत्थ नग्गं, जो एयं पि मुणिन्जर जो
व कुमाराण एयं कवयं परिणदम्मद, मो शेव एवं विवर्ष पि राजधुरमुब्वहिस्मद' ति। आणन्दित्रो मन्तौ। पात्रो नेमित्तित्री। तो प्राइमियर मन्तिकम्मं गो रायउसम" मच्चो। दिट्ठो पोण राया दूधो य। अष्टिनो रारण, पणमियं श्रामणं, उबविट्ठो श्रमच्चो। भणियं नरिन्दे पा । प्रज, एसो खु रायउरमामिणा पेमित्रो मसराण । भणियं चणेणं। पत्थि मे दहिया मन्तिमई नाम जीवियात्री वि
पश्यियरौ'। मा मए अणुमएण भवत्रो तुम अणुमयम .. अनयरकुमारस्म पडिवादय ति। श्रमण भणियं। देव,
| ACE om., Bi.narc. P CE 911 . BCE ON
BACE .रा
Page #651
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे १९६
सुन्दरमेयं । अणुरूवो ख एम संबन्धो; ता कौरव इमम्म वयणं । राहणा भणियं 'तुम पमाणं' ति। अमशेण भणियं। ता पाइस देवो कुमाराणमन्त्रयरं ति। राहणा भणियं। किमेत्य प्राइमियव्वं ; कुमारमेणस्म एमा पढमपरिणि ति। श्रमच्चेण भणियं। देव, मोहणमिमं ; ता । पयामीयउ मामन्तनायरयाणं। रावणा भणियं। जमेत्य अणुरूवं, तं मयमेव अणुचिट्टउ अजो। तो पयामियं मामननायरयाणं, करावियं वद्धावणयं, पहयाई मङ्गलवराई. मच्चियं अन्नेउरे हिं', जात्रो महापमोश्रो ति ॥
एयवयोगां च दुमित्रो विमेणकुमारो। चिन्तियं न . घोणं । 'अवज्मो मे एम जौवमाणो ; न मक्कणोमि "एयं मपयं मोई पि, किमङ्ग पुण पेच्छिउं। अहवा नत्थि दक्करं कामपरिणईए। अदक्कन्स य कदवयदिणस मन्तिमई विवाहनिमित्तं मझ्या चडयरेण पहाणामच मंगो रायपुरमेव पेमित्रो मेणकुमारो। पत्तो कालकमेण। निवरयं मङ्ख - " रायम्म । परितट्ठो य एमो । दिन पारिश्रोमिय' । ममारटुं
CE मियं,B.॥ २॥ रियादि ३ . भो || अपझो सबनो. पणयो ।
। श्य स hurt-य: ५ CEd सामापासूसB1. marg.: Int.जण।
1) adds faungfraf. Bi marg. •Dadds रायकमारपरामममियशसम. Bi. marr.
Page #652
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०८]
सत्तमो भयो।
५१५
चणेणं । हरे, मोयावेह मब्वबन्धणाणि, दवावेह महादाणं, मोहावेह रायमग्गे,' करावेह हट्टमोहात्रो, पण्डे मयसपायमूलाई, वायावेह हरिमजमन्नमझे, मन्नेह मङ्गलाई, दवावेह परमाणन्दतुरं, ढोयावेह वारूयं; निग्गछामो । कुमारपच्चोणि ति। मंपाडियं रायमामणं । निग्गयो
राया। दिट्ठो व णेण रईममागमूसुत्रो विय पक्षबाण कुमारसेणो त्ति । पणमित्रो कुमारेण । अहिणन्दित्रो राण। पवेमित्रो महाविभूईए। दिनो जबावामयो ।
कयं उचियकरणिज्ज। ममागी विवाहदिवमो। मिव १. जवणयं । एत्यन्त मि मङ्घकाहनामदगौरवरनिग्योमब
हिरिथदिमामण्डलो गहियवर कणयदण्ड'धयवडग्यायमचन्ततरुणिनिवहो मङ्गलपहाण गायन्त नारणवियदृपेच्छणयमंघायमंकुलो पदलपडवामधूलिधूमरियमणहमत्ताननञ्चन्नवेम विमत्रो
माया गरन्दपौढेण ममागी विवाहमाडवं कुमारसेणो १॥ ति। कयं उचियकरणि । पेभित्रो कोउयहरं । दिवा र
ोण वहुया पमाहिया सरहिवम िविभूमया दिव्या. कारेण परिहिया खामजयन्नं पडिखन्ना कुसमदामेखि ममोत्थया महिणदेवदूमेणं । तं च दगुणमणाइभवामदोसेप
१ ACT: मां। . दवेह। ३. जिवि। YA विव. D transar: प.निय ।
Bcorrects this inमरग्वाय ॥ बसपचमबम्पाय। • B पवेषिका .D.
- CE मर्याला
Page #653
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १७८
विषभित्री कुमारस्म पेसमायरो। चिन्तिय र ण । हो से कवसोपया, समारंमि वि ईसा भाव ति। करावित्रो कोउयाई। पूदया देवगुरवो। निवत्तो इत्यग्गहो। समाणिया मामन्ता, अक्षिणन्दिया नायरया, परित्रोमित्रो तकयजणो ति। भमियाई मण्डलाई। वत्तो विवाजत्रो।। अमरकुमरोवमं च मोरकमणुहवन्तस्म अदाना कवि दियहा। समुष्पन्नो पणो। तत्रो 'कचप्पहाण राहणणे' त्ति सम्माणिो नरिन्दण, पूरो मामन्तेहिं, परिणन्दिो नयरिजणवएणं, घेत्तूण मन्तिमहं मझ्या चडयरेण समागो नियनयरिं। आणन्दिो राया, हरिमिया अनेउरावं, .. तुट्ठो नयरिजणवत्रो, दूमित्रो विसेणो, कथा प्रयासमहिमा, पविट्ठो महाविभूईए। पणमित्रो राया, अक्षिणन्दिो पोण, गो निययावामं । तत्य वि 'य अदक्कतो कोड कालो' विसयसम्मणुहवन्तरम।
पत्रया व ममागत्रो वसन्तममत्रो। मो उण उहाम- ।। कामिणैयणविम्भियमयणपसरो मडरपरडयामहवित्तासियपहिययणनिवहो पिययमामाणकलिउभयवियम्भियमनयाणिलो 'कुसुमममत्तभमिरभमरउसकयवमालो वियमियमच्याररेणधूलिधूमरियनहयलो कुरुपयकुसमामोयहरि
१ (Hom
D insert परययं। A min, this :und the next words. # CE ernlain= ht: : Dal
Page #654
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५
.
सत्तमो भयो।
५१
मियमुद्धमजयरिगणो सदसहसम्वन्तपचरौमारनिग्योमो भवणङ्गणुब्बद्धविविहविडवहिण्डोलयाउलो, महमहो व मायररिछोलिमामल छात्रो अछिपडिवनवच्छो थ, पसाहियवार विषयानिवहो ब्व तिलउज्जलो जणियमयणपसरो घ, मुणियपरमत्यजोडनाहो ब्व अदमुत्नयासंकित्रो दढमसोयचित्तो य, सुरासुरमहिज्जन्तदवोहि ब्व वियम्भियमरापरिमलो विदल वणनछौ य ॥ 'अवि य 'नलिणौत्र बद्धरात्री त्ति जंमि मुणिउं व दकिर्णदमाए । विभड दियमयरो मलयाणिज्न मुक्कनीमामं ॥ १. वियमियपश्यनयणा मि य बोलेन्ति मन्थरं दियहा ।
उउमिरिदसण मंभमपहरिमहौरनहियय व ॥ जमि महयारपरिमलखित्तो भरियावराहविणियत्तो। अन्दोलह दोल्लास व माणो गम्त्रो वि विनयाणं ॥ मुच्छानिमौलियच्छ मि य पहिए 'विमंथुलोत्रयो । " विमकुसमाण व गन्धो पमरम्तो कुणड बनाणं ॥ "दटुं नवमनरिए चूण् गचन्नभमरपरियार । अंमि अहमच्छरण व धणियं फुट्टन्ति पहोला । वजन्तभमरवंम कोइलकलमहबद्धमंगौयं ।
पवणधुयपालवकरं नन्ति व जत्थ रलाई । .. जमि य गयणनिम्नग्गा महन्ति पवियमियकुसमपभाग
१Dom.
P) पोमासो। १ विसंघमिला. CE दिमं पलोचनो।
MSS बहु
Page #655
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२२
समरााचकहा।
[मापे १९३
मथगयवर 'गहिनोलोलमोलभारा व पलामा ॥ जंमि य महन्नि किसयकुसुमार पौण पवणपडियाई । तकणसमागयाई महणा मह नहवयार ब्व ॥ जत्थ य पियन्ति तरुण पवरमहं कामिणोण बहरे य। वन्ति य खेड्डाई सुरयाई बहुवियाराई ।
एवंगुणाहिरामे य पवने वसन्तममए मो मेणकुमारो कोलानिमित्तमेव विमेसज्जलनेवच्छेण मंगो परियणेणं पयट्टो अमरनन्दणं उन्नाणं। दिट्टो "य पामायतनगएणं विसेणकुमारेणं निषालविचित्तदेवङ्गानिवमपो बहलहरियन्दणविलित्तदेह विमलमाणिक्ककउयभूमियकरो परमगय- १० खवियकेजरपडिवनबाहू 'भुवणमारकडिसत्ताकरयकडियडो वच्छयलाभोयविरदयवर रयणपालम्बो नियतकवोलघोसन्तमवणकुण्डमो विविहवररयणकलियमण्डपमाहितिमङ्गो पारुढो धवनवारणं पवन्जमाणेणं वमन्तचबरोबरेणं नश्चमाणेहिं किङ्करगणेहिं एरावणगी विय नियमकुमार- ।। परियरित्रो देवरात्रो ति।
मन्तिमई वि य भूमियमहियणपरिवारिया विमानछौ। पवरदरा पनिवमणा चन्दणनिमज्जियसरौरा ॥ नियकन्तिमच्छण य कुङ्कमराएण पिनरियदेशा।
१ (': पागरियोग्रमोश। २ सौर, ( शौस।
परेष। CE om. BD पुरपषमार। • RD रपासंयो।
Page #656
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८८ ]
सतमो भवो ।
५
सरहिबडवलवलयकवोलकयपत्तलेहा य ॥ मणहररद्रयविसेमथविसेमभङ्गुरकयालयमणाचा | मविसेमपेच्छणिना मोहियसंज मियधम्मेला ||
नेउररमणामणिवलयहार कुण्डल त्रिभूमणेहिं च । पडिवन्नचलणतियहत्थ कण्ठसवणा मियङ्कमुहौ ॥ धरियमिहिपिच्छ विरद्दयकञ्चणमयदण्ड' मा सिममेया । रणभूमियं दन्तघटियजम्याणमारूढा ॥
तो तं दद्दू पुव्वकयकम गरुययाए समुष्यत्रो विमेणस् मच्छरो, वड्रियं ब्रहमाणं । चिन्तियं च लेणं । वावम १० ण्यं दुरायारं । पत्ता वानायगा । पत्तो य सेणकुमारो श्रमरणन्दणं उष्नाणं । तं पुल सुसिणिपायवं उद्दाममाहवॉलया लिङ्गियमहयार* बनतम कुसुमसर भिगन्धाय ड्रियममन्तभमरो स्लिमन्त्रगुश्चियरवाऊरियदिमं महणपाडलावडिय सुरकुिसुम नियरपच्छाद यभूमिभागं. नववज्जवयणं पित्र निम्म १५ यज्जलं श्रमोयपणवकयावरमयं च माहवपण्डलीमोरं पिव दौहियाकमलोत्रमोहियं भमन्तमुहला लिउलजालपरिगयं च, रिद्धिमन्तं पिव मच्छायं मउणजलसेवियं च नत्रजोवणं पिव उम्मायजणां निलोहणिज्यं च कामिणीपत्रोहरजुयलं पिव परिमण्डलं 'चन्दणपण्डुरं च नामहरं पित्र
१ BF साजन (देश प्रमिडा मोरपिच्छा |
P CE बहियं
DA म
D adds faut. B i. mary
५२३
४ ) पि ।
: CE चंड
Page #657
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे १८
श्रङ्गपाणीए, 'संगमो विय उउलच्छौणं, कारणं पिव श्राणन्दभावम्म, सोयरं पिव सुरलोयदेखाणं । तं च दट्टूपा श्रमहियजायहरियो श्रीदलो करिवराश्रो पविट्ठो अमरनन्दणं । 'कौलियं विचित्तकोलाहिं । परिणश्रो वासरो । पविट्ठो नयरिं । एवं च श्रदक्कन्ता कवि दिवहा ।
!
या य नियभवणगय चेव गयायलमा मंठिए दिण्यरंमि विरलौहए परिथले नियनियनिश्रोयवावा डेस निश्रो पुरिस समागया तावसवेषधारिलो गहियनशिया"पश्रोगखग्गा विसेणकुमारसन्तिया चत्तारि महाभुङ्ग ति । दिट्ठा मेणकुमारेण । भणियं च ल ' भो पविमहति । १० पविट्ठा एए । सेणकुमारेण भणियं भो किंनिमित्तमागया । तेहिं भणियं । श्रत्थि किंचि गुरुनिदेवत्तव्वं ; ता विवित्तदेममहिह । तत्रो परत्य संपायलसद्ध चित्तयाए 'गुरुवच्छला तवमिणो थेवो य न एत्थ दोमो' ति चिन्तिऊण गो भवणुच्या भूमणं एतालयावणं । तत्थ पुण तरकष्णा देव १४ श्रवहडा मे कुरिया, कडियादं मण्डलग्गादं, पहश्रो एगेल खन्धदे मे । तो 'हा किमेयं ' ति चिन्तिऊण श्रासुरन्तो कुमारो वलिश्रो वामपासे । तत्रो अचलिययाए मत्तस्म
५२४
,
समराइचकहा ।
४
१ CE समायो ९ ॥ कौलिए. पती कौलि ं । २ B चित.. Dpr. m.
४ ) कयमय । YAD नालिया : 'F om. प्रयोग. Bi. marg.
·
(Dadds पडिहारिया पडिहारे पनि। कुमाराष्ट्रचाया।
1. D) see m. ८ BCom. ★ BCE चचचाय।
Page #658
--------------------------------------------------------------------------
________________
२११]
सत्तमो भवो।
५२५
उकडवाए पुरिमयारम्म संखुवयाए वावायगाणं जेऊण ते गरियाई मण्डसम्गाई। 'दिडं चिमं उन्नाणवालियाए । घोमियं च पाए। 'किमेयं' ति उद्धारको कलयलो। ममागया अट्ठ पाहरिया। कड्डियाई करवालाई। हास्या . 'परिहरि । निवारिया कुमारण। हरे किमेएण मयमारणेण। "खुद्धा ख एए तवम्सिया। वावत्रो य एएमि पुरिमयारो। परिचत्ता "एए मफलजीवियनिवासेणमहिमाणेणं । पडिवत्रा विमयभावं दयाए, श्रद्धामिया निरत्व
यौयलोहेण । ता प्रलं मे एएसिं वावायणेणं । एत्यारंमि १. दमं चेव वरयरमायसिजण ममागो राया। बन्धाविया
शोषण वावायगा। भणियो य कुमारमेणो ‘वच्छ, किमेयं' ति। तेण भणियं 'ताय, न-याणामि'। पुछिया घायगा । हरे, किं पुण तु एवं ववमियं ति। तेहि भणियं ।
देव्वं पुच्छा ति। रावणा भणियं। वेण देवो चोदत्रो। ५५ तेहिं भणियं। देव, न-याणामो ति। रारणा भणियं ।
माणिमित्तं वावायणं ति। ता किं पुण निमित्तं, कुचो वा तुमे, कस्म वा मन्तिय ति। तत्रो न जंपियमेएहिं। पुणे पुछिया, पुणो वि न जपन्नि । कुवित्रो राया। पकोडा
1 D inserts बकरमि, Bi. marg. .) बासौर। १B भरि, CE बोसियं. ) नोकिमि नि चिनिया विवामि। LACE om., Bi. marg. तुचा। Bol. • D
= AB fagra, 1 sec. u.
Page #659
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२९
समराइचकहा।
विया कोहिं। तो कायरयाए भावस्म दृष्विमहयाए एकसप्पहाराणं मावेखयाए जौवियाए कुविययाए नरिन्दरम जंपियमणेहिं । देव, न किंचि एत्थ निमित्तं; पवि य एत्येव भन्ने कुमारविसेणमन्तिया, तम्मेव मासणेां इमं पवेदि क्वमियं । संपयं देवो पमाणं ति । कहं कुमारविसेणसासण। ति कुवित्रो राया विमेणम्म । "भणियं 'च मेणेण। ताय, न खन इमं एवं चेवावगन्तब्वं ति। कहं पुण मो महाणभावो अमचरित्रो मयणबग्गे दो माहुवाए लोलो निमलजसे अवचं तायम्म इमं ईइस उभयलोयविरुद्धं 'मनरस्मद । ना जहा कहंधि जीवियभौरुययाए रमं . अंपियमिमेहिं । करेउ तात्री पसायं, मोयावेउ एए जौवियभौलए ति। तो ‘कस्म मन्तिय' ति गवेमावियं रावण । मुणियं पहाणपरियणापो, जहा कुमारमन्निय त्ति । तयो 'म प्रबहा एयं' ति कुवित्रो राया विसेणम्म । ममाणत्तं रोणं । हरे, निब्वामेह तं मम रजात्रो कुख- १॥ दूसणं विसेणं ति। वावाएह एए महामामिमानवकले सुभिच्चे। एत्यन्तरंमि चलणेसु निवडिऊण जंपियं मेणोण । ताय, मा माहसं मा माहसं ति। कम्जमाणे य एयंमि
| B'बसाणं, IBalds 1. m · वाया+. corrects पाया in पहारा PACE adil us . CDE •पोणं ४ D inserts रबारमि । L Aim. ABCE .रौ। . CENो . not explained.) ८. चार।
पासर।
Page #660
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१६]
सत्तमो भवो।
पावेमि पहं नियमेणं तायमोगकारिणिं भवत्यं ति निवेदयं तायम्म । तत्रो अहो पुरिमाणमन्तरं' ति चिन्तिजण जंपियं नरिन्देण। वच्छ, जह एवं, ना तुमं चेव जाणमि : न उण अत्तमेयं ति। मेणेण भणियं। ताय, अग्गिहियो नि ' एएमि अवावायणेण कुमारमंगहेण य। मोयाविया वावायगा; थेवावराह त्ति पूदऊण पेमिया मेणेण। एत्यन्तरंमि वणसुत्थमाइमिऊण निग्गो राया । जात्रो लोयवात्रो । अहो विमेणेण प्रमोहणमणुचिट्टियं । ममागो मेणकुमार
कबविमयं । चिन्तियं च णेण। हो निरवराहा वि नाम १. पाणिणो एवं श्रयसभायणं हवन्ति । अबका कहं कुमारो,
कहमौरसममजणचरियं । प्रमंभावणीयमेयं । निरङ्कुमो य लोमो, न जुत्ताजुत्तं वियागेर । अावा नत्यि दोमो जपाम्म । कुमारम्म चेव पुब्यकयकम्मपरिणई एम नि । निमित्तं चार
मेत्यं ति दुमित्रो नियचित्तणं । १५ पाखन्ना कवि वामरा । "पउणों वणो। हाम्रो
मोहणदिणे । कयं रारणा होचियं करपिघ्नं । वायाविया चारयकालघण्टा। दवावियं महादाणं । पृदणको नयरिदेवयात्रो। पाहणविया प्राणन्दभेगे। ममागया विमसम्बपनेबधारिणो रायनायरा। तो वजन्तमालावररवाजरियर
D परिक्षा BCE मांथाविया चायना घेवावराय नि।
Dadds तिI A पज वई. Don'. Im . D•परिष, A •रि , IB परिष, CE •परिष.
Page #661
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२८
समराइचकहा।
[संक्षेपे २१६
दिमामण्डसं नचन्तरावनायरलोयं 'बरियविरब्नमाणकांड : मुत्तयकण्ठयं विदलपडवामधूमरियनहयनं मयलनयरिजणकरयभूयं कयं वदावणयं ति ॥ दो य मो विसेणकुमारो तप्पभूवमेव 'हा न मंपन्नमहिलमियं' ति अञ्चन्तदषणो अपेच्छमाणो नरवई असंपाययन्तो उचियकरणिनं प्रणिग्ग- । छमाणो निययगेहात्रो जंपमाणो मह परियणेणं ठित्रो एत्तिए दिवसे, नागो य बद्धावणए। सणित्रो एम वर्यरो "धणगुणभण्डारियानो मेणकुमारेण । चिन्तियं च योण । "जुत्तमेव एयं कुमारस्म । दसहो अमन्ताभित्रोगो। मा सिणेहमोहिएण य दारुणमणचिट्ठियं ताएणं, जमेत्तियं पि. कामं कुमारदमणं परिहरियं ति । ता विश्वेमि तायं, जेण कुमारं स पाणेर ति। कौडमो तेण विण आणन्दो। तत्रो पक्षणेसु निवडिऊण विश्नत्तो नरवई । ताय, आणेह रह विमेणकुमारं । नहंमणुसुत्रो अहं । कौरसो तेण विणा पमोत्रो । रारण भणियं । प्रलं तेण कुलदूमणेणं । कुमा- १॥ रेण भणियं । ताय, परिचय दमं मिच्छावियपं। कई कुमारो कन्जमणुचिहिस्सइ ति। रावण भणियं। सद्ध-. महावो तमं, न उण मो एरिमो नि। कुमारेण भणियं । नाथ, कहं न सो जो दमौए वणिजबब्बाए अमिजण
10 परिवारो । ice war. B कलमे। • पोजोति।
BCE नयषभिरमेव । B adds नि ।
Page #662
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२९]
सत्तमो भवो।
५२६
कुमारभावोचियं पावन अवलम्बिऊण गम्भौरयं अपसायमन्त वि तुममि अमंपाययन्तो उचियकर णिज्नं अपरिचयन्ती कुलहरं एवं चिट्ठा ति। रादपा भणियं । वच्छ, जद एवं तुझ निब्बन्धो, ता पेमेहि मे श्राहतणनिमित्तं कति निययं । ति । कुमारेण भणियं । ताय, अहमेव गच्छामि । गदणा
भणिय। एवं करेहि ति। गया मेणकुमारो। पविट्ठो विसेणमन्दिरं। दिट्टो 'तञ्चदयर चिन्ताए चेव प्रचन्तबलो उम्झिएहिं श्राभरणएहिं परिमिलाणां वयणकमलेण विम
परियणममेश्री प्रसन्दरं मयणीयमुवगी विमेणकुमारो 1. ति। चिन्तियं च णां । अहो मच्चयमिण ।
सन्त गुणविप्पणामे श्रमन्तदोसावे य ज दरकं । तं मोसेड ममुई कि पुण हिययं मणम्माणं ॥
प्रबहा कहं कुमारम्म डमो अवस्थ ति। उवप्पिऊण भणिय च णणं । कुमार, किमेयं बानचट्ठियं । तेण भणियं । 1" पावपरिण मे पुच्छस। मेणकुमारेण भणिय । अन्नं पाव
चिनाए । धन्नो तुम, जेणा ताथम्म पुत्तो ति। ता कोहि रायकुमारोपियं किरियं, जेण तायममौवं गच्छामो ति। तो अणिछमाणो विभूमित्रो महत्येण विलितो मम्नय
चन्दपारसेण परिहावित्री बोमजवलयं गेहावित्री तम्बोस • • नौत्रो मरवरममौवं । पाडियो चक्षणेसु । वोलियं बहाव
, CDE एचपर।
.
antil- वि।
) असमं।
34
Page #663
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३.
समराइचकहा।
सक्षप २२६
जयं। पदकान्तो कोड कालो वौसम्भगभिणं परमसहमणहवन्तम्म सेणकुमारस्म, मंकिलिट्ठचित्तम्म य प्रणभिन्नसहमावस्म विसेणम।
अनया य पवत्ते कोमुदमहमवे अन्नाणगएस' नायरएस निग्गए नरवमि भरमुवगए कौलापमोए अप्पतकित्रो । चव वियरित्रो मत्तवारणो, तोडियात्रो भन्दुयात्रो, दलित्रो पालाणखम्भो, भग्गा महापायवा, गालिश्रो आहोरणो, धावित्रो अणवयाभिमुहं, उद्धवादी कलयलो, भिनाई भावाणयार, पणट्ठात्री चचरौत्रो, 'हा कहमियं' ति विसलो नयरिशोश्रो । एत्यन्तरंमि इमं चेवावगछिय ।" जंपिवं मरिन्देण। हरे गेपहा लहु दट्टवारणं, कयत्यित्रो पणं लोत्रो ति। तत्रो गहणसुत्रो वि नरवदत्रणाएमभौक पाएसममणन्तरमेव पुलोदजमाणो भयविभमाहियविभूमियाहिं पुरसुन्दरौहिं धावित्रो मेणकुमारो। मौहकिसोरको विय दिवो मत्तवारणेणं । तं च दगुण अचिन्तणौययाए ।" पुरिममामत्यस वियलित्रो से मत्रो। निरुद्धमणे गमणं । चित्तगयो विष ठिो पयरभावे । बहो कुमारस्म मामत्यं ति विनिया नायरया, हरिसियात्रो पुरसुन्दरौत्रो, परितुट्ठो नरवई। एत्यन्तरंमि सिकादमयकोवित्रो विबाहरकुमारचो विय नहगमणेणं समारूढो मत्तवारणं, निबद्धं २०
१ : मंजरसु. Bn. II. २ मासिवारोपणो।
२ •पए।
विमेय।
Dirts विय।
Page #664
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४३]
सत्तमो भवो।
५३१
श्रामणं, गहिनो चार घसमो, अप्फालित्रो कुम्भमाए, गुप्लुगलियमणेणं । 'जयद कुमारो' ति समुद्धाहो कलयको, पाहयाई दराड, नौत्रो पालाणखम्भं । एयवदयरेण दूमित्रो विसेणो । चिन्तियं च णेणं । न चएमि ईरमे दमम्म मन्तिए ५ पणत्थे मोउं पि किमङ्ग पुणा पेच्छिउं। ताज होउ, तं होउ । वावाएमि मयमेव एयं नि ।
अन्नया य मन्तिमई समेमि उज्जाणठिए कुमारे परिणयपाए वामरे कमात्रोयएण प्रणालोचिजण परिणदं
प्रणवेकिऊण निययवलं चिन्निऊण कुमारमत्तिं 'कुमार। . वावायणनिमित्तमेव कदवयपुरिमपरिवारिो गो तमु
नाणं। कुमारचित्तवित्तौण अपरिहारिणी चव पविट्ठों चन्दणलयाहरयं । दिट्ठो य ण केवलो चेव कुमारो मनिमई य । वौमत्यो ति कड़ियं मण्डस्लग्ग । दिट्ठ मन्तिमईए ।
भणियं च पाए । अन्नउत्त, परित्तायहि परित्तायहि । तत्रो ।५ 'किमेयं' ति उडियो कुमारो। दिट्ठी य गण विमेणो ।
छूढं तेणोहरणं । मिखाइमएण वञ्चियं कुमारेणं, 'किमयं' नि चिन्तासनहियएणावि भुयं गम्भिकण अवहडं से खग्गं । भणियो य एमो 'कुमार, किमेयं' ति । तत्रो निकम्ममाणण 'कडिया कुरिया। दरविरले पहारे बाई वालिऊण
"
१ Dulhi- सेजे. ।। . Dil- चिनिखण।
A institthar ॥
• Dadil- .।
पियरका १ ) चा.।
Page #665
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपै २४४
पवाडा व णेणं । 'बाहवलणपौडाए निवडिभी विसेको । उहावित्रा णेणं, निवेसिनो मर्याणजे, पुछित्री मंभमेणं 'कुमार, किमेयं' ति। ती प्रदाऊण उत्तरं निग्गत्रो चन्दणलयाहरात्री ॥ भणियं च मन्तिमईए। अनउत्त, किमेयं ति। कुमारेण भणियं । "सुन्दरि, अहं पि न । मुणेमि। एत्तिएण पुण एत्थ होयध्वं, रज्जमुद्दिमिजण पयारिणी केण कुमारो ति। ता पलं मे दहथिएणं, नत्य पहाणमयणम्म कुमारम्म वि ईरमो उब्वेवो । श्रवत्थाणे य अवममेव केणड लिङ्गण आणदु कुमार चेट्टियं तानी । ना य' घेप्पड उन्माइएणं, मिव्वामद य कुमारं, भावहर १. मोयममा ‘लाघवं कुलहरम्म कुपुरिमो' ति। अन्नत्य "वि. सब्जियं जौवर कुमारो। परत्यसंपायणाणगयं च कुलवयणिज्जरकणामेत्तफलं सपुरिमाण चेट्टियं, एत्थ पुण उभयविवो ति। मन्तिमईए भणियं। अजउत्त, एवमेयं ; किंतु कहं पुण गुरू अवउ विमजिम्मान । कुमारेण " भणियं । परपण्डिए, को गुरुणं कहेर। यि ईइमो नायो ‘बडयरगणे कब्जे नेहकायरयाए विग्यकारिणो गरु
पुचिऊण वि पट्टिब्बर' ति। मन्तिमईए भणियं । अबउत्तो पमाणं। कुमारेण भणियं । सुन्दरि, जर एवं,
Milliset for 'Eroadwati पि. Dails or after पि. Bi. marg.
" । विजय,
PCE place gueft after Bom. ना. Com. मे ।
नं।
Page #666
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५५]
सत्तमो भयो।
५३३
ता अकरिजण परियणम्म दो पेवावक्षमामो। पर कामहरणेणं । मा इमं चेव कुमारो संपाउदमाद सबिचो खु मो वि दमिणा चेट्टिएण। मन्तिमए भपियं । अवउत्तो पमाणं । ____ एत्यन्तरंमि अत्यमित्रो मूरिषो। कयं पत्रोमावस्मयं । भणियो य परियणो। अब मए प्रत्येव वमियब्वं ति। तो सब्जियं' उज्जाणवामभवणं । मौमं मे दरका नि भणिऊण लडं चेव विमजित्रो परियणो। अदबमा कार
वक्षा। तत्रो पसत्ते परियणे 'अडयणाए विय अस्मिरण।• गमणमि कमापडण विय तिमिरनिवहेण श्रोत्यवाए
ग्यणौए पुटिनो कुमारो मन्तिा य। भणियं च पोण । सुन्दरि, दोहाणि देमन्तराणि, विचित्ता कम्परिणा. श्रावयाभायणं च एत्य पाणिणो। बाहेर य में कुमारनेहाणबन्धी, उप्पेरकामि' य रहनवत्याणमि तम्म घावयं, " अणिबुई ए य चित्तम्म न मकणोमि स चिहिउ, अणुपिया
य तमं किलेमायामम्म। ता न याणामि, किमेत्य जुक्तं ति। मन्तिमई भणियं। अन्ज उत्तचित्तनिवदमपायणं नि । को य मम प्रज्जउत्तमहियाकिलेमायामो ति। नत्री भत्रियव्वयाए निरोपण मन्तिमई ममेत्रो घेता 'अभिवरं
१ (Enlal निचोदा विf hi मोपिण। २ .. .) पया । ३ ।। उचाचा रखो। ४BE: दिन
MBEममिवरं।
Page #667
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३४
समराइञ्चका
।
[संक्षेपे २५६
अमरिकत्रो परियोण निग्गी उन्नाणात्रो। गो रयणीय चेव चम्पावामयं मनिवसं।
एत्यन्तरंमि पदकन्ता रयणे, उग्गो समालौ। परिस्मता मन्तिमद त्ति ठिो एगमि वणनिराजे। दिट्ठो य' तत्य तामलित्तिपत्थिएण रायउरनिवामिणा माणदेव- । नामेण मत्थवाहपुत्तेण, पञ्चभिन्नाश्री य रोण। जाया य से चिन्ता। किं पुण एमो रइदो विय मयरकेज रायधूयामेत्तपरियणो एवं वट्टड। किं राहणा निवामित्रो त्ति। पहवा न मंभवड एयं रायधूयापयाणाणुमाणमुणियमिणेहाइमयम्म राहणो हरिमेणस्म । गुणायरो य एमो, । गुणगन्तपखवाई य राया। पत्रो त्रपको चेव एमो त्ति। न य अत्रो कोड निब्वामणममत्थो। एत्य एदहमेत्तपरियणो य एमो। ता भवियब्वमणेणं नियनिव्वेयनिग्गएणं । विचित्ताणि य विहिणो विलमियाणि । ना दम पत्य पत्तथालं, पणमिऊण पुच्छामि एयं ति। चिन्तिजण ॥ पणमित्रो कुमारो मन्तिमई य। भणियं च पोणं । देव, अमुणियबुत्तन्नो त्ति वित्रविस्मं देवं । नमो न कायम्वो वेत्रो। कुमारेण भणियं । भह, को एत्य अवमरो खेयम्स; ता भाउ भदो। माणुदेवेण भणियं । देव, अहं खु रायउरवत्यम्वत्रो माणुदेवो नाम मत्यवाहपुत्तो. पयट्टो मत्येण १०
.CE
१
हो।
Page #668
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
५३५
तामलितिं। पावामित्रो व णे मत्यो एत्य मत्रिवेसे । पायमणनिमित्तं च समागत्रो एत्रो नाद्दूरदेमवत्तिणं मर। उवलधं च एवं वनिषनं। तो ममुत्रो मे पमोत्रो ।
प्राचिखियं विय हियएणं, जहा पत्य कलाणं ते भविस्मर • ति। तत्रो भवियब्वयानिधोएण ममागो दहई । उवाको व देवो मामिधूया य। रायउरोवनद्ध मंगवाणुसरणगुणेण 'य समुष्पन पक्षाभित्राणं । तो आणन्दियं पि विसवं विय मे चित्तं, 'कहिं देवो, कहिं पहहमेतपरियणो ' ति ।
ता पादमउ देवो. जद अहणौयं न हवद । कुमारेण । चिन्तियं । प्रहो वच्चनया सत्यवाहपुत्तम्म, अहो निभ
राणरात्रो, अहो वयणकोमा ति'। चिन्तिऊण जंपियं च णणं । मत्थवाहपुत्त, प्रत्थि प्रत्य कारणं । किंतु अहं पि तामलित्तिं चेव पत्थित्रो। ता पुणे माहहम्मं माणदेवेण
भणियं । देव, पमात्री त्ति "ऋणग्गिोत्री देवेणं । नहावि १५ मत्यगमणेण प्राणन्देउ में देवो। कुमारेण भणियं । मत्य
वारपुत्त, अस्थि भयं। किंतु कयार तत्य तायपेमिया अवमयपुरिमा पेच्छनि । तत्रो न मंपन्जद मे ममौहियं । माणदेवेण भणिय । देव, जद एवं, ता चिट्ठामि नाव प्रत्य करवि दियो। वोन्लोणेस पुरिमेस पयत्तगोविएणं देवेषणं
. (E• मंगया।
१CE मरवरं ३ .AC. om.
महिए।
पुनि
Page #669
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३६
__ ममराइचकहा।
[संक्षेपे २०४
मह पुणो गमिस्सं ति। कुमारेण भणिध । सत्वबाचपुत्त, असं इमिण निबन्धेण, गक तमं । साणुदेवेण भषिचं । देव, मा एक्माणवेह। समुष्पन्नर मे दुकं, निरत्ययं । मोमि देवस्म दमणं । कुमारेण भणियं । जर ते निबन्यो, ता एवं हवा ति। माणुदेवेण भणियं । देव, पयायो। । कुमारेण भणियं । जर एवं, ता गक निषयमत्वं । न जंपियम्बो एम वदयरो, मागन्तव्यमिहदं । तो 'जं देवो पाणवेड' नि पिऊण माणुदेवो गो सत्यं ॥ थेनदेखाए य पागया प्रामवा।। पुछिया य णेहिं मत्विया। भो म तुभेहिं एवं विहायाममेरो एवंविहो पुरिमो ममुवबहो । लि। तेहिं भणियं ‘नोवणहो'। मिहो अंपियमणेहिं । हरे, भणियं मए 'प्रवदिमा खु एमा कुमारम्स'; ता एहि, रायडरवत्तिणौए लग्गामो ति। नियत्ता बामवारा। थेवबेलाए य पञ्चायपुरिमहत्यम पेसिजण भोषणं श्रागो माणदेवो। निवेरो श्रामवारबुत्तलो। करावित्री " पाणवितिं ।
अरमन्ते य वामरे प्रत्यमिए दिणयरंमि नकत्तमातापमाहियाए नायलमिरौए पाणिनी मत्यमिवेषं। कत्रो उधियोवयारो। जामावसेमाए जामिणैए कुमाराएसेज विदिवं पयाणयं। ममप्पियं पाणजन्माणं मन्तिमईए' ..
१
. देव। (Eom.
सागर nder 1
Page #670
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०७]
सत्तमो भवो
५२७
कुमारस्म । गथा कपि भूमिभागं । श्रावामित्रो मत्वो। निविट्ट चेलहरयं। ठिया तत्य मन्तिमई कुमारसेणो थ। मंपाडियं उपियकरणि।
एवं च प्रणवरयपयाणएहिं वचमाणाणामहबना करवि । वामरा। पत्ता दनारत्तियाभिहाणं महाडविं। पावामित्रो
मत्यो। 'भयाणया अडवि' ति निविट्ठाई थाणयाई । पहायममए व विसंमरिएसं थाण एसं मत्यलहणवावडेस कमचरेस श्रावस्मयकरणबाहि त्राडियत्तिपहिं अप्पक्किया चेव विमुक्कवाणवरिमा निवाडया मवरधाडौ। वाडयाई मिलाई, • इण पण त्ति उद्धाइयो कलयलो. विमला कमारया. बुलो
इथियायणो। पट्ठिया (त्राडित्तिया, पवतमात्रोहणं । 'सुन्दरि, धौरा होहि' क्ति परिसंठवेऊण मन्तिमा धावियो कुमारसेणो, कड़ियं मण्डलग्गं । नत्रो केमरि
किमोरएण विय परिणजूहं भग्गं मबरमेनं । प्रवदिमाए य ।" भेषित्रो मत्यो, विलुतं मारभण्डं, पाडिया पारिकिया
मट्ठो इत्थियायणो। 'कर दो विनिचित्रो' ति वलियो कुमारसेणो। पलाणा मबरपुरिमा। तत्रो गागौ प्रवेरिकऋण कुमारसेणं उबटियो पौवई, मिनित्री य तम्म । कूड़े
• Dail सानदेवेष. IBi. It
Eगर। . BCEचार.
A शिw. If
बानिया. at: last note. - बानिया, are noteb.
Page #671
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे २०७
चणेणोहरणं। वञ्चियं कुमारेणं। परिकूडं च तस्म। पाडियो पोवई, मुच्छित्री व एमो। जिनो कुमारेणं, जाव न चेयर क्ति। 'नो श्रामन्त्रवत्तिमरात्रो घेत्तूण नमिणिपत्तण दिन से मलिलं। तो चेदयमणेणं । दिट्ठो कुमारो। चिन्तियं च पोणं । को पुण एमो महापुरिमो, सुकुमारदेहो । वि दढप्पहारो, महात्रो घि ववमायजुत्तो. केमरौ 'विय परक्कमेणं, मुणिकुमारो 'विय दयाए, कुसुमाउहो विय कवेण, मत्तूण "वि अमत्त। 'ता भागिई पो चेवावगच्छामि, जहा परमेमरो खु एमो। ता न जुत्तमन्हहिं ववमियं ति । एत्यन्तरंमि भणियं कुमारेणं । भट्, वौमत्थो होहि । तेण । भणियं । अज्ज, कौडमी अम्हारिमाणं वौमत्थया। एत्यतरंमि कहियमेगेण मबरेण मेणए, जहा पल्लोवई पाडियो ति। अमरिमावेमेण° 'हण हण हण' ति जपमाणा धाविया मबरपुरिमा । 'विणिज्जित्रो अहं, महापुरिमो य एमो, न पहरियब्वं तु हिं' ति मनापायणत्थं चेडियं पषिण ५ हेणं । कयमणोण गोमाउवामियं । तो तमवगच्छिजण
RE: Om A nic.in सत्रमेव धतूप। २Dail- मिक्षियं लोयण जयर, ।। ३ (Eom विय ' » 0 कयंतो ना चामिल यबहामि । भवियनमणेष परमेमरेप वा।
५ (Eom. all doun lo पर... Bp m. hul torrentn the pur Higrail add-
i n the ending ut tt. 4। सबरसेगर. ) om सेपार ।
सिमरिसबमेय। CA वायवाय।
Page #672
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५]
सत्तमो भवो।
विमुक्कचावपरसू मिरकयनलिउडा ममागया मबरपुरिमा । भणियं च हिं। पन्च, अभयं देहि ति। कुमारेण भणियं। 'भयं मुल्झाउहाणं । एत्यनरंमि चलणेस निवडियो पनौवई । भणियं च णेण । अब्ज, खमियब्बो एम श्रवराहो । ' कुमारेण भणियं। भद्द, को एत्य अनराहो। तेण भणियं ।
जं मत्थो लूजिनो ति। कुमारेण चिन्नियं। हम किमेयं ति। एत्थन्तरंमि जंपियं पत्रिकाहेणं । परे करेह पाघोमणं, निवारेह श्राश्रोहणं । त्राणे जे जेण गहिय; पुणोत्र
लवे य न खमेमि अयं ति। पाएमममणन्तरं च मंपाडिय1. मणेहिं। भणियं च पबिवरणा। अन्न, निकवेहि एयं,
किं पत्थ नत्यि ति। कुमारेण भणियं । भह, मामित्रो अहं एयम्म ; ता निरूविजण मत्थवाहपुत्तं पुक्कस ति। "निरूवावित्रो मत्थवाहपुत्तो, उवलद्धो वणनिउने, पाणौषो
य हिं। भणियो पनिवडणा। अन्ज, न विनायं प्रति ५ जहा एमो महापुरिमो दा गच्छर त्ति । विणिज्निया यणण अहे। महाणभावयाए पडिवो य एम अहिं मामौ । अत्री मंबन्धित्री तुमं ति। श्रदोहया ण तुम रित्यम्म । ता निकवावेहि एयं, किं एत्य नथि ति। तो 'अहो महाणभावया कुमारम्म. एयारणा विणिज्जिया मवर मेणा,
1 D insert मर परख . (E) संबंध. (Eom ।
i mer1- दिवमेव B mary ४. निविला । BID on य ।
Page #673
--------------------------------------------------------------------------
________________
प
.
समगहचकहा।
[संक्षपे २८५
भिचभावमुवगो पल्लीवई; अहवा थेवनियमिमम्म; किं करेन्ति हरिणया केमरिकिमोरयम्स' ति चिन्निऊण अंपियं माणदेवेण । भह, मामिमालंमि अनउत्ते तमंमि य मंबन्धिए पकिं ममं नस्थि ति। तेण भणियं। तहावि निकवावस त्ति, न मे प्रबहा चित्तनिवुई होइ। तत्रो निकवाविया । मणेणां, जाव 'पुज्जद' ति गहियं पनिणाहम्म। परितट्ठो य एमो। चिन्तियं कुमारेणं। अहो महाणुभावया एयम । एहहमेत्तेणावि एवं चिट्ठर ति। अहवा सगेमाणि मन्नणहियथाणि । भन्नावित्रो मे पहारो, विरलं करिसतयं । महापमात्रो नि भणिऊण गहियं पनिवणा । निरूवाविया ।" पिडिहयपुरिमा । कयाई वणपरिकमाई। भणियं च जेण। अल्ल, पञ्चामबा चेव एत्थ अम्हाण पनौः ता तो दंमणेषा प्रणग्गहेउ मं जो ति। कुमारेण भणियं । मत्यवाहपुत्तो पमाणं। माणदेवेण भणियं। भह. दिट्टे तमंमि दिट्ठा चेव पनि ति।।
एत्वन्तरंमि बाहुप्फुलतोयणो ममागत्रो माणदेवमुक्यारो। भणियं च णेण। अज. परित्तायाहि परित्तायाहि । पार्टी मध्वमारं, न दौम रायधूय ति। तो पाउलौहो कुमारो। विमलो माणुदेवो। 'किमयं ' ति मूढो पौवई ।
१
न.किमेयं । पहिरवा
- Readजंन मंपचर
५ (पापुष
Page #674
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६३)
सत्तमो भवो।
भणियं च णेण । अज्ज, का एमा रायधूय ति। माणु देवेण भणियं। भह, रायउरमामिणो मङ्खरायस्म धूया, कुमारं उहिमिजण देवम्म धरिणौ मन्तिमह ति। तेण भणियं । कहं न दौमद ति। सूत्रधारेण भणियं । सुण। पवने * আত্মস্থ শৰামক শ বাড়ল স্বল্পানাহ অ
भेजिए मत्ये विलुप्पमाणे मारभण्ड़े पारिएहिं 'बाडियत्तिएहिं हा अजउत्त अजउत्त' ति भणमाणौ निग्गया चेलहरात्रो, पहाविया अडविडतं । 'न मोत्तम एम' ति मत्यवाहपुत्तम्म वयणमणुमरन्तो लग्गो अहं तौए मग्गो । ।" गो थेवं भूमिभागं । पाहो लिउडेण मबरजुवाणेण ।
निवडियो धरणिवढे । ममागया मुच्छा। परन्ता कार वेला। पडिलद्धा चेयणा। उढिओ मंभमेणं । पवत्तो गमिउं । तत्रो गविलयारसम्म मूढयाए दिमाविभायाणं "अत्रेममाणेणावि न दिट्ठा 'रायधूया मए। मंपयं तुमे पमाणं " ति। नत्रो 'हा देवि ' ति भणमाणो मुच्छित्री कुमारमेणो ।
ममामामित्रो पनिणाणां । भणियं च णणं । देव, असं विसाएणं। कत्तिर्यामयमरख्यं, थवा य बना मत्यविधमम्म, 'अणुचियधरणिपरिमकणा य देवी, पवणवंगगमणा' य मुणियमयलरक्षभावा य मबरपुरिमा। ता कहिं गमिम्मर
Bam (शानिवनियरि. ।। पायनियरिं, चायतिरि २ CDE । BID.. 13 am • CE पापिया. वि IBCE: पबपना. Dr. II.
Page #675
--------------------------------------------------------------------------
________________
५४२
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संज्ञपे २६३
ति। गमिऊण मंजोएमि देवं रायध्याए । विमजिया णेण दिसो दिमि निययपुरिमा। भणिो य माणुदेवो । अन्न, अदक्कतो ताव कालो पल्लौदसणस्म । ता ममामासेउ देवं अनो। अहं पुण देवि चेव अत्रेमामि त्ति। पडिस्मयं माणुदेवेण । तत्रो कुमारममौवंमि निरूविजण कद्वय- ५ निययपुरिसे पयट्टो पनिणाहो। भणियं च णेणं। देव, परिचय विमायं. अवलम्बेहि उच्छाहं, गवेमामो देविं ति। 'पजिस्मयं कुमारेणं। पयट्टो मबरपुरिमममेत्रो गवेमिउं ।
यो य मा रायधूया 'कहिं अनउत्त'त्ति गवेममाणौ निवडिया कन्तारमो। मूढाश्रो दिमात्रो। अपेच्छमाणौ ।" दद्ययं भमिया महाडवौए । परिणयपाए वामरे ममागया गिरिनई। न दिट्ठो प्रजउत्तो ति विमला हियएणं । चिम्मियं च पाए। प्रलं मे अन्नउत्तविरहियाए जोविएणं । ता एयंमि अमोयपायवे "उबलम्बेमि अत्ताणयं । निबद्धो 'वीए पामत्रो। निमिया मिरोहरा। भणियं च पाए। १५ भयवई त्रो वणदेवयानो, न मए अजउत्तं मोत्तूणा पत्रो मणमा वि चिन्तित्रो। दमिणा मञ्चेण जन्मन्तरंमि वि अनउत्तो चेव भत्ता हवेन ति। कयं नियाणं । पवाहियो अप्पा, तुट्टो पासो, निवडिया धरणिवटे, गया मुच्छ ।
।
१ BCE डर्षि।
२॥ .. । १ . बडीपास. (पोपासपो।
Page #676
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६८]
सत्समो भवो।
दिवा प्रामकतवोवणवासिणा मंझोवासणनिमित्तमागएणं मुणिकुमारएणं । चिन्तियं च णेणं। हा का उण एमा वणदेवया विव इत्थिया निवडिया धरणिवठे। पावा किं
मम इथियाए। प्रनो गच्छामि। वारियं खु समए ॥ इत्थियादमणं । भणियं च नत्थ। अवि य अनियवारं तत्तलोहमसायाए अच्छौषि, न दट्ठव्या 'य अङ्गपञ्चङ्गारमंठाणेणं इत्थिया : पवि य भरियव्वं विमं, न सेवियव्या विमया ; छिन्दियब्वा जोहा, न पियव्यमलियं ति । ता किं मम दमौए ; अणहियारो य एमो मुणिजणम्म । अहवा • दौणनणात्रभुद्धरणं पि ममममित्तयाए पडिवास्यमेव ।
भणियं च तत्थ । अत्ताणनिविसेमं दट्टब्बा मम्वपाणिणो, पत्तियध्वं हिए जहामनौए, प्रभुद्धरेयवा दोणया; न बल अहिंसात्रो अन धम्ममाहणं नि । दोणा य एमा। प्रबहा कहिं रणं, कहिं एगागिणी इत्थिया । ता पेच्छामि ताव, ." का उण एमा : मा नाम विजाहरी पसत्ता भवे । पुलस्या
मुणिकुमारेणं । दिट्ठो में पामो। विमम्मो मुणिकुमारो । चिन्तियं र पोण । अहो एम बागिई, एमो य पामो ति विरुद्धमेयं । प्रहवा नत्यि कमपरिणई विरुद्धं ति। चिनिजण अभुखिया कमण्डलपाणिएणं । 'समागया
CEom
Bom. परगा . D inserts
VDCEए। 1 A all- न मरया किस मनोपियवानि
Page #677
--------------------------------------------------------------------------
________________
ममराइचकहा।
[संक्षेपे २६८
यणा, ऊममियं मणागं, उपिणियाई खोषणाई, दिट्ठो मुणिकुमारो। मंतत्था य एमा। भणिया य रोग। वके, प्रलं मंतासेणं, मुणिकुमारत्रो अहं । तत्रो पमित्रो दमौए। 'अविहवा हवस' ति भणिया त्रणेण । 'भयवं, कहिं तुम एत्यं' ति पुचित्रो' मन्तिमईए। भणियं च णेण। श्राम । मे तवोवणं । पयट्टो मनोवामणनिमिन गिरिनइं, अमराले य दिट्ठा तमं ति वलियो वत्तिणौत्रो। ता माहेहि, अजे. का तुमं, कहं वा एयादौ, किं वा ते इमम्म ववमायम्म कारणं ति। तो चिमिमयं मनिमईए। रहवो मुणि कुमारषो ख एमो, न जुत्तं च अप्पणा अप्पाणयं कहेउं, । एमो य एवं वाहरर; ता किमेत्य उचियं । पहवा माणणीया नवमिणो । वरं प्रतणो बहुतणं ति। भयवश्रो माहिएण न एत्य प्रमाणो वि लाघवं। श्रावया खु' एमा, देवयाकंप्यो य भयवं नि। चिन्तिजण अंपियर्याममौए। भयवं. रायउरमामिणो मारायम्म धूया पहं. मत्यभाविभमेण एगागिणैः । पन्नउत्तो न दौमर ति दूमम्म ववसायम्म कारणं नि । भणिऊण रोविउं पयत्ता । भणिया व णेण । बजे, मा स्थ । रसो एम समारो. विचित्तयाए कमपरिणामम्म अणगरेर
। रसा। (DE .)।
।
.: पुपियं।
. सारिरण l In ID. विवासिरो। .ISS ou. fa
Page #678
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.१]
सत्तमो भयो।
५४५
मडपेडयं । खणेण विनोगो, तेणेव संगमो; स्वणेण लोगो, तेणव पमोश्रो; म्वणेण पावया, तेणेव मंपच ति। एवंविहे य एयंमि बुद्धिमन्नण सत्तेण भावडिए वि विममदमाविभाए न सेवियब्यो विमाषी, न कायब्वमचियं न मोत्तव्य । मत्तं, न उहिायब्वो उच्छाहो। एवं च वट्टमाणो मत्तो' पुरिमथारजेयं कम्यं खविऊण लोड भावयं । ता मुन्ध पच्चे
सायं। पुणो वि य करुणापवचित्रोण कालोचियमिणं' ति विसेमत्रो निरूविऊण भणियं मुणिकुमारएणणं । । लकणो 'वगच्छामि, न विवो ते भत्ता, जत्रो मुहफलोदी श्राभोगो, कणगावदाया देहावौ. परडयासवियमणहरो मद्दो, सुपरष्टिया चलणा, वियर्ड नियम्बफलयं, दाहिणावत्तमंगया नाही. श्रमिलाणकन्तिमोहा करा, 'परिमण्डरलं वयणकमलं, मडगुलियामरिमारं कायणारं,
मुपट्टियानद्धतिलायमियं निडाम्म, मिरिकहडिला । मिरोहा । ता एवंविहिरकणेहि न नारौ वाम्बदकमणहवा. पुत्तभारणी य गोड ति । ता एहि बचे, कुलवई बन्दस ति। तो 'जं भयवं प्राणवर' नि भणिजण गया गोवणं । वन्दित्रो कुलवई, पहिन्दिया कर ण । माहियो वरयरो मुणिकुमारपणं । ममामामिया
-- . . .--. .- ... - -- - - ---- ॥ मनो. मंगो. Dauld पाग।
. PAD in-ent मंपुषवसामियंको ब, Di. murga .A fine
4 (Eom.
५ CEddोवा
35
Page #679
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३.१
कुलवणा भणिया य णेणं । वच्छ, न मंप्पियव्यं । नाणी 'गच्छामि, थेवदियहेहिं चेव एत्यं तवोवणे भविस्मड ते समागमो पिययमेणं ति । तत्रो 'न अबका रिसिवयणं' ति पडिम्मयाममोए। ममपिया तावमौणं कुलवणा ॥
दो य अन्नेममाणाणं मबरपुरिमपषिणाकुमाराणं । परन्तो वामरो। 'न दिट्ठा देवि' ति विमला एए. मिलिया एगो, ममागया मत्यं। भणियं पत्रिणाहणं । देव, न कायब्वो विमात्रो, अवम्स मेव जुज्जड देवी देवौए। कम्म वा विममदमाविभागो न होर । ता :गरिमंथवेउ देवी परियणं, कानमा चिमं पत्रोयण' ति करेषु मयलपरियण ।। माहरणं पाणवित्तिं तत्रो 'जत्तमेय' ति चिन्तिकण परियणाणरोहेणं कया पाणवित्तौ। प्रत्युयं मयणिनं. णुवलो एमो, तो नारदूरमि पोवई य । तत्रो बङवोलिया रयणौए 'याणयनिविट्ठा तरियतरियमागया सबरपुरिमा । भणिो णेहिं पालोवई। मामि, परो (मरस, परो 'मरा ॥ त्ति। तो उडिनो एमो, चडावियं धणवर, निबद्धा नाइला। पुछिया य ए। हरे किमेयं ति। तेहिं भणियं। मामि, न निमंमयं वियाणामो। एत्तियं पुण नोमो ‘महनो सत्यो पविट्ठो' ति। अवगछिय परम
(Eom
१E परिमंडला Eषय.
ICEसरनि। . CENNIA विना B विपुश. (विवा. D विविधा।
Page #680
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०८]
सत्तमो भवो।
५४७
मेत्य नौमरर 'द्रोणोश्रो पनौवह त्ति पहारिऊण वौसपरमामिणा धाडौ पेसिय त्तिः जत्रो ममागयं माहणं । पलिणणा भणियं । अहो न माहियं मामिकज ति ।
अविभाई वि विडरेसु विमलं मे चित्तं। बहवा न एम ५ कालो विमायम्म। एह तत्थेव गच्छामो: मा रह मामिमत्यपौडा भविस्मद । मात्रिी एम वायरो माणदेवस्म । भणिो य एमो। कुमारे अप्पमत्तेण होयव्यं । कम्जगाययाए पडिम्मयमणेण । तो दूरत्रो चे पणमिण कुमारं पयट्टो पाचौबई। सत्रो एम वायरो कुमारेण । 'चिनियं च णोणं । श्रको महाणभावया पणिणाहम्म । पडिवभिन्नभागे य एमो। ना जदवि अजुत्तयारौ. नमावि न जुत्तमेयंमि पयट्टे उयामौण भाविउ नि। टिषो कुमारो, गहियं स्वग्गरयणं. करंमि छत्तगण भणित्री माणटनी।
मत्यवाहपुत्त, न मे पणयभङ्गो कायचो ति पत्यम मत्थ" वाहपुत्तं । माणदेवेण भणियं । पाणावउ देवो। कुमारण
भणियं । तए रहेव चिट्ठियव्वं कालं वा नाऊण पयाणयं दायब्वं। अहं पुण पेछामि नाव, किमेयम्म पविवरणो मंजायं ति। किंकायब्वमढे य माणदेव रमपस्वियण य
'अलमबहावियप्पेणं' ति भणऊण धावित्री कुमारमणो। .. जाव पावरियमापोहणं मवरधाडौणं । हण इण जि पहा
BCDE दोपौल। RABI
.Daild दरविषदेच, Bi. marg.
Page #681
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे ३०८
उत्रो कल्लयलो। कादयं नई 'मायएहिं। एन्थन्तरंमि मिलिनो कुमारो, दिवो पबिवरणा, भणियो य णेण । देव, किं बहुणा जंपिएण : कालोचियमियं पेखउ देवो भिचावयवपरकम ति। तो कुमारेण कड्डियं मण्डलग्गं । केसरिकिमोरो विय प्रणवेकिऊण रिउबलं पविट्ठो मबर- । मनो। अहो देवस्म परकमो ति हरिमित्रो पनौवई । पावडियं पहाण जुज्छ, पाडिया कुल उत्तया, भग्गा धाडौं, वाणरेहि विय 'वुकारियं मबरोहिं। तो श्रमरिमेण • नियत्ता ठकुरा। थेवा सबर ति वेढिया त्रासमाहणेषां । संपलग्गं जज्म । महया विमहेण निब्जिया मबरा । पाडिया , कुमारपौवई, गहिया य हिं। कुमारचरिएण विन्हिया ठकुरा। को उण एमो ति चिन्तियमणेहिं । नौया वौसउरं, कुमारचरियमणाहं च निवेश्या मवरकेउणो, परकमवमहत्तण दिट्ठ। य णणं। कुमारस्वाइमएण विम्हित्रो राया। चिन्तियं च ण । अहो को उण एमो महाणा - ।। भावो। पहवा भविययमणेण नरवासए । प्रबहा कई रिमा जपरकम ति। ता गबेमिस्मामि ताव एय, रमं पुण तकरं वावाएमि ति। बाटुं च शेणं । हरे वावाएग ण्यं दरायारं नकर, रम पुण महाणभावं परियग्गा ति।
1B वरचा सरकि Daddyारिज
ACE: बारिक, I aor. m. y 1) adds frem, B i. mark.
Page #682
--------------------------------------------------------------------------
________________
५88
३९२]
सत्तमो भयो। कुमारेण भणियं । अहो मे महाणुभानया. जो एमि वावाइजमाणे पाणे रकेमि। ता कि 'इमिण : मम देव वावायस त्ति। तो 'हो में धौरगायो पालावी . पहवा
उचियमेव एयं मा0 श्रागिईए' ति चिन्तिकण जंपियं । नरिन्देणं। भो महाभाव, कं पुण भवन्तमवगच्छामि।
तो कुमारेण निकवियाई पामारं। प्रत्यन्तरमि मुणियकुमारवुत्तन्तो कस्वयपुरिमहिर घत्तूण दरिमणि कुमारवुत्तन्तराहणत्यमेव राहणो ममागरो माणुदेवो। 'पार
हारित्रो पडिहारेणं । षणमत्रो गहणा' । पविट्ठो य एमो। १. दिट्ठो नरवई । समप्पियं दरिमणि । बहुवित्रो रारणा ।
दवावियं श्रामणं । भणियो य ां 'उविमस' ति। मो य तहा प्रणेयपहारपौडियं पेचिजण कुमारं गहियो महामोएणं, निवडियो धरणिवढे । तत्री राणा 'हा किमेचं'
नि मिच्चावित्रो उदएणं वौयावित्री चनक हिं। ममागया ।" से चेयणा। भणिो य रारणा। भह, किमेयं नि ।
माणदेवेण भणियं। देव, मन्चमेयं रिमिवयणं मारो समारो, श्रावयाभायणं च एत्य पाणिणो'. जेण सम्पाहियसयस्म कुमारसेणम्स ईमो अवत्य ति। तत्रो न बता
मे वियप्पियं ' ति चिनिजण जंपियं नरिन्दणं । भह, कई .. पुण एम पदहमेतपरियणो रमं अरबमुवगो नि। माण
१BE रहा।
.Bairi-परिवरिष.।
Page #683
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३२३
देवेण भणियं। देव, न-याणामि परमत्यं : मए वि एम रायउरात्रो तामलिति पत्थिरणं चम्पावामए मनिवेमे कलत्तमेत्तपरिवारो वर्णानउने उवलको त्ति। गयउरदमणाणमरणेण पञ्चभिनायो एमो। जाया य मे चिन्ता। किं पुण एम रददो विय मयरकेऊ रायधूयमेतपरि । यणो एवं वट्टर ति। एवमाई माहिश्रो पत्थणापजन्नो मयनवदयरो। तो देव पर्यास्मयं मए मबरपुरिसेहितो, जहा देवाएमागया धाडौए नौया कुमारपौवरणो। एयं च मोऊण दमम्स चेव वदयरस्म विनवणनिमित्त श्रागो देवममौवं । मंपर्य देवो पमाणं ति । रावण भणियं । भह, १. माङ कयं ति। जत्तमेव एयं नएजारिमाणं महाणुभावाणं । 'ममाणत्तो य परियणो। हरे एयाणं जत्तं करोहि ति। तत्रो पाएमाणन्तरमेन पेमिया कच्छन्तरं । 'निमियाको पवर मेजात्रो। महाविया वेजा। पत्थुयं वणकम्मं । पेमिया य रायणगवेमणनिमित्तं निययपुरिमा । ॥
पदकन्नेस' कहवर्यादणेस 'विममभूमिमंठियो मे मत्यो' त्ति प्रवगचिजण महावित्रो माणदेवो। भणियो य रिणा। भह, विममभूमिमंठितो ते मत्यो। दूरं च गन्तव्यं,
E
u rt भाषणादरावा. Bi. inary .॥बरेचहि । बा I tमि। निधिः । PAhi
१ दिवस . एस. Bom.
C l fraftin सम्बो। Bom
Page #684
--------------------------------------------------------------------------
________________
२३०
सत्तमो भवो
पञ्चामत्रो व घणममत्रो : थाणे य रायपुत्तो. ता गछ तुम नि । माणदेवेण भणियं । देव, गयपुत् वन्जिय न मे पाया वहन्ति । 'कुमारेण भणियं। भद्द. अन्न दमिणा अधौरपरिमोचिएणं चेट्टिएणं । कब्जपहाणा खु पुरिमा हन्ति । ता कौरउ महागथवयणं , अकौरमाणे य ण्र्याम हिया मे अणिवई । माणुदेवेण भणियं । देव. जंतमं पाणवेमि त्ति। गो माणदेवो। अदक्कतो घणममयो। "परुणा कुमारपनौवई । कयं वडावणयं । भणिो गरणा कुमारो।
वच्छ, किं ते पियं करोमि। पेमिया' ताव म सुह 1: जायागवेमणनिमित्तं निययपुरिमा। तत्य उण के पागया प्रवरे न व ति।
एत्यन्तरंमि विश्यकुमारवुत्तन्तेणेन भणियं मोममुरेण । देव, मुमरियं मा कुमारमा पिययमामंजीयकारणं नि ।
राणा भणिय। कडेउ अज्ञो. कोडम । मोममुरेण भणिय । ॥ देव, अस्थि कायम्बरीए अडवौए 'पियमेनयं माम नित्यं । तम्म किन्न एमा उट्टाणपारियावणिया। इमाण व कायबगै विमाहवद्धणं नाम नया हमि । अनियबलो
। II 4 माणदेवों मपकुमारममावं मारिसे परवरमामा • Autd- ननो पमिजप मा। . । मभाव। ५ .I litil- मी पूरिकप कामयमारले विपारम्प मममम पासको पचमम। Dulhd fol 4 (Ed.1 ... पिया।
Dailौर. B... |
Page #685
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५२
समराइचकहा
मंक्षेप ३३७
राया, वसंधरो सेट्टी, पियमित्तो से सुनो। लद्धा य णण तबयरवत्यब्वयम्म ईसरखन्दस्म धूया 'नौलया नाम कनया । परकन्तो कोई कालो। प्रवत्ते विवाहे पत्ताणि जोवणं । एत्यन्तरंमि विचित्तयाए कम्मपरिणामम्म, 'चञ्चला मिरि' ति मञ्चयाए लोयपवायरस वसंधरमेट्टिणो नियलिनो विवो। । 'बुडो व अयं; ता अलं मे परमत्थमंपायणरहिएणं जीविएणं' ति चिन्निकण विध अहिमाणेकरमिययाण परिचत्तमणेण भौवियं । पियमित्तो वि य माणगौया दरिद' ति परिभूत्रो परियोणं 'करेन्नम्म वि य अणट्ठाणं विहलं मंपनर' ति गहिरो विमाणं। तो 'किमिह १. पत्तण विडम्बिएणं' ति माहिकण परियणमा निग्गयो मयरायो। निव्वेयगरूययाण अचिन्तिऊण गन्नब्बं प्रवियारिजण दिमिवहं पयट्टो उत्तराहिमुहं । गत्रो थेवभूमिभागं। दिट्ठो य पोण पिथवयंमत्रो नागदेवो नाम पण्डरभिकू । वन्दित्रो मविणयं। कहकहवि पञ्चभित्रायो । भिकुणा । भणित्री व णेण । वच्छ पियमित्त, कहं ते
रमौ पनत्या, कहिं वा एयाई' पत्यित्रो मि ति। पियमितेण भणियं । भयवं, परोप्परविरुद्धकारिणं देव्यं पुकस त्ति, जेण तायपुत्तो करिय निग्वराहो सेव ईरम भवत्यं' पावित्रो कि। नागदेवेण भणियं । वच्छ, प्रवि ..
नौशया. (Eौथा।.Bहराव। Binsertsil
नरं।
Page #686
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०५]
सत्तमो भवो।
कुमकं ते तायम । पियमित्तण भणियं। भयवं. परिवालियमपुरिसमग्गम्म सरलोयमणुगयस्म वि' कुसलं ; प्रकुम पुण नायवंसविडम्बयम्स जन्नपुरिमाणुयारिणो पिमित्तम्म. जस्म उभयलोयफलमाहणे श्रममत्था ईमो भवत्य ति। भागदेवेण भणियं । वच्छ, अवि प्रयामा मो बन्धवकुमुथायरममौ। पहो दारुणया मंमारम्म. को निरवेकया मञ्चयो। प्रहवा सरासरमाहारणो अपडियागे खु एमो। ता कि एत्य करौया । अणवाश्री र एमो, उवायो य
धयो, जो जेजण धम्मेण मन्च भयगमरगद मुनगया मुणको १. ति। अन्नं च । वच्छ. कहं ते उभयनीयफम्नमाहणे श्रममत्या
घवत्या ; जो पुग्मियारमझ फलं. विवेगउच्चाहमलो व पुरिमयारो, उभयमंपनी य तमं । पयनिग्गण य मंमारे परलोयफनाहणं चव मन्दरं, न पण सानोदयं नि ।
जोग्गो य तुम धम्ममाहण ; ता कहमममत्यो नि । पिथ" मित्तेण भणियं । भयवं, जर जोग्गो, ता पारमउ किं मए कायब्वं ति । मागदेवेण भणियं । वच्छ, दमं चैव भिरकतणं । पडिम्मयमणेण । मारिनो मे गोरमपरिववणारत्रो निययकिरियाकलावो। परिणो य' ण्यम्म । पदबन्ना करवि दियहा । दिवा य से टिस्का। करेर विहियाण
सामि।
॥वि Dom
Bा Aom.
मनो। Ani समवविऔर।
Page #687
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३१५
हाणं ॥ दो व मा नौलया कुत्रोवि एयमवगछिऊषा 'भत्तारदेवया नारि' त्ति धम्मपरा जाया विमयनिप्पिवामा वि तहमणस्था, विरहदम्बलङ्गी दढं खिन्नद त्ति। अदूकन्नो कोड कालो। 'विहरमाणो य ममागो से भत्ता तत्रयम्पञ्चामन तवोवणं । सुत्रो नौलयाए । तत्रो अणनविय । जणिजणए गया वन्दणनिमित्तं। दिट्ठो य णए झायो जोयमुवगी पिमित्तो । ममुप्पन मज्यमं, वेवियाई अङ्गाई, विमूढा चेयणा, मंभमादमएण मुछिया एमा। 'परित्तायह परित्तायह' त्ति पक्कन्दियं परियणेणं । 'करुणापहाण मुणि' त्ति परिचय झाणजोय उडिनो पियमित्तो। 'किमेयं ।। किमेयं' ति पुछियमणेणं । माहियं से महियाहिं । एमा खु ईमरम्वन्दधूया नौलया नाम कनया देवयागकविदिन भवन्तमेव भत्तारं एयावत्थमवलोडऊण मोहमुवगय त्ति । तत्रो समरियमणेणं । 'त्रहो मे पणदणौ दढाणरागय" त्ति गचित्रो मोपणं । विलिनो प्राणामो, उन्नमित्रो । सिणेहो। 'ममामम ममासम' ति प्रकिया कमण्डलपाणिएणं। बड़ा या णाए चेयणा । उपिलियं लोयणजयं । दिट्ठो य एमो। मज्झमपवेविरौ उडिया एमा। हरिमविमायगभिणं नौममिमिमौए, फरियं बिम्बाहरेणं.
Daliपाया. Bi mar: 3 B inserts at : राजी। +Bom | . .नव।
२ ॥ .मार ।
विजोगे। B•वेचिरंजी।
Page #688
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५२]
सत्तमो भयो।
पुलस्याई अङ्गाई, ईमिवनियतारयं च 'पुलोरमारता । प्रत्यन्तरंमि दल्नययाए' अयणम्म रथयाए विलामाणं विवित्तयाए काणणम्म भावब्जियं से चिन । चिन्तियं । पोण । हन्त किमेत्य जत्तं ति। एगो गुरुवयणभङ्गो, पत्रको ५ अणरत्तजणावजणं ति। उभयं पि गमयं । प्रहवा रायं पाए
भयवत्रो मयामे, जहा अखण्डियवथा ए जमारियो स्थिय रछियवत्यलाभो हवद : हिययाचित्रो य सौर ममागमो। ता अवपिडऊण वयं परिषएमि जोविर. जेण उभय पि गलयं अवियलं मपन्जर ति । पहा मंत्र मामि ण्याए। पेछामि ताव किमेमा अपर ति। चिन्तिकण भणिया "प्रशण । मन्दार, अलं बिबिएणं । भनियं मे हिययं वह पिणे हेण । कि त प्रणचिनो अनौकय परिच्चाप्रो. प्रत्तो गुरुतयणभङ्गो। सय च मए भयवनो मयास, जहा अखण्डियवयाणं जमनारिधी मियय॥ इच्छियवयनासो. हिययाचित्रो य मे दमिणा ममाव मंभमेणं तुमए 'मह ममागमो। ता चिक. कि म कायम्वं नि । नौनया भणियं । अन्न उत्त, जहा उभयं पि मंपचर पासनं च जम्मन्नरं अप्पवमयाणं बहुमत्रो य मे रमम्म किल्लेमायामडेउणो देहम्म पात्रो, ना एवं वत्यिण पन्नात्तो
.M.--.ब्बयान .BEom
CEपुलर..prm. MSS यो।
५ BE inाथ। BEm
Page #689
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १५२
पमाणं ति। पियमित्तेण भणियं । सुन्दरि, अभिन्नचित्ता मे तमं । ता किं एत्य अवरं भौयह । पडिवयं मए प्रणमणं । हिययाछियो य मे जम्मतरंमि वि तुमए मा ममागमो त्ति। नौनुयाए भणियं । अनउत्तो पमाणं । पुज्जन्त ते मणोरहा। पनं च। अणुजाणेउ म पन्नउत्तो हियय- । इच्छियमणोरहावरणेण । अहवा भत्तारदेवया इत्थिया :
सो करेड, तं तौए अणुचिट्ठियब्वं । कयं चेयं तुमए, अषो प्रत्यत्रोऽणमयमेवं ति। पापुच्छियात्री महौत्रो'. स्वामिया जणणिजाणया। ‘मा माहम मा माहस' नि नारिष्नमाणौ महौहिं पडिवना अणमणं । जम्मन्तरंमि वि . इमिणा चेव भत्तुणा अविउत्ना हवेन ति मंपाडियो पणिही। ठियाद 'मुत्तम्लयालिङ्गियम्म प्रमोयपायवस्म हेहे ॥ एत्यनारंमि मोऊण नौम्यामहियणकोलाहल भागो नागदेवो। दिवो पिमित्तेण । विलित्रो य एमो। प्रभुद्विषो हिं, वन्दिनो य ईवविलिहि। 'पहिलमियं ॥ मंपचउ' ति पहिणन्दियाई नागदेवेण । चिन्नियं च णणं। का उण एमा रत्थिया। ममाणकवा उचियवया य पिमित्तम्म। वयणवियारेणं मिणे निभग एयमि लखिब, विलियो य एमो : ता किं पुण दमं ति । एत्यनारंमि
BEom. ACE •मुभव।
.Dindiबिडिगारव. Bi. marg. ५.alide सो.Di. murg (Eom.
Page #690
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५०
सत्तमो भवो।
मगग्गयस्करं जंपियं महौहिं। भयवं, एमा खु ईमरखन्दधया नौल्या नाम कनया. 'वित्रा पिमित्तस्म. पस्कूिलयाए देयम्स न परिणौया य णेणं । 'पम्वरो एमो' ति कुमोवि वियाणियमिमौए। तो भत्तारदेवया नारि ति धम। परा आया विमयनिष्णिवामा वि य पिययमदमणच्या विरहदम्बलको दढं विष्वर ति। एवमार माहियमणकणावमाणं । चिन्तियं नागदेवेण । अहो दामणया मयणविद्यारम्स, जेण पियमितणवि “एयं वमियं ति । पहा
ईदमो एम मयणो मोहणं विवेयम्म तिमिरं दंमणाम । पोच्छायणं चरित्तम । एएणमभिभूया पाणिणो नत्यि नं
जं न 'ममायरन्ति ति। "तेण विमत्रो उवएमम्म । ता इमं एत्य पत्तयारलं, ज किंचि मणिय कमामि मात्रो विभागोत्रो; अभिप्पे यकारावो' माणगौत्रो वि दहमुब्वेयजणी ति। चिन्तिऊण मंपियमणणं। वह पियमिक्ष. जाणामि अहमिणं, नत्यि दक्कर मिणहम्म, मभावगमाणि - ममणहिययाणि । ण्यावत्येण वि न कत्रो बोकय . परिचायो । ता कौम तुम बिन्नमिति । परिचय विमायं । ईसमो एम ममारो, किमेत्य करोयउ। नहावि तत्तभावणा
कायब ति भणिऊण गो मागदेवो। उयरो वि पिय१. मित्तो तप्पभरमेव परमाणो मयणवग्गेण अहिन्दिन.8 दिशा। पिपई। । । सावति। LACEदेष। (CEकारची। . CE Bp I.
Page #691
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५७
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३५८
माणो राणा अपरिवडियतहाविहपरिणामो जीविजण दमासमेत्तं कार्य चदजण देहपञ्चरं मा नौलुयाए उववस्रो किन्नगे। पउत्तो घोग, विरषो पुववृत्तन्तो, समागत्रो मह पिययमाए तमुज्जाणं। कया उजाणपूया। निसियं अमोयपायवासनमि देउस्लं । निविट्ठो 'आणन्ददेवो निब्बई । य 'तम्म महरौ देवया। गयाणि नन्दणवणं। दिट्ठा य नत्य एगा विजाहरौ पिययमवित्रीयदकेण पक्षन्तदम्बला दौडदौहं नौममन्तौ दो तो परिमममाणि ति। पुछिया य हिं। सन्दरि, का तुम किनिमित्तं वा एवमेयारो परिमममि। तौए भणियं । मयणमञ्जया नाम । विजाहरौ अहं । पिययमाणुरायनिभराए य खण्डित्रो मए विनादेवोवयारो। अहिमत्ता य णाए । था दरायारे, दमिणा प्रामाविलमिएणं छम्मामित्रो तेण भत्तुणा मह वित्रोत्रो भविम्मद । निमित्तं विउत्ता पिययमेणं, ममाउत्ता परीए, गहिया रणरणएणं, अद्धमुक्का पाणेहिं " भमिमि त्ति। भणिजण तुहिका ठिया भयवई । तत्रो मण भयमभन्नाए चलणेस निवडिऊण "विश्वत्ता भयई। देवि, कयं मए पपुलभायणाए 'मनमेयं, दिट्ठो °य कोवो। ना करेउ पसायं भयवई "अग हेणं ति। भणमा 'पुणो 'वि
PATI . Eom. next : words. B pr. m. . पार। VBO भमामि, CE om. all down to tोपए। मरिया।
AD एवं Bom. B ममाना। CA om.
Page #692
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६७]
सत्तमो भयो।
५५६
निवडिया पलणेस । नपा अणुकम्पिया भयवई ए। भणियं च णाए। वके, प्रायअपेच्छयाणि अणुराइयियाणि हवन्ति । ता न सुन्दरमणुचिट्टियं नए। तहावि एम ते
अग्गहो। गक नन्दणवणं : तत्थ अमुगदेमंमि 'मिणिहु५ माहवौलयालिङ्गियो धवलजमलकुसुमो पियमेलो नाम मको। तस्म अहोभायमठियाए भविम्मर ते पिययमेणं ममागमो ति। तो ममागया नन्दणवणं तं च उदमयं । न पेच्छामि य तं रुकयं : "त्री परिनमामि ति ॥
किबरेण भणियं । मन्दरि, धौर। होधिः परं ते निक।• मि । निरूवित्रो लद्धो य । मात्रिो विनाहरोए ।
ममागया तम्म टुं। नत्रो तरकणमेव अचिन्तमामत्यया पायवम्म घडिया पिययमेणं । माहित्रो (प्रणा वृत्तन्नो पिययमम्स, बहुमनित्री य तेणं । जाया विजाहरनिराणं
पौई। अनोबनेहाणबन्ध गमिण केचि व गया । विजाहराई। किबरोए य भणिो पिययमो। अब उत्त,
दबिमहं पियवित्रीयदकं, परत्थमंपायणफलो य जीवाणं मयो पसंमौयह । ता नेहि केणद उवाण ण्यं नत्य पायवं, जत्य में पन्नउत्तेण मह दंमणं मजायं नि। निवेद नियनिविठ्ठदेवउलममावे। माहेहि य इमम्म माहणं
Bom जमश।
Bom. सिविल ५Aनो. Bom.
नयं मरवर । + BCE .
Aबायं. om नि।
Page #693
--------------------------------------------------------------------------
________________
५८.
समराइचकहा।
[संक्षपे १६७
जणण, जेण पियविउत्ता वि पाणिणो ण्यं समासारजण पणटुपियविरहदका सहभारणो भवन्ति । अणुचिट्ठियं च तं किचरेणं । निविट्ठो नियदेवउलममौवे पायवो। माहिओ जणवयाणं । विश्वामित्रो पोगेहिं जाव तहेव ति। जाया य मे पमिद्धा, अहो पियमेलो त्ति । समुप्पन्नं तित्थं, कयं च । मे नाम पियमेलयं नि ।
पषो अवगच्छामि, तहिं गयम्म अचिन्तसामत्ययाए कप्पपायवाणं नियमेण पिययमा मंजोत्रो जायह ति । ता इमं एत्य कारणं । मंपा देवो पमाणं ति ॥ एयं मोजण हरिमित्रो राया कुमारसेणो य। चिन्तियं च राहणा। १० एवमेयं, न एत्य मंदेहो। अचिन्तमामत्या' कप्पपायवा । ना इमं एत्य पत्तयालं, पेमेमि विरबनियपुरिमपरिवारं 'तहिं कुमारं । अवि नाम पुज्जन्त से मणोरह ति। ममालोचिषा परिणाहा। भणियं च पण। दव, सयपुब्वं मण्, वियाणामि य प्रायं नवोवणाम तमुद्देस । संपयं ।। देवो पमाणं ति ॥ तो पेमित्रो महया चडयरेणं कुमारो। "हत्ये गहिण भणिश्रो राणा। वच्छ. संपाविजण पनि अवम्ममिहेवागन्तम्ब ति । पडिम्मयं कुमारेणं ॥
तो पणमिय 'रायाणं पणवरयपयाणेहिं पत्तो कर
१॥ •माए र वा CE transpose F. ना। ४ CE om. nil down to पनो कपब., B upplies this passage
i. maly. see, m. ५ BD रायं
Page #694
--------------------------------------------------------------------------
________________
१७०] .
सत्तमो भवो।
वर्यादयसे ितवोवणं। तावसजणोवरोहभौल्याए । थेवपुरिमपरिवारिको चेव पविट्ठो एमो। वन्दिया तावमा । पणमामित्रो हिं। नौत्रो य पणिणारेण पणेयतरसंकुलं तमुस । दिटुं' जिलदेवउल्लं । भणित्रो कुमारो। देव, । एमो ख सो उद्देसो, न-याणामि य विमेमत्रो कप्पपायवं
ति । नत्री विमलो कुमारो। समरियं मन्निईए । मा उण तावसिममेया विणिग्गया कुसममामिधेयम्म । गेणिजण च तं समागच्छमाणै तवोवणं विचित्तयाए कम्मपरिणामस्म भवियम्बयाए निरोएण अवविट्ठा पियमेलयममौवे। दिट्ठो • य पाए नागवलौलथालिङ्गिो प्रमोश्रो । समरियं कुमारमा,
उकण्डियं से चित्तं, फरियं वामलोयणे । तयो हिययनिग्गत्रो विय परिममन्तो दिवो दमौए कुमारो। तो मा 'अन्नउत्तो' ति हरिमिया, 'चिरात्रो दिट्टो' क्ति
बठिया, 'परिकामो' ति उबिग्गा, 'विरहमि जौविव' " ति सब्बिया, 'कुषो वा एत्य अन्नउत्तो' ति मवियना, 'पिविणो हवेच' त्ति विसला, 'पिरो पञ्चत्रो' ति ममा. सत्या संकिपरमनिमरं अजमुम्ब हन्तौ अविभावियपरमत्या नेहनिभरयाए मोहमुवगय ति। तो 'हा किमेयं ' ति
विसवालो नावलौत्रो। ममामामिया 'य पारि, नाव न .. बंपर ति। नत्रो वफपवाउनलोयणादिं परिसिता
. CEdवेष।
.A
.
Aswift, CERI
36
Page #695
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३७e
कमण्डनुपाणिएणं, तहावि न चेय ति। तत्रो प्रवन्दियमिमौहं। तं च अकलुणमान्दियरवं मोजण 'न भारयव्यं न भायव्यं' ति भणमाणो धावित्री कुमारो। दिहात्रो तावमौत्रो, न दिलृ भयकारणं। पुछियात्रो गेण । बुत्रो भयं भयवईणं । ताहिं भणियं । महामन्त, संसारात्रो।। कुमारेण भणियं । ता किं रमं प्रकन्दियं । तावमौए भणियं । एमा खु तवस्मिणौ रायउरमामिणो मजरायम धूया मन्तिमई नाम । एमा य देष्वनिोएण विउत्तभत्तारा पाणपरिचायं ववममाणे कहंचि मुणिकुमारएणं धरिजण कुलवणो निवेदया। अणुमामिया व णेणं । ममाटो व से ।। एत्येव नवोवर्णमि भत्तारेण समागमो। जाव एमा कुशवरसमाएसेणेव कुसुमसामिधेयरम गया तं गेडिजण वक्षमाणौ तवोवणं वौसमणनिमित्तं एत्य उवविट्ठा, न-याणमो कारणं, अयडंमि व मोजमुवगय ति। तत्रो प्रकन्दियं पाहिं। एवं मोजण हरिमविमायगमिणं भवत्यमणुहवन्तेणं पुखो- " रया कुमारेणं। वौरया तावसौहिं। कमण्डजसपिचपण समासत्या एमा। दिवो व पाए पञ्चासत्रो कुमारो। "संभका एमा, भणियाण। सन्दरि, पलं संभमेण ; न पहा कुलवरसमाएसो, पमोहवया ख नवमिणो वन्ति। सरसोदएण संपलं तं भववषो बयएं। ना एकि, गामो ..
.CE
।
Aom. CE muda
पुलर। (CDE addu
Page #696
--------------------------------------------------------------------------
________________
३९५]
सत्तमो भवो।
५(३
नवोवणं, निवेएहि एयं कुलवरस्म, जेण मो वि अकारणवालो एवं मुणिजण णिज्बुत्रो होस् । तावसौकिं चिन्तियं । नूणमेसो क्षेत्र से भत्ता; कहमन्त्रहा एयं जंपर लि। कलाणगिई व एसो। अहो णु खलु जुत्तयारौ विहौ, । परिममेयं जुवलयं ति। एत्यन्तरंमि पाणन्दवाइजशभरिथ
बोयण प्रणचिकणौयं भवत्यकारमणुहवन्तौ पथउपुलया उडिया मन्तिमई । निरूविया पलिणारेण । हरिमित्रो एसो। विदयाखित्तहियाण चिन्तियं च पोण । अहो देवस्म
घरिए स्वसंपया। अहवा ईदुसम्म पुरिमरयणम्म रमेणं १. क्षेत्र कसनेण होय ति। मयसमन्दरमंगया चेव महा
पुरिमा इवन्ति । ता किमेत्य अच्छरियर ; न वञ्चिनर सूरो दिवसलछौए ति । अत्रो मेहणि पिव मयलरजसह उभयं देवस्म पणमामि एयं ति। तो मविणोप्तिमाण जंपिय
मणेणं । मामिणि, अधेतब्बनामो देवम्म भिचावयवो ते १॥ पणमर । तत्रो तौए ‘मामिमालाणुरूवे पमाए पावस ' ति
भएिजण पुलोदय कुमारवयणं । भणियं च णेण । सन्दरि, गत्यि एयरम संभमाणुरुवो पमाविमो ति। तो पबित्री पणिणहो ॥ एत्यनामि अह किंनिमितं पुण
एसा पणभा बुद्धि' ति निरुवित्रो कुमारेण पाथवो, जाव .. पचनसन्दरो दिहपुन्यो य । तपो हरिमिएण पुत्रिो
| BCE om. Dald पारोमा, B I. murg
PACE रोय।
B पुसर CE पोर।
Page #697
--------------------------------------------------------------------------
________________
• ५६०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३६३
पलिणाहो। भद, किनामधेनो ख एसो पायवो। तेण भणियं । देव, न-याणामि, अदिट्टपुब्यो य एसो। तो पुछियात्री तावसौत्रो। ताहि वि दमं व संलत्तं ति। कुमारेण भणियं । कहं तवोवणासन्नो वि न दिट्ठो भयवई हिं। तावसौरि भणियं । कुमार, नाडबडकालागया पन्हे, गया । पुष्यो य एसो पएसो ति। कुमारेण चिन्तियं । नूणमेसो ख सो पियमेलो ; कहमबहा एवमेयं हवद । निरुवियाई कुसुमाई; दिहाणि य घणपत्तमाहाविवरन्तरेणं, जाव धवसाई जमक्षाणि य । दंमियाई पलिणाहस्म । तेण भणियं । देव, सो चेव एसो जहाइटकुसमो। कुमारेण भणियं। ता . पूएमि एयं कप्पपायवं ति। समाइलो भिलणहो। भह, उवणेपि मे पूत्रोवगरणं, पूएमि एवं अचिन्तमामत्थं कपपाथवं । तत्रो तेण समाइलो परियणो, उवणेयं फुलचन्दपाइयं पूत्रोवगरणं। कुमारेण वि सुद्धचित्तयाए पसत्यमाणमाहवन्तेण पूरो कप्पपायवो। महापुरिमगुणवब्जियाए ॥ थ बहामबिहियाए 'पायडरूवाए व होजण जंपियं खेतदेवयाए । वक, परितद्वा ते अहं रमाए मुद्धचित्तयाए। पूरो देवाणुप्पिएणं पिथमेलो। भावब्जियं मे चितं, अमोहदंगणाणि य देवयाणि इवन्ति । ता भण, किं ते पियं करौय । कुमारेण भणियं । भयवर, ता दमणो .. वि किं प्रवरं पियं ति । देवयाए चिन्नियं । पहिमाणधणे
Page #698
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
ख एसो, कहं किंपि पत्थर। ता मयमेव उवणेमि एवं मध्वरोगविसनिग्घायणममत्थं चारोग्गमणिरयणं ति। चिनिजण भणित्रो कुमारो। अणुरूवो ते विवेगो अलुया थ; तहावि परोवथारनिमित्तं मन बहुमाणेण गेल्हाहि एवं । पारोग्गमणिरयणं ति। तो 'माणणौयानो देवयात्री' क्ति चिनिजण 'जं भयाई प्राणवेड' त्ति भणिजण मबङमाणमेव पडिच्छियं भारोग्गमणिरयणं कुमारेण । वन्दिया देवया। 'चिरं जीवस' ति भणिजपा तिरोहिया एमा ।
तावमौहिं चिन्तियं । अहो कुमारम्म पहावो, जेण देव१. यात्रो वि एवं बहुमबन्ति ति। भणियं च णाहिं । कुमार,
परसमद णे मागहममयविहिवेला; ता गच्छामो क्ति। कुमारेण भणियं। मए वि भयवं कुलवई वन्दियो ति; ना समगमेव गछन्द । तत्रो परियणसमेत्रो गरी कुशवरममौवं । वन्दित्री च णेणा भयवं कुलवई । तेण वि विरमा ॥ मममयपमिद्धा पामीमा। दवावियं श्रामणं । उबविट्ठो
कुमारो मह परियणेण । निवरत्रो मे "कुमारवृत्तन्नो नावमोहिं। तो 'दत्तावहाणो कुमारं निकविजण परितुडो कुलवई । मबहमाणं 'ममप्पिया मे भारिया । भणियो कुलवरण । कुमार, किमवरं भौया। एमा खु मे
.
(E
PREom (Eमापरिषो। . BCEom. कुमार। REom.
CE माशामिला समामालिया
Page #699
--------------------------------------------------------------------------
________________
समरााचकहा।
[संक्षेपे ।.8
पधाया। परिच्छिन्नसमारस्म वि य गुणपखवारण महतो मम इमौए पजिबन्धो; तार अणुरूवं दडव्य ति। कुमारेण भणियं । जे भयवं प्राणवेद ॥ एत्यन्तरंमि कहमियाणिं न दट्टण्यो भयवं' ति मनुमिया मन्तिमई । परिसंथविया कुशवदणा, भणिया व णेण । वच्छे, प्रलं उब्वेवेणं, परिचय । विसायं । धम्मनिरया तुम; ता निश्चमविहिलो ते पहं। उवएमपउिवत्ती दंसणं मुणियणम्म ; मा य प्रवियचा सुज्ञ ति। तत्रो पणमित्रो इमौए कुलवई, पाउनियात्री ताव मौत्री, ममागया कुमारसमौवं । सो वि पूर्वजण मपरिवार कुलवर ममं मन्तिमईए निग्गयो तवोवणायो। करवय- १. दिणेहिं च ममागको वौमउरं। निवेदो मन्तिमरखाको रारणो। परितट्ठो राया। कारावियं वदावणयं । कयमाणो विमजियो (भिलणाहो । कुमारस्म वि पेडए विय रग्जे ममं मन्तिमईए विमयमुहमणु हवन्तम्म परवान्ता करवि वामरा ॥ अषया य विचित्तयाए कम्पपरिणामस्म प्रसार- ।। याए संसारस्म महाराय ममरकेउणो कयन्तो विव भावउिषो मनघाई घामयो; उपलयन्तं विय पन्ने ममुद्दारचं मूलं, एकतौ विय लोयणाई जाया मौमवेयणा ;
. . . . . . . --- ------ 13 धमायो। chadd रयं। . CE मासिषा ( = विषा)। MA परिमंडविया। I adds नावसजवोचियेषापारा। (B पक्षियो । A om. - CE •सबर।
A 07, D sec. m., CE prefix tra i
Page #700
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
५५०
'पायम्पियानो मन्धौत्रो, पयलिया दन्ना, समुहाची भासो, भग्गाई खोयणाई, निरुद्धा वाणौ। समागया बेजा, पउतारं नाणविहारं भोमहाई, न जात्रो य से विसेमो । नयो विसलं वेन्नमण्डलं, पदयात्रो अन्तेरियात्रो। निवे। यो एस वुत्तन्नो पडिहारेणं कुमारस्म । सो पण 'मए जौवन्नयंमि परमोक्यारिणे दहियमनवकालम महारायम ईरसौ प्रवत्था : पममत्यो य अहयं परिविहाणे ; ता धिरत्यु मे जोविएणं' नि चिनिजण मोजमुनगयो ति । वीरो वायौराए, ममामा मित्रो मतिमाए। भणियं १. पाए। अन्नउत्त, न समरेमि तं देवयाविधं पारोगमणिरयणं । ता तस्म एस कालो, परिचय विमायं, उवणेहतं महारायस्म। तत्रो 'सुन्दरि, माड समरिय' नि हरिमित्रो कुमारो। गहियं पारोग्गमणिरयणं । "निग्गवन्नाम
भवणाघो केण मंसतं निए प्रत्ये 'चिरं जौवस' क्ति। १" तो 'षणकूलमउणो' ति 'हरिमिषो सह व गो
नरिन्दभवणं, पविट्ठो नरवदममौवं । तत्रो मोचिजण हत्यपाए प्रारोग्गमणिरवणेण पोममित्रो राया। चिनामामत्थयाए मणिरयणम्म अवमन्नं सूख, पणट्ठा गैमवेषण, । चावरिया।
विधि। PA पायौर, ) चंदबरममिनमासिवनायकौशाए।
Dadds भपिका Eom. this sentence, Com. all down to ruीमि। CBE सरिविली
Page #701
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संझपे १.
घरियात्रो मन्धौत्रो, थिरोहया दन्ता, उवमन्तो सामो, अमिलियाई लोयणाई 'अहो किमेयं' ति पयट्ठा वाणै। थेववेखाए पुवमामत्यत्रो वि अहियथरमामत्यजुत्तो अडियो राया। 'अहो कुमारस्म पहावो' ति जंपियं वेव्जेहिं। हरिसिया मन्तिो । 'पणचियाो देवौत्रो।। राणा भणियं । भो पणदुसरण मे अवस्था अमि; तान विनायं मए, किमेत्य मंजायं ति। माहेश तमे। साहिवं जीवाणन्देण। परिमित्रो राया । भणियं च ोण। कांषु खानु प्रमयभूए कुमारे पहवन्तमि मचुणो अवयासो ति । लनिनो कुमारो। भणियं च णेण । देवयागरुपमात्रो एसो १. लि। रारणा भणियं । वच्छ, तुह मन्निया इमे पाणा; ता जहिक जोएयव ति। कुमारेण भणियं । गुरू तुमे । रारा भणियं । कुमार, अलाणीयवयणा' गुरु; ता मन बङमाणेण अणुचिट्टियब्वमेयं देवाणुप्पिएणं। कुमारेण भणियं । प्राणवेउ तात्रो। राणा भणियं । नमोनम्यो ।। अहं ति। कुमारेण भणियं । जंतुने प्राणवेह। रारण भणियं । वच्छ, गुरुबकुमााणरूवं फलं पावसु ति। 'निययावासे होहि' ति भणिजण विमज्जित्रो कुमारो।
Dalds चारपसायं मनौषि, Bi. marg. २ Dadds देखमंडपापोजेप, Bi. marg. PCE नि। Mss. , Doगे। ( CE om. next four words, B i, marg.
CE पो।
Page #702
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भयो।
महाविजण भणियो से निउत्तपरियो। नतहिं मम पणिवेरिजण ममागो वि कुमारसमित्रो कोर कुमारस पेसियम्बो ति। तेण भणियं । देवो पाणवेर ।
परन्तो कोर कालो। प्रनया व 'करिंचि विधाषि। अणमेयं बुत्त समागो पहाणमचपुत्तो अमरगुरु । निवेरो रारणो' । महाविजण प्ररमो पेण, भणियो व नेहसारं। भह, किं बहा अंपिएणं ; नौवियानो वि पत्रिो मे कुमारो। पडिवस्त्रं च एएण, जहा मए तमं ।
मोत्सम्यो। ता तहाणुचिट्ठियव्यं, जहा दो वि पो मई ५. चिट्ठामो ति। मन्तिपुत्तेण भणियं। देव, धनो कुमारी,
जस्म देवो वि एवं मन्नेर। ता जमाण देवेग ; एत्व भयवं विकी विय, उवउत्तो अहं । राणा भणियं । बहाव कुमारं एयरम ममागमणेण । गया वडावया। भणियो व
एमो। भह, कुमारं पेच्छस ति। निग्गी मनिपुनो। "पिन्नियं रणेण । इमं व एत्य पत्नयाल, जमेम गया न परिचई यह त्ति । जो वमौकयं रज्जं विमेणेण, माणलोगो य कुमारो। तमन्तरेण पवन्नमाणेण पम्प भणियो पई तारण । 'हारविहार विमेणो रगं, पणटुं च ण्यं सेणो
हरिमार' ति नेमित्तियाएसो। पारडं विसेणेय, .. वो पवमाणिया मामला, पौडियात्रो पयात्रो, सरियो
RAN, B शिवि। . B add बाम i. murg . B adds wमरवेल i. marg. IACE om CEuld am।
Page #703
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ०३२-.
चियायारो, बहमचित्रो लोहो । ता रहेव अवस्थाणं मोहणं ति ॥ एत्यन्तरंमि निवेयं कुमारस्म', जहा देव अमञ्चपुत्तो अमररारू धागो'; संपर देवो पमाणं ति। कुमारेण विद्धवावयस्म दाउं जहोचियं भणियं। लडं पवेमेह। परिमवसेण अटियो कुमारो, पविडो अमररारू, । समाइछिनो णेण, पुछियो सबङमाणं 'अन, कुसलं नायकुमाराणं' । तेण भणियं। देव, कुसलं । अयं च। देव, 'तमं न दिट्ठो' ति संजायनिब्बेत्रो विसेणस्म र दाजण तायणमुहष्पहाणपरियणसमेत्रो पयरको महाराषो । तत्रो 'हो ममोवरि मिणेहाणुबन्धो तायस्म' ति चिन्तिजण १. जंपियं कुमारेण। अन्न, बङमया विथ मे तायपपन्ना कुमाररवपयाणेण । अनं च। कुसडिई एमा पहाणं, जे रन भरधुरस्कमे जुवरायंमि पवजापवण्जणं ति। प्रमच्चपुण भणियं । जं देवो प्राणवेह । कुमारेण भणियं । प्रवि सन्दरो पयाणं कुमारो। अमञ्चपुत्तेण भणियं । देव, ।। सन्दरो; किं तु 'देवनिग्गमणेणं महारायपध्वजाए य पौडियात्रो पयानो मामिसालं चिय पत्ताण्यं मबनि । कुमारेण भणियं । कई विमेणकुमारे जौवमामि प्रशामिमामायो। एत्यनारंमि विक्लियं परिहारेण । 'देवो नौवउ'
१ D adds परिपारेष। B adds परबाट मंमिनो मनाया। RCE om. uext 3 words. ACE om: . Bom. भर, Di. marg.
(B Tv instead of tr
Page #704
--------------------------------------------------------------------------
________________
४४१]
सत्तमो भयो।
ति भणियं अमरगरुण । फुरियं च वामवणेणं कुमारस्म । तो चिनियमणेणं । हा किमेयमनिमित्तं ति। पहवा अलमनिमित्तामझाए; देवयानो भिवं करिस्मति । भणिया मन्तिमई। सुन्दरि, संपाहि कालोचियं अजस्म । तौए • भणियं । अन्नउत्तो पाणवेश। काराविया मरौरहि ।
ममपित्रो निययाशियारो। परिचित्रो पोण। पउत्ता विसेणरज्वमि पणिहौ। परदिणं च नियपरियणेण पवड माणम कुमारस पहनन्तो को कालो।
'यो य मन्तिमई अणेयमउणगणनिसेवियं कलयं १, विवोलेण सवणसहयं कृपयकुलपदुमंगौयं पुप्फफलानिमिय
मयमाई तमालपणभमरचणमरिसं वलेण 'पत्तयपयरेण निम्विवरं-किं बहा वायाडम्बरेपा-तेसोबम वि नयणमणणन्दयारिणं गयणयलमणनिहन्तं चिन्तामणिकप कप्पपायवं वयणेणमुरारं पविममाणं सुमिणमि पामिजण १५ परिबुद्धा । हरिमवमपुलरयङ्गौए मिट्ठो दायम्म समि
पत्रो । तेण वि य पफुणवयणकमलेण भणियं। सन्दरि, मयलतरलोकपिहणोत्रो ते पुत्तो भविम्मर ति। परिम्मणेऊण अश्यियरं तिवग्गसंपायणरथाए रखनो कोर
ICE add 1
RCE वि. .CE om. all down to बमेव परया . D hus the whole pashagu i.marg.
.BA Bim.। CAD om. वर्ष । .Bामि पर। - Bom.। 2 3 om. . B .वेषवेरोष।
Page #705
--------------------------------------------------------------------------
________________
५७२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ०१
कालो। तत्रो सोहणे तिहिमुडतनकत्तकरणजोए' कमेण पसूथा मन्तिमई । जात्रो से दारो । कयं उचियकरणि ।
रारण समरकेउणा कुमारेण य पट्टावियं से नाम पियामासमियं अमरसेणो त्ति ॥
अनया या पागो चम्पात्रो अमरगुरुपउत्तो पणिहो। । निवेश्यं च ण, जहा विरत्तमण्डलं विसेषं जाणिजण पथाउरमामिणा मुत्तावौढेण मयमेवागछिय थेवदियहेहिं व गहिया चम्पा, नट्ठो विमेणो, गहियं च णेण भण्डापारं, वमौकथं रज्ज; मपद जो पमाणं ति। तत्रो कुवित्रो अमरगुरू । माहियमणेणं कुमारस्म । 'पेइयं मे ।। रजमवहरियं' ति जाबो से अमरिमो । भणियं च णेण । पन्न, को मए जीवमामि 'कुमारं परिहवर । करम वा विसमदमाविभात्रो न होर । ता न संतप्पियव्वं पज्जेण । पाहावेमि थेवदियहेहिं चेव कुमारं नियरज्जे। एत्यन्तरंमि गुरुराखियं मत्तवारणेण, 'जयउ देवो' ति जंपियं अमर- " गुरुणा, फुरित्रो दक्षिणभुत्रो कुमारस्म । तत्रो चिनियमणेणं । जियो कुमारपरिवणमौलो पयलरमामौ । भणित्रो व अमरगुरू । अज्ज, निवेएहि एवं बुत्तन्तं महा
Bonm बर। P CE om. all down to afwerfadisi); D) hins these words in marg. CE om. ४ B adds नवरौ. CE add s। L ACDE पनि
(BD विशेष मार।
Page #706
--------------------------------------------------------------------------
________________
BBe]
सत्तमो भवो।
रायस्म । विनवेहि एयं, जहा एवं क्वथिए तुभं समाएसेण अवस्यं मए गमावं ति। 'निवेदयं अमरगुरुणा। कुविषो समरकेऊ । भणियं च णेणं । भद्द, न एस कुमारस्म परिवो,
अवि य मनं ति। ता पक्ष तमन्तरेण संरोणं । विखव। मझो खु एसो। पेसेमि य बब्जेव तत्य विखवं ति। षमञ्चपुत्तेण भणियं । देव, एवमेयं, महावि गहियो कुमारी समरिसेणं । ता मो चेत्र विकेवमामौ पेमौयउ ति। समर• केरुणा भणियं । भद्द, जं बहुमयं कुमारस्म । दिनो पहाण
विकेवो। तो श्रमरिमवसेष रायाणां पणमिय मि पेव १. दिवसे चलित्रो कुमारो। कहं ।
चलित्रो चलन्तचामरगमणन्दोलनकुण्डलमणहो । अमियसियायवत्तो रायगन्दं समारूढो ॥ सियवरवसण निवमणो सियमुत्ताहारभूमियमरौरो। मियकुसुममेहरो मियसपधारियन्दणविलितो। मामन्तेषि ममेरो दोघडतरङ्गारहवरमएहिं। नौमरियो नयरात्रो इन्दो ख सरोहपरिवारो। बररववहिरियदिसं बन्दिममुग्घुट्टविविहणयसहं । अधिवन्दिऊण पुरषो कवणकलम मशिलपुलं ॥ मोजण पडामहं विजयायणहिययदूमहं तुरियं ।
पायलिडं च वयणं एस कुमारो पयट्टो ति । 1 Bio utldaiदेसो वापत विपकी समस्यो । p Bom.
१ बरिषगा।
Page #707
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
[संक्षेपे १५०
तो भरिया निवमग्गा निरनारूमियसियायवत्तेहिं । खयकालखुहियखौरोयमलिखनिवधि व बलेहिं॥ 'पल्लेमि परतुरन्तो कौम मम किं न पेच्छसि शेयर । गल्यगयगनिहाउप्पित्यचुलतरयं रहं पुरत्रो॥ मह भिजण पन्थं 'उसमोलेनम इससे कौम । एन्तमणुमग्गलग्गं न पेचसे मत्तमायङ्गं ।। खच्चियवलोणतरयं खणन्तरं कुणसु मारहि रहे ता। जा जार एम पुरो निभरमयमन्धरं इत्यौ । रय निम्नाणं ताहे रायपहेस विउलेस वि नराणं । करिरहसंकापडियाण पायडा श्रामि प्रासावा ॥ पह बससमुदयमपियस्म तम्स नयराउ 'निफिउन्तस्म । निग्घोसपूरियदिसं गुलुगलियं वारणिन्देणं ॥ जयर कुमारो त्ति तो परिसभरिनन्तमव्वगत्तेति। भणियमह मेणिएहिं पावा को एत्य संदेहो ।। 'पत्तो च विसयमन्धि प्रणवरयपयाणएहि यरो वि। " दरित्रो मुनावौढो समागयो नवर तत्थेव ॥ एत्यनारंमि दूषो पवित्रो तस्माकुमारेण ।
. CE पेसि (=मयसि), B सिसि. . पोलिसि। २ AD बेघB चेव । . CE परसो., Dससो, Bउससास.रिसा.. CE = परमा। . B. B निप। ( BID have the following three lines instead of this one : नौ रोपारसमतिपथावरपिसो पौरो पनो विसयस दुमासमेवार। गाय सेवाममारपणापा । दरिलो ete.
Page #708
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भयो।
५७५
भणिजण भणिदकुमको वयणमिणं नौरमारेणं ।
मोत्तण पेयं मे र निययं च नाहि किं बहुणा। • रय मम शोर पोई डायसु वा जुल्ममनो ति ॥
गन्नण तेण भणित्रो मुत्तावौढो ममंभमं एवं । भणियं च तेण वि दमं मकक्कसं वंकमणिपए ॥ एवं चिय तह पौई हो वियाणमि निचियं एवं । किं पुण मए न गहियं रज्वमिणं मोयणढाए । जुलोण उ अप्पौई तमं तह जारयाण य भडाणं । जमलोयदंमणभया तहवि ठिो जुल्ममयो नि। कुवित्रो व तो दूषो जमलोयं पत्थित्रो तमं नूणं । रोसिसि जो कुमारं दय भणि निग्गनो चेव ॥ भागमण य मिटुं मयरा व अमरिमवसेण । परिक्के मरवणे जट्ठियं चैव दूएण ॥ मोऊण रमं वयणं विरमं दूयमुनिग्गयं नम । हिययंमि तकणं पिय अहियं कोणको 'जात्रो । धौरधरित्रो" विरोमो 'कहवि पयतेण निययहियमि। विसमपुरियाहरोठं पायभिउडौ पायरियो । जायं च पयरसोमं पि भौमणं तकणमि मे क्यणं । कोवाणबदुप्पे पलयंमि मियतविम्ब व ॥
१ CE लि।
. वाडम.. IB बाउनलो। . CELउपाय बनवाना। • बक्षित। GAD •परि।
{ CE
Page #709
--------------------------------------------------------------------------
________________
समरााचकहा।
[सं
हाण करेण कर कहकहवि खसन्तवक्षसंचारं । भणियं च पेण पद वि मोरहो व एसो ति विरदियहमि घुट्ठो दोस वि च बलेस ता य संगामो। गरथा कथा पसाया दोषि वि सुरेश भिवाएं। दाणं च बडवियष्पं दिवं दौणस्म अविनिवहा । । रणदिखसंठियाणं तुरियं रयणौ अदबान्ता । ताव व विधासमयगलगलतमयमशिलपसमियरयाई । पुण्यतरबतरणमगमणविसंवश्यचन्द्राई । पढमपरहियभारहिरहरहमारूढपत्थिवमथाई। निमियासिकुन्तपहिसमजाविलोवियदिखाई। धुमाधवषयवचलिरवलाचोलिजणियमलाई । बहामसहमन्दिणवत्रससुग्घुटुनामाई ।। पायपपरपरिवभरियदिसायसवहिरियजयाई । मामिपसायपधारय पत्तिसमुभित्रपुण्याई । मुलगमवेलाए धणियं अनोमबद्धबेराई । पावरियार परिमं परोपरं दोषि वि बसाई । जायं च महासमरं मरनियरोत्वरयायवाभोयं । निमियारिपारदारियपरन्तवरदरियपारकं ॥ तरवारढमहाभसेसपमुभित्रमत्तमाय । मायापचमढणभौषविहानभौरमणं ।
१
पनि
विवाद
: CE पनि
।
Page #710
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६५]
सत्तमो भवो।
हमारहिवणुपेमियखुरुष्पविजन्ततधयनिवरं । निवाडियनियमाहणमरराममंमिलियनरणा ॥ एहि दो किं इमिण हकारिजलवलियभजनियरं । असोजगन्धामिणमच्छरियपहावियगहन्दं । परितसहडपुणदयाहिरामणविममनतिर कबन्ध । अकोबरहसपरिणयगइन्दवियनितभडान्धं ॥ श्रामिमगन्धवसागयबहुरावारावबहिरिथदिया। बडकरगिद्धवायममहामंहारयमहग्गं । एवंविरूमि ममरे मुत्तावौढेण दप्पियं पि दढं। उठेऊण 'य निहयं सेणवलं अमरिमवमेण ॥ भग्गंमि मेणराया बन्दिममुग्घुठ्ठपवर नियगोत्तो। ममुवटियो ममाहयवरर वष्फलमन्वदिमं ॥ पावडियं तेण ममं तो ममरं मुखतियमकुसमोह। परिभासंघरियभडोहमंकुल तकणं चेव ॥ पायलायडियजीवकोउिचक्कलियचावमुक्केहिं । अप्फुलं गयणयक मरेहि घणलहरेहि व ॥ वरतरयखरखुरुकयधरणिरोहेण उपयसरमिई । मंजणिय वसतिमिरं भरियार "मान्तगणारं ॥ प्रमोबावडणखणखणन्तकरवासनिवहमंजणित्रो । नरिनियरो व समन्ना विपरित्रो मिरिफलिमोहो।
१ CERE . ADU
A D वाफ.. 8 पुष्प ( ) " (D. मन .. fare
37
Page #711
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४६५
रणवररवायलणदूरद्धयघोलिरग्गधोरकरा । मेह व राजुरालिन्ता रसिंस वरमत्तमायणा ॥ निकरुष्णुकुडिया रहाण धुव्वन्नया चिरं मट्ठा । सरपणजालन्तरिया धवलधया रायइंस व्व ॥ महामिवियडदारियकुम्भया गरुयजनयनिवह व्व। । वरिसिस वरगइन्दा जलं व मुत्ताफलुग्यायं ॥ निहायात्यिपारकचकवणविवरनिभरपलोडा । वरभउमौसकत्तियमिरयममुखमियसेवाला ॥ मायाकरफायणविसमसमुत्यलाइलिरतरङ्गा । गय दन्नावरवडिया लोसन्तुत्थलियडिण्डौरा ॥ कुचरवरवियज्यडा विउडियभड विडवपायडियकूला। करिमयपरकरा रहिरवसावारिणौ बूढा ॥ दय भौमणसंगामे जलहरसमए व निहयनियसेने । गाढं मुत्तावौढो मेणकुमारेण परिषद्धो ॥ पायारेजण दढं काउं सरमिहबहुमयं जुल्छ । परिपारं पारन्नो पहो तिखण खग्गेण ॥ ततो व विसमदिवोद्दभिउडिरतन्तनेत्तदप्पेको । चायन्तो परित्रो मुच्छाविहलो महोवढे ॥
------- ---...-... -- -- ------- . १॥ पोहा
पनिषा. CE परिया, ॥ परिसिया। .CE विपि, पिया।
निवर। . (CE : Dr. m.. B दोड़ि। .A मुभावोगे।
Page #712
--------------------------------------------------------------------------
________________
४७५]
सत्तमो भवो। . ५७ उग्घुट्टो जयमहो जियं कुमारेण पेच्छयजणेहिं । जयमिरिपवेसमजलतरं व समाइयं वरं ॥ कुमारेण वि व मुत्तावौढपोरुमायड्डियरियएण 'तालयष्टवाएण चिन्दणमलिलमुकणेण मयमेवामामित्रो मुक्ता• वौढो। सहा पोणं चेयणा। भणियो कुमारेण । माड भो मरिन्द, माज अणुचिट्ठियं तुमए नरिन्दाणुरूवं, न मुखो पुरिमयारो, न पडिव दौणतणं, उन्नालिया पुम्वपुरिमडिई। गहियं मए इमं रख्नं, न उण हम कित्तौ। तान
संतप्पियम्वं तुमए । विसेणराहणो वि पत्रिो भाया तुम १. ममं ति। सबङमाणमेव नेयाविषो प्रावामं । बडा वणपट्टया पूरजण पेमित्रो निययरज्ज ।
মযিক্ষ্মী স্বসমৃদ্ধ। স্বল, সবিজ ইন্থি বলাই विसेणमहारायं। तेण भणियं। जं देवो पाणवर । प्रवि य, देव, अहाणं' पि जुत्तमेव चम्पागमणं । तर्षि गो • अयमेव "पेमरसाद महाराषो। मेणकुमारेण भणियं ।
अन्न, गलामो पम्पं । मारात्री पुण विमेणो, जस्म ताएण पहिसेत्रों को ति। मन्तिणा भणियं । देवो पाणवेर। पेमिया ोण विसेणममौवं कर पुरिमा, भणिया य एए। वत्तम्बो तुहिप कुमारो, जब देवो
CE om.. D) i nale PCE बाय . randl air, सवि. In m. . • सलिलाम । .A Tार्य। ४) पोषरसर । तुम
Page #713
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४७३
पाणवेद 'एति, पिरपियामहोवब्जियं रख्खं कुणम् ति। गया ते विशेणसमौवं।
कुमारमेणो वि प्रणवरयपयाणएहिं ममागो पम्पं । परितडा पउरजणवया, निग्गया पञ्चोणिं, पूरया कुमारेण । विनत्तो य ऐहिं। देव, पविससु त्ति । कुमारेण भणियं। । पपविढे महारायविसेणंमि न जुत्तं मे पविसिउं। 'तेहि वि व विरत्तचित्तेहिं होऊण विसेणं पर कुमारसेणरम महाणुभावयं नाऊण 'चन्हाणं चेव भवियब्वया, पं कुमारो एवं ममर' ति चिन्तिजण अभिप्पेयं भणियं। देवो चेव बड़ जाणर् ति। पावामित्रो बाहिरियाए। अदछन्ता १० करवि वामरा। समागया ते विसेणममौवमणपेमिया पुरिमा । निवेदयं च णेहिं श्रमरगुरुणो, जहा कयङ्गलाए 'नयरोए दिलो कुमारो ति। विधायो ऐणं कुत्रोवि एमो देवपरामो। निवेदो य से पन्देहि अनसंदेमत्रो । तत्रो मित्रो विसेणो, पयाविहाणं पि मिलाणं से वयणं । ।। पावेण वि य गहिरो मचरेण । निरुहा से भारती। कहकवि जंपियमणेण । नाहमेवं परभुयबसोवधियं करेमि रवं। ता गया तुमे, 'न य पुणो वि भागन्तव्यं "नि । भिणिजण बहुमाएं च नौसारिया अहे। संपर धब्बो
| CE have only aft ufuri p Aandels foi . BOK & geari i BD adil on patil
ACE om CE om.
Page #714
--------------------------------------------------------------------------
________________
१३]
सत्तमो भवो।
पमाणं ति। अमचेण चिनियं। प्रभवो खुसो मौए संपयाए, जगन्तरवेरित्रो वि य महारायम। ता रम व निवेएमि देवम्म ति। निवेश्यं पण 'निष्कासो 'ने परिम्ममो" ति । विमलो कुमारो । भणियं कोण । पन्न, । अन्वयारनच्चियं ख एवं ; विण तारण मागविणेण य
को गो रजेणं ति। श्रमचेण भणियं । 'एवमेयं, नावि एमा जीवलोयटिद ति। परिचयउ विमायं देवो। पयापरिरकणं पि फल व महापुरिमाणं ति । कुमारेण भणियं । अन्न, मपुलपरिरकियात्रो धन्नात्रो पात्रो ॥ • एत्यन्तरंमि "कुत्रोड कुमारयुक्त प्रायषिय 'महापुरियो खु एमो, उचित्रो मंजमधुराए, कवंर पोण निरत्ययं पहिगरणं : ता उद्धरेमि एयं मंमारायोक्ति करुणापत्रहियो परियरित्रो पणेयमावहिं समागो
कुमारस्म जुनबप्पो हरिमेणायरित्रो नि। ठिो बट्टयोए १५ काणणे। विनायो नोएण, जहा एमो भयवं हरिमेणराय
रिमि ति। मवणपरंपरा य ममागो लोयपउनिपरियाणणापउत्ताणं मवणगोयरं। गमित्रो हिं जाव दिट्ठो ति। तो निवेश्यं परिहारौप, नौए वि य कुमारमेणम्म । हरिमित्रो कुमारो। विश्वं परिभोमियं परि
ICEom.
२
पयायो। सिपा
. 4
m. Buld देव। .पयो।
A om
Page #715
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२
समराहचकहा।
[संक्षेपे ४८३
पारोए निउत्तपुरिसाण । भणित्रो ऐण घमररारू। अन्न, अणमा अमयबुट्ठी 'तायागमणं । तेण भणियं। देव, धनो तुम, भायणं कमाणाणं । कुमारेण भणियं । ता एहि, वन्दामि तायं, करेमि मफलं जौवलोयं ति। अमर्षण भणियं । जे देवो पाणवेह । रंगो नट्ठसोयं काणणं । दिट्ठो । य रोण मारोदयं विय विसङ्कचित्तो विरहित्री मोहतिमिरेणं संगो नाणमंपयाए निरयारबम्भयारो परिणत्रो सदभावणहिं मनविसेमो विय निरञ्जणो अपडिबडो उभयलोएस निदंमणं धमनिरयाणं चिन्तामणे मिस्मवग्गस्म मुत्तिमन्तो विय मुक्तिमग्गो भयवं हरिसेणायरित्रो १० त्ति। 'वन्दित्रो अञ्चन्नमोहणं प्राणमणुहवन्तेणं कुमारेणं । धमलाहियो य पोणं । तो भयवन्तमवलोडजण रोमचियो कुमारो। समागयं प्राणन्दवाई। भणियो य भयवथा । वच्छ, भावधयो विय मयलचेट्टासुन्दरो तुम, मेण तह निगमणनिव्वेयायामिएण मए पत्तं ममणतणं । उवाएयं च ।। एवं पयनिग्गुणे मंमारवामंमि, न पुण किंचि अन्न। किलेभाषामबहुलं ख मणुयाण जौवियं। संपया पायणत्वं पि भोपुरिसिथापायं निरत्ययमणुड्डाणं, जेण परपौगायारौ दावहा संपया। अयण्डमणोरहभङ्गसंपावणुलत्रो पावर
ACE om . बंदिस।
गया। (
विदरिस । (AID विचारसरण।
।
Page #716
--------------------------------------------------------------------------
________________
५..]
सत्तमो भवो।
५५
निजियसुरासुरो मञ्च । बायाणवफलं व थेवं पि पमायचेट्टियं । एत्य मुगिहीयनामधेयगुरुमाहियं मे मासु 'वायं ति॥
अस्थि रहेव जम्बुहोवे दौवे भारहे वासे उत्तराको ' विमए बद्धणारं नाम नयरं, अजियवद्धणो राया। तत्व मद्धो नाम गाहावई होत्या, चन्दा य से भारिया, सुत्रो य से मग्गो। पुवकयक्रमपरिणामत्रो दारिहाणि य एयाणि । अनया य मरणपज्जवमाणया जीवसोयम विवको
मद्दडो । कयं उद्धदेहियं । परन्तो कोर काशो। पौव१. माण च चन्दा उयरभरणनिमित्तं परगिहेस का करित.
माढत्ता, मग्गो वि पडवौए मागिन्धणारयं त्राणे ति। परबतो कोर कालो। पाया आगमणवेलाए चेव मग्गस 'पासण्डमेटिगेहे जामाउरो भागो नि। उययाणयण
निमितं हसारिया पन्दा। पुत्तो मे भुखिनो भागमिस्सर ५५ ति विजण सिहए भोयणं माणारभएणं - बन्धिजण
किडियादवारं गया तत्य एमा। थववेलाए व ममागो मग्गो। विमुक्कं मागिन्धणं । निरूविया जणणौ। जाव नत्यि क्ति खुहापिवामाहिभूयत्तपोण कुवित्री एमो। म निकवियमणेण मिजयं। शेववेलाए य बूढे वि पाणिए वाकाथाए .. मेडिमाणमेकिं न किंचि वि दिन्नं नि पवित्रा दौणया
।
. A विनय. BCE . BDचामा
पमर B मड.. Uter. Y BCEom. next words,Di. marg.
Page #717
--------------------------------------------------------------------------
________________
५०
समराहकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५..
अवठ्ठद्धा महाविमाए विदाणचित्ता समागया चन्दा । तर नहा पेच्छिजण कोहवसरणं जंपियं मग्गेणं । तहिं गया
व सूलियाए भिन्ना तमं ति। वौमरिया बेला अम्हाणं कुहाभिभूयाणं । तौए वि किविणभावेण नहा दुरुपौरिपाए जंपियमिणं । तुज्झ पुण विना इत्य त्ति, जेण सिक- । थाम्रो वि गेपिहऊण न मुञ्चमि ॥
एत्यनारंमि एवं विहवयणदुचरियपञ्चयं बडूमिमेकि कम। परसन्नो कोर कालो। पनया य विचित्तयाए कमरिणामस्म भवियवयाए 'य एएसि विमिट्टफलमाहगत्तण जौववौरियम माणतुङ्गगणिसमौवे पत्ता इमेहिं जिणधम्म- .. बोहो, गहियं मावयत्तणं. पालियं कंचि कालं । पवड़माणसहपरिणामाण व जात्रो चरणपरिणामो। पवबाणि पषज्वं । पालियं चारितं । परिमकाले य काजण संलेषणं भागमभणिएण विक्षिणा पदण देहपञ्चरं समुपत्राणि देवलोए। नत्य वि य ाउयं पालिऊण पढमयरमेव ।। चुत्रो सम्गदेवो। ममुप्पो रहेव जम्बुहौवे दौवे भारहे वासे तामलित्तौए नयरौए कुमार देवस्म मेटिम्म जिजुयाए भारियाए कुकिमि पुतताए ति। जामो कालकमेणं । परट्टावियं च से नाम परुणदेवो ति। पत्तो कुमारभाव ।
A मगर
: Ms. B breaks off alter मारतुंग।
र। Fadals an
(DE: विरिवस: oladds to
बयार. जिसमोर
Page #718
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
५१२]
५५
एत्यन्तरंमि चुत्रो चन्दाजीवदेवो। ममुष्पत्रो पाउनावहे नवरे जमारचटिम ईजलाए' भारियाए कुरिषि रवियत्ताए। जाया कामकमेणं। पाठ्ठावियं च से नाम
देहणि ति। पत्ता कुमारिभावं। भवियब्बयानियोगेष • दिवा अरुणदेवम्म । अवत्ते चैव विवाहे जाणवतेण ववारणनिमित्तं महाकडाहं गत्रो अणदेवो। ममागचमाणम विचित्तयाए कम्पपरिणामम्म विवस्त्रं जाणवतं । 'महेमरद
प्रो फलहएण सजिऊण जलनिहिं लग्गो ममुहतौरे। कहाणयविसेसेण' समागत्रो पाडलावरं । भणियो ' महेमरेण। कुमार, एत्य भवत्रो ममरकुलं ति; ता तर्षि पविमन्ह । परुणदेवेण भणियं । पन्ज, न जुत्तो मे एथावत्थगयस्म मसरकुलपवेमो । महेमरेण भणियं । कुमार, जर एवं, ता चिट्ठ नाव तमं एत्य देवउले, जाव पाणेमि हसायो
अहं किंचि भोयणजायं ति। पउिसमयमरुणदेवेणं । नको १॥ महेमरो पविट्ठी पाउलावई। नुवत्रो अरुणदेवो 'तत्य
'देवले । श्रद्धवाणग्वेएण य ममागया मे निहा। __पत्थन मि उरलं देरणौए पुन्वभवमंचिय' 'तुम पुण विका इत्य ति, जेण मिलयात्रो वि गिहिजण मयं न भुनमि' ति एवंविश्वयणदरियपक्षयं मंकिषिटका ।
ICE , AF मशर PAdd नायरपवनय । ( DCE om, F before
. पविले ।
Falkel Pom. 9 DF de oj wford arfe 1
I
Page #719
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५१२
भवणवाणसंठिया गहिया तारेण । दिडं से महामान्य লাথিউসুষ'। অরুন্থিল আর গলায্য म तौरर गेहिउँ, कड्डिया गेण हुरिया। ब्जियं से वयणं, हिना य हत्या। गेपिहजण कडयजुयलर पचाउमारहो। दिट्ठो उन्माणवालौए। अवन्दियं पाए। । धाविया दण्डवामिया। पलाणो तकरो। दिट्ठो य दण्डवामिएकिं। धाविया 'एए तकराणुमारेण । तकरी वि (दयगमणखौणमत्ती मामममावरियाणणो 'न एमि पत्रो परं पलाउ' ति पुग्वण्डियं चेव पविट्ठो तं जिलदेवउलं, जत्य अरुणदेवो ति। एत्यन्तरंमि य उरखं अरुणदेवस्म ।। पुष्यभवसंपियं, जहा 'तहिं गया व सूलियाए भिषा तुम, वौसरिया वेला अदाणं कुशभिभूयाणं' एवं विहवयणदुश्चरियपचयं मंकिलिट्टकम्यं । तकरो वि व 'एम एत्य उवात्रो' ति वरुणदेवसमौवे मेखिऊण कउयजुवलयमणाई कुरियं पुम्वभण्डियं व अभिडियो अन्धयारमंगयं मिहरदेस । ।" अडियो अरुणदेवो । दिट्ठमणेण कडयजुवलं कुरिया । कम्मपरिणवरेण गरियं च शेण । 'नूणमेयं देवयाविद ति मंगोवियं उडियाए । गहिया कुरिया। 'एमा पुण कई' ति निश्वयनम्म ममागया दण्डवामिया। ते पेच्छिकण
. CEN • जुय। . Frequently spelt i. .Fसपियं।
(ifal = मुन्धित।
यते। - बोडियार।
A जब । ( पुर।
Page #720
--------------------------------------------------------------------------
________________
सत्तमो भवो।
संखद्धो परणदेवो। 'भणियो य हिं। परे दुराचार, कहिं वचसि । तो इत्यात्री व निवग्यिा कुरिया। गहियो दण्डवामिएहिं। भणियं च णेण। पन्न, किं मए कथं । दण्डवासिएहिं भणियं । जं देवचोदया करेलि ना ५ समषितं कउयजुयश । अरुणदेवेण भणियं। अब, नवाणामि कड्यजुवलं ति। तत्रो कुतिया दण्डवासिया। ताडित्रो य हिं। भयाभिभूयम्म प्रजगोवियं परियं कउयजुयलं। गहियं दण्डवामिएहिं। नियमित्रो एयो ।
गौत्रो नरवरममौवं । मागियो एम वायरो नरवरमा । १. सरित्यं पेचिजण जायमरण भणियं रारा। नेह,
सूखाए भिन्दा ति । तमो नरवरसमाएमाणतरमेव नौषो वन्मत्यामं ति। भित्रो मूसियाए।
एत्यनारंमि घेत्तण भोयणं पागधी महेमरो। निरवियं देवसं। न दिट्ठो अरुणदेवो। गमिषो पामबदेसेस । "तहवि न दिट्ठो ति। पाउलौडो महेमरो । पुचिचा
णे देवउलममौवारामवामिणे मालिया। भो एवं विक्षो सेटिपुत्तो रमाबो देवउलाको कुचोड गच्छमाणो न दिडो भवन्तहिं। तेहिं भणियं । पन्च, न दिट्ठो; गरियो एत्य
चोरो, संपयं वावारको य। ता न-याणमो जर कोडएण • तत्य गत्रो ति। तत्रो मखद्धो महेमरो। भणियं च ण ।
१) भविषम
CE om.
• CE saml X A on.
Page #721
--------------------------------------------------------------------------
________________
५
समराधकहा।
[संक्षपे ५२५
भद्दा भद्दा, कहिं ' वन्यथामं। मारियं मालिएहिं। विमलचित्तो गो महेमरो। दिट्ठो य णेण सूलियाविभिन्नदेश दावणं प्रवत्थमणुहवन्तो अरुणदेवो। 'हा मेडिपुत्ता' त्ति भएमाणो निवडियो' महेमरो; मुछियो य एसो। कोज्याणुयपाहिं ममासामित्रो पेच्छयजणेहिं। पुचित्रो । "य हिं। अन्ज, को एसो सेडिपुत्तो ति। तो सगग्गयं भणियं महेमरेण। इन्त, किमेयाए कहाए। 'निवृत्त कहाणयं । एसो ख तामलित्तितिलयभूयस्म पुत्तो कुमारदेवस्म रह नयरवत्थव्वयस्म जामाउरो जमाइसम्म वहणभङ्गण विउत्तपरियणो अज्जेव इमं नयरमागो नि। . भणियो य मए। कुमार, एत्य भवत्रो मसुरकुत्रं ति; ता तहिं पविसन्ह । ती अंपियमणेण। अब, न जुत्तो मे एयावत्थगयरम मसरकुलपवेमो। मए भणियं । कुमार, जर एवं, ता चिट्ठ ताव तमं एत्य देवउले, जाव त्राणेमि हट्टानो पहं किंपि भोयणजायं ति। तत्रो पडिम्मयमणेण। गो । व पायं पावकयो । ममागत्रो घेवूण भोयणं । निरूवियं देवउसं, जाव न दिट्ठो नि । तो पुछिया माम्लागारा । पिसणियमणेहिं, जहा 'गहिरो पयं चेव देवउलामो चोरी वावारो थ; ता निरुवेहि तत्य, जर कोडगेण गो' नि। TAom.. CEहिं २Dwinnerulila धरौ । C'EF on
जपियं। IF नियन। . (Eom all down toपो पर दियो। C DEned नसावारण विकसित निविषयमर पर
Page #722
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३०]
सत्तमो भयो।
५
निवित्रो वथामे । अत्रो परं 'एम दिहो' ति भणिजप निवरिमो धरणिवठे तत्तवालुयागचो विय माचो तडफरिनो धराए। उहिजण मिलानो अप्पाणथं वहिष
माढतो नि । धरित्रो पेच्छयजणेहिं । फुहो य एस वायरो • लोए । तत्रो प्रायषित्रो जमाइशेण । देवणिं घेतूण भागको एसो। दिट्ठो गेण अक्षणदेवो पञ्चभिवात्रो य। 'हो मे पात्रय' ति मुछियो मह देवणौए । ममामामित्रो परियणेण। भणियं जमाइशेण। कहाणि मे नौमारे । न मष्णेमि एयं मोयमंताव विसहि : ता परिषएमि नौवियं ५. ति। सवणपरंपराए 'एयं मोजण कुवित्री दण्डवामियाण
राया। भणियमणेहिं । देव, मनोलो एम दिट्ठो, न इण "चन्हे जोर मिणे ति। पच्चारणो णेहिं राया। समागको जसाचपञ्चायणनिमित्तं वज्झत्यामं राया। भणियो
य पण मेट्ठौ। पच, देवं एत्य पवरणभर, न उण ।। पमाण बुहो। ता असं इमिणा नवमाए। एवंवित देवपरिण ति।
एत्यमारंमि 'एयवरयरेणं परिपुमति एत्य बहवे पाणिणो' ति मुणिजण ममागको भय पणाणे देवमाङसमेत्रो अमरेमरो नाम गणारो। तप्पहावेण महेस
१CE PACE: ... ; im . परि नापिकनि. In air. I नियो, I (A all- व्यारिख खियाउ पारमनानी पाया।
Page #723
--------------------------------------------------------------------------
________________
५८.
समाचकहा।
[संक्षेपे ५३५
राईणं वियसिनो सोयाणुबन्धो। अहो अउम्बदंगो भयवं पसको नियमपूरो 'च। जाया धम्मसवणबुद्धौ । कयं भववो नियमेहि उपियकरणिनं, मोहित्रो धरणिभात्री, विरिमियं गन्धोदयं, विमुक्कं कुसुमवरिस, विउब्वियं कक्षणपउमं। उवविट्ठो तत्थ भयवं अमरेसरो, पत्थया धमकहा। । भणियं च णेण । भो भो देवाणुप्पिया, परिचया मोहनिदं, जग्गेह धम्मजागरेणं, परिहरह पाणवहारए पावट्ठाणे, अनौकरेह खन्तिपमुहे गुणे, उज्यह भाववेरियं पमायं । पमायवमत्रो हि जौवो थेवेण वि प्रणयारदोमेण विवायदारणा पभूयकालवेयणिज्बाई बन्धेर कमाई, विवाएणं ।। च पावेर मारौरमाणसे दुके, जहा एम अरुणदेवो देरणी
। नत्रो नरवडपमुझेहि पुछियो गणहरो। भयवं, किं कथमहिं। एत्थन्तरंमि माहियं भयवथा नाणसूरेण पुब्बकरियं कायं। पहो एहामेत्तम वि दुक्कडरमा ईरसो विवागो त्ति संविग्गा परिमा। मुछिको अरुणदेवो देरणे ॥ थ। बहा चेयण, समुष्पवं जाइमरणं, अवगमो संकि सो, पावरिषो सहपरिणामो । भणियं च हिं। भयवं, एवमेयं,
भववया पारडं ति। संभरिया पहेहिं "पुम्पलाई । पाविया विधषयो। एवंविधा कमपरिणर ति P Afm, 1) adds fo sec. m. CEF fordi . .. डय
add बलरमि । . CEom एम. D. marg. Falds निचिनामरिकया।
.ANोतो।
Page #724
--------------------------------------------------------------------------
________________
180]
सत्तमो भयो।
अवगयं अल्माणं, समुपनो संवेगो। ता पचखेति भयवं प्रमाणमएमणं ति। प्रवणेहि जारजरामरणरोगसोगभयं। भयवया भणियं । अणुरूवमेयं इमाए श्रवत्याए। विसद्धपञ्चकाणं हि श्रवणे' भवपरंपर, उठाएर दोग्गर, घरे • मोग्गई ए, माहेर सरनरसुहाई, मणेर परमनिम्याणं । तयो मरवसेटिसंमएण पञ्चकायमणमणं, हिन्दिो पति भयवं अमरेमरो। भणियं . हिं'। भयवं, सळणे माणुसत्तणं, जत्थ तमं धमारहो। विचित्तकमपरिणम
वमयाणं किंचि वसणमेयं । ना पारसउ भयवं, किं । अहिं कायब्वं ति। भयवया भणियं । कयं कायम् ।
तहावि 'कोह मब्वभावेस दरकमूलं ममत्तं, भावह निरवसेसेस जौवेस परमपयकारणं मेनिं, 'दगुंछेह सद्धभावणं पुम्बदसलाई, बहुमनेह नित्थयरपौए नाणदमणचरित्रे,
चिन्नेह पमायवत्रणेण परमपयमरूवं ति । परिस्मयमणेति । १५ पारद्धं च एवं महासत्तौए।
एत्यन्तरंमि मंवेगमागएण जंपियं नरिन्देणं । भयवं, जर एहहमेत्तम्म वि दक्कडस्म ईमो विवात्रो, ता किं पुण अपहविस्मन्ति एए हामपमायवमया अणवेरियकारिणो पहारिमा पाणिणो ति। भयवया भणियं। महाराष,
.
. : .रोबसो . CID
mm राममोमो.
बोसfroen बावरण।
नि। A दुसरे
Page #725
--------------------------------------------------------------------------
________________
५६२
समीकहा।
समगावकहा।
[संक्षेपे ।
रसी व एसा कमपरिणई, एहहमेत्तपमायणणियाम व एवमाइयं फलं : पहिययरमंचियस्म छ तिरियनारएसं ति। तत्य तिव्वात्रो विडम्बणाको पहयकालात्रो य । तयवेकाए यचं किंचि एवं ति। एएणं व कारणेणं अंपियं तिखोयगुरुण । महाहिलामिणा खु थेवो वि वब्जियवो पमात्रो।। पवि य। भकियव्यं विसं, मंतप्पियन्वो वाहौ, कौलियब्ध जसणेणं, कायवा सत्तसंगई, वमियव्य भुयङ्गठिं; न उण काववो पमानो। इहलोयावगारिणो विमाई, उभयलोयावगारी व पमानो ति। अविथ । पमायमामत्यत्रो, महाराय, परिचयन्ति नौवा मयत्यं, पयन्ति मरहममकब्जे, १० न जोएति प्रायई, न पेच्छन्ति पत्युयं, न मुणिन्ति गुरुसाघवं, न बहुमबन्ति गुरूं, न भावेन्नि सुहामियं । तत्रो व ते बन्धिजण पावकण्याई विवाएण तेमि नारयारएस परमामुट्ठाणेसु नत्यि तं किलेसट्टाणं, न पावेति ति। रावणा भणियं। भयवं, पत्थि उण कोइ उवाचो इमम ।। पासेवियम । भयवया भणियं। अत्यि। रारण भणियं । कौरसो। भयवया भणियं । मन्वारम्भपरिग्गागएण परिक्तमत्तधणे िपप्पमायाराहणं ति। अप्पमात्रो हि नाम, महाराय, एगन्नियं ककवाहियोसई, पणिन्दियं भव्वखोए, चाणनियं बुराणं, मत्वा महाणभावस्मा, निष्पचवावं ..
.... .
-- ..... ....... - HD. C डय। Catal
लोय., Dpr. m.
hdवविवा?
.पया
Page #726
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५०]
सत्तमा भवो।
उभयलोएसं, उछायणं मिच्छत्तम, मंवडणं नाणपरिणईए, जण पप्पमायारसयमा, माहणं सयलकालाणाणं, निम्बसायं परमारोग्गमोकरम । पडिवनापमाया खु पाणिणो नयण
भूरमेव अप्पमायमामत्येण 'पत्रमाणसंवेगा निरदयारमौल५ पाए स्वेन्ति महापमायमंचियाई कमाई, प्रभावो निमित्तम्स म बन्धन्ति नवाई। तो य, देवाणप्पिया, म्वविजण कमजालं संपाविजण केवलं अपुणरागमणं जाइजरामरणरोगमोगरहियं निरुवमसहममेयं मोकमणुगच्छन्ति, म सेवनि
ते पुणो पमायं ति। राणा भणियं । भथवं, किंत्र पडि१. बबो पप्पमात्रओ एएहिं, जेण एहस्मेत्तं पि पमायचेट्टियं
एएमिमेवर परिणयं ति। भयवथा भणियं । मयाराय, पडिवनो; किं तु विममा कमपरिणई; न अप्पमायमेत्तेण निरवसेमा खवौयद, अवि य अपमायारसाणं ; न परिवत्रो
य एसो रमेहिं । परमायमेतण वि य ग्ववियाई एवं विहार । बडविहारं बडयाई एएहिं, बिनो य पुणो वि एवंविह
दचरियथेऊ अणुबन्धो सेमकमाणं', भावियं बौयं अप्पमायादमयस्म । ता धनाणि एयाणि। एहहमेतो चव एएसिं एस किलेमो। पत्री व भणियं भयवया विश्यसंसारमोखसक्वेण । परममयमेव काययो अप्पमात्रो, विम.. मेण संभरियम्बाई पुम्बदछडार, मंवेगाडमएण निन्दियम्माणि,
1) यब
: मेयं। Cum. बमाचारकाधार बाया।
38
Page #727
--------------------------------------------------------------------------
________________
५६.
समराकहा।
[संक्षेपे
-
अप्पण विसुद्धविररभावेण निवेदयवाणि गुरुणे, निम्वियपेण कायव्वं विधिपुवयं पच्चित्तं। एवं विवखभूयविमिट्टमुहपरिणामनिन्दणाइजक्षणदड्डाणं कमबौथाणं अपमावादमयसमुभूयसाझाणवणदवाणुप्पत्राण वा न होर नियमेण विवागडुरप्पसू, न उण सेमयाणं। ता एवं ववत्थिए पत्ते । वि अपमाए पमायचेट्टियसंजायकम्मपरिणई अविरुद्ध ति॥ तो परिबुद्धो राया। 'करावियं मब्वबन्धविमोयणइथं चियकरणिध्वं। पवनो पम्प मह जसादचमहेमरेहिं। एवं च वरयरमायलिजण संजायपच्छायावो ममागत्रो से कउयचोरो। निम्बेयमारं भणियं च योगा । भयवं, पावकको ।।
। मए कथमिणं निमंमचरियं, नावेखिो उभयलोयमाहरणे धमो, बहुमवित्रो अहमो, दूमियं माणुसत्तणं, अगौकथा दुकपरम्परा। ता किं इमिण वयणमेत्तफलेणं वायावित्यरेणं। भयवं, अवामहं पाणे परिचएमि। ता एवं ववत्विए जहाजुत्तमारमसु ति। तो दिलो भयवया ॥ उवयोगो, पाहोरो से नियमकराणुबन्धी निचयो । चिनियंर णेणं। न तौरए इमो पहिययरगुणभावणं कार्ड, पन्नो मोहपरमबन्धुणा मोएण, पणटा सधौरया, समागणं शोरयसुन्दरत्नणं । ता रमं एत्य पत्तया ति । पमायोपिजण माहिती प्रणमणवितो। परिव चोरेण ।।
. CE om. this sentence. . CE om. बेकाय।
. CEF RI
Page #728
--------------------------------------------------------------------------
________________
५५]
सत्तमो भवो।
अणसणं। दिनो से नमोकारो। पंडिकिनी चोरेण । निन्दिनी याविहं पप्पा। वन्दित्रो भयवं। अहाउयकएणं च कालगत्री अरुणदेवो देवौ 'य तकरो य, समुपत्राणि
सुरखोए ॥ ता एवं वदिए प्रमाररज्जसमाहणत्यं महामंगामो । ति मोहणमणुचिट्टियं भवया । एवं मोऊण समुप्पष
परणपरिणामेण भणियं मेणकुमारेण । भयवं, कुलपरिहवामरिसिएणाणुचिट्टियमिणं, असन्दरं च त्ति' अवगयमियाणिं। सुत्रो 'भयवो मयासे उमस्म उवममोवायो । ता
किमत्रेण ; जर उचिो अहं पवनाए, ना करेह अणुगई, १. देश मम एवं ति। भयवया भणियं । माड, भो देवाणु
प्पिया, माड, मोहणमयावमियं। हे श्री चेव एम मंमारो। विवेगसंपनो गुरुगुणबडमाणि नि उचिो तुमं पयजाए। ना ऊं संपाडेहि ममौषियं । पहवद मणोरहाचलवजामणौ
पणिचया ॥ तश्री कुमारेण भणिो श्रमच्चो। पन्न, मयं ॥ नए भयवत्रो वयणमेयं । मंपाडेमि बहमेयं किरियाए। पियचिनायो य मे तुम । ता अणुमत्रम तुम ति । श्रमशेण भणियं । अविग्ध देवम्। किंतु विश्वेमि देव, घट्ट दिवमाणि दमिणा व समुदाचारेण प्रणग्गहेउ में
AF om. .D भयवथा।
. Fadd चारो परमे रषगरिति . DHदरपरियं । Vadkis • Faddr oमरएका C Dail नि ACE om.
Page #729
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५१
देवो। तो परिचत्तमेव मए' मावण्यं । 'एमो वि चिरबालोवउत्तो सुहौ होउ' ति चिन्तिऊण पडिस्मयं कुमारेण । तो दवावियममञ्चेणघोसणपुब्वयं महादाणं, कराविया अट्टाहिया महिमा, ठावित्रो रब्जे कुमारपुत्तो अमरमेणे, अहिणन्दियात्रो पयानो, सम्माणिया मामन्ता, निउत्ता । महन्तया। तत्रो पसत्थे तिहिकरणमुत्तजोए अणुकूलेणं माणसंघाएणं पवयणवलिएण' विहिणा ममं मन्तिमईए अमरारुपमुहपहाणपरियणेण य पवदो हरिमेणगरुसमौवे कुमारो।
अरकन्तो कोद कालो। अहिज्जियं सुतं, अवहारिको १० नयत्यो, प्रासेविया किरिया । उचित्रो जिणकप्पपडिवत्तौए त्ति अणुनविय गुरुयणं बडमन्नित्रो तेण बहाविहीए पडिवो जिणकप्पं-कहं
"तवेण सत्तेण प्रत्येणं एगन्नण बलेण य। तुलणा पञ्चहा वुत्ता जिणकप पडिवजत्रो ॥ ॥ पढमा उवम्ायमौ बौया बाहिं तदया चउर्कमि । सुबहरंमि चउत्यौ तह पञ्चमिया सुमामि ॥"एवमाद तमिऊणं अप्पाणं ॥
Dadds वि। । पनिरक। PDF have instend of this passage नतो तुलिषमाग्यो । षणापयं बाबा। CE om. both serses. ) हुने सबसवेना । NCE om., DF स्वमार तुला तुनि पानिपौर पडिको जिपवयं ।
Page #730
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१)
सत्तमो भवो
ती गामे ऽगरायं नगरे पश्चराएण विहरमाणो परबन्ने पक्ष्यकाले समागमो कोखागमत्रिवेसं। ठित्रो एगत्य परिमाए। दिट्ठो व भट्टरनेणं करवयपुरिसमाएण परि
भमन्तण विक्षणेण दरनपुवकथकम्मदोसेण । जात्रो च से ५ कोवो। चिन्तियं च णेण। हो मे पावपरिणई, पुणे वि
एम दिट्ठो ति। अहवा मोहणमिणं, जो एस एवाई मुक्काउहो विवित्तदेसट्रियो य । ता वावाएमि एयं पावकर्य, पूरेमि प्रत्तो मणोरहे। अहवा न जुतमे एमि नियम
उत्तयाण पुरत्रो वावायणं ति। ता पुणो वावादस्मं नि । १. चिन्निऊण पयट्टो तयामन्त्रदेवउसममौवं । मा वियाणिस्मन्ति
'एएण वावाइयं ति, न माहिउ नियपुरिमाणं गत्रो तयामन्त्रमेवावामथामं देवउल । थेववेकाए य परमो वासरो,. समागया रयणौ। पसत्तो देवउलपोढियाए विसेणे।
बद्दरत्तममए घेतूण मण्डलग्गं एकत्रो चेव गो सेणमुणि।" वर ममौवं । दिट्ठो य' णेणं झाणनिश्चममणो मुणे।
"वियम्भिया से पई, वट्टिो मोहो, अवगया विधारणा, पनलियो कोवाणलो, फुरियं दाहिणभुयाए, कड़ियं मपालग्गं, भणियो य भयवं । परे दुगयार, सदिई जोवलोयं कोहि विवस्रो मपयं मम हत्याो । परममाणट्टियमण
| Dral विपिनक्सोमियो विय भिषा ते। .Dspells देस। Dadi TR A F om. * DF insert the CE sta instead of fyri
Page #731
--------------------------------------------------------------------------
________________
५८
समराहकहा।
[संक्षेप ५८२
मावलियं भयवथा। प्राथलियं च भयवत्रो गुणणुरारणौए
खेत्तदेवयाए। कुविया एमा विमेणस्म । वाहियमणेण मण्डलगं भयवो, अवहडं खेतदेवयाए', थभित्रो एसो, भणित्रो य णए। अहो ते पावकण्या, अहो मंकिलेमो, अहो पणज्नत्तणं, अहो विवेयसुन्नया, जो एवं वासोचन्दण- । कपम्म भयवनो वि एवं ववमसि । ता गछ, पदव्यो तुम ति। भणिय अत्यभित्रो "मदयं देवयाए । तिव्वकसानोदएणं च अवगणिऊण देवयाए वयणं पयट्टो पुणो विचार भयवन । तलप्पहारियो देवयाए, विणिन्नहिग्यारं निवरित्रो धरणिवठे, मुछितो वियणाए। 'भयवत्रो ।।
घोग्गहो' त्ति मखद्धा देवया। प्रामामित्रो मकरुणं, पव'गैषो पोग्गहात्रो, मुक्को 'नेऊण वनिउर्छ। तिरोहिया देवया। चिनियं च णेणं । अहो मे पावपरिणई । कहं पुण म एस वावारो"। गहिरो अमरिसेण। भावियं रोहमाणं । बटुं नरयाउयं, पोमियं अभिणिवेसेण । परन्तो । कोर कालो। अनया विउत्ते परियणे वाहिजमाणे कुहाए एगाई व वचमाणे "वोप्पिलाडौमझयारंमि गिद्धाव
PA पोल, CE देवताए ।
१CE देवभार। १) भविषद, CEभाष
एसो। A om.. .! inserts ar ( Diinserts परियार। . inserts an E CE मुगियो। CEF om.
१. Faddsनि ११ CE पोषिः, DF मुविधा, A और, ACEF मनभाववि।
Page #732
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१२]
सत्तमा भवा।
YEE
परनिमित्तं पिच्चसंपाथणुजलि सवरेति पयपमाणे दौणविरारं वावादयो विमेणणे। ममुष्पयो तमामिलाए नरयपुडवीए बावौषमागरोवमाऊ नारगो ति ॥
भयवं पि मेणाणगारो विहरिजण मंजमुनोएण " भाविजण उवमममुहं काऊण मलेहणं वन्दिजण वौयराए परिवजिउणमणमणं 'काऊण 'सगंडमाइत्तं पाराहिजण भावणो एऊण देशपचरं यमुप्पो नवमगेयेने एगतोसमागरोवमाऊ देवो ति॥
वस्कायं जं भणियं सेणविसेणा उ पित्तियसय लि। गुणचन्दवाणमन्नरपत्तो एवं पवखामि ॥
॥ ममत्तो मत्तमभवो ॥
Page #733
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ अटुमो भवो॥
प्रत्वि दहेव जम्बहौवे दौवे भारहे वासे महामहजुत्तुङ्गभवणमितरुपनिषद्धरविरहमग्गा देवउविहारारामसंगया निचम्मवाणन्दपमुइयमहाजणा निवासो तिजयणसिरौए निदरिमणं देवनयरोए विस्मकमविणिचिया अोझा नाम नयरौ। जौए उप्पत्तौ विव लायलमा घागरो । विव विलामाणं कोमलपगरिमो विव पयावरम्म जम्मभूमी विव विन्हयाणं विसद्भुमोलममायारो इत्थियाजणो। जौए व गुणेगन्तपकवाई 'अञ्चुयारचरित्रो निवामो परमशकौए पियंवत्रो पणद्वग्गम्म संपाडो ममौहियाणं पुरिमवग्गो त्ति। तौए य परमदयपुवपत्यिवचरित्रो पयावसरिसपमा- .. यवमौकयमयलमत्त, रायसिरौए वि य अविउत्तो कित्तौए, नौईए वि य अविरहित्री दयाए, अञ्चतपयाहियपोई मेत्तौबलो नाम राया। तस्म सयलन्तेऽरप्पाणा पउमावई नाम देवौ। म दमौए मा विमयसरमणुहविसु ति ॥ एत्रो . य मो नवमगेवेन्जयनिवासी देवो पहाउयं पालिऊण पत्रो ।" ममाणो ममुपको पउमावईए कुकिमि। दिटुं च गए समिणमि तौए व रयणौए पहायसमयंमि विमलमहा1 A विविविषा। (DE Kyार. पदरे। : c तो।
Page #734
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५/
पठुमा भवो।
मलिलपजिगत्यं समवामियं गलिणिमण्डेणं विरायमाएं 'विज्डूकमलायरमिरीए हंसकारण्डवचलवानोवसोशियं प्रणपणन्तेणं भमरजालेणं समषियं कप्पपायवराईए समासनदिग्बोववणसोहियं पणयमाणं पिव कलोसमोशाकरेकि ५ महन्तं मरवरं वयणेणमुयरं पविममाणं ति। पारिजण 'य
तं सहविउद्धा एमा । माहियो य तौए जहाविहिं दरयामा । परिसवमग्धवियपुलएणं भणिया य तेणं। सुन्दरि, पथलमेरोसरनरिन्दकमलाय रभोयलालमो महारायमो ते
पुत्तो भविम्मद । पउिम्मयं तो। पहिययरं परितट्ठा १. एमा। तो मविमेम तिवग्गसंपायणरयापत्तो पमूर
ममत्रो। तत्रो पसत्यतिहिकरणमुत्तजोए मुहं सुहेणं पस्या एमा। दमदिमि उज्जोयन्तो सुकुमालपाणिपात्रो जात्रो से दारयो । निवेदो रारणो मेत्तौबलममा पमोय
मजूमाहिहाणए पेडियाए, जहा 'महाराय, देवो पठमा१५ वई दारयं पसूय' ति। परितुट्ठो राया। दिवं नौए
पारिघोमियं । करावि बन्धणमोयणायं उचियकरणि । हरिमित्रो नयरिजणवत्रो। अभियात्रो भवणेसु पाणदधयवायात्रो। कयात्रो प्राययणेसु मणहरविमेमपृथाची
'पउत्ताई प परभवोस वजन्तेणं परमपमोयरेणं गिल२. गोणं जयमालगेएणं ममतौहिं तरणरामाहिं पेचनौहिं
Foin
HD पास। वि
• DF •राभो.।
. वि.
CE पथनाई।
Page #735
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षपे १५
महरिमं बुड़ाहिं पिजमाणपवरामवाई वडमाणहसफलयाई उसासमोणं बरियसंधारणं फल पावेोणं वेयानियसमूडेणं अबुदारविच्छहाई महापमोयपिसण्याई बढ़ावणयाई ति। उपियवेखाए व सब्वभवणेहितो निग्गया नयरिजणवया पयहा य रायभवणमंमुई। ते य तहा पेचिजण हरिम- । वरुपयट्टपुलको संभमादसएण महरिमनञ्चन्तवारविलयासमेत्रो नयरिजणभिमुहमेव निगमो राया। वडावित्रो पुत्तजयभदएणं नयरिजणवएहिं । भणिया य राहण । तुम्हाणं व एमा बुद्धि ति। पहिन्दिजण सबजमाणं पेच्छिजण तेमि विछ ममाणिऊण नहोचियर पविट्ठो मभवर्णमि । एवं १० 1 परदिणं महन्तमाणन्दमोखमणुहवन्तरस ममदछिको पढममायो । पट्टावियं नामं दारयस्म ‘उचित्रो एप एयमा' कषिजण पियामहसन्नियं गुणचन्दो ति। मो य विस्टिपुषफलमणुहवन्तो पत्तो कुमारभावं। प्रचन्तारमएण गहियात्रो कलात्रो। तं जहा। लेहं गणियं श्रालेख नटुं गौयं ।। बायं मरगयं पुखरगयं ममतालं जूयं जणवायं 'होरा कव्वं दगमडियं अट्ठावयं प्रअविही पाणविहौ मयणविही पन्ना पहेलिया मागहिया गाहा गौरया मिलोगो महमित्वं
. .. . . . . . . . ... ....... . . CEF पुसावे, पानवोनयना ! ED om. ED •पि। Diनि। (समतासविना और DF स्वमडिया - DI, I cer. m.. Chadd पतिविह।
A adds ari
Page #736
--------------------------------------------------------------------------
________________
अट्ठमो भयो।
६.१ गन्धजुत्तौ बाहरणविही तरुणौपउिकश्मं रत्यौलकणं पुरिमवकणं हयलकणं गयलकणं गोणलकणं कुलुउणक मेण्टयसखणं पसलकणं इत्तलकणं 'दण्डमकणं पतिशकणं मणिकर्ण कागणिक्षकण चामलकणं चन्द परियं । सूरचरियं राहुचरियं गहचरियं सूयाकारं दूयाकारं विजागय मन्तगयं "इस्मगयं मंभवं चारं पउितारं व परिव खन्धावारमाणं नगरमाणं वत्युमाण खन्धावारनियम नगरनिवेसं वत्युनिवेमं ईमत्यं तत्तप्पवायर चामविलं
हत्यिमिक धणुवेयं हिरणवायं सुवलवायं मणिवायं धाउवायं १. वाङजुद्धं दण्डजु मुट्टियुद्धं डिजुई जु निजु
जुद्धनिजुद्धं सुत्तखेडं वहखेडं वलाखे नालियाखेडं पत्नकेज' कडयन पयरन मनौवं निजी मउणस्यं चेति । सो य मंपत्तविसयपमङ्गममत्रो वि वामन
याए सिद्धिभावस्म उवमन्तयाए किलिकम्युगो प्रभासपर" याए कलाकलामि दंमणायाए कनगारुवपरिमन्म विसयपमङ्गविमुहो तौए चेव नयरोए प्रोमियनन्दपवणेसु उजाणेस कलाकलावभामतषिको पाणन्दयको गुरुपया--.-. - ... - PAN.. CEirl A कागिरिः। .CE add विगापरसं मलापतसं महिभेदं पिना Ind real •मारं। .DR.Fउस . CE all जसपरिमापनपरिमा भूमिपरिमा। ( Fधार मिति: Dorm C CE add sing (A om. १. A.t, D•
•
Page #737
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १६
शिययाई पूरयन्तो पणदूमणोरहे संवद्धयन्तो भिञ्चयणसंघायं अणुहवन्तो विमिट्टपुलफलाई मुहं सुहेण पहिवसर ॥
एत्रो य सो' विसेणजौवनारत्रो तत्रो नरयानो उम्पहिजण पुणे संसारमाहिण्डिय अणन्तरभवे तहाविहं किंपि अण्डाणं काऊण ममुपनो वेयडपम्वए रहनेउरचक्कवासरे । मयरे विनाहरत्ताए त्ति' । कयं से नामं वाणमन्तरो ति। अदछन्तो कोई कालो। अनया समागत्रो अोझातिलयभूयं मयणनन्दणं नाम उजाणं। दिट्ठो य णेण तंमि व उजाणे पालेकविणोयमणुहवन्तो कुमारगुणचन्दो त्ति । प दखूण उदिखपावकमो प्रभाममामत्थेणं अकुमलजोयस्म ।। गपित्रो परमारईए। चिन्तियं च णेणं। को उण एमो मह दुकहेऊ । अहवा किमणेण जाणिएणं ; वावाएमि एवं दुराधारं ति। कमायकलुमियमई गो तस्म ममौवं । जाव न एति नरमोग्गई अदक्कमिडं, तो चिन्तियमणेणं । इहडिनो चेव अदिम्ममाणो विनासत्तौए भेसेमि भौमणमद्देणं । १५ तत्रो सयमेव जीवियं परिचरस्माद । कत्रो णेण वजष्पहारफुट्टनागिरिमहभौमणो महाभेरवमहो । न संखद्धो कुमारो। मि संखद्धा वि विहसिजण धौरविया वयंमया । अहियघरं कुवित्रो वाणमन्तरो। चिन्तियं च णेणं । अहो से दराचारस्म धौरया. अहो अवजा ममोवरिं । ता दंमेमि ..
Dom ३॥ परमार पर।
२ .I all- जाउकासमेणं ।
D om. Dardsti
Page #738
--------------------------------------------------------------------------
________________
१]
चटुमा भवा ।
६०५
श्रत्तणो परक्कमं, निवाडेमि एवं महलं कञ्चपायव' । तो ऐण संचुलियङ्गवङ्गो नौममयं चैव न हविस्मादति । सयराहमेव पाडित्रो कञ्चणपाथवो । कुमार पुष्पहावेण मिवडियो श्रवत्थ । न छिक्को विं मपरिवारो कुमारो | ५ मिश्रो वाणमन्तरो । चिन्तियं च लेणं । श्रहो से महापावस सामत्थं ति । श्रहिययरं मंकिलिट्ठो चित्तें । एत्थन्तरंमि कुश्रो ममागची गमलरई नाम खेत्तबालवाणमन्तरो । तं च दट्टू थेवया मत्ता अप्पयाए विव्याबलस्म पलाणो विन्नाहरवाणमन्तरो । कुमारो विउचिय१० समए पविट्ठो नयरिं ॥
दो य उत्तरावहे विमए मङ्घउरे पट्टणे महायो नाम राया । कन्तिमई मे भारिया । धूया य से ग्यकवई नाम । माय स्वादूसपण मुलौ वि मणहारिणौ कतावियरकwत्तेण श्रमरिमौ अनकनयाण । तत्रो विमया से १५ जाणी । न दमौए तियले वि उचियपुरिसरयणं तक्केमि । श्रहवा बहुरयणभरिया भयवई मेदलों । ता निनावेमि ताव नियनिपुणपुरिसेहिं को उण हमीए अवविवाहिं उचित्रो, जम्रो ग्रामो मे विवाहममत्रोति । चितिऊपण पेसिया दिनोदिमं राय उत्तरूव विवाणपरिया यानिमितं ९. विथड्डा नियपुरिमा । भणिया य एए। श्राणेयम्या तुषि
A and omits the two next sentences. २) दुमि ।
D om.
Page #739
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइयवहा।
[संक्षेपे ३५
रयणवईवजोग्गा रायउत्तपरिच्छन्दया कलाकोमलपिम्पथं च किंषि अञ्चभुयं ति। [जे देवी पाणवेर ति] गया दिसोदिसं। दिट्ठा च णेहिं बावे राषउत्ता, न खण रयणवईकवजोग्ग ति। तहावि ने मणागं सुन्दरपरा, ते पासिहिया तेहिं। गरियं च कमाकोसलपिसुणयं पत्त- ।
वाद । ममागया भन्ने प्रयोल्माउरिं। दिट्ठो य तेहिं राहावेहेण धणुव्वेयममसन्तो गुणचन्दो। विन्हिया चित्तण । पविट्ठो नयरिं कुमारो। चिन्नियं च णेहिं । पहो से रुवं, पहो कलापगरिसो। मवहा प्रारूबो एम रायधूयाए । किंतु म तौरए एयम्म संपुषपरिच्छन्दयाशिणं, विसेसो १. मदंसमि। जंपियं चित्तमदणा। परे भूमणय, दिडं नए पकरियं । तेण भणियं । मुट्ठ दिटुं, किंतु विमलो पाई। पित्तमरणा भणियं। परे केण कोण। भूसणेण भणियं । अममत्यो मेण देवीसंदेमयं संपाउं । चित्तमरण भणियं 'कां विय' । भूमणेण भणियं। परे कामहति । एयम परिचन्दनो लिहिलं तौरस ति। चित्तमरण भणिवं। परे सम्पमाहारणो एम विमानो, अणवि एस म तौरए चेव । भूसलेण भणियं। किं पन्हाण सेमचिनाए, निउत्ता एत्य भयो। चित्तमरण भणियं । परे अवसप्पण
| Fadds परेड सिरिया A पनवार and om. नि । PCDEF om. passage in brackets. ACE •या। LAom., D omits the four last sentences.
Page #740
--------------------------------------------------------------------------
________________
३०
पटुमा भवो।
१०७
ताव एवं । तो प्रणवरयदसणेण रायधूयपरिचन्दवं पिय किंचिमाहोण निरिमामो 'एयपरिच्छन्दयं ति। भूमणेष भणियं । जुत्तमेयं, ना कहं पुण एस दट्टयो नि। चित्त
मरणा भणियं। अरे रयणवररूवमभिलिहिय चित्तथर• दारवववएमेण पेचामु एवं ति। भूमणेण भणियं। परे
माइ माड, मोहणो एम एवात्रो। एवं कए ममाणे 'रावधूयाए उवरि केरिसो' एसो' ति एवं पि विषाणं भविस्मर ति। मन्तिऊण पविट्ठा नयरिं। पाणिपियो
अहिमयपडो। घेतण तं गया' कुमारभवणं भणियो व ५. परिहारो। भो महापुरिग, पित्तयरदारया भन्ने प्रत्विको
कुमारदमणम् । पहिारेण भणियं । चिट्ठा ताव तुम, निवेएमि कुमारस्म । निवेदयं परिहारेण । समाई च पोण, जहा पविषन्तु ति। पविट्ठा चित्तमरभमण। पमित्रो कुमारो। 'उवविसह' त्ति भणियमणेण । 'पसात्रो' लि ॥ भणिजण ध्वविट्ठा एए।
उवोत्रो य ह पडो हरिमियवयणेहि तेहि सपणामं । भणियं च देव अरे माउराको र पाया । देवं गुणण निषयं पईयणवलं च मुणिजणा । ता पन्हे कबउला बेहि तुम पल दिही मि ॥
LA om. " CDE पविका।
१) एस।
तु .ACEF
A और CE औरण।
सावाया।
Page #741
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षपे ३-
।
सयलपुहई नाहो तं नरवर तहवि भणिमो एवं । श्रन्हाण तुमं नाही निम्मरभत्तौपडावेणं ॥ ता देव्ह श्रणतिं चित्तकलाए मगुणलवं श्रहे । जाणामो परमेसर दूय भणिडं लब्जिया जाया ॥ अह तं दद्दू पढं पौद्भरिष्यन्त सोयराजुएण । भणियं गुणचन्देणं अहो कलालवगुणोतु ॥ जर एस कला लवो ता संपुला उ केरिसौ हो । सुन्दरप्रभवो चिय श्रो- वरं चित्तथा ॥ अन्वेषि श्रदिट्ठब्यो अनेहि वि नूणमेत्य लोएहिं । एवंविहो सुरुवो रेहानामो न दिट्ठोति ॥ जर वि य रेहानासो पत्तेयं होद सुन्दरो कहवि । तहवि समुदायमोहा न एरिमी हो स्म ॥ एमा विभाजनयणा दाहिणकरधरियरम्यस्यवत्ता । कवि व्व मयकारिणी चित्तगया हरद्र चित्ता ॥ जद्द पुण मणयसुरासुरलोएस हविष्य एरिसौ कावि । १५ विग्गहवई सरूवा निष्चिय" जयलच्छिला यथा ॥ ता नबिऊण मौए मयणो नियकव्यभारमुद्दामं । हेलाविणिजियजत्रो भुवणंमि सुवेच्ण वौसत्यो ॥ ता श्रमयकोशं तुम्हाण दमं दढं महं चित्तं । हर चहियउम्यं निउलगुला कंचन हरन्ति ॥
६०८
१
एवं।
8 CF सोनि ।
समराइचकहा ।
२) तुम्हें । CE पर चउवरि ।
1107501
AIकिय
CE |
Page #742
--------------------------------------------------------------------------
________________
2]
अट्ठमो भयो
१.८
एवं पयंपिरंभी गुणचन्दे तेषि निउणपुरिमेडिं। भणियं न एत्य पन्हं अरमयनिउणनाणं माह ॥ पदसयनिउपात्तं पुण एत्यं सुण भयवश्रो पयावरणो । जेण जयसुन्दरमिणं लडहं रूवं विणिमवियं ॥ अन्दहि लिशियमेत्तं नरवर दट्टण किमिह निषण । पहाण रूवसोई संपुलमणालिहताणं ॥ दय तम्वयणं मोउं हरिमियवयणेण तो कुमारेणं । भणियं तुम्हेहि कहिं एयं पालोदयं कवं ।। समारमारभूयं नयणमणाणन्दयारयं परमं । विडयणविन्यजणयं विक्षिणो वि पउव्वनिमाण। भणियं च तेहि नरवर मण मसउरंमि गुणनिहाणमि। दरियारिमहणाई राया मजायणो नाम ॥ सम्मेमा गुणखाणौ पोहामियतियमसुन्दरिविलामा । धूया पाणभपिया रयणवई नाम नामेण ॥ पन्दषि वमहमहे दिट्टा एम ति कनया नाह। नयरात्रो "मिकमन्तौ दिव्यं जम्पाणमाकढा ॥ धरियधवलायवत्ता महियणपरिवारिया विमानछौ। उब्वाणं गन्तुमणा दाहिणकर मिमियमयवत्ता ॥ अहि तो लिहियं गहं गन्नूणमा पडं घेर्नु । शिपिया मुहमयच्छौ दमणमणसम्मरन्नहिं॥ 1 ISS. मि। .COE रिण। CE विसा ।
A निम। परिण।
Page #743
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेप
न य तौए सुन्दरत्तं रूवम्मारापियं दहन्तेहिं । मन्ने न विस्मयमो वि अवित वमो खिहि ॥ दट्ट पि जंन नजर अबुहेहिं माहिउंच वायाए । दिलु पि चित्तयो तं पाराहिज्जए कह णु ॥ मोजण इमं वयणं गुणचन्दो मयणगोयरं पत्तो । राथाणुभावो च्चिय पालम्बणपगरिमायो य ॥ गूहकोण तहावि य नियमागारमहर जंपियं तेण । भण भो वित्युयबुद्धी अन्नं पमिणोत्तरं किंचि ॥
पाणवेद देवो भणि परित्रोमवियमियछेण । अणुमरिजणमिणं तो पढियं पमिणोत्तरं तेण ॥ किं देति कामिणैत्री ? के हरपणया ? कुणन्ति किं भुयगा ? । क' च मजहेहि समौ धवले मिग्धमेवोवलहिऊण ? ॥
भणियं कुमारेणं नहंगणाभोयं'। चित्तमरणा भणियं । अहो देवस्म साहणवेगो। कुमारेण भणियं । पढसु किंपि पत्रं ति । विसालबुद्धिणा पढियं । किं होर रहम्म वरं ? बुद्धिपमाएण को जणो जियर ? । किं च कुणन्ती बाला नेउरमहं पयासेड ? ॥
सि विसिजण भणियं कुमारेण 'चकमन्तौ ' । 'अहो, भासत्रो' ति जंपियं भूमणेण । भणियं च पोण । देव, मए
PD •, Fपि।
Fमिला AF fi. The metro in the fourth päda is wrong.
Page #744
--------------------------------------------------------------------------
________________
बहुमो भवो.
वि किंपि पमिणोत्तरं चिन्तियमामि, तं सुणा देवी। कुमारेण भणियं 'पढसु' ति। पढियं भूमणेण । किं पियह ? किं च गेण्हह पढमं कमलम्म ? देव किं
रितुणों ?। नववारमियं भण किं ? 'उवहसरं केरिमं वकं ? ॥ . दमदमही का दिनड परलोए ) का दट्टा वाणरेण ? के बाद वह ? श्रमियमहणंमि नट्ठा सरासरा रिसे ब दमदिमित्ता? किं छह मयलं चिय तेसोकं ? केरिसं च जुबईहि मया दाविना नियवयणं ? ॥
कुमारेण भणियं 'पुणो पढसु' ति। पढियं भूमणेण । १. अणन्तरमेव सहिऊण भणियं कुमारेण । 'कम्मानकारमण
हरं मविसेमं । चित्तमरणा भणियं । पहो देवम्म बुद्धिपगरिमो, जमेयं लद्धं ति । देव, महन्नो एयम्म एत्य पहिमाणे श्रामि, न लद्धं च एयमन्त्रेणं । भूमणेण भणियं । परे, तुझ पि चल्न हिमाणे प्रवेड। कुमारेण भणियं कई ॥ विय' । भूमणेण भणियं । देव, एएण वि एवं
विश्व विनिमयं । कुमारेण भणियं 'पढस' ति। पढियं चित्तमरण ।
-
1 D सुरक्षा र परिचणं, चित्र रिपूर्ण। प.।
u I have not been able to find the name of the metri. If we omit Turatt, the meaning of which is not clear, the l'est consists of 8+8+11 ganas, the sisth gaya in ench line heing an amphibrachys. बबर Dom.
.viz. पाकार मदार सबिसेन. and marरमा वि ।
Page #745
--------------------------------------------------------------------------
________________
समरााचकहा।
[संक्षेपे १९४
'के कठिण नरिन्द ? का कमणा ? तेत्रो कासु मामत्रो ? । उत केरिम व ? के य अरहिया ? का उयहिगामिणै ?। के धणुपरसुनहरमायाविस 'प्पहाण्या जाणम् ॥
कुमारेण भणियं 'पुणो पढसु' ति। पढियं चित्तमरणा। अणन्तरमेव लहिजण भणियं कुमारेण । 'पत्थरा- । ममौलासरसप्पवराहलावया" । भूमणेण भणियं । अहो
करौयं, नन्ना देवेण चेव कियं ति । विन्हिया चित्तमहभूसण । भणिो कुमारेण धणदेवाहिहाणो भण्डारित्रो । भो धणदेव, देहि एयाण दौणरलखं ति। धणदेवेण भणियं । जे देवो आणवेद। चिन्तियं च पोण। हो । मुहया कुमारस्म । पलकं दाणमेव नस्थि । नृणं न-याणर एसो, किंपमाणो लखो। ता दमं एत्य पत्तयालं । मंपाडेमि एयमेएसि कुमारपुरषो चेव, जेण विनायलकमहापमाणे मर पुणो वि थेवकब्जे एवमाणवेद ति। चिन्निऊण पाणवित्रो तेण तत्येव दौणरखको, पुचित्रो कुमारपुरषो । ५ भणिवं कुमारेण। भो धणदेव, किमेयं ति। धणदेवेण भणियं। देव, एमो मो दौणारलको, जो पसाईको
१ Metro uncertain. .? म पयररिया. ) बयरयररिया।
p The omitted paessage rends in A gefree, in 1) Targ, in F मारवस, in CE: बाबसमाष।
viz. पत्थरा मसौता पुरसप्पराचावया, and पराम सौर पर पप्य बराबसावया। ICDE: भयापारियो। ( I hus Rafter बजे।
Page #746
--------------------------------------------------------------------------
________________
[६]
अट्ठमो भयो।
देवेण एएसिं चित्तथरदारयाणं । कुमारेण चिनिय । हन्त किमेयं बन संपयादमणां। नूणं पभूत्रो ख एस एयस्म परिहायर, ता में सुहित्तणेण किल परिमोविजण एयप्पयंमणेण नियत्तेर रमाश्रो सपरिगप्पिथमहादाणायो, । नेकर य मज्म मपयापरिभ ति। अहो मूढया धणदेवस्म, जस्म एगन्तवझे प्रणाणुगामिए सह जोवणं माहारणे अग्गितकराईणं पयाणमेत्तफले परमत्यत्रो अवधारकारए पचारन्तरेण शत्थे वि एडिबन्धो ति। केतित्रो वा एम
सको। न खलु एएणा एत्यं पि जन्मे ए वि पिलयर, • दारया परिमिएण वि वएण' एयनिमित्तं पि 'किसभारणे होन्ति। न य श्रमंपयाणेणं अपरिमेमो संपयाएअवि य पुलमंभारेण। खौण य पुलमंभारे पदिष्माण वि अन्नेमि अपरिमुज्जमाणा वि पत्ता गोविनमाणा वि पच्छचे रखिनमाणा वि महापयत्तेणं अममयं न जायर । १॥ किं वा दाणपरिभोगरहियाए भाणवयारिणौए उभयनोएस
श्रोहमणिब्लाए पण्डियजणाणं वित्तौकम्मारयमेताए तसचिन्तासु केवलाणत्थफलाए मबहा मनामकप्पाए ति। ता पडियोहहम्मं अहमिणं पत्यावेणं । इमं पुण एत्य पत्त
१ CEdit नि। (E: भंपयाप.. WE मंपायण , A दरिम। PA परिवार। ।। पंच। ५ ।। मषं। - Daods for •CEF on. DEरियो वंति
। १. । मनासा, CEE मनापर, ID संवासरः, CExplain मथासमयः ।
Page #747
--------------------------------------------------------------------------
________________
६९०
समराइचकहा।
[संक्षेपे :
पावं, जमत्रमवि लकं एएसिं दवावेमि ; एसो वि एवम परिवोधणीवात्रो व ति। चिन्तिजण भणियं च शेणं । अजधणदेव, किमेसो लको त्ति । धणदेवेण भणियं । देव, एमो ति। कुमारेण भणियं। अहं दोपहमेयमेत्तेणं; ता अपि देहि त्ति । धणदेवेण भणियं । जं देवो प्राणवे।। । विन्हिया चित्तमरभूमणा, चिन्तियं च णेहि हो. उदारया 'श्रामयस्म' । निवडिजण चलणेसु नेयावियं नियमावास ॥
एत्यनारंमि ममागो महसमो: पढियं कामनिवेयएण।
मण्डत्यो चिय पुरिमो र दढं उवरि सव्वोयम्म। १. एवं कहयन्तो विय सूरो नामज्झमारूढो ॥ वारविनामिणिमत्यो तरियं देवस्म मब्बणनिमित्तं । हकुत्तकणयकलसो गजणभूमि ममालियर ॥
एवं मोजण 'उटिनो कुमारो, गत्रो मजणभूभिं। मनिषो पणेगेहिं गन्धोदएहि । कयं करणिन्नसेमं । १५ रयणवरमाहिलामो य ठिो विचित्तमणिब्जे । चिनियंच णेणं। अहो से रूवं मङ्खायणनरिन्दधूयाए। कन्नया य एष। ता अविरुद्धो संपत्रोत्रो दमौए ति। चिन्तयन्तस्म समागया प्रत्यारयावेला। ठिो अचादयाए। ममागया
RF पदमा
१ DF श्यस. om. next sentence.
AD संप।
Page #748
--------------------------------------------------------------------------
________________
बहुमो भवो।
विसालबुद्धिष्पमुसा वयंमया। पत्युचो चित्तथाविणोत्रो । पासिरित्रो कुमारेण सुवित्तुष्बलेणं वख्यककोण अपस्किनमाणे िगलियावएहिं अणुरूवाए सड़मरोहाए पयउदंसपेण निघुनयविभाएणं विसुद्धाए वहणाए उचिएणं भूमणकलावणं । अहिणवनेइयत्तणेणं परोप्परं हासप्फुलबद्धदिट्ठी पारड
पेपत्तपोणं लजिमोचियनिवेमो विनाहरसंघाात्रो ति। एत्यनारंमि समागया चित्तमाभूमणा। दिवो य हिं 'गलियावावडग्गहत्यो तं चैव विजाहरमंघाडयं पुलोएमाणो
कुमारो ति। पणमिजण महरिमं भणियं च हिं। देव, १. किमेयं ति। तत्रो ईमि विहमियमणाई 'निकवेह तुमे
मयमेव' त्ति भणिऊण ममप्पिया चित्तवाहिया । निरविया चित्तमदभूमणेहिं । विदिया एए। भणियं च । हो देवस्म मब्वत्य अपडिहयं परमेमरतणं। देव, अउम्मा एमा चित्तयमविच्छित्ती माहेर विय नियमावं फुरुवयणेहिं । " चित्तयमे देव दुकर भावाराहणां । पमपन्नि य दणमेव एत्य पायरिया। अहिणवनेहमयत्तणेण वि य परोप्परं हासफुलबद्धदिद्वित्तणं नहा त्राकढपेम्म नणेण वि य म्लपित्रोचियनिवेमयं च एत्य प्रमाहियं पि देव जापति वासया वि,
किमा पुण इयरे जणा । एवं च देव चित्तपत्ये पढिब्बर । २. जहा विणा परियारणा' अहियारेण जहा कहंचि किस
C Explain
1 DF सबसिरियविचितपहियावावरणात्यो परिनादिना।
Page #749
--------------------------------------------------------------------------
________________
समसइचकहा।
[संक्षेपे ७६
'जारिमयभावजुत्तं चित्तय निफजर, तारिमयभावसंपत्ती नियमेण पित्तयारिणो । ता देव, आमन्नो देवस्म पियदंसणेणं रिसो भावो ति निवेदयं देवस्म। ईसि विसियं कुमारेण ॥
एत्यनारंमि समागत्रो संझासमत्रो। पढियं कालनिवे
संशाण बद्धरात्री व दियरो तरियमत्यमिहरंमि । संकेयट्ठाणं पिव सुरगिरिगुज समलिया । वित्थरर कुसुमगन्धो अणहं दिनति मङ्गलपवा।
पूरब रदणाहो रामाहिं रमणभवणेसु ॥ एषमायपिऊण 'गुरुचलणवन्दणाममत्रो' त्ति उडिनो १० कुमारो, गत्रो जणणिजणयाण मयामं । वन्दिया तेसिंचलण। बहुमचित्रो हि । ठित्रो कंचि कामं गुरुममौवे । उपियसमएणं च गो वामगेहं । अमरन्तस्म रयणवई रूवं वोलिए अचियसमए समागया निदा। पहायसमए दिट्ठो पेण सुमिणो। जहा किल उवणौया केणवि सोमरूवेण दिव- १॥ कुसममाला। भणियं च णेण। हिमया एमा कुमारस्म ; ता गिपहउ दम कुमारो। गहिया व पेण, घेतूण निश्यिा कण्ठदेसे।
एत्यन्तरंमि पहयाई 'पासाउयतराई। विउको कुमारो। पढियं कालनिवेयएणं।
A बारिस। . Daदि .।
तिमलि A संगमप।
३ CEP Tरमरकंज। (D प.।
Page #750
--------------------------------------------------------------------------
________________
बहुमो भयो।
अह निक्षामियतिमिरो वित्रोविडराण पक्षवाषाण । मंगमकरणेकारको वियभित्रो पक्षणकिरणोहो । पवियमियकमलवयणा मङपरराअन्तबहसंगीथा । पवणधुयपत्तहत्या' जाया सादंबणा नलिणौ ॥
एवं मोजण हरिमित्रो चित्तण । चिनियं - ण । भवियव्वं रयणवई लाहेण । न एस सुमिणो अनका परि
मद, उवहिनो' पाहाउयवरेणं, नियमित्रो मालमदेविं, पहाए य दिट्ठो। ता चामत्रपक्षण मिणा होयम्यं ति ।
चिन्तिजण उद्विषो मयणौयात्रो, कयं गुरुचलणवन्दणार १. श्रावस्मयं । ठिपो प्रत्याइयाए। ममागया विमालबुद्धिष्णमुरा
वयंसया। समारद्धा गूढचउत्थयगोट्ठी। पढियं विसालबुद्धिण।
सरयमणम्म रहरे नियम्बमिरं वह धुयकरग्गा ।
तकणवृत्तविवाहा ॥ कुमारेण भणियं । पुणो पढस ति। पढियं विमालबुद्धिण । तत्रो कुमारेण ईमि विहमिऊण भणियं ।
वरयम कर निवारेर । - विसासबुद्धिा भणियं । अहो देवेण ललु ति । पिल
मरण पडियं । .. भावियररमाररमा ममाणिउं मुखबहसमिक्षारा ।
१
पटवारा।
हि।
Page #751
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे -
न तरह विवरोवरयं कुमारेण भणियं । पुणो पढस त्ति । पढियं चित्तमरण। सर्दू कुमारेण । भणियं च णेण ।
णियंबभारासमा मामा । भूसणेण पढियं । विकमि मउलियछौ घणवीसम्भस्म मामलो' सुदरं । विवरौयसरयसहिया
कुमारेण भणियं । पुणो पढसु ति। पढियं भूमणेण । बद्धं कुमारेणं । भणियं च णेण ।
वौममर रंमि रमणम्म ॥ एवं च जाव कंचि वेलं चिट्ठन्ति, तावागन्नण निवेयं परिहारेण। कुमार, श्रामपरिवाहणनिमित्तं वाहयासिर पट्टो देवो कुमारं महावेर ति। कुमारेण भणियं । जतात्रो पाणवेद त्ति। उडिऊण परियणममेस्रो निग्गत्रो भवणाो । पारुढो जमवोमाईमिलित्री रायमग्गे नरवहम, गयो । वाझ्यालि । वापिया बावे 'बल्होयतुरुजवजराइया पासा । उचियममएण पविट्ठो नयरिं। कयं करणिवसेस । एवं च विमिट्टविणोएण मह चित्तमहभूमणेहिं पछिया करवि दिया। अत्रया य काऊण रयणवई रूवगुणकित्तणं निमरकण्ठापराहोणयाए प्रचन्तलालसेणं तौए दंमणमि ।
AF om
ID eindt; AF erforanti PAF orfron
। सातो। ५AF बाहिः। OCDEF पौष।
Page #752
--------------------------------------------------------------------------
________________
१५]
बहुमो भयो।
'एवं पि ताव पेच्छामि' ति ममत्यिजण निययहियएणं पमालिहिया चित्तवहियाए रयणवई । पुलोरया सिगमारं अणिमिसलोयणेण, लिहिया व हिट गाहा।।
पियए विठियं बालं पेछा दिढ पि चित्तयामि । रकर तहावि दटु समूसुत्रो अन्तरप्पा मे ॥
एत्यन्तरंमि ममागया चित्तमभूमणा । 'कुमारवर तिन धरिया पडिहारेण । पविट्ठा कुमारममौवं । दिहा चित्तवट्टिया। 'देव, किमेयं' ति जंपियमणेहिं। इस
मिऊण भणियं कुमारेण । तु "वयपडिचन्द्रयालिहणं १. ति। तेहिं भणियं। देव, महापमानो ति। तो घेण
निरूविया चित्तवट्टिया। विन्हिया एए। वाचिया गाहा । चिनियं च हिं। धना ख मा गयधूया, जा कुमारेणावि एवं बहुमबिना। पहवा किमेत्य परियं,
विसको ख मा एवंविहाए बहुमागणाए। ता इमं एत्य १५ पत्तया, जं मिग्यमेव एवं देवौए निवेशजर ति चिन्तिऊण भणियं चित्तमदणा। देव, अम्बो एम पडिकन्दो । अहो इयमेत्य अकरियं, जमदिटुं पि नाम एवमाराहिन्न । भूमणेण भणियं। देव, एरिमा पेव मा
रायधूया, न किंचि अबारिमं। धना व मा, जा देवेण १. एवं बहुमचिन्नर।
वि.।
1 CE समारपिया.Cो ।
NCE TR.. DF • ; perhapis g.।
Page #753
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १०८
एत्यारंमि पविट्ठो परिहारो। भणियं च ण । कुमार, समागत्री देवमन्तित्रो विमभई नाम गधम्बित्रो कुमारदमणमुहमणुहविउमिच्छन् । कुमारेण भणियं पविमउ ति। गश्रो परिहारो। पविट्ठो विस्मभूई। पणमिजण कुमारं भणियं च णेण। देवो प्राणवेह । “अत्वि । अन्हाणं पत्थुए गन्धब्ववियारे मरे विभमो ति; तमागन्तणमवणेउ कुमारो"। तत्रो ईमि विहसिजण जंपियं कुमारेण। अहो तायस्म अवञ्चमि बङमाणो। विस्मभूदणा भणियं । कुमार, गुण एत्थ बङमाण हेयवो, न अचमत्तं । चित्तमभूमणेहिं भणियं । एवमेय', मयलगुणपगरिसो १. कुमारो ति। तत्रो 'जं तात्री पाणवेर' ति भणिजण उडियो कुमारी, गत्रो नरिन्दभवणं ।
इयरे वि चित्तमभूमणा विन्हिया कुमारवित्राणादसएण गया मभवणं । भणियो य चित्तमई भूमणेण । परे पित्तमद, मंपनमन्हाण समौहियं । ता इमं एत्य पत्तया । १५ प्रालिहिजण जहावित्राणविहवेण कुमाररूवं अमंसिजण कुमारस्म दयं गच्छन्द, जेण दटूण कुमाररूवारमयं चिय इमम्म विनाणदमयं च देवी लडं संजोएद रायधूयं सुमारेण मह। एवं - कए समाणे मा चेव रायधूया मथलगुणसंजया महादेवी मंजायर ति। चित्तमरण ..
१ F adds for
D inscrts ना। . Doorreets this in एवमध। ACET om. ICEF om
Page #754
--------------------------------------------------------------------------
________________
११)
चट्ठमो भवो।
भणियं। अरे भूमणय, मंमिजण कुमारस्म गच्छन्नाणं को दोसो ति। भूमणेण भणियं । परे पत्युयविधात्रो, जो न पेसेर पडं अन्हे कुमारो ति। चित्तमरणा भणियं ।
परे अस्थि एवं, ता एवं करेन्ह । शालिहिलो कुमारो। । तो घेत्तूण तं कुमागलिहियचित्तवट्टियादयं च घेत्तण निग्गया प्रोमानो। गया कालकमेण मञ्ज-उरं । 'पविट्ठा निययभवणेसु। बौयदियहे य गया देवोभवणं। दिवा' णेहिं देवौ। माहियो "धणब्वेयगुणणारत्रो गन्धवमर
मंमयावणोयणपनवमाणो मयलवुत्तन्नो । दंमित्रो से कुमारी १. कुमारालिहियचित्तवट्टियादयं च । 'तत्रो मपरित्रोमं निक
विजण कुमाररूवं कलाकोमयं च परितुहा एमा। दवावियं चित्तमदभूमणाण पारिषोमियं । निरूवित्रो कुमारो देवीए। चिन्तियं च णाण। हो से कवमंपया, हो अवत्याणगरुषो मंठाणविसेमो। तो अदमयकोउएण "मजायमंतोमाए कुमारदसणम्म निकवियायो 'वात्रो "वि चित्तवहियात्रो। 'हो से स्वपगरिमाणुरूवो विवाणपगरिसो' ति विन्दिया देवी। वाचिया च णाए मा धूपपउिछन्दयो कुमारशिहिया गाहा । हरिमिया
FOfrig१ (EFom. the most two sentence, Di. inarg. . Dalds ar .CEF om., Di. marg. ICE om. all down to परिवा। (Aarl पुषो वि।
A संजाप.. Dher manu Aom.
Page #755
--------------------------------------------------------------------------
________________
११२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ११८
चित्तेण । चिनियं च तौए। धना ख मे धूया, जा कुमारेण एवमहिलमौय' । पेमित्रो य ए मयणमञ्जयाइत्यंमि कुमारपडिच्छन्दत्रो रयणवईए। भणिया व एमा । रखा, भणहि मे जायं, जहा लई एवं सिकेहि। गया मयणमञ्जया। दिहा रयणवई । उवणीया चित्तवट्टिया। । भणियं रयणवईए। 'हजे किमेयं ति। तौए भणियं । भहिदारिए, पेमित्रो ख एम पडिच्छन्दत्रो देवीए, प्राण पतौए, जहा सई सिकाहि एवं ति । रयणवईए भणियं ।
सा, को उण एम चिहियो । मषण मञ्जयाए भणियं । म-याणमि निम्ममयं । एत्तियं पुण तकेमि, एम भयवं १. पुरन्दरो। रयणवईए भणियं। हला, महमलोयणमित्रो ख एसो सुशैयद । मयणमब्रुयाए भणियं । जइ एवं, ना नारायणे। रयणवईए भणियं। हला, मो वि न एवं कण्यावयायच्छनौ। जर एवं, ता मव्वजणमणाणन्ददाई पन्दो। रयणवईए भणियं । हला, न सो वि एवं ॥ निकालो। मयणमञ्जुयाए भणियं । ता कामदेवो भविस्मार। रथणवईए भणियं । इला, कुत्रो उ तम्म वि' हरडंकारयवहमिहापयं गयस्म रिसो लायबमोहावयारो। मयणमञ्जुधाए भणियं । जर एवं, ता भयमेव निरुवेउ .--. . ....... .. A सियर ति।
PDF | P E spell here ard afterwards •मंजूबा. 'मला ।
CEF om.
Page #756
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२५
भट्टामो भयो।
१२५
भहिदारिया। तो चिरं निशादो रयणवईए। भणियं
पाए। खा, तोमि एस माणुसो। जत्रो पवडमाणवयविसेसम्म पुब्वरूवं पिव दमं लकौयर, श्रवट्टियवयविसेमा' य प्रमाणुमा । तहा निमेमोपियं उमस्म निर्धा । लोयणजुयलं, प्रणिमिमं च एयममाणुमाणं । मयणमञ्जुयाए भणियं । मुटु जाणियं भट्टिदारियाए। एवमेयं, न मरेको त्ति। अहं पुण तक्कमि, भट्टिदारियाए चेव एसो वरो भविस्मद ॥ एत्यन्तरंमि नियकब्जमंगयं जंपियं सिद्धाएमपुरोहिएण। को एत्य मंदेहो, समयं भविम्मद । एयं १. मोजण हरिमिया रयणवई । भणियं मयणम या
भट्टिदारियाए सुयं मिद्धाएमवयणं । तो हरिमपराहोणयाए सि विभिऊण बहुमचिऊण तौए वयणं ममारका पुलोदउँ। भणिया व चित्तसन्दरौ। हला, उवणे मे
चित्तवडियं वट्टियाममुग्गयं च, जेण मंपाडेमि अम्बाए मासणं " ति। 'भहिदारिया प्राणवेर' त्ति जंपिजण मंपारियमिएं चित्तसन्दरौए । ममारडा ममालिहिउं । तत्रो माया अहिणिवेमेण निरुविउं पुणो पुणो नहाकत्रो वालिपियो तौए पडिछन्दत्रो। भणिया य मयणमधुया' । एमा, उवहि एयमबाए, भणाहि य पम् 'किमेस पाराधिोन'
१ CDE देखो। २ CEF ndi for A एप अपकमले।
• CEF also spell here and below • मंजुना।
Page #757
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे १२६
लि। मयणमञ्जयाए भणियं । जं भट्टिदारिया गणवेर । गया मयणम था। विवत्ता व पाए देवौ। भहिणि, भटिदारिया रयणवा विनवेद 'निरूवेह एवं चित्तपरिचन्दयं, किमेम बारात्रिी नव' ति। ममप्पिया चित्तवट्टिया, गपिया देवौए। निरूविजण चिन्तियमिमौए। अहो मे । धूयाए चित्तयमच उरत्तणं। सोहणयरो ख एसो पडिचन्दयात्रो। प्राणाविया य पाए कुमारलिहिया रयणवरचित्तवट्टिया, श्रामीकया कुमारपउिच्छन्दस्म, नाव 'अञ्चन्नाणुरूवं मिडणयं' ति हरिसिया देवौ । भणियं च णाए। ला मयणमञ्जए, भणहि मे जायं, नहा मुटु १० पाराहियो; अन्नं च, मव्यकालमेव तमं एयाराहणपरा विव्वसु ति: एयं च ते पारिश्रोमियं, तमं पि एएण एवं वाराहिय ति; निरूवेहि एयरम चित्तकोमलं ति। भणिजण ममप्पियं मे पित्तवडियादयं । 'जमए वियप्पियं, २ नह' ति हरिमिया मयणमञ्जया। गया रयणवा- ।। ममौवं । भणियं च पाए। भडिदारिए, परितट्ठा ते देवी; भणियं पाए, जहा सुट्ट बारात्रिो ति। पेमियं च ते पारिघोभियं। तं पुण न नपारिघोमियप्पदाणमन्तरेण समप्पिउं' जुब्बर । रयणवईए भणियं। इसा, देसामि ते पारित्रोमियं । पेशमि नाव, किं पुण अम्बाए पेमियं ..
PAD मोस।
.CEF बासि
A D समषि।
Page #758
--------------------------------------------------------------------------
________________
३६] .
पट्टमो भवो। .
६२५.
पारित्रोमियं । मयामच्याए भणियं । जं भट्टिदारिया पाणवेद । उवणीया से कुमारलिहिया चित्तवहिया । दिट्ठा रयणवईए । चिन्तियं च गए। हमा अहं पिव एत्य प्राप्तिहिय ति। भणियं च णाए। हला मवण। मञ्जए, किमेयं ति । तौए भणियं । भडिदारिए. देवीए महा सुद्द पाराहि ति प्राणवेजण दमं प्राणतं; " च, सब्बकालमेव तुमं एयाराहणपरा हवेनास' ति: एयं च ते परिश्रोमियं ; तुम पि एण एवं वारापिय
त्ति निरूवेहि एयम्म २चित्तकोमामं नि," नहा जं मए . • तक्वियं, 'भट्टिटारियाए एमो वरो इविम्मद,' तं नाति
तकमि। तत्री प्रचन्तमाहिलासं पुणो चितपदगिर्द पुलोदय वाचिऊण य गाहं हरिमनसम्वनपुरलया। जंपियं रयणवईए । रला मयणमञ्जुए, किमह एमा प्राबिहिय
त्ति । अणहरद चित्तपदगिई'। तो अञ्चन्तं निकाविजण ." भणियं मयणमञ्जुयाए । सट्ट अणहरर त्ति । न नजर,
किं भट्टिदारिया प्रालिहिया, किं वा भट्टिदारिया क्षेत्र पत्थ पडिबिम्ब मंकन्त नि । तो हरिमिया रयणवई । भणियं च णाए। को उण एमो भविम्मर । मयणमत्रयाए भणियं। तकेमि, कोद महाणभावो हिदारिया
| Audil- विपिया व दिपमोशयार चिमरियाद । . CEबासि
PACE om. in HD चिनगर।
५ AF .पat. पिचविनो।
Page #759
--------------------------------------------------------------------------
________________
६२६
समराइचकहा।
संक्षेप १३
णराई मयक्षकलारयणायरो रायउत्तो भविसर । रयणवईए भणियं । पखा, न कयार अहमणेण दिट्ठा, ता कई ममाणुराइ ति। मयणमञ्जुयाए भणियं । भट्टिदारिए, तक्रमि, तमं पि इमिणा एमेव चित्तयागया दिट्ठ त्ति । रयणवईए भणियं । हला. किं चित्तयागयदिहाए वि । पणुरात्रो हो । मयणमञ्जयाए भणियं । होर गिइविसेमत्रो, न उण मम्वत्य । रयणवईए भणियं । कई विय । मयणमञ्जुयाए भणियं । जहा भट्टिदारियाए इमंमि । तो ईमि विहमिऊण नौममिमिमौए । मयणमञ्जुयाए भणियं । मामिणि, मा संतप्प । 'अवमं । मामिणौ इमिणा मंजुन्नर' ति माहेर विय मे हियर्थ ) रयणवईए चिन्तियं । 'कुत्रो मे 'एत्तिया भागधेया । दुलहो खु चिन्तामणौ मन्दउलाण । एत्यन्तरंमि फुरियं से वामलोयणेणं, पायचित्रो पुखारघोसो। परिउट्ठा चित्तेणं । चिन्तियं च णा । अवि नाम एयमवि एवं ॥ वेज ति ॥ एत्यन्तरंमि ममागया पियमेलियाशिहाणा'
गै। भणियं च णाए । भट्टिदारिए, देवौ पाणवेर, जहा 'श्राममा भोयणवेला, ता पावसायं करेषि' ति।. नत्रो 'जं चम्बा पाणवे' ति भणिजण कुमारमणमरनौ
Savो। AD एवं।
२ D transposes.
Fमाम।
Page #760
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४७]
अट्ठमो भवो।
उडिया रयणवई । कयं राबर्दवाइयं निश्चयमं । भुकंप विहिण । गहियो कुमारपडिच्छन्दको। हो मोहणे बङ्गविनासो, मणोहरा धौरललिथयामलोणा दिहौ. अरण
गभी भावो, अनुयारं मत्तं, गम्भौरगरुको अवस्थाणो । ५ अहो ईरसो वि पुरिमविसेसो पवद ति परियं । एवं च कुमारगुणु क्लित्तणपराए अदक्कता कवि वामरा ॥
हो य तचित्तवट्टियादमणविणोएण कुमारगणचन्दम्म वि एवमेव ति। विनायो य एम वदयगे कुचोर
मेत्तौबलेण । 'उचिया चेव मङ्खायणनरिन्दधूया कुमारस्म' १. ति चिन्तिऊण पेमिया तेण तौए पहाणकोमणियममेया पहाणवरगा।
दो य कुमारपडिच्छन्दयमेतदमणपरा 'न एयमनारेण प्रणबन्धो मुणियह' नि उब्बिग्गा रयणवई। परिचन
मिमौए रायकरगोषियं करणिकं । ममडामिया भए, १५ गहिया रणरणएणां. नौकया सुत्रयाए, पवित्रा विया
रेहिं. श्रोत्यया मयणरण । तयो मा 'मोम मे दरकर' त्ति माहिजण महियणम्म उवगया मर्याणज । तत्य उण पवडमाणाए विभिथाए प्रणवरयमुबानमाणे णमझ पाप
पड़एहिं गण्ड पामेति बप्फपब्जाउलाए दिछौए अलङ्कामाम१. वोसम्भं जाव थेवं वेशं पिटर, नाव हरिमवसप्फुबलोयणा
CE neta, Fom.
. CE.
Page #761
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १४७
समागया मयणमञया । भणियं च गए। भट्टिदारिए, चिरं जीवसु ति । पुला ते मोरहा। जमए तलियं, तं तहेव जायं ति । रयणबई भणियं । हला, किं तयं तविम्, किं वा तहेव जाय ति । मयणमञ्जुयाए भणियं । भट्टिदारिए. एयं तक्लियं, जहा एमो चित्तपरिच्छन्दो । भट्टिदारियाए व वरो भविस्मर ति । जाव तं तत्र जायं ति। तत्रो कडिसत्तयं दाऊण भणियं रयणवईए 'हसा. कहं विय' । मयणमञ्जयाए भणियं । सुण । अस्थि अहं दो भट्टिदारियाममौवाबो देवौसयामं गया, जाव पफुलवयणपझ्या मह चित्तमरभूमणेहिं मन्तयन्तो १० दिट्ठा मए देवो । भणिय च णाए। हला मयणमए. भणाहि मे जायं रयणवई, जा 'पुला मे मणोरहा तुह भागधेहिं, दिना तुमं पणयपत्थणामहग्धं प्रोमामामिणो महारायमेत्तोबलस्यम्म कुमारगणचन्दम्म' । रयणवईए भणियं । हला, किमिमिणा असंबद्धेण । मयण- १५ मञ्जुयाए भणियं । भट्टिदारिए, नेयममबद्धं, कहावमाणं पि ताव सुोउ भट्टिदारिया। तो देवौए भणियं 'पाराहिलो तए एम चित्तयोण ; परितहो य भयवं पयाई, जेण सो चेव ते 'अकयन्त्रकनारायदारियापारिग्गहो भत्ता विरलो' त्ति। एयं मोऊण हरिमिया रयणावई । १.
----
.
.
. . ....... - . - . -- ----- -- ------- com , Fon.
Page #762
--------------------------------------------------------------------------
________________
९६९)
पदुमो भवो।
६२६
दिनं मयणमञ्जुयाए नियथाहरणं । चिनियं च महरिवं 'कहं मो चेव एम गुणसन्दो' ति। अहो जात्यमभिहाणं । अवगनो विय मे मंतावो, तस्स रोहिणीमहेण ममागो मुत्तिमन्तो विय परित्रोमो । मयणमच्याए भणियं । ५ भदारिए, तो देवौए भणियं 'ता पहि, मजिजण गुरुदेवए वन्दसु' ति। रयणवईए भणियं । अम्बा पाणवेद । मनिजण महाविभूईए वन्दिया देवगुरयो । कारावियं महारायमचायोगमहादाणाहर उपियकर
णिज्ज 'ठि' त्ति काऊण । १. परकन्नेस कहवयदिणेसु माया बस्लममुदएणं पहाण
रिद्धौए संगया महियाहिं ट्ठिया जणणौए पत्रोमामयरिमेव विवाहनिमित्तं पेमिया रयणवर ति। पत्ता य मासमेत्तेणं कालेणं । निवेदया महारायमेत्तौबलम्म ।
परिट्ठो एसो। कारावियमणेणा बन्धणमोयणायं कर५ णिज्जं । कया उचियपडिवत्तौ। गणावित्रो वारिबदियहो। ममाइट्ठा परमहलया, जहा 'कुमाराणस्वं मम्बं करेह' नि। कयं . पोकिं पुश्चकनिवत्तिय
चेव मयं । 'ममारद्धापी हड्भवणमोहात्रो, दवावियं • पाउणाण दविणजायं, भण्डारपत्तयं वारण कड़िया
• CE: diye
पाथमा।
.Dसमाउत्ता
Page #763
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे १६१
पाणहरणादं, निकविथं देवनाइ चेलं,' मव्वाविया पहाणवेथण्डा, भूमावियाको श्रामवन्दुरायो,' कट्टाविया धयमालोवमोडिया रहा, दवावियं नयरचरेस तम्बोसपडलाइयं । तो पमत्ये तिहिकरणमुत्तजोए पसाहियो वरनेवच्छेणं सुणेन्तो गेयमङ्गलमदं पेच्छन्तो पहट्टपरियणं । नमन्तो गुरुदेवे थव्वन्तो बन्दिलोण्ण पहाणमंवच्छरियवयणो ममारूढो धवलकरिवरं कुमारो। ठिया य से" मग्गो विसालबुद्धिष्पमुहा वयंमया । तो वजन्तेणं मङ्गलबरेणं पणचमाणाहिं वारविलयाहिं रहवरागयरायलोयपरियरित्रो अक्षिणन्दिज्जमाणे पउररामायणेण महया विमद्देण १० पत्तो रयणवरजन्नावामयं । श्रोइलो करिवगो । पउत्तो कञ्चणमुमलनाडणादलकणो विहौ । पवेमित्रो वयाचग्यं । दिट्ठा य णेण चित्तयम्मबिम्ब पि श्रोहमन्तौ रुवाइमाण रदं पि विमेमयन्ती' मणहरविलामेहिं ईमि पल्लम्बाहरा पक्कवायमिडणमरिमेणं थणजयलेण निवलौतरङ्गमोहियमु- ५ टिगेझमज्या सोयपलवागारेहिं करेहिं वित्थिलनियम्बबिम्बा थलकमलाणुगारिणा चलणजुयस्ले या मव्वागारदमणौया 'मन्वङ्गमहामिया मयशेण कुपडमिवामयस्म रामौ विय
२ .. मंदुराशे। 10 नंबोशार, CP नंबोलादिया
परमर्दनौ। . (Eom मयिक
• विशाई। Aom.
। समहा।
Page #764
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
अट्ठमो भवो।
मुहाणं निहाणमिव रईए पागरो विय पाणन्दरपणाणं मुणोण वि मणहारिणिं अवस्थमणहवन्तौ रयणवर ति । हरिमित्रो चित्तेणं । कयं च णेण मिद्धाएमवयणात्रो पाणिग्गहणं । भमियादं मण्डनाई, पउत्ता पाचारो, मंपाडिया अणोवयारा। न त घेत्तूण गो निययभवणं । कयं उचियकरणिज्ज। अदकता कार बेना मणहरविणोएण।
पढियं कालपाढएणं । अह हिण्डिऊण दियह भुवाजोनाममत्तवावारो। अवररयणागर मजिउं व तुग्यि गो भुरो ॥ दिवविरमंमि जाया मउन्नावियकमननीयता ननियो। पादुमहमूरवित्रोयणियपमरन्तमुच्छ व ॥ प्रमियंमि दियरे दरमि व वड़ियाणरामि । ग्र्याणवह मोपण व तमेण तरिय नी गहिया ।' अवहत्थियमित्ने दनणे व पत्त पत्रोमममम । . चकार भाण व निहडियार अमोनिविग्कं ॥ श्रामबचन्दपियरामममागमा व नयनभिगे । दियहमिग्मिाणजयं गहियं वरनार यारणं ॥ पुञ्चटिमावड़वयणं तोसेण व नियममागमकपणं । उज्जोवेन्तो जोहानिवरंण ममुग्गत्री चन्दो ।
१CEF insert
५ (EF पिरमि।
Page #765
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
समराइचकहा।
संक्षेपे १७४
।
माणमिणौण माणो मयलच्छणाचन्दिमा विपनो । अगणिय महिउवएम नट्ठो घणतिमिरनिवहो व ॥ पुष्वदिमाए निवडिया समिमगाणन्दबाहबिन्दु ब्व ।. जाया कनलकलुमा तमभरिया धरणिविवरोहा । मयणधणगौवरावो ब्व मणहरो तुरियबलगमणेण । अहिमारियाण नेउरचलवलयरवो पवित्यरित्रो ॥ उल्लसियरिकरयणं वियम्भिउद्दामवारणौगन्धं । जायं मियबसहयं भुवणं खौरोयमहणं व ॥ एवंविहे पत्रोसे मविसेसं सनियं महारमं । हरिमियमणो कुमारो समागत्रो नवर नामहरं ॥ श्रोहामियसरसन्दरिरूवाफ वह मपरिवाराए । पप्फुल्लवयणकमला मेवियं सरविमाणं व ॥ निउणेहि कंचि कालं गमिउं ठिाउ हामखडेहिं । अविसज्जियाउ वडया निग्गयात्रो महोत्रो मे ॥ पत्रोधमङ्गमङ्गण पेलिउं नेहपरिणदवसेण । सुत्तं वरवडमिळणं जासई नियनोसामं ॥ . नाव य कुपुरिमरिद्धि व झिजिउ तुरियमेव पाढत्ता । रयो सरिमित्यौण वि अणवेखियपिययमवित्रीयं ॥ पचममारुएण व नौषो नहकोहिमाउ अवरन् । नारानिवतो सुपचोपरियमियकुसमपयरो व ॥
Nefroret
Eबरमिड
. "सिरसि.
Page #766
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२]
बटमो भवो।
(३३
दियापियविरहकायररामायणजणियहिययनिव्वेयं । भुवर्णमि मुहलकुकुडवन्दिणमहो पवित्वरिषो । होन्ननिमावजदूसहवित्रोयचिन्ताउलो व निमिणाहो । जानो भुवणुनोवणनियकव्वानियत्तवावारो ॥ चालियलवङ्गधन्दण नमेरुसरदारुगन्धवलियो । अवहियसुरयायासं विलयाण वियम्भिको पवणो ॥ खेडमहिसारियात्रो वियद्दपिययमकयं भरन्तोश्रो । नियगेहाद महरिमं गगउ रोमश्चियगौत्रो ॥ उज्झियताराहरणा पुबदिमा मरेण वायम्बा । जाया अवरदिमामुहलग्गं दट्टण व मिथकं ॥ उययधराहरमिहरं सूरो पह विथडतजमारूढो । भारत्तमण्डल्लो तिमिरनिवहमंजायरोमो ब्द ॥ घडियाइ विममविडिवित्रीयदरकार चकनायाई । दहियमह' कं व न कुणर उयत्रो सहियं समित्तम्म ।। पवियमियकमलनयणा मयरगचन्तबद्धमंगौया । , पवणधुयपत्तहत्था जाया महदंमणा नलिणौ ॥
कुमारगणचन्दो वि य चियरयणिविरामममा गौयमङ्गलबौसेण पहाध्यवरमण विवोहित्रो ममाणो काजण तकणोषियमावमयं उनियवेलाए चत्र निग्गो उजाण
सनि.
२ DEFaरा
MSS
Page #767
--------------------------------------------------------------------------
________________
मभराइचकहा।
[संक्षेपे १८६
दमणवडियाए । ठिो तत्थ मणोहारिण विणोएण कंचि कालं । तो पविट्ठो नयरिं। कयं अषियकरपिनं । एवं च पदिणं रयणवईए सह पवइमाणाणुराय मोखमणुहवन्तम्म अरक्कन्नो कोइ कालो ॥
अनया राणो मेत्तौबलम्म विथक्को' पञ्चन्तवामी ५ विग्गो नाम गया । पेमित्रो नम्मवरिं विकेवो । दष्पवरतणेण प्रकयथाणयपयाणइनौरमग्गो सम्ममवगछिऊण अवसरविदास विग्ग हेण पराइनो विगहेणं । जाणावियमिणं रावणो मेत्तौबलम्म । कुवित्रो राया, मयमेव पयट्टो अमरिमेणं । विनत्तो कुमारेण । ताय, न खल्ल १० केसरौ मियाले कम विहेड । मियालयानो विग्गहो । ता प्रलं तंमि संरम्मेण । आणवेउ म तापो, जेण पावेद मो तायकोवाणलपयङ्गत्तणं ति। राणा भणियं । जद एवं, ता गेणिहऊणमग्गसेनमंठिए नरवई लई गछसु । कुमारेण भणियं । महापमात्रो। प्रलं च तनिमित्तं ।" खेदएहिं मेमनरवई हिं। खुदो ख मो तवस्मौ । , ता पलं तमि महाए ति। भणिऊण पहासन्निहियसेनसंगो 'प्रलं तायपरिहवलेसमवणे पणवणौए एयंमि विसयसेवणाए वि' मोत्तूण रयणवरं गत्रो विगहोवरि कुमारो, पत्तो 4 मासमेत्तेण कालेण तस्म विमयं । "
1 A वित्यो, ( पिचको explained वगणय।
PAD यो।
Page #768
--------------------------------------------------------------------------
________________
बलमो भवो।
(३५
विग्गहो वि व 'कुमारी मयमागो' ति वियाणिजण ममस्मित्रो दग्गं । ठिो रोहगमंजत्तौए' रोहित्रो कुमारेण । बियर्यादय हे य उकडया परिसम्म अणभत्थयाए नोईणं भिश्चयाए विग्गहम्म मचिहियाए मामिणो 'अभिय' णियाववएमेण प्रमाहिजण कुमारम्स ममारद्धो ममंतहरो'। पयट्टमारोहणं । विममया दग्गम्म पौरिजमाणं पि कुमारमेनं अभग्गमाणपमरं नि अहिययरमाढत्तं जमिउं । जात्रो महामंगामा । वियाणियो कुमारण । निमामित्रो णणं । नियत्तियं कहकहवि मेनं । भणिया १० य गयउत्ता। अजुत्तमिमं प्रयत्तमी पत्रीयाणे पताण
मायामिउं । ममम्मिश्रो ताव एमो दग्गं । रोडियं धिमं अहिं । न एत्थ अवमगे पलायब्वम्म । इट्टा च मे कुलउत्तया, न बहुमत्रो तेमि मामो । मामो य पढमो
नौईणं । अप्पो य एमो विग्गहो भुत्तो य नाएणं १५ ठिो मबन्धिपके । ता न जुत्तमेमि" गप पोरुम
दमे उं । पाढतो य अविणयनामणोवात्रो। पत्रो मम मरौरदोहयाए मानिया तुमे, ना पुणो वि एरिमं न कय ति। तेहिं भणियं । जं देवो पाणवेश ।
विमाखबुद्धिणा उवाढो विमो। विलाई गामागर१. मडम्बार गयपुत्ताणं । निरुद्धार गाढरामयाई, निगद्धो य
पनोहारो। परन्ता करवि दियहा । १) मंज। पि।। मागे। ४ । गो। ५ ( पनि ।
Page #769
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
संक्षेपे १८२
एत्यन्तरं कहचि परिममन्तो समागो तमुद्देसं वाण. मन्नरो। दिट्ठो य रोण वाहथालोगो कुमारो। गहिरो कमाएहिं। चिन्तियं च णेण । एसो सो दुरायारो। हो से धौरगरुयया, न तौरए एस अहारिसेहिं वावाइउं । पाढतं च णेणिमं 'दग्गं । ता एव- । मामिणो सहायत्तणेण अवगरेमि एयराम ति । चिन्निऊण दिट्ठो व ऐण पामायतलमंठिो विग्गहो । बडमभित्रो विग्गहेणं । भणियं च णेण । किमत्थं पुण भवं दहागनो ति। वाणमन्तरेण भणियं'। तुह महायनिमित्तं । बेरियो वि य मे एम दराचारगुणपन्दो, न मकुणोमि एयरम १० उययं पेच्छिउं। श्रद्धवावादनो य छुट्टो महं एम प्रोमाए सनियोगवावउत्तणेण । न दिट्ठो अन्तराले, दिट्टो य संपयं मसयपत्थिएण । ता प्रलं ताव मम मलयगमणेणं । ममाणेमि अन्तरे भवनो विग्गरं ति। विगहेण भणियं । जर एवं, ता थेवमियं कारणं । कि बहुणा ।" जपिएणं । नेहि में अब्ज रयणगए गुणचन्दसमौवं, जेण पजेव ममाणेमि विग्गरं ति। वाणमन्तरेण भणियं । मायत्तमेयं, तो पयनवित्तिकासो व एमो ति । संपहारिजण मह पहाणपरियणेणं ठिी गमणमजो विगहो। परन्तो वामरो, ममागया मारयणौ । १.
Dinserts इमं.
Page #770
--------------------------------------------------------------------------
________________
२००]
बहुमो भवो .
भणियं वाणमन्तरेणं 'एस देसयासो' ति। अपपञ्चमो उच्चलित्रो विगहो । विजापहवेण नौषो वाणमन्तरेण पवेमित्रो गुणचन्दवासभवणे । दिट्ठो य णेण पसत्तो कुमारो।
भणित्रो य धौरगत्यं । भो भो गुणचन्द, मए मह ५ विग्ग काऊण वौमत्यो सुवमि। ता टेहि मपयं.
करेहि हथियारं ति । 'माङ माड, भो विग्गा, माड. मोहणो ते ववमात्रो' ति भणमाणो टिनो कुमारो । गहियमणेण खग्गं । प्रत्यन्त मि इमं वदयरमायषिऊण
धाविया अङ्गरका, निवारिया कुमारेण । भणिया ५ 1. गेण । भो भो माविया मम मरोग्दोहया; न एत्य
अनेण पहरियध्वं । किं न प्राज्जिया तु मम्म इमिणा ववमाएण । ता तुझे चव पत्य विग्गामामयः, विग्गहो उण ममं मह दमेण । एत्यन्तरंमि वाणमन्तरेण 'अरे खुद्दपुरिम, कौडमो तुह दमिणा विग्गहो' ति ॥ भणमाणेण समाहरो म्वग्गलहौए कुमागे । 'हण हण' fri भणमाणो य मपरियणो उडिनो विग्गी । बूढार पोहरणाई। मिस्कारमएण पायं वचियाई कुमारेण । नायो य से भासरभावो। तो उसल्याए पुखम्म
पगिट्टयाए वौरियपरिणाई दप्परिमयाए मामिभावमा .. होणयाए विग्गादौणं कमरिकिसोरएण विय भिनिण
A
॥
Dadds HिI
Page #771
--------------------------------------------------------------------------
________________
६३०
सममाचकहा।
[संक्षेपे २०
गयपौढं विविविध विग्गहपुरिसे 'उवयारि' ति अदाजण खग्गप्यहारं केमायडणेण पारित्रो विग्गहो । कत्रो से उवरि पात्रो। एत्यन्तरंमि कुमारपरियणेण पाडिया विग्गहपुरिमा, 'जय कुमारो' ति समुद्धादो कलयलो । पणटो वाणमन्तरो। चिन्तियं च णेण । अहो मे । पावकसम्म प्रणवत्तणं, अहो माहप्पपगरिसो, ग्रहो कयनुया', अहो एगमारत्तणं, अहो मे बहनया, जमेवमवि एमो न वावादो ति। ता इमं एत्थ ताव पत्तयालं, जमश्रोमाउरि गन्तण निवेएमि एयरम विणिवायं, जणेमि एयपरियणम्म मोयं । एवमवि का १० ममाणे अवगयं चेत्र एयरम ति। चिन्निकण पयट्टो अघोज्ज्ञामन्तरेण ।
रो य 'उद्धेहि भो महापुरिम उडेहिए, कुणासु हत्थियारं' ति भणिऊण मुक्को कुमारेण विग्गहो । न उत्यित्रो एमो । भणियं च ण । देव, कौरमं देवेण सह १५ हत्थियारकरणं। अजुत्तमेयं "पुब्बिं पि, विसेमत्रो मपयं । विणियित्रो अहं देवेण । पत्ते वि वावायणे 'न वावारो' त्ति अहिययरं वावारो ति । ता किं रमिणा 'अमिलिट्ठचेटिएणं । कुमारेण भणियं । उचियमेयं तह महाणुभाव
TA बोर्ड २. दिन
२ कयामा...म्हवा कियाया। ५A पुर्वा । (Eकिसि।
Page #772
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१०]
मामो भवो।
याए। पहवा किमेत्य अकरोयं, ईरमा चेव महावीरा इवन्ति । विगहेण भणियं । देव, कौरसा मम महाणभावया महावीरथा १; किं वा दयाणिं बहुणा जंपिएणं । विनवेमि देवं । देउ देवो ममाणत्तिं नियनरिन्दाणं, ' वावाएन्तु मं एए, पेखर य देवो ममावि कावुरिसचेट्टियं
ति। कुमारेण भणियं । सोहणो कावुरिमो, जो एवमावसर पसत्तं च मत्तं विणा पहारेण बोहर। ना किं एरणा प्रमंबद्धपलावणं । दिना त मम पसनावावायणेण
पाणा, मए वि भवत्रो एम विमो ति । गाउ १. भवं । विग्गहेण भणियं । जर एवं. ता प्रबं पि दे
जाएमि। कुमारेण भणिय । माहौणं भवत्री, जं मए' पायत्तं ति । विगहेण भणियं । करेउ देवो पमायं मम बोल्लग्गाए । कुमारेण भणियं। मा एवं भण; ताभिच्चो तुम मम जेट्टभाउगो' । ता जर भवनो वि १५ बहुमयं, ता नायमयामं व गच्छस ति। परिक
विग्गहेण । कारावियं च पण बद्धावणयं ति । तरियहमेव उक्लोट्टियं दग्गं । पयट्टो मह विग्गणमत्रोमा. उरि कुमारो॥ ____एत्वन्तरंमि ममागो तत्य भयवं ममतणमणिमुत्त .. खेट्टकवणो · दयान मव्वजोवेस अणुगियपरमियरत्रो
Dममा
. CDE add मर्म।
PA aids for
Page #773
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षपे २०८
विसुद्धेहिं चउहिं नाणेहिं 'पडिबोहममत्रो गुणचन्दस्म' त्ति वियाणिऊण ममवित्रो लद्धिमन्तमाइहिं पुष्वपरियायमिहिलाहिवो विजयधमो नामायरियो ति। ठिो गुणसंभवाहिहाणे उज्बाणे। दिट्ठो कुमारपरिवणेणं । निवेद्यं कुमारस्म । देव, महानवमौ दो नाइदूरे ५ तवोवणे चिट्ठः । एवं मोजणा देवो पमाणं ति । महातवस्मि ति हरिमित्रो कुमारो। गो तस्म वन्दणनिमित्तं मह विग्गण पहाणपरियणेण य ।।
दिवो य णेण तहिवममेव गुणमंभवंमि उन्नाणे । धमो व मुत्तिमन्तो पायरित्रो विजयधनो ति ॥ १. सुमणाणन्दियविबुहो बहुमउणनिमेवित्रो अमयमारो । चनभवग्वोरमायरनिलयरई नियमविडवो ब्व ॥ उयहि ब्व धौरगरत्रो मूरो ब्व पणामियाखिलतमोहो । चन्दो व्व मोमन्नेमो जिणिन्दवयणं व अकलको ॥ भवठिानिमा जेण य वियलियतावेण भय कमलाण । " निलामियो अमेमो अउव्व सूरेण तमनिवहो ॥ दगुण य तं जामो सुहपरिणामो दढं कुमारम्म । ' परिचिलियं र पोणं ग्रहो णु खस्नु एम कयउम्लो ॥ जो मब्वमङ्गचाई जो परपोडानियत्तवावारो। जो परहिथकरणर जो संमाराउ निम्वित्रो ॥
Envi
Page #774
--------------------------------------------------------------------------
________________
२१
अट्ठमो भवो।
ता वन्दामि अहमिणं भयवन्तं तह य पज्जवामामि । माहूण दमणं पि छ नियमा दरियं पणासेर ॥ एवं च निन्तिऊणं विहिणा मह विग्गण तो भयवं । पहिवन्दियो य णेणं पायरित्रो मपरिवारो ति ॥ तेण वि य धम्मलाहो तम्म कत्रो मोकोकलाइस्म । जो निस्वमसुहकारणमउबचिन्तामणौ कप्पो ॥ उवविमस त्ति य मणिश्री गुरुणा चरणन्तिए तो तम्म । उबविट्ठो उ कुमारो विग्गहपरिवारपरियरित्री ॥ एत्यन्तरंमि महमा गयणाश्रो दिब्वरूवमपत्रो । तत्थागो पहलो जुइमं विनाहरकुमागे ॥
अह वन्दिऊण य गरूँ भणियमणे ण भयवं महन्तं मे । कोई तह वृत्तनं कहियो जो मपयं तुम ॥ कणगउरमामिणो मि चेव नयरे ढढप्पहारिम्म । मग्गपडिवत्तिमाई दहभवपञ्चायपज्जन्तो । श्रोहण मण एमो तन्नयरजणाउ विम्हयं दट्ट । ते पुछिऊण नात्रो तत्रो य पहमागो दरुयं ॥ ता जड न अन्तरायं जायद पत्रम्म कुममजोयम्म । माहेहि तत्रो भयवं तं मममणग्गट्ठाए ॥ भणियमह कुमारेणं अह वि भयवं अणग्गहो म । कौरउ इमम्म वयणं अहवा भयवं पमाणं ति ॥
निबमबारसायं
२ Fभा
Page #775
--------------------------------------------------------------------------
________________
६४२
समराइचकहा।
[संक्षपे २९६
तो जंपियं भयवया निसुणह जद तुम एत्य कोडं ति । मग्गपडिवप्तिमाई सुन्दर जो मज्म वुत्तन्तो ॥ अस्थि दह भरहवासे मिहिला नयरी 'जर्णमि विकाया। तौ प्रहमामि राया नामेणं विजयधम्मो ति ॥ इट्ठा व घग्गमहिमी देवी नामेण चन्दवम नि । । मा प्रत्रया व महमा रत्यौरयणं ति काऊणं ॥ मनविहाणनिमित्तं हरिया केणावि मन्तमिद्वेण । अन्तरमन्यगया मह हिययमयाणमाणेण ॥ कहित्रो य मन एमो बुत्तनो कहवि विजयदेवौए । मोऊण य मोहारो गोमि अयं महामोहं ॥ . परिवौजिजण य तत्रो चन्दणरममित्तताजियण्टेहिं । पडियोहिनो म्हि दकं मबंविरं वारविलयाहिं । गहियो व महादरण तह जहा विकिउ पि न चएमि। तह दखत्तम य मे बोलोणा तिलिऽहोरत्ता ॥ नवरं उत्यदिय हे समागमो तिब्वतवपरिकोणो। " भूरपमाहियदेहो जडाधरो मन्तमिद्धो ति ॥ भणियं च णेण नरवर कोण विणाउलो तुम कौस । मनावितणनिमित्तं नण जाया तुह मए नौया । कप्पो य तत्व एमो बेण तुम जारको न त पढमं । म य नौ गैलभेषो जायर देहम्म पौडा वा ॥ ..
PC: अर्याम।
- D धा।
Page #776
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२६]
अहमो भवो।
ता मा संतप्प दढं छपामा परो तुम तौए । जुब्जिामि नियमत्रो दय भणिजणमदंमणो जात्रो । अहमवि य गो मोहं तहेव पासामित्रो परिचणेण । हा देवि दौहविरहो कत्थ तुमं देहि पस्वियणं । मोहवमयाण जे जे पाहावा होन्ति तंमि कासंमि । परिपतरजकब्जो ठिो चहं तत्य विश्लवन्तो ॥ दण भवणवावौरयाइ विलमन्नममिडणाई । परियणपौडाजणयं मोई बहुमो गो पायं ॥ किं बडणा नरयममं मम तथा दुग्कमणहवन्तमा । वोलौणा पलित्रोवमतमा मामा कहवि पञ्च ॥ कदवयदिणेहि नवरं मुक्को निमित्तमेव दग्केण । परियणहिययाणन्दं जात्रो य महापमोत्रो मे ॥ जाया य महं चिन्ता पत्रो विय मन्न अन्तरप्या मे । जात्रो पमबचित्तो ता किं पुण कारणं एत्य ॥ एत्यन्तरंमि महमा मिटुं पवियमियलोयणजएण । वहावएण मय जहागो देव नित्ययरो ॥ मोजण रमं वयणं हरिमवमपयदृपयापुलएणं । बहावयम्म रहमा दाजण जहोपिय किंपि ॥ गन्नण भूमिभायं थेवं पुरणे जिणम काऊण । तत्येव नमोकार परियारको गयवहिं॥
| CE शिमि।
बभिपया।
Page #777
--------------------------------------------------------------------------
________________
६४४
समराइचकहा।
[संक्षेपे २२६.
दाजण य प्राणति करेह करितरयजुग्गजाणारं । मयराहं मनाई वच्चामो जिणवरं नमिउं ॥ भूसेक य अप्पाणं वत्थाहरणेहि परमरम्मतिं । मयमवि य जिणमयामं जानो अह गमणजोग्गो' ति ॥ भुवणगुरुणो वि ताव य पारडं तियमनाहणिएहिं। ५ देवेहि ममोमरणं नयरौए उत्तरदिमाए ॥ वाउकुमागेहि मयं चालियनन्दणवणेण पवणेण । जोयणमेत्ते खेत्ते अवहरिश्रो रेणुतणनिवहो ॥ मेहकुमागेहि नो सरहिजलं मौयण पवुटुं ति । उउदेवेहि य महमा दमद्धवलाइ कुसमाई ॥ पायारो रयणमत्रो निमवित्रो कप्पवामिद वेहिं । बौत्रो य कञ्चणमत्रो जोदमियसरेहि मयगह ॥ तरत्रो कल होयमत्रो निम्मवित्रो भवणवामिदेवेहिं । वारसरेहि य कयं एक्के के तोरणाईयं ॥ मज्झे प्रमोयसको गन्धायडियममन्तभमर उन्नो। १५ कुसुमभरनिमियडाम्नो निम्मवित्रो वन्तरसरेहिं ॥ मौहामणं च तम्म य रयणमयमहो य पायपौढं तु । विविहमणिरयणस्वचियं तेहिं चिय भत्तिजुत्तेहिं ॥ पडिबुद्धकुन्दधवलं मणहरविलमन्तमोत्तित्रोऊल' । छत्तनयं च गुरुणो तिहुयणनाइत्तणुप्फाल ।
MNS लोगो।
निउज
A पासाविति
Page #778
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९]
घट्टमो भवो।
८५५
हेममयचित्तदण्डे पवणपणचन्तधयवडसणाहे । गयणतलमणुखिहन्ते निमविए मौहपका ॥ हमउलपण्डराषो गयणमि कयाउ चामरात्रों य । जलहरथणियमरात्री मणहर सरदन्दुझौत्री य ॥ तरुणरविमण्डलनिहं निमियं वरकणयपोण्डरोमि । पुरषो धम्मचकं निवियं वन्तरमुरेहिं ॥ भामण्डलं च विथडं निपवियं दित्तदिणयर छायं । तेहिं चिय जयगुरुणो कवितवतेयवन्द्रं न ॥ दय नियमेहि विरए नियणनाहम्म श्रम ममोमरणे । पुब्बहारेण तो तत्थ पविट्ठो जिणो भयवं ॥ काऊण नमोक्कारं नित्यम्म पाहिणं च उबविटी । पुव्वाभिमुहो तहियं पडिपुलो मारयममि ब्व ॥ सेमेस वि तिस पामेस भयवो तत्थ तिमि पडिमायो । देवेहि निमियात्री जिबिम्बममाउ दिव्यात्री। इन्दा य विमलचामरमण हरपरिमिककरकमाना । . उभत्रो पामेस ठिया जिणाण बउब्वियमरोग । मौहामणमि विमले दाहिणपुब्वेण नारदुमि । तित्थयरम्म निमलो मुणिनमित्रो गणहरो हो । 'पबहारेण पविमिय मणिणो ना कप्पनामिदेवौत्रो।
1 In All the word onds () T hrilleber dors Tutorie. .?CE विनर,rplainामा PACF read पुनदारेण पििमसमर न ममा शिवबारा देगापिवदेवोषी मायोकी ।
Page #779
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा .
समराधकहा.
[संक्षेपे २२६
अन्ना उटुंति तहिं नमिउं अग्गेयदिसिभाए ॥ दाहिणदारेणं पविमिजणमह दाहिणावरविभाए । भवणवणजोमाणं वोउ ठियाउ परनिइयं ॥ अवरहारेणं पविसिजणमवस्तरेण निमला । जोइमिया वन्तरिया देवा तह भवणवामी य ॥ उत्तरदारेणं पविमिऊण पुवुत्तरेण उ निमला । वेमाणिया सुरवरा नरनारिंगणा य मंविग्गा ॥ अहिनउसमयमयाविकुक्कडमनारमादया मब्वे । ववगयभया निमला पायाग्वरन्तरे बौए । नियमेडि वि जाणाई मणिरयणविहमियाद रम्माई। .. ठवियाद मणहराई पायारवर नारे तदए । एवं च निरनमेसं मिटुं तत्तो ममागएण मह । कमाणएण नवरं देवौ तत्येव दिट्ठ त्ति ॥ तत्तो य मंपयट्टो जिणवन्दणवत्तिया मयराहं । मिङ्गारियमुत्तुङ्गं धवलगहन्दं ममारूढो ॥ तररवप्फुलदिसं दिट्ठो नयरोउ निग्गो नवरं । . जन्माणजग्गरहवरगएकि राईहि परियारो ।। थेवमिह भूमिभायं तरियं गनण करिवराज अहं । भोदलो नियमकयं दगुण च तं ममोमरणं ॥ हरिमवसपुलत्यङ्गो तत्थ पविट्टो य परियणसमेत्रो। ...
दिमाए।
• CEF मासमामरणं।
Page #780
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४१]
बटुमो भवो।
दारेण उत्तरेणं दिट्ठो य जिणो जयकायो । दट्टण य जिण्यन्दं हरिमवसालमियबहसरोमची । धरणिनिमिउत्तमङ्गो इय नाहं थुणिर्डमाढतो ॥ जय तिड्यणेक्कमङ्गल जय नरवर लचिवमा जिणिन्द । अय तवमिरिसमेविय जय दजयनिज्जियाणा ।। . जय घोरजियपरौमह जय लडाभुयङ्गसन्दरौनामय । जय मयसमुणितियण जय सरकयसहममा मरण | जय भवियकमलदिणयर जय असरनरामरौमपणवाय। जय तियणचिन्तामणि जय जौवपयामियमुरम् ॥ जय संमारुत्तारय जय जिण गयरागरोमरयनिक । जय मयमजीववच्छल जय मुणिवद परमनौम । जय रागमोगजिय जय जय नौमेमबन्धणविमुक्छ । जय भयवं पुणभव जय निरुवममारकर्मपत्त ॥ जय गणरहिय महागुण जय परमाणु जय गाभणन्न । जय जय नाह मयंभुव जय सड़म' निरञण मुणम ॥ दय थोऊण महरिम जिग्णयन्द परमत्तिमंजुला । गणहरपमुह व तो नमिजणं माहुणो मन । तिथमाईण य तहिं नमिऊण जहारिह मा ठाण । अवविट्ठो भुवणगुरु नमिकण पुणो मपरिवारो ॥ यह भय पि जिणवरो नियठाणठियाण मन्चमत्ताण ।
. Eपि
।
(E USH
Page #781
--------------------------------------------------------------------------
________________
समाचकहा।
[संक्षेपे २४१
भवजसहिपोयभूयं स्य धर्म कहिउमाढत्तो ॥
जोवो प्रणामिहणो पवाहनो नाइकमजुत्तो । पावेण मया दहियो मुहिको उण होद धम्मेण ॥ धम्मो चरित्तधम्मो सुयधपात्रो तत्रो य नियमेण । कमच्छेयतावसुद्धो सो च्चिय कणयं व विक्री ॥ पाणवहाईयाणं पावट्ठाणाण जो उ पडिसेहो । झाणज्ययणाईणं जो य विही एस धमकमो ।। बज्माणटाणेणं जेण न वाहिज' तय नियमा। संभवद् य परिसद्धं सो उण धम्मंमि छेत्रो ति ॥ जौवादभाववाश्रो बन्धारपमाहो दहं नावो । एएहि सपरिसुद्धो धो धम्मत्तणमुवेद ॥ एएहि जो न सद्धो अन्नयरंमि व न स१ निवडियो । मो तारिमो धमो नियमेण फले विमंवयद ॥ एमो य उत्तिमो ज पुरिमत्यो पत्य वनिो नियमा । वञ्चिजद मयलेसं कालाणे सुं न संदेहो ॥ एत्य य अनिषो न हि वञ्चिवर तेस जेण तेणेमो । मयं परिस्किर वो बुडेहि मानिउदिट्ठौए ॥ सडमी' असेमविमत्रो मावजे जत्य पत्थि पडिमेहो । रायारविडणमहं प्राणार य एम कमसद्धो ।
--
-
-
| Cf. Kialakácārya Kathanaka 2-920MG, vol. 334. p. 235, २ CE बाविष्णर-बापायते' निरो-मेब निः! A गैर।
CE मेस... मला!
Page #782
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४७]
बहुमो भवगे।
जह मणवरकाएहिं परम्म पौडा दढं न कायब्बा । झाएयब्वं च मया रागादविपकजावं तु ॥ थलो न मवविसत्रो मावज्जे जत्य होड पडिम हो । रागादविउडणमहं न य झाणाद वि तयासद्धो ।' जह पञ्चहि बहुएहि वि एगा हिंमा 'मुमं निमंनाए । दुच्चाई झाणंमि य झाएयब्बं अगाई ॥ मह अप्पमत्तयाए मंजमजोएस विविभेएस । जा धमियम वित्तौ एवं बज्मं प्रणत्याणं ॥ एएण न वाहिज्जद मंभवड य तं दगं पि नियम । एएण जो विसद्धो मो खल्म केएण सद्धो ति ॥ जह पञ्चस मामईस तौस य गत्तौम अप्पमत्तणं । मव्वं चिय कायब्वं जहणा मद' कारगाई वि ॥ जे वस्न पमायजणया वमहाई' ते वि वज्जोया 3 । मयरवित्तौ तहा पालेयची य अप्पाणी ॥ जत्य उ पमत्तयाण मंजमजोस विविभोस । नो धभियम्म वित्ती पणाटाणं तयं होड ॥ एएणं वाहिजदू' भभवद य दगं न नियमेणं । एएण जो ममेमो मो उण केण्ण नो मुद्धा ॥
। CERT संवादो। ( पराम: धारानि वेरो। . A . CE नि। . "xplain यदि नमान? । . CE बरामद = पगाते ' ) विभयार
.Cबादि
Page #783
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे २४७
।
जह देवाणं संगोयगारकव्वं मि उन्नमो जहणो । कन्दप्पाईकरणं प्रमभवयणभिहाणं च ॥ तह अन्नधभियाणं उच्छेत्रो भोयणं गिहे गमणं । अमिधारगाइ एयं पावं बज्ज अणुट्ठाणं ॥ जोवादभाववालो जो दिट्टे ठाइ नो खन विरुद्धो । बन्धारसाहगो तह एत्य दमो होड तावो ति ॥ एएण जो विसद्धो मो खल तावेण होर सद्धो त्ति । एएणं वासद्धो असद्धो होद नायब्वो ॥ सन्तामन्ते जौवे निश्चाणिचे य" णेगधम्मे य । जह सुहबधाईया जुबन्ति न बहा नियमा ॥ मन्तम मरवेणं पररूवेणं नहा अमन्नम्म । हंदि विमिहत्तणो होन्ति विमिट्ठा सहाईया ॥ हारा सत्तामेत्ताइभावो कह विमिट्टया तेमि । तदभावंमि तदत्यो हंदि पयत्तो महामोहो ॥ निचो वेगमहावो महावभूमि कह नु मो दके। नम्मच्छेयनिमित्तं असंभवात्रो पयट्टेना ॥ एगन्नाणिचो वि य मंभवममणन्तरं प्रभावात्रो। परिणामिउविरहा पमंभवात्रो य तम्म त्ति ।
॥
१ . बा। (दायमा ३ . गंतुं।
वर्क " (हासको बनविदा । दिरानो। पिचापिकाउ 0) •ण। CCE विवाहसो मुखो । भूकमि कह न दुखे ।
RCE बिशनचोच।
Page #784
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०७]
अट्टमो भवो।
म विमिट्टकब्जभावो प्रणयविमिट्ठकारणाम । एगन्नभेयवके नियमा तह भेयपके व ॥ पिण्डो पडो य न घडो तप्फलमणई पिण्डभावात्रो । तदईयत्ते तम्म उ तह भावादबयादितं । एवंविहो उ अप्पा मित्तादौहि बन्ध कम्मं । मम्मत्ताईएहि य मुच्चन परिणामभावात्रो ॥ मकवभोगे चेवं कहचिदेगा हिगरणभावायो । दहरा कत्ता भोत्ता उभयं वा पावड मया वि ॥ वेदेव जुवाणकयं वुट्टो चोराइफलमिा कोर । न य मो नमो न अस्रो पञ्चकादमिद्धोत्रो ॥ न य माणन्त्री मोऽहं किं पत्तो पात्रपरिणवमा । प्रणवमंधाणाश्रो लोगागममिद्धिी चेव । दय मणयाइभवकयं वेयर देवारभवगत्री अप्पा । नम्मेव तहा भावा मवमिण होद ववकं । एगन्तण उ निचो sfणको ना कह नु वेया मकडं । .एगमहावत्तणो तदन्तरनामश्री चन । जौवमरीगणं पिड भेयाभत्रो नहोत्रम्नम्भाषो । मुत्तामुत्तत्तणो विकमि पवैयणात्री य । उभयकडोभयभोगा नदभावात्रो य होड नायब्यो । बन्धादविमयभावा तेमिना मंभवाची य ।
1 ॥ देवा.. CE explain देशाधिकरण
Page #785
--------------------------------------------------------------------------
________________
(५२
ममराइचकहा।
ममराइचकहा।
[संक्षेपे २०७
एत्य सरौरेण कडं पाणवहासेवणए जं कर्म । तं खलु पित्तविवागं वेएर भवन्तरे जौवो ॥ म उत व मरौरं नरगाइस तम्म तह प्रभावात्रो । भिन्नकडवेयणंमि य अप्पमङ्गो बला होद ॥ एवं जौवेण कयं कूरमणपयट्टएण जं कम। तं पर रोद्दविवागं वेएर भवन्नरमरौरं ॥ न उ केवलको जौवो तेण विमुक्कम वेयणाभावें । न य मो चेव तयं खस्न लोगादविरोहभावात्रो ॥ एवं नियदेहवहे उवयारे वा वि पुलपावाई । रहरा घडाइभङ्गाइनायत्री नेव जन्जन्ति ॥ तयभिचमि' य नियमा तन्नासे तम्स पावद नामो । रहपरलोगाभावा बन्धादौणं प्रभावात्रो' ॥ देहेणं देइंमि य उवघायाग्गहाइ बन्धादौ । न पुण प्रमुत्तो मुत्तम अप्पणो कुणद किंचिदवि ॥ अकरेन्तो य न बज्मद परप्पमङ्गा मदेव भावात्रो। तन्हा भेयाभेए जौवमरौराण बधाई ॥ मोखो वि य बन्धमा तयभावे स कह कौम वा न मया। किं वा हेहि तहा कहं व मो होर पुरिमत्यो । तन्हा बहुम तम्रो बन्धो वि अणारमं पवारण । रहरा तदभावौ पुवं पिय मोकमंमिडौ ॥
"
पभावोचो।
A भेमि। ..। समभावोड.
३ । बसा. (DEPस
Page #786
--------------------------------------------------------------------------
________________
२५३]
बहमो भवो।
अणुभूयवत्तमाणो बन्धो कयगत्तणादमं कह न् । जा उ अईयो कालो तहाविहो तह पवाहेण | दौमद् कम्मोवचत्रो मभनई तेण तम्म विगमो वि । कणगमलम्म य तेण उ मुक्को मुक्को नि नायचो ॥ एमाद भाववायो जत्य तो होड तावमद्धो ति । एम उवाएत्रो खलु बुद्धिमया धोरपुरिमेण ॥ एयम्म उवायाणं का प्रामे विकण भावण । पत्ता अणन्तजीवा मामयमो ला मोकं ।।
ता पडिवज्जह मम्मं धम्ममिणं भावो म भणियं । १. अञ्चन्त नई खल करेह मफलं मणुयजम्मं ।।
दय भणिकुण जाण तहिक तकणं जिमि । परिमा कयनलिउडा धणियं परिश्रोममावना ॥ धरणिनमिउत्तिमा एक्कामो मामणं ति जपन्तौ .
उन्नामियमुहकमना पुणो वि ठाणं गया निययं । । तत्य य केद पवना मम्मत् दमविरहवयमन्त्र ।
अन्ने उ पत्तमझा जाया ममणा ममियपावा ।। पत्थन्तर्गमि य म दिट्टा देवा तहिं ममोमरण । जाया य मज्न चिन्ता हन्त कुत्रो पत्थ व ति ||
मरियं च मन्तमिद्धम्म त म पुञ्चमन्तियं वयणं । .. परिचिन्तियं एत्यं पुछामि जिणं मियाणं नि ॥
A fa. read a?
. ॥ मरिम, real भरिय? .
Page #787
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकह।।
[संक्षेपे २५:
किं पुण मए कयं परभवमि जस्मौइमो विवागो त्ति । देवौविरहमि दढं अणुहयं दारुणं दकं ॥ परिपुछिनो य एवं नमिऊण मए जिणो निरवसेस । युवकयकम्मदोस तो वि दय कहिउमाढतो ॥
अस्थि रहेव गिरिवरो जम्बुद्दौमि भारहे वामे । । विमो त्ति सिहरमंचयपनलियमहोमहिमणाहो ॥ दरियगयदलियपरिणयहरियन्दणसुरहिपसरियामोश्रो । फलपुढतकवरट्टियविहङ्गगणविश्यमहालो ॥ नामेण 'मिहरमेणो तत्थ तमं श्रामि मबररात्रो ति । बहुमत्तघायणरत्रो अन्तविमयगिद्धो य ॥ तत्य प्रणेगाणि तुमे वराह वसपमयहरिणजुयलाई । रले विभोरयाई भौया सुहाभिलामौणि । देवौ विय ते एमा तुह जाया पामि मिरिमई नाम । वकालदगुल्लवमणा गुनाफलमालियाहरणा ॥ म तमं दमौए मद्धिं मच्छन्दं गिरिनिउनदेसेसु । " विमयसहमणुहवन्तो चिट्ठमि काले निदाइंमि ॥ .. एत्यन्तरंमि एको गको माहण पहपरिभट्ठो । परिखौणो हिण्डन्नो तं देसं पागो नवरं ॥ दट्टण माडगई अणुगण्या तुह मणंमि उपका ।
किं भमनि एए अरविममे विश्मकनारे ।
सारि।
Page #788
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६६]
बहमो भवो।
गाण पुफिया ते किं हिण्डा पत्य विझरमि । माइहि तत्रो भणियं माक्य पन्थाउ पभट्टा ॥ भणियो च मिरिमईए तं मामि महातमिणो एए । उत्तारेहि मपुले भौमात्रो विझरलायो । पौणेहि य फलमूलाइएहि प्रविममतवपरियोण । नूणं निहाणलम्बो एम तुह पणमित्रो विहिणा ॥ इय भणिएण ममंभमहरिमवमपयदृपयापुम्नए । उवणणैयार सविणायं पेमलफलमूलकन्दाई ॥ माहहि तो भणियं मावय नेयाणि कप्पणियाणि । • অস্থায় সিন্থি অন্য সময় নিমিমি।
भणियं तुमए ता वि य तुहि अणगहो उ काययो । अनहकएण गाढं निवेत्रो होइ पहाणं ॥ परियाणिऊण भावं नवरं महानुयाण गुणान। 'तेहिं अणुग्गश्त्यं कव्वं हियमि काजणं ॥ ॥ माहि तत्रो भणियं जद एवं विगयवलगन्धा । ता अन्ह देह नवरं फसार चिरकालगहियाई ॥ रय भणिएणं तुमए मिग्घं गिरिकन्दगाउ घंत्रण । पजिलाहिया तवमौ परिणयफलमान कहि ॥
पन्थंमि पारिया तह जायामहिण महभावणा । १. मबन्नण कवयं अप्पाणं जीवतोगमि ॥
(EF वेसि।
Page #789
--------------------------------------------------------------------------
________________
.
[ संक्षेपे २६६
तेहि वि य 'तुझ धम्मो कहिश्रो जिनदेसिश्रो सुसाहहिं । पडिवना दय तुम्भे कम्मो मेण तं धमं ॥ दिनो य नमोक्कारो मामयस्विमोरक कारणो । भक्तिभरोणयवयणेहि मो य तुमेहि गहिश्रोति ॥ मुणिऊण तह य तुमं जनं कम्माणुहावचरियं च । साइहि ममादट्ठे कायन्वमिणं ति तुमेहिं ॥ परकस्लेगदिणंमौ श्रारम्भं वज्जिऊण सावज्जं । परिक्क मंठितं श्रणमरियव्वो नमोक्कारो ॥ तंमि य दिलंमि तुभं जद वि सरीरविणिवाय कोट । चिन्तेन तह करेज्ज व तहानि तुम्भेहि वभियब्वं । एवं सेवन्ताणं तुष्भ जिणभामियं दमं धम्मं । अचिरेण होहि धुवं मणहरसुर मोरकमंपत्ती ॥ तुझेहि विभत्तौए मोजणमिणं समाजवणं ति । एवं ति भुवयं गएहि माहिति च ॥ तह चैव कंचि कालं श्रन्नोन्नवडूमाणसहि श्रह नया य तुम पोमहपडमं पवनाएं ॥ तुमि विझमिरे गयकुम्भत्थन्न विद्यारण करमो । धुर्यापिङ्ग केमरसढो दरियमदन्दो ममषौणो ॥
ส
दण तुमए' तोयं सिरिमदं निएऊल" । वामकरगोयरत्य गहियं को दण्डमुद्दामं ॥
६५. ई
१ तु ।
समराइबकहा ।
हिं
* ' ं निवेशय हड़ा।
१ ACDE
तुमाए ।
५
१०
१४
Page #790
--------------------------------------------------------------------------
________________
२७५ ]
बहमो भयो ।
भवियं च भीरु मा भायसु ति एवम में समतौणा । एसो ' पमवराया ममेक्कमर 'वायसमो ति ॥ तो मिरिमई भणियं एवं एयं ति कोऽत्य' संदेहो । किं तु गुरुवयणमेयं " पामुक्कं होट देहिं ॥ ५ जम्हा गुरूहि भणियं मरोरविणिवायणं पितुभाल | जद को तंमि दियड़े करेन तुम्भेहि खमियष्वं ॥ ता कह गुरूण वयणं समरन्तेहि गुणभूमियं नाह । परलोयबन्धुभूयं कौरद विवयमहिं
श्रह मोत्तूण धणुवरं तुमए* तो मिरिमई इमं भणिया । १. मचं गुरूण वयणं कह कौरद अन्नहा सुयणु ॥
तु नेहमोहिणं मए वि एयमिह ववमियं श्रामि । ता अलमेएण पिए गुरुवयले प्राथरं कुलस ॥ एत्थन्तरंमि नियम नहङ्गणं म पूरेन्तो । महिदिनतलपहारो उवद्विश्री तुज्झ मौहोति ॥ १५ परिचिन्तियं च तुमए गुरुवएमपरिवालणामिहमो । उवयारि चिय एमो श्रन्हाणं पमवमाहो ति ॥
•
इय चिन्तिन्तो य तुम नहरेंहि वियारिश्रो सुतिरकेडिं ।
कुविएण श्रकुवियमणो जायामहियां मदन्देवा ॥
अहियासिनो य तुमए जायामहिए सो १. जो कुपुरिमाण सात्रय पश्चत्यं दुरहियासो
CE I
AD प० । 42
●
९ CEF •पाय• ।
A तुमार
गो ।
॥
ADE |
(AD) if I
(५०
Page #791
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइधकहा।
[संक्षेपे २७७
चरजण तो देहं विसद्धचित्तार दो वि ममकालं । मोरको उववचार इडिमन्तार मथराई । पलित्रोवमाउयाई तत्य य भोए जहिच्छिए भोत्तुं । 'बौणण्याइ तत्तो चदजण दहेव दौवंमि ॥ जायार जत्य जह वा संजोयं सन्दरं च पत्ताई। जह पावित्रो य दुकं विरसं तह संपयं सुणम् ॥ भवरविदेहे खेत्ते चक्करं नाम पुरवरं रम्म । उत्ताधवलपायारमण्डियं नियमनयरं व ॥ नत्यामि पत्थिवो वासवो ब्व चरपुरिमलोयणमहस्मो । मर 'वडियविमयसहो नामेणं कुरुमियो ति ॥ तस्मामि भग्गमहिमी देवी नामेण बालचन्द त्ति । तौसे गर्भमि तमं चदजण समि पुत्रवत्रो ॥ देवी वि य ते रखो मालम्म सभूमणम्म गेहंमि । उववना कपउणा कुरुमहदेवौ कुच्छिसि ॥ ताण बडएहि दोषह वि मणोरहमएहि दिणपमत्यंमि। " जाया तथा तुमे रुवाइराणेहि कलियाई॥ तत्य व समरमियो नाम तह ठावियं गुरुयणेण । देवौए वि व नामं असोथदेवि ति संगौयं । कालेण दोषि वि तत्रो मयसकलागहणदुखियडाई । कुसुमाउहवरभवणं जोषणमा नत्य पत्ताई।
BAD बहिषः।
RACE दियो ।
Page #792
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८०]
बहुमो भयो।
दिवा पसोयदेवौ तदया तुझ सभूमणनिवेण । परिणैया य नए वि य सुपसत्यविवारजोएप ॥ भुन्नमाण पयामं विमयमुहं नवर वक्षए कालो । तुम्हाण मपरित्रोस अनोन्नं बद्धरायाणं ॥ ५ अह अत्रया पिया ते पलियं दटूण जायसवेश्रो । दाऊण तुम रज्वं देवौ मम स पवरो । जात्रो व तुमं राया मिबियनियमण्डलो मरजंमि । चिट्ठमि विमयपसत्तो भुनन्तो माहरे भोए ।
अह तिरियविसंजोयणनियतग्घायजणियकसम्म । १. एत्यन्तरंमि विरसो मावय जात्रो विवाषी ति ॥
श्रामि तहिं चिय विजए बम्भानयरंमि मिरिबलो रावा तेण मह तुम जानो पणिमित्तो विग्गहो कहवि ॥ तुह जे पहाणमोहा ते मब्वे मिरिबन ममाप्यौणा ।
अश्वगो तमाए तेण ममं तह वि संगामो ॥ १५ जाए य तंमि तदया महाविमद्दे ण मिरिबलेण तमं ।
वावारो सि सावय विणिहयनियमेनमे मेण ॥ मरिजण य उववत्रो रोहमाणेण नवर निरयंमि । संत्तरसमागराज नेरो कम्मदोमेण ॥
मोजए तुम मरणं प्रमोयदेवौ वि उवगया मोहं। १. 'हित्येण परियणेणं नवरं प्रामामिया सनौ ।
१ A विवि पोरगावपरमि।
A बोर। .
सोच
Page #793
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचाहा।
मंक्षेपे २८
रोहल्याणोवगया काऊणं धम्मविग्धमत्थं । तुह नेहमोहियमई नियाणमेवं महापावं ॥ राया ममरमियको उप्पनो नवर जत्थ ठामि । तत्थेव मन्दभग्गा जान अहं पि नियमेण ॥ तो इयवहं पविट्ठा किलिङ्कचित्ता य नवर मरिऊण। ' जत्थेव तुम नरण दमो वि तत्थेव उववत्रा । मत्तरममागराऊ गमित्रो दखण कहवि तुमहिं । तत्य अहाउयकालो निम्बिग्गेहि भौएहिं ॥ उम्पट्टिऊण य तुमं निरयात्रो पुखरद्धभरहमि । जात्रो मि गहवरसुत्रो 'वेला दरिहगेहमि ॥ एमा वि तुझ जाया तत्येव च भारहमि वासमि । जाया दरिद्दधूया नवरं तुझं मजाईए ॥ कालेणा दोलि वि तो तुझे बह जोव्वर्ण उवगयाई । जात्रो य कहवि नवरं तत्य वि तुम्हाण वौवाहो ॥ नेहवसेण य तुमे तत्थ वि दारिददकविमुहाई। " चिट्ठह जहासुहेणं पन्नोन बद्धरायाई ॥ पर नया य दिट्ठा नियए गेहमि पछमाणेहिं । तुहि माहुणैत्रो ममुयाणकए पविट्ठात्रो ॥ रट्टण तो तानो महासंवेगपयङपुलएहिं । परिवाशियाउ फासुभिकादायण विधिपुर्ण ।
MA ॥ विकार, CE पार, चिनार . सजानौया।
.) तुमे।
.
Page #794
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९५]
बमो भवो।
कत्व टियाउ तुमे दय पुट्ठाचो व साहिवि य मिटुं । वसुमेट्टिघरममौवे पडिस्मए नयरमममि ॥ घेतण फुलनियरं वामरविरमंमि तो पयहार । पुवकहियं महरिमं पडिस्मयं भत्तिजुताई । + पत्ताईच कमेणं पसमयं वडमाणमद्धार । दिवा व तत्य गणिणो सुपमन्ता सुब्बया नाम ॥ पुरो मंठियपोत्थय निविट्ठदिट्ठी नमन्नतणणाला । लोयणभमरभरोणयसवयणकमला कनिणि म्ब ॥
वित्थिलमहत्याई ठियाद एकारमं पि पाई। १. कमलदलकोममि वि जौए जौहाण अगंमि ॥
मा वन्दिया य नवरं गणिणौ तर विन्हियमणेति । करयलकयञ्चलिउडं हरिभवभिन्नपुनहिं ॥ तौए वि धवबण्डन्तरविणिग्ग उत्ताणिएककरकम ।
अनामियवयणा प्रभाणियं धम्मस्लाहो त्ति ॥ ।" भणियाणि य जिणयन्द बन्दा काऊण कुममवृद्घि नि ।
पुरो जिणाण जेणं मुच्चह मंमारवामात्रो॥ काजण कुसमवुट्टि गन्धडू कुट्टिममि जिणयन्द । यह वन्दिजण य तो गणिणिममौवे निमबाई ॥
गणिणै तो भणियं निमनपरिणिकादमणकिरणोई । .. परिवमा काय तुम्मे दहेव 'इय जपमाणहिं॥
।
१EF तेरा. ४CE: पपिया
. fir ५ बिरा
Page #795
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइषकहा।
तुषिमाडौए जौए दिहार गोवरगयाए । भणियं अवहे वसहिं 'पुढाउ ए-एकि॥ गोयरगयाउ धणियं महावतार ता य एयाई । तित्यपरवन्दणत्यं भत्तौए इसागयाई ति ॥ गणिणौए तो भणियं माड कथं धमनिहियचित्ताई। । जं एत्य भागया किञ्चमिणं नवर भवियाण ॥ जन्मा जयंमि सरणं धर्म मोत्तूण नत्यि जीवाणं । मारौरमाणमेहिं दुखहि पहियाणं ति ॥ न य मो तौरद काउं जहटियो वजिऊण मणुयक्त । तं पुण चलं धमारं सुविणयमादन्दजालममं । सण माणुमत्तं धर्म न करे जो विमयलुद्धो । दहिजण चन्दणं मो करे अङ्गारवाणिज्नं ॥ धोण मयसभावा सुहावहा होन्ति जौवलोयंमि । धोण मामयसहं लभद चिरेण परमपयं ॥ सो उण विलियराएहि भावत्रो जिणवरिन्दचन्देहिं। १५ होइ परिचिन्निएहि वि अलाहि किं ता पुलरएहि ॥ ता मुटु कयं एवं जं दटुं पागयाइ जिणयन्दे । जिणमाङदंमणारं हंदि वियारेनि दरियारं ॥ करियो य तौ धमो तुमेहि वि नवर सचिनहिं । पडिवो जिणभणियो कया य मडमंसविई या॥ १.
AD TE
O DEF लि. ('।
Page #796
--------------------------------------------------------------------------
________________
३००]
बहुमो भयो।
गमिऊण कंचि का ममिजण जिणे सुमाहुणेको छ। गेहमह पत्थियाई भणियाणि य नवर गणिणौए । 'एबह दह पदिय एवं पिय तह सणेजह य धम्मं । दुखविरेयणभूयं पचत्तं वौयरागेहिं । ५ परिवबिजण य तो गणिणौवयणं गयाणि नियगे । ट्टिश्यियार धणियं धर्षमि कथाणुराया । करवयदिणेसु य तहा जायाई परमत्तिजत्तारं । उछिट्ठमावयाई विमयसहनियत्तचित्ताई ॥
पणवालिकण पवरं मावयधमं अहाउयं जाव । १. मरिऊण बम्भलोए कपंमि तपो ऽववनाई ॥
पाउं च तत्य तु पहेमि मत्तापियार प्रयराई । तत्तो चदऊण दहं नरवद्गेहेसु जाया ॥ तिब्वं च सवरजम्मे कम्मं तमा कयं दमौण वि ।
अणमोदयं ति सम्म उ परिणमो निग्यवामि ॥ ५ अणहरो चिय तुहि तह य भरहमि खुदमणयभवं । तहमसेमयाए अणुहयमिणं नए दरकं ॥ ना मुणिऊण विवायं एवं विश्मेत्य पावकमाणं । तह 'जयह जहा पावह एहिं पि पुणो न दरकार ॥
स्य कहियमि नियाणे भक्त्यिरे नत्य मोचमाईण । १. परिणामोपमरं जागो मे परममवेगो ॥
• CE
Page #797
--------------------------------------------------------------------------
________________
८८७
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३०
भणिश्रो व तिडयणगुरू भयवं मिवमोखकारणं परमं । गेहामि तुह समौवे पवनं तुम्ह वयणेण ॥ देवो परियणेण य एवं बहुमविजण मे वयणं । वित्रत्तो दणमेव उ नियकज्जकरण मुवणगुरु॥ भणियं न भुवणगुरुणा प्रहासहं मा करेह पडिबन्ध । । भवगहणंमि अमारे किचमिणं नवर भवियाण || मोऊण दमं वयणं भावेण पवनिऊण मयराई। . काऊण लोयमग्गं पडिववं टब्वत्रो ताहे ।। एसो मे बुत्तन्तो कणयउरे साहित्रो मए रखो । मग्गपडिवत्तिमादौ दहभवपन्नायपज्जन्तो ॥ एयं मोऊण भमुष्पनी मब्वेमि भवेत्रो । चिन्नियं च हिं। एवं विवागदारुणं मोहचेट्टियं, अकयं च जाणवत्तं भवसमुद्दे गरुवथणनिच्छषो ति। वन्दित्रो भयवं, 'पणग्गहिया अन्हे भयवया नियवुत्तन्तकहणेणं' अहिन्दिो मबङमाणं, करयलकयनलिउडं विनत्तो गुणचन्देण । भणियं १५ च । जाणित्रो मए भयवनो पहावेण जहाँटनो धयो, पणट्ठा मिच्छावियप्पा, संजाया भयवन्तचलणाराहणिच्छा : ता देहि ताव मे गिरिधयोचियाई वयाई। विगहेण भणियं । भयवं, ममावि । दिबाई भयवया मावयवथा। गहियाएं जहाविहौए। जाया भावसावया । भत्तिबङमाणेहिं .. वन्दिचो भव । धालाहिजण भणिया व णेणं। कुमार, वियापिऊण भवत्रो परियोइसमयं रयण रात्री अहं एत्य
Page #798
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२१ बहुमो भयो।
६६५ आगो, ममुणवं च मे जहाखिमियं । ता नहिं व गच्छामि। चिट्ठन्ति तत्य मह दमणमया यहवे माहुणो । पुणो 'प्रोल्माए 'मज्म भवया दमणं। सवा दढम्बएण
होयवं। कुमारेण भणिय। जं भयवं पाणवेश। पागाम• गमणेण ममं सेममाहहिं पयट्टो गुरु । बन्दिरो कुमार
विग्गहेहिं पुलदो य भत्तिनिवभरेडिं। श्रदमणौहए य वन्दिऊण परमभत्तौए पयट्टा पोल्माउरि ॥
दो य नहियामेव गो पत्रोचं वाणन्तरो। कया णेण कुमारपरियणामने कवडवत्ता. जहा 'विग्गण १. वावादो कुमारो' ति। ममागया ण्मा मवणपरम्परा
मेत्तौबलकलगोयर, न महहिया योण । मया ग्यणई। मुच्छिया एमा, ममामामिया परियणेण। निवेश्यं च पत्रो। ममागो राया. बाहांबलोयणं चनाणस निवारण वित्रत्तो ग्यणवईए। ताय, पणजाणाहि मं मन्दभारणिं, ५ पविमामि जलां, परिच्चएमि अजउत्ताकमन्नमवणं वि मंठिए निबनपाणे, पावेमि लडं सरलोयमंठियं अजउत्तं। राणा भणियं। अविहवे, अलमिमिणा मोपण । अमहापौयमेयं । न स्वस्ल केमरौ गोमाउणा वावादन । ममाइट्ठी
कुमारस्म मिडाएमेण तुझ पुत्तजयो : पवितहाएमो य १. मिद्धाएमो। प्रणाउन च मे हिययं । दिवो य मए कुमासविणो। कुमारमन्तरेण न जाया उपाया। अश्विना
EE tran-m
Page #799
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३२१
य तह प्रविहवामिरौ। ता न एयममा एवं हवा । नान्तरवेरिएण केणावि एमा कडवत्ता कया भविस्माद । ता परिचय तुम दणममम्ववमायं। हावि कहंचि प्रचितमाम : या देवस्म इयमेवं क्षेत्र। तो मवेसिं चेव पन्हामिय पत्तकालं । कौम तमं पाउलौ। पेसियो य मए । अब 'पवण गदनामो लेहवाहनो। सो पत्रमं पञ्चदियहमन्तरे पागच्छद । नत्रो ममागए तस्मिं नहाजुनं करेमामो। न ताव पतरे मंतप्पिय ति । रहपाई भणियं । जंताची आणावेर। नहावि विनवेमि तायं । तायाएमेण करेमि पर मनियम्, देमि महादाणं, प्रएमि देवयात्रो, परिचामि । अन्नउत्तकुमणपउत्तिकालाढारत्रो आहारगहणं ति। राणा भणियं। कोहि बछ, न एत्थ दोमो ति। रयणवईए भणियं । ताय. महापमानो। तो 'अविहवा हवस' ति भणिऊण गो मेत्तौबलो। पारद्धं च पाए जहोचिय मनियां। "दिट्ठा य सम्वमंपया मंपृयणगयाए वियार- १५ भूमिपडिणियत्ता हकमाणाए श्रागिईए परिचत्ता वियागेहि मंगया नाणाजोएण समडामिया नवसिरौए गणिया अवममेण परिणया भावणाए' परियरिया माहुणोहिं विग्गवई विय चरणमपया मेवविवाहिवरम धूया कोसलाहिवरा पत्तौ
पनि। (rend परि।।
(Aadds am।
.( किं. लि . A add a पनि A पश. CE एम। HD inserts एखामि ।
(Eभावाची
Page #800
--------------------------------------------------------------------------
________________
३५]
प्रहमो भयो।
गिहत्यपरियारण सुसंगथा नाम गणिो । रहाण पणटो विय रयणवईए मोचो, पणन्दिया पिण, असमियं अनवौरियं, वियभित्रो धाववसायो। चिनियर पाए। अहो भयवईए स्वमंपया, पहो विलयविरात्रो, हो । परिशेयकुमलया, हो कयत्यत्तणं ति। ता पत्रा . जौए मए अञ्चन्तं प्रधब्बदंगणा मंपिण्डिया विय गुणममिछौ विग्गवई विय मम्वमंपया दंमणमेणावि पावनामणो भयई दिट्ठ ति। पवडमाणमुहमाणसंगयाए गन्तण
मविणयं गणिणौममौवं वन्दिया गणिणौ। धमलाहिया य १. णाए। पुणो य मायरं वन्दिजण पियं ग्यणवई ।
भयवद, 'दहियमत्तवकला तम' ति विनवेमि भयवई । जह न कोड विरोहो, ना कोहि मे पमायं गहागमणे ति। अच्चन्तदखिया अहं. जात्रो य मे ईमि दग्कोवममो
तुह दमणेणं, 'वियभित्रो पमोचो, विदयधम्मममा य १५ भयवई। ता इछामि तुह ममौवे किचि मोउ नि ।
गणिणौए भणियं। धामौले, धामणानिमित्त नत्यि विगहो, किंतु रखियब्वं सेमजणा पत्नियार । ग्याए भणियं । भयवर, धम्ममदापर्ग मे रामयणो, न नत्य
पप्पनियार संभवत् । गणिणोए भणियं । जर एवं, ना १. तुम पमाणं ति । रयणवाए भणियं । भयवर, महापमायो।
१CEFom.
.EFसबा। CE सनिवार सावः
." addefe " ".anti.
Page #801
--------------------------------------------------------------------------
________________
[ संक्षेपे ३३४
ता एहि, गच्छन्छ । गया मह रयणवईए गणिली. पविट्ठा रयणवगेहं । कवो य पाए मंभमारएणमुचिश्रोवचारो । वविट्ठा गणिौ पुरवो य से मपरियणा रयणवदन्ति । गणिौए भणियं । वच्छे, संसार समावचा खु पाणिलो सब्वे दुरकत रोयजा मंगया अहिवौयन्ति श्रणुममयं जराए, श्रोत्यारिष्यन्ति मोहतिमिरेण, वाहिज्जन्ति विसयतण्हाए, कथत्थिन्नन्ति इन्दिएहिं पञ्चन्ति कोहग्गिणा, अवटुब्भन्ति माणपव्वएणं, मोहिनन्ति मायाजालियाए, पनाविघ्नन्ति लोहमायरेण खण्डिन्नन्ति इट्ठ विश्रोएहिं भमाडिज्जन्ति कालपरिईए, कवलिञ्जन्ति मचुण त्ति । परमत्थवो न केद्र १० सुहिया मोत्तू तप्प विकुज्जए महाणुभावे । ते उप, जहा केहू महावाहिहिया पौडिन्नमाणा महावेयलाए ममावन्ननिव्वेया गबेभिऊण कुमलवेज्जं निवेदऊण अप्पालयं तम्म वयणेण पविना जन्तकिरियं वाहियमाणा वितब्वेयणाण विमुच्चमाला वाहिला अन्तो- श्रारोग्गलाहधिईए श्रगणे माणा तं २५ बज्झदुकं ईसि श्रविमुक्का वि वाहिला मंजाय विमोकनिछयमई श्रारोग्गसमेया त्रिय न खलु नो सुहिया वनहारेण; तहा जे इमे भयवन्तो मुणिवरा ते संसारमहावाहिहि ि पौडिन्यमाणा जमादमहावेयलाए ममावन्ननिव्वेया गवेमिकण भावश्री कुमलच्णं भयवन्तं वायरायं तदुनएम' मुट्ठियं वा गुरु १०
༤
१ AP ० । संभाविष० ।
समराइचकहा ।
- उत्यादव्यति ।
| तिब्बवे
1) बेडियं । संयिं ।
1
५
Page #802
--------------------------------------------------------------------------
________________
३७५. ]
मो भवो ।
१A om. वि •
CEF
निब्वेदऊणमप्याण्यं तस्म वयलेल पडिवना मन्वदरकनिवार जिं संजम किरिथं वाहिष्यमाणा वि परोस होवमग्गवेयणाए विमुञ्चमाणा महामोहवाहिणा श्रन्तो परमारोग्गलाभ बिईए' श्रगणे माणा तं परौमहादिवन्द्मदखं ईमि श्रविमुक्का वि * संकिलेमवाहिणा परमगुरुवौ वरागाला सोवणाए संज्ञायविमोरकनिष्कयमई स्थलावाहाय यस मुभूय परम 'पणिहाणभावारोणममेयवौयराया विय न खलु नो सुहिया निच्छएल जभो पाटुं तेसिं मोहतिमिरं श्राविभूयं ममनाएं, नियमो 'श्रमग्गहो, परिणयं संतोसामयं श्रवगया श्रमक्किरिया, १. तुट्टपाया भववलौ, थिरोक्ष्यं झापरयणं, श्रामनं परममिवसुहं । ता एवं परमत्यचिन्ताए थेवा एत्य सुहिया बहवे उल दुखियत्ति । लोयदिट्रॉय उ" बच्चे अन्नारि मे सुहद के लोएहि जन्मजरामरणवत्था विपाणिणां श्राहारादपतिमेत्तेण कूरवाह' सरगोयरगया विथ हरिण्या जन्मादमपती १४ चैव सुहियति बुचन्ति । श्रब्रहा दुस्कियाण य' हमं टिट्टिमगिर्हि व तुह दुस्कियनं कारणमवगच्छामि । माहेहि वा, जद कहणीयं न हो । माहियं रथणवईए । भणियं च जाए।
२) हिमौ ।
५_AD •য७. ('Eom |
Cle
'गुणचन्द पडिबद्धं भयवद, जहा तए
CEF TE
( ) सरा
० ॥ व्याया ।
CE afefa explained
war v
९ ('F add रचचबईस अषियं किं भवबतौर वि चकमक
"
Page #803
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३०५
समारडं, तहेव परमत्यो। तहावि पजउत्ताकुममासमरणा' वि पौडेर म मन्दभारणिं गणिौए भणियं। वो, न नरम संपयमकुसलं ति, धौरा होहि। ग्यणवईए भणियं। कई भयवई वियाणर् । गणिणौए भणियं । तुइ सरविसेमात्रो । रचणवईए भणियं। कौरमो मन मरविसेमो। गणिणैए । भणियं । आरिमो अविहवाए परमाणन्दजोए भत्तुणो हवर । रयणवईए भणियं । भयवर, न तए कुप्पियन्वं, भणामि किंचि अहमाउसवाए। गणिोए भणियं । वके, प्रकोवणो
व तवस्मिजणो होद, किमेत्यमभत्यणा । रयणवईए भणियं। भयवर, जर एवं ता को एत्य पच्चो , जं भयवईए पाइ8 ।। ति। गणिणौए भणियं। वके, अलमेत्य पञ्चएण। न य वौयरागवयणमत्रहा हो।। बौयरागवयणं च मरमण्डलं । नदाएसेण या जंपियमिणं, म उण प्रबहा; तहावि एत्य पञ्चो ति मिग्य तुहावगमणनिमित्तं भणामि किंचि पक्ष्यं । म तए खिब्जियव्वं । रयणवईए भणियं । पाणवेउ भयवई.। " गणिणौए भणियं। सुण, एवं विहमरवईए नारोए गुल्मपएसे मयो हवर ति मरमण्डले पढियं। एत्य व तमं पमाणं ति। रयणवईए भणियं । एवमेयं ; किंतु मरिसेउ भयवई, जमए बाउखाए वियप्पियं। गणिकौए भणियं । न एत्व दोबो, नेहा हि पाणिणो एवंविधा व इवन्ति । किंतु १० गए विमरिषिय,मए तुर पिग्धपरिणतिनिमित्तमेवं
PAD .ITS, F.आमवि।
. CE add मर।
Page #804
--------------------------------------------------------------------------
________________
६५७)
बमो भवो। जंपियं नि। रयणवईए भणियं। भयवर. पणगहे का मरिमावणा। अवौषो मम महासोत्रो भयाए समिण अंपिएण। किं तु पुछामि भगवर, करम उण कम्पमा
र महारोहो विवाभो नि । गमिणौए भणियं । को, • थेवस्म प्रमाण चेट्टियम्म। कौरसौ वा रसम्म रोदया। सण, घेवण कम्पुण जं मए पावियं ति। रयणवईए भणियं । भयवर, महन्नो मे पणुग्गहो: दढमवशिय न्हि । गणिणोए भणियं।
अत्यि 'कोसलाहिवो नरसन्दरो नाम राया। तमा१० मिमं जापरियायं पड़च्च धम्मपत्तौ प्रहेमि । मो य एगया
गो श्रामवाहणियाए। अवहिनो दप्पियतरण विषाडो महाडवौए। दिट्ठा व णेण मनामयाले तौए मारवीए एगंमि वणनिउने पउब्वदंमणा इत्थिया। णिश्रो व
तौए। महाराय, मागयं, उवविमस ति। रारणा भणियं । ।। कामि तुम को वा एम पएमो ति। तौए भणियं। .
मोहरा नाम जखिणी अहं, विरवं च ण्यं । रारणा भणियं । कौम तुम एत्य एगागिणै। तो भणियं। १ ख नन्दणषो मनायं गया प्राधि मा पियय मेण। नमो
पागछमाणोए रह पएसे निमित्तमनरेण कुवित्रो मे १. पिययमो, गो य म उनिउं। पत्रो एयारपि ति। राणा भणियं । न मोषणमणुचिट्टियं दुहिं पितुतिं ।
PDF adds रेप वियर। . CEF से।
Page #805
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचका
.
संक्षेप ३५
तौए भणियं। कई विय। रारणा भणियं। जमुनिया पिययमेणं. तमं पिजतेण सहन गय ति। तौए भणियं । पलं तेणमविसेमवण । रारण भणियं । भहे, न एम धयो मईण। तौए भणियं। कौइस तस्म महत्तणं, जो अणरत्न जणं परिचयर । रापण भणियं । भहे, को पुणरत्तं विणा । दोषेण परिचयद । तौए भणियं। जो प्रयाणुनो। एवं च भर्णिऊण मविलाममवलोहउँ पयत्ता। वहौरिया रारणा । मोहदोसेण विगयलज्जं भणियं च णाए । महाराय, दयाणिं व अंपियं तए, जहा 'कोऽणरत्तं विणा दोसेण परिश्चय'। अणरत्ता य अहं भवो। ता कौम तमं अवहोगेमि । १० राणा भणियं। भद्दे, मा एवं भण; परिस्थिया तमं । तौए भणियं । महाराय, पुरिसम्म सम्वा परा चेव इथिया होड । रारणा भणियं। किमिमिणा जादवाएण; 'परिचयमिमं परलोयविरुद्धमासावं। तौए भणियं । अलियवयां पि य परसोयविरुद्धमेव । रारणा भणियं । किं मए भलियं ५ अंपियं ति। तौए भणियं । जहा 'कोऽणुर विणा दोसेण परिचयर'। रारणा भणियं। किमेत्य प्रलियं नि । नोए भणियं। परिश्चमि में पणरतं। राणा पणियं । माणुरता तुम, वेण मं पहिए निउनमि। पत्रो चेव न दोमवनिया, बेपन परखोयं भवेखामि । तौए भणियं । ..
PC
परिसरवमिन
CEom. a here and hare मारेगापि।
Page #806
--------------------------------------------------------------------------
________________
बहुमो भयो।
किमिमिण जंपिएण । बर म माणेमि मं, तो बहं निवमेण भवनं वावाएमि'। रावण भणियं । भहे, को तए वावाइयर । जो रडाए पुरिमो वावादम्बर, तर जब
चलिदाणं पि न बुजा ति। तो पउद्धा' विष पहा। विया रायममुई। हुंकारिया य णेण। जाया अहंपणा। तो किमिमौए ति पयट्टो राया मनयराभिमुई। समागो थेवं भूमिभायं, आव षयाउंमि चेव निवरिषो कवणपायवो । न लग्यो रावणो । जोरयं च णोवरिउत्तं ।
दिडा य मा गयणमन्मे। भणियं च पाए। रे दुराचार, १. केत्तिए वारे' एवं कुटिपिसि । राणा भणियं । पा
पावे, अगोयरत्था तमं ; अवहा अवम्ममहं तुमं निग्गमि । पदंसोहया एमा । देबजोएण 'तुरयमग्गाणलग्गेण दिडो नियत्रण, समागत्रो राया मनयरं । कयं वडावण्यं । 'मबत्यावीमत्यो चिट्ठर' ति पुछियं मा 'प्रवत्त, किं १॥ निमित्तं'। तेण भणियं । न किंधि। मए पियं । हा
कहं न किंधि; कहिं बहत्तो, कहमौरसी भवौमत्यय ति। ता कहेरि कारणं, पचाउ मे स्यियं ति। तेष
CE add जो रंडार वापरजाना पियरा वि पाणिय म पयति। . CE om. the following sentence. A जमिजतं । . D पउसेष साहरा। AD चार। (Ag, Dबु, CE •मि। . ACE om. C CEF मालि।
Page #807
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे ३७५
भणियं । अपना लयाए । निब्बन्ध' पुछिए साहित्रो मोहरा 'रिकणिवुत्तन्तो । मए भणियं । श्रव्जउत्त, कह पु एयं विविविट्ठा खु एसा । राणा भणियं । देवि, थेवमियं कारणं । किं तौए श्रहिणिवेसेण । अद पावेमि तं इत्यगहले संपयं, ता तह कयत्थेमि, जहा बडेद्र - शिवेसं ति ॥ श्रनया 'वासभवणत्यो राय' ति सोऊण पथट्टा अहं वामभवणं । गया एगं कच्छन्तरं, जाव दिट्ठो मए राया मम ममाणरूवाए दत्थियाए सह सयणौयमुवगश्रो ति । तो 'हा कि मेयं' ति संखद्धा श्रहं नियत्तमाणी य दिठ्ठा राणा । भणियं च शेण । श्रा पावे, कहिं १० नियन्तसि । मुणिश्रो ते मायापत्रोश्रो । देवि, पेच्छ पावाए धट्टन्तणं ति । भणिऊण धाविचो मम पिट्ठश्रो । बेवमाणबरौरा गहियाहमण केसेसु । संभमाउलं अंपियं मए ।
उत्त, किमेयं ति । तेणावरिजण मज्झ वयणं समाहया वा इत्थिया । देवि, पेच्छ पावाए मायापरियं । १५ जारिमं तर मन्तियं ति, तारिखं देव इमौए संपाडियं । को किल तुह मन्तिश्रो बेसो । तौए भणियं । उत्त भ्रमिमौए दंसणेण, निब्यासेहि एयं महापावं ति । तत्रो रारणा महाविया श्रट्टपाइरिया । समागया बहवे, भणिया य ह । भो भो एयं देवौरूवधारिणिं दुट्ठजस्किपिं ९ •
६०४
१ (CF •धं, D •षषु ।
समराइचकहा ।
२ CEF om. अस्किपि, Di marg.
३ ACEF om. त्यये ।
Page #808
--------------------------------------------------------------------------
________________
बहमो भवो।
कपविजण नियं सई नियामेह। तो ते िज देवो पाणवेर' ति भणिजण पुब्ववेरिएकि विध 'पा पावे, या पावे' ति भणमाणेहिं गहिया अहं केणावि केसेस, अवरेण
उत्तरोए, पण पाहाहिं, कत्थिया नरवरपुरओ, । नौणिया बाहिं। तह वि 'य अहिययरं कत्यिजण, जहा कार दृट्टमौला निवासियर, तहा निवासिय न्हि । विमुखा नयरकाणाममौवे, भणिया य हिं। आ पावे, जर पुणो रायभवणं पविममि, तो मुया पन्हाण पत्यत्रो ति।
नियत्ता रायपुरिमा। तो चिन्नियं मए । हल किमेयं १. ति। अहो मे पावपरिणई, पेछ कि पावियं ति। पहो
णु खस्नु निरवराहा वि पाणिणो पुव्वदचरिएहिं एवं कयत्थिन्जन्ति । ता असं मे जौविएण, वावामि अत्ताणयं । न पत्रो वावायणोवाको ति गनणमेघमदूरोवरिखन
माणपब्वयं भन्नेमि प्रत्ताणयं ति पयट्टा गिरि मंमुई, पत्ता १५ व महया परिकिलेसेण । ममाढत्ता य श्रामपि । दिट्ठा
गिरिगुहागएहिं माहहिं । ममागो य नो अणेयगुणरयणमित्रो दिपमाणो तवतेएण सुटिनो परमोयपरके वच्छलो दशियमत्ताण ममुपनदिम्बनाणो देमत्रो मंमारा
उखौए चिन्तामणौ ममोहियमुहम्म भणे यमाहुपरिवरिषो २. सगिहौयनामो भयवं गुम ति। तं दट्टण अवगो विय
| A om.
. . DF किमे। . ('E insert वर ।
४ CE om. परि, A has onlyn
Page #809
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे १९९
मे किलेमो, ममहामिया विध धोण । वन्दिको मविणयं, धषसाहिया य णेण भणिया' सबडमाणं । वच्छे सुसंगए, न नए संतप्पियव्वं । ईरसो एम संसारो, श्रावयाभायणं खुर एत्य पाणिणो; परिहया महामो हेण न पेच्छन्ति परमत्यं, न मुणन्ति परममित्ताणं वयणं, पयन्ति अमिएस, बन्धन्ति । तिम्बकायाई, विउडिब्बन्ति तेहिं, न कुन्ति पुज्यदुक्खडाण विण वौयरागवयणकरणेणं ति । तत्रो मए भणियं। भयवं, एवमेयं; अह किं मए कयं पावकम्यं, जम्म ईदसो विवात्रो ति। भयवथा भणियं । वच्छे सुण, जस्म विवागसेसमेयं । मए भणियं । भयवं, अवशिय नि । भयवया भणियं । "वच्छ, ।
अस्थि रहेव भारहे वासे उत्तरावहे विमए बम्भउरं नाम नवरं । तत्व बम्भमेणो नाम नरवई अहेसि। तम्म बहुमत्रो विपरो नाम माहणो, पुरन्दरजसा से भारिया । ताणं तमं दो अईयनवमभवंमि चन्दजमाहिहाणा धूवा ।' पहेमि ति, बसहा जणणिजणयाणं । जिणवयणभावियत्तण तापि देसन्ति ते धर्म, निवारेन्नि पहियात्रो; पणारिभवभावदोषेण वासयाए य न परिणमड ते मयं । ममुपवा व ते पौई जसोदामसेटिभारियाए बन्धुसन्दरोए
1 DF om. * A om.
A om..
RA •यं, CEF add य। LACEF om. CA पनवय।
A बलु। (Aजाय।
Page #810
--------------------------------------------------------------------------
________________
go©]
मो भवो ।
६००
.
मदुरावईए, श्रजायपुत्तभण्डार य ग्रहयं
सह। सा य' श्रसंकिट्टि चित्ता संसाराहिणन्दियौ गिड्डा कामभोएस निरवेरका परलोयमग्गे । तत्रो वारिया तुम जलजिएहिं । वच्चे, श्रलमिमौए मह मङ्गेण, पावमितथाणीया खु एसा, पडिसिद्धो य भयवया पावभिन्तसङ्गो । न पडिवनं च तं तए गुरुवयणं । श्रनाया गया तुमं बन्धुसुन्दरिभ्रमवं । दिट्ठा विमदाणा बन्धुसुन्दरी । भणिया य एसा । हला, कौम तुमं विमादका ति । तौए भणियं । पियमहि, विरक्तो मे भत्ता गाठरतो ता म- याणामो, १० कहं भविमति दढं विमल हि । तए भणियं । विसाएण, उवाए जन्तं कुणसु ति । तौए भणियं । नयाणामि एत्थुवायं, "सुयं च मए, श्रत्थि रह उपा नाम परिव्वादया, सा एवंविहेस कुमला, न य ले तं पेरिक अवसरोन्ति । तए भणियं । कहिं मा परिवर, साहि १५ मन्म; श्रहं तमाणेमि ति । माहिथं बन्धुसुन्दरीए, जहा किल पुब्वबाहिरिया' तत्रो गया तुमं', दिट्ठा परिब्बाहयां । बन्धुसुन्दरौ तुमं टट्टुमिच्छन्ति भणिजण श्राणिया तुमए, आणिऊण गया तुमं महिं । पृहया या बन्धुसुन्दरौe, माहित्रो से मियवुत्तन्तो । भणियं परिव्वारयाए ।
1
('यमंग
● 1) पंडा 1 दंडा ।
४ ) adds परि यम ।
१ Dom.
४ D inserts नवरं ।
• Dadds परिशुष्क भागो नौ गदं ।' पुच्कमा नाम
•
Page #811
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहका ।
[संक्षेपे १०७--
अविहवे, धौरा होति। घेवमेयं कव्वं । करेमि पामेत्य जोय, जेण सो तौसेर पत्रोसमावन्नर ति। बन्धुसुन्दरौए भणियं । भयवर, "अणुग्गिीय दि। गया परिवारवा, कत्रो य पाए जमोदामसेट्टिो मदरावई पर विहेमणजोत्रो : पउत्तो विहिण। पचिन्तमामत्ययाए श्रीमहोणं । विचित्तयाए कम्मपरिणामस्म विरत्तो तौए सेट्ठी। परिपत्ता मदरावई, गहिया' मोएण। एयनिमित्तं च बद्धं तए किलिट्टकम्मं ॥ परिवालिजण हायं मया ममाणे तसम्मदोमेणेव समुपत्रा करेणुयत्ताए अपिया जूहाहिवरमा गहिया वारिमझे। तो तत्थ महन्तं किलेममणुहविय १० मया ममाणे तकम्मदोमेणेव समुपत्रा वाणरित्ताए ति । तत्व वि य अञ्चन्तमप्पिया जूहाहिवस्म । 'विकूढा जूहात्रो गहिया जरठकुरेण, निबड्डा खोसलाए। महदुकपौडिया हाउयं पाशिऊण मया ममाणे तक्कमदोसेव समुप्पना कुकरित्ताए। तत्थ वि य 'रिकाले वि ।।
हिमया सबकुकुराणं कौडानियरखयविणट्ठदेहा महत किलेममणुहविय मया ममाणे तकपदोसेणेव समुपत्रा मन्नारिंगत्ताए ति। नत्य वि व घमणोरमा सन्धमनराणं गेहाणलददेहा पाउयकए मरिजण तलपदोसेणेव
जार।
१ A संयोयं। - AD ..| • A om.
CEF नौर। - D adds य। CA नाशिमया।
A जति (Dबूड़ा ।
Page #812
--------------------------------------------------------------------------
________________
४१८]
बट्टमो भवो
६७
१०
सपना चकवादयत्ताए ति । तत्थ वि मया पिथथमपरिवणिया किलेमसंपाद्रयवित्तौ' महन्तं दुकमणुहविय मया समाणो तकमदोषेणेव ममुष्यचा चण्डालडत्थिगन्ताए ति । तत्थ वि य दढं श्रमणोरमा पिययमस्म मयणदक पौडिया ५ श्रहा यक्करण मरिजण तक्कादोसेलेव समुष्यचा सबरइत्थिगत्ताए । तत्थ वि य श्रमणोरमा मब्बसबराणं विष्णुढा' बेहिं पशौचो परिभमन्तौ विसम ममकन्तारे किलेमसंपादयमरौरठिर्ड परिस्कौणकाया श्रद्धाणपवित्र पत्रपरि भट्ठेहिं दिट्ठा तुमं साहहिं, ते वि य तुमाए सि । ते य टट्टू समुपो ते पमोश्रो । पुच्छिया य णेहिं । धामौले, को उण इमो परमो केदुरे वा दुवो वत्तणि तित मबमाणमाद्दकियं । मज्झकन्तारमेयं, रम्रो माहूरे वत्तणी | साहहिं भणियं । धामौले, कयरोप दिमाए वन्ती । तए भणियं । श्रवरमग्गेण श्री वालिऊण मं १॥ तरुलयागहणं । श्रहवा एह, अहं चेत्र दमिति । भिया वन्त । चिन्तियं च सुद्धचित्ताए । अहो हमे श्रमकरिया पिभामिणो पसन्तकवा अभिगमणौया; धमाणमेवविहि वह मंगमो भव । एवं 'विमयविसङ्घ चिन्तणण व्यविवो कसंघाश्रो ब्रासगलियं बांधिबौयं । प्रत्यगामि धा २० साहिया माहिं सुहयर परिणामा य एडिया तेसिं चल
१ F पापविन्नौ । . ९ AD विच्छूटा।
CE मा । ४ AD add य
५ AD बसियो । ( AF om. विषय, Dhas • विदुडायदेचिं०
Page #813
--------------------------------------------------------------------------
________________
६०
समराहयकाहा।
समराइचकहा।
संक्षेणे ४१६
सुं। एत्यारंमि अप्पारम्भपरिग्गरतणेण महावमहक्कथाए माडमबिहिमामत्यत्रो सदभावयाए व बहू समाणुसाउध। गया भयवन्तो माहुणो। गएस वियन तहों ते नयणुसरणमंगत्रो मुहभावाणुबन्धो। अहाउवपरिकएणं . मया समाणे तकादोमसेमसंगया व समुष्पना मेवविवा- । विस्म धूय त्ति । पत्तवया व परिणैषा कोसलाहिवेण; तलायसेस्याए य जखिणैरूवविष्पलखूण कयत्याविया रेणं। ता एवं वच्छे दुट्टपरिवायाहवणकम्पविवागसेसमेयं ति ॥
एयमायपिऊण अवगथं चिय मे मोतिमिरं, जात्रो भवविरात्रो, उप्पन जाइसरणं, वडियो संवेगो। वन्दिजण । भणियो भयवं गुरू । भयवं, एवमेयं ; यह कया उण तकअविवाचो नौसेमीभविस्मर । भयवया भणियं । वके, रमिणा पहोरतेण। मए भणियं। भयवं, कया कहं वात जरिणिं विद्याणिस्मद अव्वउत्तो। भयवया भणियं । बचे, भन्नेत्र रयणौए तुह महावामरिमयाए ममुष्णनामको निवेद- १॥ जण मन्तिणो नक्कयवौयरायपरिमाणपत्रोएण नौसंभयं 'वियाणिजण, जहा न ७मा देवि ति; तो 'पण इण' ति भणमाणो खणं गहेऊण उद्विषो राया, जाव तकणं पदमण जाय त्ति। मए भणियं । भयवं, न तौए किंचि
१ DF नाज। १CE भविजय घेवूष मंडन्तमाम A पा विजय विजय मंरक्षणामु.।
D मंजाय।
Page #814
--------------------------------------------------------------------------
________________
पामो भयो।
असलं करिम्मद अन्नछत्तो। भयवधा भणियं । बचेन कि, किंतु कयत्थिया तमं ति परियं संतप्पिस्मार । मए भणियं । भयवं, को एत्य दोसो घनउत्तम्म, कक्षपरिणाए म ति। भववया भणियं । बछे, एवमेयं : तहावि मोर। दोसेण दढं मंतप्पिस्मार महाराषो। सए प्रागमिमार राई,
पेखिस्माद तमं । तत्रो महतए पश्चन्तसहिषो हविस्मर ति वियाणिजण न तए संतप्णियब्बं । मए भणियं । भयवं, पायगत्रो मे मतावो तह दमणेण, विरतं च मे पितं भवचार
गायो । ता कि महारायागमणेण । पुणो वि विभोगावमाणा १. संगमा। कौरस वा जरामरणपोडियाणं सहियतां । भव
वया भणियं । वच्छे, एवमेयं, किंतु मह तए पषासहिषो विस्मर ति। भणियं मए। पचनसपियो जौवो न वौयरायवयणाणट्ठाणमन्तरेण 'हवर । ता भयवधा 'भणियं । मह नए जराइदोमनिग्घायणममत्यं दुबरं कानु॥ रिमाण वौयरागवयणाणट्ठाणं करइम्सार । 'एण कारणेण
पचनासहित्रो होहि ति। भणिऊण तुणिको ठियो भयंवं । 'एयमायलिऊण 'अहो धको महाराषो' ति परिमिया अहं। हिययत् वियाणिण भणिया य भवाया।
१ DF add न आणचिनिधिमिन नागपोरर चयि य नागोर, after
this F has again भषियं म। . CEF om. १ CDEF om.
A om. all down to asो।' LD has instead of this मए भषियं। • AF om. . A om.
Page #815
--------------------------------------------------------------------------
________________
६८९
समराहचकहा।
[संक्षपे ४३६
वके, तमं पि गेहहि ताव सम्वमन्तपरममा पादुई जौवलोए विणासणं भयाणं माहणं परमपयस्म पूणिज्ज मयाणं अचिन्नमत्तिजुत्तं गाहगं सयलगुणाणं उवमाईयकमाणकारणं भयवया वौयरागेण पणेयं पश्चनमोक्कारं ति । मए भणियं। भयवं, अणुग्गिहौय हि। भयवया भणियं । 'ठायस मे वामपासे पुवाहिए ति । ठिया ईमि श्रवणया, वन्दित्रो भयवं । 'कथं भयवया परमगुरुसरणं। तो उवउत्तेण पकलियाराणममेस्रो दिनो नमोकारो, पउिच्छिषो मए सुद्धभावादमएण। तयणन्नरं च पणमिव भयं, ममागयं विय मुत्तिमहं ति। भयवया भणियं । वच्छे, रणमेव । अणुसरनौए "गमेयब्वा तए दमाए एगपामट्टियाए गिरिगुहाए रयणी, न वौजियवं च। संपयं गच्छामि अहयं, मए पुणो अन्हाणं दंसणं ति। मए भणियं । भयवं, अणग्गिीय दि। गत्रो भयवं ॥
नमोक्कारपराए य परमपमोयमंगयाए थेववेला' विय ५ भरबन्ना रयण। पहायसमए घ पासमाहणेण पन्नेमणत्यं ममागो राया। पत्ता य णे ममौवे करवि प्रामवारा । दिडा य हिं, हरिम निपरेहिं माहिया रारणो। पागयो
. F सयाजणं । २ CE ठासु, D हिF ठारिई।
A has instead of this sentence : भयं समागयं चिय मुत्तिनु ति। . नियमा।
1 D घेवा, CEF वेलार । (A inserts भर।
Page #816
--------------------------------------------------------------------------
________________
arj
बहुमो भयो। मे समौवं राया। बाहोललोयणेणं भणियं च येणं । देवि, नमे कुप्पियन्वं, अनाणमेत्यमवरणार । मए भणियं । भव्यउत्त, को एत्य अवसरो कोवस्म ; नियदचरियविवागसेसमेयं । रावणा भणियं । देवि, अहमेत्य निमित्तं। मए । भणियं: पन्नउत्त, जान्तरे विरोधपडिबनियदचरियमामत्येण पछ्ययरमणुभूयं । नत्य किं तमं निमित्तं ति। सम्बहा मए को एम दोमो ति। रारणा भणियं। देवि, सामन्त्रेण वियाणामि अहमिणं, जमणदौ मसारो कमवलगा
य पाणिणो। देवौ उण विसेमपरित्राणमंगया विथ मनोर। ९. मए भणियं। अन्नउत्त, एवं । रावणा भणियं । देवि, का
विय । साहित्रो मए मरणववसायगुरुदंमणादत्रो नमोबारखाहपज्जवमाणो परि कहियवृत्तन्नो। 'पही भयवो नाणाइसत्रो' ति विन्हिको राया। 'अहो अमारया मंभारम्म,
एदहमेत्तम वि दक्कडम ईरमो विवात्रो' ति मंविग्गो " राया। भणियं च ण । देवि, केदूरे स्त्रो भयवं गुरु सि ।
मए भणियं । अध्नउत्त, रत्री थोवनारे । गरणा भणियं । ना 'एहि, गच्छद भयवनदंमणवडियाए । मए भणियं । अबउक्त, जुत्तमेयं ति। गो मं घेत्तण मह परिवणेप
राथा। दिह्रो भयवं, बन्दियो। हरिमियमणेण, धवलादिको १. भयवथा। भणियं चणेश। भयवं, माहिषो ममं भयवा
Aom..
Page #817
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समरामकहा।
[संक्षेपे 8५५
दमणारत्रो मयलवुत्तनो पेव देवौए । जाबो य मे सतायो, 'हो एहमेत्तम वि दुक्कडस्म ईरसो विवात्रो' ति। प्रणयदुक्कडममवित्रो 'य प्रायं । ता न-याणमो, किमेत्य काथवं ति। भयवया भणियं। महाराय सुण, जमेत्य कायबं । रारण भणियं । पाणवेउ भयवं । भयवया. भणियं । मुप्पणिहाणं वट्टमाणमयलसावनजोयविरमणं मंविग्गयाए अईयपउिक्तकणं पहन्तमणियाणमणगथपञ्चकाणं ति। एवं च कए ममाणे मान्तकुमलामयभावेण महामेहबुडिल्याणि विय खुद्दलणुत्तियाई पसमन्नि दक्खडाई । तो वित्यरर' कुमलामत्रो, उल्लसदू जौववौरियर, विसुल्मए । पारणा, परिणम अप्पमात्रो, नियत्तए मिच्छावियप्पणं, पवेर कमाणुबन्धो, खिज्जर भवसंतती, पाविजः परमपयं । तत्य पण मम्वकालं न होन्नि दक्कडजोया, पञ्चन्तियं । निस्वमसहं। ता इमं कायव्वं । राणा भणियं । भयवं, एवमेयं, पणुग्निहोत्रो प्रहं भयवया, कुममजोएण करेमि । भयवो पाणं ति। भणिजण पुलदया अहं भणिया य । देवि, दुलहो भयवन्ततुलो धमारहौ । उवाएत्रो य मबहा धयो, सम्बमचं मंकिलेमकारणं । न होई धम्मो गुरुमन्नारेण, ता संपामि भयवत्री पाणं ति। मए भणियं । पन्नउत्त, जुत्तमेवं। तो दवावियं रारण महादाणं, काराविया ।
! D om.
'A
A
विरियं ।
Page #818
--------------------------------------------------------------------------
________________
६५]
बहमो भवो।
बहारिया महिमा, सम्माणिया परजणवया, गविषो रणे सुरसुन्दरो नाम' जेट्टपुत्तो। तत्रो अणेयसामकामवपरियरित्रो' मा मए सबसन्नेउरेण व सगिोयनामधेयगुरुसमौवे उत्तभणिएण विहिणा पवडमाणेणं सुहपरिणमेवं ५ पव्वदो राया। ता एवं, वच्छे, थेवेण कप्पुण एवं 'मए पावियं ति। अत्रो अवगच्छामि ; थेवस्म पत्रापडिया, वच्छे, एमो विवात्रो, पश्यम्म उ तिरियाइएस हवर । एवं च कमपरिणईए ममावडियाए वि अम्मा उदए 'पुम्बकउमेयं ति न संतप्पियन्वं जाणएण ॥ . एयमावलिऊण श्राविभूयसम्मत्तदेमविररपरिणमाए जंपियं रयणवईए। भयवर, महक दकमणुभूयं भवाए।
हवा ईरसो एस मंमारो। मबहा कयत्या भवई, ना ममुत्तिला रमानो "किलेमजम्बालात्रो । पर पि धना , जौए मए तुम दिट्ठा। न अप्पपुलाणं चिन्तामणिरयण॥ संपत्ती हवर । ता पादमउ भयवई, जमए कायमं ति। सत्रो वियापिऊण तौए भावं मात्रिो मावयधको गपि
औए। 'एयमहं एमि काउं' ति हरिमिया रयण । नमोक्षारपुनयं सिद्धन्तविहाणेण गहियाई अणुपयगुणमयसिखावयाई। वन्दिया गणिणौ, पुपिया रयणवईए ।
1 F रसुंदराशियाएं। • D•बार। . ( D पुवकयदुबरमेयं।
२ AF • परियड, D पथ। AD में। . A समाव (sic). CE समावरिय।'
D मंकिका - Fरयं च देवाय ।
Page #819
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४६६]
भववर, कौरसो मा मरविसेखो' ति। पुछियाए नए ममाणतं "नारिमो परमानन्दजोए भत्तुणो हव" ति ता कौरमो अन्नउत्तम परमानन्दजोमो, किं सुयं कुचोर पज्जउत्तेण वौयरायवयणं । गणिणौए भणियं। वके, एमई तमि ॥ एत्यन्तरंमि 'गुलुगुलियं गन्धहत्थिणा, ममाझ्यं । मंझामङ्गलवर, पढियं च बन्दिणा ।
धमोदएण तं नथि जं न होड ति सुन्दरं लोए । स्य जाणिजण सुन्दरि संपद धम्मं दढं कुणम् ॥
ढोरयाणि च से नन्दाभिहाणए' भण्डारिणौए महानायगसंजुत्ताणि' कडयाणि, समागत्रो मियकुसुमहत्थो । पुरोहियो। भणियं च णेणा। देवि, देवगुरुवन्दणममत्रो . बहर त्ति । हरिमिया रयणवई । चिन्तियं च णए । न एत्थ मंदेहो, अणकूलो मउणसंघात्रो ति मम्ममायलियं वीयरागवयणं अनउत्तेण, पावियं पावियव, उवलद्धो सिद्धिमग्यो । कई अनहा परमाणन्दमहो सुयदेवयाकप्पाए भयवईए । सुहागे निखमद । अमहियजायहरिमाए वन्दिया गणिणे, भणिया य मविणयं। भयवर, किं कप्पद् एत्य भयवईए रयणौए चिटिलं, न हि। गणिणौए भणियं । धनमौले,
1 D गुल., A गुलगुलुयं। १ A रत्थ लोयंमि F एत्य र सोए । २ CE om. ४ A पंदार। ५ CE om., A महानायगसंजयापि केलयाधि। ( DF add चप्पत्तपुष्वं पनियसुर, F om. पावियव्यं । Doग।
८ Dadde नि।
Page #820
--------------------------------------------------------------------------
________________
२]
बहमो भवो।
९८७
अत्य तमं, तत्व नत्यि विरोहो । तहावि गच्छामि नाव संपर्य । अदूरे व अन्हाण पडिस्मत्रो। ता पुणे प्रागमिमामि ति । रयणवईए भणियं। भयवर, पणुगहो। वन्दिजएममुडिया गणिण। अणुवरया य पाए । वन्दि. जण व नियत्ता उचियदेमात्रो। कयं पत्रोमकरणि ।
नमोक्कारपराए य अगया रयणे । पहाए य पाउविजय मसरमणमाया च णेण गया गणिणौममौवं । 'वन्दिया गणिणौ। मुत्रा धमदेसणा। 'ममागया मगिई। बौय
दियहे धमाणुरायत्रो मगिहत्थियाए व ममागया १. गणिणौ। एवं पददिणं गणिणीपज्जुवामणपराए रखना
पत्तारि दिवसा। ममागो पञ्चमे दिणे कुमारो। निवे.
षो चन्दसन्दरौए गणिौममौवमंठियाए रयणवाए. जहा देवि, न प्रबहा भयवश्वयणं नि: ममागी ते पियया
णन्दणो'। एयमायलिजण परितट्ठा रयणावई। दिवं तौए ॥ परिश्रोमियं ॥
एत्थन्तरंमि कुमारो वि सह विगहेण दट्टण नरवर मारिजणा विग्गहवुत्तन्तं राहणो मबडमाणां ममाणिो णेशा समागको रयणवदमौवं । दट्टण य 'कहं कयत्या चेव देवौ संगया गणिणोए' त्ति हरिमित्रो चित्तेणं। वन्दिया गेम - - -- ----- - .. .
१ CE ममुजाडिया। २ Fadlds ममागउ पापभो। . DF insert वंदिया परमगुग्यो पुखी । ४ F adds धमलारिया पार। F adds चियममग्ण ।
Page #821
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइकहा।
संज्ञप ५
गपिण। धवलापियो गणिौए। भणियं कुमारेष। भषवर, पेच मम पुलोदयं, पेण पडियोहित्रो भववया मुगिहौयनामधेएण गुरुण पौश्यियभूया य मे तए देवि ति; दिडा व भवसयदुसादमण भयवई। गणिगए भणियं । . कुमार, नत्थि अमण कुमलाणबन्धिपुलोदयस्म । । एएण पाणिणो पावनि मुहपरंपराए मुत्तिसई पि, किमा पुण पत्र । कुमारेण भणियं । एवमेयं । जर वि पुक्षपावस्कएण मुत्तो, तहावि तस्म कुमसाघुपन्धिपुखमेव कारणं । न कुमलाणुवन्निविवागमन्तरेण तारिमा भावा लमलि, जारिसेस पुषपावस्कयनिमित्तकुमलजोयाराहणं ति। गणि- १. गैए भणियं । माड, अममवधारियं कुमारण। अहवा न एत्य पचरौयं । निमित्तमे व देखणा तत्तोवसम्मे हुमलाणं। एवं धमकायावारेण कंचि वेवं गमेजण गया गणिौ पउिस्मयं । पोषधकासंपत्तौए परितई मिडण्यं । भुत्तुत्तरका र साहित्रो परोप्परमिमि]हिं धावुत्तनो। ।। गयाई गणिौसमौवं, सया धनदेसण। समागयापि उपियसमएण। एवं च परदिणं धमजोगाराहणपराण परतो कोर कालो। भावियाणि धो। कासबमेणेव समुपको रवावीर पुत्तो। नत्यमुहदमणकयत्यत्त र कुमार रखपतिविधिय परचो मेलौषको। कुमारी विनायो .. ~~~. .---
१D.पौ।
Page #822
--------------------------------------------------------------------------
________________
५.]
पट्टमो भवो।
हाराचो ति। तस्य च धवगुणपहावेण अपुरतं शमनमड रयिं कष्टएकिं प्रखंकियं रवगणे िपमहाविध सौए निचपमुस्यजएं सुडियाए निवग्गणेईए सबसवा. पसंमणि देवगुरुपण्णुवासणपरयाए रनमणुपाखेतमा पर। सो कोर कालो ॥
नया समागत्रो जसयकालो, घोत्थरियमम्बरं वाहरेकिं, पवारया कसम्बवाया, वियभिषो गजियरवो, उलमिया वसायपनो, विष्फरिया विजुलेशा, परिश्थिा
विपौड्या, जायं पवरिसणं, पणचिया मिडण्डिणे, पण्डा १० रायहंसा, पवालिया वसमई, भरिया कुषारा, पर्वतो
ददुररवो, उभिन्ना कन्दला, उवष्टियानो परियणायात्रो, निम्बुयं गामासिकं पवडमाणाणुगन्धे व जलयकाले परमरियापूरदंमणत्यं ममं अहामबिहियपरियणेश निगयो
राया। दिहा मरिया कटुतणकमिलेण पूरिया नसोडे ॥ वित्थरनौ मन्यत्रो, निवाडयन्नो कुमाणि, विणायको
पारामे, कलुमयनौ अप्पाण्यं, संगया कूरजलयरेकि रहिया बङजए मेवणिज्येण जलेण, अपिडिया कमोति, वबिया मव्वाथाए, पञ्चभौमणेणं महावनमंधारण वाचार
भवजणणि ति। कंपि बेसं "पुनरय पविडो १० नपरि राण ॥ परमन्ना कर दिया । परयममए चार
१ D.वि.। . D., A वयाप । . D पचा, CE add यूयं कोरहा। A पोरय।
Page #823
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे ५०९
परिवाहणनिमित्तं वाहियालि गठमाणेण पुणो पथरभावटिया मंगथा मोदएण वज्जिया कूरजलयरेकिं विमिट्टजोवभोवसंपाथणममत्था 'स चेव दिट्ट ति। संच दगुण समरियपुववृत्तमाम राणे नहाकापरिणवसेण समुप्पनो संवेश्यो। चिन्तियं च णेण । अहो णु खानु मारो । बारिद्विवित्थरो, अपरावगारो व परमत्येण । एसेव मरिया एत्य निदमणं ति। जहा रमा वित्थरन्तौ सम्बत्रो अष्पपरावगारिणौ पुब्बोवलबुत्तन्तेण, तहा पुरिमो वि वित्थरनो बनवित्थरेण; मो खलु महारमपरिग्गयाए निवाडेर सुहभावकूमाणि, विणासेर धकाधरणारामे, कलुमेर १० कारण पप्पाणयं, मंजुष्बए कूरमत्तेहिं, विउनए निरौहमाजजणेण, सेविजए उपायकल्लोलेहिं, वनिम्बए किञ्चमचायाए । एवं च महामोहावत्तमनावत्तौ निरत्थियाए पोपुरिमियाए अवियारिजण परमत्थं, प्रणालोचिऊण पायर, अपेचिऊण तम्म भरतं. मारन्दयावविभमे १५ मि' श्रमर पत्ते वि अपरिचिए अवयारए नियमेण पञ्चन्तगिद्धो मपरावयारए ति। रमित्रो य णेणं, जा रमौ सरिया पथरभावे वढमाणे सोहणा, तहा पुरिलो वि विजमाणे विवेए निरत्ययपरिकिलेसरहित्रो मंगयो सहामएक ववित्रो पावमित्तेहिं जौवलोत्रोक्यारोवभोयमंपायय- ...
सी।
२D पिरिम।
MNS. यपरि.Dपिर।
म तेषि. D.मेनिमि।
Page #824
--------------------------------------------------------------------------
________________
बट्टमो भवो।
ममत्यो हवर, विजमाणे प्रवायगमणपरिवन्धे बनविशववित्थरभावो उण विवेदो वि महक परलोचनरावं निबन्धणं मिछापिमाणम्म उचायणं चित्तनिए संपाय परिकिलेमाण पणासणं माणपरिणईए वेरियं मतोमामयस्स ५ बन्धवं श्रमम्यवसायाणं प्रयाणथं वियम्भसहरम वियाणयं कवड
नौईणं वब्जिय कुसखजोएण मंगयं पावाणमाए। तहा जर वि बेमिंचि दबोवयारमंपायणममत्यमेयं, तहावि 'त्तिरोः नमो न पक्षपौडाए विणा परमत्यत्रो मो वि मंभवद । पाणो
य भावोवयारो न-यापरिचत्तारम्परिग्गहो मव्वा तं मपा1. डेर। जुत्तं च मणुयभाव तम्स मंपायणं, किमत्रेण निर
त्यएणं ति। चिन्तयन्तम्म ममुष्पन्नो मयलदरकविउडणेकपचलो कुमलपरिणामो। पवडमाण मुहपरिणामो य नियतो गया। साहित्रो गेण एम वायग ग्यण महियाण
मन्तीणं । भणियं च हिं। देव, एवमेयं. न पा लि। १५ करेउ ममोहियं देवो । असं एत्य कालके वेण । पला
जौवलोयटिई, मुडत्तमे पि य त पमंमिन में परमत्वसाहणपराणं। तो 'किरमेय' ति चिनिजण रारणा दवावियमाधोमणापुब्वयं महादाण, काराविया ममाययणेस' पूया, ममाणियात्रो पयानो, निवेमिश्रो र धिरयो ।
•
पियरी. CE इनगेय.)रयाग. Fom. मजी। • Dom.
BAD बायतु।
Page #825
--------------------------------------------------------------------------
________________
६८२
ससराइसकहा।
ससराइसकता।
संक्षेपे ५०६
तो व पतिपुरिमेक्षितो कासियाविसथसंठियं विवापिजण भयवन्तं विजयधचावरियं पहाणसामन्तामनसंगयो समं रयणवाए पयट्टो गुरुसमौवं रावा । पत्तो कालसमेण । दिडो वाणरगोनयरिमंठिो भयवं विजयधयो । वन्दिको पढ़वषणकमलेणं। धमलापियो गुरुणा, पुछियो पाग- । मणपत्रोयणं । मारियं रारण । परितहो' गुरू, उववूचित्रो चणेण । तो पसत्येण तितिकरणमुत्तजोएण बाणारौ गयरिमामिण संपाउियमहादवोक्यारो ममं पुष्वभणियपरियणेणं महाविभूए विमुलामाणेण परिणामेकं संजायपरमपरिणमो पम्वरो राया ।
परबतो कोई कालो। अधिनियं सुतं, अमत्यो किरियाकलावो। पश्चिममा च नाथा से रचा 'पवबामि पहयं एगलविहारपरिम'। पुछिनो गुरू, अणुसाचो व शेणं । कया सत्तारतमणा। निबढेण पत्रो मिन्नविक्षिण एगलविहारपडिम ति। मिररवारकप्पेण ।" व विहरमाणमा परन्तो को कालो ।
अपथा व गत्रो कोलाममधिवेसं ठियो च तत्थ' परिमाए। दिहो मलयपत्थिएणं वाणमंतरेण । जात्रो से कोवो ।
A adds व। . D has instead of these words, F after them न य निमा।। सुत्ने पत्येवं गोरेगंतवमेव न etc. (see the two parses near the end of the seventh Bhava) Fruyerhofft mai
. F विविपरखे पडिमार म बनारमि।
Page #826
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१८]
घट्टमो भवो। चिनियंच ऐणं। पेच सो पावो पावपरिईए कोरयो जात्रो ति। वावाएमि संपणं, एसो य एत्युवाचो । एवं रेप मंठियस्म मुएमि उवरिं मामन्ति' किं ति। तौए मंचुलिवनुवङ्गो वनपहारभित्रो विष गिरौ सहिरो । गमिस्मर। वावाइए य एवंमि कयत्वो , सफर विवाबलं । ता सई समौहियं करेमि त्ति । चिन्तिजन पररो. इन्माणसंगएणं अदूरदेसवत्तिगिरिवरात्रो गहिया महामिला, उप्परजण दूरमम्बरं भववत्रो स्वरि मुखा चणेण ।
पौषिो तौए भयवं कारण, न उण भावेण । निवित्रो १. वाणमंतरेण । नाव 'म वावारी' ति, कुवित्रो वाणमंतरी।
चिन्तियं रोण । अहो से मापावम्म मामत्यं, ग्रहो जौवणमत्तौ, अहो ममोवरि भवना, अहो परसोधपखावात्रो। ता ना करेमि, जहा मन्वं से पर। गहिया
महलयरी मिला, विमुखा। तहेव. पौडिषो तौए वि भयवं २॥ कारण, न उण भावेण। निजवित्रो वाणमंतरण। जाव न
वावारो लि। मा विमुक्का', तौए विन वावारको ति। विसको वाणमंतरो। चिन्तियं च पोण । न एक महा. पावो वावारखं तौर। ना करेमि से पानरायं । विर.
म्बेमि लोए। कंचि गेई मुभिजण मुएम एयसमौके मोम १. पयामि य.लोए, जहा रमिण महापानेण रयमपिडित
| AE •मनी. F मान। • Dalds बिचाव। • CE om. F adds नव। . Fadds ए
Page #827
--------------------------------------------------------------------------
________________
468
___समराइचकहा।
संक्षप ५१८
ति। एवं च कए समाणे पाविम्मद महापावो महदं कयत्व ति। चिन्निऊण संपाडियमणेणं । मारियं दण्डवासियाणं। गया दण्डवामिया'। दिट्ठो ऐहिं भयवं। जात्रो
सिं वियप्यो। अहो दमम पसना मुत्तौ, तवमोभियं मरौरं, उवभोयरहित्रो श्रागारो, पणाउ चित्तं। ता कहं । एम एवं करिस्मह । अहवा विचिन्ता गई कवडाण । ता "निरूवेमु नाव मोसं। निरूवित्रो' निसचदेमे दिलो य
रिं। समुष्पना महा। पुछियो भयवं। जाव न जंपद त्ति, नाडियो एक्केण । तहावि न जंपर ति। कूरयाए हरिमित्रो वाणमंतरो। बद्धं निरयाउयं निकाधियं रोह- १० माणहिणिवेसेण । चिन्नियं दण्डवासिएहिं । किमन्हाणमेरणा, रारणो माहेमो लि। माहियं वौमसेणरावणो । समागमो राया। दिट्ठो शेणा भयवं, पञ्चभित्रायो य । वन्दित्रो परमभत्तौए । भणिया दण्डवासिया । भो भो न तभेहिं भयवत्रो किंचि परिकूलमाक्षेवियं ति । दण्डवामि- १५ एहिं भणियं । न किंचि तारिमं । रारण भणियं । भो एस भयवं अन्हाण मामी महारायगुणचन्दो निरुवमग्गं महिं पालिऊण मयसमाचाई संपत्तमाएजोत्रो अपडिबद्धो सम्बभावेस विपियाणुटाणसंपायणपरो एगलविकारसेवणेण करेर
AD.t, F•तो. CE • I
Falds मुषिसमौवं । • CÉF reci / A forandfa ; Dom. the next three words
MSS... Fadds किंचि। A निवाः ।
Page #828
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३०]
बट्टमो भवो ।
સ્
सफलं मणुयत्तणं ति । दण्डवासिएहिं भणियं । देव, धो खु एसेो । 'खामिश्रो तेहिं । राणा भणियं । के तुम्हाण एवं साहियं । दण्डवानिहिं भणियं । देव, हेव सो चिट्ठन्ति राणा भणियं । कहिं कहिं, ५ श्राह सिग्धं । एयं मोजण श्रदंसणीभूचो वाणमंतरी । म दिट्ठो दण्डवामिए भणियं च फेहिं । देव, संपयं चैव दिट्ठो, हयाणिं न दौसद नि । राणा भणियं । भो ज एवं ता माणुसो मो भयवत्री उवसग्गकागे भविद् । ता भलं तेण किलिट्टमत्तेण । निषेधह तुझे १. श्रन्तेउराणं मयल जावया य, जहा 'ममागचो भयवं तुम्हा परमसामौ, ठिश्रो उत्तमत्रए मुतिमन्तो विय धमो, पाव पसमणो दंसणेण वन्दणिकत्रो मयाणं, निबन्धणं परमनिब्बुईए महारायगुणचन्दो ता एह, तं चतको गट्टा भक्तिविश्वावधारेण वन्दति । छ * वाषिएहिं भणियं । जं देवो भ्राणवेद । गया दण्डवामिया । निवेदयं रायमामणं श्रन्तंरजणाणं । श्रावन्दिया एण् पर्यट्टा भयवन्तवन्दणवडियाए, पत्ता महाविच्छाई पा । पूर भयवं वन्दिश्री हरिमनिम्मरेहिं, थुत्रो मन्तगुणदोत्रणाए । विन्दिया तक्म दंसणेणं ॥
:
.
• DF add भषिकक्ष ! BAD .fr> D पाए ।
• F क्रेमिय, and om. व्यं । D. CEF बामयी । 4
Page #829
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५३०
एत्यारंमि निवेयं रारणे सिवावरणानेग्यायमोहपरिग्मुढेणं कट्ठवाहेणं, कहा 'महाराष, एयरम भयवनो उपरि केशवि गयणचारिण विमुखा महनौ मिला; 'न चाखियो भयं तो विभागात्रो; तषिवडणनिग्वायत्रो समागया मे मुचा तो परं न-याणमि, किं कयं तेण भयवनो; । एतिथं पुणे जाणमि. एवं पि मिलादयं तेणेव महापावकोष मुक्कं' ति। एवं मोजण उविग्गा प्रोडरमणा। पौरियो राया, भणियं च ण। हो महादुकमणुवयं भयवथा, पहो किलित्तणं खडीवाणं, अहो विवेयम्बया, अहो जहनत्तणं, हो निमंमया, पहो प्रलोइयत्तं, पहो १० गुणपत्रोसो, पहो प्रमाणभायणया, अहो कापरिणामसामत्यं, वेण भयवषो वि परिपत्तमव्यमजस्म सम्वभावममभाववत्तिणे सवलजोक्यारनिरयरमा अपडिबद्धविहारिणो एवमुवमग्गकरणं ति। मबहा नत्यि नामाकरणिव्वं मोहपरतनाणं। एवं "विलविजण 'अहो भयवषो वि १॥ एवमग्गो' ति गहिषो मागोएण। तं . तहावि বিঘিজয় অমিত্রাক্ষী 'আন্তৰিজলায়
, CEP addn चलिचो भयवं झापाची जहा पहनना वि तिमि वाराची महावि।
२ F reads बेमि पपि सर्व देव महापावेष वसिय ति। . F reads वनविसनो राया। F का रोना । • AD पारिजय।
Page #830
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३]
बट्टमो भवो।
बोपरिजण कायचेटुं भणियं भववया । महाराय, पामत्व सोएए । सकपकापाखामेयं, वेत्तियं वा रमं। पणादिकलासंताणवसवत्तिणो नौवस्म दुखहयो व संसारो।
पत्र मुणसु जौवा मकवापरिणमयो विचित्तार। . . सारीरमाणमा दुखाइ भमन्ति भुचन्ता । बेणेव उ मंसारे जबजरामरणरोगणियाई। पिथविरहपरमत्यणहोणजयोमाणणारं ॥ तेणेव उ मपरिसा किलेसबालमा भवममुहम । धणियं विरत्तभावा धमतरवर पवनन्ति ॥ सम्पत्तमूलमन मान्नमयनाणबन्धि । छट्टलमा वित्यियपवरतवचरितमाला ॥ मौलङ्गवरद्वारममहम्मघणपत्नबहसकार। नियमिन्दमणुयबङविरुपायडाइरिडिकुसमालं ॥ अम्बाबाडमेडनिरुवमखयरहियभुवणमहिएणं । मुणिजणकमणिज्जेणं भिवमोस्कफलेण फलव ॥ जिणजमाययोवलामलजलधारानिवहारमिव । 'विविजमुणिविहगमेवियमणुदियहमविसमंताणं ।
ते पण नियमविलामिणिमुहपस्यभमरभावमणाविछ । धमतरकुसमभूयं पावन्ति फर्म पि मुनिसहं ।
• A बिय, CE वियां
, D ते, A वर्ष। • CE ने Y ADF नेपा
Page #831
--------------------------------------------------------------------------
________________
६६८
समराइषकहा।
[संक्षेपे ५३०
काबुरिमा पुण बन्धवनेहरुयलकणिचवेहोण । मृडा तुझाण कए दढं किलिमलि भोयाण ॥ नौयजणपज्जुवामणमणभिमथाणेववेसकरणं । उमडसमरपवेसं नियबन्धवघायणं चेव ॥ वित्थिलजसहितरणं समाविथमित्तवञ्चणं तह य । तं नत्यि जं न बहुमो करेन्ति विमयाहिलामेण ॥ ता वि य पुवनियविविहकम्मपरिणामत्रो उ संपत्ती। परिणामदारुणेहि विन होइ भोएहि मव्वेहिं । पेचन्ता वि य धणियं विनुशयाडोवचञ्चलं जीवं । जयरामरं व मुणिजण तहवि अपाणयं मूढा ॥ कामं विमयासेवणपमुकेहि मकबरखमूलाई । कसहि मिचिजणं फलाद परिणामविरमाई ॥ निरयगमणाया भुचन्ता णेयभेयभिन्नाई। हिण्डन्ति अकयपुला घोरे मंमारकन्तारे ॥ ता एवंविहरूले संसारे पयनिग्गुणे मोम । कमवमयाणमेवंविहार को पुकए दहा ॥ निरएमु कमवमएण दारुणं सुणसुज मए दखें। . पत्तं प्रणाखुत्तो परिभमन्मेण समारे ॥ अपहाणे नरए तेत्तौमं मागराइ अपवरयं । वध्वसिचापउमेसं भित्रो उफिरणपरणेहिं ॥ . मोमतमि य तहा पल्लो निरयग्गिसंपलिता। कम्यूस य कुम्भौस व लोहकवालीस व घणम् ॥
Page #832
--------------------------------------------------------------------------
________________
५४६]
बट्टमो भवो।
KEE
सेसेस वि नरएसं पम्वयजन्तेहि करगएहिं च । वहियो हि मन्दभग्गो हि य तिब्बसत्येहिं ॥ भित्रो खदो व अहं बहरोहतिसूलवनतुण्डेहिं ।
तत्तजुयरहवरेस य भिन्नत्यो' वाहियो बहुमो ॥ । कप्पेजण य महमा तिवं तिसं नत्य निरयपालेति। परहिंसादोसणं कत्रो बलि फुरफुरन्नो ऽई ॥ एखणिऊण य जौहं विरमं बोलावित्री बला भौषो। बलियवयणदोसेणं दकत्तो कण्ठगथपाणो ॥
अमिचक्कभिन्नदेहो बहुमो परदळहरणदोसेणं । १. विकित्तो छेत्तूणं दिसो दिसं गिद्धवरेण ॥
परदारगमणदोसेण मिम्बलि निरयजलपपजालियं ॥ अवगहावियपुब्यो जन्तेस य पाउित्रो धणियं । वायमसुणाहयढिकाइएहि करुणं समारउन्नो य ।
खो बडएहि दढं परिग्गहारम्भदोसेणं ॥ ॥ उत्तिजण बहुमो विरमाई बावित्री ममंमार ।
'ममंमि खोलयमणदोसेणं श्रामपकाई ॥ 'नई पारो ग्मन्नो तत्ताई तउयतम्बभौमारं। मंडामरियमुहो मजरमामादोमेणं ॥ तिरिण्स वि संमागे धमई पत्तार तिव्वदग्कार । वावाहण मेलञ्चणदहणणभेयभिबाद ।
. CE explain भिवाक्षः । • Fपलदो ममाभितमि नो चाम
. CE पोरिचा पोशित।
CE निय.
Page #833
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे ५४७
मगुएस वि च नराहिव परवपदारिहपाडगादौणि।
एवं न किंषि एवं ति पयस निकारणं सोपं । रारण भणियं। भयवं, असोयणिज्जो तुम, कत्रो तए सफलो मणुषजयो, पत्तं विवेयार, निउत्तो ववसाचो. घिरौको अप्पा, विजित्रो भावसत्त, वसौकया नवगिरी, उनियो । पमाषो, वोलियं भवगहणं, पत्तप्पात्रो मोखो ति। मोयपिलो पण मो किलिकृसत्तो', नो भयवत्रो उवमग्गकारि ति। भयवया भणियं। महाराय, ईरसो एस समारो; ना किमबचिन्ताए, अपाणयं चिन्तेहि। रावणा भपियं । पारस भयवं, कस्म पण ममौवे अहं मयसमजचायं ।। करेमि । भयवया भणिय। भयवत्रो विजयधारुणो ति। परिमचं राहण, अणुचिट्टियं विहाणेण। विपरित्रो भयवं । अरबनो कोइ कालो।
रो व वाणमंतरस्म खौणप्पाए दहभवाउए उदयाभिमुहौड़यं रिसिवहपरिणममंपियं असहकका, ममुष्पयो तिब्बो । वाहो, उवाचार इन्दियाई, पणट्ठो नियमहावो, उरखा असावेयण। तो "च उवयरिजमाणे पसिद्धोवसमेण महावविवरीयथाए पश्यियरमकन्दमाणे अनिउणवेज
१D •पितो।
२F परिपाय। . CEF add सयझनेजरसमेएष पयसामनपरिवारिएप माया विभूए ।
V A om.
Page #834
--------------------------------------------------------------------------
________________
५७७]
अट्टमो भवो।
वषण अप्पमिद्धोवसमेण विट्ठाइविडासणार'कष्टपणेवसंगत्रो महामोहगमणेण परिचत्तकन्दमदो गमिजण कंधि कासं पारोहमाणदोसेण मत्रो ममाणो समुणको महातमाणिए निरयपुढवौए तेत्तौमसागरोवमाज नार• गत्ताए ति।
भयवं पि विहरिजण विसद्धविहारेण विजण परममंजमं खविजण कचरामि काऊण भावमलेहणं भाविजए भावणो सामिजण मव्वजोवे गण पहाणथणि
वन्दिजण वोयरागे सम्भिऊण चेट्टायो काऊण महापयत ५. पवनो पायवोवगमणं ति। अणुपालिऊण तमेगकानिरस्पारं
वन्दिव्यमाणो मुणिगणेहिं पूज्नमाणो लोएण उवगिनमाणे प्रकाहिं थुष्वमाणे देव संघाएण परजण दे समुष्पनो मब्यमिद्धे महाविमाणे तेत्तीमयागरोवमाज देवत्ताए ति॥
गुणचन्दवाणमंतर भणियमिहामि तं गमियाणिं । वोचमि जमिह मेमं गुरुवण्माणमारेणं ॥
॥ समतो अट्ठमभवो ।
• CEF .पार कंच्या०।
। . CEF पवर.
ICEF
Page #835
--------------------------------------------------------------------------
________________
॥ नवमो भवो ॥
अधि दहेव जम्बुहोवे दौवे भारहे वासे उत्तुङ्गभवणमंडरविरहमग्गा माणिकमुत्ताहिरबधबाउलान्दहसमग्गा सुसविविठ्ठतियचउवचञ्चरदेवउलविहाराराममण्डिया उमेणै नाम नयरी ।।
जा तिलयकयच्छाया वियड्वेमाहिराममुहकमला । पायारेण पिएण व पिय ब्व गाढं समवगूढा ॥ अविरतणकुविएण व दट्टणं कहवि महियोदसा । फलिधारबुनिबद्धा तिजयणरिद्धि ब्व जा विक्षिण ॥ सम्बो जोत्र सुरूवो सबो गुणरयणभूमित्रो निचं । सम्बो सुवित्थयधणो सब्बो धज्जुत्रो लोभो ॥ . रेहन्ति जो मौमा मरेहि नलिणौवणेहि य मराई। कमलेहि य नलिणौषो कमलाद् य भमरवन्नेहिं ॥ तौक य राया पणयारिवन्द्रमामन्त्रमयलविहवो वि। नवरमसामयजसो नामेणं पुरिसमौहो ति॥ कित्ति व तसा जाया निपलवसुभवा इकलहा य। १५ सम्बासन्दरौ सुन्दरि ति नामेण मसिवयणा ॥ भवत्य'भग्गपसरं तौए मह मोकमणुरुवन्तम्म । पणदयणकवाणदं वोलौणो कोड कालो ति ॥
१D मम।
Page #836
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
हो य मो महासिद्धिमहाविमाणवासी देवो पहायमणपाखिजण तो चुत्रो समाणो समुष्पत्रो सन्दरौए कुकिंसि। दिट्ठो य तौए सुविणयंमि तौए चेव रयणेए पायसमयंमि पणासयन्तो तिमिरं मण्डयन्तो नहमिरिं वियोज्यन्तो कमलायरे पगामयन्तो जीवनोयं वन्दिण्जमाणो लोएहिं थम्बमाणो रिमिगणेहिं उवगिनमाणो किनकि अग्विनमाणो लच्छोए प्रचन्नपसन्तमगडलो निबन्धणं मम्बकिरियाण चूडामणौ उदयधराहरम्म सम्बत्तमतेवरामी दियरो वयणेण मुयरं पविममाणो त्ति। पारिजण य 1• तं सुहविउद्धा'। मिट्टो य तौए महाविहिं दायमा ।
हरिमवसभिवपुलएणं भणिया य तेणं। देवि, लोकविकात्री ते पुत्तो भविम्मर । तत्रो मा 'एवं' ति भतार वयणमहिणन्दिजण हरिमिया चित्तेण । तो विसेमत्रो तिवग्गर्मपायणरयाए मंपाडियमयलमणोरमाए प्रभग्गमाणप" मरं पुलफलमणहवन्तौए पत्तो पदममत्रो। तत्रो पमत्य तिहिकरणमुत्तजोए विणा परिकिले मेण पस्था एमा। जात्रो से दारो। निवेदो रारणो पुरिममौहम्म हरिमनिभराए मिद्धिमरनामाए सुन्दरिरिया। 'परितछो
राया। दिवं मिद्धिमईए पारिश्रोमियं । भणिया य परि.. हारौ, नहा ममादमस मम क्यणे' जहामविहिए
.EPा
।
CE add ग्मा।
..A परिन।
Page #837
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे -
परिहारे, जहा 'मोयावह मम रणे कापडापत्रोएण सम्बन्धमाणि, दवावेह घोसणापुम्वयं पपवेखियाणुरूवं महादाणं, विमजावेश पउमरावपमुणं नरवणं मम पुत्तपत्ति', निवेएह देवीपुत्तजामुदचं पउराणं, कारवर पयाणभूयं नयरमाइसवं, ति। समारठा य तौए बहारडं । परिवारा। अणुचिडियं गयसामक पतिारेति। 'कारावियं च तेहिं बडविहवरवर जणियनिग्योस । लौलाविलाम विभम मग्गपणचन्नजुवरजणं ॥
बालबाहु सदयाविलोलवसउलमन्तझंकारं । हेषुकलन्तकरकमसरियविमणवरद्वन्तं ॥ कपूरकुखुमुष्पकपडपूरियनहङ्गणाभोयं । बहलमयणाहिकदमखप्पन्नपउन्मनावरयं । करकलियकणयमिजयमलिलपहालसन्तमिवारं । मथवस विममुखियगौयसयजणियजमहासं लौलालमविसमचलनललियपथरणरणतमचौरं । चसमेहखाकसाबुलमन्नकलकिरिणिकलावं । पत्रोत्रममुखिनुत्तरीयदौसन्नपण्यवित्यारं । हलालमिलियनायरयसोयान्नमंचारं ॥
१ CE पुत्तजभचोति F पुत्तमम्मपत्ति। .D adds THI VA om. all down to चारदिया पर.-CE परा• D सब कर कर्य। • DF सासरियलया। DR , CE. have only दे।
Dafurari One morais wanting. +CF froyo. I
Page #838
--------------------------------------------------------------------------
________________
२९.
"
नवमो भवो ।
तूरियजणाणमपवरयचित्तरिकप्पन्तमहरिहाभरणं । विजियसुरलोयविहवं वद्धावण्यं मणभिरामं ॥ श्रन्दिया पर जणवया । संपाचियं वद्भावणादयं उचिथकर शिनं । एवं च पदिणं महन्तमाणन्द सो रकमण" हवन्त ममदच्छिश्रो पढमो मासो । पट्टावियं नाम दारय 'चित्रो एम एयस्स' त्ति कलिऊण सुमिण्यदंसणेण पियामहसन्तियं ममराचोति ॥
एत्थन्तरंभि सो वि वाणमंतरजीवो नारश्रो तत्रो नरयाची उब्बहिल नाणाविहतिरिएस प्राहिण्डिजण 1: पाविऊण दुरका तहाकम्म परिषदवसेण गोमा उत्रन्ताए मरिऊण रमीए क्षेत्र नयरीए पाबवाडयंमि गष्ठिगाभिहालस्म पाणस्स जरकदेवाभिहाणाए भारियाए कुकिंमि
ममुष्यत्रो सुबन्ताए नि । जाश्रो कालकमेण । पट्टावियं से नामं गिरिणोति । सो य कुकवो जडमई दुखियो
दरिहो ति दुस्केण कालं गमे ॥
ममराद्रञ्चो य विमिदं पुणफलम गुहवन्तो पुव्यभवसु कथaraणागुण बालभावे वि अबालभावचरिश्रो मयासत्यकलासंपतिसुन्दरं पत्तो कुमारभावं । पुष्वभवभासेण अरो सत्येस चिन्तए अहिजिवेसेवा, उप्पखए चित्तभावे, ' १० मिने सम, घडे तत्तजुतौए, भावए भ्रमभावेक, वए
1५
१ CF add अनुचिट्ठियं रामामय पहिाडं ।
९ CE
and om. all down to एवं च ।
45
૭૦
● C • भवेच |
Page #839
--------------------------------------------------------------------------
________________
७०६
समराइचकहा।
समराइचकहा।
संक्षेपे ३१ -
सवाए, पनए गोयरंमि, गछए संवेयं । एवं च 'मत्यसंगयस्म तत्तभावणाणुसरणबलेणं जायं जाइमरणं । न विनायं जणेण। तो सो प्रमत्थयाए कुमलभावस्म' पौण्याए कमुणो विसद्धयाए नाणस्म हेययाए विमयाणं उवाएययाए पसमम्म पविजमाणयाए 'दुक्कडाणं उक्कड्याए जौववौरियस्म । पासत्रयाए मिद्धिमंपत्तौए न बङमन्त्रए रायमच्छि, न उनी मरौरमकारे, न कौलए पित्तकौलाहिं, न मेवए गामधमे, केवलं भवविरत्तचित्तो सहशाणजोएणं काल गमेद् ति ॥
तं च नहाविहं दट्टण समुप्पत्रा पुरिममोहम्म' चिन्ता । अहो णु खलु एम कुमारो अणनमरिमे वि चित्ते सन्दरो वि . हवेण पत्ते वि पढमजोवणे मंगनी वि कलाहिं पेच्छन्तो वि रायकचयात्रो (निरुवहस्रो वि देहेण जुत्तो वि इन्दियसिरौए रहित्रो वि मुणिमणेणं न हिप्पए 'जोधणवियारेहिं, न . पेच्छए श्रद्धपेिच्छिएण, म जंपए खलियवयणेहिं, न सेवए गेयारकसानो, न बहुमत्रए भूमणारं, न घेणए मएण, न १५ मुपए पन्जवयाए, न पत्यए विमयमोकं । ता किं पुण स्मं ति । पुनमगारजुत्तो य एसो, जेण दिट्ठो देवौए एथसंभवकाले पसत्वसविणो; गमसंगए एयमि मत्वि मेन
1 A समः। PF •जोयस्म । F पुबदुः।
A भावरा। Fadds राहा।।
D instead of format the following passage : mifo frutपार पचं विश्वपरिषसरौरी F निरवायचंदियसरीरो। .AD जोय।
Page #840
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
मंजायं। अत्रो भवियब्वमेयस्म महापहाए, पावियव्यमेवसंबन्धणमन्हहिं पारत्तियं । ता एम एत्युवायो । करेमि से दुःखलियगोटिसंगए निभाए कलाहिं वियरकणे रसकौलास धाराहए परचित्तम श्रद्धामिए मयणेण विभिट्टकुलममुष्पको ५ पहाणमित्ते । तयो तेसिं समग्गौए संपाउिम्मद में परमपमोथं ति । चिन्तिजण कया कुमारस्म चलियगोट्ठौचूडामणिभूया मुत्तिमन्ता विय महमयणदोगन्दुगाई असोयकामहरलखि यङ्गयप्पमुहा पहाणमित्ता। भणिया य राहणा। तमा तुहिं जयवं, जहा कुमारी वि मिद्ध लोयमग्गं पवना । १. तेहिं भणियं । जं देवो आणवेद ।।
अदमन्ता कर दियहा । उवगया वोमत्ययं । पाढतो य णेहिं मडरोवक्रमेण कुमारो, गायनित मणारं, पढक्ति गाहात्रो, पुच्छन्ति वीणापत्रोए, पनि नाच्याई, वियारेन्ति काममत्थं, दंसेन्ति चित्ताई, वति मारममिडणधार, । निन्दनि चलाई', कुणन्ति इत्यिकई, दमेति मरवराई, कारेति जलकौलं, 'निवेमन्ति उनाणेस, पमापिति सुन्दरं, कौन्ति प्रसारिरएमि कुसुममत्यरे, थुणनि विसमबाणं ति। कुमारो उण पवडमाणसंवेत्रो 'अहो एएकि मृदया। का पुण एए परिवोरियम्ब'त्ति उवायचिनापरी स्वरोज
1 Dसिंगारजाता। '. D देमंति।
• Dil F वाचार 1 D निवासंति, F निवपति।
Page #841
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षेपे २६
मौषयाए परिपूसमभणमाणे चिट्ठर । एवं च बरसन्तो कोर कालो । तेमिं परियोहणत्यं तु किषि नाउयपेछणार अमुक्गय कुमारेण, वडिया पोई, नौया य परमवीसत्ययं ।
अत्रया य 'एम एत्य विभयात्रिी उवाश्रो' ति मनिजण परोपरं को प्रमोएण काममत्यपमङ्गो । भणियं च ण । । भी किपरं पुण इमं कामसत्यं । कामरेण भणियं । भो किमेत्य पुच्छियवं; अविगक्षतिग्गमाइणपरं ति। कामसत्वभणियपोथषुणो हि पुरिमा सदारचित्ताराहणपरकणेण महसवभावो विसद्धदाणाइकिरियापसिद्धौए' य महतो धयो। अणुरत्तदारासद्धसएहितो य तथाणुबन्धपक्षमारा १० संपन्जनित प्रत्यकामा ; विवन्नए उण तिहं पि विवजत्रो। जत्रो अणाराहणेण दारचित्तम न परमत्यत्रो मरवणं, असंरकणे व तम असुद्धसुयभावप्रो तेसि 'निरथाजोषणाए विसद्धदाणारकिरियाभावो' महनो अहमो, अणणुरक्तदाराविसद्धसएहितो य पणमनि पत्यकामा, न य काम- १॥ गत्वमणियपत्रोयपरिवाणरपियो नियमेण मदारचित्तं पाराकर ति। एएण कारणेणं तिवग्गमाहणपरं काममत्यं ति। पक्षियजएण भणियं। मोहणमिणं, न एत्य कोर दोसो। एवं तु मोषणवरं, धमत्थाण सापालथानिदरिमणपर ति; न
. 'A-E औषय। . Daddsti
ECEपिरतार• F निवारजीवन। IC E F .परिक नि।
Page #842
--------------------------------------------------------------------------
________________
५०]
नवमो भवो।
७०८
जत्रो कामाभावे धमत्याणम फलं, न च निष्फलत्ते तेविं पुरिमत्यया। न च मोलफलमाहगत्तणेणं मफला रमे, जो अलोरो मोको समाहिभावणामाणपगरिमफलो य । तवा धपत्याण साफशयानिदरिमणपरमेयं ति । एवं चैव गोषण• यरं । असोएण भणियं । कुमारो एत्थ पमाणं ति। कामरेण भणियं । मुटु पमाणं। ललियङ्गएण भणियं । जर एवं, ता करेउ पसायं कुमारो; माहेउ, किमेत्य मोहयर ति। कुमारेण भणियं । भो न तुमहिं कुपियव्यं, भणमि अहमेव
परमत्यं । सम्बेहिं भणियं । कुमार, प्रमाणनामणे को कोयो। १. ता करेख पसायं कुमारो, भणाउ परमत्यं नि । कुमारेष
भणियं । भो मुणह । काममत्यं रख परमत्यत्रो करेनसणेनायाणमबाणपथामणपरं, जो कामा पसन्दरा पईए विडम्बण जणाण विमोवमा परिभोए' वाला कुरेडियम ।
एएहिं अछिया पाणिणो मामोहदोषेण न पेचिनि १५ परमत्थं, न मुनि हियापियारं, न वियारमिन कब्ज, न
चिन्तनि पायई। नेश कामिणो मथा सर एस अरनिबधणेस कलमलभरिएस महिसायणास चन्दकुन्दन्नौवरेहितो वि अधिययर रमबुद्धौए पहिलामाइरेगेण पसाए विष 'गजसूयरा धणियं पनि यो न पेणि
१ A D परशोर। .A मंदस, Dec. m.।
. Fमडा., ( मा।
Page #843
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
संक्षेपे ५०
परमत्यं । जो य दलहे मणयजम्मे लद्धे कम्मपरिणईए माइए सुद्धधम्मम्म चञ्चले पयईए संसारवद्धणेस निष्वाणवेरिएस बालबडमएस बुहयणगरहिएस मध्नन्ति कामेस; अत्रो न सुन्नि हियाहियाई। जत्रो य श्रमन्स वि इमेस कामसंपाडणनिमित्तं निष्फलं उभयलोएस कुन्ति चित्त- . चेट्टियं, समन्ति अकमाए, किलिस्मन्नि प्रतवं, थुणनि अथोयम्बाई, झायन्ति 'झारयम्वाई पो न वियारेन्ति कन्ज । जो य उवहमन्ति मच्चं, कुणन्ति कन्दप्प, निन्दन्ति गुरुयणं, पयन्ति कुमलमग्गं, हवन्ति श्रोहमणिना, पावन्ति उम्पाय, मिन्दिननि लोएणं, गच्छन्ति नरएम , प्रभो न . पेन्लि पायदं । अन्नं च । इहलोए चेव कामा कारणं वहबन्धणाण, कुलहरं इस्माए, निवासो अणुवसमस्म, खेतं विमायभयाण ; पो चेव निन्दिया धम्मसत्येसु । एवंवटिए समाणे निरूवेह ममत्यभावेण, कहण काममत्थं प्रविगलतिवग्गमाहणपरं ति। जंच भणियं 'काममत्यभणियपत्रोयो हि पुरिसम्म मयारचित्ताराहणसंरकणेण सुद्धसयभावत्री विसहदाणारकिरियापमिद्धौए व मानो धयो ति, एयं पि न जुत्तिसंगयं । जत्रो न काममत्यभणियपत्रीय वि पुरियो नियमेण सदारचित्ताराणं करेति ।" दौसमि खनु रमेसि
.... . . . . . . --- १CE सति पचौरबार। २E बजायं । .C D E F कब्जाकज्ज।
NSS और य । ५ DFadd महा।
Page #844
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
७११
पि वहिचरन्ता दारा। न-थामम्मपत्रीयजणित्रो तपो. वहिचारो ति जुत्तमामलिं, न जत्रो एत्य निच्छए पमाणं । दौसद य तप्पोयन्नू एगदाराचित्ताराहणपरो वि अत्रमा तमणाराश्यन्तो, अपनोयन्त्र वि-याराहयनो ति। तदा ५ किंचि एवं। जं वेज्जगोदाहरणेण एत्थ 'जारजुति भणन्ति.
मा वि य पयनिग्गुण तणेण कामौण जौवियत्थिणो खग्गमिरछेयकिरियाविहागजत्तितम ति न बहुमया बुधाणं । एवं सद्धसयभावो विसद्धदाणारकिरियापमिद्धौ य वभिचा
रिणौ दौमन्ति। काममत्यपराणं पि सया अकुल उत्तया १. पईए भुयङ्गपाया चेट्टिएण । अणरत्तदाराई पि य निर
वेकाणि दाणाइकिरियासु, तुच्छयाणि पई, अभियं विवज्जयकारोणि। प्रभो पि जंपियं प्रणरत्तदारासद्धसएहितो व तयणबद्धफम्नमारा संपञ्चन्ति पत्यकाम' कि, तं पि य श्रममन्चममेव । एवं च ठिण ममाणे पि भणियं । 'विवजए उण तिण्हं पि विवन्नो नि इच्छेवमार, तं पि
परिहरियमेव, वभिचारदौसेण ममाणो खु एमो। रहर न किन काममत्यभणियपत्रोयन्त्रणो वि एमो न होर। पो मतविवजयनिमित्तो खस्नु एमो, अवि व अकुममाणुबन्धिकयोदयनिमित्तो, विवजत्रो वि य कुमलाणवन्धिकम्मोदय
। जारस, E Is Di marg. जायजा । • A D FuA From य ।
Page #845
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे ५५
निमित्तो हि निरत्ययं कामसत्वं । तहा गं च भणियं 'एवं. तु सोहावरं धन्मत्याण साफलयानिरियणपरं कामसत्यं ति म जो कामाभावे धक्कत्याणमनं फलं, न य निष्फलते तेसिं पुरिमत्यथा, न य मोकफलमा हगन्तेण मफला रमे, जो लोचो मोरको समाहिभावणाचापगरिमफलो यन्ति, 1 एवं पुष्ण मोहनं । जो पामार्गाहियकण्डथापाचा कामा विरसथरा अत्रमाणे भावन्धयारकारिणो असुहका फलभूया कहं धमत्या फलं ति, कथं वा तहा विहाणं धमत्याण पुरिषत्थया, जे जति कामे मासेन्ति उवसमं कुशन्ति श्रमित्त संगमाणि श्रवणेन्ति सव्यवसायं संपाडयन्ति प्रणाय १० 'श्रवपूरति सोयं विहेन्ति लाघवाहूं ठावेन्ति श्रप्पचयं 'हरन्ति अप्पमाथव्यमाणे 'कारेन्ति अणुवाएयं ति । जं पिय 'सरौरहिरहे उभावेण श्राहारसधमाणो" कामा" परिहरिष्या य एत्थ दोम न्ति मोहदोसेण भान्ति मन्दबुद्धिलो, तं पि म बुद्दजणमणोहरं । जो विशा वि एएहिं मुणियतत्ता १७ पेच्छमााण जहाभावमेव बोदिविरताण तोए सन्माणा रिमाण दोसर सरौरट्टिई ; सेवमाणाण वि य ते तब्बचिथपावमोहेण श्रथन्तसेवरूपराण यथादिरोगभावचो विकासो न्ति । ता कहं ते खरोरडिरहेथवो, कथं वा श्राहारमधग्राणो
७१२
१ CEF वहति । CEF.E. I
समराइचका ।
२ CCE .वं ।
A-F करेति ।
C
* Kāmaśāstra, p. 25.
Page #846
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२]
नवमो भवो।
ति। न च एषसंगया दोमा अपरिचत्तेहिं एएहिं अभिवनिबन्धपण तौरनि परिहरि। न बनु मोतूण मोहं कामाणमणुवसमाईण च प्रश्न निमित्तं ति चिन्ह चिनेण। एवंवडिए समाणे न हि हरिणा विध्वनि जवा न पर• रिवति', एवमादि पहमणपायं काममत्यवयणं । समान कामफलाण धमत्थाण पुरिमत्यथा, पवि व मोकफमाणमेव । नव पलोदो मोलो ; जो विभिट्टमुणिलोयालोरमोर, रहियो जबारएहिं वजिनो त्रावाहाए, ममत्तौ मम्बकचाणं,
पगरिमो सहस्म । ममाहिभावणमाणादयो वि न हिन १० धासरूवार, अवि य ते चैव भावधयो । दयरो वि निरौषमम
तफलो व हवर, पबहा गरहियाणि रट्टपूयाणि' ति भावियम्यं मत्यवयां। न य कामा अणिन्दिया पथहन्ति । पए पसिद्धा तिरियाणं मङ्गला मकवेणं । "ना किमेएनि
मत्येण । जपि भणियं 'बालासपषोत्रो पराहौणी लि स्वावं ॥ अबेकर उवायपरिवत्तौ च काममत्यापो, तिरिया तु 'पणिवारिया रत्यिजाई रिउकाले व निमिया पवित्ती अधिपुखा यति एवं पि मोरपिसणयं ; जी उवाएगा
वन स्वनि कामा असन्दरा पर विजयणा अशाण विसोवमा परिभोए वचसा पुद्विषम्म नि देखियं भए।
A adds For Dadds sirenti A F vama • Dom. all down to rनि कामा। ICE पारिया। * Kamasastra, p. 25. + Ibidem, p. 181.
Page #847
--------------------------------------------------------------------------
________________
१४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ६३
अत्रो प्रदत्तादाणगहणविमयमत्थकप्पख एवं ति । करेनमणेतयाणमन्त्रानपयाणपरं काममत्यं । भणियं च सुद्धचित्तेहिं। तं नाम होर मत्थं जं हियमत्थं गणस्म दंसेर । जं पुण अहियं ति मया तं नणु कत्तोच्चयं सत्यं । पहिया तत्रो पवित्तौ होडू प्रकमि मन्दबुद्धौणं । असोवएसहवं जलेण तयं पहियव्वं ॥ दहरा पञ्जलिश्रो ब्विय वमहजलो जणम्म हिययंमि । किं पुण पणत्यपण्डियकुकव्वहविहोमित्रो मन्तो ॥ ताजं कामुद्दौरणममत्य मेत्यं न तं बुजणेण । सुमिणे वि जंपियव्वं पमंमियम्यं च दब्वयणं ॥ पसमारभावजणयं हियमेगन्तण मव्यसत्ताण । निपुणेण जंपियव्वं पसंसियव्वं च सुविसुद्धं ॥
एवंवट्टिए ममाणे प्रलं दुब्बयणगयाए काममत्वचिन्ताए ति। ___एवं मोजणे विन्हिया असोयादौ। चिन्तियं च णेहिं । " अहो विवेगो कुमार, अहो भावणा, अहो भवविरात्रो, अहो कपत्रुया । सम्बहा न ईरसो मुणिजणस्म वि परिणामो होइ, किंतु फुलं बंपमाणो दूमेर एस चन्हे ति। चिनिजण जंपियं भगोएण। कुमार, एवमेयं, किंतु सबमेव कोयमम्गाईयं जंपियं हमारेण । ता असमिमौए परपरमत्य-." चिन्ताए। नापणासेविए खोयमग्गे रमौए वि परिवारो'
. C E F •रियो।
Page #848
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
१५
ति। ता लोयमग्गं पडुच किपरं पुण काममत्यं ति माहेउ कुमारो। कामकुरेण भणियं। मोहणं भणियं प्रमोएण। सनियङ्गएण भणियं । न प्रमोश्रो मोहणं भणि जाणदू । कुमा
रेण भणियं । भद्द, अपरमत्यपेच्छो पाएण लोत्रो भिन्नई । य। तान मग्गेण इमम्स पर किंपि परयं प्रवेमि । मबहा कन्दप्पियाण बालाण'मविणोयविणोयपायं ण्यं : जत्रो कामसुहाई पि कम्मपरिणामनिबन्धणाई जीवाणं, विउणे व संमि न परमत्येण रमिण पत्रोयणं ति। उत्तरपयाणामामत्येण 'एवमेयं' ति अभुवगयं अमोबाईहिं । __अक्कन्ना कर दियहा। पालोचियमणेहिं । नवम्मिप्यारो कुमारो, कहं अम्हारिमेहिं विमएम पहाविडं तौर। तहावि पत्थि एको उवात्रो। उवरोहमोसो ख एसो. पडिवत्रा य अन्हे इमेण मित्ता। ता अभयद एवं
कलतसंगहमन्तरेण, कयार पाडेर अन्दाणं ममौरियं नि । ।" उविजण मिद्धन ममागए अवमरे भणियं अमोण । भो
कुमार, पुछामि पहं भवन्न, किमेत्य जीवलोए सुपुरिसेण मितवालेण होयम्बं किं वा नहि । कुमारेण भणियं । भो माऊ पुछियं, माईमि भवनो। एत्य खनु निविहो मित्तो
इवर । न ना। अहमो मधिमो तिमो नि। जो 'पण .. संजोरो अप्पणा' दिममाणो पत्ताहिए 'प्रणयत्तिव्यमाणो
CEom, मविषीय । .Fadds सुपरपिया। .Aए
l'Ende fai AD . I
Page #849
--------------------------------------------------------------------------
________________
१६
समराहचकहा।
[संक्षेपे ७६
ग्यईए सेविजमाणो परदिणं सामिप्यमाणे जत्तेष विछोहए बेडरंमि, नावेकर सुकथाई, न रखर वणिवं, परिषयर वणेण; एस एचारियो घणुममयसेवियपरिचाई नाम पहनमित्तो। जो पुण जाकहंचि संगत्रो दिममाणे पत्तबुझऔर अणुयत्तिनमाणो पणनेण विनमाणे विभाए । शाबिजमाणो जसवाइएस तकणं न विसंवयर, विरे पावेकर ईमि सुकथाई, रखर मणागं वणिज, परिचयर विसावपुष्वयं विलम्बेण; एस एयारिलो खणसेवियपरिचाई माम मनिममित्तो। जो उण अजतेण दिवाइट्ठो बहुमत्रए एकथं, उवगकए मेक्तिं, पयट्टए उक्यारे, मोयावए दुहायो, ।' जणे गोरवं, बड़ेर माणं, करे संपर्य, विहेर मोखं, न परिचयर पावयाए ; एस एयारिखो जोमवारमेत्तेण सेविषापरिचाई नाम उत्तिममित्तो ति। एवंवदिए समाणे सुपुरिसेणासोचिजण नियमईए सम्बका उत्तिममित्तवचक्षण होषज्यं ति। कामहुरेण भणियं । भो को छण १॥
सहिप्पाचो। पमिद्धमवेयं, मात्रमणिमे परजम उत्तिमो विवर। कुमारेण भणियं । नणु एवमेव एलारिपात्रो, मानमनिामे परजा उत्तिमो विवर ति। पविधाएग भषिकं । भो न "एवमुजुध, गोरं ख एवं न ... . .. ..
१CEF पोवापि। .CE F .आता
P A F बोबा., Dजोका।
Page #850
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमी भवो ।
1
बिसेसओ श्रविवरियं जालोयद्र । ता विवरेहि संपयं, के उ हमे तिथि भित्ता । कुमारेण भणियं । भो ज नावगथं तुम्हाणं, ता सुह संपयं । एत्थ खलु परमत्यमित्ते पडुच पमिणो उत्तरं च जुज्जर ति जंपियं मए । पसिद्धं तु लोह, ५ को वा सचेथलो तयत्थं न याण्ड । ता इमे मिता देहसयपधमा । तत्थ जहन्नमितो देहो, मज्झिमभित्तो मयको उत्तमो धमन्ति । जेण देहो तहा तहोवचरिष्यमाणो वि श्रणुसमयमेव दंसेवियारे, हियपरक मंगयं श्रणुयत्तर बरं. चरिमायाए य उन्मद निरालम्बं ति; एम जहन्नमितो | १० मयणो उण ममत्ताणुरूवं करेद्र, पडिममत्तं किलिर गिलाण्ट् कब्जे, परिचयर गयजौयमारं सुमरर व पत्थावेसु. एम ममिममित्तो ति । धम्मो उन 'मंगश्रो जहाकहंचि वच्छलो एगन्ते विमाई भएसु निव्वाहा मितयं ति एस उत्तमो । एवं च नाऊण अधुषे विमयमोरके श्रमारे पथए १५ मोहले परमत्यस्स दारुणे विवाए श्रवहौरिए धौरेहिं पावि माणुसन्ते उत्तमे भवाणा दुबहे भवाडवौए सुखेसे' गुणture are " निव्वाणस्स उष्प्रिजण मोहं चिन्तिऊणायरं अचिन्त चिकामणिविहे वोथरायप्पणीए वादेए नियमेक "होह वच्छला सपुरिससेविए उत्तममिते धोति ॥ एवं
[]
१
1
'A संगगयो ।
DF विवायकलिए ।
F' adds दुखरे चवथाभिभरावा ।
DF
.CE |
१७
* Apit. I
Page #851
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८
समराइचकहा।
[संक्षेपे ८२
सुणमाणण तहाभम्बयाए असोयाईण विवित्तयाए कम्पपरिणामस्म कुमारमबिहाणमामत्येण विसद्धयाए जोयाण उबरयाए वौरियम वियभित्रो कुसलपरिणामो, वियलिश्रो किलिट्टकम्मरामी, अवगया मोहवामणा, तुहा असहाणुबन्धा, जात्रो कम्मगण्ठिभेत्रो, खोवसममुवगयं मिच्छत्तं, 'प्राविहो । ममतपरिणामो। तत्रो समुप्पनसंवेगेण जंपियं असोएण । कुमार, एवमेयं, न एत्य संदेहो, मोहणं समाइ8 कुमारेणं । कामकुरेण भणियं । मोहणो वि मोहणं । अहवा इयमेव एवं मोहणं, नत्यि अन्न मोहणं ति। ललियङ्गएण भणियं । किं बहुणा, अनाणनिहापसत्ता परिवोहिया अन्हे कुमारेण, १० दंसियाई हेोवादेयाई। ता पयट्टन्ह महिए, संपाडेमो कुमारभामणं । असोएण भणियं। कुमार, माड जंपियं अलियाएण; ता समाइसउ कुमारो, जमन्देहि काय ति । कुमारेण भणियं । भो संखेवत्रो ताव एवं। उप्रियव्यो विसयरात्रो, चिन्तियम्यं भवसरूवं, वज्जियव्या कुसंसग्गी, सेवि- ।। चम्या माजणो ; तो महासत्तौए दाणसोलनवभावणपहाणे होयम्बं ति। प्रमोवाईहिं भणियं। माहु कुमार साज, पग्विषमिणमोहिं । कुमारेण भणियं । भो धना खतमे; पावियं तुमहिं फवं मणुषजयारा । तेहिं भणियं । कुमार माज, एवमेवं ; पत्रा से कम न थापाकाण कुमारदंपणं ..
! A D F om. पावि
DF •रयावारपाई ।
Page #852
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०६]
नवमो भवो।
१६
संपन्न । एवं चाहिणन्दिजण कुमारं मंपूरया विखेसेण कुमारेण उचियाए वेखाए गया मट्ठाणाई प्रमोयाई । पारई जहोषियमणुट्ठाणमेएहिं । अदक्कन्ना कर दिया ॥ .
एत्थन्तरंमि ममागों मडममत्रो, वियम्भिया वसिरौ, ५ मञ्चरित्रो चूयनियरो, कुसुमिया निखयाई, उन्ममिया पर
मुत्तया, पवत्तो मलयाणिलो, मुस्यं भमरजालं, पमरित्रो परजयारवो ; जहिं च मम मित्तरज्जमिमं नि' उत्तुणो कथत्येर बालवुहूं पि मयणो, मिमिरमत्तविगमेण विय वियमियकमलवषणा कमलिणी, महुममागमसहेण पणतमानो जम्मि जामिणोचो, उउलच्छिदंमणपमत्ता विय तहा परिमन्थरगमणा वासरा; जहिं च अग्धए नवरङ्गय, बहुमया पमन्ना हवान डोलात्रो, सेविजन्ति काणणार, मणहरो पन्दो, हिमयो गेयविही, बान्ति पेरणा, पियानो कामिणौत्रो; जति विसेसनलनेवच्छाई कौलन्ति तरुणवन्द्राई, भमति महा॥ विभूए देवयाण पि रहवरा, मयणवाहभएण विय मरणार
पक्षियन्ति पिययमेस पियानो ॥ एवंविहे व मडसमए सरणो पुरिमसौहमा नयरिछणदंमणनिमितं ममागया
नयरिमहलया। वित्तो हिं राया। देव, देवे नरवरमि . निघणो नवरौए; तहावि ममागो मडसमत्रो लि १. विविवरौदंसपेण देवपशायवाणियाणं पथाएं पायो
RED E F जमिव।
PDF प.
Page #853
--------------------------------------------------------------------------
________________
७२०
समराइचकहा।
[संक्षेपे १०६.
वि गरुयं वणारं करेउ देवो नायरायाणं ति। रारणा चिन्तियं । अहो मोहणमुवस्थिय, मयणमित्तो खु मामनमो। ता कुमारं एत्य मिउन्नामि, जेण तहा विपित्त संसार वियारदसणेण संजायरमन्तरो संपार मे परियणम्स य समौहियाहियं सोखं ति। चिन्तिऊण भणिया मा- ॥ गया। भो संपाडिया मम तुहिं बहुमो नियविभूरदसणेण नियुई, अहं पुण तुम्हाण कुमारदमणेण अहियं संपाडेमि । अयं । संपयं कुमारो एत्य कारणपुरिमो; ना मि व बड़माणो काथवो ति। महन्तएहिं भणियं । जं देवो श्राणवेड । अयं । देवपमायात्रो वि एमो महा- १. पसात्रो जर्षि कुमारदमणं ति। निग्गया महन्तया। रावण • वि.महावित्री कुमारो, भणिो य मबङमाणं । वच्छ, ठिई एसा उमौए भयरी, मयणमहसवे दडव्यात्रो नयरिपपरौषो राहण, दिहात्रो य मए प्रणेगमो। संपयं पुण अणुगनाम्यो गरसमणुगो मग्गो त्ति तेणेव विक्षिणा तमं ५ 'पि पेशहि। एवं - कए ममाणे ममं परियणस्म नायरयाण प महतो पमात्री हवर । कुमारेण भणियं । ॐ ताचो पाणवेर। तो हरिपियो राया, दिवा आमाणतो पनिाराण । हरे भणा मम वयणी नागमपरे । पहाणपिये, जहा परिषदंषणमुहं संजोक १.
.NERamARI
Page #854
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
७२१
रहबराइयं कुमारस्म, मम वयणायो नायरवारपरिधोमनिमित्तं रायपयवत्तिण गन्तव्य मध्न खेप पारोदसणनिमित्न' ति। ' देवो पाणवेर ति' भणिजए 'कुमारो पन छपवरोधो 'पेखिहार, भवियम्बमन्हा ५ पि कमाणेणं' ति हरिस्थिमणेहिं। तुरिचतुरियं निवेरथा समापतौ पडिहारेहिं । हो भवियसमेत्य परमाणन्देणं ति पाणन्दिया सचिवा। भणियं च हिं। देवो पाणवेद । तयणन्तरं च मजित्रो रहवरो, कथा जनजोधा', निवेमियं पायवत्तं, दिनाको वेजयनोचो, निमई १. किरिणौजावं, 'निविट्ठाई रयणदामारं, 'पोसामिया मुत्ता
हारा, विरदयात्री मणिनारयात्रो', उक्गप्पियं पासणं, सम्बिया चामरोजला ॥ एत्यारंमि रमं वरयरमवर्षाचजण विसेसम्बननेवच्छाई महरिमं ममागवारं 'पायमूगार, कुङमखोयभरिएहिं कच्चोलेहिं वमनानेवचधारी मयतो ॥ विय कणं मिलिचो भुषालोमो, विपिलवाणाडा संगएणं परियणेणं पमोथवियमन्तलोयणं कुमारदंगणरुपले उत्थिया रायउता, धवलहरनियूएति बारमयदंगणावं बोमियथलनलियमोहार विजिग्गयवयक्षकम तिवारं
DF GUTI **. A has wriv instead of in Auft. . AD IN A •जोता। . CE दिवसार, DF विद्यार। ( CE TEO, DF oreo, A v. 1 A ACTI . - DF • Cart E CE पादः। . DF नष।
Page #855
--------------------------------------------------------------------------
________________
७२२
समराइचकहा।
सक्षम ११७-.
अन्तराई। एत्यन्तरंमि पवत्तो नयरोए जसवो। निवेश्य राणो मचिवहिं। देव, संगडियं 'कुमाग्मन्नरेण देवभामणं ; संपयं देवो पमाणं ति। 'हरिमित्रो राया। भणियो य णेण कुमारो। वच्छ, करेहि महापुरिमकरणिनं, बड्डेहि जसवं नायरयाणं। कुमारेण भणियं । 5 । नाओ प्राणवद । 'पण मिऊण मह अमोयाइएहिर पयट्टो रहालिमुहं पहिणन्दिन्जमाणो अन्ते रेछि पणमिन्जमाणो रायउत्तेहिं थुब्वमाणो भुयङ्गलोएण पुनदनमाणो "पायमलेहिं पत्तो 'रहसमोव, पारूढो रहवरे, उवविठ्ठो पहाणसणंमि। निवेमिया श्रमोयाई जहाजोग्मजाणेसु । १० भणियं च शेणा। पन मारहि, चोएहि पहिमयदेमगमणं पर तुरङ्गमे। ज देवो पाणवेद त्ति भणिऊण चोदया तरजमा । एत्यन्तरंमि समुदादो जयजयारवो, पायं गमणदरं, पलिया रायउत्ता, पणचियाई पायमूलाई, उनमिया भुयङ्गा, खुहियो पेयजणो, पवत्ता केसी, १॥ वियभित्रो कुमरो। एवं च महया विमहेण पेच्छमाणो मबमेयं संवेगभाविधमई ममोरलो रायमगं कुमारो। पवतो पे िपचरौषो नाणविहायो रिद्धिविसेससोहियात्रो जुत्ता विषविभमेहिं तियमपञ्चरोममात्रो मंगवायो
CEF.atfor
| DF add praefarii PA om. CE पाद
DF सयर। (A om. DF मसाजोगजाति।
• CE पादः।
Page #856
--------------------------------------------------------------------------
________________
५३१]
नवमो भयो। .
७२९
हरिसेण वजन्तेहिं विविहतुरेहिं मणहराको लोयस्म संवेगअणणौषो बुद्धाण । पेच्छमाणो हो मोहमामत्वं, कहो अकबधीरया, पहो पमाघचेट्ठियं, अहो भदौरदरिसिया, पोषणसोयगतं, बहो पहभावणा, अहो अमितजोषी, . बहो संभारविलमिथ' ति चिन्तयन्तो पवड़माणेण संवेएण वियारयन्तो कमाई भावयन्तो कुसलजोए विसभामाषण नाणेण 'पुलदलमाणो पचरौहिं जणिन्नो तासि तोम निरुवयन्तो पेरणारं 'देव पेच्छ एवं ' ति भणजमाणे
मारहिणा अरगत्रो कंचि भूमिभागं । १. दिट्टो य णेण देवउलपौढियाए' पौरपदसणो
अमुद्रण देहेण गमन्तभासरवयणों मंकुचिएकि वे उम्मणचलणजुयलो पणट्टाए नामियाए विणिग्गयतम्मनवणे परिगतो मच्यिाहिं मावारिहिषो कोर पुरिमो नि।
नं च दट्टण 'यहो कम्परिणति करुणापवपक्षिया १५ पडिपोहणनिमिक . जणसमूहम्म भणियो मारी। पत्र
मारहि, ह किं पुण रमं पेरणं ति। तेण भणियं । देव, नब एवं पेरणं, एमो ख वाहिरियो पुरियो ति। कुमारेण भपियं । अन्न, पा को उण इमो वाहो' । बार
हिला भणियं । देव, जो सन्दरं पि मरौरं क्यारेण एवं .. विणार । कुमारेण भणियं । पल, इट्टो ख एको परिषी
( ADR संवेगाA
A adds sifo I
पो., CE पुडी.. Padds बाम।
Page #857
--------------------------------------------------------------------------
________________
७२०
बमराइचकहा।
सिंक्षेपे १३१-.
जोयम ; ता कौस नामो एवं रविवार । भारहिणा भणियं । कुमार, अवन्यो, एस ताथस्म । कुमारेण भविं। था कामवल्यो नाम । लोवपरियोहणत्यं च मग्गिय सगं । 'परे रे दुहवाहि, मुच मुच एवं, 'ठाहि वा जुगासनो' ति' भएमाशो उडिवो रहवरात्रो, पथट्टो तम संमुहं । । " किमेवं' ति उवसताचो परौत्रो, मिलिया नावरथा। पथपियो सारही। देव, न खलु वाही नाम कोड दुपुरिमो निग्गारिको मरवण, अवि व जीवाणमेव सकापरिणममणिको मंकिलेसविसेसो। ता अप्पा एयरम रारणो, माहारणो ख एसो सम्बनौवाण। कुमारेण १० भणियं । भो नाथरथा, किमेवमेयं । नायरएहि भणियं । देव, एवमेयं । कुमारेण भणियं । पल भारहि, एएण गरियो वि एसो परजण नियव प्रमणोरमाए एयमव त्याए कौस एवं चिटर। भारक्षिणा भणियं । देव, रिसो
व एषो बादौ; जेण एएण गरियम पणसार बलं, पलो- " हणा चवत्वा, दुखफलं चेडियं ति। हमारेण मणियं । भन्न पारषि, करम पण एखो न पावर। पारक्षिण भविष। देव, परमत्वेष धषपचविणे पायापचविरबस कसार महाभागम। बुमारेण भणिवं। पब मारषि, बर एवं, ना को पा यांचो। भारक्षिण भगि। ..
1 Dवि पर्वत पर विच विसर। ... ADF पारि। | Dom. all down to aसारवि। .
Page #858
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
देव, खेतं वारिणो 'पाणिणो, परमत्येण नत्वि उवाचो मोन धपतिगिई। कुमारेण . भणियं। भो नावरचा, किमेवमेयं । नायरएहिं भणियं। देव, एवमेयं । हमारेष
भषियं । भो जर एवं, ता सम्बमाहारणे एथमि पसोपणे ५ पईए अवयारए एगण विजमाणोवाए अधिनिजण एवं पसमिमिा नचिएण, 'वाए व सा जुत्तो बत्तो ति। नायरएहिं भणियं । देव, एवमेयं, तहावि चोपहिर एमा; ता न जुत्तं देवस्म पथलनावरयाण पवते महये
बयाणे रसभाकरणं। मारहिण भणियं । देव, बुत १. भणियमेएकिं; ता विविपेरणार ताव पेक देवो ति।
कुमारेण भणियं। पल, एवं । तत्रो पवत्तायो पपरोचो, पेचमाणो य कुमारो गो कंचि भूमिभागं ।
दिटुं ण निवघरोवरिद्वियं निमकं समाएर पचनामिडिलगत्तं पण्डेरि सिरोबरहिं पगलासोपणं कम्प" माणेण देहेण वजियं दसवीए संगयं कामवालि
परिक्षयं परियोण जरापरिण्यं सेडिमिडण्यं नि। . दहण 'बहो मारथा संसारमति पवडमाचरण परियोहणनिमित्तमेव भविषो मारी। पन्ज गारपि ।
किं मुरमं पेरणं ति। तेष भषि । देव, नग एवं १. पेरणं, एवं खुजरापौरिवं सेडिमिडप ति। हमारे
. . A om. , . A एवं ।
" Fadda ra तुममपंथी।
RCF वीवाई। Dom. fi
Page #859
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे १४०
भणियं । श्रण, ग्रह का उण एसा जरा भवद । सारहिणा जिलं पि मरोरं काले' एवं करेद्र ।
भणियं । देव, जा कुमारेण भणियं । श्रज्ज दुट्ठा खु एमा चहिया लोयस्म ; ता कौम ताओ एवं उवेकद । सारहिणा भणियं । कुमार, प्रणयन्ता खु एसा ताया। कुमारेण भणियं । श्रा कहमणायन्ता नाम । जणपडिबोहणत्यं च मग्गिजण खग्गं 'श्रा पावे दुटुजरे, मुञ्च मुञ्च एवं सेट्ठिमिडण्यं दृत्थिया तुमं, किमवरं भणियसि 'ति भणमाको समुट्ठिश्रो रहवराश्री, पथट्टो तयभिमुहं । 'हा कि मेयमवरं' ति उवसन्ताश्रो चचरौश्रो, मिलिया पुणो जणा । पभणिश्रो मारहिणा । १० देव, न हि जरा नाम काद विग्गहवई इत्थिया, जा एवसुवलम्भारिहा देवरस, किं तु सत्ताणमेवोरा लियमरौराण कालवण परिाई एसा । श्रश्रो न उवलम्भारिहा देवम्म, साहारणा य एसा एएसिं देहौणं । कुमारेण भणियं । भो भो नयरिजणा, किमेवमेयं ति । तेहिं भणियं । देव, १५ म संदेहो । कुमारेण भणियं । श्रव्ज सारहि, अश्रो परं अव म मी भावत्यो अभवणविहौ य, ता भणामि अनयरिजणं च । म कायव्यो खेत्रो, किं जन्तमेवाए पणraणौए पोरुमम श्रवचारिणीए धमत्थकामा जलबीए
७२ (
समराइच्चकहा ।
१ CE add वि । २ F विजयवथा । DF prefix सरीर ।
• CE • रोष, A ०रियं ।
M Fadds एत्य ।
蟹
Page #860
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमी भवो ।
पहवन्तीए वि
परिहवस्त संवडूलीए' श्रोहम णिष्णभावाण मोत्तूण धमरमायणं दयमेवंविहं श्रसमक्ष बेट्ठियं ति । एयं च सोऊण 'अहो कुमारस्म विवेश्रो, श्रहो परमत्यदरिसिया ; न एत्य किंथि प्रचारिमं, केवलं पहवद्र महा ● मोहो 'न्ति चिन्ति ममं नयरिजणवएण मंत्रिग्गो मारहौ । भणियं स पाण। देव, माड जंपियं देवेश । तावि प्रणादिभवभत्था मोहवासणा न तौरए चहउं ति । कुमारेण भणियं । चन्न एवं वत्रत्थि असं मोहवामणाए । दाविवाश्रो वाहौ रोद्दा य पावजरा. हन्ति नियमेष १. किलेमावया श्री पाणिलो; माण्यमब्जेण, श्रत्थिय परि वरको एयामि धम्मचरणं ति । ता दिविवायाण विन तंमि जन्तोति श्रब्वा मोहवामणा ॥
एत्यन्तरंमि दिट्ठो कुमारेण नाददुरेण मौयमाणो समारोविश्रो "जरखट्टाए ममोत्थश्र जुलवत्थेण उति १४ दौणपुरिमेहि मदक कडवयबन्धुमंगश्रो "वमाणो रत्थि याजणेण श्रक्कन्दमाणाए पत्तौ पुग्नोरज्नमालां ज जंपियदट्टूपण पंञ्चत्तमुवगश्रो दरिपुरियो नि । तं न मणे । श्रव्न मारहि, अलं नाव मोहमणचिन्ताए ; माहेहि मज्झ, किं पुण दमं पेरणं ति । मारहिणा
34.]
• AF DF add चहिययरं ।
१. 1)F adds कुम्णा दृम्णम् । ४ AF नय० ।
भाष ।
"
७२७
= 1) : 1
DF ०यं कुमारय ।
Page #861
--------------------------------------------------------------------------
________________
७२८
समराइचकहा।
संक्षेपे १६१
चिनियं । हो निम्बयकारणपरंपरा, को प्रसारणा संचारम। ता किमेत्य साहेमि। न च न-धाणा इम पक्वमेयो। अभिवस्म कामौरसी वाणै। पचारिसजणविनोणत्यं तु तोमि एस एवं सेवा । ता रमं एत्य पत्तयावं, माहेमि एवं जाढियं ति। चिनिजण जंपियं । मारषिण। देव, न खलु एवं पेरणं, एसो ख मञ्चुघत्यो' पुरिमो ति। कुमारेए भणियं । अब, यह को उण इमो मचू । मारक्षिण भणियं । देव, जेण घत्यो पुरिसो बन्धवेहिं पि एवं परिचरयर। कुमारेण भणियं । पब्ज, दुट्टो ख एसो परियो बोयरमता कौम तापो एयं न बहेद । १. मारहिणा भणियं । कुमार, अवलो एस तायस्म । कुमारेण भणियं । पा कहमवमो नाम तायस्म । खोयपडियोहणत्यं
मग्गियं खग्गं । 'परे रे हमञ्च मुच मुश्च एयं, ठाहि वा जुल्लामन्जो' ति भणमाणे उद्विषो रहवरात्रो, पयहो तस्मा "संमुई। भणियो य मारक्षिणा। देव, न खलु मञ्च ॥ नाम कोर दुइपुरियो निगारिको राईण, अवि य जीवाणमेव सकसपरिणममणिपो देहपरिचायधयो। ता पप्पड़ एवम रायाणो, पाहारो ख एसो सम्बजौवाण। . कुमारेण भविं। भो नापरवा, किमेवमेयं । मायरएहिं भणियं । 'देव, एवं। हमारेण भणियं । पच परषि, ..
• Dowो ।
.D.
।
.A om.
D.|
Page #862
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
नवमो भवो।
एएण चत्वं पि कौम एए बन्धवा एवं परिषयन्ति । मारपिण भपियं। देव, 'किमेरणा संपवं, गो खु एको एत्व कारणभूषो। कडेवरमिणं केवलं चिढमाणमवगाराए।
कुमारेण भणियं । पन मारहि, जर एवं, ता कौष एए ॥ बन्धवा विलवन्ति। मारहिणा भपियं । कुमार. पिचो ख एमो एएमिं गो दौरजताए पदमणमियाणिं। एएण मरिजण सकयारं मोयभरपौडिया पश्यना' निम्भिलं अविनमाणोवायतरा य एवं विश्लवन्ति । कुमारेण भषिर्थ ।
पन्न मारषि, जर पित्रो, कौम रमं नाणुगन्ति । भार1. हिण भणियं । देव, प्रमझमेयं ; न कर गानो, नावे
लए सिणेहं, न दौसर अप्पा, न मज्जए थामं, विपित्ता कम्परिणई, प्रणवटिया मंजोयां, माईरसो अणुबन्धो; पो नाणुगच्छन्ति। कुमारेण भणियं । बज भारषि, जर एवं,
ना निरत्यया संमि पिई। मारहिणा भणियं । देव, परम१॥ त्यत्रो एवं । कुमारेण भणियं । पन्ज भारहि, नर एवं. ना.
को उण रहोवानो। भारहिणा भणियं। देव, जोगिगको ज्वानो, न पचारिसेहिं नम्बर। कुमारेण भाषणं । भो नायरया, किमेवमेधं । नायरएकिं भणियं। देव, एवं ।
बुमारेण भणियं। भो जर एवं. ता पासारखे एवंमि १. बोहणे , पईए अवधारए एगो विजमाणोवाए
DF विभिचा, CE किमिया। बारपरिणी। . MSS. •TAI AD • यतार। ICE ना।
Page #863
--------------------------------------------------------------------------
________________
७३०
समराहचकहा।
संक्षेपे १७६
पचिन्तिजण एवं अल मिमिणा नचिएण, एत्रोवाए थेव खस, एस जुत्तो जत्तो ति। एयमायलिजण मंविग्गा नायरया, पवना केद् मग्गं, निबद्धाई बोरिवौयाई । प्रवेखिजण कुमारस्म महाणुभावं विन्हिया चित्तेण पडिबद्धा कुमारे, उवरया नञ्चियब्वात्रो, वावडा माजवाए, पयट्टा । जहोषिय करणि
एत्यन्तरंमि देवसेणमाहणाश्रो इमं वयरमायविजण अहिययरभौएण रावण कुमाराहवण निमित्तं पेमित्रो पडिहारो। ममागो एमो, भणियं च णेण । कुमार, महाराजा पाणवेर, जहा कुमारेण मिग्घमागन्तव्वं ति । कुमारेण १. भणियं । जं गुरु पाणवेद। भणित्री य मारहो: अज 'मारहि, नियत्तेहि रहबरं'। जं कुमारो श्राणवेड तिर नियत्तित्रो मारहिणा रावरो। गत्री नरवदममौवं । पणमित्रो णेण राया। उवविट्ठी तयन्तिए, भणियो य ण । कुमार, भणिमामि किषि पहं कुमारं : ता अवस्ममेव तं १५ कायव्यं कुमारेण । कुमारेण भणियं । ताय, अखणौयवयणा गरवो, न एवं मतन्त भारारोवणे कारणमवगच्छामि। अहवा किरण, अमौममा गुरू; सम्बहा जंतुको पाणवेह। राणा भणियं । का, एरिमो व तमं ति केवलं मम नेहो
'Fadds कुमार पर। २ DF add भाषण। .
- AE भावा.. E भौरा। .
Page #864
--------------------------------------------------------------------------
________________
१९२]
नवमो भवो।
पवरपद । ता भणिम्मं अवसरेण; संपयं करेहि भयं करणिज्नं। कुमारेण भणियं । जं गुरु पाणवेर ति। पणमिजण मविणयं निग्गी कुमारो, गो निययंगर,
कयं उचियकरणिन् । अदक्कता करर दियहा ॥ ५ अबया सम प्रमोयाई हिं' धम्मक हावावडम्म नियभवण
सेविणो विसद्धभावस्म समागो पडिहारो। भणियं चणेण । कुमार, महाराषो प्राणवेद. जहा 'पागया एत्य तह माउलसयामाश्रो केणापि पत्रोयणेण अमहिया' मान्नया :
ता कुमारेण मिग्घमागन्तव्यं 'ति । ' गुरू वाणवेद ' कि १. भणिऊण उडिनो कुमारो, गत्रो मह प्रमोयाहिं राय
ममौवं। दिट्ठो राया। पणमिजण अवविट्टो नलिए। भणियो य राहणा। वच्छ, पेमिया तह मामएणं महारायखग्गमेणेणं सबहुमाणं चामत्त वेणिविसद्धाश्री नियम.
यात्रो विश्भमवदकामलयाहिहाणाश्रो जीवियानो वि रह१५ यरौत्रो' मयंवरामो दवे कम्नयात्रो। ण्यायो य बड़माणेण
नम्म राहणे अणुवत्तमाणेण विमिट्टलोयमग्ग भणुराण कायाणं प्राणा गुरुयणम्म अवम्म कुमारेण 'इत्यमपत्नोए पाणन्दियम्वात्रो। एवं च कए ममाणे तम्म राहणो विमिहलोयम्म कायाणं गुरुमयणम्म व नियमेण नियुई मंत्रा
-----
A.
ACE परया, GES explain अभ्यधिकाः । .Aपि, D वणिमुः। - Dr add निति कावय। ५॥ यनः । ( D परिक्षभियानमः, F भिमसियात्थिम., CEम ।
Page #865
--------------------------------------------------------------------------
________________
०३२
समरामकहा।
संक्षेपे १९३
या। एषमाषषिय चिन्तियं कुमारेण। हो न सोपगमिणं । एकहेयवो संजोगा, निबोधववर्ष च एवं, अभत्यित्रो व पुखि। सं पि म रम । असोथा गरवो, 'रहत्यसंपत्तौए नियमेण निम्बुर' ति मोहण य वाणै, न यावि भावो 'गुरुत्राणपराण मंजायए अमोहणं । । एवमभिचिन्तयनो मामरण विय भणित्रो महाराएण। वक, असमेत्य चिनाए, सुमरेपि मम पत्थणं । ता मा चेव एमा। न एत्थ भवत्रो कमाणपरंपरं मोत्तूण प्रचारिसो परिणमो। पत्रो अवममेव कायध्वं एयं कुमारेण । तो एयमावषिष 'अहो सोहण्यरा वाणि' ति परिस्थि- १० मणा। जंपियं कुमारेण । ताथ, जंतुझे पाणवेह । एवं मोजण परिमित्रो राया। भणियं च ण । माऊ वच्छ माङ, चित्रो ते विवेत्रो, मोहण गुरुभती, भावणं तमं कमाणाण। पई। जाणमि अहं भवत्रो विसधापखवायं, जुत्तो एसो मयाण । अमारो संसारो, नियाणं ॥ निग्येया; तावि कुसखेण अणुवत्तियम्बो खोयधयो, कायमा सुमसमतती', जयवं परोवधारे, अणुयत्तिको असक्षमो। एवं मत्थे लोषधको परिषए एगोण निफाचे पोरसे परहिए संमि वाणिए बोपचारे परिणए
1 D adds नि। + F नुपरपरायरेक्षा
१ F adds चारा पुच्ची
A वितु। D सनी।
Page #866
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भयो।
-
१५
वमि अवगएकि उवहवेरि गुणभाषौकए पप्पाणे नं विमुद्दधावणं। ता मोहणमणचिट्ठियं कुमारेण । एवमेव भवनो परिणममन्दरं विस्मर ॥ एत्यन्तरंमि कातरम
एण परिमविसेत्रो माया महेण जंपियं सिद्धत्वपुरोहित । एण। भो पकं मंदेहेण, अवममेव भविमार । पार वियभिषो मासवरमहो, गुनगुखियं मतहत्यिणा, उग्घुडो जयजयारवो बन्दिलाएण । 'अणुगूलो माणसंघाचो ' ति हरिमित्रो राया। भणियं च पेण । कुमार, अवस्ममेव एवं
एवं हविहार, अणुगलो 'माणसंघात्रो' । । विसद्ध५. धको विय कारणं व तुम परमसन्दराण। गहियाउणत्यो
परिसियो कुमारो। भणियं च णेण। मत्यि नाथामीमाएमम । एत्यनारंमि पडियं कालनिषण्ण । निहासिजण तिमिरं मोजणम्म संपथं मूरो। महमणात्यो वडाण धमकिरियं पवते ॥ मध्वन्ति जण केई देवाण करेमिल कर पूयायो । दाणार देति बेई 'नसलमापरा मेर। मोषण प्राणजोयं मुएलो वि जणसाऽणमालाए। पिडगहणत्यम जोयारमो पवम्वन्ति ॥ .
व नवरौ नराहिव अणसमुदाणे विसशकिरियाए। तुइ मणुधनसमारं परमं सूएर कसा ॥
• , CE adder
• ACE पिर।
.CEgv.
Page #867
--------------------------------------------------------------------------
________________
७३४
समराइचकहा।
[संक्षपे २१४
नो एयमायलिय 'ए कहं मन्यालमत्रो'त्ति पियं रावण । कुमार, संपाउहि उपियकरणि । ' पत्रो प्राणवे' ति पणमिजण निग्गनो कुमारो । भणियं । राहण। भो भो अमक्षा, करावेह तुष्मे समन्तत्रो मारविद्धिमरिसं' वद्धावणार । अमोहिं भणियं। जं । वो पाणबेह। पारद्धं च ऐहिं, "दवावियं महादाणं, कराविया नयरिमोहा, पूयात्री देवयात्रो, निवेदयं पडगण, महावियाई 'पाथमूलाई, दवाविया पाणन्दभेरौ, राविया हरिसमङ्खा, विश्वत्तमन्नेउराण, समाझ्या राहणो, नउत्तार पेकणयाई। तो थेववेलाए चेव पहट्टपउर- १. शियाक्षरवं' पणचन्नेहिं पायमलेहिं वजन्तपुलाहवरं म्भौरबन्दिमङ्गलरवेण पवत्तपिट्ठायवरयं मोहियं मिन्दरसौए पाउलं अन्डरेहि मिसन्तरायसोयं महया विमण विसेमियनियमलोयं जायं महावद्धावणयं । परिउद्यो गया। "गणाविषो बारेबदियहो। माहियो जोइसि- ५ [हिं। देव, पल्लेव पञ्चमौए मोहणे ति। रारण पणियं । सट्ट बोहणणे । समारडा अमचा । करेह विवाह
.... .
----------
( AF मभान। . D का। . D विसिरिसं, F.रिसिरिसं । " DF बाईयं विषारवि। . CE दा. CE पादः । • ADr.। CE परवलियं, F•परसापडं। . RCE माविषो। १. ADF मी। A सोला।
Page #868
--------------------------------------------------------------------------
________________
२२५]
नवमो भवो।
७३५
मंजतिं कुमारस्म । तेहिं भणियं । देव, धनो कुमारो, कया चेव मंजत्तौ। किमेत्यमवरं कायव्वं । नमावि जं देवी पाणवेद । भाइट्ठो ऐहिं भण्डारित्रो । भह, रथा
यर', निरूवेहि पहाणमुहपती घोरे, समप्षेहि देवौण, • नौणेहि नाणाहरणं, निउनेधि दायए । तेण भणियं ।
अमचा पाणवेन्नि', न एत्य विलम्बो। भणियो चेलभण्डारित्रों । भद, देवगा निर्षि पयडेरि', देवनारं संपा. डेहि परियणस्म, संजत्तेहि रायदेवीण जोग्गाई, करावति
अनोवं । तेण भणियं । प्रमचा पाणवेति. सव्वं सम. १० मेयं । भणित्रो महाउहबई । भह महामायलि, निवेहि
महापहाणाउहाद, समप्प हि नरकेमरोण', मौणेहि रहवरे, निउहि विविहाहाण । तेण भणियं। जं अमचा पाणबेन्ति, संपन्नमेवयं । भणित्रो महापौसुबई । भह गय
चिन्तामणि, पयडेहि वेयण्डे, मपाडेहि परियणम्म. मंज१॥ तेहि वारयात्रो, करावेहि मम्बमुचियं । तेण भणियं ।
चमचा पाणवेन्ति, न एत्य विकेवो। भणियो महामई । भह केकाणधूलि, गच्छ निस्वेषि बन्दुरात्रो, भूमेष CEF वरं। ADI . मुख्यनी।। ४ A om all down toभा महामायति। CE शकणची। ( D Paul F goriferi 9 Domaiti F adds 7 OR TAICI
पन्नाव।। EPF पगिएमुहाच नसबौर (F •णिया) १. AF पार। DF add कर्यालयामब्बौ चर। १९ CEF • ति। " DF om., A चामिदुरा। .
Page #869
--------------------------------------------------------------------------
________________
७३६
समराहचकहा।
[संक्षपे २२५-"
सुरए, पेसेहि उपियाण, ठावेहि मरिन्दगोयरे । तेण भणियं । अमचा पाणवेन्ति, सिद्धमेवेयं ॥ एवं र पाएससमणकारं जाव एवं संपन्जर, नाव अवरेहि माया रिद्विसमुदएण बयानबावासे संपारियं उचिवकरणिनं. निवत्तित्रो महाउलोवो, अमियारं मणितोरण. निबद्धा । कमणधया, ठविया कणयवेई, कथा कक्षणमसकलसा, मंजोरयं हवणयं, पउत्तो कुलविही, पहावियात्रो वहुयात्रो', पूयावियाचो मयणं, करावियानो रति, भूसावियानो मणहरं ॥ एत्यन्तरंमि 'पासवं पसत्यं वगं'ति पहाणजोरसियवयणायो संपाडिया मयखकुलवितो पूजि- .. जण कुलदेवयाची' वन्दिजण गुरुथणं समाणिजण मिने पेचिजण मङ्गकाणि विवाहगमणनिमित्तं ममं असोयाईकि समावडो रहवर कुमारो। पहिलो प्राणन्दकसयलो, परयाई मङ्गलदराई, पचियात्रो वारविश्वामिणौत्रो, पबारधाएं मालमोटराई, पलिया महाराणो, पवियमियो १५ भुयायोचो, पाणनिया भयरी, परिमित्रो राया। तो माया विमरेण संवेगभावियमई चिन्नयनो भवसहवं चुभमालो बन्दौति परिमाणो कोएण पत्तो विवाहभवणं, 'चोरलो रहवरात्रो, संपारिषो से विशो, कयमणेशोषियं ।
PF परमगा। . . Fौवरभूमौर। - DF 4 । OF निशिवर। ICE • देवता। Enो।
Page #870
--------------------------------------------------------------------------
________________
२४२]
नवमो भवो।
७३७
दिहात्रो' वही दिसन्दराको कवेण । नत्व विभमवर कण्यावदाया, कामलया उण मामला, सिणिदंगणाधो य दो वि नियवहिं। . विश्वमवई गयदाई विय घौडलिया कुडमकयङ्गराया प्रहन्त विरायए, कामसया उण धोरन्दणौलमणिमई विय मरमहरियन्दणविलेवण ति। तानो य दलण चिन्तिय कुमारेण । अहो एयामि कमाया भागई, पमत्थाई अङ्गाई, निक्कल लायचं. विसद्धो पाभोचो, उवमन्ता मुत्तौ, सुन्दराई लस्कणारं, पणा धोरया, उपित्रो
विणयमग्गोः अत्रो भवियब्वमेयाहिं पत्तभूयाहिं ॥ एत्व१. नारंमि वित्तो' हत्थग्गहो, जालियो अग्गो, कथं जोषियं,
भमिया मण्डलादं, मंपाडिया जणोक्यारा, दिनं महादाणं, घोमिया वरवरिया, वत्तो विवाहजनो. 'मपाडिया मरौरट्टिई। परिणो वामरो, मौयानोहयं रविविम्बिं, मंारियो
किरणनियरो, ममागया मंझा, कणयरमरनियं पिव जायं १५ नाङ्गणं, वियम्भिया पुब्बढिमा, ममुग्गी चन्दो, उममिया • नहमिरो, 'उवारूढो पत्रोमो ॥
एत्यन्तरंमि ममं श्रमोयाईहिं विरायन्नमणिपढौवं मंगवं कुसुमोवयारेण सेवियं भमरावोए पलम्बमाणचन्पयदामं
१ A om. २ CEom पर। # CE fuafuar explained ynferil : Dadds संपुल मचायरिं। - Npadaar
A .या। CE ale fairefigaret .माया पमोग्य बनी।
उदयमानढो।
Page #871
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइबकहा।
समराइबकहा। संक्षेपे २४३शासिवं पउवासहिं संगयं पवरमयणगएणः वियनमाणसुरविधू विडमियर सपरिवाराहिं वहर्षि वामभवण्मयो कुमारो । ससंभमाहिं अडियो वहहिं । निसलो सयौए। जहार र निसला असोयाई वयंमया। उवविट्ठा मयपोट्ट- . मबिहे चित्तावडिमसूरयमि विभमवई कामलया य । । बुन्दलयामाणिणौपमुसो तेमिं महिथणो। जहाहं नवरं विभमवईए कुन्दलया कामलयाए य माणिणो मनिहाणे अवविट्ठात्रो। इङ्गियागारकुममाहिं 'मुणियकालकायब्वपाहिं स्वोयमेथाहिं कुमारस्म तम्बोलं, ममपिया य कुन्दलयाए वउन्नकुसममाला । भणियं च णाए। कुमार. .. पञ्चताणरायत्रो महत्थगुत्था खु एमा तुह पिययमाए ति । भणिजण ममप्पिया कुमारम्म। पडिछिया य तेणं । माणिऔए वि उवणौयं माहवौकुसुमदाम। भणियं च णाए। कुमार, एयं पि एवं चैव; ता निहेड एयाई जहाजोयं कुमारो, करेउ एयामि मफलमणुरायं ति। कुमारेण " भणियं। भोईनो, ममोवरि एयामिमणरायो ति चिनि- '
१ A बयरसयपोरसिं। १ AF धूयं, D धूयघड़ियाधूयं । : F विलमिय ।
CE have instead of the words at the text the following passage : मषिया विभमवईए कुंदलया कामलयार य माणिणे रंगियाकारकमहाkिetc.
YCE कायमनिपाहिं। A बसमावमाशा D बलकुलमाष(मु)मासा, CEF कुसुममुंडमाला। ७ A om. this sentence. CD reads सामिपौर विरयं चेव मायचं ना etc.
Page #872
--------------------------------------------------------------------------
________________
'२५८] नवमो भवो।
७३६ यवं। कुन्दलयाए भणियं । चिन्तियमिणं ति। मुणेउ कुमारो। 'जयप्पभौरमेव बन्दिणा ममुग्धोसिन्नमाणं सुर्य कुमारनामयं रायधूयाहिं, तयप्पभौरमेव गहियात्रो पमोएण विमाएगा य थुणन्ति रायकन्नथा जम्मं मिन्दन्ति य.' पममन्ति' कलाकलावं चयन्ति 'य, कुणन्ति कुमारसंकर न कुणन्ति य, झिनन्ति देहेण, वडन्नि विभमहिं, मुञ्चनि लजाए, घेपनि उब्वेवएण' । एयं च पेच्छिणा 'किमेयं नि विसलो राया। निउणमरियायणात्रो य "निसुत्रो एम वयरो। तो 'थाणे अहिलामो' ति हरिमनिमरेण १. पेमियाको दहं । आगच्छमाण को य मपत्रमाण ममौ.
पियहिय' ति मयणगोयरा दीवियारसहममेयात्रों पत्रदृमाणेण सहारमएण दह मंपत्ताो ति। चिन्मियं । एयामिमणरायमन्तरेण । कुमारेण चिन्तियं । इन्न अस्थि
एयामि ममोवरिमणरात्रो. अणरत्ता य पाणिणो "पायर १! न गणेन्ति, पायनि' वयणं, गणहन्ति निम्वि थप्पं,
पयन्ति भावेण, मंपाडन्ति किरिया। ना इमं पत्थ पत्तया। कमि एयामि धर्षदेमणं ति"। चिनिजपा
१ A जयहरमेव. (E भनि । ... महर, (Erusfe. I • D adds कालग्कंब.. om all blown to कमि कमारकम् । ४ D adds पहिययर। Dमाची मकहानी
। OF पसवरयं न कमि कमारकर मरियम नजारमा । '- CE मुशियो। ( य.. Fरिगया। A पनि । PA CE om. next 3 words. Yo A adds til 10 AD) om.
Page #873
--------------------------------------------------------------------------
________________
.980
समराइचकहा।
[संक्षेपे २५६
जंपियं कुमारेण । भोईयो, किमेवमेयं, पत्थि तुम्हाण ममोवरि अणुरानो ति। एयमायलिजण हरिमविसायमारं 'हन्त किमेयं' ति गम्भौरं मन्तियं ति चिन्तिऊण वामपक्षणअट्टयालिहियमणिकोट्टिमं सविसेमबन्धुराहिं न जंपियमिमोहिं। कुन्दलयाए भणियं। कुमार, अभण- । माणैहिं पि वायाए माहियमिमौहिं कुमारम्म अहिप्पेयमिमिणा मंभमेण, दिब्बबुद्धौए अवहारेउ कुमारो। कुमारेण भणियं । भोईनो, जद एवं, ता सणेह । जम्म जं पर अहियपवत्तणिछा. तम्म तं पद कौरमो अणुरात्री त्ति। माणिणोए भणियं । कुमार. कहमियमहियं ति नाव- १. गच्छामि। कुमारेण भणियं। भोड, सुण एत्य नायं ॥
अयि कामरूवविमए मयणउरं नाम नयरं। तत्थ .. पञ्जनाविहाणो राया। ई नाम से भारिया। ताणं च विमयसुहमणुहवन्ताण यन्तो कोई कालो। अत्रया य गत्री राया प्रामवाणियाए। राए य विद्वत्तमिनहटि-" याए दिमावलोयणममयंमि दिट्ठो रायमग्गवत्तौ 'देवयाययणपत्यित्रो विमलमदमत्यवाहपुत्तो सुहंकरो नाम सेट्ठी' जुवाणो ति। तं च दगुण अविवेयमामत्यत्रो अमत्थयाए गामधपाण समुष्पको तौए तस्मोवरि पहिलामो। पुनरो मविभौ। एमा वि व ममागया तम्म दिहिगोयर, मोह- १०
१ CEF विचित.. D पिरयः । २Dदेवायवर।
B CEF सेडि।
Page #874
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो।
98१
दोसेण निरूविया. अयोववत्रो नौए। हो चितामो त्ति परिघट्टा रई। ठिषो सो एगदे से मोहदोसेण । दधिवारणोत्रो मयणपसरो त्ति, ‘हला, घाणे िएयं जुबरमणमुहर जुवाणथं ' ति भणिऊल पेमिया रईए अभिवरहमा जालिणौ नाम चेडो । सुबुमावयाणि एत्थ वायरे कामिहिययाई ति पयारिऊणमाणौत्रो' य णा मित्रो वासहरे, उवविट्ठो पान के। पणामियं मे Bए तम्बोल, श्रद्धगहियमणेण । एत्यन्तरंमि सत्रो बन्दिकलयलो। 'ममा
गो राय' ति भौया ई। 'न एत्य अत्रो उवात्रो' ति १. पेमित्रो वञ्चहरए। पविठ्ठो गया, उवविट्ठो पालो. टिभी
कंचि वेनं। भणियं च णण। अरे महावह वारिय'. पविसामो 'पावरकालयं ति। महिनो' वारित्रो। समिणं सहकरेण । 'नियमत्री वावरजामि' ति अपनाभीपणा
जौवियाभिलामिणा अगाहे वञ्चकूवे "निवन्धयारमि प्रचन।" दरहिगन्धे निवासे किमिउलाण पवाहियो अप्पा। निव
स्त्रिो वञ्चहरयात्रो कण्ठए".भरित्रो असरपण, 'पावित्री किमौहिं, निबद्धो दिट्रिपमरो, २४मकोडियं कं, "उरमा
१ CEF जवरजणमाणिरिस्कण ।
VADE भिषः। B C पधा., A.णियो। 1 A बारियमियं । माठि नि।
महाविची' CD भीमरण। AD नि । • Dom. . "A कवर।. A सुरवा. CE पनि । .. R. A fiभिD मंका यं। "Fउपवना।
Page #875
--------------------------------------------------------------------------
________________
७४२
समराइचकहा।
[संक्षेपे २७३
वेषणा, पाउलौहत्रो दढं, गहियो ममोहेण । एत्रो यसो रांया पञ्चवेखियं परखोहिं पविट्ठो वच्चहरयं । कया मरौरद्धि। निग्यत्रो वञ्चरात्रो, ठित्रो रईए मह 'चित्तविणोएण। कन्तो वासरो। ठिी प्रत्याइयाए। एत्य- . तरंमि निरूवावित्रो सुहंकरो रईए। न दिट्ठो य तहियं । ' भणियं च णाए। हला जालिणि, कहं पुण सो भविस्सर । नौए भणियं । देवि, भयाहिहत्रो नूर्ण पवाहिजण अप्पाणयं वञ्चकूचे मत्रो भविस्मद । रईए भणियं। एवमेयं, कहमत्रहा प्रदसणं ति। अवगया तचिन्ता। दो य मो सुहंकरो तमि वञ्चकूवे तहा दुरूपौडिनो भवियब्धयानित्रोएण विर- १० तकम्मवमवत्ती असचिरमपाणभोयणो गमिजण कंचि कालं विमोहणनिमित्तं फोडिए वञ्चहरए असदनिग्गमणमग्गेण वावरदेवी पणटुनहरोमो निग्गो रयणौए। पखामित्रो कांचि अप्पा। महया परिकिलेसेण गो निययभवणं । 'को एमो प्रमाणमो' त्ति भौथो से परियणो। १५ भणियं सहकरेण । मा बोहेह, सहकरो अहं। विमल मरणा भणियं । पुत्त, किं तए कयं, जेण ईमो जात्रों; किं वा तुम विमोकणं कौरउ । सहकरेण भणियं । ताय, पलं मन मरणासहाए। सो सेव अहं। तं च कयं, बेण सो जाओ कि तं माहेमि मन्दभम्गो तायरमा । १.
-
A-
P
Page #876
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०७]
नवमो भवो।
किं तु विवित्तमादमउ नात्रो। अवगो परियो। 'न एत्य प्रबो उवाचो, जहटियमेव माहेमिति चिन्तिजण माहियमणेण (पवेमाइ निगमणपज्जवमाणं नियवतन । 'पहो अकब्जावणमंकप्पफलं' ति मंविग्गो से पिया। पेमियो णेण गेहं। कत्रो निवायथामे, मंतपित्रो महम्मपागाईहिं, कासपरियाएण ममागी पुब्बावत्थं । उपियममएण पयहो देवयाययणं, घोरलो रायमग्गे. दिलो र्सए। महेव मामपुवयं पेसिया मे जालियो । मोहटोमेण ममागो
सहकरो। भागयमेत्ते य समागको राया। तहेव 'जाचार 1. वच्चकूवे पडणनिग्गमणाई। पुणो पञ्णो पुणो दिवो पुणे पेसिया पुणो वि हचित्रो। एवं पुणो बहुमो नि ।
तत्रो पुछामि तुझे किं तौए रईए मि सहकरे अणुरायो अत्थि किं वा मत्यि ति। माणिणोए भणियं ।
कुमार, परमत्यत्रो मत्यि। बुद्धिरहिया मा R: बेण १५ न मिरूबेद वत्यं, न निहाल नियमावं, न पेछए मपर
तन्तयं, न चिन्नेह तस्मायद ति। कुमारेण भणियं । भोर, और ण्वं. ता 'ममंमि वि नथि एयामिमणरायो, बुद्धि रशियात्रो य एयात्रो। जेण प्रसंदरे पर्याय निवनले
१ CEF om. the p age in brackets. D supplies it i. marg. २ CE तिमा।
• CEF om, #1 'Dadds भपि नार मामवयवरि। D inserts पुगोवि। • CE जावतार, A जायायाबनाया। . D om. C CDE ममं
Page #877
--------------------------------------------------------------------------
________________
७88
समराइचकहा।
[संक्षपे २८०
दरमाईणं पहले सहवेण चन्ति तच्छगोए ति; त्रो न निश्वेन्ति वत्यु। तहा सम्वुत्तमं माणुमत्तं दलाई भवसमुढे पसाहणं' नेम्वाणम न निउनेन्नि धमे ति: पत्रो न निहालेन्ति नियमावं । तहा भुवणडामरो मच्च अरकूरो पईए, गोधरे तस्मा एयात्रो न चिन्तयन्नि अत्तयं ति : पत्रो न पेचन्नि मपरतन्तयं । नहा ऽसुन्दरं विमयविमं परमोहां जौवाणं हेऊ गभनिरयम, निउचन्नि मं तत्थ त्ति; अश्रो न चिन्तेन्नि मझायई। ता एवं वथिए अहियपवत्तणेण भण कहं एयामि परमत्यत्रो ममोरि अणुरायो ति। एयमायलिऊण मंविग्गाओ वही, जाया .. विसुद्धभावणा, खवित्री कम्मरामो, पावियं देमचरणं । तत्रों महाएमएण मबङमाणं पणमिऊण कुमारचलणजुयलं पि. चमिमोहिं। अजउत्त, एवमेयं, न एग किंचि बारिमं । विश्भमवईए भणियं। अजउत्त, मम उण इमं मोजण अवगो विथ मोही, ममुपवमिव मांनाणं, नियत्तो " विय विमयरात्रो, मंजायमिव भवभयं ति। कामलयाए भणियं। अनउत्त, ममावि मब्वमेयं तुझं। ता एवं वन्थिए भोकय जोचियं मरिमं नियाणुरायम्म पाणवेउ अन्नउत्तो. जमदहि काययं ति। कुमारेण भणियं ।
CEF पि. PA om..CE यनयं नि ।
PDF add सबभाषियो। "D गोकर जहीविर।
Page #878
--------------------------------------------------------------------------
________________
२६]
नवमो भवो।
७४५
माड भोईषो माछ, 'उचित्रो'विवेत्रो मुलद्धं तुम्हाण मणयत्तं, बेण ईदुमौ कुमलबुद्धि ति। ता रम एत्य जुतं । एए ख विसया मोहजणिया मोहहेयवो मोहसरूवा मोहाणुबन्धा. मंकिलेमजणिया मंकिले महेयवो मंकिलेममकदा मंकिलेमा णुबन्ध ति' परिचयह जावजौवं, छोह मोहचेट्टियाई. अङ्गीकरेह पमम, भावेह कुमलबुद्धि, निरूवेह भववियागे, पासोचेह चित्तेणार, तप्पेह गुरूणं, उनमेह धो सि । एयमायलिऊण विसुद्धयरपरिणमाहिं निवडियभावमारं
जंपियमिमौहिं। जं अन्नउत्तो प्राणवेड । परिपत्ता जाव १० जौवमेव अन्देहिं पन्नउत्त तुम्हाणमईए निमया. "मेमें
उ मत्तौ पमाणं । एयमायनिकृण हरिमित्रो कुमारी। चिन्तियं च णेण। अहो एयासिं धनया. अहो मुधीरत्तण', अहो निरवेखया दहलोयं पह, बहो ममुयाथारो, हो
उलयकम्पया', हो उवममो, पहो परमत्यन्या. अहो १५ वयणविनासो, अहो महत्यत्तणं, "अहो “गम्भौरय ति ।
चिन्तिजण अंपियमणेण। माङ भोई भी माऊ कयत्या खं तुभे, अणुमयं ममेयं तुम नुसम्माणुट्राणं। परिचना
Aom.
• Dadd. ना। ३ Fadas विसयमहपग्मन्य ।
A ममम. (EFममा जामला explained प्रपितु : Fadds भौरय नि।
PDF लोड्यं पर, CEom. O DF add बखि तेमि पि कमसपरिणामो। CFom.
Page #879
--------------------------------------------------------------------------
________________
४६
समराइचकहा ।
[संक्षेपे २६६
?D adds afe for
३ D पय० ।
"
५ CEF add साकोस जाएब
• CEF •जयमेव ।
6
अङ्गौकथं बाचेरं । 'श्रहो
मए वि जावजीवं विसया,
मोहणं श्रहो मोहणं ' ति जंपियं सोयाईहिं । वडिश्रो' कुलपरिणामो । श्रहासवित्रियदेवथाए 'निश्रोए निवडिया कुसुमबुट्ठौ । श्राणन्दिया सब्बे । एत्थन्तरं मि 'अहो धत्रया एयासिं, हो ममोवरि सुहित्तणं' ति पवडूमाणसुपरिणामस तयावरणकमखनोवसमश्रो वडूमापर्य समुष्यन्नमोहिनाणं कुमारम | "पविरिको तौयाभावो । मंविग्गो श्रमण । सुश्रो एस वहयरो प्राणन्दपडिहाराश्री राणा देवीए य। विसलो राया । भणियं च पोया। हा हा श्रजुत्तमणुचिट्ठियं कुमारेण । देवीए भणियं । हा जाय, परिचत्तं भवसुहं" ॥
एत्थन्तरं मि गहियखग्गरयणा दिप्पमालेल मउडेप कुण्डलालयविहसियमुद्दों एक्कावलौविरादयमिरोहरा हारलयासगएणं थणजुएणं मलिक यजुत्तबाडलया रोमावलीसाहेणं ममेण रसणादामसंगय नियम्बा" परिहिएणं देव- १५ दूसेणं मणिनेउरसवाहचलका रश्चिया हरिचन्दले सुरतरुकुसुमधारिणी महया श्राभोएण परिहवन्तौ मणिपदीने श्रचन्तमोमदंसणा समागया तत्थ देवया । ' श्रहो किमेय
२ ] has only निवाडिया ।
४ D पये• ।
बददुवरं वयसियं ।
८ CEF • संगतेच विबेष ।
५
१०
4 DF मुताबलौ ।
Page #880
--------------------------------------------------------------------------
________________
'
नवमो भवो ।
मच्छरौयं ' ति विन्दियमणेहिं हरिसविसायगष्मिणं पणमिया एएहिं । भणियं च लाए। महाराय, अलमल विमायण | जुत्तमणुचिठ्ठियं कुमारेण । परिचत्तं विसं, गडियममयं : प्रिया किलौवधा, पयडियं पोरुमं भवत्थिया खुड्या, अङ्गौकयमुयारन्तंः feat भवो, 'संधिश्रो मोरको ति । ता कयत्यो कुमारो | देवि, तुम पि कडेहि बोयं, मोब
कुमारी। परिचत्तमणेण भवदुकं श्रङ्गौकथं मामयसुहं । तुमं पि धन्ना जीए ईमो सुत्रो ममुपयो । निबन्धणं एम "बयाण निव्वुईए । ता परिचय विषार्थ, १० चालोचेहि कब्जं ति । राणा भणियं । भयवर, का तुमं । देवयाए भणियं । महाराय, स्वग्गपहरणोवाकिया सुदरिमणा नाम देवया श्रहं तुह पुत्तगुणाणुराणौ द भवणे परिवमामि । राणा चिन्तियं । श्रहो पुत्तम गुणा जेण देवयाश्रोत्र अणुरायं करेति । हरिमिया देवौ । १५ भणियं च लाए । महाराय ईदमो कुमारम्स पहावो, जेण camra वि एवं मन्तेन्ति । ता पछि गच्छन्दता श्रतियं, पेच्छामी, धम्मपिण्डं करेमो, तयणचिट्ठियं मब्बा जुतमेयं ति । राणा भणियं । एहि एवं करेन्ह । तचो पण मिऊण देवयं विसृष्झमाणपरिणामादं गयाई कुमार• समोवं । मुणियं कुमारेण श्रभुट्टिया महरिमं, पणमि
१२]
१ CE संविधी |
• CEF सुदंसणा |
• (' A बहुभाष
* A adds एवं
७४७
Page #881
--------------------------------------------------------------------------
________________
80
समराइचकहा।
सक्षप ३१२
याई विणएण, निविट्ठाई भासणाई, कत्रो श्रामणपरिगहो। पणमिजण जंपियं कुमारेण । ताय, किमेयमणुचियमिवाणुचिट्टिय. अम्बाए वि', कौम न महावित्रो अहं। रादा भणियं। कुमार, नेयमणुचियं । साहियो "देवयावुत्तन्तो। देवौए भणियं । कुमार, गुणपगरिमो तमं अणकहो : पाएसम्म । कुमारेण भणियं । अम्ब, मा एवं भण। गुरवो खु तुमे, गुरुपाएममपाडणमेव कारणं गुणपगरिसम्म । रारा भणियं । कुमार, अदकर कयं तए । कुमारेण भणियं। ताथ, किमिह दक्करं। सुणाउ तात्रो।
अत्वि खन्नु केर चत्तारि पुरिमा । ताणं दवे अञ्चन्तमत्थ- १० गिद्धा अवरे विसयलोलुया। पवना एगमद्धाणं। दिट्ठा य
हिं कहिंचि उद्दे से मणिरयण सुवलपुला दुवे महानिरी तियसमन्दरिममात्री य दो च्चेव दत्थियात्रो। पावियं ज पावियव्यं ति पट्टा चित्तेण, धाविया अहिमुहं। सुत्रो य
हिं "कुमोद महो। भो भो पुरिमा, मा माहमं मा ११ माइसं ति। निरूवेह उवरिहत्तं', निवडर तुम्हाण उवरि महापयो, एयगोयरगयाणं च अलमेडणा चेट्टिएण । नत्री निकवियमणे। दिट्ठो य नारदुरे ममद्धवामियनहङ्गणो रोहो मणेण अलमन्तो जहामनौवे अणिवारणिनो
1 D•चियमिहागुममधेणाशुचिड़िय। २ (EF चंब । . A य, CEF om. ४ A inserts य. CE huve देवयाम् । W CEF om.
(A , D adds fa
Page #882
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
नवमो भवो।
७BE
'सुराणं 'पि 'मामत्येण दुयं निवडमाण पत्रो लि। तो जंपियमणेहिं। भो एवं वथिए को उण रह उवायो। पायलियं कुत्रोर। न ख मंपयं उवायो। किंतु इच्छन्ति जे प्रत्याविमा, ते संपत्तेहिं असंपत्तेरि ' वा जहामन्त्रयाए अवन्ति एएण : दहा पट्टद्धा व पावेन्ति पुणो पुणो एवमेवावट्ठाहण ति। जे उण निरौला अत्यविमएस भावेन्नि तयमारयं, ते वि जहामत्रयाए अवन्ति एएण; तहा प्रवद्धा य न पावेन्ति पुणे
पुणो एवमेवावट्टहणं ति, अवि य मुच्चन्ति कालेण दमानो १. उवद्दवाभो। तो एगहिं चिन्तियं । किमबाणमिमौए
दौचिन्ताए। मवहा पयट्टम्म प्रथविमएस, जं होउ नं होउ ति। मपहारिऊण पयट्टा महरिमं । पने उ हा हा एवं परिपन्थिए एमि नियमनमोहिं पसन्द रेहि
विवाए "किमेत्य विमएहिं' ति चिन्तिकण नियत्ता पत्य१५ विमयाहिं, भावन्ति तयमाग्यं. जज्जन्ति निर्यानयफस्ने किं ।
___ता एवं विवत्थि निरूवे तात्रो, के एत्य दबारकारया के वा नहि। गरणा चिन्तियं । जे पयमित प्रत्यविमएस, ते दक्कर कारया; जत्रो तहा परिपन्धि पचए नियमणम्मरेहिं असन्दगेहिं विवाए किमेत्य विमति:
, CEF om. ४ जण
Dकिमयचय
. ('E adil वा नहि। ५ CEF किमय।
Fभनि । SAD वि।
Page #883
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे ३२० -
'
कौसी वा तहा भए पवतौ ? श्रृणालोचयत्तमेगन्त्रेण' किं वा तौ तहादिपञ्चन्ताए उवहासट्टाण्याए' श्रत्थविषयदच्छाए ? परमत्थेण निब्वेयकारणमेयं ति । चिन्तिऊण जंपियं राहणा । कुमार, जे पयट्टन्ति, ते दुक्करकारया : पवन्तणं तु जत्तितमेव, किमेत्य दुक्करं ति । कुमारे ए भणियं । ताय, जद एवं, ता पडन्ते मचुपव्वए वावायए तियणस्स भौसणे पयई दुब्जए पयारन्तरेण श्रविभाविनमाणमरूवे विश्रोजए दट्ठभावाण मयापडण संगण कारण चममश्रमाण 'किलेसायास कारगा श्रत्थविसया विमविवायमरिमा य विमयदाश्रो य श्रव्वावाहो पयईए कारणं १० श्रमयभावस्त मलाहणिजो मयाण प्रकिलेमसेवणिजो सेविका ति किमेत्य दुक्करं । कहं वा एवंविहे जीवलोए न दुक्करं प्रत्यविषयाणुवत्तणं. ति' । राणा भणियं । वच्छ, एवमेयं, जया मम्ममालोदव्जद कुमारेण भणियं । ताय, श्रममालोचणं पुण न होद्र श्रालोचलं । राणा १५ भणियं । वच्छ, एवमेयं, किं तु दुरन्तो महामोहोति । कुमारेण भणियं । ताय, ईमो 'एस दुरन्तो, जेण एंथ
૫૦
समराइच्चकहा ।
१ DF adds तेसिं । २ A •पायमेनार, D) •डाचिंताए । ३ DF पत्याए । ४ ACE विययए I विजजोजए, F बिज उतोजए । CDEF किलेायासकार मत्यविसविवा यसरिस विसयाची पब्बा० । ' ( A adds मि । 3D om. मि ।
८ CEF च ।
Page #884
--------------------------------------------------------------------------
________________
३३०
नवमो भवो।
७५९
मामत्येण पाणिणो एवंविहे नौवलोए पावने वि 'उहाममधुमि पेक्षमाणा वि एयमामत्यं गोयरगया वि एयरम घेष्यमाणा वि जराए विउज्जमाण वि रतुहिं परिगलने वि वौरिए चोरन्जमाण वि धोरेहि न पहाण वि एवमेयं ' परिणमर, यो व पद चिन्तयो, किंचि वा एवं
अचिन्तणीयं च धौराणं, अत्यि वायत्तमुवायनार. मोहववसायम वा दम, अवहौरणा वा उवात्रो. अग्निया वा प्रत्थविमय' नि' अगणिऊण जराइदोसजावं भव्यावत्यास
बाला काऊण गनिमौलियं परिषदय मम्वमन कुमलपरक१० चेष्टिथं महया पयत्ते निवडियभावमारं पयहनि प्रत्य
विमएम, न पयन्ति जराहदोमनिग्घायणममत्य पिए सम्बजौवाण अचिन्तचिन्तामणिमबि माइए नेमाणम्म बोयरागदेमिए धो ति। एयमार्यालजण मंजायसायर
परिणामेण जंपियं राणा । वच्छ, एवमेय', न एत्य किंचि ५ प्रबह ति। देवीए भणियं। वक, 'मयमेवमेयं मोहनिहाविगमेण परिणयप्पायमन्हाणं। किंतु न मपचं वाताण
१ A om., CEF हाम। • Dreads कप चिमचो वा बना विनर जो रयं चिंतिजण पर चमकिलमा पानाज विधिमय etc.
, DF add मम्वनपणीयमचविरामबममरियायमारय अजय था । Y CE add चनगिहा।
५ (EF fप. Dom. the rest of thin sentence. . A सबमेयं, CD मय ।
Page #885
--------------------------------------------------------------------------
________________
७५२
समराइचकहा।
संक्षेपे -३३५
अस्लिमियं नि उब्विग्गा विय हि। कुमारेण भणियं । चम्ब, असमुब्बेएण ; संपनपायमेवासिं असिमियं । धन्नात्रो रमानो, सफल माणुसत्तणमेवाणं, संगयात्रो मोखबौएण। मचो देवौए पुलोइयं तासि वयणं । पणमिजण गुरुयणं जंपियमिमोहिं। अम्ब नेह मिमित्तो खु उब्वेवो अम्बाए । ५ अवा जहा प्रवाहमजउत्तेण, तहेव एवं; सफलं माणभत्तमम्हाण, पावित्रो अनउत्तपरिणिमहो गुरुयणाणुहावेण तयणरूवं च सेमं पि। ता मंपन्त्रमन्हाण पहिलमियाहियं ति, परिचयउ उव्वेवमम्मा। तो देवोए चिन्तियं । अहो एयासिं कवं, अहो उसमो, अहो परमत्यनुया, १० अहो धयणविनामो, अहो गुरुभत्ती, अहो महत्यत्तणं, हो गम्भौरया, अहो समुयायारो जि। चिन्तिजण जंपियमिमौए। उचियमेयं खगसेणधूयाण, जमेवं गुरुयणो अणवत्तीय
एत्यन्तरंमि मारदूरे पुरन्दरभट्टगेहंमि समुद्धादयो । प्रक्षन्दो पवित्वरित्रो भरेण । हा किमेयं ति संभन्तो गया। भणियं र पोण । अरे वियाणा, किमेयं ति। कुमारेण भणियं । ताय, असं करमा गमणखेएण, विया
१ CEF adil एपण कारण पवरं। • F गुरुवयवाभिमुरं।
Fमुख्यवस। 0 CE परिसियंति।
२ CE पुल ४ AE insert मेत।
CE मारा। - CE. यत्तियए।
Page #886
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो ।
चिमणं । रादण भणियं । वच्छ, किमेयं ति । कुमारेण भणियं । ताय, संमारविलसियं । राणा भणियं । व न विसेमो ऽवगच्छामि । कुमारेण भणियं । सुकाउ ताश्री । श्रडूवरश्रो पुरन्दरभट्टो ति 'तनिमित्तं पवतो " तस्म गेहे अक्कन्दो" । राणा भणियं । वच्छ, सो प्रब्जेव दिट्ठो मए । कुमारेण भणियं । ताय, प्रकारणमिणं मरणधम्मौणं । राणा भणियं । वच्छ, न कोर एथम वाही
' ३४७]
हेमि; ता कहं पुण एम उवरश्रो । कुमारेण भणियं । ताय वक्तव्यो एम वहयरो गरहित्रो एगन्ते' । राणा .. भणियं । वच्छ, ईमो एम संसारो, किमेत्य अगरहिय
नाम । महन्तं च मे कोडयं ति माहे वच्छो । न य एत्थ कोइ श्रमणो । मध्यपाक हियं च गरहिये न वित्थर पाएण : संपयं वच्छो पमाणं ति । कुमारेण भणियं । ताय, मा एवमावं; जद एवं निब्बन्धो, १५ ता सुाउ ताश्रो श्रद्धवावादश्रो एम' नियमहिलियाए नाभिहाणाए विसप्पोएण । ता पेसेहि नाव तत्य' विमभिधाय समत्थे वेच्ने, जौवद तनो श्रीमपिचोक । नग्गे पोलिट किणावर दिवाभाव" रमिला
'
CEF om. ●DF add
परांत य ।
4 CEF gddf |
D places तय before बळ ।
48
T
CE add far I
CEF add fri
4 CEF add पुरंदरभो ।
८ ( दिनार ।
Page #887
--------------------------------------------------------------------------
________________
५७
समराइचकहा।
[संक्षेपे ३४७
व विमपोएण नौए दरघारी कुकुरो। तहमा वि दमो व प्रोमहविही पउचियबो' ; जौविस्मर सो वि इमिण। राणा चिन्तियं । अहो नाणाइसो कुमारस्म । जहाभणियमारमिजण पेमिया वेब्बा, भणियं च रारण। . सुमार, किं पुण तौए दमस्म अमव्यवसायम निमित्त। । कुमारेण भणियं। ताय, अविर्वी निमित्त; तावि पुण विसेसको इमं ॥
वाडौ मा पुरन्दरस्म मोहदोसेण पसत्ता' अज्जुणाभिहाणे नियदासे। सयमणेश मवणपरंपराए, न महरियं सियो। परन्नो कोई कालो। अनया य ‘मा । मंताणविणामो हवउ' ति मारियं से जणगए। पुप्त, न सन्दरा ते महिलिया; ता मा उखस ति। चिन्तियं पुरन्दरेण । न अन एयमेवं भवः । श्रभित्रपिसा मे पिययमा, पम्मा य. एवं वाहर। निबद्धवेरायो य पायं मास्यावहो। समरिण व अम्बा', । पिययमा उण पगरिमो गुणण। पञ्चसायो य इत्यियात्रो तिरिविवया, म यश हवा। विममा च मयणवाणा। ता परिकामि ताय एवं ति। चिन्तिजण
ICE F add जो पुरंदरभास। . Dadds wr, CF, Fया । .CE F add सबसहर पत्तियं वासं सायनर वापरो सरियो । * C E F om. rest of the sentence, D i. març. FACEबामा।
Page #888
--------------------------------------------------------------------------
________________
२८.
नवमो भवो।
पारिकंमि भणिया नाया। मुन्दगि, रायगएसेएं गत मए माहेमरं, पागन्तव्यं च सिग्धमेव। ता सन्दरौए करवि दिवहे सामासियम्बं ति। नण्याए भणि। पव्वत,
पई पि गच्छामि, कौरस मम नए विणा मयं ति। • 'भणमाणै पराया एमा। भणिया व पुरन्दरेष ।
सन्दरि, मिणेहकायरयाए, न मम नत्य खेवो ति। नाथाए भणियं। पन्नउत्तो पमाणं ति। विश्वदियो व नियत्रो पुरन्दरो, गत्रो मायापोएण। परवाषि-'
ऊण कहिंचि वामरं पविडो रयगए। गो परतवमए २. निययभवण, पविट्ठो वासगेहं। दिवा व णेण सरावामयसापसुत्ता ममं अनुणण्ण नया । कुवित्रो छ एशो, पणट्ठा विवेयवामण । चिनियंरण। सहाभारतलामो रत्थियात्रो; जण एतासिं भोको पात
। दुट्टो व दुरायारो अनुणो, जो मे कम २॥ अपिलसर; ता एवं वावामि ति। शिखि
सहपसत्तो वावारी गेण अनुणत्रो। बावारजए । निगो वासलात्रो। चिनियं- । पेशमि,' किं मे पिवयमा करो ति। ठियो एगदेखे । ना
विहरिपंक्षेण विण्डा नबया। दिडो व पाए दोष१. निहापसत्तो पणत्रो। चिनियं. गए। हा
१CEF मारी। .Dशवा
.CEom.
Daddesाब।
Page #889
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षपे २६९ .
विवषो मे पिययमो, हाथ हि मन्दभारणै। यह वेण उण एवं ववमियं ; कूरी ख 'मो पावो। कौम वा न वावारया, किं वा ममं जौवर पवणयं रिययबन्धणं । नियत्ता रासहकहा। मबहा ईरमो एम मंमारो ति। चिनिजण वासगेशभित्तिमूले सया . दौरखडा, निहलो नहिं जपत्रो। एवमवसोरजण अवन्तो पुरन्दरी, गो पहिमयपएमं । कया 'य गए नहिं पएसे बसहिया, कपिया तस्स बोन्दी, पूएर पादिणां, करेर' बलिविहिं, निहे नेहदौवं, धाषिर सिणेहमोहेण। उचिवममएणं च धागो पुरन्दरो।" न दंसियो तेण विधारो, न सखित्रो नम्बयाए। परनामा कर दियहा। दिट्ठा पुरन्दरेण चलहियासम्ममा । रिन्तियं च कोण। पहो से मूढथा, पो अणुरात्रो। पहवा पणहीयमत्यो इरसो क्षेत्र इत्थियावणो हो । किं ममेदणा। मुहाहारतमायो रत्वियानो ति रिमि- " वयणं । ता करेउ एमा, ज .से परिहायर। पुम्बिं व तौए मा विमथसहमणवन्तम्मा. घरबना दवाखस
१CE, Fकोर का F नन्नवार ।
F'adds van Padds विविवारहि। ( F adds पचुपयनिरियपदेखें । • मरिया पोरगावी कौर हसूमा, A हमारा।
परिव eDF insert मस
Page #890
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०२]
नवमो भवो।
५७
संवछरा। रसो य पञ्चमदिणे पत्याए पखावारवाए' अवगप्पिए विविादियभोयणे प्रभुत्नेसं दिएसं बमामबाए भोवणवेलाए दिट्ठा पुरन्दरेण तौए परिधाए पिठविहाणमुवगप्पयन्ती मण्या। तो ईमि विविजण • पिषमणेण । हला, किमणेण भल्लावि। एवमाक्षिय भिवमिमौए पिययं । चिनियर पाए। हम एएण मे पिययमो वावारो, अनहा कई एम एवं अपर ।
हो से कूरहिययया। ता रमं एत्य पत्तपाल: वावाएमि एवं हिययनन्दणमत्तुं,' करोमि बेरमिजावणं । ५. एसो च एत्यवानो, देमि से विमभोयणं ति। चिकि
जण पाणवियं विसं। अवमरो ति कथमन विमभोषणं पउत्तं च णाए'। एम एत्व वदयरो॥ शरण भनि । वच्छ, कुकरवायरो कहं नि। कुमारेण भणियं । नाय,
नम्म वि दमौए चेव चसहिगामणिविटुपिययमोवालगागै ५॥ इमो ति तं व विमभोयणं पतं ।
"तोहमोहियाए तमोवहवनिमित्तमेयाए । 'मो व सस वारे एस हो पणो ताय ।
१CE पनवारयार, A य परिष्रयाए । २ CE पियवा०, A रिय., Doययभव। . D F add मेष। . D read : निबमर ममापो न निवसमापो दर पिवयमी.।
C E F have the following passage : पवित्र मा य की . गवदोष नवेब में पायलमनिवाए बोरसारिता गिरनार
Page #891
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
समराहाकता।
संक्षेपे १०३
जंबो मरिजण तशा अचिन्नमामत्वकदोषण । एत्वेब सात वारे उववो जोस । किमिगिहकोरसमूमयभेगाससमयमाभावेण । निधमरणयामपरिवन्धदोमत्रो पावित्रो मरणं । पी मंमारो जहियं जुवाएत्रो परमवगवियत्रो। मरिजण जायर किमो नत्येव कलेवरे निथए । चारजर मूडेणं मूढो तहमोशियमणेण ।
जहियं त िचियर्स एवं पि 3 मोहमामत्वं । ता एस कुखुरवरवरो ति। एषमापिऊण मविगो राया। चिनियं - शेश। अहो दारुणया संसारमा, १.
हो विचित्तथा कसपरिर्णप, अहो विसयसोनुयक्तं बौवाणं, हो अपरमत्यन्याः भव्यहा महागहणमेयं ति । ___रत्यारंमि ममागया बेला। भणियं च हिं। देव, देवपसाएण बौवाविषो पुरन्दरभट्टो कुखुरो । एषमाक्षिय परिसियो राया। भपियं चण। का। जौवाविषो ति। वेज्जेहिं भपियं। देव, दाजण कहावारंहावित्री विसं, तभी जौवावियो ति।
रिति उप्पलमारी परेमि नाव जाब ए बमपज्जबसेर पनि य एषाय और बसावार पचापदासेष रमिपा व पचौरब नको नको नामोशियार....सा पारे सुपरजानौपदुपार एस यो पजयी नार पप जमेतु मारियो पकापार सो दराची पजको उपभो मा मची हा निसामेति। Then follow the four verkss sie etc.
D निवि र A मा विजवि रती Fस निशि पर। Aom.
A om., Dपारं।
Page #892
--------------------------------------------------------------------------
________________
१८७]
नवमो भवो।
एत्यनारंमि बानायवसरिसो पयामयतो नयर वियभिको उन्नोयो, पज्जियाको देवदन्दुहोणे, परियो 'पापियायामोत्रो, 'सुब्बा दिबगेयं, वडियो रिमविसेसो । १ राणा भणियं। वच्छ, किमयं नि। कुमारेण भणियं ।
ताय, देवप्पाये। गरणा भाणथं। वछ, को उण . एम देवो, किंनिमित्त वा अयण्डे उप्पाचो। कुमारण भणियं । ताथ, एस स्वस्ल गुणधकामेष्डिपुत्तो जिसको
नाम सेट्टिकुमारो अब्जेव देवतमणुपत्तो। मिनभारि१. याविबोहणत्थं च धागो सामि। परियोरियाणि व
ताणि। नत्रो देवकोयगमणनिमित्तं 'दंसेमि ण्यामि नियरिद्धिति उप्पडो याणि। रारणा भणियं । वक, कई पुण एम अशेव देवतमणुप्पत्तो, कई 'वा विवोहित्रो गेण मित्तो भारिया य। कुमारेण भणियं । ॥ ताथ, एसो वि वरयरो कम्मपरतलमत्त शेट्टाणकयो : कावि नाएण पुचित्रो ति मागीया। वहा का रिममेव
एलोयपरलोयविरुद्धं साहिलं पारियर। गरणा भणिय। वक, रिमो एस मंमारो, किमेत्य नो कति । समारेण भणियं । ताय, जर एवं', ता मुण।
१CE •या दिखइंदुरी। . D पारियायपरिमलामी। ACE सुपर
ग्यामि। CE om, वा वि। Da, A मां बयFiwi Dवविधी Fते निबंधीला पाला
Page #893
--------------------------------------------------------------------------
________________
७
[संक्षेपे ३
समराहचकहा।
.
एम खनु जिणधयो जिणवयणभावियमई विरत्तो संमारवामाश्री निरौहो विमएसं भावए कुमक्षपकं । मित्तो च से धणयत्तो नाम', भारिया बला'। मा पुण अविवेयसामत्यत्रो मंगया धणयत्तण । परन्तो कोड कालो। अन्न पण जिणाधको निरबेखयाए "दहलो पर प्रसा- । हिजणं परियणस्म नियगेहासबसबगेहे ठिो मव्वराय परिम। न-वाणित्रो बन्धुताए। एमा वि विरखधणयत्तमंकेया घेतण 'लोरखौखयमणाहपाय पसर गया सत्रगेहं। पन्धयारदोसेण लिएधापात्रोवरि ठावित्रो पक्षको। विडो तो खौलएण। समागत्रो धणदत्तो, निवत्रो । पारे, निमक्षा बन्धला, श्रालिजिया धणयत्तेण, पवतं मोहणं। भारायासेण पौलियो गैलत्री ताव. जाव पायनर भिन्दिजण निमित्रो धराए। वेयणारसएण मुचित्रो जिणधमो, प्रोयो भित्तिकोणे, न लखियो इयरेति। समागया यण, श्राभोरको ववरो, वड़िया ।। कुसाबुद्दौ। चिनियं च णेण। हो बारमा रमे विसथा मोहेनि कुखलबुद्धिं, नासेनि मौतरवणं पाक्ति
१C E F add बौषधिययभूचो। D F add नाम ।
D F inbert el CE om. C EMITI (AD.लि.। . लि. CA om.
Dara Te, A adds for, F adds fofit १. A DE., CE हो।
Page #894
--------------------------------------------------------------------------
________________
७.१]
नवमो भवो।
७६९
दुग्गए, सबहा दुञ्चिगिच्छा एए जोवाण भाववाशिणणे । ना धना महामुणे नहोवसमलहिता विजयणेनगरवो भयवन्तो नित्थणा, जेमिं मबिहाणो वि जोगदेसावत्थियाणं प्रविसेसेण पायं न होर पावबुद्धौ पाणिणं ति । ५ घरं पुण अषको अन्नसंगयाण पयकोण वि मम्बान चएमि भावोवयारं काउं मित्तभारियाणं पि. किमा पुण पन्नेमि। अहो मे अप्पंभरिक्षणं, को दकडेवा, अहो अकयत्यत्तणं. अहो' कम्पपरिणई: वेण मा वि
संगयाणं "एएमिरमं किलिहवेडियं स्वासपायं लोए २. निबन्धणं कुगदवासम्म । मबहा विरातिथं मए सुहाभिष
रय", जमेवं मणौयद, 'म बस निफलो कमाणमित्तजोषो' ति। कौरमौ वा मम कमाया. वेण · एवमेयं हवा। अत्यि एयाणमुवरि' मम' पकवानो। म पुण भयवन्तो केवलौ विधान्नि। मवहा परममतासमरणे करेमि पयत्तं ति। तमेव विनियमाढतो। नमो बौधरायाणं नमो गुरुयणम्म ति। चिलायतो विमुखो जीविएणं, उप्पो बम्मलोए। दिवो अणीवपोषो।
'कोऽहमिमो किं दाणं का दिखा को व मे वो चिो।
बेण व कयपुलो अप्पयो देवमोगंमि ॥ १CE दियो। २ A.। . Dadds मे। ४E नामों, D ग्यामि। YCE अय।
• A रमंमि, ('E य मंभिनुवरि । .ACEom.
PA adds खंभावमा। CE F om. all down to चाभोर, D i. marg.
Page #895
--------------------------------------------------------------------------
________________
७६२
समराहचकहा।
सिंक्षेपे ४०२-.
एवं चिन्तयण भोक्षिणा श्राभोरवं सम्बं। काजण देवकिश्चं पहाणकरणसंगो विवोहणनिमित्तं मित्तभारियाण मयरतमेव समागी रहा। न एवंविहाण ईवरायपरिवत्राणं विणिवायदंमणमनारेण संभवर पोहो ति पडता देवमाथा, कथा बन्धलाए विसाया। गहिया । मावेषणाए, बेडम्वियं असुजम्बावं परिक्षणं फासेपार पगिट्टदुरहिगन्धं श्रमणोरमं घरभखणरयाणं पि। मबहा तेण एवंविहेण भिन्ना उभयपासो। पहा मरामि त्ति अवलम्बए धणयत्तं। भिलए पुणे पुणे धणयत्तो वि तेण पावेण विय खियमाणे जम्बालेण। गरियो मो य वेय- १. णाषि; जाया महापरई। चिन्तियं र णेण। हो कौरमं जायं ति। विग्गो मणगं 'नोसरह बन्धुशात्रो। नौए चिनियं। हो एवम् नेहो संपयं चेव उम्बिया । भणियं र हाए। स मरामि त्ति, महई मे वेयण, भवन्ति भनाई। तेण भणियं। किमहमेत्य करेमि, " अमझ ख एयं । तौए भणियं । संवाडेहि मे । सग्गो संवाहि अवरोहमेसेण। लेसिया हत्या, न पएर वावरा विध। तो पिजियमणेष। सो किंपि एवं परपुपमगोषि मुत्तिमनं विव पावं, पगरियो पसन्दराणं। भविंच मकरणं। पिए, किमहमेत्य करेमि, न वानि मे ..
1 D वियोहो। . D भिवा उभयपासा।
. D पनिष., CE परितु.। ... ।D सरिजमाउली।
Page #896
--------------------------------------------------------------------------
________________
१०]
नवमो भवो।
त्या। गहियो य परईए 'मबहा पावविमिथमिक। बन्धुलयाए चिन्तियं। एक्मेयं न पमहा। मामानेवेयं पावं, जे परमदेवयाकमो सिकार बर्षियो
भत्तारो', कथमिणं उभयलोयविपर्छ । ममागया संवेयर, । 'हा अनउत्त'त्ति रोविउ पयत्ना। धणदण चिनिय
हा प्रपन्न धणयत्त, एवंवि जोक्सोए एपमेने पगारे' मरौरंमि मोजण पियवयंमक्यणं उौविजण तप्पसाए किमियमुचियं ति। "एवंविहाण पेटियाण रमा व
परिणर ति। हा पियवयंस. दूढो मए 'तुम ति। चिन्ति१ • जण संवेगमारमुवगो मो॥ एत्यमामि एष एत्व
पडियोहणसमझो ति जाणिऊण मोहिणा तेसिं विष्णोरशेण दिब्बलधारिणा मंवेगवडिनिमितं मवपूयणाववरण दिवं दरिमणं। निवत्तिया मवपूया। पहरिया
वैयण इयरमा य मोयाणको। दिहो तेहिं देवो। ॥ वन्दिची भावेण । चिन्तियं हिं। पोणे एपप. भावेश अवगया वेयणा, पहो से मत्तौ, पो , को दित्ती, अहो कम्तौ। विन्निए िपणमित्रो पविषवं। भणियं च ऐति। भयवं, को तमं, किंनिमित वाता
ICEF add for!
Crभना। .CF ममामयमंवया and repent बना . cF.मेनमार, D मार्ग।
1) F add qui. (Dreade regia gai ho fafora for ftefiorar etc. • A पूथर।
EC Eom. rest of the sentence.
Page #897
--------------------------------------------------------------------------
________________
७६
समराइचकहा।
संक्षेपे १८
गरो सि। तेण भणियं । देवो अहं जिणधपडिमापूषणत्वं ममागत्रो नि। तेहिं भणियं । कहिं जिणधापडिमा । दंसिया देवेण 'एमा परिम'ति। दिडा व ऐहिं। हाजिमधमविवनपरिमा विय दौसर ति संखुवाणि पिथएण। भणियं चणे' भयवं, विगयौवा विय एमा लखोयर, । ता को एत्य परमत्यो, माहेउ भयवं ति । भणमाण निव. पिचाई चलणेषु। भणियं हि कहिं जिणधयो । देवेण भणियं। देवत्तौड़यो। तो निश्वमाणेहिं दिडो मौलवेहो। 'हा कयमकबमहि' भणमाणाणि अवगयाणि मोहं। ममामासियाणि देवेण। लधारस- १० एण समारद्वाणि पत्ताणयं वावार। 'निवारियाणि देवेण। भणियं च ण। भो भो किंनिमित्तं हमे पत्ताण्यं वावाएह। तेहिं भणियं । भयवं, अलमन्हाण निमित्तमवणेण । दिम्बमाणनयमो भयवं किं वा न-याणर् । ता इमं व प्रमाण पत्तथा। देवेश भणियं । बलं ।। मरणमेलेण, तदुवएमपालणं तुम पत्तया। तेहिं भणियं । भववं, पोग्गाणि बरे तदुवएमम्म, गयो यसो भयवं --..- . . . ... . . - ... -.. -------- CEFadd भय।
RCE om. जिगधा। ३ AC have here गरि जिवधन्यो। A om. all down to करि जिए. ४ Dक
A Fat C E F add poti (CE F add बिसेसचो। ७A om ; Com. all down to पसरपारं। - E F जोयापि, D वारि। Eem.
Page #898
--------------------------------------------------------------------------
________________
४३.]
नवमो भवो।
अन्माणमदंसौयमवत्यं ति। देवेण भणियं । ता जोग्गाणि तुम्हे, जेणेवं परितपह। न खलु किसिटकमाण भाषेविए वि अकब्जे कयार पच्छायावो होर, सन्दरो य एमो, परखा
मणं पावमलम्म । न यावि मो गो तुम्हाणमदंमणीय ' मवत्यं ति, जत्रो मो चेव भायं ति। न सिब्जियवं व तहिं। ईरणे एमा कम्मपरिणई. दारुणं मोहडियं, रोहा विस्यवत्तणै। मबहा किमेणा। संपयं पि धम्ममेत्तमरणाई होह, परिचयह मम्बमन। तेहि भणियं ।
जं भयवं प्राइसर। किंतु प्रवरा मेव उनियन्या पति १. पाणा, न "मकुणेमो पकजायरणकमजदूमियं बोन्दिं तर वियणो अणियपच्छायावा मपय धाउं । एवं क्वविए ममाइसउ भयवं नि । माहियो देवेण धमो. परिणो" भावेण। कया मम्वविरई, परस्कायमणमणं, जामो विसर
परिणमो, निन्दियाई पुखद समाई. परिणो संवेषो. १५ भावियं भवसरूवं, पग्विाणि ति। कयकिवभावेण
परिलविय नियकडेवरं उप्पदो देवो ति ॥
EF add pafaviti.
• Eबतिषी, गिलियो। R A किमेनौर।
४ A समी। LCE कब्जायरणबोदि पकबापरिपबुरि। (Aबया।
A adds मेव । • D F add मावा तेमि भावं। DF add सबंधुभानिए । Po D F add afai " C F add det faarufqwarenfis
Page #899
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहचकहा।
[संक्षपे १९०
एथमाषविजण संविग्गो राया। भणियं च येण। हो न किंचि एवं माइन्दजाखमरियं भवडियं । दुबहो खपुर कमाणमिनजोत्रो हिजो एगोण; न हो किंधि हियर, बेण एयाण वि एवं पहाणगुणणाहो ति। मभिषिचं। महाराय, एवमेयं । भविग्गाणि भव्याणि, विरक्ताणि भवायो। रारा भणियं। वच्छ, कति पुण एयाए उवात्रो भविहार। कुमारेण भणिय । माय, मोहम्मे। राणा भणियं । विरुद्धयारोणि एयाणि । खुमारेण भणियं। ताथ, महमेयं ; (विरुद्धयारोणि, किंतु पडिवनमेएकिं पछायावत्रो धपाचरणं, जाया १. 'भावत्रो विररपरिणई। तौए य एवंविहं व भामत्थं, जमविराहियाए परिवत्तिकासको न दोग्गई पाविनर । गरण भणियं ।' तहावि विडूयारौणि एयाणि, कई देवसोथसंपत्तौ एयाण जुजर ति । कुमारेण भणियं । ताथ, सन्दरा विरहपरिणई उंगथा अप्पमाएण छेदणौ ॥ सुकाण जणणो सहपरंपराए । रमौए संगया पाणिणे नरिव सं कसाणं जग पाउणन्ति । रारण भणियं । वक, स्यमेव कामेयारिमाणं संजायर, कहं वा एमौए परिवत्तिजोग्या'
| A reads : अब विबजारावि किंतु विश्वयारोपि वि परिन । + A om. C E F add 1 .CFada विमेय, A reads नए विमेवमेयं कुमारेष eto. .CE read.देवडोवसपार गुब्बंनि । 4 OFradd रोज।
Page #900
--------------------------------------------------------------------------
________________
१]
नवमो भवो।
७६०
एवं विहेस कुमलेस पथट्टन्ति। कुमारेण भषियं । ताय, वित्तिा कापरिणई। किं तु न एसि परसंकिलेममारा अकुमलपवित्तौ नहाविहकमपरिणमत्रो पवित्तिमेत रहिया अणुबन्धेण, कुसमपके व पचभावा५ मारा रहिया बरयारेहिं मंगया बागमेण निरपेक्षा भवपक्चे ति। रारणा भणियं । वच्छ, एवमेयं कामबहा:
रसी पवित्तौ भवं हिन्दा । कुमारेण भषियं । ताथ, एवमेयं, सबमवहारियं तारण। अयं । विश्वेमि
सायं। न बा मे रई एयमि नरपेडोवमे पसन्दरे ५. पईए पवष्टियमिणेहविभमे मिहाणभए समावया
महाघोरसंघारंमि। ता रहामि तायाणुचाचो एच. मन्तरेण जाउं । मंमिमति नियमेण पाणिणो गरसमारट्ठाई विहिणा पवत्तमाणम कुममममौरियाम् ।
ता करेउ तानो पसायं, अणुजाणउ म एयवरयरंमि । १८ भणमाणो निवरिषो पक्षणेस। 'गरण भणियं। बच नए सम्बेसिमेव पहाणमयं• मित्रो, ता पजाणियो
.. - - - - . ... ..-- १ CEF परिणामत।
A •सकंमः। . D रसियामपु:, C E रहियमाः । .CEF पौरसी, A बामौरनी।
( F मंसारमहासमि । .CE सनि । CCE पापिषI, A D.in ,
CE P add नो पारवा ( बा) सिरं दो रेलि ) of. संप । १. F मेलि ।
RCE.बाबारा
Page #901
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा
[संक्षपे 88
मए। पहवा तुम चेव पन्हाण विमलनाणभावो भावोव. थारमंपावणेण कारणपुरिमयाए गुरू, किमेवं पुच्छमि। ता करेहि कारवेशि य. जे एत्य उचियं ति। कुमारेण भणियं। ताय, महापमानो; चियं च वमियं तारण ॥
एत्यन्तरंमि गलियपाया रयण, पल्याएं पासण्यारं . दरारं, वियभित्रो बन्दिमहो, पवारया पञ्चमपवण, उपसिधो पक्षणे, पणट्ठमन्धयारं. समागया दिवसलछौ, विउद्धं नलिणिमण्डं, मिलियाई बलावाया। 'पविट्ठा अमचा। मारियं तेसिं कुमारपरियं, जाणवित्रो निययाहियात्रो। बहुमत्रो अमचाण। भणियं . तेति। देव, जुत्तमेयं, सिन्नर य एवं देवस्म । अचिन्तचिनामणिभूषो कुमारो एत्व मङ्गलं । राणा भणियं । पन्ना, एवमेयं ; ना करेह उचियकरणिज्ज, अलं विलम्बेण। अमञ्चेहिं भणियं ।' जं देवो पाणवेद ।' घोसाविया वरवरिया, पयट्टियं महादाणं. कराविया ।" मवाययणपूया, ममाणिो परजणवत्रो, पूजिया पन्दिमादौ, समापिया सामन्ता, पूजिया गुरवो, ठावियों
li yatarat Dadds stulp Fadds tich gartraut I .CEF सिकार। F has only •मविभूर कुमारंमि। * CE , D F add your • DF add प व देवस नियमपुषसंभारेष केप वायसनापि । 0 D F insert मरिचय। CC E F सजायनरेतु पूषा । (DPadd रारा।
Page #902
--------------------------------------------------------------------------
________________
B५८]
नवमो भयो।
७६९
रमि नियमावणेसो पसत्यजोएण उचिचो खत्तियसमा मुणिचन्दकुमारो त्ति । तत्रो य पमत्थे निविकरणमुक्तजोए ममं गुरुयणेण मित्तवन्द्रेण धम्मपत्तौति चमचसोएण • पाणमामन्तेहिं पुरन्दरेण उथत मेट्ठोहिं पवियनायगेरि ५ महया रिद्धिसमुदएण समारूढो दिवमिवियः वनयोति
मङ्गलबरेहिं नचन्तेहिं पायमलेहिं थुम्बमाणो बदौरि पूरनो य पणदमणोरहे संगो रायसोपण अणुहवको कुमलकम्यं पुलदनमाणो नायरहिं जणेतो तेमि विनय
वड्यन्तो मंवेगं विहिन्तो बोहिषौयाई विसामाणपरिणामो १. खवेन्तो कम्मजालं माया विमहेण निग्गो नयरोषो गत्रो
पुष्फकरण्डयर उजाणं ॥ एत्यारंमि ममागथा देवा, पत्थुयं पूयाको, जागो महमुयत्रो, पाणन्दिया नपरौ । गत्रो य भयवत्रो मौलारयणायरम्म पउनाणधारिणो पहामायरियस्म पायमूले, जनपिनविषिणा पदको ५ पव्वळ ति । वन्दिो देवराईविं, पजियो मुणिपरेण । कराविया गेण नयरोए अट्ठापिया, घोषाविया मारो। परिसिया जणवया, पयहा धसमग्गे ॥ - इमिण वरयरेण धूमित्रो गिरिसेणो, गरियो
कमाए। चिनियं च ण । हो मढवा बस, ' अमेयस्मिं अपणियरायउने एवंविको बहुमायो। पवरेमि
A पुरजो। 49
A Dom.
Page #903
--------------------------------------------------------------------------
________________
७७०
समराइचकहा।
[संक्षेपे ४५६
एएसिं बहुमायभायणं, वावाएमि एवं दुरायारं। समागको स्थाणिं एम पगारिमाणं पि दंमणगोवरं । ता निव्ववेमि चिरयासपलितं एयमन्तरेण हिययं । पयट्टो हिसणे ।
भय र समराच्चो बहुत्तसंजमपरिवालणाई भयवनो पहामायरियम पायमूले परिवसद ॥ परजनो कोई । कालो । पुम्वभवमासजोएण विभिट्टखत्रोवसमभावो थेकालेणेवारिजियं दुवालमङ्ग, श्रावित्रो किरियाकावो, ठावित्रो वायगपए ॥
अनया व मोमगणसंपरिबुडो विहरमाणे पहाकप्पेण विवोहयको भविधारविन्द गो प्रोमारि, नत्य वि य १. 'वन्दनिमित्तं माडमावगममेत्री रिमभदेवसंगय महाविभूईए महावयारं नाम चेदयं ।
दि तेण नहियं वियर्ड जाणमनाभामि । पारणं नयरोए पाययणं भुवणनाइम ॥ मियमकुमुयगोखोरहारमरयमकुन्दचन्दनिएं। " कप्पतनियरपरिवयमुष्पेहरपथवडारणं ॥ मरगबमवरसुद्धमजमहलविरोरुतोरणसणाई। उनु सरसोए नियमाविवरविमाणं ॥ विविवमरगभिलासंचयमंणियवियाग्दढयो । रषणको विरवनियालमणिकोहिमाभोथं ॥ ..
PA has तुर instead of पर।
Page #904
--------------------------------------------------------------------------
________________
8]
नवमो भयो।
७०९.
विलमन्नमालिनियमणिमयधम्मासिनिमियमोहिलं । कचरोरुमणहरपरिलम्बिषमोत्तिमोजलं ॥ गभारभित्तिविरइयजलनारयणोहदौवयमणा । नियमतरुकुसमजलकरुपयरषियमणिय सेवागयसुरचारणवरविलयारमहरमंगोयं । दानागरपरिमलघणवासियदिमिवहाभोयं । विविहतवतेयदिप्पामुणियपरमत्र सद्धभावाणं । चारणमुणोण थुररवनिसणणसंमुस्यसिद्धयणं । धावरचकवहिम्म भयवा नियमनाइनमियम । मुणिवाणो परिमाए विद्यमियं उमामामिम्म ।
पेछिऊण मयं मणिमय'मोमाणविमलपतौए । पारुहिकण मतोमं भुवणगुरू बन्दिचो तेण ॥ वन्दिऊण व निमलो एगदेसे। ममागया नत्य पारणमुणिविमाहरा मिद्धा य । वन्निको हिं भय । एत्य१॥ नारंमि मुणियसमरादचागमणो ममं परियणेश पमोच
विकसनशोषणो भयवत्रो वन्दनिमितं पोजमानपरिमामी मागचो पसन्दो। कवा भयवो पूया। तो बन्निजर रए ममराइचवावगं उपविट्ठो नम्म पुरषो ।
भषियं रण। भयवं, एम एत्व मानिन्दको पडमभक १. चाही समोर । ना कि परेक नामि धको ।
Fोबार।
.CEशेषति।
Page #905
--------------------------------------------------------------------------
________________
७७२
समराइचकहा।
समराहकहा।
[संक्षेपे ४०३
पापि, कामेम पढमधम्मचक्रवटि ति। भयवया भणियं । मोषा, सुण । रह भरवासे मौए प्रोमधिगए एस भयवं पढमधम्मचकवट्टी। न उण परेण नामि धन्यो, किं तु प्रणरमना नित्ययरा, तपवित्रो य धमो प्रणाम । चेव । राणा भणियं । भयवं, किमेक्षा श्रीमप्पिणै सम्पत्य हवर । भयवया भणियं । सोम, नहिः वि च पञ्चस भरहेसं पञ्चसु एरवएसु, विदेहेस पुण अवडियो कालो। तेसु मम्वकालमेव हन्ति धमनायगा तित्थयरा चकवडियो वासदेवा बलदेवा य, ता मिग्मानित पाणिणो । भरहेरवएस प्रणवडियो कालो, न सम्बकालमेव एयमेवं हवद । १० किंतु पवत्तए कालवयं। तं पुण पमाणो वौमसागरोवमकोडाकोडिमाणं । एत्व प्रोमषिणी उम्मप्पिणो य एककाए पबिहा कालपरवणा। तं बहा । सुसमसममा सुसमा ससमदरममा दस्ममसममा दुस्ममा दामदुम्सम कि । एवात्रो व एथपमाणापो हनि। सुसमसममा पवारवेण ।" पत्तारि मागरोवमकोराकोगैत्री, सुममा तिलि, सुममदरममा दोनि, दुम्मममममा एगा सागरोवमकोडाको अणा वायासोमेरि वरिसमाधि। गौमवरिसमामाणा दम्ममा, गवोमवरिसमहरममा चेव' दुस्समदस्मम ति । तत्य मुखममुममाए पारसममि लिपसिनोवमाया ... बोया, पमाणेण निषि गव्याणि ।
....... ......
PCE om.
A om TU!
Page #906
--------------------------------------------------------------------------
________________
नमो भवो ।
खवभोगपरौभोगा जमन्तर सकयवोयजायाचो । कष्पतरुसमूहाश्रो होन्ति किलेमं विणा तेसिं ॥ ते पुण दमबगारा कथ्यतः समणसमय केऊहिं । धौरेहि विििड्ट्ठा मणोरहापूरमा एए ॥ मत्तङ्गया य भिङ्गा तुजियङ्गा दोवजोचिभङ्गा । चितरमा मण्यिङ्गा गेहागारा 'श्रण्यिणा य ॥ मतङ्गस मज्जं सुहपें भावणाणि भिङ्गेषु । तुडियङ्गेस य संगयतुडियाणि बहुपगाराणि ॥ cafe जोसनामया य निश्चं करेति उष्णोयं । चित्तङ्रेस य म चित्तरसा भोषणट्टाए || मणियङ्गेस य भूमणवराणि भवणाणि भवण रक्तसु । इस य पत्थिव वत्याणि बडप्पगाराणि ॥ एएस य अस् य नरनारिगणाण ताणमुवभोगो । भविय पुणभवरहिया हय मब्बन्न जिला बेति ॥ १५ न खन्नु एयाल विभिट्ठा धमाधामणा । बोथमानाकि य श्रयपमाणाणि हवन्ति जाव सुममारम्भकालो । सुममारम्भकाले उण दुपलिश्रवमाडया, पमाणेण दोषि गाडयाणि' । उवभोगपरिभोगा 'वि जबाणुहाने कुणाणुहावा । न खलु vयाण वि विसिट्टा धमाधममता ।
850-858]
१.
7
ܘ
DF य चारणा।
१ CE मजबूर्याचि । *CE om.] जया, A reads अबाचुहावा ।
२ 1) adds तंमिका ।
DF om. बि, add तेषु चब तब किं तु ।
०७३
•
Page #907
--------------------------------------------------------------------------
________________
008
समराइचकहा।
[सज्ञप ८०
*
पौषमाणणि च पाउथपमाणणि इवन्ति नाव मुसमदुस्ममारम्भकालो। सुसमदुममारम्भकाले उण एगपतिपोवमाछया, पमाणेण एगं गम्युयं 'हवर । उवभोगपरिभोगा वि जवाणुभावण जणाणुभावा' । न खलु एयाण. वि विभिट्टा धमाधकामना हवर । खौणपायाए व रमौए । भोवरर एत्य भयवं पढमपुरवई सयलकलासिष्पदेसत्रो वम्हणिजो सरासराण जयगुरु तेसोकबन्धू अनानिमिरनासणो भवियकुमुथायरममौ पढमधमचकवट्टौ प्रदिनित्यगरो ति। तत्रो पवत्तए वारेन्जाइकिरिया दानशैलतवभावणामयो व विमिट्टधको । सौयमाणाणि च पाण्यप- १. माणणि हवति जाव दस्ममसुसमारम्भकालो। दममसुषमारम्भकाले "उण चराणे पुष्वलस्काउया, पमाणेण "पञ्चधणुमयाणि । उवभोगपरिभोगा उण जणाणुहावेण जणाणुहावा । पालमा कप्पतरकप्पो,' अवि व पवरोमहिमाइएहितो भवन्ति जणाणहावा य। एवर य विसिट्ठ- १॥ धमाधमत्रा, जो इमौए स्वनि नित्ययरा चावहिणो वासुदेवा बलदेवा व । खोयमाणाणि व पाउप्पमाणि स्वनि जाव दुस्समारम्भकालो। दुस्समारम्भकाले 'य "पायं
? A om. PC E om. urto, A reads ariyeri VA om all down to •ससी।
A.D om. E add i (As, om. all down to पबरो.। .D सवयो।
CATाज्यमा चाउमा ।। ACE om.
१.Aom.
Page #908
--------------------------------------------------------------------------
________________
BE]
नवमो भवो।
७७५
१.
वाममयाज्या, पमाणेण सत्तात्या । उवभोगपरिभोगा व बोमधिमारएहिंतो इवन्ति ऊणाणहावा य । स्वर ताय
यमाणविसिट्ठा धमाधम्मसत्रा, जत्रो इमोए वि अणुवत्तए तित्वं, पहवन्ति व मिछत्तकोहमाणमायासोहा । बौथ• माणि य पाउपमाणाणि वन्ति जाव दस्समदम्म
मारम्भकालो। दम्ममदम्ममारम्भकाले वौसवरिमाया पाएण दात्यपमाणेण पनन्ने य पोलमवरिपाउया पमाणेणं एगहत्या । उवभोगपरिभोगा श्रमणोरमेहिं मममाहिती ज्वनि जणणहावा य, धणियं न इवर य विभिट्ठा धकाधमत्रा। एवमेमा भोमप्पिणो । उम्मप्पिणौ वि पशणपुब्बौए एवंविहा चव हवद । एवमेयं पवत्तए कामाकं । एवं च दह भरहवामे दमौए श्रीमप्पिणोए एम भयवं पढमधम्मचकवट्टी, न पुण परेण मामि धयो ति ॥ राणा
भणियं । भयवं, एवमेयं, भवनौषो पहाण मोहो: १५ भयवया अणग्निहोत्रो अहं रखामि अणुमष्टुिं ॥
एत्यन्तरंमि ममागत्रो नत्य प्रचन्नमात्यो मंगत्रो बुडीए परलोयभौ परिणो वोवत्याए सन्दमवाहिताणो माहणो ति । वन्दिजण भयवन गुरुं व उविट्ठो गरु
समौवे । भणियं च ऐण। भयवं, अमेयं तुम पमए १. नाणावरणिवारलकणं घट्टप्पगारं कामुत, एयं विशेमची
कहमे नौवो कमति । भयवया भाग्यं । सोम. मुख ।
RC D E TOमाचावि।
.CE F om. all down to मोक्षस
Page #909
--------------------------------------------------------------------------
________________
७६
समरामकहा।
[संक्षेपे ४६५
(वं समए पढिब्बर'। माणपडणौययाए माणनिपाणयाए'
नारायणं नाणपत्रोसेणं नाणम्बामायणाए नाणविसंवायणगोएणं नाणवरणि कसं बन्धर । एवं दंमणपडणौयथाए जान दमणविसंवायणजोएणं दमणावरगिलं कमं बन्धर । पाणुकम्पणयाए भूयाणुकपणयाए जौवाणुकम्पणयाए । ताणुकन्पण्याए बक्षणं पाणाणं भूयाणं जौवाणं मत्ताणं प्रदुखणयाए प्रमोयणयाए अनरणयाए" अपरियावण्याए यावेयणिज्यं को बन्धर । 'परदकण्याए जाव परियाणयाए मायावेणिज्वं कश्मं बन्धर । तिब्व कोच्याए तेष्वमाणयाए तिब्वमाययाए तिब्बलोच्याए तिव्यदंमण- १०
हणिज्जयाए तिवपरितमोहणिज्जयाए मोहणिज्नं कसं न्धर। महारम्भयाए महापरिग्गयाए पञ्चेन्दियवहेणं इणिमाहारेणं जोवो निरचाउयं कर्ष बन्धः । मादलयाए पलियवयणेणं कूडतलकूडमाणेणं तिरिकशोणियाउयं कर्म न्धर । पगविणौथयाए माणुहोसयाए प्रमचरिन्जयाए १५ 'मणुस्माउयं क बन्धर । मरागमंजमेणं मंजमामंजमेणं बालनकम्मेणं अकामनिज्जराए देवाउयं कसं बन्धर । कायउज्नुर्य
१ D F add पद।
२ A सुपिबद। . D.गायार CE •बयबार। Dबावा,CEF पापसासायपधार। v C E F add निष्पापार पपियार। CE पापाचं परम । 0A om. all down to पनाविषयार। - Dपयार। । CEN
१.CEमा.
Page #910
--------------------------------------------------------------------------
________________
२०६]
नवमो भवो।
पाए भावुनुययाए 'भामुख्नुययाए अविसंवा-यणजोएणं सुहमामं का बन्धर । कायणज्नुथयाए भाव विभवायत्रोएणं असहनामं ति। जारकुखरूवतवस्यबसलाभरस्मरियमएणं उचा
गोयं कम्मं बन्धर । जारमएणं जाव रस्मरिथमएणं नौया॥ गोयं कर्म बन्धर । दाणसाभभोगनवभोगवौरियनाराणं
पारायं कम्मं बन्धः । एवं, भो देवाणुपिया. एयं विमत्रो एम जीवो कट्टपगारं कसं बन्धर ॥ इन्दमकोण भणियं । भयवं, एवमेयं अह एवं वथिए किं पुण मोरकवौयं.
कहं वा तयं पाविजा । भयवया भणियं । मोम, सण । १. मोखबौयं ताव एयं । पारम्भो सहस्म पमममंबेगाइलि
उच्छायणं कम्परिणईए पावणं एगकणां कनिधणम्म सुहायपरिणामलकणं अचिन्तचिन्तामणिमबि मान । एयं च एवं पाविजा वौयरागदंमणेषा विसद्धधयमवणाए' गणाहियमंगमेणं परवाएणं गुणस तहाभचयानिधोएण " अणुगम्पारभानणाए विभिट्टकमखत्रोवममेणां ति ॥ इन्दमण
भणियं । भयवं, एवमेयं : यह एवं वत्यि एगन्तमहमरूपो मोरको कहं दरकमेवणास्त्राची मंजमाणडाणाचो' त्ति । भयवया भणियं । मोम, मुण । नहा विगिकाखेवणाची मुहमकवा भारोग्गया, "ता मंजमाणुहाणा'
TAD Fom.
PACE oni. DF ।
. D F add पाविबर। YA om. rest of this sentence.
CEमंगमाची।
Page #911
--------------------------------------------------------------------------
________________
७७८
समराइचकहा ।
1
[ संक्षेपे ५०८ -
एगमसुहरूवो मोरको नि । न यावि परमत्यत्रो दुखसेवणारूवं संगमाणुट्टा 'परमसुहपरिणामजोश्रो विसुइलेमाणुभावो य । एवं च समए पढिब्ज । ९ अवि य
न वि श्रत्थि रायरायस तं सुहं मेय देवराया | · जं सुहमिदेव साहो' लोयब्बावार रहियस्म ॥
अनं च । जे इमे अज्जन्त्ताए समणा निम्गन्धा, एर णं कस तेभोलेसं वौद्रवयन्ति ? मासपरियाए ममणे निग्मन्ये वाणमन्तराण देवाणं तेश्रोलेमं वौद्रवयद, एवं दुमास परियाए ममले निम्गन्थे सुरिन्दवज्जिया भवणवासी देवाणं तेले वौद्रवयर, तिमामपरियाए समणे निग्गन्थे असुर- १० कुमाराणं देवाणं तेश्रोले वौदवयद, चउमाम परियाए ममणे निग्गन्धे गहगणन कत्ततारारूत्रापां जोरसियाणं तेश्रोले बौदव, पञ्चमामपरियाए समले निम्मन्थे चन्दिमसूरियाएं जोरसिन्दाणं तेश्रालेसं वौद्रवयद, इमामपरियाए समणे मिग्गन्थे मोहम्मौसाणं देवाणं तेश्रोलेसं वौरव- १४ यद्द, सन्तमामपरियाए समणे निम्गन्थे वर्णकुमार मा हिन्दाणं देवाणं तेश्रोलेमं वौद्द्वयद, श्रट्टमासपरियाए समणे निम्न्ये बम्भलोगलन्तगाणं देवाणं तेश्रोले बौदवयर, नवमासपरियाए समणे निम्मन्ये महासूस हमाराणं देवाणं तेश्रोले सं
१ CEF पक्षम० ।
CE
५_ F has everywhere बौयोजयति ।
२] A om. all down to में इमे । DF, read साउद, लोयबाबार ? .
( D F जोइस रातोयं ।
Page #912
--------------------------------------------------------------------------
________________
५२२]
नवमो भवो।
७७६
वौरवपर, दसमासपरियाए ममणे निम्गन्धे पारणषाएं देवाणं तेत्रोलेसं वौरवयर, एकारममामपरिवाए समो निग्गन्थे गेवेव्वाणं देवाणं तेत्रोले वौरवयर, बारममावपरियाए. ममणे निग्गन्थे अणुत्तरोववारयाणं देवाएं तेश्रोलेसं वौदवयह: तेणं परं सके सहाभिनाई' भविता ' मिलाइ बुहाइ मुच्चर सम्बदरकाणमन्नं करे ॥ एवं, भो देवाणुप्पिया, न यावि दरकमेवणाणुरूवं मंजमाणुडाणं ति । इन्दसमेण भणियं । भयवं, एवमेयं, दशमि प्रणमाडं ।
एत्यतरंमि पुवागएणव पणामपुवयं भणियं पिता1. एण । भयवं, के पुण पाणिणो किं-करप्पगारं किंनियं वा कम्यं बन्धन्ति । भयवथा भणियं । मोम, सण ।
मत्तविहबन्धगा होलि पाणिणो पाउवगाणं तु । तह मुडमसंपराया कविबन्धा मुणेयया ॥ मोजायजाणं पगडौणं ते उ बन्धगा भणिया । उवमन्तखौणमोहा केवलिणो एगविहन्धा। ते उणं दमममियम बन्धया न उण मंपरायम्म । सेनेमोपडिवबा अबन्धया होनि विधेया ॥ अपमन्नमंजयाणं बधाई होर बढ७ मुडना ।
उसोसेण जहना भित्रमुड विकोया । १. जे वि पमत्ताऽणाउहिया कि मि बर्षि।
I read भिलाई? . Dति, C E F मिति ।
Page #913
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा ।
[संप५२२
संवराद श्रट्ट [3] उझोबियरा मुन्तन्ता || माहिट्ठोणं पि गष्टिं न कयाद बोलए' बन्धो । मिच्छहिट्ठोणं पुण उक्कोमो सुन्तभणिश्रो ७ ॥
;
चिन्तएण भणियं । भयवं, एवमेयं श्रवणोश्रो प्राण मोहो; भयवथा श्रणुग्गिहोश्रो दढं दृच्छामि
सट्टिं ॥
एत्थन्तरंमि समागया कालबेला, श्रवगया नरिन्दाई, कथं भयवया उचियकर शिळां । बिध्यदियहे तंमि देव चेद्र वडियस्स भयवचो समागश्रो श्रग्मिभूई नाम माहणो । वन्दिऊण भयवन्तमाददेवं समराच्चवाय गं च १० safaठ्ठो तयन्तिए । सवयं जंपियमषेण । भयवं, माहेहि मम देवयाविषेमं तदुवामणाविहिं उवासणा फलं च । भयवया भणियं । मोम. सुण । देवयाविमो ताव मो वोयरागो वष्णिश्रो दोसेण परमनाणौ पूजिनो सुरासुरेहिं परमदेमगो हिश्रो सव्यजोवाणा श्रचिन्तमाहप्पो रहियो १४ अममरणेहिं कथकचो परमप्यन्ति । तदुवासणा उण जहामन्तौए गिरोहेण चित्तेण पचन्तभावसारं उचि कमेणं रहियमद्वयारेहिं तदुवएसमार* श्राणं दाखम्म पालणं विरईए श्रासेवणं तवम भावणं भावणाणं ति ।
• ( E बोलई ।
• MSS •या ।
४ F परमपयपत्त
BAF जो । YA om all down to सम्मजीवाचं ति को एत्य ।
·
Page #914
--------------------------------------------------------------------------
________________
नवमो भवो ।
•
वाणफलं पुणे 'हविस्तर सुन्दरं देवनं महाविमालाई मच्छरसाओ दिव्या कामभोया कुसलपञ्चादाई' सुन्दरं कवं विमिट्ठा भोया विवरकणतं धमपत्रित्तो परमपरागमणं ति । एयमायचिऊण हरिमिश्रो श्रग्गिभुई । भणियं च ५ ले । भयवं, जो वौयरागो, मो परममन्झत्ययाए न कम्मद जवथारं करेद् ' मा अनेमिं पौडा भविस्सर' ति : करेन्तो य तं सम्यजीवाणं ति को एत्य हेऊ । भयवया भणियं । सोम, १ सुण । न खलु परमत्यदेष्णाश्रो "महामोहनसणेण चनो को उनयारो । करेड य मं भयवं १० अनपोडाचाएणं ति । सेव एत्थ ऊ । श्रग्गिभुरणा भणियं । भयवं, एवमुवामणाए को तम्म उवयारो. अविजमा य तंमि कहं भण्यिफलमिडौ, कहं वा सा तो ति । भयवया भणियं । सोम. सुण । न स्वस्तु तदवगाराश्रो एत्थ फलसिद्धौ किं तु तदुवामणाची । दिट्ठा प १४ एमा तदवगाराभावे °वि विडियोवासकाचो चिन्तामणिमाअक्षणेहिं न य तेहिं तिष्यन्ति, किं तु तदणभर जवका
,
;
J
सेवयो" हिप्पेयत्या होर सपत्तो, न य सा न तेहिंतो ति । एयमायचिऊण परिबुद्धो अग्मिभूई । भणियं
20.]
DE om.
·
• 1) F add सुट्टु पुच्चियं ।
''C' E add |
A Dom.
१ CEF तुलपुचादि ।
• A adds महामोहमाया ।
(CE om.
८ CEF • जयश्च A 1) • जयपा० ।
Page #915
--------------------------------------------------------------------------
________________
७८२
समराइचकहा।
[संक्षेपे ५४.-'
रेण । अहो भयवथा मसमावेश्य, अवगो मोहो, शमि अणुमायणं ति ।
एत्यन्तरंमि अहिणवमावगो संगएणं वेसेणं सपरियणे समागो धपरिडिसेट्ठौ । कया भयवो पूथा । तो । वन्निऊण भयवन्तं वायगं च उवविट्ठो तदलिए । भणियं । चणेण। भयवं, माइण कथकारणाणुमईभेयभित्रा मावजजोबविर; ना कहमेतेसिं माक्याण धूलगपाणावाचाहिस्त्रा: णुपथप्पयाणे रयरंमि अणुमई न होइ। भयवथा भणियं । मोम, अविहिणा होर, न उ विहिप्पयाणेण । मेटिणा भणियं । भयवं, केरिमं विहिप्पयाणं । भयवथा भणियं । १. मोम. सुण । संमिजण मंवेगसारं जहविहिण भवसहवं पणवट्टिय' एगन्नेण कारणं दुकपरंपराए, तपिग्धावणममत्वं पपलियरमावणं जौवकोए पखवेण माहगं मोखरा नाडियं माहुध, गणिजण सुदभावपरिणरं वडिजण संवेगं नमाविककोदएप अपरिवनमाणेस तं मावएस ।। उज्बएस प्रणवयगाणंमि मात्वस्म मुणिणो पसत्यवेत्तामि पागारापरिसई पबचतम विषिष्यवाणं ति । देहिणणं भषिवं । भयवं, एवं पि का तम्म रयरंमि पणुमई न होर · भववया भणियं । सोम, मुण। गाहावरचो. रग्गाणविमोखण्वाए' दिनो । पत्वि रहेव वान्तरं .
बरिण।
. CE मरादितः। . D पतिः ।
A adds मा . Dom.मारा
Page #916
--------------------------------------------------------------------------
________________
५६२]]
नवमो भवो।
मवरं, जियसन्त रावा, धारिणौ देवौ । नहारसरण परिखडा से भत्ता । भणिया योण । भण, किं ते पियं करोषछ । तौए भणियं। पन्जपत्त, कोमुईए भन्नेउराण जरियापचा
रेण 'ऊसवर्षमात्री त्ति । परिमायमणेण । ममागचो सो • दियहो। करावियं रारणा बोमणं, जहा 'जो पज एत्य पुरिलो वमिहिर, तम मए मारोरो निम्गहो काययो' । उग्गदण्डो राव क्ति निग्गया मब्वपुरिमा, नवरं एगम मेडिको छ-या संववहारवावड्याए लहुं न निम्गया । उजियाचो
पोलोषो। भएण नत्येव नियुक्का । वत्तो रयो' १. जमवो। रियदियहे राहणा पउला चारिगा । हो
गवेसा, को एत्व न निग्गयो ति । तेहिं निरुणबुद्धौण गवेभिजण माहियं रखो। महाराष, त्रमुगसेडिम्म छ-समया न निग्गय ति। कुवित्रो राया। भषियं रणे । वावा ते दुरापारे । गहिया गयपुरिमेषि, उवणोथा ॥ वनाथामं । एयमावविजण भौषो सेमि पिथा। ममागको नरवरसमौवं । विश्वतो राया। देव, ममम ममेलमवरा मुष एकवारमेए । 'मा पत्र वि एवं कोनि तिमोर राया। पुणे पुणे भक्षमाणेण 'मा बुसानो भवः' नि मुखो से बेहपुत्तो। गडमविषो मेडिणा। बाबारचा रथरे। १CE पवावं
+CE निका। Ara, Dom. LADचारिता। AD.ft! ( CDaddin मरमाना। .CE रखना।
Page #917
--------------------------------------------------------------------------
________________
७४
समराहचकहा।
[संक्षेपे ५६२
न व समभावरम मम्वेस एगबहुमत्रणे प्रणमई सेमेसु ति ॥ एम दिन्नो, दमो इमाम उवणयो। रायतको सावत्रो, वावाइजमाणवाणियगसयतमा जौवनिकाया, वाणियगतलो माहू, विनवणातला अणुव्ययगहणकाले भाजधमदेमणा । एव च 'सुमनौवनिकायप्रमुयणे वि मावयस्म न तेस माङो । अणमई, इयरश होर प्रविधिनिष्फबा । एवं सम्पत्य अविहिनिप्फनो दोसो। यो चेव भयवया भणियं । पढ़म माणं तयो दय ति। नाणपुब्वयं सम्बमेव ममाणट्ठाणं ति । एयमायलिऊण हरिमित्रो धरिडौ। भणियं च ोण | भयवं, एवमेयं, हो सदिट्ठो भयवन्तेहिं धयो । १०
एत्यन्तरंमि पुष्वागएणेव पणमिऊण भयवनं भणियं अमोय चन्देण । भयवं, जे खा इय थेवस्म वि पमाथचेडियम दामणविवागा सुणैयक्ति, ते किं तहेव उदाङ पत्रहा। भयवया भणियं । मोम, सण। जे त्रागमभणिया, ते तहेव : जत्रो न पहावारणो मिणा । जे उण भागम- ।। बाहिरा, तेम जाए ति । श्रमोयचन्देश भणियं । भयवं, जर एवं, ता कौम बेमिंगै पाणवहारकिरियापवत्ताणं पञ्चन्नविषाहकारोण वि रत्वसंपत्ती विउला भोगा दौरमाइयं चतहो य तयणुबन्धो पनि न थेबे वि भवराहे मम्वविवष्यको ति। भयवथा भणियं । पोम, सुप। विचित्ता कम्मपरिण। जे खलु भकुममाणुवन्धिकमजुत्ता .
१ Fपमुयंतो।
PCEFg1
Page #918
--------------------------------------------------------------------------
________________
•"२]
गवमो भयो।
संसारामिणन्दियो खाता- दोग्गरमामिणो कारपरंपरा भाषणं पणत्वाणं, तेहिं बस पासवपत्तीए पावभवसंपूरणत्वं इत्वार संजापए,' विवरोधावं तु भविषनावविवरोधभावको सम्बविववो ति। सोमदेव भक्ति। । भववं, एवमेवं । हो मे भवणेषो मोसो भववषा ।
एत्वन्तरंमि पुवागएणेव परमिजण भवव भषि तिलोवणेण । भववं, अभयदाणवडाभदाणारा पोषयो किं पहाणयरं ति। भयवथा भणियं। होम, मुण। अभवदाएं।
रावपत्निचोरगहणविमोकणयाए एत्व दिहतो । पत्ति १. रहेव बनारं नवरं, खुण्डो राधा, कमपा मादेवी, तारावलिप्पमुधो प्रवदेवौत्रो। पवा व राधा वाचावणवविद्वो ममं कमायापमुशपि पम्पमरिणा पखयविणोएण रिहर्, बाब पोषकमाधापमिवरको बहो 'पवारज्जूए दसवामिएए चाणेचो तबरो। भविध ॥ येण। देव कबमणेश परदबावार ति। राण
भणियं। बावाति एवं। पाावित्रो रण्वापिएर वाभार्मि' । तो पावरवाए अवशोरखा दीपोत
RCE पावभर.।
. Fवपरा। E CE add as परमावोबपत्ती। * Only in C E and in Samkṣepa. Ce vaft., A vit.
.. A D F om., A adds here पोरवप दोष दिE and om. it afterwards.
•A adds मनोर।
20
Page #919
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
. [संक्षेपे ५८२-.
दिखात्रो नियमणेण । यो पढमचोरकारौ घसंपत्तमोरहो बाबारम्बामि शो ति। एयमावपिजण मोगियात्री देवौषो। विपत्तो तारािया। अवउत्त, मा असंपत्तमोरहो वावारवट, पवउत्तपमाएण करेमो किंपि एवम । अणुमचं रारणा, भपिथं 'करे। तो एगौए मोया- ' विजण प्रभावित्रो सहमपागेण, महावित्रो मपत्रोयं, पहावाविषो गलोयगाईहिं, दिवं खोमजुयल। जग्गा दसमहरमा । भणियो य तौए। एत्तियगो मे विश्वो ति। बाए 'करावित्रो प्राणवपाणं, भकावित्रो विलके,' विलिम्पावित्री जखकहमेणं, दिवं करिमुत्तयं। परिचानो बौमं महमाई।।. भषिको व तौए । एत्तियगो मे विवो ति । अवाए' सुधावियो कामिणं, पावावित्रो दकापाणगारं, भूमावित्री दिखाहरणेहि, दिवं तम्बोलं। सग्गो एत्य लखो। भणियो व तौए। एत्तियगो मे विडवो ति। मउलिया कमाया, भणिया नरिन्दण। न देखि तमं किंचि। तौए भणियं । ५ भव्यक्तमत्यि मे विडवो एयरस सन्दरवरदाणे । राणा भणियं । नौवखोयमारभया मे तुम, पावसि ममं पारणं पि; ता कहं नथि। तौर भषियं । पनपत्त, महाप
CEF om.
AD F add चंगार मुंबावित बामियं । ३CE addi
A D पला । ICE explain faitीवनागि। AI). •CE.पर दाये।
Page #920
--------------------------------------------------------------------------
________________
१.१]
नवमो भवो।
७८७
मात्रोः जर एवं, ता देमि किंचि पहं भवउत्ताणुमाए । रारणा भणियं । एवं करेकि। भणियो य नौए चोरो।
भा, दिडो तए पकब्जबीयताकुसमुग्गमो । तेण भणियं । • मामिणि, सुक्ष दिट्ठो, पत्रो सेव मंजाथपकायावो विरो • अहं जावजौवमेवाकब्जायरणम। देवौए भणियं । जा एवं.
ता दिवं मए इमम्म अभय । रारणा भणियं । सुदिनं ति । हरिमित्रो चोरो, मोदयं सन्दरयरं नि । परितुड्डा कमलया। हमियं सेमदेवौरि। महादेवौए भणियं ।
किमिमिणा भिण्ण : एय सेव पुछा किमत्य सन्दरयर १. ति। पुत्रिो चोरो। भणियं च ण। मरणभयाहिभएण
मनायं मए सेमं नि न-चाणामि विसेमं । मंपचं पुण सहिषा नि। एवमेयं ति पडिवन मेमवौति । एमेव प्रत्यवणी त्ति ॥ हरिमित्रो तिलोयणो, भणियं च जण। भयवं, एवमेयं ॥
एत्वन्तरंमि ममागया कारवेला, गो माक्यजणो, पारड भयवया उचियकरणिनं । एवं नाणादेमेस सफर विरमाणस्म चिचो कोर कालो। पाया च धमागधों पवनिप्रणवयं । जाया मिनिफक्ति नि विमिट्टजोबाराहणत्यं भावणाविहाणंमि 'रफवाधिवेमात्री नारदरंमि
.CEम
oC Euro
१.CEom.
A D F om.
CEरण:
Page #921
--------------------------------------------------------------------------
________________
ee
समरामकहा।
[संक्षेपे ६.१--
व विविते पयोषबा ठिो बमरारपवावगो परिमं ति। दिडो व किखिडकवासंगएप गिरिसेणेण ‘बहार्य कावं हिलावियो' ति पानविएण रोहल्यावत्तिा, चिनियंत । एष एत्व पत्वावो न पुष एवारिणे । संजावर ; ना बावाएमि एवं दुराधारं, पूरेमि पत्नयो । मणोरहे; तसा व वावाएमि, ना मान दुखामणुरुवार पावो नि। तो सिग्धमेव कुचोर पाणिजण वेडिओ भरचौरेकिं, मिनो अयमितलेणं, सारो पनौ। भववया पकड़माणजोधारपएण न बेरयं मम्वमेयं । पवक्ते व दाहे भाषो माणसंकमो । चिन्तियं च शेण । हल किमेवं ति । १. अहो दारणो भावो । परिवको 'कमर पर पणत्वरेतभावं । पावा असमिमिण वितिएणं। मामादयं एत्य पवरं । नियत्तिया चिन्ता, टिषो विसरमाणे, परिणी बोत्रो. 'जायं महापामार, पवत्तमसपकरणं, असमिया बगसेतो. विविध जौववौरि, निया करतो, " वरिलो पाणलो, दहं मोपिल, 'पावियाचो पौषो. जायं जोगमारणं, "विसोशियो पषा, गविषो परमवीए, सविध पारकर, उपारिवाना ति ।
१CE om. .D.संगमो।
transposes. ECE Forni
RCE add निरिवेषपारे। ACEभवा, P भयो। (Dबाद। .A मंसा । Dom. all down to earrefo'i.
..CET
Page #922
--------------------------------------------------------------------------
________________
१२०
नवमो भयो। एत्यनारंमि भववो पहावेण बापतवत्ती पखियापणे ममाणे पाहोरजन श्रोणि घेत्तण कुसमनिवरं अरण्यरोए गए प्रोगदेवयापरिचरित्रो माया • पमोएण भागको बेखबरो। पमित्रो भवयं, पारिण • कुसमबुट्टो, विपवित्रो यारो, अवगैवारं गैरा।
हा किमेचं ति मंखो गिरिसेणे। भणियो वेबपरे। परे रे दुरावार मापावका पणन पुरिमाधम पदहन मोषणिज्य, किं तए रमं ववमियं ॥ एत्वन्तरंमि व तो
नारदूरदेसवत्तौ ममागो मुणिचदराचा गाथापाचो ।. देवौत्रो महामामना । दिट्ठो व ऐति भववं, पनियो
परमभत्तौए । पुषिो बेनन्धरो। भव्य, किमेवं नि । बेसवरेण भणियं । महाराय, पप्पणो ऽवगाराव समिण पणब्ण अमायणपणे अमवभूवम भयवत्रो एवं असणदाणपत्रोएस पाणनियं भजामियं । रारणा भषिचं । " पार हो मोहमामत्यं, पच बादामनानि ।
पर किं पुण रसम्म पवमायरम कारणं । पयोमोमो भववं वचसो सम्बनौवाण निबन्ध पमोयम वणुष्वायचो पौगए ति। वेखबरेश भषिपं। महाराय, नवा
पामेत्य कारणमवगचामि, एतिथं पुष तोमि । मुा.. कबोदवको पशेषदखोज गरनिवाबन्धको पानगर
D *•, A has only into .CE परिषची, F .परिवा।
Dब..
Page #923
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराहाकहा।
संक्षेपे ६२७
कारणं एवस्म । अहा कहमौरसमणावस्मर । रारणा भणिथं । पन्न, एवमेयं , तहावि भयवन्तं पुछन् । वेशन्धरेण भणियं । महाराय, एवं ॥
एत्यनरंमि भयवत्रो केवलमहिमानिमितं महया देववन्द्रेण एरावणारूढो वजन्तण दिबदरे गायोकिं । किचरेहिं नचन्तेषां पकालोणं महापमोयसंगो पागयो देवराया। मोहियं धरणिपौढं, संपाडिया समया, मित्त गन्बोदएणं, कत्रो कुसमोवयारो. निविर्ल्ड कपायपउम, पाणन्दिया देवा, हरिमियाको देवौषो। उवविठ्ठो भयवं । वन्दिचो देवरादणा । भणियं च । कयत्यो मि भयवं. १० ववगतो ते मोहो, नियत्ता संकिलेसा, "विणिवित्री कापसत्त, पाविया केवलसिरौं, उवगियं भवियाण, तोडिया भववो, पावियं मिवपयं ति। एवं संथुनो भावसारं । एयमावषिय हो भयवत्रो सिद्धमशिलमियं' ति पाणन्दिषो मुणिचन्दो देवोत्रो सामना थ। वन्दियो य २५
किं पुणे पुणो भितिबजमाणमारं ॥ एत्यनारंमि पगारया किचरा, पणपियाचो पचरापो, पवत्ता केवलमषिमा, जाम्रो मापमोत्रो, समागषा अण्वथा ॥ ___एत्यन्तरंमि हो महाणुभावथा एवम, असोरणं । मए कर्व' ति चिनिजण :पविविध हुमनापकीय १० अवगत्री गिरिसेणपाणो । एम समयो क्ति पत्युषा पब
i FONI
RE E F जितो।
. Fom.
Page #924
--------------------------------------------------------------------------
________________
(8
नवमो भवो।
देसण । भणियं च भयवया । भो भो देवाणषिया, प्रणाम एम जौवो कञ्चणोवलो म्ब मंगो कसमलेण, नहोमत्रो पावेद चित्तवियारे. उपवर बहुमोगैस, कन्थिब्बर जरामरणहिं, बेएड असावेदणं, दूमियए' ५ मंजोयविषोएहिं, वाहिज्जए मोहेण, मत्रिवारो विष म-थाणदू हिणशिय. बहुमत्र पकं, परिहर रियार, पावर महावयानो। ना एवं वथिए परिषया मूडयं. निकवेह ततं. पृएक गुरुदेवए, देश विहिदाणं, पोष
किका' अनौकरेह मेनि, पवजह मोल पममा ५ : तवजोए, भावेह भावणापो. गेर पगई. प्राण
सहमाणाई, अवणे कम्ममान ति। एवं, भो देवाणुपिया. प्रवणौए ममममंमि कमाणौहा गोवे विमुद्धे एगोण न होनि केर दक्कयणिया वियाग, होर "चिनियं
परममोकं ति। ता हामत्ताए करेह उबम उवाहराणे । ।। एवमायलिय मंदिग्गा परिमा । भणियं पाए। भयवं.
एवमेयं नि । पवित्रा गणारं पूजिजण भषवान गयो देवराया ।
अंपियं मुणिचन्दण। भयवं, किं पुण तम्म पुरिमारामा भयवनो वि उनमग्गकरणे निमित। भयवधा भपि । .. मोम. सण । गुरुत्री प्रकुमलाणवतो, मो य एवं भजायो
HD दुनिचर! . (EF चियार। ४ ( E F पालियं। A पुरिमम्म।
Ems, Foun. Das |
Page #925
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षेपे ६०
ति। पारिवं गुणोणमिमपार कहाएवं । एवं गोजण भविग्मो राया देवीचो बेखबरो सामना । पिन्ति पणे। बहो न किंचि एवं, सबा दारणं अत्राणं ति । वेसवरेण भपियं। भयवं, कौरखो रमम परिणामो भविस्मर। भववधा भणियं। अनारं मिरवगमणं । तिबाचो वेदणयो। परंपरेण उ पणको संघारो ति ॥
नबचाए भएिवं। भयवं, केरिणा पण नरया इवकि, केरिया नारवा कौरसौषो वा तत्व वेषणायो 'हवन्ति । भववषा भणियं । धासौले, मुख्। ते णं नरया अनो वहा बाचिरंभा पहे खरष्पमंठाणमंठिया निवन्धयार- ।. तममा ववगवचनसरनकमजोरसपा मेयवसावहिरपूथपरमपिखालवितागुलवणतला' असुरविम्मा परमदरभिगन्धा कोषगणिवाभा कखडफामा दरहिवासा पसभा मरचा । पवि व पिमिथिमेतबारोदया चलनहिममहरा घरघरेनावसकरमा पिणिपिणेनपूषापमा घोग्ध- १५ एनहिरोनारा सिमिममिन्नकिमिवित्वरा जलजलेकाजबामा कणकणेगामिपाषवा पुफुएतभौमोरगा संसएनबरमारथा धगधगेनादित्तासा करकरेाजनाउला । अवि ।
१CE.
O E F add ICEविगंधा।
1
PCE om.
.CE हितमा .CEF कात. .A om.
Page #926
--------------------------------------------------------------------------
________________
गवमो भयो।
पससतिकगोखुषकएथाररविषमपामगा । अधिनियाकषिणिकुमानिसमारदपेश । दुबमा दुग्गन्धा दुरखा दुष्काण्डमहजुवा । घोरा नरयावामा अत्युषवनि नेरवा ॥
नेरहवा पण काला कालोहामा गौरखोमारिमा भौमा उत्तासल्या परमकिपहा वशेण । ते तत्व नि भौषा निञ्च तत्वा निसिया निश्चं उबिग्गा नियं परमासासंगहा निरषभयं पक्षणुरुवमाण चिनि। वेषणाचो छ।
विपित्तकामणियायो विचित्ता' स्वनि दाबणा उति1. माश्या करवत्तदारणं सूबवेषणणि विषमजोहारोगा
अवधिोषणणि तत्ततम्बारपाणं भक्षणं वचतुति अवशिकरणपि दरियावयभयं विपरणाणि चोरनिखाउपवेमा पलित्तचोरिविवालिकासि पयत्रो मत्व
जोगो असमामिलापउणाणि मोहपराव तय ति एव।। मारवाचो महन्तोषो वेवणाचो । निश्वमा य माहविगो उपववेषण नि।
मुमममसरौए भणिय। भयवं, रिमाणि सरविमाणि, केरिमा देवा, कोरली वा तत्व माता
वेषणाचो। भयवथा भनि। धमनीखे. मुण । ते 4 .. विमाण विचित्तसंडाण समरवणामया' चा पगा RCE नायी।
P A 9161, CE om.. • Com. here all down to any wearfa fafon site, but has this passage later on.
Page #927
--------------------------------------------------------------------------
________________
७६8
समराचकहा।
[संक्षेपे (६४
'सहा घट्टा मट्ठा नौरथा निमाला निपटा निकराया मप्पा मपिरौथा सम्बोवा पासादौया दरिमणिया अभिरुवा पडिहवा खेमा मिवा 'त्रमरदण्डोवर किया 'लाउलोवियमहिया गोमोसमरसचन्दण दहरदिनपञ्चङ्गाषितला उवचियचन्दणाकसमा चन्दणषणमुकयतोरणपडिदवार- । देसभागा पामत्तोमन विउलवट्टवग्धारियमलदामकथावा पञ्चवलसरमसुरभिमुक्कपुप्फपुत्रोवयारकलिया कालागुरुकुन्दुलक्षातरबधूम मधमधेनगन्धद्धयाभिरामा सुगन्धवरगन्धिया गन्धवहिभवा प्रकरगणमासंकिला दिग्पतरियमहसंपाय त्ति । देवा उण मणहरविचित्तचिन्या सुरुवा मरिडिया १० महन्गुइया महायमा महम्बला महाणुभावा महासोका हारविरारयवच्छा कउयसियथम्भियमुया मंगयकुण्डलमट्टगण्डयलकपपौडधारी विरसहत्याहरण विचित्तमालामछली कलाणगपवरवत्यपरिपिया कलाणगपवरमलाणुलेवणधरा भासरबोन्दो पलम्बवणमालाधरा दिम्बेणं वशेषां ।। दिवेणं गन्धेणं दिघेणं फासेणं दिवेणं संघयणेणं दिषणं मंठाणेणं दिखाए होए दियाए जुईए दियाए पहाए दिव्याए हाथाए दिखाए पचौए दियेणं तेएणं दिवाण
१CE सा।
- RAF prefix किंकर। DF शोमा
४ दारय। ५ Eom.विकृत
(Dadds , Dरविचितेलिया, F विचितविनालया।
Page #928
--------------------------------------------------------------------------
________________
६७४ नवमो भवो।
• ६५ लेमाए दस टिमानो उन्नोवेमाणा पहासेमाण माया हयनदृगौयवारयतनौतसतानतुरियषणमुरगपडपमवारयरखेषा दिव्वारं भोगभोगारं भुचमाणा विहरति । पवित्र ।
सरहौ पवणो विमलं नहङ्गणं निच कासमुज्जोयो। अविरपियपस्या जसार मद पुफिया वया' । अब्बायावब्यौवंसकंमतालयविधिवौणं : वरमुग्वाणं च रवो नेव य गेयम्म वोचितौ ॥ रट्ठा इन्दियविमया सहफरिमरमस्वगन्धड़ा । मंधियधण अणङ्गो सुमंगयात्री य देवौषो । নি ত নাস্থি সন্ধি সিৰাপাৰাতাড়ি। नगणगौयवारयनिउजाहि मणाधिरामाहिं। कौलमा मविलामं रघरमाराहि जणियपरिषोमं । रहमागरावगाढा गयं पि कास न याति ॥
सखोयण भणियं । भयव, देवा देवसई , एवं १॥ भयवया सन्दरमावेश्य : ता किं दो वि सन्दरपरा
मिटा मिसहं च । भयवया भणियं । धचमोले, परमहन्त खु एत्य चन्तरं । किं देवाण सुन्दरतं. जावं जोश्रो अवसरौरेण, दारणं कमबन्धपारत, मग कमाया, पहवर महामाहो, पत्रमाणिन्दियाणि, गर्ग
CEवणा%प्रवाः।
• D reads this line thus : सवामयिवति य वौषा मा मावोनि मंजन। ICE विनो। ४CEOमागरो।
५ (Eतियो।
Page #929
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराधकहा।
[संक्षेपे ६७१
विषयता, विचित्ता परिणावगरिमा, हामं माणसं, पनिवारिणे मह, विरसमवसायं नि। कौरस वा एवंविहाणं गई। गन्धबारोगो वि परमत्यत्रो दुखमेव
जयो । “सम्बं गौवं विववियं, सब नई विडम्वियं । सम्बे बाहरणा भारा, मम्मे कामा दसवा" ॥ सन्दरा, धोखे, परमत्यत्रो मिता, सपि तेसिमेव ; जे ते वियाणिवपश्या' मुला कायण परिणिडियपचोषणा वनिया मणोरहेरि औषभवसत्तौ' जाणनि सबभावे पेनि परमत्येण अपरोक्याविणो नेवाणकारणं बुजाएं विरहिया अवमरणे ति। किं वा नररमाणं सुहं, १० जो नियत्ता 'बम्बावापाचो परमाणन्दजोएण। अवि च । पिम मुसो रागै सम्बट्टा पिडिपो जारपेवा । गोडणावग्गभरको मयागासे न माएला । • वि पत्वि माणुसायं तं सोकं न वि य सम्बदेवाणं । मिहाणं मोखं पयावा अवगधाणं ॥
पि। प्रत्वि नायं, तं मुण्ड धोका । सलोषणाए भणिवं । ता पम्गहेछ भयवं परे। भववया भणियं ।
पति गिरणाडियं नाम नवरं, उनहिं भवण
१ A D.m, F दिया निवपन्ने। A भय.. D अयः । .CDE रिस। ACE वाता, F पबवाहो।। M A om. this verse.
( Fom. the following story, all down to grureformi
OCE वा।
Page #930
--------------------------------------------------------------------------
________________
७०४
नवमो भयो।
देउलेषि पायावसुवगएवं परिक्षामधे मायविक्षने पाचारेण विवेसिया धण्यपुरि रोए भवधि व परिदभवणारं ॥ संमि व जिवक्त्त नाम नरवई होत्या ।
पोउरणहाणा देवी नामेण वसिरौ' पत्वि । मो तौए ममं राया भोए मुधो मरतो । पापण्या कयाई पारहिनिमित्तानगो रावा । परित्रो पवरतरो जाए वल्होपदेमंमि ॥ वो विच जीवबहे अवहरियो तेह वासवेगेन । छुडो व महागा विम्यागिरिक्षनरे' रावा ।
तो मि विममदेखे पक्षियो पासमा भागो। एत्यनारंमि मबहराहकवरण दिडो मारेण यो राधा । तेण य 'महानुभावो कोर एवं पुरियो परियो भौममा उबौए, ना करेमि समुषिधोक्यारं 'ति चिनिज कारण
सम्म पणमं गहियो धामो सासौमि, नौको नाममौवं । ।" उतितो नरवा, उपाणिषो तरचो, मग्विषो रावा, पहवित्रो भवरेण चासो दाविजण मुखो पडरदमापएरे ।
यो सुगन्धौणि समाचाणि कामयाबीरपण्याईणि उवणेजण फराणि निवरित्रो पसलेस । भाग्य र क्षेत्र । करेउ पसायं देवो ममाणुग्गाहाए पाहारगा। रारण
CE add al
. MSS. • पुरो। • • CE तस।
A D पर। . ICE दरवि। . CE मची। .CEराविषय।
Page #931
--------------------------------------------------------------------------
________________
समराइचकहा।
[संक्षपे ७०४
पिन्नियं । हो एयरम अकारणवसथा, अहो विणो,
हो बयणविवासो, अहो ममोवरि भत्तिबमाणे, ग्रहो महापुरिमडियकायब्वुज्जत्तया, हो सम्वणपगरिमो ति। ता करेमि एयरम चहं श्राहारगहणेण धिरं । मा से • वरमण मंभाविमा ति। पजिस्मुथं राणा । महा- । पसायो ति काऊण पुणो वि पउिन पाएस मबरो। उवभुत्तारं पलाई राहण। एत्यनारंमि परिणत्रो वासरो. प्रत्यमुवगयो "मूरो, आषो सम्झाकालो, कथं उचियकरणि राणा। सपाडियो से सबरेण वरदविं अदमयन्नो कुसममत्थरो। संजमिऊण तूणौरय कोदण्डवग्गहत्यो १० ममागत्रो नरवसमौवं । “देव सुवसु वौमत्यो ' ति भणिऊण पारद्धं पासेसु भमिउं । काऊण गुरुदेवया - नमोक्षारं पमुत्तो राया चिन्तयन्तो मबरमहानुभावयं। तो परिणथा सम्बरौ, उरो असमानौ ॥
पत्यारंमि तुरवपयमग्गेणं ममागयं रायसेन। विउद्धो ।। राधा बन्दियोलेण । तयो डोरो महामवरण पचवाहाण. पहाणे तुरुवातरो। पारुढो संमि राया। -- -...- . ..... .. . ..--.----------
१ CE पेशिय हो कयनया। PCE om. PCE पक्षा।
.CE दिषयरो। . Dौर, C E तुर। CE add विषतो बरवां । • D has an after भमि। 0 CE •देवचीतपः । (Amविला
१. A D .gr
Page #932
--------------------------------------------------------------------------
________________
५]
नवमो भवो।
986
चाविजण 'वल्होए सबरनाई गयो मनवरं । पविडो महावशावणएहिं । मिवित्रो नरवई मह पसिनाहेण । कवं गुरुदेवयाणं उचियकरणि । तो अग्गाषणे निवेमिजण पसिनाई भुक्तं रारण। भुत्तरबेला महत्येण विलिम्पिऊण मबरनाहं परिहाविजण देवा जयम दिवं से अणग्धेयं ममत्यं नियमाहरण । एत्यन्तरंमि ममागया प्रत्यावेला। सूइयं काल निवेयएण रारणो। उवविट्ठो प्रत्यारयामण्डवे मह मबरनाहेण । तो पुचि
पमञ्चमामन्तेहिं देव माहेछि,' को एम पुरिमो. जो १. एवं देवेष मंपूरो ति। तो माहिलो राणा
धागावहागदो पसृत्तरिमणपज्जवमाणो पषिणात. चेट्टियवृत्ततो। नत्रो भत्थादयपुरिमेषि पसमियो एम बळपगारं । ठिया कंचि कालं नाउयपेकणायविणांगणं ।
ममप्पियो रारणा रायसन्दरोए पहाणसखियाए । चिया १. य णेण। हो रायसुन्दरि, उवचरियम्वो नए एम
'मभावसारं मम पाणदायगो । ताए भणिय । वो प्राणवेद । गहेजण य तं पशिणाई 'करमि गया नियभवणं एमा। भारला सत्तमवाउस्कम्भमि रहरे।
, CE बोजाहर। VADrn - A D .. | Sam. सदिया। .CEom.
. (CE add मनशाय या
CE.राषो। .CE भावमारं। । -D.चा., CE ।
Page #933
--------------------------------------------------------------------------
________________
ममराइचकहा।
[संक्षेपे
-
'मोसोरवं देवजारवत्वपूषाए सक्तिकाल बडे वरपित्तावविपन्दोदएर चोलम्बिएहिं पक्षवषियसरपि
समदाने िपचसिवारि मण्णिदौविवाति धुबनौति प्रणवरवधुबमाणकासागरकप्परपरा धूवपडिया गण्डोवाणयाविमणिममेवाए चियाए 'सोवित्रो दन्तमय- । पारे। कत्रो उत्रिोवधारो। पारो मडमाहवारपवरा
वारं । एवं च पञ्चवि विमयसामागवन्नाम परलो कोर कालो। अनया - विवत्तो पणेण राया। देव, गामि । रारणा भणियं। जरोवर देवाणुप्षियम् । यो दाऊणामणग्धेयं दविजाय चेलारयं च महग्धमुलं दिवा से १. महाषा पचरयपुरिण। भरिया ते रारणारे पतिवर पंषिपएसे मोजणागचा नि । तेहिं भरि । देवो पाणवेर । तत्रो पथमिजल परवरं गयो भवरणाको पत्तो करवयदिबहिं निवपक्षि। विनिया रायपुरिया । पविट्ठो नियंगहे। समागत्रो नरम समोवं मपरसोयो । । पुषिको ति। कत्यतमं गो सि, कहिं वा डिपो
ICE रसोरव।
CE बानुयलं । . A वित्तपरिवंदीवरप, D.चित्तरित..CE नियः । ४ A परापि, D pr. m. adds ... LA om. All down to ोर कालो। ( C E add yarn , but leave it out in the chåyå. • C E add 1
:
Page #934
--------------------------------------------------------------------------
________________
pe]
नवमी भव ।
बि एन्तिवं कार्य किं वा तर हूं। तथो वाचिचो तेव राजदरबार पपिवेसपच्यावयाको नियदुक्तन्तो । तचो बियर सकोहलो पुच्छर तं जयबमूहो ।
बेरिमचो सो राया कौसरूवं च हो तलवरं । " केरियो तत्य जयो किंविलिट्टो पर परिभोगो ॥ मो बाहि न सका उवमारहियंमि तत्व रमि । "ते दिम्ति तत्व उवमा पत्थरहरुकमालेसु ॥ भरकाणं च फलाई जुवई पुलिन्दया जुईचो | श्राभरणेस च गता विलेवळं गेरुवाईसु ॥ यो साहे 'बंफर नयरा गुणे जहट्टिए तेमिं । निम्बारजण "मुहं पुछो वि तुहिनो ठार ॥ एवं उवमारहित्रो न तौरए एत्य बाहिउं मोस्को । नवरं हियन्यो न महा भर सम्ब 1
'म वि श्रत्थि माणुषाणं तं खोकं न वि च सम्यदेवाणं । वं विद्वाणं मोकं अम्बाबा उवगयाएं |
' [ एयं श्रावविजय' एवमेयं' ति मंविग्गा समे । बेसन्धरेल भविषं । भचयं, कौरवं पुण बरुवं षिद्धम् । भववथा भणियं । सोम, सुख । सेन दोहे म रहन बड़े न
१०
N
• CE add सत्य ।
CE
निचो उबमाची ।
܀
९ CE |
४E बफर ।
CE
CDE om. this verse. The passage in parenthesis is wanting in the Samksepa.
= FI
51
Page #935
--------------------------------------------------------------------------
________________
[संक्षेपे ७३
५
1
तसे' न चडरंसे न परिमण्डले ; वलेण न किपड़े न नौले ... लोहिए न हालि न सुशिले ; गन्धेणं न सुरहिगन्धे न दुरभिगन्धे ; रसेणं न तिते न कहुए न कथाए न अम्बिले न लवले न महुरे फंसे न कवडे न मउए न गए न लड़ए न सोए न उपहे न मिले न लुके न सङ्गे न रहे न काउ न इत्थो न पुरिसे न अब्रहा । परिक्षा मना उवमा देव न विव्वद । श्रहवी सत्ता अपथ पयं मत्थि । से न सहे नामहे, से न रूवे नारूवे, से म गन्धे मागन्धे, से न फासे नाफासे, से न रसे नारसे । इमेयं मिसरूवं ति । श्रवि व स्यलपवञ्चरहियं १० सन्तामन्तवं श्रणन्तान्द परमपयं ति ॥] एयमावलिजल खोवसममुarयं चारिप्तमोहणीयं मुणिचन्दा देवौणं सामन्ताण च । भणियं च शेहिं । भथवं अणुग्गिहोयाणि हे भयवया इमिणा धम्मदेसणेण । समुष्यचो यहा भयवश्रो परियमवणेण संभारचारयाश्रो निम्बेश्रो । चाड भयवं किमन्हेहिं कायव्यं ति । भयवया भवियं । धाणि तुझे । पावियं तुझेहि संसारचारयविमोचणसमत्यं द्वेषणं मेहनियलाणं परकाखणं मोहधूलोए 'परमनेव्याणकारणं
ता १५
८०३
१ Dom.
१ C D E add भारच |
Fमन रूबेन गंधे न रसे न फासे इच्छियायनि ति सम्भावं चेमि
कोइ ।
AF (AD परमं ।
समक्ष • etc.
समराइचकहा ।
MAF •इंचप• ।
:
Page #936
--------------------------------------------------------------------------
________________
५१]
मवमो भयो।
अकं पाएपरिसम्म पहावयं भावेष संकिपारधारविरपियं भावो मुहापरणं ति । तन्हा कयं काय, नवरं दबषो वि एवं पश्विवस ति। तेति भविषं। भषवं
पाणवेद । वेशधरेण चिनियं। हो एएसिं पत्रणा, । पत्तं मणुयसोयधारं भाववरणं ति। बन्दिजण पारि
कयं उचियकरणिज्य भयवयो। पविट्ठो नयरिं राया मुणिचन्दो। दवावियं पायोमणपुवयं महादाणं, काराविधा सम्बाययणेस पूया, पाहावित्री जेटुपुतो चन्दजयो नाम
रज्जे । 'निग्गत्रो महाविभूईए 'मपराको पाणणामका'• मञ्चमेडिलोयपरियो मायापमुहकोउरेण पह। पसरचाणि एयाणि भयवत्रो पहाणमौसम्म मौषदेवम्म समोये ।
कोउगाणुगन्याहिं पुषिवं वेगन्धरण। भववं, किं मो पुरिमाहमो भयवनमुहिक अत्तणोवभग्गकारी भविषो
अभविषो नि। भयवथा भणियं । भविषो । बेसन्धरण " भणियं । पत्तबोधो अपनवौत्री ति। भवस्था भणियं ।
अपत्तदोषो। वेशधरेण भणियं । पाविम्बर महि। भववया भणिय। प्रवेस पोग्गलपरियोस ममापिएस
PDF prefixes VI
F prefixes TNI AP om.
VA om. all down मायाधिश्यामि। CEषो।
(CE oin. • DF पापमपापी. and adds माया पिर। CF
Page #937
--------------------------------------------------------------------------
________________
८.४
समराइचकहा।
[संक्षेपे ७५५-७६१
तिरियगईए सबसेषरारणे पातरजमो होजण पाविस्मर, जो 'हो माणुभावो' ति मं हिसिय चिनियमणेष । एएणं च पमत्यविषयचिमणेष पापगलियं गुणपखवायवीचं ; कारणं च परंपरवाए सपना । । पएस व असंवेनभवेस बनाममायो सोकण मिनिमम्मर । ति॥ एवं मोजण हरिमित्रो वेवधरो। वन्दिजण भववन्न गो नियवधामं । भव पि वितरित्रो ववितरेण ॥
पबमो कोर कालो। अबया व पोरवायरेण उज्जेणौए चेव गरियो गिरिशेणपाणे, वावारको कुम्भिपाएण। तहाविहभषवलपत्रोमदोसत्रो समुणको मत्तम- .. . मौए ॥ भयवं पि विरमाणे कामसमेण गो उमानित्यं । नाजण कम्पपरिण९ को वेवलिममुग्धाचो, परिवबो सेवेसिं, पवियाई भवोवग्गारिकारं । तिमी सम्बप्पगारेण परजए देहपञ्चरं अफुममाणगईए गयो एखममएण तेखोबरामणिभूयं प्रयतपुवं ताभावे ।। . परमबभासयं उत्तम समधामाप सिवं एगो समाज पाहयं परमाणन्दसहसा जपजरामरणविरहियं परम विहिप नि । कया नियोति महिमा, पूनिया बोन्दो, गहिवारं पाणणारं, नोवापि सरपोवं, "उविवाणि
.--- - - ., ---. ... ... . { D Photo The remaining part is left out in the Sankgepar .
.D.पवं। CE 37., Dom. all down to safii
Page #938
--------------------------------------------------------------------------
________________ नवमो भवो। CAN विपित्तदेमे, मारियाणि 'देवाण, ममागया देवा, दिवाणि तेहिं, पूणियाणि भत्तौए, पथमिथाणि महरिमं, प्रविधि र तेसिं परिवत्तौए करेनि पायाणगई ति // वरकायं जं भणियं ममरागिरिसेपपाणे उ / एगम्म तो मोको ऽणतो बौयम्स मंगारो // गुरुवयणपस्यानो मोऊण कहाणयाणराण / अनिउपमहणा वि दढं बालारणग्गट्ठा // पविरपियनाणदमणचरियगुणवरम्म विश्वं यं / जिपादत्तायरियम्स " 'मोमावयवेण परियं नि // जं निररकण पुलं महाणभावरियं मए पतं / "तेण दर भवविरहो होड मया भविषाणोधम्म / गन्यग्गमिमौर इमं बन्देणाणदुहेच गणिजण / पाण्ण दममाम्मा दिमिनोयाण मठविध // (Eprelix मयन। * (Eom अवयवमग्र्यािमष। AD नंप पागची। A विरिपोच सोयम्म। D FIR मम्मयम् / Aadis पचौर (1end म) परमी विबमकामा निमि / परिभइमरिमरो निरित 'read freo दिमा मिबमोक।