Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ isamayasAra siddhi bhAga-4 zrI mahAvIra kuMdakuda digaMbara jaina paramAgamamaMdira www.AtmaDharma.com
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sImaMdharadevAya nmH| zrI nija zuddhAtmane nmH| samayasAra siddhi bhAga-ja adhyAtmayugapuruSa pa. pU. gurudevazrI kAnajI svAmInA samayasArajI zAstra uparanA 19 mI vakhatanA kartA-karma adhikAranI gAthA 69 thI 93 tathA tenA zloko upara thayelA 44 maMgalamayI pravacano. (H prakAzaka tathA prApti sthAna : zrI sImaMdhara kuMdakuMda kahAna AdhyAtmika TrasTa yogIniketana ploTa "svaraci" savANI holanI zerImAM, nirmalA konvenTa roDa rAjakoTa - 360 005. TelI naM. 09374100508 (0281) 2477728/2477729
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahAna saMvata 26 vI2saMvata 2532 prakAzana 52ma pUjya sadgurudevazrI kAnajIsvAmInI 25mI puNyatithi tA. 23-11-05 kArataka vada-7 nimitte paDatara kiMmata - rUA.150/ prApti sthAna vikrama saMvata 2062 prathama AvRtti - 1000 rAjakoTaH zrI digambara jaina svAdhyAya maMdira TrasTa 5, paMcanAtha ploTa, zrI kAnajI svAmI mArga, rAjakoTa-360 001. TelI naM. 2231073 zrI sImaMdha2 kuMdakuMda kahAna AdhyAtmika TrasTa kalakatA : zrI prakAzabhAI zAha yogIniketana ploTa "svaruci " savANI holanI zerImAM, nirmalA konvenTa roDa, rAjakoTa - 360 005. TelI naM. 09374100508 / (0281) 2477728 muMbaI : zrI zAMtibhAI jhaverI I. sa. 2005 81, nilAmba2, 37, peDara roDa, muMbaI-400026. TelI naM. 23516636/23524282 zrI mahendrabhAI mahetA mUlya - jJa. 50/ "sAketa" sAgara komplekSa, sAMIbAbA naga2, je.bI.khoTa skUla pAse, borIvalI( ve ) muMbaI - 400 092 TelI naM. 28054066 - 09820320159 surendranagara : Do. devendrabhAI ema. dozI amadAvAda : vinodabhAI Ara. dozI 23/1, bI. jasTIsa dvArakAnAtha roDa, khAlasA skUla sAme, bhavAnIpura, kalakatA -20. TelI naM. 24853723 jUnA TrolI sTezana sAme, darzana meDIkala sTora sAme, surendranagara. TelI naM. 231560 205, kahAna kuTI2 phleTa, digaMbara jaina maMdira sAme, navaraMgapurA, amadAvAda. TelI naM. 26422678
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Thanks & our Request Shree Samaysaar has been kindly donated by Shree Simandhar Kundkund Kahan Aadhyatmik Trust - Rajkot who have paid for it to be "electronised" and made available on the internet. Our request to you: 1) We have taken great care to ensure this electronic version of Samaysaar Siddhi Part - 4 is a faithful copy of the paper version. However if you find any errors please inform us on rajesh@AtmaDharma.com so that we can make this beautiful work even more accurate. 2) Keep checking the version number of the on-line shastra so that if corrections have been made you can replace your copy with the corrected one.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 maMgalaM bhagavAn vIro maMgalaM gautamo gnnii| maMgalaM kundakundA* jainadharmo'stu mNglm|| mahAvidehakSetramAM sadehe viharamAna trilokanAtha vItarAga sarvajJa paramadevAdhideva zrI sImaMdhara bhagavAnanI divya dezanAno apUrva saMcaya karI bharatakSetramAM lAvanAra sImaMdhara laghunaMdana, jJAna sAmrAjyanA samrATa, bharatakSetranA kaLikALa sarvajJa eTale ke zuddhAtmAmAM niraMtara keli karanAra hAlatAM cAlatAM siddha AcArya zrI kuMdakuMdadeva thayA. jeo saMvata 49 mAM sadehe mahAvidehakSetramAM 8 divasa gayA hatA. mahAvidehakSetramAM trilokanAtha sarvazadevanA zrImukhethI vahetI zrutAmRtarUpI jJAnasaritAno tathA zrutakevaLIo sAthe thayelI AdhyAtmika sUkSma carcAno amUlya bhaMDAra saMgharIne bharatakSetramAM AvI paMcaparamAgama Adi AdhyAtmika zAstronI racanA karI. temAMnuM eka zrI samayasArajI dvitIya zrutaskaMghanuM sarvotkRSTa adhyAtma zAstra che. jemAM zrI kuMdakuMdAcArye 415 mArmika gAthAonI racanA karI che. A zAstra sUkSma dRSTipradhAna graMthAdhirAja che. zrI kuMdakuMdAcArya bAda eka hajAra varSa pachI adhyAtmanA anAhata pravAhanI paripATImAM A adhyAtmanA amUlya khajAnAnA UMDA hArdane svAnubhavagata karI zrI kuMdakuMdadevanA jJAnahRdayane kholanAra siddhapada sAdhaka munivara saMpadAne AtmasAta karI nija svarUpa sAdhanAnA alaukika anubhavathI paMcaparamAgamAdinuM siddhAMta ziromaNi zAstra samayasArajI che tenI 415 gAthAnI TIkA karavAnuM saubhAgya tathA temAM rahelA sUkSma ne gUDha rahasya ne teno marma apUrva zailIthI AcArya zrI amRtacaMdradeve "AtmakhyAti" nAmaka TIkA karI kholyo ne tenA upara 278 mArmika maMgaLa kaLazo tathA pariziSTanI racanA karI. A zAstrano bhAvArtha jayapura sthita sUkSmajJAna upayogI paMDita zrI jayacaMdajIe karelo che. vartamAna A kALamAM mokSamArga prAye; lopa thayo hato. mithyAtvano ghora aMdhakAra chavAyelo hato. jaina darzananA mULabhUta siddhAMto mRtaprAyaH thayA hatA. paramAgamo mojUda hovA chatAM tenA gUDha rahasyone samajAvanAra koI na hatuM. tevAmAM jainazAsananA nabhomaMDaLamAM eka mahApratApI vIrapuruSa adhyAtmamUrti, adhyAtmasurA, AtmajJasaMta adhyAtma yugapuruSa, niSkAraNa kaNAzIla, bhavodadhi tAraNahAra, bhAvi tIrthAdhirAja parama pUjya gurudeva zrI kAnajIsvAmIno udaya thayo. jemaNe A AcAryonA jJAnahRdayamAM saMcita gUDha rahasyone potAnA jJAnavaibhava dvArA zratAmRta rasapAna karI AcAryonI mahAmahima gAthAomAM bharelA arthagAMbhIryane svayaMnI jJAnaprabhA dvArA saraLa sugama bhASAmAM caramasImAe mUrtimaMta karyA. mithyAdarzana mithyAjJAnanA ghora timirane naSTa karavA eka tejomaya adhyAtma
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 II dIpakano suvarNamaya udaya thayo. jemaNe potAnI divyAmRta caitanyarasIlI vANI dvArA zuddhAtmasiMdhunA askhalita sAtizaya zuddha pravAhane vaheto karyo. teozrIe jainadharmanA mULabhUta siddhAMtone ati spaSTapaNe, aviruddhatApUrvaka bhavyajIvone bhavatApavinAzaka paramazAMti pradAyaka pravacanagaMgA dvArA teozrI potAnI sAtizaya vANIthI relAvatA rahyA. virodhIonA virodhano paNa jaMgalamAM pharatA kesarI siMhanI jema adhyAtmanA kesarI siMha banI niDarapaNe chatAM niSkAraNa karuNAvaMta bhAve sAmano karI virodhIo paNa 'bhagavAna AtmA' che tevI dRSTithI jagatanA jIvo samakSa adhyAtmanA sUkSma nyAyone prakAzita karyA. zrI samayasArajI zAstra pU. gurudevazrInA hAthamAM saMvata 1978 nA phAgaNa mAsamAM AvyuM. A samayasArajI hAthamAM AvatAM ja jhaverInI pArakhu najara samayasAranA sUkSma bhAvo u52 5DI ane temAM dRSTi paDatAM, sahaja ja aMtaranA UMDANamAMthI karuNAzIla komaLa hRdaya bolI UThayuM. are! A to azarIrI thavAnuM zAstra che. anAdino apratibuddha jIva pratibuddha kema thAya tenuM saMpUrNa rahasya ne zuddhAtmAno saMpUrNa khajAno A zAstramAM bharelo che. A zAstranuM 2hasya kharekhara to adhyAtma yugapuruSa pU. kAnajIsvAmInA hAthamAM A zAstra AvyA bAda ja caramasImAe prakAzita ne pradarzita thayuM. 45-45 varSa sudhI suvarNapUrImAM "sonagaDha" mukAme adhyAtmanI helI nItaratI cAlI. pU. gurudevazrIe 1978 thI 1991 ( 13 ) varSa sudhI guptamaMthana karI jJAnavaibhavano saMpUrNa nicoDa A zAstramAMthI zodhI kADhayo ane pharamAvyuM keH- cha samayasAra to dvitIya zrutaskaMdhanuM sarvotkRSTa sarvocca AgamonuM paNa Agama che. D samayasAra to siddhAMta ziromaNi-advitIya ajoDa cakSu ne AMdhaLAnI AMkha che. e samayasAra to saMsAra viSavRkSane chedavAnuM amogha zAstra che. samayasAra to kuMdakuMdAcAryathI koI evuM zAstra banI gayuM. jagatanA bhAgya ke AvI cIja bharatakSetramAM rahI gaI. dhanyakALa ! @ samayasAranI eka eka gAthA ne AtmakhyAti TIkAe AtmAne aMdarathI DolAvI nAkhyo che. samayasAranI AtmakhyAti jevI TIkA digaMbaramAM paNa bIjA koI zAstromAM nathI. enA eka eka padamAM keTalI gaMbhIratA, kholatAM kholatAM pAra na Ave evI vAta aMdara che. samayasAra to satyanuM udghATana che. bhAratanuM mahAratna che. D samayasAra jenA thoDA zabdomAM bhAvonI adbhuta ne agAdha gaMbhIratA bharelI che. O samayasAra to bharatakSetrano pravacanano sarvotkRSTa bAdazAha che. A sAra zAstra kahevAya. D samayasAra to jagatanA bhAgya, samayasArarUpI bheTaluM jagatane ApyuM. svIkAra nAtha ! have svIkAra ! bheTa paNa de, e paNa svIkAre nahIM ? samayasAra to vairAgyapre2ka 5ramArtha svarUpane banAvanAra vItarAgI vINA che. samayasAramAM to amRtacaMdrAcArye ekalA amRta reDayA che amRta vahevarAvyA che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ III samayasAra siddhi bhAga-4 che samayasAra ekavAra sAMbhaLIne ema na mAnI levuM ke ApaNe sAMbhaLyuM che. ema nathI bApu! A to pra. vacanasAra che eTale AtmasAra che vAraMvAra sAMbhaLavuM. samayasAra bharatakSetranI chellAmAM chellI ane UMcAmAM UMcI sattane prasiddha karanArI cIja che. bharatakSetramAM sAkSAta kevaLajJAnano sUrya che. samayasAre kevaLInA viraha bhUlAvyA che. che samayasAranI mULabhUta eka eka gAthAmAM gajaba gaMbhIratA pAra na paDe evI cIja che. eka eka gAthAmAM hIrAmotI TAMkelA che. che samayasAramAM to siddhanA bhaNakArA saMbhaLAya che. zAzvata astitvanI dRSTi karAvanAruM paramahitArtha zAstra che. samayasAra e to sAkSAta paramAtmAnI divyadhvani, traNa lokanA nAthanI A divyadhvani che. AvA apUrva samayasAramAMthI pU. gurudevazrIe potAno nija samayasArarUpI zuddhAtmAne anubhavIne pharamAvyuM ke AtmA AnaMdano pahADa che. jJAyaka to mITho maherAmaNa AnaMdano gaMja ne sukhano samudra che. nyAyono nyAyAdhIza che. dharmano dhodha evo dharmI che. dhruva pravAha che. jJAnanI dhArA che. traNa lokano nAtha caitanyavRkSa amRtaphaLa che. vAstavika vastu che. sadAya vikalpathI virAma ja evo nirvikalpa jeno mahimA che evo dhruvadhAma dhruvanI dhakhatI dhagaza che. bhagavAna AtmA ciMtAmaNi ratna, kalpavRkSa ne kAmadhenu che. caitanya camatkArI vastu che. anaMta guNonuM godAma-zaktionuM saMgrahAlaya ne svabhAvano sAgara che. sanAtana digaMbara munioe paramAtmAnI vANIno dhodha calAvyo che. jainadharma saMpradAya vADo gaccha nathI vastunA svarUpane jaina kahe che. pU. gurudevazrIe zAstranA artha karavAnI je pAMca prakAranI paddhati zabdArtha, matArtha, AgamArtha, nayArtha ne bhAvArtha che te apanAvIne kayAM kaI apekSAe kathana karavAmAM AvyuM che tenuM yathArtha jJAna ApaNane mumukSu samudAyane karAvyuM. A pravacanagaMgAmAM ghaNA AtmArthIo potAnA nija svarUpane pAmyA, ghaNA svarUpanI nikaTa AvyA ne A vANInA bhAvo grahaNa karIne ghaNA AtmArthIo jarUra Atmadarzana pAmaze ja. tenI niraMtara amRta jharatI vANImAM ja temanI asAdhAraNa pratibhAno khyAla Ave che. pU. gurudevazrI samayasAramAM pharamAve che ke samayasAra be jagyAe che eka potAno zuddhAtmA che te samayasAra che ne utkRSTa nimittapaNe samayasArajI zAstra che. A zAstramAM potAno nija samayasArarUpI zuddhAtmA batAvavAmAM Avyo che. eka eka gAthAnA artha karatAM pU. gurudevazrI evA bhAvavibhora thaI jAya che ke temAMthI tene nIkaLavuM muzkela paDe che. pU. bahenazrI caMpAbahena vacanAmRtamAM pU. gurudevazrI vize pharamAve che ke pU. gurudevazrInuM dravya to alaukika ne maMgaLa che. temanuM zrutajJAna ne vANI AzcaryakArI che. teozrI maMgaLamUrti, bhavodadhi tAraNahAra ne mahimAvaMta guNothI bharelA che. temaNe cAre bAjuthI muktino mArga prakAzyo, temano apAra upakAra che te kema bhUlAya? pU. gurudevazrIne tIrthakara jevo udaya varte che. pU. gurudevazrIe aMtarathI mArga prApta karyo
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 bIjAne mArga batAvyo tethI temano mahimA Aje to gavAya che paraMtu hajAro varSo sudhI paNa gavAze. pU. bena zAMtAbena pharamAve che ke jema mahAvidehakSetramAM tIrthaMkara paramAtmAno sAkSAt upakAra che tevI ja rIte bharatakSetramAM pU. gurudevazrIno eTalo ja upakAra che kAraNa ke je bhavano aMta tIrthaMkaradevanI samIpamAM na Avyo te bhavano aMta jemanA pratApe thAya te paramakRpALu sadgurudevane atyaMta bhaktithI vAraMvAra namaskAra ho. namaskAra ho. pU. nihAlacaMdrajI sogAnI ke jeone pU. gurudevazrInuM eka ja pravacana sAMbhaLatA bhavanA abhAvarUpa samyagdarzananI prApti sonagaDha suvarNapUrI mukAme thaI. teo pharamAve che ke pU. gurudevanA eka kalAkanA pravacanamAM pUrepUrI vAta AvI jAya che. badhI vAtano khulAso pU. gurudevazrIe taiyAra karI Apyo che tethI koI vAta vicAravI paDatI nathI. nahiM to sAdhaka hoya to paNa badhI taiyArI karavI paDe. zrI sImaMdhara kuMdakuMda kahAna AdhyAtmika TrasTa" nI racanA sva. caMdulAla khImacaMda mahetAnA smaraNArthe bena sarojabena caMdulAla mahetA parivAra rAjakoTa dvArA karavAmAM AvI che. A TrasTanI pravRttimAM pU. gurudevazrInA pravacano prakAzita karavAnuM kArya karavAmAM Avaze. A parivArane AdaraNIya pU. zrI lAlacaMdabhAI modI-rAjakoTa dvArA ja AdhyAtmika mArgamAM pravezanI preraNA tathA AdhyAtmika mahAmaMtronuM rasapAna thayuM hoya A parivAra temano atyaMta RNI che. pU. lAlacaMdabhAI haMmezA A parivArane kahetA ke tamo badhA pU. gurudevazrInA bhavabhramaNano thAka UtAranArA mULattvane sAMbhaLI ne samajo. teozrI pharamAvatA ke tane "jANanAro jaNAya che kharekhara para jaNAtuM nathI" tema ame jANIe chIe, have to svIkAra karI le. AvA AvA ghaNA mahAmaMtro jemAM bAra aMgano sAra bharelo che tevA mahAmaMtro tathA pU. bhAIzrInI adhyAtmanI sUkSma siddhAMtika sacoTa zailIthI ja A parivAra adhyAtmamAM otaprota thayo hoya teozrIno atyaMta AbhArI che. AvA apUrva anupama zrI samayasArajI zAstranI kartA-karma adhikAranI 69 thI 93 gAthA tathA te uparanA zloko upara pU. gurudevazrInA 19 mI vakhatanA saLaMga pravacano naM. 144 thI 187 samayasAra siddhi bhAga-4mAM akSaraza: prakAzita karavAmAM AvyA che. A pravacanomAMnA 11 hindI pravacanone gujarAtImAM bhASAMtara karI prakAzita karavAmAM AvyA che. bhASAMtara zrI devazIbhAI cAvaDA dvArA thayela che. tathA pU. gurudevazrInA pravacanomAM jyAM jyAM AhAhA! zabda che te peregrApha pUro thaye ja levAmAM Avela che. pU. gurudevazrIe jAherasabhAmAM samayasAra 19 vakhata vAMcyuM ane khAnagImAM to seMkaDo vakhata vAMcyuM che. ane aMdaramAM to temane AmAM keTalo mAla dekhANo haze. koIvAra doDha varSa koIvAra be varSa koIvAra aDhI varSa tema 19 vakhata 45 varSamAM jAheramAM vAMcyuM che. A pravacano pU. gurudevazrInI 45 varSanI sonagaDha suvarNapUrImAM thayelI sAdhanAnA nicoDarUpa mAkhaNa che. jema jema jJAnInI jJAna sthiratA vRddhigatta thatI jAya che tema tema
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 ekane eka gAthAnA pravacana paNa karI levAmAM Ave to navA navA bhAvo Ave che. tethI ja 18 mI vAranA pravacano prakAzita thayA hovA chatAM A aMtima pravacano prakAzita karavAno bhAva Avela che. ToTala 487 pravacano 1 thI 11 bhAgamAM kramabaddha zaMkhalArUpe prakAzita thaze. pU. gurudevazrI pharamAve che ke pAMcamAM ArAnA cheDA sudhI je koI jIva samyagdarzana pAmaze tene A vItarAganI vANI nimitta thaze. A vANI sIdhI sImaMdhara bhagavAnanI vANI che. AmAM eka akSara phare to badhuM pharI jAya. A samagra pravacano pU. gurudevazrInI sI. DI. uparathI akSaraza: UtAravAmAM AvelA che. tyArabAda jyAM jyAM jarUra paDe tyAM kauMsa karI vAkyo pUrA karelAM che. TeIpa uparathI UtarAvavAnuM kArya tathA tene ceka karavAnuM kArya AtmArthI bhAIzrI DaoN. devendrabhAI ema. dozI-surendranagara dvArA thayela che. bhASA tathA vyAkaraNa zuddhi zrI devazIbhAI cAvaDA-rAjakoTa dvArA thayela che tyArabAda samagra pravacano pharIthI sI. DI. uparathI sAMbhaLI ceka karI saMpUrNa prUpharIDiMganuM kArya zrI cetanabhAI mahetA-rAjakoTa dvArA pUrNa thayela che. te badala saMsthA sarveno AbhAra mAne che. A pravacanonAM prakAzanamAM kAMI kSati na rahe te mATe amoe vAraMvAra pravacano sAMbhaLI lakhANa zuddhi karI che chatAM koIpaNa kSati rahI hoya to te amAro doSa che te badala amo kSamA cAhIe chIe. samayasAra siddhi" bhAga-4nA pravacanonuM samagra komyuTarAIjhaDa TAIpaseTiMganuM kArya zrI nilezabhAI tathA zrI devAMgabhAI vArIyA-rAjakoTa dvArA tathA pustaka prinTiMga bAIDiMganuM saMpUrNa kArya zArpa ophaseTavALA zrI dharmezabhAI zAha-rAjakoTa dvArA tathA kalara peIjanuM kAma DoTa eDavALA zrI kamalezabhAI somapurA-rAjakoTa dvArA thayuM hoya saMsthA temano AbhAra mAne che. pU. gurudevazrIe A paMcamakALamAM amRta varasAvyA che. adhyAtmanI helI varasAvI mokSanA mAMDavA ropyA che. AvA ati apUrva mArmika zAstranI gAthAonA khUba ja saraLa bhASAmAM AcAryonA gUDhabhAvone rajU karI mumukSu jagata upara apUrva upakAra karyo che. "bhagavAna AtmA" kahIne pratyeka jIvane vItarAgI karuNAthI saMbodhana karanAra pU. gurudevazrI ama bALakonA anaMta anaMta upakArI dharmapitA che. basa temano upakAra to ApaNe sau temaNe batAvelA zuddhAtmAnuM rasapAna karIne ja vALI zakIe. samayasAra siddhi bhAga-4 mATe eka mumukSu bhAI taraphathI sahyoga prApta thayela che te badala TrasTa temano AbhAra mAne che. A pustaka http://www.AtmaDharma.com para mUkela che. TrasTI zrI sImaMdhara kuMdakuMda kahAna AdhyAtmika TrasTa rAjakoTa ////////////////
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA/kalaza naM. zloka-46 gAthA gAthA - gAthA - 71 gAthA - 69/70 zloka - 47 - 72 73 gAthA - 74 pravacana naM. 144 144 145 146 147 147 148 149 149 150 151 152 153 154 155 155 156 anukramaNikA :) tArIkha 157 158 159 (1) 24/11/78 24/11/78 25/11/78 26/11/78 27/11/78 27/11/78 28/11/78 29/11/78 29/11/78 30/11/78 02/12/78 03/12/78 27/12/78 28/12/78 30/12/78 30/12/78 31/12/78 10/01/79 02/01/79 03/01/79 peIja naM. 1 2 8 10 13 22 31 35 36 41 51 55 57 63 71 80 90 98 109 109 116 117 120 130 132 141 149
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA/kalaza naM. pravacana naM. tArIkha peIja naM. | zloka - 48 151 159 03/01/09 151 gAthA - 75 | 154 155 159 16) 161 03/01/79 04/01/79 05/01/79 07/01/79 08/01/79 160 17 18 162 163 19O zloka - 49 163. 08/01/79 194 194 202 203 gAthA - 76 164 09/01/79 10/01/79 165 213 gAthA - 77 2020 . 221 165 10/01/79 11/01/79 166 225 gAthA - 78 229 166 | 11/01/79 23). gAthA - 79 238 167 239 12/01/79 14/01/79 168 250 bloka - 5O 2EO | 261 169 170 15/01/79 16/01/79 271 273. gAthA - 80 thI 82 gAthA - 83. 170 16/01/79 274 285 171 | 17/01/79 286
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA/kalaza naM. gAthA - gAthA - 85 84 gAthA - 86 zloka - 51 zloka - 52 zloka - 53 zloka - 54 zloka - 55 zloka - 56 gAthA gAthA - 87 - 88 pravacana naM. 172 - 172 173 173 173 174 175 175 175 - 175 176 176 176 177 177 177 178 (3) tArIkha 18/01/79 18/01/79 19/01/79 19/01/79 19/01/79 21/01/79 22/01/79 22/01/79 22/01/79 22/01/79 23/01/79 23/01/09 23/01/79 24/01/79 24/01/79 24/01/79 25/01/79 peIja naM. 297 299 300 310 312 313 322 323 324 335 337 337 342 342 348 349 349 358 358 359 360 362 367 367 369 300 374 374
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA/kalaza naM. gAthA gAthA gAthA - - - 89 90 - 91 gAthA - 92 gAthA 93 pravacana naM. 178 179 180 181 182 - 182 183 184 185 186 187 (4) tArIkha 25/01/79 26/01/79 28/01/79 29/01/79 30/01/79 30/01/79 31/01/79 01/02/79 02/02/79 04/02/79 05/02/79 peIja naM. 384 385 388 401 402 413 414 427 435 436 440 451 463 464 475 484
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( zrI samayasArajI stuti (harigIta) saMsArI jIvanAM bhAvamaraNo TALavA karuNA karI, saritA vahAvI sudhA taNI prabhu vIra! te saMjIvanI; zoSAtI dekhI saritane karuNAbhInA hRdaye karI, munikuMda saMjIvanI samayaprAbhUta taNe bhAjana bharI. (anupa) kuMdakuMda racyuM zAstra, sAthiyA amRte pUryA, graMthAdhirAja!tArAmAM bhAvo brahmAMDanA bharyA. (zikhariNI) aho ! vANI tArI prazamarasa-bhAve nItaratI, mumukSune pAtI amRtarasa aMjali bharI bharI; anAdinI mUcha viSa taNI tvarAthI UtaratI, vibhAvethI thaMbhI svarUpa bhaNI doDe pariNati. (zArdUlavikriDita) tuM che nizcayagraMtha bhaMga saghaLA vyavahAranA bhedavA, tuM prajJAchINI jJAna ne udayanI saMdhi sahu chedavA; sAthI sAdhakano, tuM bhAna jagano, saMdeza mahAvIrano, visAmo bhavakalAMtanA hRdayano, tuM paMtha mukti taNo. (vasaMtatilakA). suSya tane rasanibaMdha zithila thAya, jAye tane hRdaya jJAnI taNAM jaNAya; tuM rucatAM jagatanI ruci ALase sau, tuM rIjhatAM sakalajJAyakadeva rIjhe. (anuSTrapa) banAvuM 5tra kuMdananAM, ratnonA akSaro lakhI; tathApi kuMdasUtronAM aMkAye mUlya nA kadI.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI sadgurudeva-stuti | (harigIta) saMsArasAgara tAravA jinavANI che naukA bhalI, jJAnI sukAnI maLyA vinA e nAva paNa tAre nahIM; A kALamAM zuddhAtmajJAnI sukAnI bahu bahu dohyalo, muja puNyarAzi phaLyo aho! gurukahAna tuM nAvika maLyo. (anuSTrapa) aho ! bhakta cidAtmAnA, sImaMdhara-vIra-kuMdanA ! bAhyAMtara vibhavo tArA, tAre nAva mumukSunA. (zikhariNI) sadA draSTi tArI vimaLa nija caitanya nIrakhe, ane jJAtimAMhI darava-guNa-paryAya vilAse; nijAlaMbIbhAve pariNati svarUpe jaI bhaLe, nimitto vahevAro ciThThana viSe kAMI na maLe. (zArdUlavikrIDita) haiyuM "sat sat jJAna jJAna" dhabake ne vajavANI chUTe, je vaje sumumukSu sattva jhaLake; paradravya nAto tUTe; - rAgadveSa ruce na, jaMpa na vaLe bhAveMdrimAM-aMzamAM, TaMkotkIrNa akaMpa jJAna mahimA hRdaye rahe sarvadA. (vasaMta tilakA) nitye sudhAjharaNa caMdra! tane namuM huM, karuNA akAraNa samudra ! tane namuM huM; he jJAnapoSaka sumegha ! tane namuM huM, A dAsanA jIvanazilpI! tane namuM huM. (stragdharA). UMDI UMDI, UMDethI sukhanidhi satanA vAyu nitye vahetI, vANI cinyUrti! tArI ura-anubhavanA sUkSma bhAve bharelI; bhAvo UMDA vicArI, abhinava mahimA cittamAM lAvI lAvI, khoyeluM ratna pAmuM-manoratha manano; pUrajo zaktizALI !
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ paramAtmane nmH| zrImadbhAgavakuMdakuMdAcAryadevapraNIta zrI samayasAra - 2 - kirtA-karma adhikArI ( zloka - 46 atha jIvAjIvAveva kartRkarmaveSeNa prvishtH| (manvIntA) eka: kartA cidahamiha me karma kopAdayo'mI ityAjJAnAM zamayadabhitaH krtRkrmprvRttim| jJAnajyotiH sphurati paramodAttamatyantadhIraM sAkSAtkurvanirupadhipRthagdravyanirbhAsi vishvm||6|| kartAkarmavibhAvane, meTI jJAnamaya hoya, karma nAzI zivamAM vase, namuM teha, mada khoya. prathama TIkAkAra kahe che ke "have jIva-ajIva ja eka kartAkarmanA veze praveza kare che. jema be puruSo mAMhomAMhe koI eka svAMga karI nRtyanA akhADAmAM praveza kare tema jIva-ajIva bane eka kartAkarmano svAMga karI praveza kare che ema ahIM TIkAkAre alaMkAra karyo che. have prathama, te svAMgane jJAna yathArtha jANI le che te jJAnanA mahimAnuM kAvya kahe che - zlokArdhaH- [36] A lokamAM [gadarid]huM caitanyasvarUpa AtmA to[iva: rtA ] eka kartA chuM ane [ na hopaviya:] A krodhAdi bhAvo [ me varSa ] mArAM karma che" [ti jJAnAM varturmapravRttima]evI ajJAnIone je kartAkarmanI pravRtti che tene [ mita: samaya] badhI taraphathI zamAvatI (maTADatI) [ jJAnajyoti:] jJAnajyoti[purati]
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 samayasAra siddhi bhAga-4 skurAyamAna thAya che. kevI che te jJAnajyoti ?[ parama-3vAttam ] je 52ma udAtta che arthAt koIne AdhIna nathI,[ atyantadhIra ] je atyaMta dhIra che arthAt koI prakAre AkuLatArUpa nathI ane [nirupadhi-pRtha dravya-nirmAsi] 52nI sahAya vinA judAM judAM dravyone prakAzavAno jeno svabhAva hovAthI [vizvam sAkSAt rval] je samasta lokAlokane sAkSAt kare che-pratyakSa jANe che. bhAvArtha:- Avo jJAnasvarUpa AtmA che te, 52dravya tathA 52bhAvonA kartApaNArUpa ajJAnane dUra karIne, pote pragaTa prakAzamAna thAya che. 46. pravacana naM. 144 zloka-46 tA.24/11/78 zukravA2 kArataka vada-9 zrI samayasAra, chellA bola che. hindI thoDuMka cAlaze. jIva-ajIva anAdi saMyoga milai lakhi mUMDha na Atama pAvaiM, samyak bheda-vijJAna bhaye budha bhinna gaThe nijabhAva sudAC, zrI guruke upadeza sUnairu bhale dina pAya ajJAna gamAvaiM, te jagamAMhi mahaMta kahAya vaSa~ ziva jAya sukhI nita thAyeM, jIva-ajIva adhikAra pUro karyo che. jIva-ajIva anAdi saMyoga. bhagavAna 52ma jJAyakabhAva, evo je pAriNAmika svabhAvabhAva-enI sAthe ajIvano nimittano saMyoga che. anAdi saMyoga mile, ene lakhI jANIne, rAga-dveSa bheda Adino saMyoga lakhIne 'mUMDha na Atama pAvai' be saMyogane dekhe paNa juduM dekhato (nathI ), mUMDha na Atama, Atama 52masvabhAvabhAva pAriNAmikabhAva, dravyabhAva, svabhAvabhAva ene e na jANI zake, karma ne rAga ne bheda ne e saMyogI cIja che. AhAhA ! e ajIvano saMyoga che e, ene jotAM bhinna AtmA bhagavAna zuddha caitanya ene e joto nathI. samyak bheda vijJAna bhaye, samyak bhedavijJAna rAga, dayA, dAnanA rAga, karma, ane bheda enAthI samyak bhedavijJAna-bhaye, samyak eTale satya bhedavijJAna, khyAlamAM Ave ke A rAga che ema nahIM. AhAhA....! aMtaranA zAyakabhAvane pakaDI ane 52thI bhedajJAna kare to budha bhinna gaDhe. to jJAnI AtmAne judo gaDhe, AhAhA ! samyak bhedavijJAna bhaye budha, dharmI jJAnI bhinna gaanijabhAvanijabhAva, 52ma svabhAvabhAva tene potAnA sudAdvai-dAva pecathI nijane pakaDe. 'zrI guru upadeza sUnai' zrI guruno A upadeza che ema kahevuM che, ene bheda pADIne svabhAvane pakaDavo e upadeza che. sau bhale dina pAya evo svakALane prApta karatAM sau bhale dina pAya. aho ! ajJAna gamAvai, te jagamAhiM mahaMta kahAya. te jagatamAM mahAtmA athavA mahaMta kahevAmAM Ave che. varse ziva jAya zivamAM jAya mokSamArgamAM 'sukhI nita thAyai' mokSa thaIne sukhI nita thAya. A jIva adhikAra pUro thayo. A samayasAranI zrImad bhagavakuMdakuMdAcAryadeva praNIta zrI samayasA2 52mAgamanI zrImad amRtacaMdrAcAryadeva viracita AtmakhyAti nAmanI TIkA jIva ajIvano prarUpaka pahelo aMka
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-46 samApta thayo. pahelo bhAga thayo jIva ajIva adhikArano. ekamAM jIva che ne ekamAM ajIva che bene bhego karIne (have bIjo kartA-karma) kartA-karma vibhAvane, meTI jJAnamaya hoya, karma nAzI zivamAM vase, namuM teha, mada khoya. AtmA kartA ane vikArI pariNAma athavA dravyakarma, bhAvakarma ne dravyakarma e enuM kArya e meTI, bhAvakarma ne dravyakarma mAruM kArya ne huM kartA e mithyAtvabhAva che. AhAhA!meTI jJAnamaya hoya, jJAnasvarUpamaya tarUpe abheda jJAnane ja anubhave, karma nAzI zivamAM vase, e karmano nAza karI mokSa nAma nirupadrava kalyANa pariNati purI temAM vase, "namuM tehu mada khoya" -evA paramAtmAne abhimAna choDIne, mada khoya-nirmAnapaNe ema kahe che. paramAtmAne choDIne, huM evA bhagavaMtane jeNe AtmA jJAnamaya prApta karyo, karmano nAza karyo evA bhagavAnane namana karuM chuM nirmAnapaNe, garva choDIne, eTale mAna choDIne, e TIkA (gujarAtI) A hindI karanAra emanI A TIkA mAMgalika che. prathama TIkAkAra kahe che jIva-ajIva eka kartA karmanA veze. jIva ne ajIva jANe kartA AtmA ane karma rAgAdi karmaAdi eno eka bhekha laIne raMgabhUmimAM Ave che, praveza kare che, jema be puruSo mAMho mAMhe koI eka ja svAMga karI nRtyanA akhADAmAM praveza kare, tema jIva-ajIva banne eka kartAkarmano svAMga karI, AtmA kartA ane rAga Adi ajIva ke karmajaDa eno svAMga karI praveza kare che. kartAkarmano svAMga karI praveza kare che ema ahIM TIkAkAre alaMkAra karyo che. have e svAMgane jJAna yathArtha jANI le che. jJAnanA mahimAnuM varNana kAvya kahe che - ekaH kartA cidahamiha me karma kopAdayo'mI ityajJAnAM zamayadabhita: krtRkrmprvRttim| jJAnajyoti sphurati paramodAttamatyantadhIraM sAkSAtkurvannirupadhipRthagdravyanirbhAsi vishvm||46|| A lokamAM huM caitanya svarUpa AtmA to eka kartA chuM ane A krodhAdi bhAvo mAruM kAma che ema ajJAnI anAdithI mAne che. AhAhA! bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAna-svarUpa enuM karma to jJAna ne AnaMda e karma che. jJAna-AnaMda enuM karma ene choDIne huM kartA ane e rAgAdi puNya-pApanA bhAva ne jaDa karma e mAruM kArya e ajJAna che. krodhAdi bhAvo te mArAM karma che, "Iti ajJAnAM kartakarmapravRttim karoti" ema ajJAnInI kartAkarmanI pravRtti. huM eka AtmA eka ema lIdhuM che ne? AtmA to eka kartA, huM ekalo kartA. rAgano, karmano huM ekalo kartA, ekalo bIjo eno kartA ne huM kartA nahIM ema nahIM, huM eka ja kartA. AhAhA ! zuM kahyuM che? huM AtmA, krodha zabda vikAra, vikArI bhAvano huM ekalo kartA chuM. vikArI bhAva vikArathI thayo che ne huM kartA nathI ema nahIM, ema ajJAnI mAne che. AhAhAhA ! AmAM ekalo vikAra lIdho che, arthamAM dravyakarma beya lIdhA che. olAe to ekaluM jaDa lIdhuM che, kaLaza TIkAkAre karma jaDa lIdhuM che. ahIM
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 vikAra lIdho che, parama adhyAtma taraMgiNImAM dravyakarma, bhAvakarma beya lIdhAM che paNa e to eka che tyAM bIjAM hoya che. eTale e zuM kahe che? ke huM eka AtmA, eka rAgAdino huM eka kartA chuM. rAgAdino kartA para ne huM kartA nahIM ema nahIM. AhAhA! rAga, dayA, dAna, puNya-pApanA bhAva eno huM eka kartA, huM mArAM jJAnano kartA ne eno kartA para ema nahIM, ema ajJAnI mAne che. AvI vAta che bahu jhINI ! zabda Ama che ne? "eka kartA" e zabda paDyo che ne? eno artha ? ke rAga, puNya-pApa e bIjI cIja che ane huM AtmA bIjI cIja chuM ema na mAnatAM, huM eka AtmA ja vikArano kartA chuM. vikArano kartA para ne huM akartA ema nahIM. huM ekalo vikArano kartA chuM. vikArano kartA para ne huM eno jANanAra-dekhanAra ema na mAnatAM, AvI vAta che, huM eka caitanyamUrti bhagavAna ! ene I khabara nathI paNa huM eka A vikArano, huM eka Ano kartA, huM eka jaDa karmano kartA, jaDa karmano kartA karma ane huM kartA nahIM ema nahIM. samajANuM kAMI? AvI vAtuM jhINI che. AhAhAhA! Ama saMyoge che bheda rAgAdi saMyoge to che tethI saMyogano huM ekalo kartA chuM, saMyogI cIjono saMyoga kartA ne huM kartA nahi ema nahIM, ema ajJAnI mAne che. AhAhA! A lokamAM huM caitanya svarUpa AtmA,"aham ci' che ne? "aham ci' to eka kartA huM, kono? puNya ne pApa krodhAdi, AMhI krodha kema lIdho? ke svabhAvanI ruci nahIM ane vikAranI ruci che ene svabhAva pratye krodha thayo che, AvuM che. ane uttama kSamAAdithI viruddha e krodha che ne? evA krodha Adi mAna, mAyA, lobha, eno huM ekalo kartA chuM. ema ajJAnI mAne che. huM eno jANanAro-jANavAnuM mAruM karma, kArya ane e rAganuM kArya paranuM ema e mAnato nathI. AvI vAta che. huM caitanyasvarUpa AtmA cit che ne cida, huM cit svarUpa AtmA eka ja kartA chuM, vikArano, jaDano, karmano huM eka kartA chuM ane A krodhAdibhAvo mArAM kArya che. e krodhAdibhAva e jaDa kartA ne tenuM kArya ema na mAnatAM, huM eka ja eno kartA chuM be nahIM vacce. AvuM je ajJAna e parano kartA mAne che. AhA ! "amI" amI eTale A. 'A' vidhamAna che krodhAdi ema kahe che, ne ? olo "ahama" A "amI' A. huM caitanya AtmA amIA. vikArIbhAva krodha, mAna Adi mArAM kArya che. "Iti ajJAnAM kartakarmapravRttim" evI ajJAnIone kartAkarmanI pravRtti che. e vikAra bhAva saMyogI che, e svabhAvabhAva nathI, chatAM e svabhAva mAro AtmA e vikArIbhAvano huM ekalo kartA chuM. vikArIbhAva e mAruM kArya che, ema ajJAnI mAne che. kharekhara to vikArIbhAva tenuM jANavuM e mAruM kArya che. AvI vAta che. bhagavAna AtmAnuM kArya to jANavuM dekhavuM e enuM kArya che ane rAgAdi kArya to e karmanuM kArya che paranuM ajIvanuM, ema na mAnatAM huM eka ja eno kartA chuM, be nahiM. (ema ajJAnI mAne che) AhAhA! AvuM jhINuM che. evI kartAkarmanI pravRtti pariNAmamAM tene have basa tyAM rahI gayuM. "abhitaH zamaya" badhI taraphathI zamAvatI (maTADatI) jJAnajyoti. huM to jJAnajyoti svarUpa chuM. mAruM kArya vikAra e mAruM kArya ja nahi. mAruM kArya to vikArane aDayA vinA jANavuM dekhavuM mAruM evuM e kArya mAruM
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-46 che. vikAranA pariNAmane aDyA vinA, spardhyA vinA ane enI haiyAtI che mATe jANavAnA pariNAma ahIMyA thayA emeya nahi, mArAM jANavAnA pariNAma e mArAthI, sva ane parane jANavAnA pariNAma e mAruM kArya che ane huM eno kartA chuM. AvI vAtuM che. AhAhA! samayasAra ! tene "abhitaH" cAre bAjuthI zamAvatI, koI paDakhe paNa jJAtA rAgano kartA ema vyavahArathI nahIM ane nizcayathI nahIM ema. nizcayathI nahi paNa vyavahArathI to kharo ke nahIM kahe? kahe nA, badhI rIte parathI chUTo paDI gayo che. badhI taraphathI zamAvatI jJAnajyoti, caitanyajyoti jhaLahaLa prabhu. evA caitanyajyotinA astitvane dRSTimAM letAM, e dRSTi rAganA kartAkarmapaNe hatI, e dRSTine trikALI jJAyaka upara sthApatAM, e jJAnajyoti skurAyamAna thAya che. kartA karmamAM vikAra skurAyamAna hato. ajJAnIne kartAkarmamAM vikAra pragaTa skurAyamAna e che mAruM kArya. e jJAnajyoti thatAM, caitanyajyotinI aMtaradRSTi thatAM e jJAnajyoti skurAyamAna thAya che, te tenuM kArya che, ema kahe che. samajANuM? AhAhA! AvuM jhINuM che. AhAhA ! prabhuno mAraga che zUrAno e kAyaranA tyAM kAma nathI. AhA! zuM kahyuM e ? ema kaheto ke huM eka vikArano ekalo kartA chuM, e ajJAna hatuM. e ajJAnane cArekorathI zamAvatAM e nizcayathIye nahIM ne vyavahArathIye nahIM. huM to jJAnajyoti skurAyamAna te rAgane jANatuM jJAna, potAne jANatuM ne rAgane jANatuM e vyavahArathI, evuM jJAna skurAyamAna thAya che. e jJAnanA pariNAma te mAruM kArya ane huM kartA, AvI vAta che. arere! eNe saMsAranA uddhArano mAraga A che. AhA ! skurAyamAna thAya che. eTale zuM kahe che? zaktirUpe to hatuM, olAye ema lakhyuM che ke pAriNAmika zakti to hatI, kevaLajJAna thAya tyAre e vyaktarUpe thAya che ema lakhyuM che olA sAgare, jJAnasAgare are bhAI ! ahIMyA to jJAna svabhAva, svabhAva enuM sattva trikALI zuM hatuM ene enA upara bhedajJAnathI dRSTi paDatAM e jJAnanA pAriNAmika bhAva che enI paryAyamAM vyaktatA pragaTa thAya che. e pAriNAmika bhAva je zaktirUpa hato jJAnarUpa, vasturUpa ene rAgathI bhinna pADatAM e jJAnajyoti zaktimAMthI vyaktatAnI skUrAyamAna thaI, AMhIM skurAyamAna kahyuM ne? AhAhAhA ! ohoho! saMto tArI vAta kyAMya maLe evI nathI prabhu ane mIThI madhurI sIdhI vAta. AhAhA ! ema ke vyavahAra ratnatrayano vyavahAre to kartA chuM ne? nizcayathI nahi, ema nahiM, badhI rIte kahe che. Ama jJAnajyoti caitanyasvarUpa vastu je trikALa tene rAgathI bhinna pADatAM jyAM bhAna thayuM tyAM jJAna zaktirUpe je svabhAva hato tenI vyaktirUpe paryAya pragaTa thaI, e mAruM kArya ne huM eno kartA e to eka bhedathI e samajAvavuM che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! AvI cIja amRta bharyA che, amRtacaMdrAcArye paMcamaArAmAM, paMcamaArAnA sAdhu che. AhAhA ! AtmAne kyAM Aro che? AhAhA ! eno kyAM cheDo che Aro che eTale? AhAhAhA ! paramasvabhAvabhAva bhagavAna AtmA, rAgAdine zamAvatI e mAruM kArya nahIM. ane mAruM kArya to skurAyamAna caitanyanI zaktimAMthI pragaTa avasthA, je rAgane jANanArI ne potAne jANe
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 e mAruM kArya che. AhAhAhA ! ohoho ! kevI che jJAnajyoti? parama udAtta. parama A to udAtta, koIne AdhIna nathI. AhAhA ! ohoho ! e rAgane AdhIna nathI, e rAgane AdhIna hatI te chuTayuM emeya nathI kahe che. e to jJAnasvarUpa bhagavAna, che evI paryAyamAM parama udAtta pragaTa thaI che, koIne AdhIna nathI. atyaMta dhIra che. koI prakAre AkuLatArUpa nathI. olAmAM artha e karyo che dhIra, dhIra che, zAzvata che trikALI. bhAna AvyuM trikALInuM ema e trikALI jyoti, zAzvata che, zAzvata che. dhIra, dhIra, dhIra atyaMta dhIra che ane "nirUpadhi-pRthadravya- nirmAsi" paranI sahAya vinA, rAgAdi maMdatAnI sahAya vinA, devagurunI zAstranI sahAya vinA, AvI vAtuM che! amRtanA khajAnA kholI mukayA che. AhAhA ! bhagavAna AtmA amRtanA svabhAvathI bharelo prabhu! e atyaMta udAra che, udAtta AdhIna nathI-AkuLatA nathI. AhAhAhA ! "nirUpadhi-pRthadravya-nirmAsi" paranI sahAya vinA, nirUpadhino artha karyo, upadhi nathI eTale paranI sahAya nathI, pRththaka judA judA dravya nirmAsi, jAdAM judAM dravyone prakAzavAno jeno svabhAva. Atmadravya ane rAgAdi paradravya, ene judAM judAM prakAzavAno jeno svabhAva. AhAhAhA! vAha ! prabhu tuM kema cho ke, tAro svabhAva, tAruM svadravya ane A rAgAdi paradravya ene bhinna bhinna prakAzavAno prabhu tAro svabhAva che. AhAhA ! paranI sahAya vinA judA judA dravyone prakAzavAno, karma dravya para che, rAga para che, bhagavAna zAyakasvarUpa sva che, ema judAM judAM dravyone ahIMyA to be dravya lIdhA. rAga, puNyapApanA bhAvakarma e badhuM paradravya che, paradravya. judAM judAM dravyone paranI sahAya vinA prakAzavAno jeno svabhAva hovAthI. AhAhAhA! "vizvam sAkSAt kurvata" je samasta lokAlokane sAkSAt kare che. zrutajJAnanI paryAyamAM paNa sAkSAt kare che ane pUrNa jJAnamAM e thAya che tyAre pratyakSa sAkSAt thAya che. AhAhA ! zrutajJAnamAM paryAyamAM rAgane paradravya tarIke judAM rAkhatAM, svadravyane potAnA svabhAvamAM sthApatAM, AhAhAhA! arere! vizvane sAkSAt kurva badhA padArthane te paryAya jANavAmAM tAkAtavALI che, nIce parokSa che kevaLajJAna thatAM pratyakSa che. AhAhA ! Avo upadeza, mANasane pakaDavo kaThaNa loko(ne)bApu paNa satya ja A che bhAI. satyane koI kALa naDato nathI. e satya to satya trikALa jene kALa naDato nathI jene saMyoga naDatA nathI, jene saMyogabhAva aDatA nathI. naDatA nathI ne aDatA nathI. AhAhA ! evo caitanya svabhAvI bhagavAna skurAyamAna vizvane jANatA vizva skurAyamAna thAya che, sva ne parane jANato skurAyamAna thAya che. parano kartA hato e svaparane jANatA skurAyamAna thAya che. AhAhA ! ajJAnamAM je rAga Adino kartA hato - dayA, dAna, vrata, bhakti jAtrAno bhAva e zubha e mAruM kartavya che ema mAnato e to ajJAna che bhAI ! tane khabara nathI e be dravyano kartA thayo. tAro ane eno be thaIne tuM kartA thayo. AhAhAhA! AvI vAta che. AmAM to dhIrAnuM kAma che bhAI, eka zloka to juo A digaMbara saMto! AhAhAhA !
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-46 te hajAra varSa pahelAM thayAM che, bhagavAna pachI to paMdaraso varSa, haiM? chatAM, amRta reDayA che, digaMbara saMta ! AhAhA! eka eka akSaramAM eka-eka zabdamAM enuM vAcya alaukika che. AhAhA ! A mAMgalika karyuM, kartAkarma adhikAra zarU karatAM, je ajJAnapaNe rAga ne jaDa karmano kartA mAnato hato, mAnato hato, ethI mAne e rIte kAMI svabhAvamAM nahotuM, zuM kIdhuM I ? svabhAvamAM e mAnyatA nahotI, mAnato to e ajJAnI. rAga mAruM kArya che, vyavahA22tnatraya dayA, dAna, devaguru zAstranI zraddhA, paMcamahAvratanA pariNAma e badho rAga che, e rAga mAruM kArya che, ema e ( ajJAnI ) mAnato hato, mAnyatA e kAMI svabhAvamAM nahotI. svabhAva to e mAnyatAthI 52 bhinna che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! e eka svabhAvano kartA hato, be nahIM eka mAnato hato ajJAnI, e eka mArA svabhAvano kartA e 52no nahIM, ema jJAna sphurAyamAna thayuM ane sphurAyamAna thatAM vizvane sAkSAt karyuM. vizva nAma samasta padArtha. potAne jANyo, vizvane paNa jANyuM ema kIdhuM, je vizva nAma 52 kArya tarIke mAnato hato. e vizvane jANavA tarIke pratyakSa karyuM. AhAhA ! kaho rAjamallajI ! AvI vAtuM che. AhAhA ! ohoho ! AvI vAta to abajo rUpiyA Ape toya maLe evuM nathI. A evI cIja che. AhAhA ! atyAre to bahu ga2baDI thaI gaI che bahu garabaDI thaI che prabhu. AhAhA ! kuMdakuMdAcAryanI gAthA eno artha karavA pahelAM amRtacaMdrAcArye A mAMgalika karyuM. ghaNuM bharyuM eka kaLazamAM ghaNuM bharyuM. eka gAthAmAM ne eka padamAM ghaNuM bhare che. zrImamAM Ave che ne ? jJAnInA eka vAkyamAM anaMta Agama rahyAM che. zrImamAM Ave che, jJAnInA eka vAkyamAM anaMta anaMta Agama rahyA che. sAcI vAta che, enI khIlavaTa karatAM karatAM kartA to pAra na Ave evA bhAva bharyA che aMdara, eka eka zlokamAM ne eka eka padamAM. AhAhA ! bhAvArtha:- Avo jJAnasvarUpa AtmA che, evuM jJAnasvarUpa AtmA che. rAgano kartA che nahi, jJAnasvarUpa AtmA che. te 52dravya tathA 5rabhAvonA beya lIdhuM emAM, olAmAM kopAdaya nAkhyuM che ne pAchuM 52dravya karma Adi parabhAva-puNya-pApanA bhAva, e kartApaNAnA ajJAnane dUra karI, kema ke e to jJAna svarUpa prabhu che, e 52dravya ane rAgAdinA kartApaNAne dUra karI, pote pragaTa prakAzamAna thAya che, paryAyamAM prakAzamAna thAya che. zaktirUpe to hato paNa paryAyamAM pragaTa prakAzamAna thAya che. samyagdarzanajJAnamAM prakAzamAna thAya che ane pUrNa kevaLajJAnamAM prakAzamAna thAya che. AhAhA ! AkaruM kAma bahu bApu. : hR (5)
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 ( 2 // - 58-70 HTTPTYPTrrrrrry jAva Na vedi visesaMtaraM tu AdAsavANa doNhaM pi| aNNANI tAva du so kohAdisu vaTTade jiivo||69|| kohAdisu vaTuMtassa tassa kammassa saMcao hodi| jIvassevaM baMdho bhaNido khalu svvdrisiihiN||70|| yAvanna vetti vizeSAntaraM tvaatmaasrvyordvyorpi| ajJAnI tAvatsa krodhAdiSu vartate jIvaH / / 69 / / krodhAdiSu vartamAnasya tasya karmaNaH saJcayo bhvti| jIvasyaivaM bandho bhaNita: khalu srvdrshibhiH||70|| yathAyamAtmA tAdAtmyasiddhasambandhayorAtmajJAnayoravizeSAdredama pazyannavizaGkamAtmatayA jJAne vartate,tatra vartamAnazca jJAnakriyAyAH svabhAvabhUtatvenA-pratiSiddhatvAjjAnAti, tathA saMyogasiddhasambandhayorapyAtmakrodhAdyAsavayoH svayamajJAnena vizeSamajAnan yAvadbhedaM na pazyati tAvadazaGkamAtmatayA krodhAdau vartate, tatra vartamAnazca krodhAdikriyANAM parabhAvabhUtatvAtpratiSiddhatve'pi svabhAvabhUtatvAdhyAsAtkrudhyati rajyate muhyati ceti| tadatra yo'yamAtmA svayamajJAnabhavane jJAnabhavanamAtrasahajodAsInAvasthAtyAgena vyApriyamANa: pratibhAti sa kartA; yattu jJAnabhavanavyApriyamANatvebhyo bhinnaM kriyamANatvenAntarutplavamAnaM pratibhAti krodhAdi ttkrm| evamiyamanAdirajJAnajA krtRkrmprvRttiH| evamasyAtmana: svayamajJAnAtkartRkarmabhAvena krodhAdiSu vartamAnasya tameva krodhAdivRttirUpaM pariNAma nimittamAtrIkRtya svayameva pariNamamAnaM paudgalikaM karma snycymupyaati| evaM jIvapudgalayo: parasparAvagAhalakSaNasambandhAtmA bandhaH sidhyet| sa cAnekAtmakaikasantAnatvena nirastetaretarAzrayadoSa: kartRkarmapravRttinimittasyAjJAnasya nimittm| have, jyAM sudhI A jIva AsavanA ane AtmAnA vizeSane (taphAvatane) jANe nahi tyAM sudhI te ajJAnI rahyo thako, AsavomAM pote lIna thato, karmono baMdha kare che ema gAthAmAM kahe che - AtmA ane Asrava taNo jyAM bheda jIva jANe nahIM, krodhAdimAM sthiti tyAM lagI ajJAnI evA jIvanI. 69. jIva vartatAM krodhAdimAM saMcaya karamano thAya che, sahu sarvadarzI e rIte baMdhana kahe che jIvane. 70. PuthArtha:- [ jIva: ] 04 [ yAvat ] bhyAM sudhA [ AtmAsravayoH dvayoH api tu]
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. AtmA ane Asava-e bannenA [ vizeSAntaraM]taphAvata ane bhedane [na veri] jANato nathI [tAvat]tyAM sudhI[sa:]n[ ajJAna] ajJAnI rahyo thako [oghAviSa] krodhAdika AsavomAM [vartata] pravarte che; [ krodhAviSa] krodhAdikamAM [vartamAna ta] vartatA tene [ varmA:] karmano [ sarcaya:] saMcaya [ mavati] thAya che. [ rava7] kharekhara [a] A rIte [nIvarA] jIvane [vazva:] karmono baMdha [sarzifma:] sarvazadevoe [ maLata:] kahyo che. TIkA - jema A AtmA, jemane tAdAbhyasiddha saMbaMdha che evAM AtmA ane jJAnamAM vizeSa (taphAvata, judAM lakSaNo) nahi hovAthI temano bheda (judApaNuM) nahi dekhato thako, niHzaMka rIte jJAnamAM potApaNe varte che, ane tyAM ( jJAnamAM potApaNe) vartato te, jJAnakriyA svabhAvabhUta hovAne lIdhe niSedhavAmAM AvI nathI mATe, jANe che-jANavArUpa pariName che, tevI rIte jyAM sudhI A AtmA, jemane saMyogasiddha saMbaMdha che evA AtmA ane krodhAdi AsavomAM paNa, potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, vizeSa nahi jANato thako temano bheda dekhato nathI tyAM sudhI niHzaMka rIte krodhAdimAM potApaNe varte che, ane tyAM (krodhAdimAM potApaNe) vartato te, joke krodhAdi kriyA parabhAvabhUta hovAthI niSedhavAmAM AvI che topaNa te svabhAvabhUta hovAno tene adhyAsa hovAthI, krodharUpa pariName che, rAgarUpa pariName che, moharUpa pariName che. have ahIM, je A AtmA potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, "jJAnabhavanamAtra je sahaja udAsIna (jJAtAdeSTAmAtra) avasthA teno tyAga karIne ajJAnabhavanavyApArarUpa arthAt krodhAdivyApArarUpa pravartatI pratibhAse che te kartA che; ane jJAnabhavanavyApArarUpa pravartanathI judAM, je kriyamANapaNe aMtaraMgamAM utpanna thatAM pratibhAse che, evAM krodhAdika te, (te kartAnAM) karma che. A pramANe anAdi kALanI ajJAnathI thayelI A (AtmAnI) kartAkarmanI pravRtti che. e rIte potAnA ajJAnane lIdhe kartAkarmabhAva vaDe krodhAdimAM vartatA A AtmAne, te ja krodhAdinI pravRttirUpa pariNAmane nimitta mAtra karIne pote potAnA bhAvathI ja pariNamatuM paulika karma ekaThuM thAya che. A rIte jIva ane pudgalano, paraspara avagAha jenuM lakSaNa che evA saMbaMdharUpa baMdha siddha thAya che. anekAtmaka hovA chatAM (anAdi) eka pravAha5Ne hovAthI jemAMthI itaretarAzraya doSa dUra thayo che evo te baMdha, kartAkarmanI pravRttinuM nimitta je ajJAna tenuM nimitta che. bhAvArtha- A AtmA, jema potAnA jJAnasvabhAvarUpa pariName che tema jyAM sudhI krodhAdirUpa paNa pariName che, jJAnamAM ane krodhAdimAM bheda jANato nathI, tyAM sudhI tene kartAkarmanI pravRtti che; krodhAdirUpa pariNamato te pote kartA che ane krodhAdi tenuM karma che. vaLI anAdi ajJAnathI to kartAkarmanI pravRtti che, kartAkarmanI pravRttithI baMdha che ane te 1. bhavana = thavuM te; pariNamavuM te; pariNamana. 2. kriyamANa = karAtuM hoya te.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 samayasAra siddhi bhAga-4 baMdhanA nimittathI ajJAna che; e pramANe anAdi saMtAna (pravAha) che, mATe temAM itaretaraAzraya doSa paNa Avato nathI. A rIte jyAM sudhI AtmA krodhAdi karmano kartA thaI pariName che tyAM sudhI kartAkarmanI pravRtti che ane tyAM sudhI karmano baMdha thAya che. pravacana naM. 144 gAthA 69-70 tA. 24/11/78 have jyAM sudhI A jIva AmravanA ane AtmAnA vizeSane jANe nahIM, zuM kahe che ? bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa ane puNya-pApa dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e Asrava che. AhAhAhA ! e paradravya che, e parabhAva che, evA jIva ane AsavanA ne AtmAnA vizeSane A jIva, AsavanA ne AtmAnA taphAvatane na jANe, e puNya ne pApano bhAva te Asrava che ane bhagavAna AtmA jJAnAnaMda svarUpa che, e benA taphAvatane na jANe, benI jAtanI judI jAtane na jANe, tyAM sudhI e ajJAnI rahyo thako, AsravamAM pote lIna thato, kema ke benI judAIne jANI nahIM, eTale ene eka mAnyA eTale AsravamAM lIna thaI A rAgAdimAM lIna thayo thako ajJAnI karmono baMdha kare che. AhAhA ! ema gAthAmAM kahe che. jAva Na vedi visesaMtaraM tu AdAsavANa doNhaM pi| aNNANI tAva du so kohAdisu vaTTade jiivo||69|| kohAdisu vaTuMtassa tassa kammassa saMcao hodi| jIvassevaM baMdho bhaNido khalu svvdrisiihiN||70|| be kIdhAM, joyuM? Asrava ne AtmA beya eka thaI gayA. "kammassa saMcao hodi trilokanAtha sarvajJa paramAtmA, jinezvaradeve e ajJAnIne baMdhanuM kAraNa che ema kahyuM. AhAhA ! enI TIkA. jema A ja AtmA, jema A AtmA, jemane tAdAmyasiddha saMbaMdha che, jene tarUpa svabhAva sAthe AtmAne saMbaMdha che, evA AtmAmAM ane jJAnamAM, AtmA ane jJAna be(yane ) tAdAbhya saMbaMdha che. agni ne uSNatAno tAdAbhya saMbaMdha che, ema bhagavAna AtmAne ane jANaka guNa svabhAvane tAdAmya saMbaMdha che, tarUpa saMbaMdha che. e AtmA ne jJAna beya eka ja cIja che. rAga, dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e paradravya che. AhAhA ! ' are AvI vAtuM che, AkaruM kAma bApu bhAI ! pachI loko Ama bahAra Ave ne vAta, (eTale kahe) eya ekAMta che ekAMta che. karo prabhu! mAraga to A che bApu. zuM thAya? zarUAtano mAraga A che, zarUAtano hoM? AhAhA ! olA kahe ke vyavahAra karI pahelAM pachI nizcaya thaze, rAga karo pachI arAgapaNuM pragaTaze ema kahe che. ema vastu svarUpa bhagavAnanA svabhAvamAM nathI. che? e AtmA jyAM sudhI A AtmA, jemane tarUpe te rUpe svabhAvarUpe saMbaMdha che evA AtmA ne jJAnamAM taphAvata judAM lakSaNo nahi hovAthI temano bheda nahi dekhato, jJAna ane AtmA be tarUpe che, tethI teno bheda
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. 11 nahi dekhato, ema kema kahyuM ke Ama jJAna ane AtmA eTale jANe be thaI gayA? ema nathI. jJAna ane AtmA tarUpe eka saMbaMdha che. ema jeNe, temano bheda nahi dekhato samyagdaSTi jIva, dharmanI pahelI sIDhIvALo jIva, ema ke Ama AtmA ne A jJAna che ema jaNAya ne? jJAna te AtmA, paNa tethI te jJAna ane AtmA beya judA nathI, tadarUpa che. AvuM che, tAdAmyasiddha saMbaMdha che. tAdAmya saMbaMdha che ema na lIdhuM. tAdAmyasiddha saMbaMdha che, cokkasa te saMbaMdha che. bhagavAna (AtmA) ane jJAna, AtmA ne jJAna tarUpasiddha saMbaMdha che. cokkasa thayelo tarUpa saMbaMdha che. "evo AtmA ne jJAnamAM taphAvata, jAdA nahi jANato jJAnI" "temano bheda nahi dekhato niHzaMka rIte jJAnamAM potApaNe varte che" e kema kahyuM? ke jJAna A jANavuM jJAna ane AtmA, jJAna A zAstranuM jJAna e nahi, aMdara je jJAna ane AtmA be tadarUpa che. ethI jJAnI ene jJAnamAM niHzaMka rahe che, e AtmAmAM niHzaMka rahyo che. AtmA niHzaMka rIte jJAnamAM potApaNe varte che. AhAhA! dharmI jIva, samyagdaSTi jIva, jJAna ne AtmA tAdAbhya mAnato, jJAnamAM ni:zaMkapaNe varte che, e AtmA ja varte che. niHzaMka rIte jJAnamAM, ema ke vaLI A jJAna ne Ama AtmA be thaI gayA ne? mATe judAM che I? nA-nA, jJAna ne AtmA beya eka ja vastu che. tAdAmya svarUpa che, tethI te jJAnamAM niHzaMkapaNe vartato, kema ke jJAna ne AtmA tAdAmya che. niHzaMka rIte jJAnamAM potApaNe vartato bhASA che. jJAna e huM chuM, jANaka jANaka prakAzanuM pUra-nUra, jANakasvabhAva te huM chuM ema niHzaMka rIte potApaNe varte che. jJAnamAM potApaNe varte che, jJAna te AtmA ema niHzaMka che, mATe te jJAnamAM niHzaMkapaNe potApaNe varte che. are, Avo mAraga have, ane tyAM jJAnamAM potApaNe vartato, te jJAnakriyA dekho have potApaNe vartato kIdhuM ne? A jJAna, jJAna ne AtmA tadarUpa che tethI jJAnamAM niHzaMkapaNe potApaNe vartato, vartato tyAM paryAya thaI gaI, e jJAna kriyA thaI e jJAnanI kriyA. "te jJAnakriyA svabhAvabhUta hovAne lIdhe" jJAna ne AtmA e tadarUpa hovAthI niHzaMkapaNe jJAnamAM vartatA potApaNe varte che, tethI te jJAnakriyA svabhAvabhUta hovAne lIdhe, e jJAnamAM ekAgratA, evI je jJAnakriyA, e svabhAvabhUta hovAne lIdhe niSedhavAmAM AvI nathI. e jJAnakriyA niSedhavAmAM AvI nathI. AhAhAhA! (zrotA- vikArI kriyA niSedhavAmAM AvI che.) e pachI kaheze. rAga je kriyA rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAma e rAganI kriyA che, tene niSedhavAmAM AvI che. kahyuM" tuM ne te di' ghaNAM varSa pahelA coTIlA gulAbacaMdajI hatA. ghaNAM varSanI dIkSA te di' hatI, ratanacaMdajInA guru, bhegA thaI gayA to bahu khuzI thayA ne pachI khAnagI vAta hAlI. meM kIdhuM jo bhAI jJAnakriyAbhyAma mokSa zuM che? e jJAna eTale zAstranuM jJAna ne kriyA eTale A rAganI ema nahi. te di' to hajI AmAM (sthAnakavAsImAM) hatA ne bhegAM utaryA'tA coTIlA. tyAre ? jJAna eTale AtmAnuM jJAna ane temAM ekAgratA e jJAnanI kriyA, e kriyA dharmanuM kAraNa, mokSanuM kAraNa che. sAcI vAta che kahe kabulyuM. paNa have jAvuM kyAM vADA mukAya nahIM mArI nAkhyAM. "mUrti zAstramAM che ema kabulyuM, sthAnakavAsI, batrIsa sUtramAM mUrtinI pUjA ne mUrti che. che e sAcI vAta che kahe, zuM karavuM? amane to niHzaMka, zaMkA zaMkA zaMkA ziSya joze to AmAM mUrti
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 samayasAra siddhi bhAga-4 che to amane nahi mAne ema bolyAM bicArA 55 varSanI dIkSA hatI, te di' pachI vadhI haze. AkaruM kAma bApu bahu. mAna mUkavuM! mArI bhUla che A, A mAraga nathI eya. ahIMyA e kahe che juo. e jJAnakriyA, jJAnakriyA eTale zuM? ke AtmA ne jJAna, jema sAkara ane gaLapaNa takarUpe che mIThAza, ema bhagavAna ne jJAna tarUpe che, mATe AtmAmAM ekAgra na kahetAM jJAnamAM ekAgra thaI e jJAnakriyA e dharmanuM kAraNa e mokSanuM kAraNa che. ahIMyA atyAre to basa A AtmAnuM mUkIne vAta, samyagdarzana ne jJAna nahiM phakta vrata karo ne tapa karo ne apavAsa karo, bhakti karo, pUjA karo, are prabhu! e to rAgane AsavanI kriyA che, e kAMI AtmAnI dhArmika kriyA nathI. AkaruM kAma bahu bApu. bhASA kevI vAparI che juo ne? jJAnakriyA eTale jJAyakasvarUpa je bhagavAna emAM ni:zaMkapaNe vartatA je pariNati thaI e jJAna kriyA che. AhAhA! e 82 mAM A vAta thaI hatI tamAre lokAzAno upAzraya che ne tyAM utaryA'tA ame pahelAM 82-82 tame te di' nahi, 82 nI sAla keTalA thayA? 42 varasa thayA? haiM? trepana-trepana varasa thayA. bIyAsInI sAla. e tArAcaMdabhAI hatA ne vAriyA, e kahe ke mahArAja AmAM A badhuM tame to kaho cho ke rAga che e AtmAno nahi. rAga dayA, dAna, vratano rAga e to puNyabaMdhanuM kAraNa, A to lokone AkaruM paDaze dharma, lokAzAnA apAsare vAta thaI'tI pahelAM 82nI sAlamAM AvelA. 18 ne 3pa (trepana ) pa3 thayA nahi? (trepana) pa3 kIdhuM tame juo, e punAtara? tamArA punAtara taraphathI nathI, jJAnasAgara tamArA punAtara taraphathI chapAyeluM che. juo emAM kIdhuM. mananI saraLatA, kAyAnI saraLatA, vacananI saraLatA, avisaMvAda e bhAva zuddha e nAmakarma baMdhanuM kAraNa che. nathI? tamArA punAtara taraphathI juo AmAM ! A to 82 nI sAlanI vAta che kAraNa e badhA kriyA kiyA kriyA karyA ja kare A poSAo kare ne caudasa pUnama Ave tyAre Ave vahelA caudasanI sAMjathI Ave vahelA ane poSA kare. vIrajIbhAI ne e beya hAM A te di' A eka AvyA'tA bhAI e kriyA nahiM bApu. AhAhA ! AhAhA ! bhagavAna AtmA vastu che, teno koI svabhAva trikALa rahenAro hoya ke nahi? jema pote trikALa che prabhu to eno jJAnasvabhAva guNa trikALa che. tarUpe e jJAnanI kriyA svabhAvabhUta pragaTa thAya, rAgathI bhinna paDI ane jJAnamAM niHzaMkapaNe varte tyAre AtmA ne jJAna be thayA, guNa ne guNI abheda emAM niHzaMkapaNe varte te paryAya thaI. dravya, guNa ne paryAya traNeya AvI gayA. AtmA vastu teno jJAna tAdAbhya guNa trikALa e jJAnamAM niHzaMkapaNe vartatA te AtmA ja varte che. kAraNake AtmA ne zAna eka che, jJAnamAM niHzaMkapaNe vartatA je jJAnakriyA thaI, e svabhAvabhUta hovAthI e to svabhAvabhUta che kriyA. je svabhAvamAM hatI zakti te paryAyamAM jJAnarUpe pariNamI zraddhArUpe, zAMtirUpe e jJAnakriyA svabhAvabhUta hovAne lIdhe niSedhavAmAM, e kriyA niSedhavAmAM AvI nathI, e kriyA to hoya che. mATe jANe che, jANavArUpe pariName che. e jANa nakriyA e jJAnamAM niHzaMkapaNe vartatA je kriyA thaI e jANa nakriyA niSedhavAmAM AvI nathI. paNa te jANavArUpe pariName che mATe jANavArUpe pariName che te svabhAvabhUta kriyA cherAgarUpe pariNamato nathI, paNa jANavArUpe pariName e jJAnakriyArUpa svabhAva che. AhAhAhA !
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. 13 ATalo badho AMtaro phera kyAM pADavo? bahu garabaDa atyAre, atyAre to A deza sevA karo ne bhagavAnanI sevA karo ne A karo ne A karo. ararara! (zrotAH- A jJAna kriyAbhyAma mokSa) A jJAnakriyAbhyAm mokSa, e niSedhavAmAM AvI nathI. mATe te, che? jANe che, jANavArUpe pariName che, ema jANe che eTale, jANavAnI kriyA, jANavAnI kriyA, jANe che, eTale ke jANavApaNe pariName che. AhAhAhA ! dravya je AtmA eno jJAnaguNa ne trikALa tAdAbhyarUpa tethI jJAnamAM niHzaMka vartatA te AtmAmAM ja varte che. ane ni:zaMkapaNe vartatA je kriyA jANavApaNe thaI te paNe I pariNamyo che. e dravya, guNa te paryAyapaNe pariNamyo che, e pariNamana che te dharmakriyA che. AhAhAhA! samajANuM kAMI? AhA! mATe jANavArUpe pariName che, lyo! "tatra vartamAnazca jJAnakriyAyA:svabhAvamUtattvanApratiSiddhatvIjJAnAti" joyuM? apratiSiddhatvAjAnAti basa lyo! jANe che eTalo ja zabda che ne? zuM kahyuM? ke AtmA ne jJAna be tadarUpe che, tethI jJAnamAM ni:zaMkapaNe vartatA te AtmAmAM ja varte che. kAraNa beya eka che, e niHzaMkapaNe vartatA jANapaNArUpe je pariNamana thayuM e svabhAvikakriyA dhArmika che, zuddha pariNamana che te dhArmika | kriyA che tene niSedhavAmAM AvI nathI, tene te A kriyA ne pariNati che mATe niSedha paryAya ema nathI, paryAya thaIne ? ema ke paryAya thaI ne? mATe niSedha, ema nathI. paryAya e zuddha pariNamanA che mATe niSedhavAmAM AvI nathI. ema ke kriyA to thaI, paryAya to thaI, to niSedha to, paryAyano niSedha che ke nahi? e dravyadRSTimAM paryAya AvatI nathI, dravya dRSTi ene ghare paNa enI pariNati je che e to svabhAvabhUta kriyA che. AhAhA ! mATe tene niSedhavAmAM AvI nathI. vizeSa kaheze(zrotA:- pramANa vacana gurudeva.) pravacana na. 145 gAthA-69-70 tA. 25/11/78 zanivAra kArataka vada-10 zrI samayasAra - 6970 gAthA : kartAkarma adhikAra. ahIM sudhI AvyuM che. jANavArUpe pariName che. zuM kahyuM? ke je A AtmA che ane teno svabhAva je jJAna che te jJAna ane AtmAne tAdAbhyasaMbaMdha che, abheda saMbaMdha che, tadarUpa saMbaMdha che. ethI je koI prANI aMtaramAM jJAnamAM ekAgra thaI niHzaMkapaNe "jJAna te huM" ema aMtaramAM varte ene jANanakriyA zuddha svAbhAvika kriyA pragaTa thAya te kriyA dhArmika kriyA che. AvI vAta che. A AtmA ane jJAna, jANavuM e jJAna eTale A zAstranuM jJAna e nahIM. aMdara jJAna svabhAva, svabhAvavAna AtmA ane eno jJAna svabhAva te tarUpa saMbaMdha che mATe jJAnamAM potApaNe vartato niHzaMkapaNe jJAnamAM vartato, je jJAnanI kriyA nirmaLa thAya e svabhAvabhUta che te kriyA niSedhavAmAM AvI nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM jhINI. vItarAga mAraga...... kemake e AtmA jJAna sAthe tAdAmya svarUpa e vItarAgI jJAna che trikALa. vItarAgI dravya svabhAva che. evA jJAnamAM eTale svabhAvamAM niHzaMkapaNe potApaNe jJAnamAM vartato je jJAnanI kriyA svabhAvabhUta pragaTa thAya te kriyAno niSedha nathI, e to enI kriyA che, sva
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 samayasAra siddhi bhAga-4 svabhAvanI, ene ahIMyA dhArmika kriyA kahevAmAM Ave che. AmAM kyAM pakaDavuM zuM? anaMta kALathI khabara vinA e rakhaDe che. Ama be vAta karI'tI hamaNAM pUchayuM'tuM, pAchuM vizeSa aMtara che ne? zabdamAM vizeSa aMtara jANato eTale vizeSa eTale taphAvata lakSaNa ane aMtara eTale temano bheda ema, be. AtmA ane jJAna enI vizeSa nAma taphAvata judAM lakSaNo ane teno bheda nahi jANato AhAhA ! AvI vAtuM have ! e jJAna svabhAva bhagavAna AtmA ane jJAnamAM ne AtmAmAM taphAvata ne judAM lakSaNa na jANato, tethI tene bheda nahi dekhato, AhAhAhA ! e jJAnasvabhAva je bhagavAna AtmA emAM potApaNe eTale AtmA jema pote che potApaNe ema jJAna paNa potApaNe che kemake jJAna ane AtmA beya tanmaya che. e jJAna svabhAva je che, temAM potApaNe ni:zaMkapaNe AtmA ne jJAnamAM judApaNuM nathI, tethI bheda nathI. ema AtmAnA jJAnasvabhAvamAM niHzaMkapaNe potApaNe "A huM chuM' ema vartato, te kriyA jJAna svabhAvika nirmaLa kriyA, rAga vinAnI vItarAgI kriyA thaI, e kriyA e dhArmika kriyA che. jJAnamAM potApaNe vartato ema chene? jJAnamAM potApaNe varte che svabhAva. AtmA ne jJAna eka che mATe jJAnamAM potApaNe varte che ema. te kriyA niSedhavAmAM AvI nathI, kema ke e kriyA to AtmAnI che, AtmA dharmI ane jJAna eno dharma svabhAva, e jJAnamAM potApaNe vartIne je ekAgra thAya tene jJAnanI kriyA nirmaLa thAya, vItarAgI paryAya thAya ene niSedhavAmAM AvI nathI, e kriyA potAnI che. AhAhAhA! AvuM have kyAM! navarAza na maLe eka to dhaMdhAnA saMsAranA pApa ADe Akho divasa have emAM AvI vAtuM sAMbhaLavA maLe nahi, are zuM thAya anaMta anaMta kALathI vItarAga sarvajJa paramezvara, je dhArmika kriyA kahe che ene sAMbhaLavAya maLe nahi, e zuM kare? AhAhA ! ahIMyA e vAta to AvI gaI ApaNe, tethI te jANavApaNe eTale jANavArUpe pariName che, rAgarUpe nahi. kemake jJAna ne AtmA eka abheda che, benA lakSaNo ja eka che, tema be no bheda nathI, tethI jJAnamAM potApaNe vartato te svabhAvika kriyA je che, te jANe che jANavArUpe pariName che e kriyA jANavAnI che. ATalA badhA zabdo ne have AmAM kyAM? e tyAM sudhI ApaNe AvI gayuM che. tevI rIte" have ahIMthI navuM che, A to kAla AvyuM'tuM bhAI ! e vItarAga mAraga bApu jhINo che bhAI, prabhu! tuM sUkSma cIja cho aMdara. eTale ene samajavA mATe to ghaNI dhIraja joIe. AhA! jevI rIte AtmA jJAnanA svabhAvathI abheda che tethI emAM vartato thako, je kriyA nirmaLa vItarAgI paryAya thAya te to AtmAnI kriyA che, dhArmika kriyA che e kriyA niSedhavAmAM AvI nathI. AhAhA ! tevI rIte jyAM sudhI A AtmA, che ne? pAMcamI lITI che, tevI rIte jyAM sudhI A AtmA jemane saMyogasiddha saMbaMdha che evo AtmA ne krodha. AhAhA ! bhagavAna AtmA, jJAna ane AtmAno svabhAva saMbaMdha tAdAtmaya saMbaMdha che ane AtmAne ane puNya-pApanA bhAvane dayA, dAna, vrata, bhakti Adi bhAva, e rAga che ene
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 gAthA-69-70 ahIMyA krodha kIdho che, kema ke AtmAnA svabhAvano, prema jene svabhAvano nathI ane jene rAgano prema che, tene AtmA pratye krodha che. AhAhA ! bhagavAna AtmA! AnaMda ne jJAna svabhAvamAM tanmaya che, ene choDIne je rAga thAya cAhe to dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adino azubha rAganI to vAta zuM karavI, paNa zubharAga je che. emAM jemane saMyogasiddha saMbaMdha che, e rAgane ane AtmAne saMyogasiddha saMbaMdha che, svabhAvasiddha saMbaMdha nathI. jema jJAnane ne AtmAne svabhAvasiddha saMbaMdha che tema rAgane ne AtmAne saMyogasiddha saMbaMdha che-saMyogI bhAva che eno svabhAvabhAva nathI. AhAhA! AvuM jhINuM hoya mANaso zuM kare. kaho punAtarajI! AvI vAta bApA! prabhu zuM thAya? vItarAga sarvajJa paramezvara, jinezvaradevano A hukama che, prabhu tuM AtmA cho ne? AtmAno svabhAva to jJAna ane AnaMda che ne? jJAna mukhya kema kahyuM che ke jJAnano paryAya pragaTa che tethI tene samajavo ThIka paDe. jJAna jANavuM jANavuM jANavuM jANavuM-evuM svarUpa ene ane AtmAne tarUpa saMbaMdha che, tAdAtmasiddha saMbaMdha che, tarUpe nakkI svabhAva che, ema AtmAne ane puNyapApanA bhAvane tAdAbhya saMbaMdha nathI paNa saMyoga saMbaMdha che. saMyogI bhAva che e to, e AtmAno bhAva nathI. AhAhAhA! jyAM sudhI A AtmA, jemane saMyogasiddha saMbaMdha che evA AtmAne krodhAdikrodha, mAna, mAyA, lobha e ene ahIMyA rAgadveSanA bhAvamAM khatavyA, rAganA be bhAgamAyA ane lobha, dvaSanA be bhAga-krodha ane mAna. e rAga ane dveSanA bhAga cAra Ama kaSAya, kaSAya enA be bhAga rAga ane dveSa, rAgadveSanA be bhAga, rAga-mAyA ane lobha, draSa-krodha ne mAna evo je kaSAyabhAva, che? ene ane AtmAne saMyogasiddha saMbaMdha che, saMyoga-saMyoga saMbaMdha che ema nathI AMhIM kIdhuM olAmAM ema tAdAmyasiddha saMbaMdha che, ema Ane saMyogasiddha saMbaMdha che, enI cIja nathI e saMyogI cIja che. AhAhA ! jemane saMyogasiddha saMbaMdha che evA AtmAne puSya-pApanA bhAvane Asravo, e Agnava che, zubha ke azubha bhAva e Asava che, e krodha, mAna, mAyA, lobhano bhAga che. AsavomAM paNa, paNa kema kIdhuM? ke AtmA ne jJAnasvabhAvamAM varte che e to yathArthapaNuM che, paNa puNya ne pApanA AsavabhAvamAM je varte che e mithyASTi ajJAnI che. are AvuM kyAM samajavuM kaThaNa paDe! e krodhAdi AsravomAM eTale ke puNya ne pApa dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAva e badhA Asrava che. Asrava eTale? ke jenAthI navAM karma Ave, e dharma che ema nahi, dharmamAM to svabhAvika dhArmika kriyA je vItarAgI thAya te dharma ane A rAganI kriyAAdi je che e dhArmika kriyA nathI-Asrava che, enAthI to navA baMdha paDe che. bhASA sAdI paNa bhAva prabhu, bahu jhINo bApu. emAM atyAre to garabaDa bahu thaI gaI. AhAhA ! jema eka loDhAmAM ke lAkaDAmAM lAkha coDe che lAkha, e to saMyogI cIja thaI, eno svabhAva nahi, ema bhagavAna AtmA jJAnAnaMda svabhAvI vastu prabhu AtmA, ene A puNyapApanA bhAva e saMyogasiddha saMbaMdha-Asrava che. saMyogasiddha saMbaMdha evA AtmAne, krodhAdi AsravomAM paNa potApaNe, potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, koI karmane laIne ema nahi. AhAhA !
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 samayasAra siddhi bhAga-4 bhagavAna AtmA jJAna AnaMda svabhAvI cIjanA ajJAnane lIdhe, potAno je jJAna ane atIndriya AnaMda je svabhAva bhagavAna AtmAno, tenA ajJAnane lIdhe, enuM jJAna na maLe. che? bApu, A to dhArmika vAta, adhyAtmanI jhINI che bhAI ! vItarAga paramezvara jinezvaradevanuM kathana bahu sUkSma che. kahe che ke e AsavamAM paNa potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, vizeSa nahi jANato thako, vizeSa aMtara be zabda paDyA che ne? e rAganI kriyA ane AtmA, bene judA na jANato, vizeSa na jANato, benA lakSaNa judA che ema na jANato, temano bheda dekhato nathI. aMtara temano bheda judAI te ajJAnI dekhato nathI. AhAhAhA ! (zrotA - lakSaNa dekhe to bheda dekhe) lakSaNano vizeSa bheda, lakSaNa e to vizeSamAM gayuM paNa have A bheda dekhato nathI, ema ke benA alaga artha karyA. AhAhA ! samajANuM kAMI? AvI jhINI vAtuM kahevI ne vaLI samajANuM kAMI kahevuM pAchuM. mAraga prabhu zuM thAya ! e to vAtuM anaMtakALathI sAMbhaLI che bhAI saMpradAyamAM to e ja cAle che atyAre, A karo ne A karo ne A karo, vrata karo ne apavAsa karo. are bhagavAna bApu! mAragaDA judA bhAI ! vItarAga sarvajJa paramezvara e kahe che te saMto jagatane jAhera kare che, digaMbara saMto ! AhAhA! e bhagavAna AtmA, jJAna ne AnaMda svabhAvI prabhu, ene A rAgano bhAva, e te saMyogasiddha saMbaMdha, AsravarUpa che e to. puNya ne pApanA bhAva-cAhe to dayAno hoya, dAnano hoya, vatano hoya, apavAsano hoya e badho vikalpa rAga che. e rAgabhAva AtmAnI sAthe saMyoge saMbaMdha che, saMyogasiddha saMbaMdha che, svabhAvasiddha saMbaMdha nathI. e AsavamAM paNa potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, vizeSa nahi jANato thako, judA lakSaNa ane taphAvatane na jANato thako temano bheda dekhato nathI. bhAre jhINI vAtuM bApu, AvI vAtuM. jenAthI janama maraNa maTI jAya e prabhu, e kriyA koI alaukika che. bAkI A kriyA to janama maraNanA kAraNanI che. AhAhA ! e temano bheda dekhato nathI, kono? AtmAno ane puNya-pApanA bhAvano, vizeSatAnA lakSaNano nathI bheda jANato, tema bheda che ema nathI jANato, benA lakSaNo judA che tema bheda judA che, beya eka nathI ane bheda dekhato nathI tyAM sudhI niHzaMka rIte e puNya-pApano bhAva, je krodhaAdi, bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMdasvarUpa prabhu enAthI puNyanA pariNAmano prema e krodha che. e svabhAva pratye virodha krodha che. paranI dayAno bhAva e rAga che ane rAga che teno jene prema che ene svabhAva pratye krodha che. ararara! AvI vAtuM, ene svabhAva pratyenuM mAna nathI ene vikAranuM mAna che ke e huM chuM. evA krodhAdibhAvano bheda dekhato nathI tyAM sudhI niHzaMka rIte, jema olAmAM Ama AvyuM'tuM, jJAna ane AtmA ekarUpa tarUpa che mATe jJAnamAM niHzaMkapaNe vartatA potApaNe varte che, tyAM sudhI niHzaMka rIte puNya-pApanA bhAvamAM premamAM potApaNe varte che. tyAM krodhaAdi(mAM) potApaNe vartato, eTale ke puNya-pApanA bhAvane ahIMyA krodha kIdho, svabhAva pratye te virodha che mATe tene krodha kIdho. AMhIM to kahe ke paranI dayA pALavI e dharma ema jagata kahe che. tyAre AMhIM to kahe che ke paranI dayA pALI zakato'to nathI, paNa paranI dayAno bhAva tane Ave e rAga che, e rAga ne AtmAne saMyogasiddha saMbaMdha che. AhAhAhA ! AvI vAtuM.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70 17 amAre to e hAlatuM saMpradAyamAM, hIrAjI mahArAja hatA bicArA e vAta kare, khabara na maLe kAMI tattvanI, hIrAjI mahArAja kahetA paranI dayA ahiMsA, e 52ma dharma basa e vAta kare. kAMI, e tattva hatuM ja nahi. 70, 71, 72, 73 cAra varasa. gujarI gayA bicArA. 'ahiMsA 52modharma' 52jIvanI dayA pALavI e ja siddhAMtano sAra che. e ahiMsA dha2ma che evuM jeNe jANyuM eNe badhuM jANyuM ema kahetAM. AMhIM kahe che ke bApu e tArI vAta juThThI tadna che. ahiMsA to ene kahIe, ke je jJAnasvabhAvI AtmA, evo jevaDo che teTalo pratItamAM laIne emAM ekAgra thAya tene dayA ane ahiMsA kahIe. AvI vyAkhyA. UgamaNo AthamaNo phe2! AhAhA! ahIMyA to kahe che prabhu tAro jJAna ne AnaMda jema svabhAva che, ema A rAga e tAro svabhAva nathI. e to saMyogI-saMbaMdhe upAdhibhAva Avyo che. hIrAjI mahArAjane joyA che ke nahi tame hiMmatabhAI ? haiM ! joyA'tA ? ( zrotAH-nA nathI joyA ) A hiMmatabhAIne, nAnI uMma2mAM joyA haze, A hiMmatabhAIe no joyA hoya, 73 mAM gujarI gayA. toMteranA caitra vada AThama rastAmAM gujarI gayA. kherALI ane (vaDhavANa ) kAMpa vacce, kherALI ne kAMpanI vacce 73 nA caitra vada AThama, ATalA varasa thayA, haiM ? 62 varasa thayA. AhAhA ! arere ! potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, karmane laIne e ema nahi. potAno jJAna ne AnaMda svabhAva prabhu, ene jANyA vinA ajJAnane lIdhe, zuM che TIkA te amRta che ne ! vizeSa nahi jANato thako, be nA lakSaNo ne taphAvatane na jANato thako e krodhAdipaNe vartato, krodhapaNe vartato, puNya ne pApanA bhAva emAM potApaNe vartato, potAnA sudhI niHzaMka rIte krodhAdimAM varte che, ane e krodhAdimAM vartato jo ke krodhAdi kriyA 52bhAvabhUta hovAthI niSedhavAmAM AvI che. AhAhAhA! bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAna svabhAvI prabhu ! emAM je A rAga thAya che, e kriyAne krodha gaNI ane bhagavAne niSedhI che. e kriyA kAMI tAruM svarUpa nathI. niHzaMka rIte puNya-pApanA bhAvamAM potApaNe varte, joyuM? e rAga che e mAro che. che saMyogI cIja, chatAM ajJAnI svabhAvanA ajJAnane laIne, e rAgane potApaNe mAnato varte che, ane e krodhAdimAM vartato thako, jo ke krodhAdi kriyA 52bhAvabhUta che, e vibhAvika kriyA che, vikArI kriyA che e AtmAnA svabhAvathI viruddha kriyA che, niSedhavAmAM AvI che, bhagavAne eno niSedha karyo che. AhA ! bhAI ! dayA dAnanA pariNAma e rAga e krodha che kharekhara to, svabhAva pratyeno virodha che emAM, e kriyAne bhagavAne niSedhI che, eTale e kriyA tArI nahi. e kriyA to baMdhanuM kAraNa- AsavanuM kAraNa, navA AvaraNo Ave enuM kAraNa, e kriyA tArI nahi. AhAhA ! to paNa, niSedhavAmAM AvI che to paNa, bhagavAna sarvajJa jinezvaranAtha, paramezvara trilokanAtha eNe e rAganI kriyA 52bhAvabhUta hovAthI niSedhI che ke e tAruM svarUpa nahi. enAthI tane dharma nahi, adharma che e to. AhA ! AkaruM bhAre paDe jagatane! AhAhA ! svabhAvabhUta hovAno, tene svabhAvabhUta hovAthI teno adhyAsa hovAthI, ajJAnIne e zubhaazubha bhAva e mAro svabhAva che teno ene adhyAsa thaI gayo che, mAro svabhAva aMdara jJAna
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 samayasAra siddhi bhAga-4 ne AnaMda che tene bhUlI ane e puNya ne pApanA bhAva teno tene adhyAsa TevAI gayo che, svabhAvabhUta hovAno tene adhyAsa che, e mArI kriyA che, mArA AtmAnI kriyA che, ema svabhAvabhUta mAnIne, gajaba TIkA che ne !ThuM? maLavuM muzkela paDe evuM che bApA! (zrotA- chatAM dUha kahe che.) dUha e to vaLI bIjuM-A to spaSTa karyuM pachI bhAI kahe che ema olA loko kahe che samayasAranI bhASA sIdhI hatI. bene judA karyA, have ema ke TIkAkAre dUThuM karI nAkhI che. are bApu spaSTIkaraNa karyuM prabhu! tane TUMkI bhASAmAM na samajAya tenuM spaSTIkaraNa karIne vizeSa karyuM che bhAI ! ararara! sAcI vAta che bhAIe kIdhuM ema (e loko ) kahe che. AhAhAhA ! AMhI to ema kahe ke "nAva na veri visesaMtaraM tu sArAsavAnuM rothuM pi" ATaluM hatuM emAMthI basa, paNa e spaSTIkaraNa che. eTalI bhASAmAM na samaje enI TIkA, eTale spaSTIkaraNa karIne samajAvyuM che. Avo mAraga che prabhu!(zrotA- mahimA Avavo joIe ene badale AvA zabdo) e emAM zuM thAya? vidvAnoe eno dUra karI nAkhyo. ararara! evuM karI nAkhyuM, AcAryoe A karyuM che ne, AcArya che A. kuMdakuMdAcAryanA zabdo e AcArya che ane A TIkA che amRtacaMdrAcArya mahA saMta ! hajAra varSa pahelAM bharatakSetramAM cAlatA siddha jevA hatA. e kahe che prabhu tuM kyAM bhUlyo cho bhAI ! mANasa nathI kahetA ke bhIMta bhUlyo, nIkaLavuM joIe bAraNe, ene ThekANe bhIMtamAM nIkaLavA mAge Ama mAthuM bheravIne, haiM? ema nIkaLavuM joIe svabhAvathI aMdara ene ThekANe vibhAvathI jANe huM dharma karIne nIkaLI jaIza, marI jaIza bApA ! bhAI tArA hitanI vAta che ke prabhu! AhAhA ! e bhagavAna AtmA, e trikALa jema vastu che tema teno jJAna ne AnaMda Adi trikALa svabhAva che to e svabhAvamAM niHzaMkapaNe potApaNe varte I to AtmAmAM varte che. ane te to svAbhAvika kriyA nirmaLa vItarAgI che. e niSedhavAmAM AvI nathI. e to kriyA yathArtha che. e kAla kahyuM nahotuM I coTIlAmAM ratanacaMdajI hatA ne? lIMbaDI saMvADAnA zatAvadhAnI enA guru hatA gulAbacaMdajI te bhegAM utaryA hatA temAM A vAta nIkaLI hatI. tyAre to AmAM (sthAnakavAsImAM) hatA, nevAsI ke nevuMnI sAla haze lagabhaga. ame beu bhegA utaryA emanI uMmara moTI 55 varSanI to dIkSA pachI to ghaNAM varSa jIvyA. pachI A vAta nIkaLI ke jJAnakriyAbhyAmamokSa eTale zuM? kIdhuM I to (kahe) A zAstranuM jANavuM ne A rAganI kriyA e jJAnakriyAbhyAmamokSa, ema nathI kIdhuM bhAI ! AtmA AnaMdamUrti prabhu enuM jJAna ane e jJAnamAM ekAgratA thavAnI kriyA-e kriyA, e jJAnakriyAbhyAmamokSa. mANasa narama jarI, kahe ke vAta sAcI lAge che. bApu! mAraga A che kIdhuM, nevuMnI sAlanI vAta lagabhaga nevuMnI haze. kAraNa sadaramAM Avavu'tuM ne rAjakoTa te di' haze ema lAge che. keTalA varSa thayA? 45 varSa pahelAMnI vAta che. vAta sAcI che kahe, paNa A to bahAra AvI vAta nathI ne? na hoya to zuM karavuM kIdhuM. AhA! ane mUrtinI vAta nIkaLI hatI. sthAnakavAsI kharAne ke mUrti zAstramAM che kIdhuM, che, kabUlyuM eNe gulAbacaMdajI, ratanacaMdajInA guru hatA. che, mUrti pUjA che, zAstramAM che. paNa sthAnakavAsI mAne nahIM eTale koI ziSya DAhyo haze ne A vAMcaze to mUrti AmAM che to
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-7) 19 gurunI amArI zraddhA uThADI deze. bicArAe kabUla karyuM, zuM thAya bApA mAraga to A che bhAI ! AhAhAhA ! e zubhabhAva Ave tyAre mUrtinI pUjA ane tenuM nimittapaNuM hoya, dharama nahIM. paNa azubhathI bacavA jJAnIne paNa zubhano bhAva Ave. chatAM AMhI to kahe che ke e zubhabhAvane potAno mAnIne varte, jJAnIne e Ave paNa para tarIke jANavA mATe Ave. ajJAnIne e zubhabhAvamAM potApaNe vartato, AhAhAhA! are AvuM AkaruM paDe mANasane AmAM. jo ke krodha, mAna, mAyA, rAgadveSanI lobhanI kriyA niSedhavAmAM AvI che. to e parabhAvabhUta hovAthI, olAmAM ema hatuM ne svabhAvabhUta hovAne lIdhe, niSedhavAmAM AvI to paNa te svabhAvabhUta hovAno tene adhyAsa, ajJAnamAM anAdithI rAganI kriyAno adhyAsa hovAthI, svabhAvabhUta hovAno adhyAsa hovAthI e jANe ke mArI, mArI svAbhAvika kriyA che e, kAraNake svabhAva che e to joyo nathI, jANyo nathI. tethI rAganI kriyA tene svabhAvabhUta hovAno adhyAsathI tene krodharUpe pariName che eTale ke svabhAvathI viruddha evA rAgarUpe thAya che, e rAgarUpe thayo e krodharUpe thayo. AhAhA ! ' arere ! AvI vAtuM sAMbhaLavI paNa maLe nahi, e bicArAnI jiMdagI kyAM jAya bApA ! bhaviSyano anaMtakALa rakhaDavAmAM ene jAya ! AvuM aMtaratattvasvarUpa ene sAMbhaLavA maLe nahi to e vicAre kyAre ne aMdaramAM jAya kyAre ? krodharUpe pariName che, eTale dveSa thayo, rAgarUpe pariName che e mAyA ne lobha thayo, moharUpe eTale paramAM sAvadhAnarUpa mithyAtvapaNe pariName che. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA to jJAnAnaMda svabhAvI prabhu e rAganI kriyAthI taddana bhinna che, evA bhagavAnanA jJAna svarUpane na jANato, bhagavAna bIjo nahi hoM, A (nija)bhagavAna ! enA svarUpane na jANato rAganI kriyA mArI che ema svabhAvabhUte vartato, e mithyAtvapaNe pariName che. e rAgapaNe, dveSapaNe, mithyAtvarUpe, tyAre AtmA ne jJAna be ekameka tadarUpa che, ema jJAnamAM vartato e vItarAgI paryAyapaNe vartato ne samyagdarzanapaNe vartato e svabhAvabhUta kriyA che. AhAhAhA ! Ama dasa-vIsa hajAra mANasa hoya AvI vAtuM kare, tyAM pAgala jevI vAtuM lAge ema A, (oluM to kahe ) olI to vAtuM Ama jhapATA mAratA e to Ama karavuM, Ama karavuM ne Ama karavuM. haiM? dayA pALavI, bhakti karavI, maMdiro banAvavA Ama karavuM, tema karavuM. have sAMbhaLane parane to koNa kare? ararara! AhAhAhA ! rAtre to kahyuM'tuM jarI jhINuM. A paga che ne paga, e paramANuM che A jaDa, Ama je gati thAya che ne zarIranI paryAya, e paryAyano kartA AtmA nathI, tema e paryAyano kartA e paramANuMya nathI. jhINI vAta che prabhu! AhAhA! e paryAya je Ama thAya che Ama, A lyo juo ne A lyo Ama thAya che ne Ama, A paryAya che Ama, paramANuM to kAyama rahIne A avasthA thAya che, eno AtmA kartA nathI. AtmA kartA to nathI paNa te paryAyano enA paramANuMya kartA nathI. paryAya pote kartA thaIne hAtha cAle che gati kare che. AhAhA ! have AvI vAtuM rAte jarI jhINuM nIkaLyuM'tuM thoDuM. AhAhAhA ! have AMhIM to kahe ke A badhuM zarIranI kriyA, vANInI ne A ne A paisA levA ne devA
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2) samayasAra siddhi bhAga-4 ne makAna mAla levA devA ne vecavA ne devA e badhI kriyA mArI che, mUDha che. e paiso je che A noTa. Ama Ama jAya che e enI paryAya che e paryAyane huM karuM chuM ema mAnyatA tadna mUMDha ne jaDane AtmA mAnanAro che. paNa e noTanI paryAya je che Ama Ama jAya e paryAyano kartA enA rajakaNoya nathI, paryAyano kartA paryAya che. AvI vAtuM. AhAhA ! are bhagavAna traNalokano nAtha jinezvaradevano A hukama che. ane A jainanA nAma dharAvanArane bhagavAna zuM kahe che enI khabaruM na maLe ! are! jema kIdhuMne (paMcAstikAyanI) 62 mI gAthAmAM bhAI ! ke AtmAmAM je rAga ane dveSa thAya che, e rAgadveSanI kriyAnuM pariNamana SakArakathI, e rAgano kartA rAga, karma rAga, sAdhana rAgamAM badhuMye che, AtmA kartA-bartA nahi. have ahIMyA je rAgAdinI kriyA SakAraka kartA karma karaNa saMpradAna thAya che, tema karmanI paryAya je thAya che jJAnAvaraNI ne darzanAvaraNI Adi paryAya, eno kartA AtmA to nahi, paNa eno paryAya eno jJAnAvaraNI Adi karmarUpa paryAya thaI, eno kartA e paramANuM nahi. AhAhA! AvI vAta paramAtmA sivAya, vItarAga sarvajJadeva sivAya kyAMya nathI. AhA ! kAMtibhAI ! sAMbhaLyuM nahotuM koI di' tyAM. (zrotA:- hatuM ja kyAM) heM? AhAhA! bhagavAna paramAtmA sImaMdhara bhagavAna birAje che tyAM e A vAta kare che prabhu, e A ahIMyA AvI che A. bhagavAna ema kahe, ke dareka cha dravya che zeya, enI je samaye je paryAya utpanna thavAnI te SakArakanA kAraNe pariName che, dravyathI nahi, parathI to nahi. paNa e paryAya je rAgAdinI thAya e Atmadravya ne guNathI to nahi, parakarmane kAraNathI nahi, kAraNake karma to jaDa paradravya che, emAM rAgAdi thAya te karmane laIne nahi, tema dravyaguNane laIne nahi. enI paryAyanA kartA karma karaNa saMpradAna e paryAya rAgano kartA paryAya rAga karma rAga sAdhana rAga apAdAna rAgamAMthI rAga thayo che. AhAhAhA ! A pAnuM UMcuM thAya che ne Ama juo! e enI paryAya che. paramANuM che mATI, A to mATI che pudgala, e A AMgaLIe UMcu karyuM e to nathI, AtmAe ene UMcuM karyuM e to nathI, paNa e paryAya Ama thaI enA paramANuMe Ama karI emeya nathI, devIlAlajI! rAte nahotA? huM! hutA ! bahu jhINuM AvyuM'tuM. jiMdagImAM na sAMbhaLyuM hoya evuM hatuM kAle, eTaluM badhuM spaSTIkaraNa atyAre na Ave, rAte bahu AvyuM'tuM poNo kalAka. AhAhA ! vItarAga ! vItarAga ! vItarAga ! sarvajJa paramAtmA enuM je tattvajJAna, alaukika che! vItarAga sivAya kyAMya e vAta (nathI.) are enA saMpradAyamAMya nAma dharAve che jaina emAMya nathI. arararara! AhAhA! AMhI kahe che, e ajJAnI potAnA dravya guNane jANato nathI ane te parane laIne rAga thayo che emeya nathI, potAnA ajJAnane laIne rAganI paryAyane mArI che ema pote krodhapaNe svabhAvanA virodhapaNe pariName che, jo ke e kriyA niSedhavAmAM AvI che, e kAMI tArI kriyA svAbhAvika nathI paNa ene, che? AhAhA...... have e AtmA potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, jJAnabhavanamAtra je sahaja udAsIna kriyA avasthA, A AtmA, bhAI ! A to zabdo che adhyAtmanA. A kAMI vArtA nathI bhAI ! A to traNalokano nAtha bhagavAna, vizvadarzI prabhu enI paryAyanI vikArInI ne adhikArInI
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 gAthA-69-70. kriyAnI vAta che A. AhAhA ! e potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, jJAnabhavanamAtra je sahaja (udAsIna avasthA) che? jJAnanuM thayuM eTale jJAnasvarUpa prabhu e jJAnanuM thavuM emAM jJAnanuM thavuM ja hovuM joIe jJAnarUpe pariNamana ja thavuM joIe. jJAnanuM thavuM paryAya hoM, jJAna-jJAna to trikALa che paNa jJAnanuM thavuM je vartamAna paryAya thavI joIe tenI. "jJAnabhavanamAtra"nIce artha che. bhavana-thavuM, thavuM te; pariNamavuM te; "pariNamana je sahaja udAsIna AhAhAhA ! jJAtAdA mAtra avasthA, thavuM to A joIe kahe che. bhagavAna AtmA ane eno jJAnasvabhAva te jJAnanI je avasthA, udAsIna-rAgathI ne parathI bhinna evI jJAtAdekhAnI paryAya te jJAnadarzananA svabhAvavALI thavI joIe. AhAhAhA! jJAna ne darzana ne AnaMdano svabhAva tamaya evo prabhu enI paryAyamAM tenA jJAtAdeSTAnI paryAya thavI joIe. che? teno tyAga karIne, joyuM? e avasthA tenI, bhagavAna AtmA jJAtAdeSTAno kaMda prabhu pUrNa, tenI to rAgathI udAsIna bhinna ane jJAtAdeSTAnI avasthA thavI joIe, ene ThekANe te avasthAno tyAga karIne, avasthA thaI'tI ne tyAga karIne ema nahi. zuM kIdhuM I? e bhagavAna AtmA dravya ne guNa je jJAnAnaMdathI tAdAbhya che ane tenI je paryAya thavI joIe, tenI paryAya to jJAtAdeSTA thavI joIe, e enI avasthA che, dravya ane guNo tenuM tAdAbhya che ema samaje tyAre tenI paryAyamAM to rAgathI ne parathI bhinna udAsIna, jJAtAdekhAnI paryAya thavI joIe, e thavI joIe eno tyAga karIne, ajJAnI teno tyAga karIne, eTale karI ja nahi eNe, have AvI vAta have. AhAhA ! sAmayika karo, poSA karo, paDikamaNA karo, covihAra karo thaI gayo dharma, dhULamAMya nathI e sAMbhaLIne have? hajI to rAga zuM, dehazuM, para zuM, sva zuM, e to bhAna na maLe ! AhA! AMhIM kahe che. e avasthA thatI'tI ne choDI che ema nahi, paNa kharekhara to dravya je vastu che, ane eno jJAna ne AnaMda je svabhAva che, tenI paryAya jJAtAdRSTApaNe paryAyamAM thavI joIe, ene ThekANe te avasthA na karatAM, e avasthA na karatAM, e avasthAno tyAga karIne, che ne? avasthA thaI che ne tyAga karIne ema nahi. paNa je enuM jJAtAdeSTA svarUpa che, tenI paryAya to jJAtAdeSTapaNe thavI joIe, ema na thatAM, "teno tyAga karIne ajJAnabhavanavyApArarUpa, (arthAt ) krodhAdivyApArarUpa pravartato pratibhAse che." AhAhAhA ! eTale? ke bhagavAna AtmA trikALI ema eno jJAna-AnaMda trikALI svabhAva, to enI paryAya to jJAtAdeSTApaNAnI thavI joIe. eno tyAga karIne ajJAnI, e ajJAnabhavana mAtra eTale rAgapaNuM mAruM che evo ajJAnabhAva e rAga e ajJAnabhAva che e AtmabhAva nahi, che ne? ajJAnabhAvane lIdhe, jJAnabhavanamAtra je sahaja udAsIna jJAtAderA avasthA, teno tyAga karIne, ajJAnabhavanamAtrarUpa krodhAdi vyApArarUpa pravartato pratibhAse che. ajJAnIne rAgamAM pravarte chuM ema bhAse che, hovuM joIe to jJAtAdekhAnI paryAya jJAtA-dekhApaNe nirmaLa hovI joIe, ene choDIne eno tyAga karIne eTale nahi karIne, rAganI kriyAmAM pravartato ajJAnIne bhAse che. AhAhA.... ajJAnabhavana vyApAra vikArarUpa pravartato pratibhAse che te
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 kartA che, AhAhAhA ! e vikArI rAgAdinI kriyA karato pratibhAse che e ajJAnabhavanamAtra, teno te kartA paryAya che, dravya kartA kaho e upacArathI che. paNa e paryAya teno e kartA che. AhAhAhA ! amRtacaMdrAcArya! ke tenI avasthA to jJAtAdRSTApaNe thavI joIe, vastu che jJAna ne AnaMdano kaMda prabhu to tenI avasthA to tenA prakAranI jJAtA-deSTA ne AnaMdanI thavI joIe. teno tyAga karIne eTale na karIne rAganI kriyAnA pariNamanamAM pravartato, huM rAgamAM pravarte chuM ema bhAsato e rAgano kartA thAya che. samajAya che kAMI ? AhAhA! 1 jhINuM jhINuM kahevuM ne samajAya che? bApu mAraga evo bhAI, anaMtakALathI eNe joyo ke eka samaya jANyo nathI ene. muni thayo'to anaMtavAra, paMcamahAvrata pALyA, zAstranA agiyAra aMganA jJAna karyA. bhAI, paNa te vastu para che. e AtmAnI avasthA nahi. AhAhA.... AtmAnI avasthA paryAya to dravyaguNa paryAya-paryAya zuddhapaNe pariName te enI paryAya che, paNa enuM to ene lakSa nathI, dravyaguNano je svabhAva che tenuM to tene lakSa nathI, tethI tenI je paryAya zuddha hovI joIe enAM sthAnamAM ene choDIne rAganI kriyAmAM pravartato, rAga te mAruM kArya che. ema kartA thaIne mAne che. AhAhAhAhA ! have AmAM yAda rAkhavuM keTaluM? che? pravartato pratibhAse che te kartA che. rAgamAM huM pravartI chuM ne rAga mArI kriyA che teno te pote kartA che. kharekhara to e paryAya ja kartA che. samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! vizeSa kaheze (zrotA- pramANa vacana gurudeva !) pravacana naM. 146 gAthA-69-70 tA. ra6/11/78 ravivAra kArataka vada-11 (A pravacanamAM eka peregrApha C.D. keseTamAM nathI je mULa oDIyo keseTamAM che.) zrI samayasAra, kartA karma adhikAra 69 ne 70 pahelI gAthA lIdhI che ahIMthI levuM. "have ahIM" tyAMthI pharIne, che vacamAM? A AtmA, kartAkarmano adhikAra che ne ! ajJAnI kartA thaIne rAgane kema kare che. bhagavAna AtmA to AnaMda ne jJAnasvarUpa, enI dazA to vItarAgI udAsa dazA pragaTa hoya, AtmA atIndriya AnaMda ne atIndriya jJAna, atIndriya anaMtaguNano piMDa e to dravyaguNa, enI avasthA vItarAgI thavI joIe. kema ke vItarAgI dravya che, vItarAgI guNa che, to enI dazA avasthA jJAtAdekhAnI avasthA, vItarAgI paryAya pragaTa thavI joIe, vastu A che. AhAhA ! chatAM ahIM A AtmA potAnA ajJAnabhAvane lIdhe, pote anaMta anaMta jJAna ne anaMta AnaMdano nAtha prabhu zuddha caitanya, evA svabhAvanA ajJAnane laIne, che? ajJAnabhAvane lIdhe "AtmA potAnA ajJAnabhAvane lIdhe karmane lIdhe nahi, bhagavAna AtmA AnaMda ne zAMtasvarUpa akaSAya vItarAga mUrti prabhu tenA ajJAnane lIdhe potAnA svabhAvanA bhAnano abhAva evA ajJAnane lIdha, jJAnabhavanamAtra je sahaja udAsIna avasthA, kharekhara to jJAtAdaSTA evo eno svabhAva, tethI enI jJAtAdekhAnI dazA thavI joIe. AhAhAhA !
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70 23 che? jJAnabhavanamAtra je sahaja, jJAnabhavana eTale AtmAno sahaja svabhAva e-rUpa thavuM. jJAnabhavanano artha e. AtmAno je trikALI vItarAgI svabhAva, tenI dazA tenI paryAya thavI joIe. Are ! AvI vAtuM, jJAnabhavanamAtra eTale AtmAnA svabhAva bhavana thavA mAtra, je sahaja udAsa, rAga ane nimittathI to prabhu udAsa che ( evo ) eno svabhAva che. evo sahaja jJAtAdeSTA ! che? avasthA teno tyAga karIne, eTale ? ke bhagavAna AnaMda ne jJAna, AnaMdasvarUpa prabhu e jJAna ne darzanano piMDa prabhu ! enI avasthA jJAtAdeSTAnI thavI joIe. evI avasthAno potAnA svabhAvanA ajJAnane lIdhe, e avasthAno tyAga karI, zuM kahyuM e ? jhINI vAta che prabhu AmAM. AhA ! e caitanya vastu bhagavAna 52mAnaMda vItarAga 52mezvara sarvaze je joyo-kahyo, evo e anaMtaguNano sAgara prabhu ! enI dazA to jANavA dekhavAnI eTale ke jJAtAdeSTAnI eTale ke vItarAga avasthA tyAM thavI joIe. kema ke vItarAga svarUpa dravya, vItarAgasvarUpa guNa, tenI avasthA vItarAga, rAgarahita jJAtAdeSTAnI avasthA thavI joIe. paNa ajJAnI, e potAnA vItarAgI AnaMdanA svabhAvanA ajJAnane laIne, te avasthA na thAya ane avasthAno tyAga eTale thatI nathI, eno tyAga karIne ema artha. AhAhAhA ! zuM zailI ! AhAhAhA ! amRta reDayA che amRtacaMdrAcArye. AhAhA ! bhagavAna ! tuM to paramAtma svarUpa cho ne prabhu ! to paramAtmasvarUpa, vItarAgasvarUpa, AnaMdasvarUpa, jinasvarUpa, enI dazA to jinaparyAyapaNe, vItarAgIpaNe thavI joIe, e enuM kArya che ane e AtmA eno kartA che, ema thavuM joIe. ene e jJAtAdeSTAnI avasthA svabhAvanA ajJAnane kAraNe, te avasthAno tyAga karIne, che? sahaja udAsIna avasthA udAsIna avasthA, kema ke udAsa vastu ja 52thI bhinna tadna udAsa che. rAga ane puNyamAM paNa Ave nahi evI e cIja che. evI sahaja jJAtA-deSTAnI avasthAno svabhAvanA ajJAnane laIne, te avasthAne utpanna karato nathI. te avasthAno tyAga karIne, are AvI vAtuM ve, have AmAM navA dhaMdhA ADe thAya nahi ene A samajavuM, e cImanabhAI ! AhAhA ! kahe che ke bhagavAna AtmA to jJAna darzana ne AnaMdano kaMda prabhu che. te to jJAna ne darzanane dharanAro bhagavAna che evA AtmAnI dazA to sahaja, udAsIna, jJAtAdeSTAnI avasthA thavI joIe. paNa, te AtmAnA vItarAgI svabhAvane na jANatA, ajJAnabhavanamAtrathI, che ? avasthA teno tyAga karIne, avasthA che eno tyAga karIne ema nahi, paNa avasthA thavI joIe, eno tyAga karIne, jhINI vAta che bhAI ! AhAhAhA ! bhagavAna AtmA anaMtaguNa saMpanna dravya padArtha, to enI avasthA to sahaja .... jJAtAdeSTA, jANavA dekhavAnA pariNAmarUpa vItarAga avasthArUpa hovI joIe, ene ThekANe potAnA evA svabhAvanA ajJAnane kA2Ne te jJAtAdeSTAnI avasthAne utpanna nahi karato, te jJAtAdeSTAnI avasthAno tyAga karIne, ramaNIkabhAI ? A badhuM jhINuM che tyAM tamArA paisAmAM kAMI samajAya evuM nathI nyAM dhULamAM. zuM amRtacaMdrAcArya ! AtmAne kaI rIte prasiddha kare che, ane e prasiddha kema ene thato nathI ? AtmakhyAti TIkA che ne ? AhA ! bhagavAna ! tuM pUrNa AnaMda
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 samayasAra siddhi bhAga-4 ne jJAna, darzanathI bharelo prabhu cho ne ! to prabhu tArI avasthA, 52ne ka2vApaNAnI to na hoya, rAgane karavApaNAnI paNa na hoya, tArI avasthA, jANavA-dekhavAnA vItarAga pariNAmarUpe avasthA tArI hoya. AhAhA ! tene potAno AnaMdasvarUpa bhagavAna ! enA ajJAnane kAraNe, e jJAtAdeSTAnI avasthA thavI joIe, teno tyAga karIne ajJAnabhavanavyApArarUpa eTale rAgano puNya-pApano bhAva e ajJAna che, emAM jJAna nathI. samajAya che kAMI ? jJAnabhavanamAtra sahaja avasthAno, utpattino tyAga karIne, ajJAnI ajJAnabhavanamAtra. e puNya ne pApa rAgAdibhAva te ajJAna che e AtmAnuM emAM jJAna nathI. "ajJAnabhavana-vyApArarUpa krodhAdivyApArarUpe pravartato" ene aMdaramAM svabhAvano anAdara ane rAgano prema tene ahIMyA krodha kahe che. AhAhA! "krodhAdivyApArarUpa pravartato pratibhAse che" ene to A rAgamAM pravartu chuM ema ene bhAse che. ajJAnIne AtmA pUrNAnaMdano nAtha tenI avasthA jJAtAdeSTAnI AnaMdanI, zAMtinI, vItarAga dazA thavI joIe, paNa teno tyAga karIne eTale tenA svabhAvanA ajJAnane laIne, ajJAnapaNAno vyApAra eTale rAga ne puNyaAdinA pariNAmamAM pravartato pratibhAse che ajJAnIne, te rAgamAM pravartato pratibhAse che te, "te AtmA te rAgano kartA che" AhAhA ! AvI vAtuM che. samajAya che kAMI ? ae je jJAtAdeSTA vItarAgI svarUpa prabhu! tenA jJAnanA abhAvane laIne, ene jJAna ne AnaMdanI dazA thavI joIe, tenA abhAvamAM eTale ke teno tyAga karIne, jANe ke enI dazA to vItarAgI hoya ema kahe che. eno tyAga karIne, rAgAdi bhAva je ajJAnabhAva jemAM jJAna nathI. AhAhA ! jenA caitanyanA nUranA-pUranA prakAzano jemAM aMza nathI. evo je puNyapApano rAgAdi bhAva emAM pravartato huM jANe emAM pravartI chuM ema ajJAnIne pratibhAse che, te ajJAnI te rAgano kartA che. AvI gAthA che! AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? anAdithI Ama karI rahyo che ema kahe che. 52nA kAma kare che e prazna ahIM che ja nahi. 2maNIkabhAI ? A tamAre kA2khAnA ne cImanabhAInA kArakhAnA, kAMtibhAInuM oluM zuM moTuM che ene pAvaDara, enI kriyA karato pratibhAse che e to ahIM che ja nahi. kA2Nake e kriyA e karato ja nathI. paNa ahIMyA to bhagavAna sarvajJa paramezvara ema pharamAve che te saMto jagatane jAhe2 ka2e che. bhAI ! tuM to vItarAga mUrti jina svarUpa cho ne ! AhAhA ! 'ghaTa ghaTa aMta2 jina vase ne ghaTa ghaTa aMtara jaina" tuM jina svarUpa cho to enI dazA jainanI vItarAgI dazA thAya te jaina che. AvI vAtuM have. A kriyAkAMDIone kAMI sUjhe nahi AmAM. A sAmAyika karI ne poSA karyA ne paDikamaNA karyA e dhULeya nathI sAMbhaLane ! badhI ajJAnabhAvanI kriyA che. AhAhA ! AMhIM kahe che prabhu ! indro ne gaNadharonI samakSamAM traNa lokanA nAtha, tIrthaMkaranI AvI divyadhvani hatI, ene gaNadhare jhIlI ane zAstra racyA, e mAhyaluM A zAstra che. kuMdakuMdAcArye racyA e to, prabhu tuM koNa cho ? tuM zarIra nahi, vANI nahi, mana nahi, dayA dAnanA rAgAdinA bhAva nahi, are ! eka samayanI avasthA paNa tuM nahi. AhAhA ! tuM to anaMta anaMta anaMta
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. 25 anaMtaguNano godAma cho. evA anaMtaguNanA godAma nAma svabhAvane na jANatAM, e bhagavAna pUrNAnaMdane Ama dhyeyamAM levo joIe aMdara, ene na letAM rAganI kriyA cAhe to dayA, dAna, vrata AdinI hoya, e potAnA trikALI svabhAvanA ajJAnane lIdhe te avasthA nirmaLa thavI joIe, teno tyAga karI ane rAgamAM pravartatI pratibhAse che, te AtmA rAgano kartA che. sumanabhAI ! e tamAre kAyadA phAyadAmAM AvuM kyAMya AvatuM na hoya emAM e, tamAre to kAyadAnuM kyAM hatuM e to rAmajIbhAIne. AhAhA ! AhAhA ! gajaba vAta kare che ne! TUMkI bhASAmAM keTaluM samADI dIdhuM che! huM? enuM dravya, eno guNa, enI paryAya vItarAgI thavI joIe, ene ThekANe te vastunA svabhAvano ajANa-ajJAnI anAdithI je dazA AnaMda ne zAMtinI thavI joIe tene utpanna nahi karato eTale ke teno tyAga karato, AhAhA ! AvI vAta kyAM have, vANiyAne navarAza na maLe! e vAta AvI che sAMbhaLI che tame ramaNIkabhAI ? jApAnamAM eka aitihAsika moTo che aitihAsika moTo jUno 67-68 varSanI uMmarano che. ghaNAM lAkho pustakono aitihAsika ItihAsano ane eno chokaro che e beyane A rasa che. ene chApAmAM ApyuM che bahu jUno aitihAsika ke are jaina dharma to anubhUtirUpa dharma che, AMhIM e kIdhuM ne, kIdhuM ne je AnaMda ne jJAnasvarUpa che eTalI badhI to ene khabara na hoya paNa enI anubhava dazA thavI joIe, "e anubhUti te jaina dharma che" ema kahyuM che. ahIM kIdhuM ne jJAtAdekhAnI avasthAno tyAga karIne, eTale enI anubhUtinI dazAno tyAga karIne. eNe to ema kahyuM che ke Avo jaina dharma, paNa vANiyAne hAtha maLyo. vANiyA vepAramAM gUMcAIne paDayA che ane A sUjhe kyAMthI ema lakhyuM che. eya ! ramaNIkabhAI ? olo aitihAsika Thapako Ape che, jApAnano! AhAhA... sAMbhaLe che ne loko badhAya. AhA! hIrAbhAI? olo jApAnI ema kahe che ke vANiyAne A maLyo ne vANiyA vepAra ADe navarAza nathI ke AmAM zuM cIja che. AhAhAhA! AMhIM AvyuM ne? AMhIM zuM AvyuM juo ! krodhAdivyApArarUpa pravartato, che ne? eTale? ke bhagavAna AtmA vItarAgI jinarUpI biMba AtmA che. tenI jina avasthA eTale vItarAgI avasthA, udAsa avasthA thavI joIe, teno tyAga karIne, svabhAvano abhAvarUpa, puNya-pApanA premarUpa, svabhAva pratyenA krodharUpa, svabhAva pratyenA krodharUpa avasthAnA vepAramAM pravartato, ramaNIkabhAI ? e tamArA copaDAmAMya na maLe e bena e nyAM badhuM dhyAna rAkhe paNa A na maLe kyAMya, bena dhyAna rAkhe che ne, ema sAMbhaLyuM che ne. AhA! AhA! prabhu, prabhu vItarAga mArga to juo. AhAhA! AMhI to ema siddha kare che ke bhagavAna AtmA vItarAga mUrti che-jina svarUpI eno guNa paNa vItarAga svabhAvasvarUpa che ane tenI paryAya vItarAgabhAvanI rAgathI udAsa ne parathI udAsa bhinna enI vItarAgadazA utpanna thavI joIe. dravyaguNa vItarAga to avasthA vItarAga thavI joIe. eno te ajJAnI, potAnA trikALI svabhAvanA jJAnano abhAva, are lAlabhAI na AvyA ene jarI paganuM che ne ? AhAhA ! potAno je vyApAra jJAtAdekhAno joIe ane tenA pariNAma je vItarAgI pariNAma te
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 samayasAra siddhi bhAga-4 teno vyApAra joIe, ene ThekANe, vepAra zabda paDayo che ? A tamAro vepAra Avyo A badho, chatAMya e vyApAra A, e kArakhAnAmAM kAma kare e vyApAra I eno nahi. kA2khAnAnI je avasthA thAya che, eno vyApAra AtmA kare e to ajJAnamAMya nahIM. enI je avasthA kArakhAnAnI thAya che te avasthAnA kartA e 52mANuM pudgala paNa nahi, e paryAya tenI kartA, paryAya paryAyanI kartA. AhAhAhA ! tyAM gayA 'tA ne eka pherI ujjaina-ujjaina, lAlacaMdabhAInuM che ne oluM mIla mIla, traNa karoDanuM, tyAM gujarI gayA, paNa bhramaNAmAM badhA evuM badhuM hAlatuM hoya ne brAhmaNa pAse japAve ema kAMIka ema lAbha thAya. nyAM laI gayA' tA eka pherI pagalAM karavA. te Akho saMco ekalo mANasa eka ja Ubho hoya basa !( oTomeTika ) e enI meLAye hAle. rU nAkhe tyAM Ama kapaDuM thaIne bahAra nIkaLe evo saMco traNa karoDano, paNa e paryAya je thAya che e joDe mANasa Ubho hoya eNe karI to nathI paNa e paryAya je Ama-Ama thAya che, eno kartA e 52mANuM je pudgala che I eno e kartA nahi, eno AtmA to eno kartA nahi, ene rAga thAya e paNa eno kartA nahi, rAga eno kartA nahi, ane e paryAya thAya eno enAM 52mANuM che eya kartA nahi, arere ! AMhIM sudhI jAvuM, vItarAga mArganI UMDapa ghaNI bApA. AhAhA ! enI paryAyano kartA e paryAya che. AMhI kahe che ke A paryAyano kartA koNa ? A rAganI ajJAnI svabhAvanA ajJAnane laIne je rAgAdimAM pravarte che e paryAyanuM kArya konuM ? e ajJAnInuM, kharekhara to e paryAyanuM kArya che ajJAna paryAya. AhAhA ! dravyaguNa nahIM. AhAhA ! e sahaja udAsIna, jJAtAdeSTA mAtra, jJAtAdeSTA mAtra! rAgeya nahi emAM joIe, vyavahA22tnatrayano je vikalpa rAga e paNa enI avasthA nahi. e to jJAtAdeSTAnI vItarAga avasthAmAtra. teno tyAga karIne, eTale ke tene utpanna nahi karato. Avo sahaja mArga UMDo, vANiyAne hAtha Avyo paNa vANiyA-navarAza na maLe, eya cImanabhAI ? ( zrotAH- e vAta sAcI paNa karI zake to e vANiyA ja ka2ze ) e vAta sAcI chatAMya ka2ze to e ja ka2ze. haiM ? AhAhA ! Avo mAraga ! tIrthaMkara sarva anaMta tIrthaMkaro, anaMta kevaLIoe A kahyuM, bhagavAna (tIrthaMkaradeva ) birAje che mahAvidehakSetramAM, e ( sImaMdhara ) bhagavAne kahyuM e pote jhIlyuM, jANyuM ane AMhI AvIne racanA thaI A zAstranI. arere ! e zAstranI TIkAnI racanA thaI eno kartA kahe che ke e AtmA nahi. arere ! e paryAyono kartA enA 52mANuM nahi. a222 ! AvI vAtuM. paryAya je 52mANuMnI je A TIkA thaI e paryAya paryAyano kartA. ahIMyA AtmAmAM paryAya to vItarAgI thavI joIe kAraNake pote vItarAgamUrti prabhu che. paNa tenA svabhAvanA jJAnanA abhAvane laIne, huM Avo AtmA pUrNAnaMda ne anaMtaguNano piMDa chuM, tenA svabhAvanA bhAnanA abhAvane lIdhe, tenI dazAno tyAga karI ane rAganA vyApAramAM pravartato ene svabhAvathI viruddha je krodha, e krodhamAM pravarte che. krodha kema kahyo ? ke rAgano jene prema che ene svabhAva pratye krodha che. arere ! AvI vAtuM have. kaho kAMtibhAI ? AvuM svarUpa che. AhAhA !
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 7. gAthA-69-70. jene e zubharAga hoya eno paNa jene prema che, ruci che, ene bhagavAna anaMta AnaMdano kaMda vItarAgamUrti prabhu tenA pratye tene dveSa che, vaiSano bhAga krodha ane mAna che. AhAhAhA! evA vyApArarUpa pravartato thako pratibhAse che. ema zuM kIdhuM I ? ajJAnI svabhAvanA ajJAnane laIne rAganA ajJAnarUpa vepAramAM pravartato, eno kartA huM chuM ema pratibhAse che. A rAgano kartA huM chuM ema ajJAnapaNe tene pratibhAse che. te kartA che, eTaluM to kAla AvI gayuM'tuM. A to pharIne A badhA navA AvyA che ne? ahIM sudhI to kAle AvyuM'tuM. ane have karma, e kartA pratibhAse che ema lIdhuM, have enuM karma zuM? kartAnuM kArya zuM? ane jJAnabhavanavyApArarUpa pravartanathI judAM, tyAM e nAkhyuM che (kahyuM che) joyuM? ne pAchuM oluM jJAnabhavanamAtrasahaja udAsIna avasthA teno tyAga karIne kIdhuM, kartA siddha karavo che. have ahIMyA jJAnabhavanavyApArarUpa, AtmAnA svabhAvano vyApAra thavo joIe. bhagavAna AtmA anaMta anaMta guNano svabhAvika vastu, e svabhAvanI avasthA thavI joIe. e jJAnabhavanavyApAra eTale e, AtmAnA svabhAvanuM thavuM paryAyamAM, enA vyApArarUpa pravartanathI judA, jJAtAdeSTAnA vItarAgI pariNAmanuM jJAna bhavana eTale AtmAnuM thavuM evo je AtmAno vyApAra, tenAthI pravartanathI judAM. AhAhAhA ! olAmAM ema kahyuM'tuM ke jJAtAdekhAnI sahaja dazAno tyAga karIne, kartA bhAse che. have ahIM karma bhAse che, ema kahyuM che. AhAhA... gajaba vAta TIkA te kaMI. AhAhA ! jJAna eTale AtmAnuM thayuM eTale ke vItarAgI paryAyarUpI vyApAra thavo, enA pravartanathI judA, vItarAgI kArya thavuM joIe, vItarAgI dravyaguNa che mATe vItarAgI paryAya thavI joIe, paNa e pravartanathI juduM enI meLAe A badhuM bese evuM nathI tyAM! A benanuM pustakanuM pUchayuM che e benanA pustakanA to moTA amaladAra adhikArIo atyAre vAMce che keTalI vAra babbe, caccAravAra vaMcAI gayA ne tamane pUchayuM ke vAMcyuM nathI hajI kaho. AhA! vAMcyuM che tame? keTalI vAra eka? (zrotA - be vAra.) AhAhA! TIkA che A juone kahe che. dravyaguNa ne paryAya Ama nirmaLadravya, nirmaLaguNa to enI nirmaLa avasthA thavI joIe, teno tene khyAla nathI, ethI ajJAnabhAve rAgamAM pravartato pratibhAse che. te paryAya tenI kartA, dravya kartA kahevuM e upacArathI. AhAhAhA! AMhIM have karma, jJAnanuM bhavana thavuM AtmAnA svabhAvanuM vItarAgabhAvarUpe thavuM, evo je vyApAra tenA pravartanathI judA, kriyamANapaNe karAtuM hoya ema aMtaraMgamAM utpanna thatAM karAtuM hoya ema aMtaraMgamAM utpanna thatAM pratibhAse che, A mArAthI thayuM che ema ene pratibhAse che. meM karyuM e kartA paheluM pAchuM thayuM, have A rAga che e mArAthI thayo ema ene pratibhAse che, e rAga enuM kArya che. A kArakhAnAnA kAma ne vepAradhaMdhAnA ne e nahi. (zrotA - muMbaImAM to kharuM ne!) e dhULamAMya nahi, muMbaImAM kyAM hato. bhASA sAdI che bhAva bharelA che gaMbhIra (zrotA- eTale to Apa kholIne batAvo cho ) AhAhAhA ! bahuM jhINuM eTale. AhAhA! kriyamANapaNe aMtaraMgamAM utpanna thatAM pratibhAse che." paryAyamAM rAga utpanna thAya che ema ajJAnIne kArya bhAse che. aMtaraMgamAM lIdhuM ne bahAranuM koI kArya che nahi aMdara, e hAtha halAvI zake nahi ne bhASA bolI zake nahi, pAMpaNa pheravI zake nahi, dALa-bhAta khAI
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 samayasAra siddhi bhAga-4 zake nahi, dADha dAMtane ( khotarI ) Ama karI zake nahi. kaho choTAbhAI ? AvuM jhINuM che bApA. AhAhA ! A jainadarzana ! A digambaradarzana. AhAhAhA ! arere ! sAMbhaLavA maLe nahIM, sAMbhaLavAno vakhata lye nahi ene kedi' samajAya bhAI !jiMdagI cAlI jAya che. AhAhA ! juone caMdubhAI cAlyA gayA ne bicArA, AMhIM besatA AMhIM lAvone AMhIM Avo ne ema kahetA tyAre tyAM pezAba ( sATu dUra besatA ) dehanI sthiti pUrI thAya tyAM zuM thAya ? amadAvAdamAM vAMcanAro bahu mukhya mANasa jabbara mANasa, e hAlyA gayA. ( zrotAH- saMskAra laIne gayA che) saMskAra laIne gayA-saMskAra laIne gayA che, ane mArA hisAbamAM to e svarga sivAya bIje jAya nahi, evo e mANasa hato. za2I2nI nabaLAI thaI gayelI paNa ..... AhAhA! zuM kIdhuM ? kartA ne karma siddha karavuM che, kartA siddha karyuM ke ajJAnI jJAnabhavanamAtranA pariNAmane nahi utpanna karato, tene choDI ane rAgano kartA chuM, rAgamAM huM karuM chuM evo ajJAnIne kartA pratibhAse che. tyAre karma ? jJAnabhavanavyApArarUpa pravartanathI judAM eTale e pravartana che nahi tyAM. AtmabhavanavyApArarUpa, jJAna zabde AtmA, AtmAnA thavArUpa vyApArarUpa pravartanathI judAM, kema ke AtmAnA bhavanarUpa vyApAra to vItarAga bhAva che, e vItarAgI bhAva tenuM karma che. AhAhAhA ! Atmabhavana vyApArarUpa pravartanathI judAM kriyamANapaNe aMtaraMgamAM utpanna thatAM, karAtuM hoya jANe mArAthI ema aMtaraMgamAM utpanna thatAM rAgane pote karma tarIke bhAse che. rAga mAruM kArya che tema ajJAnIne bhAse che. paNa A rAga enuM kArya ema pratibhAse che, A 52nA meM kAma karyA e to vAta ja judI che. sumanabhAI ! AhAhAhA..... A siddhAMta ! karAtuM hoya jANe mArAthI ema kriyamANa eTale, e rAga karAtuM hoya mArAthI ema ene karma bhAse che. AhAhA ! ( zrotAH- e mAruM kartavya che ema bhAse che. ) evI vAta che. keTaluM samADI dIdhuM kartAkarma bemAM. AhAhA ! evA krodhAdi te kartAnA kArya che. ajJAnInuM kartA ajJAnI, ane tenA puNya-pApanA bhAva svabhAvathI viruddhabhAva, evA krodhAdinuM kArya tene thAya che ema bhAse che. huM to krodha karuM chuM. A karuM chuM e nahi, huM to krodha karuM chuM, mAna karuM chuM, rAga karuM chuM ema bhAse che. AvI vAta che kyAM ? digaMbara saMto sivAya, mALe gajaba kAma karyuM che. haiM ! ( zrotAH- ahIM to ame ApanI pAsethI sAMbhaLIe chIe, ) A traNa cAra lITImAM keTaluM bharyuM che ! AhAhA ! AhAhA ! tArI gaMbhIratAno pAra nathI prabhu ! tuM tane bhulyo enI gaMbhIratAno pAra nathI, olAmAM AvyuM che anubhavaprakAzamAM tArI zuddhatA to baDI, paNa tArI azuddhatAya baDI che. ke tIrthaMkara jevAnA samavasaraNamAM gayo paNa teM azuddhatA choDI nahi. anubhava prakAzamAM Ave che, dipacaMdajI. AhAhA ! paryAyamAM dravyane dhyeya tarIke laIne jJAtAdeSTAnI avasthA thavI joIe te tenuM karma ne kArya che, ene choDI daIne, jJAnabhavanamAtravepAranA pravartanathI judAM, eTale ? ke vastu ane vastuno svabhAva, avikArI vItarAgamUrti tenuM kArya to vItarAga-pravartana joIe. e vItarAga pravartananA kAryathI dAM, AvI vAtuM che. are tyAM zuM ? phADa pADI nAkhe aMdarathI Ara-pAra !bhagavAna aMdara bhinna trilokanAtha che ne A zuM tane thayuM che ? AhAhA !
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. 29 evA krodhAdika, krodha-kema kIdhuM, kahyuM? samajANuM ne? ke e rAga ne dayA dAna vrata ke kAma krodhanA pariNAma thayA enI rUci che, ne ene enI dRSTi che ane e ene poSAya che. bhagavAna ene poSAto nathI. je kaMI vikalpa thayo, zubha-azubha bhAvano enuM ene poSANa che, poSe chepoSe che, ruci che tethI bhagavAnano ene anAdara che. paramAtmA prakAzamAM kahyuM che ke rAganA bhAvane jeNe upAdeya tarIke svIkAryo eNe bhagavAna traNalokano nAtha paramAtmA pote tene heya che. AhAhA ! AtmA heya che. zazIbhAI ! anAdithI heya karyo teM prabhu! AhAhAhA ! bhagavAna svarUpa paramAtmA eno Adara nahIM karatAM ajJAnabhAve eTale ke te svarUpanA mahAbhyanA abhAve, rAganA mahA tane AvyA, e vikArI paryAyanA prabhu tane mahAbhya AvyA. tethI vItarAgI pravartanathI te rAga pravartana judI jAta che. AhAhA ! hIrAbhAI ? AvuM che ! AhAhA ! zuM TIkA, zuM enI gaMbhIratA! zuM enA bhAva. amRtacaMdrAcArya eka hajAra varSa pahelA digaMbara saMta, jina nahi paNa jina sarIkhA, enI A TIkA bApu, jina che ne? mokSa tatva kahyuM che ne? ene to mokSa kahyuM che, mokSamArgamAM pariNamelA munIone mokSa tatva che ema kahyuM che. AhA! ahIMyA e saMto vikalpa Avyo che tenA e kartA to nathI, ane A TIkA thAya to enA kartA to traNa kALamAMya nathI, paNa emAM pANI AvI racAI gaI. AhAhA! prabhu! tuM kartA to vItarAgI paryAyano hovo joIe ene ThekANe rAga paryAyano kartA tane pratibhAse che, e ajJAna che, ane vItarAgI pariNAma te tAruM kArya che ema bhAsavuM joIe. tene choDIne, rAgamAM pravartanarUpa, vItarAga pravartanathI judI jAta je rAga temAM pravartato tane bhAse che, kahe che e tAruM kArya che ajJAnInuM. AhAhAhA ! e hAtha halAvI zake che, e to nahi. gajaba vAta che. heM? kahyuM'tuM ne ahIMyA. paga-paga je hAle che A jamInane aDato nathI paga, have A kone bese? aDato nathI, aDe to beya eka thaI jAya. ane te paga hAle che e AtmAthI nahi, AtmAne vikalpa Avyo ke Ama thAya enAthI nahi, tema je paga Ama hAle che e parane aDayA vinA, e hAlavAnI kriyA enA paramANuMthI nahi. enI paryAya(no) paryAya karyA che enI. bhASA jAo ne jJAnabhavana vyApArarUpa AtmAnA svabhAvanA vyApArarUpa vItarAga pariNAma tenA pravartanathI judAM kriyamANapaNe jANe ke karatuM hoya, huM karuM chuM ema aMtaraMgamAM utpanna thatAM pratibhAse che evA e vikArIbhAva enuM kArya che karma eTale kArya che. AhAhA ! zloka bahu sAro AvI gayo che, atyAre tamAre dAktara AvyA che ne. AMhIM kaho jAMjharI, jAMjharI atyAre AvyA che Aja. AhAhAhA ! zuM enI zailI, zuM enI dhArA-AhAhA ! prabhu tuM tane bhUlIne rAgano kartA tuM thAza bhAI ! vItarAgI pravartananA kAryane choDI daIne, prabhu teM rAganA kArya mArAM mAnyA che ema kahevuM che. A kartA karmanI siddhi karI. are! A kyAM pakaDe sAdhAraNa mANasa. AhAhA! A pramANe anAdi kALathI" anAdi kALanA ajJAnathI. nigodathI mAMDIne navamI raiveyaka gayo anaMtavAra, jaina digaMbara sAdhu thayo, paMcamahAvrata paNa e badhA rAga che e mAruM kArya che tema ene bhAsyuM che. AhAhA! "A pramANe anAdi kALanI, ajJAnathI thayelI AtmAnI kartA karmanI pravRtti che." lyo. A rIte ajJAnathI kartAkarmanI pravRtti che. AhAhAhA !
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 samayasAra siddhi bhAga-4 have A badhA gRhastho moTA marI jAyane karoDapatine pacAsa lAkha ne dhULa lAkhavALA, e udyogapati hatA eNe udyoga bahu karyo, chApAmAM ema Ave, udyogapati hatA, udyogapati A dhULanA? (zrotA:- mAnavA to paDe ne) mAne che e to ajJAna thayuM. AhA! ema ke jamyA tyAre mA-bApa pAse kAMI nahotuM pachI pote yuvAna avasthA thaI potAnA DahApaNe udyoga vadhAryo ane udyogapati thayA ane cAlIsa-cAlIsa karoDa bhegAM karyA. AhAhA ! AMhIM to kahe che ke rAgano udyogapati thAya e paNa mithyAdeSTi che. eya ! vItarAga paryAyano udyogapati thAya e dharmI che. AhAhA! e rIte potAnA ajJAnane lIdhe" pAchuM A evuM A kema thayuM che ke karmanuM jora che mATe thayuM che ema nahi, enA svarUpanuM ene bhAna nathI mATe thayuM che. "potAnA ajJAnane lIdhe kartAkarmabhAva vaDe krodhAdimAM vartatA" eTale puNya-pApanA bhAva je AtmAnA svabhAvathI viruddha temAM vartatA, A AtmAne te krodhAdinI pravRttirUpa pariNAmane nimitta mAtra karI, ajJAnInA te krodha, mAna, mAyAnA athavA rAganA premarUpI je krodha, svabhAva pratyeno anAdara tenI pariNatinuM nimittamAtra karIne pote potAnA bhAvathI pariNamatuM karma, A to phakta nimitta che, te samaye paramANuMo karma thavAne lAyaka e potAnA bhAvathI pariNamatuM A to nimittamAtra che, nimittanimitta kema kahyuM ke e kAMI enA karmanA pudgalane pariNamAvatuM nathI. karmanI paryAyane te pariNamAvatuM nathI. nimittAtre ema, nimittamAtra ajJAnInA rAganA kartApaNAnA nimittamAtrane pAmI paramANuMo karmanI avasthAne dhAraNa kare che. AhAhAhA ! pote potAnA bhAvathI, paryAyathI, pariNamatuM paudgalika karma ekaThuM thAya che. tyAM paramANuMo karmanA ekaThA thAya che, A to pariNAma AmAM to nimitta mAtra che, te samaye te paramANuMomAM karmanI avasthA thavAne lAyakavALA pariName che, e potAnA bhAvathI pariName che, A AtmAnA rAganA bhAvane laIne nahi. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? bIjI rIte kahIe to bhagavAna AtmA emAM vikAra thavAno koI guNa nathI. AtmAmAM anaMtaguNo che, anaMtA anaMta guNo anaMtA anaMta guNo, emAM koI eka guNa vikAra kare evo koI guNa nathI, paNa paryAyanI buddhivALA ajJAnIo karma-vikArane paryAyamAM kare che. samajAya che kAMI? ema karmanI avasthA pugalamAM thavAnI avasthA pudagalamAM evo koI guNa nathI ke karmarUpI avasthA thAya. samajAya che kAMI? pugalamAM evo koI guNa nathI ke karmanI avasthA thAya, paNa tenI paryAyamAM adhdharathI karmanI avasthA paramANumAM thAya che. AhAhAhA ! pravRttirUpa pariNAmane nimittamAtra karIne, pote potAnA bhAvathI paryAyathI pariNamatuMparyAyathI pariNamatuM bhAvathI pariNamatuM ema, paramANuMo karma thavAne lAyaka che paryAyamAM, te potAnA bhAvathI, paryAyathI pariNamatuM enA dravyaguNanA bhAvathI pariNamatuM e nahi, AhAhAhA! gajaba TIkA kare che ne? AhAhA ! pote potAmAM paryAyathI ja pariNamatuM, huM! pote potAnI paryAyathI ja pariNamatuM, paudgalika karma ekaThuM thAya che tene paramANuMo tyAM baMdhAya che, enI potAnI paryAyanI lAyakAtathI. A to nimittamAtra che. A rIte jIva ne pugalano paraspara avagAha, basa! eka kSetramAM rahevuM eTalo avagAha
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70 31 saMbaMdha. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA potAnA svabhAvane bhUlI, ajJAnabhAve rAgano kartA bhAse ane rAga tenuM kArya bhAse teTaluM rAganuM nimittamAtra karI te vakhatanA 52mANuMnI paryAya potApaNe pariName ane enA ekakSetrAvagAhe rahe, jyAM AtmA che tyAM karma rahe. AhAhA ! paraspara avagAha jenuM, 52spa2 avagAha jenuM lakSaNa joyuM ! 5252, AtmA potAnA rAgadveSathI paDayo che, karma enI avasthAthI 52spa2 ekabIjAnA avagAha eka kSetramAM rahelAM che. AhA ! samajANuM kAMI ? have A eka jaNo kahe ke huM paMdara di'mAM samayasAra vAMcI gayo, bApu haiM! gaMbhIratAno pAra nathI... bApu A to traNa lokanA nAtha saMtonI vANI che A, saMta, saMta che e vItarAga mUrti che. digaMbara saMta, evA saMbaMdharUpa baMdha siddha thAya che. AvA saMbaMdharUpa baMdha eka kSetrAvagAhe rahevuM, joyuM ? saMbaMdharUpa baMdha, traNa vAta thaI, vakhata thaI gayo che. tyAM ema kIdhuM'tuM ke puNya ne pApa saMyogasiddha saMbaMdha che. samajANuM ? ane A eka avagAharUpI saMbaMdharUpa baMdha siddha che, bAkI kAMI saMbaMdha ene che nahIM, sau sau potapotAthI rahyAM che, "anekAtmaka hovA chatAM " eTale ke anekapaNAnI bhinnatA hovA chatAM "eka pravAhapaNe hovAthI jemAMthI itaretarAzraya doSa dUra thayo che AnuM vyAkhyAna thoDuM bAkI che thoDuM kAle kahevAze. (zrotA :- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 147 gAthA-69-70-71 tA.27/11/78 somavAra kArataka vada-12 zrI samayasAra 69 ne 70 chellI vAta che. A rIte jIva ane pudgalano, che ne chelluM. 52spa2 avagAha jenuM lakSaNa che evA saMbaMdharUpa baMdha siddha thAya che. zuM kahyuM ? ke jema AtmAne ane jJAnane tAdAtmya saMbaMdha siddha che tema AtmAne ne rAgane saMyogasiddha saMbaMdha che. AhAhA ! AtmA ne zAna e tapa, agni ne uSNatA jema tarUpa saMbaMdha che, te rUpa saMbaMdha che, ema bhagavAna AtmAne ne jJAnane, te rUpa tarUpa saMbaMdha che. tene tAdAtmyasiddha saMbaMdha kahyo. ane puNya ne pApanA bhAvane AtmAnI sAthe saMyogasiddha saMbaMdha che. olo svabhAvasiddha saMbaMdha che, A saMyogasiddha saMbaMdha che. AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa ene puNya ne pApanA bhAva saMyoge- siddha saMbaMdha che svabhAva nahi. AvuM jhINuM che, tAdAtmyasiddha saMbaMdha ne saMyogasiddha saMbaMdha ne AMhIM avagAha AMhIM to avagAha upara levuM che ne chelluM. AhAhA ! traNa saMbaMdha che. e be thayA. trIjo, AtmA jyAre rAgadveSarUpe pariName che tyAre karmanA 52mANuMo te potAne kA2Ne te rIte pariNamavAnI lAyakAtavALA pariName che. 52mANuMo to anaMta che, paNa te kALe tyAM rAgadveSa jeTalA thayA, tenA pramANamAM enI apekSA vinA, nimitta che ne e to ? karmanA 52mANuMo potAnI lAyakAtathI karmarUpe thavAne yogya hatA te karmarUpe thAya che ane jyAre rAgadveSarUpe thAya che tyAre navA karmo saMyoga saMbaMdhe je Ave che, bhAvasaMyoga, to Aye saMyoga che paNa eka kSetrAvagAha saMbaMdha basa. AtmAne ane karmanA 52mANuMone ekakSetre rahevuM eTalo saMbaMdha che. AhAhAhA ! AvuM badhuM jhINuM lyo. have vANIyA navarA kyAre thAya A badhuMnirNaya karavA ? cImanabhAI !
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 samayasAra siddhi bhAga-4 (zrotA:- samajavuM paDaze) samajavuM paDaze lyo bhAI kahe che. heM? potA mATe (zrotA- samajavAnuM potAnA mATeja che ne?) potA mATe ja che ne? vAta sAcI. A kartAkarmanI pravRtti AnI anAdithI Ama che. e kaheze ke e jIva jyAre potAnA svabhAvane bhUlI ajJAnabhAvarUpa rAgadveSarUpe thAya che te kALe karmanA paramANuMo karma rUpe thavAne lAyaka hatA te karmarUpe thAya che, ema bene ekakSetre rahevAno saMbaMdha che. ekakSetre ekabIjAno svabhAva saMbaMdha che ema nahi. AhAhA ! A rIte jIva ane pudgalano paraspara avagAhuparaspara avagAha, jyAM karmanA paramANuMo che, tyAM AtmAnA rAgadveSanA pariNAmavALo jIva che. ema paraspara avagAha saMbaMdha che. jyAM AtmA che, rAgadveSanA pariNAma, te ja kALe karmanA paramANuMno te ja kSetre avagAha rahelA che. evo saMbaMdharUpa baMdha siddha thAya che. samajAya che kAMI ? AhAhA! anekAtmaka hovA chatAM, have zuM kahe che?ke AtmA ne paramANuMo karma aneka che, eka nathI bhinnabhinna che beya, AtmA bhinna dravya che, karmanA paramANuMo bhinna dravya che e anekAtmaka aneka svarUpe hovA chatAM, anAdi eka pravAhapaNe hovAthI, eTale? ke AtmA paNa potAne bhUlIne rAgadveSarUpe pariName che, e paNa anAdi pravAha che, ane karma paNa karmarUpe pravAha che e paNa anAdi pravAha che. Ane laIne A ne Ane laIne A, ema nathI. AhAhAhA! jhINI vAta che ekadama. evA aneka nAma bepaNuM bhinna bhinna hovA chatAM ekapravAhapaNe hovAthI pravAha eka ja che. vikArapaNe AtmA pote svataH anAdi pariName che ane karmanA paramANuMo karmarUpe paNa anAdi potAthI pariName che. A hoya to A pariName, A hoya to A pariName, ema itara itara doSa emAM Avato nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM nyAyanA graMthanI vAtuM che A to. jemAMthI itaretarAzraya doSa dUra thayo. eTale? ke jIva rAgadveSarUpe pariNamyo tyAre karmanA paramANuMo pariNamyA enA Azraye ema nathI, e tyAM pariNamavAne lAyakavALA paramANuMo anAdithI ema pariName che, ahIM rAgadveSane lAyakavALA jIva rAgadveSarUpe anAdithI pariName che, ema be bhinna hovA chatAM, ekabIjAne Azraye thAya che, evuM nathI, beya svataMtra che. AhAhAhA ! AvuM badhuM. ema kahIne kartAkarmanI pravRtti siddha karI. pote AtmA vikArI paryAya kartA, vikArI paryAya, karma paranI sAtheno saMbaMdha nahi ajJAnabhAve. ema jemAMthI itara itara eTale ekabIjAne Azraye che evo pravAha nathI. svataMtra pravAha che. AhAhAhA ! nahIMtara to ema thAya ke rAgadveSa thAya tyAre karma karmarUpe pariName eTalo saMbaMdha rahe che Azraya? ke "nA" e to e karmarUpe thavuM pravAhamAM e ene kAraNe. rAgadveSarUpe thavuM jIvana jIvane kAraNe, evo te baMdha kartAkarmanI pravRttinuM nimitta je ajJAna, tenuM nimitta che. AhAhAhA ! jyAM jIve rAgadveSa karyo ajJAnabhAve te kALe ja tyAM karmanA paramANuMpaNe pariNamanArA pariNamyA evo baMdha siddha thAya che. ane te baMdha, kartAkarma pravRttinuM nimitta ajJAna. AtmAmAM je kartAkarma rAgAdino kartAne enuM karma evuM je ajJAna tenuM nimitta che, koNa? baMdha pUrvano je baMdha che e AMhIM kartAkarmanuM je ajJAna temAM e nimitta che. ane e baMdhamAM paNa e rAgadveSanA
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-69-70. 33 pariNAma nimitta che, basa eTaluM che. nyAyanA mArga che A to bhAI vANIyAne nyAyamAM kyAM have AvuM, samajavuM paDe bApu. pAchuM je baMdha thayo e vaLI A bAju ajJAnanuM nimitta, e baMdha thayo che e ajJAnI je ajJAna che karaze temAM e nimitta che ane baMdha thayo emAM ajJAnabhAva je thayo te ene nimitta che. AhAhA ! AvuM che. bhAvArtha - A AtmA, jema potAnA jJAnasvabhAvarUpa pariName che, potAnA AnaMda ne jJAnarUpe pariName che, thAya che, tema jyAM sudhI vikArarUpapaNe pariName che, krodha eTale jJAnamAM ane krodhAdimAM bheda jANato nathI. jJAna svarUpa bhagavAna AtmAnuM thavuM, ane rAgarUpe thavuM e be no bheda ajJAnI jANato nathI. benuM aMtara jANato nathI. tema benI bhinnatA jANato nathI. vizeSa aMtara che ne be zabda vizeSa aMtara, be mAM vizeSapaNuM ane aMtara nAma bhedapaNuM samajAya che ke nahi? bheda jANato nathI, tyAM sudhI tene kartAkarmanI pravRtti che. AtmAnI paryAya kartA ne rAga tenuM karma paNa AtmA kartA ne vikArapaNuM karma ema ahIMyA kahevAya che, kharekhara to ajJAnabhAva evo je paryAya e kartA ane rAgAdi bhAva tenuM karma, paNa ajJAna AtmAe karyuM ema kahIne ajJAnabhAvano kartA AtmA ane ajJAnabhAva tenuM kArya, rAgAdinuM. joyuM, tyAM sudhI tene krodhAdirUpa pariNamato te pote kartA joyuM ane krodhAdi tenuM karma. kharekhara to e vikArI pariNAma pote ja kartA ane vikArI pariNAma pote ja karma che. tema bhagavAna AtmAmAM dravyaguNa koI evo nathI ke vikArano kartA thAya, zuM kIdhuM che? bhagavAna AtmAmAM eTalA guNo che amApa paNa evo koI guNa nathI ke je rAgano kartA thaIne pariName, evo koI guNa nathI. paNa evuM svarUpa je che jJAtAdeSTA, tenA ajJAnane laIne je paryAya thaI te ajJAnanI paryAya kartA ne e ajJAna paryAya rAga tenuM kArya. AhAhA! Avo mAraga have. "anAdi ajJAnathI to kartAkarmanI pravRtti che, ajJAnathI kartAkarmanI pravRttithI baMdha che, e to anAdithI che". emAM kAMI pahelAM ANe A thayuM ne pachI A thayuM ema kAMI che nahi. ema ke jIve ajJAna karyuM ane pachI baMdhana thayuM te ja kALe ema kaMI nathI e to AMhIM baMdhano pravAha che ne AMhIM ajJAnano pravAha ema anAdithI cAle che. have AmAM dhaMdhA muMbaInA dhaMdhA ADe emA A vAta. (zrotA- A vAta vicAravI paDaze) vicAravI. AhAhA! AhIM to e siddha karavuM che, ke bhagavAna AtmA potAnA svabhAvarUpe pariName e to enuM svarUpa che. samajANuM? paNa e potAnA svabhAvane paryAyamAM na jANatA ajJAnabhAvarUpI bhAvakarmano kartA thAya e rAga te enuM kArya ne ajJAnabhAva te tenuM kartA. dravya to dravya ne guNa to che e che. AhAhAhA ! Avo mAraga, vItarAga sivAya kyAMya na maLe, gappA mAryA che badhAe A to traNalokanA nAtha jinezvaradeva paramezvare sarvajJapaNAmAM badhuM jANuM, icchA vinA vANI nIkaLI, e vANImAM svapara kahevAnI tAkAta che AtmAmAM svaparane jANavAnI tAkAta che. vANImAM svaparane jANavAnI tAkAta nathI. AhAhA ! AtmAmAM svaparane kahevAnI tAkAta nathI. kIdhuM? bhagavAna AtmA svaparane kahe evI enAmAM tAkAta nathI, svaparane jANe evI enI tAkAta che. vANImAM svaparane kahevuM evI tAkAta che paNa vANImAM svaparane jANavuM evI tAkAta nathI. AhAhAhA! anAdi ajJAnathI to kartAkarmanI pravRtti(che) e kartAkarmanI pravRttithI
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 samayasAra siddhi bhAga-4 baMdha che ane te baMdhanA nimittathI pAchuM te baMdha thayo ne ? enA nimittathI ajJAna che. e pramANe anAdi pravAha saMtAna che. mATe temAM ekabIjAno Azraya-doSa paNa Avato nathI. ema ke ANe rAga karyo ne tyAre baMdhana thayu, ne baMdhananuM nimitta thayuM tethI AMhI ajJAna thayuM evo ekabIjAnA Azraye ( nathI ) svataMtra che. pravAharUpe anAdi e rIte svataMtra che ekabIjAne Azraye thAya evuM anAdi pravAhamAM itara-itara doSa Avato nathI. AhAhAhAhA ! e gAthAo jhINI. pahelI gAthA kartAkarmanI jhINI bhAI. AhA ! "A rIte jyAM sudhI AtmA krodhAdi karmano kartA thaI " vikArI pariNAmano kartA thaI, ke je vikArI pariNAma jIvane saMyogasaMbaMdhe che, svabhAvasaMbaMdhe nathI. evA saMyogI saMbaMdhanA puNyapApanA bhAva eno kartA thaI pariName che, tyAM sudhI kartAkarmanI pravRtti che ane tyAM sudhI karmano baMdha thAya che. A tamArI meLAe vAMcyuM che ke nahi koI di'A. cImanabhAI ? haiM ? navarAza nathI bhAI. moTAbhAI kahe che, A bhAIne kAla pUchyuM nahi ? olA ramaNIkabhAIne kIdhuM A benanuM pustaka vAMcyuM ? to kahe vAMcyuM ja nathI, kaho have. Are ! Are ! have mArI nAkhe jagatane. AvuM bahAra nIkaLyuM pustaka te bheTa to ApyuM che ne ? Atmadharma je maMgAve che ene bheTa ApyuM che. ghaNAM vakhatathI AvI gayuM che toya vAMcyuM nathI kahe. copaDA vAMcyA che muMbaImAM, mohanagarI kIdhIne ? are re ! cAlyo vakhata cAlyo jAya che, potAnuM je kartavya che e samaje nahi A jIva, avatAra cAlyA jAya che bApu. AhAhA ! ghaDI ghaDI jAya te mRtyune samIpe jAya che. AhAhA ! be ghaDI, cAra cAra ghaDI cAlyo jAya che, tema tema dehane chUTavAnA samIpamAM jAya che. chUTavAno to che ja, chUTo to che ja, paNa bAhya kSetrAMta2 Agho javAno kALa, ene samIpa Ave che. AhAhA ! dravya tenI potAnI paryAyane ke je tenA janmakSaNe-svakALe kramabaddha thavAnI che tene ADI-avaLI ke AghI-pAchI karI zake ema paNa nathI dareka padArthanI paryAya kramabaddha thAya che. dareka jIva ke jaDanI paryAyano je janmakSaNa che te ja samaye te paryAya kramabaddha thAya che, tene indra, narendra, ke jinendra paNa pheravavA samartha nathI. AhAhA ! jIva ekalo jJAtA che. ahIM akartApaNAnI utkRSTatA batAve che ke izva2 jagatano kartA che e vAta to jUThI che ja ane eka dravya bIjA dravyanuM karI zake e paNa jUThuM che ane te te dravya tenI potAnI paryAyane ke je tenA janmakSaNe-svakALe kramabaddha thavAnI che tene ADI-avaLI ke AghIpAchI karI zake ema paNa nathI. je samaye je paryAya kramabaddha thavAnI che tene anya nimittanI apekSA to nathI ja paNa enA dravyanI paNa apekSA nathI. AvI vastunI sthiti che. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 7)
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 ( gAthA - 71 kadA'syAH kartRkarmapravRtternivRttiriti cet jaiyA imeNa jIveNa appaNo AsavANa ya thev| NAdaM hodi visesaMtaraM tu taiyA Na baMdho se||71|| yadAnena jIvenAtmana: AsravANAM ca tthaiv| jJAtaM bhavati vizeSAntaraM tu tadA na bndhstsy||71|| iha kila svabhAvamAtraM vastu, svasya bhavanaM tu svbhaavH| tena jJAnasya bhavanaM khalvAtmA, krodhAdarbhavanaM krodhaadiH| atha jJAnasya yadbhavanaM tanna krodhAderapi bhavanaM, yato yathA jJAnabhavane jJAnaM bhavadvibhAvyate na tathA krodhAdirapi; yattu krodhAderbhavanaM tanna jJAnasyApi bhavanaM, yato yathA krodhAdibhavane krodhAdayo bhavanto vibhAvyante na tathA jnyaanmpi| ityAtmanaH krodhAdInAM ca na khlvekvstutvm| ityevamAtmAtmAsravayorvizeSadarzanena yadA bhedaM jAnAti tadAsyAnAdirapyajJAnajA kartRkarmapravRttirnivartate; tannivRttAvajJAnanimittaM pudgaladravyakarmabandho'pi nivrtte| tathA sati jJAnamAtrAdeva bandhanirodhaH sidhyet| have pUche che ke A kartAkarmanI pravRttino abhAva kyAre thAya che? teno uttara kahe che - A jIva jyAre AsavonuM tema nija AtmA taNuM, jANe vizeSAMtara, to baMdhana nahIM tene thatuM. 71. gAthArtha-[yA] jyAre [ganena nIvena] A jIvAtmana:] AtmAnA [ tathA va 2] ane [kAvALa] AsavonA [ vizeSAntaraM] taphAvata ane bhedane [jJAta bhavati] jANe [ tavA tu] tyAre [ ]tene [vazva: ] baMdha thato nathI. TIkA- A jagatamAM vastu che te svabhAvamAtra ja che, ane "sva"nuM bhavana te svabhAva che(arthAt potAnuM je thavuM-pariNamavuM te svabhAva che); mATe nizcayathI jJAnanuM thavuMpariNamavuM te AtmA che ane krodhAdikanuM thavuM-pariNamavuM te krodhAdi che. vaLI jJAnanuM je thavuM-pariNamavuM che te krodhAdikanuM paNa thavuM-pariNamavuM nathI, kAraNake jJAnanA thavAmAM (-pariNamavAmAM) jema jJAna thatuM mAlUma paDe che tema krodhAdika paNa thatAM mAlUma paDatAM nathI; ane krodhAdikanuM je thavuM-pariNamavuM te jJAnanuM paNa thavuM-pariNamavuM nathI, kAraNake krodhAdikanA thavAmAM (-pariNamavAmAM) jema krodhAdika thatAM mAlUma paDe che tema jJAna paNa thatuM mAlUma paDatuM nathI. A rIte AtmAne ane krodhAdikane nizcayathI ekavastupaNuM nathI. A pramANe AtmA ane Asavono vizeSa (-taphAvata) dekhavAthI jyAre A AtmA temano bheda (bhinnatA) jANe che tyAre A AtmAne anAdi hovA chatAM paNa ajJAnathI
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 36 samayasAra siddhi bhAga-4 utpanna thayelI evI (paramAM) kartAkarmanI pravRtti nivRtta thAya che; tenI nivRtti thatAM ajJAnanA nimitte thato paugalika dravyakarmano baMdha paNa nivRtta thAya che. ema thatAM, jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha siddha thAya che. bhAvArtha- krodhAdika ane jJAna judI judI vastuo che; jJAnamAM krodhAdika nathI, krodhAdikamAM jJAna nathI. AvuM temanuM bhedajJAna thAya tyAre temanA ekapaNArUpa ajJAna mATe ane ajJAna maTavAthI karmano baMdha paNa na thAya. A rIte jJAnathI ja baMdhano nirodha thAya che. pravacana naM. 147 gAthA-71 tA. 27/11/78 have pUche che ziSya AvuM jyAre sAMbhaLyuM tyAre, have ene jijJAsA utpanna thaI ema lIdhuM che ne? A rIte jyAre sAMbhaLyuM ke AtmA ajJAnabhAve vikArano kartA thAya ane vikAra tenuM kArya thAya, te kALe karmanA paramANuM thavAne lAyaka potAnI paryAyapaNe pariName te baMdha kahevAya, e baMdhanuM nimitta A pariNAma, ane e baMdhanuM nimitta bhaviSyanA ajJAnanuM nimitta. samajANuM kAMI? AhAhA ! have pUche che ke prabhu A kartAkarmanI pravRttino abhAva kyAre thAya? arere!A to ajJAnabhAve A kare che ane baMdhana thAya che e duHkhI che. e duHkhamAM gherAI gayo che. AhAhA ! ajJAnabhAve vikArano kartA thAya che e duHkhanA bhAvamAM prabhu, e gherAI gayo che. e eno abhAva kyAre thAya? evI jene aMtaramAMthI samajavAnI jijJAsA thaI che ane A kahevAmAM Ave che. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! ene khyAlamAM AvyuM ke AtmA potAnA svabhAvano ajANa ajJAnabhAve enA svabhAvamAM nathI evA saMyogasiddha saMbaMdhavALA rAgAdi e kartA thAya ane rAgAdi enuM kArya thAya, e to duHkhanI dazA thaI. to evI kartAkarmanI pravRtti ajJAnabhAva kartA ne rAga tenuM kArya, evI kartAkarmanI pravRttino abhAva prabhu kyAre thAya ? kartAkarmanI pravRttino siddha aMta to ame jANyo. hai? paNa e ajJAnabhAva kartA ne rAgadveSa kArya, eno abhAva zI rIte thAya prabhu? kema ke bhagavaMta ane guru je kahe che bhale A vAta Ama, paNa e kahe che vItarAgabhAva pragaTa karavA mATe A kahe che, AmAM rokAvA kahe che, ema nahi. samajANuM kAMI ? ethI ziSyano prazna uThayo, prabhu tyAre amane A kahone tamAre je kahevAno Azaya to AcAryane pAcho vItarAga bhAva Ama thAya, ema tamAre to saravALo lAvavo che. samajANuM kAMI ? to e zI rIte thAya? AhAhA! AvI vAtuM. upadeza loko have moTA dhaMdhA ne emAM guMcAI gayA. je saMpradAyamAM jagyA je kuLamAM janmyA, jeno saMga rahyo e vAta ene besI gayelI. huM? jezI kuLe samupanne-je kuLamAM upajyo, ane te kuLamAM je enI jAta dharma hoya eno ene evA dharmI eno saMga thayo enI vAta ene beThelI. heM ! navuM zuM che satya, vicAra karavAno avasara na maLe. ziSyane to A prazna uThayo che. prabhu jyAre AtmAnA ajANa svabhAvamAM ajJAnabhAvamAM kartA ajJAna thaIne duHkhanA
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 37 bhAva je rAgAdi tenuM kArya kare ane te rIte anAdithI paribhramaNa karI rahyo che tene laIne nimittathI sAme baMdha thAya che e baMdhano pAcho udaya thAya tyAre e ahIMyA ajJAna kare ene nimitta thAya, kare ene nimitta thAya. samajANuM kAMI ? to have na kare e zI rIte che ? haiM ? 71 gAthA. A jIva jyAre AsravonuM tema nija AtmA taNuM, jANe vizeSAMtara, tadA baMdhana nahIM tene thatuM. 71. AhAhAhA ! kuMdakuMdAcAryanI vANI bhagavAnanI divyadhvanino sAra che. AhAhA ! TIkAH-'A jagatamAM' eka to A jagata che ema siddha karyuM. vastu che jagata, ja-ga-ta traNa akSara che, ekAkSarI. kAno, mAtra, mIMDu kAMI na maLe. bhagavAnanI vANI jema ni2kSI che. ema A "jagata" traNa akSara nirakSarI che eTale ene kAno mAtra nahi. jaga-ta je AkhuM jagata je pote potAnI sthitimAM rahIne pariName che ene jagata kahe che. A jagata, enI asti siddha karI. vastu che e jagatamAM je vastu che, A jagata che ane "emAM je vastu che, te svabhAvamAtra ja che" AhAhAhA! vastu che e to svabhAvamAtra ja che. jIvano svabhAva jJAnAnaMda te svabhAvamAtra ja vastu che, ema kahe che. A jagatamAM, vastu che, zabda ja 'vastu' zabda vAparyo, kema ke jemAM anaMtA guNa vaselA che. jagata che temAM anaMtA dravyo rahelAM che. ema A vastu bhagavAna che temAM anaMtA guNo vaselA che. e paNa guNano eka mahAjagata che. AhAhA ! AMhIM kahe che ke e svabhAvamAtra ja che, vastu che e to je siddhAMta pahelo, pachI AtmAmAM utA2ze. vastu che te svabhAvamAtra ja hoya te vastu ane 'sva'nuM bhavana te sva-bhAva che. vastu siddha karI, pachI e vastu svabhAvamAtra ja che ema siddha karyuM. have eno 'sva'nuM bhavana te svabhAva che. enI je paryAya pariName che enuM nAma svabhAva che. AhAhA ! A to samayasAra che, bhagavAnanI vANI che, kuMdakuMdAcAryanI vANI bApu, 'svabhAvamAtra ja' pAchuM che ema, joyuM ? ane svanuM bhavana te svabhAva che, te svabhAva ja che, vastu che e svabhAvamAtra ja che, ane e svabhAvanuM bhavana thavuM. bhavana thavuM te svabhAva che. "potAnuM je thavuM pariNamavuM te svabhAva che" eTaluM siddha sAdhAraNa karyuM. mATe nizcayathI jJAnanuM thavuM kema ke AtmA jJAna svabhAva vastu che, have e jJAna svabhAva che tenuM thavuM, zuM kahyuM ? pahelo to siddhAMta siddha karyo, ke A jagatamAM vastu che e svabhAvamAtra che, basa sAmAnya basa, ane te svabhAvanuM pariNamavuM te svabhAva che. AhAhA! tema A bhagavAna AtmA vastu che teno zAna svabhAva trikALa che. ane te vastu che te jJAnasvabhAva che ane te jJAnasvabhAvanuM jJAnarUpe pariNamavuM te eno svabhAva che. zuM vAta, zuM vAta ? gajaba vAta che. lojIka-nyAyathI, vastu che ema siddha karyuM, ane e vastu svabhAvamAtra ja che, tema AtmA AtmApaNe ja che te AtmA jJAnasvabhAvamAtra ja che. AhAhA ! jJAnanI hAre anaMtaguNo bhale rahyA ane te jJAnanuM paryAyamAM jJAnarUpe pariNamavuM AtmAnA svabhAvanuM svabhAvarUpe pariNamavuM, che? thavuM, svanuM thavuM, sva...bhAva kIdho ne to sva je jJAnasvarUpa bhagavAna enuM bhavana, svabhAvanuM svanuM bhavana, te svabhAva che. arthAt potAnuM je thavuM eTale ke je svabhAva potAno che te rUpe pariNamavuM, te svabhAva che. mATe nizcayathI jJAnanuM pariNamavuM
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 samayasAra siddhi bhAga-4 te AtmA che. joyuM? kema ke bhagavAna AtmA te jJAnasvabhAva vastu che ane te jJAnasvabhAvanuM paryAyamAM jJAnarUpe, AnaMdarUpe, zAMtirUpe pariNamavuM te teno svabhAva che. AhAhAhA ! kharekhara bhagavAna jJAnanuM thavuM kema ke AtmA jJAnasvabhAva che. AtmA vastu che eno jJAna svabhAva che ane tethI jJAnanuM pariNamavuM thavuM te AtmA che, krodhAdinuM thavuM pariNamavuM te krodhAdi che. vikArarUpe thavuM te vikAra che, e AtmA nathI. puSya ne pApanA bhAvarUpe thavuM te vikArarUpa thavuM, te vikAra che te AtmA nathI. AhAhA !vaLI jJAnanuM je thavuM pariNamavuM che, eTale ke bhagavAna AtmA jJAna svarUpI, jJAna svabhAvI mukhya levuM che ne? bAkI to anaMta svabhAva paNa-jJAna te mukhya vastu che. "mATe jJAnanuM je thavuM pariNamavuM che te krodhAdinuM pariNamavuM nathI." AhAhAhA ! bhagavAna AtmA jJAna svabhAvI che, tenuM jJAna ne AnaMda ne zAMtinuM thavuM te AtmA. paNa tenuM rAgarUpe thavuM e nahi, e AtmA nahi. zuM vAta? samayasAra to A bharatakSetramAM alaukika vAta che. enI eka eka gAthA eka eka pada! kahe che ke vastu jagatamAM che, ane te vastu svabhAvamAtra ja che, ane te svabhAvanuM pariNamavuM mAtra te A vastu che, ema bhagavAna AtmA che ane teno jJAna, AnaMda Adi svabhAvamAtra che, ane te jJAna ne AnaMda svabhAvamAtranuM jJAna ne AnaMdarUpe thavuM te AtmA che. paNa tenuM vikArarUpe paNa thavuM e nahi. e vastu nahi, ema kahe che. eno artha ema che ke jeNe AtmA che, evuM jeNe dRSTimAM lIdhuM to to e AtmAno jJAna ne AnaMda svabhAva che, ane jyAM e lIdhuM dRSTimAM eTale jJAna ne AnaMdarUpe thavuM e AtmA che. paNa tenA AnaMda ne jJAnarUpe thavuM enI sAthe rAgarUpe thavuM e AtmA nahi. AhAhAhAhA ! paranuM karavApaNAnI to vAta ahIM che ja nahi. ahIMyA to eno svabhAva je che bhagavAna AtmA ! jJAna, AnaMda, zAMti, svacchatA, prabhutA evo je vastuno svabhAva che, te vastuno svabhAva trikALa che, e dravya trikALa che, paNa vartamAnamAM e svabhAvanuM thavuM, jJAnarUpe, AnaMdarUpe, zAMtirUpe, svacchatArUpe, prabhutArUpe e svabhAvanuM thavuM te AtmA che, te dravya guNa ne paryAya traNa thaIne AtmA kIdho. samajANuM kAMI ? ane te vakhate rAganA premapaNe pariNamavuM te AtmA nahi, e AtmAno svabhAva nahi ane svabhAvarUpe pariNamyA sivAya A pariNamavuM e AtmA nahi. AhAhAhA! jJAnanuM pariNamavuM te krodhAdikanuM paNa pariNamavuM nathI kAraNa ke jJAnanA thavAmAM jema jJAna thatuM mAlUma paDe che" zuM kahe che ke bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMdasvabhAva vastu che ane jyAre jJAna ne AnaMdarUpe pariName che tyAre tene AnaMda ne jJAnarUpe thavuM te bhAse che. che? jJAnanuM pariNamavuM mAlUma paDe che, eTale ? AtmA AnaMda ne jJAnapaNe pariName che tevuM paryAyamAM mAluma paDe che. bhagavAna AtmA zuddha svarUpa che svabhAva ane te zuddharUpe pariName che ema mAlUma paDe che, te vakhate krodharUpe paNa pariNamuM chuM ema mAlUma paDatuM nathI. zuM zailI ! zuM TIkA ! gajaba vAta che bhAI, bhagavAna-bhagavAnanI sAkSAt vANImAM AvI hoya e saMtoe evI vAtuM karI che bhAI paNa ene sAMbhaLavAne mATe pAtratA joIe. AhAhAhAhA ! AtmAnA svabhAvapaNe pariNamavAmAM jema svabhAva thatuM mAlUma paDe che. zAMti thaI,
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 AnaMda thayo ema mAlUma paDe che, te vakhate krodhAdika paNa mAlUma paDatAM nathI, te vakhate rAgarUpe thauM chuM te tene dekhavAmAM AvatuM thatuM nathI, kAraNa ke e che nahi. jema svabhAvanuM thavuM vastunI draSTi karatAM vastuno je svabhAva che, te svabhAvarUpe thavuM jema bhAse che. che? tema vikArarUpe thavuM tyAM bhAsatuM nathI eTale vikArarUpe thavuM che ja nahi. AhAhAhA ! sujAnamalajI! AvI vAtuM che A, AvI vAtuM che. AhA! kartAkarmanI vyAkhyA che ne? bhagavAna AtmA vastu jJAna AnaMda Adi svabhAvanI cIja, te pote potAnI draSTimAM laI, ane jJAnarUpe svabhAvarUpe thavuM ema aMdara mAlUma paDe che. AtmA AnaMdarUpe pariName che, jJAnarUpe pariName che, ema draSTi-dravya upara thaI che, eno svabhAva Ama pariName che tema mAlUma paDe che, tema ene khyAlamAM Ave che ema kahe che. keTalAMka kahe che ne ke bhAI AtmAne samyagdarzana thAya te khabara kema paDe? are prabhu zuM tuM kahe che A? AhA ! e AMhI kahe che. samajANuM kAMI ? vastu che te svabhAvamAtra che ema pahelI TharAvI, pachI svabhAva sva-bhAva che te svanuM thavuM pariNamanamAM e enI cIja che. ema bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMda Adi svabhAvamAtra e vastu che, ane tethI svabhAvamAtra vastu che to te svanuM thavuM te AtmA che. eTale? ke te samaye jJAna ne AnaMdarUpe thavuM te AtmA che. ane te samaye jJAna ne AnaMda thavuM mAluma paDe che, khyAlamAM Ave che, ema rAgarUpe thavuM e emAM hotuM nathI eTale mAlUma paDatuM nathI. AhAhAhA ! ekalA nyAya bharyA che. AhA! AMhI to ema kahe che, jyAre bhagavAna AtmA vastu che, ane e svabhAvamAtra vastu che, evI draSTi thaI tyAre tenuM svanuM bhavana thayuM, e je vastusvabhAva che tenuM sva, svabhavana te svabhAva enA pariNamanamAM svanuM zAMtinuM, jJAnanuM AnaMdanuM thavuM, te svanuM bhavana che, ane tethI te svanuM bhavana mAlUma paDatAM, khyAlamAM AvatAM vedanamAM jaNAtAM, e vakhate rAga paNa thayo che ema mAlUma paDatuM nathI. kema ke rAgarUpe thayo nathI. AhAhAhA ! gajaba kAma karyuM che. paMcama ArAnA munio, thoDA zabdomAM keTaluM bharyuM che. ziSyano ema prazna hato ke prabhu rAga kArya ne kartA ajJAnI, evI pravRtti kyAre baMdha paDe? e pravRtti kyAre na thAya? tyAre eno uttara Apyo ke, prabhu tuM eka vastu cho ke nahi? ane vastu che temAM vaselA jJAna, AnaMda Adi svabhAva che ke nahi? ane svabhAva che to tenuM pariNamana svabhAvarUpe thAya ke vibhAvarUpe thAya? AhAhAhAhA ! mAMdhAtA ekavAra hoya to garva utarI jAya evuM che ene. huM? AhAhA! evI vAta che bApu? kahe che ke vastu che to emAM anaMtA svabhAvo vaselA che, to e vastu svabhAvamAtra ja che, ane svabhAva ene kahIe, ke e svabhAva che, paNa e jANyuM zemAM? ke svanuM bhavana thAya temAM te svabhAvamAtra vastu che tema jaNAya. AhAhAhAhAhA ! kaho zukanalAlajI ! A zukananA kAyadA. AhAhA! AvI vAta. e prabhu pote AtmA che, vastu che, to teno svabhAvamAtra che eTale ke temAM vaselA guNo che te mAtra che ema vastu che e svabhAvamAtra che. emAM je trikALI vaselA guNo te svabhAvamAtra te vastu che ane te svabhAvamAtra vastu che evuM khyAla kyAre Ave? ke e svabhAvamAtra vastu
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 samayasAra siddhi bhAga-4 svabhavanapaNe pariName tyAre khyAlamAM Ave, tyAre AtmA zuddhapaNe pariName che e mAruM kArya che ema khyAlamAM AvatAM vastumAM anaMta svabhAva hato eno khyAla Avyo, enuM pariNamana thatAM eno khyAla Avyo, ane pariNamanamAM svabhAvanuM pariNamana khyAlamAM Ave che. AhAhA ! AhAhAhA ! jema svabhAvanuM thavuM, paryAyamAM svabhAvanuM thavuM jema mAlUma paDe che, e jJAnamAM jaNAya che, ke A svabhAva zuddhapaNe pariNamyo, ema jJAna jANe che, tema te rAgapaNe pariNamavuM e che nahi, mATe tene rAgapaNe thavuM mAlUma paDatuM nathI. e vakhate jarI rAgAdi ho, paNa chatAM svAbhAvika vastu je anaMta guNano piMDa prabhu eno jyAM svIkAra thayo eTale pariNamanamAM svanuM bhavana thAya, svanA bhavanamAM jJAna ne AnaMdanuM thavuM mAlUma paDe, e vakhate rAga ho, chatAM rAganuM jJAna thAya te mAlUma paDe che. heM ? ( zrotAH- rAga mAlUma paDato nathI ) AhAhAhA ! AvI vAtuM che. kaho kAMtibhAI ! A kAMtinI vyAkhyA hAle che AtmAnI kAMti aMdarakhAne, AtmAnI kAMti mAlUma paDe tyAre rAganI akAMti mAlUma paDatI nathI, kahe che. e vakhate rAga ho, chatAM svanuM pariNamana thatAM pote potAne jANavArUpe pariName che tema te vakhate rAgane rAgapaNe che bhale, paNa tenA jANavApaNe e pariName e to potAno svabhAva ja evo che svaparaprakAzaka svabhAvapaNe thavuM te teno svabhAva che. AhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! amRta reDayA che, digaMbara saMtoe jagatano uddhAra, doSa kema nIkaLI jAya, enI vAtuM karI che. AhAhA ! kartA karmanI pravRtti kema aTakI jAya, heM ? ajJAnapaNe kartA karma che ema kahIne paNa tAtparya to pAchuM ene vItarAgatA batAvavI che ne ? nyAM rokavo che ema nathI. samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! AhAhA! jema AtmAno svabhAva mAlUma paDe che tema vikArI paNa thatAM mAlUma paDatA nathI eka vAta. ane krodhAdinuM je thavuM pariNamavuM jJAnanuM paNa thavuM pariNamavuM nathI." eTale ? svabhAvathI viruddha vibhAva enuM pariNamavuM, je pariNamavuM te jJAnanuM paNa pariNamavuM ema nathI. vikA2nuM pariNamanuM e jAdI cIja che ne jJAnanuM pariNamavuM e judI cIja che. AhAhAhA ! bhAre vAtuM bhAI, kaho rasikabhAI A thoDe ghaNe sAMbhaLIne nathI bese evuM A, moTo abhyAsa karavo paDaze. AhAhA ! krodhAdikanuM je thavuM te zAnanuM paNa thavuM, eTale ?vikA25Ne thavuM ema bhAse, tyAM jJAna paNa thavuM bhAse ema nathI. samajANuM kAMI ? krodhAdikanuM je thavuM e AtmAnuM paNa svabhAvanuM paNa thavuM nathI, kAraNa krodhAdinA thavAmAM krodhAdi thatAM mAlUma paDe che, e mAlUma paDe che joyuM. ajJAnInA ajJAnamAM vikA25Ne thavuM mAlUma paDe che ke A vikAra thAya che, AnaMda nathI tyAM. vikA25Ne eTale duHkhapaNe pariNamavuM jema mAlUma paDe che tema AtmAnA sukhapaNe paNa pariNamavuM mAlUma paDe che ema nathI ene. jene rAganA duHkhanA bhAvanuM pariNamavuM mAlUma paDe che ene AtmAnuM thavuM ene che ja nahi, mATe mAlUma paDatuM nathI. samajANuM kAMI ? AhAhAhAhA! jema bhagavAna AtmA ! AmAM punaryukti lAge evuM nathI. Atmaprabhu vastu che, tethI vastu zabda vAparyo, kema ke temAM anaMtA svabhAvo vaselA che ane te svabhAvamAtra te vastu che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 gAthA-71 be, have svabhAvamAtramAM svanuM have paryAyamAM svanuM thavuM, jevo eno svabhAva che. jJAna, AnaMda, zAMta, vItarAga Adi, tevuM ja svanuM paryAyamAM thavuM, e enuM AtmAnuM thavuM, ane je AnaMda ne jJAnanuM thavuM vedanamAM anubhavamAM Ave ene rAganuM thavuM paNa che nahi, mATe rAganuM, mAlUma rAga paDato nathI. rAga hovA chatAM jyAre jJAnanuM pariNamana svaparaprakAzakapaNe pariName che, tyAre pariNamanamAM sukha che jJAna che ema mAlUma paDe che, bhego rAga che ema mAlUma paDatuM nathI. AhAhAhA ! A samayasAra! AhAhAhA ! zuM kahyuM che? ke bhagavAna AtmA jJAna ne (AnaMda) Adi anaMta (guNo) jJAnanI mukhyatA lIdhI che, paNa e badhA svabhAvanuM je thavuM, svabhAvanuM rahevuM te AtmA. have e svabhAvanuM svanuM bhavanam sva vastu je svabhAva che, tenuM thavuM paryAyamAM e je mAlUma paDe ne khyAlamAM Ave, e vakhate krodha paNa pariName che, ema khyAlamAM Ave ema hotuM nathI. A to hujI yAda rAkhavuM kaThaNa. cImanabhAI ! olA loDhAnA badhAM dhama dhamAdhama badhuM yAda rahe mALuM. AhAhAhA! "krodhAdipaNe thavuM pariNamavuM nathI, kema? ke krodhAdinA thavAmAM jema krodhAdi thatAM mAlUma paDe che" eTale ke vikAranI paryAyabuddhimAM vikAra jema khyAlamAM Ave che, tema jJAna paNa thatuM mAlUma, te vakhate te AtmA svabhAvarUpe pariNamyo evuM ene che ja nahi. AhAhAhA! rAganA, puNya-pApanA pariNAmapaNe pariNamatuM jyAM bhAse che tyAre teno AtmA AnaMdarUpe pariNamato nathI mATe te AnaMdarUpe bhAsato nathI. AhAhA ! AvI vAtuM. eka zlokamAM paNa gajaba karyuM che ne? krodhAdi thatAM mAlUma paDe. vikAra thAya che, duHkha thAya che, duHkhanuM vedananA khyAlamAM, bhagavAnano AtmA paNa pote AtmAne AnaMdarUpe pariName che evuM tyAM che ja nahi, che ja nahi eTale mAluma paDatuM nathI. ema kahe che samajANuM kAMI vizeSa kaheze. (zrotA - pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 148 gAthA-71 tA. 28/11/78 ravivAra kArataka vada-13 samayasAra, gAthA-71 che. TIkAH- "A jagatamAM vastu che te svabhAvamAtra ja che"...je koI vastu che e potAnA svabhAvamAtra ja che. "ane "svanuM bhavana te svabhAva che" vastu che e AtmA para utAraze, vastu je padArtha che e dareka padArtha potAnA svabhAvamAtra svarUpa che. ane te svanuM bhavana, sva svabhAva je che enuM pariNamana thavuM svanuM bhavana, svabhAvanuM bhavana(eTale) svabhAvanuM pariNamana thavuM e enI paryAya che, e dharma che ahIM AtmAmAM! vizeSa kaheze. mATe nizcayathI jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te AtmA che. zuM kahe che? ke AtmA je che te jJAnasvarUpa che-AnaMda svarUpa-zuddhasvarUpa che, e AnaMdasvarUpa, jJAnasvarUpa paryAyamAM thavuM - pariNamavuM) jJAnanuM thavuM-zuddhasvarUpanuM pariNamana thavuM te AtmA ! AvI vAtuM che. nizcayathI jJAnanuM thavuM e AtmA che. zuM kIdhuM e? ke AtmA to jJAna-prajJA, jJAnasvarUpa che, e AtmA
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 2 samayasAra siddhi bhAga-4 che-vastu eno jJAnasvabhAva che, vastu che AtmA eno jJAnasvabhAva che-jJAna ja svabhAva che. e jJAnanuM bhavana-pariNamana thavuM e svabhAvanuM pariNamana che, e AtmA che. Are! Ama che! dharmIne dharma zI rIte thAya che? ke dharmI evo je AtmA, enuM je jJAna-AnaMda Adi je svabhAva, e jJAna-AnaMda Adi svabhAvano dharavAvALo AtmA, e AtmA upara dRSTi thavAthI, enuM jJAna ne AnaMdapaNe thavuM e eno dharma ne paryAya che. AvI vAta che, jhINI vAta che bhAI ! AhAhA ! traNa vAta karIne ! ke je vastu che-jema vastu AtmA to e svabhAvamAtra vastu che. e vikAra-phikAra emAM che nahIM. emAM potAnuM jJAna, AnaMda, zAMti, svacchatA, prabhutA(Adi) je svabhAva che, e svabhAvamAtra vastu che, ane e sva-bhAvanuM sva-bhavana-potAnI paryAyamAMavasthAmAM sva-bhAvanuM pariNamana-dazAnuM thavuM e AtmA che. AvuM che, kartAkarma adhikAra che ne! (kahe che) AtmA jJAna-prajJAbrahmasvarUpa prabhu e svabhAvamAtra ja e AtmA ane svanuM bhavanama (eTale ke) e jJAnane pakaDIne, vastu jJAnasvarUpa che evI paryAyamAM pakaDa karIne, paryAyamAM je jJAnanuM zraddhAnuM zAMtinuM AnaMdanuM pariNamana thavuM e enuM kArya che. samajANuM kAMI....? "ane krodhAdikanuM thavuM-pariNamavuM te krodhAdi che." zuM kahe che? AhAhA ! e svabhAva je bhagavAna AtmAno, sarvajJa paramezvare joyo to AtmA jJAna-AnaMdasvarUpa che, (have ) jenI AvI daSTi nathI ane je puNya-pApanA bhAva (je) svabhAvathI viruddha bhAva enI rucithI je pariNamana kare che tyAM vikAra dekhAya che tyAM AtmA (dekhAto) nathI. AhAhAhA ! vItarAga mAraga bahu alaukika ! AhAhAhA ! paryAyamAM sva-bhAvanuM bhavana-(pariNamana) na thavuM ane paryAyamAM puNya-pApanA-vikAranA bhAva thavA (to ene ) e ja bhAse che, te AtmA nathI. AhAhA ! vAta sUkSma che bhAI....! AhAhA! krodha-krodha eTale (Atma) svabhAva je caitanya jJAna ne AnaMda Adi svabhAva, enI ruci na thaIne, puNya-pApanA bhAvamAM ruci thavI, enuM nAma krodha che. enuM nAma svabhAva pratye anAdara che. AhAhA ! AvI vAta ! bhagavAna AtmA AnaMdamUrti, saccidAnaMda prabhu e potAno svabhAva, e svabhAvathI viruddha vikAranI ruci thavI-cAhe to dayA-dAna-vrata-bhaktinA pariNAma ho e rAga che ane rAganI ruci thavI e krodha che. svabhAva jJAyaka caitanya prabhu, enAthI viruddha vikAranI ruci thavI e svabhAvathI viruddha krodhabhAva che. AvI vAtuM che! krodhAdikanuM thavuM-pariNamavuM te krodhAdi che." jJAnanuM thavuM-pariNamavuM te krodhAdikanuM thavuM evuM che nahIM. zuM kahe che? bahu sUkSma vAta che bhAI ! bhagavAna AtmA jJAnasvarUpI -AnaMdasvarUpI prabhu che to e jJAnanI pakkaDa karIne jJAnanuM thavuM zuddha svabhAvanuM thavuM, ane vikAranuM paNa thavuM evuM che nahIM. AhAhA ! jJAnanuM thavuM pariNamavuM te krodhAdinuM paNa thavuM (ema nathI.) eTale zuM kahe che? ke AtmasvabhAva je zuddha caitanyaghana prabhu, enI dRSTithI je pariNamanaje zuddhanuM thayuM. ane e ja (pariNamana ) zuddhanya thavuM ne vikAranuMya thavuM, evuM thatuM nathI. AhAhA ! Avo mAraga che! duniyAne bahArathI dharma mAnavo, dharma koI alaukika cIja che bhAI !
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 43 (kahe che) dharmI evo bhagavAna AtmA enuM jJAna-AnaMda Adi dharma-svabhAva, enI paryAyamAM svabhAvanuM pariNamana thavuM e to AtmA ane e svabhAvanuM pariNamana thavuM ane te ja vakhate ( eka ja samaye) svabhAvathI viruddha vikAranuM paNa pariNamana thavuM, evuM thatuM nathI. AvI vAta che. AhAhA ! che? - jJAnanA pariNamana samaye krodhAdikanuM paNa thavuM nathI, AhAhA! gahana vAta ! jema jJAna thatuM mAluma paDe che. (zuM kahe che?) ke bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMda-atIndriyasvarUpa che to jyAre jJAna ne AnaMdanuM pariNamana thatuM mAlUma paDe che te ja samaye rAganuM-vikAranuM thavuM mAlUma paDatuM nathI. eTale (AtmA-jJAna) vikArarUpa thatuM nathI to vikArarUpa thatuM mAluma paDatuM nathI. bhAre nyAya ! vAta samajAya che? A to ekotera gAthA (samayasAra-kartAkarma adhikAra) kuMdakuMdAcArya! (teo) bhagavAna (sImaMdharanAtha) pAse gayA, ATha divasa rahyA, tyAMthI AvIne (A zAstra ) banAvyuM ne enI TIkA amRtacaMdrAcArya digaMbara saMta che, enI A TIkA che. AhAhA ! kahe che ke jemane AtmA jJAna ne AnaMda svarUpa che, enuM pariNamana svabhAvarUpa thatuM e mAlUma paDe che tevI rIte rAganuM paNa thavuM mAlUma paDe evuM che nahIM. "eka myAnamAM be talavAra rahI zakatI nathI" AhAhA ! ema jyAre bhagavAna AtmA zuddha pavitra AnaMdakaMda prabhu! potAnA zuddha AnaMdapaNe jyAre pariName che tyAre vikArapaNe paNa pariName che evuM hotuM nathI. samajANuM kAMI? Avo mAraga bApu bahu (AhA!) zuddha caitanyaghana AtmA, e zuddha caitanyaghananuM pariNamana paryAyamAM zuddha vItarAgI paryAya-AnaMdanI paryAya-jJAnanI paryAyapaNe thavuM to e to AtmA che, paNa te ja samaye rAganuM paNa pariNamana thavuM, evuM thatuM nathI. samajANuM kAMI? AhAhA ! AvI vAtuM che. tema krodhAdika paNa thatAM mAlUma paDatAM nathI" jema svabhAva zuddha caitanya prabhu, enuM pariNamana zAMtinuM thavuM mAlUma paDe che) nAma jJAnamAM jANavAmAM Ave che. tethI enAthI viruddha vikAranA bhAva mAlUma paDatA nathI. kema ke vikAra thato ja nathI. AhAhAhA ! che? jhINI vAta che bhAI, A to adhyAtma graMtha-zAstra! emAM digambara saMto, kevaLInA keDAyato, kevaLI paramAtmAe kahyuM e vAta jagata pAse jAhera kare che. jagatane bese na bese, svataMtra che. vastu A che. AhA! ane krodhAdikanuM thavuM-pariNamavuM jJAnanuM paNa thayuM nathI. zuM kahe che? svabhAva je zuddha caitanya bhagavAna (AtmA), enI ruci choDIne, puNyapApanI rucimAM Avyo, tyAre AtmA pratye (svabhAvathI) viruddha krodha thayo, to krodhamAM krodha mAlUma paDe e samaye AtmAnuM jJAnanuM pariNamana che evuM che nahIM. AvI vAtuM che bApA ! bhagavAna tIrthaMkaradeva jinezvaradeve je kahyuM te saMto jagata pAse jAhera kare che. AhAhA! digambara munio AtmajJAnI-dhyAnI AnaMdamAM rahevAvALA, e kahe che ke jyAre AtmAnA svabhAvathI viruddhanA bhAva puNya ne pApanA (bhAva) eno prema che (enI ruci che) to ene svabhAva pratye krodha thayo, to krodhanuM thavuM mAlUma paDe, (paraMtu ) tyAre AtmAnA anubhavano AnaMda thato dekhAya evuM che nahIM. jene vikAranI ruci che to vikAranI rucivALAne vikAra (ja) bhAse che ene
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 samayasAra siddhi bhAga-4 AnaMdanI to ruci nathI to AnaMda bhAse evuM che nahIM. Avo mAraga kevI jAtano! kartAkarma adhikAra siddha karavo che ne! jyAre AtmA! are re enuM jJAne ya na maLe ! oLakhANeya na maLe kayAM jaze? AMhI (kahe che) bhagavAna AtmA, atIndriya AnaMdano svabhAva jeno che-e vastu atIndriya AnaMdasvabhAvamAtra che. jJAnamAtranI mukhyatA lIdhI che paNa e (Atmadravya) badhA guNanA svabhAvamAtra che. to atIndriyaAnaMdanA svabhAvamAtra e vastu! e atIndriya AnaMdasvabhAvanuM bhavana (pariNamana ), atIndriya AnaMdasvabhAva AtmA ! e atIndriya AnaMdasvabhAva, e svabhAvanuM-svanuM bhavanam (eTale ke ) paryAyamAM (-pariNamanamAM) AnaMda thavo e AtmA che. ane e samaye rAganI-puNyaAdinA bhAvanI ruci (hotI) nathI, saci nathI to enI sacivALAnA bhAva ( puNya-pApanA) to svabhAva pratye krodha, e che nahIM. AhAhAhA ! samajAya eTaluM samajavuM bApu! A to vItarAga jinezvarano mAraga koI alaukika che! AhA! AMhI to lojika nyAyathI paNa siddha kare che. AhAhA ! (kahe che) krodha nAma svabhAvanI ruci choDIne, puNya ane pApanA vikArI-bhAvanI ruci thaI e krodha che svabhAvano anAdara che, bhagavAna trikALI AnaMdasvarUpa prabhu (nijAtmA) enI rucino abhAva eTale ke anAdara che ane rAganI rucinA bhAvano Adara che. tyAre rAganI rucino bhAva krodha, (to) jyAre krodha mAlUma paDe che e vakhate AtmasvabhAvanuM pariNamana che evuM mAluma paDe evuM che nahIM. zAMtibhAI? AhAhA ! AvuM che. game teTalI bhASA sAdI kare paNa vastu to (je) hoya e hoya ne! bIjuM kayAMthI Ave? AhAhA ! ane kema ke krodhAdika thavAnA samaye..... zuM kahe che? bhagavAna AtmA zuddha caitanyasvabhAvamaya-AnaMdasvabhAvamaya, enAthI viruddha (bhAva) je puNya-pApanA bhAva enI sacithI "jyAre krodhAdika thavAnA samaye" e vikAranI rucinA samaye jema krodhAdika thatAM mAlUma paDe che tyAM to svabhAva pratye viruddhabhAvano prema mAlUma paDe che. samajANuM kAMI ? bhagavAna AtmA ! AhAhA ! sarvajJa jinezvara trilokanAthe je AtmA kahyo, e AtmA, potAnuM jJAna-AnaMda Adi svabhAvamAtra e AtmA! ane e svabhAvamAtramAM e AnaMda ne jJAna, svabhAva enAM, enuM bhavana-pariNamana thavuM e AtmA che paNa enI ruci choDI daIne, puNya-pApanA bhAvanI ruci hovI, e krodhAdika kahevAmAM Ave che. (zrotA viSe) e asthiratA bahu che emanI bahAra joyA joya kare che. ghaNIvAra meM ene kahyuM pahelethI, keTalAMkane ema ke ApaNane AvaDe che ne ! ane e jAtanuM AvaDe che bIje bhale rakhaDayA kare magaja, nathI ene nathI AvaDyuM kAMI ! AhAhA ! bApu, mAragaDA judA bhAI ! AhAhAhA ! ohoho ! zuM kahe che? bhagavAna prabhu A AtmA! bhagavAna tarIke (to) bolAve che AcArya! A AtmAne boMtera gAthAmAM Avaze hamaNAM, bhagavAna AtmA ! bhaga(nAma) jJAna-AnaMda Adi lakSmI bharI che jemAM, A tamArI dhULanI nahIM, e lakSmI (to) paththarA che. A to AtmAmAM jJAna-AnaMda-zAMti, bhaga eTale sva nAma lakSmI, vAna e sva-lakSmIvAna aMdara bhagavAna AtmA che. AhAhAhA !
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 gAthA-71 evo je bhagavAna potAno svabhAva saMpanna che e svabhAvanuM bhavana-(sva-bhAva) e to dravya ne guNa kahyA, pahelI vastu kIdhI, zuM? ene svabhAva kahyo, e guNa kahyA, have e svabhAvanuM pariNamana thavuM e paryAya, ene AtmA kahe che. ane krodhAdikanA thavA samaye AtmAno je svabhAva caitanyamUrti, enI ruci choDIne jeNe dayA-dAna-vrata-bhakti AdinA bhAva karyA (-bhAva AvyA), e puNya (bhAva) rAga che, enI jene ruci che- (puNyabhAvanI) jemane ruci che, e krodhAdika thavA samaye enI rucinA samaye krodha thayo to e (bhAva) to svabhAva pratye viruddhabhAva thayo! vAta pakaDavI kaThaNa paDe! e vItarAga jinezvarano paMtha koI alaukika che! AhAhAhA ! jema ke svabhAva je trikALI bhagavAna AtmAno, enI ruci nahIM ne enAthI viruddha (bhAva je) puNya-pApanA ( pariNAma) enI ruci to ene ahIMyA krodha kahevAmAM Avyo che. (AtmAno) svabhAva kSamAno dariyo bhagavAna-uttamakSamA Adino dariyo e kSamApaNe pariName to e AtmA, paNa enAthI viruddhanA rAganI rucimAM pariName e anAtmA-krodha ! AhAhAhA ! "e krodhAdi mAluma paDe che e samaye krodhAdi thatAM mAluma paDe che tevI rIte jJAna paNa thatuM mAluma paDatuM nathI"--e samaye AtmA(nI) AnaMdarUpa dazA che nahIM. rAganI rucinuM pariNamana (che te) kALamAM AnaMdanI rucinuM pariNamana che nahIM. jhINI vAta che prabhu ! A to.. vItarAga sarvajJa paramezvara, e pharamAve che e saMto-digambara munio, ADatiyA thaIne, vItarAgano mAraga duniyAne prasiddha kare che. AhAhA ! jema ke svabhAva je jJAtA-dekhA-AnaMda Adi enI rUci jemane nathI ne jene puNyapApanA bhAvanI rucinA bhAva che, to ene krodha mAlUma paDe che svabhAvathI viruddhabhAva mAlUma paDe che, e viruddhabhAva mAlUma paDe che e samaye paNa jJAnasvabhAvanuM mAlUma paDavuM che ja nahIM. (jo che ja nahIM) to mAluma paDe kayAMthI? (e kayAMthI AvyuM?) paMDitajI? AvI vAtuM che. zuM kare? duniyA kayAM paDI che ne kayAM rahI gayo mAraga ! zuM gAthA !! (zrotA:- amRtanA sAgara bharyA che) sAgara bharyA bApA! bhagavAna! tuM to atIndriyaAnaMdano sAgara che ne prabhu! tArAmAM to atIndriyaAnaMda svabhAva (pUrNa bharyo) che ne! bhagavAnanA (arihaMta bhagavAnanA) darzana che e to zubhabhAva che ane zubhabhAvanI jene ruci che ene (nija) svabhAva pratye krodha che. jagata! vAta AkarI bApA! vItarAga mAraga koI alaukika che. duniyAe sAMbhaLyoya nathI. AMhI to kahe che amRtacaMdrAcArya, hajAra varSa pahelAM thayA, digaMbara saMta ! be hajAra varSa pahelAM thayA kuMdakuMdAcArya, emanA (zAstranI) TIkA kare che. kuMdakuMdAcArya, ema kahe che ke jemane bhagavAna AtmA-atIndriya(AnaMda) svabhAvano piMDaprabhu, enI jene ruci nathI enuM avalaMbana nathI-eno Azraya nathI ane e puNya-pApanA pariNamananuM avalaMbana kare che puNya pariNAmanI ruci che e vakhate (ene) AtmA pratye krodha che. e AtmAno anAdara kare che. AhAhA ! gajaba vAta che bhAI ! (kahe che ke, zubhabhAva je enI jene ruci che, ene svabhAva pratye anAdara che eTale (AtmA) svabhAva pratye ene krodha che ane jene puNya pariNAmanI ruci che ene krodha che to
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 samayasAra siddhi bhAga-4 e rucimAM krodha mAlUma paDe che, svabhAvathI viruddha bhAva mAlUma paDe che e samaye svabhAvathI aviruddha pariNamana che nahIM, to ( te ) mAlUma kayAMthI paDe ? caMdubhAI ? Avo mAraga che prabhu zuM thAya ? duniyAthI nirALo che. AhA ! duniyAne aMtara Atmadharma zuM cIja che enI khabara nathI. AhA ! AMhI kahe che ke jene krodhAdi mAlUma paDe je samaye e samaye jJAna paNa thatuM mAlUma nathI paDatuM kema ke e zubhabhAvanI rucinA prema, svabhAva pratyeno anAdara-krodha, e krodha pariNamana bhAse che. ene jJAnanuM pariNamana dharmanuM pariNamana che nahIM, nathI to kayAMthI bhAse ? AhAhAhA! ane jene AtmA AnaMdasvarUpa! zuM thAya ? "anaMta kALathI AthaDayo vinA bhAna bhagavAna." vastu zuM che enI khabara nathI. to e kahe che ke jene zubhabhAva je che dayA-dAna-vratabhakti-pUjAnA bhAva e zubha che. e zubhanI jene ruci che ene (nija ) svabhAva pratyeno anAdara evo krodha mAlUma paDe che. gajaba vAta che! ane jene krodha mAlUma paDe che ene e samaye svabhAvanI rucinuM pariNamana che nahIM, (che nahIM) to e mAlUma paDatuM nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? (zrotAne ) tyAM beThA sAmA pAchA ko'ka besavA do, ajANyA bApu ko'ka di' Ave. samajANuM ? jhINI vAta bApu ! e dharma koI alaukika cIja che, eka sekanDa paNa dharma karyo nathI, anaMtakALamAM. AhA ! "munivrata dhAra anaMta baira grevaiyaka upajAyo" muni thayo digaMbara muni ! aThThAvIsa mULaguNa, paMca mahAvrata (pALyA ) paNa e to Asrava ne rAga ( ane ) enI ruci che. ene svabhAva pratye krodha che. AhAhA !jhAMjharI ? jene svabhAva caitanya prabhu vastu je AtmA che e svabhAvamAtra vastu che vibhAva-babhAva emAM che nahIM-guNamAM nathI, guNa to ekalo svabhAva AnaMda-jJAna-zAMtinA svabhAvanI mUrti prabhu ! e svabhAvanuM bhavanam-e svabhAvanuM paryAyamAM bhavanam (-pariNamana ) to svabhAva zuddha che-pavitra che. 'che' to bhavanam pavitra thAya che vItarAgI paryAya thAya che. to e vItarAgI paryAya ho e AtmA ! paNa e samaye svabhAvanI rucithI virodha-vibhAvanI ruci krodha mAlUma paDato nathI. emAM che nahIM. AhAhAhA ! Avo mArga che. jema jJAna thatuM mAlUma nathI paDatuM A prakAre krodhAdika ne AtmAne nizcayathI ekatvaekavastupaNuM nathI. AhAhA ! bhagavAna ! saMto Ama kahe che. AhA ! gajaba vAta karI che ne ! kartA-karma (adhikAra che ne!), jene e zubhabhAva je dayA-dAna-vrata-bhaktinA bhAva (je) zubha che, enI jene ruci che ene (nija) svabhAva pratye krodha che. ene bhagavAna ( AtmA ) anaMtaguNano piMDa rucato nathI. e samaye zubhabhAvanI rucimAM, svabhAvano anAdara evo krodha mAlUma paDe che vikAra mAlUma paDe che. vikA2 rahita trikALI AnaMdano nAtha prabhu (nijAtmA ) enI rucino abhAva che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? zubhabhAva che-zubha dayA-dAna-vrata-bhakti-pUjA AdinA bhAva, nAma smaraNa, jAtrAnA bhAva e badhA zubha (bhAva ) che. AMThI 5ramAtmA ( saMto ) ema kahe che ke e zubhabhAvanI jene ruci che ene AtmA pratye krodha che. AhAhA ! ene bhagavAna nirmaLAnaMda prabhu rucato nathI. zuddha
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 47 caitanyaghana enI rucimAM-poSANamAM Avyo nahIM. AhAhA ! AvI vAta digaMbara saMto sivAya kayAMya che nahIM! enAM saMpradAyavALAneya khabara na maLe, tyAM bIje to kayAM hatI? kaho, surendrajI ? ( kahe che ) krodha eTale ke vikAra bhAvanI ruci e krodha-vikArabhAvanI ruci te krodhate mAna-te mAyA ne te lobha ! AhA ! zuM TIkA ! "A rIte AtmAne ane krodhAdikane nizcayathI ekavastupaNuM nathI."-be eka vastu nathI. zubha-azubha rAganI ruci e krodha e bIjI cIja che ane bhagavAna AtmA AnaMdane jJAnasvarUpanuM pariNamana e bIjI cIja che. cIja beya bhinna che. nizcayathI AtmA( no bhAva ) ane krodhAdika( nA bhAva ) eka vastu nathI. jema jhera ane sAkara eka vastu nathI ema puNya-pApanA pariNAmanI rucino bhAva, e anya vastu che, ane bhagavAnanI (nijAtmAnI ) rucinuM pariNamana anya cIja che. AvI vAtuM che. jiMgiyuM jagatanI cAlI jAya che Ama baphamamAM ne bamamAM ! kAMI tattvanI vastunI khabara vinA, AvI cIja bhagavAnanI-52mezva2nI vANImAM AvI che. ' "A pramANe AtmA ane Asravono vizeSa (taphAvata ) dekhavAthI" dekho ! zuM kIdhuM ? AtmA e to AnaMda ne jJAnasvarUpI prabhu ! ane enAthI viruddha puNya-pApanA pariNAmabhAva Asrava, puNya pariNAmanA bhAva (paNa ) e Asrava (che) e dharma nathI, e to navA karma AvavAnuM kAraNa evo Asrava ane AtmA ! che ? AhAhA ! AtmA ane Asravono aMtara (-taphAvata ) dekhavAthI, vizeSanI vyAkhyA karI have aMtaranI ( taphAvata ) nI pachI ka2ze. Ama bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMdasvarUpa vastu ane rAganI rucino bhAva (e) krodha, e anyavastu e Asrava anyavastu ! jyAre AtmA eno bheda dekhe che. e aMta2 thayuM. vizeSa ne aMtara ( be ) zabda paDayA che ne ! mULa zabdamAM vizeSa, aMtara benI vizeSa nAma judAIne ane eno bheda. AhAhAhA ! AtmA ane AsravonA-Asrava zabda je olA svabhAvanI ruci choDIne, puNya-pApanI rucino bhAva e mithyAtva ne rAgadveSa e Asrava, samajANuM kAMI...? ane AMhI bhagavAna AtmA enAthI bhinna, e beyane bhinna(bhinna ) na dekhavAthI, ne jyAre A AtmA ne enI bhinnatA jANe che vizeSa aMtara dekhe che. AhA ! joyuM ? olA aMtara nahIM dekhavAthI e ajJAna, beyanuM aMta2 dekhavAthI ( e jJAna ) AThA ! A AtmA jyAre e bheda jANe che ke puNya-pApanA bhAva e Asrava che vikAra che-ruci 52 che ane bhagavAna AtmA AnaMdasvarUpa enuM pariNamana bhinna che. (' "tyAre A AtmAne anAdi hovA chatAM paNa ajJAnathI utpanna thayelI evI (52mAM ) kartAkarmanI pravRtti nivRtta thAya che."-zuM kIdhuM e ? e puNya-pApanA je bhAva e Asrava che, e dharmanathI-saMva2 nathI-AtmA nathI. AThAThA ! e puNya ne pApanA bhAva Asrava che, ane mArI cIja( AtmA ) bhinna che, ema aMtara-bheda karIne, potAnA svarUpanuM jJAna kare che. "tyAre ajJAnathI utpanna thayelI evI 52mAM"-anAdithI rAga mAruM kArya ne huM teno kartA, evI je ajJAnanI pravRtti anAdinI hatI, AhAhA ! samajANuM kAMI... ? e zubhabhAva che rAga, e mAruM
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 samayasAra siddhi bhAga-4 kArya ne huM eno kartA, e anAdi ajJAna che. kartAkarma adhikAra che ne! AhAhAhA ! kare karama sohI karatArA, jo jAne so jAnahArA, jAne so kartA nahi hoI kartA so jAne nahi koI" anAdithI bhagavAna AtmA zuddha caitanyadhanane bhUlIne je rAga je dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e rAga che, enI rUci che e AsavanI ruci che, e anAdino kartA(bhAva) ajJAna ane e AsavanI ruci e enuM kArya, anAdinuM che. vAta sAMbhaLavI kaThaNa paDe! zuM kahe che! are, prabhu e kayAreya sAMbhaLyuM ja nathI. vItarAga sarvajJa trilokanAtha kone dharma kahe che ne kone Asrava kahe che khabara nahIM. AhAhAhA ! ahIMyA kahe che, anAdinI ajJAnathI utpanna thayelI, potAnA AnaMda ne jJAna svarUpanuM jene ajJAna che ane rAga je puNya-pApanA pariNAma e Asrava che. e mAruM kArya che-evI anAdinI kartAkarmanI pravRtti mithyAtvamAM hatI. che? e (pravRtti) nivRtta thAya che-e nivRtta thAya che (zI rIte?) huM to AnaMda ne jJAna svarUpI zuddha e zuddha pariNamana mAruM, vItarAgI pariNamana e huM, evI jyAre dRSTi (thaI ) ane bhAna thayuM, to rAganuM mAruM kartavya ne rAga mAruM kArya e dRSTi ajJAnanI chUTI jAya che. che ke nahIM aMdara? che eno artha karIe chIe. A TIkA to hajAra varasa pahelAMnI che. zloka (mULagAthAo) be hajAra varasa pahelAnAM che. bhagavAna kuMdakuMdAcArya digambara saMta, emanA zloka (mULagAthAo) che. A TIkA amRtacaMdrAcArya, ( digaMbara saMta !) emanI TIkA che. samajANuM? Are ! AhAhAhA ! che? zuM kIdhuM? ke AtmA je paramAtmasvarUpa ja birAje che "jina so hI AtmA, anya so hI karma" ehI vacanase samaja le, jinapravacanakA marma" kema bese? paNa atyAre pravRttinI ADe navarAza na maLe ! nirNaya karavAnAya TANAM vakhata na maLe! jina so hI AtmAvItarAgI svabhAvathI bharyo bharyo (paripUrNa) te AtmA, enuM jene bhAna thayuM-huM to AnaMda ne jJAnasvarUpI pariNamana karavAvALo huM ane rAganI ruci chUTIne rAganuM pariNamana mAruM nahIM e kArya mAruM nahIM. ajJAnathI anAdithI kartA (thato hato), ajJAna ne rAga mAruM kArya evI je buddhi mithyAtvamAM hatI (ane) e AnaMdakaMda huM prabhu huM huM to zuddha pariNamana karavAvALo zuddha pariNamana e mAruM kArya che, enI(AsavonI) rAganI ekatAbuddhi, karavAnA bhAvanI buddhi hatI e chUTI gaI. AhAhA! bhAI, dharma koI alaukika cIja che !! anaMtAnaMta vAra muni(paNuM ) lIdhuM, digambara muni anaMta vAra thayo che mithyASTi! aThAvIsa mULaguNa (zuM) nathI pADayA? "munivrata dhAra anaMta aira grevaiyaka upajAyo", chaDhALAmAM Ave che paNa "AtamajJAna bina leza sukha na pAyo"--AtmajJAna, rAgathI bhinna mArI cIja ! ane mArI cIja to zuddha-pUrNa svabhAvathI bharela che evA jJAna vinA leza (jarIe) sukha na maLyuM. paMcamahAvratanA pariNAma e duHkha che-Asrava che. AhAhAhA ! are re! khabara na maLe ! AhA ! khabara na maLe ! anAdithI ajJAnamAM rAga mAruM kArya che ne huM eno kartA chuM, e ajJAnabuddhi, (paraMtu) jyAre AtmA jJAnasvabhAvI-zuddhasvabhAvI, e zuddhanuM pariNAmanuM kArya enuM, evuM bhAna thayuM
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-71 49 tyAre rAganuM kArya mAruM che evI anAdinI ajJAnabuddhino nAza thaI gayo. ane (Atma) jJAnanA pariNamananI utpati thaI, AtmAnA zuddha pariNamananI utpatti ane rAga mAruM kArya che ne huM teno kartA chuM evI ajJAnabuddhino nAza. dhruva (Atmadravya) to che ja. samajANuM kAMI....? AhAhA! AvuM jhINuM che. bApu! bahu, ajANyA mANasane to evuM lAge ke A zuM kahe che? zuM have AvuM to kAMI A karavuM A karavuM (evuM) to kahetA nathI. vrata karavA ne apavAsa karavA ne tapasyAm karavI ne, e are ! sAMbhaLane bhAI ! e maMdira banAvavA ne e to badhI kriyA paranI, thavAvALI e to thAya che, tAro bhAva tyAM hoya to kahe che zubhabhAva che, zubhabhAva e rAga che-Asrava che. AhAhAhA! bhagavAna kuMdakuMdAcArya (kahe che mULa gAthAmAM) "jaIyA ImeNa jIveNa" e zabdo paDayA che ne!(gAthA) ekotera "jaIyA ImeNa jIveNa" eno artha cAle che. A jayasena AcAryanI TIkAmAM bhAIe ema lIdhuM che "jaIA... eno artha "jaI" "A" no artha dharma labdhikALakALalabdhi nahIM. che? 71 che ne! che ne e to pahelAM vAta thaI gaI che ghaNI, jayA-jayA jyAre zrI dharma labdhikALe Ama (paNa) kALalabdhi ema nahIM. zrI dharma labdhikALe. AhAhAhA! "jaIyA'no artha karyo eTalo "jyAre jene dharmalabdhikALa" eTale bhagavAna pUrNAnaMda prabhu zuddhacaitanyaghana (nijAtmA) jyAre dRSTimAM Avyo ane tyAre ene "dharmalabdhikALa' zAMti ne vItarAgaparyAya thaI e dharmalabdhikALa che. TIkA che saMskRta, jayasena AcAryanI, A amRcacaMdrAcAryanI TIkA cAle che. samajANuM kAMI...? AhA ! "jaIyA imeNa jIveNa" eTale? zuM kahe che? kahevAnuM arthAt AtmAmAM jyAre dharmalabdhikALa hoya che. arthAt pUrNa svabhAvabharapUra bhagavAna AtmA, evI dRSTi thAya che tyAre dharmalabdhikALa kahevAmAM Ave che. tyAre ene rAgano kartA huM ne rAga mAruM kArya evI ajJAnabuddhi chUTI jAya che. AhAhAhA ! che ne? "appaNo AsavANa ya taheva" be bheda paDayA tyAre dharmalabdhikALamAM! AhAhA ! AvuM jhINuM have kayAM mANasane navarAza na maLe, Akho di' pApamAM paDayA, pApa-dhaMdhA ene emAM vaLI AvI puNyanI vAtuM ya sAMbhaLavA maLe nahIM, dharma to kayAMya rahI gayo! ekakora. AhAhA ! AMhI to prabhu ema kahe che sAMbhaLato kharo ekavAra! e jyAre AtmA ane AgnavonuM aMtara (bheda) dekhavAthI (eTale ke) e puNya-pApanA bhAva Asrava chemalina che- duHkha cheacetana che ane bhagavAna AtmA AnaMda che-cetana che-zuddha che pavitratAno piMDa che, e banne bhinna-bhinna mAlUma paDe che. che? eno bheda jANe che tyAre e AtmAne anAdi hovA chatAM paNa ajJAnathI utpanna thayelI evI kartAkarmanI pravRtti nivRtta thAya che. tyAre rAga mAruM kartavya ne huM (rAgano) karavAvALo evI ajJAnabuddhino sarvanAza thAya che. jyAre AtmA AnaMdasvarUpanI pratIti kare che, anubhava kare che huM to AnaMda ne zuddha caitanyaghana chuM. AhAhAhA!evA samyagdarzananA kALamAM dharmalabdhikALamAM, tyAre ajJAnathI utpanna thayelI rAganI kartAkarmanI buddhino tyAre nAza thAya che. samajANuM kAMI? bAkI koI vAta karavAthI, vrata karavAthI, TIkA karavAthI (kartA buddhino nAza) thato nathI, e to rAga che. samajANuM kAMI....
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 samayasAra siddhi bhAga-4 tyAre A AtmAne anAdi hovA chatAM, zuM kahe che e? jema bhagavAna AtmA anAdino eno zuddhasvabhAva piMDa prabhu anAdi hovA chatAM A rAga mAruM kArya(-kartavya ) ne rAganuM amAruM kArya che evI ajJAnabuddhi paNa anAdinI che paryAyamAM samajANuM kAMI ? rAga cAhe to zubha ho ke azubha paNa e rAga mAruM kartavya che ne huM eno kartA chuM e ajJAnabuddhi anAdinI cAlI Ave che, A kartA-karma adhikAra che-ekotera gAthA che. AhAhA! samajANuM kAMI....? ajJAnathI utpanna thayela, karmathI utpanna thayela evuM nahIM "karma bicAre kauna bhUla merI adhikAI, (agni sahe ghanaghAta lohakI saMgati pAI") karma to jaDa che-mATI dhULa che. potAno svabhAva caitanya, pUrNAnaMda prabhu! enAM ajJAnathI, enuM jJAna nahIM hovAthI. rAganuM kArya mAruM ne huM eno karavAvALo, evI ajJAnabuddhi utpanna (anAdinI) thaI che. evuM ajJAna pariNamana kartAkarmanI pravRtti, samyagdarzana thayuM-zuddhacaitanya vastu huM chuM, huM to purNAnaMda svarUpa chuM evI pariNati zraddhA-jJAnamAM thaI tyAre anAdinI je kartAkarmanI pravRtti hatI tenAthI nivRtta thAya che-anAdinI kartAkarmanI buddhino nAza thayo. enI nivRtti thavAthI, ajJAnanA nimittathI thato e ajJAnanA nimittathI pudgala(no saMbaMdha) banato hato, e rokAI gayo. AhAhA! zuM kIdhuM e? ke jyAre AtmA AnaMda ne atIndriyajJAnasvarUpa eno svabhAva, e svabhAvanI dRSTi mAlUma paDI, to pariNamanamAM-paryAyamAM paNa atIndriya AnaMda ne jJAnanI paryAya svarUpamAM thaI samyakanI to te ja samaye anAdinI (mAnyatA hatI ke) rAganuM kartavya mAruM ane rAgano karavAvALo huM e (abhiprAya) ajJAnabuddhino nAza thAya che. ajJAnanA nimittathI je pugala karmano baMdha anAdithI thato hato, e anAdino karmano baMdha paNa nivRta thayo-ene (have ) baMdha thato nathI. AhAhAhA ! ajJAnanI nivRtti thaI to ajJAnathI baMdhAvAvALA karma paNa baMdhAtA nathI. zuM thAya? ema thavAthI jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha siddha thAya che. che? saMskRta che ema thatAM, jJAnamAtrathI baMdhano nirodha thaI jAya che. jJAna zabda, e AtmA! zuddha caitanyasvarUpa che evuM pariNamana thayuM jJAnanuM e jJAnanA pariNamana mAtrathI baMdha rokAI jAya che, jJAna eTale A zAstranA jANapaNA e jJAna nahIM (paraMtu ) jJAnasvarUpa cidhana jJAtAdeSTA bhagavAna AtmA ! enI paryAyamAM AtmAnuM pariNamana eTale jJAnanuM pariNamana ke svabhAvanuM pariNamana, AvA jJAnamAtrathI ajJAnanI nivRtti thaI, ane ajJAnathI baMdha hato e baMdha rokAI gayo, samajANuM kAMI? AhAhA! AvI jhINI vAtuM have, keTalI yAda rAkhavI eka kalAkamAM! bhAI, oluM to kaMIka kahe (karavAnuM ke) A vrata karo, jAtrA karo, apavAsa karo, bhakti karo, maMdira banAvo to samajAya to kharuM-anAdithI ajJAna che emAM zuM samajavuM'tuM! A vAta nirALI prabhu vItarAgamArganI! AhA! e kAraNe jJAnamAtrathI ja-e svarUpanuM jJAna thayuM, rAganI ruci chUTI gaI, trikALa jJAyaka-bhAvanuM poSANa-ci thaI to samyajJAna thayuM to samyaka jJAnamAtrathI baMdhano nirodha thaI
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 51 gAthA-71 ae jAya che. che chelle ? "jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha siddha thAya che." AhAhA ! A AtmAno anubhava-jJAna thayuM e jJAna hoM, A zAstranuM jJAna ( e jJAna ) nahIM, caitanya bhagavAna AtmAjJAnanuM sarova2-sAgara prabhu ! e potAnA jJAnaguNanAM baMdhano nirodha thaI gayo ! e saMbaMdhI ( no ). samajANuM kAMI... ? e vizeSa kaheze. ( zrotAH- pramANa vacana gurudeva !) pravacana naM. 149 gAthA-71-72 tA. 29/11/78 budhavAra kArataka vada-14 zrI samayasAraH- gAthA 71 eno bhAvArtha che. gAthA thaI gaI. ra krodhAdika ane jJAna judI judI vastuo che;" zuM kahe che. e je kaMI puNya ne pApanA bhAva thAya dayA, dAna, pUjA, bhakti, vrata, tapa eno je bhAva thAya e zubharAga che. ane e zubharAga che, enI jene rucI che ene krodhI kahevAmAM Ave che. AtmA pUrNa-svarUpa, atIndriya AnaMda svarUpa vItarAgamUrti AtmA enI rucI choDI ane e zubha-azubha bhAva dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva, emAM jenI rucI che ene AtmA pratye anAdara krodha che. Are ! AvI vAta che. ene AtmA pUrNAnaMda prabhu zuddha anaMta anaMta guNano piMDa e mahAprabhu mahAtmA, mahasa AtmA enI jene rucI nathI, ene A puNyanA pariNAmanI rucI che, ene ahIMyA AtmA pratye arucI che, eTale krodha che ema kahevAmAM Ave che. AhAhA ! AkarI vAta. ( zrotA:- 52ma satya prabhu ) je zubha ne azubha bhAva e to gAthAmAM AvyuM ne bhAva pAhuDamAM pUjA, vrata, tapa, bhakti, vaMdana, stuti e badho bhAva rAga che. ke e koI jaina dharma nathI. e rAga che ene je dharma mAne che ethI ene rAga pratye prema che ane tethI tene nirvikArI, arAgI svabhAva bhagavAna AtmA enA pratye ene aNagamo che. AhAhAhA ! AvI vAta. e krodhAdi eTale ? zubha-bhAva je dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAvamAM prema che tene krodha kahe che, e krodha e bIjI cIja che ane jJAna eTale AtmA AnaMdasvarUpa, jJAnasvarUpa e judI cIja che, e be cIja eka nathI. che ? krodha, mAna, mAyA, lobha eTale, svabhAvathI viruddhabhAva, evo bhAva ane jJAna eTale AtmA zuddha caitanya vItarAga mUrti prabhu e be jAdI judI vastuo che, kaho. AhAhAhA ! za2I2, vANI, mana A to judI che, jaDa che, e to enI nathI, enAmAM nathI. paNa puNya ne pApanA bhAva e svarUpamAM nathI. e AtmA emAM nathI chatAM teno jene prema che ene jaDano prema che. ene bhagavAna AtmA jJAnAnaMda svabhAva zuddha caitanyasvarUpa, bhagavAne jene AtmA kahyo e pUrNAnaMda svarUpa che enI pratye tene dveSa che eTale dveSa ane AtmA be judI cIja che. jJAnamAM krodhAdi nathI eTale jJAnasvarUpa je bhagavAna AtmA, jJAna eTale A zAstranuM jJAna e jJAna nahi, jema sAkaramAM gaLapaNa che ema AtmA jJAnasvarUpa che. sAkara jema gaLapaNa svarUpa che, ema bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che. e jJAnasvarUpa AtmA ane enAthI virUddha vikAra e be eka nathI. jJAnamAM krodhAdi nathI. AhAhAhAhA ! caitanya tattva jene bhagavAna sarvajJa 52mezvara jinezvare zuddha AtmA, navatattva che ne ?
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52 samayasAra siddhi bhAga-4 navatattvamAM je puNya ne pApanuM tattva e to vikArI tattva che, ane navatattvamAM AtmA e to zAyakatattva bhinna che. nahiMtara nava thAya nahi. e jJAnasvarUpI bhagavAna AtmA trikALI jJAtAdraSTA svabhAva emAM vikArano bhAva che nahIM. je vikArano prema che te bhAva jJAna svarUpamAM nathI. AhAhA ! Avo upadeza have. che ? jJAna eTale AtmA jJAnasvarUpa prajJA-brahmasvarUpa prabhu, emAM rAgano prema evo je krodha, e svarUpamAM nathI ane krodhAdimAM jJAna nathI, ane AtmA je jJAnasvarUpa prabhu, e AtmA che e caitanyavastu emAM e krodha nathI. samajANuM ? ane krodhAdimAM jJAna nathI. ene e puNya ne pApanA bhAvano prema che, emAM AtmA nathI. AvuM che. ( zrotAH- AvuM ja zodhavA jevuM che ) haiM ! AvuM ja svarUpa che bApu zuM thAya ? AhAhA! anaMta kALathI rakhaDI maryo corAsInA avatAra karI karIne, kAgaDAnA kUtarAnA na26mAM, e enI vyAkhyA bhagavAna kare, tyAre sAMbhaLI na jAya, evA eNe duHkha sahana karyA che, e potAnA svarUpane rAgathI bhinna jANyA vinA. e rAga svarUpa che te ja mAruM che, ane rAga che te mAruM kartavya che, e mithyAdraSTi tyAM rokAI gayo ene jaina dharmanI khabara nathI. jaina dharma ene kahIe ke je rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adino bhAva e rAga che enAthI bhinna AtmA AnaMdakaMda jJAnasvarUpa che eno anubhava thAya, vItarAgI paryAyamAM eno anubhava thAya, ene dharma jaina dharma kahe che. are AvI vyAkhyA. olA to kahe ke ahiMsA 52mo dharma. 52nI dayA pALavI, e ahiMsA ja nathI. e to hiMsA che. 52nI dayAno bhAva e rAga che ne e hiMsA che. AkarI vAta bApu. vItarAga paramezvara je AtmA kahe che, jene bhagavAna puNya tattva kahe che nava tattvamAM, e puNya tattvanA premamAM AtmA nathI ane AtmA jJAna zuddha caitanyasvarUpamAM e rAga ne rAgano prema emAM nathI. AhAhA ! AvI vAta che. 'AvuM temanuM bhedajJAna thAya' che? AvuM temanuM bhedazAna thAya, eTale ? jeTalo pUjA, bhakti, dAna, dayA, vrata, tapa eno bhAva che e badho rAga che ane teno prema che te mithyAtva che. kema ke e Asrava che, e Asravano jene prema che te mithyAdRSTi che, ane jene AsravathI rahita bhagavAna caitanya vItarAgasvarUpa che AtmA, eno jene prema che, ekAgratA che, tene dharma che. kaho devIlAlajI ! AvI vAta che bApu. duniyAthI to phe2phA2. ae AvuM temane bhedajJAna thAya eTale ke e rAganI kriyAnA pariNAma che te Asrava che te huM nahIM. huM emAM nahIM e mArAmAM nahIM. mArAmAM to jJAna ne AnaMdasvarUpa te huM evuM e rAganA bhAvathI bhinna je bhedajJAna thAya, "tyAre temanA ekapaNArUpa ajJAna maTe" AhAhAhA ! e rAga ane bhagavAna AtmA be bhinna che, evuM aMdara bhedajJAna thAya, bhedajJAna bhinna, tyAre tene rAganI ekatA tUTI jAya che. rAga te huM chuM ne rAga te mAruM kartavya te chUTI jAya ( che ). AhAhA ! bhASA to sAdI che, bhAva to bApu UMDA che. atyAre vItarAga mArgane vIMkhI nAkhyo che, rAga ne kriyAkAMDamAM A vrata karo ne apavAsa karo ne dAna, dayA, karo ne emAM dharma mAnyo e rAgamAM dharma mAnyo. mithyAtvane laIne rakhaDI ma2ze e, 84 nA avatAramAM kyAMya patto nahi khAya. AhAhAhA!
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 gAthA-71 jene Avo aMta2mAM, za2I2thI to jAdo prabhu AtmA aMdara, paNa AvI kriyAo je dayA, dAna, vrata, pUjAnI je rAga che enAthI prabhu Ado che, tema za2I2, karma, paisA e to ajIva tattvamAM jAya ane A puNya-pApanA bhAva e Asrava tattvamAM jAya, bhagavAna Asrava tattva ane ajIva tattvathI judI cIja che aMdara. AhAhAhA ! AvuM kyAre navaro paDe mANasa Akho di' pApamAM prapaMcamAM paDayA vepA2, vepAra, vepAra ekaluM pApa dharma to kAMI nathI puNyeya nathI. AhAhA! AMhIM kahe che ke ekavAra e rAganI kriyA je aMdara thAya puNyanI ane bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAna svarUpa che evI be vaccenI judAInuM jJAna thAya, benI ekatAnuM jJAna tUTI ane judAInuM jJAna thAya, tyAre rAganI ekatAnuM je ajJAna hatuM e nAza thayuM. AhAhA ! mAraga Avo prabhu. che bhAI ! anaMta kALamAM eNe munivrata lIdhA, pAMca mahAvrata pALyA, 28 muLaguNa, nagnamuni hoM, A vastra sahita che e to kuliMgI che, e to liMgeya nathI bhagavAnanuM, A to nagnamuni digaMbara thayo. paMcamahAvrata pALyA, hajAro rANIno tyAga karyo, paNa e rAganI kriyA che e dharma che ema mAnyuM eNe. e rAgathI bhagavAna aMda2 nitya nirAvaraNa, nirAva2Na nirlepa cIja aMdara paDI che, ene eNe jANI nahIM, eNe eno Azraya lIdho nahIM. tethI ekatvabuddhithI 2khaDI maryo che cA2 gatimAM, jene AvuM bhedajJAna thAya, 'tene ekapaNArUpa ajJAna maTe' ane ajJAna maTavAthI karmano baMdha paNa na thAya, e saMbaMdhI je mithyAtva ne anaMtAnubaMdhIthI baMdha thAya e na thAya. samajANuM kAMI ? AhAhA ! pA kalAka hAlyuM gayuM keTaluM sa2sa hatuM. hAlyuM, gayuM mAMDa koka di' hoya ene pA kalAka maLe nahIM. AhAhAhA ! ghaNI vAta sarasa cAlI gaI. "A rIte jJAnathI ja baMdhano nirodha thAya che," chello zabda. AhAhA ! eTale ? ke AtmA aMdara jJAna ne AnaMdasvarUpa prabhu e je dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adino bhAva e rAga, e rAgathI bhinna AtmAnuM jJAna thAya, tyAre tene rAganI ekatAnuM ajJAna TaLe ane ekatAnuM ajJAna TaLatA tene baMdhana thAya nahi. AhAhAhA ! AvI vAta che. zuM thAya ? anaMta kALathI 2khaDe che, 84nA avatAra, naraka ne nigoda kAgaDA ne kUtarA ne kaMthavAnA bhavo karI karIne sothA nIkaLI gayA che. AhAhA !( zrotAH- anAdinuM duHkha ja bhogavato Avyo che ) duHkha ja, ekalo duHkhI che. A badhA karoDopati ne abajopati bacArA bhikhArA duHkhI che. bhikhArI che, paiso mane Apo, AbarU mane do, dikarA thAva, mAgaNa moTA bhikhArA che. AhAhA ! ahIM 52mAtmA kahe che ke e to varAkA, rAMkA, bhikhArI che. AhAhA ! jene A AtmA aMdara 'siddha samAna sadA pada mero' evuM je svarUpa aMdara che emAM anaMtI AnaMda ne jJAnanI lakSmI paDI che, enI to jene pipAsA nathI, ane A dhULanI bahA2nI bAyaDI chokarA paisA, je enAmAM nathI, jemAM e nathI. haiM ! dhULeya nathI sagapaNa mAne to e ajJAna che, konI hAre sagapaNa karyuM che? AMhI to samakita sAthe sagapaNa karyu, nija parivAra thayuM gADhuM. AhAhA !
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 samayasAra siddhi bhAga-4 bhagavAna AtmA sarvajJa kevaLI jinezvaradeva kahe e hoM, bIjA AtmA AtmA kare vItarAga sivAya e badhA AtmA jANatA nathI. sarvajJa jinezvaradeva paramezvare je aMdara AtmA anaMta-anaMta guNano piMDa prabhu, aMtaranI svalakSmIno sAgara che e. AnaMda, jJAna, zAMti Adi lakSmIno sAgara che, ene na mAnatA, ene na svIkAratA rAganI kriyA ne rAganA phaLa tarIke saMyogane svIkAre che e mUMDha mithyAdeSTi cAra gatimAM rajhaLavAno abhilASI che. AhAhAhA ! AvI vAta che bhAI ! bhAvArthamAM ghaNuM gayuM. AhAhA ! 9 kramabaddhanI vAta vicAre to badhAM jhagaDA maTI jAya che are bhAI ! tuM vicAra to kara ke tuM koNa cho? tuM jJAnasvarUpa cho. je thAya tene jANa ! tuM karanAra nahi, jANanAra cho. kramabaddhanI vAta vicAre to badhAM jhagaDA maTI jAya. pote paradravyano kartA to nathI, rAgano kartA to nathI, nirmaLa paryAyano paNa kartA nathI, akartA svarUpa che. jJAtAsvabhAva tarapha DhaLI javuM temAM ja akartApaNAno mahAna puruSArtha che. kharekhara to paryAyane dravya tarapha vALavI A eka ja vastu che, e kharekhara jaina darzana che. AhAhA! jainadarzana AkaruM bahu! paNa apUrva che ane tenuM phaLa mahAna che. siddha gati enuM phaLa che. parano kartA to nathI, rAgano kartA to nathI paNa nirmaLa paryAyano kartA nathI. kema ke paryAya SakArakathI svataMtra pariName che. enAmAM bhAva nAmanI eka zakti che tenA kAraNe paryAya thAya ja che, karuM to thAya ema nathI. AhAhA! bhAI ! mArga Akaro che, aciMtya che, agamya che, agamyane gamya karAve evo apUrva mArga che. paryAya kramasara thAya che, dravyaguNa paNa eno kartA nahi -ema kahIne ekalI sarvajJatA siddha karI che. akartApaNuM eTale ke jJAtApaNuM siddha karyuM che. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 6)
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 gAthA - 72 7 7 7 7 f *** kathaM jJAnamAtrAdeva bandhanirodha iti cet NAdUNa AsavANaM asucittaM ca vivarIyabhAvaM ca / dukkhassa kAraNaM ti ya tado NiyattiM kuNadi jIvo / 72 / / jJAtvA AsravANAmazucitvaM ca viparItabhAvaM ca / duHkhasya kAraNAnIti ca tato nivRtiM karoti jIvaH / / 72 / / 55 jale jambAlavatkaluSatvenopalabhyamAnatvAdazucayaH khalvAsravAH, bhagavAnAtmA tu nityamevAtinirmalacinmAtratvenopalambhakatvAdatyantaM shucirev| jaDasvabhAvatve sati paracetyatvAdanyasvabhAvAH khalvAsravAH, bhagavAnAtmA tu nityameva vijJAnaghanasvabhAvatve sati svayaM cetakatvAdananyasvabhAva eva / AkulatvotpAdakatvAdduHkhasya kAraNAni khalvAsravAH, bhagavAnAtmA tu nitymevaanaakultvsvbhaavenaakaary-kaarnntvaadduHkhsyaakaarnnmev| ityevaM vizeSadarzanena yadaivAyamAtmAtmAsravayorbhedaM jAnAti tadaiva krodhAdibhya Asravebhyo nivartate, tebhyo'nivartamAnasya paarmaarthiktdbhedjnyaanaasiddheH| tataH krodhAdyAsravanivRttyavinAbhAvino jJAnamAtrAdevAjJAnajasya paudgalikasya karmaNo bandhanirodhaH sidhyet| kiJca yadidamAtmAsravayorbhedajJAnaM tatkimajJAnaM kiM vA jJAnam? yadyajJAnaM tadA tadabhedajJAnAnna tasya vishessH| jJAnaM cet kimAsraveSu pravRttaM kiM vAsravebhyo nivRttam ? AsraveSu pravRttaM cettadApi tadabhedajJAnAnna tasya vishessH| Asravebhyo nivRttaM cettarhi kathaM na jJAnAdeva bndhnirodhH| iti nirasto'jJAnAMzaH kriyaanyH| yattvAtmAsravayorbhedajJAnamapi nAsravebhyo nivRttaM bhavati tajjJAnameva na bhavatIti jJAnAMzo jJAnanayo'pi nirstH| have pUche che ke jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha kaI rIte che ? teno uttara kahe cheH azucipaNuM, viparItatA e AsavonAM jANIne, vaLI jANIne duHkhakA2No, ethI nivartana jIva kare. 72. gAthArthaH- [ AsravANAm ] khAsavonuM [ azucitvaM ca ] azubhipazuM ane [ viparItabhAvaM ca ] viparItapaNuM [ ca ] tathA [ duHkhasya kAraNAni iti ] tesro huHSanA 2e che khebha [ jJAtvA ] bhagIne [ jIva: ] a [ tata: nivRtti ] temanAthI nivRtti [ karoti ] 're che. TIkA:- jaLamAM zevALa che te maLa che-mela che; te zevALanI mAphaka Asravo maLapaNemelapaNe anubhavAtA hovAthI azuci che (-apavitra che) ane bhagavAna AtmA to sadAya atinirmaLa caitanyamAtrasvabhAvapaNe jJAyaka hovAthI atyaMta zuci ja che (-pavitra
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 samayasAra siddhi bhAga-4 ja che; ujvaLa ja che). Asavone jaDasvabhAvapaNuM hovAthI teo bIjA vaDe jaNAvAyogya che (-kAraNake je jaDa hoya te potAne tathA parane jANatuM nathI, tene bIjo ja jANe che) mATe teo caitanyathI anya svabhAvavALA che; ane bhagavAna AtmA to, potAne sadAya vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI, pote ja cetaka (-jJAtA) che (-potAne ane parane jANe che.) mATe caitanyathI ananya svabhAvavALo ja che (arthAt caitanyathI anya svabhAvavALo nathI). Asavo AkuLatAnA upajAvanArA hovAthI duHkhanAM kAraNo che; ane bhagavAna AtmA to, sadAya nirAkuLatA-svabhAvane lIdhe koInuM kArya tema ja koInuM kAraNa nahi hovAthI, duHkhanuM akAraNa ja che (arthAt duHkhanuM kAraNa nathI). A pramANe vizeSa (taphAvata) dekhIne jyAre A AtmA, AtmA ane Asavono bheda jANe che te ja vakhate krodhAdi AsavothI nivRtta thAya che, kAraNake temanAthI je nivartito na hoya tene AtmA ane AsavonA pAramArthika (sAcA) bhedajJAnanI siddhi ja thaI nathI. mATe krodhAdika AsavothI nivRtti sAthe je avinAbhAvI che evA jJAnamAtrathI ja, ajJAnathI thato je paugalika karmano baMdha teno nirodha thAya che. vaLI, je A AtmA ane AsavonuM bhedajJAna che te ajJAna che ke jJAna che? jo ajJAna che to AtmA ane AsavonA abhedajJAnathI tenI koI vizeSatA na thaI. ane jo jJAna che to (te jJAna) AsavomAM pravarte che ke temanAthI nivatyuM che? jo AsavomAM pravarte che topaNa AtmA ane AsavonA abhedajJAnathI tenI kAMI vizeSatA na thaI. ane jo AsavothI nivaryuM che to jJAnathI ja baMdhano nirodha siddha thayo kema na kahevAya? (siddha thayo ja kahevAya.) Ama siddha thavAthI ajJAnano aMza evA kriyAnayanuM khaMDana thayuM. vaLI je AtmA ane AsavonuM bhedajJAna che te paNa jo AsavothI nivRtta na hoya to te jJAna ja nathI ema siddha thavAthI jJAnano aMza evA (ekAMta) jJAnanayanuM paNa khaMDana thayuM. - bhAvArtha- Asavo azuci che, jaDa che, duHkhanAM kAraNa che ane AtmA pavitra che, jJAtA che, sukhasvarUpa che. e rIte lakSaNabhedathI bannene bhinna jANIne AsavothI AtmA nivRtta thAya che ane tene karmano baMdha thato nathI. AtmA ane Asavono bheda jANyA chatAM jo AtmA AsavothI nivRtta na thAya to te jJAna ja nathI, ajJAna ja che. ahIM koI prazna kare ke avirata samyagdaSTine mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI prakRtiono to Asava nathI thato paNa anya prakRtiono to Asava thaIne baMdha thAya che, tene jJAnI kahevo ke ajJAnI? tenuM samAdhAna - samyagdaSTi jIva jJAnI ja che kAraNake te abhiprAyapUrvakanA AsavothI nivaryo che. tene prakRtiono je Asava tathA baMdha thAya che te abhiprAyapUrvaka nathI. samyagdaSTi thayA pachI paradravyanA svAmitvano abhAva che; mATe, jyAM sudhI tene cAritramohano udaya che tyAM sudhI tenA udaya anusAra je Asava-baMdha thAya che tenuM svAmIpaNuM tene nathI. abhiprAyamAM to te Asava-baMdhathI sarvathA nivRtta thavA ja icche che. tethI te jJAnI ja che. jJAnIne baMdha thato nathI tema kahyuM che tenuM kAraNa A pramANe che:- mithyAtvasaMbaMdhI
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 57 baMdha ke je anaMta saMsA2nuM kA2Na che te ja ahIM pradhAnapaNe vivakSita (-kahevA dhArelo ) che. avirati AdithI baMdha thAya che te alpa sthiti-anubhAgavALo che, dIrgha saMsA2nuM kAraNa nathI; tethI te pradhAna gaNavAmAM Avyo nathI. athavA to A pramANe kA2Na cheHjJAna baMdhanuM kA2Na nathI. jyAM sudhI jJAnamAM mithyAtvano udaya hato tyAM sudhI te ajJAna kahevAtuM hatuM ane mithyAtva gayA pachI ajJAna nathI, jJAna ja che. temAM je kAMI cAritramoha saMbaMdhI vikAra che teno svAmI jJAnI nathI tethI jJAnIne baMdha nathI; kAraNake vikAra ke je baMdharUpa che ane baMdhanuM kA2Na che, te to baMdhanI paMktimAM che, jJAnanI paMktimAM nathI. A arthanA samarthanarUpa kathana AgaLa jatAM gAthAomAM Avaze. pravacana naM. 149 gAthA-72 tA. 29/11/78 have pUche che ke-"jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha kaI rIte che ?" zuM kIdhuM I ? A AtmA jJAna ne AnaMdasvarUpa che, jJAna-eTale A zAstranuM jANavuM e, e jJAna nahi, aMtara pote sAkara jema gaLapaNano piMDa che, ema A bhagavAna jJAna svabhAvano piMDa che. e sarvajJa svabhAvI AtmA che. evA svarUpanuM rAgathI bhinna paDIne, svarUpanuM jJAnanuM jJAna thayuM, jJAna svarUpa evo AtmA tenuM jJAna thayuM, rAgathI bhinna karIne, ane te jJAnamAtrathI ajJAna TaLIne karmano baMdha tUTI jAya che. tyAre ziSya pUche che, e jJAna mAtrathI ja, basa ? jayAM jJAna thayuM enAthI ja baMdha aTakI gayo. jJAnamAtrathI ja, rAganA vikalpathI bhinna paDa tuM prabhu, ene jJAna kahevAmAM Ave che. saMsAranA DahApaNa ne vakIlAtanA ne dAktaranA ne e jJAna nathI. e to badhuM kuzAna che. jJAna to ene prabhu kahe ke, je jJAnasvarUpI prabhu caitanyaghana ene rAganA vikalpathI bhinna pADI ane jJAnamAM ekAgra thaIne zaktimAMthI vyaktatA jJAnanI pragaTa thaI tene ahIMyA jJAna kahevAmAM Ave che. AhAhAhA! bhASA to sAdI paNa bhAva to che e che bApA. arere ! ziSyano A prazna che, ke tame to phakta AtmA che, rAgathI bhinna, e vikalpa je che zubha-azubha dayA, dAna, vrata, pUjAnA, e bhAva rAga che ne enAthI prabhu bhinna che, evuM bhedajJAna thayuM, ane e bhedajJAna mAtrathI ene karmabaMdhana aTakI gayuM ? to jJAna mAtrathI karma aTakI gayuM ? ema prazna che. AhAhA ! arere sAMbhaLavA maLe nahi evI vAta che bicArA jiMdagImAM, haiM? 5ramAtmAnI satya vAta sAMbhaLavA ja maLe nahIM, e jiMdagI zuM kahevAya ? Dhora jevI jiMdagI che e to. AhAhA! AvI vAta, ziSyane jyAre ema kahevAmAM AvyuM, kahevAmAM ema AvyuM ne tyAre prazna uThayo ne ? ke jyAre A bhagavAna aMdara saccidAnaMda svarUpa, satya, zAzvata jJAna ne AnaMdano sAgara bhagavAna, jemAM atIndriya AnaMda ja chalochala bharyo che, jemAM atIndriya jJAna bha2pu2 bharyuM che, jemAM zAMtino e sAgara che. evA bhagavAna AtmAnuM jene rAganA pariNAmathI bhinna jJAna thayuM, to e vastunuM jJAna thayuM, vAstavika che enuM jJAna thayuM ane enA jJAnathI karmabaMdhana aTakI
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 58 gayuM, e zI rIte ? ema pUche che. samajANuM kAMI ? baMdhano nirodha kaI rIte che? A zuM kahe che? jene aMda2mAM jijJAsA evI thaI A sAMbhaLyA pachI, ene ema jijJAsA thaI ke prabhu AtmA saccidAnaMda siddha svarUpI prabhu, saccidAnaMda eTale anyamati saccidAnaMda kahe e nahi hoM, A to sat zAzvata, jJAna ane AnaMdano sAgara prabhu aMdara che bhAI. AhAhA ! evo je bhagavAna 52mezva2 jinezvare kahyo, evo je bhagavAna AtmA, enuM jene rAgathI bhinna paDIne jJAna thayuM, ane tene karmabaMdhana aTakI gayuM evuM ziSye sAMbhaLyuM, tyAre ene prazna uThayo AvA jIvane, Ama sAdhAraNa sAMbhaLavA Ave che ne enA mATe A nathI. AhAhAhA ! jene aMta2thI ema prazna uThayo, ke prabhu Ape to rAganI kriyA je che baMdhanI, AsravanI enAthI bhinna AtmAnuM jJAna bhedajJAna thayuM, teTalA jJAnamAtrathI te ajJAna TaLIne karmabaMdhana aTakI gayuM, e zI rIte prabhu ? ema ene aMtaramAMthI jijJAsA AvI che. che? pUche che ke jJAnamAtrathI ja baMdhano, joyuM mAtrathI ja, AhAhA..... baMdhanuM aTakI javuM nirodha kaI rIte che ? teno uttara kahe che, AvI jene jijJAsA praznamAM uThI che ene A utta2 devAmAM Ave che. AhAhAhA..... NAdUNa AsavANaM asucittaM ca vivarIyabhAvaM ca / dukkhassa kAraNaM ti ya tado NiyattiM kuNadi jIvo / / 72 / / azucipaNuM, viparItatA e AsravonAM jANIne, vaLI jANIne duHkhakA2No, ethI nivartana jIva kare. 72. TIkAH- jaLamAM zevALa che A pANI pANI zevALa, lIla, phUga, jaLamAM jema zevALa che, mela-maLa che, e mela che, jaLamAM je zevALa che e maLa che, e mela che, te zevALanI mAphaka Asavo, AhAhAhAhA... e dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva, ane azubhabhAva, e beyane Asrava ahIM kIdhA. Asrava, jenAthI navA Ava2No Ave, vahANamAM chidra hoya ne jema pANI gare, ema jenA pariNAmamAM AvA puNya ne pApanA bhAvarUpI chidra che, tene navA Ava2Na Ave che. mATe te pariNAmane Asrava kahevAmAM Ave che. AhAhAhA ! AvI vAtuM ve. zubha ne azubhabhAva e zevALanI mAphaka mela che AtmAmAM. AhAhAhA ! kahe che ke aMdaramAM dayAno, dAnano, vratano, tapano, apavAsano je bhAva UThe che e rAga che. a222! ene dharma mAnanArAne ema kahevuM, ane e rAga e Asrava che, ane e Asrava che e mela che e Asrava che, e maLa che, mela che. bhASA to sAdI che prabhu, mAragaDA koI jAdA che. AhAhAhA ! ziSyane prazna uThayo eno A uttara che, ane te uttara barAbara sAMbhaLe che, bhagavAna ! AtmAne bhagavAna tarIke bolAvaze hamaNAM. jaLamAM jema zevALa che e maLa che, mela che. zevALanI mAphaka puNya ne pApanA bhAva e zevALanI mAphaka maLa che, jema jaLamAM zevALa, maLa ne mela che, ema bhagavAna AtmAmAM e zubha-azubhabhAva e maLa che, mela che ane melapaNe anubhavAtA hovAthI, bhASA to juo. ohohoho..... jema pANImAM zevALa maLa che ne mela che ema A bhagavAna AtmA AnaMdano nAtha prabhu, jJAnano sAgara AtmA, emAM e puNya ne
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 59 pApanA bhAva maLa che, melapaNe anubhavAya che, ema kahe che. bhAre vAtuM. paMcamahAvratanA pariNAma ne bAravratanA bhAva e badho vikalpa che, rAga che, maLa che, mela che, melapaNe anubhavAya che kahe che. AhAhAhA ! kyAM mANasane rakhaDatA bicArA cAra gatimAM prANI. arere ! mANasapaNuM thayuM ne marIne jaze Dho2mAM keTalAMka to, kA2Nake dharma zuM che e hajI sAMbhaLavA maLyo nathI. AhAhA ! AMhI kahe che prabhu eka vAra sAMbhaLa, tAro nAtha AtmA je che emAM je A puNyanA pariNAma UThe che, dekhAya che, te mela che hoM. AhAhAhA ! have ahIMyA e ene dharma mAne, haiM ? AvI draSTinI UMdhAIne viparItatA, jenA phaLa nigoda che, eka za2I2mAM anaMtA jIva, emAM e nigodamAM vAsa kare che anAdithI. e melapaNe anubhavAtA hovAthI azuci che, koNa ? e zubhaazubhabhAva ane azubha to ThIka paNa ApaNe AMhI vadhAre vajana zubhamAM che, hajI to zubhanA ThekANAM nathI ekalA azubhanA pApamAM paDayA enI to vAta zuM karavI ? paNa AMhI to zubhamAM Avyo e paNa azuci ne mela che. AhAhA ! jaLamAM jema zevALa mela che ema trilokanAtha jinezvaradeva indro ane gaNadharonI samakSamAM 52mAtmA Ama pharamAvatA hatA. e A bhASA che. AhAhA ! sImaMdhara bhagavAna mahAvidehamAM birAje che e, e tyAMthI A vANI AvI che. AhAhAhA ! bhagavAna ema kahe che. A AjJA nathI mAgatA sAmAyika ne upavAsa ne Ama sImaMdhara svAmI pAse hatI ke di' sAmAyika, mithyA che. teM ! ( zrotAH- AjJA mAgavI e kAMI mithyAtva che?) AjJA mAgavI e zubha che ne zubhamAM dharma mAne e mithyAtva che. AhAhA ! kaho devIlAlajI ! bApu mAragaDA nAtha bahu judA che bhAI. arere ! atyAre to sAMbhaLavA maLavA muzkela paDI gayA. bhagavAna traNalokanA nAtha sImaMdhara prabhu tyAM munirAja ATha di' gayA hatA. A kuMdakuMdAcArya, tyAMthI lAvIne A zAstra banAvyA. bhagavAna Ama kahetA hatA, zrotAne jijJAsA, jene rAgathI bhinna thatAM jJAnamAtrathI karma kema aTakI jAya, evI jene jijJAsA che, ene A utta2 devAmAM Avyo che. kema e aTakI jAya che karma ? ke jaLamAM jema zevALa che, ema bhagavAna AtmA pavitrano piMDa che, emAM e puNyanA pariNAma maLa ane melapaNe anubhavAya che. melapaNe che teTalI vAta na lIdhI, e melapaNe anubhavAya che. AhAhAhA ! che ? melapaNe anubhavAtA hovAthI, kema ene azuci kIdhA ? AhAhAhAhA ! zuM saMtonI digaMbara munionI vANI che e kevaLInA keDAyato e kevaLI thavA mATe A pokAra che. AhA..... prabhu eka vAra sAMbhaLa. AhAhA ! ke jema jaLamAM zevALa mela ane maLa che, maLa ane mela che ema kahyuM, ema bhagavAna AtmA AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu siddha svarUpI AtmA prabhAva che svabhAva che AtmAno, kema bese ? AhAhA ! e paisA pAMca pacIsa hajAra pedA thAya, tyAM mAMDo lApasI Aja. are AvA gAMDA pAgala badhAM che. ( zrotAH- pAgala ne DAhyA banAvavAnA che ne Ape ) AhAhA ! DAhyA to A kare tyAre DAhyA thAya. AtmAmAM rAgano bhAva je dekhAya che, pUjAno, bhaktino, dayAno, dAnano, vratano, tapano, vaiyAvaccano, bhaktino, bhagavAnanI stutino e badho rAga che, ne e rAga maLa che,
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 60 samayasAra siddhi bhAga-4 bhagavAna nirmaLAnaMdamAM e rAga maLa che, e melapaNe anubhavAya che. bahu sArI gAthA che. tethI te azuci che. e puNya ne pApanA bhAva azuci che, apavitra che. paMcamahAvratanA pariNAma e rAga che e azuci che, e apavitra che, melapaNe anubhavAya che te. AhAhAhA ! (zrotAH- Apa cokhkhuM karo cho ne eTale jarI rADa paDe che) e vinA pakaDAya nahi ne. arere ! A badhuM sAMbhaLI sAMbhaLIne kAna phUTI gayA'tA eka to dukAnanA dhaMdhA ne bAIDI chokarAnA pApa emAM sAMbhaLavA jAya to olo have saMbhaLAve kuguru, zrImad kahe che kalAka maLe sAMbhaLavA jAya tyAM kuguru luMTI tye vrata karo ne apavAsa karo ke tamAre kalyANa thaze, luMTI nAkhe lUMTArA. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? zrImadda ema kahe che. AhAhA ! zrImad eka pherI zrImanne koI bolatuM'tuM avaguNa eno amuka zrImaddo e cuDAmAM hatA rAyacaMda dozI, rAyacaMda dozI hatA, ghaNAM vRddha (zrotA- Ape joyelA) rAyacaMda dozIne joyelA ame to AMhI ame 71 mAM cuDA AvyA'tA pahelAM, e pahelAM to huM 69 mAM cuDA gayelo, gulAbacaMdajI tyAM hatA 69nI sAla, gulAbacaMdajI hatA e olI che ne mArkeTa bajAramAM nahi! makAnamAM? heThe zAkabhAjI ne upara tyAM utaryA'tA, 69 nI sAla cuDA gayelo pahelAM vahelA tedi' saubhAgyacaMdaDAkaTara hatA. A to ghaNAM varasanI vAtuM che. 69 heM? 66 varSa pahelAM, pachI pharIvAra gayelA 71mAM dIkSA laIne gayelA te pachI tyAM gulAbacaMdabhAI vorA hatA, teNe bAdhA lIdhI'tI brahmacaryanI-jAvajIvanI ane eno bApa hatA, 71nI vAta che dIkSA laIne gayelA. AMhI to kahevuM che ke e rAga che e mela che azuci che, olA saubhAgyabhAI hato te Ama huto olo, eno eka dikaro marI gayelo, paNa chatAM koIne rovA na de, bhagavAna bhagavAna karo chatAMya e to badho zubhabhAva che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? paNa tedi' ene dharma mAnatA. saubhAgyabhAI hatA bahAra davAkhAne, ghaNAM varSo thaI gayA 66 varSa. AhAhA! are bhagavAna zuM kare prabhu paramAtmA jinezvaradevano A pokAra che prabhu tane puSya ne pApanA bhAva je thAya che, e melapaNe anubhavAya che ane AtmAnA kahevA e kema kahevAya bApu? e kahe che juo, e azuci che ne apavitra che. AhAhAhA! have AvyuM. bhagavAna AtmA ! Ama juo bhASA to juo AtmA aMdara je che tene ahIM bhagavAna tarIke bolAvyo che. e puNyanA pariNAmane azuci ne mela batAvIne, bhagavAna aMdara je AtmA enAthI bhinna che. are! bhagavAna AtmA to, AcArya mahArAja saMta digaMbara AtmadhyAnI jJAnI, anubhavI jaMgalamAM vasanArA saMta che A, e ema kahe che ke bhagavAna AtmA to, bhAI tane je puNyanA pariNAma thayA dayA, vrata, bhakti Adi e to mela che ane A bhagavAna AtmA to, enAthI bhinna che e AsravathI bhinna che navatattva che ne? emAM A puNya-pApano bhAva e Asrava che ne AtmA, AtmA jIva jJAyaka tethI bhinna che. AhAhAhA! "AtmA" bhagavAna AtmA to sadAya ati nirmaLa, ema kema bhASA vAparI? ke puNyapApano bhAva to kSaNika che, mela che, melapaNe anubhavAya che, tyAre A to bhagavAna sadA ati nirmaLa, trikALa nirmaLa che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? bhagavAna AtmA to, sadAya, oluM puNya ne pApanA bhAva kSaNika che, azuci che, vartamAna puratA che mela. ane bhagavAna AtmA to sadA
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 61 ati nirmaLAnaMda che. arerere ! kema bese? AhAhA ! (zrotA- vicAra kare to bese) ohohoho ! A to bese zuM? besArIne vayA gayA anaMtA mokSe gayA. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA to sadAya ati nirmaLa, trikALa nirmaLAnaMda prabhu aMdara birAje che, jema sphaTika nirmaLa hoya. jema nirmaLatA re sphaTika taNI, tema ja jIva svabhAva re te jinavare re dharma prakAzyo, prabaLa kaSAya abhAva re" kema ke bhagavAna ati nirmaLAnaMda prabhu che, enI jene zraddhA, jJAna ne ramaNatA thaI ene dharma bhagavAne kIdho. bAkI dayA dAna vrata AdinA pariNAma che, e adharma che. ararara! A sAMbhaLyA jAya nahi, zuM kare? anaMtakALathI rakhaDe che. e 84nA avatAra karI karIne, AhAhA.... A bhagavAna AtmA to sadAya ati nirmaLa, caitanyamAtra svabhAvapaNe, e to caitanyamAtra, jANavuM dekhavuM svabhAva, jANavuM jANavuM jJAtAdA svabhAva evA mAtra, mAtra nAma jJAtAdraSTApaNuM ja enuM svarUpa che badhuM. jema sphaTika nirmaLa che ema A bhagavAna AtmA sadA ati nirmaLAnaMda caitanyamAtra vastu che. AhAhA ! pote potAne jANe nahi ane parane jANavAnI DahApaNanI vAtuM karIne marI gayo, bhagavAna AtmA to, bhASA joyuM? AcArya to "bhagavAna AtmA" ema bolAve che, tAro AtmA e bhagavAna AtmA che. AhAhA...... bhAI, sadAya tuM nirmaLa, ati nirmaLa ekalo nirmaLa nahi, ati nirmaLAnaMda prabhu, zuddha caitanyaghana AnaMdakaMda prabhu AtmA, atyAre hoM, traNeya kALe. ati nirmaLa caitanyamAtrasvabhAvapaNe jJAyaka hovAthI, e to jANanAra dekhanAra che prabhu to. emAM rAga ne puSya ne pApa e vastumAM che ja nahi. e to malinapaNe dazAmAM AvyA ene tuM potAnA mAna, marI jaIza 84 nA avatAramAM rakhaDI marIza. AhAhA ! jJAyaka hovAthI atyaMta zuci che, atyaMta zuci ja che," olA puNya ne pApanA bhAva atyaMta azuci, AvyuM che ne? A atyaMta zuci che ema levuM. samajANuM kAMI? "nirmaLa che' bhagavAna to aMdara nirmaLa che" pavitra ja che' ujjavaLa ja che' ene aMdaramAM rAgathI bhinna pADIne Ano anubhava karavo, enuM nAma samyagdarzana, jJAna ne dharma che bAkI badhA thothAM che. AhAhA ! e rAganA pariNAma je che e azuci, Asava, mela enAthI ati nirmaLAnaMda prabhu Ama eno aMdara Azraya laIne nirmaLano anubhava karavo ene ahIMyA jaina dharma ne mokSano mArga kahe che. ene samyagdarzana, jJAna ne cAritra ene kahe che. AhAhAhA ! A bahu phera paNa, vAte vAte phera, olA mANasa kahe che ne? "ANaMdA kahe paramAnaMdA, mANase mANase phera, eka lAkhe to na maLe ne eka trAMbiyAnA tera" ema bhagavAna ne jagatanI vANIne vAte vAte phera che. arere ! A to ati nirmaLa, atyaMta zuci che, A be bola lIdhA. eTale zuM? ke rAga che e duHkha che mela che azuci, A prabhu aMdara zuci che ema jeNe bhedajJAna karyuM ene samyajJAna thayuM e samyajJAnathI ene baMdha karmanuM baMdhana aTakI jAya ema eka bola kahyo. bIjo:- Agnavone, e puNya ne pApanA bhAva je dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, vaiyAvacca. bhagavAna smaraNa stuti e bhAva Asrava che, "e Agnavone jaDasvabhAvapaNuM hovAthI, zAMtithI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 samayasAra siddhi bhAga-4 (samajavuM) e rAga che e Asrava che, e jaDa che. kema ke juo kema ke jaDa svabhAvapaNe hovAthI teo bIjA vaDe jaNAvA yogya che. rAga pote zuM che e rAga jANato nathI, rAga to ajIva che aceta emAM caitanya prabhu eno aMza emAM nathI. je bhAve puNya baMdhAya evo bhAva te jaDa che kahe che. kema ke e pote bIjA dvArA jaNAya che, potA dvArA pote jANI zakato nathI rAga. Asavone jaDa svabhAvapaNuM hovAthI teo bIjA vaDe jaNAvA yogya che, e caitanyasvabhAva vaDe jaNAvA yogya che, e pote potAne jANatA nathI ke huM A rAga chuM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? kAraNake je jaDa hoya te potAne ne parane jANatuM nathI. rAga potAne jANato nathI tema rAga joDe caitanya bhagavAna che ene e rAga jANato nathI, tema rAga vaDe jaNAya evo nathI. AhAhA! AvI vAtuM che. ghaNo pheraphAra, ghaNo pheraphAra. ahIM dayA, dAna, vrata, pUjAnA bhAva ene ahIM bhagavAna kahe che ke e rAga che, ne rAga che te jaDa che, e caitanyanuM nUranuM pUra je bhagavAna AtmA eno eka aMza emAM nathI. e to acetana aMza che. bIjAo dvArA jaNAvAyogya che, kAraNake je jaDa hoya te potAne ne parane jANatuM nathI, tene bIjo ja jANe che. AhAhA ! "mATe teo caitanyathI anya svabhAvavALA che" zuM kIdhuM I? vikalpa je uThayo che dayA, dAna, vrata, rAga e caitanya svabhAvathI jaNAya evo che, che? teo caitanyathI anya svabhAvavALA che, mATe caitanya e nathI. A TIkA, e potAne ne parane rAga jANatuM nathI, tethI teo rAga je kriyA dayA, dAna, vratanA pariNAma te caitanyathI anya svabhAvavALA che. caitanyano svabhAva jANavuM dekhavuM enAthI anya svabhAvavALA ajANa ne adekhuM, jaDa che, e to. sAMbhaLyA jAya nahi, emAM saMpradAyanA AgrahamAM paDayA hoya ene to, vastu koI nirALI che. bhagavAna sarvajJa kahe che ke, ene to rucithI eNe sAMbhaLI nathI. AhAhA ! mATe te para che. AhAhA ! "bhagavAna AtmA to" have enI sAme le che. joyuM pAchuM bhagavAna AtmA to jayAre puNya ne pApa bhAva jaDa che caitanya svabhAvathI anya svabhAvavALA che, tyAre bhagavAna AtmA kevo che? potAne sadAya vijJAnaghana svabhAvapaNuM hovAthI, prabhu AtmA to sadAya potAne sadAya vijJAnaghana svabhAva, e to vijJAnaghana svabhAva, e to ghana svabhAva, emAM vikalpano praveza nathI. Asavano je rAgAdi che, e vastumAM praveza nathI. vijJAnaghana svabhAva bhagavAna AtmA aMdara birAje che. arere ! AhAhA ! e to sadAya ane potAne sadAya vijJAnaghana, ghana, pahelAMnA ghI evA thatAM ghI, have to badhuM garabaDa thaI gayuM che, paNa pahelAMnA pacAsa-sAITha varasa pahelAMnA bheMsanA dhI evA thatAM ke tAvetho pesavo muzkela paDe, AMgaLI to zenI pese? are nIkaLe olI phAMsa vAge, evA ghI hatA, sAMITha varasa pahelAM, phAMsa vAge pachI cha mahIne enuM duHkhe, emAM AMgaLI pese nahi, ema A bhagavAna vijJAnaghana prabhu emAM e dayA, dAnano vikalpa praveza na karI zake ghanamAM. AhAhAhA ! AvI vAtuM have, A to zuM jaina vItarAganI AvI vAtuM haze? bhAI ame to jaina mArgamAM to dayA pALo ne vrata karo ne apavAsa karo ne covIhAra karo ne evuM sAMbhaLIe cha parabI dayA pALo brahmacarya pALo, AvuM to sAMbhaLyuM, are prabhu sAMbhaLane have, sAMbhaLyuM che ne khabara nathI amane? olA derAvAsImAM to bhakti karo ne pUjA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 63 karo. jAtrA karo ne are bhAI bApu e to badhI rAganI kriyA. ene AtmajJAna thAya ne AtmajJAna thatAM tene samyagdarzana thAya samyagdarzana thatAM tene mithyAtva ne anaMtAnubaMdhIno je baMdha che e baMdha aTakI jAya eTalo baMdha ene thAya nahIM, eTale nirALo ekalo thaI jAya. vizeSa kaheze. ( zrotAH- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 150 gAthA-72 tA. 30/11/78 guruvAra kArataka vada-gA samayasAra gAthA 72. be bola cAlyA che. zuM be cAlyA ? ke jema AtmAmAM (pANImAM ) zevALa che, e maLa che, e mela che, ema puNya-pApanA bhAva je Asrava che, e maLa che melapaNe anubhavAya che. A bhagavAna AtmA nirmaLAnaMda prabhu, zuddha AnaMdaghana che, e AsravathI bhinna che. cAhe to dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva ho, e bhAva Asrava che, e azuci che, e apavitra che, maLa ane melapaNe anubhavAya che. bhagavAna AtmA, sadA ati nirmaLa che. e Asrava tattvathI bhinna, sadAya ati nirmaLAnaMda prabhu, caitanyamAtra svabhAvathI jJAyaka che. emAM Asrava che nahi e AsravathI bhinna che, eka bola thayo. bIjo bola : e Asrava je che zubha-azubha bhAva e jaDa che, kema ke e pote potAne jANatAM nathI, ane bIjA dvArA jaNAya che mATe te dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAma ene ahIMyA jaDa kahyAM che. bhagavAna AtmA vijJAnaghana che. vijJAnaghana svabhAva hovAthI pote cetaka che, potAne jANe ane rAgane paNa e jANe, Asravano je rAga che e na jANe potAne na jANe 52ne, 52vaDe jaNAya mATe jaDa che. AhAhAhA ! be bola to thaI gayA che kAla. have trIjo bola : " Asravo" bhagavAna AtmA to AnaMda svarUpa che emAM je A puNyapApanAM bhAva e AkuLatAnA upajAvanArA che. e zubha ne azubha bhAva AkuLatAnA upajAvanArA hovAthI duHkhanAM kA2Na che. e zubha-azubha bhAva hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanAno bhAva ke dayA, dAna, pUjA, bhaktino bhAva, e AkuLatAnA upajAvanAra che, tethI e duHkhanA kA2Na che, e duHkhanA kAraNo che. AhAhA ! ane bhagavAna AtmA, trIjo bola che. bhagavAna AtmA ema karIne bolAvyo che prabhune. bhaga nAma AnaMda ne jJAna Adi lakSmIno vAna enuM rUpa che. evo je A bhagavAna AtmA, dravyasvarUpa che. AhAhA ! bhagavAna AtmA to "sadAya nirAkuLatA svabhAvane lIdhe" eno svabhAva to sadAya nirAkuLa svabhAva, atIndriya AnaMda svabhAva, AvA kA2Ne ene lIdhe ema che ne ? svabhAvane lIdhe koInuM kArya tema koInuM kA2Na nahi hovAthI duHkhanuM akA2Na che. e zubha ne azubha bhAva, je bhAve tIrthaMkara gotra baMdhAya te bhAva paNa duHkharUpa che kahe che, AkuLatAnuM upajAvanAra che. tyAre bhagavAna AtmA nirAkuLatA svabhAvane lIdhe, AnaMdanA svabhAvane lIdhe, koInuM kArya nathI. eTale ? ke enA dravyaguNa ne paryAya, dravya AnaMda, guNa AnaMda ne paryAya AnaMda, enA AnaMdanI paryAya koInuM kArya nathI, eTale ke vyavahA2 ratnatrayano rAga e kA2Na ane AtmAnI
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 samayasAra siddhi bhAga-4 AnaMda paryAya kArya ema nathI. AvI vAtuM che. samajANuM kAMI ? AvuM ene bhedajJAna karavuM paDaze. AhAhA! e bhagavAna AtmA aNAkuLa AnaMda svabhAvane lIdhe te koInuM kArya nathI. e dravyaguNa kArya nathI, paNa tenI paryAya paNa koInuM kArya nathI. kema ke e bhagavAna AtmA AnaMda svarUpa eno jyAM dRSTimAM svIkAra thatAM AnaMdanI paryAyarUpe thAya e kArya, AnaMdarUpI AtmA enuM e kArya che. e AnaMdanI dharmanI samyagdarzana jJAnanI paryAya, e rAganuM kArya nathI. rAga che e AkuLatA che, tyAre prabhu AtmA che e anAkuLatA che enA lakSaNo ja taddana judA che. tethI je kAMI dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, nAma smaraNa, paMca parameSThInuM smaraNa Adi je bhAva e badho rAga ne AkuLatAnuM kAraNa che. AhAhA! tyAre bhagavAna AtmA aNAkuLa AnaMda svarUpa hovAne lIdhe, e rAganI maMdatAnuM e kArya nathI, enI dharma paryAya, dravyaguNa to nathI paNa enI dharma paryAya AnaMdanI e rAgano vyavahAra rAga kaSAya maMda e kA2Na ane AnaMdanI paryAya kArya ema nathI. AhA ! AvI vAtuM. tema koInuM kAraNa nahi. bhagavAna AtmA aNAkuLa AnaMda svarUpa enI draSTi karavAthI e AnaMdanI paryAyanuM kA2Na che, paNa e rAganuM kA2Na nathI. AnaMdanI paryAyanA kAryanuM dravya kA2Na che. eTale ? samyagdarzana jJAna cAritra je nizcaya mokSamArganI paryAya, enuM kA2Na dravya vastu, kA2Napa2mAtmA pote kA2Na che, paNa enuM kA2Na rAga ne paryAyanI maMdatA e enuM kAraNa nathI. tema e AnaMdano paryAya AtmA aNAkuLa AnaMda svarUpa evuM jyAM bhAna thayuM to enI paryAya AnaMdanI, e rAganuM kAraNa nathI. jema e rAga AkuLatA e AnaMdanI paryAyanuM kAraNa nathI, tema AnaMdanI paryAya rAganuM kAraNa nathI. AhAhAhAhA ! AvI vAta che. anaMta anaMta guNo che prabhumAM e anaMta guNamAM eka eka guNanuM anaMtanuM rUpa che. emAM rAganuM rUpa nathI. bhagavAna AtmA anaMta guNa svarUpa prabhu, e pote potAnA eka-eka guNamAM, anaMta anaMta guNa emAM enuM rUpa che, paNa emAM rAganuM rUpa nathI. AhAhA ! haiM ? bhagavAna AtmA eka samayamAM anaMta anaMta guNano sAgara prabhu, e anaMtA guNa che, eTalI saMkhyAe anaMtA anaMtA anaMtA anaMtA anaMtA anaMtA anaMtAno pAra nahi e badhA guNo, enA eka eka guNamAM enuM rUpa che, jemake AtmAmAM jJAnaguNa che ane eka astitva guNa che to astitvaguNa jJAnaguNamAM nathI. eka guNa bIjA guNamAM nathI, paNa eka guNanuM rUpa emAM che eTale jJAnaguNa astitvapaNe che, e astitvanuM rUpa che. AhAhA ! AvI vAtuM che. paNa emAM koI rAga, vyavahA2, dayA, dAna, vrata, Adi eno rAga e eno guNa nathI. tethI enuM rUpa enA koI guNamAM nathI, tethI te rAganuM kAraNa nathI, tema rAganuM e kArya nathI. are Avo bhagavAna AtmA aMdara birAje che. paheluM kahyuM hatuM, bahu vicAra karyA ghaNAM paNa sarvadarzI ne sarvajJazakti enuM anaMtA guNamAM rUpa che. kaI rIte ? agamya vAta thaI paDe che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? anaMta bhagavAnanA anaMtA guNo svabhAva, dharma e eka eka guNamAM anaMtA guNanuM rUpa che, have emAM astitva guNamAM sarvadarzI ne sarvajJanuM rUpa, koI ajaba pyAlA che. AhAhA ! bhagavAna AtmA enAmAM jJAna guNa che, paNa emAM astitva guNa je che e emAM nathI, chatAM
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 65 astitvanuM rUpa che eTale ke jJAna pote che astitvapaNe e potAne laIne astitva che, e astitva guNane laIne astitva nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? ajara pyAlA che bApA A to, vItarAgano mAraga AtmA, eTale ? ke game teTalI rAganI maMdatAno bhAva hoya paNa chatAM enuM e kA2Na AtmAnA dravya, guNa ne paryAya enuM kA2Na nathI. traNeya hoM eka dravya guNa nahi hoM. samajANuM kAMI ? tema te rAganuM kArya nathI dravya guNa paryAya. dravya-guNa to na hoya rAganuM kArya bhale, e to kAyamI cIja che. paNa enI je pariNati thaI dharmanI, samyagdarzanajJAna cAritranI paryAya thaI, tenuM e rAga kA2Na nathI. have A moTA vAMdhA che atyAre. paMDitajI ! AhAhA ! vyavahA22tnatraya kAraNa sAdhaka, nizcaya sAdhya che ema kahe che. are bhAI ! e to nimittanuM jJAna karAvyuM che. AMhI to cokhkhI vAta che A. prabhu anaMtaguNanI prabhutAthI bharelo prabhu enAmAM eka prabhutva nAmano guNa che prabhumAM, to enA anaMta guNamAM enI prabhutAnuM rUpa che, eno jJAna guNa prabhu, darzana guNa prabhu, cAritra guNa prabhu, astitvaguNa prabhu, prameyatva guNa prabhu, evA anaMtA guNomAM prabhutvanuM rUpa zakti che, paNa enAmAM evI zakti nathI koI ke rAganuM kAraNa thAya.. bhAre AkaruM. enAmAM koI evo guNa nathI ke rAganuM kAraNa thAya, tema te rAganuM kArya thAya evI enAmAM zakti nathI. rAga kA2Na ne dharmanI paryAya kArya evuM che nahi. AhAhAhA ! have Avo ene nirNaya ka2vo paDaze prabhu ! AhA ! Akho di' vyavasAya vyavasAya dhaMdhA pApanA emAM khuMcIne garI gayo che. emAM puNyanA zubha bhAvano avasara paNa thoDoka sAMbhaLavuM ke,( zrotAH- emAM samajANuM nahI Apa zuM kahevA mAgo cho. ) hai ? ema kahyuM ke vANIyAne vepAranA dhaMdhA ADe puNyanIya navarAza na maLe, Akho di' A karyuM ne A karyuM A bAIDI chokarAM sAcavyA, dhaMdho ane gharAkane sAcavyA ne A dIdhuM ne Ama dIdhuM ne A eka divasamAM be hajAranI pedAza thaI ne, AvuM Akho di' pApa bAvIsa kalAka, maiM ? ( zrotAH- pApanI pedAza thaI ) bhAI ! paNa e pApanA bhAva koI AtmAmAM guNa che ne ene laI thayA che ema nathI. e paryAyamAM ubhA karyA eNe ane navaro thAto nathI pAcho enAthI, nava2o thAya to ekAda kalAka sAMbhaLavA ke darzana deva darzana ekAda kalAka e zubha bhAva. eraNanI corI ne soyanA dAna. AhAhA ! bhagavAna tAruM svarUpa evuM che trikALI enI draSTi thayA vinA ene dharmanI paryAya nahi pragaTe, e zubha-azubha bhAva to duHkharUpa che, e to khUba kaSAyanI maMdatAnA zubha bhAva karyA ethI ene samyagdarzanajJAnacAritra thAya ema nathI. AhAhAhA ! juo A vItarAga mAraga jinezvara trilokanAtha, rAtre to kahyuM'tuM ne e vItarAga u52thI kahyuM'tuM, AtmAmAM anaMtA guNo che e badhA vItarAga bhAve che badhA, jIvatara zakti citi, dazi, jJAna, vIrya, prabhutva, vibhutva emAM badhAmAM vItarAgatA bharI che emAM rAga nathI bharyo ema ( kahe ) siddha karavuM che. samajANuM kAMI ? AhAhA ! e rAganuM kArya nathI, tema rAganuM e kAraNa nathI. kema ke e vastu bhagavAna AtmA jeTalA anaMta amApa amApa amApa guNonI saMkhyA vinAnuM anaMta anaMta anaMta anaMtane anaMtaguNA karI nAkho toya paNa pAra nahi eTalA guNo enAmAM che, te badhA guNo
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 vItarAga svabhAve che. e vItarAga svabhAvI guNa, eno dharanAra bhagavAna vItarAgI AtmA, e vItarAgI paryAyanuM kAraNa dravya che, paNa e rAganuM kAraNa nathI, tema rAganuM, e vItarAgI dharmanI paryAya rAganuM kArya nathI. AhAhAhA ! navarAza na maLe duniyAmAM kheMcI gayA. arere ! ene janama maraNanA aMtanA ArA A sthiti vinA Ave evuM nathI prabhu. AhA! anaMta anaMta saMkhyAno pAra nathI eTalA eTalA guNo AtmAmAM, AMhI to vicAra e Avyo'to vItarAga thayA e vItarAgI svabhAva badhA thayA emAMthI thayA che. e badhA anaMta anaMta guNo vItarAga svabhAve che. evo je vItarAga svabhAva aNAkuLa AnaMda svabhAva evo je bhagavAna AtmA, e rAga je AkuLatA che tenuM e kAraNa nathI. (rAga) adhdharathI utpanna thAya che, paryAyabuddhithI. e to kahyuM'tuM ne ekavAra, ke je vikAra thAya che, evo anaMtA anaMtA guNamAMyalo koI evo guNa nathI ke je vikAranuM kAraNa thAya. ema pudgalamAM paNa anaMtA paramANuMomAM evo koI guNa nathI ke karmanI vikArI avasthApaNe thAya. karmanI avasthApaNe thAya evo koI paramANuMmAM guNa nathI. paNa e paryAyamAM ja vikRta avasthA thAya evo eno bhAva che. AhAhA! ema bhagavAna AtmA anaMtA anaMtA guNano prabhu, evo koI guNa nathI ke vratanA pariNAmanuM kAraNa thAya. vrata eTale Asava. eno koI anaMtA anaMtAnuM mApa nathI, jema alokano aMta nathI, ke kyAM aloka puro thayo? cAre bAju aloka, loka to puro thayo asaMkhya jojanamAM pachI aloka kyAM puro thayo? eno jyAM aMta nathI, ema bhagavAnanA anaMta guNomAM chello anaMta A anaMtA anaMtamAMthI chello anaMta A, aMta nathI. evA anaMta guNo mAMyalo, eka koI paNa guNa evo nathI ke rAgane kare. ajJAnI nimittane vaza thaIne paryAyamAM vikArane kare che. e vikAranI dazAnuM kAraNa Atmadravya nahi ema kahe che. Avo vItarAga mArga che. AhAhA ! loko kyAMka ne kyAMka bharAI paDe che. e rAganuM kAraNa to nathI, paNa enA anaMtA guNo je nirmaLa che enuM kArya to nirmaLa che, e rAganuM kArya nathI. samajANuM kAMI ? jema e rAganuM kAraNa nathI, tema rAganuM e kArya nathI. AhAhAhA ! zuM vAta kare che. paryAyabuddhimAM nimitta AdhIna thaIne, adhdharathI vikRta avasthA UbhI kare che e. e avasthAnuM kAraNa e dravya svabhAva nathI. che? bhagavAna AtmA bhagavAna tarIke to bolAvyo che. pAmarane prabhu tarIke pokAryo che. paryAyamAM pAmara paNa vastumAM prabhu che prabhu. AhAhA! evo je bhagavAna AtmA, traNa ThekANe AvyuM, bhagavAna, bhagavAna, bhagavAna, sadAya nirAkuLa, traNeya kALa, jema Adi ne aMta vinAnuM tattva che, ema Adi ne aMta vinAno eno nirAkuLa svabhAva che. ane vastu pote anAdi anaMta che ema eno anAkuLa guNa paNa anAdi anaMta che. evA sadAya, sadAya che ne? nirAkuLatA svabhAvane lIdhe, AhAhAhA ! zuM AcAryoe digaMbara saMtoe kAma karyA jagatanA. kevaLajJAnanA keDAya to kevaLInI vAta Ama mukI dIdhI sAdA zabdomAM mukI che. e vakhatanI enI dazA AnaMdamAM ramatA, A vikalpa Avyo to kahe che ke e vikalpanuM kAraNa ame nathI, tema vikalpanA kAraNe amAruM A
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 67 kArya jJAna AnaMdanuM che ema nathI. e koInuM kArya nathI eTale ke koI deva, guru ne zAstranI kRpAthI te kArya thAya AtmAnuM ema nathI, enA kAraNe ahIM kArya thAya ema nathI, tema koInA kAryanuM pote kA2Na che ema nathI. koInuM kArya nathI-koInuM kArya nathI, temaja koInuM kA2Na nathI. keTaluM samADayuM che? akAryakA2Na nAmano guNa 47 ( zakti ) mAM Ave che ne ? akAryakA2Na emAM akAryakA2Na nAmano guNa che prabhumAM to enA jJAnaguNamAM paNa akAryakA2NanuM rUpa che, ke jethI e rAganuM kArya nahIM, ane rAganuM jJAna paryAya kArya nahIM, rAganuM kA2Na kArya nahIM ne rAganuM kArya pote rAganuM kAraNa nahi. AhAhAhA ! jhINI vAta che bhAI vItarAga che A to mAraga. AhAhAhA! jenA indro ekAvatArI, devo jenI pAse, galuMDiyAnI jema sAMbhaLavA bese e cIja kevI hoya bApu. batrIsa lAkha vaimAnano lADo indra zakendra, ekAvatArI ekabhave mokSa janAra che, tyAMthI nIkaLI manuSya thaIne mokSa janA2 che. bhagavAnanI vANI sAMbhaLe jyAre samozaraNamAM, e vANI kevI hoya ? A vANI e che. AhAhA ! bhagavAnanA zrImukhe nIkaLelI che vANI, e saMto jagatane jAhera kare che. prabhu tuM koNa cho ? tuM anaMtA anaMtA pavitra guNano piMDa cho, tAro koI guNa rAgane kare evo tAro koI guNa, nathI tema koI guNa, rAganuM kA2Na thAya ema nathI. rAganuM kArya thAya e to nahi paNa rAganuM kA2Na thAya evo guNa ja nathI. duHkhanuM akA2Na ja che. prabhu to AsravanA duHkhanuM akAraNa che. AhAhAhAhA ! AvuM che. zubha-azubha bhAva thAya jIvanI paryAyamAM kaMI jaDamAM thato nathI, chatAM e vastu bhagavAna AtmA e puNya-pApanA AsravanuM kAraNa nathI. che ? duHkhanuM akA2Na ja che, duHkha eTale Asrava. arere ! mAraga vItarAgano kaMIka kaMIka karI nAkhyo lokoe, mAraga zuM che ene sAMbhaLavA maLe nahi, e ke di' samaje ne ke di' jAya. AhAhA! AMhI kahe che, e zubha ne azubha bhAva enuM bhagavAna kA2Na nathI, akA2Na che. samajAya che ? e AtmAnI paryAyamAM thatAM dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAno bhAva e duHkha che, e duHkhanuM bhagavAna akA2Na che AtmA. arere ! AvI vAtuM, arerere ! che ? AhAhA ! paryAyamAM je kAMI zubha-azubha bhAva thAya e duHkharUpa che, cAhe to tIrthaMkagotra baMdhAya je bhAve e bhAva duHkharUpa che, rAga che, AkuLatA che. prabhu to ema kahe che enuM paNa kA2Na AtmA nathI kahe che. je bhAve tIrthaMkagotra baMdhAya e bhAvanuM kAraNa AtmA nathI. arerere! AhAhA.....! samajAya che kAMI ? Avo mAraga che. sarvajJa vItarAga jinezva2 ema pharamAve che, te saMto digaMbara saMto jagatane jAhera kare che. AhAhAhA ! ke je bhAve vrata thAya vrata, ahiMsA, satya, datta, brahmacarya evA pAMca mahAvrata e vikalpa che, e rAga che, e Asrava che, e duHkha che a222 ! A vAta. e A vratanA pariNAma e Asrava duHkha che, tenuM AtmA kA2Na nathI. che ke nahi aMdara ? vastu kyAM bicArA lokone bicArAne kAMI khabara na maLe, zuM cIja che? sAMbhaLavAmAM maLe nahi. AhAhA ! AMThI pa2mAtmA, kuMdakuMdAcArya bhagavAna pAse gayA hatA, ATha divasa rahyA hatA, tyAMthI AvIne A zAstra banAvyA. zAstra banAvyuM emAM A vAta AvI che, ke ahIMyA je vratano
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 samayasAra siddhi bhAga-4 vikalpa UThe, paMcamahAvratano vikalpa eTale rAga UThe e duHkha che Asrava che enuM AtmA kA2Na nathI. zuM kahe che ? sAMkhyuM jAya evuM nathI sAdhAraNa mANasane bicArAne jaina dharma zuM che e sAMbhaLyo nathI. ajainane jainapaNuM mAnIne jIMdagI gALe che badhA. AhAhA! AMhI 5ramAtmA jinezvaradeve kaheluM e kuMdakuMdAcAryanA hajAra varSa pahelAMnA amRtacaMdrAcArya digaMbara saMta enI A TIkA che. gajaba che zuM kahyuM AMhI ? duHkhanuM akAraNa ja che. eTale ? e vratanA pariNAma tIrthaMkara gotra bAMdhavAnA pariNAma e badhA Asrava che. ane te duHkharUpa che tenuM akA2Na, bhagavAna kAraNa nathI AtmA. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? che ke nahi aMdara ? enI zuM vAta prabhu ka2vI. jenI gaMbhIratAno pAra nathI, enI eka eka kaDI eka eka gAthA. gajaba vAta che prabhu ! A zuM kahe che juone, amRtacaMdrAcArya mahArAja digaMbara saMta e kuMdakuMdAcAryanI gAthAnI TIkA kare che, ke A gAthAmAM Ama bharyuM che. AhAhAhA ! eka pherI sametizakharamAM A bola cAlyo'to eka kalAka, sametazikhara gayA'tA ne jAtrA. A bola eka kalAka cAlyo'to. ajANyA mANasa bacArA sAMbhaLeluM na hoya basa A jAtrA karavI ne bhakti karavI ne pUjA karavI e dharma, ema mAnIne paDayA hoya bicArA, emAM AMhI kahe ke e pUjA ne bhakti ne mahAvratano bhAva e Asrava che, e duHkha che, e duHkhanuM kA2Na AtmA nathI, AtmA to anAkuLa AnaMdasvarUpa che, AnaMdasvarUpa e duHkhanuM kA2Na kema thAya ? AhAhAhA ! ( zrotAH- jJAnIne duHkha lAge che ) haiM ? duHkhanI khabara nathI ene duHkha zuM ? A to enuM svarUpa ja AvuM che, jJAnI jANe tyAre ene ema lAge, dharmI jyAre jANe che tyAre rAga te Asrava che ne duHkha che. enuM kAraNa mAro prabhu AtmA enuM kAraNa nathI. adhdharanI dazA vikRta utpanna thaI che. A AmAM to ghaNuM samADI dIdhuM che, atyAre A kA2Na kAryanA jhaghaDA hAle che ne ? vyavahA2 kA2Na ne nizcaya kArya ne, vyavahAra sAdhana ne nizcaya sAdhya ne, e badhAnA khulAsA AmAM AvI jAya che. AhAhA ! eka bolamAM to Akho khulAso badho che. AhAhA ! AMhI kahe che ke tuM vyavahAra sAdhana jene kahe che, e to rAga ne AkuLatA ne duHkha che. a222 ! e duHkha kA2Na ne AtmAnI nirmaLa dazA kArya. moTA jhaghaDA UThe che. sonagaDhanuM ekAMta che ema kahe che. kaho prabhu kaho ! ahIMyA to A eka ja lITImAM, tuM anaMta guNano piMDa prabhu sarvajJa vItarAge joyo, kevaLI jinezvara vItarAga, e anaMtA guNo anAkuLa svarUpa che badhA guNo, jyAre ema laIe ke sukha che A, sukha-sukha to dareka guNamAM sukhanuM rUpa che. evo je anAkuLa sukhano sAgara bhagavAna AtmA e rAga je dayA, dAna, vrata, bhaktino rAga, enuM e bhagavAna kA2Na nathI. AhAhAhA ! sAMbhaLavuM kaThaNa paDe che. sAMbhaLyuM na hoya jainanA dharmamAM AvIne, ame sthAnakavAsI chIe, ame derAvAsI chIe ame jaina chIe, bApu e jainapaNuM alaukika vAta che. jaina koI saMpradAya nathI, jaina to vastunuM svarUpa che e kahyuM'ne aNAkuLa svarUpa e jina svarUpa che. AhAhA.....! bhagavAna AtmA anaMtA anaMtA guNo e badhA vItarAga svarUpe guNo che, tethI bhagavAna AtmA jina svarUpe che. eno eka astitva guNa, jIvatara guNa, citi, dezi, jJAna, sukha, vIrya guNa dareka guNa vItarAga svabhAvathI bharelo che, ane tethI tene 'jina so hi AtmA'
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 gAthA-72 ghaTa ghaTa aMtara jina vase', ghaTa ghaTa aMtaramAM jina anAkuLa AnaMda ane aNAkuLa svabhAva vItarAga svabhAvano piMDa AtmA ghaTa ghaTamAM vase che prabhu. evo je aNAkuLa vItarAgI svabhAva AtmA, te rAganuM kArya nathI, vItarAga dazA e rAganuM kArya kema hoya? vItarAgI guNa, vItarAgI dravya ne vItarAgI paryAya, AhAhA.... ke vItarAgI guNa che e traNemAM vyApe che. evI je vItarAgI zaktino sAgara bhagavAna, enI je vItarAgI nirdoSa dharma paryAya, te rAganuM kAraNa nathI, tema te rAganuM kArya nathI. ema evA aNAkuLa anaMta vItarAgI guNa enAthI rAga utpanna thayo nathI, tema te guNanI paryAya rAgathI utpanna thatI nathI. AhAhAhA ! "arthAt duHkhanuM kAraNa nathI." A eka bola AmAM poNo kalAka gayo Avo lyo. AhAhAhA ! AvI vAta che. A to bhagavAna jinezvaradevanI vANI che bhAI paramAtmA trilokanAtha, tAre jo dharma karavo hoya to, aNAkuLa guNathI bhareluM dravya che enI draSTi kara ema kahe che. ane e draSTinuM kAraNa to aNAkuLa dravya che, e draSTinuM kAraNa rAga kAraNa ne draSTi kArya samyagdarzana kArya ema che nahi. ema samyajJAna enuM kAraNa dravya svabhAva je aNAkuLa vItarAgI svabhAva, te samyajJAnanI paryAyanuM te kAraNa che. te samyajJAnanI paryAyanuM kAraNa, jJAna karavuM zAstranuM e kAraNa tenuM samyajJAna kArya che ema nathI. are ! Are ! ohoho ! (zrotA- alaukika vAtuM che) hai! alaukika vAtuM che, bApu. ema AtmAnA aNAkuLa vItarAgI guNo che tenuM kAraNa thaIne cAritra paryAya vItarAgI paryAya thAya, e vItarAgI paryAya rAganuM kAraNa nathI, tema e vItarAgI cAritra rAganuM kArya nathI. AvI vAtuM zuM haze A te? jaina dharma to A dayA pALavI, vrata karavA bhakti ne jAtrA ne doDAdoDa kare che ne? A thaI gayo dharma, dhULeya nathI sAMbhaLane. jyAM dharmano svabhAvathI bharelo bhagavAna AtmA, tenuM kAraNa banAva to tene dharmanI paryAyanuM kArya thAya, paNa rAgane kAraNe banAvIne dharmanI paryAyanuM kArya thAya ema nathI. AhAhA ! A traNa bola thayA. Aja eka bola thayo, kAla be bola thayA'tAne. "A pramANe vizeSa dekhIne" eTale? ke rAganA bhAva ne svabhAva bhAva be bhinna che, e rAga cAhe to mahAvratano ho ke bhakti, pUjA, dAnano ho, e rAga ane Atma svabhAva "be" ne "be' nA vizeSa jANIne "ba" nI judAI jANIne, be taddana judI jAtanA che. AhAhAhA ! have AmAM bAIDIyuM ne navarAza na maLe bicArAne Akho di' rAMdhavuM ne A chokarA, ne have AvI vAtuM kAne, oluM saheluM saTa hatuM ke sAmAyika karo ne pohA karo ne paDikammA karo. arere !jiMdagIyuM cAlI jAya che. AvI cIja aMdaramAM jANyA ne oLakhyA vinA enuM paribhramaNa maTatuM nathI bhAI. 84nA avatAramAM ghANImAM pilAya che e. AhAhA ! jyAM ahIMyA rAgane duHkha kIdhuM, to vaLI saMyogo che e to nimitta che duHkhanA. samajANuM kAMI? aMdaramAM je puNya ne pApano bhAva thAya e duHkha che, bahAranI lakSmI ne pratikULatA e du:kha nathI, e to duHkhanuM nimitta che. aMdara ghA vAge charAno zarIramAM e duHkha nathI, emAM je dveSa thAya e duHkha che ne emAM e to nimitta che e cIja to, hai? ohohoho ! keTaluM samADayuM che. huM
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 alaukika vAta che bApu jinezvara mAraga tIrthakara devono, vADAmAM to sAMbhaLavA maLe evuM nathI bApu. vADA bAMdhI beThA re potAno paMtha karavAne. A to vItarAga sarvajJa paramezvara eno A paMtha che, e to aMdara vItarAgI dharma dazA, vItarAgI dharma dazA jene dharma kahIe vItarAga bhAvane, e dazAnuM kAraNa to vItarAgI guNathI bhareluM dravya te kAraNa che. e kAraNaparamAtmA te kAryanuM kAraNa che. e rAganI kriyA lAkha, karoDa, abaja kare to e kAraNa che ane aMdara dharmanI paryAya kArya che, evuM vastunA svarUpamAM nathI. kaho ajItabhAI !nyAM nairobImAM kAMI maLe evuM nathI tyAM to dhULeya nathI, paisA che tyAM. e bhAramalabhAI ! mINo caDI jAya evuM che. AhAhA ! svabhAva aNAkuLa AnaMda ne aNAkuLa vItarAga svabhAvathI bharelA anaMtA guNo enA taraphano jhukAva thaI jAya, e A vastu che. AhAhA...... samajAya che kAMI ? ene bahAranA koI kAraNonI apekSA gotavI paDe, e to Ave che ne? soLamI gAthAmAM pravacanasAra! e to eka ja cAre koranI zailI, digaMbara saMto ne AcAryonI kathananI zailI, game tyAMthI meLavavA jAya to avirodhI bhAva ubhA thAya che. AhAhAhA ! to A rIte "A pramANe vizeSa dekhIne vizeSa dekhIne, rAgAdi duHkharUpa che, enuM kAraNa AtmA nathI. ane duHkhanuM e kArya nathI AtmA. ema be'nI judAI dekhIne, arere ! "be'nI vizeSatA dekhI taphAvata dekhIne, jyAre A AtmA, AtmA ane Asravono bheda jANe che, A rIte dekhIne AMtaro benA svabhAvano dekhIne, jyAre A AtmA, AtmA ne Asavono bheda jANe che, aNAkuLa aNAsravI prabhu paramAtma vItarAgI murti ane rAga, rAga ne Asrava duHkha be" no bheda jANe che, "be' nA bhAva ne bheda judAM jANe che, tyAre te AtmA AsravothI, Asavono bheda jANe te ja vakhate krodha Adi AsravothI nivRtta thAya che. AhAhA ! jyAre e AtmA AvA AsavanA bhAvane ne svabhAvabhAvane, "be'ne judA jANe che, taphAvata jANe che te vakhate AtmA ane Asravono bheda jANe che, te ja vakhate krodhAdi AsavothI nivRtta thAya che. eTale? bhagavAna AtmA AnaMdasvarUpa enAthI viruddha je Asrava teno je prema tenuM nAma krodha kahe che. AhAhAhA ! mahAprabhu birAje che, eno anAdara karI ane rAganA premamAM jAya che, ene AtmA pratye krodha che, te vakhate krodhAdi AsavothI nivRtta thAya che. (zrotA- eTale?) e zubhabhAvanI rucino bhAva e krodha che, e jyAre be no taphAvata jANe che, tyAre te bhAvathI nivRtta thAya che. ane svabhAva sanmukha jAya che. AhAhA ! AvuM che. beno taphAvata dekhIne, jyAre A AtmA ne Agnavono bheda, judAI taphAvata dekhIne pachI be'ne vizeSa aMtara hatuM ne? bhAI, vizeSa aMtara eTale vizeSa ne aMtaranA be bhAga pADyA, eTale vizeSamAM ema kIdhuM ke jyAre A pramANe vizeSa dekhIne e "vizeSa' jyAre A AtmA ne AtmAno bheda jANe che, e "aMtara" vizeSa aMtara AhAhAhA ! zuM vANI? maMtro che ekalA. AhAhA!te ja vakhate svabhAvathI viruddha evA Asravo eno je prema hato e krodha hato tenAthI te nivRtta thAya che. AhAhA! have enI vizeSa vAta kaheze. (zrotA - pramANa vacana gurudeva)
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 71 pravacana naM. 151 gAthA-72 tA.02/12/78 zanivAra mAgazara suda 2 samayasAra gAthA-72. AMhI sudhI AvyuM che, pAchaLa "A pramANe vizeSa dekhIne" saradArajIne batAvo, batAvyuM? zuM kahe che? A pramANe taphAvata dekhIne eTale? paheluM AvI gayuM che. ke A AtmA je che e jJAna ane AnaMdasvarUpa che ane emAM je A zubha-azubha bhAva thAya che, A zarIra to mATI jaDa che, paNa aMdaramAM je kaMI hiMsA jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanAnA bhAva thAya te pApa vAsanA che ane dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adino bhAva thAya e puNya vAsanA che, beya vikAra che. beya navA karmanA AvavAnuM kAraNa Asrava che, vahANamAM jema chidra paDe, ema bhagavAna AtmA zuddha caitanyaghana hovA chatAM, jenI dazAmAM puNya ne pApa zubha ne azubha bhAva thAya te chidra che, enAthI navA AvaraNa Ave che. ethI e AtmA jJAnasvarUpI prajJAbrahma ane e puNya ne pApanA bhAva mela azuci, prabhu AtmA pUrNAnaMdano zuci pavitra, puNya ne pApanA bhAva jaDa kema ke e zubha-azubha bhAva potAne jANatA nathI, caitanyasvabhAva vaDe jaNAya che, mATe te zubha-azubha dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva ene ahIMyA jaDa kahevAmAM AvyA che. bahu AkarI vAta che bApA. AhAhA ! ane be bola thayA. e zubha-azubha bhAva azuci mela, bhagavAna pUrNAnaMda nirmaLAnaMda ati nirmaLa svarUpa bhagavAna che AtmA. puNya-pApa bhAva jaDa acetana svabhAvamAM caitanyano svabhAva emAM abhAva tyAre enAthI bhinna bhagavAna vijJAnaghana che AtmA, jJAnano ghana che, caitanyano piMDa che. be. trIjI vAta puNya ne pApanA bhAva, zubha-azubhanI vRttio je Asrava che e duHkharUpa che. zarIra, vANI, mana A to para che, jaDa che ajIva che e to kAMI AtmAmAM che nahi, paNa emAM je A puNya ne pApanA zubha-azubha bhAva thAya e AkuLatA che, duHkha che, AtmA atIndriya AnaMdasvarUpa che. e atIndriya AnaMdano piMDa prabhu che. ema benI vacceno taphAvata jANIne, jhINI vAta che bhAI jagatathI judI che. AhAhA ! e puNya ne pApanA bhAva, cAhe to dayAnA, dAnano, vrata, bhakti, tapano paramAtmAnA smaraNano bhAva paNa e rAga che. e vRttinuM utthAna che e Asrava che, malina che, jaDa che, duHkha che. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA aMdara zuci nAma pavitra che caitanya vijJAnaghana che ane atIndriya AnaMda svarUpa che. AhAhA ! Ama benI vacceno taphAvata bheda jANIne jhINI vAta che bhAI. AhAhA ! che? A pramANe taphAvata dekhIne e eno artha thayo, A traNa bola kahyA ne? e pramANe beno taphAvata dekhIne "jyAre A AtmA, AtmA ne Agnavono bheda jANe che," e aMtara thayuM, oluM vizeSa hatuM, AtmA jJAyaka caitanyamUrti prabhu ane puNya-pApanA bhAva azuci, duHkha ne jaDa, e be vacceno aMtaramAM aMtara taphAvata jANe che tyAre be mAMthI bheda pADI, AtmA ne Asavono bheda jANe, bhAI vAtuM jhINI bahu bApu. anaMtakALamAM eNe AtamajJAna zuM cIja che, enuM ene jJAna karyuM ja nathI. anAdithI, anAdino bhagavAna AtmA to che, e kAMI navo
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 samayasAra siddhi bhAga-4 nathI, che che ne che e rakhaDe che 84nI yonimAM avatAramAM e puNya ne pApanA bhAva Asrava che, malina che, tene mArA mAne che tethI te rakhaDI mare che. ararara! AvI vAtuM che. evo jyAre bheda jANe che, ke huM to jJAnasvarUpa caitanyamUrti atIndriya AnaMda e Asrava je rAga bhAva puNya-pApanA bhAva tenuM huM kAraNa nahi, tema te puNyanA dayA, dAna, vratanA pariNAmanuM huM kArya nahIM. huM to zuddha caitanyaghana chuM. AhAhAhA ! jema dhauMmAM kAMkarA judAM che, bole tyAre ema kahe ke, zuM vINo cho? ghauM vaNIe chIe ema kahe. ghauM vaNatA nathI, kAMkarA vize che. ghauM to ghaNAM e kyAM vINe? paNa bhASA evI che ke ghauM vINuM chuM, A to kAMkarA vINe che, ema AtmAmAM zubha ane azubhabhAva e kAMkarA jevA mela che. bhagavAna AtmA AnaMdanuM, vastu che ne? tattva che ne? tattva AtmA, tattva che to e vastu che to emAM svabhAva che eno atIndriya AnaMda, atIndriya jJAna eno svabhAva che, evA svabhAvane ane A puNya-pApanA vibhAva Asravane bene aMdaramAM bhinna pADe kAMkarA ne ghauM jema judA pADe, AvI vAtuM have. navarAza na maLe jagatane ne AvI vAtuM. bApu mAraga to A che. aMdara bhagavAna AtmA saccidAnaMda prabhu satta nAma zAzvata, cidra nAma jJAna ne AnaMdano sAgara e che, ene A puNya-pApanA bhAvathI bhinna jANe "tyAre te tenAthI nivRtta thAya che" evI vAtuM che bApu, jagatane kaThaNa paDe samajavI, karI nathI koI di' ema, e jyAre A AtmA, AtmA ane Agnavono bheda jANe che. e zubhane azubha je bhAva che te malinabhAva che ne huM nirmaLa chuM ema be vacceno taphAvata ne bheda aMtara jANe che jyAre "te ja vakhate krodhAdi AsravothI nivRtta thAya che." eTale? je vastu AtmA che te saccidAnaMda prabhu AnaMdakaMda jJAnaghana che, emAM puNya ne pApanA bhAva eno jene prema che ene AtmAnA svabhAva pratye, aNagamo krodha che. pharIne, bhagavAna AtmA vastu che tattva che-asti-mojUdagI cIja AtmA e to atIndriya jJAna ne atIndriya AnaMdano kaMda che, emAM je A puNya ne pApanA bhAva thAya che, e malina che, duHkharUpa che, Asrava che, navA AvaraNanuM kAraNa che, e benI vacceno aMtaramAM taphAvata jANe, bheda jANe be judA che tema jANe. AhAhA..... have A Avo mAraga che duniyAne... tyAre te ja vakhate krodha eTale svabhAvanuM caitanyasvarUpa je AnaMdakaMda prabhu enAthI viruddha je puNyanA bhAva, teno tene prema che, ene AtmA pratye krodha che. AhAhAhAhA ! jhINI vAta che bhagavAna, AtmA atIndriya AnaMdano kaMda prabhu saccidAnaMda svarUpa zuddha jJAnaghana eno jene prema nathI ane e dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva thAya puNya eno jene prema che, ene AtmA pratye dveSa che, krodha che. arere! ane jene rAganA pariNAmathI e zubha-azubha bhAvathI bhinna chuM ema jyAM bhAna thayuM, tyAre tenA pratye je prema hato ane svabhAva pratyeno aNagamo ne anAdara hato e bhAvathI nivRtta thAya che, AvI kaI vAta AvI. have koI dayA pALavAnuM kahe vrata pALavAnuM kahe bhakti karavAnuM kahe to samajAya to kharuM. have e to anaMtakALathI samaje, zuM che emAM kAMI ? anaMtakALathI karI rahyo che ajJAna. AhAhAhA ! prajJA brahma prabhu, jJAnano sAgara atIndriya AnaMdano pUrNa brahma prabhu. evuM e mAruM
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 73 svarUpa che ane enAthI A puNya ne pApanA zubha-azubha bhAva, cAhe to e dayA, dAna, vrata, bhakti, bhagavAnanI bhaktino bhAva paNa rAga ne Asava che. evI vAta che bApA. AhAhA ! e vikArI bhAva ane avikArI caitanyamUrti prabhu be vacceno jyAre bheda jANene bheda kare che, tyAre te zubha-azubha bhAva mArAM che ema je mAnyatA hatI, tenAthI nivRtta thAya che. AhAhA ! AvI vAtuM che. pharIne, A Atma je vastu che padArtha tattva e astipaNe mojIdagI cIja che, e jJAna ne AnaMdano kaMda che, piMDa che ane emAM je A hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA, kAma, krodhanA bhAva ane dayA, dAna, vrata, bhakti, tapano bhAva, e beya Asrava che, malinabhAva che, evA malinabhAvanA lakSaNane jANI ane bhagavAna AtmA nirmaLAnaMda trikALa zuddha caitanya che ema jANI ane be ne bheda jANI ane rAganA premamAM je hato, te rAganA premathI nivRtta che. AvuM che. duniyAmAM zuM cAle che badhI khabara che. A mAraga koI judI jAta che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhA! tyAre e svabhAva pratye je viruddhabhAva hato e viruddhabhAva ne svabhAvabhAva benI jyAM aMdara vaheMcaNI ne judAI jANI tyAre te AtmAthI viruddha je puNya-pApanA bhAva hatA tenAthI abhiprAyamAM nivRtta thAya che, zraddhAmAM e nivRtta thAya che, e mArAM hatA ema je mAnato hato, enAthI nivRtta thAya che. AhA ! samajAya che kAMI ? te krodhAdi AsravothI nivRtta thAya che eTale ? jyAM AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa che, caitanya brahma, caitanya AnaMda, ane e puNyapApanA bhAva duHkharUpa ne malina. za2I2, vANI A to jaDa che mATI dhULa che A to ene kAMI saMbaMdha che nahIM. emAM thatAM dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAva, e malina ane duHkharUpa che, huM eka aNAkuLa nirmaLAnaMda zuddha caitanya chuM, evuM be vacce bhedajJAna thayuM, judApaNAnuM bhAna thayuM, te vakhate te AtmA puNya-pApanA bhAva mArAM che ema je mAnato hato te tenAthI nivRtta thAya che. AvI vAta che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! te ja vakhate bhASA che, joI ? A to maMtro che, A kAMI kathA nathI. AtmA Ama jJAna jJAna jJAna jANanAra jANanAra jANanAra jANanAra jANanAra, jANanAra svabhAva AtmA ane puNya-pApanA bhAva ajANa bhAva vikAra be ne aMta2mAM jyAM judAIpaNe jANe che, te ja vakhate te puNya-pApanA bhAvathI, mArAM che tevA abhiprAyathI nivRtta thAya che. AvI vAtuM che. duniyAthI to gAMDA jevI lAge evI che. che ne, khabara che ne, duniyAne jANIe chIe ne. AhAhA ! samajANuM kAMI ? samajANu kAMI eTale ? samajAya to to ThIka paNa kAMI kaI paddhatithI kahevAya che te gaMdha Ave che ? AhAhAhA ! jhAMjharIjI ! AvI vAtuM che bApu. AhA...... photarA ane dANo be jyAM judA jANe to photarAMne kADhI nAkhe. ema A bhagavAna AtmA saccidAnaMda prabhu e dANo kasa che ane e puNya ne pApanA bhAva je utpanna thAya, e photarAM che. e be ne aMdaramAM jyAM bheda jaNAya, tyAre e photarAMthI nivRtta thAya che. e puNya ne pApanA bhAva e mArAM nahi, huM to eka jJAnasvarUpI saccidAnaMda prabhu atIndriya AnaMdano kaMda chuM ema aMtardaSTa thatAM e puNya ne pApanA bhAvathI pAcho vaLI tenAthI nivRtta thAya che, Are Are
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 samayasAra siddhi bhAga-4 AvI vAtuM che, kaho paMDitajI! atyAre to A dhamAla hAle che jagatamAM. AhAhAhA ! huM ? (zrotA - anAdithI hAle che) anAdithI che, anAdithI. bhagavAna AtmA to anAdi che. che enI utpatti hoya? che enI Adi hoya? che aMdara AtmA, e to che e anAdithI che. che te vartamAnamAM che, ane che te bhaviSyamAM paNa rahevAno che, e anAdi anaMta prabhu AtmA che, paNa tenA bhAna vinA, je enI cIjamAM nathI, je enA svabhAvamAM nathI, evA puNya ne pApanA bhAva ene potAnA mAnI temAM mIThAza vedI tenA duHkhanA dADA kADhe che e. e cAra gatimAM A rIte rakhaDe che. AhAhAhA ! jyAre ene be vacceno AMtaro jaNAya, badAmanuM photaruM uparanuM juduM ane badAma judI ema bhagavAna AtmA badAmanI jema AnaMda ne jJAnano gAMgaDo mIThAzano piMDa che e, e sukhano sAgara che, kema bese? e sukhanA sAgaranI mIThAzano piMDa prabhu, e puNya-pApanA bhAva zubha-azubha e photarAM uparanI chAla che. e chAla che ne mArI cIja bhinna che, ema jyAM aMdara jJAna yathArtha bhedajJAna e puNya-pApanA bhAvathI mArI cIja judI evuM bhedajJAna thatAM, te puNyapApanA bhAva abhiprAyathI mArA hatA ema mAnyuM hatuM e abhiprAyathI e mArAM chUTI jAya che, zraddhAmAM e mArAM che e chUTI jAya che. AhAhA ! AvI vAtuM have, A te jANe zuM haze, Avo kyo dharma? bApu! heM! vItarAgI sarvajJa paramAtmA trilokanAtha sarvajJadeva eno A hukama che, jene AtmA sarvajJa svarUpI prabhu che. jemAM jJAna svabhAva pUrNa bharyo che, evuM jene bhAna thaIne dazAmAM sarvajJa dazA thaI, "za" svabhAva, sarvajJa svabhAva svarUpa che, prabhuno-AtmAno, ene aMtaramAM ekAgra thaIne je dazAmAM sarvajJa thayA, traNa kALa traNaloka jeNe jANyAM, evA sarvajJa bhagavAnanI vANImAM A AvyuM. icchA vinA vANIno dhvani om nIkaLyo. emAM A AvyuM ke prabhu tuM koNa cho? ane tArAmAM A upAdhinA bhAva zuM che A? zarIra, vANI ne mana e to jaDa che bhinna che, paNa aMdara je hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA, kAma krodha, mAna, mAyA, moha, lobha e vAsanAno bhAva ane dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa, bhagavAnanuM smaraNa Adino bhAva e badho rAga che, vikAra che. arere ! e vikAra bhAvathI tArI jAta, tArI nAta, tAruM svarUpa bhinna che. AhAhAhA... ema jene aMdaramAM... AhAhA! olo kapaDAno dAkhalo Ave che ne? ke potAnuM kapaDuM hatuM, e dhobIne ApeluM paNa e levA gayo tyAM e kapaDuM na AvyuM ne bIjAnuM kapaDuM AvI gayuM. A koTa, boTa Ape che ne? pachI aMdaramAM nAma lakhe che pAchaLamAM muke che ne "ema" ke enuM ke kaMI nAma lakhe che, potAnuM nAma ema" ke je je nAma hoya e AMhI pAchaLa emAM jyAM bIjAM AvI gayuM kapaDuM emAM oDhIne suto emAM olo mULa kapaDAvALo Avyo ke elA bhAI A kapaDuM to mAruM che tAruM nathI jo. tArA koTamAM to phalANuM nAma haze. A mAruM nAma che AmAM. Ama jotAM hA A kapaDuM mAruM nahi; e kapaDuM mAruM nahi ema jyAM nirNaya thayo tyAM kapaDAno tyAga thaI gayo draSTimAMthI. bhale hajI oDhayuM paDyuM hoya. samajANuM kAMI? paNa abhiprAyamAMthI A mAruM nahi, ema chUTI gayuM, tyAga thaI gayo, pachI choDIne pachI bhale ApI de. ema bhagavAna AtmA saccidAnaMda, jJAnAnaMda,
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 sahajAnaMda prabhu AtmA, e puNya ne pApanA bhAva kapaDAM jevA bIjAnA oDhIne beTho, ene dharmAtmAe jaNAvyuM, bhAI e zubha ke azubhabhAva kapaDuM e tAruM nahi, e tArI cIja nahi. tArI cIja to aMdara AnaMdakaMda prabhu jJAtAdraSTA jANaka svabhAvano sAgara prabhu, e tuM cho, A to kapaDuM bhinna cIja che, choDI de. AhAhA ! AvI vAtuM che. haju olI to duniyAmAM hAle ke Ama karo, bhakti karo, A karo, vrata pALo, apavAsa karo ane prabhu sAMbhaLane, e badhI vAtuM che e badhI rAganI kriyAnI vAtuM che. aMdara saccidAnaMda prabhu jJAnano caMdra zItaLa chAyA, zItaLa svarUpa prabhuno emAM A puNya ne pApanA bhAva vikArI azItaLa, duHkha ne jhera jevA che. AhAhAhA ! ema be vacce aMtaramAM benA lakSaNone judA jANI, benA bhAvanA svabhAvane bhinna jANI, e puNya ne pApanA bhAvathI pAcho phare che, e abhiprAyamAM e mArAM nahi ema nivRtta thAya che, tyAre tene samyagdarzana ne jJAna thAya che. AhAhAhAhA ! A kyAM? kaho ajItabhAI Ama olA rUpiyA bupIyAmAM kAMI sUjhe paDe evuM nathI AmAM kAMI. are A kaI jAtanI vAta ! bApu e aMtaranI vAtuM che. bhagavAna e tArA gharanI vAtuM che, paNa teM koi di' sAMbhaLI nathI, mAthAkUTa karIne marI gayo anAdithI. vastu che ne aMdara? AtmA vastu che ne? to vastu che to emAM koI aMdara aMdara aMdara zaktio, guNo vaselA che ne? jema sAkara che e vastu che ne? to sAkaramAM mIThAza ne saphedAI Adi guNo vaselA che ne? ema bhagavAna AtmA vastu che ne? vastu che to vaselA anaMta jJAna, darzana Adi guNo vaselA che aMdara. e puNya ne pApanA bhAva emAM vaselA nathI. e adhdharathI kRtrima navA vikAra thAya che. AhAhAhA ! (kahe che) ene jyAre nivRtta thAya che "kAraNa ke temanAthI je nivRtta na hoya," have AmAM jarI takarAra che be mAM, zuM kahe che ke jyAM aMdara e zubha-azubha bhAvane mela tarIke jANyA ne nirmaLAnaMda prabhune jANyo tyAre abhiprAya zraddhAmAMthI e mArAM che e zraddhAmAMthI nivRtti gayo. mArAM nahi ane zraddhAmAMthI jo na nivRtte, to teNe Asravane jANyA ja nathI. Asavane judAM be jANyA ja nathI. AhAhAhAhA! te ja vakhate krodhAdithI nivRtta thAya che kema ke temanAthI je nivRtta na hoya tene AtmA ne AsavonA paramArthika bhedajJAnanI siddhi ja thaI nathI. AhAhA ! zuM maMtro che ekalA. AhAhA ! zuM kIdhuM? AhAhA! nAkano mela che ne guMgo, e gaMgo judI cIja che ne AtmA judI cIja che aMdara. ema AtmAmAM zubha ne azubha bhAva, puNya-pApa dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodhanA bhAva e nAkanA mela evA guMgA che. AhAhAhA ! e ekavAra A vAta thaI 'tI, A to poNoso varSa pahelAMnI vAta che, atyAre to nevyAsI varSa thayA zarIrane, zarIrane nevyAsI varSa thayA che, nevuMnevuM A vaizAkha suda bIje nevuM besase janamanA, garbhanA to nevuM hAle che, kAraNa mAtAnA peTamAM Avyo tyArathI AMhInuM AyuSya che ne? AhAhA ! paNa A to poNoso varSa pahelAM jyAre bhaNatA nizALamAM tyAre eka bhAvasAra hato. suMdarajI rUpA nAmano bhAvasAra hato. mitro bhaNatAM hAre, e evo hato ke nAkamAMthI gaMgo kADhI dAMta heThe dAbe eTalethI saMtoSa na thAya ene, (to) jIbhanuM TeravuM aDADe ane svAda tye gaMgAno! are paNa zuM tuM kareza suMdarajI? enuM nAma
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 suMdarajI hatuM, enA bApanuM nAma rUpA, bhAvasAra hatA, A umarALA, A dehano janama che ne umarALA ahIMthI agiyAra mAIla, deha tyAMno meM ene kIdhuM elA suMdarajI A zuM kare? tuM A? vaLI kADhI nAkhe, vaLI ADI avaLI najara thAya tyAM bIjo kADhe, dAbe ne are bhAI A zuM kare che tuM? bhAI mane Teva paDI gaI che, ema bicAro kaheto. mane A Teva paDI gaI che, are paNa ame ahIM beThA chIe A vANIyAnA dIkarA cokhkhA zarIra emAM tuM A gaMgA svAda le cho, ema A AtmA suMdara rUpA che, A to baneluM che hoM, suMdarajI rUpA enA bApanuM nAma rUpo umarALA janma sthaLa agiyAra mAIla che ne ahIMthI tera varSa ahIM rahelAne janama sthAnamAM, nava varSa dukAna pAleja, bharUca ne vaDodarA vacce pAleja che tyAM nava varSa dukAna gharanI hatI pitAjInI nava varSa tyAM, paNa A eMsI varSanI aThayotera varSa pahelAMnI vAta che, agiyAra varSanI uMmara te di' hatI. AhAhAhA! AMhI prabhu kahe che ke tuM suMdara rUpA tAruM AnaMdarUpa ne jJAnarUpa prabhu cho. emAM puNya ne pApanA gaMgAnA kADhIne svAda lya cho, prabhu tane zobhatuM nathI. aMdara prabhu tuM saccidAnaMda prabhu cho ne bhAI vastu hoya, je vastu hoya, te duHkharUpa na hoI zake, paheluM nyAya samajo lojIka. je vastu hoya, AtmA che e vastu che, to e pote duHkharUpa na hoI zake, vastu hoya te to AnaMdarUpa ne jJAnarUpa hoI zake. evI cIja je aMdara AtmA jJAna ne atIndriya AnaMdano sAgara prabhu ene bhUlI jaI ane A puNya-pApanA bhAvanA gaMgAnA svAda lya che, e rakhaDavAnA lakhaNa che badhA, 84 yonImAM avatAranA kAraNa che. AhAhAhA! ekavAra to choDa. Are prabhu tane TANAM AvyA manuSyapaNuM maLyuM, sAco upadeza tane kAne paDe. e jJAnAnaMda sahajAnmasvarUpa prabhu, vastu che-vastu che, tattva che emAM je A puNya-pApanI vikRta dazAo bhAva thAya che, e duHkharUpa che, abhiprAyamAM ene judAM jANI ane abhiprAyathI tyAMthI pAcho phara, zraddhAthI pAcho phara, abhiprAyathI pAcho phara e puNya ne pApanA bhAva duHkharUpa che mAruM svarUpa aMdara AnaMda che. evuM che, evuM jyAM jANe che, tyAre te puNya-pApanA bhAvane ahIM krodha kIdhA che ene, enAthI nivRtta thAya che. AhAhAhA! hAthamAM doraDu pakaDayuM che ema jANyuM hoya, ane AvI gayo hoya sarpa, doraDuM dorI rAte jANe dorI paDI che ema lIdhI Ama pachI jANe A to sarSa pachI choDI de che. ema bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu, jJAnaprajJAno sAgara AtmA, e puNya-pApanA jheranA pyAlA hAthamAM lIdhA eNe aMdara paNa jANyuM che ke A to duHkha ne vikAra che, choDI de che. bhAI AvI vAto thAya. A sAdAmAM sAdI bhASA che AmAM koI saMskRta ne vyAkaraNane evuM koI nathI. saradArajI! bhagavAna bahu sAdI bhASA prabhu tArI che. AhAhAhA ! AhAhA ! "e AtmA AsravothI pAramArthika nivRtta na thAya to AtmA ne AgnavonA pAramArthika bhedajJAnanI siddhi ja thaI nathI." zuM kahyuM? ke zubha-azubha bhAva e mela che ne prabhu che nirmaLAnaMda aMdara e be nI bhedajJAna siddhi thAya to to enAthI nivRtta thAya ja che, paNa jo nivRtta na thAya to ene bhedajJAnanI siddhi ja nathI. A to maMtro che A kAMI kathA nathI bApA. A to sarpanA jhera caDayA hoya ene maMtrathI utAre che ne? vIMchInA jhera vIMchI, maMtra ema A
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 jhera caDelA che anAdinA. AhAhAhAhA ! e zubha ke azubha bhAva e azubhabhAva to ThIka paNa zubha Akaro lAge che ene, paranI dayA pALavAno bhAva e zubha che, rAga che, AhAhA! gAMdhI vyAkhyAnamAM AvyA'tA ne rAjakoTa mohanalAla gAMdhI 95 mAM vyAkhyAnamAM AvyA'tA tyAre A kahyuM'tuM, ke paranI dayAno vikalpa UThe che e rAga che ane paranI dayA pALI zakuM chuM e kriyAnuM abhimAna mithyAtva che, AkarI vAta che prabhu. AhAhA ! huM bIjAne jIvADI zakuM chuM, bIjAne sukhanI sAmagrI daI zakuM chuM, e mithyA abhiprAya che. e AMhIthI to chUTayo, paranI kriyA to mArI nahi zarIranI ke A levA devAnI, paNa aMdaramAM bhAva thAya che zubha ne azubha, ene jo sukhI thavuM hoya, e puNya ne pApanA bhAva mArAM che e duHkhane paMthe paDyo che, duHkhane raste che. jene e duHkhanA paMtha choDavA hoya ne sukhane paMthe AvavuM hoya, to e zubha-azubha bhAva mAruM svarUpa nahIM, e to kRtrima vikRta Ubho thayo che bhAva, akRtrima mAro trikALI AnaMdakaMda svarUpa prabhu, e enAthI bhinna che, ema enAthI pAcho vaLI ane bhedajJAna kare, ane pAcho na vaLe to ene bhedajJAnanI siddhi thaI ja nathI. ene duHkharUpa jANI ane pAcho na vaLe, to ene pAchA vaLavAnuM bhedajJAna thayuM ja nathI. AhAhAhAhA ! AvuM che. A duniyAthI judI jAta lAge AkhI, dharmanA nAme jyAM vAtuM hAlatI hoya ethI judI, saMsArane nAme to ekaluM pApa bAIDI, chokarAM ne dhaMdhA ne, dharmanA nAme dayA ne dAnane vrata ne bhakti ne pUjA ne dhamAla hAle che. e paNa vRtti che, eka rAga che. AhAhA ! e ane mArI cIja aMdara kAyamI anAdi anaMta nityAnaMda sahajAnmasvarUpa prabhu bhinna che, ema jene bhAna thAya e puNya ne pApanA bhAvathI nivRtta thAya, abhiprAyamAMthI chUTI jAya, e mArAM che e abhiprAya chUTI jAya che. bhale asthiratA rahe, paNa abhiprAyamAM e mArAM hatA e abhiprAya chUTI jAya, ane jo enAthI abhiprAya na chUTe to ene bhedajJAna nathI thayuM. Are ! are ! AvI vAtuM che. poNo kalAkamAM to AvI vAtuM emAM A badhI hAle che vAtuM saMpradAyamAM e mAyalI to kaMI vAta AvI ja nahi badhI khabara che bApA, badhI tamArI AkhA saMpradAyanI AkhA hindustAnane joyo che dasa dasa hajAra mAIla to A traNa vAra pharyA chIe AkhA hindustAnamAM, A vAta judI che bApu. AhAhA ! (zrotAH- paramAtmA thavAno mAraga to judI jAtano ja hoyane?) judI jAta che bhAI anaMta anaMta kALa vItyo. A 84nA avatAramAM A AtmA to anAdino che, ene A 84 lAkha yonImAM avatAra karI karIne anaMto kALa gayo che bhAI. paNa kyAMya e AtmA rAgathI bhinna che evuM eNe jJAna na karyuM, tyAM rokAI gayo, kAM dayA pALIne vrata karyA ne apavAsa karyA ne tapasyA karI ne bhagavAnanuM bhajana karyuM, have e badho rAga che, tyAM rokAI gayo paNa aMdara bhagavAna bhinna che, AtmA eTale bhagavAna hoM AMhI. AhAhA ! e AvI gayuM. AmAM ApaNe, traNa vAra bhagavAna bhagavAna kIdhuM. bhaga nAma lakSmI anaMta jJAna ne anaMta AnaMda ne anaMta zAMti e jemAM lakSmI 'bhaga' paDI che, "bhaga" eTale lakSmI eno vAna e lakSmIvAna che prabhu. A dhULanI nahi hoM, dhULanI lakSmInA dhaNI to jaDa che. lakSmIpati ema kahe che ne?
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 samayasAra siddhi bhAga-4 udhogapati ne narapati ne e to badhA jaDa mUMDha che. AhAhAhA ! aMdara lakSmI aMdara anaMta jJAna, anaMta AnaMda jeno svabhAva che tene huda zI? jenuM svarUpa che kAyamI tene maryAdA zI ? evI aparimita, amaryAdita jJAna ne AnaMda ne zAMtino sAgara bhagavAna, enAthI jyAM viruddha bhAvane jyAM oLakhyA, e abhiprAyathI pAcho na phare to eNe oLakhyA ja nathI. samajANuM kAMI? samajANuM kAMI eTale visAmAnuM vAkya che. visAmAnuM vAkya che ne? koIne ema kahe che, ema kahe che vAta karatAM karatAM kAMIka vacce Ave ema ke tyAM ene samajAya che? evuM Ama visAmAnuM vAkya che. ane e visAmo tyAre maLe ene ke puNya ne pApanA bhAvathI pAcho pharIne nityAnaMda prabhumAM Ave to visAmo maLe, bAkI visAmo maLe evuM nathI. AhAhAhAhA ! samajAya che? bhagavAna AtmA aMdara che ne bApu, AhAhA ! AhAhA! AtmA ane AsravonA pAramArthika bhedajJAnanI siddhi ja thaI nathI "mATe krodhAdika AsavothI nivRttinI sAthe avinAbhAvI" eTale ? e zubha-azubhanA bhAvathI nivaryo ane AtmAnA svabhAvamAM Avyo enI sAthe evA jJAnamAtrathI, e jJAna thayuM jyAM huM AtmA zuddha caitanya chuM ne rAgAdi vikAra che, e aMdara jJAna bhAna thayuM, e jJAnamAtrathI ja ajJAnathI thato paugalika karmano baMdha nirodha thaI jAya che ane navA AvaraNa AvatA nathI. AhAhAhAhA.. pharIne, jyAre puSya ne pApa, krodha eTale puNya-pApa bhAva enA AgnavothI eTale baMdhananA kAraNo enAthI nivRttinI sAthe abhiprAyathI jyAM nivaryo to enI sAthe avinAbhAvI je jJAna, AhAhAhA.rAgathI nivaryo tyAre avinAbhAvI je jJAna e jJAnamAtrathI aMdara baMdha rokAI gayo. jANa; jJAna thayuM jyAM AtmAnuM ne rAganuM bhinna tyAM baMdhana aTakI gayuM ajJAnathI baMdhana thatuM te baMdhana thatuM nathI. AhAhAhA! bhAna thayuM ne bhAna! eka mA-dIkaro hatA, mA navI hatA, navI mA ane pote jAnIno, e navI mA juvAna avasthAmAM jarI emAM enI vahu che e nahAvA gayelA ane vahunA kapaDA enI bAe paherelA navI mA, kapaDA. A baneluM che. olI enI vahu che te laMgaDA ne kapaDA dhovA gayelI, ane enA kapaDA vahunA che e enI navI mA oDhIne sutelI, emAM olA chokarAne viSayanI vAsanA AvI, thaI, eTale Ama Thebru mAryuM e jANe ke vahu che, tyAM olI jAgI, kema bhAI? vahu nahAvA gayA che, Ama jyAM kIdhuM tyAM daSTi pharI gaI, phaDAka daIne, A bhAna thayuM tyAM A to kahe mArI navI mA, A kapaDAne laIne huM muMjhAI gayo'to. olI samajI gaI, kema bhAI ! bA, vahu nahAvA gayA che. Ama jayAM kIdhuM tyAM, are ! A to mA. dRSTi pharI gaI. ema puNya ne pApanA bhAva mArAM che ema mAnIne suto che, ene bhagavAna ne jJAnIe ene jaNAvyuM bApA e bhAva tArA nahi. jAga re jAga tArA nahi. tyAM abhiprAyamAMthI chUTI gayo, mArAM je mAnyA'tA e abhiprAya chUTI gayo, mArI vahu che ema je abhiprAya hato tyAM mArI mA che ema thaI gayuM. A boTAdamAM banyuM che. AMhI to ghaNAM varasa thaI gayA ne 66 varasa to dIkSA lIdhe thayA che dukAna choDayA 66 varSa 67 varSe badhuM ghaNuM joyuM jagatane. AhAhA! arere ! prabhu tuM koNa cho? tArI kAyamanI cIja asalI zuM che? tuM tArI kAyamanI asalI cIja zuM che? ke kAyamanI asalI
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72. cIja to jJAna ne AnaMda tArAmAM che. A to viyoga thaI jAya che zarIra chUTI jAya che hAlyo jAya ne bIje jAya che, paNa aMdaramAM je zubha ke azubha bhAva e enI cIja nahi e asalI cIja nahi e nakalI cIja navI utpanna thaI. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! ema jyAM be nA vaccenA lakSaNa ne svabhAvanA bheda jANyA ethI e abhiprAyamAMthI zraddhAmAMthI mArA mAnyA'tA e chUTI jAya che ene, ane jo chUTe nahi, choDe nahi to tene bhedajJAna thayuM nathI. "ba" ne judAM jANyA nathI. AMhI bhAI bIjA ema kahe che ke pUrNa AsravathI chUTI jAya to ene, e AMhI vAta nathI. AMhI enI vAta nathI ahIMyA, ema ke AsravathI nivRtti na hoya, paNa e abhiprAyathI nivatyuM na hoya, abhiprAya je mArAM hatA emAMthI chUTI jAya ane chUTe nahi to bhedajJAna nathI. (zrotA- bhAvArthamAM to cokhkhuM lakhyuM che ) karyuM che paNa e mAnatA nathI e loko e paMDito che ne olA ratanacaMdajI ne A badhe A gAthAnA artha paNa karanArA kyAM? AMhIM to ogaNIsamI vAra hAle che A sabhAmAM AkhuM samayasAra aDhAra vAra to puruM thaI gayuM che eka eka zabdano eka eka akSarano artha paNa e loko UMdhA artha kare che keTalAMka, pUrNa pUrNa puNya-pApanA bhAvathI chUTI jAya ta to tene bhedajJAna kahevAya. (zrotA:- paNa bhedajJAnathI saMvara thayo saMvara, cothe guNasthAne to thAya che ) che e, paNa e na mAne I, e to kahe pUrNa joIe tyAga. AMhI to e vAta che arthamAM ema lya che pote. mArA tarIke mAnato te abhiprAya chUTI gayo, paNa hajI puNya-pApanA bhAva rahyA kharA, asthiratAnA jyAM sudhI aMtarasvarUpamAM ramaNatA na thAya tyAM sudhI e bhAva hoya, paNa mArAM tarIke hatA e vAta chUTI gaI. AhAhAhA ! baLakho Avyo e kADhatA vAra lAge jarIka moTo hoya to, paNa abhiprAyamAMthI thaI gayo ke A choDavo, A choDavA jevo che pachI chUTatA jarIka vAra lAge ene Ama lAMbo hoya, to paNa abhiprAyamAM e mAro che ema nahi. AhAhAhA ! AvI vAtuM che. ema aMdara zraddhAmAM zubha-azubha bhAva mArAM che e bhAva chUTI gayo, chatAM hajI zubhabhAva hoya kharo. pUrNa vItarAga pUrNa paramAtma dazA na thAya tyAM sudhI hoya, paNa abhiprAyamAMthI mArAM hatA e abhiprAya chUTI gayo. AhAhAhAhAhA ! saradArajI! bhASA to sAdI che hoM che to UMcI vastu bApA. A duniyA. AhAhA ! AsravothI nivRtti sAthe je avinAbhAvI che" eTale jJAnamAtra, ema AsravothI nivRtta thayo tyAM jJAnamAtra thayuM ja che aMdara. AhAhAhA! bhagavAna AtmA jJAnano piMDa prabhu, jJAna jJAna eTale jANavuM hoM jJAna eTale A zAstranA pAnA e nahi, aMdara jANaka svabhAva jema sAkarano mITho svabhAva, ema bhagavAna AtmAno jJAna svabhAva kAyamI trikALI svabhAva, e jJAnasvabhAvanuM jyAM rAgathI bhinna thayuM, tyAM jJAnasvabhAvathI ja baMdha aTakI gayo. enuM jJAna thayuM temAM baMdha aTakI gayo, asthiratAnI vAta thoDI rahI e vAta judI che. hujI eTalo baMdha thoDo hoya, paNa e mArAM che evA abhiprAyamAM je mithyAtva ne anaMtAnubaMdhIno baMdha hato te baMdha tyAM aTakI jAya che. A bhASA jarI zAstranI che. AhAhA!
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 samayasAra siddhi bhAga-4 evA jJAnamAtrathI ja, A sarpa che ema jyAM pakaDAI gayo che I mArA hAthamAM doraDI, ne sarpa che ema jJAna thayuM tyAM chuTI gayo che. bhale Ama choDatA hajI vAra lAge Ama, paNa abhiprAyamAMthI to chUTI gayo. "ane abhiprAyamAMthI na chUTe to tene rAga ane svabhAva vaccenuM bhedajJAna thayuM nathI." A vAta samajAya evI che prabhu. tArA gharanI sAdI bhASA prabhu che, e sAdo che AtmA ne sAdI bhASA che. AmAM koI saMskRta ne moTI vyAkaraNanI vAta nathI). AhAhAhA! evuM svarUpa che. vizeSa kahevAze. (zrotA pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 152 gAthA72 tA.03/12/78 ravivAra mAgazara suda-3 gAthA-7ra samayasAra. chello peregrApha che ne TIkAno, sUkSma adhikAra che jarI. AMhIMyA ema kahe che ke A dehamAM, je deha che e to jaDa che mATI paNa aMdaramAM AtmA je cIja che, e jANaka svabhAvathI bharelo jJAnasvarUpI jeno jJAna svabhAva jemAM karmeya nathI, zarIreya nathI ane jemAM puNya ne pApanA bhAva, zubha-azubha bhAva thAya che e baMdhanA kAraNo vikAra che, e bhagavAna svarUpamAM e nathI. caitanyabiMba prabhu jJAyakasvabhAva jenA svabhAvamAM jJAna ne AnaMda Adi paripUrNa bharyA che. AkarI vAta che bhAI, evo AtmA ane enI dazAmAM vartamAnamAM hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA e pApa baMdhananA kAraNa che. ane dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti e bhAva puNya baMdhananuM kAraNa che e dharma nathI. e mela che kAle AvyuM" tuM ne? zubha ke azubha bhAva azuci che, mela che. bhagavAna zAyakasvarUpa tattva caitanya e nirmaLAnaMda prabhu che. e benuM jene bhedajJAna thAya che, jhINI vAta che bhAI. e malina bhAva, jaDa bhAva e duHkha bhAva enAthI AtmA jJAnabhAva, caitanyabhAva, sukhabhAva be vaccenuM jene aMtaramAM judAInuM jJAna thAya che. bIjI draSTie kahIe to vartamAna dazAmAM je thatA puNya-pApanA bhAva enI upara je dRSTi che paryAya draSTi, avasthA, vikAra draSTi e draSTi chUTI ne trikALI AnaMda prabhu saccidAnaMda svarUpa AtmA tattva enA upara jenI dRSTi jAya che, e puNya-pApanA bhAvathI nivRtta thAya che, AvI vAtuM che bhagavAna. AhA ! jene potAnA jJAnasvarUpa (evo ) prabhu AtmA prajJA-prajJAbrahma, jJAna ane AnaMdasvarUpa prabhu AtmA che, enI dazAmAM vartamAna hAlatamAM anAdithI zubha ke azubha bhAva thayA kare che, e duHkharUpa che enAthI (judo ) AtmA AnaMdasvarUpa che. AhAhA ! vastu che e koI duHkharUpa na hoya, duHkha e vikRta che ane bhagavAna aMtaHsvarUpa che. avikRta AnaMda svarUpa che. e benuM jene aMtaramAM judAInuM bhAna thAya che, ke AtmAnA svabhAvathI judA je puNya-pApanA bhAva tenAthI abhiprAyathI te nivRtti jAya che, e mArAM che ema je mAnyuM che evI je zraddhA ne abhiprAya enAthI chUTI jAya che ane potAno jJAnasvabhAva caitanya zAzvata AtmA zAzvata vastu che, navo thayo nathI. anAdinuM tattva che e, satta che-satta che, che enI Adi zuM? che teno nAza zuM? che tenA svabhAvathI khAlI zuM e? evo je AtmA ene jeNe puSya ne pApanA bhAvathI vartamAna buddhinI vikRta buddhithI chUTI ane nirvikArI bhagavAna AtmA evI jene dRSTi thaI, te
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 81 zraddhAmAMthI puNya-pApanA bhAva(thI) nivaryo e mArA nahi AvI vAta che bApu, jagatathI judI jAta che. AhAhA! kaho paMDitajI! moTo prophesara che, paMDita che saMskRta (nA) A saMskRtanuM AMhI kAma nathI. AMhI to bhagavAna caitanyasvarUpa aMdara jhaLahaLa jyoti zAzvata vastu che ene jeNe azAzvata nAma kRtrima je puSya ne pApanA bhAva enAthI zAzvata cIjane jeNe judI jANI e abhiprAyathI, AzayathI, zraddhAthI e puNya-pApanA bhAvathI nivRtti jAya che, e mArAM nahi. tyAre tene AtmAnuM jJAna thAya che ane e jJAna thatAM AtmAmAM je atIndriya AnaMda che, te atIndriya AnaMdano ene tyAM svAda Ave che. AhAhA! je anAdi kALathI, puNya ne pApanA zubha-azubha bhAva je rAga che eno ene anAdithI svAda che, anubhava che, e vikArano svAda ane anubhava che, e duHkhano anubhava che. enAthI pAcho vaLe che aMdaramAM, tyAre tene AtmajJAna thAya che ke A AtmA to paripUrNa vastu che tyAre tene AtmAmAM jJAna thatAM, AsravothI nivRtta thatAM, aMtaramAM atIndriya AnaMdano je saccidAnaMda prabhu AtmA AnaMdasvarUpa che, eno ene aMze svAda Ave che. are! are ! A zuM haze? A bahAranA je mesuba ne e khAya che eno svAda nathI jIvane, kema ke e to jaDa che, ane AtmA to arUpI varNa, gaMdha, rasa, sparza vinAnI cIja che e mesuba, peMDA, lADavA ene e khAto nathI, phakta enuM lakSa tyAM jAya che ane A ThIka che evo rAga utpanna kare che, e rAgano svAda ane rAgane anubhave che. are ! Are! ema strInuM zarIra, A mAMsa ne hADakAM, cAmaDA ene jIva bhogavato nathI, kema ke e to jaDa dhULa che ne A prabhu to arUpI che, AtmA to raMga, gaMdha, rasa, sparza vinAnI cIja che paNa anAdithI e cIja upara lakSa jaI ane A mane ThIka paDe che, evo je rAgabhAva utpanna kare che, e rAgane anubhave che, zarIrane nahIM. AhAhA! samajAya che kAMI? AhAhAhA ! saradArajI, samajAya evuM che. bhASA sAdI che bhagavAna ! A to alaukika parama satya che prabhu, zuM kahIe? sarvajJa paramezvara enAthI siddha thayelI vAta che A, paNa jagatane sAMbhaLavA maLavI muzkela paDe evuM che. AhAhA ! kahe che e AvyuM ne? chello peregrApha "vaLI, je A AtmA ane AsravonuM bhedajJAna che" che lITI? bIjo peregrApha, zuM kIdhuM I? ke A AtmA jJAna ne AnaMdasvarUpa che, ane puNya ne zubha-azubha bhAva e AsavanA duHkhanA kAraNa che e benuM jene bhedajJAna thAya che, "benuM jene judApaNAnuM jJAna thAya che, te ajJAna che ke jJAna che?" have vAtane siddha kare che, zuM siddha kare che? ke je AtmA che jJAna ne AnaMdasvarUpa ane puNya-pApanA malinabhAva duHkharUpa enAthI bhinna thaIne je AtmAnuM jJAna thayuM e jJAnamAtrathI ja tene karma baMdhana aTakI jAya che. huM to caitanya svarUpa chuM. AnaMda ne jJAna ane A rAgAdi duHkharUpanI dazA vikRta che evuM be vaccenuM bhedajJAna thatAM tene AnaMdano anubhava thAya che, ane AsavathI nivarte che, abhiprAyamAMthI. have AMhIM e siddha kare che ke e to jJAna jyAM thayuM jJAnabhAva kAla dAkhalo nahoto Apyo strIno navI mAno strI che ema jANuM'tuM jyAM are A to mAtA bhale navI mA paNa
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 samayasAra siddhi bhAga-4 mAtA janetA ema jyAM jJAna khyAlamAM AvI gayuM, tyAM je vikArabuddhi hatI e TaLI gaI phaDAka daIne, jJAna thayuM jyAM A to mAtA, e mArI janetA che A zarIranI janetA hoM AtmAnI janetA nahIM ho, AtmA to anAdi che. A dhULa, ema jyAM khyAla Avyo strI che ema dhAryuM'tuM tyAre ene vikAranI buddhi utpanna thaI'tI, A to mAtA, vikArabuddhi gaI. AhAhA ! ema puNya ne pApanA bhAva e mArAM che ema mAnyuM'tuM tyAM sudhI to tenuM ajJAna hatuM, ne tene duHkhanuM vadana hatuM. mArAM hoya e judA paDe nahi judAM paDe e mArAM nahi, e zubha ke azubha bhAva vikAra che e judA paDI jAya che, judA paDe e mArI cIja nahi. AhAhAhA! are AvI vAtuM. mAro bhagavAna to AtmA jANaka ne AnaMda e svabhAvathI koI di' judo na paDe, jeno bhAva svabhAva che jeno, tenAthI te judo na paDe ne puNya-pApanA bhAvathI to judo paDI jAya che. AhAhA ! pApanA bhAva vakhate puNya nathI. dayA, dAna, vrata e vakhate nathI. hiMsA, jUThuM, bhoga, viSaya, vAsanAnA bhAva vakhate, tyAre pachI jyAre dayA, dAna Ave tyAre olA bhAva nathI tyAre chUTI jAya che, e nathI eTale ane dayA, dAnano bhAva Ave tyAre pApabhAva chUTI jAya che pApa bhAva chUTI jAya che tyAre dayA, dAna puNyabhAva Ave, beya chUTavA lAyaka cIja che. beya potAnI jo hoya to chUTI zake nahi, mATe potAnI nathI mATe chUTI jAya che. AhAhA! AvI vAtuM bhAI. ema jeNe aMdaramAM AtmA ane AgnavonuM bhedajJAna thatAM karmabaMdhana aTakI jAya che ane e prakAranuM anaMta saMsAranuM baMdhana thAya eTaluM aTakI jAya che, asthiratAnuM che ane ahIM gayuM nathI, anaMta saMsAramAM rakhaDavAnuM je baMdhana che, e vikAra ane nirvikArI cIja be vaccenA bhedajJAna, jJAnamAtra thatAM e vikAranuM baMdhana aTakI jAya che, jo e jJAnamAtrathI vikAranuM baMdhana na aTake to ame tane pUchIe chIe, lojIkathI ke e AtmA ne AsavonuM bhedajJAna che te ajJAna che ke jJAna? A vakIlAta jema vakIla kare ne prazna ema karyo che atyAre, zuM kIdhuM ? ke A AmA aMdara zAzvata vastu che. che che che che che che anAdinI che, atyAre che, bhaviSyamAM raheze, che. evo je AtmA ane puNya-pApa je kRtrima je paryAyamAM avasthAmAM thatAM vikAra enuM bhedajJAna thatAM mAtra jJAnamAtrathI baMdhana aTakI jAya che. ane jo jJAnamAtrathI baMdhana na aTake to ame tane prazna karIe chIe kahe che. AhAhA ! AvI vAta che. ke e bhedajJAna che te ajJAna che ke jJAna? e zubha-azubha bhAvathI jJAnAnaMda svarUpa prabhu judo paDyo evuM je jJAna, te jJAna, ajJAna che ke jJAna? AMhI jJAnamAtrathI baMdhana aTake che te vAta siddha karavI che. jyAM bhAna thaI gayuM jyAM ke are huM to caitanyamUrti ane A vikAra che e to malina ane duHkharUpa, evuM jyAM aMdara bhedajJAna nAma bhinna paDI gayuM jJAna, te e jJAnamAtrathI ja ene saMsAranuM anaMta saMsAranuM baMdhana aTakI jAya che. ene rakhaDavuM anaMta saMsAra tUTI jAya che. jo na tUTato hoya to ame prazna karIe chIe kahe che sAMbhaLa ke je AtmA aMdara vastu che zAzvata, ane puNya-pApa je kRtrima kSaNika che enAthI bheda paDyo e jJAna che ke ajJAna? A vakIlane pUche ne olA moTA hoya, huM! pUche korTamAM amaneya puchatA'tA.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 83 kIdhuM'tuM ne hamaNAM amArA upara to bahu vItI gaI che, bahu badhu vItI ghaNI vItI gaI che 63nI sAlamAM moTo kesa cAlato amArA upara aphINano 63 nI sAla, keTalA varSa thayAM? 72 varasa. dukAna upara hatA dukAna che ne amArI to pAlejamAM, bharUca ne vaDodarA vacce moTI dukAna che ne tyAM atyAreya cAlIsa lAkha rUpiyA che, traNa cAra lAkhanI pedAza che, tyAM have javAnA chIe hamaNAM. chokarAoe mAgaNI karI che ne, kAle somavAra amadAvAda che, parama di' vaDodarA che pAMca di' vaDodarA ne pachI ATha di' tyAM pAlejamAM chokarAMo che mAgaNI che. AhAhAhA ! AMhI zuM kahevuM'tuM, (zrotA- vaDodarAno kesa) vaDodarAno kesa hato, aphINano eTale dukAnamAM opIyama nahi olA polIsa aphiNa rAkhe. bakSisa levA AvyA bakSisa te amArA pitAjI kahe bhAI tamArI hAre amAre zuM saMbaMdha che amAre to vepAra eTale vepArI hAre saMbaMdha hoya athavA mAstaro je che relanA enI ane porTara hoya enI hAre saMbaMdha hoya mAla Ave jAya eTale tamArI hAre saMbaMdha na hoya eTale ATha AnA lyo. olo ke rUpiyo lauM A 63nI vAta che, saMvata 1963. e thaI takarAra. emAM moTA vAMdhA AvyA. e korTamAM gayA te korTamAM eNe phariyAda karI tyAM vaDodarA ame phariyAda karI'tI bharUca ame vakIla rAkhyo'to te di' 17 varSanI uMmara zarIranI 17, 10 ne 7, A to 72 varSa pahelAMnI vAta che 89 atyAre che, tyAre e mALo presIDenTa hato vaDodarAmAM Ama gAma bahAra che moTo presIDenTa, te traNa hajArano pagAra te di' 63 nI sAlamAM traNa hajArano pagAra presIDenTa jaja e jaja bhAI kahe che presIDenTa, meM to tyAM joyelone savA mahino amAre kesa cAlyo to. amane Ama joyA, mALo hoMziyAra mANasa ne traNa hajArano pagAra te di' hoM, 63 nI sAla, Ama joyA, kahe A aphINanA gunegAra, vANIyAnA moDhA to juo, kahe che. (zrotA- tharatharatA tA, kApatA hatA tame tyAM?) koNa, koNa kAMpe kyAM, e ja kahuM chuM e traNa kalAka Ama mArI sAkSI lIdhI moTI korTa traNa hajArano pagAra, te di' traNa hajArano eTale pacIsa-trIsa gaNo thaI gayo atyAre to, heM! AhA! poNo lAkha, lAkha nahi hoM, e korTamAM e ane eno zirastedAra hato mukhya, lAkaDAnuM oluM aMdara rahetA hoya oluM beThaka ane pachI amane gunegAra tarIke pAMjarAmAM besADe, to nahi aMdara presIDanTe kahyuM ubhA rAkho bahAra, bilakula A loko to vANIyA enA moDhA sAmuM jovo to aphINa(nA gunegAra nathI lAgatA) bhAI traNa kalAka sudhI lIdhuM mAruM korTamAM e presIDenTa aMgrejI bolatA hoya paNa eno zirastedAra hato te hindImAM huM gujarAtI bolato. traNa kalAka 17 varSanI uMmaranI vAta che 72 varSa pahelAM paNa satya hatuM te traNa kalAka evuM kahyuM lokone ema thaI gayuM mArAM sagAvahAlA hAre hatA emane kAnajI kema thayuM, kaMI dhruja-ne kAMI nahi dhruja, satta che e kahI dIdhuM ApaNe to korTano traNa hajArano pagAra hoya ke dhULa hoya amAre zuM che? AMhI amAre gAMDAbhAI hatA phAvAbhAInA bApA che ne atyAre chokaro tyAM surata eMsI lAkha rUpiyA che enI pAse atyAre eMsI lAkha suratamAM che enA bApane gunhegAramAM bhegA gaNyA'tA traNa kalAka Ama sAkSI ApI. mArI uMmara 17 varSanI ne rUpALuM zarIra atyAre to
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 samayasAra siddhi bhAga-4 89 varSa, bahAra nIkaLyA ne pUchayuM bhAI kema thayuM tane? AvI korTamAM traNa kalAka, kAMI thayuM nathI kIdhuM, satya hatuM te meM to mukyuM che, satyane AMca zI che, satya meM to kIdhuM che ke bilakula vAta juThI che. aphINa-baphINa ame vepArI lAvyA nathI ne kAMI che nahi, badhuM A guno khoTo karyo che. olAne hA pADI gayo, presIDenTane karavuM zuM? chevaTe e korTa lAvyA, vaDodarAnI korTa pAlejamAM lAvyA. jyAM kesa thayo to ne pAleja? A bharUcanI pAse pAleja che ne? bharUca ane vaDodarA vacce tyAM e kesa korTa lAvyA. cukAdo ApI dIdho. presIDenTe cukAdo Apyo, mArI traNa kalAkanI sAkSI, bilakula gunegAra nathI A, kesa khoTo Ubho karyo che. ane tyAM sudhI kIdhuM eNe ke je polIse A kesa karyo che tamArA upara, amane sAtameMno kharca thayo to, sAtameM rUpIyAno kharca te di' nI vAta che hoM, A 63nI sAtaseno kharca thayo to savA mahino jAvuM AvavuM ne, tame e polIsa pAsethI sAtameM rUpiyA laI zako cho kAraNake kesa tamAro khoTo che. have kIdhuM bicArAne javA de ne garIba mANasa, AMhIM to kudarate evuM banI gayuM koI evo mANasa nIkaLyo ke e polIsane mArI nAkhyo, koI eno duzmana haze koI, mArI nAkhyo ame to kIdhuM nahi garIba mANasa bicArA A ema ke mArA sAtameM gayA to, AMhI te mAre kyAM tuTo paDavAno che AMhI zuM kahevuM che, ke traNa kalAka sAcI vAta hatI te jovAmAM dhruja nahotI kAMI, moTI korTa che vaDodarAnI bahAra che moTA jhADa ne moTI presIDenTanI olI eno olo paMkho hoya che ne moTo Avo A paMkho nahi, paNa lugaDAno moTo jabbara bahArathI dorI kheMce ne tyAM traNa kalAka sudhI ubhuM rahevuM paDayuM, paNa satya hatuM. ema A satya vAta che. ema A bhagavAna paramAtmA saMto jagatane sanI jAherAta kare che mArga A che bIjo nathI. AhAhA! samajANuM kAMI? AhAhAhA ! kahe che prabhu eka vAra sAMbhaLa, bhagavAna tuM AtmA cho ne AnaMda ne jJAnasvarUpa, evuM jene puNya ne pApanA bhAvathI judAInuM bhAna thayuM, to e jJAnamAtrathI ja baMdhana aTakI gayuM ene, na aTake to huM prazna tane karuM chuM kahe che, ema kahe che, korTa calAvI che A. olI korTa to moTI korTa hatI, A AtmA ne AsavonuM bhedajJAna che e ajJAna che ke jJAna? A prazna paDyo, pUchayo, tyAre kahe che ke jo ajJAna che ema tuM kahe, to to e puNya ne pApanA bhAvathI judo paDyo nathI mATe te ajJAna pravarte che emAM, juo A korTanA nyAya A vItarAga sarvajJanI korTa che koleja che, A koleja che sarvajJanI. ame pUchIe chIe, bhagavAna caitanya jyota prabhu AtmA jJAna sAgara, zAzvata vastu evuM jene puNya ne pApanA vikalpanI lAgaNIthI bhinna bhAna thayuM, e bhAnavALAne baMdhana aTakI gayuM, e jJAnamAtrathI baMdhana aTakI gayuM. jyAM bhAna thayuM ke are, huM to caitanya zuddha ne A to azuddhatA bhinna evA bhAna mAtrathI ene saMsAranuM rakhaDavuM aTakI gayuM ane jo rakhaDavuM aTake nahIM to ame tane pUchIe chIe ke je puNya ne pApanA bhAvathI bhinna jJAna thayuM AtmAnuM, e jJAna che ke ajJAna? olo kahe ke ajJAna che, to AtmA ane AgnavonA abheda jJAnathI tenI kAMI vizeSatA na thaI. jo ajJAna che to puNya ne pApanA bhAvane AtmAnI judAI to kAMI na thaI, e bhedajJAna ja thayuM nathI, nyAya samajAya che? nyAyamAM ni' dhAtu che, nyAya korTa
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 85 A nyAya sarvazanA gharano nyAya che, nyAya eTale "nirdhAtuM che. vastunuM jevuM svarUpa che temAM tene laI javuM dorI javuM. enuM nAma nyAya, A sarakAranA nyAya e to jagatanA ghaDelA enA sarakAre. A to vastuno nyAya ni' dhAtu nyAyamAM laI javuM, jevuM svarUpa che temAM jJAnane dorI javuM ane vikArathI khasI javuM. AhAhAhAhA ! AMhI pUche che ke, bhedajJAna thatAM karmanuM baMdhana aTakI jAya, jJAnamAtra thatAM, oLakhANa jyAM thaI ke A te mArI mA, tyAM vikAranI lAgaNIthI Avyo to ekadama baMdha ema je puNya ne pApanA vikRta bhAva enAthI bhagavAna caitanya zAzvata bhinna che ema bhAnamAtra jJAna thatAM ja ene saMsAranuM rakhaDavuM aTakI jAya che, jo aTakatuM na hoya to huM prazna karuM chuM. saMta kahe che, AcArya kahe che, ke e bhedajJAna ajJAna che ke jJAna? jo tuM ajJAna kahe to tuM puNya-pApamAM pravarte che e bhedajJAna to thayuM nahi. e zubha-azubha bhAvamAM pravarte che ene bhedajJAna to thayuM nahi mATe A jJAna che e khoTuM che, abhedajJAnathI tenI kAMI vizeSatA nathI. puNya ne pApanA bhAva vikArI ane nirvikArI prabhu benI ekatA je che emAM judAI to paDI nahi abhedajJAna benuM abheda thaI gayuM. puNya-pApa ne AtmA be ya eka thayA ajJAnamAM to ene judAI thaI nahIM bIjo prazna "jo e jJAna che zubha-azubha bhAva je che vikRta avasthA enAthI jJAnAnaMda nitya zAzvata prabhu bhinna che evuM jo jJAna che" to e jJAna che e AsavamAM pravarte che ke temanAthI nivatyuM che? A to korTanA kAyadA che moTA, jo e jJAna che, to e puNya-pApanA bhAvamAM pravarte che ke nivaryuM che? jo pravartatuM hoya to te jJAna nathI. ene jJAna thayuM ja nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM che bApA! arere! hindustAnanI AtmavidhA lopa karI nAkhyo lokoe, A vastu sthiti che. vidhamAna vastu bhagavAna enI vidhA nAma AtmavidhA trikALI bhagavAna AtmA vidhamAna eka nitya vastu zAzvata che, aNa karelI, avinAzI evI e cIja AtmA zAzvata che, enuM je jJAna te AtmavidhA, e hindustAnanI mULa e cIja hatI e cIja atyAre goTe uThI gaI che. anyamAM to che ja nahi vilAyata ne laMDana ne badhe AphrikA ne, eya! A amAre AphrikAmAM rahyA. AMhInuM AphrikAmAM maMdira thayuM che ne hamaNAM jeTha suda agiyArase paMdara lAkhanuM maMdira karAvyuM che A lokoe A badhA gRhastha che sAMITha sIttera lAkha rUpiyA che enI pAse evA evA tyAM sAMITha ghara che, nairobI AphrikA, A khyAMthI AvyA che bhAI paMdara lAkhanA maMdiranuM jeTha suda agiyArase murata karyuM che paMdara lAkhanuM maMdira karavAnA che, vinaMtI karavA AvavAnA che have thAya, (te kharuM) zarIra to have moLuM paDI gayuM che plenamAM jAvuM pAchuM pAMca kalAka. AMhI to zuM kahevuM che ? e vikArabhAva ne AtmasvabhAva svadeza, AhAhA.... jhINI vAta che prabhu, e ApaNe AvI gayuM che, benamAM ke caitanya bapore pachI vAMcato'to ne A AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa AnaMda, zraddhA, zAMti Adino svabhAva e eno svadeza che, e eno svadeza che ane puNya ne pApanA vikalpo Ave e paradeza che. AhAhAhA ! are bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu sat zAzvata ci jJAna ne AnaMda, e amAro deza che, e amAruM sthAna che, e amArI jamIna che, e amArI bhUmi che. e amAro tyAM parivAra vase che. A jJAna
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 samayasAra siddhi bhAga-4 AnaMda zAti Adi parivAra vase che aMdaramAM. ararara! emAMthI jyAM puNyano bhAva Ave dayA dAnano e paNa vikAra che tyAM ema thAya che, arere! ame amArA svadezamAMthI nikaLIne paradezamAM kyAM AvyA? AkaruM kAma che. e ApaNe vAta AvI gaI che. 401 (bola) benanA vacana che ne? 401 hoM, lyo 401 che. "A vibhAvabhAva amAro deza nathI." koNa? puNya ne pApa dayA, dAna, vrata, bhaktino bhAva ane hiMsA, jUThuM, corI, viSayabhogano bhAva e AtmAno svabhAva nathI A amAro, bena che eka ahIMyA, saradArajI, bena che, emanA vacano che A badhA hamaNAM pustaka thaI gayA che. che ne upara? A vibhAva amAro deza nathI, che? A paradezamAM ame kyAM AvI caDayA. aMdaramAM zubhabhAva Ave e paradeza che vibhAva che, svadeza nahi. che? amane ahIM goThatuM nathI. zubha ne azubha bhAva paNa amane goThato nathI, e to vikAra che. amAro deza to AnaMdasvarUpa jJAna zraddhA AnaMda paDayo che aMdara, arere ! A vikalpamAM kyAM AvI paDyA? che? ahIM amAruM koI nathI jyAM jJAna, AtmAmAM jJAna, zraddhA, AnaMda cAritra, sthiratA ne AnaMda, vIrya, puruSArtha anaMtaguNarUpa amAro parivAra vase che aMdara. AtmAmAM anaMta zakti ne guNarUpa parivAra vase che te amAro svadeza che. ame have svarUpa svadeza tarapha jaI rahyA chIe. AhAhA! eka pustaka Apajo emane have AvyA to Apo to kharA eka vAMcaze saradArajIne. amAre tvarAthI amArA mULa vatanamAM jaIne, mULa vatana aMdara jJAna, darzana ne AnaMda e amAruM mULa vatana che. e aMdaramAM dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma Ave e amAruM vatana nahIM. amArA vatanamAM jaI nirAMte vasavuM che jyAM amArA badhA che. jhINI vAta che bApA. mAraga koI, atyAre to bahu vIMkhAI gayo che bahu, badhuM joyuM che ne? ame to badhA moTA moTA mahAtmAne maLyA chIe ne badhAyane. AhAhA ! AMhI kahe che prabhu ekavAra sAMbhaLa, vastu je vastu je AtmA vastu che zAzvata jemAM jJAna, AnaMda ne zAMti bharyA che, e cIja e svadeza che ane emAMthI puNya ne pApanA vikalpo UThe che vRttio UThe che, e paradeza vibhAva che. e vibhAvanuM ne svabhAvanuM jyAM bhedajJAna thayuM, juduM bhAna thayuM e jJAna che ke ajJAna? ke juo ene ajJAna kahe to to e puNya-pApamAM varte che, emAM kAMI bheda paDyo nathI. jo tene jJAna kahe to e jJAna puNya-pApamAM varte che ke bhinna paDIne varte che? ke puNya ne pApamAM varte che to e jJAneya nahi. AhAhAhAhA ! che? AsavomAM pravarte che ke temanAthI niva che? AsavamAM pravarte che topaNa te AtmA ane AsavonA abhedatvathI abheda thaI gayuM, bheda to rahyuM nahi. tuM ene jJAna kahe ane vaLI puNyapApanA baMdhamAM ne AsravamAM vikAramAM varte to e jJAna na rahyuM, e jJAna na thayuM, nyAya samajAya che? A to lojIkathI vAta che bApu A to. arere ! e vAto kyAM che bhAI. jo tuM ene jJAna kahe, ane chatAMya e jJAna puNya-pApamAM varte, to e jJAna ja nathI. jo ajJAna kahe to to puNyapApamAM varte che to bhedajJAna to che ja nahi tyAM, jJAna kahe ane puNya-pApamAM varte toya e jJAna nathI. ane jo AsravothI nivaryuM che, jo e jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA caitanya chuM, jJAnasvabhAvI vastu mAro svabhAva jANaka prajJAsvarUpa evuM je jJAna thayuM e jo AsravamAM pravarte
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 to e jJAna nahi, ane nivaryuM che. AhAhAhA..... AsavathI nivaryuM che A to jJAnathI ja baMdhano nirodha siddha thaI gayo. jJAnasvabhAvI bhagavAna Ama jyAM rAgathI bhinna paDayuM jJAna e jJAna AsavamAM pravartatuM nathI te to jJAna-jJAnamAM pravarte che, tethI te jJAnamAtrathI karmabaMdhana aTakI jAya che. AvI vAtuM. duniyAnI jAtamAM have ene e vAtuM kare koka Ama kare ne koI Ama bAkI mAragaDA judA bhAI. parama satya enA bhaNakArA judI jAtanA che bhAI. AhAhAhA ! Ama siddha thavAthI ajJAnano aMza evA kriyAyanuM khaMDana thayuM. zuM kIdhuM ? ke aMdara dayA, dAna ne vrata bhaktinA pariNAma karatAM karatAM kalyANa thaze, eno niSedha karyo. kAraNa ke e ajJAnano aMza che e rAga che emAM jJAna nathI, e kriyA rAganI che. zuM lojIka ne nyAyathI siddha karI che vAta. jo e jJAnamAtra thayuM, emAM rAga ne puNya pApanA pariNAma je che e kriyA che rAganI ane enAthI bhinna paDeluM jJAna emAM pravarte nahi, pravarte A potAmAM ethI je koI rAganI kriyA dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAmathI kalyANa thAya ema mAne to e ajJAnano aMza kriyAnanuM khaMDana karyuM. e cIja khoTI che, enAthI kalyANa che nahi. Are! AhAhAhA ! ajJAna ne kriyAyanuM khaMDana, kriyA eTale rAga e rAga che ne dayA ne vrata ne bhakti ne pUjA ne bhagavAnanuM smaraNa e badhI vikalpanI vRttinuM utthAna che-utthAna che e rAga che. e rAganI kriyAnuM khaMDana karyuM e kAMI dharma nathI. eka vAta. vaLI je AtmA ne AsavonuM bhedajJAna che te paNa jo AsavathI nivatyuM na hoya to te jJAna ja nathI, zuM kahyuM e ? kAMkarA ne ghauM be judA pADayA, e ghauM ghauMmAM rahyA kAMkarA bhinna, ema puNya-pApanA vikalponI vRttio rahI e kAMkarAmAM pADa (rAkha) ane bhagavAna jJAnasvarUpa pote caitanya che temAM Tharyo. evA jJAnathI ja AsravothI nivRtti thaI gaI. "ane jo AsavathI nivRtta na hoya to te jJAna ja nathI." e zuM kahyuM? ghAraNAmAM AvyuM ke A puNya-pApanA bhAva judA che ane AtmA judo che evI dhAraNA thaI paNa e dhAraNA thaI paNa e jJAna pAchuM pravarte che puNya-pApamAM. AhAhAhA ! jhINI vAta che prabhu. AhAhA ! kahe che ke e zubha-azubhanI lAgaNIonI vRttio UThe emAM jo jJAna pravartatuM hoya to to ajJAna che e to, bhale jANapaNuM thayuM enA khyAlamAM AvyuM paNa khyAlamAM AvyA chatAM pravarte che to rAgamAM, puNya-pApamAM to e jJAna ja nahi. AhAhAhA ! zuM kahe che? pharIne be traNa vAra cAra vAra kahIe tyAre mAMDa (pakaDAya). caitanyasvarUpa vastu bhagavAna jJAnamUrti AtmA zAzvata ane puNya-pApanA kRtrima vikalpa bhAva, eNe jANyA khyAlamAM Avyo, paNa khyAlamAM AvyA chatAM e jJAna, nyAM ne tyAM varte che to e jJAna ja nathI, eTale jANapaNuM thayuM eTale ke mane have jJAna samyak thayuM evA ekAMta jJAnanayanuM khaMDana karyuM. zuM kahyuM? paheluM ema kahyuM ke zuddha caitanyamUrti dhruva vastu ane puNya-pApanA kRtrima vikArI bhAva eno enAthI dharma mAne koI to eno AMhI niSedha karyo paNa dayA, dAna, vrata AdinA vikalpo che e to rAga che ane rAgathI prabhu bhinna che to bhinnanuM bhAna nathI ne rAgamAM pravarte che, e to dharma nathI. eka vAta.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 have koI kahe ke kriyAnayanuM khaMDana karyuM, have jJAnanayanuM khaMDana eTale ? ke e je zubhaazubha bhAva che ane A huM judo chuM evo eka jANapaNAmAM, khyAlamAM AvI vAta paNa khyAla rAkhI varte che pAcho temAM ne temAM, to e jJAna nathI. nyAya samajAya che ? A to korTa mukI che kolejanI. keTaluMka bhaNelo hoya pachI kolejamAM jAya ne ? keTaluMka-keTaluMka jANapaNuM hovuM joIe to A pakaDAya evI vAta che. zuM kahyuM I ? ke AtmA je zuddha caitanyaghana prabhu ane puNya-pApanA vikalpo vikAra, e vikA2thI koI dharma mAnatA hoya to tyAMthI nivarte to dharma thAya ema kahI ne enuM khaMDana karyu. 88 bIjI vAta. e koI jANapaNAnuM nAma dharAvI ane amane jJAna che paNa ame zubha-azubha bhAvamAM pravartIe chIe to e jJAna ekAMta jJAna khoTuM che, to e jJAnanayanuM khaMDana karI nAkhyuM. AhAhA ! ( zrotAH- jJAnanaya ane nizcayAbhAsa emAM kAMI phera kharo ) e eka ja thayuM. eka ja. "koI kriyA jaDa thaI rahyA ane zuSka jJAnamAM koI, '' mAne mAraga mokSano ne karUNA upaje joI," A zrImanuM vAkya che, zrImad rAjacaMdra, koI kriyA jaDa thaI rahyAM, koI dayA, dAna, vrata, tapa ne bhaktibhAvathI dharma mAnanArA e kriyA jaDa che ane zuSka jJAnamAM koI, ane jJAnanI vAto kare paNa puNya ne pApathI bhinna pADato nathI ne svabhAvamAM Avato nathI, te zuSka jJAnI, lukho jJAnI, khoTo che. AhAhAhA ! (zrotAH- dhA2NA jJAnanI AvI kiMmata ?) hA, evuM to agiyAra aMganuM jANapaNuM anaMtavAra thayuM che, emAM AvyuM nahotuM ene khyAlamAM anaMtavAra-anaMtavA2 bhaNyo che. khyAlamAM to AvyuM'tuM ne ke rAga ne A be judA kahe che. eTaluM jJAnanI ghAraNAmAM AvyuM'tuM, paNa jJAna rAgathI nivattine aMdaramAM pravarte che e pragaTayuM nahotuM, bheda karIne e jJAnanayanuM khaMDana karyuM ekalo jANapaNuM nAma dharAve ane aMdara jJAnamAM na jAya ane puNya-pApamAM pravarte to e jJAna nathI. eya ! A to ( zrotAH- vAraMvAra nakkI karavA jevuM che ) bApA karavA jevuM e che bhAI. Avo manuSya deha maLyo are A nahi kare to kyAM jaIza tuM ? tuM to AtmA anAdi rahevAno chuM, deha chuTIne paNa kayAMka to jAze bhAna nathI to kyAMka jAze rakhaDavA, mATe A to ene zabdanuM bhAna karavuM paDaze. ka2vuM paDaze nahi ? vastunuM svarUpa ja che e rIte jANavuM paDaze. AhAhA ! e kalyANa che bhAI, duniyA to aneka prakAre Ama lokanI sevA karavI lokanuM A karavuM, badhAne karUNA ka2vI bIjAne AhA2pANI devA, bhUkhyAne AhA2pANI devA, tarasyAne pANI devuM, makAna na hoya ene makAna devA, e badhI kriyAmAM dharma nathI. e rAganI kriyA puNyanI che. AkarI vAta che bhAI. hoM mArga to 52ma satya ja A che. "eka hoya traNa kALamAM 52mArthano paMtha " mAraga duniyAne kAne na paDe ne sAMbhaLavAmAM maLyo nathI mATe kAMI satta thoDuM palaTI jAya evuM che ? AhA ! AMhI e kahe che jo tene tuM jJAna kahe ane e jJAna AsavamAM puNya-pApamAM pravarte, to e jJAna ja nathI. AhAhAhA ! AvuM svarUpa che, sAMbhaLavAmAM muzkela paDe, olo upadeza evo hoya ke Ama karo, Ama karo, deza sevA karo, deza mATe zahida thaI jAva, mare che ne ? A deza
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 gAthA-72 mATe nahiM mare ne? badhuM ghaNuM joyuM che. AhAhA ! (zrotA:- Apa puNyane uDAvo cho kema, puNyathI AgaLa vadhavAnuM kaho.) e puNya che e rAga che mATe bhinna pADa to AgaLa vadhyo kahevAya. AvI vAta bApu. AhAhAhA ! AkhI duniyA salavAI gaI che kyAMka-kyAMka-kyAMka-kyAMka sAMgo phAgo kahe salavANA, kyAMka koI puNyamAM salavANA ne koI dezasevAmAM ne AmAM ne temAM ame duniyAnI saMbhALa rAkhIe chIe ne dezane sukhI karavAnA paMthe chIe ne badhI bhramaNA che ajJAnInI. AhAhA! sukhI thavAno paMtha to prabhu tArAmAM che. AhA ! e puNya-pApanA bhAvathI rahita prabhu AtmA AnaMdasvarUpa che. vastu che e atIndriya AnaMdasvarUpa che, e AnaMda svarUpamAM rAgathI bhinna paDIne aMdaramAM AnaMdamAM AvavuM A enuM nAma dharma che, bAkI badhI vAtuM thothA che, pachI karoDo rUpiyA kharce ne karoDonA maMdira banAve ne pratimAo banAve ne moTA vIra rathayAtrA ne gajaratha kare che ne ? gajaratha kare che, digaMbaramAM pAMca pAMca lAkha kharcAne, karoDa kharace ne dhULamAM nyAM kyAM dharma hato? AhAhAhA ! bhAva zubha hoya tyAM, puNya thAya, puNya e baMdhananuM kAraNa che. kaho devIlAlajI! beya vAta AvI, rAgathI dharma mAnanArAo e kriyAnayavALAnuM khaMDana karyuM, ane jJAna ne jANapaNuM kare ane rAgamAM pravarte, to e jJAna ekAMta jJAnanuM khaMDana karyuM, e jJAna ene kahIe ke je rAgathI nivarti ane pravRtti choDIne aMdaramAM jAya tene jJAna kahIe. nahIMtara to jJAna lukhA-zuSka jJAnI che. AhAhAhA ! kaho zAMtibhAI ! AvuM che. ATalI lITImAM keTaluM bharyuM che A to. A to siddhAMto che ne maMtro che prabhu. jAgate jAgatI jyoti prabhune jagADavAnA maMtro che A to. paNa AkarA paDe bahu pravRtti atyAre eTalI vadhI gaI. ohohoho... jANe koI ne vastra na hoya tene vastranA DhagalA ApIe, gADAnA gADA bharIne vastra Ape che ne ahIMyA pAlItANAmAM evuM bahu ke sAdhuo mATe gADAnA gADA bharIne laIne Ape che. hA che ne AMhI che badhuM joyuM che e zubhabhAvanI kriyA je che ene dharma mAne che te to mithyASTi, jUThI dRSTivALo che. AhAhAhA! e rAganI kriyAthI dehanI kriyA to jaDa che A to mATI che. Ama hAle cAle e to jaDanI ene kAraNe cAle che, AtmAthI Ama Ama thAtuM nathI kAMI, enI paryAya che. jhINI vAta che jarI. paramANuM che asti jagatanuM tattva che paramANuM ajIva enI avasthA Ama Ama thAya e enI paryAya che ahIM. AtmA enI paryAya karI zakato nathI. enI vAta to ekakora rAkho, paNa aMdaramAM je kAMI zubha ke azubha bhAva thAya, e mAruM kartavya che ne huM eno kartA chuM tyAM sudhI te mithyArdaSTi ajJAnI mUMDha che. samajANuM kAMI ? AhAhA ! e prabhu aMdara zAzvata caitanyamUrti jJAnano puMja che, AnaMdano sAgara che svabhAvano, anaMta anaMta zaktino saMgrahAlaya, makAnanuM sthAna che, anaMta, anaMta zAMti Adino e godAma AtmA che. arere ! e kema bese re. eka bIDI be sarakhI pIve jyAre sIgAreTa Ama tyAre bhAI sAhebane dasta utare pAyakhAne, ATalA to apalakhaNa che. have ApaNe to jIMdagImAM bIDI pIdhI nathI paNa badhA pAyakhAne jAya be pIve tyAre dasta utare AvA to apalakhaNa have ene ema kahevuM bhagavAna tAruM svarUpa aMdara AnaMda
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 samayasAra siddhi bhAga-4 ne jJAnano sAgara che hoM. AhAhA ! e puNya-pApanA pariNAma prabhu tArA nahi, tArI cIja nahi, to vaLI A cIja bahAranI bAIDI, chokarA ne kuTuMba dhULa dhamAha, paisA karoDapati ne abajapati ne e to badhA jaDapati che. AhAhAhA. A to AnaMdano sAgara bhagavAna puNya ne pApathI bhinna eno je svAmI thAya te AtmasvAmI che. svAsvAmI saMbaMdha, bhAI Ave che ne? AtmAmAM eka guNa che, svaAtmA zuddha caitanyamUrti anaMtajJAna Adi sva eno svAmI eno AtmA svAmI che, parano nahi, AhAhA.... patni patine patideva karIne bolAve tyAM olo rAjI rAjI thaI jAya. patideva, pati ene dharmapatnI karIne bolAve dharma kyAM hato dhULamAM paNa dharmapatnI tarIke bolAve. A badhA pAgalanA lakhaNa che, eya kadI patni hatI ke di' tArI, e to paraAtmA che, paravastu che. ane pati tAro kyAM hato e to para AtmA para che enI to kADhI nAkhI vAta paNa aMdaramAM enI bhUlathI je puNya ne pApanA bhAva thAya, eno svAmI thAya e paNa mithyAbuddhi ajJAna che. AhAhAhA ! Are AvI vAtuM have, zuM thAya? vastu to satya to A rIte che bhAI, e satyane bIjI rIte koI rIte kheMcIne uMdhu kare te thAya evuM nathI. AhAhAhA ! e AMhI kahyuM. kriyAnayanuM khaMDana karyuM e rAganI kriyA dayA, dAna, vrata, bhakti sevA karavAthI ApaNuM kalyANa thaze, e ajJAnIono niSedha karyo ke e tArI vAta khoTI hatI. ema jANapaNAnuM nAma dharAvI ane vaLI puNya ne pApamAM pravarte e niva nahi, to e jJAnanayanuM khaMDana karyuM ke e tAruM jANapaNuM jUThuM paDayuM. AhAhAhA ! "koI kriyA jaDa thaI rahyA" e rAganI kriyA karIne dharma thaI gayo, dharma thaI gayo, bhagavAnanI pUjA karIne bhagavAnanI sevA karI ne AratI utArI AratI jaya nArAyaNa. emAM zuM thayuM dALIyA ? e to rAga che, vRttinuM utthAna che. emAM dharma mAnavo e to mahA ajJAna che. AkarI vAta prabhu! samajavA mATe vakhata joIze prabhu. ene AvI cIja to apUrva apUrva vAta che, pUrve kadI karyuM nathI, sAMbhaLyuM nathI. AhAhAhA! e kriyAnaya ne beyanuM khaMDana karyuM vizeSa kaheze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 1pa3 gAthA-72 tA. 27/12/78 budhavAra mAgazara vada 13 samayasAra kartA karma adhikAra gAthA 72. have pUche che ke jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha kaI rIte che, paheluM e AvI gayuM che, ke AtmA anAdithI rAgadveSanA je pariNAma che teno kartA thaI ane tenuM te karma che ema mAne che. ane jJAtAdekhAnI je avasthA che, teno tyAga karIne, eTale ke avasthA hatI thaI che ne eno tyAga karIne ema nahi paNa AtmA to jJAna, darzana ne AnaMdano kaMda che, to enI avasthA to kharekhara to jANavuM dekhavuM e avasthA thavI joIe, paNa e avasthAno tyAga karI eTale ke e avasthAne utpanna na karatAM puNyanA pariNAma AdinA bhAva teno kartA pratibhAse che ane e rAga mAruM karma che tema tene bhAse che ajJAnapaNAmAM, benI judAIne na jANatAM rAgano bhAva ne svabhAvabhAva beno vizeSa aMtara bhinna na jANatAM bemAM ekapaNe je pravarte che, e ajJAnI
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 vikA2nA kartApaNe bhAse che ne vikAra tenuM kArya che. pachI 71mAM ema kahyuM ke jyAre AtmA svabhAvanI sanmukha thaIne vibhAvathI vimukha thaIne jJAtAdRSTApaNe bhAse che, tyAre tene krodharUpe bhAsato nathI. zuM kahyuM I ? jyAre AtmA rAgathI bhinna paDI ane AtmAnA jJAna, darzana ne AnaMdanA pariNAmane kare che tyAre tene jJAtAdeSTAnA pariNAma mAlUma anubhavamAM mAlUmamAM Ave che, tyAre tene svabhAvathI viruddha evo je vibhAva tenuM kartApaNuM tyAM bhAsatuM nathI eTale hotuM nathI, bhAsatuM nathI pATha evo zabda che aMdara, eno artha ke hotuM nathI. AhAhA ! 91 rAgano vikalpa je paryAyabuddhimAM che tenAthI bhinna paDIne caitanyasvabhAvanuM jyAM pariNamana thAya che tyAre tene jJAtAdraSTAnA anubhavanAM pariNAmanuM vedana, bhAsa kartA karma te tene bhAse che, te kALe rAganuM kartApaNuM svabhAvathI viruddha evo rAga, rAgano prema evo je svabhAva pratye krodha, e krodha pratyenuM mArApaNuM tyAM hotuM nathI. svabhAvanA bhAnanA kALamAM svabhAvathI viruddha je rAgano prema ane krodha tenuM pariNamana te vakhate hotuM nathI mATe te bhAsatuM nathI. AhAhAhA ! AvI vAta che. tethI tene rAgathI bhinna evA jJAtAdraSTAnA pariNAma mAtrathI baMdhano nirodha thAya che, ene baMdhana aTakI jAya che. tyAre ziSyano prazna thayo A have pUche che ke A prazna kema uThayo ? ke jyAre e rAgathI bhinna paDI ane svabhAvanI draSTi ne anubhava kare che eTale ke jJAtAdeSTAno anubhava kare che te jJAnamAtrathI ja tene baMdhana aTakI jAya che. e jJAna eTale rAgathI bhinna paDIne AnaMda, jJAna svarUpamAM ekAgratA te jJAna. AhAhAhA ! e jJAnasvarUpa AtmA temAM ekAgra thatAM e jJAna thayuM AtmAnuM ne rAgathI bhinna paDayuM evA jJAnamAtrathI eTale svabhAvanI ekAgratArUpI jJAnanI kriyAmAtrathI tene baMdhana aTakI jAya che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? ethI ziSyano prazna uThayo che. have ziSya pUche che jJAnamAtrathI ja, jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha kaI rIte che ? basa tame to e jJAnamAtra thayuM tyAMthI ene baMdha aTakI gayuM, kaI rIte kaho cho, zuM kaho cho. ( zrotA:- kriyA kyAM gaI ? ) haiM ! e jJAnamAtrathI eTale rAganI je pariNatinI kriyA che tenAthI to buddhi uThAvI lIdhI che. dharmI jIve tyAMthI buddhi uThAvIne AtmA AnaMdasvarUpa che, A jJAnasvarUpa che tyAM buddhine sthApI che, ethI tyAM buddhinuM jJAnamAM ekAgrapaNuM che ekaluM jANapaNuM dhAraNA che ema nahi ema kahe che. AhAhAhA ! devIlAlajI ! AvI jhINI vAta che. AhAhA ! are jagatane kyAM, satya zuM che ? je svarUpa jJAtAdeSTA nAma anaMtaguNano sAgara prabhu ene rAgano cAhe to zubha vikalpa ho enAthI paNa rucI pheravIne eTale ke paryAyabuddhine choDIne vartamAna rAganA aMza u52 je rucI hatI, tene choDIne jene trikALI jJAtAdeSTA pratyenI rucI ne pariNamana thayuM ene e jJAnamAtrathI ja baMdhanuM aTakI javuM thAya che ethI eno prazna che. emAM jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha kaI rIte che ? svarUpa bhagavAna AtmA enuM jJAna thayuM, rAgathI bhinna paDIne, evA jJAnamAtrathI tene te prakA2no baMdha aTakI jAya che, badho baMdha aTakI jAya che ema nahi, emAMya takarAra che AgaLa Avaze 72 gAthA,
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 samayasAra siddhi bhAga-4 A to enuM mathALuM karyuM. AhAhAhA! are mAraga te mAraga che. NAdUNa AsavANaM asucittaM ca vivarIyabhAvaM c| dukkhassa kAraNaM ti ya tado NiyattiM kuNadi jiivo||72|| azucipaNuM, viparItatA e AsavonAM jANIne, vaLI jANIne duHkhakAraNo, ethI nivartana jIva kare. 72. TIkA - jaLamAM zevALa che e maLa che, jaLamAM zevALa che e maLa che, mela che, maLa che e ahIM kauMsa karyuM eTale ke maLa che eTale zuM ke mela che ema te zevALanI mAphaka pANImAM jema zevALa, maLa ane mela che, ema zevALanI mAphaka Asavo zubha-azubha bhAvo, dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adino bhAva hiMsA, jUThuM, corI, e to ThIka azubha, Avo je zubhabhAva e Asavo che te maLapaNa eTale? melapaNe anubhavavAmAM AvatuM hovAthI, anubhavAtA hovAthI, anAdinA e puSya ne pApanA bhAva melapaNe anubhavAya che, mela che e. cAhe to e vrata ne tapa ne bhakti Adino bhAva ho paNa e Asrava che, eTale navA AvaraNanuM kAraNa che te, e maLapaNe eTale puNyanA bhAva melapaNe vedAya che, melapaNe anubhavamAM Ave che, tethI te azuci che. zuM kIdhuM? jaLamAM jema zevALa maLa ane mela che, ema bhagavAna AtmAmAM zubha ane azubhabhAva zevALanI mAphaka melapaNe athavA maLa5Ne anubhavAtA hovAthI, e melapaNe vedAtA hovAthI e AtmA nahi, te azuci che. AhAhAhA ! cAhe to e guNa guNIno bhedano je vikalpa UThe, e paNa maLe che ane te melapaNe maLapaNe anubhavAtA hovAthI te zubharAga e azuci che. AhAhAhA! have AmAM to badhuM atyAre kamaThANa mAMDayuM che, e kriyA te dharma che e zubhabhAva. (zrotAH- A kALe to zubhabhAva ja hoya) heM! ema kahe che. Are prabhu zuM kare che bhAI tuM. A zrutasAgara eka sAdhu che, zAMtisAgaranI peDhIe AvanArA paraMparAmAM AvelA che e kahe che ke paMcamakALamAM to zubhajoga ja hoya. ararara! prabhu! prabhu ! prabhu! zubhajoga to Asrava che, maLa che, mela ja che, atyAre dharma samyagdarzana jJAna che ja nahIM? AhAhA! thAya? e melapaNe anubhavAtA hovAthI azuci che, enuM kauMsamAM lakhyuM azuci eTale apavitra che e zubhabhAva paryAyamAM thAya che, dravyaguNamAM to nathI, paryAyamAM avasthAmAM thAya che, te azuci che, apavitra che. ane bhagavAna AtmA, juo AcAryoe bhagavAna tarIke saMbodhyo che. e AsravanA bhAvathI bhinna, tyAre Asrava che e puNya tattva che ne pApa tattva che, tyAre tenAthI bhinna jJAyaka bhagavAna AtmA ema, navatattvamAM Ave che ne eTale puNya-pApa tattva emAM gayA, tyAre eka tattva jJAyaka rahI gayuM. e bhagavAna AtmA to sadAya atinirmaLa, ekaluM nirmaLa nathI lIdhuM, ati nirmaLa, caitanyamAtra svabhAva eno to caitanya jANavuM, dekhavuM mAtra, rAgAdi mAtra temAM nathI. mAtra zabda vAparyo che ne? caitanya ati nirmaLa caitanya mAtra svabhAva jANaka dekhana mAtra svabhAva, mAtra sivAya eTale ke emAM kAMI rAgano rajakaNa ke aMza nathI. kema ke rAga to acetana che, bhagavAna to caitanyamAtra svabhAva che. AhAhAhAhA! bhagavAna AtmA to, sadAya atinirmaLa, trikALa, ati nirmaLa ekalo nirmaLa nathI
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 93 lIdho paryAyanI nirmaLatA che, to AMhI to trikALInI atinirmaLatA. samajANuM? paryAyamAM nirmaLatA Ave dharmanI e nirmaLa che prabhu to ati nirmaLa che. AhAhAhA! (zrotAatinirmaLatAno piMDa lakhyuM che.) ati nirmaLa vastu ja ati pavitrano piMDa che. ema pUchayuM atinirmaLa kema kahyuM? ema kahyuM ke pariNatimAM nirmaLatA thAya paNa A prabhu to trikALI atinirmaLasvarUpa che. sadAya atinirmaLa caitanyamAtra svabhAva svabhAva eno to caitanya jANavuM dekhavuM sva potAnA bhAvapaNe atinirmaLa bhagavAna sadAya caitanyamAtra sva...bhAvapaNe jJAyaka hovAthI, caitanyamAtra svabhAvapaNe jJAyaka hovAthI, dravya lIdhuM, svabhAva Avo che mATe te jJAyaka che. 72mI (gAthA) pharIne lIdhuM che ema kIdhuM'tuM ne rAmajIbhAIe rAtre nahIMtara vaMcAI gayuM che. AhAhA ! AhAhAhA! bhagavAna AtmA ekakora puNya ne pApanA bhAvanI azucitA batAvI ne apavitratA batAvI ane A bAju bhagavAna AtmA sadAya atinirmaLa caitanyamAtra svabhAvapaNe jANavA dekhavAnA svabhAvapaNe jJAyaka hovAthI, AvI rIte jJAyaka hovAthI, atyaMta zuci atinirmaLa lIdhuM'tuM ne paheluM, tethI atizuci che, ekalI zuci ema nahi, ati zuci che. zuM TIkA? AhAhAhA ! amRtacaMdrAcAryanI TIkA eka eka zabda. (zrotA:- zuM TIkAnI TIkA !) AvI vAta che eNe samajavA mATe bApu bahu ekAgratA joIe pahelAM. ati, A atyaMta zuci che, e eTalo zabda nathI, atyaMta zuci ja che. ekAMta karI nAkhyuM. bhagavAna AtmA, caitanyamAtra svabhAvapaNe sadAya ati nirmaLa hovAthI nirmaLa jJAyaka hovAthI, ati zuci ja che. ati nirmaLa pavitratAno piMDa prabhu che. pavitra ja che, eno khulAso karyo che zucino, zuci ja che eTale pavitra ja che, paNa nyAMya ja che, ane ujjavaLa che, AhAhAhA! eka bola lIdho, azucino eka lIdho. hAdurNa" ene jANIne ema che ne zabda pahelo? "NAdurNa" jANIne A rIte Agnavone jANIne ema, bhinna jANIne, dhIrAnA kAma che bhAI A to. AhAhA! bIjo bola. Agnavo cAhe to bhagavAnanI bhakti Adino samavasaraNanA darzana Adino A vANI sAMbhaLavAno bhAva Adi je che, e zubhabhAva "Asavone jaDa svabhAvapaNuM hovAthI" e rAgamAM jaDapaNuM che. kema ? rAga pote jANavAnA svabhAvanA abhAvasvarUpa che. Agnavone jaDasvabhAva, jaDabhAvapaNuM ema na lIdhuM jaDa svabhAvapaNuM, jaDabhAva emeya na lIdhuM. eno eka rAga je che zubharAga eno jaDa svabhAva eno svabhAva ja jaDa che. have ahIMyA ene dharmanuM kAraNa mAnavuM che jagatane. nahiMtara ekAMta thAya che ema kahe che, prabhu! prabhu! tuM zuM kahe che bhAI ! tArA gharanA hitanI vAta che ene tuM anAdara karaza bhAI ! AhAhA! bhagavAna ati zuci ja che ati pavitra ja che ati ujjavaLa ja che enI sAme have kahe che ke Asrava te jaDa che bIjo bola A. e zubha ke azubha bhAva zarIra azuci, mela maLa che enI vAta ahIM nathI. A je jaDa che mAMsa, hADakAM, cAmaDA, azuci eto jaDanA che, enI AMhI vAta nathI. pudgalanA enI ahIM vAta nathI, emAM thatAM puNya ne pApanA zubha ne azubha bhAva ene jaDa svabhAvapaNuM, jaDa svabhAvapaNuM, enuM sattvapaNuM jaDasvabhAvapaNuM sattva che, ema kidhuM. enuM paNuM jaDa svabhAvapaNuM
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 samayasAra siddhi bhAga-4 che. jaDa svabhAvapaNe ema nathI lIdhuM pAchuM, jaDa svabhAvapaNuM enuM hovAthI teo bIjAvaDe jaNAvA yogya che. AhAhA ! AkaruM lAge jagatane bhAI paNa mAraga to A che. cAhe to bhagavAnanI bhakti ne vrata ne tapano bhAva Ave, e badho jaDa svabhAva che kemake e vikalpa che e acetana svabhAvI che, e pote jANavAnA svabhAvano abhAva svabhAva che. AhAhA ! teo bIjAo vaDe jaNAvA yogya che, eTale? rAga je dayA, dAna, vrata Adi che enuM jaDa svabhAvapaNuM hovAthI te tene jANatA nathI paNa te bIjA vaDe jaNAvA yogya che. teo bIjAo vaDe eTale ke jANanAra svabhAva vaDe te jaNAvA yogya che. AhAhAhA.... jANanAra svabhAva evo bhagavAna AtmA e vaDe te jANavA yogya che. rAga vaDe, rAga jaNAvA yogya che nahi, kema ke te jaDa ne acetana svabhAvapaNe hovAthI, A amRta reDyA che ekalAM. TIkA te TIkA che ne? game teTalI vAra vAMco to temAM bhAva-bhAva bharelA anaMta che. AhAhAhA ! teo bIjAo vaDe jaNAya eTale? kAraNa ke je jaDa hoya te potAne ne parane jANatuM nathI e, rAga-rAga che dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAno te rAga pote rAga che tema jANatuM nathI tema te rAga caitanyasvarUpane jANatuM to nathI te rAga bIjAo vaDe jaNAvA yogya padArthathI jaNAvA yogya che. jaNAvA yogya padArthathI jaNAvA lAyaka che. AhAhA ! Avo upadeza have. oluM to dayA pALo, vrata karo, bhakti karo, pUjA karo keTaluM saheluM saTa. evuM to anaMta vAra karyuM che bApu! e to saMsAra che. ahIM to saMsAranA pariNAmathI bhinna bhagavAna che tene batAvavo che. jemAM saMsAranA pariNAma udaya ja nathI, janama maraNa to nathI paNa janama maraNanA kAraNanA bhAvarUpabhAva tenAmAM nathI. kAraNake jaDa hoya te potAne eTale rAgane rAga jANe, te rAga parane jANatuM nathI, rAga rAgane jANatuM nathI. rAga AtmAne joDe che caitanya prabhu. rAga che dayA, dAna, vratano e rAga rAgane jANato nathI, rAga joDe caitanya che tene jANato nathI. apara prakAzaka ahIM che ne eTale ahIM svapara aprakAzaka thayuM kahe che. AhAhAhA! kAraNake je jaDa hoya te potAne ne parane jANatuM nathI. tene bIjo ja jANe che. e rAga jaDa che, e potAne jANatuM nathI, parane jANatuM nathI. ahIM svaparaprakAzaka che paNa svapara aprakAzaka che. che ne? gajaba vAta che. te rAga jANatuM nathI eTalethI na lIdhuM paNa rAga potAne jANato nathI ne rAga parane jANato nathI. paMDitajIe ATalo khulAso karyo. arere! emAM badhuM manAI gayuM che atyAre to. jAtrA ne bhakti ne, arere! prabhu! zuM che bhAI ! enA saravALA bApA vartamAnamAM nahi dekhAya, saravALA Avaze AkarA paDaze prabhu, emAM dharma mAnIne rokAI gayo cho, enA phaLa rAganI ekatAbuddhimAM dabAI jaIza bhAI. ane e rAganI ekatAmAM enAthI lAbha thAya che ema mAnyuM che tethI tenI ekatAmAM dabAI jaIza prabhu. tArI judI cIjane tuM nahi rAkhI zake. AhA ! AhAhA! dehanA chUTavAnA kALe to prabhu rAgathI ekatva jeNe toLyuM che tene rAgathI bhinnapaNe deha chUTaze. jene rAganI ekatvabuddhithI, nahi jANanArane jANanAranI sAthe ekatva karatAM, rAgano bhAva je zubha che te nahi jANanAro hovAthI, ene nahi jANanAro hovAthI te parane nahi jANanAro hovAthI, be vAta ane paravaDe jaNAvA yogya hovAthI traNa vAta. bhAI tethI tene prabhu
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 95 ema kahe che ke tene jaDapaNuM che prabhu, e AMdhaLA che. rAgano bhAva e AMdhaLo che. aMdha nathI potAne dekhato, aMdha nathI parane dekhato, aMdha che te caitanyathI svabhAvavALA che. AhAhA! ATaluM siddha karIne bhagavAna caitanyasvabhAva je che, jANaka dekhana caitanya svabhAva che, evo je bhagavAna caitanyasvabhAva che. teo (puNya-pApa) caitanyathI anya svabhAvavALA che. teo caitanyathI jANaka dekhana svabhAva evo caitanya caitanya svabhAva cetanano caitanya svabhAva, cetanano caitanyasvabhAva e rAga puNya-pApanA bhAva enAthI anya svabhAvavALA che. AhAhA! - have AvyuM bhagavAna AtmA! bhagavAna AtmA to, to Avo kIdho tyAre bhagavAna AtmA to ema, jyAre Ane jaDa svabhAvapaNuM hovAthI svaparane jANatuM nathI, tethI AtmA to enAthI judI jAta che kahe che. AhAhAhA ! potAne sadAya vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI, bhagavAna AtmA potAne svayaM, sadAya, svayaM sadAya vijJAnaghanasvabhAva, jemAM vikalpano praveza thaI zake nahi, evo eno svabhAva che. vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI, jema ziyALAnA ghI, pAkA ghI thatAM pahelAM, aMguLI pese nahi aMguLI, phAMsa vAge, ema prabhu pote svayaM, potAthI ema kahe che. sadAya vijJAnaghana-vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI, AtmAne hoM, e AtmAne vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI ema. che ne? bhagavAna AtmA to ema. vastu lIdhI, svayaM, sadAya vijJAnasvabhAvapaNuM hovAthI. svayaM sadAya vijJAnaghanasvabhAvapaNuM sva-potAnuM bhAvapaNuM e che, vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI pote ja cetaka che, pote ja jJAtA che bhagavAna AtmA! svayaM sadAya vijJAnaghana-svabhAvapaNuM hovAne lIdhe, AtmA to svayaM pote vijJAnaghanasvabhAvapaNuM hovAthI, cetaka che. e to jANanAra dekhanAra che. cetaka ja jJAtA ja che, e to jJAtA ja che prabhu. potAne ne parane jANe che. olAmAM nAkhyuM'tuM ne potAne ne para jANatuM nathI, ema nAkhyuM tuM. potAne ne parane jANe che. pote AnaMdaghana vijJAnaghana che tene jANe che ane rAgAdine paNa potAmAM rahIne aDayA vinA paNa jANe che. potAne ne parane jANe che, mATe AtmA, AtmA che ne lIdhuM che ne ahIM, caitanyathI ananya svabhAvavALo ja che. mATe AtmA, caitanyathI jANaka dekhana svabhAvathI ananya nAma anerA anerApaNe nathI paNa ananya svabhAvavALo che. abhedasvabhAva che ema kahe che, che ne, ananya che ne? mATe AtmA sadAya vijJAnaghanasvabhAva pote hovAthI cetaka che. mATe caitanyathI ananya svabhAvavALo ja che e, abheda svabhAva che. AtmA caitanya svabhAva abheda che, ananya che, anerA anerA nathI, ananya che AtmA vijJAnaghanasvabhAva ananya che. anerA anerApaNe nahi paNa ekapaNe che. ema kahe che. AhAhA!AvI vAta che. lyo A bIjI vAra bhAIe levarAvyuM. AhAhA ! (zrotAH- kAla hatuM ethI vadhAre AvyuM) e to bhAI enuM e ja kaMI Ave evuM che? AhAhA ! caitanyathI AtmA, ananya svabhAvavALo "ja" che. kauMsamAM kahyuM che ke caitanyathI anya svabhAvavALo nathI ema, anerA bhAvapaNuM nathI paNa ananya bhAvapaNe AtmA che. AhAhA! A to bahu bhAI A to AtmAnI vAta che bhagavAna, ene to bahu dhyAna rAkhe to pakaDAya evuM che. AhAhA ! emAM eka eka akSaranA zabdomAM moTo phera che. be bola thayA.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 samayasAra siddhi bhAga-4 (zrotA - jANe che ke jANavAnI zaktirUpe svabhAvavALo che) svabhAva? paNa svabhAva kaho ke zakti kaho e to ekanuM eka thayuM, zuM artha? e kIdhuM che eno artha zuM thayo zakti kaho, guNa kaho ke svabhAva kaho badhuM ekanuM eka che. jANavAnI paryAya kare che ema ahIMyA prazna nathI. ahIMyA to jANavAnA svabhAvavALo jANaka svabhAva caitanya svabhAva, zakti svabhAva, guNa svabhAva, caitanya svabhAva badhuM eka ja (svarUpa) che. caitanya svabhAvapaNuM hovAthI te je AtmAne ananyapaNuM che, anerApaNuM nathI paNa abheda che ema. zakti kaho ke svabhAva kaho ke guNa kaho badhuM to ekano eka artha thAya che. AMhIM to vadhAre to svabhAvasiddha karavo che ne. puNya-pApano bhAva eno svabhAva nathI. e to vibhAvarUpI jaDa svabhAva che, ema siddha karavA, tene ahIM caitanya svabhAvavALo hovAthI cetaka che, jJAtA che. AhAhAhA ! Agnavo." trIjo bola zubha ke azubha bhAva, jene duniyA atyAre vrata ne tapa ne bhakti ne dharma mAne, jene dharmanuM kAraNa mAne, "e Agnavo, AkuLatAnA upajAvanArA che." e zubhabhAva AkuLatAno upajAvanAra che, prabhu nirAkuLa che, enAthI viruddha bhAva, svabhAvavALo hovAthI, AkuLatAnA svabhAvavALo che. Asravo puNya ne pApanA zubha-azubha bhAvo AkuLatAnA upajAvanArA hovAthI, e AtmAnI zAMtine upajAvanArA hovAthI, vyavahArathI nizcaya thAya, (ema nathI) AhAhAhA! Ama kema zabda Avyo che? e Asavo AkuLatAnA upajAvanArA che. e Asavo puNya zubhabhAvo AtmAnI zAMtinA upajAvanArA, dharmane upajAvanArA nathI. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI? e che ne moTo mULa vAMdho I che ne? eTale. AkuLatAnA upajAvanArA che. bhAI ! e zubhabhAva ho cAhe to dayA, dAna, vrata, Adino vikalpa ho, e AkuLatAnA upajAvanArA che. e bhagavAnanI zAMti anAkuLatAnI paryAyane utpanna karanArA nathI. eTale vyavahArano bhAva, rAgano bhAva, e AkuLatAnA upajAvanArA che, e vyavahArano rAgano bhAva anAkuLa evo bhagavAna AtmAnA sukhane upajAvanAro nathI, e sukhane upajAvanArA nathI. AhAhAhA ! (zrotA:- bhaktimAM to zAMti lAge che) zAMtI dekhAya ajJAnIne, rAganI maMdatA dekhAya ne. e rAga aNAkuLa evo je bhagavAna AtmA sukhasvarUpa leze, ene upajAvanAro nathI. e zubhabhAva AkuLatAnA upajAvanArA hovAthI, kAraNa ApyuM duHkhanA kAraNo che. be bhASA lIdhI che. eka zubhabhAva zuddhatAnA kAraNa che, ema niSedha karAvavAmAM, ema ke zuddhanI utpatti zubhathI thAya che, ema nathI. AhAhA ! zubhabhAva, je bhAve tIrthakaragotra baMdhAya e bhAva AkuLatAnA upajAvanArA che. (zrotAaparAdha che ) aparAdha che, doSa che. eka paNa vAta ene satya hovI joIe ne? emanema moTI lAMbI vAtuM kare ne enA mULa to hAtha Ave nahi. AhAhA ! AhAhA! bhagavAna AtmA koNa che e pachI kaheze. AMhIM to puNya ne pApanA bhAva, zubha-azubha bhAva AkuLatAnA upajAvanArA ema siddha karIne AtmAnI zAMti je sukha che tenA upajAvanArA nathI. zubha che te zuddhane upajAvanArA nathI. AhAhAhA! zuM thAya? loko takarAra kare, vAMdhA uThAve, ekAMta che bApu, bahu prabhunA
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 prabhunA viraha paDayA nAtha emAM Avo mAraga Avyo che, emAM A vakhate na bese ethI tene virodha karavo e kAMI. AhAhAhA......duHkhanA kAraNa che, kAraNa mukyuM AMhIM to, e zubhabhAva je dayA, dAna, vrata bhaktinA pariNAma e duHkhanuM kAraNa che, eTale ke e AtmAnA zAMti ne sukhanuM kAraNa nathI. AhAhA! arere kyAM maLe ene, anaMtakALathI rakhaDato, duHkhI-duHkhI-duHkhI-duHkhI prANI, je duHkha teno svabhAva nathI ane e duHkha te tenA svabhAvanI zuddhinuM kAraNa nathI, e duHkhanA kAraNa che. Ama bhASA Ama karI, duHkharUpa che eTaluM na mUkatA AkuLatAnA upajAvanArA duHkharUpa che ema na kahetA, duHkhanA kAraNo che ema siddha karyuM che. samajANuM kAMI? AhAhA ! eTale ke e AtmAnI zAMti ne dharamanA kAraNa e nathI. samyagdarzanazAna cAritranA pariNAmanA kAraNa e zubhabhAva nathI. e duHkharUpa che ema na kahetA duHkhanA kAraNa che ema kahyuM. AhAhAhA ! Asavo AkuLatAnA upajAvanArA hovAthI duHkhanA kAraNa che" AhAhAhA ! je duHkhanA kAraNa che e samakitanA kAraNa kema thAya? je duHkhanA kAraNa che e dharmanI je mokSamArganI paryAya tenA e kAraNa kema thAya? kaho, devIlAlajI! A bhAIe pharIne kIdhuM 'tuM ne levAnuM jyAre levAya tyAre e vAta. A to eka eka zabdo A to TIkA saMtonI TIkA che. AcAryanI TIkA che, e koI vArtA nathI. ene paNa sAMbhaLanAranA bhAgya joIe che. bhAI ! bAkI duniyAnA paisAnA bhAgya hoya nA hoya enI hAre kAMI saMbaMdha nathI. A bhAgyavAna to A che bhavi bhAgana joga. "koInuM kArya tema ja koInuM kAraNa nathI," e zubhabhAvanuM e AtmA kAraNeya nathI. gajaba vAta che. e zubhabhAva to nimitta AdhIna paryAyamAM aMzamAM bahArathI thAya che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? bhagavAna AtmA to Ama bhagavAna tarIke to bolAvyo che ne. Atma tattva ne ja bhagavAna tarIke bolAvyo che, bolAvyo che eTale kahyo che, kahyo che eTale ke che. AhAhA! sadAya nirAkuLa svabhAvane lIdhe koInuM kArya akAraNa kAryazakti che ne? akArya kAraNa zakti ahIMthI kADhI che. 47, jIvatara zakti, "jIvocarita daMsaNanANe Thido" nyAMthI kADhI pahelI. bhagavAna AtmA emAM akAryakAraNa nAmano eka guNa che, tethI te zubhanuM kAraNeya nathI ane zubhanuM te kArya nathI. AhAhAhA ! sametazikharamAM eka vAra pahelAM vahelA gayA'tA ne kalAka eka kalAka cAlyo hato (tame hatA?) A bola upara eka kalAka cAlyuM'tuM, teramI nahi paNa paMdaramAM, teramAM to sametazikhara bhAI hatA ne varaNIjI hatA paMdaramAM nahotA tyAre hAlI 'tI eka kalAka, paMdara, paMdara (pAMtrIsa, cAle che ) vIsa varSa thayA. AhAhA ! koInuM kArya, zubhabhAva tIrthakara gotrano paNa AtmA kArya nahi, enuM kArya nahi ne kAraNeya nahi. e zubhabhAva je tIrthaMkara gotra baMdhANuM tenuM AtmA kArya nahi tema zubhabhAvanuM AtmA kAraNa nahi. AhAhAhA ! pAMca mahAvratanA pariNAma je che tenuM AtmA kAraNa nahi ane te mahAvratanA pariNAmanuM A AtmA kArya nahi. "koInuM kArya tema ja koInuM kAraNa nahi hovAthI duHkhanuM akAraNa ja che" prabhu to duHkhanuM akAraNa che. e puNya ne pApanA bhAva te duHkhanA kAraNa ne AkuLatAne
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 samayasAra siddhi bhAga-4 upajAvanArA che, jemAM duniyA A ThIka che ne sukhI che ema mAne che. azubha bhAvamAM paNa sukha ThIka che, ne majA mAne che. AhAhA ! paisA, AbarU, kIrti AMhIM to ethI AgaLa jaIne vAta mAne che zubhabhAvamAM paNa ame sukhI chIe, e mAnanArA mithyASTi che, ene vastu svarUpa je duHkhanuM kAraNa nathI ne duHkhanuM kArya nathI tenI khabara nathI, tenA pariNAmamAM zubhabhAvamAM sukha mAne che te AkuLatAnA kAraNane sukha mAne che, ane sukhanuM kAraNa mAne che. e mithyAdRSTi che arthAt duHkhanuM kAraNa nathI. vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 154 gAthA-72 tA. 28/12/78 guruvAra mAgazara vada-14 (juo!) pahelA peregrAphanI cothI lITI che, pahelo peregrApha che ne! A pramANe tyAMthI zarU thAya che. A pramANe vizeSa ( taphAvata) dekhIne, zuM kahe che? ke A AtmAmAM zubha-azubha bhAva je utpanna thAya che e azuci che, (ane ) bhagavAna AtmA zuci-pavitra che. (e) beya vacceno taphAvata jANIne ane zubhAzubha bhAva che e jaDa che, kema ke zubha (azubha) rAga Adi potAne jANatA nathI, parane jANatA nathI paraMtu) para dvArA jANavAmAM Ave che, e kAraNe zubha-azubha (bhAvo) -dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva (che je) zubha-azubha bhAvane ahIM jaDa kahyA che, ane caitanya bhagavAna (AtmA) vijJAnaghana che-caitanyana (che.) (AhAhA!) zubha-azubha bhAva che e AkuLatAne upajAvanArA che, AtmA anAkuLa AnaMdasvarUpa che evo be vacce vizeSa nAma aMtara-taphAvatane joIne, beya vacce taphAvata-aMtara joIne AhAhA! zubha-azubha bhAva cAhe to dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA ho e zubha che. (ane ) hiMsA, jUThuM, corI Adi(nA bhAva) azubha che-beya azuci che, jaDa che, AkuLatA utpanna karavAvALA (bhAvo) che. bhagavAna AtmA cetana pavitra che, vijJAnaghana che AnaMdasvarUpa che. AhA! e prakAre vizeSa-aMtarane (taphAvatane) joIne-aMtaramAM beyano bheda-aMtara nAma bhinnatA jANIne, AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! jyAre A AtmA, AtmA ane Asavono bheda jANe che-jyAre A AtmA bannene bhinna (bhinna ) jANIne arthAt paryAya upara dRSTi che tyAM to zubha-azubha bhAva azuci che, duHkha che ne jaDa che ane dravyadRSTi karavAthI AtmA pavitra che-vijJAnaghana che ane sukhano piMDa cheAnaMdanuM kAraNa che. AhAhAhA! Avo bannenI vacce aMtara(taphAvata) joIne -beya bhAvamAM bhinnatA joIne bannenA bhAvamAM anyatva (judAI ) joIne, jyAre A AtmA, AtmA ane Asavono bheda jANe che jyAre A AtmA eTale ke A AtmA-AtmA ane Asravo (eTale ke ) AtmA ane puNyapApanA bhAva je azuci, jaDa ne duHkha che ane AtmAne (AsavothI) bhinna cIja jANe che aMdaramAM, e ja vakhate puNya-pApanA bhAva baMneya duHkharUpa che, bhagavAna (AtmA) AnaMdasvarUpa che. Avo bannenI vacce aMtara-taphAvata-bhinnatA-anyatA joIne (jANIne) AhA! te ja
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 samaye krodhAdi AsravothI nivRtta thAya che. zuM kahe che ? ( ke ) je rAga che- zubha rAgAdi che enA pratye prema che, ene AtmA pratye krodha che dveSa che. jemane rAga-zubharAga (pratye ) ruci che ene AtmA pratye aruci che aruci kaho ( ke krodha kaho. AhAhA ! AvI vAta jhINI che bahu bhAI ! 99 'te ja vakhate' jyAre jANe che 'te ja vakhate' ( AsravothI nivRtta thAya che. ) AhAhA ! AtmA vijJAnaghanasvarUpa-AnaMdasvarUpa, pavitra ane A puNya-pApanA bhAva mela, jaDa ne duHkha-AkuLatAne utpanna karavAvALA (ema ) bannenI vacce aMtara, aMtara nAma bheda ( judAI ) jANe che tyAre-jyAre jANe che te ja vakhate, che ? e puNya-pApanA bhAva ( Asravo ) potAnA svabhAvathI viruddhabhAva che e svabhAvathI viruddhane krodha kahyo ! to jyAre krodha ane svabhAvane bhinna jANe che (bhinnatAnuM ) bhAna (thayuM ) tyAre krodhathI nivRtta thAya che. AhAhA ! malina pariNAmathI potAno AtmA bhinna cIja che, evuM jyAre jANavAmAM Ave che e ja samaye vikA2nI rucithI haThI jAya che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? ( kahe che ) je samaye vijJAnaghana bhagavAna AtmA ane puNya-pApanA bhAva ( Asravo ) malina ane azucine jaDa-evo banne vacce aMtara-bheda, vizeSa taphAvata jotA veMta, taphAvata jotAMveMta dharmIno AtmA, AtmAnA svabhAvathI viruddhabhAva je puNya-pApa(nA bhAvo ) che enI rucithI ( pAcho ) haThI jAya che-abhiprAyamAM ( e bhAvo ) mArAM che enAthI haTI jAya che. AhAhA ! AvI vAta che. te ja samaye vikAra-krodhAdika eTale puNya-pApanA bhAva, krodha ( kahyA ) svabhAvathI viruddha ( bhAva ) che mATe, e AsravothI nivRtta thAya che. (AhA !) aMtaramAM vikA2IbhAva-zubhAzubha badhAya ane avikArI svabhAva bhagavAna ( AtmA ), beyanI vacce aMtara (judAI ) joIne, 52thI jyAre nivRta thAya che. che? enAthI nivRtta nAma (eTale ke) potAno abhiprAya tyAMthI haTAvI le che. puNya ne pApanA bhAva azuci, mela, jaDa ne duHkharUpa che AkuLatAne utpanna karanArAM che. bhagavAna ( AtmA ) anAkuLa AnaMdano kaMda che AvuM banne vaccenuM aMtara joIne vikArI pariNAmathI, abhiprAyathI nivRtta thAya che. (pahelAM ) abhiprAyamAM vikArI pariNAma mArA hatA evI je mAnyatA hatI, e abhiprAyamAM vikArI pariNAmathI nivRtta thAya che. AhAhAhA ! che ? ( zuM kahe che ?) kema ke enAthI je nivRtta nathI-aMdaramAM e vikArI puNya-pApa, zubhAzubhabhAva beya, enAthI jo nivRtta na hoya, nivRtta nathI to ene AtmAnA (ane ) AsavanA pAramArthika bhedajJAnanI siddhi thaI nathI. AhAhAhA ! jema ghauMthI kAMkarA judA che kAMkarAthI ghauM judA che (ghauM vINe che temAM) kAMkarA uThAve che (vINe che) ema ahIMyA bhagavAna AtmA 52 taraphanA lakSavALA puNya-pApanA bhAva (kAMkarA samAna ) ane mA2I cIja (nijAtmA ) aMdara enAthI judI che, evuM bhedajJAna thAya che tyAre 52thI nivRtta thAya che. AhAhA ! AvI vAta che. 52thI nivRtta thAya che eno artha ? abhiprAyamAM je vikA2 mAro evI buddhi hatI, e vikA2pariNAmothI (mArApaNAno ) abhiprAya dUra thaI jAya che, ane potAno zuddha caitanyasvabhAva
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ : - 9 100 samayasAra siddhi bhAga-4 tyAM abhiprAya jAmI jAya che, tyAM ahaMpaNuM sthApI dhe chepUrNAnaMdanA nAtha upara, e huM evuM sthApI de che. ane puNya-pApanA bhAvathI haThI jAya che. AvI vAta che bhAI ! kaho, devIlAlajI! AhA ! (AsravothI) nivRtta na thavAthI, AtmA ane AsravonA pAramArthika bhedajJAnanI siddhi thaI nathI. zuM kahe che? jo e zubha-azubha bhAvathI nivRtti na hoya ane enAthI huThIne svabhAvamAM na Avyo hoya to puNya-pApanA bhAvathI nivRtti nathI thaI to bhedajJAna ja nathI. e puNya-pApanA bhAva ane AtmAnuM bhedajJAna che ja nahIM ene. AhAhA! sUkSma vAta che bhAI ! AhAhA ! AtmA aMtara anAkuLa AnaMdasvarUpa prabhu ane zubha-azubha bhAva AkuLatAduHkha che.-AvuM bannenuM (aMdara) aMtara (bheda) joIne parathI (AsavothI ) nivRtta jo na hoya, to parathI bhinna bhedajJAna thayuM ja nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI..? AhAhA ! nivRta nathI thayo to e AtmAne AsavothI yathArtha bhedajJAnanI siddhi ja nathI thaI. e zubha-azubha bhAvathI AtmA bhinna che, evuM jo bhedajJAna hoya to, puNya-pApanA bhAvathI, abhiprAyathI haTI jAya che ane abhiprAyathI jo na haTe to puNya-pApanA bhAva ane AtmAnuM bhedajJAna thayuM ja nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI...? aneka che evA anekapaNAnuM bhedajJAna thayuM nahIM. beno ekapaNAno rAga che ajJAnIne rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA vikalpa (je che) rAga, e paNa zubharAga che, e duHkharUpa che. AhAhAhA ! bhagavAna (AtmA). AnaMda ne jJAnaghana che. evo bannenI vacce taphAvata joIne, abhiprAyamAM vikArathI haTI jAya che ane svabhAvamAM jAmI jAya che. je AvA vikArathI haTe nahIM, to vikAra ne svabhAvanuM bhedajJAna thayuM nathI. AhAhAhA ! AvuM che svarUpa! (zuM kahe che?) "(sAcA) bhedajJAnanI siddhi ja thaI nathI," AgnavonI pAramArthikayathArtha bhedajJAnanI siddhi thaI nathI. bhale enAM khyAlamAM laI lIdhuM hoya (dhAraNAmAM hoya vAta) ke rAgabhAva che e duHkharUpa che ne AtmA che e AnaMdarUpa che, evuM khyAlamAM jANapaNAmAM laI lIdhuM hoya) paNa, aMdarathI nivRtta na thayo yathArthapaNe enAthI (AsravothI) nivRtta na thayo, (to) e khyAla-khyAlanuM bhedajJAneya yathArtha nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI....? jhINI vAta che bhAI ! prathama samyagdarzanamAM bhedajJAnamAM, rAgathI bhinna thaIne potAnI (nijAtmAnI) pratIti kare che to e samyagdarzana thAya che. to samyagdarzananI paryAya bhedajJAna, ahIMyA jJAnapradhAna kathana che. (tethI) to bhedajJAnamAM parathI bhinna chuTIne (thaIne) svabhAvanI tarapha enI dRSTi thaI to parathI enI ruci huThI gaI, ane parathI huThe nahIM to vikAra ane svabhAvanI vacce to anekatA che-bhinnatA che to bhedajJAna ene thayuM ja nathI. AhAhA! samajANuM kAMI....? (aho !) A cothA guNasthAnanI vAta che. samyagdaSTi jIva, zubhAzubha bhAvane-malinabhAvane joIne enAthI chuTIne (nija) svabhAvamAM dRSTi sthApe che evuM jo na hoya to (be) vaccenuM aMtara bhedajJAna thayuM ja nahIM.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 101 AhAhAhA ! samajANuM kAMI...? eTalA mATe krodhAdika AsravothI -e zubha-azubha bhAvarUpI Asrava che e baMdhanA kAraNa che, duHkha che. AhAhAhA ! e krodhAdika AsravothI nivRttinI sAthe (ja) A zubha-azubha bhAvathI haThIne svabhAvamAM daSTi AvI to e vikArathI huThI gayo, enI sAthe avinAbhAvI che evA jJAnamAtrathI ja enI sAthe jJAna avinAbhAvI che. puNya-pApanA bhAvathI haThayo to svabhAvanuM jJAna thayuM e enI sAthe (jJAna-sAthe ) avinAbhAva che. AhAhA ! avinAbhAva eTale? zubha-azubha bhAva enAthI haThIne potAnAmAM Avyo to sAthe bhedajJAna thayuM ja jJAnamAtra thaI gayo tyAM e parathI haThayo ane potAnAmAM Avyo, to enI sAthe avinAbhAvI jJAnamAtra siddha thaI gayuM, e jJAnamAtrathI baMdhano nirodha thaI gayo. AhAhA ! sUkSma vAta che bhAI ! mULa vAta che prabhu ! atyAre to AkhI pravRttimAM e dharma! vrata ne bhakti ne pUjAmAM dharma mAne che. to ahIM to kahe che emAM jyAM sudhI dharma mAne che tyAM sudhI ajJAnI che. aviruddha jJAnI che. abheda eTale rAga ane AtmAne eka mAne che. paNa rAga ane AtmAne aMdaramAM (bannenA) lakSaNabhedathI vikArIbhAva zubha ho ke azubha ho, enuM lakSaNa AkuLatA che, bhagavAnanuM (AtmAnuM) lakSaNa aNAkuLa-AnaMda che. beyanI vacce aMtara (taphAvata) joIne, je prANI abhiprAyamAM vikArathI nivRtta na hoya to ene vikAra ane ( Atma) svabhAvanA bhedajJAnano abhAva che, ane jyAre vikArathI nivRtta thayo to enI sAthe (Atma)jJAna thayuM, vikArathI nivRtta thayo to enI sAthe AtmAnuM jJAna thayuM. to jJAnamAtrathI baMdha rokAI gayo. mithyAtvathI je baMdha hato te jJAnamAtrathI mithyAtvano baMdha rokAI gayo. AhAhA ! bahu jhINuM bhAI ! che? "avinAbhAvI evA jJAnamAtrathI (ja)," eTale? zuddhacaitanya-jJAyakabhAvanA jJAnamAtrathI ja-enuM je jJAna thayuM rAgathI bhinna caitanyasvabhAva-AnaMdasvarUpa bhagavAna (AtmA), enuM jJAna thayuM, to jJAnamAtrathI ja, AhAhA! ajJAnajanya-ajJAnajanya-ajJAnathI je baMdha hato-mithyAtvathI je baMdha hato. "ajJAnajanya evo je paudagalika karmano baMdha teno nirodha thAya che." mithyAtvathI je baMdhana thatuM hatuM e bhedajJAnIo-samyagdaSTione, mithyAtvathI je baMdha thato hato, e baMdha che nahIM. AhAhA ! samajANuM kAMI...? e traNa lITImAM ATaluM che! bIjo peregrApha, "vaLI, je A AtmA ane AsavonuM bhedajJAna che te ajJAna che ke jJAna che?-have siddha kare che ke jJAnamAtra-jJAnamAtrathI ja baMdhano zA mATe nirodha hoya che e prazna hato, hatone mAthe? "jJAnamAtrathI baMdhano nirodha kevI rIte hoya che"--gAthA upara (che). to jJAnamAtra thayo-caitanya svarUpa, AnaMdasvarUpanuM (nijAtmAnuM) jJAna thayuM ane rAganA jJAnathI haThI gayo.rAganI rucithI uThI gayo ane svabhAvanI rucimAM AtmAnuM jJAna thayuM. AhAhA ! e jJAnamAtrathI mithyAtva ne anaMtAnubaMdhIno je baMdha hato e bhedajJAnIne rokAI gayo! ane jo (baMdha) na rokAya to ame prazna karIe chIe- kahe che (ke) jJAnamAtrathI jyAM (AtmajJAna thayuM. ane "e AtmA ane AsavonuM bhedajJAna che tethI (e) ajJAna che ke jJAna?" bhagavAna AtmA, AnaMdakaMda prabhu! ane puNya-pApanA bhAva duHkharUpa, bannenuM bhedajJAna
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 samayasAra siddhi bhAga-4 che-beyanI bhinnatAnuM bhAna che-jJAna che, e ajJAna che ke jJAna che? Avo prazna kare che. "jo ajJAna che to AtmA ane AsavonA bhedajJAnathI tenI kAMI vizeSatA na thaI." ajJAna che to rAga ane AtmAnI ekatA che tyAM to koI bhedajJAna to che nahIM. rAga-puNyapApanA bhAva ane svabhAvanI je ekatA che tyAre bhedajJAna thayuM ja nathI. ajJAna che e to! (AtmA)svarUpanuM jJAna nahIM ne rAganuM jJAna nahIM, to to rAgane potAno mAnavo (te to) svabhAvanuM ajJAna che. AhAhA ! AvuM jhINuM paDe ane (AtmA) jhINo arUpI vastu! arUpImAM paNa zubha vikalpa che e sthaLa chedayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma che e paNa dhULa-atyaMta sthULa !! bhagavAna (nijAtmA) to enAthI taddana bhinna che. -AvA bhedajJAna mAtrathI-jJAnamAtrathI e baMdha rokAI jAya che. mithyAtva ne ajJAnano anaMtAnubaMdhI (kaSAya) rokAI jAya che. ane jo na rokAya to ame pUchIe chIe, prazna to A hato ne jJAnamAtrathI ja baMdhano nirodha thAya che? ke A AtmA ane AsravonuM bhedajJAna che-puNyapApanA bhAva ane bhagavAna AtmA enuM je bhedajJAna che, banne bhinna paDayA e jJAna che. (zuM kahe che?) e ajJAna che ke jJAna che? jo ajJAna che to AtmA ane AgnavonuM abhedajJAna (rahyuM) e to abheda rahyA, to puNya-pApanA bhAva ne AtmAne eka mAnyA tyAM bhedajJAna to che nahIM. ajJAnamAM bhedajJAna kayAMthI AvyuM? AhAhA ! Agnavone (AtmAnA) abheda jJAnathI enI koI vizeSa -judAI to na thaI, puNya-pApanA bhAva ne AtmA beya (eka mAnavAthI) tamArAmAM ajJAna che to puNya-pApanA bhAvathI haThayo nahIM-vizeSatA to thaI nahIMaMtara paDayuM nahIM. AhAhAhA ! "ane jo jJAna che to (te jJAna) AvomAM pravarte che ke temanAthI nivat che? jo e puNya-pApanA bhAva ane AtmAnuM bhedajJAna thayuM che te jJAna che to te jJAna puNya-pApamAM pravarte che ke puNya-pApanA (bhAvothI) nivRtta che? jo e jJAna che to te AsavomAM pravRtta che ke enAthI nivRtta che? - e zubha-azubha bhAvane jo tame jJAna kaho cho to e jJAna emAM pravarte che mArA tarIke mAnIne ke enAthI nivarte che? jo AsravomAM pravarte che to paNa AtmA ne AgnavonA abhedajJAnamAM, enAthI koI aMtara (taphAvata) na thayo. jJAna paNa jo puNya-pApamAM pravarte che to bhedajJAna nathI, to e jJAneya nathI. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! A botera gAthA bahu. AhA ! (AtmA) AsravothI nivRtta nathI thato to to AtmA ane AsavonuM bhedajJAna nathI to (bane) abheda thayA-puNya ne pApamAM jJAnasvarUpa bhagavAna (AtmA) pravarte emAM (to) abhiprAyamAM (e bhAvo ) mArA che ema rokAI jAya to to bhedajJAna che ja nahIM. to e jJAneya che nahIM. samajANuM kAMI ? ane jo te AsravothI nivRtta che, jJAnano prazna hato ne? ( zuM ) ke zubha-azubha bhAva ane bhagavAna AtmA, enuM bhedajJAna che e jo jJAna che, to e jJAna emAM (AsavomAM) pravRtta jo che to paNa jJAna nathI ane jo e jJAna emAM pravRtta nathI, nivRtta che, to (e jJAna) AsravothI
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 103 rokAI gayuM che. jJAna ( AsravothI )bhinna thaI gayuM ! "ane jo AsravothI nivaryuM che to jJAnathI ja baMdhano nirodha siddha thayo." puNya-pApanA bhAvothI ThIne ( Atma ) svabhAvanuM jJAna thayuM, to jJAnamAtrathI -jJAna, puNya-pApamAM pravartye nahIM potAnA mAnIne emAM ( AsravomAM ) jatuM nathI, to to bhedajJAna thayuM-to yathArtha jJAna thayuM ( tethI ) jJAnamAtrathI baMdhano nirodha (siddha ) thaI gayo. AhAhA ! A to vakIlAtanI peThe korTa mUkI che. ( zrotAH- jJAnanI sAthe svarUpa AcaraNa cAritra paNa sAthe che ? ) e, e jJAnamAtra ene ja kahyuM. AhA ! AMhI to rAga-puNya-pApanA bhAvathI haThIne bhedazAna thayuM to zAna-darzanaAcaraNa-svarUpaAcaraNa, e traNeya eka ja che. e jJAnamAtra kahevAmAM e ( traNe ) AvyA. e jJAnamAtra che ne ! emAM rAga na Avyo. AhAhA ! kaho paMDitajI ? AvI vAta ! ahIMyA to kahe che cAhe to jAtrAnA bhAva ho, bhaktinA bhAva ho, vratanA bhAva ho, apavAsanA bhAva ho, bhagavAnanA ( nAma ) smaraNanA bhAva ho, e zubha che ane zubha che e Asrava che ane Asrava che te duHkharUpa che ane bhagavAna AtmA, enAthI bhinna AnaMdarUpa che AvuM banne vacce jo bhedajJAna thayuM, to e jJAna che ke ajJAna che ? jo ajJAna kaho to to pravRtti-52mAM pravarte che to paNa bhedajJAna che nahIM ane jo ene jJAna kaho ne zAna emAM ( AsravomAM ) pravarte che to paNa bhedajJAna che nahIM. AhAhA ! samajANuM kAMI ? abhedajJAnathI enI koI vizeSatA na thaI. jo AsravothI nivRtta che to jJAnathI ja -bhagavAna AtmA ne zubha azubha bhAva, malinatA ane nirmaLatA bannenuM bhedajJAna thayuM, e jJAna, AsravothI nivRtta thayuM to jJAnamAtrathI baMdha rokAI gayo-jJAnamAtrathI ja baMdha ane anaMtAnubaMdhIno bhAva saMsAra to e rokAI gayo, haju pramAdano thoDo baMdha che enI ahIMyA gaNatarI gaNI nathI. jJAnathI ja -(mAtra ) jJAnathI ja (baMdhano nirodha siddha thayo. ) AhAhA ! e zubhAganI rucithI haThIne, ( Atma ) svabhAvanI ruci-dRSTi abhiprAya thayo tenAthI emAM jJAna thayuM AtmAnuM-rAgathI bhinna potAnuM jJAna thayuM ne jJAnamAtrathI ( AsravothI ) nivRtta thaI gayo- puNya-pApanA pariNAma (mArAM ) evA abhiprAyathI nivRtta thaI gayo, jo AsravothI nivRtta che to jJAnathI (ja) baMdhano nirodha siddha thayo. "ane jo AsravothI nivaryuM che to jJAnathI ja baMdhano nirodha siddha thayo kema na kahevAya ? siddha thayo ja kahevAya. Ama siddha thavAthI ajJAnano aMza evA kriyAnayanuM khaMDana thayuM"-zuM kahe che? koI ema mAne ke ApaNe dayA-dAna-vrata-bhakti karatAM karatAM (ApaNuM ) kalyANa thaI jaze to e kriyAnaya-ajJAnanuM khaMDana karI dIdhuM, ke enAthI AtmAnuM kalyANa thaI jaze evI kriyAne mAnavAvALA kriyAnayanuM khaMDana thayuM, ke tArI (A ) vAta sAcI nathI. AhAhAhA ! ajJAnano aMza haze evI mAnyatAvALA kriyAnayanuM khaMDana karI dIdhuM, enAthI to bhinna thaIne ( bhedajJAna thaIne ) kalyANa hoya che, emAM rahIne kalyANa thatuM nathI. "vaLI je AtmA ane AsravonuM bhedajJAna che te paNa jo AsravothI nivRtta na hoya to te jJAna ja nathI."--zuM kahe che ? puNya ne pApanA bhAva ane bhagavAna AtmA, bannenuM jo bhedajJAna thayuM ne e jJAna, puNya-pApathI jo nivRtta na hoya to e jJAna ja nathI. e to jJAnamAM dhA2NA
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 samayasAra siddhi bhAga-4 karI lIdhI-jJAnamAM dhAraNa karI lIdhI ke puNya-pApa para che, svabhAva para che-bhinna che, evI dhAraNA karI, paNa jJAna puNya-pApamAM pravarte che, to e jJAna ja nathI. AhAhAhA ! e jJAnanayanuM khaMDana thayuM-ekAMta jJAnanayanuM khaMDana karI dIdhuM. samajANuM kAMI....? (zrotA- dhAraNA jJAnathI adhuM kAma to thaI gayuM !) dhAraNA jJAnathI kAMI kAma thatuM nathI e to kahe che e pravartamAna to haju aMdara thayo nathI. ( zrotA - adhuM kAma thayuM pUruM nahIM !) dhAraNAmAM to anaMta vAra agiyAra aMga bhaNyo emAM zuM? ahIM e ja kahyuM ke jo pariNAmamAM puNya-pApathI haThayo nahIM, jJAna haThIne AtmAmAM AvyuM nahIM, to e dhAraNAnuM jJAnamAtra (hovAthI) e kriyAnayanuM khaMDana karyuM e to zuSkajJAna che. Ave che ne ! koI kriyAjaDa thaI rahyA, zuSkajJAnamAM koI, mAne mAraga mokSano, karuNA Upaje joI. rAgathI dharma mAnavAvALAne, rAgathI bhinna thaI (bhedajJAnathI) AtmAne lAbha thaze, ema kahevAthI, kriyAnayanuM khaMDana karyuM ane jJAnanA ekAMta jANapaNA jANapaNAmAtrathI rAgathI haThayA vinA, jJAnamAtrathI baMdha rokAI jaze, ema mAne to e paNa jJAna ja nathI e to ajJAna che-zuSkajJAna che. AhAhA ! je jJAna, zubha-azubha bhAvathI haThIne (Atma)svabhAvamAM AvyuM nahIM, to e jJAna ja nathI. to AvuM dhAraNAnuM jJAna karavAvALAnuM ahIM khaMDana karI dIdhuM. samajANuM kAMI..? jhINI vAta che bhAI ! atyAre to maLavI muzkela paDe evI che ne ! AhAhA ! (jo AsravothI nivRta na hoya to te ) jJAna ja nathI ema siddha thavAthI jJAnano aMza evA-eTale jANapaNAnuM nAma dharAvyuM paNa jJAna, rAgathI haThayuM nahIM-puNya-pApanA pariNAmathI jJAna haThIne (nija) svabhAvamAM AvyuM nahIM, to e ekalA dhAraNAnA jJAnano aMza (teno) niSedha karI dIdho, e tAruM jJAneya sAcuM nathI. AhAhA ! bhASA to sAdI che paNa have bhAva to je hoya e hoyane! zuM thAya? e bIjo peregrApha thayo. have eno bhAvArtha bhAvArtha che ne! cAlatI sAdI bhASAmAM, TIkA ne saMskRta che eno khulAso (TakAmAM) thaI gayo, have cAlatI bhASAmAM khulAso (kare che) "Asavo azuci che"Asrava je puSya ne pApanA bhAva, dayA-dAna-vrata-bhakti-pUjA-kAma-krodha-mAna-mAyAlobha Adi (bhAva) e Asrava che (e) azuci che-e mela che-e jaDa che (kema ke) e potAne jANatA nathI, bIjA dvArA jANavAmAM Ave che mATe jaDa che. duHkhanA kAraNa che e AkuLatAne utpanna karavAvALA che-e puNya ne pApanA bhAva (AkuLatAne utpanna kare che.) ane AtmA zuci che azucinI sAme pavitra che-jaDanI sAme jJAtA che-du:khanI sAme sukhasvarUpa che. A prakAre lakSaNabhedathI juo to beyanA lakSaNo judA che-beyanA cinha judA (judA) che. AhAhAhA ! puNyane pApanA bhAvanuM lakSaNa duHkharUpa che, bhagavAna (AtmAnuM) lakSaNa AnaMdarUpa che. AhAhA ! puNya-pApanuM lakSaNa azuci ne mela che, bhagavAnanuM lakSaNa zuci-pavitra ne nirmaLAnaMda che, puNya-pApanA bhAva jaDa che kema ke emAM caitanya svabhAvanA aMzano abhAva che ane bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa vijJAnaghana che. evA bannenA lakSaNabhedathI AtmA ane AsravanA
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-72 105 lakSaNabhedathI ( eTale ke ) lakSaNanI judAIthI-bannenA lakSaNanI judAIthI, bannene bhinna (bhinna ) jANIne- banne prakA2nA lakSaNabhedathI bannene judA jANIne, AsravothI AtmA nivRta thAya che. e puNya ne pApanA pariNAma mArA hatA ane mane lAbhadAyaka, evo je mithyAtvabhAva ( hato ) enAthI haThI gayo nivRtta thayo, e pariNAma mArA nahIM- mArI jAtanA nahIM ( e to ) kajAta che. AhAhA ! AvI vAta che. "e rIte lakSaNabhedathI bannene bhinna jANIne AsravothI AtmA nivRtta thAya che ane tene karmano baMdha thato nathI." mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIthI je baMdha hato e baMdha ene thato nathI- sarvathA baMdha thato nathI evuM ahIMyA nahIM, AtmA ane Asravono bheda jANyA chatAM jo AtmA AsravothI nivRtta na thAya to te jJAna ja nathI, ( ajJAna ja che )-zubhabhAvamAM jJAna pravarte ane mAne ke Asrava huM chuM to e jJAna ja nathI. AhAhAhA ! jJAna to puNya-pApanA bhAvathI ThIne, lakSaNabhedathI jANIne enAthI haThI jAya che ane ( e bhAvo ) mArA che evuM mAnatA nathI. ohoho ! tene karmano baMdha thato nathI. zubha-azubha bhAvamAM je pravartI rahyA che, to e bhedajJAna ja nathI, e to ajJAna che, ene jJAneya nathI paraMtu ajJAna ja che. AhAhAhA ! ahIM koI prazna kare ke avirata samyagdaSTine cothe guNasthAne je che avirata samyagdaSTi cothe guNasthAne che e avirata samyagdaSTine mithyAtva ane anaMtAnubaMdhI prakRtiono to Asrava thato nathI, emane to mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno Asrava nathI-baMdha nathI, pariNAma nathI to tene (te prakAranuM ) baMdhana che nahIM. "paraMtu anya prakRttiono Asrava thaIne baMdha thAya che"-samyagdaSTine rAgathI haThIne AtmAnuM samyagdarzana thayuM to ene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno to baMdha thato na hovA chatAM paNa anya prakRttiono to baMdha che ( thAya che ); abhiprAyapUrvaka(abhiprAyamAM ) AsravothI nivRtta thayela che ( chatAM ) baMdha thAya che jethI ene jJAnI kahevo ke ajJAnI ? ema kahe che. zuM kahyuM ? ke avirati samyagdaSTi, puNya-pApanA pariNAmathI ThuThIne bhedajJAna thayuM-AtmAno anubhava thayo to (tethI ) ene mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno baMdha nathI, paNa bIjo baMdha che- bIjA (prakA2e ) baMdha che to ene jJAnI kahevo ke ajJAnI ? AhAhA ! che ? tame kaho cho ke jJAnamAtrathI baMdha rokAI jAya che tethI emAM hajI badho baMdha rokAI gayo nathI, baMdha che avratano, pramAdano, kaSAyano baMdha to che ane tame to kaho cho ke jJAnIne to baMdha che ja nahIM, to A avirata samyagdaSTine jJAnI kahevA ke ajJAnI kahevA ? AhAhA ! tenuM samAdhAnaH- samyagdaSTi jIva zAnI ja che, cAhe to avirata cothe guNasthAne ho ! AhAhA ! "jJAnI ja che kA2Na ke te abhiprAyapUrvakanAM AsravothI nivaryo che." AMhI juo A, abhiprAyamAM puNya-pApa(nA bhAvo) mArA che(evI mAnyatAthI ) haThI gayo che, asthiratAnA bhAva che-samyagdaSTine asthiratAnA puNya-pApa bhAva che paNa abhiprAyathI haThI gayo che, e puNya-pApa mArA che evA (abhiprAyathI ) ThuThI gayo che. AhAhA ! samajANuM kAMI... ? AvI vAtuM jhINI che. (samyagdaSTi) abhiprAyapUrvakanA AsravothI nivRtta thayA che, ene prakRttiono je
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 samayasAra siddhi bhAga-4 Asava-baMdha thAya che te abhiprAyapUrvaka nahIM abhiprAyathI nahIM. samyagdaSTi thayA pachI 52dravyanA svAmIpaNAno abhAva che. puNya-pApanA bhAvathI haThIne svabhAvanuM bhAna samyagdarzana thayuM to e 52dravyanA svAmIpaNAno to ( ene ) abhAva che. rAga Ave che enuM svAmIpaNuM nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI... ? samyagdaSTine rAga to thAya che, azubha paNa thAya che, zubha paNa thAya che. paNa svAmI( paNuM ) nathI, ( te ) 52 che huM eno svAmI nathI. evA abhiprAyamAM samyagdaSTine 52nuM svAmIpaNuM hotuM nathI. eTale jyAM sudhI ene cAritra mohano udaya che, samyagdaSTi thayo, puNya-pApanA pariNAmathI abhiprAyamAM ( tenAthI ) haThIne svabhAvano anubhava-AnaMdano thayo to abhiprAyathI to haThI gayo paNa asthiratAnA pariNAma rahyA ( chatAM paNa ) te eno svAmI nathI, eka vAta. ane e cAritramohano je udaya che tyAM sudhI enA udayAnusAra Asrava-baMdha hoya che. eTale to Asava, baMdha thAya che jJAnIne paNa, dazamA guNasthAna sudhI lobhano udaya che ne ! to baMdha cha karmano baMdha che, enuM svAmItva ene nathI. cAritramohanA udayano je bhAva che eno ene Asava, baMdha hoya che paNa eno e (samyagdaSTi ) svAmI nathI ghaNI nathI. svAmI to zuddha caitanyamUrti bhagavAna (nijAtmA )no svAmI che. AhAhA ! jJAnI(samyagdaSTi ) abhiprAyamAM to Asrava-baMdhathI sarvathA nivRta ja thavA icche che. zuM kahe che ? ke dharmI jIva, puNya-pApathI ThIne pUrNa sthira thavAnI bhAvanA che, abhiprAyathI to nivRtta thayo paNa pachI puNya-pApathI pUrNapaNe ThuThI ( potAnAmAM pUrNa )sthira evI bhAvanA che. puNya-pApamAM pravartavuM e ThIka che, evuM che nahIM. AhAhA ! abhiprAyamAM to Asava-baMdhathI sarvathA nivRtta ja thavAnuM cADhe che. e zubha-azubhabhAvathI nivRtta to thayA dRSTithI, paNa enAthI paNa have tadna asthiratAthI paNa nivRtta thavAnI bhAvanA che, e (bhAvo ) rAkhavA icchatA nathI. AhAhAhA ! AvI vAta che! (zAnI-dharmI-dharmAtmA )abhiprAyamAM to teo Asrava-baMdhathI sarvathA nivRtta ja thavA mAge che-abhiprAyamAM to cAritramohano je udaya che enAthI paNa sarvathA nivRtta thavA cAhe che. AhAhA ! bhAre adhikAra ! AhAhA ! eTalA mATe jJAnI che. e olAmAM Ave che jJAnasAgaramAM, e jJAna-zAna, zuM A nahIM, vidhAsAgaranA guru jJAnasAgara, emAM ( enA lakhANamAM ) Ave che ke pUrNa Asravo ane baMdhathI nivRtta hoya to ja jJAnI kahevA, emAM e Ave che (temaNe ) samayasAra alaga chapAvyuM che ne! jayasena AcAryanI TIkA. ( te lakhe che )ema ke tyAM sudhI, nahitara ajJAnI kahevAya ema, ema lakhyuM che emAM tyAM ! AhA ! AMhI to jayacaMdra paMDita kahe che ke jyAre puNya-pApanA bhAva asthiratAthI hovA chatAM paNa abhiprAyamAM svAmIpaNuM chUTI gayuM che ane abhiprAyamAM mArA( paNuM ) evuM chUTI gayuM to eTalA prakAre mithyAtva ne anaMtAnubaMdhIno baMdha che nahIM, to emane jJAnI kahe che, bIjuM cAritramohanA udayathI ( je ) Asrava, baMdha che chatAM emanA abhiprAyamAM to sarvathA bhinna thavA cAhe che tethI ( te bhAva ) bhale ho, to paNa jJAnI che. AhAhA ! AMhI to cothe guNasthAne jJAnI kahyA che.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-02 107 e tyAM jJAnasAgare evo artha lIdho (ke) sarvathA vItarAgI bhAva hoya te ja baMdhathI rahita che ( ane ) tene ja jJAnI kahevAya, ema lakhyuM che. AhAhA ! arere ! bhAI zuM thAya ! che ? ( zrotAH- nIcevALA alpajJAnI ne kevaLajJAnI pUrNajJAnI ! ) beya jJAnI che. alpajJAnI paNa e jJAnI ja che, e ajJAnI nathI. AhAhA ! asthiratAnA rAga-dveSa che mATe te ajJAnI che, ema nathI. tyAre eNe ema kahyuM che ke asthiratAnA paNa badhA rAgAdi chUTI jAya to ja tene jJAnI kahevAya, ema kahyuM che. are ! zuM thAya ? AMhI to cothA guNasthAnamAM, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI ne saMjavalanano kaSAya hoya che-udayamAM hoya che, sattAmAM to ho paNa udayamAM pravRttimAM hoya che, chatAM enuM (ene ) svAmIpaNuM nathI ne ! enAthI abhiprAyamAM to e nivRtta thavA ja mAge che, rAkhavA icchatA nathI. AhAhA ! ethI cothe guNasthAne AvA apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnI, (saMjavalana )nA kaSAya thavA chatAM paNa, ene jJAnI kahevAmAM Ave che. e (A vAta ) jayasena AcAryanI TIkAmAM Ave che ne bhAI ! paMcamaguNasthAna u52thI vAta tyAM, e to cAritranI apekSAe vAta ne lIdhI che muninI apekSAe vAta lIdhI che tyAM. Ave che ne ema ke paMcamaguNasthAna upa2nI AmAM vAta levI ema, e to cAritranI pradhAnatAthI kathana vizeSa che emAM, paNa A cotheguNasthAne zubha-azubhabhAva hajI cAritramohanA udayathI thAya che mATe te ajJAnI che ema nahIM. AhAhAhA ! "abhiprAyamAM to te Asrava-baMdhathI nivRtta thavA ja icche che tethI te jJAnI ja che."bhAvanA to A che, asthiratAno rAga che enAthI paNa vartamAnamAM abhiprAyathI nivRtta che paNa asthiratAmAMthI paNa sthiratA karavAno abhiprAyamAM bhAva che-ene choDIne sthiratA karavAno bhAva che, ene rAkhavAno bhAva nathI. AhAhA ! AvuM che. je A kahyuM ke jJAnIne baMdha thato nathI ema kahyuM che tenuM kA2Na A pramANe che mithyAtva saMbaMdhI baMdha ke je mithyA abhiprAyathI je baMdha hato te anaMta saMsA2nuM kAraNa che, e baMdha-rAganI ruci che e mithyAtvabhAva che ane e mithyAtvabhAva anaMta saMsA2nuM kAraNa che. te ja ahIM pradhAnapaNe vivakSita (-kahevA dhArelo ) che. te ja ahIM A ThekANe, bIje ThekANe bhale bIjI apekSA lIdhI hoya (paraMtu ) ahIM pradhAnatA eTale mukhyapaNe kathana karavAmAM AvyuM che. zuM kIdhuM ? ke samyagdaSTine mithyAtva saMbaMdhI baMdha nathI, e apekSAe ene jJAnI ja kahyA, bhale ene rAgAdi che cAritramohano udaya che (chatAM ) enA svAmI nathI, abhiprAyamAM to sarvathA enAthI chUTavA cAhe che e kA2Ne ene jJAnI kahevAmAM Ave che. e ahIM mukhyapaNe kathana che jJAnI ( kahevAnuM ) A apekSAe mukhyapaNe kathana che. pAMcamAM guNasthAna ( vartI ) u52nA je jJAnInI vAta che e vaLI vizeSa cAritranI apekSAe (vAta che) paNa ahIM mukhyataH A vAta che. ae "avirati AdithI je baMdha thAya che te alpa sthiti-anubhAgavALo che." samyagdaSTine mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno abhAva hovAthI, ene jJAnI kahyA ane ene A prakA2no- mithyAtva, anaMtAnubaMdhIno baMdha nathI, hA, ene avirati saMbaMdhI baMdha che. AhAhA ! avirati Adi kahyuM ne ! avirati bhAva che avrata-pramAdabhAva che, kaSAyabhAva che, joga che. AhAhA !
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 samayasAra siddhi bhAga-4 (avirati ) AdithI je baMdha thAya che te alpa sthiti ne anubhAgavALo che-alpasthiti ne anubhAga alpa paDe che. AhAhA ! jyAM mithyAtva ane anaMtAnubaMdhIno abhAva thaIne, bhedajJAna thayuM che tyAM AgaLa anaMtAnubaMdhI ane apratyAkhyAna (saMbaMdhI) mithyAtva nathI, aviratinA pariNAma che to enAthI alpasthiti ane alpa anubhAgano baMdha thAya che. "dIrdha saMsAranuM kAraNa nathI" anaMta saMsAra (dIrdha saMsAra) zabda paDyo che, kAle AvyuM hatuM ne anaMta saMsAranuM kAraNa che, to enI sAme alpa sthiti ne alpa anubhAgano baMdha che. AhAhAhA ! AvuM have kayAM? dIrdha saMsAranuM kAraNa nathI" dekho! samyagdaSTine puNya-pApanuM svAmIpaNuM chUTI gayuM che ane svabhAvanuM svAmIpaNuM thayuM che chatAM e (asthiratAnA bhAva) che enAthI alpasthitino baMdha paDe che paNa e dIrdha saMsAranuM kAraNa nathI anaMtasaMsAranuM kAraNa nathI. samajANuM kAMI..? AhAhA ! mithyAtva che e anaMtasaMsAranuM kAraNa che ene anaMta saMsAranuM kAraNa kahyuM ke pahelAM, e anaMta saMsAranuM kAraNa, samyagdaSTine (nathI, bhale) avirati Adi ho-pramAda-kaSAyabhAva che enAthI alpasthiti, alpabaMdha paDe che ane dIrdha saMsAra nathI. dIrdha saMsAranuM kAraNa nathI, eTalA mATe e (bhAvo ) pradhAna nathI-e mATe ene mukhyapaNe gaNavAmAM AvyA nathI. AhAhA ! pradhAna nahIM nAma mukhyapaNe gaNavAmAM AvyA nathI. AhA ! "athavA to A pramANe kAraNa che - jJAna baMdhanuM kAraNa nathI"A rAgathI bhinna thayA, AtmajJAna che e baMdhanuM kAraNa nathI. dekho! eka vAta A che, jyAM sudhI jJAnamAM mithyAtvano udaya hato tyAM sudhI ajJAna kahevAtuM hatuM. che ne? (AtmA) jJAnasvarUpa je rAgathI bhinna thaIne potAnuM jJAna thayuM, e (Atma) jJAna baMdhanuM kAraNa nathI. jyAM sudhI jJAnamAM mithyAtvano udaya hato tyAM sudhI e ajJAna kahevAtuM hatuM ane mithyAtvanA javAthI, (mithyAtva) gayA pachI ajJAna nathI paraMtu jJAna ja che. AhAhA ! "temAM je kAMI cAritramoha saMbaMdhI vikAra che teno svAmI jJAnI nathI ghaNI nathI tethI jJAnIne baMdha nathI"- kema ke vikAra je baMdharUpa che ane baMdhanuM kAraNa che te to baMdhanI paMktimAM gayA, A be vAta che. jJAnanI paMktimAM na AvyA, AhAhAhA ! rAgathI bhinna bhedajJAna thayuM e paMktimAM baMdha na Avyo, rAgano baMdha e baMdha paMktimAM gayo. A be bhAga pADI nAkhyA ! AhAhA ! tarkathI baMdhanuM kAraNa che A baMdha to baMdha paMktimAM che-jJAnanI paMktimAM nahIM. A arthanA samarthanarUpa kathana AgaLa jatAM gAthAomAM kaheze. pachI vizeSa Avaze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva!)
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-47 zloka - 47 - T T T T T T T (mAlinI) parapariNatimujjhat khaNDayadbhedavAdAnidamuditamakhaNDaM jnyaanmuccnnddmucaiH| nanu kathamavakAzaH kartRkarmapravRttairiha bhavati kathaM vA paudgalaH karmabandhaH / / 47 / / ahIM kaLazarUpa kAvya kahe cheH 109 zlokArtha:- [ paraparigatim rAt] 525riNatine choDatuM, [melavAvAn vandvayat] bhedanAM kathanone toDI pADatuM, [ vam ava'm pRthvasm jJAnam ]A akhaMDa ane atyaMta pracaMDa jJAna[ urdhva: pavitam ]pratyakSa udaya pAmyuM che, [ nanu ] aho ![ ph4 ] AvA jJAnamAM[ 'rmapravRtta: ] ( 52dravyanAM ) kartAkarmanI pravRttino[ thakvAza: ] avakAza kema hoI zake ?[ vA ] tathA[ paunnata: rmavandha: ] paudgalika karmabaMdha paNa[ A bhavati ] kema hoI zake ? ( na ja hoI zake. ) (jJeyonA nimittathI tathA kSayopazamanA vizeSathI jJAnamAM je aneka khaMDarUpa AkA2o pratibhAsamAM AvatA hatA temanAthI rahita jJAnamAtra AkAra have anubhavamAM Avyo tethI 'akhaMDa' evuM vizeSaNa jJAnane ApyuM che. matijJAna Adi je aneka bhedo kahevAtA hatA temane dUra karatuM udaya pAmyuM che tethI 'bhedanAM kathanone toDI pADatuM' ema kahyuM che. 52nA nimitte rAgAdirUpa pariNamatuM hatuM te pariNitane choDatuM udaya pAmyuM che tethI '525riNatine choDatuM' ema kahyuM che. 52nA nimittathI rAgAdirUpa pariNamatuM nathI, baLavAna che tethI 'atyaMta pracaMDa' kahyuM che. ) bhAvArtha:- karmabaMdha to ajJAnathI thayelI kartAkarmanI pravRttithI hato. have jyAre bhedabhAvane ane 525riNatine dUra karI ekAkAra jJAna pragaTa thayuM tyAre bhedarUpa kA2kanI pravRtti maTI; to pachI have baMdha zA mATe hoya ? arthAt na hoya. 47. pravacana naM. 155 zrloka-47 tathA gAthA-73 tA. 30/12/78 zanivA2 poSa suda-1 boMtera gAthAno kaLaza che. parapariNatimujjhat khaNDayadbhedavAdA - nidamuditamakhaNDaM jJAnamuccaNDamucaiH / nanu kathamavakAzaH kartRkarmapravRttai - riha bhavati kathaM vA paudgalaH krmbndhH||47|| zuM kahe che? ke A AtmA je che e puNya-pApanA bhAva je azuci che. ( AtmA ) azucithI bhinna che-pavitra che, caitanyaghana che. puNya-pApanA bhAva azuci che, jaDa che, duHkharUpa
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 samayasAra siddhi bhAga-4 che. AtmA pavitra che, caitanya che ne AnaMdarUpa che- AvuM jemane beya vaccenuM bhedajJAna thayuM ene jJAnI ane dharmI kahevAmAM Ave che. AhAhA ! dharmI eTale ke AtmA AnaMdasvarUpa (che ) eno aMta2mAM rAgathI bhinna thaine anubhava thavo AnaMdanuM vedana thavuM-akhaMDajJAnanuM bhAna thayuM, enuM nAma bhedajJAna-samyajJAna kahevAmAM Ave che. A eno zloka jarI che. (kahe che) ke jemane aMta2mAM zubha-azubha bhAvathI bhinna, AtmAnuM bhAna thayuM, e samyagdaSTi che-samyajJAnI che ane jemane e puNya-pApanA bhAva mArA che mAruM kArya che evuM mAnavAvALAne mithyArdaSTi kahe che. to ( kaLazamAM ) kahe che ke "pa2 pariNati ujajhata "-52 pariNatine choDato thako. zuM kahe che ? AtmA AnaMdasvarUpanuM jemane aMta2mAM, rAganA vikalpathI bhinna (paNe ) bhAna thayuM, e rAgane choDato thako, 525riNati nAma rAga, cAhe to zubha ( rAga ) ho, azubha ho- e choDato thako ! AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! "bhedanAM kathanone toDI pADatuM"-bhedane toDato thako- aMda2mAM je matijJAna ane zrutajJAna Adi je bheda che (e ) bhedanuM lakSa paNa choDato thako, abhedajJAyakasvabhAva-caitanyamUrtinI abhedanI dRSTithI, bhedane choDato thako-aMda2mAM je matijJAna ne zrutajJAna Adi je bheda che e bhedanuM lakSa choDato thako, jhINI vAta che bhAI ! AhAhA ! (nija ) svabhAva zuddha caitanya eno Azraya laine, je pariNati zuddha nirmaLa thai, e 525riNatine choDe che. AhAhA ! Avo dharma ! e bhedavAdathI paNa chUTe che. abheda caitanya-akhaMDa che enI dRSTi tyAM che. AhAhA ! "bhedanAM kathanone toDato"--toDatAno artha- kathanono artha, bhedanAM bhAvane toDato thako, caitanyasvarUpa bhagavAna AtmA jJAyaka je abheda che, evI dRSTi jyAre thaI tyAre bhedanuM lakSa emAM ( ene ) rahetuM nathI. bhedane toDato thako ! AhAhA ! AvI vAta che. "Idam akhaMDam uccaDam jJAnam" A bhagavAna AtmA jJAyakabhAvarUpI je akhaMDajJAna che- jJAyakabhAva che- akhaMDa jJAyaka bhAva ! A akhaMDa ane atyaMta pracaMDa-ugra jJAnanI dazA pragaTa thaI, dharma tyAre thAya che ke rAgathI bhinna thaine svabhAva abhedane akhaMDajJAnanI pratIta-anubhava thayo, to ( tyA2e ) e akhaMDajJAnamAM pracaMDajJAnamAM pratIti thAya che. AhAhA ! Avyo che Aja ( alaukika ) e boMtera gAthAno kaLaza che ne ! jemane aMda2mAM zubha-azubha bhAva mela tarIke anubhavamAM AvyA, to temane bhagavAna AtmA nirmaLAnaMda tarIke anubhavamAM Ave che, tyAre te e melane choDe che ane jyAre akhaMDa jJAyakabhAva dRSTimAM Avyo to paryAyanA bhedanuM lakSa (paNa ) chUTI jAya che. AhAhA ! AvI vAta che. ane akhaMDa pracaMDa jJAna dhyAnamAM Ave che- akhaMDa jJAyakabhAva, paripUrNasvarUpa evuM akhaMDa jJAna pracaMDa-mahA ugrasvabhAva, jevo vizeSa-atizaya che evuM jJAna anubhavamAM Ave che. AhAhAhA ! AvI vAta che. AvA jJAnamAM pratyakSa udayane prAsa pAmyuM che. jJAnasvarUpa jJAyakabhAva jyAre enI dRSTimAM Avyo ane paryAyabuddhi, bhedabuddhi ane rAgabuddhi chUTI gaI, to pratyakSajJAna-akhaMDa e pratyakSa udayamAM Avyo ! AhAhA ! e jJAyakabhAva je akhaMDa-abheda che e pratyakSa-pragaTamAM
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-47 111 Avyo ! bhASA...ane aho ! AvA jJAnamAM, jyAM bhagavAna AtmA jJAyakasvarUpamAM Avyo, potAnI pratItimAM akhaMDajJAnanI pratIti thaI- akhaMDajJAna dravyasvabhAva e jJAnamAM zraddhAmAM Avyo, (eTale ke, potAnI pratItimAM akhaMDajJAnanI pratIti thaI- akhaMDajJAnadravyasvabhAva (potAnA) jJAnamAM zraddhAmAM Avyo, to ene karmabaMdhana kema hoI zake ? ( na ja hoI zake ) bheda hoya nahIM, paraMpariNati chUTI jAya che ene karmabaMdhana kayAMthI hoya? (na hoya) ema kahe che. AhAhA ! samajANuM kAMi? AvI vAta che. A jJAnamAM paradravyanA kartAkarmanI pravRtti"--rAga mAruM kArya che ne huM teno kartA chuM evuM kayAM AvyuM tyAM? jJAnasvarUpanuM-akhaMDajJAyakanuM bhAna thayuM tyAM rAganuM kArya mAruM ne huM teno kartA chuM evuM kayAM AvyuM? evuM hotuM nathI. jhINI vAta che bhAI ! zloka ja jhINo che ne ! samyajJAna thayuM to zI rIte thayuM ane thayuM to kevI enI dazA hoya che, e vAta kahe che. AhAhA! jyAM jJAyakabhAva, vartamAna paryAya je che tene (Atma) dravya tarapha jhUkAvavAthI je vartamAna paryAya che tene trikALa bhagavAna pUrNa dravya-tattva je che tyAM paryAyane magna karavAthIjoDavAthI, parapariNati chUTI jAya che. AhAhA! bheda uparanuM lakSa paNa chUTI jAya che ane akhaMDa, pracaMDajJAna pragaTa pratyakSa anubhavamAM Ave che. cImanabhAI ? AvI vAta che, bApu ! are re ! anAdithI enI vartamAna paryAya che ne pragaTa (che) e paryAya upara enI ruci ne ramatuM che anAdithI paNa e paryAyanI samIpamAM aMtaramAM Atmatattva AkhuM pUrNa AnaMdakaMda jJAyaka che, e upara to dRSTi kadI karI nahIM. AhAhA ! vartamAna pragaTa je paryAya che jJAnano vikAsa ane rAga, e upara anAdinI ramatuM-ruci che, to e ruci choDIne, jJAyaka je paryAyanI samIpamAM pUrNAnaMda prabhu (nijAtmA) e bAju paryAya jhUkavAthI, akhaMDajJAna pratyakSa pratItamAM anubhavamAM Ave che. emAM kartAkarmanI pravRttino kayAM avakAza rahyo? ema kahe che. rAga mAruM kArya che ne huM teno kartA chuM-jJAyaka teno kartA e zI rIte kahevAya? AhAhA... jhINI vAta che bhAI ! ("AvA jJAnamAM (paradravyanAM) kartAkarmanI pravRttino avakAza kema hoI zake?) kartAkarmanI pravRttino avakAza kema hoI zake? akhaMDa jJAyakabhAva, pUrNa AnaMdasvarUpa prabhu! rAgathI bhinna thaine, pratItamAM-anubhavamAM-jJAnamAM zeya tarIke Avyo, have ene rAga kArya ne rAgano kartA huM evuM emAM avakAza (ja) che nahIM, AvI vAta che. tathA paudgalika karmabaMdha paNa kema hoI zake? (na ja hoI zake.) AhAhA ! bhagavAna AtmAmAM jyAM dRSTi lagAvIjJAyakasvarUpamAM jyAM paryAye dRSTi lagAvI, (Atma) dravya upara paryAye (daSTi lagAvI) to AvuM dravya jyAM pratItamAM anubhavamAM AvyuM, ene (have) kartAkarma kayAMthI hoya? rAga kartA ne rAganuM kArya ane pudgalano baMdha kema thAya? AhAhA ! samajANuM kAMI? jhINI vAta che bhAI ! vItarAga mAraga ! AhAhAhA ! Akho dravyasvabhAva pUrNasvabhAva, akhaMDa-abheda svabhAva, e paryAyadeSTimAM khyAlamAM nathI Avato ene, evI paryAyaSTi choDIne, pUrNa akhaMDa jJAyakabhAva upara dRSTi lagAvavAthI jJAyakabhAva pratItamAM anubhavamAM Ave che enuM nAma samyajJAna ne samyagdarzana che. AhAhA! emAM
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 samayasAra siddhi bhAga-4 (padravyanI) kartAkarmanI pravRtti kema hoya? jJAyakabhAva jyAM pratItamAM anubhavamAM Avyo e jJAyakabhAva kartA ne rAga karma, ema zI rIte hoI zake? ane Avo zAkabhAva dRSTimAM Avyo, ene karmabaMdhana zI rIte hoI zake? karmabaMdhana thatuM nathI. samajANuM kAMi...? kayAreya thaI zakatuM nathI. kaLaza sUkSma che. samyajJAna thayA pachI zuM hoya che tenI vAta che. kemake pAThamAM Ama AvyuM ne ke AtmA che e to jJAyakasvarUpa che, ane puNya-pApanA bhAva malina, azuci, apavitra che. to bhagavAna AtmA, samIpamAM paDyo che e mahAprabhu pavitra che (ane) e puNya-pApanA bhAva acetana, jJAyakabhAvano emAM aMza nathI (tethI) te zubha-azubha bhAva acetana jaDa che. to bhagavAna jJAyaka svarUpa caitanya vijJAnaghana che. (vaLI) puNya ne pApanA bhAva AkuLatAne utpanna karavAvALA che to bhagavAna AtmA to anAkuLa-AnaMdakaMda che. AhAhA! AvuM beyanI vaccenuM bhedajJAna thavAthI, emAM kartAkarmanI pravRtti kema hoI zake? ane pudgalano baMdha kema hoya? (kadI na hoya.) e to akhaMDa jJAyakabhAva jyAM anubhavamAM Avyo tyAM baMdheya nahIM ne bhedeya nahIM ne kartAkarmanI pravRttiya nahIM. samajANuM kAMI? zloka jhINA che, bhAI ! AhAhAhA ! vItarAgasvarUpa prabhu ! A vItarAgasvarUpa prabhu AtmA ! e vItarAga bimba ! prabhu jinabimba ! "ghaTa ghaTa aMtara jina vase, ghaTa ghaTa aMtara jaina, mata madirAke pAnasoM, matavAlA samaje na." (zuM kahe che?) ghaTa ghaTa aMtara vItarAgasvarUpI bhagavAna (AtmA) birAjamAna che evo rAgathI bhinna thaIne, vItarAgasvabhAvI, AtmAnuM jJAna thayuM, e akhaMDajJAnanI pratIta-bhAnamAM Avyo, ene kartAkarmanI pravRtti kema hoya? rAga kArya ne rAgano kartA AtmA, (evuM) jJAyakasvabhAvamAM zI rIte hoya? ane Avo jJAyakabhAva, abaMdhasvarUpa-muktasvarUpavItarAgasvarUpa deSTimAM Avyo ene baMdha kema hoya? kema ke e to abaMdhasvarUpa che, ene baMdha zI rIte navo hoya ? AhAhA ! samajAya che ? AhAhA! AvI vAta che kaLazamAM ! vartamAna paryAya je pragaTa che e to aMza che ane e Aghe jAya che-dUra to rAga Ave che, to e rAga ne aMza buddhine choDIne, niraMza je bhagavAna (AtmA) pUraNa akhaMDa AnaMda prabhu! enA upara potAnuM ahaMpaNuM (sthApI) zraddhAnuM bhAna thayuM, tyAM kartAkarmanI pravRtti kema hoya? ane pugala karmano baMdha kema hoya? AhA! AvI vAta che. jyAM sudhI rAga mAruM kArya che ane rAgano huM kartA chuM (evI mAnyatA) e to ajJAna che, jJAnasvarUpI bhagavAna (jJAyakabhAva) rAgano kartA kema hoya ? evo jJAyakabhAva jyAre dRSTimAM Ave che tyAre rAganuM kartutva chUTI jAya che, pudgala karmano baMdha thato nathI, jhINI vAta che- muddAnI vAta che bhAI ! AhAhAhA! vartamAnamAM to badhI ramatuM mAMDI che badhI Atmadravya choDIne, bhagavAna Akho dravya (AtmA) bhagavAna paripUrNa paramAtmA che, heM? (zrotA:- muddAnI vAta che) e upara to dRSTi nahIM ne eka samayanI paryAya upara dRSTi ne rAga upara dRSTi hovAthI mithyAtvathI paribhramaNa kare che e (ajJAnI). AhAhAhA ! e eka samayanI paryAya-rAga cAhe to zubha ho, e taraphanI ruci ane dRSTi che tene
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-47 113 choDIne, trikALI jJAyakabhAva u52 dRSTi karavAthI akhaMDa jJAyakabhAva pratItamAM ( anubhavamAM ) Ave che, ene karmabaMdhana chUTI jAya che ne kartAkarmanI pravRtti hotI nathI, kaho samajANuM AmAM ? AhAhA ! AvI vAta pahelI sAMbhaLavI kaThaNa paDe ! paricaya kare, samaje to samajAya evI cIja che. pote jJAnapiMDa che ne ! e to samajaNano piMDa che e zAyakabhAva ekalo jJAna2sathI bhareloparipUrNa jJAna2sathI bharelo bhagavAna (AtmA), enI aMtaranA sattvanI, sat evo je AtmA tenuM sattva ekaluM zAyakabhAva2sa tenA upara dRSTi paDatAM tenI paryAya buddhi-rAgabuddhi chUTI jAya che. samajANuM kAMi... ? kaho, punAtara ? AvI vAtuM che. AhAhAhA ! eno kauMsa have, e zabdArtha karyo ne ! kauMsamAM nIce (juo !) zeyonA nimittathI jANavAnA nimittathI, je AtmAmAM khaMDa khaMDa thAya tathA kSayopazamanA vizeSathI jJAnamAM je aneka khaMDarUpa AkAro-paryAyamAM kSayopazamarUpa avasthAthI khaMDa khaMDa jJAna e AkA2o pratibhAsamAM AvatA hatA, zuM kahe che? zeyanA nimittathI khaMDakhaMDa bheda ane kSayopazamanI jJAnanI paryAyamAM (je ) khaMDakhaMDa potAne kA2Ne thatA hatA, e khaMDakhaMDa jJAna, lakSamAM anAdithI hatuM arthAt e paryAya je che khaMDavALI, enAM u52 dRSTi anAdinI che. AhAhAhA! enAthI rahita jJAnamAtrano ekalo jJAnasvabhAva, khaMDajJAna nahIM, paryAyamAM bhedajJAna eya nahIM, ekalo jJAnaAkAra svarUpa bhagavAna caitanya, pUrNa jJAyakabhAva !! evo AkAra have anubhavamAM Avyo ! bhAva to jarI jhIMNAM che, paNa have bhASA to sAdI che. paryAyamAM khaMDakhaMDa jJAna, anAdithI khyAlamAM AvatuM hatuM ene choDIne akhaMDa jJAyakabhAva-AkAra jyAM AkAra ekarUpa khyAlamAM Avyo! ekarUpa jJAyakabhAva khyAlamAM (jJAnamAM) Avyo anubhavamAM Avyo. AhAhAhA ! eTalA mATe jJAnane akhaMDa vizeSaNa ApyuM, jJAnane akhaMDa vizeSaNa kema dIdhuM ? ke jJAnanI paryAyamAM khaMDakhaMDa jJAna jyAM hatuM, enI dRSTi choDIne, akhaMDa jJAyakamAM dRSTi thaI to ene akhaMDajJAna khyAlamAM AvyuM, mATe akhaMDa vizeSaNa ApyuM, je paryAyamAM khaMDakhaMDa ( jJAna hatuM ) e dRSTi chUTIne akhaMDajJAyaka u52 dRSTi thaI to akhaMDa vizeSaNa kahevAmAM AvyuM. AhA ! mAraga Avo che bhAI ! AhAhAhA! -matijJAna Adi aneka bheda kahevAmAM AvatA hatA, 'bhedane toDatuM' ema AvyuM ne ? kaLazamAM ema lIdhuM che. kartAkarma ka2Na ( Adi ) bhedane toDatuM rAga kartA ne rAga mAruM kArya ne rAga sAdhana, evA kartAkarmanA rAganA bhedane choDatuM. ahIM kahe che matijJAna AdinA (je ) aneka bheda kahevAmAM AvatA hatA- paryAyamAM bhinna-bhinna jJAnanI paryAya je kahevAmAM AvatI hatI, ene ( bhedane ) dUra karato thako, khaMDa-khaMDa jJAnane dUra karato thako, akhaMDajJAnamAM dRSTi deto thako, AhAhAhA ! AvI vAta Avo dharma have! mANasane pachI bahAranI pravRttione (dharma ) mAnanArAone to ekAMta lAge A ! dhamAla, dhamAla A bahArathI...Ama jAtrAne mANasone pravRtti vratanI ne niyamanI ne tapanI prabhu ! e to paralakSI vAtuM che bApu ! AhAhAhA ! bhagavAna AtmA akhaMDa AnaMda prabhu ! e lakSamAM AvyA vinA, ene bhedajJAna sAcuM thatuM nathI. akhaMDajJAna-pUrNajJAna-jJAyakabhAva dRSTimAM AvyA vinA, khaMDajJAna ane rAgathI bhinna
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 samayasAra siddhi bhAga-4 thato nathI. AhAhA ! AvI vAtuM! olA to kahe, vrata karo, tapasyA karo, apavAsa karo, jAtrA karo, karavuM tyAM to rAganuM karavuM thAya che. bhagavAna (AtmA) to abaMdhasvarUpa rAgarahita che, evA abaMdhasvarUpa (muktasvarUpa)nI dRSTimAM rAganuM kartutva paNa che nahIM, to ene baMdhana paNa che nahIM. AhA ! samyagdarzanamAMthI lIdhuM e to A jora! matijJAna Adi aneka bhedo kahevAtA hatA, ene dUra karato thako eTale ke ekarUpa jJAyakabhAva dRSTimAM leto thako, khaMDa-khaMDa jJAnane dUra karato-karato, udayane prApta-udaya pAmyuM che tethI bhedanAM kathanone toDI pADatuM' ema kahyuM che.-abheda jJAyakabhAva pragaTa thayo, udaya nAma pragaTa thayo, je khaMDajJAna pragaTa hatuM e have akhaMDajJAna pragaTa thayuM paryAyamAM ! AhAhAhA ! "tethI bhedanAM kathanone toDI pADatuM" ema kahyuM che. paranA nimittathI rAgAdirUpa, pahelo zabda che-parapariNati-paranA nimittathI rAga-dveSa Adi (rUpe) parimita thato hato, e pariNatine choDato thako, pahelo zabda che ne ! "papariNati ujajha" eno artha pachI lIdho. AhAhA! bahu kAma UMDA! bApA! para pariNatine choDato thako, udayane pAmyuM che tethI "para pariNatine choDatuM" ema kahyuM che. udayane pAmyuM che (eTale ke ) jJAyakabhAva pragaTa thayo che. je khaMDa-khaMDa jJAna pragaTa hatuM, have (akhaMDa) jJAyakabhAva pragaTa thayo! AhAhA! caitanyajyota abheda-akhaMDa jJAyaka pragaTa thayo, enuM nAma samyagdarzana ne samyajJAna che, eTalA mATe para pariNatine choDato thako, ema kahyuM che. paranA nimittathI rAgAdirUpa pariNamita thato nathI-have rAgarUpe pariNamita nahIM. akhaMDa jJAyakabhAvanI dRSTi thaI to nirmaLa pariNatipaNe pariNamana thAya che, akhaMDa jJAyakabhAvanI dRSTi thaI, paryAya ne bhedabuddhi chUTI gaI tyAre akhaMDa nirmaLa pariNatipaNe pariNamita ( pariNAma) kare che, rAganuM pariNamana karato nathI. AhA ! Avo zloka Avyo che A lyo ! paranA nimittathI rAgAdirUpa pariNamatuM nathI, baLavAna che." eTale jJAyakasvabhAvanI jyAM dRSTi thaI, joradAra jJAyakabhAva che, ke (tethI) jJAyakabhAvamAM rAganI pariNati thatI nathI, evo baLavAna jJAyakabhAva che! AhAhA ! AvI che vastu to! A bahAranI pravRttimAM (dharma) mAnanArAne A to evuM lAge ke... baLavAna che, zuM kahe che e? rAganA (bhAvone ) choDavAthI ane bheda uparathI lakSa choDavAthI baLavAnano artha e thAya che. rAganA vikAranI ruci choDavAthI ane abaddhasvabhAvanI dRSTi thavAthI, bhedanI dRSTi (paNa) choDavAthI abhedanI dRSTi karavAthI AtmA baLavAna thayo, (tethI) rAgarUpe pariNamato nathI. AhAhA ! hajI to vAta pakaDavI kaThaNa paDe! AhAhA ! paryAyabuddhinI ADamAM bhagavAna ( nijAtmA) aMdara paDyo che, saMtAIne paDayo che. enI vAta kare che ahIMyA (ke) rAgabuddhi ane paryAyabuddhi vartamAna rAgabuddhi ane kAM paryAyabuddhi e buddhimAM bhagavAna akhaMDa AnaMda-arAgI ane vItarAgI akhaMDa, ethI svabhAva DhaMkAI gayo che. rAgabuddhi ane paryAya-aMza buddhimAM, arAgI-vItarAgane akhaMDajJAna e DhaMkAI gayA che. kaho, paMDitajI? AhAhA ! (ohoho !) ane akhaMDa dravyabuddhi ane pUrNajJAyaka buddhimAM, khaMDabuddhine bhedabuddhi chUTI
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-47 115 gaI che. AhAhA ! AvuM che. jethI akhaMDa-abaMdha svabhAvanI buddhi thaI-bhedajJAna aMtaramAM thayuM, to tethI rAganA kartAkarmanI pravRtti athavA matijJAna, (zrutajJAna) Adi bhedanI pravRtti chUTI gaI, ane karmabaMdhana paNa chUTI gayuM! kaho, samajANuM AmAM? AvuM che A! bhAvArtha :- "karmabaMdha to ajJAnathI thayelI kartAkarmanI pravRttithI hato." zuM kahe che? je navuM baMdhana thatuM hatuM e to ajJAnathI (thatuM hatuM) ajJAnathIno artha? ke je vastu akhaMDajJAyaka svarUpa, caitanya brahma, jinasvarUpa, enuM ajJAna-enuM jJAna na hatuM. AhAhAhA ! jinarUpI abaMdha svabhAvI-muktasvarUpa bhagavAna (AtmA) enuM jJAna nahotuM- ajJAnanA kAraNe karmabaMdhana hatuM ne kartAkarmanI pravRtti hatI -rAgano kartA ne rAganuM karma, e pravRtti tyAM rahI, (paNa) e vastu (AtmA) che nahIM. AhAhA ! bahu jhINuM! have jyAre bhedabhAvane, have jyAre bhedabhAvane paryAyathI bhinna thaIne, abhedabhAvane prApta karyo ane parapariNatine dUra karIne rAgane dUra karIne, arAgI svabhAvano anubhava-daSTi thaI, ekAkAra jJAna pragaTa thayuM, bheda paNa chUTI gayA ne rAga paNa chUTI gayo. AhAhA ! ekAkAra zAkabhAva eka svarUpI prabhu deSTimAM Avyo! jhINI vAto che. game teTalI haLavI bhASA kare to paNa enAM bhAva rahIne ema thAya ne! e bhAva sacavAIne bhASA haLavI thAyane ! bhAvane kAMI moLA pADIne bhASA thAya che? AhAhA ! "tyAre pachI have baMdha zA mATe hoya?" arthAt na hoya. ahIM samyagdaSTine (nijAtmAnuM) bhAna thayuM e apekSAe vAta che, asthiratAno baMdha che ene ahIMyA gaNavAmAM Avyo nathI. AhAhAhA ! ahIM to akhaMDa jJAyaka-abaMdhasvarUpI prabhu vItarAga svarUpa arUpI-abaMdha muktasvarUpIjJAyakasvarUpI, evo je bheda ane rAganI pravRttithI bhinna thaIne anubhava thayo, tyAM rAganI pravRtti ne baMdha kema hoya ? AhAhA! Avo mAraga che. AmAM dhaMdhA ADe eka to navarAza na maLe ane sAMbhaLavA maLe to pachI bahAranI badhI pravRtti A karone A karo-A karo ane je enI dRSTimAM (abhiprAyamAM) che enI vAtuM kare, dRSTimAM to paryAya ne rAga che anAdithI, AhAhA ! ( emAM) ene sUjha paDe! tyAM paryAya ne rAga sUjhe che. tyAM rAga karavo (icchA karavI) ne A karo ne A karo ne A karo ! emAM rokAI gayo, ane paryAya ne rAgathI bhinna, (Atma) dravya ne vItarAgI svabhAva, e to deSTimAM ojhala thaI gayo! AhAhAhA ! AvI vAta che bApu, zuM thAya! AhAhA! e zlokano artha thayo.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 *** gAthA - 93 samayasAra siddhi bhAga-4 kena vidhinAyamAsravebhyo nivartata iti cet ahamekko khalu suddho Nimmamao NANadaMsaNasamaggo / tamhi Thido tacito savve ede khayaM Nemi / / 73 / / ahamekaH khalu zuddhaH nirmamataH jnyaandrshnsmgrH| tasmin sthitastaccittaH sarvAnetAn kSayaM nayAmi / / 73 / / ahamayamAtmA pratyakSamakSuNNamanantaM cinmAtraM jyotiranAdyanantanityo ditavijJAnaghanasvabhAvabhAvatvAdekaH, sakalakArakacakraprakriyottIrNanirmalAnu-bhUtimAtratvAcchuddhaH, pudgalasvAmikasya krodhAdibhAvavaizvarUpasya svasya svAmitvena nityamevApariNamanAnnirmamataH, cinmAtrasya mahaso vastusvabhAvata eva sAmAnyavizeSAbhyAM sakalatvAt jJAnadarzanasamagraH, gaganAdivatpAramArthiko vastuvizeSo'smi / tadahamadhunAsminnevAtmani nikhilaparadravya pravRttinivRttyA nizcalamavatiSThamAnaH sakalaparadravyanimittakavizeSacetanacaJcala kallolanirodhenemameva cetayamAnaH svAjJAnenAtmanyutplavamAnAnetAn bhAvAnakhilAneva kSapayAmItyAtmani nizcitya cirasaMgRhItamuktapotapAtraH samudrAvarta iva jhagityevodvAntasamastavikalpo'kalpitamacalitamamalamAtmAnamAlambamAno vijJAnaghanabhUtaH khalvayamAtmAsravebhyo nivrtte| have pUche che ke kaI vidhithI (-rItathI ) A AtmA AsravothI nivarte che ? tenA uttararUpa gAthA kahe che: chaM khe', zuddha, bhabhatvahIna huM, jJAnadarzanapUrNa chaM; khemAM rahI sthita, lIna khemAM, zIghra khA sau kSaya 5. 93. gAthArtha:- jJAnI viyAre che Ge: [ khalu ] nizcayathI [ aham ] DuM [ ekaH ] zre' dhuM, [ zuddhaH ] zuddha chaM, [ nirmamataH ] bhamatArahita chaM, [ jJAnadarzanasamagraH ] jJAnadarzanathI pUrNa chaM;[ tasmin sthitaH ] te svabhAvamAM raDeto, [ taccittaH ] tebhAM (-te yetanya-anubhavamAM ) lIna thato (SS)[ etAn ][ sarvAn ] zredhAhi sarva khAsavone [ kSayaM ] kSaya [ nayAmi ] pabhADuM chaM. TIkA:-huM A AtmA-pratyakSa akhaMDa anaMta cinmAtra jyoti-anAdi-anaMta nityaadhy35 vijJAnaghanasvabhAvabhAvapaNAne sIdhe kheDa chaM; (rtA, durbha, durA, saMpradhAna, apAdAna ane adhika2NasvarUpa ) sarva kArakonA samUhanI prakriyAthI pAra UtarelI je nirmaLa anubhUti, te anubhUtimAtrapaNAne lIdhe zuddha chuM; pudgaladravya jenuM svAmI che evuM je krodhAdibhAvonuM vizvarUpapaNuM (anekarUpapaNuM) tenA svAmIpaNe pote sadAya nahi pariNamato hovAthI mamatArahita chuM; cinmAtra jyotinuM ( AtmAnuM), vastusvabhAvathI
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-73 117. ja, sAmAnya ane vizeSa vaDe paripUrNapaNuM (AkhApaNuM) hovAthI, huM jJAnadarzana vaDe paripUrNa chuM. Avo huM AkAzAdi dravyanI jema pAramArthika vastu vizeSa chuM. tethI have huM samasta paradravyapravRttithI nivRtti vaDe A ja AtmasvabhAvamAM nizcaLa raheto thako, samasta paradravyanA nimittathI vizeSarUpa cetanamAM thatA je caMcaLa kallolo temanA nirodha vaDe Ane ja (A caitanyasvarUpane ja) anubhavato thako, potAnA ajJAna vaDe AtmAmAM utpanna thatA je A krodhAdika bhAvo te sarvane kSaya karuM chuM ema AtmAmAM nizcaya karIne, ghaNAM vakhatathI pakaDeluM je vahANa tene jeNe choDI dIdhuM che evA samudranA vamaLanI jema jeNe sarva vikalpone jaladI vamI nAkhyA che evo, nirvikalpa, acalita nirmaLa AtmAne avalaMbato, vijJAnaghana thayo thako, A AtmA AsavothI nivarte che. bhAvArtha:- zuddhanayathI jJAnIe AtmAno evo nizcaya karyo ke huM eka chuM, zuddha chuM, paradravya pratye mamatArahita chuM, jJAnadarzanathI pUrNa vastu chuM". jyAre te jJAnI AtmA AvA potAnA svarUpamAM raheto thako tenA ja anubhavarUpa thAya tyAre krodhAdika Asano kSaya pAme che. jema samudranA vamaLe ghaNAM kALathI vahANane pakaDI rAkhyuM hoya paNa pachI jyAre vamaLa zame tyAre te vahANane choDI de che, tema AtmA vikalponA vamaLane zamAvato thako Asavone choDI de che. pravacana naM. 155 gAthA-73 tA. 30/12/78 have prazna kare che ke A AtmA kaI vidhithI AgnavathI nivRtta thAya che. bhagavAna AtmA! e puNya-pApanA azucibhAva-maLabhAva jaDabhAva-duHkhabhAva enAthI nivRttinI rIta zuM che? enAthI haThavAnI vidhi zuM che? samajANuM kAMi? AhAhAhA ! praznakArane ATale sudhI Avyo prazna!ke e puNya-pApanA bhAva malina ne duHkharUpa ne jaDa che ane bhagavAna nirmaLa caitanya ne AnaMda( svarUpa) che, to e AsravothI nivRttinI rIta-vidhi-mAraga zuM che?Ama ziSyano prazna che. ziSyane eTaluM to magajamAM AvyuM ke AsavathI nivRtti te lAbha che. AhAhA ! samajANuM kAMI..? have prazna kare che A-A AtmA, 'A' AtmA kaI vidhithI, kaI rItathI, kaI paddhattithI, AsravothI nivRtta thAya che? e baMdhanA kAraNe duHkharUpa bhAvathI zI rIte nivRtta thAya che? enI vidhi zI che? A pUche che. Asravo kema thAya evuM ( ziSya ) pUchato nathI. AhAhAhA ! dayAdAna-vrata-pUjA-bhakti (nA bhAva) kema karavA ema pUchato nathI. ziSya eTalI to taiyArImAM Avyo ke e puNya-pApanA AsavothI nivRttinI rIta zuM che? e to pravRtti (che) e duHkharUpa che, to enAthI nivRttinI vidhi zI che? ahI sudhI to praznakAra Avyo che. samajANuM kAMI...? zuM kIdhuM? ke jenA hRdayamAM jJAnamAM ema AvyuM ke A puNya-pApanA bhAva Asrava cheduHkharUpa che, to enAthI haThavAnI nivRttinI vidhi zuM che? e (bhAvo) karavAnI vidhi to anAdithI che have, paNa enAthI nivRttinI vidhi zuM che? ATalo to prazna ziSyano aMtarathI
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 samayasAra siddhi bhAga-4 Avyo che. jene AsavathI nivartavuM che. AsavamAM pravartavuM che e vAta chUTI gaI, Ama vrata pALavA ne enAM aticAra Ama TALavAne AmAM Ama bhakti karavIne AmAM Ama karavuM, e AMhIM to kahe che ke e AsavothI nivRttinI have kaI vidhi e kaho- pravRttinI vidhi to ame anAdithI jANIe chIe. che? AhAhAhA ! bhagavAna AtmA! AhAhA! A AtmA kahyuM ne! A AtmA, e puNya-pApanA bhAva, je Asavo che ne duHkha che, enAthI nivRttinI rIta zuM che? vidhi zuM che? evo praznakArano prazna che, ene uttara Ape che. sAdhAraNa prANI sAMbhaLavA AvyA ne ema (ne ema) sAMbhaLe ema nahIM, ema kahe che. AhAhA ! (A to) jene aMtaramAM zubha-azubha bhAva duHkharUpa Asava malina che e to khyAlamAM AvyuM (che.) paNa enAthI nivRttinI vidhi zuM? have amAre to A kAma che. Avo je praznakAra che (enA praznano) ene uttara devAmAM Ave che. AhAhAhA ! ahamekko khalu suddho Nimmamao nnaanndNsnnsmggo| tamhi Thido tacito savve ede khayaM nnemi||73|| chuM eka, zuddha, mamatvahIna huM, jJAnadarzanapUrNa chuM; emAM rahI sthita, lIna emAM, zIdhra A sau kSaya karuM. 73. AhAhA ! pAchA Ama tuM kSaya kare ema nahIM Ama kSaya karuM ema lIdhuM che. ema ke A rIte kSaya karavuM ema nahi, A to A rIte kSaya karuM. eTale ke kSaya karavAne yogya jIva ja lIdho che AMhIM to. AhAhA ! samajAya che kAMI? Ama kSaya karuM ema eNe na kahyuM ahIM to kahe che ke Ama kSaya karuM chuM. AhAhAhA ! TIkAH- "huM" tuM Ama vicAra kara ema nahIM AMhIM to kIdhuM, "huM A,A, huM, A, pratyakSa A huM AtmA pratyakSa chuM. jJAnamAM pratyakSa chuM, e parokSa rahe nahi. "huM" A pratyakSa akhaMDa, huM akhaMDa chuM. ema nirNaya karaje. ema paheluM, pachI kaheze ke Ama nirNaya karavo, vikalpathI paNa karavo pachI kaheze, pachI vikalpa choDI devAnuM kaheze, paNa tuM pahelethI Avo cho. AhAhA ! huM A" huM pratyakSa akhaMDa jemAM khaMDa nathI, bheda nathI te vastu huM chuM. AhAhA ! cinmAtra jyoti A anaMta bhAvanI vyAkhyA che A. anaMta kALa raheze e pachI leze, paNa ahIMyA to pahelo anaMta" zabda bhAvavAcaka che. anaMta bhAva mAro anaMta che. akhaMDa, anaMta cinmAtra jyoti A anaMta jJAnamAtra jyoti pratyakSa akhaMDa, jJAnamAtra jyoti anaMta. AhAhA! anaMta ahIM kALa anaMta rahevAnI A vAta nathI, eno mAro bhAva anaMta che. samajANuM kAMI ? be anaMta Avaze. anaMta cinmAtra jyoti. jJAnamAtra anaMta, anaMta, anaMta, amApa evuM je jJAnamAtra jyoti, jenuM mApa nahIM anaMta che. AhAhA ! mApa karI zakAya che e juduM paNa e vastu evI che, anaMta che. anaMta jJAnamAtra jyoti, evo AtmA anAdi anaMta, have kALa lIdho. Avo AtmA huM anAdi chuM, mArI zarUAta nathI, che ane che anAdi che, anaMta che, bhaviSya paNa anaMta raheze. AhAhAhA ! anAdi anaMta" A kALanI apekSAe vAta che. pahelo anaMta hato e bhAvanI apekSAe vAta hatI. anaMta jJAnamAtra vastu AtmA, cinmAtra e bhAva hato, A kALa che. huM
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-03 119 anAdi, Adi nathI mArI, che che ene Adi zI ? ane anaMta, bhaviSyamAM paNa mAro aMta nathI. ema nema anaMta che. Ama pahelo nirNaya ka2 vikalpathI ema kahe che. che vikalpa paNa rAga mizrita vicAra, AMgaNe Ubho Ama vicAra kara, aMda2mAM praveza karavAnuM pachI, AhAhAhA..... anAdi anaMta bhUta ane bhaviSya beya lIdhA, have vartamAna lye che nitya udayarUpa chuM, huM to kAyama pragaTarUpa-pragaTarUpa nitya udayarUpa vartamAna. AhAhAhA ! A to adhyAtmanA zabdo che, eka eka zabdamAM ghaNI gaMbhIratA emAM amRtacaMdrAcAryanI TIkA eTale, nitya pragaTarUpa chuM. kAyama pragaTarUpa ja chuM vastu. AhAhAhAhA ! jJAyaka jyota caitanyabiMba prabhu Adi nahi, aMta nahi ne vartamAna nitya pragaTarUpa chuM. vijJAnaghana-svabhAvabhAvanA kA2Ne bhAvatvane kAraNe 'paNuM' levuM che ne? vijJAnaghana svabhAvabhAvatvane kA2Ne A 'AtmA' ema che ne ? AtmA anAdi anaMta nitya udayarUpa ne AtmA vijJAnaghanasvabhAvabhAvatvane kAraNe, vijJAnaghanasvabhAvabhAvatva svabhAvabhAvapaNuM vijJAnaghanasvabhAvabhAvapaNA, enuM sattva lIdhuM. satta evo AtmA enuM vijJAnaghana svabhAvapaNuM evuM enuM sattva che. AhAhAhAhA ! vijJAnaghanasvabhAvabhAvatvane kAraNe svabhAvabhAvapaNAne kAraNe "eka huM" vijJAnaghana chuM ne mATe "eka huM" ema. bheda ne emAM kaMI che nahIM. AhAhAhA ! vijJAnaghana AtmA, vijJAnana AtmA anAdi anaMta nitya udayarUpa vartamAna vijJAnasvabhAvabhAvatvane kA2Ne svabhAvabhAvapaNAne kA2Ne, eka huM. paryAya bhede ya nahIM AMhIM to. AhAhAhA ! vijJAnaghanasvabhAvabhAvapaNAne lIdhe, eka chuM, eka chuM. kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna ane adhika2Na sarva kArakonA samUhanI prakriyAthI pAra prAsa, ahIMyA to aMtaranI vAta levI che, paNa pahelI ema laIe ke AtmA je che A vijJAnana svabhAva e 52no kartA ke 52nuM kArya e SaTkA2ka enAmAM nathI, zarI2 ne vANI mananI kriyAnA kartA-karma-ka2Na-saMpradAna cha kA2ko enAmAM e 52nA nathI, tema rAgano kartA-karma SaTkA2ka e paNa enAmAM nathI. have trIjA, have je enI je eka samayanI je paryAya che, enuM je paryAyamAM kartApaNuM paryAya kartA, paryAya kArya, paryAya sAdhana-karaNa, paryAya saMpradAna rAkhI, apAdAna paryAyathI paryAya thaI, paryAyanA AdhAre paryAya thaI, evA paryAyanA SaTkA2kathI paNa pA2 mArI cIja che. AhAhAhA ! dravyasvarUpa levuM che ne ? eTale 52nA kA2konI to vAta che ja nahi, rAganA kA2konI vAta che ja nahi, paNa enI eka samayanI je paryAya chenirmaLa paryAya che, jJAnanI paryAya che, e paryAyamAM SaTkA2ka je che-paryAya kartA, paryAya kArya, paryAya karaNa-sAdhana, paryAya saMpradAna paryAya karIne rAkhI, paryAyathI paryAya thaI e apAdAna, paryAyanA AdhAre paryAya, evI eka samayanI paryAyanA SaTkA2kathI pAra mArI cIja enAthI bhinna che. AhAhAhA ! hajI to bahAranA kartAkarma na mAne to jaina nathI ema olA mALA kahe che, are bhagavAna ! bApu ! zuM kare che ? prabhu ! emake 52dravyano kartA karma nA mAne to digaMbara jaina nathI ema kahevAmAM Ave che lyo. a222! AMhIM to eka samayanA paryAyanuM kartAkarmapaNuM je che svataMtra eka paryAya ( je ) SaTkA2ke pariName che tenAthI bhinna mArI cIja che. AhAhAhA !
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 samayasAra siddhi bhAga-4 paranA kartAkarmanI to vAta gaMdhaya nathI, rAganA kartAkarmanI vAta to ahIMyA karIye nathI, kemake e che ja nahIM, paNa paryAyamAM zarkarAnuM pariNamana thAya, AhAhAhA.... che? | sarva kArako eTale che, evI je kriyAnA kArakonI samUhanI prakriyA joyuM pariNati eTale paryAya enAthI "pArathI prApta' e SakArakanI paryAyanI pariNatithI bhinna mArI cIja che. AvuM che. jJAyaka svarUpa je dhruva nityAnaMda prabhu abaddha svarUpa, mukta svarUpa, jJAyaka svarUpa e paryAyanA SakArakanI pariNatithI bhinna che, emAM e che nahIM. paryAyanA SakArako emAM che nahIM kahe che. AhAhAhAhA ! mokSamArganI paryAyanA SakAraka che, e emAM nathI kahe che. AvuM sAMbhaLavuM kaThaNa paDe. A prabhu tAro mArga koI judo alaukika che. AhAhAhA !mokSamArganI paryAyamAM kartA karma Adi eka samayanI paryAya che, ethI prakriyAthI pAra, bhinna, prAsa, paryAyathI bhinna prApta vastu che. nirmaLa anubhUti, nirmaLa anubhUti e trikALanI vAta che. nirmaLa anubhUti eTale paryAya nahIM, paryAyanA SakArakanI prakriyAthI pAra anubhUti, anubhUti eTale vastu trikALa. kema ke je anubhUti thAya che e to eka paryAyamAM, paNa A to trikALa anubhUtisvarUpa che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! "sarvakArakonA samUhunI prakriyAthI pAra utarelI je nirmaLa anubhUti, te anubhUtimAtrapaNAne lIdhe zuddha chuM" SakArakanI paryAyanI pariNatithI bhinna e zuddha huM ene AMhIM zuddha kahyo che. AhAhAhA! trikALI vastu je jJAyakasvarUpa dhruva je nityAnaMda prabhu e paryAyanA SaTkarakathI bhinna tene AMhIM zuddha kahevAmAM Ave che. trikALI cIjane prakriyA paryAyanI pArathI ene zuddha kahevAmAM Ave che. AhAhA! ahama, eko, zuddho, eTalo artha thayo aham, eko, zuddho, vizeSa Avaze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva. ) pravacana naM. 156 gAthA-73. tA. 31/12/78 ravivAra poSa suda-2 ziSyano prazna che eno A uttara che. ziSyano e prazna che ke A je puNya ne pApanA bhAva che, e Asrava che, duHkharUpa che, mela che, to enAthI kaI vidhie nivartAya? puNya-pApanA bhAvathI kaI rIte nivRtta thAya? eno uttara mAge che. paNa jene A dhakhaza aMdara thaI che ene. zubha ne azubha beya bhAva cAhe to dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAno bhAva ho, cAhe to hiMsA, jUThuM, corI, viSaya Adino bhAva ho, beya bhAvathI nivRttanI rIta zuM che? enI vidhi zuM che? ema ziSya pUche che, eno uttara che. pahelAM to e kahyuM ke tuM ema vicAra kara ke huM to anAdi anaMta nitya-dravyasvabhAva chuM, zuddha caitanya vijJAnaghana chuM, eka chuM, huM eka chuM, ahIMyA A kartA karmano adhikAra che ne? eTale e rIte lIdhuM che, 38 gAthAmAM 'eka' Ave che ne bhAI, tyAM e Ave che, tyAM to jIvanI paripUrNatAnI vyAkhyA pUrI thAya che, tethI tyAM jIvane krama ne akrama paDatA je bhAvo enAthI bhinna evA bhAvathI bhedabhAva thato nathI. evo huM eka chuM, tyAM e lIdhuM che. ADatrIsa. kAraNa tyAM jIvanI chellI gAthA ADatrIsamI che, eTale tyAM ema lIdhuM ke huM krame krame thatAM gati Adi
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-73 121 ane akrame thatAM joga, vezyA Adi enAthI huM bhedarUpa thato nathI, evo huM eka chuM. ahIM kartA karmamAM ema lIdhuM, ke huM akhaMDa jJAna cinmAtra jyoti chuM, mATe huM eka chuM. samajANuM kAMI ? eNe tyAM jIvanI pUrNatAnuM varNana karyuM, AMhIM kartAkarmamAM abhAvanuM varNana che. tyAM zuddha lIdhuM che ADatrIsamAM, tyAM navatatvanA bhedathI jJAyakabhAvapaNe huM taddana judo chuM, ema lIdhuM che, zuddha, ADatrIsa. jIvanA vizeSo, manuSya, narka, deva, Adi, ajIva, puNya-pApa, Asava, saMvara, nirjarA, baMdha ane mokSa, evA je bheda navanA bhedabhAva vyAvahArikabhAva, enAthI huM jJAyakabhAve judo chuM ema tyAM batAvyuM che, ahIMyA kartAkarmaAdi paryAyamAM SakAraka je thAya che, enAthI huM judo chuM. AhAhA ! jhINI vAta che, bhAI ! paranA kartAkarmanI vAta to che ja nahi, paNa tArI paryAyamAM eka samayanI paryAyamAM kartA, kArya, karaNa-sAdhana, rAkhavuM, thakIthavuM, AdhArathI evI cha paryAyano eka SakAraka e paryAyanA SakArakathI paNa anubhUti eTale mArI cIja bhinna che. AhAhA ! AhAhAhA! Ama che. jene AsavathI nivartavuM hoya eTale ke duHkhanA bhAvathI nivartavuM hoya eNe A prakAre AtmAno nirNaya karavo. AhAhAhA! huM zuddha chuM, mArI paryAyamAM baddhArakanuM pariNamana che, e paryAyamAM che, enAthI pAra utarelI mArI cIja anubhUti trikALa te tadna bhinna che. AhAhAhA ! kartAkarma che kharuMne eTale SakArakanA pariNamanathI bhinna lIdhuM, ane tyAM lIdhuM navatattvanA bhedabhAva vyavahArabhAvothI mAro jJAyakabhAva judo che. 38mAM ema lIdhuM. zuddhamAM zuddha. AhAhAhA ! A tattvadeSTi jhINI bahu bhAI ! e be bola to thayA. have A trIjo bola "mamatA rahita chuM" kema ke e puNya-pApanA bhAva e mArAM nathIethI mamatA rahita chuM. eTale ke evo nirNaya kara, bhale vikalpa sahita pelo nirNaya che, ke pudgala dravya jenuM svAmI che, zuM kahe che? e puNya ne pApanA bhAva zubha-azubha bhAva je teM pUchyuM ke enAthI kema nivartAya? to pahelo e nirNaya kara ke puNya-pApanA bhAvano ghaNI svAmI pudgala che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? pudgala te hajI svAmI che e pAchuM vizeSa kahe che pudgala dravya jenuM svAmI che, eTale evo je krodhAdi bhAva eTale ? svabhAvathI viruddhabhAva cAhe to dayA, dAna, vratano bhAva ho, paNa e svabhAvathI viruddha che, tethI tene krodhamAM nAkhyuM che. e krodhAdibhAvanuM vizvarUpapaNuM jenuM svAmIpaNuM pudgala che, mAruM svAmIpaNuM nahi, svAmIpaNuM hoya to chUTe nahi, e puNyapApathI nivartavuM che, tethI te puNya-pApanA zubhAzubha bhAva eno svAmI jaDa pula che. AhAhAhA ! kema? evuM je krodhAdibhAvo jenuM pudgaladravya svAmI che, evA je krodha, mAna, mAyA, lobha ne puNya-pApanA bhAva anekarUpa che, anekarUpa che zubha ne azubhabhAva anekarUpa che ekarUpa nathI. tenA svAmIpaNe, pugaladravya jeno svAmI che ema peluM lIdhuM. tethI have pachI paNa e pudgaladravyanA svAmIpaNe, eTale vikAranA svAmIpaNe pote sadAya nahi pariNamato hovAthI, huM evo chuM ke puNya-pApanA svAmI pugala che ane have pachI paNa tenA svAmIpaNe nahi thanAro huM, puNya-pApa thaze kharA, paNa svAmIpaNe sadAya nahi thanAro huM, AhAhAhAhA.... samajAya che kAMI? bhASA A to adhyAtmanI vAtuM che bApA. AhAhA ! e anekarUpa
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 22 samayasAra siddhi bhAga-4 vikArabhAva tenA ghaNIpaNe pote sadAya nahi pariNamato, bhaviSyamAM rAgAdi thaze paNa svAmIpaNe nahi thAya. AhAhA ! evo huM chuM. paheluM to ema kahyuM ke zubha-azubha bhAvanuM svAmIpaNuM pudgalanuM che. have huM bhaviSyamAM paNa te puNya-pApanA svAmIpaNe nahi thanAro, te huM chuM. AhAhAhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! A to aMtaranI vAtuM che. AhA ! tenA svAmIpaNe pote svayaM sadAya nahi pariNamato hovAthI, e puNya-pApanA bhAva thaze chatAM svAmIpaNe nahi pariNamato huM tenAthI mamatA rahita chuM. eTale? e puNya-pApa mArAM che evuM mane nahi rahe have. enAthI huM mamatva-rahita chuM. AhAhA ! bhASA TUMkI paNa bhAva jarI gaMbhIra che bApu. A to samayasAra eTale, jene kaLazamAM to tyAM sudhI kIdhuM che ne? ajoDa che. A cIja ja koI alaukika che. lokottara cIja che. AhAhA ! ziSyanA praznane khyAlamAM rAkhIne ene uttara, ene Ape che ke bhAI, tAre jo puNyapApanA bhAva eTale duHkha, duHkhathI nivartavuM hoya to, e puNya-pApanA bhAva duHkhano svAmI pudgala che, ema sadAya svAmIpaNe huM nahi thanAro te duHkhanA pariNAma mArAM che ema nahi thanAro, AhAhA ! samajAya che kAMI? AhAhA ! sadAya nahi pariNamato hovAthI, svAmIpaNe sadAya nahIM pariNamato hovAthI, pariNamana thaze, vItarAgapaNuM jyAM sudhI nahi Ave tyAM sudhI zubha-azubha bhAva pariNamana thaze, paNa tenA svAmIpaNe sadAya nahIM pariNamato hovAthI, e mArAM che tema nahIM pariNamato hovAthI, huM, vartamAnamAM to svAmI pudgala che, paNa bhaviSyamAM paNa te svAmIpaNe nahIM thanAro te huM chuM. AhAhA! samajAya che kAMI ? AhAhA ! AvI vAta che. have AvI vAta sAdhAraNa mANasane abhyAsa nahi kAMIka abhyAsa kahetA'tA ne kAla kahetA'tA ne bhAI ! punAtara ! thoDoka abhyAsa hoya to A samajAya evuM che A, kAla bapore evo zloka hato ne parapariNati ujajhata bhedabhAva. AhAhA!AMhIM kahe che prabhu tuM evo nirNaya vikalpa dvArA paNa kara ke puSya ne pApanA bhAva teno svAmI pudgala che ane mAruM bhaviSyamAM pariNamana thaze, paNa tenA svAmIpaNe pariNamana nahi thAya, enA ghaNIpaNe huM pariNamana nahi pariNamuM mATe huM mamatArahita chuM. samajAya che kAMI? bhASA TUMkI bApA paNa bhAva bApA bahu UMcA che bhAI. AhAhA ! tArI prabhutA, e prabhutAnA darzana karAvavA AsavathI nivartavAnI A rIta che. samajAya che kAMI? huM" AtmA te puNya-pApanA bhAvanuM ghaNIpatu pugalanuM che tyAre koI ema kahe ke pudgalathI thAya che mATe pudgala che mATe, tame ema kaho cho ke paryAyamAM upAdAna potAthI thAya che, eya ! ahIMyA to svabhAva eno nathI, tethI nimittane AdhIna thAya che, mATe tenAM che ema kahyAM che, svabhAvane bhinna batAvavo che ne? thAya che to tenI potAnI upAdAnanI paryAyamAM, AMhIM jyAM kare tyAM pAchuM upAdAnanI paryAyamAM juo tame kahetA'tA ne ke vikAra to potAthI thAya che, karmathI na thAya, eya! karmathI na thAya, paNa ahIMyA puNya-pApanA bhAva enI utpattino koI svabhAva nathI jIvano, koI guNa nathI. ethI te guNano svabhAva nathI mATe, anaMta guNa che prabhumAM, AtmAmAM anaMta anaMta anaMta anaMta apAraguNa che, paNa koI guNa vikAra kare
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 gAthA-73 evo koI guNa nathI, e apekSAe laIne te puNya ne pApanA bhAva, teno svAmI pudgala ane huM sadAya svAmIpaNe, ghaNIpate nahi pariNamanAra te huM chuM. AhAhA ! puNya-pApa thaze paNa e mArAM che tema huM nahIM pariNamuM. AhAhA! huM eno jANanAra tarIke rahIza. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! (zrotA - A vAta to ahIM ja cAle) haiM? mAraga to A bApA mAraga to A che, prabhu zuM thAya? tArI mahattAnI vAta zuM thAya? e enI mahattA batAvavA kahe che, prabhu tArI mahattA eTalI che, ke jemAM vikAra thavAno koI guNa ja nathI, nirvikAra thavAnA guNo che. ethI tuM ema nirNaya kara vikalpa dvArA paNa pachI vikalpa choDAvaze paNa pahelI bhUmikAmAM zarUAtamAM ekadama nirvikalpa thaI zake nahi, ethI pahele AMgaNe Ubho, rAga mizrita vicAramAM Avo to nirNaya kara. ke huM eka jJAyakabhAva svarUpa prabhu e puNya-pApanA svAmIpaNe dhaNIpatte mArAM che te rIte huM nahIM pariNamanAro chuM. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? A to adhyAtma bhASA che, bApu ! AhAhAhA ! tenA sadAya, tenA svAmIpaNe pote, huM eno svAmI thaIne pariNamuM e huM nahIM, mATe te mamatA rahita chuM. vartamAnamAM to pudgala svAmI che, paNa bhaviSyamAM je puNya-pApanA bhAva thaze, tenA svAmIpaNe, dhaNIpaNe, mArAMpaNe nahi pariNamanAro mATe tenAthI to huM mamatA rahita chuM. AhAhA ! kaho samajAya che kAMI? A to sAdI bhASA che paNa have bhAI vastu to bhAI je hoya enI game teTalI bhASA kare haLavI, paNa enI cIja hoya eTalI rAkhIne thAya ne. heM? AhAhA! e vastunI maryAdA rAkhIne bhASA thAya ne? bhASA haLavI kare to kAMI enAthI viparIta thAya? AhAhAhA ! e trIjA bolanI vAta karI. pahelI aham eko, pachI zuddho, pachI mamatA rahita, trIjA bolanI vyAkhyA thaI. AhAhA ! have cotho "nANa daMsaNa samaggo" enI vyAkhyA have. have huM chuM kevo ? olA to enI nAstithI vAta karI, A nahi A svAmIpaNe nahi, dhaNIpaNe nahi, chuM kevo? cinmAtra jyoti cetana cetana cetanamAtra jyoti, cinmAtra jyoti emAM beya AvyuM. jJAna, darzana bheguM hIM, cetanamAtra jyoticetanamAtra jyoti, evuM AtmAnuM jyotinuM eTale AtmAnuM, jJAnamAtra jyotinuM eTale jJAnamAtra cetanamAtra AtmAnuM, vastu svabhAvathI ja, vastunA svabhAvathI, vastuno svabhAva ja evo che ke sAmAnya ane vizeSavaDe paripUrNapaNuM, darzana ane jJAnavaDe paripUrNapaNuM, vastunA svabhAvathI darzana ane jJAnapaNuM, paheluM citmAtra lIdhuM" tuM. e cinA be bhAga pADayA, cetanA hatI ne tenA be bhAga pADayA, darzana ne jJAna. AhAhA ! cinmAtra jyotinuM eTale jJAnamAtra AtmAnuM, eTale cetanAmAtra AtmAnuM. vastu svabhAvathI ja, mAro svabhAva ja evo che ke, sAmAnya ne vizeSavaDe, darzana ane jJAnavaDe ahIM sAmAnya eTale ke dravya ne vizeSa eTale ke paryAya ema nahi AMhIM. samajANuM kAMI? sAmAnya e dravya ne paryAya vizeSa e AMhIM nahi. AMhIM to caitanya, cetana cetana mAtra je vastu, emAM je darzana ne jJAna, sAmAnya te darzana ne vizeSa te jJAna, che to beya trikALa, vizeSa mATe paryAya che ema nahIM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ?
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 samayasAra siddhi bhAga-4 - sAmAnya ane vizeSavaDe, vizeSavaDe paripUrNapaNuM, AkhApaNuM hovAthI, huM to paripUrNa, cetanamAtra jyoti AtmAnI, tenA vaDe karIne vastunA svabhAvathI ja, bhagavAna AtmAnA svabhAvathI darzana sAmAnya ne jJAna vizeSa evA svabhAvathI huM paripUrNa chuM. e vaDe huM paripUrNa chuM. paryAya eya nahIM. AhAhA ! vastu batAvavI che ne? vastu eno svabhAva caitanya jyoti, Atmajyoti, e cetana eno vasusvabhAvathI ja sAmAnya ne vizeSapaNe, darzana ne jJAnapaNe paripUrNa huM chuM. AhAhA ! che ne? huM jJAna darzana vaDe paripUrNa chuM Avo hovAthI ema, darzana ne jJAnanuM paripUrNapaNe hovAthI, A kAraNa ApyuM, "huM jJAna darzana vaDe paripUrNa chuM," AhAhA ! zuM kahyuM samajANuM? vastu svabhAvathI ja sAmAnya ne vizeSavaDe paripUrNapaNuM hovAthI paripUrNapaNuM hovAne kAraNe, huM jJAna, darzana vaDe paripUrNa chuM. pahelAMmAM sAmAnya ne vizeSa mukyA'tA zabdo, darzana ne jJAna ahIM paheluM jJAna ne darzana mukyuM. samajANuM kAMI? huM sAmAnya ne vizeSa vastunA svabhAvathI sAmAnya ne vizeSavaDe paripUrNa chuM tethI huM jJAna darzanathI paripUrNa chuM. paryAya paNa nahIM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? che ne sAme pustaka che ne? A to bhagavat kathA, bhAgavata kathA bhagavAna AtmAnI kathA bhAI, A kAMI vArtA nathI. AhAhA ! AhA! bhagavasvarUpa prabhu, vastunA svabhAvathI ja vastunA svabhAvathI ja sAmAnya ne vizeSapaNe paripUrNa hovAthI, huM jJAna darzane paripUrNa chuM. e, cImanabhAI ! Ama che bApu bahu zAMtithI vAta che A to. viralanA kAma che A to. AhAhA ! kone kahe che A? je duHkhathI nivartavA mAge che tene, nivartavuM hoya to A rIte aMdara nirNaya kara. AhAhAhA ! Avo huM, "Avo huM AkAza Adi dravyanI jema" jema AkAza padArtha che, paramANuM padArtha che, dharmAsti, adharmAsti, kALa padArtha che, ema huM paNa AkAzAdi dravyanI jema eTale bIjA paNa pAMca dravya sthApyA. AhAhA! jema e vastu svataMtra che, AkAzAdi tema, jema "AkAzAdi dravyanI jema pAramArthika vastuvizeSa chuM." kharekhara vastu khAsa mArI bIjAthI judI vizeSa che, vizeSano artha samajANo. bIjAthI vastu vizeSa khAsa vastu mArI judI che. vizeSa eTale AMhIM paryAya ne sAmAnya ema atyAre nahi. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? dhImethI kahevAya che bApu A to dharmakathA caitanyanI che prabhu. AhAhA ! AhAhA! cinmAtra jyotinuM vastu svabhAvathI jema sAmAnya vizeSavaDe paripUrNa hovAthI huM jJAna darzana vaDe paripUrNa chuM. Avo huM, dravya levuM che. AhAhA ! AkAza Adi dravyanI jema pAramArthika vastu vizeSa chuM. kharekhara AtmA khAsa bIjA dravyanI jema khAsa vastu vizeSa chuM. samajANuM kAMI? AhAhA! AvI vAtuM che. AhAhA! heM ? ( zrotA - evI nathI vAtuM bIje kyAMya) evI nathI bApu bhAI zuM thAya eNe rucIthI sAMbhaLyuM nathI. sAMbhaLI che paNa aMdara rucIthI sAMbhaLI nathI. AhAhAhA ! ( zrotA:- jaDa padArtha sAthe sarakhAmaNI kema karI ) huM? dravya che, dravyanI apekSAe kahe che, jema e dravya che ema, huM eka khAsa vizeSa dravya chuM ema, jema e AkAza Adi padArtha che, vastu che, dravya che, svataMtra che, svayaM siddha che, ema huM paNa eka AkAzAdi dravyanI jema vastu
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-73 125 vizeSa khAsa judI chuM. AhAhA ! samajANuM kAMI? AhAhA ! Avo huM AkAzAdi dravyanI jema kharekhara eTale pAramArthika, pAramArthika, pAramArthika vizeSa kAlpanika nahi, A to pAramArthika vizeSa. vastu vizeSa chuM. tethI, have huM Avo hovAthI. "have huM samasta paradravyanI pravRttithI nivRtti vaDe," e puNya-pApane paradravya kIdhAM, jeNe pudgaladravya svAmI kIdhuM 'tuM, ene AMhIM kahe che paradravya pravRttithI nivRtti vaDe e zubha-azubha bhAva paradravyanI pravRtti che. mArAM svadravyanI pravRtti nahi. AhAhAhA ! huM samasta paradravyanI pravRttithI nivRtti vaDe, A ja Atma svabhAvamAM A ja Atma svabhAvamAM" nizcaLa raheto thako hajI to nirNaya kare che hoM, AtmasvabhAvamAM nizcaLa paNa padravyanI pravRttithI nivRtti vaDe, pravRttithI nivRtti vaDe, A ja AtmasvabhAvamAM nizcaLa raheto thako kharekhara Atma svabhAvamAM raheto thako, A nizcaLa nizcaLa eTale caLyA vinA. huM AtmasvabhAvamAM nizcaLa, caLyA vinA, A nizcaLa raheto thako, "samasta paradravyanA nimittathI vizeSarUpa cetanamAM thatAM", juo have khulAso pAcho, olo pahelAMmAM ema kahyuM'tuM zubhAzubhabhAvanuM pudgala svAmI, pachI kahyuM ke huM tenA svAmIpaNe nahi pariNamanAro, pachI kahyuM ke paradravyanA nimittathI, paradravyanI pravRttithI nivRtti vaDe zubhAzubhathI, have kahyuM ke zuM paradravya e? ke samasta paradravyanA nimittathI vizeSarUpa cetanamAM thatAM, AhAhA.... pAchuM pudgaladravya jenuM svAmI che ema kIdhuM, vaLI pAradravyanI pravRtti ene kIdhI, have kahe che ke, e samasta paradravyanA nimittathI vizeSarUpa cetanamAM thatAM e paradravyanA nimittathI mArI paryAyamAM vizeSarUpa cetanamAM thatAM je caMcaLa kallolo puNya-pApabhAva, caMcaLa kallola, paNa bhASA joI? samasta paradravyanA nimittathI vizeSarUpa cetanamAM thatAM, pahelA ema kahyuM'tuM ke pudgaladravyano svAmI che ane tenA svAmIpaNe huM nahi thanAro, te mamatA rahita chuM, have e cIja zuM che? ke padravyanA nimittathI thatAM vizeSarUpa cetanamAM thatAM, joyuM? vizeSarUpa cetanamAM thatAM, sAmAnya je jJAyakabhAva dravyasvabhAva che, emAM nahi, paNa paryAyamAM vizeSarUpa thatAM, pAchuM siddha e karyuM ke olA enAthI thAya che. AhAhA! samasta paridravyanA nimittathI vizeSarUpa, vizeSarUpa eTale? paryAyamAM je mArA svabhAvamAM, sAmAnyamAM trikALamAM nathI. te rIte vizeSarUpa cetanamAM thatAM, mArAM cetanamAM ja, paryAyamAM vizeSarUpa thatAM, "je caMcaLa kallolo temano A nirodha vaDe" tene rokIne, tene... aTakAvIne, saMvara levo che ne? Asrava viruddha saMvara che ne? AhA ! eTale nirodha zabda vAparyo che, temanA nirodha vaDe Ane ja, eTale A caitanyasvarUpane ja anubhavato thako lyo, "taDui Thido taccito saLe,"temanA nirodha vaDe, AsavanA rokAvA vaDe, mArAM Atma svabhAvamAM AtmAne anubhavato thako, caitanyasvarUpane anubhavato thako, AhAhAhAhA... bhASA vizeSa lIdhI. cArapaTI vAta lIdhI. potAnA ajJAnavaDe AtmAmAM utpanna thatAM, A joyuM, pAchuM oluM pudgaladravya svAmI kIdhuM'tuM eTale pudgalane laIne thAya che, AhAhA ! paheluM pudgaladravya svAmIpaNe kIdhuM 'tuM, pachI paradravyanI pravRtti kIdhI'tI enA nivRtti vaDe, pachI paradravyanA nimittathI cetanamAM thatAM kallola kahyAM'tAM, vaLI pAcho cothe potAnA ajJAnavaDe AtmAmAM, AhAhA....
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 samayasAra siddhi bhAga-4 vastu bhagavAna AtmA caitanya darzana, jJAnasvarUpa enA ajJAnavaDe, enA ajJAna bhAnavinA eTale ajJAna. potAnA ajJAna vaDe AtmAmAM utpanna thatAM pAchA koI ema laI lya ke pugalane laIne thatA'tA, keTalo khulAso kare che, amRtacaMdrAcAryanI TIkA, AhAhAhA.... e potAnA ajJAnavaDe, AtmAmAM utpanna thatAM A je krodhAdi bhAvo eTale puNya-pApanA bhAvo svabhAvathI viruddha che mATe krodhAdi kahyA, e krodhAdibhAvo te sarvane kSaya karuM chuM, upazamAvuM chuM. ema nahi, kSaya karuM chuM, che ne pATha e? "savva ede khayaNemi" mULamAMthI kADhI nAkhyA. AhAhA! (zrotA - kSaya to bArame thAya che) haiM? e kSaya thaI jAya che cothe, e kSaya ja thaI gayo che, e rahyo che asthiratAe pachI cAritradoSa che, e vastu to potAnA dravyathI to bhinna karI nAkhyo che. samajANuM kAMI ? AhAhAhAhA ! mArA svabhAvamAM anubhavato, caitanyane anubhavato thako e ema che ne? potAnA ajJAnavaDe AtmAmAM utpanna thatAM, AhAhA! TIkA? je vikArI bhAvo te sarvene, te sarvane kSaya karuM chuM AvuM to hajI nirNaya kara ema kahe che. samajANuM kAMI? AhAhA ! vikalpa sahita ekadama aMtara jaI zaka nahi mATe pahelI cIja sarvajJa paramAtmAe AtmA kahyo ane eNe je Asrava kahyA, evI vAta bIjAmAM nathI, tethI bIjAthI juduM pADavA, A rIte bhagavAne kahelo AtmA ane Asrava ene A rIte samajIne vikalpathI. samajANuM kAMI? AhA ! evI vAta sarvajJa sivAya, paramAtmA sivAya, bIje kyAMya nathI, ethI sarvaze kahelo AtmA ne sarvaze kahelA ajJAnathI utpanna thayelA Asavo enAthI nivartavA mATe paheluM bIjAo karatAM sarvaze kahelo AtmA ne Asavano A rIte nirNaya karavo. AhAhAhA ! AkaruM lAge tevuM che, kAla parapariNatinuM AkaruM lAgyuM'tuM punAtara ! bhAI ! gAthA evI Ave che te zuM thAya? je vastu Ave eno artha thAya ne? AhAhA! bhedajJAnanI vyAkhyA hatI bapore. bhedajJAna thAya tyAre zuM thAya che ema hatuM. ahIM have AsravothI nivartavuM che to kaI rIte nivartAya? eno bhagavAne kahelo AtmA, bhagavAne kahelA Asavo, enuM svarUpa je vItarAge kahyuM che, te rIte bIjA karatAM juduM pADavA vikalpathI Avo nirNaya karavo. AhAhA ! samajANuM kAMI? AhAhA ! ema AtmAmAM nizcaya karIne joyuM? e kSaya karuM chuM, paNa evo nizcaya karIne, "ema AtmAmAM nizcaya karIne, AtmAmAM nizcaya karIne" AhAhA! ghaNAM vakhatathI pakaDeluM je vahANa, samudranA bhramaramAM bhamarImAM AveluM vahANa tyAM ne tyAM rahyA kare. samudramAM bhramara thAya ne cakkara vamaLa, tyAM vahANa rahe, nyAM ne tyAM rahyA kare. "ghaNAM vakhatathI pakaDeluM vahANa, tene jeNe choDI dIdhuM che, koNa? vamaLa ghaNAM vakhatathI pakaDeluM je vahANa vamaLa, tene jeNe choDI dIdhuM che, evA samudranA vamaLa, vamaLa chUTI gayA ema kahe che. "evA samudranA vamaLanI jema, jeNe sarva vikalpone jaldI vamI nAkhyA che." AhAhAhAhA ! pahelAM vikalpathI nirNaya karyo to, have vikalpamAM je vamaLamAM je vahANa pakaDAI gayuM'tuM, ema A vikalpamAM je AtmA rokAI gayo'to eNe sarva vikalpone jaldI vamI nAkhyA. jaldI ane vamI nAkhyA, be zabda che. bhagavAna AtmAnA AnaMdanA svabhAvamAM Azraya letAM, e AsavanI utpatti na thAya
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-73 127 tene jaldI vamI nAkhyA ema kahevAmAM AvyuM che, ane e vamI nAkhyA eTale ? jema oke che ne? zuM kahevAya vamana? ( zrotA - vomiTa) vomiTa e pharI na le, e vamanane pharI na lya, kUtarA lya, mANasa to vamanane pharI na lya. ema jeNe sarva vikalpone jaldI vamI nAkhyA, AhAhAhAhA... apratihata bhAva batAvyo che. AhA ! jeNe vikalpone choDI dIdhA che, oluM vamaLa chUTe tyAre vahANa chUTe, A vikalpa pote choDe tyAre chUTe, eTalo phera. vikalpa vamI nAkhyA che pote. vamI nAkhyA che ema kIdhuM" ne? oluM to vamaLa chUTayuM tyAre vahANa chUTayuM, ahIM to vikalpo pote choDayA tyAre chuTayuM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? have A eka gAthAno artha samajavAmAM paNa keTalI, AhAhAhA... jeNe sarva vikalpone, sarva vikalpa eka aMza paNa vikalpano nahi jemAM, nirvikalpa dRSTi thatAM, sarva vikalpo jaldI ekadama ugra puruSArthe choDI dIdhA che, vamI dIdhA che, e vasyA e vakhyA basa. have pharIne e thavAnA nahIM, AhA! AMhIM sudhI lIdhI che vAta. jema 38 (samayasAra) mAM lIdhI'tI pharIne aMkura na thAya, 92 ( pravacanasAra)mAM lIdhuM tuM ema ahIM nAkhyuM che. eTale? caitanya svabhAvamAM anubhavato vikalpane jaladI nAma ekadama puruSArthathI, svabhAvamAM ramatA jeNe vikalpane choDI dIdhA nAma vikalpa utpanna thatAM nathI eNe vikalpane vamI nAkhyA che. vamI nAkhyA e vamana pharIne na lya. ema dharmI jIva, evA jIvane AMhIM lIdho che. evI vAta ja AMhIM karI che AcAryo. AhA ! jeNe vikalpane vamI nAkhyA che te pharIne vikalpamAM Avato nathI. e rIte eNe vamI nAkhyA che. AhAhA ! (Dhora) okeluM khAya, mANasa na khAya, ema rAgane okI nAkhyo che. AhAhA ! AhAhAhA... vItarAga svabhAvamAM lIna thatAM e vikalpane jaladI nAma utpanna thayA ne eNe jaladI vamI nAkhyA ema kIdhuM. have utpanna thatAM nathI ne e utpanna thavAnAM ja nathI. AhAhA! AhAhA..... evo jIva ja lIdho che. ahIM evI jIvanI dhArA ja lIdhI che AMhIM to. ane kSaya karyo ema kIdhuM che ne? nAza karI nAkhyo che, svabhAvamAMthI bhinna karI nAkhyA che tadna bhinna karI nAkhyA che, e nAza karI nAkhyA che. AhAhA! A rIte AsravothI nivartavAnI vidhi che, karatAM karatAM ema ke ApaNe dayA, dAna, vrata, bhakti karIe karatAM karatAM azubha TaLaze ne pachI zubha TaLaze, ema kahe che ne loko to, ema nathI bApu. tane khabara nathI bhAI. AhAhA ! e kRtrima utpanna thatA vikAro akRtrima svabhAva vastu bhagavAna eno jeNe Azraya lIdho. jema dravya pAchuM na paDe ema ene paryAyamAM pAcho vikalpa na thAya ene. ekatvabuddhithI na thAya, thAya kharo paNa sadAya svAmIpaNe nahi pariNamato thAya. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? AhAhA! jema jeNe, jeNe eTale vamaLe, vikalpone jaladI, olA kIdhuM ke, ghaNAM vakhatathI pakaDeluM vahANa tene jeNe eTale vamaLe choDI dIdhuM che, tema jeNe sarva vikalpone jaladI vamI nAkhyA che pote, oluM vamaLa chUTayuM tyAre (samudramAM) vahANa chUTayuM, AMhIM pote vikalpane choDayA che e nAstithI vAta karI che, AMhIM paNa pahele kIdhuM'tuM ne anubhavato thako, caitanyasvarUpane anubhavato thako astithI tyAM lIdhuM che, Ama thatAM ene Ama thAya che ema. caitanyasvarUpane anubhavato
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 samayasAra siddhi bhAga-4 thako, sarva vikalpone jaldI vamI nAkhyA evo, nirvikalpa abheda, vikalpa vinAno bhagavAna, nirvikalpa acalita, lyo nyAMya AvyuM acalita, olAmAM nizcala hatuM ne? caLe nahi evuM. AhAhA ! nirmaLa AtmAne avalaMbato, nirmaLa pUrNAnaMdano nAtha prabhu tene avalaMbato, eno Azraya karato, tenA sanmukha thato, tene avalaMbato, vijJAnaghana thayo thako-vijJAnaghana thayo thako, bhale vizeSajJAna na ho, paNa je AsavathI nivRttine anubhavamAM Avyo e vijJAnaghana thayo che have. AhAhA ! samajANuM kAMI? - vijJAnaghana thayo thako, A AtmA AsravothI nivarte che, A vidhi. zero kema karavo? ke paheluM ghI mAM loTa zekavo, pachI goLa ne sAkara nAkhavuM. ema pahelo AtmAno Avo nirNaya karavo, nirNaya karatAM anubhava thatAM vikalpa chUTI jaze. ane vikalpa chUTatAM vijJAnaghana thayo thako, jJAnamAM-svarUpamAM ekAgra thatAM ghana thayo, piMDa thayo, je Ama asthira thato to je rAgane laIne, e asthiratA chUTIne vijJAnaghana thayo thako, "A" AtmA, A' AtmA ema pAcho, bIjo AtmA nahi, AsravothI nivarte che. lyo A Asavane nivartavAnI A vidhi. are ! are ! pahelI to sAMbhaLavI kaThaNa paDe, bApu mAraga to A che bhAI "eka hoya traNa kALamAM paramArthano paMtha." AhAhA ! Asava eTale duHkha ne Asrava eTale mela, enAthI nivartavAnI A vidhi ne A rIta che. AhAhA ! (zrotA:- pAtra zuddhinI vAta to AvI nahIM) e thaI gaI, pAtra zuddhi. eTale A pahelo Avo vikalpathI nirNaya kare che e pAtra thaI gayo, have choDe che eTale sthira thaI gayo. eTale? Avo je nirNaya kare che ene pAMca indriyamAMthI nirodha thaI gayo che aMdara, pAMca indriya taraphathI to aTakI gayo che, have aMdara nirNaya kare che ne mana sAthe, samajANuM kAMI? pAMca indriya taraphanA valaNavALuM to aTakI gayuM che tyAM, kAraNake Ama nirNaya kare che jyAre, manano vikalpa hajI che paNa pAMca indriya taraphanuM valaNa to aTakI gayuM che tyAre aMdarathI Avo nirNaya kare che. AhAhAhA! samajANuM kAMI? AhAhA! pAMca indriya taraphanA valaNano bhAva to chUTI gayo che, eka mananA vikalpano bhAva rahI gayo che, emAM A nirNaya karyo che, e vikalpa. bahu vAta asala asalI cIja che A. AhAhA! 'A' AtmA ema pAcho bIjo AtmA ema nahi e. "A" "A AtmA, AsravothI nivRta che. A vidhie duHkhathI nivaDe che AsravothI kaho, duHkhathI kaho, melathI kaho, maLathI kaho, nivarte che, A vidhi che. (zrotA - A nirNaya savikalpa nizcaya kharo) hA, savikalpa che e paNa e savikalpa evo che ke ene choDavuM ja che have e, tyAM rahevuM che ema nahi. phakta pAMca indriya taraphanuM valaNa ghaTADI ane mananA vikalpamAM Avyo che, pahelo tyAM sudhI ekadama khasI zakyo nathI mATe paNa e khasavA mATe e vikalpamAM Avyo che, choDavA mATe, Avyo che e. AhAhAhA ! kaho, paMDitajI! AvuM che. (zrotAH- e jIva aMtarmuhUtamAM pAmI jAya?) aMtarmuhUtamAM, eka samayamAM vikalpamAM aMtarmuhUta lAge, nirNaya karatAM, chUTavAmAM eka samaya. AhAhA ! AvI vAtuM che bApu. AhA! vItarAga sarvajJa paramAtmAno A hukama che AthI bIjI rIte karavA jAya to nahi chUTe. AhA !
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-73 129 AMhIM to kahe ke AvuM karo, bhakti karo, vrata karo, jAtrA karo, vrata pALo, apavAsa karo, Ama karatAM karatAM AgaLa javAze. kAle ema kahetA'tA AvyA te-badhA loko, A maMdiro ne e badhA taravAnA upAya che ema kahetA'tA kAla olA AvyA'tA ne badhA, zuM kahevuM ene bApu ? e badhA maMdirone Adi to zubhabhAvanA nimitta che, maiM ? ta2vAnA e upAya nathI ema kahe AvA moTA makAna mATe A taravAnA upAya che. AhAhAhA ! taravAno upAya to A che. bhAvArtha:- "zudghanayathI jJAnIe AtmAno Avo nizcaya karyo, ke huM eka chuM AvyuM ne huM eka chuM. zudghanayathI evo nirNaya karyo, ke huM eka chuM, zuddha chuM, AvyuM 'tuM ne ekanuM, zuddhanuM SaTkA2ka pariNati rahita chuM, 52dravya pratye mamatA rahita chuM, e puNya-pApanA pariNAma mArAM che enAthI rahita chuM, puNya-pApanA bhAva e mArAM nathI. AhAhA ! e padravyanI pravRtti caitanyanA ajJAnabhAvathI bhale utpanna thatAM, AhAhA..... jJAna darzanathI pUrNa vastu chuM. huM to jJAna ne darzanathI paripurNa Atmadravya vastu chuM. "jyAre te jJAnI AtmA AvA potAnA svarUpamAM raheto thako," jyAre te dharmI jIvaAtmA AvA potAnA svarUpamAM 2heto thako "tenA ja anubhavarUpa thAya, bhagavAna AtmAnA anubhavarUpa thAya, zuddha caitanya che tene anusarIne anubhava thAya," tyAre krodhAdi Asravo kSaya pAme che", tyAre tene puNya-pApanA bhAvo nAza pAme che. AhAhAhA ! AMhIM to kSayanI ja vAta lIdhI che. jema samudranA vamaLe ghaNAM kALathI vahANane pakaDI rAkhyuM hoya, paNa pachI jyAre vamaLa vame, vamaLa vame tyAre te vahANane choDI de che, tema AtmA vikalponA vamaLane zamAvato thako pote, vikalpane choDato thako, zamAvato thako, Asavone choDI de che. AhAhA ! A vidhi puNya-pApanA AsravathI,duHkhathI, melathI nivartavAnI A rIta che bApu. bAkI bIjI vidhi kahe ke Ama karo, karatAM karatAM thaze, jAtrA karo ne bhakti karo ne pUjA karo ne maMdiramAM bhagavAnanA darzana karo ne karatAM karatAM thaze AsravonI nivRtti e vAta tadna jUThI che. AhAhA ! A vidhi che. narotamabhAI AvI vAta che. AhAhA! have pUche che lyoke zAna thavAno AtmAnubhava thavAno jJAnano ane AsravonI nivRttino, ane e zubha-azubha bhAvano chUTavAno samakALa, eka kALa kaI rIte che? eka kALa kaI rIte che ? ahIM AsravathI nivarte ane AtmAnA AnaMdanA, jJAnano anubhava thAya eno samakALa kevI rIte che? evo ziSyano prazna che. je kALe AtmA AnaMdano anubhava kare, te ja kALe AsravathI nivarte che, kALa bhinna nathI koI, evo ziSyano prazna che. teno A uttara che. vizeSa kahevAze. ( zrotAH- pramANa vacana gurudeva.) Tu
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13) samayasAra siddhi bhAga-4 kathaM jJAnAsravanivRttyoH samakAlatvamiti cet jIvaNibaddhA ede adhuva aNicA tahA asaraNA y| dukkhA dukkhaphala tti ya NAdUNa Nivattade tehiN||74|| jIvanibaddhA ete adhruvA anityAstathA ashrnnaashc| duHkhAni duHkhaphalA iti ca jJAtvA nivartate tebhyaH / / 74 / / jatupAdapavadvadhyaghAtakasvabhAvatvAjjIvanibaddhAH,khalvAsravAH,na punaraviruddhasvabhAvatvAbhAvAjjIva ev| apasmArarayavadvardhamAnahIyamAnatvAdadhruvA: khalvAsravAH, dhruvazcinmAtro jIva ev| zItadAhajvarAvezavat krameNojjRmbhamANatvAdanityAH khalvAsravAH, nityo vijJAnaghanasvabhAvo jIva ev| bIjanirmokSakSaNakSIyamANadAruNasmarasaMskAravattrAtumazakyatvAdazaraNAH khalvAsravAH, sazaraNaH svayaM guptaH sahajacicchaktirjIva ev| nityamevAkulasvabhAvatvAdduHkhAni khalvAsravAH, adu:khaM nityamevAnAkulasvabhAvo jIva ev| AyatyAmAkulatvotpAdakasya pudgalapariNAmasya hetutvAhuHkhaphalA:khalvAsravAH, adu:khaphalaH sakalasyApi pudgalapariNAmasyAhetutvAjjIva ev| iti vikalpAnantarameva zithilita-karmavipAko vighaTitaghanaughaghaTano digAbhoga iva nirargalaprasaraH sahajavijRmbhamANa-cicchaktitayA yathA yathA vijJAnaghanasvabhAvo bhavati tathA tathAsravebhyo nivartate, yathA yathAsravebhyazca nivartate tathA tathA vijJAnaghanasvabhAvo bhvtiiti| tAvadvijJAnaghanasvabhAvo bhavati yAvatsamyagAsravebhyo nivartate, tAvadAsravebhyazca nivartate yAvatsamyagvijJAnaghanasvabhAvo bhavatIti jJAnAsavanivRttyoH smkaaltvm| have pUche che ke jJAna thavAno ane AsavonI nivRttino samakALa (eka kALa ) kaI rIte che? tenA uttararUpa gAthA kahe che A sarva jIvanibaddha, adhuva, zaraNahIna, anitya che, e duHkha, dukhaphaLa jANIne enAthI jIva pAcho vaLe. 74. PuthArtha:-[ ete] pAsapo [jIvanibaddhAH ] (r)panI sAthe nibaddha cha,[ adhruvA:] sadhruva cha, [ anityA: ] manitya cha [ tathA ca] tema 4 [ azaraNAH ] ash24|| cha, [ca] vajI teso [ duHkhAni]:535 che, [ duHkhaphalA:]:54 bharnu Na cha mevA che, - [iti jJAtvA ] me MeIne url [ tebhyaH ] temanAthI [ nivartate] nivRtti 're che. TIkA- vRkSa ane lAkhanI jema vadhya-ghAtakasvabhAvapaNuM hovAthI Asavo jIva sAthe baMdhAyelA che; paraMtu aviruddhasvabhAvapaNAno abhAva hovAthI teo jIva ja nathI.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 131 (lAkhanA nimittathI pIpaLa Adi vRkSano nAza thAya che. lAkha ghAtaka arthAt haNanAra che ane vRkSa vadhya arthAt haNAvAyogya che. A rIte lAkha ane vRkSano svabhAva ekabIjAthI viruddha che mATe lAkha vRkSa sAthe mAtra baMdhAyelI ja che; lAkha pote vRkSa nathI. tevI rIte Asavo ghAtaka che ane AtmA vadhyA che. Ama viruddha svabhAvo hovAthI Asavo pote jIva nathI.) Aso vAInA veganI jema vadhatA-ghaTatA hovAthI adhruva che; caitanyamAtra jIva ja dhuva che. Asavo zItadAhajvaranA AvezanI jema anukrame utpanna thatA hovAthI anitya che; vijJAnaghana jeno svabhAva che evo jIva ja nitya che. jema kAmasevanamAM vIrya chUTI jAya te kSaNe ja dAruNa kAmano saMskAra nAza pAmI jAya che, koIthI rokI rAkhI zakAto nathI, tema karmodaya chUTI jAya te kSaNe ja Asavo nAza pAmI jAya che, rokI rAkhI zakAtA nathI, mATe teo azaraNa che; ApoApa (potAthI ja) rakSita evo sahaja cinzaktirUpa jIva ja zaraNasahita che. Asavo sadAya AkuLa svabhAvavALA hovAthI du:kharUpa che; sadAya nirAkuLa svabhAvavALo jIva ja aduHkharUpa arthAt sukharUpa che. Asavo AgAmI kALamAM AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgalapariNAmanA hetu hovAthI du:khaphaLarUpa che ( arthAt duHkha jemanuM phaLa che evA che); jIva ja samasta pudgalapariNAmano ahetu hovAthI aduHkhaphaLa che (arthAt duHkhaphaLarUpa nathI).-Ama AsavonuM ane jIvanuM bhedajJAna thatAM veMta ja jenAmAM karmavipAka zithila thaI gayo che evo te AtmA, jaththAbaMdha vAdaLAMnI racanA jemAM khaMDita thaI gaI che evA dizAnA vistAranI jema amaryAda jeno vistAra(phelAva) che evo, sahajapaNe vikAsa pAmatI cilzakti vaDe jema jema vijJAnaghana svabhAva thato jAya che tema tema AsavothI nivRtta thato jAya che, ane jema jema AsavothI nivRtta thato jAya che tema tema vijJAnaghanasvabhAva thato jAya che; teTalo vijJAnaghanasvabhAva thAya che jeTalo samyaka prakAre AsavothI nivarte che. ane teTalo AsavothI nivarte che jeTalo samyaka prakAre vijJAnaghanasvabhAva thAya che. A rIte jJAnane ane AsavonI nivRttine samakALapaNuM che. bhAvArtha:- Asanono ane AtmAno upara kahyo te rIte bheda jANatAM ja, je je prakAre jeTalA jeTalA aMze AtmA vijJAnaghanasvabhAva thAya che te te prakAre teTalA teTalA aMze te AsavothI nivarte che. jyAre saMpUrNa vijJAnaghana svabhAva thAya che tyAre samasta AsavothI nivarte che. Ama jJAnano ane AsavanivRttino eka kALa che. A Asavo TaLavAnuM ane saMvara thavAnuM varNana guNasthAnonI paripATIrUpe tatvArthasUtranI TIkA Adi siddhAMtazAstromAM che tyAMthI jANavuM. ahIM to sAmAnya prakaraNa che tethI sAmAnyapaNe kahyuM che. "AtmA vijJAnaghanasvabhAva thato jAya che" eTale zuM? teno uttara- "AtmA vijJAnaghanasvabhAva thato jAya che eTale AtmA jJAnamAM sthira thato jAya che. jyAM sudhI mithyAtva hoya tyAM sudhI jJAnanebhale jJAnano ughADa ghaNo hoya topaNa-ajJAna kahevAmAM Ave che ane mithyAtva gayA pachI tene-bhale jJAnano ughADa thoDo hoya topaNa-vijJAna
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 samayasAra siddhi bhAga-4 kahevAmAM Ave che. jema jema te jJAna arthAt vijJAna jAmatuM-ghaTa thatuM-sthira thatuM jAya che tema tema AsavonI nivRtti thatI jAya che ane jema jema AsavonI nivRtti thatI jAya che tema tema jJAna (vijJAna) jAmatuM-ghaTa thatuM-sthira thatuM jAya che, arthAt AtmA vijJAnaghanasvabhAva thato jAya che. pravacana naM. 157 gAthA-74 tA. 01-01-79 somavAra poSa suda-3 samayasAra 74 gAthA. have pUche che ke, jhINI vAta che. AtmAnuM jJAna thAya eTale ke AtmA AnaMda ane jJAnasvarUpa che e jJAnAnaMda svabhAvamAM ekAgra thAya ane AsravothI nivarte. Asava eTale puNya ne pApanA bhAva, zubha-azubha bhAva je duHkharUpa che, malina che, caitanyanA svabhAvathI viruddha bhAva puNya-pApanA bhAva che, to enAthI nivRtti ane AtmAmAM jJAnanI ekAgratA eno samakALa che? kaI rIte; ema kahe che. jhINI vAta che bhAI ! somavAra che Aja rajA haze chokarAone. zenI. haiM? (zrotA- 1 lI jAnyuArI) 1 lI tArIkha ThIka hA, chokarA AvyA che. hai? A pahelI tArIkha thaI chokarA AvyA che. zuM kahyuM? A AtmA je AnaMda ne jJAnasvarUpa che enAthI puNya ne pApanA bhAva te viruddha bhAva duHkharUpa che. to jyAre e AtmA potAnA jJAnasvarUpa, AnaMdasvarUpamAM Ave ane te ja kALe tene AsavanI nivRtti thAya ane AsavanI nivRtti eTale chuTavuM ane AtmAmAM ekAgra thavuM e badhuM eka ja kALa che? kema? ema pUchayuM che. samajANuM kAMI? AhAhA! ziSyanA praznamAM ja A che, ke je puNya ne pApa. zarIra, vANI, mana to jaDa che, para che, eno kAMI tyAga grahaNa AtmAmAM che ja nahi. aMdaramAM je kAMI dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA bhAva ke hiMsA, jUThuM, corI viSayaAdinA bhAva e beya bhAva Asrava che, mela che ane duHkha che, e duHkhathI nivartavuM ane AtmAnA AnaMdamAM ekAgra thavuM eno samakALa che kaI rIte? ema pUche che. AhAhA ! jhINI vAta che. anaMtakALamAM eNe AtmA zuM cIja che ane vikAra zuM che enuM eNe bhedajJAna karyuM nathI. anAdithI cAragatimAM duHkhanI dazAmAM rakhaDe che, duHkhI che e. (zrotA - paisAvALA to sukhI che.) paisAvALA e moTA duHkhI che. rAjA ane zeThiyAo ane deva, moTA duHkhI che. kema ke AtmAnA svabhAvathI viruddha bhAva evA bhAvanA karanArA che, te duHkhI che. AvI vAta che (zrotA - lokono mata ne bhagavAnano mata judo paDayo.) bhagavAnano satyano mAraga ja asatyathI tadna judo che. AhAhA ! AMhIM to ziSyano prazna A che. nivRrtavA jevuM che. puNyanA pApanA bhAva zubha-azubha che e duHkharUpa che, paribhramaNanuM kAraNa che, AkuLatA che, enAthI nivRrtavA jevuM to che paNa tenAthI nivRrtivuM ane svabhAvamAM pravartavuM eno eka kALa che kaI rIte ema pUche che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? eno uttara-AvuM jene praznanI jijJAsA che ene A uttara devAmAM Ave che. sAdhAraNa
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 133 jene kaMI khabara ja nathI, garaja ja nathI kAMI, e zubha-azubhabhAva je duHkharUpa che tenAthI nivRttinI jene hajI garaja ja nathI ane AtmA AnaMdasvarUpa che temAM rahevAnI jene darakAra ja nathI ene uttara devAmAM Avato nathI. AhAhAhA ! jene A bhagavAna AtmA aNAkuLa AnaMdakaMda prabhu ane puNya-pApanA bhAva e hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA, kamAvuM, dhaMdhAnA bhAva e to pApa che tana, tIvra duHkha che. paNa dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA AdinA bhAva paNa duHkharUpa che kema ke e rAga che e Asrava che. AhAhAhA.... e AsravathI nivRrtavuM ane svabhAvamAM pravRrtavuM eno samakALa kaI rIte che evo eno prazna che. eno uttara kahevAmAM Ave che. jIvaNibaddhA ede adhuva aNiccA tahA asaraNA y| dukkhA dukkhaphala tti ya NAdUNa Nivattade tehiM / / 74 / / A sarva jIvanibaddha, adhuva, zaraNahIna, anitya che, e duHkha, dukhaphaLa jANIne enAthI jIva pAcho vaLe. 74. TIkA- A to aMtaranI vAta che ke prabhu. anaMta kALamAM eNe cAra gatinA bhavo anaMtA karyA, narakanA anaMtabhava karyA, tiryaMcanA anaMta karyA, manuSyanAya anaMta karyA ane svarganAya anaMta karyA, e cAra gatimAM duHkhI thaIne paribhramaNa kare che. e ene ahIMyA prazna uThayo eno javAba che ke duHkhathI nivRrtavuM ane AnaMdamAM pravRrtavuM e eka samakALa sAthe eka samaya sAthe kema che? eno uttara che. AhA! TIkAH- vRkSa ane lAkhanI jema," jema pIparaAdi vRkSa che, emAM lAkha thAya che jhADamAM, e vRkSa ane lAkhanI jema "vadhyaghAtakasvabhAvapaNuM hovAthI," lAkha che te ghAtaka che ane vRkSa che te ghAta thavAne lAyaka che. paryAyamAM. jhINI vAta che bhAI ! eNe anaMtakALamAM kadI satya vAta sAMbhaLIye nathI. cIthI eNe sAMbhaLI nathI. AhAhA ! AMhIMyA kahe che ke jema pIpaLanuM jhADa hoya jo ke lAkha to bAvaLamAM ja thAya che paNa mukhyapaNe pIparanuM jema jhADa ane emAM lAkha thAya e lAkha che te jhADanI ghAtaka che ane jhADa vadhya nAma ghAtaka thavAne lAyaka che. samajANuM kAMI? evuM hovAthI vadhya ghAtakasvabhAvapaNuM hovAthI, lAkha ghAtaka svabhAvavALuM che, ane vRkSa tenAthI dhAtya thavAne lAyaka svabhAvavALuM che. AhAhA! A to hajI daSTAMta che. tema Asavo lAkha ne vRkSanI jema zubha ke azubha, puNya ne pApanA bhAvo e Asravo jIva sAthe baMdhAyelA che, jema vRkSanI sAthe lAkha baMdhAyela che, vRkSanuM svarUpa nathI. AhAhA ! ema bhagavAna AtmA enI sAthe puSya ne pApanA bhAva "nibaddhA" zabda che ne? baMdhAyelA che, svabhAva nathI eno e. bhagavAna AtmA aNAkuLa AnaMda svabhAvanI sAthe puNya ne pApanA bhAva baMdhAyelA nibaddha saMbaMdhavALA che, svabhAvavALA nathI. e puNya ne pApanA bhAva bhagavAna AtmAnI sAthe vRkSa ane lAkhanI jema nibaddha nAma saMbaMdhamAM saMyoge AvelI cIja che, e eno svabhAva nathI. AhAhA! bahAranI vAta to ahIMyA che ja nahiM lakSmI, zarIra, vANI, kuTuMba, kabIlA e to para
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 samayasAra siddhi bhAga-4 kyAMya rahI gayA. enI sAthe kAMI saMbaMdha che nahIM. phakta ahIMyA AtmAne lAkha ne vRkSanI jema saMbaMdha che, e lAkha e vRkSanuM svarUpa nathI. phakta ene ghAtaka svabhAvavALo saMbaMdha che. ema bhagavAna AtmA AnaMda ne aNAkuLa zAMta rasano kaMda prabhu ene A puNya-pApanA bhAva, nibaddha nAma saMbaMdhathI baMdhAyelA che, eno svabhAva nathI, enuM e svarUpa nathI. za2I2, vANI, mana, jaDa ne e to kyAMya rahI gayA. e to enA ghare kyAMya rahI gayA. emAM kyAM enI paryAyamAMya nathI ema kahe che. AhAhAhA ! A to enI vartamAna paryAyamAM trikALI bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu, saccidAnaMda svarUpa evo je AtmA enI sAthe e puNya ne pApa, zubha ne azubha hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA, dhaMdho kamAvuM vyAja upajAvavuM evA je bhAva ekaluM pApa ane dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA e puNya beya Asrava che, e svabhAvanI sAthe svabhAvarUpa nathI. svabhAvamAM nibaddhA nAma baMdharUpa che. saMyogarUpa che. ekalA baddhA nathI kahyA, nibaddhA. AhAhA ! e puNya ne pApanA bhAva bhagavAna AtmA dravya vastu che AnaMdano nAtha prabhu ! e to zuddha AnaMdakaMdaghana che. enI vartamAna paryAyamAM je zubha ne azubha bhAva e vastune nibaddha che, saMbaMdhavALA che, baMdhavALA che, eno svabhAva nathI. AhAhAhA ! che ? jIva sAthe baMdhAyelA che. AhAhAhA ! za2I2, vANI, karma ne 52vastu to kyAMya judI rahI gaI. emAM to enI paryAyamAMya e nathI. paNa AnI paryAyamAM, avasthAmAM trikALI bhagavAna AtmAnA paryAyamAM vartamAna e zubha ne azubha bhAva duHkharUpa che, malina che, jaDa che caitanyanA svabhAvathI viruddha bhAvavALA che, e jIva sAthe baMdhAyelA che. AvuM svarUpa che prabhu ! AhAhA ! paraMtu bhagavAnanI sAthe, A AtmA bhagavAna che anaMta anaMta bhaga nAma jJAna ne AnaMdanI lakSmI evI anaMta jJAna ne AnaMdanI lakSmIvALo vAna eTale enuM rUpa e che evA bhagavAnanI sAthe e zubha-azubha bhAva, e nibaddha nAma baMdhAyelA che, saMyoge baMdhAyelA che, paraMtu avirudvasvabhAvapaNAno abhAva hovAthI, e puNya ne pApanA bhAva e bhagavAna AtmAno je aviruddha svabhAva che. jJAna, darzana, AnaMda, e aviruddha svabhAva che prabhuno AtmAno svabhAva, sva.... bhAva, sva... bhAva, potAno bhAva AtmAno e jJAna, darzana, AnaMda e aviruddha svabhAva che. e puNya-pApanA bhAvamAM aviruddha svabhAvano abhAva che. AhAhAhAhA ! samajANuM che kAMI ? nibaddhAyelA che. AhAhAhA ! jema lAkha jhADane baMdhAyelI che, ghaNAM varSanI vAta che ekavAra dezamAM Avela ne bhAvanaga2mAM che ne pI52nA jhADa bahu hatA, zuM kahevAya e taLAvane joyeluM nAma bhUlI jaIe chIe e pI52nI AkhI lAIna hatI e bIjI vAra Avyo tyAre kAMI na maLe pI52, ekeya pI52 na maLe. pUchayuM ke A pI52 kyAM gaI ? eTalI badhI moDhA AgaLa che ne zuM kahevAya e ? ghoghAnA daravAje, olA taLAva che enI A bAju. kIdhuM A badhI pIparo gaI kyAM ? pelA ekavAra dezamAM Avyo pAlejathI tyAre bahu joyuM'tuM, Ama lAIna baMdha hatI bIje vakhate joyuM to ekeya nahi, ke lAkha thaI 'tI. A to pAMsaTha-chAsaTha, saDasaTha nI vAta che lAkha thaI'tI te pIpara badhI khalAsa thaI gaI, pI52 samaje che pI52 ? A lIMDI pIpara nahiM hoM, pIparanuM jhADa. AhAhA !
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 135 ema A bhagavAna AtmA caitanya jhADa AnaMdano nAtha prabhu pUrNa AnaMdane pUrNa zAMtithI bharelo bhagavAna che. emAM puNya ne pApanA bhAva te ghAtaka che ane AtmAnI vartamAna paryAya te ghAta thavAne lAyaka che, paryAya hoM, vastu to vastu che. AhAhAhA! zubha ke azubha bhAva lAkha jema ghAtaka che jhADanI ane jhADa tenI paryAyamAM vadhya nAma haNAvAne lAyaka che, ema puNya ne pApanA bhAva ghAtaka che, ane bhagavAnanI paryAya AtmAnI paryAya tyAM ghAta thavAne lAyaka che. AvuM che. arere ! kare zuM kare? eNe anaMta kALamAM kadI satya vAtane sAMbhaLI nathI rucithI. e rakhaDato rakhaDato, naraka ne nigoda anaMtA anaMtA bhava karyA prabhu. e kema? AhAhAhA ! ke je zubha ke azubha bhAva je saMbaMdhamAM baMdhamAM AvelA che, ene potAnA mAnyA hatA, ane potAnuM svarUpa je zuddha caitanya che, tene mAnyuM na hatuM anAdara karyo hato. AhAhAhA ! je vikArabhAva puNya ne pApa saMyogI baMdharUpa teno Adara karyo to tyAre bhagavAna AtmA AnaMdano nAtha prabhu anaMta guNano piMDa eno eNe anAdara karyo'to che. ethI tenI paryAyamAM ghAta thavAne lAyaka enI paryAya ane puNya-pApanA bhAva tene ghAta karanAra che. A puNyano bhAva ghAta karanAro che. dayA, dAna, vrata, tapa, apavAsa, bhakti, pUjA, e rAga che bhAI ! tane khabara nathI. e vRttinuM utthAna che, e ghAta karanArA che. AhAhAhAhA ! jIvanI vartamAna nirmaLa paryAyano je puNya ne pApano bhAva ghAta karanAra che, bhASA to sAdI che prabhu!bhAva to je che I che. bhASA koI evI vyAkaraNa ne saMskRta ne evI nathI. sahelI bhASA che, prabhu tuM koNa cho? kahe e to AnaMda ne zAMtino sAgara prabhu che. emAM puNya-pApa zuM che? ke e ene duHkharUpa, ene ghAtaka che, ene lAbhadAyaka mAne to te mithyAtvabhAva, mahA ajJAna pApa che AvuM che. e lAkhanI jema bhagavAna AtmAnI sAthe vRkSane jema lAkhano saMbaMdha che e lAkha ghAtaka che ne jhADa ghAtaka thavAne paryAyamAM lAyaka che, ema AtmA ane puNya-pApano bhAva enA svabhAvathI viruddha bhAvavALA che, eno svabhAva che e jJAna AnaMda zAMti e aviruddha svabhAva bhagavAna AtmAno che evA aviruddha svabhAvano zubha-azubha bhAvamAM abhAva che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? "e abhAva hovAthI teo jIva ja nathI." jema lAkha te pIpara jhADa ja nathI, ema puNya ne pApano bhAva, zubha-azubha bhAva, vrata ne upavAsa ne bhakti ne pUjA Adino bhAva, hiMsA, jUThuM, corI e to pApa bhAvo che ja tIvra paNa A puNya bhAvano paNa AtmAnA aviruddha svabhAvathI emAM abhAva che, mATe te viruddha che. tethI te jIva nathI. AhAhA ! bhagavAna AtmAno jJAna, AnaMda, zAMti svabhAva evo je aviruddha svabhAva teno puNya-pApanA pariNAmamAM abhAva hovAthI te jIva nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? bhASA to sAdI che paNa have bhAva to je hoya e hoya bIjuM zuM thAya? AhAhA! arere! eNe AtmAnI dayA karI nathI anaMtakALamAM. dayA eTale? puNya ne pApanA bhAvathI rahita anaMtaguNano | piMDa chuM evuM jIvataranuM jIvana eNe mAnyuM nathI. haiM! AhAhAhA ! eNe to A puNya ne pApavALo chuM ema mAnIne AtmAnuM eNe maraNa karyuM che AtmAnI eNe hiMsA karI che. AhAhA! paranI hiMsA ne dayA to pALI zakato nathI, paNa potAnI, e puNya ne pApanA bhAva nibaddha nAma
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 samayasAra siddhi bhAga-4 saMbaMdhavALA, svabhAvathI viruddha che, ene potAnA mAnI ane potAnA AnaMda jJAnasvabhAvano eNe anAdara karyo che. AhAhA! AvI vAta che prabhu, mAraga Avo che. AhA! arere ! ene sAMbhaLavA maLe nahi, e ke di' samaje ane ke di' aMdara dRSTimAM jAya aMdara. AhAhA ! e AMhIM kahe che. e puNya ne pApanA bhAva jIva sAthe, vRkSa ane lAkhanI jema baMdhAyelA che. paraMtu aviruddha svabhAvapaNAno-aviruddha svabhAvapaNAno, bhagavAna AtmA je che svabhAvavAna emAM aviruddha svabhAva je che jJAna ne AnaMda ne zAMti aviruddha svabhAvapaNuM che temAM e puNyapApamAM te aviruddha svabhAvano abhAva che. tethI teo jIva ja nathI. e zubha ke azubha bhAva e AtmA nathI, lAkha jema jhADa nathI ema puNya ne pApanA bhAva e AtmA nathI, jIva nathI. zarIra, vANI, mana to ajIva jaDa che A to mATI che jagatanI cIja, paNa puNya ne pApanA bhAva jIva nathI eTale e ajIva che. AhAhAhAhA ! bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMda, zAMtino sAgara prabhu tenA svabhAvathI puNya ne pApano bhAva e aviruddha svabhAvano, te puNya-pApanA bhAvamAM abhAva hovAthI, e jIva nathI. gajaba vAta che. bhagavAnanI stuti karavI e bhAva paNa kahe che ke Asrava ne jIva nathI. ararara! heM? ( zrotA:- paralakSI bhAva che ne) paralakSI che ne prabhu! e puNya zubhabhAva che zubhabhAva te jIva nathI. besavuM kaThaNa paDe. zuM thAya? bhAI ! anaMta kALano duHkhiyAro cAra gatimAM rakhaDe che, bhikhArI thaIne bhikha mAge che, bhagavAna thaIne bhikha mAge che, mane koI puNya Apo, pApa Apo, mane koI moTo karo, mane koI moTo mAno, huM kAMI bIjAmAM agresara thAuM, bhikSA mAge che mALo, bhikhArI. AhAhAhA ! e AMhIM kahe che prabhu e bhikSA mAganAro bhAva je puNyapApa che e jhera che, ajIva che. e jIvanA svarUpamAM nathI prabhu! AhAhA! bhASA to sAdI che prabhu! AhAhA! lAkhanA nimittathI pIpaLa Adi vRkSano pIpaLa Adi eTale bAvaLamAM paNa lAkha thAya che bAvaLa che ne emAMya lAkha thAya che. pIpaLa Adi vRkSano nAza thAya che. lAkhanA nimitathI pIpaLa Adi vRkSano nAza thAya che. lAkha ghAtaka haNanAra che ane vRkSa vadhya haNAvavA yogya che, paryAya hoM. A rIte lAkha ane vRkSano svabhAva ekabIjAthI viruddha che, mATe lAkha vRkSa sAthe mAtra mAtra baMdhAyelI ja che, e vRkSanuM svarUpa nathI. AhAhAhA ! lAkha pote vRkSa nathI. AhAhA ! tevI rIte e to daSTAMta thayo, Asrava puSya ne pApanA bhAva, gajaba vAta che, A dayAno, dAnano, vratano, apavAsano e vikalpa badho che kahe che ke, e Agnavo ghAtaka che, lAkha jema ghAtaka che ema Asravo ghAtaka che ane AtmA vadhya che, AtmA eTale enI paryAya hoM, dravya nahi. dravya koI dI' vadhya thAtuM nathI. vadhya dravya to trikALI zuddha akhaMDAnaMda prabhu che. AhAhA ! AtmA vadhyA che eTale ke enI paryAya vadhya thavAne lAyaka che ane vikArabhAva te ghAtaka che. AhAhAhA ! AvuM svarUpa che. (zrotAH- che ene ghAta kare che ke utpanna thavA nathI detuM) e paryAya ghAtaka ja che eTale thatI ja nathI. e paryAya zAMtinI thatI ja nathI, e ghAtaka che, ghAta
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 137 kare che. e to 69-70 mAM na AvyuM? udAsIna avasthAno tyAga karIne 69-70mAM bhAI AvyuM tuM. te hatI ne tyAga karIne ema nahi, thavA ja dIdhI nahiM. puSya ne pApano bhAva thatAM enI zAMtinI paryAya thavA na dIdhI eno tyAga karIne ema kIdhuM che. pahelI ja vAta che 6970. AhAhAhA ! Ama viruddha svabhAvo hovAthI Ama viruddha svabhAva puNya ne pApanA bhAva AtmAnA aviruddha svabhAvathI viruddha svabhAvavALA hovAthI Agnavo pote jIva nathI. e jIva nathI, e ajIva che ane e ajIvane mArAM mAnavA, e jIvane ajIva mAnavo, ajIvane jIva mAnavo mithyAtva che. AhAhA ! eka vAta thaI. jIvanibaddhAnI vyAkhyA karI, jIvanibaddhA e eno eTalo artha thayo. have adhuvA. e zubha ke azubha bhAva te adhuva che kSaNe thAya ne nAza thAya che. AhAhA... "Agnavo vAInA veganI jema" vAI Ave che ne mANasane ekadama vAI Ave vaLI besI jAya. ema puNya-pApanA bhAva "vAInA veganI jema vadhatA ghaTatA hovAthI," e puNyano bhAva vadhe, vaLI ghaTe, pApano bhAva vadhe ane ghaTe. AhAhAhA ! Asavo eTale puNya-pApanA bhAva zubhaazubha bhAva vAInA veganI jema vega, vadhatA ghaTatA ekadama vega Ave vAIno vaLI besI jAya, ema ekadama puNyabhAva vaLI vadhe, vaLI ghaTI jAya. pApa bhAva vadhe vaLI ghaTI jAya, paNa badhA vadhatA ghaTatA vAInI jema para che. vadhatA ghaTatA hovAthI adhruva che, e dhruva nathI kAyama rahevAvALI cIja nathI, vadhe ghaTe, vadhe ghaTe, vadhe ghaTe. AhAhA ! ekadama zubhabhAva thaI jAya, bhAI be pAMca karoDa rUpiyA bhegA karyA pApa karIne, maratAM ene ema thAya kaMIka lAva ne A be pAMca dasa lAkha ApuM, evo bhAva thAya. chokarAMne kahe ke paNa A pAMca lAkha Apo paNa jIbha hajI aTakI jAtI hoya, chokarA, chokarA, chokarA dasa lAkha dasa lAkha tyAM olo chokaro samaje, kAMIka kaheze A badhA beThA che ne kaheze, bApu atyAre paisA nA saMbhArIe, olAne vAta, vega Avyo'to dasa lAkha devAno ema ke kAMIka zubha to thAya puNya, ne tyAM olo chokaro have sAme paDe, jovA AvyA hoya ne bIjA emAM bole A dasadasa-dasa-dasa-dasa-lAkha bApu atyAre yAda na karIe, bhagavAna-bhagavAna karo. (zrotAchokarA ema kare) chokarAva I karaze badhA ema kare che e. eya ! AMhIM to bIjuM kahevuM che. zubhabhAva Avyo vaLI pAcho besI jAya jyAre olo mAne nahi, ema pApano bhAva ekadama Ave hiMsA, jUThuM, corI, viSaya, bhoga, vAsanA, krodha, moha, bhoga, mAyA, vaLI kAMIka ghaTe paNa emAM ne emAM rahe e vadhatA ghaTatA puNya-pApanA bhAva hovAthI vAInI jema te adhruva che, kAyama rahenArA ekarUpe che nahi. AhAhAhA ! samajAya che kAMI? AhAhAhAhA ! A zarIra vANI mananI to vAtuM kyAM e to para che ne para paNa rahe che ne parathI nAza thAya che e to enA kAraNe emAM kAMI che nahIM. paNa ahIMyA tArI paryAyamAM adhruva ane anityane beya judA pADaze, adhuvamAM vadhatA ghaTatA karIne, adhruva batAve che. AhAhA ! e puNya-pApanA bhAva vege caDe, vaLI Ave. AhAhA ! Ama kharaDo thAto hoya ane badhA pAMca pacIsa gRhastho bhegAM thayA hoya ane kharaDAmAM lakhAvatA hoya, emAM vaLI vega AvI jAya
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 samayasAra siddhi bhAga-4 vadhAre to hA karo bAbubhAIe be lAkha ApyA to emanA pAMca lAkha ema devAnA bhAva vege Ave, vaLI ghare Ave ne kIdhuM ke meM to tyAM lakhAvyA paNa tame pAMca lAkha lakhAvyA eTaluM badhuM ? e bhAva moLo thaI jAya. DhIlo paDI jAyane, pAcho vadhe ne pAcho DhIlo paDI jAya. hamaNAM pAMca lAkha ApyA che ne e olo misarIlAla gaMgavAla nahi kalakatA misarIlAla gaMgavAla che ne pacIsa karoDa rUpiyA haze, pacIsa trIsa hamaNAM pAMca lAkha ApyA che kyAMka. Ape paNa e zuM che ? e rAganI koI maMdatA ke bhAva thayo hoya vaLI pAcho tIvra thaI jAya. AhAhA ! e kAMI kAyamanI cIja nathI. AhAhAhAhA ! puNya ne pApanA bhAva Asravo vAInA veganI jema, vega che e to, hA. vadhe ne ghaTe, vega kIdho ne ? vadhatA ghaTatA hovAthI adhruva che, caitanyamAtra jIva ja dhruva che. e jANanAro-dekhanAro caitanyaprabhu e dhruva che, tyAre A puNya ne pApa beya adhruva che. AhAhA ! Ama jANIne nivRrte che ema kahevuM che. samajANuM kAMI ? AhAhA ! pahelAM ema kIdhuM ke aviruddha svabhAvano abhAva hovAthI, enAthI nivRrte che, tyAre svabhAvamAM pravarte che. AhAhA ! bhagavAna AtmA AnaMda prabhu emAM AnaMdamAM 2me che eTalo AsravathI nivarte che, ane jeTalo AsravathI nivarte che teTalo ahIMyA AnaMdamAM 2me che. AhAhAhAhA ! AvI vAtuM che A to. a222 ! arere ! AvA mANasapaNAM maLyAM, paNa tattvanI vAta ene kAne na paDe samaje nahi, are, pazu jevA avatA2 che e. AhAhA ! e Asravo adhruva che, tyAre caitanyamAtra prabhu kAyamanI cIja che te dhruva che. jJAyakabhAvathI bharelo anaMta AnaMdathI bharelo prabhu, e caitanyamAtra pote vastu, caitanya mAtra kema kahyuM ke emAM Asrava che ja nahi, ekalo caitanyamAtra jIva ja dhruva che, ema adhruva ane dhruvanuM bhedazAna karI ane jeTalo adhruvathI nivarte che teTalo dhruvamAM ekAgra thAya che. jeTalo dhruvamAM ekAgra thAya che teTalo avamAMthI nivRrte che. AhAhAhA ! AvI vAtuM che. pahelAM aviruddha svabhAvamAM jeTalo pravRrte che teTalo viruddha svabhAvathI nivRrte che pahelAM bolamAM, ahIMyA jeTalo adhruva svabhAvathI nivarte che teTalo dhruva svabhAvamAM ekAgratAthI pravarte che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AvI vAta che dharmanI bApu dharma koI ( alaukika cIja che ). trIjo bola. adhruva kIdhuM ne ? have "anitya" kahe che. adhruva ane anityamAM phera che. Asravo zItadAhajvaranA AvezanI jema, eTale ? olAmAM vadhaghaTa hatI ane AmAM eka pachI eka che. TADhIyo tAva hoya tyAre uno na hoya, uno tAva hoya tyAre TADhIyo tAva na hoya ekadama uno tAva Ave pahelo ekadama laMgaDA kADhI nAkhe. kADho kADhI nAkho, vaLI besI jAya TADhIyo thaI jAya to vaLI pAchA oDhADo, e TADho tAva ne uno tAva eka pachI eka hoya che, ene ahIM anitya kIdhuM che. olAne adhruva kIdhuM' tuM vadhaghaTane ane Ane eka pachI eka hoya ene anitya kIdhuM che. AhA ! Asravo zIta nAma ThaMDo tAva, TADhIyo tAva, dAha nAma uno tAva, zItadAhajva2nA AvezanI jema e paNa Aveza che eka. anukrame utpanna thatAM hovAthI, ATalo phera che. TADhIyo
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 139 hoya tyAre uno na hoya, ne uno hoya tyAre TADhIyo na hoya, ema pApanA pariNAma hoya tyAre puNyanA na hoya ne puNyanA hoya tyAre pApanA na hoya, Ama batAve che. che to beya anitya, paNa pApanA pariNAma vakhate puSya no hoya ne puNyanA vakhate pApa na hoya tethI te anukrame utpanna thatAM hovAthI anitya che. AhAhA! (zrotA- ema rAga vakhate dveSa nahIM ne dveSa vakhate rAga nahIM) ema nahi, ahIM e kAma nathI. ahIM to puNya vakhate pApa nahi ne pApa vakhate puNya nahi, ahIM to AsavamAM anityapaNuM siddha karavuM che ne? to puNya ne pApa beya duHkharUpa ne Asrava che baMdhanA kAraNa che te pApa vakhate puNya nahi ne puNya vakhate pApa nahi anitya siddha karavuM che ne? adhruva siddha karavAmAM vadha ghaTamAM vadhatuM'tuM ne ghaTatuM'tuM, Ama vadhe ne ghaTe ema kIdhuM. ne A to eka pachI eka thAya ene anitya kidhuM che. have A to siddhAMta che. A kAMI vArtA nathI. enA eka eka zabdamAM bhagavAnanI trilokanAtha paramAtmAnI vANI che, saMtonI vANI e che. AhAhAhA ! e Asrava nAma puNya-pApanA bhAva zItadAhajvaranA AvezanI jema, Aveza che e. puNyano Aveza Avyo tyAre pApa nathI ne pApano Aveza Avyo tyAre puSya nathI. (Ama ) hovAthI anukrame utpanna thatAM olAmAM anukrama nahoto, emAM vadhaghaTa hatI. adhruva ane anityamAM "be mAM phera pADyo. anukrame TADhIyA tAva vakhate uno nahi ne unA vakhate TADhiyo nahi, ema puNyabhAva vakhate pApabhAva nahi ne pApabhAva vakhate puSya nahi, beya Asavo anukrame utpanna thAya che, ema kahe che. ethI te anitya che, koNa? e zubha ke azubha bhAva beya eka pachI eka utpanna thatAM hovAthI, te anukrame utpanna thatAM hovAthI, te anitya che. olI to vArtA kathA mAMDI hoya ne eka rAjA ne rANI ne Ane rAjI rAjI thaI jAya kathA sAMbhaLIne hAlI jAya, are bhAI, A to dharma kathA che prabhu. AhAhA! - bhagavAna AtmAnA pariNAma je puNya-pApanA che, te anukrame utpanna thatA hovAthI tene anitya kahevAmAM Ave che. "tyAre bhagavAna AmA vijJAnaghana jeno svabhAva che" joyuM? olAmAM caitanyamAtra jIva dhruva che ema hatuM. vijJAnaghana jeno svabhAva che. jema ziyALAnA jUnA ghI hatA ne? evA ghana ghI hatAM AMgaLI pese to phAMsa vAgatI, atyAre to badhuM samajavA jevuM badhuM garabaDa thaI gaI badhI. pahelAMnA ghI je hatA pacAsa sAMITha varasa pahelAMnA, e evA hatA ke AMgaLI pese to phAMsa vAge, tAvetho to mAMDa mAMDa pese, ema A AtmA puNya ne pApanA bhAva anukrame utpanna thatA hovAthI te anitya che. bhagavAna AtmA vijJAnaghana hovAthI nitya che. temAM puNya ne pApanA vikalpano praveza nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? A to bApu dharmanI vAta che, vItarAga, paramezvara trilokanAtha jinavaradevanI vANI ne mArga che A to. A koI hAlI duvAlInI vAta nathI. jene indro taLIyA cATe je indro jenI sabhAmAM galuDIyAnI jema bese Ama, e vANI kevI hoya bhAI, e vANI saMto pote ADatiyA thaIne vAta kare che. AhAhAhA ! vijJAnaghana jeno svabhAva che. bhagavAna AtmAno vijJAnaghana svabhAva che evo jIva ja nitya che, nitya trikALa anityanI sAme nitya. anityane jANIne nityamAM jyAM Ave che,
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14) samayasAra siddhi bhAga-4 jeTalo vijJAnaghana svabhAvamAM ekAgra thAya che eTalo anitya puNya-pApathI nivRrte che, jeTalo puNya-pApathI nivRrte che eTalo vijJAnaghana svabhAvamAM pravRrte che, ekAgra thAya che. eno eka kALa che ema siddha karavuM che. ema ke AsavathI nivRrte ne AtmAmAM pravRrte eno kALa bhinna che ema nathI. zubha-azubha bhAva enAthI nivRrte, eTalo bhagavAna vijJAnaghana svabhAvamAM pravRrte, emAM ekAgra thAya jJAnamAM, jJAna jAmatuM jAya, AnaMda ne jJAna sthira, sthira jAmatuM jAya e zabda che. pAchaLa jAmatuM ghaTa thatuM sthira thatuM jAya pAchaLa che chellA arthamAM, bhAvArthanA pachInA chellA zabdamAM che, jJAna jAmatuM ghaTa thatuM, sthira thatuM jAya che. che? AhAhAhA! bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa je che temAM ghaTTa ne sthira ne jAmato jAya che teTalo AsravothI nivRrta che ane jeTalo AsavathI nivRrta che eTalo jJAnaghana AtmAmAM sthira jAmato jAya che sthira. AhAhA ! jema dUdhanuM dahIM thAya che ne ? ema bhagavAna AtmA dharmanI dRSTivaMtanI vAta, bhedajJAnanI vAta che. jeNe puSya ne pApanA bhAvane anitya jANyA ane AtmA vijJAnaghanane nitya jANyo e enAthI nivRrte che, jeTalo nivRrte teTalo svabhAvamAM pravRrte che. AhAhAhAhA ! e anityanI sAme vAta karI. vijJAnaghana jeno svabhAva che evo jIva ja nitya che" jIva ja nitya che. e vijJAnaghana ahIMyA atyAre kahevo che. trikALa vijJAnaghana prabhu, jJAna ne AnaMdano ghana prabhu che, piMDa che te jIva che. e jIva che. puSya ne pApanA bhAva e jIva nahi, e anitya che mATe e jIva nahi, nitya che te jIva che. AhAhA! anitya (thayuM.) azaraNAH" have cotho bola che "azaraNAH" jema kAma sevanamAM virya chUTI jAya, viSaya letAM jema kAmasevanamAM vIrya chUTI jAya, e rAkhyuM na rahe. dRSTAMta Apyo che, saMto to vItarAgI che ene to daSTAMta daIne jagatane satya samajAvavuM che. kAmasevanamAM jema vIrya chUTI jAya che e rAkhyuM na rahe, te kSaNe ja dAruNa kAmano saMskAra nAza pAme che. te kAmano saMskAra tyAM nAza pAme che, koIthI rokI rAkhI zakAto nathI. tema karmodaya chUTI jAya, puNya ne pApanA bhAva je udaya che, e udaya chUTI jAya te ja kSaNe Agnavo nAza pAmI jAya che. karmano udaya che e nAza pAme che, chUTI jAya che, tyAre tenA nimittathI thayelA, Asavo e nAza pAmI jAya che, rAkhI-2khAtA zaraNa nathI ke puNya bhAva rAkho ghaNo, ke rAkho rAkho. zuM rAkhe? e karmano udaya jema nAza thAya tema puNya-pApa bhAva paNa sAthe nAza thaI jAya che, e zaraNa nathI. AhAhA! ema ke puNya karo khUba karo puNya ethI AtmAne zaraNa maLaze, kahe che ke e puNya to nAzavAna che ne ? AhAhA ! karmano udaya chUTatAM puNyanA zubhabhAva paNa nAza pAmI jAya che ne? e rAkhyA rakhAtA nathI, jema vIrya chUTatAM vIryane rAkhI zakAtuM nathI. ema karmodaya chUTatAM Asavane rAkhI zakAtA nathI, mATe teo azaraNa che. zubha ne azubha bhAva beya azaraNa che. AhAhA! arihaMtA zaraNe, siddhA zaraNe e paNa hajI to bAhya vikalpathI vAta che. ahIM to nirvikalpa zaraNanI vAta che. AhAhAhA ! mATe teo azaraNa puNya ne pApa, karmanuM nimittapaNuM che tethI tyAM thayA che, e nimitta chUTI jAya che, to e paNa chUTI jAya che, mATe te puNya-pApa rAkhI zakAtA nathI, zaraNa nathI. AhAhAhA!
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 141 ApoApa rakSita evo sahaja citazakti jIva ja che" AhAhAhA ! bhagavAna to pote rakSita ja che, ene rAkhavo paDe evo nathI e to rakSita ja che. ApoApa rakSita evo sahaja svabhAve AnaMdaghana AtmA evo sahaja svabhAva ja cinzaktirUpa, e to jJAna zaktirUpa jIva ja zaraNa sahita che. kAyama TakatuM che to tyAM zaraNa maLaze, TakatuM nathI tyAM zaraNa che nahi. AhAhA ! AMhIM to AtmA zaraNa levo che, hoM? arihaMta zaraNa e nahIM. cinzaktirUpa jIva zaraNasahita che, olAmAM to kevaLapaNato dhammo zaraNa, paryAya zaraNa ema hatuM. AMhIM to jIva pote trikALa kAyama TakanAro bhagavAna cilzakti jJAnamAtra evo svabhAva piMDa e zaraNa che. AvuM che lyo. e zaraNanI vyAkhyA karI, "azaraNAH" vizeSa karaze duHkhapaNAnI vyAkhyA. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 158 gAthA-74 tA. 02-01-78 maMgaLavAra poSa suda-4 zrI samayasAra 74 gAthA cha bola che, emAM cAra bola cAlyA che. zubha-azubha bhAva e jIvanI sAthe baMdhAyelA che, eno svabhAva nathI. tethI te zubha-azubha bhAva avirudhdha je caitanyasvabhAva teno emAM abhAva che, mATe te jIva nathI, ema AvyuM paheluM. bIjuM "adhruva puNya ne pApanA bhAva vadhaghaTa thAya che, vege-vege Ave ne vaLI ghaTe, mATe te adhruva che, caitanyasvabhAva bhagavAna AtmA te dhruva che. "anitya' TADhIyo ane uno tAva anukrame Ave tethI tene anitya kahevAmAM Ave che, ema AtmAmAM puNya pariNAma vakhate pApa na hoya ane pApa pariNAma vakhate puSya na hoya, e anukrame utpanna hovAthI puNya-pApa te anitya che, bhagavAna caitanya te kAyama nitya che. puNya ne pApanA bhAva, karmano udaya hoya tethI thAya. udaya TaLe eTale nAza thaI jAya, ethI puNya-pApanA bhAva zaraNa rahita che, zaraNa nathI. che ne? AhA ! bhagavAna AtmA ApoApa rakSita che, pote potAthI rakSAyelo ja che, evo je AtmA pote zuddha zaraNa che. paMcaparameSTinuM zaraNeya nahi, emano kahelo dharma je che paryAya enuMya zaraNa nahi, (ema) AMhIM to kahe che. AhAhA ! AMhIM to AtmA je nitya kAyamavastu cinzaktirUpa, che ne? jIva ja zaraNa, e jIva trikALI jJAyakabhAva e zaraNa che. AhAhAhAhA.... AvI vAta che. cAra bola to AvI gayA. pAMcamo. Asavo eTale ke zubha-azubha bhAva sadAya "AkuLasvabhAvavALA" hovAthI, bhagavAnanI stutino bhAva zubha e paNa AkuLa svabhAva che, kahe che. Asavo sadAya AkuLa svabhAvavALA hovAthI duHkharUpa che. vastu duHkharUpa che pratikULa anukULa e AMhIM vAta nathI, e puSya ne pApanA bhAva e pote duHkharUpa che, kemake bhagavAna AnaMdasvarUpa che enAthI viruddha che. AhAhA ! duHkha" sadAya nirAkuLa svabhAvavALo jIva ja enI sAme lIdhuM, zubhabhAva ke azubha bhAva, AhAhAhA... AMhIM loko ema kahe che ke zubhabhAva e zuddhatAnuM kAraNa che. AMhIM kahe che
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 ke samayasAra siddhi bhAga-4 zubha bhAva e AkuLatAnA upajAvanArA che, duHkharUpa che. tyAre atyAre to e kahe che cAle che e zubhabhAvathI zuddhatA thAya, Avo moTo phera che, aMta2 dRSTino moTo phera che. sadAya nirAkuLa svabhAvavALo jIva ja sukharUpa che, aduHkharUpa eTale sukharUpa che. AhAhA ! sadAya nirAkuLa svabhAvavALo AnaMda svabhAvavALo ema, jIva ja sukharUpa che. enI sAme cADhe to tIrthaMkagotrano bhAva hoya e duHkharUpa che. AhAhA ! A vAta. pAMcamo bola kahyo. have chaThTho " Asravo zubha ne azubha bhAva, AhAhAhA... AgAmI kALamAM, bhaviSyakALamAM "AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgala pariNAmano hetu" karma che e pudgalapariNAma che eno hetu, e pudgalapariNAma je che e bhaviSyamAM AkuLatAnA utpanna ka2nA2 che. AhAhAhA ! jhINI vAta che. Asravo puNya ne pApanA bhAvo AgAmI kALamAM, bhaviSyanA kALamAM AkuLatAne utpanna karanArA, evA pudgala pariNAma vartamAna baMdhana eno e hetu che. e pudgala pariNAma e bhaviSyamAM AkuLatAnA utpanna karanArA che. AhAhAhA ! pudgala pariNAmathI saMyoga maLaze ema kahe che, ane saMyoga u52 lakSa jaze to ene rAga ane AkuLatA thaze. AhAhA! azubha AsravathI pudgala pariNAma je pApanA emAM e nimitta che hetu ane e pApanA pudgala pariNAma bhaviSyamAM pratikULatAnuM nimitta thaze. ane pratikULatAnA nimitta upara lakSa jaze to dveSa thaze. ane zubhabhAva vartamAna pudgalapariNAmanA hetu, paNa e pudgalapariNAma che kevA baMdhAya e ? bhaviSyamAM saMyoga Apaze. saMyoga upa2 lakSa jaze eTale ene rAga thaze. AhAhA ! AvI vAta che. to zubhabhAvathI pudgalapariNAmano e hetu ne pudgala pariNAma bhaviSyamAM saMyoga ApanArA bhale ne vItarAga maLe ne vItarAganI vANI maLe paNa e 52dravya che tenA upara lakSa jaze eTale rAga ja thaze, duHkha thaze. AhAhAhA ! AvI vAta che. jagatane sahana thavI. AhAhA ! ( zrotAH- vItarAganI vANI kahI che ne ) vItarAganI vANI paNa 52dravya che ne ? 52dravya upara lakSa jaze eTale ene rAga ja thaze ene svadravyano Azraya chUTIne jeTalo pa2dravyano Azraya thaze, svaAzraya nizcaya parAzraya te vyavahAra. AhAhAhA..... AkarI vAta che bhAI ! duniyAne vAta besavI aMdarathI zubhabhAva vartamAna pudgala pariNAmanA hetu, e pudgalapariNAma kevA che ? ke bhaviSyamAM AkuLatAnuM kA2Na thaze, eTale ke pudgala pariNAma baMdhana che te saMyoga Apaze, pApanA baMdhana e pratikULa saMyoga Apaze, puNyanuM baMdhana e anukULa saMyoga Apaze, paNa saMyoga Apaze. ane saMyogano Azraya lakSa jaze to ene rAga ne duHkha AkuLatA thaze. AhAhA ! AkarI vAta che. bahu sahana karavuM kaThaNa bApA. AhAhA.... zubhabhAva vartamAna duHkharUpa che e to pAMcamAmAM gayuM, paNa azubhabhAva bhaviSyamAM duHkhanA utpanna karanArA evA pudgalanA pariNAma vartamAna enuM e nimitta che baMdhanamAM, ane e pudgalanA pariNAma baMdha che e udaya Avaze jyAre tyAre ene saMyoga maLaze, kema pudgalapariNAmathI svabhAva maLe e to che nahi. AhAhAhA ! AvI vAta che. kemake je saMyoga maLaze ne parAzrita lakSa jaze ethI ene rAga ja AkuLatA thaze, pratikULatAnA saMyogamAM lakSa jaze to dveSa thaze, anukULatAnA saMyogamAM lakSa jaze to rAga thaze, paNa beya
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 143 duHkha che. AhAhAhA ! (zrotA- anukULatA to lAbha che) anukULa eTale ke vANI ane bhagavAna sAkSAt maLe ane bAhyamAM lakSmI Adi maLe, anukULa sAmagrI maLe, e beya para saMyogI cIja che. AhAhAhAhA ! AkaruM kAma che bhAI, mULa cIjane samajavI e bahu alaukika vAtuM che. kalpanAthI mAnI levuM e judI vAta che. AhAhAhA! kaho, paMDitajI! zuM kIdhuM paNa A? zubhabhAva vartamAna pudgala pariNAmano hetu e pudgalapariNAma AgAmI AkuLatAnA utpanna karanArA che. kaho e bola to pahelAM AvI gayo che ghaNI vAra. A to ogaNIsamI vAra vaMcAya che. pahelAM A kahevAI gayuM che badhuM. cAhe to saMyogamAtra cIja para che ane parano Azraya karaze to ene rAga ja thaze, pratikULa saMyoga hoya to Sa thaze. AhAhA ! haiM? (zrotA - duHkhI thAya ke sukhI thAya) duHkhI thaze. AhAhA ! puNyanA pariNAmathI puNya baMdhana thAya ane enA phaLa tarIke lakSmI Adi maLe to enA upara enuM lakSa jaze to duHkhI ja thaze e. heM ! (zrotA - lakSmIvALA duHkhI e to jarA kaThaNa paDe) lakSmIvALA duHkhI e kaThaNa paDe, lakSmIvALA. AhAhA! AMhIM to traNalokano nAtha ne vANI maLe AMhIM to, vAtuM bApu. e paradravya che ne paradravyano Azraya lakSa karaze to ene paradravya Azrita vyavahAra rAga thaze. AhAhAhA ! (zrotA:- rAgathI duHkhI zuM thAya?) rAga che te duHkha che. zubharAga vartamAna duHkha che ane zubharAga bhaviSyamAM duHkhanA phaLanuM kAraNa che, ema kahe che. samajAya che? AhAhA! ( zrotA:- deva zAstra gurunI prAptithI paNa rAga thaze?) e devaguruzAstranI prApti paNa paradravya che ne (zrotA:- to sUchyA vagara nirNaya kevI rIte karavo) nirNaya svadravyathI thAya che, parathI nahi. svaAzrayathI ja nirNaya samyaka thAya che parAzrayathI nahi. AhAhA ! AvI vAtuM che. samayasAra koI alaukika cIja che. enI hAre koI meLa khAya evuM nathI bIjA koI hAre. AhAhA ! (zrotAH- dezanA labdhi maphata jAze.) maphata ja jAya te dezanAlabdhi maLe ethI zuM che? dezanA labdhi maLe e to rAga che. ho bhale paNa e to rAga che. e dezanAlabdhi to anaMtavAra maLI che, paNa aMtaradravyano Azraya kare nahi tyAM sudhI ene dharma na thAya. AhAhAhA ! svaAzraya e nizcaya ne para Azraya e vyavahAra, A siddhAMta moTo A. cAhe to traNalokanA nAtha e to pote kahyuM ke prabhujIe kuMdakuMdAcArye mokSa-pAhuDamAM, soLamI gAthA, teramI gAthAthI lIdhuM che paradravyamAM rakta te rAga che, para dravya taraphanuM lakSa che tyAM rAgamAM, rakta che soLamAM tyAMthI terathI upADyuM che, soLamAM to ema kahyuM ke paradabbAo dugaI. AhAhAhA ! zuM cAhe to paradravya bhagavAna hoya ane enI vANI hoya enA taraphanA lakSathI to rAga ja caitanyanI durgati che, eTale caitanyanI gatinA pariNAma nathI. AhAhA ! Avo mArga. AMhIM to bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha ! emeya kahyuM ne? ke parane jANavuM ema kahevuM e vyavahAra che. AtmA jJAtA ne parazeya e paNa vyavahAra che, e nahi. pote jJAtA, pote joya ne pote jJAna, parazeya e (nahIM), evI vAta che. vartamAna jJAnanI paryAya, jANanArane jANe, te
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 samayasAra siddhi bhAga-4 jANanA2ne jANatAM paryAyamAM 52nuM paNa jJAna thAya paNa te pote zeya, paryAya zeya che tene e jANe che. jI2vavuM kaThaNa sAdhAraNa prANI bicArAne vyavahAra, jene vyavahAra u52 lakSa che ne ? ene A vAta besavI kaThaNa bahu. AMhIM to kahe che, Asravo eTale puNya ne pApa beya, AgAmI kALamAM AkuLatAne utpanna karanArA evA, koNa ? pudgala pariNAma eTale baMdhana enuM e nimitta che pariNAma. baMdhananuM e nimitta che, puNya baMdhanamAM zubhabhAva nimitta che, pApa baMdhanamAM azubhabhAva nimitta che ane e pudgalanA pariNAma je che, e udaya Avaze tyAre saMyoga Apaze. saMyogIbhAvathI baMdhAyeluM karma te saMyogane Apaze ane saMyoga u52 lakSa jaze eTale ene pachI dveSa pratikULa hoya to dveSa ne anukULa hoya to rAga, bAkI rAga ja du:kha ja thaze. AhAhAhA ! vItarAga mArga sivAya A vAta, sAMkhyI jAya evI nathI jagatane. atyAre to e kahe zubhathI Ama thAya, 'sarva tatvAra' olAmAM Ave che ne 'jJAtAra sarva tatvA2e tadguNa labdhae' bhagavAnanI stuti karatAM kahe che ke amane to guNanI prApti thAya, e artha kare che ne e ? che ne khabara che ne ? e artha Avyo'to e bAjuthI e to vyavahAranI vAtuM che bApA. potAnA guNanI prApti to svadravyanA Azraye thAya che. 52nA guNonI vicAraNA ke 52 guNanuM lakSa e badho rAga che. AhAhAhA ! ahIMyA kahe che ke, Asavo eTale zubhabhAva mukhya vadhAre tyAM naDatara A vAMdho jagatane tyAM che, e AgAmI kALamAM AkuLatAne utpanna karanArA evA pudgala pariNAmano hetu che. vartamAna puNyabaMdhana je pudgala pariNAma thAya teno zubhabhAva hetu che ane te pudgalapariNAma je baMdhAya e bhaviSyamAM AkuLatAnA utpanna karanArA che. svaAzraya karanArA nathI. AhAhA ! AvI vAtuM che, jIravavI aMta2ne e vAtuM, ne dRSTimAM phera che ne, ene kayAMka kayAMka vyavahA2nA AzrayathI lAbha thAya evuM manAI jAya ene. AhAhA ! samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! AMhIM kahe che ke e vyavahA2thI 52thI, are paryAyane Azraye lAbha na thAya. 52dravyanA kA2Ne lAbha thAya ema nahi. zAstrano abhyAsa karavo hoya to zAstra 52 che paNa svalakSe kare e. svalakSe kare eTale svano Azraya che tyAM. AhA... AkarI vAtuM bahu bhAI ! eka nyAya pharatA Akho moTo pharI jAya, AkhI lAIna pharI jAya dRSTi. AhAhA ! bhagavAnanI stuti karavI che e paNa rAga che. ( zrotAH- Apa to duHkha che ema pharamAvo cho ) e rAga che te duHkha che. 52dravyanI stuti che ne ? parAzrita vyavahAra che ne rAga che e to. cImanabhAI ! AvI vAtuM jhINI che. AhAhA ! thoDuM paNa satya hovuM joIe bApA. dRSTimAM phera hoya ene Akho 52 u52 vajana gayA vinA rahe nahIM ene. AhAhA ! duHkhaphaLarUpa che, che ne ? pudgalapariNAmanA hetu hovAthI e zubhabhAva duHkhaphaLarUpa che. vartamAna duHkha to che, paNa bhaviSyamAM duHkhanuM phaLa Avaze, eya che. AhAhAhA ! duHkha che to bhaviSyamAM paNa duHkhanuM phaLa Avaze, emAM AtmAno AnaMda Avaze nahi. AhAhAhA! samajANuM kAMI ? A vAta to ghaNI vAra thaI gaI che. gAthA vaMcANI che ne. A to ogaNIsamI vAra vaMcAya che. pahelI vAra vaMcANuM tyA2thI to kaheluM ( zrotAH- amane to pahelIvAra lAge che)
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 145 vadhAre spaSTa thAya eTale bAkI to pahelethI e vAta kIdhI che. AhAhA ! have jIva ja jIva "ja' samasta pudgala pariNAmano ahetu, jIva evo che ke koIpaNa baMdhanamAM hetu thAya e jIva nahi, tIrthakaragotra baMdhAya emAM jIva hetu, jIva nahi. jIva ja samasta pudgalapariNAmano ahetu eTale tIrthaMkara baMdhana thAya emAM jIva hetu nathI. jIvanA e zubha pariNAma hetu e zubha pariNAma, jIva nathI. AhAhAhA ! je bhAve tIrthakaragotra baMdhAya e bhAva Asrava che eTale jIva nathI. enAthI tIrthakara prakRti baMdhAya che, jIva nathI enA bhAvathI. AhAhAhA ! AvI vAta che. kartAkarmanI vyAkhyA che ne? rAga che e mAruM kArya che, e to mithyASTi che. paNa rAga kArya na mAne ane rAga thAya to paNa duHkharUpa che. AhAhAhA ! zuM kahyuM e? rAgano vikalpa che, e AtmAnuM kArya che e to mithyAtva che, kAraNake A jJAyakasvarUpa bhagavAna emAM rAganuM karavuM, e kayo guNa ne kaI dazA che? e vikRta dazAnuM kArya mAruM e to mithyAtvabhAva che. AhAhA! e tIrthaMkara gotra je baMdhAya te bhAva paNa vikRta ne rAga e jIva nahIM. jIva ja samasta pugala pariNAmano ahetu, samasta pudagalapariNAma kIdhuM ne? tIrthakara prakRtti zuM kahevAya? AhAraka zarIranI prakRtti baMdhAya Adi, AhAraka to munine ja hoya che ne ? AhAraka zarIra, tIrthaMkara prakRtti Adi pudgala pariNAmano jIva ahetu che. jIva ja samasta pugalapariNAma, samasta ekaso ne aDatAlIsa prakRtti je karmanI e pudgala pariNAmano jIva hetu nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI? cImanabhAI ! AvuM jhINuM eTale lokone bicArAne evuM lAge. AhAhA ! (zrotA:- tIrthaMkara gotrano baMdha samyagdaSTine ja hoya) samyagdaSTine hoya paNa chatAMya e jIvapaNuM nathI. e to kIdhuM ne paheluM e jIva nathI. jIvano aviruddha svabhAva temAM abhAva che, mATe te jIva nathI. baMdhanano hetu te ajIva che. jIva bhagavAna AtmA je paryAyathI jANanArane jANe che, zAstrathI nahi. paryAya vartamAna ja che, e dravyane zeya banAvIne jANe che. te jJAna, te jJAna te tenuM zeya, te jJAna tenuM jJAna ne te te jJAtA. AhAhAhA! baMdhana te parazeya che ane rAga che e paNa parazeya che. are zAstranuM jJAna che, e paNa parazeya che. e AvI gayuM che ne ApaNe vacanAmRtamAM "zeya nimagna" zAstrajJAna che e parazeya che, e paraNeyamAM nimagna che, e parasattAvalaMbI jJAna baMdhanuM kAraNa che. e paramArtha vacanikAmAM e AvyuM che bhAI ! paramArtha vacanikAmAM. AhAhAhA ! digaMbara gRhastha samakitI ho ke muni ho vastunI sthiti to badhAne eka ja prakAranI sthiratA-asthiratAmAM phera hoya e judI vastu che. e mULa abhiprAyamAM phera nathI. AhAhA ! samyagdaSTi hoya, tene badhAne udaya eka sarakho ja hoya evuM kAMI nathI, dRSTi abhiprAya che e to nirmaLa ja che, paNa udayano prakAra eka sarakho ja badhAne hoya evuM nathI. e "paramArtha vacanikA" mAM AvyuM che. ema chaThTha guNasthAna che tene udaya eka ja prakArano hoya, udaya che bhale para, paNa eka ja prakArano jIva bhinna che tene hoya ema nathI ema jeNe jANyuM eNe jIvadravya jAyuM nathI ema AvyuM che ne emAM. AhAhA ! dRSTi ane abhiprAya ekasarakho che paNa udayanA
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 samayasAra siddhi bhAga-4 bhAvamAM phera paDe che. kevaLIne paNa koIne samuddhAtano udaya hoyane koIne bIjo. pariNAmamAM kevaLajJAna che. ema samakitInA pariNAmamAM nirmaLa samyagdarzana che paNa pariNAma je che udayanA eka prakAranA na hoya. abhiprAyamAM jarIye phera nathI. paNa asthiratAmAM ghaNo phera hoya che. AhAhAhA ! ema ahIMyA zubha pariNAmanI asthiratA, samyagdaSTine hoya che, paNa tenuM kartavya che ema mAnato nathI, chatAM te zubhabhAva Ave e pudgalapariNAmano hetu che. AtmAnA nirmaLa pariNAma thavAno hetu e nathI. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI ? jIva ja! e olAmAM Ave che ne 105 gAthAmAM samayasAramAM Ave che ne 105 gAthAmAM, ekaso pAMca, "lokamAM AtmA svabhAvathI paudgalika karmane nimittabhUta nahi hovA chatAM che? 105, A lokamAM kharekhara AtmA svabhAvathI paudgalika karmane nimittabhUta nahi hovA chatAM, ajJAnane lIdhe che e jIva pote jIvano svabhAva nathI. koIpaNa pugala baMdhana thAya enuM nimitta thAya e jIva nahIM. AhAhA ! samajANuM kAMI? e ekaso pAMcamAM che. AhA! ajJAnabhAve pariNamato hovAthI nimittabhUta thatAM joyuM? paugalika karma utpanna thAya che, ane e paugalika karma AtmAe karyuM evuM nirvikalpa vijJAnaghana svabhAvathI bhraSTa vikalpa parAyaNa ajJAnIono vikalpa che, te vikalpa upacAra che. AhAhAhA ! samayasAranI AkhI vAta ja judI che, e ja AMhIM kahyuM. jIva ja samasta zubhajoga pariNAmano hetu joyuM? nyAMya kIdhuM ne e ja AMhIM kahyuM e nyAM kIdhuM'tuM ekaso pAMcamAM ema kIdhuM tuM ne jIva koIpaNa pudgalapariNAma baMdhAya teno jIva hetu che ja nahi ene jIva kahIe. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? jeno svabhAva jJAtAdeSTA che e jIva gugalapariNAmanuM nimitta thAya ja nahIM. paNa te jJAtAdekhAnA svabhAvane bhUlI ajJAnapaNe rAgano kartA thAya tene pudgalakarmanuM nimitta thAya, baMdhanane nimitta thAya, jIva nahi. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? A to dhImethI ogALavA jevuM che. A kAMI ekadama dayA pALI ne vrata pALyA ne apavAsa karyA ne zAstra bhaNyA ne e A vAta nathI AMhIM. AhAhA! jIva bhagavAna AtmA ja! AhAhA ! ene jIva kahIe, ke je samasta pudgala pariNAmano ahetuM. ekaso ne aDatAlIsa karmanI prakRtti che eno jIva ahetu che. AhAhA ! samajANu kAMI? AhAraka zarIra baMdhAya, tIrthaMkaraprakRtti baMdhAya e pote jIva eno hetu nathI, enA pariNAma je e to ajIva thayA. AhAhAhA! samyagdaSTine paNa je pariNAma thayA tIrthakara gotranA e jIva nathI e to ajIva che, e baMdhanamAM nimitta thayA. AhAhA! jIva ja "ja" hoM pAcho jIva ja anekAMta nahi, jIva baMdhanano hetu paNa hoya ane jIva baMdhanano hetu na hoya. e baMdhanano hetu ja jIva nathI, basa eka ja, ekAMta che. che? jIva ja, ekAMta jIva ja, samasta pudgala pariNAmano ahetu hovAthI e aduHkhaphaLa che. e jIvano svabhAva sukharUpa che ane bhaviSyamAM paNa jenA pariNAma thAya te sukhanuM kAraNa che. mokSanuM kAraNa thAya che ne? mokSa anaMta AnaMdanuM kAraNa sukharUpa pariNAma je AnaMdanA che. AhAhA! e sukhaphaLa che. samajANuM kAMI? (zrotA - baMdhano hetu nathI to saMvara nirjarAno hetu che ne?) e atyAre AMhIM kAma nathI, e paryAya che e pAchI, e paryAya paNa dravyane Azraye thAya che, paryAya paryAyane Azraye
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 147 nahi ema kahevuM che. paryAya zubhathI to nahi paNa paryAyane Azraye paryAya nahi. trikALI dravyane Azraye paryAya, kIdhuM ne mokSamArgathI mokSa thAya che ema kahevuM e vyavahAra che. dravyanA svabhAvathI mokSa thAya che ema kahevuM e paNa eka apekSita vyavahAra che. bAkI to mokSanA pariNAma je che kevaLanA e svataMtra SaTkA2ke pariNamatA thAya che. AvI vAtuM che bApu ! AkarI vAtuM bahu duniyAthI. AhAhA ! duniyA hAre meLa khAvo. "jIva ja" zabda che ne ? "aduHkhaphaLaHsakaLa syApi pudgala-pariNAmasyAhetutvAjajIva eva" che ne ? jIva eva che ne zabda aMdara chello saMskRtamAM 'jIva eva' ema saMskRta che, ethI jIva ja ema kADhayuM emAMthI 'evamAMthI' saMskRta che. che ? cothI lITI che AmAM "jIva eva" jIva ja jIva bhagavAna jJAtAdeSTA svabhAva vItarAgI svabhAva jIva e aduHkhaphaLa che, enuM phaLa duHkha nathI enuM phaLa AnaMdaphaLa che. zubhabhAvanuM phaLa duHkhaphaLa che, jIvanA svabhAvanuM phaLa vartamAna AnaMda ane bhaviSyamAM paNa e AnaMdanA phaLane utpanna karanAruM che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI ? 66 'jIva ja" eTale jIvano je jJAtAdraSTA svabhAva, vItarAgI svabhAva e vartamAna che, A sukharUpa e pAMcamAmAM AvyuM, pAMcamAmAM AvyuM, ane A bhaviSyamAM sukharUpa che e chaThThAmAM. zuM kahyuM samajANuM ? pAMcamAmAM ema kahyuM ke Asravo duHkharUpa che, tyAre bhagavAna pote sukharUpa che. eTaluM basa, pAMcamAmAM. chaThThAmAM zubhAzubha bhAva bhaviSyamAM AkuLatAnA utpanna karanArA evA je vartamAna pudgalapariNAma baMdhana eno e hetu che ane e baMdhana che e bhaviSyamAM AkuLatAnA utpanna karanArA che. AhAhAhA ! ahIMyA kahe che ke, jIva ja vartamAna sukharUpa che ane bhaviSyamAM paNa aduHkhaphaLa che, e duHkhaphaLa nathI enuM sukhaphaLa che. AhAhAhA ! jIva je jJAtAdraSTA che, evo je vartamAna bhAva te AnaMdarUpa che, ane te AnaMdarUpanuM pariNamana bhaviSyamAM paNa AnaMdanA phaLanuM kAraNa che. AhAhAhA ! AvI vAta che. bhagavAnanI hATaDI bIjI jAtanI che. AhAhAhA ! 'jIva' eTale AtmA, e vartamAna AnaMdarUpa che, che ne ? ane pudgala pariNAmano hetu nathI. koIpaNa pudgala pariNAma prakRtti che, eno "jIva ja" vastu svabhAva, vastu jIva che, e hetu nathI. tyAre ? ke Asravo che duHkhaphaLarUpa che, tyAre A aduHkhaphaLa athavA duHkhaphaLa nahi. bhagavAna AtmA ! jJAtA, draSTA ne AnaMda svarUpa, vartamAna paNa AnaMdarUpa ane bhaviSyamAM paNa aduHkhaphaLa, du:khaphaLa nahi Ave ene sukhaphaLa Avaze. AhAhA ! samajANuM kAMI ? e AnaMdanA bhAvathI AnaMda Avaze ane AsravanA bhAvathI saMyogo maLaze, temAM duHkha thaze tene lakSamAM. A to bhagavAnanI kathA AtmakathA che bhAI, A kAMI.... alaukika vAtuM che. AhAhA ! Ama AsravonuM have cha ye nuM kahI dIdhuM. cha bola thaI gayA ne ? "Ama AsravonuM ane jIvanuM " cha ye bolanuM kIdhuM ne ? "bhedajJAna thatAMveMta " puNya-pApanA bhAva ane bhagavAna AtmA benuM bhinnapaNuM bhAna, bhedajJAna thatAM, enAthI juduM bhedajJAna thatAM to pachI ema nahi ke tyAre zubhabhAvano sAtha laIne tyAM bhedazAna thAya che enAthI to juduM paDavuM che. AhA.... ke zubhabhAva jarI sahAyaka che. haiM ? jenAthI to juduM paDavuM che e sahAyaka kema hoya ? AhAhA ! samajANuM kAMI ? Are ! Avo upadeza have. sAdhAraNa paNa AMhIM to vaLI mANasa sAMbhaLanArA ghaNAM kALathI
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 samayasAra siddhi bhAga-4 ajANyAmAM jAya to zuM vAta mAMDI che, A kahe che, bhAI tArA gharanI vAta che. bApu, tAruM ghara koI judI jAtanuM che. e jIva ja kIdho ne? AhAhA! AhAhA! "Ama AsavonuM ane jIvanuM" eTale ke paheluM Asavo nibaddha che, e jIva nathI. Asavo "adhruva che, dhruvathI bhinna che, Asavo "anitya" che, nityathI bhinna che. Asravo "azaraNa" che, jIvasvarUpa zaraNa che. Asravo "duHkharUpa" che jIva sukharUpa che. Asavo "duHkhaphaLarUpa" che, A AtmA duHkhaphaLarUpa nathI, eTale AnaMda phaLarUpa che. AhAhAhAhA ! Ama AgnavonuM A rIte ane jIvanuM bhedajJAna thatAMveMta, thatAMveMta ja samakALa batAvavo che ne? pUchayuM che I ne eNe? samakALa zI rIte che e pUchayuM che eNe eno uttara che A. AhA! Ama AsavonuM eTale zubhabhAvaAdinuM ane jIvanuM bhedajJAna thatAMveMta ja "jenAmAM karmavipAka zithila thaI gayo che... karmano pAka phaLa DhIlo paDI gayo che. moLo paDI gayo che, abhAva thaI gayo che. zithila thatAM abhAva thaI gayo che. AhAhA ! AhAhA ! jenAmAM karmavipAka zithila thaI gayo che. evo te AtmA, jenA karmanA phaLa abhAvarUpa thaI gayA che, ema kahe che. chelle Ave che ne nIce chellI gAthAmAM zithila A pravacanasAramAM Ave che ne? abhAva thaI gayo che. kharI rIte to ema kahe che, bhagavAna AtmA ane AsravonuM bhedajJAna thatAMveMta karmano pAka tyAM che ja nahIM. bhagavAna pAkayo aMdara, eno pAka Avyo tyAM ahIM karmano pAka tyAM che ja nahIM have. evo te AtmA jaththAbaMdha vAdaLAMnI racanA jemAM khaMDita thaI gaI che" dRSTAMta che jaththAbaMdha vAdaLAnI racanA jemAM khaMDita thaI gaI evA dizAnA vistAranI jema dizA khulatI jAya che ne? jaththAbaMdha vAdaLAMnI racanA khaMDita thatAM dizAnA vistAranI jema amaryAda jeno vistAra, evo jeno amaryAda vistAra evo phelAve che bhagavAna AtmAno, sahajapaNe vikAsa pAmatI cikti vaDe, svAbhAvikapaNe vikAsa pAmatI, zaktiomAMthI pragaTa vikAsa pAmatI, cinzakti vaDe jema jema vijJAnaghana svabhAva thato jAya che, jema jema vijJAnaghana jAmI jAya che jJAna-jJAnamAM parathI bhinna paDIne jJAna AtmA-AtmAmAM jAmI jAya che, ghaTa thAya che sthira thAya che. "tema tema AsravothI nivRtta thato jAya che." jeTalo ahIM ekAgra thAya che teTalo AsravothI nivRtta che ane jeTalo AsravothI nivRtyo che eTalo AMhIM vijJAnaghana thAya che. AhAhAhA ! A eno samakALa che, ahIM samakALa siddha karavo che ne? AhAhAhAhA! svAbhAvikapaNe vikAsa pAmatI cinzakti vaDa" cinzakti vikAsa pAme che kahe che. jJAnAnaMda svabhAva vikAsa pAme che, khilato jAya che. jema jema vijJAnaghana svabhAva thato jAya che, bhale jJAnanI paryAyamAM vizeSajJAna na ho, paNa jJAna jJAnamAM Thare che tene ja ahIM vijJAnaghana kIdho che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? jJAna svarUpI bhagavAna cinzakti e potAnA vikAsane pAmatI ghana thatI jAya che, je taraLa hatuM, asthira hatuM, je Asravane laIne, enAthI je bhinna thayuM, tethI jJAnaghana sthira thatuM jAya che, ghana thatuM jAya che, jAmatuM jAya che, svabhAva thato jAya che, "tema tema AsavothI nivRtta thato jAya che" tyAMthI paheluM AmathI lIdhuM joyuM, AMhIMthI lIdhuM AsavothI nivarte che enuM
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-74 149 bhedajJAna batAvyuM paheluM. AhA..... paNa sahajapaNe vikAsa pAmatI jJAnazakti vaDe AtmasvabhAva zakti vaDe, jema jema vijJAnayana svabhAva thato jAya che tema tema AsravothI nivRtta thato jAya che, e nAstithI vAta karI che. AhAhA ! jJAnasvabhAva AsravothI bheda thaIne jyAM AsravomAM rahita thayuM e jJAnazaktino vikAsa thatAM jJAna jAme che aMdara, sthira thAya che, AnaMda jAme che. teTalA pramANamAM AsravothI nivRrte che ane jema jema AsravothI nivRtta thato jAya che pAchuM AmathI lIdhuM pAchuM paheluM AMhIMthI lIdhuM' tuM, ane jema jema samakALa pUchayo'to ne eNe pUchyuM'tuM ne samakALa. AhAhA ! "jema jema AsravothI nivRtta thato jAya che tema tema vijJAna svabhAva thato jAya che" samakALa che. "teTalo vijJAnathana svabhAva thAya che" teTalo vijJAnaghana "jeTalo sabhyaprakA2e AsravathI nivRrte che" joyuM ? sabhyaprakA2e yathArthapaNe AsravothI nirvarte che ema bhASAmAM dhArI rAkhyuM 'tuM ke Asavo Ama che, ema nahIM. vijJAnaghana svabhAva thato jAya che teTalo vijJAnayana svabhAva thAya eTalo sabhyaprakAre AsravothI nivarte che, ane teTalo AsravothI nivarte che jeTalo samyaprakAre vijJAnaghana svabhAva thAya che." A rIte jJAnane ane AsravonI nivRttine samakALapaNuM che. kALa batAvavo che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? eno uttara Avyo. vizeSa bhAvArtha Avaze. ( zrotA:- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 159 gAthA 74-75 zlokanaM.48 tA. 3/01/79 budhavAra poSa suda-5 samayasAra 74 gAthA. prazna hato ne ke AsravothI nivRtti ane AtmAnA svabhAvamAM ekAgratA eno samakALa che ? e kaI rIte. e prazna hato. Asravono ane AtmAno upara kahyo te rIte bheda jANatA e nibaddha che, upAdhi che, adhruva che, anitya che, azaraNa che, duHkha che, duHkharUpa che. ane AtmA enAthI bhinna jJAnasvarUpa che zuddha caitanyaghana che sukha svarUpa che. ema benA bheda jANIne jANatAM ja, bheda jANatAM ja je je prakAre-jeTalA jeTalA aMze je je prakAre ne jeTalA jeTalA aMze AtmA vijJAnaghana svabhAva thAya che, eTale ke AtmA jJAnaghana to che ja vastu tarIke paNa paryAyamAM e ghana nAma niraMtara ekAgra thAya che. vijJAnaghana svabhAva thAya che paryAyamAM. rAgathI, AsravathI bhinna jANatA ja vijJAnaghana svabhAva vastu temAM ekAgra thatAM ja e vijJAnana paryAyamAM thAya che, te te prakAre, te te prakAre teTalA teTalA aMze te AsravathI nivarte che. AmAM astithI lIdhuM paheluM. vijJAnathana svabhAva, zAyaka svabhAva kaho, vijJAnaghana kaho, sarvajJa svabhAva, vastu sarvajJa svabhAva emAM ekAgra thatAM, vijJAnanamAM ekAgra thatAM je vijJAnathanapaNuM paryAyamAM pragaTa thAya che. te te prakAre AsravothI nivarte che. AhAhA ! jyAre saMpUrNa vijJAnaghana svabhAva thAya, paryAyamAM hoM, tyAre samasta AsravothI nivarte che. Ama jJAnano ne Asrava nivRttino eka kALa che. samakALa che. AhA !( zrotAH- te te prakAre ne te te kALe eTale ) te te prakAre, je je prakAre ekAgra thAya te te prakAre ema, teTalA aMze ema.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15O samayasAra siddhi bhAga-4 je je prakAre eTale jJAnamAM jeTalA prakAre ekAgra thAya teTalA aMze ema. vijJAnaghana svabhAva caitanya, emAM paryAyamAM keTalA prakAre ekAgra ema. pUraNa prakAra jeTalA jeTalA prakAre teTalA teTalA prakAre AsavonI nivRtti thAya che ema. AhAhA! Agnavone TaLavAnuM ane saMvara thavAnuM varNana guNasthAnonI paripATIrUpe tattvArtha sUtranI TIkA Adi siddhAMta zAstromAM che tyAMthI jANavuM vizeSa. ahIM to sAmAnya prakaraNa che tethI sAmAnyapaNe kahyuM. AtmA vijJAnaghana svabhAva thato jAya che eTale zuM? teno uttara- AtmA vijJAnaghana svabhAva thato jAya che eTale AtmA jJAnamAM sthira thato jAya che. jJAnasvarUpa evo je bhagavAna jJAnasvarUpa, jJAnasvarUpa, jJAnasvabhAva emAM sthira thato jAya che. AhAhA ! jyAM sudhI mithyAtva hoya tyAM sudhI jJAnano ughADa bhale ghaNo hoya navapUrva ne agIyAra aMga bhaNyo hoya, paNa jyAM jJAna svabhAvamAM ekAgratA nathI ane e jJAnano ughADa eTalo hoya topaNa e vijJAnaghana kahevAto nathI. ajJAna kahevAmAM Ave che. AhA...jyAM sudhI mithyAtva eTale jJAnanI paryAya paralakSI ane rAga emAM ekatvabuddhi jyAM sudhI che, tyAM sudhI tene jJAnano ughADa bhale game teTalo ho, paNa ajJAna kahevAmAM Ave che. samajANuM kAMI ? - vijJAnaghana svabhAva trikALI enuM jyAM sudhI ajJAna ne mithyAtva che eTale ke parasaMbaMdhI jJAna ne rAgamAM ekatva che tyAM sudhI bhale te jJAnano kSayopazama ghaNo thaI gayo hoya chatAM te ajJAna che. ane mithyAtva gayA pachI tene bhale jJAnano ughADa thoDo hoya. joyuM? vikAsa svataraphano kSayopazama thoDo hoya chatAM vijJAna kahevAmAM Ave che. AtmA jJAna-jJAnasvabhAva temAM ekAgra thAya che, mithyAtva gayA pachI, tethI te ekAgratAne ja vijJAna kahevAmAM Ave che. jAo A vijJAna che ne atyAre A, e vijJAna nahIM ema kahe che. vijJAna kahevAmAM Ave che. AhA ! jema jema te jJAna vijJAna jAmatuM ghaTTa, jJAna svabhAva zAyaka sarvajJa svabhAva evo AtmA e sarvajJa svabhAva nAma jeTalo ghaTTa ne sthira ne jAmato jAya che, tema tema AsravothI nivRtta, chuTI jAya che. ane jema jema AgnavonI nivRtti thatI jAya che tema tema vijJAna jJAna ekAgratA, svarUpamAM ekAgratA jAmatuM jAya che, ghaTTa thatuM jAya che, sthira thatuM jAya che. AhAhA ! AtmA vijJAnaghana svabhAva thato jAya che. AvI vAta che. je vastu che bhagavAna AtmA te to vijJAnaghana eTale piMDa niraMtara vijJAna svarUpa ja che. emAM enuM jene jJAna nathI ne mithyAtva che, te mithyAtvanA prasaMgamAM game teTalo ughADa jJAnano hoya to paNa tene ajJAna kahevAmAM Ave che. ane bhagavAna vijJAnaghana svarUpa che temAM ekAgra thato jAya che bhale tene jJAnano ughADa thoDo hoya to paNa tene vijJAnaghana kahevAmAM Ave che. kaho, samajAya che kAMI ? AhAhA ! have A ja arthanA kaLazarUpa ane AgaLanA kathananI sUcanikArUpa kAvya kahe che.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-48 zloka - 48 T T T T T T T T T (zArdUlaviRIDita ) 151 ityevaM viracayya samprati paradravyAnnivRttiM parAM svaM vijJAnaghanasvabhAvamabhayAdAstidhnuvAnaH paran ajJAnotthitakartRkarmakalanAt klezAnnivRttaH svayaM jJAnIbhUta itazcakAsti jagataH sAkSI purANaH pumAn / / 48 / / zlokArtha:- [kRti vaM] e rIte pUrvakathita vidhAnathI, [ samprati] hamaNAM ja (turata ja ) [ paradravyAn ] 5dravyathI [ pamAM nivRtti viSayya ] utkRSTa (sarva prakAre ) nivRtti karIne [vijJAnadhanasvabhAvam param sva amayAt AstikjhuvAna: ] vijJAnathanasvabhAvarUpa evA kevaLa potAnA 52 nirbhayapaNe ArUDha thato arthAt potAno Azraya karato (athavA potAne niHzaMkapaNe AstikayabhAvathI sthira karato), [ajJAnosthita [rmatanAt zAt]ajJAnathI utpanna thayelI kartAkarmanI pravRttinA abhyAsathI thayelA kalezathI [nivRtta: ] nivRtta thayelo, [svayaM jJAnIbhUta: ] pote jJAnasvarUpa thayo thako,[ nAta: sAkSI ] jagatano sAkSI (jJAtAdraSTA ), [ purALa: pumAn] purANa puruSa ( AtmA ) [ kRta: vAsti ] ahIMthI have prakAzamAna thAya che. 48. pravacana naM. 159 zloka-48 tA. 3/01/79 AhAhAhA ! ekeka pada ane ekeka gAthA alaukika che. e rIte pUrvakathita vidhAnathI hamaNAM ja, turata ja 52dravyathI utkRSTa sarva prakAre nivRtti karIne, padravya eTale rAgAdi. svadravyarUpa bhagavAna vijJAnana, e 52dravya svarUpa je Asrava vikalpAdi puNya-pApanA enAthI utkRSTa sarva prakAre nivRtti karIne "vijJAnayana svabhAvama52ma mabhayAdAstidanuvAna " vijJAnaghana svabhAvarUpa evA kevaLa potAnA 52 nirbhayapaNe vijJAnaghanamAM paryAyane vALIne tyAM sthira thayo che kahe che. e nirbhayapaNe ArUDha thato, potAno Azraya karato, zAyaka sarvajJa svabhAvI bhagavAna teno Azraya karato potAne niHzaMkapaNe AstikayabhAvathI sthira karato pUraNa sattAnuM astitva je pUraNa che, teTaluM AstikatvamAM ArUDha thato, evA AstikayamAM sthira thato, pUruM je astitva che, pUruM je astitva jJAnathana pUraNa che. temAM AstikayabhAvathI sthi2 ka2to eTale niHzaMkapaNe potAnuM astitva eTaluM che tema mAnIne aMdara sthira thAya che. AvI vAta che. "ajJAnosthit kartR karmakalanAt kalezAt" ajJAnathI utpanna thaelI kartAkarmanI pravRttinA abhyAsathI thayelo kaleza, enAthI nivRtta thayelo. jayacaMda paMDite jarIka bhedathI kathana karyuM che. zuM bheda ? ajJAnathI utpanna thayelI kartAkarmanI pravRtti ema ajJAnathI utpanna thayelI kartAkarmanI
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 samayasAra siddhi bhAga-4 pravRtti, ane TIkAkAre ajJAna svarUpa kartAkarmanI pravRtti. samajANuM kAMI? ajJAna svarUpa ja kartAkarmanI pravRtti. ajJAnathI utpanna thaI evo bheda vyavahAra che ajJAnathI. ajJAna svarUpa ja kartAkarmanI pravRtti che. AhAhA ! e rAgano kaNa zubhaAdi ho, enuM kartAkarmapaNuM ajJAnathI che. ajJAnathI utpanna thayuM che. ajJAna svarUpa ja che e. ajJAnathI utpanna thayuM che e karatA ajJAna svarUpa e che. zuM kIdhuM I? rAgano kartA ane rAga enuM kArya evo bhedeya nahIM, e ajJAnasvarUpa ja kartAkarmanI pravRtti che. jJAnasvarUpa ja akartAkarmanI pravRtti che. AhAhAhA ! zuM kahyuM? "ajJAnathI utthita" e bheda pADyo jarI. bAkI "ajJAnasvarUpa kartakarmakalanAta kalezAt" ajJAna svarUpa rAganuM karavuM e ajJAna svarUpa evo je kaleza tenAthI nivRtta thayelo potAno vijJAnaghana svabhAva che teno abhAva ajJAna svarUpa thayeluM, e kartAkarmanI pravRtti rAga, kartA ne karma e ajJAna svarUpa ja che. ane jJAna svarUpa, enAthI nivartine kare che e jJAna svarUpa che. samajAya che kAMI ? AhAhA ! bhagavAna AtmA! jJAyaka svabhAva kaho, vijJAnaghana kaho, sarvajJa svabhAvI kaho, tenA ajJAnathI eTale mithyAtvathI ajJAna svarUpa utpanna thayelI kartAkarmanI pravRtti, ethI ajJAna svarUpa ja kartAkarmanI pravRtti che. rAganuM kArya mAruM zubha ho dayA dAna dratAdino, eno kartA ane e kArya ajJAna svarUpa ja che ane bhagavAna AtmA jJAna svarUpa thayo thako te ajJAna svarUpa kartAkarmathI nivRrte che. samajANuM kAMI? AhAhA! vijJAnaghana svabhAva e vijJAnaghanamAM jJAna svarUpa thayo thako kartAkarmanA kalezathI nivRrte che ane ajJAnasvarUpa kartAkarmanA kalezamAM, emAM pravRrte che. samajANuM kAMI? nivRtta thayelo svayaM jJAnIbhUta, pote jJAnasvarUpa thayo thako ema. AhAhAhA ! nivRtta thayo che paNa pote svayaM jJAnasvarUpa thayo thako, rAgAdibhAvathI ajJAnasvarUpa kartAkarmanI pravRttithI nivRtta thayo che. nivRtta thayo che eTale pote jJAnasvarUpa thayo thako ema. AhAhA ! nivRtta thayo e apekSAthI kathana karyuM, paNa pote ja svayaM jJAnasvarUpa thayo thako, nivRtta thayo che mATe thayo ne (ema nahIM) paNa pote svayaM jJAnasvarUpa thayo thako. samajANuM kAMI ? AhA....AvuM svarUpa che. AhAhA ! je ajJAna svarUpa kartAkarmanI pravRtti hatI tenAthI nivRtta thayelo svayaM jJAnasvarUpanI pravRtti thAya che. svayaM jJAnasvarUpa thayo thako, svayaM jJAnasvarUpa thayo thako, potAthI kartAkarmapaNuM jJAnanuM utpanna thayuM. AhAhA ! svayaM jJAnIbhUta, pote ja jJAnasvarUpa paryAyamAM hoM, AhAhA! AvuM che. bhASA to sAdI paNa vastu to enuM vAcya je che, jagatano sAkSI thAya che. ahIMthI have jagatano sAkSIthI vAta leze paMcoterathI. jJAnIbhUta jJAnasvarUpa ema, thayo thako ahIMyAthI have jagatano eTale rAgAdi bhAvano sAkSI thAya che. dharmI thayo, samyagdaSTi thayo, ajJAna svarUpa kartAkarmanI pravRttithI nivRtta thayo. jJAna svarUpa jJAnIbhUta kIdhuM che ne? jJAnIbhUtaH vijJAnasvarUpa thayo thako paryAyamAM AnaMda ne jJAnasvarUpa thayo thako. ahIMyAthI rAgAdi bhAvano sAkSI thAya che. AhAhAhA ! AvI vAta che. sAkSI jJAtAdeSTA che. jJAtAdeSTA thAya che. rAga che, ho paNa jJAnasvarUpa thayo thako jJAtAdeSTA
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-48 153 thAya che, sAkSI thAya che. e rAga mArApaNe ajJAnathI mAnyuM'tuM te chUTatAM prabhu jJAnasvarUpa thayo thako sArA-jagatano rAgathI mAMDIne sArI cIjano, are deva-gurUzAstrano paNa e sAkSI thAya che. AhAhA ! samajAya che kAMI? jhINI vAta paDe bhAI paNa mAraga bIjo che nahIM. vastunI sthiti ja maryAdA ja AvI che. tyAM bIjI rIte kaI rIte ene haLavuM karavuM. purANa pumAna anAdino bhagavAna. anAdino vijJAnaghana prabhu. juno che e to kahe che. vastu jAnI che. anAdinI che e to, purANa puruSa AtmA, ahIMthI have prakAzamAna thAya che. jANavA dekhavAmAM have Ave che. cakravartInuM rAjya hoya samakitIne, AhAhA ! chatAM tyAM kayAMyathI sAkSI thato nathI. jJAnIbhUta thayo thako eTale jJAnasvarUpa paryAyamAM thayo thako, tyAMthI have sAkSI rahe che, game teTalA bhAva hoya ne game teTalo saMyoga ho paNa teno te dharmI jJAnI sAkSI rahe che. kaho, cImanabhAI ! AvuM che bApA. AhA! ahIMthI have prakAzamAna thAya che. itaH cakAsti itaHahIMthI eTale ajJAnasvarUpa kartAkarmanI pravRttithI nivRtta thaI ane jJAnasvarUpa bhagavAnamAM ekAgra thaI ane jJAnI thayo, jJAtAdekhAnA pariNAma pragaTa karyA, tyAMthI te jagatano sAkSI thAya che. AhAhAhA! koIpaNa rAgAdi ke parano e kartA thato nathI. tArI je samaye je paryAya thAya teno tuM kartA kema thAya che? 9 jIvane je samaye je paryAya thavAnI hoya te ja thAya ane je paryAya thAya teno te utpattino kALa che, te janmakSaNa che, te kALalabdhi che. je paryAya thAya tene vyayanI apekSA nathI, nimittanI apekSA nathI ne dravya-guNanI paNa apekSA nathI, paryAyanA SakArako vaDe te paryAya svataMtra utpanna thAya che. tethI tArI je samaye je paryAya thAya, bApu ! teno tuM kartA kema thAya che? eka pachI eka kame ane nizcayathI je paryAya thavAnI hoya te ja thAya, bIje samaye je paryAya thavAnI hoya te thAya, ema anAdi anaMta kramasara nizcitapaNe paryAyo thAya che. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 14)
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 samayasAra siddhi bhAga-4 // // - 75 ) kathamAtmA jJAnIbhUto lakSyata iti cet kammassa ya pariNAmaM Nokammassa ya taheva prinnaam| Na karei eyamAdA jo jANadi so havadi nnaannii||75|| karmaNazca pariNAmaM nokarmaNazca tathaiva prinnaamm| na karotyenamAtmA yo jAnAti sa bhavati jnyaanii||75|| yaH khalu moharAgadveSasukhaduHkhAdirUpeNAntarutplavamAnaM karmaNaH pariNAmaM sparzarasagandhavarNazabdabandhasaMsthAnasthaulyasaukSmyAdirUpeNa bahirutplavamAnaM nokarmaNaH pariNAmaMca samastamapi paramArthataH pudgalapariNAmapudgalayoreva ghaTamRttikayoriva vyApyavyApakabhAva sadbhAvAtpudgaladravyeNa kA svatantravyApakena svayaM vyApyamAna-tvAtkarmatvena kriyamANaM pudgalapariNAmAtmanorghaTakumbhakArayoriva vyApyavyApakabhAvAbhAvAt kartRkarmatvAsiddhau na nAma karotyAtmA, kintu paramArthataH pudgalapariNAmajJAna pudgalayorghaTakumbhakAravavyApya vyApakabhAvAbhAvAt kartRkarmatvAsiddhAvAtmapariNAmAtmano-rghaTamRttikayoriva vyApyavyApakabhAvasadbhAvAdAtmadravyeNa kA svatantravyApakena svayaM vyApyamAnatvAtpudgalapariNAmajJAnaM karmatvena kurvantamAtmAnaM jAnAti so'tyanta-viviktajJAnIbhUto jJAnI syaat| na caivaM jJAtu: pudgalapariNAmo vyApyaH pudgalAtmano yajJAyakasambandhavyavahAramAtre satyapi pudgalapariNAmanimittakasya jJAnasyaiva jnyaaturvyaapytvaat| have pUche che ke AtmA jJAnasvarUpa arthAt jJAnI thayo ema kaI rIte oLakhAya? tenuM cihna (lakSaNa) kaho. tenA uttararUpa gAthA kahe che - pariNAma karma taNuM ane nokarmanuM pariNAma je, te nava kare che, mAtra jANe, te ja AtmA jJAnI che. 75. thArtha:- [ yaH] [AtmA ] [ enam ] [karmaNaH pariNAmaM ca] bhn|| 524||mne [ tathA eva ca] tema 4 [nokarmaNa: pariNAmaM] nobhana 529||mne [na karoti] 32to nathI paraMtu [jAnAti ] cha [ saH] [ jJAnI ] aurl [ bhavati] che. TIkA:- nizcayathI moha, rAgadveSa, sukha, duHkha AdirUpe aMtaraMgamAM utpanna thatuM je bharnu pri||m, mane sparza, 2sa, gaMdha, 4, za6, baMdha, saMsthAna, sthUla, suukssmt| AdirUpe bahAra utpanna thatuM je nokarmanuM pariNAma, te badhuMya pulapariNAma che. paramArthe, jema ghaDAne ane mATIne ja vyApyavyApakabhAvano (vyApyavyApakapaNAno) sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che tema pudgalapariNAmane ane pudgalane ja vyApyavyApakabhAvano sadbhAva
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 155 hovAthI kartAkarmapaNuM che. pudgaladravya svataMtra vyApaka hovAthI pudgalapariNAmano kartA che ane pudgalapariNAma te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI (vyAyarUpa thatuM hovAthI) karma che. tethI pudgaladravya vaDe kartA thaIne karmapaNe karavAmAM AvatuM je samasta karmano karmarUpa pulapariNAma tene je AtmA, pudgalapariNAmane ane AtmAne ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, paramArthe karato nathI, paraMtu (mAtra) pudgalapariNAmanA jJAnane (AtmAnA) karmapaNe karatA evA potAnA AtmAne jANe che, te AtmA (karmanokarmathI) atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako jJAnI che. (pudgalapariNAmanuM jJAna AtmAnuM karma kaI rIte che te samajAve che:-) paramArthe pudgalapariNAmanA jJAnane ane pudgalane ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApyavyApakabhAvano abhAva hovAthI kartAkarmapaNAnI asiddhi che ane jema ghaDAne ane mATIne vyApyavyApakabhAvano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che tema AtmapariNAmane ane AtmAne vyApyavyApakabhAvano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che. Atmadravya svataMtra vyApaka hovAthI AtmapariNAmano eTale ke pudgalapariNAmanA jJAnano kartA che ane pudgalapariNAmanuM jJAna te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI (vyApyarUpa thatuM hovAthI) karma che. vaLI A rIte (jJAtA pudgalapariNAmanuM jJAna kare che tethI) ema paNa nathI ke pudgalapariNAma jJAtAnuM vyApya che; kAraNa ke pugalane ane AtmAne zeyajJAyakasaMbaMdhano vyavahAramAtra hovA chatAM paNa pugalapariNAma jenuM nimitta che evuM je jJAna te ja jJAtAnuM vyApya che. (mATe te jJAna ja jJAtAnuM karma che.) pravacana naM. 159 gAthA-75 tA. 03/01/79 have pUche che joyuM. ziSyanI evI zailI lIdhI. ziSya evuM sAMbhaLyuM ke AtmA jJAnasvarUpa thayo thako ema kaI rIte oLakhAya! jaNAya zI rIte enA lakhaNa zuM! enA cinha zuM! enA eMdhANa zuM? enA lakSaNa, eMdhANa, cinha zuM! ema ziSyano prazna che. ene uttara devAmAM Ave che. kammassa ya pariNAmaM Nokammassa ya taheva prinnaam| Na karei eyamAdA jo jANadi so havadi nnaannii|| 75 / / pariNAma karma taNuM ane nokarmanuM pariNAma je, te nava kare che, mAtra jANe, te ja AtmA jJAnI che. 75. AhAhAhA ! A olA jJAnasAgare bhAi ema lIdhuM che ema ke nirvikalpa vItarAga samAdhi hoya tyAre jJAnI enAthI khase to ajJAnI evuM lakhyuM che eNe. ahIM to AMhIMthI che, pATha zuM che! AMhIMthI bole che bhale jayacaMda paMDite bIjo artha karyo che ke samakita draSTi te jJAnI paNa A pATha zuM kahe che? e evuM kahe che ke nirvikalpa vitarAga samAdhimAM hoya tyAre jJAnI enAthI khasI gayo to pachI ene ajJAnI kahevAya. peluM bAramA guNasthAne ajJAna lIdhuM che
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 samayasAra siddhi bhAga-4 ne paNa e bIjAM che. ajJAna eTale ochuM jJAna che ane AMhIM ajJAna te viparIta jJAna, viparItathI nivaryo che. cothe guNasthAnethI jagatano sAkSI thAya che. AhAhAhA! TIkA- nizcayathI moha, AThe karma jaDa che ema levuM, sanAvAdavALA kahe che premacaMda che ne eka ahIMyA to nizcayathI aMdara je mohanA pariNAma thAya (zrotA - AtmAnA pariNAma) hA, I olo kahe che karma levA jaDa, jaDanA levA. are bApu kIdhuM bhAI ! (zrotA- bhAvakarma levA) aMdaramAM thato je moha mithyAtva na levuM, ahIMyA para tarapha thato je sAvadhAnIno bhAva levo. rAgadveSa, sukha, duHkha Adi rUpe aMtaraMgamAM utpanna thatuM ahIM moha eTale mithyAtva na levuM. parataraphanI jarI sAvadhAnI thAya che asthiratA eno jJAnI sAkSI che. AhAhAhA ! nizcayathI moha eTale rAga, para taraphanA pariNAma eno vistAra ke rAgadveSa, sukha, duHkha Adi aMtaraMgamAM utpanna thatuM je karmanuM pariNAma. i kahe che ke karma eTale jaDanA pariNAma ahIM levA, ema nathI. karmanuM pariNAma che e pote jaDa che i, AhAhAhA ! loko kaMika-kaMika potAnI kalpanAthI artha kare tyAM vastusthiti kAMika rahI jAya che. AhA. (zrotA- ahIMyA bhAvakarma ne nokarmanI vAta che) bhAvakarma paNa e jaDa-jaDa levo. ahIM aMtaraMga che ne AvuM karmanuM pariNAma che ne ane nokarmamAM zarIra Adi ema. AhAhAhA ! (zrotA:- mAruM to ema kahevuM che ke bhAvakarma dravyakarma ne nokarma to traNamAMthI beja kema AvyA bhAvakarma ne nokarma) e nokarma pachI Ave che paNa AvI gayuM badhuM AvI gayuM emAM AvI gayu. dravyakarma, no karma ane tenuM pariNAma badhuM karmamAM jAya che. e karmanuM pariNAma che e jaDanuM pariNAma che e jaDamAM jAya che. eTale karmaya AvI gayuM ne Aye AvI gayuM. AhAhA ! AhAhAhA ! bhagavAna AtmA! e ahIMyAthI jagatano sAkSI thAya che, ema kahevuM che ne? to have karma nokarma ne bhAvakarma traNeya AvI gayA emAM. karma che ane karmanA nimittathI thatA moha AdinA pariNAma che e beyano e sAkSI che. AhAhAhA ! jhINuM che bhAI ! AhAhA! aMtaraMga mAraga alaukika che. AhAhA ! emAM A samayasAra! AhAhA ! A vAta thaI'tI tyAM sanAvadamAM Avyo'to tyAM ane karma levuM, jaDa levuM ema ke ajIva levA ekalA pariNAma jIvanA na levA. ahIMyA to e jIvanA pariNAma che e paNa karmanA ja pariNAma che. jIvanA nahIM AtmAnA. AtmA to jJAyaka svarUpa che. enA pariNAma A nathI. AhAhAhA ! 75 gAthA lIdhI'tI ene artha karyo to tyAM e nyAM thaItI sanAvadamAM vAta thai'tI vAta ! are kaMika, kaMika loko potAnI kalpanAthI samayasArane paNa pheravI nAkhe che kahe che. AhAhA!haiM, AhAhA ! samayasAra eTale to bApu zuM cIja che. AhAhA ! ahIMyA to bhagavAna AtmA ajJAnathI utpanna thayelo ane ajJAna svarUpa je rAga Adi che tenAthI jJAnasvarUpa thayo thako, vastu to vastu jJAnasvarUpa che. paNa jJAnasvarUpa paryAyamAM thayo thako, enAthI nivarte che. ane pote svayaM jJAnabhUta jJAnasvarUpa paryAyamAM thAya che, ema kahevuM che. samajANuM kAMi? AvI vAta che. AhAhA ! lyo vIracaMdabhAI AvuM AphrikAmAM maLe evuM nathI tyAM kayAMya kAla kahetA'tA. (zrotA -
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 157 bhAgyazALIne maLe ) bhAgyazALIne maLe vAta sAcI che. AhAhA ! olo bAroTa che ne e mANasa laine Ave ne e badhAne bhAgyazALI kahe e. hA e. vyAkhyAnamAM Aje AvyA tyAre e Ajeya kaMika kahe pahelA AvyA tyAre kahe bhAgyazALI che. A bhAgyazALIe saMgha kADhayo to ne ema kahe, e to ThIka kIdhuM paNa A vAta AvI cIja sAMbhaLe e bhAgyazALI che. olo saMgha kADhe ne pAMca pacAsa hajAra lAkha be lAkha kharce ne ane bAroTane kaMika Ape e loko ( to ) kahe che bhAgyazALI che. AhAhA ! bhagavAnanI dhArA sarvajJa 52mAtmAe kaheluM tatva che A bhAI. e karmanuM pariNAma che. e bhAvakarma ane dravyakarma beya AvI gayA emAM ane sparza, rasa, gaMdha, raMga, zabda, baMdha zabda joyuM zabda Avyo. baMdha jaDa, saMsthAna, sthULatA ne sUkSamatA Adi rUpe bahAra utpanna thatuM je nokarmanuM pariNAma te badhuMya pudgalapariNAma che. AMhIM vAMdho, vikAra che e badhAya pudgalapariNAma che ema kahevuM che. AhAhA ! bhagavAna vijJAnaghananA A pariNAma kayAM che? e ajJAnapaNe mAnyu hatuM tyAM sudhI enA hatA. mAnyA'tA e chatAM e mAnyatA e paNa kAMi svarUpamAM nathI. e to mAnyatA ubhI karI'tI. AhAhAhA ! e ajJAnapaNAnuM svarUpa vijJAnaghana bhagavAnamAM jJAna svabhAvane pakaDayo anAdithI rAgane pakaDayo'to. tethI bhagavAna jJAnasvabhAva rahI gayo'to e jJAnasvabhAvane pakaDayo ane rAga svabhAvane choDI dIdho. AhAhAhA ! Avo mAraga che bApA. A vAdavivAde kAMi pAra Ave evuM nathI. agiyAramI gAthAmAM kahyuM che ne peluM. jinavANImAM paNa nimittane A hastAvalaMba jANIne ghaNuM kahyuM che badhuM, paNa enuM phaLa saMsAra che. A vAta che ne jinavANImAM hastAvalaMba jANIne, 52dravya jANI karavA ne vrata pALavA ne aticAra pALavA ne evI vAto Ave ne badhI, Ama hAlavuM ne, joine hAlavuM ne vicArIne bolavuM evA kathano jinavANImAM Ave, paNa enuM phaLa saMsAra che. AhAhAhA ! te badhuMya pudgala pariNAma che. e dayA, dAna, vrata pariNAma Adi Ave paNa e badhA pudgala pariNAma che. AhAhAhA ! AMhIM to kartA-karmanI pravRttino niSedha karavo che ne ajJAnapaNAno ke e rAga mAruM kArya che ane huM eno kartA chuM e to ajJAnabhAva che. svarUpa che jJAnasvarUpa bhagavAna zAna e zuM kare ? e to jANavA dekhavAnuM kare e abhedathI kathana che. rAgane kare e AtmA nahIM, karmane kare e caitanya kayAM rahyo rAga to ajIva che jIva nathI. AhAhA ! paNa mANasane AkaruM paDe ne ? 52mArce, jema ghaDAne ane mATIne, joyuM ? ghaDAne ane mATIne ja, vyApyavyApaka bhAvano sadbhAva hovAthI, mATI vyApaka che ane ghaDo tenuM vyApya che. mATI kartA che, ghaDo tenuM kArya che. AvuM re ! AhAhAhA ! kuMbhAranuM kArya nathI ghaDAne ane mATIne vyApya ghaDo che ne e vyApya che mATI te vyApaka che. vyApya-vyApaka bhAvano, vyApya-vyApakapaNAno sadbhAva hovAthI mATI te kartA che. ghaDo te tenuM kArya che. vyApaka mATI te kartA che ane ghaDo tenuM kArya che. atyAre eTaluM siddha karavuM che ne ? nahIMtara to ghaDAnI paryAya SaTakArakarUpe pariName che. AkarI vAta bApA. paNa ahIM samajAvavuM che ene to 52thI bhinna pADIne eTale A rIte kahyuM che bAkI mATI
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 samayasAra siddhi bhAga-4 che e ghaDAnI paryAyane kare, e paryAyane pravacanasAranuM bhAI lIdhuM che ne azuddhanaya mATInuMmATIne zuddhanaya mATIne jeTalI paryAyo thAya te azuddha kahevAmAM Ave, vyavahAranaya thayo ne e to. AhAhAhAhA ! ema dravya che e ATalI vastu te zuddha tenA paryAyanA bhedo pADavA te azuddha che. have nirmaLa paryAyanA bheda pADo vyavahAra che ne, e vyavahAra che ne mecaka, mecaka kahyuM che ne soLamI gAthA, mecaka mela eTale kaMi rAga che ene ema, ema kahyuM'tuM paNa e bheda che e ja mecaka mela che bheda kahe che ema kathana karavAno vyavahAra che, Ave che ne arthamAM kaLaza TIkAmAM Ave che. paramArthe vyavahAre bhale ghaDo kahe. kartA kuMbhAra ne ghaDo kArya kahevAmAM Ave paNa e kAMi vastu nathI. AhAhA! paramArthe jema ghaDA ne mATIne ja, ghaDAne mATIne ja, e mATI vyApaka che ghaDo tenuM vyApya, kArya che. mATI kartA che ane ghaDo tenuM kArya che. AMhIM eTaluM parathI bhinna pADavuM che ne eTaluM? AhA ! ohohoho ! gaMbhIratA samayasAranA eka-eka zloka eka-eka TIkA eya A bApu kaMika. AhAhA! (zrotA paramArthe ema kema kahyuM) hai. kIdhuM ne olo vyavahAre kahevAya che. e mATI e khoTuM ema kIdhuM ne kahI dIdhuM vAta AvI gaIne vyavahAre kahevAya. jyAM ghaDo kArya ne kuMbhAra kartA e nahIM e to kathanamAtra che A to paramArtha che, (zrotA:- mATIe karyo) hA. e sAcI vAta ke mATIe ghaDo karyo e satya che. ghaDo kuMbhAre karyo e vAta asatya che. AhAhAhA ! A roTalI loTe karI e barAbara che paNa roTalI strIe karI, tAvaDIe karI agnie karI e asatya che. A zarIranA pariNAma je Ama thAya che e zarIra e paramANuMe karyA, e kartAkarma kharuM paNa e pariNAma jIve karyA evuM vyavahAre kahevAmAM Ave e kathana jUThuM che. AhAhAhAhA! bhASAnI paryAya jIva bole che ema kahevuM e to kathanamAtra che, paNa bhASAnI paryAya enuM kArya te bhASAnI vargaNA te eno kartA che e bhASAnI paryAya tenuM kArya e paramArtha che. AhAhA.....TIkA karI nathI hoM amRtacaMdrAcArya ! meM TIkA karI nathI ho. huM to sAkSI chuM. huM to jJAnasvarUpamAM guma chuM, Ave che ne tyAM. prabhu guNa che te TIkA karavAmAM kayAM jAya. AhAhAhA ! (zrotA - jIva emAM vyApe to karI zake ) haiM? vyApe paNa, vyApe ja nahIM ne pachI kare zI rIte? vyApaka to dravya che ne vyApya to enI paryAya kArya che. enAM vyApakamAM bIjo vyApaka Ave kayAMthI nyAM. AhAhAhA ! paramArthe jema ghaDAne ane mATIne, draSTAMteya kevuM ApyuM che. hai? e amRtacaMdrAcArye ApyuM che, Ama to "mUlsa , pariNAme bomyumsa ya tahevuM pariNAma [ re ma no nAdri so vaDhei nAnI" paNa e na kare e emAM daSTAMta kahIne siddha karyuM. tema ghaDAne ane mATIne ja, mATIne ja, ghaTamRtikA yo iva che ne? ghaTamRttiyorivA vyAyavyApamAMva sIvAyutadravyana stra svatantravyApana svayaM have, e kahe che. tema pula pariNAmane, oluM karmanuM pariNAma Adi badhuM kahyuM tuM ne pudgala pariNAma rAga Adine pudgalanA pariNAma, zarIrane pudgalanA pariNAma tema pudgalapariNAmane ane pudgalane vyApya vyApakabhAvano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che. AhAhAhA! e rAga pudgalapariNAma ane eno pudgalakartA che. tyAre e nAkhe ke-jAo upAdAna
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 159 AtmAthI thAya che nimittathI thatuM nathI e tamAruM khoTuM paDe che kahe che, e bIjI vAta che bApu. e vAta to evI che e vAta to siddha rAkhIne che. je samaye je pariNAma je dravyanA thAya te samaye te SaTakA2karUpe pariNamIne thAya. e vAta siddha rAkhIne have bhinna pADavAnI vAta che. ke svabhAvanI dRSTi batAvavI che ne ahIMyA to. olI vAta to kahI ke cha e dravyano zeya che te darzanano adhikAra che pravacanasAra. chatAM te te zeyanA te samayanA te samayanA te ja pariNAma kramabaddhamAM thavAnA te thAya. bhale nimitta ho paNa te te samayanA te pariNAma thAya te vAtane rAkhIne have ahIMyA ene pudgala kartA ne rAga Adi pariNAma tenuM kArya batAvavuM che. AMhIM svabhAvanI dRSTi siddha karavI che. AhAhAhA ! tyAM to zeyapaNuM jagatanA padArtho AvA che ema siddha karyA che. haiM ! AhAhA ! have e padArthamAM paNa vAstavika svarUpa enuM je che caitanyanuM e vijJAnadhana che. e vijJAnadhana vyApaka ne vijJAnadhananI paryAya tenuM vyApya kArya kharuM paNa rAgadveSanA pariNAma, dayA-dAnanA pariNAma, are bhagavAnanI bhaktinA, stutinA pariNAma te pudgala pariNAmane ane pudgalane ja vyApya-vyApakano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che. e pudgalapariNAma je rAga bhakti bhagavAnanI stutino rAga e pudgala pariNAmano pudgala kartA che. pudgala vyApaka thaine e vyApya thayuM che. AhAhAhAhA ! haiM ! ( pudgala yAne dravyakarma ) dravya karma jaDa. AhAhA ! A za2I2nuM nokarma e beya, beya che ne AMhIM to beyane pudgala pariNAma kIdhAM che ne ? AhAhA ! (zrotAH- e vikAra badhAMya pudgala pariNAma ja che) e vikA2 pudgala ja che. ajIva pudgalanA pariNAma ahIMyA to gaNyA paNa AgaLa pudgala kaheze. AmAM ne AmAM kaheze AgaLa. AhA ! samajANuM ? A kaheze jIo jJAna ne pudgalane ghaTa-kuMbhAranI jema ene pudgala kahI dIdhA. AMhIM pariNAma lIdhA che tyAM pachI ene pudgala kaheze. AhAhAhA ! pudgaladravya svataMtra vyApaka hovAthI tyAM rAgano kartA jyAM kIdho 62 gAthA, paMcAstikAya. tyAM to astikAya siddha karavuM che ne ? to kahe che ke rAganA pariNAma ne dveSanA pariNAma vikArI pariNAma e svataMtra SaTkA2kathI jIvanI paryAyamAM thAya che. karmaya kartA nahIM ne eno dravyaguNeya kartA nahIM. AhAhAhA ! e carcA thai'tI ne te di' va2NIjI hAre te2nI sAla, bAvIsa varSa thayA. AhAhA ! AkaruM kAma e vikArI pariNAma teno kartA karmeya nahIM ne teno kartA dravya-guNeya nahIM. AMhIM kahe che ke vikArI pariNAmano kartA pudgala. e svabhAvanI dRSTi ahIMyA batAvavI che. 52nuM kartAkarmapaNuM vikA2nuM chUTIne jJAna thayuM e svarUpa je che te vijJAnadhana che. enuM jJAna thayuM tyAM enA pariNAma vikA2I enuM kArya e che nahIM, ethI vikArI pariNAmanuM kartApaNuM pudgalanuM nAkhI ane e pudgalanuM kArya che svataMtrapaNe pudgala kare che ema kahe che. AhAhA ! kartA ene kahIe ke svataMtrapaNe kare, tyAre rAga je dayA dAnano thAya vratano bhakti bhagavAnanI stutino, eya! e rAga pudgala svataMtra thaine rAganA pariNAmane kare che. AhAhAhA !( zrotAH- jIva nathI karato ema batAvavuM che ) jIva, kAMi jIva svabhAva nathI. ema batAvavuM che. AhAhA ! AvI vAta AkarI paDe mANasane, lokoe eya pachI vAda vivAda, jhaghaDA ubhA kare. bApu jema che ema che bhAI, AhAhAhA !
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 AMhIM to bhagavAnanI stuti che te rAga che ane rAga te pudgala vyApaka thaine, svataMtrapaNe thaine rAgane kare che. rAga kare che. AhA ! kaho cetanajI AvuM che. nyAla karI nAkhe evuM che. zuM kIdhuM ? pudgaladravya svataMtra vyApaka hovAthI za2I2nA pudgalone karmanA karma beya pudgala svataMtra vyApaka hovAthI pudgala pariNAmano kartA che. eTale ke karma svataMtra pote rAgano kartA che. za2I2nI paryAyano 52mANuM svataMtra paryAyano kartA che. A to dhIrA thaine vicAre bese to bese evuM che. bApA A koi vidvatAnI cIja nathI A. AhAhA ! e pudgalapariNAma svataMtra vyApaka hovAthI pudgala, pudgala pariNAmano kartA che, eTale ke dayA, dAna, vratanA pariNAmano pudgala svataMtra thaine te pariNAmane kare che. 52mArce astinuM tattva che ne e, AhAhAhAhA ! ( zrotA:- azuddha nizcayanaya ) azuddha nizcayanaya che paNa e eno vyavahA2 che. tethI vyavahA2no kartA karma che, 52mArthe AtmA nahIM. AhAhA ! AMhIM to jagatano sAkSI siddha karavo che ne have to, haiM ! jJAtAdraSTA che e enA rAganA pariNAmano e kartA nathI tyAre e pudgala svataMtra thaine dravya pote svataMtra thaine rAgane kare evuM nathI. dravya svataMtra thaine to nirmaLa pariNAmane kare eTalo bheda kahevAya, e vyavahAra. bAkI dravya pariNAmane nirmaLane kare eya kayAM che? paryAya paryAyane kare. gajaba vAtuM che bApA. AhAhA ! svataMtra vyApaka hovAthI kartA ane pudgala-pariNAma te vyApaka vaDe, e pudgalakarma nAma vyApaka vaDe rAga ne dayA, dAnanA bhaktinA stutinA prabhunA pariNAma, e pariNAma te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI e karmanuM vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI vyApyarUpa thatuM hovAthI karma che. AhAhA.....! vizeSa kaheze. ( zrotA:- pramANa vacana gurudeva.) 160 pravacana naM. 160 gAthA-75 tA. 04/01/79 guruvAra poSa suda-6 ahIMthI pudgala dravya svataMtra vyApaka hovAthI, che ne zuM kahe che, karma ane nokarma je pudgala che e svataMtrapaNe vyApaka kartA hovAthI, svataMtrapaNe vyApaka eTale kartA hovAthI pudgala pariNAmano kartA che. e rAgaAdino kartA pudgala che. AhAhA ! ahIMyA to e siddha karavuM che ke nahIMtara to rAgAdi che e AtmAnI paryAyamAM AtmAnI paryAyathI SaTkA2kanA pariNamanathI thAya che. e to enI paryAyanuM siddha karavuM hoya tyAre ane enA kSaNe e thavAnuM che ema jyAre siddha karavuM che tyAre, paNa te vikAra enA kSaNe AtmAnI paryAyamAM AtmAmAM thAya che eTaluM siddha karIne have, AtmA jJAtAdraSTA svabhAva che e vitarAga svarUpa che, e vitarAgasvarUpanuM vyApakapaNuM thaine vyApya e rAga e enuM kArya na hoya, samajANuM kAMi ! e be vAta kIdhI e rAkhIne vAta che. paNa ahIMyA have AtmA vItarAga svarUpa che jina svarUpa che eTale jJAtAdraSTA svabhAva svarUpa che tenuM vyApaka eTale prasarIne vyApya je thAya e vikAra na thAya. e jJAtAdraSTA svabhAva e kartA thaine athavA vyApaka thaine kArya thAya e jANavA dekhavAnA ane AnaMdanA pariNAma enA kArya thAya. samajANuM kAMi! AhAhA ! AvI vAta che. ethI ahIMyA kahe che ke vikA2I
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 161 pariNAma je thAya ane zarIranI A paryAya thAya e pudgala pariNAmane pugaladravya svataMtra vyApaka hovAthI pula pariNAmano kartA che. kartA svataMtrapaNe kare che ema kahe che. karma pote svataMtra thaine vikAranA pariNAmano kartA thAya che. AhAhA! ahIMyA svabhAva eno je AtmAno e to jinasvarUpI vItarAga svarUpI prabhu che. vitarAga-svarUpI prabhunA to pariNAma vItarAgI thAya. AhAhA ! ema svabhAvanI draSTi rAkhIne je svabhAva vItarAgapaNe pariName e svabhAva rAgapaNe na pariName ema siddha karavuM che. AhAhA ! tethI te paryAyadraSTimAM je rAgAdi thAya che, e svataMtrapaNe pugalanA nimittanA saMbaMdhe thAya che mATe te pudgalakarma te kartA vyApaka ane vikArI pariNAma tenuM kArya eTale vyApya. AvuM che. keTalA prakAra! apekSA na samajAya ane upAdAnanI jyAM vAta Ave to AtmA azuddha upAdAnapaNe eTale vyavahArapaNe paryAyapaNe vikArapaNe pariName che. pote, karma to nimitta mAtra che, karmane to e vikAra thatAM karmane to e vikAra aDatoya nathI tema karmano udaya je che e rAgane aDatoya nathI. AhAhA ! tyAre te rAganA pariNAma enI paryAyamAM svataMtra SakArakanA pariNamanathI thAya ema enI paryAya enAthI che ema siddha karavuM che. paNa ahIMyA to svabhAva eno e nathI. AhAhA ! svabhAva je AtmA che e to jinasvarUpI vItarAgasvarUpI. jinasvarUpI prabhu tenA pariNAma samyagdarzananA paNa vItarAgI paryAya thAya koI kahe che ne ke samyagdarzana sarAgI hoya e vastu bIjI apekSAe. vItarAga jinasvarUpI prabhu vItarAga svarUpInI paryAya vItarAga thAya to samyagdarzana paNa vItarAgI paryAya che ane AgaLa jatAM cAritra thAya e paNa vItarAgI paryAya che. AhAhA ! e vItarAga svabhAvanuM kArya vItarAgasvabhAva vyApaka ane vyApya avikArI paryAya eTalo bheda pADIne kathana karavuM e paNa upacArathI che. AhAhAhA e avikArI pariNAma teno kartA ne karma pariNAmamAM che paNa AtmA eno vyApaka eTale e prasarIne thAya che e paNa eka bhedanayanuM kathana che. vikArI pariNAmano kartA AtmA ne vikArI pariNAma kArya e paNa upacArathI kathana che. AhAhAhA ! ema dravyakarmano parano kartA to upacArathI paNa nathI. tema karma ane zarIra ke AtmAnA vikArI pariNAmano upacArathI paNa kartA nathI. AhAhA ! paNa ahIMyA svabhAvanI draSTithI kathana karavuM che, to bhagavAna AtmAnA anaMta guNo che, emAM koI guNa vikArapaNe pariName evo koi guNa nathI. tethI e svabhAvI vastu svabhAvanA pariNAmapaNe pariName ane enuM e kArya vyApya che ema kahevAya. paNa vikArI pariNAmanuM kArya AtmAnuM che svabhAva draSTie ema nahIM. AhAhAhA ! have ATalI badhI apekSAo rAkhIne samajavuM.. ahIM pudgaladravya svataMtrapaNe vyApaka eTale kartA thaine svataMtra e kartA che karma svataMtrapaNe kartA thaine pudgala pariNAmano eTale ke rAgadveSa, puNya-pApanA bhAvano kartA che A draSTie. AhAhA! samajANuM kAMi ! ane pudgalapariNAma te vyApaka vaDe te rAga ne dveSa ne puNya-pApanA bhAva e pudgala pariNAmane te vyApaka vaDe eTale karmanA vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM svayaM thatuM svayaM kArya thatuM hovAthI te-te pudgala pariNAmanuM pudgala pariNAma te pudgalanuM kArya che.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 samayasAra siddhi bhAga-4 AhAhA ! (zrotA:- vikAra te pudgalanuM kArya) AvI vAta che. kaI apekSAe kathana che, e jANe nahIM eka ja pakaDe ke basa karmathI vikAra thAya karmathI vikAra thAya bhAi paradravyathI thAya e traNa kALamAM na hoya, paryAya to svataMtra te samayanI potAthI thAya che paNa te guNa ne svabhAva nathI tethI guNa ane svabhAvanI jyAM draSTi thaI tyAre te vikAranA pariNAmanuM kArya te svabhAva nathI. tyAre tenuM kArya paNa kartAkarma che ema kahIne bhinna judu pADI dIdhuM parathI ene judo pADI dIdho. jJAtA che ne pariNamana tarIke bhale kartA kaho paNa kartApaNe karavA lAyaka che evI buddhipaNe kartA nathI. AhAhA ! keTalI apekSA. 47 nayamAM ema kahyuM ke pariNamananI apekSAe to jJAnI kartA che eno adhiSThAtA che. kaI apekSAe ? A pravacanasAra naya adhikAra, e jJAna-pariNamana enuM che eTaluM batAvavA kartA te pariName te kartA che ema kahyuM paNa ahIMyA to svabhAvanI draSTimAM pariNamana e svabhAvanuM hoya che enuM pariNamana vikRta che e karmanuM kArya che ema kahIne ene svabhAvanA pariNamanathI juduM pADI dIdhuM. kaho devIlAlajI! AvuM have ATaluM badhuM yAda rAkhavuM. olI vAta bhAie kIdhI olA chokarAonI vAta che ne, e kahe dhAmaNavALAne ene khabara che badhAne ane mAnatA nathI kahe che, evuM lAge che e loko kahe che paNa e loko mAnatA nathI. bhAI kahetA'tA hiMmatabhAI kahe che dhAmaNavALA te nahIM, A vastune kAMI meLa khAvo joie ne emanema kahe kathana paddhatino artha zuM? ahIMyA to bhagavAna ema kahe zuddha nizcayasvabhAvanI draSTie ke je bhagavAna AtmAno svabhAva to vItarAga che ne, akaSAya svabhAva che ne, zuddhasvabhAva dareka guNa zuddha che ne, e zuddha vyApaka thaine vikArI paryAya vyApya thAya e che nahIM. eTaluM siddha karavA e vikArI pariNAmanuM vyApaka karma che ane vikArI pariNAma tenuM vyApya nAma kArya che. AvuM che have kayAM hajI to ene pudgala kahI deze mugalapariNAmane pudgala kaheze caitanyanA nahIM. pudgalane ane AtmAne zeyajJAyaka chelluM che e pudgala ja che kahe che, jIva dravya nahIM. AhAhAhA ! bhagavAnanI bhakti ane stutino rAga che eno kartA kahe che ke karma che ema ahIMyA kahe che. AhAhA!haiM!( zrotA- eno kartA jJAnI kema hoi zake ?) jJAnasvarUpamAM kayAM paNa vikAranuM pariNamavuM thAtuM haze. enA anaMtAanaMtA guNo che koI guNa vikArapaNe pariName evo koI guNa nathI eTale paryAyamAM thAya che mATe paranA lakSe thayeluM tethI te vyApaka ane te tenuM vyApya. AhAhAhA! bhagavAna AtmA nirmaLa anaMtaguNa vyApaka eTale kartA ane vikArI paryAya vyApya eTale kArya e baMdha besatuM nathI. kaho cetanajI! AvI badhI apekSAo ane A badhuM (zrotA:- gugamathI jaNAyuM evuM che ) gaMbhIra vastu vAta sAcI che. AhAhA ! svayaM vyapAtuM eTale svayaM thatuM svayaM kArya thatuM karmane laine puNya-pApanA bhAva bhaktiAdinA bhAva, bhagavAnanI stuti AdinA bhAva e karma vyApaka thaine vyapAtuM eTale thatuM kArya hovAthI te pudgalanuM kArya che. kaho cImanabhAI ! AvI gaMbhIra vastu che bApu. AhAhAhA ! tethI pudgaladravya vaDe kartA thaine joyuM? pudgalakarma vaDe kartA thaine e karmapaNe karavAmAM
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 163 AvatuM je samasta karma ane nokarmarUpa pudgala pariNAma joyuM e karmanA pariNAma ane nokarmanA pariNAma zarIrAdinA bhASA AdinA pudgala pariNAma tene je AtmA pudgala pariNAmane ane AtmAne ghaTa-kuMbhAranI jema. AhAhAhA ! dAkhalo jIo pudgala pariNAmane ane AtmAne te rAganA ane dveSanA pariNAmane ane AtmAne ghaTa ane kuMbhA2nI jema kuMbhA2 vyApaka ane ghaTa enuM vyApya nathI. AhAhAhAhA ! have A ghaDo nathI karAto kahe che kuMbhA2thI nathI thato mATIthI thAya che bApu. 52dravyane zuM saMbaMdha che. 5dravya nimittamAtra ho paNa ethI karIne kArya enuM e kema kare ! ghaTa ane kuMbhA2nI jema eTale rAga-dveSanA pariNAma ane AtmAne ghaTa ane kuMbhA2nI jema vyApya-vyApakabhAvanA abhAvane lIdhe, keTalI TIkA ohohoho....... gaMbhIra zuM kahyuM ke dayA, dAna, vrata AdinA ke bhagavAnanI stutinA je pariNAma che te pariNAmane ane AtmAne te pariNAmane ane AtmAne ghaTa ane kuMbhAranI jema ghaTa vyApya ane kuMbhAra vyApaka ema nathI. tethI te pariNAma vyApya ne AtmA vyApaka tema nathI. ghaTa kuMbhAranI jema vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe. kuMbhAra vyApaka thaine prasarIne ghaTanuM kArya kare evo abhAva che ema AtmA vyApaka thaine prasarIne vikA2nA pariNAma kare ema eno abhAva che. bahu AvI vAtuM che. ( zrotAH- jJAnInI vAta che) svabhAvanI vAta kIdhI che. vastu-svabhAva che ne tenI draSTi thai che svabhAva che enI draSTi thai e svabhAvanuM pariNamana to vikArI pariNamana na hoya e ahIMyA vAta levI che. AgaLa to leze haju mithyAtva ane avrata ne pramAda pariNAma jIvanA che ane eka jaDanA che beya judA che ema Avaze 87 gAthA. paNa ahIMyA to vastuno svabhAva caitanyamUrti bhagavAna rAganA pariNAmathI bhinna prabhuno svabhAva evuM jyAM aMtarajJAna thayuM te jJAnIne rAga tenuM vyApya ane AtmA teno vyApaka nathI. konI peThe ghaTa ane kuMbhAranI peThe. kuMbhAra vyApaka ane ghaTa enuM vyApya kArya nathI, tema AtmA vyApaka svabhAva ane vikArI pariNAma vyApya ghaTa kuMbhAranI jema nathI. AhAhAhA ! keTaluM yAda rAkhavuM. e mahAprabhu che caitanyasvabhAva jeno che. paryAyano aMza che vikRta e vastu jAdI bhinna karI nAkhI. bhagavAna AtmA ghaTa ane kuMbhA2nI jema eTale kuMbhAra kartA ane ghaTa karma, kuMbhAra vyApaka ane ghaTa vyApya nathI tema AtmA vyApaka ane vikArI pariNAma vyApya ema nathI. AhAhAhA ! Avo mAraga vastunuM svarUpa AvuM che. ghaTa kuMbhAranI jema vyApyavyApaka bhAvanA abhAvane lIdhe kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, ghaTano kartA kuMbhAra enI asiddhi hovAthI ema vikArI pariNAmano kartA AtmA e asiddhi hovAthI 52mArthe ka2to nathI. ghaTane jema kuMbhAra 5ramArthe karato nathI ema vikArI pariNAmane AtmA svabhAvathI 52mArthe karato nathI. bhASA to sAdI paNa bApu bhAva to je che e che. bhAva zuM thAya. AhAhAhA ! paraMtu mAtra pudgala pariNAmanA jJAnane eTale ke rAgAdi, bhakti Adi stutiAdino vikalpa thAya paNa tenA jJAnane, pudgala pariNAmanA jJAnane e paNa nimittathI kathana che. je pariNAma thayA tenA jJAnane tenuM jANavuM tenA te samaye jJAnanI paryAya SaTkArakarUpe pariNamatI
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 samayasAra siddhi bhAga-4 jJAnanI paryAya ubhI thAya che. AhAhAhA ! te pariNAmanA jJAnane AmAM pariNAmanA jJAnane bhASA Ama che paNa kharekhara to te jJAnanI paryAya potAthI SaTkA2karUpe pariName che jene rAganA pariNAmanuM jJAna evI paNa ene apekSA nathI bhAi. paNa ahIMyA ene samajAvavuM che jarI eTale ke pudgala pariNAmanA jJAnane eTale ke je kaMi dayA, dAna, bhakti, stutino vikalpa thayo te kALe ahIMyA jJAna pote svapa2prakAzakamAM potApaNe potAthI pariName che tene ahIMyA rAganA pariNAmanA jJAnane, rAganA bhAvanA jJAnane, jJAnanA pariNAmane karato AtmA. AhAhAhA ! che ? rAganA pariNAmanA jJAnane karmapaNe ka2to e paNa upacArathI che bhAI emAM A kaLaza che ne kaLaza ogaNapacAsamAM bhAIe nAkhyuM che kaLaza TIkAmAM. jJAnanI paryAyano kartA AtmA, karma e paNa upacArathI bheda che ne, emAM che bhAI kaLaza TIkAmAM che. 52no to upacArathIya kartA nathI, rAgano AtmA upacArathI paNa kartA nathI svabhAva draSTie, paNa rAganuM je jJAna kahevAmAM Ave che e paNa apekSita samajAvavA mATe e vakhate jJAnanI paryAya svapa2prakAzakapaNe svataH pariNamanano svabhAva che tethI SaTkA2kapaNe te jJAna pariNAma pariName che. te jJAna pariNAmane pudgalanA pariNAmanA jJAnane ema kIdhuM. samajANuM kAMi ! bahu gaMbhIra vastu che bApu. AhAhA ! e pudgala pariNAmanA jJAnane AtmAnA karmapaNe, e AtmA te jJAnanA kAryapaNe pariName che e jJAnanuM kArya te paNe pariName che rAganuM kArya te paNe pariNamatuM nathI. AhAhAhA ! samajAya che. bhASA to bahu sAdI paNa bhAva to je che te che bhAI. AhAhA ! ahIMyA to prabhunI prabhutAnuM varNana che. pAmaratA je dekhAya che e prabhutAnuM kArya nahIM ema batAvavuM che. AhAhAhA ! prabhu prabhutvaguNe bharelo bhagavAna anaMtAguNanA prabhutvathI bharelo prabhu e pote rAganA pariNAmane vyApakapaNe kartA thaine kare e kema bane ! kemake ( rAga ) enA koi dravyamAM nathI enA guNamAM nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMi ? AhAhA ! e pudgala pariNAmanA jJAnane, bhASA kharekhara to e jJAna je che e pudgala pariNAmanuM jJAna che e kahevuM e vyavahAra che. e jJAnano paryAya te kALe SaTkA2kapaNe svataMtra samayano pariName che jene 52nI apekSA to nathI paNa dravyaguNanI apekSA nathI. eya ! AhAhAhA ! are AvuM tattva ane loko kaMika kaMika draSTie vIMkhI-pIkhIM nAkhe che potAnI draSTie ene. AhAhAhA ! e kaLazamAM lIdhu che hoM AmAM pachIno kaLaza Avazene ogaNapacAsa ema ke potAnA jJAnanA pariNAmane kare e paNa upacArathI che bheda thayo ne eTalo, pariNAma pariNAmane ka2e te yathArtha che zuM kIdhuM e ! rAganuM jJAna e to nimittathI kathana che e zAnanA pariNAmane AtmA kare e paNa upacAra bhedathI, bAkI jJAnanA pariNAmane pariNAma SaTkArarUpe pote paryAya kare che e nizcaya che. AhAhAhA ! kaho paMDitajI samajAya che ? vAta AvI bhASA to sAdI che bhagavAna tArI mahattAnI vAtuM che. AhAhA ! e to prabhutvaguNathI bharelo bhagavAna e pAmara rAganA pariNAmamAM kema vyApe. e rAganA pariNAmanuM jJAna te AtmAnuM kArya e paNa bhedathI kathana che, pariNAma pariNAmanuM kartA. te kArya pariNAma kAraNa ane pariNAma kArya enA e pariNAma kartA kaho, kA2Na kaho, kArya kaho,
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 165 karma kaho. AhAhAhA ! ( zrotAH- to ja svataMtratA rahene ) svataMtra ja che eka samayano paryAya sata che tene hetu na hoya. che ene hetu zo che. e potAthI ja che ane 52thI che ema kahevuM ? e rAga thayo enuM je jJAna thayuM ema kahevuM e vyavahA2 che ane e jJAnanA pariNAmane AtmA kare che ema kahevuM e vyavahAra che. AhAhAhA !( zrotAH- rAganuM jJAna kahevuM e vyavahA2 che ) ane A jJAnanA pariNAmane AtmA kare che e paNa vyavahAra che. pariNAma pariNAmane kare che rAganI apekSA vinA dravya guNanI apekSA vinA. AhAhAhA ! tethI kaLazakAre lIdhuM che eno kaLaza che ne 49 vyApyavyApaka che ne dravyapariNAmI potAnA pariNAmano kartA hoya che. vyApya arthAt te pariNAma dravye kartA emAM eka satvamAM Avo bheda karavAmAM Ave to thAya che na karavAmAM Ave to nathI thato. jIva satvathI pudgaladravyanuM satva bhinna che tethI vyApya-vyApakatA nathI. bhAvArtha Ama che ke jema upacAramAtrathI dravya potAnA pariNAmano kartA che. rAgano kartA to nahIM paNa rAga saMbaMdhInuM jJAna kahevuM e nimittathI che ane e jJAnanA pariNAmano AtmA kartA kahevo e paNa upacArathI che. kAraNake pariNamana paryAya SaTkA2kathI svataMtra pariName che. svataMtrapaNe pariName kartA thaine ene bIjo koi kAraNa hoi zake nahIM. AhAhAhAhA ! samajAya che kAMi ? jhINuM che bahu. (zrotA:- dravya ne guNa hetu nahIM ) nahIM. e kIdhuM ne kIdhuM ne upacAramAtrathI jIva potAnA pariNAmano jJAnanA pariNAmano mAtra upacArathI che. te ja pariNAmano jJAnanA pariNAmano mAtra upacArathI che te ja pariNAma dravyathI karAyeluM che, ema anya dravyano kartA anya dravya upacAramAtrathI paNa nathI. ema rAganA pariNAmanuM ahIM jJAna thayuM e to jJAnanuM jJAna che rAganA pariNAmanuM nathI. chatAM ene samajAvavuM che eTale ke rAga thayo bhagavAnanI stutiAdino, te rAganuM ahIM jJAna thayuM e nimittathI kathana che. bAkI jJAna-jJAnathI thayuM che e rAgathI nathI, dravyaguNathI nathI. AhAhAhA ! evA jJAnapariNAmano svataMtrapaNe SaTakArakarUpe paryAya pariName che ene dravya eno kartA kahevo. dravya svabhAva kartA kahevo e paNa upacAra ane vyavahAra che. samajAya evuM che hoM jhINuM che eTale na samajAya evuM nathI. judu pADIne lakhe che ne, paraMtu pudgala pariNAmanA jJAnane bhASA che! kharekhara to e pariNAma jJAna-AtmAnAya nathI. pariNAma pariNAmanA che. paNa AMhIM samajAvavuM che eTale zI rIte samajAvavuM ene rAgano kartA nathI ema samajAvavuM che tyAre zuM zeno kartA che? rAga saMbaMdhInuM je jJAna potAthI potAmAM thayuM teno te kartA kahevAmAM Ave che te paNa bhedathI. gajaba vAta che. AvI vAta sarvajJa sivAya ane vItarAgI saMto sivAya kayAMya hoi zake nahIM. AhA ! pudgala pariNAmanA jJAnane AtmAnA karmapaNe kartA evA potAnA AtmAne jANe che. joyuM, pachI olA rAgane jANe che emaya nahIM. rAganA pariNAmane AtmA karato pariNAmane jANe che rAgane jANe che ema nahIM. vyavahA2 jANelo prayojanavAna Ave che ne e AMhIM uDADI dIdhuM che. A to bApA eka eka akSa2 sarvajJanI vAto che. sarvajJanA keDAyato saMtonI vAtuM che bApA A kaMi kathA nathI, vArtA nathI. evA potAnA AtmAne jANe che joyuM! e olA pariNAmane jANe che ema kahyuM rAgane jANe che ema nahIM. vyavahA2tnatrayano vikalpa uThayo tenuM
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 samayasAra siddhi bhAga-4 ahIMyA jJAtApaNe jJAna kare che paryAyamAM te paNa vyavahAra che ane te pariNAma potAnA AtmAne jANe che e pariNAma potAnA che rAganA nahIM. rAgathI thayA nathI e rAgane jANato nathI. e pariNAmane jANe che. AhAhAhA ! samajANuM kAMi! evA potAnA AtmAne jANe che i paryAyane jANe che, ema AtmAne jANe che ema nahIM ke rAgane jANe che e AtmA karmano karmathI atyaMta bhinna rAga ane zarIranA pariNAmathI atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako-jJAna svarUpa thayo thako, jANavAnA svabhAvapaNe thayo thako jJAnI che. AhAhAhA ! A enI meLe vAMce to kAMI barAbara bese evuM nathI. kayAMyanuM kayAMya khatavI nAkhe evI vAta che. (zrotA:- jJAna pariNAmane jANe che jJAnI ?) e ! I jJAna-pariNAmane jANe AtmAne jANe che e AtmAnA pariNAma che mATe AtmAne jANe che ema. ahIM to rAgane jANato nathI ema batAvavA AtmA potAnA pariNAmane AtmA jANe che te AtmA AtmAne jANe che ema kIdhuM-pariNAma thayA ne enA potAnA AtmAne jANe che. kemake te jJAnanA pariNAma svajoyane jANe che ane para zeyaneya jANe che ema na kahetA e pariNAma svagheyane jANe che ane pariNAma pariNAmane jANe che tethI AtmAne jANe che ema kIdhuM. zuM kahyuM che! te pariNAma svarzayane jANe che ane te pariNAma pariNAmane jANe che tethI AtmAne jANe che ema kahevAmAM AvyuM che. AhAhAhA ! AkaruM che. gAthA ja alaukika che. AhA ! hiMdImAM samajamAM Ave che ke nahIM. hindI bhAine Apo jarI (pustaka).atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako jJAnI che. AhAhAhA ! rAgathI bhinna paNa rAganuM je jJAna pariNAma thayuM e potAthI thayuM che. evo jJAnI thayo thako AtmA te jJAnI che. AhAhAhA ! samajANuM kAMi? TIkA ghaNI gaMbhIra che. ghaNI gaMbhIra che bahu uMDu. ohohoho ! pula pariNAmanuM jJAna, bhASA Ave che AtmAnuM karma kai rIte che e rAganuM thayuM e jJAna, che to jJAnanuM jJAna paNa ahIMyA nimitte samajAvavuM che ne. pudagala pariNAmanuM jJAna eTale ke dayA, dAna, vrata, bhakti, stutino je vikalpa uThayo enuM jJAna, enuM jJAna ene ahIM thAya che ne eTale che to potAthI svaparaprakAzaka A che ema thayuM. lokAlokanuM jJAna ema kIdhuMne e lokAlokanuM jJAna nathI kharekhara to jJAna-jJAnanuM che. samajANuM kAMi? AhAhAhA! (zrotAH- paraprakAzaka kahevAmAM vAMdho nahIM ne) paraprakAzaka paNa potAno svabhAva che i parane laine prakAzaka svabhAva ema nathI. (zrotA - para saMbaMdhInuM jJAna) e parasaMbaMdhInuM potAnuM potAnuM pasaMbaMdhInuM jJAna che. sarvajJa svarUpamAM AtmajJa kIdhuM che tyAM zaktimAM bhAie lIdhuM ne sarvajJa e AtmajJa che e parajJa nahIM. AhAhAhA ! sarvajJa svabhAva ja svano svataH che e paryAyamAM sarvazapaNuM AvyuM. sarva eTale ke para che ema nahIM e AtmajJa che e AtmajJa sarvajJane A AtmajJa kahevAmAM Ave che. AhAhAhA! have AvI vAtu kayAM. AhAhA! pugala pariNAmanuM jJAna eTale ke dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAma enuM ahIM jJAna kAraNa ke jJAna jJAnanuM che ne jJAna rAganuM ke paranuM nathI chatAM paranuM jJAna kahyuM eTale ene samajAve che pariNAmanuM jJAna eTale jJAna pariNAmanuM nathI jJAna to jJAnanuM che. e saMbaMdhIne tyAM
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 167 lokAloka jANavAmAM AvyuM eTale lokAlokanuM jJAna kahyuM paNa lokAlokanuM nathI jJAna jJAnanuM che. AhAhA pula pariNAmanuM jJAna AtmAnuM kArya kai rIte che te samajAve che. paramArthe pugala pariNAmanA jJAnane ane pudgalane ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApya-vyApaka bhAvano abhAva hovAthI, pudgalapariNAmanA jJAnane eTale rAganuM je jJAna ahIM thayuM tene ane pudgalane eTale rAgane ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApya-vyApaka bhAvano abhAva che. AhAhAhA ! kuMbhAra vyApaka ane ghaTa vyApya nathI ema rAganuM jJAna e AtmAnuM vyApaka che paNa rAganuM jJAna che mATe rAga vyApaka che ane jJAna pariNAma tenuM vyApya ema nathI, e rAga kaho ke karma kaho. karma vyApaka che mATe ahIM jJAna thayuM vyApya ema nathI. AhAhA! paramArthe pugala pariNAmanA jJAnane ane pugalane ghaTa-kuMbhAranI jema vyApyavyApakabhAvano abhAva hovAthI kartAkarmapaNAnI asiddhi che. jema kuMbhAra ghaTano kartA nathI ema rAganA pariNAmano AtmA kartA nathI. vyavahAraratnatrayanA rAgano AtmA kartA nathI. ema kahe che kathaMcita te vyavahAra. niyamasAramAM kahyuM che ne ke AtmA svane jANe che ne lokAlokane jANato nathI ema kahe to emAM zo doSa Ave che ne vyavahArathI vyavahArathI parane jANe che vyavahArathI svane na jANe paNa vyavahArathI svane na jANe tanmaya thaine, AvI vastu che bApu. samayasAra to samayasAra che, kayAMya evI vAta bIje nathI. AhAhAhA ! paramArthe pugalapariNAmanA jJAnane ane pugalane joyuM! rAgane, jJAnane ane rAgane ghaTa-kuMbhAranI jema vyApya-vyApaka bhAvano abhAva hovAthI kartAkarmapaNAnI asiddhi che. karma kartA ane jJAnanA pariNAma tenuM kArya eno abhAva che. pudgalakarma kartA, rAga kartA ane rAganuM pariNAma tenuM kArya teno abhAva che. AhAhAhAhA ! jhINo viSaya che Ajano ghaNo. AhAhA ! AvuM che, zAMtithI A to pakaDAya evI vAta che. (kahe che) tema Atma pariNAmane ane AtmAne vyApya-vyApaka bhAvano sabhAva hovAthI, joyuM! AtmAnA pariNAmane eTale je jJAnanA pariNAma thayA tene ane AtmAne vyApya-vyApakabhAvano sadbhAva hovAthI, AtmA vyApaka che ane jJAnanA darzananA AnaMdanA pariNAma che te enuM vyApya che eno sadbhAva che. kartAkarmapaNuM che eTaluM siddha karyuM. AtmA kartA ane jJAnanA pariNAmanuM kArya enuM vyApya eTaluM che bhedathI. AhAhAhA ! Atmadravya svataMtra vyApaka hovAthI, bhagavAna AtmA kartA eTale svataMtrapaNe kartA hovAthI svataMtrapaNe vyApaka eTale prasarato hovAthI, kartA hovAthI vyApaka eTale kartA Atma pariNAmano eTale ke Atma pariNAmano eTale ke pudgalapariNAmanA jJAnano kartA che, AhAhAhA ! ema samajAvavAmAM zuM Ave. AhAhA ! Atmadravya svataMtra vyApaka hovAthI AtmapariNAma eTale vItarAgI pariNAma jJAnanA pariNAma, zraddhAnA pariNAma, zAMtinA pariNAma, AnaMdanA pariNAma, jJAnanA pariNAma eTale A pariNAma badhA eTale pudgala pariNAmanA jJAnano kartA che. e rAganA jJAnano AtmA kartA che. rAganA jJAnano AtmA kartA che. rAgano nahIM. AhAhA! ane pudgala pariNAmanuM jJAna eTale rAganuM je ahIM jJAna samajAvavuM che ne, te
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 samayasAra siddhi bhAga-4 vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI karma che, e AtmAnuM kArya che. pudgalapariNAmanuM jJAna eTale bhagavAnanI stuti AdinA rAganuM jJAna te vyApakavaDe svayaM vyapAtuM hovAthI AtmA vaDe svayaM karAtuM hovAthI vyAyarUpa thatuM hovAthI eTale ke kAryarUpa thatuM hovAthI kArya che. kAryarUpa thatuM hovAthI kArya che eTale karma che. AhAhA ! jhINuM bhAre AvyuM bhAi Aja to. Ave che to zabda-zabdano artha. AhAhA! AvuM che. vaLI A rIte jJAtA pudgalapariNAmanuM jJAna kare che. bhagavAna AtmA rAganuM jJAna kare che, tethI ema paNa nathI ke pugala pariNAma jJAtAnuM vyApya che. e rAganuM jJAna kare che mATe rAga, e pudgalapariNAma je rAga e jJAtAnuM vyApya ema nathI. AhA ! pharIne, A rIte jJAtA pudgalapariNAmanuM jJAna kare che tethI ema paNa nathI ke pudgala pariNAma jJAtAnuM vyApya che. rAganuM jJAna kare che mATe rAga vyApya che AtmAnuM ema nathI. rAganuM AMhIM jJAna kare che mATe AtmAnuM rAga vyApya che ke vyApaka che ane A jJAna che te enuM vyApya che ema nathI, rAga vyApaka che. karma vyApaka che ne jJAnanA pariNAma vyApya che, ema nathI. AhAhAhA ! A samayasAra........ vyApyarUpa thatuM hovAthI A rIte jJAtA-AtmA pudgala pariNAmanuM eTale ke rAganuM jJAna kare che, tethI ema paNa nathI, rAganuM jJAna kare che mATe pudgalapariNAma AtmAnuM vyApya che rAganuM jJAna kare che mATe rAga AtmAnuM pariNAma vyApya che ema nathI. rAganuM jJAna kare che mATe rAga AtmAnuM kArya che vyApya che ema nathI. kaho cImanabhAI AvuM jhINuM che. AhAhA ! samayasAra-samayasAra! A rIte AtmA rAganuM jJAna kare che tethI ema paNa nathI ke rAga je pugalapariNAma jJAtAnuM vyApya che ema nathI. jJAtAnuM vyApya to jJAnanA pariNAma che, rAganuM jJAna mATe jJAtAnuM e vyApya ema nathI. AhAhA ! (zrotA:- rAga to pugalanA pariNAma che e kema hoi zake) have pugala kaheze atyAra sudhI pariNAma-pariNAma kIdhuM atyAra sudhI, have TUkuM karI nAkhIne pugaladravya kahI deze ene. AhAhAhA !(zrotA:- rAga karma thatuM nathI to vyApya kevI rIte thaI zake ?) che ja nahIM ne kArya enuM. ahIMyA rAganuM jJAna kare che ema kIdhuM ne, rAganuM jJAna che ne? rAganuM jJAna che ne? to rAga enuM vyApya thayuM ke nahIM? nA. (zrotAHlokAlokanuM jJAna thayuM hoya to lokAloka vyApya che ) kaho AmAM nairobImAM kayAM saMbhaLAya evuM che AvuM. (zrotA - nairobI nahI bhAratamAM kayAM saMbhaLAya evuM che) AhAhA! mane to olA chokarAne kIdhuM chokarAne ke tuM mahAvidehamAM gayo hoya to mahAvidehamAM munine kevaLIne, eya laMgoTI che ke nahIM? teM laMgoTI jo bhALI hoya to tuM mahAvidehamAM gayo ja nathI. eya ! AhAhAhA ! laMgoTI kahe che ne bhAi e loko tIrthakarane laMgoTI kahe che. pratimA para to laMgoTI nAkhe che paNa (zrotA:- kaMdoro ane laMgoTI beya) haiM kaMdoro ane laMgoTI bhagavAnane laMgoTI kahe che chadmastha che ne ema kahe. AhA ! jo bhagavAnane laMgoTI bhALI hoya ne sAdhune vastra bhALyA hoya to te mahAvideha joyuM ja nathI. e vAta badhI banAvaTI mArA hisAbe to koka mANasoe game te rIte ene taiyAra karyo lAge che. A to badhuM tarakaTa che enA mANasoe ja nA pADI enA mANaso dhAmaNavALAne e kahe che paNa ame mAnatA nathI ene
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 mAnatA nathI. eya ! keTalAkane to e vAta hoya barAbara barAbara. AhAhAhA ! ( zrotAH- atizayathI kapaDuM dekhAya ema kahe che ) e vAta khoTe atizayathI. AhA ! to pachI ahIMyAthI barAbara joyuM hoya to nyAM agAsane badhAne kahI devuM joie ke A kADhI nAkho be bhAga che I. bhagavAna digaMbara upara ane nIce zvetAMbara thai rahyuM to pachI te joyuM ja nathI ane joyuM hoya to kahe e ne mAraga A che bIjo mAraga nathI. AvI vAtuM che bApu. A to mAragamAM nyAyamAM jarI paNa phera paDe to AkhuM tattva pharI jAya evuM che. AhA ! jIo have khUbI. pudgala pariNAma jJAtAnuM vyApya che (ema nathI ). kA2Na, ema paNa nathI ke pudgala pariNAma jJAtAnuM vyApya che. samajANuM ? e have pariNAma-pariNAma kahetA hatA atyAra sudhI have pudgala kahI dIdhA ene. bhagavAnanI bhaktino ne stutino bhAva pudgala che. pudgalanA pariNAma kIdhA pudgala che ema abheda karIne abhedathI ( zrotAH- pariNAmamAM dravya batAvavuM joie ) kA2Na ke pudgalane ane AtmAne eTale ke pudgalanA pariNAmane eTale pudgalane ema ene pudgala kIdhA ane AtmAne zeya-zAyaka saMbaMdhano vyavahAramAtra hovA chatAM, rAgane eTale ke pudgalane ane AtmAne zeya, zeya che rAga ane AtmA jJAyaka che evo saMbaMdhano vyavahAramAtra hovA chatAM paNa pudgalapariNAma jenuM nimitta che. konuM ? jJAnanuM. jJAna thAya che emAM nimitta che. evuM je jJAna pudgala pariNAma jenuM nimitta che evuM je jJAna, rAga e pudgala e jJAnanA pariNAmane nimitta che, evuM je jJAna, te ja jJAtAnuM vyApya teja jJAtAnuM kArya ane vyApya che. AhAhA... te tenI paryAya che, te tenuM kArya che, te tenuM vyApya che. AhAhA... mATe te jJAna ja jJAtAnuM karma che lyo. AhA ! ghaNuM jhINuM AvyuM hoM AhAhA..... zuM kIdhuM samajANuM ? ke AtmA jJAtA che ane rAganuM jJAna che mATe te rAganuM vyApakapaNuM ne jJAnaparyAya-vyApya ema nathI. rAgane jANe che ema kahevuM ne, mATe te rAga vyApaka che ane ahIMyA jANavAnuM kArya vyApya che ema nathI. AtmAnuM vyApya to zAtAnA pariNAma che te AtmAnuM vyApya che enuM vyApya e che, e paNa bhedathI... e paNa bhedathI bAkI to pariNAma je jJAtAnA che e rAganA nathI tema dravyaguNanA nathI. te pariNAma pariNAmanA che chatAM jJAtAnuM e vyApya che ema kahevuM e vyavahA2thI che. AhAhAhA ! 169 rAga enuM vyApya che e to che ja nahIM. kaho bahu sarasa. oho ! AhAhA ! TIkA te TIkA che ne amRtacaMdrAcArya! vastunI sthiti, vastunI maryAdA, maryAdA puruSottama puruSa AtmA. jJAnapariNAmano kartA rAganuM jJAna mATe rAganuM vyApya jJAna ema nahIM. e potAnA rAganuM jJAna ema kIdhuM ne ! vyavahA22tnatraya che tenuM jJAna kIdhuM ne eTale ke rAga te vyApaka ane jJAnapariNAma vyApya ema nathI. AhAhA ! e to jJAnapariNAma vyApya ane AtmA vyApaka e rIte siddha karyuM che pAchuM vyavahA2thI, oluM to vyavahA2thI ya nahIM.. lyo vizeSa kahevAze. ( zrotAH- pramANa vacana gurudeva ) QQ
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 pravacana naM. 161 gAthA-75 samayasAra siddhi bhAga-4 tA.05/01/79 zukravA2 poSa suda-7 samayasAra-75 gAthA. have pUche che ke, tyAMthI ke AtmA jJAnasvarUpa jJAnI thayo ema kai rIte oLakhAya, ahIM to jJAnI thayo e kai rIte oLakhAya ema kahyuM, ane te jJAnIne paNa pudgala karmanA nimittanA bhAvathI rAgAdi thAya che teno paNa jANanAra che evo lIdho che ne ? eTale olA kahe che ne jJAnasAgara ke nirvikalpa samAdhi hoya tyAre ja ene jJAnI kahevAya. ahIM to jJAnI cothe guNasthAnathI upADayuM che samyagnAna thayuM che, AtmA rAgathI bhinna che ane vartamAna paryAya jJAnanI ene rAgathI bhinna karIne e paryAyane dravyamAM vALI che ane jene aMta2 samyajJAna thayuM che. jJAnanI paryAyamAM pUraNa zeya jJAnamAM jaNANuM che ene ahIMyA jJAnI kahevAmAM Ave che. samajANuM ? ( kahe che ) eTale ahIM nirvikalpa samAdhimAM hoya tyAre ja jJAnI kahevAya ane vikalpa uThe, ( zrotAH- jeTalo vikalpa UThe teTalo rAga hoya ) chatAMya e to rAga ene hoya ja nahIM ema kahe che abuddhipUrvaka hoya rAga buddhipUrvaka hoya ja nahIM ene jJAnI kahevo ema kahe che ema nathI. ahIM tethI pahelo prazna A che ke AtmA jJAnasvarUpa jJAnI thayo, dharmI thayo, ema kema oLakhAya ? enA cinha zuM ? enA eMdhANa zuM ? enuM lakSaNa zuM ? tenuM cinha kaho. tenA lakSaNa kaho ema pUchyuM che, amRtacaMdrAcArya che juo, thamAtmA jJAnImUto nakSata ti zveta saMskRta che jAo, jayacaMdapaMDitanuM nathI kAMi jhINI vAta che. jJAnI thayo thako kema oLakhAya enuM lakSaNa zuM ? eTale cothAguNasthAnathI jJAnIne gaNavAmAM Avyo che. AhAhAhA ! e vAta pATha siddha kare che. kammassa ya pariNAmaM Nokammassa ya taheva pariNAmaM / Na karei eyamAdA jo jANadi so havadi NANI / / 75 / / zuM kIdhuM ? samajANuM ? rAgAdi thAya che nirvikalpamAM ja paDayo che to ene jJAnI kahevo ema nahIM. rAgAdi thAya che paNa te rAgano jANanAra 2he che. rAga mAro svabhAva nathI huM enAthI bhinna chuM evo jANanA2 2he che ene rAga hoya che, tethI rAgano jANanA2 ne rAganuM jJAna te AtmAnuM jJAna ema AvyuM ne ? to AMhIM to rAga che buddhipUrvaka rucipUrvaka nahIM. AhAhA ! dharmI, samyagdaSTi eTale ke jJAnI thAya ene kema oLakhAya enuM zuM lakSaNa che ema pUchayuM che. samajANuM kAMi ? A to rAmajIbhAie kIdhuM 'tuM ne pharI vAra levuM. (zrotAH- e to jJAnIne oLakhavA che ne AmAM ) A badhA navA premacaMdabhAIne e badhA AvyA che ne te sAMbhaLe to kharA kAMika, laMDanathI AvyA che. mAtra jANe ke A vikalpa che ema nahIM. che kharuM jANe. pariNAma karma taNuM ane nokarmanuM pariNAma je, te nava kare je, mAtra jANe, te ja AtmA jJAnI che. 75.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 171 vAta samajANI ? have TIkA enI TIkA. nizcayathI kharekhara moha eTale ke 52ta2phanI jarI rAganI dazA moha hoya. pahelo samuccaya moha lIdho che. moha mithyAtva A na levuM parataraphano jarI hajI bhAva hoya che e moha samuccaya kahI, e cAritramohanI vAta che, darzana-mohanI vAta nathI A. e aMdara pariNAmamAM 52taraphanA valaNavALo rAga hoya che, e moha enA peTA bheda rAga ane dveSa ane sukhaduHkha kalpanA thAya sukhaduHkhanI e AdirUpe aMtaraMgamAM utpanna thatuM je karmanuM pariNAma dravyakarma ne bhAvakarma beya bhegA lIdhA. jaDa karma je che e dravyakarma che ane enA nimittathI thatA paryAyamAM moha, rAgadveSa, sukha, duHkha che e aMtaraMga pariNAma e karmanA pariNAma che. e pudgalanA pariNAma che. AhAhA ! AvI vAtuM. ane tamAro prazna hato ne dravyakarma AmAM kayAM AvyuM ? dravyakarma-bhAvakarma beya AvI gayuM AmAM. bhagavAna AtmA jyAM pote rAgathI to bhinna paDI ne paryAyanI jJAna paryAyane aMtaramAM sAmAnyamAM paryAyane vALI che eTale vizeSa paNa AvI gayuM ne sAmAnya (paNa ) AvI gayuM. zuM kIdhuM ? rAga nA Avyo. rAgathI bhinna paDI ane jJAnanI paryAya vizeSa che, guNanI vizeSa e paryAyane Ama vALI sAmAnyamAM eTale vizeSane sAmAnya beya AvI gayuM. rAga bhinna rahI gayo. AhAhAhA ! samajAya che ? jhINI vAta che bhAI. vizeSa je jJAna paryAya che, ene rAgathI to bhinna che e paryAya eTale rAgathI to bhinna karIne jJAna paryAya upara lakSa karI ane te paryAyane vALI dhruvamAM utpAdyayanI je paryAya jJAnanI che ene dhruvamAM vALI eTale ke dhruva sAmAnya che ane paryAyane vizeSane emAM vALI eTale vizeSa ne sAmAnya beya thai gayuM. eTale olA vedAMtI ema kahe ke vizeSa che ja nahIM ekalo kuTastha che, to kuTasthano nirNaya ka2nA2 koNa ? samajANuM kAMi? vedAMta sarvavyApakano moTo bhAga atyAre che ne paNa e nizcayAbhAsa che. kemake je vastu che eka samayamAM trikALa eno nirNaya ka2nA2 dhruva kayAM che ? eno nirNaya karanAra vizeSa paryAya che. AhAhAhA ! e anitya che, paryAya che e anitya che e anitya che te nityane jANe che. anitya che te nityano nirNaya kare che. AhAhAhA ! ( zrotAH- nyAya sabhara che ) eTale kahe che ke je kharekhara Ama AgaLa 87 gAthAmAM kaheze kemithyAtvanA be bheda che ahIM pariNAma mithyAtvanA ane darzanamohanA rajakaNa ema mithyAtvanA be bheda avratanA be bheda, ajJAnanA be bheda, krodhAdinA babbe bheda ema jIva ne ajIva leze. ahIM che tyAM to phakta benI bhinnatA siddha ka2vI che. ahIM to have rAganI bhinnatA karIne jJAna thayuM che te jJAna kevuM hoya ene ahIM siddha karavuM che. samajANuM kAMi ? 87 gAthA che ne kAla 85 kIdhI'tI 87, 88 beya che, 87 mAM kahe che be. samajANuM kAMi ? kamma duviyaM che ne prazna, mithyAtva be prakA2nA eka AtmAnA pariNAma mithyAtva ane eka darzanamoha jaDanA pariNAma mithyAtva jaDanA ajIva ne A jIva ema be bhinna pADIne tyAM bhinna siddha karavuM che. ahIMyA to bhinna paDeluM jene jJAna thayuM che. rAgathI bhinna paDelI jJAna paryAya ane e paryAyane jeNe Ama sAmAnyamAM vALI che tene jJAna thayuM che e jJAnanuM lakSaNa eMdhANa zuM ? samajANuM kAMi.. ? AhAhAhA ! gAthA bahu UMcI che. bhAie pharIvAra kahyuM eTale pharIne, pachI
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 samayasAra siddhi bhAga-4 enuM e ja Ave evuM kAMi che ? AhA ! ( zrotAH-nirvikalpamAM hoya to ja jJAnI e barobara nahIM, to to pachI chaThTha guNasthAna, cothu, pAMcamuM, chaThThuM e kevI rIte siddha thAya ane te pratyakSa ahIM e siddha kare che. ke rAgAdi hoya che ane te saMbaMdhInuM ahIM jJAna jJAnI kare che. e che to potAnuM jJAna e saMbaMdhInuM jJAna e to nimittathI kathana che, chatAM tyAM rAga che tene ahIM te jANe che. eTale ke buddhipUrvaka rAga che tene jANe che, eTale ke khyAlamAM Ave che ke A rAga che asadbhuta upacAra, khyAlamAM Ave che rAga chatAM jJAnI, dharmI jIva te rAgane jANanAro rahe che kemake AtmA jJAnasvarUpa che, evuM jyAM aMtara bhAna thayuM tethI tene paryAyamAM jJeya je pUruM zAyaka che tenuM jJAna thayuM te jJAnanI paryAyanA kALamAM rAga je hoya che enuM paNa e svapa2prakAzaka paryAya hovAthI jJAnanI paryAya SaTkA2karUpe pariNamatI utpanna thAya che, are AvuM che, jhINo mArga, bhAI ( zrotAH- vIrono mArga che e to jhINo ja hoyane ) kayAMya rAgathI pA2 ane eka samayanI paryAyathI pAra bhinna aMda2, 73mAM AvyuM'ne, e anubhUti bhinna che. AhAhAhA ! kharekhara ahIMyA jJAnI-jJAnanuM bhAna thayuM AtmAnuM jene rAgathI bhinna paDI ane paryAyane zAyaka trikALI jJAyakasvabhAva dhruva svabhAva, trikALI ekarUpa jJAyakasvabhAva enuM jene vartamAna paryAyamAM te ta2pha vaLIne jJAna thayuM che tene ahIMyA jJAnI kahevAmAM Ave che. ahIM koi sAtame TharI jAya Ama to ja jJAnI che ema nahIM. (zrotAH- ema hoya to kuMdakuMdAcArya zAstra lakhatI vakhate kayAMthI Thare ) toya ajJAnI ene tethI to e kahe che ajJAnI ajJAnathI kahe che bAramA sudhI ajJAna che ne paNa e to ajJAnano artha ajANapaNuM ochuM jJAna ema che. ajJAnano artha viparIta jJAna che ema nathI. samajANuM kAMi ? bAramA sudhI ajJAna kahyuM che e to ochuM jJAna che ema kIdhuM che viparIta jJAna nathI. ema A cothe samyagdarzana ahIM to jJAnI kema oLakhAya ema prazna karyo che ne ! nirvikalpa samAdhimAM rahelo vItarAgI kema oLakhAya ema nathI pUchyuM. AhA ! jene Atmadharma vastu zuddha caitanyaghana evuM jene rAgathI bhinna paDI ane paryAyane aMta2mAM vALI che e paNa paryAya che ne ( aMdara ) vALuM chuM evoya tyAM bheda nathI, paNa samajAvavAmAM zuM Ave? samajANuM kAMi? paryAya je 52lakSamAM che e paryAya to tyAM rahI gaI, pachInI paryAya dravyamAMthI thAya ane dravya ta2pha DhaLe e samaya to eka ja che. Are ! Are ! AvI vAtuM che. vItarAga mAraga bApA alaukika che bhAI. AhA ! kahe che ke e pariNAma je karmanuM che puNya ne pApa dayA ane dAna, vrata ne bhakti AdinA pariNAma thayA paNa e pariNAma karmanuM pariNAma che jIvanuM nahIM. kemake jIva je che e anaMtaguNano piMDa svabhAva zuddha che to je anaMtaguNa che e zuddha che to zuddhanA pariNAma zuddha hoya, ema ahIM siddha karavuM che ne ? paryAyamAM azuddhatA che e pachI siddha karaze. samajANuM kAMi ? enAmAM paryAyamAM azuddhi e pachI siddha karaze, paNa ahIM to je vastu che anaMta, anaMta, anaMta guNano piMDa sAgara prabhu e badhA anaMtA guNo zuddha che ane tethI tenuM pariNamana paNa zuddha che, AhAhA ! e guNanuM pariNamana koi vikRta che ema hoi zake nahIM. tethI vikRta je che e nimittane AdhIna thaine thAya che evuM hovA chatAM ajJAnI mArA che ema e mAne che ane jJAnI nimittane AdhIna thayelA
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 173 chatAM tene tenAmAM rAkhIne pote tenuM jJAna tenI haiyAti che mATe kare che, emeya nahIM. tenuM jJAna enI jJAnanI paryAyamAM svanuM ane paranuM jJAna potAthI potAmAM thayuM che tene te jANe che. rAgane jANe che ema kaheze paNa kharekhara to ene (jJAnane) Ama jANe che. (zrotA:- rAga saMbaMdhI potAnA jJAnane jANe che) jJAnane jANe che. AhAhA ! samajAya eTaluM samajavuM bApu, A to traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradeva, jinezvaradevanI sAkSAt vANI che. AhA! saMto e kevaLInA kaDAyato e jagatane ADatiyA thaIne jAhera kare che. AhAhA! eTale kahe che ahIM zuM kIdhuM ke A pariNAma karmanA che evA pariNAma jJAnIne thAya che, e ahIM levuM che bhAi, buddhipUrvaka thAya che evAne ahIM levuM che. abuddhipUrvaka thAya che A nirvikalpa samAdhimAM e nahIM, bhAI. AhAhAhAhA ! enA khyAlamAM Ave che paNa e bhinna che rAga, jJAnIne rAga, krodha, mAna, AdinA pariNAma kahyA e badhA karma jaDa enuM vyApaka prasarIne enA vikAranA pariNAma thayA che mATe te jaDanA ane karmanA che enA saMbaMdhInuM ahIM jJAna thAya e potAnuM che. AhAhAhA ! AvI vAta che. nizcayathI kharekhara moha, rAgadveSa, sukha, duHkha AdirUpe aMtaraMgamAM, aMtaraMgamAM joyuM! e kahetA'tA ne kAle nyAM khaMDavAmAM eka premacaMda che sanAvadanA e kahe ke A pariNAma jaDanA levA, jIvanA vikArI parINAma na levA ema kaheto'to kIdhuM nahIM ema nathI. A to aMtaraMgamAM utpanna thatAM jIvanA pariNAma vikArI che. moha, rAgadveSa, sukha, duHkhaAdi e karmanuM pariNAma che jIvanuM nahIM. e jIvanA pariNAma nahIM. AhAhAhA ! jIva to zuddha vastu che zuddha to enA pariNAma zuddha hoya e ahIM siddha karavuM che kartAkarma siddha karavuM che ne ahIM? AtmA kartA thaine karma thAya. e to zuddha thAya. kAraNa ke zuddha enAM guNo zuddha, pavitra AnaMdakaMda che. e anaMta anaMta guNono pAra nathI evo e bhaMDAra che chatAM anaMtA guNamAM koi eka guNa, koi guNa anaMtA, anaMtA, anaMtA, anaMtA, anaMtA mAyalo koipaNa guNa rAgapaNe thAya evo koI guNa ja nathI. AhAhA ! ane rAgapaNe thAya dravya ane guNa to to mATe ja nahIM. benamAM AvyuM che che ke azuddha jo dravya thAya to koI dI' mATe ja nahIM. AhAhAhA! paryAyanI azuddhatA hoya to maTe che e palaTe che mATe dhruva azuddha hoya to dhruva maTe nahIM azuddha, dhruva to kAyama rahe che AhAhAhA ! dhImethI samajavAnI vAta che bApu. A to vItarAga mAraga che bhAI. paramezvara trilokanAtha jinezvaranI vANI sIdhI che A saMto dvArA bahAra AvI che AhAhAhA ! e karmanuM pariNAma kIdhuM. kone? jIvamAM thatAM jJAnIne rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti, paramAtmAnI stuti e badhA rAga aMtaraMga karmanA pariNAma che. (zrotA- karmamAM bhAvakarma, dravyakarma beya bhegA levA) ahIMyA dravyakarma, bhAvakarma beya bheguM. bhAie prazna karyo hato ke jIva bhAvakarma, dravyakarma, nokarmathI to rahita che to pachI emAM bhAvakarma ane nokarmathI rahita AvyuM ne dravyakarmathI to AvyuM nahIM paNa dravyakarma ja bhAvakarmarUpe pariName che ema levuM che ahIM. eTale dravya, bhAva ane nokarma traNeya AvI gayA. AhAhA ! arere ! AvI vAta lokone maLavI muzkela paDe samajavI to !
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 bhagavAna AtmA rAgathI bhinna paDI ane paryAyane dravyamAM vALI che, jenI jJAnanI paryAyamAM AkhuM pUraNa zeyanuM jJAna thayuM che te jJAnIne jJAnanuM lakSaNa zuM hoya ? ema pUchyuM che. AhAhAhA ! to kahe che ke sAMbhaLa prabhu e karma jaDa che ane enA nimittathI thayelA upAdAna, azuddha upAdAnathI paryAyamAM AtmAmAM che. paNa ahIM azuddha upAdAnanuM kArya, karmanA nimittathI thatA karmamAM nAkhI devuM che ane ahIM zuddha upAdAna bhagavAna AtmA, enA to zuddha vItarAgI pariNAma hoya, enoya kartA kaheze e upacArathI che. vikA2nA pariNAmano kartA to upacArathI paNa nahIM. samajANuM kAMi ? AhAhAhA ! A to gaMbhIra vANI che prabhu. e karma pariNAma kIdhuM. ane sparza A za2I2mAM sparza, rasa, gaMdha, raMga ane zabda-vANI, baMdha aMda2 e saMsthAna sthUlatA sthaLa ane sUkSama aMda2 52mANuMo AdirUpe bahAra utpanna thatuM. karmarUpe paryAya je thAya, zarIrarUpe je paryAya thAya, mananA 52mANuMrUpe je paryAya thAya. vANInA 52mANurUpe je paryAya thAya, e badhuM bahAra utpanna thatuM, oluM aMtaraMga pariNAmamAM A bahA2mAM je nokarmanuM pariNAma zarI2 Adi vANI AdinA paryAya te badhuMya pudgala pariNAma che. beya pahelA karmanA pariNAma kIdhAM ane A nokarmanA beya pudgalanA pariNAma che AtmAnA nahIM, jJAnInI vyAkhyA che ne ahIM. AhA ! jJAnIe to zAna svabhAvane jANyo che te rAgathI to bhinna jANyuM che, bhinna jANyuM che eTale rAganA pariNAma che te jIvanA pariNAma che ema ahIM nathI. AhAhAhA ! e bahAra thatuM nokarmanuM pariNAma e badhuMya eTale karma pariNAma ane nokarma pariNAma, te badhuMya pudgala pariNAma che e pudgalanA pariNAma che. jaDanA pariNAma che. AhAhAhA ! 174 52mArce kharekhara oluM nizcayathI lIdhuM'tuM ne paheluM, enA pariNAma 52nA che ema 52mArthe jema ghaDAne ane mATIne vyApya, vyApaka bhAvano sadbhAva hovAthI, zuM kahe che ? mATI che te pote kartA che eTale vyApaka che ane ghaDo che te vyApya che te tenuM karma che, tenuM kArya che. samajANuM kAMi ? mATI che e vyApaka che eTale prasare che ema atyAre kahevuM che ne paryAyane, bAkI to paryAya prasare che paNa mATI vyApaka che eTale kartA che eTale ke badalanA2 che, evI e mATI e vyApaka che ane ghaDo tenuM vyApya kArya, karma enI dazA che. ghaDo e mATInI dazA che. e kuMbhAranI dazA nahIM, kuMbhAranuM kArya nahIM. AhAhAhA ! samajAya che ? kAle AvyuM'tuM e ja Ave evuM kAMi che ? jema ghaDAne ane mATIne vyApya, dekho ghaDo che te vyApya che, vyApya eTale kArya che. vyApya paheluM lIdhuM che ghaDo te vyApya che, vyApya eTale kArya che, kArya eTale ke paryAya che. konI ? te vyApaka mATInI e vyApaka eTale mATI, mATI kartA ane mATI vyApaka eno ghaDo vyApya, karma ane kArya enuM che i karma kaho ke kArya kaho, e ghaDo e mATInuM kArya che. ghaDo e kuMbhAranuM kArya nathI. AhAhAhAhA ! Avo mArga che. (zrotAH- ghaDo kuMbhAranuM kArya nathI ema mAnavuM ) kuMbhAranA pariNAmano kartA kuMbhA2 5ote ghaDAnA pariNAmano kartA e kayAMthI Ave ? paryAyane aDatoya nathI tyAM kuMbhAra e ghaDAnI paryAyane chUto aDatoya nathI, ekabIjAmAM to abhAva che. AhAhAhA ! e to kharekhara to karmano udaya che ene rAga aDato nathI tema rAga udayane aDato nathI paNa ene ahIM svabhAvamAM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 175 e nathI mATe te vibhAvanI u52thI kriyA thatI te karmanI thai che ema kahyuM che, bAkI karmano udaya che ane ahIMyA rAga thayo e rAgane kAMi udaya aDato nathI. rAga che te udaya, jaDanA udayane aDato nathI, chatAM svabhAvanuM e kArya nathI mATe te vibhAvanuM kArya e karmanuM kArya che ema kahIne karmanA pariNAma kIdhAM che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMi ? che ne sAme pustaka A premacaMdabhAIne sAMbhaLavAnuM maLyuM A kAle kahevAi gayuM tuM ne pharIne lIdhuM A. AhAhAhAhA ! zarIranI je ceSTAo ane zarIranI je AkRti che e badhA pa2mANuMnuM pariNAma che, nokarma je zarIra che tenuM e pariNAma che. A suMdaratA dekhAya, AkarSita dekhAya, e badhA pariNAma paryAya kArya zarIranA rajakaNo che tenuM e kArya che. haiM ? enuM kArya che. e ene AkarSe che ajJAnIne A suMdara che za2I2ne A che ne A che rUpALuM che. suMdara che namaNuM che, paNa e to jaDanI paryAya che ne prabhu e to pudgala, jaDa nokarmanI paryAya che ane rAgadveSa, dayA, dAna, vrata bhakti AdinA pariNAma e karmanA pariNAma che, kemake paryAyamAM utpanna thayelA guNamAM ke dravyamAM e nathI. eTale paryAyamAM utpanna thAya che te nimittane AdhIna thayelA te nimittanA che ema kahevAmAM AvyuM che. zuddha upAdAnane AdhIna thayelA e nathI. AhAhA ! zuddha je jJAtAdraSTA anaMta guNano je pavitra prabhu ene Adhina thayelA to zuddha hoya tethI azuddhatAnA pariNAma je che azuddha nizcayanaye tene ahIM vyavahA2 kahIne, tene nimitta Adhina thayelA kahIne 52mAM nAkhI dIdhA che. AhAhAhA ! cetanajI! AvuM che, AhAhA! A to ogALavA jevuM che bApu. A to anaMta kALamAM eNe A karyuM nathI. arere ! Avo manuSyano bhava anaMtakALe maLe enI kiMmatuM karIne ka2vA jevuM to A che bAkI to badhI ajJAna dazAthI kartAkarma mAne bahA2nA rakhaDaze. 5ramArthe jema ghaDAne ane mATIne ghaDo te vyApya eTale kAma che, kArya che mATI te kA2Na che eTale vyApaka che. e kAryakA2Na bhAvano sadbhAva hovAthI, ghaDo te kArya che ne mATI te kA2Na che, e sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che. mATI kartA ne ghaDo tenuM kArya, kuMbhAra kartA ane ghaDo tenuM kArya ema nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM ve besavI. roTalI thAya che roTalI e roTalInA pariNAma je loTa che tenA che e, e velaNuM che enAthI e roTalInA pariNAma thayA nathI. kA2Nake velaNuM che e loTane aDatuMya nathI. kemake loTanA 52mANuMo ane velaNAnA 52mANuMo be vacce atyaMta abhAva che. abhAva che tethI tene aDatA nathI. AhAhAhA ! tethI te roTalInA pariNAma roTalI paryAya che ne ? e pariNAmano kartA e loTanA 52mANuM che e strI kartA nahIM, tAvaDI kartA nahIM, agni kartA nahI. velaNuM kartA nahIM. AhAhA ! AvI vAtuM AvI che. vItarAga mArga bApA. A to sarvajJa sivAya bIje kayAMya che nahIM. vItarAga sarvajJa sivAya anyamatamAM e vAtanI gaMdheya nathI. AhAhA ! jenA matamAM upajyA che eneya enI khabara nathI ke A zuM che A mArga. ghaDAne ane mATIne vyApya vyApakabhAvano vyApyavyApakapaNAno ema lIdhuM, sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che tema pudgala pariNAmane eTale puNya-pApanA pariNAma, dayA, dAna, rAga AdinA pariNAmane ane zarIranA pariNAmane ane pudgalane vyApya-vyApakabhAvano sadbhAva hovAthI, jema mATIne ane ghaDAne kartAkarmapaNuM che ema rAga-dveSanA, puNya-pApanA bhAvane ane
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 samayasAra siddhi bhAga-4 pugalane kartAkarmapaNuM che. pudgala kartA ane e rAga-dveSa tenuM kArya pugala vyApaka ane puNyapApanA dayA, dAna, vratanA vikalpa te vyApya e enuM kArya che. ahIM to rAgathI bhinna paDayuM evuM je jJAna e jJAnInuM lakSaNa zuM ema pUchavuM che ne? dharmI je thayo samyagdaSTi thayo enuM zuM lakSaNa jJAnanuM ke Ane jJAna thayuM enuM eMdhANa zuM? ke je rAgAdinA pariNAma thAya ane zarIranA pariNAma thAya, e badhA pudgalanA pariNAma che tene jJAnI jJAnamAM rahIne rAgane aDyA vinA svaparaprakAzakapaNe pariName che e jJAnanuM pariNAma te jJAnInuM kArya che. jJAnInuM rAga kArya che ema nathI. AhAhAhAhA! pudgaladravya, A pudgala pariNAmane eTale puNya-pApanA bhAvane ane zarIranA pariNAmane beyane pudgala pariNAma kIdhA ane pudgalane eTale karmanA paramANuMne ane zarIranA paramANuMne vyApya-vyApakabhAvano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che. pudgala je karma, jaDa che te kartA che ane puNya, dayA, dAna, vrata bhakti AdinA pariNAma te kartAnuM kArya che. AhAhAhA! (zrotArAgadveSa rUpI thaI gayA) rUpI zuM jaDa kIdhuM ne? e pudgala ahIM to haju kaheze. pudgala pariNAma ahIM to haju lIdhA chelle kIdhuM'tuM ne kAla pudgala che. pudgala jIva dravya judo, nirmaLa paryAya sahitano judo ane A pariNAma sahitano jaDa judo e pudgala che. AhAhAhA ! evI vAtuM bApA. e vItarAga AmAM laMDanamAM kayAM maLe. (zrotAH- AvI vAta kayAMya paNa sAMbhaLavA maLe evuM nathI ) bhAgyazALIne to kAne paDe evI vAta che bApA, A vastusthiti che. (zrotA:- koi dezamAM kayAMya jANavA maLe evuM nathI) nathI vAta sAcI che laMDanamAM vAMce che vAta to sAcI bApA. AhAhAhA ! pudgaladravya svataMtrapaNe e karma je pudgala che, ne zarIra je pugala che beya, e svataMtrapaNe vyApaka hovAthI e karma pudgala che ane zarIranA paramANuM pudgala che, beya svataMtrapaNe gugala pariNAmano kartA che. AtmAmAM jJAnIne je rAgadveSa thAya te jJAnIne thatAM nathI. e pudgala pariNAma che te pugalathI thayelAM che. AhAhA ! che e pudgala, svataMtrapaNe kartA levuM che ne? "kartA ene kahIe ke je svataMtrapaNe kare" to karmanA pudgala svataMtrapaNe puNya-pApa ne dayA, dAna ane bhaktinA pariNAma kare "kartA svataMtrapaNe kare tene kartA kahevAya" AhAhA... samajANuM kAMI? are deha chUTI jaze, ekalo cAlyo jaze. jo A vAta sAcI nahIM samaje ene samyajJAna nahIM thAya to e kayAM raheze bhaviSyamAM, 84 nA avatAramAM ajANyA ghare, ajANyA kSetre, ajANyA kALe, AhAhA! mATe kahe che ke ekavAra jANa tuM tArA AtmAne. AhAhA! e bhagavAna AtmA zuddha guNa saMpanna prabhu che ne bhAI. e zuddha guNa saMpannanuM vikArI kArya zI rIte hoya! e vikArI kArya je che, che vyavahAranaye ane azuddhanaye che enAmAM paNa e vyavahAranayano viSaya je che e karmathI thayo che ema ahIM siddha karavuM che. AtmAnA zuddha guNothI vikAra zI rIte thAya? eTale pugala svataMtrapaNe ema kIdhuM pAchuM karmanA pudgalo svataMtrapaNe kartA thaine e dayA, dAna ane bhaktinA bhAva thAya che. AhAhAhA! samajANuM kAMi? kartA siddha karavo che ne "kartA svataMtrapaNe kare te kartA ane kartAno iSTa te karma, kartAnuM ISTa, priya te tenuM kArya" to karma kartA svataMtrapaNe che tenA puNya-pApanA bhAva iSTa te tenuM kArya che.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 177 AtmAne puNya-pApa iSTa nathI. dharmIne puNya-pApa iSTa nathI. tethI dharmIne te iSTa kArya je karmanuM che, teno te jANanA2 kahevo e paNa vyavahA2 che, enA jJAnanA pariNAmane te jANe che, rAgane nahIM. AvuM svarUpa che. thoDuM paNa ene satya hovuM joie ne bApu.. 52mAtmA trilokanAtha jinezvaradeva 52mezva2nuM A vacana che. indro ne gaNadharonI samakSamAM bhagavAna birAje che, te vANI A rIte karI rahyA che, e kuMdakuMdAcArya gayA, badhuM sAMbhaLyuM zAnI to hatA, vizeSa spaSTa thayuM AvIne A zAstra banAvyA A bhagavAnano A saMdeza che. traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradeva sarvajJa prabhu eno A saMdeza che ke je koi dharmI ane jJAnI thAya tene je rAganA pariNAma thAya te rAganA pariNAmano kartA pudgala che ane te paNa AtmAnI kaMipaNa apekSA rAkhyA vinA pudgala svataMtrapaNe kartA thaine te bhagavAnanI stutino bhAva bhaktino bhAva rAgano bhAva svataMtrapaNe kare che. AhAhAhA ! samajANuM ? e pudgalapariNAma, pudgaladravya svataMtrapaNe vyApaka hovAthI pudgala pariNAmano kartA che. svataMtra kIdhuMne ane pudgala pariNAma te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI, e dayA, dAna, vratanA, stutinA, bhaktinA, bhagavAnanI stutino je rAga e pudgala pariNAma te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI i pudgala pariNAma bhAva rAga e vyApaka evo je pudgala enAthI svayaM vyapAtuM hovAthI, svayaM kArya thatuM hovAthI pudgalamAM svayaM kArya thatuM hovAthI, kAle to AvI gayuM che A. ( zrotAH- vizeSa AvyuM) vizeSa AvyuM. AhA ! amAre jIvarAjajI nahotA kAle, kAle nahotA ThIka nahotuM. AhAhA ! zuM kahyuM ? ke jJAnI dharmI ene kahIe ke jene rAgAdinA pariNAma dayA, dAna, bhaktinA Ave te pariNAmano svataMtrapaNe karma kartA hovAthI te karmanuM te puNya-pApanA bhAva kArya che e dharmInuM kArya nahIM. AhAhA...AhAhAhA ! e samyagdaSTi jIvanuM e kArya nahIM. eka bAju ema kahevuM paMcAstikAyamAM ke jeTalA dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanA pariNAma thAya te SaTkA2kapaNe jIvanI paryAyamAM paryAyathI thAya che. tyAM astikAya enuM svataMtrapaNuM siddha karavuM che 52thI bhinnapaNuM 62 gAthA e vikAranA pariNAma SaTkA2kapaNe dravyaguNanI apekSA nahIM. nimittanI apekSA to nahIM. e vikAranA pariNAma paryAyamAM svataMtrapaNe kartA, vikAra pariNAma kartA vikArI kArya, vikAra e sAdhana, vikAra e apAdAna enAthI vikAra thaine rAkhyuM vikAranA AdhAre vikAra thayo evA SaTkA2kapaNe paMcAstikAyanI 62 gAthA je moTI carcA va2NIjInI hAre thai'tI 22 varSa pahelA isarI. kIdhuM A pramANe che tyAM e kahe nahIM, nahIM ema nahIM e to abhinnanI vAto che paNa abhinnanI eTale zuM ? e vikArI pariNAma eka samayanA mithyAtvanA thAya che te paNa rAgadveSanA pariNAmane SaTkA2kanuM piraNamana e paryAyanuM paryAyamAM che, e paryAyane dravyaguNanI apekSA nathI te vikArIne karmanA nimittanI apekSA nathI eTaluM siddha karavuM che, tyAM enAmAM thayuM e. pravacanasAranA 102 gAthAmAM e vikArI pariNAma thAya te te samaye teno te utpanna thavAno kALa che. jIvamAM je samaye je kaMi mithyAtva Adi rAgadveSa thAya te samaye te utpanna thavAno teno janmakSaNa che. utpattino e kALa che ema tyAM siddha karyuM che be. AhAhAhA ! trIjuM ke kALalabdhine kAraNe te te jIvane te te prakA2nA rAganA pariNAma te te kALe thAya te kALalabdhi che enI traNa, cothuM A
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 samayasAra siddhi bhAga-4 ke e to enuM astitva enAmAM che eTaluM siddha karyuM. have jJAnI je thayo, e jJAnI che te rAganA pariNAmathI bhinna paDIne potAnI jJAnanI paryAyane jJAyakamAM vALIne, AhAhAhA... e kAMI ocho puruSArtha che? (zrotA:-anaMto puruSArtha che) jenI dazAnI dizA pharI gaI. jenI jJAnaparyAyanI dazA, enI dizA pharI gaI aMdara gaI, evA jJAnIne je kaMi rAga enA pariNAmamAM dekhAya che dayAnA, dAnanA, bhaktinA, vratanA, stutinA, pUjAnA e pariNAmane pugalakarma svataMtrapaNe vyApaka hovAthI paranI ene koi apekSA nathI. nabaLAi karmanI che AtmAnI che mATe thayA ema apekSA ahIM nathI. AhAhA... AvuM che bApu. A rAmajIbhAI kahe pharIne levuM to pharIne A. AhAhA.... AhAhA.... ane te paNa bhAi ahIMyA jJAnIthI vAta lIdhI che bhAi nirvikalpa samAdhivALo che e vAta ahIM nathI lIdhI. kartAkarmamAM e adhikAra che ane olo jJAnasAgara kahe nahIM nirvikalpa samAdhimAMthI khase eTale jJAnI nahIM ajJAna thaI gayuM. have eno vidyAsAgara ziSya che atyAre bahu vakhaNAya che. atyAre nAnI uMmara che 30-32-33 varSano juvAna che. bhaNelo vyAkaraNano bhAI mAragaDA aMdara judA bApu! AhA ! pudagalapariNAma te vyApakavaDe svayaM vyapAtuM hovAthI, zuM kIdhuM? paheluM kartA kahyuM ke pudgaladravya je karma che te svataMtrapaNe vyApaka thaine pudgala pariNAmano kartA thAya che. have karma siddha karavuM che. e pudagalapariNAma te vyApaka vaDe eTale karmanA pugalanA prasaravA vaDe kartA vaDe svayaM vAsa hovAthI e rAgAdi, puNya, dayA, dAnanA vikalpa Adi bhAva e svayaM pote potAnuM kArya thayuM hovAthI vyApyarUpa thavAthI te karma che. AhAhAhAhA....heM? e pugalanuM kArya che. AhA ! bhagavAnanI stuti karavI kahe che, para che ne? eno rAga e karmanuM kArya che e karma svataMtrapaNe karIne kartA thayelo che. jIvanI nabaLAi che mATe te apekSA paNa ahIM nahIM. AhAhA...! ahIMyA to jJAnIne jJAnanI sabaLAi che jANanAra, dekhanAra ubho thayo che tethI te rAganA pariNAmane karmanuM kArya gaNI ane rAganuM jJAna karanAro jJAnI che ema kahevuM e paNa hajI vyavahAra, te jJAnanA pariNAmane kare che ema kahevuM e hajI vyavahAra che. jJAnanA pariNAma jJAna kare che te nizcaya che. AvuM che bApu mAraga. bahu uMDo mAraga che. uMDo ane gaMbhIra che. AhAhA... ? (zrotA:- eka vakhata Ape jagamohanalAlajIne kIdhuM paNa ene beThuM nahIM) eNe amRtakaLazamAM lakhyuM che vyavahArathI nizcaya thAya ema lakhI nAkhyuM. pote paDimA laine beThA che ne, phUlacaMdajIe nA pADI niSedha karyo hoya, thAya jagatamAM atyAre badhu ghaNuM che. aneka saMghADA aneka ghaNAM prakAre aneka hoya che bhinna bhinna, enuM kayAM ApaNe Alocana keTaluM karIe. AhAhAhA ! AMhIM to paramAtmA traNalokanA nAtha vItarAganI vANImAM AvyuM e saMto jagatane ADatiyA thaine jAhera kare che. mAla bhagavAnanA gharano che. tIrthaMkaradeva paramezvara e saMtoe mAlane keTaloka lIdho che ane e anubhavI thaine vAta kare che pUrNa to sarvajJanuM che. AhAhA ! pugala pariNAma te vyApaka vaDe svayaM vyapAtuM hovAthI joyuM! e vikAranA pariNAma svayaM kArya karmanuM thAya che. covIsa tIrthaMkaranI stuti karI svayaMbhU stotramAM bhAie samaMtabhadraAcArya, e paNa che kahe che ke e paranI stuti che te vikalpa che rAga. tyAM lakhyuM che
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 179 e rAganA pariNAmanuM svayaMpaNe vyAsa thavAthI vyApaka pudgalanuM te kArya che. AhA... arere ! haiM? che mArga evo bApA zuM thAya ? AhA.... kaho kALIdAsabhAI samajAya che A ? kayAMya muMbaimuMbaImAM na maLe tyAM vyApAra dhaMdhAmAM kayAMya paisA-baisA badhAya ghaNAM karoDapati kahevAya karoDopatinuM (birUda ) ApI lAMbu moTuM lapasIMdara hoyane paccIsa-pacAsa lAkha hoya to loko karoDapati kahI dIe. patine paNa e ? karoDano ne jaDano ne ? jaDano pati to jaDa hoya bheMsano dhaNI pADo hoya. (zrotAH- duniyAmAM enI bolabAlA che) duniyAmAM gAMDA pAgalamAM to bolabolA ja hAle ne. AhAhAhAhA ! svayaM vyapAtuM hovAthI karma che. tethI pudgaladravya vaDe kartA thaine e karma vaDe kartA thaine zI2 vaDe kartA thaine karmapaNe ka2vAmAM AvatuM kAryapaNe karavAmAM je AvatuM samasta karmanokarmarUpa pudgalapariNAma samasta rAgAdinA pariNAma e karmanA ane za2I2nA pariNAma te nokarmanA e pudgalapariNAma tene je AtmA pudgalakarmapariNAmane ane AtmAne bAkI 2heze thoDuM pa2ma di' pAchA AvavAnA che ne kAla to sajjAya che. AThama che ne kAla 52ma di' AvavAnA che ne A badhAya enA sATuM bAkI che ne kAMika. AhAhA ! zuM kIdhuM ? karma-nokarmarUpa pudgalapariNAma eTale rAganA, dayAnA, bhaktinA, stutinA pariNAma e karmanA pariNAma, AtmAnA nahIM, ane zarIranI hAlavA-cAlavAnI paryAya, bolavAnI paryAya enA kartA 52mANuM eno e pudgalapariNAma, tene je AtmA pudgalapariNAmane ane AtmAne ghaTa-kuMbhAranI jema vyApya-vyApakabhAvano abhAva. joyuM pahelA sadbhAva kahIne pachI abhAva siddha karyo che. jema mATIne ane ghaDAne sadbhAva kartAkarmapaNuM che ema AtmAne ane rAgane kartAkarmapaNuM sadbhAva nathI. AhAhA ! arere ! vAte vAte phera ? Avo mArga. A manuSyapaNuM hAlyuM jaze bApA enI sthiti purI thai jaze eTale pachI khalAsa thai jaze pachI zuM teM karyuM e pariNAma tA2A tArI hAre raheze. ahIMyA to pAMca, pacIsa, pacAsa varSa dhULamAM, anaMtakALa bhaviSyamAM rahevuM che e A rAganA pariNAma mAruM kArya che ne huM eno kartA e ajJAnabhAva che. kemake svarUpa zuddha che tyAM kartApaNuM karmanuM kayAMthI Ave rAganuM ? AhAhAhA... zuddha che paNa zuddha ne kArya azuddha hoya zI rIte e apekSAe azuddhanuM kArya azuddha nizcayanuM vyavahA2 kahI vyavahA2 kahIne nimittanuM pudgala svataMtrapaNe karIne rAga kare che. AhAhA.... ! ghaTa ane kuMbhA2nI jema e pudgala pariNAmane ane AtmAne e dayA, dAna, vrata, bhakti, stutinA pariNAmane ane AtmAne ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApya-vyApakabhAvano abhAva hovAthI, e vyApya nAma jema ghaTa vyApya ane kuMbhAra vyApaka nathI ema pudgalapariNAma vyApya ane AtmA vyApaka ema nathI. e pudgala vyApaka ane rAgAdi pariNAma tenuM vyApya che. AhAhAhA ! samajANuM kAMi ? kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, 52mArthe AtmA karato nathI. e dayA, dAna, vrata, bhakti, stutinA pariNAmane jIva 52mArce sAcI draSTithI karato nathI. vizeSa kahevAze. ( zrotA:- pramANa vacana gurudeva )
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 samayasAra siddhi bhAga-4 pravacana naM. 162 gAthA-75 tA. 07/01/79 ravivAra poSa suda-10 zrI samayasAra gAthA-75. ahIM sudhI to AvyuM che. AtmAmAM- jJAnI kema oLakhAya e prazna che. A jIvane jJAna thayuM ke samyak thayuM enA eMdhANa zuM enA lakSaNa zuM enA cinha zuM ? ema prazna karavAmAM Avyo che. enA uttaramAM ahIMyA kahyuM. k chelluM - "samasta karmanokarma pudgala pariNAma" nIcethI che. jeTalA AtmAmAM dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA AdinA bhAva thAya e badhA pariNAma pudgalanA che. kemake ahIMyA AtmA che e to anaMtaguNano piMDa prabhu temAM koI guNa vikAra kare evo guNa nathI. tethI anaMtaguNa je zuddha che tenuM jene jJAna thayuM bhAna, e jIvane enuM kArya-rAga enuM kArya nahIM. kema ke dravya je svabhAva che e zuddha caitanya pavitra svabhAvathI bharelo bhagavAna enI jene draSTi thaI che tene zuddha pariNAmano kartA e kahevAya e upacArathI. zuddhapariNAma je samyagdarzanajJAna-cAritranA e pariNAmane svabhAvanI draSTivaMtane upacArathI kartA kahevAya ane e zudghapariNAma upacArathI tenuM kArya kahevAya. bheda paDayo ne ? kharekhara to e zuddhapariNAma je che zuddha caitanya dravyanI dRSTi thatAM, je zuddha pariNAma che te SaTkA2karUpe pariNamatA ubhA thAya che. AhAhA ! zuM kahyuM I ? zuddhadravya ne zuddhaguNasvabhAva che evI dRSTi thaI to e dRSTinA je pariNAma che e kharekhara to SaTkA2kapaNe pariNamatA utpanna thAya che e pariNAmane dravyaguNanI apekSA nathI. nimittanI apekSA nathI. jhINuM che bhAI. ajJAnamAM puNya ane pApanA bhAva azudghanizcayathI eTalo vyavahA2 te enI paryAyamAM che. ane tenA janmakSaNe te kALe vikAra temAM thAya te utpanna thAya teno ajJAnI kartA che ane ajJAnInuM temAM te kArya che, kemake ene dravyasvabhAva je guNa pavitra che enI dRSTi thaI nathI. ane dRSTi tyAM rAganA pariNAma upara hovAthI, ajJAnI rAgano kartA ane rAga tenuM kArya ane kharekhara to rAganuM kArya paryAyanuM che eno kartA rAga che. rAgano kartA rAga che, rAganuM kArya rAga che; rAganuM sAdhana rAga che. jenI dRSTi rAga u52 ane vikAra u52 che tenA pariNAma vikAranA SaTkArakapaNe pariNamatA utpanna thAya che. jenI dRSTi dravyasvabhAva upara che. AhAhA ! bhagavAna AtmA zuddha anaMta anaMta anaMtano pAra nahIM eTalA guNo paNa te koI guNo vikA2ne ka2e evo koI guNa nathI. tethI te guNanA dha2nA2 dravyane jeNe dRSTimAM lIdhuM tenuM kArya dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e enuM kArya nathI. e pudgala svataMtrapaNe kartA thaIne, karma svataMtrapaNe kartA thaIne e vikA2I pariNAmanuM karma kArya tenuM che. caMdubhAI ! AvuM che A. ekako2 ema kahevuM ke azuddha upAdAnathI vikAra jIvamAM thAya e to enI paryAyanI siddhi karavA paNa jyAre AtmAnI dRSTi jyAM paryAya u52thI haTI ane je paryAya jJAnanI che tene aMtara-taLiyAmAM laI jaI, dhruvamAM laI jaIne anubhava thayo, tene dRSTinA viSayamAM je dravya
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 181 svabhAva Avyo tenuM kArya to nizcayathI to e zuddhapariNAma paNa enuM kArya nizcayathI nathI. zuddha pariNAma-pariNAmanuM kArya che, paNa jenI dRSTi rAga upara che ane svabhAva upara nathI tenAya rAgano kartA, karma ane sAdhana paryAyanuM rAgamAM che. dharmIne samasta karmano karma rUpa pudgalapariNAma, pudgala pariNAmamAM ahIMyA dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma, krodha, pUjA badhA levA. tene je AtmA pudgalapariNAmane ane AtmAne ghaTa ane kuMbhAranI jema, AhAhA! jema kuMbhAra ghaTano kartA nathI eTale kuMbhAra vyApaka thaIne ghaTanuM vyApya kArya enuM nathI. e to mATI pote kartA thaIne vyApaka thaIne ghaDo enuM vyApya nAma karma nAma kArya che, ema pariNAma puNya-pApanA je che, pula pariNAma ane AtmAne, che? A pudgalapariNAma ane AtmAne ghaTa ane kuMbhAranI jema, jema ghaTanuM vyApya kArya kuMbhAranuM nathI. tema jIvamAM thatAM vikArI pariNAma ane jJAnInuM vyApya kArya nathI. AhA! have AvI vAtuM. samajANuM kAMI ? pudgalapariNAma tene AtmA-pudgala pariNAma zabda dayA, dAna, rAgadveSa game te pariNAma vikAra tene ane AtmAne pula pariNAmane ane AtmAne ghaTa ne kuMbhAranI jema, jema kuMbhAra ghaTanuM kArya karanAra nathI tema dharmI puNya-pApanA pariNAmanA kAryano kartA nathI. kuMbhArane vyApya-vyApakabhAvano abhAvane lIdhe kartApaNAnI asiddhi hovAthI paramArthe karato nathI. AhAhA ! jenI dRSTi dravyasvabhAva upara paDI, te dRSTivaMtane je kaMI puNya ane pApanA bhAva thAya, tenuM tene vyApya-vyApakapaNuM kartAkarmapaNuM nathI. tenuM vyApya-vyApakapaNuM pudgalamAM jAya che. AhAhA! upAdAnavALA virodha kare ke upAdAna to tame kaho cho. upAdAna to paryAyamAM thAya ne vaLI ahIM kaho cho ke karmane laIne thAya. AhA! bhAI thAya che tenA upAdAnanI paryAyamAM ja paNa e azuddha upAdAna che tethI jenI dRSTi zuddhaupAdAna upara gaI che tenA te pariNAmane vikAranA pariNAmano kartA te dravya svabhAvavaMta nathI, ema kahevuM che. tethI je paryAyamAM utpanna thAya adhdharathI te pugala svataMtrapaNe karIne tenuM vyApya-kArya vikAra enuM kArya che. AhAhA! (zrotA- jIvanI paryAyanuM kAma pudgala kare)e kahyuM nahIM ke paryAyamAM azuddha upAdAna che te enAmAM che, paNa dRSTi svabhAva upara paDI che jyAM tethI je paryAyamAM utpanna thAya te koI guNanuM kArya nathI. tethI ene karmanuM svataMtrapaNe kArya kahI, ane vikAra tenuM vyApya nAma karma nAma kArya che. caMdubhAI ! AvuM che. Avo mArga che bApA. ekakora ema kahevuM ke joya je -cha prakAra-zeya che tenI te-te paryAya te kALe thAya te paryAyano te utpattino janmakSaNa eno che, parathI nahIM. ekakora ema kahevuM ke- puSya ne pApanuM pariNamana phaTakArakapaNe paryAyamAM, SaTakArakapaNe paryAyathI thAya che dravyaguNathI nahIM nimittathI nahIM. AhA ! ekakora ema kahevuM ke darekanA samayanI je paryAya che te tenI kALalabdhi che. tete kALe thavAno te kALa-labdhi che. traNa, ekakora ema kahevuM. AhAhA! navaraMgabhAI A badhI AvI vAtuM che A. hai? (zrotA:- guMcavaNamAM paDe tevI vAta che) guMcavaNa nIkaLe evI vAta A. AhAhA!
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 jenI paryAya u52 dRSTi che tenA je vikAra thAya che te SaTakA2kapaNe pariNamatuM te jIvanuM kArya che ema vyavahA2e kahevAya che. nizcayathI to paryAyanuM kArya che. paNa jenI dRSTi paryAya u52thI haTI ane e paryAya je rAgamAM jatI hatI te paryAyane dravyamAM vALI che, dravya je jJAyakabhAva che temAM te paryAyane aMtara vALI che tevA dharmI jIvane dayA, dAna, vratanA pariNAma paNa te tenA pudgalanA pariNAma che jIvanA nahIM. ( zrotAH- Ama jJAnI mAne che ? ) jJAnI ema jANe che ne ema ja che. kema che e kA2Na to kahyuM nahIM, ke dRSTi dravya u52 che. dravyasvabhAvamAM koI evo guNa nathI ke vikAra kare. AhAhA ! bhAI mA2gaDA judA che prabhu, AhA ! e vAta sarvajJa vItarAga sivAya kayAMya che nahIM saMpradAyamAMya evI vAta che nahIM atyAre to. AhA..... kaho devIlAlajI ! AhA ! 182 ekakora ema kahevuM ke upAdAna enuM che to enAthI thAya che vikAra, e paryAyamAM enI paryAyanI siddhi karavI che, astikAya siddha karavuM che. paMcAstikAyamAM jyAM 62 gAthAmAM tyAM vikA2nA pariNAmanuM SaTakArakanuM pariNamana vikAranuM vikA2mAM che 52 nahIM, dravyaguNa nahIM. paNa ahIMyA to prazna e che ke jJAnInA eMdhANa ne lakSaNa ne cinTu zuM? eTale ke jenI dRSTi dravyasvabhAva upa2 gaI che ane paryAyanI dRSTi jene UThI gaI che, evo je dharmI enA je pariNAma rAga ne dveSanAM che te pudgalakarma svataMtrapaNe kartA thaIne svataMtrapaNe te vikA2nuM kArya tenuM che. AhAhA ! samajAya che kAMI ? aTapaTI vAta che kahe che. mAraga to e che bhAI. AhAhA ! ema hovAthI 52mArthe karato nathI. joyuM dravyasvabhAvanI dRSTivaMta jJAnI te rAganA pariNAmane ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApya ane vyApakano abhAva hovAthI te vikA2ne 52mArthe jJAnI karato nathI. AhAhA..... kaho ratibhAI AvuM che. kaho, haiM ? ( zrotAH-vadhAre cokhavaTa karo ) bhASA to Ave che, kahyuM ne ke jenI dRSTi anaMtaguNa je pavitra che evo je prabhu enA u52 dRSTi gaI nathI eno svIkAra thayo nathI, ene to vartamAna paryAyamAM thatA rAga ane dveSano svIkAra che. tethI tenuM vyApya-vyApaka vikAranuM tenAmAM tenAthI che. pANInI gaLavAnI kriyAnI A vAta nathI ho. navaraMgabhAI ! e pUchyuM'tuM e zarIranA nokarmanA pariNAma paNa ahIM to karmanA pariNAma je aMda2 meM karyA, zubha ane azubha je dayA, dAna, vrata, bhakti pUjA apavAsano vikalpa je che e rAga dRSTidravya dRSTivaMtane e rAgano svabhAva eno nathI. enI dRSTi svabhAva u52 che, tethI te rAganuM vyApya karma pudgala svataMtra thaIne kartA vyApaka thaIne kare che. samajANuM kAMI ? arere ! have AvI vAtuM che. lokone satya maLyuM nathI, A vADA bAMdhIne beThA e potAno paMtha karavAne, A e nathI A. AhAhA ! vrata ane tapa ane apavAsa ne bhakti ne pUjA ne dAna ne dayA ne evA pariNAma apavAsanA ne e pariNAma badhA rAga che, ane rAganuM vyApyapaNuM vyApaka che karma che, ahIM dravyasvabhAva che e enuM vyApaka kayAMthI hoya ? dravyasvabhAvanI dRSTi thaI che, te jJAnIne dravyasvabhAvanuM e vikArI kArya kayAMthI hoya ? hajI te dravyasvabhAvanI dRSTivaMtane nirvikArI pariNAmanuM kArya paNa vyavahA2thI kahevAya che. upacArathI kahevAya che. samajAya che kAMI ? bhASA to sAdI che ne prabhu. bhAva to je che e che, AmAM koI saMskRta ne vyAkaraNa ne
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 183 evA koI zabda nathI. ghaNI sAdI bhASAmAM, e tattva ja AvuM che. enI khabarUM nathI e ajJAnamAM e rAga ane dveSanA pariNAma puNya-pApanA pariNAma mAruM kArya che ne huM eno kartA chuM, e vyApya-vyApakapaNe ajJAnI pariName che. samajAya che kAMI ? AhAhAhA ! paNa dharmI jIva eTale ke dravya svabhAvanI dRSTivaMta, ene je pariNAma thAya nirmaLa e nirmaLa-pariNAmano paNa kartA upacArathI kahevAmAM Ave che. bAkI to paryAya-paryAyanI kartA ane paryAya paryAyanuM kArya, ane te dharmIne dravya dRSTinA svabhAvanA jo2ne laIne je kaMI paryAyamAM kamajorIne laIne rAga-dveSa, dayA, dAna thAya te pariNAma svataMtrapaNe karma kartA thaIne kare che. kartA thaIne te kare che, AtmA teno kartA nathI. AhAhA ! AvuM che. tAkaDe vaLI Aja A AvyuM che, ratibhAI ! AvuM che mArga bApA, Ama karato nathI. AMhIM sudhI to AvyuM che kAla. paraMtu have AvyuM che "paraMtu mAtra pudgalapariNAmanA jJAnane " joyuM ! jenI dravya upara dRSTi paDI gaI che, ene je rAga thAya che e rAganuM jJAna thAya che, e jJAna enuM kArya che. che ? pudgalapariNAmanA jJAnane eTale ke, ahIM to keTalIka kAle vAta, vAta karI hatI ke keTalAka kahe che ke nirvikalpa samAdhi hoya tyAre ja tene jJAnI kahevo, nIce utarI jAya vikalpamAM AvI jAya to tene jJAna na kahevuM, ema nathI. ahIM to cothe guNasthAnathI upADI che vAta. jJAnI kene kahevo ? ke jene dravya vastu bhagavAna pUrNAnaMda anaMtaguNano piMDa jenI dRSTimAM AvI gayo che, jenI vartamAna paryAye paryAyavAnane svIkArI lIdho che, jene vartamAna paryAya jJAnanI che e to kahyuM'tuM kAle nahIM ke jJAnanI paryAyamAM svadravya jaNAya che, 17 mI gAthA. AhAhA ! e jJAnanI paryAyano ja evo svabhAva che ke temAM svadravya bhagavAna pUrNAnaMda anaMtaguNano piMDa te jJAnanI paryAyamAM jaNAya che, ajJAnIne jJAnamAM jaNAya che, kemake paryAyano svabhAva svapa2prakAzaka hovAthI te svane jANe che chatAM ajJAnInI dRSTi tyAM ( dravya ) upara nathI, enI dRSTi aMdara rAga ane aMza vartamAna aMza upara dRSTi hovAthI, tene jANavAmAM Avato hovA chatAM jANato nathI. ane te rAganA pariNAmano kartA annAnapaNe paryAyabuddhimAM aTakI gayo che. AhAhA ! paryAyamAM sAruM dravya ajJAnIne paNa paryAyano svabhAva svapa2prakAzaka hovAthI, AtmA pUrNAnaMdano nAtha tenI paryAyamAM ene jaNAya che, chatAM jANanA2 u52 enI dRSTi nathI. enI dRSTi aMza ane rAga u52 che, tethI te jANavAmAM Avato chatAM tene jANato nathI. AhAhA ! AvI vyAkhyA have AkarI paDe mANasane, zuM thAya bhAI mArga to A che. AhA ! ahIM e kahe che pudgala pariNAmane eTale pudgala pariNAmanA jJAnane eTale e dayA, dAna, vratanA pariNAma che e pudgala pariNAma che, kemake jJAyakasvabhAvanA pariNAma e nathI. dravyasvabhAvanI dRSTi thaI te zAyakanA e pariNAma nathI. AhAhA ! e pudgalapariNAmanA jJAnane, e hajI vyavahAra siddha karyo che. vyavahA2e jANelo prayojanavAna AvyuM ne 12mI gAthAmAM e hajI vyavahA2 kIdho. ahIMyA pheravI nAkhaze ene. AhAhA ! dharmI dravyadRSTivaMtane pudgalapariNAmanA jJAnane e rAga thAya vyavahAra ratnatrayano dayA, dAna, bhakti, devaguruzAstranI zraddhA paMcamahAvratanA pariNAma e badhA pudgalapariNAma enuM jJAna ahIM thAya eya vyavahAra che. jJAnanA pariNAmamAM jJAna thAya che potAthI svapa2prakAzakanA
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 samayasAra siddhi bhAga-4 sAmarthyathI thAya che. e rAga che mATe rAganuM jJAna thayuM ema kahevuM e to vyavahAra che. caMdubhAI ! bhAI mArga to kAMI jhINo che prabhu. AhAhA! are ene sAMbhaLavA maLe nahIM e ke di' vicAramAM prayogamAM mUke hA, ne e paryAyane dravya tarapha kayAre DhALe ane e DhaLyA vinA enuM kArya thAya nahIM. AhAhA! e pudagala pariNAmanA jJAnane eTale zuM kIdhuM? je kaMI jJAnIne aMdara vikalpa kamajorIne laIne rAga, dayA, dAna vrata, bhakti, pUjAno bhAva Ave paNa tenA jJAnane, enuM jJAna kahevuM e to samajAvavuM che ene. bAkI to jJAna jJAnanuM che. paryAyanuM jJAna SakArakapaNe jJAnanA pariNAma SaSkArakapaNe jJAnakartA jJAna tenuM kArya, jJAnanuM sAdhana jJAna, paryAyamAM. e SakArakapaNe pariNamatuM jJAna ene ahIMyA rAganuM jJAna e nimittathI samajAvyuM che, samajANuM kAMI? Are AvI vAtuM che bApA! A tamAre moTuM AvyuM ne AvI vAta ratibhAI! AhAhAhA ! e pudgalanA pariNAmanA jJAnane karmapaNe kartA, paryAya paryAyathI kare che paNa ahIMyA dravyane kare che ema upacArathI kahevAmAM Ave che. AhA! zuM kahyuM e? jJAnIne eTale jene dravyasvabhAva paripUrNa paramAtmA, jenI dRSTimAM Avyo, ene je rAga che tenuM jJAna thAya, te jJAna tenuM kArya che ema kahevAya vyavahAre, kharekhara to e pariNAmanA jJAnane kIdhuM e nimittathI kathana che, bAkI to te kALe te jJAnanA pariNAma samyak SakArakapaNe pariNamatA potAthI ubhA thAya che, tene nathI rAganI apekSA tene nathI dravyaguNanI apekSA. samajAya che kAMI? AhAhAhA ! Avo mArga che. IzvarabhAI ! A izvaratAnI vAta hAle che moTI. AhAhAhA ! jene prabhu jaNANo ema kahe che emAM prabhutva nAmano guNa che ne eka ane e prabhutva guNa che to anaMtaguNamAM enuM prabhutvanuM rUpa che. AhAhAhA ! jJAnamAM prabhutva, darzanamAM prabhutva, AnaMdamAM prabhutva, cAritramAM prabhutva, astitvamAM prabhutva evA anaMtaguNamAM eka eka guNonuM anaMtarUpa che ane eka eka guNamAM prabhutAnuM rUpa paDayuM che. evo je anaMta guNano saMgrahAlaya bhagavAna AtmA e jene dRSTimAM Avyo, evA dharmIne pudgala-pariNAmanuM je jJAna thAya che te jJAna tenuM kArya che. e dayA, dAna, vratanA pariNAma te tenuM kArya nathI. te pariNAmanuM kArya svataMtra pudgala karIne pudgalavyApaka thaIne, kemake paryAya dRSTi tyAM che eTale pudgala vyApaka thaIne, vikAranA pariNAmane tyAM kare che, paryAya daSTivaMtane nahIM, paNa ahIM to dravyadRSTivaMtane paNa Ama che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI? have AvuM che lyo. pudgalapariNAmanA jJAnane, vyavahAraratnatrayano bhAva che e zubharAga che. have duniyA ema kahe che ke zubharAgathI zuddhatA thAya. ahIM kahe che ke zubharAganuM jJAna che te pariNAma te zubharAgane laIne paNa thayA nathI jJAnanA pariNAma, zuddhapariNAma te jJAnanA pariNAma jJAnane laIne thayA che. potAthI thayA che. e rAgathI to paNa AMhIM jJAna thayuM nathI. e to rAgathI zuddhatA thAya zubhabhAva karatA karatA ene zuddhatA thAya ghaNo pheraphAra ghaNo pheraphAra bhAI. samajANuM kAMI ? pugalariNAmanA jJAnane eTaluM paNa DhIluM karIne samajAvavuM che. zuM kare? paNa have kevaLajJAnIne lokAlokanuM jJAna che ema kahevuM e vyavahAra che paradravyanuM. e to jJAnano paryAya ja potAthI potAmAM evaDo thayo che, kevaLajJAnanI paryAya paNa SaTakArakapaNe, kevaLajJAnanI
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 185 paryAya kartA, paryAya kArya, paryAya sAdhana, e ja paryAya sAdhana, e paryAya rAkhe e paryAyathI thAya ne paryAyanA AdhAre thAya lokAlokathI nahIM ne dravyaguNathI nahIM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? jhINuM paDe paNa samajavA jevuM che bApu A. kayAMya koI di' sAMbhaLavA maLe evuM nathI bApA ! zuM karIe? loko kayAMya salavAIne paDayA che. bhAI tuM bhagavAna cho ne? bhagavAna tarIke to ahIM bolAve che 72 gAthA. prabhu tane puNya-pApanA, dayA, dAnanA, vrata-bhaktinA tapanA vikalpa thAya rAga e azuci che e jaDa che e caitanyanA svabhAvano emAM abhAva che ane te duHkharUpa che. te pariNAmanuM dravya dRSTivaMtane, e pariNAmanuM jJAna thAya e jJAnano e kartA che, paNa e pariNAmano kartA e jJAnI nathI. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? bhASA to prabhu sAdI che. bhAreya sAdA che aMdara. AhAhAhA ! (zrotA- jJAnanI paryAyamAM vyApaka to jJAnInuM dravya to kharuM ne!) dravyavyApaka nathI, nizcayathI nathI. (zrotAH- vyApyavyApakapaNuM to kharuM ne?) nahIM. e to vyavahArathI kahe che, paryAya-vyApyavyApaka paryAyamAM che. ( zrotA - jJAna thAya paNa e jJAnanA pariNAmane koNa jANe che) koNa jANe? jJAnI jANe, dharmI jANe. pariNAma potAne che ne ema ne ahIM to hajI AkhI vAta, AkhI vAta hajI ethI AthI kaheze, atyAre to ATalo artha hAle che ke pugalapariNAmanA jJAnane eTale ke AtmAnA karmapaNe kartA che? e rAga thayo che tenuM ahIM jJAna thayuM che. jJAnIne e jJAnanA pariNAmane AtmA karmapaNe karatA, dravyathI vAta siddha karavI che eTalI vAta, parathI bhinna pADavuM che. jhINI vAta che bApu. e zabdezabdanA artha to badhA kaI jAtanA aMdara hoya che badhA khyAla, to badhA hoya che e vakhate kahevA vakhate ho, paNa kaI zailIthI vAta cAle che e zailIe paheluM kahevuM joIe ne? e pudgalapariNAmanA jJAnane kAryapaNe kartA evA, have pherave che juo pAchuM potAnA AtmAne jANe che. joyuM? rAganuM jJAna kIdhuM'tuM ke rAgane jANe che ema kahIne pheravI nAkhyuM pAchuM. zuM kahyuM e prabhu? e rAganuM jJAna kahyuM 'tuM e jJAnInuM jJAna, jJAnInA pariNAma ene kartA thaIne kare che, chatAM e rAgane jANe che evuM ja kArya e nahIM. e jANe che to AtmAne jANe che. samajANuM kAMI? zrIpAlajI dilhImAM kayAMya maLe evuM nathI tyAM. tyAM ApaNA kartA che bahu rasa le che. arere ! prabhu! tAro prabhutva svabhAva jene deSTimAM Avyo prabhu. enA je rAga che tenuM jJAna kare e jJAnanuM pariNAma tenuM kArya che. eTaluM kahIne paNa rAgane jANe che ema kahyuM ahIMyA. paNa pAchuM pheravI nAkhyuM. kIdhuM potAnA AtmAne jANe che e to phakta olo rAga nimitta hatuM enuM jJAna karAvyuM. premacaMdabhAI laMDanamAM vAMce che ATha dasa mANasa bhegA karIne vAMce che. lAyabrerI bhegI karI che. pustaka ahIMnA laI gayA che loko Ave che jovA. are bApA A vastu bhAI e karoDo-abajo rUpIye kAMI maLe jene aNamola cIja evI cIja nathI kAMI A. AhAhA ! ahIMyA to eTaluM lIdhuM eka lITImAM ke dravyadRSTivaMtane eTale jJAnIne, eTale ke dharmIne e rAganA dayA, dAna, deva, guru, zAstranI zraddhAnA premano rAga Avyo e rAganA jJAnanA pariNAmane karato AtmA AtmAne jANe che. rAgane jANe che e kADhI nAkhyuM pAchuM. phakta siddha eTaluM karavuM'tuM ke rAga thayo che te kALe jJAna pote potAthI pariNamyuM che svaparaprakAzakapaNe. rAga
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 samayasAra siddhi bhAga-4 thayo che te kALe paNa jJAnanA pariNAma potAthI svaparaprakAzakapaNe pariNamyA che potAthI, ene rAganuM jJAna e nimittathI kathana karyuM chatAM te rAganA jJAnanA pariNAmane karato evo AtmA, AtmA potAne jANe che rAgane nahIM. AhAhA ! ratibhAI ! AvI vAtuM che. AhAhA ! e prabhuno mAraga che zUrAno e kAyaranA tyAM kAma nathI. e vIronA kAma che bApA, jenuM vIrya vizeSe irya preraNA, dravya tarapha jenuM vIrya vaLyuM che ene vIryavAna kahIe, samajAya che kAMI ? evA je vIranA putro jenuM vIrya vizeSe irya preratI dravyamAM prerANuM che evA vIryanuM je rAga thAya tenuM te jJAna, tenA jJAnane karato evo AtmA, e AtmAne jANe che. AhAhAhA! samajANuM kAMI? AhA! e prazna eka Avyo che tamAro nahoto hiMmatabhAI, olA kAraNa paramAtmAno tyAre hamaNA eka prazna, prazna olo Avyo che kAraNa paramAtmAne kAraNa paramAtmA kahevAya nahIM kAraNa. paryAya ne kAraNa kahevAya, dravyane kAraNa na kahevAya, evo prazna Avyo che, chApAmAM are bhagavAna kemake oluM kAraNa kIdhuM tuM kArya kIdhuM mATe paryAya thaI gaI, ema nathI prabhu. vastu trikALI che tenuM kArya je samyagdarzana thAya e paryAya che, ethI ene kAraNa tarIke kIdhuM ene rAga kAraNa che ane para kAraNa che ema nathI. samajAya che kAMI? AhAhA! e jJAnanA pariNAmane, rAga kAraNa che nimitta kAraNa che e nathI, ema kahIne te samyagdarzana pariNAma AdinA kAryanuM kAraNa dravya che enA upara lakSa gayuM che, mATe dravyamAM e pariNAma gayA nathI. phakta lakSa thayuM che. A bAju ethI eNe Azraya lIdho ema kahevAmAM Ave che. "bhUyazcama assido khalu bahu kAma AkarA bApA Are manuSya bhava Avo. e hAlyo jAya che. A bhava bhavanA abhAva mATe bhava che. temAM pharIne bhava na rahe to avatAra, evI cIja je bhagavAna AtmA paryAyane jJAyaka tarapha vALI che, zAyakano Azraya lIdho che ema kahyuM kahevAya. eno artha eTalo ke tyAM lakSa karyuM che. kAMI paryAya jJAyakamAM bhaLI jatI nathI. e paryAya je rAga taraphanA valaNavALI Ama hatI have e te kAMI vAta che prabhu, e jJAnanI paryAyane paryAyavAna tarapha aMdara DhALavI, ane je DhaLelI paryAya thaI te jJAnanI thaI, te kALe rAga thAya che tenuM A jJAnanI paryAya kArya che. rAganuM kArya che ema to nathI paNa rAga che mATe jJAna thayuM emeya nathI, paNa ene batAvavuM che ke rAganuM jJAna tenA pariNAmane karato AtmAne jANe che. AvuM kayAMya laMDanamAM maLe evuM nathI kayAMya. anArya dezamAM ane ahIMyA Arya dezamAMya pheraphAra thaI gayo prabhu, jyAM vIrano mAraga pravarte che tyAM pheraphAra thaI gayo che Arya dezamAM. AhA ! e jJAnI rAganA pariNAmane karato nathI vyApya-vyApakathI paraMtu ema che ne? pudgalapariNAmanA jJAnane, te vrata ne puNyanA tapano vikalpa uThyo apavAsano e rAganuM ahIMyA jJAna thAya dharmIne ema kahevuM e paNa phakta batAvavuM che ke e to rAganuM jJAna che, paNa tethI te rAga kartA ane jJAnanA pariNAma kArya ema nathI. rAganuM jJAna thayuM mATe rAga kartA ane jJAnanA pariNAma karma ema nathI, phakta jJAna thayuM eTaluM batAvavuM che ema batAvIne, karmapaNe kartA evA potAnA AtmAne jANe che. gajaba TIkA che ne. hai? A eka lITI samayasAra eTale, bIjuM koI che ja nahIM enI hAre enI joDamAM kayAMya. lokoya have kahe che je samajadAra che e. AhA!
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 187 evA potAnA AtmAne jANe che te AtmA atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako, te AtmA rAganA pariNAmarUpa jJAnane karato evA AtmAne jANato, e karma-nokarmathI atyaMta bhinna eTale rAga pariNAma ane zarIranA pariNAmathI atyaMta bhinna jJAnasvarUpa thayo thako A thayo thako, kartA siddha karavuM che ne? rAgathI nahIM ema. e jJAnasvarUpa thayo thako dharmI jJAnI che. kaho cImanabhAI ! bhASA to sAdI che prabhu! jhAjhA mANasa AvyA che badhA chokarAya Ave che Aje ravivAra che ne-bApu mAraga to A che bhAI dhImethI ene pacAvavo paDaze bhAI. arere ! Ave vakhate nahIM kare to prabhu ke di' karaze. duniyA duniyAnuM jANe AhA! ahIMyA kahe che, ke te jJAnasvarUpa thayo thako zAnI che. rAgasvarUpa thayo thako jJAnI che ema nahIM, tema rAganuM jJAna karyuM ethI rAgane jANato'to emeya nahIM, rAganuM jJAna thayuM paNa e AtmAne jANe che. AhAhAhA ! kayAMya sAMbhaLavA maLe evuM nathI tyAM vADAmAM kayAMya. ( zrotA:rAgane jANato nathI ne e AtmAne jANe che) e AtmAne jANe che rAga che e para che ne parane jANe e kahevuM e asabhUta vyavahAra che. ane jJAna, jJAnane jANe che e sadbhuta vyavahAra che, e vyavahAra ho A AtmA AtmA che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI? have kauMsamAM pudgalapariNAmanuM jJAna AtmAnuM karma kaI rIte che? e rAga thayo dayA, dAna, vratano enuM ahIMyA jJAna thayuM e pugalapariNAmanuM jJAna, e rAga pulanA pariNAma kIdhA. ahIMyA to bhagavAnanA nahIM, bhagavAna to pavitrano piMDa enA pariNAma rAga kevA? AhAhAhA ! kaho paMDitajI, AhAhAhA ! pudgalapariNAmanuM jJAna e ulaTuM mAthe kahyuM'tuM ne eTale samajAve che nahIMtara che e AtmAnuM jJAna, AtmAnuM karma kaI rIte che te samajAve che. paramArthe pudgalapariNAmanA jJAnane, e zarIranI avasthA no karmanI e pudgalanA pariNAma ane AMhIM dayA, dAna, vratanA pariNAma thAya e paNa pudgalanA pariNAma, karmathI Ama thAya ane pudgalathI zarIrathI Ama thAya beya pudgalanA pariNAma. paramArthe pudgalapariNAmanA jJAnane ane pudgalane ghaTa kuMbhAranI jema vyApya-vyApaka bhAvano abhAva hovAthI, pudgalapariNAmanA jJAnane ane pudgalane ghaTa-kuMbhAranI jema, kuMbhAra vyApaka ane ghaTa vyApya teno abhAva che. ema pugala pariNAmanA jJAnane ane pudgalane kuMbhAra-ghaTanI mAphaka vyApya-vyApakabhAvano abhAva che te jJAnapariNAma che. e pugalanuM pariNAma che, eno abhAva che. rAganuM jJAna rAganA kAraNe che, eno abhAva che ema kahe che. che? paramArthe pula pariNAma eTale rAgAdi dvaSaAdi, puNya, dayA, dAna Adi enA jJAnane ane pudgalane enA jJAnane ane pugalane ghaTa ane kuMbhAranI jema vyApya-vyApakabhAvano abhAva che. AhAhAhA ! zuM kIdhuM I? ke pugalapariNAma je rAgAdi enuM je jJAna, ane rAgAdi pudgala beno vyApya-vyApakabhAvano abhAva che. ghaTa ane kuMbhAranI jema. zuM kIdhuM che ? kuMbhAra ane ghaTamAM kartAkarmapaNuM nathI. kuMbhAra vyApaka prasaranAro ane ghaDo tenuM vyApya ema nathI. ema rAga pudgalanA pariNAmane ane pudgalane, pudgalapariNAmanA jJAnane ane pudgalane ghaTa-kuMbhAranI jema, rAga che te vyApaka che, ane jJAna AtmAnuM thayuM te vyApya che, e ghaTa-kuMbhAranI jema abhAva che. ghaTa jema vyApya che kArya che kuMbhAranuM ema rAganuM A jJAna kArya
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 samayasAra siddhi bhAga-4 che eno abhAva che. AvI vAtuM che. - paheluM to ema kahyuM'tuM rAganuM jJAna pachI ema kahyuM ke rAganuM jJAna e kArya che, eno abhAva che. jema ghaTakuMbhArano abhAva che, ema rAganuM A jJAnapariNAma kIdhuM e kArya enuM che eno abhAva che. dhImethI samajavuM bApu ! A to gAthA evI AvI che, pahelI AvI'tIne paNa pharI vAra lIdhI, rAmajIbhAi kahe pharIvAra levI che, aDadhI to hAlI gai'tI parama di' aDadhI bAkI hatI A. dhImethI samajavuM, no samajAya enA prazno karavA. haiM (zrotA:- praznamAM jarI bIka lAge che) bIka, nathI AvaDatuM ema bIka lAge ema emAM bIka lAge ema emAM bIka zenI? AzaMkA to thAya ne, samajavA mATe AzaMkA hoya, zaMkA nahIM ke tamAruM kahevuM khoTuM che ema nahIM, paNa tame kaho cho e mane samajAtuM nathI ema, ema kahe che vAMdho zuM che? traNalokanA nAtha e vANI karatA haze vANI ane e gaNadharo ane indo sAMbhaLatA haze e kevuM haze bApu. traNalokano nAtha birAje che sImaMdhara bhagavAna ! divya dhvanimAM indro bese che gaNadharo bese che ekAvatArI indra ekabhavatArI indra-indrANI bApu e vAta kevI hoya. e traNa jJAnanA ghaNI ekAvatArI indro paNa jene vANI sAMbhaLavA galuDIyAnI jema besatA. bApu e alaukika vAtuM che bhAi vItarAganI vANI koi alaukika che. AhA! atyAre to rAgane nAme vItarAga mArgane khatavI nAkhyo che. ajainane jaina nAme khatavI nAkhyo che. AhAhAhA ! jhINuM paDe bhAi. zvetAMbara ane sthAnakavAsIne ajaina anyamati kahyA che ane A to A saMpradAyamAM rahyA che eneya rAganA nAme khatavI nAkhe e pote ajaina che. navaraMgabhAI ! AhAhAhA ! pugalapariNAmanA jJAnane eTale rAganA jJAnane ane pudgalane eTale rAgane ghaTa-kuMbhAranI jema vyApya-vyApakano abhAva che. rAga-vyApaka che ahIM rAganuM jJAna kIdhuM'tuM tethI rAga vyApaka che, rAga kartA che, ane ahIM jJAna tenuM karma che ema nathI. samajANuM kAMi? ApaNe to ahIM AvI gayuM che parama di' pahele di' AvyuM che vadhAre pahele di'. AhAhAhA! bApu vItarAga vAtuM evI che zuM cIja che. prabhu e kAMi sAdhAraNa vAta nathI. vacanAmRta vItarAganA parama zAMta rasa mULa auSadha je bhavaroganA paNa kAyarane pratikULa AhA! napuMsakane vIrya na hoya prajA na hoya ema je rAganA pariNAmano kartA thAya tene dharmanI prajA na hoya, rAgane race te vIrya nahIM napuMsaka kahyo che. eya ! AhAhAhA haiiM? ( zrotAkilaba kIdho che ne) kilaba kIdho che kilaba be ThekANe puNya-pApamAM ane ajIva adhikAramAM che ne badhI khabara che. napuMsaka che pAvaiyA, hIjaDAo che. hijaDAnA hijaDAne vIrya na hoya putra na thAya. ema rAganA pariNAmamAM dharma mAnanArAo hijaDA che ene dharma na thAya. haiM? (zrotA - bhASA bahu AkarI vAta che) AkarI TIkAmAM amRtacaMdrAcArye kahyuM che, kilaba napuMsaka. AhAhAhA! bhAI tuM mahA, vIra cho ne prabhu? AhAhAhA ! tArI vIratAnI zuM vAtuM karavI, kahe che? AhA! vIryaguNa che e paNa enuM jJAnaguNamAM eka eka guNamAM rUpa paDayuM che. vIrya guNanuM rUpa eka eka guNamAM paDayuM che. ekaeka guNamAM paNa vIrya rUpa che. evo je vira bhagavAna AtmA ! enI jyAM dRSTi samyagdarzana thayuM, evA anaMtAguNano
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 189 svIkAra ne satkAra thayo ane rAgano svIkAra ne satkAra gayo, tene rAganuM jJAna thavuM kahyuM, e paNa rAga vyApaka che ane jJAnanA pariNAma vyApya che peTa ane kuMbhArane jema abhAva che. rAganA pariNAmane ane rAgano be no e abhAva che rAga vyApaka che ane jJAnanA pariNAma ahIMyA ene laine thayA che ema nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMi? (zrotA - pahelA samajavAnI icchA thAya to samajAya) icchA thAya e vyavahArathI kahevAya che, bAkI teramI gAthAnA hisAbe ema kahevAya che na nikSepa pramANathI navatattvane te jANe che pachI choDI devuM ane 17mI gAthAmAM to e vAteya choDI dIdhI. paheluM AtmAne jANavo, pahelA navane jANavAne e vAta mUkI choDI dIdhI. bhagavAna pahelo AtmAne jANavo ane ene anubhavavA e vAta ema pAdharI vAta 17 mI gAthA, bApu samayasAra to koi alaukika cIja che. AhAhAhA ! samajANuM kAMi? AhAhAhA ! jagatanA bhAgya evI paLe racAI gayuM che ne evI paLe rahI gayuM che A. (zrotA:- ane evI paLe samajAvavAmAM Ave che) AhAhAhA ! che. pudgala pariNAmanuM je jJAna kIdhuM'tuM ene ane rAgane eTale pugalane ghaTa-kuMbhAranI jema vyApyavyApakabhAvano abhAva hovAthI kartAkarmapaNAnI asiddhi che. AhAhAhA ! pudgalapariNAmanA jJAnane ane pudgalane, joyuM olA badhAne pudgala pariNAma kIdhAM'tA ane ahIM nAkhI dIdhA pudgala. zuM kIdhuM? pugala pariNAmanA jJAnane eTale rAganA jJAnane ane pudgalane eTale rAgane ghaTa-kuMbhAranI jema vyApya-vyApakabhAvano abhAva hovAthI, rAga kartA ane jJAna pariNAma karma eno abhAva che. AhAhAhA ! ane jema ghaDAne ane mATIne vyApyavyApakabhAvano sadbhAva hovAthI, ghaDo kArya che ne mATI kartA che tene kartAkarmapaNuM che, tema AtmapariNAmane ane AtmAne Atma pariNAma eTale je jJAna-pariNAma thayA che ane AtmAne vyApya-vyApakabhAvano sabhAva che, AtmA vyApaka che ane jJAna pariNAma vyApya che, apekSAthI samajAvavuM che. ahIM paNa pariNAma to svataMtra che paNa ahIMyA parathIjuduM batAvavuM che ne eTale AvI zailI che. kahetA vakhate khyAla to badho hoya che paNa je cAlatuM hoya e pramANe kahevAyane. AhAhAhA ! (zrotA - AtmAne vyApaka kahevo ja paDe) AtmA dravya nahIM eno, paNa AtmAnA pariNAma che ne eno mATe ene AtmA kIdho che ema AtmapariNAmane ane AtmAne vyApyavyApakabhAvano sadbhAva hovAthI kartAkarmapaNuM che, eTale AtmA kartA ane nirvikArI pariNAma jJAnanA te tenuM kArya paNa te pariNAma rAgathI thayuM ne rAganuM jJAna thayuM mATe rAgakartA ane jJAnapariNAma karma ema che nahIM. vizeSa kaheze. (zrotA - pramANa vacana gurudeva)
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 samayasAra siddhi bhAga-4 pravacana naM. 163 gAthA-75 tA.08/01/79 somavAra poSa suda-11 75, gAthA. nIcenI cAra lITI che, AhIMthI che. "A rIte' che ne? jJAtA pudgalapariNAmanuM jJAna kare che eTale jJAyaka svabhAva jenI dRSTimAM anubhavamAM Avyo e jJAyakasvabhAva (no) to jANavAno-dekhavAno svabhAva che. e jANavA-dekhavAmAM kahe che ke "pulanA pariNAmanuM jJAna" te vakhate tyAM AgaLa rAga Adi, draSaAdi, bhakti Adi, stuti Adino rAga thAya te "pugala pariNAma' kahevAmAM Ave che. tenuM jJAna kare che (jJAnI)- enuM jJAna kare che! jJAyakasvabhAva hovAthI, "jANanAra-dekhanAra hovAthI anubhavamAM jANanAra-dekhanAra Avyo hovAthI, te rAgAdi thAya, dayA-dAna-bhakti Adi, stuti Adino rAga, tene e jANe ! jhINI vAta che! che? "pudagalapariNAma' eTale rAga. cAhe to bhagavAnanI bhaktino stutino, paMcamahAvratano e rAga, je rAga pudgalapariNAma che ! enuM jJAna kare che ene jANe che jJAnI !! tethI ema paNa nathI' eTale ? ke AtmA jJAyakasvabhAva che ema jyAM jaNANo anubhavANo, dRSTimAM Avyo ! paryAyamAM jJAnaparyAyamAM zeya pUrNa che teno anubhava thayo te dharmIne... rAga AdinA pariNAma thAya tene e jANe che! kemake teno jJAtA-deNA svabhAva hovAthI, dharmIne rAga ke puNya-pApanA bhAva thAya tene "pudgalapariNAma" kahIne tene ahIM jANe che ! jANavA chatAM.. 'ema paNa nathI ke pugalapariNAma jJAtAnuM vyApya che." AhAhA ! zuM kIdhuM I? rAga ane dayA-dAnanA vikalpone jANe, jANatAM chatAM ema nathI rAga che te AtmAnuM kArya che! AhAhA ! AvuM che! bhagavAna AtmA ! jJAyaka svabhAva! vastusvarUpa caitanyasvarUpa ja che. evuM kyAM bhAna thayuM tyAre tene rAgAdinA pariNAma (che) vItarAga pUraNa nathI, ethI tene dayA-dAna-vratabhakti-stuti, evo rAga Ave! tethI te rAgane jANe ! jANavA chatAM, rAga AtmAnuM kArya che ema nathI. (zrotA:- to e konuM kArya che?) pudgalanuM kArya che. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! AhAhA ! che? jANanAro jJAtA pula pariNAmanuM jJAna kare ! e rAgane jANavAnuM kAma kare ! tethI ema paNa nathI ke pudgalapariNAma e rAgAdi che e jJAtA nAma-jANanAranuM e kArya che ema nathI. devIlAlajI! samajAya che AmAM? AhAhA! (zrotA- rAgane jANe ke rAga saMbaMdhInA potAnA jJAnane jANe?) rAgane jANe e to vyavahAra kahyo ne! pahelo potAne jANe che, paNa rAganuM jJAna thayuM paheluM evuM batAvyuM! ( jJAnI) jANe che to potAne!! paNa AMhI I pAchuM siddha karavuM che ke I ke I rAgane jANe che. "jANavAnI paryAya to potAthI, svaparaprakAzakasvabhAva hovAthI jANe che' e jJAnanI paryAya, balkArakapaNe pariNamatI, pote kartA-paryAyano pote kArya potAnuM e rAganuM kArya nahIM! AhAhA ! paNa rAgane jANe che tethI rAga vyApya nAma AtmAnuM kArya che ema nathI! kaho moTANI ! jhINuM che! tamane
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 191 kAMI plAsTIkanuM zuM che bhuko che ne! AhAhA! AhAhA! bhagavAna AtmA jANanAra-dekhanAra jeno (svabhAva che) AvyuM'tuM ne kAla "huM svasaMvedana-darzana-jJAna-sAmAnya chuM basa! AhAhAhA... evuM kyAM bhAna thayuM enI jJAnanI paryAyamAM rAgano kALa hoya to rAga Ave! paNa rAgane jANavAnuM kArya te jIvanuM che. to rAgane jANavAnuM kArya jIvanuM che to rAga enuM kArya AtmAnuM che ema kema nahIM? ema prazna che. rAgane jANe che to jANavAnuM kArya to enuM che to rAgane jANe che to rAga enuM vyApya kArya che ke nahIM? samajANuM kAMI...? pugalapariNAma jJAtAnuM vyApya che ema paNa nathI, ema rAga jANanAranuM kArya che ema nathI ! Are AvI vAtuM che! kAraNa ke pudgalane' I pugalanA pariNAmane have "pudgala" kahI dIdhA! aMdara dayAdAna-vrata-bhakti-stutino rAga thAya tene pahelAM pudgalanA pariNAma kahyAM hatAM, have ene "pugala" kahI dIdhAM. AhAhA.... samajANuM kAMI....? e pudgalane ane AtmAne_AkhAdravya lIdhAM ne beya! "zeyajJAyaka saMbaMdhano vyavahAra mAtra hovA chatAM' e pudgalanA pariNAma kaho ke pudgala kaho, rAgaAdi. vyavahAraratnatrayano rAga e pudgala kIdho AMhI. AhA... pudagalanuM vyApya-kArya che tethI te pudagala che ema kIdhuM ! te pugalane ane AtmAne zeyajJAyaka saMbaMdhano vyavahAra mAtra' AhAhA ! e rAgane jANanAro je jaNAya e jJAyaka-zeyano, vyavahAra mAtra saMbaMdha!nizcaya saMbaMdha to che nahIM 'zeyajJAyakane" rAga zeya ane AtmA jJAyaka evo je zeya-jJAyakano saMbaMdha, e vyavahAra mAtra che. AhAhA ! paramArthe to pote jJAnano paryAya je thayo te dravya-guNa ne paryAya te zeya ane teno jANanAra...!! AhAhA AvuM jhINuM che! "pudagalane ane AtmAne bhagavAnanI bhaktino bhAva, stavana. Ama cAlatuM hoya. (zrotA- e to vikalpa!) vAMcana cAle vikalpa! paNa A to samaMtabhadra AcArya yAda AvyA che! covIsa tIrthaMkaranI stuti karI che ne (svayaMbhUstotramAM) samatabhadra AcArya kahe che ke prabhu! mane ApanI bhaktinuM vyasana paDI gayuM che ema kahe che. che emAM..? covIsamAM che stuti karI che bhAIe artha karyA che ne jugalakizore. pote stavanamAM kahyuM che "mAre e jAtanuM vyasana che' covIsa tIrthaMkaranI stuti karI! paNa ema kahyuM prabhu! mane vyasana che. (zrotAH- vyasana to choDavA jevuM che) e rAga che, choDavA jevuM che. AhAhA..... kemake e to paradeza che. zrImamAM AvyuM ne.. zrImadbhAM "jAzuM svarUpa svadeza" A benanA zabda sAthe meLavyuM. AhA... hA! are, amAre hajI rAga bAkI che, paradeza! "zeSa karmano bhAga che, bhogavavo avazeSa re" eTalo hajI paradeza rAga bAkI che, AhA hA ! tethI deha eka dhArIne, jAzuM svarUpa svadeza." I rAga je bAkI che bhakti Adino I paradeza che. AhA. hA! aMta bhagavAna svarUpa svadeza anaMta. anaMta. guNano sAgara-dariyo e amAro svadeza che, emAM ame javAnA chIe. AhAhAhA ! eya! puMjAbhAI.AvI vAtuM che. A to bahene (caMpAbene) "paradeza" zabda (bolamAM) vAparyo che ane zrImadeya
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 samayasAra siddhi bhAga-4 (zrImadrAjacaMdra) "svadeza' zabda vAparyo che. AhA.. hA! bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMda Adi guNano dariyo che te pote svadeza che. ane cAhe. to bhagavAnanuM smaraNa AvavuM, paMca parameSThinI bhakti-stuti thavI e rAga te paradeza che. hajI ekAda bhava paradezamAM rahevAnuM che! pachI to.. ame svarUpamAM svadezamAM cAlyA jazuM!! AhAhA ! bahu vAta AkarI bApA! mAraga samayasArano mAraga koI alaukika che. samayasAra eTale AtmA, eno mAraga ema. (zrotA:- alaukika mAraga to sahelo hovo jAI ) mAraga sahelo che, aNa abhyAse duSkara thaI gyo che. durlabha kIdhuM che ne..! samyagdarzana durlabha kIdhuM che! e apekSAe sa.. jJAyaka svabhAva che! "che' tene pAmavuM che tene pAmavuM e to saraLa che! e zrImadeya kahyuM che ne."sat saraLa che, sat sahaja che, sat sarvatra che! AhAhA! AhAhAhA ! ema. bhagavAna AtmA sa che! sarvatra che! saraLa che! pote che! AhAhAhA... jJAyakasvabhAvabhAva bhagavAna!! ene kahe che ke jJAnamAM rAganA pariNAmanuM jJAna thAya tethI te jJAtAnuM rAga kArya che? ema prazna che. AhA.. hA ! che? "pudgalane ane AtmAne zeyajJAyakasaMbaMdhano vyavahAra mAtra hovA chatAM paNa.... chatAM paNa pu la pariNAma jenuM nimitta che" eTale ke je dayA-dAna-bhakti-vrata-tapano vikalpa Uyo che rAga te pudgalapariNAma jenuM nimitta che te koNa "evuM je jJAna" AhAhA ! jJAna thayuM che to upAdAna potAthI juo pAchuM rAganuM jJAna thayuM che to potAthI emAM rAga nimitta che. rAganA jJAnamAM e (rAga) nimitta che. jJAna thayuM che rAganuM jJAna thayuM che I potAnA upAdAnathI thayuM che!AhAhA ! bahu jhINuM bApu ! mAragaDA... jhINA bhAI.! AhAhA! jJAyaka" kahetAM emAM badhAM siddhAMta samAI jAya che, e "jANanAro' paNa jANanAro chatAM...I AvI gayuM che ne. chaThThIgAthAmAM "jJAyaka' a vi doDhi pUnatto, na pUmato bALakano 6 no mAvo! parva maMti zuddha, pAvo to so huM so veva!! jANanAra jANanArane jANe che! AMhI kahe che ke "jANanAra jANanArane jANe che e vAta barAbara che, have I jANanAramAMjANavAnI paryAyamAM rAga nimitta che, nimitta che eTale kAMI karatuM nathI ema eno artha che. AhAhA ! che? "pudgalapariNAma jenuM nimitta che" "evuM je jJAna te ja jJAtAnuM vyApya che' - te ja AtmAnuM kArya che. AhAhA ! rAganuM jJAna thayuM mATe rAganuM e kArya che athavA rAganuM kArya AtmAnuM che ema nathI. AhAhA! I to pahelAM AvI gayuM che, jJAna thayuM mATe rAganuM kArya che I ema to nathI. paNa rAga AtmAnuM kArya che, rAganuM AMhI jJAna thayuM mATe AtmAnuM kArya rAga che ema nathI. AhA.. hA ! AvuM che! premacaMdabhAI...? jhINI vAtuM che bApA! barAbara paNa AvI gayA A bhAgyazALI barAbara gAthA evI AvI che ne! pugala.. zeya ! e rAga Adi, bhakti Adi, stuti Adino rAga, te zeya ane AtmA jJAyaka evo vyavahAra mAtra hovA chatAM, vyavahAra mAtra hovA chatAM AhAhA! "paNa... pudgalapariNAma jenuM nimitta che (evuM je jJAna te) AMhI jANavAnI paryAya thaI che potAthI,
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-75 193 rAgathI thaI nathI. rAgane jANavAnuM jJAna rAgathI thayuM nathI. thayuM che potAthI. e potAnA jJAnamAM rAga nimitta che, chatAM te rAganuM kArya, jIvanuM nathI. AhA. hA ! che? evuM je jJAna te ja jJAtAnuM vyApya che." rAganuM jJAna, emAM e (rAga) nimitta che, (jJAna) to, potAnuM potAthI thayuM che rAgane jANavAnuM jJAna paNa jJAna pote potAthI thayuM che. enA jJAnamAM rAga nimitta mAtra che ane te zeya-zAyakano vyavahAra mAtra hovA chatAM te rAga AtmAnuM kArya nathI. rAganuM kArya nathI AtmAnuM pariNAma I to pahelAM AvI gayuM che. AMhI to have AtmAnuM jJAna thayuM ane rAganuM jJAna thayuM, e jJAna thayuM che potAnA upAdAnathI, emAM rAga vyavahAraratnatrayano vikalpa nimitta che. nimittano zeyajJAyaka saMbaMdhano vyavahAra mAtra hovA chatAM te rAga AtmAnuM kArya nathI. bhASA to sAdI che paNa have, bhAva to bhaI bhAva to je hoya te Ave emAM ene kaMI haLavA karI naMkhAya kAMI? ... AhAhA ! AvuM svarUpa che ! mATe te jJAna ja jJAtAnuM karma che' lyo! saravALo. e AtmA jJAyaka che, eNe svane jANyo ane rAga thAya che tene parane jANyo, evuM je zeyajJAyaka (paNuM ) to vyavahAra mAtra ! chatAM te rAganuM kArya AtmAnuM nathI. mATe te jJAna ja jJAtAnuM kArya che-rAga AtmAnuM kArya nathI, paNa rAgasaMbaMdhI jJAna je potAthI jJAna thayuM che te jJAtAnuM kArya che. AhAhA ! che? "mATe te jJAna ja jJAtAnuM kArya che.' e paNa hajI bheda che. e AMhI parathI juduM batAvavuM che ne, nahiMtara to rAgasaMbaMdhInuM jJAna ne potAsaMbaMdhInuM jJAna, e jJAna potAthI thayuM che, e jJAna jJAtAnuM kArya che e paNa vyavahAra kIdho! (kharekhara to ) e jJAtAnA pariNAma je thayA pariNAma, e pariNAma kartA ane pariNAma enuM kArya (che), ene AtmAnuM kArya (kahyuM e to) parathI juduM pADavAne kahyuM che. AhAhAhA! ATalA badhA bheda, kyAM samajavA ! vItarAga mAraga evo che bhAI ! bahu sUkSma-jhINo che!! AhAhA! have, A ja arthanA samarthananuM kaLazarUpa kAvya kahe che. lyo! gAthA pUrI thaI, TIkA (pUrI thaI ) 0 0
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 samayasAra siddhi bhAga-4 ( zloka - 49 ) ka (zArdUtravihita) vyApyavyApakatA tadAtmani bhavennaivAtadAtmanyapi vyApyavyApakabhAvasambhavamRte kA krtRkrmsthitiH| ityuddAmavivekaghasmaramahobhAreNa bhindaMstamo jJAnIbhUya tadA sa eSa lasitaH kartRtvazUnyaH pumaan||49|| have A ja arthanA samarthananuM kaLazarUpa kAvya kahe che zlokArdhaH- [ vyAkhyavyApakatA tAtmani bhaveta] vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM ja hoya, [ tavAtmani pi na thava] atasvarUpamAM na ja hoya. ane [ vyAyavyApabhAvanagnavate]vyApyavyApakabhAvanA saMbhava vinA[ rtusthiti: ] kartAkarmanI sthiti kevI? arthAta kartAkarmanI sthiti na ja hoya. [ rUti uddAma-vive-smaramadomAre] Avo prabaLa vivekarUpa, ane sarvane grAmIbhUta karavAno jeno svabhAva che evo je jJAnaprakAza tenA bhArathI [ tama: mittvana] ajJAna-aMdhakArane bhedato,[ :Y: pumAna] A AtmA [ jJAnamUya] jJAnasvarUpa thaIne, [ tavA] te kALe [vartutvazUnya: sita:] knatvarahita thayelo zobhe che. bhAvArtha-je sarva avasthAomAM vyApe te to vyApaka che ane koI eka avasthAvizeSa te, (te vyApakanuM) vyApya che. Ama hovAthI dravya to vyApaka che ane paryAya vyApya che. dravya-paryAya abhedarUpa ja che. je dravyano AtmA, svarUpa athavA sattva te ja paryAyano AtmA, svarUpa athavA sattva. Ama hoIne dravya paryAyamAM vyApe che ane paryAya dravya vaDe vyapAI jAya che. AvuM vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM ja (arthAt abhinna sattAvALA padArthamAM ja) hoya; atasvarUpamAM (arthAt jemanI sattA-satva bhinna bhatni che evA padArthomAM) na ja hoya. jyAM vyApyavyApakabhAva hoya tyAM ja kartAkarmabhAva hoya; vyApyavyApakabhAva vinA kartAkarmabhAva na hoya. AvuM je jANe te pugalane ane AtmAne kartAkarmabhAva nathI ema jANe che. Ama jANatAM te jJAnI thAya che, kartAkarmabhAvathI rahita thAya che ane jJAtAdraSTA- jagatano sAkSIbhUta-thAya che. 49. pravacana naM. 163 zloka-49 tA. 08/01/79 vyApyavyApakatA tadAtmani bhavennaivAtadAtmanyapi vyApyavyApakabhAvasambhavamRte kA krtRkrmsthitiH| ityuddAmavivekaghasmaramahobhAreNa bhindaMstamo jJAnIbhUya tadA sa eSa lasitaH kartRtvazUnyaH pumaan||49 / /
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-49 195 AhAhA ! vyAkhyavyApatA tAtmani bhavet' - vyApyavyApakapaNuM eTale kartAkarmapaNuM tasvarUpamAM hoya' -rAga e kAMI jIvanuM svarUpa nathI. tethI "vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM hoya." AtmA vyApaka ane enA jJAnapariNAma te vyApya hoya. parathI juduM pADIne batAvavuM che ne atyAre ! AhAhA ! te vyApaka (ne) vyApya, eTale jJAnanA pariNAma, ane vyApaka te AtmA. te tasvarUpamAM ja hoya. rAga-dayA-dAna-vrata-bhaktino, stutino rAga, e kAMI tasvarUpa nathI, e kAMI AtmasvarUpa nathI. AhAhAhA! tethI vyApyavyApakapaNuM eTale ke kartAkAryapaNe tasvarUpamAM hoya. eTale AtmA jJAnasvarUpa che te svarUpamAM kartAkarmapaNuM hoya (tethI) kartA AtmA ane jJAnapariNAma kArya. AhA! atasvarUpamAM na ja hoya' (eTale) rAga je vyavahAraratnatrayano vikalpa UThe che te atasvarUpa che. AhAhAhA! AvI jAtano upadeza have navA ajANyA mANasane to evuM thAya ke zuM A te kahe che!! eka jaNo kaheto to ho olo chokaro A AvyA'tAne rAjakoTavALA-chokaro koka mahArAja zuM che A AmAM samajAtuM nathI kahe to to chokarA AvyA'tA ne kAle emAM koI moTo chokaro hato bahAra nIkaLAne pagathIye kAMI samajAtuM nathI. paNa ke di' samajAya sAMbhaLavA maLyuM nathI ane paricaya nathI. AhAhA ! chokaro hato pAThazALAnA AvyA che ne badhA. AhAhA ! vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM hoya eka vyAkhyA eTale? bhagavAna AtmA jJAnasvarUpaAnaMdasvarUpa (che), enA pariNAma paNa jJAnasvarUpa ne AnaMdasvarUpa, e AtmA vyApaka ane jJAnapariNAma vyApya e enuM tasvarUpa che. I tasvarUpamAM kartA-karmapaNuM hoya, tasvarUpamAM vyApyavyApakapaNuM hoya, tasvarUpamAM kAraNa-kAryapaNuM hoya. AhAhA ! (zrotAH- dvAdazAMgazAna e tasvarUpa kahevAya ke nahIM?) bahAranuM bahAranuM jJAna, e jJAna nathI. I parajJAna che! parasattAvalaMbI ! e AvI gayuM che ApaNe zeyaniSTha-zeyanimagna! benanA pustakamAM A lakhyuM che. Ameya agyAra aMganuM (jJAna) anaMta vAra karyuM che. nava pUrva anaMtavAra thayAM che! e svaya hoya to to kalyANa thaI jAya tyAM, enAthI eka bhava ghaTayo nathI. AhAhA ! (zrotA:- vadhyo kharo!) e bhava ja che tyAM vadhavAnuM zuM? I pote ja bhavasvarUpa che, jema rAga bhavasvarUpa che ema "parasaMbaMdhInuM je jJAna svanuM mUkIne e bhavasvarUpa ja che! AhA! jhINI vAta che prabhu! AhAhA ! Avo vItarAga mAraga ! sarvajJa paramezvaranA mukhathI nIkaLelI che vANI e "A" vANI che sAra! A to samayasAra che! oluM-pravacanasAra divyadhvanino sAra! "A to AtmAno sAra!! AhAhA ! vyApakavyANakapaNe tasvarUpamAM ja hoya" - joyuM? tasvarUpamAM "ja" hoya ! ekAMta karI nAkhyuM. kathaMcit tasvarUpamAM ane kathaMcit atasvarUpamAM ema nahIM. AhAhA! e astithI kahyuM. have 'gatavAtmani pi na thava' "atasvarUpamAM na ja hoya." ane vyApyavyApaka bhAvanA saMbhava vinA karturmasthiti: 1:' - kartAkarmanI sthiti kevI ? AhAhA ! rAganuM kArya AtmAnuM ne kartA AtmA ema atasvarUpamAM ema kyAMthI AvyuM? samajANuM kAMI.? tasvarUpamAM Ave, AtmA kartA ane enA zuddhasvabhAvanA mokSamArganA pariNAma
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 samayasAra siddhi bhAga-4 (tenuM karma hoya.) AtmA vyApaka ane mokSamArganA pariNAma vyApya e tasvarUpamAM kartAkarmapaNuM hoya. paNa.. rAga te vyApya ane AtmA vyApaka-kartA tenuM kArya rAga ema nathI. atasvarUpamAM vyApyapakapaNuM nathI. AhAhA ! e pudgalapariNAmamAM vyApaka AtmA ane vyApya pudgalapariNAma ema nathI. AhA! pudgala vyApaka ane e (rAga-vyApya che) AhA..! gajaba vAtuM che ne...! bhagavAnanI bhakti-bhagavAnanI stuti e paNa pugalanA pariNAma pudagala vyApakanuM vyApya che. AhAhA...! pudgala pote pariNamIne te rAga-vyApya tenuM thayuM che. samajAya che ne bhAI...? premacaMdabhAI ! AhAhA.... Avo mAraga ! are.... asti-nAsti karI. (have ) trIjI vAta, vyApyavyApakabhAvanA saMbhava vinA "arithati: I' e trIjuM ! jyAM vyApyavyApakapaNuM nathI tyAM kartAkarmapaNuM kevuM? rAga vyApya ane AtmA vyApaka e atasvarUpamAM to che nahIM. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! dehanI kriyAnI to vAtuM kyAM gaI? AhA! zarIra, vANI, mananI paryAya, eno vyApaka paramANuM ne enuM vyApya enI e paryAya! AMhI to AtmAmAM thatA rAganA pariNAma-bhaktinA pariNAma stutinA pariNAma, paramAtmA paradravya che ne. e pariNAmanI sAthe atasvarUpa hovAthI AtmAne tenuM kartAkarmapaNuM nathI. AhAhAhA.. samajANuM kAMI? che ne.. emAM che ne ? traNa vAta thaI. kartAkarmapaNuM eTale kAraNa-kAryapaNuM, vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM hoya, ane vyApyavyApaka sivAya atat svarUpamAM kartAkarmapaNuM hoya nahIM. mATe "vyApyavyApakabhAvanA saMbhava vinA kartAkarmanI sthiti kevI ?' AhAhA ! AvuM jhINuM che prabhu! AhAhA ! "arthAt kartAkarmanI sthiti na ja hoya" eTale? vyavahAra-ratnatrayano je vikalpa che te AtmAnuM vyApya ane AtmA vyApaka I atasvarUpamAM hoI zake nahIM. I atat svarUpa che! AhAhA ! kovIracaMdabhAI ! AvuM che !! AhAhA ! (kahe che keH) rUti dvAna-vive--dharmara--madomAre' -ohoho ! zuM kahe che, zuM kaLaza. te kaLaza !! oho..."Avo prabaLa vivekarUpa" Avo prabaLa vivekarUpa eTale...? rAgAdinA pariNAma atasvarUpa che bhagavAna jJAtAnA pariNAma te tasvarUpa che. Avo prabaLa viveka che! AhAhAhA ! Avo prabaLa vivekarUpa" - Avo prabaLa bhedarUpa. AhAhAhA ! Avo prabaLa bhedajJAnarUpa! "ane sarvane grAmIbhUta karavAno jeno svabhAva che' -prabaLa vivekarUpa-bhedarU5 ane je jJAnane sarvane grAmIbhUta karavAno jeno svabhAva che evo jJAnaprakAza.' AhAhAhA ! rAganA pariNAma te pudgalanA pariNAma te pudgalanuM vyApya te atasvarUpa te tasvarUpamAM hoya zake nahIM. bhagavAna AtmA jJAtA-draSTA te kartA, ane tenA pariNAma je samyagdarzana-jJAnacAritra thAya, te pariNAma tenuM vyApya! AhA.. hA! e paNa bhedathI.. AvI vAta che! nizcayathI to e mokSamArganA pariNAma SakArakathI pariNamatAM potAthI che. AhAhA! bhagavAna (Atmadravya) dhruva che e kyAM pariNAme che? AhAhA ! zuM... kaLaza !!
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-49 197 (kahe che) vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM hoya ! to tasvarUpa to. bhagavAna jJAna ne AnaMdasvarUpa che prabhu! te tasvarUpamAM enAM jJAna ne AnaMdanA pariNAma vyApya ane AtmA vyApaka ema kahI zakAya. paNa rAga vyApya ane vyApaka AtmA ema koI rIte vivekathIbhedathI che tyAM na karAya...! AhA! - dRSTi phere badho bhAva phera paDI jAya che. huM? AhAhA ! dRSTi evI sRSTi !! jJAyakanI dRSTi thaI tene jANavA-dekhavA ne mokSanAM mArga ne AnaMdanA pariNAma, e tenuM (AtmAnuM) vyApya thAya che. AhAhA ! ane te jJAnamAM rAga nimitta hovA chatAM te rAga AtmAnuM kArya nahIM ane rAgathI jJAna thayuM te rAganuM, jJAna kArya nahIM. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI...! A to vitarAga sarvajJa paramAtmA, trilokanAtha kevaLInA vacano che I saMto jagatane jAhera kare che. AhAhA ! Avo prabaLa vivekarUpa che. uddAm viveka ! uddAm viveka! ema. prabaLa viveka !! dhammarano artha viveka karyo "ane sarvane grAmIbhUta karavAno jeno svabhAva che" (eTale ) jJAna to svane jANe-parane jANe I "jANavAnuM kArya potAnuM potAthI thAya, e badhAne jANavAno-grAsIbhUta-koLiyo karI jAya! lokAloka che te paNa jJAnanI paryAyamAM koLiyo thaI gyo che nimittarUpe ! "grAmIbhUta" - e jJAnanI paryAyano eTalo svabhAva che ke lokAloka bhale emAM nimitta ho paNa e jJAnanI paryAya potAnA upAdAnathI thaI che. tethI te paryAyano svabhAva sarvane koLiyo karI javuM (evo che)! koLiyo nAno ne moTuM moTuM! ema jJAnano prakAra moTo ne zeya lokAloka te (nAno) koLiyA samAna che. AhA.. hA ! bhASA to sAdI che prabhu! A vastu to paNa have bIjuM zuM thAya? AhA..! ene bIjI rIte kare to kAMI. AhA.. hA! kharekhara, muniono zuddha upayoga je che te tenuM vyApya che ane AtmA vyApaka che I parathI bhinna pADavAnI apekSAe.. bhAI ? zuM kIdhuM? Ato oluM zuddhaupayoganuM AvyuM ne bapore eno artha evo karyo abhimukha ema nathI bApA! AhAhA! muni eno AtmA kartA kahevo ane mokSamArganA pariNAma tenuM kArya kahevuM e parathI bhinna pADavAnI apekSAe, paNa rAga tenuM kArya che-vyavahAra ratnatrayano rAga enuM AtmAnuM kArya che ema nathI ! AhAhA ! (zrotA- azuddhanaye to kahevAya ne...!) heM? azuddhanaye to paryAyamAM enI thAya che I apekSAe, paNa svabhAvaSTie ane svabhAvamAM nathI mATe to ene paranAM pariNAma kIdhAM. ema kahevuM che ne AhIM! e tasvarUpa nathI enuM! enuM svarUpa to caitanya svarUpa che, bhagavAnanuM jJAyakasvarUpa che, e tasvarUpamAM rAganuM kArya kyAMthI Ave? AhAhA.. AhAhA ! to bapore AvI gayuM hatuM ne caitanyasvarUpa, cAre korathI juo to saMtonI vANImAM avirodhapaNuM UbhuM thAya che. paNa dhIrAnA kAma che bhAI...! e vAtane jhIlavI e paNa eka pAtratA hoya che. AhAhA.. AvI vAta! AhA! bhagavAna AtmA ! e rAgathI bhinna paDelo ne ekarUpa bhedajJAnamAM evuM je jJAna (ke) "jeno sarvane grAmIbhUta karavAno jeno svabhAva che evo je jJAnaprakAza tenA bhArathI" jJAnaprakAzanA bhArathI ajJAna-aMdhakArane bhedato, rAga te ajJAna che tene toDato bhedato, A
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 samayasAra siddhi bhAga-4 AtmA jJAnasvarUpa thaIne" ( arthAt ) jJAyaka che te jJAyakasvarUpa thaIne" dravyasvabhAva! guNasvabhAva! jJAyakasvabhAva! sarvajJasvabhAva hovAthI jenI zakti ja pote potAne trikALIne potAthI "jANe ne dekhe" evo eno svabhAva che. trikALajJAnadarzanano, trikALI potAnA svarUpane jANavA-dekhavAno svabhAva che! e... jayAre paryAyamAM A to guNamAM vAta karI, have paryAyamAM jJAna thayuM eno paNa sarvane grAmIbhUta karavAno svabhAva che. zuM kahyuM che..? ke je AtmAno trikALI jJAnadarzana je svabhAva che e potAnA trikALIne jANavA-dekhavAnuM, zaktivALuM e tattva che! AhA! "niyamasAra" mAM AvyuM che ne. e trikALI jJAnadarzana ne trikALIdravyane, jJAnadarzana-jANavA-dekhavAnA svabhAvavALuM che. e jayAre paryAyamAM pragaTa thAya tasvarUpa ! rAgathI bhinna paDI svabhAvanI dRSTi thaI ne AtmAno Azraya Avyo tyAre je paryAya pragaTa thAya che mokSanA mArganI, e jIvanuM vyApya nAma kArya che. A vyavahAraratnatraya e jIvanuM kArya nahIM. AhAhA... navaraMgabhAI ! AvuM che!! che emAM? AhA"vyavahAraratnatrayathI nizcaya thAya." are bhagavAna ! zAstramAM kahyuM che ne e to nimittanuM jJAna karAvavA kahyuM che (ene nizcaya samajIza) to e tattvano virodha thaI jaze! AhA! A AtmA jJAnasvarUpa thaIne," A paryAyanI vAta che hoM! e bhagavAna jJAyakasvarUpa to che! paNa have paryAyamAM "jJAnasvarUpa thaIne" "te kALe" kartutvarahita thayelo zobhe che." "jANavAnA" pariNAma je thayA te pariNAma thayo thako-pariNAmarUpe thayo thako ema. rAgarUpe thayo thako nahIM. tasvarUpe jJAnapariNAmarUpe thayo thako thaIne tekALe- teja samaye" ema. "kartutva rahita thayelo zobhe che." - rAganA kAryanA kartA rahita thaIne jJAnasvarUpa thaIne zobhe che! bahu gAthA sArI AvI che, premacaMdabhAI ! tame laMDanathI AvyAne laMDanamAM vAMce che. eka kaLazamAM keTaluM nAkhyuM che!! AhA! eka, eka gAthA ne...! eka, eka padane...! eka, eka kaLaza !! AkhuM svarUpa bharI devAnI tAkAta che!! AhAhA... bhAvArtha: "je sarva avasthAomAM vyApe te vyApaka" (eTale ke, dareka avasthAmAM rahelo hoya tene vyApaka kahIe. ane koI eka avasthA vizeSa khAsa te vyApakanuM vyApya-kArya kahIe. AtmA jJAyaka ! enI dareka avasthAmAM vyApaka che ane tenI jJAna paryAya tenuM vyApya che. avasthAvizeSa-avasthA I enuM kArya che. vyApaka jJAyaka trikALI badhI avasthAmAM vyApanAro che ane koI eka ja avasthA tene vizeSa paryAya che-kahe che vyApya kahe che. e vyApaka badhI avasthAmAM vyApanAro jJAnanI paryAyamAM vyApe che. AhAhAhA.... samajANuM kAMI..? AhA! "Ama hovAthI dravya to vyApaka che" AMhI to dravyane siddha atyAre karavuM che ne parathI bhinna! "dravya to vyApaka che' AtmA jJAyakadravya to vyApaka che! "ane paryAya vyApya che" e mokSamArganI je samyagdarzanajJAnacAritranI paryAya e vyApya che, kArya che. AhAhAhA! I jJAyaka che te kAraNe paramAtmA che, dareka avasthAmAM I hoya che ane avasthAekasamayanuM vizeSa te tenuM kArya che. dravya vyApaka che ne paryAya vyApya che. nirmaLa paryAya vyApya che I kahevuM che hoM ! rAga enuM vyApya che I AMhI che nahIM. I pudagalamAM jAya che. AhAhA !
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-49 199 'dravya-paryAya abhedarUpa ja che AMhI to... I siddha karavuM che ne...! parathI bhinna siddha karavuM che ne ! rAga Adi pudgalanA bhAva enAthI bhinna siddha karavuM che ne ethI AMhI kahe che ke "dravyane paryAya abhedarUpa ja che." dravya je jJAyakabhAva ane nirmaLa paryAya te abheda che. svanA Azraye thayelI te abheda che. abhedano artha paryAya dravyarUpa thaI gaI che ema nathI. paNa. paryAya Ama. je bhedarUpa hatI (parasanukha) e paryAya Ama ( svasammukha) thaI te abheda thaI! AhAhA ! eka. eka zabdanA artha AvA paNa pakaDAI evuM che, bhASA to sAdI che prabhu! paNa tuM evo cho aMdaramAM alaukika cIja! AhAhA... e jJAyaka che te vyApaka che ane enA nirmaLa pariNAma-mokSanA mAraganA te vyApya che. Ama dravya ne paryAya abhedarUpa ja che. AMhI olA dravya ne paryAya judA che e AMhI nathI siddha karavuM. saMvara adhikAramAM to I paryAyanuM kSetra bhinna che! paryAyano bhAva bhinna che! dravyano bhAva bhinna che!! ahIMyA to pudgalanA pariNAmathI bhinna batAvyo evAM je jJAnanA pariNAma thayAM te te jJAtAnuM vyApya che, jJAtA teno kartA che! AhAhA ! AmAM dhare enI meLe samaje to zuM emAMthI kADhe ? eya moTANI? plAsTIkano bhukko kADhe (kartApaNAnA) bhAva kare ! bIjuM zuM che. plAsTIkano bhukko kADhI zakatA nathI. AhAhA ! bhAre kAma bApu AhA..... juo ! pAchuM zuM kahe che? ke je dravyano AtmA svarUpa athavA sattva te paryAyano AtmA, athavA joyuM? je dravyano AtmA eTale svarUpa dravyano AtmA svarUpa ! svarUpa athavA sattva! (eTale ) dravyano AtmA, dravyanuM svarUpa, dravyanuM sattva te ja paryAyano AtmA, paryAyanuM svarUpa, paryAyanuM sattva! pharIne vadhAre levAya che hoM? pharIne vastu che je bhagavAna AtmA ApaNe atyAre enA upara levuM che ne.... ! enuM dravyanuM svarUpa AtmA, eTale svarUpa mULa to A vyAkhyA karI ke, dravyano AtmA eTale dravyano bhAva te dravyanuM svarUpa !te dravyanuM sarvo! sat... sata, prabhu jJAyaka ! sat sadbhavya, tenuM jJAyakapaNuM te tenuM sattva !! sanuM sattva ! te ja paryAyano AtmA, paryAyano bhAva, te ja paryAyanuM svarUpa ne te ja paryAyanuM sattva! dravyanuM-sanuM sattva ane paryAyanuM sattva beya eka che A apekSAe! paranuM sattva juduM pADavuM che ne atyAre ! AhAhA ! dayA-dAna-bhakti-stutino rAga che te pugalanuM-sanuM sattva che! A nirmaLaparyAya ne nirmaLa bhagavAna (Atmadravya) ke je dravyano AtmA! dravyano je svabhAva ! te ja svarUpa te tenuM sattva! te ja paryAyano AtmA! AhAhAhA ! A evuM trikALInuM svarUpa evuM che ne..! paryAyano AtmA te trikALI svarUpa ane sattva! "Ama hoIne dravya paryAyamAM vyApI che" dravya paryAyamAM vyApe che. dravya nirmaLaparyAyamAM vyApe che. AhA... hA! kaI apekSAnuM kathana che ! eka bAju kahe che ke paryAya SakArakathI pariName che tene dravyaguNanI apekSA nathI, AMhI to parathI pudgalanA pariNAmathI (je) rAga-dayA-dAna-vratAdi enAthI bhinna batAvavA dravyanuM svarUpa te paryAyanuM svarUpa che ema kIdhuM che. kevI apekSA vItarAgamArganI! AhAhA ! kaho lAbhabhAI ? samajAya che ke nahIM "A", tyAM tamAre vaDodarAmAM kAMI samajAya evuM
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 samayasAra siddhi bhAga-4 nathI ekaeNya lITI nyAM... AhAhA ! (zrotA:- samajavA to AvyA che !) vAta sAcI karI. AhAhAhA..... AhAhA ! dravyano AtmA eTale dravyano bhAva ema. dravyanuM svarUpa, dravyanuM sattva-te paryAyano AtmA ane paryAyano bhAva ! enuM svarUpa-sattva ! eTale AMhI rAganA dravya-sattva, enI hAre koI saMbaMdha nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI....? jhINuM bahu bApu! AhAhA.. vItarAga mAraga ! sarvajJa paramezvara. Are....! AhAhA! jene lokAlokanuM jJAna kahevuM I kahe che vyavahAra che. ane e jJAna lokAlokane koLiyo karI gyuM ! pravacanasAramAM" to Ave che ne. kotarAI gayuM, jJAnamAM kotarAI gayuM! khoDAI gayuM. pravacanasAramAM pahelA bhAgamAM Ave che ne.. Avaze AgaLa ! A to samayasAra che. pravacanasAramAM che "e badhA jANe aMdaramAM jJAnamAM kema na hoya!... kAraNa ke e saMbaMdhI jJAna thayuM ne..! eTale jJAnamAM che ema kahevAmAM AvyuM! AhAhA! Ama dravya paryAyamAM vyApe che' dravya vastu che te avasthAmAM vyApe-dravya je vastu che I potAnI nirmaLa avasthAmAM vyApe, I enI avasthA kahevAya. rAga enI paryAya ja nathI. AhAhA ! (zrotAH- e pudagala che rAga ?) pudagala ! dravya-vastu paryAyamAM rahe-vyApe kArya thAya ane paryAya dravya vaDe vyapAI jAya che' kArya thaI jAya-dravya vaDe kArya thAya. paryAya dravya vaDe vyapAI jAya! Avo mAraga vItarAgano. AmAM. laMDanamAM kyAM bIje kyAM. anArya deza, laMDanamAM ! (zrotA- emAM A sAMbhaLavAya na maLe !) sAMbhaLavA na maLe? sAcI vAta bApA! are..! AvI vAta bApA! prabhu tuM koNa cho? AhAhAhAhA..... tArA dravyanuM ne paryAyanuM sattva to eka che, kahe che. ane olA rAganuM ne pugalanuM sattva (tArAthI) bhinna che! pudgalanI hAre (enuM sattva) gayuM! pudgala dravya che I eno AtmA I enuM svarUpa ne enuM sattva ! tevo ja rAga, enuM svarUpa che eno AtmA svarUpa ne sattva ! AhAhAhA ! dhIme...thI.. kahevAya che prabhu! thoDo vicAra karavAno vakhata maLe ! are ! paramAtmAnA viraha paDayA, traNalokano nAtha bhagavAna birAje che, enI "A vANI che' zabdo to bhagavAna pAsethI (sAMbhaLIne) lAvIne "A" gAthA banAvI, (ane TIkAkAra amRtacaMdrAcAryo) kahe che ne te paNa jANe kuMdakuMdAcAryanA peTamAM pesIne.. AhAhA... TIkA eNe karI che. (kahe che ke, "AvuM vyApyavyApakapaNe tasvarUpamAM ja hoya che ne I abhinna sattAvALA padArthamAMja hoya, paryAyane dravya e abhinna sattA thaI "atasvarUpamAM arthAt jemanI sattAsattva bhinna che evA padArthomAM na ja hoya' -bhagavAna AtmAnuM sarva dravya ne paryAyanuM sattva che. paNa je vyavahAra-ratnatrayano rAga, bhagavAnanI stutino rAga, tenuM sattva ne sat taddana bhinna che. AhA... hA.. hA! e... bhAgyazALIne kAne paDe evI vAta che bApA! paramAtmAnI vANI che, bhagavAnanI- traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradevanI che A to vAta. AhA! "jyAM vyApyavyApakabhAva hoya tyAM kartAkarma bhAva hoya, jayAM vyApyavyApaka bhAva vinA,
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-49 201 kartAkarmabhAva na hoya?' vyavahAraratnatrayamAM vyApyavyApakapaNe AtmAnuM nathI mATe temAM kartAkarmapaNuM nathI. AhAhAhA! AvuM ja jANe che te pugalane ane AtmAne kartAkarmabhAva nathI ema jANe che - pudgala pariNAma-rAga Adi chelle (TakAmAM) kahyuM hatuM ne...! "AvuM ja jANe che te pudgalane eTale rAgAdinA pariNAma pudgala ane AtmAne kartAkarmabhAva nathI ema jANe che. bhagavAna AtmA kartA ne dayA, dAnanA ne bhaktinA ne stutinA pariNAma te kArya ema jJAnI mAnato nathI ema kahe che. AhAhA ! che? "pugalane ane AtmAne kartAkarmabhAva nathI ema jANe che. "ema jANatAM te jJAnI thAya che... AhA. hA! kartAkarmabhAvathI rahita thAya che. ane jJAtA dekhA jagatano sAkSIbhUta thAya che. vizeSa kahevAze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) 6) potAmAM paNa kAMI pheraphAra karavo nathI, jema vyavasthita kArya thAya che tema jANe che ? juo eka vicAra savAre Avyo hato. AtmA jJAnasvarUpa che, enI kevaLajJAna Adi pAMca paryAyo che. kevaLajJAna potAnA guNanA vyavasthita kAryane jANe che, tema matijJAna paNa potAnA guNanA vyavasthita kAryane jANe che, paranA kAryane paNa vyavasthita jANe che. tema zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryayajJAna paNa potAnA guNanA vyavasthita kAryane jANe che ane paranA kAryane paNa vyavasthita jANe che. vyavasthita jANavuM e ja eno svabhAva che. AtmA ekalo jJAnasvarUpa che eTale enI paryAya, guNa ane dravya basa jANanAra ja che, pheraphAra karanAra nathI. potAmAM paNa kAMI pheraphAra karavo nathI. jema vyavasthita kArya thAya che tema jANe che. AhAhA ! juo to kharA ! vastu ja Ama che. aMdaramAM to khUba gaMbhIratAthI cAlatuM hatuM paNa kahevAmAM to... (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 10)
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 samayasAra siddhi bhAga-4 9 pudgalakarma jAnato jIvasya saha pudgalena kartRkarmabhAvaH kiM bhavati kiM na bhavatIti / ve Na vi pariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na prdvvpjjaae| NANI jANato vi hu poggalakammaM anneyvihN||76 / / nApi pariNamati na gRhNAtyutpadyate na prdrvypryaaye| jJAnI jAnannapi khalu pudglkrmaanekvidhm||76 / / yato yaM prApyaM vikAryaM nirva] ca vyApyalakSaNaM pudgalapariNAmaM karma pudgaladravyeNa svayamantApakena bhUtvAdimadhyAnteSu vyApya taM gRhNatA tathA pariNamatA tathotpadyamAnena ca kriyamANaM jAnannapi hi jJAnI svayamantApako bhUtvA bahi:sthasya paradravyasya pariNAma mRttikAkalazamivAdimadhyAnteSu vyApya na taM gRhNAti na tathA pariNamati na tathotpadyate ca, tataHprApyaM vikAryaM nirvatryaM ca vyApyalakSaNaM paradravyapariNAmaM karmAkurvANasya pudgalakarma jAnato'pi jJAninaH pudgalena saha na krtRkrmbhaavH| have pUche che ke pudgalakarmane jANatA evA jIvane pudgala sAthe kartAkarmabhAva (kartAkarmapaNuM) che ke nathI ? teno uttara kahe che vidhavidha pulakarmane jJAnI jarUra jANe bhale, padravyaparyAye na praNAme, nava grahe, nava Upaje. 76. gAthArtha:- [ jJAna] jJAnI [ane vidhar] aneka prakAranA [puna] pudgalakarmane [nAnana pa] jANato hovA chatAM [7] nizcayathI [5radravyaparyAya] paradravyanA paryAyamAM [ na pi pariNamati] pariNamato nathI, [ na jJAti] tene grahaNa karato nathI ane [13rdyate] te-rUpe Upajato nathI. TIkA- prApya, vikArya ane nirvatya evuM, vyApyalakSaNavALuM (vyApya jenuM lakSaNa che evuM) pugalanA pariNAmasvarUpa je karma (kartAnuM kArya), tenAmAM pugaladravya pote aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahatuM, te rUpe pariNamatuM ane tene rUpe UpajatuM thayuM, te pulapariNAmane kare che; Ama pudgaladravya vaDe karavAmAM AvatA pugalapariNAmane jJAnI jANato hovA chatAM, jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, ghaDAne rahe che, ghaDArUpe pariName che ane ghaDArUpe Upaje che tema, jJAnI pote bAhyasthita (bahAra rahelA) evA paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahato nathI, te rUpe pariNamato nathI ane tene rUpe Upajato nathI; mATe, joke jJAnI pudgalakarmane jANe che topaNa, prApya, vikArya ane
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 203 nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM paradravyapariNAmasvarUpa karma, tene nahi karatA evA te jJAnIne pugala sAthe kartAkarmabhAva nathI. bhAvArtha-jIva pudgalakarmane jANe che to paNa tene pudgala sAthe kartAkarmapaNuM nathI. sAmAnyapaNe kartAnuM karma traNa prakAranuM kahevAmAM Ave che-nirvatya, vikArya ane prApya. kartA vaDe, je prathama na hoya evuM navIna kAMI utpanna karavAmAM Ave te kartAnuM nirvatya karma che. kartA vaDe, padArthamAM vikAra-pheraphAra karIne je kAMI karavAmAM Ave te kartAnuM vikArya karma che. kartA, je navuM utpanna karato nathI tema ja vikAra karIne paNa karato nathI, mAtra jene prApta kare che te kartAnuM prApya karma che. jIva pugalakarmane navIna upajAvI zakato nathI kAraNake cetana jaDane kema upajAvI zake? mATe pudgalakarma jIvanuM nirvatya karma nathI. jIva pudgalamAM vikAra karIne tene pugalakarmarUpe pariNAvI zakato nathI kAraNake cetana jaDane kema pariNamAvI zake? mATe pugalakarma jIvanuM vikArya karma paNa nathI. paramArthe jIva pugalane grahaNa karI zakato nathI kAraNa ke amUrtika padArtha mUrtikane kaI rIte grahaNa karI zake?mATe pugalakarma jIvanuM prApya karma paNa nathI. A rIte pudgalakarma jIvanuM karma nathI ane jIva teno kartA nathI. jIvano svabhAva jJAtA hovAthI jJAnarUpe pariNamato pote pudgalakarmane jANe che; mATe pugalakarmane jANatA evA jIvano paranI sAthe kartAkarmabhAva kema hoI zake? na ja hoI zake. pravacana naM. 164 gAthA-76 tA.09/01/78 maMgaLavAra poSa suda-12 have pUche che ke pudgalakarmane jANatA eTale ke AtmAmAM thatA devaguruzAstranI bhaktinA pariNAma, ke paMcamahAvratanA pariNAma, ke bhagavAnanI stutinA pariNAma e pariNAma pudgala karmanuM kArya che. AhAhA ! AvI vAta che. pudgala karmanuM e kArya che. e pudgala karmanA pudgalanA kAryane jANatA evA jIvane, e zubha-azubha bhAva je dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA Adi bhAva, e badhA pudgalanuM kArya che, jIvanuM nahIM. e pudgalanA kAryane pudgalakarma eTale kArya, e AkarI vAta paDe, bhagavAnanI bhakti, devagurunI bhakti, devagurunI prazaMsA tathA vinaya Adino bhAva, e badho rAga che ane e rAga pudgalanuM kArya che. AhAhA! kema ke bhagavAna AtmA to jJAyaka che. e jJAyakane vikArI parINAma kema hoya? avikArI bhagavAna AtmA ane vikArI pariNAmanuM kArya kema hoya? e vikArI pariNAmanuM kArya to pudgalanuM che kahe che. gajaba vAta che ne? e pudgala che, vikArI pariNAma e pudgalanuM kArya che ema, pachI pudgala abheda karIne kahe che. AhAhA ! ene jANatAM evA jIvane pudgala sAthe karmanuM kartAkarmapaNuM che ke nathI. eTale ke zuM pUchayuM? ke jyAre puNyanA bhAva dayA, dAna, bhakti, vratAdinA bhAva thAya che e pudgalanuM kArya che ema jANe to che AtmA, eTalo to saMbaMdha che kahe che. jANatAM evA jIvane, jANe che evA jIvane, pudgala sAthe kartA karma, jANe che ne enI sAthe, ene jANe che, to jANatAM evA jIvane pudgala sAthe eTale zubha-azubha bhAva sAthe kartAkarmapaNuM che ke
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 samayasAra siddhi bhAga-4 nathI? Avo uttara che. AvI vAta che bApA. AhAhA ! eno uttara:- AvI jene aMdaramAM, jijJAsA praznanI thai che A zuM kaho cho A tame kahe? are! devaguruzAstranI bhakti, stuti, vaMdana e pariNAma pudgalanA kArya? ane tene jANato, jANavAno saMbaMdha to che, jANatA, jANavAno saMbaMdha to che to, jANavAno saMbaMdha che to enI sAthe koI kartAkarma che ke nahIM ema ziSyano Avo gaMbhIra prazna che. "vi ramati jinda"i vikAryathI lIdhuM che, pariNamaI e vikAryathI lIdhuM che. ginnahIM e prApya che, upajaI e nirvatya che. paNa ahIM sAmAnya kartAkarmamAM kahyuM emAM nirvatya vikAryane prApya kahyuM che. bhAvArthamAM bharyuM che ne jarI, "vi parimi"i e puNyanA pariNAma che e paradravya paryAya che. AhAhAhA ! premacaMdabhAI ! AvI vAtuM che bApA! e dayA, dAna, bhakti, vrata bhagavAnanA pariNAma stuti, vaMdana e paradravya paryAya che. AhAhA! "TILI nAgaMto" jJAnI ane jANavAno vyavahAra zeya-jJAyaka saMbaMdha che. "nAgaMto vi6 ponimna maLeyavi" Ane jANato paNa te paradravyamAM pote upajato nathI. paradravyanI paryAyane jANatA chatAM paradravyanI paryAyane karato nathI. vidhavidha pugalakarmane jJAnI jarUra jANe bhale, paradravyaparyAye na praName, nava grahe, nava Upaje. TIkA:- gAthAmAM paheluM vikArya lIdhuM che, pachI prApya lIdhuM che ane pachI nirvatya lIdhuM che. gAthAmAM samajAya che kAMI? ane TIkAmAM enuM yathArthapaNuM evuM che ke paheluM prApya lIdhuM che, eTale ke pudgala je che karma ne zarIra beya AMhI to lIdhuM che ne? karma ne zarIra enA je samaye paryAya thavAnI rAganI, bhaktinI stutinI rAga, te tenuM prApya che. eTale ? te pudgala che te tenA rAganA bhaktinA bhAvane prApya nAma grahe che. e ene grahe che, jhINI vAta che AjanI. A dararojanI jhINI che ahIM to. AhAhA ! prApya e pudgala je che. zarIra ane karma enI je paryAya ahIMyA rAga bhakti Adi bhagavAnanI enA je pariNAma e pudgalanuM prApya che, pudgalanuM dhruva che, pudgalano te samaye rAga te dhruva utpanna thavAno barAbara utpanna thAya, dhruva che tene pudgala rahe che. AhAhAhA ! prApya eTale te samaye te pugalanuM karmanuM zubhabhAvarUpe thavuM e pudagalanuM prApya che eTale dhruva che. dhruva eTale te samaye te nizcaya thavAnA te thayA che. AhAhAhAhA! jhINuM bahu bhAI. ane tethI te pudgala tene prApya nAma te samaye te thavAnA pariNAma pudgalane laIne te tethI tenuM e prApya eTale pudgala tene grahe che. AhAhAhAhA ! jhINI vAta che dhImethI samajavI. A gAthAo ja jhINI che badhI. prApya, nirvatya, vikArya je pudgala che temAM vyaya thAya che. Ama pheraphAra thAya che e pudgalane laIne aMdara rAganI utpattino vyaya thavo pUrvanI paryAyano vyaya thavo, e pudgalane laIne che. rAga ane bhakti AdinA pariNAma thAya, te pariNAmane pugala prApya dhruvapaNe tyAM te ja thavAnA te thayA tene grahyuM ane pUrvanI paryAyano pheraphAra thayo te paNa vikArya paNa pugale karyuM che. pUrvanI paryAyano vyaya vikArya e pudgale karyuM che. AhAhAhA.. jhINuM bahu bApu.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 205 ane nirvatya ane pudgalanA te samaye te ja upajavAnuM hatuM paheluM dhruva kIdhuM pachI phe2phA2 kIdho pachI nipajyo che kIdhuM, AhAhA ! kAMtibhAI ! AvuM tamAre kyAMya sAMbhaLavA maLe evuM nathI. AhAhA... e pudgala je karma che teNe tenAthI e bhakti Adi stuti vinayaAdi 52mAtmAno e pudgalathI upajyo che. che ? prApya, vikArya ne nirvatya. dhruva, vyaya ane utpAda sAdI bhASAe kahIe to. paryAyanuM dhruva je samaye te rAga thavAno hato ne thayo te dhruva te prApya tene pudgala grahe che, ane te rAga pahelAM je pheraphAra thayo e paNa pudgala phe2phA2 vyaya kare che. ane je upajyo che rAga, ene pudgale upajAvyuM che nirvatya. che ne sAme pustaka ? AhAhAhA ! prApya, vikArya ane nirvatya evuM vyApya lakSaNavALuM eTale vyApya nAma kAryarUpI, karmarUpI lakSaNavALuM e pudgalanuM karma che. devIlAlajI ! have atyAre to e zubhabhAva karatAM karatAM nizcaya thAya. arere ! kyAM pudgalanA pariNAma kare, tene AtmAnA jJAnapariNAma thAya. ( zrotAH- enI sanmukha thAya ) sanmukheya bilakula nahIM. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI. evuM vyApya eTale kArya, kArya lakSaNavALuM pudgalanA pariNAma svarUpa, e to pudgalanA pariNAma svarUpa karmakArya, vyApya kaho ke kArya kaho, e pudgala nAma karmanA pudgala je che, kemake bhagavAna AtmA to zAyaka che, jJAyakamAMthI pariNAma thAya e to nirmaLa thAya. bhagavAna AtmA zAyaka che. e jJAyakamAMthI to jANavAnA pariNAma thAya. e vikAra pariNAma kyAMthI emAMthI thAya ? samajANuM kAMI ? bhASA samajAya che thoDI ? tame to gujarAtI cho. kAla olA bhAI hatA thoDuM nahotA samajatA. AhAhA ! e pudgala pariNAmasvarUpakArya, e pUjA bhakti vaMdana, vaiyAvacca enA pariNAma e pudgala pariNAma che, e to pudgalanuM kArya che. e pudgalanuM vyApya che. AhAhAhA ! kartAnuM kArya, e pudgalasvarUpa karma kartAnuM kArya, e pudgalanuM kArya che. ahIM pudgala teno kartA ane tenuM te kArya che, bhAI A to zabdo, adhyAtmanuM A zAstra che A to. AnI tole Ave evuM atyAre koI (zAstra ) nathI evI e cIja che. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA, e jJAyakabhAvathI bharelo jJAyakasvabhAva che tenA pariNAma to e rAgAdi je pudgalanA pariNAma thayA tene jANavAnA saMbaMdha tarIke vAta karI. eTaluM jJeya jANe, e dayA, dAna, vaMdana, bhakti, vaiyAvacca, pUjA, Adi bhAva e pudgalanA pariNAma pudgala tenuM vyApya che. pudgala kartA ane tenuM te kArya che. AhAhA ! tenAmAM pudgaladravya pote aMtarvyApaka thaIne, zuM kahe che? ke je kAMI dayA, dAna, vrata, bhakti ke vinaya 5ramAtmAno, nAma smaraNaAdi prabhunuM ke stuti bhagavAnanI evo je rAga, e rAga jenAmAM pudgaladravya aMtardhyApaka thAya che. emAM aMtarvyApaka prasare che pudgala, e AtmA prasarato nathI. AhAhAhAhA ! AvI vAta bApA AkarI che bhAI. e cetanajI ! zuM kahyuM prabhu ? je kAMI bhagavAnanI bhakti, devagurunI bhakti, e pariNAma pudgalanuM kArya che. AhA ! a222 ! kemake zAyaka svabhAva bhagavAna enuM kArya rAga kema hoya ? AhA.... jhINI vAta che bhAI. e pudgaladravya pote, pudgala dravya svayaM ema, 52nI apekSA nathI jemAM, kamajorI
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 samayasAra siddhi bhAga-4 AtmAnI thaI mATe rAga thayo eTalI apekSA AmAM nathI. AhAhAhAhA ! pugaladravya pote svayaM aMtarthApaka thaIne, joyuM- vyApaka kahevuM che ne? ane oluM to vyApya che. dayA, dAna, vrata, bhakti, stuti, vaMdananA pariNAma e to vyApya che ane A pudgaladravya aMtarthApaka thAya che, prasare che. AhAhAhA.... (zrotA- pudgala dravyano matalaba apratyAkhyAnAvaraNI prakRtino udayapaNa?) badhuM badhuM pugaladravyanuM kArya che, pratyAkhyAna zuM? AMhI bhagavAnanI stuti ane vaMdana sudhI laI lIdhuM pachI. e kIdhuM nahIM 83 gAthAmAM, bhAvapAhuDamAM pUjA, bhakti, vaMdana ne vaiyAvacca Adi ema lIdhuM che, e badhA e jaina dharma nathI. e jaina dharma nathI. e to rAga che, jaina dharma to vItarAga bhAva che. arere ! AkaruM kAma? bhAI pudgalanuM kArya che e to. e jaina dharmanuM kArya nathI. jaina evo vItarAga AtmA ! "ghaTa ghaTa aMtara jina vase" evo jinasvarUpa vItarAga tenuM kArya te rAga nathI. zrImadbhaya Ave che ne? "jina sohI hai AtmA anya sohI hai karma, karma kaTe jina vacanase e tattvajJAnIno marma" e rAga che e jinasvarUpa bhagavAna jina sohI ye AtmA, e rAga che e jinanuM AtmAnuM svarUpa pariNAma nathI. vItarAga svarUpa A bhagavAna AtmA che trikALI vItarAga mUrti prabhu che, enuM kArya rAga na hoya. AhAhAhA ! puMjAbhAI ! AvI vAta che jhINI. AhAhAhA ! paryAyaSTivALAne A vAta besavI kaThaNa bhAre, jenI dRSTimAM paryAya che ne e, AMhI kahe che jenI dRSTimAM jJAyaka nathI ne ! bhAI, jJAyaka je che tenI dRSTimAM nathI ne? ene A pariNAma AtmAnA che ema lAge, che pudgalanuM kArya e. e jJAyaka dRSTi hoya tene e pudgalanA pariNAma ene lAge, tene e jANe. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI? e aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM"zuM paNa TIkA? zuM kahe che? e bhagavAnanI stuti ne bhaktino bhAva enI AdhamAM karma che, enI madhyamAM karma che ane aMtamAM karma che. AdhamAM kAMI paNa AtmAnI nabaLAI che e AdhamAM che ema nahIM. AhAhA! ( zrotA:- moTA moTA paMDita bhaDakI jAya evuM che) bhaDakI jAya evuM che vAta sAcI che. zuM thAya? ane A bhaktithI dharma thAya evuM mAnanArAya bhaDakI UThe evuM che. devagurunI bhakti te dharma che ane devagurunI bhaktithI dharma thaze, AhA bApu AkarI vAtuM che bhAI, che ne sAme pustaka che ke nahIM? AhAhA ! (zrotA:- paNa pustaka to kAMI bolatuM nathI eTale samajAya nahIM) A eno artha to thAya che spaSTa karIne. AhA ! kahe che ke AtmAnI paryAyamAM nahIM, e to pudgalanI paryAya che. paradravya paryAya kIdhIne bhAi gAthAmAM che ne paradravya paryAya. e dayA, dAna, vrata, bhakti stutinA bhAva e paradravya paryAya che. e pudgaladravyanI dazA che. e AtmAnI paryAya nahIM, pATha bole che ne? "navI pariNamaI" e vikArya che "na ginnahI" e prApya che "na upajaI" e nirvatya che "na paradravya parajAye" e rAgAdinA pariNAma je che e paradravya paryAyamAM, AtmA pariNamato nathI, vikArya ne upajato nathI ne ene pakaDato nathI. AhAhAhA ! bahu dhIrethI samajavA jevuM che, A to vItarAga sarvajJa trilokanAtha jinezvaradeva enI divyadhvani e saMtoe anubhavI cAritramAM anubhavI hoM, ekalo anubhava samyagdarzana nahIM. AhAhA ! emaNe A banAvyuM.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 207 kahe che, ke je kAMI vikalpa guNaguNI bhedano vikalpa UThe, e vikalpanA pariNAmanuM kArya kartA to pudgala che, e paradravyanI paryAya che. bhagavAna zAyaka svarUpa svadravya enI e vikArI paryAya, svadravyanI kema hoya? AhAhAhA ! samajANuM kAMI? kAMtibhAI ! samajAya che? A bahu jhINuM che tamArA bhukkA karatA to A akhaMDanI vAtuM che. AhAhA. (zrotA- e to pudgalanI vAto che) A to rAga thAya e pudgalano bhukko che. bhukko eTale pugalanI paryAya che. AhAhAhAhA ! are prabhu! kuMdakuMdAcAryano pokAra che ane tIrthakarono pokAra che, bhagavAna! tane tArI paryAyamAM je rAgAdi thAya, e tArI paryAya nahIM. prabhu tuM to dravya jJAyaka svarUpa cho ne? e jJAyaka svarUpathI bharelo bhagavAnanA pariNAma to jANavA dekhavAnA zAyakanA pariNAma hoya. are A rAganA pariNAma prabhu e tAruM aMtarthApaka nathI, tuM emAM AdimAM nathI. e rAganA pariNAmanI AdhamAM tuM nathI enI AdhamAM pudgala che. AhAhA.. gajaba vAta che. kALIdAsabhAI ! AhAhA! olA bacArA pUrvanA mA bApo bacArA sAMbhaLyA vagara vayA gayA. AvI tattvanI vAta sAMbhaLyA vinA. huM? maLyuM nathI zuM thAya? ane te lojIka nyAyathI siddha kare che. prabhu tuM to jJAyakabhAva cho ne? tuM svarUpa tAruM to jJAyaka che. e jJAyaka svarUpanA pariNAma to jANavA dekhavAnA hoya ke e jJAyaka svarUpanA pariNAma e dayA, dAna, vikalpa stuti AdinA pariNAma enA? AhAhAhAhA... barAbara AvI gayA cho hoM. premacaMdabhAI ! bhAgyazALI che ne tAkaDe AvI gAthAmAM AvI gayA che. cheTethI AvyA che laMDanathI, AvI vAta che bApu, AhAhA... e navaraMgabhAI ! AhAhA ! e tenAmAM pudgaladravya pote aMtarthApaka thaIne AdhamAM, e karma ja te bhagavAnanI stuti, vaMdana vaiyAvaccanA pariNAmanI AdhamAM karma che enI AdhamAM AtmA bilakula nathI. AhAhAhA! samajANuM kAMI ? enI madhyamAMya paNa karma che. enI zarUAta paNa tyAMthI thaI che madhyamAM paNa te che, aMtamAM paNa te ja che pugala. enI meLAye jhINuM paDe evuM che. premacaMdabhAI ! enI meLAye jhINuM paDe eTale evuM che AvI gayA cho ne barAbara ThIka gAthAnA olAmAM AvI gayA bhAgyazALI kahevAya. AhA... Are bhAI ! A to traNalokano nAtha jJAyakabhAva bhagavAna! enuM e kArya kema hoya rAga ? e rAganI AdhamAM madhyamAM ane aMtamAM karma che, enI AdhamAM zarUAta tArI che ne madhyamAM pachI I che ane cheDAmAM I che ema nahIM. AmAM ja karma che madhyamAMya karma che ane aMtamAMya karma che. AhAhA! kaho, samajAya che AmAM? Adi madhya aMtamAM vyApIne, koNa? bhagavAna ema kahe che ke amArI bhaktinA pariNAma tane thAya, stutinA je pariNAma thAya, prabhu enI AdhamAM tuM nahIM hoM, e pudgala enI AdhamAM madhyamAM ane aMtamAM e (pudgala) che. zarUAteya tyAM madhyamAMya tyAM ne aMtamAMya e tyAM. AhAhA ! bApu e dRSTi ane viSaya je dRSTino che e to bahu alaukika vAta che. AhAhAhA ! kaho bAbubhAI ! A barAbara AvyA cho. ThIka A sarakhAImAM, chokaro nathI Avyo? (zrotA- nA) ThIka. AhAhAhA!
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 samayasAra siddhi bhAga-4 bhagavAna tuM to bhagavAna cho ne? bhagavAnanA pariNAma vikAra kema hoya ema kahe che. (zrotAH- na ja hoya) enA pariNAma to paryAyamAM bhagavAna thAya evA hoya. zuM kIdhuM? bhagavAna AtmA jJAyaka svabhAva enAM pariNAma to paryAyamAM bhagavAna thAya tenA kAraNarUpa paryAya hoya. AhAhAhA ! dhIme dhIme samajavuM bhAI, A kAMI koI prophesara meTrikano Ave ne vAta kare ne I A vAta nathI, A to bhagavAnanI koleja che. tIrthaMkaradeva trilokanAtha enI sAkSAt vANI che, prabhu! tane saMbhaLAve che, ke bhAI ? AhAhAhA! kahe che ke e pariNAmamAM Adi madhya aMtamAM vyApIne, koNa? pudgala, tene grahatuM eTale prApya, tene grahatuM eTale pudgala che, te te TANe je bhagavAnanI vinaya ne stutinA bhAva thayA rAga, tene pugala grahe che. prApya thaIne prApya ene pakaDe che pugala. e pudgalanuM prApya che. prApya eTale te vakhate thavAnA pariNAma te pudgalanA che. ene grahatuM, te rUpe pariNamatuM eTale vikArya e karma ja pote ne pUrvanI paryAya badalIne te rUpe nipaje che. te kALe je rAgAdi thayo bhagavAnanI bhakti vinaya stutino, te rAga te karmano prApya che. karmanuM te dhruva che, dhruva eTale te paryAya te samaye te ja thavAnI hatI te enuM dhruva che. e karmanuM prApya che karma tene grahe che. dhruva te ja samaye te ja pariNAma karmanA thavAnA che, tene karma te samaye tene grahe che. AhAhAhA ! che? tene grahatuM te rUpe pariNamatuM, te rUpe pariNamatuM badalIne, pUrvano je rAga che tene palaTIne A pote pariNamatuM, e pugala pote pariName che. pUrvano vyaya karIne, pudgala je pUrvano rAga hato eno vyaya karIne pote vyaya kare che, e vikArya che. pariNamatuM ane pote te rUpe upajatuM, nipajatuM e utpAda thayo. pudgalanuM prApya, pudgalanuM vikArya ne pulanuM utpAda nirvatya. AhAhAhAhA ! AvI vAta sAMbhaLavI kaThaNa paDe. olA loko kahe ke vrata karo ne apavAsa karo ne enAthI kalyANa thaze. A bhagavAnanI bhakti, devagurunI bhakti karo enAthI kalyANa thaze. A badhA eka jAtanA mithyASTi che. AhAhAhA ! (zrotA:- bemAMthI AtmAnI najIka koNa?) heM? dUra, AtmAnI najIka to AtmAno zAkabhAvanA pariNAma jANanArA hoya e AtmAnI najIka che. che ne mAthe? AvuM che bhagavAna! bhagavAna! tuM jJAyaka svarUpe prabhu jinarUpI cho ne? AhAhA ! kaI zailIthI juone vAta kare che! prabhu tuM jinasvarUpa cho ne? bhagavaMta tarIke to tane bolAve che. bhagavAnanA, jJAyaka bhagavAnanA pariNAma rAga pAmaratA AvA hoya? bhagavAna jinasvarUpI AtmA e vItarAganA pariNAma to vItarAgI pariNAma hoya. e samyagdarzana jJAna cAritranA pariNAma e vItarAgI pariNAma che e AtmAnuM prApya vikArya ne nirvatya che. AhAhAhA.... e pachI kaheze. cImanabhAI ! AvI vAtuM che. AvI cIja aMdara bhagavAna, saccidAnaMda prabhu sat zAzvata, jJAyaka svabhAva ne AnaMda svabhAvavALo prabhu, enI AdhamAM rAga kema hoya kahe che, e rAganI AdhamAM to karma ane pugala che madhyamAM vyApaka I che. pudgala dravya grahatuM e rUpe pariNamatuM e vikArya ane pudgala dravya te rUpe upajatuM thayuM e nirvatya. te pudgala pariNAmane kare che, koNa? pudgaladravya
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 209 pote aMtarthApaka thaIne, e pudgala pariNAmane kare che, jyAM laI levuM. (zrotA:- bhogave che koNa?) bhogave I jaDa, koNa AtmA, AtmAnI vAta che ne? bhogave che pudgalanA pariNAma, atyAre to dravyasvabhAva siddha karavo che ne? e Avaze, e Avaze, hamaNAM sukhaduHkha pariNAmanuM pugalakarmanA pariNAmane bhogavato. sukhaduHkhane bhogave che koNa? ke pudgala, e Avaze hamaNAM gAthA pachI. AhAhAhA ! ahIMyA to ApaNe jeTaluM cAle eTaluM atyAre AMhIthI levuM. te prApya, vikArya ne nirvatya evuM je vyApya lakSaNavALuM kArya, tenAmAM pudgaladravya aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne te pugala pariNAmane kare che, ema laI levuM. samajANuM kAMI? che ne emAM akSare akSara paDyA che jAo. A TIkA to kAMI atyAranI nathI, sonagaDhanI TIkA nathI. (zrotA:sonagaDhathI to spaSTIkaraNa thAya che) ene koI kahe ke bhAI sonagaDhathI chapAyuM mATe sonagaDhamAM pheraphAra, A to kuMdakuMdAcAryanA zabdo che ne amRtacaMdrAcAryanI A TIkA che. AhAhA! bahu pheraphAra che bApu, dRSTimAM moTo pheraphAra che. AhAhA ! Ama pudgaladravya vaDe karavAmAM AvatA eTale karma ahIM ApaNe rAganuM vizeSa, nahIMtara zarIranA pariNAma paNa AmAM lIdhA che ne, zarIranA pariNAma nokarma pariNAma ane rAgAdi karmanA pariNAma paNa Ama pudgaladravya pote karavAmAM AvatA pudgala pariNAmane eTale pudgalathI karavAmAM AvatA evA rAgane, eTale pudgala pariNAma eTale rAgane, jJAnI jANato hovA chatAM, ATalo kahe che saMbaMdha thayo. keTalo? ke jJAnI jANe che, ane e jaNAya che. AhAhAhA ! dharmI tene jANe che ane e vinaya AdinA rAga stutinA pariNAma tenuM jaNAvA yogya thayuM. eTalo saMbaMdha thayo paNa ATalo saMbaMdha che ne? ema kahe che. to jJAnI jANato hovA chatAM, gajaba TIkA che. ekeka gAthA AkhA siddhAMtano marma kholI nAkhe che. AhA... zuM kIdhuM? Ama jugaladravya eTale karma jaDa, ApaNe rAga hAre meLavyuM. enA vaDe karavAmAM AvatA pudgala pariNAmane eTale bhagavAnanI bhakti vaMdana stuti AdinA bhAvane, jJAnI jANato hovA chatAM, jJAnI jANe che pugala pariNAmane jJAnI jANe che eTalo saMbaMdha thayo. e rAganA pariNAma te zeya che. ane jJAnInA pariNAma tenA jANanAra, jJAna che, e jANato hovA chatAM, jemAM mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, mATI pote ghaDAnA paryAyamAM aMtara prasarIne, mATI pote ghaDAmAM ghaDAnI paryAyanuM vyApya ane mATI pote vyApaka, aMtarthApaka mATI aMtarthApaka thaIne ghaDAnI paryAyane ghaDAmAM aMtarthApaka AdimAM, e mATI ja pote ghaDAnI AdimAM, ghaDAnI madhyamAM ane ghaDAnA aMtamAM vyApIne, kuMbhAra bilakula nahIM ema kahe che. AhAhAhA ! kuMbhAra mATInA ghaDAnA kAryane bilakula karato ja nathI. AhAhAhA ! A samayasAra. jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, mATI aMtarthApaka che, e ghaDAne Adi madhya aMtamAM vyApIne, ghaDAnI paryAyamAM mATI, AdhamAM mATI. AdhamAM kuMbhAra, madhyamAM mATI, cheDe mATI ema nahIM. AdhamAM kuMbhAra hato mATe ghaDAnI paryAya thaI ema bilakula nathI. AhAhAhA... have AvI muMbaI jevI mohanagarI, upAdhino pAra na maLe. emAM AvI vAtuM. mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, aMtarthApaka joyuM ne? vyApaka mATI kahevI che ne? prasaranAra, Adi madhya
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 samayasAra siddhi bhAga-4 aMtamAM, ghaDAnI AdimAM madhyamAM ane aMtamAM tenI te vyApIne ghaDAmAM mATI ja tenI Adi madhya aMtamAM ghaDAmAM che. ghaDAnI paryAyamAM AdhamAM kuMbhAra Avyo, mATe ghaDAnI paryAya thaI ema nathI. (zrotA-cAkaDA vinA thaI?) cAkaDA vinA thaI, mATInI paryAyamAM aMtarthApaka mATI thaI che. cAkaDo nahIM, kuMbhAra nahIM, (zrotA - jamIna rahI) jamIna to kyAMya rahI gaI heThe, AhAhA... AvI vAta che. A lokone AkaruM lAge che, AMhInI A vAta eTale ekAMta lAge che ne? eTale pachI e loko bicArA virodha kare, e to enI dRSTimAM beThuM nathI eno virodha che. ahIMno virodha nathI. enI dRSTino virodha che, ene bese? koI rIte, A zI rIte bese paNa A? kahe che ke bhagavAnanI bhakti ne stutinA pariNAmanI AdhamAM pudgala karma che. enI madhyamAMya karma ane aMtamAMya karma che. jema mATI ghaDAnI Adi madhyamAM aMtamAM mATI che, ema e vikArI pariNAmanI Adi madhya aMtamAM karma pudgala che. mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne ghaDAnI Adi madhya aMtamAM keTaluM spaSTa karyuM che, Adi madhya aMta nAkhyA. traNa prApya, vikArya ne nirvatya e rAkhyA ene Adi madhya aMtamAM nAkhyA. e jJAnI jANato ghaDAne rahe che. mATI, mATI ghaDAne grahe che eTale ghaDAnuM prApya che tene mATI grahe che. te samaye ghaDAnI paryAya nizcayathI thavAnI hatI, te tenuM prApya che mATInuM. ghaDAnI paryAya e prApya che. e vakhate nizcayathI te ja paryAya mATImAMthI thavAnI hatI. AhAhAhA ! keTalI vAta spaSTa kare che. (zrotA badhAne lUlAM karI nAkhyA) kevA? lUlAM nahIM. mahAbhagavAna svarUpa che. e to AnaMdanA ne jJAnanA pariNAmane karato pariName che I. AhAhAhA... AvuM che bhAI. bahu sArI gAthA. amAre bhAI AvyA che ne amArA premacaMdabhAI barAbara lAgamAM AvyA che. AhAhAhA ! AvI vAta che bApu! AhAhAhA... prabhu tuM koNa cho? zuM vikAranuM putaLuM cho tuM, te vikAranA pariNAma tArAthI thAya? bhagavAna tuM to jJAyaka cho ne prabhu. jANaka svabhAvano bhaMDArano bhaMDAra cho tuM, to emAMthI khule to jANavAnA dekhavAnA AnaMdanA pariNAma Ave, paNa e prasarIne vikAra pariNAma Ave bApu e nahIM. AhAhAhAhA.... ohoho ! zuM zailI? e mATI ghaDAne rahe che I prApya, e mATInuM e prApya che, te vakhate ghaDAnI paryAya te ja vakhate thavAnI ja che kramabaddha, niyatane keTaluM siddha kare che. have e besatuM nathI lokone heM? olA varaNIjI sAthe carcA thaI 'tI ke nahIM, eka pachI eka thAya, paNa A pachI A ja thAya ema nahIM, A to A pachI A ja thAya, te vAta hatI nahIM eTale zuM, ke emane AtmAnuM bagADavAnuM to hoya nahIM, paNa bicArAne e vAta maLI nathI ne. e vAta AvI nahotI. sAMbhaLavAmAM AvI nahotI ne pUrvanA koI saMskAra nahotA eTale A vAta kaThaNa paDe bApu. AhAhA! kahe che ke mATI pote ja ghaDAne grahe che eTale ke prApya che. e ghaDAnI paryAya prApya te thavAnI che tene mATI grahe che pakaDe che basa. ghaDAnI paryAya te ja samaye te ja prakAre thavAnI ja hatI. e enuM prApya che, ene mATI graha che. che tene grahe che, vAta to juo. ghaDAne rahe che, ghaDArUpe pariName che mATI vikArya. ghaDArUpe upaje che e nirvatya. ghaDo te vakhate upajavAno nirvatya che. ene AgaLa pAchaLa koI samayanI jarUra nathI ene nimittanIya jarUra nathI. are kharekhara to
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 211 ene dravyanI jarUra nathI ema.paNa ahIM to atyAre... e paryAya te ghaDAnI te samaye SaTTArakarUpe pariNamati te samayano te kALe upaje che, AvuM che prabhu! eTale sonagaDhavALAnuM evuM loko kare eya ekAMta che kahe prabhu bhAI tane beThuM nathI ne khabara nathI ne. che to samyaka ekAMta ja. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA AnaMdano sAgara prabhu enA pariNAmamAM vikAra kema hoya? enA pariNAmamAM to AnaMda hoya, atIndriya AnaMda hoya. ane AMhI to jJAnathI lIdhuM che, atIndriya jJAyaka bhagavAna enA pariNAma atIndriya jJAna pariNAma hoya, ke je karmathI prahAyelA pariNAma che rAga che, tene jANe. ATaluM nimittanuM jJAna karAvyuM che. AhAhA... jhINI vAta che. prabhu zuM karIe? bhagavAna traNalokanA nAtha jinezvaradevano A pokAra che, saMto ADatiyA, digaMbara saMto ADatiyA thaIne A vAta jagatane jAhera kare che. duniyAne bese ke na bese, virodha kare ke na kare, pAgala mAne na mAne, tamArI svataMtratA prabhu. gajaba karyuM che ne? zuM jJAyakabhAvane siddha karyo che. AhAhAhA ! upaje che tema jJAnI pote, dharmI jJAnI pote bAhyasthita, e rAgAdi che e bAhyasthita che. aMtaranA pariNAmamAM nathI, dravyaguNamAM to nathI paNa enA pariNAmamAMya e nathI. zuM thAya? kahA kahuM kahAM karuM raMjana, ema AnaMdaghanajImAM Ave che kone karuM rAjI prabhu A vastumAM. AhAhA..... thoDuM paNa satya hovuM joIe, moTI lAMbI lAMbI vAtuM paMDitonI vAtuM ne paMDitAI AhAhAhA ! maMgaLavAra che. A maMgaLavAra che Aja. AhA ! e jJAnI eTale samakitI dharmI jene jJAyakanI dRSTi thaI che, ane paryAya dRSTi jene uThI gaI che. evo je jJAnI pote, pote svayaM bAhyasthita ema, bahAra rahelA evA pudgala dravyanA pariNAmamAM, che? bahAra rahelA evA paradravyanA pariNAmamAM paradravya che ne zabda olo padravyaparyAye e nAkhyuM che. e paradravyanIparyAya che. gajaba vAta che. AhAhA! AhAhA! munionI munine vaiyAvacca karavAno bhAva, kahe che ke e paradravya che. bhagavAna traNalokanA nAtha samosaraNamAM birAjatA hoya, enA hIrAnA thALa, maNiratananA divA ane kalpavRkSanA phula, jaya nArAyaNa e stuti karatA hoya kahe che ke e stuti karanAranA pariNAma e vikArI karmanA che, AtmAnA nahIM. are prabhu! A kema bese? AhAhAhA ! dharmI jIva, jJAyakamAM jenI dRSTi thaI che, tethI tenA pariNAma jJAnanA thAya che, tethI te jJAnanA pariNAmane bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne ene jANe che. paNa te rAgAdinA pariNAma je pudgalanuM vyApya vyApaka Adi che tene paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, jJAyaka evo bhagavAna AtmA, jJAnanA svabhAvathI bharelo bhagavAna AtmA e devaguru ne zAstranI bhakti ne stutinA pariNAmane e pudgalanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, AdimAM enA nathI, e madhyamAM ane aMtamAM vyApIne ene grahato nathI. e prApya lIdhuM. e pugalanuM prApya che je rAgAdi, tene jJAnI grahato nathI eTale e prApya enuM nathI te ene pakaDe, ema kahe che. e samaye jANavAnA je pariNAma che e prApya che, ene e grahe che, paNa rAganA pariNAmane jJAnI potAnA pariNAmathI grahato nathI. AhAhAhA ! samajAya
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 samayasAra siddhi bhAga-4 eTaluM samajavuM prabhu, A to bhagavAnano mArga. AhAhA ! atyAre to pheraphAra ghaNo thaI gayo. Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahato nathI. AhAhAhA ! te ja samayano kSaNika, 102 gAthAmAM, te samayanA utpanna thatA rAganA pariNAma te teno kALa che, ene AMhI kahe che e pariNAmanuM prApyAM, prApyanuM grahaNa to karmane che, AtmA ane prApya karato nathI. AhAhA. (zrotA - aNuvrata mahAvratanI dIkSA koNe lIdhI hatI) koIe lIdhI nathI, te koNa? eNe zuddha upAdAnanI dIkSA lIdhI hatI. (zrotA- kuMdakuMdAcArye dIkSA lIdhI'tI) zuddha upAdAnanI dIkSA lIdhI hatI. A enI ja vAta cAle che A. zuddha upAdAna, kAle nahotuM AvyuM? zuddha paramazuddha upayogarUpa pariNAmane prApta che, e enuM dhruva che. paramazuddha upayoganA pariNAmane prApta munio che, te paramazuddha upayoganA pariNAma te enuM prApya eTale dhruva che. paryAyanuM dhruva hoM, te samaye te pariNAma dhruva nizcalathI thavAnA hatA. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? vyavahAranI vAta Ave tyAre kathana Ave, paNa chatAM vastu ema nathI. dIkSA grahaNa karI, munioe dIkSA ApI, Ave che ne, e badhI vyavahAranI vAtuM che. AhAhAhA ! e dIkSA e AtmAnA vItarAgI pariNAmanI dIkSA lIdhI'tI. no kIdhuM sAmya aMgIkAra karyuM. no AvyuM, bapore no AvyuM, sAmya aMgIkAra karyo. vItarAga pariNAmane grahaNa karyA. e vItarAga pariNAma che tenuM prApya nAma dhuva che te samaye te ja pariNAma nizcalathI thavAnA tene AtmAe grahyA, AhAhA! bahu sArI vAta che hoM, praznomAM spaSTa thAya emAM zuM vAMdho che. emAM kAMI.......... AhAhAhA! e pudgalanA pariNAmane eTale dayA, dAna, vrata, vaMdana, bhakti, pUjA stuti e pariNAmanI Adi madhya aMtamAM vyApIne pugala hoya che, jIva tene grahato nathI. e dhruva prApya, te rUpe pariNamato nathI e vikArya, ene te pheravato nathI para, ane e rUpe upajato nathI. AhAhAhA ! e dravyadRSTinA kathano samayasAranA alaukika che, kyAMya koI hAre meLa khAya evuM nathI. AhAhAhA ! mATe jo ke jJAnI pudgalakarmane jANe che, e rAga thayo je vyavahArano paMcamahAvratano Adi, ene jANe che to paNa prApya nAma te prakAranA rAgano kALa je hato pugalano, prApya thavAno rAgane pheravI nAkhyo, vikArane rAgapaNe upajato- evuM je vyApyalakSaNavALuM paradravyapariNAmasvarUpa, evA vyApya nAma kArya svarUpa je pudgalanuM che, te paradravyapariNAmasvarUpa karma eTale kArya tene nahIM karatA evA jJAnIne pudgala sAthe kartAkarma bhAva nathI. AhAhAhA ! rAga enuM kArya ane AtmA teno kartA ema nathI, rAganuM jJAna che te AtmAnuM prApya vikArya nirvirya che ne rahe-upaje ne pherave che teno e AtmA aMtarthApaka Adi madhya aMtamAM che. AhAhAhA ! pugala sAthe kartAkarma bhAva nathI. AhAhAhA ! bhAvArtha- jIva pudgala karmane jANe che to paNa jANe che ne eTalo saMbaMdha che ne, ema kahe che to pachI kartAkarma bheguM che ke nahIM, ema ke nA jANe chatAM pugala sAthe kartAkarmapaNuM nathI. vizeSa kaheze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva)
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 pravacana naM. 165 gAthA-76-77 213 tA. 10/01/79 budhavA2 poSa suda-13 zrI samayasAra-76 gAthA. eno bhAvArtha che ne. gAthAmAM paheluM vikArya pachI dhruva ane pachI nirvatya ema lIdhuM che. e to padhe che ne goThavavA sATu. zuM kIdhuM I ? A to padhe che ne ? eTale paheluM lIdhuM che vikArya pariNamavuM e, pachI lIdhuM che dhruva ginhaI pachI lIdhuM che upannaI. TIkAkAre lIdhuM che paheluM dhruva pachI vikArya pariNamavuM I ane pachI nirvatya ema lIdhuM che. ane arthakAre have tattvArtha sUtranI apekSAthI utpAdavyayadhruva ema lIdhuM che, tattvArtha sUtramAM ema che ne utpAda vyaya dhruva yukta sat e arthakA2 A rIte leze. traNano phera che apekSAthI. sAmAnya paNe kartAnuM karma traNa prakA2nuM kahevAmAM Ave che. che ? paheluM nirvatya lIdhuM, joyuM ? utpAda, pachI vikArya vyaya, utpAda vyaya ane prApya dhruva ema lIdhuM che. tattvArtha sUtramAM che ne utpAda vyaya dhruva yukta sat, e zailIe samajAvyuM. zuM kahyuM ? sAmAnyapaNe TUMkAmAM kartAnuM kArya traNa prakA2nuM kahevAmAM Ave che e nirvatya nAma upajavuM. AtmAmAM kartApaNuM e ke jJAnanI paryAyanuM upajavuM ane pUrvanI paryAyano vyaya thavo ane dhruvapaNe kAyama rahevuM. kAraNake jJAnanI paryAya jANe che ne dhruvane jANavAmAM to jJAnanI paryAya dhruvane jANe che, A apUrva anaMtakALamAM nahIM kahelI vAta che. ke jJAnanI paryAya aMtaramAM vaLe che tyAre dhruvane te jANe che, ethI tene utpAda pahelo lIdho, utpAda vyayanI apekSAe, Ama to TIkAkAra to dhruvanuM lakSa thAya tene utpAda ne vyaya thAya ema lIdhuM. evI jhINI vAta che. AMhI kahe kartAnuM karma traNa prakAranuM upajavuM, badalavuM, dhruva zabde paryAyanI dhruvatA hoM paryAyanI dhruvatA kartA vaDe je prathama na hoya evuM navIna kAMI utpanna karavAmAM Ave te kartAnuM nirvatya karma che. AhAhAhA ! ahIMyA to AtmAmAM jJAnanI paryAya utpanna dhruvane lakSe kare te kartAnuM utpanna te kArya che. AMhI che I to kahe che ke je karma che tenAthI utpanna thayelo rAga che, e rAgano utpAdano kartA karma che. samajANuM kAMI ? ( zrotAH- rAgano utpAdaka karma che ) karma che ane karma pote ja vyaya pAmIne pUrvanI avasthAno vyaya pAmIne rAgane kare che. AhAhAhA ! jhINI vAta che bhAI. vastu tattva evuM jhINuM che. atyAre to garabaDI bahu thaI gayuM che ghaNo pheraphAra. AhAhAhA ! nirvatya nAma upajAve che, koNa ? karma, kone ? rAgane. (zrotAH- karma to jaDa che prabhu ) jaDa che te paryAya upajAve che rAganI. roTalIno prazna nahoto tamAro bhAI premacaMdabhAI ! roTalInI paryAya je che upaje che e utpAda che, e utpAdano kartA koNa che? 52mANuMo roTalInA 52mANuMo, velaNuM nahIM, strI nahIM, tAvaDI nahIM. bhAIe kIdhuM'tuM ne savAre prazna karyo'to ne AvI vAta che. loTa che loTa enI roTalIno paryAya che te utpAda che, e loTa eno kartA che. ( zrotAH- loTane e kayAM jJAna che ? ) jJAnanuM zuM kAma che ? jJAna hoya ene ja kartApaNuM karmapaNuM hoya to to jaDane kartAkarmapaNuM hoya nahIM. AhAhA... AMhI to jaDanI vAta che ne ? are 52nI. AhAhA !
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 samayasAra siddhi bhAga-4 juo ! A pAnuM UMcu thAya che ne juo Ama, e utpAda che. e utpAdano kartA koNa che? ke I paramANuM enA, AMgaLI nahIM. AMhIyA ema siddha karavuM che ke je rAga thAya che cAhe to dayAno, dAnano, bhaktino e rAga karma kartAno utpAda che. bhagavAna zAyaka svabhAvano utpAda to jJAnanI paryAyano utpAda hoya. e rAgane jANe evI je jJAnanI paryAya, e paryAyano kartA jJAyaka che. samajAya che? jhINI gAthAo che A badhI. 75 thI mAMDIne ogaNaeMsI (79) sudhI. A lAkaDI UMcI thAya che Ama Ama, e enI paryAya che utpAda, eno kartA I paramANuM che enA, A AMgaLI nahIM. ema AtmAmAM thatAM rAga, dayA, dAna, vrata, bhakti, stuti, vaMdana, vikalpa e pudgala teno utpAdaka che, nipajAve che, upaje che. cImanabhAI ! AvI vAtuM che bApu, mArga koI evo che. nirvatya ke na hoya evuM navIna kAMI utpanna karavAmAM Ave, rAga nahoto ne rAga thayo, te kartAnuM nirvatya karma che, e pudgalanuM upajAveluM karma che. AhAhA! bhagavAna jJAyaka svabhAva che e jJAyaka svabhAvano kartA thaIne paryAya thAya to jJAnanIAnaMdanI paryAya thAya, te enuM upajana, paheluM nahotuM ne thayuM karmane e utpAda, karma emAM upajyuM karma e rAgamAM, karma eno kartAne nipajyuM e enuM kArya. e AtmAnuM kArya nahIM. AtmAnuM kArya to te rAganuM jJAna kare te jJAna AtmAnuM kArya, jemAM jJAnamAM rAga nimitta che, nimitta che eTale eka cIja para che eTaluM basa. evA jJAnanA pariNAmane kartA jJAyaka che ane e jJAnanI paryAya nahotI ne utpanna karI e nirvatya enuM che, AvI che vAta. (zrotA - rAga pudgale utpanna karyo) pudgale utpanna karyo. paryAyamAM che, vastumAM nathI. vastuno guNa nathI, e AMhI siddha karavuM che ne? paryAyanI vyAkhyA jyAre kare tyAre batAve, pravacanasAra! ke jJAnIne paNa je pariNamana rAganuM che, eTalo e kartArUpe pariName che, karavA lAyaka che e rIte, ema nahIM. pariName che mATe kartA ane tene bhogave cheparyAyamAM, paryAyane samajAvavI che ne atyAre ? e bhoktA e jJAnI che. AhAhAhA ! (zrotA:- AMhI zuM samajAvavuM che?) AMhI to jJAtA dRSTAno svabhAva samajAvavo che. daSTino viSaya je jJAyaka svarUpa trikALa, daSTi che paryAya, eno viSaya che I trikALI dhruva, ema jJAnanI paryAya che, e ene viSaya kare che dhruvane, ane tethI te jJAyaka dhruvanuM jJAna pariNamana paryAya e tenuM nirvatya nAma utpanna karma che. pahelI paryAyamAM nahotuM ane thayuM mATe ene nirvatya utpanna karyuM. dhyAna rAkhe to pakaDAya evuM che bApu A to. AhAhA ! AvuM to laMDanamAMya kayAMya maLe evuM nathI. (zrotA- kayAMya sAMbhaLavA maLe evuM nathI) pheraphAra bahu che. (zrotA:- laMDanamAM AvuM?) bahu prema che ene gaLagaLA thayA, thaI gayA'tA. AhA! ahIMyA arthakAre utpAda vyaya dhruva yukta sat ema lIdhuM. jagatane oluM paheluM upaje che. ne Ama, te apekSAe batAvyuM. navIna kAMI utpanna karavAmAM Ave te kartAnuM nirvatya karma, rAga che, dveSa che, bhaktino bhAva che, bhagavAnanI stutino bhAva che, e bhAva pahelo pahelI paryAyamAM nahoto pachI thayo te kartA pula che, tenuM upajAveluM nirvatya utpanna kAma che. AhAhAhAhA ! che? kartA vaDe padArthamAM vikAra, vyaya, kartA vaDa padArthamAM vikAra pheraphAra karIne je kAMI
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 215 karavAmAM Ave te kartAnuM vikArya karma, vyaya. pheraphAra thayo ne vyaya Ama, pheraphAra thayo ne? e vyayano kartA, rAganA pUrvano vyayano kartA e pudgala che. AhAhA ! samajANuM kAMI? jhINI vAta bApu e tattvanI aMdara dRSTi thavI, e koI alaukika vAta che, e koI sAdhAraNa nathI. mAnI le koka pote paNa e vastu ema nathI, vastu to bIjI AkhI cIja judI che. AhAhA! padArthamAM eTale ke AtmAnI paryAyamAM vikAra je thAya, rAga teno vyaya thAya, eno pheraphAra karIne e kAMI karavAmAM Ave, e kartAno vikArya karma, te pudagalanuM vikArya karma che. e paranI dayAno bhAva, A gajaba vAta che, A to kahe dayA e dharma che. AMhI to kahe paranI dayAno bhAva evo je rAga e svarUpanI hiMsA che, ane e rAganuM karavuM karanAra karma che, ane te rAgano pheraphAra thaIne thayo, palaTIne thayo e enuM vikArya, e enuM kartA e karma che. A AtmAmAM pheraphAra thaIne, e rAga vakhate paheluM je rAganuM jJAna nahotuM, eno pheraphAra thayo ane pachI rAganuM utpanna thayuM, e vyaya ane utpAda teno kartA jJAnanI paryAyano AtmA che. are ! AvuM che. samajANuM kAMI? jANa, aliMgagrahaNa kIdhuMne bhAI-49 gAthA e to ekeeka graMthamAM che samayasAra, pravacanasAra, niyamasAra, paMcAstikAya-aSTapAhuDa ne dhavala. arasamaruvamagaMdhaM avvattaM cednnaagunnmsdN| jANa aliMgaggahaNaM jIvamaNiddiSThasaMThANaM / / 49 / / / to arasane paNa jANanAra paryAya che. vartamAna rUpaneya jANanArI paryAya che vartamAna jJAna, ema gaMdhanI, ema sparzanI ema avyaktanI ema anirdiSTa saMsthAnanI, e avyakta je vastu che dravya, tene jANanArI vartamAna paryAya je che pragaTa, te tene jANe che. te teno kharekhara to utpAda che. AhAhAhA ! avyakta evo je svabhAva zAyakabhAva, eno je paryAya jeNe e paryAye jANuM, e paryAyanuM kArya thayuM eno kartA jJAyaka che, ane e paryAya te ene jANyo mATe jJAnanI paryAyano zeya dravya thayo. AhA ! pragaTa paryAya te, aMdara garI gayelI bhUta bhaviSyanI e paryAya kAMI bahAra ene jANavAnI nathI. vartamAna pragaTa paryAya bAhya che, je jJAnanI paryAyano viSaya te jJAyaka kare che. AhAhAhA ! | ( zrotA - paryAyane bAhya kema kahI) paryAya e bAju DhaLI che ne? eTale eno viSaya che karyo. bhUyartha assido khalu, badhI cAre kora juo to eka ja vAta sthiti jJAnanI paryAyane A bAju je rAga tarapha vaLelI che te to tyAM rahI, ghaNIvAra kahevAya che A to. pachInI paryAya utpanna thAya che dravyamAMthI chatAM paryAyathI paryAya utpanna thAya che. AhAhAhA ! ane e paryAya azeya trikALIne jANe che. AhA! samajANuM kAMI? jhINuM che bhAI, A to vItarAga mArga bApA sarvajJa, evI vAta kayAMya che nahIM, vItarAga sarvajJa paramAtmA sivAya, enA vADAvALAneya samajAtuM nathI, tyAM bIjAne bicArA zuM karavuM? AhAhA ! AMhI kahe che avyakta evuM je dravya che, te pote nirmaLa paryAyapaNe upaje che. ane nirmaLa paryAya tene jANe che, mATe te nirmaLa paryAya te kArya che ane eno kartA te jJAyakabhAva, avyaktabhAva che. AhAhA! bhAI ! samajAya che kAMI ? eya navaraMgabhAI !
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 samayasAra siddhi bhAga-4 ahIMyA e kahe che, ke je rAga thayo, vyaya thaIne thayo, teno kartA te karma che, hA, te vakhatanA rAganuM ahIM jJAna thayuM e potAthI thayuM che, rAga che mATe I jJAna thayuM che ema nahIM. AhAhAhA ! e jJAyaka svarUpa bhagavAna AtmA, rAganuM jJAna kahevuM e apekSita che paNa e jJAnanuM jJAna che. svaparaprakAzakano utpAda che te nirvatya che, teno kartA zAyaka bhAva che, rAganA palaTavAno kartA te pudgala che. AhAhA ! kALIdAsabhAI ! A badhu jhINuM che. tamArA bApe to koI di' sAMbhaLyuM nahotuM nyAM. AhAhA ! bacArA hirAjI mahArAja ! arere! hirAjI mahArAjane bicArA evA hatA laukika sajjana paNa ene kAne paDayuM nahIM vAta. ararara! saMpradAyanA guru boTAda (nA) bahu sajjana hatA. laukika e to bhAI naramAza enI. AhAhA. arere ! A zabdo kAne emane paDyA nahIM ane hindustAnano hIro kahevAtA, ene enuM kAMI mAna nahotuM hoM, hA paNa loko kahe hindustAnano hIro. bahu narama mANasa, bahu narama. gujarI gayA te loko rotA hoM sAdhu rove, Arja rove, lAkhopati rAyacaMda gAMdhI jevA rove, kAMpamAM bALyA'tA, tamAre kAMpamAM. arere ! paNa A zabdo kAne na paDayA, AhA! kahe A to paranI dayA pALavI e siddhAMtano sAra che ema kahetA. "ahiMsA samaya ceva ettAvana viyANIyA" zAMtithI bole, dhIrajathI bole koI najara nahi Ama sabhA upara, gaMbhIratA! bhAI bhagavAna ema kahe che, ahiMsA paranI ahiMsA e siddhAMtano sAra che. AkhA siddhAMtano sAra che. e jeNe karyuM eNe badhuM jANuM, ema kahetA "ahiMsA samaya ceva etAvana viyANIyA vi, eva tuM nANIno sAra," A jJAnIno sAra ema kahetA. zAMtithI ja hoM. kAMI abhimAna nahIM Ama. paNa A beThelI nahIM vAta. hirAbhAIe joyA'tA ke nahIM. harAjI mahAjane joyA'tA ke nahIM tame 74, 74 (zrotA- sArI rIte joyA che ) 74mAM gujarI gayA. AhAhA! are prabhu prabhu. ahIMyA kahe che ke paranI dayAno bhAva je rAga, e rAga che eno utpAdaka karma, karma che. eya ! AhAhA ! (zrotA:- jIvanI paryAyamAM karma AvyA kaI rIte?) e paryAya, karma AvyA nathI. paryAyanA nimitta ne saMbaMdha thaIne dravya ne guNamAM e nathI, AMhI dravya svabhAva siddha karavo che ne? ahIM to dravya svabhAvanI dRSTinI pradhAnatAe samayasAranuM kathana che. AhAhA ! ethI enA dravya svabhAvanI dRSTimAM, bhagavAna zAyaka svarUpa e zuM kare? enAmAM pavitratA bharI che, to pavitratAnI paryAyane kare ane pavitratAnI paryAyane badale, vyaya thAya ane pavitratAnA dhruvapaNe rahe. AhAhAhAhA ! AvI vAta che. jhINI bApu bahu bhAI. arere ! janama maraNa rahitanI vAtuM che A to bApu. AhAhAhA ! (zrotA:- pavitratA dhruvapaNe rahe ke paryAyane kare?) paryAya ja dhruva che eka nyAye kIdhuMne prApyanI apekSAe (zrotA:- je che ene pahoMcI vaLe che ne?) I prApya kIdhuM' ne, kahyuM" ne prApya prApya dhruva che dhruva eTale te samaye te thavAnuM nizcaya nakkI dhruva che tene prApya eTale grahaNa kare che, tene pahoMcI vaLe che. AhAhAhA ! vAta to ghaNI kahevAI gaI pahelethI ghaNI. (zrotA- zuddha paryAyane prApta kare ) zuddha paryAya. e rAgane jANavo che te jJAnanI paryAya te zuddha paryAya, te paryAyano utpAdaka jJAyaka che ema vyavahArathI kahevAyuM che, bAkI to utpAdaka,
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 217 utpAdano che. AvyuM"ne 101 (pravacanasAra)mAM utpAdane dhruvanI apekSA nathI. bApu jhINI vAtuM bApA. e rAganuM jJAna thAya, teno utpAdaka AtmAne kahevo e apekSita che, bAkI rAganuM je jJAna che e jJAnano paryAya svataMtra potAthI utpanna thayo che, e utpanna thayelo je jJAnano paryAya, e enuM karma ne kartA paryAya che, eno kartA jJAyaka kahevo e upacArathI. phakta A tarapha DhALavuM che basa eTale. AhAhA ! zuM kahyuM e ? dhruva dhruva paNa e levuM che AMhI juo Ave che, padArthamAM vikAra karIne kAMI karavAmAM Ave to e vikArya che. have kartA je navuM utpanna karato nathI, joyuM? nirvatya tarIke temaja vikAra karIne karato nathI, vikAra karIne paNa karato nathI. mAtra jene prApta kare, paryAyane hoM. e pudagala kartA e rAganuM prApya dhruva tene prApta kare che, ane AtmA tenuM je jJAna dhruva eTale te ja kALe te ja paryAya svataMtra potAthI thaI che, ethI tene prApyane AmA grahaNa kare che. basa. AhAhA... jhINuM che bhAI. A to ogaNIsamI vAra vaMcAya che, aDhAra vAra to vaMcAI gayuM che badhuM. A vadhAre spaSTa thatuM jAya che. kartA je navuM utpanna karato nathI temaja vikAra karIne paNa karato nathI eTale upajAvato nathI ane pheraphAra karato nathI mAtra jene prApta kare che. rAga thayo che te vakhate dhruvapaNe, paryAyanuM dhruva eTale nizcayapaNe te te kALanuM nizcaya dhruva te ja paryAya te ja nizcaya che barAbara, tene pudgala prApta kare che, AtmA nahIM. ane AtmAne laIe to, e rAga saMbaMdhInuM jJAna ema kahIne paNa vyavahAra, te samayano jJAna paryAya che dhruva che, prApya che tene te AtmA grahaNa kare che. AhAhAhA ! bhAI vItarAga mArga koI sAdhAraNa nathI, sarvajJa paramezvara trilokanAtha, e vastu bIje kayAMya nathI. ane e vastunuM spaSTIkaraNa to e saMtoe karyuM che. digaMbara saMtoe, kevaLInA keDAyato che ene samAjanI paDI nathI ke samAja AnI samatolatA rAkhaze ne mAnaze ke nahIM? AhA.. vastu sthiti A che. mAtra tene prApta kare te kartAnuM karma che. have pudgala, jIva pudgalakarmane navIna upajAvI zakato nathI, zuM kIdhuM? bhagavAna jJAyaka AtmA e rAgane navIna utpanna karI zakato nathI. bhAI ! A to dravya svabhAvanuM varNana che bhAI. AhAhA ! jIva eTale AtmA, pugalakarmane eTale rAgane navIna upajAvI zakato nathI. barAbara TANe AvyA cho hoM premacaMdabhAI ne jevI lAgaNI hatI evuM AMhI tAkaDe gAthAkuM evI AvI badhIya. bApu A to samajavAnI cIja che mAna mukI daIne. AhAhA ! jIva eTale bhagavAna AtmA pudgalakarmane eTale rAgane dayAnA, dAnanA ne bhakti ne vratanA vikalpane rAgane dayAnA, dAnanA ne bhaktine vratanA vikalpane rAgane navIna upajAvI zakato nathI. AhAhA ! kAraNake cetana jaDane kema upajAvI zake? e jJAyaka bhAva te rAga jaDa che tene kema, jJAna bhAvano abhAva che jemAM, cetana, jJAyaka caitanya e jaDa eTale rAga jemAM acetanapaNuM che, ene kema upajAve? e dayAno rAga je jaDa che ene caitanya kema upajAve. ema kahe che ke tamAre tyAM "dayA te sukhanI velaDI ne dayA te sukhanI khANa" kALIdAsabhAI 81mAM amAruM gaDhaDe comAsu hatuM ne tyAM sAMbhaLyuM hatuM. dayA te sukhanI are kaI dayA bApA.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 samayasAra siddhi bhAga-4 AhAhA ! A to potAnI dayA eTale pUrNAnaMdano nAtha jevaDo jeTalo che teTalo pratIta ne jJAnamAM levo e jIvanI dayA che, ane enAthI ocho adhika mAnavo e jIvanI hiMsA che, potAnI hoM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? sAme che ne pustaka che ne? kAraNake cetana jaDane eTale ke jemAM jJAna nathI e dayA, dAna, vrata vyavahAra ratnatrayano je rAga, temAM kAMI jJAna nathI, e to ajJAna che, jJAnano emAM abhAva che evA jaDane kema upajAvI zake? AhAhAhAhA ! gajaba vAtuM che ne. kaho, nautamabhAI ! AhA! mATe pugalakarma jIvanuM nirvatya karma nathI. mATe rAga je puNya dayA dAna bhaktino pariNAma te pugalakarma te jIvanuM nipajAveluM karma nathI. enuM nirvatya upajAyeluM nathI. AhAhAhA ! utpAdathI lIdhuM che ne paheluM utpAda-vyaya ne dhruva lIdhuM che ne jIva pugalamAM vikAra karIne tene pudgalakarmarUpe pariNAvI zakato nathI. jIva rAgamAM pheraphAra karIne, rAgane badalAvI zakato nathI. pUrvanA rAgano vyaya karIne e pheravI zakato nathI. AhAhAhAhA ! jIva eTale jJAyakabhAva bhagavAna, e pugalamAM vikAra karIne rAgamAM pheraphAra karIne, rAgane pariNamAvI zakato nathI. vikAra karI zakato nathI ne pheraphAra nathI karI zakato kAraNake cetana jaDane kema pariNamAvI zake? jJAyaka caitanya bhagavAna rAmanA jaDane kema pheravI zake ? AhAhAhA... mATe pudgala karma jIvanuM vikArya karma paNa nathI, mATe rAga pheraphAra kare e jIvanuM vikArya karma paNa nathI, e jIvanuM pheraphAravAnuM kArya nathI. AhAhAhA! paramArthe jIva pudgalane grahaNa karI zakato nathI. e rAga je dhruvapaNe je pudgalanA dhruvapaNe upajyo te kALe barAbara rAga thayo te dhruva che, che paryAya te samaye te thayo te dhruvane, paramArthe jIva pudgalane grahaNa karI zakato nathI. e rAganuM dhruvapaNuM je thayuM tene AtmA grahaNa karI zakato nathI. AhAhA. dhIme dhIme samajavuM bApu A to traNalokanA nAthanI vAtuM aMdaramAMthI che. AhAhA ! jIva pudgalane grahaNa karI zakato nathI. eTale ? jJAyakabhAva e jIva e rAgane, rAganA kALe rAga thayo che, pudgalanuM e dhruva che, tene e grahaNa karI zakato nathI. e to te kALe te rAganA pariNAmanuM jJAna dhruvapaNe thayuM che, te vakhate te ja pariNAma barAbara rAgane jANavAnA ne svane jANavAnA pariNAma je thayA che te dhruva che, tene AtmA grahaNa kare che, paryAyanuM dhruva hoM. AhAhAhA... samajAya che AmAM? kAraNake amUrtika padArtha, bhagavAna amUrta svarUpa, e mUrtika karma e rAga A to mUrti svarUpa che, tene kaI rIte pakaDe? bhagavAna zAyaka amUrta che, e rAga mUrti che ene kema pakaDe ? arUpI te rUpIne kema pakaDe? mATe pudgala karma jIvanuM prApya karma paNa nathI. mATe pudgala karma jIvanuM eTale je dhruvapaNe rAga thayo anukaMpAno, bhaktino, stavanano, dhruvapaNe te tyAM thavAno ja hato, karmano dhruva hoM. AhAhA ! te pugala karma jIvanuM prApya karma paNa nathI, jIvanuM prApya nAma dhruva, e jaDanuM che, tenuM A caitanyanuM e dhruva kArya nathI. AhAhA ! A rIte pudgalakarma jIvanuM karma nathI. e rAgadveSa Adi bhAva te nizcayathI jIvanuM kArya nathI. ane jIva teno kartA nathI. jIva bhagavAna zAyakanuM rAga kArya nathI, tema eno e kartA nathI, AvI vAta che. zabdo sAdA che
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-76 219 pakaDAya evuM che. zuM kahe che e pakaDAya evuM nathI ema nathI. AmAM to kAMI vyAkaraNa ne saMskRtane bahu jANeluM hoya to jaNAya evuM kAMI che nahIM. AhAhA ! jIvano svabhAva jJAtA hovAthI juo have bhagavAna AtmAno svabhAva to jJAyaka che jJAtA che. jIvano svabhAva svabhAvavAna, paNa eno svabhAva jJAtA che ne? prabhuno svabhAva to jANavuM dekhavuM che ne? kevaLa jJAtA che ne? e jovAthI jJAnarUpe pariName, e jJAnanI paryAyapaNe upaje, jJAnanI paryAyane pherave ane jJAna je thayuM che dhruva tene grahaNa kare, jIvano svabhAva jJAtA hovAthI jJAnarUpe thAya, pote pugalakarmane jANe che. AhAhAhA ! e vyavahArathI kahyuM che. bhagavAna AtmA jJAtA caitanya svabhAva te rAgane kALe, rAga thayo tenA jANavAnI paryAya tenA kALe jANavAnI paryAya thaI, rAgane laIne nahIM, te kALe jANavAnI prApya je thavAnI te thaI. pudgalakarmane jANe che, mATe pudgalakarmane jANatAM evA jIvane, paranI sAthe kartAkarmapaNuM kema hoI zake? zuM kIdhuM? e rAga che tene jANanAro che bhagavAna, pote potAne jANe ne parane jANe evuM to svataH svarUpa che, evuM je jANanAro evA jIvano paranI sAthe eTale dayA, dAna, vikAranI sAthe kartAkarmabhAva kema hoI zake ? na ja hoI zake. AhAhA ! AkaruM kAma bahu bApu. samajAya che kAMI ? eka bhAIno kAla prazna hato rAtre e bhAI atyAre nathI, kAle rAte eka bhAI hatA, kAMI pUchavuM haze paNa kIdhuM amArI mudata thaI gaI TAIma pUro thayo, carcA purI thaI gaI pachI. AmAM to ghaNAM prazno UThe evuM che. jagatane to. AhAhA ! have pUche che, e to 76 gAthAnuM spaSTa karyuM. paMDita jayacaMda paMDita. pheravavuM ne na pheravavuM zuM? jema che tema che ? zrotA :- jIva rAga-dveSanI paryAyane na pheravI zake, paNa zraddhAnI paryAyane pheravI zake ema ne? pUjya gurudeva :- badhI paryAyane pheravI zake; na pheravI zakAya ema nakkI karavA jAya tyAM dRSTi svabhAva upara jAya che tyAM paryAyanI dizA ja AkhI pharI jAya che. jJAnasvabhAva chuM ema nirNaya karyo tyAM badhuM jema che tema che, pheravavuM ne na pheravavuM zuM? jema che tema che. niyatano nizcaya karavA jAya tyAM ja svabhAvano puruSArtha sAthe ja che ane rAga paNa maMda paDI gayo che. jJAnasvabhAva chuM ema nakkI thaI gayuM pachI badhuM jema che tema che. grahavA yogya badhuM grahAi gayuM ne choDavA yogya badhuM chUTI gayuM. jJAtAno puruSArtha cAlu ja che. rAga ghaTato jAya che eTale pUrNa vItarAgatA thaI jaze. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 11)
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 gAthA - 77 samayasAra siddhi bhAga-4 TTTTT F F F F svapariNAmaM jAnato jIvasya saha pudgalena kartRkarmabhAvaH kiM bhavati kiM na bhavatIti zveta Na vipariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na paradavvapajjAe / NANI jANato vi hu sagapariNAmaM anneyvihN||77|| nApi pariNamati na gRhNAtyutpadyate na prdrvypryaaye| jJAnI jAnannapi khalu svakapariNAmamanekavidham / / 77 / / yato yaM prApyaM vikAryaM nirvartyaM ca vyApyalakSaNamAtmapariNAmaM karma AtmanA svayamantarvyApakena bhUtvAdimadhyAnteSu vyApya taM gRhNatA tathA pariNamatA tathotpadyamAnena ca kriyamANaM jAnannapi hi jJAnI svayamantarvyApako bhUtvA bahiHsthasya paradravyasya pariNAmaM mRttikAkalazamivAdimadhyAnteSu vyApya na taM gRhNAti na tathA pariNamati na tathotpadyate ca, tataH prApyaM vikAryaM nirvartyaM ca vyApyalakSaNaM paradravyapariNAmaM karmAkurvANasya svapariNAmaM jAnato'pi jJAninaH pudgalena saha krtRkrmbhaavH| have pUche che ke potAnA pariNAmane jANatA evA jIvane pudgala sAthe kartAkarmabhAva ( kartAkarmapaNuM ) che ke nathI ? teno uttara kahe cheH vidhavidha nija pariNAmane jJAnI jarUra jANe bhale, 5radravyaparyAye na praName, nava grahe, nava Upaje. 77. gAthArtha:- [ jJAnI] zAnI [ anevidham ] aneka prakAranA [ svapariNAma[ ] potAnA pariNAmane [jJAnan api] jANato hovA chatAM [ghaNu] nizcayathI [paradravyaparyAya] 52dravyanA paryAyamAM [7 api parimati] pariNamato nathI, [7 vRdghAti] tene grahaNa ka2to nathI ane [ na utpadyate ] te-rUpe Upajato nathI. TIkAH-prApya,vikArya ane nirvatya evuM, vyApyalakSaNavALuM AtmAnA pariNAmasvarUpa je karma ( kartAnuM kArya ), tenAmAM AtmA pote aMtardhyApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahato, te-rUpe pariNamato ane te-rUpe Upajato thako, te AtmapariNAmane kare che; Ama AtmA vaDe karavAmAM AvatuM je AtmapariNAma tene jJAnI jANato hovA chatAM, jema mATI pote ghaDAmAM aMtarvyApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, ghaDAne grahe che, ghaDArUpe pariName che ane ghaDArUpe Upaje che tema, jJAnI pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM aMtarvyApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahato nathI, te-rUpe pa2iNamato nathI ane te-rUpe Upajato nathI; mATe, joke zAnI potAnA pariNAmane jANe che topaNa, prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM 52dravyapariNAmasvarUpa karma, tene nahi karatA
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-77 221 evA te jJAnIne pudgala sAthe kartAkarmabhAva nathI. bhAvArtha-76mI gAthAmAM kahyuM hatuM te anusAra ahIM paNa jANavuM. tyAM "pugalakarmane jANato jJAnI" ema hatuM tene badale ahIM potAnA pariNAmane jANato jJAnI' ema kahyuM che-eTalo phera che. pravacana naM. 165 gAthA-77 tA. 10/01/09 have pUche che ke potAnA pariNAmane jANatA evA jIvane, pariNAmane jANe che eTaluM to kArya kare che ke nahIM kahe che. prazna che ke potAnA pariNAmane jANatA evA, jANavAnuM kArya to kare che ke nahIM? evA jIvane pudgala sAthe kartAkarmabhAva che ke nahIM? kema ke jANavAnuM kartA ane jANavAnuM pariNAma kArya, kartAkarma to che, to evA kartAkarmanA jIvane, rAga sAthe kartAkarmapaNuM che ke nahIM? AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI? prazna ja amRtacaMdrAcArye goThavyo che pote. pUche che ke potAnA pariNAmane, eTale ke jJAnanA pariNAmane, samakitanA pariNAmane, AnaMdanA pariNAmane, AtmA jANato eTale kArya karato ane te prApya che tene grahaNa karato, evuM to kartAkarmapaNuM to che emAM, to pachI kartAkarmapaNuM nathI ja emAM ema to nathI ja, to jANatAM evA jIvane pudgala sAthe kartAkarma che ke nathI? zuM kahyuM samajANuM? e kartAkarma vinAno jIva nathI, jIvanA pariNAma jJAtA thAya, dhruva je paryAya thavAnI te thAya tene grahaNa kare che, tene upajAve che, tene pheraphAra kare che. jANatAM evA eTale kartAkarmapaNuM to che, to pachI karmanA rAga sAthe kartAkarmapaNuM bheguM hoya to zuM vAMdho che? AhAhAhA... samajANuM kAMI ? AhAhA... A to bhagavAnanA uMDA uMDA gaMbhIra tattvo che bhAI. jANatAM evuM kahyuM"ne jANatAM evA jANavAnuM kArya to kare che. kArya karyA vinA rahe che eto nathI. kartAkarmapaNuM to che, jANatAM evA jIvane pudgala sAthe eTale rAga sAthe kartAkarmabhAva che ke nathI, teno uttara kahe che. vyavahAra ratnatrayano rAga ene paradravya paryAya, AhAhA.. gajaba vAta che ne? traNeya gAthAmAM e che ne? 76 mAM 77 mAM 78 mAM. AhAhAhA ! paMcamahAvratanAM pariNAma devaguru zAstranI zraddhAno rAga, devaguru zAstranI bhaktino stutino rAga AhAhAhA... ene jANe che. che ne? "TTLI nA to viksa pariNAma saMyaviruM" potAnA pariNAmane aneka prakAranAMne to jANe che. to pachI AnI hAre jANe ke nahIM? tenuM kArya kare ke nahIM, kArya kare ke nahIM? vidhavidha nija pariNAmane jJAnI jarUra jANe bhale, paradravyaparyAye na praName nava grahe nava upaje." AhAhA ! prApya eTale? AtmAmAM thatAM je jJAnanA pariNAma rAganA kALe rAga thayo ne jJAnanA pariNAmakALe jJAnanAM pariNAma thayA, prApya lIdhuM ne paheluM. prApya je AtmAnuM kArya.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 samayasAra siddhi bhAga-4 e jJAnanA pariNAmane zraddhAnA pariNAmane, AnaMdanA pariNAmane prApya, e prApya che tene grahato vikArya pUrvanI paryAyane pheravIne thatuM, nirvatya vartamAna upajatuM. e TIkAkAra to prApyathI ja le che. evuM vyApya lakSaNavALuM AtmAnA pariNAma svarUpa karma. AhAhA ! zuM kIdhuM che? bhagavAna caitanya jJAyaka svabhAva, tenA je vartamAna pariNAma dhruva eTale thavAnA che te barAbara thayA, rAgane jANavAnA ane svane jANavAnA e pariNAma svataH pote dhruva prApya thayA. AhA.... che ne? evuM dhruva vikArya ane nirvatya evuM vyApyalakSaNavALuM AtmAnA pariNAmasvarUpa karma, e AtmAnA jJAna pariNAma svarUpa kArya, tenAmAM AtmA pote aMtarthApaka thaIne, zuM kahe che? jJAyakabhAva to dhruva che, paNa tenA pariNAmano kALa che te dhruva, e rAgane jANavuM ane potAne jANavuM evo ja te paryAyano utpattino kALa che, tene ahIMyA prApya kahevAmAM Ave che. tene AtmA grahaNa kare che? temAM AtmA pote aMtarthApaka thaIne e jJAnanA pariNAmamAM AtmA vyApaka thaIne prasarIne kartA thaIne, Adi madhya aMtamAM vyApIne, je rAga thayo tenuM jJAna thayuM, e to potAthI thayuM che. e jJAnanA pariNAmanI AdimAM paNa AtmA, e rAga che mATe ahIM jJAna thayuM ema nahIM. jJAnanA pariNAmamAM AdimAM AtmA, madhyamAM AtmA, aMtamAM AtmA e to pariNAmamAM Adi madhya aMtamAM pote che. AhAhAhA ! (zrotA:- jJAyakane rAgane jANavAnI zuM jarUra?) jANavAnI nahIM. I kahe che, jANavAnA pariNAma thayAM paNa chatAMya e jANavAnA pariNAma rAgane laIne thayA che ema nathI. potAnA pariNAma te kALe te dhruvapaNe thavAnA hatA te thayA, tene AtmA grahaNa kare che. AhAhA! AvI vAtuM che. eka jarIka nyAya phare to badhuM pharI jAya evuM che, takarAra tenAmAM AtmA eTale dhruva jJAna pariNAma je che, samyagdarzananAM pariNAma thayA e te kALe te dhruva thavAnA ja hatA, e AvyuM ne bhAI nijakSaNa, janmakSaNa, samyajJAnanI paryAya, samyagdarzananI paryAya ne utpattino janma kSaNa che, te kALe te thayo che, tene prApya kahevAya tene AtmA grahaNa kare, emAM aMtarthApaka thaIne, AhAhAhA... jhINI vAta bahu bApu A to. ohohoho ! are bhAgya vinA maLe evuM nathI bApu AvI vAtuM. loko bhAgyazALI bhAgyazALI kare che ne paisAvALAne dhULavALAne, I olA bAroTa Avene laIne Ave ke A bhAgyazALI AvyA che. meM kIdhuM bhAI e to nahIM bhAgyazALI, paNa A sArI tattvanI vAta sAMbhaLavAvALA hoya e bhAgyazALI. AhAhA! bese to judI vAta che, aMdaranI vAta. AhAhA! tenAmAM eTale zemAM? e rAganuM jJAna kahevuM e to apekSita, kIdhuM ne? ane potAnuM jJAna evuM svaparaprakAzakajJAnanI paryAya te kALe dhruva eTale prApyarUpe thAya che. te kALe te te ja kSaNe te ja paryAya te thavAnI che, tene ahIM prApya kahyuM, ane te pUrvanI palaTIne thayuM mATe ene vikArya kahyuM, ane bIjuM sIdhuM ene nirvatya kahyuM, e tenAmAM AtmA pote aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM eTale e rAga hato mATe jJAnanI paryAya thaI, A rAgamAM emeya nahIM, e rAganI paryAyanA jJAnanI AdimAM AtmA che, AdimAM rAga nahIM. eya ! AhAhAhA ! saMtoSakumAra ! che ke nahIM? samajAya che A? jhINI vAta che A. AhA...
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA77. 223 kahyuM? ke prApya lakSaNavALuM AtmAnuM pariNAma svarUpa karma, pariNAma svarUpa kArya, AMhI pariNAma levA che ne? jANavAnA, dekhavAnA, zraddhAnAM, zAMtinA, AnaMdanA evA je pariNAma che te AtmAnA pariNAma che ane e AtmAnA pariNAmamAM AdimAM AtmA che, e pariNAmanI zarUAta tyAM thaI mATe tyAM koI bIjuM kAraNa nimitta hatuM mATe thayuM, rAga tyAM nimitta che mATe tenI AdhamAM jJAna thayuM ema nahIM. te jJAnanA pariNAmanI AdhamAM paNa prabhu che, pote jJAyaka caitanya, madhyamAMya e ane aMtamAM vyApIne aMtarthApaka thaIne vyApIne e prApya, vikArya ne nirvatya je samyagdarzanazAnanAM pariNAma, mokSamArganA je pariNAma te pariNAmanuM prApya te kALe thavAnuM te pUrvanuM thayuM badalIne vikAranuM vyaya thaine upajayuM, te pariNAmanI AdhamAM aMtarthApaka bhagavAna thaIne AtmA thaIne, AdhamAM paNa te AtmA che, madhyamAM paNa te AtmA che, aMtamAM paNa te AtmA che. AhA ! zarUAta thaI che rAganI mATe jJAna thayuM, aMtamAM cheDe AtmA hato mATe tenuM jJAna thayuM ema nathI. AhAhA ! e samyagdarzananA pariNAma thayA. vastu je bhagavAna pUrNa AnaMda svarUpa enuM jJAna thaI paryAyamAM jJAnanI paryAyamAM jJAna thaI, jJAna paryAye tene jANyuM ane jANIne emAM pratIti thaI e samyagdarzananI ane jJAnanI paryAya, te kALe prApya che, te kALe te thavAnI hatI, thaI che te che ene AtmA AdhamAM ene grahaNa kare che. zarUAtamAMya e, madhyamAMya e, ane aMtamAMya e, ene koIpaNa paranI apekSA che nahIM. AhAhAhA ! (zrotA:- eka samayanI paryAyane ) eka samayanI paryAyane Adi madhyamAM aMtamAM e to AtmA kahevo che, para nahIM ema batAvavuM che, bAkI to e paryAya pote svataMtra che. SaTakArakarUpe pariNamatI e jJAnanI ane samakitanI paryAya, AhAhAhA.... AMhI to phakta parathI juduM pADIne batAvavuM che, eTale e AtmA temAM aMtarthApaka thAya che. (zrotA:- rAgathI juduM pADavA) rAgathI bhinna pADayo che. eTale jJAnanA pariNAmamAM aMtarthApaka che emAM e rAga hato mATe ahIM jJAnanA pariNAma thayA, ema nathI, e batAvavA aMtarthApaka AtmA che ema batAvyuM che. AhAhA ! samajANuM kAMI? (zrotA - eka paryAyanA be TukaDA kema karyA Adi-madhya) TukaDA nahIM, e prApya che te te samaya ane pUrvano badalyo te vikArya paNa te samaya ane upajyo paNa te samaye eka ja samayamAM Adi madhya aMtamAM e pote ne pote ja che. pheravavAmAM paNa I, upajavAmAM paNa che, ane prApyamAM paNa I badhuM eka samayamAM, traNa apekSA che. AhAhAhA ! eka ja samayanAM pariNAma je che, jJAtAnA pariNAma jJAna, jJAtAnA pariNAma samakita, jJAtAnA pariNAma zAMti-cAritra, e pariNAmamAM koI rAganI Adha che. zarUAta mATe rAga che mATe jJAna thayuM ema nahIM, e jJAnanA pariNAmanuM samakitanA pariNAmamAM AdhamAM AtmA, AMhI parathI juduM TheravavuM che ne? enI madhyamAM AtmA ane aMtamAM AtmA, nizcayathI to laIe to te samakitanAM ne jJAnanA pariNAma je ene jANe che, e pariNAma pariNAmanA kartA, pariNAma pariNAmanuM kArya, pariNAma pariNAmanuM sAdhana e pariNAma SakArakathI potAthI utpanna thayA che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI ?
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224. samayasAra siddhi bhAga-4 samajAya eTaluM samajo bApu! A to bhagavAnano anaMta anaMta sAgara bhagavAna enA, eno ullekha che A to. AhAhAhA ! pANImAMthI pANI jema ulece ne? kADhe ne? ema AMhI to AnaMdamAMthI AnaMdanI paryAya nIkaLe evuM che. AhAhA.. AhAhA.... bhagavAna zAyaka thaIne ema kIdhuM. e jANavAnA pariNAma thayA enI AdhamAM jJAyaka che, enI AdhamAM para nahIM, ema siddha karavuM che. je che te te ja che, tenA te te ja che. AdimAM, madhyamAM ane aMtamAM bhagavAna che. AhAhA ! adhigama samakita kahe che ne? e samakitanI AdhamAM paNa pote AtmA che madhyamAMya AtmA ane adhigama samakita je che te to te kALe dhruvapaNe prApya che, tene AtmA grahaNa kare che, tethI te aMtarthApaka thaIne, tethI te samakitanI adhigama paryAya samakita, enI Adi-madhyamAM AtmA che. guru nimitta che mATe tenI Adi madhyamAM che? (zrotA:- kALalabdhi to kahevAya ne?) kALalabdhi paNa kAMI e nahIM, badhI emAM AvI gaI. AhAhA ! AvuM jhINuM che. A tenAmAM AtmA pote aMtarthApaka thaIne Adi-madhya-aMtamAM vyApIne tene grahato, potAnA zuddha pariNAma pavitra je che, tene grahato eTale prApya, te rUpe pariNamato eTale vikArya, te rUpe upajato eTale nirvatya. te AtmapariNAmane kare che, e AtmA aMtarthApaka thaIne AdimadhyamAM thaIne AtmapariNAmane AtmA kare che. AhAhAhAhA ! A gAthAo evI che jhINI, bahu jhINuM tattva. Ama AtmA vaDe karavAmAM AvatuM je AtmapariNAma, AtmA vaDe thatAM jJAnanA pariNAma, AtmA vaDe thatAM samaktinA pariNAma, ke AtmA vaDe karavAmAM AvatuM Atma-pariNAma eTale paryAya, tene jJAnI jANato hovA chatAM, tene jJAnI jANato eTale jJAnI jANavAnuM kArya kare, enI paryAyanI thaI ene, jJAnI jANato hovA chatAM jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne Adi-madhya aMtamAM vyApIne, mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne ghaDAne grahe che, ghaDArUpe pariName che ane ghaDArUpe upaje che. AhAhAhA ! ghaDAnI AdhamAMya mATI, AdimAM kuMbhAra Avyo nimitta mATe tenI A ghaDAnI paryAyanI zarUAta thaI ema nahIM. AhAhAhA ! mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, AdimAM ghaDAnI AdimAM mATI, madhyamAM mATI ne aMtamAM vyApIne ghaDAne rahe che. mATI ghaDAne rahe che dhruvane, eTale? ghaDAnI paryAya te dhruvaparyAyapaNe te nizcayapaNe te vakhate thavAnI ja che, nijakSaNa che. AhAhAhAhA ! eya ! evA ghaDAne e mATI rahe che, ghaDArUpe pariName che mATI, ane ghaDArUpe upaje che. tene jJAnI pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM aMtara vyApIne, jema e mATI aMdara rahIne ghaDAnI Adi madhyamAM che, tema jJAnI bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM, rAgamAM aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahato nathI. vizeSa Avaze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva)
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-77 225 pravacana naM. 166 gAthA-77-78 tA. 11/01/79 guruvAra poSa suda-14 77 gAthA AMhI AvyuM che jJAnI pote, nahIM? jJAnI ene kahIe dharmI ene kahIe, ke je parapadArthano kartA to thAya nahIM, paNa aMdaramAM dayA, dAna, vratanAM pariNAma Ave eno e kartA na thAya, kema ke AtmA jJAyaka caitanya zuddha svabhAva che enI daSTi thaI ane anubhava thayo, e vikAranA pariNAmano kartA na thAya, cAhe to e dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAnA bhAva ho zubha, ene paNa e na kare. kema ke vastu svabhAva je AtmA jJAyaka trikALa je zuddha caitanyaghana evI jene aMtaramAM dRSTi thaI che ane enuM jJAna vartamAna paryAyamAM tenuM pUrNa vastunuM jJAna thayuM che tethI te jJAnI, A jJAnInA zabdanI vyAkhyA karI che. AhAhAhA! jJAnI pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM, eTale zuM kahyuM? je kAMI zubhaazubha bhAva thAya e badhA bAhyasthita che, aMtaranI cIja nathI. AhAhA ! AvI vAta AkarI paDe, paNa zuM thAya? dharmI jIva ene kahIe ke je pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAma, cAhe to e vikalpa dayA, dAnano hoya bhaktino, pUjAno, vratano, bhagavAnanA vaMdanano, stutino, e bhAva rAga che te bAhyasthita che, svarUpanA dravyaguNa paryAyamAM e nathI. AhAhAhA ! jhINI vAta che bApu. bAhyasthita evA paradravyanA pariNAma, e puNyanA pariNAma paNa paradravyanA pariNAma, pATha che ne? "padravya paryAye na" -AhAhA ! e paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, jJAyaka svarUpa pote aMtaramAM pesIne, prasarIne Adi madhya aMtamAM vyApIne e zubhabhAva che ene paNa Adi madhya aMtamAM vyApIne, jJAnI grahato nathI. AhAhAhA.... bahu jhINI vAta bhagavAna. bAhyanI zarIra, vANI, mana, paisA, lakSmI e to kyAMya bahAra rahI gayA, e to bAhyasthita to tenA dravyaguNa paryAyamAM, (paNa nathI) ene to dharmI aDatoya nathI, karatoya nathI. AhAhAhA ! dharmI ene kahIe jene janma maraNanA aMta AvyA che. jeNe bhagavAna AtmAnA pUrNAnaMda svarUpane vartamAna jJAnanI paryAya dvArA jANI lIdho che. jeNe vartamAna jJAnanI dazAne trikALI tarapha vALIne jeNe tenuM jJAna karyuM che, evo jJAnI, evo je dharmI, koI kahe ke jJAnI ane dharmI judI cIja che, ema nathI. e dharmI jIva pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM, (zrotA:- vikArane paradravyanA pariNAma kIdhA che) vikAra paradravyanA pariNAma. AMhI dRSTino viSaya e che ane jJAna thayuM che ne enI atyAre vAta che ne, te jJAnathI che vAta paNa te dRSTinI pradhAnatAthI vAta che, jJAnanI paryAyathI varNanamAM Ave tyAre ema kahevAya ke rAga je thayo che e enI paryAyamAM pariNamyo che thayo che. e jJAnano viSaya jyAre samyajJAnano dRSTinA viSayanI sAthe thayeluM jJAna, e jJAnathI jANavAmAM Ave tyAre ema kahevAya, ke je kAMI dayA dAnanA pariNAma thayA. vrata bhakti e paryAyamAM thayA eTale e pariNamana enuM che. eno kartA che enuM jJAna karAvyuM. paNa aMhIyA to dRSTipradhAnanA adhikAramAM
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 samayasAra siddhi bhAga-4 dravyasvabhAva che jenI dRSTimAM, AhAhA... Are ! vAta bahu AkarI bApu. e dravya svabhAva je jJAyaka paramAnaMda prabhu enuM jene aMtaramAM jJAna svasammukha thaIne thayuM che, tene badhI taraphathI vimukhatA, parathI vimukhatA che. zarIra, vANI, mananI, kriyAthI to vimukha che, paNa aMdaramAM pApanA ne puNyanA pariNAma thAya, tenAthI paNa e vimukha che. AvI vAta che prabhu, AkarI lAge evI che, bApu zuM thAya? are eNe anaMta anaMta kALamAM 84nA avatAra karyA anaMta eNe, svarganA, narakanA, tiryaMcanA, anaMta anaMta bhavamAM e duHkhI thaIne rakhaDe che, e bhale zeThIyA abajopati thAya ne rAjA moTA thAya ke deva thAya paNa e badhA duHkhI che, kema ke tene rAganI ekatAnA mithyAtvabhAvamAM tene mithyAtvanuM duHkha che. AhAhA ! (zrotA:- laukikamAM to paisA maLe ene sukha kahevAya ) AMhI paisAmAM hoya toya paisAmAM ane na hoya toya paisAmAM nathI, ene kyAM paisA hatA AtmAmAM? premacaMdabhAI ! AhAhA! bhagavAna vAtuM bApA! traNalokano nAtha jinezvaradeva bhagavAna, ema pharamAve che, ke paisAne lAvavuM ne mukavuM ne vAparavuM ne e to jagata, AtmAmAM che ja nahIM. (zrotA- koI apekSAe nahIM?) koI apekSAe nathI. (zrotA- vyavahAre to kahevAyane) vyavahAra bole che e to kathanamAtra che. e bole mATe zuM? gAma mAruM ema thaI gayuM? rAjakoTa konuM gAma? ke mAruM, eTale thaI gayuM enuM? e to kathanamAtra che. ema kahevAmAM Ave ke AnA paisA ne ANe paisA vAparyA, e to kathanamAtra che, kAMI enA che nahIM. enI vAta ahIM to che ja nahIM, kAraNake e to judI cIja, judI cIja che. e enuM TakavuM ne badalavuM to temAM tene kAraNe che. have AtmAmAM paNa je rAgAdi thAya, ene paNa dravyadRSTinI apekSAthI, je svabhAvanuM jJAna thayuM tethI svabhAvanI dRSTinI pradhAnatAe A kathana che. ene e rAgAdi thAya te bAhyasthita che, jJAnanI dRSTie jue to tenI paryAyamAM che ema jJAna jANe, paNa samyagdarzana che, e nirvikalpa che. ane tethI teno viSaya nirvikalpa vastu che, emAM bhedano viSaya emAM Ave nahIM, paryAyano bhedano viSaya na Ave to rAga to emAM Ave kyAMthI ? AvuM che. are zuM thAya? anaMta kALathI rajhaLe che, "anaMta kALathI Athayo vinA bhAna bhagavAna sevyA nahIM guru saMtane mukayAM nahIM abhimAna," AhAhAhA ! zuM saMta kahe che, paramAtmAnI vANImAM, eNe sAMbhaLyuM nahIM, beThuM nahIM, rucyuM nahIM, goyuM nahIM. AhAhA! AMhI kahe che ajJAnI rAga thAya che eno kartA thAya che, kema ke tene svabhAvanI dRSTinuM svAmIpaNuM nathI, ajJAnI mithyASTi tene svabhAva je akhaMDa AnaMda prabhu, tenuM tene svAmIpaNuM nathI, ghaNIpaNuM nathI tene jANyo nathI, tethI te ajJAnI to rAga, dayA, dAna AdinA rAgano kartA thaIne huM karuM chuM tema mithyAtvane seve che. AhAhAhA! ahIMyA dharmI jIva, pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne e paradravyanA pariNAma kIdhAM. AhAhA! bhagavAna AtmAnA pariNAma to jANavuM, dekhavuM, AnaMda e enA pariNAma. rAgAdi pariNAma che e paradravyanAM, ahIMyA dRSTinA dhyeyanI nirvikalpa dRSTino viSaya nirvikalpa che tenI apekSAe kathana che. samajANuM kAMI ? AhAhAhA... jhINuM paDe bhAI ! A
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-77. 227 to zAMtithI samajavA jevuM che bhAI ! eNe anaMta kALa gALyA rakhaDavAmAM, zAstranA jANapaNA paNa anaMtavAra karyA che, e kAMI jANapaNuM e AtmAnuM jJAna nahIM. AhAhA! ahIMyA to AtmA, prabhu pUrNAnaMdano nAtha bhagavAna, ene jeNe jJAnamAM grahyo che, pakaDayo che, evo je dharmI jIva ene bAhya rAgAdinA pariNAma bhagavAnanA vinayanA, paMcaparameSTinA smaraNanA, enA bhaktinA bhAva Ave, te bAhyasthita che. aMtaravastu je bhagavAna aMtara AtmAmAM e nathI. evA aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne e rAganI zarUAtamAM rAga thayo emAM AdhamAM to AtmA hato ema nahIM. AhAhAhA... AkaruM kAma bhAI, dharma koI alaukika cIja che. are atyAre to badhuM garabaDa evI thaI gaI che ke cora koTavAlane daMDe evuM che. AhAhA.... ema thAya zuM thAya. bApu! bhagavAna traNalokano nAtha jinezvaradevanI A vANI che e saMto ADatiyA thaIne jagatane pharamAve che, digaMbara saMto che. kahe che, ke puNya pariNAma je thAya dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA zubha ane enI Adi madhya aMtamAM vyApIne AtmA, tene grahato nathI prApya. rAganA bhAvane dharmI grahato nathI. zarUAtamAM AdhamAM A rAga mAro che ema nahIM, madhyamAM rAga mAro che ema nahIM, ne aMte rAga mAro emAM emeya nahIM, AvI vAtuM. have besavI AkarI paDe bhAI zuM thAya? duniyA to jANIe chIe ne? duniyA nathI jANatAM? tene grahato nathI e prApya, e rAga thAya, vikalpa uThe te jJAnI grahato nathI eTale prApya, te vakhate te pariNAma nizcayathI pudgalanA pariNAma che tema nizcayathI te che. te mArAM pariNAma nahIM. tene e grahato nathI jJAnI. AhAhAhA ! AvuM AkaruM paDe bhAI ! zuM thAya? te rUpe pariNamato nathI vikArya, rAgarUpe vyavahAra ratnatrayanA rAgarUpe paNa jJAnI pariNamato nathI. vikArya eTale pheraphAra karIne thato, pariNamato nathI ane te rUpe upajato nathI. vyavahAra ratnatrayano je zubharAga devaguruzAstranI zraddhA, navatattvanI bhejavALI zraddhA, paMcamahAvratanA pariNAma ane zAstranuM paNa vikalpAtmaka jJAna, tene te grahato nathI, te rUpe pariNamato nathI, te rUpe upajato nathI. AhAhA ! jhINuM che prabhu! badhI duniyAnI to khabara che ne. AhA! AhA! joke, mATe, joke jJAnI potAnA pariNAmane jANe che, " joyuM? ema ke ene karato nathI tyAM e jANavAnuM to kAma to kare che. potAnA jJAna pariNAmane jANavAnuM to kare che, to bheguM rAgane kare emAM zuM vAMdho? nA, nA e rAgane na kare rAganuM AMhIM jJAna thAya e potAnuM jJAna che tene jANe, I jANavAnuM kArya enuM che. Avo upadeza kaI jAtano che, kAMI moM mAthAM hAtha Ave nahIM. evI vAta che bhAI ! parama dharma satyanI cIja koI alaukika che. paheluM ene sAMbhaLavuM maLavuM muzkela che, sAMbhaLavA maLe chatAM aMdara pAchuM vicAramAM e vAta besavAya kaThaNa che. vicAramAM beThA pachI enI dRSTi thavI ne pariNamana thavuM e to mahAkaThaNa. AhAhAhA ! AvI vAta che prabhu zuM karIe? jo ke jJAnI potAnA pariNAmane jANe che, joyuM? potAnA pariNAmane jANe che. rAga je thayo tenuM ahIM jJAna thayuM e jJAnanA pariNAma potAnA che. e jJAnanA pariNAmane, jJAnI
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 samayasAra siddhi bhAga-4 pariNAmane jANe che. jJAnI jJAna svarUpane to jANe che trikALane, paNa tenA pariNAmane paNa e jANe che, jANavA dekhavAnA je pariNAma zuddha che tene te jANe che, I jANe che, tevuM kartAkarmapaNuM che. jANe che te kArya che ane kartA pote AtmA, evuM kartAkarmapaNuM che. paNa chatAM te A kartAkarmapaNAnI hAre rAgano paNa kartA ane kArya che e AtmAmAM nathI. AhAhAhA! (zrotA:- kaThaNa to che) kaThaNa che bhAI, khabara che ne bApu. 89 varasa to dehane thayA jaDane, 70 varSathI to A jagatane jANIe chIe. jagatanI keTalI lIlA ne keTalI vicitratA ne vividhatA ne viparItatA bahu AkaruM kAma bApA. ahIMyA kahe che prabhu, je kAMI potAnA pariNAmane jANe, to paNa AvuM kArya hovA chatAM, kartA kAryapaNuM che, ema kahe che, to paNa prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApya lakSaNavALuM paradravya pariNAma, e rAganA bhAva e paradravya pariNAma che. tene nahi karatA evA te jJAnIne pudgala sAthe kartAkarmabhAva nathI. samajANuM kAMI? AhA.. bhAvArtha:- 76 mI gAthAmAM kahyuM" tuM e anusAra ahIM paNa jANavuM tyAM "pugala' karmane jANato jJAnI' ema hatuM, pudgalakarmane jANato, tenA kartAnuM karma nathI, ahIMyA potAnA pariNAmane jANato jJAnI eTaluM pheravyuM. AhA! tyAM rAgane jANato jJAnI rAganA kArya nathI, ema AMhIM potAnA pariNAmane jANato, rAganuM kArya enuM nathI. samajANuM kAMI ? bhAI eka eka zabdamAM eka eka bhAvamAM moTo AMtaro che bApu. AhAhAhA ! zraddhA-jJAnanuM bhAtuM sAthe laIne javuM joIe. eka gAmathI bIje gAma jAya toya bhAtuM sAthe laIne jAya che to bIjA bhavamAM javA mATe kAMI bhAtuM hoya ke nahIM ? zraddhA jJAnanuM bhAtuM sAthe laIne javuM joIe. bAyaDI sAme jove to pApa, chokarI sAmuM jove to pApa, paisA sAmuM jove to pApa, para sAmuM jotAM badhe pApa..pApane pApa che. are ! kayAM ene javuM che? rAga ane huM eka chuM evuM mithyAtvanuM bhAtuM laIne javuM che? rAgathI bhinA jJAnAnaMda svarUpa huM chuM evuM bhAtuM sAthe laI jAya to AgaLa vadhavAmAM ene kAma Avaze. aMdaramAM asaMkhya pradezamAM UMDe UMDe taLIye dhruvamAM paryAyane laI javAnI che. A to dhIrAnA vIrAnA kAma che. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 15)
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-78 229 Prrrrrrrrrrrrrry pudgalakarmaphalaM jAnato jIvasya saha pudgalena kartRkarmabhAvaH kiM bhavati kiM na / / bhavatIti ceta Na vi pariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na prdvvpjjaae| NANI jANato vi hu poggalakammapphalamaNataM / / 78 / / nApi pariNamati na gRhNAtyutpadyate na prdrvypryaaye| jJAnI jAnannapi khalu pudglkrmphlmnntm||78|| yato yaM prApyaM vikArya nirvatryaM ca vyApyalakSaNaM sukhaduHkhAdirUpaM pudgalakarmaphalaM karma pudgaladravyeNa svayamantApakena bhUtvAdimadhyAnteSu vyApya tad gRhRtA tathA pariNamatA tathotpadyamAnena ca kriyamANaM jAnannapi hi jJAnI svayamantApako bhUtvA bahi:sthasya paradravyasya pariNAmaM mRttikAkalazamivAdimadhyAnteSu vyApya na taM gRhNAti na tathA pariNamati na tathotpadyate ca, tata: prApyaM vikArya nirvatvaM ca vyApyalakSaNaM paradravyapariNAma karmAkurvANasya sukhaduHkhAdirUpaM pudgalakarmaphalaM jAnato'pi jJAnina: pudgalena saha na krtRkrmbhaavH| have pUche che ke pudgalakarmanA phaLane jANatA evA jIvane pudgala sAthe kartAkarmabhAva ( s uj)nathI ? teno utta2 he cha: pudgalakaramanuM phaLa anaMte jJAnI jIva jANe bhale, padravyaparyAye na praNAme, nava grahe, nava Upaje. 78. ___uthArtha:-[ jJAnI ] all [ pudgalakarmaphalam ] pula bharnu 35 [anantam] anaMta chetene [jAnana api] neuda so chati [ khalu ] 52mArtha [ paradravyaparyAye] 52drvyn| paryAya35. [ na api pariNamati] parimatI nathI,[ na gRhNAti] tane ahae 62to nathI bhane [na utpadyate]te-3 54to nathI. TIkA:- prApya, vikArya ane nirvatya evuM, vyApyalakSaNavALuM sukhaduHkhAdirUpa pudgalakarmaphaLasvarUpa je karma (kartAnuM kArya), tenAmAM pugaladravya pote aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahatuM, te rUpe pariNamatuM ane te rUpe UpajatuM thayuM, te sukhaduHkhAdirUpa pudgalakarmaphaLane kare che; Ama pudgaladravya vaDe karavAmAM AvatuM je sukhadu:khAdirUpa pugalakarmaphaLa tene jJAnI jANato hovA chatAM, jemAM mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, ghaDAne rahe che, ghaDArUpe pariName che ane ghaDArUpe Upaje che tema, jJAnI pote bAhyasthita evA paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thane, mAhi-madhya-saMtamA vyApIne,tene ahato nathI,te-35. parimatI nathI saneta
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23) samayasAra siddhi bhAga-4 rUpe Upajato nathI; mATe, joke jJAnI sukhaduHkhAdirUpa pudgalakarmanA phaLane jANe che topaNa, prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM pAradravyapariNAmasvarUpa karma, tene nahi karatA evA te jJAnIne pudgala sAthe kartAkarmabhAva nathI. bhAvArtha- 76 mI gAthAmAM kahyuM hatuM te anusAra ahIM paNa jANavuM. tyAM "pugalakarmane jANato jJAnI" ema hatuM tene badale ahIM "pudgalakarmanA phaLane jANato jJAnI" ema kahyuM che-eTaluM vizeSa che. pravacana naM. 166 gAthA-78 tA. 11/01/79 - have 78, 77 thaI. have pUche che ke pudgalakarmanA phaLane jANatA-zuM kahyuM e kahe che, ke AtmAmAM je kAMI harakha ne zoka, sukha ne duHkhanI kalpanA thAya, evo e pudgalakarmanA phaLane jANato, e sukha duHkhanI kalpanAne jJAnI jANato, sukha duHkhanI kalpanA e nizcayathI pugalanuM phaLa ane pudgalanuM kArya che. AhAhA...huM? ( zrotA AvI cokhavaTa to Apa karo cho ) vastu Ama che bhAI. duniyA to, duniyAne jANatA nathI? dukAnanA dhaMdhe hatA tyAre paNa duniyAne bahu jANato, huM to nivRttithI vAMcato tyAre, dukAna upareya te. zAstro vAMcato te di' 17-18 varSanI uMmare 70 varSa pahelAM, AMhIM to gharanI dukAna hatI pitAjInI, e pAMca varasa calAvI'tI, paNa chatAM huM to vAMcato zAstra ne aMdara, oho ! are mArga koI judo che. AhA! ahIMyA kahe che, pudgalakarmanA phaLane, eTale ke je kalpanA thAya ke A paisAmAM sukha che, strImAM sukha che, khAvA pIvAmAM mesubamAM khAvAmAM sukha che, evI kalpanA thAya, e pudgalakarmanuM phaLa che, e AtmAnuM phaLa nahIM. ane ene tAva AvatA, nirdhanatA thatAM, je vaiSanA pariNAma thAya, e paNa zreSanA pariNAma e pudgalanA karmanuM phaLa che, AtmAnuM phaLa nathI e. AhAhAhAhA ! pudgalakarmanA phaLane jANatAM, e sukha evA jIvane pudgala sAthe kartAkarma bhAva sAtha che ke nahIM? kema A prazna uThayo! ke e pudgalakarmanuM phaLa je sukha duHkhanI kalpanA ane jANe to che, eTaluM jANavuM to thAya che ke nahIM? to jANavAnuM kArya to pote kare che, e harakha-zokanA pariNAmane jANe e jANavAnuM kArya to kare che, to pachI karmaphaLa che, e enuM kArya che ke nahIM? samajANuM kAMI? bhAI, bApA mAragaDA judA bhAI. arere! ene maLe nahIM ane jIMdagI herAna thaIne hAlyA jAya, pazumAM avatare. ghaNAM to DhoramAM. AhAhA ! kAle ja ne kaMIka vAta thaIne AMhI be marI gayA. ahIM eka kaNabInAM be bhAIyuM, zuM kahevAya e tamAruM e. (zrotAH- moTarasAyakala) moTarasAyakala, joramAM AvatA'tA Ama te ahIMthI basa Ama nIkaLI, ne e vaLamAM AvyAgujarI gayA. eka to tarata tyAM marI gayo. kAla savAramAM ke sAMje kyAre khabara nahIM, bIjo maravAnI taiyArI che. e paryAya te kALe te rIte thavAnI emAM pheraphAra karavA koI samartha nathI. AhAhAhA ! (zrotA - dhyAna rAkhe to na thAya) dhyAna rAkhe kevI rIte dhyAna, paranI kriyA je thavAnI temAM dhyAna rAkhe toya thAya ne na thAya ema che ja nahIM. evI vAtuM che. AhA! je samaye
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-78 231 te zarIranI paryAya je prakAre thavAnI te teno samaya nijakSaNa che, ene koI bIjo badalAvI zake, traNa kALamAM nahIM. AMhI to e vAta to kyAMya rahI gaI, zarIranI avasthAne huM rAkhuM e to prazna che ja nahIM. ahIMyA to je karmanA phaLa tarIke AtmAnA AnaMdanuM phaLa AvanArane, e karmanA phaLa tarIke sukhaduHkha ne harakhazokanI kalpanA thaI, te kalpanAne dharmI jANe kharo tyAre jANavAno saMbaMdha eTalo to kAmakAja kare che ke nahIM, to jANavAnA kAryamAM e harakha zokanuM phaLa e tenuM kArya kharuM ke nahIM ? AhAhA! tyAM pudagalakarmane jANato jJAnI ema AMhI jANatA evA jIvane pudagala sAthe kartAkarmapaNuM che ke nathI? eno uttara kahe che. Avo jene prazna uThayo che aMdarathI, ke bhagavAna AtmA to jJAna svarUpInA AnaMdanA svarUpanuM jJAna thayuM, e kSaNe je ene je kaMI harakhazokanI kalpanA hoya ane te jANe, kema ke jIvano svabhAva svaparaprakAzaka che ethI parane jANe, to eTalo saMbaMdha che, to I sukhaduHkhanI kalpanAnuM kArya jIvanuM che ke nahIM? I jIva tene bhogave che ke nahIM? jIva e harakhazokanA pariNAmane bhogave che to pachI hurakhazokanA pariNAmane bhogave che ke nahIM? Ama che bhagavAna zuM karIe? AhAhAhA... e prazna uttara, uttara che. AvuM ja pUche teno uttara che. Na vi pariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na prdvvpjjaae| NANI jANato vi hu poggalakammapphalamaNaMtaM / / 78 / / pudgalakaramanuM phaLa anaMte jJAnI jIva jANe bhale, paradravyaparyAye na praName, nava grahe, nava Upaje. 78. anaMtuM phaLa lIdhuM joyuM, sukha duHkhanI kalpanAmAM anaMtI zakti che. enI TIkAH- "prApya eTale sukhaduHkhanI kalpanAnA pariNAma to te samaye thavAnA hatA te thayA, tene pugale grahaNa karyuM, paNa AtmA tene prApya karato nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM have AmAM, olI to vAtuM dayA pALo, vrata karo, sevA karo, pAMjarApoLa karo, lAkha be lAkha Apo, pAMca lAkha dasa dasa lAkha gRhastha mANasa Ape, pacAsa pacAsa lAkha Ape, emAM zuM thayuM? emAM e dharma kyAM hato I? emAM rAganI maMdatA thAya tenuM paNa kArya jIvanuM nathI. dharmInuM e kArya nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM che. prApya" eTale ke je sukhaduHkhanA pariNAma thavAno kALa che te pugalanA, vyApya thayuM che. pudgala vyApaka che ane sukhaduHkhanI kalpanAnuM vyApya prApya te tene pahoMcI vaLavuM pudgala, e prApya. "vikArya" e pudagalakarma ja pUrvanA pariNAmane pheravIne sukhaduHkhanA pariNAma thayA e pudgalanuM kArya, "nirvatya" e pudgalathI sukhaduHkhanA pariNAma nipajyA che, upajyA che, AhAhA ! (zrotA - AkhI duniyA kahe che jIvathI thAya ane Apa kaho cho pudgalathI) e jIvathI, paryAyathI jotAM AMhIM enAthI thAya che, paNa AMhI to dravyadRSTithI jotAMnI vAta che ne? e to AgaLa kaheze. paryAyathI to enAmAM thAya che, e kare ne thAya che sukhadu:khanI kalpanA, paNa ahIM svabhAvanI dRSTi, dravyadRSTino viSaya batAvavo che, to dRSTi che e nirvikalpa che ne eno viSaya
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 samayasAra siddhi bhAga-4 dhruva te nirvikalpa che, eTale enA kArya tarIke sukhaduHkhanI kalpanA enuM kArya na hoya. A apekSA che bApu, samajAya eTaluM samajavuM bhAI. A to traNalokanA nAtha, jinezvaradeva, paramezvara tIrthakara eno A hukama che. A pAmarane na bese ethI karIne vastu pharI na jAya. AhAhA! kahe che ke prApya, vikArya ane nirvatya. thatuM, palaTatuM ane upajatuM. TUMkI bhASA karI che prApya eTale thatuM, vikArya eTale palaTatuM, ane nirvatya eTale upajatuM. dhruva, vyaya ane utpAda, paryAyano dhruva hoM te samayano. e sukhaduHkhanI paryAya te samaya thavAnI ja hatI, pulanuM vyApya che e, AtmAnuM nahIM. AhAhA! evuM vyApya lakSaNavALuM sukhaduHkha Adi, duHkha Adi eTale rati thAya, arati thAya, zoka thAya, hoMza thAya, harakha thAya. e sukhaduHkhAdirUpa pudgalakarmaphaLa svarUpa e pudgalanA phaLanuM kArya svarUpa pugalanuM che, e pudgalanuM phaLa kArya che. e kartAnuM kArya che, pudgala kartA ne enuM te kArya, tenAmAM pudagaladravya pote, aMtarthApaka thaIne (vyApe che). AhAhAhAhA ! bhagavAna to AnaMdasvarUpa che ne jJAnasvarUpa che evuM jyAM ene bhAna thayuM enI vAta che, jene dharmanI dRSTi pragaTI che, dharma e AtmA AnaMdasvarUpa jJAnasvarUpa pUrNAnaMdano nAtha prabhu, enuM jene jJAna ane dharma dazA pragaTI che, ene e sukhadu:khanA pariNAmanuM prApya, vikArya ne nirvatya e pudgalanuM che. temAM pudgaladravya pote aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM, e sukhaduHkhanI kalpanAnI AdhamAM pula che, e sukhaduHkhanI AdhamAM AtmA che ema nahIM AMhI. barAbara gAthAkuM evI AvI che ne? bhAI laMDanathI AvyA che ne, laMDanamAM vAMce che tyAM, AMhInuM vAMce, AphrikAmAMya vAMce che, pacIsa trIsa varSathI ahIMnuM sAhitya, pAMca hajAra olA gayA che tyAM, zuM kahevAya A tamArA? rekorDIMga samayasAranA pAMca hajAra rekorDIMga gayA che, AphrikAmAM nairobI, trIsa varSathI vAMce che tyAM. AhAhA ! bhAI kahIe? eTale A kahe che ke duniyAne ThIka na paDe, ethI kahetAM lAja Ave, paNa vastu to A che. jene nirvikalpa samyagdarzana che, teno viSaya nirvikalpa sAmAnya svarUpa che. eno viSaya pariNAma nirmaLa paNa eno viSaya nahIM, to rAga che ene sukhaduHkhanI kalpanA che e to eno viSaya che nahIM. paNa viSaya dravyane svabhAvamAM karatA je pariNAma jANavA dekhavAnA thAya, e eno viSaya nathI, paNa jANavA dekhavAnA pariNAmano kartA pote che, ane jANavA dekhavAnA pariNAma tenuM kArya che. samajANuM kAMI? I jANavA dekhavAnA pariNAmamAM aMtarthApaka AtmA thaIne, jyAM vyApya prApya eTale te vakhate te sukhaduHkhanI kalpanA hatI tenuM te vakhate jJAna thayuM, e potAthI te jJAna enuM vyApya, e jJAnano kartA thaIne vyApya kArya tenuM che, jANavuM. paNa ene sukhaduHkhanI kalpanA te tenuM prApya ne kArya che, ema nahIM. AhAhAhA! ararara! Avo mArga! nautamabhAI ! saMbhaLAya che? saMbhaLAya che ema kIdhuM. (zrotAH- samajAya hajI A5 vadhAre samajAvo to) zakti pramANe to thAya che. bhASAnI zakti hoya che pramANe thAya, e AtmA kyAM bhASA kare che? AhAhAhA ! arere! anaMta kALathI AthaDayo prabhu, teM tArI jAtane jANI nahIM, ane kajAta che teno
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 gAthA-78 kartA thayo tethI 2khaDI maryo. e rAga ne dayA, dAna ne vratanA pariNAma e enI jAtanA nathI, kajAta che, bAhyasthita che ne ? eno kartA thaI mithyAtvathI anaMta saMsA2mAM 2khaDI maryo prabhu, kyAM naraka ne nigoda, prabhu to ema kahe che, narakanA eka kSaNanA duHkha zuM kahuM ? kahe che tane, evA 33 sAgara evA anaMtavAra teM bhogavyA bhAI, kALa anaMtakALa gayo emAM narakamAM gayo cho, nA2kI nIce che. eka mANasane mAre to ene ekavAra phAMsI Ape korTamAM nakkI thAya to. paisA baisA ApIne vaLI puNya hoya ne chUTI jAya, chatAM kudaratanA kAyadAmAM na chUTe, paNa e mANase lAkha mANaso hajA2ne mAryA to, zuM enuM phaLa che atyAre ? rAjA zuM Ape ene hajA2, hajA2 vAra mAre ? bApu e hajA2 vAra mAranArane hajA2nA mA2nA2ne je pariNAma tIvra che, e mahAduHkhanA kA2Na che ane jeTaluM evA duHkhanA kA2Na che, jyAM eTalAM duHkho jyAM che, emAM e upaje che ene nA2kI kahevAmAM Ave che. AhAhA ! e 5ramAtmA to ema kahe che ke e kSaNanA duHkha prabhu zuM kahIe ? e kSaNanA nA2kInA duHkho teM veThayA e karoDabhave ane karoDa jIbhe e na kahevAya bApu tane khabara nathI. e mithyAtvane laIne AvA duHkho anaMtavA2 sahana karyA che. e mithyAtva zuM che enI tane khabara nathI. AhAhA ! AMhI kahe che ke rAganI dayA, dAna ne vrata ne bhakti-puNyano zubhabhAvano kartA thAya e mithyArdaSTi che, mithyAtva che, mahA anaMta saMsAra emAM paDayo che, mithyAtvamAM anaMtA bhava paDayA che enA garbhamAM. e jene toDIne jeNe AtmajJAna karyuM che, e jJAnIne sukha duHkhanA pariNAmamAM pudgala pote aMtardhyApaka Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahatuM te rUpe pariNamatuM ne te rUpe upajatuM, e to pudgalanuM jaDa karma che. temAM te vyApaka thaI prasarIne, tenuM vyApya nAma kArya te sukhaduHkhanI kalpanA, te pudgalanuM kArya che. AhAhA ! ( zrotAH- sukhaduHkha eTale zAtA-azAtA prakRti ) zAtA-azAtAnuM nimitta che. paNa aMdara sukhaduHkhanI kalpanA thAya enI ahIM vAta che. saMyoga maLe anukULa pratikULa e to jaDa 52 enI vAta nathI, ene je kalpanA thAya, ke A ThIka che A mane sukha, paisAne laIne huM sukhI chuM bAIDIne laIne sukhI chuM, AbarUne laIne sukhI chuM, moTo hoddo maLyo pacAsa hajA2no mahinAno amaladA2 thayo mATe sukhI, evI je kalpanA sukhanI che enI vAta che AMhI. AhAhAhA ! e sukhaduHkhanuM je phaLa, e pudgalakarmanA phaLane kare che pudgala. che? e sukhaduHkhAdi pudgalakarmaphaLane, pudgala pote Adi madhya aMtamAM vyApIne kare che. vikRta che ne ? sukha kalpya mAnyuM che, sukha che nahIM strImAM, paisAmAM, AbarUmAM mAnyuM che, che nahIM. e mAnyuM che ke sukhanI kalpanA teno kartA dharmI nathI, ema kahe che. ajJAnI teno kartA che, kemake tene jJAna svabhAva AtmAnI khabara nathI. ethI e harakhazokano kartA thaIne enuM phaLa bhogave, paNa dharmI jIva, jeNe dharma svabhAva bhagavAna AtmA, jJAyakasvarUpI prabhu bhagavat svarUpa AtmA, pUrNAnaMdano nAtha prabhu AtmA enuM jene jJAna thayuM, enI jene pichAna ne pratIti jJAna thaIne thai, ene e je sukhaduHkhanI kalpanA aMdara thAya, e pudgalanuM kArya che paNa AtmAnuM nahIM. AhAhA ! samajAya che ? AvI vAtuM che. ahIM eka pherI vAta thaI' tI. nAnAlAla kALIdAsa karoDapati che ne, rAjakoTa, muMbaImAM
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 samayasAra siddhi bhAga-4 jhaverInI dukAna enA vevAI AvelA e kahe ke amArA vevAI sukhI che. meM kIdhuM elA sukhInI vyAkhyA zuM? AMhI thaI'tI vAta olA svAdhyAya maMdiramAM, thAnavALo Avyo, thAnavALo nahIM vaDhavANavALo, zuM kahevAya olA vakIla hatA ne, (zrotA:- cuDagara-cuDagara) cuDagara bArIsTara hatA ne cuDagara tenA kuTuMbamAMthI hutA, amArA vevAI sukhI, to sukhInI vyAkhyA zuM che, kahe A paisA ne bApu I sukhanuM che. sukhI to ene kahIe ke jene AtmAnA AnaMdanuM bhAna thaIne atIndriya AnaMdano svAda Avyo che, e samakitI sukhI che. "sukhIyA jagatamAM saMta, dUrIjana duHkhIyA" sukhIyA jagatamAM re saMta dUrI jana duHkhIyA re. jene AtmA atIndriya AnaMdano kaMda prabhu jene anubhavamAM Avyo, e bhale gRhasthAzramamAM bhale cakravartIpadamAM hoya, paNa je AnaMdano anubhava Avyo e sukhI che, bAkI dUrIjana duHkhIyA. e pudgalakarmaphaLane kare che. koNa? pudgala, karma, karma jaDa e tenA phaLa tarIke sukhaduHkhanI kalpanAnuM kArya te karmanuM che. bhagavAna AtmAnuM nahIM. Ama pudgaladravya vaDe karavAmAM AvatuM je sukhaduHkhAdi pugalakarmaphaLa, tene jJAnI jANato hovA chatAM, ema ke jANavAnuM kArya karato hovA chatAM, ema kahevuM che. dharmI te sukhaduHkhanI kalpanAne jANato hovA chatAM, jANavAmAM ene zeyajJAyakano vyavahAra saMbaMdha hovA chatAM, jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, ghaDo je thAya che temAM mATI aMtarthApaka thaIne ghaDo thayo che, kuMbhArathI nahIM. arere! A kema bese jagatane? e mATI vastu che, te pote prasarIne ghaTanI paryAya vyApya prApta thAya che, te kALe te ghaTanI paryAya te kALe thavAnI hatI, tene te mATI rahe che, prApya che. jema, che? mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM, e ghaDAnI AdhamAM paNa mATI, aMtamAMya mATI ne madhyamAMya mATI, zarUAtamAM kuMbhAra hato mATe AdhamAM e, ema nathI. arara! AvI vAtuM have gaLe utaravI, tattvadeSTi evI jhINI che, bhAI ! heM? (zrotA - evA to dAkhalA che) paNa dAkhalo I kyAM bese che ene ? mATIthI ghaDo thAya che, e ghaDAnI paryAyane vyApaka mATI thaIne thAya che, e kuMbhAra che mATe ghaDo thAya che, ema bilakula jUThI vAta che. AhAhAhA! heM ? ( zrotA:- kuMbhAra to nimitta che) nimitta che eTale e karato nathI. nimittano artha che, ke che eTaluM, paNa e karato nathI ghaDAne. roTalInuM kahyuM nahotuM bhAI. hajI to dAkhalo kaThaNa paDe ene, siddhAMta. jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka jaIne e mATI pote prasarIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, ghaDAne rahe che ghaDAne grahe che, eTale te kALe ghaDAnuM prApya nizcaya che. tene mATI grahe che, prApta kare che, grahe ema bhASA che. e mATI te ghaDAnI paryAyane prApta kare che eTale grahe che, kuMbhAra nahIM. AhAhAhA! bhAIe prazna karyo to" ne, ke A roTalI thAya che roTalI, roTalI thAya che, bApu bhAI tane khabara nathI. e roTalInI (paryAya) che-e roTalInI paryAya che, e roTalI te kALe thavAnuM e prApya che, tene e paramANuM loTanA che, te tene grahe che, enAthI e roTalI thaI che, parathI nahIM. zuM kahevAya A? velaNAthI nahIM, tAvaDIthI nahIM, bAyaDInA A hAthathI nahIM. arere ! uMdhuM bhAre jagatathI, (zrotA - jagatathI to udhuM ja hoyane) jagatanI dRSTi uMdhI te, UMdhe ghaDe UMdhA rahe, je ghaDo UMdho hoya enA upara UMdhA rahe, savaLA na rahe, ema deSTi udhI che ne UMdhA hAlavuM ne UMdhA
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 gAthA-08 tarka ne UMdhA ja jJAna hoya badhuM. AhAhAhA ! k AMhI kahe che 52mAtmA, ke e ghaDAnA mukhyamAM AdimAM mATI, madhyamAM mATI ane aMtamAM vyApIne ghaDAne grahe che, e mATI ghaDAne pahoMcI vaLe che. e kuMbhAra pahoMcI vaLe che ghaDAne e vAta bilakula jUThI che. a22 ! AvI vAta bese nahIM have Akho di' savA2thI sAMja dhaMdhAmAM "huM karuM, huM karuM e ja ajJAna che. zakaTano bhAra jema zvAna tANe," gADuM hAlatuM hoya ne nIce kUtaruM ThIThuM aDe eTale gADuM mArAthI hAle che. ema dukAne beTho hoya ne Ama pAMca dasa hajAranI pedAza divasanI thAtI hoya ne gharAka gharAka gharAka, A badhuM kAma mArAthI thAya che ema mAne, prabhu tuM zuM kara ? 52nI kriyAnuM kyAM tuM karI zake che ? paNa "huM karuM huM karuM" narasiMha mahetA kahe che hoM viSNumAM, huM karuM, huM karuM e ja ajJAna che, zakaTano bhAra jema zvAna tANe " gADAno bhAra jema kUtaruM tANe ema A AkhI duniyAnI dhaMdhAnI vepAranI kriyA huM karuM chuM ne mArAthI A thayuM che, dukAnane meM sAcavI tyAre A paisA pedA thayA che ne mAruM dhyAna barAbara hatuM, vyavasthita kAma karavAmAM huM hoziyAra chuM, eya ! hiMmatabhAI nahIM ? loDhA boDhAmAM ? e badhuM 52nA kAma karI zakuM chuM e ajJAna ne mUMDhatA che. AtmAne pApanI khANamAM uMDA utAravAnA lakhaNa che e badhA. AhAhAhA ! AMhI kahe che mATI pote ghaDAnI zarUAtamAM mATI madhyamAM ne aMtamAM ghaDAne grahe, ghaDArUpe pariName mATI, ghaDArUpe upaje. tema jJAnI, tema dharmI pote bAhyasthita evA pudgaladravyanA pariNAmamAM aMtarvyApaka thaIne, jema mATI aMtardhyApaka thaIne ghaDAne grahe upaje ane pariName ema jJAnI karmanuM phaLa sukhaduHkha che enA aMtaramAM vyApIne, vyApya ane grahe ema che nahIM. che ? jJAnI pote bAhyasthita evA 52dravyanA pariNAmamAM e sukhaduHkhanI kalpanA, emAM pudgalamAM pariNamato 52dravyamAM paNa aMtardhyApaka thaIne Adi madhya aMtamAM, e sukhaduHkhanI kalpanAmAM zarUAtamAM AtmA to, madhyamAM AtmA ne aMtamAM, e che nahIM. zloko evA UMcA AvyA ne ? e paradravyanA pariNAmamAM aMtarvyApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahato nathI. dharmI jenI dRSTi dravya svabhAva u52 thaI che, evo je dharmI ene je sukhaduHkhanI kalpanAnI AdhamAM madhyamAM aMtamAM pudgala che. enI AdhamAM AtmA che ema che nahIM. AhAhAhA.... AvI vAtuM have kyAM maLe ? AMhI hAle, bIje to takarAra. haiM ? zuM thAya ? bhAI ! jagatane jyAM beThA hoya tyAMthI uMdhuM kahe, bIjuM to ene uMdhuM lAge, uMdhuM beThuM ene bIjuM kahe to e uMdhuM lAge, kahe, zuM thAya bhAI ? AhAhAhA ! te Adi madhya aMtamAM vyApIne grahato nathI AtmA, te rUpe pariNamato pheravato nathI. A sukhaduHkhanA pahelAM pariNAma hatA ne bIjA pheravyA ema nathI. ema te rUpe upajato nathI sukha duHkhamAM AtmA jJAnI upajato nathI, paryAyamAM kare che to e AtmA. paNa ahIM paryAyadRSTi choDAvavI che, dravyadRSTinA svabhAvanI apekSAe paryAyamAM jeTalo rAga ane sukhaduHkhanI kalpanA kare e badhuM pudgalanuM kArya karIne tene jJAtA Theravavo che. kema ke AtmAnuM svarUpa zAyaka che, to zAyaka eTale jANavuM dekhavuM enuM svarUpa che, koI rAganuM karavuM ke pudgalanuM karavuM ke rAganA phaLanuM bhogavavuM e enuM svarUpa nathI. AhAhAhA !
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 samayasAra siddhi bhAga-4 AhAhA! te rUpe pariNamato nathI, grahato nathI, upajato nathI, kone? e harakhazokanA pariNAmane dharmI jIva grahato nathI, e enuM prApya nathI, e pudgalanuM prApya dhruva che. enuM prApya to e vakhate te harakhazokanA pariNAmane jANavuM, e jANavAnA pariNAma te te vakhatanA dhruva prApya che. AhAhAhAhA ! AmAM kayAM laMDana baMDanamAM maLe evuM che AvuM kAMI, AphrikAmAM. AphrikAmAM to have pacIsa trIsa varasathI A abhyAsa che, nairobI, nairobI paMdara lAkhanuM maMdira kare che. jeTha suda agIyArase murata karyuM tyAM nairobImAM, be hajAra varSamAM koI di maMdira nathI tyAM jaina digaMbara (maMdira) be hajAra varSe kare che atyAre, zarU karI dIdhuM che. huM! zvetAMbara ghaNAM che tyAM pacAsa lAkhanuM (maMdira) kare che. mahAjana zvetAMbara bahu che, e pacAsa lAkhanuM (maMdira) kare che, ane A mumukSu che e paMdara lAkhanuM (maMdira) kare che, paNa chatAMya AgaLa thAze e. paNa I thavA kALe te paramANuMnI paryAya thAya, AtmA kare e vAtamAM kAMI mAla nathI. AtmA rAgane kare ajJAnabhAve, paNa e maMdirane banAve e vAtamAM kAMI vAta, ekeya dokaDo sAco nathI. ahIM to ajJAnabhAve kIdhuM ke, ajJAnabhAve kare to e rAgane kare paNa parane to e ajJAnabhAveya nahIM kare, ane jJAnabhAve Atmadharma bhAve to e rAganoya kartA AtmA nahIM. rAganuM jJAna thAya te tenuM vyApya ne prApya che. vyApya eTale kAryane te tenuM prApya eTale te kALe thavAnuM hatuM. puMjAbhAI ! muMbaI raho cho tame hamaNAM muMbaI, nairobI? AphrikA-AphrikAmAM rahe che nairobI. AhAhAhA ! mATe jo ke jJAnI sukhaduHkhAdikarUpa pudgalakarmanAM phaLane jANe che. AhAhAhA!"svaparaprakAzaka zakti hamArI tAte vacana bheda bhrama bhArI, zeya zakti dvividhA prakAzI, nija rUpA pararUpA bhAsI." parane jANe, ane jANe evo jJAnano jJAnIno svabhAva che. dharmIno A svabhAva che. adharmI game te rIte mAne, rAgano kartA thAya e to ajJAnapaNe game te kare, mAne chatAM e mAnyatA tenI sAcI nathI. AvI jAtanI vAtuM. have kyAMya sAMbhaLavA bahAramAM to maLe nahIM, hindustAnamAM maLatI nathI. have evI vAtuM, bApu tArI vAtuM, AhAhA ! (zrotA - udhI mAnyatA kADhavA mATe to ahIM AvyA chIe) e vAta sAcI che. AhAhA ! jJAnI sukhaduHkhaAdi pudgalakarmanuM phaLa, bhASA, e sukhaduHkhanI kalpanAno bhAva e karmanuM phaLa, jIvanuM nahi, jJAnInI vAta che ne? ahIMyA vastu dravya svabhAva caitanya svabhAvanuM jJAna thayuM che, to e to jJAnI che. vastu jJAyakasvabhAvanuM jJAna thayuM che, jJAyaka svabhAva trikALI jJAyakabhAva paramAtmA pote bhagavat svarUpa jinasvarUpa prabhu AtmA che aMdara. AhAhA! "ghaTa ghaTa aMtara jina vase ne ghaTa ghaTa aMtara jaina, matamadirA ke pAna so matavAlA samaje na" AhAhAhA ! AkarI vAtuM bahu bhAI ! I AMhIM kahe che. jo ke jJAnI sukhaduHkhAdi rati arati dilagIrI zoka vagere e pudgalakarmanA phaLane jANe che. dharmI jANavAmAM svaparaprakAzaka svabhAva hovAthI jANe kharo, samajAya che kAMI? to paNa, jANe che to paNa, jANavAnuM kArya kare che to paNa, prApya vikArya ne nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM pAradravya pariNAma svarUpa karma, e sukhaduHkhanA pariNAma te pugalanuM prApya
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-78 237 che, te vakhate dhruva te ja thavAnA, e pudgalanuM prApya che, e pudgala te rIte pariNamyuM che, pudgala te rUpe upajyuM che. AhAhAhA... bhAre AkaruM kAma. zarIra, vANI, paisA ne bAIDI chokarAmAM to kAMI kartAkarmapaNuM che ja nahIM ajJAnIneya te, ajJAnIne kartAkarmapaNuM hoya to aMdaramAM rAgano kartA ne rAga enuM kArya, ajJAnI mAne. AhAhAhA ! have ahIMyA dharmI jIva, dharma karanAra ene kahIe ke jene sukhaduHkhanA pariNAma thAya tene I jANe. jANavA chatAM e paradravyanA pariNAmane grahe nahIM, che? te vyApyalakSaNa prApya vikArya nirvatya evuM je prApya lakSaNavALuM kArya lakSaNa, padravya pariNAma svarUpa karma eTale kArya tene te nahIM karatA evA, dharmI tene nahi karato evA ( jJAnIne pugala sAthe kartAkarma bhAva nathI). AhAhAhA ! ahIM to cothA guNasthAnathI mAMDI che bhAI, olo kahe nirvikalpa samAdhi hoya tyAre jJAnI kahevAno. are prabhu! kAraNake ene sukhadu:khanA pariNAma che ene jANe che evuM lIdhuM che ne? chatAMya e jJAnI che. eTale nirvikalpa samAdhimAM hoya to ja jJAnI che, ane sukhaduHkhanA pariNAma thayAM tene jANe mATe jJAnI nathI ema nathI. jJAnasAgare bahu lakhyuM che. AhAhAhA ! evuM je vyApyalakSaNavALuM paradravyapariNAma svarUpa karma tene nahIM karatA evA te jJAnIne pula sAthe kartAkarmabhAva nathI. te harakhazokanA pariNAma pudgala che, enuM kArya che enI sAthe AtmAne dharmIne kartA kAryapaNuM che nahIM e sukhaduHkhanA pariNAma kartA ne e AtmAnuM kArya e jJAnIne dharmAne che nahIM, dharmI teno jANanAra che, e jANanAranA pariNAmanuM vyApya che, te tenuM kArya che ne te teno kartA che. AhAhA... 76mI gAthAmAM kahyuM'tuM te anusAra ahIM paNa jANavuM. "pudgalakarmane jANato jJAnI" ema hatuM ene badale pudgalakarmanA phaLane jANato jJAnI ema kahyuM che. lyo vizeSa kaheze. (zrotAH- pramANa vacana gurudeva) cha paryAyanuM AvuM svataMtra sAmarthya che ? bhAI ! tuM zarIra-vANI-mana ne rAgane bhUlI jA, te tArAmAM nathI. are ! tArI nirmaLa paryAyane pragaTa thavAmAM dravya-guNanI apekSA nathI, pUrvanI paryAyanA vyayanI apekSA nathI tyAM vyavahArathI thAya e vAta kayAM rahI? paryAyanuM AvuM svataMtra sAmarthya che. paryAya svataMtra ja thAya che ema nakkI karatAM tenuM lakSa kayAM jAya?--ke dravya tarapha ja lakSa jAya ane tenuM nAma ja puruSArtha che. dravya tarapha lakSa jatAM jJAnamAM dravyanuM jJAna Ave paNa dravya AvatuM nathI. satno jene nirNaya thAya tenI dRSTi dravya upara ja jAya. A ja karavAnuM che, bAkI badhuM to dhULa-dhANI che. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 14)
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 samayasAra siddhi bhAga-4 thA - 78 jIvapariNAma svapariNAmaM svapariNAmaphalaM cAjAnataH pudgaladravyasya saha jIvena kartRkarmabhAvaH kiM bhavati kiM na bhavatIti cetNa vi pariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na prdvvpjjaae| poggaladavvaM pi tahA pariNamadi saehiM bhaavehiN||79|| nApi pariNamati na gRhNAtyutpadyate na prdrvypryaaye| pudgaladravyamapi tathA pariNamati svkairbhaavaiH||79|| yato jIvapariNAmaM svapariNAmaM svapariNAmaphalaM cApyajAnatpudgaladravyaM svayamantarvyApakaM bhUtvA paradravyasya pariNAmaM mRttikAkalazamivAdimadhyAnteSu vyApya na taM gRhNAti na tathA pariNamati na tathotpadyate ca , kintu prApyaM vikAryaM nivRtryaM ca vyApyalakSaNaM svabhAvaM karma svayamantApakaM bhUtvAdimadhyAnteSu vyApya tameva gRhNAti tathaiva pariNamati tathaivotpadyate ca; tataH prApyaM vikAryaM nirvayaM ca vyApyalakSaNaM paradravyapariNAmaM karmAkurvANasya jIvapariNAmaM svapariNAmaM svapariNAmaphalaM cAjAnataH pudgaladravyasya jIvena saha na krtRkrmbhaavH| have pUche che ke jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatA evA pugaladravyane jIva sAthe kartAkarmabhAva (kartAkarmapaNuM) che ke nathI ? teno uttara he cha: e rIta pudgaladravya te paNa nija bhAve pariName, padravyaparyAye na praName, nava grahe, nava Upaje. 79. PuthArtha:-[ tathA ] bhevI zata [ pudgaladravyam api ] puladravya 548[ paradravyaparyAye] 52drvyn| paryAya35 [na api pariNamati parimatuM nathI, [na gRhNAti] tene prh| 32tuM nathI bhane [na utpadyate]-3 54tuM nathI; 124 te [ svakaiH bhAvaiH ] potaan||4 mApothI (-mAyo35)[pariNamati] parime che. TIkA - jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne ghaDAne rahe che, ghaDArUpe pariName che ane ghaDArUpe Upaje che tema jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatuM evuM pugaladravya pote paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene grahatuM nathI, te-rUpe pariNamatuM nathI ane te rUpe UpajatuM nathI, paraMtu prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM potAnA svabhAvarUpa karma (kartAnuM kArya), tenAmAM (te pugaladravya) pote aMtarthApaka thaIne Adi-madhya-aMtamAM vyApIne, tene ja grahe che, terUpe ja pariName
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 239 che ane te-rUpe ja Upaje che; mATe jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane nahi jANatuM evuM pudgaladravya prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM 52dravyapariNAma svarUpa karma, tene nahi karatuM hovAthI, te pudgaladravyane jIva sAthe kartAkarmabhAva nathI. bhAvArtha:- koI ema jANe ke pudgala ke je jaDa che ane koIne jANatuM nathI tene jIvanI sAthe kartAkarmapaNuM haze. paraMtu ema paNa nathI. pudgaladravya jIvane utpanna karI zakatuM nathI, pariNamAvI zakatuM nathI tema ja grahI zakatuM nathI tethI tene jIva sAthe kartAkarmapaNuM nathI. 52mArthe koi paNa dravyane koI anya dravyanI sAthe kartAkarmabhAva nathI. pravacana naM. 167 gAthA-79 tA.12/01/79 zukravA2 poSa suda-15 78 gAthA purI thaI, che ? 79 enI mAthe, traNa lITI che. jhINI vAta che. have pUche che ke, che ? tadna kAMI sAMbhaLyuM nathI, A vAta tadna. have pUche che ke jIvanA pariNAmane eTale ? jIvanA pariNAma ene ahIMyA kahevA che, ke jeNe AtmAne zAyaka jANyo che, dharmadRSTi jenI thaI che. dharmI evo je AtmA zAyaka trikALI svarUpa enI jene dRSTi ane jJAna thayuM che, evA dharmInA pariNAma, e jIvanA pariNAma kahevAmAM Ave che. A zabdanI A vyAkhyA che, jIvanA pariNAma eTale ke jeNe samyagdarzana ne samyajJAna dvArA AtmAne dharmI tarIke jANyo ne oLakhyo ne anubhavyo che, evA jIvanA pariNAma, samyagdarzananA, samyajJAnanA zAMtinA, svacchatAnA, AnaMdanA, e jIvanA pariNAma kahevAya che. samajAya che kAMI ? e jIvanA pariNAmane potAnA pariNAmane eTale ke pudgala je karma jaDa che, jaDanuM pariNAma e aMda2mAM rAga ane dveSanA pariNAma thAya e jaDanA pariNAma che. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! pahelA jIvanAM pariNAma kahyAM, to jIva to jJAyaka svarUpa che. evuM jene jJAna ne bhAna thayuM che dharmIne, tenA pariNAma to dharmanA eTale jJAnanA, darzananA, zAMtinA, prabhutAnA IzvaratAnA, pariNAma je nirmaLa che, te jJAnanA AtmAnA pariNAma kahevAya che. enA je rAga ne dveSa ne puNya ne pApanA bhAva thAya, e jIvanA pariNAma nahIM. AhAhA ! e potAnA pariNAma eTale pudgalanA pariNAma, je aMdara dayA, dAna, vrata, bhakti, kAma krodhanAM pariNAma utpanna thAya, e rAga ne dveSanA pariNAma te kharekhara pudgalakarma che, tenAM e pariNAma che. samajAya che kAMI ? gAthA bahu jhINI che premacaMdabhAI ! laMDanathI AvyA che bhAI, tyAM vAMce che. A jhINI vAto bahu AvI che bhAI, mULa kAMI dharma zuM che e sAMbhaLyo nathI ane jagatanA kAma ADe avakAzeya kyAM che? AhA ! AhIM to kahe che, ke AtmA 52nA kAma to karI zake nahIM, lakhavAnuM kAma e AtmA karI zake nahIM, bolavAnuM kAma e AtmA karI zake nahIM, hAlavAnuM kAma e AtmA karI zake nahIM. AhAhA ! e uparAMta AMhI to aMdara je kAMI dayA, dAna, vrata, bhakti ne pUjA bhaktinA bhAva ne hiMsA, corI, jUThuM viSaya vAsanA jagatanA pariNAma je kAMI Ama karuM ne Ama karuM evA
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 samayasAra siddhi bhAga-4 je vikArI pariNAma te kharekhara to pudgalakarma che, tenuM e pariNAma karma che. pudgalakarma che tenuM e kArya che, AtmAnuM nahIM. AhA.... e potAnA pariNAma eTale pudgalanA pariNAma, potAnA eTale pudgalanA pariNAma rAga ane dveSa, dayA ne dAna ne kAma ne krodha pariNAma e potAnA eTale pudgalakarmanA, potAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLane eTale ke je aMdara sukhaduHkhanI kalpanA thAya harakhazokano bhAva thAya e badhA karmanAM phaLa che, AtmAnA nahIM. AhAhA ! samajAya che kAMI ? e potAnA pariNAmanA phaLane eTale harakhazoka thAya, sukhaduHkhanI kalpanA thAya ke A strImAM sukha che, paisAmAM sukha che, evI je kalpanA thAya e ahIMyA dharmI jIvanA e pariNAma nahIM. e pariNAma pudgalakarma che tenA che. bahu jhINI vAta che bhAI. AhA ! e pudgala je jaDa che karma, e potAnA pariNAmane eTale puNya ne pApanA bhAvane, e enAM pariNAma che, jIvanA nahIM. jIva to zAyaka svarUpa che, jANanAra che. e jANanA2ne jANyo evo je jANanA2ne jANyo enA pariNAma to jANavAnA, dekhavAnA, zraddhavAnA, AnaMdanA hoya. pakaDAya eTaluM pakaDo bApu A to alaukika vAtuM che. jagatamAM kyAMya (che nahIM ) AhAhAhA ! e pahelAM jIvanA pariNAmane kIdhuM. e jJAnInA jJAnanA bhAnavALAnA pariNAma ene, jJAnInA pariNAma to jJAtA, dRSTA, zraddhA, zAMti e enAM pariNAma che e jIvanA pariNAma potAnA pariNAma eTale pudgalanA pariNAma rAgadveSa, dayA, dAna, kAma, krodha, kamAvAno bhAva, vyavasthA karavAno bhAva, e badhA vikAra bhAva, e vikAra bhAvanA pariNAmano pudgalakarma kartA che. ( zrotAH- pudgala to jaDa che ) jaDa che ne ? A ye jaDa che, puNya ne pApanA bhAva e jaDa che, acetana che. ( zrotAH- pudgala dveSa kevI rIte kare ? ) e jaDa enA pariNAma jaDa, paryAyamAM thAya che enuM pariNamana che, A zarI2 hAle che zI rIte ? A paryAya koNa kare che ? jaDa kare che ke jANe che e kare che evuM kAMI che ? have A A avasthA Ama thAya che, e jaDanuM kAma che, jANe enuM I ja kAma hoya evuM kAMI nathI. AhAhA ! puNya ne pApanA bhAva e caitanyanA svabhAvano emAM abhAva che. AhAhA ! zubha ne azubhano bhAva rAga ane dveSa emAM caitanya bhagavAna zAyaka svarUpa che, jJAna enA jJAnanA cetanano, cetanano abhAva rAgamAM che. arere ! AvI vAtuM have kyAM ? e rAga cAhe to dayAno hoya ke cAhe to hiMsAno hoya, cAhe to bhagavAnanI bhaktino hoya ke cAhe to bAIDI chokarAvane sAcavavAno hoya, paNa e rAga dharmIne e rAga eno nathI. dharmI jene dharma samajANo che, tenAM e pariNAma nathI. AhAhAhA ! jhINI vAta che prabhu, koI di' eNe karyuM nathI. tattva zuM che anaMtakALa emanema 84 mAM rakhaDavAmAM gALyo. eka eka coryAsI yonImAM anaMta anaMta vA2 avataryo che. ane e duHkhI thaIne avataryo che, duHkhI che e paisAvALA ho ke rAjA ho ke deva ho, e badhA AtmAnA virodhI vikAra bhAvanA karanArA e duHkhI che. ahIMyA I to e ajJAnInI vAta che ne anAdithI 2khaDe che enI, paNa jene AtmA jJAyaka che caitanya jyota che jhaLahaLa jyoti caitanya caMdra, sUrya caitanya prakAzano nUrano pUra che
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 241 AtmA, ema jeNe jANyuM ne anubhavamAM AvyuM, tevA dharmInA pariNAmamAM to jJAtAdeSTA, AnaMda ne zAMtinA enA pariNAma hoya, emAM je ene rAgAdinA pariNAma thAya che, te e AtmAnA jJAyaka svabhAvamAM anaMta guNanuM svarUpa che, te koI guNa rAgarUpe thAya evo koI guNa nathI. AhAhAhA ! ethI guNIne jeNe, guNI eTale A cokhAnI guNI ne ghauMnI guNI I nahIM. guNI eTale A bhagavAna anaMta guNano dhaNI evo guNI, jemAM anaMta anaMta anaMta apAra anaMta guNa paDyA che, evA anaMta guNano dhaNI guNI, evA guNInuM jene jJAna ne bhAna thayuM che, evA dharmInA pariNAma to jANavAnA dekhavAnA AnaMdanA hoya che. enAmAM je A rAga dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanA pariNAma thAya e badhAM pudgalanA pariNAma che. AhAhAhA caitanya jJAyaka svarUpa pariNamIne rAga kare evuM to enAmAM che nahIM koI di' mATe kahe che, jene dharma samajANo che, jene AtmA jJAna svarUpa AnaMdasvarUpa che, evuM jene aMtarzAna thayuM che te jJAnInA pariNAma jJAna ane AnaMdanA hoya che, e jIvanA pariNAma. enI meLe to eka akSareya ukale evuM nathI. eya ! lakhubhAI ! paMcAyata gAmanI ADa ne kAM philmanI ne chokarAvane sAcavavAnA mArI nAkhyA jagatane, kone mArI nAkhyo? potAne. pote jJAyaka ne caitanya jyota che tene na mAnatA huM A rAgano karanAra ne Ano karanAra, e jIvatI jyotano nakAra karyo, e jIvatIno nakAra karyo e jIvanI hiMsA karI, eNe potAnI. AhAhA ! (zrotA - bIjAnI hiMsA karI zake) bIjAnI hiMsA karI zakato nathI. bIjAnI dayA ane bIjAnI hiMsA jIva traNa kALamAM karI zakato nathI. samajAya che kAMI ? AhAhAhA ! ahIMyA to pote bhagavAna caitanya jyota che, anaMta caitanyAkAra ratnAkarano sAgara prabhu che. evuM jene aMtaramAM sva tattvanuM jJAna ne bhAna thayuM te jIvanA pariNAma to jJAna darzana AnaMda ne zAMtinA enA pariNAma hoya che. eka vAta, e jIvanA pariNAmanI vyAkhyA thaI. ane potAnA pariNAma eTale pudgalakarmanA pariNAma eTale aMdara je zubha ke azubha bhAva thAya rAga, dayA, dAna, vrata, kAma, krodha, raLavA kamAvAnAM bhAva e jJAnIne te pariNAma pudgalanA che mArA nahIM. puMjAbhAI ! AvuM tyAM kAMI nairobImAM maLe evuM nathI. AhAhAhA ! e potAnA pariNAma, eTale pudgalanA pariNAma, eTale? je zubha ne azubha bhAva thAya e pudgalanA pariNAma che, caitanyanA nahIM. AhAhAhA ! be, potAnA pariNAmanA phaLane eTale ke pudgala che temAM thatAM rAgadveSa ane emAM thatuM enuM phaLa harakha zoka, sukha duHkhanI kalpanA e badhuM karmanuM phaLa che, jIvanuM nahIM. caitanya bhagavAna to jJAnAnaMda sahajAnaMda svarUpa che. ema jene jJAna ane bhAna dharmanuM thayuM, tene sukhaduHkhanI kalpanA e karmanuM phaLa che. potAnA pariNAmane, potAnA pariNAmanA phaLane nahIM jANatA evA pudgaladravya, e traNeyane jANanAra jaDa nathI. rAga ane karma e jIvanA pariNAmane jANato nathI, enA rAganA pariNAmane e rAga jANato nathI, tema rAganuM phaLa je duHkha ke kalpanA sukhanI, ene te rAga jANato nathI. e pudgaladravyane jIva sAthe kartAkarmabhAva che ke nathI? Avo prazna che hajI to. AhAhAhA! Avo jene prazna aMtarathI uThayo che, ene A uttara devAmAM Ave che. AhAhA... zuM kahyuM e! jyAre 76-77-78 mAM ema kahevAI gayuM, ke dharmI jIvane dharma evo je AtmA eno
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 samayasAra siddhi bhAga-4 dha2nA2, AnaMda ne jJAnanI zAMtino dha2nA2 prabhu, enuM jene jJAna ne zraddhA ne bhAna thayuM che, te jIvanA pariNAma to zuddha AnaMda atIndriya AnaMda, atIndriya jJAnanA pariNAma ane samakita Adi pariNAma e jIvanA pariNAma che. ane potAnA eTale pudgaladravyanA pariNAma e rAga ne dveSa e pudgalakarmanA pariNAma che, ane temAM sukhaduHkhanI kalpanA e karmanuM phaLa che. e traNeyane nahIM jANatA evA pudgaladravyane, traNa thayA ? zuM traNa thayA ? are bhagavAna ! eka to jIvanA pariNAma zuddha, pudgalanA pariNAma rAgadveSa, enuM phaLa harakha ane zoka, e pudgalanuM karma ane pudgalanuM phaLa che, ene pudgala jANato nathI. nathI AtmAnA pariNAmane jANato, nathI teno rAga, rAga thayo e rAgane jANato, rAgamAM kalpanA thaI sukhanI, nathI e jANato. AhAhAhA ! jhINuM che bhAI kIdhuM'tuM pahelethI A, vaLI have emAM A badhA vepArIo dhaMdhAnA pApanA Akho di'. eya !hiMmatabhAI ! paisA paisA dhULa dhULa dhULa Akho di' mahA pApa dhaMdhAnA bAIDI chokarA sAcavavAnA ekalA pApabhAva, AMhI to ajJAnI che e pApano kartA che, ane tene dayAdAnanA pariNAma thAya e paNa ajJAnI teno kartA che ane tethI te kartA thaIne cAra gatimAM 2khaDe che. paNa ahIMyA to have jJAnInI vAta che. ke jeNe bhagavAna AtmA saccidAnaMda prabhu sat zAzvata jJAna ne AnaMdano sAga2, caitanyano ratnAkara prabhu che, enuM jene nimittathI rAgathI ane paryAyathI paNa vimukha thaI ane trikALI jJAyaka bhAvanI sanmukha thaIne, ekeka akSa2mAM bahu phera che bApA, A to adhyAtma vItarAga sarvajJa 5ramAtmA, trilokanAthanI A vANI che, ene samajavA mATe taiyArI joIe bhAI. AhAhAhA ! e pudgaladravya jIva sAthe, zuM kahyuM i ? ke jJAna svarUpI bhagavAna evuM jyAM jJAna thayuM e jJAnanA pariNAma thayA, ene rAga je pudgala che e zAnanA pariNAmane jANato nathI. rAga che e rAgane jANato nathI, tema A rAga che temAM kalpanA thaI ke A anukULatAmAM ThIka che ne pratikULatAmAM ThIka nathI. e badhuM rAganuM phaLa che, rAganuM phaLa rAga jANato nathI, rAganuM kArya rAga jANatuM nathI, rAga AtmAnA nirmaLa pariNAmane jANatA nathI, to evA nahi jANanArane, evA karmanA rAgAdine AtmAnA pariNAma jJAna thAya emAM kartAkarmasaMbaMdha che ke nahIM ? AvI vAta che bApA. AhAhA... zuM samajANuM kAMI ? moTANI ! AvI vAtuM che bApA ahIM to. AhAhAhA ! ziSyano prazna che A, Avo jene prazna uThayo ene A utta2 devAmAM Ave che. bAkI to vAMcavA sAMbhaLavAnA veTha tarIke Ave ne eka kalAka sAMbhaLe ne evuM ene A nahIM samajAya kAMI. ene A utta2 devAmAM Avato nathI ema kahe che. vIracaMdabhAI ! amArA vIcaMdabhAI boTAda, haiM ? ( zrotAH- dalIcaMdabhAI ) nA, vIracaMdabhAI che pAchaLa, dalIcaMdabhAI to koka di' Ave ne vI2caMdabhAI to ghaNIvAra Ave che dalIcaMdabhAI ne vepAra bepAra dhaMdhA badhuM hoya ne tyAM pApanA. AhAhAhA! prabhu, prabhu ema kahe che AhAhA ! trilokanAtha jinezvaradeva sarvajJa 52mAtmA ema kahe che, ke jIvanA pariNAma ene ame kahIe ke jeNe zAyaka AtmAne jANyo che, to enA pariNAma jANavAnA dekhavAnA hoya e jIvanA pariNAma, ane je rAga ane rAganuM sukha duHkhanI kalpanA
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 243 e rAganuM phaLa karmanuM che. AhAhA ! to e kahe che, ke AtmAnA pariNAmane e rAga jANe nahIM, rAgane rAga jANe nahIM, ne rAganuM phaLa duHkha, duHkhanI kalpanA tene e jANe nahIM, evA e pudgala, ene AtmAnA pariNAma sAthe kAMI kartAkarma che ke nahIM? e rAga kartA ne ahIM jJAna pariNAma enuM kArya, ema che ke nahIM ? AvI AkarI vAtuM che bApA, zuM kahyuM samajANuM kAMI? A to ziSyano to Avo prazna che, enA khyAlamAM vAta AvI che, ke A (zrotA- ziSya UMcA naMbarano che) e evAne AMhI gayA che. bAkI sAdhAraNane thothA jevA hamaNAM sAMbhaLavA AvyA ne vayA jAya kalAka be kalAka e kAMI zrotA nathI, sAMbhaLanAra nathI. AhAhAhAhA! cImanabhAI ! zuM pUchayuM ziSya? hajI ziSya zuM pUchayuM e samajaNamAM na Ave, ziSyano e prazna che, ke jyAre A AtmA AtmAno jANanAro thayo, to I to jJAna svarUpa bhagavAna che. AtmA to caitanya svarUpa che, to caitanya svarUpanA pariNAma to jANavA dekhavA AnaMdanA hoya, paNa e pariNAmane rAga jANato nathI. rAga pudgala che, e rAga e pariNAmane jANato nathI, eka vAta. rAga rAgane jANato nathI, be vAta. rAganuM phaLa je sukhaduHkhanI kalpanA tene te jANato nathI. traNa vAta. to evA je rAganA pariNAma pugalanA, pugalanA pariNAma e AtmAnA pariNAmano kAMI kartA che ke nahIM? kema ke jyAre jJAna thAya che, tyAre jevo rAga Ave evuM AMhIM jJAna te samaye potAthI thAya che, are ! Are ! AvI vAtuM have. are duniyA kyAM rakhaDe ne zuM kahyuM? jyAre rAga thAya che, tyAre jJAnIne te saMbaMdhInuM jJAna potAthI thAya che. rAga che mATe jJAna thayuM ema nahIM. samajANuM kAMI ? AhAhA.. bApu dharma koI cIja alaukika che. e vinA marI gayo 84nA avatAramAM rakhaDI rakhaDIne, (zrotA - beyano kALa to eka che ne) eka che, kALa eka che, chatAMya rAgane laIne jJAna thayuM nathI. I AMhI siddha karavuM che. jJAnInA jJAnamAM AtmA jaNANo zAyaka svarUpa, tethI tenAM pariNAma jANavAnA svanA ne rAga thAya tenA jANavAnA pariNAma thAya, paNa e pariNAma rAga che mATe thayAM che, ema nahIM. tethI rAga te kartA che ne ahIM jANavAnuM kAma thayuM te tenuM kArya che ema nahIM. ararara! eka eka akSara, are bhagavAna zuM kare? prabhu tane tArI khabara nathI, tane tArI khabara nathI, nathI paranI khabara. AhAhAhA! AMhI to jene khabaruM paDI che ene e khabara paDanArane, jANanAranA jANavAnA pariNAmane, samakitanAM pariNAmane, e rAga che te rAganuM jJAna ahIM thAya, paNa e jJAna rAga che mATe thayuM che ema nahIM, e TANe potAno svabhAva sva ne parane jANavAno hovAthI jJAna svaparane jANatuM pragaTa thAya che, rAga thayo teja kALe te samaye svapara jANatuM jJAna pragaTa thAya che. to e svapara jANatuM jJAna thAya che paryAya, ene rAganuM ahIM jJAna kahevuM ke nahIM? rAga kartA ne jANavAnuM pariNAma tenuM kArya, ema kahevuM ke nahIM ? ema ziSyano prazna che. AhAhA ! Avo upadeza have, oluM to have dayA pALo vrata pALo dAna karo apavAsa karo, maMdira banAvo e to saheluM saTa hatuM rakhaDavAnuM, e to rakhaDavAno bhAva che. AhAhAhA ! A pahelo prazna samajANo? A poNI traNa lITIno prazna che, navaraMgabhAI ! jIvanA pariNAmane eTale ke vItarAgI pariNAma jIvanA, dharmInA. potAnA pariNAmane eTale pudgalanA
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 samayasAra siddhi bhAga-4 pariNAmane eTale rAgane, ane potAnA pariNAmanAM phaLane eTale rAgamAM sukhaduHkhanI kalpanA thAya tene, nahIM jANatA evA pudgaladravyane, e nahIM jANatuM evuM rAga ne pudgaladravyane, jIva sAthe kartAkarmapaNuM che ke nathI? Avo to prazna hajI ziSyano A to samajavAne kaThaNa paDe. are majUrI karI karIne marI gayo jagatanI, Akho di' vepAra ne dhaMdhA ne bAIDI chokarAne sAcavavA A majUra moTo che, pApI moTo pApano karanAra che majUra. moTANI ! AMhIM to vAta I che bApA. AhAhAhA ! paNa jene e majUrInA bhAvane paNa bhinna karIne potAnA AtmAne jANyo che, evA jANanAra bhedajJAnIne, je pariNAma thAya e to nirmaLa rAga thAya tenuM AMhI jJAna thAya ema kahevuM e vyavahAra che. bAkI to te samaye jJAnIne jJAnanA pariNAma potAthI svaparane jANavAnA hovAthI parane jANavuM ema vyavahArathI kahevAya. bAkI jANavAnA pariNAma thayA che AtmAthI, rAganuM jJAna thayuM e rAga che mATe enuM ahIM jJAna thayuM ema nathI. arere ! AvI vAtuM have. AhAhA ! arere ! manuSyanA bhava hAlyA jAya che bApA mRtyunI samIpa jAya che, bhAI. je je kSaNa jAya te dehanI sthiti pUrI thavAno e kALa che nakkI che. je je kSaNa divasa jAya bApA, e mRtyunI samIpa jAya che, emAM jo A kAMI AtmA zuM ne rAga zuM enuM jJAna na karyuM, AhAhA.. arere ! kaI yonimAM avataraze? e vaMToLIyAnuM taraNuM kyAM jaIne paDaze? mithyA zraddhAvALo jIva ke jene bhAna ja nathI kAMI, e mithyA zraddhAmAM vaMToLIye caDyo kaI yonimAM, kyAM jaze? AhA ! ahIMyA to jene AtmajJAna thayuM eno prazna che. AhAhAhA ! jeNe puNya-pApanA vikalpo che, enAthI paNa bhinna bhagavAna che. bhagavAna eTale AtmA, ene jeNe rAgathI bhinna bhagavAnane jANyo, ke A rAga che I puNya-pApa tattva che, bhagavAna to jJAyaka tattva bhinna che. evuM jene jJAyaka jANanAro bhagavAna jJAnarasakaMda tenuM jene jJAna thayuM che, tenA pariNAma to jJAna ne darzana ne AnaMdanA hoya to te pariNAmane rAga jANatuM nathI, jJAnI te pariNAmano kartA che. rAganuM AMhIM jJAna thayuM chatAMya e rAganuM kArya nathI. rAganuM ahIM jJAna thayuM jJAnIne ke rAga kartA che, ane jJAna pariNAma jANyuM mATe tenuM kArya che, ema nathI. are! are ! AmAM eka eka akSaromAM vAMdhA UThe bApA eNe karyuM nathI koI di' AtmAnuM. badhuM jagatanI majUrI karI karIne mArIne DhoramAM jAvAnA badhA ghaNAM samajANuM kAMI? (zrotA - rAga jJAnane jaNAvavAnuM kArya to kare ne?) bilakula nahIM, e ja A carcA prazna che eno ke rAga che mATe rAganuM jJAna thayuM ema nahIM. e jJAyaka che mATe svaparanA prakAzakanA pariNAmanuM jJAna thayuM. kaho, praviNabhAI ! AvI vAtuM che bApA! AhAhA! arere ! jagatamAM kyAM maLe? enI sAcI vAtuM ene sAMbhaLavA na maLe e ke di' vicAre, ne ke di' kare. A to hujI prazna che eno. AvA praznane jANanAre prazna karyo che, eno uttara che. gAthA have. Na vi pariNamadi Na giNhadi uppajjadi Na prdvvpjjaae| poggaladavvaM pi tahA pariNamadi saehiM bhaavehiN|| 79 / /
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 245 e rIta pudgaladravya te paNa nija bhAve pariName, padravyaparyAye na praName, nava grahe, nava Upaje. 79. A kAMI vArtA kathA nathI, A to bhAgavata kathA che. AhAhA! bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdano sAgara prabhu, enuM jJAna thavuM ne rAga thavo tenuM jJAna thavuM, enI A vAtuM che bhAI. AhAhA ! TIkA, TIkA che? jema mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, che TIkA? che ke nahiM, AvyuM ke nahiM? kyAMya copaDAya joyA na hoya olA, pApanA copaDA joyA hoya badhA tyAM philmanA ne gAmanI paMcAtanA. AhAhAhA! TIkA - mATI, mATI che ne mATI, I pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, ghaDAnI paryAyane mATI kare che. ghaDAnI paryAyane kuMbhAra karato nathI. (zrotA - vakIla kare ?) vakIla vakIlAtanI bhASA karato nathI. vakIla che ne? jaja pAse dalIla kare e dalIla AtmA karato nathI. e jaDanI avasthA che. prabhu tArI lIlA to jo, tuM koNa cho bhAI? tArI khabaruM vinA varavinAnI jAna joDI dIdhI. e jAna na kahevAya e to mANasanA ToLAM kahevAya. ema AtmajJAna vinAnI vAtuM jeTalI badhI kIDInAM nagarA jevA che I to badhA. AhAhA! mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka, ghaDAnI paryAyamAM mATI prasarIne ghaDo thAya che, kuMbhArathI nahIM. (zrotA - I samajAtuM nathI, mATIthI ghaDo thAya?) mATI hajI dAkhalo samajAto nathI tyAM to siddhAMta kahevAya che, bhAIno prazna hato ne? roTalIno nahIM? premacaMdabhAIno laMDanamAM rahe che, vAMce che tyAM ahIMnuM, AvyA cha sAta di' thayAM, roTalIno prazna hato ne, roTalI loTathI thAya che. roTalI velaNAthI nahIM, tAvaDIthI nahIM, bAInA hAthathI nahIM, bAIno hAtha roTalIne aDato nathI. e velaNuM loTane Ama-Ama thAya e loTane aDatuM nathI. arere ! have A vAta kyAMthI samajAya? (zrotAH- velaNAmAM loTa coMTI na jAya?) e loTa pote che roTalIrUpe thayo che. e loTanI paryAya roTalI che. e tAvaDInI nahIM, bAIDInI nahIM, strInI nahIM, agninI nahIM. (zrotAH- A dukAna judI jAtanI che.) lakhubhAI ! zuM kahe che? A dukAna judI jAtanI che kahe che. AhAhAhA ! are bhagavAna, tuM koNa cho ne kyAM cho ne kema che tAruM svarUpa ? zrImamAM no AvyuM? "huM koNa chuM, kyAMthI thayo, zuM svarUpa che mAruM kharuM?" soLa varSe dehanI sthiti. AtmA anAdi anaMta ene kAMI sthiti nathI. huM koNa chuM kyAMthI thayo? huM chuM AtmA, kyAMthI thayo? ke anAdi chuM, kharuM svarUpa zuM che? kharuM svarUpa to mAruM jJAtA deSTA AnaMda che. rAga ne puNya-pApanA pariNAma e AtmAnuM svarUpa kharuM nathI. arere! ahIMyA to hajI bAIDI ardhAganA mAre kahevAya, aDadhuM aMga mAruM ane aDadhuM enuM, dhULeya nathI sAMbhaLane mALA, mArI nAkhyo teM AtmAne. AhAhA ! A mAro A dikaro che jAne tuM, jAne-jAne tuM to tuM te huM che tuM te huM chuM. snAna banAna jAvuM hoya A rAga gAMDAnA kAMI gAma judA na hoya, gAma dITha pAgala che badhuMya joyuM che ne ame to badhuM ya jANuM che jagatane badhuM, badhA prakAre. AMhI to 89 thayA 70 varasathI to A badhuM dukAnathI abhyAsa che. AhAhAhA ! bhAI ! mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka thaIne, ema loTa pote roTalImAM aMtarthApaka thaIne roTalI
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 samayasAra siddhi bhAga-4 kare che loTa. bAIDI nahIM, velaNuM nahIM, agni nahIM, tAvaDI nahIM. arere! ema Adi madhya aMtamAM mATI pote ghaDAnI AdhamAM mATI ane kuMbhAra hato mATe AdhamAM ghaDo thayo ema nahIM. AhAhA! ghaDAnI paryAyanI AdhamAM zarUAtamAM mATI hatI mATe ghaDo thayo, madhyamAM mATI hatI, aMtamAM mATI, ghaDAnI paryAya thaI eTale kuMbhArano hAtha Ama-Ama thayo, mATe te ghaDAnI paryAya thaI ema nathI, kema ke paradravyathI paradravyanI paryAya traNa kALamAM na thAya. samajANuM kAMi? alaukika vAtuM che bApA, arere ! eNe zuM karyuM ane saravALA zuM Avaze ene. joone A bicArA gulAbacaMdabhAIne roga Avyo te saravALo atyAre, mane mArI nAkho, mane pATAmAM relanA pATAmAM laI jAva A saravALo. mATI pote ghaDAmAM aMtarthApaka eTale, ghaDAnI paryAyano karanAro to mATI che. Adi madhyA aMtamAM mATI che. ghaDAnI AdhamAM madhyamAM ne aMtamAM mATI che. enI AdhamAM kuMbhAra hato mATe ghaDo thayo che e traNa kALamAM vAta sAcI nathI. kaho, samajANuM kAMI? AhAhA! (zrotApAgala kahe) pAgala ja che bApu duniyA pAgala che. paramAtma prakAzamAM to kahyuM che dharmI jIvane pAgala, pAgala mAne evuM che. pAgala loko dharmIne pAgala mAne, zuM A vAto kare che pAgala jevI. AhAhAhA ! haLa hAle che ne haLa, khetara, jyAM khADo paDato jAya ne dhULa, I haLa khADAne ayuM nathI, dhULane aDyuM nathI. A te koNa mAne? sAMbhaLo have sAMbhaLo, eka haLa hAle che ne I haLane olo AdamI Ubho che, e Ama kare enAthI haLa hAlatuM nathI, haLanA pariNAma paramANuM I enA che e paramANuMthI haLa hAle che potAthI ane te haLa dhULane aDatuM nathI ane dhULamAM khADo dekhAya Ama. Are ! Are! juo A hAtha AMhI aDatuM nathI bilakula aDatuM nathI, kema ke A hAthamAM ne AmAM bemAM abhAva che, chatAM ahIM khADo dekhAya che. juo Ama khADo thAya ne, I khADAnI paryAya Ane laIne thaI nathI. e paramANuMnA daLanI e paryAya te kALe te thavAnI hatI te kALe e thaI che. ararara! AvI vAtuM che. AMhI to huM karuM huM karuM e ja ajJAnatA, badhAne Ama karI dauM phalANAne Ama karI dauM ThekANe Ama pADI dauM. AhA! choDIyuM thaI moTI, ThekANe pADI daIe nahIMtara ApaNe kyAM hAle. chokarA thayA moTA sarakhAImAM kanyA Ave to ThIka kahevAya sAdhAraNa kanyA Ave to ApaNuM gharanuM, mALAe mArI nAkhyA jagatane. navaraMgabhAI ! A tamAruM badhu pogaLa, A lakhubhAI ! tamAruM eTale A jagatanuM, AvuM che bApA zuM karIe? prabhu tArI prabhutA koI judI che, evI prabhutAmAM je pariNAma potAnA thAya, te vakhate te pariNAma potAnAthI thayA ane rAganuM jJAna thayuM e paNa potAthI thayuM che, e siddha AMhI karavuM che. hajI to dAkhalo cAle che, Adi madhya aMtamAM vyApIne ghaDAne grahe che, mATI ghaDAne pakaDe che, ghaDAnI paryAya mATI kare che, ghaDArUpe pariName che, mATI ghaDArUpe thAya che, grahe che eTale zuM kiIdhuM? jarI jhINI vAta che. e ghaTano paryAya te kALe thavAno ja hato, tene mATI grahe che, ene pahoMcI vaLe che basa. ghaDAnI paryAya je che te kALe te thavAnI hatI ja, tene prApta kahIe, thayuM
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 247 che tene prApya kahIe, tene mATI grahe che eTale pahoMcI vaLe che, mATI pahoMcI vaLe che, kuMbhAra nahIM, AhAhA ! hajI to dAkhalo, pachI siddhAMta to Akaro paDaze. AhAhA! ghaDArUpe pariName che, ghaDArUpe upaje che, ghaDAnI avasthA pahelAM je avasthA hatI, ene badale, badalAve che pote mATI, ghaDA pahelAM hoya ne mATIno piMDo, te piMDanI avasthA badale che e mATI, ane piMDanI avasthA ghaDArUpe thAya che e mATI kare che. mATInuM prApya ghaDo, te kALe te paryAya thavAnI ja hatI. tene mATIe prApya grahaNa karI che, ane te kALe pUrvanA piMDanI avasthAno vyaya thavAno ja hato, thayo ene mATI teno vikArya kare che, eTale palaTAve che, ane ghaDArUpe upajyo, upasyuM e mATI te rUpe upajI che. AhAhA ! have ahIM to Akho di' ame A karyAne A karyA'ne A karyA'ne duniyAne Ama karyA ne duniyAne sudhAryA ne, mArI nAkhyo jIvane. e jJAtA dRSTA che, enuM eNe mAnyuM nahIM, ane A che ema mAnyuM eTale oluM mArI nAkhyo ene, jIvana maraNa tulya karI nAkhyo che. pATha che ne? 28 kaLazamAM che. maraNatulya karI nAkhyo prabhu, jIvatI jyota jJAtA dRSTA caitanya jyota, ene te na svIkAratA rAganuM kArya mAruM ne paranA kArya mArAM, e vakhate te jIvatI jyotano te anAdara karyo, mArI nAkhyo teM. AhAhAhA! mATI pote ghaDArUpe upaje che tema, A dRSTAMta, tema jIvanA pariNAmane eTale ke jANavA dekhavAnA pariNAmane, potAnA pariNAmane eTale rAga thayo te enuM pariNAma che pudagalanuM, potAnA pariNAmanA phaLane, eTale harakha zokanA pariNAma thayA te pudgalanA phaLane nahi jANatuM evuM pudgala dravya, AhAhAhA! gAthA bhAre AvI che. che ne sAme, sAme pustaka che ke nahIM ? kyA zabdano artha thAya che. ema bApA! AhA.... arere ! ene kyAM avasara maLyo che. manuSya bhava, emAM A cIja na samaje ane samyajJAnano doro nahIM parove, to to e soya khovAI jaze. ene ahIM samyajJAna, huM to eka jJAyaka jANanAra chuM, rAganuM jJAna e paNa mArAMthI thayuM che, e rAganuM jJAna nahIM, e ahIM siddha karavuM che. pudgalathI jJAnanA pariNAma thayA, rAgathI ema nahIM, e siddha karavuM che. juo, jIvanA pariNAmane ne potAnA pariNAmane ema ApaNe pahelI vyAkhyA thaI'tI mAthe, ane potAnA pariNAmamAM paNa nahIM jANatuM evuM pugala dravya, pote paradravyanA pariNAmamAM, eTale zuM have? AtmA jJAyaka che tenA pariNAma e rAganA ne pudgalathI, paradravya che e. AhAhA ! rAga-dayA,dAna,kAma,krodhanA bhAva je A vikalpa thayAM e pudgalanA pariNAma, e pugalanuM phaLa. have kahe che, ke e karmanA e pudgalanAM pariNAmane potAnA jIvanA pariNAmane pudgalanA phaLane nahIM jANatA evuM pudgaladravya, paradravyanA pariNAmamAM, paradravya eTale AtmA, AtmAnA jANavA dekhavAnA pariNAma e rAganI apekSAe paradravyanA pariNAma che. have, A enI meLe vAMco to kAMI samajAya evuM nathI kAMI. koI dI' AMkaDo, loko Aje AvyA che ne tAkaDe ne ene khabara to paDe ahIM kAMIka che bIjI vAta. duniyAmAM hAle che kAMIka kAMIka gapa goLA ne A kAMIka bIjuM che. AhAhA ! zuM kIdhuM? jema ghaDApaNe upaje che mATI, nipaje che mATI, ane pherave che mATI. piMDano ghaDo
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 samayasAra siddhi bhAga-4 thayo. ema pudgala, jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane rAgane ne potAnA pariNAmanA phaLane nahIM jANatuM evuM pudgaladravya rAgAdi jaDa, pudgala jaDa, rAga jaDa e badhuM eka pudgalamAM jAya che, e pote paradravyanA pariNAmamAM paradravyanA eTale rAga che tenAthI paradravya AtmA, enA je jJAnanA pariNAma e rAgathI paradravyanA pariNAma ema kahevAmAM Ave che. arere ! padravyanA pariNAmamAM eTale zuM kIdhuM? samajANuM kAMI? rAgadveSa Adi pariNAma e jIvanA pariNAmane jANatuM nathI, tenA pariNAmane eneya jANatuM nathI, enA phaLaneya jANatuM nathI, evuM pudgala che, rAga hAre ! e rAga paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahatuM nathI. AhAhA ! dhImethI samajavuM bApu, haLave haLave artha thAya che, A to vItarAga traNa lokanA nAtha jinezvaradeva eka samayamAM traNa kALanuM jJAna, enI A vANI che, saMto to ADatiyA thaIne enI vAtuM kare che. samajANuM kAMI? je rAga ne puNyanA pariNAma thayAne, pApanA thayA e potAne jANatuM nathI. AtmAnA pariNAma jJAtAne jANatuM nathI, tenA phaLane eTale rAganA phaLane harakhazokane tene jANatuM nathI te, pudgaladravya pote paradravyanA pariNAmamAM eTale AtmAnA jANavA dekhavAnA pariNAmamAM, AtmAnuM samyagdarzana thayuM, e samyagdarzananA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, e rAga aMtaramAM jaIne, e jJAnanA pariNAmane Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahatuM nathI. zuM kIdhuM? bhAI ! bhagavAna AtmA caitanya svarUpa, enuM bhAna thaIne je jJAtA dRSTAnA pariNAma thayAM, AnaMdanA thayAM, tene rAga che, te rAgane jANatuM nathI, A pariNAmane jANatuM nathI, rAganA phaLane jANatuM nathI, evuM pudgaladravya rAgAdi te paradravyanA pariNAma eTale AtmAnA jJAtAdraSTAnA pariNAma jANavA dekhavAnA bhAva, tene aMtarthApaka thaIne, rAga aMdara jaIne Adi madhya aMtamAM, AMhI jJAnanA pariNAma je thayA tenI AdhamAM rAga che te madhyamAM che ema che nahIM. Adi madhyamAM aMtamAM vyApIne tene grahatuM nathI, zuM kahe che? AhAhAhAhA! premacaMdabhAI ! AvyA cho barAbara. AhAhA! heM? AvI vAta che bhagavAna. zuM karIe? tuM koNa cho bhAI. kahe che ke jyAM AtmAnuM jJAna thayuM ane jJAnanA pariNAma, vastu to jJAyaka trikALa che, enA pariNAma jANavAnA thayA, samakitanA thayA, zAMtinA thayA, AnaMdanA thayA, e pariNAmamAM rAganuM pugala che tenuM jJAna thayuM, mATe te rAga kartA ane A jJAnanA pariNAma tenuM karma, e rAga aMtarthApaka thaIne jJAnanA pariNAmane kare che ema nathI. AhAhAhAhA ! evI vAtuM che prabhu, zuM thAya? arere! jIMdagI hAlI jAya che, emAM A na karyuM to thaI rahyuM, e to DhoramAM-naraka ane Dhora avatAra, abajopati mANasa bIje divase kUkaDInI kUkhe baccuM thAya, gAyane kuMkhe, arere! kema ke jeNe AtmAne sevyo nathI ne jANo nathI ne puSya ne pApane sevyA, e kaSAya che, ne kaSAya che te AtmAnI ADoDAI che, e ADoDAIne sevI che, te ADoDAImAM avataraze. A mANasa Ubho che A tiryaMca ADA che Ama, gAyuM, bhesuM, e ADoDAI karI e ADoDAImAM jaze. AhAhA ! samajANuM kAMI? Avo upadeza che bApu. AhAhA ! paradravyanA pariNAmamAM eTale? rAga che e pugalanAM pariNAma che e pariNAma jIvanA pariNAmane, paradravyanA pariNAma eTale jIvanA pariNAmane ane jJAtAdekhAnA AnaMdanA
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 249 mokSamArganA pariNAmane aMtardhyApaka thaIne e rAga aMtara jaI vyApya thaIne zarUAtamAM rAga hato to te zAtAnA pariNAma thayA ema nathI. AhAhAhAhA ! devIlAlajI ! bApu AvuM to sAMbhaLavA koka di' maLe bhAI. AhAhA... evI vAtuM che bApu. padravyanA pariNAmamAM eTale ? rAgAdi che dayA,dAna,kAma,krodhanA pariNAma e pudgala che ane enAthI je 52dravyanA pariNAma eTale AtmAnA jANavA dekhavAnA pariNAma, e padravyanA pariNAma che, samajANuM kAMI ? bhASA to sAdI Ave che prabhu, paNa have bhAva samajavA to bApA, zuM thAya prabhu, teM tArI dayA karI nathI koI di' 52nI dayA ka2vA hAlI nIkaLyo, je karI zakato teM nathI. eno bhAva Ave, 52 dayAno e paNa rAga ne hiMsA che jIvanI, a222 ! e rAgane paNa, Avyo rAga, paNa jJAnI je AtmAno jANanAra che, tenA pariNAmamAM rAga che mATe rAganuM jJAna thayuM, rAga kartA ne zAnanA pariNAma karma, evuM che nahIM. samajANuM kAMI ? be traNa lITIyumAMya kaThaNa, bhagavAna zuM karIe. ( zrotAH- rAgamAM to prameyatva dharma che ) e to zeya che. zeya che ane jJAyaka che e paNa vyavahA2 che. rAga che e jJAnanAM pariNAmanuM zeya che, ane zeya che mATe ahIM jJAnanA pariNAma thayAM ema nahIM, ema. ne ahIM jANanAra che ane olo jaNAya che e paNa vyavahAra che.nizcayathI to jJAnanAM pariNAma che te potAnAM pariNAmane pote jANe che. AhAhAhAhA! arere ! duniyA kyAM 2khaDe che ne kyAM, ene AvI vAta sAMbhaLavA maLe, emAM pAMca pacAsa lAkha rUpiyA thayA, karoDa be karoDa jIo e to pAgala moTo. AhAhA ! ( zrotA:- ghaNA jIravI zake che paisA ) haiM ? zuM kIdhuM ? ( zrotAH- ghaNAya jIravI zake ) dhULamAMya jIravatA nathI paisA. paisA mArI nAkhe, marI gayo nahIM ? be abaja ne cALIsa karoDa hatA, A zAMtilAla khuzAla govAmAM, be abaja cAlIsa karoDa ApaNo pANazILAvALo, dazAzrImALI vANIo hato, be abaja cALIsa karoDa, ekasaTha varSanI uMmare enI vahu hatI tene hemareja thaI gayuM, te muMbaI AvIne AvelA be cAra di' rahelA I bAI to asAdhya hatI, be cAra di' thayA tyAM ekasaTha varSanI uMma2, rAte mane duHkhe che, be abaja cAlIsa karoDa, sAMITha lAkhanA to makAna tyAM govAmAM tyAM eka cAlIsa lAkhanuM dasa dasa lAkhanA be, e bAI pAMca miniTamAM, sago hato eka che oLakhIto bhAI dAkatarane bolAvo, dAkatarane bolAve tyAM deha chuTI gayo, jAva rakhaDavA have, AhAhAhA ! a222 ! A be abaja ne cAlIsa karoDa to upajyA haze kyAMka Dhora boramAM. mULa to narkamAM na jAya mAMsa ne dArU na khAya ne. a222 ! prabhu prabhu zuM kare. (zrotAH- e to sukhanI mota kahevAyane ?) to sukhanI mota kahevAyane ? zenI ? A mota to sukhanI mota kahevAyane ? sukhanI ne DhoramAM avataryo e sukhanI. kaSAyanA bhAvamAM mamatAmAM deha chuTayo. AhAhAhA ! AMhI to olA 5dravyanA pariNAma che ne e zuM che ? e rAga ne dveSanA pariNAma dayA dAnanA kAma krodhanA pariNAma e pudgalanA che, ane enI apekSAe 52dravyanA pariNAma eTale AtmAnA jANavA dekhavAnA pariNAma e paradravyanA pariNAma kahevAya. rAganI apekSAe e paradravyanA pariNAma kahevAya. AhAhAhA...
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 samayasAra siddhi bhAga-4 Adi-madhya-aMtamAM vyApIne tene grahato nathI, rAga AtmAnA jJAna pariNAmane upajAvato nathI. dhruva pariNAma je jJAna pariNAma thayA, tyAM rAgane jANavAnA ne potAne jANavAnA je jJAna pariNAma thayA e to te vakhate dhruva te pariNAma ja thavAnA hatA. tene rAga grahe che, rAga te prApya thaIne tene pakaDe che, ema nathI. AhAhAhA... arerere ! grahatuM nathI, e rAgAdi pariNAma te rUpe pariNamatuM nathI, te rUpe te AtmAnA jANavA dekhavAnA pariNAmane, pariNAmapaNe rAga utpanna thato nathI ane te rUpe upajato nathI. jJAnanA pariNAmapaNe rAga upajato nathI, jJAnanA pariNAme to pote potAne pakaDayA che AtmAe prApya thaIne dhruva te vakhate pote upajyo che ne pUrvathI badalyo che pote AtmA, e pariNAmane rAga vyApIne kare che ema nathI. AhAhA ! bahu AkaruM moTANI ! are prabhu! e bhAgya vinA to kAne na paDe evI vAta che. bApu ! duniyAnA bhAgya to dhULa che, I bhAgyazALI nathI bhAMgazALI che. AhAhAhA! A cIja bApA parama satyanA bhaNakAra kAne paDe e paNa bhAgya vinA paDe nahIM bhAI, samaje to pachI vaLI, AhAhA... te upajatuM nathI paNa vizeSa kahevAze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) pravacana . 168 gAthA-79 tA. 14/01/79 ravivAra poSa vada-1 zrI samayasAra ! jhINI vAta che prabhu! vItarAga paramezvara jinezvaradeva ema pharamAve che ke jema mATI ghaDAne grahe, pherave, vyaya kare ane upaje. ema jIvanA pariNAmane rAganA pariNAma e pudgalanA pariNAma che, e AtmAnA jIvanA pariNAmane e jANato nathI ema siddha karavuM che. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdanI haiyAtivALuM astitva che. AhAhAhA ! prabhu A AtmA je che e to atIndriya sukhanI hayAtivALuM astitva che enuM. evA astitvanuM jene bhAna thayuM samyagdaSTi jJAnIne, tenA astitvanA pariNAmamAM paryAyamAM nirmaLa samyagdarzanazAnacAritra je vItarAgI pariNAma che te jIvanA pariNAma che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? jhINuM che bhAI, vartamAna cAlato pravAha ethI jAta bIjI che prabhu ! AhAhA ! e dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, jAtrAno bhAva e AtmAnA pariNAma nahIM ema AMhI kahe che. are prabhu! e to vikAra che, te vikAra che e pugalanA kAraNe thayeluM e pudgalanuM kArya che. AhAhAhA ! AkarI vAta. e rAgane Adi pariNAma thAya tene jJAtAdraSTA tarIke je jANavAnA kAmane kare, e jANavuM, zraddhavuM, mAnavuM, svarUpamAM ramavuM e je pariNAma vitarAgI pariNAma che e jIvanA pariNAma che. AhAhA! bahu pheraphAra bhAI. AhAhA ! vItarAga sarvajJa paramAtmA jinezvaradevano A hukama che, ke e jIvanA pariNAmane, che? potAnA pariNAmane eTale ke karma je jaDa che, pugala che, mATI che karma, enA pariNAma che zuM che ke dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanA pariNAma e karmanA pariNAma che, ema kahe che e bhagavAna AtmAnA pariNAma nahIM. AhAhAhA ! AvuM che. duniyAne to evuM lAge evuM che, ke A zuM vaLI AtmA, navuM? prabhu e navuM nathI. anAdino vItarAga jinezvara
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 gAthA-79 52mAtmAno mArga A che. kahe che ke pudgala je che e potAnA pariNAmane jANatA nathI, eTale rAga je thAya che dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjAno e rAga che. hiMsA, jUThuM, corIno e rAga pote jANato nathI. rAgamAM jJAnano svabhAva nathI, tethI te rAga potAne jANato nathI. e rAga jIvanA samyagdaSTinA jIvanA zuddha pariNAmane jANato nathI, be. jIvanA pariNAmane, potAnA pariNAmane eTale rAgane rAga jANato nathI, rAga che I jIvanA pariNAmane jANato nathI, jIvanA pariNAma samyagdarzanajJAnacAritra je vItarAgI pariNAma e jIvanA pariNAma, e jIvanA pariNAmane rAga pariNAma jANato nathI, rAga pariNAma rAgane jANato nathI. ane rAga pariNAma potAnA pariNAmanA phaLane jANato nathI. rAganuM phaLa duHkha che ene e jANatuM nathI. AhAhAhA ! gAthA aDadhI to cAlI gaI'tI paNa pharIne, Aje keTalAka navA hoya ne, bhagavAna mArga to evo jhINo che bhAI, vItarAgano dharma jinezvaradeva traNalokanA nAtha eno dharma e to vItarAgI pariNAma che. kema ke AtmA pote jina svarUpa che, A AtmA je che aMdara e jina svarUpa vItarAga mUrti che AtmA, e vItarAga mUrti che emAMthI vItarAga pariNAma pragaTa thAya che. AhAhA! arere ! A dehamAM deha che e to mATI che A to dhULa che, paisA paisA to eka bAju rahI gayA, A dhULa kayAMya rahI gaI, karma aMdara ATha che jJAnAvaraNI e paNa mATI ne dhULa jaDa che, paNa ahIM to e uparAMta aMdaramAM rAganA pariNAma vratanA, tapanA, bhaktinA jAtrAnA thAya, ke hiMsA, jUThA, corInA pariNAma thAya, e pariNAmane paNa pudgalanA piraNAma kahevAmAM AvyA che. kema ke e vikAra che, e AtmAno svabhAva nathI, svabhAvathI thayAM nathI. e bhagavAna AtmA to anaMta AnaMda ne anaMta jJAna ne anaMta prabhutAnI pavitratAnuM piMDanI haiyAtIvALuM tattva, te haiyAtIvALA astitva tattvane jeNe pakaDayuM che, jenA zraddhAmAM jJAnamAM e astitvane pakaDayuM che, tene dharmI kahIe ne tenA pariNAma je rAga vinAnA thayA, te jIvanA pariNAma kahevAya. AvI AkarI vAta che bApA ! duniyA zuM cAle che te badhI khabara che ne ? haiM ? AMhIM to 89 varSa thayA. sIttera varSathI to A badho paricaya che jagatano. AkhI vAta bahu phera prabhu. vItarAga mArgane ane mAnelA ajJAnInA mArgane bahu phera che. AhAhA! kahe che prabhu, saMto kahe che, digaMbara saMto e 52mAtmAnI vANI ja kahe che. 52mAtmA traNalokanA nAtha jinezvaranA A saMto ADatiyA che. e jinezvarano mArga A ne mAla A che ema prasiddha kare che. AhA ! ke eka to rAga je che dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAma ahIMyA jema mATI ghaDApaNe thAya che, ghaDAne grahe che, mATInA piMDano vyaya kare che ane ghaDAnI paryAyane upajAve che e badhuM mATInuM kArya che, kuMbhAranuM nahIM, ema bhagavAna AtmA zuddha AnaMdanI haiyAtIvALI astitva mojudagI cIja che, enI jeNe aMda2mAM pakakaDa karI che, dharmI samyagdaSTie AnaMdanI haiyAtIvALI mojUdagI cIja che sattA, enI jeNe pratIti ane jJAna karyuM che, te pratIti ane jJAnanAM pariNAma te nirmaLa ane vItarAgI che. e jIvanA pariNAma che e jIvanA pariNAmane
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 samayasAra siddhi bhAga-4 rAga pariNAma jANatuM nathI. rAga pugalanA pariNAma rAgane jANatuM nathI, rAganuM phaLa duHkha che tene te rAganuM pariNAma jANatuM nathI. AhAhAhA ! A to AvI gayuM che thoDuM paNa A pahelethI che ne. AhAhA ! evuM pudagala dravya pote, e rAganA bhAva je zubha-azubha thAya, te pudgalanAM pariNAma che, te pudgaladravya pote, e pudgaladravya che rAgAdi, AhAhAhA.... gajaba vAtuM, pote paradravyanA pariNAmamAM e rAgAdi dayA, dAna, vrata, bhaktino vikalpa ane rAga je che, e pudgalanA pariNAma che, bhagavAna AtmA to zuddha caitanya che. pavitra che atIndriya AnaMda ne atIndriya jJAna ne atIndriya vItarAgatAno sAgara che, enA pariNAma to vItarAgI thAya te tenA pariNAma che, ane rAgAdi thAya e pudgalanA pariNAma che. e pudagalanA pariNAma jIvanA pariNAmane jANatuM nathI, potAne jANatuM nathI, tenuM phaLa duHkha che tene jANatuM nathI, che? evuM pudgaladravya pote paradravyanA pariNAmamAM, paradravyanuM pariNAma eTale AtmAnA vItarAgI samyagdarzana jJAnanA pariNAma e rAganA pariNAmanI apekSAe paradravyanAM pariNAma che, e navaraMgabhAI ! AvuM che bApu. zuM thAya? anaMta kALathI rakhaDe che 84 nA avatAra karI karIne anaMtA narkanA karyA, anaMtA nigodanA lasaNa ne DuMgaLInA anaMtA bhava karyA, eka mithyAtvane laIne, e mithyAtva zuM che, enI ene khabara nathI. e rAga je dayA, dAna, vrata, jAtrAno thAya e rAgane potAno mAnavo e mithyAtvabhAva che. e mithyASTi che ane e mithyASTimAM anaMtA bhava karavAnI tAkAta che. AvI vAta che prabhu. AhAhAhA ! e paradravyanA pariNAmamAM eTale? je zubhaazubha bhAva thayA, e zubha vikAra che ane bhagavAna AtmA to nirvikArI zuddha pavitra anaMta guNonA haiyAtIvALI sattA che, to tevA zuddha svabhAvanI sattAvALo prabhu enA pariNAma to zuddha hoya, e zuddha pariNAma che, e rAganA pariNAmanI apekSAe paradravyanA pariNAma che. AhAhAhA ! kaho, premacaMdabhAI ! A laMDanamAM kAMI maLe evuM nathI. laMDanamAM bhAI rahe che, vAMce che tyAM ApaNuM laMDanamAM rahe che ATha di'thI AvyA che, vAMce che tyAM laMDanamAM, AphrikAmAM vAMce che te tyAM to moTuM mahAjana che. are prabhu! mAragaDA paramAtmA trilokanAthanA have judA che bhAI ! AhAhA ! rAga che e jainano mArga nahIM, jainano mArga vItarAga pariNAma te jainano mArga che ane e vItarAga pariNAma che e vItarAgI dravya che ene Azraye thAya che. tevA je vItarAgI pariNAma je dharma, mokSano mArga, e rAganAM pariNAma pudgalanI apekSAe te paradravyanA pariNAma che. kaho zazIbhAI, gAthAkuM AvI che. AhAhA ! dhImethI samajavA jevuM che prabhu! anaMta kALathI rakhaDe che bhAI, e duHkhI che, duHkhI che. paramAtmA jinezvaradeve je kahyo mArga ane eNe anaMta kALamAM eka sekaMDa mAtra paNa jANyo nathI ane potAnI svacchaMdatAe kalpanAe dharma mAnyo ane rakhaDayo che. AhA...AhAhA... AvI vAta besavI kaThaNa. paradravyanA pariNAmamAM, eTale zuM samajANuM? je kAMI zubha-azubha bhAva thAya, e to vikRta chene? ane AtmAno svabhAva vikRta nathI, AtmAno svabhAva taddana nirvikArI trikALI che, tethI
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 253 enA pariNAma to nirvikArI pariNAma samyagdarzanajJAna zAMti vItarAgatA e enA pariNAma, e pariNAma rAganA pariNAmanI apekSAe paradravyanAM pariNAma che, dhImethI samajavuM prabhu A to kAMI vArtA nathI, A kAMI kathA nathI. eka cakalI lAvI cokhAno dANo ne cakalo lAvyo magano dANo ne karI khIcaDI ne kuMbhArane ApIne, ghaDulo Apyo ne vAto karatAM ne chokarAo, bApu A to traNa lokanA nAtha vItarAga paramezvare sarvazapaNe jANyuM ane joyuM, te temaNe kahyuM te A che. AhAhA ! samajANuM kAMI? e zubha pariNAma che dayA, dAna, vrata, bhakti, jAtrAnA ene ahIMyA vikAra che ne? tethI jIvano svabhAva je trikALa che e to zuddha che, enA anaMtA guNo che, anaMtA guNonI haiyAtivALuM tatva paNa e to badhAM anaMtA guNo pavitra ane zuddha vItarAga svabhAvI che, ethI jeNe evA vItarAgI svabhAva AtmA enI jene samyagdarzana ne jJAnamAM haiyAtI jaNANI, pUrNa zuddha svabhAvano bharelo bhagavAna evI jene haiyAti pariNAmamAM jaNANI te pariNAma to samyagdarzana ne jJAna ne vItarAgI che. AhAhAhA ! e jIvanA pariNAmane, rAganA je pariNAma che e vikRta che, te jIvanA nahi. e pulanA pariNAma gaNIne e rAga dayA, dAna, vratanA pariNAmane pugalanA pariNAma gaNIne, kema ke malina svabhAva jIvano nathI, ethI malina pariNAma e paryAyamAM thayAM e jIvanA nathI. e pudgalanA kArya che te pudgalanAM pariNAma, pAradravyanA pariNAma eTale vItarAgI bhagavAnanA, AtmAnA pariNAma je zuddha zraddhA, jJAna, cAritra ne vItarAgatA che I, e paradravyanA pariNAmane rAga jANato nathI. che? AhA! e paradravyanA pariNAma aMtarthApaka thaIne, bhagavAna AtmAmAM eka akArya kAraNa nAmano guNa che, jhINI vAta che prabhu, bhagavAne ema kahyuM che paramezvare ke AtmAmAM eka akAryakAraNa nAmano guNa che pavitra, badhAM guNa pavitra che ne? e akAryakAraNa nAmano guNa che tethI te guNanuM kArya je samyagdarzanazAna thAya te kAryamAM rAga kAraNa che ne te pariNAma kArya che ema nathI. tema e vItarAgI pariNAma kAraNa che ane rAga kArya che ema nathI. Avo mArga bhAre Akaro bhAI ! AhA. e vItarAga sivAya AhA... A kayAMya bIje che nahIM, koI mArgamAM, badhA mArgo ajJAnIe ekaeka kalpita karelA che. A to paramAtmA jinezvaradeva, trilokanAtha birAje che. mahAvidehamAM paramAtmA 20 tIrthakaro mahAvidehamAM, samozaraNamAM birAje che. indronI samakSa prabhunI vANI nIkaLe che. e vANI sAMbhaLavA gayelA kuMdakuMdAcArya digaMbara saMta e lAvIne A vAta lAvyA. bhAI prabhu to Ama kahe che, premacaMdabhAI, AvI vAtuM che. prabhunuM e pharamAna che ke je rAga thAya che, e AtmAnA pariNAma nahi, kema ke AtmAnA guNo che e badhA pavitra, nirmaLa che mATe rAga pariNAma enuM nahIM, e rAga pariNAma paryAyamAM thayA, paNa e pudgalane kAraNe, pudgalanA nimittanA saMbaMdhe thayelA mATe te pudgalanA pariNAma che. e pudgalanA pariNAma AtmAnA paradravyanA pariNAma eTale mokSamArga je pariNAma nirvikArI e paradravya A rAganI apekSAe paradravyanA pariNAma ene e rAga grahatuM nathI. che?
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 samayasAra siddhi bhAga-4 e paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne, rAga aMtaramAM madada maLIne Adi madhya aMtamAM jIvanAM je samyagdarzanazAnacAritranA pariNAma emAM rAga aMtarthApaka thaIne, Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahato nathI. AhAhAhA ! vyavahAraratnatrayano devaguruzAstranI zraddhAno rAga, paMcamahAvatanAM pariNAmano rAga, zAstra paravastu che tenA bhaNatarano rAga, e rAganA pariNAma pugalanAM gaNIne, pAradravyanAM pariNAma jIvana vItarAgI gaNIne, e rAganA pariNAma vItarAgI pariNAmane grahatAM nathI. e vItarAgI pariNAma thayA tenI AdhamAM rAga hato ema nathI, e vItarAgI pariNAma dharmanA thayA tenA madhyamAM rAga hato ema nathI. e vItarAgI pariNAma dharmanAM thayA, tenA madhyamAM rAga hato ema nathI. tema vItarAgI pariNAma thayA emAM rAga cheDe hato ema nathI. AhAhAhA ! e zazIbhAI ! AvuM che bApu. bhASA to sAdI che bhAI koI saMskRta ne vyAkaraNane evuM koI moTI vidvatA nathI A. AhAhA! A to aMtaranI vAtuM bhagavAna traNalokanA nAtha jinezvara, indro ne gaNadharonI vacce kahI rahyA hatA te kahelI vAta, e vAta AvI che. bhAgyavAnane to kAne paDe evI vAta che. A samajavAnI vAta to ekakora rahI gaI. AhA ! kahe che ke e rAga je zubhabhAva bhagavAnanI bhaktino, vinayano, pUjAno, dAnano, dayAno, e pariNAma pudgalanAM pariNAma kahyA, kema ke jIvanA pariNAma nirmaLa svarUpa che, tenA pariNAma nirmaLa thAya, ethI rAga pariNAma pudgalanA kahIne te rAga paradravyanA pariNAma eTale AtmAnA samyagdarzanajJAnacAritranAM pariNAmane te rAga AdhamAM grahatuM nathI, madhyamAM nahIM, paNa e nirmaLa pariNAmane rAga aDatoya nathI, AhA... kaho, dhIrUbhAI ! Avo mArga che. mALe AvI vAto, Avo kahe che navo kyAMthI kADhayo, ema kahe che. prabhu! navo nathI bhAI, mArga anAdino tIrthakara trilokanAtha jinezvara prabhuno mArga A che bhAI, tane sAMbhaLavA na maLyo hoya mATe navo lAge ema nathI. AhAhA! cImanabhAI ! AhAhA! e paradravyanA pariNAmamAM aMtarthApaka thaIne Adi madhya aMtamAM vyApIne tene grahato nathI. ahIMyA je samyagdarzananAM pariNAma thayA ene rAga che te pakaDato nathI, te rUpe pariNamato nathI. rAga samakita darzananA pariNAmapaNe mithyAtvano palaTo mArIne pariNamyuM nathI I, te rUpe upajatuM nathI, samyagdarzananA pariNAmapaNe rAga upajato nathI. AhAhAhA ! have atyAre to A vyavahAra rAga sAdhana ane nirmaLa pariNAma sAdhya ema kahe che prabhu. duniyA bahu pheraphAramAM che bhAI, vItarAga paramezvarano mArga ane sAMbhaLavA maLyo nathI prabhu. bhagavAna to A jIvane bhagavAna tarIke bolAve che. kemake pote svarUpa rAgadveSa vinAnuM svarUpa che e bhagavaMta svarUpa che, e to jina svarUpa che. e jina svarUpanAM pariNAma(mAM) rAga kayAMthI thAya? ethI e rAganA pariNAmane pudgalanA gaNI ane e rAga che te jIvanA pariNAmamAM Adi madhya aMtamAM grahatuM nathI, rAga tyAM upajatuM nathI ne rAga tene te pariNamAvatuMbadalAvatuM nathI. AhAhA ! che? ahIM sudhI to AvyuM tuM parama di' kAla to sajajAya hatI, parama di' AMhIM sudhI AvyuM che. paNa oluM paheluM zuM che e samajAvyA vinA, "paraMtuM'nuM nahIM bese, eTale pharIne lIdhuM, A
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 255 zazIbhAI ne pAchA pahelavahelA che ne? AhAhA! bhagavAna ! pAgala jevI vAtuM lAge evI che hoM. AhAhA ! kemake duniyAnI rIta AkhI palaTI nAkhI lokoe. AhAhA! e dayA, dAna, vrata, bhakti, jAtrAnA zubhabhAvane lokoe dharma manAvyo che, ane dharmanuM kAraNa manAvyuM che, e AMhI nA pADe che. (zrotA:- paMcamakALamAM evuM hoya) paMcamakALa ! are prabhu zuM kare? paMcamakALa AtmAne kayAM lAgu paDe che? AtmAne paMcamakALa kevo prabhu? AtmAne mudata kevI? ke bhAI A zarIrane 89-90 thayA te AtmAne 89-90 ema che? A to dhULanI dazAne thayA 89. prabhu to anAdi anaMta nitya che, prabhu aMdara to. kIdhuM nahIM eka pherI jAmanagaramAM eka chokaro juvAna hato. ahIM 25-30 lAkha rUpiyAnI dukAna navI karavI haze, saune keTalAkane ema ke mahArAjanA darzana karI AvIe pachI ema mAne. loko ke ThIka hAle meM eTaluM pUchyuM bhAI, kIdhuM A pacIsa pacAsa varasa ne sAMITha varasa kahevAya che e zarIranA ke AtmAnA ? to I kahe huM kAMI jANato nathI. arararara! A umaruM jene kahevAya che, ke bhAI sAMITha thayA ne sIttera thayA e zarIrane ke AtmAne ? bApu e to jaDanI sthitinI vAta che, AtmA to anAdi anaMta che. AtmAne mudata kevI? arere! vAtuM pheraphAra karIne mArga vikRta karI nAkhyo che, ene bhagavAna prasiddha karIne jAhera kare che. AhAhA! bhAI Avo e rAgano bhAva ene pudgalanA pariNAma gaNyA, jIva zuddha che tenA e pariNAma kema hoya? ema kahe che. zuddha dravya zuddha guNa enA malina pariNAma kema hoya? AhAhA! tethI te pariNAmane pugalanA gaNI ane e pariNAma AtmAnAM samyagdarzananA pariNAmane grahatuM upajatuM ne badalAvatuM nathI ane AtmAmAM paNa evo akAryakAraNa nAmano guNa che ke jethI samyagdarzanazAnanAM pariNAma thayAM te rAga kAraNa ane A kArya evuM emAM nathI. tema mokSano mArga je pragaTayo aMdara darzana, jJAna, cAritra te kAraNa ane rAga kArya ema nathI. paramANuMmAM paNa ema che, cImanabhAI ! paramANumAM paNa akAryakAraNa nAmano guNa che. A savAramAM vicAra karato'to kharekhara to e pudgalanAM pariNAma che, e paNa dharmanuM kAraNa thAya ema nathI, tema dharma pariNAmanuM e rAga kArya che ema nathI. AhAhA! besAya eTaluM besADo prabhu zuM kare? AhA! anaMta anaMta anaMta anaMtano pAra nathI eTalA guNo, pavitrathI bharelo prabhu tuM cho, e pavitra pavitra pavitra nirmaLa guNano ghaNI nAtha enA pariNAma malina kema hoya, kahe che to dravyane eNe jANyuM nathI. samajAya che kAMI jene malina pariNAma mArAM che, ema mAnyuM che, eNe anaMta pavitra guNano ghaNI huM chuM evuM eNe jANyuM nathI. anaMta pavitra guNano ghaNI jeNe jANyo enA pariNAma to pavitra vItarAgI zAMta nirdoSa pariNAma hoya. e nirdoSa pariNAmane, rAga sadoSa pudgala pariNAma tene karatuM nathI. AhAhAhAhA.. AvI vAtuM che. emAM 75-76-77-78-79 I gAthA pAMca. tAkaDe amAre premacaMdabhAI barAbara AvyA che moke, mAkhaNa che vItarAganuM, jaina paramezvara trilokanAtha jinezvaradevanuM A pharamAna che bhAI ! saMpradAyamAM na hAle e mATe kAMI vAta khoTI thaI jAya satya I? samajANuM kAMI? Avo hovA chatAM, paraMtu prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM potAnA
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 samayasAra siddhi bhAga-4 svabhAvarUpakarma, zuM kahe che have, e puNya ne pApanA bhAva thAya che, e prApya eTale thayA che, te kALe te prApya kahevAya che, tene pudgala prAsa grahaNa kare che. je kALe puSya ne pApanA bhAva thayA te prApya dhruva che, tene pugala grahe che AtmA nahIM. Are ! AvI vAtuM have. kaho, jayaMtibhAI ! koIe sAMbhaLI na hoya evI che bApu, khabara nathI? duniyAnI to khabara che ne bApA, vItarAga paramezvara evo mArga kayAMya che nahIM. vItarAga sivAya kayAMya koI paMthamAM A mArga che ja nahi. vedAMta je kAMI vyApaka ne sarvavyApaka e paNa ekAMta mithyAtva che. AhAhAhA ! AMhI to pariNAma pariNAmanI vAtuM kare che. rAganA pariNAma e prApya che pudgalanuM, rAganA pariNAma e prApya eTale dhruva che pugalanuM, pugala tene grahe che, vikArya pugala tene badalAve che, pugalapaNe upaje che rAga, pudgala upaje che. evuM vyApya eTale kAryalakSaNavALuM potAnA svabhAvarUpa karma potAnA svabhAvarUpI kArya kartAnuM, tenAmAM pudgala pote aMtarthApaka thaIne, AkaruM kAma. zubha-azubha bhAvamAM pudgala aMtarthApaka thaIne, te thayAM che. te kALe tene pudgale grahyA che, pugala pariName che ne pugala upaje che temAM. AhAhA ! kema ke jIvadravya je che prabhu, enuM jene bhAna thayuM, enI vAta che. jene bhAna nathI jIvadravyanI pUrNa zuddha pavitra sattAvALuM A tattva che enI khabaruM nathI, e to rAganA pariNAmane potAnuM kArya mAne ane mithyAtva seve ane rakhaDe cAra gatimAM. AhAhAhA ! Aja makarasaMkrAMta che, sUrya badalaze ema kahe che ne? ema bhagavAnano sUrya rAgamAM ekapaNe mAnato hato anAdino, e saMkramaNa karI nAkhyuM, pheravI nAkhyuM. e rAga e puNya dayA, dAna, jAtrAnA pariNAma e huM nahIM, kema ke mAruM svarUpa che e pavitra che ane pavitratAnA pariNAma pavitra hoya, pavitratAnA dravyaguNanA pariNAma pavitra hoya, dravya pavitra, guNa pavitra ane enA pariNAma pavitra, vItarAgI pariNAma hoya. lojIkathI paNa nyAyathI pakaDavuM joIe ne? bApu! A to bhagavAnano mArga nirALo ema che. evAM rAganA pariNAmane, che? temAM pote aMtarthApaka thaIne prApya, vikArya ane nirvatya evuM vyApyalakSaNavALuM, kAryalakSaNavALuM potAnA svabhAvarUpa kArya pudgala, tenAmAM pugaladravya pote aMtarthApaka thaIne, rAganA puNyanA pariNAmamAM e pudgaladravya Adi madhyamAM, AdimAM pugala, madhyamAM pudgala, ane aMtamAM pudgala, e rAganI AdhamAM bhagavAna AtmA madhyamAM ke aMtamAM nahi, AtmA ene kahIe nahi. AhAhA! samajANuM kAMI? AhAhA! have ajANyA gAmamAM jAya ne muMbaI jevAmAM, ene dAkhalA dalIla karIne samajAvavuM paDe. bIjuM zuM thAya? AhAhA ! tenAmAM pugala pote aMtarthApaka thaIne, zemAM? potAnA pariNAma je rAgadveSa puNyapApanA pariNAmamAM, pugaladravya pote aMtarthApaka thaIne zarUAta, madhya ne aMtamAM e puNyapApanA bhAvane pugala grahe che (e) enuM prApya che. grahe eTale prApya te rUpe pariName che te badalAve che, te rUpe upaje che pudgala. AhAhAhA ! are ! AvuM! are 84 nA avatAramAM duHkhI duHkhI, hAtha kapAI jAya, paga kapAI jAya, AMkhuM phUTI jAya, evA avatAra anaMta thayA che. ekalo TaLavaLe are hAya hAya, bApu tuM koNa cho prabhu, e zarIranA kaTakA thayA emAM tAruM kAMI nathI, tuM to aMdara akhaMDa cho. AhAhA !
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-79 257 akhaMDa eka akhaMDa Ave che ne? olAmAM ApaNe akhaMDa eka lakhyuM che, cAkaLo che ne tyAM, Aje joyuM tuM tyAM. eka akhaMDa, jJAyaka eka akhaMDa, nathI cAkaLo che sAme, paNa AmAM che akhaMDa eka, A 320 gAthAmAM. bhagavAna AtmA akhaMDa che, jemAM paryAyanoya bheda nathI. eka svarUpa sAmAnya urdhva pravAha dhruva, kAyama rahenAro e che ke che che che che che che parama pavitratAnA guNanuM dhAma bhagavAna che che che che e sAmAnya dravya, ene sAmAnya dravya kahIe, te dravyanI jene dRSTi thaI che, te dravyanuM jene jJAna thayuM che, tenA pariNAma to vItarAgI gaNavAmAM AvyA che prabhue. ene je malina pariNAma thAya che, e A vItarAgI pariNAmane grahatuM nathI, upajatuM nathI, potAnA pariNAmane grahe-upaje ne pariName che. AhAhAhAhA ! zabda zabda phera, bahu phera lAge. eka kalAkanI AvI vAtuM. have emAM hujI to aDadho-poNo kalAka thayo che. bhAI paramAtmA jinezvaradeva bhAI enI vANI gaNadharone ane indrone sAMbhaLavA maLe, e vANI kevI hoya? AhAhA ! bhAI, e vANI A che. AhAhAhA ! mATe jIvanA pariNAmane, zuM kIdhuM? pudgala rAgAdinA pariNAma jIvanA pariNAmane Adi madhya aMtamAM rahe ne upaje ne pariNamAvatuM nathI. paNa e rAganA pariNAma potAnI Adi-madhya aMtamAM pote potAne grahe ne pariName ne upaje che. AvuM kaThaNa che A. enI meLe vAMce to kaThaNa paDe evuM che. bApu mAragaDA prabhunAM, e vIrAnA mArgo che bhAI, "vacanAmRta vItarAganA parama zAMta rasa mULa, auSadha je bhavaroganA paNa kAyarane pratikULa prabhunI vANI parama zAMta rasa mULa che, eTale ke tenA pariNAma zAMtarasa che, e batAvanArI che. AhA ! parama zAMta rasa vItarAga pariNAma te jinavANInuM phaLa che. AhA! auSadha je bhavaroganAM cAra gatinA paribhramaNanuM e auSadha che, vItarAganI vANIno bhAva, paNa kAyarane pratikULa paDe, Avo tevo thAya che, Avo mArga hoya? to A badho vyavahAra lopa thaI jaze. ema kahe che dalIla kare che ne? vyavahArane lopa karavo e ja nizcayanI prApti che. vyavahArano rAga e pudgalanAM pariNAma che, mArAM nahIM evI jene daSTi dravya upara thaI tenA pariNAma vItarAgI hoya che. te vItarAgI pariNAmane pudgalanA pariNAma grahatuM upajatuM pariNAmAvatuM nathI, paNa potAnA pariNAmane grahe ne upaje ne pariNamAve che. AhAhAhA ! AmAM pANInuM gaLavuM ne kayAMya rahI gayuM. huM? bhAIno prazna hato ne te di'nAnAlAlabhAInA makAnamAM, gaI sAla haze, kaI sAla hatI, nahIM? huM? chaThThI sAla, ene ghaNAM varasa thaI gayA, aThayAvIsa varasa thayA. AhAhA! mATe jIvanA pariNAmane eTale ke, jIva je dravya ne guNa zuddha che tenI jene dRSTi thaI che tenA pariNAmane, e dRSTi che e jIvanA pariNAma samyagdarzana, samyajJAna, sabhyazAMti e jIvanA pariNAma, e jIvanA pariNAmane potAnA pariNAmane eTale rAga-rAganA pariNAmane potAnA pariNAmanA phaLane, rAganuM phaLa duHkha tene, te pudgalanA pariNAma jANatuM nathI. te phaLane nahi jANatuM, AhAhAhA... pustaka sAme che ke nahiM bhAI ! saMsAranA nAmA meLave che ke nahIM? olo ke mAre pAMca hajAra tamArI pAse mAMgu olo kahe huM dasa hajAra mAguM A rahyA juo vAMco meLavo. tyAM meLave mALA daharAnA di' divALInA nAme A e nAmuM bhagavAna zuM kahe
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 samayasAra siddhi bhAga-4 che, ne huM zuM mAnuM chuM ene meLavato nathI pAcho. eya? AhAhA ! evuM pAradravya pugaladravya prApya, jIvanA pariNAmane potAnA eTale rAganA pariNAmane jIvanA nirmaLa pariNAmane ane potAnA pariNAmanA phaLa duHkhane nahi jANatuM evuM pugaladravya, rAgadveSanA pariNAmanuM dravya pudgala, te prApya, vikArya ane nirvatya evuM je vyApyalakSaNavALuM A paradravyapariNAma svarUpa karma, evuM vyApya lakSaNavALuM pAradravya pariNAma svarUpa karma, tene nahi karatuM, potAmAM vyApeluM je rAgAdimAM te pugala, e jIvanA pariNAmane paradravya pariNAmane eTale jIvanA vItarAgI pariNAmane tene nahi karatuM, e vItarAgI pariNAma dharmanA pariNAmane rAga pariNAma nahi karatuM, AhAhA ! kaho have AvI vAtuM che. olA kahe ke pUjA ne vrata ne e rAga ne e baMdhanuM kAraNa, e to sAdhAraNa ane 110 kaLazamAM to emeya kahyuM che ne? 110 kaLazamAM bhAI mithyASTinuM zubha pariNAma baMdhanuM kAraNa che, ema samyagdaSTinA paNa baMdhanuM kAraNa ene vrata niyamano vikalpa che e paNa baMdhanuM kAraNa kahyuM che. 110 kaLazamAM kaLazamAM che, kaLaza, kaLaza. AhAhA! prabhu! prabhu! prabhu ! sane satya rIte kabulavAmAM paNa jeno hujI nakAra. are e satyane prApta kayAre kare ? asatya je rAga che e svarUpamAM nathI ene potAnA mAnIne asat zraddhA kare, e sat bhagavAna AtmA cidAnaMda prabhu ene kyAre prApta kare? are anAdithI duHkhane vedI rahyo che, je nizcayathI pugalanA pariNAma che. sukha duHkhanA (pariNAma) AvI gayuM che ne? ( zrotAvrata ane bhakti karavA chatAM pote potAne na jANe... ene rAga thAya) nathI jANatA rAga. heM! zuM kIdhuM? e rAga che ene dharma mAne che e ajJAnI ene dharma mAne che. jJAnI che te rAga thAya tenuM jJAna kare che. rAga to jJAnIneya Ave, paNa e rAganuM jJAna te AtmAnuM jJAna, rAga te AtmAno nahi. AhAhAhA ! laMDanamAM zarU karyuM che emaNe vAMcana sAta ATha mANaso bhegA thAya che badhA. AphrikAmAM vadhAre che, nairobI tyAM to moTuM sAMITha ghara che ne? ahIMnuM vAMcana kare che, pacIsa trIsa varasathI. bApu A vastu che bApu, bhAI ! A to paramAtmAnI kahelI indro ne gaNadharoe suNelI sAMbhaLelI, emAM kuMdakuMdAcArya anubhavI samaktiI muni hatA, eNe A sAMbhaLIne A pAchuM lAvyA ahIMyA. AhAhA ! bhAI ! tArI haiyAtI kevaDI ne keTalI che ane kevI che? e prabhu tArI haiyAti anaMta anaMta guNanI pavitratAnI haiyAti tuM cho. evI anaMta guNanI pavitratAnA haiyAtinI mojUdagInuM jene astitva svIkAryuM, AvuM astitva jeNe svIkAryuM, e samyagdaSTi. e samyagdarzananAM pariNAma e jIvanA pariNAma che ane e samyagdarzananA pariNAmane Adi madhya aMtamAM AtmA vyApIne tyAM rahyo che, enA pariNAmane rAga pariNAma Adi madhya aMtamAM nathI. paNa rAganA pariNAmamAM Adi madhya aMtamAM pudagala che, AhAhAhA ! AvI vAtuM che. I vyApyalakSaNavALuM eTale kAryavALuM rAga ne vaiSanA kAryavALuM je pugalanuM kArya te padravya pariNAma svarUpa kArya eTale AtmAnA nirvikArI samyagdarzanazAnanAM pariNAmarUpI kArya, tene nahi karatuM hovAthI, tene rAga nahi karatuM hovAthI, have AMhIM vyavahAra kare che ema
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 gAthA-79 atyAre to mANasa kahe che. AMhIM to vyavahA2no rAga che e pudgalanA pariNAma gaNyAM che. ane te pariNAma A nirmaLa pariNAmane nahi karatuM hovAthI, te pudgala dravyane jIva sAthe kartAkarmabhAva nathI. e 52dravya pariNAmasvarUpa evuM kArya AtmAnuM pavitra pariNAma je AtmAnA e jIvanuM kArya, e rAganI apekSAe 52dravyanA pariNAmanuM kArya. hA, potAnI apekSAe svadravyanuM kArya. AhAhAhA ! zabde phera zabde phera evuM kahe che ne ? olA kahe che ne mANasa, "AnaMda kahe 52mAnaMdA mANase mANase phe2 eka lAkhe to na maLe ne eka trAMbIyAnA tera" ema AMhIM prabhu kahe che tAre ane mAre, are bApA vAte vAte phera che bhAI ! eya mAragaDA judA prabhunA che ! e jIvanA pariNAma, to jIva eTale AtmA AtmA, eTale pavitrano piMDa, pavitra guNano piMDa prabhu, e pavitratA guNanAM piMDanuM kArya pavitra che, e rAga enuM kArya nahi. e rAga ne puNya-pApanA pariNAmanuM kArya e pudgalanuM che. te pudgalanAM pariNAma jIvanA pariNAma vItarAgI samyagdarzana AdinA pariNAma tene te nathI karatuM. che ? tene nahi karatuM hovAthI, tene eTale ? pa2dravya pariNAma eTale ? rAgathI bhinna evo bhagavAna enA je pariNAma vItarAgI pariNAma tene rAga nahi karatuM hovAthI, eka gAthAe to gajaba kAma che ne ? A to vItarAga paramezvara trilokanAthanI vANI bhAI, A kAMI kathA vArtA nathI. A to bhagavat svarUpa AtmA, enA pariNAma ane rAganA pariNAma beya bhinna che, ema batAvavuM che. heM ! AhAhA ! atyAre to vAMdhA moTA khare upADe che ke, A pUjA ne bhakti ne vrata ne e badho dharma che, are prabhu e to vikalpa che, rAga che, bhAI 52ta2phanAM lakSavALI vRtti che. ane puNya-pApamAM kahyuM che ne ? ke jyAre tame A zubha-azubha bhAvano niSedha karazo, to munine za2Na zuM ? Ave che ne ? ke ene za2Na che AtmA. e puNya-pApanA bhAvanuM zaraNa nahi, tame ene niSedha karo cho ke e to jIvanA nahi ne jIvanuM kArya nahi, to munine za2Na zuM have ? bApu munine zaraNa zubha-azubha bhAva rahita, bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha te tenuM za2Na samakitIne che. arihaMtanuM zaraNa ne siddhanuM zaraNa ema kahevuM mAMgaLikamAM e paNa vyavahA2no rAga che. AhAhAhA ! arihaMtA maMgalama, siddhA maMgalam, sAhu maMgalam, dhammo maMgalam catArI zaraNaM Ave che ne cattAri zaraNa, arihaMtA za2Na, siddhA zaraNuM, sAhu zaraNaM, kevalI pannato dhammo zaraNuM. e paNa, e to 52nI apekSAmAM vikalpanI vAtuM che bApA. AhAhA ! kaho puMjAbhAI ! nairobImAM to A badhuM AkaruM paDe evuM che, paNa nairobImAM cAle che have, tyAM to pacIsa trIsa varasathI hAle che. paMdara lAkhanuM maMdira karAve che ne tyAM ? nairobI, AphrikA A loko jeTha suda agiyA2se murata karyuM che, paMdara lAkhanuM jina maMdira thoDA vakhatamAM thaI jaze, paMdara lAkhanuM, va2sa lAgaze, AphrikA be hajAra varSamAM tyAM jainanuM nAma nahotuM. tyAM maMdira karAve che A loko, ahIMnA tyAM pracAravALA ATha ghara che, AphrikA nairobI, A to satya che ne ? game tyAM hoya bApu. AhA ! e nahIM karatuM hovAthI, pudgaladravyane eTale rAgane jIva sAthe kartAkarmabhAva nathI. rAga kartA ne nirmaLa pariNAma kArya ema nathI. bhASA to sAdI che prabhu, bhASA to koI evI nathI
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26) samayasAra siddhi bhAga-4 prabhu paNa samajavA mATe ne hita jene karavuM hoya ene samajavuM paDaze bhAI ema rakhaDI maryo che anAdithI bhramaNA bhramaNA udhI. AhAhA ! e malina pariNAma nirmaLa evo bhagavAna AtmA, anaMtA anaMtA guNono nirmaLa prabhu, eka samayano malina rAga, ene potAnA mAnI ane emAMthI mane hita thaze mAnI rakhaDI maryo che 84 nA avatAramAM. AhA! tethI ahIM paramAtmA, saMto ene bhinna batAvI rahyA che. bhAvArtha, che bhAvArtha. koI ema jANe ke pugala jaDa che, rAga puNya-pApa Adi jaDa che ane koIne jANatuM nathI, e rAga kAMI jANatuM nathI, rAgano svabhAva kAMI jANavAno che? rAga che te acetana che rAga te jJAnanA svabhAva caitanyathI viruddha che. cAhe to zubharAga ho paNa e acetana che, caitanyanuM jJAna svarUpa AnaMda prabhu eno emAM aMza nathI rAgamAM, mATe te rAgane acetana ane pudgala kIdhuM che. koIne jANatuM nathI, tene jIvanI sAthe kartAkarmapaNuM haze? jANanArane bhale para hAre kartAkarmapaNuM na hoya, paNa nathI jANanArane AtmA hAre kAMi kartAkarmapaNuM haze? eTale jaDa kartA ne AtmAnA nirmaLa pariNAma kArya, ema haze? paraMtu ema paNa nathI. AhAhAhA ! pudgala dravya jIvane utpanna karI zakatuM nathI. e rAga ne puNyanA pariNAma jIvane nirmaLa pariNAma utpanna karI zakatA nathI. jIvanA pariNAma nirmaLane badalAvI zakatA nathI, tema grahI zakato nathI. tethI tene jIva sAthe kartAkarmapaNuM nathI, kone? e puNya ne pApanA bhAva e pudgala gaNIne, tene kartA ne AtmAnA nirmaLa pariNAma kArya ema che nahIM. AhAhAhA ! tene jIva sAthe kartAkarmapaNuM nathI. paramArthe koI paNa dravyane koI anya dravyanI sAthe kartAkarmabhAva nathI. AtmA zarIrane halAvI zakato nathI. A to jaDa che, enuM hAlavuM enuM kArya to jaDanuM che. AtmA kahe ke huM Ane halAvuM chuM, mUMDha che. ajIvano ghaNI thAya che. ajIvane jIva mAne che. AhAhA! A chellA zabdano artha che A che ne? paramArthe koI paNa dravyane koI anya dravyanI sAthe, AtmAne jaDa sAthe ne jaDane AtmA sAthe ke paramANuMne bIjA paramANuM sAthe kAMI saMbaMdha kartAkarma che nahi. e eno artha che lyo. kalAka thaI gayo tamAre eka gAthAmAM. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) ( zloka - 50 ) ( dhara) jJAnI jAnannapImAM svaparapariNatiM pudgalazcApyajAnan vyAptRvyApyatvamantaH kalayitumasahau nitymtyntbhedaat| ajJAnAtkartRkarmabhramamatiranayorbhAti tAvanna yAvat vijJAnArcizcakAsti krakacavadadayaM bhedamutpAdya sdyH||50||
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-50 261 have A ja arthanuM kaLazarUpa kAvya kahe che: zlokArthaH- [jJAna] jJAnI to [3mAM svArapariliM] potAnI ane paranI pariNatine [nAnana ]i jANato pravarte che [2] ane [puna: pi manAnana] pudgaladravya potAnI ane paranI pariNatine nahi jANatuM pravarte che; [ nityama satyantamevAta] Ama temanAmAM sadA atyaMta bheda hovAthI (bane bhinna dravyo hovAthI),[ santa:] te bane paraspara aMtaraMgamAM [vyAtRvyAkhyatvama] vyApyavyApakabhAvane [ yituma sadI]pAmavA asamartha che.[manayo: parmabhramati:3jIva-pudagalane kartAkarmapaNuM che evI bhramabuddhi[ HjJAnAt] ajJAnane lIdhe [ tAvata bhAti] tyAM sudhI bhAse che (-thAya che) ke [ yAvata] jyAM sudhI [vijJAnArvei:] (bhedajJAna karanArI) vijJAnajyoti [pvavAmacaM]karavatanI jema nirdaya rIte (ugra rIte )[ : mema utpAI] jIvapugalano tatkALa bheda upajAvIne [navavasti] prakAzita thatI nathI. bhAvArtha:- bhedajJAna thayA pachI, jIvane ane pugalane kartAkarmabhAva che evI buddhi rahetI nathI; kAraNake jyAM sudhI bhedajJAna thatuM nathI tyAM sudhI ajJAnathI kartAkarmabhAvanI buddhi thAya che. pravacana naM. 169 zloka-50 tA. 15/01/79 somavAra poSa vada-2 jJAnI jAnannapImAM svaparapariNatiM pudgalazcApyajAnan vyAptRvyApyatvamanta: kalayitumasahau nitymtyntbhedaat| ajJAnAtkartRkarmabhramamatiranayorbhAti tAvanna yAvat vijJAnArcizcakAsti krakacavadadayaM bhedamutpAdya sdyH|| 50 / / e cAra gAthAnuM A badhuM bheguM. 76, 77, 78, 79 cArano A kaLaza che, 75 no AvI gayo. vyApya vyApaka haiM? ( zrotA:- 75 thI jJAnI kevI rIte oLakhAya ?) chatAMya 76 thI A prApya vikArya AvyuM che, enA A, eno A kaLaza che. emAM to phakta eTaluM hatuM ke dravya dRSTi thaI che eTale jJAnI thayo che jene dravya-dRSTi thaI che, te jJAnI thayo che, tene rAgadveSanA pariNAma je aMdara che e mohakarmanA che, atyaMtara evI karmanI jAta che. bAhyamAM zarIranA pariNAma e nokarmanI jAta che. kema ke dravya je vastu che caitanya jJAyaka svarUpa evI je daiSTi thaI, tene azuddha pariNAma hotA nathI. jhINI vAta che bhAI. kema ke dravya je jJAyaka svarUpa bhagavAna AtmA anaMta anaMta guNa pavitrano piMDa prabhu, enI jyAM aMtaSTi jJAna thayuM ne bhAna thayuM ethI tenA pariNAmamAM malinatA, e enuM pariNAma nahIM, AhAhAhA ! AvI vAta che. e jyAre jIvanA pariNAma nahIM, tyAre e puNya-pApanA pariNAma malinane, pudgalanA pariNAmanuM pudgalanuM kArya kahIne bhinna pADI nAkhyA. samajANuM kAMI ? AvI vAtuM che. haiM? I paryAyamAM enAmAM che I, paNa ahIMyA to dravya dRSTi thaI che ne? dravya, dravya caitanya jJAyakasvarUpa jenI dRSTi thaI che eTale enI paryAyamAM malinatA kema hoya? ema. kAraNake
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 samayasAra siddhi bhAga-4 malinatA thavAnA koI guNa nathI, tema dravya nathI ke dravya nirmaLa che I malinatAnI paryAyane kare. AhAhA! vastusthiti, jJAnI lIdho eno artha I, ke vastu je AtmA eka samayamAM zAyaka paripUrNa anaMta guNanuM ekarUpa, evuM je dravya enI jene dRSTi thaI, tethI te jJAnI thayo. rAga ne paryAyabuddhi hatI ane eno kartA hato tyAM sudhI ajJAnI hato, kema ke rAga evo koI guNano paryAya nathI, e rAga to vikRta dazA che. tethI teno kartA ne rAga mAruM kArya, tyAM sudhI te mithyArdaSTi ajJAnI hato. AhAhAhA ! dayA, dAna, pUjA, bhaktinA bhAva rAga che, ane e rAga mAruM kArya che ema mAnyuM, eNe dravya svabhAva pavitra che te mAnyuM nahIM. eNe e puNyanA pariNAma ne malinatAnuM kArya mAruM eno artha e ke nirmaLa bhagavAna AtmA tenI dRSTimAM Avato nathI. tethI tenI dRSTimAM anAdithI ajJAnIne e puNya ne pApanA pariNAma te mAruM kArya che, ema ajJAnabhAve tene bhAse che. AhAhAhA ! Avo mArga! I 75mAM kahyuM, pachI choMtera, satyotera, aThayotera, ogaNAesImAM prApya, vikArya, nirvatya lIdhuM, je dravyanI je paryAya je kALe thavAnI te thAya, emAM AMhI paryAya nirmaLanI vAta che AmAM. jIva dravya che vastu enuM jyAM jJAna, bhAna thayuM tethI tenI paryAya nirmaLa te tenuM prApya che. AhAhAhA ! nirmaLa paryAya eTale samyagdarzanajJAna cAritranA je vItarAgI pariNAma e jIvanuM dravyanuM jJAnInuM prApya kArya karma che. AhAhAhA ! ethI cAra gAthAno A kaLaza che. moha eTale ? vastu je jJAna caitanya svarUpa bhagavAna AtmA caitanya svabhAva jeno, evuM caitanyanuM jene jJAna thayuM, ane rAga ne puNyanA pariNAmane bhinna pADayA. rAganA pariNAma ane bhagavAna svabhAva jyAM sudhI ekapaNe mAnato, tyAM sudhI te ajJAnI mithyArdaSTi ( hato ). AhA ! paNa jyAre te rAga ane trikALI AnaMda jJAna svarUpa bhagavAna bene svabhAva sanmukha thaIne, rAgane bhinna pADayo ane svabhAvanI ekatA karI te jJAnI, te dravyadRSTi, te dharmI A jJAnInI A vyAkhyA. AhA ! jJAnI to 'ImAM' A pragaTa, 'ImAM' A pragaTa, AtmAnI nirmaLa paryAya eno guNa ane enuM dravya AtmAnA dravyaguNa paryAya nirmaLa e pragaTa ane utpAda, vyaya ne dhruva AtmAnA pragaTa eTale ke zuddha pariNAmanI utpatti, azuddhatAno vyaya ane dhruvatA evuM utpAda, vyaya ne dhruva. jJAnI te dravyaguNa paryAyane ane utpAda, vyaya, dhruvane te jANe che. zuM kIdhuM ? juone, jJAnI to ImAM A potAnI pariNati. pariNati zabdamAM dravyaguNa ne paryAya traNeya levA, zuM kIdhuM ? pariNati ekalI zuddha paryAyane jANe che ema nahIM. dharmI samyagdaSTi jJAnI dravya dRSTivaMta ekalA nirmaLa pariNAmanI pariNatine ja jANe che, ema nahIM. paNa tene pariNati zabda kahIne dharmI potAnA dravyaguNa paryAyane, dravyazuddha ne guNazuddha ne zuddha paryAya ene jANe che, kAM utpAda, vyaya ne dhruva nirmaLa pariNatinI utpatti pUrvanA pariNAmanuM avasthAMtara thayuM ane dhruva, tene jJAnI potAnA svabhAva tarIke jANe che. AhA ! ATaluM badhuM vaLI yAda rahe kAMI ? 'ImAM' A pragaTa sva, 'sva' eTale potAnI, eTale ke dravyazuddha guNazuddha ne nirmaLa paryAya e potAnI, ane potAno utpAda, vyaya ne dhruva, ke utpAdavyaya, utpAda nirmaLa, nirmaLa
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-50 263 paryAyano utpAda, nirmaLa paryAyanI pUrvano vyaya, ane dhruva. e jJAnI potAnI eTale A traNa prakAra, dravyaguNa ne paryAya ne utpAda, vyaya ne dhruva, ene jANato ane paranI pariNatine jANato, eTale ke para eTale ke dayA dAna rAgAdi pariNAma che e para pariNati paranuM kArya che. e utpAda thAya che rAgano enuM kAraNa to enuM pudgala che, te che. I pudgalano utpAda tene tenA guNane ne tenA dravyane, e paramAM e zabda AvyA. dharmI jIva potAnI dravyaguNa paryAyanI zuddhatAne ane paranA dravyaguNa paryAya Adi azuddhanA rAga Adine dravyaguNa paryAya, e beyane jANato, che? potAnI ane paranI pariNati, eTale dravyaguNa paryAya, AvI vAtuM che. huM? pariNatino artha dravyaguNaparyAya, ekalI paryAyane jANe che jJAnI ema che? ane jJAnI paranI ekalI paryAyane jANe che, ema che? paNa ahIM pariNatinI nirmaLatAnuM kArya che, tene jANe che eTale ke dravyaguNane paNa jANe che, ekalI pariNatine nahIM. jhINuM bApu, mArga vItarAgano. AhAhAhA! ahIMyA kahe che. jJAnI eTale dharmI jIva ene kahIe ke jenI dRSTimAM, dravyano svIkAra thayo che. je anaMta AnaMdano nAtha prabhu, anaMta anaMta behada jJAnano sAgara AtmA, eno jene daiSTimAM satkAra svIkAra thayo che. AhAhAhA ! kaho, samajAya che AmAM? dhImethI kahevAya prabhu, mArga prabhuno bahu jhINo bApu! atyAre to badhI garabaDa thaI gaI bahu, are sAcuM sAMbhaLavA maLe nahIM. AhA! e sAcuM kArya kyAre kare ne kyAre janama maraNathI ugare. AhAhA! dharmI jIva ene kahIe, jJAnI kaho ke dharmI kaho. jeNe dharmI evo je dravyasvabhAva, paripUrNa zuddha che evA dravyano svabhAva jeNe dharmIne jeNe jANyo che, tene dharmI kahIe. A badhA icchAmi paDikamaNuM tassa uttari ne sAmAyika pohA kare e koI dharma nathI, e koI jJAnI nathI, ajJAnI che e to badhA. AhA! eya ! AhAhA ! jenI dRSTi vartamAna puNya ne pApanA pariNAma je vikRta che, enA upara dRSTi che, te ajJAnI che. kema ke ene Akho dravyaguNa je zuddha trikALI paramAtmA svarUpa je sattA, jenuM astitva mojUdagI pUrNa zuddha ne AnaMda che, eno jene svIkAra nathI ane rAgano svIkAra che, bhale dayAnA pariNAma thayA, emAM rAga che e, e meM karyA evo svIkAra che, e ajJAnI trikALI jJAyaka bhAvane anAdara, tiraskAre che. kaho, devIlAlajI! have AvI jAtanI vAta. ImAM svaparapariNati" pragaTa che AtmAnI nirmaLa dazA, nirmaLa guNa ne nirmaLa dravya, ene dharme jANato ane pragaTa che je rAgAdi puNyAdinA pariNAma, pugalanA kArya, e pariNAmI pariNAma, pula pariNAmI che ane enuM rAgadveSa Adi tenuM pariNAma che. I pariNAmI pariNAmane jJAnI jANato, ane pote pariNAmI pariNAmane potAnA jANato, pariNAmI AtmA trikALa ane pariNAma vartamAna nirmaLa pariNAma. AhAhA! cAreya gAthAno A sAra AmAM mukI dIdho che. AhA! bIjI rIte kahIe, to je dharmI che, jJAyaka svarUpano jene pUrNa svarUpa che teno svIkAra che, te dharmIne nirmaLa pariNAmano utpAda che, ane nirmaLa pariNAma tenI paryAya che, ane te utpAda, vyaya ne dhruva potAnA jANe che, ane nirmaLa pariNati tenuM kArya che tene jANe che, ane eno kartA dravyaguNa tene paNa jANe che. AhAhAhA ! AvuM kAma jhINuM, ane te paradravya svarUpa che rAga
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 samayasAra siddhi bhAga-4 e pariNAmInuM pariNAma che, pariNAmI pudgala che tenuM e pariNAma che, bhagavAna pariNAmI enuM e pariNAma nathI. AhAhAhA ! che ke nahIM navaraMgabhAI ! AhAhAhA ! Avo prabhu. AhAhAhA! (kahe che) eTale ahIM potAnI ane paranI pariNatine, A beyanI vyAkhyA karI, samajANuM? bhagavAna AtmAno utpAda, vyaya ne dhruva, ane dravyaguNanI paryAya e utpAda paNa nirmaLa che, samyagdarzana jJAna cAritranA pariNAma utpAda che, pUrvanI avasthAMtara thaI ne thayuM mATe te vyaya che ane dhruva che vastu e to trikALa che. evA svadravyaguNa paryAyane ane svanA utpAda, vyaya, dhruvane, svanA utpAda-nirmaLa vItarAgI samyagdarzana jJAna AdinA pariNAma e svanA utpAda-vyayane dhruvane jANato, svanA dravyaguNaparyAyane jANato, A paryAya eTale nirmaLa, ane padravyanA pariNAma, pariNAmInuM pariNAma e vikArI pariNAma, te pariNAmI pudgalanI paryAya che. tene jANato tenA pudagala dravyane jANato, tenA guNane jANato ane te pudgala dravyano je rAga thayo utpAda tene jANato e pUrvanI avasthAnuM avasthAMtara karyuM pugale tene jANato ane tenA guNa ane dravyanI dhruvatAne paNa jANato. AvuM che. Are! vItarAga mArga bahu jhINo bApA! sarvajJa vItarAga jinezvara e mArga kyAMya nathI, anya matamAM kyAMya A gaMdha nathI. AhA! keTaluM spaSTa che "mAM" kIdhuM ne? pragaTa che kahe che? "A" nirmaLa pariNAma nirmaLapariNAmI, nirmaLaguNa tene jJAnI pote jANato, malina pariNAma eno pariNAmI dravyakarma, te dravyaguNa ne paryAya ne utpAda, vyaya, dhruvanA parane pote potAmAM rahIne, potAne jANato ne parane jANato pravarte che, AhAhA... jANato pravarte che. AhAhAhA ! eTale ke jANavAnA pariNAmamAM, zraddhAnA pariNAmamAM AnaMdanA pariNAmamAM jANato pravarte che. AhAhAhA! Avo mArga che, duniyAne Akaro paDe ne ekAMta lAge hoM, eya sonagaDhavALA ekAMta kare che, ane prabhu sAMbhaLa bhAI ? AhA! tane tattva zuM che bApu, ane tattvanuM pariNAma zuM hoya, pariNAma eTale ke paryAya, bhagavAna tattva to jJAyaka tattva che ne prabhu? enA pariNAma to samyagdarzanajJAna cAritranA vItarAgI pariNAma enA hoya ne? eTale ke jenI dravyadRSTi thaI che, te jJAnI te dravyanAM pariNAma nirmaLa ene hoya che. e nirmaLa pariNAma te dharma, te nirmaLa pariNAma dharmane jANe, guNane jANe, dravyane jANe, nirmaLa pariNAma je dharma, e utpAda thayo tene jANe, pUrvanuM avasthAMtara karyuM tene jANe, ane dhruvane jANe. potAnA ane paranA traNeya. bahu saMkelyuM che. che? eTalo artha thayo. huM? (zrotA - pariNatino artha thayo Ama) e pariNatino artha ema che AmAM. kaLazaTIkAmAM vaMcAI gayuM che ne vyAkhyAna, ekalI paryAyane jANe? paNa ahIM pariNati enI nirmaLa hoya che enI pradhAnatAthI tene ane tenA dravya guNane jANe ema kahyuM. AhAhA ! kaho, rasIkabhAI kalakattAmAM kyAMya maLe evuM nathI AvuM. (zrotA - kalakattAmAM A dukAna nathI) bhAI ema kahe che ne? lAbhubhAIe kIdhIne vAta, tethI to ame AvyA chIe ahIM, lAbhubhAIe kahyuM tuM ne vaDodarA, are AvuM bApe che bhAI. AhAhA ! sarvajJa trilokanAtha jinezvaranI A vANI che. paramAtmA trilokanAtha vItarAga paramezvara
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-50 265 jinezvara arihaMta ene vANI hoya ne? siddhane vANI hoya nahIM, siddha to azarIrI che, "namo siddhANaMA to namo arihaMtANe. jene zarIra ane vANI hovA chatAM, jeNe AtmAnA aMdaramAM kevaLajJAna lIdhuM che. AhAhA ! ari nAma rAga ane dveSanA duzmana, ene haMtA nAma jeNe haNI nAkhyA che ane enA sthAnamAM jeNe vItarAgI sarvajJa paryAya pragaTa karI che, ene arihaMta kahIe. e arihaMtanI vANI je nIkaLI ema kahevAya che nimittathI, ene divyadhvani kahevAya ane e divyadhvanimAM Avelo sAra A samayasAranI vyAkhyA, AtmAthI che AhI. AhAhA ! dhImethI samajavA jevuM che bApu A. A koI utAvaLe AMbA pAkI jAya, goTaluM vAvyuM ne tarata AMbo thaI jAya? e ApaNe kahe che ke utAvaLe AMbA na pAke? loko vAto kare paNa eno artha samaje nahIM, kaMI goTalo vAvyo ne thaI gayo AMbo? are no thAya bhAI, ene dhIraja joIe. e aMkura phUTe DALyuM moTuM thAya, moTuM jhADa thAya pachI ene kerI Ave. ame gayA'tA ne tyAM kalakattA gaMgavAla che ne kalakattAmAM, ratanalAlajI gaMgavAla pAMca cha karoDa rUpiyA enA makAnamAM utaryA'tA, tAkaDe ene banyuM evuM ke tyAM AMbo che enA makAnamAM. pAMca cha karoDa rUpiyA. gaMgavAla Ave che ne ahIMyA ratanalAlajI A vaccharAjajInuM makAna che ne ! eno dIkaro, tyAM utaryA, to e kahe ke mahArAja ahIM utaryA paNa koNa jANe A ja varase AMbAne dasa varSe kerI AvI che, kahe. tyAM AMbo hato joDe, kerI AvI, te vinA kerI nahotI AvatI kudaratanuM. AhAhAhA ! AMbo chatA kerI nahotI kahe. AMhI to kahe che ke prabhu, AtmA anaMta AnaMdano kaMda prabhu, eno AMbo pAkI ja jAya. enI dRSTi kare ne ene Adara kare eTale paryAyamAM AnaMdanI kerI Ave ja che ane e AnaMdanA pariNAmane ane tenA guNane ane tenA dravyane jJAnI svapariNati eTale dravyaguNaparyAyane jANato ane te nirmaLa paryAyano utpAda, pUrvanI paryAyanuM avasthAtara ne dhruva tene jANato, ane para pariNatinA dravyaguNa paryAyane paNa jANato. AhAhAhA! e dayA dAna ne vratanA vikalpa che e parapariNati karmanuM para pariNAmInuM pariNAma che, e karmanA pariNAmInuM pariNAma che, AtmAnA pariNAmInuM pariNAma e nahIM. prabhu, prabhu, prabhu ! kaho cImanabhAI ! kyAMya maLe evuM nathI. arere ! evo mArga vIMkhI nAkhyo che ne? have, bhagavAna paramezvara A dharmI e "pudgalaH api ajAna" have pudgala je che, rAgadveSa pudgala e api ajAnana, e pudgaladravya potAnI eTale pugaladravya potAnI eTale pugaladravyano rAga e eno paryAya, pudgaladravyano rAga e eno utpAda, e pudgala dravya potAnI eTale dravyaguNa paryAyanI, eTale rAgAdinA paryAya e pudgalanA che, ene paranI pariNatine eTale para eTale dravyaguNa paryAya. nirmaLa dravya, nirmaLa guNa ane nirmaLa paryAya e para pariNatine nahIM jANatuM pravarte che. tribhovanabhAI ! A be lITIno Avo artha che. AhAhAhA ! kaho cAMdalajI! A digaMbaramAM janmyA ene AvI khabara ja nathI. kAMI vADo maLyo ne sAro, A to dharma che jaina paramezvara e koI paMtha nathI, ke koI pakSa nathI, vastu-vastu jevI che tevI joIne jANIne kahI te paramAtmAno paMtha che. AhAhA !
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 pudgala dravya potAnI eTale ? karma, karmano guNa ane enA aMdara je anubhAga zakti Adi ane enuM pariNAma A rAgAdi, karma pudgala eno anubhAga Adi eno guNa, ane enI paryAya je rAgAdi te enI paryAya, evA potAnAM dravyaguNa paryAyane pudgala nahIM jANatuM ane e pudgala jIvanAM dravyaguNa paryAyane nahIM jANatuM, (pravarte che). AhAhAhA ! ohoho ! kuMdakuMdAcArya, amRtacaMdrAcArya ( e ) kevaLInA keDAyato, ohoho ! vastune spaSTa karIne jagata pAse jAhera karI che. samajavuM hoya to samajo bApu, mArga A che. AhAhA ! 'pudgala api ajAna' pudgala zabde rAga dayA, dAna e badhA pudgala che, e pudgala pariNAmInuM pariNAma mATe tene pudgala kIdhAM, e pudgala dravya potAnI eTale dravyaguNa paryAyanI athavA utpAda vyaya dhruvanI, ane 52nI pariNatine eTale 52nA dravyaguNa paryAyane nirmaLa, ane enA utpAda vyaya dhruvane nahIM jANatuM pravarte che. AhAhAhA ! che ne sAme, che ke nahIM pustaka ? haiM ( zrotAH- emAM lakhyuM hoya to ne ) AmAM lakhyuM che ne ? pariNAmInuM pariNAma, AMhI pariNAmInuM pariNAma, AMhI pariNAmInuM pariNAma, dhIrAnA kAma che bhAI. vItarAga mArga samyagdarzana e koI alaukika cIja che. cAritranI to vAtuM kyAM karavI bApu, e to kyAM che atyAre ? A to samyagdarzananA pariNAma, e dravya pariNAmInA e pariNAma che. te pariNAmane jJAnI jANato dravyaguNa paryAyane ane rAganA pariNAmane ane pudgalane zAnI jANato, zeya-jJAyaka saMbaMdha che eTalI vAta karI, rAga jJeya che ane AtmA jJAyaka che, pariNAmamAM eTalo vyavahA2 saMbaMdha. paNa te zeyanA pariNAmane AtmA kare ne jJAnanA pariNAmane jaDa kare, ema nathI. AhA ! e pudgala pariNAma potAnI ane 52nI pariNatine nahIM jANato, tyAM pariNatimAM dravyaguNa paryAya, utpAda vyaya dhruva traNeya levA. 66 'nityama atyanta bhedAt' AhAhAhA ! Ama temanAmAM 'nityam' nAma sadA temanAmAM eTale be mAM, bhagavAna AtmAnA dravyaguNa paryAya ne jaDanA dravyaguNa pariNAma paryAya, "be mAM sadA atyaMta bheda hovAthI", sadA atyaMta judA beyanI cIja judI che. have ahIMyA to zubharAga dayA, dAna ne vratano thAya e dharma che, ema kahe che. are bhagavAna ! Asrava che, baMdha che, vikAra che e svabhAvanuM phaLa rAga kyAM che ? svabhAva phATe to to nirmaLa thAya e to, vikAra thAya ? AhAhAhA! 266 e sadA atyaMta Ama, Ama kIdhuM ne, A kIdhuM e pramANe, temanAmAM sadA atyaMta bheda hovAthI, baMne bhinna dravyo hovAthI, AhAhAhA ! dayA, dAnanA pariNAma e pudgaladravyamAM jAya che, ane tene jANavAnA samyagdarzana jJAnanA pariNAma e jIvamAM Ave che. puMjAbhAI ! AvI vAtuM che. AhAhAhA ! premacaMdabhAI gayA bicArA Aje, paNa bahu prema laI gayA laMDana, pharIne have AvIza kahe jhaTa. laMDanamAM rahe che ne ? vAMce che tyAM, jene hajI vAMcananuM zravaNeya maLatuM nathI. arere, e svapariNAma nirmaLa che ane te dravyathI thAya che pariNAmIthI te dharmanI paryAya thAya che, rAgathI ane nimittathI nahIM. AhAhAhA ! have AMThI to kahe che ke pUjA, ne vrata e rAga nathI, baMdhananuM kAraNa nathI ema kare che loko, arere ! vAMcyuM che ne Aja, AhAhAhA ! koNa eya hiMmatabhAI, kAMtilAla tamAro muMbaIno
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-50 267 * eTale tamAro ja kahevAya ne ? kAMtilAla Izvara bicAro trIjuM mAsika AvyuM'ne AMhI mokalyuM, AhInuM viruddhanuM che ne ? sa2khAIne gALyuM dIdhI che. emAM kAMI vAMdho nahIM bApA, bhale tane beThI che ne ? tene beThI che ema kahe. "jAmeM jitanI buddhi hai itano die batAya, vAMko buro na mAnIe aura kahAMse lAya ?" bhAI ! ema ke pUjA ne bhakti zuM kahevAya. e vrata, ene ema ke dharmanuM kA2Na nathI kahetA, dharmanuM nathI kahetA, baMdhanuM kAraNa kahe che e ajJAnI che, jaina dharmanA ajANa che, ajJa che, ghaNAM zabdo vAparyA che, eya ! zuM thAya ene beThuM hoya ema kahe ne ? AhAhA ! AMhI kahe che, ke pUjA bhakti ne vrata ne stuti e zabda Ave che eka ThekANe AmAM, stuti lIdhI che, bhakti e sivAya stuti olo 43 mAM stuti zabda nathI, vaMdana bhakti vaiyAvacca pUjA ema che, paNa kyAMya stuti zabda che AmAM, AmAM che kAMto olAmAM 110 kaLaza che ne ? 110 jJAna ne rAga beya dhArA nyAM che, ghaNuM karIne, e badho vikalpa rAga che. ane e rAga pariNAmI pudgalanuM kArya che. AhAhAhA bhagavAna AtmAnuM kArya to jeNe bhagavAnane joyo jANyo, e caitanya bhagavAna zAyaka svabhAva enA pariNAma to rAga ne stutinA pariNAmane jANavuM e paNa hajI vyavahAra kahyo che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? dhImethI samajavA jevI vAta che bApA ! anaMtakALamAM vItarAga 5ramAtmA jevuM kahe che ene jANyuM nathI. potAnI svacchaMde kalpanAe vAMcyA ne artha karyA ne mAnyuM. paNa bhagavAnano zuM abhiprAya che, trilokanAthanA pariNAmamAM abhiprAyamAM zuM kahevuM che. e atyaMta akaSAya karuNAvaMta prabhu che. e bhagavAna ema kahe che te munio kahe che. bhAI ! atyaMta bhinna dravya hovAthI, e rAganA pariNAma ane prabhunA pariNAma AtmAnA nirmaLa pariNAma ane malina pariNAma beyanI atyaMta bhinnatA che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? bhASA to sAdI che paNa prabhu bhAva to je che e che, zuM thAya ? AhAhAhA ! "bhinna hovAthI te baMne 5252 aMtaraMgamAM zuM kIdhuM" te baMne eTale dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma ane AMhI vItarAgI pariNAma ane dravyaguNa, be ne 5252 aMtaraMgamAM 'vyApyavyApaka bhAvane, pAmavA asamartha che," eTale pariNAmI pariNAmapaNe thavAne asamartha che. eTale zuM ? ke dravya je pariNAmI che, e rAgarUpa A pariNAmane pAme e asamartha che, ane rAganAM je pariNAma che pudgalanA e pariNAma che e pariNAmInA arthAt jIvanA pariNAma pAme e asamartha che. AvuM che. che ? A to cAreya gAthA bahu jhINI AvI eno A sAra che A. AhAhAhA! 66 emAM kaLaza TIkA banAvIne bhagavAna amRtacaMdrAcArya muni, saMta digaMbara muni, AmAMthI che ne mahAcAlatA siddha hatA, hajAra varSa pahelAM, bharatakSetramAM hatA emanI A TIkA che. AhAhAhA ! digaMbara saMta, jaina 52mezvarano paMtha che, e munio digaMbara nagna ja hoya, vastra sahita che. e to navo (paMtha ) kalpita banAvyo che zvetAMbaroe, bhagavAnano e mArga nathI. AkaruM lAge bhAI, zuM thAya ? ahIMyA to nagne mokakho bhaNIyo, zeSA umaggA bAhya ne atyaMta2 nagna je che, atyaMtara paNa rAga vinAno, bAhyamAM vastra vinAno, evA nagna munio
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 samayasAra siddhi bhAga-4 te dharmAtmA ne mokSanA mArgI che, ane tene mArgI kahIe. ethI unmArga badhA unmArga che, gajaba vAtuM che bApA ! AvuM, haiM ? evuM che bhAI, mIThAzathI kahe, dhImAzathI kahe, kahe to paNa mArga to A che bApu. AhAhAhA ! bhagavAna AtmA emanuM dravya zuddha, enAM guNa zuddha ane enI paryAya zuddha, te pariNAmInuM pariNAma pariNAmI evuM je dravya AtmA tenuM pariNAma paNa te rAga che te pariNAmInuM e pariNAma AtmAnuM pariNAmI ane enuM e pariNAma ema nathI. vyApya-vyApaka bhAvano abhAva che. eTale rAga pariNAma ane AtmA pariNAmI, eno abhAva che. pudgala pariNAmI ane rAga pariNAma teno sadbhAva che. ane rAga pariNAmI, rAga pudgala ane jIvanA nirmaLa pariNAma, pariNAma eno abhAva che. AvI vAtuM che. ekalA pakSanA vADAmAM beThA hoya ene A evI lAge vAta A zuM pAgala jevI vAtuM kare che ? bApu mAragaDA prabhunA. AhAhAhA ! AhA ! temanAmAM paraspara aMtaraMgamAM, antaH zabda che ne antaH che, antaH, antaH eTale temane 5252 aMtaraMgamAM vyApyavyApakabhAvane pAmavA asamartha che. eTale dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma, pariNAmI thaIne jIvanA nirmaLa pariNAma, vyApya thAya eno abhAva che. ema bhagavAna AtmA nirmaLa pariNAma ane nirmaLI, pariNAmI teno rAga pariNAma thAya ane pariNAmI dravya thAya ke nirmaLa pariNAmI thAya eno abhAva che. samajANuM kAMI ? AhAhA ! zuM kIdhuM ? vikArI pariNAma, te pariNAmI dravyanuM pariNAma nahIM, ane nirmaLa pariNAma te kadI rAganA pudgalanA pariNAmInuM pariNAma nahIM. AhAhAhAhA ! AvI vAta bhAI, eka kaLaze to gajaba karI nAkhyo che ne ? ( zrotAH- dareka kaLaza kevA ?) evI vastu che. ahIM to zakti pramANe eno khulAso thAya, bAkI to pAra na maLe, saMto ane kevaLIo enI tole..... AhAhA! 52spa2 eka sAthe 2he emAM virodha kyAM che, e to kIdhuM ne ? 110 mAM, 110 kaLazamAM Ave che, 5252 ekakSetre rahevAmAM koI virodha nathI, rAganA vyavahAranuM pariNAma pudgalanAM, ane bhagavAnanA nirmaLa pariNAma ene eka kSetre rahevAno kAMI virodha nathI. svabhAva virodha che, paNa eka ThekANe rahevAmAM virodha nathI. 110 kaLaza, che ne AmAM ? 110 juo, 110 juo, juo jyAM sudhI kriyArUpa pariNAma ane AtmadravyanA zuddhatvanuM pariNamana, kriyA eTale rAga temanuM eka jIvamAM eka ja kALe astitvapaNuM che evuM paNa che paraMtu, e vizeSa koIpaNa hAni nathI, ThIka che. che ? eka jIvamAM eka ja kALe jJAnakriyA, baMne kaI rIte hoya ? to samAdhAna che ke, virodha to kAMI nathI. AhAhAhA ! 110 kaLaza A to bhAIe puchayuM'tuM devIlAlajIe. AhAhAhA! e rAganA pariNAma, pudgala pariNAmanA pariNAma, ane nirmaLa pariNAma, nirmaLa dravyanA pariNAma eka kSetre, eka sAthe rahevAmAM kAMI virodha nathI. ekapaNe rahevAmAM virodha che, beya eka, (zrotAH- sAdhaka che eTale ema hoya ja) sAdhaka che ne ? eTale aMdara rAga hoya che, paNa e pudgalanA pariNAma gaNIne teno bhagavAna AtmA jANanAra gaNyo che, eno ka2nA2 ne kartA nathI. AhAhAhAhA ! bahu gAthA sArI AvI gaI, rasikabhAI barAbara. AhAhA ! eke to....
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 269 zloka-50 kema beya bhegA rahe ? ke AtmAnA mithyAtvarUpa vibhAva pariNAma maTayA che, Atamadravya zuddha, ene pUrvokta barobara paripAka thavA kriyAnA tyAganI pUrNatA nathI, tyAM te kriyA hoya che rAganI, chatAM be bhinna che, chatAM eka sAthe rahe che. AhAhA ! jema jaDa ane caitanya eka sAthe kema rahe che ? ema rAga ne svabhAvanAM pariNAma nirmaLa beya eka sAthe hoya. AhAhA ! badho Akho 110 kaLaza che. moTA be pAnAM bharyAM che. AhAhAhA ! zAMtithI dhImethI kahevAya che, bApA. A samajAya evuM nathI ema nahIM, ene pakaDamAM to Ave ke A rIte kahe che. bhale pachI ene jJAna na thAya sAcuM, paNa ene Ama kahevA mAge che. A rIte, ema A paddhatie ema to ene khyAla Avavo joIe ne ? ( zrotAH- sAthe 2hetA 5raspara nimittanaimittika saMbaMdha che ) haiM ? nimittanimitta saMbaMdha eTale bhinna hoya che. to rAga eka AkAzanA pradezamAM cha dravya bhegA che, AtmA che tyAM 52mANuM che, tyAM dharmAsti che adharmAsti, AkAza che, kALa che, paNa AMhI to jarI vikArI pariNAma che, e pudgalanA pariNAma gaNIne, vyApakanuM vyApya gaNIne, A vyApaka AtmA ane tenA nirmaLa pariNAma vyApya gaNIne eka sAthe hoya che. beya eka nathI, eka sAthe rahetA chatAM, beya eka nathI, be bhinna che. arerere AvuM kyAM ! vANIyAne navarAza na maLe, dhaMdhA pANImAM kalAka be kalAka maLe, emAM vaLI pAchuM zrImad kahe che ene sAMbhaLavA jAya tyAM kuguru luMTI le kalAka. be kalAka luMTI le ke tame dayA pALo, vrata karo, apavAsa pALo, dharma thaze, luMTI le bicArAnuM kalAka. AhAhA ! rasikabhAI zrImad ema kahe che. haiM ! ( zrotAH- bahu ThagAi cAle che. ) vAta ema ja che bApA. ene khabara nathI ne ? khabara ja nathI eTale zuM thAya ? e ajJAnanI bhUla che e to. AhAhA! vyApyavyApakabhAvane "kaliyatum" eTale piraNAmI pariNAmabhAva thAya, jIvanAM pariNAma te pariNAma ane rAganA pariNAma te pariNAmI thAya, evo abhAva che. samajANuM kAMI ? ane jIvanA pariNAma te vyApaka thAya ane rAga pariNAma vyApya thAya eno abhAva che. eka kaLazeya jo e barAbara sAMbhaLe to, barAbara vicAre to, AhAhAhA ! "kaliyatuma asahau" pAmavA asamartha che, benA pariNAma pariNAmI eka thavuM te azakya che. AhAhA ! bhagavAna AtmAnAM dravyanA pariNAma je nirmaLa che e nirmaLa pariNAma pariNAmI thaIne rAganA pariNAmane kare, e azakya che. ane rAganA pariNAma je pudgala che, e pariNAmI thaIne, samyagdarzananA pariNAma athavA AtmAnA nirmaLa pariNAmane kare e azakya che. samajANuM kAMI ? ATaluM badhuM emAM bharyuM che. AhA ! thoDuMka vAMcavuM ghare ke zeno artha zuM thayo'to, ne kema thayo'to. ( zrotAH- Ape karyo artha te to sAco ja che ) sAco ne A to ene besavA mATe, kaI rIte ( che ). kIdhuM' tuM ne eka pherI nahIM ? amArA mAstara hatA poNoso varSa pahelAMnI vAta che, 77 varSa pahelAM, nevyAsI, 12 varSanI uMma2 hatI, tera varSanI, nizALamAM mAro pahelo naMbara cAlato ne te vakhate, umarALA, narotama mAstara hatA brAhmaNa pachI bAyaDI notI, eTaluM atyAre yAda che, bAIDI kyAMka bIje hoya ne ekalA pote rAMdhavAnuM hoya ne ? e rAMdhatA pachI chokarA je hoMziyA2e hoyane ene bolAve ghare, e rAMdhatA hoya ne chokarAvane bolAve, ene kahe ke tame A
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27) samayasAra siddhi bhAga-4 pATha vAMcIne Avajo ane e pAThano huM zuM artha karuM chuM, e pachI tame meLavajo. A to 77 varSa pahelAMnI vAta che, choMtera, bAra tera varSanI uMmara hatI, nizALamAM amAro naMbara pahelo hato. e vakhate, koI vakhate bIjo naMbara thaI jAya, kyAMka bahAra gayA hoya ne evuM thaI gayuM. te e bolAve e mAstara ghare. kaNabIvADa che tyAM meDI hatI, tyAM ghaNAM varSa thayA, bicArA pote ekalA rAMdhatA. dALa bhAta roTalI kare ne chokarAvanI hAre vAta kare, tame pATha vAMcIne AvyA? have eno artha sAMbhaLo, ame A artha karIe chIe tamane beTho'to. to amane to kAMI beThuM nathI bhAI ! ame to, eka vakhata bAra mahinA gArIyAdhAra gayo'to pachI Avyo pahele mahIne to naMbara chelle bese, gArIyAdhAra bAra mahinA gayo'to pahele di' to kAMI naMbara pahelo Ape? ane chello naMbara ne bhAI, rovuM AvyuM hoM, arere! ame chelle naMbare? pachI mahine pachI pharI jAya, paNa pahele to zuM kahevAya ? laIne Ave ne? sarTIphIkeTa ke tenuM hoya kAMIka ? behAre to chelle naMbare ne pahele, bAra mahinAthI gAriyAdhAra yAda che chello naMbara sAMbhaLIne Ama rovuM thayuM'tuM te di'. AhAhAhA! AMhI kahe che. ohohoho ! anayoH kartakarmabhramamatiH "anayoH" jIva ne pudgalanI vacce, anayoH che ne? anyoanya, anayoH kartakarmabhramamatiH anerA prakAre, te jIva ne pugalane, eTale jIvanA nirmaLa pariNAmane ane rAganA pariNAmane kartAkarmapaNuM che, evI bhramabuddhi ajJAnane lIdhe che. e dayA, dAna, pUjA, vrata, bhaktinA je pariNAma che e rAga che. e rAganA pariNAmane ane AtmAne, eTale jIva ne pugalane kartAkarmapaNuM che evI bhramabuddhi ajJAnane lIdhe, e rAga che, ajJAnapaNe pote mAnyo che potAno, tyAM sudhI te kartAkarma, rAga mAruM kArya che ane huM kartA ema mAne. jIva pulane kartAkarmapaNuM athavA rAganA pariNAma mAruM kArya ne huM kartA, ane nirmaLa pariNAma kartA ne rAga tenuM kArya, evA kartAkarmapaNAnuM, evI bhramabuddhi ajJAnane lIdhe che. AhAhA! ghaNe bhAI jAvuM paDe ene, AhAhA... "tyAM sudhI bhAse che" kahe che ke evuM tyAM sudhI bhAse che ke jyAM sudhI bhedajJAna karanArI vijJAna jyoti" AhAhAhA! rAga pariNAma mAruM kArya ane huM kartA, nirmaLa pariNAma kArya ne rAga kartA, tyAM sudhI ene bhAse che, nirmaLa pariNAma to ene che nahIM. paNa A dravya mAro dravyanA guNanA e kartA, tyAM sudhI bhAse che ke jyAM sudhI bhedajJAna karanArI vijJAnArsi: vijJAna jyoti, arciH che ne? arci eTale jyoti. vijJAna jyoti, vijJAna jyoti, kakacavata adaya vijJAna jyoti karavatanI jema nirdaya rIte, rAganA pariNAmane ane bhagavAna AtmAne bhedajJAnarUpI jyotithI, karavatathI jema karavatathI jema lAkaDA be judAM pADe, karavata-karavata karavata, A kara nAma hAthathI Ama Ama kare te karavata, enuM nAma karavata che ne? ekAkSarI che cAreya bola karavata kAno mAtra mIMDu kAMI na maLe. AhAhAhA ! I karavata jema lAkaDAmAM muke ne be kaTakA karI nAkhe, ema vijJAna jyoti bhagavAna AtmA rAgathI bhinna paDIne jyAM bhedajJAna vijJAna thayuM. AhAhA! "vijJAna jyoti krakacavat adaya" karavatanI jema nidarya rIte, arere ! rAgane ne mAre anAdino saMbaMdha, e baMdhavane kema mAre judA pADavA? paramAtmA prakAzamAM Ave che ne bhAI ? paramAtmaprakAza baMdhune mArI nAkhe
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-50 271 che, dharmI munio baMdhavane mArI nAkhe che anAdino rAgano saMbaMdharUpI baMdhava. AhAhAhA ! nirdaya rIte kahe che, ema nahi ke, arerere ! Ama mAro, Ane dhyAnanI agni lagADI daIne ema, e bAjuthI khasI jaIne ema kahe che. nirdaya eTale je rAgabhAva che, temAM je potApaNuM mAnyuM che, emAMthI khasI jaIne, nirdaya rIte jarI paNa dayA nahIM ne, arere ! rAga ne mAro saMbaMdha anAdino che ne? thoDoka to rAga rAkhuM mAro, karavatanI jema nidarya rIte, adaya che ne? aMdara jarI dayA nathI pachI. e dayA, dAna ne vatano vikalpa paNa rAga mAruM svarUpa nahIM. AhAhAhA ! samyajJAna jyoti jyAM caitanya tarapha vaLI che, rAgano saMbaMdha je paryAyamAM anAdithI che e baMdhavane mArI nAkhyo ane atyAre, baMdha, saMbaMdha evo je baMdhava ene jJAna arci, jJAnanI paryAya aMtaramAM vaLI, parano saMbaMdha choDayo, nirdaya rIte choDayo, ahIM eka kaLazamAMya kalAka thayo. "sadha: bheda... utpA' jIva pudagalano tatkALa bheda upajAve che. AhA! sadha: tatkALa rAganuM lakSa choDIne jyAM jJAna svarUpa AtmAmAM DhaLe che. tyAre tene bhedajJAna rAgathI bhinna paDe che. AhAhA ! sadhaH nAma tatkALa bheda upajAvIne kono, rAgano ane bhagavAna AtmAno. AhAhAhA ! "prakAzita thatI nathI" karavatane nirdaya rIte ugra rIte sadhaH bhedama utpAdha" jIva pudgalano tatkALa bheda upajAvIne na cakAti, prakAzita thatI nathI, ekarUpe prakAzatI nathI. ema vijJAna jyoti thAya che, kyAM sudhI? ke jyAM sudhI ajJAna che tyAM sudhI paNa bhedajJAna koi rIte prakAzita thatAM ajJAna thatuM nathI. parathI bhinna paDayuM eTale pachI ajJAna thatuM nathI. vizeSa (zrotA- pramANa vacana gurudeva) kaheze. pravacana naM.170 zloka-50,gAthA-8082 tA. 16/1/78 maMgaLavAra poSa vada-3 bhAvArtha 50 kaLaza, kAla to eka kalAka cAlyuM'tuM kaLaza Akho. jhINuM hatuM jhINuM bahu. A to bhAvArtha che. "bhedajJAna thayA pachI eTale ke rAga ane bhagavAna svabhAva enuM bhedajJAna thaye chatuM jIvana ane pugalane kartAkarmabhAva che (ema nathI). jIvane ane pudgala eTale rAgAdine, rAga che e pudgalanuM kArya che. bhedajJAnamAM rAga je dayA, dAna, vrata Adino vikalpa e karmano utpAdhe che, e karmanI paryAya che, e karmanA pariNAma che "ene ne jIvane kartAkarmabhAva che evI buddhi rahetI nathI." AhAhA ! jIvanA pariNAma sabhya nirmaLa e utpAda-vyaya ne dhruvano kartA AtmA ane rAga Adi vyavahAranA jeTalA vikalpo dayA, dAna, vrata, bhaktiAdi e rAganA pariNAmano utpAdaka karma che, e karmanI paryAya che. e karmanA pariNAma che, "e bhedajJAna thayA pachI be ne kartAkarmabhAva che evI buddhi rahetI nathI." AvuM jhINuM che. kAla to khUba AvI gayuM jhINuM, AmAM to zabdArtha hoya eTaluM, kAraNake jyAM sudhI bhedajJAna thatuM nathI eTale ke jyAM sudhI dravyadRSTi, dravyasvabhAva paripUrNa enI dRSTi thatI nathI, tyAM sudhI dravyadRSTi, dravyasvabhAva paripUrNa enI daSTi thatI nathI
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 samayasAra siddhi bhAga-4 tyAM ajJAnathI kartAkarmabhAvanI buddhi thAya, tyAM sudhI rAga ane dayA dAnanA vikalpo, eno kartA ajJAnabuddhithI thAya. AhAhA ! e jJAnInI vAta karI pAMca gAthAmAM. 75, 76, 77, 78, 79 pAMceya jhINI. have ajJAnInI vAta kare che. jo ke jIvanA pariNAmane eTale vikArI pariNAma AMhI atyAre olA jIvanA pariNAma hatA te nirmaLa pariNAma hatA. che ne ema AvyuM'tuM ne? jIvanA pariNAmane, e pAMca gAthAmAM jIvanA pariNAmane eTale ke samyagdarzana jJAna cAritra, vItarAgI pariNAmane ema hatuM. jIvanA pariNAma, dharmInA jIvanA pariNAma te vItarAgI darzana, jJAna ne cAritra te jIvanA pariNAma te pariNAmane pudgala jANatuM nathI. rAga, vyavahAraratnatrayano rAga e A jIva pariNAmane jANatuM nathI, tema rAga rAgane jANatuM nathI, tema rAga rAganA phaLane duHkhane jANatuM nathI. tethI tene kartAkarma bhAva be vacce nathI, rAga ane svabhAvanI vacce. AMhI have jIvanA pariNAma eTale vikArI levA, tyAM AvyuM'tuM ne paheluM 79 gAthA nahIM, have pUche che ke jIvanA pariNAmane 79 nI pahelI lITI upara che? e jIvanA pariNAma vItarAgI che. samyagdarzanazAna cAritranA pariNAma e jIvanA pariNAma. potAnA pariNAma eTale rAga, pudgalanAM pariNAma rAga dayA, dAna, vratAdi, kAma, krodha ane potAnA pariNAmanA phaLa eTale duHkha, rAganuM phaLa duHkha ene nahi jANatA evAM pugaladravyane jIva sAthe kartAkarmapaNuM che ke nathI. e prazna hato eno uttara thaI gayo. have AMhI jIvanA pariNAmane eTale jyAM jIvanA pariNAma judA ane A jIvanA pariNAma eTale judA, tyAM jIvanA pariNAma dravyadRSTivaMtanA pariNAmanI vAta lIdhI che. AhAhA ! eTale enA pariNAma dravya ne guNa zuddha che, tethI jenI deSTi bhedajJAna ane dravyadRSTi thaI che, tenAM pariNAma to vItarAgI samyagdarzanazAna cAritra e jIvanA pariNAma, ane tyAM je rAganA pariNAma hatA, te badhA pudgalanAM pariNAma, pudgalanuM kArya, pugalano utpAda-vyaya. AhAhAhA ! jhINuM ghaNuM bhAI. 2 kramabaddhamAM puruSArtha UDI jAya evo ajJAnIne Dara lAge che ke - kramabaddhamAM puruSArtha UDI jAya evo ajJAnIne Dara lAge che. paNa kharekhara to kramabaddha mAne tenI dRSTi dravya upara jAya che. emAM ja puruSArtha che. damabaddha mAnatAM pheraphAranI dRSTi chUTI jAya ne sAmAnyadravya upara dRSTi jAya e ja puruSArtha che. kramabaddha nakkI karavA jAya tyAM huM paranuM karI dauM, vyavahArathI nizcaya thAya e badhuM UDI jAya ne aMdara TharI javAno rasto thAya. (Atmadharma, aMka 726, varSa-60, pAnA naM. 9)
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-80-81-82 273 ( ||th| - 80-81-82 jIvapudgalapariNAmayoranyo'nyanimittamAtratvamasti tathApi na tayoH kartRkarmabhAva ityAha jIvapariNAmahedUM kammattaM poggalA prinnmNti| poggalakammaNimittaM taheva jIvo vi prinnmdi||8|| Na vi kuvvadi kammaguNe jIvo kammaM taheva jiivgunne| aNNoNNaNimitteNa du pariNAma jANa doNhaM pi||81|| edeNa kAraNeNa du kattA AdA saeNa bhaavenn| poggalakammakadANaM Na du kattA savvabhAvANaM / / 82 / / jIvapariNAmahetuM karmatvaM pudgalA: prinnmnti| pudgalakarmanimittaM tathaiva jIvo'pi prinnmti||80|| nApi karoti karmaguNAn jIvaH karma tathaiva jiivgunnaan| anyo'nyanimittena tu pariNAmaM jAnIhi dvyorpi||81|| etena kAraNena tu kartA AtmA svakena bhaaven| pudgalakarmakRtAnAM na tu kartA srvbhaavaanaam||82|| yato jIvapariNAmaM nimittIkRtya pudgalAH karmatvena pariNamanti, pudgalakarma nimittIkRtya jIvo'pi pariNamatIti jIvapudgalapariNAmayoritaretarahetutvopanyAse'pi jIvapudgalayoH parasparaM vyApyavyApakabhAvAbhAvAjjIvasya pudgalapariNAmAnAM pudgalakarmaNo'pi jIvapariNAmAnAM kartRkarmatvAsiddhau nimittanaimittikabhAvamAtrasyApratiSiddhatvAditaretaranimittamAtrIbhavanenaiva dvayorapi pariNAma:; tataH kAraNAnmRttikayA kalazasyeva svena bhAvena svasya bhAvasya karaNAjjIvaH svabhAvasya kartA kadAcitsyAt, mRttikayA vasanasyeva svena bhAvena parabhAvasya kartumazakyatvAtpudgalabhAvanAM tu kartA na kadAcidapi syAditi nishcyH| jo ke jIvanA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane anyonya (paraspara) nimittamAtrapaNuM che to paNa temane (bannene) kartAkarmapaNuM nathI ema have kahe che jIvabhAvahetu pAmI yugala karmarUpe pariName; mevI zata pugata 2bhanimitta 75.54 pari.80. jIva karmaguNa karato nathI, nahi jIvaguNa karmo kare; anyonyanA nimittathI pariNAma beu taNA bane. 81.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 e kA2Ne AtmA Thare kartA khare nija bhAvathI; pudgalaka2makRta sarva bhAvono kadI kartA nathI. 82. gAthArtha:-[ puddanA: ] pudgalo [ nIvapariNAmadetuM] jIvanA pariNAmanA nimittathI [ {i] karmapaNe [ pariNamanti ] pariName che, [ tathA va ] tema ja [ nIva: api ] jIva paNa[ punnajaLarmanimitta ] pudgalakarmanA nimittithI [parimati] pariName che.[ nIva: ] jIva [rmamuLAn] karmanA guNone [ na api rotti ] karato nathI [ tathA puva ] tema ja [rma] karma[ nIvatuLAn] jIvanA guNone ka2tuM nathI;[ g] paraMtu [ anyonyanimittena ] 5252 nimittathI [kayo: api ] bannenA [ pariNAma ] pariNAma [ nAnIEi] jANo. [tena hArabena tu] A kAraNe [AtmA] AtmA [svaona] potAnA ja [bhAvena ] bhAvathI[f]kartA( kahevAmAM Ave )che[tu]paraMtu[ punnanarmatAnAM]pudgalakarmathI ka2vAmAM AvelA [ sarvabhAvAnAm ] sarva bhAvono [ rna ] kartA nathI. 274 TIkAH- 'jIvapariNAmane nimitta karIne pudgalo karmapaNe pariName che ane pudgalakarmane nimitta karIne jIva paNa pariName che' -ema jIvanA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane anyonya hetupaNAno ullekha hovA chatAM paNa jIva ane pudgalane 52spa2 vyAkhavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe jIvane pudgalapariNAmo sAthe ane pudgalakarmane jIvapariNAmo sAthe kartAkarmapaNAnI asiddhi hoIne, mAtra nimittanaimittikabhAvano niSedha nahi hovAthI, anyonya nimittamAtra thavAthI ja bannenA pariNAma (thAya ) che; te kA2Ne ( arthAt tethI ), jema mATI vaDe ghaDo karAya che tema potAnA bhAva vaDe potAno bhAva karAto hovAthI, jIva potAnA bhAvano kartA kadAcit che, paraMtu jema mATI vaDe kapaDuM karI zakAtuM nathI tema potAnA bhAva vaDe 52bhAvanuM karAvuM azakya hovAthI ( jIva ) pudgalabhAvono kartA to kadI paNa nathI e nizcaya che. bhAvArtha:- jIvanA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane 52spa2 mAtra nimittanaimittikapaNuM che topaNa 5252 kartAkarmabhAva nathI. 52nA nimittathI je potAnA bhAva thayA temano kartA to jIvane ajJAnadazAmAM kadAcit kahI paNa zakAya, paraMtu jIva 52bhAvano kartA to kadI paNa nathI. pravacana naM. 170 gAthA-80 thI 82 tA. 16/01/79 A jIvanA pariNAmane eTale rAganA pariNAma levA, rAga ane dveSa ne mithyAtvaAdi bhAva e jIvanA pariNAma AMhI levA. ane pudgalanA pariNAma eTale karma che tenI paryAya je thAya karmanI, e pudgalanA pariNAma (ne) anyonya nimittamAtrapaNuM che, topaNa temane kartAkarmapaNuM nathI ema kahe che. viSaya pheravyo. pAMca gAthAno viSaya bIjo hato. A viSaya bIjo che. mULa 2kamanI vAta hatI pAMca gAthAmAM, bahu jhINuM AvyuM'tuM.
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-80-81-82 275 A viSaya che e to have AtmAnA-rAgadveSanA mithyAtvanA pariNAma ane karmanA udayanA karmanA pariNAma, benI vacce nimitta-nimitta saMbaMdha hovA chatAM kartAkarmapaNuM nathI eTaluM have siddha karavuM che. samajANuM kAMI? ema have kahe che ke gAthA "jIva pariNAma heduM" olAmAM AvyuM'tuM ke jIva pariNAma eTale vItarAgI pariNAmI, A jIva pariNAma eTale ke vikArI pariNAma "jIva pariNAmaheduM kammata puggalA pariNamaMti" puggalakammaNimita taheva jIvo vi pariNamati -AMhI pudgalakarma eTale karma jaDa levuM, paNa tyAM je pudgala lIdhA'tA, e puNya-pApanA bhAva, dayA, dAna vyavahAraratnatrayanA e pudgalanA pariNAma kahyA, to be mAM phera, beyanI bhASA AkhI pharI gaI, dRSTinA viSayavaMtane pariNAma je thAya te dravyardaSTi. dravya ne guNa zuddha hovAthI tenA pariNAma zuddha thAya, te dravyaguNa ne paryAya te traNeya zuddha che jJAnIne, ane rAgAdi je pariNAma thAya, dayA, dAna, vrata, bhakti e badhAM pudgalano utpAda ane pudgalanA pariNAma che. AhAhA! AMhI ethI bIjI vAta che. tyAM dharmI jIvanI dRSTivaMtanA pariNAmanI vAta hatI ane AMhI ajJAnInA rAgadveSa ne mithyAtvanA pariNAma enI vAta che. AhAhA ! kaho have pAMca gAthA gaI tyAM viSaya pheravyo. navaraMgabhAI ! pAMca gAthA bahu jhINI gaI, ghaNI sArI, ghaNuM spaSTa, AvuM spaSTa pahelAM karyuM nahotuM evuM ghaNuM sarasa spaSTa. AhAhA ! Na vi kuvvaI kammaguNe" A kammaguNe eTale jaDanI paryAya ane tyAM kammaguNe eTale rAgadveSanA pariNAma beyamAM phera hato. jIvapariNAmaheduM kammattaM poggalA prinnmNti| poggalakammaNimittaM taheva jIvo vi prinnmdi||80|| Na vi kavvadi kammagaNe jIvo kammaM taheva jiivgunne| aNNoNNaNimitteNa du pariNAma jANa doNhaM pi||81|| edeNa kAraNeNa du kattA AdA saeNa bhaavenn| poggalakammakadANaM Na du kattA savvabhAvANaM / / 82 / / A gAthA varNAjI hAre carcA thaI'tI ghaNA vakhata pahelAM, gulAbacaMda gyo'to ne ahIMthI pahelAM e lAvyo'to ghaNAM sAla hoM, e to tera pahelAMnI vAta e pahelAMnI vAta che. enI sAla benI ema ke juo, ekabIjAnA nimitta-nimittathI thAya che, A traNa gAthAmAM thayuM che, thatuM nathI. nimitta che paNa enAthI ahIM pariNAma thatA nathI, e mATe to gAthA lIdhI che. TIkA - jIvanA pariNAmane nimitta karIne eTale ke jIvanAM rAgadveSa ne mithyAtva pariNAma, jIvanA mithyAtva ne rAgadveSanA pariNAma, e A vAta pharI gaI AkhI, ajJAnInI vAta levI che ne ahIM to, jIvanA pariNAmane eTale mithyAtva ne rAgadveSanA pariNAmane nimitta karIne, phakta nimitta karIne, pudagala karmarUpe pariName che, pudagala potAnI paryAyane kALe, karmarUpe pariNamavAnA kALe pariName che. nimitta karIne eno artha e jIvanAM pariNAma nyAM thayA, mATe pudgalanA pariNAmapaNe pariNamavuM paDyuM ema nathI. AhAhA !
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 pudgala te e nimitta che. AMhI nimitta e ekabIjAne nimitta che, pariName che to pote svataMtra potAnA upAdAnathI, nimitta kahyuM che, nimitta che ema. nimitta karIne eTale nimitta che. ne ahIMyA karmanA pudgala potAne te kALe te karmanI paryAyapaNe pariNamavAnI potAnI utpanna kSaNa hatI tethI te karma te paNe pariNamyA che. A rAganA ne A dveSanA mithyAtvanA pariNAmanuM nimitta thayuM, mATe teNe karmarUpe pariNamavuM paDayuM ema nathI. arere ! AvI vAtuM che. have A to ajJAnanI vAto hajI, pahelI to zAnanI gaI, e A prazna lAvyA che, bolo juo nimittathI thAya, nimittathI thAya che e kyAM kahyuM, A to nimitta karIne eTale nimitta che ahIMyA ane te kALe karmanA pariNAmarUpe pariNamavAnI pudgalamAM yogyatAthI karma pote pariName che. AhIM pariNamyo che mATe tyAM e pariName che ema nathI. samajANuM kAMI ? jIva pariNAmane nimitta karIne pudgalo karmapaNe pariName eTale upAdAnapaNe potAthI pariName che, ane pudgalakarmane nimitta karIne karmano udaya che jaDa, tenuM nimitta karIne jIva paNa pariName che, e jIva potAnA bhAve rAgadveSa ne mithyAtvapaNe pariName che. AhA ! karmano udaya to nimittamAtra che. te kALe jIva potAnA pariNAmanI utpattino kSaNa che, tethI te mithyAtva athavA rAgadveSanA pariNAmapaNe kartApaNe pariName che. A nimitta upAdAnano moTo jhaghaDo. AhA! 276 ema jIvanA pariNAmane, eTale vikArI pariNAmane ane pudgalanAM pariNAma eTale karmanA udayanA pariNAmane, anyonya hetupaNAno ullekha hovA chatAM, anyoanya ekabIjAne, jIvanA pariNAmamAM karmanuM nimitta ne karmanA pariNamanamAM I kyuM nimitta ? jIvanA vikArI pariNAmamAM pUrvanA karmano udaya nimitta, samajANuM ? ane pudgalanA navA pariNamanamAM jIvanA rAgadveSanA pariNAma nimitta, zuM kahyuM I ? jIvanA pariNAma je rAgadveSa thAya te kALe je karma pariName, te karma pariNamanamAM A rAgadveSa nimitta, ane karmano udaya che te udaya che te kALe te kALe udaya che paNa te kALe rAgadveSa thAya che e potAne kA2Ne pariName che. samajANuM kAMI ? samaya eka paNa vastu svataMtra potapotAthI pariName che. AhAhA ! Avo anyonyano nimittapaNAno ullekha hovA chatAM, hetu eTale nimitta, paNa jIva ne pudgalane paraspara vyAvyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe" AhAhAhA ! pariNAmI karma ane pariNAmI rAgadveSa eno abhAva, pariNAmI AtmA ane pariNAma karmanuM thavuM eno abhAva, vyApyavyApaka, kartA karma pariNAmI pariNAmapaNuM, eTale pariNAmI AtmA ane vikAra pariNAmanuM kArya karmanuM ema nathI, tema vikArI AtmA pariNAma,vikArI pariNAma kartA ane karmanA pariNAma tenuM kArya ema nathI, tema karmanA udaya kartA ane rAgadveSanA pariNAma tenuM kArya ema nathI. AhAhA ! jIvane pudgala pariNAmo sAthe ane pudgalakarma jIva pariNAmo ne sAthe ( anyonya pudgala karmanA pariNAmo sAthe ) kartAkarmapaNAnI asiddhi hoIne, che? vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe eTale ke karmano udaya vyApaka thaIne jIvanA vikA2 ka2e eno abhAva, ema jIva vyApaka vikA2I thaIne karmanA pariNAma vyApane kare eno abhAva, AvuM ve. "evA jIvane pudgala pariNAmo sAthe ane AnI sAthe kartAkarmapaNAnI asiddhi hoIne "
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-80-81-82 277 mAtra nimitta naimittika bhAvano niSedha nahIM, nimitta ho, nimitta ho mATe ahIM vikAra thayo, karmano udaya nimitta che mATe vikAra thayo ema nathI, tema vikAranA pariNAma thayA mATe karmane pariNamavuM paDyuM ema nathI. AhAhA ! AvI svataMtratA che, beyanI svataMtratA "kartA eTale svataMtrapaNe kare te kartA" ajJAnI jIva puNya-pApane svataMtrapaNe ajJAnathI kare che ane karmanA pariNAma je pugalanA, pudagala vargaNA hatI emAM karmanA pariNAma thayA e karma paNa pote svataMtrapaNe karmanI paryAyapaNe pariName che, ene AMhI vikArI pariNAma hatA mATe AMhI karmanuM pariNamana thayuM ema nathI. A moTo upAdAna-nimittano goTo AmAM. mAtra nimittanaimitikabhAvano niSedha nahIM hovAthI, anyonya nimittamAtra thavAthI, anyonya nimittamAtra thavAthI ja, bannenA pariNAma thAya che. bannenA A rIte svataMtra rIte AnuM karmanA pariNAmanuM nimitta AtmA nahIM ane AtmAnA pariNAmanuM nimitta karma nahIM basa ATalI vAta che, chatAM pariNAma potapotAthI thAya che. AhA ! te kAraNe jema mATI vaDe karAya che" mATI vaDe ghaDo karAya che, "tema potAnA bhAva vaDe potAno bhAva karAto hovAthI" ema jIvane jema mATI vaDe ghaDo karAya che, ema jIvanA bhAva vaDe potAnA vikAra karAya che, olAmAM juduM hatuM, ghaDAno mATIno kartA jema ghaDo, ema tyAM AtmA potAnA nirmaLa pariNAmano kartA jIva, ane ahIM vikArI pariNAmano kartA pudgala, jema mATI ghaDAne kare, ema karma vikArI pariNAmane kare e jJAnInI dRSTinI apekSAe vAta hatI. e dRSTAMta tyAMye ghaDAnuM hatuM, ke mATI ghaDAne kare vyApaka thaIne vyApya, ema bhagavAna vyApaka thaIne vItarAgI samyagdarzana jJAnacAritranA pariNAme vyApyane kare, mATI ghaDArUpe thAya e mATInuM kArya che, ema jIva pote nirvikArI pariNAmane kare tene te kArya ane kartA che, ane vikArI pariNAma jJAnInI dRSTimAM dravyadeSTi thaI che. jJAnIne vikArI pariNAmanuM vyApakapaNe karmanuM che ane vyApyapaNuM enA vikArI pariNAma che. jema mATIno ghaDo thAya che ema karmane laIne vikAra pariNAma thAya che. ema tyAM jJAnInI dRSTimAM A kevuM che. AhA! samajANuM kAMI ? dRSTAMta to beya ne eka sarakhA. nyAMya e hatuM ke mATI ghaDArUpe thAya che ema vikArI pariNAma karmathI thAya che, ema tyAM daSTAMta hatuM, jJAnInI daSTinI apekSAe dravyadRSTinI apekSAe, ane tyAM mATInI jema ghaDAne kare che ema AtmA potAnA nirvikArI samyagdarzanazAnacAritranA pariNAmane kare che ema tyAM hatuM. ahIMyA mATI jema ghaDAne kare che ema ajJAnI jIva potAnA vikArI pariNAmane kare che. devIlAlajI! AvuM che. dAkhalo to beyamAM che paNa beyamAM pahelAM phera che. che ne? jema mATI vaDe ghaDo karAya che, tema potAnA bhAva vaDe potAno bhAva karAto hovAthI jIva potAnA bhAvano kartA kadAcita, ajJAnabhAvanI vAta che ne A, jIva pote jema mATImAMthI ghaDo thAya che, ema jIva pote ajJAnabhAve mATImAMthI ghaDo thAya che, ema jIva ajJAnabhAve rAgadveSano kartA thAya che, kadAcit eTale ajJAnabhAve, AhAhA ! kaho samajANuM kAMI ? AvuM che. have gAthAu pAMca gaI enAthI ekadama pheraphAra karI nAkhyo. dAkhalo Ino I chatAM
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 samayasAra siddhi bhAga-4 siddhAMtamAM eno phe2. ( zrotAH- ugamaNo AthamaNo phera ) haiM? eTalo phera che. (zrotAHbeyamAM phera che ) beyano phera che ne ( zrotAH- jJAnIne ajJAnInI dRSTimAM phera ja hoya ne ) jenI dravyadRSTi thaI che eTale ke jJAnI thayo che, eTale ke caitanyanA dravyaguNanA zuddhatAno jeNe svIkAra karyo che, evA je jJAnI ene, jema mATI ghaDo kare, ema e jJAnI nirmaLa vItarAgI pariNAmane kare ane kartA thAya. AhAhA ! ane karma jema mATI ghaDAne kare che tema jJAnIne karma mATI che tenA vikArI puNya-pApanA pariNAma te tenuM vyApya e ghaDo mATI kare che ema vikArI pariNAma karma kare che. kaho, tribhovanabhAI ! AvuM che jhINuM. AhA ! e tyAM hatI e dravyadRSTivaMtanI vAta hatI, jene AtmA jJAyaka svarUpa pUrNAnaMdano nAtha prabhu, rAgathI bhinna paDIne, jyAM bhedajJAna ne samyagnAna thayuM che, tene ghaDo jema mATIthI thayo, ema nirmaLa pariNAma jIvathI thayA, ane jema ghaDo mATIthI thayo, ema malina pariNAma karmathI thayA. AhAhA ! samajANuM kAMI ? puMjAbhAI ! jhINuM bahu bApA. haiM? (zrotAH- samajAya evuM che) kaho, rasikabhAI ! A kAlanI vAta bIjI ane AjanI vAta bIjI AvI pAchI. e vyApyavyApakamAM to kAla keTaluM kahyuM'tuM. haiM ? ( zrotAHdivasa badalAI gayAne ) kAla vyApyavyApaka ema kahyuM'tuM, ke bhagavAna AtmA vyApaka che ane nirmaLa pariNAma tenuM vyApya kartAnuM e karma che. ane te jJAnIne je kAMI vikAra puNya, dayA, dAna, vrata AdinA pariNAma thAya te jema ghaDo mATI kare che, ema e vikArI pariNAma karma kare che, teno te jJAtA che. AhAhA ! AMhI ajJAnI pote svarUpanuM jyAM bhAna nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? evo je anAdi pravAhamAM, anAdi ajJAnI jenI paryAya buddhi che, eTale ke rAgadveSanA pariNAma u52 jenI ruci ne buddhi che, te jIva mATI jema ghaDAne kare, tema ajJAnI AtmA potAnA vikArI pariNAmane kare. AhAhA ! ( zrotAH- e jIva kare che ema ) e jIva kare che, olo kahe pudgala kare che. AhAhA ! AvuM jhINuM bahu bApu ! vepArIne navarAza maLe nahIM nirNaya karavAnI. vakhata maLe nahIM. AhA ! A to vItarAga sarvajJa paramezvara ene je rIte jJAnInI dalIla ane ajJAnInI je dalIla kare che e samajavI joIe. AhA ! jJAnIne rAganA, cAhe to bhagavAnanI bhakti stutino rAga hoya, enAthI paNa jeNe bhinna AtmAnuM jJAna karyuM che. tenA jJAnamAM to tenA pariNAma, dravya ane guNa zuddha hovAthI dravyane guNa zuddhanI dRSTi hovAthI, tenA pariNAma to nirmaLa kArya thAya. te jIva vyApaka ane nirmaLa samyagdarzanajJAnacAritra te nirmaLa kartAnuM kArya che, ane te jJAnIne je kAMI rAgaAdi bAkI thAya che, te vyApya karma che ne A karma vyApaka che. AhAhA ! e vikArI pariNAmano kartA jaDa che ane e vikArI pariNAma jaDa che mATe tenuM e kArya che. kaho, samajAya che kAMI ? ahIMyA bIjI vAta che. ahIM to dravyanuM jene jJAna nathI, vastunI khabara nathI, caitanya bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu, zuddha AnaMdakaMda saccidAnaMda prabhu, enuM jene jJAna nathI, tethI tenI buddhimAM rAga ne puNya-pApa mArAM che, A mAruM che evuM nathI to A mAruM che.AhAhAhA ! jJAnIne to A mAruM che mATe A mAruM nathI, dravya ne guNa e mArAM che, tethI rAga mAro nathI.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-80-81-82 279 ane ajJAnIne dravyaguNa mArAM nathI tethI tene rAga mAro che (evuM bhAse che). devIlAlajI! AvA tamAre kAMI DhuMDhiyAmAM AvuM kAMI Ave evuM nathI.(zrotA:- savAla ja nathI) AvI thoDI ghaNI vAta nAkhI che. paNa AvuM spaSTa nathI. kAraNake dRSTi viparItathI zAstra banAvyA. ane A to traNalokanA nAthanI sIdhI vANI, saMto sIdhI vANI jagatane kahe che. AhA ! jIva potAnA bhAvano kartA kadAcit che, tema ajJAnabhAva che tyAM sudhI vikArano kartA che ema, sadAya kartA che ema, nahIM. jyAM sudhI ene dravya ne guNanI pratIti thaI nathI, mAro nAtha zuddha caitanya bhagavAna paramAnaMdano nAtha che, enA astitvanI, astitvanuM mojudagInuM jJAna thayuM nathI ethI te rAga ne dveSane ja e bhALe che, A bhALato nathI ajJAnI. ane jJAnI potAnA dravya ne guNa zuddhane bhALato hovAthI, tenA pariNAma paNa nirmaLa zuddha thAya che, te pariNAma tenuM kArya che, e pariNAmInuM e pariNAma che. ane jJAnIne rAgadveSa che e pariNAma che, je karma pariNAmInuM e pariNAma che. AhAhAhAhA ! bhASA to sAdI paNa dhyAna to rAkhavuM joIe ne bhAI ! A to vItarAga mArga che bApu, jenI pAse indro ekAvatArI jaIne galuDIyAnI jema bese sAMbhaLavA paramAtmA pAse mahAvidehamAM, e vANI kevI hoya bhAI ? enA nyAyo ane enI rItanI paddhati koI vItarAganI judI che. AhAhA ! ahIMyA "je mATI vaDe ghaDo karAya che tema potAnA bhAva vaDe potAno bhAva karAto hovAthI potAno bhAva eTale rAga ane dveSa, AMhI olAmAM potAno bhAva eTale nirmaLa bhAva hato, jJAnIno, ( zrotA:- A pudgalano bhAva ) pudgalano, e to jJAtA thaIne zeya che ne e to, ane AMhI to mAruM svarUpa che A to, jene AtmA zuddha caitanyaghana prabhu, dRSTimAM lIdho nathI tenA astitvamAM rAgadveSa che, e mAruM astitva che ema mAnyuM che ane jene potAno bhagavAna AtmA, zuddha caitanya AnaMdaghana che evuM astitva bhAsyuM che, tenA pariNAmamAM rAgadveSa mArAM che ema che nahIM tyAM, tyAM rAgadveSa che e jJAtAnuM zeya che. AhAhAhAhA! e to karmanuM kArya che tyAM, huM to teno jANanAra chuM, kema ke mArAmAM vikAra kare evo koI guNa nathI, anaMtA anaMtA anaMtA anaMtA anaMtA guNo hovA chatAM koI eka guNa paNa vikAra kare evo koI guNa nathI. (zrotA - guNa vikAra kare to vikAra maTe zeno) guNa vikAra kare to to pachI vikAra ja vastu thaI gaI, vikAra vastu koI di' thaI zake ja nahIM traNeya kALamAM. AhAhAhA ! potAnA bhAva vaDe potAno bhAva karAto hovAthI, jIva potAnA bhAvano kartA kadAcit che. joyuM? jIvanA potAno bhAva rAga ne dveSa ne puNya-pApanA bhAva e jIvano bhAva, AMhI kahevuM che. jyAM kahyuM'tuM e karmano bhAva kIdho to (zrotA- jJAnInI vAta hatI, tyAM jJAnInI vAta hatI, A ajJAnInI vAta che, kemake jJAnIne dravyaguNanI zuddhatA bhAsI che, tethI tenA bhAsamAM rAga mAro che tema bhAsatuM nathI. ajJAnIne dravya zuddha che guNa zuddha che te bhAsyuM nathI tethI rAga ne dveSa mArAM che tevuM ene bhAsyuM che, mATe te tenA kAryano te kartA che, paNa karma kartA nahIM ema siddha karavuM che ahIMyA. e vikArI pariNAmano jIva potAnA bhAvano kartA che. che?
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 samayasAra siddhi bhAga-4 "jema mATI vaDe kapaDuM karI zakAtuM nathI. tema potAnA bhAva vaDe parabhAvanuM karAvuM azakya hovAthI, AhAhA.... mATI vaDe kapaDuM na thAya, ema AtmAnA bhAva vaDe karmanA pariNAma na thAya, pudgalanA pariNAma AtmAnA bhAvathI na thAya. AhAhAhA..... AvuM che. AhA ! dAkhalo kevo Apyo che, joyuM ? olAmAM mATIno ja ekalo ghaDo, ahIM vaLI mATI vaDe kapaDuM na thAya ema kahI pa2dravyanA pariNAma na thAya. karmanA baMdhananA pariNAma jIva na kare, jema mATI vaDe kapaDuM na thAya, tema jIvanA puNya-pApanA vikAranA bhAva vaDe karmanA pariNAma na thAya, ane karmanA pariNAma vaDe AtmAmAM vikArI pariNAma na thAya. mATI vaDe kapaDuM na thAya ema AtmAnA vikArI pariNAma vaDe karma baMdhAya nahIM, ane karmanA udayane laIne jIvanA pariNAma AtmAmAM thAya, e mATI kapaDuM na thAya, ema jIvano udaya Avyo mATe ahIM rAgadveSa thAya ema nathI. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? A to bhAI ekaeka gAthAo samayasAranI gAthA eTale, AhAhA..... uMDapano pAra na maLe. mATI vaDe kapaDuM karI zakAtuM nathI tema, potAnA bhAva vaDe eTale vikArI bhAva vaDe, "52bhAvanuM eTale karmanuM karAvavuM azakya hovAthI jIva pudgalabhAvono kartA to kadI paNa nathI." ahIM e siddha karavuM che. AhAhA ! ahIM rAgadveSa thayA mATe ene A karmabaMdhana thayuM ema nathI. e tyAM pudgalanA pariNAmamAM karmabaMdhananAM pariNAma thavAno kALa hato tethI tyAM thayuM, A rAgadveSa to nimittamAtra che ane e rAgadveSanA bhAva vaDe karmanuM pariNamana thayuM ema nathI. mATI vaDe kapaDu thatuM nathI ema rAgadveSanA pariNAma vaDe karmanA pariNAma thatAM nathI. ( AvuM enI meLe vAMce to barobara samajAya evuM nathI evI vAta che A. mATe nivRtti laIne sAMbhaLavAno joga karavo. A amArA cImanabhAIe nivRtti lIdhI che ne have choDI dIdhuM. have badhuM have karo udhdhAra. AhAhAhA ! bhAI ! are AvA kALa kyAre Ave bApu. anaMtakALathI rakhaDayo, kyAMya trasapaNuM pAmyo nahoto, evA nigodamA anaMtakALa rahyo. AhA ! ( zrotAHtrasapaNuM pAmyo nahoto ) bacArA trasapaNuM pAmyo nahoto eTalo kALa to nigodamAM gayo. ohoho ! ane hajI keTalA bacArA trasa thayA nathI evA nigodamAM jIva paDayA che, iyaLa thayA nathI hajI. AhA !nigodamAMthI nIkaLyA nathI eTale pachI zuM ? thayuM ? e baTATA sakakarakaMda A baTATAnI zaMkA che lokone, paNa lasaNa ne DuMgaLI, muLAno kAMTho anaMtA jIva, anaMtA jIva emAM eka rAI jeTalI kaTakImAM to asaMkhya zarIra, aMguLanA asaMkhyabhAge audArika za2I2, eka rAI jeTalA kaTakAmAM asaMkhya audArika zarI2 ane ekaeka zarIramAM anaMtA jIva, ane tyAMthI hajI nIkaLyA nathI keTalAka jIva. AhAhA.....!! bhagavAnanI vANImAM che, prabhu tuM A mANasa thayo' ne have, have tane A karavA jevAno kALa to A che. nigodamAMthI trasa thAya to e DhALasAgaramAM kahe che ke e to ciMtAmaNi ratana maLyuM ene, trasa trasa iyaLa thAya. ciMtAmaNi maLyuM emAMthI mANasa thAya ane emAM vaLI, Arya kSetramAM janma, emAM paNa vItarAganA kuLamAM janma jainamAM ane emAM paNa vItarAgavANI sAMbhaLavAno joga evAmAM janma. AhAhAhAhA.... bApu tArA puNyano pAra nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI ? AhA !
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-80-81-82 281 A dAkhalo kevo Apyo che, amRtacaMdrAcArya khulAso kare che. mATI vaDe kapaDuM karI zakAtuM nathI, tema potAnA bhAvavaDa parabhAva, eTale ahIM siddha karavuM che. pulabhAvono kartA to kadI paNa thato nathI ema siddha karavuM che. karmano udaya che mATe vikAra thayo e paNa ema nathI, e to paheluM siddha karyuM, paNa have Ama siddha karavuM che ke jIva pote pudgalanA pariNAmano kartA potAnA vikArI pariNAmano kartA hovA chatAM e paranA pariNAmano kartA to che nahi, eTaluM siddha karavuM che. samajANuM kAMI ? nahIMtara to pudgala che karma e kAMI vikArI pariNAmano kartA nathI e to siddhAMta mukI dIdho, paNa ene saravALo A levo che, ke jIva jema jJAnI thayo tema" jema vikArI pariNAmano kartA nathI tema ajJAnI vikArI pariNAmano kartA che, e pudgalanA pariNAmano kartA nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI? AhAhAhA.... AvuM che. bhAvArtha- jIvanA pariNAmane eTale vikArI pariNAmane ane pudgalanAM pariNAma eTale karmanI paryAyane, paraspara mAtra nimittanaimitikapaNuM che paraspara hoM, te nimitta ne AMhI naimitika, A nimitta ne e naimitika, vikArI pariNAma nimitta, karma naimitika, karmano udaya nimitta, vikArI pariNAma naimitika eTalo saMbaMdha che. nimittanaimitikapaNuM che, topaNa paraspara kartAkarmabhAva nathI, paraspara AvI gayuM pAchuM beya, karmano udaya te rAgane kare nahi ane rAga che te karmane bAMdhe nahIM. AhAhAhAhA ! jUnA karmano udaya che, e rAgane kare nahIM ane rAga che e navA karma baMdhAya ene kare nahIM, paNa jUnA che enI hAre saMbaMdha pachI nahIM rahyo. bhAI ! rAgadveSanA pariNAma che, ene pUrvanA karmano udaya nimitta che, chatAM te karme ene ahIM karyuM nathI eka vAta. have ahIM rAgadveSa nimitta che ane navA karma baMdhAya che, e jUnA hAre saMbaMdha na rahyo. zuM samajANuM kahyuM? jUnA karmanuM nimittapaNuM vikArI pariNAma kare tene nimittapaNe kahe, chatAM e jUnA karma te vikArI pariNAmano kartA nahIM. have ahIMyA vikArI pariNAma nimitta ane karmabaMdhananA pariNAma e naimitika ne olA jUnA karma je vikArImAM nimitta hatA e nahIM, vikArI pariNAma nimitta ane navA karmanA pariNAma thAya te naimitika, paNa chatAM te karmanA pariNAmano, vikArI pariNAma karyA nahIM. navaraMgabhAI ! bhASA to sAdI Ave che joyuM, kyAM gayo tamAro gayo? che jyAM bhaNyo haze e pApanuM badhuM, A bIjI jAtanuM che A. AhAhA ! kaho samajANuM kAMI ? AhA ! to paNa paraspara kartAkarmabhAva nathI, eTale beya siddha karyuM. paranA nimittathI je potAnA bhAva thAya, che? karmanuM nimitta ane vikArI pariNAma potAnA bhAva thAya, temano kartA to jIvane ajJAnadazAmAM kadAcit kahI paNa zakAya, ajJAnadazAmAM. AhAhAhA ! zuddha paramAtmasvarUpa bhagavAna pavitrano piMDa prabhu, enuM jene jJAna nathI ane ajJAna che, mahAprabhu pavitrano piMDa AtmA, anaMta anaMta apAra guNa che paNa badhAM pavitra ne zuddha, evA bhagavAna AtmAnA guNo ane dravyanuM jene jJAna nathI, AvI cIja che chatI tenuM jJAna nathI. tenA ajJAnane lIdhe vikArI pariNAmano ene kartA kahevAya. AhAhA ! samajANuM kAMI? caitanyanA bhagavAna zuddha, zuddha dravya zuddha guNa aparaMpAra akhaMDa bhaMDAra moTo prabhu! evA bhaMDAranA zuddha bhAvanuM jene jJAna nathI ane jene phakta rAgadveSa ne paryAyanuM ene jJAna che e
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 samayasAra siddhi bhAga-4 ajJAna che. e ajJAnabhAve ene puNya-pApanA vikArI pariNAma kArya ane kartA kahI zakAya ajJAnabhAvamAM, paNa chatAM te pudgalanA pariNAmano kartA to nahIM. AhAhA ! paraspara nimitta-nimitta saMbaMdha hovA chatAM paraspara kartAkarmapaNuM, pariNAmI pariNAmapaNuM nahIM, vyApyavyApakapaNuM nahIM. AhAhAhAhA ! AvI badhI bhASA. (zrotA - kadAcita kema kIdhuM) ajJAna kIdhuM'ne, ajJAna che tyAM sudhI kartA che kIdhuM? zuM, paNa kadAcita ajJAna che tyAM sudhI to e kartA che kadAcit hajI, bhAna thayuM pachI kartA nathI, ahIM to vAta thaI gaI ne beya vAta tame. enA sATu to A be traNa vAra vAta karI ke zuddha caitanyadravya ne guNa zuddha che, mahAprabhu moTI haiyAtIvALuM mahAtattva che enI jene khabara nathI, e ajJAnI ane puNya-pApanA pariNAma vikArI upara dRSTi che tethI te ajJAnI teno kartAkarma thAya che. AhAhA ! AhAhAhA ! paNa jenA zuddha dravyaguNa paryAyanI haiyAtinI pratIta thaI che, jenI jJAnanI paryAyamAM mahAprabhu dravyane guNa moTo zuddha prabhu jaNANo che enA pariNAmamAM zuddhatA sivAya zuM thAya ene? kAraNake eno viSaya ja Akho zuddha che paryAyano, e zuddha che tenA pariNAma zuddha thAya, tene je rAgAdi thAya tene te para tarIke zeya tarIke jANe, AvI vAtuM che. A vastu tattvane samajyA vinA, kAMI na maLe ne kAMIka laI lo vrata ne paDiyA ane pachI herAna. vastunI to hajI khabara nathI zuM che A. (zrotA- vrata tapa to karavAnA che ne) karavAnA nathI, vikalpa Ave teno jANanAra rahe che ema che pachI, jhINI vAta bahu bApu! mAraga jhINo bahu, atyAre to AkhA svarUpane palaTAvI nAkhyuM che mANase ane bicArA vANIyAne navarAza na maLe. oluM lakhyuM che ne? olA, jApAnI e jApAnano aitihAsika moTo che 67 varSano ane eno chokaro che aitihAsika, bahu zAstro joyelA che ghaNA ene, A jainanA zAstro joyA pachI e kahe che ke, ohoho... jainamAM to "anubhUtinuM kahyuM che" jainamAM to anubhUti karavI te kahyuM che, paNa jaina (dharama) vANIyAne maLyo ne vANIyA vyApAra ADe navarAza na maLe. jApAnano aitihAsika che ene khabara paDI gaI badhAne, vANIyA vepAra ADe navarAza nathI eTale A nirNaya karavAno vakhata ene nathI maLato. anubhUti bhagavAna AtmA kahe che, AtmA AnaMdamUrti prabhu, enI anubhUti karavI e jaina dharma che, paNa e dravya zuM che, enI hajI khabareya na maLe. ane A paDimA dhAraNa karI lIdhI eka be cAra paMdara dasa agiyAra, e to rAgano kartA thAya mithyAdeSTi che. AhAhA ! AkaruM kAma bApu, e ema kahe che bicAro, mALA ke jaino thayA paNa vANIyAne maLI vAta ane jaina paramezvarano mArga che anubhUti. AtmA e zuddha che e bahu ene to khyAla na hoya paNa, bahu vAMceluM ne jainanuM anyanuM vAMceluM ne jainanuM A kADhayuM eNe, jApAnano che e aitihAsika, lekha Avyo'to, AMhI navarAza na maLe ene nivRtti na maLe dhaMdhA ADe. (zrotA - jApAnavALAne navarAza kema maLI haze) rAmajIbhAI jevA navarA to koka thatA haze ne? AhAhA ! I vANiyAnI evI olI karI, vANIyA vepAra ADe navarA na maLe, emAM AtmAnuM jaina dharmanI anubhUti che eno nirNaya ke di kare I ? A paDimA lo, vrata laI lyo,
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 283 gAthA-80-81-82 ne munipaNuM laI lyo ne, bhagavAnanI bhakti karo, maMdira banAvo, A AvA upadeza badhA. AhAhA ! bhagavAna AtmA e rAganA kartA vinAnI e cIja che aMdara, kema ke je zuddha svarUpa che te azuddhano kartA kema thAya? evI je zuddha caitanya bhagavAna pUrNAnaMda svarUpa (cIja) paDI che. eno to Azraya lIdho nathI ane A rAgano Azraya laIne ahIM kriyAkAMDamAM joDAI gayo. ethI e ajJAnI kadAcit rAgano kartA kaho. AvuM kaThaNa paDe mANasane, eTale sonagaDhanuM ekAMta che ne ema karIne vAto kare bicArA kare zuM? duniyAnI to badhI khabara che ne bApu, khabara nathI ? A mAragaDA judA bhAI ! paraMtu jIva parabhAvano kartA to kadI paNa nathI, AMhI siddha e karyuM che chelluM. pudagalane ne ene paraspara nimitta-nimitta hovA chatAM pugala karma rAgano kartA nahIM. rAga pugala eTaluM siddha karIne chelluM siddha A karyuM ke jIva pudgalanA pariNAmano kartA nathI. jIvanI vAta ene siddha karavI che ne vadhAre to. AhAhA ! ethI e siddha thayuM ke jIvane potAnA ja pariNAmo sAthe kartAkarma bhAva, eTaluM ja levuM. jIva ajJAnapaNe potAnA pavitra pUrNa svarUpa tenA bhAna vinA, te taraphanI dRSTi vinA, te taraphanA valaNa vinA je apavitra je puNya-pApa che, pavitra svabhAvathI viruddha tenA sAthe kartAkarmabhAva, ahIM vizeSa meLavyuM have, bhoktAbhogyabhAva che ema have kahe che. pAchuM joyuM? kartAkarmapaNuM siddha karyuM. have bhoktAbhogya, bhoktA AtmA ane vikArI pariNAma bhogya. parapadArtha bhogya AtmAne ema nahIM. AhAhAhA ! A roTalAne AtmA bhogave, strInA zarIrane bhogave ema nahIM, ema to ajJAnapaNeya nathI ema kahe che. e potAnA vikArI pariNAmano bhoktA ane bhogya ane vikArI pariNAma basa. eka bhoktA AtmA ne roTalAno bhogya, roTalA bhogavavAne lAyaka ema nathI. AvI vAtuM che. emAM kartAkarmapaNuM kahyuM, paNa have I pariNAmo sAthe kartAkarmabhAva ane bhoktAbhogyapaNuM paNa che ema have kahe che. potAnA pariNAma sAthe bhoktAbhogya che paNa paravastune bhogave ke AtmA karmane bhogave ke strIne bhogave ke mosaMbIne bhogave ke mahesubane bhogave ema koI di' traNa kALamAM che nahIM. AhAhA ! (zrotAH- khATomITho svAda kema Ave che.) savAda kyAM, rAgano savAda Ave che joyuM oluM kahyuM nahotuM? mesuba je che moDhAmAM paDyo, jIbha ene aDI jIbha, AtmA aDyo nathI ene, paNa AtmAne khyAla Avyo ke A gaLyuM che evo khyAla Avyo gaLyuM, gaLI cIjane aDayo nathI. e gaLI cIja to jaDa che mATI dhULa che ane AtmA to arUpI che, e gaLI cIjane aDe nahIM AtmA, paNa enuM lakSa jatAM ThIka che ema je rAga thayo e rAgane anubhave che, mesubane nahIM, strIne nahIM, AhAhAhAhA... AvI vAtuM che. I pote potAnA bhoktA, rAgane bhoktA bhogya che, paNa ene strInuM zarIra ke mAMsa, hADakuM ke zuM kahevAya bIjuM mesuba ke mosaMbI ke rasagullA ke maracAMnA athANAM ke e badhuM AtmA bhogya ne bhogavAya ema nathI. e AtmA ene bhogavI zakato ja nathI ema kahe che. AhAhA....!!
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 samayasAra siddhi bhAga-4 savAre dUdha pIe, cA, ghaNAM to ukALA, bapore vaLI dALabhAta roTalI zAka, vaLI be vAgye kAMIka dUdha budha kare kAMIka ne sAMje pachI puDalA ke khIcaDI ke kaDhI kaMIka pahelAM to khIcaDI ne kaDhI, karatA have vaLI kAMIka purI ne roTalI ne DhIMkaNuM peluM zuM kahevAya? bhajIyA-bajIyA evuM kAMIka kare sAMja, bahu pheraphAra thaI gayo pahelAM karatA. junI lAInamAM to roTalI ne roTalo basa, cokhA to koka ThekANe hoya. ( zrotA - mahemAna Ave tyAre) mahemAna Ave tyAre. A to have cokhA dararoja zAka eka ne be zAka kare ne eka dALa hoya ne nahIM to eka zAka ne dALa hoya. oluM to eka dALa hoya to zAka nahIM ne zAka hoya to dALa nahIM ema hatuM te disAMITha varasa pahelAM to. huM! bahu pheraphAra ghaNo pheraphAra thaI gayo. lokonA bahAranA jIvanamAM paNa bahu pheraphAra thaI gayo. AMhI kahe che ke jIva jema rAgadveSano kartA ne bhoktA che, rAgadveSano kartA ane karma che paNa parano kartA nathI ema AtmA potAnA pariNAmano bhoktA che, paNa paravastuno bhoktA nathI enI vAta karaze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) che pANImAM uSNapaNe tema ja zItarUpe pariNamavAnI yogyatA che, paraMtu pANImAM pratyeka samaye eka ja prakAre-kAM to uSNarUpe athavA zItarUpe pariNamavAnI yogyatA hoya che. tethI je je samaye je prakAre pariNamavAnI yogyatA hoya che te samaye tevuM nimitta hAjara hoya che. uSNapaNe pariNamavAnI je samaye yogyatA hoya te samaye agninuM nimitta sahajapaNe mAtra upasthitirUpa hoya che. nimittathI pANI uSNa thayuM ja nathI, thatuM ja nathI. tethI, jevuM nimitta Ave tevuM pANInuM pariNamana thavAnI yogyatA che e vAta bilakula jUThI che. agninuM nimittapaNuM Ave to uSNapaNe pariNAme ane tenA badale te samaya rephrIjareTaranuM nimittapaNuM Ave to zItarUpa pariName evI pANInI vartamAna yogyatA hotI ja nathI. jo ema hoya to nimittathI kArya thAya che evuM viparIta siddha thAya. pratyeka samaye pANInI vartamAna yogyatA sunizcitarUpe ja hoya che ane te te samaye tene anukULa evA nimittanI hAjarI sahajapaNe hoya che. (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-59 pAnA naM. 33)
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 285 ||thaa - 83 tataH sthitametajjIvasya svapariNAmaireva saha kartRkarmabhAvo bhoktabhogyabhAvazca NicchayaNayassa evaM AdA appANameva hi kredi| vedayadi puNo taM ceva jANa attA du attANaM / / 83 / / nizcayanayasyaivamAtmAtmAnameva hi kroti| vedayate punastaM caiva jAnIhi AtmA tvaatmaanm||83|| yathottaraGganistaraGgAvasthayoH samIrasaJcaraNAsaJcaraNanimittayorapi samIrapArAvArayorvyApyavyApakabhAvAbhAvAtkartRkarmatvAsiddhau, pArAvAra eva svayamantarvyApako bhUtvAdimadhyAnteSUttaraGganistaraGgAvasthe vyApyottaraGga nistaraGgaM tvAtmAnaM kurvannAtmAnamekameva kurvan pratibhAti, na punaranyata; yathA sa eva ca bhAvyabhAvakabhAvAbhAvAtparabhAvasya pareNAnubhavitumazakyatvAduttaraGgaM nistaraGgaM tvAtmAnamanubhavannAtmAnamekamevAnubhavan pratibhAti, na punaranyata; tathA sasaMsAraniHsaMsArAvasthayoH pudgala karmavipAkasambhavA sambhavanimittayorapi pudgalakarmajIvayorvyApyavyApaka bhAvAbhAvAtkartRkarmatvAsiddhau , jIva eva svayamantApako bhUtvAdimadhyAnteSu sasaMsAraniHsaMsArAvasthe vyApya sasaMsAraM niHsaMsAraM vAtmAnaM kurvannAtmAnamekameva kurvan pratibhAtu, mA punaranyata; tathAyameva ca bhAvyabhAvakabhAvAbhAvAt parabhAvasya pareNAnubhavitumazakyatvAtsasaMsAraM niHsaMsAraM vAtmAnamanubhavannAtmAnamekamevAnubhavan pratibhAtu, mA punrnyt| tethI e siddha thayuM ke jIvane potAnA ja pariNAmo sAthe kartAkarmabhAva ane bhoktAbhogyabhAva (bhoktAbhogyapaNuM) che ema have kahe che AtmA kare nijane ja e maMtavya nizcayanaya taNuM, vaLI bhogave nijane ja AtmA ema nizcaya jANavuM. 83. PuthArtha:-[ nizcayanayasya] nizcayanayano [ evam ] ama mata cha [ AtmA ] AtmA [AtmAnam eva hi ] potAne 4 [karoti] 72 cha [ tu punaH ] ane 4jI [ AtmA] mAtmA [taM ca eva AtmAnam] potAne 4 [ vedayate] bhogave cha mema ke ziSya ! tuM [jAnIhi ] . TIkA - jema uttaraMga ane nistaraMga avasthAone pavananuM vAvuM ane nahi jAvuM te nimitta hovA chatAM paNa pavanane ane samudrane vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, samudra ja pote aMtarthApaka thaIne uttaraMga athavA nistaraMga 1. uttaraM = 4i taraMgo 4 cha bhe; tapAj. 2. nist2|| = mAM to visaya bhyA cha bhe; taraM vinAnu.
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 samayasAra siddhi bhAga-4 avasthAne viSe Adi-madhya-aMtamAM vyApIne uttaraMga athavA nistaraMga evA potAne karato thako, potAne ekane ja karato pratibhAse che paraMtu anyane karato pratibhAsato nathI; ane vaLI jema te ja samudra, bhAvyabhAvakabhAvanA (bhAvyabhAvakapaNAnA) abhAvane lIdhe parabhAvanuM para vaDe anubhavAvuM azakya hovAthI, uttaraMga athavA nitaraMgarUpa potAne anubhavato thako, potAne ekane ja anubhavato pratibhAse che paraMtu anyane anubhavato pratibhAsato nathI; tevI rIte sasaMsAra ane ni:saMsAra avasthAone pugalakarmanA vipAkano saMbhava ane asaMbhava nimitta hovA chatAM paNa pudagalakarmane ane jIvane vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, jIva ja pote aMtarthApaka thaIne sasaMsAra athavA niHsaMsAra avasthAne viSe Adi-madhya-aMtamAM vyApIne sasaMsAra athavA niHsaMsAra evA potAne karato thako, potAne ekane ja karato pratibhAso paraMtu anyane karato na pratibhAso; ane vaLI tevI rIte A ja jIva, bhAvyabhAvakabhAvanA abhAvane lIdhe parabhAvanuM para vaDe anubhavAvuM azakya hovAthI, sasaMsAra athavA niHsaMsArarUpa potAne anubhavato thako, potAne ekane ja anubhavato pratibhAso paraMtu anyane anubhavato na pratibhAso. bhAvArtha-AtmAne paradravya-pugalakarmanA nimittathI sasaMsAra-niHsaMsAra avasthA che. te avasthArUpa AtmA pote ja pariName che. tethI te potAno ja kartA-bhoktA che; pudgalakarmano kartA-bhoktA to kadI nathI. pravacana naM. 171 gAthA-83 tA. 17/01/79 budhavAra poSa vada-4 NicchayaNayassa evaM AdA appANameva hi kredi| vedayadi puNo taM ceva jANa attA du attANaM / / 83 / / AtmA kare nijane ja e maMtavya nizcayanaya taNuM, vaLI bhogave nijane ja AtmA ema nizcaya jANavuM. 83. ahIMyA to samuccaya vAta karavI che. jJAnInI vAta hatI te gaI 75-76-77-78-79. A to samuccaya sAmAnya vAta je anAdinI che e vAta che. jema uttaraMga ane nistaraMga samudramAM je taraMgo UThe ane taraMgo samAI jAya, samudramAM taraMga UThe ne samudramAM taraMga samAI jAya vilaya thAya. evA avasthAone pavananuM vAvuM, pavananuM thavuM e vAvuM uttaraMgamAM, taraMga thavAmAM pavananuM vAvuM nimitta ane nistaraMgamAM pavananuM nahIM vAvuM nimitta evuM hovA chatAM paNa pavanane ane samudrane vyApya-vyApakabhAvanA abhAvane lIdhe, pavana che te vyApaka che kartA che ane samudranI paryAya vyApya karma che kArya che, eno abhAva che. AhA.... zuM kahyuM samajANuM? samudranA pANImAM taraMga UThe dariyAmAM emAM pavananuM vAvuM nimitta ane taraMga samAya emAM pavananuM na vAvuM nimitta, abhAva nimitta che. chatAM pavanane ane samudrane vyApyavyApakabhAvano
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 287 abhAva che. pavana che te vyApaka thaI ane enA taraMgane uThAve, eno abhAva che. ema pavanano abhAva thaI ane AMhIM eno vilaya thAya, taraMgano nAza thAya eno abhAva che. AvuM jhINuM che. samudranA taraMganA utpannane pavana nimitta hovA chatAM ane pavananA abhAvano taraMganA nAzane nimitta hovA chatAM pavananA bhAvane ane samudranA taraMganI avasthAne vyApakabhAva ane vyApyano abhAva che. pavana kartA thaI vyApaka thaI ane taraMgane utpanna kare che ema nathI. ane pavanano abhAva vyApaka thaI ane taraMgano vilaya kare che ema nathI. samajAya che kAMI? pavanane ane samudrane vyApya eTale kArya ane vyApaka kartA evA kartA karmano abhAvano, abhAvane lIdhe pavana kartA ane samudranA pANInuM uchaLavuM te taraMga te karma eno abhAva che. nimitta bhale ho, chatAM te pavananuM vAvuM, e taraMganuM UThavuM eno kartA che pavananuM vAvuM e che nahIM. AhAhAhA! kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, pavanane ane samudranA taraMgane kartAkarmanA bhAvanI asiddhi hovAthI samudra ja pote aMtarthApaka thaIne, samudra pote ja vyApaka kartA thaIne, uttaraMga ane nistaraMga avasthAne viSe, AhAhAhA ! e pANImAM je samudrano taraMga UThe enI Adi madhya aMtamAM dariyo che, enI AdhamAM pavananuM vAvuM nimitta che mATe e enI AdhamAM che, tethI tyAM taraMga UThe che ema nathI. samajANuM kAMI ? samudra ja, "ja" che ne? ekAMta che. pAchuM ema nahIM ke nimitta kaMIka-kaMIka kartA che, kathaMci-kathaMcit samudra pote taraMgano kartA che ane kathaMcit pavana kartA che, ema nathI. AhAhA! prazna moTo uThayo'to ne te di' nimitta koI vakhate paNa kare che ema hato prazna, tyAM IsarI, IsarI, AMhI kahe che ke nimitta ho ane pavana-taraMganuM UThavuM ho, paNa e taraMganA uThavAmAM nimitta hovA chatAM taraMganuM UThavuM e vyApaka che pavana ane enuM A kArya che UThavuM ema nathI. samudra pote ja aMtaramAM Adi madhya aMtamAM vyApIne pavanane utpanna kare ne taraMgane utpanna kare che. AhAhAhA ! kaho samajAya che ke nahIM ? - have A mojUda dekhAya ke pavana Ave ane taraMga UThe ane pavana na hoya to taraMga vilAI jAya, heM? nA, nA ema nathI sAMbhaLa kahe che. AhAhA! samudra pote ja tenI taraMga uThavAmAM AdhamAM madhyamAM ane aMtamAM samudra che, enI AdimAM pavana hato mATe taraMga uThayuM ema nathI. juo to svataMtratA, pachI A to AtmAmAM utAraze hoM. A to deSTAMta che. samudra ja, samudra ja ema che ne ekalo ja samudra. AhAhAhA ! pArAvAra eva" che ne aMdara che. "pArAvAra eva" bIjI lITImAM che saMskRtamAM. AhAhA ! bIjI lITImAM A to najara nyAM gaI hoya eTale? "pArAvAra eva" bIjI lITI, samudra ja pote aMtarthApaka thaIne, dariyo pote ja A to nimittathI kathana, bAkI pavana pote ja, ahIMyA uttaraMga pote ja potAnA kartAkarma thaIne utpanna thAya che. e taraMga je UThe che enuM kartA taraMga, kArya taraMga, sAdhana taraMga, SaTkAraka taraMga enA che, paNa have ahIM samudra batAvavo che. AhAhA... AvI vAta. e samudra ja pote aMtarthApaka thaIne eTale prasarIne uttaraMga eTale taraMganuM thavuM, ane taraMganuM vilaya thavuM e avasthAne viSe Adi madhya aMtamAM vyApIne- zarUAta, madhya ne aMtamAM samudra taraMganA utpanna ne nAzane avasthAmAM
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 samayasAra siddhi bhAga-4 vyApIne, uttaraMga athavA nitaraMga evA potAne karato thako, samudrae potAnA taraMgane uThAvato ne vilaya karato e karato thako, "potAne ekane ja karato pratibhAse che." AhAhA ! paNa be pavana ane samudra ne taraMga be thaIne kAma thAya che ema nathI ema kahe che. kAryanA be kAraNa hoya ke nahIM? vyavahArano artha I nahi ema eno artha nimitta eTale vyavahAra eTale ke nahi, upacArathI kathana che, AvuM che. potAne ekane ja karato pratibhAse che, paraMtu anyane karato pratibhAsato nathI, eTale? ahIM ema levuM che, pavana ane karato nathI ema nahIM, paNa pavanane samudra karato nathI ema pratibhAsato nathI ema, samudra potAnA uttaraMga taraMgane karato pratibhAse che, paNa pavanane karato pratibhAsato nathI, pavanane karato ema pavana Ane karato nathI, e to sAdhAraNa vAta pahelAM AvI gaI paNa pavanane lAvavuM-vAvuM ane UThavuM ene A samudranI taraMga karatuM nathI. zuM kahyuM samajANuM? pavananuM nimittapaNuM hovA chatAM te pavanane kAraNe uttaraMga nitaraMga nathI ane uttaraMga nitaraMga je thAya che e samudra pote vyApIne kare che. chatAM te potAne karato pratibhAse che, paNa pavanane lAvavuM ane no lAvavuM eno kartA pratibhAse nahIM. pavananuM AMhI nahIM karatA athavA pratibhAsano e to pahelAM aMdara AvI gayuM. AhAhA ! A to samayasAra zAstra che bApA! ekaekamAM ghaNo garbha uMDo bharyo che. oho! heM? dariyAI pavana phavanane kAraNe ja taraMga uThatuM nathI. e to ThIka paNa taraMganI Adi madhyamAM samudra che, to potAnA taraMgane uThAvatAno ne karato pratibhAse che, to pavananuM lAvavuM eno kartA pratibhAso nahIM. samajANuM kAMI ? pavana vyApaka thaIne taraMgane uThAve ane pavanano abhAva thaIne ahIMyA taraMgane vilaya kare e to nahIM, paNa AtmA samudra potAnA taraMgane utpanna karato ne vilaya karato pratibhAse che, paNa te pavanane lAve ane pavananuM kartApaNuM ne pavananuM kArya AnuM che ema che nahIM. pavananuM AnuM kArya to nathI paNa AnuM pavananuM lAvavuM e kArya nathI ema. che ke nahIM aMdara juo kaho, AvuM jhINuM che. tamArAM olA nAmAne lakhavo hoya to cakravartI vyAjeya jhaTa jhaTa kADhI nAkhe. mALA A samajavuM ne? AhAhA! ahIMyA to prabhu ema kahe che ke samudranuM taraMga UThe che, nahotuM ane thayuM tethI tene pavananuM nimitta che mATe thayuM taraMga ema nathI. e paLa taraMga uThavAno to eno samaya ja hato. AhAhAhA e pavanane kAraNe nahIM, e taraMga uThavAno eno nija samaya kALa hato. AhAhAhAhA ! 102 gAthA kayAM lAgu paDe bolo. e dariyo pote taraMgane uThavAno samaya che tethI kharekhara taraMga to taraMgane kALa taraMga pote potAne kAraNe uThe che ene dariyo uThAve che ema kahevAmAM Ave. paNa pavanane laIne e taraMga UThe che ema nathI. tema pavanano je dariyAno je taraMgano nAza thayo. tenI Adi madhya aMtamAM dariyo che, paNa pavanano abhAva che mATe ahIM vilaya thayo ema nathI. taraMganuM samAI javuM thayuM, pavanano abhAva mATe samAI javuM thayuM, ema nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI? have A to gAthAkuM sAdhAraNa che. AhAhA! paraMtu anyane karato pratibhAsato nathI. paheluM olAmAM to AvI gayuM che, pavananuM ne samudranuM vyApya vyApaka bhAvano abhAva e to
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 289 AvI gayuM che, bIjI lITImAM. samajANuM? pavanane ane samudranA taraMgane vyApyavyApakano abhAva che e to tyAM siddha thayuM. have AMhI to IthI vadhAre pote, pote kare che ne utaraMgane taraMga? ne vilaya kare che ne? evuM to kare che ne? to e pachI pavananuM lAvavuM kare to zuM vAMdho che? ene kAraNe tyAM pavanane AvavuM paDyuM, A AtmAmAM samudrano taraMga uThayo eNe pavanane lAvyo ema eno kartA nathI. pavana paNa ene kAraNe ne enI paryAyanA utpanna kAraNe Avyo ane ene kAraNe tenI paryAyano abhAva pavanano thayo. AhAhAhA! ema samudranI paryAyamAM potAne kAraNe utpanna thayo e parane kAraNe nahIM ane parane nahIM. parane kAraNe nahIM ane parane kare nahIM. e vAta siddha karI che. kaho, samajAya che ke nahIM? jhINI vAta bhAI ! AthI to gAthA 75, 76, 77, 78, 79 bahu jhINuM gayuM. AhAhAhA! (kahe che ) ane vaLI have bhoktAnI vAta kare che. I kartAkarmanI kIdhI. have bhoktA bhogya, vaLI jema te ja samudra bhAvyabhAvakabhAvanA abhAvane lIdhe, eTale e pavana bhAvaka che ane samudranI paryAya enuM bhAvya che eno abhAva che. bhAvya bhAvaka bhAvanA abhAvane lIdhe A bhAvyabhAvaka 3ramAM AvyuM che ne 37 mAM AvyuM che. bhAI kIdhuMne hamaNAM 32mAM bhAgya bhAvaka AvyuM'tuM nija stuti che. tyAM bhagavAnanI stuti che e to para upara jAya che vikalpamAM, A to astuti che, eTale? bhAvaka je karma che moha, tenI anusAre thatI AtmAnI bhAvya je avasthA, tene na karato tene choDato, (zrotA:- bhAvya bhAvaka bhAvano artha ahIM judo che) e judA che kemake tyAM to svadravyanI stutinuM varNana che. ne AMhIM to phakta paryAyamAM bIjuM nimitta hovA chatAM te paryAyano kartA nathI, eTale siddha karavuM che. AhAhA! pharIne, AmAM kAMI bIjI trIjI vAra Ave to kAMi vAdho nahIM. 3ra mI gAthAmAM bhAvyabhAvaka che e nija stuti che tyAM, nijastuti, bhagavAnanI stuti che e to paranI stuti e to vikalpamAM jAya che. ne svanI stutimAM bhAvaka je moha tene anusAre thato vikalpa bhAvya tene na thavA detAM, tenAthI juduM pADatAM, nijastuti che ne? bhAvaka moha tene anusAra, anusAra e karato nathI bhale, ene anusAre thato bhAvya nAma rAgadveSa moha bhAvya tenuM bhedajJAna karyuM, tene na thavA detA dUrathI na thavA detA ema che. ema che ne. AhAhAhA ! ema ke thayo che ane pachI TALe che ema nahIM. zuM kIdhuM che? karmano bhAvaka che ane ahIM bhAvya vikAra thayo che ene jIte che ema nahIM. paNa karma je nimitta che tene anusAra je bhAva thato tenAthI bhinna paDyo, te svane anusAra thatAM karmanA nimittanA anusAra je bhAvya hato te pharI thayo nahIM, e jIvanI stuti kahevAya che. AhAhAhA ! samajAya che? bhASA to sAdI che paNa bhAva to je che e Ave, bIjuM zuM Ave? AhAhAhA ! ane 37 mAM e ja bhAvakabhAvya, 36mAM zeya jJAyaka kIdho ne 37 mAM bhAvyabhAvaka bhAva. paNa tyAM jIvane siddha karavo che eTale bhAvaka karma ane bhAvya vikArI bhogavavAno bhAva eno abhAva che. e potAnA anubhavane bhogave che. AhAhAhA ! nyAM to pachI zabda ghaNAM lIdhAM che. 16 bola ne nahIM ? moha ane karma ghaNAM lIdhAM che, 16 tyAre hAlatuM hoya tyAre tyAM e hAle. zuM kIdhuM che? 37 mAM je bhAvaka che moha ne enAthI bhAvya
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 samayasAra siddhi bhAga-4 je vikA2I bhAvano anubhava, eno abhAva che. ahIMyA kahe che ke bhAvaka je pavana eno uttaraMga je taraMga UThavuM e vyApya karma eno abhAva che. ahIM jIvamAM e leze hajI to. ( zrotA :- mithyAtvamAMthI bhAvaka bhAva Avyo ) e bhAvaka che enuM darzana mohano udaya ane ene anusAre thato mithyAtva bhAva enAthI bhinna paDayo, e bhAvya thayo ja nahIM, tethI ene AtmAnI stuti kIdhI'ne ? tyAM 52nI stutimAM to vikalpa che. ane A nija stutimAM to e bhAvya thavA dIdhuM ja nahIM, ane svabhAvanI ekatA thatA AnaMdanuM bhAvya thayuM. AhAhA ! bhAvaka AtmA thaI ane AnaMdanI avasthAnuM bhAvya thayuM. ( zrotAH- kaSAyano samUha te bhAvaka bhAva ) e badhuM kIdhuM ne. A vAta to thaI paNa badhI, jeTaluM kIdhuM emAMthI kAMI phera paDe ? bhAvaka bhAvya 32mAM kIdhuM e moha karmanA udayathI bhAvakathI bhAvya je hato tenAthI bhinna paDayo, thayo ja nahIM, enuM nAma stuti che ne ? bhAvya thayo ane pachI jItyo ema nahi. AhAhAhA ! olAmAM Ave che ne ? ema ke pariSaha Avyo, pachI vikalpa to thayo, pachI jItyo, ema nahi. phUlacaMdajI vacce jarI che ne ? kaLaza che, vicAra bheda, ema ke pariSaha Ave eTale ema vikalpa to thAya pachI ene jIte, emeya nathI. pariSahane kALe ja vikalpa thavA na de e pariSa jItyo kahevAya, AvuM che bhAre bhAI ! thoDA phere aMdara bahu phera paDI jAya che hoM, bIjAne ema lAge ke AmAM thoDo phera che paNa aMdara bahu, ghaNo AMtaro paDI jAya che mULamAM... AhAhA ! vaLI have, bhAvyabhAvakanuM le che, pahelAM kartAkarma lIdhuM. vaLI temaja jema te samudra bhAvyabhAvakabhAvanA abhAvane lIdhe pavana je bhAvaka, teno abhAva ane tethI ahIM bhAvyano abhAva ema nathI. bhAvya eTale taraMgano abhAva anubhavavAno bhAva ema nathI. jema te samudra bhAvyabhAvakabhAva, bhAvaka je pavana eno je bhAvya vikAra taraMga UThavuM te evA abhAvanA abhAvane lIdhe, 52bhAvanuM 52 vaDe anubhavAvuM azakaya hovAthI, 52bhAvanuM 52 vaDe anubhavavuM azakaya hovAthI, uttaraMga-nistaraMgarUpa potAne anubhavato thako, 52bhAvanuM pavananuM AtmA anubhavato nathI. pavanane AtmA anubhavato nathI, paNa pavananA nimittanA saMgamAM je kAMI bhAvya thayo vikAra e A samudranI paryAya uttaraMga ene e anubhave che, 52ne anubhavavuM azakaya hovAthI uttaraMga nistaraMga potAne anubhavato thako, jema taraMga UThe ne vilaya thAya teno kartA pote che ne eno bhoktA paNa pote che. 52no bhoktA nahIM ne 52 teno A bhoktA nahIM ne 52no pote bhoktA nahIM. 52thI bhoktApaNuM nahIM ane pote 52no bhoktA nahIM. AhAhAhA ! AvI siddhAMtika vAta lojIkathI. samudra, te ja samudra ema bhAvyabhAvaka kartAkarma kIdhuM'tuM ne eTale bhoktAno, bhAvyabhAvakabhAva. AhAhAhA! pavana bhAvaka ane ahIM bhAvya bhogavavuM enuM, samudrane taraMganuM bhogavavuM eno abhAva che evA 52bhAvanA 52 vaDe anubhavAvuM azakaya hovAthI, uttaraMga nistaraMga potAne anubhavato thako, e samudra potAnA taraMgane utpanna karIne ene bhogavato thako, ene karato thako ne ene bhogavato thako, 52ne ka2to thako ane 52ne bhogavato thako nahi, ema siddha karavuM che.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 291 paheluM to ema kIdhuM, to karma bhAvaka ane AtmAnuM bhogya samudranuM bhogya ema nathI. paNa have samudra je potAnA bhAvyane bhogave che tema pavanane paNa bhogave che ema nathI, che emAM ratIbhAI ? che emAM lakhyuM che. jhINuM bahu jhINuM. AhAhAhA ! mAraga jhINo bApA. AhAhAhA ! hajI to dariyAno dAkhalo che. AtmAmAM to have pachI Utaraze. nistaraMga potAne anubhavato thako potAne ekane ja anubhavato pratibhAse che, paraMtu anyane anubhavato pratibhAsato nathI. ahIM e levuM che. anyane anubhavavAno e to pahelAMmAM nakAra thaI gayo 52ne anyane anubhavato pratibhAsato nathI, e samudra pavanane bhogave che ema nathI. AhAhAhA... have e to dRSTAMta thayuM. have siddhAMta AtmAmAM- tevI rIte 'sasaMsAra' saMsAra avasthAmAM e taraMga uThayuM ane niHsaMsAra avasthAmAM taraMgano vilaya thayo vikArano, sasaMsAra avasthAmAM udaya avasthAmAM ane udayanA abhAvanI avasthAmAM, sasaMsAra che ne ? saMsAra sahita dazAmAM vikArI pariNAma, niHsaMsAra avasthAmAM nirvikArI pariNAma, sasaMsAraavasthA e savikArI pariNAma, niHsaMsAra avasthA e nirvikArI AnaMdanI paryAya. e pudgalakarmanA vipAkano saMbhava, e saMsAra avasthAmAM rAganI avasthAmAM, karmanA pudgalano saMbhava vipAkano saMbhava nimitta hovA chatAM, saMbhava eTale thavuM utpatti ane asaMbhava karmanA saMbhavano abhAva evo nimitta hovA chatAM paNa, pudgalakarmane ane jIvane vyApyavyApakabhAvanA abhAvane lIdhe, eTale ? ke karmano udaya vipAka te vyApaka ane vikArI avasthA te tenuM vyApya kArya eno abhAva che. paheluM e lIdhuM pachI leze karmanuM kArya e AtmAnuM nahi pachI, samajANu kAMI ? AhA... A to bhAI dhIrAnuM kAma che. A to bhAI siddhAMta vItarAgI siddhAMto che ekalA. AhAhAhA ! dravyanI paryAyanI svataMtratA siddha karavI che. AhA ! sasaMsAra dazAmAM, karmanA vipAkano saMbhava, utpatti te nimitta, utpati karmanuM utpanna che te emAM nimitta ane asaMbhava, niHsaMsAra dazAmAM ke mokSa dazAmAM karmanA vipAkano nimittano abhAva, evuM nimitta hovA chatAM, asaMbhava nimitta hovA chatAM, olAmAM saMbhava nimitta hovA chatAM paNa pudgalakarmane ane jIvane vyApya vyApakabhAvano abhAva, pudgala karma che te vyApaka che ane jIvanA bhAva che te vyApya che, eno abhAva che. have AMhI to e siddha karyuM paheluM, samajANuM ? pachI jIvanA pariNAma vyApaka thaIne karmanA pariNAmane bhogave che ne bhAvya che ema nathI e pachI kaheze. ohoho ! paheluM to AMhIthI Ama lIdhuM. sasaMsAra niHsaMsAra dazAmAM, pudgala karmano vipAka sasaMsAra dazAmAM utpatti karmanI, utpattinuM nimitta hovA chatAM ane mokSa dazAmAM karmanA utpattinA abhAvarUpI nimitta, abhAvarUpI nimitta ema, paNa pudgalakarmane ane jIvane e pudgalakarma vyApaka kartA thaIne jIvanI saMsA2 avasthA kare eno abhAva che. ema pudgalakarmano abhAva, kartA thaIne kevaLajJAna mokSadazAne kare eno abhAva che. samajANuM kAMI ? zuM kahyuM I ? ke saMsAra dazAmAM rAgAdi je vikAra che e kALe karmanI utpattinuM nimitta che, chatAM te utpattinuM nimitta te vikArane nimitta hovA chatAM vikAranuM vyApaka karma ane vikAra
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 samayasAra siddhi bhAga-4 vyApya kArya ema nathI. vikArI pariNAma tenuM vyApya eno abhAva hovAne lIdhe, kartAkarmapaNAnI asiddhi hovAthI, karme rAgane karAvyo ema nathI. tema karmano abhAva thayo mATe mokSa dazA thaI ema nathI. bhAIe lakhyuM che ne? phUlacaMdajIe, jJAnAvaraNIno kSaya che mATe kevaLajJAna thayuM ema nathI. karmano kSaya thayo, e akarma paryAya thaI. ( zrotA - karmanI akarma) vAta sAcI che. paramANuMnI je karmarUpe paryAya hatI, enI akarmarUpe thaI paNa karmanI akarmarUpe paryAya thaI tethI ahIM kevaLajJAna thayuM ema nathI. AhAhA! jema samudranA taraMgane utpannamAM temaja nAza temAM pavananuM vAvuM na vAvuM nimitta hovA chatAM te pavananuM vyApakanuM kArya che ema nathI. ema bhagavAna AtmA saMsAra avasthAnI vikRta dazAmAM tene karmanI utpattinuM nimitta hovA chatAM te karmano vyApaka thaIne vikArInuM kArya kare ema nathI. AhAhAhA ! jIva ja pote aMtarthApaka thaIne sasaMsAra. e vikArano bhAva je thAya che tenI AdimAM aMtamAM jIva pote che. AhAhAhA! have olAmAM ema kahevuM, jJAnImAM ema AvyuM 'tuM ke jenI dravyadRSTi thaI che, jJAyakabhAva svarUpanuM jJAna thayuM che ene rAganuM je utpanna thavuM e utpanna thavAnuM kAraNa te karma che. samajANuM kAMI? pahelAM AvI gayuM'tuM A, karmano, ahIM rAga thavo rAga jJAnIne jenI dRSTi dravya upara paDI che evuM je jJAna thayuM che, tene je rAga thAya che, e rAganuM kartA, karma che ane rAga tenuM kArya che. AtmA teno jANanAra che, jJAyaka che ne? jANyuM jANanAra che, eTale rAga thAya teno rAga jIvanuM kArya che Adi madhya aMtamAM vyApIne rAga kare che, e jJAnInI dRSTimAM nathI. ahIMyA to samuccaya jIvanI vyAkhyA karatA zuM thAya e vAta che. AhAhA ! je tyAM ema kahyuM'tuM 79 gAthAmAM ane enA kaLazamAM. kaLaza eka kalAka hAlyo'to. ke rAganuM utpanna thavuM enuM vyApya e karma e rAga kArya karmanuM che, (zrotA- e jJAnInI vAta che) e kIdhuM ne. jenI svabhAva dRSTi thaI che, to svabhAva ane dravya to zuddha che, tethI teno utpAda, nirmaLa paryAyano utpAda te tenuM kArya che. paNa malina paryAyano utpAda te kArya karmanuM che. AhAhAhA ! ahIMyA to vastusthiti svataMtra kema che e siddha karavuM che. e vAta, AhAhA.. samajAya che kAMI? jIva ja pote, na ekAMta che, be kAraNa nahIM ema kahe che. AhAhA ! jayasena AcAryanI TIkAmAM Ave che ne? be kAraNathI thAya, strI ne puruSa be thaIne dikaro thAya. ema karma ne AtmA be thaIne rAga thAya. e to bIju nimittanuM jJAna karAvyuM che. AhAhAhA ! AMhI to jIva ja pote aMtarthApaka thaIne sasaMsAra eTale vikArI dazAmAM Adi madhya aMtamAM jIva pote che. enI Adi madhya aMtamAM karma che mATe tyAM saMsAra avasthA che ema nathI. sasaMsAra avasthAmAM jIva ja pote AdhamAM vikAranI avasthAnI AdhamAM, vikAranI avasthAnI madhyamAM, vikAranI avasthAnA aMtamAM pote vyApyo che. ane niHsaMsAra avasthAmAM paNa kevaLajJAnanI paryAya thaI te avasthAmAM paNa AdhamAM AtmA vyApyo che, madhyamAM aMtamAM e che, karmano abhAva che mATe tyAM kevaLajJAna thayuM, ema nathI. AhAhAhA.. jJAnAvaraNIno kSaya thayo mATe kevaLajJAna thayuM ema nathI kahe che, ane te to kyAre thayuM tyAre to olAno abhAva
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 293 che. chatAM te abhAva che mATe jJAna AMhI thayuM ema nathI. AhAhAhA ! AmAM vANIyAne badhuM yAda jyAre rAkhe ghaDIkamAM paranuM ne ghaDIkamAM svanuM. parano kartA nathI ema kahIne vaLI pAchuM, jhINuM jhINuM para potAno kartA nathI. AhAhAhA ! sasaMsAra avasthAmAM vikAranI dazAnA kALamAM, jIva ja pote Adi madhya aMtamAM vyApIne tenuM kartA karma kare che. e kartA thaIne karma to enuM che. vikAra che e kartAne karmane vikAra kArya ema che nahIM, AvuM che. ane niHsaMsAra avasthAmAM AtmAnI mokSa dazAmAM pavitra AnaMdanI dazAnA kALamAM karmano abhAva che nimitta mATe te tenuM kArya che ema nathI. AhAhAhA... jhINI vAta che bhAI, A to mahA lojIkanA nyAyanA siddhAMto che, vItarAganA siddhAMto digaMbara saMtonA siddhAMto to alaukika vAtuM che. AhAhA ! niHsaMsAra avasthAmAM kevaLajJAnanI paryAya AtmA prApta kare te avasthAmAM karmanA abhAvanuM nimitta che mATe tenuM e vyApya che eTale kArya che ema nathI. AhAhAhA... potAno bhagavAna AtmA AnaMda svarUpa ne jJAnasvarUpa prabhu enuM dhyAna karIne je kevaLajJAna pragaTa thayuM, e kevaLajJAnanI paryAyanI Adi madhya aMtamAM AtmA pote che, e kevaLajJAna thayuM mATe AdhamAM karmano abhAva thayo mATe te AdhamAM hatuM mATe kevaLajJAna thayuM ema nathI. AhAhAhA... sUtramAM ema Ave "karma kSayAt" umAsvAmI "tattvArtha sUtra" "mohakSayAt" jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI, aMtarAya kSayAta e badhA nimittanuM jJAna karAvyuM. AhAhAhA ! AMhI to bhagavAna AtmA je kAMI mithyA bhrAMti kare, zarIranuM karI zakuM, paranuM karI zakuM bIjAne jIvADI zakuM, bIjAne mArI zakuM, bIjAne sagavaDatA daI zakuM, evI je mAnyatA mithyAtvanI enI Adi madhya aMtamAM AtmA che. e mithyAtvanI AdimAM darzana moha hato mATe mithyAtva thayuM che, utpatti kIdhI'tI ne, saMbhava" darzana mohanI utpatti utpanna che mATe mithyAtva thayuM che ema nathI. AhAhA! ema AtmAmAM thato rAga e rAganI utpattimAM Adi, madhya-aMtamAM AtmA che, e rAganI utpattimAM AdimAM karma hato mATe rAga thayo che, ema nathI. kaho, rasikabhAI ! AvI vAtuM che. (zrotAH- jJAnInI vAta karo tyAre ema kaho ke rAga karmanuM kArya che) paNa e vakhate to dravya svabhAvanI dRSTi thaI che, bahu tethI tyAM to bahu jhINuM batAvyuM che, utpAdavyayane dhruva, dravya guNane paryAya cha bola lIdhA'tA. tyAM evuM spaSTIkaraNa pahelAM karyuM nahotuM koI di' eTaluM karyuM. AtmA jyAM rAgathI bhinna paDIne svarUpanuM jJAna kare che, cidAnaMda bhagavAna zAyakasvarUpa che, evuM bhAna kare che tene je kAMI rAganI utpatti che, te tenuM kArya nathI, rAganI utpatti, rAgano vyaya ane rAganuM dhruvapaNuM e traNeya paranA che tene jJAna jANe, ane potAnA je jJAna paryAya nirmaLa utpanna thAya, vyaya thAya, ne dhruva ene jANe e potAnA dravyaguNa paryAya ne paranA dravyaguNaparyAya ene jANe e potAnA dravyaguNaparyAya ne paranA dravyaguNaparyAya ene jANe paNa parane kAraNe AtmAmAM thAya ane potAnA kAraNe paramAM kaMI thAya, evuM che nahi. AhAhAhA ! jhINI vAtuM che bApu, mAraga evo jhINo che. duniyAne navarAza na maLe, duniyAnA pApanA dhaMdhA ADe Akho di' pApa pachI bhale badhI pAMca pacAsa lAkha bhegA thAya dhULa, e pApa Akho di'
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 samayasAra siddhi bhAga-4 A karyuM ne A karyuM, dhaMdhA pANI ne have emAM tattvane samajavuM. bahu nivRtti joIe. AhAhA ! AMhIyA to kahe che prabhu, tuM je cAra gatimAM rakhaDayo atyAra sudhI 84nA avatAra karyA, evA je mithyAtvabhAva ne rAgadveSabhAva enI utpattinuM kAraNa tuM cho. e vikAranI utpattinuM kA2Na karma che ema nathI. "apaneko Apa bhUlake herAna ho gayA" AhAhA ! anAdithI 52mAM sukha mAnyuM, sukha to bhagavAna AtmAmAM che. aMdara atIndriya AnaMdano kaMda prabhu che. have ene indriyanA viSayamAM, paisAmAM, bAyaDImAM, chokarAmAM, kuTuMbamAM, rAjyamAM sukha mAnyuM e bhramaNA mithyAtva mahApApa che. to kahe che ke e mithyAtvanI utpattinuM kAraNa koNa ? ke tuM. karmane laIne nahi "karma bicAre koNa bhUla merI adhikAI" karma to jaDa che, dhULa che. mATI che. tArI bhUla teM karI che anAdithI prabhu. moTo rAjA thayo, karoDo abajopati, to mAnyuM ame abaja bhegA karyA, ame udyogapati ne mUMDha che e. 52nA udyogathI mane paisA maLyA ne meM 52no udhoga karyo e bhramaNA ajJAnInI, e bhramaNAnI utpattinuM kAraNa tuM cho. e bhramaNAnI utpattinI Adi madhya aMtamAM tuM cho. enI AdimAM karmanI utpattinuM kaMIka paNa nimitta che zarUAta kaMIka kaMIka asara che, mATe A rAga thAya che ne vikAra thAya che, ema nathI. samajANuM kAMI ? k A badhA duniyAnA DAhyA kahevAya ne ? pacAsa-pacAsa lAkha pedA kare ne karoDa be karoDa pedA kare ne ? ame bahu DAhyA chIe, ame DAhyA chIe mATe A badhuM thAya che, e mithyAtvabhAva, pAkhaMDabhAva, ajJAnabhAva enI utpattinI Adi madhya aMtamAM tuM cho. karmanI zarUAta che mATe vikA2 Avo thayo ema che nahi. AhAhA ! ane jyAre dharma pAme che AtmA, samyagdarzananI paryAya pragaTa kare che je kSaNe te vakhate tenI Adi madhya aMtamAM pote AtmA che. samyagdarzananI, satyadarzananI zraddhA ke huM to zAyaka trikALI zuddha caitanya chuM. mAro svabhAva pUrNAnaMdano nAtha huM 52mAtma svarUpe huM chuM. evuM je samyagdarzana thAya te paryAyanI Adi madhya aMtamAM AtmA che, karmanuM jarI khasI gayuM mATe tenI AdhanI zarUAta hatI mATe A samyagdarzana thayuM ema nathI. AhAhAhA ! samajAya che kAMI ? AvI vAtuM have pAgala jevI che. pAgalone pAgala jevI lAge evI che A to. AhAhA... "prabhuno mAraga che zUrAno bhAI" AhAhA ! kahe che ke e vikA2nI dazAmAM paNa Adi madhya aMtamAM ekane karato pratibhAso, joyuM ? potAne ekane ja karato pratibhAso. bIjo karma paNa che sAthe mATe thayuM, ema be nahIM. AhAhAhA... e vikA2nA pariNAma bhramaNAnA ajJAnanA rAgadveSanAM, tenA karavAmAM tuM ekalo ja cho. bIjo koI cIja tane karAve che ema che nahIM. AhAhAhA ! kaho, rasikabhAI ! evI A to samajAya evI bhASA to sAdI che, paNa bhAva to bApA, AkhI duniyAthI judA che. traNalokanA nAtha, tIrthaMkaradevanI A to vANI che. sarvajJa 52mAtmA e saMtonI vANI e enI vANI che. AhAhAhA ! che ? e saMsAradazAmAM eTale vikArI saMsa2Na rakhaDavAmAM je mithyAtva ane rAgadveSanAM pariNAma thAya, tenI Adhe madhya aMtamAM tuM cho, tenI AdhamAM karmanuM jarI tIvrapaNuM udaya che tIvra, tIvra udaya utpatti thaI mATe ahIM mithyAtva ne rAgadveSa thayo ema che nahi. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AvuM svarUpa zuM che A te. e satya
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 295 vastu AvI che bhAI tane khabara nathI. AhA....! e saMsAra kIdho. have niHsaMsAra dazA eTale samyagdarzana jJAna ne cAritranI paryAya tane je pragaTa thAya tenI Adi madhya aMtamAM tuM cho, te samyagdarzanajJAnanI prApti thAya mATe koI bIjA AdhamAM che, kALa labdhi AdhamAM che, "ho" paNa AdhamAM kALa labdhi mATe A thayuM ema nathI ema kahe che ahIM to. AhAhAhA ! Ave che ne eka ThekANe? e kALalibdha pAmIne, guruupadeza pAmIne e to badhA nimittanA kathano che. ( zrotA:- dravya saMgrahamAM Ave che) ghaNe ThekANe kaLazaTIkAmAM bahu Ave che. kaLazaTIkAmAM Ave che. pote kuMdakuMdAcArya aSTapAhuDamAM kALAdi labdhi pAmIne, che ne badhI khabara che ne? badhI cArekoranI khabara che. eka vakhate eka kahetA hoya emAMthI enI ja najara che ema nathI. AhAhAhA...! kahe che AtmAmAM je kAMI A mokSanA dharmanAM pariNAma thAya, samyagdarzanajJAnacAritranA vItarAgI nirdoSa pariNAma thAya, trikALI paramAtma svarUpa bhagavAna pote che teno Azraya laIne je koI pariNAma vItarAgI thAya, dharmanA thAya, mokSamArganA thAya tenI Adi madhya aMtamAM tAruM sthAna che, tenI AdhamAM karmano abhAva ne evuM AdhamAM hoya to A thAya dharmano bhAva dharmano sabhAva ema nathI. keTaluM AmAM yAda rAkhavuM? Avo mArga che bhAI ! AhAhA ! ghaNuM gaMbhIra ghaNuM tattva uMDuM. ohohoho! AhAhAhA! bhagavAnanI stuti karI mATe samyagdarzananI AdhamAM e stutinuM kAraNa hatuM ema nathI ema kahe che. eya! bhagavAnano vinaya karyo tIrthakarano te mahAtmAno muniono mATe tyAM AgaLa samakita thayuM ema nathI. AhAhA! samakita eTale satya darzana jevuM satya prabhu che, saccidAnaMda prabhu AtmA che tevuM ja tene darzana thavuM, pratIta thavI, jJAna thavuM, enI AdhamAM bhagavAna AtmA pote che. enI AdhamAM karmano abhAva ne koI kALa ne phalANu thAvuM ema che nahIM, ema ahIMyA siddha e kare che. AhAhA ! pelAmAM lakhyuM che kaLazaTIkAmAM "kALalabdhi" apekSAthI jJAna karAvyuM che. AhAhA ! bhagavAna ahIM to AtmAne bhagavAna tarIke ja bolAvyo che prabhu! A bhagavAna aMdara bhaga nAma anaMta jJAna ne AnaMdanI lakSmIno vAna svarUpavAna cho e enuM aMtarasvarUpa to prabhu anaMta jJAna, anaMta AnaMda, anaMta zAMti e enuM svarUpa che. enI ene khabara nathI eNe koI dI' joyuM nathI, sAMbhaLyuM nathI, rAko bhikhArI thaIne pharyA kare che. mAMgaNa mAMgaNa lAvo paisA lAvo, bAIDI lAvo, chokarA lAvo, AbarU lAvo, moTo kaho moTo bhikhArI mALo. AhAhAhA ! e bhikhArIpaNAnA bhAvanI AmAM paNa e AtmA che. cImanabhAI ! AhAhA ! ane jene Ama AtmA puNya ne pApanAM vikAra ne karma zarIra AdithI bhinna evuM je prabhu AtmAnuM svarUpa che, tevuM jJAna ne zraddhA ne zAMti thaI tenI AdhamAM pote AtmA che. madhyamAM AtmA aMtamAM AtmA che. ene koI karmanuM maMda paDyuM, karmanuM jora kAMIka maMda paDyuM mATe dharma paryAya thaI ema nathI. (zrotA:- kammo baLIyo dhammo baLIyo ema to Ave che) e badhAM nimittathI kathana che. kammo eTale potAno vikArI pariNAma e kampo baLIyo, jIvo baLIyo eTale je svabhAva tarapha jove te jIvo baLIyo, vikAra upara gayo to kampo baLIyo, vikAra
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 samayasAra siddhi bhAga-4 baLIyo. AhAhA ! AvuM che. have AvI jAtanI vAta e kevI kahevAya Avo upadeza kaI jAtano? bApu tane khabara nathI bhAI, e satyanA tattvanA upadezanI rIta koI alaukika che. AhAhA... atyAre to badhuM garabaDa garabaDa badhu, saMpradAyamAM garabaDa ne amathA saMpradAya vinAnA mANasamAM to garabaDa che ja te. AMhI kahe che, potAne ekane pratibhAso, eTale? karavAmAM, rAganA karavAmAM ane rAganA abhAvamAM thavAmAM, potAne ekane karato pratibhAso paraMtu anyane karato na pratibhAso, anyane karato na pratibhAso ema levuM che. AMhIM karmane karato, karma AMhIM karato, anyane karato pote anyane karato na pratibhAso ema, anyane karato na pratibhAso ema, pote anyane karato pratibhAso ema nahi. e to pahelAMmAM AvI gayuM. bhAI ! AMhI to anyane karato na pratibhAso. karmane karato AtmAne na pratibhAso ema kahevuM che. oluM to paheluM AvI gayuM, karmane laIne AmAM che e nathI. eTale karma eno kartA nathI. - have ahIM to AtmA potAnA savikArI pariNAmane ke avikArI pariNAmane kare ema jANo paNa te karmane kare ema na bhAso. karmane bAMdhe ane karmane kare ane karmano abhAva kare ema na bhAso che. I pahelAMmAM AvI gayuM che. samudramAM ya AvI gayuM. paraMtu anyane, anyane karato na pratibhAso anyane pote karato ema na bhAso. anya karato na pratibhAso e to pahelAMmAM AvI gayuM che. bhAI ! ekaeka akSara bApA! A to kAMI maphatanI cIja nathI. A to alaukika dharmanI vAto che. AhAhAhA ! have e kartA karmanuM kIdhuM have thoDuM che. vaLI tevI rIte A jIva bhAvyabhAvakabhAvanA abhAvane lIdhe, karma che te bhAvaka che ane vikArI bhAvano bhoktA te jIva che, eno abhAva che. zuM kahe che? karma bhAvaka che ane AtmAnA bhogavavAnA bhAva duHkhanAM ke sukhanAM A saMsAramAM duHkhanA bhogavavAnA bhAva, A saMsArI prANI che e to ekalA duHkhane ja bhogave che. saMyoganI cIjane laIne nahi, duHkha aMdara je ajJAnabhAva ne rAgabhAva che te duHkha che. te duHkhane bhogave che. A badhA zeThIyAo kahevAya karoDopati abajopati e badhAM duHkhane bhogave che, paisAne nahi. (zrotA - zeThAIne bhogave che) zeThAI eTale zuM? huM zeTha chuM evA mithyAtva bhAvane bhogave che. AhAhAhA ! enAmAM hoya ene bhogave ne? paramAM kyAM gayo che, te parane bhogave ane para kayAM ene bhogavavA Ave che. AhAhAhA ! jIva, bhAvyabhAvakabhAvano abhAva, keTalA badhA bhAvyabhAvaka bhAvano abhAva ATalA badhA bhAva bhAva che. bhAva eTale vikArI dazA ke avikArI dazA emAM bhAvaka eTale karma bhAvaka vikArI dazAmAM nimitta ane avikArI dazAmAM nimittano abhAva evA bhAvyabhAvakabhAvanA abhAvane lIdhe, parabhAvanuM paravaDe anubhavAvuM azakaya hovAthI karmanuM AtmA vaDe anubhavAvuM azakaya hovAthI, sasaMsAra athavA niHsaMsAra dazAmAM potAne anubhavato thako, saMsAradazAmAM ajJAnamAM rAgadveSane pote potAne anubhavato thako bhAso, para tane anubhavAya che e to nahi, paNa tuM parane anubhave cho e nahi. AhAhAhA... zuM kahe che? jema ke A strIno viSaya le che jyAre tyAre tyAM ene rAga thAya che, to e rAgane bhogavato pratibhAso paNa parane bhogavuM
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-83 297 chuM e to nahi, e to zarIra jaDa mAMsa hADakAMnuM che e zarIrane kayAM bhogave che? parane bhogavato na bhAso, te vakhate tenA rAganA bhAvane anubhavato bhAso. AhAhAhA ! AvI vAtuM bhAre bhAI ! jagatathI udhI che. sasaMsAra ane niHsaMsArarUpa, joyuM pAchuM niHsaMsArarUpa e potAnuM, potAne anubhavato thako potAne ekane ja anubhavato pratibhAso, potAnA saMsAra avasthAmAM duHkhane ekane ja anubhavato bhAso, ane mokSamArgamAM AnaMdane anubhavato bhAso, paNa parane anubhavato na bhAso, para vaDe anubhavato e nahi. paraMtu anyane anubhavato na pratibhAso, karmane AtmA anubhave che ke A zarIrane anubhave che ke mesuba khAya mesuba paNa mesubane anubhave che ema na bhAso, paNa te kALe teno prema ne rAga thayo e rAgane anubhave che ema bhAso. AhAhAhAhA ! mesubano kaTako paDe ne moDhAmAM te pataravelIyAnA bhajIyA hoya aMdara, aDavInA pAnanAM have kahe che ke tane e vakhate je rAgano anubhava thayo e tAro anubhava che, paNa tuM parane laIne anubhave che e to nahi, paNa parano te anubhava karato e paNa nahi. AhAhA ! e lADavAne tuM anubhave cho, mosaMbIne anubhave cho, strIne anubhave cho ema na bhAso. vizeSa vAta che. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 172 gAthA-83-84 tA. 18/01/78 guruvAra poSa vada-5 83 no bhAvArtha samayasAra. AtmAne paradravya pugalakarmanAM nimittathI sasaMsAra ane niHsaMsAra avasthA che, eTale pulakarmanuM to nimitta che ane ahIMyA avasthA thAya che jIvane potAnA UMdhA puruSArthathI, rAgadveSa vikArAdi e avasthAmAM pugalakarma to phakta nimitta che ane niHsaMsAra AtmAnA mokSadazAmAM karmanA nimittano abhAva nimitta che abhAva. "evAM paradravya pugalakarmanAM nimittathI saMsAra, sasaMsAra ane niHsaMsAra avasthA che e avasthArUpa AtmA pote pariName che." rAgadveSa ane nimitta bhale karma ho paNa temAM rAgadveSa ne mithyAtvabhAve pote AtmA pariName che, e karma pariNamAvatuM nathI, tema karmane e pariNamAvatuM nathI. AhAhA! AvI vAtuM. (zrotAH- kAle ema kahetA'tA ke AtmA rAga kare nahi) rAga che e to jJAnInI dRSTinI apekSAe dravyadRSTi che, dravya jyAM daSTimAM che, ene to zuddhatAnA pariNAmano prApta kArya che. ema ene je azuddhatA thAya kema ke dravyadRSTi je thaI che e to jJAyaka zuddha caitanyamUrti prabhu che enAM pariNAma rAga nathI. e pariNAmInuM pariNAma to nirmaLa samyagdarzana jJAna cAritra e pariNAmInuM pariNAma che. tene karma pariNAmInuM rAgAdi pariNAma te karmanuM che. kaho, e vAta cAlI'tI. AhAhA ! e pariNAmI AtmA e to zuddha che, pavitra che, paramAnaMda svarUpa che, enuM pariNAma parama AnaMda ne zAMti ne samyagdarzana jJAna cAritra ne vItarAgatA Ave. e enuM vyApyavyApaka
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 samayasAra siddhi bhAga-4 che. vyApaka AtmA ane nirvikArI pariNAma tenuM kArya nAma vyApya ane temAM je rAga thAya te karma vyApaka ane rAga tenuM kArya vyApya enI hAre ene saMbaMdha che. e to dravyadRSTinuM jJAna che, jJAtA thayo samyagdarzana thayuM enI vAta che. AhA ! AMhI to samuccaya vAta che. e AtmA saMsAra avasthAmAM je kAMI te mithyAtva emAM karma nimitta ho, darzanamoha bhale, paNa mithyAtvapaNe pariName che to jIva, vyApyavyApakapaNe mithyAtvanA bhAva rAgadveSanA bhAvapaNe pariName che jIva, emAM anukULa bhale karmanuM nimitta ho, paNa anukULa hovAthI enAthI ahIM pariName che ema nathI. AhAhAhA ! e AtmAne 52dravya pudgalakarmanA nimittathI, che ne nimittathI, sasaMsAra paNa vikA2bhAvapaNe pote pariName emAM nimitta che karma ane niHsaMsAra nirvikA2 pariNamana avasthApaNe pariName emAM karmanA abhAvanuM nimitta che. e avasthArUpe AtmA pote ja pariName che. tethI te potAno ja kartA bhoktA che, pudgalakarmano kartAbhoktA to kadI nathI. karmanA udayano AtmA kartA ke bhoktA ema nathI. AhAhAhA ! jhINI vAtuM bahu. upAdAnanI svataMtratA. ahIMyA ghaNA ema kahe che upAdAnamAM aneka jAtanI yogyatA che jevuM nimitta Ave evuM thAya ema nathI bhAI ! enI to e vakhate je kAMI mithyAtva ke rAgadveSa thavAnI yogyatA samayamAM che, te potAthI thAya che, temAM anukULa karma bhale ho paNa anukULa hovAthI e AMhIM kare che, ema che nahIM. AvI vAtuM ve. tethI te potAno ja kartAbhoktA che. samuccaya vAta che ne ahIM. ajJAnI rAgadveSane pote kare che tethI te rAgadveSano pote kartA che. pudgalakarmano kartAbhoktA to kadI nathI. bhale tene rAgadveSanA pariNamanamAM anukULa nimitta pudgala ho paNa chatAM te nimitta pudgalano e kartA nathI. samajAya che kAMI ? e 83 thaI. che huM dravya chuM ane mArA anaMta guNo che. te guNo palaTIne samaye samaye eka pachI eka kramabaddha avasthA thAya che. te avasthA ADI-avaLI thatI nathI tema ja ekasAthe be bhegI thatI nathI ane koI samaya avasthA vagarano khAlI paNa jatonathI. kevaLajJAna ane mokSadazA paNa mArA guNamAMthI ja kramabaddha pragaTe che. AvI rIte kramabaddhaparyAyanI zraddhA thatAM potAno paryAya UghADavA mATe koI 52 upa2 lakSa ka2vAnuM raheze nahi, ane tethI koI 52 upa2 rAga-dveSa karavAnuM kAraNa paNa nahi rahe. eTale zuM thaze ?-ke badhA 52 upa2nuM lakSa choDIne te potAmAM jovA mATe vaLaze. have potAmAM paNa 'mAro pUrNa zuddha paryAya kayAre UghaDaze ?' evo AkULatAno vikalpa raheze nahi kemake traNe kALanA kramabaddhaparyAyathI bhareluM dravya tenI pratItimAM AvI gayuM che. tethI kramabaddhaparyAyanI je jIva zraddhA kare che te jIva to najIka muktigAmI ja hoya. (Atmadharma, aMka 730, varSa-61, pAnA naM. 19 )
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 299 ( // - 84 ) anet atha vyavahAraM darzayati vavahArassa du AdA poggalakammaM karedi nneyvihN| taM ceva puNo veyai poggalakammaM anneyvihN||84|| vyavahArasya tvAtmA pudgalakarma karoti naikvidhm| tacaiva punarvedayate pudglkrmaanekvidhm||84|| yathAntarvyApyavyApakabhAvena mRttikayA kalaze kriyamANe bhAvyabhAvakabhAvena mRttikayaivAnubhUyamAne ca bahirvyApyavyApakabhAvena kalazasambhavAnukUlaM vyApAraM kurvANa: kalazakRtatoyopayogajAM tRptiMbhAvyabhAvakabhAvenAnubhavaMzca kulAlaH kalazaM karotyanubhavati ceti lokAnAmanAdirUDho'sti tAvadvyavahAraH, tathAntarvyApyavyApakabhAvena pudgaladravyeNa karmaNi kriyamANe bhAvyabhAvakabhAvena pudgaladravyeNaivAnubhUyamAne ca bahirvyApyavyApaka bhAvenAjJAnAtpudgalakarmasambhavAnukUlaM pariNAmaM kurvANa: pudgalakarmavipAkasampAdita viSayasannidhipradhAvitAM sukhadu:khapariNatiM bhAvyabhAvakabhAvenAnubhavaMzca jIva: pudgalakarma karotyanubhavati cetyajJAninAmAsaMsAraprasiddho'sti taavdvyvhaarH| have vyavahAra darzAve che AtmA kare vidhavidha pudgalakarma-mata vyavahAranuM, vaLI te ja pudgalakarma AtmA bhogave vidhavidhanuM. 84. PuthArtha:- [vyavahArasya tu] vyavakSAranayano me mata cha hai [ AtmA: ] mAtmA [ naikavidham ] bhane 72 [ pudgalakarma] pugatabhane [ karoti] 32 cha [ puna: ca] sane vajI [tad eva] te 4 [anekavidham ] bhane aDAna [pudgalakarma] puzalabhane [ vedayate] te bhogave che. TIkA:- jema, aMdaramAM vyApyavyApakabhAvathI mATI ghaDAne kare che ane bhAvyabhAvakabhAvathI mATI ja ghaDAne bhogave che topaNa, bahAramAM, vyApyavyApakabhAvathI ghaDAnA saMbhavane anukULa evA (icchArUpa ane hastAdikanI kriyArUpa potAnA) vyApArane karato ane ghaDA vaDe karelo pANIno je upayoga tenAthI UpajelI tRtine (potAnA tRtibhAvane) bhAvyabhAvakabhAva vaDe anubhavato-bhogavato evo kuMbhAra ghaDAne kare che ane bhogave che evo lokono anAdithI rUDha vyavahAra che; tevI rIte, aMdaramAM vyApyavyApakabhAvathI pugaladravya karmane kare che ane bhAvyabhAvakabhAvathI pudgaladravya ja karmane bhogave che topaNa, bahAramAM, vyApyavyApakabhAvathI ajJAnane lIdhe pudagalakarmanA 1. saMbha = 2g d; utpatti.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 samayasAra siddhi bhAga-4 saMbhavane anukULa evA (potAnA rAgAdika) pariNAmane karato ane pudgalakarmanA vipAkathI utpanna thayelI viSayonI je nikaTatA tenAthI UpajelI (potAnI ) sukhaduHkharUpa pariNatine bhAvyabhAvakabhAva vaDe anubhavato-bhogavato evo jIva pudgalakarmane kare che ane bhogave che evo ajJAnIono anAdi saMsA2thI prasiddha vyavahA2 che. bhAvArtha:- pudgalakarmane 52mArthe pudgaladravya ja kare che; jIva to pudgalakarmanI utpattine anukULa evA potAnA rAgAdika pariNAmone kare che. vaLI pudgaladravya ja pudgalakarmane bhogave che; jIva to pudgalakarmanA nimittathI thatA potAnA rAgAdika pariNAmone bhogave che. paraMtu jIva ane pudgalano Avo nimittanaimittikabhAva dekhIne ajJAnIne evo bhrama che ke pudgalakarmane jIva kare che ane bhogave che. Avo anAdi ajJAnane lIdhe anAdi kALathI prasiddha vyavahA2 che. 52mArthe jIva-pudgalanI pravRtti bhinna hovA chatAM, jyAM sudhI bhedajJAna na hoya tyAM sudhI bahA2nI temanI pravRtti eka jevI dekhAya che. ajJAnIne jIva-pudgalanuM bhedazAna nahi hovAthI upalaka dRSTie jevuM dekhAya tevuM te mAnI le che; tethI te ema mAne che ke jIva pudgalakarmane kare che ane bhogave che. zrI guru bhedajJAna karAvI, 52mArtha jIvanuM svarUpa batAvIne, ajJAnInA e pratibhAsane vyavahA2 kahe che. pravacana naM. 172 gAthA-84 have 84, have vyavahAra darzAve che. tA. 18/01/79 guruvAra poSa vada-5 vavahArassa du AdA poggalakammaM karedi NeyavihaM / taM ceva puNo veyai poggalakammaM anneyvihN|| 84 / / AtmA kare vidhavidha pudgalakarma-mata vyavahAranuM, vaLI te ja pudgalakarma AtmA bhogave vidhavidhanuM. 84. TIkAH- jema, aMdaramAM vyAvyavyApakabhAvathI mATI, eTale ke mATI vyApaka ane ghaDo tenuM vyApya, mATI kartA ane ghaDo tenuM kArya, vyApyavyApaka eTale, mATI pariNAmI ane ghaDo tenuM pariNAma, e Avaze vyApyavyApakanuM thayuM. aMdaramAM vyApyavyApakabhAvathI mATI ghaDAne kare che eTale ke mATI pariNAmI ghaDAnA pariNAmane kare che, mATI vyApaka ghaDAnA pariNAmanA vyApyane kare che. ane bhAvyabhAvakabhAvathI mATI ja, bhAvaka evI je mATI eno je bhAvya nAma vartamAna paryAya je thAya te, te bhAva te bhAvathI bhAvyabhAvakabhAvathI, bhAvaka mATI, ghaDo tenuM bhAvya evA bhAve mATI ghaDAne bhogave che. mATI ghaDAne bhogave che. ( zrotAH- ajIva che e kema bhogave. ) paryAya che enI ne ? ema, paryAya enI che ne eTale ene kare che ne bhogave che. AhAhAhA ! mATI pariNAmI potAnA ghaDAnA pariNAmane kare ane mATI bhAvaka potAnA ghaDArUpI bhAvyane bhogave, kaho have ATaluM to spaSTa thAya che. jhINI vAta che bhAI ! tattvane bhinna tattvanI jAtane jANavuM ane bhinnanA tattvane bhinna kAMI na karI zake e
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 301 jANavuM e jarI bahu puruSArtha mAge che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? bhAvyabhAvakabhAvathI mATI eTale? pahelAM kahyuM'tuM ke vyApaka pariNAmI ane vyApya pariNAma mATI ghaDo, ema AMhI bhAvya mATInI avasthA te bhAvya ane bhAvaka mATI, te evA bhAvathI mATI ja ghaDAne bhogave che. jaDa jaDane bhogave che, enI paryAya che ne? eno vyaya enAthI thAya che ne? to paNa, Ama hovA chatAM paNa, bAhyamAM eTale bahAramAM have kuMbhAra, bahAramAM have kuMbhAra, bahAramAM Ave ane bahAramAM vyApyavyApaka ema nahi, ghaDAne bahAramAM vyApyavyApaka ema nahi bahAramAM vyApyavyApaka kuMbhAra, aMdaramAM to mATI vyApyavyApaka thaIne potAnA ghaDA rUpI kAryane kare ane bhAvyabhAvaka thaIne potAnA bhAvane bhogave. "have bahAramAM kuMbhAra potAnA vyApyavyApaka bhAvane kare" vyApya eTale kArya pariNAma vyApaka eTale dravya pariNAmI, evA bhAvathI ghaDAnA saMbhavane anukULa, ghaDAnA utpattine phakta nimitta, che ne? anukULa utpatti evA IcchA ne hastAdikanI kriyArUpa potAnA vyApArane karato. AMhI hastAdikanI kriyA kare che e siddha nathI karavuM, ahIMthI bhinna pote kare che eTaluM siddha karavuM che. bAkI hastAdikanI kriyA paNa e karI zakato nathI, paNa AnAthI bhinna IcchA ne hastAdikanI kriyA AnI che ne AnI nathI ema batAvavuM che. samajANuM kAMI? ohoho ! vyApyavyApaka bhAvathI kuMbhAra ghaDAne anukULa saMbhava evI IcchA ne hAthanI kriyA potAnA vyApArane karato, kuMbhAra to IcchA ane hAthanA potAnA, AMhI to parathI bhinna e pote kare che eTaluM batAvavuM che, bAkI hAthano vyApAra e karI zakato nathI e atyAre kAma nathI, AMhI to ahIMyA ghaDAne anukULa enI IcchA ane rAga che, to e ghaDAne karato nathI paNa enA pariNAma potAnA je che IcchAnA ane hAthanA ene e kare che, ema batAvavuM che. emAMthI koI ema kADhe ke juo kuMbhAra hAthane karI zake che e prazna atyAre ahIM nathI. AhAhA ! are bhAI vAMdhe vAMdhA. ahIMyA to phakta ghaDAne vyApyavyApakapaNe to mATI hAre che, paNa bahAramAM kuMbhArane potAnA hAtha ane rAganI hAre IcchA hAre vyApyavyApakapaNuM che. samajANuM? ane te ghaDAne anukULa nimittarUpe che, mATe tene ajJAnI ema mAne che ke kuMbhAra ghaDAne kare che ne bhogave che. paNa kuMbhAra potAnA hAthane ne IcchAne kare che ane kharekhara to e IcchAne e pote bhogave che, pANIne bhogave che, eTale IcchAne, e kaheze. hastAdikanI kriyAne to karato ane ghaDA vaDe karelo pANIno je upabhoga tenAthI upajelI tuti eTale rAgAdi hoM e. ene bhAvyabhAvakabhAva vaDe anubhavato, bhAvaka kuMbhAra ane bhAvyA teno vikArI bhAva tene anubhavato bhogavato, evo kuMbhAra ghaDAne kare ne bhogave tevo lokono, AhAhAhAhA.. kevI TIkA che. kuMbhAra ghaDAne nimitta, saMbhava, anukULa evA potAnA IcchA ne hAthane karato ane kuMbhAra je pANI pIve che, e pIvAnA bhAvano e pote kartA ne bhoktA ene e bhogave che, ghaDAne nahIM. ghaDAne bhogave che mATI ane A bhogave che potAnA rAgane. AhAhA.. pANI pIvA saMbaMdhIno je ghaDA saMbaMdhIno je rAga ene e kare ne ene e bhogave che AvuM che. AhAhA!
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 samayasAra siddhi bhAga-4 e upayoga tenAthI upajelI tRptine bhAvya" e tRtino bhAva che te bhAvya ane bhAvaka che pote te kuMbhAra "enA bhAvavaDe anubhavato bhogavato evo kuMbhAra, ghaDAne kare che ne bhogave che" have Ama levuM, che e potAnA rAgane kare che ne bhogave che, chatAM ghaDAne nimitta hovAthI ajJAnI ema mAne che ke ghaDAne kare che ne bhogave che. e kuMbhAra ghaDAne kare ne bhogave che. olo nimitta che ne? eTalo nimitta naimitika saMbaMdha svataMtra che, ene ThekANe nimitta che mATe te ghaDAne kare che ne bhogave che jUThI vAta che. "ghaDAne kare ne bhogave evo lokono anAdithI rUDha vyavahAra che" anAdithI ajJAnIno mithyASTino Avo vyavahAra che. AhAhAhA ! zuM kahyuM samajANuM AmAM? mATI pote pariNAmI thaIne ghaDAnuM pariNAma kare, e vyApaka thaIne vyApya kare ane mATI potAnA ghaDAnA bhAvyane bhAvaka thaIne bhogave. mATI bhAvaka thaIne ghaDAnI paryAyane bhogave paNa te ghaDAne anukULa evuM nimittapaNuM che kuMbhAranuM, e kuMbhAra potAnA rAgane vyApyavyApakabhAvapaNe kare ane ene bhogave, paNa AMhI A nimitta che A, mATe ajJAnIno vyavahAra evo che ke e kuMbhAra ghaDAne kare che. oluM nimitta dekhIne ghaDAne kuMbhAra kare che ema ajJAnIno vyavahAra che. samajANuM kAMI ? A to hajI deSTAMta thayuM, have siddhAMta to have che. dedAMtamAMya kaThaNa paDe che. A bahAramAM vAMdhA UThe che bahAramAM ema ke enI bahAramAM A kare che, ema nahIM, e pote bahAramAM to kuMbhAra potAnA vyApyavyApakabhAvane kare che, ethI vyApyavyApakabhAvane potAne karato Ane enuM nimitta che mATe ajJAnI kahe che ke ghaDAne kuMbhAra kare che. AhAhA! nimitta dekhIne ajJAnI ghaDAne kuMbhAra kare che ema kahe che. ane ghaDAnA pANIne bhogavato rAgane tyAM, e Ane nimitta che mATe ghaDAne e bhogave che, bhogave che e pote potAnA pariNAmane, chatAMya ghaDAne kare che ne ghaDAne bhogave che ema anAdino ajJAnIno jUTho vyavahAra asatya che. kaho samajAya che ke nahi AmAM ? have siddhAMta AtmAmAM. have tene sAme pustaka che kayA zabdano zuM artha thAya che.) AMhI to nimitta ene karatuM nathI ane A ghaDo thAya che te parane kAMIka nimitta che mATe ene kare che kuMbhAranuM kAMIka e atyAre siddha karavuM nathI. phakta kuMbhAra Ane nimitta che mATe te ajJAnIo kahe che ke kuMbhAre ghaDAne karyo ne bhogavyo. AhAhA ! samajANuM kAMI? "tevI rIte" have e dRSTAMtanA siddhAMtanI apekSAe, "aMdaramAM vyApyavyApaka bhAvathI pudgaladravya karmane kare che" ahIM e levuM che. olA ghaDAne ThekANe oluM pudgala karma. aMdaramAM vyApyavyApaka pugaladravya karmane kare che eTale, karmanI paryAyanuM pariNAma karmanAM pugalo pariNAmI te tene kare che. jJAnAvaraNInI paryAya je thaI, e vyApya che ane tenuM vyApaka tenA e paramANuMo che, paramANuMo pariNAmI che ane tenuM te jJAnAvaraNI paryAya tenuM pariNAma che. AhAhAhA ! paramANuMo (kArya) kartA che ane tenI jJAnAvaraNInI paryAya te tenuM kArya che. A moTA vAMdhA ja e uThayA che ne? jJAnAvaraNI jJAnA-varaNI kahyuM ne? mATe jJAnane Avare che, ema nathI. AhA! phakta jJAnanI paryAya potAne potAthI hINApaNe pariName che e enA vyANanuM
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 303 kartA jJAna athavA AtmA che. jJAnanI hiNapaNe pariNamanano vyApya, pariNAmanuM pariNAmI AtmA che, ene oluM jJAnAvaraNInuM nimitta che ethI ajJAnI ema kahe che ke ene laIne A hINI dazA thaI. samajANuM kAMI AmAM? jJAnAvaraNI karma che e pudagalanI paryAya che, have e pudagalanI paryAyanuM vyApya te pudgala che, emAM phakta AMhInA hINA pariNAma phakta nimitta che. paNa chatAM te pugalanAM pariNAma potAnuM vyApyavyApaka kare che te e karma jJAnanI paryAyane paNa nimitta che eTale hINI kare che, e vAta khoTI che. tema jJAnanI paryAya hINI kare che jIva, mATe te karmanI paryAya jJAnavaraNInI paryAyane kare che, ema che nahi. moTo A karmano A moTo jainamAM atyAre jhaghaDo. AhA! tevI rIte aMdaramAM eTale AtmA AMhI pugala levo aMdaramAM, aMdaramAM karma pudgala vyApyavyApaka pudgalakarmane kare che, eTale pudgalakarma vyApaka eTale pariNAmI ane karmanI paryAya tenuM vyApya nAma kArya ene kare che ane bhAvyabhAvakabhAvathI pudgaladravya tene bhogave che. bhAvaka je pugala che teno anubhAga je udaya Avyo enA bhAvyane te bhAvathI te pudgala bhogave che. AhAhAhA ! pugalanAM vyApyavyApakanA pugalanA pariNAmanuM vyApya pariNAma ane A pugala tenuM pariNAmI, te pariNAmI tenA pariNAmane kare ane e pariNAmI pote bhogavanAra potAnA paryAyano udaya thayo hINA adhika bhAga ene bhogave, paNa AtmAnI haNI dazAne kare ane bhogave nahi ane AtmAnI haNI dazA thaI te AnA jJAnAvaraNIne udayane kare ne bhogave nahi. AhA! 84mAM prazna thayo'to tamAre virajIbhAIno rANapara-rANapara-84nI sAlamAM virajIbhAI AvyA'tA. ahIM prazna karyo'to ke A nigodanA jIvamAM jJAnAvaraNI Adi sthiti rasa ne prakRtti, pradeza che ane AtmAmAM zuM? kIdhuM AtmAne tenI potAnI yogyatA pramANe te prakAranuM pariNamana tene potAne laIne che ane karmamAM je tIvratA ane sthiti rasa che e karmane laIne che, beyanuM jude juduM che. ene karmanI ghaNI bahoLatA ane rasa ne sthiti che mATe ahIMyA hINI dazA AnI che ema nathI. 84nI vAta che. keTalA varasa thayA kaho, ekAvana varasa thayA. comAsAmAM tyAM AvyA'tA rANapura AvyA'tA, kahe AmAM kema? nigodanA jIvanI badhI hINI avasthA, kAraNake badhA guNonI, temAM kAMIka karmanuM kharuM ke nahIM ? kIdhuM nA. karmanA prakRtti pradeza sthiti bhAga enA pariNAmamAM tenAmAM ane AnI hINI dazAnA pariNAma pariNAmInA potAnA, potAnAmAM, parane laIne AmAM kAMI nathI. kaho, devIlAlajI! paNa karmane laIne AMhI hINI dazA thaI ne aMdara nigodamAM zenI thaI ? AhA...kahyuM'tuM ne koI vakhate kampo baLIyo koI vakhate jIvo baLIyo, e kampo baLIyo eTale vikAranI paryAyanuM baLa potAne kAraNe che, e karma to nimitta mAtra che. nimittane AMhInI avasthAne beyane ekabIjAno abhAva che ne ekabIjAne aDatA nathI. AhAhAhA ! nigodanA jIvane paNa paryAyamAM je hINApaNuM viparItapaNuM jJAnadarzanaAdinuM hINApaNuM, viryaAdinuM, zraddhAAdinuM viparItapaNuM. samajANuM kAMI? AhAhAhA! te tenA potAnA ja yogyatAnA pariNAmanuM vyApya ne vyApaka teno jIva che. e karma tyAM enA sthiti anubhAga
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 samayasAra siddhi bhAga-4 pradeza pramANe paDayA che e enAM pariNAmI pariNAma enuM che. ene laIne AMhI pariNAma AvA thAya che ema nathI. AhAhA ! samajAya che kAMI ? kaho, nigodanA jIva hajI keTalAka trasa thayA nathI, keTalAkane karmanuM jora che ema koI kahe, ema nathI, enA pariNAmanI pariNatinI sthiti ja evI che. e potAne kA2Ne temAM karma to nimittamAtra che. nimittamAtra dekhIne AnI hINI avasthAne bahAra nIkaLavA nathI detA karma ema kahevuM e tadna jUThuM che. AhAhA ! thayuM ? aMdaramAM vyAvyavyApakabhAvathI pudgaladravya karma jJAnAva2NI, darzanAva2NI Adi potAnI paryAyarUpI kAryane pariNAmane te pudgaladravya pariNAmI te kare che ane bhAvyabhAvaka bhAvathI e pudgaladravyanI paryAya je bhAvya teno bhAvaka je pudgala bhAva, pudgala enA bhAvathI pudgaladravyane karmane bhogave che. pudgaladravya ja potAnI paryAyane bhogave che. AhAhAhA ! jema ahIM ghaDAno dAkhalo Apyo'to ghaDAnI paryAyane mATI kare che ane mATI te paryAyane te kare che ane bhogave che. ema ahIM karma ja potAnI paryAyane kare che, vyApyavyApaka thaIne ane potAnI ja paryAyane bhAvyabhAvaka thaIne bhogave che. bhAvya nAma tenI avasthA bhAvaka nAma 52mANuM teno je bhAva tene te bhogave che. AhAhA ! AvuM have maLyuM nathI. bApu vastu sthiti ja evI che ke A jAdA tattva che ne ? beya tattvo judA che tene judA na mAnatA eka mAnavuM e to mithyAtva che. bIjuM tattva, bIjA tattvane kAMI hINuM karI zake ke dhakko mArI zake ke viparItatA karI zake e tadna mithyAtva che. mithyA nAma jUThI buddhi che ne te mithyAbhAva che. AhAhAhA ! ahIMyA to kahe che ke pudgalakarmamAM je paryAya enI thAya jJAnAvaraNInI, darzanAvaraNInI, aMtarAya ne mohanIyanI e je paryAya thAya e pariNAma che te vyApya che, te karma che te kArya che teno kartA pudgala pariNAmI che dravya che. ene palaTAvavAmAM kA2Na che, mATe te vyApaka che, pudgala pote vyApaka che ne enI jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI ATha karmanI paryAya tenuM vyApya che. AhAhA! AtmA emAM nimitta che ane ahIMyA jIve rAgadveSa karyo evA nimitta che e pramANe mohanIya karma tyAM thayuM paNa te mohanIya karma thayuM te rAgadveSane kA2Ne nathI thayuM. AhAhA ! samajANuM kAMI ? e mohanIya karma ahIM rAgadveSa karyo, evuM nimitta che to karma pariNamyuM, ema nathI. AhA ! e prazna moTo thayo'to pahelo rAjakoTamAM muLazaMkarabhAI hAre jIo ke ahIMyA rAgadveSa thAya che to tyAM karma pariName che ke nahi ? rAgadveSa na thAya to pariName ? paNa ahIM prazna ja e nathI kIdhuM ahIM. ahIM to rAgadveSane kALe rAgadveSano kartA bhoktA jIva te kALe karma che te potAne kA2Ne karmanI paryAyapaNe vyApyavyApakapaNe bhAvyabhAvakapaNe thayuM che. AhA ! ahIM rAgadveSa thayA mATe tyAM jJAnAva2NIne darzanamohane thavuM paDayuM ema nathI. ( zrotAH- rAgadveSa thayA te kALe ja thAya che ne !) te kALa bhale eka hoya, ethI samakALa dekhIne ajJAnIo mAne che A ema te kahe che. eka kALa dekhIne e to kaheze ghaDAne thavAmAM kuMbhAranuM nimittapaNuM eka kALe hovAthI ajJAnIo kuMbhAra ghaDAne kare che ema kahe che, ema AtmAmAM hINI dazA ne viparIta dazAnA pariNAmanuM nimitta ane
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 305 jJAnAva2NI, darzanAvaraNI, aMtarAyanA hINApaNAnuM utkRSTapaNuM ahIM pariNamana thavuM ane mohanIyanuM pariNamavuM ahIM viparItatAnI evuM nimitta hovAthI, A ajJAnIo ema kahe che ke e to pudgala potAnA pariNAmane pariNAmI thaIne kare che, ane pudgala potAnA pariNAmane bhAvya thaIne bhAvaka thaIne bhogave che, paNa AnuM nimitta che eTale ajJAnIo e dekhIne e AtmAe A karyuM ne AtmAe A bhogavyuM. Are kAmanI AvuM badhuM yAda zI rIte, ratibhAI ! A tamArA saMcA-baMcAnI vAta to kayAMya AghI rahI gaI. AMhI to nimitta-nimitta che, najIkamAM che, kALa eka che, samajANuM kAMI ? ( zrotAHrAgadveSa kare to udaya kahevAya rAgadveSa na kare to nirjarA kahevAya) e kayAM prazna che ahIMyA ? rAgadveSanA pariNAma kartA koNa ane bhoktA koNa eTalI vAta che ahIMyA, ane udayanuM kharavuM ane jharavuM enA kA2Ne che. ahIM rAgadveSa na thayo na karyo mATe udayanuM jharavuM thayuM che emeya nathI, (udayanuM kharavuM) ene potAne kA2Ne. AhAhA... jhINI vAta bahu bhAI. AhAhA! nyAyathI pakaDAya evuM che. jarIka khyAla rAkhe to paNa, ene bhAvyabhAvakabhAvathI pudgaladravya ja karmane bhogave che. jJAnAvaraNInA vipAkanuM phaLa te jJAnAvaraNInA 52mANuM bhogave che. AhAhAhA...! mohanIyanA karmanuM phaLa te mohanIya karma bhogave che anubhAga. AhAhAhA ! AvuM hovA chatAM paNa, ema che ne ? to paNa, to paNa kema lIdhuM ? ke A rIte kare che emAM bahA2mAM have AvuM tyAM aMda2mAM che karmamAM chatAM bahAramAM have AtmA che? vyApyavyApakabhAvathI ajJAnane lIdhe lyo. ajJAnane lIdhe pudgalakarmanA anukULa ne nimittarUpa anukULa evA potAnA rAgadveSa Adi pariNAmane karato, karmanA kALe karmanA pariNAmano pariNAmI karma kartA bhoktA che, e kALe te jIva ahIM bAhyamAM eTale karmanI dazAthI ne karmathI bahAramAM AtmA potAnA ajJAnabhAve rAgane karato, che ? potAnA rAgAdikane karato ane tenA phaLane utpanna thayelI viSayonI nikaTatA, tenAthI upajelI A sAmagrInuM nimittapaNuM nAkhyuM. viSayonI nikaTatA, ene maLyuM che nimittathI, saMyoga. enI nikaTatA enAthI upajelI sukhaduHkharUpa pariNati potAnI potAne kAraNe, zAtA-azAtAnA saMyogo laIne maLyuM paNa pote tenA lakSamAM karIne pote sukhaduHkhanA pariNAmapaNe pariName che. e zAtAazAtA e pariNamAvatuM nathI tema e zAtA-azAtA saMyoga je nimitta thayA te tene AMhI sukhaduHkha karAvatuM nathI. AhA ! "pudgalakarmanA pAkathI utpanna thayelI, viSayonI nikaTatA tenAthI upajelI pariNatine" pudgalakarmanAM vipAkathI thayelI sukhaduHkharUpa pariNatine bhAvyabhAvakabhAva vaDe anubhavato bhogavato evo jIva pudgalakarmane kare che. AhAhA ! ahIM to phakta tenI sukha duHkhanI pariNatine pote bhogave che ane pote sukhaduHkhanA pariNAmane kare che, chatAMya e jIva pudgalakarmane kare che, kemake jeTalo jevo ahIMyA bhAva thayo teTalA teTalA pramANamAM karma thayuM. samajANuM kAMI ? trAjavAmAM bazerI paDe ane AMhI bazera mAla hoya to sarakho thAya paNa ahIM baze2 mAla hoya ane doDha zerI hoya to kAMTo sarakho na thAya mATe mAla ocho paDayo mATe kAMTo Ama UMco
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 samayasAra siddhi bhAga-4 rahyo ema nA pADe che. AhAhAhA ! kAMTo hato to ahIM bazera ne doDhazera mukANuM to kAMTo Ama rahI gayo e ahIM ochuM che mATe rahI gayo, ema nathI kahe che. A to badhuM ene nimitta che. ane upAdAna to tyAM tene potAnA kAraNe tyAM thayuM che. AvI vAtuM che duniyAthI. (judI) AhAhAhA ! ahIMyA to pudgalamAM paramANuMomAM te samayanI te paryAya karmarUpe thavAno, te teno janmakSaNa che. tethI te pudgalanAM pariNAmane karmanA pariNAmane karma kare che ane tenA karmanA phaLane karma bhogave che, paNa emAM AtmAnuM nimitta dekhIne AtmA ene kare che ne bhogave che ema kahevuM e tana jUThuM che. AhAhAhA ! karma AtmA kare che ema jevo ene dayAno bhAva karyo, rAga, tenA pramANamAM tyAM zAtA baMdhANI mATe zAtA baMdhANInA pariNAmanuM pariNAma karmanuM ne pariNAmI karma ene e rAga thayo te nimitta che mATe teno kartA che, zatAvedanIyanA pariNAmano bAMdhavAno kartA rAga che, ema jUThuM che. AhAhAhA! have AmAM navarAza kayAMthI A badhu. eya ! navaraMgabhAI ! pANInuM gaLavuM... IcchA thaI, tethI pANInA gaLavAnI kriyA thaI e nA pADe che. ahIM e pANInA paramANuo te vakhate te rIte gaLavAnA paryAyapaNe pariNamavAnA hatA te pariNAmanuM pariNAmI pANInAM paramANu pariNAmI che, paNa AnI IcchA thaI mATe Ane pariNamAvyuM oluM nimitta dekhIne ajJAnI kahe che Ane IcchA thaI mATe ANe pANIne gaLyuM te vAta jUThI che. bhAre vAtuM bhAI ! AvI vAtuM to koI di' sAMbhaLavA na maLI hoya tevI che. pANI gaLI zake nahi, gaLaNuM Ama lAMbu karI zake nahi ema kahe che. beDuM hoya ne beDuM hAthane, zuM kahevAya ? gaLaNuM muke ne Ama gaLaNuM, jyAre pANI nAkhe ne tyAre beDAmAM gaLaNuM hoya ne Ama pahoLuM, kahe che e garaNe Ama thayuM e AtmAe karyuM nathI. phakta te gaLaNAnI paryAya te vakhate te rIte Ama thavAnI eno kALa hato, e thaI che ethI e gaLaNAnA paramANuMonuM e pariNamana che, ene olo IcchAvALo kahe ke mATe laIne A pariNamana thAya che A gaLaNuM gaNAya che, mukayuM che meM. are! bhAre vAtuM AkarI. keTalAye to A vAta pahelI sAMbhaLIya nahi hoya. AhAhAhA! AMhIyA to aMdaramAM nAkhyuM. AhAhA ! ke pugalakarma jema ghaDo mATIthI thayo tema pudgalakarmanI paryAya pudgalakarmathI thaI, tenA pariNAmane anukULa evA ajJAnInA rAgadveSa nimitta dekhIne ajJAnI ema kahe che ke mArAMthI A karma thayuM, e ajJAnIno jUTho mithyAtvano vyavahAra che. kaho, puMjAbhAI !( zrotAH- pudgala karmane kare ne bhogave e junA karmanI vAta che ke navA karmanI) badhA e ja kahe che, e prazna kayAM che AMhI. navA to bAMdhavAnI vAta che. navA bAMdhavAnI vAta che. ne jUnA bhogavavAnI vAta che. I prazna AMhIyA nathI kAMI. AMhI to karmanI paryAyanuM thayuM ane bhogavavuM bhAvya ne bhAvaka ne kartAkarma te karmamAM che. AtmA tene rAgadveSano nimittanI anukULatA hovAthI ajJAnIo ema kahe che ke e AtmAe karma bAMdhyuM ne bhogavyuM. samajANuM kAMI ? AhAhA ! roTalI thavAmAM anukULa velaNe Ama thAya, ene nimitta che roTalI thavAmAM, eTale A
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 307 pariNAma je thayA velaNAnA e nimitta che, ane thayA che pariNAma enA ene kAraNe, paNa nimitta dekhIne velaNAe roTalIne lAMbI pahoLI karI, evuM mAnanArA ajJAnI mithyASTi che. kahyuM samajANuM kAMI? loTa che enI roTalI thaI, e roTalInA pariNAmanuM pariNAmI loTa kartA che, ane enI paryAyanuM bhoktA paNa te teno loTa che, have ene joDe anukULa velaNuM dekhIne velaNAe A roTalI karI, e to nimitta che, anukULa nimitta che. paNa anukULa dekhIne eNe Ane karyuM e mAnyatA mithyAbhrama che. (zrotAH- bAIe roTalI karI) paNa eTale bAI eTale koNa karatuM bAIno to rAga che e. bAI dravyanI to vAteya kayAM che AMhIM? eno je rAga che e IcchA roTalI vakhate thaI, e IcchA roTalInI paryAya thavAmAM anukULa nimitta che. mATe IcchAe A roTalI karI e mAnyatA ajJAnInI che. AhAhAhA ! AvuM tattvanuM svarUpa che. - A cazmAnI paryAya ahIMyA je rahI che, e pariNAmano AdhArano AdhAra enA paramANuM che, paNa ene A nAkanuM nimittapaNe dekhIne, nAkane AdhAre A rahyuM ema je kahe che e mithyASTi che. kaho rasIkabhAI, AvuM sAMbhaLyuM nathI jiMdagImAM koI di' bAbubhAI ! AvI vAta che. AhAhAhA ! A kapaDuM je Ama che, e kapaDAnA pariNAmanuM AdhAra, vyApyavyApaka, bhAvyabhAvaka kapaDAmAM che enAmAM, paNa A mAthAnuM nimitta dekhIne, mAthAne AdhAre A rahyuM kapaDuM ema kahevuM te mithyAbhrama che. AvI vAtuM che. (zrotA - AkhI duniyA mithyASTi thaI gai) AkhI duniyA A pramANe mAne to AkhI duniyA ja e che emAM zuM che? AhAhAhA! kaho, cImanabhAI ! AvI vAtuM to kayAMka koka vakhate kahevAmAM Ave, ahIMyA AvatuM hoya to kahevAyane, zuM vAta? keTaluM bharyuM che siddhAMtamAM. A bAI hoMziyAra hoya ne puDalA karatA bahu AvaDe ene, puDalA karavA ne rAMdhavuM ne vaLI pAchuM tela nAkhavuM uparA-upara Ama kAMThe kAMThe nAkhe upara nahi, e hoziMyAra hoya te puDalA karI zake, e vAta mithyAtva che AMhI kahe che. e bAInI icchAnuM nimitta ane upAdAna, te zuM kahevAya kIdhuM? puDalA-puDalAnI paryAyanuM kartA te paramANuMo che. pAkavAmAM ane te pariNAmano bhoktA te paramANuMo che. chatAM ajJAnIne IcchA che evuM ene nimitta dekhIne e puDalAnI paryAyane meM karI e bhramaNA ajJAna che. eya A lakhavAmAM ! A lakhavAnI je paryAya che, te paryAya paramANuMnI paryAya te TANe thaI. e paryAyano kartA te paramANuMo che. kalameya nahi, eno hAtheya nahi, eno AtmAya nahi, paNa e akSaranA svataMtra pariNAmano pariNAmI paramANuM ane bhogavanAra te paramANuM, paNa tene olA IcchAvALo nimitta che ne? ene AvA ja akSara karavAno bhAva hato te nimitta che. to ajJAnI ema mAne che ke IcchAne kAraNe AvA akSara thayA. (zrotAH- e motInA dANA jevA akSara thAya che ne) e motInA dANA jevA e paramANuMnI paryAya te kALe ema thavAnI. e ja kALe ema thavAnI. motInA dANAnI paryAya paramANuMno te samayano te utpattino teno te kALano te ane tethI te pariNAmano te pariNAmI tenA paramANuMo kartA, paNa lakhanAro kahe ke A mArAthI lakhANuM e mithyASTi che. kALIdAsabhAI ! zuM karavuM AmAM? kaho malakacaMdabhAI !
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 samayasAra siddhi bhAga-4 A saMbhaLAya che ke nahi A? A tamAro olo nyAM rahI gayo rakhaDavA, nyAlacaMda nyAM rakhaDe che. AMhI sAMbhaLe paMdara di' to khabara paDe A badhuM zuM che I. sAMbhaLavA maLatuM nathI ene. AhAhA ! are bhagavAna ! ahIMyA to padArthanI svataMtratA je rIte svayaM siddha che, te rIte enI vAta kare che. (zrotAHcAlatI gharadhaLu bhASAmAM Apa vAta karo cho ) cAlatI bhASAmAM to kahyuM. AhAhA ! dAkhalAya bhagavAna Ape che ne tamArA sATu to dAkhalo ghare thAya evo dAkhalo. AhA ! bhagavAna tArI balIhArI che prabhu! e UMdho paDe toya tArI paryAyamAM ane savaLo paDe toya tArI paryAyamAM, parane laIne kAMI che nahi ane paranA paramANuM palaTe ne vinAza thaI jAya ke vyaya thaI jAya ke utpanna thAya temAM tAro adhikAra kAMI nathI. AhAhAhA ! AvI vAtuM che bhAI. A to cAra paise zera to maNanA aDhI rUpIyA e gUMcI che. pachI enA dAkhalA game teTalA karo. 3pa zeranA 3pa AnA, sADA traNa zeranA sADA traNa AnA, ema siddhAMta A che, A to dAkhalA badhA kaho, vajubhAI ! zuM karyuM A badhuM atyAra sudhI. nyAM karyuM'tuM zuM kahevAya vAMkAneramAM olA makAna banAvyA'tA ne A badhuM. kAgaLa banAvyA tA' nakazA banAvyA'tA nakazo banAvyo Avo, Ama karo ne Ama mAthe zikharane heThe Ama. AhAhAhA! e nakazAnA pariNAmano pariNAmI paramANuMo che. e nakazAnA pariNAmane jIve karyA ema kahevuM e mithyA nimitta dekhIne mithyASTi ema mAne che. AhAhAhA. bahu AkaruM kAma bhAI hoM ! jJAnAvaraNI karmane laIne ahIMyA hINI avasthA thaI. hINI avasthAmAM e nimitta che ethI dekhIne teNe haNI avasthA karI e ta mithyAbhrama che. tema jJAnAvaraNInI paryAya khasI thoDI eTale ahIM kSayopazama thayo e paNa vAta jUThI che, jJAnAvaraNInI paryAyanuM khasavuM jarI ughADa thavo e enA paryAyanuM prApya kArya enuM che ane ahIM je ughADa thayo te prApyanuM kAma AtmAnuM che. chatAMya e ughADa jJAnAvaraNI khasyu mATe ahIM ughADa thayo, ema je mAnavuM te mithyAbhrama che. A to dAkhalA hoM. AhAhAhA ! jainamAM karmanuM lAkaDuM bahu moTuM che. aMtarAya karma aMtarAya pADe, mohanIya karma AtmAne bhUlAve, zAtA vedanIya AtmAne anukULa sAdhana Ape, eya khoTI vAta che. anukULa AvavA sAdhana e paramANuMnI paryAya enuM e kArya che. zAtAvedanIya to temAM nimitta che, nimitta dekhIne ema kahevuM ke zAtA vedanIyane laIne A zarIramAM zAtA thaI ke anukULa sAdhana maLyA, e badho vyavahAra bhrama che. kaho, pavanabhAI samajAya che AmAM? nyAM udayapuramAM AvuM kayAMya na maLe. AhAhAhA! ghAsIlAlajI! AhAhA! bahu sarasa vAta che. AhAhA ! te bhedajJAnanI yathArthatA, vAstavikatA. "pudgalakarmanAM vipAkathI utpanna thayelI viSayonI nikaTatA, najIka, anukULatA tenAthI upajelI potAnI sukha duHkharUpa pariNatine bhAvyabhAvakabhAva vaDe anubhavato bhogavato evo jIva, evo jIva pudgalakarmane kare che ane pudgalakarmanAM phaLanA vipAkane bhogave che evo ajJAnIono anAdi saMsAra che, anAdi saMsArathI prasiddha vyavahAra che. (zrotA - ajJAnIno vyavahAra che to jJAnIno zuM vyavahAra che) e ahIM kayAM prazna che.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 309 jJAnIno vyavahAra to potAnA pariNAmane kare e vyavahAra che. e atyAre ahIM e kAma nathI. ahIM to kahe che ke karmanA pariNAma karmathI thayA kartAbhoktApaNe ane bhAvyabhoktApaNe, ane emAM AtmAnA rAgadveSanuM phakta nimitta hatuM tethI gaNIne ajJAnIo Ane karyuM ema kahevAmAM Ave che, AMhI siddhAMta to A che. jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI, cha kAraNe jJAnAvaraNI baMdhAya che ne? cha prakAra che ne? e che prakAranA pariNAmano kartA to jIva che. have e cha prakAranA pariNAma Ave karyA mATe jJAnAvaraNI baMdhANuM e bhrama che. Ave evuM, cha kAraNe jJAnAvaraNI baMdhAya, cha kAraNe darzanAvaraNI baMdhAya, nathI AvatuM? huM! zAstra bhASA bole che, paNa e to ene samajAve che ke nimitta koNa hatuM tyAM. AhAhAhA! (zrotA- e to cokhkhI vAta karI pariNAmathI jJAnAvaraNI karma baMdhAtA nathI) pariNAmane karato ja nathI. jJAnAvaraNI pariNAma AtmAnI hINI dazAne karato ja nathI. (zrotA:- to e khoTA pariNAma baMdhAtA ja nathI) nahi e vAta ja khoTI che ema kahe che. khoTA pariNAma kare ne e vakhate jo tyAM e paramANuM baMdhAya to e khoTA pariNAmane kAraNe nahi ane zubha pariNAma karyA mATe tyAM zAtAvedanIya baMdhANI ema nahIM. zAtAvedanIyanA paramANuMno te samayamAM te paryAye pariNamavAno kALa hato, tyAre AnA rAganI maMdatA nimitta kahI, paNa nimittathI A zAtAvedanIya baMdhANuM e mata bhrama che. ajJAnIno vyavahAra bhrama che. have AmAM zuM karavuM? dhaMdhA karavA ke nahIM AmAM? AhAhAhAhA ! A AMgaLI che juo, enI A paryAya thAya che ne e paryAya prApya che, karma che, kArya che konuM? enA paramANuMnuM, paramANuM pariNAmI tenI te paryAya che. paNa temAM AtmAnI IcchA AMgaLI Ama hulAvuM, evI IcchAnuM nimitta dekhIne ajJAnIo ema kahe che ke AtmAe A AMgaLIne Ama halAvI. samajANuM kAMI? AhAhA! bhAre gAthA-84nA avatAra mukAvI de evI gAthA che. AhAhA ! bAIyuM bahu hoziyAra hoya ne to vaDIo bahu sArI kare. khabara nathI? vaDIvADI. pApaDa kare, khATalAmAM oluM nAkhe ne lAMbu pATIyuM, hoMziyAra hoya to seva sArI kare, pApaDa sArA kare, ne vaDI sArI kare, puDalA sArA kare, hAtha sAro hoya ne ? e vAta taddana ajJAna che ema kahe che. ame eka pherI vaNoda gayA'tA, vaNoda-vaNoda umarALAthI che ne. che. have vAMDhA roTalI kare ne? umarALAthI vaNoda che ne tyAM jaIe to vAMDhA roTalI Ama sarakhI nahi velaNuM pheravatA Ama AvaDe nahi ne mATe ema thaI haze? paNa bahArathI to ema kahevAyane, Ama roTalI goLa cakkara sarakhI thavI joIe ne? velaNe Ama sarakhuM pharavuM joIe ne? ene ThekANe olo vAMDho mANasa hato eTale Ama jarI ADI avaLI roTalInA khUNA thayA paNa te ja vakhate te roTalInI paryAya te ja rIte pariNAmapaNe thavAnI hatI, ene velaNuMe karI ane velaNuM pheravatA na AvaDayuM mATe thaI e vAta khoTI che. AhAhA ! AvI vAtuM. A to badhA dAkhalA che. kUMcI to A. paradravyanA pariNAmanA kALe pariNAmI te dravya che kartA bhoktA, te to nimitta anukULa dekhIne tenAthI A kartA bhoktA kahevo teno karanAro e mithyAbhrama ajJAna che tenA jJAnamAM moTI viparItatA che.
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 samayasAra siddhi bhAga-4 bhAvArtha-pudgalakarmane paramArthe ahIM lIdhuM. "kharekhara pudgaladravya ja kare che" jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI, aMtarAya, mohanIya nAma ahIMyA pariNAma tIrthaMkara gotranA thayA puNya, zubhabhAva mATe tyAM tIrthakaragotra paryAya baMdhANI ema nathI ema kahe che. AhAhAhAhA ! e vakhate te paramANuMnI paryAya tIrthaMkara prakRttinI paryAyapaNe paramANuMno pariNamavAno kALa hato tethI pariNamyo ene jJAnInA zubharAga nimitta kahevAya, paNa tethI te zubharAgane laIne tIrthakara prakRtti baMdhANI e vAta khoTI che. AkhI duniyAthI badho pheraphAra lAge Ama nahIM, cakkara AkhuM cakkara phera che. AhA! judI jAta che bApu, tattva bahu jhINuM che bhAI. AhAhAhA! e tattvone tattvanI sthitithI jema che tema jANavuM e bahu mahA puruSArtha che. AhAhAhA ! pachI dayA, dAna ne vratanA pariNAma thavA e to vaLI judI vAta che. paNa A hajI enuM yathArtha jJAna thavuM pahele moke e vinA AgaLa hAlI zakaze nahIM e vAtanuM yathArtha jJAna paheluM karavuM paDaze. AhAhA ! AhAhA ! - "jIva to pudgalakarmanA utpattine nimitta anukULa potAnA rAgAdi pariNAmone kare che" basa paNa e pudgalanAM pariNAma karato nathI. vaLI pudgaladravya ja pudgalakarmane bhogave Ama vyaya thAya jIva to pugalakarmanA nimittathI thatA potAnA rAgAdikane bhogave che. paraMtu jIva ane pudgalano Avo nimitta naimittika bhAva dekhI, dekho nimittanaimitika bhAva dekhI, mokSamArga prakAzakamAM bahu Ave che. A nimitta bhAva dekhIne, dekhIne ghaNe ThekANe Ave che, pAnAya lakhyA che tyAM. ajJAnIne evo bhrama che ke pulakarmane jIva kare che ane bhogave che. Avo anAdi ajJAnane lIdhe, anAdikALathI prasiddha vyavahAra che. paNa e badho khoTo che. e vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 173 gAthA-84 tA. 19/01/79 zukravAra poSa vada-6 84 no chello peregrApha che ne? "paramArthe jIva pudagalanI pravRtti bhinna bhinna hovA chatAM" jIvanI pariNati ane pudgalanI pariNati tadna bhinna bhinna che, pravRtti kIdhI che ne? jIva ane pudagalanI pravRtti eTale pariNati eTale paryAya bhinna bhinna hovA chatAM "jyAM sudhI bhedajJAna na hoya tyAM sudhI bahArathI temanI pravRtti eka jevI dekhAya" pugalanI pariNati ane jIvanI pariNati bhedajJAna vinA eka jevI dekhAya. jhINI vAta che bahu. AhAhA! ajJAnIne jIva pudgalanuM bhedajJAna nahiM hovAthI" pudgalanA pariNAma ne jIvanA pariNAma bhinna che tevuM bhedajJAna nahi hovAthI, "upalaka dRSTie jevuM dekhAya tevuM te mAnI le che" eTale jANe ke pudgalanA pariNAma meM karyA ane mArA pariNAma eNe karyA, ema bhedajJAnanA abhAvathI benI kriyAno kartA huM chuM, parano ane mAro, ema e mAne che. tethI te ema mAne che ke jIva pudgalakarmane kare che, jIva pudgalanI paryAyane kare che ema samajANuM kAMi? karmabaMdhananI paryAya thAya che ane ahIM pariNAma thayA, e pariNAma enuM kArya. paNa ene laIne mAne ke karma je pudgala che enA pariNAma e paNa meM karyA ema e kare che ane bhogave che, ema e mAne che.
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-84 311 "zrI guru bhedajJAna karAvI paramArthe jIvanuM svarUpa batAvI ne ajJAnInA e pratibhAsane vyavahAra kahe che." AhAhA ! ajJAnInI vAta che ne atyAre enAM pariNAma je che. cha prakAre karma baMdhAya evA je pariNAma che. paMDitajI ! e cha bolanA pariNAma che e jJAnAvaraNIya baMdhanamAM nimitta che, e pariNAma che e jIvanA, to e jIvanA pariNAmano ajJAnI kartA che. paNa te pariNAmano kartA hovA chatAM te kALe te ja prakAranuM tyAM jJAnAvaraNIya karma baMdhANuM, chatAM te pariNAmano kartA te ajJAnI nathI. are, AvI vAtuM have. samajANuM kAMi? ajJAnInA e pratibhAsane vyavahAra kahe che," tane bhAsa thAya che ke tArA pariNAma kara ane pugalanA pariNAma paNa kara, e tAro vyavahAra ajJAnIno che e khoTo che. AhAhA ! e AvI gayuM'tuM thoDuM eTale, have AmAM "kriyA" zabda cokhkho Avaze. "kriyA", have A vyavahArane dUSaNa kahe che. 85 che ne? che jIva vibhAva-pariNAmathI zUnya che, kayAre?-ke traNekALa ne traNelokamAM. are ! je anaMta kALamAM trasapaNe paNa pAmyo nathI ne bhaviSyamAM paNa trayapaNuM pAmaze nahIM evA nigodano jIva paNa vibhAvanA pariNAmathI zUnya svabhAve che. paryAyamAM bhale game te prakAra ho paNa je zuddha jIva che e to Avo ja che. traNekALa ne traNelokamAM je jIva che te Avo ja che, eTale ke vibhAva-pariNAmathI zUnya zuddha jIva che. vartamAnakALe zuddha ke bhaviSyamAM thaze tyAre zuddha che ema nahIM paNa traNe kALe bhagavAnasvarUpa zuddha caitanya AtmA che. bhale pachI pAMcamo ke chaThTho Aro ho ne bhale pachI kasAI thaIne gAyone kApato hoya paNa aMdara je AtmA che te Avo bhagavat svarUpa zuddha che. paryAyamAM game tevA pariNAma thayA paNa bhagavAna che te temAM Avato ja nathI. kaI deSTie?-paryAyadeSTie nahIM ho ! zuddha nizcayanayanI dRSTie trikALa AnaMdakaMda prabhu zuddha che ane te ja bhUtArtha che. (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-19 pAnA naM. 5)
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 2. samayasAra siddhi bhAga-4 ( utha - 85. ) __ athainaM dUSayati jadi poggalakammamiNaM kuvvaditaM ceva vedayadi aadaa| dokiriyAvadiritto pasajjade so jiNAvamadaM / / 85 / / yadi pudgalakarmedaM karoti taccaiva vedayate aatmaa| dvikriyAvyatiriktaH prasajati sa jinaavmtm|| 85 / / iha khalu kriyA hi tAvadakhilApi pariNAmalakSaNatayA na nAma pariNAmato'sti bhinnA; pariNAmo'pi pariNAmapariNAminorabhinnavastutvAtpariNAmino na bhinnH| tato yA kAcana kriyA kila sakalApi sA kriyAvato na bhinneti kriyAka!ra vyatiriktatAyAM vastusthityA pratapatyAM,yathA vyApyavyApakabhAvena svapariNAmaM karoti bhAvyabhAvakabhAvena tamevAnubhavati ca jIvastathA vyApyavyApakabhAvena pudgalakarmApi yadi kuryAt bhAvyabhAvakabhAvena tadevAnubhavecca tato'yaM svaparasamavetakriyAdvayAvyatiriktatAyAM prasajantyAM svaparayo: parasparavibhAgapratyastamanAdanekAtmakamekamAtmAnamanubhavanmithyA dRSTitayA sarvajJAvamataH syaat| have A vyavahArane dUSaNa de che : pugalakarama jIva jo kare, ene ja jo jIva bhogave, jinane asaMmata krikriyAthI abhinna te AtmA Thare. 85. PuthArtha:- [ yadi] at [ AtmA ] mAtmA [idaM ] // [ pudgalakarma ] pugatane [karoti ] 72 [ca bhane [tad eva ] tene 4 [ vedayate] bhogave to [ saH] te mAmA [tikriyAvyatirikta:] jiyAthI abhinna [prasajati] 42. vo prasaMga Ave che[jinAvamataM] nipane saMmata nathI. TIkAH-prathama to, jagatamAM je kriyA che te badhIye pariNAma svarUpa hovAthI kharekhara pri||mthii bhinna nathI (-pri|| 4 che); pri|| 54 // pri||bhiithii (dravyathI) bhinna nathI kAraNa ke pariNAma ane pariNAmI abhinna vastu che (-judI judI be vastu nathI.). mATe (oma siddha thayu 3) yA badhAye jiyAvAnathI (dravyathI) bhinna nathI. Ama, vastusthitithI ja (arthAta vastunI evI ja maryAdA hovAne lIdhe) kriyA ane kartAnuM abhinnapaNuM (sadAya) tapatuM hovAthI, jIva jema vyApyavyApakabhAvathI potAnA pariNAmane kare che ane bhAvyabhAvakabhAvathI tene ja anubhave-bhogave che tema jo vyApyavyApakabhAvathI pudgalakarmane paNa kare ane bhAvyabhAvakabhAvathI tene ja bhogave to
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-85 313 te jIva, potAnI ane paranI bhegI maLelI be kriyAthI abhinnapaNAno prasaMga AvatAM sva-parano paraspara vibhAga asta thaI javAthI (nAza pAmavAthI), anekadravyasvarUpa eka AtmAne anubhavato thako mithyASTipaNAne lIdhe sarvazanA matanI bahAra che. bhAvArtha- be dravyonI kriyA bhinna ja che. jaDanI kriyA cetana karatuM nathI, cetananI kriyA jaDa karatuM nathI. je puruSa eka dravyane be kriyA karatuM mAne te mithyASTi che, kAraNa ke be dravyanI kriyA eka dravya kare che ema mAnavuM te jinano mata nathI. pravacana naM. 173 gAthA-85 tA. 19/01/79 jadi poggalakammamiNaM kuvvadi taM ceva vedayadi aadaa| dokiriyAvadiritto pasajjade so jiNAvamadaM / / 85 / / AhAhAhA... "pudagala karma jIva jo kare" karma hoM, pudagalanI paryAyane, pugalane nahi, "pudgala karma jIva jo kare ene ja jo jIva bhogave" pugalanA pariNAmane jIva kare ane pudgalanA pariNAmane jIva bhogave "jinane asaMmata krikriyAthI abhinna te AtmA Thare" to potAnA pariNAmane paNa kare ne bhogave ane paranA pariNAmane paNa kare ne bhogave (toe) be kriyAvAdI thayo. AhAhAhA! be kriyAno karanAro mithyASTi che. AhAhAhA ! TIkA - juo AmAM "kriyA' zabda cokhkho Avyo, jagatamAM- "prathama to jagatamAM je kriyA che, e badhIye pariNAmasvarUpa hovAthI kharekhara pariNAmathI bhinna nathI" dhyAna rAkhajo pachI evuMya kaheze ke AtmA pariNAmano karyA che, e abhinnathI kaheze, ane bhinnathI pariNAma pariNAmano kartA che, e bhinnathI che. AhAhA! ahIM kahe che ke badhIye (kriyA) pariNAma svarUpa hovAthI, jeTalI kriyA jagatamAM paramANunI ke AtmAnI, e pariNAma svarUpa hovAthI e kriyA palaTavAnI kriyA je che, e paryAya che te badhIye pariNAma svarUpa che. guNa dravyasvarUpa nathI. samajANuM kAMi? "pariNAmasvarUpa hovAthI kharekhara pariNAmathI bhinna nathI" e palaTavAnI kriyA-kriyA" pariNAma svarUpa hovAthI pariNAmathI te kriyA bhinna nathI. te pariNamananI kriyAthI pariNamana kriyA bhinna nathI eka vAta. "ane pariNAma paNa pariNAmIthI bhinna nathI" ahIM abhedathI siddha karavuM che. nahIMtara pariNAma pariNAmIthI bhinna che. pariNAma pariNAmIthI bhinna che pariNAmano kartA pariNAma che. paNa ahIMyA atyAre abhinnathI vAta karavI che. jema AvyuM'tuM ne bhAI oluM, ke sattAne dravya kahevuM e nizcaya che ane sattAne guNa kahevuM, e guNane guNa kahevuM e vyavahAra e anekAMta che. ema A pariNAmane jIvano kartA kahevo e abhedathI kathana che. bAkI pariNAma pariNAmano kartA kahevo te bhedathI kathana che. AhAhAhA ! have AvuM badhuM kyAM? kaho. pariNAma paNa, pariNAma je che, paryAya che te kriyA che. have e jagata paramANunI paryAya ho ke AtmAnI paryAya ho, e paryAyane kriyA kahevAmAM Ave che ane e pariNAma-kriyA pariNamanarUpa kriyA pariNAmathI badalavAnA bhAvathI judI nathI. pariNAmasvarUpa hovAthI
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 samayasAra siddhi bhAga-4 pariNAmathI bhinna nathI. AhAhA ! jAo e pariNAmathI bhinna nathI. pariNati pariNatithI bhinna nathI. pariNAma paNa pariNAma paNa have e pariNAma paNa, TIkA te kevI TIkA che. paheluM zuM kahyuM samajANuM? jIvanA pariNAma ho ke pugalanA pariNAma ho e pariNAma pariNAmanI kriyA che e pariNAmathI bhinna nathI, e pariNAmarUpI je kriyA che kriyA, e pariNAmanI kriyA te pariNAmathI bhinna nathI. samajANuM che kAMI? AhAhA! have ahIMyA e pariNAma paNa pariNAmIthI bhinna nathI. paranA pariNAmathI juduM batAvavuM che ne? ethI e pariNAma che te pariNAmIthI bhinna nathI, abhedathI A kathana che. kharekhara to pariNAmIthI pariNAma bhinna che ane pariNAmano kartA dravya nathI, chatAM ahIM kartA dravya kaheze abhinnathI Ave che ne bhAI olAmAM "kartA pariNAmI dravya, karmarUpa pariNAma, kriyA paryAyanI pheranI, vastu eka traya nAma." e to abhinnathI kathana karavuM che, ke pariNAmano kartA dravya che. e enuM pariNAma che ema batAvavA abhinnathI eno kartA dravya kIdho. e abhinnathI kathana che. pariNAma pariNAmano kartA che te bhinnathI kathana che. AhAhA... AvI vAtuM che. e AgaLa Avaze, zloka Avaze. zloka Avaze ne ? 86 pachI zloka Avaze 86mAM zloka Avaze, "ya: pariNamati sa kartA" pa1 kaLaza "pariNamati sa kartA" pariName te kartA, ema kaheze, pariNamati-pariNamati te paryAya kartA ema nahi paNa pariNamati te kartA, che ne bhAI, 51 zloka che. "yaH pariNamati sa kartA" "kartA pariNAmI dravya" ema eno artha karyo, pariNAmI che te pariNAmano kartA che, e abhinnathI kathana che. ane pariNAma pariNAmano karyA che, e bhinna che, jema sattA dravya che e abhinnathI kathana che, ane sattA guNa che e bhinnathI kathana che, ema paryAya pariNAmI kare che, e abhinnathI kathana che. pariNAma pariNAmathI kare che te bhinnathI kathana che. (zrotA-emAM sAcuM zuM?) AhAhAhA ! beya sAcuM che. kaI apekSAe kIdhuM che. ahIM to pariNAmano kartA dravya che ema kahevuM che bIjAnA pariNAmano kartA nathI eTale siddha karavA abhinna kahyuM. samajANuM kAMI? jIvadravya potAnA pariNAmano kartA che bhale vikArI che toya kartA che e pote, ema kahevuM, olo paranA pariNAmano kartA nathI. parathI bhinna TharAvavA enA pariNAmano kartA jIva che, ema siddha karavuM che abhinna. nizcayathI to pariNAma pariNAmano kartA che. rAganA pariNAmano rAga kartA che, paNa paranA pariNAmano kartA nathI tethI e dravya potAnA pariNAmano kartA che, ema kahevuM che. AvuM che. pariNAma paNa, che ne? "pariNAma paNa ema pariNAmIthI eTale dravyathI bhinna nathI" ahIM abheda kathana karavuM che ne ? AhAhAhA ! samajAya che kAMi AmAM? kayAM phera paDe che zuM? AhAhA......! jIvanA pariNAmano jIvadravya kartA che e abhinnathI kathana che, e dravya eno kartA che, paradravya nahi eTale siddha karavA. bAkI, kharekhara to pariNAma pariNAmano karyA che, e bhinnathI kathana che. jema sattA te dravya che te abhinnathI kathana che, sattA guNa che te bhinnathI kathana che. ema pariNAmano kartA pariNAmI e abhinnathI kathana che ne pariNAma pariNAmano kartA e bhinnathI kathana che. anekAMta che. AhAhA.....!
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-85 315 have AvuM badhuM lAMbu sAMbhaLavAnI navarAza kyAM, bApu mAraga to Avo che bhAI. eTale, ke jIva pote je vikArI pariNAma ( rUpe ) thAya che, e pariNAmano pudgala kartA nathI. pudgalanA pariNAma eno kartA nathI. ethI ema TharAvavuM che ke e pariNAmano kartA jIva che. samajANuM kAMi ? e abhedathI kathana kahyuM che, vikArI pariNAmano kartA paNa jIva che ema ahIM siddha kare che. mithyAtva ne rAgadveSanA pariNAma thAya te jIvanA pariNAma che ane e pariNati pariNAma che te pariNAmathI bhinna nathI, zuM kIdhuM ? rAgadveSanA pariNAma thAya e kriyA che, e kriyA enA pariNAmathI bhinna nathI, e pariNAmathI bhinna nathI mATe te pariNAmasvarUpa che ane te pariNAma pariNAmIthI bhinna nathI, eTale ke bIjAnA e pariNAma che ema nathI. samajANuM kAMi? AhAhAhA! e pariNAma rAgadveSanA jIva pariNAmI che tenAM che, ema abhinnathI kathana che. paheluM to ApaNe AvI gayuM cha kArakamAM to ke pariNAma vikArI che, te 62 mI gAthAmAM AvyuM'tuM paMcAstikAya,vikArI pariNAmano kartA; pariNAma, vikA2I pariNAma tenuM kArya, vikArI pariNAma tenuM sAdhana eTale karaNa, ene mATe karyuM che, pariNAmane mATe pariNAma karyuM che, pariNAmathI pariNAma thayuM che, pariNAmanA AdhAre pariNAma thayuM che, e paryAyanA SaTkA2ka svataMtra che, jene dravyaguNanI apekSA nathI ne nimittanI paNa apekSA nathI. AhAhA..... ! paNa ahIMyA, 52dravyanA pariNAma 52dravyathI thAya che ane tenA pariNAma tenAthI thAya che. samajANuM kAMi? ema batAvavA mATe pariNAma pariNAmIthI bhinna nathI ema. samajAya che kAMi ? vikArI pariNAma te pariNatinI kriyA te pariNAmathI bhinna nathI ane te pariNAma pariNAmIthI bhinna nathI. AvuM che, samajAya che ke nahi ? pariNAma paNa, bhAre keTalI cokhkhI (vAta ) karI che. Ahoho ! jagatamAM je kriyA che, jagatamAM jeTalA padArthanI paryAya che, e paryAya te kriyA, e kriyA pariNAmasvarUpa hovAthI kharekhara pariNAmathI bhinna nathI. e kriyA e paryAyathI bhinna nathI. ane te pariNAma paNa pariNAmIthI dravyathI bhinna nathI. samajANuM kAMI ? eka bAju ema kahevuM ke pariNAma pariNAmano kartA, pariNAmano kartA dravya nahi, e bhinna paryAyanI kathanathI zailI che ane A abhinna pariNAma enuM che ema kahIne te pariNAmano kartA dravya che ema siddha karavuM che. te pariNAmano kartA pa2dravya ane A 52 pariNAma nathI eTaluM siddha karavA, AvuM che. bhale ajJAnI pariNAmane kare, samajANuM ? paNa chatAM te kriyA pariNAmanA pariNAmasvarUpa kriyA te pariNAmasvarUpa che ema, eka vAta. .! have ajJAnI kare che mATe te pariNAma pariNAmIthI judA nathI ema. samajANuM kAMI ? AvI vAta che bApu, ohohoho ! mArga te mArga prabhuno keTalo aMdara svataMtra svaccha che. AhAhA.... ae "kA2Nake pariNAma ane pariNAmI abhinna vastu che." joyuM ? ahIM e siddha karavuM che. pariNAma ane pariNAmI, paryAya ane pariNAmI dravya be abhinna vastu che. judI judI be vastu nathI. ema jema pudgala ne pudgala pariNAma, judI vastu che ema pariNAma ane pariNAmI e apekSAe judI vastu nathI. AhAhA..... ! bhAre AkaruM kAma. jagatane satya maLyuM nathI-bacArA
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 samayasAra siddhi bhAga-4 satyane kyAMne kyAMya goThavI nAkhe. mATe ema siddha thayuM ke je koi kriyA che. joyuM pAchuM AvyuM, je koi pariNamananI kriyA che, je koi avasthAMtara thatI kriyA che, te kriyA badhI kriyAvAnathI, joyuM dravyathI te kriyA badhI kriyAvAnathI bhinna nathI, bhASA to sAdI che bApu, samajAya evuM to che ne bhAI, rasikabhAI? AhAhA....! A kriyA kAle kahetA'tA kriyA' te AmAM ja AvyuM. meM kIdhuM kyAMka "kriyA' zabda Ave che. cokhkho; paNa khyAlamAM nahoto, A "kriyA' cokhkho zabda Avyo ahIM, kriyA dareka dravyanuM pariNamana paryAya avasthA te kriyA, dareka dravyanuM pariNamana pariNAma avasthA te kriyA, te kriyA pariNAmasvarUpa hovAthI, pariNAmathI bhinna nathI ane te pariNAma jenA che tenA pariNAmIthI te abhinna gaNIne tenAthI judA nathI. AhAhA... samajANuM kAMI? AhAhA ! (zrotA e abhinna kahevAmAM Ave che, kharekhara abhinna nathI) e abhinna kahevAmAM Ave che, kharekhara abhinna nathI. che? kriyA che te badhIya kriyAvAnathI bhinna nathI, AMhI to enuM pariNamana che A dravyanuM, paradravyanuM nathI eTaluM siddha karavA e dravyanAM pariNAmane e dravyanI kriyA che ema kahyuM che. AhAhA... badho moTo phera, zuM AMhI siddha zuM karavuM che e apekSAe. olAmAM Ave che ne kaLazamAM "kartA pariNAmI dravya' e abhinnathI kathana che, "kartA pariNAmI dravya" pariNAmI che e pariNAmano kartA ane "karmarUpa pariNAma" ane je paryAya thai pariNAma thayA, avasthA thai te kArya "kartA pariNAmI dravya, karmarUpa pariNAma kriyA vastukI pheraNI" vastu phare che, Ama palaTe che, palaTe che, jAnI avasthA thaine palaTe che e kriyA "vastu eka" enI e vastunA traNa prakAra A apekSAe kahevAya che, kartA ne pariNAma kartAnuM kahevuM e abhinna che bIjAnuM e pariNAma nathI ema kahevA A pariNAma karyAnuM che ema kahevuM che. AhAhAhA ! je kriyA che te badhIye kriyAvAnathI bhinna nathI. Ama vastu sthiti ja vastunI evI ja maryAdA hovAne lIdhe kriyA ane kartAnuM abhinnapaNuM sadAya tapatuM hovAthI", lyo ThIka, pariNatinI kriyA ane teno kartA dravya tenuM abhinnapaNuM sadAya tapatuM hovAthI, AMhI to paranA pariNAmano A kartA nathI ne A pariNAma parano kartA nathI ema siddha karavA, e pariNAma AtmAthI abhinna che ane pudgalanAM pariNAma pudgalathI abhinna che. samajANuM kAMi? AvuM che. evI rIte kriyA ane kartAnuM abhinnapaNuM" joyuM? dravya ane enI paryAya eTale avasthA eTale kriyA te abhinna che, dravyadRSTithI e kathana che ane paryAya paryAyanI kartA e paryAya dRSTinuM kathana che. bheda deSTinuM kathana kaho ke paryAya dRSTinuM kaho ane A abheda dRSTinuM kaho ke dravyadRSTinuM kaho. AhAhA ! paradravyanI koIpaNa paryAya te samaye tenI thAya, te paryAyanuM bIjAM dravya kartA nathI ema siddha karavA te paryAya te pariNAmIthI bhinna nathI ema, dravyadRSTithI kathana che. samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! AhAhA...! rAgane kare che dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA pariNAmane, te pariNAma che te pariNatinI kriyAnAM te pariNAma che, e pariNAmathI te kriyA bhinna nathI ane e pariNAma pariNAmIthI bhinna nathI. AhAhAhA ! AkarI vAta che bhAI. mULa atyAre garabaDa bahu thai gaI ne eTale lokone
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-85 317 ghaNI vastu saraLa ne sIdhI che. parane ne ene kAMi saMbaMdha nathI eTale siddha karavA e pariNatinI kriyA pariNAmasvarUpa hovA chatAM, te pariNAma pariNAmInuM che abhinnathI, ema ahIMyA siddha karyuM che. AhAhAhA ! che? e kriyA ane kartAnuM abhinnapaNuM tapatuM hovAthI, joyuM. e dravyanAM ja pariNAma che" e bIjA dravyanA e pariNAma nathI. thoDo phera kyAM che e jarI muzkela paDe, thoDA pheramAM moTo phera che. AhAhA... tapatuM hovAthI jIva jema vyApyavyApakabhAvathI potAnA pariNAmane kare che", joyuM? Ama siddha karavuM che, jIva vyApaka che, jIva kartA che (ne) pariNAma vyApya che, pariNAma kArya che, jIva jema vyApya eTale kArya, karma, avasthA, vyApaka eTale kartA, dravya pariNAmI evA bhAvathI potAnA pariNAmane kare che, vyApyavyApaka bhAvathI potAnA pariNAmane jIva kare che. AhAhAhA ! AMhI to rAgane kare che e ajJAnI paNa potAnA bhAvathI dravyathI kare che, e dravya eno kartA, dravya to zuddha che. AhAhAhA! bahu vAta AkarI ghaNI, pheraphAra thoDo hoya, tyAM pheraphAra ghaNo che Akho, evuM ja aMdara che. bIjAne sAdhAraNane ema lAge ke thoDoka paNa ghaNo pheraphAra che, e pariNAma paranuM pariNAma kahevuM e nahi tethI te pariNAma dravya dRSTie tenuM che. vikAra pariNAma paNa jIvanA che, A abhinnathI kahevAmAM Ave che ajJAnIne. jema jIva vyApya eTale kArya, vyApya eTale karma, vyApya eTale avasthA, vyApaka eTale kartA, vyApaka eTale dravya, vyApaka eTale abhinna vastu. e vyApakabhAvathI potAnA pariNAmane kare che. ane bhAvyabhAvakabhAvathI, bhAvaka dravya, vikArI pariNAma bhAvya evA bhAvathI tene ja anubhave che. AhAhA... aliMgagrahaNamAM ema kahyuM, ke AtmA indriyonA viSayano bhoktA che ja nahi. tyAM nirmaLa dravyadRSTinI apekSAe vAta che. che ne bhAI ? bAramo bola che bAramo, IndriyanA viSayano bhoktA AtmA nathI. AmAM che ne AmAM? baporanA pravacanasAra 172 gAthA- AtmA indriyanA viSayano bhoktA nathI eTale rAgano ane vikArano e bhoktA nathI, e zuddha dravyadRSTinI apekSAe vAta karI che, AMhIM azuddha dravyadRSTinI apekSAe che. AhAhAhA ! samajAya eTaluM samajavuM bApu, A to parama satya che, paramAtmAno mArga Avo che. AhAhAhA ! bhAvyabhAvakabhAvathI tene ja anubhave che." koNa? ajJAnI AtmA potAnA vikArI pariNAmanuM bhAvya ane bhAvaka pote, tene te bhogave che. AMhIM kahevuM ke vikArI pariNAmane jIva bhogavato nathI aliMgagrahaNamAM e to dravyadRSTinI vAta, zuddha dravyadRSTinI apekSAe vikArI pariNAmano bhogya AtmA ane bhoktA AtmA ema che nahi. keTalI apekSAnA kathano, alaukki vAta che. e badhI apekSAo jJAnanI bahoLatA batAve che, anekAMtapaNuM siddha kare che. AhA ! ema jo vyApyavyApakabhAvathI pudgalakarmane paNa kare" ahIM vAta Ama levI che, eTale ene enA pariNAmano kartA te dravya che ema siddha karyuM, nahIMtara to pariNAmano kartA pariNAma che. vikArI pariNAmano kartAya pariNAma che ane nirmaLa pariNAmano kartAya e pariNAma che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? jema jIva pote kAryanA kartApaNe thAya che ane bhAvyanA bhAvakapaNe
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 samayasAra siddhi bhAga-4 bhogave che, tema jo vyApyavyApakabhAvathI pudgalakarmane paNa kare, paNa kare ema che ne? Aya kare, ane Aye kare, eTaluM siddha karavuM che. vyApyavyApakabhAvathI pudgalakarmane paNa kare eTale? karmanI paryAyanuM kArya ane AtmA kAraka kartA ema jo hoya, AhAhA ! samajANuM kAMI? karmabaMdhananI paryAyano kartA AtmA ane enuM vyApya e pariNAma enuM, ema jo hoya ane bhAvyabhAvakabhAvathI tene bhogave karmane," jema potAne bhAvyabhAvakabhAvathI bhogave che, tema karmanA anubhAgane, karmanA phaLane AtmA bhogave. "tene ja bhogave to te jIva ane potAnI ane paranI bhegI maLelI be kriyAthI abhinnapaNAno prasaMga Ave" lyo, A siddha karavuM che. AhAhAhAhA ! jema bhagavAna AtmA potAnA pariNAmanI kriyAne kare ane vyApyavyApakabhAvathI tene kare ane bhAvyabhAvakabhAvathI bhogave, bhAvya nAma vikArI pariNAma ane bhAvaka pote, ene bhogave ema karmanA pariNAma che pugalanA, jJAnAvaraNInA, darzanAvaraNInA, zAtAvedanIyanA e pariNAmane AtmA vyApyavyApaka thaine e kArya mAruM ne kartA AtmA ane enA karmanA phaLane bhogave eTale bhAvyabhAvaka, bhAvya karmanuM che ane bhAvaka pote thAya ane ene bhogave to be dravyanI kriyA eka thai jAya che. AhAhA.... bahu jhINuM hoM. AhAhAhA ! AhAhA......! bhAvyabhAvakabhAvathI tene bhogave, to vyApyavyApakabhAvathI paNa tene ja bhogave- "to te jIva, potAnI ane paranI bhegI maLelI be kriyA" joi? jIvanI kriyA rAgadveSa AdinI ane pudgalanI kriyA pariNAma je jJAnAvaraNInuM pariNamana thayuM che, tema ATheya karmane, ene paNa bhogave, to te jIvane potAnI ane paranI bhegI maLelI be kriyAthI abhinnapaNAno prasaMga Ave. eka kriyAthI abhinna che. ane enA paNa vyApya kArya pote kare ne bhAvya ene bhogave to be kriyAnuM ekapaNuM thai jAya che. AhAhA... AvuM che jhINuM. (zrotAH- dAkhalo Apone) zuM? kIdhuM ne A, zuM kIdhuMne dAkhalo to Apyo ne? ghaDAno dAkhalo na Apyo. ghaDAnI paryAyane mATI kare ane ghaDAnI paryAyane mATI bhogave, ema kuMbhAranI paryAyane e kuMbhAra kare ane e ghaTanI paryAyane kare ane ghaTanI paryAyane bhogave to beya abhinna thaI jAya che, e to ghaDAno dAkhalo ApIne vAta karI che pahelI. che bhAI jhINuM ghaNuM ane ghaNo phera. AhA ! be kriyAthI abhinnapaNAno prasaMga AvatAM, kaI be kriyA? pugalanA pariNAma ane jIvanA pariNAma, e beyane jIva kare ane pudagalanA pariNAma ane jIvanA pariNAma beyane jIva bhogave to beya kriyAthI abhinnapaNAno prasaMga AvatA svaparano paraspara vibhAga asta thai javAthI, svaparano paraspara ekabIjAmAM judAI te AthamI jAya che. ekabIjAnI judAi rahetI nathI. keTaluM samAyuM che. zuM amRtacaMdrAcArya, kuMdakuMdAcArya! AhAhA.. A pravacanasAra divyadhvanino sAra. AhAhA ! dhImethI to kahevAya che haLave.... haLave haLave. vAta to bahu jhINI samajavA jevI che bApu. AMhIM to paranA pariNAma jIva na kare ane jIvanA pariNAma para na kare, eTaluM siddha karavA pariNAmIthI pariNAma judA nathI ema siddha karyuM che. AhAhA...!
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-85 319 ema jo thAya ke karmanA pariNAmanI paryAya je che ene jIva kare vyApyavyApakathI eTale kArya vyApaka ane AtmA vyApaka kartA, e paryAya bhAvya ane AtmA bhoktA to be dravyanI kriyA eka thaI jAya che. "svaparano vibhAga asta thaI jAya che" svapara be bhinna rahetA nathI. svapara be eka thaI jAya che. AthamI jAya che enI judAI. kapUrabhAI nathI? gayA lAge che. (zrotA:- gayA) svaparano paraspara, paraspara joyuM? paraspara jIvanA pariNAma pudagala kare ane pudagalanA pariNAma jIva kare, to paraspara Ama thavAthI beyanI judAI AthamI jAya che, beyanuM judApaNuM rahetuM nathI. AhAhAhA ! "aneka dravyasvarUpa eka AtmAne anubhavato thako" AhAhA... aneka dravyasvarUpa, aneka dravyasvarUpa je pugalanA pariNAma e pudgalanAM pariNAma che ane AtmAnA pariNAma e AtmAmAM che beya. aneka dravyasvarUpa eka AtmAne anubhavato thako, potAnA pariNAma ane paranA pariNAmane aneka dravyasvarUpa, pAchuM joyuM olA pariNAma kIdhAM e enA dravyasvarUpa; ane A pariNAma che te AtmAnA dravyasvarUpa, chatAM pariNAma che e dravyasvarUpa nathI. chatAM AMhIM to aneka dravyasvarUpa eTale potAnA pariNAma potAnA dravyanAM che ane enA pariNAma enA dravyanA che. to bene bhogave to aneka dravyasvarUpa, "eka AtmAne anubhavato thako mithyArdaSTipaNAne lIdhe sarvajJanA matanI bahAra che e sarvajJanA matamAM nathI, mithyASTi che. AhAhA... zuM kahyuM samajANuM? ke je kALe eNe pariNAma karyA, jJAnAvaraNIne baMdhAvavAmAM nimittarUpa, te pariNAma ajJAnathI karyA ane teno te kartA, ane te pariNAmanI kriyA te pariNAmIthI judI nathI, te kriyAnA pariNAma te pariNAmI AtmAthI judA nathI. vaLI ekakora kahevuM ke rAga te AtmAno che ja nahi, ane ekakora kahevuM ke rAga pariNAma e AtmAthI judA nathI, kaI apekSA che te jANavuM joie ne? AMhI to paradravyathI bhinna pADavuM che ane jyAre rAgathI puNya tattva che enAthI bhinna pADavuM hoya tyAre zAkabhAvamAM e rAga che ja nahi. AhAhA ! samajANuM? jema ahIMyA pariNAma rAganA kIdhAM te pariNAmIthI judAM nathI tema kIdhuM ane pugalanA pariNAma AnAthI judA che ema kIdhuM, paNa chatAM e pariNAma enA che ema kIdhuM e paNa abhedathI kathana che. bAkI pariNAma to pariNAmanA, rAga rAgano kartA che, rAgano kartA AtmA che dravyavastu kartA kyAMthI Ave? AhAhA... samajANuM kAMI? AvuM jhINuM, A lokone evuM lAge ke A ekAnta che, ekAnta che. AhAhA ! nimittathI paNa thAya, koi vakhate nimittathI thAya, e AMhI uDADe che. (zrotA- koI samaye thAya nahIM) koI samaye thAya nahi. AhAhA ! samajANuM kAMi? karmanA nimittathI AtmAmAM vikAra thAya, koi dI' nahi. tema AtmAnA vikAra ne pariNAmane laIne karmanI paryAya thAya, koi dI" nahi. AhAhA.... samajAya che? mAraga vItarAgano bApu, AhAhAhA ! ane te paNa kAla to kahyuM'tuM ne jarI ke pariNAma je che, e AtmAnuM lakSa kare che e paNa pariNAma svakartA hetu, kartA thaine pote lakSa kare che. samyagdarzananA pariNAma ke samyajJAnanA pariNAma dravyanuM lakSa kare che, e lakSa kare che e pote kartA thaIne lakSa kare che. AhAhA ! ohoho !
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 samayasAra siddhi bhAga-4 AvI vAtuM jhINI, bhAI bahu. pariNatine aMdara vALavI ema kahevuM, jJAnanI paryAya je che tene aMtara jJAyakamAM vALavI paNa e vALavAnI je paryAya che e svataMtra kartA thaIne te aMdara vaLe che, dravya eno kartA thAya che ema nathI. paNa ahIMyA to e pariNAma enA che, ema batAvavA pariNAma e tarapha vaLyuM che, e pariNAma pote potAnA kartApaNAthI vaLyuM che, chatAM te pariNAma dravyanuM che ema batAvavA te pariNAma dravyathI abhinna che. jema ahIMyA vikArane lIdhe tema tyAM avikArane levuM, ahIM to vikArInI vAta che A. anekadravyasvarUpanuM joyuM? anekadravyasvarUpa, pelA pariNAmane dravyasvarUpa enuM pudgalanAM pariNAma che mATe pugala ane jIvanA pariNAma che mATe jIva, e bene anekadravyasvarUpa ema kIdhuM; anekadravyasvarUpa eka AtmAne anubhavato thako, anekadravyasvarUpa pariNAmane eka dravya AtmA anubhavato thako, mithyASTipaNAne lIdhe "jiNAvamarda che ne chelluM? jinanI AjJAthI bahAra che. sarvazanI AjJAthI bahAra mithyASTi che. emAM che ne. cetanajI ! emAM che ne bApA juone. AhAhAhA ! AvI vAta bApA koi vAra sAMbhaLavA maLe evuM che. AhAhA ! tArI svataMtratA prabhu, ajJAna paNa kare e tArI svataMtratA, ema kahe che. e karmane laIne vikAra thayA ema nahi ane karmanI paryAya thaI e tAre laIne nahi. bhASA to ghaNI sAdI, TIkA ghaNI sAdI ane ekalo marma bharyo che. (zrotA:- marma kholavo paDe ne ) che ja ema AMhI to, che I vAta. zabda to bole che ke nahi, juone? zabda to zabda che kAMi zabda eno artha e kAMI na karI zake. AhAhA! 84 ne A 85-AhAhAhA ! ghaDAnI paryAyane kuMbhAra kare ane kuMbhAra potAnA rAganI icchAne kare be kriyA kema karI zake kahe che. to anekadravyanuM ekarUpe pariNamana thavAno anubhava thayo ema thayuM e to. are ! bhagavAna ! kaho A roTalIne AtmA kare ane AtmA e roTalI Ama thAya evI icchAne karebeyane kare, to anekadravyasvarUpa beyano eka anubhava thayo. bhinna rahyA nahi. bahu sArI gAthA. "kriyA" zabda AMhI cokhkho Avyo bahu bhAI ! bIje Ave che kayAMka paNa magajamAM nathI paNa olAmAMthI kADhayuM'tuM jarI pudgala pariNAmasvarUpa kriyA. AhAhA...! bhAvArtha- "be dravyonI kriyA bhinna ja che." sAdI bhASA lIdhI. pudgalanA pariNAmanI kriyA ane jIvanA pariNAmanI kriyA bhinna ja che. AhAhAhA ! "jaDanI kriyA" paramANunI karmanI paryAyanI kriyA cetana karatuM nathI, karmabaMdhananuM karmarUpe pariNAma thavuM te pariNamanane cetana karatuM nathI. "cetananI kriyA jaDa karatuM nathI." rAga ane puNya-dayA, dAnanA vikalpo je che, bhagavAnanI stuti Adino rAga, te rAganI kriyAne jaDa karatuM nathI. e karma ene karatuM nathI. karmano udaya Avyo mATe ahIM rAga thayo ema nathI. AhAhA.... samajANuM kAMi? je puruSa eka dravyane be kriyA karatuM mAne. je koI AtmA, eka dravyane potAnI paryAya ane paranI paryAya be kriyA karatuM mAne "te mithyASTi che." te jaina nathI. AvuM spaSTIkaraNa che. digaMbara saMto sivAya A vAta kayAMya nathI. jeNe samaya samayanAM pariNAma eno kartA pote dravya abhinnathI kathana che. bAkI pariNAma pariNAmano kartA e bhinna che. AvuM anekAMtapaNuM dravyanuM svarUpa che, tevuM bhagavAne varNavyuM ane saMtoe kahyuM, jAhera karyuM jagatane. AhAhA !
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-85 321 Aja to olo sUrya Avyo barAbara sAme AMkhamAM, beThA pATe kIdhuM A sUryamAM bhagavAna to birAje che aMdara pratimA, jinamaMdira che aMdara, ane bharata dekhI zakatA'tA ne ApaNane atyAre ahIMyA dekhAtuM nathI. sUrya, pATe Ama beThelo ne jyAre A vAMcavAnuM savAre sADA sAta poNA AThe, sUrya Ama barAbara AnI kora Avyo Ama sAme, tyAM bhagavAna birAje che, pratimA che tyAM jinapratimA che. ( zrotAH- cakravartI dekhI zake che ) cakravartI dekhI zake, e kIdhuM ne ? bharata cakravartI jene pAMca mahela che, devoe banAvelA enA upara beThA'tA ne Ama sUryane joyuM, bhagavAnanuM maMdira dekhANuM ane page lAgyA, akRtrima, akRtrima kudaratI pratimA ema akRtrima eTale ahIMyA. loko pachI sUryanArAyaNane page lAgavA mAMDayA. olA bharata page lAgyAne tyAM bhagavAnanA pratimAne- A sUryanArAyaNane page lAge loko dAMtaNa karIne, jaya sUryanArAyaNa- have e to patthara che A. AhAhA ! A sUryanArAyaNa bhagavAna AtmA, e caitanya pratimA che, jina pratimA che. Ave che ne zrImamAM bhAI Ave che ne ? jina pratimA thA, eka vA2 jina caitanya pratimA thA. thA prabhu, jina pratimA e tAruM svarUpa che rAga e tAruM svarUpa nathI. A to ajJAnabhAve tArI dRSTi dravya u52 gai nathI, tethI tane rAganuM kAraNa tane kahIe chIe. e caitanya bhagavAna 52mAtmA che tenA darzana kara. rAganA darzana choDI de, rAgane jove che, e paryAyabuddhi choDI de. AhAhAhAhA ! nirmaLAnaMdano nAtha aMda2 52mezvara deha devaLamAM deva che, e maMdi2mAM deva nahi. Ave che ne ? deha maMdiramAM deva che. bhikSA arthe bhame mAro bhIkhu bhagavAna. bhikSA mAMge. pratimA pAse, bhagavAna pAse mAge, mane Apa prabhu. AhAhA... e nizcayathI kahevAmAM Ave che. zubhabhAva Ave tyAre vikalpa hoya evo. chatAM te zubha vikalpano paNa jANanAra che. jANanAra che evo caitanya pratimA, jina pratimA prabhu che ene jo ne. AhAhA ! tArI pariNatine kartApaNe svataMtrapaNe paNa tenA tarapha vALane. e AMhI kahe che. " be kriyA karato mAne te mithyArdaSTi che, kA2Nake be dravyanI kriyA eka dravya kare che" eka dravya kare che joyuM. AMhI ema levuM che ne AMhI to, abhinnathI, "ema mAnavuM te jinano mata nathI" vItarAga 5ramAtmA anaMta tIrthaMkaro, anaMta kevaLIo eno A mata nathI. bhAI, zuM amRta reDayA che ne ? heM ? AhAhA.....! che aho! A AtmA sarvajJasvabhAvI ja cha jANavuM...jANavuM....jANavuM....ja jenA aMtarasataLamAM bharyuM che, jenA astitvanI sattAmAM A deha-vANI-manavikalpo Adi badhuM jaNAya che e jANanAro tuM cho tema jANa-vizvAsa kara ne kartAbuddhi choDI de! (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-59 pAnA naM. 7)
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 samayasAra siddhi bhAga-4 th| -86 ) PPPPPPPPPPTrrrrrrry kuto dvikriyAnubhAvI mithyAdRSTiriti cet jamhA du attabhAvaM poggalabhAvaM ca do vi kuvvNti| teNa du micchAdiTThI dokiriyAvAdiNo huti||86 / / yasmAttvAtmabhAvaM pudgalabhAvaM ca dvAvapi kurvnti| tena tu mithyAdRSTayo dvikriyAvAdino bhvnti|| 86 / / yataH kilAtmapariNAmaM pudgalapariNAmaM ca kurvantamAtmAnaM manyante dvikriyAvAdinastataste mithyAdRSTaya eveti siddhaantH| mA caikadravyeNa dravyadvayapariNAma: kriyamANa: prtibhaatu| yathA kila kulAla: kalazasambhavAnukUlamAtmavyApArapariNAmamAtmano 'vyatiriktamAtmano'vyatiriktayA pariNatimAtrayA kriyayA kriyamANaM kurvANaH pratibhAti, na puna: kalazakaraNAhaGkAranirbharo'pi svavyApArAnurUpaM mRttikAyA: kalazapariNAmaM mRttikAyAH avyatiriktaM mRttikAyAH avyatiriktayA pariNatimAtrayA kriyayA kriyamANaM kurvANa: pratibhAti; tathAtmApi pudgalakarmapariNAmAnukUlamajJAnAdAtmapariNAmamAtmano'vyatiriktamAtmano'vyatiriktayA pariNatimAtrayA kriyayA kriyamANaM kurvANa: pratibhAtu, mA puna: pudgalapariNAmakaraNA-haGkAranirbharo'pi svapariNAmAnarUpaM pudgalasya pariNAmaM pudgalAdavyatiriktaM pudgalAdavyatiriktayA pariNatimAtrayA kriyayA kriyamANaM kurvANaH prtibhaatu| have pharI pUche che ke be kriyAno anubhava karanAra puruSa mithyAdeSTi kaI rIte che? tenuM samAdhAna kare che jIvabhAva, pugalabhAva-bane bhAvane jethI kare, tethI ja mithyAdeSTi evA krikriyAvAdI Thare. 86. PuthArtha:- [ yasmAt tu] thI [AtmabhAvaM ] sAmAna mApane [ca] bhane [pudgalabhAvaM] pugasana mAvane- [dvau api] banne [kurvaMti] mAmA 72 mema to mAne cha [ tena tu] tethI [ dvikriyAvAdinaH] me dravyane beDiyA DopArnu maann||2|| [ mithyAdRSTayaH ] mithyAzaSTa [bhavanti ] cha. TIkA-nizcayathI krikriyAvAdIo (arthAt eka dravyane be kriyA hovAnuM mAnanArA) AtmAnA pariNAmane ane pugalanA pariNAmane pote (AtmA) kare che ema mAne che tethI teo mithyAdeSTi ja che evo siddhAMta che. eka dravya vaDe be dravyanA pariNAma karavAmAM AvatA na pratibhAso. jema kuMbhAra ghaDAnA saMbhavane anukULa potAnA (icchArUpa ane
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 323 hastAdikanI kriyArUpa) vyApArapariNAmane (-vyApArarUpa pariNAmane) -ke je potAthI abhinna che ane potAthI abhinna pariNatimAtra kriyAthI karavAmAM Ave che tene-karato pratibhAse che, paraMtu ghaDo karavAnA ahaMkArathI bharelo hovA chatAM paNa (te kuMbhAra) potAnA vyApArane anurUpa evA mATInA ghaTa-pariNAmane (ghaDArUpa pariNAmane)-ke je mATIthI abhinna che ane mATIthI abhinna pariNatimAtra kriyAthI karavAmAM Ave che tene-karato pratibhAsato nathI; tevI rIte AtmA paNa ajJAnane lIdhe pudgalakarmarUpa pariNAmane anukULa potAnA pariNAmane-ke je potAthI abhinna che ane potAthI abhinna pariNatimAtra kriyAthI karavAmAM Ave che tene-karato pratibhAso, paraMtu pugalanA pariNAmane karavAnA ahaMkArathI bharelo hovA chatAM paNa (te AtmA) potAnA pariNAmane anurUpa evA pugalanA pariNAmane-ke je pugalathI abhinna che ane pudgalathI abhinna pariNatimAtra kriyAthI karavAmAM Ave che tene-karato na pratibhAso. bhAvArtha-AtmA potAnA ja pariNAmane karato pratibhAso; pudgalanA pariNAmane karato to kadI na pratibhAso. AtmAnI ane pudgalanI-bannenI kriyA eka AtmA ja kare che ema mAnanArA mithyAdeSTi che. jaDa-cetananI eka kriyA hoya to sarva dravyo palaTI javAthI sarvano lopa thaI jAya-e moTo doSa Upaje. pravacana naM. 173 gAthA-86 tA. 19/01/79 have pharI pUche che ke be kriyAno anubhava karanAra, be kriyA samajANI? jIvanA vikArI pariNAmane paNa anubhave ane pugalanA pariNAmane kare ane anubhave. potAnA pariNAmane kare ne anubhave ane paranA pariNAma kare ane anubhave, beya kriyAno anubhava karanAra kriyA zabda pariNati, paryAya, puruSa mithyAdeSTi kaI rIte che? e mithyAdeSTi che, jaina ja nathI ene tattvanI khabara ja nathI. ziSyano prazna che A. mAthe mithyASTi kahyo. to e mithyASTi kaI rIte che, kyA prakAre che? eno uttara Avo jene prazna uThayo hoya tene A samAdhAna kahIe chIekahe che. AhAhA....! juo che ne mAthe "kuto krikriyAnubhAvI mithyASTiriti cet" amRtacaMdrAcAryano che zabda mAthe. 86 upara"jamhAdu attabhAva" joyuM AtmAno bhAva kIdho e abhedathI atyAre varNana che ne, parathI nathI ema. jamhA du attabhAvaM poggalabhAvaM ca do vi kuvvNti| teNa du micchAdiTThI dokiriyAvAdiNo huti|| 86 / / jIvabhAva, pudgalabhAva-bane bhAvane jethI kare, tethI ja mithyASTi evA prikriyAvAdI Thare. 86. AhAhAhA ! juo A samayasAra :
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 samayasAra siddhi bhAga-4 TIkAH- "nizcayathI" nAma kharekhara "ddhi-kriyAvAdIo" arthAt eka dravyane be kriyA hovAnuM mAnanArA, nimittathI paNa AtmAmAM kAMika thAya ane AtmAthI AtmAmAM thAya ema be mAnanArA potAnuM kare ne paranuM kare paranuMye kare ne AtmAnuMya kare. karmano udaya udayane kare ane AtmAnA vikArane kare, be kriyAvAdI che. ThIka badhA jogamAM che atyAre A AvI vAto che. nizcayathI dvi-kriyAyAdIo eka dravyane be kriyA hovAnuM mAnanArA eTale ke rAgane paNa potAno mAnanArA ane pudgalanA (pariNAma) paNa meM mArA karyA ema mAnanArA AtmAnA pariNAmane ane pugalanA pariNAmane, jIvanA pariNAmane ane pugalanA pariNAmane eTale kriyAne pote AtmA kare che, ema mAne che, tethI teo mithyAdeSTi ja che evo siddhAMta che. evI siddha vastu thaI gayelI che, te kahe che. AhAhAhA ! AtmA icchAne kare ane lakhavAnI kriyAne paNa kare. AhAhA....! AtmA icchAneya kare ane bolavAnI kriyAneya kare, mithyASTi che. zrIpAlajI! zrIpAlajI, AkarI vAtuM che A. dilhImAM kyAMya badhe goTe goTA uThAvyA che. vItarAga Avo mArga, A to kahe paranI sevA karo, paranI kriyA kare che, kare zuM? bolAya. karato zuM? traNa kALamAM kare nahi. asatya juThI dRSTithI kahevAmAM Ave, na AvyuM ApaNe, cha kArakamAM no AvyuM? soLamI gAthA, ghaDo kuMbhAra kare che e asatya bhASAthI bolavAmAM Ave che, juThI bhASA che. AhAhA....evo siddhAMta che. eka dravya vaDe be dravyanA pariNAma karavAmAM AvatA na pratibhAso." eka dravya vaDe be dravyanI avasthAne karavAmAM AvatA na pratibhAso. pachI daSTAMta, Avaze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 174 gAthA-86 tA. 21/01/79 ravivAra poSa vada-8 samayasAra gAthA 86 enI TIkA. TIkA; "nizcayathI kharekhara dvikriyAvAdIo eka dravyane be kriyA hovAnuM mAnanArA", eTale zuM? ke AtmA vastu che. e pote potAnA puNyapApanA bhAvane kare, e to upacArathI barAbara che. AtmA je vastu che, AnaMdakaMda nityAnaMda prabhu e enA pariNAmamAM ajJAnathI puNya ne pApa, dayA, dAna, kAma, krodhanA bhAvane kare, e eka sattva mAnavuM e upacAra che. chatAM e potAnA pariNAmane paNa kare ane karmabaMdhana je thAya navuM, e karmabaMdhananI paryAyane paNa kare, ema traNa kALamAM bane nahi. AhAhA...! jhINI vAta che. A to aMdaranI vAta che. bahAranI to pachI ke AtmA rAgane kare ane zarIranI kriyA paNa Ama hulAvI zake, e traNa kALamAM bane nahi, A to aMtaranA pariNAmane saMbaMdhanuM, karmanuM enI hAre pahelo prazna che. jhINI vAta che bhAI, jinezvaradevanuM tattvajJAna jhINuM bahu, ajJAnapaNe, vastu bhagavAna AtmA zuddha cidAnaMda AnaMdakaMda che. enA anubhavanA abhAve ajJAnI puNya ne pApa, zubha-azubha bhAvane kare, paNa e pote potAnA pariNAmane kare, ane karmabaMdhananI paryAyane kare ema be vAta hoI zake nahi. eka tattva che pariNAma, potAnA ane paranA ema karI zake nahi.
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 325 gAthA-86 are AvI vAtuM have. che? krikriyAvAdI, kriyA eTale avasthA avasthAMtara thavuM. AtmAmAM avasthAMtara thavuM ane pudgala jaDa karmamAM avasthAMtararUpI kriyA thavI, evI be kriyAone eka kare, ema mAnanArA e AtmAnA pariNAmane, che? AtmAnA pariNAma eTale? atyAre ahIMyA puNya ne pApa, dayA, dAna, kAma, krodhanAM pariNAma e AtmAnA atyAre ajJAnabhAve kahevAmAM Ave che. AhAhA.....! e zubha-azubha bhAva, ajJAnapaNe, AtmA potAnA pariNAmane kare ane pudgalanA pariNAmane pote kare, e jJAnAvaraNI Adi karma je baMdhAya che, e ahIMyA potAnA pariNAma je ene nimitta thAya, te pariNAmane kare, puNya-pApa, kAma, krodha Adi. paNa e pariNAmane karatA karmanI paryAya je baMdhAya che, e paryAyane paNa AtmA kare ema traNa kALamAM banatuM nathI. AhAhAhA ! AtmA potAnA puNya-pApane kare e paNa upacArathI kathana che. kharekhara to e pariNAma pariNAmane kare che. jhINI vAta che bApu, tattva jainadarzana, paramezvara vItarAga enuM kaheluM tattva padArtha svarUpa jhINuM che bahu. AhAhA.....! e AtmAnA pariNAmane, ahIM AtmAnA pariNAma eTale puNya-pApanA levA che. dayAnA, dAnanA, vratanA, bhaktinA, huM paranuM kAma karI zakuM evA pApanA, hiMsAnA, juThAnA corInA, viSayabhoganI vAsanAnA e AtmAnA pariNAma atyAre ajJAnapaNe kahevAmAM AvyA che. AhAhA ! samajANuM kAMI? e AtmAnA pariNAmane ane pudgalanA pariNAmane, te vakhate je karma baMdhAya che, e paramANunI paryAya che karmarUpe je thAya che. e karmarUpI avasthA thAya che, e karma jaDa paramANunI eka avasthA che, te e avasthAne paNa AtmA kare ane potAnA pariNAmaneya kare ema mAne che, ema je koI mAne che, tethI teo mithyAdeSTi che. juThI dRSTivaMta che, satya dRSTithI bhraSTa che. AhAhA...! bhagavAna AtmA! potAnA sattvanI aMdaramAM, sattA potAnI kAyama rahIne pariNAmamAM puNya-pApanA ajJAnabhAve kare e paNa upacAra, paNa e pariNAmaneya kare ane bheguM karmabaMdhananA pariNAmaneya kare ema mAnanArAo juThI dRSTi, asatya dRSTine sevanArA che. kaho caMdubhAI ! dAktarane to A badhuM bhAre AkaruM paDe, dAktara kahe ke huM bIjAnA pariNAmane karuM ne bIjAnA dehanA pariNAmane karuM ane mArA pariNAmane karuM, A to aMdaranI vAta che. bahAra vAta to bahu sthaLa che, ke AtmA aMdara vikalpa paNa rAgane kare ane bIjAnA zarIranI paryAyane paNa kare, ema traNa kALamAM banatuM nathI. (zrotA:- motIA ema ne ema nIkaLI jatA haze?) tethI to A kahevAya che. motiyAne utAre ane eno vikalpa kare ke Ane utAruM, e vikalpaneya kare rAgane ane e enI kriyA kare, e be mAnanArAo mithyAdRSTi pAkhaMDI juThA che. huM? (zrotA - eka to bicArA kAma kare ane motIo utAre ane juThA) kAma koNa kare? zuM kare? jhINI vAta che prabhu ! A to jinezvara traNalokanA nAtha paramAtmAe kahelA tattvonI sthiti che. A koI hAlIduvAlInI kahelI vAta nathI. jagatanA abhiprAyathI judI jAtanI vAta che A. AhAhA... e kahe che, ke jeo potAnA pariNAmane paNa kare ane paranI jaDanI kriyAnA ane bIjA
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 samayasAra siddhi bhAga-4 AtmAnA pariNAmane paNa kare, e be pariNAmano ka2nA2 mAnanAra satya nathI. te mithyAdaeNSTi, juThI dRSTine sevanAro che, te pApI che ema kahe che. AvuM kAma che. jinezvaradeva trilokanAtha have vItarAgadeva indro ane gaNadharonI samakSamAM Ama kahetA hatA te vAta A AvI che. samajANuM kAMI ? AhAhA ! e mithyArdaSTi ja che. 'ja' "evo siddhAMta che." evo niyama che. AhAhA.....! che. gAthAmAM che 86. 86 TIkA:- have AnuM dRSTAMta Ape che. "eka dravya vaDe bIjA dravyanA pariNAma karavAmAM AvatA na pratibhAso" prabhu, tuM AtmA cho ne ? tArI paryAyanI sattAmAM tArA pariNAmane ka2, e upacArathI. ( zrotAH- paryAya eTale zuM ) haiM ? paryAya eTale pariNAma, pariNAma eTale avasthA, avasthA eTale dazA, dazA eTale vartamAna thatA bhAva, kaho ATalA zabdo. AhAhA......! vastu che tenI avasthA, tene ahIMyA paryAya ne pariNAma kahe che. te vastu potAnA pariNAmane kare ane e pariNAma enuM kArya, e paNa upacArathI jyAM kathana che, kemake paryAya paryAyane kare che, e dravya paryAyane kare che ema kahevuM e upacAra che. upacAra eTale Aropita vAta che. to e pariNAma bIjAnA pariNAmane bIjAnI dazAne kare ? AhAhAhA ! gajaba vAta che. are ene anAdithI ajJAnapaNe paNa zuM hatuM enuM bhAna nathI, to zAnanI to vAta zuM ka2vI ? jhINuM tattva che prabhu. duniyAnI vartamAna vAtathI AkhI vAta judI che. saMpradAyamAM paNa e cAle, ke 52nI dayA pALo, pa2ne kAMIka madada karo, 52nI sevA karo, e tadna mithyArdaSTinI prarUpaNAnA bhAva che, AhAhA.....! AkaruM kAma. eka dravya varDa, eka vastu vaDe, ema dravya eTale paiso nahi hoM ekalo, eka dravya eTale eka tattva vaDe, eka vastu vaDe. be dravya eTale ? be vastunA pariNAma, eTale 'avasthA karavAmAM AvatA na pratibhAso' ema na bhAso, ema bhagavAna ema kahe che. che? have dRSTAMta Ape che. lokone sAdhAraNa khyAlamAM Ave A je kahelI vAta, enA khyAlamAM Ave e rIte dRSTAMta Ape che. "jema kuMbhAra ghaDAnA pariNAmane" ghaDAnA saMbhavane, eTale ? ghaDAnI paryAya je mATIthI utpanna thAya che. ghaDAnI je avasthA, mATIthI utpanna thAya che, ene kuMbhAra ghaDAnA saMbhavane. joyuM ? saMbhavane eTale ghaDAnI utpattine samaye anukULa, anukULa potAnA icchA ane hastAdikanI kriyArUpa vyApAra pariNAmane, ke je potAthI abhinna che. AhAhA ! zuM kahe che ? kuMbhAra rAga kare, ke huM A ghaDAne karuM. ghaDAnI utpatti to mATIthI thAya che. paNa te paryAyane anukULarUpe A rAga huM karuM, rAga karuM to ghaDAnI paryAya thAya. bhAre, duniyAthI AkaruM bApu. kuMbhAra ghaDAnA saMbhava ghaDAnI utpatti to siddha karI, ene phakta anukULa, caMdubhAI ! ghaDAnI utpatti to mATIthI thaI che, kuMbhArathI nahi, zuM kIdhuM ? samajANuM AmAM ? AhAhA.....! ke eka AtmA potAnI paryAya eTale pariNAmane kare, tema 52dravyanI avasthAne kare to be mAnanArAo mithyAdaeNSTi ajJAnI che, mUMDha che. konI peThe ? ke jema ghaDAnI utpatti mATIthI thAya che, utpatti to mATIthI thAya che, e mATInuM ghaDo kArya che, ghaDo kArya che, mATI kartA che, evA ghaDAnI paryAyane kuMbhArano rAga anukULa che nimitta, te rAgI prANI ema mAne, ke A vyApAra
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 327 pariNAmane ke je pariNAma potAthI abhinna che, kuMbhAre rAga karyo ke huM ghaDo karuM, ghaDo to mATIthI thayo che, paNa huM ghaDo karuM evo je rAga karyo che, e vyApAra pariNAmane potAthI abhinna che e rAga che e kuMbhAranA pariNAma, kuMbhAranA AtmAthI abhinna che. AhAhA.... tattvajJAna vItarAganuM bahu jhINuM bhAI, atyAre to jagatane kayAM navarAzeya na maLe bicArA. ekalA dhaMdhA-dhaMdhA Akho di'pApanA dhaMdhA. navaro thAya to bAIDI chokarA sAcavavAnA pApa-pApa, have emAM dharma zuM che e to kayAM samajavAnI...(darakAra che.) janma maraNa karI rahyo 84 nA avatArathI...... AhAhA...! kahe che, ke ghaDAnI utpatti to mATIthI thaI, ene utpattimAM saMbhava thayo tenA nimittarUpe anukULa kuMbhAre rAga karyo ke huM ghaDo karuM, e rAganA pariNAma che, te kuMbhArathI abhinna che, ekameka che, ane ghaDAnI paryAya che e mATIthI abhinna che. (zrotA- upacAra kahyuM" tuM ne) e upacArathI kahyuM'tuM paNa atyAre to dravya levuM che ne? nahIM to pariNAma pariNAmathI kare che, e atyAre vAta nathI. dravya ene kare che ema upacArathI kahevuM che ne? I to paheluM vacce kahI dIdhuM'tuM, bahu jhINI vAtuM bhAI. AhAhA ! A hAtha che ne? juo, A hAtha paramANuno piMDa che A, jaDa che A, mATI che A. e mATInA paramANuo Ama hAle che jAo Ama, e enI avasthA che, e enAM pariNAma che, e enI paryAya che. e A mATInA paramANuo A jaDa rajakaNo tenuM Ama gatimAna thavuM evI je paryAya, pariNAma teno kartA e paramANuM che. e paNa eno kartA paramANuM che ema kahevuM e paNa upacArathI che, bAkI pariNAma pariNAmano kartA che. paNa AMhI to abhinna kahIne, parathI juduM batAvavuM che eTale A avasthA thAya che e jaDanI paryAya che, ene AtmA ema mAne ke huM A hAthane halAvuM chuM, evI icchAno e kartA thAya ane A avasthAne icchA anukULarUpe nimitta kahevAya, paNa e icchAthI hAthanI paryAya hAlI che, e traNa kALamAM che nahi. lojIkathIto vAta che bhAI tattvathI, paNa have ene kAMI darakAra na maLe. A zarIra mATI che dhULa. jema ghaDAnI mATIthI utpatti thaI, ema A zarIranI Ama hAlavAnI dazA, e paramANuM mATIthI thaI che, enA paramANuthI thaI che. ema thatAM ene anukULa je icchA che ke Ama karuM e icchA anukULa nimitta che, paNa e icchAno karanAro ema mAne ke icchA paNa huM karuM, ane AnI avasthA paNa huM halAvI dauM, e mUMDha mithyASTi che. satyanuM khUna karanAro che. AvuM che, bApu. eya lojIkathI to kahevAya che nyAyathI to. AhAhA ! nyAya nI" dhAtu che. "nI' dhAtumAM jevuM svarUpa che temAM jJAnane laI javuM enuM nAma nyAya. "nI' nyAyamAM "nI dhAtu che, eTale ke jevuM svarUpa che temAM "nI' dhAtu nyAya, jJAnane laI javuM yathArthapaNe tenuM nAma nyAya. AhAhAhA ! ahIM kahe che ke kuMbhAra potAnA vyApArane pariNAmane karato pratibhAso, potAthI abhinna pariNAma mAtra kriyAthI karavAmAM Ave che tene karato pratibhAso. zuM kIdhuM I ? kuMbhArane tenA pariNAma ghaDAne karavAmAM nimittarUpe anukULa na hatA, pahelAM bIjA pariNAma hatA, pachI e pariNAma palaTAIne ghaDAne karavuM evo anukULa rAga karuM rAga, e rAga avasthAMtara thaI pahelI
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 samayasAra siddhi bhAga-4 avasthAthI badalIne rAga bIjI avasthA thaI, che? e pariNati mAtra kriyA, badalavA mAtranI kriyA, AhAhAhA ! gajaba vAta che bApA. e kriyAthI karavAmAM Ave che, tene karato pratibhAso, zuM kIdhuM samajANuM? caMdubhAI ! ke kuMbhAra che e pahele e enI strI sAmuM joto, dAkhalo ane eno rAga karato'to, have e rAga palaTAvIne ghaDo karuM evo vikalpa uThayo, e kriyA thaI avasthAtaranI e kriyAno kartA e kuMbhAra che, e rAganI kriyAno kartA kuMbhAra pratibhAso, che? are AvI vAtuM. enI meLe pakaDAya nahi. jagatanA DahApaNa badhA AvaDe mALAne, A dAktarane ema. e. nA vakIlone ela. ela. bI. nA puMchaDA, rAmajIbhAI ela. ela. bI. hatA ne vakIla hatA. pAMtrIsa varasa pahelAM baso rUpiyA letA pAMca kalAkanA, paNa e badhuM kuzAna hatuM, huM paranuM karI zakuM chuM, zuM kahe che? asIlane jItADI zakuM chuM, e to bhAyeya ema kahetA ke e to mAruM kuzAna hatuM te dI'. AhAhAhA ! (zrotA- e to Ape batAvyuM) paNa nyAyathI to jozone prabhu, nyAyathI vastusthiti je che AtmA ane paramANuo jagatanA tattvo je kAyama rahIne palaTe che, vastu kAyama rahIne palaTe che, badale che, e vastu kAyama rahIne palaTanArI avasthA, e avasthAno kartA te dravyane kahevAya upacArathI. samajANuM? paNa te avasthA karatA paranI avasthA paNa huM karI zakuM chuM. AhAhA...!( zrotA - paNa parano traNeya kALe kartA thato nathI)hA, e mAnyatA hatI ajJAnInI, kaho viracaMdabhAI, zuM vAta cAle A? A chokarAnuM karI dauM, keLavaNI ApuM, ene paraNAvI dauM, ene ThekANe pADuM, evI kriyAno karanAro ajJAnI rAga ne kare ne Ane paNa kare ema mAne e mUMDha mithyAdRSTi che ema kahe che. AhIM to vItarAganI koleja che. sarvajJa bhagavAna jinezvaradeva, sImaMdhara bhagavAna birAje che mahAvidehamAM, emAMthI AvelI A vAta che. bhagavAna traNalokanA nAtha paramAtmA mahAvidehakSetramAM birAje che, tIrthaMkaradeva hAjarAhajura che. tyAM AgaLa kuMdakuMdAcArya digaMbara saMta saMvata 49 mAM gayA hatA, tyAMthI AvIne A zAstra racyAM che. AhAhA ! samajAya che kAMI? kahe che ke kuMbhAra ghaDAnA utpattine anukULa, anukULa eTale nimitta, utpatti to ghaDAnI mATIthI thaI che. paNa ene anukULa potAnA rAgane ane hastAdinI kriyA, Ama-Ama hAthanI kriyA thAya ne, ene vyApAra pariNAmane, hAthanI kriyA karI zakato nathI e atyAre e siddha nathI karavuM , atyAre to parathI bhinna enA pariNAma che eTaluM sidhdha karavuM che. AhAhA...e vyApAra pariNAma (che te) potAthI abhinna che. kuMbhAra ghaDAnI utpattinA kALamAM kuMbhArane icchA thaI te icchA ghaDAne anukULa nimitta che, paNa te pariNAma te kuMbhAranA pariNAma kuMbhArathI abhinna che. e kuMbhAranI icchA che e kuMbhAranA AtmAthI abhinna che ane ghaDAnI paryAyathI te icchA bhinna che. arere ! AvI vAtuM che. ekeka zabdamAM moTo phera, bApA AkhI duniyAthI bahu phera che bhAI ! AhAhA....! vItarAga sarvajJa paramAtmA eNe kahelA tattvo enAthI virUddha mAnavuM, e saMsAramAM paribhramaNanA kAraNa che. rakhaDavAnuM kAraNa che kahe che. AhAhAhA ! kaho, ratibhAI A badhA kArakhAnA hulAve che ne. nahIM? A ratibhAI moDhA AgaLa
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 hoya ne chokarAne bhalAmaNa kare che lyo ne Ama pheravajo Ama saMco badhu hAlaze. AMhI kahe che ke e icchA kare paNa Ama je pheravavAnI paryAya che e paryAyano kartA to I 52mANuM che. e 52mANunI paryAyamAM, icchA ane icchA ka2nA2o te nimittarUpe anukULa che, paNa te icchA te tenA AtmA sAthe abhinna che ane olI kriyA je che te AtmAthI tadna bhinna che. a22 ! AvI vAtuM have. che? potAthI abhinna pariNati mAtra kriyAthI karavAmAM Ave che. pheravI nAkhI. pahelAM pariNAma bIjA hatA ne A pariNAma ghaDAnI utpattine anukULa rAga karuM evo rAga thayo. tene karato pratibhAso, "paraMtu ghaDo karavAnA ahaMkA2thI," ghaDo huM karuM evo je ahaMkA2 abhimAna, ghaDo karavAnA ahaMkA2thI bharelo hovA chatAM, kuMbhAra ahaMkArathI bharelo hovA chatAM, huM ghaDAne karuM evA ahaMkA2thI bharelo hovA chatAM paNa te kuMbhAra potAnA vyApArane anurUpa potAnA vyApArane anurUpa-oluM olyAne anukULa hatuM ane A AnA vyApArane anurUpa evA mATInA ghaTa pariNAmane, je mATIthI abhinna che. ghaDAnI paryAya mATIthI ekameka che, ghaDAnI dazA mATIthI abhinna che. te pariNAmane kuMbhAra ema mAne ke huM karuM chuM e mithyA ahaMkArI sUMDha jIva che. bhAre vAta bhAI, Akho di' duniyA kare ne ? savA2thI uThIne A karo A karo A karo. zAka laI Avo. zuM zAka bApu lAvuM lIlotarI lAvaje ghIsoDA be zera laI Avajo mahemAna padhArelA che. Ama karajo, kaTakA sa2khA karajo. u52nI chAla kADhI nAMkhIne ghIsoDAnI hoya ne u52nI ? kaTakA karajo. AhAhA.....! 329 52mAtmA ema kahe che ke e paryAya je thAya che te tenA dravyanA pariNAmathI thAya che mATe te pariNAma te dravyathI abhinna che. karanAro icchAvALo e icchA tenA AtmAthI abhinna che. paNa e icchAvALo ema mAne ke ahaMkA2 kare ke A kriyA huM karuM chuM. bhAre AkaruM bhAI, haiM ? ( zrotAH- A bole che koNa ) bole jaDa. e bole jaDa, AtmA nahi. bolavAnI je paryAya che e 52mANunI paryAya bhASAnI che, emAM IcchAvALo ema mAne ke huM A bhASAne bolavAnI icchA karuM chuM mATe icchAne paNa huM karuM chuM ane bhASAnI paryAya karuM chuM. sUMDha che, juThA, asatya pApane sevanAro che, cImanabhAI, duniyA karatA judI jAta che AkhI, badhI khabara che. AMhI to 89 varSa thayA zarIrane, 70 varSathI to A badhuM jANIe chIe jagatane. dukAnamAM paNa amAre A badhA abhimAnIo hatA ne ame karIe, ame karIe amAre kuMvarajIbhAI hatA ne phaInA dikarA bhAgIdAra hatA. A to 64-65nI vAta che. saMvata 64-65, huM karuM, huM karuM Akho di', marIne Dhora thaIza kIdhuM yAda rAkhaje. eya huM to pahelo bhagata kahevAto ne, nAnI uMmarathI dukAna calAvato, gha2nI dukAna hatI. phaInA dikarA hatA bhAgIdAra, moTAbhAI hatA ne enA nAnAbhAI ane enA moTAbhAI ane huM be bhAgIdAra, kIdhuM Akho di' zuM karyuM dukAnamAM meM karyuM, meM karyuM, zuM che A te. meM to kahyuM'tuM ratibhAI 66 nI sAlamAM, keTalA va2sa thayA ? 69 varSa, atyAre to 89 thayA zarIrane, jaDane A vaizAkha suda bIje 90 besaze janamanA hoM. savA nava mahinA garbhanA gaNo te judA che, e to AMhInuM AyuSya che ne. savA nava mahinA mAtAnA peTamAM rahyo e deha A. meM kIdhuM 'tuM bhAI zuM che paNa A Akho di', ame 2LIe chIe,
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33). samayasAra siddhi bhAga-4 ne ame pedA karIe chIe, ame gharAkane sAcavIe chIe. ema kahyuM'tuM te di' hoM, paNa mArI sAmuM bole nahi. kAraNake huM bhagata kahevAto te di' nAnI uMmarathI, bole nahi A zuM che A te kIdhuM. ahiMyA bhagavAna kahe che paramAtmA ke ghaDAnI utpatti mATIthI thaI, te mATInuM kArya che. ene anukULa kuMbhAra icchA kare ane icchAno kartA thAya, kema ke e icchA kuMbhAranA AtmAthI abhinna che ane ghaDAnI paryAya te mATIthI abhinna che, e paryAyane huM karuM evo ahaMkAra kare e mithyASTi mUMDha che. are ! Are! bhAre AkaruM kAma. (zrotA- ghaDo kuMbhAra na kare to koNa kare) mATI kare kIdhuMne paheluM kare koNa? kIdhuMne, kuMbhAra ghaDAnA saMbhavane, saMbhava mATInI utpattithI ghaDo thayo che. mATI vastu che ke nahi? jaDa che ke nahIM, paramANuM che ke nahi? jagatanuM sat ane sattva che ke nahi? sat vastune enA bhAvo te enuM sattva che, e sapaNe pariName che e ghaDAnI paryAyapaNe. e ghaDAnI paryAyano kartA te mATI che. AhAhAhAhA ! AvuM paNa A to pAgala jevuM lAge badhuM. kaI jAtanI vAta A, duniyAmAM kayAMya meLa na thAya bApu, mAraga Avo che bhAI ! paramAtmA jinezvaradeva trilokanAtha to Ama pharamAve che, che? paraMtu ghaDo karavAnA ahaMkArathI bharelo te hovA chatAM bhale" ahaMkAra kara, "paNa potAnA vyApArane anurUpa evA mATInAM ghaTa pariNAmanI kriyAne karavAmAM Ave che tene karato pratibhAsato nathI" ghaDAnI paryAyane kuMbhAra rAga anukULa hovA chatAM, rAgano kartA pratibhAse tema ghaDAnI paryAyane karato e pratibhAsato nathI. AhAhA....! A kaI jAtanI vAta? A to bhagavAnanI koleja che. tIrthaMkaradeva sarvajJa paramAtmA trilokanAthanI A koleja che. eno A saravALo che A, bhAre AkaruM kAma. gAthA evI AvI che ne? AhAhA! karato pratibhAsato nathI, kIdhuM" ne, ghaDAnI paryAyane, kuMbhAra rAga karato chatAM, rAgano kartA pratibhAso. kema ke rAga tenA AtmAthI abhinna che, ane mATInI paryAyano ghaDo te enAthI bhinna che mATe bhinna paryAyano kartA pratibhAso nahi. AhAhAhA ! A bhAre jhINuM bhAI ! tevI rIte have e dRSTAMta siddha thayo. have siddhAMta; AtmAmAM have siddhAMta utAre che. ema hatuM ne aMdara? jema hatuM ne, olAmAM "jema' hatuM mAthe, "jema' kuMbhAra ema hatuM, tevI rIte, have enI rIte e dRSTAMtanI hAre siddhAMta lAgu pADavA mATe, che? tevI rIte AtmA paNa ajJAnane lIdhe, ajJAnane lIdhe, zubha-azubha rAga kare, e ajJAnane lIdhe jJAna bhAnavALAne rAga zubhAzubha bhAvano te kartA nathI. AhAhA ! dharmI je che jene AtmajJAna che, jene AtmajJAna che. AtmajJAna eTale nimittanuM nahi; rAganuM nahi; paryAyanuM nahi. AtmajJAna che te rAgano kartA che nahi. jene AtmajJAna che. bhagavAna AtmA zuddha caitanyaghana che tenuM jJAna che. eTale AtmajJAna che, tene to dayA, dAna, kAma, krodhanA pariNAmano paNa e kartA nathI. AhAhAhA! kaho navaraMgabhAI, zuM AmAM tamAruM kAMI Ave dAkatara phAkataramAM Ave che AvuM kaMI. hai? (zrotA - A to juduM vijJAna che) lAIna judI che, A lAIna judI che. pATo pherave to lAIna
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 331 pharI jAya che ke nahi? A relamAM nahi? eka pATe hAlatI hoya ne olo pATe pAtaLo rAkhe che ne Ama, Ama utAro eTale bIje pATe hAlI jAya gADI. amAre tyAM pAleja najIka kharuM ne? badhuM joyeluM dukAnanI joDe sTezana hatuM. badhe eka eka joyeluM. mAstaro-bAkharo amArA jANItA hatA ne, moTA moTA mAstaro pAMcasonA pagAravALA badhA. amAre vepAra hato ne, bhale nAnI uMmara hatI 17 thI 22,pAMca varSa dukAna calAvI'tI. (zrotA- vepAra badalI nAkhyo ne) hA, e badhA pApanA bhAva karatA'tA. AhAhA....! tyAM rela che rela che ne Ama pATo hoya ne Ama ene bIje pATe laI javo hoya to pAtaLo pATo hoya che. Ama, Ama pAtaLo hoya che, ene laIne Ama bhego kare eTale badhuM. tyAM najIka hato mAstara amAre muMbaIthI Avato'to, mAstarane kahIe kayA che amAro mAla? kyAM DabAmAM che A levA jatAM'tA pAMca varSa badhuM pApa karyuM bahu. AhAhA ! AMhI kahe che, zuM kIdhuM tyAM? jema kuMbhAranA pariNAmane kuMbhAra karato pratibhAso paNa kuMbhAranA pariNAmano ahaMkArI jIva ghaDAnA pariNAmane karato pratibhAso nahi, e ahaMkAra kare chatAM teno kartA te che nahi. tevI rIte AtmA paNa ajJAnane lIdhe, joyuM? ajJAnane lIdhe puNya ne pApanA bhAva kare che e ajJAnane lIdhe kare che. jagatanA pariNAma je kare che, hiMsAnA, jAThAnA, corInA, viSayanA, bhoganA, rAganA, mAnanA, mAyAnA, lobhanA e pariNAmano kartA ajJAnI che. jJAnI te pariNAmano kartA nathI. kema ke jJAnI AtmajJAna, jene AtmA anaMta AnaMda svarUpa che, tenuM jJAna thayuM che tethI tenI nabaLAIne laIne bhale rAgAdi thAya, chatAM te rAganI sthiti vakhate jJAnanA pariNAma potAthI tene ne parane jANavA utpanna thAya che. caMdubhAI ! AvuM che prabhu zuM thAya? paNa have kone kahevuM A. (zrotA - jarA kaThaNa paDe) zuM bApu, mAraga A che. vizeSa spaSTIkaraNa karIe toya paNa A che. AtmA ajJAnane lIdhe, che? pudgalakarmarUpa pariNAmane anukULa karmabaMdhana thAya che, e to enA paryAyathI thAya che paNa ene anukULa potAnA pariNAmane ke rAgadveSane ke je potAthI abhinna che. AhAhAhA ! puNya-pApanA pariNAma AtmAthI abhinna che ema AvyuM. ekakora kahevuM ke puNya-pApanA bhAva e karmarUpa vyApaka che ane vyApya enuM karma che. are bhagavan! kaI rIte che prabhu, 76-77 karma vyApaka che ane puNya-pApanA bhAva tenuM kArya nAma vyApya nAma paryAya che, e to jJAnInI apekSAnI vAta che tyAM. AtmA vyApaka che ane tenA samyagdarzanazAnacAritra nirmaLa pariNAma tenuM vyApya nAma kArya che. paNa AMhI to ajJAnInI vAta che. thoDuM thoDuM dhImethI kahevAya che bApu, A to mahA siddhAMto jagatathI judI jAta che. AtmA paNa ajJAnane lIdhe pudgalakarmarUpa pariNAmane anukULa eTale zuM kahyuM e? ke je navA karma baMdhAya che ne, e paramANunI paryAya che, karma baMdhAya che ne jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI, vedanIya e ATha karmanA pariNAmathI thAya che, e paramANuthI thAya che, evA ATha karmanA je pariNAma baMdhANA, e to enA pariNAmathI thayA. e paramANunA pariNAmathI, pariNAma te paramANuthI abhinna che paNa ene anukULa evA ahIMyA ajJAnInA rAgadveSa che. AhAhA....!
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 samayasAra siddhi bhAga-4 jema ghaDAnI paryAyanI utpatti mATIthI thaI, paNa kuMbhArano rAga tene anukULa nimitta che, e rAgano kartA e bhAso, paNa mATInI, ghaDAnI paryAya thaI teno e kartA na bhAso. ema navA karma je baMdhAya che, e paryAyano kartA te paramANuM che, paNa tene anukULa ajJAnInA rAgadveSa anukULa nimitta che, e pariNAmane anukULa potAnA pariNAmane ke je potAthI abhinna che, puSya ne pApa zubha ke azubha bhAva e jIva kare ajJAnathI e pariNAma jIvathI ekameka che, parathI juduM batAvavuM che ne? AhAhA ! AvuM che nahIM to kharekhara to e puNya-pApanA pariNAma te AtmAthI bhinna che, paNa eTaluM AMhIM atyAre phakta parathI bhinna batAvavuM che evI vAta che bApu, "jyAM jyAM je je yogya che tahAM samajavuM te, tyAM tyAM te te Acare AtmArthI jana eha" bApu mAragaDA judA prabhu! paribhramaNamAMthI nIkaLavAno mAraga bApA! bahu Akaro che. 84 nA avatAra karI karIne marI gayo che atyAra sudhI. mANasa marIne Dhora thAya, Dhora mArIne narkamAM jAya, narkamAM marIne rAjA thAya, rAjA marIne narkamAM thAya. nArakI aMdara che evA bhava anaMta anaMta karI cUkyo che ajJAnane laIne. AhAhA! paNa AMhI to kahe che ke ajJAnane laIne teM karyuM hoya to tArA pariNAmane teM karyA che. (zrotA - pariNAma to parikSA Ape tyAre Ave che duniyAnA e pariNAmanI kyAM vAta che. nizALamAM ema kahe zuM pariNAma AvyuM? e vAta nathI ahIM, e to enuM phaLa zuM AvyuM. A to pariNAma eTale tenI vartamAna dazA. AtmAnA rAga dveSa te vartamAna tenA pariNAma eTale dazA ane mATIthI ghaDo thayo e mATIthI paryAya tenI abhinna che ghaDAnI, ema atyAre levuM che. olAM pariNAma tamAre AvyuM na AvyuM e vAta nathI ahIM, e to badhI khabara che bApu, AkhI duniyAnI ekeekanI khabara che, duniyAnA badhA khela joyAM che, khela nAcyA nathI, paNa nAcanArane joyA che. nAcanAra nAce che kema e joyAM che badhuM AhAhA... AMhI kahe che ke ekavAra sAMbhaLa to kharo prabhu. Avo manuSyabhava maLyo ane jo hArI jaIza to pAcho kyAre pAcho manuSya thaIza? AhAhA..AnI mudata to paccIsa, pacAsa, sAMITha, ke so varSanI, pachI che ne AtmA to nAza thAya evo nathI, A to saMyogI cIja che. viyoga thaIne vaI jaze, tuM to che e che. pAchA jevA ajJAna bhAva karyA haze, marIne jAze DhoramAM kyAMka hAlyo jaIza. AMhI kahe che. ekavAra ajJAnabhAve paNa te je pariNAma karyA te pariNAma puNya-pApanA bhAva tArAthI abhinna che, ema atyAre ame kahIe chIe, che? e potAnAM pariNAma potAthI abhinna che. e potAnI abhinna pariNati mAtra kriyAthI karavAmAM Ave che. eTale zuM kIdhuM? ke jIvane pahelAM je pariNAma hatA enAthI palaTIne A kriyAnA pariNAma thayA che avasthAMtara thaIne, enA ne enA potAnAM pUrvanA pariNAma hatA pachI avasthAMtara thaIne paryAya thaI. karmabaMdhanamAM nimitta thatA pariNAma, pUrvanA pariNAmathI avasthAMtara thaIne pariNAma thayA che, tene karato pratibhAso. e rAganA pariNAmane, puNyanA pariNAmane, pApanA pariNAmane karato tuM ajJAnapaNe bhAso. AhAhA...! AvI vAtuM have, koI gharethI sAMbhaLavA na AvyA hoya pUche zuM sAMbhaLI AvyA tame?
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 333 koNa jANe, AnuM Ama ne AnuM Ama karatA'tA, duniyAthI taddana ajANI vAta bApA, badhI khabara che duniyAnI hoM. AhAhA...! paramAtmA traNalokano nAtha jinezvaradevanuM A pharamAna, ke ajJAnI potAnA rAgadveSa ne puNya-pApanA pariNAmane karato pratibhAso paNa te puNya-pApanA pariNAma kALe je karmabaMdhana thayuM karmabaMdhananA pariNAmane karato pratibhAso nahi. AhAhAhA! kaho samajAya che ke nahi. rasikabhAI ? avaladomanI vAtuM che. duniyA pAgala che ane A pAgala jevuM lAge. evuM che, ke zuM kahe che A te paramAtmA prakAzamAM kahyuM tuM duniyA pAgala che ane dharmAtmA jyAre tattvanI vAta kare tyAre ene pAgala jevI lAge. pAgalane pAgala jevI lAge. zuM thAya bApu! tattvanuM svarUpa ja AvuM che, emAM koIno adhikAra nathI ke huM kokanuM karI dauM. huM bIjAne AhAra pANI dauM. bhUkhyAne AhAra pANI dauM. tarasyAne pANI dauM. rogIne auSadha dauM, jamIna rahevAnI nathI to ene jamIna dauM. badhIe kriyA AtmA karI zakato nathI prabhu. (zrotA:- zarIranuM to karI zake ) bAkI to zarIrano dAkhalo Apyo ne Ano hAthano, A hoTha hule che e paramANuM che, mATI che A, ene A halavAnI e mATInI avasthA che, mATInA pariNAma che, arere! e mATInI dazA che ene AtmA aMdara rAga kare ajJAnabhAve, ke huM boluM, e rAga kare paNa rAga kartA A hoThanI paryAyane halAvI zake e traNa kALamAM nahiM. (zrotA- pakSaghAta thayo hoya tyAre) pakSaghAta thayo hoya tyAre olAM paramANunI paryAya thavAnI nahotI mATe Ama-Ama nathI karI zakato. atyAre thAya che e paramANunI paryAyathI hAle che. I gajaba vAta che bApA, badhI khabara che duniyAnI sAMbhaLo. AhAhAhA ! kIdhuM nahotuM paheluM hamaNAM, ke A paga je che paga e jamInane aDIne hAlato nathI. nahi bese kaThaNa paDaze paga che e jamInane aDato nathI, pagane hAlavAmAM jamInano AdhAra nathI. kema ke e paganA paramANuomAM e baddhArakanA kArako bharyA che. kartA, karma, karaNa, saMpradAna, apAdAna, adhikaraNa e paryAyano AdhAra paryAya che paryAyano AdhAra e heThanI jamIna nahi, Are A to gAMDA kahe hoM. eya zazIbhAI ! AhAhA.......! A ghaDiyALa A peTInA AdhAre rahI nathI, (zrotAH- Apa to pATanA AdhAre birAjo cho) pATane AdhAre zarIra rahyuM nathI. zarIrane AdhAre AtmA rahyo nathI. bhinna bhinna padArthane AdhAre koI bhinna padArtha hoya? traNa kALamAM nathI. kaThaNa paDe bApu vAtuM, jagatanI mAnyatAono khyAla nathI ? AhAhA ! paraMtu pugalanA pariNAmane karavAnA ahaMkArathI karmabaMdhana meM karyuM. A to najIkanI vAta che. dUranI vAta to zarIra, vANI, mana, bahAra paisA ne enI vAtuM to kyAM karavI? kahe che eka paiso ke noTa huM Ama daI zakuM chuM e vAta harAma che kahe che. e noTanI paryAya tyAM Ama aMdara | kriyAvatI thaIne Ama javAnI hatI e noTanA pariNAmanI noTa kartA che, ene ThekANe bIjo kahe ke meM Ane noTa ApI, evA pariNAmano tuM kartA thA. tArA paNa e noTanA pariNAmano kartA tuM thA ema nathI, viracaMdabhAI ! zuM che A te A. (zrotA:- ghaNA rUpIyA roja pherave che) chokarA che jUnInA be, hamaNAM Avyo to olo nAno kizora, viracaMdabhAI, tamAro olo nAno
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 samayasAra siddhi bhAga-4 Avyo'to ne AMhI. eno chokaro paraNyo'to ne Avyo'to AMhI. nAno ramaNikathI nAno. A badhA svataMtre svataMtra koI koInA dikarA nathI ne koI koIno bApeya nathI. AhAhA.....! AvuM che bhAI ! kIdhuM zuM ? ke potAthI abhinna pariNAma ajJAnI rAgadveSane kare zubha-azubha bhAvane kare e pariNatinI kriyAthI karavAmAM Ave che, ethI tene karato pratibhAso, paraMtu pudgalanA pariNAmane eTale ke karmabaMdhananI avasthAnA pariNAmanA karavAnA ahaMkA2thI bharelo hovA chatAM meM karma bAMdhyA, meM karma bAMdhyA, evo je "ahaMkArI jIva hovA chatAM paNa te potAnA pariNAmane anurUpa evAM pudgalanAM pariNAmane" rAgadveSane anukULa che e te prakAre tyAM 52mANuM baMdhAya ene kAraNe, pudgalane kA2Ne, evA pudgalanA pariNAmane "ke je pudgalathI abhinna che ane pudgalathI abhinna pariNatimAtra kriyAthI karavAmAM Ave che." jhINI vAta che. e 52mANuM je hatA pahelAM karmarUpe nahi thayelA e pariNati badalIne karmarUpa avasthA karmamAM thaI te kriyA 52mANunI che, AtmAnI nahi. AkarI gAthAo AvI che. AhAhA ! ke je pudgalathI abhinna che ane pudgalathI abhinna pariNati mAtra kriyAthI karavAmAM Ave che, "tene ka2to na pratibhAso," eTale zuM kIdhuM I ? ke je karma baMdhAya che ne ATha karma che. jJAnAvaraNI, darzanAva2NI, mohanIya, aMtarAya, vedanIya, zAtA-azAtA, AyuSya nAma ne gotra karma baMdhAya che e 52mANuM hatA. e pahelI karmanI avasthA emAM nahotI, bIjI akarmarUpa hatI e pachI badalIne karmarUpa avasthA thaI, e kriyA te paramANuthI karelI che. e 52mANuthI karelI che, AtmAthI nahi. jevA bhAva kare evuM AyuSya baMdhAya ema kahevAya che, lyo bhAI, A DhoranuM AyuSya baMdhAI gayuM. Ane evA pariNAma AkarA karelA ADAInA, ADAInA, ADAInA samajAya che ? A tiryaMca che ne tiryaMca gAya bheMsa ADA che Ama, gAya, bheMsa, ghoDA, khisakolI, noLa, ne koLa Ama ADA che, mANasa Ama UbhA che. 52mAtmA ema kahe che ke e ADA kema zarI2 thayA enAM, ke pUrve eNe ADoDAI rAgadveSanI kaSAyanI ghaNI karelI, emAMthI AMhI karmabaMdhana thayuM e karmabaMdhananA kAraNe A pariNAma thayA ne A pariNAmane laIne karmabaMdhana thayuM ema nahi, ane e karmabaMdhanano jyAM udaya Avyo tyAre ene tiLuM zarIra maLyuM, gAya, bheMsa, ghoDA, khisakolI, noLa, koLa e karmanuM to nimitta mAtra che, ane te vakhate te ja 52mANuM ghoDApaNe ane gAyapaNe pariNamavAnA paryAyathI thayA che. AmAM kayAM keTaluM yAda rAkhavuM ? samajANuM kAMI ? moTA karoDopati abajopati zeThiyA hoya dharma karyo na hoya, tema sat samAgama sAco be cA2 kalAka sevavo ane be cAra kalAka vAMcana karavuM to puNya hoM e puNyaya karyuM na hoya ane marIne jAya, Dho2mAM jAya, e pUrve eNe pariNAma evA karyAM enuM baMdhana thayuM e baMdhananA kartA e jIva nahi, ane baMdhananA pariNAmano udaya Avyo mATe tyAM zarI2 Ama ADuM thayuM, e ADA pariNAma e pUrvanA baMdhananA pariNAma thayA teno kartA nahi. AhAhAhA ! bahu vAte phera, vAte vAte phera. olAM nathI kahetA ApaNe, "AnaMda kahe 52mANaMdA, mANase mANase phera, eka lAkhe to na maLe, ane eka trAMbiyAnA tera" ema bhagavAna kahe che ke mAre
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-86 335 ane tAre vAte vAte phera che prabhu. kayAMya vAtamAM meLa khAya evo nathI. AhAhA ! kaho malakacaMdabhAI ! e vaLI yAda AvyuM eno chokaro che ne pAMca karoDa rUpiyA eka chokaro ahIM muMbaImAM punamacaMda pAMca karoDa, moTo chokaro svITajharalenDamAM cAra karoDa ane be moTA chokarA nava karoDavALA che, paNa mALA nyAM ne tyAM salavAI gayA che. sAMbhaLavAnI ya navarAza maLe nahi. moTAne to dikaroya nathI cAra karoDa rUpiyA. dIkarI eka paraNAvI dIdhI, toya sakha no hoya hoM koI di' bAra mahine AvavuM be cAra paMdara di' e na maLe. ( zrotA- have to e ApanA khoLAmAM besIne rove che) huM kAMI kahyuM tyAre bicAro rove, Ama to narama mANasane paNa nyAlabhAI A zuM karo Akho di'. tame Ama bAgabagIcA juo to cAra karoDa rUpiyA, dikaro ekeya nathI dikarI che moTA baMgalA ne bAga bagIcA svITajharalenDamAM. ( zrotA:- huvA kevI suMdara Ave ) dhULamAMya havA nathI. havA havAmAM rahI gaI ane AtmA AtmAmAM rahI gayo. are bhagavAna sAMbhaLa bhAI. AMhI to bApu mAraga judA bhAI, olAne sAMbhaLavAne vakhata maLe nahi. A enA pariNAma zuM thAya bhAI. kudaratanA niyama pramANe enA pariNAma thaIne hAlyA jaze. AMhI prabhu ema kahe che ke karmabaMdhananI kriyA je thaI. e pudgalathI abhinna hatI. aMdara karma baMdhana thayuM che e ane pugalathI abhinna pariNati palaTIne kriyAthI karavAmAM Ave che. tene karato na pratibhAso. ajJAnI rAgadveSane karato pratibhAso paNa te karma baMdhananI paryAyane karato pratibhAso nahi. AmAM eka kalAkamAM kaI jAtanI vAta A, bApu A to bhagavAnanA kolejanI vAta che. A to tattvanI vastu evI che bApu bhagavAna sAMbhaLavA maLavI muzkela che bhAI. AhAhA....A eno bhAvArtha Avaze lyo. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 175 gAthA-86 bloka naM. 51-52-53 tA.22/01/79 somavAra poSa vada-9 zrI samayasAra! 86 gAthA. TIkA pUrI thai gai. bhAvArtha- sUkSma vAta che. "AtmA potAnA ja pariNAmane karato pratibhAso;" AtmA che e potAnA puNya ne pApanA bhAva karato pratibhAso, "paNa pudgalanA pariNAmane karato to kadI na pratibhAso."--paNa paradravyanA pariNAma AtmA kare, e traNakALamAM (AtmA) karI zakato nathI. che? AtmA potAnA ja, potAnA ja pariNAmo puNya ne pApa, zubhAzubha bhAva, ajJAnabhAvathI karo paNa potAnA pariNAmano kartA che ema pratibhAso paraMtu pudgalanA pariNAmane karato to kadI na pratibhAso. (puNya-pApanA bhAva thAya) e samaye je karmabaMdhana thAya che, to karmabaMdhananI paryAya AtmA kare, evuM traNa kALamAM banatuM nathI. karmabaMdhananI je paryAya che, e pariNAma-karmabaMdhana jaDanuM pudgalanuM che. e pariNAmano kartA AtmA (kadI) thaI zakato nathI. AtmA potAnA
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 samayasAra siddhi bhAga-4 pariNAmano kartA ho. AhA ! che? pugalanA pariNAmane karato to kadI na pratibhAso." (have kahe che, AtmAnI ane pugalanI bannenI kriyA eka AtmA ja kare che ema mAnanArA mithyASTi che."--AtmA potAnA pariNAmane paNa kare ane jaDanI dazA-pariNAmane paNa kare, AvuM mAnavAvALA e jaina nathI, mithyAdeSTi che. devIlAlajI? ahIMyA to aMdara karmabaMdhana thAya che ne ! e karmabaMdhananI paryAyano kartA AtmA nathI. AtmA potAnA pariNAmano kartA che. dayA, dAna, vrata, kAma, krodha (Adi) vikArI bhAvano e ajJAnabhAve (kartA ho) paNa paranA pariNAmano kartA to AtmA che nahIM. AtmAnI ane pudgalanI banenI kriyA eka AtmA ja kare che-jaDanI paryAyane paNa kare ne AtmA AtmAnA pariNAma paNa kare evuM mAnavAvALA ( evA abhiprAyavALA) mithyASTi che. enI dRSTi tahna jUThI-ajJAna che. AtmA rAga (icchA) paNa kare ane AtmA zarIrane halAvI (calAvI) zake evI (be kriyA eka AtmA kare) ema mAnavAvALA mithyASTi che. AhAhA! jaDa padArtha pRththaka che, bhagavAna AtmA pRththaka che, to (AtmA) potAnA pariNAmane kare ne sAthe-sAthe ) jaDanA pariNAmane paNa kare, evuM mAne to mithyASTi ajJAnI che. AvI vAta che bhAI ! che? "jaDa-caitanyanI eka kriyA hoya to sarva dravyo palaTI javAthI sarvano lopa thaI jAya-e moTo doSa Upaje." AtmA, potAnA pariNAmane kare ane paranA pariNAmane kare to bhinna padArthono lopa thaI jaze, bhinna (judA judA) padArtha potAnA pariNAmane kare che-(tenA kartA che) to A (ajJAnI) kahe huM eno kartA chuM, to to bhinna padArthono lopa thaI jaze! jhINI vAta che bhAI! vItarAga mAraga-jinezvarano mAraga bahu ja sUkSma che, lokone sAMbhaLavA maLato nathI. e rAga kare paNa paranI dayA paNa pALI zake, e traNa kALamAM nahIM. kema ke paranI dayAnA pariNAma to jaDanI paryAya chene! to jaDanI (dehanI) paryAya ne cetana (jIva) bannene sAthe sAthe) rahevuM to e AyuSya pramANe rahe che, enAM kAraNe rahe che to A dayA (jIvane bacAvavAno bhAva)nA pariNAma A (jIva) kare-rAgane kare ajJAnI paNa paranI kriyA karI zake e traNakALamAM bane nahiM. AhAhA ! AvI vAta che. jaDa ne cetananI eka kriyA ho-AtmA ane A paramANuM-A mATI, zarIra-karma-vANI jaDa Adi badhAnI kriyA jo eka hoya to sarva dravyo palaTI javAthI badhA dravyo badhA padArtho badalI thavAthI, badhAno lopa thaI jaze, e mahAdoSa utpanna thaze. AhAhA ! e bhAvArtha hato. have kaLaza kahe che.
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-51 337 ( * zloka - 51 zloka - 51 ) * ) (mAryA ). yaH pariNamati sa kartA yaH pariNAmo bhavettu ttkrm| yA pariNatiH kriyA sA trayamapi bhinnaM na vstutyaa||51 / / have A ja arthanA samarthananuM kAzarUpa kAvya kahe che : zlokArdhaH- [5: pariNamatta sa vartA] je pariName che te kartA che, [ya: pariNAma bhavet tat ][pariNamanAranuM] je pariNAma che te karma che [1] ane [yA pariNati: sA kriyA] je pariNati che te kriyA che; [trayama ] e traNeya, [vastutayA minna na] vastupaNe bhinna nathI. bhAvArtha- dravyadRSTie pariNAma ane pariNAmIno abheda che ane paryAyaSTie bheda che. bhedadRSTithI to kartA, karma ane kriyA traNa kahevAmAM Ave che paNa ahIM abhedaSTithI paramArtha kahyo che ke kartA, karma ane kriyA-traNeya eka dravyanI abhinna avasthAo che, pradezabhedarUpa judI vastuo nathI. 51. pravacana naM. 175 zloka naM. 51 tA.22/01/79 (AhA) have kaLaza amRtacaMdrAcArya (racita), kuMdakuMdAcArya saMvata 49 mAM thayA, teo bhagavAna sImaMdhara (nAtha videhavAsI) pAse gayA hatA, paramAtmA birAje che mahAvidehamAM, tyAM kuMdakuMdAcArya bhagavAna gayA hatA, ATha divasa tyAM rahyA hatA. tyAMthI AvIne A zAstra banAvyuM (samayasAra) e mULa zloka emanA che ane pachI ekaThujAra varasa bAda amRtacaMdra AcArya, kuMdakuMdAcArya pachI eka hajAra varSe digaMbara saMta thayA, temaNe A TIkA banAvI (che) teno A zloka che. yaH pariNamati sa kartA yaH pariNAmo bhavettu ttkrm| yA pariNati: kriyA sA trayamapi bhinnaM na vstutyaa||51 / / AhAhA ! artha:- "ya: pariNamati sa kartA" je pariName che te kartA che. abhedathI varNana che ahIMyA je paryAyane kare e AtmA, eno kartA AtmA-potAnA pariNAmane kare to AtmA kartA, jaDa enI paryAyane kare to jaDa eno kartA. (juo!) A zarIranI A (halana-calana ) avasthA thAya che, e avasthAono kartA e (zarIranA) jaDa-paramANuM che, AtmA nahIM. e kahe che, je badale che te kartA che"--AMhI to abhedathI varNana che ne! AtmA che e potAnA pariNAmane badale che-kare che to e eno kartA che. ane pariNamanAranuM je pariNAma che te karma che-kArya che. AhAhA ! sUkSma vAta che, bhAI ! anaMta kALathI eNe satya
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 338 sAMbhaLyuM ja nathI, ane satyanI dRSTi vinA badhuM thothAM che, ekaDA vinAnAM miMDA che. ( kahe che ke ) pariNamana karavAvALo AtmA, potAnA pariNAmane kare ane jaDa che e potAnI pariNatikriyAnA karavAvALA che, e kriyAne jaDa kare. che ? karma, e karma che AtmA rAga kare to te AtmAnuM karma nAma kArya che ane jaDa karmabaMdhana thAya che e jaDanuM pariNAma enuM che- e jaDanuM karma-kArya che. ( juo ! ) A za2I2 che mATI-dhUlya-pudgala che, to evI-evI ( hAlavAcAlavAnI ) avasthA thAya che e avasthA enuM kArya che ( pudgalanuM ) karma che e 52mANunI e avasthA-karma che. karma eTale kArya, karma eTale e jaDakarma (-dravyakarma) nahIM ahIM. samajANuM kAMI...? AhAhAhA ! jhINI vAta bhAI ! anaMta kALathI caitanya ( AtmA ) ne jaDa ( pudgala-52mANuM ) bhinna bhinna ( che. ) e bhinnatAnI aMdara zraddhA karI ja nathI kayAreya ! AhA ! ahIMyA to hajI rAga, rAga AtmA kare e-paNa hajI ajJAnabhAvathI kare, to rAga enuM ( AtmAnuM ) kArya che ne AtmA teno kartA chee abhinna-abhedathI kahevAmAM AvyuM che. AhAhA ! karmabaMdhana jyAre thAya che, zarIra-vANInI dazA thAya che, e paryAya, A vANInI paryAya che ne enuM bhASAnuM A kArya che, e jaDa-52mANunuM e karma-kArya che, AtmAnuM nahIM. bhASA AtmA bolI zake nahIM, kAMI paNa bolI zake nahIM, bhASAnI paryAyanuM kArya bhASAnuM che, AtmAnuM e ( kArya ) che nahIM. vItarAga sivAya-sarvajJa 52mezvara sivAya A vAta kayAMya che nahIM. atyAre to saMpradAyamAM goTA UThayA che. AhAhA ! 52nuM karI dauM-52nuM karI dauM-52ne jIvADuM-52ne mArI zakuM-52nuM huM ja karI dauM-52ne sukhI karI dauM ( 52ne duHkhI karI dauM ) badho mithyAbhrama ajJAna che. ahIMyA kahe che ke jo be kriyA eka thaI jAya, to badhuM lopa thaI jaze. che ? ( jaDa-cetananI eka kriyA hoya to sarva dravyo palaTI javAthI sarvano lopa thaI jAya-e moTo doSa Upaje.) "je pariNAma che te karma che ane je pariNati che te kriyA che"AtmA, pUrvanI avasthA badalIne navI avasthA kare che e kriyA che. ane jaDamAM paNa pahelI A avasthA che ane AvI avasthA thaI jAya che, e 52mANuM-jaDanI kriyA che. e jaDanI kriyA AtmA kare nahIM, ane AtmAnI kriyA jaDa kare nahIM. AhA ! jhINuM bahu bApu ! samayasAra che A ! bhagavAna kuMdakuMdAcAryanuM! Ave che ne "maMgalam bhagavAna vIro maMgalam gautamo gaNI, maMgalam kuMdakuMdAryo ! ( trIjA sthAne ) A kuMdakuMdAcArya ! emanuM zAstra, enI TIkA amRtacaMdrAcArya digaMbara saMtanI che. A emano ( racelo ) kaLaza che. AhA ! je pariNAma che te kArya che karma ne pariNati che te ja kriyA che. AtmA pUrvanI hAlata dazA badalIne navI avasthA kare che rAganI, e kriyA ! jaDamAM paNa karmanI avasthA ( pahelAM ) nahotI ane karmanI avasthA thaI 52mANuMmAM, e kriyA che e jaDanI kriyA jaDamAM thaI. AtmAnI kriyA AtmAmAM thaI. AtmA, jaDanI kriyA kare nahIM ne jaDa, AtmAnI kriyA kare nahIM. AvuM jhINuM che. "jaDa-caitanyano pragaTa svabhAva banne bhinna "-jaDa ne caitanya (bhinna-bhinna che ) A zarIra -A to jaDa che mATI-dhULa che, enI kriyA ane AtmAnI kriyA to tadna bhinna (bhinna ) che.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339 zloka-51 khabareya nahIM anAdi kALathI ! ajIvanI kriyA huM karuM chuM ane mArI kriyA mArAmAM rAga thAya che e rAga, karma karAve che AvI mAnyatA e mithyASTi che ane meM rAga karyo to karmanuM baMdhana thayuM e paNa karmabaMdhananuM pariNAma mArAthI thayuM e paNa mithyASTi che-jaina che nahIM e AhAhA ! jainanA tattvanI to ene khabara nathI, che? (have kahe che, "e traNeya, vastupaNe bhinna nathI." ahIM abhedathI kahyuM che ne! AtmA potAnA pariNAma kare (tethI) kartA ane pariNAma tenuM kArya ane pUrvanI avasthA badalIne (je) kArya thayuM to e kriyA, (kartA, karma ne kriyA) e traNeya vastu AtmAnI che. abhedathI kahevuM che ne ahIM, e avasthA AtmA che ane AtmA avasthA che (abheda che) ema ahIM siddha karavuM che. samajANuM kAMI...? e (traNeya) vastuthI bhinna nahIM. AtmA potAnA pariNAmane kare e pariNAmano kartA e AtmA, e pariNAma enuM kArya ane badalIne je kriyA (-pariNati) thaI e potAnI pariNati, e traNeya vastu AtmAnI che. che to avasthA paNa e avasthA AtmAnI che, mATe avasthA AtmA che. e (traNeya) avasthA AtmA che. AhAhAhA ! rasikabhAI? AvuM jhINuM che. belagAmanA AvyA che ne ko'ka e kahe hindImAM bolo, belagAmanA ko'ka AvyA'tA, to A hindI thaI gayuM! te kahetA hatA ke kAle hindI karazo? kIdhuM, ekalA mATe hindI nahIM thAya, A to jhAjhA che Aje.. nathI AvyA lAgatA, e jANe ke hindI nahIM thAya to nahIM saMbhaLAyasamajAya, eka belagAmano chokaro hato, karNATaka(no). AhAhAhA! - bhAvArtha:- dravyadRSTie, AMhI to ema kahevuM che ne bhAI! abhinna kahevuM che. "dravyadRSTie pariNAma ane pariNAmIno abheda che"--ahIM paryAya bhinna che ne dravya bhinna che, ema siddha karavuM nathI. (ahIM to) AtmAnA pariNAma ane AtmA pariNAmI e banne abheda che-e avasthA che e AtmA che, AtmA che e avasthA che. evuM ahIMyA siddha karavuM che. paranI avasthA e jaDa che ne jaDanI avasthA e para che. e potAnI avasthA e jaDarUpa che, e A zarIra che rajakaNa che A avasthA che e jaDanI e jaDa che avasthA te jaDa che ne jaDa te avasthA che. AtmA e zarIrane halAvI zake nahIM traNa kALamAM ema bhagavAna kahe che. kema ke jaDanI bhASA (vANI)nI je avasthA che, e jaDa che-jaDanI avasthA che tethI jaDa che ane jaDanI avasthA e jaDarUpa che-e avasthA(bhASAnI-vANInI) jaDarUpa ja che. jaDanI paryAyarUpa che. ema AtmAnA pariNAma je rAgAdi che e AtmA che. ane AtmA che e rAgadveSa che. arere! AvuM jhINuM che bApu! mAraga vItarAgano, jinezvaradeva paramezvara kevaLajJAnIno mArga to bahu sUkSma ! atyAre to kAMI khabara na maLe ane emane ema hAMkaye jAya ! AhAhA! AMhI kahe che ke bhagavAnanI pUjA jyAre thAya che tyAre rAga Ave che e AtmAnuM pariNAma che paNa e vakhate pUjAmAM (-pUjA karatI vakhate) hAtha hale che (arNa caDAvavA) tathA, svAhA vANI (nIkaLe che) e badhuM jaDanuM pariNAma che. AvI vAta che, bApu! "svAhA' e to jaDanI avasthA, bhASAnI avasthA che e AtmAnA pariNAma nahIM. AtmA to (tyAre) rAga kare hoM, ajJAna bhAve, e rAgano kartA bane (AtmA) ajJAnabhAve, dharmabhAva jyAM AtmAnI
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 340 dRSTi thaI tyAM rAganoya kartA nahIM, e to rAgano jANavAvALo 2he che. AhAhA ! ahIMyA to rAgano karavAvALo che eNe ajJAnabhAve rAga karyo, to rAga enuM pariNAma che ane e pariNAmano kartA e jIvadravya che, paNa e vakhate je jaDanI paryAya thAya che e to jaDa pariNAmano kartA jaDa che, paNa e AtmA jaDanuM pariNAma kare evuM che nahIM. AhAhAhA ! AvuM che kAma ! dravyadRSTithI levuM che ne AMhI, paryAyadRSTithI bhinna pADavuM che e atyAre ( AMThI ) nahIM. abhinna kahevuM che ne ! dravyadraSTithI pariNAma ane pariNAmIno ( saMbaMdha ) abheda che. ane paryAya?STie bheda che. AtmA rAganA pariNAma kare-e dravyadRSTinI apekSAe ( kahyuM emAM ) dravya eTale vastu ( Atmavastu ) ne dRSTi eTale trikALInI dRSTi ema nahIM, (paraMtu ) vastunI dRSTie juo to rAganA pariNAma che e AtmAnA che dravyadRSTie ( eTale abhedaSTie ), paryAyadRSTie dravya bhinna che, pariNAma bhinna che dravya-paryAya bhinna (bhinna ) che. AvI vAtuM che. "bhedRSTithI to kartA, karma ane kriyA e traNa kahevAmAM Ave che"-AtmA rAgano kartA, rAga enuM kAryane rAganI kriyA enI, evA traNa kahevAmAM Ave che. "paNa ahIM abhedadRSTithI 5ramArtha kahyo che ke kartA, karma ane kriyA-traNeya eka dravyanI abhinna avasthAo che. AhAhA ! rAgakriyA-dayA-dAnanA, bhaktinA, pUjAnA( bhAva ) e rAga che, e rAgano kartA AtmA che. ( oho !) rAga enuM kArya-karma che, rAga enI kriyA che e traNeya eka dravyanA che.-evuM ahIM siddha karavuM che. AhAhA ! kaho, paMDitajI ? AvuM che, jhINo mA2ga bahu bhAI vItarAgano, lokone bicArAne khabareya na maLe, emane ema AMdhaLI dRSTie hAlyA jAya ajJAnapaNe, emAM bhavabhramaNano nAza na thAya, paNa bhavabhramaNa vadhe ajJAnabhAvamAM to.... AhAhAhA ! samajANuM kAMI... ? paraMtu ahIM abhedadRSTithI 52mArthataH kahevAmAM AvyuM che ke kartA, karma, kriyA-traNeya eka dravyanI abhinna avasthA che. AhAhA ! A pAnuM che-kAgaLa, enI ( Ama-Ama ) je avasthA thAya che, e avasthA e 52mANuMnuM kArya che. A AMgaLInuM e kArya che nahIM, AgaLIthI e UMcI( nIcI ) kriyA thaI nathI. are ! AvI vAto AkarI bahu bApA!. ema AMhI kahe che, bhagavAna ! ke A paramANuM je che enI evI paryAya thaI, e paryAyano kartA e 52mANuM che. ane paryAya, 52mANuMnuM kArya che ane Ama thaIne... Ama thaI e ( pariNatinI ) avasthA kriyA paNa e paramANuMnI che. AtmAnI nahIM, AtmA e (kriyA ) karI zakato nathI. che ? ( zrotAH- hAthamAM kAgaLa jhAlyo zuM karavA ? ) koNa jhAle che ? jhAlyo ja nathIne ! A hAtha ene aDato ja nathI ! jhINo mArga bhAI ! vItarAgano mAraga-52mezva2no mA2ga bahu sUkSma che. (zuM kahe che ? ) e to hAtha kAgaLane aDayo ja nathI, kema ke emAM ane AmAM bannemAM (ekabIjAno atyaMta ) abhAva che. AhAhA! bahu jhINo mArga bhAI ! (AhA !) eNe anaMtakALamAM sAcI tattvadRSTi karI ja nathI, e tattvadRSTi vinA, dayA-dAna-pUjA-bhakti (nA bhAva ) anaMta vA2 karyAM, paNa enuM phaLa ene cAra gatimAM rajhaLavAnuM che. AhAhA ! aMtardaSTa che samyagdaSTi che, e zuM che enI khabara nahIM. samajANuM ?
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-51 341 ahIMyA to ajJAnabhAvathI je rAga kare che, to te rAganI kriyA-rAgapariNAma ane rAgano kartA (AtmA) e traNeya eka che, ema kahevAmAM AvyuM che. anerI-bIjI cIjo enI sAthe koI saMbaMdha nathI. samajANuM kAMI..? AvuM che. "kartA, karma ane kriyA-traNeya eka dravyanI abhinna avasthAo che," pradeza bhedarUpa judI vastuo nathI." ATalI vAta che. kartA je AtmA che enA pradeza bhinna ne rAga pariNAma karma enA pradeza bhinna, evuM che nahIM, badhAnA pradeza eka ja che. AhAhA! judAI (che te atyAre nahIM) to atyAre dravyadRSTinI-(abhedanI) apekSAe vAta che. AMhI to parathI pRththaka batAvavAnI vAta che. potAnI paryAyathI pRththaka dravya che e vAta pachI, paryAyathI pRththaka dravya che e hajI ATalo nirNaya kare nahIM ene kayAMthI bese? AhAhA ! kartA, karma ane kriyA-traNeya eka dravyanI abhinna avasthAo che" juo! AtmA rAga kare e rAgano kartA AtmA, rAga enuM kArya, ane rAga enI kriyA, traNeya AtmA che, jaDa (pugala-paramANuM) nahIM. AtmAmAM rAga thAya che to karmathI rAga thAya che evuM che nahIM, ema kahe che. karma teno kartA nahIM rAgano, rAgano kartA AtmA che, e paNa ajJAnabhAvathI, AvI vAta che! AhAhA! ajJAna-mithyASTipaNe ajJAnI che to (tethI te) rAgano kartA thAya che, paNa e rAgano kartA, karma (pudgala-jaDa) che evuM che nahIM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? sUkSma vAta che bhAI ! anaMtakALa gayo paribhramaNa karatAM karatAM corAzInA avatAra thayA-corAzI lAkha yoni, eka eka yonimAM anaMta vAra avatAra karyA-mahAduHkhI, duHkhI, duHkhI abajopati anaMtavAra manuSya thayo che abajopati thaine marIne DhoramAM cAlyo gayo che evA anaMtavAra bhava karyA ! paNa satya vAta (sAMbhaLI) paNa nahIM, (zrotA- paisA vakhateya duHkhI che?) paisA! e vakhate paNa duHkhI che. paisA (che) e vakhateya paisA upara lakSa jAya che-jaDa upara lakSa jAya che, e duHkha che. AhAhA ! duHkhI che duHkhI ! paisA mArA evI mAnyatA (mamatAbhAva) e duHkha che, paisA to jaDa che-dhULa che-pudagala che. (zrotA- paisA vinA zAka Ave?) paisA vinA ja zAka Ave chezAka, zAkathI Ave ! AtmA icchA kare che mATe (zAka) Ave che ema nahIM ane paisAthI Ave (che) ema nahIM. (AhA!) paisA je che e (pudgalanuM) pariNAma, enI paryAya ane paisA (pugala) eno kartA che ane zAka lAve e enuM pariNAma evuM che nahIM. jhINI vAta che bhAI ! ene anaMta kALa rakhaDatAM (rakhaDatAM) koI vAra satya vAta samajI nathI, jaina saMpradAya paNa anaMtavAra maLyo, zuM kahyuM che jaina paramezvarane zuM kahevuM che, svataMtra (dareka cIja) kema che, enI khabara nahIM, ajJAnapaNe-mUDhapaNe anaMta bhava karyA. AhAhAhA ! traNeya eka dravyanI abhinna avasthAo che, pradezabhedarU5 judI vastuo nathI.-eTale ahIM siddha karavuM che, parathI juduM (che eTaluM) siddha karavuM che.
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 samayasAra siddhi bhAga-4 zloka - 52 T T T T T T' ( mAryA) eka: pariNamati sadA pariNAmo jAyate sadaikasya / ekasya pariNatiH syAdanekamapyekameva yataH / / 52 / / have, bAvanamo zlokaH-(pharI paNa kahe che keH- ) zlokArtha :- [ p: pariNamati savA] vastu eka ja sadA pariName che, [pusya savA pariNAma: nAyate ] ekanA ja sadA pariNAma thAya che[ arthAt e avasthAthI banya avasthA enI na thAya che ] ane [puca parigati: svAt ] ekanI ja pariNati-kriyA thAya che;[ yata: ] kA2Na ke [ anek gapi puma va ] anekarUpa thavA chatAM eka ja vastu che, bheda nathI. bhAvArtha:- eka vastunA aneka paryAyo thAya che; temane pariNAma paNa kahevAya che ane avasthA paNa kahevAya che. teo saMjJA, saMkhyA, lakSaNa, prayojanAdikathI judA judA pratibhAse che topaNa eka vastu ja che, jAdA nathI; evo ja bhedAbhedasvarUpa vastuno svabhAva che. 52. pravacana naM. 175 zloka naM. 52 tA.22/01/79 eka: pariNamati sadA pariNAmo jAyate sadaikasya / ekasya pariNatiH syAdanekamapyekameva yata: / / 12 / / (AhA !) "ekaH pariNati sadA"-vastu eka ja sadA pariName che-52mANuM, 52mANuM eka ja potAnI avasthA-pariNAma thAya che. AtmA (AtmA) eka ja potAnA pariNamanathI pariNAma kare che, koI bIjuM ene sahAya Ape to pariNamana kare che evuM che nahIM. samajANuM kAMI... ? vastu eka ja sadA pariName che-vastu AtmA ane 52mANuM, eka eka (dareka ) bhinna (bhinna ) cIja sadA pariName che. eka vastu ja sadA avasthArUpathI pariNamita thAya che-e eka ja pariName che. emAM bIjI vastunI koI sahAyatA ( madada ) che evuM che nahIM. AhAhA ! samajANuM kAMI...? AvI vAta che, abhyAsa nahIM ne atyAre to e sAMbhaLavAmAMya AvatuM nathI, (sAMbhaLavAmAM Ave ke ) A karo, A karo, A karo, A karo ! (zrotAH- e vAta jaladI samajAya!) AmAM to samajAya evI vAta nathI ? sonuM che sonuM-suvarNa, enAM je dAgInA thAya che-jhaverAta-dAgInA, e sonAnuM kArya che e sonInuM nahIM. (zrotAH- kayA dezamAM AvuM che ?) bhagavAnanA dezamAM A che. ajJAnInA dezamAM ajJAna che. sonI je sonA( nA dAgInA ) kare che ( -karato dekhAya che) to sonuM ghaDe che ema (loko ) kahe
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-para 343 che, sonAnA je pariNAma-jhaverAta-dAgInA (thayA), dAgInA kahe che ne ! e jhaverAtanI paryAya je thaI eno kartA sonuM che, e kArya sonAnuM che e pariNati badalI e sonAe badalAvI che, sonIe nahIM. AhAhA! AvuM che. ghaDo je bane che, (kuMbhArathI nahIM) mATIthI bane che, mATI kartA che ne ghaDo tenuM kArya chekarma che. ane pUrvanI avasthA-piMDanI avasthA palaTIne ghaDo thayo e kriyA mATInI che-e kartA, karma ne kriyA traNe abheda eka vastunA (pariNAma) che. dravyadRSTie-(abhedathI). ema A AtmA, rAgano kartA ho, to rAgano kartA AtmA, rAga tenuM kArya, dayA-dAna-vrata-bhakti AdinAM bhAva ane rAganI paryAya je pUrvanI avasthA palaTIne thaI e kriyA. e kartA, karma ne kriyA traNeya AtmA che. ahIM to avasthA e AtmA che, evuM siddha karavuM che ne? AtmA te avasthA ne avasthA te AtmA ! AhAhA! samajANuM kAMI....? juo ! A lAkaDI che juo lAkaDI che e Ama (UMcI-nIcI) thaI to e lAkaDInA paramANuM che enuM e pariNAma kArya che ane e pariNAma paramANuM enA kartA che, pUrvanI avasthA Ama ( UMcI) hatI ne palaTIne AvI (nIcI) avasthA thaI-kriyA thaI e paNa paramANuMnI kriyA che, enAM paramANunI e kriyA che, A hAthanI nahIM, Ama Ama (-UMcI-nIcI) kriyA thaI e hAthanI kriyA nathI. hAthanA pariNAma A paryAya che (hAthathI e thayuM che) to potAnI paryAyanA kartA to e paramANuM che ane paryAya enuM kArya che ane palaTIne thaI e paramANuMnI kriyA che. A hAthanI kriyA AtmA karI zake ke A zarIranI AMgaLAnI kriyA-hAthanI kriyA(AtmA) karI zake evuM che nahIM. (zrotA:- saMyogadRSTithI to kartA che ne!) kartA che nahI, kartA mAne ajJAnI, saMyogathI (saMyogIdRSTithI) ajJAnI mAne, e to kahyuM ne ke potAnA pariNAma paNa kare ane bIjAnA pariNAma paNa kare evuM mAne e mithyASTi! beyanI kriyA ( eka kare ema ) mAne e mithyASTi che. AhAhA ! AkaruM kAma che bhAI ! jagatathI vItarAga paramAtmA je kahe che e vAta samajavI jagatane bahu durlabha che. atyAre to dharmane nAme badhA goTA che. AhAhA.... (zrotA - paNa dRSTi be ja che ne saMyogIdaSTi ne vastuSTi !) saMyogIdaSTi ! paNa saMyogISTi kare paNa deSTi, saMyogathI thaI nathI ane saMyogamAM kriyA thaI, to saMyogIdaSTi che to saMyogakriyA thaI evuM che nahIM. AhAhA ! AvuM che. "vastu sadA eka ja pariName che" ekanA ja sadA pariNAma thAya che" eka ja AtmA ane paramANuM eka ja potAnAthI pariName che ane ekanA ja sadA pariNAma thAya che. eka avasthAthI anya avasthA ekanI ja thAya che" "mezya pariti : cAta" ekanI ja pariNatikriyA thAya che AtmAnI kriyA ekanI ja thAya che, jaDanI kriyA jaDathI ekanI ja thAya che. AhAhA! "jaDa ne caitanya baMne pragaTa svabhAva bhinna"- to koInA svabhAvanI paryAya koI (bIjo) kare ema banatuM nathI. jo ema karavA jAya to (sarva) padArthono lopa thaI jAya ! padArtha, svataMtra potAnI paryAya kare evuM rahe nahIM parapadArtha enI paryAya kare to eno lopa thaI jAya, enI paryAya to na rahI (paryAya vinAno) e padArtha rahyo nahIM. zuM kIdhuM? samajANuM kAMI...?
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 samayasAra siddhi bhAga-4 ( A vizvamAM ) 52 padArthanuM astitva che ne potAnuM paNa astitva che. have 52 5dArthanA astitvanI paryAya, 52 (bIjo ) padArtha kare to enI paryAyanuM astitva to rahyuM nahIM, to (bIjAnI ) paryAyanuM karavAvALuM e dravya, to (to) dravyano nAza thaI gayo ! AhAhA ! samajANuM ? ( zrotAH- kartA( na bane ) to koI sahakAra kare ne !) sahakAra kare e vAta ja jUThThI che. saha+kA2, sahAyano artha sAthe thAya che, eTaluM che. AtmA (ane paramANuM ) gati kare to dharmAstikAyane sahAya( kArI ) kahevAmAM AvyuM-sahAyano artha 'sAthe ' che, paNa e ( dharmAstikAya ) ene gati karAve che evuM che nahIM. AhAhA ! AvuM jhINuM have ! (AhA ! ) ekeeka (dareka ) 52mANuM potAnI paryAyanA kartA che ne paryAya enuM kArya che. ane badalavAnI kriyA e e 52mANuMnI che, bIjo 52mANuM ene palaTI zake ema che nahIM. AhAhA ! 52mANuM( viSe ) Ave che ne...be guNa adhika, ekamAM cA2 guNa ho ane ekamAM cha guNa ho paryAya to AMhI( baMne 52mANuM ) cha guNa thaI jAya che ne ! e prazna thaI gayo hato eka vAra. (dviadhikAMza ! ) hA, dviadhikAMza-eka 52mANuMmAM cAraguNanI paryAya che, bIjA 52mANuMmAM cha guNanI paryAya che, to zAstramAM evuM Ave che ke baMne (52mANuM ) bhegAM thAya, to ( baMne ) cha guNa banI jAya che. ( to ) bIjA 52mANuMmAM cha guNa paryAya che to thAya che (baMne 52mANuMnI chaguNa ) evuM che nahIM. ( 5raMtu ) e samaye (te paramANuMnI ) potAnI paryAya cha guNa( adhika ) paryAya thavAvALI potAnI lAyakAtathI thaI che. AhAhA ! e prazna cAlyo'to pahelo, pelA mULazaMka2bhAIno nAno bhAI zuM( nAma ) ? zAMtilAla, ghaNA varSa pahelAM, tyAMthI-varNIjI pAsethI AvyA'tA ne ! eNe A prazna karyo'to ! ( te kahe che )juo, zAstramAM evuM che ema ( kahyuM che) ke eka 52mANuMmAM be guNa raMganI paryAya che ane bIjA 52mANuMmAM cAraguNanI paryAya ho, to e ( maLe to baMne ) cA2guNa thaI jAya che. cIkAza be guNa hoya te cA2 guNa to te thai jAya che. paNa e kIdhuM, e cA2 guNamAM gayo mATe cAraguNa thayo evuM che nahIM, e samaye potAnI paryAya cAraguNapaNe pariNamavAnI potAnI kriyA che be guNa hatA ne cA2 thayA, cAra palaTIne cha thayA ( e 52mANuMnI ) potAnI kriyA potAthI thaI che nimittathI thaI nathI. e zAMtibhAI hAre ghaNAM vakhata pahelAM (vAta thaI hatI. ) saMbalapuramAM che ne atyAre, saMbalapuramAM che. AhAhA ! ghaNI vAtuM AkarI bhAI ! mAraga ! "vastu eka ja sadA pariName che" dekho ! abhinna levuM che ne ! ane "eka avasthAthI anya avasthA ekanI ja thAya che" ane "ekasya pariNatiH syAt"-ekanI ja pariNatikriyA thAya che; kartA, karma ne kriyA ekamAM ja hoya che. AhAhA ! 52nA kAraNathI potAnAmAM kartA, karma ne kriyA ho ane potAnA kartA, karma ne kriyAthI 52mAM kartA, karma, kriyA ho-ema traNakALamAM, traNalokamAM banatuM nathI. oho ! (juo!) A AMgaLI che to e palaTIne(vAMkI vaLIne) ahIM AvIne pAchI (sIdhI thaIne ) ahIM AvI to e kriyA AMgaLIe karI evuM che nahIM, e ( darekedareka ) 52mANuMo palaTIne potAnI kriyA ahIM thaI, to e pariNAma eno kartA ( pudgala ) pariNAmI pariNAma( nI pariNati ) palaTIne je kAryakarma ane palaTIne je kriyA thaI e pariNAmInI kriyA enI sAthe (pudgala
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-pa2 345 paramANuMnI) sAthe saMbaMdha che, AMgaLInI sAthe nahIM saMbaMdha, nAkanI sAthe saMbaMdha nahIM. AhAhA ! AvuM besavuM kaThaNa paDe jagatane atyAre! zuM thAya? A gAmaDAMvALA to samajeya nahIM, bhASA-A zuM kahe che? koNa jANe, e sonagaDhanuM che kAMIka ema kahe (bole ne) sonagaDhanuMya juduM che kahe che ! mALA ! saMpradAya thaIne, ema kahe saMpradAyamAM je hAle che (karavAno upadeza) Ama karo, Ama karo, Ama karo-pUjA karo, bhakti karo, gajaratha kADho AMhI kahe che e paryAya, AtmA karI zakato nathI. AhA! kema ke eka anekarUpa thavA chatAM eka ja vastu che, bheda nathI."--kartA, karmane kriyA ekamAM ja thaI, aneka (rUpa) thatI hovA chatAM paNa eka ja che cIja-vastu to eka ja che. bIjI cIja AvI to emAM pariNAma thayA-kriyA thaI evuM che nahIM. eka vastunI aneka paryAya thAya che. atyAre to evo upadeza cAle che, A karo ne A karo, Ane sukhI karo, Ane duHkha maTADo ane Ane (madada karo) paisA dho ne Ane A evI kriyA ! paNa zuM lokone bicArAne khabara na maLe, sAMbhaLanArAya jaya jaya kare ne olo mAthe hAMkaye ( rAkhe) ajJAnanuM! AhAhA! eka vastunA aneka paryAyo thAya che" eka padArthanI aneka avasthAo thAya che." temane pariNAma paNa kahevAya che ane avasthA paNa kahevAya che. paramANuMo ane AtmAo, eka eka cIjane aneka avasthAo thAya che, to avasthAyI tarIke eka che ne avasthAo tarIke aneka che. AhAhA ! (pariNAmane ) avasthA paNa kahevAmAM Ave che zuM? ke e paryAya-pariNAma che (ee) avasthA paNa kahe che. eka vastunI( padArthanI) aneka paryAya thAya che ane pariNAma paNa kahe che (ane) ene avasthA paNa kahevAmAM Ave che. teo saMjJA, saMkhyA, lakSaNa, prayojanAdikathI judA judA pratibhAse che"--kartA, karma (ane) kriyA bhinna bhinna zabda AvyA ne saMkhyA Adi. "tathApitopaNa eka vastu ja che" atyAre traNeya pariNAma eka ja cIja che. tyAMya e lIdhuM che olAmAM ( pravacanasAramAM) sat dravya, sat guNa, sat paryAya e (sano ) vistAra che. nAmabheda che traNemAM chatAM pradezabhede to eka chepradezabheda nathI. (ahIM) sat siddha karavuM che ne! dravyasata, guNasa, paryAyasat eka "sanA" e traNa bhAva che. "sa" ne siddha karavuM che, ekaluM! (A jagatamAM) jeTalA dravyo che-guNomAM, te dareka dravyanuM dravyasatu, guNasa ne paryAyasa basa eka ja sat--astitva te traNa prakAranAM chedravyamAM, guNamAM ne paryAyamAM basa eTaluM! AhAhA! chatAM tenA pradeza, nAmabheda, saMjJAbheda, (judA judA) che chatAM tenA pradeza bhinna nathI, ema che tyAM. ( pravacanasAramAM) atabhAva ema che tyAM, eTale zuM? ke dravya-guNa ne paryAya ema atarbhAva che. (eTale ke ) dravya te guNa nahIM, guNa paryAya nahIM, ema astitva tarIke atadbhAva che. e dravyabhAva te guNa nahIM ane guNa te paryAya nahIM, chatAM atabhAva hovA chatAM temAM pradeza bhinna nathI. mATe(bIjA padArthone ) jema pradeza bhinnathI anyapaNuM che evuM AmAM anyapaNuM nathI, "anyatva' zabda che ne tyAM (teno artha A che) AhAhAhA! bhAre vAta! AvuM jhINuM! sat dravya, sat guNa, sattaparyAya eka guNanA traNa prakAra A, guNa to eka ja che. paNa eno dravyasata, guNasata, paryAya sat ema eka-ekamAM atadbhAva tarIke kahevAmAM AvyuM che,
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 samayasAra siddhi bhAga-4 guNa te dravya nahIM, guNa paryAya nahIM ane paryAya te guNa nahIM eTaluM, e eka astitvanI vAta che. samajANuM kAMI? savAramAM bhAI, e prazna UThayo'to ke A eka guNamAM anaMta guNanuM rUpa che, e kayAMthI kADhavuM? (kayA) zAstramAMthI ? evo vicAra Avyo hato, Ama to ghaNuM AvyuM'tuM ke eka AtmA che emAM eka guNa che, jJAna e jJAnaguNa che e anaMta rUpavALuM cheanaMtaguNanA anaMtarUpavALuM to eka (jJAna) guNa paNa anaMta sAmarthyavALo ane eka guNa ane tenA anekarUpa, chatAM te guNa pUrNa che. samajAya che kAMI? "sarvajJajJAyaka kaho, jJAyakathI lIdhuM paNa "sarvajJa' sarvajJaguNa je che e pUrNa che. ane e sarvajJaguNa che emAM bIjA anaMtA guNonuM rUpa che. e anaMtA guNonuM rUpa paNa tyAM pUrNa che. AhAhAhA! AtmA vastu che teno sarvajJa guNa, te sarvajJa pUrNa guNa che. "jJa' svabhAva kaho ke sarvajJa svabhAva kaho ke pUrNa guNa kaho, ema evA dareka guNa che te pUrNa che ane pUrNa guNamAM paNa ekeeka guNanuM pUrNarUpa che. AhAhAhA ! eka guNa pUrNa che ne bIjA anaMtA guNo che e paNa pUrNa che potAthI, vaLI) te te guNanuM rUpa paNa te te bIjA guNamAM pUrNa rUpa che. " civilAsa'mAM kahyuM che ne ! ke ekeeka guNamAM anaMtI zakti che ne anaMtI paryAya che ema lIdhuM che. mULa A kahevuM che. AhA! e ekeeka guNamAM anaMtI zakti che ne anaMtI paryAya che-anaMtI zakti eTale ke eka guNa che e potAthI pUrNa che paNa bIjA anaMtA guNonuM emAM rUpa che tethI anaMta zakti emAM che. ane te paNa pUrNa guNa che sukha che. AtmAmAM eka sukhaguNa che e paNa pUrNa che, ane e sukhaguNamAM bIjA jJAna Adi guNonuM rUpa che e paNa pUrNa che, ethI e sukhaguNamAM paNa anaMtuM anaMte pUrNarUpa che. AhAhAhA ! ema eka "kartA' nAmano guNa che emAM paNa akartApaNuM ane jJAna AdinuM rUpa che, e kartAguNa paNa pUrNa che, ane bIjA guNo pUrNa che tenuM temAM rUpa che, bIjA guNo emAM nathI. te guNa guNane potAne kAraNe potAnuM rUpa che, parane kAraNe nahIM. eya!! ane te te guNa potAne kAraNe pUrNa che! AhAhAhA ! evA anaMtA guNanuM ekarUpa te bhagavAna AtmA-dravya ! AhAhA... evA 'pUrNamidaM'nI daSTi karavI e paryAyathI e paryAyathI paryAyathI dRSTi che ne ! AhAhA! paryAyamAM paNa-ekeeka paryAyamAM bIjI badhI paryAyanuM rUpa che, evI anaMtI paryAya, eka zraddhA Ama vaLe che to badhI paryAyo Ama DhaLI jAya che!! AhAhAhA ! cImanabhAI ? AvuM jhINuM che bApu! paNa satya to Ama che. kaho, zrIpALajI? are ! evo ekeeka bhagavAna (AtmA che!) are, ekeeka paramANuM AhAhA. varNa-rasa-gaMdha-sparza Adi ekeeka guNa paNa tenA paNa pUrNa che ane emAM bIjA guNonuM rUpa ! bIjA guNo paNa pUrNa che e guNamAM enuM rUpa che. AhAhA ! eka ja pradezI (zuddhaparamANuM ) chatAM pUrNa anaMtaguNanA rUpathI bharelo bhagavAna pUrNa che e bhagavAna eTale enI mahimAvALo ema e (paripUrNa) mahimAvALuM tattva che. AhAhA! evA evA ekeeka guNa eka ja AtmAmAM ! AMhI to vicAra e Avyo'to ke sarvajJa je paramezvara che enI jene pratIti Ave che ene sarvajJa pUrNasvarUpa che ema pratIti kare tyAre enI sarvajJanI pratIti vyavahAre kahevAya. samajANuM kAMI... ? potAno sarvajJa svabhAva che, kSetra
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-para 347 bhale nAnuM evuM kAMI nahIM, anaMtaguNa bhale asaMkhya pradezamAM che, anaMtaguNane kAMI anaMtapradeza na joIe, paNa e anaMtamAM anaMtatA ghaNI moTI che prabhu. AhAhA! e anaMta guNa che enI saMkhyA moTI ke jeno pAra na maLe ! evA evA anaMtA guNano pAra na maLe (asIma) evA evA eka eka guNa pUrNa, enoya pAra nahIM evA (dareka ) guNanuM emAM rUpa che! Avo je bhagavAna AtmA, atyAre hoM! A AtmAnI vAta cAle che, enI pariNatinI kriyA to anaMtaguNanI ekasAthe thAya che, have atyAre A zuddhanI vAta cAle che, pUrNa levuM che ne! e anaMtaguNanuM pUrNarUpa prabhu! jyAre (te rUpa) pariNati thAya che tyAre emAM dareka paryAya svataMtra potAthI pariNamI rahI che! e paryAya sat, guNa sat ne dravyasat eTale eka satno-astitvano vistAra che. ethI karIne eka guNanuM astitva bIjA guNamAM AvyuM ema ahIM nathI. bhAI ! e to eka guNa dravyapaNe, guNapaNe ne paryAyapaNe ema che tyAM. AhAhA! evo dareka guNa pote dravyapaNe, guNapaNe ne paryAyapaNe! moTo dariyo che, evo je bhagavAna AtmA, potAnI dRSTi karIne jyAre pariNati thAya che te pariNatinuM kartA te dravya che, AMhI cAle che e azuddhanI paNa chatAM zuddha azuddha pariNati beya vAta levI aMdaramAMthI, AgaLa jatAM beya leze. zuddha pariNamo ke azuddha pariNamo paNa potAthI te pariName che, parathI nIM. AhAhA ! have AvI jhINI vAta besavI kaThaNa paDe evuM A. (zrotA- Ape ghaNuM saraLa karI dIdhuM!) bhASA to saraLa che. -evo je anaMtaguNano piMDaprabhu ( nijAtmA) anaMta anaMtanA rUpathI bharelo eka eka guNa e guNanI saMkhyAno pAra na maLe ane evA evA anaMtaguNo(ne) eka eka guNamAM (anaMtaguNanuM) rUpa che evuM (Atmatattva!) bhale enuM kSetra asaMkhya pradeza ho, paNa moTo dariyo che! e anaMtaguNano piMDaprabhu bhagavAna, enI dRSTi thatAM, je dRSTi thaI te paryAya thaI, teno kartA te dravya che. ahIM abhinnathI varNavavuM che ne ! nahiMtara to paryAya thaI che e paryAya kartAthI thaI che. ahIM to atyAre abhinnathI vAta che ne ! to abhinnathI A. e samyagdarzananI paryAyano kartA e dravya che. e samyagdarzanaparyAya e kartAnuM karma che ane samyagdarzanaparyAya e pUrvanI avasthA palaTIne thaI che e kriyA che e paNa dravyanI che. AhAhAhA ! ema mithyAtvadazAmAM rAganA pariNAma je koI(thAya), koI guNa rAga kare evo (AtmAmAM) koI guNa nathI, mATe tene dRSTi (Atma) dravyanI nathI, tenI dRSTi rAga upara paryAya upara che. tethI te paryAyaSTivALo jIva, rAgane kare e ajJAnInuM kartavya nAma karma che, e rAga tenA pariNAma kare te enuM karma che-kArya che, teno kartA ajJAnI AtmA che. che to paryAya, paryAyanI kartA paNa atyAre abhinna laIne varNavavuM che. AhAhAhA ! e rAganI kriyAno kartA ajJAnI AtmA, rAganuM pariNAma tenuM karma ane kartA pote traNeya te avasthAo AtmAnI avasthA te AtmA ane AtmA te dravya avasthA ane avasthA te dravya, ema atyAre siddha karavuM che. samajANuM kAMI ? saMvara adhikAramAM kahe (AcAryadeva) ke avasthAnA pradeza bhinna che e atyAre ahIM siddha nathI karavuM ane atabhAvamAM paNa te (atat) e siddha nathI karavuM. atyAre-paryAya te guNa nathI ne guNa te paryAya nathI atabhAvathI chatAM pradeza te eka che badhAnAM, pradeza judAM che tyAM (saMvaraadhikAramAM) e atyAre siddha nathI karavuM. paNa saMvaranA adhikAramAM ane bIjI rIte
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 samayasAra siddhi bhAga-4 jyAre zuddhaavasthA enuM karma che tyAre kartA AtmA che ema bhinna karIne nirmaLa pariNAmano kartA AtmA, nirmaLapariNAma kArya, nirmaLa pariNAma palaTIne thayuM eTale e kriyA AtmAnI che. emAM paradravyano kAMI kSayopazama thayo mATe A kriyA AmAM thaI evI koI apekSA nathI. samajANuM kAMI? AvuM gayuM! bhAvArtha- ahIMyA to ema kahe che ne ! "eka vastunA aneka paryAyo thAya che; temane pariNAma paNa kahevAya che ane avasthA paNa kahevAya che, teo saMjJA, saMkhyA, lakSaNa, prayojanAdikathI "teo saMjJA, saMkhyA, lakSaNa, prayojana AdikathI judA judA pratibhAse che"--kAraNa ke ekanuM nAma paryAya, ekanuM nAma dravya, ekanuM nAma kriyA, ekanuM nAma akriyadravya, ekanuM nAma pariNAma, ekanuM nAma pariNAmI evI evI saMjJA che. che? saMkhyA dravya eka che ne paryAya aneka che (guNa aneka che) e saMkhyA lakSaNa ane prayojana AdithI bhinna bhinna pratibhAse che tathApi eka ja vastu che. atyAre to e levuM che ne ! A to dhIrAnAM kAma che bhAI ! ane jyAM nizcaya siddha karavuM hoya tyAM paNa rAga che eno kartA, nirmaLa paryAyano ema nahIM, nirmaLa paryAyano kartA AtmA-dharmanI paryAyano kartA AtmA, dharma pariNAma te enuM kAryakarma, pUrva avasthA palaTIne je dharmakriyA thaI te kriyA-te traNeya vastunI che. e rAga che ene laine e palaTayo che ne enuM kArya che ne karma che ema nahIM. AhAhA ! samajAya che kAMI...? AMhI to (kahe che ke topaNa eka ja vastu che, bhinna nahIM evo ja bhedabhedasvarUpa vastuno svabhAva che."--ekakora paryAya-pariNAma ane A pariNAmI ema bheda thayo chatAM pariNAma te pariNAmInuM ja pariNAma (kArya-karma) te pariNAma enAM ja, ema bhedAbhedathI kathana che. kaho, tribhovanabhAI ? samajAya che ke nahIM? evI ja bhedabhedasvarUpa vastu che. zuM kIdhuM? saMjJA, saMkhyA, lakSaNathI to bheda che. che ne? chatAM vastu tarIke abheda che pariNAma enAM che-enuM kArya che ne eno e kartA che. (zrotA- pradeza judA nathI.) pradeza judA nathI. AhAhAhA ! e bAvana thaI-(zloka bAvana thayo.) ( zloka - pa3 ) () nobhau pariNamataH khalu pariNAmo nobhayoH prjaayet| ubhayorna pariNati: svAdyadanekamanekameva sdaa||53 / / vaLI kahe che ke - zlokArtha- [mau pariNamata: vasu] be dravyo eka thaIne pariNamatAM nathI, [3mayo: pariNAma: 1 praNAyeta] be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI ane [3mayo: paritiH cAta]be dravyonI eka pariNatikriyA thatI nathI;[ ] kAraNa ke[ nema savA nema Iva] aneka dravyo che te sadA aneka ja che, palaTIne eka thaI jatAM nathI.
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-pa3 349 bhAvArtha:- be vastuo che te sarvathA bhinna ja che, pradezabhedavALI ja che. banne eka thaIne pariNamatI nathI, eka pariNAmane upajAvatI nathI ane temanI eka kriyA hotI nathI-evo niyama che. jo be dravyo eka thaIne pariName to sarva dravyono lopa thaI jAya. pa3. pravacana naM. 175 zloka . 53 tA.22/01/79 nobhau pariNamataH khalu pariNAmo nobhayoH prjaayet| ubhayona pariNati: svAdyadanekamanekameva sdaa||53|| (AhAhA !) "be dravyo eka thaIne pariNamatAM nathI"- rAga AtmAmAM thAya che to AtmA paNa rAga kare ane karma paNa rAga kare(-karAve) ema nathI thatuM. lyo ThIka! olAmAMjayasena AcAryanI TIkAmAM paNa ema pharamAve che ke be kAraNe kArya thAya!nimitta ne upAdAnabethI, para ne svathI bethI thAya, e to nimittanuM jJAna karAvyuM che. AMhI juone, A zuM kahe che? be dravyo eka thaIne pariNamatA nathI-AtmA rAga paNa kare ane karma paNa rAga kare-ema be dravyo maLIne rAga thAya che ema che nahIM. athavA karmabaMdhananI paryAya karma paNa kare ane AtmA paNa kare, eka pariNAmanA be dravyo kartA thatA nathI. samajAya che kAMI...? AMhI to cokhkhuM kIdhuM-rAga ne dveSa, karma che mATe thAya che eno nakAra ja che. e ja prazna tyAM hato ne! varNajI(gaNezaprasAda va) hAre (e kahe ) rAga che te e karmanA nimitte thAya che mATe vibhAva che enuM kAraNa na mAno to (rAga )svabhAva thaI jaze ! e to ahIM to nA ja pADe che. jIvamAM ajJAnIne je rAga-dveSa thAya che teno kartA paNa eka ja (te) jIva che. karma paNa kartA che nimitta che mATe, ema che nahIM. (ane ) vikAra che mATe paNa karma kartA che-nimitta che mATe, (ema) che nahIM. vizeSa kahevAze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) pravacana naM. 176 zloka-53-54-55 tA. 23/01/79 maMgaLavAra poSa vada-10 zrI samayasAra, 53 kaLaza che. trepana che ne ! pharIthI. nAmo pariNamata: rava7'- "be dravyo eka thaIne pariNamatAM nathI." zuM kahe che? AtmA ane karma banne sAthe che, to AtmA rAgarUpa pariName ane karmanI paryAyarUpe (paNa) pariName, evuM hotuM nathI. be dravyo eka thaIne nathI pariNamatAM, athavA AtmAmAM je rAgAdi thAya che to AtmA paNa rAga kare ane karma paNa rAga kare, ema be dravyo eka thaIne pariNamatAM nathI. AhAhAhA! karmathI vikAra thAya che e vikAra karmathI (ja) thAya che, ema kahe che ne ! e jUTha che. be dravyo maLIne eka pariNAma karatAM nathI-be dravyo eka thaIne pariNamatAM nathI. AtmA rAga kare kadAca ajJAnabhAve to rAga paNa kare ne zarIrane paNa calAve-zarIranI kriyA paNa halAvavAnI karI zake, ema banI zakatuM nathI. AhAhAhA !
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 samayasAra siddhi bhAga-4 be dravyo-be padArtho eka thaIne-maLIne, pariNamana karatAM nathI. '3mayo: pariNAma: na prajJAta' "be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI." AtmAnuM pariNAma ane jaDa (zarIra AdinA) pariNAma, e be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI. AtmAmAM rAga thAya che to be dravyothI rAga che evuM che nahIM. zarIra cAle che to AtmA ane zarIra banne maLIne cAle che evuM che nahIM. be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI. be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI. (dareka) dravyanA bhinna bhinna pariNAma thAya che. jhINI vAta che bhAI ! (kahe che) pratyeka padArtha, AtmA ho ke paramANuM, pota-potAnA pariNAmane kare, (paraMtu) be (padArtha) maLIne (eka thaIne) eka pariNAmane kare nahIM ane eka beyanuM karI zake nahIM. traNakALamAM karI zake nahIM. kahe che A hAlavuM-cAlavuM bolavuM e kriyA badhI jaDanI che e AtmA karI zakato nathI. A dhaMdhA-dukAno calAve che ne, e dhaMdhAnI kriyAnA pariNAma, jaDa kare ane AtmA paNa kare e pariNAma kare, evuM hotuM nathI. AtmA potAnAmAM rAga kare ane jaDanI paryAya jaDa kare, ema che. paraMtu ) be maLIne ekanuM pariNAma thatuM nathI. eka dravya be pariNAmano kartA nathI. AtmA rAga paNa kare ne paranI dayA paNa pALI zake, ema hotuM nathI. (zrotA - kaMpanIo banAvIne badhA bhegA kAma kare che ne!) dhULeya kAma karatAM nathI, badhA pota-potAnI paryAyane kare che. AhA ! kArakhAnAM calAve che to kArakhAnAMnI paryAya je che e kArakhAnAMnA paramANuMthI e thAya che. e mANasa calAve che kArakhAnAMne evuM traNakALamAM nathI. mANasa potAnA rAgane kare! paranI paryAya parathI thAya che ane mANasane rAga thAya che emAM banne maLIne rAga thAya che evuM paNa nathI. karma ane AtmA, beya maLIne, AtmAmAM rAga thAya che evuM paNa nathI. AhAhAhA! jhINuM bhAre A che ne! be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI. ane "samaya: pariti: na cAta' "be dravyonI eka pariNati-kriyA thatI nathI." pariNati (kriyA) be dravyo maLIne palaTIne thAya che, ema che nahIM-A zarIra paNa palaTe ane AtmA paNa palaTe, beyanI kriyA (eka pariNati)mAM evuM che nahIM. zarIra zarIrathI palaTe che, AtmA AtmAthI pariName che-be dravyonuM eka pariNAma thatuM nathI. AhAhAhA! be dravyonI eka pariNati-kriyA thatI nathI. kAraNa ke 'mane savA nema va-aneka dravyo che te sadA aneka ja che, palaTIne eka thaI jatAM nathI. kAraNa ke aneka dravyo che ne sadA aneka ja che-sadA dravya aneka ja che, aneka eka thaIne pariNamana kare evuM kayAreya thatuM nathI. AtmA bhaktino-pUjAno rAga paNa kare ane zarIranI "svAhA" evI kriyA paNa kare, evuM kayAreya thatuM nathI. AtmA IcchA paNa kare ane bhASAnI paryAyane paNa kare bhASA evuM hotuM nathI. jhINI vAtuM bahu bhAI ! 3mayo' be dravyonI eka kriyA thatI nathI. kema ke je aneka dravya che sadA aneka ja che palaTIne eka thaI jatAM nathI. koI dravya palaTIne banne (dravyo) eka thaI jatAM nathI. bhinna bhinna potAnI pariNatine badhA kare che. paramANuM e paramANuM pota-potAnI paryAyane kare che ne AtmA (dareka AtmA) potAnA pariNAmane kare che. AtmA zarIranI kriyA kare ane zarIranI kriyA
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-53 351 zarIra paNa kare ane za2I2ne AtmA (baMne maLIne) rAga paNa kare, ema kayAreya thatuM nathI. AhAhAhA ! AvuM jhINuM che. AtmA IcchA paNa kare ane za2I2ne halAvI zake, pagane evI be dravyonI ( eka kriyA ) nathI thatI-jaDanI kriyA hAlavAnI jaDathI thAya che. ane rAga, AtmAthI ajJAnabhAvathI rAgano kartA bane che AtmA ! AhAhAhA ! bhAvArtha:- be vastuo che te sarvathA bhinna ja che. sarvathA bhinna ja che, kathaMcita bhinna ne kathaMcita abhinna ema nahIM. anekAMta che ne ! ke be dravyo eka paNa che ne be dravyo bhinna paNa che ( e anekAMta ? ) ema che nahIM. AvyuM 'tuM ne rAtre ekatva, sarvArthasiddhimAM-be dravyanI eka kriyA hoya che. 52mAM AtmA jyAre rAga kare ane karmabaMdhana ho to baMne eka thaI jAya che (ema ) traNa kALamAM nahIM. AhAhA ! karmanI paryAya karmamAM thAya che, AtmAnI paryAya AtmAmAM thAya che, koI baMnne maLIne eka ( paryAya ) thatI nathI, ne eka (dravya ) benA pariNAma karI zake nahIM, beya maLIne eka pariNAma thatuM nathI ne eka dravyanA be pariNAma kadI hotA nathI. AhAhA ! AvuM che. siddhAMta jhINA bahu! be vastuo che te sarvathA bhinna ja che. sarvathA kahyuM ! AtmA ane karma sarvathA bhinna che. karmane AtmA kathaMcit-vyavahArathI eka che ne nizcayathI bhinna che evuM nathI, AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? AtmA ane 52mANuMo Adi badhAM dravyo je bhinna (bhinna ) che sarvathA - sarvathA bhinna ja che ema kahyuM (che ). kathaMcit bhinna che ne kathaMcit abhinna che-eka che ema nahIM. (juo !) A zarIra ne AtmA, eka sAthe rahe che to (paNa ) che bhinna bhinna ! zarIranI kriyA zarIrathI thAya che, AtmAnI kriyA AtmAthI thAya che. sarvathA bhinna che, kathaMcit eka che evuM kAMI che nahIM. da "banne eka thaIne pariNamatA nathI, ( zuM kahe che ? ) banne eka thaIne pariNamatI nathI-be dravyo eka thaIne kriyA enI pariNatinI badalavAnI thatI nathI. AhA ! eka pariNAmane upajAvatI nathI ( utpanna karatI nathI ) baMnne eka thaIne eka pariNAmane utpanna nathI karatI, ema kahe che. che ? banne eka thaIne kriyA nathI karatI-pariNati badale be eka thaIne ( ema hotuM nathI. ) eka pariNAmane banne thaIne utpanna nathI karatA. paga je cAle che e paganA 52mANuM je che e paganA cAlavAnI kriyAnA kartA che, ane AtmA paNa enI kriyAno kartA che, evuM che nahIM. AtmA cAlavAnI kriyA kare ane AtmA rAga paNa kare, ema be dravyonI kriyA karI zakato nathI. AhAhA ! bhAre AkaruM ! Akho divasa kare ne ema kahevuM ke 'kare nahIM'( karI zakato nathI ) mAne che e to. e to (vANI nIkaLI ) bhASAparyAya to 52mANuMmAM bhASA paryAya thavAnI lAyakAtathI bhASA bolAya che. 52mANuMmAM bhASAvargaNAnI paryAya thavAnI yogyatA hoya che to paryAya thAya che, AtmAthI nahIM hoThathI nahIM. ( zrotAH- 52mANuMne astikAya kahe che ne ! ) e to ghaNAM bhegAM maLe che ghaNAM sAthe che, ghaNAM eka sAthe che paNa paryAya dareka 52mANuMnI bhinna bhinna thAya che. bhASA, eke eka 52mANuMnI paryAyamAM bhASA thavAnI lAyakAtathI e bhASA thAya che, eka thaI evuM che nahIM. bhASAmAM paNa eka eka 52mANuMnI paryAya svataMtra potAnAthI che. badhA maLIne
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 samayasAra siddhi bhAga-4 bhASAnI paryAya thaI che evuM nathI. AhAhA ! AvuM kAma che! zuM? pugalAstikAya kIdhuM ne! pudgalAstikAya che to astikAya che to emAM ghaNAM paramANuM che. ati che, pradeza ghaNAM che tyAM (skaMdhamAM astikAmAM), eka paramANuM to astikAya nahIM (zuddha) eka ja che (paraMtu ) ghaNAM maLelAne astikAya kahevAmAM Ave che. maLelA nAma eka sAthe rahe che. paNa koInA pariNAmanA kartA koI (bIjA) che nahIM. A AMgaLImAM paramANuM anaMta che. to emAM je eka paramANuM che e bIjA paramANuMnI kriyA nathI karI zakatuM, eka paramANuM che e potAnA skaMdhamAM paNa potAnI paryAya svataMtra kare che, paranI (bIjA paramANuMnI) paryAya kare nahIM ane para ane potAnI-baMnnenI paryAya eka hotI nathI. AvuM che. jhINuM tattva che, A vItarAganuM. vItarAga sarvajJa paramAtmA, emaNe sarvajJapaNAthI joyuM che ane ema che. lojikathI-nyAyathI paNa evuM siddha thAya che. e kahyuM ne aneka ja che. aneka che e ekanI kriyA aneka kare to bIjA dravyono nAza thaI jAya ! eka tattva, bIjA tattvanI (dravyanI) kriyA kare to bIjA dravyanI kriyA Ane karI, to enI kriyAno to abhAva thayo, to to eno nAza thaI gayo. samajANuM kAMI....? AtmA je che ene rAga je che e (rAgane) karma kare, to rAganI paryAyano kartA, karma thayuM to (rAga) paryAyavALuM (Atma) dravya rahetuM nathI, to (paryAya vinAnA dravyano) nAza thaI gayo. ane AtmA rAga kare ne karmanI paryAya paNa kare (-karma bAMdhe ) to karmanI paryAya je che e paryAyane A (AtmA kare) e paryAyane e kare to to paryAya vinAnuM dravya thaI gayuM- badhA dravyono nAza thaI jAya. (1) kuMbhAra potAnA rAgane (IcchAne) paNa kare ne ghaDAnI paryAyane paNa kare, to ghaDAnI paryAya e (mATI) dravyanI che, to (ghaDAnI) paryAya to eNe (kuMbhAre) karI to A paryAya vinAnuM (mATI) dravya thaI gayuM to paryAya vinAnuM dravya (to hotuM nathI) paryAya vinAnuM (mATI) dravya thaI gayuM to teno nAza thaI jaze. samajANuM kAMI...? AhAhAhA ! (2) roTalI bane che e roTalIne strI banAvI zake evuM che nahIM, kAraNa ke roTalInA (loTanA) paramANuM roTalIrUpa thayA, e paryAya paramANuMthI thaI che ane e roTalInI paryAya bIjo (koI) kare to e paryAya vinAnuM dravya thaI jAya, paryAya vinAnuM dravya e dravya ja rahetuM nathI. AvuM che! (3) kapaDAM che - TopI che lyo ne e TopI je ahIM (mAthA upara) che potAnI paryAyathI tyAM che, A zarIranI A paryAyathI nahIM, zarIranI paryAyathI (mAthAnI paryAyathI) jo e tyAM hoya to enI paryAyano to abhAva thaI gayo, enI (TopInI) paryAyano abhAva thayo to vinA paryAya dravyano nAza thaI gayo - paryAya vinAnuM dravya (kayAreya) hotuM nathI. samajANuM kAMI...? jhINI vAta che bhAi! AhAhA ! (4) akSara, je (akSara) lakhAya che akSara-akSara (e) anaMta paramANunI e paryAya che. eka-eka paramANunI paryAya bhinna bhinna che, evA akSaranI paryAya jo AtmA kare ke A (hAthanI) AMgaLIo kare lo ne! to akSaranI paryAya AMgaLI kare to akSaranI paryAya
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-pa3 353 vinAnuM (e paramANuM ) dravya thayuM to paryAya vinAnA dravyano nAza thai jaze. AhAhA ! samajANuM kAI....? (5) A AMgaLI che enI A avasthA (vAMkI-sIdhI thavAnI) e paramANuM kare che ne jo e AtmA kare to e paramANuM paryAya vinAnA thayA, paryAya vinAnuM dravya hotuM nathI. (tethI paryAya vinAnA) dravyano nAza thaI jAya che. AvuM jhINuM! lokone to dayA pALo! vrata karo! bhakti karo! AhAhAhA ! be vastuo che te sarvathA bhinna ja che" - A sarvathA upara vajana che. eka paramANuM bIjA paramANuMthI taddana bhinna che, eka AtmA karmanA paramANuMthI tadna bhinna che, karmanA paramANuM AtmAthI tadna bhinna che. AhAhAhA ! eka paramANuMmAM cAra guNa lUkhAzanI paryAyanI dazA ho, ane bIjA paramANuMmAM cha guNanI ho, to baMnne maLIne cha guNa lUkhAza thaI jAya che, evuM nathI. cha vALo (paramANuM ) che eNe cha karI (bIjA paramANuMnI paryAya to) A chanI paryAyavALAnuM dravya (paramANuM) paryAya vinAnuM rahI gayuM, paryAya vinAnuM dravya rahetuM nathI. samajANuM kAMI.....? viracaMdabhAI ? AvuM jhINuM che. jagatathI bhAre AkaruM kAma! A to jyAM hoya tyAM ame karIe.ame karIe. AhA ! AtmA ane eka paramANuM ane eka paramANuMne bIjAM paramANuM, banne vastuo che e sarvathA bhinna ja che. -sarvathA bhinna che. AtmA ane ahIM karma je che e (banne) sarvathA bhinna che. kathaMcit eka che ne kathaMcit bhinna che evuM che nahIM. AhAhA ! "pradezabhedavALI ja che" - dareka cIja, potAnA pradeza je aMza kSetrano che, ethI badhA potAnA pradezavALI (cIja) che. AtmAnA pradeza AtmAmAM che, paramANuMnA pradeza paramANumAM che. "banne eka thaIne pariNamatA nathI" - be dravya eka thaIne badalavAnI kriyA thatI nathI. jema (mATInA) piMDamAMthI palaTIne jema ghaDo thAya che, e kriyA piMDanI kriyA badalavAnI mATInI ja che. kuMbhAra (ghaDo ghaDe che) e piMDamAMthI ghaDAnI paryAya (kuMbhAra) kare-badalAve to e badalavAnI paryAya vinAnuM mATIno piMDa rahyo! paryAya vinAnuM dravya to nAza thai jaze. lojikathI to che paNa jhINI vAta che ne bhAI ! AhAhAhA! bahu sarasa vAta che. banne eka thaIne pariNamatA nathI, "eka pariNAmane upajAvatI nathI"--be padArtha eka paryAyane utpanna karatA nathI. be dravyo che e pota-potAnA pariNAmane kare paNa be dravya maLIne eka pariNAmane kare evuM thatuM nathI. ane "temanI eka kriyA hotI nathI" evo niyama che -evI vastunI maryAdA che. vastu potAnI maryAdAmAM potAnI paryAya kare che (paraMtu) potAnI maryAdA choDIne paranI (paryAyane) kare ane parathI potAnA pariNAma thAya, evI vastunI maryAdA che nahIM. (zrotAHkoIne paranuM kAma karavAmAM madada na kare?) koNa kare dhULa kare, madada koNa kare. bhinna bhinna padArtha koNa madada kare koInuM koI karI zakatuM nathI. jhINI vAta che bhAI ! A kapaDuM che ne kapaDuM ema ema ( UDa) che ne! enI kriyA (zuM) hAtha kare? jo hAtha kare enI (kapaDAMnI) paryAya to e dravya paryAya vinAnuM rahI gayuM! e to enI paryAya che e tenA paramANuMthI thaI che e (halAvavAnI) paryAya hAthathI thaI hoya to e paryAya vinAnuM dravya thaI
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 samayasAra siddhi bhAga-4 gayuM, paryAya vinAnA dravyano nAza thaI jAya! AhAhAhA ! samajANuM kAMI? e kahe che dekho! "jo be dravyo eka thaIne pariName to sarva dravyono lopa thaI jAya." be dravyo, eka AtmA ne bIjA paramANuMo athavA eka AtmA ne bIjA AtmAo, evA be dravyo eka thaIne pariName eka thaIne paryAyamAM badalavAnI (eka ja) kriyA ho, to sarva dravyono lopa thaI jaze. AhAhAhA ! kema ke bIjAnA pariNAmane ane potAnA pariNAmane eke (eka thaIne) karyo to bIjA pariNAma vinAnA dravya rahI gayA-to (bIjA) paryAya vinAnA (thayA) to paryAya vinAnuM dravya hoya ja nahI. "paryAya vijataM daLaM" - paryAya vinAnuM dravya hotuM nathI, Ave che ne "paMcAstikAya mAM-paryAya vinAnuM dravya nahIM ne dravya vinAnI paryAya nahIM. bhAre kAma bhAI ! AhA! dekho ! A kAgaLa che, enI paryAya palaTIne Ama thaI, to e palaTavAnI kriyA, AMgaLIe karI hoya to e (kAgaLanA) paramANuM paryAya vinAnA rahyA, to paryAya vinAnuM dravya hotuM ja nathI, to (kAgaLane) AMgaLIoe UMco karyo evuM che ja nahIM, Are! Are ! eya hiMmatabhAI? (zrotAH- dekhAya che ema) Ama UMcuM thAya (ema dekhAya) aMgulI joDe che. ene laine UMcu thAya che? e to saMyogathI joyuM eNe, enAM (sva)bhAvathI na joyuM. devIlAlajI? (AhA!) dRSTimAM bhramaNA che ajJAnIne ! huM mArA (pariNAmano) kartA chuM ane paranuM paNa karI zakuM chuM, to e paranI paryAyane eNe karI to para paryAya vinAnuM rahyuM, to paryAya vinAnuM dravya rahe nahIM ( evA abhiprAyamAM) dravyano nAza thaI jAya che. AhAhAhA ! "paryAya vijjata daOsUkSma vAta che bhAI ! jaina paramezvara, enuM kaheluM tattva bahu sUkSma che! (ohoho !) samaya samayanI paryAya-avasthA, pratyeka padArtha (dravya) potAnAthI kare che. jo potAnA pariNAma paNa kare ne paranA pariNAma paNa kare, to para pariNAma vinAnuM dravya rahI gayuM. eNe (paranuM) karyuM to ahIM (paramAM) pariNAma thayuM nahIM, to pariNAma vinAnuM dravya to nAza thaI jaze. AhA! are, AtmAmAM rAga che e (rAgane) karma kare to rAganI paryAya vinAnuM dravya rahI gayuM, kameM paryAya karI bhale malinaparyAya karI, paNa karme karI to - karme karmanI paryAya karI ne karme rAga paryAyane paNa karI to A rAga (AtmAnA) cAritraguNanI viparIta paryAya hatI jIvanI, to e paryAya karme karI to (jIvadravya) paryAya vinAnuM rahyuM to paryAya vinAnuM dravya hotuM nathI. ) AhAhAhA ! nyAyathI samajavuM paDazene bhAI ! AhAhAhA ! che? AMhIM to karmano moTo vAMdho che, kahe che (e loko ke) basa, karmathI vikAra thAya, karmathI vikAra thAya ane vikAra kare eTale karmane baMdhAvuM paDe ! rAga na hoya to kema karma baMdhAtA nathI? ema prazna hato rAjakoTamAM, ghaNAM varSa pahelAM. ema ke rAga na hoya to karma kema baMdhAtuM nathI? paNa rAga che ne karmanI paryAya karmathI thAya che ane rAga na ho, to prazna ja kayAM che. samajANuM kAMI....? (kahe che) ema ke ahIMyA rAga karyo, dayA-dAnano to tyAM zAtA AdinI paryAya baMdhANI, to rAga na hota to baMdhAta? paNa e prazna ja kayAM che ahIMyA. rAga che. basa rAga che eTaluM AtmAmAM ane tyAM zAtAnI paryAya thaI e jAtanI paryAyathI jaDathI thaI che, e rAgathI thaI e nahIM, jo rAgathI jaDanI (paramANuMnI) paryAya thaI hoya to, paryAya vinAnA paramANuM karmanA
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-53 355 rahyA, paryAya vinAnuM dravya rahetuM ja nathI, ( to to ) nAza thaI jAya che. nyAya samajaNamAM Ave che? Avo mAraga che! A gAthAnA kaLazo ghaNAM UMcA che. kaho, ratibhAI ? A cazmA caDAvo chone AmaAma hAtha karatAM karatAM ( kahe che ahIMyA ke ) ema che nahIM, evuM karI zakatA nathI. ema kahe che. juo, cazmAnI paryAya Ama che ne Ama thAya che e AMgaLI kare to e (cazmAnI ) paryAya AMgaLIe karI, to A ( cazmAnA 52mANuM ) paryAya vinAnA e dravya rahI gayA, to dravyano nAza thaI jaze. cImanabhAI ! 52nI dayA pALI zake to paranI dayAnI paryAya je che to enAthI emAM (paryAya ) thaI, ANe karI to e paryAya vinAnuM dravya tyAM rahI gayuM ! zuM kIdhuM ? samajANuM kAMI.... ? 52 (jIva ) che. zarI2 ne AtmA bhinna (bhinna ) che. to e (52 jIvane ) jIvatuM rAkhe che-52 ( u52 ) rAga thayo to huM ( e jIvane ) jIvato rAkhuM chuM ( temAM ) enI paryAya A rAge karI, to e paryAya vinAnuM dravya rahI gayuM, to paryAya vinAnuM dravya nAza thaI jaze. AhAhA ! (zrotAH- e bhAgIdAra thaIne kare ne !) e ja kahe che, bhAgIdAra (thaIne ) ka2e paryAyano toya nAza thaI gayo. be padArtha bhinna bhinna che, AtmA ane karma, jo AtmAmAM rAganuM kArya, karma kare to rAganI paryAya te samayanI che, paryAyano trikALa paryAyano aMza guNa che ane guNano piMDa te dravya che. to e rAga karme karyo to rAganI paryAya vinAnuM ( Atma ) dravya rahI gayuM. traNa kALanI paryAyano piMDa te guNa che ne anaMtaguNano piMDa dravya che. to (paryAya vinA to ) dravya rahyuM nahIM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI..... ? AkarI vAta bhAI ! jyAM tyAM ahaMkAra, ahaMkAra, ahaMkA2 ! ame karyuM - ame karyuM - ame karyuM ! jIvane Ama Ama anAdithI..... 'Atmadharma' banAve che ne. lyo ! Atmadharma pustaka zuM kahevAya e ? mAsika (patra ) e ? mAsika ( patra ) e AtmadharmanA 52mANuMnI paryAya, bIjo AtmA kahe ke meM banAvI, barAbara akSa2 sa2khA karIne, to e 52mANuMnI je paryAya che e teM karI to e to e paryAya vinAnA dravya rahyA, e dravyono to nAza thaI jaze. (zrotAH- 52mANuMe zuM karyuM ) 52mANuMe karyuM kAMi nahIM. ANe karyuM te to e paryAya vinAnA dravya rahI gayA, to ( e 52mAthuM dravyano ) nAza thaI jaze. AhAhAhA ! ( zrotAH- koI koIne sahakAra na karI zake ema thayuM!) kAMI karI zake nahIM traNakALamAM ! kaho, malukacaMdabhAI ? saMbhaLAya che ke nahIM A ? AhAhAhA ! bhAre kAma bhAI ! zuM siddhAMta mukyo !! je eka tattva che e bIjA tattvanA pariNAma enAthI thAya che ema nahIM, thaIne tArAthI thayA, to pariNAma vinAnuM e dravya pariNAmI rahetuM nathI. AhAhAhA ! koNa koNa AvyA che ? jayaMtIbhAI ane hasamukhabhAI AvyA che. ThIka ! AhAhAhA ! are AvuM kayAM che bhAI !? AtmA ema mAne ke meM upadeza karyo, to (temAM ) u5dezanI paryAya 52mANuMnI che e AtmAe karI, to paryAya vinAnA zabda rahI gayA, paryAya vinAnA paramANuM rahyA, e paNa jUTha che ane paramANuMnI paryAya (bhASAnI-zabdanI ) thaI to sAMbhaLavAvALAne jJAna thayuM, 52mANuMnI bhASA AvI ne tyAM jJAna thayuM, to tyAM paryAya che (jJAnanI ) e Ama bhASAe karI, to e
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 samayasAra siddhi bhAga-4 paryAya vinAnuM dravya tyAM rahI gayuM- ( zrotA :- karmanA kSayopazamathI to kAma thAya che) karmanA kSayopazamathI bilakula nahIM, e ja vAMdhA che ne ! karma che te potAnI paryAyamAM kartA che ane AMhI kSayopazamanI paryAya AtmA potAnAthI kare che, karmano ughADa thayo to ahIM vikAsa thayo, evuM bilakula nathI. moTo vAMdho hato ne e, teranI sAla, bAvIsa varSa pahelAM. AhAhAhA ! karmano kSayopazama thAya to... kSayopazama eTale ? e to karmanI avasthA che jaDanI, ene laIne AMhIM jJAnanI paryAyano vikAsa thayo hoya to e karmanI paryAya paNa thaI ane A vikAsa enAthI thayo, to A paryAya vinAnuM dravya ( Atmadravya ) rI gayuM. ratibhAI ? A to nyAyathI pakaDAya che. bhASA bhale sAdI hoya paNa.... AhAhAhA ! "karma bicAre kauna, bhUla me2I adhikAI, 4 agni sahe ghanaghAta, lohakI saMgati pAI." AhAhAhA ! karma karmanI paryAya kare, AtmA AtmAnI paryAya ajJAnabhAve rAganI kare, ajJAnabhAve, jJAnabhAve to rAga Ave che ane to jJAnamAM zeya banAve che e jJAnanI paryAya, e jJAnanI paryAye kare ne rAga paNa kare evuM che nahIM. AhAhA ! jhINI vAta AvI gaI vaLI, e to jJAna AMhIM I vAta ( atyAre AmAM ) nathI. AMhIM to phakta pariNAma, ( pariNAmIthI thAya che ) zuddha kare ke azuddha, e pariNAma enuM potAnuM che basa ! 52nA pariNAma 52mAM thAya che. 52nA pariNAmathI potAnAmAM azuddhatA thaI mithyAtva pariNAma thayA jIvamAM to e darzanamohano udaya thayo tethI mithyAtva pariNAma thayA, to mithyAtva pariNAma je che e zraddhAguNanI viparItaparyAya che to jo e paryAya pa2e (darzanamoDhe ) karI, to A paryAya to rahI nahIM, paryAya vinAno guNa nahIM ne guNa vinAnuM dravya nahIM. AhAhAhA ! AvuM have mAnavuM, AmAM kyAM? karmano evo tIvra udaya Ave, je mokSamArgamAMya ema kahyuM che, ke tIvra udaya hoya to puruSArtha nahi karI zake, maMda udaya hoya to karI zake, e to kaI apekSA ? tIvra vItarAgabhAva choDIne tIvravikAra AtmA kare to e vakhate karmanA udayane udaya kahevAmAM Ave che, ahIM to tIvra kare mATe tyAM tIvrano udaya, evuM che nahIM. karmano udaya aMdara maMda hoya ane vikAra tIvra kare, e to potAthI kare che ne! karmano udaya tIvra hoya ane ahIM aMdara rAganI maMdatA kare e potAnAthI ( AtmAthI ) che, 52thI bilakula nathI. AhAhAhA ! AvuM che. dharma samajavo hoya to darekanI paryAya potAnAthI thAya che, koInI paryAya (bIjI) koIthI nathI thatI evuM samajIne pachI dravyadRSTi karavI. e rAgano paNa karavAvALo huM chuM e paNa choDI devuM paDe pachI. rAganA pariNAma huM karuM chuM mArA pariNAma mArA che ane karma rAga karAvatuM nathI, eTalA nirNayamAM tAtparya pachI, evuM che ke rAganI paryAya paNa mArI nahi, huM to zuddha caitanya chuM, enI vikArI paryAya kema hoya ? AhAhAhA ! samajANuM kAMI... ? AhAhA ! pahelAM to rAgano kartA huM chuM, karma eno kartA nathI, evo nirNaya karIne, tAtparya zuM emAM AtmAne lAbha zuM ? ke rAgano kartA huM chuM e mArI viparIta paryAya che to mAro svabhAva viparIta nathI, mArI cIja to nirmaLAnaMda zuddha caitanya prabhu che, evI dRSTi thaI ke rAganA
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-pa3 357 pariNAmano kartA hato e kartA chUTI jAya che. AhAhAhA ! kalakattA ne muMbaI ne dilhI ne AmAM zuM A badhuM mAMDI kare che. Akho didhamAla dhamAla hAlatI hoya Ama hajAro maNanA kapaDAnAM DhagalA moTA zuM kahevAya? tamArA khaTArA che ne muMbaImAM, khaTArA bharI-bharIne kapaDAM(kApaDa) hoya che ne, dukAnamAM utAre ne, moTA khaTArA bharelA hoya kapaDAthI ne (dukAnamAM mUke ) kApaDanI bajAramAM pachI, AMhI che ne sImaMdhara svAmI bhagavAnanuM maMdira che pachI Ama jatAM Ave che, moTA moTA khaTArA kapaDAthI bharyA hoya, utAratA hoya ne nAkhatA hoya. AhAhAhA ! arere ! e (khaTArA) uparanuM kApaDa je che e nIce Utare che e enI paryAya badalAvavAnI karavAvALA e paramANuM che, AdamI-majUra ema mAne ke meM A uparathI nIce (mAla) UtAryo-e paryAya meM karI, to e paryAya vinAnuM (paramANuM ) dravya rahyuM ! bahu AkarI vAta ! AhAhA! A khoMkhAro thAya che ne ! e paramANunI paryAya che paNa e paramANuMthI (thayelo) khoMkhAro mArAthI thayo, AtmAthI to e paramANuM paryAya vinAnuM dravya rahI gayuM. (zrotA : paNa icchA to karIne) I to meM na kahyuM, kahyuM ne ke e icchAno kartA paNa AtmA nahIM paramArthathI to samajANuM kAMI..? paNa IcchA thaI, A IcchA thaI to baLakhA bahAra nIkaLe che, evuMya nathI-bilakula nathI. bahuM AvuM gayuM! kaho, paMDitajI? che? A ghUMka che ne thaMka! moDhAmAMthI amI Utare che ne nIce (peTamAM jAya che ne!)e AtmA vRtti (kare) icchA kare eTale A ghUMkane nIce utArI zake-e be kriyA AtmA karI zake nahIM. AhAhAhA ! (zrotA:- e ghUMkanI kriyA koNa kare?) zenI? theMkanI kriyA e paramANuM kare nIce UtaravAnI e icchA kare ke huM nIce utAruM-ema che nahIM. amI Ave che ne amI mukhamAM e amI, AtmA (nIce) utArI zakato nathI. AhAhAhA ! ema karma che e AtmAne icchA karAvI zakAtA nathI. AhAhAhAhA ! I zuM kIdhuM? mIThAza, amI-amI paramANuM Utare che to eNe icchA karI ne A amI UtaravAnI kriyA thaI ema che nahIM. jhINI vAta bhAI ! jevA bhinna tatva che evuM bhinna tarIke na mAne ane ekameka (mAne) enI kriyA A kare ne AnI kriyA te kare to tattva bhinna rahetA nathI, (tattvano dravyono) nAza thaI jAya che, AnI tArI zraddhA viparIta che. AhAhAhA ! AvI vAta che. jo be dravyo eka thaIne pariName to sarva dravyono lopa thaI jAya." pahelAM AvyuM'tuM ne pahelAmAM AvyuM'tuM olAmAM 86nI TIkAmAM AvyuM'tuM olI kora juo, che ne? 86 nI TIkAno bhAvArtha, tenI chellI lITI-"jaDa-cetananI eka kriyA hoya to sarva dravyo palaTI javAthI sarvano lopa thaI jAya- e moTo doSa Upaje."-e (gAthA) 86nI TIkAno bhAvArtha (chellI lITI che) samajANuM kAMI...? ekAvana kaLazanI upara bhAvArtha, TIkAno bhAvArtha che, samajANuM kAMi? e TIkAnA bhAvArthamAM kahyuM hatuM ne A kaLazanA bhAvArthamAM kahyuM! jhINI vAta bhAI ! zAMtithI A to TIkAno che ne bhAvArtha chelle bhAvArtha che ne enI cothI lITI(chelle) "jaDa-cetananI eka kriyA hoya to sarva dravyo palaTI javAthI sarvano lopa thaI jAya-e moTo doSa Upaje." eka AtmA, zarIrane vANI ne khAvA-pIvAnI badhAnI kriyA kare to e pariNAmano
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 samayasAra siddhi bhAga-4 abhAva (bIjAnI paryAyano abhAva thAya!) tethI jo e badhAnI kriyA AtmA kare-pariNAma kare to e badhA pudgalano nAza thaI jAya, pudgalanI hayAtI rahetI nathI-paryAya vinA (dravyanI) hayAtI rahI zake nahIM. AhAhAhA! bhAre kAma AkaruM. A to jyAM hoya tyAM meM karyuM. meM A karyuM jo meM A banAvyuM ke A lakhyuM ne meM(huM ) bolyo ne meM bIjAne samajAvyuM ! AvI AkarI vAtuM bApu! AhA! eka AtmA, badhA zarIrane, vANIne, manane, dALa-bhAta-zAka ne e badhAne khAvAnI kriyA kare (temAM) eka AtmAnA pariNAma pote kare ane enI (bIjA padArthonI) paryAyane kare, to badhA paramANuM paryAya vinAnA thaI jAya che, paryAya vinAnA dravyano badhAno nAza thaI jaze. aneka che to eka thaI jaze, aneka che-anaMta che eka (dravya) bIjAnuM (kaMI paNa) kare to bIjo bIjAnuM kare to ema karatAM karatAM aneka (anekapaNe) nahIM rahe, eka ja thaI jaze badhA ! AhAhAhA ! kaho, zazIbhAI ? AvuM bese na bese zuM thAya bhAI, Avo mArga che, e pa3 thaI (trepana kaLaza thayo.) have copana. zloka - 54 ) (mAryA). naikasya hi kartArau dvau sto ve karmaNI na caiksy| naikasya ca kriye dve ekamanekaM yato na syaat||54|| pharI A arthane deDha kare che - zlokArtha-[ ca diau vartArau na staH] eka dravyanA be kartA na hoya, [2] vaLI [ ke karmaLa na] eka dravyanA be karma na hoya [2] ane [ phebriye na] eka dravyanI be kriyA na hoya;[ yata:] kAraNa ke[ane racAta] eka dravya aneka dravyarUpa thAya nahi. bhAvArtha A pramANe uparanA zlokomAM nizcayanayathI athavA zuddhadravyArthikanayathI vastusthitino niyama kahyo. 54. pravacana naM. 176 zloka naM. 54 tA.23/01/79 naikasya hi kartArau dvau sto dve karmaNI na caiksy| naikasya ca kriye dve ekamanekaM yato na syaat||54 / / AhAhA "ekasya hi dvau kartArau na staH" - "eka dravyanA be kartA na hoya"- dravyanA nAma pariNAma, eka dravyanA be pariNAmanA eka kartA nathI hotA eka dravyanA (-pariNAmanA) be kartA hotA nathI potAnA AtmAmAM rAga paNa AtmA kare ane karma paNa (rAgane) kare, eka dravyanA (pariNAmanA) be kartA thatA nathI. (AhA!) eka pariNAmanA be kartA hotA nathI.
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-papa 359 AtmA rAga paNa kare ne karma paNa rAga karAve, evuM hotuM nathI. AhAhAhA ! eka dravyanA (pariNAmanA) be kartA hotA nathI. ane. "eka dravyanAM be kArya na hoya"--eka dravyanA (-pariNAmanA) be kArya na hoya, eka dravyanuM eka ja pariNAma-kArya hoya che. eka dravyanA (-pariNAmanA), be kArya-AtmA rAga paNa kare ne karmanuM baMdhana paNa kare evuM hotuM nathI, ane karmabaMdhana (potAno) udaya paNa kare ane AtmAmAM rAga paNa kare, evuM hotuM (thatuM) nathI. AhAhAhA ! AvuM jhINuM! AhAhAhA! ane "meca ke kriye na"-eka dravyanI be kriyA na hoya, eka ja dravyanI be palaTavAnI kriyA hotI nathI-AtmA potAnI pUrva paryAyathI palaTIne rAga kare ane karmanI palaTIneparamANunI paryAya palaTIne karmanI paryAyane paNa kare ema be kriyA thatI nathI. AhAhAhA... kema? "ekam anekam na cA" "eka dravya aneka dravyarUpa thAya nahi"- eka dravya potAnA pariNAma sahita che e bIjAnA pariNAmane na kare, mATe aneka dravya(eka) na thaI jAya, "ekam anekam na syAta"--eka, aneka ho to eka bIjAnA pariNAmane kare paNa eka, aneka( rU5) thatA nathI, mATe potAnA pariNAma to kare, paranA pariNAma) kare nahIM. AhAhAhA ! che? bhAvArtha- A pramANe uparanA zlokomAM nizcayanayathI athavA zuddhadravyArthikanayathI vastusthitino niyama kahyo. niyama arthAt maryAdA kahI. vastunI e maryAdA che. -AtmAne anAdithI paradravyanA kartAkarmapaNAnuM ajJAna che. (zuM kahe che?) zarIra(nI kriyA huM) karuM, dezanI sevA karuM, duHkhI ne huM madada karuM, AhAra-pANI dauM, osaDa (davA) dauM bIjAne. AhAhA! e anAdithI paradravyanA kartAkarmapaNAnuM (ajJAna che) AhA ! e ajJAna che. "jo e paramArthanayanA grahaNathI" have eno saravALo lIdho pAcho ke A badhuM kahIne karavAnuM zuM che? te jo eka vAra paNa vilaya pAme to pharIne na Ave" pharIthI ajJAna thatuM nathI. AhAhA.... (kahe che) zloka-papa ( zloka - 55 ) (zArdUnavidrahita) AsaMsArata eva dhAvati paraM kurve'hamityuccakai1rvAraM nanu mohinAmiha mahAhaGkArarUpaM tmH| tadbhUtArthaparigraheNa vilayaM yadyekavAraM vrajet tatkiM jJAnaghanasya bandhanamaho bhUyo bhvedaatmnH||55|| AtmAne anAdithI paradravyanA kartAkarmapaNAnuM ajJAna che te jo paramArthanayanA grahaNathI ekavAra paNa vilaya pAme to pharIne na Ave, ema have kahe che - zlokArtha-[36] A jagatamAM [ modinAma] mohI (ajJAnI) jIvono [para adama pharve] paradravyane huM karuM chuM [ti madadaThThaIRAM tama:] evA paradravyanA kartutvanA mahA ahaMkArarUpa ajJAnAMdhakAra- [nanuM 3: 62] ke je atyaMta durnivAra che te
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 samayasAra siddhi bhAga-4 [saMsArata:vAvati] anAdi saMsArathI cAlyo Ave che. AcArya kahe che keH [sado] aho![ mUtArthagriprade] paramArthanayanuM arthAt zuddhadravyArthika abhedanayanuM grahaNa karavAthI [ ]i jo [tat vAra vinaya vranet] te eka vAra paNa nAza pAme [tat] to [jJAnAca mAtmanaH] jJAnaghana AtmAne [mUya:] pharI [vardhana vibhaveta] baMdhana kema thAya? (jIva jJAnaghana che mATe yathArtha jJAna thayA pachI jJAna kyAM jatuM rahe? na jAya. ane jo jJAna na jAya to pharI ajJAnathI baMdha kyAMthI thAya? kadI na thAya.) bhAvArtha- ahIM tAtparya ema che ke ajJAna to anAdinuM ja che paraMtu paramArthanayanA grahaNathI,darzanamohano nAza thaIne, eka vAra yathArtha jJAna thaIne kSAyika samyakatva Upaje to pharI mithyAtva na Ave.mithyAtva nahi AvatAM mithyAtvano baMdha paNa na thAya. ane mithyAtva gayA pachI saMsAranuM baMdhana kaI rIte rahe? na ja rahe arthAt mokSa ja thAya ema jANavuM. papa. pravacana naM. 176 zloka naM. 55 tA.23/01/79 AsaMsArata eva dhAvati paraM kurve'hamityuccakai1rvAraM nanu mohinAmiha mahAhaGkArarUpaM tmH| tadbhUtArthaparigraheNa vilayaM yadyekavAraM vrajet tatkiM jJAnaghanasya bandhanamaho bhUyo bhvedaatmnH|| 55 / / saravALo to pAcho ema kahevo che ne badho, A kartAkarma nathI ( ema jANIne) paNa pAchuM karavuM zuM? have ene (kahe che ). "rUda' A jagatamAM moha-ajJAnI jIvono paradravyane huM karuM chuM, paradravyonuM bhaluM huM karuM chuM-paradravyone sukhI karuM chuM-paradravyone duHkhI huM karuM chuM parane jIvADuM chuM padravyone nabhAvuM chuM A zeThiyAo, evA ghaNA hoyane paisAvALA hoya ghaNAne nabhAvene! dhaMdhAmAM nokarone nabhAve ! olA kahetA hatA, zAMtilAla khuzAla, (tenI pAse) be abaja cAlIza karoDa rUpiyA-be abaja cAlIza karoDa rUpiyA enAM banevI ApaNe Ave che ne popaTalAla lIMbaDIthI, (sALA pAse) be abaja cAlIza karoDa to temaNe kahyuM zuM hajI sudhI tame raLavAnA AvA moTA pApa karo cho ! AvA-AvA be abaja rUpiyA che, aDhI abaja rUpiyA che tamArI pAse, (sAMbhaLIne ) e kahe, zuM ame amArA mATe karIe chIe, lokone nabhAvavA mATe karIe chIe, Avo javAba Apyo, pAvara phATI gayA !(zrotA- zAhukAra na hoya to garIba nabhe kema) dhULamAMya zAhukarathI nabhatA nathI, sau potapotAnI paryAyathI nabhe che. (lyo!) popaTabhAIne evo javAba Apyo, enA banevIne, popaTabhAI nathI AvatA lIMbaDIthI, AMhI bese che. eNe (ene) kahyuM A zuM have keTalA pApa karo cho, hajAro mANasane A badhuM... to zuM A ame amArA mATe karIe chIe, hajAro mANasa nabhe che mATe karIe chIe, ATalA to abhimAna ajJAnIonA ! A jIna-presa calAve ne (emAM) hajAro mANasa kAma kare tyAM ekadama badhAne rojI maLe AjIvikA maLe, ene mATe kare che tuM? mUMDha che. AhAhAhA! ajJAnI jIvono paradravyano huM kartA chuM 'rUti mahAraMvArarupe tama:_evA paradravyanA
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-55 361 kartutvanA mahA ahaMkArarUpa ajJAna-aMdhakAra, AkaruM kAma che-zarIranI kriyA karI zake nahIM, A kensara thAya che ne! lyo ne, e dAkatara kensarane kApI zake nahIM ema kahe che. enI paryAya tyAM thavAvALI che to ene (kensara) hoya che kema mAne ! A gaLAnuM kensara, chAtInuM kensara, AMkhanuM kensara thAya che ne ! AhAhAhA ! e paramANuM-pudgala e rItanI paryAyapaNe thayA che, e paryAya koI davAthI rokAI jAya che e (kensaranI) paryAya evuM nathI. davAnI paryAya bhinna che ne A (roganI) paryAya bhinna che. davAnI paryAyathI tyAM (zarIranA) roganI paryAya maTI jAya che, (e) bhrama che ajJAnIno ! che? ( zrotA - davAthI maTI to jAya che) I to enI paryAya tyAM maTavAno kALa hato mATe maTI jAya che. AhAhAhA! AvuM che. ajJAnI jIvono paradravyano huM kartA chuM evA paradravyanA kartutvanA mahAaMdhakAra rUpaajJAnaaMdhakArarUpa-A to dAkhalo dAkatarano ! dAkatara, (are lyone !) vakIla ho, bhASA barAbara karIne pachI kAyado kADhe ne A kare ne kesa jItAvI de lyo! rAmajIbhAI, keTalAyane jItAvI dIdhA ! dhULamAMya jItADayA nathI koIne, gharano dAkhalo devAyane ! are, koNa kare bhAI ! bhASA ja jyAM karI zake nahIM, to parano kesa jIvADI zake e vAta kayAM che bApA. e saunI paryAya paramANuMnI enAthI thaI che. AhAhAhA ! kahe che ke Avo je atyaMta dunirvAra ajJAna aMdhakAra! "nanuM ucakai durvAra"--uccake eTale atyaMta dunirvAra! potAnA AtmA sivAya, bIjA AtmA ane bIjA paramANuMo enuM (kArya) huM karI zakuM chuM, dikaro mAro che. (zrotA - anubhavano lAbha to Apavo joIe ne!) anubhavano lAbha Ape ? ajJAnathI mAne, pote pacIsa-pacAsa varasathI dhaMdho karyo hoya pachI nAnA chokarAone anubhava Ape ke jo Ama karo-Ama karo, e badhAya gapagapa che badhIya, AhAhAhA ! mAraga judA bApu! AhAhAhA ! AMhI kahe che, AtmA potAnA sivAya, para AtmA ane para zarIrane potAnuM mAne A mArI strI (patnI) che, A mArA chokarA che, mArI chokarI che, A mArA jamAI che. arere ! A zuM che prabhu! e cIja zuM tArI che? ane huM parane bIjA jIvone ) nabhAvI zakuM chuM, mAre dikaro nathI to dIkarIno pati jamAIne ( dikaro) banAvIne ahIM ghera rAkhyuM ane nabhAvI zakuM huMya nabhuM ne eneya nabhAvI dauM, badhuM ajJAna che, aMdhakAra che. (zrotA- paisAdAra bhAgyazALI kahevAya che ne !) e bhAgyazALIo badhA ajJAnInA pUMchaDA che moTA. kaho cImanabhAI ? mahA udyogapati, udyoga meM banAvyo( sthApyo) kArakhAnAM banAvyA, cArekora A meM karyuM. A meM karyuM ne ema lAkho manuSyone nabhAvyA, e badhuM ajJAna che, paranI ( kriyA) karIne nabhAvyA, e to mithyAbhrama ne ajJAna che. are, prabhu AvuM ajJAna aMdhakAra atyaMta durnivAra che. AsaMsAraH eva dhAvati" anAdi saMsArathI cAlyo Ave che AsaMsAra anAdithI. huM parano kartA chuM ane para mAruM kare che e to anAdithI ajJAna cAlyuM Ave che. (zrotA maTADavuM kaThaNa !) e durnivAra kIdhuM ne ! ajJAnIne adhyAsa che ne e kAraNe atyaMta durnivAra che, kema ke anAdi saMsAra cAlyo Ave che. AcArya kahe che ke, aho ! "bhUtArthaparigrahaNa'- paramArthanayanA
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 samayasAra siddhi bhAga-4 zudhdhanayanA abhedanayathI grahaNa karavAthI eka vAra bhUtArtha AtmAnA anubhava karavAthI e bhUtArtha huM AnaMdasvarUpa ne jJAna svarUpa chuM e bhUtArtha chatIcIja che. A chatI cIja trikALI AnaMdakaMda prabhu bhUtArtha parigrahaNa e pUrNapadArtha AtmA, eno "pari' eTale samasta prakAre anubhava karavAthI "bhUtArtha parigrahaNa che ne ! paramArthanayanuM grahaNa karavuM-grahaNa eTale anubhava karavAthI, AtmA AnaMdasvarUpa che-jJAnasvarUpa che, eno ekavAra anubhava kara ! ajJAnano nAza thaI jaze. AhAhA ! bhAre vAtuM bhAI ! bhUtArtha parigrahaNa"--chato padArtha bhUtArtha che ne! agiyAramI gAthA bhUvamastio vanuM' trikALI jJAyakabhAva, anaMta anaMta guNano piMDa, eka eka guNamAM anaMta guNanuM rUpa ! evo anaMtaguNonuM ekarUpa vastu bhagavAna (nijAtmA !) enuM eka vAra parigrahaNa AkhI cIja che ene pari nAma samastaprakAre anubhava karavAthI, -paranuM to karI zakato nathI, paNa rAgane paNa karI zakato nathI, evo(zuddhAtmA) parigrahaNa karavAthI, samyagdarzanamAM bhUtArtha parigrahaNa trikALI jJAyakabhAvano anubhava karavAthI, samyagdarzana thAya che. samajANuM kAMI....? ane khUbI to e che ke "bhUtArtha parigrahaNa-paramArthanayanuM eTale zuddha dravyArthikanayanuMabhedanuM grahaNa-anubhava karavAthI, vastu abheda akhaMDa AnaMdakaMda che eno eka vAra anubhava karavAthI. aho ! jo ekavAra 'tat vAraM vilayaM vraneta' te eka vAra paNa nAza pAme to jJAnaghana AtmAne pharI baMdhana kema thAya?-eka vAra paNa nAzane prApta thAya AtmA, to pharIthI mithyAtva kema thAya-ajJAna kema thAya? evuM jora ApyuM che, Avo AtmA ja ahIM lIdho che. samajANuM kAMI...? AhAhAhA ! gAthA-38mAM lIdhuM tuM ne e ja zailI AMhI lIdhI che. AhAhA....... paradravyano ahaMkAra ane paradravyanA nimittanA saMgamAM thayelo rAga, e bhUtA-trikALI jJAyakabhAvane pakaDavAthI, e rAgane (anAdithI) pakaDayo che ne huM parano kartA chuM e (kartAbhAvaahaMkAra) choDIne AtmA trikALI AnaMdakaMda prabhu che (teno) eka vAra paNa bhUtArthathI anubhava karavAthI, eka vAra paNa vilaya vajeta'...ekavAra jo ajJAnano nAza thayo (te) jJAnaghana AtmAne pharI baMdhana kema thAya? (na thAya.) apratihatabhAva batAve che. vizeSa kaheze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 177 gAthA-87 zloka-55-56 tA. 24/01/79 budhavAra poSa vada-11 zrI samayasAra-pa5 kaLaza che pharIne. A jagatamAM "Ihu" ne "mohinAma" "ajJAnI jIvono paradravyane huM karuM chuM," zarIranI kriyA huM karuM, parane sukhI duHkhI karuM chuM. A kuTuMba dikarA-dikarI strI mArAM evo je mithyAtvabhAva tene e kare che, paradravyane huM karuM chuM, eTale ke mithyAtvabhAvane karuM chuM, mithyAtvabhAva e kharekhara paradravya che. AhAhAhA! A kuTuMba kabIlA Adi mArAM, strI kuTuMba parivAra mArAM, vepAra mAro, dhaMdho mAro, karma mArAM, are rAgadveSanA pariNAma paNa kharekhara mArAM, evuM je paradravya svarUpa tene potAnuM mAne athavA
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-55 363 eno je abhiprAya ke A para mArAM evo je mithyAtva, ene je kare, e mithyAtvarUpI bhAva je AtmAnA svabhAvamAM nathI. ene e mithyAtvane kare "evA paradravyanA kartutvanA mahAahaMkArarUpa padravyano ahaMkAra ane mithyAtvano ahaMkAra, evA ahaMkAranA mahAahaMkAra "ajJAnAMdhakAra nar uccakaiH "durvAram ke je uccaka atyaMta dunirvAra che." azakya nathI paNa dunirvAra che, AkaruM che dhITha. dhIThAI dazA che dhITha. mithyAtvane huM karuM chuM ane paradravyane huM karuM chuM e dhIThAI che, e enI avaLAI che. e avaLAI choDavI e kaThaNa che. dunirvArano artha kaThaNa. AhAhA ! A saMsArataH eva dhAvati" paNa e kyArathI cAle che? anAdi saMsAra "AsaMsAra" e anAdi saMsArathI mithyAtva ane pAradravyano ahaMkAra ene cAle che. AhAhA! bhagavAna AtmA AnaMda svarUpa che, enuM ahaMpaNuM na AvatA, paradravya ne paradravyanA kartAno je abhiprAya emAM ene ahaMpaNa Ave che. AhAhA ! bhAre kAma AkaruM AmAM. Akho di' A dhaMdhA karavA zAMtibhAI ! jhaverAtanA, chokarAnA A huM karuM chuM, chokarAone huM sAcavuM chuM, vepAra dhaMdhAmAM ThekANe pADuM chuM, mAro anubhava je che e chokarAne ApuM to loko sahelAIthI dhaMdho kare. evo je mithyAtvabhAva e TALavo ghaNo dunirvAra che, kema ke anAdithI che ema anAdithI atyAra sudhI che. AhAhA! anAdi saMsArathI cAlyo Ave che. AcArya kahe che aho "bhUtArtha parigrahaNa" bhUta chato padArtha bhagavAna zuddha AnaMdakaMda ghana che ene "parigrahaNa" samasta prakAre jANavuM ane anubhavavuM. AhA... paramArthanayano eTale ke zuddhadravyArthikanayanuM eTale ke abhedanayanuM cAra zabda vAparyA che. jANIne pari eTale samasta prakAre grahAya jANIne athavA trikALI jJAyakabhAva che tene vartamAnamAM sarvathA prakAre anubhavIne athavA e paramArthanayano je viSaya, dhruva bhUtArtha dravyArthikanayano viSaya, paramArtha kaho ke zuddha dravyArthikanayano viSaya kaho ke abhedanaya kaho, ene jANavAthI, ene anubhavavAthI, je kAMI parane huM karuM chuM evo mithyAtvano je anubhava che te dunirvAra che, anAdino che mATe. paNa jo ekavAra paNa chato bhagavAna AtmA, padArtha che ati che mahAsattA che, dravyArthikanayanA dravyanuM prayojana jene e nayano viSaya che. paramArtha svarUpa che, jemAM paryAyanoya bheda nathI evo abheda cIja che. eno jo ekavAra anubhava karavAmAM Ave to to "ekavAra vilaya vajeta" ekavAra paNa nAza pAme, to "jJAna ghanasya AtmAnaH" bhagavAna jJAnaghana jJAnano puMja evo je bhagavAna AtmA, pharI "baMdhanam kiM bhavate" pharIne ekatvabuddhi kema thAya have ene? ahIMyA arthamAM kSAyika samakita leze, paNa kharekhara to ahIMyA apratihata bhAva lIdho che, je 38 (samayasAra) ne 92 ( pravacanasAra) mAM kahyuM che ne, e lIdhuM che. AhAhAhA ! Avo je bhagavAna AtmA anAdithI ajJAnanA aMdhakAramAM paDelo paNa jo ekavAra jJAnasvarUpa bhagavAna pUrNAnaMda prabhu, ene pakaDIne anubhava kare to te pharIne paDe nahi, e ja samyagdarzana ne jJAnathI apratihata bhAve kevaLajJAna leze ema kahe che. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! ekavAra paNa nAza pAme to jJAnaghana AtmAne pharI baMdhanamAM ekatvabuddhi kema thAya? pachI rAga ane paranI sAthenI ekatvabuddhi thAya nahi. AmAM eka bhAI hatA ne e, kevA? naMdalAlajI hatA eka. AMhIM be hajAramAM AvyA'tA
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 samayasAra siddhi bhAga-4 e emAM Avo artha karatA ke ekavAra jo mithyAtvano nAza pAme, to pharIne tene mithyAtva thAya ja nahi, bhale e nigodamAM jAya, bIje jAya paNa ene mithyAtva thAya nahi, evuM e kahetA, ema nathI. naMdalAlajI hatA, samayasAranA vAMcana karanArA, ahIM AvyA'tA be hajAranI sAlamAM mane kahe ema ke ame samayasAra vAMcIe, to be traNa jaNA beThA hoya te di'. AMhIM to ApaNe, 2000 sAla ne tamAre ahIM doDhaso-doDhaso mANaso, ame samayasAra vAMcIe be ke traNa jaNA beThA hoya, te di' nI vAta che. A to have to samayasAramAM hajAro mANaso Ave. I ema kahetA ke ekavAra jo pAme to pharIne tene ekapaNuM na thAya ema kahe, bhinna ja rahe bhale nigodamAM jAya. (zrotA - paNa e nigodamAM jAya zeno) eno artha evo ke eno saMsAra parita thaI gayo che, eTale have aparita saMsAra eTale ghaNo na thAya eTaluM, paNa AMhIM e nathI kahevuM. (zrotA:- na ja paDe) AMhIM to na ja paDe evuM kahevuM che. AhAhA! Ama bhagavAna chatI cIja che, vastu che, padArtha che, jema anAdinuM ajJAna che, tema anAdino chato padArtha che. evI cIjane ekavAra paNa jo sarvathA prakAre anubhava kare. eTale ke rAganI ekatA toDIne svabhAvanI ekatAno anubhava kare, to e ekatA tuTI e kadI ekatA thAya nahi, ema kahe che. mULa to apratihatanI vAta kare che. AcAryanI ugratA ghaNI che. digaMbara AcAryo kuMdakuMdAcArya, amRtacaMdrAcArya eTalI ugratA che, ke AMhIM to kahe ame ekavAra jo A anubhava thayo to have amane mithyAtva pharIne thavAnuM nathI. bhale kSayopazama samakita che, kSAyika nathI paNa e kSayopazama che, e paNa paDavAnuM nathI have, e bhAve ame kSAyika levAnA chIe. AhAhAhA ! lyo DaMkA vAgyA, nava thayA nava. AhAhA ! "bhUtArtha parigraheNa tat ekavAra vilaya vajeta" to "jJAnaghanasya AtmanaH bhUyaH" pharIne "baMdhanam eka7 kiM bhavet" ekabuddhi kema thAya? AhAhA! ema kahe che, pachI arthakAra jarIka kSAyika samakita le che, paNa e kharekhara to je joDaNI kSAyika kahevAya che ne, e Ave AmAM. AhAhA! paMcamaArAno jIva che ane A ekavAra aMtaramAM pari samasta prakAre AtmAnuM jJAna thayuM, grahaNa thayuM anubhava thayo e have pharIne paDavAno nathI, jema anAdinuM che, tema A parigrahaNa thayuM te Adi sahita paNa aMta vinAnuM che. zuM kahyuM che ? pharamAvo. jema anAdi ajJAnAta, ajJAna che, ene jyAM ekavAra anubhava karyo, e sAdi anaMta thaI gayo, e kahe che. AMhIM anAdi hato Adi nahotuM, ahIM have eno aMta nathI. evI zailI che, AcAryanuM hRdaya A che, AhAhAhA! samajANuM kAMI? chatI cIja che aMdara, benanI bhASAmAM to AvyuM'tuM ne "jAgato jIva ubho che ne" jJAyakabhAva jAgato eTale jJAyaka abhedabhAva, dhruvabhAva, sAmAnyabhAva, ekarUpabhAva dravyArthikanayano viSaya je dravya te bhAva, paramArtha vastu je trikALI te bhAva. ene jo ekavAra anubhavamAM Ave to e vastu jema avastu thatI nathI tema teno anubhava thayo, te abhAva thato nathI, ema kahe che. AhAhAhAhA ! "baMdhanam kiM bhavet" pharIne baMdhana kema thAya? mithyAtvanuM ene baMdhana nathI, eTale ke have ene mithyAtva thavAnuM nathI. eTale ke rAganI ekatA tUTI che te ekatA have thavAnI nathI. AhAhAhA ! AvuM ja svarUpa che kahe che.
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka 55 365 jIva jJAnaghana che" jJAnano piMDa che. ghana, ghana, jJAnano ghana che, piMDa che. evo je jJAnaghana che, "mATe yathArtha jJAna thayA pachI," jJAnaghana che tenuM yathArtha jJAna thayA pachI, "jJAna kayAM jatuM rahe ? jJAnaghana che e kayAMya jatuM nathI. AhAhAhA ! te jJAnaghana dravya svabhAva ghana che, piMDa che e kayAMya jato nathI, paryAyamAMya Avato nathI. evo je jJAnaghana eno anubhava thatAM e paryAya jJAna kyAM jAya? jJAnaghana jema kayAMya jAya nahi ema enuM jJAna thatAM paryAya paNa kayAMya jAya nahi. AhAhAhA! zloka bahu sarasa che. AhA! ahIM lITI hatIne doDha be, mukI dIdhI pUruM nahi paDe kIdhuM kAla, paNa e eka vAta evI che ke aMtara vastu che tene dRSTi pahoMcI jAya ane jJAnanI paryAya te dravyane ekatva thaI jAya, e ekatva thayuM e have kahe che ke rAga hAre ekatva nahi thAya. AhAhA! AvI vAta che. samajANuM kAMI ? jJAnaghana che mATe, yathArtha jJAna thayA pachI I jevuM che tevuM tenuM yathArtha jJAna thayA pachI, jJAna kayAM jatuM rahe? thayeluM jJAna kayAM jAya? na jAya, ane jo jJAna na jAya to pharI ajJAnathI baMdha kayAMthI thAya? jhINI vAta to paDI, paNa bhAI ghaNI AvI vAta kadI karI nathI. A pahelI vahelI thaI che A badhI. enA uMDANamAM A che. samajANuM kAMI ? e olo ema kaheto ke ekavAra samakita pAme to pharIne mithyAtva na thAya ene ema kahe ke ema nahi, mithyAtva ajJAnamAM jAya to paNa ene mithyAtva na thAya ema kahe, ema nahi. AMhIM to e vastu che mahAprabhu jenuM mahAastitva sattA jJAnaghana che eno ekavAra anubhava thayo to jema e jJAnaghana kayAMya jatuM nathI, tema te jJAnaghanano anubhava pratIta thaI samakita thayuM e have jatuM nathI, ema kahe che. AhAhA! samajANuM kAMI ? jhINI vAta che bhAI, A to aMtaranI vAtuM che. AhA! ane jJAna na jAya to ajJAnathI baMdha kayAMthI thAya?" ene baMdhana ja have mithyAtvanuM nathI kahe che, asthiratAnuM bhale hoya e ho. paNa bhUtArthane parigrahaNa, bhUtArtha eka vastu che AkhI cIja mahAprabhu caitanya mahAprabhu, paramezvara svarUpa evo je bhagavAna paramezvara svarUpa ene jeNe paryAyabuddhi choDIne bhUtArtha nAma chato trikALa tenuM grahaNa karyuM, jJAna karyuM, anubhavyuM. e trikALI cIja che, tene anusarIne anubhava karyo, have kahe che ke e anubhava jaze nahi, e paDaze ja nahi, evI AMhIM to vAta lIdhI che. AsavamAM eka viSaya banAvyo che olo zuddhanaya zrutA e, te jJAna karAvyuM paNa vastusthiti, AcAryo to kahe che ke ame atyAre A rIte kahIe chIe. are ahIMyA kahe che ke apratibaddha zrotA hoya paNa jo A vAta tene samajavAmAM aMdara anubhavamAM Ave, bhale pAMcamA ArAno e prANI hoya, prANI koI pAMcamA ArAno cothA ArAno che nahi, AhAhAhA ! e to kALAtita vastu bhagavAna AtmA, trikALI jJAyakabhAva trikALa jene koI kALa lAgu paDato ja nathI. evI cIjane jeNe aMtaramAM anubhavamAM lIdhI, eno anubhava have paDe evo nathI. samyagdarzana thayuM e have javAnuM nathI, e samyagdarzana bhale kSayopazama ho, paMcama ArAnA prANInI vAta ahIM che ne? A kahenAreya paMcama ArAnA saMta che, ene sAMbhaLanArAo paNa thAya evA e, ahIMnI e vAta che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? "kadI na thAya' have rAganI
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 samayasAra siddhi bhAga-4 ektA tUTI e kadI ektA na thAya, svabhAvanI ektA thaI e have ektA kadI na jAya, AhAhAhA ! AvuM jora che. bhAvArtha-"ahIM tAtparya ema che ke A TIkAnuM nAma tAtparya che ke A to samayasAra che, pravacanasAra tAtparyavRtti. AhAhAhA! "ajJAna to anAdinuM ja che" tAtparya ema kahevuM che ke have ajJAna to rAganI ekatAbuddhi to anAdinI che. paraMtu paramArthanayanA grahaNathI paramArtha padArtha bhagavAna AtmA, pUrNAnaMdano nAtha prabhu atIndriya AnaMdano kaMda AtmA, ene grahaNathI, ene jANavAthI eTale ke ene anubhavavAthI, darzanamohano nAza thaI ekavAra yathArtha jJAna thAya, je jJAtA che tenuM yathArtha jJAna ekavAra thAya, kSAyika samakita upaje to ema lIdhuM che jarI, pharIne paDe nahi ne atyAre paMcamaArAnA prANI kSayopazama jJAnI che, kSayopazama samakita che, eTale eNe jarI Ama lIdhuM che arthakAre, pharI mithyAtva na Ave. AhAhAhA ! AMhIM to kSayopazama samakita thayuM e paNa have pharI paDe nahi, ema jora che. ekavAra yathArtha jJAna thaIne samaje to mithyAtva na Ave. "mithyAtva nahIM AvatA, mithyAtvano baMdha paNa na thAya" oluM AvyuM'tuM ne, baMdha kyAMthI thAya? e baMdhanI vyAkhyA karI. ene mithyAtvano baMdha paNa na thAya. ane A "paraMahaM" che ne bhAI, "paraMahaM' kurva, pAradravyane huM karuM chuM, tyAre ANe vaLI evuM lIdhuM che kaLaza TIkAkAre ke mithyAtva che eja paradravya che paraMno artha evo karyo che. AhAhA! svadravya svarUpa je che, tenAthI viruddha mAnyatA je che, e paradravya svarUpa che, e svadravya svarUpa nathI. ane paradravyasvarUpa je mithyAtvabhAva ene svadravyasvarUpanA anubhavathI ekavAra nAza karyo, te svadravya svarUpano anubhava kayAM jAya? AhAhA! ohoho! AvI vAta, digaMbara AcAryo sivAya AvI vAta kayAMya nathI hRdayanA umaLakA kADhayA che. AhAhAhA ! ane mithyAtva gayA pachI saMsAranuM baMdhana kaI rIte rahe? kharekhara to mithyAtva e ja saMsAra che. Ave che ne? AsavamAM mithyAtva e saMsAra che. pachI avrata ne pramAda e to alpa sthiti ane alpa rasano saMsAra ene gauNa karI nAkhyo che. AhAhAhA ! jema samyagdarzana ne jJAna ne cAritra jema mokSa che, ema mithyAtva e saMsAra che. zuM kIdhuM? jema bhUtArtha bhagavAna AtmA eno anubhava darzana, jJAna ne cAritra ene bhagavAne mokSa kahyo che, e mokSa che athavA bhagavAna AtmasvarUpa che te mukta svarUpa ja che. "mukta eva', mukta svarUpa che tenI mukta dazA pragaTe che mokSamArganI, to e svadravya che, svadravya mukta che, to svadravyanI mokSamArganI dazA paNa mukta che, ane mithyAtva che, e saMsAra che, e paradravya che, e saMsAra che. AhAhAhA! samajANuM kAMI ? "na ja rahe mokSa ja thAya", jJAnaghana bhagavAna prabhu AtmA eno ghanano jyAM anubhava thayo to ghana (jema) kayAMya jAya nahi tema anubhava kayAMya jAya nahi, ema kahe che. jhINI vAta che bhAI. lyo e vAta thaI, aDadho kalAka thaI, A muddAnI vAta che. A vArtA kathA nathI A to bhagavasvarUpa prabhu bhagavat svarUpa kayAM jAya? ema bhagavat svarUpano anubhava kayAM jAya? AhAhAhA! bhagavAna svarUpanuM jyAM ekatva thayuM, have ene pharIne rAganI ekatA asthiratA ho bhale, ekatvapaNuM kayAM thAya have ene AvI vAta che. e zloka pUro thayo 55, have chappana zloka.
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ zloka-56 zloka - 56 (anum ) AtmabhAvAnkarotyAtmA parabhAvAnsadA prH| Atmaiva hyAtmano bhAvAH parasya para eva te / / 56 / / pharIne vizeSatAthI kahe cheH zlokArtha:-[ AtmA] AtmA to [ savA] sadA[ AtmabhAvAn]potAnA bhAvone [oti] ka2e che ane [ para: ] 52dravya [paramAvAn] 52nA bhAvone kare che; [hi] kA2Na ke [ jJAtmana: mAvA: ] potAnA bhAvo che te to [ AtmA va ] pote ja che ane [parasya te] 52nA bhAvo che te [ para: va ] 52 ja che ( e niyama che. ). 56. pravacana naM. 177 zloka naM. 56 367 tA.24/01/79 AtmabhAvAnkarotyAtmA parabhAvAnsadA paraH / Atmaiva hyAtmano bhAvA: parasya para eva te / / 56 / / 'AtmA to sadA potAnA bhAvone kare che" cAhe to azuddhapaNe pariNamo ke zuddhapaNe pariNamo ema kahevuM che AmAM to have. samajANuM kAMI ? AtmA to sadA potAnA bhAvone kare che. AhAhA! azuddha bhAvone paNa ahIMyA potAnA kahyA apekSAe, ane zuddhabhAva paNa potAnA ene kare, potAnA azuddha zuddhabhAvane kare, ane 5dravya 52nA bhAvone kare. AhA ! karma zIrAdi 52dravya 5rabhAvone kare. kAraNake potAnA bhAvo che te to pote ja che. abheda karyuM joyuM ? bhale azuddha pariNAma hoya paNa potAnA ja che, mATe pote ja che e. AhA ! 87 gAthAmAM Avaze ne beya, jIva ajIva be prakAra. AhAhAhA ! ajJAna ane rAgadveSanA bhAva paNa jIvanA che, to jIva svarUpa ja che, AtmAnA che to AtmasvarUpa ja che ane samyagdarzanajJAnacAritranA pariNAma AtmAnA che, mATe te AtmA ja che. ane karmanA pariNAma e karmanA che mATe e karma ja che, 52dravya ja che. A za2I2nA pariNAma zarIranA pariNAma hovAthI te zarIrarUpa ja che. jema karmanA pariNAma baMdhana thayA e karmanA pariNAma e karma 52dravya svarUpa ja che. AhAhAhA ! kaho zAMtibhAI, samajAya che kAMI AmAM ? jhINuM bahu bApu. AhAhAhA ! e vItarAga mAraga emAMya digaMbara saMtoe gajaba kAma karyA che potAnA hoM, A vANI karI e nahi. AhAhAhA ! paradravya 5rabhAvone kare che. kAraNa ke potAnA bhAvo che te to pote ja che. e vikArI bhAva mithyAtva ane rAgadveSa e jIvanA hovAthI e jIva AtmA ja che I, ema kahe che ane jaDanA
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 samayasAra siddhi bhAga-4 pariNAma zarIra Adi A hAlavuM, cAlavuM e zarIranA hovAthI zarIrarUpa ja che. e karmanA pariNAma-karmanA pariNAma te karmarUpa ja che e ane AtmAnA pariNAma te AtmArUpa ja che. AMhIM to parathI bhinna be batAvavuM che ne? AhAhA! bIje pachI kahe jyAre ke pariNAma che te pariNAmanA che. pariNAma te pariNAmInA dravyanA nathI. e bIjI apekSAe, e to potAmAM bheda pADavo che. ahIM to hajI parathI bheda pADavo che. AhAhAhA! "pote ja che ane paranA bhAvo che te para ja che" have kauMsamAM Ave che. "padravyanA kartAkarmapaNAnI mAnyatAne ajJAna kahIne ema kahyuM ke je evuM mAne te mithyAdRSTi che, tyAM AzaMkA upaje che" AzaMkA hoM, ApanuM kahevuM khoTuM che ema nahi, paNa mane temAM samajaNa paDatI nathI, enuM nAma AzaMkA. "ke A mithyAtvaAdi bhAvo zI vastu che?" mithyAtva ene tame paradravya kIdhuM, ane ekakora mithyAtvane pAchuM svadravya kIdhuM. mithyAtvAdi bhAvo zI vastu che? jo temane jIvanA pariNAma kahevAmAM Ave, to pahelA rAgAdi bhAvone pugalanA pariNAma kahyAM hatA e rAgadveSa mithyAtvaAdi badhAM pudgalanA pariNAma che, e 50 thI 55 gAthAmAM AvI gayuM'tuM ne 29 bolamAM, mithyAtvaAdi badhA pudgalanA pariNAma che. vaLI AMhIM kaho cho e jIvanA pariNAma che. AhAhA ! pahelAM rAga dveSaAdi bhAvone pudagalanA pariNAma kahyA hatA te kathana sAthe virodha Ave che. ane jo pudgalanA pariNAma kahevAmAM Ave to jemanI sAthe jIvane kAMI prayojana nathI temanuM phaLa jIva kema pAme, bhogave? jo pariNAma rAgadveSa pudgalanA kaho to enuM phaLa jIvane kema Ave? prazna samajAya che pahelo? AvI vAtuM have jhINI. mANasane sAdhAraNa e dharma zuM cIja che bApu e koI alaukki vAta che bhAI. AhAhA! ane AmAM sAMbhaLanArAya thoDA hoya AvA, AvA badhA e pacAsa pacAsa hajAra bhegAM thaIne AmAM zuM samaje, zuM kahe che A, ghaDIkamAM kahe che ke mithyAtva ne rAgadveSa jIvanAM pariNAma che, ghaDIkamAM kahe che ke mithyAtva ne rAgadveSa pariNAma pudgalanA che. jo pugalanA pariNAma kahevAmAM Ave to jemanI sAthe koI, paranAM pariNAma che to AtmAne eno bhogavaTo zeno hoya? sukhaduHkhane bhogave e to karmanA pariNAma che. I karmanuM phaLa e AtmA kema bhogave? tame to sukhaduHkhane paNa pudgalanA pariNAma kahyAM'tAM. kahyuM'tuM ne? jo pugalanA che to pachI jIvane kema bhogavAya, kema I bhogave? samajANuM kAMI ? temanI sAthe jIvane kAMI prayojana nathI, temanuM phaLa jIva kema pAme? A AzaMkA, A AzaMkA, samajanAranI zaMkA nathI, paNa AzaMkA che. samajavA mATe A pUche che, tamAruM kahevuM khoTuM che ema nahi, paNa tame je kahevA mAgo cho emAM mane samajAtuM nathI. ghaDIka kaho ke rAgadveSa jIvanA ne ghaDIka kaho rAgadveSa jaDanA. rAgadveSa jaDanA hoya to vaLI AtmAne bhogavavAnuM sukhadu:kha kayAMthI AvyuM? Avo upadeza eTale mANasane e AzaMkA dUra karavAne have A gAthA kahe che A AzaMkA dUra karavAne gAthA kahe che.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-87 369 ( gAthA - 87 ) 3 micchattaM puNa duvihaM jIvamajIvaM taheva annnnaannN| aviradi jogo moho kohAdIyA ime bhaavaa||87|| mithyAtvaM punardvividhaM jiivo'jiivstthaivaajnyaanm| aviratiryogo moha: krodhAdyA ime bhaavaaH||87|| mithyAdarzanamajJAnamaviratirityAdayo hi bhAvAH te tu pratyekaM mayUramukurandavajjIvAjIvAbhyAM bhaavymaantvaajjiivaajiivau| tathAhi-yathA nIlaharitapItAdayo bhAvA: svadravyasvabhAvatvena mayUreNa bhAvyamAnAH mayUra eva, yathA ca nIlaharitapItAdayo bhAvAH svacchatAvikAramAtreNa mukurandena bhAvyamAnA mukuranda eva; tathA mithyAdarzanamajJAnamaviratirityAdayo bhAvAH svadravyasvabhAvatvenAjIvena bhAvyamAnA ajIva eva, tathaiva ca mithyAdarzanamajJAnamaviratirityAdayo bhAvAzcaitanyavikAramAtreNa jIvena bhAvyamAnA jIva ev| (paradravyanA kartAkarmapaNAnI mAnyatAne ajJAna kahIne ema kahyuM ke je evuM mAne te mithyASTi che; tyAM AzaMkA Upaje che ke-A mithyAtvAdi bhAvo zI vastu che? jo temane jIvanA pariNAma kahevAmAM Ave to pahelAM rAgAdi bhAvone pudgalanA pariNAma kahyA hatA te kathana sAthe virodha Ave che; ane jo pugalanA pariNAma kahevAmAM Ave to jemanI sAthe jIvane kAMI prayojana nathI temanuM phaLa jIva kema pAme? A AzaMkA dUra karavAne have gAthA kahe che:-) mithyAtva jIva ajIva dvividha, ema vaLI ajJAna ne. aviramaNa, yogo, moha ne krodhAdi ubhaya prakAra che. 87. gAthArtha-[puna:]vaLI,[ mithyAvaM]je mithyAtva kahyuM te [ dvivighaM]be prakAre che[ nIva: zanIva:] eka jIvamithyAtva ane eka ajIvamithyAtva;T tathA Iva] ane evI ja rIte [ajJAna+]ajJAna,[viratiH] avirati,[yo :] yoga,[ moda:] moha ane [ podhA:] krodhAdi kaSAyo-[ rUme bhAva:] A (sarva) bhAvo jIva ane ajIvanA bhedathI banne prakAre che. TIkA-mithyAdarzana, ajJAna, avirati ityAdi je bhAvo che te pratyeka, mayUra ane darpaNanI jema, ajIva ane jIva vaDe bhAvavAmAM AvatA hovAthI ajIva paNa che ane jIva paNa che. te daSTAMtathI samajAvavAmAM Ave che -jema ghero vAdaLI, lIlo, pILo Adi (varNarUpa) bhAvo ke jeo moranA potAnA svabhAvathI mora vaDe bhAvavAmAM Ave che (-banAvAya che, thAya che) teo mora ja che ane (darpaNamAM pratibiMbarUpe dekhAtA) ghero
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 samayasAra siddhi bhAga-4 vAdaLI, lIlo, pILo ityAdi bhAvo ke jeo (darpaNanI) svacchatAnA vikAramAtrathI darpaNa vaDe bhAvavAmAM Ave che teo darpaNa ja che; tevI ja rIte mithyAdarzana, ajJAna, avirati ityAdi bhAvo ke jeo ajIvanA potAnA dravyasvabhAvathI ajIva vaDe bhAvavAmAM Ave che teo ajIva ja che ane mithyAdarzana, ajJAna, avirati ityAdi bhAvo ke jeo caitanyanA vikAramAtrathI jIva vaDe bhAvavAmAM Ave che teo jIva ja che. bhAvArtha-5galanA paramANuo paugalika mithyAtvAdi karmarUpe pariName che. te karmano vipAka (udaya) thatAM temAM je mithyAtvAdi svAda utpanna thAya che te mithyAtvAdi ajIva che; ane karmanA nimittathI jIva vibhAvarUpa pariName che te vibhAva pariNAmo cetananA vikAra che tethI teo jIva che. ahIM ema jANavuM ke-mithyAtvAdi karmanI prakRtio che te pugaladravyanA paramANuM che. jIva upayogasvarUpa che. tenA upayoganI evI svacchatA che ke paugalika karmano udaya thatAM tenA udayano je svAda Ave tenA AkAre upayoga thaI jAya che. ajJAnIne ajJAnane lIdhe te svAdanuM ane upayoganuM bhedajJAna nathI tethI te svAdane ja potAno bhAva jANe che. jyAre temanuM bhedajJAna thAya arthAt jIvabhAvane jIva jANe ane ajIvabhAvane ajIva jANe tyAre mithyAtvano abhAva thaIne samyajJAna thAya che. pravacana naM. 177 gAthA-87 - tA. 24/01/79 mithyAtvaM *punardvividhaM jiivo'jiivstthaivaajnyaanm| aviratiryogo mohaH krodhAdyA ime bhaavaaH||87|| mithyAtva jIva ajIva dvividha, ema vaLI ajJAna ne, aviramaNa, yogo, moha ne krodhAdi ubhaya prakAra che. 87. olI gAthA nathI ra9 bolanA ukaraDAnI, emAM to mithyAtva, avata, pramAda, kaSAya, yoga, mArgaNAsthAna, jIvasthAna, udayasthAna e badhAM pudgalanA pariNAmo che (ema kIdhuM che). AhAhAhA ! 29 bola che ne 50 thI pa5-cha gAthA, tyAM to kahe mithyAtva, avrata, pramAda, kaSAya, yoga e badhA pudgalanA pariNAma che, jIvanA nahIM, vaLI kaho ke te jIvanA, jIvane sukhadu:kha bhogavAya karmanuM phaLa sukhaduHkha karmamAM hoya ne Ane bhogave, to A beno meLa mane samajAto nathI ema kahe che TIkA - olo "puNa" zabda che ne? "micchata puNe", gAthAmAM che, eTale ahIM 86 gAthAmAM dvikriyAvAdine mithyASTi kahyA hatA tenI sAthe saMbaMdha karavAne ahIM "puNe" zabda che. "puNe" che ne "micchata puNe" phUTanoTa, ane mAthe pAThamAM "micchata puNe, bhAI ame kahyuM hatuM paNa sAMbhaLa have mithyAtvanA be prakAra che. mithyAdarzana, ajJAna ane avirati ityAdi je bhAvo che te pratyeka, dareka mayUra ane darpaNanI jema ajIva ane jIva vaDe bhAvavAmAM AvatA hovAthI ajIva paNa che ane jIva paNa
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-87. 371 che." eka mithyAdarzana jIve che, ane eka mithyAdarzana jaDa pugala che. eka mithyA ajJAna che te jIva che ane eka ajJAna te karmanA pariNAma che. eka avirati jIvanA pariNAma che ane eka avirati jaDanI che. eka krodha jIvano che, eka krodha jaDano che. ema eka mAna jIvano che, eka mAna jaDano che. rUpI che ne eka arUpI che ema. AhAhAhA ! ema eka mAyA jIvanI che ane eka mAyA jaDanI paryAya che. eka lobha jIvanA pariNAma che, to eka lobha jaDanAM karmanA pariNAma che. AhAhAhA ! AvuM che. ajIva ane jIva vaDe bhAvavAmAM AvatA eTale, mithyAdarzana, ajJAna, avirati, krodha, mAna e ajIvanI avasthAnI bhAvanA hovAthI ajIva ane mithyAjJAna Adi jIva vaDe bhAvavAmAM AvatA hovAthI te jIva, te dRSTAMtathI samajAvavAmAM Ave che. AhAhA ! "jema ghero vAdaLI, lIlo, pILo Adi je varNarUpa bhAvo ke jeo moranAM potAnA svabhAvathI mora vaDe bhAvavAmAM Ave che" moramAM che e, moranAM je varNa, gaMdha, rasa, sparza che e moramAM che, e bhAvavAmAM Ave che eTale banAvAya che morathI banelA che. teo mora ja che."zuM kIdhuM I ? ghero vAdaLI, lIlo, pILo, vAdaLI, vAdaLI eTale AkAzI evA je bhAvo e moranA potAnA bhAvathI che moramAM, e svabhAvathI mora bhAvavAmAM Ave che eTale morathI banAvAyelA che, e mora ja che ane darpaNamAM pratibiMbarUpe dekhAtAM e darpaNamAM dekhAyane? kALo, dhoLo, vAdaLI, AhAhA! "ghero, vAdaLI, lIlo, pILo ityAdi bhAvo ke jeo darpaNanI svacchatAnA vikAramAtrathI darpaNa vaDe thavAmAM Ave che. darpaNa vaDe bhAvavAmAM Ave che. darpaNa vaDe banAvavAmAM Ave che, teo darpaNa ja che. be nyAya ApyA. eka raMga, gaMdha, rasa, sparza je moranA che e moravaDe banAvyA moranA che, ane AMhIM je darpaNamAM dekhAya che e darpaNanA bhAvanI darpaNanI dazA hovAthI darpaNanAM che ema. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! dAkhalo kevo sIdho Apyo che, I to amRtacaMdrAcArye Apyo, pAThamAM to samuccaya che, paNa amRtacaMdrAcArye dAkhalo ApIne spaSTa karyuM. AhAhA ! tethI, "tevI ja rIte" mora ane arIso, moranA varNa, gaMdha, rasa, sparza moramAM hovAthI mora che, ane arIsAmAM kALA rAtA pratibiMba che te arisAnI avasthAnI svacchatAthI enA che mATe te darpaNa che. AhAhAhA !"tevI ja rIte mithyAdarzana ajJAna ne avirati ityAdi bhAvo ke jeo ajIvanA potAnA dravyasvabhAvathI ajIva vaDe"darzanamoha karmano, e karmanA pariNAma che. che? ajJAna jJAnAvaraNI Adi je che e jaDanA pariNAma che. avirati je cAritramoha AdinA pariNAma che aMdara jaDamAM, e avirati e jaDa che. krodha, mAna, mAyA, lobha je paramANuM cAritramohanA bhedo aMdara jaDamAM, karmanI prakRtimAM, ke jeo ajIvanA potAnA dravyasvabhAva che, e paramANuM karma che, e dravyasvabhAvathI te rIte mithyAtvabhAva, darzanamoha, cAritramoha, krodha, mAna, mAyA, lobhe thayelAM che, e dravyasvabhAvathI ajIva vaDe bhAvavAmAM Ave che. AhAhAhA ! che? teo ajIva vaDe banAvyAM che, karmamAM je kAMI, mithyAtvabhAva darzana mohanI paryAya, aviratibhAva cAritra mohanI paryAya, ajJAna, jJAnAvaraNIno abhAva. jJAnAvaraNInA kAraNe thatuM ajJAna e jaDamAM chejaDamAM che e. krodha, mAna, mAyA, lobha paNa
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 samayasAra siddhi bhAga-4 paramANuM jaDanI paryAya che, jaDanI jaDamAM, "e ajIva ja che," e ajIva vaDe banAvyA mATe ajIva ja che. che to pariNAma paNa ajIva vaDe thayelAM hovAthI te ajIva che. AhAhAhA ! ane mithyAdarzana ajJAna avirati ityAdi bhAvo ke jeo caitanyanAM vikAra mAtrathI jIva vaDe bhAvavAmAM Ave che, AhAhAhA! mithyAzraddhA, mithyAjJAna AtmAnuM, avirati, kaSAyabhAva krodha, mAna, mAyA, lobha ke je paryAyo, bhAvo ke jeo caitanyanAM vikAramAtrathI caitanyanA vikAramAtrathI jIva vaDe bhAvavAmAM AvyA che, e jIva vaDe karavAmAM AvyA che. AhAhAhA ! eka kora 76-77 mAM ema kahe ke karma vyApaka che ane vikArI pariNAma tenuM vyApya che. e jJAnadeSTi thaI che, dravyadRSTinuM jJAna thayuM che dravyanuM. dravya ne guNa zuddha che teno anubhava thaIne jJAna thayuM che, tenA pariNAma to vyApya zuddha hoya, vyApaka zuddha che to vyApya zuddha hoya. enA pariNAma paryAyamAM thAya che, tene azuddhatA gaNIne azuddha karma che tenuM e vyApya che, AtmAnA zuddha svabhAvanA jJAnInuM e vyApya nahi. samajANuM kAMI? AhAhAhA ! e prazna thayo'to tyAM somacaMdabhAIe karelo eka pherI, somacaMdabhAI hatAne olA khArA-khArA, eNe prazna karyo to tyAM rAjakoTamAM ke eka kora AMhIM karma vyApaka ane rAga vyApya, eka kora ema kaho ke vikAra karanAro jIva vyApaka, ane vikAra vyApya, A "" nuM amAre samajavuM zuM? somacaMdabhAI nahotA? somacaMdabhAIne nathI oLakhatA. gujarI gayA, somacaMdabhAInI vahu ne che ne tyAM olI bAI mAMdI nathI bahu zuM nAma enuM, bhAI ? vijyAbena, pakSaghAta ahIMthI thaI gayo che, Ama aDadho nIcethI Ama aDadho nahi e bAIne vAMcana bahu ne bicArI olAmAM rahe che, soLa varSathI che ghaNAM varSathI. eno sAsaro somacaMdabhAI rAmajIbhAInA makAnanI pAse che ne e tyAM hatA. pahelA jAmanagaramAM nokarI hatI, pachI ahIM rAjakoTa AvyA'tA rAtre A prazna thayo hato. bhAI ! juo ! AtmAnuM jJAna jene thayuM ke AtmA jJAnane anubhava, enAM vyApya tarIke to nirmaLa pariNAma hoya kema ke dravya ne guNa nirmaLa che, tethI tenAM pariNAma te nirmaLa hoya, ane tenI je paryAyamAM AMhIM dravyabuddhithI thayelA che tenA pariNAma to nirmaLa hoya, paNa paryAyamAM je thayA che te karmanA nimittathI thayA che, dravyanI dRSTie nahi tethI te karma vyApaka ane vikArane vyApya kahevAmAM Avyo che. AhAhA! AMhIMyA to beyane vyApyavyApaka pote, AtmA vyApaka che ane karmanAM vikArI pariNAma potAnA, e potAnuM vyApya ane potAnA bhAvelA hovAthI te jIva che. AhAhAhA ! have ATalI badhI apekSAo rAkhavI. eka bAju kahe ke rAga ane draSanA pariNAma, mArgaNAnA pariNAma, jIva sthAnanA pariNAma, guNasthAnanA pariNAma e badhA pudgalanA pariNAma che. AMhIM kahe che ke e to jJAnanI dRSTi ne dvavyasvabhAvanI dRSTinI apekSAthI kahyuM. ane ekabAju kahe ke jIva kAma, krodha, dayA, dAna, vrata AdinA pariNAma jIvanA che, e jIvanI paryAyamAM jIvathI thAya che, ethI e tenA kahyAM, tenA kahyAM nahi paNa te ja che e. AmAM keTaluM yAda rAkhavuM? apekSAo che ne? je apekSAthI kahe che e apekSAthI samajavuM. AhAhAhA!
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-87 373 ane caitanyanA vikAramAtrathI che ne? je caitanyanA vikAra mAtra, caitanyanA vikAra mAtra, karmano vikAra nahIM e, jIvamAM mithyAzraddhA, ajJAna, rAgadveSa, krodha, mAna, mAyA e caitanyanA vikAra mAtra, jIva vaDe, e jIva vaDe thayelAM che, jIva vaDe banAvelAM che, jIva vaDe bhAvelAM che, AhA ! "ethI te jIva ja che, beya ne judA pADayA, samajANuM kAMI? jema moranA varNa, gaMdha, rasa, sparza morarUpa che, ane arIsAmAM je varNa, gaMdha, rasa, sparza dekhAya che te arIsAnA che. e varNa gaMdhanI chAyA che tyAM, paNa e arIsAnI che. ema jIvanA vikArI pariNAma te jIvanA che. mithyAtva, avata, kaSAya, yogaAdi ane ajIvanA paramANuM karmanI avasthAnA pariNAmamAM je che darzanamoha, cAritramoha, krodha, mAna, jaDa e jaDanA che. kaho samajAya che ne? puMjAbhAI? AvuM che. gahana vAta che. "ahIM ema jANavuM ke mithyAtvaAdi karmanI prakRtio che" jaDa, jaDa darzanamoha, cAritramoha te pudgaladravyanAM paramANuM che e pudgaladravyanAM paramANuM che. che? jyAre temanuM bhedajJAna thAya arthAt jIvabhAvane jIva jANe ane ajIva bhAvane ajIva jANe, tyAre mithyAtvano abhAva thaIne samyajJAna thAya che. e rAgano svAda e kharekhara mArI cIja nathI, mArI cIja to AnaMdano svAda ne zAMtino svAda ne vItarAgabhAvano svAda te huM. ema jyAre rAgathI bhedajJAna thAya, tyAre ajIva bhAvane ajIva jANe, e rAga che e kharekhara to ajIvanuM pariNAma gaNavAmAM AvyuM, olA jIvanA nirmaLa pariNAma nahi mATe, tyAre mithyAtvano abhAva thaIne samyagdarzana thAya." vizeSa kaheze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) che ane prabhu! nimittathI upAdAnamAM koI kArya thatuM ja nathI. jJAna thavAnI yogyatA anusAra samayasAra Adi nimitta to sahaja hoya che. dareka dravyanI paryAya te te samayanI yogyatAthI ja svataMtra kAryarUpe pariName che temAM nimittabhUta anya dravya akiMcitkara che. "yogyatA ja sarvatra zaraNarUpa che." koI dravya anya dravyane lAvI zake ke anya dravyamAM pheraphAra karI zake ke kSetrAMtara karI zake che tema mAnanAra sarvajJanI AjJA bahAra che, mithyASTi che. darzanamohathI mithyAtva thayuM, jJAnAvaraNIthI jJAna haNuM thayuM Adi kathano zAstramAM Ave che te to upAdAnathI thatAM kAryakALe nimitta kevuM hoya che tenuM jJAna karAvavA vyavahArathI kathana karavAmAM Ave che. (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-59 pAnA naM. 5).
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 samayasAra siddhi bhAga-4 ( gAthA - 88 ) kAviha jIvAjIvAviti cetpoggalakammaM micchaM jogo aviradi annaannmjjiivN| uvaogo aNNANaM aviradi micchaM ca jIvo du||88|| pudgalakarma mithyAtvaM yogo'virtirjnyaanmjiivH| upayogo'jJAnamaviratirmithyAtvaM ca jiivstu||88|| yaH khalu mithyAdarzanamajJAnamaviratirityAdirajIvastadamUrtAcaitanyapariNAmAdanyat mUrtaM pudgalakarma; yastu mithyAdarzanamajJAnamaviratirityAdi: jIva: sa mUrtAtpudgalakarmaNo'nyazcaitanyapariNAmasya vikaarH|| have pUche che ke mithyAtvAdikane jIva ane ajIva kahyA te jIva mithyAtvAdi ane ajIva mithyAtvAdi koNa che? teno uttara kahe che - mithyAtva ne ajJAna Adi ajIva, pudgalakarma che; ajJAna ne aviramaNa vaLI mithyAtva jIva, upayoga che. 88. gAthArtha - [nidhyAvaM] je mithyAtva, [1] yoga, [virataH] avirati ane [ajJAnana] ajJAna [ nIva:] ajIva che te to [puna] pudgalakarma che; [] ane je [ajJAnana] ajJAna, [tiratiH] avirati ane [fmathyAtve] mithyAtva [nI:] jIva che [7] te to [3payo:] upayoga che. TIkA- nizcayathI je mithyAdarzana, ajJAna, avirati ityAdi ajIva che te to, amUrtika caitanyapariNAmathI anya evuM mUrtika pudgalakarma che; ane je mithyAdarzana, ajJAna, avirati ityAdi jIva che te, mUrtika pudgalakarmathI anya evo caitanyapariNAmano vikAra che. pravacana na. 178 gAthA-88-89 tA. 25/01/79 guruvAra poSa vada-12 zrI samayasAra, A samayasAra siddhAMta che. 87 gAthA thaI gaI, 88 gAthA che, sUkSma viSaya che. (gAthA) 88 che upara (mathALe) prazna che. have pUche che ke mithyAtvAdine jIva ane ajIva kahyA te jIva mithyAtvAdi ane ajIva mithyAtvAdi koNa che? teno uttara kahe che. (kahe che ke, pahelAM prazna AvI gayo (gAthA) 87 mAM, ke je AtmA che e to
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-88 375 AnaMdakaMda, saccidAnaMda, zuddhacaitanya, siddhasvarUpa che. bhagavAna sarvajJoe, tIrthakaroe A AtmAne zuddha, pavitra, anaMtaguNano piMDa joyo che. emAM je vikAra thAya che hiMsA, corI, jUTha, viSaya, bhoga, vAsanA ane dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti AdinA je vikalpa, e badhA vikAra beya (prakAranA) che. beya (prakAranA) vikAra karavAno jIvano svabhAva nathI. jIva-bhagavAna AtmA je A che e to jinasvarUpI che, vastu che je vastu ! e jinasvarUpa! jema paramAtmAne sarvajJa dazA pragaTa thaI ane vItarAga thayA, to A AtmA paNa vItarAga ne sarvajJa svarUpa ja che. AhAhA ! jhINI vAta bhAI ! Avo AtmA hovA chatAM paNa anAdi karmanA nimittanA saMgathI, aMdaramAM je kAMI mithyAtvabhAva, rAga, dayA-dAna-vrata-bhakti AdinA bhAva utpanna thAya che, e badhA vikAra che. balubhAI! zuM kIdhuM A? A tamArA varasItapa karyA ne, emAM (zubha) vikalpa hato ne (2) rAga hato ema kahe che. (zrotA- ame emAM dharma samajatA hatA.) vAta sAcI. AhA.... che? AhA ! have ahIMyA to kahe che paramAtmA jinezvaradeva ke AtmAno svabhAva to vItarAga ne jinasvarUpa ja che to svabhAvarUpe pariNamavuM e enuM svarUpa che, paNa je emAM puNya ne pApanA bhAva thAya che, hiMsA-corI, jUThuM, kAma, krodha, mAna, mAyA, lobha (nA bhAva thAya che ) are, e to ThIka paNa dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA, tapa, apavAsa AdinA (je zubha ) vikalpa UThe che, e badho vikAra che. e vikAra karmanA saMgathI (thayo che) karma jaDa che-karma to jaDa che mATI-dhULa che A jema mATI che (zarIrarUpa mATI tema) e karma jhINI dhULa che, karma je ATha ( prakAranA) karma, e karmanA nimittano saMga karavAthI, ajJAnIne aMdara rAga ne dveSa ne puNya ne pApa bhAva thAya che. eno e (ajJAnI) kartA thAya che, e paribhramaNanuM kAraNa che. AhAhA ! samajANuM kAMI...? jhINI vAta bhAI ! vItarAga mArga bahu jhINo che, sUkSma che. AhA ! kahe che ke A pariNAma je vikAra che, e AtmAmAM utpanna thAya che to (te) svabhAva to che nahIM, e to karmanA saMgathI je utpanna thayo e vikAra-puNya ne pApa dayA ne dAna, vrata ne bhakti AdinA je bhAva, e mArA che ne meM karyA che (huM eno kartA chuM) e mithyAdarzana, ajJAnabhAva che. AhAhA! to kahe che ke vikAra che enI paryAyamAM to che to kono che e? samajANuM kAMI? mAthe (bhAvArthamAM) kIdhuM ke, ajJAnIone ajJAnane kAraNe svAda ne upayoganuM bhedajJAna nathI, aMdara upara che. AhAhA ! e zubha-azubha bhAvano svAda malina ne duHkharUpa che. khabara nathI ene anaMtakALathI khabara nathI! e svAda jaDano karmanA saMgathI utpanna thayo che. potAno svabhAva nathI. ajJAnIone-mithyASTione, jemanI dRSTi hajI tattva zuM che aMdara bhagavAna saccidAnaMda prabhu siddhasvarUpI AtmA che, enI jene deSTinI khabara nathI, e puNya ne pApanA bhAva mArA che evuM mAnIne ajJAnapaNe kartA thAya che. e baMdhanuM kAraNa saMsAranA paribhramaNanuM kAraNa che. AhA ! to ahIMyA pUchayuM ke jyAre tame kaho cho ke eno (AtmAno) svabhAva nathI to e pariNAma che konA? e mithyAtva, ajJAna, rAgadveSanA pariNAma konA che? jIvanA che ke jaDanA che? samajANuM kAMI....? AvI vAta jhINI bApu ! jaina darzana bahu sUkSma !
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 samayasAra siddhi bhAga-4 atyAre to saMpradAya (vALA) ne ya khabara nathI A cIjanI (zuddha AtmatattvanI ) bahArathI A vrata karo ne apavAsa karo ne thaI gayo dharma ! marI gayo have e to anaMtakALathI kare che rAga, e to rAganI kriyA che. AhAhA ! e rAga che e jIvanI paryAyamAM thAya che, paNa upAdhibhAva che, e potAno svabhAvabhAva nathI. bhagavAna trilokanAtha jinezvaradeva ema kahe che. (teo kahe che ke, tArI paryAyamAM zubha-azubha bhAva je thAya che e vikAra che e upAdhi che, tArI cIja nathI paNa thAya che tArAmAM, e pUche che dekho! have e prazna thAya che ke mithyAtvAdika jIva e mithyAtva UlaTI (UMdhI) mAnyatA, ajJAna, rAga-dveSa ane puNya-pApanA bhAva, e jIva ane ajIva kahyA che (to) e jIvamithyAtvAdi ane ajIvamithyAtvAdi koNa che? jhINI vAta che bhagavAna ! 88 gAthA, prazna che ke Apa ja kaho cho ke mithyAzraddhA, ajJAna ne rAga-dveSa, dayA, dAna, kAma, krodha AdikanA bhAva e jIva che ke ajIva? tame (beya kahyuM ke tame jIvane ajIva kahyA, to e jIvamithyAtvAdi ane ajIvamithyAtvAdi koNa che? Avo ziSyano prazna che. poNalakama micchaM jogo aviradi annnnaannmjjiivN| uvayogoaNNANaM aviradi micchaM ca jIvo du|| 88 / / mithyAtva ne ajJAna Adi ajIva, pugalakarma che; ajJAna ne aviramaNa vaLI mithyAtva jIva, upayoga che. 88 TIkA:- nizcayathI kharekhara to mithyAdarzana, ajJAna ane avirati ityAdi ajIva che te to amUrtika-jaDakarma-jaDakarma jJAnAvaraNI Adi karma che ne jaDa, e pudgala e darzanamoha che. e pugala-jaDa che-ajJAna che e jJAnAvaraNI karmAdi jaDa che ane avirati Adi bhAva che e cAritramohanI jaDanI kriyA che, aMdara paramANuM karmanA (kArmANavargaNA) e karma jaDa che. jema A (zarIrAdi, jaDa sthULa che ne (tema) e karma sUkSma che, jaDa che. to e jaDanA mithyAdarzana, ajJAna, avirati (karmaprakRtio) e ajIva che. samajAya che kAMI? balubhAI ? karma che ne ATha ( prakAranI prakRti) jaDa-jJAnAvaraNI, darzanAvaraNI-aMtarAya mohanIya vedanIyanAma-gotra-Ayu (e prakRtio) ATha e paramANuM che. jaDa che (jhINI ) mATI-dhULa che. to e mATI-dhULa pudgala che, e mithyAdarzana, darzana mohanIya e pudgala che. aviratI cAritramoha e pudgala che, ajJAna-e jJAnAvaraNIya Adi pudgala che. ane krodha, mAna, moha, lobha e cAritramohanIyanA karma jaDa che! are ! AvI vAtuM have kayAM (zuM) AmAM pakaDavuM. (zrotAAvuM samajyA vagara pakaDavuM?). (Aha !) anaMtakALathI eNe anaMtakALathI (A pakaDyuM nahi ne) anaMtavAra munipaNuM lIdhuM, paMcamahAvata anaMtavAra pALyA che bApu! anaMtavAra navamI grevaiyake gayo! ema prabhu kahe che. nava grevaiyaka che upara, anaMtavAra gayo, mahAvrata muni nagna digambara! hajAro rANIo choDI, paMcamahAvrata pALyA, paNa e paMcamahAvrata to rAga che-Asrava che-duHkha che vikAra che-baMdhanA kAraNa che. AhAhAhA! AvI vAtuM AkarI paDe bhAI ! mAraga to A che prabhuno, bhagavAna birAje che paramAtmA (sImaMdharanAtha) mahAvideha kSetramAM, sarvajJa hAjarAhajura birAje che prabhu
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-88 377 sarvajJa! mahAvIra Adi paramAtmA to siddha thaI gayA, ahIMyA hatA tyAre to arihaMta hatA. atyAre to siddha! "nama:siddhANaM" -ene zarIra ne vANI kAMI che nahIM. paNa mahAvidehamAM sImaMdhara bhagavAna (sAkSAt ) birAje che bhagavAna tIrthaMkaradeva, (e rIte) vIsa birAje che. A sAmAyikamAM AjJA lya che ne ! enIya khabara kayAM che? zuM che, A to sAmAyikeya kayAM hatI, mithyAdarzana-ajJAnIne sAmAyika kevI? hajI rAga zuM che, AtmA zuM che? enI to khabara nathI. e bhagavAna (sImaMdharanAtha) pAse gayA hatA kuMdakuMdAcArya, saMvata 49 be hajAra varasa thayA, tyAM jaIne ATha divasa rahyA, tyAMthI AvIne A zAstra banAvyA! (ahIMyA) kahe che ke je mithyAdarzana, darzanamoha jaDakarma che, ajJAna-jJAnAvaraNI jaDa karma che, avirati cAritramohano jaDakarma che, rAga-dveSanA paramANuM eka che, cAritra mohanA paramANuM rAga-dveSa jaDa che e ajIva che. ane e ajIva che te to, "amUrtika caitanya pariNAmathI anya evuM mUrtika pudgalakarma che" -bhagavAna AtmA to amUrta, varNa, raMga, gaMdha, sparza vinAnI (amUrtika ) cIja che. caitanya pariNAmathI anya mUrtika pudgalakarma che. zuM kIdhuM? jaDakarma che ATha prakAranA), jhINI vAto che ! ene (jIvana) ATha karma che enI 148 prakRtio che, bhagavAne joI (che) 148 prakRtio! rAtre vAta thaI gaI'tI thoDIka, mithyASTine anAdithI 140 prakRtio hoya che. anumAna ema lAge ke... jhINuM to e vakhate saMvata ogaNIso chIyAsImAM amarelImAM kahyuM hatuM. comAsuM hatuM ne 86mAM, 86nI sAla, (atyAre to) ahIM 66 varSa dIkSA lIdhe thayA, e vakhate rAtre yAda AvyuM'tuM thoDuMka, nahotuM kahyuM ke dareka jIvane ATha karma che, e ATha (prakAranA) karmamAM 148 prakRti hoya che. to anAdi ajJAnIne 148 prakRti hotI nathI, kema ke AyuSya cAra che (temAM) eka ja AyuSya che, traNa nathI, mizramohanIya be nahIM pAMca ne AhAraka ane AhAraka aMga upAMga be ne sAta (thaI ane) tIrthaMkara prakRti (eka ema) ATha prakRti to hotI nathI. ajJAnIone 140 prakRtio hoya ema lAge che, te di' te di' kahyuM'tuM 86nI sAlanI vAta che. A to ghaNAM varSa thaI gayA, cauda ne pAMtrIsa, ogaNapacAsa pacAsa varasa pahelAM! AhAhA! e badhA paramANuM sUkSma-jaDa che. e mithyAtva-darzanamoha je jaDa che ene ahIMyA darzanamoha kahyo, cAritramoha e paramANuM jaDa che ene ahIMyA avirati ane rAga-dveSa ne kAmakrodha e jaDa che-paramANuM ane e paramANuMonI jaDadazA (mUrtika) ane bhagavAna AtmA amUrtika che. ene AtmAne varNa, gaMdha, rasa, sparza (Adi jaDanA guNa) che nahIM, AtmA to raMga-gaMdha-rasa-sparza vinAnI cIja aMdara che. e caitanya pariNAmathI anya-e caitanyapariNAma je arUpI amUrta che, ahI to vikAra paNa AmAM (jaDamAM) levo che. to caitanyanuM je pariNAma che (te amUrta che ), mithyAtva, ajJAna, avrata, kAma, krodha, zubha-azubha bhAva, e caitanyanA vikArI pariNAma che-e amUrtinA che, enAthI e jaDakarmanI paryAya tenAthI bhinna che. kaho, vIracaMdabhAI? AvuM badhuM nakkI karavuM paDaze, nahiMtara rakhaDI maraze nahiMtara! anaMtakALathI corAzInA avatAra karI karIne prabhu TharaDa nIkaLI gayo che. anaMta (avatAra) narakanA, anaMta
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 samayasAra siddhi bhAga-4 DhoranA, kIDAnA, kAgaDAnA, kUtarAnA anaMta, anaMta, anaMta bhava, Adi vinAnA kALamAM rakhaDyo che! (AA) ene (rakhaDune) samyagdarzana zuM cIja enI ene khabara nathI, e kAMIka vrata ne tapa ne bhakti kare eTale thaI gayo dharma! ema mithyASTie, mithyAdRSTithI mAnyuM Ama mAnyuM, paNa samyakdarzana zuM cIja che enI khabara nahIM. AhAhA ! aMtara bhagavAna AtmA pUrNAnaMdamUrti prabhu! eno aMtara anubhava thaIne-sanmukha thaIne anubhava thavo ne atIndriya AnaMdano svAda Avavo emAM pratIti thavI enuM nAma samyagdarzana che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI..? e samyagdarzana, caitanyanuM nirmaLa pariNAma che, ane A je mithyAdarzana-(UMdhI) zraddhA, ajJAna ne aviratinA bhAva e jIvanA vikArI pariNAma che. e jIvanA amUrta pariNAmathI jaDanA (pudgalanA) pariNAma bhinna che. A pariNAma zuM ne paryAya zuM? kAMI khabaruM na maLe, AMdhaLA-AMdhaLA anAdikALathI, (A) cIja zuM bhagavAna (AtmA)ne ajIva kone bhagavAna kahe che ne jIva kone kahe che? Ama bole (loko ke) jIvane ajIva mAne to mithyAtva, ajIvane jIva mAne to mithyAtva" -mithyAtva 25 mAM (25 prakAranA mithyAtva) Ave che ne! kAMI khabaruM na maLe, ajIva kone kahevuM ne jIva kone kahevo! ahIMyA to paramAtmA jinezvaradeva trilokanAtha enI divyadhvanimAM "oma" (8) dhvani, emane bhagavAnane Avo (ApaNA jevo) avAja na hoya, kemake e to (paripUrNa) vItarAga ne sarvajJa che, ene IcchA vinA (ja) vANI nIkaLe che, ene icchA hotI nathI, prabhu (tIrthaMkaradevane) e vANI-divyadhvani, emAM A AvyuM, e saMto, jagata pAse ADatiyA thaIne jAhera kare che. AhAhAhA ! kahe che ke je jaDa-paramANuM che (e) darzanamoha, cAritramoha, jJAnAvaraNIya, e badhA mithyAdarzana, ajJAna e jaDa che rUpI che-paramANuM che-pudgala che, e amUrtika caitanya pariNAmathI anya evuM mUrtika pudgalakarma che. AhAhA ! "ane je mithyAdarzana, ajJAna, -have, AtmAmAM je puNya-pApanA bhAva thAya che temAM jo puNyathI dharma thAya che-dayA, dAna, vrata, bhakti, tapa, apavAsa karavAthI dharma thAya che (evI mAnyatA) evuM mithyAdarzana-evI zraddhA mithyAtvabhAva che mahAmithyAtvabhAva-pApa (che). e jIvanA pariNAma che, paNa che upAdhi, paNa che jIvamAM. AhAhAhA ! samajANuM kAMI..? mithyAdarzana eTale ke viparita (UMdhI) zraddhA, huM mArA sivAya, zarIranuM vANInuM kuTuMbanuMdezanuM (kAma) kaMIka karI zakuM chuM evI zraddhA, e mithyAdarzana che. AhAhAhA ! (zrotA- huM vANiyo chuM ema mAnavuM I?) huM vANiyo chuM, mANasa chuM, huM strI chuM, huM puruSa chuM, huM hijaDo chuM A hijaDA-pAvaiyA hoya che ne ! e mAnyatA, evI mAnyatA te mithyAdarzana! e viparIta mAnyatA (UMdho abhiprAya) mahApApa che. (zrotA - to chuM koNa?) e AtmA aMdara arUpI AnaMdaghana che, paNa e vAta AnaMdaghananI-jJAnanI atyAre AMhI nathI. atyAre to (jIva anAdithI ) mithyAtva-viparIta zraddhA kare che ne rAga paNa mAro che puNyanI kriyA meM karI-huM karuM chuM, vrata-tapanI e mArI kriyA che. (are, bhAI !) e to rAganI kriyA che, e balubhAI? zuM
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-88 379 e lAMghaNa karI'tIne badhI bAra mahinAnI (varasItapamAM) lAMghaNa karI hatI, bIjuM hatuM zuM? evA to ghaNAneya joyA che ne ! A ekane kayAM ! (zrotA:- varasItapa karyo ema to mAnyuM? tuM!) vaSItapa, tapa mAnyuM" tuM eNe- (AhA) meM AhArano tyAga karyo, e mAnyatA ja mithyA che. kemake AtmA paranA grahaNa-tyAgathI zUnya che. (AtmA paracIjanuM grahaNa-tyAga karI zakato nathI.) prabhuno mAraga jhINo bahu bApu! e mAraga, vItarAga sivAya kayAMya che nahIM. (AhA ! A vAtanI) vItarAganA paNa saMpradAyamAM janmelAyane khabara na maLe, AhAhA.. samajANuM kAMi? e aMdaranA pariNAma je thAya che, mithyAzraddhA-mithyAdarzanazalya, e jIvanA pariNAma che. kema ke huM paranuM karI zakuM chuM, para mArI cIja che-A strI mArI che-putra mArA chemakAna mArA che paisA mArA che, (zarIra mAruM che) e mAnyatA tadna mithyAzraddhA- mithyASTinI che e mithyAdarzana jIvanuM pariNAma che. e ahIM levuM (kahevuM) che. mUrtika pudagalakarmathI anya evo caitanyano pariNAma vikAra che" -A jIva (caitanya)ne A mithyAtvapariNAma jIvathI bhinna che. AhAhAhA ! AvI vAtuM kADhI kayAMthI paNa koI ema kahe, AvI vAto kADhI kayAMthI, koI ema kahetuM'tuM. (zrotA - A to vItarAga deve kahI che.) bhagavAna traNalokanA nAtha jinezvaradeva pharamAve che tyAM mahAvidehamAM, e A vAta che. samajANuM kAMI ? e mithyAdarzana eTale kemithyAzraddhA eTale ke je dayAdAna-vrata-bhakti-pUjA AdinA zubhabhAva-puNya e dharma che evuM mAnavuM e mithyAdarzanazalya mahApApa che. AhAhAhA ! Ama che prabhu! mAraga judo bApu! AhA! are, duniyA kayAM cAle che ne mAraga prabhuno kayAM che! e mithyAdarzana, AtmAnA pariNAma arUpI, olA darzanamoha je jaDakarma hatA, e rUpI ne jaDa ne mUrta, e jaDamUrti caitanyanA pariNAmathI bhinna, ane A pariNAma che e jaDanA pariNAma je karma che enAthI bhinna! are re! ene kayAre samaje, mANasapaNuM maLyuM ne hAlyuM gayuM, pacAsa-pacAsa, sAMITha sIttera (varasa) keTalAkane gayA ne maraNanI samIpa thaI gayo che. have, (maraNano samaya to) nakkI thaI gayo che, A deha chUTavAno samaya nakkI che ne! kAle sAMbhaLyuM hatuM ne olo moTo DokaTara, homiyopethIno moTAmAM moTo DokaTara, muMbaImAM zaMkararAva, ahIM Avyo" to, e tame laI AvyA'tA ne, Avyo hato. e hAre ko'ka bAI hatI kokilA, enI saMgAthe hatI, e Ama lakhatI'tI badhuM e pUche e badhuM, A bIjA dAkataro-davA e homiyopethIvALAne na bhe! e pUche kema thAya che, zuM thAya che kema cAle che-e badhuM lakhI lya ne emAMthI (nidAna karI) pachI davA Ape, e homiyopethI (no dAkatara) marI gayo! bicAro! paMcAvana varSanI uMmara hatI nAnI! AhAhAhA ! dAkatareya zuM kare nyAM? dehanI sthiti pUrI thavAnA kALe deha chUTaze ja tyAM, ene lAkha deva Ave ne indra Ave ne ! dAkatara Ave toya rAkhI zake nahIM ane traNa kALa traNa lokamAM ! (zrotA:- DAkaTara na mare to badhA DAkaTara ja thaI jAya) (AhA!) huM A zarIrane saMbhALIne rAkhuM to zarIra sAruM rahe, AhAra-pANImAM (dhyAna rAkhuM) barAbara dauM A badhI mAnyatA che e badhI mithyAdarzanazalya, mithyAtva che. AhAhAhA ! AvI vAtuM che prabhu, mAraga bahu judo ! atyAre to mArgane-kumArgane (yathArtha) mArga mAnyo che atyAre lokoe! AhA!
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 e mithyAdarzana ( UMdhI zraddhA ) e AtmAnA arUpI pariNAma che, e jaDakarmathI bhinna che. AhAhAhA ! ( lyo !) huM boluM chuM e bhASA jaDa che e bhASA huM boluM chuM, evI mAnyatA (e abhiprAya ) mithyAdarzanazalya che. AhAhAhA ! ( zrotAH- cheTethI saMbhaLAya ke A to avAja mAro che ) e avAja ke di' ( eno hato ) jaDano hato, avAja to jaDano che. atyAre AmAM (TepamAM ) uttare che ne ! ( bhASA ) jaDa che e uttare, AtmA uttare ? AtmA to arUpI che ( e TepamAM uttarI zake nahIM ) are re, AMhI mithyAdarzana-UMdhI viparIta mAnyatA za2I2nI kriyA huM karI zakuM, 52nI dayA huM pALI zakuM e badhI mithyAdarzanazalya-mahApApa-moTuM (pApa ) e jIvanA pariNAma che. kaho, cImanabhAI ? ajJAna, ajJAna vastu ( zrotAH- pANImAMthI mAkhIne kADhI te !) pANImAMthI (huM ) mAkhI kADhuM chuM e (mAnyatA ) zraddhA mithyAtva che. ( AtmA ) A AMgaLIone halAvI zakato nathI AtmA ! prabhu tane khabara nathI. ( AMgaLIo ) A to jaDa che e hAle che e enA kA2Ne ( ane ) AtmA kahe( mAne ke ) mAre kAraNe hAle, e ajIvane jIva mAnyo ! prabhu che........ AhAhAhA....samajAya che kAMi? prabhu eTale AtmA ! are, tane tArI khabara nathI prabhu tuM koNa cho ? 380 e mithyAdarzanazalya, e tArA pariNAma che, tArAmAM e upAdhi che karmanA nimittathI thayelI upAdhi, paNa thayelI che tArAmAM, e pariNAma karmathI thayA nathI. tema tArA svabhAvanA che e, emeya nathI. AhAhAhA ! tema 'ajJAna' viparIta je jJAna che te ajJAna che. e paNa tArA pariNAma che. AhAhAhA ! kaMIka ne kaMIka jANavuM-UlaTuM jANavuM e ajJAna pariNAma e tArA pariNAma che. AhAhAhA ! olA pudgalanA hatA jaDanA, A ( pariNAma ) jIvanAM che, A be judI ( judI ) cIja che, taddana ! karma ne AtmA be taddana judI cIja che. jema A za2I2 (che te ) mATI che ane aMdara bhagavAna ( AtmA ) aMdara arUpI-caitanya che. ( baMne ) taddana judI cIja che. zarIrane AtmA aDato nathI, sparzato nathI, za2I2 AtmAne aDatuM nathI. evI cIja che aMdara ! AhAhA ! bhAre vAta bhAI ! kaho, zAMtibhAI ? zuM haze A badhuM tamAruM ? vasaMtapaMcamIe zuM kAMI ka2vAnuM makAnanuM kAMI, ko' ka kahetuM hatuM, caMdubhAI. kAMIka ema kahetA hatA. AMhIM be lAkhanuM makAna lIdhuM ahIM, emanA (zAMtibhAInA )bhAI madhubhAIe navanItalAlanuM emanA bhAIe be lAkhanuM! hoMgakoMga rahe che be lAkharUpiyAnuM makAna vasaMtapaMcamIe ( AhA2pANI karavAno yoga ) konA makAna ne konA paisA, e makAna jaDa che ( e AtmA ema mAne ke e ( makAna ) mAruM che e mithyAdarzanazalya-ajJAnamithyAtva (zrotAHApa to badhe mithyAdarzana ja kaho cho ! bhagavAna ema kahe che. pacIsa (prakAranA ) mithyAtva che. A balubhAInuM kArakhAnuM moTuM hatuM zuM tyAM gayA hatAne, utaryA' tA ne! e kA2khAnuM balubhAInuM che. balubhAI ema mAne ke mAruM che, mUMDha che ! tyAM to ( zrotAH- goLIonA tyAM to DhagalA hatA ) dhULamAMya hatA nahIM-davAyuM nIkaLatI nahi ? Ama pheravatA ne ! vINIne joyuM' tuM ne e rAmajIbhAI (sAthe ) hatA, nAnAlAlabhAI hatA, joyuM'tuMne-joyuM che. rAmajIbhAI hatA, nAnAlAla kALIdAsa rAjakoTavALA hatA te di' tamArA kArakhAne AvyA te di' ! AhAhA ! bApu konAM ( kArakhAnAM ne ) konI cIja. AhAhA ! eka rajakaNa paNa AtmAno nahIM.
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-88 381 ohoho! eka rajakaNa (AtmAnuM nahIM, A to (zarIra to ) anaMta rajakaNono piMDa che, A eka cIja nathI kAMI ! (juo!) A AMgaLI, AnA kaTakA karatAM karatAM chello rajakaNa rahe ene paramANuM kahe che. paramANuM nAnAmAM nAno bhAga, bhagavAna ema kahe (che) paramANuM, e eka paramANuMmAM anaMtA guNa che jaDanAM! ( zrotA:- keTalAMka ochA-vadhatAM guNa paramANumAM (kahevAya che ne!) jeTalA eka (sarvavyApaka) AkAzamAM guNa che eTalA guNa eka paramANumAM che. jeTalA AtmAmAM (guNo) che eTalA e paramANuMmAM che, e (paramANuM) jaDa che ne (AtmA) enAmAM caitanya (guNo) che. bhagavAna, sAMbhaLyuM nathI prabhu seM. AMhI to mAre bIjuM kahevuM'tuM A eka paramANuM enA anaMtaguNo te keTalA? traNakALanA samayathI anaMtaguNA-AkAzanA pradezathI anaMtaguNA, enI eka samayanI paryAya paNa anaMtaguNI, eka paramANumAM eka samayanI paryAya, traNa kALanA samayathI anaMtaguNI! A to bhagavAna vItarAga paramAtmA kahe che! paramezvara (tIrthakaradeva ) sivAya A vAta kayAMya che nahIM, jinezvaradeva trilokanAtha (nI vANImAM AvyuM che) A eka (paramANuM), A (zarIra) to jaDa A to ghaNAM rajakaNanuM daLa che. Ane skaMdha (piMDa) kahe, e skaMdhamAM bhinna bhinna eka eka rajakaNa (paramANuM) e paramANuMmAM, eka paramANumAM jeTalA sarvavyApaka AkAzamAM guNa che eTalA eka guNa paramANumAM che AkAzanA guNanI paryAya che (tenAthI) anaMtI evI eka paramANumAM anaMtaguNanI eka samayamAM anaMtIparyAya-anaMtI paryAya, samaya eka ane paryAya anaMta-traNa kALanA samayathI anaMtaguNI paryAya! are, prabhu A to mAraga prabhuno-vItarAga sarvaza paramAtmA! e jaDanI (paramANuMnI) paryAya mArI che-A zarIranI dazA e mArI che, huM dhoLo chuM huM kALo chuM, pAtaLo chuM, jADo chuM e badhI mAnyatA ajJAnInI mithyAzraddhAnI che. (zrotA:paramAtmA prakAzamAM Ave che) paramAtma prakAza, badhe Ave che ne ! e mithyAdarzana jIvanAM pariNAma UMghA, rakhaDavAnAM che. ajJAnapaNAnA jIvanamAM pariNAma mUDhatAnA che. A bAyaDIno AtmA kayAMyathI Avyo rakhaDato, AMhI pote bhego thaI gayo to kahe mArI bAyaDI. kayAM paNa tArI bAyaDI kevI tArI, A zuM che! A chokaro mAro evuM thayuM, kayAM paNa tAro che koIka vakhate koI marI gayo hoya to snAna karavA jAya ne! vANiyA pote navaro na hoya to dikarAne kahe) jAne tuM tAre "huM chuM te tuM ja che' tuM che te huM chuM-AvA gAMDA te gAMDA kAMI ! gAMDAnA gAma judA haze? e...ya! AvI vAtuM! paramAtmA traNalokanA nAthanI vAta che A !jinezvaradeva-sarvajJatrilokanAtha-arihaMta paramAtmA (birAje che) enI vANImAM A AvyuM che prabhu! are, duniyAne maLyuM nathI, jainanA vADAmAM janmyA ene ya maLyuM nathI. AhAhA ! che ne? ame to jyAM chAsaTha varasa, ekavIsa varasa saMpradAyamAM (sthAnakavAsImAM) rahyAM'tA AmAM (muhapatImAM) trevIsa varSa saMsAramAM, sADA trevIsa, pIsatAlIza varSe ahIM (sonagaDha) AvyA'tA, cAlIza varSa thayA eTale nevuM thaI gayA, nenumeM besaze vaizAkha suda bIje nevuM-nevuM A jaDane jaDane besaze hoM! AtmAne nahIM, AtmA to anAdi-anaMta prabhu che enuM AyuSya kevuM? ene mudata kevI? A to jaDa-mATInI (zarIranI) vAta che AvuM kAma
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 samayasAra siddhi bhAga-4 che. AhAhA ! e avirati-AtmAmAM je atyAgabhAva, rAgano atyAgabhAva (e) avirati-bhAva, e jIvanA pariNAma che, vikArI ! AhAhAhA ! rAga-dveSa, puNya-pApano tyAga nathI evI je aviratibhAva jIvano e jIvanA vikArI arUpI jIvanA pariNAma che. e karma je jaDa che enAthI judA pariNAma che. AhAhA! A avatabhAva nathI kahetA ! loko je vrata (mAnIne pALe che) e vrata nathI, e to rAga che, e to ! A to AtmAnuM jJAna thAya-samyagdarzana thAya-anubhava thAya AnaMdano AtmAno pachI AnaMdamAM lIna vizeSa na hoya (tyAre) vikalpa UThe vyavahAravratanA, to puNyabaMdhanuM kAraNa che. AhAhAhA ! nizcayasatyavrata to bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdano kaMdapiMDa prabhu enuM darzana ne jJAna thaIne emAM lIna (ekAgra) thAya, atIndriya AnaMdamAM, atIndriya AnaMdano nAtha prabhu emAM lIna thAya enuM nAma nizcayavrata che. vAte vAte phera! zabda zabda phera! "ANaMda kahe paramAnaMdA, mANase mANase phera, eka lAkhe to na maLe ne eka trAMbiyAnA tera!" AhAhA ! ema prabhu kahe che bApA! mAre ne tAre vAte vAte phera che! bhAI ! tane khabara nathI. AhAhAhA ! arere ! anaMta kALathI rakhaDato, rajhaLato. mithyAzraddhAnA peTamAM (garbhamAM) anaMtA bhava karavAnI tAkAta che, evI mithyAzraddhA ! enI ene khabara paDatI nathI. samajAya che kAMI ? apavAsamAM AhAra meM choDyo, e mithyAdarzanazalya che. kema ke AhAra jaDa che ene AvavAnuM nahotuM, ene grahaNaya karyuM nahotuM to tyAga karyo? e to AtmAmAM che ja nahIM. AhAhAhA ! para AhArano tyAga ne grahaNa e AtmAmAM che ja nahIM, bhagavAna AtmA to arUpI, e jaDane (rUpIne ) kema grahe? ane jaDane kema choDe? AkaruM kAma che bhAI ! kema ke prabhu AtmAmAM, bhagavAna ema kahe che ke, tyAga-grahaNa zUnya, parano tyAga ane paranA grahaNathI bhagavAna AtmA zUnya che. AhAhA ! para rajakaNone zraddhA ke choDavA enAthI zUnya bhagavAna AtmA che. parane kema grahaNa kare ne parane-rajakaNone kema choDe ? AhA ! arere ! bahu phera bApu? thoDA vakhatamAM samajAya evuM nathI bApu A, bahu paricaya kare to mAMDa pakaDAya evuM che ke zuM kahe che? AhAhA ! (zrotAH- thoDA paricayamAM khabara na paDe!) hAM, evuM che bApu zuM thAya ! khabara che ne duniyA AkhInI khabara che ne! (zrotAH- ApanI badhI vAta judI che.) eke eka vAta judI che bhagavAnanI trilokanAtha tIrthaMkaradeva, jinezvaradeva paramAtmA e anaMta tIrthakaronuM A kathana che. "eka hoya traNa kALamAM paramArathano paMtha" AhAhAhA! anaMta tIrthakaro (kahI gayA che ne) vartamAna prabhu birAje che, mahAvidehamAM divyadhvani chUTe che, indro ne gaNadharo sabhAmAM bese che, siMha ne vAgha jaMgalamAMthI AvIne sAMbhaLavA bese che samavasaraNamAM chebirAje che prabhu, AhAhAhA ! A emanI A vANI che. samajANuM kAMI...? e mithyAdarzana, ajJAna, aviratirUpa-aMdaramAM je aNagamAno bhAva thayo je dveSano, krodha thayo, mAyA-lobha-mAna-icchA-viSayavAsanA, e badhA jIvanA vikArI pariNAma che. AhA ! e (pariNAma) jaDakarmathI bhinna che. mithyAdarzanAdi jIva che, avirati Adi eTale krodha-mAna-mAyA-lobha Adi vikArI dazA thAya che ne AtmAmAM, e jIva che. AhAhA !
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-88 atyAre to jIvanA pariNAma siddha karavA che ne ! "te, mUrtika pudgalakarmathI anya evo caitanyapariNAmano vikAra che." -te mUrtika pudgalakarmathI-mUrtika je karma jaDa mUrtika ATha karma, enAthI anya caitanyapariNAmano vikAra che. A raLavAno ( kamAvAno ) bhAva-dhaMdhAmAM beTho hoya te bhAva, A meM karyuM ne A dIdhuM meM evo je vikalpa-rAga ( icchA ) e vikAra che ekalo, e caitanyanA pariNAmano vikAra che. AhAhAhA ! bhAre, bhAI ! A traNa lITI che-aDhI lITI, chApyA game tyAMthI paNa vAta to vItarAganI che ne ! AhAhAhA ! pahelAM zrImaddI chapAyeluM che. zrImadrAjacaMdrathI chapAyeluM che, mULa to vItarAganI vANI che ne ! e to game tyAM chapANuM... A TIkA ne pATha to pahelo anAdikALathI cAle che. muni kuMdakuMdAcArya thayA, be hajAra varSa pahelAM emanI A gAthA !nimittathI kathana che ane A TIkA che amRtacaMdrAcAryanI (teo ) eka hajA2 varSa pahelAM digaMbara saMta thayA, emanI A TIkA che. AhAhA ! samajANuM kAMI ? ( e TIkAnI ) aDhI lITIno A artha thayo, poNo kalAka thayo ( spaSTIkaraNamAM ). bhagavAna A to vItarAganI vANI !prabhu samajavAmAM bahu ja sUkSamatAapUrvatA joIe bhAi. AhAhA ! 52mANuMmAM je anaMtaguNa che varNa-gaMdha-rasa-sparza ( Adi ) evA evA anaMta guNa, ene (52mANune ) eka samayamAM anaMtI paryAya ! zuM che A te !! prabhuno mArga. AhAhAhA ! ema bhagavAna AtmA, enA anaMtaguNa che, enI eka samayamAM anaMtaguNanI ( anaMtI ) paryAya che viparIta ke aviparIta paNa anaMtaguNanI ( anaMtI ) paryAya che ! paryAya kone kahe che enIya khabara na maLe ! paryAya nAma enI avasthA, dravya-guNa che e trikALa cIja che, ahIM paryAya-avasthA-pariNAma (hAlata-dazA ) ene kahe che, e A aDhI lITImAM eTaluM bharyuM che. AhAhA ! samajANuM kAMI....? 383 che are bhAI ! tArA jevuM koI dhanADhaya nathI ! tArI aMdaramAM 52mAtmA birAje che ethI vizeSa dhanADhayapaNuM zuM hoI zake ? AvuM paramAtmapaNuM sAMbhaLatAM ene aMdarathI ullAsa uchaLavo joIe. enI laganI lAgavI joIe. ene mATe gAMDA thavuM joIe. AvA 52mAtmasvarUpanI dhUna lAgavI joIe. sAcI dhUna lAge to je svarUpa aMdaramAM che te pragaTa thayA vinA kema rahe ? jarUra pragaTa ( Atmadharma, aMka 714-715, varSa-59 pAnA naM. 6) thAya ja. che paryAyamAM svakALe ja mokSa thAya che, vahelo ke moDo thaI zake nahi- ema nakkI karavA jAya tyAM enI dRSTi dhruva upa2 ja jAya che ane emAM svabhAva sanmukhano anaMta puruSArtha Ave che ane tyAre ja paryAyanA svakALanuM sAcuM jJAna thAya che. AtmAnA zraddhA-jJAna samyak thayA ene kArya thaI ja rahyuM che, pachI vahelAM moDAno prazna ja kayAM che? (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-59 pAnA naM. 7)
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 samayasAra siddhi bhAga-4 gAthA - 89 mithyAdarzanAdizcaitanyapariNAmasya vikAraH kuta iti cet uvaogassa aNAI pariNAmA tiNNi mohjuttss| micchattaM aNNANaM aviradibhAvo ya nnaadvyo||89 / / upayogasyAnAdayaH pariNAmAstrayo mohyuktsy| mithyAtvamajJAnamaviratibhAvazca jnyaatvyH|| 89 / / upayogasya hi svarasata eva samastavastusvabhAvabhUtasvarUpapariNAmasamarthatve satyanAdivastvantarabhUtamohayuktatvAnmithyAdarzanamajJAnamaviratiriti trividhiH prinnaamvikaarH| sa tu tasya sphaTikasvacchatAyA iva parato'pi prabhavan dRssttH| yathA hi sphaTikasvacchatAyA: svarUpapariNAmasamarthatve sati kadAcinnIlaharitapItatamAlakadalIkAJcanapAtropAzrayayuktatvAnnIlo harita: pIta iti trividhaH pariNAmavikAro dRSTa:, tathopayogasyAnAdimithyAdarzanAjJAnAviratisvabhAvavastvantarabhUtamohayuktatvAnmithyAdarzanamajJAnamaviratiriti trividhaH pariNAmavikAro dRssttvyH|| have pharI pUche che ke mithyAdarzanAdi caitanyapariNAmano vikAra kyAMthI thayo? teno uttara kahe che: che mohayuta upayoganA pariNAma traNa anAdinA, -mithyAtva ne ajJAna, aviratabhAva e traNa jANavA. 89. gAthArthaH- [ modavuca] anAdithI mohayukta hovAthI [3payoga2] upayoganA [3nAya:] anAdithI mAMDIne [traya: pariNAnA:] traNa pariNAma che; te [mithyAtvana] mithyAtva,[ajJAna] ajJAna [ra viratibhAva:] ane aviratibhAva (e traNa) [jJAtavya] jANavA. TIkAH- joke nizcayathI potAnA nijarasathI ja sarva vastuonuM potAnA svabhAvabhUta evA svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM che, topaNa (AtmAne) anAdithI anya-vastubhUta moha sAthe saMyuktapaNuM hovAthI, AtmAnA upayogano, mithyAdarzana, ajJAna ane avirati ema traNa prakArano pariNAmavikAra che. upayogano te pariNAma-vikAra, sphaTikanI svacchatAnA pariNAmavikAranI jema, parane lIdhe (-paranI upAdhine lIdhe) utpanna thato dekhAya che. te spaSTapaNe samajAvavAmAM Ave che -jema sphaTikanI svacchatAnuM svarUpapariNamanamAM (arthAt potAnA ujvaLatArUpa svarUpe pariNamavAmAM) samarthapaNuM hovA chatAM, kadAcit (sphaTikane) kALA, lIlA ane pILA evA tamAla, keLa ane kAMcananA pAtrarUpI AdhArano saMyoga hovAthI, sphaTikanI svacchatAno, kALo, lIlo ane pILo
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 385 ema traNa prakArano pariNAmavikAra dekhAya che, tevI rIte (AtmAne ) anAdithI mithyAdarzana, ajJAna ane avirati jeno svabhAva che evA anya-vastubhUta mohano saMyoga hovAthI, AtmAnA upayogano, mithyAdarzana, ajJAna ane avirati ema traNa prakA2no pariNAmavikAra dekhavo. bhAvArtha:-AtmAnA upayogamAM A traNa prakA2no pariNAmavikAra anAdi karmanA nimittathI che. ema nathI ke pahelAM e zuddha ja hato ane have temAM navo pariNAmavikAra thayo che. jo ema hoya to siddhone paNa navo pariNAmavikAra thavo joie. paNa ema to thatuM nathI. mATe te anAdithI che ema jANavuM. pravacana naM. 178 gAthA-89 tA. 25/01/79 have pharI pUche che ke mithyAdarzanAdi caitanyapariNAmano vikA2 kayAMthI thayo ? teno uttara kahe cheH- have pharI prazna kare che, e mithyAdarzana Adi caitanya-pariNAmano vikA2 kayAMthI thayo, kema ke bhagavAna AtmA to nirmaLAnaMda-zuddha caitanyaghana AnaMdakaMda che, bhagavAna jinezvara che- AtmAne to zuddha AnaMdakaMda-zuddhacidAnaMda ( bhagavAne ) joyo che, to A vikAra thayo kayAMthI ? mithyAdarzana-mithyAjJAna-mithyAcAritra rAga Adi pariNAma e caitanyapariNAmano vikAra kayAMthI thayo ? eno uttara gAthAmAM kahe che, bahu sarasa gAthA che, 89 gAthA, uvaogassa aNAI pariNAmA tiNNi mohajuttassa / micchattaM aNNANaM aviradibhAvo ya NAdavvo / / 89 / / che moyuta upayoganA pariNAma traNa anAdinA, mithyAtva ne ajJAna, aviratabhAva e traNa jANavA. 89. jhINI vAta che bhagavAna ! ahIM to bhagavAna tarIke ( ja ) bolAve che AtmAne ! AcArya ( kahe che bhagavAna AtmA !) bhagavAna svarUpa aMdara, bhagavAna svarUpa na hoya to, paryAyamAM bhagavAna ( paNuM ) kayAMthI Avaze, bahArathI Ave che koI cIja ? -ghaTa ghaTa aMtara bhagavAna AtmA jinasvarUpa che. aMdara "ghaTa ghaTa aMtara jina vase ne ghaTa ghaTa aMtara jaina", mata madirAke pAnasoM matavAlA samaje na" paraMtu matanA--abhiprAyanAM dArU pIdhA che, ajJAnI potAnA ( jUThA ) matano dArU pIdho che ne (tethI ) satya zuM che e samajato nathI. AhAhAhA ! e AMhI kahe che. TIkAH- dhImethI... kahevAya che prabhu zAMtithI... jema ( kolejanA ) prophesara ( phaTaphaTa ) bolI jAya, ela. ela. bInA ema nathI ( ahIM ) A to dhImethI ( kahevAya che-kahIe chIe ! ) TIkA, nevAsI ( gAthAnI ), TIkA che ne ! 'yadyapi ' -jo ke yadyapi zabda che pahelo nevAsInI TIkA, "joke nizcayathI-kharekhara to, potAnA nija2sathI ja sarvavastuonuM potAnA svabhAvabhUta evA svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM che" AhAhAhAhA ! zuM kahe che. kharekhara to AtmA je AnaMdasvarUpa, jJAnasvarUpa, zAMtasvarUpa, vItarAgasvarUpa je che e potAnA nijarasathI ja sarva vastuothI potAnA svabhAvabhUta AtmAmAM potAnA svabhAvabhUta evuM svarUpa-pariNamananuM sAmarthya che.
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 samayasAra siddhi bhAga-4 (aho !) vItarAganA mukhathI ja nIkaLelI vAta che. A AtmA ane paramANuMo-mATI Adi (vizvanA) dareka padArtha, potAnA-nija svabhAvabhAvathI pariNamavAnuM sAmarthya (tAkAta) rAkhe che. dareka AtmA, AtmA to anaMta che ane enAthI to anaMtaguNA paramANuM-mATI (Adi) che. (juo!) eka AtmA che ahIM ane (sAthe-sAthe) tejasa, kArmaNa ne audArika traNa to zarIra che. (temAM) anaMta paramANuM che. AhAhA... eka aMgulanA asaMkhya bhAgamAM lasaNa ne DuMgaLIno eka rajakaNa jeTalo (kaTako ) lyo, rajakaNa jevaDo ja to (nAno TukaDo-kaNI) rajakaNa jevaDo lasaNane DuMgaLIno, to e rajakaNamAM asaMkhya to audArika zarIra che, bhagavAnanI (sarvajJanI) vANI kahe che, (AhA!) aMgulanA asaMkhya bhAgamAM asaMkhya audArika zarIra che ne eka eka zarIramAM, siddho thayA atyAra sudhInA anaMtakALathI, enAthI anaMtaguNA jIva che!! ane eka-eka jIvanI sAthe tejasa ne kArpaNa anaMtA skaMdha, paramANuMnA piMDa che, aMgulanA asaMkhyabhAgamAM! A vItarAga mArga bApu! AhA ! e aMgulanA asaMkhya bhAgamAM anaMtA tejasane kArmaNa zarIra che. ( eka rAIthI nAnI kaTakImAM) anaMtA jIva che to eka eka jIvanI sAthe be-be zarIra ane eka aMgulamAM lo to enAthI anaMtaguNA zarIra ne asaMkhyaguNA AtmA-dravya che. AhAhA! aMguLa hoM-A AMgaLI! vItarAga sarvajJa paramezvarano mAraga bhAI jagatane sAMbhaLavA maLyo nathI. A bicArA to jainamAM janmyA to dayA pALo, vrata karo, apavAsa karo, zvetAMbaramAM hoya to kahe pUjA karo, jAtrA karo ne giranAra jAo ne digaMbaramAM jAva to (have) lUgaDAM kADhI nAkho ne paDimAM ( pratijJA) lo! prabhu mAragaDA tArA prabhu judA che! zuM kahyuM ahIMyA ! "jo ke kharekhara" -joke kema kahevuM che ke vikArapariNAma kema thAya che? joke nizcayathI potAnA nijarasathIAtmA potAnA nijarasa ! jJAna-AnaMdarasathI ja, sarva vastuonuM dareka vastuonA, potAnA svabhAvabhUta-evA svarUpa-pariNamanamAM sAmarthya che. (juo!) A paramANuM che paramANuM je A, e paNa potAnA nijarasathI potAnA svabhAvathI pariNamavAnI tAkAta rAkhe che. bahu saMkelyuM che TUMkuM, bhASA karI che, paNa bhAva ghaNAM! ema AtmA, deha-mATInA paramANuMthI to bhinna, aMdara ATha karma che-jhINI dhULa-(sUkSmazarIra) enAthI to prabhu (AtmA) bhinna! A dayA-dAna-vrata (AdinA) pariNAma thAya vikAra ne hiMsA-jUThanA (bhAva) vikAra enAya (bannethI) prabhu (AtmA) bhinna che, aMdara! kAraNa nava tattvamAM puNyapApa tattva che (e judA che ne) AtmA jJAyaka tattva (ju) che. e jJAyaka tattva! ahIM to badhA tattvanI (padArthonI) vAta che. paNa jJAyaka tattvane potAnA nijarasathI ja potAnA svabhAvabhUta svarUpa-pariNamananuM sAmarthya che. (ema) sarva vastuone paNa potAnA svabhAvabhUta svarUpa-pariNamanuM sAmarthya che.) AhAhAhA ! bhagavAna AtmA, bhaga eTale? AtmAmAM anaMtajJAna-anaMta atIndriya zAMti, anaMta atIndriya AnaMda anaMta anaMta bhaga nAma lakSmI svanI (anaMtaguNanI lakSmI), A dhULanI nahIM. A tamArA vIsa lAkhanA ne sIttera lAkhanA makAna che ne e badhI dhULanI nahIM. ahIMyA paramAtmA ema kahe che ke AtmAne bhagavAna nAma kema kahe che? bhaga nAma
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 387 aMdara anaMtajJAna-anaMtazAMti-anaMtaAnaMda-anaMtasvacchatA-anaMtaprabhutA evI evI bhaga nAma lakSmI, e lakSmIvAna prabhu AtmA enA Azraye ( e lakSmI-anaMtaguNa che ) e nija 2sathI ja lakSmIvAna (AtmA ) che. AhAhAhA ! ahIM dhULanI, jema pAMca-pacAsa lAkha (rUpiyA ) maLe karoDa-be karoDa, pAMca karoDa maLe tyAM thaI gayA ! huM pahoLo ne ze2I sAMkaDI ! A malukacaMdabhAI zuM kIdhuM sAMbhaLyuM ke nahIM ? enA eka eka chokarA pAse cAra-cA2 karoDa, pAMca-pAMca karoDa che. ( zrotAH- emAM eno keTalAmo bhAga ?) enI pAse kAMI nathI, enA chokarA pAse che. svIjharalenDa che ne nyAla moTo chokaro cA2ka2oDa ane enAthI nAno muMbaI pAMcakaroDa, punamacaMda malukacaMda, muMbaI pAMca karoDa! badhA AvelA, sAMbhaLelA hoya ane ethI vadhAre che. kIdhA hoya koke kIdhA hoya, enA bApane khabara che ne ! dhULa che-mATI che, e kahe ke mArA mArA ( zrotAH- paNa Apa dhULa kaho cho ne ene dhULa vadhatI jAya che ) vadhatI... enA kA2Ne (vadhatI ) jAya che. e AMhI kIdhuM ne ! 52mANuM potAnA nija2sathI-svabhAvathI nirmaLapaNe pariNameluM che te teno svabhAva che, ema AtmAno svabhAva (potAnA ) nijasathI janijazaktithInijasvabhAvathI ja zuddhapaNenirmaLapaNe-vItarAgabhAvapaNe pariNamavuM e eno svabhAva che. AhAhA ! AmAM keTaluM yAda rAkhavuM? zuM sAMbhaLavA gayA'tA ? koNa jANe zuM kahe che AmanuM Ama ne AmanuM Ama kaMIka kahe che. bApA ! teM sAMbhaLyuM nathI bhAI ! e vItarAgano mAraga, jinezvara traNalokanA nAtha (tIrthaMkaradeva ) eno mAraga sAMbhaLyo nathI prabhu. AhA ! e AMhI kahe che-A to AtmA, 52mANuM, AkAza (dharmAstikAya, adharmAstikAya, kALa ) e cha dravyo bhagavAne joyAM che. (vizva jenuM baneluM che e ) bhagavAne cha dravya (jemAM ) anaMta AtmAo, anaMta paramANuMo, eka dharmAsti, eka adharmAsti, eka AkAza ne asaMkhya kAlANuMo e cha dravyo bhagavAne (sarvaze ) joyA che. e chae dravyone kahe che (ke ) nija2sathInija2sathI ja cha e dravyo, potAnI zaktithI ja nijasvabhAvathI ja sarva vastuonuM potAnA svabhAvabhUta svarUpa-pariNamanamAM sAmarthya che. AhAhAhA ! samajAya che kAMI... ? A kAMI vArtA nathI, kaMIka oluM cakalI lAvI cokhAno dANo ne cakalI lAvI magano dANo, enI rAMdhI ( pakavI ) khIcaDI, nAnI uMmaramAM gAtA, e kuMbhArane ApI ne kuMbhAre ghaDulo Apyone ghaDulAnI khajura lIdhI ne ! AvI vAtuM A. (bALakone rAjI karavAnI ) ! A to bApu vItarAganI vAtuM bhAI ! AhAhA ! are re eNe anaMta kALamAM sAMbhaLI nathI yathArtha vAta ! e Ave che ne cothI gAthAmAM 'zrutaparicitAnubhUta' -sAMbhaLI nathI prabhu teM aMta2nI kathA-kathA AtmAnI ( sAMbhaLI nathI ) A rAga ne dayA-dAna-vrata ne puNya ka2vA evI vAtuM teM sAMbhaLI che-e to anAdinuM che ne anAdinuM (teM ) sAMbhaLyuM che. bhagavAna AtmA nija2sathI ja-sarva vastuo lIdhI ne ( kahe che ne ) anaMta AtmAo, anaMta 52mANuo, asaMkhya kAlANuo, eka dharmasti, eka adharmAsti eka AkAza ema (vizvamAM ) cha dravyo ( ja ) che. "sarva vastuonuM potAnA je svabhAva che ( e svabhAvabhUta ) evA svarUpa-pariNamanamAM
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 samayasAra siddhi bhAga-4 badalavAnI paryAya thavAmAM sAmarthya che (tAkAta che-zakti che) AhAhA ! dhImethI kahevAya che bhagavAna mAraga bApu zuM kahIe A ! AhAhA ! "tathApi" -topaNa have kahe che, Ama AvuM hovA chatAM, badhI vastuo bhagavAne ( sarvaze ) jeTalI dIThI che, anaMta anaMta AtmAo, anaMta 52mANuMo asaMkhya kAlANuMo, eka dharmAsti ( kAya ), eka adharmAstikAya ane eka ( sarvavyApaka ) AkAza, ema cha dravyo bhagavAne joyAM che. A cha e dravyo, potAnA vastunA svabhAvathI pariNamana karavAnuM sAmarthya rAkhe che. che ? sarva vastuo che, sarvamAM kAMI bAkI rahyuM ? potAnA svabhAvabhUta-potAno je svabhAva che, AtmAno AnaMdasvabhAva che jJAnasvabhAva che. 52mANuMno varNa, gaMdha, 2sa, sparza svabhAva che, e svarUpa-pariNamanamAM palaTavAmAM paryAya thavAmAM ( sarva padArthonuM ) sAmarthya che. AhAhAhA ! AvuM yAdeya rahe nahIM, kaI bhASA che ! grIkaleTina jevI lAge che ajANyA mANasane, koIdi' bicArAe sAMbhaLyuM na hoya ene ema thAya, A zuM che A te pAgala jevuM lAge evuM che. mAraga evo che. bhAi badhI khabara che duniyAnI ! AhAhA! ae "AvuM hovA chatAM, zuM AvuM hovA chatAM ? ke dareka cIja-AtmA, 52mANuM Adi potAnA nija2sathI ja-zaktithI ja svabhAvarUpe pariNamavuM te tenuM svabhAvanuM sAmarthya che. samajANuM kAMI ? Ama hovA chatAM AtmAmAM mithyAdarzana, ajJAna, rAga-dveSa kema thAya che ? enI vAta che have. AhAhAhA ! evuM che, "AtmAne anAdithI anyavastubhUta moha sAthe saMyuktapaNuM hovAthI " -paNa aneruM eka mohakarma che AtmAmAM, ATha karma che ne ! mohakarma, anAdithI anya vastu-AtmAthI anerI cIja che e jaDa che, mohakarma e jaDavastubhUta vastu che "mohanI sAthe saMyoga thavAthI " -e mohakarmanI sAthe bhagavAna AtmA, potAnA zuddhasvabhAvapaNe badalavAnuM pariNamavAnuM sAmarthya hovA chatAM paNa e mohrakarmanA saMyogamAM AtmAno upayoga AtmAnA upayoganuM je jANavA-dekhavAnuM (svabhAva ) ( ene choDIne ) mohanA saMgamAM, mithyAzraddhA ajJAna ne avirati evA traNaprakAranA pariNAma vikA2mAM che. mohakarmanA nimittanA saMgathI AtmAmAM mithyAdarzana, ajJAna ane rAga-dveSanA pariNAma thAya che. jhINI vAta che bhAI ! svabhAvamAM to zuddharUpe pariNamavAnI tAkAta che chatAM moha anyakarma che enA saMyogane saMbaMdhe AtmAmAM mithyAdarzana-puNyathI dharma thAya che, dehanI kriyA huM karI zakuM chuM ( evo abhiprAya ) mithyAdarzana pariNAma, mohakarmanA nimittanA ( saMgamAM ) aMdaramAM AtmAmAM thAya che. AhAhA ! vizeSa kaheze. ( zrotA:- pramANa vacana gurudeva.) pravacana naM. 179 gAthA-89 tA. 26/01/79 zukravA2 poSa suda-13 samayasAra, gAthA 89 TIkA, thoDuM cAlyuM che, pharIne ( laIe ). "yadyapi-joke nizcayathI potAnA nija2sathI ja sarva vastuonuM potAnA svabhAvabhUta evA svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM che," zuM kahe che? ke dareka vastu (vizvanI ) AtmA ke
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 389 paramANuM Adi je vastuo e nijarasathI AtmAno jJAna ne AnaMda svabhAva, evuM pariNamana thavuM enuM, e tAkAta-sAmarthya (temanAmAM) che. rAgarUpe-dayA, dAna, vratAdinA pariNAma je rAga, erUpe thavuM e enuM sAmarthya nathI. AhAhA!nijarasathI ja eTale ke potAnA svabhAvathI ja, sarva vastuo pratyeka AtmA bhinna bhinna ane dareka rajakaNa (judA-judA) potAnA svabhAvabhUta (eTale ke, potAno je svabhAva che-AtmAno jJAna-darzana-AnaMda e trikALI svabhAva che, to e svabhAvabhUta svarUpa-pariNamanamAM sAmarthya che. AhAhA ! bhagavAna AtmAmAM, jJAna-darzana-AnaMda-zAMti e svabhAva ane e svabhAvarUpe thavuM e enI tAkAta che. samajANuM kAMI...? evuM hovA chatAM paNa ajJAna kema thayuM? mithyAzraddhA kema thaI ? AtmA to potAno caitanyaprakAza, jeno anaMta anaMta kroDA-doDI sUrya (prakAza) hoya topaNa jenA (AtmAnA) jJAnaprakAzano pAra nathI (apArajJAnaprakAza) tevuM jJAna anaMta chedarzana anaMta che, svabhAva anaMta anaMta che-prabhutA anaMta che, evI anaMta zaktiono nijasvabhAva (che), e svabhAvapaNe pariNamana thavuM e enuM sAmarthya che. samajAya che kAMI..? chatAM zuM thayuM (che) anAdithI? AhAhA ! topaNa (AtmAne) anAdithI anya-vastubhUta moha sAthe" moha eka karma che. moha jaDa-mohakarmanI sAthe saMyuktapaNuM-saMyoga thavAthI ( hovAthI) " -svAbhAvika vastu bhagavAna AtmA, jJAna ne AnaMda Adi svabhAvathI to bharyo che ane potAnI nirmaLa-vItarAgI pariNati karavAnuM sAmarthya che, chatAM anAdi mohakarmanA saMbaMdhathI mohakarmathI nahIM (paraMtu) moha karmanA saMbaMdhathI, jemake svabhAva-saMbaMdha karavo joIe, ema na karatAM, moha karmano saMbaMdha karyo anAdithI (AtmAe). AhAhA ! "anAdithI anyavahu (bhUta) moha karma anya vastu che jaDa, (evA) mohanI sAthe saMyoga hovAthI, bhagavAna AtmAno svabhAvanuM sAmarthya (svabhAvapaNe pariNamavAnuM) hovA chatAM paNa mohakarmanA saMyogathI saMbaMdhathI, AtmAno upayoga-AtmAnA upayoganuM je jANavAdekhavAno je upayoga che, e upayogamAM mithyAdarzana anAdithI mithyAdarzana AtmAmAM mohakarmanA nimittathI thayuM che. AhAhA ! je dayA, dAna, vrata, AdinA je (zubha) bhAva che e rAga che chatAM e dharma che evI mithyAzraddhA anAdithI lAgI che. AhAhA ! AtmA potAnA sivAya bIjI koI cIjanuM kAMI kiMcit karI zakato nathI. chatAM mithyAzraddhAne kAraNe, (nija) svabhAvane choDIne, karmanA saMgamAM-saMbaMdhamAM mithyAzraddhAne kAraNe huM paranI dayA pALI zakuM chuM parane sukhI karI zakuM chuM parane jIvADuM chuM, parane mArI zakuM chuM, parane sagavaDatA ApI zakuM chuM, parane agavaDatA-duHkhI karI zakuM chuM evI mithyAzraddhA (anAdinI thaI che. ) AhAhAhA ! AkaruM kAma che, kaho, balubhAI ? A kArakhAnAM halAvI zake che ne? davAkhAnAne... e jaDa, para padArthamAM huM kAMI (kAryo karI zakuM chuM. AhAhAhA ! are, zarIranuM paNa kaMI karI zakato nathI e to mATI-dhULa che (chatAM paNa) anAdithI moha karmanA saMbaMdhathI (mAne che ke, huM zarIranuM paNa kaMIka karI zakuM chuM, evI mithyAzraddhA- mithyAdarzana! AhAhAhA ! zAMtibhAI, tamAre to moTI upAdhi che ghaNI ! keTalIya... ema kAla balubhAI kahetAM'tA, kaho, samajANuM kAMI? AhAhAhA!
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390. samayasAra siddhi bhAga-4 kahe che ke prabhu-AtmA je aMdara che, e to potAnA jJAna-AnaMda-zAMti Adi anaMta svabhAvathI bharyo-paDyo che, ane e anaMta svabhAvanuM nijarasathI ja pariNamana karavuM e tenuM sAmarthya che vItarAga svabhAvapaNe thavuM-samyagdarzanazAnacAritrapaNe thavuM, e potAnA svabhAvanuM sAmarthya-zakti-sattva che. AvuM hovA chatAM paNa mohakarmanA saMyoga-saMbaMdhathI mithyAdarzana che. che? mithyAzraddhA huM paranI dayA pALI zakuM chuM, huM parane madada karI zakuM chuM huM chokarAo-prajA utpanna karI zakuM chuM, je A dikarA che tene) utpanna karI zakuM chuM, e to para cIja che-jaDa che jaDane AtmA utpanna karI zake? AhAhAhA ! parane huM keLavaNI ApuM dikarAne-dikarIyuMne sArI (sArI), atyAre keLavaNI vizeSa (bhaNatara UMcA) vinA ene sAruM ghara maLaze nahIM (tethI) huM keLavaNI ApuM (khUba ja bhaNAvuM) evI parane huM karI zakuM chuM e mAnyatA (abhiprAya) mithyAzraddhA ajJAnI (ne) mithyAdarzana che. AhAhAhA ! ane mithyAdarzana, ajJAna ( mithyAjJAna), game te cIja mAne, to koI kAraNamAM viparItatA hoya, kAM svarUpamAM viparItatA ho, kAM bhedabhedamAM viparItatAnuM ajJAna che ene ! rAgathI prabhu (AtmA) bhinna che paNa ema na mAnIne, rAgathI huM eka chuM evuM ajJAna che. AvI vAta che, samajANuM kAMI ? sUkSma che mAraga bhagavAna jinezvara paramAtmAno, mAraga Akho pheraphAra! ghaNo pheraphAra thaI gayo che. ajJAna" -je potAnuM svarUpa che zuddha caitanya, ene nahIM jANIne, vikAra huM chuM evuM ajJAna kare che ane para-vastumAM huM kAraNa banuM to paranuM kArya thAya, evuM ajJAna kare che, evA ajJAnabhAvanA aneka prakAra che. satyane asatya, asatyane satya, tattvane atatva ne atatvane tattva AvA ajJAnathI, e ajJAnabhAva utpanna thayela che, e viparIta bhAva che. AhAhAhA! ane avirati" - aviratI. zubha-azubha rAga je che ane enAthI nivRtti nathI ane (emAM) pravRtti che rAga-dveSamAM e aviratibhAva che. e karmanA saMyogamAM upAdhi utpanna thaI che, karmathI nahIM. AhA ! (paraMtu) karmanA saMgathI upAdhi utpanna thaI-aviratibhAva ! kaho, devIlAlajI? huM dukAna upara barAbara besuM to vyavasthita padArthanI vyavasthA-vyavasthita avasthA huM karI zakuM chuM e badho ajJAnabhAva ane aviratibhAva-rAga-dveSa Adi pariNAma e aviratibhAva (che.) AhAhA! bahuM AkaruM kAma! samajANuM kAMI? eka cIja je eka sthAnamAM che ane huM bIjA sthAnamAM laI zakuM chuM-e ajJAna ne aviratibhAva che. e "icchAmi paDikkamaNuM" mAM Ave che, "ThANA uThANA" e artha to kone AvaDe? jaya nArAyaNa, ghaDiyA hAMkaye jAya che. "icchAmi paDikkamaNuM nathI AvatuM iriyAviriyA gamaNA-gamaNI ThANA-uThANAM-huM eka sthAnanI cIjane bIjA sthAnamAM goThavI hoya to e jUThI vAta che. bhAI ! laI zakAtI nathI-upADI zakAtI nathI-pheravI zakAtI nathI (AtmAthI) gajaba vAta che! bApA, are re! atyAre duniyAne, vItarAga paramAtmAe kaheluM satyatattva sAMbhaLavA maLe nahIM, e ene (kayAre) zraddha ne oLakhe ke dI' ? AhAhA! are re! e avirati eTale ke je kaMI zubha-azubhabhAva, enAthI nivRtti nathI, evo je vikArabhAvamAM pariNamana karavuM e avirati-bhAva che. upAdhibhAva che-mela aviratI bhedathI che.
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 391 AhAhA!"ema traNa prakArano pariNAmavikAra che "A traNa prakArano pariNAmavikAra, AhAhAhA ! bahu sarasa vAta che. (kahe che) ke AtmA je vastu che e potAnA zuddha anaMta anaMta caitanyaprakAza-anaMta anaMta AnaMdanI-zItaLatAno svabhAva, anaMta anaMta IzvaratA-gaMbhIra svabhAva, anaMta anaMta kartAkarmaAdi zaktinI vyApakatAnI anaMtatAthI vAta AtmA! evA potAnA svabhAvanuM pariNamana karavAnuM potAnAmAM sAmarthya che. AvuM hovA chatAM paNa potAnA svabhAva-sanmukha nahIM thavAthI ane moharUpI karma che enA saMgamAM (ene vaza thavAthI) potAnA caitanya pariNAmamAM pariName che ne! to traNa prakArano pariNAmavikAra che, mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne avirati e traNa prakArano vikAra-AtmAnI paryAyamAM traNa prakArano vikAra (anAdino) che. AhAhAhA! upayogano te pariNAma vikAra-jANavuM-dekhavuM e upayoga, e upayogamAM e traNa prakArano je vikAra che, e kevo che? "sphaTikanI svacchatAnA pariNAmavikAranI jema" AhAhAhA! sphaTika ratna hoya che, joyuM che (ame) AvaDuM! jAmanagara gayA hatA ne, pahelAM dAkatara hatA ne eka prANajIvana dAkatara, aDhI hajArano pagAra te di', ekANuMnI sAla (saMvata-91) nI vAta che. ekANuMno mAgasara mahino, pachI tyAMthI AvIne parivartana karyuM caitra suda-13 nyAM (jAmanagara) agAu gayA hatA tyAM eka cha lAkhanuM soleriyama che-saMco che moTo cha lAkhano, gUmaDAM hoya ne sUryano tApa Ape (tevuM makAna moTuM) soleriyama che. (pharatuM makAna che) cha lAkhano saMco che. vyAkhyAna jAmanagara hatuM, so gAthAnI TIkA cAlatI'tI A samayasAranI 100 mI gAthAnI TIkA cAlatI hatI, somI gAthA te di' ho ! so mI gAthA ekANuMnA kArataka mahinAnI, e eNe sAMbhaLyuM! e (dAktara) kahe, mahArAja ! amAruM soleriyama juo, tamane dAkhalAmAM (daSTAMta devAmAM) kAma lAgaze, gayA hatA (ame) joyuM to ATaluM to sphaTika hatuM, eka moTuM enI pAse sphaTikaratana, e sphaTikaratana svabhAve svaccha hoya che. che? sphaTikanI svacchatAnA pariNAmavikAranI jema" paNa e svacchatAnA pariNAmamAM vikAra thAya che. che to svacchatAnuM pariNAma che enAmAM paNa sphaTikanI svacchatAnA pariNAma hovA chatAM paNa, pariNAmavikAra aMdara thAya che. kema? parane lIdhe-paranI upAdhithI, parane lIdhe nAma para nimitta che, e paranI upAdhithI utpanna thato dekhAya che, sphaTika (svabhAvathI nirmaLa hovA chatAM paNa nimittanI upAdhithI, emAM vikAra jovAmAM Ave che. zuM e kahe che-"te spaSTapaNe samajAvavAmAM Ave che." jema sphaTikanI svacchatAnuM svarUpa-pariNamanamAM sAmarthya (samarthapaNuM) hovA chatAM" ahIM (pahelAM TIkAmAM) AvyuM'tuM ne! "potAnA nijarasathI ja sarva vastuonuM potAnA svabhAvabhUta evA svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM che" -nijarasathI sarva vastunuM potAnuM svabhAvabhUta sAmarthya hovAthI, ema sphaTikamAM paNa sphaTikamaNimAM svacchatAnA svarUpapariNamanamAM nirmaLanirmaLa pariNamanamAM ujjavaLatArUpa svarUpa-pariNamana karavAnuM sAmarthya hovA chatAM paNa sphaTikanuM potAnA nirmaLa pariNAma-svaccha pariNAma hovuM evuM sAmarthya che, evuM hovA chatAM "kadAcit sphaTikane"-sphaTikanI pAse-najIka, "kALA, lIlA ane pILA evA
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 samayasAra siddhi bhAga-4 tamAla, keLa ane kAMcananA-kALA tamAla, lIlI keLa, pILuM sonuM e traNa cIja mUkavAmAM Ave joDe (e traNa pAtrarUpI AdhArano saMyoga hovAthI), zuM kahe che? A to bhAI ! saMsAranA copaDA jovAmAM bahu joIe hoMziyArI, A copaDA judI jAtanA che! AhA! (kahe che ke, "jema sphaTikanI svacchatAnuM svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM hovA chatAM, kadAcita (sphaTikane) kALA, lIlA ane pILA evA tamAla, keLa ane kAMcananA pAtrarUpI AdhArano saMyoga hovAthI," sphaTikanI svacchatA svarUpa pariNamanamAM (pariNamavAnuM) sAmarthya hovA chatAM paNa kadAcit kALA tamAlapatra che kALA ( hoya che) jo e sphaTika pAse rAkho to aMdara jhAMya kALI thaI jAya che sphaTikamAM kALI jhAMya, kALA tamAlapatra jo najIkamAM rAkho to sphaTikamAM kALI chAMya (jhAMya ) paDe che. have keLa-A keLanA pAMdaDA, A keLa-keLAM (nA jhADa) keLa hoya che ne, enAM pAna lIlA raMganA, jo sphaTika pAse (najIka) rAkho to e raMganI (sphaTikanI) aMdara lIlI jhAMya dekhAya che sphaTikanI najIkamAM jo keLanA pAna hoya-keLanA pAna upara sphaTika rAkhyuM hoya to sphaTikamAM lIlA raMganI chAya ( jhAMya ) dekhAya che e upAdhi che. AhAhA! be (daSTAMta thayA ) have trIjuM-sonuM, sonAnA vAsaNamAM sphaTika mUko, sonAnI jhAMya sphaTikamAM potAnI yogyatAthI jhAMya dekhAya che, pILI (jhAMya) sphaTika to svaccha che ane svaccha (paNe) pariNamavAnI tAkAta che, evuM hovA chatAM paNa kALA, lIlA ane pILA e traNanA saMgathI-tamAla, keLa ane sonuM e traNanA saMgathI, kALI, lIlI ne pILI jhAMya (jhalaka) sphaTikamAM dekhAya che. e upAdhi che. AvI vAtuM have, vANiyAne navarAza na maLe dhaMdhA ADe ne ! emAM Avo mAraga! olo kahe che ke, eka sAMbhaLyuM che e balubhAI ? eka jApAnamAM aitihAsika che, saDasaTha (67) varasanI umarano, moTo aitihAsika, badhAM zAstro-khUba zAstro joyelAM lAkhkho, ane eno chokaro che juvAna, beya aitihAsika che. enuM lakhANa AvyuM'tuM etihAsika moTo, aitihAsika 67 varasanI uMmarano, eNe ema kahyuM ke, are ! jainadharma eTale zuM? eNe bahu zAstro vAMcelA ghaNAM, jainadharma e anubhUti che-AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa che prabhu! eno anubhava karavo e jainadharma che, ema lakhyuM che. paNa pachI have Ave che-bhagavAna AtmA zuddhacaitanyaghana che, eno anubhava karavovItarAgaparyAyanuM vedana karavuM, e jainadharma che. AvuM (lakhANamAM) lakhyuM che. pachI ( lakhe che ke ) paNa A jainadharma vANiyAne maLyo, aitihAsika moTo aitihAsika, hamaNAM (temanuM lakhANalekha ) AvyuM tuM, vANiyAne vepAra ADe navarAza na maLe dhaMdhAmAM! e zAMtibhAI ? tethI e anubhUti karavAno vakhata maLato nathI ene ! AhAhA ! vepAra. vepAra vepAra. moTo hoya ene moTo vepAra ! (zrotA:- paNa e kamAya che ne kamANI kare che ne!) dhULamAM, kamANo zuM, hamaNA kene kahevAya? paisA ( rUpiyA) to pUrvanA puNyanA kAraNe AMhI dekhAya (ne mAne ke) mArA che, e mahAajJAna bhrama che. (paisA) jaDa che e caitanyanA kayAM thAya che? ajIva che e jIvanA kema thAya ! AhAhA... AkarI vAta che bhAI ! A to vItarAga mAraga che!
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 393 e AMhI kahe che ke vyApArI mANasane vepAra ADe navarAza nahIM phurasada nahIM, basa A karyuM ne A karyuM ne.. A karyuM, thoDI phurasada maLe to cha-sAta kalAka to UMdhamAM jAya be-cAra kalAka bAyaDI-chokarAMvane rAjI karavAmAM jAya, AhAhAhA ! a222 jiMdagI cAlI jAya che! A dharmane nAme jAya to A vrata karone apavAsa karo ne A karone, e to badhI rAganI kriyA, emAM jAya tyAM to emAM samaya cAlyo jAya ! A AtmA aMdara bhagavAna che, e dayA-dAnanAM vikalpathI rAgathI paNa bhinna, ene samyagdarzana ne anubhava karavAno vANiyAne vakhata maLato nathI ! tamAruM badhuM pogaLa lakhyuM che eNe, vANiyA eTale tamAruM badhAnuM vepArInuM-vepArI to khojAya vepA2I kahevAya, vepAra kare I vANiyA, vANiyA eTale (vyApAra ) khojA kare, lohANA kare, khojAya vyApA2 ka2e ne eTale e badhAM vepAra kare te ( vANiyA ) kAMI khabaruM na maLe ! mAthe je kahe te hA, 52ne madada karo kahe hA, paNa madada karI zakAtI nathI traNa kALamAM 52ne-AhAra-pANI dho, sukhI karo, sagavaDatA Ato to kahe hA, ( are bhAI ! ) koNa sagavaDatA Ape, agavaDatA choDI dho koNa Ape ne koNa choDe prabhu ! AhAhA ! e ahIM kahe che ke sphaTikanI svacchatAno svabhAva sAmarthya to te svacchatA thavAnI che, paNa ene tamAla, keLa ane sonuM e traNanA traNa raMganI jhalaka aMdara ( sphaTikamAM ) dekhAya che. kALI, lIlI ne pILI e sphaTikano svabhAva nathI. e to sphaTikamAM upAdhi che. ema A bhagavAna AtmA che ne ? A kALA, lIlA ne pILA evA tamAla, keLa ane kAMcananA pAtrarUpI AdhArano saMyoga hovAthI sphaTikanI svacchatAno kALo, lIlo ane pILo ema traNa prakArano pariNAmavikAra dekhAya che-traNa prakArano vikAra sphaTikamAM jovAmAM Ave che, traNa prakAranA pAtramAM rAkhavAthI, pAtranI jhAMya (jhalaka) emAM potAnI paryAyamAM paryAyanI yogyatAthI dekhAya che. AhAhA ! e to dRSTAMta thayuM ( ve ) siddhAMta. "tevI rIte AtmAne anAdithI mithyAdarzana, ajJAna ane avirati jeno svabhAva che. jIo kono svabhAva mohano " AhAhA... ! evA anya-vastubhUta mohano saMyoga hovAthI, zuM kahe che ? mithyAzraddhA ( UMdhI zraddhA ) mithyAjJAna ( UMdhuM jJAna ) ane avirati eTale rAga-dveSano anivRttibhAva eTale nivRtti nahIM, evo anya vastubhUta moha anya vastubhUta mohano saMyoga hovAthI AtmAnA upayogamAM hovAthI, jema sphaTikamAM kALA, lIlA ne pILA raMganI jhAMya traNa (prakA2nI ) tenA AdhAra devAthI kALI, lIlIne pILI jhAMya ( sphaTikamAM ) dekhAya che e upAdhi che, ema bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMda svarUpI prabhu! emAM (upayogamAM ) mohanA saMgathI mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne mithyAAcaraNa-rAga e traNe enA pariNAmavikA2mAM dekhAya che. AhAhA ! bhASA to sAdI che. paNa have sAdI bhASAbhASAmAM to evuM kAMI saMskRta ne vyAkaraNa ne evuM nathI. AhAhA ! ( kahe che ke ) e mohano saMyoga thavAthI, sphaTikamAM jema kALA, lIlA ne pILA sonAne saMyoga thavAthI jema kALI, lIlIne pILI jhAMya ( sphaTikamAM ) dekhAya che, e sphaTikanI upAdhi che. e sphaTikano svabhAva nathI. ema bhagavAna AtmA AnaMdanA prakAzanI mUrtiprabhu, caitanyanA prakAzano sAgara bhagavAna, enI paryAya-pariNAmamAM nirmaLa pariNAma ka2vAnI tAkAta hovA
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 samayasAra siddhi bhAga-4 chatAM paNa, mohano saMga karavAthI enI paryAyamAM caitanyanA (upayogamAM) traNa prakArano vikAra bhAse che-mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne rAga-dveSanA pariNAma. (zrotAH- mohakarma dekhAya to nahIM pachI saMyoga kema kahyo?) mohakarma-jaDakarmano saMyoga dekhAya nahIM (karma dekhAtAM nathI, paNa potAnA svabhAva taraphanuM lakSa nahIM, (tethI) e lakSa kare che para upara-para upara kare che to para (che ema koNa kahe jANe?) koNa moha bhale e khyAlamAM na Ave, paNa khyAlamAM ema to Ave che ke mithyAzraddhA, mithyAjJAna, mithyAvartana e to khyAlamAM AvI jAya che. to e nimittanA saMgathI nimittanA kAraNe (nimittane vaza pote thavAthI) upAdhi (duHkha) dekhavAmAM Ave che. enAthI (nimittathI) thatuM nathI. thAya che to potAthI (AtmAthI), sphaTikamAM kALI, lIlI, pILI jhAMya, sphaTikanI potAnI yogyatAthI thAya che. parane kAraNe nahIM-para to nimitta mAtra che. ( zrotA - paNa para hoya to thAya che ne ) ! e nahIM, nahIM, e nahIM, para hoya to thAya-para hoya to thAya e nahIM. AMhI thAya tyAre para hoya che eTaluM! juo ! nyAya juo ! A lAkaDI che AMhI, AMhI (lAkaDInI nIce) keLanuM pAna mUko to keLanA pAnathI AmAM lIlI jhAMya nahIM paDe, kema ke AmAM (lAkaDImAM) yogyatA nathI. samajANuM kAMI? keLa nIce keLanuM pAna rAkho, sonuM rAkho, sonuM to AmAM pILI jhAMya nahIM paDe aMdara kema ke AnI yogyatA nathI. AmAM nIce (e pAtra-AdhAra) rAkho to AmAM (lAkaDImAM) jhAMya nahIM paDe. sphaTikanI nIce rAkho to sphaTikanI potAnI yogyatAthI aMdara jhAMya paDe che. paranA kAraNe (jhAMya) nahIM. A dekho, A juo!A A che to ahIM jhAMya paDe che ne te enI yogyatAthI (paDe che ne) Ane Ama nIce rAkho to jhAMya nahIM paDe, kAraNake enAmAM yogyatA nathI. jhINI vAta bhAI ! samajANuM kAMI...? ( zrotA - e AvyuM tyAre jhAMya paDIne?) nahIM, nahIM, e jhAMya paDavAnI yogyatAthI thaI, e to nimitta kahevAmAM Ave che. te mATe to dAkhalo Apyo. AhAhA zuM kare bhAI prabhuno mAraga... Avo mAraga che. pAMcamuM samaNasUtra Ave che ne, emAM Ave che A, iNameva paNa arthanI kAMI khabara na maLe sAMja savAra paDikkamaNA kare, ghaDiyA hAMkaye rAkhe (zrotA- goLa aMdhAre khAya) goLa hato ke di' paNa tyAM chANa hatuM! AhAhA! ahIMyA kahe che ke AtmAno svabhAva to svaccha-nirmaLa-zuddha-vItarAgabhAvapaNe pariNamavAno che e enuM sAmarthya che, evuM hovA chatAM paNa mohano saMga karavAthI, mohathI nahIM, karmathI nahIM paNa eno saMga karavAthI, potAnI AtmAnI) paryAyamAM mithyAzraddhA, mithyAjJAna ane mithyAcAritranI pariNati-caitanyavikAra jovAmAM Ave che. Are ! AvI vAtuM have, kaho, ratibhAI? AvI vAtuM che! bhASA to sAdI che prabhu!bhAva. mAraga to prabhuno evo (zrotA - A bhAvo ajANyA che eTale kaThaNa to lAge !) kadI karyuMja nathI, kadI sAMbhaLyuM nathI. AhAhA ! anAdi ajJAnabhAve calAvyuM che. AhAhAhA ! sAdhuya anaMtavAra thayo (nagna) digaMbara sAdhu hoM? vastrasahita sAdhu e to kuliMgI che paNa (A to) dravyaliMgI nagnapaNuM paMca mahAvratadhArI paNa anaMtavAra lIdhuM paNa e to bAhya kriyA-jaDa-rAga to vikAra che. rAganI kriyAmAM dharma mAnyo to mithyAtva che. AhAhAhA !
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 395 balubhAI jevAe apavAsa karyA-varasItapa! eTale thaI gaI nirjarA? dhULeya nirjarA nathI. kALa gayo maphatano, e... I balubhAI? AhAhAhA ! kema ke huM tyA karuM chuM para vastuno tyAga, to paravastuno tyAga to AtmAmAM para (vastu ) che ja nahIM, eno to tyAga ja che ne meM tyAga karyo (ema mAnyuM) e to mithyAzraddhA che. samajANuM kAMI ? dhULeya nathI, eka pAIe nathI enI pAse, enI pAse rAga je che e rAgano aMza paNa enA svarUpamAM nathI. moTaraphoTara to kyAMya rahI gaI enI. AhAhAhA ! rAte dAkhalo nahi, balubhAI kIdho'to olA irAnanA bAdazAhane (dezamAMthI) hAMkI mUkayo to enI pAse be hajAra karoDa Dolara laIne vayo gayo, paNa emAM dhULamAM zuM? marIne naraka javAnA. kAraNake e to Araba-musalamAna mAMsa khAya-mAchalAM khAya, ararara... jUThA bole, corI kare, viSayasevana mahAtIvra vRddhithI, paramAM sukha mAnIne paramAM sukha che nahIM ne paramAM sukha che ema mAnIne viSaya vye che to mithyASTi che- ajJAnI che, jaina nahIM. AhAhAhA ! samajANuM? paramAM sukha che-paisAmAM sukha che strImAM sukha che-kuTuMbamAM sukha che-bahoLA kuTuMba bArabAra dikarA, bArabhAyA che ne ApaNe vIMchIyAmAM nahi bArabhAyA che-vIMchIyA, bAra chokarAo ane e bAra-bAra chokarAMone moTuM lazkara bArabhAyA che ne! ApaNe vIMchIyAmAM che ne, vIMchIyAmAM to ame ghaNI vAra gayA chIe ne! e to ThIka paNa cakravartIne juo, bharata cakravartI (ne) batrIsa hajAra to dikarI, cosaTha hajAra to dikarA (ane) batrIsa hajAra dikarI (ne) batrIsa hajAra jamAI, cosaTha hajAra dikarA ne cosaTha hajAra, strI (patnI) are ! ene potAne channa hajAra strI chatAM e bharata cakravartI samyagdaSTi hatA eka paNa cIja mArI che ema e mAnatA nahIM, (AvI) mAnyatA karavI e kAMI sAdhAraNa vAta che!! e AtmasvabhAva upara dRSTi paDatAM huM jJAnasvarUpa-AnaMdasvarUpa chuM to koI rAga Adi mArI cIja nahIM, evI mAnyatA aMdarathI thAya che. (AhA!) e mAnyatA ! channe hajAra strI, eka moTI (mukhya) strI cakravartInI (jenI) eka hajAra deva sevA kare, e strInI chatAM aMdaramAM (samyagdaSTi cakravartI mAne ke) are, huM to prabhu AtmA AnaMdajJAna svarUpa huM to (ane) rAga je thAya che e huM nahIM to A paravastu mArI kayAMthI AvI? (mAre enI sAthe kaMI saMbaMdha ja nathI.) AhAhAhA ! jema vIsa varasano juvAna dikaro hoya ane cAlIsa varasanI (tenI) mAtA hoya, ene dekhIne jema ( dikarAne ) viSayanI vAsanA ( utpanna ja) na thAya. thAya? mArI jaNetA che, jema ene jotAM to ene mAno prema Ave paNa viSayanI vAsanA na Ave, mArI janetA che huM nava mahinA enI kuMkhe rahyo chuM. mArI mA che, bhale juvAna che. ene dekhatAM paNa ene mAno prema Ave paNa viSayanI vAsanA na Ave, ema jJAnIne jagatanA padArtho dekhIne mArA che ema mAnyatA na Ave. AhAhAhA ! (zrotA- jJAnIne ziSya ghaNAya hoya) ziSya ghaNAMye ThIka, ene ziSya ekeya hoya nahIM, koNa gurune koNa ziSya ! loko kahe ATalA ziSya che. AhA ! AkarI vAtuM bApA! bhagavAnane ATalA ziSya hatA bolAya-bhASA, bolAya, nimitta samajAve e, konA ziSya ne konA guru? AkarI vAta che bhAI !
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 samayasAra siddhi bhAga-4 AMhI kahe che (lyone !) RSabhadeva bhagavAna jemane mati, zruta, avadhi traNa jJAna, tyAMsI lAkha pUrva rahyA saMsAramAM, AtmajJAnI hatA-traNa jJAna hatA!noAkhalImAM, noAkhalI zuM kahevAya? noAkhalImAM bahu takarAra thaI'tI musalamAnanI ne hinduonI, gAMdhIjI (mohanadAsa karamacaMda gAMdhI) gayA hatA, khabara che ne badhI vAtuMnI, AMhI to ghaNI vAto Ave, pachI tyAM AgaLa e musalamAna evuM kare, AhAhAhA ! (baLajabarIthI) pacIsa-trIsa varasano juvAna chokaro, pIsatAlIsa-pacAsa varasanI uMmaranI enI mA, beyane nAgA karI ane Ama viSaya levA dabANa kare! arara ene thAya ararara! A jamIna mAraga Ape to samAya jAuM, ararara! A zuM kare che, bhAI ! bahenane bhAI bhegA karI beyane nAgA kare !! ema AtmAne jJAnane AnaMdanuM bhAna thatAM (atIndriyaAnaMdano svAda letAM) jagatanI koI cIja mArI che (emAM sukha che) evI mAnyatAno vikalpa ene thato nathI. huM to mArAmAM samAya jAuM evI cIja che, bahAramAM mArI koI cIja che nahIM. AhAhAhA ! mAraga bApu vItarAga mAraga bahu judI jAta che ! AhAhAhA ! ahIMyA e kahe che ke "anAdithI mithyAdarzana, ajJAna, avirati jeno svabhAva che evA anya-vastubhUta mohano saMyoga hovAthI, AtmAnA upayogano"_AtmAnA upayogamAM jANavAdekhavAnA pariNAmamAM mithyAdarzana thAya che-mithyAzraddhA. AhAhAhA ! -paramAM sukha che evI mithyAzraddhA thAya che ajJAnIne, para mArA che evI mithyAzraddhA thAya che. huM paranuM kaMIka bagADI zakuM chuM (sudhArI zakuM chuM ) evI mithyAzraddhA ajJAnIne hoya che. ohohoho ! mithyAjJAna" -ajJAna, avirati-rAgadveSa ema traNa prakArano pariNAmavikAra dekhavo." jovAmAM Ave che, evo (vikAra), sphaTikamAM jema traNa prakArano vikAra jovAmAM Ave che tema AtmAmAM bhagavAna svabhAvamAM karmano saMyoga karavAthI, e to moTo prazna thayo hato ne ! "saMga eva' - "saMga eva" olA kahe saMgathI thAya, A kahe che "saMga eva' -saMga pote karyo mATe (vikAra) thAya che. moTo prazna thayo'to tyAM (gaNezaprasAdajI ) varNAjI pAse moTA vidvAna ( paMDita) baMsIdharajI hatA, te pachI ahIM AvyA hatA AMhI, pachI kabUla karyuM kahyuM ke barAbara che. -parano saMga karyo mATe ( vikAra) thayo, parathI nahIM. parano saMga karyo tethI thayo che mohano saMga karavAthI mithyAzraddhAne mithyAjJAna Adi thAya che. karmane kAraNe mithyAzraddhA Adi thAya che, evuM nathI. paradravyathI paramAM kaMIpaNa thatuM nathI. eka dravya, bIjA dravyamAM kaMI karI zakatuM nathI. AhAhA ! AvI vAta che ! paNa ajJAnI (ne) anAdi traNa prakArano pariNAmavikAra thAya che ema samajavuM. ajJAnIne A traNa prakArano vikAra hoya che. mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne mithyAcAritraaviratibhAva. e to deNAMta che-jema kALI, lIlI, pILI ema traNa prakAra pADavA che traNa, (ema) ahIMyA traNa prakAra thayA emAM nimitta paNa traNa prakAranA che ahIM, mithyAzraddhAmAM darzanamoha nimitta che, ajJAnamAM jJAnAvaraNIyanuM nimitta che ane aviratimAM cAritramohanuM nimitta che. zuM kIdhuM? pharIthI, ema ke sphaTika je che svaccha ene to traNa prakAra thayA, kALuM tamAla tamAlanA patra kALA che-hoya che. lIlI keLa, pILuM sonuM e ( jhAyanA) traNa prakAra thayA, traNa
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 397 prakAranI che. to AtmAmAM traNa prakAra mithyAzraddhA, mithyAjJAna, mithyAcAritra (e) traNa prakAra, zuM AvyuM ne ke traNa prakAra jaDamAM nimitte AvyA, (ahIM) mithyAzraddhAmAM darzanamohanuM nimitta, mithyAjJAnamAM jJAnAvaraNIyanuM nimitta, ajJAna nimitta ane mithyAcAritramAM cAritramohanuM nimitta! have AvuM badhuM, have kayAM mANasane navarAza. balubhAI ?(zrotA-navarAza laIne AvyA che.) AvyA che bAbubhAIne laIne AvyA che ne, moTAbhAIne lAvyAne hAre, Avo mAraga bApA! zuM karIe bhAI, prabhuno mAraga koI atyAre pheraphAra bahu thaI gayo che bhAI ! AhAhA ! A nevAsI gAthA (thaI.) bhAvArtha eno bhAvArtha, "AtmAnA upayogamAM eTale ke AtmAnA jANavA dekhavAnA bhAvamAM A traNa prakArano pariNAma-vikAra anAdi karmanA nimittathI che." vikAra mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne mithyAavirati anAdi karmanA nimitte che, joyuM? saMga karyone! emAM (TakAmAM) saMyogathI kIdhuM tuM ne, mohanA saMyogathI, ahIM (bhAvArthamAM) nimittathI kahyuM- "nimittathI" eno artha thayo nimittathI ( vikAra) thayo nathI. paNa nimitta e hatuM, eno saMga karavAthI enuM lakSa karavAthI, AtmAmAM traNa prakArano pariNAmavikAra thAya che, karmanA nimittathI.... che. ema nathI ke e pahelAM zuddha ja hato ane have temAM navo pariNAmavikAra thayo che. zuM kahe che? paryAyamAM pahelAM (AtmA) zuddha hato ? -dravyaguNa to zuddha che dravya ne guNa to zuddha ja che trikALa paNa paryAyamAM-avasthAmAM pahelAM zuddha hato ne pachI azuddha thayo, evuM nathI. paryAyamAM paNa azuddhatA anAdinI che. AhAhA ! samajANuM kAMI....? AvI vAtuM. oluM to vrata pALo, apavAsa karo, mahinA-mahinAnA mAsakhamaNa kare ne! emAM samajAya to kharuM! kAMI? zuM dhULa che tyAM ajJAna che. huM parano tyAga karI zakuM chuM evo je bhAva Avyo rAga ne e dharma che (e to) mithyAtva che. AhAhAhA ! e mithyAtvanA garbhamAM AgaLa anaMta janma-maraNa karAvavAnI tAkAta che e mithyAzraddhA ! bahu AkarI vAta che bApA! AhAhA! (kahe che) "ema nathI ke pahelAM e zuddha ja hato" koNa? paryAya ho, dravya-guNa to zuddha ja che trikALa, paryAyamAM zuddha ja hato (AtmA) ane have temAM navo pariNAmavikAra thayo che. pariNAmavikAra navo thaI gayo evuM che nahIM. zuM kIdhuM? ke bhagavAna AtmA dravya eTale vastuguNa eTale zaktisvabhAva, e to zuddha trikALa zuddha. have enI paryAya je pariNAma-avasthA che (vartamAna) e avasthA zuddha hatI ne pachI azuddha thaI gaI ema nathI. e paryAyamAM azuddhatA anAdinI che. samajANuM kAMI ? (zrotA - daSTAMta to sphaTikanuM dIdhuM che! (sphaTika svaccha che.) dRSTAMta dIdhuM ne e to ! samajAvavA mATe dIdhuM che. sphaTika zuM pahelAM zuddha hatuM? sphaTika zuddha pahelAMthI ja nahotuM, e to saMgamAM che, to kALI, lIlI, pILI ( jhAMyavALo) ja hato, nahito svabhAva che ema kahyuM saMganA kAraNe e lIlo, pILo paryAyamAM hato-paryAyamAM e lIlI-pILI che, e to deSTAMta che ahIM to, ahIM ema ja kahyuM! (kahe che) AtmAno nijarasathI ja zuddha pariNamavAno svabhAva che ane sphaTikano to
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 samayasAra siddhi bhAga-4 svaccha hovAno ja svabhAva che, paNa saMgamAM chAMya ( jhAMya ) dekhAya che, kALI, lIlI, pILI ema bhagavAna AtmA caitanyaprakAzanI mUrti prabhu, koTA-koTi sUrya hoya topaNa e prakAzathI prabhu caitanyano prakAza anaMta anaMta anaMta anaMta che, evo caitanyaprakAzanI mUrti prabhu (AtmA) potAnAmAM nirmaLa pariNamana karavAnI tAkAta rAkhe che, evuM hovA chatAM paNa, pariNamana pahelAM zuddha hatuM ane pAchaLathI azuddha thayuM evuM che nahIM, anAdinI paryAya bagaDelI (azuddha ) che. pahelAM evuM kahyuM ne ke (sarva) vastuonuM potAnA svabhAvabhUta svarUpa-pariNamanamAM samarthapaNuM che potAnA svabhAvarUpa pariNamavAnuM sAmarthya che, zuddha pariNamavAnuM sAmarthya (zaktitAkAta) paNa zuddha che paryAyamAM ema nahIM. zuM kIdhuM? AtmAmAM jJAna-AnaMdaAdi je svabhAva che to emAM zuddha pariNamana karavAno svabhAva che (zakti che) paNa paryAyamAM zuddha che evuM che nahIM, paNa svabhAva evo hovA chatAM paNa, mohanA saMgathI mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne rAgavaiSa-aviratinA pariNAma-caitanya pariNAmano vikAra, (e) traNa prakAranI azuddhatA emAM (paryAyamAM) utpanna thAya che. (zrotA- karma hatA to azuddhi AvIne karma gayA to azuddhi cAlI gai tema che) bilakula jUTha vAta che. pote saMga karyo ne saMga chUTI gayo tethI nirmaLa thayo. AhAhA! jhINI vAta che bhAI ! pharIne, A azuddhatA je potAnAmAM che. paryAyamAM anAdithI (che) e to anAdithI potAnAmAM che, ane e to emAM "mokSamArga prakAzakamAM lIdhuM che ne ! "anAdimAM nimittano prazna na hoya" bhAI, emAM Ave che "mokSamArga prakAzakamAM' che ne khabara che ne eka vAtamAM badhI vAtano khyAla hoya paNa badhI vAta hAre (eka samaye) kahevAya? hajAro zAstro joyAM che-karoDo zloko jANyAM che! paNa e vakhate khyAlamAM to aneka vAto hoya paNa e vakhate to, je kahevAnI hoya te Ave ne! emAM e lIdhuM che, ke anAdimAM nimitta hatuM ne anAdi azuddhatA thaI evuM che nahIM. e azuddhatA che anAdithI basa! e mokSamArga prakAzakamAM che. samajANuM kAMI? A to bApA! vItarAga jinezvaradevanI vANI bApA A to alaukika vAtuM che! atyAre to badhuM gupta (gusa) thaI gayuM badhuM! sAdhune khabara nathI, paMDitoneya khabara nathI. (zrotA guma hatuM e Ape bahAra kADhayuM!) A to aMdara che ja te aMdara, AhAhAhA ! e to (saMvata ogaNIso) ekoteranI sAlathI huM kahuM chuM, comAsuM ekoteranuM hatuM lAThI, sIteramAM dIkSA, chAsaTha varasa thayAM. dIkSAnuM paheluM comAsuM boTAda hatuM, bIjuM comAsuM lAThI (gAmamAM karyuM) bIjA comAsAmAM ja meM kahyuM hatuM, amArA guru hutA, amArA gurubhAI hatA mULacaMdajI, hIrA(caMdajI) mahArAja, traNa ThANAM, lAThI vyAkhyAna, AThama ne punamanA poSA karatA hatA te di' e loko kare ne ! amAre vIracaMdabhAInA bApa hatA kAnajI jazarAja, badhAM poSA karatA te di'! vIracaMdabhAI ? tamAro janama hato ekoteramAM. (zrotA:- bAsaThamAM janma che) ThIka, ThIka ekoteramAM kAnajIbhAI poSA karatA'tA-kAnajIbhAI desAI, monajI desAI, olo haragoviMda, mANekacaMda DosA olA haragoviMda nahIM, khabara che ne ! badhA AThama ne punamanA poSA kare, pacIsa-trIsa jaNa, amArA guru che e vAMcatA savAre vyAkhyAna paNa AThama punamanA poSA paccIsa-trIsa, AkhuM comAsuM karatA paNa AkhI sabhA bharAya, pachI e loko kahe kAnajIsvAmI
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-89 399 vAMce atyAre thoDuM ghaNuM eka kalAka to vAMce, ekoteranI vAta che. bapore vAMcatA eka kalAka (ame) tyAreya (meM to ) kahyuM'tuM e vakhate AtmAmAM vikAra thAya che e potAthI thAya che, karmathI nahIM" -bhagavatI vAMcato te di' -bhagavatI sUtra che ne ! soLa hajAra zloka ane eka lAkha TIkA saMskRtanI, badhuM joyuM che-ghaNIvAra joyuM che (vAMcyuM che) -sattara vAra (vAMcyuM) joyuM che. e vakhateya kahyuM'tuM, khaLabhaLATa to thaI gayo jarI, amArA guru to bicArA sAMbhaLatA'tA hIrAjI mahArAja bhadrika! kahe che kaMIka A! ke "AtmAmAM vikAra je thAya che, e karmathI nahIMpotAnA ulaTA puruSArthathI thAya che ane sulaTA puruSArthathI vikArano nAza kare che" bhagavatImAM che, saMzaya-saMzayano adhikAra che, sAMbhaLatA'tA badhA koI bole nahIM. paNa jarI dAmodara zeTha dAmanagaravALA paisAvALA hatA ne te di daza lAkha te di' dasa lAkha eTale atyAre have kiMmata ghaTI gaI, enI pAse dasalAkha dAmodara jagajIvana gopALajI, daza lAkha, cALIza hajAranI upaja te dI' hoM? ekottera, chAsaTha varasa pahelAM, eka dazahajAranuM gAma hatuM ghare "muLiyApATha" ghare gAma potAne, ApaNA vANiyA dazAzrImALI ghare Araba rAkhatA (cokIdAra) ghare, baMduka rAkhatA dukAne ApaNA vANiyA dazAzrImALI, chatAM ene na beThI A vAta, eNe A vAta sAMbhaLI eTale ene ghaDAko lAgyo ke AvuM kayAMthI kADhayuM? amArA gurue koI di' kIdhuM nathI, hirAjI mahArAje kIdhuM nathI kAMI ame sAMbhaLyuMya nathI ne A navuM kayAMthI kADhayuM? pachI evI gharanI vAtuM kare che, e enI paDAyuM UDIne kayAM jaze? ema bolatA, gRhastha mANasa hatA paNa huM to gaNuM nahIM koIne, moTo gRhastha hoya to enAM gharano, amAre AMhIM zuM che? te di' kahyuM'tuM ekoteramAM, rAga ne DhaSa ane mithyAzraddhA jIvamAM jIva pote potAthI kare che, karmathI nahIM e to tamArA bApeya beThA hatA vyAkhyAnamAM badhA-kAnajIbhAI ne haragoviMdabhAI ne olo haragoviMdano bhAI hato ne jarI sAdhAraNa khImacaMda, badhA poSA karatA, ekoteranI sAlanI vAta che. keTalA varasa thaI gayA? cosaTha varasa ! paNa amane to kAla jevuM lAge che. AhA ! ghaDAkAbaMdha kIdhuM AtmAmAM je saMzaya ne mithyAtva thAya che e potAthI thAya che, karmathI bilakula nahIM ane e mithyAtva, ajJAna ane rAga-dveSa pariNAma potAnA puruSArthathI nAza karI zake che. potAnA ulaTA puruSArthathI thAya che ane sulaTA puruSArthathI nAza kare che" ema nagArA pITIne vAta karI'tI te di' !! ATha di' vaMcAya, poSA hoyane jyAre AThama ne pUnama sthAnakavAsImAM (ane ApaNe) digaMbaramAM AThama ne caudazaAThama, caudaza ane sthAnakavAsImAM amAsa ane punama mAne, A loko caudaza moTIcaudaza mAne ! A caudaza che ne kAla, to te di' poSA kare ghaNAM loko kare, A monajI desAI, kayAM gayA amArA manasukhabhAI ? monajI desAI hatA manasukhabhAInA bApa, koNa? chaganabhAI-chagana desAI, chagana desAInA bApa monajI desAI AMhI to DosAnA DosA cAra peDhIne jANIe chIe ne ! badhA poSA karavA bese bacArA-bhadrika kAMI bhAna na maLe! (zrotA - poSA kare to traNa rUpiyA Ape) atyAre traNa rUpiyA eTale (jUnA) cAra AnA ! dhULamAMya nathI. are, apavAsamAM bApA e to badhI lAMghaNuM che! AtmajJAna ja jyAM nathI
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ samayasAra siddhi bhAga-4 400 samyagdarzananI ja khabara nathI, tyAM vaLI poSA ne sAmAyika kevA ene ? AMhI e kahe che AtmAnA upayogamAM traNa prakA2no pariNAma vikA2 anAdi karmanA nimittathI, ema nahi ke pahelAM e zuddha ja hato, koNa ? zuddha ja hatI paryAya-pariNAma zuddha hatA ne pachI (pAchaLathI ) azudva thayo, ema nahIM. ane atyAre emAM ( AtmAmAM ) navA pariNAma vikAranA thaI gayA evuM nathI. " jo ema hoya to siddhone paNa navo pariNAmavikAra thavo joIe." siddha bhagavAna che ne namo siddhANaM nirmaLa thayo to hajI paryAyamAM zudhdha ane pachI vikAra hoya to siddhamAM paNa thavo joie-anaMta siddho che ne ane 52mAtmA 'namaH siddhANaM' muktizIlA 52 birAje che anaMta siddha bhagavAna, e to nirmaLa che jo nirmaLa che ne vikAra thAya to tene paNa vikAra thavo joie. to ene paNa vikAra thavo joIe. samajANuM kAMI ? je caNA che caNA-caNA (ene zekIne ) dALiyA thayA, e pachI Uge, nahIM Uge ? dALiyo Uge ? ( zrotAH- mAkhaNanuM dhI thAya pachI dhInuM mAkhaNa na thAya ) traNakALamAM thAya nahIM. ema jyAM AtmAmAM nirmaLa paryAya (paripUrNa ) thaI gaI, pachI malina thAya ? traNa kALamAM malina thAya nahIM. anAdithI ( paryAya ) malina che e malinatAno potAnA svabhAvano Azraya laIne nAza thaze to pachI kayAreya malina pariNAma thaze nahIM. malinatAno nAza karavAno upAya koI kriyAkAMDa nahIM. AhAhA ! zuddhasvabhAva ! eka samayamAM bhagavAna AtmA anaMta anaMta guNono bhaMDAra bharyo che. ( jema ) AkAzano pAra nathI ema ( AtmAnA ) guNonI saMkhyAno pAra nathI, sAgaranI gaMbhIratAno pAra nathI ema prabhunA anaMta guNono pAra nathI. A prabhu eTale A AtmA aMdara ho, sUryanA prakAzanuM teja koTA-koTi hoya topaNa A caitanyanA teja-prakAzano pAra nathI, evo je bhagavAna AtmA, anAdithI karmanA (mohakarmanA ) saMgathI vikArI pariNAma kare che. pahelAM vikA2 ( paryAyamAM ) nahoto ne vikAra karyo paryAyamAM evuM nathI. ( paryAyamAM vikAra anAdi che ). pachI vikA2nI paryAya, potAnA zuddhasvabhAvanA zraddhA-jJAna karavAthI potAnA svarUpamAM ramaNatA (ekAgratA ) karavAthI vikA2no-azuddhatAno nAza thAya che, pharIthI azuddhatA thatI nathI, caNo zekAI gayo pharIthI Uge nahIM, mIThAza Ape ne Uge nahIM. kAcA caNA mIThAza Ape nahi turAza Ape ne Uge, pAko (zekelA ) caNA turAza Ape nahIM ne mIThAza Ape ne Uge nahIM, ema bhagavAna AtmA ajJAna ne rAga-dveSamAM AtmAno AnaMda nahIM ne duHkha che, turAzamAM ane ene laIne Uge (eTale janma-maraNa thAya ) ajJAnane laIne mithyAzraddhAne laIne janme, paNa jeNe mithyAzraddhA ajJAnano nAza karyo ane AtmAno svAda (AnaMda ) Avyo-atIndriya AnaMdano svAda Avyo pachI Uge nahIM ( eTale ) janma-ma2Na thAya nahIM. AhAhAhA ! AvI vAta che. vizeSa kaheze. ( zrotAH- pramANavacana gurudeva ) 3
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90 401 gAthA - 90 athAtmanastrividhapariNAmavikArasya kartRtvaM darzayati edesu ya uvaogo tiviho suddho NiraMjaNo bhaavo| jaM so karedi bhAvaM uvaogo tarasa so kttaa||90|| eteSu copayogastrividhaH zuddho niraJjano bhaavH| ___ yaM sa karoti bhAvamupayogastasya sa krtaa||90|| athaivamayamanAdivastvantarabhUtamohayuktatvAdAtmanyutplavamAneSumithyAdarzanAjJAnAviratibhAveSu pariNAmavikAreSu triSveteSu nimittabhUteSu paramArthataH zuddha-niraJjanAnAdinidhana vastusarvasvabhUtacinmAtrabhAvatvenaikavidho'pyazuddhasAJjanAne-kabhAvatvamApadyamAnastrividho bhUtvA svayamajJAnIbhUtaH kartRtvamupaDhaukamAno vikAreNa pariNamya yaM yaM bhAvamAtmanaH karoti tasya tasya kilopayoga: kartA syaat|| have AtmAne traNa prakAranA pariNAmavikAranuM kartApaNuM darzAve che - enAthI che upayoga traNavidha, zuddha nirmaLa bhAva je; je bhAva kaMI paNa te kare, te bhAvano kartA bane. 90. gAthArtha - [ttey a] anAdithI A traNa prakAranA pariNAmavikAro hovAthI, [3payo:] AtmAno upayoga- [zuddha:] joke (zuddhanayathI ) te zuddha, [nirakzana:] niraMjana [ bhAva:](eka) bhAva che topaNa- [trividha] traNa prakArano thayo thako [ : upayo:] te upayoga [maM] je [bhAvana](vikArI) bhAvane [oti] pote kare che [taca] te bhAvano [] te [ ] kartA [bhavata] thAya che. TIkA- e pramANe anAdithI anyavastubhUta moha sAthe saMyuktapaNAne lIdhe potAnAmAM utpanna thatA je A traNa mithyAdarzana, ajJAna ane aviratibhAvarUpa pariNAmavikAro temanA nimitte (-kAraNathI)-joke paramArthathI to upayoga zuddha,niraMjana, anAdinidhana vastunA sarvasvabhUta caitanyamAtrabhAvapaNe eka prakArano che topaNa-azuddha, sAMjana anekabhAvapaNAne pAmato thako traNa prakArano thaIne, pote ajJAnI thayo thako kartApaNAne pAmato, vikArarUpa pariNamIne je je bhAvane potAno kare che te te bhAvano te upayoga kartA thAya che. bhAvArtha-pahelAM kahyuM hatuM ke je pariNAme te kartA che. ahIM ajJAnarUpa thaIne upayoga pariNamyo tethI je bhAvarUpa te pariNamyo te bhAvano tene kartA kahyo. A rIte upayogane kartA jANavo. joke zuddhadravyArthikanayathI AtmA kartA che nahi, topaNa upayoga ane AtmA eka vastu hovAthI azuddhadravyArthikanaye AtmAne paNa kartA kahevAmAM Ave che.
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 samayasAra siddhi bhAga-4 pravacana naM. 180 gAthA-90 tA. 28/01/79 ravivAra poSa vada-15 (samayasAra) eka lITI che 90 gAthA upara (mathALuM). have AtmAne traNa prakAranA pariNAmavikAranuM kartApaNuM darzAve che - zuM kahe che? ke AtmA je che e to zuddhacaitanya-AnaMdaghana che, AgaLa Avaze pUrNa AnaMdasvarUpa, pUrNa jJAnasvarUpa evo hovA chatAM paNa anAdithI ene enuM jJAna nathI to enA ajJAnathI, paryAyamAMpariNAmamAM upayogamAM traNa prakAranuM pariNamana uyayoga hoya che- mithyAtva, ajJAna, ane avirati (-avrata) AhAhA ! e kahe che, (gAthA-90) edesu ya uvayogo tiviho suddho NiraMjaNo bhaavo| jaM so karedi bhAvaM uvaogo tassa so kttaa||90|| enAthI che upayoga traNavidha, zuddha nirmaLa bhAva je; je bhAva kaMI paNa te kare, te bhAvano kartA bane. 90. TIkAH-"e pramANe anAdithI anyavatubhUta moha sAthe saMyuktapaNAne lIdhe" -bhagavAna AtmA to zuddha caitanyaghana, evo hovA chatAM paNa anya vastu je moha che, enA saMyuktapaNAne kAraNe mohanA saMbaMdhane kAraNe, potAnAmAM utpanna thavAvALI potAnI paryAyamAM upayogamAM thavAvALo (vikAra-rAgadveSa) mohakarma to nimitta che. paNa mohanA saMyuktapaNAne lIdhe(mohanA) saMbaMdhathI, ajJAnIne anAdithI potAnA zuddha caitanyanA jJAnanuM bhAna nathI, eNe mohanA saMgamAM eno traNa prakArano upayoga pariNamana thAya che. che? mithyAdarzana, (eTale) potAnA zuddhasvarUpa-caitanyavijJAnaghana (zuddhAtmA) hovA chatAM paNa, (tenI) khabara nathI. AhAhA ! kAle gAyuM ne ApaNe mohanabhAI darajI che eNe gAyuM hatuM "mRgalAne moDI khabaruM paDI hatA ke nahIM zAMtibhAI ? madhubhAI nahotA, savAre gAyuM'tuM. AMhIM darajI che ne moTAbhAi mRgalAne moDI khabaruM paDI" -haraNa che ne haraNa (kasturImRga ) enI DuMTImAM kasturI (hoya). che. paNa e kasturIne gote bahAra- (A) sugaMdha Ave che kayAMthI? sugaMdha Ave che ne! che to aMdara paNa mRgalAne moDethI (moDe moDe) khabara paDI. pAradhIe jyAre bANa mAryuM tyAre DuMTImAM je kasturI hatI e bahAra paDI gaI, tyAre ene khabara paDI ke are ! A kasturI to mArI pAse (ja) hatI, mArI pAse kasturI hatI, zazIbhAI? "mRgane moDI khabaruM paDI" -moDI moDI khabara paDI, ema bhagavAna AtmA, TIkAmAM che, badhuM! atIndriya AnaMdasvarUpa prabhu AtmA to che, to e atIndriya AnaMdasvarUpanI khabara nathI, to ene ajJAnane kAraNe, mohanA saMbaMdhamAM mithyAzraddhA, rAga Adi bhAva thAya che-dayA, dAna, vrata, kAma-krodhanA (bhAva) e rAga, mArI cIja che evI mithyA zraddhA (ajJAnIne che.) mArI cIja aMdara zuddha caitanyaghana che enA (jJAnanA) abhAvane kAraNe potAnuM astitva to zuddha AnaMdakaMda che to evA astitvanI sattAnI khabara nathI to kayAMka (potAnuM) astitva
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90. 403 (hayAtI) to mAnavI paDaze ne! AhAhA! to... anAdi kALathI rAga-puNyapApanA bhAva e mArA che ema mAnIne mithyAzraddhArUpe pariName che. AhAhA !mithyAdarzana ! potAnuM astitva-sattA-hayAtI to pUrNa zuddha ne atIndriya AnaMdathI bharapUra bharyuM che. AvI sattAnA astitvanI jene khabara nathI anAdithI, e to enI vartamAna dazAmAM-mohakarmanuM saMyuktapaNuM hovAthI mithyAzraddhArUpa pariNamana kare che. ane e eno kartA thAya che-mithyAzraddhAno kartA thAya che. jhINI vAta bahu bApu! AhA! mithyAdarzana mithyAjJAna (eTale) parane potArUpa jANavuM ne potAne bhUlI javuM, evuM ajJAna rAga je thAya che vikAra e mAro che evuM ajJAna, e rUpe (IcchArUpe) pariNamana thavuM, e ajJAnI anAdithI (e rUpe pariName che.) ane "avirati" -rAgano bhAva je che e aviratibhAva che-melabhAva che, paNa e (ajJAnI) aviratibhAvapaNe pariName che. arere ! AvI vAtuM have! mithyAdarzana, mithyAjJAna ne mithyA aviratibhAva-pariNAma vikAra, e pariNAmano vikAra che-pariNAmamAM mithyA(paNuM ) che. samajANuM kAMI ? pariNAma vinA cIja (padArtha) to che nahIM, koI paNa cIja (padArtha-vastu) pariNAma vinA hotI nathI. tyAre A cIjane pariNAma che. paNa kevAM? vikArI pariNAma che. mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne mithyA (bhAva) rAgano tyAga nahIM evo (aviratibhAva), evA ajJAnabhAvarUpe (anAdithI jIva) pariNamana kare che ane kartA thAya che. che? pariNAma vikAro temanA nimitte (-kAraNathI) " AhAhA! zuM kahe che? _"joke paramArthathI to upayoga zuddha, niraMjana, anAdinidhana vastunA sarvasvabhUta caitanyabhAvapaNe eka prakArano che." -AhAhAhA ! AtmAno mULa svabhAva, to paramArthathI kharekhara upayoga zuddha trikALa ! zuddha upayoga eno trikALa svabhAva che. pariNati pachI, pariNati to eno jyAre svIkAra kare che (trikALIno) tyAre pariNati pragaTa thAya che. svIkAra nathI to vikAra pariNati utpanna thAya che. samajANuM kAMI..? sUkSma vAta che bhAI ! A to samayasAra che! "graMthAdhirAja tArAmAM bhAvo brahmAMDanA bharyA" -AhAhA ! (zrotAH- ApazrIe kholavA paDaze ne e bhAvo!) bharyA-paDyA che aMdara e kholIe chIe! AhAhA ! zuM kahe che? AvA mithyAdarzana-mithyAjJAna ne mithyA aviratipaNe pariName che kema ke bhagavAna AtmA trikALI zuddha che, che to trikALI zuddha! che? paramArthathI to upayoga zuddha (e) trikALInI vAta che. che ne ! upayoga eno zuddhatrikALa che, niraMjana che emAM rAgano-aMjanano mela aMdara nathI. ane anAdinidhana (eTale ke ) ana Adi, anidhana-je zuddha AnaMdakaMda prabhu (nijAtmA) jeno upayoga nAma svabhAvatrikALa (enI) Adi nathI aMta nathI evo anAdi-anaMta AtmA aMdara zuddhacaitanyaghana che. samajANuM kAMI....? upayoga zuddha (trikALI) niraMjana-aMjana nAma puNya ne pApanA rAga-mela rahita. ane anAdinidhana (arthAt ) anAdi-anaMta, ana Adi ne anidhana (eTale) aNa Adi ane anidhana eTale aMta nahIM, (anAdianaMta) e "vastunA sarvasvabhUta" -AhAhA! vastu je bhagavAna AtmA, enA sarvasvabhUta-sarvasvabhUta-(eTale) je sarvasva eTale sarva AnaMda Adi
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 samayasAra siddhi bhAga-4 anaMta guNo zuddha, e sarvasvabhUta potAnA che. sarva-sva-bhUta, caitanyamAtrabhAvapaNe e to caitanya jJAna-darzana-AnaMda, caitanyamAtra bhAvapaNe to che e AtmA vastu, (vastu) to AvI che anAdithI. che? e "eka prakAranI che-vastu to trikALI zuddha niraMjana anAdianaMta, AnaMdaghanasvabhAva prabhu, 'eka' svabhAvI che. samajANuM kAMI ? tathApitopaNa azuddha, sAMjana anekabhAvapaNAne pAmato thako traNa prakArano thaIne." tathApi-topaNa evo hovA chatAM paNa, kevo hovA chatAM? ke jeno paramArthe to aMdara upayoga zuddha, niraMjana-aMjana vinAno ane anAdinidhana vastunA sarvasvabhUta-bhagavAna (AtmA) vastunA sva-bhUta, sarva-sva-bhUta-zuddhaAnaMda ne zuddhajJAna ne zuddhavItarAgatA evI vastu (nijAtmA!) , evI vastunA sarvasvabhUta AvuM hovA chatAM paNa, caitanyamAtra svabhAvapaNesvabhAvapaNAthI trikALI to caitanyamAtra bhAvathI bharyo-paDayo che, ekarUpa svarUpa che, paNa enI daSTi nathI anAdithI. AhAhA ! eka hovA chatAM paNa che? tathApitopaNa azuddha-puSya ne pApanA bhAva mArA che ema (mAnIne) azuddhapaNe pariName che, ahIM zarIra ne lakSmInI (bahAranI-dUranI cIjanI) vAta to ahIM che nahIM. kAraNake e to paracIja che. ahIMyA to aMdaramAM zuddha caitanyaprabhu-saccidAnaMda-siddhasvarUpI prabhu evo hovA chatAM paNa ekarUpa svabhAva che-trikALa zuddha (svarUpe hovA chatAM) mohanA saMyuktapaNAnA saMbaMdhathI, azuddhapaNe pariName che, e puNya ne pApanA bhAva, dayA-dAna-vrata-bhaktinA bhAva ke kAma-krodhanA-kamAvAnA bhAva e badhA pApabhAva (bezubhAzubha) azuddha che. AhAhA ! kaho, A paisA kamAvA dukAnamAM-dhaMdhAmAM dhyAna rAkhavuM e badho azubhabhAva e azuddhabhAva-malinabhAva che. (zrotA - paNa A dukAna karavI, nokarI ke nahIM?)nokarI zuM (AtmA) karI zake che? AhAhA ! ahIMyA to kahe che ke potAno svabhAva anAdi-anaMta zuddha, niraMjana-maLa-mela vinAnI cIja che aMdara, evI cIjanI dRSTi nahIM hovAthI, anAdi saMyoga karmano hovAthI ahIM anAdi zuddha eno saMyoga-saMbaMdha na hovAthI, karmano saMyoga-enA saMbaMdhathI azuddha, puSya ne pApanA bhAva te azuddha che. cAhe to dayAnA bhAva-dAnanA-vratanA-tapanA huM apavAsa karuM e vikalpa, azuddhamela (vikAra) che. AhAhA !( zrotA- ahIM rUpiyA Ape to?) ahIMyA Ape noTuM, e paNa zubharAga che-mela che. kaho, zAMtibhAI ? A beya bhAIo beThA ahIMyA. (zrotAH- koI nahIM Ape !) Ape koNa ne tye koNa? e cIja (paisA Adi) jyAM javAvALI che tyAM jaze ane jyAM rahevAvALI che tyAM raheze ja. ene koI laI zake ne daI zake, tAkAta nathI. enI to ahIM vAta che nahi! e to phakta potAnA pariNAmamAM azuddha mela pariNAmanA kartA bane che. paisA kamAvAno ahIM prazna che nahIM. bhAva je che eno e mela che ( vikAra che) kaho, madhubhAI ? A bahu paisA kamAya che jyAM hoMgakoMgamAM! dhULanA! AhAhAhA! AMhIM to prabhu sarvajJadeva, trilokanAtha, jinezvaradeva pharamAve che, e saMto ADatiyA banIne jagatane jAhera kare che. AhAhA ! bhagavAna! tuM tArI cIja to aMdara zuddha niraMjanaAnaMdakaMda che ne ! atIndriya AnaMdathI bharyo che ne ! paNa evI dRSTi na karIne, mohanA saMgamAM, tArA pariNAmamAM (te) azuddhatA karI, puNya ne pApanA zubhAzubhabhAva, beya azuddha che, e
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90 405 azuddhapaNAne kare che, 52ne kare che e vAta ahIMyA che nahIM. 52ne to karI zakato ja nathI. paNa A karI zake che ajJAnabhAve; AhAhA ! "azuddha-sAMjana" -mela e zubha-azubhabhAva je che e mela che-aMjana che-mela che. A aMjana ( eTale ) AMjaNa nathI lagAvatAM e aMjana dhoLuM haze ke kALuM ? aMjana kevuM haze ? kALuM- kALuM, ema zubha ne azubhabhAva aMjana che-mela che-kALA che. AkarI vAta che bApA ! AhAhA ! azuddha-sAMjana "aneka bhAvapaNAne ( pAmato thako )" zuM kIdhuM ? olA ekarUpa hatA trikALI jJAyakabhAvazuddhabhAva-caitanyabhAva-AnaMdabhAva-prabhutvabhAva-IzvarabhAva-paripUrNabhAva zuddha caitanya e ekarUpa hovA chatAM paNa, karmanA saMyogasaMbaMdha karavAthI, malinabhAva je puNya-pApanA azuddha bhAva, sAMjana nAma mela ane aneka prakAranA, e zuddha eka prakA2no hato trikALI ! ane A azuddha-mela ane aneka prakAranA, A puNya ne pApanA ( bhAva ) asaMkhya prakA2nA-zubha asaMkhya prakA2nA ne azubha asaMkhya prakA2nA "evA anekabhAvapaNAne pAmato thako" -evA malina pariNAmane aneka prakAranAne prApta thato thako "traNa prakArano thaIne" mithyAzraddhA, mithyAjJAna ane mithyAcAritra eTale ke rAga-dveSa, e traNa prakA2nA upayoganA pariNAmamAM bhAva thAya che. AhAhA ! ajJAnIne potAnA svarUpanI khabara nathI anAdithI, e kA2Ne ajJAnIone potAnA pariNAmamAM, traNa prakAranI malinatAnI dazA utpanna thAya che. AhAhA ! ae have AvuM sAMbhaLavA ( ya ) maLe nahIM, A zuM che-A vAta kayAMthI AvyuM ! A bhagavAna ! tArI vAta aMdara evI che alaukika ! prabhu caitanya ! laukikanI cIjathI to A pA2 che. paNa, e cIjano aMta2mAM anubhava nahIM-dRSTi nahIM Azraya nahIM avalaMbana nahIM, e kA2Ne mohano Azraya karIne potAnI paryAyamAM azuddha-malina, mithyAzraddhA, mithyAjJAnamithyAcAritra-rAga, e traNa prakAre thaIne "svayaM-pote ajJAnI thayo thako" -AhAhA ! koI karme ajJAnI karyo tema che nahIM. svayaM ajJAnI thayo thako, 'apanako Apa bhUlakara herAna ho gayA' potAno zuddha niraMjana AnaMdasvarUpa prabhu ene bhUlIne svayaM ajJAnI thayo thako "kartRtvane pAmato" -e zubha-azubha bhAvano ajJAnI pote ( e bhAvano ) kartA bane che. 52nA kartAnI to vAta ahIMyA che ja nahIM. hIrA, hIrA veMcavA ne enI vAta to ahIMyA che ja nahIM. kA2Nake e to karI zakato ja nathI, A karI zake che UMdhIdRSTi, potAnA zuddhacaitanya 52mAtmA je sarvajJa thayA 'jina so hi AtmA'-e AtmA jina svarUpa ( vItarAgasvarUpa ), bhagavAna vItarAga svarUpa AtmA aMdara che. AhAhA ! kema bese ? Avo ekarUpa ne vItarAga ne zuddha hovA chatAM paNa, potAnA svarUpane, ajJAnane kAraNa, paryAya nAma pariNAmamAM traNa prakAranA vikArI pariNAmano kartA bane che. AhAhAhA ! pApa ne puNya beya ajJAna bhAvathI kare che. (zrotA:- pApane palaTIne puNyabhAva karI zake ke nahIM ? ) je samaya thAya che, e samaye puNya-pApa eka sAthe ja che. zubhabhAva ho to paNa zAtAvedanIya baMdhAya ane ghAtIkarma paNa bAMdhe che. dayA-dAna-vrata-bhakti-pUjA zubhabhAva, enAthI zAtAvedanIya paNa baMdhAya che ane ghAtIkarma paNa baMdhAya che. zubhabhAva che paNa ghAta kare che AtmAno, (AnaMda) zAMtino. AhAhA ! AkaruM kAma !
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 samayasAra siddhi bhAga-4 (zrotAH- baLavo che AkhI duniyA sAme !) baLavo che duniyA sAme, vAta sAcI, duniyA sAme A baLavo che vItarAgano! (zrotAH- ApazrIe kahyuM hirAno vepAra nathI karI zakatA paraMtu potAnA pariNAmamAM pheraphAra karI zake ne?) e pariNAma ajJAnI karI zake ajJAnapaNAnA pariNAma kare ! pheraphAra eTale puNya-pApanA beya eka jAtanA ajJAna che. puNya kare ke pApa karezubha kare ke azubha kare, beya eka cIja che. jhINI vAta bApA. beya azuddha che, sAMjana che, mela che, aneka prakAranA che, traNa bola lIdhAne! bhagavAna AtmA zuddha che-niraMjana che-eka prakArano che aMdara, ene potAnA svarUpanuM jJAna nathI te kAraNe paryAyamAM traNa prakAranA (vikAranuM) pariNamana kare che. dhamI (jJAnI) je hoya che e potAnA zuddhacaitanyaghana, jJAna ne darzana aMdara (dRSTi) hovAthI enI paryAyamAM zuddhapariNamana thAya che. e zuddhapariNAmano kartA dharmI (jJAnI) che. AhAhAhA ! pariNAma vinAnI to kayAreya koI cIja rahetI nathI, traNa kALa traNalokamAM, kayAreya koI cIja pariNamana-paryAya vinAnI che nahIM. paryAya nathI ne dravya ekaluM che vedAMta to ema kahe che ke pariNamana nahIM ne dravya ekaluM ja che. bauddha ema kahe che dravya nahIM ne pariNamana ekaluM che! (zrotAH- beyanI vacce samAdhAna?) beya mithyASTi che-Dha! e (vedAMta) ema kahe che ke dravya ja che ekaluM pariNati (paryAya) nathI, samajANuM kAMI? AMhIM kahe che beya che sAthe dravya paNa che, ne paryAya paNa che. jo zuddhanuM bhAna hoya to dravya zuddha che ethI to pariNAma zuddha che, zuddhanuM bhAna na hoya to dravya zuddha, pariNAma azuddha! bhASA to sAdI che paNa have zuM kare, koI di' abhyAsa nahIM! AhAhA ! AMhIM kahe che ke mAthethI lIdhuM hatuM ke paramArthathI upayoga nAma trikALI svabhAva, zuddhaniraMjana-anAdinidhana-vastunA sarvasvabhUta caitanyamAtra bhAvapaNe caitanyamAtrabhAva, jJAtAdeSTA svabhAva trikALa ! eka prakArano che, tathApi-topaNa have gulAMTa khAya che, eka prakArano (che eno) khyAla nathI, to pariNAma to joIe. zuddha je zuddhavastu trikALa che. enuM (evuM) pariNamana nathI, kema ke enI (AtmAnI) daSTi nathI, to pariNAma vinAnI cIja rahetI nathI, to pariNamana jyAre zuddha nathI, e zuddha svabhAvanI dRSTi nathI ne zuddhanuM pariNamana nathI, to zuddhavastu hovA chatAM paNa daSTi rAga upara che, to azuddhatAnuM pariNamana che eno kartA thAya che. koI paNa cIja-traNakALa traNalokamAM, pariNAma na hoya ne ekaluM dravya hoya evuM kayAreya hotuM nathI. pariNAma ane dravya be maLIne pramANano viSaya che. ahIM pramANa zuM ne (dravya-paryAya zuM) ? samajANuM kAMI ? AhAhAhA ! to AMhI kahe che ke pariNamana enuM kevuM anAdinuM (che?) ke anAdinuM pariNamana eTale paryAyamAM upayogamAM, mithyAzraddhA-mithyAjJAna ne rAga-dveSanuM vikArI pariNAma malina-azuddha aneka prakAranuM pariNAma che eno e kartA thAya che. kaho, zAMtibhAI? bhASA to sAdI che prabhu! aMdara bhagavAna birAje che. "jina so hi AtmA, anya so hi karma, ehI vacanase samaja le jinapravacanakA marma" -traNa lokanA nAtha, vItarAganI vANI ema kahe che. "jina so hi AtmA' -have jinasvarUpa
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90 407 ja tArI cIja che. zuddha niraMjana caitanyamAtra eka mAtra svabhAva ja tuM che! paNa Ama hovA chatAM paNa, pariNamana vinAnI cIja to rahetI ja nathI. to kahe che ke pariNamana kevuM che anAdinuM ajJAnInuM (pariNamana ) mithyAzraddhA-mithyAjJAna ne mithyA (cAritra) -rAga-dveSanuM pariNamana che ne eno e kartA bane che. A pariNamana mArA-malina pariNAma mArA eno e kartA thAya che, ajJAnI! AhAhAhA ! e dayAnA pariNAma che je rAga che, e rAga paNa malina pariNAma che. e malina pariNAmano kartA ajJAnI thAya che. AhAhAhA ! have ekakora dayA e dharma che loko mAne-kahe ). e dayA to AtmAnI dayA che rAgavaiSanI utpatti na thavI ane jinasvarUpI prabhu zuddha prabhu niraMjana che evI pariNati-nirmaLa pariNati utpanna thavI, e potAnI dayA e dayA che ahiMsA che. jyAre evuM ahiMsAnuM pariNamana nathI ane vastu to vItarAgarUpa ja ahiMsakasvarUpa ja che-Ama hovA chatAM paNa, svabhAvano saMbaMdha nahIM karavAthI mohano saMbaMdha karavAthI, mithyAzraddhA-mithyAjJAna ane mithyAcAritranuM pariNamana-paryAyamAM thAya che. ane eno kartA ajJAnI thAya che. samajaNamAM Ave che? AkaruM kAma che bApu zuM thAya! AhAhA! e trikALI cIja zuddha ane pariNamana azuddha kema thayuM? e to pahelAM kahyuM ke mohanA saMyoga-saMbaMdhamAM Avyo to! potAnA svabhAvano saMbaMdha choDI dIdho ne paranA saMbaMdhamAM gayo to, parathI thayuM ema nahIM, paNa paranA saMbaMdhamAM Avyo to mithyAzraddhA-mithyAjJAna ne rAgavaiSanA pariNamanano vikAra thAya che. ane ajJAnI eno kartA bane che. AhAhA ! (zrotA:parathI lAbha thAya che ne!) dhULeya lAbha thato nathI, paramAM kedIlAbha hato? paramAM lAbha che ke AtmAmAM che? aMdara bhagavAna AnaMdamUrti prabhu! AhAhA! bhAIe, kAle nahotuM gAyuM "mRgalAne moDI khabaruM paDI' -A haraNiyA jevA mANaso, aMdara AnaMda paDayo che tenI tene moDe khabaruM paDI. AhAhA! cImanabhAI ? are nAtha! tArAmAM atIndriyaAnaMda paDyo che, prabhu! AhAhA ! bharacakaka bhagavAnano svabhAva tAruM svarUpa pUraNa paDayuM che bhAI ! caitanya camatkArika cIja aMdara che. je eka samayamAM traNakALa-traNalokane jANe ! evI eka samayanI paryAya evI anaMtaparyAyano camatkArika (eka) guNa paDyo che tArAmAM, evA anaMtaguNano piMDa caitanya camatkArika vastu koTA-koTI sUrya hoya to paNa tenA prakAza karatAM, caitanyano prakAza enAthI anaMtaguNo (caitanya) prakAza che, aMdaramAM hoM! kroDA-doDI caMdra hoya ane kroDAkoDI zItaLatA caMdranI ThaMDI enAthI paNa A AtmAmAM anaMtI zItaLatAzItaLatA-zAMti, zAMti, zAMti, zAMti paDI che. are re! kayAM jove e? sAgaranA DhagalA hoya svayaMbhUramaNa samudra jevA asaMkhya samudra ho-gaMbhIra, svayaMbhUramaNa samudra che chelleno asaMkhya jojana pahoLo che, (taLiye) nIce retI nathI, nIce ratno che ekalA! bhagavAnanA AgamamAM bhagavAne A kahyuM che. chello samudra che ne chello e paNa ekalA ratana, ekalA asaMkhya jojanamAM ratanothI bharyo che dariyo, evA asaMkhya dariyA hoya to (tethI anaMtaguNA) A to bhagavAna to anaMtaguNanA ratanathI bharela che. cetana ratanathI A to bhagavAna AtmA bharyo-paDayo, bharacakaka che. enAM anaMta guNanI
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 samayasAra siddhi bhAga-4 gaMbhIratAno pAra nathI prabhu! ( apAra.. apAra..!) ane AkAzanuM jema (sarva) vyApakapaNuM che, kayAMya eno aMta nathI, anaMta.... anaMta... anaMta ema tArAmAM tArA anaMtaguNanI saMkhyAno koI aMta nathI. AhAhA ! Avo prabhu zuddha niraMjana hovA chatAM, anAdithI ajJAnI paranA lakSathI-potAnA lakSanA abhAvathI, paranA lakSathI, parathI nahIM (paraMtu) paranuM lakSa karavAthI mithyAzraddhA e dayAdAnanA pariNAma dharma che evI mAnyatA mithyAzraddhA che. (ane) e mithyAjJAna che ne mithyAcAritra-AcaraNa che, e traNa prakArano pariNAma vikAra, eno kartA thAya che ajJAnI, paranI e vAta to ahIM che nahIM. bhASA to sAdI che prabhu! paNa evI bahu jhINI evI nathI-saMskRta ne vyAkaraNa ne moTA badhA! AhA ! caitanya sphaTika ratanathI bharelo bhagavAna, caitanyanA sphaTika ratanathI bharelo evo prabhu nirmaLAnaMda-zuddha caitanya-niraMjana-eka-anAdi anaMta, evo hovA chatAM paNa, enI sattAnosvabhAvano saMbaMdha ne anAdara hovAthI saMbaMdha choDI dIdho ! anAdara karyo ane rAga koI Avyo zubhAzubha bhAva eno Adara karyo, to zubhAzubhano Adara karavAvALAne trikALI zuddha svabhAva bhagavAnano eNe anAdara karyo! AhAhAhAhA ! samajANuM? e paranI dayAno bhAva, rAga-rAga che. eno jeNe Adara karyo, to eNe trikALI AnaMdakaMda prabhuno anAdara karyo. AvI vAtuM sAMbhaLavI kaThaNa paDe atyAre cAlatuM nathI kayAMya. zubhabhAvano Adara karyo (to) pavitra bhagavAnano anAdara karyo! "paramAtma prakAza mAM che ne bhAI ! ? jeNe zubharAgano Adara karyo eNe AtmAne heya karyo ! jeNe zubhabhAvane upAdeya karyo-AdaraNIya mAnyo eNe bhagavAna pUrNAnaMdanA nAthano (anAdara eTale) heya karyo, ane jeNe bhagavAna pUrNAnaMdanA nAthane upAdeya karyo teNe rAgane heya karyo. bhASA to sAdI che madhubhAI? tyAM hoMgakoMgamAM kAMI na maLe, hoLI che badhI! AhAhA ! jyAM hoya tyAM paDyA hoya bicArAM ! AhAhA! aMdara vastu che prabhu. dariyo bharyo che aMdara-svayaMbhUramaNa samudra to asaMkhya jojanamAM, A to anaMta anaMta anaMta anaMta guNamAM jenAM guNano pAra na maLe prabhu, tArI eka samayanI paryAya, epaNa anaMtI che. AhAhA ! je zuddhasvarUpa je che trikALI, enI je dRSTi karI to paryAya eka samaya che paNa che e anaMtI-anaMtI paryAya vinAnuM dravya kyAreya rahetuM nathI. samajANuM kAMI? to potAnA je anaMta guNa che saMkhyAe hada vinAnI zaktio anaMta, enuM bhAna thavAthI, paryAyamAM eka samayamAM anaMtI.. anaMtI. anaMtI.. anaMtI paryAya pragaTa thAya che. pariNamana vinAnuM dravya rahetuM nathI. anaMtI. anaMtI. anaMtI. anaMtI paryAya-pariNamana, dravyamAM nathI, pariNamanamAM che, e dravyamAM nathI dravyamAM che e pariNamanamAM nathI. AhAhAhAhA ! tamAre vedAMta dravyane mAne, paryAyane na mAne-paryAya che ja nahIM, dravya ja che. AMhIM to kahe che dravya je vastu, dravya eTale paisA nahi hoM? A dravya eTale padArtha-AtmA! che? AMhIM che ema kahe che, hoMgakoMga jAya tyAM daSTi pharI jAya, AMhIM vaLI hA pADe, ema kahe che A to dAkhalo gharano Apyone... ema badhAne che ne ! AhAhAhA! AMhIM to bApA! bIju zuM thAya mAraga to
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90. 409 A che. ohohoho! anaMta.... anaMta. anaMta. anaMtano pAra na maLe, eTalA anaMtA guNano dariyo prabhu ane jemAM anaMta caitanyanA ratno bharyA che aMdara, enI dRSTinA abhAvathI, paranA lakSathI utpanna thayuM je mithyAzraddhA-mithyAjJAna ne rAga-Adi, e azuddha malina pariNamano kartA ajJAnI thAya che, kartA vinA to raheto nathI. samajANuM? dharmI jIva je che samyagdaSTi e paNa pariNamana vinAnA to che nahIM-pariNamana vinAnuM dravya kayAreya na hoya-ekaluM dravya che ne pariNAma nathI ane badhA pariNAma dravyamAM ghusI gayA ! e to mithyASTi mAne che-vedAMta mAne che e! samajANuM AmAM? AhAhAhA ! anaMtI paryAyapariNamana, ne anaMtI paryAya ho eka samayamAM, e paryAya dravyanI dRSTithI anaMtI paryAya zuddha eka samayamAM eka samaya, samaya eka ne anaMtI paryAya pariNamanamAM che, e anaMtI paryAyanA pariNamana vinAnuM dravya kayAreya rahetuM nathI, chatAM) dravyamAM pariNamana nahIM. AhAhA ! paNa dravyanI paryAya vinA to dravya che nahi kayAreya ekaluM (dravya che) evuM traNa kALamAM nathI, paryAya vinAnuM dravya che nahIM samajANuM kAMI...? to, AMhIM kahe che ke pariNAma-pariNamana vinA dravya nathI, to kevuM pariNamana che? ke ajJAnanuM pariNamana che, pariNamana to che. mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne rAgadveSanA pariNAma te mithyA che. (zrotA:- parama satya sAheba) prabhu, satya-bhUtArtha-satyArtha prabhu trikALI caitanyasUryacaitanyamAtra kahyo che ne ! e badhA guNo caitanyamAtra ahIM kahevAmAM AvyA che. kharekhara to jJAnane darzana eno upayoga che paNa badhA guNane caitanyamAtra kahevAmAM Ave che. paNa bhAga pADavo hoya (bheda pADavo hoya) to caitanya to upayoga che e ja upayoga caitanya che ane bIjA guNa che emAM, upayoga nahi to upayoga vinAnA che, paNa badhAne caitanya kahevAmAM AvyA che, potAnAmAM AnaMda che. zAMti che svacchatA che-prabhutA che e anaMta zaktine caitanyamAtra kahevAmAM AvyA che. Avo upadeza have, vANiyAne navarAza na maLe ! bAvIsa kalAka sudhI (saMsAranA kAmamAM) gUcAyelA rahe ne be kalAka vakhata tye vaLI koI vakhate, sAmAyikamAM kalAka bese, kalAka paDikkamaNAMmAM bese eya ajJAnathI, bhAna to kAMI na maLe! AtmA zuM rAga zuM? (enI kaMI samaja nahIM ne) namo arihaMtANaM namo sAmAyika che. AhAhAhA! e to rAga che emAM sAmAyika kayAMthI AvI rAganI sAmAyika che. kaho, madhubhAI? sAmAyika karatA'tA ne, karI haze ke nahIM? ( zrotA - hA pADe che) karI che! ameya karyuM'tuM badhuMya pAlejamAM khUba karatA'tA, paNa ATha di', karatA hoM pachI nahIM hoM, vepAra karatA kharA ne ! paryuSaNanA ATha di' pachI nahIM, pachI dhaMdho pApano. AhAhA! ATha di' hoya ne paryuSaNanA ATha, cAra upavAsa karatA, pahele di' apavAsa, bIje di' pAraNuM, pachI upavAsa pachI be di' khAvAnA ane eka upavAsa ane chello upavAsa, evA upavAsa karelA ne, ane eka di' evo apavAsa karelo ne dukAne beThelA Akho di'ne tarasyAM (tarasa) evI lAgI ke amAre kuMvarajIbhAInI dukAna hatI, tyAM sAMje gayo, pAchaLa goLAmAM pANI bharyuM'tuM nyAM jaIne pI Avyo!dukAne bahu beThAne Akho di', apavAsamAM pANI na pIe, covihAra karatA te di'. te di' hoM 17-18-19 varSanA hatA ame), bahu tarasa lAgI'tI, have kahevuM
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 samayasAra siddhi bhAga-4 kone AmAM pachI pANI pAchaLa bharyuM'tuM kuMvarajIbhAInI dukAna pAchaLa, amArI dukAna hatI tyAM beThA hatA..... pAchaLa jaIne pI Avyo! zuM thAya? sahana karavAnI zakti nahotI ! (zrotAtyAre koI ne kIdhuM'tuM ke pANI pIdhuM ke hamaNAM ja kaho cho) nA, kIdhuM ame, tarasyA evI lAgI pANI pI lIdhuM! sAMje olA paDikkamaNAM karyA hoya ne! huM karAvato paDikkamaNAM, (pachI) dukAne huM jauM besuM A evuM che. AhAhA! bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu enAM nirvikalparasa jeNe pIdhAM, ene rAgano rasa ene hoya nahIM ane A nirvikalpatAnA pINAM pIdhA nahIM tyAM rAganArAganA rasa pIe, rAga pIe dayA-dAna-vrata-bhakti, kAma-krodha, raLavA-kamAvAno bhAva, badho rAga-vikArabhAva duHkha-duHkhanuM vedana kare che. vakIlAtano bhAva kevo haze? naTubhAI ! vakIlAta kare che. pAlItANA, narabherAmabhAI hatA vakila, enAM dikarA pAlItANA vakilAta kare che, pApanI. AMhIM to e kahe che ane jyAM AtmA bhagavAna zuddhaniraMjana-ekasvarUpI prabhu, eno jene aMdaramAM Adara ne svIkAra ne satkAra nathI, e jIvane pApa ne puNyano svIkAra ne satkArathI azuddha pariNAmano te kartA thAya che-e duHkhI prANI che. AhAhA! AMhI AvyuM ne! "kartutvane prApta thAya che" vikArarUpa pariNamIne ajJAnI puNya-pApanA bhAva (kare che) che? vikArarUpa pariNamIne "je je bhAvane potAno kare che te te bhAvano te upayoga kartA thAya che." -je je bhAvane kare eno e bhAvano upayoga kartA bane che. AhAhA ! e eka gAthA paNa kaThaNa ! A to vItarAga, traNalokanA nAthanI vANI che bhASA bhAI ! jinezvaradeva sAkSAt prabhu birAje che mahAvidehamAM! AhAhA! e A vANI ( tyAMthI) AvI che! bhAvArtha - "pahelAM kahyuM hatuM ke je pariNAme te kartA che." -je koI paryAyamAM pariName e kartA, jo azuddhapaNe pariName to azuddhano kartA (ane) zuddhapaNe pariName to zuddhano kartA-kartA vinAnI koI cIja to che nahIM kayAreya ! samajANuM kAMI...? pahelAM kahyuM hatuM ke je pariName cheparyAyamAM pariNamita thAya che, dravya to trikALa pariName che te kartA che. pariName te kartApariNamana eTale paryAya-avasthA je thAya che, eno kartA. avasthA kaho, dazA kaho, pariNamana kaho, pariNAma kaho, AvuM che, AvuM to tamArA nAmAmAMya AvatuM nahi hoya Ave che ? (nA, nA) nAmAya badhA joyA che ne! AhAhA ! "ahIM ajJAnarUpa thaIne upayoga pariNamyo tethI je bhAvarUpa te pariNamyo te bhAvano tene kartA kahyo" che. -zuM kahyuM ke pahelAM kahyuM hatuM ke je pariName te kartA-avasthAmAM je dazA thAya che te eno kartA, basa eTalI vAta. e siddhAMta, ahIMyA-ahIM je kahyuM che e ajJAnarUpa thaInepotAno zuddhasvabhAva bhagavAna e svabhAvanuM ajJAna thaIne-potAnA zuddhasvabhAvanA bhAna thayA vinA, upayoga pariNamyo paryAyamAM upayoga vepAra pariNamyo-dazA thaI eTalA mATe je bhAvarUpa e pariNamyo, je bhAvarUpa-dayA-dAna-kAma-krodharUpe, raLavuM-kamAvuMnA je bhAvarUpe pariNamyo (upayogamAM) e bhAvano e kartA che. "A rIte upayogane kartA jANavo." -zuM kahe che AmAM? ke pariNAma je che A malina upayoga, rAga ne TheSa Adi e upayogano kartA upayoga che. e pariNAmanA kartA (e) pariNAma che. che? ema hovA chatAM paNa yadyapi joke che ne!
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-90. 411 "joke zuddhadravyArthikanayathI AtmA kartA che naha" -vastu je bhagavAna AtmA to paryAyano kartA che nahIM. dravya e to paryAyanuM kartA che nahIM-zuddhapariNamana hoya topaNa kartA dravya nathI ane azuddha hoya to paNa dravya kartA nathI. che to pariNAma ja kartA che. AhAhAhA! samajANuM? zuM kIdhuM e? nityAnaMda prabhu dhruva vastu, e kAMI pariNAmanI kartA nathI. pariNAma je azuddha ho to azuddhapariNAma azuddhanA kartA che, pariNAma pariNAmanA kartA che. paNa zuddha dravyArthikanayathI (eTale) zuddha dravyasvarUpa bhagavAna trikALI che e nayathI, AtmA kartA nathI, e nathI to pariNamano kartA AtmA nathI, cAhe to azuddhapariNamana ho-dharmanuM pariNamana ho, paNa dravya je trikALa che e to kartA-pariNAmano kartA dravya nathI. AhAhA ! e zuM vaLI dravya ne paryAya !? AhAhA ! zuddha dravyasvarUpa trikALa evo AtmA to pariNamano kartA che nahIM, tathApi "topaNa upayoga ane AtmA eka vastu hovAthI" -upayoga ane AtmAne eka gaNIne, azuddha je pariNamana che upayoga ane AtmA (eka vastu ) ema gaNIne "azuddhadravyArthikanaye" azuddhadravyathI AtmAne pariNAmano kartA che ema kahevAmAM Ave che. ghaDikamAM kaMIka ne ghaDikamAM kaMIka! je bhAvarUpa pariName che te (bhAvano) kartA thAya che. A prakAre che ne! zuddha dravyArthikanayathI AtmA kartA nathI, zuM kahe che? je azuddhapariNamana thayuM e pariNamana-pariNAmano kartA pariNAma che, dravya nahIM. are, zuddhapariNamana dharmanA (pariNAma) ho-samyagdarzanazAna cAritranA pariNAma ho, eno paNa kartA, dravya to nahIM, dravya to dhruva ne ekarUpa rahevAvALI cIja che. AhAhA ! (zrotA-dravya bhinna ne paryAya enI ja ramata AvI) paranI hAre koI saMbaMdha nathI. parathI kaMI thatuM nathI ne paramAM potAthI kaMI thatuM nathI. azuddhapariNamana kare to e kare pariNAma ane e azuddha (upayoga) kartA che pariNAma, pariNAmanuM kartA azuddhanA kartA che. paNa zuddhadravyArthikanayathI juo to e azuddhapariNAmano kartA nathI. pariNamano kartA pariNAma! AhAhA! paNa azuddha dravyArthikanayathI dekho to, azuddhadravyarthikanayano artha: dravya je azuddhapaNe pariNamyuM paryAyamAM ene azuddhadravyArthika kahyuM azuddha dravyArthika kaho, vyavahAra kaho, azuddhanizcayanaya kaho, paryAyanaya kaho vyavahAranaya kaho. (ekArtha che.) are re! AvI bhASA have AmAM ekakora kahe zuddhadravya-vastu je che e to pariNAmanA kartA che nahi, e pariName che kayAM? pariName che to paryAya, paryAya pariName trikALa (chatAM paNa) koI paNa samaye pariNamana vinAnuM dravya rahetuM nathI! samajANuM kAMI....? (ohoho !) traNakALa-traNalokamAM koI paNa dravya, jJAnInuM hoya ke ajJAnInuM pariNamana vinAnuM dravya kayAreya hotuM nathI. ekaluM dravya hotuM ja nathI. kema ke AvyuM ne paMcAstikAyamAM paryAya vijaputa daO' -paryAya vinA dravya na hoya. game te kALe pariNamana vinAnuM dravya hoya ema traNakALamAM bane nahIM. paryAya rahita dravya nahIM ne dravya rahita paryAya nahIM, tyAM siddha to potAnuM karavuM che ne ! AmAM kayAM navarAza mANasane ! bAyaDI-chokarA sAcavavA enA nibhAva karavA raLavuMchokarAne moTA karavA ne potAno anubhava hoya e chokarAvane devo, dukAne bese,
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 samayasAra siddhi bhAga-4 AnuM Ama karaje ne Ama karaje, have A karavuM ke A karavuM? ( zrotAH- ghaDapaNamAM dhyAna rAkhene) ghaDapaNa raheze ke nahIM, e kone khabara che? vIsa-vIsa varasanA juvAna hAlyA jAya che! hamaNAM be (juvAna) mANasa marI gayA ne AMhI 38-38 varasanI uMmara, ApaNe bAbubhAI phatepuravALA enI dikarInA jaNa che e mANekacaMda gAMdhInA jamAI-mANekalAlanA jamAI, dAkatara hatA-dAkatara hatA ghaNAM paisA mANekalAla ghaNAM lAkhopati ghaNAM paisA moTo jamAI eno, cAra divasamAM bAra-tera hajAra rUpiyA kharcA, prabhu! paNa UDI gayo-gujarI gayo ! dhULa zuM kAma kare tArI tyAM! dAkatara hato enA sATuM (mATe ) ghaNAM dAkatara AvelA cAra divasa kamaLo, kamaLAmAMthI kamaLI thaI gaI, kamaLI thaI gaI UDI gayo! eka amAre haribhAI che vIMchIyAvALA-jADA eno eka bhAI jasadaNa rahe, ekabhAI muMbaI rahetA, ene kamaLo thayo, hamaNAM AvI gayA, khabara kADhavA ene kamaLo cAra di' rahyo, daza-bAra hajAra rUpiyA khacya pAMtrIsa varasanI uMmara! e samaya pUro thayo ene koNa rAkhe ?! AMhI kahe che pariNamana vinAnuM dravya rahetuM nathI, koI paNa samayamAM! to A pariNamanamAM zuddha dravyathI juo to AtmA pariNAmano kartA nahi, topaNa upayoga ane AtmAne eka gaNavAthI, azuddhadravyArthikanayathI AtmAne paNa kartA kahevAmAM Avyo che. malinapariNAmano kartA AtmA e azuddhanayathI kahevAmAM Ave che. (zrotA:- nayamAM lai lIdhuM) A to jJAnamAM levuM che ne naya to sAMbhaLIya na hoya. vizeSa kaheze. (zrotA- pramANa vacana gurudeva) che zrotA:- prabhu! aMtarameM kaiseM jAnA vo dikhAo? 9i pUjyagurudeva:-aMdarameM utare taba apane AtmAnI prApti hotI hai. kahIM parameM mahimA rahu jAtI hai-miThAza rahu jAtI hai to aMdarameM jA sakate nahIM. pahale parakA mAhAbhya ghaTanA cAhiye taba hI aMdarameM jA sakate hai, lekina aTakanekA sthAna bahuta hai to kahIM na kahIM jIva aTaka jAtA hai. koI saMyogakI, rAgakI, kSayopazamakI, aise aise koI viSayakI adhikatA raha jAtI hai to aMdarameM jA sakate nahIM hai. (Atmadharma, aMka 714-715, varSa-19 pAnA naM. 6)
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 gAthA - 91 TTTTT TTTTT*****T athAtmanastrividhapariNAmavikArakartRtve sati pudgaladravyaM svata eva karmatvena 413 pariNamatItyAha jaM kuNadi bhAvamAdA kattA so hodi tassa bhaavss| kammattaM pariNamade tamhi sayaM poggalaM davvaM / / 99 / / yaM karoti bhAvamAtmA kartA sa bhavati tasya bhAvasya / karmatvaM pariNamate tasmin svayaM pudgalaM drvym||91|| AtmA hyAtmanA tathApariNamanena yaM bhAvaM kila karoti tasyAyaM kartA syAt, saadhkvt| tasminnimitte sati pudgaladravyaM karmatvena svayameva prinnmte| tathAhi-yathA sAdhakaH kila tathAvidhadhyAnabhAvenAtmanA pariNamamAno dhyAnasya kartA syAt, tasmiMstu dhyAnabhAve sakalasAdhyabhAvAnukUlatayA nimittamAtrIbhUte sati sAdhakaM kartAramantareNApi svayameva bAdhyante viSavyAptayo, viDambyante yoSito dhvaMsyante bndhaaH| tathAyamajJAnAdAtmA mithyAdarzanAdibhAvenAtmanA pariNamamAno mithyAdarzanAdibhAvasya kartA syAt, tasmiMstu mithyAdarzanAdau bhAve svAnukUlatayA nimittamAtrIbhUte satyAtmAnaM kartAramantareNApi pudgaladravyaM mohanIyAdikarmatvena svayameva pariNamate / have, AtmAne traNa prakAranA pariNAmavikA2nuM kartApaNuM hoya tyAre pudgaladravya potAnI meLe ja karmapaNe pariName che ema kahe cheH je bhAva jIva kare are ! jIva tehano kartA bane; kartA thatAM, pudgala svayaM tyAM karmarUpe pariName. 91. gAthArthaH- [ AtmA ] AtmA [ yaM bhAvam ] bhAvane [ karoti ] 42 che [ tasya bhAvasya ] te bhAvano [sa: ] te [ kartA ]rtA [ bhavati ] thAya che; [ tasmin ] tertA thatAM [ pudgalaM dravyam ] puchgaladravya [svayaM ] potAnI bheje [ karmatvaM ] arbhapa [ pariNamate ] parilAbhe che. TIkA:- AtmA pote ja te prakAre ( te-rUpe ) pariNamavAthI je bhAvane kharekhara kare che teno te 'rtA thAya che-sAdha'nI ( arthAt maMtra sAdhanAranI ) zebha; te (AtmAno bhAva ) nimittabhUta thatAM, pudgaladravya karmapaNe svayameva (potAnI meLe ja ) pariName che. A vAta spaSTapaNe samajAvavAmAM Ave che:-jema sAdhaka te prakAranA dhyAnabhAve pote ja pariNamato thako dhyAnano kartA thAya che ane te dhyAnabhAva sarva sAdhyabhAvone (arthAt sAdhakane sAdhavAyogya bhAvone ) anukULa hovAthI nimittamAtra thatAM, sAdhaka kartA thayA sivAya (sarpAdikanuM ) vyApeluM jhera svayameva UtarI jAya che, strIo svayameva viDaMbanA
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 samayasAra siddhi bhAga-4 pAme che ane baMdhano svayameva tUTI jAya che; tevI rIte A AtmA ajJAnane lIdhe mithyAdarzanAdibhAve pote ja pariNamato thako mithyAdarzanAdibhAvano kartA thAya che ane te mithyAdarzanAdibhAva pudgaladravyane ( karmarUpe pariNamavAmAM ) anukULa hovAthI nimittamAtra thatAM, AtmA kartA thayA sivAya pudgaladravya mohanIyAdi karmapaNe svayameva pariName che. bhAvArtha:- AtmA to ajJAnarUpa pariName che, koI sAthe mamatva kare che, koI sAthe rAga kare che, koI sAthe dveSa kare che; te bhAvono pote kartA thAya che. te bhAvo nimittamAtra thatAM, pudgaladravya pote potAnA bhAvathI ja karmarUpe pariName che. 5252 nimittanaimittikabhAva mAtra che. kartA to banne pota potAnA bhAvanA che e nizcaya che. pravacana naM. 181 gAthA-91 tA. 29/01/79 somavA2 mahA suda-1 samayasAra, kartAkarma adhikAra ekANuM gAthA, 90 thai gai. have ema kahe che. "have, AtmAne traNa prakA2nA pariNAmavikA2nuM kartApaNuM hoya tyAre pudgala dravya potAnI meLe ja karmapaNe pariName che ema kahe che." : (kahe che ke ) jyAre AtmAne traNa prakAranA vikAranuM je katva hoya che-AtmAmAM, mithyAzraddhA ne mithyAjJAna ne rAgadveSa, e traNa prakAranA pariNAmanA vikAra thAya che AtmAmAM, anAdinI bhUlathI potAnA zudhdha caitana svarUpanuM jJAna na hovAthI ajJAnapaNe puNya-pApanA bhAva mArA che evA, tevA ajJAnane mithyAbhAvamAM ramaNatA tevA traNa prakAranA pariNAma vikA2 AtmA kare che tyAre mithyAtvabhAva, e ajJAnamAM mithyAtvabhAva thAya che. puNya-pApanA vikAra AtmA kare che, "tyAre pudgala dravya potAnI meLe ja karmapaNe pariName che" -jhINI vAta che. e mithyArdaSTi, ajJAnI kartApaNe hoya tyAre eTale rAga mAro che, rAga mArAmAM che e mAnyatA mithyArdaSTi-ajJAnInI che. e samaye karma-pudgala potAnI meLe karmapaNe pariName che. AtmAe e karmane pariNamAvyA che nahIM. AhAhA ! gAthA ( ekANuM ) jaM kuMNadi bhAvamAyA kattA so hodi tassa bhAvassa / kammataM pariNamade tamhi sayaM poNgala davvaM / / 99 / / je bhAva jIva kare are ! jIva tehano kartA bane; kartA thatAM, pudgala svayaM tyAM karmarUpe pariName. 91. TIkAH- "AtmA pote ja te prakAre (te-rUpe) pariNamita thavAthI" kayA rUpe ? ( mithyAvazraddhArUpe mithyAjJAnarUpe ne mithyArAgaAcaraNarUpe, samajANuM kAMi ? svayaM te rUpe pariNamita thavAthI karmane kA2Ne mithyAdarzana, mithyAjJAna nahIM ema kahe che. 91 nI TIkA che. AtmA svayaMpotAnI bhUlathI potAnuM zuddha caitanyasvarUpa tenAthI vyuta thavAthI svayaM ja te rUpe pariNamIta thavAthI mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne rAgadveSarUpe pariNamIta thAya che te bhAvane kharekhara te bhAvano kharekhara kare che teno kartA thAya che. sAdhakanI arthAt maMtra sAdhanAranI jema te kartA che. dRSTAMta Ape che. maMtra sAdhune ! tenA
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 415 kartA thAya che. maMtrasAdhanAranI sAme cIja je hoya che eno kartA nathI. kaheze vizeSa A AtmAno bhAva nimittabhUta hovAthI AtmA vikArI zraddhA anAdithI rAga je puNya-pApanA bhAva e dayA, dAna, vratAdinA bhAva paNa vikAra che e vikArane potAno mAne che, e mithyAzraddhA-mithyAdarzana che. e rAga potAno jANe che e mithyAjJAna che ane rAgamAM ramaNatA kare che te mithyAcAritra (che.) samajAya che kAMI? e potAnA bhAvano kartA bane che (AtmAno bhAva) nimittabhUta thatAM, pariNAma ( vikAranAM) to nimitta che je navA karma bane che temAM, navuM karma bane che e AtmA bAMdhe che evuM nathI. AhAhA ! paNa nimittabhUta thatAM eTale nimitta eTale nimitta che eTale (navuM karma ) bane che evuM paNa nahIM. jhINI vAta che bahu! "pugaladravya karmapaNe" -pudgala che jaDa e "karmapaNe svayameva (potAnI meLe ja) pariName che. e karmanI paryAya je thAya che pudgalanI e svayaM karmarUpa thAya che. paNa eNe rAga karyo to ene karmane pariNamavuM paDyuM ema nathI. jyAre AtmA mithyAzraddhA jJAna-rAgadveSarUpa pariName che tethI te nimitta che paramAM paNa paranuM pariNamana thayuM te svayaM karmarUpe pariName che. AtmAe mithyA-rAgadveSa karyA (tethI) karmarUpa pugalane pariNamavuM paDyuM, evuM che nahIM. (zrotA - e nahota to pariNamata nahIM!) e prazna ja nathI, A thAya che ema kahe che. AhAhA ! jhINI vAta che bhAI ! AtmA, potAnA svarUpanI anAdikALathI khabara nahi, huM to zuddhacaitanya AnaMdakaMda chuM to enA ajJAnabhAve e puNya ne pApanA bhAva kare che, e mArI cIja che evI mithyAzraddhA, e (rAga) mAro che ema jANavuM e mithyAjJAna ane emAM (te-rUpa) pariNamana karavuM e mithyAcAritra, AhAhA ! e anAdithI AtmA mithyAtvAdirUpa pariNamIne (teno kartA thAya che) AtmAno bhAva nimitta thatAM eTaluM ! pugadravyanuM karmabaMdhana je thAya che e karmapaNe svayameva (potAnI meLe ja) anaMta paramANuM che emAMthI jeTalA karmapaNe paryAya thavAnI yogyatAvALA paramANuM karmapaNe thAya che. samajAya che kAMI ? (daSTAMta) jema ke icchA karI ke huM zarIrane halAvuM to icchAno kartA ajJAnI che paNa A hAtha cAle che to e cAlavAnI paryAya, cAlavAnuM karma e pudgalanI paryAya emAM thavAvALI che icchA karI mATe pudgala cAlyuM che, evuM nathI. (juo ne!) A paryAya, e samaye potAnAthI halI, to e halavAnI paryAyano kartA e paramANuM thAya che, icchA ahIM thaIto paramANuMnI paryAyathI cAlyuM-hAlyuM evuM che nahIM. e balubhAI? zuM kahe A badhuM koI di'... AhAhAhA ! samajANuM kAMI? ahIMyA AtmAe to eTaluM karyuM potAnA pariNAmamAM ajJAnathI potAnI cIja zuddhacaitanya jJAna-darzana AnaMdakaMda prabhu che, enuM bhAna anAdithI nahi hovAthI, potAnA ajJAnathI potAnAmAM mithyAzraddhA jJAna ne rAgadveSarUpa pariNamana kare che basa. e pariNAmano kartA che ajJAnI. paNa e samaye je karma bane che, eno kartA AtmA nathI. mithyAzraddhA Adi (bhAvano) kartA (AtmA) che paNa eno (karma-pudgalakarmano) kartA nathI. e samaye karma thavAne yogya, pugalanA paramANuM potAthI svayaM karmarUpe pariName che. eno kartA e karmarUpI pudgalaparyAyano
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 samayasAra siddhi bhAga-4 kartA e karmapudgala (che), AtmAnA pariNAma enA kartA che evuM nathI. AvI vAtuM bhAI ! (zrotA:- pratyeka dravya svataMtra che!) svataMtra che. pratyeka vastu (nI) potAnI paryAya (je) samayamAM thAya che e potAthI svataMtra thAya che. AhAhA ! AkaruM kAma ! (juo!) icchA thaI ke huM boluM, to e icchAno kartA e ajJAnI che, jJAnI-dharmI to icchA thAya che enAM jANavAvALA (jANanAra) rahe che. AvI vAtuM bhAI ! ajJAnI icchAno kartA thAya che eTaluM nimitta ane bhASAnI paryAya e samaye thavAvALI hatI to bhASA thaI, e bhASAnI paryAyano kartA, IcchA karavAvALo AtmA eno kartA che nahIM. are, are ! AvI vAtuM have ! A zuM che! samajAya che? lyo, A saMcA, tame AvA saMcA, mANasa Ubho hoya tyAM (tene) icchA thaI ke Ane hulAvuM saMcAne, to I icchAno kartA e che ajJAnI (tene) rAga che ne, tethI te) rAgano kartA ajJAnI che. dharmI (jJAnI) rAgano kartA che nahIM, rAga Ave che ene potAnAmAM jJAnamAM rahIne, jJAnamAM jANe che. to icchAno kartA thAya che, to saMco cAle, Ama saMco cAle e kriyAno kartA icchAvAna AtmA nathI. e to e samaye paramANunI paryAya-saMcAnI evI ja ( rIte) cAlavAnI (hatI) to e pariName che-e paramANuM je cAlyA saMcAnA e paryAyanA kartA e paramANuM che, icchA karavAvALo (mANasa) eno kartA nathI. kaho, balubhAI ? Akho di' tame karo cho ne, moTuM sIttera lAkhanuM makAna (phekaTarI) davA-davA (banAvavAnuM) nahotuM ATaluM moTuM? (zrotA- e davA dabAvIne karatA!) koNa dAbe ? rAmajIbhAI hatA, nAnAlAlabhAI hatA rAjakoTavALA karoDapati-nAnAlAla kALIdAsa jasANI, badhA hatA tyAM, koNa kare bhAI ! bahuM AkaruM kAma. icchA thaI ke A hiro hAthamAM lauM, to e ajJAnI e icchAno kartA che, paNa jyAre hAthamAM hiro Avyo, enI hirA lAvavAnI kriyA thaI, e icchAthI thaI ema che nahIM. samajANuM kAMI? jJAnI jANe, jJAnInI dRSTi potAnA dravyasvabhAva upara (ja) che. dharmI ene kahIe ke jemane zAyakasvabhAva AtmA zuddhacaitanyaghana che (tenA upara) samakitInI dRSTidharmInI dRSTi tyAM che. e kAraNe enAM pariNAmamAM nirmaLa pariNAma thAya che, e nirmaLa pariNAmano kartA dharmI che. rAga thAya che ane jJAnamAM zeya tarIke jANe che. are! have AvI vAtuM che, bahu kAma ! Akho mArga vItarAgano, atyAre cAle che tethI AkhI judI jAta che. AhAhA ! vItarAga sarvazadeva ema kahe che ke dekho! ke AtmA to potAnA pariNAmano kartA che ajJAnI, A rAga-dveSanA pariNAmanuM kahevuM che ne !I AtmA nimittabhUta hovA chatAM, pudgaladravyajaDakarma, karmarUpe svayameva pariName che. e pudgalamAM te samayamAM karmarUpa thavAnI tAkAtathI (svayaM) karmarUpa thAya che. AhAhAhA ! e kudarate ema ke potAnI meLe ( pariName che.) ema ja thAya che. (jema ke ) sUrya Uge ne (mALAmAM) paMkhI bhegAM hoya e ekapachI eka potAthI potAne raste cAlyA jAya che (UDI jAya che), e sUrya Ugyo mATe jAya che ema nathI. ane sUryAsta thAya to paMkhI jhADa upara (pAchA) Ave che. ane badhA (paMkhIo) jyAM khUlyuM hoya, koI AgaLa-pAchaLanA hoya tyAM bhegAM thAya badhAM, e potAnAthI, e kAMI sUryAsta thayo hovAthI
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 417 AvyA che evuM nathI. potAnI paryAyathI tyAM AvyA che. potAnI paryAyathI tyAM rahyA che. ane jyAM sUrya Uge ke tyAM cAlyA jAya che, to e potAnI paryAyathI ( tyAM) cAlyA jAya che. sUrya Ugyo mATe ene cAlavuM (UDavuM) paDayuM evuM che nahIM. Are Are AvuM che. kaI jAtanI A vAta!? vItarAganA gharanI vAta che prabhu! dareka dravya-dareka padArtha pota-potAnI vartamAna avasthA karavAmAM svataMtra che. ene bIjo, enI paryAya kare evuM traNakALamAM banatuM nathI. (zrotA - zeThanuM kAma, nokara to kAma kare ne !) kaMI dhULeya kare nahIM, koNa kare? nokaranuM! A AtmA enI IcchAne kare ne IcchAne kare chatAM, e hAtha ke paganI kriyA karI zake nahIM. (zrotA - eTale to nokara rAkhe!) koNa nokara rAkhe che, koI nokara koNa konA nokara ? eno AtmA bhinna, Ano AtmA zarIra bhinna zeThiyAno AtmA bhinna-zarIra bhinna, enuM (nokaranuM) zarIra-AtmA bhinna! bahuM kAma vItarAganuM tattva ! pratyeka padArtha potAnAthI svataMtra che! koine Adhina koi nathI. koI koNa rAkhe che, dhULeya rAkhato nathI. koI koIne Adhina che ja nahIM. (zrotA-paisAne to e rAkhe che!) e dhULeya ajJAnI rAgane kare ke huM paisAne ahIMyA rAkhuM paNa paisA rahe tyAM e potAnI paryAyathI paryAyanI yogyatAthI tyAM rahe che. (zrotA:zeThiyA mAne ke huM rAkhuM chuM ) bIjA badhA koNa? zeThiyAne bhAreya kayAM che? e...ya zAMtibhAI ? A badhA zeThiyAne ! zuM uThADe che tamane badhAne, kaho madhubhAI? (zrotA- paisA AvyA mATe rAga karyo) rAga pote karyo, potAnA ajJAnabhAve, paisA paisAne kAraNe AvyA ne gayA, svataMtra dravya che ne! samajANuM kAMI? ( zrotA- paisA kamAvAnI mahenata karene?) koNa kare che? paNa paisA rAga karAve che? paisA AvyA ne gayA e jaDane kAraNe ane rAga (icchA) kare eno devAno bhAva karyo, mATe paisA tyAM jAya che, evI cIja che ja nahIM, AhAhAhA ! viparita mAnyatA che huM paisA parane dauM chuM ane huM paisA lauM chuM e viparIta (mAnyatA) che. e jaDanI paryAyano kartA thAya che, jaDanI paryAya jaDathI thAya che ne kartA pote (ajJAnI) thAya che, mithyAbhAve ! AhAhAhA ! (zrotA - koinI pAsethI paisA uchInA laI AvIe ane Ave tyAre pAchA ApI dai) paNa laI Ave kayAMthI, e paisA AvavAnA che to Ave che. eNe rAga karyo mATe A paisA AvyA evuM che nahIM. (zrotA- AvI vAta jhaTa gaLe Utare evI nathI!) gaLe na Utare to UtAravI paDaze, bAbubhAI ? bApu mArga to A che nAtha! paramAtmA bhagavAne (tIrthakaradeve) anaMta dravyo joyA che tIrthaMkara paramezvara sarvazadeva ene anaMta dravyo anaMta paramANuMo, anaMta AtmAo (cha dravyo) joyAM, to anaMta AtmA anaMtapaNe ane anaMtaparamANuM anaMtapaNe kayAre rahe? ke pota-potAnI paryAyanA kartA che to e rIte ( anaMtapaNe) rahe. paNa paranI paryAyanA kartA hoya to para to paryAya vinAnuM (thayuM) paracIja to na rahI, paranI paryAya A para (bIjuM dravya) kare to para paryAya vinA nAza thaI jAya, nyAyathI karI, paNa kaThaNa vAta che. atyAre to (A vAta ) cAlatI nathI. atyAre to dayA pALo ne vrata karo ne apavAsa karo-marI jAva, marI jAva, eya cImanabhAI? karo ne maro- ahIM kartabuddhi che e maravAnI buddhi che e rAganI kriyA huM karuM, e "karanA e maranA" che, khabara nahIM bApu zuM thAya !
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 66 samayasAra siddhi bhAga-4 ahIM e kahe che "pudgaladravya karmapaNe svayameva (potAnI meLe ja) pariName che" pudgaladravya jaDa che ne pudgala che ne ! e karmarUpa svayameva pariName che. trIjI lITI che (TIkAnI ) 'A vAta spaSTapaNe samajAvavAmAM Ave che" -AMhI e ja vAtane spaSTatayA samajAve che. e vAtane spaSTapaNe dRSTAMta daIne samajAve che. jema sAdhaka maMtra sAdhe che ne maMtra A vIMchI UtAravAno maMtra, sarpanuM jhera UtAravAnA maMtra hoya che ne ! maMtra to ghaNAM prakA2nAM (hoya che ) to kahe che dRSTAMtathI sAMbhaLo ! 418 jema sAdhaka te prakAranA dhyAnabhAvathI svayameva pariNamato thako-potAnI paryAyamAM rAga thayo, e ajJAnI rAgano svayameva kartA tyAM thAya che. ema e sAdhakane je maMtranA pariNAma thayA, ka2vAnA (jhera UtAravAnA ) e pariNAmano kartA thAya che. samajANuM kAMI... ? ane te dhyAnabhAva, samasta sAdhyabhAvone jene jyAM karavuM che enA bhAva che ne ! ke huM A maMtra karuM to sarpanuM jhera UtarI jAya-maMtra karuM to vIMchInuM jhera UtarI jAya, huM maMtra karuM to e strI nAce ( dhUNe ) gAMDI thaI jAya ! samajANuM kAMI... ? "te dhyAnabhAva samasta sAdhyabhAvone " -sAdhya ( bhAvone ) eTale je sAme thavAvALA che ( te bhAva ), sAdhakane sAdhavAyogya bhAvone anukULa hovAthI-sAmI cIjane sAdhakano bhAva nimitta-anukULa hovAthI, nimittamAtra hovAthI ( thavAthI ) sAdhaka kartA thayA sivAya, sarpAdikanuM viSa ( jhera ) svayameva UtarI jAya che. AhAhA ! ( zuM kahe che ? ) eNe sAdhake to maMtra sAdhavAnA pariNAma karyA i maMtranI bhASAno kartA paNa nathI ane pariNAma karyAne sarpane viSa utarI gayuM to e to potAnA kA2Ne ( UtaryuM ) e jhera UtaravA lAyaka hatuM to UtaryuM che, ANe ( sAdhake ) maMtra karyo to tyAM ( jhera ) UtaryuM che evuM nathI. ( zrotAH- maMtra sAdhake maMtra to sAdhyo ne ? ) A vAta paNa I prazna ja kayAM ( che ? ) maMtra thayo ne ahIM A thayuM ene kAraNe, Ane (maMtrane ) kA2Ne thayuM evuM nathI. bhAre kAma AkaruM, A to jyAM hoya tyAM 'huM karuM, huM karuM, huM karuM e ja ajJAna che, zakaTano bhAra jema zvAna tANe' -gADuM cAlatuM hoya ne nIce kUtaro ( cAlato hoya ) ThAMThuM ene aDe! barse maNanuM emAM gADuM moTuM, baLada vaDe jAya ( cAle ) e ( kUtaro ) ema mAne ke gADuM mArAthI hAle che. (AhAhA !) ema jagatanI cIjo dhaMdhAnI, paisAnI AvavA-javAnI, khAvA-pIvAnI ( Adi ) kriyA badhI pota-potAthI thAya che, ajJAnI ema mAne che ke meM A karyuM, huM e karuM chuM gADA nIce kUtaruM jAya ane ThAMThuM aDe ne mAne ke gADuM mArAthI hAle che, ema dukAnane thaDe beTho, ane je paisA Ave-jAya, mAla Ave-jAya-gharAka-(grAhaka ) Ave-jAya, e kartAnI paryAya huM karuM chuM (abhimAna che!) AhAhA ! AvuM kAma che, jagatane besavo vItarAgano mArga ! bahu alaukika che bApu ! jinezva2-52mezvara (tIrthaMkara ) ema kahe che ke tArA ( potAnA ) ajJAnathI teM rAga-bhAva karyo to tuM rAgano kartA cho, paNa e vakhate karmanuM baMdhana thAya to eno tuM kartA nathI. AhAhA ! kema ke karmabaMdhana che pudgala, e tArAthI bhinna cIja che ane bhinna cIjanuM pariNamana thayuM te enAM kAraNathI che. tArA kA2NathI emAM pariNamana thAya karmarUpa evuM nathI. AvI vAta che. AhAhAhA !
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 419 (zrotA:- topaNa karmabaMdhana to paDe che yogamAM!) I ene kAraNe paDe! yoga to emAM nimittamAtra che, paramANuMnuM AvavuM-javuM paramANuMnI paryAyamAM e karmanA kAraNathI, yoganA kAraNe nahIM. yoga to nimittamAtra che. AhAhA ! jhINI vAta che, A to sAdI bhASAthI kAma cAle che !! AtmAmAM yoga che je kaMpana, mana-vacana kAyA (no yoga e) to jaDa che, e to nimitta ane potAnAmAM kaMpana thAya che (Atma) pradezamAM yoga, e yoga thavAthI paramANuMnA pradezamAM je prakRti Ave che e enAM kAraNe Ave che-e samaye thavAvALI paryAyathI-ene kAraNe, ane ajJAnIe (je) kaSAya bhAva karyo e yogathI, prakRti-pradeza thayA emAM enA kAraNathI ane ahIM kaSAya karyo krodha-mAna-rAga-dveSa-dayA-dAna Adi pariNAma to e pariNAmano kartA ajJAnI che, ane e (ajJAnInA) pariNAma thayA to tyAM karmamAM sthiti anubhAgarasa paDyo evuM che nahIM. zAstrabhASA ema Ave ke yogathI prakRti ane paramANuM bane che ane kaSAyathI sthitine anubhAga-karmanA cAra prakAra thAya che ne, paramANunI saMkhyA, paramANuMno svabhAva, paramANumAM rahevAnI sthiti, paramANumAM phaLa devAnI anubhAga zakti ! ( zrotA:- bhedajJAna enI meLe thAya ke karavAthI thAya) bhedajJAna che te che, rAgathI bhinna jeNe AtmAne jANyo-samyagdarzana thayuM, e rAganA kartA nathI. ane je rAga thAya che ane e jANe che, ane e vakhate (je) karma bane che e paNa jANe che), ahIM rAga thayo to e (karma) baMdhANA nathI. e baMdhAya che ene paNa A jANe che. (zrotA:- bhedajJAna svayaM thAya che ke puruSArtha karavo paDe che) Alele ! I to anaMto puruSArtha che, bhedajJAna (kaMI) enI meLAe thAya che? rAgathI bhinna mArI cIja (Atmatattva) che e mahAprayatna che. e kayAreya karyo nathI e prayatna! (zrotA e gurukRpAthI thAya ne!) dhULeya na thAya gurukRpAthI ! AMhI e vAta (nathI) e vAta khoTI che. bhagavAna ema kahe che ke mArI mAnyatA kare che e to ene rAga thAya che ne rAgathI ene baMdhana thAya che. pudgalanI paryAya e enI svataMtratAthI thAya che. Ama vAta che bhAI ! naveya tattva, nava kahyA che ne ! nave, nava tattva potapotAnI paryAyathI (thAya che) bhinna bhinna che. jIva, ajIva, puNya ne pApa, Asrava, baMdha, saMvara, nirjarA ne mokSa, A viSaya atyAre cAlato nathI eTale lokone evuM lAge ke A navuM kayAMthI kADhayuM? evuM lokone navuM bApu! paNa anAdino mArga (ja) A che. vItarAga paramAtmA, e ema kahe che ke prabhu! tArI cIjamAM to AnaMda paDyo che ne! e AnaMdanI tane khabara nathI khyAla nathI-samajaNa nathI, e kAraNe tArAmAM zubha ane azubha rAga thAya che mela, eno tuM kartA thaIne pariNamana kare che, e pariNamana karavAmAM karma (dravyakarma-jaDa che ) to pariNamana rAgadveSanuM thayuM evuM nathI. ane rAga ne dveSa teM karyA to karmabaMdhana thayuM-karmabaMdhana thavuM ja paDe, evuM nathI. e paramANuMnI paryAya, karma (rUpa) thavAnI lAyakAtavALA (pudgala) karmarUpe thAya che. are, are! AvI vAtuM have emAM kayAMya meLa khAya, (evuM) na maLe! Akho di' rAga kare ane kahe che ke rAga karanAro tuM mAna, to tuM ajJAnI mUMDha che
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42) samayasAra siddhi bhAga-4 mithyASTi ! kema ke tArI cIjamAM to rAga che nahIM, svabhAva-AnaMdakaMda che e to, to e ajJAnI rAgane kare ane e samaye karmabaMdhana ho, to rAga karyo to karmabaMdhanano kartA paNa AtmA thayo! evuM che nahIM. AhAhAhA ! bhASA to sAdI che paNa enAM bhAva to (je che te) eNe pakaDyA nathI, koI di' ! A sAMbhaLavA maLatuM nathI atyAre to atyAre to jyAM hoya tyAM AmAM kahe A sAmAyika karo, poSA karo, paDikkamaNAM karo, vrata karo, dAna karo, munine AhAra-pANI Apo, badhI AvI kriyA ! karo, karo, karo-karavAnI vAtuM batAve, zvetAMbaramAM jAya to ene bhakti karo, pUjA karo, jAtrA karo, giranAra jAo, zetruMjaya jAo, e badhI rAganI kriyA batAve. AhAhA ! (zrotA - Apa kaI kriyA batAvo cho !) A rAga vinAno AtmA che enuM zraddhA, jJAna karavA e ja dhArmika kriyA che. zAMtibhAI ? AhAhAhA! A dharma karavAnI rIta ! (zrotA - jyAM dharma hoya tyAM jAyane) kayAM jAya? icchA karI ajJAnIe ke huM A kAgaLane UMco karuM. e ajJAnI icchAno kartA che, paNa A (kAgaLanI) UMcI thavAnI paryAyano kartA, e AtmA che evuM nathI. AvI vAtuM che prabhu! AhAhAhA ! (juo) paga cAle che, icchA thaI ke huM cAluM, basa? icchAno kartA thayo ajJAnI, paga cAle che e paganI paryAyathI paga cAle che, icchAthI nahIM. have A vAta koNa mAne ! prabhu gaLe Utare nahIM, samajavuM kaThaNa. paNa bApu mArga to A che bhAI ! AhA! anaMta anaMta kALathI duHkhI che prabhu! kAla ghaNuM kahyuM nahotuM? narkamAM bhAI te duHkha evA sahyA che ke bApu sAMbhaLyA jAya nahi, bhagavAnano pokAra che, prabhu tuM narkamAM anaMta vAra gayo! anaMta anaMta sAgaropamanAM narakanA duHkho te bhogavyA tyAM, eka eka narkamAM anaMta vAra gayo. prabhu tuM ema prabhu kahe che, eka eka narkanI dazahajAra (varasanI) sthitie, anaMta vAra daza hajArane eka samayanI sthiti e, anaMtavAra dazaka thaine be samayanI sthitie anaMtavAra ema traNa, cAra, pAMca, sAta, daza, saMkhyAta-asaMkhyAta miniTane pachI dazaka thaine? miniTanI sthitie anaMtavAra pachI dazaka hajArane 2 miniTanI sthitie anaMtavAra ema tetrIsa sAgara sudhI anaMta anaMta vAra bhAva karyA bApA! AhAhAhA ! eka mithyAtvane laIne ! e mithyAtva zuM cIja che, enI khabara nathI ! samajANuM? e to (ajJAnathI) jANe ke huM dayA pALuM ne vrata karuM ne dharma! e to dayA ne vratanAM pariNAma to rAga che, (eNne) ajJAnI dharma mAne che ne manAve che atyAre to, zuM karavuM? mAthe sAdhu thaIneya e manAve che ne karavAvALA mAne che, badhI khabara che bhAI! AhAhA ! eMsInI sAlamAM (saMvata1980) boTAda comAsuM hatuM, eMsI-esI keTalA varSa thayA ene? 55 varasa, paMcAvana to boTAda to moTo saMpradAya ne! ane vyAkhyAnamAM huM besuM eTale mANaso to mAMya (samAya) nahIM apAsarAmAM eTaluM mANasa beThuM hoya, e zuM kahevAya? zerI, zerImAM bese ! Ama hoya ne bArI-bArImAM AMhI vAMcana ne zerImAM bese eTaluM badhuM mANasa (thAya) boTAda, traNaso ghara, zeThiyA rAyacaMda gAMdhI, moTA gRhastha, lAkho (pati) dazAzrImALI ane vizAzrImALI nAraNa bhudara-bahu mANasa thAya, amArI to Abaru moTI hatI ne e di' eMsImAM, bahu mANasa bheguM thAya bhAI ! AhAhA !
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 421 te di' vAta (ame) ema karatA'tA tyAM, satya vAta AvI'tI, eka aThayAvIsamAM adhyayanamAM bhAI ! 'uttarAdhyanana" nuM aThyAvIsamuM adhyayana vAMcatA hatA emAM AvyuM tuM... juo bhAI kIdhuM, A saMpradAyanI dRSTi che ne (e) rAkhIne ema mAne ke ame samakitI chIe, ame dayA pALIe chIe ne vrata karIe chIe mATe ame samakitI chIe. have ApaNe samakita to che ane vrata pALo to cAritra (thaze), to e mithyAzraddhA che kIdhuM. eMsInI sAlamAM, hajAro mANaso hatA, apAsaro bharAI gayelo ne bahAra AkhI zerI, tyAre amArA je gurubhAI hatA tene na rucyuM, e mULacaMdajI hatA. vizAzrImALI hatA, (eNne) na rucyuM! eTale eka pUruM comAsuM thaI rahyuM ne kArataka vada ekame UThavAnuM hoyane! badhAne bolAvIne, huM upara beTho jaIne meDI upara, (eNe) badhAne bolAvIne kahe, jo bhAI ApaNane to gautamasvAmI jevI zraddhA maLI che, have to ApaNe vrata ne paccakhANa Adi karavA, e cAritra gaNavuM. ema ke A vaLI kAnajIe bIjuM kIdhuM che, evuM ene (e) kahetA'tA. zuM kare paNa eneya khabara na maLe bicArAne! mANasane (abhimAna caDI jAya!) AvuM kIdhuM lyo eNe. (bIjuM paNa) meM kIdhuM ke A saMkSeparucino artha cAlato'to bhAI ! saMkSepasacinosaMkSeparucino artha cAlato'to e zuM? aThyAvIsamo, adhyayana (mAM pATha che) mokSamArgano uttarAdhyayanano, uttarAdhyayananA chatrIsa adhyayana che, eno aThayAvIsamo, (amAre to ) dareka akSare akSara moDhe hatA ne! emAM zuM che? cha-sAta hajAra zloka to kaMThastha hatA. e saMkSeparucinI (vAta) vyAkhyAnamAM AvI, eTale emAM ema kahyuM ke, A saMpradAya che sthAnakavAsI ke derAvAsI, ema ame e saMpradAyI chIe, amArI e zraddhA sAcI che ane bIjAnI khoTI che evI mAnyatA che, e vAta ApI nathI kIdhuM e saMpradAya che e mAne che ne manAve che e dRSTi tanA viparita che. A bhagavAna saMkSeparuci to ene kahe che ke vizeSa jJAna na hoya paNa aMdara vAstavika cIja je che AtmA, enI jene dRSTi aMdara thaI hoya to ene jJAna vizeSa na hoya, topaNa ene saMkSeparuci-samakita kahevAmAM Ave (che). paNa... A badhA saMpradAyo, ame A kriyA karIe chIe ne vrata pALIe chIe ne bhakti karIe chIe ne A karIe chIe mATe emAM dharma che ema mAne, e to e mAnyatA mithyAtva che kIdhuM. pachI amAre muLacaMdajI ne oluM, muLacaMdajIne oLakhatA'tA tame bhAI ? ekoteramAM comAsuM lAThI, e pachI badhAne bolAvIne (eNe) kahyuM, huM to upara beTho hato-meDI upara. juo bhAI, ApaNe to gautama jevI zraddhA maLI che ho, pheravazo nahIM, ApaNe vrata ne tapa karo have to cAritra lyo eTale thaI rahyuM. AhAhA ! zuM karIe paNa bApA! (samajANuM kAMI?) AMhI to kahe che ke ajJAnI, anAdithI potAnA jJAtA-deNA svabhAvane bhUlIne, A puNya ne pApanA (bhAva) dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanA bhAvano ajJAnapaNe kartA thAya che. e svataMtrapaNe kare che ajJAnI, karma che to tyAM rAga karavo paDyo, evuM nathI. ane ahIM rAga, kartApaNe karyo ane tyAM karmabaMdhana thayuM ne rAga che to karmabaMdhana tyAM thayuM evuM che nahIM. e paramANuMmAM kramasara thavAvALI karmaparyAya thavAvALI hatI to karmaparyAya thaI che. AvI vAta have kayAMya, bahu AkaruM kAma che bApu! satyanA pakSamAM AvavuM ane asatya pakSa chUTavo, e bahu
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 samayasAra siddhi bhAga-4 AkaruM kAma che. ( zrotAH- AkaruM bahu che ! ) haiM ? kIdhuM ne gulAbacaMdajI ne ratanacaMdajIne vAta thaI aMdara, ratanacaMdajInA guru zatAvadhAnI, nevuMnI sAla coTIlAnA upAzrayamAM meDA u52 kIdhuM, ke jo bhAI, 'jJAnakriyAbhyAMmokSa' te A nahIM. e kahe paNa ApaNe to ema kahIe chIe ne atyAra sudhI ke zAstrajJAna te jJAna, dayA pALavI ne vrata karavA e kriyA (tenuM nAma jJAnakriyAbhyAMmokSa; ) ema nathI kIdhuM bhAI ! tyAre to huM AmAM (sthAnakavAsImAM ) to, coTIlA, (kIdhuM ke ) ema nathI, tyAre ? ahIM rAga vinAnuM AtmAnuM jJAna te jJAna ane e jJAnamAM ramaNatA, te kriyA-te cAritra, te 'jJAnakriyAbhyAMmokSa;' vAta to sAcI lAge che kIdhuM (eNe ) bicAro na2ma mANasa hato, paMcAvana varasanI dIkSA te di' to AMhI hajI Ama nevuM (va2sa thayA ) eTale mAre to vIsane eka, beMtAlIsa teMtAlIsa varasano ( pharaka ) hato, enI to paMcAvana varasanI dIkSA, vAta sAcI lAge che kahe, be vAta thaI'tI khAnagI hoM! bIjI vAta A thaI'tI ke zAstramAM pratimA che, e batrIsasUtramAM pUjA che-pratimA-mUrti che. ( e kahe ) che, e khabara che mane, paNa zuM karIe have, jAvuM kayAM mAre ? jo ziSya vAMcaze to mArI zraddhA nahi rahe ene ! ratanacaMdajInA, zatAvadhAnI hatA ne enAM guru hatA A, ane ratanacaMdajIneya aMda2 hatI, eka zabdakoSa banAvyo che emAM 'caitanya' jyAM zabda Avyo caitya, tyAM pratimA eno artha na karyo eNe, ( meM ) pUchyuM Ama kema ? to kahe ke, na kahevAya, caityano artha pratimA thAya che. e paNa zemAM huM zuM karuM ? kahe A ( kahevAya ) ? bahu mAnI-saMpradAyanI dRSTi choDavI-emAMthI nIkaLavuM I bhAre ! ahIM to meM to choDIne 'game tema thAva' kIdhuM bhAI huM to choDI devAno chuM, moTA bhAIne kIdhuM'tuM khuzAlabhAIne sattAsImAM, 'ahIM ekANuMmAM parivartana karyuM' -e pahelAM cAra varSa pahelAM vIMchIyA moTAbhAIne kIdhuM, bhAI, huM AmAM 2hevAno nathI A mArgamAM, A mArga nathI. mArga bIjo che. tame dIkSA ApI moTA dhAmadhUme pAMsaTha-chAsaTha varSa pahelAM, aDhAraso rUpiyA kharcIne gha2nA hoM ! ghare (dIkSA ) lIdhI'tI dIkSA umarALe, A dIkSA nahIM-A sAdhupaNuM nahIM (zrotAH- kharI krAMti lAvI !) nA bhAIne prema hatone bahu bhAI ! mahA2Aja ApanI khyAti bahu che to haLave-haLave karajo, ekadama karazo nahIM. pachI emanI hayAtImAM ja ahIMyA ekANumAM hirAbhAInuM makAna che ne tyAM choDayuM ! makAna tyAM che traNa va2sa tyAM rahyA'tA ne jaMgalamAM makAna che, emanI hayAtImAM, pote bhAI ahIMyA ja rahetA, nivRtta thaIne, dukAna choDI dIdhelI dikarA-dikarI nahotA eTale pachI ahIM ja rahetA, gujarI gayA trANuMmAM ! bApu mAragaDA judA bhAI kIdhuM. AvI paDayo 'AmAM' kIdhuM huM have huM nahi rahI zakuM AmAM ! cImanabhAI ? A to sattAsInI vAta che, vIMchIyAmAM kahyuM ' tuM. ( zrotA:- amAre mATe ja thayuM parivartana !) mArga A che bApA ! bAbubhAI jevA atyAre AvyA che sAMbhaLavA, mUkIne badhuM juone ! eTale AvyA che ne sAMbhaLavA, AvyA eTaluM to basa, ene goThe che ne ! mAraga A che bApA zuM karIe ? ( zrotAH- paMdara divasa zAMtithI sAMbhaLe to pharI jAya ) hA pharI jAya ! AhAhA ! A to satya che, A kayAM koI pakSa che. bhagavAna traNalokanA nAthe pokAra karIne kahyuM
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 423 che, te A vAta che. AhAhA ! sAdhaka maMtrasAdhaka kartA (thayA) vinA maMtra sAdhe che ne ! ahIM to dRSTAMta ApyuM che. e maMtrano sAdhaka, sAdhaka ke kartA vinA sarpAdikanuM (sAdhaka kartA thayA sivAya sarpAdikanuM ) vyApeluM jhera svayameva UtarI jAya che, e ene kAraNe, ahIM maMtra sAdhyo mATe (jhera) UtaryuM ema nahIM, (ema) kahe che. che? (A) rAmajIbhAI viMchInuM UtAratA'tA viMchInuM UtAratA hatA... e to vAta evI che oluM ahIM viMchI karaDyo hoya (DaMkha mAryo hoya) ne tyAM enA jheranuM DhImaNAM jevuM thaI jAya, eTale pachI maMtra bole olo ne Ama-Ama ghase, eTale chuTuM paDI jAya ! e badhI khabara badhuM! eya karato'to, Ama eka ThekANe (jhera) jAmyuM hoya tyAM kahe maMtra bolatA jAya ne ghase, eTale oluM (jhera) chuTuM paDI jAya, eTale UtarI gayuM lyo have, eya badhA ya khela joyA bApA! ekeekanI vAtuM aMdara joI (che) ne joI (che) pahelAM eTale pachI maMtrathI UtarI gayuM (ema loko mAne !) rAmajIbhAI maMtra bhaNyA mATe UtarI gayuM? meM kIdhuM, dhULeya nathI enAthI nathI UtaryuM, UtaryuM enAM kAraNe UtaryuM bApu! zuM thAya! sarpAdikanuM jhera kIdhuM ne! maMtrano sAdhaka pote tenA pariNAmane kare, paNa sAme je sarpanuM jhera Adi Utare e ene kAraNe UtarI jAya che. Ane kAraNe nahIM. A to nimitta mAtra che. AhAhAhA ! ema A davAmAM paNa ema che. zarIranI paryAya je prakAre hoya roganI davA Ave tyAre zarIranI paryAya bIjI rIte badalavAnI hatI tyAre olA-davAne nimitta kahevAmAM Ave che. davAthI tyAM paramANuM palaTayA che ema che nahIM. Are, are ! AvI vAtuM have kayAM! vAte vAte phera! ekoteramAM (saMvata 1971) kahyuM hatuM ne! amArA vIracaMdabhAInA bApane badhAM hatA. tyAre monajIbhAI hatA, tyAre monajIbhAI (ke je) AmanA bApanA bApa nahi? manasukhabhAI nA bApa chaganabhAI, chaganabhAInA bApa mohana desAI ! kevA mohanajI desAI, badhAM poSA karatAM hatAM tyAM ekoteramAM, te di' tyAM kahyuM bapore eka vAgye vaMcANuM, AThama (hatI) "karmane laIne vikAra traNakALamAM AtmAmAM na thAya' kIdhuM. mArA guru sAMbhaLatA'tA bicArA, virodha nA karyo ! eNe kIdheluM nahIM koI di' kaMI paNa virodha na karyo! karmane laIne AtmAmAM vikAra thAya bilakula jUThI vAta che. mithyAtva-saMzaya zabda che "bhagavatI (sUtra)' mAM, saMzaya-mithyAtva thAya che e karmane laIne thAya che bilakula jUThI vAta che. ajJAnI pote (potAne ) bhUlIne mithyAtvabhAvane kare tethI te mithyAtvano ajJAnI kartA thAya, e svataMtra che. bhagavatI ( sUtramAM ) saMzaya ( evo pATha che) enAM uparathI kADhayuM che (kahyuM che) saMzayano pATha hato ne te di' ! cAre cAra mahinA ekAMtarA apavAsa karatA, zAstronuM mAre bhaNatara cAlatuM'tuM ne, enAM upadhAna tarIke eka divasa apavAsa covihAra hoM, bIje divase eka TaMka khAvAnuM, trIje divase covihAra, pAcho ne eka TaMka! cAreya mAsa ekoteranA (saMvata 1971) comAsAmAM khAvAnuM bIje divase covihAra pAcho ne emAM eka amAre guru paNa karatA te di', kAMI varasAdanI tANa (achata ) hatI ekoteramAM, pahelAM hirAjImahArAja, mULacaMdajI ane huM traNe hatA. paNa..... vAta e kIdhuM ke A mithyAtva Adi rAgadveSanA pariNAma, jIvathI-jIvamAtrathI
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 samayasAra siddhi bhAga-4 thAya che. e koI ema kahe ke karmane laIne thAya che (e) jUThI vAta che, kIdhuM, e.. ya khaLabhaLATa hAlyo! kAraNa badhAya saMpradAyamAM e vAta, sthAnakavAsIya ema mAne ke karmane laIne vikAra thAya, zvetAMbara ema mAne ke karmane laIne vikAra thAya, digaMbaroya ema mAne ke karmane laIne vikAra thAya. e ya khaLabhaLATa thaI gayo ! kIdhuM, lAkha khaLabhaLATa thAya paNa mArga to A che. e karma che to ahIMyA (jIvamAM) rAga vikAra thayo che ema nathI. ane vikAra thayo jIvamAM to (tyAM) karmabaMdhana thayuM evuM che nahIM. pota-potAne kAraNe che. AhAhA! AvI vastu che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? (zrotAH- ghAtI-aghAtInA bhAgalA koNe karyA?) bhAga? I paramANuMe karyA, AtmAe nahIM. I daSTAMta Apyo che (samayasAramAM che) sAMbhaLo! ke jema A AhAra le che mANasa, (emAM e AhAramAM keTalAka paramANuM lohIpaNe, keTalAka paramANuM vIryapaNe, keTalAka hADakAMpaNe, keTalAka cAmaDIpaNe pariName che, paNa ene pariNamAve koNa? e enI (paramANuMnI) pariNamavAnI yogyatA pramANe pariNamAve che. dAkhalo che eno samayasAramAM dAkhalo che. Asrava che ne bhAI ? (bIjo) dAkhalo, zera-doDhazera badAmano mesuba (banAvyo hoyane) e khAdhAM lyone badAmano mesuba thAya che ne! pIstAno mesuba thAya che, e pahelAM thatAM, have to moMghuM paDayuM ne (thayuM ne !) savA-savAso rUpiyAnI (eka) kilo badAma ! ane pistA to doDhaso-baso pIstA bahu moMghA che. che ne badhI khabara che ne!te di' to bAra Ane zera hatI badAma, ame dukAne vecatAM tyAre, (mAre) AMhI bIju kahevuM che ke e badAmano mesuba thAya, e mesuba thAya ne khAya, eTale enAM paramANuM je che (badAmanA temAM) keTalAka lohIpaNe, lohIpaNe thavAnA hoya e lohIpaNe thAya, vIryapaNe thavAnA hoya e vIryapaNe thAya, thuMkapaNe thavAnA hoya e thuMkapaNe thAya, cAmaDApaNe thavAnA hoya e cAmaDApaNe thAya, hADakAMpa thavAnA hoya e hADakAMpaNe thAya, dAkhalo che ne samayasArano ! ene koI badalAvavAvALuM nathI-bhAga pADavAvALuM nathI. AhAhA ! paramANuMe paramANuM eka-eka svataMtra, je samaye je kramabaddhamAM enI paryAya je thavAvALI che (te ja) thAya che. AkaruM kAma bhAI? satyane satya rIte mAnavuM bahu kaThaNa che bhAI ! AhAhA ! I AvyuM che AMhI kAgaLa Avyo mohanabhAIno Avyo che AMhI "haraNiyAne moDI khabaruM paDI-mRgalAne moDI khabaruM paDI" hamaNAM bhAI ApI gayA kAgaLa. AhAhA ! ema A ajJAnIne moDI khabaruM paDI, mAro nAtha ! AMhI AnaMdasvarUpa che, e AnaMdane bahAra gotavA jAya che. bAyaDImAMthI AnaMda maLaze, paisAmAMthI maLaze, e bhogamAMthI maLaze, viSayamAMthI maLaze, paisAmAMthI maLaze, are ! mUrakha kayAM jAza tuM? e maravAnA TANAM AvyA tyAre pachI (moM pheravI le che) pachI hAya ! hAya ! are re, have.. dAmanagaramAM eka hatA khuzAlabhAI-khuzAla premacaMda, gRhastha loko tyAM (ene) eka AMkha nahotI, enI dikarI ahIM hatI jhabubena, AvyA'tAne gaDhaDAmAM paraNAvyA'tA, (e khuzAlabhAI ) gAmanAM bahu kAma kare-gAmanAM mANasonA e khuzAlabhAI hatA. badhA tyAM comAsA karyA'tA ne bhAI ! ( e khuzAlabhAI ) maravA paDyA tyAre bhAI
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 425 rove ane AMkhamAMthI AMsu hAlyA jAya! zeThiyA jovA jAya dAmodara zeTha jevA jovA jAya! are re! meM kAMI na karyuM mAruM, meM duniyAnA-gAmanA kAmamAM (vakhata gumAvyo!) gAmanA DAhyA hatA gAmanuM kAma kare. AhA! gAmanA kAmamAM mArI jiMdagI gaI ! atyAre deha chellI sthitimAM che, have rove... rove te rove rove ! khuzAla premacaMdabhAI hatA, premacaMda DosA hatA temanA dikarAo badhA dAmanagara, are re! koI nathI mAruM atyAre ema bole, meM mAruM karyuM nahIM kAMI bhAI ! meM mAruM karyuM nahIM, meM bagADayuM mAruM, duniyAnA kAmamAM jaIjaIne mAro vakhata gayo badho A (raDe... raDe!) deha chUTI gayo deha jAva. jAva ! kaho, zAMtibhAI? A bAIDiyuM ne chokarAMva sATu karIne vepAra-dhaMdhA karI-karIne marI gayo enAM sATuM! potAnuM je karavAnuM che zuM che ene bhUlI ja gayo ! (zrotA:- e rAga kare ne!) e rAga paNa e rAga kare che to e pote ne ! rAga kare che, e kAMI paranuM karI zakato nathI. AhAhAhA ! saMbhaLAya che barAbara jamanAdAsabhAI ? jUnA mANasa che amArA, lAThI pAsenA pIpaLavAnA che. pIpaLavA (gAmaDuM) che. AhAhAhA ! - AMhI kahe che prabhu! tuM ajJAnI thaIne tAruM svarUpa je AnaMdaghana-saccidAnaMda prabhu jJAtAdeSTA, jANanAra-dekhanAra tAro svabhAva che, ene (prabhu) tuM na jANe, to tArI (dazAmAM) rAgane puSya ne pApanA pariNAma ne e pariNAmano kartA thaIne pariName cho ! ane e ajJAnapaNe je rAga-dveSa karyA ane eno kartA tuM thayo, ane sAme je karmabaMdhana thayuM e te rAga-dveSa karyA mATe karmabaMdhana thayuM evuM nathI. karmabaMdhana thayelA paramANuMnI paryAyanI lAyakAtathI karmabaMdhana thayuM che. zrIpAlajI? AvI vAtuM che, ane atyAre to garabaDa badhuM, mahArAja sAdhuoe to garabaDa karI nAkhyuM che. bahu AkaruM, AkaruM kAma che bhAI ! zuM thAya ! koInI niMdA mATe nathI, vastunI sthiti AvI che bhAI ! heM? (zrotA- vastunuM svarUpa ja AvuM che!) vastunuM AvuM (svarUpa ja) che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI...? ajJAnI ( hovA chatAM paNa) have to vicAratA loko lAkhkho thaI gayA che. e bAju to vadhAre thaI gayA che, ApaNe A bAju karatAM to uttaramAM, kema ke bhAI che ne hukamacaMdajI, hukamacaMdajI teMtAlIsa varSanI uMmara paNa mALAnuM magaja ! paMDita che moTo ! pAnaseno pagAra Ape che bhAI punamacaMda godikA, so rUpiyA vadhArI dIdhA to nA pADI ke have nahi basa, ATalA basa che mAre ane mAre to thoDAka varasa ja rahevuM che, bAkI chokarAMva taiyAra thaI jAya, eTale choDI devuM che, bahu magajavALo mANasa, 43 varSano, paMdara-paMdara hajAra chokarAMvanI parIkSA le che. (zrotA- Apano hAtha che ne!) hAtha-bAtha! e bAjumAM bahu pracAra che AMhIno, eno ne eka jJAnacaMdajI che. jJAnacaMdajI vidizAnA che e vidizAnA che. ApaNe (AMhInuM tattva) badhAyane Ape, daza-daza hajAra mANasone Ape A jAtanuM vyAkhyAna, loko tanmaya thaIne sAMbhaLe ! are, ame-amane to khabareya nahotI amane, A zuM kahe che! ame to sonagaDhavALAne, ame gaNyA bhrAMtivALAmAM ne sonagaDhe to navo dharma kADhayo ne ! (ema mAnatA'tA!) (ahIMnuM tattva) sAMbhaLI sAMbhaLIne ghaNAM bacArA taiyAra thaI gayA ! A bAju to badhA zvetAMbara hatA ne, tyAM digambara ghaNAMe, eTale digambaramAM A vAta karatA to digambaramAM mANasone A vAtanI ghaDa besI jAya che. emAM eka bAbubhAI che gujarAtamAM ApaNe
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 samayasAra siddhi bhAga-4 phatepuravALA, e traNano (e bAjumAM ) vadhAre pracAra che. AhAhA ! AMhI zuM kahe che! ke ajJAnIo potAnA svarUpane bhUlIne je kaMI puNya ne pApanAvikAranA kartA thayA, to e samaye je karmabaMdhana thayuM, e potAnA kAraNathI thayuM che. karmanA kAraNathI baMdhana thayuM che. samajANuM? zI rIte ? ke maMtrasAdhaka jIva, maMtrane sAdhe che, basa e ja enI paryAyano kartA che maMtrano (ane ) sAme je sarpanuM (jhera) UtarI jAya che, e enA kAraNathI UtarI jAya che, jheranA kAraNathI UtarI jAya che, AnA (maMtra sAdhakanA) kAraNathI nahIM. che? "sAdhaka kartA thayA sivAya sarpAdikanuM vyApeluM jhera svayameva UtarI jAya che. strIo svayameva viDaMbanA pAme che evo maMtra bhaNe ne tyAM strIo dhuNavA lAgI jAya. paNa ene (strIone) kAraNe, Ane (maMtrasAdhakane) kAraNe nahIM. AhAhA ! (zrotAH- paNa maMtra asara to karene !) nahIM, nahIM bilakula nahIM, parane kaMI asara kare nahIM. e vAta che. che? strIo svayameva olo maMtra jape I to tyAM japavAno) kartA che, AMhI strIo ene (potAne) kAraNe dhuNavA lAge ! AhAhAhA! ane baMdhano svayameva tUTI jAya che." mAnatuMgAcArya, ene sAdhune baMdhana hatuM ne ! ene baMdhanamAM nAkhyA'tA. bhagavAnanI stuti karatAM karatAM karatAM I (beDI) tUTavAnI hatI te tUTI gaI, paNa bhASAmAM ema kahevAya ke maMtra japyo (stuti evI karI) mATe tUTayA! samajANuM kAMI...? caMdanabALA, bhagavAnane AhAra Apyo ema kahe chene, bhagavAna mahAvIrane caMdanabALAe (AhAradAna karyuM!) e zeThANI hatI ne ene beDImAM nAkhI'tI, kAraNake enI zeThANIne vahema paDyo ke A kAMI rAkhI che mArA ghaNIe bIjI, olAne to dikarI samAna hatI, paNa rUpALI bahu hatI eTale enI zeThANIne vahema paDelo ema. beDImAM nAkhI'tI emAM bhagavAna mahAvIra padhAryA AhAra mATe, hajI (mahAvIra) chadmastha hatA, kevaLI nahIM. A (bhagavAna mahAvIra) padhAryA tyAM Ane (caMdanabALAne) bhAva thaI gayo Ano. arere! AhAhA ! huM AhAra kema ApuM! bAkaLA hatA enI pAse, i bAkaLA Ama ApatAM (phaDAka) beDI tUTI gaI ! AhA! phaDAka daIne, Ave che ne! ane jyAM AhAra Apyo bhagavAnane tyAM deva uparathI aho ! aho ! dAnam... aho ! aho ! dAnam! juo ! e kudarate tyAM thavAnI paryAya che. AhAhAhA ! aho aho! caMdanabALAe bahu AhAra Apyo-bhagavAna mahAvIrane AhAra (AhAradAna karyuM!) ema kahe che. e to puNyano bhAva che, AhAra devo e kAMI dharma nathI, paNa e to eka zubha bhAva che. dharma to rAgathI rahita potAno aMtara svabhAva, caitanya bhagavAna zuddha, enI dRSTi ane jJAna kare temAM ekAgratA thAya, to dharma thAya che. bAkI badhI vAtuM thothAM che. (zrotAH- caMdanabALA AhAra Ape evo eka "abhigraha hato ne bhagavAnane !) e zubhabhAva hato ane tyAM beDI tUTavA lAyaka hatI to tUTI (eno kALa hato) ane AhAra devAnI kriyA paNa AhArane kAraNe ja, thavAnI hatI te thaI. caMdanabALAe to zubha bhAva karyopa AvI vAtuM bahu! eka koLiyo paNa (AhArano ) AtmA laI zake ne khAya zake traNakALamAM nahIM, e jaDanI kriyA che. kaho, madhubhAI? bhAre AkaruM paDe tamAre badhA hirAnA vepAramAM Akho di' mazagula thaI jAya ne.
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 427 hirA hAlatA hoya, be-pAMca lAkha pedA thaI jAya bAra mahine ne tyAM to... AhAhAhA ! kevuM ! ame huziyArI karIne kevuM A karyuM ! ( zrotAH- rAgano jaththAbaMdha vepAra !) thaI jAya, zuM kIdhuM ? bhAI, A to tamAro dAkhalo tamAro bAkI badhA ema che-AkhI duniyA ! A to tame navA AvyA, kema zAMtibhAI ? AhAhAhA ! AMhI to kahe che, ghaNo vakhata thavA Avyo nahi ! maMtranA sAdhakanA pariNAma maMtranA sAdhake karyAM paNa sAme je kriyA thaI e ene kA2Ne thaI che, Ane ( maMtrasAdhakane ) kA2Ne nahIM. ema jIve rAga-dveSa karyA ane sAme ( karmanuM ) baMdhana thayuM, e baMdhanane kAraNe thayuM, rAga-dveSane kA2Ne nahIM, e vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 182 gAthA-91-92 tA. 30/01/79 maMgaLavAra mahA suda-3 zrI samayasAra, (gAthA-91 cAle che, thoDuM cAlyuM che. ) jema, jevI rIte maMtrasAdhaka puruSa che e maMtranA pariNAmane sAdhe che, che emAM to e to nimittamAtra che ene kA2Ne 52mAM sarpanuM jhera UtarI jAya, vIMchInA DaMkha ( nuM jhera ) UtarI jAya, strIo svayameva viDaMbanA pAme, vagere e enI paryAya enAM kAraNathI thAya che. maMtranA pariNAmathI thai evuM nathI. AhAhA ! kaho ! e to dRSTAMta thayuM. che ? "tevI rIte A AtmA" (gAthA ) ekANuMmAM nIce trIjI cothI paMkita che-- nIcenI cothI paMkita, ekANuM ( gAthAnI ) tevI rIte tyAMthI che ? cothI paMkita nIcethI ekANuM ( gAthA ), copaDo jotAM vAra lAge ? olo gharano copaDo jotA AvaDe ! kahe che ke jema maMtrasAdhaka mANasa potAnA pariNAmamAM maMtranI sAdhanA kare che to 52mAM pota potAne kA2Ne tyAM strIo viDaMbanA ( pAme ), sarpAdikanuM jhera Utare e A mANasathI nahIM. AhAhAhA ! AvuM nimitta, nimittano saMbaMdha A prakAre A AtmA ajJAnane kA2Na potAnuM zuddhasvarUpa caitanya huM (chuM ) AnaMda huM chuM, enI khabara nathI, potAnA zuddhacaitanya svabhAvanA ajJAnane kA2Ne mithyAdarzanajJAna Adi bhAva rUpa mithyAzraddhArUpa (rAga-dveSa bhAvone pAme che) AhAhA ! samajANuM ? huM 52nA (kAryo ) karI zakuM chuM, 52thI mArAmAM lAbha thAya che, 52nI huM dayA pALI zakuM chuM, rAgane puNya Adi bhAva che e dharma che ( mArI pharaja che ) AvI mithyAzraddhArUpI je prANI potAnAmAM evuM pariNamana kare che ajJAnane kAraNe, potAnA caitanya zuddha caitanyasvarUpa enuM jene bhAna nathI ( e ) mithyArdaSTi, e 52mAM huM kartA chuM, 52thI mArAmAM 52 mA2o kartA che-52thI mArAmAM kaMika thAya che ne mA2AthI 52mAM kaMika thAya che, evI mithyAzraddhA (mithyA abhiprAya ) che e to ajJAnI che. mithyAdarzana, mithyAjJAna mithyA rAga AdibhAvarUpa svayaM ja pariName che. e karmane kA2Ne nathI, ema kahe che. mithyAzraddhA kare che i potAnA pariNAma ka2vAmAM kartA pote ja che, 52nA kA2Ne nathI. kahe, ke bhAI ! karmano udaya evo Avyo (tethI ) amAre mithyAdarzana-moha, mithyAzraddhA karavI paDI, evuM che nahIM. svayameva mithyAzraddhA ( kare che ) huM rAgano kartA, huM dayA-dAnanA rAgano
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 samayasAra siddhi bhAga-4 kartA, meM karyo rAga, huM kartA chuM evI mAnyatA mithyAdeSTinI che. AhAhAhA ! e ajJAnapaNe potAnA pariNAmamAM mithyAzraddhA kare-mithyAjJAna kare ane mithyAcAritra-rAgarUpe pariName to e svayaM ja pariNamana kare che. samajANuM kAMi? potAnAthI e mithyAzraddhA, mithyAjJAna ne rAgarUpe thAya che. e mithyAdarzanAdi bhAvano kartA thAya che e potAnA vikArI bhAvano ajJAnI potAnA svarUpanuM bhAna nathI to mithyAzraddhA AdinA e pariNAmano ajJAnI kartA bane che. samajANuM AmAM kAMi...? AvI vAta che. (have kahe che, "ane te mithyAdarzanAdi bhAva pugaladravyane karmarUpe pariNamavAmAM anukULa hovAthI nimittamAtra thatAM" zuM kahe che? e vakhate mithyAzraddhAjJAnarUpa pariNamyo ajJAnI AtmA, to e samaye je karma baMdhana thAya che e karmabaMdhanamAM A pariNAma nimitta che-anukULa che. chatAM e mithyAtvanuM-darzanamoha AdinuM pariNamana thAya che e potAthI thAya che e pariNamana karmathI thAya che, AtmAthI nahi. AhAhAhA ! AtmA potAnA caitanya zuddhasvarUpa, ene bhUlIne huM parano kartA chuM-dayA pALuM chuM parane sagavaDatA ApI zakuM chuM, paranI huM sevA karI zakuM chuM-e bhAva ajJAnI, potAnAmAM potAnI (mithyA) zraddhAthI pariName che ane e zraddhAno kartA e ajJAnI pote che. samajANuM kAMi? e pariNAma navA pudagalakarma bane che, karma (baMdhAya che, temAM e pariNAma anukULa nimitta che. chatAM e pudgalanA pariNAma to pudgalathI thAya che. AhAhAhA ! AvI vAta che jhINI ! jyAM pariNAma vikArI pote karavAnuM mAne che tyAM darzanamoha paramANuM karmarUpe pariName che. e enAM kAraNe che. e samaya paramANuMnA darzanamohanIya (prakRtirUpa) pariNati thavAnI lAyakAtathI pariName che, temAM jyAre aMtara che eTalo paNa nimitta-nimitta saMbaMdha hovA chatAM paNa ekabIjAnAM pariNAmanA kartA koI (bIjA) nathI. AhAhAhA ! (dravyakarma) najIkanI cIja aMdara che, ke ahIM (jIve) mithyAzraddhA-mithyAjJAna ne rAga-dveSa karyA, e ja samaye karma, karmarUpa pariNamyA, to evo nimitta-nimitta saMbaMdha hovA chatAM paNa e mithyAzraddhA che e darzanamohathI pariName che evuM che nahIM. tema darzanamohano udaya thayo to (tethI) ahIM (jIvana) mithyAzraddhA thaI evuM nathI. AhAhAhA ! najIkamAM che to paNa Ama che, to dUranI to zuM vAta? ke bhAI ! A zarIrane AtmA halAvI zake che, AtmA bolI zake che, AtmA khAI zake che-roTalI, roTalI khAya ne! mesuba, rasagullA khAya zake ke nahIM? e kriyA to jaDanI jaDamAM thAya che phakta emAM (e kriyAmAM ) rAga Avyo ( jIvane ke) huM khAuM chuM-e rAga (icchA ) nimitta che, paNa e rAgathI e khAvAnI kriyA jaDanI thaI evuM nathI. ane khAvAnI kriyA jaDanI thaI to enAthI ahIM rAga thayo, e paNa che nahIM. samajANuM kAMI....? nyAM najIkamAM (che dravyakarma) topaNa rAga-dveSano (potAnA) ajJAnathI kartA (jIva) thAya che. e svayaM kartA che. karma vikArano kartA che tema nahIM vikAra svayaM kare che. to navuM karma bane che ane emAM e (jIvana) pariNAma nimitta che anukULa che. paNa navuM pariNamana thayuM e rAga thayo-mithyAzraddhA thaI, to navA-navA pariNamana e kare che (dravyakarmanA) e AtmA kare che evuM nathI. (zrotA:rAga na kare to navA karma baMdhAya ja nahIM!) prazna ja nathI. prazna ahIM zuM che? tyAM ahIM rAga ho,
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 429 mithyAzraddhA thAya che ne, tyAM darzanamohanuM pariNamana paramANamAM thAya ja che, paNa tyAM rAga thayo to tyAM thAya che, evuM nathI. rAga to nimitta mAtra che. AhAhAhA! bhAre AkaruM kAma lokone satya vAta sAMbhaLavA maLe nahi bicArA ! (atyAre to A prarUpaNA) A karo, A karo, A karo mithyAzraddhAnI prarUpaNA che e badhI. AhAhA!dezanI sevA karo ! garIbone dAna Apo! bhUkhyAne AhAra Apo ! tarasyAne pANI Apo! rogIne osaDa Apo ! lokone sAruM lAge lo? che? (zrotA- madada to karavIne?) thaI zakatuM nathI-karI zakato nathI e. AhAhA ! paranI paryAya (AtmA karI zakato nathI) AhAra javAno hoya, paisA javAnA hoya (dAnamAM) ene AtmA zI rIte karI zake e? bahu AkaruM kAma che. sAdhaka (maMtrasAdhaka ) e nimitta kahevAmAM Ave che (zrotA:- pAgala jevuM lAge che) pAgala ja che. ahIMyA bhagavAna AtmA ! olAmAM AvyuM che ne! ekaso byAsI zloka che, prajJAchINI pachI (zloka-182) madyatte yaHi varALi yadri nA gharmA junA vA yadri midantAM na miphAsti vana vima bhAve vizuddhe ritikA bhAI ! "kArakANi" kahe che ke A bhagavAna AtmAmAM kartA-karma-karaNa Adi SaTkAraka ho, bhedarUpa kathana karavAmAM, kathana ho !(yakTi IRITLa vA yaddei gharmA: vA yaHi guNa : mitte, madyantAma) jo kArakonA, athavA dharmonA athavA guNonA bhedo paDe, to bhale paDo (vimo vizuddha viti bhAve vana miyA na sti) paraMtu vibhu evA zuddha (samasta vibhAvothI rahita) caitanyabhAvamAM to koI bheda nathI. (Ama prajJA vaDe AtmAne grahaNa karAya che.) evuM bhedarUpa kathana ho, to emAM (AtmAmAM) anaMtadharma che, nityAnitya, eka aneka Adi e paNa kathanathI kaho, paNa aMdara to abheda-ekAkAra vastu che. A to (AtmAmAM) anaMtaguNo ne anaMta dharmo vastu che vastu! e anaMta guNo, guNa eTale jJAna-darzana-AnaMda Adi ne dharma eTale nitya-anitya, zuddha-azuddha, eka-aneka apekSita dharma, evA anaMta guNo ane anaMta dharmo hovA chatAM paNa bheda nathI vastumAM. (AtmA abheda che) AhAhAhA! e abheda-cidAnaMda prabhunI dRSTi karavI enuM nAma samyagdarzana che. bheda, kathanathI vANIthI ho paNa aMdaramAM bheda nathI, anaMtaguNano piMDa prabhu anaMta guNone eka-aneka, nitya-anitya Adi anaMtadharmono piMDa prabhu! ane kartA-karma Adi zaktio che potAnAmAM paNa bheda nathI. devIlAlajI? bahu AkaruM kAma, atyAre to badhuM garabaDa bahu moTI thaI gaI atyAre (prarUpaNA ja UMdhI?) AhAhAhA ! (bhedakathana) e paNa vANIthI kathana karavuM hoya to karo, vastumAM to bheda che nahIM. vastu to akhaMDa guNone dharmanA kArako Adino SaSkArakano piMDa che piMDa che e to. AhAhAhA ! AvI cIja je akhaMDa-abheda, jemAM guNonA bhedanuM paNa lakSa nahi evI aMtara daSTi karavI enuM nAma samyagdarzana che. enAthI viruddha karavo A dharmo-guNonI (bheda) dRSTi nahIM ane je rAga-puNya, dayA-dAna-vrata-bhakti AdinA je pariNAma kare che enI paraSTi (bAhyadRSTi) che to eno kartA bane che ajJAnI. AhAhAhA ! to (ahIM) kahe che ke kartA hovA chatAM paNa navA karma (dravyakarma) je bane che e bAMdhavAnI pariNamavAnI kriyA AtmA nathI karato! AhAhAhA ! samajANuM kAMi..?
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430. samayasAra siddhi bhAga-4 e kahyuM (juo!) "ane te mithyAdarzanAdibhAva pugaladravyane anukULa hovAthI nimittamAtra thatAM, AtmA kartA thayA sivAya pudgaladravya mohanIyAdi karmapaNe svayameva pariName che" -AtmAe (potAnA) pariNAma je ajJAna karyuM eno kartA paNa paranuM baMdhana enA pariNAmano kartA thayA sivAya, AhAhAhA ! A tamArA loDhAnA (dhaMdhAne) badhA kare che ne, kaLazA-kaLazA karatA'tA ne! enAM kArakhAne gayA hatA eka pherI lyo, eka loTo ke loTo sTIlano, sTIlano? kIdhuM. ame to kAMi letA nathI. kArakhAnuM che ne tamArA bhAIne. AhAhA ! are koNa ne koNa lya bApu! AhA!( zrotA- enA bhAinuM kArakhAnuM ke loDhAnuM kArakhAnuM) enA bhAInuM nimittathI kahevAya, che to loDhAnuM kArakhAnuM, loDhuM che ne e kArIgara nIce najaruM karIne Ubho che enAthI paNa thatA nathI, AhAhA! AvuM kAma! samajANuM? ahIMyA e kahe che, ke navuM karma je bane che, e pariNAmamAM-navA baMdhananA pariNAmamAM AtmA kartA thayA sivAya navuM karma potAthI baMdhAya che. AhAhA ! AvI vAta nizcaya-nizcayanI lAge, olI vyavahAranI vAtuM karavI evI sArI lAge lokone? sabhAyuM (sabhAo) bharAya daza-daza hajAra mANasa, vIsa-vIsa hajAra mANasa rAjI rAjI paNa mithyAzraddhA che badhI. samajANuM kAMI...? lokaraMjana! sabhAraMjana? AmAM (adhyAtmatattvamAM) to sabhA samajI zake nahIM evI vAta jhINI. (ahIM kahe che) tArA pariNAmamAM mithyAzraddhA AdinA pariNAmano kartA tuM (pote) cho, e samaye karmanI je paryAya bane che e pariNAmano tuM kartA nathI. AhAhA! (kahe che ) to pachI A zarIra, vANI, mana-jaDanI paryAya je thAya che, eno kartA AtmA che nahIM. huM hAtha halAvuM, huM loDhAne TIpuM e kriyA AtmAnI nahIM, e ( kriyA) AtmA karI zakato ja nathI. (zrotA:- roTalAnA baTakA to karI zake ne?) baTakuMya karI zake nahIM. zrImamAM nathI AvyuM eka vakhata ! zrImamAM (zrImad rAjacaMdramAM) AvyuM che bhASA bIjI rIte karIne samajAvyuM che. "taNakhalanAM be TukaDA karavAnI amArI zakti nathI' (ema kahyuM che emaNe) to eno artha A che ke ( saDI gayelA) taNakhalAnA be kaTakA thavA e AtmAthI thatA nathI. be TukaDA thAya che to tenI paryAya thavAvALI, enAthI (taNakhalAnA TukaDA) thAya che. bIjo kahe ke meM tInakAtaNakhalAnA be kaTakA karyA, roTalInA be kaTakA meM karyA, e traNakALamAM karI zakato nathI. koNa paNa roTalI AkhInA be kaTakA AtmA karI zakato nathI. AhAhAhA ! (juo ne!) ahIMyA je roTalI bane che e strInI icchAthI roTalI bane che ema nathI. e icchAthI to banatI nathI. paNa e loTano zuM kare? loyo, emAM pachI velaNuM velaNa-velaNa paNa ene aDatuM nathI, zuM kahe che A? velaNa loTane aDatuM nathI. loTanI pahoLAI thAya che, roTalI goLa-goLa bane che enA kartA A velaNa nahIM, bAI to kayAMya rahI gaI ! AkaruM kAma bhAI ! kemake velaNanA paramANuM bhinna che ne loTanA paramANuM bhinna che. to bhinna paramANuMnI paryAya bhinna paramANuM kare, e traNakALamAM banI zake nahIM ! AhAhAhA! bahu AkaruM paDaze jagatane ! "AtmA kartA thayA sivAya pudgaladravya mohanIyAdi karmapaNe svayameva pariName che." e samayamAM kramabaddha paramANuMnI paryAyamAM karmarUpa thavAnI lAyakAtathI karma thAya che. ajJAnIe
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 431 mithyAzraddhA-jJAna karyA mATe tyAM 52mANune karmarUpa thavuM paDayuM evuM che nahIM. AhA ! siddhAMta che A to! 'mohanIyAdi karmapaNe svayameva' -mohanIya (karma ) jJAnAvaraNIya karmabaMdhanamAM cha kA2NathI baMdhAya che. paMDitajI nathI AvyA, ThIka nahIM hoya, paMDitajI nathI. ( zrotAH- bhAvanagara gayA che) haiM ? bhAvanagara, cha kAraNa-jJAnanI azAtanA karavI, jJAnano virodha ka2vo, evA pariNAma ajJAnI kare paNa e pariNAma evA thayA to jJAnAvaraNIya baMdhAya che, A pariNAmane kA2Ne e pariNAma kartA ne karmabaMdhananI paryAya kArya evuM che nahIM. AhAhAhA ! cha kAraNathI, jJAnano doSa karIne-azAtanA karIne, sAcA jJAnanuM bhAna nathI ane virodha kare che satyano e kA2Ne karma bane che-baMdhAya che ema ( zAstramAM ) kahevAmAM AvyuM e to nimittathI ( kathana na ) che. karmabaMdhana to enI paryAyanA kAraNamAM paryAya karmanI thAya che. ajJAnIe jJAnAvaraNIya52karmane anukULa jJAnanI azAtanA AdinA bhAva karyAM, paNa e bhAve karmabaMdhana karyuM evuM nathI. AhAhAhA ! bhAre kAma enuM! bhAvArtha:- "AtmA to ajJAnarUpa pariName che" -potAnA svarUpanI khabara nathI ke huM ( to ) jJAtA-dRSTA AnaMda chuM, 52mAM sukha mAnIne, potAnA ajJAnarUpa pariName che, mAruM sukha, kAle koi nahoMtu gAtuM bhAI mohanabhAIe (gAyuM hatuM ) kAyAmAM kasturI e mRgalo bahAra zodhe kasturIne ! AhAhA ! enI DuMTImAM hoya che ne, mRgane DuMTImAM kasturI ( hoya che ) Ama gaMdha Ave ke ( mRgane thAya ) ke AMhI bahA2 haze-bahAra haze ema ( bahA2mAM ) gote, paNa AMhI che e khabara nathI. ema bhagavAna AtmA atIndriya AnaMdanuM dhAma (nija) AtmA che, e atIndriya AnaMda potAmAM che e tyAM na zodhatAM, bahA2mAM strImAM-puruSamAM ne paisAmAM ne AbarumAM ne paramAM sukha che, evI kalpanA ajJAnI kare, tethI te i kalpanAno kartA che, paNa karmabaMdhana (je) thAya che, eno kartA nathI. AhAhAhA ! gajaba vAta che bhAI ! AhAhA ! samajANuM kAMI.. ? strInuM zarI2 je che mAMsa ne hADakAM-cAmaDAM, e to jaDanI paryAya che ajIvanI, e bIjo, AtmA ema mAne ke huM ene bhogavuM, traNa kALamAM bhogavI zakato nathI. AhAhA ! mAne ke huM ene bhogavuM chuM, evA ajJAnanA pariNAma kare, e ajJAnane bhogave. samajANuM kAMi ? jhINI vAta bhAI ! AhAhA ! e rAga kare ne e rAgane ajJAnI bhogave, paNa 52 cIjane kare ne bhogave 52ne bhogave e traNakALamAM banatuM ja nathI. AhAhAhA !( A ) kerIno rasa, kerI kerI mIThI Ama hAphusa kerI, kaTakA kare, to e kerInA kaTakA AtmA karI zake nahIM, kerInA kaTakAne AtmA aDatoya nathI. jIbha paNa ene aDatI nathI, AtmA jIbhane aDato nathI. AhAhAhA ! kerIno 2sa joine jJAnamAM AtmA A ThIka che evo rAga kare, e rAgane bhogave, (paraMtu ) e kerInA rasane AtmA karI zake (kerI ) ghoLI zake ne ( rasane ) khAI zake, evuM che nahIM. UMcI kerI hoya che ne pachI ghoLe che ne, Ama-Ama Ama pachI 2sa nIkaLe ne cUse, bhagavAna nA pADe che ke kerInuM gholana AtmA karI zakato nathI, emAMthI aMda2thI Ama rasa kADhI zakato nathI, ane rasa ahIM jIbhamAM, AtmA ( rasane ) cAkhIya zakato nathI. bahu kAma AkaruM. e rasane kALe ( vakhate ) e rasane joIne, ThIka che ! evo rAga ( AtmA ) kare che ane e ( ThIka
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 samayasAra siddhi bhAga-4 che) evA bhAvane-rAgane bhogave che, rasane (bhogave) nahIM. AhAhAhA ! bahu phera, vAstavika tattvanuM zravaNa karanArA paNa thoDA ne! e AvyuM ne (samayasAra) 11mI gAthAmAM, zuddhanayano pakSa to koi koine che, viralane che. AhAhAhA ! bAkI ajJAnI to A badhA bahAranA cALA ! (emAM ja racyA-pacyA che.) (juone !) sabhA moTI bhegI thAya-dasa, dasa ne vIsa-vIsa hajAra ( loko bhegAM thAya) ane emAM hA lagAve aMdarathI (vakatA) !A karo, A karo, AnAthI thAya, lokone ThIka lAge, oziyALI vRtti-bhikhArI ! ane bIjA tane Ape to ThIka thAya, ema kahe to ThIka lAge ene ! koNa Ape ne koNa lya, prabhu!(zrotA - eka bIjA, eka bIjA upara upakAra karo?) heM? upakAra karavo e ema kahe che ne ? hamaNAM jyAM copAniyAmAM (chApAmAM) oluM cauda rAjalokanuM citra ne nIce (lakhANa) "paraspara upagraho jIvAnAma" -paraspara upagraho paraspara upakAra karo ! paNa upakAranI vyAkhyA zuM? nimitta ho, ene upakAra kahe che. nimittane upakAra (zabdathI) kahyuM. upakAra karI zake traNakALamAM nahIM. moTI garabaDa cAle che atyAre ane enAM kahenArAnuM prarUpaNa evuM hoya e lokone ThIka lAge Ama. AhAhAhA! mithyAzraddhAnA poSaka che-mithyAdarzana. AhAhA ! "AtmA to ajJAnarUpa pariName che, koI sAthe mamatva kare che" -zuM kahe che? koinI sAthe A mArA che evuM mamatva kare che-mithyAtvanI vAta (che) e mithyAtva (ke je) rAga mAro che, zarIra mAruM che, strI mArI che, puruSa mAro che, makAna mAruM che, lakSmI mArI che! AhAhA ! makAnamAM pharnicara ho be-pAMca lAkhanuM mAruM makAna, mAruM pharnicara ane vacce beThA hoya khurazImAM to A khurazI mArI, zarIra mAruM. zAMtibhAI ? AvuM che bApA! AMhIM e kahe che koI sAthe mamatva kare che mamatA kare che. cImanabhAI? AvuM che bApu! AhAhAhA ! prabhu! tuM bhinna che ne! e karavuM che (tAre) bhinna karavo che AtmAne, (e to) bhinna che. evo bhinna jANavo ne potAnA AtmAnI dRSTi karavI, e karavAnuM che. samajANuM kAMI? bhASA to sAdI che, samajAya che ke nahIM ! tyAM paNa tuM Avato'to nahIM, muMbaImAM nahIM, moDhA AgaLa besato'to? samajANuM kAMI? (kahe che) A rAgathI huM rAga bhogavuM to paraneya bhogavI zakuM chuM e choDI de! ane rAga che e mAruM kArya che e paNa choDI de ! tAre (tAruM) kalyANa karavuM hoya to (ema mAna ke) huM to rAgathI bhinna cidAnaMda AnaMda chuM, e AnaMdanA pariNAmano huM kartA chuM-ne AnaMdanuM kAryaparyAya kartA nahIM AnaMdanA pariNAma mAruM kArya che. evI dRSTi karavI e mATe A kahe che. "mokSamArga-prakAzaka' mAM AvyuM che ne eka ke bhAI amAre vItarAgamArgamAM to vItarAgatAnA poSaNanuM prayojana che. jyAM jyAM cAreya anuyogomAM, mokSamArga prakAzakamAM AvyuM che ke cAre anuyogomAM jyAM tyAM vItarAgatAnuM ja poSaNa che. ane tamArAmAM kaMI kaMI rAganuM poSaNa ajJAnI, ene kare che ne e badhA (anya) mArga? e jaina mArga nathI. evuM Ave che bhAI, mokSamArga prakAzakamAM! samajANuM kAMI...? AhAhAhA ! (AtmA) parano kartA nahi paranuM enAthI thAya che ema nahIM, tame rAganA kartA
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-91 433 ajJAnabhAve, enuM prayojana zuM? to rAgamAM rahevuM tyAM e mATe kahe che? AhAhAhA ! eka ThekANe che "mokSamArga prakAzaka' mAM ema ke anyamatane jainamatanI jyAM vyAkhyA che ne? kaMika tyAM che, che ahIMyA (zAstra?) jyAM tyAM vItarAgatAnuM poSaNa che ema che aMdara ! tamArAmAM to kaMI keya aneka prakAranA poSaNa UMdhA che. kyAMka che juone ! AmAM kayAMya che te AmAM che A bAjumAM mAthe. AhAhAhA ! "jainamatamAM game te kathana ho e kathananuM tAtparya vItarAgabhAvanuM che ne vItarAgabhAvanuM poSaNa karavA mATe aneka (prakAre) kathana karyuM che" ane vItarAgabhAva thAya che kayAre? ke jyAre jinasvarUpI bhagavAna AtmA, eno Azraya karavAthI vItarAgabhAva thAya che. A mATe cAre anuyoganuM tAtparya che. olIkoranA pAne che enI koranA pAne che sAme nyAM! e anyamatanuM poSaNa tamArAmAM ema ke jyAM tyAM rAgane poSyo che ne AMhI to vItarAgatAnuM poSaNa karyuM che. joke A badhuM yAda rahe che-bhAva (yAda hoya) pAnAM-bAnAMno khyAla na hoya, bhAvano khyAla rahe, hajAro zAstro (magajamAM hoya !) AhAhA! tame to avatAra karIne rAgane poSyo che-phalANuM karIne, ema karIne kIdhuM che. Ama, AMhI to... ekalo jyAM tyAM cAre anuyogomAM dravyAnuyoga, kathAnuyoga, caraNAnuyoga, gaNitAnuyoga badhAmAM to vItarAgatAnuM (ja) poSaNa !! AhAhAhA ! samajANuM kAMI....? ajJAnapaNe tame rAga karo cho to (tethI) kartA bano cho tame, e samaya (je) karma baMdhAya che paNa enuM tAtparya zuM? e samajAvavAne mATe (kahe che) rAgano kartA tame cho to ( kartAbhAva) choDI de! e rAgano kartA siddha karyo ajJAnapaNe paNa emAM (zuM rAgane) rAkhavAne batAvyuM che? samajANuM? e rAganuM kartA (kartApaNuM) choDI de prabhu! tuM AtmA chone prabhu! to tame to AnaMda ne zAMtino sAgara cho, AhAhAhA ! tArAmAM to caitanyano prakAza, koTA-koTi sUryathI paNa anaMta guNo paDyo che. (mokSamArga prakAzakamAM) e upara che, tyAM basa tyAM, joyuM'tuM paNa kAMi pAnA badhA yAda rahe che kAMi ! AvuM che. hA, i che tyAM pAnuM che (197) anyamata nirAkaraNa lo, upasaMhAra kare che tyAM "jaina matamAM to eka vItarAgabhAvane poSavAnuM prayojana che" -kathAnuyogamAM dekho, kathAo kare che (kahe che) paNa emAMya vItarAgatA batAvavI che, kathAomAM loka Adi nirUpaNamAM, karaNAnuyogamAM (paNa e ja) AcaraNamAM caraNAnuyogamAM (paNa e ja) tattvomAM dravyAnuyoga-jyAM jyAM (badheja) vItarAgatAnuM ja poSaNa karyuM che. paNa anyamatomAM sarAgabhAva poSavAnuM prayojana hovAthI, kaSAyajIva aneka yukti banAvI kalpita racanA karI che. mALe... keTaluM kIdhuM che! juo ! jaina matamAM to sarva (vItarAga bhAvarUpa che), ko'ka ema kahe ke sarva matonuM prayojana to eka ja che tethI (e kahe che ke, sarvane samAna jANo, badhA dharma sarvadharma sarakhA badhA che, kahe che ne atyAre keTalAka vizvadharmanI jaya !vizvadharma (eTale) badhAM-sarva dharma sarakhA che! dhULeya nathI. e AMhI prazna karyo che, sarva matonuM prayojana to eka ja chesarvapaNAmAM svalakSa karAvavA mATe AtmAne (sarva mato kahe che), ke nahIM, nahIM jUTha che, prayojana jo eka ja hoya to judA judA mata zA mATe kahyA? eka matamAM to eka ja prayojana hoya, prayojana sahita aneka prakAranA vyAkhyAna hoya, tene judA mata koNa kahe, paraMtu prayojana bhinna bhinna hoya te ahIM
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 samayasAra siddhi bhAga-4 darzAvIe chIe. bhAre vAta mALe karI, eke eka vAta che, badhI lAMbI vAta che, bIjAe Ama karyuM ema kahe, AMhI to vItarAgabhAvanuM ja poSaNa che. (mokSamArga prakAzaka-pAnuM 141 bIjo peregrApha ) "jainamatamAM eka vitarAgabhAva poSavAnuM prayojana hovAthI, kaSAyI jIva aneka yukti banAvI kalpita racanA karI, kaSAyabhAvane ja poSe che, jema ke advaita brahmavAdI, sarvane brahma mAnavA vaDe, sAMkhyamatI, sarva kAryo prakRtinAM mAnI potAne zuddha-akartA mAnavA vaDe, zivamatI, tattvane jANavAthI ja siddhi hovI mAnavA vaDa, mImAMsaka, kaSAyajanita AcaraNane dharmadhyAna vaDe, bauddha, kSaNika mAnavA vaDe tathA cArvAka, paraloka Adi nahi mAnavA vaDe, viSayabhogAdirUpa kaSAyakAryomAM svacchaMdI thavAnuM ja poSaNa kare che. AhAhA! mokSamArga prakAzaka, ToDaramalajI ( paMDita) Ama kahe che. samajANuM kAMi? AMhIM kahevuM che zuM? zuM kahevuM che ke ajJAnI, potAnA bhAna vinA, ajJAnarUpa thayo thako pariName che, rAga-dveSa ne mithyAtva, e bhAvamAM mamatva kare che-A strI mArI kuTuMba mAruM, paisA mArA, guru mArA, deva mArA A mArA lyo! AhAhA ! mamata kare che, e mithyA darzana che. koinI sAthe rAga kare che anukULa jANIne rAga kare che, koInI sAthe dveSa kare che, e bhAvono svayaM kartA thAya che. (bIjuM ) koI karAvatuM nathI. karma-barma karAvatuM nathI. e bhAvo nimittamAtra hovAthI "AtmA kartA thayA sivAya" pudagaladravya mohanIya Adi karmapaNe svayameva pariName che. svayaM potAnA bhAvathI pugaladravya svayaM potAnI paryAyathI ja karmarUpa pariName che. AhAhAhA ! che? paraspara nimitta-naimittika bhAva mAtra che, kartA to bane pota-potAnA bhAvanA che e nizcaya che. lyo! (gAthA) ekANuMno bhAvArtha, thoDAmAM paNa keTaluM bharI dIdhuM che? (juo?) A lAkaDI UMcI thavAmAM, potAnI paryAyathI upAdAnathI, e utpanna ( UMcI thavAnI kriyA) thAya che. A AMgaLIo nimitta-anukULa che. A AMgaLIo nimitta hovA chatAM paNa AMgaLIothI (e lAkaDI) UMcI nathI thai ! che? samajANuM kAMi?(zrotA-dharmAstikAyava udAsIna!) dharmAstikAya (vat ) eTale nimittarUpe che. (zrotA- dharmAstikAyane sahAyaka kahyuM che ne?) sahAyatA nahIM, sahAya nAma sAthe che paNa enAthI kAMI thatuM nathI. pAMtrIsamI gAthA, iSTopadeza jIva gati kare che potAthI tyAre dharmAsti(kAya)ne nimitta kahevAmAM Ave che. nimitta ahIM (ene ) gati karAve che, ema nahIM. to nimittanI sahAyatAthI gati kare che evuM che nahIM. che basa, eTaluM. A badhA dharmAstikAyavat iSTopadeza, pAMtrIsamI gAthA ! AhAhAhA ! bhAre kAma ? e (gAthA) ekANuMmI thai!
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 434 gAthA - 92 ajJAnAdeva karma prabhavatIti tAtparyamAha paramappANaM kuvvaM appANaM pi ya paraM karito so| aNNANamao jIvo kammANaM kArago hodi||92|| paramAtmAnaM kurvannAtmAnamapi ca paraM kurvan sH| ajJAnamayo jIvaH karmaNAM kArako bhvti||92|| ayaM kilAjJAnenAtmA parAtmano: parasparavizeSAnirjJAne sati paramAtmAnaM kurvannAtmAnaM ca paraM kurvansvayamajJAnamayIbhUtaH karmaNAM kartA prtibhaati| tathAhitathAvidhAnubhavasampAdanasamarthAyAH rAgadveSasukhaduHkhAdirUpAyA: pudgalapariNAmAvasthAyAH zItoSNAnubhavasampAdanasamarthAyAH zItoSNAyAH pudgalapariNAmAvasthAyA iva pudgalAda bhinnatvenAtmano nityamevAtyantabhinnAyAstannimittatathAvidhAnubhavasya cAtmano' bhinnatvena pudgalAnnityamevAtyantabhinnasyAjJAnAtparasparavizeSAnirjJAne satyekatvAdhyAsAt zItoSNarUpeNevAtmanA pariNamitumazakyena rAgadveSasukhaduHkhAdirUpeNAjJAnAtmanA pariNamamAno jJAnasyAjJAnatvaM prakaTIkurvansvayamajJAnamayIbhUta eSo'haM rajye ityAdividhinA rAgAde: karmaNaH kartA prtibhaati| have, ajJAnathI ja karma utpanna thAya che ema tAtparya kahe che - parane kare nijarUpa ne nija Atmane paNa para kare, ajJAnamaya e jIva evo karmano kAraka bane. 2. uthArtha:- [param] 4 52ne [AtmAne] pot||35. [kurvan] 43 cha [ca] bhane [AtmAnam api] potAne 54 // [paraM] 52 [kurvan] 2. che [ sa:] te [ajJAnamayaH jIva: ] Hzanamaya 94 [karmaNAM] 5 no [kAraka:] sal [bhavati] thAya che. TIkA- ajJAnathI A AtmA parano ane potAno paraspara vizeSa (taphAvata)na jANato hoya tyAre parane potArUpa karato ane potAne para karato, pote ajJAnamaya thayo thako, karmono kartA pratibhAse che. te spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave che-jema zIta-uSNano anubhava karAvavAmAM samartha evI zIta-uSNa yugalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che ane tenA nimitte thato te prakArano anubhava AtmAthI abhinapaNAne lIdhe pugalathI sadAya atyaMta bhinna che, tevI rIte te prakArano anubhava karAvavAmAM samartha evI rAga-dveSa-sukha-duHkhAdirUpa pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che ane tenA
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 na samayasAra siddhi bhAga-4 nimitte thato te prakArano anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che. jyAre ajJAnane lIdhe AtmA te rAga-dveSa-sukha-duHkhAdino ane tenA anubhavano 52spa2 vizeSa na jANato hoya tyAre ekapaNAnA adhyAsane lIdhe, zItauSNanI mAphaka ( arthAt jema zIta-uSNarUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakya che tema ), jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakya che evAM rAgadveSasukhaduHkhAdirUpe ajJAnAtmA vaDe pariNamato thako ( arthAt pariNamyo hovAnuM mAnato thako ), jJAnanuM ajJAnatva pragaTa karato, pote ajJAnamaya thayo thako, 'A huM rAgI chuM (arthAt A huM rAga karuM chuM)' ityAdi vidhithI rAgAdi karmano kartA pratibhAse che. bhAvArtha:- rAgadveSasukhaduHkhAdi avasthA pudgalakarmanA udayano svAda che; tethI te, zIta-uSNapaNAnI mAphaka, pudgalakarmathI abhinna che ane AtmAthI atyaMta bhinna che. ajJAnane lIdhe AtmAne tenuM bhedajJAna nahi hovAthI te ema jANe che ke A svAda mAro ja che; kAraNa ke jJAnanI svacchatAne lIdhe rAgadveSAdino svAda, zItauSNapaNAnI mAphaka, jJAnamAM pratibiMbita thatAM, jANe ke jJAna ja rAgadveSa thaI gayuM hoya evuM ajJAnIne bhAse che. tethI te ema mAne che ke 'huM rAgI chuM, huM dveSI chuM, huM krodhI chuM, huM mAnI chuM' ityAdi. A rIte ajJAnI jIva rAgadveSAdino kartA thAya che. pravacana naM. 182 gAthA-92 tA. 30/01/79 have ema tAtparya kahe che ajJAnathI ja karma utpanna thAya che. (gAthA-bANuM ). have ajJAnathI ja karma utpanna thAya che ema tAtparya kahe cheH samyak-zAna thayuM AtmA zuddhacaitanyamUrti prabhu ! rAga AdimAM huM nathI, eka samayanI paryAya jevaDo paNa huM nathI ane anaMtaguNonA bhedarUpa huM nathI. AhAhAhA ! abheda trikALI bhagavAna AtmA ! evI dRSTi thavAthI, ajJAnano nAza thAya che ne ene karmabaMdhana paNa thatuM nathI, e prakAranuM tAtparya che. ajJAnathI ja karma utpanna thAya che. 92, 92 gAthA che ne. paramappANaM kuvvaM appAMNa pi ya paraM kariMto so / aNNANamao jIvo kammANaM kArago hodi / / 12 / / 52ne ka2e nijarUpa ne nija Atmane 5Na 52 kare, ajJAnamaya e jIva evo karmano kA2ka bane. 92 TIkAH- "ajJAnathI A AtmA"--potAnA svarUpanuM bhAna nahIM hovAthI "52no ane potAno 52spa2 vizeSa ( taphAvata ) na jANato hoya tyAre "--AtmA AnaMdasvarUpa ane rAga vikA2svarUpa-AtmA potAnI sattAmAM che ne 52vastu enI sattAmAM che. evo bheda ( taphAvata ) nathI karato-jANato nathI, "tyAre parane potArUpa karato ane potAne 52 ka2to" tyAre e 52ne potArUpa--za2I2 mAruM che (zarI2 huM ja chuM ) vANI mArI che, putra mArA che, strI mArI che, deza mAro, gAma mAruM, makAna mAruM--ema ajJAnI mAne che. AhAhAhA !
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 437 ( zuM kahe che ? ) ajJAnathI A AtmA 52no ane potAno 52spa2 vizeSa ( taphAvata ) na jANato hoya tyAre 52ne potArUpa karato ane potAne 52 karato, pote ajJAnamaya thayo thako--dayA, dAna AdinA je pariNAma thAya che dayA-dAnano rAga e vikAra che-52 che, ene ajJAnI potAnA mAne che ke meM ( e bhAva ) karyAM. AhAhAhA ! samajANuM kAMi... ? 52nA ane potAno 5252 dekho ! 5252-potAthI 52 bhinna ne 52thI pote bhinna, evo 52thI bheda jANato nathI, tyAre ajJAnathI AtmA paraspara (no ) bheda jANato na hoya tyAre te 52ne potArUpa (mAne che ) AhAhAhAhA ! ( kahe che ) rAgadveSanA pariNAma-dayA, dAna, vrata AdinA pariNAma ( bhAva ) thAya che, e 5Na 52 che, potAnuM svarUpa nathI. paNa ajJAnabhAvathI ( rAgadveSarUpa ) pariNamana kare che e ! samajANuM kAMI..... ? AhAhA ! 66 "52ne potArUpa karato ane potAne pararUpa karato" --potAne rAgarUpa karato 52rUpa karato "svayaM-pote ajJAnamaya thayo thako, karmono kartA pratibhAse che" e dRSTAMta Ape che te spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave cheH- "jema zIta-uSNano anubhava karAvavAmAM samartha evI zItauSNa pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che" --zuM kahe che ? dekho ? agni ane barapha--agni uSNa che ne ba2pha ThaMDo che, che ? e uSNano anubhava karAvavAmAM samartha evI zIta-uSNa pudgalapariNAma, agninI paryAya pudgalanI paryAya (che ) ane baraphanI paryAya pudgalanI paryAya che--( e paryAyo ) pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe, e paryAya uSNa ne ThaMDI e pudgalathI ekameka che. che ? AtmAthI sadAya e atyaMta bhinna che. e ThaMDI ane ga2ma avasthA pudgalathI abhinna ( ekameka ) che. AtmAthI atyaMta bhinna che. ane tenA nimitte thato te prakA2no anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe-ahIMyA zuM kahe che ? ThaMDI ane garamInuM je vedana-rAga thayo, e rAga AtmAthI abhinna che, ahIM ajJAnInI vAta che ne ! samajANuM kAMi... ? AhAhA ! zIta ane uSNa avasthA, e pudgalanI ( paramANuMnI ) che ane zItane uSNanuM vedana, ahIM vedana thayuM-rAga thayo, e rAga AtmAthI abhinna che. e cIja ThaMDI-garamanI avasthA e pudgalathI abhinna che. AtmAthI e bhinna che. AhAhA ! jema ke moDhAmAM maracuM AvyuM, maracuM tIkhuM to tIkhI avasthA je che maracAMnI e (maracAMnA pudgalathI ) abhinna che, AtmAthI bhinna che paNa e tIkhAza vakhate je emAM paryAyamAM rAga Avyo ke, bahu tIkhuM e dveSa Avyo e AtmAthI abhinna che. ajJAnInI vAta kare che ne ! samajANuM kAMi... ? tIkhuM maracuM hoya che ne tIkhuM bahu ! Ama DhokaLuM-DhokaLA hoya che ne Ama, (maracAMnA ) bhajIyA hoya tIkhAtIkhA bahu, A lIlA maracAM ( lyone ! lIlAM maracAM bahu tIkhAM hoya, e tIkhAzanI paryAya to jaDanI sAthe abhinna che, paNa ahIM (jIvanA bhAvamAM ) enAthI je ThIka nathI evo dveSa (bhAva) Avyo e dveSanA pariNAma AtmAthI abhinna che. A ajJAnanI vAta karavI che ne ? samajANuM ? AhAhAhA ! e zIta-uSNa pudgalapariNAmanI avasthA, pudgalathI eka che. kAraNake AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che. AhAhA ! A ThaMDI-garamInI e paryAya jaDanI sAthe abhinna che. AhA ! ane e ThaMDI-ga2mImAMya je rAga Adi thAya che ke A ga2ma cIja ThIka che, e cIja bahu ThIka
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 samayasAra siddhi bhAga-4 nahIM evA rAgadveSa che e (bhAva) AtmAthI abhinna che. AMhI to parathI bhinna batAvavuM che. ane pachI ajJAnathI bhinna to pachI kare, paNa A pahelo khyAla ja nathI tyAM bhinna zI rIte kahe ? AhAhA ! samajANuM kAMI...? ane tenA nimittathI thavAvALo e prakArano anubhava eTale rAga-dveSa, e AtmAthI abhinna che kAraNake rAga-dveSa thayA e rAga-dveSa (AtmAnI) potAnI paryAyamAM karyA che, e rAga-dveSa ajJAnIne abhinna che. ahIM to ajJAnInI vAta che ne pudagalathI sadAya atyaMta bhinna che e ThaMDA garamanuM vadana thayuM ThIka aThIka evo rAgadveSa e pudagalathI abhinna che potAnI paryAya potAthI abhinna che AvI vAta have, navarAza kayAM AmAM? sadAya abhinna, AhA...! e to daSTAMta thayuM. "tevI rIte te prakArano anubhava karAvavAmAM samartha evI rAga-dveSa-sukha-duHkhAdirUpa pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe-eTale karmanI avasthA jaDamAM thai enI vAta kare che-rAga-dveSa, sukha-duHkhAdi zAtA vedanIya Adi aMdara je karmamAM thAya che e pudgalapariNAmanI avasthA e pudgalathI abhinna che. samajANuM kAMi.? sukha-duHkha, zAtAvedanIyaazAtAvedanIya aMdara je sukhanI kalpanA, jaDamAM sukha hoM? jaDa zuM ahIM sukhamAM nimitta je jaDa e jaDanI paryAya jaDathI abhinna che ane ahIM je sukha-duHkhanI kalpanA kare che ajJAnI, e sukha-duHkhanI kalpanA AtmAthI abhinna che. Are.. have! (kahe che ke, pugala pariNAmanI avasthA pudgalathI abhinna ane AtmA sadAya bhinna che. ane enA nimittathI thavAvALA te prakArano anubhava, kono anubhava? aMdara rAga-dveSano anubhava-sukha-duHkhanI kalpanAno anubhava, e AtmAthI abhinna che. parano anubhava nahIM. parano anubhava nathI, parathI bhinna anubhava potAnA rAgano che. AhAhAhA ! pugala sadAya atyaMta bhinna che, A AtmAmAM je rAga-dveSa thayA, A ThIka che-A ThIka nahIM evA rAga-dveSa thayA, e ajJAnInA AtmAnI sAthe abhinna che ane je pugalanI dazA che, mohanIyakarmanI cAritramohanIyano udaya, darzanamohano udaya, e pariNAma jaDanI sAthe abhinna che. AhA ! AmAM kArakhAnA ADe navarA kayAM? duniyA to duniyAnuM jANe ) duniyAnuM ahIM zuM kAma che, tuM karane tAruM! bhUkha potAne lAge che to pote khAvA jAya che, badhAne khavarAvIne khAvA jAya che? olA (duniyAmAM) ghaNAM badhA bhUkhyA che to temane (badhAne) khavaDAvI ne huM khAuM ema khAvA jAya che? muMbaimAM to ghaNAM paDayA che olA ADA-avaLA nahIM, garIba mANaso! zuM kahevAya che? phuTapAtha, hA, hA che. makAneya na hoya, bAIDI na hoya, chokarAya na hoya bicArA garIba ekalA ! eka juvAna chokaro hato eka, (meM pUchyuM) huM mahArAja ! mA-bApeya nathI huM to ekalo pharuM chuM ! pANI pIvAne mATe loToya na hoya, sUvAnuM godaDuMye na hoya, makAna to zAnA hoya? phUTapAtha upara sUve ane bhIkha mAge, kayAMkathI mAgI mAgIne (peTiyuM bhare!) AhAhAhA! AMhI to kahe che ke je bahAranI avasthA che, e pudgalathI abhinna che paNa emAM je sukhaduHkhanI kalpanA kare che e AtmAthI abhinna che. e cIje sukha-duHkhanI kalpanA karAvI nathI.
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 439 (paNa ) ajJAnI potAthI, potAne bhUlIne harakha-zokano kartA bane che. bahu gAthA sArI che ! A bANuM ( gAthA ). AhA ! e ( ajJAnI ) ajJAnane kAraNe rAga-dveSa, sukha-duHkhAdi ane eno anubhavano 52spa2 vizeSa (bhinnatA ) nathI jANato-jaDanA je sukha-duHkha nimitta che (e ) cIja sukha:duHkha saMyoga, sukha (nI kalpanAne ) anukULa saMyoga ne pratikULa saMyoga (duHkhanI kalpanA ) e saMyoga e badhI jaDanI paryAya che ane e samaye je rAga-dveSa kare che ke A ThIka che A aThIka che, e rAga ( bhAva ) potAnAthI abhinna che. potAnI paryAya 52thI bhinna che. 52nI paryAya potAnAthI bhinna che. AhAhAhA ! bahu AmAM yAda keTaluM rAkhavuM ! che ? ajJAnane kA2Ne rAgadveSa ane sukha Adino anubhava, potAnAmAM je sukhadu:khanI kalpanA ho (thAya ) e ane saMyogI anukULa-pratikULa je cIja e banne bhinna che. paNa bannemAM Ama 52spa2 vizeSa (taphAvata ) nahIM jANatA, beyane judA judA na jANato hoya tyAre ekatvanA adhyAsane kAraNehuM ThaMDo thai gayo, huM garama thaI gayo, huM mIThAza ( gaLyo ) thai gayo, huM kaDavo thai gayo ! evI mAnyatA kare che ajJAnI. AhAhA ! dAkhalo to juo, TADhA-UnAno dAkhalo, TADhI-UnI dazA jaDanI sAthe abhinna che. paNa ahIMyA TADhA-UnAno rAga kare che e (rAgabhAva ) AtmAnI sAthe abhinna che. AhA... e TADhA-UnAnI dazA rAga karAvatI nathI ane TADhA-UnAnI avasthA rAga che to tethI che evuM che nahIM. AhAhA ! "zIta-uSNanI mAphaka arthAt jema zIta-uSNarUpe AtmAvarDa pariNamavuM azakaya che tema" ThaMDI-garama avasthA AtmAnI thavI e azakaya che, jaDanI ThaMDI-garama avasthA AtmAmAM thavI azakaya che, e-rUpe ThaMDI-garama avasthArUpe AtmAnuM thavuM e azakaya che. e prakAre "jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakaya che" koNa ? jaDanI je paryAya che e emAM (e-rUpe AtmAne ) pariNamavuM azakaya che. "evA rAgadveSa sukha duHkhAdirUpe ajJAnAtmA vaDe pariNamato thako" AhAhA.... rAgadveSa ke e rUpe 52no huM anubhava karuM chuM evuM mAnato thako, "arthAt pariNamyo hovAnuM mAnato thako, jJAnanuM ajJAnatva pragaTa karato " AhAhAhA !nizcayathI to 52nI paryAyano anubhava karavo azakaya che, paNa ajJAnI AtmA, 52no huM anubhava karuM chuM ema rAgadveSano kartA thAya che. AhAhA ! bahu phera, atyAre to prarUpaNA evI badhI thaI gaI che ne. AhA ! tyAM rasagullA AvyA, rasagullA! A rasagullA hoya ne e rasagullAnI paryAya pudgalathI abhinna che paNa ahIM ThIka che evo rAga Avyo, e rAgathI e bhinna cIja che ane ( e cIja-2sagullA ) enAthI rAga bhinna che. paNa ajJAnI beyane bhinna na mAnIne (meM rasagullA khAdhA ) huM 52no kartA chuM ne 52no bhoktA chuM ema ajJAnI mAne che. AhAhA ! samajANuM kAMi ? zIta-uSNarUpe AtmAnA dravyathI pariNamavuM azakaya (che ). e ( paryAya zItauSNa ) jaDanI che. 52nI jaDanI-karmanI paryAyanuM enAthI rAga-dveSa sukha-duHkhAdirUpa, ajJAna AtmA dvArA pariNamita thato thako paNa I ajJAna AtmA dvArA rAga-dveSarUpe pariNAma karato, svabhAva to eno che nahIM, rAga-dveSarUpe, ( AtmAno ) svabhAva pariName e to azakaya che, paNa ajJAnapaNe ( ajJAnI ) rAga-dveSane ajJAna bhAvathI pariNamana kare che. ( eTale ke pariNamyo
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 samayasAra siddhi bhAga-4 hovAnuM mAne che e mAnyatA kare che, ema kahe che. jJAnanuM ajJAnatva pragaTa karato, pote svayaM ajJAnamaya thayo thako, A huM rAgI chuM, eTale A rAga huM karuM chuM, huM dvaSI chuM, ityAdi vidhithI rAgAdi karmano kartA pratibhAse che rAgano kartA paNa ajJAnabhAvathI pratibhAse che. paNa e ajJAnabhAva che e satyabhAva che nahIM. vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 183 gAthA-92 tA. 31/01/79 budhavAra mahA suda-4 zrI samayasAra, 92 gAthA pharIne, TIkA-TIkA che ne TIkA, bANuM gAthAnI TIkA, A AtmA, ajJAnathI potAnuM zuddhasvarUpa AnaMda, enA ajJAnathI, potAnI cIja je AnaMda ne zuddha che, enuM ajJAnIne jJAna nathI, ajJAnane kAraNe potAno ne parano bheda, paraspara bheda nathI jANato-bhagavAna AtmA e to jJAna-AnaMda svarUpa ane para-rAgadveSa ne karma, nokarma (te) para, e potAno ne parano paraspara bheda (taphAvata) jANato na hoya tyAre "te parane potArUpa karato ane potAne para karato" - -tyAre te parane potArUpane e rAga-dveSanA pariNAma, karmane nokarma e parane potArUpa mAne che. AhAhAhA ! ane potAne pararUpa karato thako-potAnuM svarUpa zuddhacaitanyaghana che chatAM) ene rAga mAro che, karma mArA che, nokarma-karmanA phaLaAdi mArA che ema parane potAnA karato thako, svayaM (pote) ajJAnamaya thayo thako (AhA!) svayaM ajJAnamaya thayo thako, karmane kAraNe nahIM, (svayaM-potAthI) "karmono kartA pratibhAse che." AhAhA ! e puNya ne pApanA bhAva-dayA, dAna, vrata, bhaktinA bhAva e rAga che. ajJAnIne rAgano kartA huM chuM evuM bhAse che. samajANuM kAMI? "te spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave che - jema zItauSNano anubhava karAvavAmAM samartha" -ThaMDI ane garamI jaDanI avasthA, e anubhava, jJAna karAvavAmAM nimitta, potAne jJAna karAvavAmAM e zIta-uSNa (avasthA) nimitta (che). "evI zIta-uSNa pudgalapariNAmanI avasthA e ThaMDI ne garama avasthA pudgala jaDanI che A ThaMDI paDIne110/12 DIgrI taDako tApa e jaDanI paryAya che e pugala pariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnatAne kAraNe e pudgalathI ThaMDI garama avasthA ekameka che. che? ane AtmAthI sadA atyaMta bhinna che. e ThaMDI garama avasthA sadA AtmAthI taddana bhinna che ane enA nimittathI thavAvALo e prakArano anubhava-ThaMDI ane garamInuM ahIM jJAna thAya che, e jJAna che te AtmAthI abhinna che ane zIta-uSNa avasthA pugalanI che e bhinna che. ane enAthI (enA nimittathI) jJAna je thayuM e jJAnanI paryAyathI AtmA abhinna che. AhA ! A to hajI daSTAMta che hoM! (kahe che ke, "ane tenA nimitte thato te prakArano anubhava" (eTale) jevI ThaMDI-garamI che evuM ja ahIM jJAna thAya che potAnAmAM "te prakArano anubhava AtmAthI abhinapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che." -e zIta-uSNa je pudgalanI dazA che jaDamAM che e jaDathI abhinna che-ekameka che, ane zIta-uSNanuM ahIM jJAna thayuM e jJAnanI pariNati AtmAthI
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 441 abhinna che ane 52thI bhinna che. ThaMDA-unAnuM je jJAna thayuM e jJAna AtmAthI abhinna che. paNa enI (pudgalanI ) je zIta-uSNa dazA che e AtmAthI bhinna che. A to hajI dRSTAMta che. "tevI rIte te prakArano anubhava samartha evI rAgadveSa-sukha-duHkhAdirUpa pudgalapariNAmanI avasthA" AhAhA ! ahIM evuM na levuM ( na samajavuM ke ) karmamAM sukha-duHkha thAya che. AMhI to AtmAno svabhAva zuddhacaitanya che, e apekSAthI je kaMi dayA-dAna-vrata-bhaktinA pariNAma thAya che ane sukha-duHkhanI kalpanA thAya che--e thAya che to potAnI paryAyamAM potAthI-paNa ahIMyA e siddha nathI karavuM, ahIMyA to e jaDanI paryAya che. ( zrotAH- AtmAmAMthI nIkaLI jAya che mATe ! )nikaLI jAya che ne AtmAnI che ja nahIM. jhINI vAta che bhAI ! moTA atyAre to vAMdhA UThayA che AmAM, zubhabhAva-dayA, dAna, vrata, pUjA kare to kalyANa thaze ! AMhI to kahe che ke zubhabhAva to pudgalanI dazA che. ( kemake ) potAnA svabhAvamAMthI vikAra utpanna thAya evo koi svabhAva (AtmAno ) nathI. AhAhA ! 'tevI rIte te prakArano anubhava karAvavAmAM samartha evI rAgadveSa-sukha-duHkha ' -zuM kahyuM ? rAga-dveSa ne sukha, duHkhanI je kalpanA che e karmanuM kArya che, enuM jJAna AtmAmAM thAya che e jJAna AtmAnuM che. e jJAnathI AtmA abhinna che paNa A rAga-dveSa, sukhadu:khanA pariNAma je che e pudgalanI paryAya e pudgalathI abhinna che ! Are ! AvI vAtuM che, jhINI vAta che bhAI ! rAga-dveSa thAya che to potAnI paryAyamAM, koI ema ahIM lagAvI u (mAnI lye ) ke juo, karmathI rAga-dveSa thayA (ema nathI ) AhAhA! ahIM to bIjI cIja che. (svabhAva batAvavo che) A to rAga-dveSa thAya che to ajJAnathI potAnI paryAyamAM, paNa e rAga-dveSapuNya, dayA-dAna- ( AdibhAva ) AtmAno svabhAva nathI, AhA ! e kA2Ne A dayA-dAnavrata-tapa, bhaktino vikalpa rAgAdi vikalpa UThe che e rAga, pudgalanI avasthA che, ema kahevAmAM AvyuM che. AhA ! kaho, balubhAI ? zuM kIdhuM, A tamArA olA va2sItapa karyAM che emAM rAga koi maMda hoya to e pudgala-jaDa hato, ema kahe che. eNe to sAMbhaLyuM che ne ghaNI vakhata ? che ? ( zuM kIdhuM ? ) e aMdara rAga karyone maMda, apavAsa karavAmAM, dayA pALavAmAM, vrata ka2vAmAM. samajANuM ? e ka2vAmAM maMda rAga che e rAga che ( ene ) ahIM pudgalanI avasthA gaNavAmAM AvI che, e rAganuM jyAM jJAna thAya che, e jJAnaavasthA AtmAthI abhinna che. paNa e rAga, e jJAna (beya ) avasthA tadna bhinna che! kaho, zAMtibhAI ? AvI vAtuM che. ( AhA !) jene loko dharma mAne-dayA, dAna, vrata, apavAsa e vikalpa che-rAga che ane e rAga pudgalanI (dazA ), pudgalanA nimittane Adhina thaine thai che ne ? e potAnA svabhAvane Adhina nathI thai, e kA2NathI ene pudgalamAM gaNI che. AhAhAhA ! AvI vAta ! 'ane A prakAranuM jJAna AtmAthI abhinna che' --rAga ane dayAdAnanA vikalpa je rAga UThayo, enuM ahIMyA jJAna thayuM. kemake AtmAno (jJAna svabhAva) svapa2prakAzaka che, to potAnA svarUpanuM jJAna kare che ne ( sAthe-sAthe ) rAganuM paNa ahIM jJAna thAya che. to e jJAna che-rAganuM jJAna che e AtmAthI abhinna che ane rAgabhAva che e pudgalathI abhinna che. AtmAthI bhinna che. AvI vAtuM ve kayAM duniyA ThAre meLa ( khAya ?)
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 samayasAra siddhi bhAga-4 lyo, kAle ja moTuM (lakhANa) AvyuM tuM! vratane zubha ne pUjAne bhaktine dharmajyota dharmadhyAna che. ane A sonagaDhavALA kahe che ke e baMdhanuM kAraNa che! are, bhagavAna! bhAI, e rAga baMdhanuM kAraNa che ane kharekhara to (e) dazA, e AtmAnA jeTalA guNa che anaMta, te anaMtaguNa zuddha che, enuM pariNamana thAya che e to zuddha (ja) thAya che (tyAre) A rAganuM pariNamana to nimitta Adhina-paranuM che (parAlaMbI to) paranuM che. AhAhA! e pramANe jevo rAga thayo, dayA-dAna-vratano vikalpa, e ja prakAranuM ahIMyA jJAna thAya che, jJAna to jevI vastu che evuM ja jJAna thAya che ne! yathArtha jJAna to ene kahe che ke jevo tyAM dayA-dAna-vrata-bhakti-pUjA, kAma-krodha-hiMsA-jUThuM je pariNAma thayA, to e pariNAmanuM ahIM jJAna thAya che. e je jJAna thAya che e jJAnanuM pariNAma AtmAthI ekameka che ane rAgabhAva che e pudgalathI ekameka che-AtmAthI bhinna che. AhAhA! moTo jhaghaDo che A! olA kahe che ke dharmadhyAna che, AMhI (AcAryadeva) kahe che ke rAga e pugalanI dazA che, enuM jJAna thAya te jJAnanI dazA AtmAnI dazA che. zazIbhAI? AvI vAta che. (kahe che ke, "te prakArano anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che" koNa? je rAga-dveSanuM jJAna thayuM e jJAna pudgalathI tadna bhinna che-atyaMta bhinna che. zuM kIdhuM samajANuM kAMi..? kema ke AtmAno jJAna svabhAva che jJAna. jJAna.... svabhAva svarUpa che to jJAnano svaparaprakAzaka svabhAva che. (tethI to) te kAraNe je kAMi zubha-azubha rAga utpanna thayA, enuM ahIM jJAna thAya che, e jJAna enuM thAya che e to nimittanuM kathana che, bAkI jJAna to potAnAmAM potAthI potAnuM thayuM che. AhAhA ! e jJAnanuM pariNAma che e AtmAthI ekameka-abhinna che ane rAga-dveSa Adi pudgalaparyAyathI (ekameka che) enAthI A jJAnanuM pariNAma bhinna che. dhImethI samajavuM bApu! A to mAraga vItarAgano bahu alaukika che! atyAre to badhe pheraphAra thayo moTo, virodha kare che, moTo virodha !nimittathI thAya che ke nA pADe che, A ema kahe che jyAM! dekho! bhAI, paNa ene ema lAge ! juo! A lAkaDI che, lAkaDI te ahIM paDI che lyo! te to Ama AMgaLAthI UMcI kare to UMcI thAya che ema ajJAnI (one) bhAse che. kemake e AMhIthI (saMyogathI) dekhe che e AMhIthI (svabhAvathI) dekhe ke A UMcI thai e potAnI paryAyathI to (yathArtha kahevAya !) samajANuM AmAM? AhAhAhA ! agnithI pANI UnuM thayuM e paNa jUThuM che kahe che. pANI potAnI paryAyathI uSNa ( UnuM) thayuM che, agni to nimitta che-agnithI UnuM thayuM pANI e vAta jUhI che. have A vAta kema bese? AhAhA ! agninI paryAya e agnimAM che ne pANI ahIM uSNa thayuM e paryAya pANImAM che, e paNa ahIMyA (Ama) to enAthI AgaLa levuM che. samajANuM kAMI.? A rAganI paryAya thAya che potAnI paryAyamAM karma nimitta che paNa e nimitta Adhina thaine svabhAva-bhAva nathI, e kAraNe e rAgabhAvane pudgalathI abhinna kahevAmAM AvyuM ane e rAganuM ahIM jJAna thayuM e jJAna AtmAthI abhinna che. AhAhAhA ! samajANuM kAMi...? paNa AmAMthI pAchA ema kADhe (samaje ke ) juo, rAga-dveSa potAnA karmathI thAya che. juo AmAM (TIkAmAM) AvyuM ke nahIM? kai apekSAe? ahIMyA to puNya-pApanA bhAva, karmane
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 443 nokarma traNeya eka ja cIja che-jaDanI che, ema batAvavuM che. samajANuM AmAM? AhA ! kAla to jarI olA ( lakhANamAM hatuM ne) sonagaDha kahe, nimittathI na thAya, AmAM to nimittathI thAya ema samajI lya basa? evuM che nahIM, thAya che to potAnI paryAyamAM potAthI paNa e (rAgabhAva) svabhAva nathI-caitanya je anaMtaguNa che svabhAva, eno to e bhAva nathI, ema gaNIne rAgane jaDathI bhinna AtmAnuM bhedajJAna nathI e ( loko) rAgane potAno mAne che. samajANuM kAMi? A vAta ahIMyA siddha karavI che, e prakAre ema kahevuM che ne ahIMyA ke jevA puNya ne pApanA bhAva thayA evuM ja AhIMyA jJAna thAya che, jJAna to yathArtha thAya che ke nahi? (thAya che.) to jevA dayAnA pariNAma thayA to dayAnA pariNAma rAga che to (tevuM ja) rAganuM jJAna ahIM thayuM to jJAna kahevAmAM AvyuM e yathArtha che. ema kahevuM che ke jevo rAga che evuM ja ahIMyA jJAna thayuM che, e jJAna thayuM e AtmAnI cIja che ne rAga che e potAnI (AtmAnI) cIja nahIM. AhAhA ! samajANuM kAMi..? e rAga che e to puNya-pApa tattva che to zAyakaparyAyamAM svaparaprakAzaka (jJAna) thayuM paNa e jJAnasvaparaprakAzaka paryAya thaI potAthI e ekameka che ane e rAgatattva (AtmAthI) bhinna che, ahIM A levuM che ne ! rAgatattva-puNyapApa tattva-ajIva tattva-Asravatattva badhA eka (ekArtha) che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMi..? (have kahe che, "jyAre ajJAnane lIdhe AtmA te rAga-dveSa-sukha-duHkhAdino ane tenA anubhavano paraspara vizeSa na jANato hoya tyAre" -zuM kahe che? ajJAnI AtmA, bhedajJAnanA abhAvathI (eTale ke) A rAga-dveSa Adi pariNAma ane enuM jJAna ahIM anubhava, e bannenuM bhedajJAna na jANavAthI-rAga huM chuM ema ajJAnI mAnI le che. AhAhA ! rAgathI bhinna evuM jJAna potAnuM che paNa rAga potAno nathI, paNa ajJAnIne rAga ane jJAnanA pariNAmanuM bhedajJAnabhinnatAnuM jJAna nathI, to rAga mAro che ema mAnI lya che. AhAhA ! - jyAre A AtmA ajJAnane kAraNe e rAga-dveSa, sukha-duHkha, sukhaduHkhanI kalpanA thAyane! A paisA che to ThIka, nirdhanatA aThIka evI je kalpanA che. e nizcayathI to e pudgalanI paryAya che, pudgalamAM che. AhAhA ! AkaruM kAma che. (zrotA - ghaDIkamAM pudgalanI, ghaDikamAM AtmAnI?) tethI ahIM kahe che ne bhAI, che paryAya enI, pahelAM ema ja mAnI lyo ke karmane laine rAga thayo-karmane laine rAga thayo, to e vAta jUhI che. AhAhA ! paNa ahIMyA kahe che, rAga paryAyamAM thAya che to e dravyasvabhAvathI thayo, e vAta jUThI che. AhAhA (Atma) dravyano svabhAva cidAnaMda! bhagavAna AtmA, rAga thAya che enuM jJAna kare che, e jJAna potAnuM che, rAga potAno nahIM. A to atyAre to bhedajJAna karavAnI vAta che ne! bhedajJAna nahi karavAvALAnI A vAta che. bhedajJAna karavAvALAnI vAta (gAthA) 93 mAM Avaze. AhA! A moTo phera? nimittathI thAya che ne vyavahArathI thAya che, (A) moTo phera? che? nimitta vinA kyAMya hoya che (koi kArya?) dekho? A je vANI paDe che, to jJAna thAya che, nyAM muMbaImAM hatA tyAM kArakhAnAmAM tyAM A jJAna thatuM hatuM? paryAyamAM A jJAna (sAMbhaLavAnuM) A zabda kAne paDe che to jJAna thAya che. ema ajJAnIone bhrama thAya che. paNa (kharekhara to) e
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 samayasAra siddhi bhAga-4 samayamAM, e samayanI paryAya jJAna thavAnI lAyakAtathI jJAna utpanna thAya che. ( jJAna thavAmAM) zabda to nimitta che, zabdathI tyAM jJAna thayuM nathI. are ! AvI vAtuM bhAI ! duniyAthI bahu phera hoM bhAI ! moTo phera? (zrotA- jJAnI eTalA mATe ja nizaMka che) heM? evI vAta che. sukha-duHkhane rAga-dveSanA je bhAva che e vikRta avasthA che, ene pudgalanI gaNavAmAM AvI ane e rAgadvaSa-sukha-duHkhanI kalpanA jene pudgala kahevAya enuM je jJAna ahIM thayuM, e jJAna ane sukha-duHkhanI avasthA, "bannenuM bhedajJAna nahi hovAthI bannenI judAinuM jJAna nahi hovAthI tyAre ekapaNAnA adhyAsane lIdhe" -AhAhAhA ! e rAgane dveSane svabhAvanuM jJAna, (beyanI) ekatvabuddhine kAraNe-anAdithI A adhyAsathI ekatva karyuM che. AhAhA! samajANuM? (ohoho !) moTo baLavo che, duniyA sAme, duniyA AnI sAme baLavo kare che. AhA ! bApu! mAragaDA prabhunA (judA che). AhAhAhA ! ahIMyA to kahe che ke je aMdaramAM karmanA nimittathI athavA nimittane Adhina thaine je kAMi dayA, dAna, vrata, bhakti AdinA bhAva che, e badhA (bhAvo) pudgalanI dazA che. (are, bhAI !) AtmA zuM? AtmA to zuddha pavitra che, eno (svabhAva to) jANavA-dekhavA (jJAtA-dakhAnI) dazAvALo che. (zubhAzubha bhAvanI) te dazA che pugalanI ane enuM je jJAna, ahIM jJAna thAya che e potAnuM che. paNa e jJAna ane rAga-dveSanI paryAyanuM bhedajJAna nahi hovAthI bannenI bhinnatA che evuM bhinnatAnuM bhAna nahi hovAthI, AhAhAhA ! tamArA hirA-birA to kayAMya rahI gayA (dUra) ne amArA cImanabhAInA loDhA rahI gayA kayAMka (dUranA dUra) (zrotA- Apa to pharamAvo cho ke hIro to pudgalano che.) hirA to pudgalanA che, paNa hirAno prema thayo rAga, e paNa pugalamAM che ema kahe che AMhI to balubhAI? AvuM che bApA. prabhu prabhu prabhu tuM koNa che? bApA, bhagavAna to ema kahe che ke tuM cho koNa? AtmA, AtmA cho te zuM rAgarUpa che AtmA? nava tattva che to emAM rAgane puSya ne pApa tattva to (Asrava tattva che) tene (AtmAthI) bhinna gaNavAmAM Avela che. nava tattva che ke nahIM? puNya, pApa, Asrava, baMdha tattva to bhinna gaNavAmAM AvyA che. bhagavAna AtmA to jJAyakatattva che. to eno artha e che ke enuM jJAna karavAvALo ne potAnuM jJAna karavAvALo (e eka) jJAyaka tattva che. (e jJAyakatattva) paNa potAnuM jJAna ane enuM (paranuM) jJAna e beyanuM jJAna) e potAno svabhAva che. e cIja rAga Adi potAno sva-bhAva nathI, (tethI) rAga Adi bhinna che ne enuM jJAna karavAvALI cIja ( jJAyaka) bhinna che. -AvuM bhedajJAna nahi hovAthI, AhAhA ! AvI vAtuM, have mAMDa (mAMDa) jiMdagImAM ko'kane to kAne'ya pahelI paDe! AkhI vAtuM phera bahu bApu? are re manuSyabhava hAlyA jAya che, motanI avasthA e samaya najIka Ave che kAraNake (mRtyusamaya) nakkI che bhagavAnanA jJAnamAM, ane enI AyuSyamAM ke A e ja samaya, A kSetre, A loke, A deha chUTavAno (e chUTavAno ja) emAM traNa kALamAM pheraphAra thAya (ja) nahIM. AhAhAhA ! arere! enA samIpamAM (mRtyunA samIpamAM) AyuSyanI (kSaNa kSaNa ghaTatI sthiti!) oluM nathI ApaNe kahetA ke "DozI kahe mAro dikaro moTo thAya' bhagavAna kahe tAro dikaro moTo thAya ne maraNanI samIpamAM jAya? have Ano meLa kayAM karavo? barAbara che? (zrotA:
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ 445 gAthA-92 bA to ema ja kahene mAro dikaro moTo thAya?) hA, badhA kahe, ema ja kahe, moTo dikaro thayo! sumanabhAI ane nahi bhaNAvyo hoya ke pAMtrIsa hajAra rUpiyA kharcIne, (paradezamAM) amerikA zuM? amerikAmAM! pApa karIne paisA bhegA karyA ne pApa karIne bhaNAvyo ene, A rAmajIbhAIe, sAcI vAta haze ? vikalpa hato AkarI vAta bhAI ! bhaNAvyo che bhaNAvyo'to nahIM paNa bhaNAvavAno je vikalpa che, e enuM svarUpa nahIM. AhAhAhAhA! AvI vAta che bhagavAna ! A to gharanI vAta karIe (dAkhalo gharano) badhAne samajAya ne? ratibhAI ? A amAre ratibhAI rahyA, moTA karoDapati lyo ! kArakhAnA moTA ne chokarAo ! moTobhAI marI gayA ne be-traNa chokarAo badhuM kAma kare eya moTuM kArakhAnuM che rAjakoTa. ararara! koNa kare prabhu! AMhI to kahe sAMbhaLane vAta! AhAhAhA! prabhubhAI to chellI sthitie asAdhya thaI gayA hatA nahIM. tAkaDe tyAM asAdhya thai gayA'tA, keTalA vakhatathI covIsa kalAkathI, kudaratI evo meLa khAi gayo ke huM tyAM gayo tyAM ahIMthI tyAM pahelAM hatA asAdhya ema pachI caMdubhAI dAkatara che ne ApaNA caMdubhAI, eNe kahyuM, prabhubhAI mahArAja AvyA che koNa jANe kema thayuM tarata ja sAdhya AvI gayuM. Ama hAtha karyo UMco, asAdhya hatA, prabhubhAI asAdhya hatA, kudarate huM gayo tyAre paNa asAdhya hatA, jyAM ene kIdhuM caMdubhAIe ke mahArAja AvyA che, prabhubhAIne ema jyAM kIdhuM tyAM AMkhamAMthI AMsu, hAtha Ama UMco karyo sAdhya AvI gai, daza miniTa rahyA, basa pachI jatAM vakhate pAMca hajAra rUpiyA devAnA hAthamAM mUkayA, emaNe devAnA te vakhate sAdhya nahotI. AMhIthI huM savAramAM gayo'to ane sAMje pAcho vayo, Avyo'to. savAramAM rAjakoTa, chevaTe olA pAMca hajAra rUpiyA ApavA maMDayA enA hAthamAM noTa Apo, ema ke tyAre sAdhya nahotI. A badhA paisAvALA che badhA ! vALA che badhA. eka "vALo' nIkaLe pagamAM to rADyo nAkhe? A keTalA (vALA) che? (zrotA- A vALAnI kiMmata che) A vALAnI kiMmata che rakhaDavAnI... paisA vALo, bAyaDI vALo chokarA vALo, makAna vALo, Abaru vALo! keTalAvALA!tamane tamAre ) paNa che, huM? sArA jamAI vALo-sArA jamAi, daza-daza, vIsa-vIsa lAkhavALA ! cAra chokarIo moTe ghare paraNAvI, kuTuMba-kabIlA moTAMne! ohoho ! zuM che paNa A tane? zAMtibhAI? haDakavA lAgyo che!! AhAhA ! prabhu kahe che eka vAra sAMbhaLa bhAI, tAruM svarUpa to prabhu! e rAga Adi Ave, enuM jJAna karavAno tAro svabhAva che. ema na jANIne rAga mAro che (ema mAne e ) mithyASTi ajJAnI che. AhAhAhAhA ! gajaba vAta che. paranI dayA pALavAno bhAva, dayA pALI zakato nathI, kemake e to (te jIvanuM) AyuSya hoya to tyAM rahe (jIve ) ke na rahe (paraMtu ) tArAthI -dayA pALI zakAya nahIM, paNa bhAva Avyo e rAga che, e rAganuM jJAna karavuM e AtmAno svabhAva che. paraMtu rAgane potAno mAnavo, e potAno svabhAva nathI. paNa jene rAga ane rAganuM jJAna, karavAnuM bhedajJAna nathI, "e tyAre ekatvanA abhyAsanA kAraNe" AhAhA... rAga ane enuM jJAna karavAvALo AtmA, beyanA ekatvanA abhyAsane kAraNe AhAhA... vibhAvanI sAthe adhyAsa- ekatva karyuM!
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 samayasAra siddhi bhAga-4 zrImamAM (zrImad rAjacaMdranA) eka patramAM che, "vibhAva sAthe adhyAsane kAraNe vibhAva potAno mAnyo ema," che eka patramAM che. AMhI to olI lAgu paDatI hoya evI vAta vAMcavAmAM AvI hoya ! to besI gaI to besI gaI ! vAta barAbara, kayAMka che A eka patramAM che. AhAhAhA ! e rAgano bhAva, vikArabhAva-vratano bhAva-tapano bhAva, apavAsa karuM, oLI karuM, varasItapa karuM evo je vikalpa che rAga, e rAganuM AtmA enuM jJAna karavAvALo che. enuM (rAganuM) jJAna ne rAga (beya) bhinna evuM jene bhAna nathI (ekapaNAno) e adhyAsane kAraNe "zIta-uSNanI jema" -jema ThaMDIne garama avasthA, AtmA dvArA pariNamana karavAnuM azakaya che, tema" -zuM kahe che? A ThaMDIne garama avasthA erUpe AtmAnuM thavuM azakaya che. AtmA arUpI jJAnaghana ne A jaDanI avasthA ThaMDI-garama, to AtmAne ThaMDI-garamI avasthArUpe thavuM azakaya che. barAbara che. have AkaruM Avaze! -e je rUpe AtmA dvArA pariNamana karavuM azakaya che jema olI ThaMDI ane garama avasthApaNe AtmAnuM thavuM azakaya che kayAreya ThaMDA garamarUpe AtmA thato nathI. ema te rUpe AtmAnuM thavuM azakaya che. evAM rAga ne dveSa, sukhane duHkhanI kalpanA, evAM bhAve A AtmAnuM epaNe pariNamavuM azakaya che. AhAhAhA! jema ThaMDIne garama avasthAmAM AtmA garama-ThaMDI avasthApaNe thavuM azakya che, tevI rIte bhagavAna AtmA jJAna-AnaMdasvarUpa prabhu e dayAdAna-kAma-krodhanA pariNAmapaNe pariNamavuM ( AtmAne) azakaya che, (zrotA - e pudgalanA pariNAma che) e pudgalanA pariNAma che. dhIme dhIme to kahevAya che, bhAI ! (zrotAH- bahu cokhkhuM thAya che) A kahevuM cokhkhuM thAya che lyo ! ( zrotA - TADhiyo tAva Ave tyAre dhrujArI chUTe!) e dhrujArI pudagalanI paryAya che, ahIM to dhrujArI thai enuM jJAna ene thAya che potAnAthI, e jJAnanuM pariNAma potAnuM che. dhrujArI jaDanI paryAya (jaDamAM) che. (juo!) tAva Ave che, bukhAra kahe che ne! 106 DIgrI ( tAva caDayo hoya tyAre) paheluM garamI Ave, garamI (pachI) ThaMDI Ave, (bahu) ThaMDI (lAge tyAre) TADhIo tAva Ave godaDA oDhADe- (mane) godaDI oDhADo ne jyAM oluM (garamI caDe) thAya kADhI nAkho, paNa e to godaDA ne kADhI nAkhavAnI garama ne ThaMDI avasthA to jaDanI che. AhAhA! zarIramAM TADha AvI dhrujavA ( lAgyuM zarIra) e jaDanI avasthA che. e tAva Avyo e jaDanI avasthA che, paraMtu e jaDanI avasthAnuM jJAna ahIM kare AtmA, ane jaDanI avasthA jaDamAM rahe, paraMtu bannenI bhinnatAnuM bhAna nathI to ene ema thai jAya che ke A ThaMDo huM thaI gayo, garama huM thai gayo, "jemanA rUpe AtmA vaDa pariNamavuM azakaya che" "tevI rIte evAM rAga-dveSa-sukha-duHkhAdirUpa" AhAhAhA ! dAkhalo tyAM Akaro che ne ! ThaMDI ane garama avasthApaNe AtmAne thavuM azakaya che, chatAM e mAne che ke huM ThaMDI-garama avasthArUpe huM thai gayo! ema dayAdAna-vrata-bhakti, kAma-krodhanA bhAva e vikAra ane anukULatA joIne huM sukhI chuM, mANaso (paNa) ema kahe ne, pAMca-pacIsa lAkha maLe eTale A ApaNAthI sukhI che. (ema loko mAne !) samajANuM? eka phere kahyuM'tuM ne! ApaNe ahIMyA nAnAlAlabhAInA sagA, AMhI eka pherI AvyA'tA vaDhavANavALA! zuM kahevAya e? cuDagara, te nAnAlAla kALIdAsa (jasANI) rAjakoTa, karoDapati?
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ 447 gAthA-92. badhAya AMhI AvanArA ne ! eTale pachI e bolyo ke amArA vevAI sukhI che, eTale meM kIdhuM, sukhInI vyAkhyA zuM? (bhAI) cuDagara nahotA olA vakIla hatA ne! zuM kahevAya e? bArisTara, popaTalAla berisTara cuDagara, hatA ne! e ahIM AvyA'tA ne! ahIM AvyA'tA badhA AvI to gayA hoya, cuDagara moTA bArisTara hatA, tenA kuTuMbI cuDagara hatA, tenA sagAmAM nAnAlAla kALIdAsabhAI. muMbaI amArA vevAI sukhI che. meM kIdhuM, sukhInI vyAkhyA zuM? sukhInuM svarUpa zuM? A paisA baisA maLyA e sukhI che? (are, bhAI !) i to duHkhanA nimitta che, e paisA e kAMi sukha ke duHkhanA kAraNa nathI, paisA e kharekhara to duHkha kare che emAM nimitta che, ane (paisAmAM) sukhanI kalpanA kare che, e to (sAcuM) sukha nahi, e to duHkha che emAM paNa lakSmI nimitta che. are, AvI vAtuM che bApu! AhAhA! AMhI to paramezvara jinezvara trilokanAtha (tIrthaMkaradevanI) vANImAM ema AvyuM, ke prabhu jevI rIte ThaMDI-garama avasthA pudgalathI abhinna che, enuM jJAna tane thAya kema ke tAro jJAnamAM-svapara prakAzaka svabhAva hovAthI, tArAmAM to enuM jJAna thAya, e jJAna tArI cIja (AtmA) che, paNa e zIta ane uSNa (avasthA) tArI cIja nathI. tevI rIte aMdaramAM dayAdAna-vratabhakti-kAma-krodha-kamAvuM Adi raLavA-kamAvAno bhAva Avyo, e bhAva (badhA) kharekhara to pudgalanI ja dazA che. enuM tuM jJAna kara, e tArI paryAya che. AhAhAhA ! bahu phera AmAM madhubhAI ? A badhA lAkho rUpiyA ahIMyA pedA kare, to e badhA dhULa che-dhULa che e to badhI. ane dhULamAM rAga kare che e rAgeya jaDa che. (zrotA- dIkSA levAvALo ne devAvALo jIva che ke pudgala che) dIkSAno vikalpa je UThe che e pudagala che ane vratano vikalpa che e-paNa pudgala che. jhINI vAta bhAI ! (AhA!) zuddha je AtmA aMdara AnaMda svarUpa bhagavAna ! e vikalpa, rAgathI bhinna bhagavAna, atIndriya AnaMdano kaMda prabhu! enI dRSTi karIne je AnaMdanI paryAya atIndriyanI utpanna thAya e AtmA che. are, bhagavAna bahu phera bApu! cImanabhAI? AhAhAhA ! AvuM to hiMmatabhAIe sAMbhaLyuM nahotuM, zrImadbhA bhagata hatA. joyuM che ne tyAM vahoravA ghare AvyA'tAne aMdara Dele, te di' hiMmatabhAI hatA DelAnI aMdara A vAta bahu phera! e lokomAM bhakti kare ne bhagavAnanI gurunI ! (zrotA - e oluM nahi?) e bhakti kare to enAthI kalyANa thAya (evI mAnyatA) paNa bhakti gurunI to paranI, rAga che, e to Ave che ne zrImamAM Ave che ne? (Atmasiddhi zAstra gAthA-90) "vItyo kALa anaMta te, karma zubhAzubha bhAva; teha zubhAzubha chedatAM, Upaje mokSa svabhAva." -A AtmasiddhimAM Ave che, koNa vicAre? lyo, kaho? tamArA bApeya vicAratA nahi! e vicAratA'tA hoM? AhAhA ! AMhI kahe che ke jema ThaMDI ane garama avasthA pudagalamAM (pudgalathI) abhinna che, ane ThaMDI-garamInI avasthAnuM potAnAmAM (AtmAmAM) jJAna karavAnI tAkAta hovAthI, svaparaprakAzakarUpe jJAna thayuM e jJAna che potAthI ekaluM abhinna che. paNa e zIta-uSNane jJAnanuM bhedajJAna nahi hovAthI, e ajJAnI potAmAM huM ThaMDo thaI gayo, huM garama thai gayo,
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 samayasAra siddhi bhAga-4 evuM mAne che. ema AtmAmAM, e to bhagavAna AtmA to jJAnasvarUpI svaparaprakAzaka svabhAva ( hovAthI) to rAga AvyodayAno-dAnano vratano-apavAsano e vikalpa e to che, e vikalpa kharekhara to pudagalanI avasthA che, kema ke zuddhasvabhAva bhagavAna (AtmA) enI avasthA (e) nathI. AhAhAhA... e rAganuM jJAna karavuM e jJAnanI avasthA AtmAnI che. (kAraNake) dayA-dAna-vrata-bhaktinA pariNAmamAM AtmA dvArA (vaDa) pariNamavuM azakaya che. bhagavAna AtmA AnaMda ne jJAnasvarUpa e rAgarUpe kema pariName? AhAhA! A vyavahAranA pakSavALAne to A badhuM pAgala jevuM lAge ! (zrotA- samajAya ja nahIM ene) zuM? bese ja nahi vAta ! vItarAga mArga bApu? ohoho ! vItarAgabhAvathI mArga-dharma utpanna thAya che. rAgathI utpanna thAya che? AhAhA! to... rAga che. enuM jJAna karavAmAM potAnAmAM rAganuM niyamana karavuM, rAgane sparza karyA vinA-rAgane potAno mAnyA vinA, potAnAmAM jJAna thavuM, e vItarAgI avasthA, e potAnI (AtmAnI) che. paNa rAga ane jJAna-rAganuM jJAna, beyanI ekatAbuddhithI bhedajJAnanI buddhinA abhAvathI, AtmA rAgane DhaSa ne sukha-duHkhanI kalpanArUpe pariNamavuM azuddha che chatAM, A pariNamana meM karyuM ema mAne che. AhAhA! madhubhAI? tAkaDe AvyuM che A badhuM AvuM (tattva !) , ene (tyAM ) vAstu che kAla! AhAhAhA ! vyAkhAneya nyAM che hoM nyAM, tyAM holamAM ! holamAM vyAkhyAna thaze, te di' karyuM hatuM navanItabhAI hatA tyAre ! AhAhAhA ! samajANuM? bhagavAna AtmA jJAnasvabhAvI vastu! ema kahetA'tA ne! jJAnathI tAdAbhya che. jema agni uSNatAthI tarUpe che tAdAbhya che ema bhagavAna AtmA potAnA jJAnathI tadarUpa che. rAgathI tadarUpa nathI. rAgathI tadarUpa ho to rAgano kayAreya nAza thaze nahIM! bahu jhINI vAta bApu! atyAre to Akho saMpradAya evA goTe UThayo (caDyo) che ane vANiyAne navarAza na maLe dhaMdhA ADe, Akho di' pApano dhaMdho. madhubhAI? A hirA vecyA ne be lAkha malyA ne dhULa maLIne e.. ya! emAMthI navaro kalAka thAya to kAMi sAMbhaLavA jAya to olo-kuguru lUMTI lya! tuM Ama kara, tuM Ama kara-vrata kara, apavAsa kara, tane kalyANa thaze! eya... rAga kara to kalyANa thaze! (zrotA- e saheluM paDe !) sahelo rakhaDavAno dhaMdho-rakhaDavAno sahelo. AhAhA ! (AMhI) bhASA to kevI sakhata (spaSTa) che ke jema TADhI ane garama avasthA, e pudgalanA sparzaguNanI avasthA che e paNe AtmAnuM ThaMDI-garama avasthApaNe AtmAnuM thavuM azakaya che. asamartha che. chatAM ajJAnI, zIta-uSNa avasthA ane enuM jJAna, bannenuM bhedajJAna nathI to evuM mAne che ke huM ThaMDo thaI gayo, huM garama thai gayo. (juo!) A DhokaLA-DhokaLA khAya che ne ! DhokaLA, zuM kahe che? DhokaLAmAM, maracAM hoya ne bahu, upara pAthare to maracAMnI (bhUkI) pAthare lAla bhUkako hoya ne! eTale upara lAla bhUkI pAthare, eTale pachI ghImAM ke telamAM (vaghArIne) khavAya, have e maracAM (nI bhUkI) tIkhI hoya ne, moDhAmAM jAya ke tIkhuM che, to huM tIkho thai gayo ema mAne !) enAthI (Ama to) moTuM tIkhuM thayuM che e jaDanI avasthA, e ene laine (maracAMne) laine nahIM. e maracAM tIkhAM hoya
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 449 lIlA maracAM bahu tIkhAM hoya ne ! AMhI kahe che ke moDhuM tIkhuM te i vastune laine (maracAMne laine ) moDhuM tIkhuM thayuM nathI. ( to zI rIte che ? ) moDhAnI paryAya ene tIkhAzapaNe pariNamavAnI (potAnI ) tAkAtathI tIkhAza thai, have i thatAM ene ema thayuM ke huM tIkho thai gayo ! mAruM moDhuM tIkhuM thai gayuM. Are ! Are ! gAMDAnA gAma judA nathI AMhI kahe che. e balubhAI ! zuM che A badhuM A ? A cunibhAIe sAMbhaLyuM nahotuM, AvuM nArAyaNazeThe sAMbhaLyuM nahotuM, AhAhA ! AvI vAta, bahu phera bApA, bahu phera ! vItarAgano mAraga, vItarAga bhAvathI utpanna thAya-e batAve che. e rAga Avyo ne e rAgathI mane dharma thayo, mithyArdaSTi sUMDha che. AhAhAhA ! pAchA AmAMthI ema na kADhavuM (ema na samajavuM ) ke juo, rAga e to karmathI thayo! karmanuM nAma dIdhuM. e to ahIMyA dravyasvabhAvanI dRSTi karAvavI che, ethI ( je ) rAga utpanna thAya che to azuddhaupAdAna-potAthI thAya che, paNa azuddhaupAdAna e to vyavahAra thayo, vyavahAra thayo to e rAga nimittane Adhina thayo che. nimittane Adhina thayo che to ene ahIMyA pudgalano gaNavAmAM Avyo, potAne Adhina-svabhAvane Adhina utpanna thayo nathI. AhAhAhA ! AmAM keTalI vAto yAda rAkhavI, badhI vAta ja judI che. AhAhAhA ! puMjAbhAI ? nairobImAM maLe evuM nathI. ( zrotAH- AvuM kayAMya nathI. ) paNa have to tyAM ApaNuM hAle che ne ! rekorDiMga, zuM kahevAya ? Tepa rekorDiMga ! AhAhAhA! "jema zIta-uSNarUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakaya che" -pariNamana nAma paryAyamAM azakaya che "e prakAre jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakaya che" kayA rUpe ? evAM rAgadveSa-sukha-duHkhAdi jaDasvarUpa, AtmA dvArA pariNamavuM azakaya che. zuM ? e rAga-dveSa ne sukhaduHkha vikA2IdazA ane bhagavAna AtmA nirvikArI prabhu, e vikArI pariNamana karavAnuM (AtmA vaDe pariNamavuM ) azakaya che. AhAhAhA ! bahu mArga ! "Ama jemanA rUpe, kayA rUpe ? " evAM rAga-dveSa-sukha-duHkhAdirUpe sukha-duHkhanI to kalpanA che ne ? e AdirUpe "ajJAnAtmA vaDe pariNamato thako" --ajJAna AtmA dvArA ene AtmAnuM bhAna nathI ne, e dvArA pariNamato thako arthAt pariNamyo hovAnuM mAnato thako, huM rAga-dveSarUpe thayo chuM ema mAnato thako, chatAM AtmA che e rAgadveSarUpa thato nathI. AhAhAhA ! A vyavahA2vALAne to AkaruM bahu paDe. badhuM manAvyuM che ne atyAre vrata karo ne apavAsa karo ne, AMbela karone ! va2sI tapa karo ne ! oLI karo ne hoLI karo ne ! e badho rAga, are are AvI vAtuM hoya ? covihAra rAtre karavo? e paNa eka zubharAga che. e solabhAvanAsoLabhAvanA tIrthaMka2gotra bAMdhe e ( bhAva paNa ) rAga che. rAga potAno nathI. ( zrotAH- paNa bhAve to che ne ? ) nA, bhAvato nathI, AvI jAya che-rAga AvI jAya che, chatAM rAga potAno mAnatA nathI. tIrthaMkara prakRtti ame bAMdhI evuM mAnatA nathI. AkarI vAta bApu bahu! AkaruM kAma jagatathI ! che ne ? rAga-dveSa eTale puNya-pApanA bhAva, sukha-duHkhanI kalpanA ! paisA maLyA to huM sukhI chuM, nirdhana to huM duHkhI chuM, chokarAo sArA (thayA ) sAdhAraNamAM janmyA hoya pote ne maLe karoDapatinI kanyA, sukhI chIe ame, ema je mAne che e mithyArdaSTi che, ema kahe che.
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 samayasAra siddhi bhAga-4 e sukha che ne ? ( zrotA:- jagatamAM rahevuM ne na mAnavuM sukhI chIe?) dhULamAMya che nahIM, ene kayAM (sukha che !) karoDonA makAno hoya, Ama hirAne khATale sUto hoya, mAthe godaDI rezamI oDhI hoya, hajAra-hujAra, pAMcaso-pAMcasonI hoya godaDiyuM garama jema A bAiyuMnA sADalA pAMca-pAMca hajAranA hoya che ne, ema godaDiyuM UMcI hoya ! AMhI ghaNI vakhata amArI pAse Ave che devA, bhAI ! amAre evuM levAya nahIM, amAre to sAdA vastro hoya, hamaNAM eka Avyo' to... aDhIso rUpiyAnI godaDI, mahArAja lyo! paNa bhAI, amAre to A lUgaDuM joIe ho! evI godaDI-bodaDI to, AhAhAhA ! ene sukhI mAne e, rezamanA gAdalA bharelA hoya emAM oluM UMcuM rU, rU nahIM paNa bIjI cIja Ave che atyAre paradezamAM amerikAmAM evI jhINI vastu rU jevI Ave, bahu suMvALI hoya ke Ama dabAyato oluM rU che ne te dabAya pachI besI jAya ne A cIja eka evI hoya che dabAya toya bese nahIM-poluM poluM hoya, evI (suMvALI-suMvALI) cIja Ave che, nAma bhUlI gayA ! nahotuM kaMika oluM e, hamaNAM godaDI lAvyo'to ne emAM e hatuM. koNa lAvyo'to? A zAMtibhAIno dikaro lAvyo'to, A dAjhayo i kalakattAmAM dAjhayo ne I, enI mA baLI gai. zAMtilAla choTAlAla be bhAIyuM ahIMyA AvI gayA hamaNAM, eya thAnamAM thAna, thAna ! niraMjana, e lAvyo hato! ke lAla kapaDuM che huM dhoLuM kapaDuM (oDhuM ) meM kIdhuM dhoLuM lAvavuM joie ! AmAM amAruM kAma nahIM. UMcI godaDI hatI aDhIso rUpiyAnI, e A (mAMhyaluM) rU nahotuM, bIjI kAMika-kAMika evI cIja Ave che, paNa e to jaDanI dazA, prabhu tane A ThIka che ane A aThIka che evI kalpanA e rAga-dveSa che, e rAga-dveSa paNa AtmAnI paryAya nahIM. AhAhAhA ! AMhI sudhI pahoMcavuM! AhAhA ! (kahe che) "evAM rAga-dveSa-sukha-duHkhAdirUpe ajJAnAtmA vaDe pariNamato thako" - ajJAna AtmA vaDe eTale ke svarUpanA bhAna vinA, pariNamato thako eTale ke "pariNamyo hovAnuM mAnato thako" mAne che ke huM para-rAgarUpa thayo chuM, are (Atma) dravya che vastu ! e to rAgarUpa kadi thatI nathI. AhAhAhA ! e mAnyatA paNa vastumAM nahIM. paryAyamAM mAne che e mAnato thako-AhAhA! AvI vAtuM bhAre kahevAya ! samajANuM kAMI..? daza lAkha rUpiyA eka mahine pedA thayA tyAM rAjI rAjI thaI jAya, nokarI pAMcasonI hoya ane zeThe traNaso vadhArI dIdhA khuzI-khuzI thai jAya ke, AhAhA ! eya zuM che paNa A? (zrotA:- pagAra vadhe to zuM rovuM?) paNa e kayAM AtmAnI cIja kayAM che? eka pArasI hato maherabAna zeTha, jAmanagaranA divAna hatA, pArasI vakIla hatA, vyAkhyAnamAM AvyA hatA maherabAna zeTha, te ene AThasono pagAra, te di' nI vAta ghaNAM varasa (pahelAMnI) vAta AThasono pagAra hato pachI darabAre base vadhArI dIdhA, hajAra (pagAra karI dIdho), eNe vAMcyuM ke A hajAra koNe karyo? kahe, darabAra sAhebe kIdhuM'tuM, darabAra sAheba kema kahe? kAMi darabArano kesa Ave to huM moLo pADuM ema, e mATe A baneM vadhAryo? kADhI nAkho base, mArI nokarI che AThasonI? paNa huM to darabArano kesa Ave ke gAmanI vastIno Ave, huM to nyAya pramANe karIza. e vyAkhyAnamAM AvyA'tA rAjakoTa, kADhI nAkho ke koNe vadhArI dIdhA baseM? rAjanuM
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 451 kAma anukULa karavA mATe A vadhArI dIdhA? nyAyathI viruddha nahi karuM, rAjanuM hoya ke rANInuM hoya, (nItivAna) naitika mANasa chatAM paNa e rAga che, ane e rAga mArI cIja ne meM rAga karyo, e mithyAtvabhAva che! bahu AkaruM kAma bhAI ! e jJAnanuM ajJAnatva pragaTa karato" zuM kahe che? bhagavAna AtmA to zAnathI tAdAbhyasvarUpa che, e jJAna pragaTa karavuM joie, ene badale ene choDIne ajJAna nAma rAga pragaTa karyo to ajJAnabhAva pragaTa karyo. AhAhA! A AjanuM vyAkhyAna jarI jhINuM paDe evuM che. madhubhAI ! tAkaDe ahIM AvyuM che, ( zrotA:- ghaNI cokhavATa !) tAkaDe AmAM che eTale. saMpradAyanI dRSTivALAne to A pAgala jevuM lAge evuM che! balubhAI? balubhAI to amAre have ghaNAM varasano paricaya, jUnA thai gayA. AhAhA! kahe che ke jema zIta ne uSNa avasthA pudgalanI che, to e avasthApaNe AtmAne thavuM azakaya che ema prabhu! rAga ne dveSanA pariNAma e pudgalanI jAta-vikArI (bhAva) paNe AtmA vaDe thavuM azakaya che, chatAM ajJAnI e rAgarUpe huM pariNamyo, evuM mithyASTipaNe mAne che. AhAhAhA ! pANI-parasevA UtarI jAya evuM che ! -A huM rAgI chuM dekho ! svayaM ajJAnamaya thato, dekho have pote potAthI rAgane potAno mAnIne ajJAnamaya thato thato huM rAgI chuM-huM to dayA pALavAvALo chuM. AhAhA ! pAMjarApoLanI (saMbhALa karI) rAga thayo paNa i rAga karavAvALo huM chuM. che? A huM rAga karuM chuM ityAdi vidhithI rAgAdi karmano kartA pratibhAse che-rAgAdi, rAga-dveSa Adi pachI to jaDakarma ne mohakarma, nokarmapaNAno kartA bhego (che) (AhA!) kartA pratibhAse che, ajJAnI kharekhara to e rAgano kartA che nahIM. samajANuM kAMi..? (zrotA:- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM. 184 gAthA-92 tA.01/02/79 guruvAra mahA suda-5 zrI samayasAra-gAthA 92. TIkA cAlI gaI che kAla, Aja to gujarAtI cAlaze ne ? madhubhAIe kahyuM. jhINI vAta che. bhagavAna, ghaNuM sUkSma apUrva tatva che. AhAhA! bhAvArtha - rAgadveSa sukha duHkhAdi AtmAnI paryAyamAM je rAga dekhAya che. dayA, dAna, vrata bhaktino rAga ke viSaya bhoga vAsanAno rAga e rAga ane dveSa pratikULa cIjane joIne aMdaravaiSa aNagamo Ave che. e rAga ane dveSa ane anukULa cIjamAM kalpanA thAya che ke A mane sukha che. paisAmAM, strImAM AdimAM kalpanA, bhakti, bhagavAnanI bhaktimAM paNa je rAga che, e rAga che e rAga ane dveSa ane "sukha duHkhanI je kalpanA e pudgalanI dazA che" ema kahe che ahIMyA. jhINI vAta che bhAI. bhagavAna AtmA to AnaMda ne jJAnasvarUpa che, enI dazA to AnaMda atIndriya ane jJAna ne zAMti e enI dazA che. A rAgadveSa ne sukha duHkhAdi, rati arati Adi bhAva utpanna thAya che, "e avasthA pugalakarmanA udayano svAda che,"AhAhA ! AkaruM kAma bhAre ! e pudgalakarma jaDa eno pAka thAya che, tyAre jJAnamAM teno svAda jaNAya che, AvI vAta che. jhINuM bahu bhAI, chatAM e svAda che e mAro che, evI je mAnyatA te mithyASTi mAne che.
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 samayasAra siddhi bhAga-4 AhAhA ! AkarI vAtuM bahu. dayA, dAna, vrata, tapano bhaktino bhAva e rAga che, ane pratikULa cIjane dekhI tyAM aNagamo Ave e dveSa, ane strIAdi ke lakSmI Adine dekhIne mane majA paDe che, evo je sukhabhAva ane pratikULatAmAM aNagamo dveSabhAva du:khabhAva, ahIMyA 52mAtmA ema kahe che prabhu e rAgadveSa ne sukhaduHkha to pudgala jaDanI dazA che. zAMtibhAI ! AvI vAtuM che. paMkajabhAI ! navI vAta che A tamArA kAkAnA olAmAM, AMhI to vAstu aMda2 ka2vAnI vAta che. AhAhA ! je puNya ne pApano bhAva ane harakha zokano bhAva ene ahIMyA 52mAtmA kahe che ke e tArI dazA nahiM prabhu. e to pudgala jaDa enI dazA che. AhAhA ! AkaruM kAma bahu, atyAre to sAMbhaLavA maLavuM muzkela paDe, loko to kahe A karo, A karo, A karo, vrata karo, upavAsa karo, bhakti karo, pUjA karo, dAna karo, paNa AMhI to 5ramAtmA kahe che prabhu e to badhI rAganI kriyA che, e rAga che e pudgalanI dazA che, tArI nahi prabhu. AhAhAhA ! AkarI vAta che. tAruM ghara to rAgadveSa ne sukhaduHkhanI kalpanAthI pAra aMdara che. e tAruM nija gha2 aMda2 che. e nija gha2mAM dRSTi karIne tyAM TharavuM e tAruM vAstu ne gha2no vizrAma che. AhAhA ! AvI vAtuM koi di' sAMbhaLI na hoya, AMhI bhAvArtha bahu uMco Avyo che. AhAhA ! rAgadveSa cAhe to vratano rAga ho, ke bhaktino rAga ho, ane cAhe to strI Adi anukULa ne viSayanI ramatamAM sukhanI kalpanA ho ke aMdara jhera chAMTayuM hoya zarIramAM, tejAba chAMTe ane aMdara kalpanA thAya ke aMhaha..... evI duHkhanI dazA, prabhu e rAgadveSa ne duHkhanI dazA 52mAtmA jinezvaradeva trilokanAtha indra ne gaNadharonI sabhA vacce prabhu ema tyAM kahe che, mahAvidehamAM e A vAta che. AhAhA ! AkaruM kAma, rAgadveSa-zubha-azubhabhAva, sukhaduHkha=anukULa, pratikULatAmAM kalpanA ke ame sukhI chIe ne ame duHkhI chIe, e badhI dazAo prabhu, avasthA hAlata pudgalakarmanA udayano svAda che. e tAruM ghara nahi, e tArI cIja nahi. AhIM che ne tamAre jIone, vibhAvabhAva je A puNya-pApane harakhazokano bhAva e AtmAno deza nahi. AhAhA ! che? amane ahIM goThatuM nathI, e zubha-azubhabhAva, sAme che bhAI "amane ahIM goThatuM nathI, amAruM koI nathI" AhAhA ! e zubha bhAva bhaktino thAya, dayAno rAga thAya e amAro deza nahi, ame kayAM AvI caDayA ahIMyA. jyAM jJAna, zraddhA, cAritra, AnaMda, vIrya Adi anaMta guNa amAro parivAra vase che aMdara, tyAM amAro deza svadeza che. AhAhA ! bAbubhAI ! cAkaLo joyo sAmo, AvyA che bAbubhAI barAbara TAMkaNe, A mAro deza niha nAtha. AhAhA ! ajJAnIo puNya-pApa ne harakhazoka, sukhaduHkhanI kalpanA, e amAro deza ne amAruM svarUpa che ema ajJAnathI mAne che. AhAhA ! e AMhI kahe che, ke rAgadveSa sukhaduHkhAdi eTale rita arita, harakhazoka, dInatA, murkhAi e badhI dazAo pudgala jaDa karmanI avasthAo che, prabhu tArI avasthA e nahi. AhAhA ! AvuM have sAMbhaLyuM. "tethI e zIta uSNapaNAnI mAphaka" jema TADhI ane ga2ma avasthA e pudgalanI sAthe pudgalathI abhinna che, unI avasthA e pudgala je agni che tenI avasthA che. enAthI abhinna
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 453 che ThaMDI avasthA, baraphaAdi e ThaMDI avasthA e baraphanI sAthe abhinna che. AhAhA ! che? "zIta uSNa pudgalakarmathI abhinna che" koNa? e rAgadveSa, sukhaduHkhAdi avasthA e pudgalakarmanA udayano svAda che. jhINI vAtuM bahu bhagavAna ! are prabhuno mAraga che zUrAno e tyAM kAyaranA kAma nathI bhAI. kahe che ke bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa prabhu che. emAM je rAgadveSa, sukhaduHkhanI kalpanAno bhAsa thAya che, e badho pudgalano svAda che, jJAnamAM e bhAse che ke A cIja che eTaluM, paNa e jJAnanI AtmAnI cIja nathI. samajANuM kAMI ? AhAhA ! e pudgalakarmanA udayano svAda che, prabhu e tAro svAda nahi. tuM to AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu, tAro svAda to atIndriya AnaMdano svAda Ave e tAro svAda che, have AvI vAtuM kayAM ? A bhagavAna mAraga evo che koI prabhuno atyAre to evI garabaDa cAlI che badhI, bahu AkaruM paDe AmAM ekAMta lAge, A lokone hoM. AhA! je A vyavahAraratnatraya kahevAmAM Ave che ne deva, guru, zAstra, sAcA arihaMta guru ne zAstra enI zraddhAno bhAva paNa rAga che. ararara! paMca mahAvratanA pariNAma paNa rAga che ane A zAstranuM, zAstra tarapha jhukAvathI bhaNatara e paNa rAga che. AhAhA ! heM? ( zrotA - ene to pudgala kIdho che ) are bhagavAna ! e pudgalanI dazA che prabhu! bhAI tane bhedajJAna nathI, e pudgalanI dazAthI prabhu tArI cIja aMdara judI che. AhAhA ! arere! eNe anaMtakALamAM kadI bhagavAna AtmA AnaMda atIndriya ane atIndriya jJAnanI mUrti che, ane teno svAda atIndriya jJAna ne atIndriya AnaMda ne zAMti eno svAda che. dharmIne eno svAda potAne AtmAno lAge che; ajJAnIne e rAgadveSa ne sukhaduHkhAdinI kalpanA je pugalanI svAda dazA che, e ajJAnIne mArI che ema bhAse che. Aja to gujarAtI AluM madhubhAI ! hindI to sAdu hindI che. ApaNane kaMI A badhA ahIM gujarAtI bhASA hindI kAMi hindI loko bole evI bhASA na hoya sAdI bhASA, eka hai, che emAM hai Ave. (zrotA - gujarAtImAM Apane jeTalo AnaMda Ave eTalo hindImAM na Ave ) gujarAtI to sahaja bhASA che ne? TheThanI 89 varSanI, nAnI uMmaranI 13 varSanI uMmare chaThThI copaDImAM pAsa thayela. A pahelA sAta copaDI hatI ne pachI meTrIka thaI gayuM ne have to badhuM pharI gayuM che. koI paNa te di, chaThThI copaDImAM pAsa thaI pachI dukAnamAM cAlyA gayA pAleja, bhaNatara baMdha karI dIdhuM. mArAthI nAno bhAI hato te pachI bhaNato tyAM mArAthI nAno hato. be varSa e tyAM bhaNato. paNa eya nAnI uMmaramAM paraNI ne vIsa varSanI uMmare paraNyo ne bAvIsa varSe gujarI gayo. mArAthI nAno hato. e paNa mArI dIkSA pachI, bahu zarIra hatuM laTha jevuM juvAna moTuM ne dukAna bukAna cAlatI sthiti sArI paNa A ATha di'no koI maMdavADa evo Avyo deha chUTI gayo, be varSanuM paraNetara, mArA moTAbhAI kahe, arere ! meM kAnajIne rajA ApI ne A cAlyo jAya che Ama ne Ama. AhAhA! moTAbhAI hatA bahu saraLa hatA, bahu saraLa. AhAhA ! arere ! A dazA saMsAranI. AMhI to kahe che ke e vakhate je aNagamo utpanna thAya ane koI pAMca paccIsa lAkha
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 samayasAra siddhi bhAga-4 maLe ne ThIka evo rAga Ave e rAga ne dveSa e badhI jaDanI avasthA prabhu e tAruM...svarUpa nahiM. AhAhA ! che ? vAMcatA AvaDavuM muzkela paDaze. e pudgalakarmathI abhinna che. zuM kIdhuM ? ke TADhI unI avasthA jema pudgalathI abhinna che, ekameka che ema rAgadveSa ne sukha-duHkhanI kalpanAno bhAva, karma jaDathI abhinna che. AhAhA ! arere ! atyAre to e karo, A karo, A karo, A karo. sabhA bharAya moTI, AvI vyAkhyAnamAM ne sabhAyuM ne beseya, to have to loko sAMbhaLe che kahe che kAMika mahArAja, 44 varSathI mAMDI che eka dhArI.. AhAhA ! A prabhu mAraga to A che, prabhu tuM saccidAnaMda prabhu cho, sat che, cidAnaMda jJAna ne atIndriya AnaMdano sAgara prabhu tuM cho ne ? prabhu tArI dazA e rAgadveSa ne sukhaduHkhanI nahi. kemake evo koI guNa nathI prabhu tArAmAM, ke rAgadveSa ne sukhaduHkhanI vikRta avasthA te kare, evo koI guNa nathI. anaMtA anaMtA guNo che prabhu. kAle kahyuM nahotuM, anaMtI nayo che ane ekaeka padArthamAM anaMtAguNa ne anaMtA dharma che, dharma eTale A samyagdarzanajJAna e AMhI nathI atyAre e vAta. ekaeka padArthamAM jema AtmAmAM jJAna, darzana, AnaMda, zAMti, svacchatA, vibhutA, prabhutA evA anaMta guNo che ane emAM 52nI apekSAthI pote nitya che ane paryAyanI apekSAe anitya che. evA nitya, anitya, eka anekane dharma kahevAmAM Ave che, evA anaMtA dharmo eka AtmAmAM che ane anaMtA guNo AtmAmAM che, e ekaeka guNa ne ekaeka dharmamAM anaMtI anaMtI nayo eka ekamAM vyApe che. AhAhA ! A kayAM vANIyAne navarAza na maLe. heM ? AhAhA ! evo je bhagavAna AtmA anaMta anaMta anaMta anaMta guNano koI pAra nahiM evA anaMta guNono pAra nahi eno eka eka guNamAM i anaMta anaMta guNanuM rUpa, evA anaMtA anaMtA guNano pAra nahi, evo prabhu e to zuddha AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu che. enI avasthA enI dazA to atIndriya AnaMdano svAda Ave ane atIndriya jJAnanuM jJAna thAya te tenI dazA che. AhAhAhA ! samyagdaSTinI dazA A che, paNa e dazA anAdikALathI svadravyane bhUlI ane e rAgadveSa ne sukhadu:khane mArA mAnI ane mithyArdaSTi thaI cAra gatimAM du:khI thaI rakhaDe che. A duHkhI che hoM badhA, kema A paisA pAMca sAta dasa lAkhanI pedAza thAya toya duHkhI ? OM ? ( zrotAH- bhAre duHkhI ) ( zrotA:- pedAza thAya toya kayAM, mamatAne laIne duHkhI ) pedAza thAya mamatAnI..... paiso to paisAmAM che, emAM A jANe ke AvyA kayAMka pacIsa pacAsa lAkha. kahe che ke e mane AvyA e mamatA che, e to duHkha che, AMhIM to nizcayamAM e duHkha paNa jaDanI avasthA che, kema ke AtmAmAM e duHkhanI dazA thAya evo koI guNa nathI. AhAhAhAhA ! bhASA to sAdI che prabhu tadna, badhI duniyA AkhI duniyAne jANIe chIe hoM. hindustAnamAM dasa dasa hajAra mAila traNa vAra pharyA chIe. ane amathI dukAnathI paNa A sittera varSathI, dukAnathI paNa huM to zAstro vAMcato'to tyAM pAleja, dukAna cAle che ne pAlejamAM, bharUca ane vaDodarA vacce pAleja che, pAleja dukAna cAle che. cAlIsa lAkha rUpiyA che traNa cAra lAkhanI pedAza che. chokarAva che traNa amArA phaInA dikarA bhAgIdAra hatA, be. be i tA ne be ame
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 5 gAthA-92 bhAIo be dukAno hatI, badhA pApanA dhaMdhA. AhAhA ! AhIM to kahe che ke e pAparUpa, AhIM to evo bhagavAnano avAja che, AjJA ke prabhu e sukha duHkhanI kalpanA I kAMi sukhaduHkhanI dazA evo koi tAro guNa che ke e dazAmAMthI e dazA thAya? ema dayA, dAna, bhaktino rAga thAya prabhu evo koI tArAmAM guNa che ke jenI avasthA rAga thAya? AhAhA ! anaMtA anaMtA guNono dariyo sAgara prabhu anaMtA guNo ne ekaeka guNa ne eka eka dharmamAM e anaMtI nayo pariName e anaMtA guNa ekaeka guNamAM enuM rUpa hoya, evA eka guNamAM anaMtAnuM rUpa, bIjAmAM anaMtAnuM rUpa evA anaMtAmAM anaMtAnuM rU5. AhAhAhA! paNa koI guNa evo nathI ke tenI zakti ane satva je sanuM satva che, kasa che, eno je AtmA vastu, teno kasa che. Are Are AvI bhASA, eno kasa to jJAna, AnaMda ne zAMti eno kasa che. to enI dazA paNa AnaMda ne zAMtinI dazA thAya te tenI dazA che. AhAhAhA ! dravya zuddha, anaMtA anaMtA guNa te zuddha ane tenI dRSTi karatAM paryAyamAM zuddhatA Ave e enI paryAya. AhAhAhA! bhAre bhAI ! ta ajANyA mANasane to pAgala jevuM lAge evuM che A te zuM kADhayuM AvuM tame? bAbubhAI to jarI premavALA che to jarI, ajANyAne bApA evuM lAge evuM che hoM paNa bhAI laine AvyA, AvI vAta bApA zuM karIe? nahIM to che ne? premathI sAMbhaLe che ne, enA moDhA AgaLa. A bhagavAna AtmA, kahe che ke "A pudgalanI avasthA e karmathI abhinna che, ane AtmAthI atyaMta bhinna che," che? ATalAmAM keTaluM bharyuM che emAM. (zrotA:- sAcA hirA bharyA che AmAM) heM? hIrA bharyA che, bApA tamArA badhA madhubhAInA ne A hIrA badhA dhULanAM che. AhAhA ! bhagavAna AtmA, emanAthI puNya, rAga, dveSa, harakhazoka, sukha duHkha e AtmAthI to tadna bhinna che, have A kema bese? AhAhA! atyAre to moTA moTA bhASaNo Ape vyAkhyAna loko dasa dasa hajAra vIsa vIsa hajAra bheguM thAya ane vAtuM, ekabIjAne madada karo, ekabIjA saMpa rAkho, ekabIjAne upakAra karo, anyono upakAra, nathI AvatuM? "paraspara upagraho" jyAM tyAM oluM lokanuM saMsthAna muke che ne? lokanuM, emAM heThe lakhe "paraspara upagraha tatvArtha sUtranuM sUtra che. paNa e paraspara upagrahanI vyAkhyA judI che prabhu tane khabara nathI. eka bIjAne nimitta thAya tene upakAra kahevAmAM Ave che, e nimita ene kaMI karatuM nathI. AhAhA ! AkaruM kAma bahu. (zrotA- vAte vAte Apano artha judo thAya che) vAte vAte phera bApA zuM karIe? are kayAMthI ame AvI paDayA bhAI? AhAhA ! vastu AvI che. traNalokanA nAtha tIrthakaranI divyadhvanino A sAra che. AhAhA ! saMpradAyamAM to e akSareya maLyo nahoto, ekavIsa varSa ne cAra mahinA to AmAM (sthAnakavAsImAM) rahyA. (zrotA- pAlana karyuM) heMAkaruM hatuM. evI kriyA amArI sakhata, rAyacaMda gAMdhI boTAda enI vahu, pacAsa pacAsa hajAranI pedAza te di' dinazAnI ene ghere zuM kahevAya? kharIdI dinazAnI kharIdI te Ama pacAsa pacAsa so so mANaso jame ghare, pacAsa hajAranI pedAza varSamAM te di' hoM, sAMiTha varasa pahelA rAyacaMda gAMdhI boTAdamAM paNa vhoravA to
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 samayasAra siddhi bhAga-4 joie eTale bAIyu dhruje, eka to zarIra rUpALuM, zarIra nAnuM dhruje kema bApA zuM tame dhrujo cho? kema tame kayAMya vorazo nahi, kayAMka bhUla thai jaze ne to tame nahi, vahoro to (zrotA- emanA ghare) Ama voravA jAiye ne pacAsa so mANasano rasa hoya kerIno, ubhA thAya bahena dhyAna rAkho AmAM goTaluM che ke nahi, mArAja, amane khabara nathI, AghA raho, ene aDazo nahi, aMdara goTaluM che, ekendriya jIva che, aDazo nahi, rasa nahi laie ame ane jo enAthI aDAi gayuM ne jo goTaluM nIkaLyuM-AhAra baMdha ene ghare nahiM. bahu sakhata kriyA hatI paNa e badhI ThanI, mAnelI ke A kaMIka dharma che. AhAhA! huM! e to rAga hato, e to rAga to pudgalanI dazA che, e ahIM to kahe che. AhAhAhA ! e pudgalanI dazA pudgalathI ekameka, abhinna che ane AtmAthI atyaMta bhinna. bhASA joI. AtmAthI bhinna eTalo zabda nahi. AhAhA! bhagavAna AtmA! atIndriya AnaMdano sAgara. AhAhA! mRgalAnI nAbhimAM kasturI e kasturInI kiMmata maLe nahi. gAyuM nahotuM bhAIe mohanabhAIe ? kasturI kAyAmAM paNa kasturInI khabara na maLe. e mRgalAne moDI khabaruM paDI, maratAM ema thAya. A badhA abajo rUpiyA A makAna pacAsa pacAsa lAkhanA ne have A jAuM chuM, kayAM jaiza? hAya hAya, arere ! have mAruM koI nathI, mane TaLavaLato dekhIne koI duHkha mukAvatuM nathI. AhAhA ! zAMtibhAI ! AhAhA ! kIdhuM nahotuM dAmanagaranA khuzAlabhAI hatA eka, gRhastha hatA, mANasa Ama khAnadAna bicArA, lokamAM gAmamAM bhaluM karavA mATe jAya, je te jAya ane e jAya to lokamAM takarAra hoya koi khetara ke? e jAya to koinuM oluM karI nAkhe, saMpa karI nAkhe evI enI chApa hatI, maratA bhAI, dAmodara zeTha gRhastha dasa lAkha, bhAI jANatA haze ne? dAmodara zeThane, e jovA jAya AbarUvALA mANasa badhA, jovA jAya tyAM rove AMkhamAMthI AMsu hAlyA jAya, are are meM kAMi na karyuM, meM gAmanA pANI mATe rokAi, meM mArI jiMdagI gumAvI dIdhI, AMkhamAMthI AMsunI dhArA hAlI jAya deha chuTI gayo. AhAhAhA ! are bhagavAna AhAhA ! dAmodara zeThane jANatA nahi jamanAdAsabhAI, jamanAdAsabhAI pIpaLavALA, dAmodara, dAmanagara, dAmodara zeTha, jANatA to hoya ne ? AhAhAhA ! e jUnA mANasa che. AhAhAhA ! AhIM kahe che prabhu ekavAra sAMbhaLato kharo nAtha, are tuM koNa cho? caitanya hIralo prabhu tuM, AhAhA ! tArAmAM to caitanyanA ratananI khANuM bharI che. caitanya ratnAkara kahyo che. zuM A tamArA ratana nahi. (zrotA - bApA Apane mATe enI kAMI kiMmata nahIM) kAMI kiMmata na maLe sAcI vAta, sAcI vAta, pIpaLavAnAM che. AhAhA ! dhIrUbhAI nahiM? talakacaMdabhAI ne dhIrUbhAI nahi? enI bena AmanA dikarA vere hatI, AmanA dikarA vere vidhavA thai ghaNAM vakhatathI, khabara che ne badhAne jANIe. AMhI to chAMsaTha varasa to thaI dIkSAne, gAmo gAma pharyA chIe. arere ! A mAraga kayAMya na maLe. sAdhu nAma dharAvanArA paNa vAtuM kare vyavahAranI badhI paNa A AtmAmAM rAga ne dveSa thAya paranI dayAno bhAva e paNa pudgalanI dazA e tArI nahi prabhu. tArI dazA hoya to tArAthI judI paDe nahi, rAga judo paDI jAya che prabhu. AhAhA ! kevaLajJAna ne jyAM AtmajJAna thAya che, tyAre e rAga judo paDI jAya che. e rAga AtmAno hoya to
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 457 AtmAthI judo paDe nahi, bAbubhAI premathI sAMbhaLe che barAbara hoM? bhAgyazALI che, bApA A che badhuM bhAI zuM karIe? (zrotAH- ApanI vANIno prabhAva che) emanI lAyakAta che ne enI potAnI lAyakAta che ne. samajANuM kAMi? bApu, A lITImAM keTaluM bharyuM che? e AtmAthI atyaMta bhinna che. koNa? e dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma ane pratikULatAmAM vaiSanA pariNAma ane anukULatAmAM sukhanI buddhi ane pratikULatAmAM duHkha ane dveSanI buddhi, e badhAM pariNAma AtmAthI atyaMta bhinna che. pudgalathI abhinna che. arere ! A kayAM bApA ene AhAhA. ajJAnane lIdhe, have Ave che, ene nathI khabara AtmAnI, nathI khabara e sukhaduHkhanI, "ajJAnane lIdhe AtmAne tenuM bhedajJAna nahi hovAthI" che? svarUpa bhagavAna AnaMdano nAtha prabhu ane rAga ne dveSa sukhaduHkhanI jaDanI avasthA, be nuM bhedajJAna nahi hovAthI, be nI judAInuM jJAna nahi hovAthI, ghauMmAM jema kAMkarA che, ema A rAgadveSa ne sukhaduHkha e kAMkarA che, jaDanA kahe che, AvuM, e ajJAnane lIdhe, ghauM ne kAMkarA bhegA pIsI nAkhe che. kAMkarA kADhayA vinA keTalAka daLe che ne keTalAka ? ne keTalAkane pUche ke bena zuM karo cho? olA kAMkarA viNatAM hoya, kahe ke ghauM viNuM chuM, ema bole bhASA enI joI sAMbhaLI che ne? kema ke ghauM viNuM chuM ne, eno artha zuM ke, maga ne cokhA nathI viNatI, eTaluM batAvavA, bAkI viNe che to kAMkarA, ghauM to ghaNAM che e kayAM viNavAnA che, samajAya che kAMI ? ema bhagavAnamAM guNa to anaMtanA pAra na maLe ene kayAM pahoMcI vaLe che, olA kAMkarA mArA puNya ne pApa mArA che ema mAne che ajJAnI. AhAhAhA ! zuM haze A te, bhAI prabhuno mAraga, jinezvara trilokanAtha vItarAga paramezvara anaMta tIrthakaro, vartamAna vIsa tIrthakara birAje che, paramAtmA sAkSAt kevaLajJAnI lAkho birAje che prabhu manuSyakSetramAM, e badhAnuM A vAkaya che. eka hoya traNa kALamAM paramArthano paMtha. paramArthano paMtha je aMdara rAga ne dayA, dAnanA pariNAmathI bhinna, evuM je AtmAnuM svarUpa ajJAnI ema na mAnatA, e puNya ne pApane harakhazokane AtmAnI cIja che ajJAnane lIdhe tema mAne che), AtmAne tenuM bhedajJAna nahi hovAthI. AhAhAhA ! e vikalpa je uThayo zubha rAga e kharekhara to pugalanI avasthA nimittanA saMbaMdhe thaI, karma che tyAM sudhI thAya che, ema gaNIne te karmanAM che, pugalanA che, ema gaNavAmAM AvyA che. AhAhA ! paMkajabhAI ! AvuM kayAMya nathI AvatuM tamAre tyAM bApa dikarA bese tyAre vAtuM hirAnI kare, kAM to amerikA mokale ene rakhaDavA, kaho samajANuM kAMi? enI vAta kayAM A to badhAnI vAta che ne, moDhA AgaLa beThA eTale. AhAhA ! prabhu te tArI cIjane vItarAga kahe che tema sAMbhaLI nathI bhAI. e ajJAnane lIdhe eTale ke svarUpa mAruM zuddha AnaMda che ane A rAga ne dveSa harakhazokanA pariNAma pugalanA jaDanA enA taraphanA valaNanAM che, evuM ajJAnane lIdhe, khabara nahiM hovAne lIdhe, khabara nathI ene laIne, AtmAne "tenuM bhedajJAna nahi hovAthI te ema jANe che ke A svAda mAro ja che" jema jJAnamAM ThaMDI garama avasthA jaNAya tyAM e jANanAro ema mAne che ke huM TADho ne uno thai gayo.
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 samayasAra siddhi bhAga-4 ema ajJAnI enI dazAmAM rAgadveSa ne sukhaduHkha thAya tenuM bhedajJAna nathI judApaNAnuM mATe te huM chuM, ema ajJAnI mAne che. AhAhAhA ! e rAga ne vaiSa ne sukhaduHkhano svAda, svAda lIdho ahiMyA. have svAda to bhAI A mesubano svAda, mosaMbIno svAda ema kahevAya ne? i svAda nathI Avato ene prabhu, mosaMbIno svAda ene nathI Avato. ene mosaMbI tarapha lakSa jAya che ne? tarasyA bahu lAgI che ne? ThIka, evo rAga che, e rAgano svAda le che. mosaMbIno svAda nathI, mesubano svAda nathI, mesuba hoya che ne? eka zera loTa caNAno ne cAra zera ghI pAya tyAre ene mesuba kahe, ane eka zera ghauMno loTa ane emAM cAra zera ghI pAya, to ene sakakarapAro kahe, A to badhuM ame to joyuM che, jANyuM che. AhAhA ! ekAzInuM comAsuM gaDhaDe hatuM ne tyAre ! tyAre jamaNa e kAzInuM comAsuM gaDhaDe hatuM ne, huM tyAre tyAM hutone? karyuM'tuM zakkarapArAnuM gaDhaDA 81 nI vAta che, ghaNAM keTalA varasa thayA? copana varasa thayA. gaDhaDA-gaDhaDAmAM jaI AvyA ne tame tyAM. mULa mArA bApa dAdAnuM mULa gAma to gaDhaDA che. pitAjI tyAMnA janmelA tyAMnA che, e tyAM ekayAsInA comAsAmAM sakakarapAro karyo jamaNavAra mATe, koka lAThIvALAe koka khabara nathI, lAThIvALA che ne paisAvALA bahAragAmamAM bahu ghaNAM che. che tyAM gaDhaDAmAM, lAThIvALA bhAyANI kahevAya che, e badhA khabara che ne? tyAM badhA rahe che. gaDhaDAmAM to ame ghaNAM varasa rahyA'tA, e sakkarapAro karelo, kIdhuM sakkarapAro eTale zuM? kahe eka zera ghauMno loTa ane cAra zera ghI ene pAine sAkara nAkhIne kare ene sakakarapAro kahevAya ane eka zera caNAno loTa, sAkara ne cAra zera ghI pAya ene mesuba kahevAya, e mesubano svAda nathI Avato have ene. mesuba to jaDa che, dhULa che, mATI che, paNa mesuba tarapha lakSa jaI, bahu sAro evo rAga kare che, e rAgano ene svAda Ape che. e rAgano svAda kahe che e pudgalano che prabhu tAro nahiM, olo mesubano svAda to tAro nahi, paNa mesuba taraphamAM ThIka lAgyo ke bhAI Ama A rasagullA thAya che dUdhanA dhoLA dUdhanAM poMcA dAMta vinAnA mANaso khAya, e rasagullAno svAda nathI, e to jaDa dhULa che, e ajIva che, mATI che ane prabhu to varNa, gaMdha, rasa, sparza, vinAnI cIja che, e mATIne kema ? mATIno svAda ene nathI Avato, paNa tenA tarapha lakSa jaIne anAdinuM mIThuM che evo je rAga che e rAgano svAda che. AMhI to kahe che ke e rAgano svAda i jaDano che, tAro nahi, mesubano to nahi paNa enA taraphathI tane svAdamAM Avyo ke A ThIka che evo rAga e paNa svAda tAro nahi, e jaDano svAda che. AhAhA ! gajaba vAtuM che. samajANuM kAMI ? e ajJAnane laIne ema jANe che ke A svAda mAro "ja' che, joyuM che? TADhI-unI avasthA jaDanI paNa jJAnano svabhAva che ke ene jANe, jANatAM ajJAnIne ema thaI jAya che ke huM TADho thai gayo, huM garama thai gayo. AhAhAhA ! ema puNya ne pApane harakhazokano bhAva pudgalano svAda che, paNa ajJAnIne svacIja ane paranuM bhedajJAna, judAInuM nathI, ethI ajJAnI ema mAne che ke A svAda mAro che, AhAhA ! bahu kAma
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 459 AkaruM, AvuM to sAMbhaLavA maLe muzkelIthI, kahe che zuM mAMDI che A? pratyakSa dekhIe chIe ke mesuba khAIe chIe, heM? e mesubanA kaTakAya paNa tuM karI zakato nathI. sAMbhaLane ! e bhUko thAya che e enI paryAyathI thAya, ene kAraNe, eno svAda to nathI, AhAhA ! A strInA zarIranA bhoga vakhate paNa I bhoga zarIrano nathI ene, ene anAdithI kalpanA che ke A mAMsane hADakAM sArA rUpALA ThIka che evI kalpanA e rAgano svAda che. e rAgano svAda paNa ahIMyA, zarIrano to nahi paNa e rAgano svAda e jIvano nahi, e pudagalano che, bhAI e tane khabara nathI bApu, tAro svAda to atIndriya AnaMdano aMdara mIThAza Ave atIndriya AnaMdano svAda Ave e tAro svAda che bhAI ! AhAhAhA ! taddana ajANyA mANasa hoya ne koka di' AvyA hoya to evuM lAge ke zuM A paNa vAta che. have pratyakSa kahIe chIe ke amane mesubanA svAda Ave che, rasagullA khAIe chIe, lIMbu cUse khATuM, khATuM amane jaNAya che e bApu khATuM che e to jaDa che. e bhagavAna khATo khATAmAM jAya nahi, ane khATAno ene svAda che ja nahi. ene svAda hoya te khATuM che e ThIka mane paDaze evo je rAga che eno ene svAda che ane te paNa svAda jaDano che, AtmAno nahi. AhAhAhAhA ! AvI vAtuM have, vItarAga paramAtmA gaNadharo ne ekAvatArI indronI vacamAM A kahe che prabhu. AhA ! e vAta ahIMyA AvI che. A. AhAhA! kAraNa ke jJAnanI svacchatAne lIdhe" jJAnano svabhAva che svaccha "svacchatAne lIdhe rAgadveSAdino svAda zItauSNapaNAnI mAphaka jJAnamAM pratibiMbita thatAM,"zuM kIdhuM I ? ke jJAna svarUpa che e svaccha che nirmaLa aMdara ene laine rAgadveSano svAda, konI peThe? ke TADhA unApaNAnI mAphaka jJAnamAM pratibiMbita eTale jJAnamAM jaNAya, jJAnamAM jaNAya, jJAnamAM zItauSNa che ema jJAnamAM jaNAya, ema A jJAnamAM rAgadveSa, sukhaduHkha che ema jaNAya, jaNAtA e mAro che ema mAnI lya che. AhAhAhA ! samajANuM kAMI? Avo mAraga che, A cAra lITImAM keTaluM bharyuM che, pAMca-cha lITImAM. AhAhA ! e zIta-uSNapaNAnI mAphaka TADhA-unuM e jJAnamAM jaNAya. arIso che ne arIso, kIdhuM ne? arIsAmAM agni ne barapha Ama sAme hoya, to agni Ama-Ama thAya evuM AMhIM thAya, barapha ogaLato jAya to tyAM ema thAya, e kAMi agni ne barapha nyAM nathI, i to arIsAnI avasthA che, ema AMhI to e arIso to jaDa che. A jJAna prabhu arIso che, caitanya arIso, jenA prakAzano koTI koTI sUryathI paNa jeno caitanya prakAza anaMto che, karoDo karoDo caMdranI zItaLatA karatA bhagavAnanI zItaLatA aMdara anaMtI anaMtI che. sAgaronA gaMbhIranA pANInA karatAM seMkaDo sAgaro enI gaMbhIratA karatA AtmAnA anaMta guNanI gaMbhIratA anaMtI che, AkAzanA cheDAno pAra nathI avyApaka che, vyApaka AmanAma thaI gayo e kAMi puruM nathI kayAMya, ema bhagavAnanA anaMtA guNono kayAMya pAra nathI. evA bhagavAnanA AtmAnA guNonuM jene jJAna nathI, te A rAgadveSa ne sukhadu:khanI kalpanA jJAnamAM jaNAya che, e mAnI lya che ke mArI che. huM? (zrotA - moTAmAM moTI bhUla che) potAnI moTI bhUla bApu! A mithyAtva are lokone hajI mithyAtva eTale zuM? ane mithyAtvanuM anaMtu pApa, ke jenA garbhamAM
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 samayasAra siddhi bhAga-4 nigoda ne narka che bApA ! AhAhA ! e A deha chUTIne bhagavAna to rahevAno che AtmA to, kyAM raheze? jenI evI dRSTi che ke rAgadveSa ne sukhaduHkha mArA e mithyAtvamAM tyAM raheze, duHkhI thaIne raheze cAra gatimAM. AhAhA..! AMhI kahe che, jema e zItauSNa, jJAnano svabhAva svaccha che te jJAnamAM jaNAya ke A ThaMDu-unuM che, ema jJAnanI svacchatAmAM prabhu caitanyanA prakAzanI svacchatAmAM e rAgadveSa sukhaduHkhanI jhaLaka pratibiMba jaNAya, biMba e cIja ne tenuM AMhIM pratibiMba paDe eTale jJAnamAM jaNAya, tyAM A ajJAnI ema mAnI lya che ke e rAgadveSa ne sukha, duHkha mArA che. AhAhA ! samajANuM kAMi? "e zIta uSNapaNAnI mAphaka jJAnamAM pratibiMbita thatAM" pratibiMbita samajAya che? arIso che ne, sAme agni ne barapha hoya e biMba kahevAya ane Ane pratibiMba kahevAya. enI chAMya paDe i biMba-pratibiMba A bhagavAnanI mUrti che te pratibiMba che. bhagavAna je hatA vItarAga sarvajJa trilokanAtha e biMba enuM A pratibiMba, rUpa che mUrti to. samajANuM kAMi? ema arIsAmAM je bahAra cIja hoya ene biMba kahevAya ane emAM chAyA dekhAya ene pratibiMba kahevAya. ema AtmA jJAna arIso emAM harakhazoka ne rAgadveSanAM pariNAma biMba che, tenuM ahIM pratibiMba thAya eTale jaNAya jANatAM ema e mAnI lya che ke A mArA che. AhAhAhA ! bahu AkaruM kAma bApu! janmamaraNa rahita thavAnI bhagavAnanI je kaLA samyagdarzana e koI alaukika cIja che, tenI to atyAre koi kiMmata nahi. atyAre to basa samyagdarzana barzana kAMI nahi. vrata karo, bhaktipALo, A karo, A pALo, bIjAne madada karo ane sAMbhaLanAraneya sAruM paDe ne ThIka lAge. AvuM samajAya to kharuM. have A zuM samajavuM AmAM kayAMya. AhAhA ! AMhI to paramAtmA trilokanAthanI vANImAM divya dhvaninA avAjamAM AvyuM tene pravacanasAramAM bhagavAne kuMdakuMdAcArya goThavyuM. emAM amRtacaMdrAcArye tenI TIkA karI ne kholyuM. Ama paramAtmA kahevA mAge che. samajANuM kAMi? AhAhA ! zItauSNapaNAnI mAphaka jJAnamAM pratibiMbita thatAM jANe ke jJAna ja rAgadveSa thaI gayuM" joyuM? oluM TADhuM-unuM jaNAya te jANe huM TADho uno thaI gayo ema jJAnamAM rAga ne sukhaduHkha jaNAya tyAre jANe jJAna ja jANe rAgadveSa thai gayuM. AhAhA! adhikAra to ghaNo sAro che, bahu uMco che. e paramAM vAstu lya che kahe che, paNa prabhu A AnaMdano nAtha aMdara che, rAga ane dveSane sukhaduHkhanI kalpanAthI bhinna che emAMya dRSTi karIne vAsa nathI leto e enuM nAma vAstu che, bAkI A to badhI vAstu badhI dhULanI bahAranI vAtuM che. nija ghara vase te vAstu kahIe. AhAhA ! ahIMyA kahe che ke ene gharanI khabara nathI ne? mAruM ghara aMdara AnaMda ne zAMtinA svabhAvathI bharelo prabhu, mArI dazA to zAMti ne AnaMdanI mArI dazA hoya, je guNa che evI ja enI dazA hoya, ema na jANatAM jJAnamAM e harakhazoka ne sukhaduHkha jaNAya, jANatAM ajJAnane laIne jJAna jANe huM sukhaduHkharUpe thai gayo, e rAgadveSanI bhakti AdinAM pariNAmarUpe thai gayo. che? jANe ke jJAna ja rAgadveSa thaI gayuM hoya ema, rAgadveSa sukhaduHkha Adi levuM, evuM ajJAnIne bhAse che. che? AhAhAhA!
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-92 461 mAla Avyo che mAla. sAMbhaLavA to AvyA che nivRta (thaIne). A to bhagavAna AtmAnI vAta bApu. A koI pakSa nathI, A koI saMpradAya nathI, A to traNa lokanA nAtha tIrthaMkaradevanI vANI emAM je mAla Avyo e mAla AMhI goThavAI gayo che. bAbubhAI ! A godAmamAM nathI? AhIM prabhu AtmA to anaMta guNano godAma che nAtha, e rAga ne dveSa harakhazoka enAmAM nathI e anaMta guNano godAma che. AhAhA ! amArA pAlejanA chokarAo che ne moTA godAma tera to moTA godAma che pacAsa pacAsa sAMITha sAMITha hajAranuM eka atyAre to kiMmata thaI gaI moTI, chokarAo paisAvALA che badhA hamaNAM judA paDI gayA. cAlIsa lAkha rUpiyA che, traNa cAra lAkhanI pedAza hatI. bhegA hatA tyAre have judA paDI gayA, have. rovA mAMDayA kIdhuMne ATha di' rahyA humaNAM A mAgazara suda agiyArasa. kudarate evuM AvyuM ke dazamanuM murata hatuM vaDodarAmAM maMdiranuM, navuM be lAkhanI jamIna lIdhI'tI ne pAMca lAkhanuM maMdira ne, ziyALAmAM nIkaLatA nathI ThaMDI lAge ne paNa Ane kAraNe nIkaLyA. pachI amAre ene agiyArasanuM murata hatuM. derAsaranuM bAvIsa varSa besatA'tA trevIsamuM varasa besatuM'tuM maMdira banAvyuM che ne pIstALIsa pacAsa hajAra e te di' agiyArase gayA te di' ene trevIsamuM varSa besatuM'tuM pachI ATha di' rahyA tA, badhA sAMbhaLatA'tA bicArA, uThayA tyAre vihAra karyo, te rove rove rove, are are amAruM samozaraNa viMkhAI jaze, chokaro nAno hato eNe gAyuM'tuM gAyana banAvyuM'tuM arere amAruM haMmezA koI nathI, (zrotAH- naTue, naTue ) A naTu naTue gAyuM'tuM kuMvarajI jAdavajInI dukAna ene maLI che, bIjA bene judI dukAna maLI che. AhAhA ! zuM bhASA hatI. amAruM koI nathI amane koI bacAvo re, joDayuM'tuM gAyana bApu nahi to vepArI che, paNa mALA amane koI bacAvo re, ame kayAM jAizuM? A zuM thAze amAruM. bicArA paisAvALA che paNa ahIMnAM amArA upara bahu prema che ame to tyAM dukAnamAM hatA tyAM bahu prema te rovA mAMDayA traNeya manasukha, na. arere! amane amAruM vikhAI jAze badhuM lyo, ATha ATha di' amane maLyo lAbha. prema che ne? are paNa e AMhI to kahe che e prema te rAga che e paNa tAruM svarUpa nathI le. AhAhAhA ! e ajJAnIne ema bhAse che ke A rAgadveSa ne sukhaduHkha e mArI dazA che," kema ke enA svarUpanuM rAgadveSa ne sukhaduHkhanI dazAthI bhinna svarUpa che enI ene khabara nathI ajJAna che, mithyAtva che. ene laIne e rAgadveSa thayA dayA, dAna, vrata, bhakti pUjA Adi e mArA che tema ajJAnIne bhAse che, paNa huM aMdara AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu chuM ema bhAsatuM nathI. AhAhA ! tethI te ema mAne che. che? ke "huM rAgI chuM, che? e rAga te huM chuM, rAgI huM chuM, AhAhA ! bhagavAna to aNAkuLa vItarAgI mUrti AtmA che. "ghaTa ghaTa aMtara jina vase, ne ghaTa ghaTa aMtara jaina, mata madirA ke pAna so matavAlA samaje na" banArasIdAsa, bahu zRMgArI hatA, vyabhicArI hatA, pachI dharma pAmyA che jyAre, pachI A eNe banAvyuM che AvuM, banArasIdAsa "ghaTa ghaTa aMtara jina vase ne ghaTa ghaTa aMtara jaina, paNa mata madirA ke pAna so matavAlA samaje na" potAnA gAMDA matanAM abhiprAyavALA, aMdara jina svarUpI birAjamAna AtmA che, e jina svarUpI
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 462 samayasAra siddhi bhAga-4 prabhu A rAgane "ajJAnane lIdhe huM rAgI chuM, huM draSI chuM, huM krodhI chuM," AhAhA! jarI krodha Avyo'ne e kharekhara to jaDanI dazA che, paNa tenAthI bhinnatAnuM bhAna nahi eTale huM krodhI chuM. loko nathI kahetA, mArI prakRtti AkarI che. ema keTalAka kahe vAto karatA kahe, mArI sAmuM bolazo nahi, are paNa prakRtti krodha che e kayAM tAro svabhAva che. AhA! huM krodhI chuM, huM mAnI chuM huM mAnI chuM, ema kahe che, mAnI huM naramAza nahIM batAvuM kayAMya, akakaDa chuM, ityAdi "A rIte ajJAnI jIva rAgadveSa Adino kartA thAya che," lyo A rIte rAga ne dveSano ajJAnI kartA thAya che, jJAnI eno kartA hoto nathI. vizeSa kaheze. (zrotA:- pramANa vacana gurudeva) 9 zrI puruSArtha siddhi upAyanI gAthA 74 mAM kahyuM che ke jinavANI sAMbhaLavAnI pAtratAmAM traNano khorAka na hoya. madha, madirA, be ghaDI pachInuM mAkhaNa, mAMsa tathA pAMca udaMbara phaLano khorAka na hoya. evo khorAka hoya che to A vAta sAMbhaLavAne paNa pAtra nathI. kharekhara to rAtri bhojanamAM paNa trasa hoya che. trasano khorAka A sAMbhaLanArane na hoya bhAI ! rAtrino khorAka paNa hoya nahIM bhAI ! jemAM traNa mare evo mAMsa jevo khorAka AvuM sAMbhaLanArane na hoya bhAI ! A tattvane sAMbhaLavAne tuM lAyaka hoya to bhAI ! jemAM trasanI utpatti hoya te khorAka na hoya. trasa utpanna thAya evA athANA Adi paNa na hoya. jene indo sAMbhaLe evI paramAtmAnI AvI utkRSTa vANI sAMbhaLanArane trasanI utpatino khorAka na hoya. vAto moTI moTI kare ne trasano khorAka hoya arere! bhale te dharma nathI, te heya che, paNa A sAMbhaLanArane trasano khorAka na hoya; e pahelAmAM pahelI pAtratA che tema puruSArtha siddhiupAyanI gAthA 61 tathA 74 mAM kahyuM che. (Atmadharma, aMka 730, varSa-61, pAnA naM. 23)
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 gAthA - 93 TTTTTTTT TT T T jJAnAttu na karma prabhavatItyAha paramappANamakuvvaM appANaM pi ya paraM akuvvaMto / so NANamao jIvo kammANamakArago hodi / / 93 / / paramAtmAnamakurvannAtmAnamapi ca paramakurvan / sa jJAnamayo jIvaH karmaNAmakArako bhavati / / 93 / / 46u ayaM kila jJAnAdAtmA parAtmanoH parasparavizeSanirjJAne sati paramAtmAnamakurvannAtmAnaM ca paramakurvansvayaM jJAnamayIbhUtaH karmaNAmakartA prtibhaati| tathAhitathAvidhAnubhavasampAdanasamarthAyAH rAgadveSasukhaduHkhAdi-rUpAyA: pudgalapariNAmA-vasthAyAH zItoSNAnubhavasampAdanasamarthAyAH zItoSNAyAH pudgalapariNAmAvasthAyA iva pudgalAdabhinnatvenAtmanonityamevAtyantabhinnAyAstannimittatathAvidhAnubhavasya cAtmano'bhinnatvena pudgalAnnityamevAtyantabhinnasya jJAnAtparasparavizeSanirjJAne sati nAnAtvavivekAcchItoSNarUpeNevAtmanA pariNamitumazakyena rAgadveSasukhaduHkhAdirUpeNAjJAnAtmanA manAgapyapariNamamAno jJAnasya jJAnatvaM prakaTIkurvan svayaM jJAnamayIbhUtaH eSo'haM jAnAmyeva rajyate tu pudgala ityAdividhinA samagrasyApi rAgAde: karmaNo jJAnaviruddhasyAkartA pratibhAti / jJAnathI karma utpanna thatuM nathI ema have kahe cheH 52ne na ka2to nijarUpa, nija Atmane 52 nava kare, e jJAnamaya AtmA akA2ka karmano ema ja bane. 93. gAthArthaH-[ param ]ThThe parane [ AtmAnam ] potA35 [ akurvan ] 42to nathI [ ca ] ane [ AtmAnam api ] potAne bhe| [ param ] 52 [ akurvan ] 'rato nathI [ saH ] te [ jJAnamayaH jIvaH ] jJAnamaya 34 [ karmaNAm ] 'rbhono [ akArakaH bhavati ] bhartA thAya che arthAt kartA thato nathI. TIkA:- jJAnathI A AtmA 52no ane potAno paraspara vizeSa jANato hoya tyAre 52ne potArUpa nahi karato ane potAne 52 nahi karato, pote jJAnamaya thayo thako, karmono akartA pratibhAse che. te spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave che:-jema zIta-uSNano anubhava karAvavAmAM samartha evI zIta-uSNa pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che ane tenA nimitte thato te prakArano anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che, tevI rIte te prakA2no anubhava karAvavAmAM samartha evI rAgadveSasukhaduHkhAdirUpa
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 samayasAra siddhi bhAga-4 pudgalapariNAmanI avasthA pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che ane tenA nimitte thato te prakArano anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che. jyAre jJAnane lIdhe AtmA te rAgadveSasukhaduHkhAdino ane tenA anubhavano paraspara vizeSa jANato hoya tyAre, teo eka nathI paNa bhinna che evA vivekane lIdhe, zIta-uSNanI mAphaka (arthAt jema zIta-uSNarUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakya che tema), jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakya che evAM rAgadveSasukhadu:khAdirUpe ajJAnAtmA vaDe jarAya nahi pariNamato thako, jJAnanuM jJAnatva pragaTa karato, pote jJAnamaya thayo thako, "A huM (rAgane) jANuM ja chuM, rAgI to pugala che (arthAt rAga to pugala kare che)' ityAdi vidhithI, jJAnathI viruddha evA samasta rAgAdi karmano akartA pratibhAse che. bhAvArtha- jyAre AtmA rAgadveSasukhaduHkhAdi avasthAne jJAnathI bhinna jANe arthAt "jema zIta-uSNapaNuM pugalanI avasthA che tema rAgadveSAdi paNa pugalanI avasthA che' evuM bhedajJAna thAya, tyAre potAne jJAtA jANe ane rAgAdirUpa pudgalane jANe. ema thatAM, rAgAdino kartA AtmA thato nathI, zAtA ja rahe che. pravacana naM. 185 gAthA-93 tA.02/02/79 zukravAra mahA suda 6 zrI samayasAra-93-gAthA:- gAthA uparanI eka paMkti. jJAnathI karma utpanna thatuM nathI ema kahe che. zuM kahyuM che ? ke jene dharmadeSTi pragaTe che, puNya ne pApanA bhAva je dayA, dAna, vrata, AdinA, rAga e rAgathI AtmA bhinna che, evuM jene AtmajJAna thAya che, eTale ke samyagdarzana thAya che te jJAnIne jJAnathI rAganI utpatti thatI nathI. AhAhA ! dharmI jIva jene kahIe, e dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAmathI paNa mAruM svarUpa bhinna che tema ene anubhava hoya che. jhINI vAta che. AhAhA ! evuM jene rAganA vikalpathI svarUpa bhagavAna AtmA bhinna che. evuM jene aMtara bhedajJAna thayuM eTale ke parathI bhinna ane potAnA svabhAvathI abhinna evuM aMtaramAM samyagdarzana ane samyajJAna thayuM, te jJAnathI rAganI utpatti thatI nathI. AhAhA! AvI vAta che. rAga ene thAya che paNa te rAgane potAno mAnIne, rAgane utpanna kartA nathI. e vAta kare che. 93 paramappANamakuvvaM appANaM pi ya paraM akuvvNto| so NANamao jIvo kammANamakArago hodi||93|| parane na karato nijarUpa, nija Atmane para nava kare, e jJAnamaya AtmA akAraka karmano ema ja bane. 93. AMhIM to prathama dharmadaSTi jene thaI, enI vAta che. anAdi ajJAnathI rAga utpanna kare che. e vAta 92 mAM gaI. e dayA, dAna, vrata, tapano vikalpa je rAga e mAro che ane mane
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 465 lAbhadAyaka che, evuM je ajJAnI mithyASTi ane ajJAnathI rAganI utpatti thAya che, te rAgano kartA thaIne rAgamAM ekAkAra thAya che. Are AvI vAta !dharmI jene AtmA jJAna, AnaMda svarUpa che ane e zubha-azubhabhAva, e kharekhara karmanI pugalanI dazA che. mArI dazA nahiM, dharmInI dazA to jJAna ne AnaMdanI avasthA thAya te tenI dazA che. AhAhAhA ! kaho, e ahIMyA vAta kare che juo. TIkAH- "jJAnathI A AtmA" TIkA che ne? pahelo zabda che. jhINI vAta che. "jJAnathI A AtmA" eTale AtmAnuM jyAM jJAna thayuM che, rAganA vikalpathI bhinna paDIne, "e jJAnathI A AtmA parano ane potAno paraspara vizeSa jANato hoya tyAre," e dayA, dAna, vrata, bhakti zubha-azubha bhAva tene para jANato ane potAne AnaMda ne jJAnamaya jANato, che? parano ane potAno, para nAme zubhaazubha rAga ane pote jJAnAnaMda svarUpa, be no paraspara, rAgathI huM bhinna ne mArAthI e bhinna. AhAhAhA ! samajANuM kAMI ? 93, 93. dharmanI pahelI TeSTi samyagdarzana thatAM cothuM guNasthAna hajI, zrAvaka to pachI hajI to A vastu deSTi nathI tyAM zrAvaka kayAMthI? sAdhu kayAMya jAya, AMhI to prathama navatattvamAM puNyapApanuM tattva te rAgAdi bhinna che, judAM che. mAruM tattva jJAyaka svarUpa te juduM che ema parane potAnI bhinnatA paraspara bhinna jANato, rAgathI huM judo chuM ne mArA AtmAnA AnaMdanA jJAnathI rAga judo che. "AvuM je jJAnanuM paraspara vizeSa jANato hoya tyAre, parane potArUpa nahi karato" e rAgAdi vikalpo UThe ene dharmI jIva "potAno nahi mAnato", potAno nahi karato", "ane potAne para nahi karato," pote jJAnasvarUpa AnaMda svarUpa prabhu jinasvarUpa vItarAga svarUpa AtmA vItarAga svarUpane rAgarUpe na karato rAgane vItarAga svarUpamAM na lAvato. vItarAga eTale AtmA atyAre hoM. AhAhA ! - jina svarUpI prabhu bhagavAna AtmA e vItarAganI mUrti caitanyamUrti. AhAhA ! A sUrya jyAre Ama pharyo ne jarI Ama thoDo phare che. Ama hato ne pATe besIe to sUrya sAmo Avyo'to pahelAM Ama ADo raheto. emAM bhagavAnanI pratimA che zAzvata, maMdira che, jinamaMdira che aMdara. kIdhuM A jema akRtrima pratimA zAzvata che. ema A bhagavAna jinapratimA vastu e zAzvata che. AhAhA! samajAya che kAMI? bharata cakravartIne pAMca mahela hoya che moTAM, e mahelane upara rahIne sUrya jemAM pratimA bhagavAnanuM maMdira che, e pratimAnA darzana karatAM hatA, eTalI badhI AMkhanI tIvratA hatI. e aMdara bhagavAnanuM maMdira che tyAM pratimA che. e devo tene vaMdana kare che. A loko savAramAM sUryanArAyaNane page lAge che ne, e sUrajanArAyaNa sUraja paththarane nahi paNa loko nathI samajatAM eTale A sUryanArAyaNa kahe che. aMdara jina pratimA zAzvata che, akRtrima, navI nahi thayelI, anAdithI caitanya jina pratimA tyAM che. jema e aNa karAyelI jina pratimA zAzvata che, ema A dehamAM bhagavAna jinarUpI AtmA, akRtrima jina pratimA anAdinI che. heM ? AhAhA ! evo jina pratimA prabhu, eTale? vitarAga svarUpI AtmA, ane rAga svarUpI vikAra, e rAgane dharmI potAmAM na karato, ane AtmAne rAgarUpa nahi banAvato. AhAhA ! AvuM che, che?
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 samayasAra siddhi bhAga-4 parane potArUpa nahi karato. para eTale dayA, dAna, vrata, bhakti Adino vikalpa rAga, e rAga para che, ene potArUpe AtmA jinasvarUpI prabhu, e rAgane jina svarUpamAM na leto ane potAne para nahi karato. vItarAga svarUpane rAgarUpa nahi karato. rAgane vItarAga svarUpamAM na lAvato jinasvarUpI prabhu che. AhAhAhA ! bhAre kAma atyAre ho? anAdi anaMta. AhAhAhA ! jema akRtrima-akRtrima pratimA sUrajamAM, caMdramAmAM, asaMkhya dvipa samudramAM che, devalokamAM che, sudharmo Adi devalokamAM jina pratimAo zAzvata che, e sivAya naMdIzvara dvipamAM bAvana jinAlaya che. ATho dvipamAM, ekasone ATha pratimA ratananI che zAzvata, ema A bhagavAna AtmA rAganA vikalpathI bhinna, jina svarUpI akRtrima pratimA caitanya pratimA e AtmA anAdino che. AhAhAhA! A AvI vAtuM have A kahe. evI jina pratimA zrImadramAM ema kahe che ekavAra caitanya pratimA thA, caitanya pratimA thA, Ave che emAM. AhAhAhA ! jene jina svarUpI AtmA, enuM jene jJAna ne anubhava thayo che dharmIne, te dharmIne rAga e mAro che tema e karato nathI. tema AtmAne rAgarUpa thayelo mAnato nathI. AhAhAhA ! parane nahi karato, pote jJAnamaya thayo thako" jJAnamaya eTale vItarAga svarUpa AtmA che, ene jJAnapradhAnathI vItarAgamaya, jJAnamaya thayo thako, jANanAra thayo thako, jANanArane jANanAra tarIke rAkhato thako, pote jJAnamaya thayo thako, jANaka svabhAva, AnaMda svabhAva, vItarAga svabhAva, e vItarAga svabhAvarUpI dazApaNe thayo thako, "karmono akartA pratibhAse che" -karma zabda je dayA, dAna, pUjA, bhakti, apavAsano vikalpa je UThe che rAga, e rAgano jJAnIne akartA pratibhAse che. AhAhAhA! gAthA bahu sArI AvI che A. A lAkhonA ne karoDonA dAna Ape mATe ene dharma thaI jAya, ema nathI ema kahe che, ane temAM rAganI maMdatA hoya to puNya thAya to dharmI to te puNyanA pariNAmane mArA karato nathI. AhAhA!heM? baMdha rAga che, A AvI vAtuM che. ( zrotA- thoDo puNya bhAva thAya to kAma to Avene) jarIye (nahIM), kAma Ave ne? e puNyapariNAma mArA che te mithyAtva bhAva Ave. eNe lAMghaNuM karI'tI ne bahu, varSItapanI amArA praviNabhAI AvyA che ne? tenA kAkA thAya ne enAM? AMhIM to, (zrotA:- amArA hIrA dhULa dhANI thaI gayA) dhULa dhANI bhAIe kIdhuM nahotuM, (zrotA - ahIM to ApakA hIrA cAlu hai caitanya ciMtAmaNI) A hiro che, A caitanya ciMtAmaNi che, gAyuM'tuM ne I, koNe gAyuM'tuM banAvyuM'tuM kaMcanabene, hA, kaMcanabena-koka kahetuM'tuM savAramAM. jemAM anaMta vItarAgI guNono gaMja paDyo che, jemAM rAganA aMzano saMbaMdha nathI, je bhAve tIrthaMkara gotra baMdhAya evo je rAga e samakitIne hoya che, chatAM te rAgano AtmA sAthe kAMI saMbaMdha nathI. AhAhAhAhA ! e kahe che. pote jJAnamaya thayo thako, jANaka svabhAva bhagavAna AtmA prajJAbrahma, jJAna ne AnaMdanI mUrti prabhu che, ene rAgane potAno nahi karato dharmI, rAgathI bhinna potAne jJAnamaya ane vItarAganI paryAyamaya karato, che? karmono akartA pratibhAse che. karma zabda dayA, dAnano je rAga che, e bhAva karma che. e bhAvakarmano jJAnI akartA bhAse che, eno kartA te jJAnI thato nathI. AhAhA ! bhAre kAma AkaruM.
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 467 "te spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave che" A je kahyuM tene have spaSTatAthI samajAvavAmAM Ave che. "jema zItauSNano anubhava karAvavAmAM samartha evI zItauSNa pudgala pariNAmanI avasthA" TADhI ane unI e jaDanI avasthA, agni unI ane barapha ThaMDo, I badhI jaDanI avasthA, "e pudgalathI abhinnapaNAne lIdhe" e TADhI ane unI avasthA e pudgalathI ekameka pudgalanI che. "AtmAthI sadAya atyaMta bhinna che" e ThaMDI ane garamInI avasthA pudgalathI abhinna ekameka che ane AtmAthI tadna bhinna che. TADhI UnI avasthA. "ane tenA nimitte thato je prakArano anubhava AtmAthI abhinnapaNAne lIdhe", TADhA-unAnuM je ahIM jJAna thayuM e jJAna thayuM te potAthI abhinna che ane zItala TADhI unI avasthA e pudgalathI abhinna che. ane AtmAthI bhinna che, ane e pugala TADhI-ThaMDI ne garama avasthA enuM ahIM jJAna thayuM potAthI e jJAnaavasthA ane rAgaavasthA be tadna bhinna che. AhAhAhA ! AvuM che, jhINuM hajI to samyagdarzana thatAM enI kevI dazA hoya, "bhedavijJAna jagyo jina ke ghaTa" rAganAM vikRtanI dayA, dAna, vrata ne tapanI kriyA apavAsanI e rAga che. enAthI, "bhedavijJAna jagyo jinake ghaTa, zItaLa citta bhayo jima caMdana, kelI kare ziva mAragameM jagamAMhi jinezvara ke ladhunaMdana" e rAgathI paNa bhagavAna AtmA bhinna che tema jJAnI dharmI potAnA zItaLa ThaMDo AnaMda svabhAva tene anubhavato, zItaLa citta bhayo jima caMdana, caMdana jema zItaLa thAya che, ema jJAnIne dharmInI prathama darajjAnI dazAmAM rAganI AkuLatAthI bhinna paDelo prabhu enuM jJAna ane anubhava thatAM paryAyamAM zItaLatA zAMti ne AnaMda Ave che, zItaLa citta bhayo jima caMdana, kelI kare ziva mAraga mAMhI jagamAMhi jinezvarake ladhunaMdana, e tIrthakara trilokanA nAthano nAno dikaro che, ladhunaMdana sAdhu che e moTo dikaro che. paNa e sAdhu kone kahevA bApu e to atyAre to, e sAdhu che e moTo vaDila dikaro che, ane samakitI che e ladhunaMdana che. AhAhAhA ! paNa koNa? bheda vijJAna jagyo jina ke ghaTa, e rAganA vikalpanI kriyAthI paNa prabhu mArI cIja bhinna che, evuM jene aMtara bhedajJAna thayuM, bhedavijJAna jagyo jinake ghaTa, zItaLa citta bhayo jima caMdana, zitaLa citta bhayo jima caMdana. AhAhA ! zAMti zAMti zAMti arAgI zAMti, evI cittamAM jAgI jAgRti, kelI kare ziva mAragameM e mokSamArgamAM samakitI kelI kare, ramatuM kare che. rAganI ramatuM jeNe choDI che. AhAhA ! Avo mArga che. kelI kare ziva mAragameM jagamAMhI jinezvarake ladhunaMdana. traNalokanA nAtha jinezvara kevaLI paramAtmA eno e bhedavijJAnI, nAno naMdana putra che. ane pAMcame guNasthAne zrAvaka je thAya, A samyagdarzana uparAMta zAMti je vadhI jAya e madhyama putra che. ane saMta je sAdhu muni nagna digaMbara ne aMdaramAM AnaMda ne kelI karato hoya che e bhagavAnano moTo putra che. AhAhAhA ! bhAre vAta bhAI. -Ama kahIe, ke e rAgano bhAva che, zarIra to juduM dhULa mATI jaDa enI AMhIM to vAta che nahI. ema aMdara zubharAga thAya che, ene e bahirvastu che, aMtaramAM e cIja nathI, aMtara je cIja anaMta guNano piMDa prabhu, emAM e rAga nathI. e dayA, dAna, vrata, bhaktino je rAga
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 samayasAra siddhi bhAga-4 che, tene potAno mAne che, e bALaka bahiraAtmA che, e bALaka che ajJAnI che. ane e rAgathI bhinna AtmA potAno zuddha caitanyamUrti, ene jeNe jANyo ane anubhavyo che, e yuvAnayuvAna AtmAno e yuvAnI jIva thayo, ene jAvAnI lAgu paDI. AhAhAhA ! A jAvAnI to jaDanI che, vRddhAvasthA bALa, A to aMdaramAM bhagavAna jina svarUpI prabhu, ene rAgavALo mAne, e bALaka bahiraAtmA mithyASTi mUMDha che. AhAhAhA ! ane e rAgathI bhinna paDI aMtaraAtmA vaDu jina svarUpI, tene jANe-anubhave, te dharmamAM dharmI yuvAnImAM Avyo. yuvAnI ene jAgI, ane e jyAre kevaLajJAna pAme che, tyAre te AtmA vRddha thayo. AhAhAhA ! dharmamAM AvI vAtuM che, jagatathI bahu judI paDe che. huM? bahu phera loko tethI virodha kare che ne? are bhagavAna, ene cAlato saMpradAya che, e paNa badhA dharmI che ema ene manAvavuM che, are prabhu emAM hita zuM che bhAI ? hitano paMtha to jAgyo nathI ane tuM ene sAdharmI TharAve che. AhAhA ! caitanya hIralo aMdara anaMta anaMta guNa ane dharma nAma svabhAvathI bharelo prabhu e jinasvarUpI prabhu, jinasvarUpI aMtaramAM birAje che e jinasvarUpa na hoya to paramAtmAne vitarAgatA thaI e kayAMthI AvI? kaMI bahArathI Ave che? cosaThapahorI pIpara je che liMDIpIpara enI cosaThapahorI zakti aMdara paDI che pUrNa cosaThapahorI, cosaTha eTale rUpiyo soLaAnA ene dhuMTI aMdara je hatI cosaThapahorI eTale soLaAnA eTale rUpiyo pUrNa tIkhAza e bahAra Ave che, e hatI te bahAra Ave che. ema A bhagavAna AtmAmAM cosaThapahorI eTale rUpiye rUpiyo AnaMda ne jJAna ne zAMti evA anaMtaguNa pUrNa bharyA che. AhAhAhA ! - have AvI vAtuM, vItarAga trilokanAtha bhagavAna paramAtmA Ama pharamAve che. e cosaTha nAma pUrNa svarUpa bhagavAna enA bahAramAM rAga Adi thAya e potAno mAne, e mithyASTi che, bahiraAtmA che, ajJAnI che. ane e pUrNAnaMdano nAtha prabhu jinasvarUpI huM chuM, e rAga huM nahi, bhale rAga thAya paNa rAgano kartA nahi, rAgano jANanAra rahe e madhyama yuvAna dazA ne madhyama aMtara AtmA, jaghanya cothethI zarU thAya. pachI, vizeSa madhyamAM aMtara Ave ane aMtara pUrNa dazA pragaTa thAya e paramAtma dazA, arihaMtanI dazA, kevaLI paramAtmAnI dazA, e AMhI to jaghanya darzanathI, madhyamanI vAtuM che ahIM atyAre che? jema e zItauSNano anubhava karAvavAmAM samartha TADhI-unI avasthA to ahIM TADhAunAnuM jJAna karAvavAmAM e nimitta che, TADhI UnI avasthA pugalanI, ahIM jJAnamAM TADhuMununuM jJAna thAya, e jJAnamAM nimitta che e. te spaSTatA karavAmAM Ave che. evI zIta-uSNa pugala pariNAmanI avasthA pugalanA pariNAmanI avasthA pudgala dravya che tenA pariNAma pariNatinI avasthA, pugalathI abhinnapaNAne lIdhe ThaMDI unI avasthA pudgala paramANuMthI ekameka che, AtmAthI sadA atyaMta bhinna che. ane tenA nimitte thato je prakArano anubhava, TADhI ane unI avasthAnuM ahIM jJAna thAya, e jJAnamAM e nimitta che. AtmAthI abhinapaNAne lIdhe, e jJAna thayuM te AtmAthI juduM nathI. TADhI unI avasthA judI che, paNa TADhI unI avasthAnuM ahIM jJAna thayuM e jJAna AtmAthI abhinna che ekameka che. AhAhA !
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 469 pudgalathI sadA atyaMta bhinna che. e TADhA unAnuM ahIM jJAna thayuM, e jJAna thayuM che potAthI, paNa ema kahevAya ke TADhA unAnA kAraNe ahIM thayuM. paNa thayuM che to e potAthI, paNa e TADhA unAnI avasthAnuM jJAna, e jJAna AtmAthI ekameka che, ane e jJAna pudgalanI avasthAthI taddana bhinna che. ThaMDI unI avasthAthI bhinna che. AvI vAtuM have, Avo upadeza? Avo dharma kaI jAtano kahe? bApu e vItarAgano mAraga prabhu jinezvara, traNalokanA nAtha enI rIti ne mAraga koI judo che bApu.! are jene AvuM satya sAMbhaLavA na maLe, e ke di' vicAre ne ke di' ene aMdaramAM ruci kare? durlabha vastu thaI paDI prabhu. AhAhA ! e dRSTAMta TADhA unAnuM ApyuM, ke TADhI unI avasthA pudgalanI sAthe che, AtmAthI taddana bhinna che, ane TADhI unI avasthAnuM ahIM jJAna thayuM, e jJAna pudgalathI bhinna che ane AtmAthI abhinna che, kaho barAbara deSTAMta samajANuM? have AtmAmAM, eno siddhAMta utAre che. AhAhAhA ! "tevI rIte" che ne? "jema aMdara hatuM ne, zIta uSNano anubhava "tevI rIte, te prakArano anubhava karAvavAmAM samartha evI rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpa pudgalapariNAmanI avasthA" AhAhAhAhA! aMdaramAM je kAMI rAga thAya, dayAno, dAnano, vratano, bhaktino, dAnano e zubha rAga je che, ane aMdaramAM vaiSa thAya kadAca pratikULa hoya to, ane emAM sukhanI kalpanA thAya, anukULa paisA bAIDI strI kuTuMba Adi rAjapATa anukULa hoya, zarIra nirogI hoya ane emAM lADavA ne pataravelIyAM khAto hoya, curamAnA olAM pataravelIyA bane che ne? aDavInA pAnanAM pataravelIyA thAya che ne? caNAno loTa nAkhI vATA karI kaTakA karIne taLe che ne? emAM e curamAnA lADavA ane pataravelIyA khAto hoya e vakhate ene ema lAge mane zuM majA paDe che. e sukhanI kalpanA e pudgalanI dazA che. AhAhA! are kema bese prabhu? ane cha DigrIno tAva zarIramAM Avyo, ke koIe charAnA ghA mAryA ane aMdaramAM pratikULa dveSa Avyo, uhuM huM huM, kahe che ke e draSa e duHkhanI pudgalanI avasthA che. AhA! eno tuM jANanAro cho. AhAhA! I rAga ane dveSanI dazA, ane sukhaduHkhanI dazA, che? rAgadveSa ne sukhaduHkhAdirUpa pudgalapariNAmanI avasthA, pugala pariNamyA che tenI avasthA, dazA to juo eka, AhAhAhA! bhagavAna pariName to to vItarAgapaNe pariName, bhagavAna eTale A AtmA jina svarUpI prabhu, e vItarAga mUrti che to pariName to dazA thAya to tenI vItarAgI dazA thAya, ane A rAga ne vaiSa ne sukha duHkhanI dazA e pugala pariNamyo mATe thaI che enI dazA. samajANuM kAMI? jhINI vAtuM kahevI ne vaLI samajANuM kAMI kahevuM pAchuM bheguM. kaho praviNabhAI, AvuM jhINuM che. AhAhAhA! e rAgadveSa ne sukhaduHkha Adi eTale rati, arati Adi kalpanA thAya e badhI jaDanI avasthA che, e pudgala pote dhruva che ane ahIM pariNamyuM che I, e pariNAma pudgala pariNAmanI paryAya avasthA che. bhagavAna AtmAnI avasthA nahi e. (zrotAH- karmadhArA ane jJAnadhArA vacce keTalo AMtaro rahe) beya AMtaro tadna bhinna, rAgadhArA pugalanA pariNAma ne
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 samayasAra siddhi bhAga-4 jJAnadhArA AtmAnA pariNAma. AhAhA ! kema ke AtmA "ghaTa ghaTa aMtara jina vase, ne ghaTa ghaTa aMtara jaina," e jinasvarUpI vItarAgamUrti prabhu enuM pariNamana thAya e jainapaNuM che. AhAhAhAhA ! jinasvarUpI bhagavAna AtmA, anaMtA anaMtA guNo paNa badhA jinasvarUpI vItarAgasvarUpI che. evo bhagavAna jinasvarUpI prabhu, enuM pariNamana eTale pariName ne paryAya thAya, te to vItarAgI paryAya thAya. e vItarAgI paryAyano kartA jJAnI che, paNa je rAga ne dveSa ne sukhaduHkhanA pudgalanI pariNAmanI avasthA, tenuM ahIMyA jJAna thayuM te jJAnanI avasthA AtmAthI abhinna che. paNa A rAgadveSa ne sukhaduHkhanI avasthA pudgalathI abhinna che ne AtmAthI bhinna che. AhAhA ! sukhaduHkhAdi pugala pariNAmanI avasthA, pudgalanI avasthA ema na kahyuM pudgala pariNAmanI, pariNamyuM che e pudgala e rIte, bhagavAna pariNamyo che e rIte, zuM? ke je rAgadveSa ne sukhaduHkhanI pudgalanA pariNAmanI avasthA che, tene jANavApaNe, vItarAga pariNAmapaNe pariNamyo che AtmA, tene AtmA kahIe ne tene jJAnI ne dharmI kahIe. AhAhAhAhA ! AvuM pachI A lAge ke mANasane ke nizcaya nizcaya nizcaya vyavahAra kahetA nathI vacce ema kahe che. paNa vyavahAra kayAre bApu, sAMbhaLa to kharo. e rAgathI bhinna paDIne jina svarUpanuM jJAna bhedajJAna thayuM e pachI e rAga Ave ene, e rAgane vyavahAra kahevAmAM Ave, paNa e rAgane to ahIM pudgalanI avasthAmAM nAkhI dIdhI, tethI tene vyavahAra kahyo che AvuM che. ema ke vyavahAra kahetA nathI, paNa vyavahAra sAMbhaLa to kharo prabhu, A vyavahAra kIdhuM nahIM ? dayA, dAna, vrata, bhakti Ave che, hoya che e pudgalanI avasthAne vyavahAra kahevAmAM Ave che. bhagavAna AtmA jinasvarUpI tenuM jJAna thAya, e rAgadveSa sukhaduHkhanuM ahIM jJAna thAya e AtmAnI avasthA che, e nizcaya che. trilokanAtha jinezvaradeva Ama pharamAve che. ene vItarAganI vANI paNa sAcI maLe nahi sAMbhaLavA. kalpita banAvelI vAtuM saMbhaLAve ne sAMbhaLe jiMdagI cAlI jAya che. AhAhA ! e rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpa-sukhaduHkhAdirUpa, e svarUpa ja jANe pudgalanI pariNAmanI avasthA che. ema AhAhA ! e pudgalathI abhinapaNAne lIdhe, e karma jaDa che, e jaDa e rIte pariNamyuM che, rAgadveSa sukhaduHkhanI kalpanA je che e jaDa e rIte thayuM che, e karmanuM je sAmarthya anubhAgamAM che, e rIte e pariNamyuM che. AhAhAhAhA ! samajANuM kAMI? e pudagala pariNAmanI avasthA rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpa hoM, sukhArirUpa ema ke jANe enuM svarUpa ja paryAyanuM che pudgalamAM ema. AhAhAhA ! be dravya lIdhAM. eka bhagavAna caitanya svarUpadravya ane eka karmadravya, e karmadravya pariName che tyAre ema kahe che ke rAgadveSa sukhaduHkhAdinI dazA thAya che. bhagavAna je AtmA pariName che tyAre tene vItarAgI samyagdarzana jJAna cAritranA pariNAma thAya che. AhAhAhA ! kaho madhubhAI ! e hoMgakoMgamAM sAMbhaLavA maLe evuM nathI tyAM, herAna thaI thaIne. vItarAga mUrti che e, eno svabhAva ja vItarAga svarUpa che, eno svabhAva ja akaSAya
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA93 471 svarUpa che, eno svabhAva ja AnaMdasvarUpa che, tyAre A rAgadveSanA Adi e pudgalanA pariNAma e du:khasvarUpa che. e pudgaladravya jANe pariNamIne jANe AkuLatA utpanna thaI hoya ema kahe che. ane bhagavAna pariNamIne anAkuLatA utpanna thAya. prabhu AtmA AnaMdano nAtha saccidAnaMda prabhu sarvaze kahyo e che hoM. anyamatio badhA kahe che ke AtmA-AtmA e AtmA eNe joyo nathI, jinezvara paramezvara sarvajJa trilokanAtha eNe je AtmA joyo e AtmAnI vAta che. ajJAnIo AtmA-AtmA kare paNa ene AtmAnI khabara nathI. jaina paramezvara sivAya koIe AtmA pUrNa kema che e joyo nathI. bhale vedAMtI vAtuM kare AtmA sarvavyApaka che ne, Ama che ne tema chene DhIMkaNuM ne. paNa e to vaLI emeya kahe ke AtmA anubhave, heM? AtmA ane anubhava che eya nA pADe che. AtmAno anubhava, A paryAya thayo ne?A rAgadveSa sukhaduHkhane jANavAnI paryAya che, e paryAya che, e avasthA che, e vItarAgI avasthA e AtmAnuM pariNAma che. vedAMta to mAne nahi, mAne ja nahi ne e to. loko vedAMtamAM sudhArelAmAM bahuM cAlyuM che. vedAMta-vedAMta sarvavyApaka sarvavyApaka taddana mithyA che. AhAhAhA ! AMhIM to tethI be zabda vAparyA ke rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpa pudgala pariNAmanI avasthA, enA e pariNAmanI dazA, ane pudgalathI abhinapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya bhinna che, have, ane tenA nimitte thato rAgadveSa ne sukhaduHkhanA pariNAma pugalanI avasthA gaNI ane te prakArano tenA nimitte thato anubhava eTale jJAna, rAgadveSa sukhaduHkhanuM ahIM jJAna thAya e te prakArano anubhava AtmAthI abhinna che. e jJAna thavuM e anubhava thavo e AtmAthI ekameka che. AhAhAhA ! pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che, te prakArano anubhava, joyuM eya mAne nahi vedAMta, anubhava vaLI kevo kahe che. rAgadveSanuM jJAna anubhava, jJAna e pariNAma. anubhavIne eTaluM re AnaMdamAM rahevuM re" hA e kayAM ene khyAla che, e nAnI uMmaramAM ATha dasa varSanI uMmara hatI umarALe, tyAM amAre joDe amArA bAno piyaranA brAhmaNa rahetA, moTo hato utArAmAM. pachI ene muLajImAmAM kahIe ene joDe gharamAM hatuM amArA mAmInuM ghara, bhADe rahetA muLajImAmA ekalA rahetA bairA bairA tyAM bhuMbhalI rahetA, bhuMbhalI, bhAvanagara pAse che ne bhuMbhalImAM mArI bAnuM mosALa hatuM, eTale ene mAmA kahIe. e nahAtA'tA, nahAtA ame nAnI uMmaramAM dasa bAra varSanI uMmaramAM nahAtA nahAtA ema bole "anubhavIne eTaluM re AnaMdamAM rahevuM re, bhajavA paribrahmane bIjuM kAMI na kahevuM re" khabara nahIM kAMI ene. mane aMdaramAM ema thatuM ke A zuM kahetA haze mAmA, eneya kAMI khabara nA maLe. A anubhavIne eTaluM re AnaMdamAM rahevuM re, e rAga ne puNya pApanA bhAva thAya tenuM jJAna e anubhava AtmAnuM. e anubhavIne eTaluM re AnaMdamAM rahevuM. bhajavA paribrahma, paribrahma nAma bhagavAna AtmA bIjo koI Izvara bizvara nahi. vItarAga paNa nahi, vItarAga e paradravya che. bhajavA paribrahma, paribrahma bhagavAna pUrNAnaMda ne pUrNa jJAnano sAgara enuM bhajana karavuM ekAgratAthI. bIjAM kAMI na kahevuM re, bIjAM ene kAMI lagADavuM vahAlA davalA vaLagADa nahi vaLagADavo, ke
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 samayasAra siddhi bhAga-4 rAgano kartA che ne puNyano kartA che ne. AhAhA! AvI vAtuM che. koI kahe ke A te kAMI vItarAganA gharanI jinezvaranI haze? bhAI ame to jinamAM to kAMI-A sAmayika karo, pohA karo, paDikamaNA karo, covIhAra karo, kaMdamULa na khAva, devagurunI bhakti karo, devagurune mAno, devagurune, guru Adine AhAra Apo AvuM sAMbhaLIe bApA. AhAhA! zvetAMbaramAM ema kahe ke siddhacakranI pUjA karo, karmanI dahana pUjA karo, giranAranI jAtrA karo, sametazikharanI jAtrA karo, zetruMjayanI karo, ane zetruMjayanI jAtrA karIne ahIM AhAra pANI Apo sAdhune to moTuM mahAdharma thAya. jAtrA karo evuM Ave che. zetruMjayanI mAhAbhyamAM, zetruMjayanuM mAhAbhyanuM pustaka che ne? emAM e Ave che badhuM joyuM che, jAtrA karIne uttare I nIce sAdhune AhAra pANI Ape to bahu lAbha thAya. paNa A sAdhu kayAM hato I hujI, ane tArI jAtrAno bhAva e to rAga hato puNya hato. rAga maMda karIne karyuM hoya to, abhimAna bIjAne batAvavA karyuM hoya to to vaLI pApa che. AhAhA ! evI rIte ApaNe ahIMyA mahAvIra kIrti AvyA'tA AhIM A nahotuM ne tyAre to oraDI hatI AMhI. emAM utaryA'tA. olAmAM paNa nyAM utaryA'tA. pachI ene huM AhAra karIne pharuM chuM ne eTale tyAM gayo to, tyAre I kahe ke amArI pAse sametazikharajInuM eka pustaka che. mahAvIra kIrti hatA atyAre gujarI gayA, e pustaka che, emAM ema lakhyuM che ke sametazikharajInI jAtrA kare to 49 bhave mokSa thAya. meM kIdhuM A zetrujayavALA kare che ema A tamArA sametazikharajInI 49 bhave mokSa thAya e vAta bhagavAnanI nathI kIdhuM. jAtrA karIne saMsAra ghaTe ne 49 (bhava) e vItarAganI vANI nahi. vItarAganI vANI to AtmA anaMta AnaMdano nAtha che temAM ekAkAra thAya, ane lIna thAya tyAre teno saMsAra parita ghaTI jAya, meM kIdhuM jAtrAgAtrA giranAranI ne tamArA sametazikharanI lAkha kare, to bhava ghaTe e vastu nathI kIdhuM. paheluM to Ama bolI gayA e pachI meM kIdhuM tyAre hA hA ema kahevA lAgyA. digaMbara sAdhu hatA ke AMhI khabara devI devalAne mAne A padmAvati devI nahi? ene hAre rAkhe, devIne mAne, have A jainane devI devalA kevA? AhAhA ! A traNa lokanA nAthane mAnavo e paNa eka zubhabhAva che, to evI devI devalA aMbAjI ne zuM kahevAya e zetruMjaya olI cakezvarI, cakrezvarI che ne? joyuM che ne ? devI aMbAjI ne zikotara ne DhIMkaNI ne phiMkaNIne badhA bahAranA mithyA bhrama che, potAnA kuLadevane mAno lyo ne, amAro bApa trIjI peDhIe AvA hatA ne e pachI Ama thayuM ne kuLadevane mAnIe e badhI bhramaNA ajJAnIonI che. (zrotA - AvI sAcI vAta koIe kahI ja na hatI) huM? heM? kahI nahotI vAta kharI che. (zrotA:- zAstramAM kahyuM che kudevane mAnavA e pattharanI nAva ) mithyAtva che ajJAna che. cAra bhUlavALA che. traNalokanA nAtha paramezvara trilokanAtha ne mAnavA e paNa eka zubharAga che, to pachI anyane to mAnavAnI vAta ja kayAM che? emAM aMbAjI ne, zikotera ne kuLadevI ne kuLadevA ne khetarapALa ne Ave che ne? oluM hanumAna ne. AhAhA ! sarasvatI devI ne baLada upara beThIne. cAra hAtha ne hAthamAM sarasvatI, e sarasvatI kayAM tyAM hatI? sarasvatI to AMhI (aMdara) che.
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 473 A AtmAnuM jJAna ne AnaMda thAya e pariNati e sarasvatI che, are paNa zuM thAya bhAI, vyavahAramAM hoya to vItarAganI vANI te sarasvatI che, paNa ene mAnavuM e paNa eka zubha bhAva che, dharma nahi. AkarI vAtuM bhAI ! AhAhAhA ! e zubha rAgane jANanAruM jJAna te AtmAnuM che, e rAga AtmAno nahi. AhAhAhA ! A bhaktivALAne AkaruM paDe, bhagavAnanI ne gurunI bhakti karIe to kalyANa thaI jAya. A bhagavAna kahe che ke mArI bhakti kara to rAga che, huM paradravya chuM, tAruM svadravya choDIne amArA upara AvIza to rAga che, ane A rAgathI kalyANa mAnIza to mithyAtva che. bhAre AkaruM kAma bApA. janama maraNathI rahita thavAno prabhuno mAraga alaukika che. AhA... zuM kIdhuM? e pudgalanI pariNAmanI avasthA pudgalathI abhinapaNAne lIdhe AtmAthI sadAya bhinna che, ane te rAgadveSa sukhaduHkhanA pariNAma pudgalanA gaNIne enuM je AhIM jJAna thAya, che? e jJAna AtmAthI abhinna che ane pudgalathI rAgathI atyaMta bhinna che. e rAga je thayo che e pugalanI dazA, tenA nimittathI ahIM je jJAna thayuM che, e jJAnathI pugalanI dazA tanna bhinna che, ane rAganI dazAthI AtmAnuM jJAna thayuM je rAganuM e jJAnathI, paryAya rAganI tanna bhinna che, ane rAgathI A jJAnanI paryAya tanna bhinna che. A to hajAro varSathI TIkA thaI gayelI che. muni saMta digaMbara saMtoe karelI che. be hajAra varSa pahelAM kuMdakuMdAcArya emanI gAthA che. e bhagavAna pAse gayA hatA saMvata 49. AhAhA ! arere satya che e sAMbhaLavA maLe nahi. sAMbhaLavAmAM paNa zubharAga che, ane AtmA to rAgathI bhinna che. samajANuM kAMI ? e rAganuM ahIM jJAna thAya te jJAnathI rAga bhinna che, ane te jJAnathI AtmA abhinna che. AhAhAhA ! AvI vAtuM che. che ke nahi emAM ? (zrotAH- ekaluM rAganuM jJAna ke bheguM AtmAnuM paNa jJAna?) e AtmAnuM ja jJAna che ne ? rAganuM jJAna e konuM jJAna? e to rAganuM jJAna kahIne, jJAna to potAnuM che, (zrotA- svaparaprakAzaka che) paNa AhIM rAga rUparaprakAzaka apekSAthI che. e rAga thayo te vakhate paNa pote AtmAnuM jJAna che ane e jJAnamAM rAganuM jJAna to nimittathI kahyuM che. bAkI jJAna to potAnuM che e, rAga saMbaMdhInuM jJAna e potAnuM che. e rAga che e to parazeya che. ane e rAganuM ahIM jJAna thayuM che e zeya che. Are have AvI vAtuM. have AmAM moM mAthuM kayAMya hAtha Ave nahi. mAraga evo che bApu. vItarAga traNalokanA nAtha jinezvaradeva enI pAse indro, ekAvatArI AvatA e galuDIyAnI jema bese sAMbhaLavA. e bApu vANI kevI hoya bhAI. ararara enA bhAva kevA hoya ? AhAhA ! alaukika che. e rAgadveSa ne sukhaduHkhanA pariNAmanuM AMhIM jJAna thAya AtmAmAM e AtmAnuM jJAna che, enuM jJAna kahevuM e to nimittathI samajAve che, e AtmAthI abhinapaNAne lIdhe pudgalathI sadAya atyaMta bhinna che. e rAgadveSanA pariNAmathI rAgadveSanuM je jJAna e jJAnathI rAgadveSanA bhAva tadna bhinna che. ane rAgadveSathI e rAgadveSanuM jJAna thayuM e rAgadveSathI tadna bhinna che. Are Are AvuM dhyAna rAkhe to mAMDa
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 samayasAra siddhi bhAga-4 A pakaDAya evuM che ne. paMkajabhAI ? emAM atyAre ene rasa che ne thoDoka, AvuM pakaDavuM paDe bApu. saMsAra hoya che bhale, paNa A bheguM. enuM jJAna sAcuM karavuM paDaze prabhu, A janama maraNa cAlyA jAya che. AhAhAhA ! traNalokanA nAtha tIrthaMkaradevanI A vANI che, saMto ADatiyA thaIne jagata pAse jAhera kare che. AhAhA! arere, sAMbhaLavA maLe nahi kayAMya ane sat hoya ene vaLI ekAMtanI e, e eya ekAMta nizcaya-nizcayanI vAto kare che. paNa nizcaya. he! (zrotA:- AhIM sAMbhaLavAya AvatA nathI ne tyAM vAto kare che.) vAtuM kare zuM thAya? AvyA te di' vAta karatA'tA atyAra sudhI tame samayasAranA olAmAM, have huM vyavahAranI vAto karuM chuM. olo ema bolyo'to vidhAnaMdajI ane Aya ema A bolyA'tA zuM thAya prabhu! e rAga thAya che ane AtmAnuM jJAna rAgathI bhinna paDIne thayuM te nizcaya jJAna che, ane rAgane jANavuM e vyavahAra che. AMhI rAgane pudgalanA pariNAma kahyA e to jJAnano viSaya para che ema gaNIne, paNa che to AtmAnA pariNAma, paNa e vikArI pariNAma che tenI avikArI svabhAvanuM pariNAma nahi, ema gaNIne vikAranA pariNAma pugalanA gaNIne tenuM AMhIM jJAna thAya te AtmAnuM che ane rAganuM jJAna thAya e paNa vyavahAra che, jJAna to potAnuM svaparaprakAzakane laIne thayeluM che. AhAhAhA! Avo badho phera kayAM karavo? ( zrotAHApa ekalA jJAnanI vAta karo cho zuSka lAge, bhegI kriyAnI vAta karo) kAMI paNa kriyA, A rAganI kriyA nathI? A bhegI e jJAnanI ekAgratA e kriyA nathI? dravya che vastu che, akriya che, ane tenuM jJAna, zraddhA, cAritra thavuM te sakriya paryAya che. nizcayathI to e zuddha pariNAma thayA eya vyavahAra che, sadabhUta vyavahAra che. AkarI vAtuM bahu bApu! bahuM kholavA joIe to-AhAhA ! rAga che e to asabhUta vyavahAra che, ane tene asabhUta kahIne sanmAMthI nathI AvyA, e pugalanA pariNAma gaNIne tenuM ahIM jJAna thayuM, e to jJAna che to potAnuM, potAnuM jJAna ne paranuM jJAna che svaparaprakAzaka potAnuM, paNa AhIM nimittane siddha karavuM che. ke tyAM eka cIja che enuM AhIM jJAna thayuM, e jJAna che e AtmAnuM, paNa rAga e AtmAno nahi. AhAhA! "paraspara vizeSa jANato hoya tyAre" che ne? jyAre jJAnane lIdhe, AtmAnuM jJAna thayuM rAgathI bhinna paDIne ene lIdhe AtmA te rAgadveSaAdino ane tenA anubhavano paraspara vizeSa jANato hoya tyAre, teo eka nathI paNa bhinna che. AhAhA ! e rAgadveSa ne sukhaduHkhanA pariNAma ane tene jANavAnA pariNAma beya eka nathI paNa bhinna che. AhAhA ! eka nathI paNa bhinna."evA vivekane lIdhe" evI bhinnatAne lIdhe zIta-uSNanI mAphaka jema zItane uSNapaNe pariNamavuM azakaya che. AtmA-AtmA che te zIta uSNanuM jJAna kare, te jJAnarUpe pariName, paNa AtmAne zIta uSNapaNe thavuM azakaya che, ema AtmA rAgadveSa sukhaduHkhanuM jJAna kare, paNa AtmAne rAgadveSa sukhadu:kharUpe pariNamavuM azakaya, eno vistAra vizeSa che. (zrotA- pramANa vacana gurudeva)
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 475 pravacana naM. 186 gAthA-93 zrI samayasAra-93 gAthA che. pAchaLanuM thoDuM bAkI che ne ? AMDhithI levuM Ao ! zItauSNanI mAphaka vacamAM che. jema pudgalanI avasthA ThaMDI ane ga2ma che te paNe AtmApaNe te rUpe pariNamavuM te azakya che. ThaMDA ne ga2manI avasthA e jaDanI che, e AtmA e ThaMDA ne garamapaNe pariName e azakya che. kA2Nake i jaDa che ane A caitanya che. e caitanya jaDanI paryAyapaNe thAya e azakya che, e to dRSTAMta che. AhAhA ! have arthAta jema zItane uSNarUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakaya che, chene kauMsamAM, kauMsamAM che. jhINI vAta che Aja. "jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM azakya che evA rAgadveSasukhaduHkhAdi ajJAnAtmA vaDe jarAya nahi pariNamato" AhAhAhA ! jema ThaMDI ane ga2ma avasthA pudgalanI che, e AtmA te rUpe thavuM te azakya nAma banI zake nahi traNakALamAM, ema A jJAnasvarUpa bhagavAna AtmA, aMtara jene rAgathI bhinna paDIne bhAna thayuM che, evA dharmI jIvane rAga ne dveSa ne sukhaduHkhanI kalpanA je pudgalanI che, e rUpe jJAnamAM thavuM te azakya che. AhAhA ! jhINI vAta bahu. kayAM TADhI unI avasthA e pudgalanI che, bhagavAna AtmA arUpI e rUpIpaNe kema pariName ? ema, AtmA rAga ne dayA, dAna ne sukhaduHkhanI kalpanA enAthI bhinna paDIne jene AtmajJAna thayuM, dharma thayo jene dharma, AhAhA ! dharma eTale AtmajJAna, dharma eTale AtmA zuddha caitanya che eno anubhavamAM pratIti, evo jene dharma thayo, te dharmIne rAgadveSasukhaduHkhAdirUpe, e ajJAna AtmA ajJAna svarUpa che. AhAhAhA ! jhINI vAta che. tA.04/02/79 ravivAra mahA suda-8 rAga-dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAma ane sukhaduHkhanI kalpanA e ajJAna svarUpa che. e jaDasvarUpa che, te rUpe jJAna svarUpa dharmI jIva, jene samyagdarzanajJAna ne dharmadazA pragaTI che, e dharmI e rAgadveSa ne sukhadu:kha ajJAnapaNe pariNamavuM tene azakya che. AhAhA ! AvI vAta che. TADhI unI avasthA e jaDa, e paNe prabhu AtmA na thaI zake, ema jene rAga ne dayA, dAna ne sukhaduHkhanI dazAthI bhinna prabhu che. AhA... AhAhA ! e to kevaLajJAna ne kevaLadarzananI mUrti 52thI bhinna che, bapore AvyuM'tuM. kevaLa eTale ekaluM jJAna ne darzana ne AnaMda evo je AtmA e dayA, dAna, vrata, bhakti ane sukhaduHkhanI kalpanA, enAthI te bhinna che. e bhinnanuM jyAM bhAna che, tene abe rAgadveSa ne sukhaduHkhanI ajJAnaavasthA jemAM jJAna nathI, puNyapApano bhAva ane sukhaduHkhanI kalpanA emAM A jJAnasvarUpI bhagavAna enuM jJAna emAM nathI. hirAlAlajI. AhAhAhA! jema ThaMDI ane ga2ma avasthAmAM AtmAnuM jJAna nathI jJAnano emAM abhAva tethI te rIte thavuM AtmAmAM azakya che, ema jene rAgadveSa puNya-pApanA bhAva, enAthI bhagavAna bhinna che, evuM jene samyagdarzana jJAna ne dharma thayo, AhAhAhA ! AkarI vAtuM che. e dharmI jIva jJAnasvarUpa ne AnaMdasvarUpe hovAthI, tenI paryAyamAM pariNamana to jJAna ne AnaMdanuM che ene
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 samayasAra siddhi bhAga-4 rAgadveSa ne sukhaduHkha jemAM jJAnano abhAva che, evA ajJAnapaNe jJAna kema pariName ? AhAhAhA ! jhINI vAta bahu samajANuM kAMi? juo Avo dharma, Avo dharma koi che? je dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAma thAya, ke iSTaaniSTa lAgI ne kaMika sukhadu:khanI kalpanA thAya, evI dazAmAM AtmA jJAnasvarUpa che, tenA aMzano emAM abhAva che. AhAhA ! tethI te ajJAnasvarUpa che. ajJAna eTale? mithyAtva svarUpa ema nahi. che? ajJAnAtmA eTale puNya ne pApano bhAva ane sukhaduHkhanI kalpanA, e ajJAnasvarUpa eTale ke jJAnasvarUpa emAM nathI. AhAhA ! ajJAnAtmA eTale mithyAtva AtmA ema nahi, AMhIM ajJAna eTale ke jemAM jJAna nathI. bhagavAna AtmA jJAnasvarUpI prabhu evuM jene aMtaramAM bhAna thayuM, te dharmI jIva, te jJAnI jIva kaho ke dha kaho, e jJAnI jIva rAga ne dayA, dAnanA vikalpa je ajJAna svarUpa che, e rUpe jJAnane thavuM azakya che. Are AvI vAtuM have. AMhIM to dayA, dAna ne vratanA pariNAma kare eTale dharma thaI gayo lyo ajJAnIne. (zrotAH- saheluM che ne) saheluM zuM? anAdinuM ajJAna che. AhAhA! AhIM to caitanya svarUpa je AtmA, bapore to AvyuM'tuM ne ke, bhagavAnane jema kevaLajJAna ne kevaLadarzana dazAmAM che, e jema parathI bhinna che, ema A bhagavAna aMdara kevaLa ekaluM jJAna ne ekaluM darzana ne eTale ekalo AnaMda evo je bhagavAna AtmA e zubha-azubha dayA, dAna, vratanA pariNAma ne kAmakrodhanA pariNAma ane sukhaduHkhanA bhAvathI te bhinna che. kaho samajANuM kAMI ? AhAhA! e ajJAnAtmA vaDe jarAya nahi pariNamato, AhAhA.... kaho balubhAI, A zuM tame A davAnuM choDyuM ne emAM rAga hato, e rAgarUpe pariName che e ajJAna che. ema kahe che. huM? Ape zuM? dAkhalo ApuM ne, gharano dAkhalo. AhAhA! zazIbhAI ! AhA! bhagavAna AtmA e to jJAna svabhAva, AnaMdasvabhAva, darzana svabhAva, prabhutva svabhAva, Izvara svabhAva, svacchatva svabhAva evo je bhagavAna AtmA, jene dharma pragaTayo che, eTale ke dayA, dAna, vrata, kAma, krodhanAM pariNAmathI bhinna AtmAne jANyo che, ane jene AtmajJAna thayuM che, AtmajJAna eTale samyagdarzana, jJAnanI apekSAe AtmajJAna ne zraddhAnI apekSAe samyagdarzana, evo je samyagdarzana ne samyajJAnI jIva, jema ThaMDI garama avasthApaNe thavuM te caitanyane azakya che, thaI zake nahi koI di. ema bhagavAna AtmA jJAna ne AnaMdamUrti prabhu evuM jene aMtaramAM samyagdarzana ne dharmanI dazA pragaTI che, e dharmI je rAga ne sukhaduHkhanI kalpanA vata tapano vikalpa, e to ajJAna che emAM jJAnano abhAva che, eTale ke AtmAno emAM abhAva che, ethI te ajJAnAtmA kIdho AMhIM. AhAhAhA ! bhAre Ave A ravivAra Ave che tamAre tyAre bhAre Ave che vAta, bhAvanagara, AvI vAta che prabhu! AhAhAhA! tyAM to ravivAranA bhAre Ave che. A ravivAra Ave che tamAre tyAre Ave che bhAvanagarathI loko Ave tyAre sAruM Ave che. zazIbhAI ? AhAhA! prabhu caitanya jyota che aMdara e jJAnano divaDo prabhu che, jJAnano sUrya, jJAnano caMdra che, evuM jene aMtaramAM e zubha-azubhabhAva ne sukhadu:khanI kalpanAthI bhinna paDI ane jJAna ne
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 477 AnaMdanuM jyAM bhAna thayuM che, eTale ke AtmajJAna ane Atmadarzana thayuM che, te jIva, e rAga ane dveSa ne sukhaduHkhanI kalpanA, je ajJAnAtmA che. emAM jJAnasvarUpa nathI ajJAnasvarUpa che. AtmA eTale ajJAnasvarUpa ema, che? bahu TUMkI bhASA, mAla bharyo che ekalo. AhAhA! ajJAnasvarUpa vaDe, caitanyajJAna ne AnaMdasvarUpa prabhu, evuM jene aMtaramAM bhAna thayuM, dharmI jIvane enuM bhAna hoya che tyAre ene dharmI kahevAya che. evA dharmIne eTale ke jJAnasvarUpa evo bhagavAna AtmA, AnaMdasvarUpa evo bhagavAna AtmA enuM jyAM aMtara rAgathI bhinna paDIne bhAna thayuM e bhAnavALo jIva e dayA, dAna ne kAmakrodhanAM pariNAma ne sukhaduHkhanI avasthA e ajJAna svarUpa che, e jJAna svarUpa nathI. AhAhA ! samajANuM kAMI? zuM kIdhuM I ? e dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e ajJAnasvarUpa che, kema ke bhagavAna AtmA jJAnasvarUpa che, e jJAnano ekeya aMza e dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAmamAM e aMza Avyo nathI. AhAhAhA ! kaho cImanabhAI AvuM tatva che. AhAhA ! have sAMbhaLavA maLe nahi, prabhu tuM koNa cho? zrImamAM AvyuM nahi, tyAM to soLa varase zrImad soLa varase, "huM koNa chuM kyAMthI thayo zuM svarUpa che mAruM kharuM, konA saMbaMdhe vaLagaNA che rAkhuM ke paraharuM, enA vicAra viveka pUrvaka" rAgathI bhinna paDIne AtmAnuM viveka nAma bhedajJAna thayuM "enA vicAra viveka pUrvaka zAMta bhAve jo karyA, to sarva Atmika jJAnanA siddhAMta tattva anubhavyA." AhAhAhA! jene ahIM duniyA atyAre dayAno bhAva, vratano bhAva, tapasyA, apavAsa karuM evo je vikalpano bhAva ene duniyA dharama mAne che, ene ahIMyA paramAtmA trilokanAtha, vItarAga jinezvaradeva, vItarAgabhAve dharma thAya ane rAgabhAve na thAya ema batAve che. AhA. vItarAga bhAve eTale? AtmA jJAna ne AnaMdasvarUpa che, evI je dRSTi ane pratIti ne ramaNatA thaI e vItarAga bhAva che, ane vastu pote jinasvarUpa che. vastu bhagavAna AtmA jina vItarAga svarUpa che e vItarAga svarUpa, vItarAga paryAyapaNe pariName, e to eno dharma che. AhAhAhAhA ! paNa e vItarAga svarUpa jene jJAnamAM bhAna AvyuM che. e dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAma je tapanAM apavAsanA evo je rAga ane sukhaduHkhanI kalpanA e ajJAnasvarUpe jJAnasvarUpa(nuM) pariNamavuM azakya che. AtmA jJAnasvarUpa che, te ajJAnasvarUpe thavuM te azakya che. AhAhA ! sAMbhaLavuM AkaruM paDe, vADA bAMdhIne beThA, vrata karo ne apavAsa karo ne sAmayika karo ne pohA karo e dharma, dhULeya nathI. e to rAganI kriyA che, bApA tane khabara nathI bhAI ! ane e rAga te ajJAnasvarUpa che. eTale? emAM jJAna caitanya jyoti prabhu eno kiraNa e rAgamAM Avyo nathI, rAga to aMdhAruM che. AhAhAhAhA ! kaho hirAlAlajI!I gayuM paNa A sAMbhaLavAnuM rahI gayuM, eTale bApu bhAgyazALI kahone, bAkI e to thavAnuM hoya e thAya bApu, emAM kAMI che nahIM. bhAgyazALI hiMmata bahu rAkhI che eNe bahu. ohoho ! kAMi jANe thayuM ja nathI. AhAhAhA ! AhIM to kahe che prabhu (zrotA- ApanA bodhano pratApa che) narama mANasa bahu narama mANasa che. bhagavAna, tane to bhagavAna tarIke to prabhu bolAve che prabhu. 72 gAthA samayasAranI bhagavAna AtmA! puNya ne pApanAM dayA, dAna, vrata, bhaktinA pariNAma e
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 samayasAra siddhi bhAga-4 azuci che ema 72 gAthAmAM che. azuci che prabhu tane khabara nathI e mela che, e dayA, dAna, vrata, bhaktinAM pariNAma azuci mela ne duHkha che ane vacamAM ene jaDa kIdho che, e AhIM lIdhuM che. traNa bola lIdhA che 72 gAthAmAM, AvI gayuM ApaNe. arere duniyAne maLe nahi sAcuM sAMbhaLavAnuM bicArA kayAM jAya. mANasapaNuM maLyuM Akho di' pApamAM dhaMdhAmAM rokAya, navaro thAya to vaLI bAIDI chokarAvane rAjI karavAmAM jAya. a222 ! emAM sAMbhaLavA jAya kalAka, tyAM ene ema kahe tane vrata kara ne apavAsa ka2ne tane dharma thaze. kuguru eno kalAka luMTI lye. AvI vAta che bApu. AhA ! jinezvaradeva tIrthaMkara vItarAga mUrti prabhu. e vItarAgano dharma vItarAgabhAve thAya, vItarAgano dharma rAga bhAve na thAya. e vItarAgI svarUpa jina, eno Azraya laIne eTale ke samyagdarzananI paryAya svataMtra kartApaNe thai ane tenuM lakSa kare che dravya u52, tyAre tene vItarAgI samyagdarzana pragaTa thAya che, cothe guNasthAne. AhA ! i vItarAga svarUpanI pratItinuM jJAna thatAM vItarAga paryAyarUpe darzana thAya che. samyagdarzana, e vItarAgapaNe pariNamanAro dharmI, e dayA, dAna, vrata ne tapanAM vikalpanA rAgapaNe ajJAnapaNe kema pariName ? AhAhA ! e mULacaMdabhAI AvuM che jarI bApu ! AhA...... duniyAmAM AkaruM paDe lokone. atyAranA sAdhuo ne sAMbhaLanArA badhAye A karo A karo, vrata karo apavAsa karo, bhakti karo, pUjA karo, e to rAganI kriyA che. ( zrotAH- ene sAcu bIjuM khabara hoya to batAve ne ? ) e to have badho pheraphAra thai gayo che bahu ghaNo. AhAhAhA ! vItarAga mUrti prabhu AtmA,jinasvarUpI enuM svarUpa ja jinasvarUpa che, akaSAya svarUpa vItarAgasvarUpa prabhu che, eno jeNe Azraya laIne, avalaMbana laIne, jene AtmajJAna eTale ke nirvikalpa vItarAgI jJAna pragaTayuM, samyagdarzana eTale ke vItarAgI paryAya pragaTI ane svarUpamAM ramaNatA evuM vItarAgI cAritra pragaTayuM e traNeya AMhIM bheguM lIdhuM. bhale cothe vItarAgI vizeSa cAritra na hoya, paNa svarUpa AcaraNa vItarAgI hoya che. samajANuM kAMI AmAM ? AhAhA ! zrAvaka thavA pahelAMnI vAta che. zrAvaka je pAMcamAM guNasthAnanI che dazA, e A zrAvaka che e badhA zrAvaka nathI koi. AhAhAhA ! zrAvaka to ene kahIe ke 'zra' varNa 'ka' zrAvaka che ne ? jeNe vItarAgI svarUpa zravaNa karyuM, che ? ane jeNe vItarAgI svarUpa 'va' nAma viveke 52thI bhinna pADIne pragaTa karyuM che. zrAvaka che ne ? ane jeNe vItarAgI paryAya karI che, ene zrAvaka athavA samakitI kahIe pahelo. AhA ! Avo mAraga have. k e AMhIM kahe che. jemanA rUpe AtmA vaDe thavuM pariNamavuM eTale thavuM "AtmA vaDe jemanArUpe thavuM azakya che" evA rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpe ajJAnasvarUpa e rAga ne sukhaduHkhanA bhAvamAM, dayA, dAnanA bhAvamAM to ajJAna che. AhAhAhA ! AMhIM to "dayA te sukhanI velaDI ne dayA te sukhanI khANa " Ave che ne ? e dayA nahiM bhAI. e paranI dayAno bhAva to rAga che. e rAga che te ajJAna svarUpa che, emAM jJAnasvarUpa, caitanyasvarUpa, AtmasvarUpa e rAgamAM nathI. AhAhA ! 7)
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93. 479 "e sukhaduHkhAdipaNe ajJAnasvarUpa vaDe jarAya nahi pariNamato" bhASA to juo, juo A saMtonI vANI, vItarAga paramAtmA jinezvaradeva, trilokanAtha sImaMdhara bhagavAna birAje che, enI A vANI AvI che. mahAvidehamAM prabhu birAje che, jinezvaradeva namo arihaMtANe che, mahAvIra paramAtmA Adi to namo siddhANaMmAM thai gayA e to siddha. ahIM hatA tyAM sudhI arihaMta hatA, siddha thai gayA. A arihaMtapaNe birAje che, arihaMtane vANI hoya che jaDanI, siddhane vANI ane zarIra hotA nathI. AhAhA ! e vANI dvArA A AvyuM e saMta kuMdakuMdAcArya tyAM gayA hatA ne digaMbara muni, e saMdeza prabhuno, A lAvyA ke prabhu to Ama kahe che. emane to hatuM ja te. sarvajJadeva jinezvaradevano A hukama che, ke jene dayA, dAna ne vratanA vikalpathI bhinna paDIne AtmAnuM jJAna ne dharma thayo, e dharmI jIva rAgarUpe puNya-pAparUpe vratanAM vikalparUpe e ajJAnasvarUpa che te jJAnarUpI prabhu, ajJAna svarUpe kema pariName? jarAya nahi pariName. AhAhAhA ! AvI vAta sAMbhaLavA maLavI muzkela bApu! AhAhA! ATalI lITImAM to keTaluM bharyuM che? che ne? vANIyA vyAja nathI kADhatA cakravRddhi, ATha AnAnI tarIke hatuM ne paheluM, have vaLI A doDha thaI gayo, pahelAM ATha AnA ane beMkamAM traNa AnA hatA. beMkamAM traNa AnA sAMITha varasa pahelAM ne atyAre to doDha rUpiyo thaI gayo. tamAre tyAM benkamAM kyAMka bAraAnA ke ema thai gayuM. ema kahe loko kahe te sAMbhaLyuM hoya ApaNe kayAM jyAM enA vyAja kADhavA hoya to kADhe ke, "so' nuM doDha rUpiyAnuM vyAja, pAMca lAkhanuM eka divasanuM keTaluM vyAja Ave, e caDhAve, e caDhAvIne bIje divase enA sahitanuM doDha TakAnuM vyAja caDhAve evuM bAra mahinAnuM caDhAve enuM nAma cakravRddhi vyAja kahevAya. AhIM paramAtmA trilokanAtha AtmAnuM vyAja caDAve che, bApu AtmA to AnaMda ne jJAna svarUpa che ne prabhu. e to jJAna ne AnaMdarUpe thAya ne? AhAhAhAhA ! samajANuM kAMi? e to jANavuM dekhavuM ne AnaMdarUpe thAya ne? AhA! e rAga ne puNya ne dayA, dAna ne sukhaduHkhanI kalpanA to ajJAnasvarUpa che ne? emAM jJAnasvarUpa nathI. ajJAna eTale? e jJAnasvarUpI bhagavAna, e rAga ajJAna svarUpe kema pariName che? e ajJAnAtmA vaDe jarAya nahi pariNamato" bhASA AkarI che ne? eTaluM ja. dharmI jIva to jJAna ne AnaMdarUpe pariNamatA je rAgAdi thayo tene parazeya tarIke jANe. AhAhAhA! samajANuM kAMi? AvI vAta have kahe che. A to cothA ArAnI vAto haze? pAMcamAM ArAnA sAdhu to pAMcamAM ArAnA zrotAne to saMbhaLAve che. (zrotA - muni mATe nathI) A to hajI cothA guNasthAnanI vAta kare che, e pahelAM AvI gayuM che, apratibuddhane samajAve che. AhA! je kAMi anAdino ajJAnI che tene samajAve che ane samajyo tyAre enI kevI dazA hoya enuM A varNana che. AhAhAhA ! samajAya che kAMi? bhASA to sAdI che, bhAva bIjo. AhA! ATalI eka lITImAM to keTaluM bharyuM che. AhAhAhA ! "jemanA rUpe AtmA vaDe pariNamavuM" jemanA rUpe eTale? ke "rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpe"
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 samayasAra siddhi bhAga-4 jemanA vaDe eTale ke AtmA vaDe, jemanA rUpe AtmA vaDe AnaMdarUpe AnaMdajJAna vaDe, jemanA rUpe eTale rAgadveSa sukhaduHkhAdirUpe, ajJAnapaNA vaDe jarAya nahi pariNamato, che ke nahIM sAme lITI ? AhA ! are 84nA avatA2 karI karIne duHkhI thaine herAna thai gayo che. e badhA karoDopati ne abajopati bicArA bhikhArA, bhagavAna ene bhikhArA kahe che. kema ? mAgaNa, mAgaNa che mALA paisA Apo, bAIDI maLe, AbarU do, AbarU lAvo moTo kaho, mAgaNa che moTo bhikhArI mALo. (zrotAH- bhAvanagara darabArane kahyuM'tuM ne ) kIdhuM'tuM ne darabArane potAne kahyuM'tuM ne bhAvanagara darabAra, bhAvanagara darabAra AvyA'tA karoDa rUpiyAnI pedAza kRSNakumAra AvyA'tA ne vyAkhyAnamAM be vAra AvyA'tA. lAkha mAge nAno mAgaNa karoDa mAge moTo mAgaNa che kIdhuM, aMdara bhagavAna AtmAmAM anaMtajJAna, anaMtazAMti, anaMtasvacchatA, anaMtaprabhutA, anaMtasukha paDayuM che mahAlakSmI. enI to mAgaNI nathI ne A mAgaNI dhULanI. be pAMca karoDa rUpiyA thayA jANe ke huM moTo vadhI gayo, bhikhAro cho moTo, mALA, rAMkA, eya AhIM to AvuM che. zAstramAM ene vAkA kahyA che, bhagavAne va2AkA eTale bhikhArI, mAgaNa mAgaNa mAgaNa paisA lAvo, bAIDI sArI lAvo, chokarA sArA lAvo, AbaruM moTI lAvo, mAgaNa mAgaNa mAgaNa te moTo mAgaNa mALo... dharmI che e mAgaNa maTI jaine AtmAmAM aMda2 mAge che, AtmAmAMthI lAvo zAMti, kaho rasikabhAI AvuM che. A eka lITImAM ghaNuM che. "nahi pariNamato thako, jJAnanuM jJAnatva pragaTa karato" zuM kahe che have. jJAna svarUpa bhagavAna AtmA, e rAgAdi dayA, dAna sukhaduHkhanI kalpanAnA ajJAna svarUpe nahiM thato, jJAna svarUpane pragaTa karato, jJAnanuM jJAnatva, AtmAnuM AtmapaNuM, AtmAnuM AtmapaNuM, AtmAjJAna tenuM jJAnapaNuM, paryAyamAM. AhA ! che ne sAme zloka, A sonagaDhano nathI hoM A. e amAre balubhAI kahetA ke A pustaka to sonagaDhanuM chapAyeluM che ne ? bIjAne kahevA sAruM samajAvavA. A to bALaka ne badhAne samajAya evI vAta che prabhu. zarIra, za2I2nuM kAma kare, jaDa jaDanuM kAma kare, prabhu tAre ane ene zo saMbaMdha che ? are ahIMyA rAga thAya toya kahe che ke tAre ne ene zo saMbaMdha che prabhu! AhA ! e vratano ne tapano ne apavAsano ne A varSItapano ne je vikalpa uThe e rAga che, tapasyA bapasyA tyAM nathI e to lAMdhaNa che badhI. atyAre lakSa balubhAInuM nahotuM hoM, atyAre samuccaya hatuM. samajANuM kAMi ? AhA ! e vikalpa che. vRtti uThe che e rAga che. bhAI ene tuM dharma ane tapa mAne cho, mithyAtvabhAva, ajJAnabhAva, saMsArabhAva, rakhaDavAno bhAva che. ajJAna svarUpa che e. AhA ! bhAre AkaruM kAma are keTalA duHkho sahana karyA che eNe saMsAramAM enA duHkho dekhI jonArAne AkhyuMmAM AMsu hAlyA che, bApu tane khabara nathI. bhUlI gayo tuM prabhu. kaccaraghANa mAthe pharI vaLe. AhAhA ! rela pharI vaLe, kacarA, bhukako. amAre pAlejamAM thayuM hatuM. eka pherI huM Ubho to jarI emAM rela mAthe pharI gaI bhukako, jovA gayA'tA badhA pachI amane jovA na diye mALA. evuM to anaMtavA2 thayuM che. ( zrotAH- zarIrane thayuM che) zarIranI sthiti evI anaMtavAra thai
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481 gAthA93 paNa te tene mArI mAnI che ne rakhaDI maryo cho, e to jaDanI dazA che, ene to kayAMya rAkhyuM juduM, AMhIM to dayA, dAna ne vratanuM pariNAma paNa rAga che, tArAthI bhinna cIja che. e tArI cIja nahi ne e tArAmAM nahi ne tuM temAM nahi AvuM, have virodha tethI kare che ne sonagaDhano, arere tyAM to dayA, dAna, vratanAM pariNAmane paNa rAga kahe che, jhera kahe che, jhera che, AtmA amRta svarUpa che prabhu, sukhasvarUpa che, enAthI ulaTuM rAga te jhera svarUpa che, duHkhasvarUpa che AhA ! (zrotA:AtmAnI zaktine haNI nAkhe che) are haNI zuM? hiMsA kare che potAnI ene khabara kayAM che bhAna. AhA! jJAnanuM jJAna pragaTa karato" AhA! dharmI jIva ene kahIe ke AtmasvarUpa "jJAna" zabda Akho AtmA che, AMhIM Akho AtmA che, tenuM AtmapaNuM pragaTa karato, rAgane pragaTa karato e to ajJAnasvarUpa che, ene pragaTa nahi karato, AhA! jJAnanuM eTale AtmAnuM AtmapaNuM eTale vItarAgIpaNuM pragaTa karato pote jJAnamaya thayo thako, AhAhA... pote vItarAgI paryAyapaNe thayo thako, Are Avo dharma, bhAI Avo to ame atyAra sudhI kayAMya sAMbhaLatA nahotA, jaina dharmamAM sthAnakavAsImAM jAya to kahe sAmAyika karo, pohA karo, paDIkamaNA karo, covIhAra karo, kaMdamULa na khAva, AvuM sAMbhaLIe chIe. A vaLI kayAMthI kADhayuM navuM. zvetAMbara derAvAsImAM jAya to kahe giranAranI jAtrA karo, sametazikharanI pUjA karo bhakti, karma dahananI, zuM kahevAya e? pUjA karo. pUjA karo, paNa e badhI bApu tane khabara nathI. e badhA pariNAma jo aMdara hoya to zubharAganI kriyA che, ane bahAranI kriyA je che ho hA svAhA, oma, e to jaDanI kriyA che, zarIra Ama bole bhASA namo arihaMtANaM-arihaMtANe e to jaDanI kriyA che "namo arihaMtANaM," ti--to AyariyANaM te, e to jaDanI bhASAmAM jAya che, e kAMI tArI che? ane aMdara rAga thAya che, e rAga e paNa vikAra che. AhAhAhA ! have AvuM hoya tyAM pachI virodha kare ne bicArA, (zrotA- no samaje e kare) no samaje to kare, zuM thAya? AhAhAhA ! A be traNa lITImAM to keTaluM bharyuM che? nija pada rame so rAma kahIe" e rAgamAM rame te harAma kahIe. AnaMdaghanajI kahe che. ema ahIMyA AtmAnuM AtmapaNuM pragaTa karato, e rAganuM pragaTa karavuM e to ajJAnapaNuM che, e ene nahi pragaTa karato, e rUpe nahi thato, gAthA te gAthA. pote jJAnamaya thayo thako, dharmI jIva jJAna eTale AtmArUpa thayo thako, "zuddha zraddhA ne zuddha jJAna ne rAga rahita dazA svarUpa AcaraNa e rUpe thayo thako" A huM rAgane jANuM chuM juo, che kharo. AhA! dharmI che ene hajI rAga Ave che, paNa e rAgane huM jANuM chuM, huM jANanAro chuM, rAgarUpe thanAro huM nathI. AhA! kaho devIlAlajI! kayAM AmAM kayAMka sthAnakavAsI ane derAvAsI, rADa nAkhene bicArA pachI virodha na kare? e sonagaDhIyAe to Ama karyuM, Ama. (zrotA:- ahIM AvIne sAMbhaLe to khabara paDe) kare bicArA khabara nathI, dharma zuM che vItarAgano paramezvara traNalokanA nAtha kone dharma kahe che, te bicArAne sAMbhaLavuM maLatuM nathI, enI jIMdagIyuM jAya, cAlI jAya che ajJAnamAM, AhA! AhIM kahe che "A huM , A huM, huM to caitanya svarUpI huM "rAgane jANuM chuM. rAga thAya, paNa tene huM jANanAro chuM. rAga mAruM svarUpa che tema nahi tema rAga mane jANavAmAM Avato nathI
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 samayasAra siddhi bhAga-4 ema nahi, jANavAmAM Ave che, che, che. AhAhA ! A huM, rAga eTale puNya-pApanA dayA, dAna, vrata, bhaktinAM kAma pariNAmane, rAgane huM jANuM ja chuM, jANuM 'ja' chuM ema kIdhuM che. ekAMta ? kathaMcit jANuM chuM ane kathaMcit rAgarUpe thAuM chuM ema nahi ? 'ja' che. AhAhAhA ! adhikAra sAro Avyo hIrAlAlajI, bahu sarasa adhikAra che A AvyA cho ne barAbara, gAthA bahu sArI, bahu mIThI. amRtanA sAgara uchALyA prabhue to, ( zrotAH- A gAthAmAM Ape ekaDo ghUMTAvI bahu dIdho che ) emAM che, bharyuM che eTaluM. AMkaDo eka karoDa che ema lakhAya, paNa enA, atyAre vaLI noTuM thai, pahelA rUpiyA hatA e karoDa to keTalI kothaLIyuM thAya ? pahelA to kayAM noTuM hatI ? rokaDa rakama hatI, ApaNe dAmodara zeTha hatA ne ? dAmanagara dAmodara zeTha, te di' rokaDa rUpiyA bahu ne dasa lAkha rUpiyA, pachI rUpIyA Ave bahArathI lAkha be lAkha kothaLI, hajAra hajAranI so kothaLI, base kothaLI, majurane aMdara javA na daye. aMdara paTArA hoya tyAM gharanA mANasa tyAM dikarAne bolAve aMdara, aMdara lai jAya. majUra lAve paNa bahAra mukI jAya, pachI aMdara laI jAya pachI emano eka dikaro hato, rAyacaMda karIne, dAmodara zeThano paraNyo'to bicAro rAjakoTamAM. paraNIne cha mahine gujarI gayo, vaizAkhe 52Nyo ne Aso suda pUname gujarI gayo. paNa e bhaNato' to pUnA pachI pUnAmAM bhaNato'to te di' hato. ghaNAM varSa pahelAM bhAI pUnA rahe che atyAre e 73-74 nI vAta che. i pUnAmAM 73 ne pALIyAda comAsuM hatuM e ene paisA ApatA eno bApa, kharcanA pustakanA badhAnA, paNa eNe eka vAra lakhyuM bApujI, tame kharcAnA Ama paisA Apo cho paNa mahine mAre base guMjAnA bIjA joize. khIsA kharcInA. AhAhAhA ! tyAre pAchuM eNe lakhyuM bApujI, be bhAI hatA bIjA, traNa bhAI hatA, tamane jo na evuM hoya to bhAInuM ke kAkAnA nAme ke tamAre nAme lakhI ne Apo paNa jyAre olA rUpIyA Ave che, tyAre keIDuM bhAMge che i amArI bhAMge che, kahe che kothaLIyuM ame mukavA jAi chIe tyAM aMdara, so so base base kothaLI Ave gRhastha mANasane, hajAra hajA2nI kothaLI hoya badhI, upADIne amAre mukavuM paDe che. eya ! duniyAne AkaruM lAge base rUpiyA kharcanA ame garIbane ghare nathI AvyA, sArA ghare AvyA chIe, paisA ThekANe, kharcanA barsa joize guMjAnA bIjA mokalo, AhIM to kahe che prabhu tAro kharca to AtmAnA AnaMdano kharca che ene mokala. AhA ! bhagavAna AnaMdasvarUpa prabhu jJAnasvarUpa vItarAga svarUpa enuM pariNamana thavuM te eno AtmAno te bhogavaTo che, e AtmAno bhoga che, e jIva rAgapaNe jarIye nahi thatAM, ene jANuM ja chuM. deva guru zAstranI zraddhAno rAga Ave, vratano rAga Ave, bhakti bhagavAnanI bhaktino rAga Ave paNa dharmI kahe che ke huM to eneya jANuM ja chuM. e rAgarUpe huM thato nathI, pariNamato nathI. AhAhAhAhA ! kaho rasikabhAI ! AmAM kalakattAmAMya nathI ne kayAMya nathI bIje, kayuM gAma tamAruM haiM. vAMkAnera nyAMye na maLe. AhAhAhA ! prabhu tAruM svarUpa aMdara AnaMda ne jJAna che prabhu, e rAganA pariNAma e vikalpa che, e tAruM svarUpa nathI. AhA ! ethI jene rAgathI bhinna paDIne, dharmanI dRSTi, svabhAvanI dRSTi thaI che, te dRSTivaMta ema kahe che, ke mAruM jJAna svarUpa Atma svarUpa te rAgarUpe thavAne azakya che. huM to mArA jJAna ne AnaMdanA pariNAmapaNe pariNamuM e mArI sAmarthAi che, e mAruM baLa che ne e mArI zakti che.
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA-93 483 AhA ! rAgarUpe thavuM e mane azakya che. hA, rAga Avaze, vItarAga jyAM sudhI nathI huM thayo, tyAM sudhI rAga Avaze, paNa tene jANuM ja chuM. AhA ! samajANuM kAMI? thoDA zabdo paNa prabhu alaukika vAtuM che. AhA! lyo prakAza Avyo enA upara, uparano Avyo prakAza, A huM rAgane jANuM ja chuM. AhA ! mAro caitanya prakAza evo bhagavAna huM, rAga Ave tene mArA tarIke na mAnatA tene para tarIke jANuM chuM. Avo dharma paMtha, heM? varSItapa karyA tyAra pahelA sAMbhaLyuM'tuM AvuM? (zrotA - pahelA to kahetAne dharma mAnato) vAta sAcI pahelAM to ema kahetA'tA ne vAta sAcI che. vAta sAcI che. saMpradAyanA pahelAmAM to e badhA kahetA'tA sau, vAta sAcI che. AhA! bahu sArI vAta AvI che hIrAlAlajI, bhAgyazALI barAbara bahAra AvyA che ne evI sArI gAthA AvI che. AhA! prabhu tuM AnaMdano sAgara cho ne nAtha, atIndriya AnaMdanA sAgarane teM jANyo hoya, to tAruM pariNamanamAM AnaMdanuM pariNamana thAya, ane rAgAdinuM pariNamana to duHkharUpa che. prabhu e AnaMdarUpI bhagavAna duHkharUpe kema thAya? AhAhAhA ! ene rAga Ave, e duHkharUpe dekhAya, paNa tene huM jANuM chuM. AhAhAhA! cetana Avyo che? (zrotA:- hAThIka, A cetananI vAta hAle che A, samajANuM kAMi? bhAre paNa gAthA bhAI, AhA! huM rAgane jANuM ja chuM, tyAre kahe "rAga to pudgala che" che? e dayA, dAna, vrata, bhaktino Ave bhAva vratano e to kahe che ke pugala che, prabhu e to rAga che huM nahi, mArI jAta nahi eTale e pudgala che. mArI jAta to jJAna ne AnaMdanI che. AhAhAhAhA ! jene duniyA atyAre dharma mAnI beThI che vADAmAM. sAdhu nAma dharAvanArA e prarUpaNA kare, mAnanArA e mAnIne hAlI nIkaLe. bApu mAragaDA vItarAganA prabhu judA che bhAI. jinezvara trilokanAtha paramAtmA arihaMtadevanuM A kathana che e saMto ADatiyA thaine, bhagavAnanA mAlane Ape che. bhagavAna Ama kahe che prabhu. AhAhAhA ! samajANuM kAMi? A to "rAgI to pudgala che" gajaba thaI gayo. AmAMthI olA ema kADhe ke karmane laIne rAga thAya che ne mAro puruSArtha e ahIM atyAre e nathI kahevuM. pAcho emAMthI A kADhe ke pahele di' kahyuM'tuM thoDuM rAga to kare che pote ja puruSArthanI UMdhAIthI paNa eno svabhAva nathI mATe rAgane pudgalamAM nAkhI dIdhuM, ahIM AtmasvabhAvamAM e cIja nathI enAthI viruddha che eTale pugalamAM nAkhyuM, e to jANanAre dharmIe dharma jANyuM ene, paNa pahelethI ema mAne ke e karmane laine rAga thAya, karmane laine rAga thAya, mAre zuM che? ema nahiM. AhAhA ! rAga to tArI paryAyamAM azuddha upAdAne tArAthI thAya che paNa AMhI zuddha upAdAnanuM jyAM bhAna thayuM che. AhAhAhA ! zuddha caitanya bhagavAna pUrNAnaMdano nAtha jyAM jANavAmAM Avyo, ene azuddha pariNamana che enI paryAyamAM chatAM tene pugala karIne kADhI nAkhyA che. AhAhA ! have ATalI badhI apekSAo ne kone yAda rAkhavI? are jIvana hAlyA jAya che bApA, mRtyune samIpa jAya che. emAM A jo na karyuM ne jANyuM, e vaMToLIyAnA taNakhalA kayAM jAIne paDaze? ema mithyA zraddhAvALo jIva kyAM jaIne rakhaDaze? AhA! ethI ene sAcI zraddhA karAve che ke rAga to pudgala kare che, te kauMsamAM che ne?
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 samayasAra siddhi bhAga-4 paNa A apekSAe hoM. huM eka zuddha chuM, trikALa chuM, enuM bhAna thayuM che, tethI zuddhamAMthI rAgapaNe pariNamavuM evo koI guNa nathI. anaMtA anaMtA anaMtA guNano rAzI prabhu che, paNa koI guNa evo nathI ke rAgapaNe pariName, e apekSAe e trikALI AnaMdanA nAthane jeNe jAgyo ne jANyo, evA dharmIne ema kahe che ke prabhu tuM to rAgathI bhinna cho ne nAtha ! to rAga e tArI cIja nathI e rAga to pudgala kare che, AtmA nahi, AtmA zI rIte kare ? AtmA to pavitra AnaMdano nAtha che. AhA ! bhASA to samajAya evI che prabhu, bhASA to sAdI che AmAM to kAMi bahu paNa mAraga bApA atyAre cAlatA pravAhathI jAta taddana judI che. AhA ! " ityAdi vidhithI " ityAdi eTale dveSa, rAga, sukha, duHkha AdinA asaMkhya prakAranA rAga, asaMkhya prakAranAM dveSa vigere. ityAdi "vidhithI jJAnathI viruddha evAM" ohohoho ! zuM TIkA ? AtmAthI viruddha "evA samasta rAgAdi karmano akartA pratibhAse che" AhA ! olAe lakhyuM che ne bhAIe kramabaddhamAM vItarAga mAraga akartApaNAne siddha kare che. 52no to kartA nahi paNa, rAganoya kartA nahiM. e to nahi paNa AgaLa nahi jatA nathI gayA, nahIMtara to kharekhara to dravya paryAyano kartA nahi. Avo prabhuno mAraga che. AhA ! Izvara kartA to nahi, tema 52dravyano AtmA kartA nahi, tema rAgano AtmA kartA nahi, Atmadravya che svabhAva vizuddha e rAga kema kare ? paNa kharekhara to samyagdarzana ne jJAna je SaTakArakarUpe pariName che dharma. AhAhA ! e samyagdarzana jJAna cAritra je rAgathI bhinna ne rAgathI enI ajJAnadazAthI jJAna bhinna, evI je samyagdarzanajJAna e SaTakA2karUpe pariName che, kartAkarma Adi e enuM kArya dravyanuM paNa nahi, e dravya akartA. AhA ! Avo akartAno prabhuno mAraga kayAMya che nahi. samajANuM kAMi ? AhA ! jJAnathI viruddha evA samasta dayA, dAna, vrata, rAga ne sukhaduHkhanI karma, karma eTale pariNAma eno akartA pratibhAse che. "dharmIne rAgano akartA AtmA bhAse che." AhA ! vizeSa kaheze. ( zrotAH- pramANa vacana gurudeva ) pravacana naM.187 gAthA-93 tA.05/02/79 somavA2 mahA suda-9 zrI samayasAra:- 93-gAthAno bhAvArtha: ' "jyAre A AtmA rAgadveSasukhaduHkhAdi avasthAne " AhA ! zubha-azubha rAga ane sukhaduHkhanI dazA e "avasthAne jJAnathI bhinna jANe" che? jema zIta uSNapaNuM pudgalanI avasthA che, TADhI ane unI avasthA paryAya dazA e jaDanI che tema rAgadveSaAdi paNa pudgalanI avasthA che. AhAhA ! dayA, dAna, pUjA, bhakti, vrata, tapa, e badho rAga je che, e to pudgalanI avasthA che. kema ke AtmA.....93 gAthA eno bhAvArtha, AhA ! AtmA zuddha caitanya atIndriya AnaMdasvarUpa eno bhAva to atIndriya AnaMda ne vItarAgI paryAya eno bhAva, e apekSAe ahIM vAta lIdhI che, ane jeTalo rAgAdi dayA, dAna, vrata, tapa, bhakti, pUjA, ke kAma, krodha eno je vikalpa rAga UThe e badhI pudgalanI avasthA
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ gAthA93 485 che. e jJAnathI, AtmAthI bhinna jANe, ene AtmAthI bhinna, judI jANe. jema TADhI unI avasthA pudgalanI che, tema rAgadveSa-sukhaduHkhAdi pudgalanI avasthA che, evuM bhedajJAna thAya, evuM rAganuM ne AtmAnA svabhAvanuM bhedajJAna thAya, tyAre potAne jJAtA jANe, tyAre AtmAne to jANanAra dekhanAra jANe. e rAga ane puNya-pApanA bhAva e mArA che, ema e na jANe. dharmI jIva samyagdaSTi jIva potAnA AtmAnA svabhAvane rAganA bhAvathI bhinna jANatAMte jJAna, jJAnI rAgathI bhinna potAnA svabhAvane jANe che. ane potAnAM svabhAvathI rAgane bhinna jANe. are AvI vAta che. atyAre to kahe dayA, dAna, vrata, bhakti, pUjA e to dharma che ema loko atyAre mAne. dharma to AtmAno svabhAva zuddha trikALI AnaMda che, enI dRSTi thaIne jyAre AnaMda ne zAMtinA pariNAma avikArI thAya e AtmAnI dazA ne AtmAnA pariNAma che. e rAgathI bhinna paDI ane potAnA AtmAno svabhAva jJAtAdeSTA che, evA jJAtAdekhAnAM pariNAma thAya, enuM nAma rAgathI bhedajJAna ne samakitI che I e dharmI che. AhA! AvuM che. "rAgadveSaAdi paNa pudgalanI ja avasthA che. evuM bhedajJAna thAya, tyAre potAne jJAtA jANe," AhA! huM to eka jANanAra dekhanAra bhagavAna, saccidAnaMda, sat nAma zAzvata, jJAna ane AnaMdano sAgara prabhu, to mArI dazA to AnaMdanI, zAMtinI, vItarAganI avasthA e mArI avasthA che. eno huM kartA ne e mAruM kArya che, dharmIne ema hoya che. AhA! AvuM jhINuM have. ane rAgAdirUpa pudgalane jANe, joyuM? huM eka AtmA to jJAna darzana AnaMda eno bhaMDAra enI pariNatinI dazA rAgathI bhinna jJAtAdekhAnI dazA e mArI dazA che. ema dharmI jANe. ane rAgAdinA pariNAma e mArA jJAnanuM paraNeya pudgalanI avasthA che, AvuM che bahu kAma AkaruM che. rAgadveSa puNya-pApa, zubha-azubha bhAva pudgalanA jANe, "ema thatAM rAgAdino kartA AtmA thato nathI," AvI rIte puNya-pApanA bhAvathI bhagavAna AtmA bhinna che, ema jene jJAna ne darzana jJAtAdeSTA thayo, te potAnA pariNAma zuddhane kartA thAya, paNa e rAgAdino kartA thato nathI. Are AvI vAtuM have, gaLe utaravI. heM? kaho dayAno bhAva e rAga, vratano bhAva e rAga, vikalpa vRtti uThe che ne, vastu to jJAna svarUpa AnaMda che emAMya vRtti uThe che. uThe che e rAga che. dAnano bhAva pAMca pacIsa hajAra lAkha be lAkha ApyA, rAganI maMdatA paNa e rAga che e to, e nizcayathI to pudgala jaDanI avasthA che. AhAhA.... AtmA to eno jANanAra dekhanAra jJAtAdRSTA che. AvuM jyAre bhedajJAna yathArtha jJAna vAstavika jJAna rAgathI bhinna paDe, tyAre te jJAtAdeSTA thAya, che? e rAgAdino kartA AtmA thato nathI, "jJAtA ja rahe che." AhA ! AvuM kAma, jagatathI ulaTa palaTa che. huM? (zrotA:- sAcuM che) mAraga A che bApu vItarAga paramAtmA eno mAraga to vItarAgI paryAya che, vItarAgI paryAya kayAre thAya?ke rAgathI bhinna paDI ane pote caitanya svarUpa chuM, AnaMdakaMda chuM, jJAna ne AnaMdano sAgara chuM, evuM aMtaramAM rAgathI bhinna paDe tyAre tene jJAtAdekhAnAM pariNAma thAya, tyAre tene dharma thAya ema kahevAya. are are AvI vAtuM. e 93 mI gAthA pUrI thaI.
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAMcakonI noMdha