Book Title: Rushimandal Stav Prakaranam
Author(s): Vijaynayvardhansuri
Publisher: Bharatvarshiya Jinshasan Seva Samiti
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032276/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aUiSlr'nr' hn zrI bhAratavarSIya jinazAsana sevA samiti Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapAgacchIyAcArya zrI dharmaghoSasUrIzvarasuziSya viracitaM RSimaNDalastava prakaraNam (TIkA ane gurjarInuvAda saha) saMpAdana - anuvAda : pU. pravacanaprabhAkara prAjJapuraMdara AcAradiva zrImad vijaya nayavardhana sUrIzvara ziSyANa munizrI vinayavardhana vijayajI ma. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ U406.66%Ahika ( pustaka paricaya : vartamAna covIzImAM thayela aneka svanAmadhanya prasiddha-aprasiddha mahApuruSonA nAmollekha-TuMkIvigata-vistRtakathA sAthe vaMdanA na karAvatuM suMdara prakaraNa. prakAzaka : zrI bhAratavarSIya jinazAsana sevA samiti (AvRtti prakAzana : prati: prathama zrI vIravibhu janmakalyANaka parva caitra suda 13 (700) 207) mudrakaH bharata grAphIksa, 7, nyu mArkeTa, pAMjarApoLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-380 001 phona : 079-22134176, mo, 99250 20106, E-mail : bharatgraphics1@gmail.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukRta anumodanA : zrI RSimaMDalastavaprakaraNane graMthane anuvATa sAthe pragaTa uratAM A pradhAzanano lAla pU. suvizAlagarachAdhipati A.bha.zrImad vijayomabhUSaNasUrIzvarajI mahArAjAnI sapreraNAthI sthapAyela zrI jinAjJA ArAdhaka zve.mUta.jainasaMgha bhAyaMdara e laI cutabhaktino uttama lAbha prApta karela che. samiti temanI khUba khUba anumodanA kare che.... zrI bhAratavarSIya jinazAsana sevA samiti : anumodanA dhayaeNvAda abhinaMdanA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakI: zrI bhAratavarSIya jinazAsana sevA samiti Ajaroja eka nUtana pustakanuM prakAzana karatAM AnaMdanI lAgaNI anubhave che. amArI samitie Aja sudhImAM 60thI adhika gujarAtI-saMskRta -prAkRta prato-pustako prakAzita karI zrutabhaktino yatkiMcita prayAsa karyo che, temaja amArA mAnavaMtA sadasyoneya avasara-avasare amo sadvAMcana puru pADavAno yathAzakyaprayAsa karatA rahyA chIe. | amArA paramaupakArI, pravacanaprabhAkara, mArgadarzaka AcArya deva zrImad vijayanayavardhanasUrIzvarajI mahArAjAnI kRpA ane preraNAno srota amane satata prApta thato rahyo che e amAruM sadbhAgya che. prastuta graMthano gujarAtImAM anuvAda karI ApI pU.munirAja zrI vinayavardhana vi.ma.e stutya kArya karI amane upakRta karyA che. bhAvanA bhAvIe chIe ke A rIte prabhuzAsananI ane zrutajJAnanI bhakti karatA rahIe evI zAsanadeva zakti Ape.... varSIya jinazAsana sevA . na sevA samiti zrI bhAratavarSIya hi Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMpAdakanI saMvedanA.... A graMthanuM nAma che zrI RSimaMDalastavaprakaraNa ! zrI RSimaMDala stotra juduM ane A prakaraNa juduM. e stotranA racayitA kahevAya che zrI gautamasvAmI mahArAjA. A prakaraNanA racayitA che tapAgacchAdhipatizrI dharmaghoSa sUrIzvarajI mahArAjAnA ajJAtanAma ziSyaratna. AprakaraNanI aMdara, A covIzImAM eTale ke covIze tIrthapationA zAsanamAM thayela aneka-aneka RSio-maharSio- paramarSionA uttama avadAtono ullekha karavApUrvaka te te mahAtmAo jaya pAmo- te te maharSione vaMdana karuM chuM.' AvA aMtima caraNothI alaMkRta banelA zloko A prakaraNanI parimala banI rahe che. te te RSivaro- munivaromAMthI keTalAka prasiddha mahAtmAonA vRttAMta che, to vaLI keTalAka aprasiddha munivaronA paNa vRttAMta che. paramAtmAnuM zAsana kevuM prabhAvavaMtuM che ! kevA-kevA sAdhaka mahApuruSo A zAsanamAM thayA che !....' AvA AvA aneka zubhabhAvo A prakaraNano svAdhyAya karatAM anubhavAya tevuM che. bharahesa2nI sajjhAyamAM kahyuM che ke, jesiM nAmaggahaNe, pAvappabaMdhA vilayaM jaMtipa e vAta ahIM barAbara lAgu paDe che, kema ke A badhA evA RSio maharSio che ke jeozrInuM nAma grahaNa karavAthI paNa pApanA baMdhano nAza pAme. A prakaraNanA racayitA mahAtmAzrIe vizALa sAhityamAMthI A badhA avadAto uddhRta karIne ApaNane mahApuruSonI mahAnatA mANavA mATe ekatraja avakAza karI Apyo che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A prakaraNano svAdhyAya karIne mahAmanA mahApuruSone ane teonI mahAnatAne ApaNe vaMdana karavuM che ane e abhinaMdana ApaNI pAmaratAne dUra karI ApaNane paramatAnI samIpamAM lAvanAruM bane evI vinaMti teozrInA caraNamAM gujAravI che. pU.pravacanaprabhAkara paramatAraka gurudeva AcAryadeva zrImad vijaya nayavardhana sUrIzvarajI mahArAjAnI tAraka AjJA thatAM A prakaraNano gurjara anuvAda karavAno puNya prasaMga prApta thayo, je pU. jainazAsananA mahAna jyotirdhara, amarayugapuruSa, paramagurudeva AcArya pravara zrImad vijaya rAmacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA tathA teozrImannA siddhAMtacusta ziSyaratna pU. anupama samatAnidhAna paramopakArI munipravara zrI nayadarzana vijayajI mahArAjanI tArakadivyakRpAthI Aje saMpanna thayo che. A prazastakArya badala huM jAtane khUba bhAgyazALI mAnuM chuM. mArA pU. gurubhagavaMtazrInI asImakRpAthI ja Arabdha thayelo ane teozrInI paramakRpAthI ja parisamApta thayelo A mAro prazasta prayAsa, mArA ane vAcakonA AtmakalyANa mATe thAya tevI abhyarthanA..... guru pApApazazazu munihanayavardhana vizva Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prA pti) (sthA muMbaI : jIjJezabhAI vI. zAha 78/14, mahetA bilDIMga, e-vIMga jaina sosAyaTI, sAyana (ve.) muMbaI-400022. mo. 9821089693 7 muMbaI : azokabhAI ke. paTavA sI-302, dvArakA devI, daphatarI roDa, jaya javAna lena. malADa,(I.) muMbaI. mo. 9224005035 vApI : harSadabhAI esa. nahAra "virati", 10.B snehapArka sosAyaTI, vApI. phonaH 9426801206 7 surata : caMdrakAMta hamIramala zAha 502, maMthana epArTamenTa, majurAgeTa, kailAsanagara, surata. phonaH 9825272173 amadAvAda : yogezabhAI Ara. zAha bI-6, RSabha kompaleksa, yogezvara sosAyaTI, pAlaDI, amadAvAda. phona H 9924411777 nAsika : rAjendrabhAI maphatalAla zAha 3, vizvamaMgala sosAyaTI, zaraNapura roDa, TilakavADI, junA Ara.TI.o., nAsika-422001 vaDodarA : manojabhAI ena. zAha esa-26, AkAzagaMgA epArTamenTa, vidyAvihAra skUlanI galImAM, subhAnapurA, vaDodarA-23 phonaH 9824037144 rAjakoTaH : praphulabhAI eca.dozI 7-15 "abhiSeka" jayarAja ploTa rAjakoTa, phona - 98250 35130 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pU.pravacana prabhAkara AcAryadeva zrImad vijaya nayavardhanasUrIzvarajI mahArAjA dvArA likhita-saMpAdita sAhitya - je 27/75/35/27/ $ us 65/ pravacana sAhitya: sadAcAra sumana yogadaSTi samuccaya prakAzanA kiraNo rAma amRtavANI samyagdarzanano sUryodaya 20/bhAvazrAvakanI bhavyatA (AvRtti-2) 40/7. AtmAthI paramAtmA sudhI 8-9-10upamitino rasAsvAda bhAgaH 1,2,3 75/-,50/-,50/11. zatruMjaya saurabha 20/12. yogadaSTi 25/13-14pravacana padmaparAga (bhAgaH 2,3) papa/-,12/15. dezanA amRtadhArA varase 60/16.. bhAvazrAvaka kI bhavyatA (hindI) 40/17. A kALamAM mokSa kema nathI? 50/18. kalyANakArI kalyANako : kathA sAhitya: bhagavAna zrI vardhamAna svAmI bhAga-1, 2 40/devAdhideva zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI 150/zrI pArzvanAtha caritra 80/bAravratanI kathA 20/jaina jagatanA javAhara 15/pAvana paricaya amara yugapuruSa 20/ 1-2. - je che us che 52/10/ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15/ : ArAdhanA vidhi sAhitya : vIzasthAnaka vidhie tapa karI caDiye vrata pagathAra (AvRtti-5) bhavAlocanA (AvRtti-2) caitrI pUnamanAM devavaMdana (AvRtti-3) zrI sohamakula kalpavRkSa (AvRtti-2) siddhAcala samaruM sadA 20/pa/ naM je je kaM = 1 20/17/ 15/ naM je che $ $ v $ : kAvya sAhitya: 1. dIjIye bhakti parAga (AvRtti-3) samAdhi jyota samAdhi strota guru guNa stavanA paramAtma stavanA samakitanA saDasaTha bolanI sajajhAya sAthe sArthazrI cosaTha prakArI pUjA 20/20/3.50/15/10/5/ naM je je 4 f us : saMskRta-prAkRta sAhityaH zrI bhagavatIjI sUtram (bhAgaH 1,2,3-prata) zrI kalpasUtra-subodhikA (prata) zrI pRthvIcaMdra caritra(prata) parvakathA saMgraha (prata) upadeza taraMgiNI (prata) 5. vItarAga stotra (prata). 6. sAdhvAcAra samuccaya (pustaka) 7-8-9 zrI prakaraNa ratna saMgraha bhAgaH 1,2,3 - (pustaka) 10. zrI SapuruSa caritra+ zrI kAyasthiti prakaraNa (prata) Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tapAgacchIyAcArya zrI dharmaghoSasUrIzvara ajJAtanAma suziSya viracitaM RSimaNDalastava prakaraNam sAvacUrikaM-sAnuvAdam.... Milin Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // namaH zrIRSimaNDalAya // // namAmi nityaM gururAmacandram / / zrIdharmaghoSasUriziSyavinirmitaM sAvacUrikaM // zrIRSimaNDalastava prakaraNam // mitra sI zloka : bhattibharanamirasuravarakirIDamaNipaMtikaMtikayasohe | usabhAijiNavariMdANaM, pAyapaMkeruhe Namimo // 1 // TIkA : bhaktibhareNa 'namirA' namrA ye suravarA indrAsteSAM ye kirITAH mukuTAsteSu yA maNipaGktayo maNizreNayastAsAM yAH kAntayo dIptayastAbhiH kRtazobhAn caraNakamalAn 'Namimo' namaskurmaH / keSAM ? RSabhAdayazca te jinavarendrAzca RSabhAdi-jinavarendrAsteSAm // 1 // bhAvArtha : bhaktinA samUhathI namatA IndronA mugaTamAM rahelA maNionI zreNinI kAMti vaDe zobhatA evA zrI RSabhadeva prabhu Adi sarva jinezvaronA caraNakamalamAM namaskAra karIe chIkhe. (1) stvprkrnnm|| 1 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : nijiyaparIsahacamuM, saMbhagguvasaggavaggariupasaraM / saMpattakevalasiriM, sirivIrajiNesaraM vaMde // 2 // TIkA : nirjitA parAbhUtA parISahacamaH parISahasainyaM yena sa tathA tam / saM sAmastyena bhagna upasargavargaripuprasaro yena sa tathA taM saMbhagnopasargavarga-ripuprasaram / samprAptA labdhA kevalazrIryena sa [ tathA taM] samprAptakevalazriyaM zrIvIrajinezvaraM vande // 2 // bhAvArthaH parISahanI senAne jemaNe sArI rIte jItelI che, upasargonA samUharUpa zatruonA samUhane jemaNe sArI rIte bhAMgI nAkhyo che ane kevaLajJAnarUpI lakSmIne jemaNe prApta karI che tevA zrI vAnezvarane huM vaMdana se dhuM. (2) zloka : nimmaviyabArasaMge, nihayaaNaMge vimukkabhavasaMge / karuNAmayajalanihiNo, namAmi gaNahAriNo savve // 3 // TIkA : nioNpitAni niSpAditAni dvAdazAGgAni utpAdAdIni (AcArA GgAdIni) yaiste nirmApitadvAdazAGgAstAn / nihato'naGgaH kAmo yaiste nihatAnaGgAstAn / vimuktastyakto bhavasya saGgo yaiste vimuktabhavasaGgAstAn / karuNAmRtasya jalanidhaya iva karuNAmRtajalanidhayastAn namaskaromi sarvAn gaNadharAn sarvatIrtha karasatkAn // 3 // bhAvArtha: AcArAMga vagere bAra aMgonI jemaNe racanA karI che, kAmadevane jemaNe haNI nAkhyo che, vaLI saMsArano saMga jemaNe choDI dIdho che ane jeo karUNArUpI amRtanA samudra jevA che tevA, sarva zrI jinezvara bhagavaMtonA samasta zrI 152 marAvaMtAne huM nms||2 ru . (3) // zrIRSimaNDala Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A graMthamAM kahevAnArA RSi-maharSionuM varNana have zarU kare cheshlok : bharahamahArAyarisiM, gihavesuppannanANavararayaNaM / dasahiM sahassehi samaM, nikkhaMtaM vaMdimo sirasA // 4 // TIkA : bharatamahArAjarSi, gRhaveSe gRhasthanepathye utpannaM jAtaM jJAnavararatnaM yasyAsau taM gRhaveSotpannajJAnavararatnam / dazabhI rAjasahanaiH samaM sArddha niSkrAntaM pravrajitaM vandAmahe zirasA mastakena // 4 // gAthArtha : gRhasthaveSamAM jemane zreSTha evuM kevaLajJAnarUpI ratna prApta thayuM hatuM ane daza hajAra rAjAo sAthe jemaNe saMyama grahaNa karyuM hatuM tevA zrI bharatarAjarSine ame mastaka vaDe vaMdana karIe chIme. (4) zloka : hatthivilaggassa na kevalaM-ti soUNa varisapaDimaMte / payapaumasamuppADiya-nANavaro jayau bAhubalI // 5 // TIkA : hastivilagnasya gajendrArUDhasya na kevalajJAnamiti zrutvA, prastAvAd brAhmIsundaryAvaca AkarNya vicArya svamanasi mAnamAtaGgAdhirohaNaM, saMjAtasaMvego,laghubhrAtRsAdhupraNatikRtapraNidhAno varSapratimAnte padapadmasamutpATanakAla eva samutpAditajJAnavaraM [ yena sa] jayatu bAhubaliRSiH // 5 // gAthArtha : "hAthI upara caDhelAne kevaLajJAna thAya nahIM e pramANe brAhmI-suMdarInuM vacana sAMbhaLI, manamAM potAnuM mAna-hasti para ArohaNa vicArI nAnA evA potAnA baMdhumunione vaMdana karavAnA praNidhAnapUrvaka eka varSanI pratimAnA aMte va stvprkrnnm|| Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padakamaLanA utthAna samaye ja jemaNe zreSTha evuM kevaLajJAna meLavyuM te zrI bAhubali RSi jaya pAmo. (5) zloka : taM jAyamaujjhAe, takkhasilAvisayasaMdhipavvaiyaM / vaMde bAhubalirisiM, nivvuyamaTThAvae sele // pra01 // TIkA : taM jAtaM prAptajanmAnaM, kasyAM ? ayodhyAyAM, takSazilAnAmnI purI tasyA viSayo dezastasya sandhau sImni pravrajitamAttavrataM vande abhivAdayAmi, kaM ? bAhubaliRSiM, nirvRtaM prAptazivaM, kva ? aSTApade zaile // 1 // gAthArtha : ayodhyAnagarImAM janma pAmelA, takSazilA nAmanI nagarInA dezanI sImAmAM pravrajyA grahaNa karanArA ane aSTApada parvataupara mokSane prApta karanArA te zrI bAhubali RSine huM vaMdana karuM chuM. (pra0 1) zloka : suravaiNA ahisittA, bharahapae addhabharahavarapahuNo / AiccajasappamuhA, aTTha vi sAsayasuhaM pattA // 6 // TIkA : surapatinA zakreNa samAgatya bharatapade'rddha bharatavaraprabhavo'rddhabharatasvAmitve'bhiSiktAH AdityayazaH pramukhAH, aSTAvapi zAzvatasaukhyaM prAptAH // 6 // gAthArtha : zrI bharatamahArAjAnI pATa upara, ardhabharatanA svAmI tarIke saudharmedra jemano abhiSeka karyo hato te zrI AdityayazA vagere ATha rAbhakho (mahAtmAno) siddhisujane pAbhyAM (ha) 4 // zrIRSimaNDala Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : anne vi puhaivaiNo, usahassa pauppae asaMkhijA / jAva jiyasatturAyA, ajiyajiNapiyA samuppanno // 7 // zloka : ujjhittu rajalacchiM, pavvaiyA ke vi sivapuraM pattA / savvaTThavimANavare, avare te vaMdimo savve // 8 // TIkA : anye'pi apare'pi pRthivIpatayo rAjAnaH, RSabhasya padotpade anvaye'saMkhyeyA yAvajjitazatrurAjA ajitajinapitA samutpanna stAvat // 7 // TIkA : ujjhitvA rAjyalakSmI pravrajitAH / teSAM rAjarSINAM madhyAt ke'pi zivapuraM prAptAH / sarvArthaprastaTavare dvASaSTitame paJco( paJcamAnu) ttaravimAna-rUpe'pare prAptAstAn sarvAn vandAmahe // 8 // gAthArtha : zrI RSabhadeva prabhunA vaMzamAM (pATaparaMparAmAM) zrI ajitanAtha prabhunA pitA jitazatrurAjA thayA tyAM sudhImAM je asaMkhya rAjAo thayA te badhA rAjAoe rAjyalakSmIne choDIne dIkSA lIdhI hatI, temAMthI keTalAya mokSane pAmyA ane keTalAka vaimAnika devalokanA bAsaThamA prataramAM-sarvArthasiddhavimAnamAM gayA, te SimAne amepNhn| use chIo. (7-8) zloka : taNamiva bharahapahuttaM, caittu naravaisahassapariyarie / nikkhaMte naranAhe, namAmi nava sagarapAmukkhe // 9 // TIkA : tRNamiva yathA tRNaM nissAratvAt tyajatAM sukaraM tathA bharatakSetra prabhutvaM tyaktvA nRpatisahasraparikaritAn niSkrAntAn gRhItavratAn [ naranAthAn] namaskaromi navasaMkhyAn sagarapramukhAn cakravartino yato bharataH pUrvaM bhaNitaH / subhUmabrahmadattau saptamaM narakaM gatau zeSAnnavaiva namaskArArhAn // 9 // - stvprkrnnm|| 1 5 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : taNakhalAnI jema saMpUrNa bharatakSetranA vizALa rAjayano tyAga karI 1008 rAjAo sAthe saMyamane grahaNa karanArA sagara vagere nava cakravartIone huM namaskAra karuM chuM. kemake bharatacakravartI pahelA kahyA che ane subhUma-brahmadatta sAtamI narake gayA che tethI namaskArane yogya nava cakravartIone (RSione) namaskAra karuM chuM. (9) zloka : sarUvahANiM suNiUNa mAyAdiyANaNAo ya saNaMkumAro / chakkhaMDasAmittamuvikkha dikkhaM giNhittu patto sa snnNkumaare|pr02|| vAsasayasatta sahiyA laddhisamiddheNa veyaNA jeNa / uggANaM rogANaM taM namimo munivaraM niccaM ||pr03|| TIkA : svarUpahAniM zrutvA mAyArUpo dvijau-vipro tayorAnanAt cakArasyaiva kArArthatvAt mukhAdeva nAnyasmAd gurvAderiti, sanatkumAraH SaTkhaNDasvAmitvaM upekSya kSaNavinazvaraM narakAnuyAyi iti upekSAM kRtvA dIkSAM gRhItvA prAptaH sa sanatkumAradevalokam // 2 // saptazatavarSANi sahitA labdhisamRddhena vedanA yena ugrANAM utkRSTAnAM rogANAM taM namaskurmaH munivaraM nityam // 3 // gAthArtha : bIjA guru vagerenA mukhethI nahIM, paNa brAhmaNonA (brAhmaNa rUpadhArI devonA) mukhethI potAnA ati manohara evI rUpa saMpattinI nyUnatA sAMbhaLIne sanakumAre cha khaMDanA sAmrAjyane (cakravartInI samRddhine) nazvara ane narakagAmI banAvanArI samajIne tenI upekSA karavApUrvaka choDIne dIkSA grahaNa karI ane teo sanakumAra nAmanA trIjA devalokamAM gayA. vaLI // zrIRSimaNDala kI Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svayaM aneka labdhiothI samRddha hovA chatAM jemaNe sAtaso varSa sudhI rogonI tIvra vedanAne sahana karI tevA zrI sanakumAra munIzvarane ame vAraMvAra namIe chIe. (pra) 2-3) zloka : vimalajiNesaratitthe, therANaM aMtiyammi pavvaio / caudasapuvvI patto, mahAbalo paMcame kappe // 10 // tatto caittu jAo, vANiyagAme sudaMsaNo siTThI / vIrasayAse puNaravi, caudasapuvvI gao siddhiM // 11 // TIkA : vimalajinezvaratIrthe sthavirANAmAcAryANAmantike pravrajya(pravrajitaH) caturdazapUrvI mahAbalaH paJcamaM brahmalokaM prAptaH tataH tyaktvA jAta utpanno vANijagrAme sudarzananAmA zreSThI / so'pi zrIvIrasakAze pRSTapalyopamasAgaropamakAlaH saJjAtapratyayaH punarapi gRhItavratazcaturdazapUrvI bhUtvA gataH siddhim // 10-11 // gAthArtha : zrI vimalanAtha prabhunA zAsanamAM AcArya bhagavaMtanI pAse dIkSA laI cauda pUrvadhArI thayelA zrI mahAbala munivara pAMcamA brahmalokamAM deva thayAM. tyAMthI cyavIne vANijyagrAmamAM sudarzana nAmanA zreSThI thayA. teoe paNa zrI vIraparamAtmAne palyopama ane sAgaropamanA kALa aMgenA prazna pUchIne tenA pratyuttarathI temAM vizvAsa sthApita thavAthI paramAtmA pAse dIkSA svIkArI pharIthI caudapUrvI thaIne mokSapadane prApta karyuM. (10-11) 1. zlokamAM varNana che te pramANe munivarano brahmadevalokamAM upapAta thayo hoya to kALanI gaNatarI pramANe zrI viraprabhunA zAsanamAM janma ghaTI zake nahIM. caudapUrvIne brahmadevalokamAM upapAta paNa na hoya. tattva to kevalI jANe. stvprkrnnm|| Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : payarayamiva rajasiriM, ujjhiya gahiyavvae acalapamuhe / aTTha vi baladevarisI, thuNAmi nivvANamaNupatte // 12 // TIkA : padalagnarajovadrAjyazriyaM ujjhiya' tyaktvA gRhItavratAn acalapramukhAn aSTAvapi baladevarSIn stavImi nirvANapadamanuprAptAn // 12 // gAthArtha : pagamAM lAgelI dhULanI jema rAjayalakSmIne choDIne vratane grahaNa karanArA acala vagere ATheya baLadevamunione ke jeo muktipadane pAmyA che temane huM stavuM chuM. (12) zloka : jeNuggatavaM tattaM, avarAhaM daTTa niyayarUvassa / tuMgiyagirivarasihare, so rAmamahAmuNI jayau // 13 // rAmo tavappabhAvA, supattadANAu jhatti rahakAro / aNumoyaNAu hariNo, saMpattA baMbhalogammi // 14 // TIkA : yena rAmarSiNA ugraM tIvra tapastaptaM, aparAdhaM doSaM dRSTvA nijakarUpasya tuGgikagirivarazikhare tapaH kurvan sa rAmamahAmunirjayatu rAmastapaHprabhAvAttapo'tizayAt, kurvan supAtradAnAcca [jhaTiti-zIghraM] rathakAro'numodanayA hariNatrayo'pi brahmalokaM samprAptAH // 13-14 // gAthArtha : jemaNe potAnA rUpanA kAraNe thatAM anarthane joIne ekAMtavAsa svIkArIne tuMgikagirinA zikhara upara tIvra tapa karyo hato te zrI. rAmamAmuni. (jasamadramuni) 45 pAbho. (13) tapanA atizaya prabhAvathI rAmamuni, [baLabhadrajI] (zIgha evA) supAtradAnathI rathika ane anumodanAthI haraNa, traNeya brahmA-pAMyA sevanAne pAbhyAM. (14) 4 // zrIRSimaNDala Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : ikkhAgurAyavasaho, paDibuddhI nAma kosalAsAmI / taha neyA aMgAe, caMdacchAe niruvamAe // 15 // saMkho kAsIrAyA, kuNAladesAhivo tahA ruppI / kuruvai adINasattU, paMcAlapahU ya jiyasattU // 16 // saMjAyajAisaraNA, pavvaiyA chappi mallijiNapAse / caudasapuvvI ee, jayaMtu apuNabbhavaM pattA // 17 // : ikSvAkurAjavRSabhaH pratibuddha (ddhi) nAmA kozalAsvAmI ayodhyAdhipatistathA netA nAyako'Ggajanapadasya candracchAyo rAjA nirupamAko nirgatopamAnaH // 15 // TIkA zaGkhAbhidhAnaH 'kAsI0' vANArasInAthaH, kuNAladezAdhipaH svAmI. zrAvastInAthastathA rukmI rAjA, kurupatirhastinAganAyako'dInazatruriti nRpatiH, paJcAlaprabhuzca kAmpilyAdhIzo jitazatrunarendraH // // saJjAtajAtismaraNAH pravrajitAH SaDapi mallijinapArzve ete caturdazapUrviNo jayantu apunarbhavaM prAptAH // 15-16-17 // : gAthArtha IkSvAku vaMzanA rAjAomAM vRSabha samAna pratibuddhi(ddha?) rAjA ayodhyAnA svAmI, tathA aMgadezanA rAjA ane jemane koI upamA na ghaTe tevA caMdracchAya rAjA. (pratibuddhi ane caMdrachAya rAjA) vArANasI nagarInA zaMkharAjA, kuNAladezanA svAmI rukmIrAjA, kurupati hastinAganA netA evA adInazatru rAjA, paMcAladezanA svAmI ane kAMpilyapurInA rAjA jitazatru. A chae mitra rAjAo ke jemane jAtismaraNa jJAna thayu hatuM ane zrI mallinAtha bhagavAna pAse dIkSA svIkArI jeo caudapUrvI thaIne, jeo mokSasukhane pAmyA che teo jaya pAmo. (1516-17) stavaprakaraNam // 9 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : saddhiM vAsasayAI jeNa chaTeNa bhAvio appA / bahuvihaladdhisamiddhaM viNDaM vaMdAmi aNagAraM ||pr04|| TIkA : SaSTiH varSANAM zatAni SaTsahasrANItiyAvat yena SaSThenopavAsadvayena bhAvita AtmA jIvo'bhUt / bahuvidhAbhiH anekAbhilabdhibhiH vaikriyAdibhiH samRddhaM dIptaM viSNuM vandAmi stavImi anagAram // 4 // gAthArtha : cha hajAra varSa sudhI jemaNe chaThTha tapa vaDe AtmAne bhAvita karyo hato te aneka prakAranI labdhiothI samRddha evA zrI viSNukumAramunine huM vaMdana karuM chuM. (pra) 4) zloka : jo titthassa pabhAvaNamakAsi veuvvidehaladdhIe / taM viNDaM gayatiNhaM namAmi pattaM sivapurammi // 18 // TIkA : yastIrthasya prabhAvanAmakArSIt vaikriyadehalabdhitaH, taM viSNukumAraM gatatRSNaM gatasaMsArAbhilASaM namAmi prAptaM zivapuraM muktipurIm // 18 // gAthArtha : vaikriyalabdhi vaDe jemaNe zAsananI prabhAvanA karI hatI te sAMsArika IcchArahita ane muktipurIne pAmelA zrI viSNukumAramunine huM namaskAra karuM chuM. (18) zloka : egUNe paMcasae khaMdagasIsANa kuMbhakArakaDe / pAlayakayauvasagge patte paNamAmi apavagge // 19 // TIkA : ekonAn paJcazatAn skandakAcAryaziSyANAM kumbhakArakaTe nagare pAlakAmAtyakRtopasargAn apavarga mokSaM prAptAn praNamAmi // 19 // 10ERSSSSSSN // zrIRSimaNDala Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : kuMbhakArakaTanagaramAM pAlakamaMtrIe jemane upasarga karyo hato te skaMdakAcAryanA 499 ziSyo ke jeo mokSane pAmyA temane 9 nmH||2 chu. (14) zloka : daTThaNa annatitthiyaparAbhavaM bhavabhayAu niviNNo / negamaaTThasahasseNa parivuDo kattio seTThI // 20 // pavvaio muNisuvvayasAmisagAsammi bArasaMgaviU / bArasasamapariyAo sohamme suravaI jAo // 21 // TIkA : dRSTvA anyatIrthikaparAbhavaM bhavabhayAnnirviNNaH zrAntaH naigamA vaNija steSAmaSTottarasahasreNa parivRtaH kArtikaH zreSThI pravrajito munisuvratasvAminaH sakAze pArzve dvAdazAGgavedI dvAdaza samAH varSANi paryAyo vratapAlanakAlo yasya sa dvAdazasamaparyAyaH saudharme surapatirjAtaH // 20-21 // gAthArtha : paradharmI dvArA potAnA parAbhavane joIne, saMsAranA bhayathI udvigna banelA kArtika zeTha, eka hajArane ATha vaNikonI sAthe zrImunisuvratasvAmiparamAtmA pAse pravrayA grahaNa karI ane bAra varSano saMyamaparyAya pALatA teo bAra aMganA jJAtA thayA ane pahelA saudharma devalokamAM Indra thayAM, (tabhane nabhu, 7.) (20-21) zloka : muggillagirimmi sukosaleNa vagghIkaovasaggeNa / pattaM paramaM ThANaM kittidhareNa vi varaM nANaM // 22 // la stvprkrnnm|| 11 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : muggillagirau citrakUTaparvate sukozalarAjarSiNA vyAghrIkRtopasargeNa prAptaM paramaM sthAnaM mokSarUpaM, sukozalapitrA kIrtidhareNApi rAjarSiNA varajJAnaM (varaM jJAnaM) prAptam // 22 // gAthArtha : citrakUTaparvata upara sukozalarAjarSi vAghaNe karelA ghora upasargane sahana karatAM karatAM mokSapadane pAmyAM. temaja temanA pitA kIrtidhararAjarSie paNa kevaLajJAnane prApta karyuM bhane mokSama yA, (tamane na chu) (22) zloka : kAuM guNarayaNatavaM aTTha vi akkhobhasAgarappamuhA / __ vaNhisuyA saMpattA siddhiM ekkArasaMgadharA // 23 // TIkA : 'kAuM' kRtvA guNaratnasaMvatsaraM tapaH aSTAvapyakSobhyasAgarapramukhA andhakavRSNinRpasutAH saMprAptAH gatAH siddhiM ekAdazAGgadhAriNaH // 23 // gAthArtha : aMdhakavRSNirAjAnA putra evA akSobhya, sAgara Adi ATheya munio ke jeo agIyAra aMganA dhAraka hatAM teo guNaratnasaMvatsara nAmanA tapane karIne siddhipadane pAmyAM. (tamane na chu.) (23) zloka : taM vaMde rahanemiM cauro vaccharasayAiM jassa gihe / jo varisaM chaumattho paMcasae kevalI jAo // 24 // TIkA : taM rathanemiM vande catvAri varSazatAni yasya gRhe gRhavAse, yazca varSa yAvacchadmasthaH, paJcazatAni kevalI jAtaH // 24 // gAthArtha : jeo cAraso varSa saMsAramAM rahI, 1 varSa chadmasthaparyAyamAM SN // zrIRSimaNDala Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI, pAMcaso varSa kevaLIparyAyamAM vicaryA te rathanemi munine hu~ vahana . (24) zloka : jAlimayAliuvayAli, purisaseNe ya vAriseNe ya / pajjunnasaMbaaNiruddha, saccanemI ya daDhanemI // 25 // pannAsaM pannAsaM, bhajjAo caiya bArasaMgadharA / solasasamapariyAyA, siddhA sattuMjae dasa vi // 26 // TIkA : jAlimayAlirupajAliH puruSaseno vAriSeNa ete paJca vasudevaputrA, pradyumno rukmiNIputraH, zAmbo jAmbavatIputraH, aniruddho vaidarbhIputraH, satyanemI (miH) dRDhanemI(miH)samudravijayaputrau paJcAzat paJcAzat bhAryAH prathamavivAhapariNItAH aparAstu yAstA na gaNyante kRSNadattapaJcAzadAyayuktAH parityajya dvAdazAGgadhAriNaH SoDazasamaparyAyA dazApi zatruJjaye siddhAH // 25-26 // gAthArtha : jAli, mayAli, upajAli, puruSasena, vAriSaNa A pAMceya vasudevanA putro, rukimaNInA putra pradyumna, jAMbuvatInA putra zAMba, vaidarbhInA putra aniruddha temaja samudravijayarAjAnA satyanemi ane daDhanemi e be putro. A dazeya (rAjakumAro) pahelA vivAhamAM paraNelI pa0-pa0 patnIone (bIjI vAranI AmAM gaNAI nathI) ane kRSNa mahArAjAe Apela 50 dAyanIone choDIne bAra aMganA pAThI ane soLa varSanA cAritraparyAyI evA teo zatruMjayagiri upara siddhipadane pAbhyA. (tamIne huM na ru ) (25-26) zloka : battIsapuraMdhivaI, devaiputtA aNIyajasapamuhA / chappiya nemisusIsA, caudasapuvvI gayA siddhiM // 27 // va stvprkrnnm|| 13 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : dvAtriMzatpurandhrIpatayo devakIputrA anIkayazaHpramukhAH SaDapi nemi suziSyAzcaturdazapUrviNo gatAH siddhim // 27 // gAthArtha : batrIsa-batrIza patnIonA svAmI evA devakInA chae putro zrI neminAthaprabhunA ziSya thayA ane cauda pUrvadhArI thaIne siddhine pAbhyA. (tabhane 9 vahana se chu.) (27) zloka : vaMdAmi nemisIsaM, vayadiNagahiegarAivarapaDimaM / somilakayauvasaggaM, gayasukumAlaM sivaM pattaM // 28 // TIkA : vande zrInemijinaziSyaM vratadina eva gRhItA ekarAtrikI varA pratimA yena sa vratadinagRhItaikarAtrikavarapratimastam, somilakRtopasarga gajasukumAlaM zivaM prAptam // 28 // gAthArtha : zrI gajasukumAlamuni ke jeo zrIneminAthaprabhunA ziSya hatAM ane dIkSA dine ja jemaNe zreSTha evI ekarAtrinI pratimAne dhAraNa karI hatI, vaLI somile karelA upasargane sahana karatAM jeo muktipadane pAmyA hatAM temane huM vaMdana karuM chuM. (28) zloka : jo gevijAu cuo, AyAo jaukule visAlammi / taM devaIavaccaM gayasukumAlaM namasAmi ||pr0 5 // TIkA : yo graiveyakAt cyutaH AyAtaH yadukule vizAle taM devakyAH putraM gajasukumAlaM namasyAmi // 5 // gAthArtha : jeo raiveyakadevalokathI cyavIne vizALa evA yAdavonA 14 // zrIRSimaNDala Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuLamAM AvyA hatAM te devakInA putra evA gajasukumAla bhunine huM namA2 dhuM. (50 5) zloka : jo vAsudevapurao, pasaMsio dukkaraM karei tti / sirinemijiNavareNaM, taM DhaMDhaNarisiM namasAmi // 29 // TIkA : yo vAsudevapurataH zlAghitaH duSkaraM karotIti zrInemijinavarendreNa (vareNa) taM DhaNDhaNarSi namaskaromi // 29 // . gAthArtha : zrI nemiprabhue kRSNamahArAjA samakSa "A mahAtmA duSkara ArAdhanA kare che e pramANe jeonI prazaMsA karI hatI, te zrI DhaMdamunine nbh7|2 OM dhuM. (28) zloka : ibbhakulabAliyAo, suparicattAo jeNa battIsaM / jassa ya nikkhamaNamahaM, dasArakulanaMdaNo kAsI // 30 // jo purisasahassajuo, pavvaio nemipAyamUlammi / so thAvaccAputto, caudasapuvvI sivaM patto // 31 // TIkA : ibhyakulAnAM bAlikA ibhya[kula]bAlikAH suSTu atizayena parityaktAH suparityaktAH yena dvAtriMzatsaMkhyAH / yasya ca niSkramaNamahotsavaM dazArakulanandano vAsudevo'kArSIt yaH puruSasahasreNa yuto yuktaH pravrajito nemijinapAdamUle sa thAvaccAsArthavAhIputrazcaturdazapUrvI gataH siddhim // 30-31 // gAthArtha : zreSThIonA kuLamAM janmelI evI 32 patnIono jemaNe tyAga karyo hato, jemano dIkSAno mahotsava zrIkRSNa - stvprkrnnm|| 15 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahArAjAe karyo hato, jeoe 1 hajAra puruSonI sAthe pravrajayA grahaNa karI hatI tevA zrI thAvasyAputra ke jeo caudapUrvadhArI thayA hatAM teo siddhipadane pAmyAM. (temane vahana...) (30-31) zloka : sahassajuo tassIso, caudasapuvvI suo gao siddhiM / ikkArasaMgisuyasIsaselao taha sapaMcasao // 32 // TIkA : sahasraziSyayutaH tacchiSyaH thAvaccAputraziSyazcaturdazapUrvI zukaH zukAbhidhAnaparivrAjako gataH siddhim / tathA ekAdazAGgI zukaziSyaH selakaH saha paJcazatyA vartate iti sapaJcazataH paJcazataparivAra ityarthaH // 32 // gAthArtha : te thAvastrAputranA ziSya ke jeo eka hajAra ziSyothI parivarelA hatAM, tevA zukaparivrAjaka mokSapada pAmyAM. temaja te zukaparivrAjakanA ziSya agIyAra aMganA dhArI evA zelakamuni pAMcaso ziSyonA parivAravALA hatAM. (temane nabhuM dhuM.) (32) kathA : lezataH kathA ucyate-dvAravatyAM kRSNarAjye sArthavAhI thAvaccAnAmA vikhyAtA'sti / karmavazAttasya bAlaputrAyAH patimaraNam / tayA zokabharAtayA putranAma na kRtam / tataH sa thAvaccAputra iti vikhyaatH| krameNa kalAkuzalastAruNyaM prAptaH / mAtrA dvAtriMzadibhyakanyA udvAhitaH sukhaM bhungkte| anyadA tasyAM zramaNasaMghaparikaritaH zrInemijinaH samavasRto raivatodyAne suraracitasamavasaraNe dezanAM kartuM upaviSTaH / tataH saparikaro / // zrIRSimaNDala hA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ harirvandanAya calitaH so'pi rathArUDho nRpeNa saha jinaM vavande / ekAgracitto dharmaM zRNoti sma / tataH saMsArasyAsAratAM vibhAvya dIkSAM yayAce / svAmyUce vatsa ! yuktam / tenApya(pi) mAtA mAnitA / sA viSNorupAnte dIkSAmahotsavAya chatrAdyaM yayAce / kRSNastUce'haM vidhAsye'sya dIkSAmahamityuktvA tadgRhaM gato'vAdIt vatsa ! viSamaM vrataM, sukhaM bhujhva / so'vaga, bhayArttAnAM kiM sukhaM?, bho ! mayi rAjJi kA bhI: ? vada vAraye yathA / so'vag, jarAmRtyU vAraya / rAjJoktaM, zakreNApyamU dUrvArau / tatastannirNayaM jJAtvA ityudaghoSayat, aho ! puNyaH sa thAvaccAputro dIkSAM lAti, yo'nyo'pi sArthe syAt tatkuTumbaM nirvAhayAmyaham / tato rAjakumArasahasraM vratArthamuttasthau / sa taiH saha kRSNakRtamahotsavaH pravrajya caturdazapUrvyabhUt / svAmyadAttameva parikara tasmai / so'tha viharan zelakapure paJcazatamantriyutaM zelakabhUpaM zrAddhaM cakre / tataH sugandhIpuryAM zukaparivrADbhaktasudarzanazreSThI zrAddho'kAri / sa zukastaM zrAddhabhUtaM zrutvA tatrAgataH samyak zreSThI taM saccakre / sa dadhyau yAvanna yAmyetadguruM tAvannAsau vaktuM yogyaH / tato'vag bho ! bhavyastvaM jaino'bhUH ! tvadguruH kva ? zreSThayUce madguruH thAvaccAputro vane vrtte| so'tha zreSThiyuktastatra gataH 'sarisavayA bhakkhA abhakkhA vA ? kulatthA bhakkhA abhakkhA vA' ityAdicchalapraznAnyakArSIt / gururUce 'bhakkhA abhakkhA a sarisavayA sarSapAH sadRzavayaso vA, kulatthA kulInAH annaM vaa'| tataH zukaH sarvajJo'yamiti buddhvA sahasraziSyayuk pravrajya caturdazapUrvyabhUt / so'tha gurudattapUrvaparivAro viharet(vyaharat) / guruH zatruJjaye dvimAsAnazanI zivaM yayau / zuko viharan panthakAdipaJcazatamantrivRtaM zelakapurezaM dIkSitavAn / ekAdazAGgabhRt zukena paJcazatezaH suuriikRtH| zukaH zatruJjaye siddhaH / - stvprkrnnm|| stvprkrnnm|| 17 17 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zelakAcAryo'pyAhAravaiguNyAdrogAtaH svapure gatvA vane'sthAt / maNDako rAjA tatsuto nantumeto rogArtaguruM svAvAse nItvA pathyauSadhyAdyairnIrujaM cakre / tato gurU rasagRddhaH sAdhubhirbodhyamAno'pi na viharet / sAdhavaH panthakamuniM guruzuzrUSakaM muktvA syAtkadAcidevaM gurozcetaneti (tIti) vidu: / panthakaH samyag gurubhakto'nyadA caturmAsake bhuktvA suptasya guroH pAdau kSAmaNAkAle mUrdhA ghaTTanenAspRzat / ruSTo guruH, re ! ko me nidrAvighnaM kuryAt ?, vinayI panthako'vak prabho ! mayA kSAmaNakArthaM yUyaM kheditAH kSamadhvaM me'parAdhaM, evaM madhurayA tadgirA, prabuddho guruH svaM nindan bhUpasyoktvogavihAreNa vyahArSIt / munayo'pyAgatyAmilan / tataH zelakastapastaptvA zatruJjaye siddhaH / / kathA : dvArakAnagarImAM sArthavAhanI thAvagyA nAmanI patnI prasiddha hatI. karmasaMyoge teno putra nAno hato tyAM ja patinuM mRtyu thayuM. patinA maraNathI zokagrasta hovAthI teNe putranuM nAma paNa pADyuM nahatuM. tethI teno putra "thAvagsAputra' e pramANe prasiddha thayo. kaLAomAM kuzaLa evo te krame karIne yauvanane pAmyo. mAtAe batrIza zreSThI kanyAo sAthe tene paraNAvyo ane teo sAthe te sukha bhogave che. eka vakhata te dvArikA nagarImAM sAdhusamUhathI parivarelA zrI neminAthabhagavAna padhAryA ane raivatAcalaudyAnamAM devoe banAvela samavasaraNamAM dezanA ApavA mATe birAjayAM. tyAra pachI parivAra sahita zrI kRSNamahArAjA vaMdana karavA mATe AvyAM. te thAvAputra paNa rAjA sAthe prabhu pAse Avyo, prabhune vaMdana karyuM ane ekAgracitte dharmadezanA 18 = | zrIRSimAtra 7 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAMbhaLI. tyAra pachI saMsAranI asAratA vicArIne teNe prabhu pAse pravrajayAnI yAcanA karI. prabhue kahyuM, vatsa ! yogya che. teNe paNa mAtAne samajAvyA ane anujJA lIdhI. tenI mAtAe kRSNavAsudeva pAse dIkSA mahotsava mATe chatrAdi rAja sAmagrInI yAcanA karI. kRSNa kahyuM ke "huM ja teno dIkSA mahotsava karIza" ane tenA ghare gayAM. tene kahyuM ke "he vatsa ! vratanuM pAlana bahu duSkara che, tuM sukha bhogava." te bolyo ke bhayabhIta vyaktine sukha kayAMthI hoya? tyAre rAjAe kahyuM ke huM rAjA hote chate tane zuM bhaya che? mane kahe jethI nivAraNa karuM. tyAre te bolyo ke mane jarA ane maraNathI bhaya che. rAjAe kahyuM ke e to IndrathI paNa anivArya che. pachI teno nirNaya jANIne rAjAe ghoSaNA karI ke - puNyazALI evo thAvastrAputra dIkSA le che. bIjA paNa je koI sAthe dIkSA leze tenA kuTuMbano nirvAha huM karIza. tyAre 1 hajAra rAjakumAro dIkSA levA taiyAra thayAM. te eka hajAra rAjakumAro sAthe kRSNa karela mahotsavapUrvaka thAvastrAputre dIkSA lIdhI ane cauda pUrvadhArI thayAM. have vihAra karatA zelakapuranagaramAM pAMcaso maMtrIothI yukata evA zelakarAjAne teoe zrAvaka banAvyA. tyAMthI sugaMdhIpurImAM zukaparivrAjakanA bhakata evA sudarzana zeThane paNa zrAvaka banAvyAM. tethI te zukaparivrAjaka tene zrAvaka jANI tenI pAse Avyo, zreSThIe teno satkAra karyo. teNe | rAvaprakaraNanA A stvprkrnnm|| ska 97 19 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vicAryuM ke jayAM sudhI AnA gurune na jANuM tyAM sudhI bolavuM yogya nathI. teNe kahyuM, are ! sarasa, tuM jaina thaI gayo. tArA guru kyAM che ? zreSThIe kahyuM, mArA guru-thAvastrAputra udyAnamAM virAje che. te zreSThI sAthe udyAnamAM gayo ane "sarasava bhakSya ke abhakSya ?, kaLathI bhakSya ke abhakSya ?' vagere kUTa prazno puchavA lAgyo. gurue paNa uttara Apyo ke, sarasava bhakSya che, samAna vayavALA abhakSya che. kaLathI bhakSya che, kulIna (kuLavAna) abhakSya che. tyAre zuka parivrAjaka paNa "A sarvajJa che" ema jANIne 1 hajAra sAthe dIkSA laI cauda pUrvadhArI thayAM ane have gurue Apela parivAra sAthe vicaravA lAgyAM. guru-thAvaggAputra zrI siddhagiri upara be mAsanuM anazana pALI siddha thayAM. zuka munivara vihAra karatAM paMthaka vagere pAMcaso maMtrI yukta zelakarAjAne dIkSA Ape che. 11 aMgadhArI evA zelaka munine zuka munivare AcAryapade AruDha karyA. zuka munirAja zatruMjaya para siddhipadane pAmyAM. sekasUrijI paNa AhAravikRtithI rogagrasta thatA potAnA nagara pAse vanamAM rahyAM. temano putra maMDa,rAjA vaMdana karavA Avyo. gurune rogapIDita joIne potAnA AvAsamAM laI jaI pathya ane auSadhAdi vaDe nirogI banAvyAM. pachI paNa rasagRddhimAM phasAyelA evA guru, sAdhuoe bodha = | zrItraSimavuna Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApavA chatAM tyAM ja sthiratA karIne rahyA. tethI anya sAdhuo, gurunI zuzruSA karanAra evA paMthakamunine mUkIne vihAra karavA lAgyA. paMthakamuni paNa sArI rIte gurubhakti karatA eka divasa comAsAmAM bhojana karIne sutelA gurunA page khAmaNAnA samaye mastaka vaDe sparza karyo. tyAre gusse thayelA guru bolyA ke koNe mane nidrAmAM vijJa karyuM? tyAre vinayavaMta evA paMthakamuni bolyA ke prabhu ! meM khAmaNA mATe Apane kheda pamADyo, tethI mArA A aparAdhane mApha karo. AvI madhura vANI vaDe jAgRta thayelA guru potAnI niMdA karavA lAgyA pachI rAjAne kahI ugra vihAra karavAnuM zarU karyuM. bIjA munio paNa maLI gayAM. tyAra pachI zelakasUri tapa karIne zatruMjaya upara siddha thayAM. (tamane namuM chuM.) zloka : jo ya parakkamai tavaM chinnaM lUhaM ca dehamagaNaMto / siddhaM vihuyarayamalaM selagaputtaM tayaM vaMde ||pr0 6 // TIkA : yazca parAkramate tapazcaturthAdi cheditaM rUkSaM ca snAnasnigdhAhAraparihAreNa zarIraM agaNayan siddhaM niSThitArthaM vizeSeNa dhutaM kampitaM rajo baddhyamAnaM karmamalaM yena taM zelakaputraM vadAmi // 6 // gAthArtha : parAkramane karatA evA jeoe upavAsa Adi tapa vaDe zarIrane zoSavI nAMkhyuM che vaLI snAna ane vigaIyukta AhArano tyAga karavAthI sukAI gayelA evA zarIrane jeo gaNakAratA nathI, jemanA sarva kAryo siddha thayA che ane vizeSa prakAre jemaNe karmamalane kaMpAvI mUkyo che tevA zelakaputra munivarane huM vaMdana karuM chuM. stvprkrnnm|| 21 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : asurasurapannagiMdA jaMtA paDimAgayaM namasaMti / / ujiMtaselasihare taM sirasA sAraNaM vande ||pr0 7 // bArasa bhikkhUpaDimA jeNa'NucinnA mahANubhAveNaM / vAsasayA niyameNaM aTThamachaTThAiM jo kAsI ||pr0 8 // taM khaviyapemadosaM vaMde jaramaraNasogamuttinnaM / aulasuhasAgaragayaM nivvANamaNuttaraM pattaM ||pr0 9 // TIkA : asurAH dAnavAH, surAH devAH, pannagAH sasteiSAmindrAH paramaizvaryabhAjaH gacchantaH yAtrAdikArya iti gamyam / pratimAgataM kAyotsargasthaM namaskurvanti giranArAdrizRGge taM sAraNarSi zirasA mastakena vande // dvAdaza bhikSupratimAH 'mAsAIsattaMtA' ityAdikAH yena anucIrNAH sevitAH mahAnubhAvena acintyazaktinA / varSazatAt niyamena nizcayena 'aTThama' ityAdi prAkRtatvAt SaSThASTamAni yo'kArSIt cakAra // // taM kSapitau kSayaM nItau premadveSau yena taM vande / jarAmaraNazokottIrNaM prAkRtatvAt makAro'lAkSaNikaH / atulasukhAnAM sAgaraH samudrastatra gataM prAptam / nirvANaM mokSaM anuttaraM sarvotkRSTaM prAptam // 7-9 // gAthArtha : yAtrA vagere kAryomAM jatA devo, dAnavo, nAgalokanA Indro vagere paNa giranAra parvatanI upara kAussagga dhyAnamAM sthira thayelA jemane namaskAra kare che tevA zrI sAraNaRSine huM mastaka vaDe vaMdana karuM chuM. je mahAnubhAve aciMtya zakti vaDe sAdhunI bAra pratimAonuM AcaraNa karyuM hatuM, vaLI so varSa sudhI niyatapaNe jemaNe chaThTha aDhama vagere tapo karyA hatAM, rAgadveSane jemaNe dUra karyA hatAM, evA vRddhatva ane mRtyunA zokane dUra phagAvI cUkelA ane anupama sukhanA sAgarasamAna 22 // zrIRSimaNDala Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anuttara evA mokSapadane pAmelA zrI sAraNaRSine huM vaMdana 5 I. (50 7-8-8) zloka : succA jiNiMdavayaNaM saccaM soyaM ti pabhaNio hariNA / kiM saccaM ti pavutto ciMtaMto jAyajAisaro // 33 // saMbuddho jo paDhamaM ajjhayaNaM saccameva pannavai / kacchullanArayarisiM taM vaMde sugaimaNupattaM // 34 // TIkA : dvAravatyAM vAsudevaH sabhAyAM pravacanasAravicArakathayA yAvadAste tAvadAkAze paribhraman nAradaH samAjagAma / dattAsanena kRSNena pRSTo maharSiH kiM zaucamiti / sa ca tadajAnan vyAkSepaM kRtvA jhaTiti pracchanAya pUrvavidehe zrIsImandharapArthe'gamat / tatra ca yugabAhuvAsudeve kiM zaucamiti pRcchati satyaM zaucamityarhatA proce / tato' paravidehe yugamaMdharajinezvaraM mahAbAhuvAsudevastamevArthaM pRcchati bhagavatA ca tadeva uttaramadAyi / tena ekapadenaivAcaka tajjinavacaH zrutvA tatkSaNameva dvArikAmAgatya kRSNamavAdIt-rAjan ! tadA kiM pRSTaM ? tenoktaM kiM zaucamiti / sa prAha satyaM zaucamiti bhaNitaH punaH sa hariNA proktaH tarhi kathaya kiM satyamiti proktaH satyArthamajAnan hasito viSAdamApannazcetasi cintayAmAsa jJAnaM vinA na kimapi [iti] cintayannapUrvakaraNato jAtismaraNataH sambuddhaH bhAvacAritreNa kevalajJAnamavApya satyAbhidhAnaM adhyayanaM RSibhASitamadhye prajJApayati kacchullAbhidho nAradarSistaM nAradaM vande sugatimanuprAptam // 33-34 // gAthArtha : dvArikAnagaramAM zrI kRSNavAsudeva rAjasabhAmAM prabhuzAsanano sAra jaNAvatI vAta karI rahyA hatAM, teTalAmAM AkAzamAM jala stvprkrnnm|| 23 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paribhramaNa karatA nArada muni AvI pahoMcyAM. AsanAdi ApavApUrvaka zrI kRSNae temano satkAra karyA pachI pUchyuM ke he maharSi ! zauca eTale zuM? tene na jANatA evA nArada jaldI pUchavA mATe pUrvavidehamAM zrI sImaMdhara svAmI paramAtmA pAse gayAM. tyAM yugabAhuvAsudeve paNa te ja [zauca eTale zuM ?] prazna pUchatAM paramAtmAe "zauca eTale satya' e pramANe pharamAvyuM. tyAra pachI aparavidehamAM zrI yugamaMdharajinezvarane mahAbAhuvAsudeve te ja prazna pUchatA prabhue te ja uttara Apyo. tethI karIne eka pada vaDe jaNAyelA te jinavacanane sAMbhaLIne tarata ja nArada dvArikAmAM AvyA ane kRSNane kahyuM ke - he rAjan ! tyAre tame zuM pUchyuM hatuM? temaNe kahyuM ke zauca eTale zuM? tyAre te nArade zauca eTale satya ! ema kahetAM pharI paNa zrI kRSNa satya eTale zuM ? ema pUchyuM. tyAre satyane na jANatA hasAyelA nArada manamAM viSAda pAmIne vicAre che ke "jJAna vinA kAMI paNa nathI." pachI apUrvakaraNanA adhyavasAya jAgavAthI jAtismaraNa jJAna pAmyAM ane jJAnI evA nArade bhAvacAritra vaDe kevaLajJAnane prApta karI RSibhASita AgamamAM "satya" nAmanA adhyayananI racanA karI. te zrI kacchallanAmanA nAradane ke jeo mokSapadane pAmyAM che temane vaMdana karuM chuM. (33-34) zloka : nArayarisipAmukkhe, vIsaM sirineminAhatitthammi / pannarasa pAsatitthe, dasa sirivIrassa titthammi // 35 // // zrIRSimaNDala ka Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA patteyabuddhasAhU, namimo je bhAsiuM sivaM pattA / paNayAlIsaM isibhAsiyAI, ajjhayaNapavarAI // 36 // : nAradarSipramukhA viMzatiH pratyekabuddhAH zrInemitIrthe'bhavan / paJcadaza pratyekabuddhAH zrIpArzvanAthatIrthe / daza zrIvIratIrthe'bhavan / evaM paJcacatvAriMzat pratyekabuddhAH paJcacatvAriMzat RSibhASitAni pravarAdhyayanAni bhASitvA zivaM prAptAstAn vande // 35-36 // gAthArtha : nArada vagere vIza pratyekabuddhamunio zrI neminAtha jinezvaranA zAsanamAM thayA, paMdara pratyekabuddhamunio zrI pArzvanAtha prabhunA zAsanamAM thayAM, ane daza zrIvIraprabhunA zAsanamAM thayAM. te pramANe pistAlIsa pratyekabuddhamunivaro 45 uttama evA RSibhASita adhyayanonI racanA karIne mokSapadane pAmyAM, temane huM vaMdhana aruM chaM. (upa-9) zloka : paharijjaMto dujjohaNeNa, taha paMDavehi thuvvaMto / samasattumittabhAvo, damadaMtamahArisI jayau // 37 // TIkA : prahiya (hArya) mANo duryodhanena tathA pANDavaiH stUyamAnaH samazatrumitrabhAvo damadantamaharSirjayatu // 37 // gAthArtha : duryodhana jemane prahAra karato hato ane pAMDavo jemanI stuti karatA hatA tevA zatru ane mitramAM samabhAvane rAkhanArA zrI damadaMta maharSi jaya pAmo. (37) zloka : jalaNAu nemisIso - tti bhaNaMto jaMbhaehiM ukkhitto / sirikujjavArayamuNI, rAmasuo jayau siddhigao // 38 // stavaprakaraNam // 25 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : dvAravatIdAhe jvalanAt zrInemiziSyo'hamiti bhaNan jRmbhakairutkSipta utpATito nemisamo(mava)saraNe ca nItvA muktaH pravrajitazca zrInemipArzve zrIkubjavArakamuniH pAlitaniSkalaGkacAritro rAmasuto jayatu siddhiM gataH // 38 // gAthArtha : dvArikAnagarInA dahana samaye pote paNa kyAMka baLI jaze ema lAgatAM baLadevanA putra kuzvavAraka "huM neminAthaprabhuno ziSya thavAno chuM" ema bolavA lAgyA. tyAM najIkamAM rahelA tiryaz2abhakadevoe temane upADI prabhunA samavasaraNamAM mUkyA. prabhu pAse dIkSA laI zuddha cAritranuM pAlana karI mukti pAmyA te kubbavArakamuni jaya pAmo. (38) zloka : paMca vi nivapaMDusuyA, caudasapuvvI juhiTThilappamuhA / domAsiyasaMlehaNa-puvvaM sittuMjae siddhA // 39 // TIkA : paJcApi nRpapANDusutAH putrAzcAraNamunipArzve gRhItavratAzcaturdazapUrviNaH yudhiSThirapramukhA dvimAsikIsaMlekhanApUrvaM zatruJjaye siddhAH // 39 // gAthArtha : cAraNamuni pAse dIkSA svIkArI caudapUrvadhArI thayelA yudhiSThira vagere pAMDurAjAnA pAMca putro be mAsanI saMlekhanA karIne zrI zatruMjaya girirAja para siddha thayAM (temane vaMdana karuM chuM.) (36) zloka : paDibohia paesiM, kesiM vaMdAmi goyamasamIve / viyaliyasaMsayavaggaM, aMgIkayacaramajiNamaggaM // 40 // 26 2 | // zrIRSimaNDala // zrIRSimaNDala Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : ahaM kezikumAraM vande / kathambhUtaM ? pradezirAjAnaM pratibodhya zrIgautamasamIpe vidalitasaMzayavargaM sandehasamUham / aGgIkRtacaramajinazrIvIramArgam // 40 // gAthArtha : pradezIrAjAne pratibodhIne zrI gautamasvAmI mahArAjA pAse saMzayanA samUhano nAza karI zrI vIraprabhunA zAsanane svIkAranArA zrI kezIgaNadharane huM vaMdana karuM chuM. (40) zloka : kAliyaputte mehalithere, ANaMdarakkhie taie / kAsava ee cauro, pAsAvaccIya muNipavarA // 41 // akahiMsu tuMgiyAe, sarAgatava - saMjamehiM samaNA vi / kammAvasesapaDibaMdhao ye devA havijjaMti // 42 // TIkA : kAlikaputraH, mekhalisthaviraH, AnandarakSastRtIyaH, kAzyapaH / ete catvAraH pArzvApatyAH (pArzvApatyIyAH) zrIpArzvanAthasantAnino munipravarAH / tuGgikApuryAM akathayan zramaNA api sarAgatapaHsaMyamaiH karmAvazeSapratibandhato devA bhavanti no cedanyathA zramaNA muktau yAntIti // 41-42 // gAthArtha : kAlikaputra, mekhali nAmanA sthavira, trIjA AnaMda2kSa ane kAzyapa, A cAra munivaro zrI pArzvanAtha prabhunA zAsanamAM thayA hatAM. teoe tuMgikApurImAM kahyuM hatuM ke- rAgayukta tapa ane saMyamanA kAraNe zeSa karmonA pratibaMdhathI munivaro paNa devapaNuM pAme che ane sAgasaMyama na hoya to munio muktine pAme che. (41-42) zloka : jaMtaMtapaMcarattaM, pAovagayaM tu khAyai siyAlI / muggillaselasihare, vaMde kAlAsavesarisiM // pra010 // stvprkrnnm|| 27 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamme daDhasannAho, jo niccaM maMdaro iva akaMpo / ihaloganippivAso, paralogagavesao dhIro ||pr0 11 // jo someNa jameNa ya varuNeNa vesamaNeNa ya mahappA / muggillaselasihare namaMsio taM namasAmi ||pr0 12 // TIkA : yantrAntaHpaJcarAtraM pAdopagataM pAdopagamanAnazanaprAptaM tu khAdati bhakSayati zrRgAlI muggillazailazikhare citrakUTagirizikhare vande kAlAsyavaizyarSim // // dharme dRDhaH sannAhaH yasya saH, yaH nityaM meruriva acala, ihalokaniSpipAsaH paralokagaveSaka: dhIraH // // yaH somena yamena varuNena vaizramaNena ca mahAtmA namaskRtaH taM namasyAmi // 10-11-12 // gAthArtha : pAdapopagamana anazana svIkArIne pAMca rAtri sudhI yaMtramAM rahelA jemanuM citrakUTa zikhara upara ziyAlaNe jemanuM bhakSaNa karyuM tevA kAlAspezyarSine huM vaMdana karuM chuM. vaLI jeo dharmamAM meru jevA nizcala hatA, jeo A bhavanI spRhAthI mukta hatA ane paralokanI sAdhanAmAM sthira-dhIra evA munivara ke jemane soma, yama, varuNa ane vaizramaNa e cAre devoe namaskAra karyA hatA te kAlAsyavaizyarSine huM namaskAra 7. (50 10-11-12) zloka : kAlAsavesiyasuo, AyA sAmAiya tti therANaM / vayaNaM souM paDivanna-paMcajAmo gao siddhiM // 43 // TIkA : kAlAsyavaizikasuta AtmA eva sAmAyikamiti vacaH sthavirANAM zrutvA pratipannapaJcayAmo gRhItavrato gataH siddhim // 43 // gAthArtha : te kAlAspezika muninA putre paNa vironuM "AtmA e ja sAmAyika' e pramANe vacana sAMbhaLI dIkSA svIkArIne bhutipahane prApta thu. (tamane nabhu I.) (43) 28 // zrIRSimaNDala Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : pukkhalavaIi vijae, sAmI puMDarigiNIi nayarIe / daTThaNa kaMDarIyassa, kammaduvvilasiyaM ghoraM // 44 // siripuMDarIyarAyA, nikkhaMto kAu nimmalaM caraNaM / thoveNa vi kAleNaM, saMpatto jayau savvaDhe // 45 // TIkA : puSkalAvatyAM vijaye puNDarIkiNyA nagaryAH svAmI laghubhrAtuH kaNDarIkasya karmadurvilasitaM ghoraM cAritratyAgarUpaM dRSTvA zrIpuNDarIko rAjA niSkrAntaH, nirmalaM cAritraM kRtvA stokenApi kAlena sarvArthaM prApto jayatu // 44-45 // gAthArtha : puSkalAvatIvijayamAM puMDarIkiNInagarInA rAjA puMDarIke potAnA nAnA bhAI kaMDarIkanA vratano tyAga karavA rUpa karmanA vilAsane joI pote dIkSA lIdhI ane temaNe nirmaLa cAritranuM pAlana karI thoDA kALamAM paNa sarva prakAre siddhi prApta karI te zrI puMDarImuni. 45 pAbho. (44-45) zloka : vIrajiNapuvvapiyaro, devANaMdA ya usabhadatto ya / ikkArasaMgaviuNo, hoUNaM sivasuhaM pattA // 46 // TIkA : vIrajinasya pUrvI pitarau devAnandA RSabhadattazca ekAdazAGgavidau bhUtvA zivasukhaM prAptau // 46 // gAthArtha : zrI vIraparamAtmApUrvanA mAtApitA devAnaMdA ane RSabha-datta zreSThI (prabhu pAse cAritra svIkArI) agIyAra aMganuM adhyayana 42 mutisumane pAbhyai. (tamane vahana I.) (46) stvprkrnnm|| 4 24 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : saMbuddho daTThaNaM, riddhiM vasahassa jo ariddhiM ca / so karakaNDU rAyA, kaliMgajaNavayavaI jayau // 47 // TIkA : gokulasya vRSabhasya tAruNye RddhiM rUpAdilakSmI vArddhake anRddhiM rUpAdihAni ca vilokya yaH sambuddhaH sa karakaNDUrAjA kaliGga janapadapatirjayatu // 47 // gAthArtha : gokulamAM rahelA baLadanI yuvAvasthAmAM rUpa vagere samRddhine ane vRddhAvasthAmAM nistejapaNuM joIne je bodha pAmyA te kaliMgadezanA adhipati karakaMDUrAjA jaya pAmo. (47) zloka : paMcAladesaahivo, pUamapUaM ca iMdakeussa / daTuM virattakAmo, pavvaio domuhanarido // 48 // TIkA : paJcAladezAdhipaH dvimukhanarendraH indra-mahendraketoH pUjA, anyathA(dA) tiryakpatitasya pAdagharSaNAdirUpAmapUjAM ca dRSTvA viraktakAmaH pravrajitaH // 48 // gAthArtha : paMcAla dezanA adhipati dvimukharAjA IndrastaMbhanI thatI pUjA ane tyArapachI nIce paDelA te staMbhanI avadazAne joIne vairAgya pAmyA ane temaNe pravrajyA aMgIkAra karI. (temane paMhana ) (48) zloka : succA bahUNa sahaM, valayANamasaddayaM ca egassa / buddho videhasAmI, sakkeNa parikkhio ya namI // 49 // 30 AMRIRALA // zrIRSimaNDala Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : dehe pralApe (dAhajvare ) saMjAte sati rAjJyAM candanaM gharSantyAM bahUnAM valayAnAM zabdaM zrutvA karNayorasukhe jAyamAne sarveSu valayeSUttAriteSu ekasya cAzabdaM jJAtvA, aho ! evaM yadi bahavo janA milanti tadA kalahAdizabdA jAyante, ekasmiMzcAzrute samAdhirbhavatIti dhyAtvA pralApa (dAhajvara) zAntau videhadezasvAmI namirbuddhaH tato nagarIdAhaM vikurvya zakreNa parIkSitaH // 49 // gAthArtha : potAnA zarIramAM dAhajvara pedA thaye chate, te mATe caMdanano ghasAro karatI rANInA ghaNA kaMkaNono avAja sAMbhaLIne kAnamAM pIDA thaI pachI badhA valaya utArI eka ja valaya rAkhatA avAja ocho thayo. te ghaTanA jANIne 'aho ! A rIte jo ghaNA mANaso bhegA thAya to klezAdi zabda utpanna thAya che paNa eka ja hoya to temAM avAja na thavAthI samAdhi rahe che' ema vicArI dAhanI zAMti thatA videha dezanA svAmI evA namirAjAe pratibodha pAmI dIkSA lIdhI. pachI saudharmedra baLatI nagarI batAvavA dvArA temanI parIkSA GarI. (49) zloka : upphullapallavaM vigayapallavaM taha ya daddhuM cUyataruM / gaMdhArarAyavasaho paDivanno naggaI maggaM // 50 // TIkA : gandhArarAjavRSabho gandhAradezasvAmI naggatinAmA cUtataruM AmravRkSaM rAjavATikAM gacchan utphullapallavaM vikasvaramaJjarIkaM tathA ca svahastenAmrapallavagrahaNe sainyena sarvapatreSu (sarvapatragahaNe) rAjavATikAto valito vigatapallavaM dRSTvA viraktaH san muktimArgaM cAritrarUpaM pratipannaH // 50 // stavaprakaraNam // 39 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : gaMdhAra dezanA svAmI nagati rAjA ke jeo udyAna tarapha jatA khIlelI maMjarIo ane khIlelA pAMdaDAvALA AMbAnA jhADane joI, potAnA hAthe eka pAMdaDuM le che pachI senAe badhA pAMdaDAo toDI lIdhA tethI te vRkSanI zobhA haNAI gaI. have rAja-udyAnathI pAchA vaLatA rAjAe te pAMdaDAvihoNA vRkSane joIne vairAgyavAsita banyAM ane cAritrarUpa muktimArgane svIkArI lIdho. (temane namuM chuM) (50) zloka : nayarammi khiipaiDhe cauro vi parupparaM samullAvaM / akarisu tattha jAo jakkho bhattIi cauvayaNo // 51 // zloka : pupphuttarAu cavaNaM, pavvajA taha ya tesi samakAlaM / patteyabuddhakevali-siddhigayA egasamaeNaM // 52 // TIkA : kSitipratiSThite nagare purabahisthacaturiyakSacaitye caturdigbhya AgatAzca tvAro'pi militAH parasparaM samullApaM 'jayA rajjaM ca rahaM ca puraM aMteuraM tahA / savvameyaM pariccajja saMcayaM kiM karesi bho ?' // ityAdirUpaM akArSuH / tatra bhaktyA yakSaH caturmukho jaatH|| TIkA : teSAM prANatadevalokAt puSpottaravimAnAt samakAlaM cyavanaM tathaiva teSAM samakAlaM janma (pravrajyA) / pratyekabuddhAH santaH [kevalino bhUtvA] ekasamayena siddhiM gatAH // 51-52 // gAthArtha : kSitipratiSThita nagaramAM nagarInI bahAra rahelA cAra dhAravALA yakSanA maMdiramAM cAre dizAmAMthI AvIne cAre mahAtmAo maLyA ane paraspara A pramANe vArtAlApa karavA lAgyA ke 2 // zrIRSimaNDala Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je rIte tame rAjyane, rathane, nagarane ane aMtaHpurane choDyuM tevI rIte A badhuM paNa choDavuM joIe. saMgraha kema karo cho? vagere. tyAM bhaktithI yakSe potAnA cAra rUpa vikuryA. te cAreya pratyekabuddha munIzvaronuM prANata devalokanA puSpottara vimAnamAMthI sAthe cyavana thayuM hatuM. teonA eka ja kALe janma ane dIkSA thayA hatAM ane pratyekabuddha thayelA teo kevaLI thaI eka samaye siddha thayAM. (temane vaMdana karuM chuM) (51-52) zloka : vIrajiNakahiyasattamapuDhavI- savvaTTasiddhagaDjoggo / naMdau pasannacaMdo, takkAlaM kevalaM patto // 53 // TIkA : vIraninathitasaptamapRthvIsarvArthasiddhi(6)gatiyoga:(nya:) | ko'sau ? zreNikasainye gacchati durmukhavacanAt calitadhyAnaM prasannacandraM bAhyato dhyAnasthaM dRSTvA zreNikaH zrIvIraM pRSTavAn kvAsau munirgacchati gamiSyati ?, prabhuH prathamapRcchAyAM saptamapRthvIyogyaM dvitIyapRcchAyAM ca sarvArthasiddhiM (ddhagatiyogyaM) cAkhyAt / tataH prasannacandraH kSapakazreNyA tatkAlaM kevalaM prApto nandatu // 53 // gAthArtha : zrI vIraprabhue jemane pahelA sAtamI naraka ane pachI sarvArtha siddhanI gati kahI te koNa ? zrI mahAvIradevanA samavasaraNa ta2pha zreNikamahArAjAnuM sainya jaI rahyuM hatuM tyAre durmukhadUtanA vacanathI jemanuM dhyAna calita thayuM te. bAhyathI dhyAnastha evA prasannacaMdrarAjarSine joIne zreNika rAjAe zrI vIraprabhune pUchyuM ke A muni ahIMthI kyAM jaze? prabhue temane sAtamI narakane yogya kahyAM, prabhunuM stavaprakaraNam // 33 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vacana na samajAtAM zreNika mahArAjAe pharIthI e ja pramANe pUchyuM, tyAre prabhue sarvArthasiddhavimAnane yogya kahyAM. tyAra pachI prasannacaMdra tarata ja kSapakazreNi vaDe kevaLajJAnane prApta karyuM te prasannacaMdra rAjarSi jaya pAmo. (53) zloka : piutAvasauvagaraNaM, pamajayaMtassa kevalaM nANaM / uppannaM jassa jae, vakkalacIrissa tassa namo // 54 // TIkA : jyeSThadhAtrA prasannacandreNa pitRtApasasya somacandrasya pArthAt araNyAt AnIto bahukanyAH pariNAyito dvAdazavarSeSu punaH smRtapitRsneho rAjJA saha tApasAzramaM[yo] gataH, pitRtApasopakaraNaM valkalAdi vastrAntena pramArjayataH pUrvabhavapAtrakapratilekhanasmRtyA gRhiveSe'pi jagati yasya kevalajJAnaM samutpannaM tasmai valkalacIriNe namaH // 54 // gAthArtha : moTA bhAI prasannacaMdra jemane potAnA pitA somacaMdra tApasa pAsethI vanamAMthI lAvyA ane ghaNI kanyAo paraNAvI. 12 varSe pharIthI pitAnA snehane yAda karIne rAjA prasannacaMdra sAthe tApasa somacaMdranA AzramamAM gayA. tApasa-pitAnA upakaraNone vastranA cheDA vaDe sApha karatAM karatAM, pote pUrvabhavamAM karela pAtranA paDilehaNanI smRti thavAthI gRhasthaveSamAM paNa jemane kevaLajJAna prApta thayuM hatuM te valkalacIrIne namaskAra thAo. (54) zloka : jaM ceva ya jANAmI, taM ceva na va tti bhaNiya pvvio| aimuttarisI sirivIra-aMtie caramadehadharo // 55 // tru34 mAM zrIjamarcta R Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : polAsanagare zrIvIrasamavasRte zrIgautame bhikSAyai puramadhye praviSTe zrIvijayazrIdevIsuto'timuktakaH sulakSaNo gautamaM dRSTvA mAM sArddha nayata iti vadan gautamena pitroranumati vinA nAkArayAmIti (?) [na nayAmIti / tato yadevAhaM jAnAmi tadeva] na vedmIti bhaNitvA anujJAparAbhyAM pitRbhyAM ekadinadattarAjyo dvitIye'hni zrIvIrAntike pravrajya(jitaH) aSTa vArSiko'timuktakarSirvarSAkAle jalagarte pAtrakatAraNavRttaM tannivRttaye IryApathaM pratikrAman kevalI bhUtvA kAlena caramadehadharo muktiM jagAma // 55 // gAthArtha : polAsapuranagaramAM zrI vIraparamAtmA samavasaryA hatAM. zrI gautamasvAmIjI mahArAjAe gocarI mATe nagaramAM praveza karyo e tyAre zrI vijaya ane zrIdevInA lakSaNavaMtA putra atimuktake temane joIne "mane sAthe laI jAo' ema kahyuM tyAre gautamasvAmIjIe kahyuM ke "mAtA-pitAnI anumati vagara na laI jAuM tethI je jANuM te kahI zakato nathI' e pramANe kahI mAtA-pitAnI anujJA lIdhI. pachI mAtA-pitAe tene eka divasanuM rAjya ApyuM. bIjA divase zrI vIraparamAtmAnA caraNomAM teNe dIkSA grahaNa karI. ATha varSanA atimuktaka munie varSARtumAM pANInA khAbocIyAmAM pAtra taratuM mUkyuM. pachI te pApathI bacavA mATe "IriyAvahiyA" paDikkamatAM kevaLajJAna pAmyA. ane samaya thatAM caramazarIrI evA te atimuktakamuni muktine pAmyAM. (temane namuM chuM) (55) zloka : kumaraM satthAhavahuM, maMtiM miMThaM ca jo u pavvAve / saMbuddho gIIe, taM vaMde khuDDugakumAraM // 56 // stvprkrnnm|| 35 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : prathamaM guru-upAdhyAya-pravartinI-mAtRbhiH[pRthak pRthag] dvAdazavarSANi yAvat rakSito'pi nirgataH sa sAketapure pitRrAjyArthaM gataH rAjasabhAyAM nATye 'suTTa gAiya'tti gaNikAgItikayA sambuddhaH [yastu kumAraM yuvarAjAnaM, sArthavAhapatnI, mantriNaM, mahAmAtraM ca prAvAjayat taM kSullakakumAraM vande] -1 // 56 // gAthArtha : pahelA guru, upAdhyAya, pravartinI sAdhvIjI-mAtA sAdhvIjI A badhA dvArA judA-judA) bAra bAra varSa sudhI rokAyelA bhane pachI (Elan cho31) nIxNe te. (zuda muni) sAketapuranagaramAM pitAnA rAjayane mATe gayAM. tyAM rAjasabhAmAM nATakanI aMdara "sAruM gAyuM (hajIpaNa sAruM gAo) e pramANe vezyAnI gItapaMkti vaDe bodha pAmelA ane jemaNe rAjakumArayuvarAjane, sArthavAha patnIne, maMtrIne ane mahAvatane dIkSita banAvyA te kSullakakumArane huM vaMdana saMdhuM. (56) zloka : dhanno so lohicco, khaMtikhamo pavaralohasarivaNNo / jassa jiNo pattAo, icchai pANIhi bhuttuM je // 57 // TIkA : dhanyaH sa lohityamuniH kSAnto (kSAntyA) kSamate sahate natvasAmarthyAt iti kSAntikSamaH pravaralohasadRzavarNaH zyAmavarNatvAt / yasya pAtrAt jinaH zrIvIraH pANibhyAM 'bhuttuM' bhoktuM icchati tadAnItaM zrIvIro bhaktaM nityaM prArthayati (abhilaSati) / 'je' iti pAdapUraNe // 5 // gAthArtha : azaktithI nahiM paNa kSamAthI jeo (parISahAdine) sahana kare che ane zyAmavarNanA hovAthI loDhA jevA varNavALA // zrIRSimaNDala Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lohitya muni dhanya che-ke jemanA pAtramAMthI paramAtmA zrI vIraprabhu svahastavaDe vAparavAne Icche che, jemaNe lAvela AhAra sadA zrI vIraprabhu grahaNa kare che, te lohitya bhunine dhanya che. (57) zloka : jo'sesakammavalliM, aTThavihaM chiMdiuM niravasesaM / siddhivasahimuvagao, tamahaM lohaM namasAmi ||pr0 13 // TIkA : yo'zeSANi-samastAni yAni karmANi-jJAnAvaraNIyAdIni tAnyeva gupilatvAd valliriva vallistAM aSTavidhAmaSTaprakArAM chittvA niravazeSAM samUlataH siddhilakSaNopAzrayaM upagataH prAptaH tamahaM loharSi namasyAmi // 13 // gAthArtha : je jJAnAvaraNIya vagere AThe prakAranI saghaLI karmalatAone saMpUrNapaNe chedIne siddhipurIne pAmyA che te loharSine huM namas2 5 dhuM. (50 13) zloka : jeNegarAiAe, daMsamasaahiyAsiyA uvasaggA / vosaTThacattadehaM, tamahaM vaMde samaNabhadaM ||pr0 14 // TIkA : yena ekasyAM rAtrau bhavA ekarAtrikI tasyAmekarAtrikyAM pratimAyAM daMzamazakabhakSaNalakSaNA upasargA adhyAsitAH, taM vyutsRSTatyaktadehaM ahaM zramaNabhadraM vande // 14 // .... gAthArtha : jemaNe ekarAtrinI pratimAmAM bhISaNa evA DAMsa maccharoe karela upasargone sahana karyA ane jemaNe dehanI mamatAne choDI dIdhI che te zramaNabhadrane huM vaMdana karuM chuM. (pra) 14) stvprkrnnm|| Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : bhogesu arajjaMto, dhammaM soUNa vaddhamANassa / so samaNo pavvaio, supaiTTharisiM nama'sAmi // pra0 15 // zloka : jo vAgario vIreNa, siMhanikkIlie tavokamme / osappiNIe bharahe, apacchimo sa tti taM vande // pra0 16 // TIkA : bhogeSu zabdAdiSu arajyan rAgamakurvan dharmaM zrutacAritrarUpaM zrutvA varddhamAnasvAmino'ntike sa zramaNaH pravrajitaH taM supratiSTharSiM nama'sAminamasyAmi // yaHsupratiSTharSiHvyAkRta:vyAkhyAtaH vIreNasiMhaniSkrIDitAkhyetapaHkarmaNi avasarpiNyAM bharatakSetre antima eSa iti, taM vande // 15-16 // gAthArtha : zabdAdi pAMceya prakAranA bhogasukhomAM rAga na dharanArA ane zrI vIraprabhu pAse dharma sAMbhaLI dIkSA svIkAranArA temaja zrI vI25ramAtmAe jemane A bharatakSetramAM ane A avasarpiNImAM siMhaniSkrIDita nAmanA tapa karanArAmAM chellA kahyAM che te supratiSThaRSine huM vaMdana karuM chuM. (pra0 15-16) zloka : dhaNa - kaNaya - rayaNapauro, jeNaM saMsAravAsabhIeNaM / muko kuDuMbavAso, taM sirasA suvvayaM vaMde // pra0 17 // TIkA : dhanaM-drammAdi, kanakaM-kAJcanaM, ratnAni - karketanAdIni, taiH pracuraH, kuTumbe vAsaH kuTumbavAsaH yena saMsAravAsabhItena muktaH tyaktaH taM suvratarSiM zirasA mastakena vande // 17 // gAthArtha : dhana-sonuM-karketanAdi ratno vagerethI bharyo bharyo gRhavAsa 38 // zrIRSimaNDala Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jemaNe saMsAramAM rahevAnA DarathI tyAgI dIdho tevA suvrataRSine huM vaMdana karuM chuM. (pra) 17) zloka : jeNa kayaM sAmannaM, chammAse jhANa-saMjamaraeNaM / taM muNimudArakittiM, gobhaddarisiM namasAmi ||pr0 18 // TIkA : yena kRtamanuSThitaM zrAmaNyaM SaNmAsAn yAvat dhyAnasaMyamaratena taM munimudArA kIrtiryasya taM gobhadrarSi zrIzAlibhadrapitRmuniM namasAmi-namasyAmi // 18 // gAthArtha : cha mahinA sudhI dhyAna ane saMyamamAM tatpara rahIne jemaNe cAritranuM pAlana karyuM te prazastakIrtivALA, zAlibhadranA pitAmuni zrI gobhadraRSine huM namaskAra karuM chuM. (pra) 18) zloka : vArattapure jAyaM, sohammavaDiMsayA caittANaM / siddhiM vihuyarayamalaM, vArattarisiM namasAmi ||pr0 19 // TIkA : vArattakapure jAtamutpannaM saudharmAvataMsakAdizriyaM tyaktvA siddhiM muktiM vidhutarajomalaM prAptamiti gamyaM vArattarSi namasAmi-namasyAmi // 19 // gAthArtha : jeo vArattakapuramAM utpanna thayA, karmamaLathI mukata thayA ane pahelA devaloka samI Rddhino tyAga karIne mukti pAmyA te vArattaRSine huM namaskAra karuM chuM. (pra) 19) zloka : chaTeNaM chammAse, sahittu akkosatAlaNAINi / ajjuNamAlAgAro, khavittu pariNivvuo kamme // 58 // ____ stvprkrnnm|| SARANG Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : SaSmAsAn yAvat SaSThena tapasA lokAnAmAkrozatADanAdIni sahitvA arjuno nAma ArAmikaH karmANi kSiptvA (kSapayitvA) parinirvRtaH [muktiM gataH] mAlI mAlAkAraH // 18 // gAthArtha : cha mahinA sudhI chaThTha karavA pUrvaka jeoe lokonA Akroza tADana vagere sahana karyA te arjunamAlI muni karmone khapAvIne bhujitane pAbhyai. (tamane vahana thu.) (58) zloka : mAhaNamahilaM sapaiM, sagabbhamavi chittu pattaveraggo / ghorAgAraM ca tavaM, kAuM siddho daDhappahArI // 59 // TIkA : brAhmaNamahilA brAhmaNI sabhartRkAM sagarbhAmapi chittvA prAptavairAgyaH ghorAkAraM atighoraM tapaH kRtvA / anyatra sagarbhA gauH hateti zrUyate atra tu brAhmaNaH brAhmaNI sagarbhA ityeva / [siddhaH dRDhaprahArI] // 19 // gAthArtha : sagarbhA evI brAhmaNIne pati sahita mArIne vairAgya pAmelA ane ati ghora tapa karIne daDhaprahArI siddha thayAM. (temane namuM chuM) bIje garbhavatI gAya haNI ema saMbhaLAya che, ahIM to brAhmaNa ane sagarbhA brAhmaNIne haNI ema ja kahyuM che. (58) zloka : jAisaraM rAjasuyaM, khaMtijuyaM kUragaDDayaM vaMde / cauro vi tahA khavage, paMca vi sivamayalamaNupatte // 60 // TIkA : jAtismaraNasahitaM rAjasutaM kSamAyuktaM kUragaDukaM vande, tathA caturo'pi kSapakAn vande / kathambhUtAn ? paJcApi acalaM zivamanuprAptAn // 60 // 40 SN // zrIRSimaNDala va Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArthaH jAtismaraNazI yukta, rAjAnA kumAra ane kSamAguNanA svAmI evA kUragaDu munivara tathA cAreya mAsakSamaNa karanArA munivarone ke je pAMceya zivapadane pAmyA, temane huM vaMdana karuM chuM. (60) zloka : koDinna-dinna-sevAla, nAmae paMcapaMcasayakalie / paDibuddhe goyamadaMsaNeNa paNamAmi siddhe ya // 61 // zloka : atra koTinnadinnasevAlanAmataH (nAmnaH) paJcapaJcazatatapasvikalitAn gautamadarzanena pratibuddhAn siddhAn praNamAmi // 61 // gAthArthaH pAMcaso pAMcaso tApasothI parivarelA, gautamasvAmInA darzanathI pratibodha pAmelA evA koDina, dina ane sevAla nAmanA tApasa munivaro siddhipadane pAmyA temane huM namaskAra karuM chuM. (61) zloka : egassa khIrabhoyaNa-heU nANuppayA muNeyavvA / bIyassa ya parisAe, diTThAe jiNammi taiyassa // 62 // TIkA : kSIrabhojanaM hetuH kAraNaM yasya jJAnotpAdasya sa ekasya kSIrabhojana heturjJAnotpAdo jJAtavyaH, dvitIyasya parSadi dRSTAyAM, tRtIyasya jine dRSTe jJAnotpAdo jJAtavyaH // 62 // gAthArtha : ke jeomAMthI eka koDinsane tathA temanA pAMcaso ziSyone khIranuM bhojana kevaLajJAnanI utpattino hetu banyo. bIjA dinane tathA temanA pAMcaso ziSyone prabhunI parSadAnA darzanathI kevaLajJAna thayuM ane trIjA sevAla tathA pAMcaso ziSyo paramAtmAnA darzana mAtrathI kevaLajJAnane pAmyAM. (temane namuM chuM) (62) tavaraVII Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : vipparivaDiyavibhaMgo, saMbuddho vIranAhavayaNeNaM / * sivarAyarisI ekkArasaMgavI jayau siddhigao // 63 // TIkA : vipratipatitavibhaGgaH zrIvIranAthavacanena sambuddhaH zivarAjarSiH ekA dazAGgavit siddhiM gataH / yena paradarzanadharme sthitena vibhaGgajJAnataH saptadvIpavatI pRthvI dRSTA / nAtaH paraM jJAnazaktiH / eSa sa zivarAjarSiH zrIvIreNa pratibodhito jainadIkSAmagrahIt / vibhaGgajJAnaM samyaktvAro pAdavadhijJAnaM jAtaM ata eva vizeSeNa pratipatitavibhaGgaH // 63 // gAthArtha : paradarzanamAM rahelA jeoe virbhAgajJAnathI sAta dvIpavALI pRthvIne joI hatI. kemake tethI adhika jJAnanI zakti na hatI. te zivarAjarSi zrI vIraprabhunA vacanathI bodha pAmyA ane paramAtmAnA caraNakamalamAM dIkSA grahaNa karI agIyArasaMganA dhAraka thayA ane muktine pAmyAM. samyaktvanA prApta thavAthI virbhAgajJAnImAMthI avadhijJAnI janetA te. shiv2|4rssi 4ya pAme che. (63) zloka : causaTTikarisahassA, causaTThisaaTThadaMtaaTThasirA / daMte ya egamege, pukkhariNIo ya aTTha // 64 // aTThaTTha lakkhapattAI, tAsu paumAI huMti patteyaM / patte patte battIsa-baddhanADayavihI divvo // 65 // egega kaNNiyAe, pAsAyavaDiMsao ya paipaumaM / aggamahisIhi saddhiM, uvagijaMte tahiM sakke // 66 // eyArisaiDDIe, vilaggamerAvaNammi daTTa hariM / rAyA dasannabhaddo, nikkhaMto puNNasapaiNNo // 67 // 42 // zrIRSimaNDala Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : catuHSaSTikarisahasrA indreNa kRtA iti / 'causaTTi xxxxx aTThasirA' catuHSaSTiraSTaguNA [kriyate tataH] yAvAnaGkastAvAn zirasaH / ko'rtha ? ekaikasmin dante'STau aSTau puSkariNyaH / tAsu puSkariNISu aSTau aSTau padmAni, pratyekaM pratyekaM kathambhUtAni ? lakSapatrANi / patre patre dvAtriMzadbaddhanATakavidhiH / kathambhUtaH ? divyo devakRta ityarthaH / pratipadmapratikamalaM karNikAyAM karNikAyAM ekaH prAsAdAvataMsakaH pradhAnaprAsAdastatra prAsAde prAsAde agramahiSIbhiH sArddha zakre indre upagIyamAne devairiti zeSaH / etAvAn samudAyaH sametIti / etAdRzA RddhyA airAvaNagaje vilagnaM ArUDhaM dRSTvA rAjA dazArNabhadraH pUrNa svapratijJaH nikrAnta: //64-67 | gAthArthaH zrI dazArNabhadrarAjAno vRttAMta kahe che: cosaTha hajAra hAthI Indra vidurgA ema samajavuM. cosaThane ADe guNatA je AMka Ave teTalA mastako, eTale ke ekeka hAthIne (upara) pAMcasone bAra mastaka ema samajavuM. eka hAthInA te dareka mastakanA moDhAmAM ATha-ATha dAMta. te te dareka dAMta para ATha ATha vAvaDIo. te dareka vAvaDImAM ATha AThakamaLo. te darekadareka kamaLa paNa lAkhalAkha pAMdaDAvALuM samajavuM. te dareka pAMdaDA upara batrIzabaddha nATaka cAlatuM hatuM. te paNa divya evuM nATaka. vaLI dareka kamaLanI karNikAnA madhyabhAgamAM 1-1 zreSTha mahela jANavo. te dareka mahelamAM rahelA devo paTTarANIothI parivarelA, Indra mahArAjAnA guNa-gAna karI rahyA che ema jANavuM. ATaluM maLIne A badho saghaLo samukta thAya che. AvA prakAranI Rddhi vaDe airAvaNa hAthI para caDhelA Indra mahArAjAne joIne Azcarya pAmelA dazArNabhadrarAjAe dIkSA laIne potAnI pratijJA pUrNa karI. (64-67) stvprkrnnm|| Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ %9C - -- zloka : navapuvvI jo kuMcaga-mavarAhiNamavi dayAi nAikkhe / taM niyajiyaniravikkhaM namAmi meyajamaMtagaDaM // 68 // TIkA : yo navapUrvajJAtA aparAdhinamapi krauJcaM dayayA nAcakhyau suvarNakArasyeti, taM metAryaM nijajIvanirapekSaM namAmi / kiM viziSTaM ? antakRtam // 68 // gAthArtha : navapUrvanA jJAtA jemaNe aparAdhI evA paNa kraucapakSI saMbaMdhI vAta dayAnA kAraNe sonIne na karI ane potAnA jIva pratye paNa apekSA vagaranA evA te metAryamuni aMtakRta kevaLI thayA. temane huM nms||2 aru . (68) zloka : rAyagihammi puravare, samudANaTThA kayAi hiMDaMto / saMpatto tassa ghare, suvannagArassa pAvassa ||pr0 20 // niepheDiyANi dunni vi, sIsAveDheNa jassa acchINi / na ya saMjamAu calio, meyajo maMdaragiri vva ||pr0 21 // TIkA : rAjagRhe puravare bhikSArthaM kadAcid hiNDan tasya pApasya suvarNakArasya gRhe samprAptaH / yasya dve api akSiNI zIrSAveSTena zirobandhanena nispheTite niSkAzite / na ca saMyamAt calita: metAryaH ka iva ? merugiririva // 20-21 // gAthArtha : eka vakhata zreSTha evA rAjagRha nagaramAM bhikSA mATe pharatA mahAtmA te pApAtmA evA sonInA ghare pahoMcyA. te sonIne potAnA javalA aMge zaMkA paDatAM, teNe te mahAtmAnA mastake vAdharavIMTI upasarga karyo tethI te mahAtmAnI ane AMkho bahAra kADhI nAMkhI. chatAM te metArya munivara merUnI jema saMyamathIdhyAnathI jarApaNa calita thayA nahIM. pra0 20-21) / // zrIRSimaNDala kI 44 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : abhirUDho vaMsagge, muNipavare daTTha kevalaM patto / jo gihivesadharo vi hu, tamilAputtaM namasAmi // 69 // TIkA : yaH gRhasthaveSadharo'pi munipravarAn dRSTvA kevalaM prAptaH / kathambhUtaH ? vaMzAgre adhirUDhaH / taM ilAputraM namasyAmi // 69 // gAthArtha : nAcavA mATe vAMsanA agrabhAga upara caDelA ilAputra, munivarane jotAM ja gRhiveSamAM kevaLajJAna pAmI gayA. te ilAputrane huM namaskAra karuM chuM. (69) zloka : uvasama-viveya-saMvara-payaciMtaNavajjadaliyapAvagiri / soduvasaggo patto, cilAiputto sahassAre // 70 // TIkA : upasargAn sahitvA prAptaH cilAtiputraH sahasrAraM / kathambhUtaH ? upazamavivekasaMvarapadacintanavajradalitapApagiriH // 70 // gAthArtha : upazama, viveka, saMvara A traNa padanA ciMtanarUpI vaja vaDe pAponA parvatane jemaNe daLI nAkhyo che tevA cilAtiputra upasargone sahana karIne sahastrAra nAmanA AThamA devaloke gayA. (tamane na dhuM.) (70) zloka : cAlaNagaM piva bhayavaM, samaMtao jo kao ya kIDIhiM / ghoraM sarIraviaNaM, tahavi hu ahiyAsae dhIro ||pr0 22 // aDDAijehiM rAiMdiehiM, pattaM cilAiputteNa / deviMdAmarabhavaNaM, accharagaNasaMkulaM rammaM ||pr0 23 // TIkA : cAlanakamiva bhagavAn samantataH yaH kRtazca kITikAbhiH ghorAM jaba stvprkrnnm|| 45 stvprkrnnm|| - - Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zarIravedanAM tathApi adhyAsate dhIraH / arddhatRtIyai rAtrindivairdevendrasyevAmarabhavanaM devendrAmarabhavanam, apsarasAM devInAM gaNaiH saGkulaM vyAptaM ramyaM prAptaM cilAtiputreNa // 22-23 // gAthArtha : bhagavAna zilAtiputra ke jemanuM zarIra cAre taraphathI kIDIo vaDe cAlaNI jevuM karI naMkhAyuM hatuM chatAM tevI ghora vedanA jemaNe sahana karI, teo aDhI ahorAtramAM ja Indra samAna ane apsarA-devIonA samUhathI bharelA suMdara evA helo ne prApta yo (tevA yiAtiputrane huM na chu.) (50 22-23) zloka : daguNa samaNamaNahaM, sarittu jAiM ya bhavavirattamaNo / aNucariuM miyacariyaM, mukkhaM patto miyAputto // 71 // TIkA : sugrIvapure balabhadrasya rAjJo mRgArAjJIputro balazrInAmA mRgAputra iti dvitIyanAmA yauvarAjyazriyamanubhavannanyadA nijAvAsagavAkSe patnIbhiH saha krIDan anaghaM niSpApaM zramaNaM dRSTvA kvApIdRg dRSTa iti dhyAyan jAti [-pUrvabhavaM]smRtvA tatrAtmano dIkSAgrahaNAdi jJAtvA bhavaviraktamanAH pitarAvApRcchya niSkrAntaH mRgacaryA-mRgavadekAkitvena vanAdau paryaTanaM tAM anucarya mAsikAnazanena mokSaM prAptaH // 71 // gAthArtha : sugrIvapura nagaramAM balabhadra rAjAnI mRgA nAmanI rANInA balazrI nAmanA putra ane "mRgAputra' nAme oLakhAtA yuvarAjapadanI lakSmIne bhogavatA hatA. eka divasa potAnA mahelanA jharukhAmAM patnIo sAthe krIDA karatA hatA tyAre pAparahita evA sAdhubhagavaMtane joIne AvuM kayAMka joyuM 46 ||shriiRssimnnddl Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che' ema vicAratAM jAtismaraNa jJAna vaDe tyAM pote lIdhelI dIkSA vagere jANIne bhavathI vairAgya pAmyA ane mAtApitAne pUchIne dIkSA svIkArI. haraNanI jema ekAkIpaNe udyAna, vana AdimAM vicarIne anukrame 1 mahinAnuM anazana pALIne te mRgAputramuni mokSalakSmIne pAmyA. (temane vaMdana karuM chuM.) (71). zloka : succA bahupiMDiya, egapiMDio daTThamicchai tumaM ti / sArUM raju vRddho, siddho tada rUMvanA mut IcharA TIkA : he ! bahupiNDika ! ekapiNDikastvAM draSTumicchati iti zrutvA jAti smRtvA buddha indranAgamuniH tathA siddhaH mokSaM gataH // 72 // gAthArtha : "he ghaNA piMDavALA ! eka piMDavALo tane jovA Icche che" ema sAMbhaLI jAtismaraNa jJAna vaDe bodha pAmelA IndranAgamuni mokSamAM gayAM. (72). zloka : amhANamaNAuTTI, jAvajIvaM ti sou muNivayaNaM / viMnaMta ghammaruM, gAmo patte vRddhaga 7rUA TIkA : asmAkamanAkuTTiAvajjIvamapi iti munivacanaM zrutvA cintan manasi smaran dharmarucitApasaH pratyekabuddhayatirjAtaH // 73 // gAthArtha ? amAre to jIvanaparyata anakuTTI (koipaNa jIvanI hiMsA nahi karavI) hoya che. e pramANe muninuM vacana sAMbhaLI ciMtana karatA-manamAM yAda karatAM dharmaruci nAmanA tApasa pratyekabuddha muni thayA (tamane huM vaMdana kuruM chuM.) (73) stvprkrnnm|| 47 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : pukkhalavaIi puMDarigiNIi, rAyA ahesi mahapaumo / caudasapuvvI saMlehaNAi, patto mahAsukke // 74 // tatto teyaliputto, vayaNeNaM puTTilAi jAisaro / kevalanANI bhAsai, teyalinAmaM suajjhayaNaM // 75 // TIkA : puSkalAvatyAM vijaye puNDarIkiNyA rAjA AsIt mahApadmaH caturdazapUrvI saMlekhanayA mahAzukre prAptaH / tatastetaliputraH poTTilAyA vacanena jAtajAtismaraH pratibuddhaH kevalajJAnI tatastetalinAmAdhyayanaM bhASate / tetalinAmA pradhAnaH, tasya putratvAt tetaliputra iti // 74-75 // gAthArtha : puSkalAvatIvijayanI puMDarIkiNInagarInA mahApA rAjA hatAM. teo dIkSA grahaNa karI caudapUrvadhArI thayA ane saMlekhanA karavApUrvaka mahAzukra nAmanA sAtamA devalokamAM gayAM. tyAMthI tetaliputrarUpe janmyA. tetali nAmanA pradhAnanA putra hovAthI "tetaliputra' e pramANe teo prasiddha thayelA. teo poTTIlAnA vacanathI jAtismaraNa jJAna vaDe pratibodha pAmI kevaLajJAna pAmyA ane teoe tetali nAmanuM adhyayana . (tamane huM vahana se chu.) (74-75) zloka : jiyasattU paDibuddho, subuddhivayaNeNa udaganAyammi / te do vi samaNavasahA, siddhA ikkArasaMgadharA // 76 // TIkA : jitazatrurAjA subuddhipradhAnavacanena pratibuddhaH / kathaM ? udakajJAte udakodAharaNe samutpannadurgandhaM khAtijalaM sugandhaM kRtvA rAjA pAyitaH mUlataH tadvRttaM jJAtvA buddhaH / tau dvAvapi zramaNavRSabhau siddhau ekAdazAGgadharau // 76 // 48 // zrIRSimaNDala Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArthaH jitazatrurAjA ane subuddhimaMtrIno vRttAMta kahe che. subuddhimaMtrIe pratibodha pamADavA mATe khALanuM gaMdu pANI sugaMdhI banAvI rAjAne pIvaDAvyuM. pachI samagra vRttAMta jANIne jitazatru rAjA pratibodha pAmyAM. pachI rAjA ane subuddhi maMtrI bannee cAritra svIkAryuM. te banne zreSThamunivaro agIyAra aMganuM adhyayana karI siddha thayAM, temane huM vaMdana karuM chuM. (76) zloka : uvavanno jo'Najesu, daTThamusabhassa samajaDaM paDimaM / pavvaio jeNa puNo, caraNAvaraNe uinnammi // 77 // appA vimoiu bhAva-baMdhaNA davvabaMdhaNAu karI / laddhajao paratitthisu so addarisI sivaM patto // 78 // TIkA : yo'nAryeSu utpannaH samajaTAM jaTAsahitAM zrIRSabhasya pratimAM dRSTvA pravrajitaH / yena punaH caraNAvaraNe udIpaNe caraNAvaraNIye karmaNi udayaM prApte bhogakarmaNi codite dIkSA muktA / punaH kSINe karmaNi yena bhAvabandhanAdAtmA vimocitaH tatsarvaM tRNavat tyaktvA diikssaa'graahiiti| dravyabandhanAtkarI vimocitaH / sa AdrarSiH paratIrthiSu labdhajayaH zivaM prAptaH // 77-78 // gAthArtha : je (AdrakumAra) anAryadezamAM utpanna thayA hatAM, kezakalApathI yukta evI zrI RSabhasvAmI bhagavAnanI mUrtine joIne dIkSita thayA hatAM, pharI cAritrAvaraNIyakarmanA udayathI ane bhogAvalikarma udayamAM AvatAM dIkSA choDI dIdhI, tyArapachI pharIthI paNa te te karmono kSaya thatAM jemaNe ghAsanA stvprkrnnm|| Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taNakhalAnI jema te sarvane (bhogasukhone) choDIne bhAvabaMdhanathI AtmAne mukta karyo ane dIkSA lIdhI ane dravyabaMdhanathI hAthIne mukta karyo. te anyatIrthiomAM jaya ne prApta 42 naa2| sAISi bhustipahane pAbhyAM. (77-78) zloka : na dukkaraM vAraNapAsamoyaNaM, gayassa mattassa vaNammi rAyaM / jahA ucattA valieNataMtuNA, taMdukkarame paDihAi moynnN||79|| TIkA : he rAjan zreNika ! madonmattasya gajasya vAraNapAzamocanaM na duSkaraM, vAraNo hastI yena pAzena baddhyate sa vAraNapAza ucyate / yathA tarkukAvalitena tantunA tarkukAmalitena sUtreNa(sUtrAdityarthaH) mocanaM me duSkaraM pratibhAti // 79 // gAthArtha : he zreNika mahArAjA ! madathI unmatta evA hAthInuM baMdhana choDAvavuM muzkela nathI. paNa hAthI jenA vaDe baMdhAya tene hastibaMdhana-vAraNapAza kahevAya che. jema kAMtelA reTIyAnA tAMtaNAthI chUTavuM te mane duSkara jaNAya che. (e pramANe AdrarSi zreNika rAjA samakSa bolyAM.) eTale ke sutaranA taMtunuM baMdhana toDavuM bahu duSkara che. (79) zloka : nAlaMdAe addhaterasa-kulakoDikayanivAsAe / pucchiya goyamasAmI sAvayavayapaccakkhANavihiM // 80 // jo caramajiNasamIve paDivanno paMcajAmiyaM dhammaM / peDhAlaputtamudayaM taM vaMde muNiyasayalanayaM // 81 // TIkA : yena nAlandAyAM [arddhatrayodazakulakoTikRtanivAsAyAM] gautamasvAmI 40SASARAN // zrIRSimaNDala - - - - - Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - zrAvakavratapratyAkhyAnavidhiM pRSTaH, mithaH UhApoho jAtaH, tato yazcaturyAmadharmaM tyaktvA vIrasamIpaM paJcayAmaM(mikaM) dharmaM pratipannaH taM peDhAlaputraM udakaM udakanAmAnaM muni zrIpArzvasantAninaM jJAtasakalanayaM vande // 80-81 // gAthArtha : sADAterakaroDa kuLo jemAM vase che, te nAlaMdAmAM jemaNe zrI gautamasvAmIne zrAvakano paccakakhANavidhi pukyo, paraspara vicAraNA thaI, tyAra pachI jemaNe cAra vratano dharma choDI zrI vIraprabhunA caraNamAM pAMcavratavALA dharmane svIkAryo te peDhAlanA putra ane zrI pArzvanAtha bhagavAnanA saMtAnIya sarva nayonA jJAtA zrI udakamunine huM vaMdana karuM chuM. (80-81) zloka : AsI surasAdivvA, sIlaM rUvaM ca jassa jayapayaDaM / taM nikkhaMtaM vaMde, siddhiM pattaM sujAyarisiM // 82 // TIkA : yasya surasAdivyAt surasAnnidhyAt zIlaM rUpaM ca jagataH prakAzamAsIt (prakaTamAsIt)niSkrAntaM siddhi prAptaM sujAtanAmAnaM [RSi] taM vande // 82 // gAthArtha : devanA sAMnidhyathI jeonuM zIyaLa ane rUpa jagata samakSa pragaTa hatuM te dIkSA laIne mokSapadane pAmelA sujAta nAmanA bhanine huM vahana se dhuM. (82). zloka : gihiNo vi sIlakaNayaM, nivvaDiyaM jassa vsnnksvtttte| taM namimo sivapattaM, sudaMsaNarisiM mahAsattaM // SN stvprkrnnm|| 3 51 9 51 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : yasya gRhiNa:(No'pi) sataH zIlakanakaM vyasanakaSapaTTe niDhU~DhaM (niSpannaM parAM koTi prAptam) taM mahAsattvaM sudarzanamuniM zivaM prAptaM namAmi // 83 // gAthArtha : gRhastha hovA chatAM jemanuM zIyaLarUpI suvarNa, kaSTarUpI eraNa para caDhIne saMpUrNa zuddhapaNe niSpanna thayuM che te mahAsattvazALI zrI sudarzanamuni ke jeo mokSa pAmyAM che temane huM namaskAra ru dhuM. (83) zloka : khaMtikhamaM uggatavaM, dukkaratavateyanANasaMpannaM / kinnaragaNehiM mahiyaM, sudaMsaNarisiM mahAsattaM ||pr0 24 // TIkA : kSAntikSamaM ugratapasaM duSkaratapastejojJAnasampannaM kinnarasamUhai: pUjitaM sudarzanarSi mahAsattvam [namAmi] // 24 // gAthArtha : kSamAzIla, ugra tapasvI, duSkara tapa ane jJAnanA tejathI yukata ane kinnaronA samUhathI pUjAyelA, mahAsattvazALI zrI sudarzanamunine huM namuM chuM. (pra24) zloka : jIvANuvavAya-pavesaNAi, pucchittu vIrajiNapAse / giNhittu paMcajAmaM, gaMgeo jayau siddhigao // 84 // TIkA : jIvAnAmupapAtaH nigodAdiSu kathamutpattiH ? tathA pravezanA jIvAnAM avyavahArarAzito vyavahArarAzau yadvA caturgatiSu kathaM pravezaH ? ityAdi vIrajinapArthe pRSTvA paJcayAmaM dharmaM gRhItvA gAGgeyaH siddhiM gato jayatu // 84 // pa // zrIRSimaNDala Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : jIvo nigoda vageremAM utpanna kaI rIte thAya ? vaLI avyavahArarAzimAMthI jIvono vyavahArarAzimAM-cAragatimAM praveza kaI rIte thAya ? vagere prazno zrI vIraparamAtmAne pUchIne prabhu pAse paMcavratasaMbaMdhI dharmane grahaNa karIne zrI gAMgeyamuni siddha thaya teso 45 pAbho... (84) zloka : ekkArasaMgadhArI sIso, vIrassa mAsieNa gao / sohamme jiNapAliyanAmA, sijjhissai videhe // 85 // TIkA : ekAdazAGgadhArI mAsopavAsI jinapAlitanAmA vIraziSyaH saudharme gato videhe setsyati // 85 // gAthArtha : agIyArasaMganA dhAraka ane ekamAsanA upavAsavALA evA zrIvIraparamAtmAnA zrI jinapAlita nAmanA ziSya hatAM, teo saudharmadevalokamAM gayA che ane mahA-videhamAMthI siddha thaze. (tamane nabhuM chu.) (85) zloka : tIyaddhAe caMpAe, somapattIi jassa kaDutuMbaM / dAuM nAgasirIe, uvajio'NaMtasaMsAro // 86 // so dhammaghosasIso, bhuccA mAsakhamaNapAraNae / dhammaruI saMpatto, vimANapavarammi savvaDhe // 87 // TIkA : atItAddhAyAM atItakAle agretane kAle ityarthaH / campAyAM nagaryAM somadevapatnyA nAgazriyA kaTutumbakaM [yasya] dattvA anantasaMsAraH upArjitaH, sa dharmaghoSaziSyo dharmaruciH mAsakSapaNapAraNake tadbhuktvA vimAnapravare sarvArthe samprAptaH // 86-87 // Da stvprkrnnm|| SS pa3 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : pahelAnA kALamAM caMpAnagarImAM somadevanI patnI nAgazrIe jemane kaDavuM tuMbaDu (nuM zAka) vahorAvIne anaMta saMsAranuM upArjana karyuM hatuM te dharmaghoSasUrijInA ziSya zrI dharmaruciaNagAra mAsakSapaNanA pAraNe te (jherI zAka) vAparIne uttama evA sarvArthasiddhavimAnamAM gayAM. (temane paMdhana. ) (86-87) zloka : pAliya maMsaniyattiM, vijjehiM pabhaNio vi gelanne / pavvaio siddhipuraM, saMpatto jayau jiNadevo // 88 // vaidyaiH prakRSTaM bhaNito'pi glAnatve mAMsanivRttiM mAMsaniyamaM pAli(layi)tvA pravrajito jinadevaH siddhipurIM prAptaH jayatu // 88 // gAthArtha rogI avasthAmAM vaidyoe khUba kahevA chatAM mAMsatyAganA niyamane pALIne pravrujita thayelA jinadeva siddhipurIne pAmyA che te bhaya pAyo. (88) TIkA : zlokaH domAsakaNayakajjaM, koDI vi hu na niTThiyaM jassa / chammAse chaumattho, vihariya jo kevalI jAo // 89 // balabhaddappamuhANaM, ikkaDadAsANaM paMca ya sayAI / jeNa paDibohiyAI, taM kapilamahArisiM vaMde // 90 // TIkA : yasya dvimASakanakakArya koTyA'pi na niSThitaM sa jAtavairAgyo dIkSAM gRhItvA SaNmAsAn chadmasthAvasthAyAM vihRtya [yaH] kevalI jAtaH balabhadrapramukhANAM utkaTa (ikkaDa) dAsAnAM paJcazatAni pratibodhitAni, u(i)kvaDadAsetisaMjJA eteSAM caurANAmiti, taM kapilamahARSiM vande / / 89-90 / / 54 // zrIRSimaNDala Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - - gAthArtha : jemanuM bemAsA sonAnuM kArya karoDa(suvarNa) vaDe paNa pUrNa na thayuM te kapila vairAgya thatAM dIkSA laI cha mAsa sudhI chabasthAvasthAmAM vicArIne kevaLajJAna pAmyAM ane baLabhadra pramukha (vagere) pAMcaso "utkaTadAsa" evI saMjJAvALA corone jemaNe pratibodhyA te kapilamaharSine RSine huM vaMdana karuM chu. (88-80) zloka : daTTaNa tavoriddhi, paDibuddhA mAhaNA pauTThA vi / jassAisesanihiNo, hariesabalaM tayaM namimo // 91 // TIkA : yasyAtizayanidhe: tapasaH sAmarthyaM dRSTvA praduSTA api brAhmaNAH pratibuddhAH taM harikezabalaM namAmi // 11 // gAthArtha : atizayonA dhAmasamA evA jemanA tapanA sAmarthyane joine duSTa evA paNa brAhmaNo pratibodha pAmyA te harikezabala bhanine namA2 I. (1) zloka : paliovamAiM cauro, bhoe bhottUNa paumagummammi / chappi ya puvvavayaMsA, isuyArapure samuppannA // 12 // isuyAro puhaivaI, devI kamalAvaI ya tasseva / bhigunAmA ya purohiya, pavarA bhajjA jasA tassa // 13 // dunni ya purohiyasuyA te jAyA bohikAraNaM tesiM / savve te pavvaiDaM, pattA ayarAmaraM ThANaM // 14 // stvprkrnnm|| Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : padmagulmavimAne cattvAri palyopamAni bhogAn bhuktvA SaDapi pUrvavayasyA iSukAre pure samutpannAH / iSukAraH pRthvIpatiH devI kamalAvatI ca tasyaiva, bhRgunAmA[ca] purohitaH tasya jasA nAma pravarA bhAryA, dvau ca purohitasutau / teSAM tau bodhikAraNaM jAtaM(jAtau) ataH sarve pravrajitAH prAptA ajarAmaraM sthAnam // 92-94 // gAthArtha : padmagulma vimAnamAM cAra palyopama sudhI bhoga sukho bhogavI chae pUrva bhavanA) mitro ISakAranagaramAM utpanna thayAM. te cha - ISakAra rAjA, tenI rANI kamalAvatI, bhRgu nAmano purohita, tenI uttama evI jasA nAme patnI hatI te ane tenA be putro, A purohitanA putro cAreyanA pratibodhamAM ' nimitta banyAM ane te chae dIkSA laI siddhipadane pAmyAM. - (bhane hana) (82-84) zloka : khattiyamuNiNA kahiyAiM jassa cattAri samavasaraNAI / taha puvvapurisacariyAI saMjao so gao siddhiM // 15 // TIkA : kAmpIlyapure saMjayo rAjA AkheTake nirgataH kesarodyAne trastaM svAdhyAyadhyAyino'nagArasya pArzve gataM mRgaM avadhIt / tato rAjA tatrAgatya mRgaM hataM pArzve ca muniM dRSTvA acintayat aho ! mayA munirayaM manAk hataH tato'zvAduttIrya sAdhumavandata / sAdhau abruvati zApabhIto'vadat-ahaM saMjayo rAjA mayA aparAdhaH kRtaH kSamasva abhayaM dehi / tataH sAdhuravAdIt tava abhayameva paraM tvaM jIvAnAmabhayaM dehi / tato dharmaM zrutvA rAjyaM tyaktvA gardabhAliguroH pArzve dIkSAM jagrAha / itazca brahmaloke mahAprANatavimAnatazcayutvA kSatriyakule jAtena jAti smRtvA pravrajya viharatA kSatriyamuninA yasya saMjayasya purataH SEARRIAN // zrIRSimaNDala Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ catvAri samavasaraNAni paradarzanAvatArANi kathitAni yathA-kriyAvAdI, akriyAvAdI, vinayavAdI, ajJAnavAdI ceti / tathA tenaiva muninA svasya prAgbhavAdicaritraM pUrvapuruSANAM bharatAdInAM vItabhayezaudAyanaparyantAnAM ca caritrANi kathitAni / yathA ete sarve catvAri samavasaraNAni jJAtvA tAni ca pratiSidhya pravrajya siddhA iti tacchrutvA sa saMjayaH sthiramanA dIkSAM prapAlya siddhiM gataH // 15 // gAthArtha : kAMpilyapuranagaramAM saMjaya nAme rAjA hato. eka vakhata te nagara bahAra gayo, tyAM kesara nAmanA udyAnamAM svAdhyAyadhyAnamAM magna evA sAdhumahAtmAnI pAse rahelA trasta haraNane teNe viMdhI nAkhyuM. pachI rAjAe tyAM AvI marelA mRgane ane pAse rahelA munine joI vicAryuM ke aho ! mArA vaDe A muni paNa kaMIka aMze haNAyA che. tethI azvaparathI utarI munine vaMdana karavA lAgyo. muni kAMI na bolatAM "zApa Apaze evA bhayathI teNe munivarane kahyuM ke - "huM saMjaya nAme rAjA chuM. meM A aparAdha karyo che, mane kSamA Apo ane abhayadAna Apo." tethI munirAja bolyA ke, tane abhaya che, paraMtu te sarva jIvone abhayadAna Apa. tyAra pachI teNe muni pAsethI dharmazravaNakarI rAjyano tyAga karI gardabhAli nAmanA guru pAse dIkSA lIdhI. A bAju brahmaloka nAmanA pAMcamAdevalokanA mahAprANata nAmanA vimAnamAMthI vIne (koIka AtmA) kSatriyakuLamAM utpanna thayA. teo jAtinuM smaraNa karIne (jAtismaraNa jJAna vaDe) dIkSAgrahaNa karI vihAra karatA te kSatriyamunie saMjaya rAjarSi samakSa cAra samavasaraNa-paradarzanAvatAra rUpa matonuM nirUpaNa karyuM, tavapravarI 57e Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te A pramANe - kriyAvAdI, akriyAvAdI, vinayavAdI, ajJAnavAdI. temaja te ja munivare potAnA pUrvabhavAdi caritra, bharata mahArAjAthI mAMDIne vItabhayanagaranA svAmI udAyanarAjA sudhInA pUrvapurUSonA caritro kahI saMbhaLAvyAM. A badhA (pUrvapuruSo) e A cAreya matone jANyA ane teno tyAga karyo ane dIkSA laI mokSamAM gayAM. e pramANe sAMbhaLI saMjaya rAjarSi paNa saMyamamAM sthira cittavALA thaI dIkSA pALI mokSe gayAM. (tamane namuM chuM.) (95) zloka : seNiyapurao jeNaM, parUviyaM appaNo aNAhattaM / te vaMde hamIdaMgamo niyaMtamuni uddA TIkA : yena evaMvidhena rUpeNa caivaMvidhe vayasi kiM dIkSA AttA ? iti zreNikapRSTena zreNikapurataH svasya avitathaM satyaM anAthatvaM prarUpitaM, tato rAjJA ahaM tava nAtho bhogAn bhukSva [tAn] pUrayAmi iti uktaH sa svaM vRttaM Uce yathA mama kauzAmbyAM maharddhikasya kule jAtasya cakSurvedanAyAM jAtAyAM kenApi mAtRpitRbandhubhAryAdinA nAthatvaM na jAtaM, yadi vyathA nivarttate tadA dIkSAM gRhNAmi iti cintAyAM rAtrau vedanA nivRttA / prAtaH svajanAnanujJApya dIkSAM jagrAha / taM [hatamohaM] amoghaM saphalaM caritaM (yasya taM) nirgranthanAmAnaM muniM vande // 16 // gAthArtha : AvA suMdara rUpavAna ane yuvAnavayamAM hovA chatAM tame dIkSA kema lIdhI ? zreNikarAjAe A pramANe pUchatAM anAthImunie potAnA sAcA vRttAMtanI (anAthI-paNAnI) prarUpaNA karI. tyAre rAjAe kahyuM ke "huM tAro nAtha thAuM ane bhoga sukho ApuM, tuM bhogava' Ama kahetAM temaNe potAno vRttAMta A pramANe kahyo. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAro janma kauzAMbI nagarImAM RddhivAnanA ghare uttamakuLamAM thayo hato. ekavAra mane AMkhano roga thayo. tyAre mAtApitA, bhAI, patnI vagere koIthI mArI vedanAnuM nivAraNa na thayuM. ekavAra rAtrinA samayamAM mane vicAra Avyo ke jo A vedanA zAMta thaI jAya to mAre tarata dIkSA laI levI ane bIjA divase vedanA zAMta thaI gaI. tethI savAre svajanonI anumati laI meM dIkSA svIkArI. jIvanane saphaLa banAvanArA te nigraMthamunine huM vaMdana karuM chuM. (96) zloka : vajjhaM nINijjaMtaM, daTTa viratto bhavAu nikkhaMto / nivvANaM saMpatto, samuddapAlo mahAsatto // 97 // TIkA : campAyAM pAlitazrAddhasya pravahaNe gatvA pihuMNDapure vaNikputrIM pariNIya sagI tAM AnayataH samudrAntaH putre jAte samudrapAlitanAma dadau / samudrapAlito yauvane pariNItaH prAsAdagavAkSasthaH kamapi vadhyaM nIyamAnaM dRSTvA bhavAdviraktaH mahAsattvaH samyak cAritraM prapAlya kevalI bhUtvA nirvANaM prAptaH // 17 // gAthArtha H caMpAnagarImAM pAlita nAme zrAvaka raheto hato, ekavAra te vahANamAM pihuDapura gayo. tyAM (koI eka) vaNikanI putrIne paraNyo. pachI garbhavatI evI tene laIne samudramArge AvatAM tene putrano janma thayo, tethI tenuM samudramAlita evuM nAma pADyuM. te samudrazAlita yuvAvasthAmAM lagna karIne eka vakhata mahelanA jharUkhAmAM beTho hato, tyAre koIka aparAdhIne vadhasthAne laI javAto joIne mahAsattvazALI evA teNe bhavathI vairAgya pAmI stvprkrnnm|| 59 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritra svIkAryuM. sArI rIte cAritra pALI kevaLI thaIne bhopahane prApta 'ryu. (tamane vahu~ chu.) (87) zloka : jayaghoseNaM paDibohiUNa, pavvAvio vijayaghoso / kAsavaguttA te do vi, samaNasIhA gayA siddhiM // 18 // TIkA : jayaghoSeNa pratibodhya vijayaghoSaH pravAjitaH / tau dvAvapi zramaNasiMhau kAzyapagotrau siddhiM gatau / kathA : vArANasyAM puryAM jayaghoSo vijayaghoSo bhrAtarau viprAvabhUtAm, jayaghoSo anyadA gaGgAyAM snAtvA nirgato bhekaM sarpaNa, sarpamapi ca vanotunA grastaM vIkSya, 'dhik saMsAraM yo yasya prabhavati sa taM grasate' iti viraktaH prabuddho gurupArzve prAvrAjIt / tato grAmAnugrAmaM viharan punaH vArANasyAM manoramodyAne sameto mAsakSapaNaM kRtvA pAraNe anujavijayaghoSa-viprArabdhayajJasthAne bhikSArthaM gataH / santyaneke viprAH, yAjakenoce-bho ! vayaM vedavidAM dharmiNAM supAtrANAM svaparatArakANAM brAhmaNAnAM bhikSAM dadmaH / vrajAnyatra tvam, [muninoktam] yat pUrve bho ! vedAH ke kathyante ? dharmazca kaH ? supAtrANi kAni ? svaparatArakatvaM ca kathaM syAt ? tattvaM vada / yAjako'jJakatvAt vijayaghoSo na vkti| tataH samyagetatsvarUpamuktvA pratibodhya sa pravAjitaH, tena sandehacchedAdanu jJAtaH mama bhrAtetaraH // 98 // gAthArtha : jayaghoSa munievijayaghoSane pratibodha pamADIne dIkSA ApI. te banne zreSTha zramaNo mokSagAmI thayAM. teonI kathA A pramANe - vArANasInagarImAM brAhmaNakuLamAM janmelA kAzyapagotravALA jayaghoSa ane vijayaghoSa be bhAIo hatAM. jayaghoSa ekavAra E0 R RRRRRRRIAN // zrIRSimaNDala Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gaMgA nadImAM snAna karIne nIkaLyo teTalAmAM (koI eka) deDakAMne sApa vaDe ane bIjA jaLacara prANI vaDe sApane pakaDAyelo joIne "dhikkAra che saMsArane ke jemAM je baLavAna hoya che te nabaLAnuM damana kare che' ema vicArI vairAgya pAmyA. teoe guru pAse pratibodha pAmI dIkSA lIdhI. tyAra pachI gAmegAma vicaratA pharIthI vArANasInA manorama nAmanA udyAnamAM padhAryA. tyAre mAsakSamaNanA pAraNe nAnA bhAI vijayaghoSabrAhmaNe zarU karela yajJanA sthAnamAM bhikSA mATe gayAM. tyAM ghaNA brAhmaNo hatA. yAjJika (vijayaghoSa) bolyo ke he sAdhu ame to vedane jANanArA, dhArmika, supAtra, potAne ane bIjAne tAranArA evA dvijone ja bhikSA ApIe chIe. tethI tame bIje cAlyA jAva. tyAre muni bolyA - he vipra ! pUrvamAM veda kone kahyAM che ? dharma kone kahyo che ? supAtro eTale zuM? svapatArakapaNuM kaI rIte ? paramArtha jaNAvo. te yAjJika ajJAna hovAthI kAMI bolyo nahIM. tyAra pachI sArI rIte A dareka viSayanuM svarUpa jaNAvI tene pratibodha pamADyo ane tene dIkSA ApI. pachI tene khyAla Avyo ke A mArA moTo bhAI che. (98) zloka : jAyaM payAgatitthaM, devehi kayAi jassa mahimAe / gaMgAe aMtagaDaM, taM vaMde anniyAputtaM // 19 // TIkA : gaGgAyAM devaiH kRtena yasya mahimnA prayAgatIrthaM jAtam / bhadrapuSpapure'nnikAputrAcAryo glAnatve sthitaH, puSpacUlAyA bhaktAdyAna stvprkrnnm|| 61 Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yantyAstasyAH kevalajJAnaM jAtam / guruNA pRSTe soce bhavatAM kevalaM gaGgAnadhantarbhavitA / tato gaGgAyAM nAvArUDho naubruDanAllokairgaGgAyAM prakSiptaH / mithyAgdevIkRtazUlakopari patitaH, zubhadhyAnArUDho'ntakRtkevalI jAtastatra gaGgAtaTasthavaTavRkSasthairvyantarairmahimA kRtaH / tatra prayAgatIrthaM jAtaM, tato'dyApi tatra lokaprasiddha siddhisthAnam / tatra ca gurumastakatumbake paDala(pATali) vRkSabIjaM patitaM / mahAn pADala (pATali)vRkSo jAtaH / sa pADala(pATali) jIva ekAvatArI // 19 // gAthArtha : gaMgA nadImAM devoe karelA jemanA mahimA vaDe prayAga tIrtha thayuM te anikAputra AcAryanI kathA A pramANe - bhadrapuSpanagaramAM agnikAputra AcArya roga utpanna thavAthI sthiratA karIne rahyAM hatAM. puSpacUlAsAdhvIjIne temanA gocarIpANI vagere lAvavAnI bhakti karatAM kevaLajJAna thayuM. temane gurue pUchatAM temaNe AcAryane kahyuM ke tamane gaMgAnadInI aMdara kevaLajJAna thaze. tethI teo gaMgAnadI taravA mATe nAvamAM caDhyAM, paNa nAva eka tarapha namavAthI lokoe temane gaMgAnA pANImAM nAkhyAM. tyAre teo mithyAdaSTi devIe dharelA trizULa upara paDyAM. (tyAre paNa) zubhadhyAnamAM sthira thaI te aMtakRta kevaLI thayAM ane mokSamAM gayA. gaMgA nadInA taTe rahelA vaDanA vRkSa paranA vyaMtaroe temano mahimA karyo. tyAM prayAga tIrtha thayuM. tethI te sthAna) Aje paNa siddhisthAna tarIke lokomAM prasiddha che. tyAre tyAM te gurunA mastakanA tuMbaDAmAM pATalI nAmanA vRkSanuM bIja paDyuM. temAMthI moTuM pATalI vRkSa utpanna thayuM ane te vRkSano jIva ekAvatArI kahevAya che. (99). // zrIRSimaNDala - Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : guTThIbhatte mAsassa, pAraNae rohiNIi kaDutuMbaM / dinnaM dayAi bhuttaM, dhammaruI muttimaNupatto // 10 // TIkA : yatra goSThikA nimantritA bhuJjate sa mahotsavo goSThibhaktaM, tasmin goSThikabhakte mAsakSapaNapAraNe rohiNyA kaTutumbaM dattaM muninA ca dayayA bhuktaM IdRzo dharmaruciH muktimanuprAptaH // 100 // gAthArtha : jemAM mitro ane svajano bhegA thaIne jame te prasaMgane goSThibhakta kahevAya che. te vakhate mAsakSamaNanA pAraNe tyAM gocarI mATe AvelA dharmaruci munine rohiNIe kaDavuM tuMbaDa vahorAvyuM. munie paNa dayAthI te vAparyuM. AvA dharmarayimuniva2 bhujitane pAbhyAM. (100) zloka : ujjuya aMge patteyabuddhe, rudde ya kosiyaje ya / ujjhAe tabbhajA, jayaMti cauro vi siddhAiM // 101 // TIkA : RjukaH aGgaH (aGgarSiH) pratyekabuddho rudrakaH tathA kauzikArya upAdhyAyastadbhAryA ete catvAro'pi siddhAH jayanti // 101 // gAthArtha : saraLa evA aMgarSi pratyeka buddha rudrakamuni kauzikArya upAdhyAya tathA temanA patnI. A cAreya siddha thayAM che, teo jaya pAme che. (101) zloka : bhAviyavvaM bho khalu, savvakAma viraeNa / bhAsittu devilAsuya-rAyarisI sivasuhaM patto // 102 // blU stvprkrnnm|| NEE Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I TIkA : bho ! janAH ! khalu nizcitaM sarvakAmaviratena bhAvyam / evaM adhyayanaM bhASitvA devilAsutarAjarSiH zivapadaM (zivasukhaM) prAptaH // 102 // PuthArtha : ' ! (bhavya) ko ! 5252 sarva 55othI. 2g joie...' A pramANe adhyayana saMbhaLAvIne devilAputra 2|4rssi bhokSasupane bhyai. (tamane nabhu I.)(102) zloka : dorayaNipamANataNU, jahannaugAhaNAe jo siddho / tamahaM tiguttiguttaM, kummAputtaM namasAmi // 103 // TIkA : vAmanatvAt dvihastapramANatanurjaghanyAvagAhanayA yaH siddhaH taM kUrmAputraM namAmi / kathambhUtaM ? triguptiguptam // 103 // gAthArtha : vAmanapaNuM hovAthI, behAtha pramANa kAyAvALA hovAthI jaghanya avagAhanA vaDe jeo siddha thayAM, ane evA jeo traNa guptiothI gupta hatA te kUrmAputrane huM namuM chuM. (103) zloka : jo sAsayasuhaheU, jAo guruNo vi uvasamasahAo / . taM caMDaruddasIsaM, vaMde sehaM pi varanANiM // 104 // TIkA : yaH ziSyaH zAzvatasukhaheturguroH caNDarudrAcAryasyApi upazamasahAyo jAtaH taM caNDarudraziSyaM vande zaikSamapi varajJAninaM kevalajJAninam // 104 // gAthArtha : jeo potAnA guru caMDarudrAcAryanI paNa upazAMtimAM sahAyabhUta thavA vaDe zAzvata sukhanA hetubhUta banyAM te nUtana dIkSita chatAM kevaLajJAna prApta karanArA zrI caMDadrAcAryanA ziSya munivarane huM vaMdana karuM chuM. (10) 4 // zrIRSimaNDala Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : battIsaM juvaivaI, jo kAyaMdIpurIi pavvaiyo / TIkA chaTThassa sayA pAraNa-mujjhiyamAyaMbilaM jassa // 105 // vIrapasaMsiyatava-rUva- lacchi navamAsasukayapariyAo / so dhanno savvaTTe, patto ikkArasaMgaviU // pra0 25 // : dvAtriMzadyuvatIpatiryaH kAkandIpuryAM pravrajito, yasya sadA SaSThasya pAraNe ujjhatayA [bhikSayA ] AcAmlapratyAkhyAnaM sa SaSThatapaH karoti pAraNake tyAjyadhAnyena AcAmlaM karoti / gocaracaryAyAM gRhasthagRhe kAryopayogi kimapi nAdatte // 105 // sa dhanya ekAdazAGgavit sarvArthasiddhavimAne prAptaH yasya zrI mahAvIreNa taporUpalakSmI: prazaMsitA tathA navamAsasukRtaparyAyaH // pra0 25 // gAthArtha : kAkaMdInagarImAM janmelA batrIza patnIonA svAmI evA dhannA kAkaMdIe dIkSA lIdhI. pachI chaThThanA pA2Ne chaThTha ane pAraNe AyaMbIla karatAM hatAM. temAM ya teo haMmezA gRhasthane kAma lAge tevI koi vastu svIkAratA nahIM, mAtra utiA bhikSAthI ja nirvAha karatAM hatAM. nava mahinA sudhI suMdara evuM cAritranuM pAlana karyuM, agIyAra aMganuM adhyayana karyuM ane jemanI taparUpI lakSmInI zrIvIraprabhue prazaMsA karI tevA sarvArthasiddha vimAnamAM gayelA dhannA kAkaMdIne dhanya che. ( 105, pra026) zloka : so jayau sIyalasUrI, kevalanANINa bhAyaNijjANaM / diMteNa bhAvavaMdaNa- muvajjiyaM kevalaM jeNaM // 106 // stavaprakaraNam // 65 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : yena kevalajJAninAM bhAgineyAnAM bhAvavandanakaM dadatA kevalajJAnamupArjitaM sa zItalasUrirjayatu // 106 // gAthArtha : jemaNe kevaLI evA bhANIyAone bhAvathI vaMdana karatA kevaLajJAna prApta karI lIdhuM te zrI zItalasUrimahArAjA jaya pAmo. (106) zloka : piyadaMsaNo muNINa vi, jo muNidANappabhAvao jaao| vIrasusIso patto, mAsaM saMlihiya sohamme // 107 // mANussaM sAmannaM ca, pappa kappe saNaMkumArammi / uvavajjissai evaM, baMbhe sukke ya ANayae // 108 // AraNae savvaTe, tatto sijjhissaI videhesu / tamahaM subAhusAhuM, namAmi ikkArasaMgadharaM // 109 // TIkA : yo munidAnaprabhAvato munInAmapi priyadarzano jAtaH zrIvIrasuziSyo mAsasaMlekhanAyAM (mAsaM saMlikhya saMlekhanAM kRtvA) saudharme prAptaH tato mAnuSyaM zrAmaNyaM ca prApya sanatkumAre kalpe utpatsyate / evaM manuSyabhavAntarito brahmalokAdiSUtpadya videheSu siddhiM yAsyati [taM subAhusAdhU ekAdazAGgadharaM namAmi] // 107-109 // gAthArtha : jeo munine dAna ApavAnA prabhAvathI muniomAM paNa priyadarzanavALA thayA. vaLI zrI viraprabhunA ziSya thaI 1 mAsanI saMkhanA karIne saudharma devalokamAM gayAM. tyAMthI pharI manuSyabhava ane saMyamane pAmI sanakumAra devalokamAM utpanna thaze. e pramANe manuSyabhavanA AMtarA vaDe bIjA SA // zrIRSimaNDala la Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa brahmalokAdi devalokomAM thaI mahAvidehamAMthI siddha thaze. te agIyAra aMganA dhArI evA zrI subAhu munivarane na , chaM. (107-108) zloka : anne vi bhaddanaMdi-ppamuhA nava nivakumAramuNivasahA / saMpattasuhavivAgA subAhugamaeNa nAyavvA // 110 // TIkA : anye'pi bhadranandipramukhA nava nRpakumAramunivRSabhAH saMprAptasukhavipAkAH zubhavipAkAH subAhusadRzapAThena jJAtavyAH, yathA-subAhoH sAdhoH 'piyadaMsaNo0 mANussaM0 AraNae savvaDhe0 'tti tatsarvaM tathA amISAmapi navAnAM vAcyam // 110 // gAthArtha H bIjA paNa bhadranaMdi vagere nava rAjaputra munivRSabho thayA, ke jeo paNa subAhu muninI jema sukhakarmanA (zubhakarmanA) phaLane bhogavavAvALA ane zubhagatinI paraMparAvALA thayA eTale ke temane paNa priyadarzanapaNuM, manuSyabhava pachI 11mo devaloka, sarvArthavimAna vagere zubhagatio A navane paNa vI. (110) zloka : loe va aloe vA, puvviM emAi pucchio vIro / rohA sAsayabhAvANa, nANupuvvi tti akahiMsu // 111 // TIkA : vaidharmakeNa rohakena(Na) zrIvIraM kevalinaM zrutvA sametya pUrva prathama loko vA aloko vA jAtaH ? ityevamAdi zrIvIraM samuvAca (zrIvIraH pRSTaH) / he ! rohaka ! zAzvatabhAvAnAM AnupUrvI anukramo va stvprkrnnm|| stvprkrnnm|| 69 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAsti ko'pi, amukaM prAgutpannaM amukaM pazcAdutpannamiti vicAraNA zAzvatapadArthAnAM na vidyate iti zrIvIro'kathayat tasya // 111 // gAthArtha : anyadharmI evA rohaka zrI vIraprabhu kevaLajJAnI-sarvajJa che ema jANIne prabhune - "pahelA loka thayo ke aloka? vagere pare prazno pUzyai, tyAre pramujhe - 'he roDa ! zAzvata bhAvono koI anukrama hoto nathI. amuka pahelA pedA thayuM, amuka pachI pedA thayuM evuM zAzvata padArthomAM hotuM nathI." me prabhArI prabhume rone j. (111) zloka : saMte va asaMte vA, loe iccAi piMgalagamuNiNA / puTTho nivvAgaraNo, vIrasayAsammi pavvaio // 112 // ekkArasaMgadhArI, goyamasAmissa puvvasaMgaio / bArasavAse bArasa, paDimAo tavaM ca guNarayaNaM // 113 // "phAsittu accue, jo mAsaM pAuvagameNa saMpatto / sijjhissaI ya videhe, taM khaMdayamuNivaraM vaMde // 114 // TIkA : tAvatA tatrasthena piGgalakamuninA pRSTaH / he ! rohaka ! (skandaka!) ahaM prAk pRcchAmi vada ? ayaM lokaH sAnto antasahito vA ananto antarahitaH, apizabdAt (AdizabdAt) sAdirvA vada yatsatyaM iti pRSTo rohako (skandako) nirvyAkaraNo niruttaro jAtaH san pratibuddhaH zrIvIrasakAze pravrajitaH / iccAi' ityAdi / ekAdazAGgadhArI zrIgautamasvAminaH pUrvasaGgatikaH skandakanAmA muniH [dvAdazavarSeH] dvAdazapratimA guNaratnasaMvatsaratapazca spRSTvA kRtvA mAsikapAdopagamanena acyutadevaloke prAptaH / tato videheSu setsyati / taM skandakamunivaraM vande // 112-114 // 68 SSA // zrIRSimaNDala - ~ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha ? tyAre tyAM rahelA piMgalaka munie pUchyuM, ke - he rohaka ! (skaMdaka) huM pahelA pUchuM chuM tuM javAba Apa, A loka aMta sahita che ke anaMta che? Adi yukta che ke anAdi ? je sAcuM hoya te bola. ema pUchAtAM rohaka (skaMdaka) niruttara thaI gayo. tyAre pratibodha pAmelA teNe (skaMdake) prabhu pAse dIkSA lIdhI. zrI gautamasvAmI sAthe pUrvanA saMbaMdhavALA ane agIyAra aMganA dhAraka evA DhaMdaka muni bAra varSe bAra pratimA ane guNaratna nAmanA vArSika tapane karIne 1 mAsanA pAdapopagamana anazana vaDe ayyata devalokane pAmyAM. tyAMthI mahAvidehamAM jaI siddha thaze. te skaMdaka munine huM vaMduM chuM. (112-114). zloka : caramajiNasIsatIsaga-muNI tavaM chaTThamaTThavarisAiM / kAuM mAsaM saMlihiya, sakkasAmANio jAo // 115 // TIkA : zrIvIraziSyaH tiSyakanAmA muniraSTavarSANi SaSThaM tapaH kRtvA mAsaM saMlikhya saMlekhanAM kRtvA zakrasAmAnikaH saudharmendrasamo jAtaH // 115 // gAthArtha : zrIvIra paramAtmAnA tiSyaka nAmanA ziSya ATha varSa sudhI chaThThano tapa ane 1 mAsanI saMlekhanA karIne saudharmedranA sAmAnika deva thayAM. zloka : kurudattasuo chammAsa-maTThamAyavaNapAraNAyAma / kAuM IsANasamo, jAo saMlihiya mAsaddhaM // 116 // SNa tavapravaraVIII See 69 Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : kurudattamuniH SaNmAsAn aSTamAtapanapAraNAcAmlaM kRtvA-aSTamena AtapanaM tapa:karaNaM pAraNe ca AcAmlakaraNaM mAsArddha-pakSaM saMlikhya IzAnasamo (IzAnendrasamo) jAtaH // 116 // gAthArtha : zrI kurudattamuni cha mahinA sudhI aTTamano tapa ane pAraNe AyaMbIla e pramANe tapa karIne ane 1 pakhavADIyAnI saMkhanA karIne IzAnedra jevI RddhivALA sAmAnika deva thayAM. (tamane nabhuM dhuM.) (116) zloka : chaTTha'TThamamAso, addhamAso vAsAiM aTTha chammAsA / tIsagakurudattANaM, tavabhattapariNNapariyAo // 117 // TIkA : tiSyakamunikurudattamunyoH tapobhaktaparijJAparyAyANAM krameNa 'chaTThaTThame' ti saMkhyA dvayorapi kramAt SaSThaM aSTamaM ca tapaH, mAsamarddhamAsaM ca bhaktaparijJA anazanaM aSTau varSANi SaNmAsAMzca vrataparyAya iti jJeyam / eSa pAzcAtyagAthAdvayasyaivArthaH kathitaH // 117 // gAthArtha : zrI tiSyaka muni ane zrI kurudattamuninA tapa, bhaktaparijJA anazana ane paryAya krame karIne kahevAya che. chaThTha ane akrama e anukrame baMnneno tapa jANavo. 1 mAsa ane ardhamAsanuM anazana tathA ATha varSa ane cha mAsa vrataparyAya jANavo. mA pAnI thAno 04 artha yo che. (117) zloka : pavvaio jo mAyA-samannio vIrapAyamUlammi / so abhayakumAramuNI, patto vijayaM varavimANaM // 118 // // zrIRSimaNDala - - - Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : mAtA sunandA tayA samanvitaH sahitaH pravrajita: vIrapAdamUle abhayakumAramunirvijayavaravimAnaM prAptaH // 118 // gAthArtha : mAtA sunaMdA sAthe zrI vIraprabhunA caraNakamaLamAM dIkSA grahaNa karIne zrI abhayakumAramuni zreSTha evA vizyavimAnamAM (anuttara vimAna) gayA. ( 118 ) zloka : rAyavarakannagAo, avagaNNiya aTTha gahiyapavvajjo / puvvabhavakahaNapuvvaM, vIreNa thirIkao dhamme // 119 // bhikkhupaDimAu bArasa, kAuM guNarayaNavaccharaM ca tavo / patto meghakumAro, vijae ikkArasaMgadharo // 120 // TIkA : rAjavarakanyakA mahAnarendraduhitaraH [tA: ] avagaNayya parityajya aSTasaMkhyA gRhItapravrajya upAzrayadvAradezaparyantalabdhasaMstArakaH pravizanniH saranmunijanacaraNasaMghaTTajAtacittaviplutirbhagnavratapariNAma: pUrvabhavakathanapUrvaM pazcAd bhavanirvedanapurassaraM zrIvIreNa sthirIkRto nizcalIkRto dharme ityarthaH / bhikSupratimAH sAdhupratimA dvAdaza mAsikyAdikA ekarAtrikI - paryavasAnAH spRSTvA Asevya tathA guNaratnasaMvatsaraM tapazca spRSTvA paryante cArAdhanAM vidhAya ekAdazAGgavedI meghakumAramaharSirvijaye'nuttaravimAne prApto mahAvidehe setsyati // 119-120 // meghakumAranuM vRttAMta kahevAya che gAthArtha : meghakumAre zreSTha evI ATha rAjakanyAone choDIne dIkSA grahaNa karyA bAda upAzrayanA daravAjAmAM saMthAro hovAthI AvatA-jatA munionA paganI raja paDavA vagerethI utpanna stvprkrnnm|| 71 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thayela kuvikalpanA kAraNe temano saMyamano pariNAma naSTa thayo. tyAre zrIvI25ramAtmAe pUrvabhavo kahevApUrvaka temane upadeza Apyo ane bhavanirvedanI vAta samajAvavA sAthe temane dharmamAM sthira karyA. pachI eka mAsikI AdimAM che ane ekarAtrikI aMtamAM che evI zramaNadharmanI bAra pratimAne ArAdhIne ane guNaratna saMvatsara nAmano tapa karIne ane aMte paryantArAdhanAne karIne agIyAraaMganA dhAraka evA zrI meghakumAramaharSi vijaya nAmanA anuttara vimAnamAM pahoMcyAM, tyAMthI mahAvidehamAM jaI siddha thaze. (temane namuM chuM.) (119-120) zloka : vesAvAse vAsaM, kuNamANo jayau naMdiseNamuNI / dasa dasa divase divase, purise paDibohiUNa balai // pra026 // TIkA : vezyAvAse vAsaM kurvANo'pi yo dine dine pratidinaM daza daza puruSAn pratibodhya 'balai 'tti [' dhAtavo'rthAntare'pi' 8-4-259 iti sUtreNa khAdati prANanaM karoti vA] khAdati bhuGkte sma, sa nandiSeNamunirjayatu IS0 26 // gAthArtha : vezyAnA gharamAM rahevA chatAM je roje roja daza-daza puruSone pratibodhIne (pachI ja) bhojana letAM hatAM te naMdiSeNa munivara jaya pAmo. (pra0 26) zloka : sAmissa vayaM sIsa tti, cattaverA surIi sAhariyA / seyaNae rayaNAe, uvavanne halla ya vihallA // 121 // // zrIRSimaNDala 72 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kayaguNarayaNA ikkAra-saMgiNo solabAravarisavayA / halla jayaMte patto, avaro avarAiyavimANe // 122 // TIkA : hallavihallanAmAnau kumArau zrIzreNikAGgajau koNikAyatte rAjye sati secanakagajamAdAya ceTakarAjAbhyaNe gatau / koNikena ca tatra gatvA yuddhe prArabdhe gajena hallavihallau utpATya aGgArabhRtakhAtikAyAH parataH kSiptau / tatra tau svAminaH zrIvIrasya AvAM ziSyAviti vadantau tyaktavairau sUryA devatayA saMhRtau utpATya zrIvIrAbhyaNe gRhItau pravrajitau / secanakagajastatra khAtikAyAM pravizya vinaSTo ratnaprabhAyAM prathamanarakapRthvyAM smutpnnH| tau tu kumArau kRtaguNaratnasaMvatsaratapasau ekAvatArau kramazaH SoDazadvAdazavarSacAritraparyAyau jayante'nuttaravimAne prAptau [hallo jayante prAptaH, aparo vihallo aparAjitavimAne prAptaH] II122-222 ll gAthArtha : zrI zreNika rAjanA halla-vihalla nAmanA be kumAro koNikanI sattAmAM rAjya hote chate secanaka hAthIne laIne ceTakarAjA pAse gayAM. koNike tyAM jaI yuddha zarU karyuM. ekavAra hallavihalla secanaka hAthI para besI jaI rahyA hatAM. vacamAM aMgArA bharelI khAi AvI. tyAre halla-vihallane parANe paNa utArI daIne hAthIe khAImAM jhaMpalAvyuM. A joI halla-vihalla virakta thaI gayA ane tyAM rahelA teo "zrI vIraparamAtmAnA ame be ziSyo (chIe)' e pramANe bolatAM vairarahita thaI gayA, tyAre temane (zAsana) devIe upADIne zrI vIraparamAtmA pAse mUkyA ane te bannee dIkSA lIdhI. (A tarapha) secanaka hAthI te khAImAM paDIne mRtyu pAmyo ane pahelI ratnaprabhA narakamAM utpanna thayo. tavapravara = 73 Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te banne ekAvatArI munio ke jeo guNaratna saMvatsara nAmano tapa karavApUrvaka anukrame soLa ane bAra varSano cAritraparyAya paLIne anukrame jayaMta ane aparAjita vimAnamAM utpanna thayA. eTale ke halla jayaMta vimAnamAM ane vihalla aparAjita vimAnamAM gayAM. (temane namuM chuM.) (121-122) zloka : dhammAyariyANurAeNa, cattajIyaM paDINajANavayaM / savvANubhUimegAvayAri-sahasAragaM vaMde // 123 // TIkA : dharmAcAryAnurAgeNa tyaktajIvaM, pratIcInajAnapadaM pazcimadizi samutpannaM, pazcimadizi samutpannA hi sadRDhAH sabhaktAzca bhavantIti idaM vizeSaNaM, sarvAnubhUtimunIzvaraM ekAvatAraM(riNaM) sahasrAragaM vande / sahasrAre gatvA ekavAramavatIrya setsyatIti bhAvaH / gozAlaH zrIvIraM prati durvacanamavak / zrIvIraziSyasarvAnubhUtistadasahan gozAlaM hakkitavAn |kruddho gozAlakastaM prati tejolezyAM mumoca tayA sa zubhadhyAnAnmRta iti // 123 // gAthArtha : pazcima dizA taraphanA dezamAM utpanna thayelA (e dezamAM janmelA vizeSapaNe daDha ane bhaktivALA hovAthI A vAta karI che.) ekAvatArI ane dharmAcAryanA anurAgathI kALadharmane pAmI sahasAra devalokamAM janArA sarvAnubhUti munIzvarane huM vaMdana karuM chuM. te vAta A rIte :gozALo zrI vIraprabhu sAme apazabda bolavA lAgyo. te sarvAnubhUti munivarathI sahana na thatAM tene pratyuttara ApavA lAgyAM. tethI gusse bharAyelA gozALAe temanA upara | 74 eeeeees | zrIpamAtra Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tejovezyA mUkI, tethI teo zubhadhyAnathI kALadharma pAmI sahastrAra devalokamAM gayAM. tyAMthI eka bhava karI mokSamAM jaze. (temane namuM chuM.) (123) zloka : jo teyaparigayataNU, kAsI muNikhAmaNAiM taM namimo / kosalajANavayaM accuyammi pattaM sunakkhattaM // 124 // TIkA : yaH teja:parigatatanuH tejolezyayA kliSTatanuH (pluSTatanuH) munInAM kSAmaNAdi antyArAdhanArUpaM kosaladeze akArSIt / tejolezyA gozAlakena zrIvIraM prati muktA antarAbhUtasya sunakSatrasya munerlagnA sa vinazya maLyutaM prAtaH [taM namAma:] 24 II gAthArtha : jeo tejolezyAthI baLI gayA chatAM munione khamAvavA vagere aMtyArAdhanA kozaladezamAM karIne kALadharma pAmyA, temanI vAta kahe che :- zrI vIraprabhu pratye gozALAe tejolezyA mUkI, tyAre vacce Avela zrI sunakSatra munivarane lAgI. tethI kALadharma pAmI teo ayyata devalokamAM gayAM. (temane namIe chIe.) (124). zloka : miMDhiyagAme revai-paDilAbhiyamosahaM bhuvaNaguruNo / __pANimi nisiDhe jeNa, vaMdimo tamiha sIhamuNiM // 125 // TIkA : miNDhikAgrAme revatIzrAvikayA pratilAbhitaM tu taM auSadhaM bhuvanaguroH zrIvIrasya pANau yena nisRSTaM yenAnIyArpitamiti, iha taM siMhamuniM vande liphara !! gAthArtha : miMDhikAnagarImAM revatI zrAvikAe vhorAvela te auSadha zrI vIraprabhunA hastapavAmAM lAvIne (jamaNe) ApyuM te siMhamunine huM vaMdana karuM chuM. (15) ho tavapraznara || - 75 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : aja vi aTThinivesA, jesiM accherayaM va dIsaMti / vebhArapavvayavare jamalasilArUvasaMthAre // 126 // te dhanna-sAlibhaddA, aNagArA do vi tavamahaDDiyA / mAsaM pAovagayA, pattA savvaTThasiddhami // 127 // TIkA : adyApi yayorasthinivezamilA yamalazilArUpa eva saMstAraH yamalazilA-rUpasaMstArastatra[vaibhAraparvate] Azcaryamiva dRzyate / tau tapomaharddhiko mAsaM pAdapopagatau dhanyazAlibhadrau [dvAvapi] aNagArau sarvArthasiddhaM prAptau // 126-127 // gAthArtha : vaibhAra parvata upara be zilAo rUpI saMthArAmAM Aje paNa AzcaryakArIrUpe jeonA asthiniveza dekhAya che, te tArUpI mahARddhivALA ane eka mAsanA pAdapogamana anazanane karIne sarvArthasiddha vimAnamAM gayelA te baMne dhanya ane zAlima munivarone 9 vaTuM dhuM. (126-127) zloka : caMpAo vIyabhae, gaMtuM vIreNa dikkhio jo u / saMpatto paramapayaM, udAyaNo caramarAyarisI // 128 // TIkA : campApUryA vItabhaye gatvA zrIvIreNa ya udAyano rAjA dIkSitaH sa paramapadaM saMprAptazcaramarAjarSirjAtaH // 128 // gAthArtha : caMpApurIthI vItabhayanagaramAM padhArIne zrI vIraprabhue je udAyanarAjAne dIkSA ApI te (udAyana rAjA) aMtima rAjarSi thayAM mane bhokSane pAbhyA. (tamane vahana ) (128) zloka : jassa ya abhinikkhamaNe, corA saMvegamAgayA khippaM / teNaM saha pavvaiyA, jaMbu vaMdAmi aNagAraM ||pr0 27 // 76 // zrIRSimaNDala Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sIhattA nikkhaMto, sIhattA ceva vihario bhayavaM / jaMbU pavaragaNaharo, varaNANacarittasaMpanno ||pr0 28 // magahAsuM suggAme, raTTauDo ajjavaM ca revaiyA / tesiM ciya bhavadatto, bhavadevo jiTTha pavvaio ||pr0 29 // teNa kaNiTTho bhAyA, pariNIo nAgavAsukIdhUyaM / kavaDeNa ya pavvAviya, bhavadevo to suro jaao|pr030|| paumaraharAyagehe, vaNamAlAdevIuyarasarahaMso / nAmeNa sivakumAro, kumaro aMteurammi Thio ||pr0 31 // chaTuM chaTeNa tavaM, AyaMbilapAraNeNa jo kAsI / daDhadhammakayAhAro, bhAvamuNI varisabArasagaM ||pr0 32 // hoUNa vijjumAlI, devo baMbhe caittu rAyagihe / ibbhausahassa dhAriNi-putto pddibohiykltto||pr0 33 // TIkA : yasya bhagavatazcAbhiniSkramaNe caurAH saMvegamAgatAH zIghraM tena saha pravrajitAstaM jambUsvAminamanagAraM vande // // siMhatvena niSkrAntaH siMhatvenaiva ca vihRto bhagavAn jambUsvAmI pravaragaNadharaH zreSThajJAnacAritrasampannaH // // magadheSu sugrAme rASTrakUTa AryavAn revatikA ca tasya bhAryA / tayoreva bhavadatto bhavadevazca dvau sutau / jyeSTho bhavadattaH pravrajitaH // // tena kaniSTho bhrAtA nAgadattavAsukIsutAM pariNItaH kapaTena pravrAjitaH / tato bhavadevo devo jAtaH // // padmaratharAjagRhe vanamAlAdevIkukSisarohaMso nAmnA zivakumAro jAtastatrAntaHpure sthitaH // // SaSThaM SaSThena tapaH, AcAmlena ca pAraNaM yo'kArSIt / dRDhadharmeNa kRta AdhAro yasya sa bhAvamunidazavarSANi yAvat // // brahmaloke vidyunmAlI devo bhUtvA tatazcayutvA rAjagRhe RSabhadattAkhyasyebhyasya stvprkrnnm|| Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAriNIputro jAtaH pratibodhitapriyaH // 27-33 // gAthArtha : jemanI dIkSAnA avasare (AgalA divase) (corI karavA) AvelA coro paNa vairAgya pAmyA ane tarata ja temanI sAthe dIkSA lIdhI te aNagAra zrI jaMbusvAmIne huM vaMdana karuM chuM. siMhanI jema cAritra lenArA, siMhanI jema cAritra pALanArA, zreSTha koTinA gaNadhara (AcArya) ane uttama evA jJAnacAritrathI yukta zrI jaMbUsvAmIno vRttAMta kahe che. magadhadezamAM suMdara evA rASTrakUTa gAmamAM AryavAna nAme gRhastha hato ane revatikA nAme tenI bhAryA hatI. tene bhavadatta ane bhavadeva nAme be putro hatAM. moTA bhavadatte dIkSA lIdhI. teNe nAgadatta ane vAsukInI (nAgIlA nAmanI) kanyAne paraNelA nAnA bhAI bhavadevane kapaTa vaDe dIkSA ApI. tyAra pachI bhavadeva muni svarge gayA. tyAMthI padmaratharAjAnA mahelamAM vanamAlA nAmanI paTTarANInI kukSirUpI sarovaramAM haMsa samAna te avataryo. janmatA tenuM zivakumAra nAma paDyuM. krame karIne yuvAnavaye pahoMcatA te zivakumArane prabaLa vairAgya jAgyo, paraMtu mohAdhIna mAtApitAe saMmati na ApI, tyAre teo chaDhane pAraNe chaThTha ane pAraNe AyaMbila e rIte tapa karatAM rahyAM. A rIte daDhatApUrvaka AlaMbana laIne teoe 12 varSa sudhI bhAvacAritranuM pAlana karyuM. tyAMthI kALadharma pAmI) ane tyAMthI brahmalokamAM vidyumbhAlI nAme deva thayAM. tyAMthI cyavI rAjagRha nagaramAM RSabhadatta zeThanA ghare temanI patnI 78 & I zrItrapamAna 9 Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAriNInA putra jaMbu nAme thayAM. te jaMbukumAre potAnI priyAone paNa pratibodha pamADyo (ane saue sAthe dIkSA sIdhI tA.) (50 27-33) zloka : jo navajuvvaNapasaro, viyaliyakaMdappadappamAhappo / ___so jaMbU paramarisI, apacchimo kevalI jayau // 129 // TIkA : yo navayauvanaprasaro vidalitakandarpadarpamAhAtmyo jAtaH sa apazcimaH kevalajJAnI jambUH paramaRSirjayatu, nAsti pazcimo'smAdityapazcimaH // 129 // gAthArtha : navayuvAna hovA chatAM jeoe kAmadevanA ahaMkArane bhAMgI nAMkhyo hato te mahimAzALI ane chellA kevaLajJAnI evA mahAmuni 45 pAbho. (128) zloka : sirijaMbudaMsaNeNaM, paDibuddho parivuDo parijaNeNaM / guNamaNipabhavo pabhavo, caudasapuvvI disau bhadaM // 130 // TIkA : navapariNItavadhUpratibodhakAle caurikAM(kArthaM) praviSTaH zrIjambUkumAra darzanena pratibuddhaH parijanena parivRto guNamaNInAM prabhava utpattisthAnaM prabhavanAmA gaNadharazcaturdazapUrvI bhadraM dizatu // 130 // gAthArtha : tAjI paraNelI vahUone jaMbukumAra pratibodha karatA hatAM te samaye corI karavA mATe AvelA ane jaMbUkumAranA darzanathI pratibodha pAmelA, svajanothI parivarelA (potAnA parivAranA 500 coro sAthe dIkSita banelA) guNarUpI ratnonA va stvprkrnnm|| ESSSSS 78 18 Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utpattisthAna jevA, caudapUrvadhara ane gaNanA svAmI evA prabhavasUri saunuM kalyANa karo. (13) zloka : sijaMbhavaM gaNaharaM, jiNapaDimAdasaNeNa paDibuddhaM / maNagapiyaraM dasakAliyassa, nijUhagaM vaMde // 131 // TIkA : zayyambhavaM gaNadharaM jinapratimAdarzanena pratibuddhaM manakapitaraM daza vaikAlikasya nirvRhakaM niSkAsitAraM aparagranthebhyo niSkAsya saMkSepataH raM vandra zarU II tatkathA- yajJasthAne 'aho ! kaSTaM aho kaSTaM tattvaM na jJAyate' iti navasAdhuvacane zrutvA zayyambhavaH pRSTavAn / sUriNA kathitaM, yAjJikaM pRccha / tena sa pRSTaH satyaM na kathayati tadA zayyambhavena asirutpATya kathitaM, satyaM brUhi no cet zirazcachetsyAmi / tadA tena bhItena yajJastambhAdhaH zAntibimbaM darzitaM tataH sa pratibuddhaH // 131 // gAthArtha : zaabhavasUri, ke jeo jinapratimAnA darzanathI pratibodha pAmyA hatAM, manakanA pitA hatAM, vizALa gacchanA svAmI hatAM. jemaNe bIjA graMthomAMthI saMkSepa karIne dazavaikAlikanI racanA karI temane huM vaMdana karuM chuM. ghaTanA A pramANe : yajJasthAnamAM "aho ! khedanI vAta che ke tattva jaNAtuM nathI e pramANe navA sAdhunuM vacana sAMbhaLI zayyabhava brAhmaNe pUchyuM (ke A zuM kaho cho ?) sUrijIe kahyuM ke yAjJikane pUcho - temaNe yAjJikane pUchyuM, teNe sAco uttara na ApatAM zayyabhave talavAra batAvIne kahyuM ke "sAcuM bolo, 80 3 . zrItrapamAna 9 Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nahIMtara mAthuM kApI nAkhIza." tyAre gabharAyelA yAjJike te yajJanA staMbhanI nIce rahelI zrI zAMtinAtha prabhunI pratimAnA darzana karAvyA ane tethI zayyabhava pratibodha pAmyAM. (131) zloka : caudasapuvvissa namo, jasabhahassAvi jassa do sIsA / saMbhUivijayanAmA, there taha bhaddabAhU ya // 132 // TIkA : caturdazapUrviNe yazobhadrAkhyagurave namaH, yasya bhagavato dvau ziSyAvabhUtAM saMbhUtivijayanAmA sthavirastathA bhadrabAhuzca // 132 // gAthArtha : caudapUrvadhArI zrI yazobhadra nAmanA gurune namaskAra ho! jemanA be ziSyo sthavira saMbhUtivijaya ane bhadrabAhu hatA. (132) zloka : dasAkappavavahArA, nijUDhA jeNa navamapuvvAo / vaMdAmi bhaddabAhu~, tamapacchimasayalasuyanANiM // 133 // TIkA : yena navamapUrvAt dazAkalpavyavahArA nirmUDhA niSkAsitAH tamapazcima sakalazrutajJAninaM bhadrabAhuM vande / tataH pUrvavyavacchedo mandaM jAtaH / dazeti dazAzrutaskandhagranthaH 1 kalpagranthaH 2 vyavahAragranthaH 3 ete trayo granthA niSkAsitAH // 133 // gAthArtha : jeoe navamA pUrvamAMthI uddharIne dazAkalpavyavahAra (traNa graMtho)nI racanA karI te chellA sakalazrutajJAnI bhadrabAhu svAmIne huM vaMdana karuM chuM. tyAra pachI dhIme dhIme pUrvono viccheda thato gayo hato. te daza" e pramANe kahyuM tethI A traNa graMtha samajavA - 1-dazAzrutaskaMdhagraMtha, 2-kalpasUtragraMtha, 3-vyavahArasUtragraMtha. A traNa graMtho uddharyA. (racanA karI) (133) stvprkrnnm|| Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : ekko guhAe hariNo, bIo diTThIvisassa sappassa / taio vi kUvaphalae, kosaghare thUlabhaddamuNI // 134 // sIho vA sappo vA, sarIrapIDAkarA muNeyavvA / nANaM va daMsaNaM vA, caraNaM va na paccalA bhittuM // 135 // TIkA : eko hareH siMhasya guhAyAM, dvitIyo dRSTiviSasya bile, tRtIyazca kUpaphalake, caturthaH sthUlabhadramuniH kozAgRhe / siMho vA so vA zarIrapIDAkarau jJAtavyau parametau jJAnaM vA darzanaM vA cAritraM vA bhettuM na pratyalau na samarthau // 134-135 // gAthArtha : 1 siMhanI guphA pAse, bIjA dRSTiviSasarpanA bila pAse, trIjA kUvAnI pALI upara ane cothA sthUlabhadra muni kozAnA ghare (comAsu rahyA). siMha ke sarpa zarIranI pIDA karanArA jANavA, paNa te jJAna, darzana ke cAritrane bhedavAne samartha nathI. (134-135) zloka : na dukkaraM aMbayaluMbitoDaNaM, na dukkaraM ncciysikkhiyaae| taM dukkaraM jaM (taM) ca mahANubhAvaM, . ____jaM so muNI pamayavaNaMmi vuccho // pr034|| niccaM pi tassa namimo, kamakamalaM vimalasIlakaliyassa / aidukkaradukkara, kArayassasirithUlabhaddassa ||pr0 35 // jo hAvabhAvasiMgAra-sAravayaNehiM NegarUvehiM / vAlaggaM pi na calio, tassa namo thUlabhaddassa ||pr0 36 // kosAe lavaMtIe, purANubhUyAI rahassaaNiyAiM / jo maNayaM pina khubhio, tassa namo thuulbhddss||pr0 37 // / // zrIRSimaNDala la Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - jo accubbhaDalAyanna-puNNapuNNesu majjhaaMgesu / diDhesu vi na hu khubhio, tassa namo thUlabhaddassa ||pr038|| jo mahakaDakkhavikkheva-tikkhasaradhoraNIhiM no viddho / meruvva nippakaMpo, sa thUlabhaddo muNI jayau ||pr0 39 // akkhaliyamaraTTakaMdappa-maddaNe laddhajayapaDAgassa / tikkAlaM tiviheNaM namo namo thUlabhaddassa pra0 40 // kosAsaMsaggIe, aggIe jo tayA suvannu vva / ucchaliyabahulateo, sa thUlabhaddo ciraM jayau |pr0 41 // vaMdAmi calaNajuyalaM, muNiNo sirithUlabhaddasAmissa / jo kasiNabhuyaMgIe paDio vi muhe na niddasio ||pr042|| paNamAmi ahaM niccaM, payapaumaM tassa thUlabhaddassa / addhacchipicchiyA(cchaNA)iM, kosAe na jeNa gaNiyAI pr043|| dhanno sa thUlabhaddo, mayarajjhayakuMbhikuMbhanimmahaNo / nimmahiyamohamallo, joguruNAvaNNioahiyaM ||pr044|| na khamo sahassanayaNo, vi vaNNiuM thUlabhaddajjhANaggiM / tijayadamaNo vimayaNo,khayaMgao jattha mynnNv|pr045|| paNamaha bhattibhareNaM, tikkAlaM tivihakaraNajoeNaM / sirithUlabhaddapAe, nihaNiyakaMdappabhaDavAe ||pr0 46 // TIkA : na duSkaraM AmralumbItroTanam / na duSkaraM mama zikSitAyAH nartanam, kintu yat pramadAvane'pi uSito yo mahAnubhAvo munirabhavat dIkSAM %DD kala stvprkrnnm|| SSSSSSSSS83 Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pAlitavAn tat duSkaram // // nirmalazIlakalitasya atiduSkaraduSkarakArakasya zrIsthUlabhadrasya kramakamale caraNakamalaM sarvadA namAmaH // // yo hAvabhAvazRGgArasAravacanairanekarUpairvAlAgramapi manAgapi na calitaH tasmai namo'stu sthUlabhadrAya // // purA anubhUtAni rahasyabhaNitAni lapantyA kathayantyA kozayA vezyayA yo manAgapi na kSubhitaH tasmai sthUlabhadrAya namo'stu // // yo'tyudbhaTalAvaNyapuNyapUrNeSu madhyAGgeSu netrodarAdiSu nirIkSiteSvapi na kSubhitastasmai sthUlabhadrAya namo'stu // // yo mahAkaTAkSavikSeparUpatIkSNazarapati bhirna viddhaH, meruriva niSprakampazca sthitaH, sa sthUlabhadro munirjayatu // // askhalitagarvakandarpamardane labdhA jayapatAkA yena tasmai sthUlabhadrAya trikAlaM trividhena namo namaH // // agninA suvarNavat tena kozAsaMsargeNa yaH ucchalitabahutejAH ucchalitabahupratApaH saMjAtaH sa sthUlabhadro munizciraM jayatu // // yo vezyArUpakRSNabhujaGgyA mukhe patito'pi zIlamahAmantreNa na nirdaSTastasya sthUlabhadrasvAmino munezcaraNayugalamahaM vandAmi // // ahaM tasya sthUlabhadrasya padakamalaM sarvadA praNamAmi yena kozAyA ardhAMkSiprekSaNAni kaTAkSavikSepAdIni na gaNitAni atidhIratayA na citte dhAritAni // // sa makaradhvajakumbhi-kumbhanirmathanaH kAmadevahastikumbhasthalanirbhedI nirmathitamohamallaH nirdalitamohamallaH sthUlabhadro dhanyaH, yo guruNA AryasaMbhUtivijayasUriNA adhikaM duSkaraduSkarakArakatvena prazaMsitaH // // sahasranayano'pi indro'pi yasya sthUlabhadrasya dhyAnAgniM varNayituM na kSamaH, yatra yasminnagnau trijagaddamano'pi madanavat navanItavat madanaH kAmadevaH kSayaM gataH // // yUyaM praNamata bhaktibhareNa trikAlaM trividhakaraNayogena manavacanakAyaiH karaNakArApaNAnumatibhiH nihatakandarpabhaTapAtau zrIsthUlabhadrapAdau // 34-46 // // zrIRSimaNDala kA Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * che. zrI sthUlabhadra svAmInuM vRttAMtaH gAthArthaH - AMbAnI luma (beThA beThA) toDavI te duSkara nathI, zikSita evI mAre (sarasavanA DhagalA para) nAcavuM te kaparuM nathI, paNa yauvanavayamAM rahelA chatAM je mahAnubhAve dIkSA lIdhI ane sArI rIte pALI te duSkara che. - nirmaLa evA zIyaLathI alaMkRta ane ati duSkara kArya karanArA zrI sthUlabhadrasvAmInA caraNakamaLamAM haMmezA ame namIe chIe. - jeo kaTAkSa, hAvabhAva ane vividha prakAranA zRMgArayukta vacanothI vALanA agrabhAga jeTalA paNa (saheja paNa) calita na thayAM te sthUlabhadrasvAmIne namaskAra ho. - pUrve anubhavelI evI rahasyabhUta vAto bolatI kozA vezyA vaDe jarA paNa calita na thayelA zrI sthUlabhadrasvAmIne namaskAra thAo. - ati ubhaTa evA lAvaNyanA puNyathI bharelA kozAnA aMgo jovAchatAM jeo kSobhana pAmyA, temane namaskAra thAo. - jeo moTA kaTAkSarUpI tINa evA bANonI zreNithI paNa viMdhAyA nathI ane merunI jema niSpakaMpa rahyAM te munivara jaya pAmo. - sarvatra asmalita ane garvayukta evA paNa kAmadevane haNIne jemaNe jayapatAkA prApta karI te sthUlabhadrasvAmIne trikALa ane trividha namaskAra thAo. stvprkrnnm|| Seeii 85 Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = - agni vaDe jema suvarNa (zuddha thAya) tema kozAnA saMsarga vaDe jeo adhika tejasvI banyA te sthUlabhadra munivara cirakALa jaya pAmo. - jeo vezyArUpI mahAsarpiNInA mukhamAM paDavA chatAM zIyalarUpI mahAmaMtranA baLe dazAyA nahIM te munivara sthUlabhadra svAmInA caraNayugane huM vaMduM chuM. - kozAe mUkelA kaTAkSone jemaNe atyaMta dhIratApUrvaka gaNakAryA nahIM tevA zrI sthUlabhadrasvAmInA padakamalane haMmezA huM namuM chuM. - guru bhagavaMta zrI AryasaMbhUtivijayasUri vaDe paNa vizeSa prakAre- duSkaraduSkarakArakapaNe jemanI prazaMsA karI te. kAmadevarUpI hAthInA kuMbhasthaLane bhedanArA, mohamallane haNanArA sthUlabhadrasvAmIne dhanya che - hajAra AMkhavALA Indra mahArAjA paNa je sthUlabhadrasvAmI bhagavAnanI dhyAnasthiratAnuM varNana karavA asamartha che ke je dhyAnAgni vaDe traNa jagatane vaza karanAro kAmadeva svayaM mAkhaNanI jema kSaya pAmyo. - kAmadevarUpI subhaTane haNanArA zrI sthUlabhadrasvAmInA caraNomAM tame bhaktinA samUha vaDe trikALa, mana-vacanakAyAnA yogo vaDe karavA, karAvavA ane anumodanA vaDe praNAma karo. (a) 34-46) ~ 86 3 zrIvizvana -- Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : bhayavaM pi thUlabhaddo, tikkhaM caMkamio na uNa chinno / aggisihAe vuccho, cAumAse na vi ya daDDo // 136 // TIkA : bhagavAnapi sthUlabhadraH tIkSNaM [khaDgaM] caGkramitaH punarna chinnaH, __ agnizikhAyAM caturmAsamuSitaH paraM naiva ca dagdhaH // 136 // gAthArtha : tIkSNa evI talavAra para cAlavA chatAM jemanA paga cheDAyAM nahi, agninI jvALAmAM cAturmAsa rahyA chatAM paNa jeo dAjhayAM nahIM te bhagavAna zrI sthUlabhadrasvAmI jaya pAme che. (136) zloka : cauro sIse siribhadda-bAhuNo cauhiM rayaNijAmehiM / rAyagihe sIeNaM, kayaniyakajje namasAmi // 137 // TIkA : zrIbhadrabAhusvAminaH caturaH ziSyAn caturbhiH rajanIyAmaiH [rAjagRhe nagare] zItena zItopasargeNa kRtanijakAryAn namasyAmi // 137 // gAthArtha: zrI bhadrabAhu svAmI bhagavAnanA cAra ziSyo ke jeo rAtrinA cAra praharomAM rAjagRhanagaramAM zIta upasarga vaDe-ThaMDIne sahana karatAM potAnA kAryane sAdhI gayAM, kALadharma pAmyA tebhane huM vahana dhuM. (137) zloka : jiNakappaparIkammaM, jo kAsI jassa saMthavamakAsI / siTThigharammi suhatthI, taM ajjamahAgiriM vaMde // 138 // TIkA : jinakalpaparitulanAM yo'kArSIt, zreSThigRhe AcAryasuhastisUriryasya saMstavamakArSIt, taM AryamahAgiriM vande / jinakalpaH zrIvItarAgasamIpe gRhIto bhavati, ataH pAzcAtyAnAM tulanaiva bhavati // 138 // - stvprkrnnm|| 87 Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : jeoe jinakalpanI tulanA karI hatI, (tethI ja) zreSThInA gharamAM AcArya zrI suhastisUri ma.e jemanI prazaMsA karI hatI, te zrI AryamahAgirijIne huM vaMdana karuM chuM. jinakalpa zrI vItarAga paramAtmA pAse ja levAya che, tethI tyArapachInA mahAtmAone tulanA ja hoya che. (138) zloka : kosaMbIe jeNaM, damago pavvAvio tao jAo / ujjeNIe rAyA, saMpai so naMdau suhatthI // 139 // TIkA : kauzAmbyAM nagaryAM dramako bhikSAcara:[yena] pravAjitaH, [tataH] ujjayinyAM saMpratI rAjA jAtaH sa suhastinandatu // 139 // gAthArtha : kauzAMbI nagarImAM dramaka-bhikSukane jemaNe dIkSA ApI, (ane tethI) je ujjayinamAM saMprati rAjA thayo, te zrI suhastasUri 45 5|mo. (138) zloka : soUNa guNijaMtaM, suhatthiNA nalinIgummamajjhayaNaM / takkAlaM pavvaio, caittu bhajAo battIsaM // 140 // tihiM jAmehiM sivAe, avaccasahiyAe vihiyauvasaggo / sAhiyakajjo tiyasehi, pUio'vaMtisukumAlo // 141 // TIkA : nalinIgulmamadhyayanaM suhastisUriNA guNyamAnaM zrutvA dvAtriMzataM bhAryAstyaktvA [tatkAlaM] pravrajitaH / tribhiryAmaiH apatyasahitayA zivayA vihitopasargaH sAdhitakAryaH tridazaiH pUjito'vantisukumAlo nalinIgulmavimAne jagAma // 140-141 / / 88 SSSSSSSSSN // zrIRSimaNDala kI Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : AcArya zrI suhastisUri vaDe svAdhyAya karAtA nalinIgulma adhyayanane sAMbhaLIne tarata ja batrIza patnIone choDIne (avantisukumAle) dIkSA lIdhI. (tyAra pachI) traNa praharanA samayamAM baccAo sAthe AvelI zIyAlaNIe karelA upasargathI potAnuM kArya sAdhanArA, kALadharma pAmanArA ane devothI paNa pUjAyelA zrI avanti sukumAlamuni nalinI gulma vimAnamA utpanna thayAM . (tamane vahana aj) (140141) zloka : nijjUDhA jeNa tayA, pannavaNA savvabhAvapannavaNA / tevIsaimo puriso, pavaro so jayau sAmajjo // 142 // TIkA : yena zyAmAryeNa guruNA [tadA-tasmin prastAve] sarvabhAvaprajJApanA sarvabhAvAnAM prajJApayitrI prajJApanA nirmUDhA prajJApanAgranthaH kRtaH sa trayoviMzatitamaH puruSaH pravaro jayatu // 142 // gAthArtha: tyAre (te samaye) je zyAmAya nAmanA gurue sarvabhAvone jaNAvanArA prajJApanAgraMthanI racanA karI te trevIsamA uttama puruSa 4ya pAbho. (142) zloka : paDhamaNuyoge kAsI, jiNa-cakki-dasAracariyapuvvabhave / kAlagasUrI bahuyaM, logaNuyoge nimittaM ca // 143 // TIkA : kAlikasUriH prathamAnuyogalokAnuyogarUpagranthadvayaM cakAra / prathamAnuyoge granthe jina-cakri-dazArANAM caritAni pUrvabhavAMzcAkArSIt, tatraitat kSiptamityarthaH / lokAnuyoge granthe [ca] bahukaM nimittaM uktavAniti / dazArA vAsudevA jJeyAH // 143 // stvprkrnnm|| 88 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gAthArtha : AcArya zrI kAlikasUrijIe prathamAnuyoga ane lokAnu yoga nAmanA be graMthonI racanA karI. prathamAnuyoga graMthamAM zrI jinezvaro, cakravartIo tathA vAsudevonA caritro ane pUrvabhavonI guMthaNI karI. lokAnuyoga graMthamAM nimittane lagatI vAta jaNAvI. (143) zloka : ajasamuddagaNahare, dubbalie dhippae piho savvaM / suttatthacarimaporisi-samuTThie tinni kayakammA // 144 // TIkA : Aryasamudre gaNadhare durbale kRze sati sarvaM bhaktapAnAdi guruyogyaM pRthag gRhyate, AryasamudrasUrayaH kRzAH bahuprayAsAkSamAH ato guruyogyaM pRthag vihriyate / tathA sUtrArthacaramapauruSItaH samutthite gurau trINi kRtakarmANi kriyante / kRtakarma vizrAmaNAdizuzrUSA / ekaM sUtrapaurUSIta utthite yadA guravaH sUtravAcanAM kArayitvA nirviNNA uttiSThanti tadA munayo vaiyAvRttyaM kurvanti / evamarthapauruSyAmapi / arthapauruSI arthkthnpaurussii| caramA pauruSI saMstArakapauruSI jJeyA // 144 // gAthArtha : AryasamudrasUri kRzakAyAvALA hovAthI temane yogya bhakta pAna-AhAra-pANI judA grahaNa karAya che. temaja sUtra, artha ane carama porasImAMthI guru ubhA thatA traNa kRtikarmavaMdana vizrAmaNA-suzruSA vagere karAya che. eka sUtra porasI thakI guru uThe tyAre thAkelA hovAthI ziSyo temanI zuzruSA kare. te ja rIte artha paurasI thakI ane chellI saMstAraka porasI, artha porasI eTale ke sUtranA arthanuM kahevuM te. (144) huM 90 = | zrI yamapura 9 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : saDDANa gaMtibhaMDaga-pamuhe diTuMtae garmitassa / maMgussa na kiikammaM na ya vIsuM dhippae kiMci // 145 // TIkA : maGgusUreH kiJcit viSvak na gRhyate kRtakarmApi na kriyate sa kSamadehatvAt na kArayati / kathambhUtasya ? zrAddhAnAM gantrIbhaNDakapramukhAn dRSTAntAn gamayataH / yathA sudRDhA gantrI sudRDhaM bhAjanamapi vizeSasaMskAraM vinApi calati aDhA na // 145 // gAthArtha : maMgusUri mATe kAMI paNa juduM grahaNa karAtuM nathI, kemake te sakSama dehavALA hovAthI karAvatA nathI. (kAraNa ke, teo gRhasthanA gADuM-vAsaNa vagere daSTAMtone anusaratA teo sevA karAvatAM nathI. kAraNa ke jema majabUta gADuM tathA majabUta vAsaNa vizeSa saMskaraNa vagara paNa cAle, paNa na5j Doya te na yA. (145) zloka : jAisare sIhagirI, varasIsA Asi jassime cauro / dhaNagirI there samie, vayare taha arihadinne ya // 146 // TIkA : jAtismaraH siMhagirisUriH, yasya ime catvAro varaziSyAH Asan / prathamo dhanagiriH, dvitIyaH sthaviraH samitaH, tRtIyo vajraH caturthastathA arhadRttazca // 146 // gAthArtha : siMhagirisUrijI jAtismaraNa jJAnI hatAM. emanA cAra uttama ziSyo hatAM. pahelA dhanagiri, bIjA sthavirasamita, trI svAmI bhane yothA mahatta. (146) zloka : sumiNe pIo payapuNNa-paDiggaho jassa harikisoreNaM / sirivayarasamAgamaNe, taM vaMde bhaddaguttaguruM // 147 // va stvprkrnnm|| stvprkrnnm|| 91 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : zrIvajrasamAgamane yasya bhagavataH payaHpUrNapatadgrahaH svapne harikizoreNa pItaH [taM bhadraguptaguruM vande] // 147 // gAthArtha : zrI vajasvAmInA samAgamamAM jeoe "dUdhathI bharelA pAtrane sihabALe pIdhuM" evuM svapna joyuM te zrI bhadragupta gurune huM vahuM dhuM. (147) zloka : kannAbennaMtaradIva-vAsiNo tAvasA vi pavvaiyA / jassAisayaM daTuM taM samiyaM vaMdimo samiyaM // 148 // TIkA : karNA berNA iti nadIdvayam / tatra dvayornadyorantarAle dvIpastatra vAsinastApasA api yasyAtizayaM dRSTvA pravrajitAstaM [samitaM samitiyuktaM] samitaguruM vande // 148 // gAthArtha : karNA ane beNa nAmanI be nadIo hatI. te benI madhyamAM dvIpa hato. tyAM rahetA tApasoe paNa jemanA atizayane joIne dIkSA lIdhI te samitiyukata evA samiti nAmanA gurune huM vahana saM dhuM. (148) zloka : vesamaNassa u sAmANio, cuo vagguvaravimANAo / jo tuMbavaNe dhaNagiri-ajasunaMdAsuo jAo // 149 // TIkA : vaizramaNo dhanadastatsAmAnikasuraH valguvaravimAnAt AvalikAgata vimAnataH cyuto yaH tumbavane sanniveze dhanagiriAryasunandAsuto jAtaH / Aryazabdo'tra pUjyavAcakaH // 149 // gAthArtha : vaizramaNadevano sAmAnika deva AvalikAmAM rahelA valtha A // zrIRSimaNDala - Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmanA zreSTha vimAnamAMthI cyavIne tuMbavana saMnivezamAM Arya dhanagara sane sunahAnA putra (svAbhI35) thayAM. (148) Arya zabda pUjayatA sUcaka samajavo. zloka : tuMbavaNasannisAu, niggayaM piusagAsamallINaM / chammAsiyaM chasu jayaM, mAUyasamanniyaM vaMde ||pr0 47 // jo gujjhagehi bAlo, nimaMtio bhoyaNeNa vAsaMte / necchai viNIyaviNa(Ne)o, taMvayararisiMnamaMsAmi ||pr048|| ujjeNIe jo jaMbhagehiM, ANakkhiUNa thuimhio| akkhINamahANasiyaM, sIhagiripasaMsiyaM vaMde ||pr0 49 // jassa aNunnAe vAyagattaNe, dasapurammi nayarammi / devehi kayA mahimA, taM payANusAriM namasAmi |pr0 50 // jo kannAi dhaNeNa ya, nimaMtio juvvaNammi gihivaiNA / nayarammi kusumanAme, taM vayararisiM namasAmi ||pr0 51 // jeNuddhariyA vijjA, AgAsagamA mahApariNAu / vaMdAmi ajjavayaraM, apacchimo jo suyaharANaM |pr0 52 // bhaNai ya AhiMDijA, jaMbuddIvaM imAi vijAe / gaMtUNa mANusanagaM, vijAe esa me visao ||pr0 53 // bhaNai ya dhAreyavvA, na hu dAyavvA mae vijjA / appaDDiyA ya maNuyA hohiMti ao paraM anne pra0 54 // mAhesarIi sesA, purIe neyA huyAsaNagihAu / gayaNayalamaNuvaittA vayareNa mahAnubhAveNaM |pr0 55 // stvprkrnnm|| 83 Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : tumbavanasannivezAt nirgataM pitRsakAzaM prAptaM SANmAsikaM SaTsu yataM mAtrA samanvitaM sahitaM vajrasvAminaM vande // // yo bAlo guhyakairdevavizeSaiH varSAnte bhojanena nimantrito vinItavineyo vinItaziSyo dravyakSetrakAlabhAvairdevapiNDamakalpyaM vibhAvya necchati na gRhNAti taM vajraRSiM namasyAmi // // ujjayinyAM yo jRmbhakAmaraiH parIkSya stutyA mahitaH pUjitastamakSINamahAnasikaM akSINamahAnasalabdhisaMpannaM siMhagiriNA prazaMsitaM vande // // yasya bhagavato vAcakatve vAcanAcAryapadavyA anujJAyAM dazapure nagare devaiH mahimA kRtastaM padAnusArilabdhisaMpannaM vajrasvAminaM namasyAmi // // yo rukmiNyA kanyayA dhanena koTizatalakSaNena ca yauvane gRhapatinA dhanAvaha zreSThinA nimantritaH kusumapuranAmni nagare taM vajraRSiM namasyAmi // // yena vajrasvAminA mahAparijJAdhyayanAt AkAzagAminI vidyA uddhRtA yazca zrutadharANAmapazcimaH caramastaM AryavajradharaM vandAmi zrutadharA dazapUrviNaH // // vajrasvAmI kathayati ca anayA vidyayA mAnuSottaraM parvataM gatvA jambUdvIpaM AhiNDyAt jambUdvIpAd AmAnuSottaraM bhramaNe zaktirasti / eSa me vidyAyA viSayaH // // Aha ca mayA imA vidyA dhAryA na tu dAtavyA yato'taH paraM anye manuSyAzca alparddhayo'lpasattvA bhaviSyanti // // mAhezvaryAH puryA hutAzanasya devasya gRhAt upavanAt yena mahAnubhAvena gaganatalamavatIrya puSpANi lAtvA jinazAsanasya mAhAtmyaM paryuSaNAparvaNi cakre // 47-55 // gAthArtha : tuMbavana saMnivezamAMthI nIkaLIne cha mahinAnI vaye mAtAnI sAthe pitAnI pAse gayelA vajasvAmIne huM vaMduM chuM. bAlyavayamAM paNa vinIta evA temane varSARtunA aMtamAM guptaveze devoe bolAvyA. tyAM gayA pachI te padArthane dravyakSetrakALa bhAvathI devapiMDa jANIne te akalpya hovAthI tene grahaNa na karyo te vajaRSine huM namuM chuM. 94 // zrIRSimaNDala Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ujjayinI nagarImAM jaMbhaka devoe jemanI parIkSA karI (temAM teo uttIrNa thayAM) ane stutipUrvaka temanI pUjA karI tevA akSaNamahAnalabdhithI yukata ane siMhagirie paNa jemanI prazaMsA karI te vajaRSine huM vaMdana karuM chuM. dazapuranagaramAM jemanI vAcanAcAryapadanI anujJA samaye devoe mahimA karyo tevA padAnusArIlabdhithI zobhatA zrIvajasvAmIne huM namaskAra karuM chuM. jeone yuvAvasthAmAM kusumapurI nagarImAM dhanAvazreSThIe 1 kroDa dhanathI yukta evI rUkimaNI nAmanI kanyA svIkAravA vinaMti karI. (chatAM jeo nizcala rahyA te) vajasvAmIne huM namuM chuM. je vajasvAmIe mahAparijJA adhyayanamAMthI AkAzagAminIvidyA uddharI ane jeo daza pUrvadharomAM chellA thayA te ArtavajasvAmIne huM vaMdana karuM chuM. zrI vajasvAmI mahArAjAe kahyuM che ke A vidyA vaDe mAnuSottara parvata para jaIne pAchA jaMbUdvIpa AvI zakAya eTale ke ahIMthI mAnuSottara parvata sudhI jaI zakAya teTalI bhramaNa zakti A vidyAmAM che. paNa A mArA jJAnano viSaya che. vaLI A mAre ja dhAraNa karavAnI che (sAcavavAnI che) paNa ApavAnI nathI. kAraNa ke havenA manuSyo alpasattvavALA thavAnA che. vaLI jeoe mAhezvarIpurImAMnA hutAzana devanA udyAnamAMthI AkAzamArge puSpo lAvIne paryuSaNa parvamAM jinazAsanano mahimA vadhAryo te zrI vajasvAmIne huM vaMdana karuM chuM. (pra) 47-55) stvprkrnnm|| 95 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : jassAsI veuvviya-nahagamaNapayANusAriladdhIo / taM vaMde jAisaraM, apacchimaM suyaharaM vayaraM // 150 // TIkA : yasya vaikriyanabhogamanapadAnusArilabdhaya Asan taM zrutadharaM saMpUrNadaza pUrvadharaM apazcimaM zrutadharaM jAtismarasahitaM vajranAmAnaM vande // 150 // gAthArtha : jeo vaikriya, AkAzagAminI ane padAnusAriNIlabdhinA svAmI hatA, aMtima dazapUrvadhara hatA ane jAtismaraNa jJAnathI yukta hatAM te zrI vajasvAmIne huM vaMdana karuM chuM. (150) zloka : nANaviNayappahANehiM, paMcahiM saehiM jo suvihiyANaM / pAovagao mahappA, tamajavayaraM namasAmi ||pr0 56 // TIkA : yo mahAtmA jJAnavinayapradhAnaiH suvihitAnAM paJcazataiH ziSyaiH saha pAdapopagamanamanazanaM gataH gRhItavAn tamAryavajrasvAminaM namasyAmi // 56 // gAthArtha : je mahApuruSe jJAnI ane vinayavaMta evA pAMcaso suvihita ziSyo vaDe parivarIne pAdapopagamana anazana karyuM te Arya svAbhIne huM namas2 chu. (50 56) zloka : karuNAe vayarasAmI, jaM ujjhiya uttamaTThamallINo / ArAhiyaM lahuM teNa, khuDDaeNAvi saMteNa // 151 // TIkA : vajrasvAmI karuNayA yaM kSullakaM purAntaH tyaktvA uttamArthamAlInaH anazanamAzritaH, tena kSullakenApi satA laghu zIghraM ArAdhitaM anazanasAdhanayA sAdhitamAtmAnam // 151 // gAthArtha : zrI vajasvAmIjI mahArAjAe potAnA eka bALamunine karUNAthI nagaramAM ja choDIne anazana svIkArI lIdhuM. // zrIRSimaNDala Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tyArapachI e bALamunie paNa zIdhrapaNe anazananI sAdhanA dvArA potAnA AtmAnuM kArya sAdhI lIdhuM. (temane vaMdana) (151) zloka : tassa ya sarIrapUyaM, jaM kAsI rahehiM logapAlA u / teNa rahAvattagirI, ajja vi so vissuo jAo // 152 // TIkA : tasya ca zarIrapUjAM rathairiti rathArUDhAyAtalokapAlA a(yada)kAryuH tena sa rathAvarttagiriradyApi vizruto jAtaH // 152 // gAthArtha : vaLI teonA dehanI pUjA rathamAM besIne AvelA lokapAloe karI, tethI te giri Aje paNa rathAvartagiri rUpe prasiddha thayo che. (152) zloka : sopArayammi nayarammi, vayarasAhA viNiggayA jatto / sirivayarasAmisIsaM, taM vaMde vayaraseNarisiM // 153 // TIkA : zrIvajrasvAminA nijaziSya: vajrasenasUrirmahAdurbhikSe jAte sAdhubIjodgA (ddhA)raNAya sopArake nagare preSitaH / a(ya)to yasmAt zrIvajrazAkhA vinirgatA taM zrIvajrasvAmiziSyaM vajrasenaRSiM vande // 153 // gAthArtha: zrI vajasvAmIe potAnA ziSya zrI vajasenasUrine moTo duSkALa paDatA sAdhu samudAyanA uddhAra (rakSaNa)ne mATe sopArakanagaramAM mokalyAM. jethI karI zrI vajazAkhA nIkaLI, te zrI vajasvAmInA ziSya zrI vajasenasUrine huM vaMdana karuM chuM. (153) zloka : nAUNa gahaNadhAraNa-hANiM cauhA pihI kao jeNaM / aNuogo taM deviMdavaMdiyaM rakkhiyaM vaMde // 154 // va stvprkrnnm|| - Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ III TIkA : yenAryarakSitasUriguruNA grahaNadhAraNayorhAni jJAtvA caturddhA anuyogaH pRthakkRtaH, ko'rtha ? yadA ekaikAgamagAthA dravyAnuyoga dharmakathAnuyoga-gaNitAnuyoga caraNakaraNAnuyogarUpaizcaturbhiranuyogairvyAkhyAyate tadA pAzcAtyA alpamatayo grahItuM na zaknuvanti na ca bhaNitvA pAzcAtyA gRhItaM dhartuM hRdaye sthApayituM zaknuvanti / tato grahaNadhAraNayorhAni jJAtvA caturddhApyanuyogaH pRthakkRtaH pAzcAtyAnAM sukhAvabodhAya, kasyAM gAthAyAM ko'pyanuyogaH kasyAJcitko'pi / evaM pRthakkaraNe pAzcAtyAnAM sukhAvabodho jAtaH / taM devendravanditamArakSitaM vande // 154 // gAthArtha : jo eka eka AgamanI gAthAnI cAreya anuyogo vaDe vyAkhyA karAya to have pachInA alpabuddhivALA jIvo grahaNa karavA mATe ane dhAraNa karavA mATe samartha nathI. e pramANe vicArIne zrI AryarakSitasUri mahArAjAe cAra prakAranA anuyogone judA karyA. dravyAnuyoga, dharmakathAnuyoga, gaNitAnuyoga ane caraNakaraNAnuyoga e pramANenA cAreya anuyogone zrI AryarakSitasUri ma.e alpamati jIvone sukhe karIne bodha thAya te mATe judA kya. kaI gAthAmAM kayo anuyoga ? koImAM koIpaNa hoI zake e pramANe vibhAgIkaraNa karavAthI alpabuddhivALA jIvone saraLatAthI bodha thayo, te Indra vaDe paNa pUjAyelA zrI AryarakSitasUrine huM vaMdana karuM chuM. (154) zloka : nipphAvakuDasamANo, jeNa kao ajarakkhio sUri / suttatthatadurbhayaviU, taM vaMde pUsamittagaNiM // 155 // TIkA : yena puSpamitragaNinA puSpamitrasUriNA nijagururAryarakSitasUriH sUtraM prati 98 II zrItrakamata Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arthaM prati tadubhayaM prati niSpAvakuTasamAnaH kRtaH, sUtrArthoM gRhNatA vallaghaTasamo guruH kRtaH / yathA vallA ekasmAt ghaTAdanyasmin ghaTe kSipyante pazcAt kimapi na tiSThati sarve vallA dvitIyaghaTe AyAnti evaM puSpamitreNApi guroH samIpe yAvadabhUt tAvat sakalaM sUtrArthataH paThitaM pazcAt kimapi na sthitaM, taM puSpaM[puSpamitragaNinaM] vande // 155 // gAthArtha : zrI AryarakSitasUrinA ziSya evA je puSpamitrasUrie potAnA guru pAsethI saghaLuMya jJAna sUtra arthathI grahaNa karI lIdhuM ane tethI ja karIne gurune vAlanA ghaDA jevA karI dIdhAM. jema vAlano ghaDo bIjA ghaDAmAM khAlI karavAmAM Ave to badhA vAla bIjA ghaDAmAM AvI jAya che tema puSpamitrasUrie guru pAsethI saghaLuMya jJAna pote bhaNI lIdhuM. te puSpamitrasuurine huM paMhana se chu. (155) zloka : gahiyanavapuvvasAro, dubbaliyApUsamitta gaNivasaho / viMjho avaMjhapADho, na khohio parapavAehiM // 156 // TIkA : durbalikApuSpamitro gaNivRSabho gRhItanavapUrvasAraH eSo'pi zrIArya rakSitaziSyaH tathA vindhyo avandhyapAThaH saphalazAstraH parapravAdaina kSobhitaH, bauddhavAde jAte eSa jayavAdI jAtaH, eSo'pi AryarakSitaziSyaH // 156 // gAthArtha : gaNiomAM vRSabha samAna evA zrI durbalikApuSpamitra ke jeoe svaguru zrI AryarakSitasUri pAsethI navapUrvano sAra grahaNa karyo hato, jeo avaMdhyapAThI-saphaLa zAstravALA, anya dharmIothI paNa kSobha nahIM pAmanArA, bauddho sAthenA vAdamAM va stvprkrnnm|| stvprkrnnm|| New Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijaya prApta karanArA hatAM. teo paNa zrI AryarakSitasUrinA ziSya hatAM. (156) zloka : dubbhikkhammi paNaTTe, puNaravi melittu samaNasaMghAo / mahurAe aNuogo, pavattio khaMdileNa tayA // 157 // TIkA : durbhikSe [sUtrArthe] praNaSTe punarapi melayitvA zramaNasaGghAn mathurAyAM skandilAcAryeNa tadAnuyogaH pravarttita: vAcanA tu calitA'grataH // 157 // gAthArtha : duSkALanA samayamAM sUtra ane arthano nAza thayo thayelo, paNa pachI duSkALa pUrNa thayA bAda zrI skaMdilAcArye mathurAnagarImAM pharIthI anuyoga pravartAvyo hato. teoe zramaNa samudAyane bhego karIne vAcanAo AgaLa vadhArI hatI. (tamane vaMdhana) (143) zloka : suttattharayaNabharie, khamadamamaddavaguNehi saMpanne / devaDikhamAsamaNe, kAsavagatte paNivayAmi // 158 // TIkA : sUtrArthI eva ratnAni tairbhRtAn kSamAdamamArdavaguNaiH saMpUrNAn devarddhigaNikSamAzramaNAn kAzyapagotrAn praNipatAmi // 158 // gAthArtha : sUtra ane artharUpI ratno vaDe bharelA ane kSamA, saMyama, mRdutA Adi guNothI pUrNa evA kAzyapa gotravALA zrIdevardrigaNi kSamAzramaNane huM paMcAMga praNipAtapUrvaka namuM chaM. (158) zloka : phaggusirisamaNinAila - sAvayasaccasirisAviyAthuNiyaM / ossappiNIi carimaM, vaMde duppasahamuNivasahaM // 159 // // zrIRSimaNDala 100 Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TIkA : phalgu zrI zramaNI, nAgilanAmA zrAvakaH, satyazrI nAmA zrAvikA, ebhiH stutaM avasarpiNyAM caramaM duSprasabhaM munivRSabhaM duSprasabhAcAryaM vande // 159 // gAthArtha : phalguzrI nAmanA sAdhvI, nAgila nAme zrAvaka ane satyazrI nAme zrAvikA A traNe vaDe stavAyelA ane A avasarpiNInA chellA sAdhuzreSTha zrI duSmasabhasUrine huM vaMdana aruM chaM. (158) zloka : ee anne vi risI, tIe isse va vaTTamANe ya / bharaheravayavidehe, paNamAmi sayA vi tiviheNa // 160 // TIkA : etAn kathitAn anyAnapi RSInatItAn eSyAn bhaviSyAn varttamAnAn bharatairavratavideheSu sadApi trividhena vande // 160 // gAthArtha : ahIM kahyA te badhAne temaja bIjA paNa pUrve thayelA, bhaviSyamAM thanArA ane vartamAnamAM vicarI rahelA bharata, ai2vata ane mahAvideha kSetramAM rahelA (sarve) munione huM haMmezA trividhe trividhe vahuM chaM. (160) zloka : ajjAo baMbhi-suMdari - rAimai-caMdaNApamukkhAo / kAlattae vi jAo, tAo vi namAmi bhAveNaM // 161 // TIkA : tathA AryAH tapodhanAH brAhmIsundarIrAjimatIcandanApramukhAH anyA api kAlatraye'pi jAtA yAstAzca bhAvena namAmi // 161 // gAthArtha : tebha4 tapa3yI dhanathI samRddha sevA brAhmI, suMdarI, rAkabhatI, caMdanA vagere bIjA paNa traNeya kALamAM je sAdhvIo thayA hoya te sarvene huM bhAvathI namuM chuM. (161) stavaprakaraNam // 101 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zloka : jo paDhai guNai nisuNai, iNamo guNasaMthavaM maharisINaM / siridhammaghosamaNahaM, kAuM so lahar3a siddhisuhaM // 162 // TIkA : imaM maharSINAM guNasaMstavaM yaH paThati guNayati nizRNoti sa zrIdharmmaghoSamanaghaM kRtvA zrIdharmmasya ghoSaM anaghaM udghoSaNAM niSpApAM kRtvA yadvA zrIdharmmaghoSa (SaM) guruM kRtvA [ sa ] siddhisukhaM labhate // 162 // gAthArtha : mahApuruSonA A guNasaMstavane je bhaNe che, bhAvanA bhAve che, sAMbhaLe che te niSpApa evI dharmanI udghoSaNAne karIne athavA to dharmaghoSasUrine guru karIne - gururUpe mAnIne mokSasukhane prApta hure che. (162 ) 102 iti zrIRSimaNDalastavAvacUriH samAptA (hula gAthA 217 ) // zrIRSimaNDala Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Bleu an Icles Ssrelee zrI bhAratIya jinazAsana sevA samiti kAzana prakaraNam slSaUSCHsAva Title Designing By : Kirit B. Vadecha 0 23737600 / 98200 73336