Book Title: Punya Tattvanu Swarup
Author(s): Narvahanvijay
Publisher: Narvahanvijay
Catalog link: https://jainqq.org/explore/009187/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNya tatvanuM svarUpa muni zrI naravAhanavijayajI pUNyatatva ane pApatatva jIva je karmabaMdha karI rahelo hoya che tenAthI thAya che. je kArmaNavargaNAnA pudagalo grahaNa kare che temAMthI zubhakarma rUpe pugalo banAve che te puNya prakRti kahevAya che ane je pugalo azubha karmarUpe banAve che te pApa prakRti rUpe gaNAya che. A puNya ane pApanAM cAra bheda rUpe cartubhegI thAya che. (1) puNyAnubaMdhI puNya (2) puNyAnubaMdhI pApa (3) pApAnubaMdhI puNya ane (4) pApAnubaMdhI pApa puNya ane pApa banne tatvone choDavA lAyaka kahyA che. bemAMthI ekeya grahaNa karavA lAyaka nathI ja. kAraNake jyAM sudhI puNya tatva udayamAM hoya che tyAM sudhI jIva siddhi gatimAM jai zakato ja nathI. jyAre saMpUrNa puNya tatva purUM thAya tyAreja jIva mokSamAM jAya che. AthI ja jJAnI bhagavaMtoe puNyAnubaMdhi puNyane AMzika upAdeya kahela che. jemajema puNyAnubaMdhi puNya baMdhAtuM jAya eTale upArjana thatuM jAya tema tema te AtmaguNa pedA thavAmAM AtmAnuM zudhdha svarUpa pedA karavAmAM sahAyabhUta thatuM jAya che ane sAthe sAthe AtmAnuM zudhdha svarUpa pedA karavAmAM vipna eTale aMtarAya rUpa thatuM sukha ane sukhanA padArtho pratye virAgA bhAva pedA thato jAya che. A kAraNathI e AMzika upAya rUpe kaheluM che paNa aMte to e sonAnI beDI jevuM kaheluM che. aMte e beDImAMthI jIva chUTe toja sakala karmathI rahita thai zake che. beDImAM paDelA dareka jIvone beDImAM rahevuM pasaMda paDatuM nathI paNa chUTavuM ja game che. puNya eTale zuM ? jJAnIo kahe che ke je AtmAne puSTa kare te puNya kahevAya che. je kAryo karavAthI azubha karmothI malIna thayelo AtmA chUTe eTale dhIre dhIre chUTI zubha karmavALo thai pavitra banato jAya arthAt anukrame mokSe pahoMce evA kAryane puNya kahevAya che. anAdi kALathI aviratinA udayavALo AtmA sadAne mATe pApanA pariNAmavALo rahelo hoya che. ApaNA pratye koi AcaraNa kare te AcaraNa ApaNane na game evuM AcaraNa bIjA pratye karavuM nahi e prakAranuM bolavuM nahi ane manathI e prakAre vicAro karavA nahi e puNya kahevAya che. arthAta sAmAnA vartana, vANI ane vicArathI ApaNane je du:kha thAya, glAni thAya evA vicAra-vANI-vartana bIjA pratye na karavA e puNyabAMdhavAno prakAra kahevAya che. pApa eTale zuM? bIjAnA vicAra-vANI ane vartanathI ApaNane glAni pedA thAya-duHkha pedA thAya-nArAjagI pedA thAya athavA aMtaramAM dveSa pedA thAya te pApa kahevAya che. kadAca sAmo mANasa ApaNA pratye asabhya vartAva kare to vicAravAnuM ke ATaluMja kare che ne huM to. bIjA mATe keTaluMya karuM chuM Ane to karI karIne ATaluM ja karyuM che ne ? Avo vicAra te vakhate karavAmAM Ave to sAmA jIva pratye nArAjagI-gusso-dveSa thato hato te na thAya enA kAraNe azubha karmo baMdhAtA. Page 1 of 64 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aTakI jAya ane baMdhAyelA azubha karmonI nirjarA thAya. AvA vicArathI aMtaramAM maMtrI bhAvanA pariNAma pedA thai zake che. e metrIbhAva haiyAmAM hovo ja joie. samakItI jIvo narakanI bhayaMkara du:khanI vedanAmAM paNa maitrIbhAva TakAvI zake che. koipaNa tyAM mAravA Ave to vicAra kare che ke mArA karmanA udayanA kAraNe ene mAravAno vicAra Ave che mATe bApaDo mAravA Ave che emAM eno zuM vAMka ? AvAM vicAro karI karIne maitrIbhAvane TakAvIne e narakamAM rahelA jIvo paNa azubha karmonI nirjarA karyA kare che. ane sAthe sAthe zubhakarmano baMdha karyA kare che. AvA vicArane badale jo mAravA AvanAra pratye dveSa buddhinAM vicAro Ave to vakhate baMdhAyelA zubhakarmo phrIne azubha rUpe eTale pAparUpe parAvartamAna thai zake che ane e bAMdheluM puNya pachI pAparUpe bhogavavuM paDe che. AthI e nizcita thAya che ke sArA vicAro, vANI ane vartanathI pUNyano baMdha karIe chIe emAM nA nahI paNa sAthe dveSa vRtti pedA karIne e baMdhAyelA puNya ne pAparUpe parAvartamAna rI daie chIe enuM zuM ? ane e dveSa vRttino pariNAma eTalo joramAM cAle che ke jenA kAraNe baMdhAyeluM puNya puNyarUpe bhogavavA lAyaka paNa rahetuM nathI. AthI anAdi kALathI pApanI jeTalI zradhdhA che ane aviratinA udayathI pApanI vRtti jeTalI majabUta che enI apekSAe puNyanI zradhdhA majabata banatI nathI mATe ja puNyanI vRttinA pariNAma satata cAlyA karatAM nathI tUTI jAya che ane vadhAre TAima TaktA nathI. e TakAvavA mATe puNyanI jeTalI zradhdhA majabUta bane e pramANe prayatna karavo joie mATe ja jJAnIo kahe che ke puNya pratyenI jeTalI zradhdhA majabUta eTaluM sahana karavA mATenuM manapaNa majabUta bane eTale sahanazakti majabUta thatI jAya. - puNyane TakAvavA mATeno jeTalo vadhAre prayatna karavo tenuM nAmaja puNyAnubaMdhI puNya kahevAya che mATe ja jJAnIo kahe che ke ApaNA pratye koi game tevuM vartana kare to te sahana karI levuM eja kharekharo upAya che paraMtu sahana karavAmAM jeTalo svArtha rAkhavAmAM Ave enAthI pApano baMdha thAya che. puNyane pedA karavuM e saheluM che paraMtu bAMdhelA puNyane TakAvavuM e duSkara che kAraNake puNyanA anubaMdha rUpe maLelI sAmagrI pratye rAga rAkhIne navuM pApa ubhuM karIe chIe. maLelA puNyane bhogavatA paNa AvaDatuM nathI. tenA kAraNe pApano anubaMdha paDyA kare che. puNyathI maLelI anukULa sAmagrImAM jeTalI. mArApaNAnI buddhi pedA thatI jAya che tenAthI pApano anubaMdha paDyA ja kare che. ApaNe to pApAnubaMdhI puNyane puNyAnubaMdhI puNyamAM TrAnsaphTa karavAno prayatna karavAno che e tyAre ja thAya che ke ApaNI vicAradhArA svArtha vagaranI sahana karavA pUrvakanI rAkhIe tathA maLelI puNyanI sAmagrImAM rAga rAkhyA vagara eTale mArApaNAnI buddhi rAkhyA vagara vicAradhArA cAlu rakhAya to ja TrAnsaphTa thatuM jAya ane puNyAnubaMdhi puNya baMdhAtuM jAya. ApaNe kAma karIe to konuM karIe ? je ApaNane sahAya kare ema hoya tenuM ema ja ne ? e sivAya pArakAnuM kAma AvI paDe to moTAbhAge ApaNe karatA nathI ane kadAca na chUTake karavuM paDe to e kAma karatAM ApaNA adhyavasAya badalAi jAya che. eTale e kAma karatAM karatAM zuM karIe. nA pADI zakAya nahi ane kAma soMpI gayA mATe pUruM karI nAMkhavAnuM. have pachI kaheze to karIza nahi ityAdi vicAra dhArA rAkhIne kAma karato jAya che. AvA vicAromAM maMtrIbhAva kyAM rahyo ? metrI bhAva nA hoya to puNyano. anubaMdha paNa paDe zI rItie ? mATe ja jJAnIo kahe che ke anubaMdhavALuM puNya bAMdhavuM hoya to metrIbhAva jarUrI che ane e metrIbhAva keLavAya toja puNya upara zradhdhA majabUta thAya. zrI RSabhadeva bhagavAnano jIva saMsAramAM anaMtA kALathI bhaTakatAM bhaTakatAM je dhanA sArthavAhanA (pahelA) bhavamAM samakIta pAmyA che e bhavamAM samakIta pAmatA pahelA mithyAtva dazAmAM kai manodazAvALA hatA ? itara darzanamAM janmelA che pUrvanA puNyanA udayatI aDhaLaka saMpattine pAmelA che chatAM manodazA kayA Page 2 of 64 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAranI hatI e jANo cho ne ? mArI saMpatti koinA kAmamAM AvatI hoya to khoTuM zuM che ? mArI pAse hoya tyAM sudhI bIjAne ApavAmAM vAMdho ya zuM che ? evA vicAro rahelA che AthI emanA gharanAM dvAro abhaMga rahetA hatA. ApaNI pAse koi levA Ave ane ApaNI pAse sAmagrI hoya to nA kahevI nahi e kyAre bane ? puNya pratyenI zradhdhA hoya to ! dharmakriyA pratye-dharmasthAno pratye enI pravRttiomAM aMtaranI zradhdhA joize. bhaviSyamAM A vyakti ke phlANI vyakti mane kAma lAgaze, madada karaze evA vicAro ane bhAvanA rAkhIne koine madada karIe to te svArtha kahevAya evo svArtha paNa pApa baMdhAve che. niHsvArtha bhAvanI pravRttimAM puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che hAlamAM puNyathI maLelI sAmagrImAMthI ApaNe zuM upArjana karIe chIe ? saMsAramAM rahIne sahana karo to sAmo mane kAyara kaheze ema vicAravAnuM nahi. svArtha mATe vAte vAte sahana karIe chIe tenAthI pApano anubaMdha thAya. covIza kalAkamAM je kAMi sahana karIe chIe ane jIvana jIvIe chIe temAM niHsvArtha bhAve keTaluM sahana karIe chIe ane svArthapUrvaka keTaluM sahana karIe chIe e roja vicAravAnuM che. dIkaro koi kAma kahe athavA potAnuM gaNAtuM koi kAma kahe to karI Apa ema dIkarAnI vahu koi kAma kahe to zuM vicAra Ave ? ApaNI sAme ApaNI gaNAtI koi vyaktine koi mAratuM hoya to ! duHkha pamADatuM hoya to ! ! zuM karIe ? sAmevALAne samajAvI ne damadATI ApIne paNa aTakAvIe eTale mAra khAtA choDAvIe ane jo e vyakti ApaNI aMgata na hoya to temAM zuM karIe ? ApaNe mAthuM mAratAM nathI e nisapaNuM kahevAya. jJAnIo kahe che ke pratyakSa hiMsA aTakAvavI joie. parokSa hiMsA to ApaNe AkhA divasamAM keTalIya karIe chIe. ApaNuM bhojana vagere je taiyAra thAya che temAM parokSa hiMsA samAyelI che mATe pApIone parokSa hiMsAmAM poSavAnI ahIM vAta nathI. niHsvArtha bhAve sahana zakti keLavavI te puNyAnubaMdhi puNya bAMdhavAno saraLa rasto che. puNyanA udayakALamAM jIvane puNyano anubaMdha pedA karAve te puNyAnubaMdhi puNya kahevAya che. jemake RRSabhadeva bhagavAnanA putra bharata mahArAjA. abhayakumAra je zreNika mahArAjAnA putra hatA teo puNyanA udayakALamAM puNyano anubaMdha karatAM hatAM. game tevA bhAvathI jIva sahana karato jAya tenAthI puNya baMdhAtuM jAya koipaNa jIvane mArA thakI duHkha glAni na thAya tevA vicAra pedA karIne e rIte jIvana jIvato thAya to te vicAra ane pravRtti puNya baMdhanuM kAraNa kahyuM che. AvuM lakSya jIvane tyAre Ave ke jIva pote svArthavRtti ochI karato jAya. pApanA anubaMdhanuM pariNAma te che ke je potAnI svArtha vRtti joine jIvana jIvato thAya te. bIjAnuM game te thAya temAM mAre zuM ? A vicAraNAmAM puNya baMdhAya to paNa pelo pApano vicAra svArthavRtti sAthe che mATe tyAM pApAnubaMdhi puNya baMdhAya. game tevA bhAvathI jIvanamAM sahana karIe chIe temAM puNya to baMdhAya ja che paraMtu pariNAmanA AdhArathI te baMdhAtuM puNya pApAnubaMdhi ke puNyAnubaMdhi e nakkI thAya che. puNyano anubaMdha bAMdhavAmAM vicAra, vANI, vartana e AdhAra rUpe che. ekendriyathI mAMDIne paMcendriya sudhInAM jIvo je duHkha veThe che, sahana kare che enAthI puNyato baMdhAya ja che paNa samajaNa pUrvaka sahana karavAnI zaktithI vicAravANI vartanamAM niHsvArtha bhAva pedA thAya tyAre puNyanA anubaMdha vALuM puNya baMdhAya. svArtha mATe sahana karavAnI Teva pADI hoya ane sahana kare te svArthavRttija che. tyAM pApanA anubaMdha rUpa pariNAma cAlu ja che mATe ja jJAnIo kahe che ke svArthanA vicAro karI karIne saMsAranI rakhaDapaTTI vadhArI rahyA chIe. deva, gurU, dharmanI ArAdhanA karatAM karatAM svArtha vRtti hoya to paNa pApano anubaMdha thayA ja kare che eTale evA samaye paNa jIvo pApAnubaMdhi puNya bAMdhe che. to zuM vicAravAnuM ? Page 3 of 64 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AtmAnAM guNone pedA karIne kyAre enI AMzika anubhUti karato thAuM e vicAravAnuM. mArUM zarIra sArUM hoya to to dharma vadhAre karUM e svArthavRtti che. paralokamAM sukhanI sAmagrI malI rahe e mATe deva, gurU, dharmanI ArAdhanA karavI te paNa svArtha vRtti che. puNyodayathI maLelI sAmagrI sAcavavA mATe, vadhAravA mATe, bhogavavA mATe dharma kare e paNa svArtha vRtti che. pApanA udayathI koi duHkha AvI paDe to e duHkha dUra karavA mATe dharma kare e paNa svArtha vRtti che. A badhI vicAraNAo e zarIranA dharmanI vicAraNA che AtmAnI vicAraNA nathI. ApaNe AtmAnA pUjArI banavAnuM che zarIranA nahi. AtmAnA dharmanI vicAraNA puNyano anubaMdha karAve ane zarIranA dharmanI vicAraNA pApano anubaMdha karAve. manane majabUta karavAnuM ke sArA kAmo karIzuM to sArAphLa maLavAnAM ja che mATe mAgavAnI jarUra kharI ? bhagavAnanI bhakti karatAM mokSa paNa mAgavAno nathI kemake bhaktimAM vizvAsa hoya che ke je rIte bhagavAnanI bhakti karuM enAthI mokSa maLavAno ja che mATe mAgavAno nathI eTale ja jJAnI bhagavaMto, apekSA rAkhIe ene svArtha kahe che. mAgavuM ja hoya to AtmakalyANa karanArA vicAronI sthiratA, evI kriyA ane tevAM vartananI mAgaNI karavAnI. zarIranA dharmo chUTe ane AtmAnA dharmonI anubhUti thAya e mAgavAnI chUTa che je nabaLA mana vALA hoya teone mokSa mAgavAnuM paNa kahyuM che. deva, gurU, dharmanI ArAdhanAnI kriyA enI eja cAlu rAkhavAnI. mAtra temAM vicAra dhArA ja badalavAnI che eTale ke vicAradhArAnA pariNAmo badalavAnA che. bIjuM kAMi ja karavAnuM nathI. AmAM kyAM takalIpha paDe ema che ? jJAnIo kahe che ke kriyA e karma che. karma puNya baMdhAve paNa karma nirjarA na karAve. mATe nirjarA karAvanAra puNya nathI. AthI kriyAthI koidi nirjarA na thAya e to karma baMdhAvanArI cIja che. upayoga e dharma che. viveka te upayoga kahevAya che. eTale ke kriyA karavAmAM jeTalo viveka rahe te upayoga kahevAya. mATe viveka pUrvakanI jeTalI dharmanI kriyA e dharma kahevAya che. arthAt vivekapUrvakanuM covIza kalAkamAM jeTaluM vartana thAya ene ja jJAnIo dharma kahe che. pariNAma mujaba karmano baMdha ane karmanI nirjarA thAya eTale dharmakriyA karatAM karatAM jevAM pariNAmo cAlatA hoya te pramANe karmano baMdha thayA kare ane pariNAmo jevAM cAlatAM hoya tenAthI karmanI nirjarA thatI jAya che. baMdha ane nirjarA karavAmAM upayoga e sahAyabhUta jarUra thAya mATe kriyA cAlu hoya paNa te pariNAma pUrvakanI hoya to ja khabara paDa bAkI pariNAma vagaranI kriyAne jJAnIo e samUcchima kriyA kahelI che. samUcchima kriyAthI akAma nirjarA thAya paNa evI akAma nirjarAnI kiMmata paNa zuM ? akAma nirjarAthI ekendriyapaNAmAM paNa javAya jyAre sakAma nirjarAthI sArI gatimAM javAya. kai nirjarA karavI e ApaNA hAthanI vAta che. sAmAyikamAM beThA beThA saMsAranI sAvadha pravRttinA vicAro karavAthI sAmAyikathI puNya anubaMdha vagaranuM baMdhAya ane sAvadha vicArothI pApa anubaMdha rUpe baMdhAya che. mATe jJAnIo kahe che ke kriyA game tevI hoya eTale ke zubha hoya ke azubha hoya paNa karmabaMdha to pariNAmanA kAraNe thAya che. jevA pariNAma hoya tevo karmabaMdha tathA karmonI nirjarA thayA kare che. AthI kahevAya che ke samakItI jIvo azubha kriyAothI paNa puNyano anubaMdha bAMdhIne puNyAnubaMdhIpuNya bAMdhI zake che. AthI jaina zAsanamAM ekalI kriyAnuM mahatva nathI ja paNa pariNAma pUrvakanI kriyAnuM mahatva che. kriyAnA mahatvanI sAthe temAM pariNAmanI dhArA kayA prakAranI che eja mahatvanuM che svArthavRttithI karelI kriyA pApano anubaMdha karAve. samakItI-cakravartI jIvo bhoga bhogave to paNa emanA aMtaramAM A choDavA lAyaka ja che ane tAkAta Ave to kyAre choDIza e bhAvanAnA vicAro-pariNAmo rahelAja hoya che. AnA kAraNe e kriyA vakhate paNa puNyano anubaMdha karatAM jAya che. e kriyA azubha hovA chatAM A pariNAmanA yoge sakAma nirjarA karatAM jAya che. jyAre ApaNe kriyA zubha karIe chIe paNa AvA koi pariNAma na hovAthI e Page 4 of 64 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAma lAvavAnuM lakSyapaNa na hovAthI sakAma nirjarAnA badale akAma nirjarA karI rahelA chIe ema lAge che ! jene puNyAnubaMdhi puNya baMdhAtuM jAya che te eka aMtarmuhUrta pachI avazya udayamAM Ave che ane tenA kAraNe e jIvonAM pariNAma Atma kalyANanA lakSyavALA ja hoya che. puNyanA anubaMdhavALI sAmagrI jIvane male te sAmagrIthI puNya bAMdhavAnuM lakSya vizeSa hoya che ane te paNa evI rIte jIvana jIvato hoya che ke jenA kAraNe maLelI sAmagrImAM verAgyabhAva vadhato jAya che ke jethI te rAganA sAdhanomAM lIna thavA detuM nathI ane Atmika guNa taraE lakSya pedA karAvI temAM sthiratA lAvavA prayatna karAve che. ekendriyathI asannI paMcendriya paryAptA sudhInAM jIvone koipaNa prakAre puNyano anubaMdha paDI zakato nathI. kAraNake e vicAraNA hotI nathI. paNa pApano anubaMdha paDe che kAraNake rAgAdi pariNAmanI vRtti cAlu ja rahe che mATe puNyano anubaMdha bAMdhavA mATe sannI paryApta paNuM joie ne joie ja. | marUdevA mAtAno jIva ekendriyapaNAmAMthI Avelo che te anubaMdha vagaranuM puNya bAMdhIne tIrthaMkaranI. mAtA thai zakyA che. enA kAraNe emanAmAM samajaNa jaldI pedA thatI nathI paNa jyAre samajaNa pedA thai ke tarata ja karmonA bhukkA bolAvI nAkhyA che. sAcI samajaNa male to choDavA jevuM tarata ja choDI de che. Avo sarala svabhAve jIvane puNya sAthe baMdhAto jAya che. ekendriyAdi jIvo du:kha veThe che temAM AvuM puNya bAMdhI zake che ane e jIvomAM sarala svabhAva vizeSa rahelo hoya che. AthI ni:svArtha buddhi ane saraLa svabhAva hoya toja puNyano anubaMdha bAMdhI zakAya che. A puNyano anubaMdha mAtra deva, gura, dharmanI ArAdhanAthIja baMdhAya evo niyama nahi paNa mAnavA kalyANanA sevAnI kriyA eTale pravRtti karavAmAM ni:svArtha buddhi ane sarala svabhAva hoya toya puNyanA anubaMdha pUrvakanuM puNya baMdhAya che. saMsAranI paNa koi pravRtti karatAM sevA AdinA kAryo karatAM ni:svArthI buddhi ane saraLa svabhAva hoya to puNya anubaMdhavALuM jarUra bAMdhI zake che. mATe ja jJAnIoe niHsvArtha buddhi ane sarala svabhAva A be guNa upAdeya eTale grahaNa karavA lAyaka kahyA che kAraNake eja mokSanI. rUci pedA karavAmAM sahAyatA kare che. anaMtI puNyarAzIthI Aryadeza, AryajAti, AryakuLa, jena jAti, jena kuLa, deva, gurUnI sAmagrI dharma samajAvanAra gurU bhagavaMtono yoga A badhuM maLeluM che. samajavA mAgIe to samajI zakIe evo jJAnano kSayopazama bhAva paNa maLelo che. to pachI khAmI zenI che ? anukULa padArthanA rAgane oLakhIne temAM virAga pedA karI Atma kalyANa karavAnuM lakSya thatuM nathI e karavAno purUSArtha nathI e ja kharekhara khAmI che ! mAnA saMskAranI paraMparA ta jAti kahevAya ane bApanA saMskAranI paraMparA te kuLa kahevAya. sAtakSetramAM dAna detAM-anukaMpA dAna karatAM puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya ja evuM nakkI nahi kAraNake anukULa padArthone meLavavA mATe icchA rAkhI hoya. potAnA pApone ane doSone DhAMkavA dAna karyuM hoya to puNyAnubaMdhI puNya na baMdhAya paNa pApAnubaMdhI baMdhAya. Avazyaka kriyA vagaranuM jJAna e ajJAna rUpe kaheluM che. evI ja rIte kriyA vagara ekalA jJAnathI mokSapaNa malato nathI. mATe banne joie. jena zAsanamAM jJAna kriyA bannethI mokSa kahelo che. - pApAnubaMdhi puNya sukhano rAga vadhAravAnuM kAma kare che. AthI maLelI sukhanI sAmagrImAM pApa vadhAravAnuM ja kAma kare che. enAthI bacavA mATe ene oLakhIne pariNAma badalavAnuM kAma karavuM paDe to ja puNyano anubaMdha thAya. zrAvakapaNAmAM niraticArapaNe vratonuM pAlana akhaMDapaNe karo paNa sarala svabhAva na hoya pedA karavAnuM lakSya paNa na hoya to pApano anubaMdha paDyA kare. sAdhupaNAthI mAMDIne zrAvakane lagatI saghaLI dharmakriyAnA anuSThAno-aSTaprakArI pUjA-caityavaMdana-sAmAyika vagere vrata-niyama vagere kriyAothI puNya baMdhAya paNa te pariNAmane AdhArIta Page 5 of 64 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAnubaMdhI ke pApAnubaMdhI bannemAMthI koipaNa bAMdhI zakAya che. jagatanA jIvone prAthamika paNeja sukhano rAga zarUAtathIja choDAvavo agatyano che. jenA zAsanathI ja Atma kalyANanI rUcino mArga maLe ema nahi e mArga game te darzanamAM malI zake paNa AtmAnA utthAnanI saMpUrNa sAMgopAMga sAmagrIno rAjamArga mAtra jaina zAsanamAM ja che. bAkI itara darzanamAM janmelA jIvo saraLa svabhAva ane niHsvArtha buddhithI manuSya AyuSya bAMdhIne mahAvideha kSetramAM utpanna thai AtmakalyANano mArga pAmI mokSe jai zake che. mATe ni:svArtha bhAve mAtA, pitAnI sevA karanArane puNyAnubaMdhi puNya jarUra baMdhAya che. odha draSTimAM pahelA guNaThANe rahelA AtmAo je jaina zAsana pAmelA nathI-jaina zAsananuM jJAnA nathI avA AtmAo niHsvArtha buddhi ane saraLa svabhAvathI mana, vacana, kAyAno vyApAra kare che tene paNa puNyano anubaMdha paDe che tethI eja bhavamAM ke bhavAMtaramAM AtmakalyANa tarapha lai javAno anubaMdha e sAthe bAMdhato jAya che. AvA jIvo bIjA jIvone du:khI joine pote duHkhI thAya che. potAnI zakti mujaba du:kha dUra kare che. dUra karavAno prayatna paNa kare che chatAM e jIvonuM du:kha dUra na thAya to potAnA AtmAne eTale haiyAmAM du:khA pedA thAya che ane rahyA kare che ane satata manamAM vicAra cAlyA kare che ke mane maLelI sukha sAhyabI bIjAne upayogI na thAya to te zuM kAmanI ? A vicAraNA satata tenA mananA uMDANamAM cAlune cAlu rahe che. AvI vicAraNAthI paNa A jIvo puNyAnubaMdhI puNya bAMdhI zake che. AvA vicAro ApaNA aMtaramAM keTalo TAima cAlyA kare ? Avo vicAra kadAca aMtaramAM Ave to Take keTalo TAima ? ApaNA manamAM sAmAnuM du:kha joine AvA koi vicAro Ave ke tenA karmo evA haze mATe te du:kha bhogave temAM ApaNe zuM ? huM zuM karI zakuM ? ApaNe prayatna karyo to paNa tenuM duHkha dUra thatuM nathI to huM zuM karuM ? ApaNe ApaNuM juo. AvA aMtaranA uMDANanA vicAroja batAve che ke ApaNane pApano anubaMdha thayA kare che. A vicAramAM uMDe uMDe svArtha beThelo che mATe A vicAradhArA badalavI jarUrI che. je vicAra kuTuMba mATe karIe evA ja vicAra jagatanA bIjA jIvo mATe karavAnA che. kAraNake kuTuMbanA jIvo sAthe lohInI sagAi eka bhavanI che. jyAre metrI bhAvathI jagatanA jIvo sAthenI sagAi bhavo bhavanI che. ni:svArtha buddhinI jagyAe svArtha ane sarala svabhAvanI jagyAe kapaTa praveza kare to puNyanI jagyAe pApanA anubaMdhavALuM puNya baMdhAya. sukhanA padArtho puNyanA udayathI maLe che paNa e sukhano svAda to puNyanA anubaMdhavALA jIvo ja karI zake che. dareka dharmakriyAnA anuSThAno karatAM puNyato baMdhAvAnuM ja che. dharmarAjA AMdhaLo che. eto kahe che ke je koi mane Acaremane seve bhagavAnanA maMdiranuM pagathIyuM caDhe ene mAre to ApavAnuM ja kAma karavAnuM paNa teno upayoga kevo karavo, kevuM puNya levuM e ene potAnA pariNAmathI vicAravAnuM che. koipaNa darzanamAM, janma ApanAra janma dAtA mAtA, pitAnI sevA niHsvArtha bhAve kare to te puNya evuM baMdhAya ke jethI e bhavamAM athavA bIjA bhavamAM Atma kalyANa karavAnI sAmagrI jaldI prApta thAya. bIjAonI sevA bhakti karatAM mAtA, pitAnI sevA viziSTa che kAraNake temAM temanA upakAra pratyenI bhaktino bhAva rahelo che. bhakti paNa jJAnIoa be prakAranI kahI che. (1) bhakti rAga pUrvakanI bhakti ane (2) prIti rAga pUrvakanI bhakti. mAM bApa pratye bhakti hoya. bhaktimAM rAga na hoya rAga hoya tyAM bhakti na hoya paNa svArtha hoya Page 6 of 64 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patninA rAga jevo rAga rAkhIne bhakti karAya te prItirAga kahevAya che ane mA bApanI bhakti karatAM je rIte thAya te rIte bhakti karAya te bhakti rAga kahevAya che. mAM bApa upakArI rUpe hoya che. jyAre patni upakAraka rUpe hotI nathI. puNyAnuM baMdhi puNya evI samajaNapUrvakanuM, jJAna draSTithI AtmakalyANano mArga darzAvanAra eTale batAvanAra jagatamAM eka jaina darzana ja che. itara darzanamAM AvI samajaNa ja nathI. puNyano anubaMdha bAMdhavA mATe bIjAnA duHkhe du:khI thavuM e guNa kahelo che ane du:khI thaine zakti mujaba du:kha dUra karavAno prayatna choDavo nahi. A guNa barAbara khIlavaTa pAme to ja AtmA bIjAnA sukhe sukhI thai zake che. jo pahelo guNa na hoya to bIjAnuM sukha joine AnaMda AvavAne badale eTale AnaMda pAmavAne badale jIva irSyA bhAva pedA karIne baLyA kare che. irSA bIlakula na thavI joie ene enA puNyathI maLela che. mane mArA puNyathI maLela che. te sonA. puNyodayathI jIve che. temAM AnaMda thavo joie A to sAmAnya koTinI ja vAta che ne ? ane A vAta so. itara darzanakAro svIkAre che jyAre jainadarzana to AgaLa vadhIne kahe che ke pUNyathI maLelI sAmagrI rAkhavA jevI-bhogavavA jevI-sAcavavA jevI-vadhAravA jevI nathI paNa choDavA jevI ja che ema samajAve che. e vAta ApaNe magajamAM besADavAnI che. jIvanamAM je kAMi bhakti karatAM hoie tenAthI A vAtane AtmAmAM sthira karavAnI che. evI ja rIte ApaNane koi du:khI karIne arthAta du:kha ApIne sukhI thato hoya to bhale mane du:kha Ape e du:khamAM AnaMda karIne bIjAne sukhI karavAno bhAva rAkhI jIvana jIvavuM e paNa puNyano anubaMdha pedA karAve che. ApaNA upayoga mATe cIja sAmagrI lAvyA hoie ane koi bhAgI jAya ane ApI dai enA vagara calAvI lai jIvana jIvavAnI bhAvanA kharI ? Avo vicAra Ave kharo ? AnaMda pUrvaka te ApI daine enA vagara calAvI lyo kharA ? vicAradhArA badalAya to irSyA bhAva jAya ne ? A vicArathI jIvana jIve ene irSyA bhAva Ave ? AvI vicAraNAvALA jIvone ni:svArtha bhAva pedA thatAM vAra lAge ? ane AvA bhAvanI vicAraNAthI puNyAnubaMdhi puNya jIvane baMdhAyA ja kare che. mATe A abhyAsa pADavA prayatna karavAno che. (1) bIjAnA du:khe haiyuM duHkhI banAvavuM. (2) bojAnA sukhe haiyuM sukhI banAvavuM ane (3) du:kha ke takalIpha veThIne bIjAne sukha thatuM hoya to te veThIne paNa bIjAne sukhI karavA prayatna karavo. AnAthI jIvo guNayukta guNasthAnakane sahelAithI prApta karI AtmakalyANanA mArge caDhI zake che ane sthira thai zake che pachI ene anukULa padArthono rAga eTalo pajavaze nahi-herAna karaze nahi. abhavyajIvo-durbhavyajIvo ane bhArekarmI bhavyajIvone niHsvArtha buddhi ane saraLa svabhAva A be guNo kyAreya pedA thai zakatA nathI. A jIvo sukhanI apekSA rAkhIne ja saMsAramAM jIvatA hoya che ane deva, gurU, dharmanI ArAdhanA paNa paralokanA sukhanA hetuthIja karatAM hoya che. AthI A jIvo manuSyapaNuM pAmI-dharma sAmagrIpAmI-saMyamano svIkAra karI niraticAra cAritranuM pAlana pUrvakroDa varasa sudhI kare ane jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama bhAva laine AvelA hoya to sADA navapUrva sudhInuM jJAna paNa bhaNe dezanA labdhi pedA kare to paNa potAnA AtmAmAM rahelo anukULa padArtho pratyeno gADha rAga ane pratikULa padArtho pratyeno gADha dveSa jarAya ocho thAya nahi uparathI te gADha banatAM jAya che. AthI potAnA rAgAdi pariNAmane oLakhavAnI-enAthI huM duHkhI thAuM chuM evI mAnyatA pedA karavAnI jarAya budhdhi pedA thatI ja nathI. anukULa padAthonA rAgane ane pratikULa padArthonA dveSane oLakhavA mATenuM puNya kyAre upArjana thAya ? jyAre A be guNo pedA thAya tyAre ja. laghukarmI bhavyAtmA jIvo ja A be guNone pedA karI zake che. Page 7 of 64 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNane pApanA udayathI AvatuM du:kha jeTaluM nukzAna kare che enA karatAM puNyanA udayathI AvatuM sukha ane e sukhanA padArthone vadhArene vadhAre meLavavAnI icchA eja vadhAre nukzAna kare che. evuM aMtaramAM uDe uDe beThuM che kharuM? A zAthI joie ? kAraNake puNyano anubaMdha bAMdhavA mATe jema ni:svArtha bhAve mAtA pitAnI sevA kIdhI che ema vairAgya bhAva paNa kahyo che e vairAgya bhAva AvA vicAronI sthiratA vinA Ave nahi mATe satata e vicAraNA karavAnI che. jema jema jIvane potAnA rAgAdine oLakhavAnI icchA thAya tema tema tene aMtaramAM thayA kare che ke maLelI sukhanI sAmagrIne sAcavavA-vadhAravA vicAro karI karIne keTalo du:khano kALa pasAra karyo tathA e sukhanI AzAmAM ne AzAmAM eTale Aje nahi to kAle du:kha jaze ane sukha malaze AvI vicAraNAo karI karIne du:khano kALa keTalo pasAra karyo ane du:khI du:khI thai gayo. AvI vicAraNAo cAlu hoya che. hajI enAja vicAromAM jIvyA karIza to hajI keTalA kALa sudhI du:khIne du:khI thayA karavuM paDaze mATe enAthI bacavA zuM karavuM evA vicAromAM sthiratA lAvavA mATe puNya sukha male ane pApathI du:kha Ave A zradhdhA majabUta karavAnuM mana thAya. eTaleke jyAre jyAre sukhanI sAmagrI male tyAre aMtaramAM eja vicAra AvyA kare ke mArA puNyanA udayathI maLyuM che ane jyAre jyAre du:kha Ave tyAre mArAja pApa karmanA udayathI AvyuM che. evI vicAraNA ane zradhdhA tenAmAM beThelI hoya che. vairAgya eTale zuM ? anukULa padArthono rAga ane pratikULa padArthono dveSa e bene oLakhIne enAthI pratipakSI rUpe pariNAmane sthira karIne eTale anukULa padArtho pratye dveSa ane pratiLa padArtho pratye rAganI sthiratA karIne jIvanA jIvavuM eTaleke sukhamAM lIna na thavuM ane du:khamAM dIna na thavuM evI rIte jIvana jIvavuM ene jJAnI. bhagavaMtoe vairAgya kahyo che. A vairAgya paNa puNyAnubaMdhI puNya baMdhanuM kAraNa kaheluM che. A sAmAnya vairAgya che AvA vairAgI jIvane hajI apunabaMdhaka dazA prApta thayelI nathI. e apunabaMdhaka dazA prApta karavA mATe rAga dveSanA pariNAmane A rIte oLakhavA paDaze janma maraNanI paraMparA vadhatI jAya che tene aTakAvavA mATe rAga dveSane oLakhIne pratipakSI pariNAmanI vicAradhArA pedA karavAnI che. dharmamAM purUSArtha jarUrI che. jJAnIo kahe che ke saMsAramAM puNya pradhAna ane dharmamAM purUSArtha pradhAna kaheluM che. sAcuM khoTuM samajI sAcAne oLakhI te rIte jIvana jIvavA mATe ane khoTAne oLakhI teno tyAga karavA mATe jIvanamAM bhaNatara levAnuM kahyuM che. bhaNaze nahi to khAze zuM ? A vicAra dhArA mithyAdraSTi jIvonI hoya che paNa samajItI jIvonI hoto nathI. | itara dharmIomAM narasiMha mahetA-mIrAMbAi vagerene pApathI du:khaja Ave ane puNyathI ja sukha male evI zradhdhA hatI e zradhdhAnA baLe bhagavAnanA bhajanamAM-enA vicAromAM sthira thai zakyA paNa emano vairAgya du:kha garbhIta hato paNa jJAna garbhita nahoto mATe paheluM guNasthAnaka hatuM. samakIta nahotuM. mATe samakatI na kahevAya chatAMya bhagavAnamAM evI aTala zradhdhA hatI ke mAro bhagavAna mane bhUkhyo rAkhavAno nathI. Aje bhagavAna pratye ATalIye zradhdhA che ? samakIta pAmavA mATe keTalI sthiratA-keTalI samatA ane keTalI pariNati keLavavI paDaze ? - ApaNo naMbara to lagabhaga svArtha mATe pravRtti karavAmAM Ave ema lAge che ane enA kAraNe pApano puravaTho bhego karatAM hoie ema lAge che. Aje dharmanI ArAdhanA karatAM je pUNya baMdhAya che te naphArUpe-vapharArUpe ke khoTarUpe baMdhAya che eno paNa vicAra karIe chIe ? AvA vicAro ni:svArtha bhAve deva, gurU, dharmanI ArAdhanA karanArAne AvA ane toja nArUpe puNya guNAkAra rUpe eTale anubaMdharUpe baMdhAtuM jAya. Aje je sukhanI sAmagrI maLI che te mArA puNyathI maLelI che. kadAca bIjA divase A sAmagrI na male Page 8 of 64 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to vicAra Ave ke pUNya nathI mATe na malI paNa kema na malI ? zuM thayuM ? AvA vicAro na Ave e konA mATe bane ? saraLa svabhAvavALA jIvo hoya ene ! e vakhate je maLyuM hoya temAM mane ATaluM paNa maLyuM ne ? ema saMtoSa mAnavAno hoya che AthI ja pApanA udayamAM samAdhi rAkhavAnI che. vartamAnamAM jeTaluM puNya bhogavIe chIe teTaluM ya puNya bhavAMtara mATe baMdhAya che kharuM? eno kadI vicAra karyo che ? mATe ja deva, gurU, dharmanI jeTalI ArAdhanA karIe chIe te vairAgya pUrvaka karavAnI che jenAthI puNya guNAkAra rUpe baMdhAtuM jAya. je sukhanI sAmagrI mane maLI che tenA karatAM hajI vadhAre meLavavAnI icchA thayA kare che mATe A sukhano rAga icchAothI mane duHkha pedA kare che. AthI ja A sAmagrInuM sukha e sAcuM sukha nathI jarUra AnAthI caDhIyAtuM sukha-sArUM sukha bIjuM hovuM joie evo avAja ApaNA AtmAmAMthI Ave che kharo ? sukhane hAza karavAthI upayoga karatAM du:khanI paraMparA vadhe che. mATe sukhane upayogamAM letAM ene oLakhIne enAthI sAvacetI rAkhIne upayoga karavo ke jathI du:khanI paraMparA vadhe nahi. pApathI du:kha Ave-puNyathI sukha male ema jANavAM chatAM jagatanA jIvo je pApa kare che e zenA mATe kare che ? du:kha meLavavA ke sukha meLavavA ? jo adhika sukha meLavavA mATe pApa karIe ane e pApathI pAchuM du:kha ja Ave to pachI du:kha vadhAre kharAba kahevAya ke sukha vadhAre kharAba kahevAya ? je cIja aneka prakAranA pApa karAvIne AtmAne duHkhI kare e cIja ja vadhAre kharAba kahevAyane ? to evI cIja kai che ? to sukha ane sukhanI sAmagrI. to pachI e vadhAre kharAba lAge che ? sukhanA padArthomAM rAga karyA vagara vairAgya bhAva pedA karIne jIvana jIvavAnI zakti A vicArathI pedA thAya che. A vicAronI jeTalI sthiratA eTaluM jIvana vadhAre vairAgyavALuM hoya. A vicAraNA jenA zAsana sivAya bIjA koi darzanamAM nathI mATe jJAnI bhagavaMto ApaNane samajAvavA mATe prayatna karI rahyA puNyathI maLeluM jeTaluM sukha bhogavo eTaluM duHkha vadhaze A vicAraNA ApaNA aMtaramAM keTalo TAima pedA thAya ? ghara ApaNA mATe kevuM? choDavA jevuM ja rahevA jevuM nahi ja kAraNake ghara e pApanuM sthAna che. gharamAM mArApaNAnI buddhithI rahevAmAM pApano udaya che ema kahevAya. choDavA lAyaka ja che-nathI choDI zakAtuM choDIne jIvana jIvavAnI tAkAta nathI mATe beThA chIe AvuM ja jJAna jainakuLamAM janmelA chokarAone apAya. sukhanI icchAthI sukhanI tRpti thatI nathI. sukhanA padArtho pUyodaya hoya to malI paNa jAya toye bIjA padArthone meLavavAnI icchAo to cAlu ja rahe che mATe jJAnIo ene sukha kahetA nathI. sukha to evuM hovuM joie ke je malyA pachI bIjI icchAo pedA ja na thAya evuM sukha duniyAmAM jarUra che ane eja sukhane jJAnI bhagavaMto vAstavika sukha kahe che. A vAta tyAre samajAya ke sukhanI AzAe ane icchAoe ja mane du:khI karyo che ema lAge. toja samajAya. puNyodayathI maLelA sukhanA padArthomAM saMtoSa pedA thAya che. kharo ? ke pachI adhika sukhanI irachA vadhe che ? A sukha karatAM peluM sukha caDhIyAtuM kahevAya evI vicAraNA thavAnI ke nahi thavAnI ? AvI icchAone ja pApa kahevAya. A icchAo A bhavamAM-parabhavamAM ane bhavonI paraMparA pedA karavAmAM sahAya kare che. mATe je padArtha ApaNI icchAnI pUrti kare tene ja jJAnI bhagavaMto sukha kahe che. duniyAmAM evo koi padArtha che ke je ApaNI icchAonI pUrti kare ? AthI sukha kone kahevAya e samajI lo. A padArtho du:kha Page 9 of 64 Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa kema che te oLakhI lo. ApaNe to A padArtho Aje nahi to kAle be divasa pachI-paMdara divasa pachI-mahinA pachI-be mahinA pachI-cha mahinA pachI ke varSa pachI kAma lAgaze ema vicAraNAo karI karIne je je padArthono saMgraha karIe chIe tenAthI ja du:khanI paraMparA vadhArI rahyA chIe mATe e badhA padArtho du:kha rUpa che ema lAgavuM ja joie to ja jJAna garbhita vairAgya pedA thAya. pApanI pravRtti karAvanAra padArtho kadI sukha Ape kharA ? mATe ja jJAnIo kahe che ke te padArtho sukha nahi paNa ekAMte du:kha ApanArA ja che. A vicAraNA aMtaramAM sthira karavAnI che. deva, gurU, dharmanI ArAdhanA karatAM karatAM A vicAraNA karavAnI che toja sAcuM sukha karyuM e meLavavAnI icchA thaze ane toja khyAla Avaze ke e sukha ApaNA. AtmAmAM ja che. duniyAnA koi padArthomAM e sukha raheluM nathI. ApaNe mahenata karIne te sukhanI AMzika anubhUti karIe pachI bIjA sukhanI icchA pedA thatI ja nathI kAraNake bIjA padArthomAM evuM sukha ene lAgatuM ja nathI. A ja jJAna gabhita vairAgya kahevAya che. mATe jaina darzanano vairAgya bhAva sadA mATe ucca koTino che. jyAre itara darzanano vairAgya bhAva du:kha garbhita che mATe te ucca koTino gaNAto nathI. - A AMzika sukhanI anubhUtimAM pelI badhI sukhanI icchAonI pUrti thAya che. icchAone saMyamita karavAnI tAkAta enAmAM che. peluM sukha aneka prakAranI pApanI icchA pedA karAvIne duHkhanI paraMparA vadhAranAra che. jyAre AtmAnA sukhanI AMzika anubhUti evI che ke temAM duniyAnA sukhanI icchA pedA thavAnI nathI. enAmAM evI tAkAta che ke anukULa padArthonA rAgane ane pratikULa padArthonA dveSane eTale graMthIne oLakhAve che ane e oLakhANathI ja e sukhanA padArthothI sAvacetI pUrvaka jIvana jIvavAnI zakti pedA thAya che. A jJAnagarbhita vairAgya ApaNA aMtaramAM kharo ? jIvana to jIvavAnuM ja che paNa kevI rIte jIvavuM e ApaNA hAthanI vAta che. mIrAMbAi-narasiMha mahetA vagereno vairAgya DhAMkelA agni jevo che. agni upara rAkha DhAMkelI hoya ane te pavana AvavAthI uDI jAya ane aMgAro prajvalita thai jAya evo che tema te AtmAone sukhanI sAmagrI prApta thai jAya to te vairAgya haTI paNa jAya ane e sukha bhogavavAmAM paDI jAya. mATe ja jJAnIo kahe che ke AtmAnA sukhanI AMzika anubhUti pedA thayA pachI ja ene vicAra Ave ke je padArthomAM sukha nahotuM e padArthomAM sukhanI kalpanA karIne sukhanI icchAo karIne je doDadhAma karato hato eto du:kha rUpa ja che ema lAge. AvI vicAraNA to jJAna garbhita vairAgyavALAne ja Ave. jIvana to du:khagarbhita ane jJAnagarbhita verAgyavALA banne jIvavAnA ja che. du:khagarbhita vairAgyamAMthI. jJAnagarbhita vairAgya kokane ja eTale laghukarmIne ja thAya. sAtame majalethI paDatuM mUkanArAmAMthI koka ja bace badhAja bacI jAya evuM nahi enI jema jANavuM. abhavya-durbhavya-bhAre karmI bhavya jIva ane ekavAra samakIta pAmI durlabha bodhi thayelA jIvone AvuM jJAna pedA na thAya. jJAna garbhita vairAgya AtmAmAM kAyama jeTalo TakI rahe teTalo mokSa ema kahevAya. saMpUrNa icchA rahitapaNAnuM sukha tenuM nAma mokSa. jIva durgatimAM gayA pachI jJAna garbhita vairAgya pakaDI rAkhe to sAthe rahe ane jo choDI de to chUTI paNa jAya. jJAna garbhita vairAgyanI hAjarImAM rahelA jIvo zubha azubha banne prakAranA karmono baMdha karI zake che temAM zubhakarma vadhAre rasavALA ane anubaMdha rUpe bAMdhI zake che. jyAre azubha karmo atparase bAMdhI zake che. jo temAM AyuSyano baMdha paDe to niyamAM satinuM AyuSya bAMdhI zake che. bhagavAnanI mUrtinA darzana vizeSa rUpe karavAthI-vAraMvAra karavAthI ApaNI pApanI irachAono nAza thAya che. e mUrtimAM evI tAkAta che ke je duniyAnA koipaNa padArthamAM nathI. puNyathI padArtha maLe to tethI pApanI icchAono nAza thato nathI je maLe enAthI caDhIyAtuM meLavavAnI icchA thAya ja che eja sarva pApanuM Page 10 of 64 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULa che ema jJAnIo kahe che. dA.ta. peMDA khAvA malyA to khAtA bahu sArA che ema thAya ane sAthe sAthe Aje ja badhA khAi laiza to kAle zuM khAiza A je vicAra pedA thAya- bIjA divasa mATe rAkhavAnI irachA. thAya te icchA pUrvakano padArtha kahevAya che. jyAre irachAnA saMyamavALo peMDA malyA che to te divase khAvAnA paNa kAlanI ciMtA ke svAdanI ciMtA na kare. svecchAe vicArIne irachAno tyAga kare te icchA nirodha kahevAya che. mATe ja jIvana icchA virodha karIne jIvatA zIkhavuM joie. eTale ke rAgano tyAga karavAno ane tyAgano rAga eTale svecchAe svIkAra karavAno kahyo che. icchA nirodha karIne jIvanAra ema vicAre ke icchA karI karIne mAre mArA AtmAne du:khI karavo nathI. irachA karIne jIvana jIvavAmAM ene dayA Ave che AvuM jJAna pedA thAya tene jJAnIoe guNayukta guNasthAnakanI zarUAta kahI che. tethI ja deva, gurU, dharmanI kriyAone jJAnI bhagavaMtoe Avazyaka karaNI rUpe kahI che. AvA anuSThAno paNa karaNI rUpe kahyA che. saMsArIka icchAo vALuM jIvana jemane akAruM lAge teneja jJAnI bhagavaMto e vairAgya bhAvavALuM jIvana kaheluM che. AhAra-bhaya-methuna ane parigraha saMjJAomAM jIvo evA guMthAyelA che ke emAM sukha meLavavAnI irachAono aMta hajI sudhI Avyo ja nathI. uparathI saMjJAo irachA rUpe vadhatI ja jAya che. e irachAone saMyamIta karIne eTale e saMjJAone saMyamIta karIne jIvana jIvavAno prayatna karavo ene ja jJAnIoe paheluM guNasthAnaka vAstavika rUpe kaheluM che. jaina zAsana kayA vairAgya upara bhAra Ape che e samajAyuM ne ? vairAgya traNa prakAranA hoya che. (1) moha garbhita vairAgya, (2) du:kha garbhita vairAgya ane (3) jJAna garbhita vairAgya. pahelA be vairAgyanI koi kiMmata jena zAsanamAM nathI ane trIje jJAna garbhita verAgya bhAva pedA karavAmAM nisvArtha buddhi ane saraLa svabhAva jarUrI che. e vairAgya bhAva pedA thayA pachI ja irachAono nirodha eTale saMyama thato jAya che jenA kAraNe AtmAne AMzika sukhanI anubhUti thAya che. pUNyAnubaMdhi puNya bAMdhavAmAM have vidhivat jinapUjanam kAraNa kahyuM che. jJAnagarbhita vairAgya bhAva pedA thayelo hoya athavA pedA karavAnuM lakSya hoya to jinapUjA kevI rIte karavI ? vidhipUrvaka. evIja rIte dhArmika kriyAo sAmAyika-pauSadha vagere vidhi pUrvaka karavA mATe tenuM nirikSaNa karI karIne AgaLa vadhavAno prayatna kare che te pUyAnubaMdhi pUNya bAMdhavAnuM kAraNa kaheluM che. jinapUjA karatAM jo ema vicAre ke nathI karatAM tenA karatAM jeTaluM karIe eTaluM sAruM amArA mATe ATaluM ghaNuM che. nhotA karatAM enA karatAM ATaluMya karatA thayA na ? AvA badhA pariNAmanI vicAra dhArAne jJAnIoe dhIThTho pariNAma kahelo che. kAraNa A pariNAma jIvane AgaLa vadhavA-vidhipUrvaka karavAmAM sahAyabhUta thato nathI mATe A vicAro pApanuM kAraNa bane che. avidhithI thatI kriyAnuM du:kha hovuM joie. avidhi kyAM thAya che e oLakhIne vidhipUrvaka karavAno prayatna karavo joie. jJAnI bhagavaMtonA kahyA mujaba vidhipUrvaka nahi karI zakavA badala aMtaHkaraNa pUrvakanuM du:kha thavuM joie. vidhipUrvaka karavAnI aMtaramAM bhAvanA na hoya to jIva pApano anubaMdha karIne saMsAra vadhArato jAya che. jJAna garbhita vairAgyabhAvano pariNAma jeTalo draDha thato jAya enAthI bhaya dUra thato jAya che ane nirbhayatA tathA abhayaguNa pedA thato jAya che. e nirbhayatAnA pratApe vicAra karato jAya che ke uMcI koTinuM jIvana jIvavAnI zakti maLe (pedA thAya) e mATe mAre vidhivata kriyA karavI ja joie. ane AvI vidhivata kriyA karavAthI tenAmAM akheda bhAva pedA thato jAya che. eTale ke atyAra sudhI darzana, pUjana vagere kriyA jIvanamAM je karato hato te kheda pUrvaka karato hato eTale ke karavA mAtra karato hato. anukULatAone sAcavIne anukULatAomAM jarAya vikSepa na paDe e mATe karato hato have nirbhayatAnA kAraNe jenA pratApe Page 11 of 64 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ du:khanI cIja kai che du:kha pedA karanAruM mULa karyuM che. enI oLakhANa pedA thai jenA pratApe te sAmagrImAM bhayabhItatAnA vicArothI jIvana jIvato hato te bhayabhItatA dUra thaine nirbhayatA AvI. evA upakArInAM darzana-pUjana Adi kriyAnA anuSThAno akheda bhAvathI eTale ullAsapUrvaka kartavyarUpe mAnIne karato jAyA che. A rIte akheda rIte kriyAnA anuSThAnonuM sevana karavAthI AtmAmAM nirmaLatA pedA thatI jAya che. A nirmaLatAnA kAraNe saMsAranA anukULa padArthomAM je AkaLa vikaLatA thatI hatI te baMdha thai jAya ane pratikULa padArthomAM hAya voya thatI hatI te samAdhithI veThavAnI zakti pedA thatI jAya che eTale anukULa-pratikULamAM jIvana kema jIvavuM e jIvavAnI kalAnuM bIja pedA thatuM jAya che. - A eka bIjA guNo eka bIjAnI sAthe sAMkaLanI jema saMkaLAyelA che. A badhAya guNo otaprotA thaine Atmika guNo pragaTAvavAmAM sahAyabhUta banatA jAya che. A badhuM pahelA guNasthAnake banatuM jAya che. AthI ja jaina zAsanano vairAgya bhAva khUba ja ucca koTino che ema kahevAya che. itara darzanomAM Avo verAgya hoto nathI. kadAca itara darzananAM du:kha garbhita verAgya vALAjIvone jaina darzananA vicAro dhyAnamAM AvI jAya enI sthiratAmAM ekAkAra thavAya tevA sagurUno yoga paNa maLI jAya to ene jJAna garbhita verAgya bhAva AvavAnI eTale pedA thavAnI zakyatA kharI. AvI anubhUti thAya eTale zrI jinezvara devane upakArI mAnIne tenI vidhivata darzana-pUjA karavAmAM ene eTalo badho AnaMda Ave ke tenAthI tenAmAM nirbhayatAno guNa pragaTe. AthI ja je kriyA kheda pUrvaka thatI hatI te have akheda rIte karato ja jAya che. A rIte abhaya guNa ane akheda guNa pedA thayA pachI adveSa guNa pedA thAya che. aSa guNa eTale atyAra sudhI bIjAno nAno doSa moTo karIne joto hato. potAno moTo doSa DhAMkavA prayatna karato hato. bIjAno moTo guNa gauNa karato hato ane te guNamAM paNa doSa zodhato hato. potAnAmAM guNa na hovA chatAM, guNone AgaLa dharIne bIjAnI pAse gAto hato, bolato hato. AnA kAraNe bIjA guNIyala jIvo pratye dveSa bhAva pedA thato hato te have raheto nathI. Avo svabhAva bane eTale adveSabhAva pedA thayo kahevAya. anAdi kALano svabhAva bIjAnA doSo jovAno je paDelo che tenA kAraNe have doSo jovAnuM mana thaze to potAnA ja doSo joze. bIjAnA nAnA guNone joine potAnAmAM A guNa nathI. A doSo rahelA che mATe e guNa pedA thato nathI mATe e doSone oLakhIne doSone dUra karavAno prayatna karI bIjAnA jevA guNo pedA karavAno prayatna karato jaza. evI icchA pedA karato jAya che. tathA kadAca bIjAnA doSo dekhAi jaze to vicAraze ke e ajJAnA che mATe enAmAM doSo hoya. huM ajJAna hato to mArAmAM paNa AvA doSo ane enAthI adhika doSo hatA to. enAmAM hoya temAM zuM navAi ? AvI vicAra dhArAothI enA pratye dveSabhAva pedA thato hato te have thaze. nahi. ajJAna jANIne enI upekSA karavAnI bhAvanA thaze. AvI vicAradhArAothI jIva puNyAnubaMdhI puNya bAMdhato jAya che. AvA vicAradhArAnI sthiratAvALA jIvone paheluM guNasthAnaka hoya. AzravanI kriyA jIvanamAM cAlu hoya chatAM te kriyA saMvaranuM kAraNa banatI jAya che. ghara, peDhI, kuTuMba, parivAra, paisA, TakAnI pravRtti karavA chatAM e kriyAne AzravanI kriyA rUpe oLakhI eTale pApanI kriyA rUpe oLakhI AtmA kalyANa kema karavuM e vicAra hovAthI puNyAnubaMdhI puNyano baMdha kare che. AtmAmAM karmonuM AvavuM te Azrava. AtmAmAM AvatAM karmona rokavA te saMvara kahevAya che. itara darzanomAM AzravanuM rokANa karavAnI tAkAta nathI mATe ja jaina darzananI-jaina zAsananI. kiMmata mahApuruSoe mUkI che. jJAna garbhita vairAgya bhAvanA pariNAma pedA thAya to azubha kriyAo jIvanamAM cAlu hovA chatAM pAparUpa karmo AvatAM aTakI jAya che. abhaya, akheda, advaSa guNanA bIjanI zarUAta thavA mAMDe eTale jIva nirbhaya banato jAya. tenAmAM nirbhayatA vadhatI jAya che. A guNonA pratApe dharmanI pravRttio je kheda pUrvaka thatI hatI te akheda rIte cAlu thai jAya che ane saMsAranI pravRttio je Page 12 of 64 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AnaMda pUrvaka karato hato tene badale rasa vagara kheda pUrvaka pravRtti thatI jAya che. atyAra sudhI je kriyAo hoMza pUrvaka karato hato te kriyAo karavI have gamaze nahi ATalo phrAra pariNAmomAM thavA mAMDe che. mithyAtvano udaya hovA chatAM DhALa badalAyo che mATe puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che. hajI to rAgAdi pariNAmanI oLakha ja thai che. oLakhanA kAraNe saMsAranI pravRtti kheda pUrvaka cAlu thai zake che to pachI. AgaLanA pariNAma pedA thatA jAya graMthI bheda thato jAya to pariNAma kevA hoya e vicAra karavAno che ! maLelA anukULa padArtho cAlyAM to nahi jAya ne ? cAlyA jaze to huM zuM karIza kevI rIte enA vagara jIvana jIvIza evI je vicAraNAo e bhayabhIta vicAraNAo kahevAya che. anAdikALanA. abhyAsanA kAraNe bhayabhItanI vicAraNAnA saMskAro draDha thayelA che tethI dharmanI ArAdhanA karatAM karatAM e rIte ja jIvana jIvAya che. ene oLakhavAno prayatna karavAno che. para padArthomAM parataMtratAnA vicAro-bhayanA vicAro mohanIya karmanA udayathI cAlyA kare che. A badhA vicAro jIvanA anAdi kALanA che. e vicArone oLakhI enAthI chuTavAno prayatna karavA mATe jagatamAM zAsana raheluM che. jena eTale mohanIya sAme laDavAmAM zuravIra hoya te. A anAdinA saMskArone bhUMsavA mATe jJAna garbhita vairAgyanI jarUra che. e vicArathI nirbhayatA. Ave. deva, gurU, dharmanI pravRtti akheda rIte thatI jAya. enAthI adveSa bhAva Ave enA pratApe duniyAnA anukULa padArthomAM nirlepa bhAva Apo Apa pedA thato jAya che e nirlepa bhAvanA AnaMdathI have sukha kyAM che e zodhavAnuM mana para padArthomAM thatuM nathI paNa AvuM sukha mokSamAM che ane te mArA AtmAmAM raheluM che ene pedA karavAnI je bhAvanA vicAraNA thAya tene mATeno prayatna karavAnuM mana thAya eja apunabaMdhaka pariNAma kahelo che. vidhivat jinapUjanam eTale mAtra TIlAM ja karavA evuM nathI paNa janAjJA mujaba jIvana jIvavuM te che. sAdhupaNAmAM ke zrAvakapaNAmAM vidhipUrvaka jinAjJA mujaba jIvana jIvavuM te puNyAnubaMdhI puNya baMdhAve che. ' pahelA guNasthAnake DhALa badalIne jIvana jIvavA mAMDe eTale jIvana jIvavAnI kaLA tenAmAM pedA thatI jAya che. je jIvanathI pApano anubaMdha karato hato te have puNyano anubaMdha karato thayo. jJAna garbhita vairAgyathI pApanI kriyAmAM paNa pApane oLakhIne puNyano anubaMdha karato jAya pachI pazcAtApa karIne te pApanI kriyAnI gaha karato jAya Ane ja AMjI jaMjI anubhUti kahI che. azubhanI oLakhANa ja na hoya to pachI pApanI gahapaNa zI rIte karI zake ? du:khanA leza vagaranuM paripUrNa ane AvyA pachI nAza na pAme evuM zAzvata sukha ApaNe meLavavAnuM che. evuM lakSya pedA karI satata vicAraNA cAlu rAkhavI paDaze. A mATe paiso ekAMte du:kharUpa che. irachAone koi ja maryAdA nathI mATe enAthI sAvadhA rahevuM paDaze. A vicAraNA satata cAlu rAkhavI paDaze toja AzravanI kriyA saMvararUpa banaze. to ja puNyAnubaMdhi puNya baMdhAtuM jaze. pApAnubaMdhI puNyA puNya bAMdhatA bAMdhatA AtmAne jeTalo azubha vicAra pedA thAya tenA kAraNe tenuM baMdhAyeluM puNyA paNa pApamAM vAi jAya che. samakIta pAmelo AtmA cothA, pAMcamAM, chaThThA guNasthAnake rahelo hoya ane aprazasta krodha-mAna-mAyA ke lobhane AdhIna thai jAya to baMdhAyelo pUNyano anubaMdha paNa pApa rUpe banI jAya ane vakhate nikAcIta paNa thai jAya tenA kAraNe bhogavyA vinA cAle nahi evuM paNa banI zake che. chaThThA guNasthAnaka sudhI pramAda paNa A rIte karmabaMdhanuM kAraNa thai zake che mATe jIve chaThThA guNasthAnaka sudhI satata sAvadhagIrI rAkhavI paDe che. jo sAvadha na rahe ane aprazasta kaSAyane pramAdanA kAraNe AdhIna banI. Page 13 of 64 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAya to puNyano anubaMdha pApamAM TrAnsaphTa thai jAya che. zrI mallinAtha bhagavAnanA AtmAe trIjA bhave jyAre tIrthakara nAmakarma nikAcIta kareluM che teja bhavamAM evI bInA banelI che ke te bhave pAMca mitronI sAthe saMyamano svIkAra karelo che. niraticAra paNa mitronI sAthe so suMdara rIte saMyamanuM pAlana karI rahyA che. so eka sAthe tapa paNa suMdara rIte karI rahelA che. temAM guru bhagavaMta pAMca mitronAM sapanAM vakhANa kare che. paNa zrI mallInAtha bhagavAnanA AtmAnA tapanA. vakhANa karatAM nathI. basa AnA kAraNe e AtmAne potAnA vakhANa gurU kare evI bhAvanA pedA thai che ane e vakhANa karAvavA mATe jyAre badhAyane tapa pUrNa thAya ane pAraNAno divasa Ave tyAre A AtmA. mane Aje ThIka nathI peTamAM du:khe che. evAM koi vhAnA kADhIne gurU bhagavaMta pAse AgaLa tapa karavAnI vinaMtI karI upavAsa Adi tapa vadhAre karatAM jAya che. basa, ATalI ja aprazasta mAyA kaSAyanA pratApe baMdhAtA purUSa vedano sAro rasa baMdha nahi baMdhAtA-sattAmAM rahelA strIveda rUpe e sthiti ane rasano saMkrama thaine strIvedane evo majabuta banAvatA nikAcIta rUpe karatA gayA che. A rIte tapa karatAM jAya che ane gurU temanI prazaMsA karatAM jAya che. temAM AnaMda Ave che. basa. A AnaMdanA pratApe nikAcIta rUpe strIveda chaThThA guNasthAnakanA pariNAmamAM rahIne karyo. e evo nikAcIta joradAra karyo ke tyAMthI kALa karIne anuttara vimAnamAM samakIta laine utpanna thayAM tyAM tetrIza sAgaropama sudhI purUSa vedano udaya bhogavI rahyA che chatAMya baMdhAyelo-nikAcIta thayelo strIvedano rasa jarAya saMkrama pAmIne kSaya thai zakyo nahi ane tyAMthI manuSyapaNAmAM strI tIrthakara rUpe utpanna thayA. AmAM vicAra e karavAno che ke ATalo paNa aprazastA bhAva jIvane puNyanA anubaMdha rUpe baMdhAyelo veda pApanA anubaMdha rUpe saMkrama pAmI udaya rUpe avazya bhogavavo paDe che. evI ja rIte brAhmI ane suMdarI e be henonAM jIvo paNa anuttaramAMthI AvelA che. pUrva bhavamAM pITha ane mahApITha munio tarIke suMdara rIte ArAdhana karIne vaiyAvacca karelI che paNa aprazasta mAyAnA pratApe teo paNa strIvedane nikAcIta karI strI rUpe utpanna thayA che. sAmAnya rIte moTe bhAge niyama che ke anuttara vimAnamAMthI je manuSyapaNAne pAme che te purUSa veda rUpe utpanna thAya che. jyAre AvA koi jIvo. nikAcIta strIveda saMkramathI karIne gayelA hoya tevA jIvo strI avatArane paNa pAmI zake che. AnA uparathI e vicAravAnuM che ke chaThThA guNasthAnakamAM rahelA AtmAone aprazasta kaSAyothI keTalA sAvadha rahevuM paDe toja baMdhAyeluM puNya pApamAM TrAnsa na thAya. AthI e nizcita thAya che ke puNyAnubaMdhi baMdhAyeluM hoya e bhogavavA maleja evo niyama nahi jo aprazasta kaSAyone AdhIna thaine jeTalA azubha vicAro karIe eTaluM e puNya TrAnsa thai pApanA anubaMdha rUpe bhogavavuM paDe evuM paNa banI zake che. jema lAkha rUpiyA kharcIne sArAmAM sArI rIte bhagavAnano mahotsava karyo hoya ane koi vakhANa kare to te sAMbhaLIne aMtaramAM thAya ke cAlo pesA ugI nIkaLyA ane jo koi vakhANa nA kare to ema thAya ke e to che ja evo ene kazuM AvaDatuM ja nathI. AvA vicAro pedA karavA e aprazasta bhAva kahevAya che te vakhate eTaluM ja vicAravAnuM ke mArI saMpattinA pramANamAM meM lai laine ATaloja lAbha lIdho ? AnAthI. vadhAre lAbha lai zakuM evI zakti hovA chatAM ATaloja lAbha lIdho ! to kAMika dharmanI prApti thAya. ApaNane kSayopazama bhAve dharma pedA thayo nathI mATe AvA vicArA AvatA nathI ane tenAthI virudhdha vicAro AvyA kare che. sAdhu bhagavaMto paNa mAna pacAvavAnI zakti pedA kare toja bacI zake. bAkI nahi to sAdhupaNAmAM paDavAnA nimitto ghaNAM che. ApaNI ArAdhanAthI puNyAnubaMdhI puNya kadAca baMdhAtuM hoya to te bhavAMtaramAM bhogavI zakAya e rIte TakI zake che kharuM ke pachI pApamAM TrAnsaphTa thai jAya che. Ano roja vicAra karavo paDaze. jo chaThThA guNasthAnake rahelAne sAvadhagiri rAkhavAnI jarUra che to pachI apunabaMdhaka dazAnA Page 14 of 64 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariNAmane pAmelAne paNa keTalI badhI sAvadhagiri rAkhavAnI hoya che e vicAro. - ghaNAMne evI Teva hoya che ke potAno karelo dharma bIjAnI pAse gAyA kare enAthI baMdhAyeluM puNyAnubaMdhi puNya pApamAM TrAnsaphTa thayA kare che. sukRtanI anumodanA bIjAnI pAse bole toja thAya ema nathI. pote ekAMtamAM besIne pote karelI ArAdhanAnI anumodanA karyA kare to paNa thai zake che. paNa je svabhAva paDyo hoya tene oLakhIne badalavA prayatna kare to ja A bane ne ? e kyAre bane ? aprazastA kaSAyone aprazasta rUpe oLakhIne enAthI sAvadha rahI jIvana jIvato jAya to. siri sirivAla kahAmAM eTale zrIpAla caritramAM jyAre mayaNA koDhIyA evAM uMbara rANAno hAtha pakaDIne enI sAthe gai ane savAre maMdire darzana karavA sAthe gayA tyAra pachI bAjumAM AcArya mahArAja zrI muni suMdarasUri mahArAja padhAryA che ema mayaNAne samAcAra malyA eTale potAnA svAmIne laine AcArya bhagavaMtane vaMdana karavA gai che tyAM vyAkhyAna cAle che mATe vyAkhyAnamAM beThA pachI upara potAnA svAmI sAthe vaMdana karavA mayaNA gai tyAre mayaNAna kahe che ke A lakSaNavaMto purUSa koNa che ? tyAre mayaNA raDI paDe che. badhI vAta kare che. mayaNA samakatI bAi che ane mAtra dharmanI niMdA thai che tenuM du:kha lAgeluM che mATe gurU bhagavaMtane pUche che. bhagavAna Amano roga jAya to ja dharmanI niMdA aTake ane dharmanI prabhAvanA. thAya. eTale gurU bhagavaMte kahyuM sAdhu to sAvadha vyApAranA maMtra, taMtra, vidyA, vaidaka AdinA kahevAnA tyAgI. hoya che. sAdhuthI kahevAya nahi e tuM jANatI nathI ? ema jaNAvIne niravadha upAya tarIke navapadanI. ArAdhanA ArAdhaka bhAva pedA karIne karavAmAM Ave to tenAthI asAdhya darda paNa nAza pAme che. A lokamAM je icche te prApta thAya che ane paralokamAM suMdara sukha maLe che ane paraMparAe mukti paNa tenAthI ja prApta thAya che. e ArAdhaka bhAva pedA karavA mATe traNa guNone keLavavA paDe che. khAMta-dAMta ane zAMta. eTale ke khAMta eTale kSamA bhAva, dAMta eTale indriyonI saMyamatA ane zAMta eTale samatA bhAva. A traNe guNone keLavIne navapadanI ArAdhanA kare to tenAthI asAdhya dardo paNa nAza pAme che. je icche te malyA vagara rahetuM nathI ane ArAdhaka bhAva keLavyA vagara ane e pedA karavAnA lakSya vagara eTale e guNone prApta karavAnA lakSya vagara kSamAnI jagyAe krodha rAkhIne indriyonI asaMyamatA keLavIne ane samatA bhAva vagara ArAdhanA karavAmAM Ave to ArAdhanAnA Lane badale virAdhanAnuM maLe che. eTale ke puNyAnubaMdhI puNya baMdhAvAne badale pApAnubaMdhi puNya baMdhAya che ane e puNya ekAMte du:kha ApanAruM thAya che. enAthI AgaLa vadhIne AcArya bhagavaMta kahe che ke eka vAra ArAdhaka bhAva pedA karo puNyAnubaMdhi puNya bAMdhyuM ane pachI pAchaLathI ArAdhaka bhAva cAlyo jAya ane virAdhaka bhAva pedA thai jAya to te baMdhAyeluM puNya paNa ekAMte "apAyam eva karoti' eTale duHkhaja ApanAruM bane che. A rIte mayaNAne kaheluM che e khabara che ne ! A sAMbhaLIne zrIpAle nakkI karyuM ke huM have ArAdhaka bhAva keLavIne suMdara rIte navapadanI ArAdhanA karIza. ApaNe ArAdhanA kai rIte karIe chIe e AnA uparathI vicAravAnuM che ! ArAdhaka bhAva pedA thayelo che ? na thayo hoya to pedA karavAnuM lakSya rAkhIne ArAdhanA karIe chIe ? toja puNyAnubaMdhI puNya baMdhAze nahi to ? virAdhaka bhAvathI karelI ArAdhanA zuM karaze e mahApurUSe je kahyuM che te vicAravAnuM jeTalo jeTalo jyAM jyAM virAdhaka bhAva thato hoya te dUra karavA prayatna karI ArAdhaka bhAva pedA karavAno prayatna karIzuM ane enuM lakSya rAkhI saMskAra pADazuM to A bhave nahi to bhavAMtaramAM AnAthI sArI sAmagrI pAmI kalyANa sAdhI zakIzuM e barAbara che ne ? eno prayatna karatA thai jAva. sAmAnya rIte anukuLa padArthomAM rAga ane pratikULa padArthomAM dveSa thato hoya tyAre paNa puNyAnubaMdhi puNyano udaya kALa cAlu hoya to heyamAM heya buddhi ane upAdeya padArthomAM upAdeya buddhi svAbhAvika rIte hoya che. jIva jo Page 15 of 64 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmarthyavAna hoya to e pariNAma asaMkhyAta kALa sudhI TakI rahe che. ekavAra puNyAnubaMdhi puNya baMdhAi jAya pachI tenA aMtaramAM e bhAva cAlu ja hoya che. AthI AMzika jJAna garbhita vairAgya bhAva pedA thatAM sukhanI sAmagrImAM ene rAga thato nathI. AvA pariNAmathI jIvanArA jIvone puNyAnubaMdhi puNyanA udayavALA kahevAya pachI tene devalokanA ke cakravartInA sukhanI sAmagrI durgatimAM dhakelavAmAM sahAyabhUta banatI nathI. cakravartInA pramANamAM ApaNI pAse sAmagrI keTalI ? ane je che te puNyAnubaMdhi puNyanA udayavALI kharI ? ApaNane puNyanA udayathI maLelI sAmagrI rAga vadhAravAmAM sahAyabhUta thatI nathI ne ? vartamAnamAM maLelI sAmagrI durgatimAM lai javA lAyaka karma to baMdhAvatI nathI ne ? ApaNe navakAra bolIe chIe mATe karmonI utkRSTa sthiti bAMdhatA nathI kAraNa ke navakAramaMtra bolatA AvaDe e jIvo aMta:koTAkoTI sAgaropamathI adhika sthitino baMdha karatA ja nathI. jyAre eka koTAkoTI sAgaropama ke ethI adhika sthiti baMdhAvA mAMDe eTale ke jIva bAMdhe to tene navakAra bolavo sAMbhaLavo ke yAda karavo paNa game nahi. navakArane prANa karatAM adhika rIte sAcave te aMta:koTAkoTI sAgaropamathI adhika sthitino baMdha kareja nahi. mATeja ApaNe vicAravAnuM che ke navakAra gaNIe chIe mATe sukhano rAga ApaNane du:kha ubhuM karAve evo to nathI ne ? ApaNane puNyathI navakAra malyo che. anaMtI vAra malyo haze paNa navakAra pAmIne puNyathI maLatI sAmagrImAM rAga karI karIne jIvyA mATe durgatimAM javA lAyaka karmo karyA ane tethI ja du:kho ubhA karyA. puNyAnubaMdho puNyanA udayakALamAM duniyAnI sArAmAM sArI sAmagrI maLe to paNa temAM rAga ubho thato nathI jemake zAlIbhadra-pethaDazA vagere. zAlIbhadrane tyAM rojanI navvANuM peTIo devatAi AvatI hatI jemAM tetrIza peTIo navA navA kapaDAnI, tetrIza peTIo navA navA aMlakAronI ane tetrIza peTIo navI navI khAvA pIvAnI sAmagrInI AvatI. hatI te sAmagrIono pote ane potAnI batrIza patnIo roja bhogavaTo karatA hovA chatAM durgatimAM lai jAya evo rAga teo ne e sAmagrI pratye pedA thato nahoto. uparathI jema jema bhogavatA jAya tema tema sadgatimAM javA lAyaka karmano baMdha thato hato tenuM kAraNa ? vairAgya bhAva sAthe hato eTale jJAna garbhita vairAgya sAthe bhogavatA hatA. evI ja rIte A avasarapiNI kALamAM thayelA pahelA cakravartI bharatA mahArAjAne keTalI badhI haddhi siddhinI sAmagrI hatI teno bhogavaTo paNa karatA hatA. chatAMya sagatino baMdha karAve evI rIte bhogavatA hatA. aviratinA udayathI e sukha bhogavavAnI kriyA karavI paDe che paNa te karatAM rAgathI alipta rIte rahetA hatA mATe duHkhanI paraMparA sukha bhogavatA paNa vadhatI nathI ane e bhavamAM kevalajJAna pAmyA. zreNika mahArAjA kSAyika samakItanAM dhaNI hatA. magadha dezanA mAlika hatA chatAM e sAmagrI du:khanI paraMparA sarje eno anubaMdha kare evI rIte jIvatA nahotA to pachI narakamAM kema gayA ? kAraNake samakIta pAmatAM pahelA rAgAdi pariNAmamAM gAMDA thayA tethI narakanuM AyuSya pahelA ja baMdhAi gayeluM mATe narakamAM gayA paNa te AyuSya bAMdhyA pachI bhagavAna mahAvIra malyA ane jIvananuM evuM parivartana karI nAMkhyuM ke jenA pratApe A bhavamAMja puNyAnubaMdhi pUNya upArjana karIne tIrthaMkara nAmakarma nikAcIta karI nAMkhyuM ane AvatA bhave tIrthakara thaze. evI ja rIte kRSNa mahArAjAe dharma pAmatAM pahelA narakanuM AyuSya bAMdhI dIdhuM. pachI temanAtha bhagavAna malyA-dezanA sAMbhaLI ane sabhyatvanI prApti karI traNa khaMDanA mAlika hovA chatAM aMtaramAM juvAna kanyAone jotAM rAga pedA thai jato tenI sAthe lagna karI. ghare lAve cheDA cheDI bAMdhelI hoya ane chatAMya e AvelI kanyA patnI banIne AvelI saMyama levAnI vAta kare to tarataja rajA ApI de. kAraNake teoe potAnA AtmAne kanyAnA rAgathI saMyamano rAga adhika keLavelo hato ke jenA kAraNe pote saMyama lai zake evI zakti na hovA chatAMya anekane saMyamanA mArge joDatA hatA ane saMyama apAvatA hatA. A saMyama pratyenA adhika rAganA kAraNeja aDhAra hajAra sAdhuone bhAvathI vaMdana karatAM kSAyika samyakatvanI prApti karI ane cAra nArakInA du:khonuM nivAraNa karI Page 16 of 64 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakyA. vicAro, saMyamanA rAga pUrvaka saMyamIne vaMdana bhAvathI karatAM narakanI vedanAnA du:khono paNa nAza. thai zake che mATe ema kahI zakAya ke AvA jIvono rAga saMsAramAM rahevA chatAMya evo hoto nathI ke je saMsAramAM du:khonI paraMparA sarjI zake ! AthI ema naja kahevAya ke puyathI maLelI sAmagrI sukha-dhana-vaibhavano bhogavaTo na ja kare paNa evI sAvadhAnIpUrvaka bhogavaTo kare ke jethI AtmA durgatimAM jAya ja nahi paNa sagatimAM ja jAya mATe dharma pAmyA pachI AtmAne durgatimAM lai jAya evo rAga anukULa padArtho pratye thato nathI tethI AvA jIvo mATe jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke e dharma pAmelA jIvo saMsAramAM vase kharA paNa rame nahi puNyAnubaMdhi puNyanA udayavALA jIvone mATe A vizeSaNa che. mATe jo rAganI ramaNatA Ave to du:khanI paraMparA zarU thAya evuM karma baMdhAtuM jAya ane sadgatinI paraMparA aTakI jAya. AvuM puNya kAMika AvuM che evo anubhava ApaNane pedA thAya che kharo ? ATalA varSomAM jIvana jIvatAM jIvatAM eka divasa paNa evuM jIvana jIvyA choke jenA pratApe durgatimAM lai jAya evo rAga thayo nathI ? pApAnubaMdhi puNya ane puNyAnubaMdhi puNya banne koipaNa kALe jIvane sAthe na hoya kAraNa ke pratipakSI che. ApaNuM jIvana ja evuM che ke ATalI majUrI karIe tyAre lAbhAMtarAya karmano kSayopazama bhAva pedA thAya ane sAmagrI male to pachI e sAmagrImAM rAga karavAnI jarUra kharI ? ene oLakhIne emAM rAga na thAya evo purUSArtha karavAno che e mATe ja deva, gurU, dharmanI ArAdhanAnA anuSThAnonI kriyAnuM vidhAna che. e dhyeyathI kriyAo karIe toja pApAnubaMdhi puNya puNyAnubaMdhi puNya rUpe bhogavavA male. zrIpAla rAjA uMbara rANA tarIke hatA tyAre mayaNA suMdarI sAthe lagna karyA paNa manathI icchA nathI. tenA sahavAsathI navapada malyA-tenuM jJAna maLyuM-jJAna meLavIne navapadane aMtaramAM sthira karIne evI rIte ArAdhanA karI ke puNyAnubaMdhi puNya bAMdhatA gayA. tatkAla udayamAM lAvatA gayA ane bhogavatA gayA ke jethI rAganA padArtho male-vadhe chatAM rAga saMyamIta thato gayo. pote alIpta banatA gayA ane suMdara ArAdhanA karatAM aneka rAjakanyAonI sAthe lagna karyA-saMpatti pAmyA ane uttarottara zAsana prabhAvanA karatAM muktine najIka banAvI zakyA. zAthI ? kAraNake ATalI sukhanI sAmagrI malavA chatAM emAM evo rAga pedA thavA detAM ja nathI ke jethI durgatimAM du:kha bhogavavA javuM paDe. cothA ArAmAM bhagavAna mahAvIranA kALamAM bhagavAna rAjagRhI nagarImAM vicaratA hatA te vakhate mammaNa zeThano jIva paNa tyAM ja raheto hato e AtmAe pUrvabhavamAM puNyAnubaMdhI puNya bAMdhIne pApAnubaMdhi karI nAkhyuM ke jenA pratApe e sAmagrI mokSa tarapha je lai janArI maLelI te sAtamI nArakImAM lai gai. pUrvabhavamAM lhANImAM lADavA AvelA te DabbAmAM mukelA temAM mahAtmA vahoravA padhAryA te lADavA sArA bhAvathI vahorAvI dIdhA. e vahorAvavAnA bhAvathI cothA ArAmAM janma. bhagavAna je nagarImAM vicare te nagarImAM janma. tyAMnA rAjA karatAM adhika saMpatti prApta thAya evuM puNyAnubaMdhi puNya upArjana karyuM ane pachI mahAtmAnA gayA pachI paDozamAM rahetA bhAie AvIne kahyuM ke lADavo khAdho kevo lAgyo ? tyAre kahyuM ke ma to mahAtmAne vahorAvI dIdhA. paDozIe kahyuM ke are bhalA mANasa kevo sarasa lADavo hato eno svAda keTalo suMdara hato ? basa A sAMbhaLIne rasanendriyanI tIvratA pedA thai. DabbAmAM kaNIyA paDela te laine cAkhyA ane svAda vadhyo ane manamAM vicAra Avyo ke huM mahAtmA pAsethI lADavA pAchA lai AvuM ema vicArI lADavA pAchA levA mahAtmAnI pAchaLa doDyo ane kahyuM, mArA lADavA pAchA Apo mAre ApavA nathI. mahAtmAe vicAryuM A mAnaze nahi ane jora karI lai leze mATe lADavA dhULamAM nAMkhIne ragadoLI nAMkhyA temAM mahAtmAnI niMdA karI enA kAraNe baMdhAyeluM puNyAnubaMdhi puNya vIne pApAnubaMdhi puNya karI nAkhyuM ane mammaNanA bhAvamAM sAmagrI pAmIne aneka prakAranA pApo karyA. kayA pApa ? ati lobha. Page 17 of 64 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nakkara ratnanAM be baLado banAvavA mATe AkhI jIMdagI kharcI nAMkhI paNa chelle be sIMgaDA thayA nahi ane marIne sAtamI nArakImAM gayo mATe keTalo vicAra karavo paDaze e vicAro ? dharma haMmezA purUSArtha pradhAna che. dharmamAM bhAgya cAle nahi jyAre saMsAramAM sukha purUSArthathI male nahi paNa puNya hoya to ja male. je puNyanA udaya kALamAM maLelI anukULa sAmagrI pApanA anubaMdhamAM sahAyabhUta thAya tene pApAnubaMdhi puNya kahevAya che. narakagati sivAyanA dareka jIvone sAmAnya rIte anukULa sAmagrI ane pratikULa sAmagrI banne prakAranI sAmagrI malyA vagara rahetI nathI. ekendriyathI mAMDIne asannI paMcendriya sudhInAM jIvone jeTalI anukULa sAmagrI male e eno puNyodaya gaNAya che. puNyathI malatI sAmagrIne jIvo bhogave temAM jJAnI bhagavaMtone koipaNa jAtano vAMdho nathI. to vAMdho kyAM che ? paNa maLelI sAmagrImAM rAgAdi pariNAma, adhikane adhika AzAo karyA kare che. temAM vAMdho che kAraNake e rAgAdi pariNAma ane AzAothI pApano anubaMdha jIvo karyA kare che ane te pApano anubaMdha thayA kare che. eno vAMdho che. maLelI sAmagrI jo rAgapUrvaka sAcavavAmAM Ave to bhavAMtaramAM te sAmagrI na maLe evuM pApa baMdhAya che. rAgAdi pariNAmathI e sAmagrImAM jeTalI joradAra AzAo-icchaAo eTaluM joradAra pApa anubaMdha rUpe baMdhAyA kare che. e pariNAmanI sthiratA ane ekAgratA pedA karAvIne jIvanI pAse e AzAo, icchAA durgatinuM AyuSya baMdhAvIne durgatimAM dhakelI de che. vartamAnamAM maLelI sAmagrIthI moTA bhAganA jIvo evI rIte jIve che ke pApano anubaMdha pedA karatA jAya che. je sAmagrI AtmakalyANa karAvavA mATe maLelI che tenA badale durgatinA mArge lai jAya e rIte je upayoga karI rahyA che tenAthI bacavA mATeja eTale sadgati tarapha jIvane lai jAya e rIte upayoga karatAM zIkhe te mATe ja jagatamAM jaina zAsana ubhuM che. jaina zAsana bhautika icchAono nAza karavA mATe ja che. icchAo eja pApanuM mULa che. e samajavA mATe ja jaina zAsana che. jaina zAsana jIvone oLakhANa karAve che ke mane duHkha zA mATe Ave che ? e oLakhAvIne tenAthI bacavA dharmanI ArAdhanA karatAM karatAM karIne puNya kema sArUM baMdhAya e jaNAvavA mATe che. jo sukhanI icchAo dharma karatAM karatAM vadhatI hoya to pApAnubaMdhi puNya niyamA baMdhAya che ema kahevAya. icchAo, AzAo jo ghaTatI hoya, saMyamIta thatI hoya to samajavu ke AMzika puNyAnubaMdhi puNya jarUra baMdhAya che. AthI nakkI thAya che ke manathI, vacanathI, kAyAthI, dhanathI, dharmanI kriyAonAM anuSThAno karIe ane anukULa padArthomAM rAga hoya athavA vadhato jato hoya to enAthI pApAnubaMdhi puNya meLavI rahyA chIe ane rAga ghaTato jato hoya saMyamIta banato hoya to puNyAnubaMdhi puNya bAMdhI rahyA chIe ane Atma kalyANamAM AgaLa vadhI rahyA chIe. puNyathI maLelI sAmagrImAM jeTalI mArApaNAnI budhdhi e pApanA anubaMdhanuM kAraNa che. bhUtakALamAM pApAnubaMdhi puNya bheguM karyuM haze tenA kAraNe atyAre vartamAnamAM ApaNI mArApaNAnI budhdhi nAza pAmatI nathI. e mArApaNAnI budhdhino nAza karavA mATe deva, gura, dharmanI ArAdhanA karavAnI che. deva, gurU, dharmamAM mArApaNAnI budhdhi keTalI ? e jo na hoya to AtmakalyANa karavAnuM vicAravAnuM ApaNuM lakSya keTaluM ? abhavya jIvo-durbhavya jIvo-bhArekarmI jIvo, jIva, ajIva, puNya, pApa, Azrava, savara, nirjarA baMdha A ATha tatvonI vicAraNA karavAmAM eTalo TAima ekAgra citte pasAra kare ke jenA kAraNe badhI khAvA pIvA AdinI pravRtti bhUlI jAya. niraticAra cAritranuM pAlana kare chatAMya potAnA AtmAmAM rahelA Page 18 of 64 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mithyAtvane kADhavAnI kadI icchA na ja thAya kAraNa ke mArApaNAnI budhdhi e anukaLa padArthomAMthI jAya ja nahi mATe niyamAM pApAnubaMdhI puNya upArjana karyA kare che AthI ApaNuM lakSya eka ja hovuM joie ke icchA eja duHkhanuM mULa che mATe jema bane tema icchAono saMyama karavAnuM ja lakSya hovuM joie. e lakSya jeTaluM majabuta karIe enAthI ja kalyANa thAya. TrenamAM ubhA ubhA traNa cAra kalAka kaSTa veThIne jAya tenAthI akAma nirjarA thAya, puNya baMdhAya paNa te pApanA anubaMdhavALuM. saMsAranI dareka kriyAmAM sahana kare temAM akAma nirjarA thAya. e akAma nirjarA pApanI kriyA mATe che tethI pApano anubaMdha karAve. mATe rasoi karatAM karatAM saMsAramAM chuM mATe karavuM paDe che. kyAre tAkAta Ave ke A badhuM choDI dauM ? A prakAranI vicAraNA cAlu rahe to sakAma nirjarA thAya che. zubha karmanA baMdhamAM puNyAnu zubha kamenA badhamAM puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che. jo ApaNI icchAo saMyamIta na karatAM hoie ane saMyamIta karavAnuM lakSya na hoya to bhagavAnanuM darzana, bhagavAnanI pUjA, stavana, pustakonuM vAMcana, tenuM ciMtana, manana paNa pApAnubaMdhi puNyA baMdhAve. bhagavAne je choDyuM e choDavAnA bhAva Ave e mATe stavanA karavAnI che. anukULa padArthonI icchApUrti pApanA anubaMdhanuM kAraNa bane che. anukULa padArthono je AnaMda che ane pratikULa padArtho pratyeno je dveSa che temAM AtmAne vadhAre nukzAna anukULa padArthano je AnaMda che te che. irachA karyA vagara je malatuM jAya te puNyAnubaMdhi puNya kahevAya evA jIvone to evA vicAra hoya che ke je puNya mane ApyuM che e puNya bhogavAvaze -e puNya sacavAvaze-TakAvaze. e sAcavavAnI TakAvavAnI mAre. zuM kAma ciMtA karavAnI ? enI ciMtA karIne manuSya janmane phogaTa zA mATe gumAvavo ? nAzavaMta padArthonI vicAraNA karavAmAM jeTalo samaya pasAra thAya eTalo manuSya janma nirarthaka thAya che ema jANavA chatAMya ApaNe enI vicAraNAmAM ja vadhAre samaya pasAra karI rahyA chIe emAM kAMi AtmAnI dayA Ave che kharI ? A badhu samajIne ApaNe ApaNA jIvanamAM zakya eTaluM utAravAnuM che. dharmakriyA karatAM karatAM pApano anubaMdha zAthI paDe che e samajAya che kharuM ? mATe ja ApaNI icchAno DhALa vALI devAnI jarUra che. deva, gurU, dharmanI ArAdhanAnI icchAo vadhAravAnI ke jethI saMsArika icchAo aTakI jaze. Aje saMpUrNa icchAo ApaNe nAza karI zakIe eTalI zakti ApaNI pAse nathI. kta DhALa vALI zakAya eTalI tAkAta eTale zakti che. maMdiramAM mArApaNAnI buddhi vadhArazo to gharanI mArApaNAnI buddhimAM ghasAro Avaze. jInezvaradevonI roja trikAla pUjA karavAthI icchAono nAza thAya che. puNyAnubaMdha pApa je jIvone vartamAnamAM pApano udaya cAlato hoya chatAM te pApanA udayakALamAM samAdhi jALavIne dIna thayA vagara du:kha ne bhogavatA hoya to te pApanA udayakALamAM puNyano anubaMdha kare te puNyAnubaMdhi pApa kahevAya che. jemake puNIyo zrAvaka. puNyano udaya eTalo bhayaMkara hoya ke sukhanI sAmagrI male paNa samajaNa na hoya to eja sAmagrI du:kha Ape che. pApanA udayathI AveluM du:kha eka, be, cAra, pAMca divasa sudhI kadAca rahe paNa sukhanI sAmagrI to varSo varSa sudhI sAthe rahIne saMyoga thayelA padArthomAM rAga karIne, saMyoga thayelA padArthono viyoga thAya ane jo samajaNa na hoya to viryAgamAM gAMDo thaine durgatimAM bhaTakavA mATenAM pariNAmone pAme rAgAdi ochA karavAM puNya ane pApa uparanI zradhdhA majabUta karatA javAnI che. puNya che tyAM sudhI ja saMyoga che, saMyoga che tyAM viyoga AvavAno ja che. pachI viyogamAM nArAjI dveSa Adi zAne mATe karavAno ? AvuM zradhdhApUrvaka samaje to pachI rAgAdi rahe ja nahi ! Page 19 of 64 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanA aMdhApAmAM AdhIna rahIne jIva asaMkhyAtA kALa sudhI ke anaMtAkALa sudhI deva, gurU, dharmanI sAmagrInuM darzana durlabha karato jAya che. bhavAMtaramAM ghara, peDhI Adi paNa male nahi evuM pApAnubaMdhi puNya bAMdhato jAya che. mohanA aMdhApAmAMthI jIva bahAra nIkaLe to ene maMda karato karato AtmAmAM kSayopazama bhAva pedA karato karato pahelA guNayukta guNasthAnakamAM Ave pachI cothe, pAMcame, chaThTha Adi guNasthAnake mohanA udayathI rahe kharo paNa te mohanA udayathI pApa bAMdhe paNa anubaMdha rUpe bAMdhe nahi. kAraNake mohano udaya jIvane dazamA guNasthAnaka sudhI rahevAno che. ApaNI tAkAta e mohane jItavAnI atyAre nathI paNa tenA udayane nikLa karIne jIvavAnI jarUra che. jo mohamAM bhAna bhUlo thai jAya to jIva narakamAM paNa gayA vagara raheto nathI. samakItIne mohano udaya hoya paNa mohano aMdhApo hoya nahi. anubaMdha eTale bhavAMtaramAM ya udayamAM Ave ane ahIM paNa udayamAM Ave te. jeTaluM svArthI jIvana vadhu teTaluM pApa vadhAre baMdhAya. ucita vyavahAravALuM jIvana jIvatAM pApa baMdhAya kharUM paNa anubaMdha rUpe baMdhAya nahi. jIva ema vicAre ke meM pApa karyA che mATe duHkha AvyuM che mATe zAMtithI duHkha veThI lauM Avo vicAra karI duHkha bhogave to puNyano anubaMdha jIva karato jAya che. pApanA udayakALamAM jIvane puNyano anubaMdha pedA karAve te puNyAnubaMdhI pApa kahevAya. pApAnubaMdhi puNya karatAM puNyAnubaMdhi pApa kaMika aMze sArUM che. hAya vhoya karIne duHkha bhogave tenAthI akAma nirjarA thAya che ane pApano anubaMdha paDe che. sukhanI icchAmAM-AzAmAM duHkha veThe tenAthI pApano anubaMdha paDe che. puNya-pApanI thoDI zradhdhAvALo jIva ema vicAre ke meM A bhave ke parabhave pApa karyA haze mATe ja mane duHkha AvyuM che to huM AvelA duHkhane sArI rIte veThI lauM ke jethI bhavAMtaramAM du:kha na Ave. AvA vicArathI duHkha veThe to puNya baMdhAya ane pApa khape. AvI sAmAnya samajaNa to tiryaMca jIvomAM paNa pedA thai zake che ane enAthI e duHkha veThIne sadgatine upArjana karI zake che. azubha ane cIkaNA karmone khapAvavA mATe jeTalI ekAgratApUrvaka sArI rIte dharmanA anuSThAnonI kriyA kare tenAthI baMdhAyelA nikAcIta cokaNAM karmo paNa khapIne nAza pAme che. dA.ta. pRthvIcandra ane guNasAgaranA jIvo bannene ekavIza bhavathI saMbaMdha cAlyo Ave che. zaMkha kalAvatInA bhavathI saMbaMdha cAlyo Ave che. pRthvIcandrano AtmA rAjagAdI upara kevalajJAna pAmavAnA che ane guNasAgarano jIva corImAM ATha patnIonI sAthe hAtha mIlAvatAM mIlAvatAM kevalajJAna pAmavAnA che. e jIvoe bAMdhelA azubha karmone sArA bhAvathI karelA anuSThAnothI puNyAnubaMdhi puNyamAM pheravIne khapAvI nAMkhyA che. keTalAka akAyamAM rahelA jIvo paNa evA hoya che ke jeo 500 yojana-hajAra yojana uMce dhodhamAMthI pANI rUpe paththara upara paDe temAM je aTkAyanA jIvo pachaDAya temAM keTalI vedanA thAya to paNa te vedanA veThatI vakhate kAMika rAgAdinI maMdatAnA kAraNe mahAvideha kSetranuM AyuSya bAMdhI tyAM utpanna thai ATha varSe saMyama lai navamA varSe kevalajJAna pAmI mokSe janArA hoya che. AvA prakAranA AyuSyano baMdha akAya jIvo paNa karI zake che. A rIte akAma nirjarAthI duHkha veThe temAM paNa joradAra nirjarA pedA thai zake che. AvA jIvo aplAyamAM asaMkhyAtA rahelA hoya che. mATe ja duHkha Ave tyAre hAya voya karavI nahi. tirdhyAlokane viSe asaMkhyAtA kSAyika samakItI paMcendriya tiryaMco atyAre vidhamAna che. asaMkhyAtA tiryaMco dezaviratine pALIne jIvanArA vidhamAna che. asaMkhyAtA kSayopazama samakItI tiryaMco paNa vidhamAna che. kSAyika samakIta to manuSyapaNAmAMthI laine gayA hoya temane hoya che. kSayopazama samakIta laine ya gayA hoya ane tyAM navuM paNa pAmelA hoya che. tyAM jAti smaraNa jJAnathI pAmI zake. bhagavAnanI mUrti ke sAdhunA Page 20 of 64 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzanathI paNa pAmI zake cha. aDhI dvIpanI bahAranA bhAgamAM asaMkhyAtA dezavirati tiryaMco che. temAM vAgha, siMha vagere paNa jIvo hoya che. teo iryasamiti pALatA jAya che. sukuM ghAsa khAya che. te paNa joine ane taLAvamAM jyAM sUryanA kiraNothI pANI vizeSa garama thayeluM hoya te pIe che ane potAnA AyuSyano kALa samatA-samAdhi bhAva rAkhIne pUrNa karI rahyA che. jAti smaraNa jJAna matijJAnanA kSayopazama bhAvathI jIvone pedA thAya che. AvA tiryaMco marIne devalokamAM jAya che. samakItI manuSyo saMkhyAtA hoya che. te devalokamAM jAya to saMkhyAtA devonI jagyA pUrAya jyAre asaMkhyAtA devonI saMkhyAto AvA samakItI dezavirativALA tiryaMco pUre che. ApaNe sannI chIe mATe vicAra karavAno che ke kevI rIte du:kha bhogavyuM che ? narakanA jIvonI apekSAe vartamAnamAM ApaNane zuM duHkha che ? jagatamAM rahelA bIjA jIvo karatAM ApaNuM duHkha keTaluM ? duHkhamAM sAvadha kema rahevuM evo vicAra karyA karIe to duHkha ochuM thAya. AveluM du:kha sahana na thAya eTale avAja nIkaLe. nIkaLI jAya teno vAMdho nahi paNa aMdarathI sAvadha hoie ke nahi ? ATalI samaja zakti kharI ? tiryaMca vagerene paNa ATalI sAmAnya vicAraNA hoya che to ApaNane to AthI vizeSa budhdhi ane zakti maLelI che to AnAthI ApaNo vicAraNA vadhAreja hoya ne ? to AvA vicAro pedA karavA AtmAne keLavIe chIe kharA ? devalokamAM asaMkhyAtA varSo sudhI maLelA sukhone rAga rAkhIne bhogavyA hoya ane rAganI majabUtAi karelI hoya ane cha mahinA bAkI rahe tyAre mAre ahIMthI javAnuM che javAnI jagyA paNa jUe to A saMyogavALA padArthonA viyoganuM duHkha jIvone kevuM pedA thAya e vicAra karo ! mATe jJAnIoe e duHkhane chaThThInuM dhAvaNa kADhI nAMkhe evuM hoya che ema jaNAvela che. A badhA jIvonI apekSAe ApaNuM puNya keTaluM badhu che ke jethI A uMcI koTinI sAmagrI malI gayela che. mATe A sAmagrIthI abhyAsa e pADavAno ke ubhA karI karIne duHkha sArI rIte veThatA thaie. kadAca ubhA karIne duHkha na veThIe to karmanA udayathI AvelA du:khone sArI rIte veThIe e abhyAsa pADavAno che zAthI ? kAraNake jyAre kharekhara duHkhanA DuMgarA tUTI paDe tyAre sahana karavAnI tAkAta maLe. jaina zAsana to kahe che ke rogAdi AvyA pachI sahana karavAmAM tAkAta hoya ane samAdhi rahetI hoya to caturvidha saMghane davA karavAno (levAno) niSedha karyo che. mATe jaina zAsana pAmelAnI vicArasaraNI dharma karatAM karatAM du:kha kADhavAnI-AvelA du:kho nAza thAya evI na hoya paNa AvelA duHkhone sahana karavAnI zakti Apo evI vicAraNA hoya che mATe ja sAdhu ane zrAvakane bAvIza pariSaho ubhA karIne veThavAnuM kahyuM che. bhUkha lAge tyAre jamavAnuM nahi paNa bhUkha lAgyA pachI jyAM sudhI sahana thAya samAdhibhAva Take tyAM sudhI khAvAnu nahi. samAdhi na Take ane ArtadhyAna thAya ema lAge toja bhojana levAnuM kahyuM che. A pahelo pariSaha che. pUramAM traNa divasa sapaDAyelAo bhUkhyA rahIne paNa pachI maLeluM bhojana bIjAne pahelA Ape e bhAva kyAre thAya ? A rIte bhUkha sahana karavAnI Teva pADI hoya to ? ane A rIte bIjAne Ape temAM puNya keTaluM sArUM baMdhAya. A kAraNathI jaina zAsanamAM sahana karavAnI Teva pADavAnuM je kahyuM che te AvA vakhate kAma Ave che. tapa karanArA pAraNA vakhate ardho kalAka moDuM thAya to uMcA nIcA thai jAya che tyAM puNyanA anubaMdhane badale bIjA vicAro karI karIne pApano anubaMdha karIe chIe e vakhate zAMtithI sahana karavAthI keTalI nirjarA thAya. A guNa nAno nathI kadAca Aje nahi ane kAle pAraNuM thAya to samatA zAMti rAkhI bhagavAnanI ArAdhanA karanArA keTalA ? ApaNA zAstromAM be prakAranA karmo kahyA che. Page 21 of 64 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) svataMtra karma ane (2) sAmudAyika karma. dA.ta. orIssAnuM pUra, vAvAjhoDuM, bhUkaMpa vagere tathA TI.vInI sIrIyala eka sAthe badhA potA potAnA sthAnomAM jUe temAM paNa je vicAraNAo cAle te sAmudAyika karma kahevAya che ane pote ekalo kriyA karato karma baMdha kare te svataMtra karma kahevAya che. AvelA du:khane dUra karavAnI bhAvanA rAkhyA vagara svecchAe sahana karIe to udayamAM AveluM pApanuM La AvIne cAlyuM jAya. puNyanI udIraNA mATe vairAgya kahyo che. pApanI udIraNA mATe bAvIza pariSaho kahyA che. bAMdhavAnuM puNya nathI paNa puNyAnubaMdhi puNya bAMdhavAnuM che. pApanA udayakALamAM paNa puNyano anubaMdha karavAno che. Aje pUjA ane pUjano vagere bhaNAvAya che. temAM hetu badalavAnI khAsa jarUra che. dehe du:khama mahAlUma eTale ke deva, gurU, dharmanI ArAdhanAmAM dehanA du:khathI mahALa prApta thAya che. ATalA varSothI rakhaDapaTTImAM dharmakriyA je karI tenAthI puNyano anubaMdha paDI rahyo che ema lAge che kharUM ? pApano anubaMdha pADavA purUSArthanI jarUra nathI tenA saMskAro to anAdikALathI cAlyA ja kare che. AhArAdi pudgalomAM rAgAdi pariNAma karIne pApano anubaMdha pADyA ja kare che. dharmanI pravRtti karavAnA saMskAra majabUta kare tenAthI puNyano anubaMdha paDI zake che. puNyathI maLelI sAmagrImAM rAgAdi pariNAma karyA vagara jeTalA alipta rahIe teTalo puNyano anubaMdha paDI zake du:kha jAya ema nathI mATe veThI laie ane sukhanI AzAmAM du:kha bhogavato jAya to pApano anubaMdha vadhAre paDato jAya che. sukhanI AzAmAM jeTaluM du:kha bhogave e vicAra pApano anubaMdha pedA kare che. nAnI uMmaramAM jeTaluM thAya eTaluM kAma karI laie pachI nirAMta ane zAMtithI rahevAya e badhA vicAro moharAjAnI AdhinatAnA vicAro che. AvA vicAro karatAM nAnI uMmaramAMja upaDI gayo to ? pAchalI jIMdagI kyAre Avaze e khabara che ? maraNa to game tene game tyAre AvI zake che. mota kyAre Avaze e khabara che ? mATe ja jJAnIo kahe che ke dharma sadA karavo joie. puNyano anubaMdha jo pADavo hoya to samatA bhAva agatyano che. devatAone paNa pApanA udayakALane laine devalokanI sAmagrIthI-devalokanA vimAnamAMthI kADhI mUkavAnI sajA maLe che. gharamAMthI jema kutarAne mArI mArIne kADhe tema devalokamAMthI kADhI mUkavAmAM Ave che. pApano udayakALa paNa devane kADhavAmAM nimitta bane che ane e kADhI mUkelA devatAo tiraskRlokane viSe koi pahADa Adi upara rahIne potAno bAkIno AyuSya kALa pUrNa kare che. devalokamAMthI kADhI mUkelA devane eTale indra kADhI mUkelA hoya tene koi rAkhavA ke saMgharavA taiyAra thatAM nathI. eka bIjA pApa karAvavAmAM sAmela thAya che paNa du:khamAM bhAga paDAvavA koi sAmela thai zake nahi. tIrthakara nAmakarma upArjana karIne narakamAM gayelA jIvo je du:khanA kALamAM sArI rIte jIve che tenI sAme anuttara vimAnamAM gayelA devatAnAM jIvo baMne jIvonAM pariNAma eka sarakhA hoya che. narakamAM gayelA jIvo du:kha bhogavIne sakAma nijarA kare che. devalokamAM gayelA jIvo sukhamAM lIna thayA vagara sakAma nirjarA kare che. sukhamAM virAga ane du:khamAM samatA rAkhIne baMnne puNyano anubaMdha karI zake che. sAmAnya samakatI jIvo paNa narakamAM du:kha bhogavIne sakAma nirjarA karatAM puNyano anubaMdha karatAM jAya che. pApAturbhAva pApa pApanA udayakALamAM jeTalI zakti hoya eTalI kharcIne duHkhano nAza karavAno prayatna karato jAya te pApAnubaMdhi pApa kahevAya che. du:khano nAza karavA jeTalo mana, vacana, kAyAno vyApAra karIe tenI sAme pApano nAza karavA mATeno jIvanamAM vyApAra keTalo ? Page 22 of 64 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pApa karAvanArA traNa prakAranA karmo kahelA che. (1) du:kha ApanArA karmo (2) sukha ApanArA karmo. (3) pApa karAvanArA karmo A traNamAMthI ApaNe kayA pApano nAza karavAno che ? savvapAvapaNAsaNo bolatAM kayA pApono nAza karavA icchie chIe ? sukha ApanArA karmono nAza kyAre thAya ema mAnIne navakAra gaNAya te sAco navakAra kahevAya. bAkInA eTale du:kha ApanArA karmothI chUTakAro meLavavA mATe ane pApA karAvanArA karmono nAza karavA mATe gaNAto navakAra vyartha che eTale pApAnubaMdhi puNya baMdhAvanAra thAya che. jo sukha ApanArA karmothI chUTavAno prayatna karIe to duHkha ane pApa Ave kharA ? pApathI du:khI maLe puNyathI sukha maLe e sukha pAchA pApa karAve pAchuM duHkha Ave to sukha ApanArA karmo kharAba ke du:khA ApanArA karmo kharAba kahevAya ? - pApanA udayathI AvelA du:khano koi kALe nAza karyA vagara chUTako nathI evo vicAra karo kharA ? sukha ApanArA karmo je pAparUpa kahyA che tenAthI chUTavAnI vicAraNA karavAnI che. sukhanI bhAvanA e pApa che. mATe ja jJAnI bhagavaMtoe sukha ApanAra karmone pAparUpa kahyA che. AtmAnA kalyANa mATe eTale Atmika sukha pedA karavA mATe upayogI cartubhaMgImAMthI be prakAranA bheda hoya che. (1) puNyAnubaMdhi puNya ane (2) puNyAnubaMdhi pApa. bAkInA be AtmAne mATe akalyANa ubhA karIne durgatimAM lai janArA che. sArA vicAro pedA karavA mATe purUSArtha jarUrI che. kapaTa vagaranA sarala vicArothIja puNyAnubaMdhi puNya thai zake. sArA vicAro saMsAramAM paribhramaNa karatAM jIvone pedA thatAM ja jAya evo niyama nathI jyAre kharAba vicAro sahaja rIte sadA mATe aMtaramAM rahelA ja che. pApano anubaMdha sahajatAthI thAya jyAre puNyanA anubaMdha mATe purUSArtha jarUrI che. have puNyanA 4ra bhedo je che te traNa vibhAgamAM vaheMcI zakAya che. (1) beMtAlIza bhedomAMthI koine koi bheda puNyAnubaMdhI puNya rUpe bAMdhI zakAya che ane udaya rUpe paNa bhogavI zakAya che. (2) beMtAlIza bhedomAMthI koine koi bheda puNyAnubaMdhi pApa rUpe bAMdhI zakAya che ane te rUpe bhogavI zakAya che. (3) beMtAlIza bhedomAMthI koine koi bheda pApAnubaMdhI puNyarUpe bAMdhI zakAya che ane te rIte udayamAM bhogavI zakAya che. pApAnubaMdhI pApa rUpe vibhAga puNya prakRtiomAM paDI zakato nathI kAraNake pApa prakRtinAM bhedo nathI mATe. have AmAM vicAra ApaNe karavAno e che ke ApaNe je sArA vicAro karIe chIe te saraLa svabhAvathI karIe chIe ke kapaTa svabhAvathI karIe chIe ? vicAro je sArA karIe chIe te svArthanA vadhAre karIe chIe ke ni:svArthanA vadhAre karIe chIe ? covIsa kalAkamAM sArA vicAro keTalo samaya karIe chIe ? rAgAdi pariNAma pUrvakanA vicAro AtmA mATe azubha vicAro kahevAya che. pUNyanA udayathI maLelI sAmagrImAM rAgAdi karIne karelA vicAro eja azubha vicAro kahevAya che. sthala draSTithI vicAra karIe to zarIra, dhana ane kuTuMba A traNenI sukhAkArI mATenAM je vicAro karIe chIe temAM Akhoya puro saMsAra AvI gayelo che. Page 23 of 64 Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ covIza kalAkamAM enA rAgAdinA vicAro e pApano anubaMdha pedA karAvanArA vicAro kahevAya A zarIrAdi traNa bhedane viSe vicAro karI karIne jIva pAtAnA AtmA upara pApano anubaMdha pADIne potAno saMsAra vadhArato jAya che. che. ekendriyAdi jIvo paNa sukha meLavavAnI AzAnA vicAro karI karIne pApano anubaMdha karatAM jAya che ane enAthI ja asaMkhyAtA janma-maraNanI athavA anaMtA janma maraNanI paraMparA vadhAratA jAya che. mULa vAta e che ke zarIrAdi traNanA sukhAkArInA vicAro ane pratikULatA dUra karavAnA vicAro e azubha vicAro kahelA che mATe rAga, dveSa rahitapaNAnI vicAraNA keTalo samaya cAle che ? krodhAdi kaSAyo pedA karavAmAM, karavA lAyaka batAvavAmAM A zarIrAdi traNa cIjo ja che ema lAge che ? kAraNa e krodhAdi kaSAyo ene mATe karIne AtmAne nukzAna thAya che mATe e paNa azubha vicAro che. kadAca koinuM kAma Aje karavAno vicAra Ave ane sAthe thAya ke AnuM kAma karIza to bhaviSyamAM e mane upayogI thaze. mArUM paNa kAma karaze ema vicAraNA karIne tenuM kAma karavuM, sahAya karavI e paNa svArtha vRtti che ane a paNa azubha vicAro kahevAya che. enAthI paNa pApano anubaMdha thAya che. kharekhara to zakti hoya to svArtha vagara bIjAne sahAya karavI ja joie. e vicArone zubha vicAro kahyA che. bIlakula bIjAne madada na kare tene to pApAnubaMdhI pApa baMdhAya che. svArtha sahita madada karavAmAM pApAnubaMdhi puNya badhAya che mATe ja jJAnIo svArtha rahita ane rAga ochAmAM ocho thato jAya te rIte anyane madada karavAnuM kahe che. rAgAdi pariNAma dUra karavA mATe tenA pratye krodhAdi kaSAya karIne te dUra na thAya to pazcAtApa karato thAya to puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya. mAnavasevA e prabhusevA kahe che. e sthuladraSTinI vicAraNA kahI che. jainazAsana to kahe che ke e mAnava sevA karatAM karatAM potAno mAna kaSAya poSAya to tevAone paNa pApAnubaMdhi puNya baMdhAya che. e puNyathI jema lAbha thato jAya tema lobha vadhato jAya che. prakaraNAdi graMtho paMDito je zIkhavADe che temAM paMDito uMcuM dravya le temAM pApAnubaMdhI puNya baMdhAya. sAdhu sAdhvIne bhaNAvavA mATe paMDitone zrAvako kharca Ape to te ApanArane puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya che. paMDito paNa AjIvIkA mATe mAre A kharca levo paDe che mATe jeTalo jarUra hoya eTaloja le to temAM khuba ochuM pApa baMdhAya. puNyAnubaMdhI puNya tevA vicArothI vadhAre bAMdhato jAya che. paMDito sAdhu sAdhvIne bhaNAvatAM bhaNI gaNIne taiyAra thaze te aneka jIvone jJAna ApIne saMsAra sAgarathI tAraze eno lAbha mane jarUra malaze ema mAnIne bhaNAve to puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che. jJAnI bhagavaMtoe jJAna dAnano lAbha ghaNo batAvyo che. sAdharmikane jamADavAnA lAbha karatAM A jJAna dAnanA lAbhane anaMta guNo adhika lAbha kahelo che kAraNake jJAnadAnanI paraMparA cAlu ja rahe che mATe abhayadAna karatAM paNa jJAnadAnano lAbha vadhI jAya che. kAraNake abhayadAna A bhava puratuM ja che jyAre jJAnabhavo bhava sudhI sAthe rahI zake che. AthI dIkarA mATe paNa AjIvikAnA lakSya vagara mAre tyAM Avelo AtmA sAcuM khoTuM samajIne sAcAnuM AcaraNa karato thAya ane khoTAno tyAga karI potAnA AtmAnuM kalyANa sAdhato jAya ane sadgatine pAme evuM lakSya rAkhIne dIkarAone sAcave, bhaNAve to puNyAnubaMdhI puNya baMdhAya Aje lagabhaga dIkarAne moTo karavAmAM A rItanuM lakSya rahetuM nathI mATe takalIpha veThe bhaNAve ane pApAnubaMdhi puNya upArjana kare che AthI ja jJAnI bhagavaMtoe kSaNano paNa pramAda karIza nahi ema kahyuM che. "samaya goyamamA pamAyae " he gautama eka kSaNano paNa pramAda karIza nahi. gautama svAmI mahArAjA to cAra jJAnanA dhaNI hatAM Page 24 of 64 Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAdazAMgInA racayItA hatA chatAMya bhagavAna gautama mahArAjAne roja A vAkya kahe che ! covIhAra chaThThanA pAraNe chaThTha karatAM hatAM pAraNe ekAsaNuM karatAM hatA chatAMya Ama kahe che to ApaNI dazA zI ? zrI gautama svAmIjI mahArAjA tapa kare che chatAM kAyA skulaja rahe che. pramAdanA kAraNe puMDarIka kaMDarIka rAjAonI vAta jANo cho ? puMDarIka moTAbhAi che kaMDarIka nAnobhAi. bApAnA maraNa pachI rAjagAdI kone levI tenI vicAraNA cAle che temAM puMDarIke nAnA bhAine kahyuM ke jotuM rAjagAdI saMbhALato hoya to huM sAdhupaNAno svIkAra karI AtmakalyANa karUM ! tyAre nAnA bhAie kahyuM ke bhAi to lagnagraMthIthI joDAyelA cho mATe rAjagAdI saMbhALo mAre rAjya joituM nathI. saMyamano svIkAra karavAno che tyAre moTAbhAie Agraha karyo nahi. rAjA thayA pachI nAnA bhAino sArI rIte dIkSA mahotsava karI dIkSA ApI te kaMDarIka mahAtmA paNa suMdara rIte saMyamanuM pAlana hajAro varSa sudhI kare che. eka vakhata nikAcIta karmanA udayanA kAraNe saMyama pAlana karavAnuM mana na thatAM vihAra karatAM karatAM puMDarIka rAjAnA gAma bahAra udyAnamAM AvI jhADa upara ogho laTakAvI beThA che temAM jatA AvatA lokoe joyA eTale rAjAne samAcAra ApyA. rAjA tyAM AvIne mahAtmAne ghaNuM samajAve che paNa mahAtmA mauna ja rahe che. chelle kahyuM ke rAjA banavuM che ? to mAro veSa tuM pahera ane tAro veSa huM paheruM. kaMDarIka munie kabula karyuM ane veza rAjAno paheryo. rAjAe sAdhuveza paheryo ane gurUnI zodhamAM nIkaLI gayA. A bAju kaMDarIka rAjA thayA. rAjya rasoi joi khuba khAdhI rAtanA toyata bagaDI, nokara, cAkara sevA karavA taiyAra nathI. tevAmAM raudradhyAna karI sAtamI nArakInuM AyuSya bAMdhI sAtamI nArakImAM gayA. puMDarIka muni gurU zodhamAM jatAM kSudhA ghaNI lAgelI che te sahana karI anazana karI anuttaranA sarvArthasidhdha vimAnamAM devarUpe utpanna thayA che. vicAro hajAro varSa saMyama pAlana kare chate eka mAtra thoDo pramAda karIne sAtamI nArakImAM gayA ane apramatta bhAva puMDarIka muni pedA karIne sarvArtha sidhdhamAM gayA. A apekSAe Aje je rIte dharma pravRtti jIvanamAM AcarIye chIe temAM apramatta bhAvanuM lakSya keTaluM pedA thAya che ? pramAda pUrvakanI dharma ArAdhanA karatAM aMtaramAM duHkha keTaluM thAya che ? jo A vicAro cAlu rahe toja kAMika AtmakalyANanA mArge AgaLa vadhI zakIzuM ! ATha karmone viSe cAra ghAtI karmo kahevAya che. (jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mohanIya ane aMtarAya) enI prakRtio badhI ja pApa prakRtio hoya che. bAkInA cAra aghAtI karmo (vadanIya-AyuSya-nAma ane gotra) e karmonI prakRtionAM bhedomAM pApa prakRtio rUpe 42 ane 42 puNya prakRtio rUpe bhedo hoya che. puNya prakRtionAM 42 bhedo (1) vedanIya karma-zAtA vedanIya-1 (2) AyuSya karma-3 tiryaMca, manuSya, devAyuSya ema traNa bhedo hoya che. gotrakarma-1 uccagotra-1 nAmakarma-37 :- piMDa-20, pratyeka-7, trasa-10, piMDa-20. manuSyagati, devagati, paMcendriya jAti, audArika-vaikrIya, AhAraka, taijasa, kArmaNa e pAMca zarIra, audArika-vaikrIya-AhAraka e 3 aMgopAMga. vrajaRRSabhanArAca saMghayaNa, samacaturastra saMsthAna, zubha 4 varNAdi. (varNa-gaMdha-rasa-sparza) manuSyAnupUrvI, devAnupUrvI, zubhavihAyogati. pratyeka-7. parAghAta, ucchavAsa, Atapa, udyota, agurUlaghu, jinanAma, nirmANa. trasa-10. trasa, bAdara, paryApta, pratyeka, sthira, zubha, subhaga, susvara, Adeya, yaza. keTalAka jIvo A beMtAlIza bhedomAMthI koine koi bhedo puNyAnubaMdhi puNya rUpe bAMdhe-keTalAka Page 25 of 64 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAnubaMdhi pAparUpe bAMdhe-keTalAka pApAnubaMdhi puNyarUpe bAMdhI zake che. e so sonI vicAradhArA uparathI jANI zake. hamaNAM koie puNyAnubaMdhi puNya rUpe bAMdhI hoya to eka kalAka ke thoDAkALa pachI pApAnubaMdhi puNya rUpe paNa bAMdhI zake. kAraNa eka sarakho vicAra na rahe to vicAra badalAye A phara thai zake che. svArtha mATe veThelA du:khothI pApano anubaMdha joradAra paDI zake che ane te vakhate puNya baMdhAya to thoDuMka ja baMdhAya paNa anubaMdha rUpe baMdhAtuM nathI. ekendriya jIvo zarIranI mamatva buddhi ane sparzendriyanA pratApe pApa anubaMdharUpe bAMdhI zake che. beindriya jIvo sArA svAdane meLavavAnI icchAnA pratApe pApano anubaMdha joradAra karI zake che. teindriya jIvo sugaMdhavALA padArthone meLavavAnI icchAthI pApano anubaMdha joradAra karI zake che. caurIndriya jIvo cakSuthI je varNAdivALA pudagalo dekhAya temAM sArApaNAnI buddhithI pApano anubaMdha karI zake che. asannI paMcendriya jIvo zravaNendriyathI sArU sAMbhaLavA maLe tyAM tallIna thAya che enAthI pApano anubaMdha karI zake che. sannI paMcendriya jIvo pAMca indriya uparAMta dravya mana eTale mananA vicAro karI zake che. e zakti vadhAre maLelI che tenAthI ApaNuM kAma ja karavuM. bIjAne sahAyabhUta na thavuM mAre zA mATe enuM kAma karavuM ? e mAruM karavA Ave che ? AvA vicArothI ApaNo saMsAra vadhAratA jaie chIe. ApaNe eTale sannI jIvo ane sArA vicAro ni:svArtha bhAve karIe. tenAthI puNyano anubaMdha paNa karI zakIe chIe. jyAre asannI sudhInAM jIvo dravyamana na hovAthI puNyano anubaMdha karI zakatA nathI. mAtra akAma nirjarAthI du:kha bhogavIne pUNya bAMdhI zake che. eTale dravya manathI kharAba vicAro karIe anukULasAmagrInAM ja vizeSa vicAro karIe tenAthI pApano anubaMdha joradAra karI zakIe chIe. evI ja rIte sArA vicAro sArAbhAvathI karIe to pUNyano anubaMdha paNa joradAra karI zakIe chIe mATe ApaNe zuM karavuM te ApaNe nakkI karavAnuM che ! vedanIya karmanIpujA bhaNAvavAthI puNya baMdhAya paraMtu zArIrikanI vedanA thayelI hoya, mAnasIka vedanA thayelI hoya, e mATe bhaNAvavAmAM Ave to pApanA anubaMdha sAthenuM puNya baMdhAya che. puNyano anubaMdha to azarIrI banavAnA hetuthI mane AvelI vedanAmAM sahana karavAnI zakti male samAdi sahana karI zakuM e bhAvanA hoya to baMdhAya. deva, gurU, dharmanI ArAdhanAnI bhakti karatAM mArA zarIrano, gharano, kuTuMba-parivArano, dhanano rAga chUTe evI zakti maLe evA vicAro rAkhavAnA che. mane maLyuM te badhAne malajo evI bhAvanA kharI ? ke bIjAnuM kheMcI levAnI bhAvanA che ? samakItI jIvo saMsAramAM vasavuM paDe che mATe vase che paNa rame nahi eTale sukhanA padArthomAM ramaNatA. kare nahi. mATe vaMditA sUtramAM akhosi hoi baMdho kaheluM che. samakitInA rAgano DhALa badalAi gayelo hoya koi paNa pratye bhakti karavAnI to te ja tarIke karavAnI kIdhI che. mAtA pitAnI bhakti prazasta rAgathI karavAnI che. patni, saMtAno pratyenI bhakti-prIti rAgathI karavAnI hoya che. A rIte kare to vAtsalya guNa pedA thato jAya, rAga ocho thato jAya. saMsAramAM rahIne paNa pahelA-cothA-pAMcamAM guNaThANe dharmanI kriyAo rAgathI ja karavAnI kahI che saMsAramAM patnI pratyeno prIti rAga saMsAra vardhaka kahyo che. temAM dharma pratyeno, pahelA prIti rAga saMsAra kApavA mATe zarU karI pachI bhakti rAga mAtA-pitAnI bhaktinI jema devAdi pratye rAga pedA karato jAya to te rAga saMsAra kApavAmAM sahAyabhUta thAya. sAtamA guNaThANe rahelA jIvone mokSanA sukhanI AMzika anubhUti thayelI hoya che mATe tyAM rAga kApavAnI eTale nAza pAmavAnI zarUAta thAya che ane dazamAM guNasthAnake rAga sadaMtara nAza pAme che. saMsAramAM rahIne paNa durgati na thAya tema sAvacetI rAkhavAmAM ja puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya. mATe zubha Page 26 of 64 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyAothI ja ekAMte puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya evo niyama nahi. azubha kriyAomAM sAvacetI pUrvaka jIve to paNa puNyAnubaMdhi puNya bAMdhI zakAya che. sAdhu vagere mahAtmAone paNa zAsana prabhAvanAnA kAryo karatAM karatAM potAnA mAna pAnAdi poSAya. bhakta varga ubho karavAnI bhAvanA hoya temAM AnaMda thAya to paNa pApAnubaMdhi puNya baMdhAya. mATe te khoTano dhaMdho karyo kahevAya che. puNyAnubaMdhi puNya bAMdhyA pachI TakAvavA mATe gAMbhIrya guNa keLavavo. paDaze. kuTuMbane dharmamArge vALavA mATe vAtsalya guNa keLavIne sAcave ane dharmamAM AgaLa vadhatA jAya to tenAthI gaNadhara nAmakarma upArjana thai zake che. vAtsalya guNa kSayopazama bhAve che. jyAre rAga mohanIyA karmanA udhya bhAve rahelo hoya che. koi ApaNI vastu jhuMTavI jAya, paDAvI jAya to vastu lai javAno. kyAM gai haze ? A zA mATe lai gayo haze ? have huM zuM karIza ema rAga dveSa nahi karatAM te ApaNI vastu bhale lai gayo paNa teno durUpayoga na karo sAro upayoga kare to sAruM evo bhAva rAkhavAmAM puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya. AmAM durUpayoga na thAya paNa teno sadupayoga kare evI bhAvanA hoya che. temAM pAchuM meLavavAnI bhAvanA nathI. mATe puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che. je pAchuM meLavavAnI bhAvanA kare to pApAnubaMdhi pApa baMdhAya che. ATalI udAratA jo haiyAmAM AvI jAya to saMsAramAM badhA devalokanI jema jIvatA thai jAya. avaLAM ja vicAro jo AvatA hoya to puNyAnubaMdhi puNya zI rIte baMdhAya ? AnA uparathI rAganA pariNAmonI maMdatA keTalI lAvavAnI che ? karmonI nirjarA karIne AtmakalyANamAM kema AgaLa vadhavuM eja jaina zAstromAM kahyuM che. have vicAradhArA badalavIja paDaze ema nakkI karo. vastu na maLe to te vagara calAvavAnI taiyArI karI lo tethI oTomeTIka kriyA badalAi jaze. toja deva, gurU, dharmanA sthAnamAM javAnA vicAro aMtarathI uThaze. 1. zAtA veLIya bheda ekathI daza guNasthAnakane viSe puNyanA udayanI sAthe pApano udaya sAthe ne sAthe ja hoya che. jema puNya ane pApa sAthe ja baMdhAya che. tema teno udaya paNa sAthe ja hoya che. Aja niyama upara jaina zAsanano karmavAda TakI rahelo che. "baMdha samaye citta cetIe re udaye zyo saMtApa" ema jJAnI bhagavaMtoe gujarAtI. bhASAnI pUjAomAM paNa lakhyuM che ke udayane viSe saMtApa karavAno nathI paNa baMdha samaye cetavAnuM che. AvI. rIte cetIne jIve, tene pahelA guNasthAnakamAM rahelA jIvo che ema kahyuM che. pahelA guNasthAnake sAvacetI eTale azubha pravRtio rUpe pApano baMdha na paDe te. AvA jIvo paNa saMsAramAM rahIne Atmika guNanuM darzanA karatA jAya che. saMsAranI kriyAnA azubha vicArone sthira thavA devA nahi. jeTalI emAM eTale azubha kriyAonA vicAromAM sthiratA vadhu eTalI tIvratA vadhu hoya, jeTalI tIvratA vadhu hoya ema pApanA anubaMdha paNa vadhAre hoya. zubha vicAronI sthiratA vadhAre hoya to puNyano anubaMdha vadhAre thato jAya mATe azubhA kriyAonI vicAraNA ke vAtacIto karavI paDe to kare paNa e vAta pUrNa thAya ke tarata ja e vicAra choDI de e vicArane vAraMvAra yAda karIne sthira na kare. jo vAraMvAra vicArIne sthira karato jAya to e pariNAmane tIvra pariNAma kahevAya che. mATe jJAnIoe kahyuM che ke pariNAme baMdha ane pariNAme nirjarA ! samaye samaye jIva puNya ane pApa banne prakAranA karmonI prakRtio bAMdhato jAya che. temAM eka anubaMdha vagara bAMdhe ane eka anubaMdha pUrvaka bAMdhe e pariNAma kahevAya che ! Page 27 of 64 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAnubaMdhi puNya ApaNA mithyAtvanI maMdatA karavAnuM kAma kare che. jema saraLa svabhAvatho. AtmAmAM caDhatI thatI jAya tema tema mithyAtvanI maMdatA vadhatI jAya. tenA pratApe puNyAnubaMdhi puNyanI prApti tenAthI Atmika guNanA darzananI AMzika prApti Aja vastune zudhdha yathApravRttakaraNa kahela che. AvA sukhanI saMpUrNa anubhUti sidhdha paramAtmAonA AtmAo atyAre mANI rahyA che. zAtA vedanIya sukha parapadArthonA saMyogathI lAge che. parapadArthonA saMyogathI je zAtA vedanIya rUpe sukhanI anubhUti thAya che tenA karatAM paNa AtmAnA guNanA darzananI AMzika anubhUtino AlhAda anaMta guNA sukhano AnaMda Ape che, arthAt pedA kare che. A kAraNothI vicAraNA karatAM sukha ApatAM padArthomAM ApaNA rAganI maMdatA thavI ja joie. puNyanA beMtAlIza bheda. paraspadArthonA AnaMdathI sukha thAya che. AnAthI caDhIyAtuM bIjuM sukha duniyAmAM jarUra che ema vicAra karIe chIe kharA ? beMtAlIza bhedonuM, padArthanA saMyoga vagaranuM sukha eja vAstavika sukha che. evoya vicAra karIe chIe kharA ? vAstavika sukha potAnA AtmAmAM ja raheluM che. ApaNuM mithyAtva pesA vagere para padArthonA saMyogathI hAzakAro pedA karAve che teno viyoga thatAM du:kha paNa eja karAve che mATe te paisA Adi vAstavika rIte sukhanI cIja nathI ema lAge che ? zAtA vedanIya puNya prakRti hovA chatAM te haMmezA sukhanI anubhUti ja karAve evo niyama nahi. cAra DIgrI tAva hoya ane e.sI. mAM beThA hoie to paNa e zAtAnI sAmagrImAM jIvane du:kha lAgyA kare che. eTale badhAne sukhanI anubhUti thAya evo niyama nahi ne ? to pachI je padArtha thoDA samaya mATe sukha Ape tene sukha ApanAra kahevAya kharUM ? mATe ja jagatamAM kAyama sukha ApanAra, enAthI caDhIyAto padArtha jagatamAM jarUra hovo joie ema mAnavAmAM Ave kharuM ne ? zAtA vedanIyano rasa dareke bAMdhelo eka sarakho hoto nathI, koine madhyama rasa, koine jaghanya rasa, koine tIvra rase udayamAM hoya che. puNya prakRti to bhagavatAM AvaDe enuM ja kAma. game tevI indra mahArAjAnI sAmagrI muko to paNa samakItI jIva bhogavatAM bhogavatAM paNa puNyAnubaMdhi puNyaja bAMdhato jAya che. kAraNa ke e AtmAone zAtA vedanIyanA sukha karatAM AtmAnuM sukha jarUra caDhIyAtuM che evo vizvAsa hoya che. para padArthanuM sukha vAstavika sukha nathI e vicArathI ja zAtA vedanIyanA sukhane bhogavatAM AvaDaze. vAstavika sukha para padArthomAM nathI ja eTalI mAnyatA pedA thai eTale Atmika sukhane pedA karavAnI zarUAta thai gai kahevAya. puNyAnubaMdhi puNyanA udayavALo bhogavaze paNa je maLyuM hoya tethI adhika meLavavAnI icchA vagara bhogave che mATe tene sAcuM sukha maLe che jyAre ApaNe tenAthI virudhdha vicArIne du:khI chIe. caDhIyAtA sukhanI mAnyatA prabaLa thAya to rAga uDI jAya. sidhdhanA sukhanI apekSAe ApaNA sukhamAM kAMi ja tAkAta nathI. paiso meLavavo e pApa temAM jeTalI nIti pALavI eTaloja dharma kahevAya. zAtA vedanIyanA udaya eka eka aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta hoya che. eTale jagatamAM rahelA dareka jIvone eka aMtarmuhUrta zAtAno udhya hoya pachI eka aMtarmuhurta azAtAno udaya hoya, puNyathI maLelI sAmagrI jIvane sukha ane AhalAda pedA karAve tene zAtA vedanIya kahe che. narakamAM rahelA jIvone paNa zAtAvedanIya ane azAtA vedanIyano udaya cAlu ja che. parAvartamAnA rUpe hoya che. ghaNAM du:khamAM kAMika nyUnatA thAya eTale hAza ! du:kha ochuM thayuM ema lAge te zAtA kahevAya che. jemake 105 DIgrI tAva che te azAtA vedanIya che ane 102 DIgrI thAya toya tAvato cheja paNa 105 DIgrInI apekSAe 102 DIgrI ochI hovAthI hAza thAya che. sAruM che ema thAya che e zAtA vedanIya kahevAya che. Page 28 of 64 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekendriya jIvothI paMcendriya, teramAM guNasthAnaka sudhImAM rahelA jIvone zAtA-azAtAno udaya parAvartamAna rUpe cAlu ja che. kevalI bhagavaMtone paNa bhUkha, tarasa lAge te azAtAno udaya gaNAya che. devalokamAM paNa zAtA, azAtA parAvartamAna rUpe cAlu ja hoya che. Aje sukhI mANaso che temAM moTAbhAganA mANaso sukhI nathI, jJAnIo temane vadhAre du:khI kahe che. vedanA udayathI zAtAno ja udaya thAya tevuM nahi, azAtAno udaya paNa thAya. e azAtAnA udayathI gusso paNa Ave, bolavAnuM paNa thAya. jJAnIo kahe che ke lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya, upabhogavaMtarAya ane vIryaMtarAyano evo. kSayopazama bhAva na hoya to maLelI sAmagrI adhUrI ja lAge. bhogavI paNa na zake vAraMvAra paNa bhogavI na zake evuM bane. temAM vIrya phoravI paNa na zake tyAre azAtAno udaya gaNAya. jaghanya aMtarmuhUrta 9 samayanuM hoya ane utkRSTa aMtarmuhUrta aDatAlIza miniTamAM eka samaya nyUnA gaNAya che. e sivAyanAM 9 samayathI adhika adhika samayo karIne 48 miniTamAM be samaya nyUna sudhInAM badhA madhyama aMtarmuhUrta gaNAya che. e asaMkhyAtA thAya che. AkhA divasamAM ApaNane azAtA vedanIyano udaya vadhAre cAle che ne ? AhAra-bhaya-methuna-parigraha vagerenI adhikane adhika icchAthI azAtA vedanIyano udaya cAlu ja rahe che. AhAra letAM paNa eTale khAtA paNa vicAra Ave ke A khAiza ane peluM khAiza temAM bimAra paDI jaiza to Ama thaze to ? eja azAtA vedanIyano udaya sUcave che. pAcho vicAra kare ke lAvane thoDuMka to khAi lauM e zAtA vedanIyano udaya sUcave che. devalokamAM zAtA vedanIyanuM aMtarmuhUrta moTuM ane azAtAnuM aMtarmuhUrta nAnuM hoya che. jyAre nArakImAM azAtAnuM aMtarmuhUrta moTuM ane zAtAnuM aMtarmuhUrta nAnuM hoya che. manuSya ane tiryaMcone viSe zAtA ane azAtAnuM aMtamuhUrta sarakhuM hoya che. sukhanI sAmagrI hovA chatAM paNa adhika meLavavAnI irachA. thavI ene paNa jJAnIo azAtA vedanIyano udaya kahe che. peMDAnuM boksa lAve temAMthI ghaNAM peMDA khAi zake ema hoya chatAM eka khAine aTakI jAya, bAkInA mukI de temAM bhogAMtarAya karma kAma kare che. eTale bhogAtarAya karmano udaya rahelo hoya che. te sAthe azAtA vedanIyano udaya paNa gaNAya. eka divasamAM boksa kema pUruM karAya ? e vicAra azAtA vedanIyanAM udayano che. rAkhI mukavAnI icchA te rAga mohanIyano udhya. have ahIM A sthAnamAM icchA nirodhanA bhAvathI rasanendriyanA saMyama karavAnI bhAvanAthI ochuM khAya to azAtAno nAza karyo kahevAya ane enAthI lAbha prApta thayo kahevAya. ema paiso jarUra mujaba malyA pachI adhika meLavavAnI icchA rAgamohanIyano udaya ane azAtAno udaya batAve che. lAbhAMtarAya, bhogAMtarAya ane upabhogAMtarAyano udaya che mATe male nahi ane bhogavI zakAya nahi ! adhika meLavavAnI icchA na hoya ane maLelI cIjano bhogavaTo karatA ho to zAtAno udaya gaNAya. ApaNe maLelI cIjano upayoga zAtA rUpe karIe chIe ke azAtA rUpe ? adhika meLavavAnI icchA e azAtAnA udayanA kAraNe maLelI sukhanI sAmagrIne sukhanA anubhava pUrvaka bhogavavA detI nathI eTale evA jIvone sukhamAM sukhanI anubhUti thatI nathI rAgAdi pariNAma AhAra, bhaya, methuna ane parigrahanA vicArothI ja azAtAno udaya thAya che. rAgAdinA udayane pApanA anubaMdhano udaya kahelo che. pUNyanA udayakALathI sAmagrI maLI che. pApanA anubaMdhathI rAgAdi pariNAma pIDe che mATe bhogavaTo karavA chatAMya sukhanI anubhUti thatI nathI. A manuSya bhavamAM ApaNe manane Atmika guNomAM deva, gurU, dharmanI ArAdhanAmAM sthira karavAnuM che. sukhanI lAlasA ane paisAno lobha anAdikALathI jIvone herAna karI rahyo che. Page 29 of 64 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puNyAnubaMdhi puNyanA udayavALA jIvone azAtA vedanIyanA udayavALuM aMtarmuhUrta nAno kALa ane zAtA vedanIyanA udayavALuM aMtarmuhUrta lAMbAkALa sudhInuM hoya che. sAdhupaNAmAM paNa Tenzana vagere rAkhIne jIve e azAtAno udaya ja kahevAya che. kemake teramAM guNasthAnaka sudhI zAtA azAtAno udaya aMtarmuhUrta aMtarmuhUrta cAlu ja hoya che. - sAdhu jIvanamAM bAhya nava prakAranA parigrahano tyAga atyaMtara cauda prakAranA parigrahano nAza. karavA mATe karavAno hoya che. zAtA vedanIyano udaya pApAnubaMdhInA udayavALA jIvone anubhavAto ja nathI. AyuSya karmanA traNa bheda. tiryaMcAyuM, manuSyAyu, devAyuSya. jJAnI bhagavaMtoe AyuSya karmane beDI. samAna kaheluM che. jyAM sudhI AyuSya hoya tyAM sudhI jIvavuM ja paDe. koi jIMdagIthI kaMTALIne ApaghAta karavAnuM vicAre, prayAsa kare paNa AyuSya bAkI hoya to e marato nathI eTale jema beDImAM jakaDAyelo jIva keme karIne chUTI zakato nathI ema jIva paNa eka AyuSya pUrNa karyA vinA bIjI gatimAM jai zakato nathI. narakAyuSyane pApa prakRti kahelI che. ticAyuSya - Ane puNya prakRti kIdhI che kAraNa ke tyAM utpanna thayA pachI du:kha ja du:kha hoya che evuM nathI. du:kha hoya che tenI sAthe thoDI anukULa sAmagrI paNa rehalI hoya che eTale jIvone jIvavAnI icchAo cAlu rahe che tyAM ene AhAra, methuna, parigraha maLe che mATe e jIvo jIvI zake che. AthI e puNya prakRti kahelI che. jyAre narakamAM utpanna thayelA jIvone utpanna thatAnI sAthe ja kyAre A kSetramAMthI cAlyo jAuM, marI javAya to sAruM, ahIMyA kevI rIte jIvAze e vicAra satata cAlu ja rahe che mATe tyAM jIvavAnI icchA. rahetI ja nathI. AthI azubha (pApa) prakRti kahI che. ekendriya jIvothI zarU karIne paMcendriya tiryaMca sudhInAM jagatamAM jeTalA jIvo rahelA hoya che te badhAya tiryaMcAyuSyanA udayavALA kahevAya che. dareka nigodamAM rahelA anaMtA anaMta jIvone sAtamI nArakInA jIvo karatAM anaMtagaNuM adhika du:kha hoya che chatAM tyAM jIvavAnI icchA cAlu ja rahe che. maravAnI icchA thatI nathI. - narakamAM sannIpaNuM hovAthI tyAMnI vedanA pragaTa rUpe hovAthI vadhAre lAge che, tyAM jIva potAnI. saMjJAnI puSTi karI zakato nathI.dA.ta. AhAra male to mAtra kharAba pudagalono ja male. nigodamAM avyavahAra rAzImAM ke vyavahAra rAzImAM bannene vadanA eka sarakhI hoya che paNa te vedanA zabda rUpe pragaTa karI zakatA nathI ane thoDo ghaNo anukULa pugalono AhAra malato hovAthI AhAra saMjJA puSTa thai zake che eTale vadhArene vadhAre anukULa padArthone meLavavAnI AzAmAM ane lobhamAM jIvavAnuM mana thayA kare che eTale je AyuSyanA udaya kALamAM saMjJAnI thoDI ghaNI paNa puSTi thayA kare (thAya) te AyuSya puNya prakRti kahevAya che. Avo vicAra dareka prakAranA tiryaMconA aMtaramAM rahelo hoya che ane saMjJAo puSTa karato jAya che mATe maravAnI icchA tyAM thatI nathI. A tiryaMcAyuSyano udaya pAMcamAM guNasthAnaka sudhI hoya che. saMkhyAta varSanA AyuSyavALA paMcendriya tiryaMcone pAMcamu dezavirati guNasthAnaka hoya che ane temAM kSayopasama samakIta ke upazama samakIta hoya che paNa kSAyika samakIta saMkhyAta varSanA AyuSyavALA, tiryaMcone hotuM nathI. A dezaviratinuM pAlana karanArA tiryaMco sadA mATe jagatamAM asaMkhyAtA hoya che. asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA tiryaMco yugalika rUpe jagatamAM asaMkhyAtA hoya che. temAM kSAyika samakatI. jIvo sadA mATe asaMkhyAtA hoya che. kSayopazama samakItI paNa asaMkhyAtA hoya che. A jIvo cothA guNasthAnakathI AgaLanA guNasthAnakanA pariNAmane pAmI zaktA nathI ane marIne A jIvo potAnuM jeTaluM Page 30 of 64 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSya hoya eTalA AyuSyavALA devomAM ke ethI ochA AyuSyavALA devomAM niyamA utpanna thAya che. A jIvone jIvanamAM tapa vagere karavAno na hovAthI avadhijJAna ke virbhAgajJAna pedA thai zakatuM nathI. saMkhyAta varSanA AyuSyavALA sannI paMcendriya, tiryaMcone cothe ane pAMcame guNasthAnake avadhijJAna prApta thAya che ane pahelA guNasthAnake vibhaMga jJAna paNa prApta thai zake che. A jIvo dezaviratine pAme athavA samyakatva pAme che te jAtismaraNa jJAnathI athavA mahAtmAnA sahavAsathI athavA tIrthaMkara paramAtmAonI dezanA sAMbhaLavAthI prApta karI zake che. AvA jIvo maraNa pAmIne niyamAM devalokamAM jAya che. devalokanA devonI saMkhyA AvA tiryaMco ja pUrNa kare che. kAraNa duniyAmAM manuSyo saMkhyAtA ja hoya che temAMthI devaloka janArA ochA hoya che ane jAya to saMkhyAtA ja jAya che. jyAre AvA tiryaMco haMmezA asaMkhyAtA hoya che ane devonI saMkhyA paNa asaMkhyAtI hoya che. AthI A jIvo marIne devonI saMkhyA pUrNa kare che. upavAsanuM paccakakhANa karIe temAM tapano AnaMda keTalo pedA thAya ? hAza ! khAvA, pIvAnA padArthothI chUTyo ane upavAsanA pAraNe pAraNAno AnaMda keTalo thAya ? jo pAraNAno AnaMda vadhe to samajavuM upavAsa kAyakaleza rUpe kahavAya ane jo khAvA, pIvAnA padArthothI chUTyo ema vicArI aNAhArIpaNAno AnaMda hoya to te upavAsa karmane tapAvanAra che ema kahevAya ! AvI rIte eka sAmAyika roja kare temAM be ghaDI sivAyanA bAkInA TAimamAM be ghaDInA svAdanA AnaMdathI mamatva bhAva ghaTe evuM bane ne ? jo e na bane aTale mamatA ghaTe ema na bane to e sAmAyika samatAnA gharanuM na hoya. samatA lAvavA mATenuM paNa e sAmAyika na gaNAya. sAmAyikamAM jeTalI kAyAnI sthiratA adhika teTalI. ekAgratA vadhAre prApta thatI jAya. manuSya AyuSya je manuSyagatine viSe jIvane utpanna karyA pachI bhogakALa jeTalo bAkI hoya tyAMsudhI AyuSya cAlu rahe te manuSyAyuSya kahevAya. jevA jevA pariNAmathI manuSyAyuSya bAMdhatA jevAM jevAM karmo bAMdhyA hoya tevAM tevA karmo udayamAM AvatAM tevA prakAranAM kaSTo AvatAM jAya e kaSTa veThavAmAM samAdhi na rahe ane maravAnI icchA kare, prayatna kare chatAM marI zake nahi. AyuSya jeTaluM hoya eTaluM bhogaveja chUTako jo kadAca du:khothI kaMTALIne ApaghAta kare ane na mare to azAtA vedanIyanA udhyathI kaSTa vadhI paNa jAya eTale artha e thayo ke AyuSya pUrNa karyA vagara marI zakAtuM nathI. jJAnI bhagavaMto kahe che ke ekavAra karavAnI icchA kare to daza bhava vadhe bIjIvAra icchA kare to daza X daza = so bhava vadhe ema jeTalI vAra irachAo kare eTalI vAra guNAkAra rUpe bhavo vadhatAM jAya che. eka bhavamAM ApaghAta kare to moTe bhAge bIjA bhavomAM ApaghAta karIne maravAnuM banyA kare. jo ApaghAta karatAM game teTaluM kaSTa Ave paNa je vicArathI ApaghAta karyo hoya te vicAranI sthiratAne jALavI rAkhe ane te vakhate AyuSya baMdhAya to niyamA devalokanuM AyuSya bAMdhe. jo vicAra badalAi jAya to devaloka manuSyaloka sivAya game tevuM AyuSya bAMdhI zake che. manuSyamAMthI marIne moTe bhAge ekendriyapaNAmAM vadhAre javAya. mATe maLelI anukULa sAmagrImAM sAvacetI rAkhIne jIvana jIvavAnuM che to. manuSyAyuSya saphaLa thAya. devAyuSya devagatine viSe utpanna thayA pachI potAne devagatimAM je sAmagrI malI hoya ene bhogavavA mATenuM jeTalA kALa mATenuM je AyuSya male te devAyuSya kahevAya che. devalokamAM utpanna thayA pachI maLelI badhI Page 31 of 64 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAmagrI-badhdhi-sidhdhi tenA AyuSya kALa sudhI raheja evo niyama nahi kemake tyAM paNa dAdAgIrI-guMDAgiri karatAM hoya evA devo hoya che ane evA tophAnI devone indra mahArAja hukama karIne potAnA devalokanA vimAnonI bahAra kADhI muke che. dezanikAla jevI sajA tyAM paNa hoya che. AvA devone potAnuM jeTaluM AyuSya bAkI hoya te pUrNa karavA mATe koine koi pahADo upara rahIne bhaTakI bhaTakIne pUrNa karavAnuM ja. AvA devonuM jaghanya AyuSya daza hajAra varasanuM hoya ane utkRSTa bAvIza sAgaropamanuM hoya. che. kAraNa AvA devo bAramA devaloka sudhI hoya che. lAbhAMtarAya karmanA udayanA kAraNe devone paNa AvuM bano zake. jeTalA kALa sudhI lAbhAMtarAya karmano kSayopazama bhAva TakavAno hoya tyAM sudhI ja sukha sAmagrI bhogavI zake che. naraka ane deva e be AyuSya evA che ke jyAM ApaghAta karIne maravAnI icchA thAya to paNa marI zakAtuM nathI. jeTaluM AyuSya bAMdhyuM hoya eTaluM avazya bhogavavuM ja paDe che. manuSya loka karatAM devalokamAM tophAno vadhAre hoya che. tozanI devonI saMkhyA moTA bhAge dakSiNa dizAmAM vadhAre rahelI hoya che. mATe dakSiNa dizAmAM paga karIne suvAno niSedha karelo che. manuSyasmRti je gatinA udayakALamAM sukha ane du:kha banneno bhogavaTo karI samatA bhAve bhogava to gati rahita eTaleke siddhi gatimAM jai zake che. aDhI dvIpanAM ekaso eka kSetromAMthI jIva mokSe jai zake che paNa paMdara karmabhUmimAMthI koi paNa karmabhUmimAM janmelo manuSya hovo joie. akarmabhUmi aMtaradvIpamAM janmelo manuSya hoya to cothA guNasthAnakathI AgaLanA guNasthAnakanA pariNAmane prApta karI zakato nathI. ( anaMtu pUNya bheguM kareluM hoya toja jIvane manuSya gati maLI zake che temAM paNa anaMtI pUNya rAzI. adhika hoya to Aryadeza, AryAti, janajAti, jenakuLa vagere maLI zake che. AvI manuSya gatine pAmIne mohane oLakhIne saMyamIta karI rAgAdino nAza kare to mAkSane pAmI zake che. mATe sAdhupaNuM lIdhA vagara maravuM ja nathI. AvI bhAvanA satata aMtaramAM cAlu ja rahevI joie. na lai zakAya to kAMi nahi paNa bhAvanA eja rahevI joie. A manuSya gatimAM samakIta to meLavavuM ja che. mahAvideha kSetramAM paNa anaMtapuNya bheguM karyuM hoya toja janma male. devarNAti jyAM moTA bhAge sukhanI sAmagrI bhogavavA lAyaka sukha ane sukhanI sAmagrI male tene devagati kahevAya che. sAmAnya devone paNa cakravartI jeTalI bahaddhi siddhi maLelI ja hoya che. enAthI adhika sAmagrIvALA paNa devo hoya che. e devagatinA vimAnamAM paNa traNa vibhAga hoya che. (1) atyaMtara, (2) madhyama ane (3) bAhya. atyaMtara parSadAnA devo ja hoya che teone indranA jeTalI ja sAmagrI maLelI hoya che. indra mahArAjAne koipaNa kAmakAja karavuM hoya to te devonI salAha laine karavuM paDatuM hoya che. madhyama parSadAnA devone atyaMtara parSadAvALA devo karatAM addhi siddhi ochI hoya che. e devonuM puNya paNa evuM hoya che ke indra mahArAjAne je kAma karavAnuM mana thAya te nakkI kare tenI jANa A devone karIne salAha laine kare che. temAM jo koino virodha Ave to phrI vicAraNA karIne pachI phrIthI pUchIne eka nirNAyatmaka thaine pachI Page 32 of 64 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAma kare che. jyAre bAhya parSadAvALA devone Rdhdhi sidhdhi nokara cAkara jevI hoya che ane te devone je kAma karavAnuM hoya te jaNAvavAnuM hotuM nathI. te kArya mATe mokalavA hukama ja karavAno hoya che ane e hukama mujaba te kArya karavA javuM paDe che te bAhya parSadAnA devo kahevAya che. A rIte devagatimAM rahelA devonu puNya paNa badhAnuM eka sarakhuM hotuM nathI mATe ahIMthI jo irSyA karavAnAM saMskAra ane svabhAva sAthe laine gayA to tyAM irSyAthI karmabaMdha joradAra karIne ekendriyAdimAM bhaTakavA gayA vagara rahI zakatA nathI mATe A badhuM jANIne puNyanA prakAranI vicitratA vicArI koinA paNa puNyanI irSyA na thai jAya enI kALajI rAkhIne jIvana jIvavAnuM che. asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA tiryaMco ane manuSyo niyamA satata devagati bAMdhe che. saMkhyAta varSanA AyuSyavALA manuSyo ane tiryaMco trIjA ane cothA guNasthAnake satata devagati bAMdhe che ane pahelA tathA bIjA guNasthAnake devagati parAvartamAna rUpe bAMdhe che. devagatimAM rahelA badhA indro niyamA samakItI hoya che eTale heya padArthamAM heya budhdhi ane upAdeya padArthamAM upAdeya budhdhi rAkhIne potAnuM jIvana jIvatAM AtmakalyANa sAdhI zake che ane e samakItanI hAjarImAM satata manuSya gatino baMdha karyA kare che. paMcendriya jAti pAMce indriyonI pUrNatA prApta thAya ene paMcendriya jAti nAmakarma kahevAya che. (sparza, rasa, ghrANa, cakSu ane zrotra) A pAMca indriyo kahevAya che. bAhya indriya male nAmakarmanA udayathI ane e indriya dvArA je jJAna pedA thAya te darzanAvaraNIya karmanA kSayopazama bhAvathI. enI sAthe sAthe jJAnAvaraNIya karmano paNa kSayopazama bhAva hoya che. jaina zAsana, badhuM jJAna meLavavuM joie emAM niSedha karatuM nathI paNa e badhuM jJAna AtmakalyANanA hetuthI pedA karavuM joie ema kahe che. eTale ja maLelI indriyono upayoga AtmakalyaNa mATe karavAno kahyo che. jo enA upayogathI AtmAnuM akalyANa thatuM hoya to te aTakAvavA mATenuM vidhAna jaina zAsana kare che. mATe deva, gurU, dharmanI ArAdhanAmAM jyAre je indriyono upayoga karavA jevo lAge te karavAnuM kahyuM che. paNa kuTuMba mATe, dhana mATe, zarIra mATe, zarIranI sukhAkArI mATe, indriyono upayoga kare to tenAthI maLelI indriyo IthI prApta na thAya evuM karma baMdhAtu jAya che. eTale e indriyo durlabha thatI jAya che. paheluM sukha te jAte naryA e vAkya jo zarIranA sukha mATe vicAraNA karIne upayoga karavAmAM Ave to mahAmithyAtvI tarIke e jIvo gaNAya che ane AtmakalyANa mATe AtmAnA sukhane uddezIne eno upayoga kare to lAbhanu kAraNa thAya AthI pAMce indriyo je malI che teno durUpayoga na thAya enI kALajI rAkhavI joie. paMcendriya jAti bIjA guNasthAnakathI AThamA guNasthAnakanA chaThThA bhAga sudhI satata baMdhAya che jyAre pahelA guNasthAnake bAkInI indriyonI sAthe parAvartamAna rUpe baMdhAya che. aurI zarIra A zarIra manuSya ane tiryaMcone hoya che. ekendriya jIvonAM audArika zarIrane viSe saMghayaNa eTale hADakAnI racanA hotI nathI eTale hADakA hotA nathI. bAkInA beindriyathI mAMDIne paMcendriya tiryaMcone viSe hADakA hoya che. audArIka zarIrathI manuSyo muktine pAmI zake che eTale azarIra banI zake che. jagatamAM rahelA audArIka vargaNAnA pudgalothI je zarIranI racanA vizeSa pedA thAya che te audArIka zarIra kahevAya che. beindriyAdi jIvothI manuSya sudhInAM jIvone je duHkho kaSTa paDe che temAM vizeSa pIDA thAya che te hADakAnI racanA vizeSanA kAraNe thAya che. kAraNake mUDha mAra vAge che tyAre hADakAmAM lAMbAkALa sudhI je mAra paDyo hoya teno duHkhAvo rahyA kare che. hADakA vagaranA zarIravALA jIvone du:khanI anubhUti Page 33 of 64 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eTalI hotI nathI kAraNa mUDhamAra nathI te zarIrane to tenA game teTalA TukaDA karo to te TukaDA thatAM hoya tyAM sudhInI vedanA pachI lAMbA kALa sudhInI nahIM. dA.ta. nArakInA vakrIya zarIrane viSe hADakA nA hovAthI lAMbAkALa sudhI vedanA TakI zakatI nathI. navI navI vedanAo vAraMvAra pedA thayA kare ane zAMta thatI jAya. ekendriya jIvonAM zarIrane game tyAM phlo te paDe tyAM sudhInI ja vedanA pachI lAMbA kALanI vedanA hotI nathI mATe jenA zarIramAM hADakAM hoya tene vedanA vizeSa thavAnI. Ano artha e nathI ke nArakInA jIvone vedanA nathI paNa e pachaDAya, kuTAya tenA zarIranA TukaDA thAya tyAM sudhI e jIvone paNa vedanA cAlu ja che. mAtra hADakA du:khe hADakA bhAMge ityAdi emanA zarIramAM evI koi vikRti hotI nathI. mATe jJAnI bhagavaMtoe kahyuM che ke mokSa meLavavA mATe-karmano nAza karavA mATe je prakAranI ekAgratA joie te dArika zarIra sivAya bIjA zarIramAM pedA thai zakatI nathI. sAtamI nArakImAM paNa eja zarIra jIvane lai jAya. pAMca prakAranA zarIrane puya prakRti kahelI che. odArika zarIra puNya prakRti zAthI ? Ama jovA jaie to odArIka zarIra bhayaMkara durgadhavAnuM che. zarIranI uparanI cAmaDI kADhI nAMkhavAmAM Ave to jovuMya game nahi evuM che eTalA durgadhavALA padArtho bharelA che chatAM paNa eno upayoga karatAM AvaDe to mokSa prAptimAM e upayogI thai zake che. jenA zarIrano bAMdho majabUta tenuM mana vadhAre sthira hoya che tenAmAM ekAgratA paNa jaldI prApta thai zake che. hADakAnI nabaLAi vadhAre hoya te manathI caMcaLa vadhAre hoya che. odArIka zarIra sivAyanA. zarIromAM tAkAta nathI ke karmono nAza karI zake. vizeSa rIte jIve karmo je ekaThAM karyA che te odArika zarIrathI prApta karyA che mATe tenAthI ja nAza karI zakAya che. kAraNake jIvone vakrIya zarIra jeTalA kALA sudhI Take che tenA karatAM odArika zarIra vizeSa kALa sudhI Take che ane tenA mamatvanA kAraNe karmo vizeSa rIte ekaThAM karyA hoya che. mATe e odArIka zarIra je eno upayoga karatAM AvaDe to jIva siddhigatine pAmI zake che ane upayoga karatAM na AvaDe to TheTha nIcAmAM nIcA sthAne sAtamI nArakImAM paNa eja lai jai zake che. A zarIra devatA ane nArakInA jIvo 1 thI 4 guNasthAnaka sudhI bAMdhyA kare che. manuSya ane tiryaMco pahelA ane bIjA guNasthAnake tiryaMcagati ane manuSya gatinI sAthe bAMdhyA kare che. A zarIrano udaya 1 thI 13 guNasthAnaka sudhI hoya che. vaidIya zarIra jagatamAM rahelA vaikrIya vargaNAnA pudgalone grahaNa karIne vakrIya rUpe pariNAveluM je zarIra hoya te vakrIya zarIra kahevAya che. A zarIramAM hADakA, mAMsa, lohI, nasa vagere kAMi hotuM nathI. devatAo ane nArakIo A vakrIya zarIrane eka karI zake, aneka karI zake, drazya karI zake, adrazya banAvI zake, jamIna upara cAlatuM karI zake, AkAzamAM cAlatuM karI zake, pANI upara cAlatuM karI zake, nAnuM paNa karI zake, moTuM paNa karI zake. AthI vividha prakAranA zarIrone prApta karI zake che mATe vaikrIya zarIra kahevAya che. nArakInA jIvone potAnA karmanA udhyathI je kharAba zarIra maLeluM hoya tene tenAthI sAruM banAvavA anekavAra prayatno kare chatAM paNa kharAbane kharAba ja zarIra banatuM jAya che. e nArakInA zarIranA TuDe TukaDA karelA hoya chatAM pArAnI jema tarata ja bheguM thai jAya. e TukaDAomAM Atmapradezo rahelA hoya che mATe vedanA thAya paNa kaLa vaLe ke tarata ja doDavA mAMDe. AthI vedanA e jIvone eTalA pUratI hoya che. jagatane viSe vakrIya zarIravALA manuSyo haMmezA hayAta hoya che. koi kALe eno virahakALa hoto nathI. e vikrIya zarIramAM ApaNA zarIranI jema azuci padArtho hotA nathI. rAvaNanA kALamAM vAlI rAjA hatA. Page 34 of 64 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ teone vaikrIya labdhi prApta thayelI tenA kAraNe roja vaikrIya zarIra karIne jaMbudvIpamAM rahelA zAzvatA. jinamaMdironA darzana karavA jatAM hatA. jyAre rAvaNanI sAthe yuddha thayuM ane rAvaNa hAryo tyAre tene paDIne bagalamAM ghAlIne jaMbudvIpanI ekvIzavAra pradakSiNA Apela ane kahyuM ke bola A lavaNa samudramAM nAMkhu ? rAvaNe "micchAmi durDa' mAgyo mATe tene choDI dIdho che. A zaktino upayoga A rIte karmakhapAvavA mATe karatA hatA. haiyAmAM dayAno pariNAma jIvaMta che. mAtra zikSA karavA pUratuM ja ve che. vakrIya labdhivALA manuSyo TheTha teramA rUcaka dvIpa sudhI jai zake che ane pAchA AvI zake che. atyAre A bharatakSetramAM paNa vaitADhaya parvata upara rahelA vidhAdhara manuSyo che teone A labdhi hoya che ane A rIte teo upayoga karI zake che. A zarIranI gati AjanA vimAnonI gati karatAM kai gaNI adhika hoya che. TheTha rUcaka dvIpe traNa pagalAmAM pahoMcI jAya ane be pagalAmAM pAchA AvI jAya che. AvI labdhio prApta thAya to zAsana mATe upayoga karI zakAya bAkI niSedha che. ApaNuM odArIka zarIra mAtra kavalAhArathI cAlatuM nathI paNa romAhArathI anaMtA anaMtA pagalo grahaNa karI pariNAma pamADIe chIe enAthI cAle che. ane samatulA jaLavAya che. eja rIte vakrIyA zarIravALA jIvo, vakrIya vargaNAnA pugalone anaMtA anaMtA grahaNa kare, pariNamAve ane choDe enAthI samatulA jaLavAi rahe che. vakrIya zarIra karatAM ApaNuM odArIka zarIra uMcuM che. jo upayoga karatAM AvaDe to mokSe javAya ane na AvaDe to anaMtakALa sudhI du:khanI vedanA paNa prApta karI zake che. nArakInA jIvo. potAnA vakrIya zarIrathI karmo bAMdhIne manuSya ke tiryaMca thai zake paNa ekendriya, vikalendriya na thai zake. jyAre devatA vakrIya zarIrathI karma bAMdhIne ekendriya thai zake che paNa vikalendriya thai zakatA nathI. paMcendriya tiryaMca ke manuSya thai zake che. deva marIne deva na thAya ane nArakI na thAya nArakI marIne paNa nArakI na thAya ane deva paNa na thAya. lobhavRtti ane mamatva budhdhinA kAraNe devatAo evA karmo bAMdhe che ke asaMkhyAtA ke anaMtA bhava sudhI pAchuM e zarIranI prApti na thAya. A badhuM jANIne ApaNe eja vicAravAnuM che ke A maLelA dArika zarIrano sadupayoga karIe chIe eTale azarIrI banavA mATe upayoga karIe chIe ke zarIrathI du:kha vedanA vadhe e prayatna karI rahyA chIe ? AhAraka zarIra A zarIra AhAraka labdhithI jagatamAM rahelA AhAraka vargaNAnA pudgalone grahaNa karI pariNamAvI visarjana kare te AhAraka zarIra kahevAya che. A zarIra codaparvadhara manuSyo ja karI potAne svAdhyAya karatAM zaMkA paDela hoya tenA samAdhAna mATe ke bhagavAnanuM samavasaraNa jovAnI icchAthI A zarIra kare che. A zarIrano kALa eka aMtarmuhurtano hoya che. adrazya hoya che eTale bIjA joi zakatA nathI. eka hAthanuM zarIra hoya che. dareka cauda pUrvadharo kare evo niyama nahi AkhA bhavacakramAM cAra vAra A zarIra banAvI zake. mahAvideha kSetramAM vIza tIrthakaro vicare che. temAMnA koipaNa tIrthaMkara pAse A. zarIra mokalI zake che. A zarIranuM teja vakrIya labdhi karatAM keigaNuM vadhAre hoya che mATe joi zakAtuM nathI. taijasa zarIra jagatamAM rahelA tejasa vargaNAnA pugalone grahaNa karIne tejasa zarIra rUpe pariNamAvI visarjana kare te tejasa zarIra nAmakarma kahevAya che. A zarIra AhAra pacAvavAnuM kAma kare che. lIdhelA khorAkane pacAvIne sAta dhAturUpe pariNAvavAnuM kAma kare che. jIvane jo khorAka pace nahi to zarIranuM samatulana TakI Page 35 of 64 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zakatuM nathI. tejasa zarIra kAma na kare tene badhI takalIpho zarU thai jAya che. aneka prakAranA rogo AmAMthI utpanna thAya che. iMTanA nibhADAmAM jeTalI garamI hoya che tenA karatAM kai gaNI adhika garamI A tejasa zarIranI hoya che. jagatamAM saghaLAya jIvone A tejasa zarIra bhinna bhinna rUpe judu hoya che ane dareka ne je pramANe je rase bAMdheluM hoya tevA rase udayamAM kAma karatuM hoya che. viziSTa tapa karIne A tejasa zarIramAM tejo lezyA pedA thai zake che ane te tejo vezyAnI sAthe sAthe jo viziSTa tapa karavAmAM Ave to zIta lezyA paNa pedA thai zake che. jema pANIthI agni zame che tema pANImAM paNa agni hoya che mATe jJAnIo kahe che agnithI agni paNa zame che eTale agni agnino nAzaka thAya che. agni saLagelo hoya tenI sAme evo bIjo agni saLagAvavAmAM Ave to pahelo agni ane bIjo agni banne zAMta thai jAyA eTale zamI jAya. A tejasa zarIrano udaya teramA guNarathAnaka sudhI dareka jIvone hoya che. A tejasa zarIra dareka jIvone potAnA karmAnusAra maLeluM hoya che. koi jhADanA mULIyA pacAvI zake evuM hoya ane koi roTalI paNa na pacAvI zake evuM hoya mATe A zarIra jevA rase bAMdhyuM hoya tevA rasathI phrAravALuM hoi zake che. zAmaNi zarIra jagatamAM rahelA kAzmaNa vargaNAnA pugalone grahaNa karIne sAtakarma rUpe ke ATha karmarUpe, cha karmarUpe, eka karmarUpe pariNAma pamADanAra ane visarjana karanAra e kAmaNa zarIra kahevAya che. A zarIrano udhya jIvane teramAM guNasthAnaka sudhI hoya che. samaye samaye kAzmaNa vargaNAnA pudgalo grahaNa karAya che temAM grahaNa vadhAre thAya che ane ochA nIkaLe che AthI pugalo vadhatAM jAya che. mana, vacana, kAyAnA yogano vyApAra jIvane teramAM guNasthAnaka sudhI hoya che. tenA kAraNe A pagalo grahaNa thatAM jAya che. AnA kAraNe jIva ayogIpaNAne prApta karI zakato nathI jyAre puruSArtha karIne yoga nirodha kare tyAre kAmaNa vargaNAnA pudagalo AvatAM baMdha thAya che ane ayogIpaNAne prApta kare che. atyAre hAla ApaNe azubha karmo rokI zakIe eTalI tAkAta che. zubha karmone vizeSa rIte grahaNa karIe evI zakti che. AvatAM karmone rokavAnI zakti ApaNI pAse nathI. te codamAM guNasthAnake ja prApta thai zake che. atyAre ApaNe vadhAremAM vadhAre sAtamAM guNasthAnakanA pariNAma prApta karI zakIe chIe. vadhAre pariNAmane pAmI zakIe ema nathI. manuSyone viSe moTA bhAganA manuSyone dArika- tejasa-kAzmaNa ema traNa zarIro hoya che ane keTalAka vikrIya labdhivALA jIvone vakrIya zarIra sAthe cAra zarIro hoya che ane keTalAka cauda pUrvadhara manuSyone AhAraka labdhi prApta thatAM AhAraka zarIra kare to pAMca zarIro paNa hoya che. paNa eTaluM vizeSa che ke eka sAthe eka manuSyane cAra zarIra ja udayamAM hoya che. vakrIya zarIra hoya to AhAraka zarIra na hoya ane AhAraka hoya to vekrIya zarIra na hoya ane pahelAnA traNa sAthe cAra hoya. eja rIte manuSyo eka sAthe traNa ke cAra zarIrano baMdha karI zake che. dArika tejasa kArpaNa A traNa bAMdhatA hoya athavA vaikrIya, tejasa kArpaNa zarIra bAMdhatA hoya athavA vaikrIya AhAraka tejasa kArpaNa e cAra zarIra bAMdhatA hoya che. paMcendriya tiryaMcone dArika-tejasa ane kArpaNa A traNa zarIra udayamAM hoya che ane keTalAka tiryaMcone odArIka vakrIya-tejasa ane kArmaNa e cAra zarIra udayamAM hoya che. A jIvo eka sAthe zarIrano baMdha kare to traNa ja zarIra bAMdhI zake che. odArIka-tejasa ane kArpaNa A traNa zarIra manuSyagati ke tiryaMcagati bAMdhatA hoya tyAre bAMdhe che ane vakrIya-tejasa ane kArpaNa A traNa zarIra narakagati ane devagati bAMdhatA bAMdhe che. aMgopAMga nAmadama Page 36 of 64 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ audArIka-vaikrIya ane AhAraka A traNa zarIrane viSe aMgopAMga hoya che. zarIranI sAthe aMga ane upAMga rahevA te aMgopAMga nAmakarma kahevAya che. aMga - upAMga ane aMgopAMga e traNa zabdothI aMgopAMga nAmakarma thAya che. temAM aMga ATha hoya che. be hAtha, be paga, chAtI, peTa, pITha ane mastaka. jevA prakAre puNya bAMdhyuM hoya tevA prakAranA rasanA udayathI aMganI prApti thai zake che. lakSaNa yukta ke lakSaNa rahita aMganI prApti puNyathI thAya che. janmatAnI sAthe ja keTalAka jIvone hAtha nathI hotA, eka hAtha hoya to bIjo na hoya, be hAtha hoya to eka lAMbo ane TuMko hoya. eja rIte pagamAM paNa keTalAkane paga nathI hoto, hoya to be sarakhA na hoya eka lAMbo hoya to bIjo TuMko hoya, evI rIte AMkhamAM paNa, nAkamAM paNa, kAnamAM paNa, e pramANe hoi zake che. e jevA prakAranA aMgopAMga nAmakarmano rasa bAMdhelo hoya tevA prakAranA rasanA udayanA kAraNe aMgo male che. upAMga eTale aMga sivAyanA je upAMga eTale hAthanI AMgaLIo, paganI AMgaLIo vagere je prApta thAya tene upAMga kahevAya che. hAtha, pagamAM je rekhAo hoya che te aMgopAMga kahevAya che. keTalAkane rekhAoya hotI nathI. e khAmI gaNAya che. batrIza lakSaNo putra je kahevAya che te A aMgopAMganA lakSaNa uparathI kahevAya che. devatAone paNa A aMgo lakSaNo peta hoya che. nArakIone A aMgo vagere lakSaNathI sarvathA rahita hoya che. manuSya ane tiryaMcane viSe e aMgopAMganI vicitratA jovA male che. te aMgopAMga nAmakarmanA kAraNe. pUrvabhavomAM koi koi jIvonAM aMgonuM chedana bhedana karyuM hoya, koine aMgopAMgathI rahita karelo hoya, koino hAtha toDI nAkhyo hoya, paga bhAMgI nAMkhyo hoya, AMkha phADI nAMkhI hoya, kAna toDI nAkhyo hoya to tenA udayathI jIvone aMgopAMga male nahi enI jagyAe khAlI bAkorA rahelA hoya evuM zarIra paNa prApta thai zake che. zrI gautama mahArAjA gocarI laine bhagavAna pAse pAchA AvatA hatA tyAre rastAmAM koi mANasane gaMdavADamAMthI kAdava kADhI dANA vINato joyo ane te dANA khAto joyo eTale gautama mahArAjAne thAya che ke arere duniyAmAM AnA jevo du:khI bIjo koi nahi hoya ! ema vicArI bhagavAna pAse AvI pUche che ke bhagavan meM rastAmAM je duHkhI mANasa joyo enA sivAya bIjo koi duHkhI nathI ne ? bhagavAne kahyuM ke teM je joyo te to kAMi duHkhI nathI AnA karatAM vadhAre duHkhI rAjAne tyAM je putra che te che. mRgAputra loDhIyo enuM nAma che. gautama mahArAjA AjJA laine te duHkhIne jovA mATe Ave che. dharmalAbha kahI rAjAne tyAM praveza karyo. rANI kahe cha ke- padhAro. gautama mahArAjA pUche che ke- tamAre dokarA keTalA che ? A rahyA. to kahe e nahi. e sivAya bIjo koi che ? to kahe hA bhoMyarAmAM che. e jovA lAyaka nathI. to mAre ene jovo che. to ubhA raho. teNe bhojana mATe khIra khavaDAvavA mATe jAuM chuM mArI sAthe padhAro paNa moDhuM bAMdhIne padhArazo. zrI gautama mahArAjA jAya che. ane bhoMyarAnA jhAMpAmAM tALu mArIne purI rAkhe che te jhAMpo kholyo aMdara bAkorA vALo mAMsanA locA jevo goLa pIMDa rahelo che. cIso pADe che, avAja kADhyA kare che, khIra nAMkhe che ane avAja vadhe che ane zarIramAMthI gaMdhAtI durgaMdha mAratI rasI bahAra nIkaLe che. gautama mahArAjA kahe che ke ahAhA naraka jevI vedanA veThe che. bhagavAnane AvIne pUche che bhagavan keTalA vakhata bhogavaze, eTale keTalA varSa sudhI jIvaze ane marIne kyAM jaze ? bhagavAne kahyuM- ahIM chavvIza varSa sudhInuM AyuSya bhogavIne pahelI narakamAM jaze tyAMthI saMsAramAM ghaNokALa paribhramaNa karaze. zAthI ? pUrvabhavamAM ghaNAM jIvonAM aMgopAMganuM chedana karela che. te karmanA udayathI duHkha bhogave che. vicAro cothA ArAmAM janma, bhagavAna jyAM vicare e kSetra, rAjAne tyAM janma chatAM bhagavAna paNa tenA duHkhane dUra karI zakatA nathI. kAraNa ? nikAcIta karma bAMdhIne Avelo che. mATe jJAnIo kahe che. tIrthaMkara paramAtmAonA Page 37 of 64 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atizayo paNa nikAcIta karmanA udayavALAne kAma karI zakatA nathI. mATe sAvaceta thavA jevuM che. je aMgopAMga ApaNane malyA che teno chatI zaktie durUpayoga karIe to bhavAMtaramAM tevA aMgopAMga na maLe evAM karmo baMdhAtA jAya che. aMgopAMga halana calana karI zakatA hoya ane camacI. vagereno upayoga karIne jamavA AdinI Teva hoya to te parataMtratA ja che mATe te dUrapayoga kahevAya che. e aMgopAMga aTakI gayA hoya ane upayoga kare to barAbara che. bAkI ? ekendriya jIvone aMgopAMga hotA nathI. beindriyathI paMcendriya sudhInAM jIvone aMgopAMga hoya che. vilendriya jIvone aMgopAMga nAmakarma lakSaNathI rahita hoya che. kAraNake evuM ja baMdhAya che. tIrthakaranA AtmAo samakIta pAmatA pahelA paNa saMsAramAM rahelA hoya che chatAMya vilendriyamAM koi kALe jatAM nathI. ekendriyamAM teukAya, vAyukAyamAM paNa jatAM nathI temanuM tathAbhavyatva ja evA prakAranuM hoya che. tenAthI evA prakAranA karmanAM baMdha thai zake ke tyAM utpanna thai na zake. pahelA guNaThANe ni:svArthabhAve sarala svabhAvathI bIjAne upayogI thavAya evI bhAvanAthI pravRtti karavAmAM Ave to puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che. maLelA zarIrathI bIjAne sahAya karavAnI bhAvanA keTalI ? zarIra nirogI che to keTalI sahAya karIza eTalI ochI che ane lAbha vadhAre thaze ema mAnIne bIjAne sahAya karavI joie. bAkI to A zarIrathI pApAnubaMdhi pApanA poTalA baMdhAvAnA che. AhAraka zarIrane viSe AhAraka aMgopAMga saMpUrNa lakSaNa yukta ja hoya che. ArIsA sAme ubhA rahIne aDadho kalAka ke kalAka TApaTIpa karatAM moMDhAne ane aMgopAMgane jo jo. karI rAjI thAo cho tenAthI bhavAMtaramAM AvuM paNa moM ane aMgopAMga na male evo arasa A aMgopAMgano baMdhAto jAya che ke jethI moTA bhAge bhavAMtaramAM moTuM malaze nahi. malaze to ThekANA vagaranuM malaze mATe khAsa cetavA jevuM che ! atyAre lakSaNathI yukta-pramANo peta aMgopAMga male to pacAvavAnI tAkAta ApaNAmAM che ? mArA jevuM koi nathI. evo vicAra karavo nahi e tAkAta che ! koi tamane joine vakhANa kare to rAjIpo karavo nahi ! ApaNane maLelA aMgopAMgamAM rAjIpo ke nArAjI karavI nahi ! A rIte jIvIe to ja vaheluM kalyANa sAdhI zakIe. plAsTIka sarjarIthI aMgopAMga sArA bane che. emAM evA prakAranuM karma bAMdhIne Avyo hoya to ja bAkI to na bane evuM paNa bane. emAM paNa karmanI pradhAnatA samajavAnI che. plAsTIka sarjarI karAvavAthI sAruM thAya ane temAM rAga kare to paNa doSa paraMtu sArUM thayA pachI sArI bhakti kare-sevA kare ane jo manodazA badalAi jAya to lAbha meLavIne puNyAnubaMdhi puNya bAMdhI jAya. dArika aMgopAMgano udaya teramA sudhI-vaikrIya aMgopAMgano udaya cothA sudhI-AhAraka aMgopAMgano udaya mAtra chaTTe ja. vajawSabhanArAya saMghayaNa vaja = khIlo. kaDhaSabha = pATA ane nArAca = markaTa baMdha. saMghayaNa = zarIrano bAMdho. je zarIrane viSe markaTa baMdha jeTalI majabutAi hADakAnI hoya tenA upara hADakAno pATo hoya ane tenI barAbara Akho hADakAno khIlo hoya evA saMghayaNane vaja8Sabha nArAja saMghayaNa kahevAya che. vAMdaDuM potAnA baccAne chAtI sAthe lagADIne eka sthAnethI bIje sthAne kudAkuda kare chatAM bacyuM paDe nahi evuM majabuta e baccAnuM baMdhana hoya che. evuM je baMdhana te markaTa baMdha kahevAya che. AvA saMghayaNane puNya prakRti kahelI che. je prakAranuM saMghayaNa hoya te pramANe manobaLa hoya che. zarIra game tevuM sAruM hoya paNa hADakAnI majabutAi hoya nahi to jIvane mananI majabUtAi prApta thatI nathI. Page 38 of 64 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghaNAM jIvonuM zarIra nabaLuM hoya che paNa mana majabUta hoya che. hADakAnI nabaLAi hoya to tenA zarIramAM sahana zakti rahetI nathI. karmakSaya karavA mATe mananI majabutAi AvA saMghayaNavALA jIvone prApta thAya che. dUdha ane pANInI jema AtmAnI sAthe ekameka thayelA otaprota thayelA karmono nAza karavA mATe je ekAgratA joie tevI ekAgratA AvA saMghayaNavALA jIvo ja prApta karI zake che. e saMghayaNanA baLamAM jo teno sadupayoga karatAM na AvaDe to dura karmo karIne sAtamI nArakImAM paNa A saMghayaNathI ja jIvo jAya che. jo sadupayoga karatAM AvaDa to A ja saMghayaNa baLathI zukladhyAna pedA karIne karmono kSaya karIne mokSe paNa jai zake che mATe jema bAMdho majabuta ema manobala paNa majabuta. cIkaNA rasavALA azubha karmonA. rasane uDADavA mATe eTale nAza karavA mATe AvA manobalanI sthiratA joie te mATe A saMghayaNanI jarUra che mATe te puNyaprakati kahevAya che. A saMghayaNanI majabUtAi eTalI badhI joradAra hoya che ke te hADakA upara dhANanAM dhANa mAravAmAM Ave to paNa eka karacapaNa kharatI nathI. bhagavAna mahAvIranA AtmA upara chelle saMgame kAlacakra nAkhelA hatuM tenA pratApe jamInanI aMdara DhIMcaNa sudhI pesI gayA paNa hADakuM eke tuyuM nathI. mUDha mAranI vedanA thai. A kAlacakra jo koi bIjA manuSyo upara nAkhavAmAM Ave to tatkAla maraNa pAmI jAya eTalA joramAM nAMkheluM hatuM. darekane mokSe javA mATe chelle A saMghayaNa to joie ne joie ja. jJAnIo kahe che ke azubha ne zubhamAM ane zubhane azubhamAM vavAnI zakti hAla ApaNI pAse che. paraMtu karmano kSaya karavA mATenI zakti to pahelA saMghayaNavALA jIvone ja hoya che. ApaNe chellA saMghayaNavALA chIe mATe sahana karavAnI Teva pADavI ja joie. 1 thI 4 guNasthAnakamAM rahelA jIvo paheluM saMghayaNa bAMdhI zake che. manuSya ane tiryaMco pahelA ane bIjA guNasthAnake bAMdhI zake che. jyAra devatA ane nArakInA jIvo 1 thI 4 guNasthAnakamAM paheluM saMghayaNa bAMdhI zake che. atyAre A saMghayaNa baLamAM prekTIsa pADIe to eka kalAkamAM pAMcaso. khamAsaNA dai zakAya. eTalI zakti rahelI che. A rIte sahana karatAM thaie to manobala majabUta banatuM jAya che. jena zAsanamAM hAla ekaso pAMsaTha prakAranA tapo kahelA che. tenAM nava lAkha khamAsaNAM thAya che. ApaNe zarIra pAsethI prekTIsa pADIne kAma levAnuM che. zarIrano roga jo manamAM pesI jAya to mana pAchuM paDe. manane majabuta karavA mATe saMghayaNanI jarUra che. mahAvideha kSetramAM moTebhAge dareka jIvone paheluM saMghayaNa hoya che. pAMca devakura ane pAMca uttarakura kSetramAM utpanna thayelA manuSyone moTe bhAge paheluM saMghayaNa ja hoya che. cha saMghayaNamAMthI A paheluM ja saMghayaNa puNya prakRti kahevAya che. A puNya prakRti kAMto saMsArano nAza karAve kAMto saMsAra vadhAre. jJAnI bhagavaMto kahe che ke bAkInA pAMca saMghayaNanA udhyakALamAM jIva zakti keLave-cittanI prasannatA pedA kare-ekAgratA ane sthiratA keLavavAno prayatna karIne jIvana jIve to potAnI bhavanI paraMparA ghaTADIne mukti najIka karI zakAya che. kAM eka bhave kAM trIje bhave kAM chellAmAM chellA sAtame bhave to mukti nakkI karI zakAya eTaluM to baLa maLe ja che. kumArapAla mahArAjA e sIttera varSanI uMmare dharmanI prApti karIne cauda varasa sudhI ekAgra citte evI ArAdhanA karI ke chellA saMghayaNanA baLamAM rahIne trIje bhave mukti nizcita karI ane sAthe gaNadhara nAmakarma paNa bAMdhyuM evI ja rIte A kALamAM chellA saMghayaNanA baLamAM tejapAlanI patniA anupamA devIe evI ArAdhanA karI ke jenA pratApe atyAre mahAvideha kSetramAM utpanna thai kevalajJAnA pAmIne vicarI rahyA che. Aje ApaNane be prakAranI anukULa sAmagrI maLelI che. (1) saMsAranI ane (2) deva, gurU, dharmanI. A bannemAMthI cittanI prasannatA ApaNI zemAM Take che ? deva, gurU, dharma ja cittanI prasannatA pUrvaka karIe to atyAre paNa azubha karmono nAza karI zakIe evI sAmagrI che. bhagavAna mahAvIranA potAnA cauda hajAra sAdhuomAMthI bhagavAne kayA mahAtmAnA vakhANa karyA ? Page 39 of 64 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhannA aNagAranA zAthI ? saMyama laine nava mahinAmAM evo suMdara abhyAsa karyo che tathA saMyama letAnI. sAthe ja chaThThane pAraNe chaThTha pAraNe AyaMbila, AyaMbilamAM paNa mAMkhI na bese evo AhAra levo evo. abhigraha laine saMyamanI sAdhanA karatAM zarIranI aMdara rahelA mAMsa lohIne evA sukavI nAMkhyA che ke jenA kAraNe jhADanA ThuMThA jevuM zarIra banAvI dIdhuM che. e navamAsamAM ekavIza kalAka svAdhyAya karI jaMgalamAM rahI sarvArthasidhdha vimAnanuM AyuSya bAMdhIne sarvArthasidhdha vimAnamAM utpanna thayA che. A pahelA saMghayaNanA baLathI potAno mokSa trIje bhave nizcita karI nAMkhyo. eja rIte eja bhagavAna mahAvIranA kALamAM rAjagRhI nagaramAM mammaNa zeTha che te paNa pahelA saMghayaNa vALoja che ane e baLada nakkara ratnonA banAvavAnA mamatvanA kAraNe-enI ekAgratAthI evA joradAra karmo upArjana karyA ke marIne sAtamI nArakIe gayo. rAjagRhI nagarImAM zreNika rAjAne tyAM jeTalI riddhi sidhdhi hatI enAthI adhika ridhdhi mammaNa zeTha pAse hatI paNa zuM kAmanI ? sAtamIe pahoMcADavAmAM sahAyabhUta thaine ? atyAre ApaNA saMghayaNa baLathI cothA devaloka sudhI javAya ane nArakImAM bIjI nArakI sudhI javAya ane nigodamAM anaMtA bhavo janma maraNa karyA karIe evA anubaMdha pADI zakIe eTalI zakti ApaNI pAse che ! ahIMthI narakanuM AyuSya baMdhAya to bIjI nArakInuM traNa sAgaropamanuM. paNa jo pApa ekAgra citte karavAmAM Ave ane trIjIthI sAtamI nArakInA koipaNa du:khone bhogavavA lAyaka karmo bAMdhIe to ahIMthI narakamAM na javAya paNa tiryaMcanuM AyuSya bAMdhIne tyAMthI cheka sAtamI nArakI sudhI jai zakAya che. eTale vAyA thaine sAtamIe jai zakAya. jaMbusvAmIjI mokSe gayA eTale paheluM saMghayaNa viccheda thayuM ane vaja svAmIjI kALadharma pAmyA eTale bAkInA cAra saMghayaNo viccheda pAmyA che mATe atyAre hAla chelluM saMghayaNaja A pAMcamA ArAmAM janmelA jIvone hoya che. samacatura saMsthAnA saMsthAna eTale zarIranI AkRti. zarIranI AkRti eka sarakhI jovAmAM Ave to mananI prasannatA sArI jaLavAi rahe che. jo zarIranI AkRti beDoLa hoya to mananI sthiratA pakaDI zakAtI nathI. saMsthAnanA cha bhedo hoya che temAM paheluM saMsthAna puNya prakRti rUpe hoya bAkInA pAMca pApaprakRti rUpe hoya che. sama = sarakhA. caturastra = cAre bAjuno bhAga eka sarakho hoya tevI jIvanA zarIranI AkRti tene samacaturastra saMsthAna kahevAya che. e prakRtimAM dorAvAra paNa phAra hoya to na cAle. devatAonI AkRti haMmezA AvI ja hoya che. bhagavAnanA maMdiramAM padmAsane rahelI mUrtionI AkRti A rUpe ja rakhAya che. emAM eka dorAvAra jeTalo phrakSara hoya to te mUrtio ApaNe rAkhatA nathI kAraNake AvI samacaturastra AkativALI mUrtione jotAM jotAM jo mana sthira thatuM jAya-ekAgra banatuM jAya to tenI ekAgratAnI tAkAta che ke hAlanA kALamAM azubha karmo kSara rUpe thaine zubharUpe thai jAya ane azubha karmano rasa ocho baMdhAya-zubha karmono tIvra rasa baMdhAya ane jo sAro kAla hoya to AgaLa mananI dhArA vadhatAM vadhatAM jIva potAnA AtmAnAM karmono bhUkko bolAvIne kevalajJAnanI prApti paNa karI zake che. samacaturastra eTale padamAsane rahelAnI AkRtimAM be DhIMcaNanuM jeTaluM mApa thAya eTaluM ja mApa DAbA DhIMcaNathI jamaNA khabhAnuM thavuM joie. jamaNAM DhIMcaNathI DAbA khabhAnuM mApa eTaluM ja thavuM joie ane lalATanA bhAgamAMthI palAThIno vacalo je bhAga te paNa eTaloja thavo joie. A cAre bhAga eka sarakhA thAya te samacaturastrA saMsthAna kahevAya che. Ano baMdha 1 thI 8/6 bhAga sudhI hoya. udaya teramAM guNasthAnaka sudhI hoya che. svayaMbhUramaNa samudra je asaMkhyAtA koTAkoTI yojanano che temAM A AkRtivALA asaMkhyAtA. Page 40 of 64 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAchalAo rahelA che ke je AkRtine joine bIjA asaMkhyAtA mAchalAo vicAro karatAM karatAM manamAM ohApoha karatAM karatAM sthiratA pAme che ane vicAre che ke meM koi jagyAe AvI AkRti joyelI che tenA kAraNe jAtismaraNa jJAnane prApta kare che ane potAnA pUrvabhavane jae che ane ArAdhanA karatAM karatAM virAdhanA karIne A tiryaMca bhavane pAmyo chuM ema pApano pazcAtApa karI potAnI zakti mujaba anazana karIne marIne devalokamAM utpanna thAya che ane ghaNAM tiryaMco manathI evo pazcAtApa paNa kare che ke jethI. devalokamAMthI manuSyapaNuM pAmIne mokSe jAya che mATe jJAnI bhagavaMtoe nAma-sthApanA-dravya ane bhAva A. cAre nikSepAnA dhyAnathI cAramAMthI koipaNa ekanA dhyAnathI jIvo bhavanI paraMparAno nAza karIne nikaTamAM mokSa prApta karI zake che. tresaTha zalAkA purUSone niyamAM A AkRti e bhavamAM hoya. devone niyamAM A AkRti hoya. e sivAyanA manuSyo ane tiryaMcone chamAMthI koipaNa AkRti zarIranI hoi zake. nArakInA jIvone niyamo huMDaka saMsthAnavALI chellI AkRti hoya che. sArI AkRti joine jIvo rAga kare ane kharAba AkRti joine dveSa karavAthI jIvo potAno saMsAra vadhAratA jAya che ane AvI vicAraNAo karavAthI bhavAMtaramAM sArA zarIranI AkRti prApta thatI nathI. jo zarIranI AkRtimAM rAga dveSa cAlu hoya to ema jaNAya che ke mokSanI jijJAsA jIvane nathI. zarIra nAzavaMtu che te ahIMja rahevAnuM che mATe temAM rAjIpo ane nArAjI karavAnI jarUra nathI. AvI. vicAraNA vAraMvAra karavI joie. jo AvI vicAraNAo na karIe to ApaNA mATe mokSanA abhilASanI. kakSA ghaNI uMcI che ema kahevAya. nAmakarmanA udaya vakhate paNa jIva jo sAvacetI na rAkhe to e paNa durgatimAM lai gayA vagara rahe nahi. ' jevuM maLyuM tevuM emAM jeTalo Tesa kare, jeTalA rAgAdi kare teTalI e cIja durlabha thatI jAya che. jeTalI cIjo maLelI che eTalI ke ethI vadhAre bhavAMtaramAM meLavavI hoya to rAgAdi maMda karIne jIvana jIvavAno prayatna karavo paDe. e sAmagrImAM rAgAdi pariNAma kare toja bhogavAya evo niyama nathI. sAmagrIne bhogavyA pachI rAgAdinA vicAro karavA evuM paNa nathI. dA.ta. bhAvatuM bhojana Tesa pUrvaka khAi lIdhA pachI rAgAdine breka mAravAno vicAra karIe e khoTuM che. bhagavAnanI mUrtinA darzana karatAM karatAM enAM saMskAra draDha karavAnA. e karatAM thaie to potAnA ke bIjAnA zarIrane joine AnaMda Ave nahi, rAga thAya nahi. e rAga ane AnaMda ghaTADavA mATeja roja bhagavAnanA darzana karavAnA hoya che. (kahyA che.) ahIM bhagavAnanA darzana karIne emanA guNone vAraMvAra yAda karIe tenAthI kadAca AgaLanA bhavamAM tiryaMcamAM gayA hoie ke devalokamAM gayA hoie to evI AkRti phrIthI jotAM ja emanA guNo yAda AvI jAya. mATe e saMskAra draDha karavAnA kahyA che. ApaNe nAzavaMtA padArthonA saMskAro draDha karavAno prayatna satata karIe chIe paNa jo sAthe bhagavAnanI mUrtinA AkRtinA saMskAro jo smRti rUpe draDha karyA haze to e lAbha karyA vagara raheze nahi. A kAraNathI A prakRti puNya prakRti kahI che. vaNI varNa pAMca prakAranA hoya che. kALo, lIlo, lAla, pILo ane sad. temAMthI kALo ane lIlo azubha gaNAya che ane lAla, pILo ane sardI zubha eTale puNya rUpe kahevAya che. (lIlo ane nIlo eka ja che.) je jIvone kALA ane nIlA, lIlA varNavALA padArthone joine vizeSa AnaMda Avato hoya rAgAdi pariNAma thatAM hoya to samajavuM ke pUrva bhavomAM azubha varSono rasa tIvra bAMdhIne Avelo che. lAla, pILo ane sapheda varNavALA padArthomAM jene rAga Adi utpanna thatAM hoya ane vizeSa gamatAM hoya to pUrva bhavomAM. zubharasa tIvra rase bAMdhIne Avelo che ema kahevAya che. utkRSTa puNyazALI jIvone lohI sada raMganuM hoya che. lAla lohI paNa badhAnuM eka sarakhuM hotuM nathI. AchuM lAla, ghATuM lAla ityAdi bhedo paDI zake che. Page 41 of 64 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vijJAnIo paNa blaDagrupa rUpe bhedo mAne che. kAcI vanaspati kAkaDI, mogarI vagere khAvAmAM jeTalo AnaMda aMtaramAM thato jAya enAthI guNAkAra rUpe bhavanI paraMparA vadhatI jAya che. gaMdhanA be bhedo hoya che. sugaMdha ane durgadha. sugaMdha e puNyaprakRti che ane durgadha e pApa prakRti kahevAya che. rasa pAMca prakAranA hoya che. kaDavo, tIkho, tUro, khATo ane mITho. A pAMcamAMthI kaDavo ane tIkho. azubha gaNAya che. turo, khATo ane mITho e traNa zubha gaNAya che. sparzanA ATha bhedo che. laghu = halako, gurU = bhAre, uSNa = garama, zIta = ThaMDo, snigdha = cIkaNo, rUkSa = lakho, mRdu = komaLa, karkaza = kharabacaDo. laghu-uSNa-snigdha-mRdu. A cAra zubha gaNAya che. gurU-zIta-rUkSa-karkaza. A cAra azubha sparza gaNAya che. laghu sparzavALA pudgalothI jIvane AlhAda pedA thAya che mATe te zubha ane bhAre sparzavALA pugalonAM sparzathI jIvane nArAjI, kheda, glAni pedA thAya che mATe te azubha. zarIranI uSNatAne lIdhe uSNatAvALA pudgalanA sparzathI AlhAda pedA thAya che mATe te zubha ane zIta sparzavALA pudgalonA sparzathI jIvane nArAjI thAya che mATe te azubha gaNAya che. mRdu-karkaza. jIvane mRdu sparzathI vizeSa AlhAda pedA thAya che. komaLa sparzathI anukULatA vizeSa sacavAya che. temAM rAgAdi vizeSa thAya che mATe te zubha kahevAya che. kharabacaDA sparzamAM nArAjI pedA thAya che mATe te azubha kahevAya. snigdha-rUkSa. je pugalomAM svAda karavAmAM vizeSa AlhAda thAya che mATe te zubha gaNAya. je pugalomAM rUkSatA vadhAre hoya te pugalo gamatAM nathI. nArAjI thAya te azubha gaNAya che. jIvanA zarIrane viSe pratipakSI sparza haMmezA rahelA hoya che. bAMdhelA rasa je udayamAM Ave che e rasanA pratApe zarIrane viSe pratipakSI koine koi sparza haMmezA rahelA hoyane hoya ja. jagatamAM rahelA dareka jIvo cAra sparzavALA pugalono ja AhAra kare che ochA sparzavALA pudgalono AhAra jagatamAM koi karatAM ja nathI. nAmakarmamAM sparza je rIte bAMdhelo hoya tevA sparzano jIvone udaya thAya che. koi bhAgano sparza zIta hoya. koi zarIranA bhAgano sparza uSNa hoya. koi snigdha hoya ityAdi je spaza hoya che te je pramANe, bAMdhelA hoya te pramANe hoya che. zarIra pugalamaya raheluM che. jIvo aMtarmuhUd aMtamUharta koine koi varNa, gaMdha, rasa ane sparzane bAMdhyA kare che. temAM zubha paNa baMdhAya ane azubha paNa baMdhAya che. zubhAzubha paNa baMdhAya che. temAM je pramANe bAMdhyA hoya e pramANe udayamAM Ave ane bhogavAya che. varNAdi 8/6 bhAga sudhI satata baMdhAya che. varSAdino 13 guNasthAnaka sudhI satata udaya cAlu hoya. ApaNA zarIranA varNAdine jovAmAM AnaMda Ave ane bIjA pratipakSI padArthone viSe varNAdine jovAmAM dveSa thAya che tenAthI saMsAra vadhe che e pudagalonA varNAdimAM rAgAdi karyA vagara samabhAve veThavAmAM Ave eTale upayoga karavAmAM Ave to eja pudgalo saMsAra vadhAravAmAM sahAyabhUta thAya nahi mATe ja rAgAdi pariNAma na thAya e rIte jIvana jIvatA zIkhavAnuM che. A varNAdi cAra saMsAranuM paribhramaNa vadhAravAmAM eno saMgraha khuba javAbadAra che. e saMgrahavRttimAM jIvo eTalA muMjhAyelA che ke temAM Asakti-mamatva budhdhi karatAM mArU che mAruM che ema vAraMvAra karatAM karatAM potAnA AtmAnA janma maraNanI paraMparA rUpa saMsAra saMkhyAta kALano-asaMkhyAta kALano ke anaMtA Page 42 of 64 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALano vadhAratA jAya che. mokSe na jaie tyAM sudhI pudagalanI sAthe rahevAna che enI sAthe rahIne ja jIvana jIvavAnuM che e parAdhInapaNuM ane parataMtratA jIvanamAM sadA mATe lakhAyelI che mATe ja AtmAmAM rahelA sukhane vaheluM pedA karavuM hoya to e pudagalonI je parataMtratA che temAM rAgAdi karyA vagara sAvacetI pUrvaka teno upayoga karIne jIvana jIvatA zIkhavAnuM che tAja ApaNuM sukha jaldI pedA karI zakIzuM. e varNAdinA saMyoganA kAraNe 23 viSayo thAya che. sparzendriyanA-8, rasanendriyanA-5, dhrANendriyanA-2, cakSarIndriyanA-pa ane zrotrendriyanA-3 ema e 23 viSayone viSe tene oLakhIne sAvacetI pUrvaka jIvana jIvatA jIvatA ApaNA AtmAmAM rahelA sukhane pedA karatAM karatAM saMpUrNa sukha pedA karavAnuM che. kevalajJAna pedA thAya to paNa pugalanI parAdhInatAthI jIvana jIvavAnuM cAlu hoya che. kevalajJAna thAya eTale pugalano saMyoga nAza pAmyo ema jJAnIo kahetA nathI. have e kevalajJAnIne rAgAdi pariNAmano nAza thayelo hovAthI e pudagalanA saMyogavALA jIvanamAM sAvacetI rAkhavAnI jarUra rahetI nathI. e sAvacetI beThelI ja hoya che. jyAre saMpUrNa pudgalano saMyoga nAza pAme tyAre ja mokSa thavAno che. e pahelA nahi. mATe ja jJAnIo e vAta vAraMvAra kahI rahyA che ke je pudagalonA saMyogamAM jIvIe chIe temAM je vaNAdino saMyoga hoya che tene oLakhIne enAthI sAvaceta rahIne eTale rAga-dveSa-krodhAdi na thAya e rIte ane kharAba pugalonA saMyogamAM udAsInabhAva na thAya e rIte jIvavAnuM kahela che. bAMdheluM karma udayamAM AveluM che to temAM rAgAdi pariNAma na karavA hoya to e zakti ApaNI pAse che. - rAgAdi pariNAma saMyamIta karIe toja AtmadarzananI AMzika anubhUti thAya. anukULa padArthomAM saMgrahavRtti to rahevAnI ja che temAM Asakti-mamatva budhdhi jeTalAM lAMbA kALa sudhI rahe eTalo e saMgraha TakAvavAnA vicAro cAlyA kare che e aDhAra pApasthAnakamAMthI aDhAramuM mithyAtva nAmanuM pApa kaheluM che ane je padArtho pratye jeTalo dveSa vadhe tema tenAthI chUTavAnI vRtti cAlu hoya che je padArthomAM rAga hoya tenA saMgrahanI vRtti cAlu hoya che. Aja mithyAtva nAmanuM pApa kahevAya che. Aje nahi to kAle kAma lAgaze e vicAra saMgrahavRttino kahevAya che. A badhI moharAjAnI ramata che. bhogavAi javAthI ekavAra pApa lAge jyAre saMgraha karavAmAM pApa vadhAre lAge. kAraNa ? rahelAne sAcavavA mATe zuM zuM karavuM paDatuM nathI ? sAcavavA, TakAvavAnA vicAro karatAM teno rAga paNa vadhato jAya che mATe temAM pApa vadhAre lAgyA kare che. bhagavAnanA darzana karatAM karatAM temanA guNo mArA AtmAmAM je rahelA che te pedA thAya-kyAre pragaTe evA bhAva rAkhe to kharekhara AtmAmAM bhagavAna jevA guNa pragaTe. vArasAgata maLelI cIjamAM paNa rAga rAkhIne jIve to mArIne kAM narakamAM jAya ane kAM to bhorIMga thai e cIja upara besI jaze. atyAre hAla ApaNe vadhAremAM vadhAre sAtamAM guNasthAnaka sudhInAM pariNAmane pAmI zakIe chIe. AgaLanA guNasthAnakanA pariNAma pAmI zakatA nathI. vyAzI lAkha pUrva varSa sudhI bhagavAnanA AtmAo anukULa padArthomAM rahevA chatAM rAgAdi pariNAma karyA vagara sAvacetIpUrvaka jIvana jIvI gayA che e Adarza ApaNA mATe mukIne gayA che ane e jIvana jIvI aMte e badhuM choDIne cAlatA thayA che ane vItarAga banyA che ApaNe choDI na zakIe to choDavAnI bhAvanA to rAkhI zakIe ne ? e mATe sauthI pahelA puNyanA udayathI je anukULa padArthono saMyoga thayelo che emAM saMyama rAkhI jIvana jIvavAno prayatna karatAM rahevAnuM che ! AnupUrvI nAmadama Page 43 of 64 Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jagatamAM saMsArI jIvone eka sthAnethI bIjA sthAne utpanna thavAmAM sahAya thatuM nAmakarma te A AnupUrvI nAmakarma kahevAya che. be prakAre jIvo utpanna thai zake che. (1) hajugatithI, (2) vakragatithI. (1) sahajugati eTale sarala gatithI utpanna thavuM te. je sthAnethI bIjA sthAne javA mATe sIdhI gatimAM jAya te haju gati kahevAya che. A gatithI utpanna thanArane eka samaya lAge che. (2) vakragatithI utpanna thavuM temAM eka sthAnethI nIkaLI bIjA sthAne utpanna thavAmAM vadhAremAM vadhAre pAMca samaya lAge che ane vakragatithI utpanna thavAmAM ochAmAM ochA be samaya lAge che. kasa nADImAM rahelA trasa jIvone eka sthAnethI bIjA sthAne haju gatithI utpanna thatAM coda rAjaloka sudhI jai zake che ane vakragatithI utpanna thAya to be vakrathI eTale traNa samaye utpanna thAya che. jyAre trasa nADInI bahAranA bhAgamAM sthAvara jIva je rahelA hoya che te basa nADImAM utpanna thAya to be samaya ane traNa samaye utpanna thai zake che. jyAre trasa nADInI bahAramAM rahelo sthAvara jIva trasa nADImAM thaine basa nADInI bahAra bIjI bAju utpanna thAya to cAra samaya athavA pAMca samaya paNa lAge che. A darekamAM be samaye eka vakrathI utpanna thanArane pahelo samaya AhArI ane bIjo samaya paNa AhArI hoya che. traNa samaye utpanna thanAra jIvone pahelo samaya AhArI, vacalo bIjo samaya AhAra maLato na hovAthI aNAhArI ane trIjA samaye te sthAne pahoMcatA AhArI hoya che. cAra samaye bIjA sthAne pahoMcanArane pahelo samaya AhArI bIjo ane trIjo samaya aNAhArI ane cotho samaya AhArI ama be samaya aNAhArI hoya che. pAMcamA samaye bIjA sthAne pahoMcanArane pahelo AhArI. bIjo-trIjo-cotho e traNa aNAhArI ane pAMcamo AhArI hoya che. A rIte jIvone eka sthAnethI bIjA sthAne pahoMcatA vadhAremAM vadhAre pAMca samaya lAge che. temAM traNa samaya aNAhArInA thAya che. () manuSyAnupUrvI - jIvone eka sthAnethI bIjA sthAne jugatithI athavA vakragatithI lai jaine utpatti sthAne pahoMcADavAmAM sahAyabhUta thanAra je karma te manuSyAnupUrvI kahevAya. (4) devAnupUrvI :- jIvone eka sthAnethI bIjA sthAne, sahajugati athavA vakragatithI utpatti sthAne pahoMcADavAmAM sahAyabhUta thanAra je karma te devAnupUrvI kahevAya che. sAmAnya rIte AnupUrvI vakragatithI lai javAmAM sahAyabhUta thAya che ema vAta Ave che paNa chaThThA karmagraMthamAM nAmakarmanA udayanA bhAMgAonuM varNana jotAM temaja pU. AtmArAmajI ma. nI navatatva upadeza bAvanImAM jotA kAju ane vakragatithI eka sthAnethI bIjA sthAne jatAM jIvone sahAyabhUta thanAra AnupUrvI kahelI che te artha barAbara bese che. mATe te rIte lakhela che. tatva kevalI gamya. AnupUrvIno udaya jIvone pahelA guNaThANe, bIjA guNaThANe ane cothA guNaThANe hoya che. A traNa guNasthAnaka jIva marIne bIjI gatimAM jatAM sAthe laine jAya che. agyAramAM guNasthAnakane pahelA traNa saMghayaNavALA jIvo prApta kare che mATe tyAM AyuSya pUrNa thaye kALa kare to niyamA vaimAnika devalokamAM jAya che. A jIvo kALa karIne RjugatithI jAya che. temAM pahelA saMghayaNavALA kALa kare to niyamAM anuttaramAM jAya che ane bIjA ane trIjA saMghayaNavALA kALa kare to anuttara sivAya vaimAnika devalokamAM utpanna thAya che ema samajavuM. upazama zreNI sAtamAM guNasthAnake prApta thAya tyAra pachI AThathI agyAra guNasthAnakamAM caDhatAM ke agyArame jai AvI paDatA. 8-9-10 guNasthAnake kALa kare to vaimAnika devalokamAM jAya che. Page 44 of 64 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ narakagatimAM jIvo bIjuM guNasthAnaka laine jAya nahi. paheluM ane cothuM guNasthAnaka laine jai zake che. tiryaMcagatimAM paheluM bIjuM ane cothuM guNasthAnaka laine jai zake che. manuSyagatimAM paNa paheluM bIjuM ane cothuM guNasthAnaka laine AvI zake che. temAM tIrthakaranA AtmAo manuSyagatimAM chelle bhave AvatA hoya che tyAre niyamAM cothuM guNasthAnaka laine Ave che. devagatimAM jIvo paheluM, bIjuM ane cothuM guNasthAnaka laine jai zake che. asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA manuSya ane tiryaMcone viSe paNa jIvo paheluM, bIjuM ane cothuM guNasthAnaka laine jai zake che. basanADIvALA jIvo trasanADImAM utpanna thAya to eka samaye-be samaye athavA vadhAremAM vadhAre traNa samaye utpanna thai zake che. jyAre trasa nADInI bahAranA bhAgamAM ekathI pAMca samayamAMthI game te samaye utpanna thai zake che. vihAyorNAti-zaNa vihAyorNAti vihAya = AkAza tene viSe gati karavI te vihAyogati nAmakarma kahevAya che. manuSyagatinA jIvone be prakAranI cAla hoya che. (1) zubha ane (2) azubha. haMsa ane hAthI jevI cAla hoya te zubha vihAyogati kahevAya che. te eka sarakhI rIte cAle, doDe evuM kare nahi. mahApurUSonI cAlane zubha vihAyogati nAmakarma kahevAya che. mananI prasannatA ane sthiratA TakI rahetI hoya evI je cAla ke jemAM phara thAya nahi te zubha vihAyogati kahevAya che. sobata evI asara te AnA uparathI eTale cAla uparathI vAkya nIkaLeluM che. sajjanatA ane rjanatAno bheda cAla uparathI oLakhAya che. mahatvanA kAma hoya ke sAmAnya kAma hoya paNa mahApurUSone vizvAsa hoya che ke je TAime je kAma thavAnuM hoya che te TAime ja thavAnuM che temAM sTeja paNa AghuM pAchuM karI zakavAnI tAkAta koinAmAM nathI to pachI utAvaLa karavAnI zI jarUra ? ema mAnIne potAnI cAle cAle je jIvonI cAla khara eTale gadheDA jevI cAla hoya, kudakA mArato cAle, ThekaDA mArato cAle, laMgaDI, khokhA, hututu. A badhI ramato ramavI te azubha vihAyogati nAmakarma kahevAya che. AvI ramatomAM sarakhI rIte rame te hoMziyAra gaNAya na AvaDe to bIjA hase mazkarI kare, AvA badhA jIvone azubha vihAyogati nAmakarma baMdhAya che. bhavAMtaramAM tene sArI gati maLe nahi. tiryaMcagatinA jIvo ticcha ja cAle temanI cAla TeTI hoya che temane sIdhuM dekhAya ja nahi. ApaNA zAsanamAM AthIja AvI badhI ramato. ramavAnI chUTa ApI ja nathI ane jovAnI paNa chUTa ApI nathI. to ApaNe zuM karavuM e jovAnuM. jagatanA bIjA jIvonA doSa jovAya nahi. bIjAmAM sAruM zuM che e jovAnuM. ApaNA kharAba doSo joina sArA banavAnI kozISa karavI. ApaNuM kartavya zuM che te vicAravAnuM. bIjAnA doSa jovA karatAM ApaNA doSone joine te sudhAravAnA che. saMsAranA dareka jIvomAM doSo rahelA che. kadAca sAmAnA doSa ApaNane dekhAi jAya to vicAravAnuM e che ke e jIva ajJAna che mATe tenAmAM doSa che, huM ajJAna hato tyAre mArAmAM paNa AvA ja doSo hatA. AnAthI vadhAre paNa doSo hatA. AvA vicAro karIe to ApaNAmAM je nukzAnakArI vicAradhArA AvavAnI hoya te aTakI jAya. bIjA mATenA doSane sthira karavAnI vicAradhArA jarUra aTakI jaze. kadAca koino doSa dekhAya to paNa te jIva pratye dveSa budhdhi na thAya enI kALajI rAkhavI jethI te doSa ApaNAmAM Ave nahi. zrI kRSNa mahArAjA traNa khaMDanA mAlIka che. cothA guNasthAnake rahelA che eTale pahelethI emano svabhAva evo banAvelo che ke koi paNa padArthamAM pachI sacetana padArtha hoya ke acetana padArtha hoya temAM sAruM Page 45 of 64 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zuM che eja najare paDe paNa kharAba cIjo dekhAya ja nahi e rIte jIve che temAM indra mahArAjAe devalokamAM devanI sabhAmAM A guNanI prazaMsA karI temAM koi devane e vAta sahana thai zakI nahi mATe ekavAra kRSNa mahArAjAnI savArI AvatI hatI te rastAmAM eka bAju bhayaMkara durgadhavALo kutaro vikarNIne maraNa pAmelo mukyo ane temAM tenA dAMtanI paMkti ekadama suMdara saphTa rIte mUkelI. temAM savArImAM AvatA loko A jae che to durgadhInA bhayathI jaldI AgaLa javA lAgyA jyAre kRSNa mahArAjAno hAthI Avyo ane kRSNa mahArAjAnI te kutarA upara najara paDI ke tarata ja durgadha keTalo che e vicAra karavAne badale dAMtanI paMkti joine thAya che ke AnI daMtapaMkti keTalI suMdara che. ema vicAra karI prazaMsA kare che. AmAM paNa AvI bhayaMkara durgadhI hovA chatAM guNa jovAno temano je svabhAva che e AmAM kAma kare che. bIjAnA doSa jovAnI. draSTi rAkhIne jIvana jIvIzuM to akhADAmAM jaizuM anya jIvo to haMmezA dayA khAvA lAyaka che. karmanA udaye darekamAM koine koi doSa hovAno ja e badhA karmanA pariNAmo che ema vicAravAnuM che. zreNika mahArAjAnI paNa samajItanI zradhdhA keTalI majabUta che te parIkSA karavA mATe paNa deva Ave che. temAM banyuM che evuM ke indra mahArAjA potAnA devonI sabhAmAM zreNika mahArAjAnA samakItanI prazaMsA karatAM kahe che ke enI zradhdhA eTalI majabUta che ke koi deva paNa ene calAyamAna karI zake nahi. temAM je mithyAdraSTi devo hatA temAMnA ekane thAya che emAM zuM moTI vAta. A bane nahi huM jAuM ane ene calAyamAna karI AvuM. Avo vicAra karIne je nagarImAM zreNika mahArAjA rahetA hatA tyAMsAdhvInuM rUpa laine Ave che. kevI sAdhvI ? peTamAM jIva rahelo che. eTale garbhavALI. hAthamAM kaMkaNa paherelA che, kapALe cAMllo karelo che, gaLAmAM hAra paherelA che ane hAthamAM ogho, dAMDo, pAtarA laine vahoravA mATe bajAra vaccathI nIkaLe che. te ja vakhate zreNIka mahArAjA hAthI upara besI pasAra thAya che ane A drazya jue che. hAthI uparathI nIce utarI maFNa vaMdAmi kahI zreNika mahArAjA vicAre che ke kevo joradAra karmano udaya pedA thayelo che ? haze ? padhAro. mane lAbha Apo. ema vicArI potAnA ghare lai jAya che. bhoyarAmAM rAkhe che ane gocarI, pANI vahorAvI davA AdinI vyavasthA kare che ane sevAmAM bAione mUke che. pelo devA rAjAnA pariNAma vAraMvAra jue che paNa zreNika rAjAne thAya che kevo karmano udaya che. karmanA paravazathI AvuM banI paNa zake emAM zuM navAi ? zAsananI aparAdhanA na thAya mATe vyavasthA kare che ane pariNAma draDha thatAM jAya che. bhaktinA dina dina caDhate raMge pariNAma cAle che. e rIte sAta divasa sudhI pariNAmanI dhArAnI sthiratA joine deva prasanna thaine kahe che ke jevA indra vakhANyA enAthI caDhIyAtI zradhdhAvALA che. A rIte prazaMsA karIne deva jAya che. zreNika mahArAjAnA aMtaramAMto eja zradhdhA, eja vizvAsa ane eja vicAraNA cAle che. emAM koi phrAra nahi, gurU bhagavaMtane prAyazcita ApavuM haze te Apaze mAre to mAruM kartavya adA karavAnuM che. A apekSAe ApaNA aMtaramAM zradhdhA keTalI. ? bhagavAnanA zAsanamAM majabUta zradhdhA hoya toja jIva Ama vicArI zake. ATaluM pacAvavAnuM pUNya ApaNI pAse hoya to bIjAnA doSone pacAvavAnuM pUNya prApta thAya. atyAre ApaNe to koi jIvano doSa dekhAyo ke sAMbhaLyo ke tarata ja ene saMbhaLAvavA ke bIjAne saMbhaLAvavA mATe tenA para tUTI paDIe chIe mATe sAsu vahunA-bApa dIkarAnA doSane pacAvI nathI zakatA. ApaNA doSa kADhavAnI ane bIjAnA doSa samajavAnI zakti pedA thAya enuM nAma puNyAnubaMdhipuNya kahevAya che. bIjAnA doSane pacAvavAnI zaktithI ja savi jIva karuM. zAsana rasInI bhAvanA Avaze. jenI cAla vAraMvAra badalAya tene azubha vihAyogati nAmakarma kahevAya che. je cIja yAda karavA lAyaka nathI te ApaNAthI yAda thAya nahi. Page 46 of 64 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (1) zubha vihAyogati :- je karmanA udayathI jIvone zubha cAla prApta thAya arthAt hAthI, bagalA jevI cAla prApta thAya ke je cAla jotA AnaMda Ave te zubha vihAyogati nAmakarma kahela che. Ano baMdha pahelAthI AThamA guNasthAnaka sudhI hoya che. beindriya, teindriya ane caurIndriya jIvone niyamA tathA asannI paMcendriya jIvone azubha vihAyogatino ja udaya hoya che. nArakInA jIvone niyamA azubha vihAyogatino ja udaya hoya che. manuSya ane tiryaMcanA jIvone banne vihAyogatimAMthI koine koi vihAyogatino udaya parAvartamAna rUpe hoya che. devatAone niyamA zubha vihAyogatino udaya hoya che. A ja rIte vikalendriya ane asannI paMcendriyane lAyaka prakRtiono baMdha karatAM eTale paryAptanI sAthe baMdha karatAM azubha vihAyogati niyamA baMdhAya che. nArakImAM javAlAyaka prakRtiono baMdha karatAM niyamA azubha vihAyogati baMdhAya che. devagatine lAyaka prakRtionA baMdha karatAM niyamA zubha vihAyogati baMdhAya che. jyAre manuSya ane tiryaMcane lAyaka baMdhAtI prakRtiomAM be vihAyogati parAvartamAna rUpe baMdhAya pratyeka prakRtionuM varNana parAghAta nAmakarma :- je karmanA udayathI jIva pote nabaLo hovA chatAM potAnA zarIrane joine balavAna paNa thIjI jAya eTala ke baLavAna mANasa paNa tene mAryA vagara athavA vAda vivAda karavA Avela hoya to te vAda vivAda karyA vagara pAcho jAya. tene te vyaktinI sAthe vAda vivAda karavAnuM mana na thAya te parAghAta nAmakarma kahevAya che. che. A karmano udaya hoya to paryApta nAmakarmanA udayavALA jIvone hoya che. aparyApta nAmakarmanI sAthe Ano udaya hoto ja nathI. athavA prAcIna karmagraMthamAM mahApurUSoe judo ja artha karyo ke je karmanA udayathI pArakAno eTale bIjAno ghAta karavo te parAghAta nAmakarma kahevAya. ahIM vicAra karatAM e arthamAM ema jaNAya ke bIjAno ghAta eTale tenA vicArone sthagIta karI devA, vicAra zUnya banAvI devA, e vAda Adi karyA vagara pAcho jAya evuM je mAnasa pedA thAya ene paNa ghAta arthamAM kahI zakAya ema lAge che. mATe e arthathI paNa parAghAta nAmakarma kahevAya che. A karmano baMdha paryApta nAmakarma baMdhAya tenI sAthe ekathI AThamAnA chaThThA bhAga sudhI baMdhAya ane teramA guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. ucchavAsa nAmakarma :- je karmanA udayathI jagatamAM rahela zvAsocchavAsa vargaNAnA pudgalone grahaNa karIne ucchavAsa ane niHzvAsarUpe pariNamAvI visarjana karavA te athavA ucchavAsa ni:zvAsa levo te ucchavAsa nAmakarma kahevAya che. jIvone ucchavAsa labdhi ucchavAsa nAmakarmathI pedA thAya che. eTale sAdhya che ane je zakti vaDe ucchavAsano vyApAra thAya te ucchavAsa paryAptithI sAdhya che. A karmano baMdha paryApta nAmakarmanI sAthe pahelA guNasthAnakathI AThamA guNasthAnakanA cha bhAga sudhI ane udaya teramA guNasthAnaka sudhI hoya che. Atapa nAma mAtra sUryanA vimAnamAM rahelA pRthvIkAyanA jIvone viSe A nAmakarmano udaya hoya che. te sivAya bIjA koine eno udaya hoto nathI. jenuM zarIra zIta sparzavALuM chatAM uSNa prakAzarUpa tApane kare eTale enA kiraNo jema jema dUra pheMkAya tema tema garamI vadhe che, arthAt tApane Ape che te Atapa nAmakarma kahevAya che. Page 47 of 64 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AthI sUryanA vimAnanI jema jema najIka jaie tema tema garamI ochI thatI jAya che eTale zItatA. prApta thatI jAya che. e sUryanuM vimAna goLa hoya che temAM pRthvIkAyanA asaMkhyAtA jIvono samudAya rahelo hoya che. agnimAM eTale teukAyamAM e jIvonuM zarIra uSNa sparza nAmakarmanA udayavALuM ja svAbhAvika rIte raheluM hoya che mATe te sadA mATe uSNatAvALuM ja hoya che ane teno svabhAva urdhvagati gamanavALo hoya che. AthI te Atapa nAmakarma rUpe kahevAtuM nathI. aDhI dvIpa ane be samudrone viSe ekaso batrIza sUryo ane ekaso batrIza candro hoya che. A dareka vimAno pRthvIkAya rUpe ja hoya che ane sacetana hoya che. candranA vimAnane Atapa nAmakarma hotuM nathI. mAtra sUryanA vimAnonI ja A vizeSatA che. A jIvone paheluM mithyAtva guNasthAnaka hoya che. aparyAptAvasthAmAM zarIra paryAptAthI paryApta na thAya tyAM sudhI bIjuM guNasthAnaka hoi zake che. keTalAka jIvone pachI paheluM guNaThANuM hoya che. e sUryanA vimAnamAM pRthvIkAya rUpe utpanna thai jaghanya AyuSya eka eka aMtarmuhurtanuM paNa hoya ane utkRSTa AyuSya bAvIza hajAra varSanuM paNa hoya che. A sUryanA vimAno aDhI dvIpamAM anAdi kALathI cAle che ane sadA mATe anaMtakALa sudhI cAlyA ja karavAnA che. e enI gati rUpe sadA mATe tAja rahevAnA che e eno svabhAva che te sUryanA. ApanA kiraNono agni acitta agnikAya rUpe nathI. sacitta agnikAya rUpe hoya che mATe solAranA sAdhanomAM chae kAyanI hiMsAnuM joradAra pApa lAgyA kare che. kAraNake e kiraNonI garamIthI keTalAya uDatA jIvo zekAi zekAine nAza pAme che. solAranA koipaNa sAdhanonI anumodanA paNa na karAya kAraNake sacitta agnikAyano upayoga thayo mATe niSedha che. cAlu gesanA-agnimAM-lAkaDA-chANA vagerenA koipaNa agnimAM chae kAyanA jIvonI hiMsAnuM pApa lAgyA kare che. A sUryanA kiraNono agni acitta che ke sacitta e to kevalI bhagavaMto ja jANI zake ane Aje koi kevalI bhagavaMto ApaNA kALamAM eTale atyAre jyAM ApaNe ArAdhanA karIe chIe e kSatramAM vidhamAna nathI mATe jJAnI bhagavaMto e kahyuM ke sacittano vyavahAra karIne ja jIvana jIvavuM joie. mATe A badhAno upayoga karavo paDato hoya to du:khate haiye karavAno paNa jema bane tema temAM saMyama vadhAre rAkhavAnI jarUra che. gRhasthane eka bIjAne agni ApavAno niSedha kahelo che. AThamA anarthadaMDa vratanI aMdara e vAta Ave che. evI ja rIte navo agni pedA karavAmAM paNa doSa vadhAre lAge che. mATe AgaLanA kALamAM agninuM kAma patI jAya pachI hAMllImAM bharI devAmAM Avato ane tenA upara rAkha nAkhavAmAM AvatI jyAre bIjA divase agninuM kAma paDe to te hAMllInAM agnine eka bAju Dhagalo karI temAM saLagato je aMgAro hoya te laine temAMthI agni peTAvavAmAM Avato hato ke jethI doSa ocho lAge. jyAre Aje to gesa vagere thai gayelA hovAthI A bAbatanuM vizeSa dhyAna apAtuM nathI. Atapa nAmakarma zubha che kAraNake pote zIta hovA chatAM bIjAne jIvADavAmAM garamI Ape che. sUryakAnta maNi nAmano paththara Ave che ke je agnimAM rAkhavAmAM Ave ane emAM hAtha rAkhavAmAM Ave to dajhAtuM nathI. agni ThaMDo thai jAya che. kAraNa e maNi agninI badhI garamIne zoSI le cha mATe Atapa nAmakarmanI vizeSatA eja ke te bAdara paryAptA pratyeka pRthvIkAya sUryanA vimAnamAM rahelAne ja udaya hoya che. je karmanA udayathI jIvonuM potAnuM zarIra zIta eTale ThaMDu hoya che ane jema jema enA zarIramAMthI prakAzanA kiraNo nIkaLe tema tema uSNatA vadhatI jAya eTale jema jeTalA dUra vadhAre kiraNo phlAya tema garamI vadhatI jAya evuM je zarIra prApta thAya te Atapa nAmakarma kahevAya che. A zarIra bAdara paryApta pratyeka ekendriya nAmakarmanI sAthe baMdhAya che ane Ano udaya niyamA jagatamAM eka ja eTale sUryanA vimAnamAM rahelA pRthvIkAya rUpe je jIvo che evA pRthvIkAya jIvone ja udayarUpe hoya che. bIjA koine udayarUpe hotuM Page 48 of 64 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nathI. AthI Apa nAmakarmano baMdha ane udaya pahelA guNasthAnake ja hoya che. udyota nAmaThamI potAnuM zarIra zIta hoya ane temAMthI zItatAno prakAza jema jema dUra kiraNo phlAya tema nIkaLato. jAya che te udhota nAmakarma kahevAya che. sUrya sivAyanA saghaLA vimAnono prakAza jagatamAM rahelA jeTalI. jAtinA ratno e udhota nAmakarmanA udayavALA kahevAya che. ekendriyathI paMcendriya tiryaMca sudhInAM jIvone koine paNa udayamAM hoi zake che. A prakRtino baMdha tiryaMca gatinI sAthe ja hoya che. udaya paNa tiryaMcagatinI sAthe ja hoya che. mATe te tiryaMca gatina yogya prakRti kahevAya che. badhA vimAno pRthvIkAyanA banelA hovAthI A udhota nAmakarma ekendriya jIvone che. ema kahevAya che ane zItatAnA kAraNe puNya prakRti kahevAya che. baMdha pahelA bIjA be guNaThANe hoya che. udaya pAMcamAM guNasthAnaka sudhI hoya che. manuSyo uttara vakrIya zarIra kare che tyAre teonuM zarIra prakAza karanAruM hoya che paNa teone udhota nAmakarmano udaya hoto nathI. eja rIte devone paNa zarIra udhotavALuM eTale prakAzavALuM hoya chatAM udhota nAmakarma kahevAtuM nathI. arUlA nAmama jIvane je zarIranI prApti thayelI hoya che temAM gurU paNa nahi ane laghu paNa nahi evA zarIranI je prApti te agurulaghu nAmakarma kahevAya che. jeone bhAre zarIra hoya ane laghu na hoya. ghaNAMne laghu hoya ane bhAre na hoya teone e puNya prakRtimAM rasa ocho udayamAM cAle che ema samajavuM. jo puNyAnubaMdhi puNyA rasa udayamAM hoya to samatolapaNuM zarIramAM prApta thAya che. jenA kAraNe besADI zakAya, uThADI zakAya, calAvI zakAya ityAdi thai zake che. je karmanA udayathI jIvone je zarIranI prApti thayelI hoya che te gurU eTale bhAre paNa na hoya ane laghu eTale halakuM paNa na hoya. je pramANamAM joie te pramANamAM sama hoya te agurulaghu nAmakarma kahevAya che. A nAmakarmano udaya jIvone dhruvodaya rUpa eTale satata hoya che. baMdha paNa satata hoya che. temAM jo jIvone bhAre zarIra prApta thayela hoya to samajavuM ke A nAmakarma barAbara nathI. temaja sama karatAM laghurUpe maLelA hoya to samajavuM ke A nAmakarma barAbara nathI. jagatamAM evA ghaNAM jIvo maLe che ke je jIvonuM zarIra bhAre thai jAya che pachI uThavA, besavAmAM, cAlavAmAM, suvADavAmAM takalIpha paDI jAya che. ekavAra beThA pachI beThA beThA je kAma kaho te badhA kAma karI zake. ubhA thayelA hoyato ubhA ubhAnA je kAmo kaho te karI zake. paNa besADyA pachI ubhA thavAnuM kAma kaho to karI na zake te A nAmakarmamAM garabaDa samajavI. mATe A nAmakarmanA udayathI jyAre jyAM zarIrane besADavuM, uThADavuM hoya, calAvavuM hoya to temAM jarAya ALasa vagere na thAya te A agurU laghu nAmakarma kahevAya che. A nAmakarmano baMdha ekathI AThamAM guNasthAnakanA chaThThA bhAga sudhI hoya che ane udaya teramA sudhI hoya che. jinanAma dama jinanAma karma :- je karmanA udayathI jIvone traNe lokane viSe rahelA jIvone mATe jagata pUjya banAve. adholokane viSe, bhavanapati devone viSe, ticcha lokane viSe, vyaMtara vANavyaMtara devo, jyotiSI. devo, manuSyo ane tiryaMcone viSe tathA urdhva lokane viSe, vaimAnika devone viSe, pUjyatA prApta karAve te Page 49 of 64 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jinanAma karma kahevAya che. A karmano baMdha samakItanI hAjarImAM ja thai zake che. anAdi mithyAdraSTi jIvo je upazama samakIta pAme che te upazama samakItanA kALamAM baMdha thato nathI. bAkInA kSayopazama samakIta-kSAyika samakItanA kALamAM tathA upazama zreNinA upazama samakItanA kALamA A jinanAma bAMdhI zake che. cothAthI AThamAnA chaThThA bhAga sudhImAM baMdha thai zake che. jinanAma karmano navo baMdha cAlu karavA mATe manuSya janma ja joie che. tiryaMca gatimAM A prakRtino baMdha thato ja nathI. narakamAM rahelI traNa narakamAM rahelA jIvo ahIMthI baMdha karatAM karatAM narakamAM rahelA hoya te jIvo bAMdhI zake che ane eja rIte devalokamAM vaimAnika devomAM jinanAma bAMdhatA bAMdhatA gayA hoya to tyAM bAMdhI zake che. pUrve AyuSya bAMdhela na hoya ane kSayopazama samakItanA kALamAM jinanAma nikAcIta karela hoya pachI teja bhavamAM kSAyika samakItanI prApti kare tevA jIvo te bhave mokSa jatAM ja nathI. trIjA bhave ja mokSe jAya pachI tyAMthI devanuM Ayu bAMdhI devalokamAM jai manuSya janma pAmI pachI mokSe jai zake che. jinanAmanI nikAcanA paNa kSapakazreNImAM A rIte pratibaMdhaka thAya che. jinanAmanI nikAcanA eTale zuM ? A jinanAma karmanI nikAcanA tIrthaMkaronA kALamAM pahelA saMghayaNavALA jIvo karI zake che. bIje thAya nahi. jyAre jinanAma bAMdhatA bAMdhatA nikAcIta karatAM jAya to temAM baMdhAtI badhI sthitinI nikAcanA thatI nathI kAraNake tyAre aMtaHkoTAkoTI sAgaropamanI sthiti jinanAma karmanI samaye samaye baMdhAya che ane badhI ja jo nikAcIta thAya to tIrthaMkaranA AtmAo trIjA bhave mokSe jai zake nahi mATe trIjA bhave tIrthaMkara nAmakarmano udaya pedA thAya che. tyAMthI potAnuM bhogavAtuM AyuSya je bAkI raheluM hoya che teTalA AyuSya jeTaluM ja jinanAma nikAcIta thAya che. eTale mahAvideha kSetramA je vIza tIrthaMkara paramAtmAo jaghanyathI thAya che ane utkRSTathI 160 tIrthaMkaro thAya che te darekanuM AyuSya corAzI lAkha pUrvanuM hoya che ane e dareka tIrthaMkaro tryAzI lAkha pUrva sudhI saMsArI avasthAmAM rahe che. pachI saMyamano svIkAra kare che. eka hajAra varasa sudhI saMyama paryAya chadmasthapaNAno hoya che ane pachI jyAre kevalajJAna pAme che tyArathI tIrthaMkara nAmakarmano udaya thAya che. AthI te tIrthaMkara paramAtmAonuM nikAcIta thayeluM jinanAma karma eka lAkha pUrva varasamAM eka hajAra varasa nyUna rUpe gaNAya che. jyAre pAMca bharata ane pAMca airavata kSetramAM daza koTAkoTI sAgaropama rUpa eka eka utsarapINI ane avasarapINI kALamAM covIza-covIza tIrthaMkara paramAtmAo thAya che te darekanuM jinanAma nikAcIta karela bhinna bhinna sthitivALuM hoya che. dA.ta. A avasarapINI kALamAM pahelA tIrthaMkara zrI RSabhadeva bhagavAna thayA teonuM AyuSya corAzI lAkha pUrvanuM hatuM. temAM tryAzI lAkha pUrva saMsAramAM rahelA pachI saMyamano svIkAra karI eka hajAra varasa sudhI chadmastha paryAya pALI kevalajJAna pAmyA te kevalI paryAyano eka lAkha pUrvamAM eka hajAra varasa nyUna eTalo jinanAma nikAcItano kALa hato ane chellA tIrthaMkara paramAtmAnuM AyuSya 72 varSanuM hatuM. bAkI badhuM baMdhAtu jinanAma anikAcIta rUpe hoya che (baMdhAya) che. A jinanAmanI vizeSatA e che ke eno baMdha cAlu karyA pachI jyAM sudhI samakIta rahe tyAM sudhI baMdhAyA kare che. eka mAtra te jIvo cothIthI sAtamI narakamAM-bhavanapati-vyaMtara-jyotiSamAM ke tiryaMcamAM gayelA hoya to baMdha karatA nathI. bAkI baMdha satata cAlu rahe che. A vizeSa prakAranI puNya prakRti kahelI che. AnA udayakALamAM jIvone koipaNa prakArano kharAba vicAra pedA thAya ja nahi. A prakRtino baMdha paNa tyAre ja thai zake ke koipaNa prakArano kharAba vicAra pedA Page 50 of 64 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ na thAya. pariNAmanI evI sthiratA keLavavI joie. potAnI jema ja jagatanA jIvone mATa samAnatAno bhAva Ave tyAre ja A bAMdhI zakAya che. mAre sukha joie che tema jagatanA saghaLA jIvone paNa sukha joie che. mAre jema duHkha nathI joituM tema jagatanA saghaLA jIvone paNa duHkha pasaMda nathI mATe mAre jIvana evI rIte jIvavAnuM ke mArA jIvanathI bIjA jIvone kilAmaNA eTale du:kha na thAya. tanI satata kALajI rAkhavAnI Avo vicAra cAluja hoya che. bIjA jIvonuM mAre zuM ? Avo vicAra kadI karavo nahi. bIjA jIvone duHkha kema ochuM thAya. bIjA jIvonI hiMsA kema ochI thAya ane hiMsA vagaranuM jIvana huM kyAre jIvI zakuM AvI vicAraNA aMtaramAM satata rahyA ja karavI joie. AvI vicAraNAothI tIrthaMkara nAmakarma, gaNadhara nAmakarma, yugapradhAnapaNuM, saMghapatipaNuM baMdhAtuM jAya che kAraNa ke tIrthaMkara nAmakarmanA pradezodayathI jIvo gaNadhara nAmakarma Adi prApta karI zake che. tIrthaMkara nAmakarmano baMdha badhA jIvo karI zake che paNa nikAcIta to tIrthaMkaranA AtmAoja karI zake che. e bAMdhavAmAM paNa zAstra kahe che ke koi jIva ApaNane duHkha Ape to paNa sArI rIte samatAthI veThI levAnI bhAvanA rAkhIne veThavAnuM kahela che. mArA karmanA udayathI duHkha AvyuM che. temAM eno zuM doSa e to nimitta mAtra che. AvA vicAranI sthiratA vadhAre ApaNA AtmAmAM che ke kharAba vicAranI sthiratA vadhAre che ? hove, evI rIte kAMi duHkha veThAtA haze ? loka kevA kahe ? tAkAta hoya ane tene vAraNa na karIe to vAraMvAra vadhAre duHkha Ape. ApaNe veThI levAnuM hoya ? AvA vicAronI sthiratA vadhAre thAyane ? tIrthaMkara nAmakarmanA pradezodayathI rAjApaNuM, maMtrIpaNuM vagere prApta thAya. Adeya nAmakarma enuM evuM joradAra thAya ke e je kahe te loko mAnya kare. svArtha vagara badhAyanuM bhaluM karavAnI vRttithI paNa jIvo tIrthaMkara nAmakarma bAMdhI zake che. tIrthaMkara nAmakarmano rasodaya eTale udayato jIvane kevalajJAna prApta thayA pachI ja thAya che e udayakALamAM ATha prAtihArya (be bAju cAmara, siMhAsana, mAthe chatra, bhAmaMDaLa, duMdubhi, dharmadhvaja, azoka vRkSa, devatAo puSpanI vRSTi kare te) jyAre tIrthaMkaro vihAra kare tyAre jamIna upara cAle nahi davatA suvarNa kamaLanI racanA karatA jAya ane enA upara paga mukIne tIrthaMkaro cAlatA jAya. A RRdhdhi, sidhdhi sAmAnya kevalI bhagavaMtone hotI nathI. mAtra tIrthaMkarone ja hoya che. A dazA vItarAga thayA pachIja prApta thai zake che. rAgAdino udaya cAlato hoya tyAre eno udaya thato nathI. jo eno udaya thAya to te karmabaMdhanuM vizeSa kAraNa banI jAya. mATe AvI RRdhdhi pace to tIrthaMkarone ja pace page cAlanArA gADI lAve toya te puNya pacatuM nathI to pachI suvarNa kamaLanuM puNya pace ? ApaNane nathI maLatuM eja sArUM che. A karma bAMdhavA jevuM to jarUra paNa AvI sAmagrI malaze. bhogavavA malaze evA vicAro karIne bAMdhyuM to gayuM samajo. samakItIne ja baMdhAya che. trIjA bhave nikAcIta thAya. e nikAcIta karavA mATe paheluM saMghayaNa avazya joie. kevaLIno kALa joie. manuSyapaNuM joie e vagara nikAcIta thai zake nahi. atyAre vartamAnamAM je saMghayaNa baLa maLeluM che temAM nikAcIta na karI zakIe paNa tIrthaMkara nAmakarma bAMdhI to jarUra zakIe. jo prayatna karavA mAMDIe to e bAMdhyA pachI eno pradezodaya eka aMtamahUrtamAM cAlu thai jAya che. nirmANa nAmaDama zarIra banAvyA pachI enI sAthe je aMgopAMga banAvavAmAM Ave che te aMgopAMgane kyAM goThavavA-kayA kayA sthAne mUkavA ane vyavasthita rIte goThavavA enuM kAma je kare te nirmANa nAmakarma kahevAya che. A prakRti dhruvabaMdhinI hovAthI dareka jIvo pahelAthI AThamAnA chaThThA bhAga sudhI satata bAMdhyA ja Page 51 of 64 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare che. eja rIte dhruvodayI hovAthI dareka jIvo teramA guNasthAnaka sudhI satata udayamAM bhogavyA kare che. jevA rasavALuM A karma hoya te pramANe te rIte aMgopAMga goThavAtA jAya che. je karmanA udayathI ja A badhu goThavAtuM jAya che. phAra thayA kare che. to pachI A zarIrano moha zA mATe ? temAM mamatva buddhi vadhAravAnuM kAMi prayojana kharUM ? zarIrane joine ApaNA rAgAdi pariNAmo-mamatva buddhi vadhatA jAya evo prayatna karavAnI koi jarUra kharI ? A zarIra kRtrima sAdhana jevuM che te keTalA kALa sudhI kAma karavAnuM? ApaNe nirmANa nAmakarma jevA rase bAMdhIne AvelA chIe e pramANe zarIramAM goThavAyelA che to temAM rAjIpo ane nArAjI karavAnI koi jarUra kharI ? ApaNuM koi aMga barAbara na hoya to tene vAraMvAra joine nArAjI thAya nahi ne ? ApaNA karmanA udayathI maLyuM che to te samatAthI veThI laie toja lAbha thAya ne ? mATe jJAnIo kahe che e paNa samatAthI veThIe to puNyAnubaMdhI puNya rUpe baMdhAya ane nArAjIthI veThIe to pApAnubaMdhi puNyarUpe baMdhAya rAjI thaie ke nArAja thaie enAthI pApanA anubaMdha vALo rasa baMdhAyA ja kare che. evA jIvone puNyano anubaMdha baMdhAto nathI. samAna vRtti rAkhIne jIvIe to ja puNyano anubaMdha thayA kare. vicAradhArAne sarakhI rAkhIne karmanA udayane bhogavavAmAM vAMdho kharo ? nirmANa nAmakarmanA udayathI aMgopAMganI je racanA thayelI che temAM rAjIpo ke nArAjI karatAM jIvIe temAM kAMi sudhAro thavAno che kharo ? vizeSa rIte sArA banI javAnA kharA ? e rAjIpo nArAjI na karIe to na jIvAya evuM to nathI ne ? bhutakALamAM jevo rasa bAMdhyo hoya che tevo rasa udayamAM Avyo che uparathI rAjIpo nArAjI karatAM karatAM pApano anubaMdha karIne ApaNe ApaNA AtmAnA zatru banIe chIe to AtmAnA mitra banavuM che ke zatru te ApaNA hAthanI vAta che. jyAre jIva apunabaMdhaka dazAnA pariNAmane pAme tyAre tene potAnI sthiti zuM che te sahajapaNe dekhAya tenAthI abhyAsa pADIne zarIra pratye mamatva bhAvathI rakhaDyo chuM enI Asakti mArA AtmAne du:khI kare che ema oLakhIne samabhAva rAkhIne jIvana jIvato jAya. anaMtI puNyarAzIthI jaina zAsana maLyuM che temAM zarIra paNa sAruM maLyuM che. aMgopAMga paNa sArA malyA che. to pachI bIjAnA aMgopAMga ne joine kapera karIne jIvavuM e ucita che ? bIjAnAM zarIro jovAto maLavAnA che to te dekhIne kevI rIte jIvavuM e nakkI karavAnuM che. te jIve enA nirmANa nAmakarmanA rasa pramANe prApta karyuM che meM mArA nirmANa nAmakarmanA rasa pramANe prApta karyuM che emAM kapera karavAthI koi phreka paDavAno nathI. A vicAra jeTalo vAraMvAra karIe to zarIra pratye samabhAva pedA thato jAya che. ApaNe je koi cIjo joie chIe te karmanA svabhAvanI vicitratA kevA kevA prakAranI hoya che te oLakhavA mATe che paNa temAM rAgAdi karavA mATe nathI. anukaMpA dAnamAM vicAra zuM karavAno ? vicAra e karavAno che ke A mAro upakArI che e mane yAda karAvavA Avyo che mane cetavavA Avyo che. mArI zakti hoya to mAre ApavuM ja joie. du:khI, dIna, anAtha ane rogI mANasane joine thAya ke khAvAnuM paNa bhIkha mAMgIne meLavavuM paDe che je sAmagrI maLI che temAM pApa karIza to bhavAMtaramAM mArI kevI sthiti thaze ? e bhutakALamAM kevA pApa karIne Avyo che mATe tenI A sthiti thai che bAkI e manuSya che huM paNa manuSya chuM chatAM tene mAMgavuM paDe che. mAre vagara mAge male che zAthI ? e yAda karAvavA mATe ane ApaNane pApa karavAmAM cetavavA mATe Avelo che. A bhAva anukaMpA. dAnamAM rahelo che. A AryadezanA Arya saMskAranI sAmAnya vAta che. jo A cAlu rahe to anukULa padArtho mATe je pApo thAya che te thAya nahi. A bApaDo kevo rIbAya che ? mArI tAkAta hoya to enuM du:kha huM dura karUM AvI bhAvanA Ave ne ? AthI mAruM zarIra sAruM hoya to joine rAjI thavAnuM nathI. enA karmathI ene maLyuM che. e bhogave evuM Page 52 of 64 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa vicAravAnuM nathI. enA saMskAra ja evA prakAranA hoya ke rogI Adine joine satata sAvacetIthI jIvato hoya che. zarIrane sAcavavA sukhAkArI rAkhavA jIvahiMsA karIza to bhavAMtaramAM ATaluM zarIra paNa malaze nahi. aMgopAMgamAM rogAdi na thAya tenI kALajI mATe hiMsA karavI paDe to hiMsA karavA taiyAra kharA ne ? ane te paNa rAjIpAthI ke nArAjIthI ? aMgopAMgane sArA ane svaccha rAkhavA mATe AkhA divasamAM pANIno upayoga keTalo ? pANI e akAya jIvo che tenI hiMsA rAjIpAthI ke nArAjIthI ? je je jIvonI hiMsA aMgopAMgane sAcavavA mATe karo cho enAthI evuM pApAnubaMdhI pApa baMdhAya che ke bhavAMtaramAM AvA aMgopAMga malaze nahi e maLelA aMgathI kAMika sArUM kAma karIe to pApAnubaMdhi puNya baMdhAya puNyano rasa ocho pApano vadhAre. bhagavAne maLelA zarIrathI je pariSaho ane upasargo veThyA enI apekSAe ApaNA zarIrano duHkhAvo keTalo ? ApaNA karmo kevI rIte khapAvIzuM ? AvA vicArothI AMzika puNya baMdhAya enA mATe DokTara pAsethI davA vagere levAnI jarUra nathI. mATe AvA vicAro karIne manane sthira karavAnuM che. zarIra enA svabhAva mujaba to kAma karavAnuM che. koivAra hAtha duHkhe, koivAra paga duHkhe, koivAra mAthuM duHkhe paNa enAthI ApaNe nArAjI karavAnI jarUra nathI. enAthI sAvaceta thavAnuM che. jo A rItanI sAvacetI rAkhIne jIvIe toja nirmANa nAmakamano puNyAnubaMdhi puNya rUpe baMdha karI zakIe. trasanAma sukha meLavavAnI icchAthI ane AvelA du:khane dUra karavAnI icchAthI jIva eka jagyAethI bIjI jagyAe jAya te trasanAma karmano udaya gaNAya che. beindriya, teindriya, caurIndriya ane paMcendriya jIvone A karmano udaya avazya hoya che mATe eka sthAnethI bIjA sthAne jai zake che. A nAmakarma je jIvoe jevA rase bAMdhyuM hoya tevA rasa pramANe udayamAM Ave che. A maLelI zaktino eTale eka sthAnakethI bIjA sthAne javAnI zaktino jeTalo durUpayoga karavAmAM Ave enAthI bhavAMtaramAM pAchA evI zakti pedA na thAya evuM karma baMdhAya che. eTale sthAvara nAmakarma jIva bAMdhato jAya che. AtmakalyANa karavAnA hetuthI trasanAma karmathI maLelI zaktino upayoga karIe te sadupayoga kahevAya che. ane zarIra-dhana ane kuTuMbanI sukhAkArI mATe te maLelI zaktino jeTalo upayoga karIe te durUpayoga kahevAya che. jIvanamAM sadupayoga vadhAre thAya che ke durUpayoga ? moM malyuM che tenAthI game tevA padArtho khAine bhavAMtaramAM pratipakSI zakti maLe tevuM karma baMdhAtu jAya che. kadAca jIbha na maLe ane kadAca jIbha maLe to temAM svAda na Ave. evA prakAranuM karma baMdhAya che. bhUkha lAge ane khAya temAM jJAnIoe niSedha karyo nathI paNa e badhI cIjono upayoga viveka pUrvaka kare to tenAthI trasanAma karma baMdhAya AnAthI vadhAre sateja trasanAmakarmanuM puNya bAMdhato jAya nahiM to ekendriyamAM nigodamAM javA lAyaka karma baMdhAya. A karma AThamA guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane caudamA guNasthAnaka sudhI udayamAM rahe che. bIjA guNasthAnakathI satata baMdhAya che. pahelA guNasthAnake jevA adhyavasAya hoya te pramANe sthAvara nAmakarma trasanAmakarma eka eka aMtarmuhUrte baMdhAyA kare che. maLelI pAMce indriyono upayoga sthAvara nAmakarmane bAMdhavAmAM karatAM nathI ne ? baMdhAya to trasanAmakarma ja baMdhAya che. eTalo viveka ApaNA aMtaramAM kharo ne ? maLelI trasapaNAnI zaktino upayoga vivekapUrvaka ke viveka vagara thAya che ? dunyavI padArtho meLavavAmAM, TakAvavAmAM ke bhogavavAmAM jo ApaNane vizeSa sthiratA rahetI hoya to aMtarmuhUrta aMtarmuhUrte sthAvara nAmakarma vizeSa bAMdhI rahyA chIe ema kahevAya. mATe AnAthI nakkI e thAya cha ke ApaNe samakIta pAmelA nathI. apunabaMdhaka dazAnA pariNAmane paNa pAmelA nathI toja parAvartamAnarUpe A baMdhAya. Page 53 of 64 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bAra nAmakrama bAdara eTale skUla. je jIvone zarIranI syularUpe prAptI thAya te bAdara nAmakarma kahevAya. bAdara nAmakarmanA udayavALA jagatamAM jeTalA jIvo hoya te badhA dekhI zakAya evo niyama nathI. keTalAka bAdara jIvo evA hoya che ke jeonuM zarIra sukSma jIvonI apekSAe sthala hovA chatAM eka jIvanA zarIrane joi zakAtuM nathI paNa asaMkhyAtA jIvono ke anaMtA jIvono samudAya bhego thAya tyAre ja joi zakAya che te bAdara nAmakarmanA udayavALA jIvo kahevAya che. sUkSma zarIro asaMkhyAtA bhegA thAya to paNa joi zakAtA nathI evA sUkSma zarIranI apekSAe A bAdara zarIra sthala hovAthI puNya prakRti kahevAya che. A AThamAM guNasthAnaka sudhI baMdhAya che. pahelA guNasthAnake sthAvaranI sAthe ane sUkSmanI sAthe pratipakSI rUpe baMdhAya che eTale jyAre sUkSma baMdhAya tyAre bAdara na baMdhAya jyAre bAdara baMdhAya tyAre sUkSma na baMdhAya jyAre bIjA guNasthAnakathI AThamA guNaThANA sudhI bAdara nAmakarmaja baMdhAya che. udaya codamAM. guNaThANA sudhI hoya che. - zarIrane joine ApaNe jeTalA AnaMda pAmIe chIe enAthI vizeSa rIte sUkSma nAmakarmano baMdha karyA karIe chIe. zarIrane joine rAjIpo karavo nahi bAkI to mArA puNyanA udaya mujaba mane zarIra maLyuM che. nirogI ke rogI jevuM che tevuM emAM rAga ke dveSa karavo nahi. AvA vicAramAM vAraMvAra rahevAthI puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che ane te bAdara nAmakarma sArI rIte baMdhAya evI ja rIte bIjAnA zarIrane joine rAga pedA thAya tenAthI paNa sUkSma nAmakarma baMdhAya mATe A bIjI cIjo jovAmAM paNa viveka joie. viveka pUrvaka AnaMda thAya e rIte jovAnI chUTa che. paNa AvaDavuM joie mATe dareka padArthane jovAmAM viveka sAthe rAkhavAno che ane e viveka sAthe rAkhIne anumodanA karo to puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che. vivekapUrvaka bolatA na AvaDe to mauna rahevuM sAmAne kharAba lAgaze tenI ciMtA karavI nahi. AvI khoTI dayA ke khoTI anumodanA karavI nahi. Aje lagabhaga vyavahAramAM koinI. tapazcaryAnI-upadhAna karyA hoya emanI je kAMi anumodanA karIe chIe te korI ja karIe chIe emAM koi viveka hoto nathI. e anumodanA jarUra karAya paNa sAthe kahetA AvaDavuM joie ke ATalI uMmaramAM mAsakhamaNa kevuM suMdara karyuM paNa jo enI sAthe rAtri bhojanano sadaMtara tyAga karI de to kevuM sAruM athavA Ama karatAM karatAM saMjJAo jo saMyamIta thAya to kAma thai jAya. e rIte jarUra anumodanA karI zakAya. ene ja jJAnIoe sAcI anumodanA kahelI che. jo tame korI anumodanA karo ane pachI hoTalamAM jato thAya. rAtribhojana karato thAya to enuM pApa anumodana karanArAne lAge ke nahi ? e vicAra karavA jevo nathI ? Aje to tapa karavAnA samaye tapa karI bIjA divasathI ke zakti Ave ke tarata ja hoTalamAM javAnuM cAle che. Ama karavAthI karanAra karAvanAra bannene moTuM nukzAna thAya che. ema jJAnIoe kahyuM che. jenA zAsana kta tyAga pradhAna jIvanane mAnatuM nathI. vairAgya pUrvakanA tyAgane vairAgya pUrvakanI AcAra zudhdhine mAne che. mATe vairAgya to sauthI pahelA ja joie. vairAgya vagarano tyAganA vakhANa anumodanA karavAno niSedha che. verAgya pUrvaka ja tyAga karavAnuM kaheluM che. vairAgya pUrvaka tyAga kema vadhe-kema Take tenuM lakSya aMtaramAM rAkhavAnuM che. koika lIlotarIno tyAga kare koika mIThAino tyAga kare paNa aMtaramAM jo vairAgya na hoya to enA sivAyanI bIjI cIja upara eTale AiTama upara tUTI paDaze paNa jo verAgya pUrvakano tyAga haze to AcAra zudhdhinuM lakSya jarUra raheze. mATe jJAnIoe kahyuM ke guNasthAnakanI pariNatine pAmavA mATe verAgya pUrvakano ja bhAga joie. rahevuM sAmAne paSbhA karo to pAra 1oTI dayA che Page 54 of 64 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zAsana AjJA pradhAna zAsana che dayA pradhAna zAsana nathI jarUra paDe AjJAthI hiMsA kare to paNa puNyAnubaMdhi puNya baMdhAya che. eTale hiMsAnuM pApa lAgatuM nathI. ANAe dhammo AjJA eja dharma che. AjJA vagaranI ahiMsA e ahiMsA nathI. saMyama e saMyama nathI ane tapa e tapa nathI e badhuM nakAmuM che. AjJA rAgAdine mAravA mATe che. bAdara nAmakarma bAMdhavA mATe A badho viveka joize. jenA darzanamAM je ucca koTino viveka che te bIjA koi darzanomAM nathI. AjJAthI nirjarA vizeSa thAya che. AjJA vagara karmabaMdha vizeSa thAya. Aje lagabhaga lakSya badalAi gayuM che. bAhya tapa jaina zAsanamAM Aje vadhAre dekhAya che. paNa vairAgya dekhAto nathI mATe tapa karIne paNa karma vadhAre bAMdhe. ApaNane je bAbatamAM samaja na paDe to gurU bhagavaMtane pUchavuM jema duniyAmAM bApa eka ja hoya. vaDIla ghaNAM hoya chatAM bApa keTalA ? eka ja. tema gurU paNa eka ja rAkhavA eka gurUnA khIle jIvana samarpata karI devuM joie. eTale gurUnA khIle baMdhAi javuM joie. jIvana samarpita karyA pachI kazuM vicAravuM nahi. alaga alaga sAdhune pUcha pUcha karavAthI svabhAva niMdaka vadhAre bane che. ane jaina zAsana pAmavAmAM vighna rUpa bane che. ahiMsA, satya, brahmacarya, niSparigraha, AjJA pUrvaka na hoya to te dharma nathI. game teTalI jayaNA pALatA hoya paNa AjJA mujaba pALIe to puNyAnubaMdhI puNya baMdhAve. jIva AjJAmAM baMdhAyo pachI jovAnuM nahi. abhayakumAra bhagavAnanI AjJA mujaba jIvana jIvI gayA ne ? samakItI jIvo bhagavAnanI AjJA mujaba jIvana jIvatA hoya che. samakItInuM jIvana vairAgya jarAya Agho pAcho na thAya te prakAranuM hoya che. pelAe aTTama karyo mATe mAre karavo evuM nahi. mArAmAM tAkAta nathI to khAi levuM paNa rAga pUrvaka khAvuM nahi. vairAgya rAkhIne khAvAthI paNa upavAsa jeTaluM ja La maLe kemake vairAgya rAkhIne khAvAmAM svAda Ave. ja nahi. tithine divase paNa jo navakArazI kare che ema na bolAya. bhagavAnanA zAsanamAM-AjJAmAM darekane zakti mujaba tapa karavAnuM kahyuM che. vairAgya bhAva pUrvaka khAya to karma nirjarA paNa vadhAre kare. mATe zakti mujaba karavuM paNa vairAgya bhAva sAthe karavuM to ja navakArazI karavAvALAna karmanirjarA vadhAre thAya. codapUrvI evA bhadrabAhusvAmIjI e ekaso vIsa upavAsa covIhArA karanArA siMha gAvAsI-sApanA bIla pAse rahenArA-kuvAnA bhAravaThIyA upara rahenArA mahAtmAone AjJA ApI temAM temanI hAjarImAM ja vezyAne tyAM rahIne comAsuM karanAra sthUlabhadrajIne duSkara duSkara zAthI ? kAraNa ke teo vairAgyamAM aNanama rahyA hatA. bhogavilAsanI sAmagrInI vacce paNa aNanama rahyA che. mATe AthI vicAro ane samajo ke caudapUrvI evA mahAtmAo paNa vairAgya pUrvakanA tyAgane mahatva Ape che. Aje caturvidha saMghamAM tapa vadhyo che. dhArmika anuSThAno bAhyatA dhArmika kriyAo vadhI che. paraMtu vairAgya pUrvakanuM zodho to keTaluM maLe ? kta tyAgaja AgaLa hoya ane vairAgya na hoya ane lAvavAnI eTale pedA karavAnI bhAvanA paNa na hoya to moharAjA evo caDhI besazeke ApaNI gADI bIjI dizAmAM jatI raheze. heyamAM heya buddhi ane upAdeyamAM upAdeya buddhi rAkhIne varAgya pUrvakanI anumodanA karavI toja satata samaye samaye bAdara nAmakarma puNyAnubaMdhi puNya rUpe baMdhAze nahi to pApAnubaMdhi puNya rase athavA parAvartamAna rUpe sUkSma nAmakarma baMdhAze ! pati nAmama jIvone jeTalI jeTalI paryAddhio kahelI che. te saMpUrNa pUrNa kare tene paryApta nAmakarma kahevAya che. paryApti eTale zakti e ja hoya che. jIva pote potAnuM AyuSya bAMdhIne, te AyuSyano udaya prApta karI, AhArAdi pudgalone grahaNa karI, tene pariNamAvI, temAMthI je je zaktio joie jIvana jIvavA mATe te prApta karIne potAnuM AyuSyA hoya tyAM sudhI te zaktione TakAvIne jIvana jIva te paryApta nAmakarma kahevAya che. Page 55 of 64 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ekendriya jIvone cAra paryAtio hoya che. AhA zarIra-indriya ane zvAsocchavAsa temAM traNa paryAptio aparyAptA jIvo paNa pUrNa kare che. paNa cothI paryApti pUrNa nathI karatAM mATe cothI paryApti pUrNa karI potAnuM bhogavAtuM jeTaluM AyuSya hoya tyAM sudhI e zaktiothI jIve te paryApta kahevAya che. beindriya-teindriya-caurIndriya ane asannI paMcendriya jIvone pAMca paryAptio hoya che. AhAra, zarIra, indriya, zvAsocchavAsa ane bhASA paryApti temAM aparyAptA jIvo traNa paryAddhio avazya pUrNa kare che. keTalAka cothI paryApti paNa pUrNa kare che ane pAMcamI paryApti adhurI e avazya maraNa pAme che. jyAre paryAptA. jIvo pAMcamI paryApti pUrNa karIne potAnuM AyuSya jeTaluM hoya tyAM sudhI e zaktiothI jIvana jIve te paryApta jIvo kahevAya che. sannI jIvone cha paryAptio hoya che. AhAra-zarIra-indriya-zvAsocchavAsa-bhASA ane mana paryApti. temAMthI keTalAka jIvo cothI paryApti adhurIe keTalAka pAMcamI paryApti adhurIe ane keTalAka chaThThI paryApti adhurIe maraNa pAme che. te aparyAptA jIvo kahevAya che. ane je jIvo chaThThI paryAti pUrNa karIne potAnuM jeTaluM AyuSya hoya tyAM sudhI zaktio pedA karI karIne jIve te paryApta jIvo kahevAya che. ekendriya jIvone kAyayoga ane bhAvamana hoya. beindriyAdi jIvone kAyayoga ane vacanayoga hoya tathA bhAvamana hoya che. paNa dravyamana hotuM nathI jyAre sannI jIvone kAyayoga, vacanayoga tathA dravya ane bhAvamana hoya che. AThamAM guNasthAnaka sudhI baMdhAya che temAM pahelA guNasthAnake aparyApta nAmakarmanI sAthe parAvartamAna rUpe baMdhAya che. caudamAM guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. paryApta nAmakarmano udaya jIvone satata rahe to asaMkhyAta kALa sudhI rahI zake che. mATe te labdhi paryAptA jIvo rUpe kahevAya che. kAraNa teo marIne vigrahagatine prApta kare to paNa jeTalI paryAptio joie te avazya prApta karavAnA hovAthI vigrahagatithI e jIvo labdhi paryApta rUpe gaNAya che. pratyeka nAmazarma je jIvone eka zarIramAM eka jIva rUpe, be jIva rUpe athavA asaMkhyAtA jIvo rUpe zarIranI prApti. thAya te sAdhAraNa nAmakarma kahevAya che. je jIvone eka eka jIvane eka eka zarIranI prApti thavI te pratyeka nAmakarma kahevAya che. dareka jIvonuM zarIra koikALe eka sarakhuM hotuM nathI. eNe jevA prakArano rasa bAMdhelo hoya, je prakAranuM puNya bAMdheluM hoya tevA prakAranA zarIranI racanA prApta thAya. koinuM lAMbuM, koinuM ThIMgaNuM, pAtaLuM, jADuM e badhI. vizeSatA zarIramAM dekhAtI jAya che. ghaNIvAra badhAnA zarIro eka sarakhA lAge paNa jena zAsananI. draSTithI-tatvajJAnanI draSTithI vicAra karIe to bhinna bhinna zarIro lAge che. manuSyanuM pratyeka nAmakarmavALuM zarIra kapha, pitta ane vAtanI kothaLIothI bhareluM hoya che. koinAmAM kapha vadhAre to koinAmAM vAyu vadhAre ane koinAmAM pitta vadhAre hoya che. jo tenuM samatulana na rahe ane traNamAMthI koino vadhAro thato dekhAya to te samatulana karavA mATe davAnI goLI khAine samatulana kare tyAre jIvana jIvI zakAya e samatulana rAkhavA mATe kyAre kayA prakArano AhAra levo joie. e jJAnIbhagavaMtoe kaheluM che te bahAra zodhavA javAnI. jarUra nathI. AThamA guNasthAnaka sudhI baMdhAya che temAM pahelA guNasthAnake sAdhAraNa nAmakarmanI sAthe parAvartamAnarUpe baMdhAya che ane teramAM guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. caudame udayamAM hotuM nathI. pugalane AzrayIne jo udaya hoya to teramAM guNasthAnaka sudhI ja hoya che. caudame hoto nathI. anatA jIvo vacce eka zarIranI prApti thavI te sAdhAraNa zarIra kahevAya che. eTale sAdhAraNa nAmakarma kahevAya che. e sAdhAraNa zarIramAM jeTalA jIvo rahelA hoya che. temAMthI samaye samaye anaMtamAbhAga jeTalA jIvo cyavana pAme che eTale maraNa pAme che ane navA utpanna thayA kare che. je cyavana pAme che te badhA. Page 56 of 64 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja sAdhAraNa rUpe ja utpanna thAya evo niyama nathI. keTalAka jIvo pRthvIkAya rUpe, keTalAka akAya rUpe, keTalAka teukAya rUpe, keTalAka vAyukAya rUpe, keTalAka pratyeka vanaspatikAya rUpe, keTalAka beindriya rUpe, keTalAka teindriyarUpe, keTalAka caurIndriya rUpe, keTalAka asannI paMcendriya tiryaMcarUpe, keTalAka asannI paMcendriya manuSyarUpe, keTalAka sannI tiryaMcarUpe, keTalAka sannI manuSyarUpe ane anaMtA sAdhAraNa vanaspatikAya rUpe utpanna thayA kare che. pota potAnA bAMdhelA karmanA udayathI cauda rAjalokamAMthI koi paNa kSetramAM jai zake che. mATe caude rAjalokane viSe doDAdoDa jIvonI A rIte cAlu ja che. A badhA padArthonuM ciMtana karatAM karatAM sAthe potAnA AtmAnuM paNa ciMtana karyA karavuM e loka svarUpa bhAvanA rUpe kahevAya che. saMsAranI keTalIka pravRtti evI che ke pote kare toja ThekANuM paDe, evI ja rIte karmanuM paNa che. jevA rase karma bAMdhyuM hoya e bhogavavuM ja paDe mATe navuM karma vizeSa rase baMdhAya nahi tenI kALajI rAkhIne jIvavAnuM che. pratyeka nAmakarma rUpe je zarIra maLyuM che tenuM mamatva jeTaluM karIe teTaluM tenAthI pratipakSI sAdhAraNa nAmakarma baMdhAtuM jAya che. marIne kadAca sAdhAraNamAM paNa utpanna thavuM paDe mATe zarIranuM mamatva choDyA vagara cAle ema nathI. pratyeka vanaspatino upayoga karatAM jo te bhAvatI hoya to paNa vicAravuM joie ke temAM vAyukAya-agnikAyanI hiMsA thAya pachI ja acitta thai zake che mATe te hiMsAnuM pApa paNa lAgyA kare che ne ? mATe te khAvAmAM duHkha joie ke AnaMda joie ? jo bhAvatI khAvAmAM AnaMda Ave to marIne kadAca temAM paNa utpanna thavuM paDe. vidhi to upavAsa karIne jIvavAnI che. paNa cAlatuM nathI, bhUkhyA nathI rahi zakAtuM. asamAdhi thAya che mATe khAvuM paDe che. mATe khAvAnuM che. paNa emAM Tesa karavAnuM jJAnIoe kahyuM nathI. eTale Tesa karavAno nathI. baMdhaka muninA jIve pUrvabhavamAM koThImaDAnI chAla, resA vagaranI utArI badhAne batAvI. badhAe vakhANa karyA eTale emane emAM AnaMda Avyo ke meM kevI sarasa chAla utArI, koi utArI to batAve ? mane jevI sarasa rIte utAratAM AvaDe evI koine na AvaDe ! basa AvA vicAronI sthiratAthI khAdhA vagara bIjA manuSyabhavamAM jIvatAM cAmaDI utare evuM karma joradAra rase bAMdhyuM ane e cAmaDI jIvatA utarIne ? paNa pote sAvadha hatA, zarIranuM mamatva hatuM nahi. zarIra pratye rAga hato nahi mATe cAmaDI utAranArAone kahyuM ke jo jo mArUM zarIra tapa karIne lohI, mAMsa sukAi gayelA che mATe hADakAM ane cAmaDI ekameka thai gayelI che mATe tamane duHkha na paDe e rIte kaho tema ubho rahuM. A kyAre bane ? mATe jJAnIo kahe che ke sAvacetI na rAkhIe to meLaveluM jJAna paNa pariNAma pAme nahi. ApaNA eka zarIrane rAganA pariNAmathI ane mamatva budhdhithI sAcavavA keTalA jIvonI hiMsA ApaNe roja karIe chIe ? moharAjA to taiyAra ja beThelA che. tuM tAre je dharma kriyAo karavI hoya te kara. mane sAcavI le je mArI sAme lAla AMkha karIza nahi. bhagavAnanA samavasaraNamAM paNa moharAjA bhagavAnane khuda kahe che ke ahIM je loko beThelA che temAM moTo bhAga mAro che. mArI AjJAne pALanAro che mATe dharmamAM praveza karavo kaThaNa che. jJAnIo kahe che ekavAra praveza thai gayA pachI dharma karavo bahu sahelo che. haMmezA dareka kAryanI zarUAta kaThaNa hoya che. zarUAta karyA pachI kAMi kaThaNa nathI. je cIjane vakhoDo tenAthI paNa te cIja jaldI na male evuM karma baMdhAya. evI ja rIte je cIjane vakhANo tenAthI te cIja bhavAMtaramAM durlabha banatI jAya che. mATe vakhoDavAno ke vakhANavAno svabhAva ApaNo nathI ne ? ajJAnI hoya te vakhoDe ke vakhANe ! paNa dharmI hoya te to AvuM kare nahi ne ? sthira nAma je zarIrane viSe hADakA vagerenI je sthiratA prApta thAya te sthira nAmakarma kahevAya che. dAMta, hAtha, Page 57 of 64 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paga vagere sthira rUpe hoya te A nAmakarmanA udayathI. je zarIrane viSe hADakA hotA nathI tenA zarIrane viSe nasa, nADI vagerenI prApti thavI te sthira nAmakarma (ekendriya jIvone viSe). devatA nArakInA zarIrone viSe nasa nADI vagere hotA nathI paNa vaikrIya zarIranA pudagalothI dAMta vagere je hoya che te sthira nAmakarma, mULa zarIra dekhI zakAtuM nathI. te to zayyAmAM ja paDyuM rahe che. uttara vaikrIya zarIrathI jyAM javuM hoya tyAM devatAo jAya che. devatAone jyAre dezanikAlanI sajA thAya ane vimAnamAMthI nIkaLavuM paDe tyAre mULa zarIrathI nIkaLI jAya che. A sthira nAmakarma AThamAM guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane teramAM guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. A karma uyamAM dhruvodayI rUpe che. zubhanAma dama manuSyanA zarIrane viSe nAbhinI nIcenA avayavo azubha nAmakarmanA udayathI prApta thAya che ane nAbhinI uparanA avayavo zubha nAmakarmanA udayathI prApta thAya che. mATe ja koino hAtha aDe to gussa. Avato nathI ane paga aDe ke tarata ja gusso Ave che. jIve zubhanAmakarma jevA rase bAMdheluM hoya te rasa pramANe udayamAM Ave che te rIte ja aMgopAMga vagerenI prApti thai zake che. AThamAM guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane dhruvodayI prakRti hovAthI eTale satata udayamAM rahevAvALI prakRti hovAthI teramA guNasthAnaka sudhI udayamAM rahe che. codame guNasthAnake Ano udaya hoto nathI. subhaga nAmadama je karmanA udayathI koi jIva kALo, kubaDo game tevo dekhAto hoya to paNa tene bolAvavAnuM mana thAya, ramADavAnuM, mAna ApavAnuM mana thAya te te jIvano subhaga nAmakarmano udaya kahevAya che. tIrthaMkara paramAtmAo A prakRti evA utkRSTa joradAra rase bAMdhe che ke jenA kAraNe traNa covIzI sudhI loko temanA nAmane yAda kare che. cakravartIonuM paNa eja rIte. teo hayAta hoya ke na hoya to paNa mANasonA manamAM temanA pratyeno ahobhAva A karmanA udayathI cAluM ja rahe che. aMtaramAM ahobhAva rUpe mAna vAcaka zabdonI vicAraNA pedA karAve te subhaga nAmakarmano udaya kahevAya che. mA, bApa potAno dikaro game tevo hoya to paNa rAganA kAraNe emaja kahe ke e to bahu sarasa che. te to te mohanIya karmanA udayathI che. mATe mohanIyano udaya ane subhaga nAmakarma bheguM na thai jAya enI kALajI rAkhavAnI. AThe karmano udhya to dareka jIvone eka sAthe cAlu ja hoya che mATe A karmanA udayane barAbara oLakhavo hoya to krodhAdi kaSAyone-rAgAdi pariNAmone dUra mukIne vicAra karavAno, to subhaga nAmakarma oLakhAze. A karmano baMdha AThamAM guNasthAnaka sudhI hoya che ane udaya caudamAM guNasthAnaka sudhI hoya che. caudamAM guNasthAnakanI apekSAe sidhdha paramAtmAone vAraMvAra yAda karavAnI icchA ahobhAvathI thayA kare che. sarasvara nAmama je jIvono avAja ekadama suMdara hoya, sArI rIte gAi zake evo hoya, sAMbhaLavo game evo hoya. tene susvara nAmakarma kahevAya che. maLelA susvarano sadupayoga karatAM AvaDe to puNyAnubaMdhi puNya upArjanA karIne Atma kalyANa sAdhI zake ane jo durUpayoga kare to pApAnubaMdhi pApa bAMdhIne aneka durgatiomAM bhaTakavA cAlyo jAya. je jIvone sAruM sAMbhaLavuM khubaja gamatuM hoya ane emAMja rasa rAkhIne jIve to eTaluM cIkaNuM karma bAMdhe ke jethI bhavAMtaramAM jaldI paMcendriyapaNuM maLe nahi. zravaNendriya malI zake nahi evuM karma baMdhAtuM jAya. Page 58 of 64 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA vagereno rAga sAro hoya to e rAga bIjA jIvone rAganuM kAraNa na bane te rIte bhagavAnanI bhakti karavAnuM vidhAna che. rAgane kAraNa ekAMtamAM besIne stavana vagere gAvAno niSedha nathI. bhagavAnanA maMdiramAM vairAgyanI puSTi thAya evA rAgathI gAvuM joie. rAganI puSTi thAya evI rIte gAvuM joie nahi. te sthAna pavitra rUpe rahevuM joie. dharmanI prApti karIne potAnuM kalyANa sadhAya e rIte upayoga karavo joie. bhagavAnanI bhaktimAM stutio bolavAno niSedha nathI paNa eka kaDI purUSa bole ane bIjI kaDI vheno bole e rIte bolAya nahi temAM rAga poSAya che. rAga poSAya to teno niSedha che. pIkacaronA rAgathI paNa gavAya nahi. jene susvara kaMTha maLelo hoya te bhakti karatAM karatAM nirjarA sAdhe teno niSedha nathI. tenAthI bIjA jIvone rAgAdi poSAya to te durUpayoga kahevAya. na AvaDe to ekano eka rAga le to vAMdho nahi. zAstrIya rAgamAM gAya tovAMdho nahi. lokone sArUM nahi lAge ema mAnIne lokane mATe gAtA thayA eTaleja bhayaMkara nukzAna thai rahyuM che. mATe ja emAM AtmA bhUlAi jAya che. lokane joine jIvatA thazo to ghara paNa sarakhI rIte calAvI zakazo nahi. koipaNa sUtra gurUgama vagara potAnI jAte besADIne pote bole temAM bhayaMkara AzAtanAno doSa lAge che. bhAva pakaDAvo joie. jo te na pakaDAya to AzAtanAno doSa lAge che. rAvaNa ane maMdodarI maMdiramAM koi na hoya tyAre jAya che temAM rAvaNa gAya che vINA vagADe che ane maMdodarI nAca kare che. samakItI jIvo paNa maMdiramAM ekAMta hoya tyAre jAya te vakhate bhagavAnanI bhakti vIryollAsa pUrvaka thai zake. A rIte kare to teno niSedha nathI. rAtrI bhAvanAmAM purUSo ja gAi zake. bdano e gAvAno niSedha che. purUSonI sabhAmAM vhenothI bolAya nahi. bhaktine badale uparathI AzAtanA thAya che. e rIte vhenone gAvAthI rAga poSAya che mATe viveka rAkhIne bhakti karatAM zIkhavuM joie. viveka bhUlAya to maLelA susvara nAmakarmanI prApti jaldI na thAya. evA karmo baMdhAya che. bhakti AtmakalyANa mATe karavAnI che. A susvara nAmakarma AThamA guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane teramA guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. ATheya nAmaDa pote game tevuM sAcuM ke khoTuM bole to paNa sAmA jIvane grahaNa karavAnuM mana thAya. sAmo jIva e vacanane mAnya kare te Adeya nAmakama kahevAya che. temAM AvA bhagavAnanA virudhdha vacano je bole tenAthI bhavAMtaramAM vAcA eTale vacana yoga male nahi tevA prakAranA karma baMdhAya che. utsUtrarUpe jeo bole teone anaMtA kALa sudhI ekendriyapaNAmAM rahIne potAno kALa pasAra karavo paDe evuM karma baMdhAya che. bolavAno vakhata Ave tyAre bhagavAnanI AjJA mujaba bolAya tenI kALajI rAkhavAnI che. temAM bhUla karI to anaMto saMsAra vadhe che. je jIvone bahu bolavAnI Teva paDI hoya ane bahu bolyA ja kare. vAraMvAra bolavAnuM male to ja sArUM lAge tevA jIvonuM bolavuM eMzI TakA khoTuM hoya che. kahevata che ne ke bahu bolakaNo hoya te bahu juThTho hoya. bhagavAna pote potAnA jIvanamAM jeTaluM banyuM eTaluM mauna paNe rahIne vacanayoga maLelo hovA chatAM chellA bhavamAM bane tyAM sudhI bolatA nathI. bolavAno vakhata Ave ane sAmA jIvanuM te vacanathI hita lAge toja bolavAnuM, bAkI nahi. enAthI mananI ekAgratAne majabuta karIne kevalajJAna pAmI jagatamAM rahelA padArthonuM svarUpa joyuM, jANyuM pachI yogya jIvone uddezIne kahyuM mATe temanuM vacana grahaNa karavA yogya che. zrI gautama mahArAjA bhagavAnanI AjJAthI kheDUtane pratibodha karavA mATe gayA te vakhate kheDUta khetI kare che. khetara kheDI rahyo che. Page 59 of 64 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tane bolAvIne samajAvyo samakIta pamADyuM. sarvavirati ApI ane bhagavAna pAse lai gayA ane bhagavAnane joyAM ane temanA vacano sAMbhaLyA eTale kahe che ke A tamArA gurU che. lyo ogho pAcho mAre rahevuM nathI. huM jAuM chuM ema kahIne cAlato thAya che eTale gautama mahArAjA rokavA prayatna kare che. pAcho bolAve che tyAre bhagavAna kahe che ene javA de e pAmI gayo che ! zAthI ? bhagavAne kahyuM ke pUrvabhavonA RNAnubaMdhanA kAraNe mArA pratye ene aMtaramAM dveSa beThelo che. mATe mArA vacano ene rUcatAM nathI ane mArI sAthe rahevAnuM mana nathI paNa e jIva samakIta jarUra pAmIne gayo che. bhagavAna paNa paDatAne bacAvI zakatA nathI kAraNa ke kaThaNAnubaMdhano rasa dveSa budhdhi rUpe joradAra udayamAM cAle che. mATe pAmI na zakyo. zrI gautama mahArAjAe pacAsa hajArane dIkSA ApI che ane ziSyo thayA che temAM A eka ja kevalajJAna na pAmyo bAkI badhA kevalajJAna pAmyA che mATe bhagavAne paNa jo yogyatA joi hota to pAcho javA deta nahi. evI ja rIte lakSmaNA sAdhvInuM draSTAMta vicAro. sAta bhAi upara eka blena thayela che. juvAnavaya pAmI suMdara rIte ThAThamAThathI lagna mahotsava cAlI rahyo che. temAM corImAM ja teno pati marI jAya che. sakhata AghAta lAge che tyAra pachI dharma tarapha vaLIne dharmanuM jJAna suMdara rIte prApta karI sAdhvIpaNAne pAmyA che. niraticAra paNe suMdara rIte ArAdhanA karI rahyA che. temAM ekavAra cakalA, cakalI yugalanuM methuna jovAi gayuM ane vicAra Avyo ke bhagavAna to vItarAgI che. vItarAgI ne AvA rAganA sukhano anubhava kyAMthI hoya ? zA mATe bhagavAne niSedha karyo che ? ATalo vicAra AvatAM micchAmi dukkaDaM manathI kare che. paNa pAcho vicAra Ave che ke AnI AlocanA to levI ja joie. te vakhate kevalI bhagavaMto vicarI rahelA che. to koi kevalI bhagavaMta pAse AlocanA levA javAnI vicAraNA thAya che ane kAMTo vAge che. vicAra badalAi jAya che. tyAM badhAnI hAjarImAM AlocanA lauM ane badhAne khabara paDI jAya to mArA mAnanuM zuM ? mArI pratiSThA ane AbarUnuM zuM ? A vicAra karI nakkI kare che ke AlocanA to levI paNa bIjAe Avo vicAra karI pApa karyuM hoya to zuM prAyazcita Ave ema kahI AlocanA levI ane je tapa Ape te aNI zudhdha rIte jIvanamAM karI Apavo. Ama vicAra karI prAyazcita levA gayA che. vicAro kevalI bhagavaMta che jANe che ne ? chatAM kahe che kAMi? zAthI? hajI eMzI covIzI rakhaDavAno kALa bAkI che ema jUe che. kevalI bhagavaMte pacAsa varSa sudhIno tapa Apyo te karyo paNa eMzI covIzI sudhI rakhaDyA. eTale kevalI bhagavaMto paNa potAnA Adeya vacanathI jIvane bacAvI zake nahi. tenI sAme ApaNI sthiti zuM che ? e vicAra karIe chIe ? bhagavAne kahyuM teja sAcuM teja grahaNa karavA lAyaka mArI buddhi keTalI ? evo koi vicAra Ave ? je bolatA na AvaDe to mona rahevuM paNa game tema bolavuM nahi evo koi niyama kharo ? nahitara game tema bolavAthI anaMta kALa sudhI vAcA na maLe tevuM karma baMdhAya che. mATe jJAnIo kahe che ke bahu bolanAranuM mana sthira rahe nahi. jene sthiratA-ekAgratA keLavavI hoya tene mauna pALavAno abhyAsa jarUra karavo joie. vacananI sAthe manane paNa saMbaMdha hoya che. vAcA malI eTale bolabola karavuM evo niyama nathI. ApaNuM vacana je bolAya te je grahaNa karatAM hoya temAM bhagavAnanI AjJA virUdhdha na bolAya tenuM dhyAnA rAkhavAnuM che. Adeya nAmakarmano udaya na hoya to satya vacana paNa asatya thai paDe che. grahaNa karavA yogya vyakti lAge toja bolavuM. yogyatA joine vakhata Ave tyAre ja bolavuM. nahi to sAgaravara gaMbhIrA banI javuM nahitara sAmAnA aMtaramAM sAcI vAta te khoTI rIte grahaNa kare enuM pApa ApaNane lAge che. aMtaramAM dveSa rAkhIne bolavuM nahi bIjAnA aMtaramAM rAga dveSa Adi kaSAya pedA thatA hoya evI. rIte bolIe to te Adeya nAmakarmano durUpayoga karyo kahevAya che. enAthI ApaNo saMsAra vadhArI rahelA Page 60 of 64 Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chIe. rAgAdi kaSAya poSAya evA vacano bolavAthI anAdeya nAmakarma baMdhAya che. ApaNane bolavAnI rIta AvaDatI nathI mATe ja ApaNuM sAcuM paNa vacana khoTuM paDe che. ApaNo anAdeya nAmakarmanA udaya cAlato hoya ema lAge to bolavuM ja nahi. TUMkANamAM javAba Apavo e paNa moM. macakoDIne nahi, moM caDhAvIne nahi. mATe ja jJAnIo kahe che ke anAdeya nAmakarmane Adeya nAmakarma rUpe banAvavuM hoya to mona paNe bIjAnA vacano sahana karatAM zIkhavAnuM che. bIjAnA vacanone jatA karavAnI. vatti keLavavI paDaze. bIjAnI sAthe prasanna citte vAta karo to sAmAnA aMtaramAM enI asara thAya ja. - A Adeya nAmakarma AThamA guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane caudamA guNasthAnaka sudhI udayamAM rahe che. cazanAma dama jIvanI khyAti, kIrti, pratiSThA jagatamAM vadhe tenAthI bIjA jIvonA aMtaramAM vizeSa rote vizvAsa bhAva pedA thAya tene yazanAma karma kahevAya che. sAmAnya rIte jIvono yaza jeTalo vadhe tenAthI aMtaramAM AhalAda vadhe che. potAnA dezamAM, gAmamAM khyAti, pratiSThA prApta thavI te yaza kahevAya che ane bIjA dezomAM khyAti, pratiSThA vadhe te kIrti kahevAya che. yaza ane kIrti banne bhegA thaina yaza kIrti nAmakarma kahevAya che. vAstavika rIte koinuM paNa koi kAmakAja karatAM jIvone eTalo bhAva to sahaja rIte rahelo hoya che ke sAmo mANasa mane be zabdo sArA kaheze. kAma karIne badalo levAnI icchA e svArtha kahelo che. te svArthamAM rAgAdi pariNAma puSTa thAya che ane tenI sAthe yaza nAmakarmano durUpayoga thatAM potAno saMsAra vadhAratAM jAya che. yaza nAmakarmanA udhyathI khyAti, kIrti, pratiSThA vadhe. bIjAnAM aMtaramAM ApaNA pratyeno vizvAsa pedA thayAno AnaMda Ave tyAM sudhI vAMdho nahi paNa tyAra pachI lobhAdi rAga dveSAdi pariNAma AvI jAya to te svArthavRtti kahevAya che ane tenAthI durgatimAM javA lAyaka karmo baMdhAtA jAya che ane sAthe sAthe apayaza nAmakarmano baMdha thato jAya che. potAnA rAgAdi pariNAmone sthira karatAM karatAM jIvavuM joie. eTale saMyamita karIne jIvana jIvavuM joie.. covIze tIrthaMkara paramAtmAonAM yaza ane Adeya nAmakarmano rasa tathA tenA adhyavasAyo eka sarakhA ja hoya che. badhAne pUrva bhavamAM rasa eka sarakho baMdhAyelo hoya che to pachI pArzvanAtha bhagavAnanI vizeSa khyAtinuM mULa kAraNa zuM ? kAraNa ke pArzvanAtha bhagavAnanA ghaNAM sAdhuo kALa karIne devalokamAM gayA che teo potAnA upakArI gurU bhagavaMtanI khyAti, kIrti, pratiSThA vizeSa phlAya tathA dharmagurU pratyenuM TaNa adA karavAnA hetuthI pArzvanAtha bhagavAnanI pratiSThA vadhAre kare che tathA je koi potAnA gurUnI sevA kare che teonA vighno dUra karI rahyA che tethI temanI khyAti Aje vizeSa rUpe dekhAya che. teo temanA gurUnA bhaktone camatkAro vagerethI sahAya karIne purAvA Ape che. bAkI dareka paramAtmAonI zubha prakRtiono rasa eka sarakho ja hoya che temAM koi phrAra hoto nathI. ghaNAM mANaso keTaluMya sAruM kAma kare ane koi be sArA zabdo paNa bole nahi to ene manamAM tarata ja thAya che ke che koine kAMi kiMmata ? Akho divasa kAma karIne thAkI jaie to paNa koine kAMi kadara che ? ane ghaNAM mANaso evA hoya che ke jarAka nAnuM sarakhuM kAma kare to paNa bIjA ene sArA bhAvathI. bolAve, nAnuM kAma paNa enuM gavAya mATe yaza nAmakarmanA udayavALA jIvone ja yaza maLe apayaza nAmakarmanA udayavALAne yaza maLato nathI. ni:svArtha paNe ja kAma karato hoya to aMtaramAM bIjA vicAro pedA thAya nahi. koi sArA be bola bolaze evA bhAvathI kAma kare e ni:svArtha bhAva kahevAya nahi. yaza, kIrti vageremAM rAgAdi pariNAma jo joradAra rase cAlatAM hoya to yazamAM rAjIpo ane apayazamAM nArAjI Page 61 of 64 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pedA thAya che. nArAjImAM rAgAdinA kAraNe AtmAne je nukzAna thAya che te ghaNuM moTuM hoya che. yazane pacAvatAM AvaDavuM joie. jJAnIo kahe che ke eja ghaNuM duSkara che. apamAna pacAvavuM luM che eTale apayaza pacAvavo sahelo che paNa mAna pacAvavuM, yaza pacAvavuM bahu ja agharUM che. apamAna to kadAca bhUlI javAya paNa khyAti, nAmanA, kIrti vadhatI jatI hoya to tene pacAvI zakAtI nathI. hamaNAM eka evI havA cAlu thai che ke- dIkaro potAnuM nAma ane aTaka lakhe che. bApanuM nAma paNa lakhato nathI kAraNa ke tene potAnI khyAti, kIrti, nAmanAthI jIvana jIvavAno lobha pedA thayelo che. e khyAtino durupayoga karIne bhayaMkara cokamAM karmo bAMdhI rahyo che. bhaNAvI gaNAvIne moTo karyo te mAbApano ATalo moTo upakAra bhUlI javAno !kadAca bApa hayAta na hoya ane e potAnI khyAti vadhAravA mAMgato hoya to kadAca kSamya gaNAya paNa bApa hayAta hoya bApanI sAthe rahoto hoya to paNa kArDamAM potAnuM nAma ane aTaka ja hoya te zuM sUcave che emAM potAnI kIrti vadhAravAnA vicArathI-svArthathI-rAgAdi pariNAma ne vadhAravAnA hetuthI ja thAya che ne ? emAM karmasattA koine choDavAnI nathI. kevI rIte jIvone durgatimAM lai javA e badhI kaLA karmasattA ane moharAjAne AvaDe che. khyAti, kIrti, pratiSThA vadhatI dekhAya temAM rAgAdi pariNAma vadhatA dekhAya ke ochA thAya che ema dekhAya ? e khyAti sadgati apAvaze ke durgati ? e vicAra roja karavAno kahelo che. Aje to "Ai ema samathIMga' nI vicAra dhArAmAM AgaLa vadhatAM vadhatAM evarIthIMga sudhI pahoMcavAnI bhAvanA vALA hoya che. jo ema na rAkhe to sTeTasa ghavAya che ema mAne che mATe sTeTasa na ghavAya e rIte jIvavA prayatna kare che ! paNa kahIe alyA tane badhA oLakhe che. vicAro-AnAthI puNya baMdhAya ke pApa ? apayazamAM nArAjI thAya tenAthI jeTalAM karmo baMdhAya che tenA karatAM yazamAM vadhAre karmo baMdhAya che. apayazathI thatI nArAjI aDadho kalAka ke kalAka sudhI TakI rahe paNa thoDo paNa yaza male to ene pacAvI zakatA nathI. apayaza bhUlI jaie chIe apamAna bhUlI jaie chIe paNa potAnI khyAti thatI hoya te bhUlAtI nathI. zuM thAya che ? hAza ! mAruM nAma che, mArI kreDITa che, paNa alyA ! tane oLakhe che koNa ? e rAgAdi pariNAmamAM keTalo mazagUla thaine beTho che te tenA vacanothI jANI zakAya che. yugapradhAna AcAryo, zAsana prabhAvaka AcAryo, tIrthakara paramAtmAo ane je je zAsanane pAmelA AtmAo jagatamAM rahelA hoya che teo jIMdagIbhara sudhI potAnA yazane, nAmanAne, kIrtine, khyAtine pacAvavAnuM ja kAma karatAM hatA. rAgAdi pariNAmone saMyamIta karavAnI vRtti rAkhIne teno abhyAsa karatA hatA. mATe nirlepatA rAgAdi pariNAmomAM jeTalI karIe eTalA yaza nAmakarmane pacAvI zakIe evI. zakti pedA thatI jAya. sAmo mANasa ApaNA vakhANa kare to paNa vicAravuM ke bApaDo e ajJAna che mATe AvA vicAro kare che. bAkI to huM kevo chuM te to huM ja jANuM chuM. AvA vicAro karIne jIvatAM yaza nAmakarma pacAvavAnI zakti pedA thatI jAya che. vyavahAramAM vahevAra kevI rIte karavo joie ? tenAM lakhANanA je zabdo che te joie to khabara paDe. ene to haMmezAM bhUla ja dekhADAya dIkarAnI hAjarImAM bApa koi di'dIkarAnA vakhANa kare nahi ema jJAnIoe kahyuM che. evI ja rIte kahyuM che ke patnInI hAjarImAM patnInA vakhANa kyAreya karavA nahi. toja emanA aMtaramAM yaza pacAvavAnI zakti pedA thatI jAya. evI rIte pati mATe paNa arasa parasa jANavuM. koinA paNa vakhANa tenI hAjarImAM kadI karavA nahi. jo sAmevALAnuM hita icchavuM hoya ane jovuM hoya to. rUbarUmAM tenA doSa batAvavAnA ane gerahAjarImAM enA guNa vicArI zakAya ane bolI zakAya. ApaNA vakhANathI sAmA jIvanA rAgAdi pariNAma ane mAna kaSAya poSAtA jAya temAM ApaNe nimitta Page 62 of 64 Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banIe chIe. jo yazane pacAvavAno prayatna karIe to rAgAdi pariNAma jItavA sahelA thai jAya. ApaNA mATe koi be sArA zabdo bole to paNa vicAravuM ke e bicAro mArA doSone jANato nathI. mAtra eka bAjunI pravRtti joine mArA mATe sArUM bole che. vicAre che. bAkI mArI pravRtti kevI che te to huM ja jANuM chuM. meM karI karIne zuM karyuM che ? kAMi ja karyuM nathI. mArA pariNAma kevA che te tene kyAM khabara che ? e je bole che emAMno huM jarAya nathI. soLa varasanI uMmare zrIpAle A badhu pacAveluM che mATe zrIpAlane koi hakIkata pUche to kahe ke enA jANakArane pUcho. ApaNe ApaNA guNonA vakhANa karatA thayA te durUpayoga che ema lAge che ? ApaNe game teTaluM sArUM karatAM hoie, bIjA game teTalA vakhANa kare to paNa ApaNA moMmAMthI eka paNa zabda ApaNA mATe sAro nIkaLavo joie nahi. mahApurUSo kahe che ke pote potAnA guNo gAya tene baDAi kahevAya che. jeTalI potAnI Apa baDAi karavAnI Teva paDI hoya tenAthI apayaza nAmakarma joradAra rase baMdhAtuM jAya che. AvI rIte karma bAMdhyA hoya ane koi be zabdo sArA na bole to enAthI kAMi ApaNAthI kAma choDI devAya kharUM ? ApaNe hoMzathI koine kAma karI ApIe ane koi enI kadara na kare to ? ene to kAMi kadara ja nathI ema karone pharI jyAre enuM kAma Ave tyAre te kAma karavAmAM kAMi pheraphAra thAya nahi ne ? mATe jJAnIo kahe che ke kArya karavAnI padhdhati badalAvI na joie. nAmanA, kIrti vadhAravAno prayatna e lokaraMjana mATeno che. tenAthI pApa ja baMdhAya niHsvArtha ja agatyano che. temAM sahana zakti keLavI kAma karavAthI puNya baMdhAya, ullAsa pUrvaka potAnuM kartavya ane pharaja nibhAvavI joie. sAmevALAnI hAjarImAM doSa batAvavo tene grahaNa zikSA kIdhelI che. kAraNa ke temAM tene sudhAravAno uddeza rahelo che. bApa dIkarA-dIkarInI hAjarImAM koi di temanA vakhANa kare nahi evI ja rIte pati patnI arasa parasa gurU-ziSya paNa samajI levA hAjarImAM kadI bolavuM nahi. atyAre vyavahAra sadaMtara uMdho che. tamArA kAmanI koi kadara na thai to temAM navAi zI ? niHsvArtha bhAve kAma karyuM haze to tenuM phLa to maLavAnuM ja che. sArI budhdhithI je karyuM te to lekhe thai javAnuM che. koi kadara kare to sArI rIte karavuM nahi to veTha utAravAnI ? saMprati mahArAjA rAjA thayA pachI potAnA mAtA pAse AzIrvAda levA jAya che. mAtA AzIrvAda ApatA nathI zAthI ? kahyuM che ke rAjA thaine tuM narake jAya emAM mane zuM AnaMda thAya ke AzIrvAda ApuM ? rAjA thaine tuM sadkArya kare toja mane AnaMda thAya. mAne AnaMdamAM rAkhavA mAtAnA AzIrvAda meLavavA saMprati mahArAjAe niyama karyo ke dararoja eka maMdiranA khanananAM samAcAra na sAMbhaLuM tyAM sudhI paccakkhANa pALIza nahi. A sAMbhaLIne mAne AnaMda thAya che. ane AzIrvAda Ape che. temAM saMprati mahArAjAe savAlAkha maMdiro baMdhAvyA ane savA karoDa pratimAo bharAvI zakyA. A yaza nAmakarma dazamA guNasthAnaka sudhI baMdhAya che ane caudamA guNasthAnaka sudhI udayamAM hoya che. jema yaza vadhe tema Atmika guNono prakarSa na kare to samajavuM ke yazanAma karmano durUpayoga kare che. jema khyAti vadhe tema AtmAnA guNo vadhatA javA joie. jo AtmAnA guNonuM darzana dekhAtuM na hoya te dekhavA mATe prayatna karavAnuM mana thatuM na hoya to samajI levAnuM ke ApaNe ApaNA yaza nAmakarmano durUpayoga karI rahelA chIe. uccagotra karma je kuLane viSe bApa dAdAthI cAlI AvatI nitI ane dharmane jALavIne prANanA bhoge sAcavIne jIve Page 63 of 64 h Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te uccagAtra karma kahevAya che. kuLa paraMparAthI cAlI AvatI nIti-dharma-paraMparA sAcavIne temAM vRddhi karato. jAya tene ucca gotra kahevAya che. nIti niyamone Aje junavANI kahevAya che. vedIyo kahe che. paraMtu bApa dAdAnI kIrtine baTTo lAge te rIte jIvana jIvavuM nahi. kuLa paraMparA pramANeja jIvana jIvavuM avA AgrahathI bhale roTalone maracuM khAvAno vakhata Ave to te khAine jIvIza paNa jIvanamAM kadI anIti karavI ja nahi. AvA makkama vicArothI jIvana jIvanArA keTalA male ? Aje jIvanamAM anIti phlAi javAnuM kAraNa e ke uccakuLamAM janmIne nIcakuLanA jevA vicAro karIne jIvana jIvIe chIe. nItine neve mUkIne eTale anItithI paiso bhego karIne bApa karatAM savAyA thavAnuM mAna meLave te zuM che ? joradAra karma baMdhanA hetuthI puNya Aje veraNa cheraNa thai rahyuM che. paisAno Dhagalo Aje moTAbhAge anItithI che. dIkarAe mArI kuLa paraMparA khatama karI tenuM bApane du:kha hoya ? ke AnaMda thAya ? Aje ucca kuLanA saMskArano nAza thai gayo che. Aje upara kahyA mujabanA uccakuLa zodhavA jaie to keTalA male ? kuLa ucca paNa temAM janmelAM jIvo bhAre karmI hoya che. ucca saMskAranI jagyAe kharAba saMskArano upayoga moTe bhAge karato jAya che. ekavAra dIkaro anIti karIne paisA lAvyo ane mAM bApa du:kha pAmavAne badale AnaMda pAme e anItino virodha na karyo ane phrIthI anItinuM AcaraNa kare pachI vAraMvAra AcaraNa karato jAya che. enAthI ucca kuLano nAza thavA lAgyo che. mULa vAta ja A che ! dIkaro tamArA karatAM adhika paisA kamAine lAve to koi di' pUchayuM ke dIkarA kyAMthI lAvyo ? kevI rIte lAvyo ? AvI rIte paisA lAvaze to mArA gharamAM nahi cAle ? ema koi di kahyuM? ke paisA joine AnaMda pAmyA karo cho ? ucca gotrano baMdha dazamA guNasthAnaka sudhI hoya che temAM pahelA guNaThANe nIca gotranI sAthe parAvartamAna rUpe baMdhAya che ane bIjA guNaThANe paNa parAvartamAna rUpe baMdhAya che. trIjAthI dazamAM sudhI satata baMdhAya che. uccagotrano udaya codamAM guNasthAnaka sudhI hoya che. - bApa dAdA gayAne dIkarAo rahyA te sApa gayAne lIsoTA rahyA jevuM thayuM che. AcArya bhagavAna caudapUrvadhara zrI bhadrabAhu svAmI kahI gayA che ke jenakuLamAM janmelA uccakuLavALA gaNAze paNa bhArekarmI jIvo vadhAre pAkaze ke jenA kAraNe te jIvo jenazAsanane pAmI zakaze nahi. kadAca have keTalAka jIvo nIca gotramAM janmIne ene sagurUno yoga prApta thatAM e jIvo jaina zAsanane pAmIne potAnA AtmAnuM kalyANa karanArA thaze ! mATe A uparathI khAsa sAvaceta thavA jevuM che. jo jaina zAsanane pAmavuM hoya to je kuLamAM janma pAmyA cho te kuLanA saMskArane jALavIne evI. rIte jIvana jIvatAM zIkho ke jenA pratApe vizeSa dharmane na pAmI zakAya to nIti ane dharmane prANa karatAM adhika rIte jALavI jIvana jIvI manuSya janma sArthaka karanArA bano ane paraloka suMdara banAvI vahelAmAM vahelA mukti padanA bhoktA bano e abhilASA. paMcatatva samAsa Page 64 of 64