Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ >> > >> >> > >> > > > granthAMka-2) zrI paMca prAtamArA (zabdArtha : gAthArtha : vivecana tathA upayogI mAhitI sAthe) laDavI DIDIDIDIDIDIvIDIDIDavI 99rarararararararara : prakAzaka : (sadgata zeThazrI veNIcaMda suracaMda saMsthApita) zrImad yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALA e ane zrI jaina zreyaskara maMDaLa - mahesANA | kiMmata rUA. 60=00 chApelI kiMmatathI vadhAre kiMmata levI nahi. phiTiiiiiiiiiriririri
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ chay kaay 2Wr-.-vin 3 ) chn
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ sI-vana-jJAna-caritra mokSamA granthAMka-20 zrI paMca pratikramaNa sArtha (zabdArthaH gAthArtha : vivecana tathA upayogI mAhitI sAthe) che N : prakAzaka: (sadgata zeThazrI veNIcaMda suracaMda saMsthApita) nI zrImadda yazovijayajI jaina saMskRta pAThazALA | ane | zrI jaina zreyaskara maMDaLa - mahesANA e vIra saM. 2533 I.sa. 2006 vi.saM. 2013 jI AvRtti: 20mI nakala 5,000 kiMmata rUA. 60=00 chApelI kiMmatathI vadhAre kiMmata levI nahi. ja
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ prakAzakIya nivedana paMca pratikramaNa sAthenI A agAu ogaNIza AvRttio A saMsthA taraphathI bahAra paDI cUkI che. ogaNIzamI AvRttinI traNa hajAra nakala khalAsa thatAM A vIsamI AvRttinI pAMca hajAra nakala jaina samAja samakSa mUkatAM amane atyaMta harSa thAya che. presa doSAdinA kAraNe je kaMI alanAo jaNAya e tarapha amAruM dhyAna doravA vinaMti jethI AgAmI AvRttimAM sudhArI zakAya. sArA kAgaLa, suMdara chapAI tathA pAkuMbAIDiMga hovA chatAM saMsthAnA uddeza mujaba kiMmata ochI rAkhavAmAM Avela che. mahesANA li. saMvata : 2063 DaoN. maphatalAla je. zAha mAgasara onararI sekreTarI prAptisthAno zrI jaina zreyaskara maMDaLa zrI jaina zreyaskara maMDaLa sTezana roDa The. bAbu bilDIMga mahesANA (u. gu.) | pAlItANA (saurASTra) (phonaH (0ra762) 222927 pIna - 364270 : mudraka: bharata prinTarI kAntilAla DI. zAha nyu mArkeTa, pAMjarApoLa, rIlIpha roDa, amadAvAda-1. phonaH 22164798
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ GO 75 83 anukramaNikA viSaya pRSTha viSaya navakAra paMcamaMgaLarUpa ... 7)kalyANakaMdanI stuti paMciMdiya sUtra 16 saMsAradAvAnI stuti khamAsamaNa vA puphakharavaradI sUtra praNipAta sUtra... 19 siddhANaM buddhANaM 79 sugurune sukhasAtA veyAvaccagarANuM 82 | pRcchA ... 19bhagavAnAdi vaMdana iriyAvahiyaM sUtra 20/devasia paDikkamaetasa uttarI sUtra 24| ThAuM... annatya UsieNe IcchAmi ThAmi sUtra sUtra... 25/aticAranI AThalogassa vA nAmastava gAthA ... sUtra ... 28 suguru vAMdaNA ... karemibhaMte vA sAmA- divasiaM AlouM sUtra... yikanuM paccakhANa ... 40|sAta lAkha 101 sAmAyika pAravAnuM aDhAra pApasthAnaka 102 sUtra... 4ra vaMditta sUtra 105 jagaciMtAmaNi abhukrio sUtra caityavaMdana ... 44 Ayariya uvajajhAe kiMci sUtra sUtra... 140 namuskurNa vA zakastava ... 50|namoDastu vartamAnAya ... 141 jAvaMti ceiAi pa7 vizAlalocana 144 jAvaMta kevi sAhU 57 mRtadevatAnI stuti 146 namoDarvat 58 kSetradevatAnI stuti 147 uvasaggaharaM stavana pa9](jIse khite sA jayavIyarAya sUtra 63|kamaladalanI stuti arihaMta ceIANaM .. 66/aDhAIsu sUtra ... 148 100 138 49 148
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidhi... 1InamukkArasahiyanuM viSaya pRSTha viSaya varakanaka 150|saMtikara stavanam 236 laghu zAnti stava 150|tijayapahura 249 caukasAya 162namiUNa (bhayaharastotra) ... 258 bharosaranI sajhAya ... 164,ajitazAnti stavanam... 274 sakalatIrtha vaMdanA ... 168 bhaktAmara stotra ... 322 manDajiNANa sajhAya... 172]lyANamaMdira stotra ... 362 posahanuM paccakSmaNa ... 175oTI zAnti 401 posaha pAravAnuM sUtra ... 176 saMthArAporisi 419 sAmAyika levAno ratnAkarapaMcavizikA ... 428 vidhi. 17 piccakakhANo) 44 sAmAyika pAravAnocaityavaMdana karavAno paccakakhANa ... 446 porisi sAmraporisinuMvidhi ... 179 guruvaMdana karavAno - paccakakhANa... 48 devasia pratikramaNa vidhi... 180 paccakakhANa ... 50 rAIe pratikramaNa vidhi... 185 ekAsaNA biyAsaNAnuMpaccakakhANa pAravAno - paccakkhANa... 450 vidhi ... 187 AyaMbilanuM paccakakhANa... 54 snAtasyAnI stuti 188 tivihAra upavAsanuM ... 455 bhavanadevatAnI stuti ... 192 12AcauvihAra upavAsanuM... 55 kSetradevatAnI stuti ... 193T siAMjanA pANI) 56 (yA tra) pANahAranuM paccakakhANa... 56 salAhata 1942uvihAranuM paccakhANa... 56 pAlikAdi aticAra ... 212|tivihAranuM paccakakhANa... 56 vi arayAdi). 235duvihAranuM paccakhANa... 457 navakAra paMcamaMgalarUpa... 235dizAvagAsikanuMuvasaggahara stavanam... 235. paccakakhANa... 57 vidhi... 180/purimaSThaavaDhanuM
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya pRSTha|viSaya pRSTha pAkSika khAmaNAM 457|sImaMdharajina stavano ra... 475 aSTaprakArI pUjAnA zrI yugamaMdharajinaduhA ... 461 stavana ... 477 gautamASTaka chaMda 463|zrI siddhAcalanAM-2 ... 478 ( cetyavaMLo che. 483 zrI rAyaNa pagalAnuM-1 ... 479 sakala kuzala vallI zrI Adijina stavana... 480 ekaso sittera jina zrI sumatijina stavana... 481 caityavaMdana... 464 zrI vAsupUjya svAmInuM stavana ... 482 siddhacakra namaskAracaityavaMdana 44 zrI zAntijina stavana... 483 zrI pArzvanAtha stavana ... 484 vIzasthAnakanuM caityavaMdana zrI mahAvIra svAmInAparyuSaNa caityavaMdana paMcakalyANakanuM daza 465 covIsajinalaMchana DhALanuM stavana ... 485 zrI mahAvIra svAmInAcaityavaMdana ... 466 sattAvIza bhavanuM pAMcasAmAnya jinacaityavaMdana ... 466]ii virajina stavano-2.. 5OO DhALanuM stavana ... 494 pArzvajina caityavaMdana ... 46LIzrI vIraprabhunuMsiddhAcalanAM caityavaMdano... 46 dIvALInuM ... 502 zrI sImaMdharasvAmInAMcaityavaMdano ... 468 zrI paryuSaNa parvanuMbIjanuM caityavaMdana ... 469pAMca kAraNanuM stavana stavana ... 50ra jJAnapaMcamInuM caityavaMdana... 469DhALa cha (vinayavijayajI kRta) . 503 aSTamInuM caityavaMdana ... 470] sa tvaratna vinAekAdazInuM caityavaMdana ... 471| sarva kriyA nakAmI ... 509 stavano) |zrI pArzvanAthajinanavapadajInuM stavana 472 stavana ... 510 vizasthAnakanuM stavana ... 473 bhAvamaMdira ... 510
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSaya thoyo zrI sImaMdhara svAmInIthoyo-2 ... zrI zatruMjayatIrthanIthoyo-3 ... zrI siddhacakranI thoya(cArano joTo) ... zrI vIzasthAkanI thoya (cArano joTo) ... zrI zAntijina thoya (cArano joTo) ekAdazanI thoya pRSTha viSaya araNika muninI - (cArano joTo) ... zaMkhezvara pArzvajina thoya (cArano joTo) ... 515 saMvatsarI pratikramaNabIjanI thoya ... (cArano joTo) ... zrI paryuSaNanI thoyo-3 (cArano joTo) ... sajjhAyo krodhanI sajjhAya mAnanI sajjhAya mAyAnI sajjhAya lobhanI sajjhAya sajjhAya 523 511 ATha madanI sajjhAya .. 524 zikhAmaNanI sajjhAya 512 Apa svabhAvanI parapa (cArano joTo) ... 515 posaha levAnI vidhi paMcamInI thoyapaDilehaNanI vidhi (cArano joTo) ... 516 deva vAMdavAnI vidhi porasI bhaNAvavAno aSTamInI thoya sajjhAya ... 525 512/pradezI rAjAnI sajjhAya... 526 sthApanA kulaka sajjhAya... 529 (vidhio) 513 pakSmipratikramaNa vidhi.. 530 514 caumAsI pratikramaNa vidhi . 532 517 pRSTha 518 518 vidhi ... 532 533 536 536 vidhi ... 537 rAImuhapatti paDilehaNa vidhi ... 537 sAMjanA paDilehaNanI vidhi... 538 539 mAMDalAMnI vidhi 521 pratikramaNanA sAmAnya 521 hetuo ... 540 522 zrI padmAvatI ArAdhanA... 555 522 cAra zaraNAM 558
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ // OM arha namaH / / / zrI pArzvanAthAya namaH II zrI paMca pratikramaNa sArtha [artha sahita] 1 [paMcamaMgalarUpa] navakAra sUtra zabdArtha namo - namaskAra ho. arihaMtANaM - arihaMta bhagavAnone. siddhANaM - siddha bhagavAnone. AyariyANaM - AcArya mahArAjAone. uvajjhAyANaM - upAdhyAya paMcanamukkAro - pAMcene karela namaskAra. loe - lokamAM savvasAhUNaM - sarva sAdhuone. eso - e. savvapAva - badhAM pApano. ppaNAsaNo - nAza karanAra. maMgalANaM - maMgalomAM. ca - ane sanvesi - sarvane viSe. mahArAjAone. | paDhamaM - prathama. havai - che. maMgala - maMgaLarUpa.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo arihaMtANaM // 1 // *zrI arihaMta (paramAtmAo)ne namaskAra thAo. 1 * kevaLajJAna pAmIne bhavyajIvone bodha detA agara bodha devAne vica2tA tIrthaMkara mahArAjA te zrI arihaMta. temanA bAra guNa A pramANe che - 1. azoka vRkSa - jyAM bhagavaMtanuM samavasaraNa racAya tyAM bhagavaMtanA dehathI bAra gaNuM AsopAlavanuM vRkSa devatA race che. jenI nIce besI bhagavaMta dharmopadeza Ape che te. 2. surapuSpavRSTi - eka yojana pramANa samavasaraNa bhUmimAM jaLa-sthaLamAM utpanna thayela sugaMdhI paMcavarNa citta phulonI vRSTi DhIMcaNa pramANa devatA kare che te. 3. divya-dhvani - bhagavaMtanI vANIne mAlakoza rAga, vINA, vAMsaLI, AdikanA svaravaDe devatA pUre che te. 4. cAmara - ratnajaDita suvarNanI dAMDIvALAM cAra joDI zveta cAmaro samavasaraNamAM devatAo bhagavaMtane vIMjhe che te. 5. Asana siMhAsana devatAo samavasaraNamAM race che te. 6. bhAmaMDaLa - bhagavaMtanA mastakanI pAchaLa zaradaRtunA sUryanA kiraNa jevuM ugra tejavALuM bhAmaMDaLa (tejanuM mAMDaluM) devatA race che te. te bhagavaMtanA tejane potAnA tejamAM saMharI le che, te na hoya to bhagavaMtanA mukha sAmuM joI zakAya nahi. - bhagavaMtane besavAne ratnajaDita suvarNamaya 7. duMdubhi - bhagavaMtanA samavasaraNa vakhate devatAo devaduMdubhi vagere vAjiMtro vagADe che. te ema sUcave che ke - 'he bhavyo ! tame zivapuranA sathavA2A tulya A bhagavaMtane sevo.'
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo siddhANaM 2 .. zrI siddha (paramAtmAo)ne namaskAra thAo. 2 8. chatra-samavasaraNamAM bhagavaMtanA mastaka upara uparAupara zaradURtunA caMdratulya ujjavaLa ane motInA hAroe suzobhita traNa traNa chatro devatAo race che te. bhagavaMta samavasaraNamAM pUrvAbhimukhe bese che ane bIjI traNa dizAomAM bhagavaMtanA jevAM pratibiMbo devatAo sthApe che. tethI bAra chatra samavasaraNamAM hoya. e ema sUcave che ke - "traNa bhuvananA svAmI evA A bhagavaMtane he bhavyo ! tame sevo.' samavasaraNa na hoya tyAre paNa A ATha prAtihArya to hoya ja che. atizaya eTale utkRSTatA. viziSTa camatkAravALo guNa. A mULa cAra che. 1. apAyApagamAtizaya - (apAya-upadrava, teno apagamanAza) A be prakAranA che svAzrayI-eTale potAnA saMbaMdhamAM apAya eTale upadravano dravyathI ane bhAvathI nAza karyo che te. dravya upadrava- sarva rogo. A potAne kSaya thaI gayA hoya che. bhAva upadrava - aMtaraMga aDhAre dUSaNo prabhue nAza karela che. A aDhAra nIce pramANe - (1) dAnAMtarAya. (2) lAbhAMtarAya. (3) vIryaMtarAya. (4) bhogAMtarAya. (5) upabhogAMtarAya. (6) hAsya. (7) rati.(2) arati. (9) bhaya. (10) zoka. (11) jugupsA-niMdA. (12) kAma. (13) mithyAtva. (14) ajJAna. (15) nidrA. (16) avirati.(17) rAga. (18) dveSa. A rIte svAzrayI apAyApagamAtizaya.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 namo AyariyANaM . 3. zrI AcArya (mahArAjo)ne namaskAra thAo. 3 vaparAzrayI apAyApagamAtizaya - jenAthI pArakAnA upadrava nAza pAme, eTale jyAM bhagavAna vicare, tyAM dareka dizAmAM maLIne savAso jojana sudhI prAyaH roga, marakI, vaira, ativRSTi, duSkALa Adi thAya nahi. 2. jJAnAtizaya - jenAthI bhagavAna lokAlokanuM svarUpa sarva prakAre jANe che te, kAraNa ke temane kevaLajJAna che tethI kAMIpaNa temane ajJAta rahI zakatuM nathI. 3. pUjAtizaya - jenAthI zrI tIrthakara sarvane pUjAya che, eTale bhagavaMtanI pUjA rAjA, baladevAdi, devatA, Indra Adi kare che. agara karavAnI abhilASA kare che te. 4. vacanAtizaya - jenAthI zrI tIrthakaranI vANI deva, manuSya ane tiryaMcane potapotAnI bhASAmAM samajAya che. kAraNa ke temanI vANI saMskArAdika guNavALI che. A vANI 35 guNa sahita che. te guNo nIce pramANe - (1) sarva ThekANe samajAya tevI. (2) yojana pramANa saMbhaLAya tevI. (3) prauDha. (4) megha jevI gaMbhIra. (5) zabda vaDe spaSTa. (6) saMtoSakAraka. (7) dareka manuSya ema jANe je mane ja kahe che evI. (8) puSTa arthavALI. (9) pUrvApara virodha rahita. (10) mahApuruSane chAje evI. (11) saMdeha vagaranI. (12) duSaNarahita, arthavALI. (13) kaThaNa viSayane sahelo kare evI. (14) jayAM jevuM zobhe tyAM tevuM bolAya evI.(15) padravya ane nava tattvane puSTa kare evI. (16) prayojana sahita. (17) padaracanA sahita. (18) cha dravyo, navatattva paTutA sahita. (19) madhura. (20) pArako marma jaNAIna
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 namo uvajajhAyANaM . 4. zrI upAdhyAya (mahArAjo)ne namaskAra thAo. 4 Ave evI caturAIvALI, (21) dharma-artha pratibaddha. (22) dIpa samAna prakAzaka - (pragaTa) artha sahita. (23) paraniMdA ane potAnA vakhANa vagaranI. (24) kata, karma, kriyA, kALa, vibhakti sahita.(25) AzcaryakArI. (26) vaktA sarvaguNasaMpanna che evuM jemAM lAge evI. (27) vairyavALI. (28) vilaMba rahita. (29) bhrAMti rahita. (30) sarva potAnI bhASAmAM samaje evI. (31) ziSTabuddhi upajAve evI. (32) padanA arthane anekapaNe vizeSa AropaNa karI bole evI. (33) sAhasikapaNe bole evI. (34) punaruktidoSa vagaranI. (35) sAMbhaLanArane kheda na upaje evI. ATha prAtihAryanA ATha ane mULa atizayanA cAra maLI kula 12 guNa arihaMta bhagavAnanA jANavA. AThe karmano kSaya karIne sAdhyuM che mokSapada jeNe te siddha. siddha bhagavAnanA ATha guNa che, te A pramANe - 1. anaMtajJAna : jJAnAvaraNIya karmano kSaya thavAthI A guNa prApta thAya che. AthI lokAlokanA svarUpane samasta prakAre jANe che. 2. anaMtadarzanaH darzanAvaraNIya karmano kSaya thavAthI A guNa prApta thAya che. AthI lokAlokanA svarUpane samasta prakAre dekhe che. 3. avyAbAdha sukhaH vedanIya karmano kSaya thavAthI sarva prakAranI pIDA rahita- nipAdhikapaNuM prApta thAya che. 4. anaMta cAritra: mohanIya karmano kSaya thavAthI A guNa prApta thAya che. AmAM kSAyika samyakatva ane yathAkhyAta cAritrano samAveza thAya che. AthI siddha bhagavAna svabhAvamAM sadA avasthita rahe che. te ja cAritra che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 namo loe savvasAhUNaM / po. (aDhIdIpa pramANa) lokakSetra madhyenA sarva sAdhuone namaskAra thAo. 5 5. akSayasthitiH Ayu: karmano kSaya thavAthI nAza nahi thAya evI anaMta sthiti prApta thAya che. siddhanI sthitinI Adi che paNa aMta nathI tethI sAdi anaMta sthiti kahevAya che. 6. arUpIpaNuM nAmakarmano kSaya thavAthI varNa, gaMdha, rasa ane sparzarahita thAya che. kemake zarIra hoya to e guNo che, paNa siddhane zarIra nathI. tethI arUpIpaNuM prApta thAya che. 7. agurulaghuH gotrakarmano kSaya thavAthI A guNa prApta thAya che, tethI bhAre-haLavo athavA uMca-nIcANAno vyavahAra raheto nathI. 8. anaMtavIryaH aMtarAya karmano kSaya thavAthI anaMta dAna, anaMta lAbha, anaMta bhoga, anaMta upabhoga ane anaMta vIrya-zakti prApta thAya che. samasta lokane aloka ane alokane loka karI zake tevI zakti svAbhAvika siddhamAM rahelI che, chatAM tenuM vIrya kadI phoravatA nathI, ane phoravaze nahi. kemake pudgala sAthenI pravRtti e temano dharma nathI. e guNathI Atmika guNone jevA che tevA ne tevA rUpe dhArI rAkhe, pheraphAra thavA de nahi. pAMca AcArane pALe ane bIjAne paLAve evA ane vaLI dharmanA nAyaka che te AcArya mahArAjanA chatrIza guNo che, te nIce pramANe che : (1) sparzanendriya (tvacA-zarIra), (2) rasanendriya (jIbha), (3) dhrANendriya (nAka), (4) negendriya (AMkha) ane (5) zrotrendriya (kAna), e pAMca indriyanA trevIsa viSayomAM managamatA upara rAga ane aNagamatA upara dveSa AcArya mahArAja kare nahi.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 eso paMcanamukkAro | 6 | e pAMcane karela namaskAra. 6 brahmacaryanI nava prakAranI guNi eTale zIyaLanI nava vADone jALavI rAkhe. kSetranuM jema vADathI rakSaNa thAya che tema A nava vADothI ziyaLanuM rakSaNa thAya che. 1. strI, pazu, napuMsaka jayAM na hoya tyAM vase. 2. strInI sAthe rAgathI vAto kare nahi. 3. strI beThI hoya te Asane puruSa be ghaDI sudhI bese nahi ane puruSa beTho hoya te Asane strI traNa pora sudhI bese nahi. 4. rAga vaDe strInAM aMgopAMga jue nahi. 5. strI-puruSa sutAM hoya agara kAmabhoganI vAta karatAM hoya tyAM bhIMtanA AMtare rahe nahi. 6. agAu bhogavelA viSayAdine saMbhAre nahi. 7. snigdha AhAra kare nahi. 8. nIrasa evo paNa adhika AhAra kare nahi. 9. zarIranI zobhA-TApaTIpa kare nahi. saMsAranI paraMparA jenAthI vadhe te kaSAya. tenA cAra prakAra che. (1) krodha, (2) mAna, (3) mAyA ane (4) lobha - e cAra kaSAya AcArya mahArAja kare nahi. mahAvrata eTale moTAM vrata. pALavAmAM AkarAM hoya te mahAvata pAMca che.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 savvapAvappaNAsaNo / 7 sarva pApano nAza karanAra che. 7 1. prANAtipAta viramaNa koI jIvano vadha karavo nahi. 2. mRSAvAda viramaNaH game tevuM kaSTa AvI paDe tema hoya to paNa asatya vacana bolavuM nahi. 3. adattAdAna viramaNaH koInI na ApelI najIvI cIja paNa levI nahi. 4. maithuna viramaNa mana vacana kAyAe karIne brahmacarya pALavuMviSayasukha bhogavavAM nahi. 5. parigraha viramaNa koI paNa vastuno saMgraha karavo nahi temaja dharmopakaraNa, pustaka Adi vastu potAnI pAse hoya tenA upara mUccha rAkhavI nahi. e pAMca mahAvrata sAdhu munirAja pALe che. AcArya mahArAja je pAMca AcArane pALe che, te A pramANe 1. jJAnAcAraH jJAna bhaNe-bhaNAve, lakhelakhAve, jJAnabhaMDAra karAve, bhaNanArane sahAya Ape. 2. darzanAcAraH zuddha samyakatvane pote pALe, bIjAne paLAve ane samyakatvathI paDatAne samajAvI sthira kare. 3. cAritrAcAra : pote zuddha cAritra pALe, bIjAne paLAve ane pALanArane anumode. 4. tapa AcAra : cha bAhya ane cha atyaMtara ema bAra prakArano tapa pote kare, karAve ane karatAne anumodana Ape. pa. vIryAcAra - dharmAnuSThAna (dharmakriyA) karavAmAM chatI zakti gopave nahi tathA tamAma AcAra pALavAmAM viryazakti saMpUrNa rIte phorave te.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 maMgalANaM ca savvasiM // 8 // vaLI sarva maMgalamAM. 8 paDhamaM havaI maMgala || 9 || prathama maMgala (kalyANarUpa) che.9 pada (9), saMpadA (8), guru (7), laghu (61), sarvavarNa (68). Iti navakAra sUtra. 1 cAritradharmanI rakSAne arthe munine pAMca samiti ane traNa guptirUpI ATha pravacana mAtAne pALavAnI jarUra che, te A pramANe. 1. IryAsamiti - sADA traNa hAtha mukha AgaLa dRSTi nIcI rAkhIne cAlavuM. 2. bhASAsamiti - sAvadha vacana bolavuM nahi. 3. eSaNAsamiti - aprAsuka AhAra-pANI Adi vahoravAM nahi. 4. AdAnanikSepaNAsamiti - vasra-pAtra aNapuMjI bhUmi upara levuM - mUkavuM nahi. 5. pAriSThApanikAsamiti - maLa-mUtra aNapuMjI jIvAkuLa bhUmie paraThavavuM nahi. 1. manapti - manamAM Arta-raudra dhyAna dhyAvavAM nahi. 2. vacanagupti - niravagha vacana paNa kAraNa vinA bolavAM nahi. 3. kAyagupti - zarIra aNapaDilehyuM halAvavuM nahi.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 2. paMciMdia sUtra AcArane. zabdArtha paMciMdipa - pAMca indriyonA- | paMcamahavaya-pAMca mahAvratoe viSayone. | juvo - yukta. saMvaraNo - rokanAra. paMcavihAyAra - pAMca prakAranAta - tathA. navaviha- nava prakAranI. pAlaNa-samantho - pALavAmAMbabhacera - brahmacaryanI. guttidharo-vADane dhAraNa karanArA. | paMcasamio - pAMca prakAranIcauviha - cAra prakAranA. samitie yukta. kasAya - kaSAyathI. tigutto - traNa guNie sahita. mukko - mukAelA. chattIsaguNo - chatrIza guNoeIa - e. yukta. aTTArasagaPhi-aDhAra guNo vaDe. | gurU - guru. saMjuro - yukta. majajha - mArA. samartha pAMca indriyanA viSayane saMvaranAra tethI 5 guNa, nava prakAranI brahmacaryanI gatine dhAraNa karanAra tethI nava, cAra prakAranA kaSAya rahita tethI cAra, pAMca mahAvratanA pAMca, pAMca AcAranA pAMca, pAMca samiti ane traNa gukti maLI aSTa pravacana mAtAnA ATha. ema sarva maLIne chatrIsa guNa AcArya mahArAjanA thayA. siddhAMta bhaNe tathA bIjAone bhaNAve te upAdhyAya-pAThakavAcaka temanA guNa 25: (1) AcArAMga, (2) sUyagaDAMga, (3) ThANAMga, (4) samavAyAMga, (5) bhagavatI, (6) jJAtA-dharmakathA, (7) upAsakadazAMga, (8) aMtagaDa, (9) anuttarovavAI, (10) prazna vyAkaraNa ane (11) vipAka. e agiyAra aMga ane (1) uvavAI, (2). rAyapAseNI, (3) jIvAbhigama, (4) pannavaNA, (5) jebUdIpa pannati,
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMciMdia saMvaraNo, pAMca indriyonA viSayone rokanAra. (6) caMdapannatti, (7) sUrapannatti, (8) kampiyA, (9) kappavarDasiyA, (10) puphiyA, (11) puSkacUliyA ane (12) vadvi-dazAMga e bAra upAMgane bhaNe-bhaNAve tethI 23 guNa thayA, 24 caraNasittari ane 25 karaNasittarine pALe, ema 25 guNo upAdhyAyanA thayA. mokSamArga sAdhavA mATe yatna kare te sAdhunA guNa 27 te A pramANe jANavA : (1) prANAtipAta viramaNa, (2) mRSAvAda viramaNa, (3) adattAdAna viramaNa, (4) maithuna viramaNa ane (pa) parigraha viramaNa. e pAMca mahAvrata ane (6) rAtribhojana viramaNa e che vratane pALe tethI cha guNa. (7 thI 12) pRthvIkAya, aSkAya, teukAya, vAukAya, vanaspatikAya ane trasakAya e chakAyanI rakSA kare tethI cha guNa. (13 thI 17) pAMca Indriyono nigraha kare eTale tenA viSayavikArone roke, tethI pAMca guNa. (18) lobhano nigraha. (19) kSamAnuM dhAraNa karavuM. (20) cittanI nirmaLatA rAkhavI. (21) vizuddha rIte vastranI paDilehaNA karavI. (22) saMyamayogamAM pravRtta rahevuM. (5 samiti 3 gupti AdaravA, nidrA, vikathA ane aviveka tyajavA) (23) akuzaLa manano saMrodha, eTale mAThA mArge jatA manane rokavuM. (24) akuzaLa vacanano saMrodha. (25) akuzaLa kAyAno saMrodha. (26) zItAdi pariSaha sahana karavA ane (27) maraNAdi upasarga sahevA ema sAdhunA 27 guNa thayA. e prakAre arihaMtanA 12, siddhanA 8, AcAryanA 36, upAdhyAyanA 25 ane sAdhunA 27 maLIne kulle 108 guNa paMcaparameSThinA jANavA.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ taha navaviha-baMbharcara-guttidharo ! tathA nava prakAranI brahmacaryanI guptinA dharanAra. cauviha-kasAya-mukko, cAra prakAranA kaSAyathI mukta. Ia aTTArasa-guNahiM saMjuro | 1 || e aDhAra guNoe sahita. 1 paMca-mahaOya-juro, pAMca mahAvrate yukta. paMca-vihAyAra-pAlaNa-samantho, pAMca prakAranA AcAra pALavAne samartha. paMca-samio ti-gutto, pAMca samitie samita (ane) traNa guNie gupta. chattIsaguNo guru majha // 2 // (e) chatrIsa guNoe sahita (te) mArA guru (che) 2. pada (8), gAthA (2), guru (10), laghu (90), sarvavarNa (80). Iti paMciMdiA sUtra-2 1. chatrIsa guNonuM varNana navakAranI phuTanoTamAM (peja naM.16 mAMthI) joI levuM.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 3. khamAsamaNa vA praNipAta sUtra zabdArtha IcchAmi - huM IcchuM chuM. khamAsamaNo - he kSamAzramaNa, sAdhujI ! nisIhiAe - pApa vyApAratyAga karyo che evA zarIra vaDe. | matyaeNa - mastakathI. vaMdAmi - huM vaMdanA karuM chuM. vaMdiuM - vAMdavAne. jAvaNijjAe - zakti sahita evA. IcchAmi khamAsamaNo ! vaMdiuM jAvaNijjAe nisIhiAe matthaeNa vaMdAmi // 3 // artha :- he kSamAzramaNa ! mArA zarIranI zakti sahita - tathA pApavyApAra tajIne (ApanA caraNa kamaLane) vAMdavAne icchuM chuM (ane) mastake karI vAMduM chuM. 3 guru (3), laghu (25), sarva varNa (28). Ta Ta Ta 4. sugurune sukha-zAtA-pRcchA zabdArtha icchakAra - icchA karuM chuM. suharAI - sukhe rAtri. suhadevasi - sukhe divasa. sukhatapa - sukhe tapazcaryAmAM. 1. he kSamAsahita tapasvI munirAja. zarIra nirAbAdha - roga rahita zarIre. sukhasaMjamajAtrA - sukhe saMyama yAtrAmAM. nirvaho cho jI - pravarto cho jI.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ icchakAra, suharAI, suhadevasi, sukhatapa, zarIra nirAbAdha, sukhasaMjamajAtrA nirvaho cho jI, svAmI zAtA che ? bhAtapANIno lAbha dejo jI 4 artha - (he gurujI !) Apa sukhe rAtri, sukhe divasa, sukhe tapazcaryAmAM, zarIra saMbaMdhI roga rahitapaNAmAM, sukhe saMyamayAtrAmAM prarvarto cho ? ema icchuM chuM. svAmI! zAtA che che? bhAta-pANIno lAbha dejo jI. 4 pa IriyAvahiyaM sUtra zabdArtha icchAkAreNa - icchApUrvaka. | paDikkamaha- pratikrama. (nivarta). saMdisaha - AjJA Apo. | Icche - pramANa che. bhagavanuM - he bhagavaMta! | IcchAmi paDikkamiuM - huM pratiIriyAvahiyaM - IriyAvahi- | kramavA (pAcho haThavA) IcchuM chuM. gamana karatAM thayela jIvabAdhAdi | iriyAvahiyAe - mArgamAMpApakriyA. cAlatAM paDikkamAmi - huM pratikrame- virAhaNAe - jIvanI virAdhanA (pAcho haThuM) chuM. 1. bapora pahelAMnA vakhate kahevuM. 2. bapora pachInA vakhate kahevuM. thaI hoya.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 - gamaNAgamaNe - jatAM-AvatAM. pANakkamaNe - prANI cAMpyA hoya. | bIyakkamaNe - bIja cAMpyA hoya. hariyakramaNe - lIlI vanaspati- | saMghAIyA - bhegA karyA. abhihayA - lAte mAryA. vattiyA - dhULavaDe DhAMkyA. lesiyA - bhoMya sAthe ghasyA. - | cAMpI hoya. saMghaTTiyA - sparza karyA. pariyAviyA - paritApa osA - jhAkaLa. uniMga - kIDIyArUM, uniMgA. paNagadaga-sevALa tathA kAcuM pANI. maTTI - mATI. makkaDAsaMtANA - karoLIyAnI jALa. saMkramaNe - cAMpI hoya. je - je. me - meM. jIvA - jIvo. virAhiyA - virAdhyA hoya. egidiyA - ekendriya jIvo. beIdiyA - beindriya jIvo. teiMdiyA - traNa indriyavALA. cauriMdiyA - cAra indriyavALA. | dukkaDaM - pApa. paMciMdiyA - pAMca indriyavALA. IcchAkAreNa saMdisaha bhagavan ! iriyA vahiyaM paDikkamAmi, IcchuM I upajAvyA. | kilAmiyA - kheda pamADyA. uddaviyA - bIvarAvyA (trAsa pamADyA) ThANAo ThANuM - eka ThekANethI bIje ThekANe. saMkAmiyA - mUkyA hoya. jIviAo vavaroviyA - jIvitathI cUkAvyA. tassa - te. micchA - mithyA thAo. mi - mAruM. artha H- ApanI IcchApUrvaka hai jJAnavaMta ! (pUjya) Adeza -- Apo to cAlavAnA mArgamAM je pApa lAgyuM te pApathI nivartu 1. guru paDikkamaha kahe. 2. gurumahArAjano Adeza svIkAravA A vacana che.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 pratikramaM? tyAre guru Adeza Ape ke pratikramo, pachI ziSya kahe ke AjJA pramANa che. IcchAmi paDikamiuM1 IriyAvahiyAe virANAe. / 2 / artha - huM pApa thakI nivartavAne IcchuM chuM. 1. javA AvavAnA mArgamAM tathA sAdhu-zrAvakanA mArgamAM je virAdhanA (pApayukta kriyA) thaI hoya. 2. jema kegamaNAgamaNe | 3 . pANakkamaNe, bIyakramaNa, hariyarkamaNa, osAusiMga-paNa -daga-maTTI-makaDAsaMtANA-saMkamaNe..4 artha:- eka sthAnakathI bIje sthAnake jatAM-AvatAM. 3 (be-traNa ane cAra IndriyavALA) jIvone page karI cAMpavAthI, dhAnyanA bIjane cAMpavAthI, lIlI vanaspati cAMpavAthI, AkAzamAMthI paDatA ThArane, kIDIyonAM nagarone, pAMcavarNI nIlaphulane, sacitta mATI yukta pANIne, karoLIyAnI jALane page karI cAMpavAthI vA masaLavAthI. 4 je me jIvA virAhiyA. | 5 artha :- je jIvonI meM virAdhanA karI hoya arthAt je jIvone duHkhI karyA hoya. 5
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 te kayA jIvo? eciMdiyA, beDadiyA, tediyA, cauridiyA, paMciMdiyA. te 6 . artha - eka indriyavALA, be indriyavALA, traNa indriyavALA, cAra indriyavALA, pAMca indriyavALA 6. teone kevI rIte virAdhyA? abhiyA, variyA, lesiyA, saMghAIyA, saMghaDhiyA, pariyAviyA, kilAmiyA, udaviyA, ThANAo ThANe saMkAmiyA, jIviyAo vavaroviyA, tassa micchA mi dukkaDa. || 7 || artha - sAmA AvatAne haNyA (lAne mAryA) hoya, dhULe karI DhAMkyA hoya, bhUmi sAthe masaLyA hoya, mAMhomAMhe zarIra eThAM karyA hoya, thoDA sparzathI duhavyA hoya, paritApa upajAvyo hoya, mRtaprAya kIdhA hoya, trAsa pamADyA hoya, eka sthAnakathI bIje sthAnake mUkyA hoya, jIvitavyathI judA karyA hoya; te saMbaMdhI je pApa lAgyuM hoya, te mAruM pApa niSphaLa thAo. (te pApanuM micchA mi dukkaDaM dauM chuM.) pada (26), saMpadA (7), guru (14), laghu (136), sarvavarNa (150). je sUtramAM gAthA nathI chatAM aMka ApyA che te saMpadAnA samajavA.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 paNe. 6. tassa uttarI sUtra. zabdArtha tassa - tenI. | visallIkaraNeNaM - zalya rahitauttarIkaraNeNaM - pharIne zuddhine arthe pAvANaMkamANe - pApa karmone. pAyacchittakaraNeNaM - prAyazcitta- | niSpAyarakAe -nAza karavAnekaravA vaDe. arthe. visohIkaraNeNaM vizeSa zuddhie- 1 kAmi - karuM chuM. karI. | kAussagga - kAussagna. tasya uttarIkaraNeNaM, pAyacchittakaraNeNaM, visohIkaraNeNaM, visallIkaraNeNaM, pAvANuM kammANaMnigdhAyaNaTTAe, ThAmikAussagga. | 8 | artha - tene vizeSa zuddha karavAne, tenI guru pAse AloyaNa karavAe karI, AtmAnA aMtaramelane TALavAe karI, AtmAne zalyathI rahita karavAne ane tethI sarva pApakarmonuM ucchedana karavAne mATe huM kAya-vyApArano tyAga karavArUpa kAussagna karUM chuM. 6. pada (6), saMpadA (1), guru (10), laghu (39), sarvavarNa (49) 1. pApathI lepAyela AtmA IriyAvahithI zuddha thAya che chatAM jeTalo azuddhivALo rahyo hoya tene vizeSa zuddha karavAne.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 7. annatya UsasieNe sUtra. zabdArtha annattha - bIje (nIcenI bAra- ] abhago - akhaMDita. bAbato sivAya). | avirAhio - avirAjita. UsasieNe UMco zvAsa levAthI. | huksa - ho. nIsasieNa-nIce zvAsa mUkavAthI. | me - mAro. khAsieNe - udharasa khAvAthI. | kAussaggo - kAussagna. chIeNe - chIMka AvavAthI. | jAva - jayAM sudhI. jaMbhAIeNe bagAsuM AvavAthI. arihaMtANaM - arihaMta. uDaDaeNe oDakAra AvavAthI. | bhagavaMtANuM - bhagavaMtone. vAyanisagUNe - vAchUTa thavAthI. | namukkAreNuM - namaskAra karIne. bhamalIe - cakarI AvavAthI. na pAremi - na pAruM. pittamucchAe - pittavaDe mUccha- | tAva- tyAM sudhI. AvavAthI. kArya - kAyAne. suhamehi - sUkSma. ThANeNaM - eka sthAna vaDe. aMgasaMcAlehi - aMga cAlavAthI. moNeNe - maunapaNe. khelasaMcAlehi-baLakho AvavAthI. jhANeNaM - dhyAna vaDe. diThThisaMcAlehi- daSTi cAlavAthI. appA - potAnI kAyAne. evabhAI ehi e vagere. vosirAmi - vosirAvuM chuM. AgArehi-AgAro (TALIne). | *annatya UsasieNe, nIsieNe, khAsieNe, chINa, jaMbhAieNaM, uDu * A sUtravaDe karavAno kAussagna 19 doSa vajIne karavAno che, te doSa A pramANe 1. ghoDAnI peThe paga uMco rAkhe, vAMko paga rAkhe te ghoTakadoSa. 2. jema vAyarAthI velaDI hAle tema zarIrane dhuNAve te latAdoSa.
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 eNaM, vAyanisageNaM, bhamalIe, pittamucchAe. / / 1 / / -- artha :- je AgAronuM varNana karuM chuM, te sivAyanA bIje sthAnake (kAyavyApArano tyAga karuM chuM.) te bAra AgAronAM nAmaUMco zvAsa levA vaDe, nIco zvAsa mUkavA vaDe, udharasa AvavAthI, chIMka AvavAthI, bagAsuM AvavAthI, oDakAra AvavAthI, vA saMcaravAthI,cakarI AvavAthI, pitta vaDe mUrchA AvavAthI 1. suhumehiM aMgasaMcAlehiM, suhumehiM khelasaMcAlehiM, suhumehiM diTTisaMcAlehiM // 2 // artha :- sUkSma zarIrano saMcAra thavAthI, sUkSma thuMka athavA kapha gaLavAthI, sUkSma dRSTinA saMcArathI. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. thAMbhalA pramukhane oThIMgaNa daI rahe te staMbhAdidoSa. upara meDI athavA mALa hoya tene mastaka TekAvI rahe te mAladoSa. gADAnI udhanI peThe aMgUThA tathA pAnI meLavIne paga rAkhe te udhidoSa. nigaDa-(beDI)mAM paga nAMkhyAnI peThe paga pahoLA rAkhe te nigaDadoSa. bhilaDInA peThe guhya sthAne hAtha rAkhe te zabarIdoSa. ghoDAnA cokDAnI peThe hAtha rajoharaNa yukta AgaLa rAkhe te khaliNadoSa. 9. navapariNIta vadhUnI peThe mAthuM nIcuM rAkhe te vadhUdoSa. 10. nAbhinI upara ane DhIMcaNathI nIcuM lAMbuM vastra rAkhe te laMbUttaradoSa. DAMsa-maccharanA bhayathI, ajJAnathI athavA lajjAthI hRdayane AcchAdana karI strInI peThe DhAMkI rAkhe te stanadoSa. 11. 12. zItAdikanA bhayathI sAdhvInI jema baMne skaMdha DhAMkI rAkhe eTale samagra zarIra AcchAdita rAkhe te saMyatidoSa.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ 27 evamAIehiM, AgArehiM, abhaggo, avirAhio hujju me kAussaggo. IIII artha :- pUrvokta AgAro vagere bIjA (paNa cAra)* AgArothI mAro kAyotsarga akhaMDita, avirAdhita hojo. 3. (kyAM sudhI) jAva arihaMtANaM bhagavaMtANaM namukkAreNaM na pAremi. II4 - artha :- jyAM sudhI arihaMta bhagavAnane namaskAra karavA vaDe na pAruM. 4. 13. AlAvo gaNavAne arthe athavA kAyotsarganI saMkhyA gaNavAne aMgulI tathA pAMpaNanA cALA kare te bhamuhaMgulidoSa. kAgaDAnI peThe DoLA pherave te vAyasadoSa. 14. 15. paherelAM vasra jU athavA parasevAe karI malina thavAnA bhayathI koThAnI pere gopavI rAkhe te kapitthadoSa. 16. yakSAvezitanI pere mAthuM dhuNAve te ziraHkaMpadoSa. 17. muMgAnI pere huM huM kare te mUkadoSa. 18. AlAvo gaNatAM madirAnI pere baDabaDATa kare te madirAdoSa. 19. vAnaranI peThe AsapAsa joyA kare, oSThapuTa calAve te prekSyadoSa. * bIjA cAra AgAra (1) agninA upadravathI bIje sthAnake javuM paDe tathA vijaLInA prakAzathI vastrAdi oDhavAM paDe. (2) bilADI, uMdara vagere ADA utaratA hoya tathA paMcendriya jIvanuM chedana-bhedana thatuM hoya tethI bIje sthAnake javuM paDe. (3) akasmAt coranI dhADa AvI paDe tethI athavA rAjAdinA bhayathI bIje sthAnake javuM paDe. (4) siMha vagere upadrava karatA hoya. athavA to sarpAdika daMza karatA hoya. athavA bhIMta paDe tevI hoya to bIje sthAnake javuM paDe.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ tAva kArya, ThANeNaM, moNeNaM, jhANeNaM, appANe vosirAmi ne paI artha - tyAM sudhI potAnI kAyAne, sthAnavaDe, mauna rahevA vaDe (ane) dhyAna vaDe (pApakriyAthI) vosirAvuM chuM. pada (28), saMpadA (5), guru (13), laghu (127), sarvavarNa (140). 8. logassa (nAmastava) sUtra zabdArtha logassa - lokane. caMdapraha - caMdraprabhaprabhune. ujjo agare - udyota karanArA. | suvihiM - suvidhinAthane. dhammati(c)yare - dharmarUpa tIrthanA- | puphadaMta (bIjuM nAma) puSpadaMtane. karanArA. | sIyala sikvaMsa - zItaLanAthajiNe - jinone. tathA zreyAMsanAthane. arihaMte - arihaMta bhagavAnone. | vAsupujja - vAsupUjayasvAmIne. kinnaImsa - huM stavIza. vimalamahaMta - vimalanAtha tathAcauvI saMpi - covIze. anaMtanAthane. kevalI- kevaLI bhagavAnone. | jirNa - jinane. usabhAmajiyaM - zrI RSabhadeva- | dharmo - dharmanAthane. ane ajitanAthane. | saMti - zAntinAthane. ca - ane. kuMthuM - kuMthunAthane. vaMde - huM vaMdanA karuM chuM. are - aranAthane. saMbhavamabhigaMdaNaMca-saMbhavanAtha- | malli - mallinAthane. tathA abhinaMdana svAmIne. | muNisuvayaM-munisuvratasvAmIne. sumaI- sumatinAthane. namijirNa - nami jinane. paumappAM - padmaprabhaprabhune. | vaMdAmi - huM vaMdana karuM chuM. supAsa - supArzvanAthane. | riThanemi - ariSTanemine.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 pAsa - pArzvanAthane. | uttamA - uttama. vaddhamANe vartamAna svAmIne. siddhA - siddha thayA che. evuM - evI rIte. Aga - Arogya. mae - meM. borilAbhaM- samyagadarzananolAbha. abhithuA - stavyA. samAvivara - pradhAna samAdhi. vihuya - vizeSe kSaya karyA che. | uttama - uttama. rayamalA-karmarUpa raja ane melane- | riMtu - Apo. jemaNe. | caMdasu - caMdranA samUhathI. parINa - vizeSa kSaya karyA che. | nimmalayarA - ati nirmaLa. jaramaraNA-jarA ane maraNa jemaNe. Aiccesu - sUryanA samUhathI. zivarA-sAmAnya jvaLIomAM zreSTha. | ahiyaM - adhika. tisthayarA - tIrthakaro. payAsayarA - prakAza karanArA. me - mane. sAgaravaragaMbhIrA - pasIyaMta - prasanna thAo. svayaMbhUramaNa- samudranI peThekittiya - stavyA. gaMbhIra evA. vaMdiya - vAMdyA. siddhA- siddha bhagavAno. mahiyA - pUjyA. siddhi - siddhine. je e - je. mama - mane. logassa - lokamAM. disaMta - Apo. logassa ujjo agare, dhammatisthaya jiNe I arihaMte kinnaIsle, cakavIsapi kevalI.. 1.. artha - lokane (kevaLajJAna vaDe) udyota karanArA dharma tIrthanA karanArA, (rAga-dveSa) jitanArA. karmazatruno nAza karanAra (ane) kevalajJAnI evA covIsa tIrthakaro ane bIjAonuM paNa kIrtana karIza. 1.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 *usabha-majiaM ca vaMde, saMbhavamabhiNaMdaNaM ca sumaI ca / paumappahaM supAsa, jiNaM ca caMdappaNaM vaMde // 2 // artha :- (zrI) RSabhadeva tathA ajitanAthane vAMduM chuM, saMbhavanAtha, abhinaMdanasvAmI tathA sumatinAthane, padmaprabha, rAgadveSanA jitanArA supArzvanAtha tathA caMdraprabhane vAMduM chuM. 2. *zrI RSabhadevano janma vinItAnagarImAM thayo. temanA nAbhirAjA pitA ane marudevA mAtA hatAM. badhA tIrthaMkaronI mAtAo pahelA svapre hAthI dekhe paNa marudevA mAtAe prathama vRSabha dITho. evo garbhano mahimA jANIne temanuM zrI RSabhadeva nAma rAkhyuM, tathA dharmanI AdinA pravartAvanAra tethI bIjuM AdinAtha nAma paNa kahIe. temanuM pAMcazo dhanuSya pramANa zarIra ane corAzI lAkha pUrvenuM AyuSya hatuM. teo suvarNanA jevA varNavALA ane vRSabha lAMchanavALA hatA. temane so putra hatA. moTAnuM nAma bharata hatuM, jemane ArisAbhavanamAM kevaLajJAna thayuM hatuM ane 99 putro dIkSA laI kevaLajJAna pAmI mokSe gayA hatA. zrI ajitanAtha-ayodhyAnagarImAM janmyA, temanA pitA jitazatrurAjA ane temanI mAtAnuM nAma vijayArANI hatuM. te rAjA rANI prathama pAsAbAjI ramatAM tyAre rANI hArI jatI ane rAjAnI jIta thatI hatI ane bhagavaMta garbhe AvyA pachI rANI jIte ane rAjA hAre, evo garbhano mahimA jANIne ajitanAtha nAma dIdhuM. temanuM sADAcAraso dhanuSya pramANa zarIra, bahotera lAkha pUrvanuM Ayu, suvarNa varNa ane lAMchana hAthInuM hatuM. zrI saMbhavanAtha-zrAvastinagarImAM janmyA. temanA pitA jitArirAjA ane senA rANI mAtA hatAM. dezamAM dukALa hato, chatAM bhagavaMta
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ suvihica puSkRdaMta, sIalasikresa vAsupujaM ca | vimalamaNataM ca jirNa, dharma saMti ca vaMdAmi | 3 | garbhe AvyAthI aNaciMtavyo pRthvImAM dhAnyano saMbhava thayo, tethI saMbhavanAtha nAma dIdhuM. temanuM cAraze dhanuSya pramANa zarIra ane sATha lAkha pUrvanuM Ayu hatuM. teo suvarNa varNavALA tathA lAMchana ghoDAnuM hatuM. zrI abhinaMdana svAmI - ayodhyAnagarImAM janma hato. ane temanA pitA saMvara rAjA ane siddhArtha rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI IndramahArAja AvIne bhagavaMtanI mAtAne ghaNIvAra stavI jatA hatA te mATe rAjA pramukhe jANyuM ke e garbhano ja mahimA che, mATe abhinaMdana nAma dIdhuM. sADA traNazo dhanuSya pramANa zarIra tathA pacAsa lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. lAMchana vAnaranuM ane suvarNa varNavALA hatA. - zrI sumatinAtha - ayodhyAnagarImAM janma hato. temanA pitA megharatha rAjA ane sumaMgalA mAtA hatAM. prabhu garbhamAM rahyA pachI te gAmamAM eka vaNikanI be strIo hatI, temAM nhAnIne putra hato ane skoTI vaMdhyA hatI, paNa te chokarAnuM pratipAlana baMne mAtAo karatI hatI. ema karatAM te vANiyo jyAre maraNa pAmyo tyAre mhoTI strI dhananI lAlace kahevA lAgI ke "A putra mAro, mATe jeno putra hoya tenuM dhana thAya" temaja nhAnIno to dIkaro hato tethI teNe kahyuM ke "e putra mahAro che ane dhana paNa mahAruM che" ema banne zokyono TaMTo thayo. te vaDhatI vaDhatI darabAramAM AvI, te vAre garbhanA mahimAthI rANIne cukAdo karavAnI bhalI buddhi utpanna thaI tethI e baMnene rANIe kahyuM ke "banne maLIne dhana arpo ardha vaheMcI lo ane chokarAnA paNa be bhAga karI arthe ardha vaheMcI lo." te sAMbhaLI nAnI
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 artha :- (zrI) suvidhinAtha (bIjuM nAma) puSpadaMtane, zItalanAtha, zreyAMsanAthane ane vAsupUjyasvAmIne, vimalanAthane, anaMtanAthane ane rAga-dveSanA jitanAra dharmanAthane tathA zAntinAthane huM vaMdanA karuM chuM. 3 strI bolI ke '"mAruM dravya joItuM nathI, chokarAnA kAMI be vibhAga thAya nahi, e chokaro eno che te mahAro ja che.'' te sAMbhaLI rANI bolI ke "putra nAnI strIno che. kemake putranuM mRtyu thAya tyAM sudhI moTI strIthI nA kahevANI nahIM ane nhAnI strIe mAravAnI manAI karI, mATe putra ane dhana ene havAle karo ane ohI strIne gharathI bahAra kADho." garbhanA mahimAthI bhagavaMtanI mAtAne evI buddhi upajI te mATe sumati nAma dIdhuM. temanuM traNazo dhanuSya pramANa zarIra, cAlIza lAkha pUrvanuM AyuSya, suvarNavarNa tathA lAMchana kauMcapakSInuM hatuM. zrI padmaprabhasvAmI - kauzAMbInagarImAM janma hato. temanA pitA zrIdhararAjA ane susImArANI mAtA hatAM. garbhe AvyA pachI mAtAne kamaLanI zayyAmAM suvAno dohalo upajyo. (je devatAe pUrNa karyo) tethI bhagavaMtanuM zarIra padma (kamaLa) sarakhuM raktavarSe ha.. tethI padmaprabha nAma dIdhuM. temanuM aDhIze dhanuSya pramANa zarIra ane trA lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. lAMchana padmanuM hatuM tathA varSe rakta hatA. zrI supArzvanAtha - vANArasInagarImAM janma hato. temanA pitA supratiSTha rAjA ane pRthvIrANI mAtA hatAM. mAtAnAM baMne pAsAM roge karI vyApta hatAM, bhagavaMta garbhe AvyA pachI baMne pAsAM suvarNavarNI ane ghaNAM sukomaLa thayAM mATe supArzva nAma dIdhuM. (eka pratamAM bhagavaMtanA pitAnAM be pAsAM koDha rogavALAM hatAM tene bhagavaMtanI mAtAe hAtha pheravyAthI sukumALa nirogI thayAM evo pATha lakhyo che.) temanuM baso dhanuSya pramANa zarIra, vIza lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. suvarNavarNa ane lAMchana sAthIyAnuM hatuM.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuMthuM ara ca malli, vaMde muNisuvayaM naminiNaM cA vaMdAmi riTTanemi, pAsa taha vaddhamANe cArA. zrIcaMdraprabhasvAmI - caMdrapurInagarImAM janmyA hatA. temanA pitA mahesana rAjA ane lamaNA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAne caMdramAnuM pAna karavAno dohalo upanyo (je pradhAne buddhie karI pUrNa karAvyo) e garbhano prabhAva jANI caMdraprabha nAma dIdhuM. temanuM ekaso pacAsa dhanuSya pramANa zarIra ane daza lAkha dUrvanuM AyuSya hatuM. varNa zveta ane lAMchana caMdranuM hatuM. zrI suvidhinAtha - (emanuM bIjuM nAma puSpadaMta che.) temano kAkaMdInagarImAM janma hato. temanA pitA sugrIvarAjA ane zyAmA rANI mAtA hatAM, bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtA tathA pitA bhalI vidhie karI dharma karavA lAgyAM. evo dharmano prabhAva jANI mavidhinAtha nAma dIdhuM. ane macakuMdanA phulanI kaLI sarakhA prabhunA vaLa dAMta hatA mATe bIjuM puSpadaMta nAma dIdhuM temanuM ekaso vaSya pramANa zarIra, be lAkha pUrvanuM AyuSya. zveta varNa ane magaramacchanuM lAMchana hatuM. zrI zItalanAtha - bhadilapuranagarImAM janma hato. temanA pitA daDharatha rAjA ane naMdA rANI mAtA hatAM pitAnA zarIre dAhajjavara thayo hato. bhagavaMta garbhe AvyA pachI rAjAnA zarIranI upara rANIe hAtha pheravAthI zItalatA thaI, evo garbhano mahimA jANI zItalanAtha nAma dIdhuM. temanuM nevuM dhanuSya pramANa zarIra ane eka lAkha pUrvanuM AyuSya hatuM. suvarNa varNa ane zrIvacchanuM lAMchana hatuM. - zrI zreyAMsanAtha - siMhapuranagaramAM janma hato. temanA pitA viSNurAjA ane viSNurANI mAtA hatAM. koI derAsaramAM paraMparAgata
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 artha :- (zrI) kuMthunAthane tathA zrIaranAthane, mallinAthane, munisuvratasvAmine tathA rAgadveSane jitanArA naminAthane vAMdu chuM. (zrI) ariSTanemi tathA pArzvanAthane ane vardhamAna svAmine huM vaMdanA karuM chuM. 4 devatAdhiSThita zayyAnI pUjA thatI hatI. te zayyAe je bese athavA sUve tene upadrava Upaje. je bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAnA manamAM AvyuM ke je deva-gurunI pratimAnI pUjA thAya te to kharUM che; paNa zayyAnI pUjA to kyAMye sAMbhaLI nathI; ema ciMtavI zayyAnI rakSA karanAra puruSe manAI karyA chatAM paNa prabhunI mAtA te zayyA u52 beThAM tathA sUtAM, te chatAM garbhanA prabhAvathI adhiSThAyaka devatA upadrava na karI zakyo ane zayyA mUkI jato rahyo. tyArapachI rAjA pramukhe te zayyA vaparAzamAM lIdhI, evo garbhano mahimA jANI zreyAMsa nAma dIdhuM. temanuM eMzI dhanuSyanuM pramANa zarIra ane corAzI lAkha varSanuM AyuSya hatuM. suvarNa varNa hato ane lAMchana geMDAnuM hatuM. zrI vAsupUjya svAmI - caMpApurImAM janma thayo hato. temanA pitA vasupUjya rAjA ane jayArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI IndramahArAja vAraMvAra AvI vasu eTale ratnanI vRSTi karIne mAtA-pitAnI pUjA karatA, tethI vAsupUjya nAma dIdhuM. temanuM sittera dhanuSya pramANa zarIra, ane bahoMtara lAkha varSanuM AyuSya hatuM. raktavarNa ane lAMchana pADAnuM hatuM. zrI vimaLanAtha - kaMpilapuranagaramAM janma hato. temanA pitA kRtavarma rAjA ane zyAmArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI temanA nagaramAM koI strI-bhartAra dehare AvI UtaryAM. tyAM koI vyaMtarI devI rahetI hatI, teNe te puruSanuM rUpa dIThuM. tethI teNIne kAmakrIDA karavAnI abhilASA thaI pachI tenI strInA jevuM potAnuM rUpa vikurtI vyaMtarI te puruSanI pAse sUtI. prabhAte baMne strI samAna dekhI puruSe kahyuM "AmAM mhArI strI koNa che ?" tyAre pahelI bolI
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 evuM mae abhizuA, vihuyarayamalA, pahINajaramaraNA II cauvIsaMpi jiNavarA, titzayarAme pasImaMtu pI ke e mahAro bhartAra che. ane bIjI bolI ke e mahAro bhartAra che. ema vaDhatAM vaDhatAM sarva rAjA pAse AvyAM. rAjA tathA pradhAna beu strIne samAna dekhI koI rIte nivaDo karI zakyA nahi, paNa rANIe puruSane dUra Ubho rAkhyo ane baMne strIone paNa dUrI UbhI rAkhIne kahyuM ke "je potAnA satyanA prabhAvathI bhartArane sparza kare teno e bhartA jANavo" te sAMbhaLI vyaMtarIe devazaktinA prabhAve potAno hAtha lAMbo karI bhartArane sparza karyo, tevo ja rANIe teno hAtha pakaDI laIne kahyuM ke "tuM to vyaMtarI che. mATe tAre sthAnake jatI rahe evI rIte cukAdo thavAthI vimaLamativALI rANI kahevANI. te garbhano ja prabhAva jANI vimaLanAtha nAma dIdhuM. temanuM sATha dhanuSya pramANa zarIra ane sATha lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa ane zukara (bhUMDa)nuM lAMchana jANavuM. zrI anaMtanAtha - ayodhyAnagarImAM janma thayo hato. temanA pitAsiMhasena rAjA ane suyazA rANI mAtA hatAM. vaLI svapramAM jeno aMta na Ave evuM, eka moTuM cakra bhamatuM rANIe AkAzane viSe dIThuM ane anaMta ratnanI mALA dIThI tathA anaMta gAMThanA dorA karI bAMdhyA, tethI lokonA tAva gayA evo garbhano prabhAva jANI anaMtanAtha nAma dIdhuM. temanuM pacAsa dhanuSya pramANa zarIra ane trIsa lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana siMcANAnuM jANavuM. zrI dharmanAthasvAmI - ratnapuranagaramAM janmyA hatA. temanA pitA bhAnurAjA ane suvratA rANI mAtA hatAM. rAjA-rANIne pUrve dharma upara alpa rAga hato, te bhagavaMta garbhe AvyA pachI baMnene dharma
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ artha - e prakAre meM (nAmapUrvaka) AvyA. te covIze tIrthakaro tathA bIjA paNa tIrthakaro, jeoe (karmarUpa) raja tathA melane TALyA che (tathA jemaNe) jarA ane maraNa atizaye karIne kSaya karyA che tathA je) sAmAnya kevaLIothI zreSTha che evA te tIrthakaro mArA upara prasanna thAo! 5 upara atyaMta rAga thayo. evo garbhano mahimA ghaNI dharmanA nAma dIdhuM. temanuM pIstAlIza dhanuSya pramANa zarIra ane daza lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana vajanuM jANavuM. - zrI zAntinAtha - gajapuranagaramAM janma hato. temanA pitA vizvasena rAjA ane acirArANI mAtA hatAM. vaLI te dezamAM marakIno upadrava ghaNo hato. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAe amRta chAMTyuM tethI marakInI zAnti thaI, evA garbhanA prabhAvathI zAntinAtha nAma diIdhuM temanuM cAlIza dhanuSya pramANa zarIra ane eka lAkha varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana mRganuM jANavuM. zrI kuMthunAtha - hastinApuranagaramAM janma hato. ane temanA pitA surarAjA ane zrIrANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAjIe svapramAM ratnano zUbha pRthvIne viSe dITho tathA zatru hatA te kuMthuAnI jevA vAnA thayA athavA kuMthuA pramukha nAnA-moTA jIvonI jayaNA dezamAM pravartI tethI kuMthunAtha nAma dIdhuM. temanuM pAMtrIza dhanuSyanuM zarIra ane paMcANuM hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana chAga (bokaDA)nuM jaNavuM. zrI aranAtha - gajapuranagaramAM janma hato, temanA pitA sudarzana rAja ane devIrANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI rANIe rUmamAM ratnamaya Aro tathA thubha dIThAM. evo garbhano mahimA jaNI aranAtha nAma dIdhuM. temanuM trIza dhanuSya zarIramAna ane corAzI hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa tathA lAMchana naMdAvartanuM jANavuM.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ 37 kitiya-vaMdiya-mahiyA, je elogassa uttama siddhA / Asagna-borilAbha, samAvivaramuttamaM diMtu dall zrI mallinAtha - mithilAnagarImAM janmyA hatA. temanA pitA kuMbharAjA ane prabhAvatIrANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAne eka rAtrIe chae RtunAM phUlanI zayyAe suvAno dohalo upanyo, te devatAe pUryo, evo garbhano prabhAva jANI zrI mallinAtha nAma dIdhuM, temanuM pacIza dhanuSya zarIranuM mAna ane paMcAvana hajAra varSanuM AyuSya jANavuM, nIla varNa tathA lAMchana kuMbhanuM jANavuM. zrI munisuvratasvAmI - rAjagRhanagaramAM janma hato. temanA pitA sumitrarAjA ane padmArANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtA-pitA munirAjanI pere zrAvakanA bhalAM bAra vrata sAcavavA lAgyAM; evo garbhano prabhAva jANI munisuvrata nAma dIdhuM. temanuM viza dhanuSya zarIramAna ane trIza hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. kRSNa varNa tathA lAMchana kAcabAnuM jANavuM. zrI namijina - mithilAnagarImAM janmyA hatA, temanA pitA vijaya rAjA ane vaprA rANI mAtA hatAM. bhagavaMta garbhamAM AvyA pachI sImADAnA zatru rAjA hatA te caDhI AvyA. gAmanA killAne cAre bAju lazkarano paDAva nAkhI viMTI lIdho. rAjAne ghaNI bIka lAgI paNa rANIe killA upara caDhIne zatruone vAMkI najare joyA. rANInuM teja vairI rAjAothI khamAyuM nahi, tethI sarva AvIne bhagavaMtanI mAtAne namaskAra karI kahevA lAgyA, ke amArA upara saumya daSTie juo, rANIe temanI upara saumya najare joI mAthe hAtha mUkyo. sarva rAjAo rANIne page lAgI AjJA mAgI potapotAne nagare gayA. evo garbhano prabhAva jANI naminAtha nAma
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 artha - (jemane indrAdike) stavyA che, vAMdhA che, pUjyA che ane jeo lokane viSe uttama siddha (bhagavAna) thayA che, teo (mane) Arogya, samyagudarzanano lAbha ane pradhAna uttama samAdhi Apo ! 6 dIdhuM. temanuM pannara dhanuSya zarIramAna ane daza hajAra varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa ane lAMchana nIlakamaLanuM jANavuM. zrI ariSTanemi-prabhuno zaurIpuranagaramAM janma hato. temanA pitA samudravijaya rAjA ane zivAdevI rANI mAtA hatAM. prabhu garbhe AvyA pachI mAtAe svapramAM ariSTa eTale kALA ratnanI relI dIThI tathA AkAzamAM cakra uchaLatuM dIThuM, evo garbhano prabhAva jANI ariSTanemi nAma dIdhuM. bIjuM nAma zrI neminAtha. temanuM daza dhanuSya zarIramAna ane eka hajAra varSanuM AyuSya. zyAma varNa ane lAMchana zaMkhanuM jANavuM. zrI pArzvanAthasvAmI - vArANasInagarImAM janma hato. temanA pitA azvasena rAjA ane vAmA rANI mAtA hatAM. vaLI bhagavaMta garbhe AvyA pachI mAtAe aMdhArI rAtre potAnI pAse sarpa jato dITho. te sarpanA javAnA mArganI vacamAM rAjAno hAtha dekhI rANIe uMco kIdho. tethI rAjA uDyA ane bolyA ke zA mATe hAtha uMco kIdho? rANIe sarpa dIThAnuM kahyuM, rAjA kahe ke tame juThuM bolo cho? pachI dIpaka maMgAvI joyuM to sarpa dITho. te vAre vismaya pAmI rAjAe vicAryuM, je meM na dITho te rANIe dITho e garbhano prabhAva che, ema jANI zrI pArzvanAtha nAma dIdhuM. temanuM nava hasta pramANa zarIra ane ekaso varSanuM AyuSya jANavuM. nIla varNa tathA lAMchana sarpanuM jANavuM. zrI vardhamAna svAmi - kSatriyakuMDanagarImAM janma hato. temanA pitA siddhArtha rAjA ane trizalA rANI mAtA hatAM, bhagavaMta garbhamAM AvyA pachI mAtA-pitA samasta RddhimAM vRddhi pAmyA. dhana-dhAnyAdikanA
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 caMdesu nimmalayarA, AIscesu ahiyaM payAsayarA // sAgaravaragaMbhIrA, siddhA siddhi mama disaMtu II artha :- caMdrasamudAyathI vizeSa nirmaLa, sUryasamudAyathI vizeSa prakAza karanAra (ane) svayaMbhUramaNa samudra jevA gaMbhIra evA siddha (paramAtmA) mane mokSa Apo ! 7 pada (28), saMpadA (28), guru (27), laghu (229), sarva varNa (256) Iti nAmastava` sUtra 8. ghauM ghauM varNa bhaMDAra tathA deza-nagarAdinI vRddhi thaI, sarva rAjA AjJAmAM vartavA lAgyA; evo garbhano prabhAva jANI vardhamAna nAma dIdhuM, vaLI bAlyAvasthAmAM meruparvata aMguThe cAMpyo tathA AmalakI krIDA karatAM devatA hAryo, tethI Indra mahArAje zrI mahAvIra evuM bIjuM nAma dIdhuM. temanuM sAta hAthanuM zarIra ane bahotera varSanuM AyuSya jANavuM. suvarNa varNa ane lAMchana siMhanuM jANavuM. zrImahAvIrasvAmI 24mA tIrthaMkara thayA, tyArapachI koIpaNa tIrthaMkara bhagavAna A bharatakSetramAM thayA nathI, temaja A avasarpiNI kALamAM thavAnA nathI. hAlamAM je jainadharma pravarte che te zrIvIraprabhunuM ja zAsana samajavuM. temanI pATe zrI sudharmAsvAmI gaNadhara thayA, hAlamAM je sAdhuo jainadharmane mAnanArA che te saghaLA teonI paraMparAnA samajavAnA. 1. A sUtramAM nAmapUrvaka tIrthaMkaronI stavanA karela che tethI A sUtranuM bIjuM nAma nAmastava che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 9. karemi bhaMte sUtra (sAmAyikanuM paccakkhANa) zabdArtha karemi - karuM chuM. bhaMte - he bhagavAn ! sAmAiyuM - sAmAyika. sAvajyuM - pApakArI. jogaM - yoganuM | paccakkhAmi - paccakkhANa karuM chuM. niyameM - niyamane. pannuvAsAmi - paryupAsuM - sevuMchuM. duvihaM - be prakAre. tiviheNuM - - traNa prakAre. maNeNaM - mane karI. | karI niMduM chuM. appANuM - mArA AtmAne. vosirAmi - huM pApa thakI vosirAvuM chuM. karemi bhaMte ! sAmAIyaM, sAvajyuM jogaM paccakkhAmi, jAva niyamaM pajjuvAsAmi, duvihaM, tiviheNuM. artha:- he bhagavaMta ! huM (rAgadveSanA abhAvarUpa) (jJAnAdi guNanA) lAbharUpa 'sAmAyika karuM chuM (arthAta) pApayukta vyApAranuM paccakkhANa karuM chuM (niSedha karuM chuM) jyAM sudhI te niyamanuM sevana karuM tyAM sudhI, be karaNa ane traNa yogathI. vAyAe - vacane karI. kAeNuM - kAyAe karI. na karemi - na karuM. na kAravemi - na karAvuM. tassa - (pUrve karela aparAdha) thakI. paDikkamAmi - pAcho haThuM chuM. niMdAmi - AtmasAkSIe niMduM chuM. garihAmi - gurusAkSIe vizeSa 1 sama eTale sarakhuM che mokSa sAdhana pratye sAmarthya jenuM evAM jJAna-darzana teno Aya eTale lAbha che jemAM te, athavA sama eTale madhyasthabhAva, teno lAbha jemAM thAya che te, athavA sama eTale samAnabhAvasarva jIvane mitra tarIke lekhavArUpa lAbha jemAM thAya che te sAmAyika. tenA bhAMgA 49 che, te A pramANe peja naM. 41 mAM juo.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 maNeNaM, vAyAe, kAeNaM, na karemi na kAravemi, tassa bhaMte ! paDikkamAmi, niMdAmi, garihAmi, appANe vosirAmi. artha :- mana, vacana ane kAyA (e traNa yoga) vaDe na karuM (tathA) na karAvuM, he bhagavaMta ! te saMbaMdhI (pUrve karelA) aparAdhane huM pratikramuM chuM. (AtmasAkSIe) niMdu chuM. (gurusAkSIe) vizeSa niMdu chuM (ane) AtmAne (pApathI) vosirAvuM chuM. guru (7), laghu (69), sarvavarNa (76) 49 bhAMgA 1. mane karavuM. 2. mane karAvavuM. 3. mane anumodavuM. 4. vacane karavuM. 5. vacane karAvavuM. 6. vacane anumodavuM. 7. kAyAe karavuM. 8. kAyAe karAvavuM. 9. kAyAe anumodavuM. 10. mana vacane karavuM. 11. mana vacane karAvavuM. 12. mana vacane anumodavuM. 13. mana kAyAe karavuM. 14. mana kAyAe karAvavuM. 15. mana kAyAe anumodavuM. 16. vacana kAyAe karavuM. 17. vacana kAyAe karAvavuM. 18. vacana kAyAe anumodavuM. 19. mana vacana kAyAe karavuM. 20. mana vacana kAyAe karAvavuM. 21. mana vacana kAyAe anumodavuM. 22. mane karavuM, karAvavuM. 23. vacane karavuM, karAvavuM. 24. kAyAe karavuM, karAvavuM. 25. mane karavuM, anumodavuM. 26. vacane karavuM, anumodavuM. 27. kAyAe karavuM, anumodavuM. 28. mane karAvavuM, anumodavuM. 29. vacane karAvavuM, anumodavuM. 30. kAyAe karAvavuM, anumodavuM. 31. mane karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 32. vacane karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 33. kAyAe karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 34. mana vacane karavuM, karAvavuM.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35, mana kAyAe karavuM, karAvavuM. 36. vacana kAyAe karavuM, karAvavuM. 37. mana vacane karavuM, anumodavuM. 38. mana kAyAe karavuM, anumodavuM. 39. vacana kAyAe karavuM, anumodavuM. 40. mana vacane karAvavuM, 41. mana kAyAe karAvavuM, anumodavuM. anumodavuM. 42. vacana kAyAe karAvavuM, 42 anumodavuM. 43. mana vacane karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 44. mana kAyAe karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 45. vacana kAyAe karavuM, karAvavuM, anumodavuM. 46. mana vacana kAyAe karavuM, asuruM - azubha. kamma - karma. sAmAIa - sAmAyika. jattiA vArA - jeTalI vAra. 47. mana vacana kAyAe karavuM, anumodavuM. 48. mana vacana kAyAe karAvavuM, para hoTa voTa 10. sAmAyika pAravAnuM sUtra karAvavuM. anumodavuM. 49. mana vacana kAyAe karavuM, karAvavuM, anumodavuM. zabdArtha u - vaLI. sAmAIyavaya - sAmAyiknAvratathI. | sAmAIaMmi - sAmAyika. jutto - sahita. jAva - jyAM sudhI. maNe - manamAM. hoI - hoya. kae - karyo chate. samaNo Iva - sAdhunI peThe. sAvao - zrAvaka. niyamasaMjutto - niyamathI yukta. | havai - hoya che. chinnaI - chedAya che. jamhA - je mATe. eeNa - e. kAraNeNaM - kAraNathI. bahuso - bahuvAra. kuMjjA - karavuM.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 43 sAmAIya-vayajuro, jAva maNe hoI niyamasaMjuro | chinnaI asuha karmo sAmAIa jattiA vArA./1al artha :- sAmAyika vratathI yukta, jyAM sudhI mana te niyamathI saMyukta hoya tyAM sudhI, jeTalI vAra sAmAyika kare teTalI vAra azubha karmano nAza kare che. 1 sAmAIaMmi ukae, samaNo Iva sAvao havAI jahA | eeNa kAraNeNaM bahuso sAmAaM kukkA .rA. artha:- je mATe sAmAyika karatI vakhate zrAvaka, sAdhu samAna hoya, te kAraNathI (tatvanA jANanAra) bahuvAra sAmAyika kare. 2 1. sAmAyika batrIza doSa vajIne karavAnuM che. te doSa A pramANe mananA daza - (1) vairI dekhI dveSa kare. (2) aviveka ciMtave. (3) artha na ciMtave. (4) manamAM udvega kare. (5) yazanI vAMcchA kare. (6) vinaya na kare. (7) bhaya ciMtave. (8) vyApAra ciMtave. (9) phaLano saMdeha rAkhe. (10) niyANuM kare. vacananA daza - (1) kuvacana bole. (2) huMkArA kare. (3) pApa Adeza Ape. (4) lavAro kare. (5) kalaha kare. (6) Avo-jAva kahe. (7) gALa bole. (8) bALaka ramADe. (9) vikathA kare. (10) hAMsI kare. kAyAnA bAra - (1) Asana capaLa. (2) cAre dizAe jue. (3) sAvagha kAma kare. (4) ALasa maraDe. (5) avinaye bole (varte). (6) oThuM laI bese. (7) mela utAre. (8) kharaja khaNe. (9) paga upara paga caDhAve. (10) aMga ughADuM mUke. (11) aMga DhAMke. (12) udhe. e sarvamaLI batrIza doSa sAmAyikamAM ayatanAthI lAge che, te tajavA.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 sAmAyika vidhie lIdhuM, vidhie pAyuM, vidhi karatAM je koI avidhi juo hoya, te savihu, mana, vacana kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. artha - daza mananA, daza vacananA, bAra kAyAnA, e batrIza doSamAM je koI doSa lAgyo hoya; te savi hu, mana, vacana, kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. gAthA (2), guru (7), laghu (67), sarva varNa (74) 11 jagaciMtAmaNi caityavaMdana jagaciMtAmaNi - bhavya jIvone | jagabhAva - paddhavya tathA nava ciMtAmaNi ratna samAna. | tattvanA svarUpane kahevAmAM. jaga-nAha - bhavya jIvonA nAtha. | viakhaNa - vicakSaNa. jagaguru - sarva lokanA hitano aTTAvaya - aSTApada parvata upara. upadeza karanAra. | saMThaviyarUva - jemanAM biMba jagarakhaNa - cha jIva nikAyanA sthApana karelAM che. rakSaka. | kammaTTa - ATha karmane. jagabaMdhava - samAna bodhavALAnA | viNAsaNa - nAza karanArA. tathA sakaLa jaMtunA baMdhu. | jiNavara - tIrthakaro. jagasatyavAha-mokSAbhilASInA | jayaMta - jaya pAmo ! sArthavAha. I appaDihaya- koIthI haNAyuM nathI.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sAsaNa - zAsana jemanuM. kammabhUmihiM - jyAM karma varteche. evAM. kammabhUmihiM - karmabhUminAkSetrone viSe. paDhamasaMghayaNI - pahelA saMghayaNavALA ukkosaya - utkRSTapaNe. sattarisaya - ekaso sittera. jiNavarANa - tIrthaMkaro. viharata - vicaratA. labmaI - pAmIe. navakoDisiM - nava kroDa. kevalINa - kevaLI. koDisahassa - hajArakroDa. nava - nava. sAhu - sAdhuo. gammaI - jANIe. 45 saMpaI - vartamAnakALe . jiNavara - tIrthaMkara. vIsa - vIza. muNi - munio. bihuM - be. 1 varanANa - uttama (vaLa) jJAnavALA. samaNaha - sAdhuo. koDi - kroDa. sahassedua - be hajAra. thuNijjaI - stavanA karIe. niccavihANi - nitya prabhAte. jayau sAmiya - svAmI jaya pAmo. risaha - RSabhadeva bhagavAna. satteji - zatruMjayane viSe. ujjita - zrI giranAra parvata upara. paha - prabhu. naimijiNa - neminAtha bhagavAna. | | vIra - zrI vIra bhagavAna. saccauri - satyapurI (sAco2) nagaranAM. maMDaNa - AbhUSaNarUpa. bharUacchahiM - bharUcane viSe. muNisuvvaya - munisuvratasvAmI. muri - muhari gAmamAM. pAsa - zrI pArzvanAtha bhagavAna. duha - duHkha. duriya - pApanA. khaMDaNa - khaMDana karanAra. avara - bIjA. videhiM - pAMca mahAvideha kSetrane viSe. tityayarA - tIrthaMkaro. cihuM - cAra. disi - dizAomAM. viiisa - vidizAomAM, khUNAmAM jiMkevi - je koIpaNa. tIa - atIta (bhUta)kALa saMbaMdhI . aNAgaya - anAgata bhaviSyakALa saMbaMdhI. saMpaIa - vartamAnakALa saMbaMdhI. | vaMduM - huM vaMdanA karuM chuM. jiNa - jinezvarone.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 salaeNvi - sarve paNa. panarasa - paMdara. sattANavaI - sattANuM. koDisayAI - so koDa. sahassA - hajAra. koDi - kroDa. lakhA - lAkha. bAyAla - beMtALIza. chappana - chappanna. lakha - lAkha. aTTa - ATha. aDavatrA - aDhAvana. koDio - kroDa. chattIsa - chatrIza. battIsasaya - batrIzaso. sahasa - hajAra. bAsiAI - vyAsI. asiI - ezI. tialoe - traNa lokane viSe. | sAsaya - zAzvatA. ceIe -caityone. biMbAI - bibone. vaMde - huM vaMdanA karuM chuM. | paNamAmi - huM praNAma karuM chuM. IcchAkAreNa saMdisaha bhagavan! caityavaMdana karUM? icche. artha - sugama che. jagaciMtAmaNi jaga-nAha, jagaguru jagarakhaNa / jagabaMdhava ja satyavAha, jagabhAva-viakakhaNA/ aTTAvaya-saMThaviyarUva, kammaTTa-virAsaNa || cauvI saMdipa jiNavara, jayaMta appaDihayasAsaNa nA 1. gautamasvAmI aSTApadajInI yAtrA mATe gayA tyAre tyAM temaNe A caityavaMdana banAvyuM che.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47 artha :- bhavya jIvone ciMtAmaNiratna samAna, (nikaTa) bhavya jIvonA nAtha, samasta lokanA hitopadezaka, cha jIvanikAyanA rakSaka, samAna bodhavaMtanA bhAI, mokSAbhilASinA sArthavAha, Sadbhavya tathA navatattvanuM svarUpa kahevAmAM vicakSaNa, aSTApada parvata upara sthApana karyAM che biMba jemanAM, aSTakarmano nAza karanArA evA covIze tIrthaMkaro jayavaMtA varto ! jemanuM zAsana koIthI haNAya nahIM tevuM che. 1 kammabhUmihiM kammabhUmihiM paDhamasaMghayaNi, ukkosaya sattarisaya, jiNavarANa viharata lakhmaI || navakoDipiM kevalINa, koDisahassa nava sAhugammaI, saMpaI jiNavara vIsa muNi, bihuM koDihiM varanANa || samaNaha koDi sahassedua, thuNijjaI niccavihANi // 2 // artha :- asi, maSI ane kRSikarma jyAM varte che evA karma bhUminA kSetrone viSe; prathama saMghayaNavALA utkRSTapaNe ekaso 1. aSTApada parvata upara zrI RSabhadevanA putra bharata cakrIe covIze tIrthaMkaranI maNimaya pratimA sthApana karela che. te dareka tIrthaMkaronI potapotAnI kAyAnA mApe pratimA che, saunI nAsikA sarakhI lAInamAM che. beThakanI pATalI uMcI-nIcI che. 2. 5 bharata, 5 airavata ane 5 mahAvidehanI pUrva-pazcimanI maLI 160 vijaya ema 170 ThekANe ekeka tIrthaMkara utkRSTa kALe hoya. A avasarpiNImAM zrI ajitanAtha svAmInA vAre te pramANe hatA.
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 sittera tIrthakaro vicaratA pAmIe, kevalajJAnI navakoDa (ane) nava hajAra kroDa sAdhuo (hoya ema siddhAMtathI) jANIe. vartamAnamAM (zrIsImaMdharasvAmI pramukha) vIza tIrthakara (ane) pradhAna kevaLajJAna dharanArA be kroDa muni (tathA) be hajAra koDa sAdhuo (hoya) teonI niraMtara prabhAte stavanA karIe. 2 jayau sAmiya jayau sAmiya, risaha satteji . urjiti pahu neminiNa jayau vIra saccaurImaMDaNa || bharuacchahi muNisuvya, muhari pAsa duhaduriakhaMDaNa | avaravidehi tirthIyarA, cihuM disi vidisi jiMkevi | tIANAgayasaMpaIe, vaMduM jiNa salaeNvi 3 artha - jayavaMtA vartA! zrI zatruMjaya upara zrI RSabhadeva jayavaMtA vArtA ! zrI giranArajI upara prabhu neminAtha tIrthakara (a) sAcora (satyapurI) nagaranA AbhUSaNa rUpa zrI virasvAmI jayavaMtA vartA! bharUcamAM zrI munisuvratasvAmI (ane) muharI gAmamAM zrI pArzvanAtha (e pAMce jinavaro) duHkha ane pApano nAza karanAra che. bIjA (pAMca) mahAvidehane viSe je 1. jaghanyakALe vIza tIrthakaro hoya, te dareka mahAvidehanI 8-924-25mI vijayamAM ekeka hoya eTale jaMbUdvIpamAM cAra, dhAtakIkhaMDamAM (be mahAvideha mATe) 8 ane puSkaravarAddhamAM 8 maLI 20 hoya. hAla te pramANe che. vijayanA AMka dareka vakhate A pramANe ja hoya e nakkI nathI. 2. TIMToInAmanA gAmamAM muharI pArzvanAtha bIrAje che. te saMbhave che.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 tIrthakaro, che tathA), cAra dizAo ane cAra vidizAomAM je koIpaNa, atItakALa, anAgatakALa, ane vartamAnakALa saMbaMdhI tIrthakaro che, te sarvane paNa huM vaMdanA karuM chuM. 3 sattANavaI-sahassA, lakhA chappanna aTTa koDio battIsasaya bAsiAI tialoe ceIe vaMde jA artha - ATha koDa, chappana lAkha, sattANuM hajAra, batrIza so ane (85700282) bAsI, traNalokane viSe jinaprAsAda che tene huM vAduM chuM. 4. panarasa koDisayAI, koDi bAyAla lakha aDavannA ne chattIsasahasaasiI, sAsayabiMbAI paNamAmi pI. artha - paMdaraseM koDa (paMdara abaja), beMtAlIza koDa, aThThAvana lAkha, chatrIsa hajAra, esI (pUrvokta jinaprAsAdone viSe) zAzvata jinabiMbo che, teone huM vaMdanA karuM chuM. 12 aMkiMci sUtra zabdArtha aMkiMci - je koI. | jAI - jeTalAM. nAmatie - nAmarUpa tIrtho che. | jiNabiMbAI - jinabiMbo. sage - svargalokamAM. | tAI - te. pAyAli - pAtAlalokamAM. | savAI - sarvane. mANase loe - manuSyalokamAM. | vaMdAmi - vaMdu chuM.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 jaMkiMci nAmatie sage pAyAli mANase loe A jAI jiNabiMbAI tAI savAI vaMdAmi nA artha - svargane viSe, pAtALane viSe, (ane) manuSyalokane viSe je tIrthaMkaranAM biMbo che te sarvane (temaja) je koI nAmarUpe tIrtho che (tene) huM vaMdanA karuM chuM. 1 gAthA (1), pada (4), saMpadA (4), guru (3), laghu (29), sarva varNa (32). 13 namutthaNa (zakrastava) sUtra zabdArtha namutthaNe - namaskAra ho. tisthayarANuM - dharmatIrthanA arihaMtANaM - arihaMtone. pravartAvanArane. bhagavaMtANuM - bhagavAnone. | sayaMsaMbuddhANaM - potAnI meLe AIgarANa - dvAdazAMgInI | tattvanA jANanArane. AdinA karanArane. | purisaramANe puruSomAM uttamane. 1. vartamAna tIrthonAM nAma - zrI zatruMjaya, giranAra, abudAcaLa (Abu, delavADA ne acaLagaDha), sametazikhara, zaMkhezvarajI, kuMbhArIyAjI, aMtarikSa pArzvanAtha, makSIjI, tAraMgAtIrtha, ajArA pArzvanAtha, varANA, rANakapura, bAmaNAvADA, jIrAulA pArzvanAtha, pAvApurI, caMpApurI, rAjagRhI, mAMDavagaDha,kAkaMdI, kSatriyakuMDa, banArasa, ayodhyA, alhAbAda, hastinApura, dhulevA (kezarIyAjI) bhoyaNI, pAnasara vagere. 2. zakra eTale Indra, tenI karelI stuti te zakastava.
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa1 purisasIhANa - purUSone viSe siMha | cAuta -cAra gatino aMta karanAra. samAnane. | cakravaTTIrNa - dharmanA cakravartIne. purisa - purUSone viSe. apaDihaya-koIthI haNAyanahIMtevA. vara - pradhAna. | varanANa - kevaLajJAna. puMDarIANuM - kamaLa samAnane. | daMsaNa - kevaLadarzanane. gaMdhahasthIrNa-gaMdhahastI samAnane. | dharANa - dhAraNa karanArane. logaramANe - lokamAM uttamane. | viaTTa - je nivaryA che. loganAhANa - lokonA nAthane. | chaumAzaM-chadmasthAvasthAmAMthI tene. logahiANuM -lokanA hitakArIne. | jiNANuM - jItanArane. logapaIvANuM lokone viSe- | jAvayANuM - jitADanArane. dIpaka samAnane. | tijJANe - taranArane. logapajjo agarANuM - lokane- | tArayANuM - tAranArane. viSe udyota karanArane. | buddhANe - tattva jANanArane. abhayadayANa-abhayadAna ApanAra. bohavANuM - bodha ApanArane. cakhudayANuM - AMtaracakSunA ApanArane. muttANuM - pote karmathI mukAyelAne. magnadayANuM - mokSamArgane- moagANuM-bIjAne karmathI mukAvanArane. ApanArAne. savvasUrNa - sarvajJone. saraNadayANa-zaraNa ApanArane. | savadarisINuM - sarvadarzIne. bohidayANuM - bodhibIjane- siva - upadrava rahita. ApanArAne. ayala - acaLa. dhammadayANuM - dharmanA ApanArane. arua - roga rahita. dhammadesayANuM - dharmano upadeza- asaMta - anaMta. karanArane. akhaya - akSaya. dhanAyagANuM - dharmanA nAyakane. avyAbAha - bAdhA rahita. dhammasArahINuM - dharmanA sArathIne. | apuNarAvitti - jyAMthI pharIdhammavara - dharma rUpI. avatAra levo nathI evuM.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ para siddhigaInAmadheyaM - siddhigati- | aIA - atItakALe. nAmanuM. | siddhA - siddha thayA. bhavisyaMti - siddha thaze. aNAgaekAle-anAgatakALaneviSe. saMpaI a - je vartamAnakALe. vaTTamANA - vidyamAna che. sabve - te (dravyajina) ne. tiviheNa - mana, vacana, kAyAe vaMdAmi - huM vaMdanA karuM chuM. jiNANuM - jinezvarone. jiabhayArNa - jItyA che IhalokAdi- | sAta bhaya jeNe evAne. | je a - jeo. ThANuM - sthAnane. saMpattANuM - pAmelAne. namo - namaskAra ho. namunthuNaM *arihaMtANaM bhagavaMtANaM // 1 // artha :- namaskAra ho, (zrI) arihaMtane, bhagavaMtane. 1 AIgarANuM, tityayarANaM, sayaMsaMbuddhANaM||2|| artha :- (dharmanI) AdinA karanArane, tIrthanA sthApanArane, potAnI meLe bodha pAmanArane. 2 purisuttamANaM, purisasIhANaM, purisavara puMDarIANaM, purisavara gaMdha-hasthINuM / / 3 / / * arihaMta bhagavAnane cotrIza atizaya hoya te A pramANe - 1. temanuM zarIra anaMtarUpamaya, sugaMdhamaya,rogarahita, parasevArahita, ane malarahita hoya. 2. rudhira tathA mAMsa, gAyanA dUdha samAna dhoLAM ane durgaMdha vagaranAM hoya. 3. AhAra tathA nihAra, carmacakSuthI adRzya hoya. 4. zvAsozvAsamAM kamaLa jevI sugaMdha hoya.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3 artha -purUSane viSe uttamane, purUSane viSe siMha samAnane, purUSane viSe uttama puMDarIka (kamaLa) samAnane, purUSane viSe pradhAna gaMdhahasti samAnane. 3 loguttaramANe, loganAhANe, logaDiANaM, logapaIvANuM, logapajjo agarANe jA artha - lokane viSe uttamane, lokonA nAthane, lokanA hita karanArane, lokane viSe dIvA samAnane, lokamAM prakAza karanArane. 4 4 A (1 thI 4) cAra atizaya janmathI ja hoya, mATe svAbhAvika sahajAtizaya athavA mUlAtizaya kahevAya che. yojana pramANa samavasaraNamAM manuSya, deva, ane tiryaMcanI koDAkoDI samAya ane temane bAdhA thAya nahi. cAre bAju pacIsa-pacIsa yojana sudhI pUrvotpanna roga upazame ane navA roga thAya nahi. vairabhAva jAya. marakI thAya nahi. ativRSTi eTale hada uparAMta varasAda thAya nahi. anAvRSTi eTale varasAdano abhAva thAya nahi. durbhikSa eTale dukALa na paDe. svacakra ane paracakrano bhaya na hoya. bhagavaMtanI bhASA manuSya, tiryaMca ane devatA potapotAnI bhASAmAM samaje.(vANI pAMtrIza guNavALI hoya che, te guNo navakAranI phuTanoTamAM che. peja naM. 10 upara). eka yojana sudhI sarakhI rIte bhagavaMtanI vANI saMbhaLAya. sUryathI bAragaNA tejavALuM bhAmaMDaLa hoya. ? ? ? 15.
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 abhayadayANa, cakakhudayANuM, magnadayANa, saraNadayANuM, boDidayANaM pA artha - abhayadAnanA ApanArane, (zrutajJAnarUpa) cakSunA ApanArane, (mokSa) mArcanA ApanArane, zaraNa ApanArane, samakita ApanArane. 5 dhammadayANa, dhammadesayANa, dhammu A agiyAra (5 thI 15) atizayo kevaLajJAna thAya tyAre thAya tethI te karmakSayajAtizaya kahevAya. 6 thI 1ramAM jaNAvela rogAdika sAta upadravo bhagavaMta vihAra kare tyAre paNa cAre dizAe pharatA pacIsa pacIsa yojana sudhI na hoya. 16. AkAzamAM dharmacakra hoya. 17. bAra joDI (covIza) cAmara aNavIMjhuyA vIMjhAya. pAdapITha sahita sphaTika ratnanuM ujjavaLa siMhAsana hoya. traNa chatra dareka dizAe hoya. ratnamaya dharmadhvaja hoya. (tene Indradhvaja paNa kahe che.) nava suvarNa kamaLa upara cAle. (be paga upara mUke ane sAta pAchaLa rahe. temAMthI vArApharatI be be AgaLa Ave.) maNi, suvarNa ane rUpAnA e rIte traNa gaDha hoya. cAra mukhe karI dhamadazanA de che tema dekhAya. (pUrva dizAe bhagavaMta bese, bAkInI traNa dizAe traNe pratibiMba vyaMtaradeva kare.) svazarIrathI bAra gaNuM azokavRkSa, chatra, ghaMTa, patAkA AdithI yukta hoya. kAMTA adhomukha eTale avaLA thaI jAya. cAlatI vakhate sarva vRkSa namI praNAma kare. cAlatI vakhate AkAzamAM duMdubhi vAge.
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa nAyagANe, dhammasArahANe, dhammavaracArita cakkavaTTIrNa | artha - dharmanA dAtArane, dharmano upadeza karanArane, dharmanA nAyakane, dharmanA sArathIne, cAra gatino aMta karanAra uttama dharmacakravartIne. 6 appaDihayavaranANa daMsaNadharANa, viaTTachaumANe chA artha - koIthI haNAya nahIM evA uttamajJAna (kevaLajJAna) ane darzana (kevaLadarzana)nA dhAraNa karanArane nivatyuM che chAvasthapaNuM jeonuM temane. 7 jigANuM jAvayANa, tijJANe tArayA, 28. yojana pramANa anukULa vAyu hoya. mora vagere zubha pakSIo pradakSiNA karatA phare. sugaMdhI jaLanI vRSTi thAya. jaLa-sthaLamAM upajelAM pAMca varNavALAM kulanI DhIMcaNa sudhI vRSTi thAya. keza, roma, dADhI-mUchanA vALa ane nakha, (saMyama lIdhA pachI) vadhe nahi. 33. jaghanyapaNe cAre nikAyanA kroDa devatA pAse rahe. 34. sarva Rtuo anukULa rahe. A chellA 16 thI 34 eTale ogaNIza atizayo devatA kare, tethI te devakatAtizaya kahevAya che. A cotrIza atizayano je cAra atizayamAM samAveza thAya che te arihaMtanA guNanuM varNana karatAM agAu jaNAvI gayA chIe te samajavA.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 buddhANaM bohayANuM, muttANuM moagANuM // 8 // artha :- rAga-dveSanA jitanArane (tathA) jitADanArane, (saMsArathI) ta2nA2ne (tathA) tAranArane, tattvanA jANanArane (tathA) jaNAvanArane, (karmathI) muktane (tathA) mukAvanArane. 8 savvabhrUNaM, savvadarisINaM, sivamayalamarua-mahaMta-makSaya-mavvAbAha-mapuNarAvitti-siddhigaI nAmadheyaM ThANuM saMpattANuM, namo jiNANuM jiabhayANuM III artha :- sarvajJane, sarvadarzIne, kalyANarUpa, acaLa, rogarahita, anaMta, akSaya, avyAbAdha, apunarAgamana evI siddhigati che nAma jenuM, evA sthAnane pAmelAne rAga-dveSano kSaya karanAra tathA sarva bhayanA jitanArane namaskAra ho. 9 je A aIA siddhA, je a bhavisaMtiNAgae kAle II saMpaI a vaTTamANA, savvu tiviheNa vaMdAmi // 10 // artha :- jeo atItakALe siddha thayA, jeo anAgatakALe siddha thaze (ane) vartamAnakALe vidhamAna evA sarva (dravyajino)ne huM trividhe vaMdanA karuM chuM. 10 pada (33), saMpadA (9), gAthA (10), guru (33), laghu (264), sarva varNa (297) oo
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ 57 14 jAvaMti ceIAI sUtra zabdArtha jAvaMti - jeTalAM. tAI - tene. ceIAI-caityo che. vaMde - huM vaMdanA karuM chuM. uDUDha - urdhvalokane viSe. Iha - ahIM. ahe - adholokane viSe. saMto - chato. tirialoe- tilokane viSe. | tattha - tyAM. savAI - sarvane. | saMtAI - rahelAne. jAvaMti ceIAI, uDUDhe A ahe A tirialoe a; savAI tAI vaMde, Iha saMto tattha saMtAI nA. artha - Urdhvalokane viSe tathA apolokane viSe ane ticchalokane viSe jeTalI jinapratimAo che. te sarvane huM ahIM chato; tyAM che temane vaMdana karuM chuM. 1 gAthA (1), saMpadA (4), pada (4), guru (3), laghu (32), sarvavarNa (35) 15 jAvaMta kevi sAhU sUtra zabdArtha jAvaMta - jeTalA. eravaya - airAvata kSetrane viSe. kevi - koIpaNa. mahAvidehe - mahAvideha kSetrane sAhU - sAdhuo. bharata - bharatakSetrane viSe. | salaeNsiM-sarvane. viSe.
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 tesiM - teone. tidaMDa - traNa daMDathI. paNa - namyo. virayANuM - nivarselAne. tiviheNa mana, vacana, kAyAe karIne. | jAvaMta kevi sAhu, bharapheravaya-mahAvidehe a; salaeNsiM tesiM paNao, tivihaNa tiraMDaviyANa 1 artha :- (pAMca) bharata, (pAMca) airAvata, ane (pAMca) mahAvideha kSetrane viSe jeTalA koI sAdhuo, mana vacana kAyAe karIne traNa daMDathI nivarselA che, teo sarvane huM namyo. 1 pada (4), saMpadA (4), gAthA (1), laghu (37), guru (9), sarva varNa (38). 16. namoDarvat (parameSThi namaskAra) | zabdArtha namo - namaskAra ho. | AcArya - AcArya. aham - arihaMta. | upAdhyAya - upAdhyAya. siddha - siddha. sarvasAdhubhyaH sarva sAdhuone. namoDarvat siddhAcAryopAdhyAya sarvasAdhubhya://nl/ artha - arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya (ane) sarva sAdhuone (mAro) namaskAra ho. X karaNakAraNAnumatirUpeNa (karavA, karAvavA ane anumodavA rUpe).
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 17. uvasaggaharaM stavana zabdArtha uvasagna - upasarga (viba)ne. | sayA - haMmezAM. hara - haranAra. maNuo - manuSya. pAsa - pA nAmano yakSa jene- | tassa - tenA. che evA. gaha - graha. pAsa - pArzvanAthane. roga - roga. vaMdAmi - huM vAMduM chuM. mArI - marakI. kammaghaNa - karmanA samUhathI. duDha - azubha, kharAba. mu% - mukAyelA. jarA- tAva. visahara - viSadhara - sarpanA. jaMti - pAme che. visa - viSane. visAmaM - zAntine. ninnAsaM - nAza karanArA. ciDhau - raho. maMgala - maMgala. dUra -dUra. kalyANa - kalyANanA. maMto - maMtra. AvAsaM - ghararUpa che. tujajha - tamAro. visaharakuliMgamaMta - viSadhara | paNAmovi- namaskAra paNa. sphaliMga nAmanA maMtrane. | bahuphalo - ghaNA phaLavALo. kaMThe - kaMThamAM. hoI - thAya che. dhAraI - dhAraNa kare. nara - manuSya. jo - je. tirie suvi-tiryaMcane viSe paNa. 1. varAhamihirano jIva marIne vyaMtara thavAthI teNe saMghamAM marakIno upadrava karyo, tenI zAntine arthe zrI saMghanI vinaMtithI zrI bhadrabAhusvAmIe sAta gAthAnuM A stotra racyuM. te bhaNavA gaNavA tathA sAMbhaLavAthI marakI zAnta thaI. AthI loko niraMtara A stotra bhaNavA lAgyA, tethI dharaNendrane pratyakSa AvavuM paDatuM. mATe dharaNendranI vinaMtithI
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvA - * jIvo. pArvati - pAme. na - nahIM. durkha - duHkha. dogaccuM - durbhAgya. tuha - tamAruM. sammatte - samakita darzana. 60 kappapAyavamahie - kalpavRkSathI adhika. pArvati - pAme che. aviccheNuM - nirvighnapaNe. jIvA - jIvo. ayarAmara - ajarAmara. ThANuM - sthAnane. Ia - e prakAre. lanne - pAmye chate. saMghuo - stavelA. ciMtAmaNi - ciMtAmaNi ratna. mahAyasa - he moTA yazavALA ! bhattidhmara - bhaktinA samUhe karI. gurumahArAje chellI be gAthA bhaMDArI mukI ane hAla che te pAMca gAthA kAyama rAkhI. A stotramAM zrI pArzvanAthajI tathA temanA yakSa pArzva ane padmAvatI tathA dharaNendranI dviarthI stuti che. te jANavAnI IcchAvALAe TIkA jevI. dareka gAthAnA pahelA padano artha ekatra karatAM paMcaparameSThine namaskAra thAya che. te A pramANe 1. uva - upAdhyAya. 2. visa - e be akSara vaDe sAdhuo levA. sarva rasamaya viSane dekhADanAra te sAdhuo. 3. ciThTha - padavaDe AcArya levA. zrI tIrthaMkara mokSe gaye chate jyAM sudhI zAsana rahe tyAM sudhI rahe te athavA tattvathI ekatra karela dravya-guNa-paryAyanA svarUpamAM rahevAvALA. 4. tuSa - padavaDe arihaMta levA. tohiMti - ardayanti arthAt ghAtIkarmone ane sakaLa saMzayane nAza kare te arihaMta. 5. Ia pada vaDe siddha-bhagavaMta levA. 'iNak gatau' arthAt apunarAvRttimAM mokSamAM gayA te siddho. ahIM parameSThIno krama A pramANe karyo teno hetu A pramANe jANavo. sUtra upAdhyAyanI pAse bhaNAya, tethI prathama upAdhyAyane namaskAra karyo, upAdhyAya samIpe abhyAsa karatA sAdhuone sAdhu sahAya kare, mATe bIjo sAdhune namaskAra karyo. bhaNela sUtrano artha AcAryo kahe, tethI trIjo AcAryane namaskAra karyo. AcAryanA upadezathI arihaMtapaNAnuM jJAna thAya, mATe cotho arihaMtane namaskAra karyo ane pAMcamo sarvasiddhone namaskAra karyo.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 61 nirbhareNa - paripUrNa evA. | diw - Apo. hiyaNa - hRdaye karI. | bo i- sakhyatva. tA - te kAraNa mATe. | bhave bhave - bhavobhavane viSe. deva - he deva! pAsa jiNacaMda-hezrI pArzva jinacaMdra ! uvasaggaharaM pArsa, pAse vaMdAmi kampaghaNamukkA visahara-visaninnAsa, maMgalakalyANa-AvAsaM 1aaaa artha - upasargano haranAra pArzvanAmano yakSa sevaka che jeno evA zrI pArzvanAtha bhagavAna, jeo karmanA samUhathI mukta che. (tathA) je sarpanA jherane atizaye karIne nAza karanAra che (vaLI) maMgala ane kalyANanA ghara che, temane huM namaskAra karuM chuM. 1 +visaharaphaliMgamaMta, kaMThe dhAre jo sayAmaNuo // tassa gaha-rogamArI, duTTajarA jaMti uvasAma rA artha - je manuSya niraMtara (zrI pArzvanAthanA nAma garbhita) + viSa eTale mithyAtva-kaSAyAdi, tene dhAraNa karanAra jIvonA viSa eTale mithyAbhAvane nAza karanAra, athavA viSagRha-viSa eTale pANI upalakSaNathI maNikarNikA nadInuM pANI, tyAM gRha eTale nivAsa che jeno evA kamaThamuni, tenA viSa eTale paMcAgni pramukha karmane nAza karanAra, 1. manugo - maMtrane jANanAra-mAMtrika.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6ra viSadharasphaliMga nAmanA maMtrane kaMThane viSe dhAraNa kare che, tenA (duSTa) graha, roga, marakI (a) duSTa jvara-tAva zAnti pAme che. 2 ciTTI dUre maMto, tukjha paNAmo vi bahuphalo hoI . naratirie su vijIvA, pAvaMti na dukha-dogaccAra artha - (e) maMtra dUra raho, tamane namaskAra karavo te paNa ghaNuM phaLa ApanAra thAya che. (te) jIvo manuSya ane tiryaMcane viSe paNa duHkha ane dAritrya pAmatA nathI. 3 tuha sammattaladdha, ciMtAmaNi-kappapAyavaLyahie pAvaMti avigheNuM, jIvA ayarAmara ThANe jA artha - ciMtAmaNiratna (ane) kalpavRkSathI adhika mahimAvALuM evuM tamAruM samyagudarzana (samakita) pAye chate (bhavyo jIvo ajara amara (mokSa) sthAnane nirveidanapaNe pAme che. 4 ia saMyuo mahAyasa! bhattibbaranijhmaraNa hiyaNa / tA deva ! dijja bohiM, bhave bhave pAsa jiNacaMda!po. 1 dohaJa iti pAThAntare.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ 63 artha - he mahAzaya ! bhaktinA samUhathI pUrNa bharelA aMtaHkaraNathI A stavanA karI, te kAraNathI he deva zrI pArthajinacaMdra ! (mane) janmojanmane viSe bodhibIja (samyagdarzana) Apo. 5 guru (21), ladhu (164), sarva (185), gAthA (5). 18 jayavIyarAya (prArthanA) sUtra zabdArtha jaya - jaya pAmo. sevaNA - aMgIkAra. viyarAya - he vItarAga. Abhava - jayAM sudhI bhava karavAjagaguru - he jagatanA guru. paDe tyAM sudhI. hou - thAo. akhaMDA - akhaMDa. mama - mane. vArijaI - niSedhyuM che. tuha - tamArA. jaI vi - jo ke pabhAvao - prabhAvathI. niANabaMdhaNuM niyANAnuM bAMdhavuM. bhayanaM - he bhagavaMta . tuha - tamArA. bhavanivvao - bhavanuM udAsapaNuM. samae - siddhAMtamAM. maggANasAriA-mArgAnusArIpaNuM. tahavi - to paNa. iTTakala - ISTa phaLanI. mama - mAre. siddhI- siddhi. huja - hojo . logaviddhaccAo-loka-viruddhano-| sevA - sevA. tyAga. | bhavabhave - bhavobhavane viSe. gurujaNapUS - vaDilajananI pUjA. | tumha - tamArA. paraFkaraNa-paropakAra karavApaNuM. calaNANuM - caraNanI. suhagurujogo - zuddha guno yoga. | dukhakhio - duHkhano kSaya. tavyayaNa - temanAM vacanano. | kammaphakhao - karmano kSaya.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 samAhimaraNaM - samAdhimaraNa. | mAMgalya - maMgaLarUpa. bohilAbho-bodhibIjano lAbha. | sarvakalyANa - sarva kalyANanuM. saMparjAu - prApta thAo. kAraNe - kAraNarUpa. maha ee - mane, e. pradhAna - pradhAna evuM. tuha - tamane. sarvadharmANAM - sarva dharmomAM. nAha - he nAtha ! jaina - jaina, paNAmakaraNeNaM - praNAma karavAthI. | jyati - jaya pAme che. sarvamaMgala - sarva mAMgalikamAM. | zAsana - zAsana. jaya viyarAya ! jagaguru ! hou marma tuha pabhAvao bhayavaM! I bhavaniOo maggANusAriA iTTAphalasiddhI lo. artha:- vItarAgAhe jagatanA guru! (tame) jayavaMtava. he bhagavaMta! mane tamArA prabhAvathI bhavanuM udAsapaNuM, mArgAnusArIpaNuM (ane) ISTaphaLa (zuddha Atmadharma)nI siddhi hojo. 1 logaviruddhaccAo, gurujaNapUA paratthakaraNaM ca | suhagurujogo tathvayaNasevaNA AbhavamakhaMDA ArA artha - lokaviruddhano tyAga, (mAtA-pitAdi) gurujananI pUjA tathA paropakAra karavApaNuM, zuddha guno melApa; temanA vacanano aMgIkAra (te sava) jyAM sudhI mAre bhava karavA paDe tyAM sudhI (mokSaprApti sudhI) akhaMDa hojo. 2 1 A sUtra prArthanA svarUpa che, pAchaLanI be gAthA kSepaka che.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 65 vArijjaI jaivi niANa-baMdhaNuMviya-rAya!tuhasamaeA tahavimamahujja sevA, bhave bhave tumha calaNANuM Ilal artha:- he vItarAga! tamArA siddhAMtamAM jo ke niyANAnuM bAMdhavuM niSedhyuM che. to paNa mane bhavobhavane viSe tamArA caraNonI sevA hojo. 3 dukhaddhao kammaMo, samAhimaraNaM ca bohilAbho A saMpanjau maha ee, tuha nAha! paNAmakaraNeNaM 4o artha:- he nAtha! tamane praNAma karavAthI, mane duHkhano kSaya, karmano kSaya, samAdhimaraNa tathA bodhibIjano lAbha e (cAra) saMprApta thAo. 4 sarva-maMgala-mAMgalya, sarvakalyANakAraNamAM pradhAna sarva-dharmANAM, jaina jayati zAsanama!po artha :- sarva maMgaLomAM mAMgalika, sarva kalyANanuM kAraNa (ane) sarva dharmomAM pradhAna (evuM) jainazAsana jayavaMtu varte che. 5 saMpadA (20), gAthA (5), pada (20), guru (19), laghu (172), sarva varNa (191).
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19. arihaMta ceiANe (caityastava) zabdArtha arihaMta - arihaMtanI. nivasaggavatiAe - upasargaceIANuM - pratimAne. rahita sthAnaka (mokSa) pAmavAvaMdaNavariAe- vAMdavAne nimitte nimitte. pUaNavariAe - pUjA karavAne- | saddhAe - zraddhAthI. nimitte. | mehAe - nirmaLa buddhithI. sakkAravariAe - satkAra- | viIe - cittanI sthiratAthI. karavAne nimitte. | dhAraNAe - dhAraNApUrvaka. sammANavariAe - sanmAnane- | aNupehAe- vAraMvAra vicArIne. nimitte. | vaDhamANIe - vadhatAM pariNAme. bohilAbhavariAe -bodhilAbhane- | kAmi - rahuM chuM (karuM chuM). nimitte. | kAussagga - kAyotsarga. arihaMta ceiANaM, karemi kAussagga 1 artha :- arihaMtanI pratimAne (vaMdanAdi arthe) huM kAyotsarga karuM chuM. 1 vaMdaNavattie, pUaNavariAe, sakkAravattioe, sammANavattioe, bokilAbhavattioe, nivasagnavattioe rA. 1 A sUtra vaDe sthApanAdinanI stuti thAya che.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ artha - vAMdavAne nimitte, pUjA karavAne nimitte, satkArane nimitte, sanmAnane nimitte, bodhi (samyagdarzana athavA ratnatrayInA) lAbhane nimitte, (ane) upasargarahita (mokSa) sthAna pAmavA nimitte. 2 saddhAe, mehAe, dhiie, dhAraNAe, aNupehAe, vaDhamANIe, ThAmi kAussagga IIall artha - vRddhi pAmatI zraddhAthI, nirmaLa buddhipUrvaka; cittanI sthiratAe, dhAraNApUrvaka (ane) vAraMvAra vicAraNApUrvaka, huM kAyotsarga karuM chuM. 3. (vRddhi pAmatI e pada zraddhAdi pAMce sAthe joDavuM) saMpadA (3), pada (15), guru (16), laghu (73), sarva varNa (89). 20. kalyANakaMdaM stuti kalyANakaMda - kalyANanA mULa. | nemijirNa - zrI neminine. paDhamaM - pahelA. murNidaM - munionA Indrane. jisiMda- zrI jinendrane. pAsa - zrI pArzvanAthane. saMti - zrI zAntinAthane. payAsaM - traNa bhuvanane prakAza tao - te pachI. karanArA. 1. dareka thoya joDAmAM pahelI stuti amuka tIrthakara agara tIrthakaronI hoya, bIjI sarva jinonI, trIjI jJAna agara siddhAMtanI, ane cothI zAsananA adhiSThAyaka yakSa-yakSiNInI hoya che.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 suguNikkaThANuM - sArA guNanA eka | darpa - garvane, sthAnarUpa. | mayaM - matane. bhAI - bhaktithI. jihANa - jinezvaronA. vaMde - huM vaMdana karuM chuM. saraNa - AdhArarUpa. sirivaddhamANe - zrI vardhvamAna buhANuM - tattvavettAone. svAmIne. namAmi - huM namuM chuM. apAra - jeno pAra nathI evA. nircA - haMmezAM. saMsArasamudra - saMsAra rUpa samudranA. tijagappahANe - traNa jagatane pAra - pArane. viSe pradhAna. kuMda - DolaranAM phUla. pattA - pAmelAne. siva - mokSane. Idu - caMdra, diku - Apo. gokhIra - gAyanuM dUdha. tusAra - himanA jevA. suIkkasAra - sarva pavitra vannA - varNavALI. vastuone viSe sArarUpa. saroja - saroja-kamaLa. sabbe - badhA. hatyA - jenA hAthamAM. jirSidA - jinendro. kamale - kamaLane viSe. suraviMda - devatAnA samUhathI. nisannA - beThelI. vaMdA - vaMdAelA. vAesirI - zrutadevI. kalyANavallINa - kalyANarUpa putyaya - pustakano. velanA. vagna - samUha. visAlamaMdA-vizALa mULIyAMrUpa. hatyA - jenA hAthamAM che. nivANamage - mokSamArgane viSe. suhAya - sukhane arthe. varANakappa - zreSTha ratha samAna. | sA - te. paNAsiya - nAza karyo che. anDa - amane. asesa - badhA. sayA - haMmezAM. kuvAI - kuvAdionA. pasaMsthA - uttama.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 kalyANa-kaMdaM paDhamaM jiziMde, saMti tao nemili murNidaM; pAse payAsaM suguNi%ThANa, bhattII vaMde sirivaddhamANa III artha:- kalyANanA mULa zrI prathama jinendrane, zrI zAMtinAthane tathA munionA Indra zrI neminine, (traNa bhuvanane) prakAza karanArA (ane) sArA guNonA eka sthAnarUpa zrI pArzvanAthane (tathA) zrI vardhamAnasvAmIne huM bhaktipUrvaka vAMduM chuM. 1 apAra-saMsAra-samudrapAra, pattA sivaMditu suIkkasAra salve jirSidA sara-viMdavaMdA. killANa-vallINa visAlakaMdArA artha nathI cheDo jeno evA saMsArarUpa samudranA pArane pAmelA, (tathA) devatAonA samUhathI vaMdAyelA, (ane) kalyANarUpa velanA mULa jevA evA sarva jinendro, sarva pavitra vastuone viSe sArarUpa evuM mokSa (mane) Apo. 2 nivvANamage varajANakakhuM, pAsiyAsesa-kuvAIdaUTU. mayaM jiNANe saraNe buhANe, namAmini tijaga-ppahANe phall
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 artha - mokSamArgane viSe pradhAna ratha samAna, (ane) samasta kuvAdionA ahaMkArane nAza karanAra, tatva vettAone AdhArabhUta (ane) traNa jagatane viSe pradhAna, evA jinezvaronA matane huM niraMtara namaskAra karuM chuM. 3 kuMbiMdu gozmIrakumAravannA, sarojahatthA kamale nisannA / vAesirI putvaya-vaSNa-hatyA, suhAya sA akhta sayA patthA //4 artha - macakuMdanAM phUla, caMdramA, gAyanuM dUdha (ane) hima e (cAra)nA varNa jevo raMga che jeno, hAthamAM kamaLavALI, kamaLane viSe beThelI, pustakano samUha jenA hAthamAM che evI, athavA pustakavaDe bharela che hAtha jeno evI tathA uttama, evI te zrutadevI, amane niraMtara sukhane arthe thAo. 4 21. saMsAradAvA stuti zabdArtha saMsAra - saMsArarUpI. saMmoha - moharUpI. dAvAnala - dAvAnaLanA. dhUlI - dhULane. dAha - tApane (olavavAmAM). | haraNe - dUra karavAmAM. nIra - pANI samAnane. | samIra - pavana samAnane 1. A stuti zrI haribhadrasUrijIe racI che. te samasaMskRta bhASAmAM che.
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAyA - mAyA-kapaTarUpI. padAni - caraNone. rasA - pRthvIne. tAni - te. dAraNa - khodavAmAM. bodhAgAdha jJAnathI gaMbhIra. sAra - tIkSya. supada - sArA padonI. sIram - haLa samAnane. padavI - racanArUpa. namAmi - huM namuM chuM. nIrapUra - jaLanA pUravaDe. vIra - zrI vIra bhagavAnane. abhirAma - manohara. girisAra - merUparvata jevA. jIvAhiMsA - jIvonI ahiMsArUpa. dhIram - dhIrane. avirala - AMtarA rahita. bhAva - bhAvapUrvaka. laharI - taraMgonA. avanAma- namaskAra karanArA. saMgama - maLavAthI. sura - deva. agAha - agAdha. dAnava - dAnava. deham-deha svarUpavALA. mAnava - manuSyanA. cUlA - siddhAMtonI cUlikArUpa. Ina - svAmIonA. vela velavALA. cUlA - mugaTane viSe rahelA. guru - moTA. vilola - capaLa evA. gama - sarakhA pATharUpa. kamala - kamaLonI. maNi - ratnothI. Avali - zreNIthI. saMkula - bharapUra. mAlitAni -pUjAelA. dUrapAra - dUra che kAMTho jeno. saMpUrita - sArI rIte pUrelA che. sAra - pradhAna. abhinata - namelA, bhakta. virAgama - vIra bhagavAnanA loka - lokonA. AgamarUpa. samIhitAni - vAMchito jeNe jalanidhi - samudrane. kAma - atyaMta. sAdara - Adara sahita. namAmi - huM namaskAra karuM chuM. | sAdhu - sArI rIte. jinarAja - jinezvara bhagavaMtanAM. | seve - huM evuM chuM.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 (IndravajA chaMda) saMsAradAvAnala-dAhanIra, saMmoha-dhUlIharaNe samIra / mAyA-rasA-dAraNa-sAra-sIraM, namAmi vire girisAra-dhIram II1il. artha - saMsArarUpI dAvAnaLanA tApane olavavAne pANI samAna, ajJAnarUpI dhULane haraNa karavAne pavana samAna, kapaTarUpI pRthvIne khodavAne tIkSNa haLa samAna ane merUparvatanI jevA pairyavALA evA viraprabhune huM namaskAra karuM chuM. 1 (vasaMtatilakAvRttama). bhAvAvanAma-suradAnavamAnavena, cUlAvilolakamalAvalimAlitAni . saMpUritAbhinatalokasamIhitAni, kAmanamAmi jinarAjapadAni tAni ArA artha - bhAvapUrvaka namaskAra karyo che jeNe evA deva, dAnava ane manuSyanA svAmI, temanA mastakane viSe rahelA mugaTa uparanA dedIpyamAna (capaLa) kamaLonI zreNIo vaDe je pUjAyelA che. tathA samyapha rIte pUrNa karyA che namaskAra karanArA lokonAM manovAMchita jemaNe evA jinezvara bhagavAnanAM te caraNo pratye huM svecchAe namaskAra karuM chuM. 2
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 (maMdAkrAMtAvRttama) bodhAgAdha supadapadavInIrapUrAbhirAma, jIvAhiMsAviralalaharIsaMgamAgAhadehamu; cUlAvela gugamamaNisaMkulaMdUrapAraM, sAraMvirAgamajalanidhisAdaraMsAdhuseve.3/ artha - gaMbhIra che jJAna jene viSe tathA suMdara padonI racanArUpa pANInA samUhe karI manohara, tathA jIvonI rakSArUpa AMtarArahita taraMgonA paraspara maLavA thakI agAdha che deha svarUpa jenuM, vaLI siddhAMtonI cUlikArUpI velo che jene viSe tathA moTA evA sarakhA pATharUpa ratnothI bharelo ane atyaMta dUra che kAMTho jeno tathA pradhAna, evA zrI vira paramAtmAnA AgamarUpa samudrane Adara sahita samyaka prakAre huM evuM chuM. 3 zabdArtha AmUla - mULa sudhI. amala - nirmaLa. Alola - DolatuM. dala - patravALAM. dhUlI - parAganA-rajanA. | kamala - kamaLarUpa. bahula - ghaNI. agAra - gharanI. parimala - sugaMdhane viSe. bhUmi - bhUmimAM. AlIDha - Asakta. | nivAse - jeno nivAsa che evI. lola - capaLa. chAyA - kAMtinA. ali - bhamarAonI. saMbhAra - samUhathI. mAlA - paMktionA. sAre - suzobhita jhaMkAra - jhaMkAranA. va2 - pradhAna. ArAvasAra - zabdothI zreSTha. | kamalakare - kamaLa jenA hAthamAM che.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 tAra - dedIpyamAna. | bhavavirahavara - mokSarUpa varadAna. hAra - hAravaDe. dehi- Apo. abhirAme - manohara. me - mane. vANI - dvAdazAMgIrUpa vANInA. | devi - he devi! saMdohada-samUharUpa che dehajeno. | sAra - pradhAna. (stragdharAvRttama) AmUlAlola-dhUlabahula-parimalAlIDhalolAlimAlA-jhaMkArArAvasArAmaladalakamalAgArabhUmi-nivAse !! chAyAsaMbhArasAre! varakamalakare ! tAra-hArAbhirAme! vANIsaMdohadehe! bhavaviraha-vare dehi me devi! sAra I4o artha:- mULa sudhI DolatuM tathA parAganI (sugaMdhI kaNIAonI) atyaMta sugaMdhane viSe Asakta evA capaLa bhamarAonI zreNInA guMjAravanA zabdoe karIne zobhatuM, nirmaLa pAMdaDAMvALuM evuM je kamaLa tenI upara bhavananA madhyabhAganI bhUmine viSe nivAsa che jeno evI; tathA kAntinA samuhavaDe suzobhita evI, tathA suMdara kamaLa che jenA hAthane viSe evI, tathA dedIpyamAna hAre karI manohara evI, dvAdazAMgIrUpa vANInA samUharUpI zarIra che jenuM evI; he mRtadevI! mane pradhAna mokSarUpI varadAna Apo. 4. gAthA (4), pada (16), saMpadA (16), sarva varNa (2pa2).
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ 75 22. pukharavaradI (zrutastava) sUtra zabdArtha pukharavara - puSkaravara nAmanA. | vaMde - huM vaMdanA karuM chuM. divaDhe - ardha dvIpamAM. paphoDiya - toDI nAkhI che. dhAyaIsaMDe - dhAtakIkhaMDane viSe. | mohajALassa - mohajALa jeNe. jaMbUdIve - jaMbUdIpanI aMdara. | | jAI - janma. bharata - bharatakSetrane viSe. | jarA - vRddhAvasthA. eravaya-airAvatakSetrane viSe. | maraNa - mRtyu. videhe - mahAvidehakSetrane viSe. | soga - zokane. dhammAIgare - dharmanI Adi | paNAsaNamsa - nAza karanArane. karanArAne. | kalyANa - kalyANa. namaMsAmi- huM namaskAra karuM chuM. | puphakhala - saMpUrNa. tama - ajJAnarUpI. visAla - vizALa. timira - aMdhakAranA. suhAvahassa - mokSa sukhanA paDala - samUhano. ApanArA. viddhasaNa - nAza karanArane. | ko - koNa. suragaNa - devatAnA samUha. deva - devatA. nara - manuSyonA. | dANava - dAnava. Ida - indroe. nara - manuSyo. mahissa - pUjelAne. Ida - indronA. sImAdharassa - maryAdAmAM gaNa - samUhe. rAkhanArane. | azciassa - pUjelA. 1. A sUtra vaDe siddhAMtanI stuti karI che tethI zrutastava nAma rAkhavAmAM AveluM che. A sUtranI pahelI gAthA vaDe bhAva arihaMtanI stuti karI che ane pAchaLanI traNa gAthA vaDe zratanI stuti karI che.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhammasa - zrutadharmanA. sAruM - sArane. uvalabma - prApta karIne. kare - kare. pamAya - pramAda. siddhe - siddha evA. bho - he jJAnavaMta loko ! payao - Adara sahita. Namo - huM namaskAra karuM chuM. jiNamae - naMdI - vRddhi thAo, sayA - haMmezAM. saMjame - cAritradharmane viSe. deva - vaimAnika deva. 76 nAga - bhavanapati deva. suvanna - jyotiSI deva. kinnara - vyaMtara devatAnA. gaNa - samUhathI. sabUabhAva - satyabhAve accie - pUjAelo. logo - sarva lokanuM jJAna. jattha - jemAM. macchu - manuSya. zrI jinamata | asura - bhavanapati. (siddhAMta)ne. | dhammo - zrutadharma. maMgalakArI. | vaDhau - vRddhi pAmo. paIdghio - rahela che. jagamiNuM - A jagata. teluksa - traNa loka. karIne. sAsao - zAzvato. vijayao - vizeSa jayapUrvaka. dhammuttara - dezavirati, sarvavirati Adi bIjA dharma. vaDhau - vRddhi pAmo. suasa - siddhAMtane ArAdhavA. bhagavao - pavitra. pukSmaravaradIvaDye, dhAyaIsaMDe a jaMbUdIve a // bharahe2vayavidehe, dhammAIgare namaMsAmi // 1 // artha :- puSkaravara nAmanA dvIpanA ardha bhAgamAM, dhAtakI khaMDamAM tathA jaMbudvIpamAM AvelA pAMca bharata, pAMca airavata ane
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAMca mahAvideha kSetrane viSe dharmanI AdinA karanArane huM namaskAra karuM chuM. 1 tamatimirapaDalaviddha-saNamsa, suragaNanariMdamahiassa; sImAdharassavaMde, paphoDia-mohajALassArA artha - ajJAnarUpI aMdhakAranA samUhano nAza karanAra tathA devatAnA samUha ane manuSyanA indrothI pUjita, vaLI (AtmA)ne maryAdAmAM rAkhanAra ane moharUpI jALane toDI nAkhanAra evA (siddhAMtane) huM vAMduM chuM. 2 (vasaMtatilakA) jAIjarAmaraNasogapaNAsaNamsa, kalyANapukhalavisAlasuhAvahassa // ko devadANavanajiMdagaNacciassa, dhammassa sAramuvalambha kare pamAya? Ill artha - janma, jarA, mRtyu ane zokano atizaye karIne nAza karanAra, kalyANa ane saMpUrNa vizALa evA mokSanA sukhane ApanAra, deva, dAnava ane manuSyanA indronA samUhathI pUjita, evA kRtadharmano sAra pAmIne koNa pramAda kare? 3 (zArdUlavikrIDitama vRtta) siddha bho! payao Namo jiNamae,
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 naMdI sayA saMjame, devanAgasuvannakinnaragaNa, sabyua-bhAvaccie, logojaltha paIThThio jagamiNe, telukkamaccAsura, dhamo vaDhau sAsao vijayao dhammuttara vaDhau. 4 suasse bhagavao karemi kAussagga, vaMdaNavattiAe.// artha - he jJAnavaMta loko! (sarvanaya pramANathI) siddha evA jinamata (siddhAMta)ne Adara sahita namaskAra karo. te (jinamata) cAritradharmane viSe niraMtara maMgalakArI che, vaimAnika devo. bhavanapati devo. jyotiSI devo ane vyaMtara devonA samUhathI satya bhAve karIne pUjAelo che. vaLI je jinamatane viSe lokanuM tathA traNa loka saMbaMdhI manuSya, bhavanapati pramukha sarva devatA ane upalakSaNathI tiryaMca ane nArakI e sarva lokanuM jJAna jemAM pratiSThita che, evo zAzvata siddhAMtarUpa zrutadharma vijayapUrvaka vRddhi pAmo!te zratadharmadezavirati-sarvavirati Adi dharmanI vRddhi karo! 4. he bhagavaMta! pavitra zrutadharmane ArAdhavA huM kAussagna karuM chuM. pada (16), saMpadA (16), gAthA (4), guru (34), laghu (182), sarva varNa (216).
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ evA. 79 23. siddhANaMbuddhANaM (siddhastava) sUtra zabdArtha siddhANaM - siddhone. mahie - pUjelA. buddhANaM - buddhone. sirasA - mastakavaDe. pAragayANa saMsArasamudrano pAra | vaMde - huM vaMdanA karuM chuM. pAmelAne. mahAvIra - mahAvIra svAmIne. paraMparagathANuM - guNasthAnakanA Ikovi - eka paNa. krame caDI moze pahoMcelAne. ] namukkAro - namaskAra. loaSNa - lokanA agrabhAgane. jiNavara - jinavaramAM. uvayANa pAmelAne. vasahassa - vRSabha samAna zreSTha namo namaskAra karuM chuM. sayA - haMmezAM. vaddhamANasa - vartamAna svAmIne. savasiddhANaM - sarva siddho. saMsAra - saMsArarUpa. jo - je. sAgarAo - samudrathI. devANa vi - devonA paNa. tAraI - tAre che. devo - deva che. nara - puruSane. je - jene. nAri vA- athavA strIne. devA - devatAo. ujiMjjatasela - giranAra parvatanA. paMjalI - be hAtha joDIne. sihare - zikhara upara. namasaMti - namaskAra kare che. dikakhA - dIkSA kalyANaka. ta - te. nANuM - kevalajJAna kalyANaka. devadeva - devanA deva-indroe. | nisIriA - mokSa kalyANaka. 1. A sUtravaDe siddha bhagavaMtonI stuti karela che. tethI siddhastava. pahelI gAthA vaDe sakala siddhone. bIjI ane trIjI gAthA vaDe tIrthAdhipati zAsananAyaka vIrajinane. cothI gAthA vaDe giranAra parvata upara rahelA neminAthane ane pAMcamI gAthA vaDe aSTApada parvata upara rahela covIza tIrthakarone stavyA che. tathA e gAthA vaDe judI judI rIte vaMdanA karela che, te jANavAnI IcchAvALAe caityavaMdana bhASyano artha jovo.
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 jansa - jenAM thayAM che. | vaMdiyA - vaMdAelA che. ta - te. jiNavarA - jinavaro. dhammacakravaTTi - dharmanA cakravartI | cauvvIsa - covIza. evA. | paramaTha-paramArthathI. ariTTanemiM - ariSTanemine. | niSThiaTTA - kRtArtha thayelA. namaMsAmi - huM namaskAra karuM chuM. | siddhA - siddha thayA che. cattAri - cAra. | siddhi - siddhine. aTha - ATha. mama - mane. dasa - daza. disaMtu- Apo. do - be. siddhANaM buddhANaM, pAragayANa paraMparagayANI loagnamuvagayANa, namo sayA savyasiddhANaM 1. artha - siddhane, buddhane, saMsArasamudrano pAra pAmelAne, guNasthAnakanA krame caDI mokSe pahoMcelAne, lokanA agrabhAgane pAmelAne, evA sarva siddhone huM haMmezAM namaskAra karuM chuM. 1 jo devAvi devo, jaM devA paMjalI namasaMti // taM devadevamahiaM, sirasA vaMde mahAvIraM rA artha - je devonA paNa deva che, jene devatAo hAtha joDIne namaskAra kare che, vaLI devonA deva (indra)thI je pUjAyelA che, te mahAvIra svAmIne mastake karIne vAMduM chuM. 2 1. caturthIsthAne SaSThI prAkRtatA -
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 IkkovinamukkAro, jiNavaravasahassa vajramANamsa // saMsArasAgarAo, tAreI nara va nAri vA gA artha :- jinavaramAM vRSabha samAna (zreSTha) evA vardhamAna svAmIne (karelo) eka paNa namaskAra puruSa, ke strI (ke kRtrima napuMsaka)ne saMsArasamudrathI tAre che. 3 ujjitaselasihare, dikSA nANuM nisIhiA jassa ! teM dhammacakkavaSTi ariTanemi namaMsAmi // 4 // artha :- giranAra parvatanA zikhara upara jemanAM dIkSA, jJAna ane mokSa kalyANaka thayAM che, te dharmacakravartI zrI ariSTanemine huM namaskAra karuM chuM. 4 cattAriaTThadasa doya, vaMdiyA jiNavarA calvisaM|| paramaTTaniTriaTTA, siddhA siddhi mama disaMtu // 5 // artha :- cAra, ATha, dasa ane be evA je (indrAdithI) vaMdAyelA vaLI paramArthathI kRtakRtya thayelA ane siddha thayelA covIza jinavaro mane mokSa Apo. 5 pada (20), saMpadA (20), gAthA (5), guru (25), laghu (151), sarvavarNa (176). hoTa vaTa va 6
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24. veyAvaccagarANe sUtra zabdArtha veyAvacca - vaiyAvaccanA. | sammadiDhi- samaSTi jIvone garANuM - karanAra. (devone AzrayIne). saMtigarANuM - zAntinA karanAra. | samAhigarANa- samAdhinA karanAra. veyAvaccagarANa, saMtigarANe, sammadikrisamAhigarANa | karemi kAussagga | annattha0o. artha:- zrI jinazAsananI vaiyAvaccanA karanAra, zAntinA karanAra ane samyagudRSTi jIvone samAdhinA karanAra devone AzrayIne; huM kAussagna karuM chuM. 25. bhagavAnAdi vaMdana. "bhagavAha, AcAryauM, upAdhyAyAM, sarvasAdhuhaM. artha - bhagavaMtone, AcAryone, upAdhyAyone, (ane) sarva sAdhuone namuM chuM. 1. ahIM sarvatra haM mukela che te SaSThI vibhaktino nipAta che.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 26. devasia paDikkamaNe ThAuM sUtra zabdArtha savassava - sarva paNa. | durbhAsiya - duSTa bhASaNa devasisa divasa saMbaMdhI. karavAthI. duaiitie - duSTa citavana duccikri - duSTaceSTArUpa karavAthI. pravRtti karavAthI. savyastavi, devasia, duaiitie, duSmAsia, ducciTria, micchA mi dukkaDa, artha - sarve paNa divasa saMbaMdhi aticAra, duSTa ciMtavana karavA thakI, duSTa bhASaNa karavA thakI, duSTa ceSTArUpa pravRtti karavA thakI lAgyA hoya, te mAruM pApa mithyA thAo. ra7. IcchAmi ThAmi sUtra zabdArtha IcchAmi - IcchuM chuM. ummo - unmArgane sevavAthI. ThAmi - karuM chuM. akappo - akalapyapaNAthI utpanna jo - je. thayela. devasio - divasa saMbaMdhI. akaraNio - nahi karavA yogya AIAro - aticAra. karavAthI. kao - karyo hoya. kAIo - kAyA saMbaMdhI. dukjhAo - durgAna dhyAvavAthI. vAIo - vacana saMbaMdhI. duviciMtio - duSTa ciMtana mANasio - mana saMbaMdhI. karavAthI. uso-jinAgamaviddhabolavAthI. | aNAyAro - anAcArathI.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ vratarUpa. 84 aNicchialvo - je IcchavA | aNuvrayANa - aNuvrata madhyethI. yogya nathI tethI. | tihaM - traNa. asAvagapAugo - zrAvakane je | guNavayANuM - guNavrata madhyethI. ucita nathI te karavAthI. | caNiyuM - cAra. nANe - jJAnane viSe. siphakhAvayANuM - zikSAvrata daMsaNe - darzanane viSe. madhyethI. carittAcaritta - dezaviratirUpa | bArasavihassa - bAra prakAranA zrAvaka dharmane viSe. sue - zrata siddhAMtane viSe. sAvagadhammassa - zrAvakadharma sAmAIe - sAmAyikane viSe. mAMhethI. tihaM - traNa. guttIrNa - guNine viSe. khaMDiaM- dezathakI bhAMgyuM hoya. cakahe - cAra. | je. je. kasAyANuM - kaSAye karI. virAhie - sarva thakI virAdhyuM paMcaNahe - pAMca. hoya. IcchAmi ThAmi kAussagga. artha - huM IcchuM chuM, kAussagna karuM chuM. jo me devasio, aIAro kao kAIo, vAIo, mANasio. artha:- je meM divasa saMbaMdhI aticAra karyo hoya, jema ke kAyA saMbaMdhI, vacana saMbaMdhI, mana saMbaMdhI. usutto,ummaggo,akaththo,akaraNijjo, dujhAo, duviciMtio, aNIyAro,
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 85 artha - jinAgamathI viruddha bolavAthI, unmArgane sevavAthI, akathyapaNAthI utpanna thayela, je akaraNIya-nahi karavA yogya te karave karIne. (uparanA aticAra kAyA ane vacana saMbaMdhInA kahyA have mana saMbaMdhI aticAranuM svarUpa kahe che.) durgAne dhyAvavAthI (ane tethI ja) duSTaciMtavana karavA vaDe karIne, anAcAra (jethI vratAdikano sarvathA bhaMga thAya) tethI, je IcchavA yogya nathI ane zrAvakane ucita nathI; tevuM anucita karavAthI thayelA aticAra. zAne viSe lagADyA hoya te kahe che. nANe, daMsaNa, carittAcarite, sue, sAmAIe, tirahuM guttIrNa. artha - jJAnane viSe, darzanane viSe, dezaviratirUpa zrAvakadharmane viSe, zruta-siddhAMtane viSe, sAmayikane viSe, traNa gumine viSe. cauha kasAyANa, paMcataM-maNuvrayANuM, tiNAM guNavayANa, cauha siphakhAvayANuM, bArasavihassa sAvagadhammassa, jaMkhaMDie, jaM virAhiaM, tassa micchAmi dukkaDa 1. A sUtravaDe divasa saMbaMdhI mana-vacana-kAyA vaDe zrAvaka dharmane viSe karelA pApanI AlocanA thAya che, mATe bolatI vakhate upayoga rAkhIne pote AkhA divasamAM je je pApAcaraNa sevyAM hoya te te yAda lAvIne zuddha aMta:karaNathI pazcAttApa karavo.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 artha - cAra kaSAye karI, pAMca aNuvrata madhyethI, traNa guNavrata madhyethI ane cAra zikSAvrata madhyethI (arthAta) bAra prakAranA vrata rUpa je zrAvakadharma te mAMhethI je deza thakI khaMDyuM hoya tathA je sarva thakI virAdhyuM hoya, te mAruM pApa niSphaLa thAo. guru (29), laghu (138), sarvavarNa (197). 28. aticAranI (paMcAcAranI) AThagAthA zabdArtha nAraMmi - jJAnane viSe. | bahumANe - jJAnI upara aMtaraMga daMsaNami - darzanane viSe. prema karavo te bahumAna AcAra. carasaMmi - cAritrane viSe. uvahANe - sUtro bhaNavAne tapa tavaMmi - tapane viSe. vizeSa karavo te upadhAna AcAra. taha ya - temaja. taha - tathA. variyaMmi - vIryane viSe | aniNahavaNe - bhaNAvanAra guruneAyaraNe - je AcaraNa. na oLavavA te anivaNa AyAro - te AcAra kahevAya che. AcAra. Ia - evI rIte. | vaMjaNa - sUtranA akSarano zuddhaeso - e AcAra. uccAra karavo te vyaMjanAcAra. paMcahA - pAMca prakArano. arthI - sUtrano artha barAbarabhaNio - kahelo che. karavo te artha AcAra. kAle-jekALe bhaNavAnI AjJA hoya- tadubhae - sUtra, artha baMne zuddha te kALe bhaNavuM, te kALa AcAra. | bhaNavAM te tadubhaya AcAra. viNae jJAnIno vinaya karavo- ] aTTaviho - ATha prakArano. te vinaya AcAra. | nANamAyAro- jJAnAcAra kahela che.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 87. nissakia - vItarAganA | aSTaviho - ATha prakArano. vacanamAM zaMkA na karavI. | hoI che. nikkakhia - jinamata vinA | nAyabyo - jANavA yogya. anya matanI IcchA na karavI. | bArasavilaMmi - bAra prakAranA. nitritigicchA-durgachA na karavI. | tave-tapane viSe. amUDhadiTTI - mithyAtvInA | sarbhitara - cha prakAre atyaMtara. camatkAra dekhI tenAthI | bAhire - cha prakAre bAhya. vyAmohita na thavuM. | kusaladike - kuzaLa puruSa uvavUha - samakitadhArInA alpa tIrthakaroe upadezelA. guNanI paNa prazaMsA karavI. agilAI - durgachA bhAva rahita. thirIkaraNe - jinadharma pAmelAne aNAjIvI - AjIvikA temAM sthira karavA. doSarahita. vacchala - sAdharmikanuM vAtsalya nAyabyo - jANavo. karavuM. so - te. pabhAvaNe - jainazAsananI tavAyAro - tapa AcAra prabhAvanA karavI. aNasaNa - cAra prakAranA aTTa - A ATha lakSaNo darzanAcAranAM che. AhArano tyAga te aNasaNa. paNihANa joga - sAvadhAnapaNe UNo ariyA - pAMca sAta mana-vacana-kAyAnA yogathI. koLIyA ochA khAvA athavA juro - yukta evo. ochAM vastra-pAkA rAkhavAM te paMcahiM - pAMca. UNodarI. samiIhi- samitivaDe. vittIsaMkhevaNuM - dravya vagereno tIhiM - traNa. saMkSepa karavo te vRttisaMkSepa. guttIhi. guptivaDe. rasaccAo - vigaI pramukha esa - e. rasano thoDo vA adhika tyAga te carittAyAro - cAritrAcAra. 2satyAga.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 kAyakiye so - kAyAne kaSTa | sajhAo - vAcanA, pRcchanA ApavA loca karAvavo te | pramukha pAMca prakArathI abhyAsa kAyaphaleza. | karavo te svAdhyAya tapa. saMlaNayA - viSayAdikanI | jhANuM - Arta tathA raudra dhyAna udIkaraNA karavI nahi. temaja | nivArI dharma tathA zukula dhyAnamAM AgopAMga saMkocI rAkhavAM te pravartavuM te dhyAna. saMlInatA. | ussaggo - karma kSaya arthe kAyAne bajajho - bAhya. vosirAvavI te kAyotsarga tapa. tavo - tA. | via - nize. hoI che. abhitara - abhyatara. pAyacchitta - lAgelA doSono | tavo - tapa. guru pAse prakAza karI tenA | aNimUhiba - pragaTa che. nivAraNane arthe guru je chupAvyuM nathI). AloyaNa Ape te karavuM te | balavario - baLa-vIrya jenuM. prAyazcitta tapa. | parakkamaI - parAkrama kare che. viNao - jJAna tathA jJAnIno | jo - je. vinaya karavo te vinaya tapa. | jahutam - tIrthakara deve jema kahyuM veyAvacca - guru pramukhanI che tema. AhAra vigerethI bhakti karavI | Autto - sAvadhAna thaIne. te vaiyAvacca tapa. | jaMjaI - pravarte. taheva - temaja. jahAthAma - potAnI zaktine anusAre. | variAyAro - viryAcAra. nANUmi daMsaNUmi a carasaMmi tavaMmi taha ya vIriyaMmi AyaraNe AyAro, IaesopaMcahAbhaNio 1
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ [89 artha - jJAnane viSe, darzanane viSe, cAritrane viSe, tapane viSe temaja vIryane viSe je AcaraNa te AcAra kahevAya; e pAMca prakAre AcAra A pramANe kahyo che. 1 kAle viNae bahumANe, uvahANe taha aninyavaNe te vaMjaNa-atya-tadubhae, aTTaviho nANamAyAro rAga artha:- je kALe je bhaNavAnI AjJA hoya te kALe te bhaNavuM te kALa AcAra, jJAnIno vinaya, vaMdana pramukha sAcavavAM te vinaya AcAra; jJAnI upara aMtaraMga prema te bahumAna; sUtro bhaNavA tapa vizeSa karavo te upadhAna; temaja bhaNAvanAra gurUne na oLavavA te anihavaNa; sUtra-akSarano zuddha uccAra karavo te vyaMjana, sAco artha karavo te artha, tathA baMne zuddha bhaNavAM te tadubhaya, e ATha prakAre jJAnAcAra kahyo che. 2 nisaeNkia nikkakhica, nivitigicchA amUDhadiTTI A uvavUhathirIkaraNe, vacchalla pabhAvaNe aTTa II artha - vItarAganA vacanamAM zaMkA na karavI te niHzaMkita, jinamata vinA anyamatanI IcchA na karavI te niHkAMkSita, sAdhusAdhvInA malina vastra, gAtra dekhI durgachA na karavI te nirvitigicchA; mithyAtvanA kaSTa, maMtra, camatkAra dekhI tenAthI 1. saptamasthAna dvitIyA.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 02 vyAmohita na thavuM te amUDhadRSTi, samakitadhArInA alpaguNanI paNa zuddha manathI prazaMsA karavI te upabhraMhaNa, yogya jIvone jinadharmamAM joDavA tathA te pAmelAne sthira karavA te sthirIkaraNa; sAdharmIkabaMdhanuM aneka prakAre hita ciMtavana te vAtsalya, ane anyadarzanIo paNa jainazAsananI anumodanA kare tevAM kArya karavAM te prabhAvanA; A ATha lakSaNo darzanAcAranAM jANavAM. 3 paNihANajogajutto, paMcahiM samiihiM, tIhiM guttIhiM | esa carittAyAro, aTThaviho hoI nAyavyo||4|| artha :- praNidhAna yoga arthAt ekAgra-sAvadhAnapaNe karI mana, vacana, kAyAnA sarva yoga cAritra pALavAne viSe yukta evo cAritrAcAra te pAMca samiti ane traNa guptie karI ATha prakArano che ema jANavo. 4 bArasavihaMmivitave, sabmitara-bAhire kusaladiDhe / agilAI aNAjIvI, nAyavyo so tavAyAro // 5 // artha :- bAra prakAranA tapane viSe paNa te tapa AcAra (nizrcayathI) jANavo. te tapa AcAra durgaMchAbhAva rahitapaNe tathA huM tapa karuM to mArI AjIvikA cAle evA doSa rahita (te bAra prakArano tapa,) cha atyaMtara ane cha bAhya ema bAra prakArathI tIrthaMkaroe upadezyo che. 5
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ aNasaNamUNoariA, vittIsaMkhevarNa rasaccAo | kAyakiyeso saMlaNayA ya banjho tavo hoI do. artha - cAra prakAranA AhArano alpa vA bahu kALa sudhI tyAga te anazana. vastra-pAtra ochAM rAkhavAM vA pAMca sAta koLIyA ochA jamavAte UNodarI. dravyAdino saMkSepate vRttisaMkSepa.vigaI pramukha rasano (rasalolupatAno) thoDo vA adhika tyAga te rasatyAga. kAyAne kaSTa pramukha ApavA-loca karAvavA ItyAdi te kAyaphaleza, viSayAdi udIravA nahiM tema ja aMgopAMga saMkocI rAkhavAM te saMlInatA. e cha prakAre bAhya tapa che. 6 pAyacchitta viNao, veyAvacce taheva sajhAo / jhANuM ussaggo vi a, abhitara tavo hoI chA artha - lAgelA doSano guru pAse prakAza karI tenA nivAraNArthe guru je AloyaNa Ape te karavI te prAyazcitta, jJAna tathA jJAnIno vinaya karavo te vinaya tapa; guru pramukhanI AhArAdikathI bhakti karavI te vaiyAvacca; temaja vAcanA, pRcchanA pramukha pAMca prakArathI abhyAsa karavo, te svAdhyAya; Arta tathA raudra dhyAna nivArI, dharma ane zukuladhyAnamAM pravartavuM te dhyAna, karmakSaya arthe kAyAne vosirAvavI te kAyotsarga, nizcayathI e cha prakAre atyaMtara tapa che. 7
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 aNimUhiabalavIcio, parakkamaI jo jaduttamAutto juMjaI a jahAthAma, nAyabyo variAyAro pATA artha - prakaTa che (nathI chupAveluM) baLa-vIrya jenuM, vaLI je zrI tIrthakara deve jema kahyuM che tema parAkrama kare che, arthAt sarva prakArathI dharmane vize udyama kare, vaLI sAvadhAnapaNe potAnI zaktine anusAra dharmakAryane viSe pravarte, te vIryAcAra jANavo.' 29. suguruvAMdaNA* zabdArtha aNujANaha - mane AjJA Apo. | ahokAyaM- adhaHkAyarUpa ApanA miugraha-mita avagraha (sADA pagone. traNa hAtha pramANavALA kSetromAM | kAyasaMphAsa - zarIre karIne sparza praveza karavAne. | karavAne AjJA Apo. nisIhi - guruvaMdana sivAya | khamaNijjo - khamajo. bIjo vyApAra jeNe niSedhyo che. | bhe - he bhagavaMta! (tamone). evo ziSya. | 1. A sUtramAM jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra ane vIryAcAra e pAMca AcAranI AcaraNAnA bheda jaNAvyA che. te AcaraNAmAM je khulanA-pramAda te aticAra jANavA. jeTalI AcaraNA teTalA ja tenA aticAra hoya tethI AcAranI gAthAne aticAra gAthA paNa kahI che. * A sUtra vaDe AcArya, upAdhyAya,pravartaka, vIra ane ratnAdhika
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 93 kilAma - kAMI kheda upajAvyo | AvasiAe - Avazyaka hoya. | kriyA sevatAM lAgelA aticArathI. appakilatANuM - alpa | paDikkamAmi - huM nivat chuM. glAnivALA. | khamAsamaNANe - kSamAzramaNa bahusubheNa - ghaNA samAdhibhAve karI. saMbaMdhI. divaso - divasa. | devasiAe AsAyaNAe divase vaIrSAto - vItyo che? thayelI AzAtanAe karI. jarA tapa, niyama, saMyama, | tittIsagnayarAe - tetrIza svAdhyAyarUpa yAtrA. AzAtanA mAMhelI. bhe - ApanI. aMkiMci - je kAMI javaNijaM ca - indriya ane | micchAe - mithyAbhAvarUpa noindriyathI pIDA nahi pAmatuM AzAtanAe karIne, zarIra che? | maNadukkaDAe - mana saMbaMdhI pApa khAmemi - huM khANuM chuM. te rUpa AzAtanAe karIne. devasi - divasa saMbaMdhI. vayadukkaDAe vacana saMbaMdhI pApa vaIkrama - aparAdhane. te rUpa AzAtanAe karIne. e pAMca padastha gurumahArAjane vaMdanA karAya che, tethI sUtranuM nAma suguruvAMdaNA. jyAre gurumahArAja zAnta citte, sanmukha Asane beThA hoya ane vaMdana devarAvavAmAM ujamALa hoya tyAre teonI AjJA mAMgIne vaMdana karavuM. paNa vyAkSita citta hoya, avaLA mukhe beThA hoya, AhAranihAra karatA hoya agara karavAne IcchatA hoya, tyAre vaMdana karavuM nahi, kemake tethI temano anAdara ane AzAtanA thAya che. e vAta lakSamAM rAkhavI. pratikramaNa karatAM, vAcanA letAM, kAussagna karatAM, aparAdha khamAvatAM, rAhuNA sAdhujI Ave tyAre, AlocanA letAM, paccakakhANa karatAM, ane aMtasamaya anazana AdaratAM vaMdana avazya karavuM joIe. mastaka namAvavA vaDe vaMdana thAya te phITTAvaMdana. be khamAsamaNa devA vaDe vaMdana thAya te thobhavaMdana ane be vAMdaNA devAvaDe dvAdazAvartavaMdana thAya
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 kAyadukkaDAe - zarIra saMbaMdhI | satvamicchavayArAe - sarva pApa te rU5 AzAtanAe karIne. | mithyAupacAra (kuDa-kapaTa) rUpa kohAe - krodharU5 AzAtanAe | AzAtanAe karIne. karIne. | sabUdhammAIkkamaNAe sarvadharma mANAe -mAnarUpa AzAtanAe karaNIne atikramavArUpa karIne. AzAtanAe karIne. mAyAe-mAyArUpa AzAtanAe | AsAyaNAe - AzAtanAe karIne. karIne. lobhAe - lobharUpa jo - je. AzAtanAe karIne. | aIyAro - aticAra. salvakAliAe - sarva kALa | kao - karyo hoya. saMbaMdhI. IcchAmi khamAsamaNo ! vaMdiuM jANijjAe nisIriAe 15 che. e traNa vaMdananA anukrame jaghanya, madhyama ane utkRSTa ema traNa bheda thAya che. A vAMdaNAM detAM paccIza Avazyaka sAcavavA joIe. te na sAcave to vaMdana karanAra paNa nirjarAnuM phaLa pAme nahi. te Avazyaka A pramANe IcchAmi khamAsamaNo' thI "aNajANaha' paryata bolatAM potAnuM ardha zarIra namADI devAmAM Ave te prathama avanata ane pharI bIjIvAra temaja karatAM bIjuM avanata jANavuM. janma thatI vakhate athavA dIkSAyoga AdaratI vakhate jevI mudrA hoya tevI namra mudrA (be hAtha joDI lalATe lagADavA rU5) vaMdana karatI vakhate dhAraNa karavI te yathAjAta jANavuM. "aho kAya, kAya' rUpa traNa "jatA bhe" "javaNijarja ca bhe' rUpa bIjA traNa, ema cha eka vakhatanA vaMdanamAM ane te che bIjI vakhatanA vaMdanamAM maLI 12 Avarta (guru caraNe hAthanAM taLI lagADI pachI te potAnA lalATe
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 artha :- he kSamAzramaNa ! zaktie sahita (jIva hiMsAdika nivRttirUpa prayojanavALA) mArA zarIravaDe (Apane) vAMdavAne IcchuM chuM. (guru vaMdAvavAne sAvadhAna hoya to chaMdeNa kahe.) aNujANaha, me miuggahaM ||2|| H artha :- mitaavagraha (sADA traNa hAtha pramANa kSetramAM praveza karavAnI)nI mane rajA Apo (guru kahe- aNujANAmi-huM AjJA ApuM chuM.) nisIhi, a-ho-kA-yaM, kA-yasaMphAsa khamaNijjo me kilAmo, appakilaMtANaM bahusubheNa bhe, divaso vaIkyuMto IIII artha :- pachI ziSya, mAtra guruvaMdana sivAya anya kriyArUpa vyApAra niSedhyo che jeNe evo ziSya (avagrahamAM pesIne vidhipUrvaka besI, sAdhu DAbA DhIMcaNa upara ane zrAvaka caravALA upara muhapatti mukI be hAtha lalATe lagADI, gurunA caraNone sparzavAne) A pramANe kahe - lagADavA rUpa) thAya che. 'kAya saMphAsa' kahetAM pharI svamastaka namADavuM. evI rIte bIjIvAra vaMdana karatAM be vakhata mastaka namADavuM. ema sarva maLI cAra vakhata ziranamana thAya che. mana, vacana ane kAyAne anya vyApArathI nivartAvI vaMdana karatI vakhate sArI rIte gopavI rAkhavA rUpa traNa gupti jANavI. 'aNujANaha me miuggahaM' kahI baMne vakhata vaMdanA karatAM guru-AjJA pAmIne avagrahamAM praveza karavo te be praveza jANavA ane prathama vaMdana karatI vakhate AvastiAe kahIne avagrahamAMthI bahAra nIkaLavuM te eka niSkramaNa samajavuM. evI rIte dvAdazAvarta vaMdana karatI vakhate pacIza Avazyaka sAcavavAM ja joIe.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 "ahokAya, kAyasaMphAsaM." artha - adhaHkAya arthAta ApanA pagone mArA hAtha ane lalATe karI rUDI rIte sparza karavAne mane AjJA Apo. (gurunI AjJA pAmIne, gurunA caraNa pratye potAnA hAtha tathA mastake karI sparze, pachI ubho thaI mastake behAtha lagADI gurunI sanmukha dRSTi rAkhI.) "khamaNijjo bhe" ItyAdi pado kahe. artha:- he bhagavaMta! kAMI kheda upajAvyo hoya te khamajo. alpa glAnivALA evA Apane ghaNA samAdhibhAve karIne (Apano) divasa vityo che? guru tahatti kahe temaja vyatIta thayo che. pachI ziSya kahe. ja-ttA be jhA. artha - he karuNAsamudra ! Apane tapa, niyama, saMyama, svAdhyAyarUpa yAtrA avyAbAdhapaNe varte che? guru kahe - tukmapi vaTTae? tamane paNa varte che? pachI ziSya kahe. ja-va- Nirja ca be pA! artha :- indriya ane noIdriyathI pIDA nahIM pAmatuM evuM ApanuM zarIra che? guru kahe - (evuM) emaja che. khAmemi, khamAsamaNo ! devasie vAMkkamaMdA
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ 97 artha :- he kSamAzramaNa ! divasa saMbaMdhI mArA aparAdha pratye huM khAkhuM chuM. guru kahe (ahamavi khAmemi tuma) huM paNa tane khAsuM chuM. AvasTiAe paDikkamAmi khamAsamaNANuM devasiAe AsAyaNAe, artha :- Avazyaka kartavya je caraNasittarI ane karaNasittarI Adi sevatAM-pALatAM je aticAra lAgyo hoya te thakI huM nivattuM chuM. (vaLI) kSamAzramaNa saMbaMdhI divasane viSe thaI hoya evI AzAtanAe karIne. *tittIsannayarAe, jaMkiMci micchAe maNadukkaDAe, vayadukkaDAe, kAyadukkaDAe. * guru mahArAja saMbaMdhI tetrIza AzAtanA avazya varjavI joIe. te A pramANe 1-9 guru mahArAjanI 1 AgaLa, 2 paDakhe (baMne pAse) temaja 3 atyaMta najadIka aDakIne. 1 cAlatAM - hIMDatAM. 2 ubhA rahetAM ane 3 besatAM AzAtanA lAge che.paraMtu jo khAsa agatyanA kAraNasara tema karavuM paDe, to Azaya zuddhithI ane adhika lAbhanA kAraNathI AzAtanA doSa gaNAto nathI. ema darekanA traNa traNa bheda karatAM tenA 9 bheda thaI zake che. 10 guru mahArAja pahelAM bhojana vakhate caLuM karI levAthI ke Acamana levAthI doSa lAge. 11 bahArathI guru sAthe AvyA chatAM jo gurumahArAja thakI pahelAM gamaNAgamaNe Alove eTale 'iriyAvahI' paDikkame to guruno anAdara-vinayabhaMga karavAthI doSa lAge. 12 rAtrisaMthAro karyA bAda guru mahArAja kaMI pUche ke bolAve tyAre sAMbhaLyuM, nahi sAMbhaLyuM karI kazo uttara nahi ApatAM kevaLa mauna ja dhArI rahe to AzAtanA lAge . 13 7
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 98 artha - tetrIza AzAtanA madhyathI je kAMI mithyAtvabhAva rUpa AzAtanA thaI hoya, teNe karIne, mana saMbaMdhI pApa te rUpa AzAtanAe karIne, vacana saMbaMdhI pApa te rU5 AzAtanAe karIne, zarIra saMbaMdhI pApa te rUpa AzAtanAe karIne. guru pAse AvelA koI gRhasthAdine vaza karI levA guru mahArAja temane bolAve te pahelAM pote bolAvI le, to gurUAzAtanA lAge. 14 bhikSAvRttithI ANelA AhAra-pANI pramukha guru mahArAja pAse ja prathama hAjara karI devAM joIe ane gocarI paNa tyAM ja AlocavI joIe, tene badale tema nahi karatAM te saMbaMdhI icchA mujaba vartatA eTale guru pahelAM utAvaLa karI AvelI gocarI koI sAdhu joI le temaja te bIjA sAdhu pAse AlovI le, to guru AzAtanA lAge. 15 AvelI gocarI guru pahelAM bIjAne batAvI de to doSa lAge. 16 AvelA AhAra-pANI vAparavA bIjAne nimaMtraNa karIne pachI guru mahArAjane nimaMtraNa kare to tethI anAdara doSa lAge. 17 khAdya-madhura padArtha bhikSAmAM Avelo jANI Apa IcchAe gurune pUchyA vagara potAne game tene ApI devAthI AzAtanA lAge. 18 sarasa nigdha padArtha Avelo hoya to te gurnAdikane nahi ApatAM pote ja ArogI jAya, to guru AzAtanA lAge. 19 guru mahArAja sAda karI bolAve tyAre baherAnI mAphaka kazo paNa uttara pAcho na Ape, zUnyavat besI rahe to doSa lAge. 20 jayAre koI vaDIla sAdhu sAda kare tyAre sAmo thaI jema Ave tema bole - "A mArI keDe lAgyA che, mane ja dekhyo che, AmanI sAthe kyAMthI panAre paDyA.' ityAdika kaTu bhASaNa karatAM doSa lAge. 21 guru pAse jaI namrapaNe javAba devAne badale potAne Asane beThA beThA uttara ApavAthI guru AzAtanA lAge. 22 zuM kaho cho? zuM che? kaho ne? ItyAdika vinayarahita bhASaNa guru sAthe karatAM AzAtanA lAge. 23 kaMI kAma karavA guru mahArAja ziSyane bolAve tyAre tochaDAI bharelI rIte bole ke tame ja karone, mane zA mATe kaho cho? athavA tuMkArAdi detAM gurUAzAtanA lAge. 24 vAha! amane
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99 kohAe, mANAe, mAyAe, lobhAe, artha - krodharUpa, mAnarUpa, mAyArUpa ane lobharUpa AzAtanAe karIne. salvakAliAe, savamicchoyArAe, savadhammAikramaNAe, AsAyaNAe, ja dIThA che ne! tame jAte kema karatA nathI? athavA bIjA ziSyane karavA kema kahetA nathI? ema guru mahArAjanI tarjanA karatAM guru AzAtanA lAge. 25 gurnAdika vaDIla sAdhuone vyAkhyAna pramukha karatA dekhI ziSya dumaNo thAya paNa pramudita na thAya to gurUAzAtanA lAge athavA gurnAdika vaDIlano koI rAgI hoya tene dekhI dumaNo thAya to tethI paNa gurUAzAtanA lAge. 26 gurumahArAja vyAkhyAnAdika karatA hoya tyAre "e tame bhUlI gayA cho A vAta tamane yAda nathI, eno artha e na hoya' ityAdika anucita vacana bolatAM gurUAzAtanA lAge. 27 athavA e bAbata huM tamane pachI sArI rIte samajAvIza ema Apa DahApaNa batAvavA sabhA samakSa bolI, cAlatI kathAno bhaMga kare, to tethI guru AzAtanA lAge. 28 athavA eve avasare AvIne ziSya kahe mahArAja! porasIveLA ke AhAraveLA thaI gaI che, ema kahIne parSadAno bhaMga kare to gurUAzAtanA lAge. 29 athavA parSadA uThI gaI na hoya eTalAmAM pote DahApaNa batAvavA mATe gurumahArAje vyAkhyAnamAM kahelI ja vAta vadhAre vistArI batAve to gurUAzAtanA lAge. 30 gurusaMbaMdhI zayA-saMthArA pramukhane potAnA paga vagerethI saMghaTTo karI pachI khamAve nahi to AzAtanA lAge. 31 gurunI zayA ke saMthArAdi upara pote bese ke ALoTe ke asabhya rIte teno sparza kare to gurUAzAtanA lAge. 3ra guruthakI uMcA Asane bese, athavA gAdI karI bese, athavA guru jevAM ke tethI adhika mUlyavALAM vastra vApare to doSa lAge. 33 guru jevA samAna Asana upara bese athavA guru jevA samAna vastra laI vApare to guru AzAtanA lAge.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 artha :- sarva kALa saMbaMdhI, sarva mithyA upacAra arthAt kuDa kapaTarUpa AzAtanAe karIne temaja aSTa pravacana mAtArUpa sarva dharmakaraNIne atikramavArUpa AzAtanAe karIne. jo me aiAro kao, tasya khamAsamaNo ! paDikkamAmi, niMdAmi, garihAmi, appANaM vosirAmi // artha :- je mArA jIve aticAra karyo hoya te saMbaMdhI he kSamAzramaNa ! ApanI samIpe huM paDikkamuM chuM. AtmasAkSIe niMduM chuM. gurunI sAkSIe vizeSa niMduM chuM, ane pApiTha AtmAne vosirAvuM chuM, arthAt choDuM chuM. (bIjIvAranA vAMdaNAmAM "AvastiAe" pada na kahevuM. rAIpaDikkamaNAmAM 'rAi vaikkatA,'' pakSImAM pakSo vaikkato' comAsIe 'caumAsI vaichaMtA' ane saMvaccharIe 'saMvaccharo vaikkato' evI rIte pATha kahevo.) pada (58), guru (25), laghu (201), sarva varNa (226). paNa lava hoTa 30. devasiaM AlouM sUtra. zabdArtha devasio - divasa saMbaMdhI aticAra. Aloemi - ane prakAzuM chuM. jo - je. AlouM - prakAzuM. icche - ApanuM vacana aMgIkAra | me - meM. karuM chuM.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ 101 icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! devasiaM AlouM? iccha, Aloemi. jo meo. artha - he bhagavaMta! Apa icchApUrvaka AjJA Apo (to) divasa saMbaMdhI (je aticAra lAgyA hoya te) prakAzuM. (guru kahe "Aloeha" prakAzo.) ziSya kahe- ApanuM vacana aMgIkAra karuM. chuM ane prakAze chuM. (jo me ItyAdi bAkIno pATha "IcchAmi ThAmi" peThe samajavo.). 31. sAta lAkha sUtra. sAta lAkha pRthvIkAya, sAta lAkha apUkAya, sAta lAkha teukAya, sAta lAkha vAukAya, daza lAkha pratyeka vanaspatikAya, 1. yoni eTale jIvane upajavAnAM sthAnaka, te badhA jIvonAM maLIne 84 lAkha utpattisthAna che. sthAnaka to te karatAM paNa vadhAre che, paNa varNa, gaMdha, rasa, sparza ane saMsthAna vaDe karI jeTalAM sthAnaka sarakhAM hoya te eka sthAnaka gaNAya. tenI gaNatarI A pramANe che - pRthvIkAyanA mULabheda 350, tene pAMca varSe guNatAM 1750) thayA, tene be gaMdhe guNatAM 3500) thayA, tene pAMca rane guNatAM 17500) thayA, tene ATha sparze guNatAM 14000) thayAM, tene pAMca saMsthAne guNatAM sAta lAkha bheda pRthvIkAyanA thayA. ema badhAnI gaNatarI karavI. uparokta 84 lAkha jIvayoni mAMTe utpanna thayela harakoI jIvane haNyo hoya, haNAvyo hoya, agara haNatAne anumati ApI hoya, te saMbaMdhI mithyAdukRta A sUtravaDe devAnuM che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 cauda lAkha sAdhAraNa vanaspatikAya, be lAkha beindriya, be lAkha te indriya, be lAkha caurindriya, cAra lAkha devatA, cAra lAkha nArakI, cAra lAkha tiryaMca paMcendriya, cauda lAkha manuSya, evaMkAre corAzI lAkha jIvayonimAMhi, mahAre jIve je koI jIva haNyo hoya, haNAvyo hoya, haNatAM pratye anumodyo hoya, te savi hu, mana, vacane, kAyAe karI, micchAmi dukkaDaM. artha - sugama che. 32. aDhAra pApasthAnaka sUtra zabdArtha prANAtipAta - bIjAnA prANano | maithuna - viSayabhoganI vAMcchArUpa nAza ciMtavavo. pariNAma. mRSAvAda - asatya bolavAnA | parigraha - navaprakAre bAhya ane cauda pariNAma. | prakAre atyaMtara vastu vagerenI vAMchA. adattAdAna - pArakI vastu dhaNInI | krodha-bIjAnI upara tIvra pariNAme saMmati vinA laI levAnI vRtti. | mukha vagere avayavo tapAvavAM.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ 103 mAna - prApta athavA aprApta paizunya - parajIvanA doSanI cADI khAvI. ratiati -: / - sukha duHkha Avye harSa zoka karavo. paraparivAda - guNI vA nirguNI jIvanI niMdA karavI. mAyAmRSAvAda - kapaTavRttithI asatya bolI chaLa karIne lokone ThagavAnA pariNAma. upara aruci. | mithyAtvazalya - vyavahArathI kudeva kalaha - bIjAnI sAthe vikhavAda | kuguru ane kudharma sevavAnI karavAnI vRtti. | abhilASA ane nizcayathI Atma abhyAkhyAna - nahIM dITheluManenahIM | svarUpanA anubhavane vighna kartArUpa sAMbhaLeluM parajIvane ALa devuM. | AtmAno pariNAma. vastuno ahaMkAra. mAyA - guptapaNe svArthavRtti siddha karavAnI IcchA. lobha - dhanAdi saMpattine ekkI karI saMgraha karI rAkhavAnI manovRtti. rAga - paudgalika vastu upara prIti. dveSa - aNagamatA jIvAdi padArtho pahele prANAtipAta, bIje mRSAvAda, trIje adattAdAna, cothe maithuna, pAMcame parigraha, chaThThe krodha, sAtame mAna, AThame mAyA, navame lobha, dazame rAga,agiyArame dveSa, bArame kalaha, bArame kalaha, terame abhyAkhyAna, caudame paizunya, paMdarame rati-ati, saulame paraparivAda, sattarame mAyAmRSAvAda, aDhArame mithyAtvazalya, e aDhAra &
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 pApasthAnakamAMhe mahAre jIve je koI pApa sevyuM hoya, sevarAvyuM hoya, sevatAM pratye anumoghuM hoya, te savi huM, mane, vacane, kAyAe, karI micchA mi dukkaDaM. artha :- parajIvanA prANano nAza ciMtavavo te prANAtipAta; asatya bolavAnA pariNAma te mRSAvAda; pArakI vastu dhaNInI saMmati vinA laI levAnI vRtti te adattAdAna; viSayabhoganI vAMcchArUpa pariNAma te maithuna; nava prakAre bAhya ane cauda prakAre +atyaMtara vastu AdinI vAMcchA athavA mUrchA te parigraha; paranI upara tIvra pariNAme mukhAdi avayava tapAvavA te krodha; prApta vA aprApta vastuno ahaMkAra te mAna; guptapaNe svArthavRtti siddha karavAnI vAMcchA te mAyA; dhanAdi saMpattine ekjI karI saMgraha karI rAkhavAnI manovRtti te lobha; paudgalika vastu upara prIti te rAga; aNagamatA jIvAdi padArtho upara aruci te dveSa; paranI sAthe vikhavAda karavAnI vRtti te kalaha; parajIvane nahIM dITheluM, nahI sAMbhaLeluM ALa devuM te abhyAkhyAna; parajIvanA doSanI cADI khAvI te paizunya; sukha-duHkha Avye harSa zoka karavo te rati-ati; guNI vA nirguNI jIvanI niMdA karavI te paraparivAda; kapaTavRttithI asatya bolI chaLa karIne lokone ThagavAnA pariNAma te mAyAmRSAvAda; vyavahArathI kudeva, kuguru + mithyAtva, traNa veda, hAsyAdi SaTka ane cAra kaSAya. A cauda prakAre atyaMtara parigraha che.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ 105 ane kudharma sevavAnI abhilASA ane nizcayathI AtmasvarUpanA anubhavane vinakartArUpa AtmAnA pariNAma te mithyAtvazalya, e aDhAra prakAre jIvane cittamAM je pAparUpa bhAva utpanna thAya te bhAvapApa ane bhAvanI cikAzathI jIvane sattAmAM karmanA daLiyA lAge te dravyapApa kahevAya che. 33. *vaMdittA sUtra zabdArtha vaMdig - vAMdIne. | taha- tathA. satrasiddha sarva evA tIrthakara tathA / daMsaNa - darzanane viSe. siddha bhagavAnane. | caritta - cAritrane viSe. dhammAyarie - dharmAcAryane. suhumo - sUkSma. savvasAhUe-AcArya, upAdhyAya | bAyaro vA - athavA bAdara. vagere sarva sAdhuone. duvihe - be prakAranA. IcchAmi - huM icchuM chuM. parignehami-parigrahane viSe. paDikamiuM - pratikramavAne. sAvaje - sAvadya pApavALA. sAvagadhammAIArassa - zrAvaka bahuvihe - bahuprakAranA. dharmane viSe lAgelA aticArathI. AraMbhe - AraMbha. jo me - je mAre. karAvaNe bIjAnI pAse karAvavAthI. vayAIAro - vratone viSe karaNe potAnI jAte karavAthI. aticAra lAgyo hoya. | a - anumodavAthI. nANe - jJAnane viSe. paDikkame - paDikkAmuM chuM. * zrAvakane divasa saMbaMdhI lAgelA aticArane AlocavAne arthe A sUtra sAMje sUrya ardha asta pAmelo hoya te vakhate kahevAnuM che. zrAvakanA bAra vrata vageremAM lAgelA 124 aticAra A sUtravaDe AlovavAmAM Ave che.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ je - je. 106 desiaM- divasa saMbaMdhI. sammAssa- samakitanA. savaM - sarva aticAra pratye. chakkAya - cha kAyanA. baddha bAMdhyuM hoya. samAraMbhe -samAraMbhane viSe. IdiehiM - indriyo vaDe karI. paNe - pote rAMdhatAM. caUhiM - cAra. payAvaNe bIjAnI pAse raMdhAvatAM. kisAehiM - kaSAye karI. aprasacaeNhiM-aprazasta bhAve karI. | dosA - doSa lAgyA hoya. rAgeNa - rAge karI. attA - potAne arthe. va - athavA. paraNyA - parane arthe. dosaNa - karI. ubhayaTTA- potAne tathA parane AgamaNe - jatAM. baMnene arthe. niSNamaNe - AvatAM. ceva - nize. ThANe - mithyAtvIonA sthAne | paMcaI- pAMca. UbhA rahetAM. | aNuvrayANuM - aNuvratane viSe. caMkamaNe - Amatema pharatAM. guNavayANuM - guNavratane viSe. aNAbhoge - upayoga vinA. | tiNAM- traNa. abhioge - rAjA athavA ghaNA | siphakhANuM - zikSAvratane viSe. lokonA AgrahathI. | cauNAM-cAra. niorga-parAdhInatAnA kAraNathI. | | paDikkame- paDikkAmuM . saMkA- jinavacanamAM zaMkA. | paDhame - pahelA. kaMkha-anya matanI icchA. aNuvrayaMmi - aNuvratane viSe. vigicchA-sAdhu-sAdhvInI malinatA | zlaga - sthULa. dekhI durgachA karavI athavA dharmanA | pANAivAya -prANAtipAtanI. phaLano saMdeha. | viraio-viratinuM ullaMghana karIne. pasaMsa - mithyAtvInI prazaMsA. AyariaM-jeAcaraNa sevyAM hoya. taha- temaja. | appasatye aprazastabhAve vartatA. saMthavo - paricaya. Intha - ahIMyA. kuliMgIsu - mithyAtvIno. | pamAyaprasaMgeNa-pramAdanA prasaMgathI.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ 107 vaha - jIvane mAravo. bharapANa - bhAta pANI-cArAno. baMdha - doraDA vaDe bAMdhavo. vucchee - aMtarAya karavo. chavicchee-tenA avayavane chedavA. | paDhamavayassa- A pahelA vratanA. abhAre - tenA upara ghaNo bhAra | aIyAre - aticAramAM bharavo. vaMditta savasiddha, dhamAyarie A savvasAhU a ne IcchAmi paDikkamiuM sAvagadhammAIArassa lo artha:- sarvajJa evA tIrthakara tathA siddha bhagavaMtane, vaLI dharmAcArya, upAdhyAya ane sarva sAdhune vAMdIne, zrAvaka dharmane viSe lAgelA aticAra thakI pratikramavAne huM IcchuM chuM. 1 sAmAnyathI sarvavratanA aticAra jo me vayAiAro, nANe taha daMsaNe caritte A suhumo abAyaro vA, saMniMda taM ca gariyAmi ArA artha - jJAnane viSe tathA darzanane viSe tathA cAritrane viSe ane ca zabdathakI tapane viSe tathA vIryane viSe ane saMkhanAne viSe vaLI (je aticAra) mane vratone viSe sUkSma vA bAdara lAgyo hoya, tene niMdu chuM ane gurunI samakSa gaNuM chuM. 2 1. svasthAnAt yatparasthAna, pramAdasya vazAt gataH. tanneva kramaNe bhUyaka, pratikramaNamucyate || 2. paMcamIsthAne SaSThI athavA karmaNi SaSThI.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 parigrahanA aticAra duviSe pariggahaMmi; sAvarjo bahuvihe a AraMbhe; kArAvaNe a karaNe, paDikkame desiai savva jJA artha :- be prakArano parigraha-sacitta ane acitta temaja sAvadha-pApavALo ane bahu prakArano AraMbha te baMnene karAvavAthI, pote karavA thakI ane bIjA karanArAone anumodavA thakI, je aticAra lAgyA hoya te divasa saMbaMdhI sarva aticAra pratye pratikramuM chuM. 3 jJAnanA aticAra jaM baddhamiMdiaihiM; cauhiM kasAehiM appasathehiM | rAgeNa va doseNa va, taM niMde teM ca garihAmi // 4 // -- artha :- indriyo vaDe karI tathA cAra kaSAye karI, aprazasta bhAve karI, rAge karI vA dveSa vaDe karI je aticAra rUpa azubhakarma bAMdhyuM hoya, tene AtmAnI sAkhe niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM. 4 samyagdarzananA aticAra AgamaNe nirgamaNe, ThANe ceMkamaNe 1. rAiyaM, piDaM, comAsiaM, saMvacchariaM vA yathAyogyuM. ArSatvAd vakAralopa.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 aNAbhoge I abhioge anione; paDikkame desiaM savaeN pA. artha - upayogarahitapaNe rAjAnA vA ghaNA lokanA Agraha thakI tathA parAdhInatAnA kAraNathI (mithyAtvInA maMdirAdikane viSe) jatAM AvatAM, temanA sthAnake ubhA rahetAM, tyAM ja Ama tema pharatAM je aticArarUpa pApakarma bAMdhyuM hoya te divasa saMbaMdhI sarvane pratikakuM . 5 samyakatvanA aticAra saMkA kaMkhavigicchA, pasaMsataha saMthavo kuliMgIsu ne sammAssaiAre, paDikkame desimaM savaMdo. artha - jinavacanamAM zaMkA, anyamatanI vAMcchA, dharmanA phaLano saMdeha vA sAdhu-sAdhvInAM malina gAtra tathA vastra dekhI durgachA karavI; mityAtvInI prazaMsA tathA temano paricaya. e samyakatvanA aticAra madhye divasa saMbaMdhI je pApa bAMdhyuM hoya te sarvane paDikkAmuM chuM. 6 chakkAya samAraMbhe, payaNe A payAvaNe a je dosA ne attaTTA ya paraTTA, ubhayaTTA ceva te niMde AzA artha - potAne arthe tathA parane arthe vaLI potAne tathA parane e bannene arthe (azanAdi AhArane) pote rAMdhatAM, bIjA
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 pAse gaMdhAvatAM ane bIjA rAMdhatA hoya tene anumodana detAM chakAyanA samAraMbhane viSe pravartavA thakI je (karma baMdharUpa) doSa lAgyA hoya tene huM niMduM chuM. 7 sAmAnyathI bAra vratanA aticAra paMcaNDa-maNuvvayANuM, guNatvayANaM ca tihamaiyAre // sikkhANaM ca cau N; paDikkame desiaM savva // 8 // artha :- pAMca aNuvratane viSe, traNa guNavratane viSe, cAra zikSAvratane viSe ane tapa saMleSaNAdine viSe je aticAra lAgyA hoya te divasa saMbaMdhI sarva aticArane huM paDikkamuM chuM. 8 paDhame aNuvvayaMmi, thUlaga-pANAivAyaviraio / / Ayariya-mappasatye, itya pamAyappasaMgeNaM lA artha :- ahIMyAM pahelA aNuvratane viSe; pramAdanA prasaMga thakI aprazasta bhAve vartatAM thakAM sthUla prANAtipAtanI nivRttinuM ullaMghana karIne je AcaraNa sevyAM hoya te jema ke-9. 1. samyaktvanI prApti thayA pachI prApta thAya mATe aNuvrata ane mahAvratanI apekSAe nhAnAM mATe aNuvrata, te pAMca che. te pAMca mULa guNa che. 2. mULa guNone vizeSa karavAvALAM tethI guNavrata, te traNa che. 3. ziSyane vidyAgrahaNanI peThe vAraMvAra sevana karavA yogya hovAthI zikSAvrata te cAra che bAra vrata mAMhelA pahelA ATha vrato yAvatkathita (kAyamanA) ane cAra vrata itvakAlika (thoDAkALa mATe) samajavA.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ 111 "vaha-baMdha-vicchee, aIbhAre bhatta-pANavuccheeA paDhamavayassa-IAre, paDikkame desiaM savaeN 1all artha :- (dvipadAdi jIvane) mAravo, doraDAvaDe bAMdhavo; tenA avayavane chedavA; tenA upara ghaNo bhAra bharavo; tene bhAtapANI-cArAno aMtarAya karavo, A pahelA vratanA aticAra maLe je aticAra divasa saMbaMdhI lAgyA hoya te sarvane huM paDikkam chuM. 10. zabdArtha bIe - bIjA kUDalehe - juThA dastAveja karavA. aNuvaryAmi - aNuvratane viSe. | bIe-bIjA. parizUlaga - ati moTA. vayasaiyAre vratanA aticArane. aliavayaNa - jUThA vacananI. taIe - trIjA. viraIo-viratinuMullaMghana karIne. aNuvayaMmi - aNuvratane viSe. sahasA - aNavicAre. zlaga -moTA (bAdarapaNe). paradalDa - pArakA dravyanA. rahassa-ekAMte (chAnI vAta karanAra haraNa - haraNanI. upara rAjya viruddha gunho muktAM) viraio - viratithI dAre strIe kahelI vAta pragaTa karatAM | tenAhaDappAoge - corIno mAla mosavaese-khoTo upadeza ApatAM. | levo. corane sahAya ApavI. 1. ahiM koI zaMkA kare ke prANAtipAta viramaNa vratavALAne vadhAdi aticAra lAge nahi, kAraNa ke prANAtipAta zabda vadhAdinuM grahaNa thaI zake nahi, tethI aticAra na lAge. tene mATe uttara Ape che ke mukhyatAe prANAtipAtanuM ja paccakhANa thAya che to paNa vadhAdika prANAtipAtanA hetu hovAthI tenuM paNa paccakakhANa AvI gayuM, mATe vadhAdika karavAthI aticAra lAge.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 tappaDirUve - khoTI vastune kharI jevI karI vecavI. viruddhagamaNe - dANacorI vagere rAjyaviruddha AcaravuM. kUMDatula - khoTA tola rAkhavA. kUMDamANe - khoTAM mApa rAkhavAM. cautze - cothA. aNuvvayaM - aNuvratane viSe. niccuM - nitye. | | dhaNa - dhana. panna - dhAnya. khitta - kSetra. vatyu - ghara-hATa. ruppa - rUpuM. suvanne - sonuM. kuvia - sonA-rUpA sivAya bIjI dhAtuonI vastune. parimANe - parimANa uparAMta rAkhavAthI. | dupae - dAsadAsIo vagere be paradAragamaNa - parastrI sAthe gamana ka2vAnI. apariggahiA - kuMvArI kanyA athavA vidhavAnI sAthe viSaya sevavo. ittara - bIjAe thoDA vakhata mATe rAkhelI vezyAnI sAthe viSaya sevavo. aNaMga - bhinna aMgothI krIDA karavI. vivAha - potAnA putra-putrI sivAya bIjAnA vivAha karavA. tijJaaNurAge - kAmabhogane viSe tIvra anurAga karavo. cauttha - cothA. itto - e pachI. aNuvvae - aNuvratane viSe. paMcamaMmi - pAMcamA. parimANa paricchee - parigrahanA | majjImi - madirA. parimANanuM ullaMghana karavAthI. | maMsaMmi - mAMsa. pagavALAM. cauppayaMmi - ghoDA vagere cAra pagavALAM prANIone. gamaNasa - javAnA. parimANe - parimANathI adhika jatAM. disAsu - dizimAM. udbha - Urdhvadizi. ahe - adhodizi. tiriaM - tirkI dizi. vudghi - parimANa vadhAratAM. saiaMtaraddhA - mArgamAM amuka hadanI smRtino bhraMza thavAthI vadhAre jatAM. paDhamaMmi - pahelA. guNatvae - guNavratane viSe.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ puSle - puSpa. phale - phaLa. gaMdha - barAsa pramukha gaMdha. mallu - puSpanI mALA. 113 uvabhoga-paribhoge - upabhoga paribhoga nAmanA. bIaMmi - bIjA . guNatvae - guNavratane viSe. bIjA vratanA aticAra bIe aNuvvayaMmi, parizUlaga-aliavayaNaviraio / / Ayaria-mappasatye, itya pamAyappasaMgeNuM // 11 // artha :- ahIMyA, bIjA aNuvratane viSe, pramAdanA prasaMga thakI aprazasta bhAve vartatAM thakAM atizaye karIne moTA jUThAMnI viratinuM ullaMghana karIne je AcaraNa kareluM hoya te jemake-11. 1. moTA jUThANAM pAMca che, te A pramANe - (1) dveSAdivaDe aviSakanyAne viSakanyA kahevI vagere kanyA saMbaMdhI pheraphAra bolavuM te kanyAlIka. (2) thoDA dUdhavALI gAya (upalakSaNathI dujhaNA jAnavara) ne ghaNA dUdhavALI ane ghaNA dUdhavALIne thoDA dUdhavALI kahevI ityAdi kahevuM te gavAlIka. (3) pArakI bhUmine potAnI bhUmi kahevI vagere bhUbhyalIka. (4) dhana-dhAnyAdi pArakI thApaNa rAkhI hoya chatAM nathI rAkhI ema jUThuM bolI oLavavI te nyAsApahAra. (adatta vastune rAkhavAthI adattAdAna lAge che chatAM vacananI mukhyatA hovAthI ahIM mRSAvAdapaNuM gaNyuM che.) ane (5) lAMca laIne agara matsara vaDe khoTI sAkSI pUravI te kUTasAkSitva. A pAMca paikI pahelAmAM dvipada sarva saMbaMdhI ane bIjAmAM catuSpada sarva saMbaMdhI alIkano samAveza che. nyAsApahAra tathA phUTasAkSitva e beno dvipadAdinA jUThANAmAM aMtarbhAva thAya che, chatAM paNa lokamAM atyaMta niMdita hovAthI judA gaNyA che. 8
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 sahasA rahassa dAre, mosuvaese A kUDalehe ane bIavayassa-IAre, paDikkame desie savvala rA artha - aNavicAre koInA upara ALa mukatAM, ekAMte chAnI vAta karanAra upara rAjyaviruddha gUnho mukatAM, strIe kahelI vAta pragaTa karatAM, khoTo upadeza ApatAM ane jUThA dastAveja karatAM, bIjA vratane viSe je koI aticAra lAgyo hoya te divasa saMbaMdhI sarva aticArane huM paDikkAmuM chuM. 12 trIjA vratanA aticAra taIe aNuvrayaMmi, thulagaparadavyaharaNaviraio Ayaria-maprasantha, itya pamAyaprasaMgeNaM 13 artha - ahIMyAM trIjA aNuvratane viSe pramAdanA prasaMga thakI aprazasta bhAve vartatAM thakAM bAdarapaNe paradravyanA haraNanI viratinuM ullaMghana karIne je AcaraNa sevyuM hoya te jemake-13. tenAhaDappaoge, tappaDirUve viruddhagamaNe a ne kUDatulakUDamANe, paDikkame desiaM savaeN 14ll artha:-coranI ANelI vastu arthAta corIno mAla levo, corane sahAya ApavI, khoTI vastu kharI jevI karI vecavI, dANacorI pramukha rAjayaviruddha kAryo AcaravAM agara zatru
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ 115 rAjAnA dezamAM rAjya taraphathI javAno niSedha karyo hoya chatAM vyApArAdi prasaMge javuM, khoTAM tola rAkhavAM, khoTAM mApa rAkhavAM; tethI je pApa lAgyuM hoya te saMbaMdhI sarvane huM paDikkamuM chuM. 14. cothA vratanA aticAra caultha aNuyaMmi, nircA paradAragamaNa-viraio | Ayariamausatye, itya pamAyaprasaMgeNaM 1po. artha - ahIMyAM cothA aNuvratane viSe pramAdanA prasaMga thakI aprazasta bhAve vartatA thakA, niraMtara paradArA sAthe gamana karavAnI viratinuM ullaMghana karIne je AcaraNa sevyuM hoya te jemake-15. aparigdahiA ittara, asaMgavivAha tiva-aNurAge che "cautthavayassaIAre, paDikkame desiaM savaeN 1do. artha - aparigrahItA arthAta kuMvArI kanyA athavA vidhavAnI sAthe maithuna karavuM, bIjAe thoDA vakhata mATe rAkhelI vezyAnI sAthe maithuna karavuM, anaMgakrIDA karavI (sRSTi niyama 1. A cothuM vrata be prakAre grahaNa thaI zake che, tethI svadArAsaMtoSIne chellA traNa aticAra ane pahelA be sevAya to vratabhaMga ja thAya ane parastrIgamanaviramaNavALAne pAMca aticAra samajavA. ahIM puruSane strI AzrayI kahyuM che te pramANe strIne puruSa AzrayI aticAra, anAcAra vagere samajI levuM.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 viruddha aMgathI viSayakrIDA karavI.) potAnA putra-putrI sivAya bIjAnA vivAha karavA, kAmabhogane viSe tIvra anurAga karavo, (A pAMca) cothA vratanA aticAra madhyethI je koI aticAra divasa saMbaMdhI mane lAgyo hoya te sarvane huM paDikkAmuM chuM. 16 pAMcamA vratanA aticAra itto aNuvrae paMcamaMmi, Ayariamadhdhasalyumi // parimANaparicchee, itya pamAyaprasaMgeNa //1zA artha e pachI, ahIMyAM pAMcamA aNuvratane viSe pramAdanA prasaMga thakI, aprazasta bhAve vartatAM thakAM parigrahanA pramANano pariccheda karavA thakI je AcaraNa sevyuM hoya te jemake-17. dhaNadhanna-khittavattha, ruusuvanne A kuvia-parimANe II dupae caNviyaMmi ya, paDikkame desie savva 18 artha - dhana-dhAnya, khetara-gharahATa, rUpuM-sonuM ane rUpAsonA sivAya bIjI dhAtunI vastuone parimANa uparAMta rAkhavAthI tathA dAsa-dAsI vagere be pagavALAM ane ghoDA vagere cAra pagavALAM prANIone parimANa uparAMta rAkhavAthI lAgelA divasa saMbaMdhI sarva aticArane huM paDikkAmuM . 18 1. dhana cAra prakAranuM che. te A pramANe-(1) gaNI zakAya te gaNima sopArI, nALIyera vagere. (2) toLI zakAya te dharima goLa, ghI vagere. (3) mApI zakAya te meya kApaDa, jamIna, tela, dUdha vagere ane (4) parIkSA karavA yogya pAri che mANeka, motI, rUpAnANuM vagere.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 chaThThA vratanA aticAra gamaNassa ya parimANe, disAsu uDUDha ahe atirie cA vaDriDha saiaMtaraddhA, paDhamaMmi guNavae niMde 19aaaa artha :- Urdhvadizi, adhodizi ane tirchAdizimAM javAnA parimANathI adhika jatAM, eka dizimAM javAnuM ghaTADI bIjI dizimAM te parimANa vadhAratAM ane karelA pramANanI vismRti thavAthI vadhAre jatAM pahelAM guNavratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene AtmAnI sAkhe niMduM chuM. 19 sAtamA vratanA aticAra marjAmi a saMsaMmi a, puNe a phale a gaMdha male ane vibhogaparibhoge, bIyaMmi guNavae niMde 2oll artha -madirA tathA mAMsa ane bIjA paNa nahIM khAvA yogya padArtha tathA puSpa, phaLa, barAsa pramukha gaMdha ane puSpanI mALAne bhogavavAthI, upabhoga-paribhoga nAmanA bIjA guNavratane viSe lAgelA aticArane huM niMduM . 20 zabdArtha saccitte - sacitta vastu vAparavI. | apola - nahi pakAvelA padArtha paDibaddha - sacitta sAthe joDAyelI vAparavA. vastu vAparavI. | dupoliaM- aradhA kAcA padArtha.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 AhAre - khAvAthI. tucchosahi - tuccha padArtha. bhakhaNayA - bhakSaNa karavAthI. iMgAlI - aMgAra karma-eTale kuMbhAra ane bhADabhuMjA vagerenAM agni saMbaMdhI karma. vaNa - vanakarma, eTale phaLa, phula, vanaspati, anAja vagere, ugADavAM tathA chedavAnuM karma. sADI - zakaTakarma-eTale gADAM, bela | vagere vecavA, vecAvavAnuM karma. bhADI - bhATikakarma-eTale ghoDA, uMTa, baLada vagere bhADe ApavA apAvavAnuM karma. phoDI - saphoTikakarma-kuvA, vAva vagere khodavA-khodAvavAnuM karma. suvajjae - atyaMtapaNe varjavA. kamma - karma. vANijyuM - vepAra. ceva - vaLI nikSe. daMta - hAthIdAMta, muktAphaLa vagereno vepAra. lakSya - lAkhano vepAra. rasa - rasano vyApAra, ghI, tela, goLa vagereno vyApAra. kesa - kezano vyApAra, mora, popaTa, manuSya ane pazuno vyApAra. | | visavisayaM - jherano vyApAra. aphINa, somala vagereno tathA zastrAdino vyApAra. evuM - e pramANe. khu - nizcayathI. jaMtapillaNa - ghaMTI, carakhA pramukha, yaMtramAM zeraDI, tala vagere pIlAvavA. karmAM - karma. nilaMchaNuM - nAka, kAna vIMdhavA, vIMdhAvavA. ca - ane. davadANuM - agnidAha devo. sara - sarovara. duha - draSTa. talAya - taLAvane. sosaM - sukAvI nAkhavAM. asaiposaM - hiMsaka jIvo tathA naThArI strI vagerenuM poSaNa karavuM. vajjiA - varlDavAM. satya - zasra. agni - agni. musala - sAMbeluM. jaMtaga - yaMtra. taNa - tRNa. kaTTe - kASTha. maMta - sarpa vagerene utAravAnA maMtra.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUla - nAgadamaNIpramukha jaDIbuTTI. bhesajja - goLI. cUraNa vagere vastuo. ditre - ApavAthI. davAvie - bIjAnI pAse 119 apAvavAthI. vA - athavA. nhANa - aNagaLa pANIthI nhAvuM. uTTaNa - pIThI vagere coLI zarIrano mela utAravo. vannaga - aLato, gulAla vagerethI sad - zabda. rUva - rUpa. rasa - rasa. gaMdhe - gaMdha. raMga karavo. vilevaNe - kesara caMdana vagerenuM vilepana karavuM. vartI - vasa. AsaNa - Asana. AbharaNe - AbhUSaNa. paDikkame - huM paDikkamuM chuM. desio - divasa saMbaMdhI. kaMdappe - kAmabhoganI kathA karavI. kukkuIe - lokone hAMsI Ave evI kAyaceSTA karavI. | mohira - vAcALapaNe aghaTita vacana bolavAM. ahigaraNa - zasra vagere sajja karavA. bhogaairitte - upabhoga-pari bhoganI vastu khapa karatAM vizeSa rAkhavI. ThaMDaMmi aNNAe - anarthadaMDa viramaNa nAmanA. taiaMmi - trIjA. guNatvae - guNavratane viSe. tiviSe - traNa prakAranA. duppaNihANe - duHpraNidhAna duSTa yoga vyApAramAM. aNavaTTANe - avinayapaNe, be ghaDI karatAM ochA vakhate sAmAyika pAravuM. saiviNe - pramAdathI sAmAyika lIdhuM che ke nahi te yAda na rahevuM. vitahakae - vitarthapaNe arthAt khoTI rIte karatAM. paDhame - prathama. sikkhAvae - zikSAvratane viSe. ANavaNe - niyamita bhUmimAM bahArathI kAMI cIja maMgAvavI. pesavaNe - parimANa uparAMta bhUmine viSe potAnA kArya mATe bIjAne mokalavA.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 sadde - parimANa uparAMta bhUmie | posahavihi - posahano vidhi. rahelAne khoMkhArAdikathI jaNAvavuM. vivarIe - viparIta karavAthI. rUve - rUpa dekhADIne potAnI jANa taIe - trIjA. | siAvae - zikSAvratane viSe. nAmanA. karavI. | puggalakSmave - padArtha nAkhI saccitte - sacitta vastu. potApaNuM jaNAvavuM. | nikhivaNe - nAMkhavI. desAvagAsiaMmi - dezAvakAzika | pihiNe - devA yogya vastune sacitta padArtha vaDe DhAMkavI. vavaesa - nahi devAnI buddhie potAnI vastune pArakI kahevI ane paranI vastune potAnI kahevI. macchare - krodha, abhimAna, irSyA karatAM dAna devuM. bIe - bIjA . siAvae - zikSAvratane viSe. saMthArA - saMthArA saMbaMdhI. uccAravihi - laghunIti tathA | vaDInIti saMbaMdhI. pamAya - pramAda. ceva - nizce. taha ceva - tema vaLI. kAlAikkamadANe - gocarIno kALa bhoyaNAbhoe - bhojana saMbaMdhI | vItI jatAM munine AmaMtraNa karavuM. ciMtA karavI. | cautze - cothA. saccitte paDibaDhe, apola duppoliaM ca AhA2e // tucchosiMhabhakSaNayA, paDikkame desiaM savva // 21 // artha :- sacittano tyAga vA parimANa chatAM pramAdanA vazathI adhika sacitta vAparavAM, citta sAthe joDAyelI vastu vAparavI, nahI pakAvelA padArtha vAparavA, ardhapa tathA ardha 1. duppalie a (pratyantare)
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ 121 kAcA padArtha vAparavA ane tuccha padArtha bhakSaNa karavA, e sacittanA tyAganA pAMca aticAra maLethI je aticAra lAgyA hoya te divasa saMbaMdhI sarvane huM paDikkAmuM chuM. 21 IgAlI-vaNa-sADI, bhADI-phoDIsuvae karmo . vANijja ceva daMta, lakharasa-kesa-visavisayaM rarA artha - kuMbhAra ane bhADabhuMjA vagerenA agni saMbaMdhI karma te aMgAra karma, puSpa, phaLa, vanaspati, anAja vagere ugADavA tathA chedavAM te vanakarma, gADAM, bela vagere vecavA, vecAvavA te zakaTakarma, ghoDA, uMTa, baLada vagere bhADe ApavA te bhATika karma, kuvA, vAva vagere khodavA, khodAvavA te skoTika karma, A pAMca karma zrAvake atyaMtapaNe varjavAM vaLI nizcaye pAMca vANijya temAM hAthIdAMta, muktAphaLa vagere jyAM nipajatAM hoya te sthAnake jaI kharIda karavAM te daMtakuvANijya; lAkha, kasuMbo, haratAla vagereno vyApAra te lAkhakuvANijya, ghI, tela, goLa vagereno vyApArate rasakuvANijya; mora, popaTa, manuSya ane pazuno vyApAra te kezakuvANijya. aphINa, somala vagere tathA zastrAdino vyApAra te viSaviSayakuvANijya; e pAMca kuvANijyane zrAvake varjavAM. 22 evaMkha jaMtapillaNa-kamma, nilUMchaNe ca davadANuM | sara-daha-talAya-sosa, asaI-posa ca vajijjA ra3
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 artha :- e pramANe nizcayathI ghaMTI, carakhA pramukha yaMtramAM zeraDI, tala vagere pIlAvavA, nAka, kAna vIMdhavA-vIMdhAvavA, agnidAha devo; sarovara, draha ane taLAva vagerene sukAvI nAkhavAM, hiMsaka jIvo tathA vyabhicArI strI vigerenuM poSaNa karavuM. A pAMca sAmAnya karmane zrAvake vavAM. 23 AThamA vratanA aticAra satyagni-musala-jaMtaga,-taNa-kaTTemaMtabhUla-bhesajja // dinne davAvie vA, paDikkame desiaM sarvAM||24|| artha :- zasra, agni, sAMbeluM, yaMtra, tRNa, kASTha, sarpa vagerene khIlavavAnA (sthira karavAnA) maMtra, nAgadamaNI pramukha jaDIbuTTI ane goLI, cUraNa vagere upadravakArI vastuo bIjAne ApavA thakI, bIjAnI pAse apAvavA thakI tathA ApanArane anumodavA thakI je aticAra lAgyA hoya, te divasa saMbaMdhI sarva aticArane huM paDikkamuM chuM. 24. hANu-vaTTaNa-vazaga, vilevaNe saddarUva-rasa-gaMdhe // vatthAsaNa-AbharaNe, paDikkame desiaM sarvAM||25|| artha :- aNagaLa pANI vagerethI nhAvuM, pIThI coLI zarIrano mela utAravo, abIla, gulAla, alatAdika tathA kezara caMdanAdinuM vilepana karavuM; zabda, rUpa, rasa, gaMdha, vastra, Asana,
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ 123 AbharaNa ItyAdi aneka upabhoga saMbaMdhI je aticAra lAgyA hoya te divasa saMbaMdhI sarva aticArane huM paDikkaruM chuM. 25 kaMdakhe kukakuIe, mohari ahigaraNa bhogaAiritte / daMDuMmi 'aNaTTAe, taIaMmi guNavae niMde ra6ll. artha - kAmabhoganI kathA karavI, lokone hAMsI Ave evI kAyaceSTA karavI, vAcALapaNe aghaTita vacana bolavAM, zastra vagere sajja karavAM, upabhoga-paribhoganI vastu khapa karatAM vizeSa rAkhavI; anarthadaMDa viramaNa nAmanA trIjA guNavratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM chuM. 26 tiviheduppaNihANe, aNavaTTANe tahA sadavihUNe. sAmAiavitahakae, paDhame siphakhAvae niMde sArA artha - mana, vacana, kAyA ema traNa prakAranA dupraNidhAna arthAta duSTa yoga-vyApAranA traNa aticAra, avinayapaNe be ghaDI karatAM ochA vakhate sAmAyika pAravuM. pramAdathI sAmAyika lIdhuM che ke nahi te yAda na rahevuM, evI rIte sAmAyikavitathapaNe arthAt khoTI rIte karatAM prathama zikSAvratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM chuM. 27 1. jethI AtmA nirarthaka daMDAya te anarthadaMDa, tenA pAMca aticAra A gAthAmAM jaNAvyA che ane kevA kevA kAraNe anarthadaMDa thAya che te 24, 25mI gAthAmAM varNavela che.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 dazamA vratanA aticAra ANavaNe pesavaNe, sade rUve A puggalakheve A desAvagAsiaMmi, bIe siphakhAvae niMde 28 artha - niyamita bhUmimAM bahArathI koI cIja maMgAvavI, parimANa uparAMta bhUmine viSe potAnA kArya mATe bIjAne mokalavA, parimANa uparAMta bhUmie rahelAne khoMkhArAdithI jaNAvavuM, tene rUpa dekhADavuM, teve sthaLe kAMIka padArtha nAMkhI potApaNuM jaNAvavuM. A pAMca aticAra mAMhethI dezAvagAsika nAmanA bIjA zikSAvratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM chuM. 28 agiyAramA vratanA aticAra saMthAccAravihi, pamAya taha-ceva bhoyaNAbhoe A posahavihi-vivarIe, taIe sikhAvae niMde rahelA artha:- saMthArA saMbaMdhI be prakAranA arthAta saMthArAne na paDilehe, na pramArja tathA paDileha, pramArje to kaMIka kare ane kaMIka na kare ane laghunIti tathA vaDInIti saMbaMdhI be prakAranA arthAta laghunIti ane vaDInItine paraThavavAnI bhUmine na paDilehavI, na pramArjavI ane paDilehe, pramArje to kAMIka kare ane kAMIka na kare, ema cAra tathA bhojana saMbaMdhI ciMtA karavI; athavA posaha lIdho che ke nahi te yAda na rahevuM. e rIte
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ 125 posahano vidhi viparIta karavAthI trIjA zikSAvratane viSe je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM chuM. 29 sacitte nikhivaNe, pihiNe vavaesa macchare ceva | kAlAikkamadAse, cauttha siphakhAvae nide. 30 artha :- sAdhune devAyogya bhojana upara sacitta vastu mUkavI devAyogya vastune sacitta padArtha vaDe DhAMkavI; nahIM devAnI buddhie potAnI vastune pArakI kahevI. ane devAnI buddhie paranI vastune potAnI kahevI, krodha, abhimAna, IrSA karatAM dAna devuM. gocarIno kALa vItI jatAM munine AmaMtraNa karavuM. cothA zikSAvratane viSe pUrvokta aticAra madhyethI je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM . 30 zabdArtha suhiesa-jJAnAdikane viSe jenuM | aspaMjaesa-a nathI. hita che evA suvihitane viSe | sva - svachaMda athavA sukhIne viSe. | yata - yatna eTale potAnI duhiesu - vyAdhithI pIDAelA | svecchAe vicaravAvALA nahIM paNa tape karI durbaLa evAduHkhIne viSe. | gurunI AjJAe vicaravAvALA jA - je. evA susAdhune viSe. athavA me - mane. | pAsatyAdine viSe. + dharmanI puSTi kare te pauSadha. 1. tithi, padi laukika vyavahArano tyAga kare te atithi, temane AtmArthe nirdoSa annAdinuM dAna karavuM te atithisaMvibhAga nAme cothuM zikSAvrata kahevAya che.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 26 aNukaMpA - anukaMpA-dayA. | mANasiassa-mananA aticArane. sAhUsu- sAdhune viSe. vaMdaNa - be prakAranAM vaMdana. saMvibhAgo - saMvibhAga. vaya - bAra prakAranA vrata. caraNa - caraNasittarI. sikakhA - be prakAranI zikSA. karaNa - karaNasittarI. gAravesu - traNa gAravane viSe. jusu - sahita evA. sannA - cAra saMjJA. saMte - hovA chatAM. kasAya - cAra kaSAya. phAsuadANe - nirdoSa azanAdika. diDesu - traNa daMDane viSe. Ihaloe - Alokane viSe. gusu- traNa guptine viSe. paraloe - paralokane viSe. samiIsu pAMca samitine viSe. jIvio - jIvavAnI. sammadiTTI - samyagdaSTi. jIvo - jIva. maraNe - maravAnI. jaivihu - jo ke nizcaye. AsaMsapaoge-vAMcchAno-manano pAva - pApa. vyApAra. samAyAre - kare. paMcaviho - pAMca prakAranA. kiMci - thoDuM. mA - na. appo - alpa. majja -mane. si-teno (zrAvakano) baMdho - baMdha. maraNate - maraNAMta sudhI. jeNa - kAraNa ke. kAeNa-kAyAtsarga vagere kAyAnA | niddhadharsa - nidayapaNe hiMsAno - vyApArathI. vyApAra. kAIassa - kAyAthI vadha vagere | kuNaI - kare. karAyelA aticArane. | taMpihu- tene paNa nizcaye. vAiassa-vacananA aticArane. | sapaDikkamaNe pratikramaNa karavAthI vAyAe-jinastava vagere vacananA vyApArathI. | saptariAd -pazcAttApa karavAthI maNasA - mana vaDe. yukta. huja - hojo.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 sauttaraguNa - gurue ApelAM | rAgadosa- rAgadveSathI. prAyazcitta karavAthI yukta. | samasji - bAMdhelAM. khippa - zIdhrapaNe. AlokhaMto - gurunI samIpe, visAmeI - zamAve che. potAnAM pApa prakAzato. vAhitra - vyAdhinI jema. nidaMto - AtmAnI sAkhe niMdato. susikhio - sArI rIte zIkhelo. | khippa - zIdhra. vijjo -vaidya. haNaI - haNe che. jahA - jema. susAvao - bhalo zrAvaka visaM-jherane. kayapAvo - karyuM che pApa jeNe evo. kuraMgayuM - zarIramAM vyApelA. avi - paNa. maMtamUla - maMtra mULanA. maNusso - manuSya. visArayA - jANanArA. AloIya - pApane prakAza karato. vijjA - vaidyo. niMdiya-AtmAnI sAme niMdato. haNaMti - haNe che. gurusagAse - gurunI samIpe. maMtehi - maMtro vaDe. airega - atizaya. to - tethI. lahuo - halako. nivisaM - viSa rahita. ohariabhavva - jema bhArane aTTavihaM -ATha prakAranA. utArIne. karma-karmane. | bhAravaho - bhArane vahana karanAra suhiesa a duhiesu a; jA me assajaesu aNukaMpA rAgaNa vadosaNa va, taM niMde taM ca gariyAmi 31 artha - jJAnAdine viSe hita che jenuM evA suvihitane viSe tathA vyAdhithI pIDAyelA, tape karIne durbaLa ane tuccha 1. ahIM anukaMpAne niMdI nathI paNa rAga-dveSanI niMdA karI che.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 upadhivALA evA duHkhIne viSe. tathA guru nizrAe vicaranArA susAdhune viSe, rAgathI (A mAro putra che. A mAro sago che ityAdi buddhie)vA dveSathI (A sAdhuone koI detuM nathI, malina zarIravALA che, Azraya vinAnA che ityAdi buddhie) mane je annAdi devArUpa anukaMpA thaI hoya tene huM niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM, athavA vastrAdike sukhI, rogavaDe duHkhI evA asaMyatI pAsasthAdikane rAgathI (AzIrbhAvathI athavA paricayAdi kAraNe) athavA dveSathI je mane dayA thaI hoya tene niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM athavA asaMyata eTale chakAyano vadha karanArA brAhmaNa, bhIkhArI Adi sukhI agara duHkhIne rAga dveSa karIne dAna ApatAM je aticAra lAgyo hoya tene niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM. 31 sAhUsu saMvibhAgo, na kao tavacaraNakaraNa-junnesu // saMte phAsuadANe, taM niMde teM ca garihAmi // 32 // artha :- tapa tathA caraNasittarI ane karaNasittarIe sahita evA sAdhuone viSe; nirdoSa azanAdika hovA chatAM mAre saMvibhAga (Atithya)na kIdho hoya, tethI je aticAra lAgyA hoya tene huM niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM. 32 + AthI lAMbuM azubha AyuSya baMdhAya che. je mATe AgamamAM kahyuM che ke tevA rUpanA sAdhu, brAhmaNa, saMyata, pApakarmane haNanAra ane tenuM pratyAkhyAna karanAra e badhAnI hilanA, niMdA, khrisA, gaha agara anya koI aprItinA prakA2pUrvaka azanAdike karI dAna Ape to prANI azubha lAMbuM AyuSya bAMdhe che.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 saMleSaNAnA aticAra Ihaloeparaloe, jIvia-maraNe A AsaMsapaogepaMcaviho aIyAro, mA majha hujja maraNe te 33 artha:- dharmanA prabhAvathI A lokane viSe sukhanI vAMcchA tathA paralokamAM devendrAdinA sukhanI vAMcchA; anazanane lIdhe sanmAna dekhI jIvavAnI vAMcchA; tathA duHkha Ave maravAnI vAMcchA; ane e zabda thakI, kAmabhogane viSe tIvra IcchA; saMleSaNA saMbaMdhI A pAMca prakAranA aticAra mane maraNAMta sudhI na hojo. 33 traNa yoga vaDe sarva vratanA aticAra kAeNa kAiassa, paDikkame vAiassa vAyAeA maNasA mANasiassa, savyasta vayAiArassal34o artha:- kAyAthI vadhAdike karAyelA aticArane kAyotsargAdi je kAyAnA zubha vyApArane teNe karI; ALa pramukha devAnA vacananA aticArane jinastavanAdi zubhavacananA vyApAra karIne ane devatattvAdine viSe zaMkA pramukha mananA aticArane anityAdi bhAvanAnA zubha ciMtavane karIne; ema sarva vratanA aticArane huM paDikkAmuM chuM. 34
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 vaMdaNa vaya siphakhAgA-ravesu sannAkasAya-daMDesuPII guttIsu asamiIsu a, jo aIAro 'a taM niMde rUpA. artha:- be prakAranAM vaMdana, bAra prakAranAM vrata, be prakAranI zikSA (grahaNa ane Asevana rU5), traNa gArava, cAra saMjJA, cAra kaSAya, traNa daMDa, traNa guNi, pAMca samiti ane ca zabdathI zrAvakanI agiyAra paDimA tene viSe je aticAra lAgyo hoya tene huM niMduM chuM. 35 sammakriTTijIvo, jachavi hu pAva samAyare-kiMci appo si hoi baMdho, jeNa na 1. caityavaMdana ane guruvaMdana. 2. skUlaprANAtipAta viramaNa Adi zrAvakanAM bAra vrata. 3. grahaNa ane AsevanarUpa be prakAranI zikSA. temAM zrAvaka sAmAyika Adi sUtrArtha zIkhe te (1) grahaNazikSA arthAt jaghanyathI aSTa pravacanamAtA ane utkRSTathI dazavaikAlikanA chajIvaNIyA adhyayana sudhI artha sAthe zIkhe. (2) Asevana zikSA te navakArathI mAMDI zrAvakanA divasa saMbaMdhI sarva dharmAnuSThAna seve-pALe che. arthAt uThatI vakhate navakAra gaNIne jAge. pachI potAnuM svarUpa vicAre. ItyAdi zrAddhadinakRtya Adi graMthomAM kahelAM zrAvakanAM anuSThAno pALe. 4. rasagArava, RddhigArava ane zAtAgArava. 5. cAra daza, athavA soLa saMjJA. 6. kaSa eTale saMsAra, teno Aya eTale lAbha jenAthI thAya te kaSAya cAra che, krodha, mAna, mAyA ane lobha. 7. jenA vaDe dharma-dhanathI AtmA daMDAya te daMDa traNa che, mana, vacana ane kAyA athavA mithyAtvazalya, mAyAzalya ane niyANazalyarUpa che. 8. taya iti pAThAntare. 9. samAyarai iti pAThAntaram.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ 131 niddhadharsa kuNaI 36ll artha:- samyagudRSTi jIva jo ke thoDuM paNa pApa kare, to paNa tene alpa baMdha hoya, kAraNa ke te nirdayapaNe hiMsAdi vyApAra karato nathI. 36 - taMpi hu sapaDikkamaNa, sapariAve sauttaraguNaM ca | khippa visAmeI, vAhiba susikhio vi 37 artha - pratikramaNa karave karI, vaLI pazcAttApa karave karI. temaja gurue dIdhelA prAyazcittAdi karave karI yukta zrAvaka, jema rUDI rIte zikhelo vaidha vyAdhine upazamAve che tema, nizcayathI te alpakarmanA baMdhane zIdhrapaNe upazamAve che. 37 jahAvisa kuTuMgayuM, maMtamUlavisArayA || vijA haNaMti maMtahiM, to te havAI nivisa38 artha - jema zarIramAM vyApelA sarpAdikanA viSane maMtramULanA jANanArA vaidya, maMtroe karIne nAza kare che, te vAre te zarIra viSa rahita thAya che. 38 evaM aTTavihaM kamma, rAgadosasamasji II AlokhaMto a niMdato, khippa haNaI susAva 39
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 artha :- e ja pramANe gurunI samIpe potAnAM pApa prakAzato, vaLI AtmasAkhe niMdato evo bhalo zrAvaka rAgadveSathI bAMdhelAM evAM ATha prakAranAM karmane zIgha haNe che. 39 kayapAvo vi umaNusso, Aloiya-nidiya gurusagAse hoI aIrega lahuo, ohariabhasavva bhAravaho 40nA artha:-jema bhArane vahana karanAra bhArane utArIne haLavo thAya che tema karelAM che pApa jeNe evo manuSya gurunI samIpamAM ja pApane prakAza karato thako tathA AtmasAkhe niMdA karato thako pApathI atyaMta haLavo thAya che. 40 zabdArtha AvassaeNa - Avazyaka karavAthI. | mUlaguNa - mULaguNane viSe. bahurao- AraMbha tathA parigrahathI | uttaraguNe - uttaraguNane viSe. ghaNAM pApavALo. | niMde - huM niMdu chuM. duphakhANuM - pAparUpa duHkhano. garihAmi-gurunI sAkhe gaNuM chuM. aMtakirie nAza. dhammassa - zrAvaka dharmane. kAhI - karaze. kevalipannattassa - kevaLIbhASita. acireNa - thoDA. abhuThThiomi- huM ukyo chuM. kAleNa - kALamAM. ArANAe ArAdhanAne mATe. AloyaNA - AlovavAnI rIti. | viraomi - huM niva chuM. bahuvihA - bahu prakAranI che. virAhaNAe dharmanI virAdhanAthI. saMbhariA - saMbhArI hoya. | paDijhaMto - pApathI nivaryo thako. paDikkamaNakAle - pratikramaNa | cira-saMcia - lAMbA kALathI karavAne avasare. ekkAM karelAM. 1. maNaso iti pAThAntaram.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ 133 paNAsaNIi - nAza karanArI. | vivarIya- viparIta. bhava - bhavane. parUvaNAe - prarUpaNA karavAthI. sayasahassa - zatasahasra lAkha. khAmemi-khamAvuM chuM. mahaNIe - haNanArI. savajIve - sarva jIvone. viNiggaya - mukhathI nIkaLelI. save-sarva. kahAI - kathAe karave karIne. jIvA - jIvo. volaMtu - vyatIta thAo. khamaMtu - khamajo. diahA- divaso. me - mAre. mama- mAre. mirI -maitrI che. maMgala - maMgaLarUpa ho. savabhUsu- sarva jIvonI sAthe. arihaMtA - arihaMta bhagavAna. vera - vairabhAva. siddhA - siddha bhagavAna. manjha - mAre. sAhu - sAdhu mahArAjA. keNaI- koI jIva sAthe. sua - zrutadharma. ahaM .. dhamo - cAritra dharma. sammadikI - samyagudaSTi. AloIa - pApa AlocyuM. devA-devatAo. (prakAzya). riMtu Apo. nidi-AtmAnI sAkheniMdA karI. samAhi- cittanI sthiratA. garahia-gurusAkhe gaNA karI. bohiM - samyakatva. dugaMchie-durgachA karIne. paDisiddhANaM - niSedhavA yogya | samma - samyapha prakAre. azubha kArya. | tiviheNa - trividha-mana, vacana, karaNe - karavAthI. kAyAe karI. kiccANa - karavA yogya zubha kArya. paDijhaMto - paDikkamato thako. akaraNe -na karavAthI. (pAchA haThato thako). paDikkamaNuM - pratikramaNa che. | vaMdAmi- huM vaMdanA karuM chuM. asaduhaNe - sUkSma vicAra upara | jiNe - jinane. zraddhA na karavAthI. | cauvvIsa - covIza.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 AvassaeNa eeNa, sAvao jaivi bahurao hoi / / dukSANamaMtakakaraaM, kAhI acireNa kAleNa II41|| artha :- jo ke AraMbha tathA parigrahe karI ghaNAM pApa vALo zrAvaka hoya to paNa A paDikkamaNAdi Avazyaka karavAthI thoDA kALamAM ja te pAparUpa duHkhono vinAza karaze. 41 vistRta thayela aticAra AloaNA bahuvihA, na ya saMbhariA paDikkamaNakAle / mUlaguNa-uttaraguNe, taM niMde taM ca garihAmi // 42 // artha :- guru pAse pApa AlovavAnI rIti ghaNA prakAranI che, te pratikramaNa karavAnA avasare je na sAMbharI hoya; te na saMbhAravA thakI mULaguNane viSe tathA uttaraguNane viSe je aticAra lAgyo hoya; tene AtmasAkhe niMduM chuM ane gurunI sAkhe gahuM chuM. 42 tassa dhammasa kevalipazattassa II abduDhiomi ArAhaNAe, viraomi virAhaNAe // tiviheNa paDikaMto, vaMdAmi jiNe cauvvIsa // 4 //
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 135 artha :- te kevaLIbhASita zrAvakadharmanI ArAdhanAne mATe huM uThyo chuM, vaLI te dharmanI virAdhanA thakI huM nivaryo chuM, trividhe karI nivarSo thako, covIza jinane huM vAMduM chuM. 43 sarva caityavaMdana jAvaMti ceiAi, uddhe a ahe a tirialoe a II savvAI tAi vaMde, iha saMto tatva saMtAi 44nA artha :- pUrve lakhela che. 44. (peja naM. 57mAM juo) sarva sAdhuvaMdana jAvaMta kevi sAhU, bharaheravayamahAvidehe a // savvasiM tesiM paNao, tiviheNa tidaMDavirayANuM ||45mA artha :- pUrve lakhela che. 45. (peja naM. 58mAM juo) zubha bhAvanI prArthanA cirasaMciya pAvapaNAsaNIi, bhavasayasahasya mahaNIe II cauvIsa-jiNa-viNigaya-kahAi, volaMtu me diahA / / 46 // artha :- cirakALathI ekThAM karelAM pApano nAza karanArI, zatasahasra arthAt lakSa bhavane haNanArI, evI covIza tIrthaMkaronA mukhathI nIkaLelI kathA karave karIne mArA divaso vyatIta thAo. 46
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 mama maMgalamarihaMtA, siddhA sAhU sucadhamo a // "sammadiThThI devA, riMtu samAhiM ca bohiM ca 4. artha - zrIarihaMta, siddha bhagavAna, vaLI sAdhu mahArAjo, mRtadharma tathA cAritra dharma e mAre maMgalarUpa che. vaLI samyagRSTi devatAo mane dharmane viSe cittanI sthiratA tathA parabhave samyakatva (jinadharmanI prApti) Apo. 47 kayA kAraNe pratikramaNa karavuM? paDisiddhANaM karaNe, kiccANamakaraNe paDikkamaNuM | asahaNe A tahA, vivarIyaparvaNAe A48. 1. ahIM koI zaMkA kare ke devo samAdhi-bodhi ApavAne samartha che ke nahi? samartha hoya to sarvane zA mATe nathI ApatA? ane asamartha hoya to prArthanA karavI phogaTa che. kadAca yogyatAvALAne ja Ape ema kahezo to pachI bakarInA gaLAnA AMcaLanI mAphaka temanI prArthanA karave karIne zuM ? tenuM zAstrakAra samAdhAna kare che ke - sarvatra yogyatA eja pramANa che. paraMtu jema ghaDo banAvavAne mATInI yogyatA che kharI, to paNa kuMbhAra, cakra, cIvara, daMDAdika sarva tenAM sahakArI kAraNa che. tema ahIM paNa bhavya jIvanI yogyatA chatAM kuMbhAra, cakrAdi kAraNanI peThe bIjAnI sahAyanI jarUra paDe che. eTale naDatAM vipnonuM nivAraNa karI devatAo samAdhi-bodhi ApI zake che mATe prArthanA karavI yogya che. 2. A gAthAthI vratadhArI ane avratI sarva jIvoe avazya pratikramaNa karavuM joIe ema siddha thAya che.
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ 137 artha:- niSedhavA yogya (zaMkA, vadhAdi azubha kAryane) karave karI tathA karavA yogya (devapUjA, sAmAyikAdi zubha kAryane) na karave karI, vaLI (nigodAdi sUma vicArane) aNasahave karI ane jinAgamathI virUddha prarUpaNA karave karI je pApa lAgyuM hoya te dUra karavAne pratikramaNa karavAnuM) che. 48 sarvajIva pratye kSAmaNA khAmemi savajIve, savva jIvA khamaMtu me | mittI e savvabhUesa, veraM majjana keNaI 49tA. artha:- sarva jIvone huM namAvuM chuM. sarva jIvo mArA aparAdhane khamajo-mApha karajo. mAre sarva jIvonI sAthe maitrIbhAva che. koI jIvanI sAthe mAre vairabhAva nathI. 49 eva-mahaM Aloie, nidiA garahie dugaMchie samma | tiviheNa paDikkato, vaMdAmi jiNe cauvvIsa ApavA artha:- A pramANe samyaphaprakAre pApa AlocuM, AtmAnI sAkhe niMdA karI, guru sAkhe garvaNA karI ane durgachA karI ane trividha paDikkamato thako covIza jinane huM vAMduM chuM.50 Iti vaMditA sUtra. 33
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 34. abhuDhio (gurukhAmaNA) sUtra zabdArtha abhitara - aMdara. samAsaNe - gurunI barAbara devasiaM- divasanA aparAdhane. Asane besavAne viSe. khAmeuM - khAmavAne. aMtarabhAsAe- guru bolatA hoya khAmemi - khAmuM chuM. tenI vacce bolavAmAM. je kiMci - je koI. uvaribhAsAe- gurue kahelI vAta apattie aprItibhAva. tene vadhArIne vizeSapaNe kahevAmAM. parapatti vizeSa aprItibhAva. jaMkiMci - je kAMI. bha - bhojanane viSe. majha . pANe pANIne viSe. viNayaparihANe - vinaya rahitapaNuM viNae - vinayane viSe. karyuM hoya. Avacce - vaiyAvaccane viSe. | suhurma - sUkSma. AlAve - ekavAra bolavAne viSe. | bAyare - bAdara-sthULa. saMlAve - vAraMvAra bolavAne viSe. | tulma - tame. uccAsaNe - guthI uMce Asane | jANaha - jANo cho. besavAne viSe. | na jANAmi - jANato nathI. icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! abhUDhiomi abhitara devasie khAmeuM? iccha, khAmemi devasi. artha - he bhagavan! icchApUrvaka Apa mane Adeza Apo, huM divasamAM karelA aparAdhane khamAvavAne ukyo chuM. guru kahe (khAmeha) khamAvo, ziSya kahe (iccha) huM e ja icchuM chuM. (ane) divasa saMbaMdhI aparAdha pratye khAkhuM chuM.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ 139 jaMkiMci apattie, paraMpattie, bhatte, pANe, viNae, veyAvacce, AlAve, saMlAve, uccAsaNe, samAsaNe, aMtara-bhAsAe, uvaribhAsAe. artha :- je kAMI aprItibhAva ke vizeSa aprItibhAva upAya upajAvyo hoya (zene viSe?) bhojanane viSe, pANIne viSe, vinayane viSe, vaiyAvaccane viSe, eka vAra bolavAne viSe, vAraMvAra bolavAne viSe, guruthI uMcA Asane besavAne viSe, gurunI barAbara Asane besavAne viSe, guru bolatA hoya tenI vacce bolavAmAM, gurue kahelI vAta vizeSapaNe kahevAmAM. jaMkiMci majha viNaya-parihANe, suhuma vA bAyara vA, turbhe jANaha, ahaM na jANAmi, tassa micchAmi dukkaDa artha - je kAMI mAre (jIve) sUkSma vAsthUlavinaya rahitapaNuM karyuM hoya te tame jANo cho; huM jANato nathI te mAruM pApa mithyA thAo. guru (15), laghu (111), sarvavarNa (126).
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 35. Ayariya uvajajhAe sUtra zabdArtha Ayariya - AcArya. aMjali- be hAtha. uvajhAe - upAdhyAya. kariya - joDIne. sIse - ziSya. sIse - mastaka upara. sAhamie - sAdharmI. khamAvaIrA - khamAvIne. kula - eka AcAryano parivAra. namAmi - khamuM chuM. gaNe - eka vAcanAvALo ghaNA savasa-sarvanA karelA aparAdhane. AcAryano parivAra. ahayaMpi - huM paNa. keI - koI paNa prakArano. jIvarAsimsa-jIvonA samUhanA kasAyA - kaSAya karyo hoya. saMbaMdhamAM karelA aparAdha pratye. sabe - te sarvane. bhAvao - bhAvathI. tiviheNa - trividha karIne. dhama dharmane viSe. khAmemi - huM jANuM chuM. nitiya - sthApyuM che. savamsa - sarva. niyacitto - potAnuM citta jeNe. samaNasaMghamsa - zramaNasaMgharU5. khamAvaIrA - khamAvIne. bhagavao - bhagavaMtanA saMbaMdhamAM karelA aparAdha pratye ! Ayariya uvajajhAe, sIse, sAhagneie kulagaNe ane je me kaI kasAyA, save tiviheNa khAmemi artha:- AcArya, upAdhyAya temanA ziSya, sAdharmI, eka AcAryano parivAra, tathA ghaNA AcAryano parivAra, te sarvenA 1. A sUtravaDe AcArya, upAdhyAya, ziSya, sAdhu samudAya, saMgha ane sarva jIvonI sAthe sAmaNA thAya che, mATe sUtra bolatI vakhate barAbara upayoga rAkhavAmAM Ave to karmanirjarA thAya.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 upara je koIpaNa prakArano kaSAya mAre jIve karyo hoya te sarvene trividhe karI khAmuM chuM. 1 savvassa samaNa-saMghamsa, bhagavao aMjali kariyasIse // sarvAM khamAvaittA, khamAmi savvasse ahayaMpi // 2 // artha :- sarva zramaNa saMgharUpa bhagavaMtanA saMbaMdhamAM karela je aparAdha te sarva aparAdhane mastakanI upara be hAtha joDIne khamAvIne te sarvanA karelA aparAdhane huM paNa khamuM chuM. 2 savvasTa jIvarAsisTa, bhAvao dhamma nihiya-niyacitto // sarvAM khamAvaittA, khamAmi savvasse ahayaMpi // 3 // artha :- bhAvathI dharmane viSe sthApyuM che potAnuM citta jeNe evo huM sarva jIvonA samUhanA saMbaMdhamAM karelA aparAdha pratye, sarvane khamAvIne, huM paNa sarva pratye khamuM chuM. 3. gAthA (3),pada (12), guru (19), laghu (91), sarvavarNa (110) iti khAmaNA sUtra 35. ka 36. namoDastu vardhamAnAya zabdArtha icchAmo - ame icchIe chIe. aNudyuiM - guru AjJAne. khamAsamaNANuM - kSamAzramaNane. astu - thAo. 1. saMdhyA pratikramaNa karatI vakhate cha Avazyaka pUrAM thayA pachI tenA harSa nimitte zrI vIra paramAtmAnI stuti bolAya che.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ vardhamAnAya - vartamAnasvAmIne. spardhamAnAya - spardhA karanAra. karmaNA - karmanI sAthe. tajjaya - te karmanA jayathI. avAmamokSAya - mokSane prApta thayelA. parokSAya - AMkhathI para. kutIrthinAm - mithyAtvIone. yeSAM - jeonA. vikaca - khIlelA. araviMda - kamaLonI. rAjyA - paMkti vaDe. jyAyaH - prazaMsA karavA yogya. 142 krama - caraNarUpa. kamalAvali - kamaLanI zreNIne. dadhatyA - potAnI upara dhAraNa karatI. sadan - sarakhAnI sAthe. iti - e prakAre. saMgataM - maLavuM. prazasya - prazaMsanIya. kathita - kaheluM che. saMtu - thAo. zivAya - mokSane arthe. te - te. jiveMdrAH - jinendro. kaSAyatApa - kaSAyarUpa tApathI. | ardita - pIDita evA. | jaMtu - prANIone. nivRti - zAnti. karoti - kare che. yo - je. jaina - gaNadharanA. mukha - mukharUpI. aMbuda - meghathI. ugataH - nIkaLelo. sa - te. zukramAsa - jeTha mAsamAM, | udbhava - utpanna thayelA. | vRSTi - varSAdanA. saMnibho - jevo. dadhAtu - karo. tuSTi - saMtoSa. mayi - mAre viSe. vistaro - vistAra. girAM - vANIno. icchAmo aNusaz, namo khamAsamaNANuM / / namADahat //
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ namaskA 143 artha - ame guru AjJAne icchIe chIe; kSamAzramaNane namaskAra thAo. namoDastu vartamAnAya, spardhvamAnAya karmaNA ne tajjayAvAtamokSAya, parokSAya kutIrthinAmu 15. artha - karmanI sAthe spardhAnA karanAra, te karmano jaya karIne mokSa prApta karanAra ane kutIrthiothI parokSa evA vartamAna svAmine namaskAra thAo. 1 yeSAM vicAravindarAjyA, jyAya - krama-kamalAvaliM dadhatyA sauriti saMgata prazasya, kathita santa zivAya te jinendrAH rA. artha:- je jinendronI prazaMsanIya caraNakamaLanI zreNIne (potAnI upara) dhAraNa karatI evI vikasvara kamaLonI zreNI tenuM sarakhAnI sAthe maLavuM te ati prazaMsanIya che ema kaheluM che, te jinendro mokSane arthe thAo. 2 kaSAyatApArdita-jantunivRti, karotiyo jainamukhAstudoDyataH | sa zukrayAsod bhavavRSTisatribho, dadhAtu tuSTi mayi vistaro girA 3
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 artha - je gaNadhara mahArAjanA mukharUpI meghathakI nikaLela vANIno vistAra, kaSAyarUpatApathI pIDita evA prANIone zAnti kare che, vaLI je jyeSTha mAsamAM utpanna thayelA varasAda sarakho che, te (siddhArUpa vANIno vistAra) mAre viSe saMtoSa karo. 3. 37. vizAlalocana zabdArtha vizAla - vizALa che. | tRNamapi - tRNa tulya paNa. locanadala netrarUpI patra jemAM. | gaNayatti - gaNatA. prodyam - prakAzamAna. naiva- nathI ja. daMtAMzu - dAMtanA kiraNarUpa. nAkam-svargane. kesara-kesaravALuM. prAtaH- prAta:kALe. prAtaH-prAta:kALe. saMta - thAo. vIrajinendrazya-zrI vIra bhagavAnanuM. | zivAya mokSane arthe. mukhapadAM - mukharUpI kamaLa. te - te. jinaMdrA - jinendro. punAtu - pavitra karo. kalaMka - kalaMkathI. va: - tamane. yeSAM- je jinendronuM. nirmuktam - rahita. amukta -nathI mukANI. abhiSekakarma-snAna karma pUrNata - pUrNatA jenI. kRtvA - karIne. kutarka-ktarkakaranArA anya matirUpa. mattA - unmatta thayelA. rAhu - rAhune. harSabharAt - harSanA samUhathI. grasana - bhakSaNa karanAra. sukha-sukharUpa. | sadodaya - haMmezAM udaya pAmelA. surendrAH- devatAnA indro. | apUrvacaMdra - apUrva caMdrarUpa. 1. prabhAta samaye rAI pratikramaNanA cha Avazyaka pachI A stuti bolAya che mATe prabhAtika-vIra-stutiH e nAma paNa ApavAmAM Avela che.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 145 jinacaMdra - jinacaMdranA. | naumi - huM namaskAra karuM chuM. bhASita - Agamane. budha - paMDitoe. dinAgame - prabhAta samaye. | namaskRta-namaskAra karelA. vizAla-locana-dala, prodyadatAMzukesaram | prArdhIrajinendrasya, mukhapadma punAtu va://1 artha - je mukhakamaLane viSe vizALa netrorUpa patra che tathA atyaMta jhaLahaLatA evA dAMtanA kiraNarUpa kesara (sugaMdhanA kaNIyA) che, te vIra jinendranuM mukhakamaLa prabhAta samaye tamane pavitra karo. 1 yeSAmabhiSekakarma kRtvA, mattA harSa-bharAt sukha surendrAH tRNamapi, gaNayatti naiva nAke, prAtaH santa zivAya te jinendrA terA artha :- je jinendronA abhiSeka kAryane karIne, harSanA samUhamAM magna thayelA evA devendro, devaloka saMbaMdhI sukhane tRNa tulya paNa gaNatA nathI ja, te jinendro prabhAta samaye mokSane arthe thAo. 2 kalaMkanirmuktamamuktapUrNata, kutarka-rAhugrasanuM sadodayam | apUrvacaMdra jinacandrabhASita, dinAgame naumi, budhernamaskRtam IIkA. 10
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 artha :- je jinacakranuM Agama kalaMka rahita che, nathI mukANI pUrNatA jenI evuM che, kutarka karanArA paradarzanI rU5 rAhune bhakSaNa karanAra che, niraMtara udaya pAmelA apUrva caMdra samAna che ane jene paMDitoe namaskAra karelo che, te jinacandranA Agamane huM prabhAta samaye namaskAra karuM chuM. 3 38. mRtadevatAnI stuti | zabdArtha suadevayAe-zrutadevatAne arthe. | khavela - laya karo. suadevayA - zrutadevatA. | sayayaM - niraMtara. bhagavaI - bhagavatI. jesiM - jeonI. nANAvaraNIya - jJAnAvaraNIya. | suasAyare - zratarUpasAgarane viSe. kammasaMghAya - karmanA samUhane. | bhattI - bhakti che. tesiM- teonAM. suadevayAe karemi kAussagaM0 || suadevayA bhagavaI, nANAvaraNIyakammasaMghAya che tesiM khaveu sayaya, jesiM suasAyare bharI lo. artha :- zrutadevatAne (smaraNa karavA) arthe kAussagga karuM chuM. bhagavatI zrutadevatA (sarasvatI) jeonI zrutasAgarane 1. ahIM vaMdaNavariAe na kahetAM annatya UsasieNe kahevuM. tenuM kAraNa e che ke devatAo avirati hovAthI temane vaMdana pUjana thAya nahi, smaraNa prArthanA to thAya, te vAta vaMdittAnI phuTanoTamAM jaNAvela che.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 viSe niraMtara bhakti che teonA jJAnAvaraNIya karmanA samUhane kSaya karo! gAthA (1), pada (4), saMpadA (4), guru (2), laghu (35), sarvavarNa (37). 39. kSetradevatAnI stuti zabdArtha jIse - jenA. | sANaMti - sAdhe che. khite kSetrane viSe. mukhamagna - mokSamArgane. sAhU - sAdhuo. sA - te. daMsaNa - darzana. devI -devI. nANehi - jJAna vaDe. harau - haraNa karo. caraNa - cAritra. duriyAI - pApone. sahiehiM - sahita. khittadevayAe karemi kAussagga0 jIse khinne sAhu, daMsaNa-nANahi caraNa-sahiehi | sANaMti mukhamamma, sA devI harau duriyAI nA. artha - jenA kSetrane viSe sAdhu munirAja cAritra sahita darzana-jJAnavaDe mokSamArgane sAdhe che, te devI durito (pApo)ne haraNa karo. , gAthA (1), pada (4), saMpadA (4), laghu (33), guru (3), sarvavarNa (36).
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 40. kamaladala stuti zabdArtha kamaladala - kamaLanAM patra jevAM. | gaurI - gauravarNavALI. vipula - vizALa. kamale - kamaLamAM. nayanA - netravALI . sthitA- rahelI. kamalamukhI - kamalanA jevA | bhagavatI - bhagavatI. | mukhavALI. | dadAtu - Apo. kamalagabhe - kamaLanA garbhanI. | zrutadevatA - zrutadevatA-sarasvatI. sama - samAna. 1 siddhi - siddhine. kamala-dala-vipula-nayanA, kamalamukhI kamalagarbha-samagaurI | kamale sthitA bhagavatI, dadAtu zrutadevatA siddhim |1 artha - kamaLanA patra sarakhA vistIrNa netrovALI,kamaLanA jevA mukhavALI, kamaLanA garbhanI jevA gauravarNavALI ane kamaLane viSe rahelI evI bhagavatI zrutadevatA siddhi Apo. 1 gAthA (1), pada (4), laghu (40), guru (4), sarva varNa (44). 41. aDhAijesu (munivaMdana2) sUtra zabdArtha aDhAijesu - aDhI. | panarasasu- paMdara. dIvasamudesa dvIpa ane be samudra saMbaMdhI. | kammabhUmIsu - karmabhUmine viSe. 1. A thAya strIoe suadevayAnI stutinA badale kahevAnI che. ane samasaMskRta bhASAmAM che. 2. A sUtravaDe aDhI kIpa ane be samudramAM rahelA sarvamuni mahArAjAne viMdana thAya che. mATe munivaMdana sUtra.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 rayaharaNa - rajoharaNa-odho. | sahassa - hajAra guccha - gucchaka. sIliMgadhArA-zIlanA aMgane dharanAra. paDigaha - pAtrone. akhaya - saMpUrNa. dhArA - dharanArA. AyAra - AcArarUpa. paMca - pAMca. carittA - cAritranA pALanArA. mahavaya - mahAvratane. sirasA - mastake. dhArA - dhAraNa karanArA. mANasA -mane karI. aTTArasa - aDhAra. mayUeNa vaMdAmi- huM vaMdanA karuM chuM. aDhAikvesu dIvasamudde su, panarasasu kammabhUmIsu | jAvaMta kevi sAhU, rayaharaNaguccha-paDignehadhArA artha - aDhI dvIpa tathA be samudra saMbaMdhI paMdara karmabhUmine viSe jeTalA koI sAdhu, rajoharaNa (ozo) pAtrAnI jhoLI ane pAtro vagere dharmopakaraNanA dhAraNa karanArA vaLI. paMcamahavayadhArA, aTTAra sahassasalaMgadhArA akhayAyAra carittA, te satve sirasA maNasA matyeNa vaMdAmi nA artha - pAMca mahAvratane dhAraNa karanArA, aDhAra hajAra zIla-cAritranA aMganA dharanArA, saMpUrNa AcArarUpa cAritranA pALanArA, te sarvane, mastake karIne, mane karIne huM vAMduM chuM. 1 laghu (72), gurU (13), sarva varNa (85) * aphakhayAyAra Iti pAThAntare.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 42. varakanakasUtra (ekaso sittera jina stuti) zabdArtha vara - uttama. saMnirbha - jevA varNavALA. kanaka - suvarNa. vigatamoham-moha rahita. zaMkha - zaMkha. saptatizatam - ekaso sittera. vidyuma - paravALAM. jinAnAM - tIrthakarone. marakata - nIlama. sarvAmara - sarva devatAoe. ghana - meghanA. pUjita - pUjelAne. varakanaka-zaMkha-vidrama,-marakata-ghanasatribhaM vigata moham | saptatizata jinAnAM, sarvomara-pUjitaM vanda nA artha:- uttama suvarNa, zaMkha, paravALAM, nilama ane sajaLa meghanA jevA varNavALA ane mohavinAnA, temaja sarva devatAothI pUjita evA ekaso sittera tIrthakarone huM vaMdanA karuM chuM. 43. laghuzAnti stava sUtra zabdArtha zAntiH zAntinAtha bhagavAnane. | zAntam - rAga-dveSa rahita. zAntinizAnta zAntinA sthAnarUpa. | zAnta - zAnta thayA che. 1. A sUtravaDe jagaciMtAmaNinI phuTanoTamAM varNavyA mujaba utkRSTa kALe vicaratA 170 jinone temanA varNavaDe stavelA che. 2. bRhadragathvIya prasiddhaprabhAvI zrImAnadevasUrizrInADulanagara maLe comAsuM hatA. te vakhate zrIzAkaMbharI nagara madhye zAkinIe karela marakInA
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ 151 azid - upadrava jenAthI. bhagavate - samagra aizvaryavALA. namaskRtya - namaskAra karIne. | ahita - yogya. stotuH - stuti karanAranI. pUjA-pUjAne zAntinimitta-zAntinA kAraNarUpa. | zAMtijinA-zAMtinAtha bhagavAnane. maMtrapade:- maMtronA padavaDe. jayavate - rAgAdikane jitanArA. zAntaye - zAntine arthe. | yazasvine - yazavALAne. staumi- huM stuti karu chuM. svAmine-svAmine. om iti - OM evuM. daminAmu indriyone damana nizcitavacase - nizcayavAcaka pada karanArA munionA. che jemanuM. | sakala - sarva. namonamo- vAraMvAranamaskAra thAo. | atizeSaka-cotrIza atizaya rUpa. upadrave zrIsaMgha pIDAvAthI, te zrIsaMghe mANaso mokalI zrImAnadevasUrine hakIkata jAhera karI te upadrava nivAravA mATe vinaMtI karI. tethI padhA, jayA, vijayA ane aparAjitA e cAra devIonuM sAnnidhya che jemane evA ane atyaMta karuNAbhAve karIne sahita evA te sUrie upadrava nivAravA arthe A laghu zAntistavanI racanA karIne zAkaMbharInA saMghane mokalyuM. tethI A stavana pote bhaNavAthI agara anya pAse sAMbhaLavA thakI ane stavavaDe maMtrita jaLa chAMTavAthI upadrava nAza pAmyo ane sAtti thaI. A pramANe A stotranI racanA zrI nADula madhye zrImAnadevasUrie karI. zAkaMbharI saMghano upadrava zAnta thayo tethI sarvatra zAttine arthe A stotra gaNAya che. hAlamAM devasika pratikramaNanA aMte paNa bolAya che. A zAnti pratikramaNamAM kyAre dAkhala thaI te viSe vRddhavAda evo che ke zrI mAnadevasUrie banAvyA pachI mAMgalika arthe te sarvatra gaNAtI, (pAchaLathI eTale AjathI lagabhaga 500) varSa agAu eka yatijIzrI udepuramAM hatA. temanI pAse zrAvako haravakhata mAMgalika arthe zAnti sAMbhaLavA AvatA. loko vAraMvAra AvI kaMTALo ApavA lAgyA, tethI pratikramaNamAM dukhaphakhaya kammaphakhayanA kAussagnane aMte zAnti kahevI, jethI saunA sAMbhaLavAmAM Ave evo TharAva karyo. tyArathI te rIvAja pracalita thayo.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 mahAsaMpatti - moTI saMpattie. samanvitAya - sahitane. zasyAya - prazaMsA karavA yogya. trailokya - traNa lokanA jIvane. pUjitAya - pUjelAne. namonamaH - vAraMvAra namaskAra thAo. zAntidevAya - zrI zAntinAthane sarvAmara - sarva devatAonA. susamUha - suMdara samUha. svAmika - temanA svAmI cosaTha indrothI. jana - lokonuM. pAlana - pAlana karavAmAM. ughatatamAya - atizaya sAvadhAna evA te. satataM - haMmezAM. | tasmai - tene. duritaugha - pApanA samUhanA. nAzana-karAya - nAza karanArane. sarvAziva - sarva upadravone. prazamanAya - zAnta karanArane. | duSTagraha - duSTa graha. saMpUjitAya - pUjAelAne. bhUta - bhUta. najitAya -devatAothI paNa nahi | pizAca - pizAca. jItAelAne. | zAkinInAM - zAkinIone. pramathanAya - nAza karanArane. bhuvana - traNa bhuvananA. zAnti zAntinizAnta, zAntam zAntADazivaM namaskRtya // stotuH zAntinimitte, maMtrapadaiH zAntaye staumi // 1 // artha :- zAntinA sthAnarUpa, rAga-dveSa vinAnA ane zAnta thayA che akalyANakArI upadravo jenAthI evA zrIzAntinAthane namaskAra karIne, stuti karanAranI zAntinA heturUpa che tethI zAntinA arthe, maMtronAM pado vaDe huM stuti karuM chuM. 1.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ 153 omiti nizcitavacase, namo namo bhagavateDahete pUjAm II zAntijinAyajayavate, yazasvine svAmine daminAmArA artha:- OM evuM nizcayAtmaka vAcaka pada che jemanuM evA, samagra aizvaryavALA, pUjAne yogya, rAgAdine jitanAra, yazavALA ane indriyone damana karanArA (munirAja)nA svAmI evA zAntinAthane vAraMvAra namaskAra thAo. 2 sakalAtizeSa,mahA, saMpattisamavitAya zasyAyI railokyapUjitAya ca, namo namaH zAntidevAya 3. artha - samasta cotrIsa atizayarUpa mahAna saMpattivALA prazaMsA karavA yogya ane traNa lokanA jIvothI pUjita evA zrI zAntinAthane vAraMvAra namaskAra thAo. 3. sarvAmarasusamUha-svAmikasaMpUjitAya najitAya, bhuvanajanapAlanodyata-tamAya satataM namastasma jo artha - samasta devatAonA suMdara samUha, temanA svAmI je cosaTha indro temanAthI pUjAelA; devatAothI paNa nahIM *ahIMnamo pada be vakhata mUkyuM che te ati Adara sUcavavAne mATe che. 1. nijitAya iti pAThAntare.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 jItAelA; traNa bhuvananA lokanuM pAlana karavAmAM sAvadhAna evA te (zAntinAtha)ne niraMtara namaskAra thAo. 4 sarva duritaughanAzana-karAya sarvADazivaprazamanAya // duSTagrahabhUtapizAcazAkinInAM pramathanAya / / artha :- sarva pApanA samUhano nAza karanArA, sarva upadravane prakarSe karI zAnta karanArA, duSTa graha, bhUta pizAca ane zAkinInA upadravane nAza karanArA evA zAntinAthane namaskAra thAo. 5 zabdArtha yasya - je zAntinAthano. iti - e pramANe pUrve kahela. nAmamaMtra - nAma rUpa maMtra. pradhAna - te vaDe sarvottama evuM. vAkya - je vacana. upayoga - tenA upayogathI. kRtatoSA - jeNe saMtoSa karyoche evI. vijayA - vijayAdevI. kurute - kare che. janahita - lokonuM hita. iti ca - ane e pramANe. nutA - stavelI che. namata - namaskAra karo. bhavatu - thAo. te - tamone. bhagavati - he bhagavaMta. vijaye - vijayAdevI. sujaye - sArA jayavALI. parAparaiH - bIjA devothI. ajite - nahi jItAelI. aparAjite - koI ThekANe parAbhava nahi pAmelI. | jagatyAM - pRthvIne viSe. jayati - jaya pAme che. jayAvahe - stuti karanArane jaya ApanArI. bhavati - tame. sarvasya - badhA. api - paNa. saMghasya - saMghane. bhadra - sukha. kalyANa - upadrava rahitapaNuM.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ 155 maMgala-maMgaLane. | astu - ho. pradade - prakarSe karI ApanArI. svastiprade-kalyANane ApanArI. sAdhUnAM - sAdhuone. tubhyam - tane. sadA - niraMtara. bhaktAnAM - bhakta. ziva - nirupadravapaNuM. jaMtunAM - jIvone. sutuSTi - cittanI zAnti. zubhAvo - kalyANa karanArI. puSTi - dharmanI vRddhine. nityaM - niraMtara. prade - ApanArI. udyate - tatpara. jIyA - jaya pAmo. devi - devI. bhavyAnAM - bhavya prANIone. samyagudRSTinAM - samyagudaSTi kRtasiddha - siddhi karanArI. jIvone. nivRtti cittanI samAdhi. dhRti - dhIraja. nirvANa - mokSa. rati - prIti. janani - utpanna karanArI. mati - mati, dIrdhadaSTi. sattAnAM - bhavya jIvone. | buddhi - buddhi (cAlu viSayane abhayapradAna - abhaya ApavAmAM. jANanArI.) nirate - tatpara. | pradAnAya - ApavAne. yasyati nAmamaMtra, -pradhAnavAkyopayogakRtatoSA || vijayA kurutejanahita, miti ca nutA namata taM zAntim dA. artha:- je zAntijinano pUrvokta nAmarUpa maMtra teNe karI sarvottama pavitra evuM je vacana tenA upayoga karI karyo che cittane viSe saMtoSa jeNe evI je vijayAdevI, je manuSyanuM hita kare che tathA AgaLa kaheze e prakAre stuti karAyelI che te zAntinAthane he bhavyajano ! tame namaskAra karo. 6
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1pa6 bhavatu namaste bhagavati ! vijaye sujaye parAparerajite! | aparAjita ! jagatyAM, jayatIti jayAvaha bhavati ! III artha - he bhagavati vijayA, sujayA bIjA devothI nahi jitAelI evI he ajitA, koI ThekANe parAbhava na pAmelI evI he aparAjitA, tamo pRthvIne viSe jayavaMtA vartA; ema stuti karate chate stuti karanAra bhaktajanane jayanI ApanArI thAya che, evI he dareka devIo! tamone namaskAra thAo. 7 sarvasyApica saMghasya, bhadrakalyANamaMgalapradade sAdhUnAM ca sadA ziva, sutuSTipuSTiprade jIyAH II8. artha - caturvidha sarva saMghane saukhya, nirupadravapaNuM ane maMgalane prakarSe karI ApanArI he devI! vaLI mokSane sAdhanAra munione niraMtara nirupadravapaNuM, cittanI zAnita ane dharmanI vRddhi ApanArI he devI! tame jayavaMtI ho. 8 bhavyAnAM kRtasihe ! nivRtinirvANajanani! sattAnAmabhayapradAnanirate! namoDastu svastiprade ! tubhyam IIlA artha - bhavya jIvone karI che siddhi jeNe evI tathA prANIone cittanI samAdhi tathA mokSa utpanna karanArI evI
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ 157 tathA utkRSTa rIte nirbhayapaNuM devAne tatpara evI tathA prakarSe karI kalyANane ApanArI evI he devI! tane namaskAra ho. 9 bhaktAnAM jaMtUnAM, zubhAvahe! nitya mudyate!devi!! samyagdaSTinAM dhRtiratimatibuddhipradAnAya/10mAM artha:- bhakta jIvone kalyANa pamADanArI tathA samyagRSTi jIvone dherya, prIti, mati, tathA buddhi prakarSe karI ApavAne mATe che devI! tame niraMtara sAvadhAna cho. 10 zabdArtha jinazAsana - jinazAsanamAM. | salila - jaLa. niratAnAM - tatparane. anala - agni . natAnAM namaskAra karanArA. viSa- jhera. jagati - jagatamAM. viSadhara - sarpa. janatAnAM - jana samudAyane. rAjaroga - rAjA, roga. zrI - lakSmI. raNa - laDAInA. saMpan - saMpatti. bhayataH - bhayathI. kIrti-kIrti-ekadiguvyApI yaza. | rAkSasa - rAkSasanA. yaza -yazane-sarvadivyApI yaza. ] ripugaNa - zatruono samUha. vardhvani - vadhAranArI. mArI - marakI. jayadevi - he jayadevI. caura -cora. vijayasva- tame vijaya pAmo. | iti - sAta iti (bhaya). 1. dhRti eTale saMtoSa, mati eTale dIrdhadaSTi.
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 zvApadAdibhyaH - phADI khAnAra | bhagavati - he bhagavati. prANI vagerethI. | guNavati - he guNavALI. zivazAnti - kalyANa zAnti. atha - have. rakSa rakSa - rakSaNa karo rakSaNa karo. suzivaM - atizaya nirupadravapaNuM. | kuru kuru - karo karo. svasti - kalyANane. tva - tame. iha - A lokamAM. evaM - evI rIte. yannAmAkSara - jenA nAmanA akSaronA. puraskara - maMtrapUrvaka. saMskrutA - stuti karelI. jinazAsana-niratAnAM, zAntinatAnAM cajagati janatAnAm / / zrI-saMpat-kIrtiyazovardhvani ! jayadevi ! vijayasva // 11 // artha :- jinazAsanane viSe tatpara ane zrI zAntinAthane namaskAra karanArA jagata madhyenA janasamudAyane lakSmI, saMpatti, kIrti ane yazane vadhAranArI evI ke jayAdevI ! tame jaya pAmo ! 11. salilAnalavizvaviSadhara, duSTagraharAjarogaraNabhayataH / / rAkSasaripugaNamArI, cauretizvApadAdibhya:||12| 1. eka dezavyApI khyAti te kIrti ane sarva divyApI khyAti te yaza. athavA dAna-puNya karavAthI prApta thAya te kIrtti ane parAkrama vaDe prApta thAya te yaza. 2. Adi zabdathI DAkinI, zAkinI, bhUta vagere levAM.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ 159 artha:-pANI, agni, jhera, sarpa, mAThA graha, rAjA, roga, laDAInA bhayathakI (ane) rAkSasa, zatruonA samUha, marakI, cora, sAta iti (bhaya) ane madonmatta phADI khAnArA prANIo vagerenA bhayathI. 12 atha rakSarakSa suziva, kurukuru zAnti ca kuru kuru sadeti | tuSTi kuru kuru puSTi, kuru kuru svasti ca kuru kuru vam 13 artha - have rakSaNa kara, rakSaNa kara, atizaya nirupadravapaNuM kara kara. vaLI zAnti kara kara, ane niraMtara eja pramANe kara kara; tuSTi, puSTi, ane kalyANa kara kara; eTalA vAnAM tuM kara. 13 bhagavati ! guNavati ! zivazAntituSTi-puSTi-svastIha kuru kuru janAnAm | omiti namo namo hoM, hIM, hRdayaH kSaH hI phUTu phUT svAhA 14 artha :- he bhagavati ! he guNavati ! pRthvIne viSe tuM manuSyone kalyANa, zAnita, tuSTi, puSTi ane kSema (kalyANa) kara kara. jyotisvarUpiNI evI he devI! tane namaskAra thAo. haoN 1. ativRSTi (ghaNo varasAda), anAvRSTi (varasAda na thAya te). uMdara, tIDa, popaTa, svacakra, (potAnA rAjAnA sainyano) bhaya tathA paracakra bhaya e sAta prakAre iti jANavI. + phUTuM phaH, phar phaT svAhA iti pAThAntara
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 hIM-hU-hu-ya-kSaH-hIM-phUTa-phUTu-svAhA. A sarve maMtrAlara che. temAM prathamanA sAta zAntimaMtranA bIja che. ane bAkInA traNa vidananA vinAza karanArA maMtrabIja che. 14 evaM yajJAmAkSara, purassara saMstutA jayAdevI | kurute zAnti namatAM (pAThAMtarekurute zAntinimitta) namo namaH zAntaye tasma 1po. artha e pramANe je (zAntinAtha)nA nAmAkSara maMtrapUrvaka stuti karAyelI evI jayAnAmanI devI zrI zAntinAthaprabhune namaskAra karanArAone zAnti kare che. (pAThAMtare zAntinA hetune kare che) te zAntinAthane vAraMvAra namaskAra thAo. 15 iti - e pramANe. | yaH- je pUrvasUri - pUrvAcAryoe. enaM- A stavane. darzita - batAvelA. paThati - bhaNe che. maMtrapada - maMtranA padothI. sadA - haMmezAM. vidarbhita - garbhita evuM. kRNoti - sAMbhaLe che. stavaH - stavana. bhAvayati - manamAM mare che. zAne - zAntinAthanuM. salilAdi - jaLa vagerenA. yathAyoga-sAvadhAna yoga rAkhIne. bhayavinAzI-bhayane nAza karanAra. hi- avazya. zAMtyAdikaraH zAnti vagerene karanAra. zAntipadaM - zAntinA sthAnane. bhaktimatAm - bhakti karanArA | mAyAt - pAme. manuSyone. | sUrizrImAnadevaH- zrImAnadevasUri.
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ 161 upasargo:- upasargo. | manaH - mana. kSaya - kSayane. prasannatAM prasannapaNAne. yAMti - pAme che. | eti - pAme che. chidyanta - chedAya che. pUjyamAne - pUjana karatAM. vina - vijJarUpa. jinezvare - jinezvaranuM. vallayara - velAo. mAMgalya - maMgalarUpa. iti pUrvasUridarzita, maMtrapada-vidarbhitaH stavaH zAntaH II salilAdi-bhayavinAzI, zAMtyAdikarazca bhakti-matAm 16o artha - e pramANe pUrvAcArye batAvelA evA maMtranA padathI garbhita evuM zAntinAthanuM stavana je jala pramukhanA bhayano nAza karanAra che ane bhakti karanArA manuSyone zAnti Adi sukhanuM karanAra che. 16 yazcana paThati sadA, kRNoti bhAvayati vA yathAyoga | sahizAntipadaM yAyAta, (pAThAMtare-zivazAntipade yAyAta) sUri zrImAnadevazca II17 artha - je mANasa A stavanane niraMtara bhaNe che, sAvadhAna yoga rAkhI je sAMbhaLe che, vA manamAM smaraNa kare che. te mANasa avazya zAntipada pAme (pAThAMtare-kalyANa ane zAntinuM sthAna pAme) zrI mAnadevasUri paNa te pada pAme. 17 1. mana, vacana ane kAyA. 11
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 162 upasargo kSaya yAMti, chidyatte vidanavallaya // manaH prasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare 18. artha :- zrI jinezvara bhagavAnane pUjatAM thakAM, upasargo nAza pAme che, vidanarUpI velo chedAya che, mana prasannatAne pAme che. 18 sarva-maMgala-mAMgalya, sarva-kalyANakAraNam. pradhAna sarvadharmANAM, jena jayati zAsanam 1lA artha:- sarva maMgalomAM mAMgalika, sarva kalyANanuM kAraNa, sarva dharmamAM mukhya evuM jainazAsana jayavaMtuM varte che. 19 iti zrI laghuzAnti stava. 43 44. caukkasAya zabdArtha cIkkasAya - cAra kaSAya rUpa. | ullaram - ucchedanAra. paDimalla - vairIne. durjaya- durjaya. 1. rAtrIe saMthArAporisImAM A sUtra caityavaMdana tarIke bolavAmAM Ave che. dareka zrAvaka saMthArAporisI bhaNAvI zakatA nathI tethI devasia pratikramaNanA aMte sAmAyika pAratI vakhate logassa kahyA pachI kahevAno vidhi zrAvakone mATe che.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 163 mAyaNa - kAmadevanA. siddhi - snigdha. bANa - bANane. sohaI - zobhe che. musumUraNa - bhAMganAra. phaNi - pheNanuM. sarasa - rasavAlI-nIlI. maNi - maNi (ratna) piaMgu - rAyaNa jevA. Aliddhau - vyApta. vatru - varNavALA. naM- nize. gaya - hAthI jevI. nava-navo. gAmiu - gativALA. jalahara -megha. jaya - jayavaMtA varto. taDita - vijaLI. pAsu - pArzvanAtha laya - latA. bhuvaNAya - traNa bhuvananA. laMchi sahita. sAmi - svAmI. so - te. jasu - jenA. | jipsa - jina. taNu- zarIranI. pAsu - pArzvanAtha kaMti - kAMti. | payacchau - Apo. kaDaL - samUha. viMchiu - vAMcchita. caukkasAyapaDimallUraNa, durjayamayaNabANamusumUraNa // sarasapiaMguvannu gayagAmile, jayaupAsu bhuvaNagyasAmika // artha - cAra kaSAyarUpa vairInA ucchedanAra; duHkhe jitAya evA kAmadevanA bANane toDanAra; snigdha nIlI evI rAyaNanA (jevA zarIranA) varNavALA; ane hastinI jevI gativALA traNa bhuvananA svAmI zrI pArzvanAtha prabhu jayavaMtA varto. 1
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 jasu taNukaMtikaDampasiNiddhau, sohaI phaNimaNikiraNAliddhauII navajalaharataDilaya-laMchiuM, so jiNa pAsu payaccha vaMchiu rA artha - jenA zarIranI kAntino samUha snigdha che, vaLI je nAgendranI phaNAnI upara rahelA maNinA kiraNothI vyApta che, vaLI je vijaLInI latAe karI sahita evA navA meghanI jema zobhe che; te zrI pArzvanAtha prabhu mArA vAMcchita pUrNa karo. 2 45. *bharaphesaranI sajhAya bharaphesara bAhubalI, abhayakumAro a DhaMDhaNakumAro . sirio aNiyAutto, aImutto nAgadatto anA artha - zrI bharatezvara, bAhubalijI, abhayakumAra, tathA DhaMDhaNakumAra, zrI sthUlabhadrajInA nAnAbhAI zrIyaka, arNikAputra AcArya, atimuktakumAra tathA nAgadatta. 1 meaja yUlibhado, vayararisI niMdiseNa sIhagirI kayavo asukosala, 1. luddhau iti pAThAntara. * A sajhAyamAM zIlavatane draDhatAthI pALanAra uttama sattvazALI puruSo ane satIonuM nAmoccArapUrvaka smaraNa thAya che.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 165 puMDario kesI karakaMDUpArA artha :- metAryamuni, sthUlabhadrajI, vajaRSi, naMdipeNajI, siMhagirI mahArAja (zrI vajasvAmInA guru), kRtapuNyakumAra sukozalamuni, puMDarika svAmI, kezIkumAra, karakaMDu pratyekabuddha. 2 halla vihalla sudaMsaNa, sAla mahAsAla sAlibhado A che bhado dasannabhado, pasatracaMdo a jasabhaddo I artha - halla ane vihala baMne zreNikanA putra; sudarzana zeTha, sAlamuni, mahAsAlamuni, zAlibhadra (prasiddha bhogI,) bhadrabAhu svAmI, dazArNabhadra, prasannacaMdra rAjarSi tathA zrI yazobhadrasUri. 3 jaMbUpaDu vaMkacUlo, gayasukumAlo avaMti-sukumAlo ! dhanno ilAIputto, cilAIputto a bAhumuNI jA. artha :- jaMbUsvAmI, vaMkacUla rAjakumAra, gajasukumAla, avanitasukumAla, dhannAzeTha, IlAcIputra, cilAtIputra ane yugabAhu muni. 4 ajjagirI arjaraphikhA, ajjasuhasthI udAyago maNago . kAlayasUrI saMbo, majutro mUladevo A pApA
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 artha :- AryamahAgirIjI, AryarakSitasUri, AryasuhastisUri, udAyI rAjA, manakaputra, kAlikAcArya, zAMbakumAra, pradhumnakumAra ane mULadevarAjA. 5 pabhavo vinTukumAro, addakumAro daDhappa-hArI a | sijjIsa kUragaDU a, sijja-bhava mehakumAro a||6|| artha :- prabhavasvAmI, viSNukumAra, ArdrakumAra tathA deDhaprahArI cora, zreyAMsakumAra, kuragaDu sAdhu, zayyabhavasvAmI ane meghakumAra. 6 emAi mahAsattA, kiMtu suhaM guNagaNei saMjuttA // jesiM nAmaggahaNe, pAvapabaMdhA vilinjaMti jJA artha :- ityAdi bIjA paNa mahAparAkramI puruSo, jJAnAdi guNonA samUhe karI sahita evA, amane sukha Apo; jemanA nAmasmaraNathI pApanAM baMdhana vinAza pAme che. 7 sulasA caMdanabAlA, maNoramA mayaNarehA damayaMtI // namayAsuMdarI sIyA, naMdA bhaddA subhaddA ya Ill artha :- sulasA, caMdanabALA, manoramA, madanarekhA, damayantI, narmadAsuMdarI, sItA, naMdA, bhadrAzeThANI, ane subhadrA. 8
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 rAImAM risidattA, paumAvaI aMjaNA sirIdevI jiH suniTa migAvaI, pabhAvaI cillaNAdevI lo. artha - rAjImatI, RSidattA, padmAvatI, aMjanAsuMdarI, zrIdevI, jyeSThA, suyeSThA, mRgAvatI, prabhAvatI, cellaNA-rANI. baMbhI suMdarI ruppiNI, revaI kuMtI sivA jyati ya . devaI dovaI dhAraNI, kalAva puSkacUlA ya 1oll artha - brAhmI, suMdarI, rukimaNI, revatI, kuntI, zivA ane jayantI, devakI, draupadI, dhArINI, kalAvatI tathA puSpacUlA. 10 paumAvaI ya gorI, gaMdhArI lakhamaNA susImAyA jaMbUvai saccabhAmA, ruppiNI kahaTTa mahisIo /11 artha :- padmAvatI, tathA gaurI, gAMdhArI, lamaNA tathA susImA, jaMbUvatI, satyabhAmA, rukimaNI A ATha zrI kRSNanI paTTarANIo che. 11 jakhA ya jakhadinnA, mUA tahaceva bhUadizA ya || roNA veNA reNA, bhayaNIo sthUlabhadasya rA/
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 artha:- yakSA, yakSadarA, bhUtA tathA vaLI nizcayathI bhUtadattA, seNA, veNA, reNA A sAta sthUlabhadranI baheno che. 12 iccAI mahAsaio, yaMti akalaMkasIlakaliAo | akkavi vajaI jAsiM, jasa-paDato tihuaNe sayala/13 artha - ityAdi moTI satIo nirmaLa ziyaLaguNe karI sahita jayavaMtI varte che vaLI Aja paNa sakala tribhuvanane viSe jeonA yazano DaMko vAge che. 13 iti bharatesara sajajhAya. 45 46. sakalatIrtha (tIrthavaMdanA) sakalatIrtha vaMduM karajoDa, jinavara nAme maMgala koDa, pahele svarge lAkha batrIza, jinavara caitya namuM nizadiza 15 bIje lAkha aDhAvIza kahyAM, trIje bAra lAkha sadahyAM . cothe svarge aDa lakha dhAra, pAMcame vaMduM lAkha ja cAra rA. * A sakalatIrtha gujarAtI bhASAmAM hovAthI sugama che mATe artha lakhyo nathI. A sUtravaDe traNe lokamAM rahela zAzvata ane azAzvata jinacaityo tathA jinabiMbone vaMdanA karAya che.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ 169 chaTTe svarge sahasa pacAsa, sAtame cAlIza sahasa prAsAda / AThame svarge cha hajAra, nava dazame vaMdu zata cAra phal agyAra bArame traNaze sAra, nava raiveyake traNaze aDhArA pAMca anuttara sarve maLI, lAkha corAzI adhikAM vaLI 4o. sahasa sattANuM trevIza sAra, jinavarabhavanataNo adhikAra che lAMbA so jojana vistAra, pacAsa uMcAM bahotera dhAra paNa ekaso eMzI biMba pramANa, sabhAsahita 1. bAra devaloka sudhInA indrone, dareka vimAne (1) majjana sabhA. (2) alaMkAra sabhA. (3) jJAna sabhA. (4) siddhAyatana sabhA ane (5) vyavasAya sabhA ema pAMca pAMca sabhA hoya che. dareka sabhA traNa traNa dhAravALI hoya che ane dareka dvAre ekeka caumukhajI eTale cAra cAra pratimAjI hoya eTale eka sabhAnAM 12, mATe 5 sabhAnAM 60 pratimAjI mahArAja thayAM. mULa caitya traNa dhAravALAM hoya che. tenA gabhArAmAM 108 pratimAjI ane traNa vAranA traNa comukhajInAM 12 maLI 120 pratimAjI temAM hoya. temAM pAMca sabhAnAM 60 meLavatAM 180 pratimAjI sabhA sahita eka caityamAM samajavAM. nava raiveyaka ane pAMca anuttaramAM indro nathI tethI sabhAo nathI, mATe tyAMnAM 323 caityomAM 120 pratimAjI darekanA gaNavAM ane 8496700 caityamAM 180 pratimAjI darekamAM gaNavAM. jethI ahIM batAvela saMkhyA maLI raheze.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 eka caitye jANa || so kroDa bAvana kroDa saMbhAla, lAkha corANuM sahasa cauMAla||6| sAtaze upara sATha vizAla, savi biMba praNamuM traNa kAla II sAta kroDa ne bahotera lAkha, bhavanapatimAM devalabhAkha IIII ekaso eMzI biMba pramANa, eka eka caitye saMkhyA jANa | teraze kroDa, nevyAsI kroDa, sATha lAkha vaMduM kara joDa 8 batrIze ne ogaNasATha, tIrkAlokamAM caityano pATha / / traNa lAkha ekANuM hajAra, traNaseM vIza te biMba juhAra III vyaMtara jyotiSImAM vaLI jeha, zAzvatA jina vaMduM teha // RSabha-caMdrAnana vAriSaNa, vardhamAna nAme guNaseNa / / 10 / 1. tI[lokamAM naMdIzvaradvIpanAM 52 (bAvana) caitya, rucakadvIpanAM 4 caitya ane kuMDala dvIpanAM 4 caitya maLI 60 caitya cAra dvAravALAM che ane bAkInAM 3199 caitya traNa dvAravALAM che. tethI cAra dvAravALAmAM 124 ane traNa dvAravALAmAM 120 pratimAjI che.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ 171 sametazikhara vaMduMjinavIza, aSTApada vaMduM covIzI vimalAcalane gaDha giranAra, Abu upara jinavara juhAra I/11 zaMkhezvara kesariyo sAra, tAraMge zrI ajita juhAra | aMtarikSavarakANo pAsa, jIrAvalo ne thaMbhaNapAsa/1 rA gAma nagara pura pATaNa jeha, jinavara caitya namuM guNa gehA viharamAna vaMduM jina viza, siddha anaMta namuM nizadiza 13ii. aDhIdvIpamAM je aNagAra, aDhAra sahasa zIlAMganA dhAra / paMca mahAvrata samiti sAra, pAlepalAve paMcAcAra 14o bAhya abhyatara tapa ujamAla, te muni vaMduM guNamaNimAla | nita nita uThI kIrti karuM, jIva kahe bhavasAyara tarUM 1po.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 47. manDa jiNANe sajajhAya zabdArtha manDa - mAnavI. | jayaNA - yatanA, rakSA. jiNANa - jinezvaranI. jiNapUA - jinapUjA. ANuM - AjJA. jiNathuNarNa - jinezvaranI stuti. micchu - mithyAtvano. guruthuA - gurustuti. pariharaha - tyAga karavo. sAhampiANa - sAdharmikonuM. dharaha - dhAravuM. vacchajuM - vAtsalya. sammatta - samyakatvane. vavahArassa - vyavahAranI. chaviha - cha vidha, cha prakAranA. suddhI - zuddhi. AvasayaMmi - Avazyakane viSe. rahajatA - rathayAtrA. ujuto - udyamavaMta. tityajattA - tIrthayAtrA. hoi - hoya. visama - upazama. paUdivase-pratidivasa. haMmezAM. vivega - viveka. panvesu- parva divase. saMvara - saMvara. posahavayaM - pauSadhavrata. bhAsAsamiI - bhASAsamiti. dANa - supAtre dAna karavuM. chajIva - chakAya jIvanI. sIla - ziyaLa pALavuM. karuNA - dayA. tavo - tapa karavo. dhamiajaNa - dhArmikajanano. bhAvo - bhAvanA. saMsago - saMsarga, sahavAsa. sajhAya - svAdhyAya. karaNa - indriyonuM. namukkAro - namaskAra. damo - damana. parovayAro - paropakAra. caraNa - cAritrano. a - vaLI. pariNAmo - pariNAma. 1. A sajhAyamAM zrAvakane yogya sadAcAranA chatrIsa prakAranAM kRtyonuM varNana che. dareka zrAvake te karavAmAM yathAzakti udyamavaMta thavAnI jarUra che.
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ 173 saMghovari - saMghanI upara. saDhANa - zrAvakanA. bahumANo - bahumAna. kisse - kRtya. putthaya - pustaka. eyaM - e. lihaNa - lakhAvavuM. nicyuM - nitya. pabhAvaNA - prabhAvanA. suguru - sadgurunA. tirthe - tIrthamAM. | ucaesaNuM - upadeza vaDe. "mahajiNANe ANaM, micchu pariharaha dharaha sammatta | chaviha-AvatsayaMmi 2ujjatto hoI paidivasa 15 artha - jinezvara bhagavAnanI AjJA mAnavI, mithyAtvano tyAga karavo, samyakatva dhAraNa karavuM, cha prakAranA AvazyakamAM pratidivasa udyamavaMta thavuM. 1 palvesu posahavayaM, dANaM sIla tavo A bhAvo ane sajhAya namukkAro, parovayAro a jayaNA anerA artha -parva divasane viSe posaha vrata karavuM, dAna, ziyaLa, tapa ane bhAvanA, svAdhyAya, namaskAra ane paropakAra tathA jayaNA rAkhavI. 2 jiNapUA jiNathuNaNa, guruthuA 1. mannata jiNANamANe iti pAThAntare. 2. "ujjuttA hoya' iti pAThAntara.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 sAhamiANa vacchalle II vavahArassa ya suddhI, rahajatA titvajattA yAro artha - jinezvara bhagavAnanI pUjA, jinezvara bhagavAnanI stuti, gurunI stuti, ane sAdharmIne viSe vAtsalya, vyavahAranI zuddhi, rathayAtrA ane tIrthayAtrA. 3 A uvasama 'vivega saMvara, bhAsAsamiI cha jIvakaruNA yo| dhampiajaNasaMsago, karaNadamo caraNapariNAmo 4o. artha :- upazama, viveka, saMvara, bhASAsamiti ane zakAya jIvanI dayA, dhArmika mANasano saMsarga, indriyonuM damana ane cAritrano pariNAma. 4 saMghovari bahumANo, punjayalihaNa pabhAvaNA tirthe / saDhANakicca-me nicce sugurUvaeseNe po. artha - zrIsaMgha upara bahumAna rAkhavuM, pustaka lakhAvavAM ane tIrthanI prabhAvanA karavI, zrAvakanAM A kRtya che, te niraMtara sadagurunA upadezathI jANavAM. 5 iti zrAvaka dinakRtya sajhAya (1) viveka (2) yajIva Iti pAThAntaraH A sajajhAyamAM zrAvakane yogya haMmezanI tathA parva divasanI 36 prakAranI karaNInuM varNana karavAmAM AvyuM che. vizeSArthIe AnI moTI TIkA jovI.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 48. posahanuM paccakkhANa' karemi bhaMte ! posahaM, AhAraposahaM desao savvao, sarIrasakkAra-posahaM savvao, baMbharca2-posahaM savvao, avAvAraposahaM savvao, cauvihaM posahaM ThAmi, jAva divasa ahorAM pajjuvAsAmi // 1. A sUtra vaDe posahanuM paccakkhANa levAya che. pratyAkhyAna zabdano artha tyAga karavuM ane pAlavuM-sevana karavuM, ema baMne prakAre thAya che. tethI AhAraposahaM eTale AhArano tyAga karavA rUpa posaha karuM chuM ema artha thAya che. tevI ja rIte sarIrasakkAra posahaM eTale zarIranI zobhA na karavA rUpa posaha karuM chuM. e baMne bAbata tyAga karavAnI che. baMbhaceraposahaM ane avvAvAraposahaM eTale brahmacaryane pALavArUpa ane avyApAra (mana, vacana ane kAyAnA sAvadya yoga akaraNarUpa)ne pALavArUpa posaha karuM chuM. ema baMne padano artha pAlana karavAno thAya che. sAmAyika ane posahamAM traNa kALa saMbaMdhI paccakkhANa thAya che te A pramANe karemi pada vaDe vartamAna kALe sAvadya yogano tyAga karavA rUpa paccakkhANa thAya che. tasya pada vaDe atItakALe (bhUtakALe) karelAM sAvadha yoganuM pratikramaNa thAya che. ane posahamAM ThAmi pada vaDe anAgata kALe be bAbatano tyAga ane be bAbatanuM pAlana karIza e prakArano (dharmanI puSTi Ape te) posaha karIza ema paccakkhANa karAya che. 2. bhaMte e padanA bhadaMta (kalyANakArI). bhayAnna (bhayano aMta karanAra) ane bhavAnta (bhavano aMta ka2nA2) evA traNa artha thAya che, bhaMte e prakAre bhagavaMtane AmaMtraNa ka2vA vaDe karIne gurukulavAsanuM sUcana thAya che. arthAt sAdhuoe gurunizrAmAM rahevuM ane gRhasthe guru mahArAja pAse sAmAyika uccaravuM.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 artha - he bhagavaMta ! huM posaha karuM chuM. AhAratyAga karavAno posaha dezathI vA sarvathI, zarIrasatkAra na karavAno posaha sarvathI, brahmacaryano posaha sarvathI, avyApArano posaha sarvathI, A cAra prakAranA posahane huM karuM chuM, te Akho divasa athavA rAta ane divasa pALuM tyAM sudhI. duvihaM tiviheNaM, maNeNaM, vAyAe kAeNe, na karemi nakAravemi, tasma bhaMte! paDikkamAmi, niMdAmi gariyAmi, aprANa vosirAmi nA artha - be prakAre ane traNa prakAre, mana-vacana ane kAyA vaDe ema traNa prakAre, nakaruM tathA na karAvuM ema be prakAre, he bhagavaMta! te (atItakALanA pApa)ne huM pratikramuM chuM, AtmAnI sAkhe niMduM chuM, gurunI sAkhe gaNuM chuM ane AtmAne vosirAvuM chuM. 1 49. posaha pAravAnuM sUtra sAgaracaMdo kAmo, caMdanaDiso sudaMsaNo dhanno jesiM posahapaDimA, akhaMDiyA jIviyaMte vi./1 artha - sAgaracaMdrakumAra, kAmadevajI, caMdrAvataMsa rAjA, sudarzana zeTha, teone dhanya che ke jeonI pauSadha pratimA jIvitanA aMta sudhI (maraNAMta kaSTa prApta thatAM) paNa akhaMDita rahI. 1
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ 177 dhannA salAhaNijjA, sulasA ANaMda kAmadevA ya / / jAsa pasaMsai bhayavaM, dRDhavayatta mahAvIro. // 2 // artha :- dhanya che te manuSyone ane teo ja prazaMsApAtra che. sulasA zrAvikA ANaMda ane kAmadeva zrAvaka jemanA dRDha vratapaNAne bhagavaMta zrImahAvIrasvAmI vakhANe che. ra posaha vidhie lIdho, vidhie pAryo, vidhi karatAM je kAMI avidhi huo hoya te savi hu, mana, vacana, kAyAe karI micchA mi dukkaDaM IIII artha :- poSahanA aDhAra doSamAM je koI doSa lAgyo hoya te savi hu - mana-vacana-kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. 3 " lauM Ta 50. sAmAyika levAno vidhi prathama sthApanAcAryajI na hoya to uMce Asane pustaka Adi jJAnAdinuM upakaraNa mukIne zrAvaka tathA zrAvikAe kaTAsaNuM, muhapatti ane caravaLo laI, zuddha vastra sahita thaI, jagyA puMjI kaTAsaNuM pAtharI te upara besI. muhapatti DAbA hAthamAM mukha pAse rAkhI, te vaDe mukha DhAMkI jamaNo hAtha uMdho, 12
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 sthApanAjI sanmukha rAkhIne eka navakAra tathA paMciMdiya' kahevA pachI khamAsamaNa daI IriyAvahi, tasya uttarI, asatya UsasieNe kahI eka logassano caMdesu nimmalayarA sudhI (logassana AvaDe to cAra navakArano) kAussagna karavo. namo arihaMtANaM pada bolI kAussagna pArI logassa kahevo. pachI khamAsamaNa daI "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavat sAmAyika muhapatti paDilehuM?" kahI kAMIka virAma laI Icche' kahI pacAsa bola citavavA sAthe muhapatti paDilehavI. pachI khamAsamaNa daI IcchAkAreNa saMdisaha bhagavat sAmAyika saMdisAhu' ? "Icche" kahI khamAsamaNa daI IcchAkAreNa saMdisaha bhagavat sAmAyika ThAuM'? "Icche" kahI be hAtha joDI eka navakAra gaNI "IcchakArI bhagavanuM pasAya karI sAmAyika daMDaka uccarAvojI" kahI guru athavA viDila hoya to teonI pAse karemi bhaMte uccaravuM, nahitara potAnI meLe karemi bhaMteno pATha bolavo. pachI khamAsamaNa daI "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavanuM besaNuM saMdisAhu"? "Icche" kahI. pachI khamAsamaNa daI "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavanuM besaNe ThAuM"? "Icche" kahevuM pachI khamAsamaNa daI "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavad sakjhAya saMdisAhu?" "Icche'. kahIkhamAsamaNa daI "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavanuM sajhAya karuM"? "I'. kahI traNa navakAra gaNavA.pachI be ghaDI vAMcavA Adie karI dharmadhyAna karavuM athavA navakAravALI gaNavI. vikathAdi pramAdamAM paDavuM nahi. 1. sena praznanA pATha pramANe sthApanAnA traNa navakAra ane utthApanA eka navakAra vaDe thAya che.
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ 179 51. sAmAyika pAravAno vidhi prathama caravaLo laI UbhA thaI khamAsamaNa daI IriyAvahi paDikamI yAvata kAussagna karI, namo arihaMtANe pada bolI, kAussagga pArI, logassa kahevo pachI khamAsamaNa daI IcchAkAreNa saMdisaha bhagavad muhapatti paDilehuM? "Icche kahI muhapatti paDilehI khamAsamaNa daI, "IcchAkAreNa saMdisaha bhagavanuM sAmAyika pAru'?' yathAzakti kahI, khamAsamaNa daI, IcchAkAreNa saMdisaha bhagavat sAmAyika pArka. kAMIka visAmA pachI "tahatti' kahI pachI jamaNo hAtha caravaLA upara athavA kaTAsaNA upara thApI eka navakAra gaNI "sAmAiya vayajuro' kahevo. pachI jamaNo hAtha sthApanA sAme savaLo rAkhIne eka navakAra gaNavo. ahIM uparA upara traNa sAmAyika ke be sAmAyika karavAM hoya to dareka sAmAyika letAM levAnI vidhi karavI paNa vakhato vakhata pAravuM nahi. be sAmAyika karavAM hoya to be purAM thaye ane traNa sAmAyika karavAM hoya to traNa purAM thaye ekavAra pAravuM. evI pravRtti che. eka sAmaTAM ATha-daza sAmAyika karavAM hoya to traNa traNa sAmAyika sudhI A vidhi jANavo. para. caityavaMdana karavAno vidhi prathama traNa khamAsamaNa daIne, pachI "IcchAkAraNa saMdisaha bhagavat caityavaMdana karuM"? kahI; "Icche' kahI, caityavaMdana, aMkiMci kahI, pachI be kuNI peTa upara rAkhI, be hAtha 1. ahIM guru puNovi kAvyo' kahe. 2. ahIM guru "AyAronA mottavo' kahe. 3. lagolaga sAmAyika levuM hoya tyAre bIjuM-trIjuM sAmAyika letAM sajajhAya karuM' nA badale "sajajhAyamAM chuM' ema kahI traNa navakArane badale eka navakAra gaNavo.
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 joDI aMjalI karI "namutthaNa' kahevuM. pachI muktAzukti mudrAe (be hAtha polA joDI, mAthA sudhI uMcA rAkhI) "jAvaMti ceiAI' kahI, khamAsamaNa daI te ja madrAe "jAvaMta kevi sAhu kahI, pachI aMjalI karI "namoDahaMta-siddhAcAryopAdhyAya sarva sAdhabhya?" temaja uvasaggaharaM athavA game te suvihitanuM kareluM stavana kahevuM pachI muktAzakti mudrAe jayavIyarAya AbhavamakheDA sudhI kahI hAtha jarA nIcA utArI jayavIyarAya purA kahevA; pachI ubhA thaI be paga vacce cAra AMgaLa aMtara rAkhI, be hAthe aMjalI karI arihaMta ceIA karemi kAussagga, annattha UsieNaM, kahI navakArano kAussagna karavo. pachI namo arihaMtANaM kahI "namoDaryasiddhAcAryopAdhyAya-sarvasAdhuoH' kahI thoya joDA mAMhenI pahelI thoya kahevI. 53. guruvaMdana karavAno vidhi prathama be khamAsamaNa daI nIce mujaba sukha-zAtA pUchavI. IcchakAra 'suharAI, suhadevasi sukhatapa, zarIra nirAbAdha, sukhasaMjama jAtrA nirvaho cho jI ! svAmI zAtA che ? bhAta pANIno lobha dejojI. pachI khamAsamaNa daI IcchAkAreNa saMdisaha bhagavad adbhukimi abhitara rAIyaM khAmeuM ? kahI, adbhuTio kahevo. 54. devasia pratikramaNano vidhi prathama pUrvanI rItIe sAmAyika levuM, pachI pANI vAparyuM hoya to khamAsamaNa daI "IcchA saMdisaha bhaga0 muhapatti 1. bapora pahelAnA vakhatamAM kahevuM. 2 bapora pachInA vakhatamAM kahevuM. 3 bapora pachInA vakhatamAM devasiyaM kahevuM.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 181 paDilehuM"? "icche ema kahI besIne muhapatti paDilehavI ane jo AhAra vAparyo hoya to be vAMdaNA devAM; tyAM bIjAM vAMdaNAmAM AvasleiAe" e pada na kahevuM. avagrahamAM ja ubhA rahIne IcchakArI bhagava pasAya karI paccakakhANano Adeza dezojI' ema kahevuM. pachI vaDIla paccakakhANa karAve yA pote yathAzakti paccakakhANa kare. pachI khamAsamaNa daI ubhA thaI "icchAo saMdio bhagavacaityavaMdana karuM?" ema kahevuM; pachI besIne vaDIla caityavaMdana kahe. vaDIla nahoya to paMcAMga praNipAtathI (baMne DhIMcaNa jamIna upara sthApI) pote kahe. pachI "jaMkiMci' kahevuM. pachI namutthaNe kahI, ubhA thaI arihaMta ceiANuM kahI annatthI kahI eka navakArano kAussagna karI pArI namoDarvatakahI pahelI thoya kahevI, pachI loga, savvaloe arihaMta ceIANaM, annattha0 kahI eka navakArano kAussagna karI,pArI, bIjI thAya kahevI. pukharavaradI, suasse bhagavao karemi kAussage vaMdaNavaAie kahI, annattha0 kahI, eka navakArano kAussagna karI, pArI trIjI thoya kahevI, pachI siddhANaM buddhANaM kahI. vaiyAvaccagarANuM0 annattha0 kahI eka navakArano kAussagna karI, pArI namoDahaMtakahI cothI thoya kahevI, pachI besIne namutthaNe kahevuM. pachI ubhA thaI cAra khamAsamaNa devApUrvaka "bhagavAha, AcAryahaM, upAdhyAyAM, sarva sAdhuI, ema kahevuM, pachI IcchakAri samasta zrAvakane vAMduM, ema kahevuM. pachI icchA saMdio bhagadevasiapaDikkamaNe ThAuM? "icche'. e Adeza mAgIne besI jamaNo hAtha caravaLA upara yA bhUmi upara sthApI, "sadgussavi devasia duzcitie duSmAsia, duccizciamicchAmi dukkaDa' e pATha kahevo. (pratikramaNamAM dareka
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 Adeza vaDIla ja mAge, te na hoya to zrAvaka pote mAge. A vAta pIThikArUpe sarvatra yojavI.) pachI ubhA thaI karemi bhaMte0 IcchAmi ThAmi kAussagga jo me devasio aiArokahI tasyauttarI0 annattha0 kahI aticAranI ATha gAthAno ane te na AvaDe to ATha navakArano kAussagna karI, pArI. pragaTa logassa kahevo. pachI besIne trIjA AvazyakanI muhapatti paDilehavI pachI ubhA thaIne be vAMdaNA devAM, temAM bIjA vAMdaNA vakhate avagraha bahAra nIkaLavuM nahi. bIjuM vAMdaNu puruM thaye icchA saM0 bha0 devasiya AlouM? "Icche Aloemi "jo me devasio aiArono pATha kahevo. pachI "sAta lAkha' ane "aDhAra pApasthAnaka' kahevA. pachI "satvassavi, devasie, duccitiya dumbhAsiya ducciThThia icchA saMdi0 bhaga0 icche tassa micchAmi dukkaDa' ema kahI vIrAsane athavA na AvaDe to jamaNo DhIMcaNa uMco rAkhI eka navakAra, karemi bhaMte0 kahI, IcchAmi paDikkamiuM, jo me devasio aiAro kahI saMpUrNa vaMdittuM kahevuM; paNa temAM tasya dhammassa kevalipannAsTa abhuDhiomi' e pada bolatAM ubhA thavuM ane avagrahanI bahAra jaIne vaMditu pUruM karavuM. pachI be vAMdaNA devAM. bIjA vAMdaNAmAM avagrahamAM ubhA hoIe tyAM "icchAkAreNa saMdisaha bhagavad alpaTTioNmi alpitara devasitaM khAmeuM? "Icche khAmemi devasi' kahIne jamaNo hAtha caravaLA upara sthApI jaMkiMci apattie ityAdi pATha bolatAM ammuDhio khAmavo. pachI avagraha bahAra nIkaLIne be vAMdaNA devAM. bIjuM vAMdaNu puruM thAya tyAre avagrahanI bahAra nIkaLI "Ayariya uvajajhAe" kahevuM. pachI karemi bhaMteo icchAmi ThAmi0 tassa uttarI annattha0 kahI
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 183 be logassa athavA na AvaDe to ATha navakArano kAussagna karavo. (laghu ke moTI zAnti ke kharAba svapanA kAussagga sivAya bIjI badhI jagyAe logassanA jyAM jyAM kAussagna Ave tyAM tyAM caMdesu nimmalayarA sudhI ja gaNavAnuM dhyAnamAM rAkhavuM.) pachI pArIne logassa, savvaloe arihaMta cei0 annattha0 kahI; eka logassa yA cAra navakArano kAussaga karI pArI, puphakharavaradIva suasta bhagavao karemi kAu0 vaMdaNa) kahI, annatya kahI ekalogassano yA cAra navakArano kAussagna karI, pArI siddhANaM buddhANaM kahevuM. pachI "suadevayAe karemi kAussagga annattha0" kahI eka navakArano kAussagna karI, namoDahaMta) kahI puruSe suadevayAnI thoya (ahIM strI hoya to te kamala-dalanI stuti kahe.) kahevI. pachI khidevayAe karemi kAussagga, annattha0 kahI eka navakArano kAussaga karI, pArI, namoDahaMta) kahI jIse khitte sAha0nI thoya kahevI. (ahIM paNa strI hoya to te yasyAH kSetre thoya kahe.) pachI eka navakAra gaNI besIne muhapatti paDilehavI. pachI be vAMdaNA devAM pachI UbhA UbhA "sAmAyika, cauvisattho, vAMdaNAM, paDikkamaNuM, kAussagga, paccakakhANa karyuM che jI. icchAmo aNusarTi, ema kahI, besIne namokhamAsamaNANe, namoDahaMtaityAdi pATha kahI namoDastu vaddhamAnAya0 kahevuM (ahIM strI hoya to te saMsAradAvA nI traNa thoya kahe.) pachI namutthaNa kahI "icchAkAreNa saMdi0 bhagavat stavana bhaNuM"? "Icche' kahI stavana kahevuM, (stavana pUrvAcAryanuM banAveluM ochAmAM ochuM pAMca gAthAnuM hovuM joIe) pachI "varakanaka' kahI pUrvanI peThe bhagavAnAdi cArane, bhagavAnae vagere kahI cAra khamAsamaNavaDe
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 thobhavaMdana karavuM. pachI jamaNo hAtha caravaLA yA bhUmipara sthApI aThThAijjasu kahevuM pachI UbhA thaI "icchALa saMdi0 devasia pAyacchiA-visohaNae kAussagga karuM ? icche devasia pAyacchitta-visohaNathaM karemi kAussagga, annattha0 kahI cAra logassa yA soLa navakArano kAussagga karI, pArI, pragaTa logassa kahevo. pachI be khamAsamaNa devA pUrvaka 'sajjhAya saMdisAhuM icchuM" tathA '"sajjhAya karuM ? icchuM'' evI rIte be Adeza mAgI, besI. eka navakAra gaNIne viMDala agara temano Adeza mAgI, pote sajjhAya kahe. pachI eka navakAra gaNI UbhA thaI khamAsamaNa dai "icchA0 saMdi bhagata duNkSya kammakSaya nimitte kAussagga karUM ? icche, dukSmakSaya kamakSya nimitte karemi kAussagga'' annattha0 kahI saMpUrNa cAra logassa athavA soLa navakArano kAussagga karI, pArI, namoDarhat kahI, eka jaNa 'laghuzAnti' kahe ane bIjA kAussaggamAM sAMbhaLe. pachI kAussagga pArI, logassa kahI, khamAsamaNa daI iriyAvahI, tassa utarI, annattha0 kahI, eka logassa yA cAra navakArano kAussagga karI pArI, logassa kahevo pachI besI caukkasAya, jaMkiMci, namrutyuNaM, jAvaMti ceiAi kahI, khamAsamaNa dai jAvaMta kevi sAhU, namoDarhat uvasaggaharaM kahI be hAtha lalATe lagADI jayavIyarAya kahI khamAsamaNa dai "icchA saMdi bhaga muhapatti paDilehuM ? icchuM" kahI muhapattipaDilehavI. pachI UbhA thaI be khamAsamaNa devA pUrvaka 'icchALa saMdita bhaga0 sAmAyika pAruM ?'' "yathAzakti'' tathA icchA0 saMdi0 bhaga0 sAmAyika pAryuM "tattti" kahI, sAmAyika pAravAnI vidhi pramANe sAmAia vayajutto kahevA paryaMta sarva kahevuM, pachI sthApanA sthApI hoya to jamaNo hAtha avaLo sthApanAjI sanmukha rAkhI eka navakAra gaNavo.
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 185 55. rAia pratikramaNa vidhi prathama pUrva rItie sAmAyika levuM. pachI khamAsamaNa daI "icchAkAreNa saMhisaha bhagavat kusumiNa dusumiNa uDAvaNI rAIa pAyacchittavisohaNae kAussagna karUM? Icche kusumiNadusumiNa. kahI, annattha0 kahI, kAmabhogAdinAM te rAtrie duHsvapna AvyAM hoya to sAgaravaragaMbhIrA sudhI ane bIjA duHsvapna AvyAM hoya to caMdesu nimmalayarA sudhI cAra logassa yA soLa navakArano kAussagna karI, pArI, pragaTa logassa kahevo. pachI khamAsamaNa daI "icchAkAreNa saMdio bhaga0 caityavaMdana karuM ? icche" ema kahI besIne paMcAMgapraNipAte jagaciMtAmaNinuM caityavaMdana jayavIyarAya paryata kahevuM. pachI bhagavAnAdi cArane thobhavaMdana karavuM pachI ubhA thaI be khamAsamaNa devApUrvaka sajajhAyano Adeza mAgI besIne eka navakAra gaNI, bharaphesaranI sajajhAya kahevI. pachI IcchakAra suharAivano pATha kahevo. pachI "IcchAkAreNa saMdi0 bhagave rAia paDikkamaNe ThA? icche" ema kahI jamaNo hAtha upadhi upara sthApI, savvasTavi rAia duaiitia0 no pATha kahevo, pachI namutthaNe kahI ubhA thaI karemi bhaMte, IcchAmi ThAmi0 tassa uttarI, annattha0 kahI eka logassa yA cAra navakArano kAussagna karI, pArI pachI logassa savvaloe ari0 annattha0 kahI. eka logassa yA cAra navakArano kAussagna karI pArI pachI puphakharavaradIva suasse bhagavao) vaMdaNa) annattha0 kahI aticAranI ATha gAthA athavA ATha navakArano kAussagna karI pArI pachI siddhANaM buddhANaM kahI besIne trIjA AvazyakanI muhapatti paDilehavI, pachI ubhA thaI vAMdaNA be devAM, pachI
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 icchAkAreNa saMdi0 bhaga0 rAiaM AlouM? Iccha, Aloemi jo me rAIno pATha kahevo. pachI sAta lAkha, aDhAra pApasthAnaka, sadgussavi rAIa0 devasia pratikramaNanI peThe kahevuM. pachI besIne vIrAsane, na AvaDe to jamaNo DhIcaNa ubho rAkhI navakAra, karemi bhaMte, IcchAmi paDikamiuM jo me rAIo0 kahI vaMditu kahevuM, 44mI gAthAmAM "abhuSTiomi" pada kahetAM ubhA thaI vaMdita pUruM karI vAMdaNA be devAM. pachI avagrahamAM ja rahI, Adeza mAgI, adbhuDhio0 khAmIne avagraha bahAra nIkaLI, vAMdaNAM be devAM, pachI Ayaria vijhAe kahevuM, pachI karemi bhaMte, IcchAmi ThAmi0 tassa0 annattha0 kahI soLa navakArano kAussagna karI - (atra tapaciMtavaNIno kAussagna karavAno che.) pArI, pragaTa logassa kahI, besIne chaThThA AvazyakanI muhapatti paDilehI UbhA thaIne vAMdaNA be devAM. pachI avagrahanI aMdara rahIne "sakalatIrtha" kahevuM. pachI Adeza mAgI yathAzakti paccakakhANa karavuM. pachI cha Avazyaka devasisanI peThe saMbhAravAM. pachI "icchAmo aNasarkiM" kahI besIne namo khamAsamaNANe namoDartata kahI vizAla locanadai0 kahevuM. (ahIM strIe saMsAradAvAnI traNa thAya kahevI.) pachI namutthaNa, arihaMta ceiANaM, kahI eka navakArano kAussagna karI pArIne (puruSoe namoDar kahI kalyANakaMdanI prathama thoya kahevI pachI logassa, pukharavaradI, siddhANaM buddhANaM, kahI anukrame bAkInI traNeya thoyo kahevI pachI besIne namuskurNa kahI bhagavAnAdi cArane thobhavaMdana karavuM. pachI jamaNo hAtha upadhi upara sthApI aDhAikvesu kahevuM. pachI baMne DhIMcaNa bhUmi para sthApI izAnakoNa sanmukha besI yA te dizA manamAM ciMtavIne khamAsamaNa daI zrI sImaMdhara svAmInuM
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ 187 caityavaMdana, stavana jayavIyarAya, kAussagna thAya paryata vidhipUrvaka karavuM. temAM arihaMta ceIyANaMthI ubhA thaIne vidhi karavI. teja pramANe khamAsamaNa daI zrI siddhAcalajInuM caityavaMdana, stavana, jayavIyarAya, kAussagga, thoya paryata vidhipUrvaka karavuM. pachI sAmAyika pAravAnI vidhinI rItie sAmAyika pAravuM. - tA.ka. gurumahArAja hoya tyAre teo jema Adeza mAge che-teo kAussagna pAre tyAre ApaNe pArIe chIe, kaMI sUtra kahevuM hoya tyAre teonI pAse kahevAno Adeza mAgIe chIe; teja prakAre temane viraha karemi bhaMte uccarAvanAra jJAnavRddha, tapovRddha, vratavRddha, pratye paNa pratikramaNa karatI vakhate vinayathI vartavuM yogya che. pa6. paccakakhANa pAravAno vidhi 1 prathama "iriyAvahi" paDikkamI, yAvata "jagaciMtAmaNI' caityavaMdana "jayavIrAya" sudhI karavuM. pachI "manDa jiNANa"nI sajhAya kahI muhapatti paDilehavI. pachI khamAsamaNa daI "icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! paccakakhANa pAruM? yathAzakti, IcchAmi IcchA saMdisaha bhagavan! paccakhANa pAyuM; "tahatti" ema kahI jamaNo hAtha kaTAsaNA athavA caravaLA upara sthApI, eka "navakAra" gaNI, paccakakhANa karyuM hoya, tenuM nAma kahI te pAravuM. te A pramANe "uggae sUre namukkArasahie porisiM, sADhaporisiM, gaMThisahiaM, mukrisahiaM paccakhANa karyuM. cauvihAra, AyaMbila, nIvi, ekAsaNuM, besaNuM, paccakakhANa karyuM. tivihAra, paccakakhANa phAsikaM pAlie, sohie tIrie, kiTTie, ArAhiaM, je ca na ArAhiaM, tassa micchA mi dukkaDaM. ema kahI eka navakAra gaNavo.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 pa7. snAtasyAnI stuti zabdArtha snAtasya - javarAvelA. | haMsa - haMsapakSInI. apratimasya - nirupama-upamA | aMsa - pAMkhavaDe. ApI zakAya nahi evA. | Ahata - uDADelI. meruzikhare - meruparvatanI Toce.. | paghareNu - kamaLanI rajavaDe. zacyA - IndrANIe. kapiza - pILuM thayeluM. vibhoH - prabhunA. kSIrArNava -kSIrasamudranA. zaizave - bALapaNamAM. aMbhobhUtiH - pANIthI bharelA. rUpAlokana - rUpa jovAthI thayela. | kuMbhaiH - kaLazo vaDe. vismaya - Azcarya vaDe. apsarasAM - apsarAonA. Ahatarasa - bhogavela rasanI. | payodharabhara - stananA samUhanI. bhrAMtyA - bhrAMtivaDe. praspaddhibhi-ati spardhA karanArA. bhramaccakSuSA -bhamatI cakSu che jenI. | kAMcanaiH - sonAnA. ubhRSTa - lUcheluM. meSa - jeono. nayanaprabhA - netranI kAntivaDe. | maMdararatnazaila- meru parvatanA. dhavalita - ujjavala thayeluM. | zikhare - zikhara upara. kSIrodaka - kSIrasamudranA pANInI. janmAbhiSeka - janma abhiSeka. AzaMkyA - AzaMkA vaDe. kRtaH - karelo che. varksa - mukha. sarve- sarva prakAranA. yasya - jenuM. sarvasurAsura - samagra sura punaH punaH - vAraMvAra. (vaimAnika deva) ane asura sa jyati - te jayavaMta varte che. (bhavanavAsI deva)nA. zrIvardhamAnaH - zrI mahAvIra. IzvaragaNe - IndranA samudAye. jinaH - tIrthakara. | teSAM - teonA.
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ nataH - namyo. ahaM - huM. *mAn - caraNone. 189 arhatra - advaitanA mukha thakI. prasUta - pragaTa thayelA. gaNadhararacitaM - gaNadharoe racelA. dvAdazAMga - bAra aMgarUpa. vizAlaM - vizALa. citra - AzcaryakArI. barthayukta - ghaNA arthayukta. munigaNa - sAdhu samudAyanA. vRSabhaiH - nAyakoe - AcAryoe. dhArita - dhAraNa kareluM. buddhimabhiH - buddhimAna. mokSa - mokSanA. agradvArabhUta - agradvAra samAna. vratacaraNaphalaM - vrata ane cAritranuM phaLa che jemAM evuM. zeyabhAvapradIpaM - jANavA yogya bhAvone dIpaka samAna. bhaktyA - bhakti vaDe. nityaM - niraMtara. | niSpakavyoma vAdaLa rahita AkAza jevA. nIlaghuti - nIlavarNavALA. alasadezaM - madapUrNita netravALA. bAlacaMdra - bIjanA caMdranI. - AbhadraMSTra - kAnti jevI dADhavALA. matte - madonmatta. ghaMTAraveNa - ghaMTanA zabda. prasRta - prasaratA. madajalaM - madarUpa pANIne. pUrayaMtaM - pUratA. samaMtAt - sarva bAjue. ArUDha - beThela. divyanAguM - divya hasti u52. vicarati - vicare che. gagane - AkAzamAM. kAmadaH - mana vAMchita ApanAra. kAmarUpI - svecchAcArI. yakSaH - yakSa. sarvAnubhUtiH - sarvAnubhUti. dizatu - Apo. mama - mane. prapadye - aMgIkAra karuM chuM. zrutaM - siddhAMtane. akhila - samasta. sadA - - haMmeza. lokaikasAra - lokamAM advitIya | sarvakAryeSu - sarva kAryamAM. siddhi - siddhine. sArabhUta.
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 190 zrI vIrajina stuti (zArdUlavikrIDitam) snAtasyApratimasya merUzikhare zayyA vibhoH zaizave, rUpAlokanavismayAhatarasabrAMtyA bhramaccakSuSAne utkRSTa nayanaprabhAdhavalita kSIrodakAzaMkayA, vatra yasya punaH punaH sa jayati zrI vartamAno jinaH || 1 | artha -bALapaNamAM merU parvatanA zikhara upara havarAvelA ane nirUpama prabhunA rUpane jovAthI thayelA vismaya vaDe bhogavela rasanI bhrAMtivaDe bhamatI (arahI paraha thatI) che cakSu jenI evI IndrANIe, netranI kAntivaDe ujvala kareluM ane kSIrasamudranA jaLanI AzaMkA vaDe lUcheluM je bhagavaMtanuM mukha che, te zrI vartamAnajina vAraMvara jayavaMta varte che. 1. sarva jina stuti hiMsAMsAhata-paghareNukapiza-kSIrArNavAMbhobhUtaiiH, kuMbhairapsarasAM payodharabharapraspaddhibhiH kAMcana // yeSAM maMdararatnazailazikhare janmAbhiSeka kRtaH, sarveH sarvasurAsurezvaragaNeteSAM natoDahaM kramAn | 2 //
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ 191 artha:- sarva prakAranA samagra sura ane asuranA indra samudAye meru parvatanA zikhara upara rAjahaMsonI pAMkho vaDe uDelI kamaLanI raja vaDe pILuM thayela je kSIrasamudranuM pANI tenA vaDe bharelA, apsarAnA stananA samUhanI sAthe atispardhA karanArA evA suvarNanA kaLazo vaDe je tIrthakarono janmAbhiSeka karela che. teonA caraNakamaLone huM namyo chuM. 2. zruta-siddhAMta stuti (stragdharAvRttam) ahaMnnaprasUta, gaNadhararacitaMdvAdazAMgavizAla, citra baDvarNayukta munigaNavRSabhairdhArita buddhimabhiH || mokSAgradvArabhUtaM vratacaraNaphala zayabhAvapradIpa, bhakatyA nityaM prapadya kRtamaha-makhila sarvalokaikasAram II 3. artha:- ahaMtanA mukhathakI pragaTa thayela, gaNadharoe racela dvAdaza aMgarU5 vizAla, AzcaryakArI, ghaNA arthayukta buddhimaMta sAdhu samudAyanA nAyako (AcAryo)e dhAraNa karela, mokSanA agradvAra tulya, vrata ane cAritranuM phaLa che jemAM evA, jANavA yogya bhAvone (jaNAvavAmAM) dIpaka samAna ane sarva lokane viSe advitIya sArabhUta samasta siddhAMtane huM niraMtara bhakti vaDe aMgIkAra karuM chuM. 3.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 niSpa - kavyomanIla ghutimalasadRzaM bAla-caMdrAbhadaMSTra, matta ghaMTAraveNa prasUtamadajala pUrayanta samattAt ArUDho divyanAga vicarati gagane kAmada: kAmarUpI, yakSaH sarvAnubhUtirdizatu mama sadA sarvakAryeSu siddhi 4 artha - vAdaLa rahita AkAza jevA nIlavarNavALAmadapUrNita netravALA, bIjanA caMdranI kAnti jevI ujvala dADhA (daMkUzaLa) vALA, ghaMTanA zabdavaDe madonmatta, prasaratA madarUpa pANIne sarve bAjue pUratA evA divya hasti upara beThela, manovAMchita ApanAra, svecchAcArI sarvAnubhUti nAmano yakSa AkAzamAM vicare che, te mane haMmeza sarva kAryamAM siddhi Apo. 4. 58. bhavanadevatA-stutiH zabdArtha jJAnAdi - jJAnAdika. vidadhAtu - karo. guNayutAnAM - guNayuktanuM. | bhavanadevI - bhavanadevI. svAdhyAya - svAdhyAya (ane) | ziva - kalyANa. saMyamaratAnAM - cAritramAM raktanuM. 1 sarvasAdhUnAM - sarva sAdhuonuM. 1. A ati zrImad hemacaMdrAcAryanA katadAna ziSya bAlacandrAcArye banAvI che. prathama saMghe mAnya karI nahotI, paNa bAlacaMdra kALa karIne vyaMtara thavAthI teNe saMdhane upadrava karyo tethI, tathA avirUddha vacana hovAthI saMghe mAnya karIne caturdazInA pratikramaNamAM dAkhala karI evo vRddhavAda che. bAlacaMdra zabda kartAnuM nAma paNa sUcavyuM che.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 193 bhavaNadevayAe karemi kAussaggava jJAnAdiguNayutAnAM, nityasvAdhyAyasaMyamaratAnAm II vidadhAtu bhavanadevI, ziva sadA sarvasAdhUnAm / 1 / artha :- bhavanadevatAne AzrayIne kAussagna karuM chuM. jJAnAdi, guNayukta haMmezAM svAdhyAya ane saMyamamAM rakta sarva sAdhuonuM he bhavanadevI! niraMtara kalyANa karo. 1. 59. kSetradevatA stuti zabdArtha yasyAH - je devInA. sA - te. kSetra-kSetrane. kSetra devatA -kSetradevI. samAzritya - Azraya karIne. bhUyAta - thAo. sAdhubhiH - sAdhuo vaDe. naH - amane. sAdhyate - sadhAya che. sukhadAyinI sukha ApanArI. kriyA - dharmakriyA yasyAH kSetre samAzritya, sAdhubhiH sAdhyate kriyA | sA kSetradevatA niyaM, bhUyAnnaH sukhadAyinI || 1 artha - je devInA kSetrano Azraya karIne sAdhuo vaDe dharmakriyA sadhAya che, te kSetradevI amone niraMtara sukha ApanArI thAo ! 1. 13
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 60. sakalAha zabdArtha sakala - sarvane. arhat - pUjavAne yogya. pratiSThAnaM - sthAnarUpa. adhiSThAnaM - sthAnaka. zivazriyaH - mokSalakSmInuM bhUrbhuvaH svasrayI - pAtALa, mRtyu ane svargarUpa traNa lokanA. | izAnaM - Izvara-svAmI. Arhattva - arhatanA samUhanuM. praNidadhmahe - ame dhyAna karIechIe. nAma - nAmanikSepa. AkRti - sthApanAnikSepa. dravya - dravyanikSepa (ane). bhAvaiH - bhAvanikSepa vaDe. punataH - pavitra karanArA. trijagajjanaM - traNa jagatanA lokone. kSetre - kSetramAM. kAle - kALamAM. sarvasmin - sarvane viSe. arhataH - arhantone. samupAsmahe - rUDA prakAre sevIe chIe. AdimaM - pahelA. pRthivInAthaM - pRthvInA pati, rAjA. niSparigraha~ - niSparigrahI-sAdhu. tIrthanAthaM - tIrthapati, tIrthaMkara. RSabhasvAmina- RSabhadevasvAmine. | snumaH - ame stavIe chIe. arhanta - pUjya. ajita - ajitanAthane. vizva - jagatarUpI. kamalAkara - kamaLavALA sarovarane. bhAskara - sUryasamAna. amlAna - nirmaLa. kevalAdarza - kevaLajJAnarUpa darpaNamAM. saMkrAMtajagata - pratibiMbita karyuM che traNa jagata jeNe evA. * A caityavaMdana pakSI, comAsI ane saMvaccha2I pratikramaNanA AraMbhamAM kahevAmAM Ave che. kalikALasarvajJa zrImad hemacaMdrAcArye pote karelA triSaSTizalAkApuruSa caritra nAmanA graMthamAM 26 mA zloka sivAya nRtApaU0 paryaMta 25 zloka maMgalAcaraNa tarIke racelA che. tethI A caityavaMdananA kartA ukta AcArya che, ema nirNaya thAya che.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ 195 tuve - stavuM chuM. tA:- te. vizva - samasta. dezanAsamaye - dharmopadeza vakhate. bhavyajana - bhavyajano rUpI. | vAcaH - vANIo. ArAma - bagIcAne. | zrIsaMbhavaH - zrIsaMbhavanAtha. kulyAtulyA - pANInI nIka tulya. | jagatpateH jagatanA pati-prabhunI. yaMti - jayavaMtI varte che. | sakalArtapratiSThAna-madhiSThAna zivazriya: / bhUrbhuvaHsvastrayIzAna-mAInca praNidaLhe. 1. artha:- sarvane pUjAnA sthAnarUpa, mokSalakSmInA nivAsa rUpa ane pAtALa bhUmi (malaiM) ane svargarUpa traNa lokanA Izvara evA ahaMnA samUhanuM ame dhyAna karIe chIe. 1. nAmAkRtidravyabhAvai , punatastrijaga jjanam | kSetre kAle ca sarvasmitaH samupAsamae // artha - sarva kSetrane viSe ane sarva (bhUta, bhaviSya tathA vartamAna) kALane viSe nAmanikSepa, sthApanAnikSepa, dravyanikSepa ane bhAvanikSepavaDe karIne traNa jagatanA lokone pavitra karanAra ahaMtu prabhuone rUDe prakAre (vaMdana, satkAra ane sanmAnAdikathI) ame sevIe chIe. ra.
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 196 Adima pRthivInAtha-mAdisaMniSparigraham | Adima tIrthanAthaM ca, RSabhasvAminuM stuma3 artha - prathama pRthvInA pati (rAjA) prathama parigrahanA tyAgI (sAdhu) ane pahelA tIrthakara RSabhadevasvAminI ame stuti karIe chIe. 3. ahattamajitaMvizva-kamalAkarabhAskaramu; aplAnakevalAdarza-saMkrAMtajagata tuve..4 artha:- A vizvarUpI kamaLavALA sarovarane sUryanA jevA ane jeNe potAnA nirmaLajJAnarUpI darpaNamAM traNa jagatuM pratibiMbita kareluM che evA pUjana karavA yogya ajitanAtha bhagavAnanI huM stuti karuM chuM. 4. vizvabhavyajanArAma-kulcAtulyA jayaMti tAH II dezanAsamaye vAca:, zrI saMbhava-jagatpateH . pa . artha:- sarva jagatanA pati evA zrI saMbhavanAtha prabhunI dharmopadeza vakhate sarva jagatanA bhavyajano rUpI udyAnane siMcana karavAmAM pANInI nIka jevI te vANIo jayavaMtI varte che. 5. anekAMtamata - syAdvAda matarUpa. | samulAsana - ullAsa karavAmAM. aMbhodhi - mAhAsAgarane. caMdramA - caMdra tulya.
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 197 dadhAtu - Apo. ATopAt - prabaLapaNAthakI. amaMda - ghaNo. Iva - peThe. AnaMda - harSa. aruNAH - lAla bhagavAna - aizvaryavALA. zrI supArzvajinaMdrAya - zrI abhinaMdana abhinaMdana svAmI. supArzvajineMdrane. ghusat - devatAonA. mahedra - indroe kirITazANAgra- mukuTarUpa zarANanA mahitAMghaye - pUjayA che caraNa agra bhAga vaDe. jemanA evA. uttejita -atyaMta tejavaMta thaI che. | namaH - namaskAra ho. aMdhinakha - caraNanA nakhanI. caturvarNasaMgha - caturvidha-saMgharUpa. AvaliH- zreNI-paMkti (jenI evA) | gaganAbhoga-AkAza maMDaLamAM. sumati svAmI - sumatinAtha. bhAsvate - sUrya samAna. tanotu - vistAro. caMdraprabhaprabhoH- caMdraprabhaprabhunI. abhimatAni - vAMchitone. caMdra - caMdramAnA. va: - tamArA. marIciciya-kiraNanAsamUha jevI. padmaprabhaprabho - padmaprabhaprabhunI. | ujvalA - zveta-dhoLI. dehabhAsa - dehanI kAttio. mUrtasitadhyAna - sAkSAt puSNastu - poSaNa karo. zukladhyAna vaDe. va: - tamArI. nirmitAIva - nirmANa karAyela zriyaM - mokSalakSmIne. hoya tevI. aMtaraMga - atyaMtara. zriye - jJAnalakSmIne mATe. arimathane- zatrune nAza karavAmAM. | astu - ho. kopa - krodhanA. anekAntamatAMbodhi - samullAsanacaMdramAH ! dadyAdamaMdamAnanda, bhagavAnabhinaMdanaH || 6 || vaH- tamane.
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 artha - svAdAda matarUpI samudrane ullAsa karavAmAM caMdra tulya zrI abhinaMdana bhagavAn ghaNo AnaMda Apo. 6. ghusajjirITazANAgro-ttejitAMghinakhAvaliH | bhagavAn sumatisvAmI, tanotvabhimatAniva: 7. artha:- devatAonA mugaTarUpI zarANanA agrabhAgavaDe jemanA caraNanI nakhapaMkti tejavaMta thayelI che. evA zrI sumati svAmI bhagavAna tamArA vAMchitono vistAra karo. 7. padmaprabhamabhoEha-bhAsaH puSNastu vaH zriyamI aMtaraMgArimathane, kopATopAdivAruNA: 8 artha - aMtaraMga zatruo (kAma-krodhAdi)ne mathana (dUra) karavAne karelA kopanA prabaLapaNAthI jANe lAla thaI hoya tevI zrI padmaprabhaprabhunA dehanI kAntio. tamArI mokSalakSmInuM poSaNa karo. 8. zrIsupArzvajinendrAya, mahendramahitAMghaye! nazciturvarNasaMgha-gaganAbhoga bhAsvAlA artha:- sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA e caturvidha saMgharUpI AkAzanA vistAramAM sUrya jevA ane jenAM caraNone moTA indroe pUjyAM che. evA zrI supArzvanAtha jinendrane namaskAra ho. 9.
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( pIDAyelA. 199 caMdraprabhapramozcandra - marIcinicayojvalA mUrtimUrtasitadhyAna-nirmiteva zriyeDastu vaH || 10 || artha - caMdranA kiraNonA samUha thakI ujjavaLa, jANe mUrtimaMta (sAkSAta) zukladhyAnavaDe karIne banAvI hoya tevI zrI caMdraprabha prabhunI mUrti tamArI jJAnalakSmIne mATe thAo. 10. zabdArtha kara - hAthamAM rahelA. bhavarogArti-saMsArarUpa rogathI amaladgad nirmaLa jaLanI mAphaka. kalayanuM - jANanArA. jaMtunAM prANIone. kevalazriyA - kevaLajJAnarUpa lakSmI agadaMkAra - vaidya samAna. vaDe. | darzanaH- darzana che jemanuM evA. aciMtya - aciMtya-vicArI | niHzreyasazrI -mokSalakSmInA. zakAya nahi tevA. ramaNaH - dhaNI. mAhAbhyAnidhiH-mAhabhyanA bhaMDAra. | zreyAMsa - zreyAMsanAtha. suvidhiH - suvidhinAtha. zreyase - kalyANanA arthe. bodhaye - samakitane mATe. vizva - jagatane. santAnAM prANIonA. upakArakIbhUta- upakAra karanArA. paramAnaMdakaMda - utkRSTa AnaMdanA | tIrthakatkarma-tIrthakara nAmakarmanI. aMkurane. | | nirmitiH - utpatti karI che jemaNe ubheda - pragaTa karavAmAM. evA. navAbudaH - navIna meghatulya. sura - vaimAnika deva. syAdAmRta-anekAMtarUpa amRtane. asura - bhavunavAsI deva. (a) niyaMdI - jharanArA. nareH- manuSyo vaDe. zItalaH- zItaLanAtha. pUjyaH- pUjavA lAyaka. pAtu - rakSaNa karo. | vAsupUjya: - vAsupUjayasvAmI
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 punAtu - pavitra karo. | trijagatuM - traNa jagatanA. vimalasvAminaH - vimalanAthanI. | cetojala - cittarUpI pANIne. katakaloda - katakaphaLanA cUrNa. | nairmalyahetavaH - nirmaLapaNAnA sodarA - sarakhI. kAraNabhUta. A karAmalakavadUvizva, kalaya kevalazriyAne aciMtyamAhAsyanidhi, suvidhidhayeDastavaH || 11 . artha :- potAnI kevaLajJAnarUpI lakSmIvaDe sarva vizvane hAthamAM rahelA nirmaLa jaLanI mAphaka jANanAra ane aciMtya mAhAmyanAnidhAnarUpa zrI suvidhinAtha bhagavAna tamArA bodhi (samyakatva)ne mATe thAo. 11. sattAnAM paramAnaMda-kaMdobhedanavAMbuda:// syAdvAdAmRtanizcaMdI, zItala pAtu vo jinaH || 12 ||. artha :- prANIonA utkRSTa AnaMdanA aMkurane pragaTa thavAmAM navIna megha jevA, syAdvAdamatarUpI amRtane jharanArA zrI zItaLanAtha tIrthakara tamArI rakSA karo. 12. bhavarogArvajaMtunA-magadaMkAradarzana:// niHzreyasazrIramaNa, zreyAMsada zreyaseDatu vaH || 13 .
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 artha :- jemanuM darzana (samyaktva) saMsArarUpI rogathI pIDAelA jIvone vaidya samAna che ane je mokSarUpI lakSmInA svAmI che. evA zrI zreyAMsanAtha bhagavAna tamArA kalyANanA arthe thAo. 13. vizvopakArakIbhUta tIrthaMkRtkarmanirmitiH // surAsuranareH pUjyo, vAsu pUjyaH punAtu vaH // 14 || artha :- jemaNe sarva vizvane upakAra karanArA evA tIrthaMkara nAmakarmane niSpanna kareluM che ane je deva, asura ane manuSyo vaDe pUjavA lAyaka che, evA zrI vAsupUjyasvAmI tamone pavitra karo. 14. - vimalasvAmino vAcaH, katakakSodasodarAH / / jayaMti trijagacceto-jalanairmalyahetavaH // 15 // artha :- `kataka phaLanA cUrNa jevI, traNa jagatanA cittarUpI jaLane nirmaLa karavAmAM kAraNarUpa zrIvimalasvAmInI vANIo jayavaMtI varte che. 15. zabdArtha svayaMbhUramaNa-svayaMbhUramaNa samudranI. | vAriNA - pANI vaDe. spaddhi - spardhA kare evA. karuNArasa - karuNArasarUpa. anaMtijam - anaMtanAthajina. anaMtAM - jeno aMta nathI evI. 1. game tevA malina jaLamAM katakacUrNa nAkhyuM hoya to jaLane svaccha kare che, tema prabhunI vANI jagatnA cittane nirmaLa kare che.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 prayacchatu - Apo. tama zAnce-ajJAnanI zAntine mATe. sukhazriyam - mokSanA sukharUpa lakSmIne. | zAntinAthaH - zrI zAntinAtha. kalpadruma - kalpavRkSanI jevA. zrIkuMthunAtha - zrI kuMthunAtha. sadharmANa - dharmavALA. sanAthaH - sahita. ISTaprANI - vAMchita phaLanI prAptimAM. | atizayaddhibhiH - atizayorUpa zarIriNAM - zarIradhArI prANIone. lakSmIvaDe. caturtA- cAra prakAranA. surAsuranRnAthAnA - sura, asura dharmadeAra - dharmane batAvanArA. | ane manuSyanA svAmIonA. dharmanAthaM - dharmanAthane. | ekanAthaH - advitIyasvAmI. upAsmaha-ame upAsanA karIe chIe. | aranAthaH - aranAtha prabhu. sudhAsodara - amRta sarakhI. tu - vaLI. vAjyonjhA - vANIrUpa cAMdanI | caturthAra - cothA ArArUpa. | (caMdranA ajavALA) vaDe. | nabhoravi-AkAzamAM sUryasamAna. nirmalIkRta - nirmala karyA che. | caturthapuruSArthazrI - cothA dibhukha - dizAonA mukha bhAga puruSArtharUpa lakSmInA. jemaNe evA. | vilAsaM - vilAsane. mRgalakSmA - haraNanA cihnavALA. | vitanotu - vistAro. svayaMbhUramaNaspaddhi-karuNArasavAriNA // anaMtajidagaMtAMva, prayacchatu sukhazriyam 16ll artha - svayaMbhUramaNa (chellA) samudranI harIphAI karanArA karuNArasarUpI jaLavaDe zrI anaMtanAtha bhagavAn tamane anaMta (jeno aMta nathI evI) mokSanA sukharUpa lakSmIne Apo. 16. kalpadrumasadharmANa-miSTaprANI zarIriNAm | catuddhadharmadeSTAra, dharmanAthamuzAsmaha17
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 203 artha - prANIone vAMchita phaLanI prAptimAM kalpavRkSanI jevA dharmavALA ane dAna, zIla, tapa, tathA bhAvarUpa cAra prakAranA dharmane batAvanAra, zrI dharmanAthanI ame upAsanA karIe chIe. 17. sudhAsodaravAjyonjhA - nirmalIkRtadimukhaH | mRgalammA tamaH zAnce zAntinAthajinoDastu vada / 18 ne artha -potAnI amRtanA jevI vANIrUpa caMdrikA vaDe jemaNe dizAonA mukhabhAgone nirmala karyA che ane jemanuM mRganuM cihna che evA zrI zAntinAtha jina tamArA ajJAnanI zAntine mATe thAo. 18. zrI kuMthunAtho bhagavAnuM, sanAthoDatizayaddhibhiH | surAsuranRnAthAnA, mekanAthoDatu vaH zriye ! 19. artha - atizayonI samRddhiovaDe karI yukta ane deva, asura tathA manuSyonA svAmIo (indra, cakravartI vagere)nA advitIya pati zrI kuMthunAtha bhagavAna tamArI kalyANarUpI lakSmIne arthe ho. 19. aranAthastubhagavA-zcaturthAranabhoraviH | caturthapuruSArthathrI-vilAsaMvitanotuvaH ra0
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 artha - cothA ArArUpI AkAzamAM sUrya samAna zrI aranAtha bhagavAn vaLI tamone cothA puruSArtha (mokSa)nI lakSamInA vilAsane vistAro. 20. , zabdArtha adhIzamayura -svAmIrUpa morane. | vAriplavA - pANInA pravAha. navavAri8 - navIna megha tulya. | iva - peThe. karmaThu - karmarUpI vRkSane. | nama:- zrInaminAthanA. unmelane - ukheDI nAkhavAmAM. pAMtu - rakSaNa karo. hatimalaMairAvata hAthI tulya. pAdanakhAMzavaH-caraNanA nakhanAkiraNo. malli - mallinAthane. yaduvaMza -yAdavakuLarUpa. abhiSTramaH - stuti karIe chIe. samudraH - samudrane caMdra tulya. jagatuM - jagatanI. mahAmohanidrA-gADha moha (moha karmakakSa - karmarUpa vanakhaMDane. nIyama) rUpa nidrAne. hutAzanaH - agnisamAna. ariSTanemiH - ariSTaneminAtha. pratyuSasamaya - prabhAtakALanI. upama - upamAvALA. bhUyAt - thAo. munisuvratanAthasya - munisuvrata ariSTanAzanaH - upadravane nAza svAminI. karanArA. dezanAvacana upadezanI vANIne. kamaThe - kamaTha upara. sumaH - ame stavIe chIe. dharaNendra - dharaNendra upara. uThato - loTatAM, paDatAM. | svocita - potAne yogya. namatAM-namaskAra karanArAonA. | karma kurvati - karmane karanArA. mRddhi - mastaka upara. tulyamanovRttiH - sarakhI nirmalIkArakAraNe - nirmala manovRttivALA. karavAnA kAraNabhUta. | pArzvanAthaH- zrI pArzvanAthasvAmI. surAsuranarAdhIza-mayUranavavAridam |
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 205 karmavrUtsUlane hasti-mallU mallimabhi humaH // 21 // artha :- sura, asura ane manuSyonA pati (indra cakravartyAdi) rUpI mayUrone (ullAsa karavAne) navIna megha samAna ane karmarUpI vRkSane ukheDI nAMkhavAmAM airAvata hastirUpa zrI mallinAthanI ame stuti karIe chIe. 21. jaganmahAmohanidrA - pratyUSasamayopamam // munisuvratanAthasya, dezanAvacanaM stumaH|22| -- artha :- sarva jaganA lokonI mohanIya karmarUpI nidrAne dUra karavAne prabhAtakALanI upamAvALA zrI munisuvratanAthanA dezanA vacananI ame stuti karIe chIe. 22. luhaMto namatAM mUdhni, nirmalIkArakAraNam II vAriplavA iva nameH, pAMtu pAdanakhAMzavaH // 23 // artha :- namaskAra karatA evA prANIonA mastaka upara paDatAM ane jaLanA pravAhanI mAphaka nirmaLa karavAnA kAraNarUpa zrI naminAtha bhagavAnanA caraNanA nakhanAM kiraNo tamArI rakSA karo. 23. yaduvaMzasamuddenduH, karmakakSahutAzanaH // ariSTanemirbhagavAn, bhUyAdroDariSTa nAzanaH // 24 |
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 artha :- yaduvaMzarUpI samudramAM caMdra samAna ane karmarUpI (zuSka) vanamAM agni samAna zrI ariSTanemi bhagavAna tamArA upadravane nAza karanArA thAo. 24. kamaThedharaNendra ca, svocitaMkarma kurvati | prabhutulyamanovRtti, pArzvanAthaH zriyeDastu vaH | 25 che. artha - potapotAne yogya karma karatA kamaTha ane dharaNendra upara jemanI manovRtti sarakhI che evA zrI pArzvanAtha prabhu tamArI jJAnalakSmIne mATe thAo. 25. zabdArtha zrImate - zrImAnuM. | ISad jarA. viranAthAya -mahAvIra svAmIne. | bASpArkayoH- azruthI bhIMjAyelA. sanAthAya - sahita. bhadra - kalyANa ho. adabhAtazriyA-AzcaryakArI lakSmI | zrIvIrajina- zrImahAvIraprabhunA. (cotrIza atizayarUpa) vaDe. | netrayoH- netronuM. mahAnaMdasara - mahA AnaMdarUpa | vijitA tejAra - vizeSa prakAre sarovarane. | anyanA tejane jItanArA. rAjamarAlA - rAjahaMsa samAna. sevitaH - sevAyelA. ahan - pUjayane. zrImAnu - kevalya lakSmIvALA. kRtAparAdhe - aparAdhI. vimala - nirmaLa api - paNa. trAsavirahita trAsa-bhayathI rahita. jane - manuSya upara. tribhuvana - traNa bhuvanamAM. kapAmaMthara - dayAvaDe namelI che. | cUDAmaNi - mukuTa samAna. tArayo - kIkIo jemanI evA. | mahitaH- pUjita. - 1. kamaThAsure jaLa vagereno upadrava karyo, ane dharaNendra te upasarga nivArI prabhunI sevA karI chatAM prabhuno banne upara samAna bhAva hato.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ 207 vira - mahAvIra paramAtmAne. | atula tulanA na thaI zake evuM. budhAH - paMDito. vIrasya - vIranuM. saMzritA -Azraya karIne rahelA che. | ghoraM- AkaruM, kaThaNa. vIreNa - vIrasvAmI vaDe. tapo - tA. abhihata - haNAyo che. vIre - mahAvIramAM. svakarmanicaya - potAno karmasamUha. zrIkRtikIrti-lakSmI, dhairya, kIrti. vIrAya - vIraprabhune. vIrAta - mahAvIradevathakI. kAntinicaya - kAntino samUha. zrIvIra ! - he mahAvIradeva ! tIrtham - tIrtha. bhadra - kalyANane. Ida- A vartamAna. pravRtta - pravarte che. diza - Apo. zrImate varanAthAya, sanAthAyAbhutazriyA || mahAnaMdasarorAja-marAlAyAhata namaH | 26 . artha - (cotrIza atizayarUpa) adbhuta lakSmIe karI sahita, mahA AnaMdarUpa sarovarane viSe rAjahaMsa samAna ane pUjya (arihaMta) evA zrImAna vIrasvAmIne namaskAra thAo. 26. kRtAparAdheDapi jane, kRpAmaMtharatArayo:// ISabASpArkayorbhadra, zrIvIrajinanetrayoH ||ra7 || 1. saMgama nAmanA deve prabhu upara ghaNA upasargo karyA to paNa prabhu calAyamAna na thayA tyAre thAkIne te svasthAnake jato hato te vakhate prabhu atyaMta karUNAvALA hovAthI netramAM saheja azru AvyAM te eTalA mATe ke
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 artha :- aparAdha karanArA mANasa upara paNa dayAvaDe namelI kIkIovALAM ane (tethI dayAvaDe ja) jarA azruthI bhIMjAyelAM zrI vIrajinanAM netronuM kalyANa thAo. 27. jyati vijitAnyatejAH, surAsurAdhIzasevitaH zrImAn / vimalastrAsavirahitatribhuvanacUDAmaNirbhagavAn // 28 // artha :- vizeSa prakAre anyanA tejane jItanArA, deva ane dAnavonA svAmI vaDe sevAyelA, kevaLajJAnarUpa lakSmIvALA, nirmaLa, vizeSa prakAre bhayathI rahita ane traNa bhuvanamAM mukuTa samAna bhagavaMta (vIrasvAmI) jayavaMtA varte che. 28. *vIraH sarvasurAsurendramahito, vIra budhAH saMzritAH, vIreNAbhihataH svakarmanicayo vIrAya nitye namaH / / vIrAttIrthamirda pravRttamatulaM, vIrasya ghora tapo, vIre zrIkRti kIrti kAntinicayaH zrIvIra ! bhadraM diza|| 29 // mArAthI A jIvane kAMI paNa upakAra thayo nahi, prabhune vAMdanAra ane upasarga ka2nA2 da2ekane prabhunA darzanathI samyaktva prApta thatuM hatuM paNa saMgama abhavya hato tethI tene prApta thayuM nahi evA aparAdhI u52 paNa jemaNe karUNAbhAva darzAvyo te prabhunI atyaMta karUNA samajavI. * A zlokamAM vIra zabdane judI judI ATha vibhaktio lagADIne zrI mahAvIra devanI stuti karela che.
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 209 artha:- vIrabhagavaMta sarvadeva-dAnavanA indrovaDe pUjAelA che. vIrasvAmIne paMDito Azraya karI rahelA che, viraprabhuvaDe potAno karmasamUha haNAyo che. vIrasvAmIne haMmezAM namaskAra thAo. vIrasvAmI thakI A (vartamAna) tIrtha pravaryuM che, vIrasvAmInuM tulanA na thaI zake tevuM AkaruM tapa che. vIrasvAmIne viSe lakSmI, dhairya, kIrti ane kAntino samUha che. he zrI vIra ! amane kalyANa Apo. 29. zabdArtha avanitalagatAnAM - pRthvItaLane | parameSThinA - parameSThIonA. viSe rahelAM. devAdhideva devanA deva. kRtrimAkRtrimAnAM - azAzvatAM ane | sarvajJa - sarvane jANanArane. zAzvatAM. | zrIvIra - mahAvIrasvAmIne. varabhavanagatAnA - zreSTha (bhavana- ] praNidaLhe - ame dhyAna karIe chIe. patyAdi devanAM) bhavanane anekabhavArjita - aneka bhavomAM viSe rahelAM. upArjana karelAM. divyavaimAnikAnAM - divya | UrjitamahApApa - ghaNA moTA pApane. vaimAnikonAM. pradIpAnalo - prakarSe bALavAne. Iha - A lokamAM. agni samAna. manujakatAnAM manuSyoe karelAM. devarAjarcitAnAM- devanA rAjAo siddhivadhU mokSalakSmInA. vizAlahRdaya-vizALa aMtaHkaraNamAM. (indro)e pUjelAM. jinavarabhavanAnAM - jinezvaranAM. alaMkArahAropamaH - alaMkAra rUpa caityo - pratimAone. hAranI upamAvALA. aSTAdazadoSa - aDhAra doSarUpa. bhAvataH - bhAvathakI. namAmi - huM namuM chuM. siMdhuraghaTA- hAthInA samudAyane. sarveSAM - sarva. | nirbheda-bhedavAne, nAza karavAne. vedhasAM - jJAtAomAM. paMcAnanaH - kesarIsiMha. Adya - pahelA. bhavyAnAM - bhavyajanone. 14
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidadhAtu - Apo. vAMchitaphala - icchita phalane. vItarAgaH - rAgadveSarahita. 210 maMDapaH - mAMDavagaDha. vaibhAraH - vaibhAragiri. kanakAcalaH - kanakAcala parvata. arbudagiriH - Abuparvata. khyAtaH - prasiddha. aSTApadaparvataH - aSTApadaparvata. | citrakUTAdaya - citrakUTa cittoDa gajapadaH - gajapada parvata. vagere. saMmetazailAbhidhaH - saMmetazikhara nAmano parvata. raivatakaH - giranAra. prasiddhamahimA - pragaTa mahimAvALo. zatruMjayaH - zatruMjaya parvata. taMtra - tyAM. RSabhAdayaH - RSabhadeva vagere. kurvantu - karo. vaH - tamone. maMgala - kalyANane. avanitalagatAnAM, kRtrimAkRtrimAnAM; varabhavanagatAnAM, divyavaimAnikAnAm // iha manujakRtAnAM, devarAjArcitAnAM; jinavarabhavanAnAM, bhAvatoDahaM namAmi // 30 // artha :- pRthvItalane viSe rahelAM, azAzvatAM ane zAzvatAM zreSTha (bhavanapatyAdinA) bhavanane viSe rahelAM, divya vaimAnikonAM, A lokamAM manuSyoe karelAM, ane indroe pUjita evAM zrI jinezvaradevanAM caityo (pratimAo)ne bhAva thakI huM namuM chuM. 30. sarveSAMvedhasAmAdya-mAdimaMparameSThinAm // devAdhidevaM sarvajJa, zrIvIra praNidadhmahe|31| 1. A zlokamAM zAzvatI ane azAzvatI pratimAone namaskAra karavA vaDe sthApanAjinane namaskAra karela che.
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ 211 artha - jJAtAomAM prathama, (pAMca) parameSThiomAM prathama, devonA deva ane sarvajJa evA zrI mahAvIra svAmInuM ame dhyAna dharIe chIe. 31. devoDanekabhavArjitorjita-mahApApapradIpAnalo. devaH siddhivadhUvizAlahRdayAlaMkArahAropama: devoDaSTAdazadoSasiMdhuraghaTA nirbhedapaMcAnano, bhavyAnAM vidadhAtu vAMchita phala, zrIvItarAgo jinaH | 30 || artha - (je) deva aneka bhavamAM upArjana karelAM ghaNA moTA pApane prakarSe bALavAne agni samAna che, (je) deva mokSa lakSamInA vizAla hRdaya upara alaMkArarUpa hAranI upamAvALA che. (je) deva aDhAra doSarUpa hAthInA samudAyane bhedavAne kezarIsiMha tulya che evA zrI vItarAgajina bhavyajanone vAMcchita phaLa Ape! 32. khyAtoSTApadaparvato gajapadaka saMmetazailAbhidhaH zrImAnuM revataka prasiddhamahimA zatruMjayo maMDapa. vaibhAra: kanakAcaloDa 1. A zloka vaDe bhAvajinanI stuti karavAmAM AvI che. ane 3 thI 27 zloka vaDe nAmajinanI stuti karavAmAM AvI che. 2. A zloka vaDe bharatakSetramAM AvelA azAzvata tIrtha upara birAjamAna jinapratimAonI stuti thAya che. emAM kanakAcaLa kahela che. te koI azAzvata tIrtha hovuM joIe. meruparvata hovAno saMbhava nathI.
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 buMdagiriH zrIcitrakuTAdaya-statra zrIRSabhAdayo jinavarA kurvantu vo maMgalam // 33 // artha :-prasiddha aSTApada parvata, gajapadaparvata, saMmetazikhara nAme parvata, zrImAn giranAra parvata, prasiddha mAhAtmyavALo zatruMjayagiri, mAMDavagaDha, vaibhAragiri, meru parvata, arbudAcaLa ane citrakUTa (citoDa) vagere; tyAM (birAjamAna) zrI RSabhAdika jinezvaro tamAruM kalyANa karo. 33. 61. zrI pAkSikAdi aticAra* nANuMmi ha~saNaMmi a, caraNami tavaMmi taha ya viriyaMmi, AyaraNuM AyAro, iya eso paMcahA bhaNio. 1. jJAnAcAra, darzanAcAra, cAritrAcAra, tapAcAra, vIryAcAra, e paMcavidha AcAramAMhi anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi sUkSma bAdara jANatAM ajANatAM huo hoya, te savi chu, mane, vacane, kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. 1. zrAvakanA samyaktva sahita bAra vratanA 124 aticAro vaMdittA sUtramAM je sAmAnyathI varNavyA che te ja aticAronuM vizeSa svarUpa ahIM ApavAmAM Avela che. pakSI, comAsI ane saMvacchI pratikramaNamAM A aticAro bolavAno vidhi che, mATe tenuM nAma pAkSikAdi aticAra rAkheluM che. aticAra gujarAtI bhASAmAM hovAthI teno akSarazaH artha lakhela nathI paNa kaThaNa zabdono artha phUTanoTamAM lakhela che. *
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ 213 tatra 'jJAnAcAre ATha aticAra. kAle viNae bahumANe, uvahANe taha aniShavaNe; vaMjaNa attha tadubhae, aTTaviho nANamAyAro. 1. jJAna kALaveLAe bhaNyo gaNyo nahIM, akALe bhaNyo. vinayahIna, bahumAnahIna, yoga-upadhAnahIna; anerA kanheM bhaNI anero guru kahyo. deva guru vAMdaNe, paDikkamaNe, sajjhAya karatAM, bhaNatAM, gaNatAM, kUDo akSara kAne mAtrAe adhiko ocho bhaNyo, sUtra kUMDuM kahyuM. artha phUDo kahyo. tadubhaya kUDAM kahyAM, bhaNIne visAryAM sAdhu taNe dharme kAjo aNauddharyuM, DAMDo aNapaDileho, vasati aNazodhe, aNapavese, asajjhAya, aNojhAyamAMhe zrI dazavaikAlika pramukha siddhAMta bhaNyo, gaNyo. zrAvakataNe dharme thavirAvali, paDikkamaNAM. upadezamAlA pramukha siddhAMta bhaNyo gaNyo. kALaveLAe kAjo paaNauddharyo paDyo. jJAnopagaraNa, pATI, pothI ThavaNI, kavalI, nokAravALI, sApaDA, sApaDI. dastarI, vahI, oliyA pramukha pratye paga lAgyo 1. A gAthA vaDe jJAnAcAranA ATha AcAronAM nAma kahela che. temAM je pramAda te aticAra e pramANe darzanAcAra ane cAritracAranI gAthAo mATe paNa samajavuM. tevI ja rIte bIjA aticAronuM varNana je je gAthAomAM AveluM che. te gAthAnuM prathama pada mAtra mUkIne te pachInuM tenuM vizeSa varNana sUtrakAre ApyuM che. 2. sUtra ane artha. 3. upAzraya. 4. yogoddahanAdi kriyAvaDe siddhAMta bhaNavAmAM praveza karyA vinA. 5. kADhyA vinA. 6. daphatara. 7. copaDo. 8. lakhelA kAgaLanA vIMTA.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 thuMka lAgyuM, thUMke karI akSara mAMjyo. 'ozIse dharyo. kane chatAM AhAra ranihAra kIdho. jJAnadravya bhakSatAM upekSA kIdhI. prajJAparAdhe 'viNAzyo, viNasato pauvekhyo. chatI zaktie sAra saMbhAra na kIdhI. jJAnavaMta pratye dveSa. matsara ciMtavyo. avajJA AzAtanA kIdhI, koI pratye bhaNatAM gaNatAM aMtarAya kIdho. ApaNA jANapaNAtaNo garva ciMtavyo. matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, kevaLajJAna, e paMcavidha jJAnataNI asahaNA kIdhI. koI totaDo bobaDo hasyo vitaryo. anyathA prarUpaNA kIdhI, jJAnAcAra viSaio anero je koI aticAra pakSa divasa0 1. darzanAcAre ATha aticAra, nisyaMkiya, nizcaMkhiya, nivvitigicchA amUDhadiTTI a; uvavUha thirIkaraNe, vacchala pabhAvaNe aTTha. 1. deva-guru- dharma taNe viSe niHzaMkapaNuM na kIdhuM, tathA ekAMta nizcaya na kIdho, dharma saMbaMdhIyA phalataNe viSe niHsaMdeha buddhi dharI nahIM. sAdhu-sAdhvInAM mala malina gAtra dekhI dugaMchA nipajAvI. kucAritrIyA dekhI na 1. ozike. 2. jhADo. 3. ochI samajaNane lIdhe. 4. nAza karyo. 5. upekSA karI. 6. mazkarImAM hasyA. 7. sUtra virUddha.
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ 215 cAritrIyA upara abhAva huo mithyAtvataNI pUjAprabhAvanA dekhI mUDhadRSTi paNe kIdhuM tathA saMghamAMhe guNavaMta taNI anupabRhaNA kIdhI. asthirIkaraNa, avAtsalya, aprIti abhakti nipajAvI, abahumAna kIdhuM. tathA devadravya, gurudravya, jJAnadravya, sAdhAraNadravya, bhakSita upekSita prajJAparAdhe viNAzyA. viNasatAM uvekhyAM. chatI zaktie sArasaMbhALa na kIdhI, tathA sAdharmika sAthe kalaha karmabaMdha kIdho. adhotI aSTapaDa mukhakoza pAkhe devapUjA kIdhI. biMba pratye vAsakuMpI dhupadhANuM kaLazataNo Thabako lAgyo. biMba hAtha thakI pADayuM. usAsa-niHsAsa lAgyo. dehare, upAzraye, malazkeSmAdika loDhuM, deharAmAMhe hAsya, khela. keli, kutUhala, AhAra-nihAra kIdhAM; pAna, sopArI, "nivedI khAdhAM, "ThavaNAyariya hAtha thakI pADyA. paDilehavA vicAryA. jinabhavane corAzI AzAtanA, guru-guruNI pratye tetrIza AzAtanA, kIdhI hoya. guruvacana tahatti karI paDivaryuM nahIM, darzanAcAra viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasa) 2. 1. guNanI prazaMsA na karavI te. 2. samyatvathI paDatAne sthira nahi karavo te. 3. jinapratimAne. 4. ramata. 5. naivedya. 6. sthApanAcArya. 7. aMgIkAra karyuM.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 cAritrAcAre ATha aticAra, paNihANa-jogajutto paMcahiM samiihiM tIhiM guttIsiM; esa carittAyAro, aTThaviho hoi nAyavyo. 1. *iryA- samiti te aNajoye hiMDayA. bhASAsahita te sAvadyavacana bolyA. eSaNA samiti te tRNa, Dagala anna pANI asUjhatuM lIdhuM. AdAnabhaMDamattanikhaivaNA samiti te Asana, zayana, upakaraNa, mAtarUM pramukha aNapuMjI jIvAkula bhUmikAe mukyuM lIdhuM. pAriSThApanikA samiti te mala mUtra zleSmAdika aNapuMjI 'jIvAkula bhUmikAe paraThavyuM. manogupti manamAM Arta-raudradhyAna dhyAyAM. vacanapti pasAvadha vacana bolyA. kAyagupti zarIra aNapaDilehyuM halAvyuM, aNapUje beThA. e aSTapravacana mAtA sAdhutaNe dharme sadaiva ane zrAvaka taNe dharme sAmAyika posaha lIdhe rUDI pere pALyAM * ahIM iryAsamiti eTale iryAsamiti saMbaMdhI aticAra ema samajavAnuM che.kemake gAthAmAM AcAranAM nAma ApyAM che. te pramANe ahIM pAMca samiti ane traNa guptinAM nAma anukrame ApIne tenA aticAranI samaja ApI che. ahiM aticArano viSaya cAle che mATe bhASAsamiti Adi dareka ThekANe A pramANe samajavuM. 1. dhAsa. 2. acitta mATInAM DhephAM. 3. baLakho, lIMTa. 4. ghaNA jIvajaMtuvALI. 5. pApavALAM.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ 217 nahIM, khaMDaNA virAdhanA hui. cAritrAcAra viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhI sUkSmabAdara jANatAM-ajANatAM huo hoya, te savi hu mane vacane kAyAe karI micchA mi dukkaDaM. 3. *vizeSataH zrAvakataNe dharme zrI samyakatvamUla bAra vrata, samyakatvataNA pAMca aticAra, saMkA-kaMkhavigicchA, zaMkA-zrI arihaMtataNA baLa, atizaya jJAnalakSamI, gAMbhIryAdika guNa zAzvatI pratimA cAritrIyAnAM cAritra, zrIjinavacanataNo saMdeha kIdho, AkAMkSA-brahmA, viSNu, mahezvara, kSetrapAla, gogo; AsapAla, pAdaradevatA, gotradevatA, grahapUjA, avinAyaka, hanumaMta, sugrIva. vAlInAha ityevamAdika deza, nagara, gAma, gotra, nagarI. jujuA deva-deharAnA prabhAva dekhI roga AtaMka kaSTa Avya Ihaloka paralokArpe pUjyA mAnyA. siddha * pAMca AcAro paikI jJAnAcAra, darzanAcAra ane cAritrAcAra e traNanA aticAranI vAta sAdhu ane zrAvaka bannene eka sarakhI rIte sAmAnya lAgu paDatI hovAthI ukta traNa AcAranA aticAronuM varNana prathama sAmAnya ApyuM have ahIMthI zrAvaka yogya aticAranuM varNana kare che tethI vizeSataH kahyuM. 1. jIvAdi navatattvanA yathArtha rahasyanuM zraddhAna-pratIti. 2. nAgadevasarpa. 3. gAmanI devI. 4. gaNeza. 5. judAM judAM.
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 vinAyaka 'jIrAUlAne mAnyuM, IyuM. bauddha sAMkhyAdika saMnyAsI, bharaDA, bhagata, liMgiyA, jogIA, jogI, daraveza. anerA darzanIyA taNo kaSTa; maMtra, camatkAra dekhI paramArtha jANyA vinA bhUlyA "vyAmohyA, kuzAstra zIkhyAM, sAMbhaLyAM. zrAddha, saMvaccharI, holi, baLeva, mAhI pUnama, ajApaDavo, pretabIja, gaurItrIja, vinAyaka cotha, nAgapaMcamI, jhIlaNA chaThThI, zIlasAtamI, dhruvaAThamI, naulI navamI, ahavA dazamI, vrata agiyArazI, vacchabArazI, dhanaterazI, anaMta caudazI amAvAsyA. AdityavAra, uttarAyaNa, naivedya kIdhAM. navodaka, yAga, bhoga, utAraNAM kIdhAM. karAvyAM, anumodyAM. piMpale pANI ghAlyAM, ghalAvyAM, ghara bAhira, kSetre, khale, kuve, taLAve, nadIe, drahe, vAvIe, samudra, kuMDe, puNyahetu snAna kIdhAM, karAvyAM anumodyAM, dAna dIdhAM. grahaNa, zanaizcara, mAhamAse, navarAtrie nyAyA. ajANanA thApyAM, ane rAI vrata-vratolAM kIdhAM, karAvyAM, vitigicchA-dharma saMbaMdhIA phalANe viSe saMdeha 1. anyamate devavizeSa. 2. brAhmaNa. 3. veSadhArI. 4. phakIra. 5 bhoLavANa. 6. marI gayelA pAchaLa tenI maraNatithi saMbaMdhI bhojana agara jJAtibhojana karAve che te. 7. ajANa mANasoe sthApelA evA.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 219 kIdho, jina arihaMta dharmanA AgAra, vizvopakArasAgara, mokSamArganA dAtAra, isyA guNa bhaNI na mAnyA na pUjyA. 'mahAsatI mahAtmAnI ihaloka paraloka saMbaMdhIyA bhogavAMchita pUjA kIdhI. roga AtaMka, kaSTa Avye khINa vacana bhoga mAnyA. mahAtmAnAM bhAta-pANI mala zobhA taNI niMdA kIdhI, kucAritrIyA dekhI cAritriyA upara kubhAva huo. mithyAtvItaNI pUjAprabhAvanA dekhI prazaMsA kIdhI. prIti mAMDI dAkSiNya lage tehano dharma mAnyo kIdho. zrI samyaktva viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi pahele sthUlaprANAtipAtaviramaNavrate pAMca aticAra. vahabaMdhachavicchee0 dvipada catuSpada pratye rIsavaze gADho ghAva ghAlyo, gADhe baMdhane bAMdhyo, adhika bhAra ghAlyo. nirvAMchana karma kIdhAM. cArA-pANI taNI velAe sArasaMbhALa na kIdhI. lehaNe dehaNe kiNahi pratye laMghAvyo, teNe bhUkhe ApaNe jamyA, kanhe rahI marAvyo. baMdIkhAne ghalAvyo, saLyAM dhAna, tAvaDe nAMkhyAM, daLAvyAM, bharaDAvyAM, 1. sAdhvI. 2. sAdhu munirAja. 3. bhogaprAptyarthe. 4. dIna. 5. gADho-Akaro, ghAva-prahAra, ghAlyo-karyo sajja mAra mAryo. 6. nAka, kAna viMdhavA, ghoDA-baLada khazI karavA. 7. taDake.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 zodhI na vAvaryAM, iMdhaNa, chANAM aNazodhyAM bALyAM te mAMhi sApa, viMchI, khajurA, saravalA, mAMkaDa, juA ziMgoDA `sAhatAM muA, duhavyA, rUDe sthAnake na mUkyAM. kIDI-maMkoDInAM iMDAM vichohyAM. lIkha phoDI udehI, kIDI, maMkoDI, dhImela, kAtarA, cuDela, pataMgiyA, deDakAM, alasIyAM, iala, kuMtAM, DAMsa, masA, bagatarA, mAkhI, tIDa pramukha jIva viNaTTA, mALA halAvatAM calAvatAM paMkhI, cakalAM, kAga taNAM iMDAM phoDyAM. anerA ekendriyAdika jIva viNAsyA, cAMpyA, duhavyA, kAMI halAvatAM calAvatAM pANI chAMTatAM, anerAM kAMI kAmakAja karatAM nirdhvasapaNuM kIdhuM. jIvarakSA rUDI na kIdhI. saMkhAro sUkavyo. rUDuM galaNuM na kIdhuM. aNagaLa pANI vAvayuM. rUDI jayaNA na kIdhI. aNagaLa pANIe jhIlyA. lugaDAM dhoyAM. khATalA tAvaDepa nAMkhyA, jhATakyA, jIvAkula bhUmi lIMpI. vAzI gAra rAkhI. dalaNe, khAMDaNe lIMpaNe, rUDI jayaNA na kIdhI. AThama-caudasanA niyama bhAMgyA. dhUNI karAvI, pahele sthUla prANAtipAta viramaNavrataviSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 1. 1. jhAlatAM-pakaDatAM. 2. lIkhanA be TukaDA karyA. 3. nirdayatA. 4. nhAyA. 5. taDake.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ 221 bIje sthUla mRSAvAdaviramaNavrate pAMca aticAra, sahasA rahassadAre0 sahasAtkAre kuNahi pratye ajugatuM ALa abhyAkhyAna dIdhuM. svadArA maMtrabheda kIdho. ane2A kuNahino maMtra, Aloca, marma prakAzyo. kuhine 'anartha pADavA mUDI buddhi dIdhI. phUDo lekha lakhyo. kUDI sAkha bharI. thApaNamoso kIdho. kanyA gau Dhora, bhUmisaMbaMdhI lehaNe-dehaNe vyavasAye vAdavaDhavADa karatAM moTakuM jUThuM bolyA. hAtha paga taNI gALa dIdhI. kaDakaDA moDyA. marmavacana bolyA, bIje sthUla mRSAvAdaviramaNavrata viSaio anero je koI aticAra pakSa0 2. trIje sthUla adattAdAnaviramaNavrate pAMca aticAra, tenAhaDappaoge0, ghara, bAhira, kSetre khale parAi vastu aNamokalI lIdhI, vAvarI, corAi vastu vahorI. cora dhADa pratye saMketa kIdho. tehane saMbala dIdhuM. tehanI vastu lIdhI, viruddha rAjyAtikrama kIdho. navA, purANA, sarasa, virasa, sajIva, nirjIva vastunA bheLa saMbheLa kIdhAM. kUDe kATale, tole mAne, mApe vahoryAM. dANacorI kIdhI, kuNahane lekhe varAMsyo. sATe lAMca lIdhI. kUDo karaho kADhyo. 1. kaSTamAM-nukazAnImAM. 2. potAne tyAM mUkela thApaNono InkAra karavo. 3. kharIda karI. 4. bhAtuM. 5. chetaryo.
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 vizvAsaghAta kIdho. parapaMcanA kIdhI. pAsaMga kuDAM kIdhAM. dAMDI caDhAvI. lahake gahake kUMDAM kATalAM, mAna mApAM kIdhAM. mAtA, pitA, putra, mitra 'kalatra vaMcI kuNahine dIdhuM. judI gAMTha kIdhI, thApaNa oLavI. kuNahIne lekhe palekhe bhUlavyuM. paDI vastu oLavI lIdhI. trIje sthUla adattAdAnaviramaNavrata viSaio anero je koI aticAra pakSa divasa0 3. cothe svadArAsaMtoSa-parastrIgamanaviramaNavrate pAMca aticAra, aparig2ahiyAittara0 aparigRhItAgamana, ItvaraparigRhItAgamana kIdhuM. vidhavA, vezyA, parastrI, kulAMganA, svadArAzokataNe viSe dRSTi viparyAsa kIdho. sarAga vacana bolyA; AThama caudasa anerI parvatithinA niyama laI bhAMgyA. ghara gharaNAM kIdhAM karAvyAM. vara-vahu vakhANyAM. kuvikalpa ciMtavyo, anaMgakrIDA kIdhI. strInAM aMgopAMga nirakhyAM, parAyA vivAha joDacA. DhiMgalA DhiMgalI paraNAvyAM. kAmabhogataNe viSe tIvra abhilASa kIdho. atikrama, 1. strI 2. ThagI 3. vezyA gamana 4. thoDA kALa mATe rAkhelI strI sAthe gamana. 5. nAtarUM - punarlagna 6. vyavahAra viruddha aMgo vaDe kAma krIDA karavI. 7. atikrama, vyaktikrama, aticAra ane anAcAra, A cAre doSa eka-ekathI caDhIyAtA che, tenuM draSTAMta A pramANe - (peja naM. 227nInIce)
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 223 vyatikrama, aticAra, anAcAra suhaNe svapnAMtare huA. kusvapna lAdhyAM. naTa viTa strI zuM hAMsuM kIdhuM, cothe svadArAsaMtoSa parastrI gamana viramaNa vrata viSaIo anero je koI aticAra pakSa0. 4. pAMcame parigraha parimANavrate pAMca aticAra, dhaNadhanna khittavattha0 dhana-dhAnya, kSetra vAstu, rUpya, suvarNa, kuSTha, dvipada, catuSpada, e navavidha parigraha taNA niyama uparAMta vRddhi dekhI mUcha lage saMkSepa na kIdho, mAtA, pitA, putra, strItaNe, lekhe kidho. parigraha parimANa lIdhuM nahIM, laine paDhiuM nahIM. paDhavuM visAryuM. alIdhuM melyuM. niyama visAryA. pAMcame parigrahaparimANa vrata viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 5. cha digu parimANavrate pAMca aticAra, gamaNassa u parimANeo Urdhvadizi, adhodizi, tiryagUdizi jAvA AvavA taNA niyama laI bhAMgyA. jema koIne rAtribhojananuM paccakakhANa che, te mANasane rAtrie khAvAnI IcchA thAya te atikrama, khAvAnuM levA javAno prayatna te vyatikrama, khAvAnuM hAthamAM lIdhuM tyAM aticAra ane khAdhuM eTale anAcAra. 1. ghara vagere imArata, gharavakharI. 2. trAMbu, pitaLa vagere dhAtu. 3. dAsa, dAsI vagere be pagavALAM. 4. cAra pagavALAM pazu. 5. saMbhAryuM.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 "anAbhoge vismRta lage adhika bhUmi gayA. pAThavaNI AghI pAchI mokalI. vahANa vyavasAya kIdho. varSAkAle gAmataru kIdhuM, bhUmikA eka gamA saMpI. bIjI gamA vadhArI. cha digupariNAmavata viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0 6. sAtame bhogapabhoga viramaNavrate bhojana AzrayI pAMca aticAra ane karma huMtI paMdara aticAra evaM viza aticAra, sacitte paDibaddhao sacitta niyama lIdhe adhika sacitta lIdhuM. apaphavAhAra dupaphavAhAra, tucchauSadhitaNuM bhakSaNa kIdhuM. oLAuMbI, poMka, pApaDI khAdhAM. sacitta-davya-vigaI, vANaha-taMbola-vattha-kusumesu; vAhaNa-sAyaNa-vilavaNa, baMbha-disi-hANa bhajosu. 1 e cauda niyama dinagata, rAtrigata lIdhA nahi. laIne bhAMgyA. bAvIsa abhakSya batrIza anaMtakAyamAMhi Adu, mULA, gAjara, piMDa , piMDAla, kacaro, sUraNa 1. ajANatAM 2. mokalavAnI cIja 3. bIje gAma javuM te 4. A gAthA vaDe cauda niyamo varNavyA che. te A pramANe 1. sacitta, 2. dravya (khAvAnA padArtha), 3. vigaI (ghI, tela, goLa, dahI, dudha ane kaDA vigaI), 4. vANaha (joDA), 5. taMbola, (mukhavAsa tarIke vaparAtA padArtha) 6. vastra, 7. kusuma (suMghavAnA padArtha), 8. vAhana
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ 225 kuNI AMbalI, galo vAgharaDAM khAdhAM. vAzI kaThoLa, polI roTalI, traNa divasanuM odana lIdhuM. madhu, mahuDAM, mAkhaNa mATI, veMgaNa, pIluM, pIca, paMpoTA, viSa, hima karatA, gholavaDAM ajANyAM phala, TiMbaruM, guMdA, mahora, boLa athANuM, Ambalabora, kAcuM mIThuM, tila khasakhasa, koThiMbaDAM khAdhAM, rAtribhojana kIdhAM, lagabhaga veLAe vALu kIdhuM. divasa viNa uge zIrAvyA tathA karmataH pannara karmAdAna IgAlakamma, vaNakame, sADikame, bhADikame phoDIkame e pAMca karma daMtavANije (ghoDA, gADI, relve, vAhana, uMTa vagere) 9. zayana (pATa, pATalA, pathArI vagere), 10. vilepana (zarIre copaDavAnA sugaMdhI padArtha) 11. brahmacarya, 12. dizA (cAra dizA cAra vidizA, Urdhva ane adho dizA maLI 10) 13. snAna (nhAvuM) ane 14. bhAta-pANI (khAvA-pIvAnI vastu) e cauda prakAre bhogopabhoga yogya vastunI maryAdA rAkhavI. A pramANe maryAdA rAkhavAthI te uparAMtanI je AzravanI zreNI apratyAkhyAniki kriyAne yoge Ave che te baMdha thAya che, je vastuno kadi upayoga karyo nathI ane karavAmAM Avato nathI tema karavAnI IcchA paNa nathI tenuM paNa jayAM sudhI pratyAkhyAna levAmAM na Ave tyAM sudhI tenA AzravanI zreNI AvyuM jAya che mATe dareka bhavyoe A cauda niyamanI hakIkata gurugamathI samajIne harahaMmezAM niyama dharavAnI Teva pADavI. jethI pariNAme bahu hitakartA thaze. 1. kuNI-kumaLI-kAcI 2. dahIM nAMkhela bhAta 3. khATAM 4. A paMdara karmAdAnano artha vaMdittA mAMhenI iMgalivaNa) ityAdi be gAthA naMbara 23-24 (peja naM. 121-122)nA arthathI samajI levo. 15
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 lakhavANije, rasavANije, kesavANije, visavANi, e pAMca vANijya; jaMtapillaNakame, nilUMchaNa kamma, davaccidAvaNayA, saradaha talAyasosaNayA, asaI posaNayA, e pAMca sAmAnya, e pAMca karma, pAMca vANijya, pAMca sAmAnya, evaM pannara karmAdAna bahusAvadya mahAraMbha, 'rAMgaNa lIhAlA karAvyA, ITa nibhADA pakAvyA, dhANI, caNA, pakavAnna karI vecyAM, vAzI mAkhaNa tavAvyAM tila vohoryA. phAgaNa mAsa uparAMta rAkhyA. dalido kIdho, aMgIThA karAvyA. zvAna, bilADA sUDA, sAlahi poSyA. anerA je kAMI bahu sAvadya kharakarmAdika samAcaryA. vAzI gAra rAkhI, lIpaNe guMpaNe, mahAraMbha kIdho aNazodhyA culA saMdhuyA. ghI, tela, goLa, chAsataNAM bhAjana ughADAM mukyAM. temAMhi mAkhI, kuMtI, uMdara, garolI paDI, kIDI caDI, tenI jayaNA na kIdhI. sAtame bhogapabhoga viramaNavrata viSao anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 7. AThame anarthadaMDa viramaNavrate pAMca aticAra kaMdakhe kuie0 kaMdarpa lage viTaceSTA. hAsya 1. raMgavAnuM kAma 2. koyalA 3. saLagAvyA
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ 227 khela; kutuhala kIdhAM. puruSa-strInA hAva-bhAva rUpazRMgAra, viSayarasa vakhANyA. rAjakathA, 'bhakatakathA, dezakathA, strIkathA kIdhI. parAI jatAMta kIdhI tathA paizunyapaNuM kIdhuM. AraudradhyAna dhyAyAM, khAMDA, kaTAra, koza, kuhADA, ratha, ukhala, amuzala, agni, gharaMTI, "nisAhe. dAtaraDAM pramukha adhikaraNa melI dAkSiNya lage mAgyAM. ApyAM. pApopadeza kIdho, aSTamI caturdazIe khAMDavA daLavA taNA niyama bhAMgyA. mukharapaNAlage asaMbaddha vAkya bolyA, pramAdAcaraNa sevyAM, aMghole, nAhaNe, dAtaNe, paga dhoaNe, khela pANI tela chAMTyAM, jhINe jhIlyA, jugaTe ramyA, hiMcole hiMcyA, nATaka prekSaNaka joyAM. kaNa, kuvastu, Dhora levarAvyAM. karkaza vacana bolyA. Akroza kIdhA. abolA lIdhA. kAkaDA moDyA. matsara dharyo. saMbheDA lagADyA, zrApa dIdhA. bheMsA, sAMDha, huDu, kukaDA, zvAnAdika jhujhAryA jhujhatA joyA, khAdi lage adekhAI ciMtavI; mATI, mIThuM, kaNa, kapAsIyA, kAjaviNa cAMpyA, te upara 1. bhojana AzrayI kathA 2. vAta 3. khANIyo 4. sAMbeluM. 5 dALa vATavAnI chIpara 6. eThAM karI 7. vAcAlapaNAne lIdhe 8. zleSma 9. gammata 10. halakI vastu 11. AkarAM 12. ekabIjAne sAcuM-juThuM samajAvIne vaDhavADa karAvI 13. bokaDA 14. khyAti
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 beThA. AlI vanaspati khuMdI. sUI, zastrAdika nipajAvyAM. ghaNI nidrA kIdhI. rAga-dveSa lage ekane Rddhi parivAra vAMchI. ekane mRtyuhAni vAMcchI AThame anarthadaMDa viramaNavrata viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 8. navame sAmAyika vrate pAMca aticAra, tivihe duppaNihANeo | sAmAyika lIdhe mana AhaTTa, dohaTTa 'ciMtavyuM. sAvadya vacana bolyAM. zarIra aNapaDilehyuM halAvyuM. chatI veLAe sAmAyika na lIdhuM. sAmAyika laI ughADe mukhe bolyA. uMgha AvI. vAta vikathA gharataNI ciMtA kIdhI. vija, dIvataNI urjehi huI, kaNa kapAsIyA, mATI, mIThuM, khaDI, dhAvaDI. araNeTo pASANa pramukha cAMpyAM. pANI nIla, phula. sevAla, hariya%Aya, bIyakkAya ityAdika AbhaDyAM. strItiryacataNA niraMtara" paraspara saMghaTTa huA, muhapattio saMghaTTI, sAmAyika aNapUchyuM pAryuM, pAravuM visAryuM. navame sAmAyika vrata viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasa0. 9. 1. lIlI. 2. Arta-raudradhyAnamAM pravaryo. 3. ajavALuM zarIra upara paDyuM. 4. sparyA. 5. anaMtara 6. sAmAcArI viruddha muhaparivaDe sparza karyo.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ 229 dazame dezAvagAzika vrate pAMca aticAra, ANavaNe pesavaNe) ANavaNappaoge. pesavaNappaoge. sadANa vAi. rUvANu vAi. bahiyApugalapakukheve. niyamita bhUmikAmAMhi bArathI kAMI aNAvyuM. ApaNa kahe thakI bAhara kAMI mokalyuM. athavA rUpa dekhADI kAMkaro nAMkhI, sAda karI ApaNapaNuM chatuM jaNAvyuM. dazame dezAvagAzika vrata viSao anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 10. agyArame pauSadhopavAsavate pAMca aticAra, saMthAccAravihi0 appaDilehiya duppaDilahiya sijjAsaMthArae, appaDilehiya duppaDilehiya uccArapAsavaNa bhUmi, posaha lIdhe saMthArAtaNI bhUmi na puMjI. bAhiralAM lahuDAM vaDAM aMDila divase zodhyAM nahi. paDilehyAM nahi. mAtarUM aNajryuM halAvyuM, aNapuMjI jIvAkula bhUmikAe paraThavyuM. paraThavatAM aNajANaha jasugraho" na kahyo. paraThavyA peThe vAra traNa "vosire vosire" na kahyo. posahazAlAmAMhi 1. laghunIti-pezAba ane vaDInIti-jhADo te baMnenI zuddha jagyA divase zodhI rAkhI nahi. 2. je adhiSThAyaka devanI A jagyA hoya te deva mane A jagyA vAparavAnI AjJA Apo. 3. paraThavavA yogya padArthano tyAga karuM chuM.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 pesatAM, "nisIhi" nIsaratAM 'Avasahi' vAra traNa bhaNI nahI, puDhavI, ar, teu, vAu, vanaspati, trasakAyataNA saMghaTTa, paritApa, upadrava huA. saMthArAporisI taNo vidhi bhaNavA visAryo, porisImAMhe UMghyA, aviSe saMthAro pAtharyo. pAraNAdika taNI ciMtA kIdhI. kALaveLAe deva na vAMghA. paDikkamaNuM na kIdhuM. posaha asUro lIdho, savero pAryo. parvatithie posaha lIdho nahi. agyArame pauSadhopavAsa vrata viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 11. 3 bArame atithi saMvibhAgavate pAMca aticAra saccitte nikSivaNe0 sacitta vastu heTha upara chatAM mahAtmA mahAsatI pratye asUjhatuM dAna dIdhuM. devAnI buddhie asUjhatuM pheDI sujhatuM kIdhuM, parAyuM pheDI ApaNuM kIdhuM. aNadevAnI buddhie sUjhatuM pheDI asUjhatuM kIdhuM, ApaNuM pheDI parAyuM kIdhuM, vahoravA veLA TaLI' rahyAA, asura karI mahAtmA teDaDyA. macchara dharI dAna dIdhuM. guNavaMta Avye bhakti na sAcavI. chatI zaktie sAhammivacchalla na kIdhuM. 1. anya vyApArano tyAga karuM chuM. 2 bIjI avazya karavAnI kriyAo bAkI che mATe bahAra nikaLuM chuM. 3 rAtrine pahele pAhore 4. aneSaNIya sAdhune laI na zakAya tevuM azuddha. 5 bIje kAme gayA 6. gocarI kALa vItyA pachI 7. sAdharmika vAtsalya
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ 231 anerA dharmakSetra 'sIdAtAM chatI zaktie uddharyAM nahIM. dIna kSINa pratye anu-kaMpAdAna na dIdhuM. bArame atithi-saMvibhAgavrata viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0, 12. saMlekhanAtaNA pAMca aticAra, ihaloe paraloe0 ihalogAsaMsappaoge, paralogAsaMsappaoge, jIviAsaMsappaoge, maraNAsaMsappaoge, kAmabhogAsaMsappaoge, ihaloke dharmanA prabhAva lage rAjaRddhi; sukha, saubhAgya; parivAra vAMchyAM. paraloke deva, devendra, vidyAdhara, cakravartItaNI padavI vAMchI, sukha Avye jIvitavya vAMchyuM. duHkha Avye maraNa vAMchyuM; kAmabhogataNI vAMchA kIdhI. saMleSaNA viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 13. tapAcAra bAra bheda-cha bAhya, cha atyaMtara, aNasaNamUNoariA0 aNasaNa bhaNI upavAsa vizeSa parvatithie chatI zaktie kIdho nahIM. UNodarIvrata-te koLiyA pAMca sAta uNA rahyA nahIM. vRttisaMkSepa-te dravya bhaNI sarva vastuno saMkSepa kIdho nahI. rasatyAga te vigaityAga na kIdho.kAyakleza 1. du:khI thatA 2. nirdhana 3. du:khI. 4. anazana 5. snigdha rasa (vigai)no tyAga-lolupatAno tyAga.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 locAdika kaSTa sahana karyAM nahIM. saMlInatA-aMgopAMga saMkocI rAkhyAM nahIM. paccakkhANa bhAMgyAM. pATalo DagaDagato phekyo nahIM. gaMThasI, porisI, sADhaporisI, purimaa, ekAsaNuM, biAsaNuM, nIvi, AyaMbila pramukha paccakkhANa pAravuM visA, besatAM navakAra na bhaNyo, uThatAM paccakkhANa karavuM visAryuM. gaMThasIuM bhAMgyuM. nIvi, AMbila, upavAsAdika tapa karI kAcuM pANI pIdhuM. vamana huo. bAhyatapa viSaio anero je koI aticAra pakSa0. 14. atyaMtaratapa, pAyacchiAM viNao0 manazuddhe guru kanhe AloaNa lIdhI nahIM; gurudatta prAyazcitta tapa lekhAzuddhe pahuMcADaco nahiM; deva, guru, saMgha, sAhazmI pratye vinaya sAcavyo nahIM. bAla-vRddha, glAna; tapasvI pramukhanuM vaiyAvacca na kIdhuM. vAcanA pRcchanA, parAvardanA anuprekSA, dharmakathA lakSaNa paMcavidha svAdhyAya na kIdho. dharmadhyAna, zuladhyAna na dhyAyAM. ArttadhyAna raudradhyAna dhyAyAM. karmakSaya nimitte logassa dasa-vIsano kAussagga na kIdho. atyaMtara tapa viSaio anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 15.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ 233 viryAcAranA traNa aticAra. aNimUhiabalavario0 paDhave. guNave vinaya, vaiyAvacca, devapUjA, sAmAyika, posaha, dAna, zIla, tapa, bhAvanAdika dharmakRtyane viSe mana vacana kAyAtaNuM chatuM bila, chatuM vIrya gopavyuM. rUDA paMcAMga khamAsamaNa na dIdhAM. vAMdaNAtaNA Avartavidhi sAcavyA nahIM. anyacitta nirAdarapaNe beThA utAvaLuM devavaMdana paDikkamaNuM kIdhuM. vIryAcAra viSaIo anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi0. 16. nANAiaTTa paivaya, sammasaMlehaNa paNa pannara kammasu bArasa tapa viriatigaM, cauvvIsa sayaM aiyArA.1 paDisiddhANaM karaNe0 pratiSedha abhakSya, anaMtakAya, bahubIja bhakSaNa, mahAraMbha parigrahAdi kIdhAM, jIvAjIvAdika sUkSmavicAra sadahyA nahIM. ApaNI kumati lage usUtra prarUpaNA kIdhI. tathA prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, krodha, mAna, mAyA, lobha, rAga, dveSa, kalaha, abhyAkhyAna, pezunya, rati-arati, 1. Indrijanya zakti 2. Atmika zakti 3 zUnya citte 4. jJAnAdi AcAra (jJAnAcAra darzanAcAra ane cAritrAcAra)nA ATha-ATha (eTale 24) pratyeka vrata, (zrAvakanAM bAra vrata) samyakatva ane saMleSaNAnAM pAMcapAMca (eTale 70) karmAdAnanA paMdara, tapanA bAra ane vIryanA traNa ema sarva maLI ekaso covIza aticAra zrAvakadharmanA samajavA.
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 paraparivAda, mAyA-mRSAvAda, mithyAtvazalya e aDhAra pApasthAnaka kIdhAM, karAvyAM, anumoghAM hoya; dinakRtya, pratikramaNa, vinaya, vaiyAvacca na kIdhAM; ane je kAMI vitarAganI AjJA-viruddha kIdhuM, karAvyuM, anumodhuM hoya, e *cihuM prakAra mAMhi anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi sUma, bAdara, jANatAM ajANatAM huo hoya te savihu mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa. 17. evaMkAre zrAvakataNe dharme zrI samakitamUla bAra vrata, ekaso covIza aticAramAMhi anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi sUkSma-bAdara, jANatAMajANatAM huo hoya te savi hu mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDaM. iti zrI zrAvaka pakhI, comAsI, saMvaccharI aticAra samApta * (1) pratiSiddha vastunuM karavuM. (2) karavA yogya anuSThAna nahi karavuM. (3) vItarAganA vacananI azraddhA karavI. (4) viparIta prarUpaNA karavI e cAra. 1. e pUrvokta prakAre 2. A aticAra comAsI ane saMvarcyurI pratikramaNamAM paNa kahevAya che. tethI jyAM jyAM pakSa divasa che tyAM tyAM comAsAmAM comAsI divasa ane saMvacharImAM saMvaccharI divasa ema kahevuM.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ 235 nava smaraNo 1. zrI navakAra - paMcamaMgalasUtram) 'namo arihaMtANaM. 1. namo siddhANaM. 2. namo AyariyANaM. 3. namo uvakjhAyANaM. 4. namo loe savvasAhUNaM. 5. eso paMca namukkAro. 6. savvapAvappaNAsaNo. 7. maMgalANaM ca savvasiM. 8. paDhamaM havaI maMgala. 9. iti namaskAra sUtram 2. uvasaggaharaM stavanam 'uvasaggahara, pAsa pAse vaMdAmi kammu-ghaNamukka visara-visa nijJAsa, maMgala-kalyANa-AvAsaM. 1. * parva divase sakala zreyane mATe ane zudropadravAdi doSa nivAravA ane sukhazAntine mATe gaNAya che-smaraNa karAya che mATe smaraNa kahevAya che, pratiSThA mahotsavAdi kriyAvidhAnamAM namiUNa ane kalyANa maMdira vinA sAta smaraNa gaNavAmAM Ave che. sapta smaraNa TIkAnI lakhela pratomAM laghuzAntino paNa samAveza karyo che. tethI laghuzAnti smaraNa tarIke gaNIe tyAre navakArane mAMgalika tarIke gaNavo. 1. ahIM arihaMtANaM (rAga-dveSa vagere zatrune haNanArA) arahaMtANaM (indrAdithI pUjAne yogya) ane aruhaMtANaM (pharI saMsAra madhye jene utpanna thavuM nathI evA) ema traNe pATha che. 2. A paheluM tathA bIjuM smaraNa AgaLa artha sAthe AvI gayela hovAthI ahIM artha lakhyo nathI mATe tyAMthI joI levA. (peja naM. 8 thI 15 paheluM smaraNa tathA peja naM. 59 thI 63 bIjuM smaraNa)
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 visahara-phuliMga-maMta, kaMThe dhArei jo sayA maNuo; tassa gaha-roga-mArI-duTThajarA jaMti uvasAmaM, 2. ciTThau krUre maMto, tujha paNAmo vi bahuphalo hoI; naratiriesu vi jIvA, pArvati na dukSmadogacyuM. 3. tuha sammatte ladve, ciMtAmaNi-kappapAyavadhmahie; pArvati avioNuM, jIvA ayarAmAM ThANuM. 4. ia saMghuo mahAyasa ! bhattidhmara-nibbareNa hiyaeNa; tA deva ! dijja bohiM, bhave bhave pAsa ! jiNacaMda! 5. 3. saMtikaruM stavanam zabdArtha saMtikara - zAntinA karanArane. saMtijiNuM - zAntinAtha jinane. | jagasaraNuM - jagatane zaraNabhUta. jayasirII - jayalakSmInA athavA jaya ane lakSmInA. dAyA2e - dAtAra ApanAre. samarAmi - - smaraNa karUM chuM. bhattapAlaga - bhaktanuM pAlana karanArAM. nivvANIgarUDa - nirvANIdevI ane garUDayakSe. kayasevaM - ka2I che sevA jenI evA. sanamo - OMkAra sahita namaskAra. vipposahi - viSuDauSadhi labdhine. pattANuM - pAmelAne. 1. zrI tapagacchanAyaka zrI somasuMdarasUrinA paTTaprabhAvaka sahasrAvadhAnI zrI munisuMdarasUrie zrI medapATa (mevADa) deza madhye AvelA devakulapATaka nagarane viSe saMghamAM akasmAta marakInA upadravathI pIDita lokone joIne atyaMta karuNAvALA ane gurunA prasAdathI prApta karI che sadvidhA jemaNe evA te mahAtmAe marakInI upazAntine mATe sUrimaMtranA AmnAyavALuM A zrI zAntinAtha jinanuM stotra racyuM che. e stotranA paThana
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 237 saMtisAmipAyANaM - zAntisvAmI | vANI - mRtadevI. pUjyane. | tihuaNasAmiNI -traNa bhuvananI svAhAmaMteNe-jhausvAhAmaMtra vaDe. svAminI. sava - sarva badhA. siridevI - lakSmIdevI. asivaduriaharaNArNa - upadrava | jakharAyagaNipiDagA - yakSarAja ane pApane haranArane. gaNipiTaka-dvAdazAMgIno OM - zobhAyamAna. adhiSThAyaka deva. saMtinamukkAro - zAntinAthane | gaha - graha (nava). karela namaskAra. | disipAla - dikpAla (daza). khelosahimAI - zlekhauSadhi Adi. | suriMdA - deveMdro. laddhipattANuM - labdhi pAmelAne. | sayAvi - sadAya. sau chuM- OM hrIM sahita. | rakhaMtu - rakSaNa karo. savosahipattA- sarvoSadhi labdhi | jiNabhatte - jinezvaranA bhaktone. pAmelAne. | mama - mujane. deI - Ape che. rohiNI - rohiNIdevI. siri - dravya ane bhAvalakSmI. | pannatti - prajJapti devI. pAThanathI ane stotramaMtrita jaLa chAMTavAthI upadrava zAnta thayA, tyArathI A stotra zAnti nimitte gaNAya che. A stotranI 13 gAthA traNa kALa agara ubhayakALa smaraNa karavAthI duSTa bhUta-preta, zAkinI vagerenA upadrava ane rogAdi bhaya na thAya, moTuM punya thAya ane sulabhabodhipaNuM thAya. vizeSamarakI agara mAMdagI vagere prasaMge A stotranI 13 gAthA navakAra ane uvasaggaharanI peThe rUDe prakAre, suvarNa jaLa vaDe pavitra thaIne dareka ghare sAta vAra athavA traNa vAra gaNavI, ane na AvaDe to sAMbhaLavI tethI marakI pramukha zAnta thAya. niraMtara ubhayakALa pratikramaNa pachI pAkSika, comAsI ane sAMvatsarika pratikramaNa pachI keTalAka sAta agara traNa vAra gaNe che, bIjA sAvadhAnapaNe sAMbhaLe che te sarvane te divasa te rAtri, te pakSa, te cAturmAsa ane te varSane viSe upadrava thAya nahi, A saMbaMdhI vizeSa hakIkata jANavAnI IcchAvALAe TIkA jovI.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 vasjasiMkhalA - vajazRMkhalA. | mahAmANasiyA - mahAmAnasikA. varjakasi - vajAMkuzI. devIo - devIo. cakakesarI - cakrezvarI. japhakhA - yakSo. naradattA - naradattA-puruSadattA. gomuha - gomukha. kAlI - kALI. timuha - trimukha. mahAkALI mahAkALI. jakhesa - yakSeza. gorI - gaurI. tuMbarU - tuMbarU. taha - temaja. gaMdhArI - gAMdhArI. kusumo kusuma. mAyaMgavijayaajiyA - mAtaMga mahajAlA - mahAjavAlA. mANavI - mAnavI. vijaya ane ajita vaIruTTA - vairocyA. khaMbho - brahma. acchattA - acchatA. maNuo - manuja. mANasiyA - mAnasiko. surakumAro - surakumAra. saMtika saMtijirNa, jagasaraNe, jayasirIi dAyA ! samarAmi bhattapAlaganivANI-garuDajyasevA 1 artha - zAntinA karanAra, jagatane zaraNabhUta, jayalakSmI (jaya ane lakSmInA)nA ApanAra ane bhaktajanonuM pAlana karanAra, nirvANadevI ane garUdhyakSe karI che sevA jemanI evA zrI zAntinAtha jinanuM huM smaraNa karuM chuM. 1. OM sanamo viprosahi-pattANasaMti1. jenI viSTA ane mUtra auSadhirUpa che athavA jenI viSTA ane mUtra sarva roganuM haraNa kare che evI labdhivALA. nAsakI.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 239 sAmipAyANaM // jhoM svAhAmaMteNaM, savAsivaduria-haraNANuM / 2 // artha - vipuDoSadhi labdhine pAmelA jho svAhA maMtra vaDe sarva upadrava ane pApane haranAra (athavA jhIM svAhA maMtravaDe yukta ane sarva upadrava ane pApane haranAra), pUjya zAntinAthane kAra pUrvaka namaskAra ho! 2. _35saMtinamukkAro, khelosahimAladdhipattANI sau sTrIM namo savyo, sahi-pattANuM ca dei siri. 3. artha - zleSmauSadhi Adi labdhine pAmelA zobhAyamAna zrI zAntinAthane namaskAra ho. vaLI sarvoSadhipalabdhine pAmelA zAntinAthane OM sahita namaskAra ho, je namaskAra bhavyone, lakSmI Ape che. athavA OMkAra sahita zAntijinane karela namaskAra zlekhauSadhi Adi labdhi ane sarvoSadhilabdhi pAmelA sAdhuone jJAnadarzanAdi (dravya ane bhAva) lakSmI Ape che. 1. sUrimaMtramAM kahela maMtrabIja 2. "OM namo viSphosahipattANaM jho svAhA" e pada vaDe jApa karavo. 3. jemAM zleSma ane nAkano mela auSadharUpa che e vagere labdhivALA. 4. "OM hrIM namo khelosahimAIladdhipattANuM" ane "OM hrIM namo savo sahipattANuM" e be sUrimaMtra che. teno jApa karavAno AmnAya gurugamathI samajavo. 5. jenA dAMta, nakha, keza ane roma vagere sarva avayavo auSadharUpa che evI labdhivALA.
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 vANI-tihANa-sAmiNI,-siridevIjakharAyagaNipiDagA | gahadisipAlasuriMdA, sayAvi rakhaMtu jiNabhaje || 4 | artha:- zrutadevI tribhuvana svAminI, lakSmIdevI ane yakSarAja gaNipiTaka, graha, dipALa ane deveMdro jinanA bhaktonuM sadAya rakSaNa karo ! 4. soLa vidyAdevIo rakhaMtu mama rohiNI, pannarI vajjasiMkhalA ya sayA // varjakasi cakakesarI naradattA kAli mahAkAlI . pa .. artha -rohiNI prajJapti, vajazRMkhalA, vajAMkuzI, cakezvarI, naradattA, kALI ane mahAkALI, mAruM (ane upalakSaNathI bIjAonuM paNa niraMtara sarva prakAranA upadravathI) rakSaNa karo. 1. 1. sUrimaMtra pIThapaMcakanI adhiSThAyikAdevI, tenuM dhyAna karanArane sahAya karanArI. 2. dvAdazAMgIno adhiSThAya deva, yakSo madhye kAnti vaDe vizeSa zobhe che mATe tene yakSarAja kahevAya che. 3. puNya bIjane utpanna kare te rohiNI. prakRSTa jJAna che jene viSe te prajJapti, duSTane damana karavA mATe vajanI peThe durbhedya zRMkhalA che jenA hAthamAM te vajazRMkhalA, vaja ane aMkuza e astra jenA hAthamAM che te vAMkuzI. hAthamAM niraMtara cakrane dhAraNa karanArI te cakrezvarI, manuSyane varadAna vagere devAvALI te naradattA, zyAma varNavALI athavA zatruone viSe kALanI upamA che jene te kALI, ghaNA zyAmavarNavALI ane zatruone mahAkALa sadiza te
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ 241 gorI taha gaMdhArI, mahAlA mANavI a vaIruTTA // adbhuttA mANasiyA, mahAmANasiyAu devIo I 6 / artha - gaurI, gAMdhArI, mahAjvAlA, mAnavI, ane vairoTyA, acchatA, mAnasika ane mahAmAnasikA e (soLa) devIo (rakSaNa karo !) 6. jakhA gomuha mahajaSNa, timuha jakhesa tuMbarUkusumo | mAyaMgavijayaajiyA, baMbho maNuo surakumAro ! artha - yakSonAM nAma kahe che - gomukha, mahAyakSa, trimukha, yakSeza, tuMbarU, kusuma, mAtaMga, vijaya, ajita, brahma, manuja, surakumAra. 7. mahAkALI. gaura (ujjavaLa) varNavALI te gaurI, gAyanA vAhanane dhAraNa karanArI te gAMdhArI, sarva astro (pheMkavAnA hathIyAra)nI mhoTI javALA che jene te mahAjvALA. manuSyanI jananI (mAtA) tulya te mAnavI, anyonya vairanI upazAnti mATe Agamana che jenuM te vairocyA, pApano sparza nathI jene te acchuptA, dhyAna karanAranA manane sAnnidhya karavAvALI te mAnasikA, ane dhyAna karanAranA manane mahAsAnnidhya karavAvALI te mahAmAnasikA. e soLa devIonuM vidyApradhAnatva hovAthI te vidyAdevIo kahevAya che e devIone maMtrapaTTamAM potapotAne sthAnake sthApana karIne tenuM dhyAna kare to te dhyAna sukhane denAra thAya che * A sAtathI daza gAthAmAM varNavelA covIzInA covIza tIrthakaronA yakSa ane yakSiNIonA varNa, vAhana ane AkAra vagere anukrame A pramANe jANavA. (peja naM. 242mAM) 16
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 zabdArtha chamuha - Samukha. jakhiMdo - yakSendra. pavAla - pAtALa. kUbera - kUbera. kinnara - kinnara. varUNo - varUNa. galo - garUDa. bhiuDI - bhRkuTI. gaMdhavya - gaMdharva. gomeho - gomedha. - 1 gaumukha- sonA jevA varNavALo, gajavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNI be bhujAmAM varada tathA akSamALA ane DAbI be bhujAmAM mAtuliMga (bIjorU) ane pAza hoya che. ra mahAyakSa- zyAma varNa, cAra mukha, gajavAhana ane ATha hAthavALo che. jamaNA cAra hAthamAM varada, mugara, akSasUtra (nAnI mALA) ane pAza hoya che. DAbA cAra hAthamAM bIjo rUM, abhaya, aMkuza ane zakti che. 3 trimukha- traNa netra, traNa mukha, zyAmavarNa, mayUravAhana ane cha bhujAvALo che. jamaNI traNa bhujA, nakula, gadA ane abhaya yukta hoya ane DAbI traNa bhujA bIjoruM, nAga ane akSasUtra yukta hoya che. 4 Izvara- zyAma kAnti, gajavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNI bhujAomAM bIjo 3 ane akSasUtra hoya. DAbI bhujAomAM nakula ne aMkuza hoya. 5 tuMbarU- zvetavarNa, garUDavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAtha varada ane zakti yukta hoya ane DAbA be hAtha gadA ane nAgapAza yukta hoya. 6 kusuma- nIlavarNa, kuraMga (haraNa) vAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAthamAM phaLa ane abhaya hoya che ane DAbA be hAthamAM nakula ane akSasUtra hoya che. 7 mAtaMga- nIlavarNa, gajavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNI be bhujAomAM bIlva ane pAza hoya tyAre DAbI be bhujAomAM nakula ane aMkuza hoya. 8 vijaya- haritavarNa, traNa locana, haMsavAhana ane bhujAvALo che. jamaNA hAthamAM cakra ane DAbA hAthamAM mudbhara hoya. 9 ajita- zvetavarNa, kUrma vAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAthamAM mAtuliMga. akSasUtra yukta hoya che ane DAbA be hAtha nakula, kuMtakAla yukta che. 10brahma-cAra mukha, traNa netra, zvetavarNa, padmAsana ane ATha bhujAvALo che. jamaNA cAra hAthamAM mAtuliMga, mudgara, pAza ane abhaya hoya che ane DAbA cAra hAthamAM nakala, gadA, aMkuza ane
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 243 pAsamAyaMgA - pArtha ane mAtaMga. | sutArayAsoya- sutArakA, azokA. ajiyA - ajitA. sirivacchA - zrIvatsA. duriAri - duritAri. caMDA - caMDA. acyuMa - ayyatA. vijayaMkasi - vijayA, aMkuzA. saMtA - zAntA. pati - pannagA ema. jAlA - javAlA. | nivANi - nirvANI. alasUtra hoya che. 11 manuja- athavA Izvara- zvetavarNa, traNa netra, vRSabhavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAthamAM mAtuliMga ne gadA hoya che ane DAbA be hAtha nakula ane alasUtra yukta hoya che. 12 surakumAra- zvetavarNa, haMsavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAtha mAtaliMga ane bANayukta ane DAbA be hAtha nakula ane dhanuSya yukta hoya che. 13SaNamukha- zvetavarNa, zikhi (mora) vAhana ane bAra bhujAvALo che. jamaNA cha hAtha phala, cakra, bANa, khaga, pAza ane aNasUtra yukta hoya ane DAbA cha hAtha nakala, cakra, dhana, phalaka, aMkuza ane abhaya yukta hoya che. 14pAtAla-traNa mukha, raktavarNa, makara vAhana ane cha bhujAvALo che. jamaNA traNa hAtha padha, khaDraga ane pAzayukta hoya che ane DAbA traNa hAtha nakula, phalaka ane apasUtra yukta hoya che. 1pakinnara-traNa mukha, raktavarNa, kUrma (kAcabo) vAhana ane cha bhujAvALo che. jamaNA traNa hAtha bIja puraka gadA ane abhaya yukta ane DAbA traNa hAtha nakula, padma ane akSamAlA yukta hoya che. 16 garUDa- varAhavAhana, kroDavadana, zyAma varNa ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAthamAM bIjapUraka ne padma ane DAbA be hAtha nakula ne alasUtra yukta hoya che. 17 gaMdharva - zyAmavarNa, haMsavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAtha varada ne pAzayukta hoya che. ane DAbA be hAthamAM mAtuliMga ane aMkuza hoya che. 18 yakSendra- chamukha, traNa netra, zyAma varNa, zaMkha (athavA mora) vAhana ane bAra bhujAvALo che. tenA jamaNA cha hAtha bIjapUraka, bANa, khaga, mudgara, pAza ane abhayayukta che ane DAbA cha hAtha nakula, dhanu, phalaka, zUla, aMkuza ane akSasUtra yukta hoya che. 19 kUbera-cAra mukha, IndrAyudha (nIla) varNa, gajavAhana ane ATha bhujAvALo che. tenA jamaNA cAra hAthamAM, varada, parazu, zUla, ane
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 amyuA - ayyatA. aMba - aMbA. dharaNI - dhAraNI. paumAvaI - padmAvatI. varUTTa chatta -vairocyA acchatA. [ siddhA - siddhAyikA. gaMdhAri - gAMdhArI. || ia - e prakAre. abhaya hoya che ane DAbA cAra hAthamAM bIjapUraka, zakti, mugara ane akSasUtra hoya che. 20varuNa-cAra mukhya traNa netra, zvetavarNa, vRSabhavAhana, jaTAmukuTa bhUSita ane ATha bhujAvALo che. tenA jamaNA cAra hAthamAM bIjapUraka, gadA, bANa ane zakti hoya che ane DAbA cAra hAthamAM nakula, padha, dhanu, ane parazu hoya che. 21 bhRkuTI- cAra mukha, traNa netra, sonA jevo varNa, vRSabhavAhana ane ATha bhujAvALo che. tenA jamaNA cAra hAthamAM bIjapUraka, zakti, mugara ane abhaya hoya che, ane DAbA cAra hAthamAM nakula, parazu, vaja ane akSasUtra che. 22 gomedha- traNa mukha, zyAmakAnti, puruSavAhana ane cha bhujAvALo che. tenA jamaNA traNa hAthamAM mAtaliMga, parazu ane cakra che ane DAbA traNa hAthamAM nakula, zUla ane zakti che. 23 pArzva- athavA vAmana- gajamukha, sarpaphaNA-maMDita mastaka, zyAmavarNa, kUrmavAhana ane cAra bhujAvALo che. jamaNA be hAthamAM bIjapuraka ane sarpa (athavA mAtuliMga ane gadA) che DAbA be hAthamAM nakula ane sarpa che. 24mAtaMga- zyAmavarNa, gajavAhana ane be bhujAvALo che jamaNA hAthamAM nakula ane DAbA hAthamAM bIjapUraka che. 1 cakrezvarI athavA apraticakrA- suvarNavarNA, garUDavAhana ane ATha bhujAvAnI che. jamaNI cAra bhujAmAM varada, bANa, cakra ane pAza che ane DAbA cAra hAthamAM dhanuSya, vaja, cakra ane aMkuza che. 2 ajitA-gauravarNa lohAsanAdhi (gI) rUDha ane cAra hAthavALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane pAza che ane DAbA be hAthamAM bIjapUraka ane aMkuza che. 3. duritArigauravarNa, meSavAhana ane cAra hAthavALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane akSasUtra che ane DAbA be hAthamAM phala ane abhaya che. 4 kAlI- zyAmavarNa, padmAsana, cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane pAza che ane DAbA be hAthamAM nAga ane aMkuza che. 5 mahAkAlI- sonA jevo varNa, padmAsana, cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane pAza che ane
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ 245 tittharaphakhaNarayA - tIrtharakSaNamAM | kuNaMtu - karo. tatpara. | ramukha - rakSaNa. annevi - bIjA paNa. aDuM - amArUM. surAsurI - devadevIo. | evuM - e prakAre. cauhAvi - cAre prakAranA. sudikTi - samyagdaSTi. vitara - vyaMtara deva. suragaNasahio - deva samudAye joINipamuhA - yoginI pramukha. | sahita (zAntijina). DAbA be hAthamAM mAtuliMga ane aMkuza che. 6 ayyatA- zyAmavarNa, naravAhana ane cAra bhujAvALI che. dakSiNa be hAthamAM varada ane bANa che ane DAbA be hAthamAM dhanuSya ane abhaya (athavA bIjoruM ane aMkuza) che. 7zAntAsuvarNa varNa, gajavAhana ane cAra hAthavALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane akSasUtra che ane DAbA be hAthamAM phUla ane abhaya che. 8 jvAlA ke bhrakuTI-pILo varNa, varAhavAhana, cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM khaga ane mudbhara che. DAbA be hAthamAM phalaka ane parazu che. 9 sutArikAgauravarNa, vRSabhavAhana ane cAra bhujAvALI che. tenA jamaNA be hAthamAM varada ane akSasUtra che DAbA be hAthamAM kalaza ane aMkuza che. 10azokAnIlavarNa, padmAsana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane pAza (athavA mukjhara) che ane DAbA be hAthamAM phalaka ane aMkuza che. 11 zrIvatsA-mAnavI-gauravarNa, siMhavAhana ane cAra bhujAvAnI che. jamaNA be hAthamAM varada ane mudragara che ane DAbA be hAthamAM kalaza ane aMkuza (athavA puSpa ne gadA) che. 12 pravarA-caMDA- zyAmavarNa, azva vAhana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane zakti che ane DAbA be hAthamAM puSpa ane gadA che. 13 vijayA-viditA- haritavarNa, padmAsana ane cAra bhujAvALI che, jamaNA be hAthamAM bANa ane pAza che, DAbA be hAthamAM dhanuSya ane nAga che. 14. aMkuzA- gauravarNa, padmAsana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM khaDjha ane pAza che ane DAbA be hAthamAM phalaka ane aMkuza che. 15 pannagA-kaMdarpo- gauravarNa, matsyavAhana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM utpala (kamaLa) ane aMkuza che ane
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 saMghamsa - saMghanI. saMtinAha - zAntinAthanI. saMtijiNacaMdo - zAntijinacaMdra. | sammadiTTI - samyagRSTi. majhavi - mArI paNa. saraI - ciMtave. karau - karo. tikAla - traNa kALa. ramukha - rakSA. jo - je puruSa. muNisuMdarasUri - munisuMdarasUrie. | vidvarahio - upadrava rahita. thaamahimA - stavyo che mahimA | sa lahaI - te pAme che. jeno evA. | suhasaMparya - sukhasaMpadAne. DAbA be hAthamAM padma ane abhaya che. 16 nirvANI- suvarNa kAnti, padmAsana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM pustaka ane utpala che. ane DAbA be hAthamAM kamaMDalu ane kamala che. 17 ayyatA-balA-suvarNavarNa, mayUravAhana, cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM bIjapUraka ane phUla ane DAbA be hAthamAM mujhaMDI (eka jAtanuM zastra) ane padma che. 18 dhAraNI-nIlavarNa, padmAsana, cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM mAtuliMga ane utpala che ane DAbA be hAthamAM pama ane akSasUtra che. 19 vairoTyA-kRSNavarNa, padmAsana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane akSasUtra ane DAbA be hAthamAM bIjapUraka ane zakti che. 20 aThThamA-dattAkanakavarNa, bhadrAsana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane akSasUtra ane DAbA be hAthamAM bIjapUraka ane zUla che. 21 gAMdhArIzvetavarNa, haMsavAhina ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM varada ane khaga ane DAbA be hAthamAM bIjapUraka ane kuMta (bhAlo) che. 22 aMbA- kanakakAnti, siMhavAhana ane cAra bhujAvALI che, jamaNA be hAthamAM AmrAMbI ane pAza ane DAbA be hAthamAM cakra ane aMkuza che. 23 padmAvatI- kanakavarNa, kukuTasarpa vAhana ane caturbhujAvALI che jamaNA be hAthamAM padma ane pAza ane DAbA be hAthamAM phala ane aMkuza che. 24 siddhAyikA- haritavarNa siMhavAhana ane cAra bhujAvALI che. jamaNA be hAthamAM pustaka (pA) ne abhaya (pAza) ane DAbA be hAthamAM bIjapUraka ane vINA che. A covIza yakSa ane zAsanadevIo zAsananA adhiSThAyaka hovAthI haMmezA smaraNa karavA yogya che.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 247 paramaM - utkRSTa, supasAyaladdha - rUDA prasAda vaDe tavagaccha - tapogaccharUpa. prApta karI che. gayaNadiNayara - AkAzamAM sUrya samAna. | gaNaharaviklAsiddhi - gaNadharajugavara - yugapradhAna. vidyAnI siddhi jeNe evo. sirisomasuMdaraguraNa - zrI | bhaNaI - kahe che. somasuMdara gurUnA. | sIso -ziSya (munisuMdarasUri). chammuhapayAlakinnara, garulo gaMdhavya tahaya jakhiMdo kUbaravaruNo bhiuDI gomeTo pAsa mAyaMgAre 8. artha - pamukha, pAtALa, kinnara, garUDa, gaMdharva temaja yakSendra, kubera, varuNa, bhRkuTI, gomedha, pArtha ane mAtaMgA. 8. covIza tIrthakaranI zAsanadevIo devIo cakkasarI, ajiyA, duriAri kAlI mahAkAlI II acua saMtA jAlA, sutArayA-soya-sirivacchA / 9 / artha :- devIonAM nAma kahe che. cakrezvarI, ajitA, duritAri, kALI, mahAkALI, ayyatA, zAntA, jvAlA, sutArakA, azokA, zrIvatsA. 9. caMDA vijayasi, pannaItti nivANi acuA dharaNI che vaiTTa chatta (datta) gaMdhAri, aMba paumAvaI siddhA 10 /
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 artha - caMDA, vijayA, aMkuzA, pannagA, nirvANI, ayyatA, dhAraNI, vairocyA, acchatA, (dattA), gAMdhArI, aMbA, padmAvatI ane siddhAyikA. 10. IatittharakhaNarayA, annevi surAsurI ya cauhAviA vaMtara joiNi pamuhA, kuraMtu ramukha sayA akhta / 11 / artha :- e prakAre tIrtha (caturvidha saMgha)nI rakSAmAM tatpara pUrvokta yakSa, yakSiNIo ane bIjA paNa cAre prakAranA devadevIo 'vyaMtara ane yoginI pramukha (A stotranuM smaraNa karanArA athavA zrI zAntinAthanA bhakta evA) amAruM niraMtara rakSaNa karo. 11. evaM sudikTri suragaNa-sahio saMghassa saMtijiNacaMdo | majhavi kareu raphakhaM, muNi-suMdarasUri-yua-mahimA / 12 II artha - e prakAre samaSTi deva samudAye sahita ane munimAM pradhAna zrutakevaLI vagere ane paMDitoe (munisuMdarasUrie) stavyo che mahimA jeno evA zrI zAntijinacaMdra saMghanI ane mArI paNa rakSA karo. 12. iasaMtinAha samma-diDhirakhaMsaraI 1. mAlibhadrAdi bAvana vIra athavA kSetrapALa vagere. 2. bhadrakALI pramukha cosaTha yoginI. * ahIM saMtinAha ane rakakhaMnI vacce sammadiddhi e padanuM vyavadhAna prAkRta vyAkaraNanA niyamathI che.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ 249 tikAlajo e savvovadvarahio, sa lahaI suhasaMparyaM paramaM | 13 / artha - e prakAre je samyagudRSTi manuSya zrI zAntinAthanI rakSAne traNe kALa smaraNa kare che te sarva upadravathI rahita thayo chato utkRSTa sukhasaMpadAne pAme che. 13. tavagacchagayaNa-diNayara-jugavarasiri-somasuMdaragurUNa I supasAya-laddhagaNahara, vijAsiddhI bhaNaI sIsI 14 artha:- tapagaccharUpa gaganamAM sUryasamAna yugapradhAna zrI somasuMdarasUri gurunA rUDAprasAdavaDe prApta karI che gaNadhara vidyAsiddhi jeNe evo ziSya (munisuMdarasUri) bhaNe che kahe che. 14. iti zrI saMtika stavanam 4. tijayapahatta zabdArtha tijayapahura - traNa jagatnA | mahApADiherajutANaM mahAprAtihArye svAmIpaNAne. payAsaya - prakaTa karanAra. samayakipatta - kALakSetrane viSe. aTTa - ATha. ThiANuM - rahelAne. 1. gurUnuM nAma levAnI IcchAe keTalAeka A caudamI gAthA gaNe che, temAM kAMI virodha nathI. * A stotramAM ekaso sittera jinanI stuti hovAthI "sattariyaMgutta" e nAma paNa A stotranuM che. zrI mAnadevasUrie koI vakhate zrIsaMghamAM vyaMtare karela upasarga nivAravA arthe A stotra racyuM che evo saMpradAya che. sahitanA.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ saremi - smaraNa karUM chuM. cakka - samUha athavA yaMtrane. paNavIsA - paccIza. asIA - eMzI. panarasa - paMdara. pannAsa - pacAsa. jiNava2samUho - jinezvarano samudAya. nAseu - nAza karo. sayalariaM - badhAM pApane. bhaviANaM - bhavyajanonAM. bhattijuttANuM - bhaktivAnonAM. vIsA - vIza. 250 paNayAlA - pIstAnIza. viya - nizcaye, vaLI. tIsA - trIza. pannattarI - paMcotera. jiNavariMdA - jinezvaro. gahabhUarakSa - graha, bhUta, rAkSasa ane. sAiNi - zAkinInA. ghoruvasagga - ghora upasargane. paNAsaMtu - prakarSe nAza karo. sattari - sittera. paNatIsA - pAMtrIza. saTTI - sATha. paMceva - pAMca nizcaye. jiNagaNo - jinano samudAya. eso - e. vAhijalajalaNa - vyAdhi, pANI, agni. harikaricora - vAgha,hAthI,cora ane. arimahAbhayaM - zatrunA moTA bhayane. harau - haraNa karo. paNapakSA - paMcAvana. | daseva - daza nizcaye. pannaTTI - pAMsaTha. tahaya - temaja. ceva - nizcaye. cAlIsA - cAlIsa. rakhaMtu - rakSaNa karo. me - mArA. sarIra - zarIrane. devAsura5NamiA - deva ane dAnave namaskAra karAyelA. siddhA - siddha thayelA. | harahuMhaH - maMtrabIjAkSaro che. | sarasuMsaH - maMtrabIjAkSaro che. Alihiya - lakhyuM che. nAmagarbsa - sAdhakanuM nAma jenA madhyamAM evA. cakka - yaMtra. kira - nizcaye. savvaobhad - sarvatobhadra. rohiNi - rohiNI. pannatti - prajJapti. vasiMkhalA - vajrazRMkhalA.
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 251 vajraaMkusiA - vajAMkuzA. | kAli - kAlI. cakesari - cakrezvarI. mahAkAli - mahAkAlI. naradattA - naradattA. gorI - gaurI. tijaya-padutta-payAmaya, a-mahA pADiherajuttANa II samayekhitta-ThiANaM, saremi caE jiNidANuM 1 artha :- traNa bhuvananI ThakurAI pragaTa karanArA, ATha mahAprAtihArya yukta ane kALakSetra' (aDhIdvIpa)mAM vartatA jinendronA vRMda (yaMtra)ne smaraNa karU chuM. 1. 1. jayAM rAtri-divasarUpa kALanI pradhAnatA che. evA kALakSetra eTale aDhIdvIpane viSe utpanna thayelA 170 jinanI stavanA yaMtra vaDe thAya che, te yaMtra* moTo ane ghaNA mAhAtmavALo che. - 2. yaMtra karavAnI rIti A 25 | 80] !i | |pramANe jANavI. A bAjumAM jaNAvyA 20 mujaba te yaMtranAM pAMca ubhAM ane pAMca ADAM khAnAM karavAM eTale 25 khAnAM thayAM, temAM madhyanA ADA pAMca khAnAmAM | kSipa OM svAhA se pAMya akSaranI pAMca mahAbhUtAtmaka 65 | 40 mihAvidyA lakhavI, temaja su | : madhyanA pAMca ubhA khAnAmAM * yaMtra nAnuM hovAthI soLa, vidyAdevIonAM nAma lakhI zakAyAM nathI paNa lakhavAM joIe. 55
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2para paNavIsA ya asIA, panarasapannAsa jiNavara samUho / nAse sayala-duria, bhaviANe bhatti-juttANuM . 2 // artha - paccIza, aMzI, paMdara ane pacAsa e prakAre (yaMtramAM lakhela) tIrthakarono samudAya bhaktivAna bhavyajanonAM badhAM pApano nAza karo. 2. visA paNayAlA viya, tIsA pannattarI jiNavajiMdA / gaha-bhUa-rakha-sAINighorAvasagga paNAsaMtu / 3 // paNa eja pAMca akSaranI mahAvidyA lakhavI (temAM fkSa pRthvIbIja, 5 apUbIja, OM agnibIja vA pavanabIja ane hA AkAzabIja che) pahelI ADI paMktinA bAkInA cAra khAnAmAM bIjI gAthAmAM batAvelA 25-80-15-50 e cAra aMko anukrame lakhavA, bIjI ADI paMktinA bAkInA cAra khAnAmAM trIjI gAthAmAM batAvelA 20-45-30-75 e cAra aMko anukrame lakhavA. cothI ADI paMktinA bAkInA cAra khAnAmAM cothI gAthAmAM batAvelA 70-35-60-5 e cAra aMko anukrame lakhavA, ane pAMcamI ADI paMktinA bAkInA cAra khAnAmAM pAMcamI gAthAmAM batAvelA papa-10-65-40 e cAra aMko anukrame lakhavA. te pachI chaThThI gAthAmAM batAvela Dha (duritanAzaka sUryabIja) (pApadahanakAraka agnibIja) huM (bhUtAditrAsaka krodhabIja ane AtmarakSaka dhUca) ane 2 (sUryabIje saMpUTita) e cAra bIjAkSaro pahelI ADI lITInA aMkovALA cAra khAnAmAM aMko nIce anukrame mUkavA. ane 3 (saumya kAraka caMdrabIja) 2 (tejo dIpana agnibIja) huM (sarva duritone zAnta karanAra zAmaka) ane sa: (caMdrabIje saMpUTita) e cAra akSaro bIjI ADI lITInA aMkovALA
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 253 artha - vIza, pIstAlIza vaLI trIza ane paMcotera e prakAre jinezvaro graha, bhUta, rAkSasa ane zAkinIthI utpanna thayela ghora upasargano prakarSe nAza karo. 3. sattari paNatIsA viya, saTTI paMceva jiNa-gaNo eso | vAhi-jala-jalaNahari-kari-corAri-mahAbhayaM harau | 4 || artha - sittera, pAMtrIza vaLI sATha ane pAMca nizcaye e jina samudAya vyAdhi, pANI athavA tAva), agni, vAgha, hAthI, cora ane zatrunA moTA bhayane haraNa karo. 4. paNapannA daseva ya, pannaTTI tahaya ceva cAlIsA || rakhaMtu me sarIre, devAsurapaNamiA siddhA . pa . cAra khAnAmAM anukrame mUkavA. cothI ADI lITInA aMkovALA cAra khAnAmAM paNa rahuM. e cAra bIjAkSaro mUkavA ane pAMcamI ADI lITInA aMkovALA cAra khAnAmAM sarassa: e cAra bIjAkSaro lakhavA. A chaThThI gAthAnA AraMbhamAM OM che te paMcaparameSThivAcaka che ane darda e cAra bIjAkSaro vaDe anukrame padhA, jayA, vijayA ane aparAjitA e cAra devIonAM nAma jANavAM. A yaMtranI cAra ubhI, cAra ADI ane be tIrtho ema daza lAInanA aMkono saravALo karatAM darekano saravALo 170 thAya che, sarva bAjuthI sarakhI gaNatarI maLe che. tethI sarvato bhadra evuM A yaMtranuM nAma che A yaMtranA cAre bAjunA paDakhAnA aMkovALA 16 khAnAmAM anukrame sAtamI ane AThamI gAthAmAM batAvelI 16 vidyAdevIonAM nAma >> zrIM e traNa bIjAkSaro sahita ane aMtamAM nama: pada sahita lakhavAM.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 artha :- paMcAvana ane vaLI daza, pAMsaTha tema ja nizce cAlIza. e deva-dAnave namaskAra karAyelA ane siddha thayelA evA jino mArA zarIranuM rakSaNa karo. 5. OM harahuMhaH sarasuMsaH, harahuMhaH taha ya ceva sarasuMsaH / Alihiya-nAma-gabhaM, cakka kira savvaobhadraM / / 6 / / artha :- OMOM harahuMhaH sarasuMsaH harahuMhaH temaja sarasuMsaH maMtra bIjAkSaro sahita lakhyuM che sAdhaka puruSanuM nAma jenA madhyamAM evo yaMtra te sarvatobhadra jANavo. 6. OM rohiNi pannatti, vajjasiMkhalA tahaya vajraaMkusiA / cakkesari naradattA, kAli mahAkAli taha gorI // 7 | artha :- te yaMtramAM OM (praNavabIja), hIM (mAyAbIja) ane zrIM (lakSmIbIja) e traNa maMtrabIjapUrvaka soLa devIonAM nAma lakhavAM te kahe che - rohiNI, prajJapti, vajrazRMkhalA temaja vajrAMkuzA, cakrezvarI, naradattA, kALI, mahAkALI temaja gaurI. 7. zabdArtha gaMdhArI - gAMdhArI. mahAlA - mahAjvAlA. mAvi - mAnavI. vairuTTa - vairoTyA. acyuttA - acchuptA. mANasi - mAnasI. mahamANasiA - mahAmAnasikA, vijjAdevIo - vidyAdevIo. paMcadasa - paMdara. kammabhUmisu - karmabhUmimAM.
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ utpanna - utpanna thayelA. sattarisayaM - ekaso sitterane. jiNANuM - jinonuM. viviha - jAtajAtanA vividha. rayaNAIvanna - ratnAdinA varNa vaDe. uvasohieM - zobhita. duriAi - pApone. cautIsa - cotrIsa. 255 aisayajuA - atizaya yukta. aTTamahApADihera - ATha vANavaMtara - vANavyaMtara. joIsavAsI - jayotiSmavAsI. vimANavAsI - vaimAnika, je kevi - je koI. | duSTadevA - duSTa (zAsanadveSI) devo. uvasamaMtu - upazAnta ho. mama - * mane. mahAprAtihAryo. | khAliruM - dhoyela. | pIaM - pIdho chato. egaMtarAi - ekAMtarIyo vagere jvara. sattarisayaM - ekaso sittarane. jiNANuM - jinezvaronuM. savvAmarapUiyaM - sarva devo vaDe pUjitane. vaMde - vAMduM chuM. bhavaNavai - bhavanapati. caMdaNakapUreNuM - sukhaDa ane kapUravaDe. | phalae - pATIAmAM. lihiUNa - lakhIne. kyasohA - karI che zobhA jenI evA. titzayarA - tIrthaMkaro. gayamohA - moha rahita. jhAeavvA - dhyAna karavA yogya che. payatteNaM - Adara vaDe. | | varakaNayasaMkha - zreSTha suvarNa, zaMkha. vidumamaragaya - paravALA, nIlamaNi (ane). ghaNasanni N - meghasarakhAvarNavALA. vigayamo N - moha rahita. gahabhUa - graha, bhUta. sAiNimugaM- zAkinI ane mogo. paNAseI - prakarSe nAza kare che. ia - e prakAre. sattarisayaMjaMta - ekaso sittera yaMtrane. | sambaM - / - samyak | maMtaM - maMtrane. duvAri - bAraNAmAM - dvAramAM. paDilihiaM - lakhela. duriAri - kaSTa ane zatruno. | vijayavaMtaM - vijaya meLavanAra. | nizcaMta - niHsaMdeha. niccuM - niraMtara. acceha - pUjo.
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 gaMdhAri mahajjAlA, mANavi varuTTa tahaya achUttA // mANasi mahamANasiA, vijjAdevIo rakhatu II & II artha - gAMdhArI, mahAjvAlA, mAnavI, vairocyA temaja acchamA, mAnasI, mahAmAnasikA (e soLa) vidyAdevIo mAruM rakSaNa karo. 7. paMcadasakammabhUmisu, uppanna sattari jihANa sayaM | viviharayaNAi-vannovasohi harau duriAI / 9. artha :- paMdara karmabhUmine viSe utpanna thayela, vividha ratnAdinA varNavaDe zobhita ekaso sittera jinano samudAya amArAM durito-pAponuM haraNa karo. 9. cautIsa aisaya juA, amahApADi-hera kayasohAnA tisthayarA gayohA, jhAe-avyA payatteNaM | 10 || artha -cotrIza atizayayukta, ATha mahAprAtihAryo karI che zobhA jenI evA ane gayo che moha jeno evA tIrthakaro AdaravaDe dhyAna karavA yogya che. 10. 1. pAMca bharatakSetra, pAMca airAvatakSetra ane pAMca mahAvidehakSetra maLI paMdara karmabhUmimAM zrI ajitanAthajIne vAre utkRSTa kALa hovAthI 170 jinezvaro thayA hatA. 160 pAMca mahAvidehanI 160 vijayamAM ane 10 bharata-airAvatamAM kula 170 tenuM A stotra che.
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ 257 (3) varakaNaya saMkhaviduma-maragaya ghaNasanni N vigayamohaM / sattarisayaM jiNANuM, savvAmara pUiaM vaMde (svAhA) // 11 // artha :- pradhAna suvarNa, zaMkha, paravALA, nIlamaNi ane megha sarakhA varNavALA eTale pAMce varNavALA, gayo che moha jeno evA ane sarva devo vaDe pUjita ekaso sittera jinanA samudAyane huM vAMduM chuM. (ahiM 'OM parameSThIvAcaka che ane 'svAhA' devone baLIdAna ApatAM bolAya che.') 11. (3) bhavaNavai vANavaMta, joisavAsIvimANavAsI A / / je kevi duTTadevA, te savva uvasamaMtu mama svAhA | 12 || artha :- bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSa ane vaimAnika je koI paNa duSTa devatA (zAsanadveSI) che, te sarve mane upazAnta ho-mane vighna na karo. 12. caMdaNakapUreNaM, phalae lihiUNa khAlieM pIeM // egaMtarAi-gaha-bhUa, sAiNi-mugaM-paNAsei / / 13 / / 1. keTalAeka atre ema kahe che ke - kAMsyasthAlAdimAM kapUra, gorucaMdana, kesara, caMdana ane kastUrI vagereno kardama ka2Ine sAta vakhata lepa karavo, chAyAmAM sUkavI tenA upara yaMtra lakhIne puSpa, dhUpAdi vaDe pUjana karI tenA nhavaNanuM pANI pIvAthI roga jAya. 17
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 artha:-caMdana ane kapUravaDe pATiyAmAM (upara jaNAvelo yaMtra) lakhIne pachI dhoIne A yaMtra pIdho chato ekAMtarIyA vagere tAva, graha, bhUta, zAkinI ane mogaka (upalakSaNathI bIjA paNa duSTa roga, bhUtAdinA Aveza vagere)no prakarSe nAza kare che. 13. ia sattarisaryA jaMta, samma maMtaM duvAri paDilihie che duriAri vijayavaMta, nidbhutaM nicca-madhyeha // 14 artha - e prakAre dvAramAM lakhela ekaso sittera jinano yaMtra je samyagu maMtra che, te kaSTa ane zatruno vijaya meLavanAra che, tene niHsaMdeha niraMtara pUjo. 14. iti sattariya thad. *namiUNa stotram zabdArtha namiUNa - namaskAra karI. | cUDAmaNi - mukuTane viSe rahelA paNasuragaNa - namaskAra maNionA. karanArA devasamudAyanA. | kiraNaji-kiraNo vaDe zobhAyamAna. 1. ahIM keTalAeka kahe che ke rUpA agara trAMbAnA patarAmAM yaMtra lakhIne gRhamadhye niraMtara pUjana karavuM ane kArya vakhate zuddha jaLa prakSAlana karIne jaLa pIvuM. 2. ahIM "duriArivijayataMta" evo pATha paNa che tyAM "kaSTa ane zatruno vijaya karanAra evuM taMtra eTale (ekaso-sittera jinanA yaMtrarUpa) zAsa" e prakAre artha levo. * A stotra zrI vIra prabhunI 10mI pATe thayelA bRhadgacchIya zrI mAnataMgasUrie racyuM che. temaNe A stotranI AThamI gAthA racatAM nAgarAjane vaza karyo hato.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ 259 muNiNo - pArzvanAtha muninA. calaNajuala - caraNayugala-bepagane. | mahAbhaya - moTA bhayane. | paNAsaNuM - vizeSe nAza karanAra. saMthavuM - stotrane. vukccha - kahIza. saDiya - saDI gayelA che. karacaraNa - hAtha, paga. naha muha - nakha ane mukha jenAM evA. nibuDDanAsA - besI gayelA nAkavALA athavA jIvavAnI AzA vinAnA. vivajJalAyannA - lAvaNya rahita. kuTTamahArogAnala - koDharUpa mahAroga te rUpa agninA. phuliMga - taNakhA jevI pIDA vaDe. niddaDhDhasaLaMgA - dAjhyAM che sarva aMgo jemanAM evAM. te - te puruSo. tuha - tamArA. calaNArAhaNa - caraNonI sevArUpa. salilaMjali - pANInI aMjali (khobA)nA. pattA - pAmelA, pAme che. puNo - pharIthI. lacchi - Arogya lakSmIne. duvvAyaSubhiya - duSTa vAyu vaDe kSobha pAmelA. jalanihi - samudramAM. ubnaDakallola - udAra kallola (mojAM)nA. bhIsaNArAve - bhayaMkara zabdo thaI rahyA che jene viSe evA. saMbhaMta - saMbhrAMta thayelA (ane). bhayavisaMhula - bhayavaDe vihvaLa thayelA. nijjAmaya - khalAsIoe. mukkavAvAre - choDI dIdho che vahANa hAMkavArUpa vyApAra jene viSe evA. avidaliajANavattA - nathI bhAMgyuM vahANa jenuM evA chatA. khaNeNa - kSaNavAramAM. pArvati - pAme che. icchio - icchita. phUla - samudranA kinArAne. pAjiNa - pArzvanAthanA. | calaNajuala - paganA yugalane. nisyaM - niraMtara. seya - siMcanavaDe. | | vaDhiyacchAyA - vRddhi pAmI che zobhA (kAnti) jemanI evA chatAM. vaNadavadaDhA - vananA agni vaDe dAjhelA. giripAyava-- - parvatanA vRkSonI peThe. ciJa - nizcaye. je - jeo. namaMti - name che. narA - manuSyo. |
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 namiUNa paNaya suragaNa-cUDAmaNikiraNaraMjiamuNiNa || calaNajuala mahA-bhaya,paNAsaNa saMthad vaccha |1 | artha -namaskAra karatA evA devasamudAyanA mukuTane viSe rahela maNionA kiraNo vaDe zobhAyamAna pArzvanAtha muninA caraNayugalane namaskAra karIne moTA bhayone vizeSe nAza karanAra saMstavane huM karIza. 1. rogabhayaharamAhAbhya saDiya-kara-caraNa-naha-muha, nibuTTanAsA vivanna-lAyannA | kuTTa-mahArogAnala-phuliMga-nidaDha-saLaMgA ra // 1. maha-utsava ane abhaya-nirbhayatA banne viSe paNa avazya asaNakaravA yogya arthAtu utsava ane nirbhayapaNAne viSe avazya smaraNa karavA yogya saMsva Avo artha paNa thAya che; moTA bhaya 14 varNavyA che. paNa keTaleka ThekANe rogajalajalaNa0 ItyAdi ATha bhaya paNa varNavyA che. mATe A stotramAM stotra kartA ATha bhaya nivAraNa lakSaNa prabhunA atizayanuM varNana be-be gAthA vaDe kare che, prathama uddeza ane pachI nirdeza hoya che paNa evI zailI A stotrakAra AcArye rAkhI nathI. kartAe prathama ATha bhayanivAraka atizaya varNavIne pAchaLathI rogajala0 ItyAdi gAthA vaDe potAno uddeza jaNAvyo che. bhaktAmarastotramAM paNa AcArya mahArAjAe AvI zailI rAkhI che. 2. vivarNalAvaNyA eTale virUpa lAvaNyavALA arthAt kadarUpa evo artha paNa thAya che.
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 261 te tuha calaNArAhaNa-salilaMjali-seyavaDhiyacchAyA // vaNadava-dAgiri-pAyavalva pattA puNo lacchi | 3 || artha:- saDI gayA che hAtha, paga, nakha ane mukha jenA, besI gayelI che nAsikA jenI (athavA nAza thaI che AzA jenI eTale jIvavAnI AzA vinAnA) nAza pAmyuM che lAvaNya (sauMdarya) jenuM ane koDharUpa mahAroga te rUpa agninA taNakhA jevI pIDAvaDe dAjhayAM che, sarva aMgo jemanAM evA manuSyo, vananA agnivaDe dAjhelA parvatanAM vRkSonI peThe tamArA caraNonI sevArUpa pANInI aMjalinA siMcanavaDe vRddhi pAmI che zobhAkAnita jemanI evA chatAM pharIthI Arogya lakSamIne pAme che. vaDriDachArA evo pATha paNa che, tyAM "vRddhi pAmyo che utsAha jemano' evo artha levo. 2-3. jala-bhayahara-mAhAbhya. duglAya khubhiya-jalanihi, ublaDakallola bhIsaNArAve te saMbaMta-bhayavisaMtula- nijjAmaya-mukka-vAvAre 4/ avidalie-jANavattA, khaNaNapAvaMti icchie kUla pAsaNi-calaNajuala, nircAcia je namaMti narA pA 1. vaDhiIMcchANA (vartitotsAhA.) 2. prAkRtatAt saptamIlopaH
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 artha - duSTa vAyu vaDe kSobha pAmelA, udAra kallolanA bhayaMkara zabdo thaI rahyA che jene viSe ane saMbhrAMta thayelA temaja bhaya vaDe vihala thayelA khalAsIoe choDI dIdho che (vahANa hAMkavArU5) vyApAra jene viSe evA samudrane viSe; je manuSyo zrI pArzvanAthanA caraNayugalane nizca niraMtara name che teo, nathI bhAMgyuM vahANa jemanuM evA chatAM kSaNavAramAM icchita evA samudranA kinArAne pAme che. 4-5. zabdArtha kharAvaNa - pracaMDa pavana vaDe. | saMbhati- rUDe prakAre smaraNa kare che. udbhaya - vistAra pAmelA. | machuA - manuSyo. vaNadava - vananA agninI. | na kuNaI - nathI karato. jAlAvali-javALAnI zreNi vaDe. | jalaNo - agni. miliya - ekatra thayelA. bhaya - bhaya. sayeladumagahaNe - saghaLA vRkSanA | tesiM - teone. gahano (vanakhaMDo) che jene viSe evA. | vilasaMta - suzobhita. Dijhata - dAjhatI. bhogabhIsaNa - phaNAvo, bhayaMkara. muddhamayavahu-mugdha haraNIonA. kuriAruNa - caMcaLa lAla. bhIsaNarava - bhayaMkara zabda vaDe. | nayaNa - netravALA. (ane) bhIsaNUmi - bhayaMkara. taralajIhAla - capaLa (lapalapa vaNe - vanane viSe. thatI) jIbhavALA. jagaguNo - jagadgurunA. | uccabhujaMga - ugrasarpane. kamajuala - caraNa yugalane. navajalayasatya navIna megha samAna. nivAvie-ApattinA tApanI. | bhIsaNAyA - bhayaMkara AkAravALA. upazAntivaDe sukhI karyo che. | mannati - mAne che. sayalatihuaNAbho - samagra | kIDasarisaM- kIDA samAna. traNa bhuvanano prapaMca jeNe evA. | dUrapariSkRDha - atyaMta samasta je - jeo. prakAre TALyo che.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 263 visamavisavega - AkarA viSeno | ullUriya - luMTyA che. vega jemaNe evA. tuha - tamArA. nAmambara - nAmAkSara rUpa. phuDa siddha - prakaTa prabhAvavaDe prasiddha | thayela. pahiyasatyAsu - musApharonA sArtho jene viSe evI. vAghanA. saddabhImAsu - zabdovaDe bhayaMkara. bhayavihara - bhayavaDe vila. vunna - duHkhIjanovALA. kAyara - bhilla lokoe. avilutta - nathI corAyuM. vihavasArA - utkRSTa dhana jemanuM evA chatAM. tuha - tamArA. nAha - he nAtha ! maMtaguruA - maMtra vaDe gariSTha. narA - manuSyo. loe - lokane viSe. aDavIsu - aTavIone viSe. bhillatakkara - bhilla, cora. paNAmamattavAvArA - praNAmamAtra vyApAravALA. puliMdasadula - vanacara jIvo ane vavagayavigyA - vizeSe gayAM che vighno jenAM evA chatAM. sigyuM - tatkALa. pattA - pAme che. hiyaicchiyuM - hRdayamAM ii ThANuM - sthAnane. agni-bhayahara-mAhAtmya kharapavaNuauMya vaNadava-jAlAvali miliya-sayaladuma-gahaNe / DajhaMta-muddhamayavahu-bhIsaNarava-bhIsaNaMmi vaNe // 6 // jagaguruNokamajuala, niAviasayalatihuaNA-bhoaM // je saMbharaMti `maNuA, na kuNai jalaNo bhayaM tesiM // 9 // 1. garuA iti pAThAntaram.
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 artha - pracaMDa pavanavaDe Amatema vistAra pAmela evA vananA agninI jvALAnI zreNivaDe paraspara ekatra thayelA vRkSanAM gahano (vanakhaMDo) che jene viSe evA ane dAjhatI mugdha haraNIonA bhayaMkara zabdo vaDe (athavA baLela vanane viSe jvALAthI vyAkuLa mRgalIonA ghaNA AkraMdavaDe) bhayAnaka evA vanane viSe jagadguru (pArzvanAtha prabhu)nA, ApattinA tApanI upazAnti vaDe sukhI karyo che. sakala traNa bhuvanano prapaMca (athavA vistAra) jeNe evA caraNayugalanuM je manuSyo rUDe prakAre smaraNa kare che teone te agni bhaya karato nathI. 6-7. sarpa-bhayahara-mAhAbhya vilasaMta-bhogabhIsaNa-phariAruNanayaNa-taralajIhAla ucca-bhujaMga navajalaya-satthahaM bhIsaNAyA | 8. mannati kIDa-sarisa, dUra-pariSkRDha visama-visa-vegA // tuha nAmaphakharaphuDasiddha-maMtaguruA narA loe 9 artha - suzobhita phaNA (athavA deha) vaDe bhayaMkara caMcaLa rakta netravALA ane capaLa (lapalapa thatI) jIbhavALA, navIna megha jevA zyAma ane bhayaMkara AkRtivALA, ugra sarpane A lokamAM tamArA nAmAkSara rUpa prakaTa prabhAvavaDe siddha thayela (gArUDI Adika) maMtravaDe gariSTha manuSyo, atyaMta samasta prakAre TALyo che AkarA viSano vega jemaNe evA chatAM kIDA samAna mAne che. 8-9.
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ 265 cora-bhayahara-mAhAbhya aDavI subhillA-takkara, puliMda-sadulasada-bhImAsu // bhayavihura-vukAyaraulUriya-pahiya-satyAsu 10 || avilutta-vihava-sArA, tuha nAha ! paNAma- matta-vAvArA | vavagavigdhAsigdha, pattA hiya-icchiyaM ThANa / 11 | artha :- bhilla (pallivAsI), cora, vanacara jIvo ane vAghanA zabdo vaDe bhayaMkara ane bhaya vaDe vihala evA duHkhI janovALA musApharonA sArthone bhilloe luMTyA che jene viSe evI sarva aTavIone viSe; he nAtha ! tamane praNAma mAtrano vyApAra che jemane evA manuSyo (mAtra tamane praNAma ja karanAra mANaso), nathI luMTAyuM utkRSTa dhana jenuM evA chatAM ane vizeSa gayAM che vidano jemanAM evA chatAM hRdayamAM icchala sthAnakane tatkALa pAme che. 10-11. zabdArtha panjalia - prajavalita | mahAkAya - pracaMDa kAyAvALA. jAjavalyamAna. | nahakalisaghAya - nakharUpa vajanA analanAyaNa - agni sarakhAM prahAra vaDe. lAla netrovALA. | Atiti5 6 dUra - atyaMta. viyAriyamuhaM - phADyuM che makha | gaIdakuMbhanthala - hastinA jemaNe evA. | kuMbhasthaLano.
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 AbhoaM - vistAra jeNe evA | bhIma - bhayaMkara. (siMha)ne. | mahAgaI8 - moTA gajendrane. paNayasasaMbhama-namaskAra karanArA | abhyAsannapi - atyaMta najIka ane AdaravALA. rahelA paNa. pasthiva - rAjAonA. te - teo. nahamaNimANikka - jenA nakharUpa | navi gaNaMti - nathI gaNatAM. maNi-mANijyane viSe. | tumha - tamArA. paDiapaDimasa - paDyAM che pratibiMba | muNivaI - he munipati! jemanAM evA (pArzva prabhu)nA. | tuMga - unnata. tuha - tamArA. samallINA - rUDe prakAre Azraya vayaNapaharaNadharA - vacanarUpa karI rahelA che. hathiyArane dhAraNa karanArA | samami - saMgrAma viSe. (manuSyo). | | tikakhakhagna - tIkSNa khaga. sIhaM- siMhane. abhiththAya - prahAra vaDe. kuddhapi - krodhAyamAna paNa. apaviddha - uzruMkhala. na gaNaMti - nathI gaNatA. uddhayakabaMdhe nAcatAM dhaDo che jene sasidhavala - caMdra sarakhA ujvala. viSe evA. daMtamusala - daMkUzaLavALAne. | kutaviNibhinna - bhAlAvaDe. dIpakalAla - moTI suMDhanA | vizeSe bhedAyelA. uchALA vaDe. | karikalaha- hastinAbaccAMoe. vauicchAha - vadhyo che utsAha | mukkA - mUkelA. jeno evA.| sikkArapauraMmi - sitkAra zabdo mahupiMga - madhasarakhA pILA. | vaDe pracUra. nayaNajuala-netrayugalavALAne. | nijijaadau - jItyA che sasalilanava-jaLathI bharela navIna. ahaMkAravaDe. jalaharArAd -megha sarakhI | uddharariunariMda- garviSTha thayelA garjanAvALA. | zatru rAjAonA.
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ 267 nivahA-samUhane jeNe evA. | pAvapasamiNa ! - pApane prakarSe bhaDA - subhaTo. zAnta karanAra. jasaM - yazane. pAsajiNa - he pArzvajina. dhavala - ujjavaLa. tuha - tamArA. pAvaMti - pAme che. | UbhAveNa - prabhAvavaDe. siMha-bhayahara-mAhAbhya panjaliAnala-nayaNuM, dUra-viyAriyamuha mahAkAya || nahakulisa-ghAya-vialiagaIda-kuMbhanthalA-bho 12 // paNaya-saraMbhama-patniva-navamaNimANika-paDiapaDimassa tuha vayaNapaharaNa dharA, sIhaM kuddhapina gaNaMti 13. artha -prajvalita agni sarakhAM lAla netravALA, atyaMta phADyuM che mukha jeNe evA, pracaMDa kAyAvALA ane nakharUpa vajanA prahAra vaDe vizeSe bhedI nAMkhyo che hastinA kuMbhasthaLano vistAra jeNe evA krodhAyamAna siMhane paNa, namaskAra karanArA ane AdaravALA rAjAonA, jenA nakharUpa maNi-mANikyane viSe paDyAM che pratibiMba evA je ApanA vacanarUpa hathIyArane dhAraNa karanAra manuSyo gaNatA nathI. arthAta tamArA vacanarUpa 1. prabhunA nakha atyaMta kAntivALA hovAthI tene maNi-mANikyanI upamA ApavAmAM AvI che. namaskAra karatI vakhate namaskAra karanAranuM pratibiMba nakhamAM paDe che.
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 zastrane dhAraNa karanArA manuSyo bhayakArI moTA siMhane paNa gaNatA nathI. 12-13. gaja-bhayahara-mAhAtmya si-dhavala-daMtamusala, dIhakarullAlavudghi-ucchAhaM | mahupiMga-nayaNajuala, sasalila-nava-jalaharArAva | 14 || bhImaM mahAga da, accAsatraMpi te na vi gaNaMti | je tumhe calaNa-juala, muNivai ! tuMgaM samallINA // 15 || artha :- caMdra sarakhA ujvala che be daMtazuLo jene, moTI sUMDhanA uchALAvaDe vadhyo che utsAha jeno, madha sarakhuM piMgala (raktapIta) varNavALuM netrayugala che jenuM ane jaLathI bharelA navIna megha sarakhI garjanA che jenI evA atyaMta najIka AvelA moTA gajendrane paNa, he munipati ! tamArA guNavaDe unnata caraNayugalane jeo rUDe prakAre Azraya karIne rahelA che, te manuSyo gaNatA nathI, arthAt te manuSyo hAthInA bhayanI saMbhAvanA paNa karatA nathI. 14-15. raNa-bhayahara-mAhAtmya samarammi tikSkhaggA-bhigyAyapaviddha-uddhRyaka-baMdhe // kuMta-viNibhinnakarikalaha, mukka-sikkAra-pauraMmi / / 16 / /
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ 269 nijjia-dapuSkara-riu, nariMdanivahA bhaDA jasaM dhavala // pArvati pAva-pasamiNa, pAsajiNa ! tuhappabhAveNa // 17 I artha :- tIkSNa khaDganA prahAravaDe ucchaMkhalanI peThe Amatema nAcatAM dhaDo che jene viSe evA ane bhAlAvaDe vizeSe bhedAyelA hastinAM baccAMoe mUkelA sItkAra zabdovaDe pracUra saMgrAmane viSe, he pApane prakarSe zAnta karanAra pArzvajina ! tamArA prabhAva vaDe jItyA che. ahaMkAravaDe garviSTha thayelA zatru rAjAonA samUhane jemaNe evA subhaTo ujjvala yazane pAme che. 16-17. zabdArtha rogajalajalaNa - roga, pANI, agni. visahara - sarpa. corArimaiMda - corarUpa zatru, siMha. gayaraNabhayAi - hAthI ane saMgrAmathI utpanna thayelA bhayo. pAsajiNa - pArzvajinanA. nAmasaMkittaNeNa - nAmanuM rUDA prakAre uccAraNa karavA vaDe. pasamaMti - atyaMta zAnta thAya che. savvAI - sarva. evaM - e prakAre. | | mahAbhayahara - mahAbhayane haranAra. pAsajiNiMdamsa - pArzvajinendranA. saMthavuM - stavanane. uAra - udAra. | bhaviyajaNa - bhavyajanone. ANaMdayara - AnaMda karanAra. | kallANaparaMpara - kalyANanI paraMparAnA. | nihANuM - sthAnane. rAyabhaya - rAjyano bhaya. jaDrakSasa - yakSa, rAkSasa. kusumiNadussauNa - kusvapna. duSTa zukana (ane). ripIDAsu - nakSatra rAzinI | pIDAone viSe. saMjhAru dosu - be saMdhyAoe (savAra ane sAMja). paMthe - araNyAdi mArgamAM. uvasagga - upasargamAM.
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 tahaya - temaja. saMyuo - stuti karAyelA. rayaNIsu - bhayaMkara rAtri viSe. | pAsajiNo - pArzvajina. jo - je. eassa - e stavananA. paDho - bhaNe che. majhayAre - madhye. nisuNaI - sAMbhaLe che. aDhArasAkharehi - aDhAra tANuM - tenA. akSaro vaDe. kaNo - kavi. maMto - maMtra. mANatuMgassa - mAnatuMgasUrinA. | jANaI - jANe. pAso - pArzvanAtha. | so - te. pAva - pApane. jhAyaI - dhyAna kare. pasameu - prazAnta karo! paramapayaEUR - paramapadamAM rahelA. sayalabhuvaNa - samasta jagat vaDe. | phuDa - prakaTapaNe. azciacalaNo - pUjAyA che. | samaraNa-smaraNa. caraNa jemanAM evA. kuNaI - kare. uvasagmate - upasarga karate chate. | saMtuhiyeNe saMtuSTa hRdayavaDe. kamaThAsuraMmi - kamaTha asura. | adyuttarasaya - ekaso ATha. jhANAo - dhyAna thakI. vAhibhaya-vyAdhithI utpanna thayela saMcalio - calAyamAna thayA. suranarakinnara - deva, manuSya ane | nAsaI - nAza pAme che. kinnaranI. | tassa - tenA. juvaihi - strIo vaDe. | dUraNa - dUrathI ja-atyaMta. rogAdi-aSTa-bhayahara mAhAbhya bhayo. roga-jalajalaNa-visahara,-corArimaIda-ga-raNabhayAI. pANi -nAmasaMki-ttaeNa, pasamaMti savAI / 18 che.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ 271 artha -pArSajinanA nAmanuM rUDA prakAre (vizuddha zraddhA vaDe) uccAraNa karavA vaDe roga, jaLa, agni, sarpa, cora, zatru, siMha, hAthI, ane saMgrAmathI utpanna thayelA sarva bhayo atyaMta zAnta thAya che. arthAt pharI kyAre paNa utpanna thatA nathI. (OM hrIMnamiuNa pAsa visahara vasaha kuliMga hIM rogajalajalaNa visaharacorArimaIdagayaraNabhayAI... pasaMmaMti mama* svAhA. A mahAmaMtra A stavananI aMdara verAyelA akSarothI banelo che.) 18. upasaMhAra-stotra-mAhAbhya evuM mahA-bhayahara, pAsa-jiNiMdasya saMthava-muAra "bhaviya-jaNANaMdayara, kalyANa-paraMpara-nihANa II 19o rAyabhaya-jakha-rakhasa,-kusumiNadusa-uNa- rikha-pIDAsu ne saMjhAsu dosu paMthe, uvasagga ta ya rayaNAsu 20 || * mama vAyu zabda pavanabIja chUTaka che. sva: AkAza zabda AkAzabIja ane hA e chUTaka che. vasaha paNa bIjI gAthAmAM verAyela che. bIjA akSaro pahelI ane A gALAmAM spaSTa che. 1. ahIM bhavyanI pAse janazabda na mUkyo hota to paNa eja artha karI zakAta paraMtu avyavahAra rAzirUpa nigodane viSe rahelA bhavyajIvone AnaMdakArI thavAno saMbhava nathI mATe te bAbata sphaTa karavAne mATe jana zabda lIdho che. tethI vyavahAra rAzivALA jIvo, ema artha karavo. ahIM paNa vibhAjana karIne bIjo paNa artha thAya che te A pramANe bhaviyajaNANa bhavyajanone kalyANaparaM-kalyANakAraka ane paranihANe zatrunA kapaTane - aMdara bAMdhanAruM athavA zudra karmane aTakAvanAruM A saMstava (stotra) che.
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 jo paDhAM jo anisuNaI, tANe kAMNo ya mANatuMgassa / pAso pAvaM pasamela, sayala-bhuvaNa-cciya-calaNo | 21 // artha:- e prakAre mahAbhayane haranAra, udAra, bhavyajanone AnaMda karanAra ane kalyANanI paraMparAnuM sthAna evA pArzvajinendranA saMstavane, rAjyabhaya, yakSa, rAkSasa, kusvapna, duSTa zakuna ane nakSatra-rAzinI pIDAone viSe, baMne saMdhyAe, araNyAdi mArgamAM, upasargamAM temaja (bhayaMkara) rAtrione viSe; je bhaNe che ane sAvadhAnapaNe sAMbhaLe che te bannenA ane kavi mAnatuMgasUrinA paNa pApane-samasta jagata vaDe pUjAyAM che caraNa jenAM evA pArzvanAtha bhagavAnuM zAta karo. nivAraNa karo. 19-20-21. uvasaggate kamaThA, - suraMmi, jhANAo jo na saMcalio // sura-nara-kinnara-juvaihiM, saMyuo jayau pAsajiNo rara || artha - kamaThAsure upasarga karyo chate je (SajIvanikAyanA 1. zrI pArzvaprabhu sAthe pUrvanA dazabhavathI kamaThane vaira hatuM. dazame bhave kamaTha tApasa thaI paMcAgni tapa karato hato. te vakhate te agni mAMheluM eka kAi cIrAvI temAMthI baLato sarpa batAvI prabhue tenI ajJAnatA jaNAvI chatAM te potAnuM apamAna thayuM gaNI vizeSa vera manamAM ciMtavI ghaNo ajJAna tapa karI meghamAlI devatA thayo. teNe pUrvanA vaira yoge prabhu
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ 273 hitacitanarU5) dhyAnathI calAyamAna thayA nathI te, deva, manuSya ane kinnaranI strIo vaDe rUDe prakAre stuti karAyela pArzvajina jayavaMtA vartA. 22. e assamajajhayAre, aDhArasaaphakharehi jo maMto jo jANaI so jhAyAM, parama-payaa phuDa pAse. 23 artha:- A stavananA madhye namijaNa pAsaviharavasaha jiNakuliMga e aDhAra akSarovaDe banela (ciMtAmaNi nAmA gupta) maMtra che tene je jANe che te paramapada prApta (maMtramaya) pArzvanAthanuM pragaTapaNe (te maMtravaDe) dhyAna kare che. 23. pAsaha samaraNa jo kuNaI, saMtuDhahiyaeNa adyuttarasaya-vAhi-bhaya, nAsaI tassa dUraNa / 24 / artha - je manuSya saMtuSTa hRdayavaDe zrI pArzvanAthanuM dhyAna kare che tenA ekaso ATha vyAdhithI utpanna thayelA bhayo dUrathI ja nAza pAme che. 24. iti bhayaharastotra saMpUrNa kAussagga dhyAne hatA tyAre prathama dhULanI vRSTi karI, pachI muzaLadhAra megha varasAvyo, vagere upasarga karyA chatAM prabhu dhyAnamAM sthira rahyA. 18
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 6. zrI ajitazAnti* stavanam zabdArtha ajisaM - ajitanAthane. | nimpalasatAve - nirmaLa che jiasalvabhayaM - jItyA che sarva svabhAva jemano evA. bhayo jemaNe evA. | niruvama - upamA rahita (ane) saMti - zAntinAthane. mahappabhAve - mahAna che prabhAva pasaMta - vizeSe zAnta karyA che. jemano evA. savagapAva - sarva roga ane thosAmi - stuti karIza. pApa jemaNe evA. | sudi - rUDe prakAre dekhyA che. jayagurU - jagatanA gura. sanmAve - vidyamAna bhAvo. saMtiguNakare - zAntirUpa guNanA savadu;kha - sarva duHkho. prasaMtINa - vizeSe zAnta thayAM karanArA. dovi - baMne che jemanA evA. jiNavare - jinezvarone. | savvapAva - sarvapApo. prAsaMtiNuM - vizeSa zAnta thayAM paNivayAmi - praNAma karuM chuM. che jemanA evA. gAhA - gAthAnA nAmano chaMda. sayA - niraMtara. vavagaya - nAza thayo che. ajiyasa tIrNa - parAbhava nahi maMgalabhAve - azobhana (mATho) pAmelA ane upazAnta thayelA. bhAva jemano evA. | namo - namaskAra thAo. te - te baMne. ajiyasaMtIrNa - ajitanAtha ahaM - huM. ane zAntinAthane. vilitava - vistIrNa tapavaDe. | silogo - zloka nAmano chaMda. *pUrve zrIvartamAnajinaziSya zrInaMdiSeNajI zrI zatruMjaya tIrthe yAtrArthe gayelA. tyAM mULa prAsAdamAM prathama tIrthakara zrI AdinAtha jinane namaskAra karIne be prAsAdamAM rahelA ajitanAtha ane zAntinAthane namaskAra karIne te baMne prAsAdanA vacce kAussagga dhyAne rahyA. yathAzakti kAussagna pUrNa karIne zrI ajitanAtha ane zAntinAtha jinanI eka sAthe stuti karI, e
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ 275 ajiajiNa - he ajitajina. | karmokilesa- karma ane kaSAyathakI. tava - tamAruM. vimukhiyara - vizeSe mukAvanAra. purisuttama - puruSamAMTe uttama. | ajisaM - nahi jItAyelA. nAmakittarNa - nAmanuM kIrtana. | niziaMguBhi- guNo vaDe vyApta. tahAya - temaja. mahAmuNi - mahAmuni saMbaMdhI. dhiImAM - dhIraja ane buddhine. | siddhigayaM- aNimAdi siddhione pravaraNuM - pravartAvanAruM. prApta. ya - paNa pUrvokta guNavALuM che. | ajiasmaya - ajitanAthane. jiSNuttama - sAmAnya kevaLIne | aMtimahAmuNiNo - zAntinAtha viSe uttama. mahAmunine. saMti! - he zAntinAtha ! ] saMtikara - zAnti karanAra. kiraNe - kIrtana, smaraNa. sayayaM mama - niraMtara mane. mAgaNiyA-mAgadhikA nAmano chaMda.! nibUikAraNaya-mokSanuM kAraNa. kiriyAvidhi-kriyAnA vidhAna vaDe. | namasaNaya - namaskAra. saMcia - ekkAM karela. | AliMgaNAM -AliMganaka nAmano chaMda. ajiaMjiasavabhaya, saMti ca pasaMtapramANe zrI mahAvIrajina ziSya naMdipeNa maharSie A ajitazAnti stava racyuM. koI AcArya vaLI ema kahe che ke zrI neminAthanA ziSya zrInaMdiSeNagaNi zrI zatruMjaya tIrthe yAtrArthe AvelA, tyAre uttara-dakSiNa dizAmAM rahelA zrI ajitanAtha ane zAntinAthanA be prAsAdanA aMtarAle rahIne zrI ajitanAtha ane zAntinAtha jinanI stuti eka sAthe karI. zrI zatruMjaya mahAkalpane viSe kahyuM che ke je vayoga pattA IUM IE -vilepALavA voi maniyatitha, naya3 ta puMDariye tiryaM | A prakAre ajitazAnti stavananA kartA zrInaMdiSaNane koI zrImahAvIrajina ziSya ane koI zrInemijina ziSya kahe che. ahIM bahuzruta kahe te pramANa. 1. bhaya sAta prakAre che te A pramANe - 1 Ihaloka bhaya, ra paraloka bhiya, 3 Adana bhaya, 4 akasmAt bhaya, 5 AjIvikA bhaya, 6 maraNa bhaya ane 7 apakIrti bhaya
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 savaeNgayapAvaM; jayagurU saMtiguNakare, dovi jiNavare parivayAmi./ 1 / gAhA. artha - jityA che sarvabhaya jemaNe evA ajitanAtha ane vizeSa zAnta karyA che sarva roga ane pApa jemaNe (athavA vizeSa zAna thaye chate kSaya thayAM che azubha karma jemanAM) evA zAntinAtha vaLI jagatanA guru (athavA jagatane viSe moTA) ane zAnarUpa guNane karanArA (athavA zAnti eTale kaSAyano abhAva ane guNa eTale jJAna, darzana ane cAritra tene karanArA) te baMne jinezvarone huM praNAma karuM chuM. 1. vavagayamaMgalabhAve, te haM vilitavanimalasatAve; niruvamamahamprabhAve, thosAmi sudiTTasanmAve / 2 / gAhA. artha -nAza thayo che azobhana (mATho) bhAva (pariNAma) jemano evA, vistIrNa (dvAdazavidha) tapavaDe nirmala (niSkarmA) che svabhAva jemano evA, nirupama ane mahAna che prabhAva jemano evA ane rUDe prakAre kevaLajJAna-darzanavaDe yathArthapaNe jANyA che vidyamAna bhAvo (jIvAjIvAdi sat padArtho) jemaNe evA te be (jino) ne huM (naMdiSeNa gaNi) stavIza. 2. savadukhausaMtIkhuM, savvapAvappasaMtiNuM; 1. pRti tattvam ti gujaH tattvono upadeza kare te gurU, ahIM prAkRta hovAthI vibhaktino lopa thayo che. prAkRta vyAkaraNamAM dvivacana nahIM hovAthI chaMdomAM bahuvacanano prayoga karavAmAM Avyo che. 2. caturthIsthAne SaSThI, ArSa-Adu dIrdhAbhAvathya.
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ 277 sayA ajiyasaMtIkhuM, namo ajiasaMtiNuM // 3 / silogo artha - sarva duHkho vizeSe zAnta thayAM che jemanA (athavA yogya jIvonAM sarva duHkho vizeSe zAnta thayAM che jenAthI) evA, sarva pApa vizeSe zAnta thayAM che jemanAM evA ane niraMtara parAbhava nahi pAmelA ane upazAnta thayelA evA ajitanAtha ane zAntinAthane namaskAra ho. 3. ajiyajiNa ! suhappavaraNa, tavapurisuttama nAmakittaNuM, tayadhiimaILvattaNe, tava ya jiguttama ! saMti ! kinnarNa || 4 | mAgahi || artha - he ajitanAtha ! he puruSottama! tamArA nAmanuM kIrtana, sukha (svargApavargarUpa)ne pravartAvanAruM che, tema ja dhIraja (cittanI svasthatA) ane (prajJA)ne pravartAvanAruM che, te jinottama! he zAntinAtha! tamAruM kIrtana paNa pUrvokta guNavALuM che. 4. kiriA-vihi-saMcia-kampa-kilesavimukhayara, ajie nicica guNehi mahAmuNi! siddhigaya; ajiassa ya 1. dhiimaIpavattarNa iti pAThAntaram.
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 saMtimahA-muNiNo vi a saMtikara, sayaya mama nivuIkAraNathaM ca namasaNaya / 5 | AliMgaNayA artha:- kriyAnA bhedavaDe ekatra karelA karma ane kaSAya thakI vizeSe mukAvanAra, anya darzanIya devonA vaMdana-puNyavaDe nahi jitAyela (te karatAM anaMta guNa uttama), guNavaDe vyApta ane mahAmuni saMbaMdhI aNimAdi siddhione prApta evA ajitanAtha ane zAntinAtha mahAmunine (karelo) namaskAra, mane niraMtara zAntine karanAra ane mokSanuM kAraNa ho. 5. | zabdArtha purisA - he puruSo! dukhavAraNa - duHkhanuM nivAraNa. jaI - jo | vimagaha - zodhatA ho. 1. kAyikI vagere pAMca athavA pacIza kriyA, tenuM svarUpa navatattvathI samajavuM. 2. ahIM kaSAyanuM karmamAMhe aMtargatapaNuM che to paNa saMsAranA kAraNane viSe kaSAyanI mukhyatA che e jaNAvavAne arthe kaSAyanuM juduM grahaNa karyuM che. 3. aNimAdi ATha siddhi A pramANe jANavI 1 kamaLanA jevA jhINA chidramAM paNa praveza karavAnI zakti te aNimA. 2 meru parvata karatAM paNa moTuM zarIra viturvI zakAya te mahimA. 3 atyaMta bhAre thavAnI zakti te garimA. 4 vAyu karatAM paNa halakA thavAnI zakti te ladhimA. 5 pRthvI upara rahyA chatAM aMgulinA agrabhAga vaDe meru parvatanI Toca ane sUryAdine sparza karavAnI zakti te prApti. 6 pANImAM pRthvInI jema page cAle ane pRthvI upara pANImAM jema DubI jaI bahAra nIkaLe evI zakti te prAkAmya. 7 sthAvara paNa AjJA mAne evI zakti-tIrthakara cakravartinI Rddhine vistArI zake evI prabhutA te Izitva. 8 jIva ane ajIva sarva padArtha vaza thAya evI zakti te vazitva.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ 279 sukhakAraNe - sukhanuM kAraNa. | jiguttama - sAmAnya kevaLIne viSe bhAvao - bhAva thakI. uttamane. abhayakare-nirbhiktAne karanArAne. saraNuM - zaraNe. nittamasattadhara - ajJAna rahita pavahA - prApta thAo. bhAvayajJane dhAraNa karanArane. arairaI- saMyamane viSe zoka ane ajava madava - saraLatA, namratA. asaMyamane viSe harSa (ane). khaMtivimutti-kSamA, nirlobhatA timiravirahiaM-ajJAna rahitane. (ane). uvaraya - nivRtta thayAM che. samANinihi- samAdhinA bhaMDArane. jaramararNa-jarA ane maraNa jemanAM saMtikara - zAntinA karanArane. evAne. paNamAmi - namaskAra karUM chuM. suraasura - vaimAnika, bhavanapati. | damuttama- indriyonA jayavaDe uttama. | tivaiyare - tIrthanA karanArAne. garUla-bhagavaI - jayotiSka ane vyaMtara indro vaDe. saMtimuNi - zAntinAtha muni. saMtisamAvivara - zAnti vaDe samAdhi paryAya - Adara vaDe. paNivaryanamaskAra karAyelAne. | disau - Apo. | (cittanI svasthatA) rUpI vara. ahamavi - huM paNa. sovANayaM - sopAnaka nAme chaMda. sunayana niuNuM - rUDA nayanI | sAvatyi-zrAvati-ayodhyA viSe nItine viSe DAhyAne. puvyapasthiva - pUrve rAjA hatA. abhayakara -abhayane karanArAne. varahasthimatyaya - pradhAna hastinA saraNuM - zaraNa. mastaka jevuM. visaria - pAmIne. pasaFvityikSasaMthiyaM prazasta ane bhavidivija - manuSya ane devovaDe. | vistIrNa che saMsthAna jemanuM evA. mahie - pUjAyelAne. cirasacchivaccha - sthira zrIvatsauvaName - samIpa rahyo chato namuM chuM. | vALuM hRdaya che jemanuM evA. saMgamayaM-saMgataka nAme chaMda. | mayagalalIlAyamANa - mada vaDe ta - te (zAntinAtha)ne. unmatta ane lIlAyukta.
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 varagaMdhahatyi - pradhAna gaMdhahastinA. | ninAmahurayara - zabda karatA patthANapaOiaM - gamana jevI madhura (ane). cAla (gati) che jemanI evA. | suhagira - kalyANakArI che vANI saMthAriyuM- stuti karavAne yogya. jemanI evA. hahityabAhuM - hastinI sUMDha | veThao - veSTakanAme chaMda. jevA bAhu che jemanA evA. | ajiyaM- ajitanAthane. dhaMtakaNagaruaga-dhamela suvarNanA | jiArigaNuM - jityA che zatru AbharaNa jevo. samudAya jemaNe evA. nivayapiMjaruM-svaccha pItavarNa | che jemano evA. | | jiasaabhaya - jityA che sarva bhaya jemaNe evA. pavaralakukhaNovaciya- zreSTha lakSaNo bhavohariuM-bhavaparaMparAnA zatru. vaDe vyApta. . somacAruruvaM - saumya ane suMdara | paNamAmi - namaskAra karuM chuM. che rUpa jemanuM evA. | payao -Adara vaDe. suIsuha - kAnane sakhakArI. | pAva - pApane. maNAbhirAma-manane AnaMdadAyaka. | pasameu - prakarSe zAnta karo. paramaramaNijja - atyaMta ramaNIya. | bhaya - bhagavAna. varadevaduMduhi -pradhAnadevaduMdubhinA. | rAsAluddhao - rAsAlubdhakachaMda purisA ! jaI dukhavAraNa, jAya vimaggaha sukhakAraNe, ajie saMti ca bhAvao, abhayakare saraNe pavanjahA. | 6 || mAgariA . artha - he manuSyo! jo tame duHkhanuM nivAraNa ane sukhanuM kAraNa zodho cho, to abhaya (nirbhayatA)ne karanArA evA ajitanAtha ane zAntinAthane zaraNe bhAvapUrvaka prApta thAo. 6. 116
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 ajitajina stuti araI raItimiravirahia-muvaraya-jaramaraNa, sura-asura-garula-bhagavaipayaya-paNivayaM; ajia-mahamavi a sunaya-naya-niuNa-mabhayakare, saraNamuvasaria bhava-divija-mahie samayamuvaName / 7. saMgaryA artha - saMyamane viSe arati ane asaMyamane viSe rati tathA ajJAnavaDe rahita (athavA arati mohanIyanA udayathI thayela cittano uga ane rati mohanIyanA udayathI thayela cittano AnaMda te baMne samyagujJAnane AcchAdana karanAra hovAthI te rU5 ajJAnavaDe rahita), nivRtta thayAM che jarA (vRddhAvasthA) ane maraNa jemanAM evA (athavA uparatajaram = nivRtta thayela che jarA jemanI evA ane araNa-yuddhAdi lezarahita) sura (vaimAnikadeva), asura (bhavanapatideva), garUDa (jyotiSkadeva), ane bhujaga (vyaMtara-khecara) (athavA sura, asura, suvarNakumAra ane nAgakumAra devonA IndrovaDe AdarathI namaskAra karAyelA,) suMdara jAya che jemane evA naigamAdi sAta nayane viSe nipuNa (athavA suMdara nayana upadezane viSe nipuNa) abhayane karanArA ane manuSya tathA devovaDe pUjita evA ajitanAthane zaraNe jaIne huM paNa niraMtara samIpa rahyo chato namuM chuM. 7.
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 zrI zAntijina stuti te caNittama-muttama-nittama-sattadhare; ajjava-madava-khaMti-vimutti-samAhinihiM; saMtikara paNamAmi damuttamatisthaya, saMti-muNI mama saMtisamAhivara disau . 8. sovANayaM // artha - sAmAnya kevaLIne viSe uttama, zreSTha ajJAna (athavA AkAMkSA) rahita, bhAvayajJane dhAraNa karanAra (athavA ajJAna rahita vyavasAya che jemano evA), saraLatA, namratA, kSamA, nirlobhatA ane samAdhinA bhaMDAra, zAntinA karanArA, indriyanA jayavaDe uttama tIrtha (saMgha)ne karanArA te zAntinAtha munine paNa huM praNAma karuM chuM. te zAntinAtha muni mane zAnti vaDe samAdhi (cittanI svasthatA) rU5 varadAna Apo. 8. zrI ajitajina stuti sAvatni-puNvapatnivaM ca varahatyimayUya-pasanda visthisaMthiyuM, thirasariccha-vaccha, mayagala-lIlAyamANa 1. saMtimuNI e padano be vakhata saMbaMdha levAno che pahelAM traNa pAda sAthe saMbaMdha letAM bIjI vibhaktino artha levo ane cothA pAda sAthe saMbaMdha letAM pahelI vibhaktino artha levo. 2. jagatanI trikALa avasthAne jANe te muni-sarvajJa.
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 283 varagaMdhahatyi-patthANa-pasthiya saMthavArihaM, hatyi-haObAhaM dhaMtakaNaga-aga-niru vahaya-piMjaruM, pavara-lakhaNovaciyasoma-cAru-rUvaM suIsuhamaNA-bhirAmaparama-ramaNijja-varadevaduMdahi-ninAyamahurayara-suhagira / 9 veThThao / ajiaMjiArigaNuM, jia-savabharyA bhavohariuM; paNamAmi ahaM payao, pAve pasameu me bhayavaM 10 rAsAluddhao artha - ayodhyA nagarIne viSe pUrve (dIkSA lIdhA agAu) rAjA hatA evA, pradhAna hastinA mastaka jevuM prazasta (vakhANavA lAyaka) ane vistarNa che saMsthAna (zarIrano AkAra) jemanuM evA, nizcala zrIvatsavALuM che hRdaya jemanuM evA (athavA sthira ane sarakhuM che hRdaya jemanuM evA) mada vaDe unmatta ane lIlAyukta pradhAna, gaMdhahastinA gamana jevI cAla che jemanI evA, stuti karavAne yogya, hastinI sUMDha jevA che bAhu (hAtha) jemanA evA, dhamela suvarNanA AbharaNa jevo svaccha pItavarNa che jemano evA, zreSTha lakSaNovaDe vyApta, saumya ane suMdara che rUpa jemanuM evA kAnane sukhakArI ane manane AnaMdadAyaka tathA atyaMta ramaNIya pradhAna devaduMdubhinA zabda karatAM vadhAre madhura ane kalyANakArI che vANI jemanI evA; vaLI jItyA che zatru samudAya jemaNe, jItyA che sarva bhaya jemaNe (athavA jIvazravyabharga eTale
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ 284 saMjJIpaMcendriya jIvone sAMbhaLavA yogya che mAhAbhya jemanuM evA). bhavaparaMparAnA zatru (bhavano nAza karanArA) ajita nAthane huM AdaravaDe namaskAra karuM chuM. te bhagavAna mArA pApa (azubha karma)ne zAnta karo. 9-10. zabdArtha kurujaNavaya - kurUdezanA. | culasIhaya-ga-raha-sayasahassahatthiNAuranarIsaro-hastinApura | corAzI lAkha ghoDA, corAzI lAkha nagaranA rAjA hatA. hAthI ane corAzI lAkha rathanA. paDhamaM - prathama. sAmI - svAmI. tao - te pachI. channavaIgAmakoDI-chavuM koDagAmanA. mahAcakkaTTioe moTA cakra AsI - hotAM havA. vartinA rAjyane bhogavatA hatA. jo - je. mahaprabhAvo - moTAprabhAvavALA. bhArataMmi - bharata kSetramAM. bAvaripuravarasahassa - bahotera bhayanaM - bhagavAna. hajAra puravara. taM saMti - te upazama rUpane. saMtikara - zAntinA karanArA vara nagara - zreSTha nagaro. athavA mokSane ApanArAne. nigamajaNavayavaI - nigama ane saMtiSNa - rUDe prakAre taryA che. dezanA svAmI. savabhayA - sarva bhaya thakI. battIsArAyavarasahassa - batrIza saMtijirNa - zAntinAtha jina. hajAra zreSTha rAjAo. kRNAmi - stavuM chuM. aNuyAyamagno - anuyAyI che | saMti - zAntine. jemanA evA. | viheluM - karavAne. caudasavararayaNa - cauda zreSTha ratno. | e - saMbodhana arthe vaparAyela che. navamahAnihi - nava mahAnidhAna. | rAsAnaMdiayaM - rAsAnaMditaka causakrisahassa - cosaTha hajAra. nAme chaMda. pavarajuvaINa - zreSTha strIonA. | iphakhAga! - ikvAku vaMzamAM utpanna suMdaravaI - suMdara bhartAra, dhaNI. | thayelA.
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ 285 rUpavALA. videhanarIsara-videha dezanA rAjA. | caMdasuravaMda! - caMdra ane sUryane naravasahA - manuSyamAM zreSTha. vaMdana karavA yogya. musivasahA -muniomAM zreSTha. | haTTa - ArogyavaMta.nA svarUpa navasAra-navIna zaradaRtunA. tuTTa - prItivaMta. sasisakalANaNa ! - caMdra jevA jiTTa - prazasya (ane). zobhAyamAna mukhavALA. paramalarUva-atyaMta kAntiyukta vigatamA ! - gayuM che ajJAna dhaMtaruppa - dhamela rUpAnA.ththo jemanuM evA. | paTTaseya - pATa jevI ceta. vihuarayA - TALyAM che karmarUpa raja jeNe evA. suddha-niddha - nirmaLa, snigdha 2-f dhavaladaMtapaMti - ujajvaLa che ajiya - he ajitanAtha ! dAMtanI paMkti jemanI evA. uttamatea - uttama tejavALA. saMti! - he zAntinAtha. guNehi - guNo vaDe. sanikiti-mutti-zakti, kIrti, mahAmuNi - moTA muni vaDe. nirlobhatA. amiyabalA - mApI zakAya nahi | jutti-gupivara! - yukti ane evA baLavALA. gupti vaDe zreSTha. viulakulA!-vistIrNa kuLavALA. | dirateavaMda - dedIpyamAna tejanA paNamAmi - namaskAra karuM chuM. samUhavALA. te - tamone. dheya - dhyAna karavA yogya. bhavabhayamUraNa! - bhavabhayane savvaloa-sarva lokoe. toDanArA. bhAvi adhdhabhAva - jAmyo che jagasaraNA!-jagatane zaraNabhUta. prabhAva jemano evA. mama - mane. Nea - jANavA yogya. paIsa - Apo. saraNa - zaraNabhUta cho. me - mane. cittalehA - citralekhA nAme chaMda. devadANaviMda - suraasuranA Indra. | nArAyao-nArAcaka nAme chaMda. | samAhi-cittanI svasthatA-samAdhi.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 286 vimalasasikalA - nirmaLa caMdranI | aIrea-sAra-adhikasthiratAvALA. prabhA karatAM. | kasumalayA - kusumalatA nAme chaMda. areasomaM-adhika saumyatAvALA. | satte - satva (vyavasAya)mAM. vitimirasUrakara - vAdaLAM rahita | ajisaM - nahi jItAya evA. sUryanA kiraNo karatAM. sArIrebale-zarIrasaMbaMdhI baLamAM. areata - adhika tejavALA. tavasaMjame-tapa ane cAritraviSe. tiasavAMgaNa - devatAonA | esa- e prakAre svAmIonA samudAya karatAM. arearUvaM - adhika rUpavALA. | | jirNaajisaM - ajitanAtha jina dharaNIdharappavara - parvatamAMhe zreSTha | bhu agapaririMgi - bhajaga (merU parvata) karatAM. | paririgita nAme chaMda. - zrI zAntijina stuti kurujaNavaya-hatthiNAura-narIsaro paDhamaM, tao mahAcakkaTTimoe mahippabhAvo; jo bAvattaripuravara-sahassavaranagara-nigama-jaNavayavaI battIsA-rAyavarasahassANuyAyamango; caudasavararayaNa - 1. jemAM kara na hoya te. khoTA vyApArIonI dukAnavALAM sthAnovyApAranAM sthAno. 2. cauda ratno dareka cakravartine hoya, te A pramANe jANavA. (1) cakraratna te dhanuSya pramANa hoya, vairInuM mastaka che. (2) chatraratna te dhanuSya pramANa hoya, cakravartinA hasta sparze bAra yojana vistAravALuM thAya. je uttaranA mleccha rAjAnA devatAoe varasAvelA varSAdane rokavA samartha thAya. (3) daMDaratna te dhanuSya pramANa hoya, vAMkI bhUmine sarakhI
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ 287 nava-mahAnihi-causakrisahassa pavarajuvaiNa suMdaravai, culasI-haya-gaya-raha kare, jarUra paDye hajAra yojana jamIna khode. (4) carmaratna be hAthanuM hoya, jarUra paDye cakravartinA sparze bAra yojana lAMbuM thAya, temAM savAre zAlipramukha dhAnya vAvyAM hoya, te sAMje upabhoga yogya taiyAra thAya. (5) khaDgaratna bannIza AMgaLanuM hoya che. saMgrAmamAM atyanta zaktivaMta hoya. (6) kAgiNIratna cAra aMgula pramANa hoya, tenA vaDe vaitADhya parvatanI guphAmAM baMne bAju ogaNapacAsa prakAza ApanArAM maMDaLa kare che.(7) maNiratna cAra aMgula lAMbuM ane be AMgaLa pahoLuM hoya, te chatraratnanA tuMbA upara bAMdhyuM chatuM bAra yojana prakAza kare ane hAthe ke mAthe bAMdhyuM chatuM samasta rogane hare, e sAta ratna ekendriya jAtinAM che. ane bIjAM sata paMcendriya jAtinAM che. (8) purohita ratna te zAntikarma kare. (9) azvaratna. (10) gajaratna e baMne mahA-parAkramavALAM hoya. (11) senApatiratna te cakravartinI sahAya vinA gaMgA-siMdhunI bAheranI pAsenA cAra khaMDane jIte. (12) gRhapatiratna te gRhanI ciMtA rAkhe. (13) vArSakIratna te makAno bAMdhe, lazkara paDAva karAve vaitADhyanI guphAmAM AvelI unmannA ane nimagnA nadInA pUla bAMdhe, ityAdi bAMdhakAma kare. (14) strIratna atyaMta adbhuta rUpavaMta cakravartine bhogayogya hoya, e pratyeka ratna eka hajAra yakSoe adhiSThita hoya ane be hajAra yakSa cakrInI be bAhunA adhiSThAyaka hoya ema 16 hajA2 yakSa cakravartinA sevaka hoya. cakra, daMDa, chatra ane carma e cAra AyudhazALAmAM utpanna thAya. khaDga, kAgiNI ane maNi e traNa bhaMDAramAM utpanna thAya. gaja ane azva vaitADhya parvatamAM upaje. strI ratna kSatriyarAjAne ghera thAya ane bAkInAM cAra cakrInA nagarane viSe utpannathAya. 1. nava nidhAnanuM svarUpa A pramANe jANavuM. (1) gAma (pharatI vADa hoya te), Akara (mIThuM pAke te), nagara (rAjadhAnI thAya te) pATaNa (jaLa ane sthaLanA mArga hoyate.) droNamukha (jyAM jaLa mArga ja hoya) maDaba (aDhI gAu pharatAM gAma na hoya te.) sainya ane grahanI mAMDaNI e sarva naisarpI nAme nidhAnane viSe hoya. (2) gaNita, gIta, cauvIza jAtanA
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 288 saya-sahassasAmI, channavaigAmakoDi sAmI AsI jo bhArahaMmi bhavayaM||11| veDhao / / teM saMti saMtikaruM, saMtiNuM savvabhayA / / saMti thuNAmi jiNaM, saMti viSeu me || 12 || rAsAnaMdiayaM // 1 dhAnyanAM bIja tathA tenI utpattinA prakAra e sarva pAMDuka nidhAnamAM hoya. (3) sarva jAtanAM AbharaNa, azva ane hAthInAM AbharaNa, tenI vidhipiMgalaka nidhAnane viSe hoya. (4) cakravartInAM cauda ratna vagere sarvaratna nAme cothA nidhAnanA yoge thAya. keTalAeka kahe che ke - A nidhAnathI te ratno mahAdIptivaMta thAya. (5) vastranI utpattinA prakAra, raMganI utpatti sAta dhAtu, vasa dhovAnI rIta vagere mahApadama nidhAnamAM hoya. (6) samasta kALajJAna (jayotiSma), tIrthaMkarAdinA vaMzAdikanuM kathana zilpavidyA, karSaNa (khetI) vANijaya (vepA2) vagere kALa nidhAnamAM hoya. (7) loDhuM, sonuM, maNi, moti, sphaTika ane pravALAnA samUha mahAkALa nidhAnamAM hoya. (8) zuravIra yoddhAnI utpatti, hathiyAra vagere yuddha sAmagrI, yuddhanIti daMDanIti e mANavaka nidhAnamAM hoya. (9) nATyavidhi, gadya-padyanI vidhie mahAzaMkhanidhAnamAM hoya. A nave nidhAna utsedhAMgule ATha yojana uMcA, nava yojana pahoLA ane bAra yojana lAMbA peTInA AkAre gaMgA nadInA mukha AgaLa sadA rahe che. cakravarti utpanna thaI cha khaMDa sAdhIne jyAre pAchA vaLe tyAre tenI sAthe AvI krinI nagarImAM pAtALamAM rahe. A nidhAno vividha ratnamaya che ane ghaNA dhana ane ratnAdi samRddhie karI sahita che, AnuM vizeSa varNana jovAnI icchAvALAe pravacanasArodvArAdi graMtha jovA. 1. e atizAyI lokonA saMbodhana arthe vaparAya che tethI he uttama puruSo ! tamArI samakSa huM stuti karUM chuM ema sUcavAya che.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ 289 artha - kuru dezane viSe hastinApura nagaranA prathama rAjA hatA. te vAra pachI moTA cakravartInA (cha khaMDanA) rAjya (ne viSe vartatA hatA)ne bhogavatA hatA. moTo che prabhAva jeno evA (athavA mahAtmabhAva : utsavo vaDe AtmAne prIti karanArA) je ghara vaDe zreSTha evA bahoMtera hajAra pradhAna nagaro, nigama ane dezanA svAmI (athavA bahoMtera hajAra nagara ane pradhAna vyApAranA sthAnovALAM gAmo che jene viSe evA dezanA svAmI athavA bahoMtera hajAra pradhAna nagara ane zaheranI peThe jana samudAye saMkIrNa che rastAo jene viSe evA dezonA svAmI) batrIsa hajAra mukuTabaddha rAjAoe anusaraNa karyo che mArga jeno evA. cauda zreSTha ratna; nava mahAnidhAna ane cosaTha hajAra zreSTha strIonA suMdara bhatara, corAzI lAkha ghoDA (aDhAra kroDa ghoDA paNa kahelA che), corAzI lAkha hAthI ane corAzI lAkha rathanA svAmI, channa kroDa gAmanA svAmI evA je bhagavAna bharatakSetrane viSe hatA, te upazamarUpazAntine karanArA (mokSane ApanArA), rUDe prakAre taryA che sarva bhaya (mRtyu) thakI evA (athavA rUDe prakAre taryA che; sarva bhaya jenA thakI evA) zAntinAtha jinane zAnti karavAne mATe huM stavuM chuM athavA pUrvokta zAntinAtha jinane stavuM chuM. te bhagavAna mujane zAnti karo. 11-12. zrI ajitajina stuti iphakhAga! videha narIsara, naravasahA muNivasatA; navasAraya-sasisakalANa 1. musivasahAnava e prakAre pada laIe tyAre munipasabhAnava-IndronI sabhAne viSe stuti thAya che jenI evA - Avo artha thAya che. 2. sakala zabdano artha pUrNa laIe tyAre caMdranuM vizeSaNa levuM paDe te vizeSaNanI pahelAM AvavuM joIe, paNa prAkRtane lIdhe para nipAta thAya che. 19
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 vigatamA vihuarayA || ajiuttamate aguNehi mahAmuNi-amiabalA viphalakulA, paNamAmi te bhava-bhaya-mUraNa jagasaraNA mamasaraNaII13 cittalehA! artha:- he IkvAku vaMzamAM utpanna thayelA, he videha dezanA rAjA (athavA gRhasthAvAsane viSe rAjA). he manuSyamAM zreSTha, he munione viSe zreSTha, he udaya pAmelA zarada RtunA caMdra jevA zobhAyamAna mukhavALA (athavA udaya pAmela zarada RtunA pUrNa caMdra jevA mukhavALA), he gayuM che ajJAna jenA thakI evA, he TALyA che (navA baMdhAtA ane bAMdhelA) karmarUpa raja jeNe evA, he guNovaDe uttama tejavALA, (athavA he tejaguNovaDe uttama!) he moTA munio vaDe pAmI (jANI) zakAya nahi evuM che sAmarthya jemanuM evA, he visatIrNa kuLa (vaMza)vALA, he bhavabhayane toDanArA, he ajitanAtha ! tamone namaskAra karuM chuM. he jagatane zaraNabhUta! mane zaraNabhUta cho athavA te ajitanAtha! tamArA zaraNa-smaraNane karanArAne huM namaskAra karuM chuM. 13. zrI zAntijina stuti deva-dANa-viMda-caMda-sUra-vaMda-haTTa-tuTTajiTTa-parama-laTTa-rUva-dhaMta-rudhdha-paTTa-seyasuddha-niddha-dhavala-daMta-paMti ! saMti! satti1. guNa be prakAranA che - rU5 vagere bAhya ane jJAnAdi te atyaMtara. 2. jagasaraNa ane amama (nirgamatva) evA be pada paNa nIkaLe che.
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ 291 kitti-mutti-jutti-gutti-5vara II dittatA vaMda ghee savvaloa-bhAvi adhdhabhAvaNe a, paIsame samAhi14 nArAyao artha :- he sura-asuranA Indra, caMdra ane sUryane vaMdana karavA yogya, he ArogyavaMta, prItivaMta, prazasya ane atyaMta kAnti yukta rUpavALA he dhamela! rUpAnA pATa jevI zveta (athavA zreyasa eTale ghana-prazasya), nirmaLa, snigdha ane ujvaLa che dAMtanI paMkita (be hAra) jemanI evA ! he zakita, kIrti, nirlobhatA, yukti (nyAyayukta vacana) ane gupti (mana, vacana ane kAyAne niyamamAM rAkhavA) vaDe zreSTha! he dedIpyamAna tejanA samUhavALA ! he dhyAna karavA yogya ! (athavA jAjvalyamAna tejavALA, vaMdana karavA yogya, dhyAna karavA yogya !) he sarva lokoe jANyo che prabhAva jemano evA ! he jANavA yogya ! he zAntinAtha! mane samAdhi (cittanI svasthatA) Apo. 14. zrI ajitanAthanI stuti vimalasasi-kalAIrea-somaM, vitimira-sura-karAirea-te tiasava 1. dheyasavvaloya poSaNa karavA yogya che sarvaloka jenA vaDe evA, bhAviadhvabhAva (bhAvita Atmabhava.) jAmyo che AtmArUpa padArtha jeNe evA (AtmaguNamAM rakta) ane Neya (netA) svAmI ema pada nIkaLe che. 2. sarva devatA maLI potAnuM rUpa ekatra karI bhagavaMtanI TacalI AMgaLI pAse mUke to suvarNa ane tAMbAnA rUpamAM jeTaluM aMtara lAge teTaluM bhagavaMtanA ane devatAnA ekatra karela rUpamAM lAge.
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 gaNAIre-rava, dharaNidharappa-varAchareasAraM . 15// kusumalayA ll satte asayA ajie, sArIre abele ajisaM . tava saMjame A ajie, esa thuNAmi jirNa ajisaM. 16 bhuagaparirigiaM. artha - nirmaLa caMdranI prabhA karatAM adhika saumyatAvALA, vAdaLa rahita sUryanA kiraNo karatAM adhika tejavALA, IndranA samudAya karatAM adhika rUpavALA, meruparvata karatAM adhika sthiratAvALA, vaLI sattva (vyavasAya)mAM niraMtara ajita nahi jItAya evA), zarIra saMbaMdhI baLamAM paNa ajita tapa ane saMyamane viSe ajita evA prakAre huM ajitanAtha jinane stavuM chuM. 15-16. 1. saMyama sattara prakAre che te A pramANe-pAMca indriya ane cAra kaSAyano jaya, pAMca avratano tyAga ane traNa yoga (mana, vacana, kAyA)nuM nivartana, saMyamanA 17 prakAra bIjI rIte paNa che, te A pramANe 1 pRthvIkAya saMyama, 2 apUkAya saMyama, 3 teukAya saMyama, 4 vAukAya saMyama, 5 vanaspatikAya saMyama, 6 beindriya saMyama, 7 te Indriya saMyama, 8 caurindriya saMyama, 9 paMcendriya saMyama, 10 prekSya (jovuM) saMyama, 11 upekSya (upekSA karavI) saMyama, 12 pramArjana saMyama, 13 apahatya (paraThavuM) saMyama, 14 mana saMyama, 15 vacana saMyama, 16 kAya saMyama ane 17 ajIva (upakaraNa) saMyama.
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ 293 zabdArtha somaguNehi - saumya guNavaDe. | saMti - zAntinAthane. pAvaI - pAme - pahoMce. | mahAmuhiM - mahAjJAnIne. ta - te (ajitanAtha athavA | saraNuM - zaraNe. zAntinAtha)ne. uvaName - jAuM chuM. navasarayasasI-navInazaradaRtuno viNaoNaya - vinayavaDe namelA. caMdra. | siraraaMjali - mastakaviSe teaguNehi - teja guNavaDe. | joDI che aMjalI jeNe evA. navasarayaravI - navIna zaradaRtuno risiMgaNathae - RSionA - sUrya. samudAya vaDe rUDe prakAre stuti rUvaguNahi - rUpa guNavaDe. karAyelA. tiasagaNavaI - devasamudAyanA | thimiaM - nizcaLa. svAmI (indra). | vibuhAvi - devonA adhipati sAraguNehi - dhairya guNa vaDe. (indra). dharaNidharavaI - meru parvata. dhaNavaI - kubera (ane). tirthIvara - zreSTha tIrthanA. naravaI - cakravartI vaDe. pavattayaM - pravartaka. thaamahiazcie - stavAyelA tamarayarahiyaM -ajJAna ane karma namana karAyelA ane pUjAyelA. rajathI rahita. | bahuso - ghaNIvAra. aIrUgaya - tatkALa ugela. dhIrajaNa - buddhivAna purUSo vaDe. sarayadivAyara- zaradaRtunA sUrya thaacci - stuti karAyela ane karatAM. pUjAela. samahi - atyaMta adhika cuakalikalusaM - gayAM che vaira ane sapTabhaM - zobhanika kAntivALA. | malinatA jenA evA. tavasA - tapavaDe. saMtisuha - mokSa sukhanA. | gayagaMgaNa - AkAzane viSe. tigaraNapayao - mana, vacana, | viyaraNasamuIane vicAravA vaDe ane kAyAe sAvadhAna chato. ekkA thayela.
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 | cAraNavaMdiaM - cAraNamunio | parivaMdiaM-samasta prakAre vaMdAyela. vaDe vaMdAyelA. | abhayaM - bhayarahita. aNuM - pAparahita. arayaM - anAsakta. aruyaM - rogarahita. aji - nahi jItAyelA. ajiaM - ajitanAthane. payao - AdaravaDe. paName - hu namuM chuM. khijjiayaM - khighataka chaMda. | kisalayamAlA - kisalayamAlAchaMda. devakoDisaya - seMkaDo koTi vaimAnika | laliayaM - lalitaka chaMda. devavaDe. | sumu N - sumukha chaMda. sirasA - mastakavaDe. asuragarula - asurakumAra ane suvarNakumA2 vagere bhavanavAsI devovaDe. parivaMdio - samasta prakAre vaMdAyelA. kinnaroraga - kinnara ane mahoraga vagere vyaMtara devovaDe. namaMsiaM - namaskAra karAyelA. saMthua - stuti karAyelA. samaNasaMgha - zramaNasaMgha vaDe. vijjuvilasiyaM-vidyuta vilasita chaMda. zrI zAntijina stuti somaguNehiM pAvai na taM nava-sarayasasI, tea-guNehiM pAvai-na taM nava saraya 1. caMdra, sUrya, iMdra ane merUparvata potAnA saumyatA, teja, rUpa ane thairya guNa vaDe karIne bhagavaMtanA saumyatA Adi guNanI samAnatA prApta karI zakatA nathI eTale ke bhagavaMtanA guNo adhikatara che. 2. pAmai evo pATha hoya tyAM paNa prAmati gatyarthaka hovAthI evo ja artha thAya che. 3. ahi tat zabda pUrvokta ajitanAtha lIdhA che. paraMtu have pachI kahevAnA zAntinAtha levA ema vRddho kahe che. kema ke ajitanAthanI stuti AvA ja guNo vaDe prathama karAI che. temaja tat zabdano artha vakSyamANa paNa karI zakAya che.
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ 295 ravI, rUvaguNehiM pAvai na taM tiasagaNavai, sAraguNehiM pAvai, na taM dharaNidharavai // 17 // khijjiayaM artha :- saumyaguNa vaDe navIna zaradaRtuno caMdra te (ajitanAtha)ne pAmI na zake, teja guNavaDe navIna zaradaRtuno sUrya tene pahoMce nahi, rUpa guNavaDe iMdra tene pahoMce nahiM ane svairya guNavaDe merUparvata tene pahoMce nahiM arthAt tenI samAna thaI zake nahi. 17. tisthavara-pavattayaM tamaraya-rahiyaM, dhIrajaNathuacciaM cua-kalikalusaM // saMtisuhappavattayaM, tigaraNa-payao, saMtimahaM mahA-murNi saraNamuvaName / / 18 / laliayaM artha :- zreSTha tIrtha (caturvidha saMgha)nA pravartaka, ajJAna ane karma (bAMdhelA ane navA baMdhAtA) rajathI rahita (athavA tamo ane rajoguNathI rahita), paMDita puruSovaDe vANIthI stuti karAyela ane puSpAdivaDe pujAyela, gayA che vaira (kalaha) ane malInatA 1. tityayara evo pATha paNa che tyAM tIrthatara eTale prakRSTa tIrtha evo thAya che. athavA zAntisukhapravRttadaM zAnti sukhane mATe pravartanAra (saMyamo)ne pAlana karanArA evo paNa artha thAya che.
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 jenAM evA, mokSasukhanA pravartaka ane mahAjJAnI (sarvaza) zAntinAthane, mana, vacana, kAyAe karI sAvadhAna thayo chato huM zaraNe jAuM chuM. 18. zrI ajitajina stuti viNaoNaya-sirarai-aMjali-risigaNa-saMdhue 'thimie, vibuhAhivadhaNavaI-naravaI-yua-mahi-azci bahaso | aI-sagaya-sarayadivAyarasamahia-sapTabhaM tavasA, gayaNa-gaNaviyaraNa-samuIa-cAraNa-vaMdiaM sirasA // 19. kisalayamAlA // asura-gala-parivaMdiaM, kinnaroganamaMsiaA devakoDisaya-saMdhue, samaNasaMgha-parivaMdii | 20 || sumuhaM. abhayaM aNahaM, paarayaMaruyaM ajie, 1. mananA zubha-azubha vikalparahita hovAthI taraMga vinAnA samudra jevA nizcala. 2. vibudha eTale paMDita-sArA kavi tenA adhipa evo artha paNa thAya che. 3. jaghanya paNa eka kroDa devatA bhagavaMtanI sevAmAM hoya che. 4. pAzayati malinayati tat pApamu AtmAne malina kare te pApa. 5. araje karmarajarahita evo artha paNa thAya che.
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 ajie, payao paName 21 // vijuvilasie (tribhirvizeSakama) artha - vinayavaDe namelA mastakane viSe joDI che aMjalI jemaNe evA, RSi samudAya vaDe rUDe prakAre stuti karAyelA nizcaLa Indra, kubera (upalakSathI cAre lokapAla) ane cakravarti Adi vaDe ghaNIvAra vacanavaDe stuti karAyelA, prAmAdivaDe namana karAyelA ane puSpAdivaDe pUjAyelA, tapavaDe tatkALa udaya pAmelA zaradaRtunA sUrya karatAM atyaMta adhika zobhanika kAntivALA AkAzane viSe vicAravA vaDe ekaThA thayelA cAraNa munio (jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNa') vaDe. mastake karIne vaMdAyelA, asurakumAra, suvarNakumAra vagere bhavanavAsI devovaDe samasta prakAre vaMdAyelA, kinnara ane mahoraga vyaMtara devovaDe namaskAra karAyelA, seMkaDo koTI vaimAnika devovaDe stuti karAyelA zramaNa saMgha (athavA sAdhu samudAya) vaDe samasta prakAre vaMdAyelA, bhayarahita, pAparahita, Asakti (viSayavAsanA) rahita, rogarahita ane ajita (bAhya ane atyaMtara zatruvaDe nahIM jItAyelA) evA zrI ajitanAthane AdaravaDe praNAma karuM chuM. 19-20-21. zabdArtha AgayA - AvelA. | rahaturaya - ratha ane azvanA. varavibhANa - zreSTha vimAna. | pahakarasaehi samUhanA seMkaDo divyakaNaga - manohara suvarNamaya. | vaDe karI. 1. cAraNamuni mukhya be prakAranA che-jaMghAcAraNa ane vidyAcAraNa. e sivAya bIjA aneka prakAranA cAraNamunio jyotiramI cAraNa vagere zrI pravacanasAroddhArAdimAM batAvelA che.
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 hulie - zIgha. bhattivasAgaya - bhaktine lIdhe sasaMbhamoaraNa - utAvaLe AvelA (ane) AkAzathI utaravA vaDe. | gAyasamoNaya- zarIravaDe namelA. khuzialulia - yubhitacittavALA paMjalipesiya- aMjalI vaDe karyo che. chate DolatA. | sIsapaNAmA - mastakavaDe praNAma. calakuMDala - caMcaLa kuMDala. | | vaMdiUNa - vAMdIne. aMgayatirIDa-bAjubaMdha ane mukuTa. | thoUNa-stuti karIne. sohaMtamaulimAlA - zobhatI che ! to - pachI. mastakanI mALA jemanI evA. | tiguNameva - traNa vakhataja. je - je bhagavaMtane. puNo - pharIthI. surasaMghA - devasamudAyo. | pAhiNe - pradakSiNA karIne. sAsurasaMghA-asuranA samudAya sahita. | paNamimNa - praNAma karIne. veraviuttA - vaira rahita. surAsurA - suro ane asuro. bhattisujuttA - bhaktivaDe sahita. pamAMA - AnaMdita thayelA. AyarabhUsiya - AdaravaDe zobhita. | sabhavapAI-potAnA bhavano pratye. saMbhamapiMDia - utAvaLe ekatra gayA - jatA havA. thayelA. te - te. sudhusuvinDiya - atizaya | mahAmuNi - mahAmunione. vismita thayela che. | ahaMpi - huM paNa. savabalodhA - sarva jAtanA sainyanA | paMjalI -aMjalI karI che jeNe evo. samUha jemanA evA. rAgadoSa - rAga-dveSa. uttamakaMcaNarayaNa - zreSTha suvarNa | bhayamoDhavarjia - bhaya ane ane ratnavaDe. mohathI rahita. bhAsurabhUsaNa - dedIpyamAna | devadANava - deva dAnava (ane). AbhUSaNa vaDe. | nariMdavaMdie rAjAo vaDe vaMdAyelA. bhAsuriaMgA - zobhAyamAna che | saMti - zAntinAthane. aMgo jemanAM evA. | uttama - uttama.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 299 mahAtavaM - vizALa tapavALA. | rayaNamAlA - ratnamAlA chaMda. name - namaskAra karuM chuM. khittayaM - kSiptaka chaMda. AgayAvaravibhANa-divyaMkaNaga-rahaturayapahakara ehiM hulie sasaMbhamoaraNazia-luliya-cala-kuMDalaMgaya-tirIDasohaM tamaulimAlA | 22 / vetRo.. jaM surasaMghA sAsurasaMghA veraviuttA bhattisujuttA, Ayara-bhUsiya saMbhamapiMDiasudyusuvipTiya-savabaloghA // uttama kiMcaNa-raNa-paruviyabhAsura-bhUsaNabhAsuri-aMgA, gAya-samoNaya-bhaktivasAgaya-paMjali-pesiya-sIpaNAmAM || 23 | | rayaNamAlA che. vaMdiUNa thoUNa to jirNa, tiguNameva ya puNo pAhiNe II paNamiUNa ya jirNa surAsurA, papuA saviNAI to gayA // 24. khittayaM . 1. pradakSiNA karAyela che jene - pradakSiNA karAyela evA bhagavaMta e prakAre bhagavaMtanuM vizeSaNa levAthI artha thAya che. ahiM kRtvA adhyAhAra che.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 taM mahAmuNimahaMpi paMjalI, rAgadosabhaya-mohavajjiyaM | devadANava-nariMdavaMdiaM, saMti-muttamaM mahAtavuM name // 25 // khittayaM : artha :- zreSTha, vimAna, manohara suvarNamaya ratha ane azvanA seMkaDo samUhavaDe karI zIghra AvelA, utAvaLe AkAza thakI utaravAvaDe kSubhita cittavALA chate DolatA, caMcaLa kuMDaLa, bAjubaMdha ane mukuTa tathA zobhatI che mastakanI mALA jemanI evA; vaLI asuranA samUhe karI sahita, vairarahita, bhaktie karI sahita (athavA mastisaMyuttA bhaktine viSe sArI rIte prerAyelA) Adara vaDe zobhita, utAvaLe ekatra thayela ane atizaya vismita thayela che sarva jAtanAM kaTa (sainya) samUha jemanAM evA, zreSTha suvarNa ane ratnavaDe vizeSa rUpayukta karelA dedIpyamAna AbhUSaNo vaDe zobhAyamAna che aMgo jemanAM evA, zarIravaDe namelA, bhaktine lIdhe AvelA ane aMjalI pUrvaka karyo che mastakavaDe praNAma jeNe evA devasamudAye; je bhagavaMtane vAMdIne (namana karIne) ane te vAra pachI vANIvaDe stuti karIne tyArapachI traNa vAra pradakSiNA karIne pharIne jinane praNAma karIne deva-dAnava AnaMdita thayA thakA tyAMthI potAnA bhavana pratye pAchA gayA; mahAmunio che ziSya jemanA evA, rAga, dveSa, bhaya ane mohathI rahita, deva, dAnava ane rAjAo vaDe vaMdAyelA, zreSTha ane vizALa tapavALA evA te zAntinAthane; aMjalI karI che jeNe evo huM namaskAra karuM chuM. 22-23-24-25.
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ 301 zabdArtha aMbaraMtara - AkAzanA aMtarAle. | raikara - prIti karanAruM. viAraNiAhi - vicaranArI. | cauramaNIhara - catura jananA laliahaMsavahu- manoharasInI peThe. | manane haraNa karanAruM. (ane) gAmiNiAhi- gamana karanArI. | suMdara daMtaNiAhiM - suMdara che paNa soNithaNa - puSTa kaTItaTa ane darzana jenuM evI. stanavaDe. devasuMdarIhi - devAMganAo vaDe. sAlaNiAhi - zobhatI. | pAyavaMdiAhi-pagamAM vaMdana karatI. sakalakamaladala khIlelA kamaLanAM | vaMdiA - vaMdAyelA. pAMdaDAM jevAM. | jalsa - je bhagavaMtanA. loaNiAhiM - netravALI. te - te be. pINaniraMtara - moTA ane gADha | suvikramA - rUDI gati vALA. (aMtara rahita). kamA - caraNo. thaNabhara - stananA bhAravaDe. appaNo - potAnA. viNamia - vizeSa namelAM che. | niDAlaehi - lalATa vaDe. gAyalaAhi- gAtra jenAM evI. | maMDaNoNa - AbhUSaNanI racanAnA. maNikaMcaNa -maNi ane suvarNanI. | ppagAraehi - prakAra vaDe. pasiDhila - vizeSe zithila. kehi - kevA prakAro) vaDe. mehalasohie - mekhalA vaDe | avaMgatilaya - apAMga, tilaka. zobhAyamAna che. pattalehanAmaehi-patralekha nAmanA. soNitaDAhi- kaTIpradeza jeno evI. | cillaehi - dedIpyamAna. varabiMkhiNIneura - zreSTha ghugharIo, saMgaya - maLyo che. jhAMjhara. aMgayAhi - aMgo jenAM evI. satilayavalaya - suMdara tilaka | bhattisanniviTTa - bhaktivaDe vyApta. ane kaMkaNavaDe. | vaMdaNa - vaMdana karavAne. vibhasaNiAhi-vizeSe zobhita | AgamAhiM - AvelI. evI. | huti - che.
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 ta - tene. dhuya - TALyAM che. ahaM - huM. savakilesaM - sarvaduHkho jeNe evA. jiNacaMda - jinacaMdrane. payao - Adara vaDe. ajisaM - ajitanAthane. paNamAmi - praNAma karuM chuM. jiamohaM - jItyo che moha jeNe | dIvayaM dIpaka chaMda. evA. | cittakharA - citrAkSara chaMda. zrIajitajina stuti aMbaraMtara-viAraNiAhi, laliahiMsavahu-gAmiNiAhiM paNa soNithaNasAliNiAhi, sakala-kamaladala-loaNiAhiM . ra6 | dIvayaM pINa-niraMtara-thaNabhara-viNamiagAyalaAhi, maNikaMcaNapasiDhilamehala-sohie-soNitaDAhiM . varaddhikhiNi neura-satilaya-valaya-vibhUsaNi AhiM, raikara-caura mohara-suMdara disaNiAhiM . 27. cittakUkharA . 1. prINa kAmIjanane khuzI kare evA. ra vyavadhAna (aMtara) rahita. 3 nAjuka ane komaLa zarIra hovAthI namI gayelAM. 4, manohara manane anyatra gamanano niSedha karavAthI manane aTakAvanAra evo artha thAya che.
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ 303 devasuMdarIhipAyavaMdiAhiM vaMdiAya jasTa te suvikramA kamA, appaNa niDAlaehi maMDaNoNapagAraehi, kehiM kehi viA avaMgatilaya pattalehanAmaepti cillaehiM saMgaThaM-gAhiM, bhattisanniviTTavaMdaNAgamAhi huti te vaMdiA puNo puNo || 28nArAyao || tamahaM jiNacaMde, ajiaMjiamohaM . dhuyasavakilesa, payao paNamAmiA 29 I naMdiayo (caturbhiH kalApakam) artha - AkAzanA aMtarAle vicaranArI, manohara haMsInI peThe gamana karanArI, puSTa kaTIpradeza ane stanavaDe zobhAyamAna, saMpUrNa (khIlelA) kamaLanA patra jevAM locana (netrovALI mhoTA ane gADha stananA bhAravaDe vizeSe namelAM che gAtra (zarIra) jenAM evI; maNi ane suvarNanI banAvela vizeSe zithila (DhIlI) mekhalA (kaMdorA) vaDe zobhAyamAna che kaTIpradeza jeno evI, zreSTha ghugharIo, jhAMjhara, suMdara tilaka ane kaMkaNa (valayavaDe) vizeSe suzobhita evI prIti karanAruM, caturajananA manane haraNa karanAruM ane suMdara che darzana (dekhAva-rU5) jenuM evI; alaMkAro athavA zarIranA kiraNono samUha che jene evI, AbhUSaNanI racanAnA prakAro vaDe te vaLI kevA kevA prakAra vaDe ? dedIpyamAna
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 apAMga (netrane viSe aMjananI racanA), tilaka ane patralekha (kasturI vagerenI kapoLa sthaLa upara karelI patralekhA) nAma che jenAM evA maLelAM che aMgo jenAM evI, bhakti vaDe vyApta evuM vaMdana karavAne AvelI evI devAMganAo vaDe, potAnA lalATe karIne je bhagavaMtanAM rUDI gati (cAla)vALA (athavA rUDA parAkramavALA) te be caraNo vaMdAyela che ane vaLI pharIthI vaMdAyela che; jItyo che moha (mohanIya karma) jeNe evA ane TALyAM che sarva prakAranAM duHkho ane kaSAya jeNe evA te ajitanAtha jinacaMdrane Adara sahita huM namaskAra karuM chuM. 26-27-28-29. zabdArtha thuA - stuti karAyelA (ane). | bahuAhi - bahu. vaMdiayassA - vaMdana karAyelA. ! suravara - devonI sAthe zreSTha. risigaNa -RSisamudAya (ane). raghuguNa - krIDArUpa guNane viSe. devagaNehi - devasamUha vaDe. paMDiayAhi - paMDitA, DAhI. to - te pachI. vaMsasa6 - veNudhvani. devavahiM - devIo vaDe. | taMtitAlamelie - vINA ane payao - sAvadhAnapaNe. paTAdi maLe chate. paNamiassA -praNAma karAyelA. 1 tiuphakhara - tripuSkara nAmanA jasma-mokSa ApavAne zaktivAna. vAjitranA. jaguttama - jagatane viSe uttama. | abhirAma - manohara. sAsaNaassA- zAsana che jemanuM evA. | sadamI ekae- zabda vaDe mizrita bhattivasAgaya - bhaktine vize karyo chate. AvavAthI. | suisamANasea - sAMbhaLavAnuM piMDiayAhi - ekatra thayelA. samAnapaNuM karyuM chate. devavaraccharasA - nartakavAda zreSTha | suddha - zuddha uccAravALuM. deva ane nRtya kuzaLa devAMganAo | sajjagIya - adhika guNavALA vaDe yukta. | gItavaDe sahita.
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ ili in 305 pAyajAla - pagane viSe jALanA | jUajavamaMDiA - dhUpa ane AkAravALI. javavaDe suzobhita. ghaMTiAhi- ghugharIo vaDe upalakSita | jhayavara - zreSTha dhvaja, chate. magaratraya-magara, azva (ane). valapamehalA - balaiyAM, kaMdoro. | sirivacchasulaMkaNA - zrIvatsa evAM kalAvaneura- kalApa ane jhAMjharanA. | zobhAyamAna che lAMchana jemane evA. abhirAmasada - manohara zabda vaDe. dIvasamudramaMdara - dvIpa, samudra merU mIsaee - mizrita karyo chate. parvata (ane). devanaTTiAhi- devanartakIo vaDe. | disAga sohiyA - diggaja vaDe hAvabhAvavirbhama - hAvabhAva suzobhita. ane vilAsanA. sasthiavasaha-svastika, vRSabha. pagAraehiM - prakAravALA. sIharaha - siMha, ratha (ane). nazciUNa - nRtya karIne. cakravaraMkiyA - cakravaDe zreSTha rIte cihnita. aMgahAraepti-aMganA vikSepa karIne. sAvalaDyA - svabhAve karIne vaMdiA - vaMdAyelA. zobhAyamAna. jassa - je (bhagavAna)nAM. | samapaITTA- sarakhI bhUmine viSe tayaM - te (zAntinAtha). rahelAM. tiloyasavvasA - traNa bhuvananA | adosaTTA- doSa vaDe adura. | sarva prANIone. | guNehi guNo vaDe. saMtikArayaM - zAntinA karanArA. | jiTTA - jayeSTha, moTA. vasaMta - vizeSe zAnta thayA che. pasAyasiTTA-nirmaLatA vaDe zreSTha. savvapAvadosaM - sarva pApa ane taveNa - tapa vaDe. doSa jenA evA. | puTTA - puSTa. esa - A. sirIhi - lakSmIdevI vaDe. ahaM - huM. ITTA - pUjita. chattacAmarapaDAga - chatra, cAmara, risIhi-munio vaDe. patAkA. | juTTA - sevAyelA. 20 :
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 pAyayA - pUjaya. taveNa - tapa vaDe. yasavvapAvayA - TALyAM che sarva pApa jemaNe evA. | huMtu - thAo ! sivasuhANa - mokSasukhanA. savvaloa - sarva lokanA. dAyayA - ApanAra. hiamUlapAvayA - hitanA mULane | prApta karAvanAra. bhAsurayaM - bhAsuraka chaMda. vANavAsiyA - vAnavAsikA chaMda. aparAMtikA - aparAMtikA chaMda. saMthuA - stuti karAyelA. thua-vaMdiayassA risigaNa-devagaNehiM, to devavahUhi payao paNa miassA, jassa jaguttamasAsaNaassA, bhattivasA gaya-piMDiayAhiM || devavaraccharasA bahuAhiM, suravara-2iguNa-paMDiayAhi // 30 | bhAsurayaM vaMsasada-taMti-tAla-melie TMtiulkharA 1. narmasiyassA (namaMsthitasya) iti pAThAntaraM bhagavaMta samIpe prathama gaNadhara namaskAra kare, tyArabAda devo ane pachI devIo namaskAra kare, te krama ahIM darzAvyo che. | 2. jasUca mokSaNe jasU dhAtu mokSa ka2vAnA arthamAM che. tethI jAsya eTale mokSa prApta karavAne zaktivAna. 3. zreSTha devone prIti je thakI thAya evA (saMgIta kuzaLatA vagere) guNone viSe paMDitA-viduSI evI devanartakI evo artha paNa thAya che. 4. eka mukhavALA ane be mukhavALA vAjiMtra maLIne traNa mukhavALuM vAjIMtra te tripuSkara.
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ 307 bhirAma-saddamIsae kae a, suisamANa-Nea- 1suddha-sajja gIya-pAyajAla-ghaMTiyAhiM, valaya- mehalA-kalAva ne urAbhirAma-saddamIsae kae a devanaTTiAhiM hAva mappagAra ehiM, nacciUNa 'aMgahAraehiM vaMdiA ya jassa te suvikkamA kamA, tayaM tiloya-savvasattasaMtikArayuM, pasaMtasavva-pAva-dosamesahaM namAmi saMti-muttamaM jirNa // 31 || nArAyao I bhAva-viSma artha :- RSi samudAya ane devasamudAya vaDe stuti karAyelA 1. anunAsikAdi doSarahita zuddha uccAravALuM. 2. SaDja mayUra, zaMkha AdinA zabdo vaDe (sad) sAruM athavA saghaH tatkALa gAyeluM. evo artha thAya che. 3 nRtyakaLAmAM kuzaLa evI devAMganAo. 4. mukhanI ceSTAdi bahu kAmavikArano abhiprAya. 5. cittamAM rahela alpa kAmavikArano abhiprAya. 6. vANI, vasra ane bhUSaNa vagerenuM bhramathI sthAna badalAvuM athavA vilAsa. 7. netra, mukha vagerenA vikArI pheraphAra. 8. hAtha, AMgaLI pramukha aMganA-abhinaya vaDe. 9. zobhita paMDita janono AcAra jemane samIpe che evA. evo artha paNa thAya che.
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 308 ane vaMdana karAyelA. te pachI devIo vaDe sAvadhAnapaNe praNAma karAyelA ane mokSa ApavAne zaktimAna hovAthI jagatane viSe uttama che zAsana (AzA) jemanuM evA je bhagavaMta temanAM rUDA parAkramavALAM te be caraNakamaLo bhaktinA vize AvavAthI ekatra thayelI, ghaNA nartakavAda zreSTha deva ane nRtyakuzaLa devAMganAo vaDe yukta tathA devonI sAthe zreSTharatikrIDArUpa guNane viSe paMDitA (DAhI) evI vinartakIovaDe veNudhvani (vAMsaLIno nAda) vINA ane capaTI, paTAdi tAla (athavA kAMti, karatAla vagerenA tAla) maLe chate tripuSkaranAmA vAjiMtranA manohara zabdavaDe mizrita karyo chate, sAMbhaLavAnuM samAnapaNuM karyuM chate (sarva zabda sAMbhaLavAmAM kAnanuM sAvadhAnapaNuM-ekAgratA), zuddha tathA adhika guNavALA gIta vaDe sahita evI pagane viSe jALanA AkAravALI ghugharIo vaDe upalakSita chata, valaya (balaiyAM), kaMdoro, kalApa (eka jAtanuM AbharaNa) ane jhAMjharanA manohara zabdavaDe mizrita karyo chad, hAvabhAva ane vikAsanA prakAravALA aMganA vikSepa karIne nRtya karIne vaMdAyelA che je, te traNa bhuvananA sarvaprANIone zAntinA karanAra (athavA mokSane ApanAra) ane vizeSe zAnta thayAM che sarva pApa (azubha karma) tathA doSa (rAga, dveSa, moha vagere) jemanAM (athavA jethI) evA uttama zAntinAtha jinane A pratyakSa evo huM namaskAra karuM chuM. 30-31. zrI ajitanAtha ane zAntinAthanI stuti chatta-cAmara-paDAga juara javamaMDiA, 3jhaya-varamaga2-2ya-siri vaccha 1. nAnI dhvajA. 2. yajJasthaMbha 3. siMhAdinA citravALo moTo dhvaja. 4. uttama puruSanA vakSa:sthaLa (chAtI)mAM A lakSaNa hoya che koIne pagamAM paNa hovAno saMbhava che.
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 309 sulaMchaNA / / dIva-samudda maMdara-disA gaya-sohiA, satci a vasahasIha -rahacakkavarakiyA // 32 // laliayaM // sahAvalaThThA samappaiTTA, adosaduTTA guNehiM jiTTA pasAyasiTTA taveNa puTTA, sirIhiM iTTA risIhiM juTTA II 33 II vANavAsiA te taveNa a-savvapAvayA, savvaloa hia-mUla-pAvayA // 11saMthuA, ajiasaMti-pAyayA, huMtu me sivasuhANa 1radAyayA // 34 // aparAMtikA. (tribhirvizeSakam). 5. jaMbudvIpa vagere dvIpa ane lavaNasamudra vagere samudra jANavA. 6. maMdira evo pATha hoya tyAM "prAsAda' evo artha karavo, 7. merUparvatanI AsapAsa cAre dizAe hastinA AkAranA karikUTo bhadrazALa vanamAM che te 8. asamapratiSThA : nirupama che pratiSThA (khyAti) jemanI evA. 9. ratAza tathA komaLatA adi athavA jJAna, darzana, cAritrAdi guNo. 10. prasAtaziSTAH eTale utkRSTa sukhavALA zreSTha puruSo che jemanI samIpe evA. 11. zaMstutAH sukhanA kAraNabhUta stavana karyuM che jemanuM evA. 12. zivasukhanA dAtAra evA ajitanAtha ane zAntinAtha pUjaya mane stuti karAyelA thAo. arthAt temanuM nitya darzana thAo ema paNa artha laI zakAya.
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 artha:- chatra, cAmara, patAkA, yUpa ane java (lakSaNo) vaDe suzobhita zreSTha dhvaja, magara, azva ane zrIvatsa evAM zobhAyamAna che lAMchano jemane evA, dviIpa samudra meru parvata ane diggajakUTavaDe suzobhita, svastika (sAthiyo), vRSabha, siMha, ratha ane cakravaDe zreSTha rIte citita (lakSaNavALA); svabhAve (heje) karIne zobhAyamAna. sarakhI rIte bhUmi upara pratiSThita, rAgAdi doSavaDe vikAra nahI pAmelA, guNo vaDe moTA, nirmaLatA (rAgAdi doSano nAza) vaDe zreSTha, tapavaDe puSTa (yukta), lakSmIdevI vaDe pUjAyelA ane munio vaDe sevAyelA, tapavaDe TALyAM che sarva pApa (zubhAzubha karma) jemaNe evA, sarva lokanA hita (mokSa)nA mULa (jJAna, darzana, cAritra) ne prApta karAvanArA, rUDe prakAre stuti karAyelA te ajitanAtha ane zAntinAtha pUjyo mane mokSasukha ApanArA thAo. 32-33-34. zabdArtha evaM - e prakAre. gaI - gatine. tavabalavili - tapa sAmarthya vaDe | gayuM - prApta thayeluM. ( vizALa. | sAsaya - zAzvatI. yue - stavyuM. vili - vistIrNa. mae - meM. bahuguNausAyaM - bahu guNanA ajiasaMtijiNa - ajitanAtha prasAdavALuM. ane zAntinAtha jinanuM. | mukhasuheNa - mokSasukhavaDe. juala - yugalajoDI. | parameNa - utkRSTa, vavagaya - gayAM che. avisAyaM - viSAda rahita. kammarayamala - karmarUpa raja ane | nAseu - nAza karo. mala jenA evuM. | visAyaM - vikalatAne.
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ na hu - na ja. 311 kuNau - karo. ajiasaMtizaya ajitazAntistava. parisAvi ane sabhA paNa. pasAyaM - anugraha, maherabAnI. huti - thAya. ta - te. rogA - rogo. moeu - harSane Apo. puOpannA - pUrve thayelA. naMdi - samRddhine. vi - paNa. pAve - prApta karAvo. | nAsaMti - nAza pAme che. naMdiseNe naMdiSeNa munine. jai - jo, abhinaMdi - samasta prakAre AnaMda. | icchaha - Iccho cho. parisAvi - sabhAne paNa. paramapaN - mokSa pada. suhanaMdi - sukhasamRddhi. ahavA - athavA. disau - Apo. kiti- kIrtine. saMjamenaMdi-cAritrane viSe AnaMda. suvityAM sArI rIte vistAra pAmelI. pakinaa-pakina pratikramaNane viSe. bhuvaNe - traNa bhuvanamAM. cAummAsia - comAsI tA - to. pratikramaNane viSe. saMvaccharie - saMvarcyurI telu% - traNa lokano. uddharaNe - uddhAra karanAra. pratikramaNane viSe. avasya - avazya. jiNavayaNe - jinezvaranA vacanamAM. bhaNiyalvo - bhaNavuM. Ayara - Adara. soavvo - sAMbhaLavuM. kuNaha - karo. sabehi - sarvee. vavagaya - nAza pAmyA che. uvasaganivAraNo - vipna kalikalusANa - phaleza ane nivAraNa karanAra. malInatA jenAM evA. eso -e (che). nikaMta - nirmULapaNe. paDhaI - bhaNe che. rAgadosANaM- rAgadveSa jemanA evA. nisuNaI - sAMbhaLe che. puNalmavANuM-punarjanmajemanA evA. ubhAo - banne. namohyu - namaskAra ho. kAlaMpi - vakhate. che te - te.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 devAhidevANaM - devAdhidevane. | saMpuNa - saMpUrNa pUrNimAnA. pasamaI - vizeSe zAnta thayA che. | caMdavayaNassa-caMdranA jevA mukhavALA. puNe - puNya. kiraNe - kIrtana karyuM chate. vaThThaI - vadhe che. ajiasaMtissa - ajitanAtha namaMsamANassa - vaMdana karanAranAM. | ane zAntinAthanuM. evaMtava-bala-vili, yuesae ajiasaMti-jiNa-juala, vavagaya-kampa-rayamala, gaI gayaM sAsaya vikalIphapA gAhA artha - e prakAre tapa sAmarthyavaDe vizALa gayA che karmarUpa raja ane mala jemanA evuM, zAzvatI ane vistIrNa (vipula sukhavALI) gatine prApta thayeluM evuM ajitanAtha ane zAntinAtha jinanuM yugala (jorDa) meM stavyuM che. 35. taM bahuguNadhvasAya, mukhasuheNa parameNa avisAyaM, nAseu me visAyaM, kuNI a parisAvi a pasAyaM 36 ne gAhA artha :- jJAna-darzanAdika aneka guNano prasAda che jene evuM (athavA ghaNA prakAranI nirmaLatAvALuM), utkRSTa mokSasukhavaDe viSAda (vikalatA) rahita te yugala. mArA viSAda athavA (visAta) duHkhano nAza karo, vaLI sabhA (A stavanane 1. vimala iti pAThAntaram. 2. avisAtuM gayuM che sukha jenuM te visAta ane navisAta avisAtasukha rahita nahi arthAt sukhavALA evo artha paNa thAya che.
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ 313 sAMbhaLanArI sabhA) paNa mArA upara anugraha (kahela stavananA guNanuM grahaNa ane doSanA tyAgarUpa maherabAnI) karo. 36. aMtya maMgalAcaraNa tamoeai naMdi, pAveu anaMdiseNamabhinaMdi A parisAvi a suhanaMdi, mama ya disau saMjamenaMdi 37gAhA. artha :- yugala bhavyajanone harSa karAvo ane samRddhi prApta karAvo ane naMdiSaNane samasta prakAre AnaMda prApta karAvo. zrotAjanonI sabhAne paNa sukhasamRddhi Apo tathA mane saMyamane viSe AnaMda Apo. 37. pakhie cAummAsia, saMvaccharie avasya bhaNiavvo; soavvo savaeNhiM, uvasagga nivAraNo eso . 38 . 1. A naMdiSeNa muni zreNikanA putra ke bIjA koI maharSi che teno barAbara nirNaya thato nathI. keTalAka vaLI ema kahe che ke zrI zatruMjayanI guphAmAM zrI ajitanAtha ane zAntinAtha varSARtumAM rahelA hatA te jagyAe anupama sarovaranI samIpe ajitanAthanuM caitya hatuM ane marudevI TuMkanI pAse zAntinAthanuM caitya hatuM. tyAM zrI neminAthajInA gaNadhara naMdiSeNajIe ajitazAnti stavananI racanA karI tethI te baMne caityo pUrvAbhimukha thayAM. mULa graMthakAre ahIM sudhI racanA karI che. temAM 37 gAthA ane 2424 akSaro Ave che. bAkInI gAthAo anyanI karelI che. 2. saMvaccha rAIe A diahe iti pAThAMtaramu. 3. A stavana eka ja jaNe bhaNavAnuM kahyuM che. tenuM kAraNa e ke eka sAthe ghaNAnA bolavAthI kolAhala thAya, tethI sarvane upayogapUrvaka saMbhaLAya nahi tethI eka sAthe bolavAnI paddhati ucita nathI.
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 artha -pakhI pratikramaNane viSe, caumAsI pratikramaNane viSe ane saMvarcyurI pratikramaNane viSe (eka jaNe A stotra, avazya bhaNavuM ane sarva janoe sAMbhaLavuM. e stavana vidananuM nivAraNa karanAra che. 38. jo paDhaI ja a nisuNaI, ubho kAlapi ajiasaMtithayA nahu huti tassa "rogA, pulvapnannA vi nAsaMti. 39 artha - ajitazAnti stavanane je puruSa baMne vakhata paNa (upalakSaNathI savAra, bapora ane sAMja) bhaNe che ane je sAvadhAnapaNe sAMbhaLe che tene rogo hotA nathI. temaja, pUrva thayelA (rogo) paNa nAza pAme che. jaI icchaha paramapayaM, ahavA kirti suvitthaDe bhuvaNe, tA teluddharaNe, jiNavayaNe Ayara kuNaha. 40ora artha :- jo tame mokSapadane vAMcchatA ho athavA traNa bhuvanamAM vistAra pAmelI kIrti IcchatA ho to traNa lokano uddhAra karanArA jinavacanane viSe Adara karo. 40. A ajitazAMti stotramAM vaparAyelA chaMdo prAkRta chaMdazAstrane anusAre peja naM. 31panA mathALe ApavAmAM Avela che. 1. kAsa, zvAsa, bhagaMdara koDha vagere rogo athavA sarva prakAranI pIDAo. 2. A 40 gAthA prasiddha che, te sarvatra bolAya che, te sivAya bIjI be gAthAo paNa jovAmAM Ave che; te peja naM.315 nI nIce che.
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ 315 chaMdamAM - guru ane laghu akSaronI khAsa jarUra paDe che, guru-dIrdhasvara ke tenI sAtheno koIpaNa vyaMjana, tathA anusvAra, visarga ke joDAelo akSara jenI pachI Avelo hoya, tevA hRsva svara ke tenI sAtheno vyaMjana-te guru akSara kahevAya che. (Da) gurunI nizAnI che gurunI mAtrA be che. - laghu - hrasvasvara ke tenI sAtheno vyaMjana - te laghu akSara kahevAya che. (1) ladhunI nizAnI mAtrA eka che. pUrvArdha - zlokano Agalo ardha bhAga pUrvArdha kahevAya. uttarArdha - zlokano pAchalo ardha bhAga uttarArdha kahevAya. pAda - zlokanA eka bhAgane pAda kahe che. yati - zlokamAM je ThekANe visAmo levAno hoya tene yati kahe che. gaNa - zlokamAM traNa traNa akSaronA gaNa hoya che. guru ane laghu akSaronI meLavaNIthI gaNa thAya che. mAtA-rA-ja-bhA-na-sa-ya-A sUtrane moDhe karavuM, nIce pramANe vAMcavAthI gaNomAM akSaronuM svarUpa samajAze. mAtArA Da Da Da magaNa tArAja Da Da / tagaNa rAjabhA DaT Da 2gaNa jabhAna | Da | jagaNa vavagAyakalikalusANa, vavaganiddhatarAgadosANaM. vavagapuNanmavANuM, namolyu te devAdhidevANaM 1 . nAza pAmyA che kaleza ane malInatA jemanAM evA, nikLapaNe nAza pAmyA che rAga-dveSa jemanA evA, gayA che punarjanma jemanA evA te devAdhidevone namaskAra ho. 1 savaM pasamAM pArva, purNa vaI namasamANasmA saMpuNacaMdavayaNamsa, kiraNe ajiyasaMtissa | 2 || saMpUrNa caMdranA jevA mukhavALA ajitanAtha ane zAntinAtha jinanuM kIrtana karyo chate vaMdana karanAranAM sarva pApa vizeSa zAnta thAya che ane puNya vadhe che. 2.
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ DA, 316 bhAnasa bhagaNa nayasa nagaNa, sayamAM | Da sagaNa yamAtA Da Da yagaNa laghu khulAso - A gaNo akSarameLa chaMdamAM vaparAya che, koI paNa eka akSara laI tenI sAthe pachInA be akSaro vAMcavAthI traNa akSarano gaNa thaze. pahelA akSara sAthe gaNa zabda joDavAthI te gaNanuM nAma thaze. tathA te gaNamAM gurU tathA laghu kyAM kyAM levA? te paNa samajAze. temaja mAtrAmeLa chaMdamAM kaca-Ta-ta-5 nAmanA pAMca gaNo vaparAya che. temAM kagaNa be mAtrAno, ca gaNa traNa mAtrAno,Ta gaNa cAra mAtrAno, ta gaNa pAMca mAtrAno, 5 gaNa cha mAtrAno thAya che. temaja laghu-gurUnI meLavaNIthI tenA anukrame be-traNa-pAMca-ATha ane tera bheda nIce pramANe - kagaNa cagaNa TagaNa tagaNa pagaNa Da Da Da | Da Da Da Da Da Da! ! Da Da Da Da Da Da | IIIS ISIS Da . Da Da Da | Da | || | _|| Da Da || | Da Da | Da || Da | DAM DaT || ||ii DI Da Da || (8) || Da || Da | | Da II II || || || (13)
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ 317 gAthA chaMda :- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - sAta Ta gaNa (cAra mAtrAvALA) pachI eka gurU prathama ardhamAM Ave, tyAM viSama Ta gaNamAM jagaNa ( DA) na hoya, chaThTho TagaNa madhyamAM kagaNa (Da) vALo hoya, bIjA arthamAM to pAMca TagaNa ane pachI chaThTho ladhu hoya, bAkInuM pahelA ardha peThe eTale sAtamo TagaNa ane pachI gurU e prakAre gAthA chaMda jANavo. zloka chaMda - pAMcamo akSara sarvatra (cAre pAdamAM) laghu, bIjA ane cothA pAdamAM sAtamo akSara laghu hoya, chaThTho akSara vaLI gurU jANavo e prakAre paMDito zloka chaMda kahe che. mAgadhikA chaMda:- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM-viSama (pahelA-trIjA) pAdamAM be TagaNa ane sama (bIjA-cothA) pAdamAM pagaNa (cha mAtrA) ane TagaNa ane te pachI sama viSama baMnemAM laghu kagaNa, laghu kagaNa Ave tene mAgadhikA chaMda jANavo. Aliganaka chaMda :- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM. AliMganaka chaMdane viSe be laghu ane eka guru Ave, evA che TagaNa sarva pAdane viSe Ave che paNa eTaluM vizeSa che ke paheluM pada trIjAnI sAthe ane bIjuM pada cothA sAthe yamakavALuM hoya. saMgataka chaMda-tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM-laghu akSaravALA tagaNa (pAMca mAtrA) cAra ane eka guru traNa pAdane viSe hoya; laghu tagaNa be, TagaNa be, laghu tagaNa ane aMtya guru cothA pAkane viSe hoya, e saMgataka chaMda anuprAsa sahita hoya. svaranI vivaphA vinA eka be traNa akSaranA aMtare eka vyaMjana vAraMvAra AvyA kare te anuprAsa jANavo. sopAnaka chaMda :- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - eka gurU ane laghuvALA TagaNa pAMca ane gurU ema tulya akSaravALA padavaDe hita sopAnaka chaMda jANavo. dareka padamAM 16 akSara che.
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 veSTaka chaMda :- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - tagaNa, cagaNa (traNa mAtrA,) pagaNa, tagaNa, TagaNa be, tagaNa be, pagaNa TagaNa cAra, tagaNa traNa, tagaNa traNa, laghu, guru, cagaNa, be TagaNa, cagaNa guru e pramANe veSTaka chaMda jANavo. rAsAlubdhaka chaMda -tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM -TagaNa be, laghu, guru tathA TagaNa traNa, laghu, guru, TagaNa traNa ane chelluM pAda bIjA sarakhuM (TagaNa traNa, laghu gurU) jayAM che te rAsAlubdhaka chaMda jANavo. veSTaka chaMda - prathamanA veSTakathI A judo samajavo. tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - pagaNa, tagaNa be laghu, guru, TagaNa cha, be guru, TagaNa sAta, laghu guru, pagaNa, TagaNa, be, tagaNa cagaNa, guru, TagaNa nava, be laghu, guru, TagaNa cAra, guru be, TagaNa be, chagaNa, gurUvALA TagaNa traNa, be laghu guru e pramANe bIjo veSTaka chaMda jANavo. rAsAnaMditaka chaMda :- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - TagaNa be,laghu be, guru, pahelA ane bIjA pAdamAM hoya, trIjA pAdamAM TagaNa be, laghu ane guru hoya. cothA pAdamAM TagaNa be ane guru e lakSaNavALo rAsAnaMditaka chaMda jANavo. citralekhAchaMda-tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM -tagaNa, TagaNa tagaNa, TagaNa be, laghu be ane guru pahelA ane bIjA pAdamAM Ave. tathA tagaNa, TagaNa, tagaNa, TagaNa traNa, e laghu ane guru trIjA pAdamAM hoya ane cothA pAdamAM tagaNa, TagaNa, tagaNa, TagaNa be, cagaNa ane guru Ave e prakAre citralekhA chaMda jANavo. nArAyaka chaMda :- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - guru laghurUpa cagaNa nava, nagaNa, cagaNa ATha, nagaNa, cagaNa ATha
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ 319 ane nagaNa, daza cagaNa temaja nagaNa, guru be, e lakSaNavALo nArAcaka chaMda jANavo. ahIM nagaNa Avyo te akSarameLano samajavo; te akSara gaNa bhagaNa (DA) jagaNa (iDA), sagaNa (Da), yagaNa (DaDa), ragaNa (DADa), tagaNa (DaDA), nagaNa (ii), ane magaNa (DaDaDa), e ATha nAmanA jANavA. kusumalatA chaMdaH- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - viSama padamAM cha kaLA ane sama padamAM ATha kaLA prathama hoya ane aMte ragaNa ane TagaNa kusumalatA nAmanA chaMdane viSe hoya. ATha kaLAnI gaNatarI haMmeza mATe sarakhI hotI nathI. A chaMdane opachaMdasika paNa kahe che. bhuja pariricita chaMda:- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - pahelA pAdamAM tagaNa, TagaNa, laghu, guru ane bIjAmAM pagaNa, TagaNa, ladhu be, guru hoya e prakAre pAchalA ardhanAM baMne pAda paNa jANavAM e lakSaNayukta bhujagapariricita chaMda jANavo. 1 khidhataka chaMda:- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - bhagaNa, ragaNa, nagaNa, bhagaNa, nagaNa, laghu guru sarva padamAM hoya temaja dazame akSare vizrAma karavo, sarva padamAM aMtyAkSara camakavALAM hoya te khidhataka nAmano chaMda jANavo ane vaMzapatrapatita paNa kahe che. lalitaka chaMda:- tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - TagaNa cAra laghu, guru ema traNa pAdamAM Ave ane TagaNa, tagaNa, TagaNa be laghu guru cothA pAdamAM lalitaka nAme chaMdane viSe jANavo. kisalayamAlA nAme chaMda - tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - TagaNa pAMca jagaNa (ADA), laghu ane guru pratyeka pAdamAM Ave ane sattAvIza mAtrA hoya, e prakAre kisalayamAlA nAmano chaMda jANavo.
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 sumukha chaMda :- tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM-laghu vALA cagaNa be, TagaNa, laghu ane guru; tagaNa be laghu ane guru; pagaNa TagaNa, laghu ane guru, cagaNa be, TagaNa, laghu ane guru e pramANe cAra pAda anukrame jANavA. sarva pAdamAM tera tera mAtrA hoya te sumukha chaMda jANavo. viDhilasita chaMda-tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM - be laghu ane eka guru. be laghu ane eka guru ema dareka pAdamAM hoya te vizudvilasita chaMda jANavo. veSTaka nAmA chaMda :- prathamanAM veSTako karatAM judo samajavo, tenuM lakSaNa A pramANe jANavuM-tagaNa be, TagaNa cAra, tagaNa, TagaNa, tagaNa traNa, laghu guru, pagaNa be, TagaNa be ane guru be hoya te veSTaka nAmA chaMda jANavo. rayaNamAlA chaMda - lakSaNa A pramANe jANavuM - pahelA pAdamAM TagaNa ane be guru ema cAra vakhata Ave ane bAkInA pAdamAM sAta TagaNa ane aMte be guru hoya. pratyeka pAda batrIsa mAtrAvALo rayaNamAlA chaMdamAM hoya. kSiptaka chaMda - tenuM lakSaNa A prakAre jANavuM - pagaNa TagaNa be ane guru dareka pAdamAM kSiptaka chaMda hoya. dvitIya kSiptaka chaMda :- lakSaNa A prakAre jANavuM-athavA ragaNa, nagaNa, ragaNa, laghu ane guru pratyeka pAdamAM kSiptaka chaMdamAM jANavA, A kSiptaka bIjo jANavo. rathoddhatA chaMda paNa A pramANe hoya. dIpaka chaMda - lakSaNa A prakAre jANavuM - cAra pAdane viSe yamaka hoya evo kSiptaka chaMda (prathamano) te dIpaka chaMda jANavo. enuM bIjuM nAma maMjhila chaMda che.
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 1 citrAsarA chaMda - lakSaNa A pramANe jANavuM-pahelA ane cothA pAdamAM pAMca TagaNa ane be guru Ave tathA bIjA-trIjA pAdamAM cha TagaNa ane eka guru hoya. cAre pAdamAM yamakavALo hoya te citrAkSarA chaMda jANavo. bIjo nArAcaka chaMda-lakSaNa A prakAre jANavuM - agyAra cagaNa, guru, cauda cagaNa, nagaNa, soLa cagaNa, TagaNa, traNa cagaNa e pramANe bIjA nArAcaka chaMdamAM jANavuM. naMditaka chaMda - lakSaNa A pramANe jANavuM - be laghu, guru, be laghu, guru ane guru sarva pAdamAM Ave te naMditaka chaMda jANavo. bhAsuraka chaMda - lakSaNa A prakAre jANavuM - tagaNa, pagaNa, tagaNa, TagaNa, tagaNa, TagaNa, tagaNa, TagaNa, guru, pagaNa, be TagaNa, guru bAra TagaNa e prakAre suyati ane anuprAsa sahita bhAsuraka chaMda jANavo. anya nArAcaka chaMda :- lakSaNa A pramANe jANavuM-tera cagaNa, nagaNa, nava cagaNa, nagaNa, trIza cagaNa, ane guru tathA aDhAra cagaNa e prakAre bIjo nArAcaka chaMda jANavo. bIjo lalitaka chaMda - lakSaNa A prakAre jANavuM - cagaNa, TagaNa, cAra temaja guru dareka pAdamAM hoya evA lakSaNavALo bIjo lalitaka chaMda jANavo. vAnavAsikA chaMda:- lakSaNa A prakAre jANavuM - TagaNa cAra, temAM navamI ane bAramI mAtrA laghu hoya (dareka pAdamAM) te vAnavAsikA chaMda jANavo. aparAMtikA chaMda-lakSaNa A prakAre jANavuM - ATha mAtrA ragaNa (DADa) laghu ane guru sarva pAdamAM hoya tevo aparAMtikA chaMda jANavo. 21
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 7. bhaktAmara stotra zabdArtha bhaktAmara bhaktimaMta devatAonA. | yugAda - yuganI AdimAM. praNatamauli- namelA mukuTane viSe rahela. | AlaMbana - AdhArabhUta. maNiprabhANAmu -maNionI | bhavajale - bhavasamudramAM. - kAntione. | patatAM paDatA. udyotaka - prakAza karanAra. | janAnAM - bhavyajanone. dalita pApa-dalana karyo che pAparUpa. | ya: - je bhagavaMta. tamovitAnaM - aMdhakArano samUha | saMstuta -rUDe prakAre stuti karAyelA che. jeNe evA. | sakalavAmaya-samasta zAstra saMbaMdhI. samyaka - rUDe prakAre. tattvabodhAt rahasyanA bodhathakI. jinapAdayuge - tIrthaMkaranA caraNa | udbhutabuddhi - utpanna thayelI yugalane. | buddhivaDe. * A bhaktAmara stotra laghuzAntinA kartA zrI mAnadevasUrinI pATe AvelA zrI mAnatuMgasUrie racyuM che. stotra racavAno hetu A pramANe jANavo-zrI mAlava dezamAM ujjayinI nagarImAM zrI vRddhabhoja nAme rAjAnI sabhAmAM mayUra ane bANa pramukha cauda vidyAmAM pravINa ane nyAya, vedAMta, mImAMsA, sAMkhya, vaizeSika, pAtaMjalI vagere SaTzAstranA jANa, devatAnA sAnnidhyavALA ane garviSTha evA pAMcaso paMDito hatA. ekadA mayUra paMDita potAnI putrI je bANa paMDitane paraNAvI hatI, tenA ghara pAsethI jatAM te daMpatIno mAMhomAMhe thato kalaha sAMbhaLIne marmamAM hAMsI karI. tethI tenI putrIe tene zrApa Apyo. putrInA zrApathI mayUra kuchI thayo. pachI teNe so kAvyavaDe stuti karI sUryadevane prasanna karyA. sUrya pratyakSa thaI teno koDha maTADyo. tethI tenI khyAti thaI, tethI bANa paMDite ISyane lIdhe potAnA hAtha-paga kApIne so kAvya vaDe caMDIdevIne prasanna karI, caMDIe pratyakSa thaI tenA hAtha-paga navA karyA; tethI tenI paNa vizeSa khyAti thaI. AvA camatkArathI loko zivadharmanI prazaMsA karavA lAgyA ane jainadharmanI niMdA karavA lAgyA ke jainIo udaranirvAha pUratI kaSTakriyA kare che, paNa koI
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ 323 paTubhiH - kuzaLa. | stoSya - stavIza. suralokanAthe - devalokanA svAmI | kila - nize. (indro) vaDa. ahamapi - huM paNa. stotre - stotro vaDe. taM prathama - te prathama. jagatritaya - traNa jagatanA. | jinendra - jinezvarane. cittahare - cittane haraNa karanAra. | buddhayA - buddhi vaDe. udAre - udAra. T vinA - rahita. camatkArI kavi ke paMDita temanAmAM nathI. eka divase vRddhabhoja rAjAe zrAvakone pUchyuM ke tamArAmAM koI vidyAvALA che? tyAre zrAvakoe kahyuM ke-he svAmI ! zrI mAnatuMgasUri A vakhatamAM mahAprAbhAvika che. te sAMbhaLI rAjAe temane bolAvavAthI teo tyAM AvyA. praveza mahotsava vakhate brAhmaNoe ghIthI bhareluM kacoLuM eka mANasanA hAthamAM ApI sUri mahArAjane batAvyuM. tethI sUrie eka saLI vAcI laI te ghInA kacoLAmAM mUkI. Ama karavAnuM kAraNa zrAvakoe pUchavAthI temaNe jaNAvyuM ke - dhRtapUrNa kacoLuM batAvI brAhmaNoe sUcanA karI ke kacoLAmAMnA ghInI peThe amArAvaDe A nagarI pUrI bharela che temAM tamAro avakAza nathI. tethI ame saLI. nAMkhIne sUcavyuM ke - jema ghImAM saLI praveza kare che te pramANe amAro paNa A nagarImAM praveza (samAsa) thaze have eka vakhata rAjA pAMcaze paMDito sAthe sabhAmAM beThA che. tyAM zrI mAnatuMgasUrine bolAvI pUchyuM ke tamArAmAM kAMI vaknatva zakti che? tyAre sUrie hA pADavAthI vAda cAlyo, temAM jagatkarvattvanuM khaMDana karI sarvane niruttara karyA tyAre rAjAe kahyuM ke bANa ane mayuranI peThe koI daivIzakti hoya to batAvo. pachI sUrinA kahevAthI tALAMvALI 42 (48) beDIo paherAvIne eka oraDAmAM temane pUryA ane daravAjA majabuta rIte baMdha karI tene sAta tALAM mAryA ane AjubAju brAhmaNo tathA paheragIro rAkhyA pachI mAnatuMgasUrie bhaktAmarastotra racavA mAMDyuM, ekeka kAvya karate chate eka beDI ane eka tALuM tuTatuM gayuM ane dvAra tathA tenAM tALAM svayameva ughaDI gayAM, Avo camatkAra joI rAjAe vismaya pAmI gurunuM bahumAna karyuM ane te jainazAsanamAM prItivALo thayo A bRhadgacchIya zrImAnatuMgasUri zrI viraprabhunI vIzamI pATe thayA che.
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 api - paNa. | kalpAMtakAla - pralayakALanA. vibudha - devatAoe. pavanoddhata-pavanavaDe uddhata thayela che. arcitapAdapITha! - arcana karyuM che. nakracakra - magaramabhyano samUha pAdAsana jenuM evA. jene viSe evA. stotuM - stuti karavAne. | vA - athavA. samudatamatiH - rUDe prakAre utpanna | tarImu - taravAne. thaI che mati jene evo. | alaM samartha. vigatatrapaH vizeSe gaI che lajjA | aMbanidhi - mahAsAgarane. jenI evo. | bhujAbhyAM - be hAtha vaDe. bAla - bALakane. soDahaM - evo huM. vihAya - mUkIne. tathApi - to paNa. jalasaMsthita - pANImAM rUDe prakAre | tava - tamArI. rahela. bhaktivazAt - bhaktinA vaza thakI. inDabiMba - caMdrabiMbane. munIza! - munionA svAmI. anyaH - bIjo. katuM - karavAne. kaH - koNa. stava - stavanane. icchati - Icche. vigatazakitaH - gayela che zakti janaH - manuSya. jenI evo. sahasA - tatkALa. pravRttaH - pravRtta thayo chuM. graha tum - grahaNa karavAne. prItyA - prIti vaDe. vakta - kahevAne. AtmavIrya potAnA baLane. guNAnuM - guNone. avicArya- nahi vicArIne. guNasamudra! - he guNanA sAgara! | mRgaH - haraNa. zazAMkakAMtAnuM-caMdramA sarakhA manohara. | mRgendra - siMhanI. te - tamArA. na abhyatI - sAme nathI thato. kSama: - samartha thAya. suraguru - bRhaspati. nijazizoH- potAnA bALakanA. pratima: - samAna. | paripAlanArtha - rakSaNa arthe. kiM- zuM.
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ 325 maMgaLa tathA abhidheya bhaktAmara-praNata-mauli-maNi-prabhANA-, mudyotakaM dalita-pApa-tamo-vitAna; samyak praNamya jinapAdayuge yugAdA-, vAlaMbanuM bhavajale patatAM janAnAm. 1. yaH saMstutaH sakala-vAmaya-tattvabodhA,dubhUta-buddhi-paTubhiH suraloka-nAthe; stotra-rjagatritaya-citta-hare-rudAre ; stoSya kilAhamapita prathamaMjinendram 2 yugyam artha - bhaktimaMta devatAonA namelA mukuTane viSe rahelA maNionI kAntione prakAza karanAra, dalana karyo che pAparUpa aMdhakArano samUha jeNe evA ane yuganI AdimAM bhavasamudramAM paDatA bhavyajanone AdhArabhUta evA (prathama) tIrthakaranA caraNayugalane rUDe prakAre namaskAra karIne je bhagavaMta samasta zAstranA rahasyanA jJAnathakI utpanna thayela buddhivaDe kuzaLa evA indrovaDe traNa jagatanA cittane haraNa karanArAM ane udAra stotro vaDe rUDe prakAre stuti karAyela che, te prathama jinendrane huM paNa nizca savIza. 1-2. kavie batAvelI potAnI laghutA. buddhayA vinADapi vibudhA-cita-pAdapITha!, stotuM samudyata -mati-viMgatatrapoDaham; 1. dharmapravartananI AdimAM, arthAt dharmano viccheda thayA pachI pharI dharmanI pravRtti thAya te yuganI Adi jANavI. eTale trIjA ArAne cheDe.
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 bAlaM vihAya jala-saMsthita-mindubimba,manyaH ka icchati janaH sahasA grahItum ? 3. artha :- vibudhArcitapAdapITha (devatAoe athavA paMDitoe arcana karyu che pAdAsana jenuM evA) ! buddhi (prabalaprajJA) vinA paNa stuti karavAne rUDe prakAre udyamavALI mati che jenI evo ane vizeSe gaI che lajjA jene evo (zakti vinA stuti karavAne tatpara thayo mATe lajjA vinAno dhITho) huM chuM, pANIne viSe rUDe prakAre rahela (pratibiMbita thayela) caMdramAnA biMbane bALakane mUkIne (bALaka sivAya) bIjo kayo manuSya tatkALa grahaNa karavAne icche ? arthAt bALaka vinA bIjo koI buddhivAna jaLa-pratibiMbita caMdrane grahaNa karavA icchato nathI. tema huM paNa bALakanI peThe azakta chatAM stuti karavAne icchuM chuM. 3. stuti karavAnI azakyatAnuM varNana. vastuM guNAn guNasamudra ! zasAMka-kAMtAnu, kaste kSamaH suraguru-pratimoDapi buddhacA; kalpAMta-kAla-pavanoddhata-nakra-cakra, ko vA' tarItumalamaM-bunidhi bhujAbhyAm. 4. artha :- he guNasamudra (dhairya-gAMbhIryAdi guNanA sthAna) ! caMdramA sarakhA manohara-ujjvaLa evA tamArA guNone buddhivaDe karIne bRhaspati samAna evo paNa kayo puruSa kahevAne samartha thAya ? arthAt koI samartha thato nathI. athavA to pralaya kALanA pavana vaDe 1. vA upamAne viSe vaparAyela che. matalaba ke jema samudrane koI be hAtha vaDe tarI zake nahIM, tema tamArA guNo kahevAne bRhaspati jevo paNa samartha thAya nahi.
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ 327 uddhata thayela (uchaLI rahyo) che magaramasyano samUha jene viSe evA samudrane kayo puruSa be bhujAvaDe taravAne samartha thAya? 4. stotra racavAno hetu soDahaM tathApi tava bhaktivazAnjaniza! karyuM stavaM vigatazakti-rapi pravRttaH; prItyADaDatmavIrya-mavicArya mRgo mRgendra, nAgyeti kiM nijazizo: paripAlanArtham. 5. artha - he munIza ! (tattvane jANanAra maharSionA svAmI) (stotra karavAne asamartha evo chuM. to paNa tamArI bhaktinA vaza thakI (bhaktinA AgrahathI) vizeSa gaI che zakti jenI (zakti rahita) evo chato paNa stavanane karavAne huM pravRtta thayo chuM. hariNa, snehavaDe potAnA bALakanA rakSaNa mATe potAnuM baLa nahi vicArIne siMhanI sAme zuM nathI thato (laDavAne zuM sanmukha nathI jato)? 5. zabdArtha azrutaM - thoDA zAstrane jANanAra. | madha -caitra mAsamAM. mRtavatAM - bahuzrutone. madhura - manojJa. parihAsadhAma - hAsyanuM sthAna. | virauti - bole che. vat - tamArI. | tat - te. bhaktireva - bhakti ja. cAcUtakalikA - manohara mukharIkurute - vAcALa kare che. AmrakalikAno. balAt - balAtkAre. nikakahetu samUha teja eka hetu che. mAm - mane. saMstavana - rUDA stavana vaDe. yata - je kAraNa mATe. bhavasaMtati - bhavaparaMparAvaDe. kokila: - koyala. sannibaddha - baMdhAyela.
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 pApa - pApa. samastadoSa-samagradoSa je thakI evuM. kSaNAt - kSaNavAramAM. saMkathA - kathA. kSaya - kSayane. jagatAM - jagatunAM. upaiti - pAme che. duritAni - pApone. zarIramAja - dehadhArIonuM. | hanti - haNe che. AkrAMta loka-lokamAM vyApta thayela. dUre - dUra raho. alinIla - bhramara jevo kALo. sahastrakiraNaH - sUrya. azeSa - samasta. kurute - kare che. Azu - zIdhra. prabhA evI - prabhA ja. sUryAsu - sUryanAM kiraNovaDe. padmAkareSa- kamaLanA samUhavALA bhinnabhiva-nAza pAmela hoya tema. - sarovarane viSe. zArvara-aMdhArI rAtrithI utpanna thayela. | jalajAni - kamaLone. aMdhakAra - aMdhArUM. vikAzabhAji - vikasvara. matvA - mAnIne. atyabhuta - atyaMta Azcarya. iti - ema. bhuvanabhUSaNabhUta-traNa bhuvananA mayA - mArA vaDe. AbhUSaNa tulya. idaM - A. bhUtaiH - satya. Arabhyate - AraMbha karAya che. guNe: - guNo vaDe. tanudhiyA - maMda buddhivALA. bhuvi - jagatamAM. prabhAvAt - prabhAva paDe. bhavanta - tamone. ceto - cittane. abhiSuvantaH - stuti karanArA. hariSyati - haraNa karaze. tulyA - sarakhA. bhavaMti - thAya che. satAM - sajjanonAM. bhavataH - tamArI. nalinIdaleSa- kamalinInA patrane viSe. tena - te vaDe. muktAphalaghuti -motinI kAntine. bhUlyA - saMpatti vaDe. nanu - nize. Azrita - sevakane. udabiMdu - pANInuM TIpuM. iha - A lokamAM. AstAM - dUra raho. Atmasama - potAnI tulya. asta - nAza pAmyA che. | na karoti - na kare.
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ 329 alpazrutaM zrutavatAM parihAsa-dhAma, tvadbhaktireva mukharI-kurute balAtmA; yaskokilaH kila madhau madhuraM virauti, taccArucUta-kalikA-nikareka-hetu . 6. artha - alpazAstranA bodhavALA ane bahuzruta (ghaNA zAstrane jANanArA paMDito)ne hAsyanuM sthAna evA mane tamArI bhakti ja balAtkArathI vAcALa kare che. je kAraNa mATe koyala nizce caitramAsa (vasaMta Rtu)mAM madhura zabda bole che, teno manohara AprakalikAno samUha te ja eka hetu (kAraNa) che, arthAt jema AMbAno mora (kora) khAvAthI koyala madhura svare bole che, tema huM tamArI bhaktirUpa zakti vaDe stotra karIza. 6. stavanA karavAthI thato lAbha vatsastavena bhava-saMtati-sannibaddha, pApaM kSaNAt kSayamupaiti zarIra-bhAjAm; AkrAMta-lokamali-nIla-mazeSa-mAzu, sUryAsu-bhinnamiva zArvara-madhakAram. 7. artha - he bhagavaMta! tamArA rUDA stotravaDe (guNavarNana vaDe) dehadhArIo (prANIo)nuM saMsAranI paraMparA vaDe baMdhAyela pApa (azubha karma), jema vyApta thayela che loka jenAthI evo (lokamAM vyApI rahelo) ane bhramara jevo kALo, kRSNapakSanI rAtri saMbaMdhI samasta aMdhakAra, zIdhra sUryanA kiraNo vaDe nAza pAme che, tema kSaNavAramAM kSayane pAme che. 7.
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330. stavanA karavAnA hetunI vizeSa daDhatA matveti nAtha! tava saMstavana mayedamArabhyate tanudhiyADapi tava prabhAvAta; ceto hariSyati satAM nalinIdaleSa, muktAphala-ghuti-mupaiti nanUdabindu 8. artha - he nAtha ! tamArA prabhAvavaDe tamAruM A stotra sajjana puruSonA cittanuM haraNa karaze, e prakAre mAnIne (jANIne) maMdabuddhivALA paNa mArA vaDe tamAruM stotra AraMbha karAya che (racAya che), arthAt huM tamAruM stotra racuM chuM; kemake kamalinInA paTAne viSe paDela jaLabiMdu nizca mukatAphaLa (motI)nI jevI kAntine pAme che. arthAta kamalapatramAM rahela jaLabiMdu kamaLanA prabhAve motI jevuM dekhAya che, tema tamArA prabhAva vaDe karIne A stotra sajjanone AnaMdakArI thaze. 8. bhagavaMtanI kathAnuM mAhAbhya. AstAM tavastavana-masta-samastadoSa, -tsakathADapi jagatAM duritAni hanti; dUre sahasrakiraNaH kurute pramaiva, padhAkarechu jalajAni vikAzabhAji. 9. artha - he prabhu! nAza pAmyA che samasta doSa (rAgadveSakaSAyAdi) je thakI evuM tamAruM stavana dUra raho, paraMtu tamArI kathA (A bhava-parabhavanA caritranI vArtA athavA tamAruM nAma) paNa jagatanivAsI lokonA pApane haNe che. jema-sUrya dUra raho, 1. kriyAnA arthavALo avyaya che.
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ 331 paraMtu tenI kAnti ja (aruNodaya) kamaLanA samUhavALA sarovarane viSe kamaLone vikasvara kare che. 9. guNastutinuM phaLa nAyabhuta bhuvana-bhUSaNa-bhUta! nAtha !, bhUtaiiguNabhuvi bhavaMta-mabhiSTravaMtA; tulyA bhavaMti bhavato nanu tenI kiMvA, bhUtyADaDazritaM ya Iha nAtmasamaM karoti. 10. artha - he traNa bhuvananA AbhUSaNa tulya, he nAtha! satya guNovaDe karIne, pRthvIne viSe tamArI stuti karanArA manuSyo tamArI sarakhA thAya che. (mokSa pAme eTale tamArI tulya thAya) te ati Azcarya nathI. athavA je svAmI A lokane viSe paNa potAnA Azrita (sevakane) lakSmI vaDe potAnI tulya na kare tevA (svAmI) vaDe karIne zuM? kAMI ja nahi. zabdArtha daSTavA - joIne. | toSa - saMtoSane. bhavaMta - tamone. upayAti - pAme. animeSa - maTakuM mAryA vinA | janamya - manuSyanI. ekI najare. | cakSu - netra, AMkha. vilokanIyaM - jovA yogya. pIvA - pIne. anyatra - bIje sthAne. payaH- pANIne. 1. praznanA arthamAM paNa vaparAya. 2. je potAnA sevakane potAnI samAna kare te ja kharo svAmI jANavo, bIjA svAmI kaMI gaNatarImAM nathI, evo A lokamAM paNa vyavahAra che. to he bhagavaMta ! tame kharA svAmI cho mATe huM paNa tamArI stavanA vaDe tamArA tulya tIrthaMkaranI Rddhi pAmIza. evI yAcanA stotrakAra kare che.
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33ra zazikarayuti - caMdranA kiraNonI | vakatra - mukha. kAnti jevA. | kva - kyAM. duSpasindhoH - kSIra samudranA. | suranaroraga - deva, manuSya ane kSAraMjala - khArA pANIne. bhavanapatinA. jalanidhaH- lavaNa samudranA. | netrahAri-netrane haraNa karanArUM. azituM - pIvAne. niHzeSa - samasta prakAre. icche - icche. nirjita - jItI che. haiH - je. jagata tritaya - traNa jagatanI. zAntarAgarucibhiH - zAnta rasanA | upamAna - upamA jeNe evuM. bhAvanI chAyAvALA. | biMba - biMba. paramANubhiH - paramANuo vaDe. | kalaMkamalina- kalaMkavaDe glAni pAmeluM nirmApita nirmANa karAyelA cho. nizAkarasya - caMdramAnuM. tribhuvana - traNa bhuvanane viSe. | ya - je. ekalalAmabhUta! - advitIya vAsare - divase. tilaka samAna. | bhavati - thAya che. tAvaMtaH - teTalA. | pAMDupalAza-pILAkhAkharAnA pAna. eva - nizcayArthe. kalpa - sarakhuM. khalu - nize. saMpUrNamaMDala - saMpUrNa maMDaLavALA aNavaH - paramANuo. pUrNimAnA. pRthivyAM - jagatamAM. zazAMkakalAkalApa - caMdranI kaLAnA yata - je kAraNa mATe. samUhanA sarakhA. te - tamArA. zubhrA - ujjavaLa. samAne - sarakhuM. guNAH- guNo. aparaM - bIjuM. tribhuvana - traNa bhuvanane. hi - nize. tava - tamArA. rU5 - rU5. laMghayaMti - ullaMghana kare che. ati - che. ye - je puruSo.
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ 333 saMzritA - Azraya karIne rahelA che. | manAka - kiMcit. tAn - teone. | manaH - mana. nivArayati - nivAraNa kare. vikAramArga - vikAranI ceSTAne. saMcarataH - vicaratA. kalpAMtakAla - pralayakALanA. yatheSTa - svecchAe. marutA - vAyuvaDe. citra - Azcarya calita - kaMpAyamAna thayA che. atra - ahIM. acalena - parvato jenAthI evA. yadi - jo. maMdarAdri - merUparvatanuM. tridaza - devatAonI. zikhara - zikhara Toca. aMganAbhiH - strIo vaDe. calita - calAyamAna thayeluM. nIta - pAmeluM. kadAcit - kyAreya paNa. bhagavad darzananuM phaLa diSTavA bhavaMta-manimeSa-vilokanIyaM, nAnyatra toSamupayAti janasya cakSu; pItA payaH zazikara ghuti-dugdhasiMdho, kSAraM jala jalanidherazituM kaicche? 11. artha - meSonmeSa (maTakuM mAravuM) rahitapaNe jovA yogya (ekITase-ekI najare jovA yogya) evA tamone joIne manuSyanI ca bIje sthAne (anya devomAM) saMtoSa (AnaMda) pAmatI nathI, kemake caMdranA kiraNanI kAnti jevA (ujvaLa) kSIrasamudranA pANIne pIne lavaNasamudranA khArA pANIne pIvAne koNa Icche? 11. * kSIra samudranA nirmaLa jaLa tulya jinadevanuM darzana pAmIne lavaNasamudranA khArA pANI tulya anya devanA darzanane koNa vAMche? arthAt koI na ja Icche.
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ 334 bhagavaMtanA rUpanuM varNana. vaiH zAntarAga-rucibhiH paramANubhivaM, nirmApitastribhuvanekalalAma bhUta !; tAvaMta eva khalu teDapyaNavaH pRthivyAM, yatte samAna-mapara na hi rUpamasti. 12. artha - he traNa bhuvanane viSe advitIya tilaka (AbharaNa) samAna ! zAntarasanA bhAvanI chAyAvALA je paramANuo vaDe tame nirmANa karAyelA cho, te paramANuo jagatamAM nize teTalA ja che. je kAraNa mATe tamArA samAna bIjuM koI (rUpa A jagatamAM) nizca nathI. 12. bhagavaMtanA mukhanuM varNana vatra kava te sura-naroraga-netrahAri, niHzeSa-nirjita-jagatriyopamAna; biMba kalaMka-malina aphava nizAkarasya, yAsare bhavati "pAMDu-palAza-kalpam. 13. arthaH-deva, manuSya ane bhavanapati (nAgakumAra) devanA netrane haraNa karanAruM (moha pamADanAruM) tathA samasta prakAre jItI 1. "zAnta thaI che rAganI chAyA (IcchArUpa mohanIya karma) je thakI evA" evo artha paNa thAya che. 2. jenI sAthe vizeSa prIti hoya tene eka vacane bolAvAya che. 3. mastake dhAraNa karelI puSpanI mALA athavA tilaka te lalAma. 4. be vastuno mukAbalo karavAmAM kava zabda moTuM aMtara sUcavanAro che. 5. khAkharAnuM pAna pAkavAthI pILuM paDI jAya che tenA jevuM nisteja-phIkuM.
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ 335 che traNa jagatanI upamA (kamaLa, caMdra darpaNa Adi padArthonI) jeNe evuM tamAruM mukha kyAM ? ane lAMchana kalaMkavaDe malina (glAni pAmeluM) tathA je divase pILA khAkharAnA pAna sarakhuM (nisteja) thAya che evuM caMdramAnuM biMba kyAM ? arthAt caMdrabiMba karatAM bhagavaMtanA mukhanuM teja atyaMta nirmaLa che. mATe te upamA saMbhave nahi. 13. saMpUrNa-maMDala-zazAMka-kalA-kalApazubhrA guNA-tribhuvanaM tava laMghayaMti; ye saMzritA-strijagadIzvara ! nAthamekaM, kastAnni-vArayati saMcarato yatheSTam. 14. artha :- :- traNa jagatanA Izvara ! saMpUrNa maMDaLavALA pUrNimAnA caMdranI kaLAnA samUha sarakhA ujjvaLa evA tamArA guNo traNa bhuvanane ullaMghana kare che (traNa bhuvanane vyApIne rahelA che.) kema ke je eka (advitIya-samartha) nAthane Azraya karIne rahelA che, tene svecchAe vicaratA koNa nivAraNa karI zake ? arthAt traNe bhuvana bhagavaMtanA guNa grahaNa karavAmAM tatpara hoya che. 14. citraM kimatra yadi te tridazAMganAbhinItaM manAgapi mano na vikAra-mArgam; kalpAMtakAla-marutA calitA-calena, kiM maMdarAdri-zikhara calita kadAcit. 15. artha :- he deva ! devAMganAo vaDe tamArUM mana jarA paNa : vikAranI ceSTAne pAmyuM nathI temAM zuM Azcarya che ? kema ke kaMpAyamAna thayA che anya parvato jenAthI evA pralayakALanA
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 pavanavaDe kyAre paNa meru parvatanuM zikhara calAyamAna thayeluM che? arthAt kalpAMtakALano pavana anya parvatane kaMpAvI zake che paNa merune kaMpAvI zakato nathI, tema devAMganAo hariharAdi anyane kSobha pamADe che, paNa tamane kSobha pamADI zakatI nathI. 15. zabdArtha nidhUmavarti - dhumADA ane vATa rahita. | niruddha - AcchAdita thayo che. apavarjitatalapUraH- tyAga karyo che | mahAprabhAvaH - moTo pratApa. telano pUra jeNe evo. | sUryAtizAyi - sUrya thakI adhika kanjha - samagra. mahimA - mahimAvALA. jagatrayaM - traNa jagatane. | munIMdra - munionA svAmI. prakaTIkaroSi - pragaTa karo cho. | loke - lokane viSe. gama: - bujhAI javA yogya. | nityodaya - niraMtara udaya pAmeluM. jAtu - kadApi, dalitamoha-dalana karyo che moharUpa. marutAM pavanone. mahaidhakAra - khoTo aMdhakAra jeNe evuM. acalAnAM parvato je thakI evA. gamya - grasavA yogya. dIpa:- dIpaka. rAhuvadanasya - rAhunA mukhane. aparaH - apUrva lokottara. vAridAnAM - vAdaLAone. asi - cho. vizvAjate - zobhe che. jagataprakAzaH - jagataprasiddha. mukhArja - mukharUpa kamaLa. asta - astane. analpakAnti - ghaNI kAntivALuM. upayAsi - pAmo cho. vidyotayanuM - prakAza karatuM. rAhugamya - rAhuvaDe prasavA yogya. | zazAMkabiMba - caMdranA biMbarUpa. spaSTIkaroSi - prakAza karo cho. | zarvarISa - rAtrio viSe. sahasA - tatkALa. zazinA - caMdra vaDe. yugapata - samakALe-ekI sAthe. | addhi - divase. jagaMti - traNa jagatane. vivasvatA - sUryavaDe. aMbhodharodara -meghanA madhyabhAga vaDe. | yuSmad - tamArA.
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ 337 mukheMdu - mukharUpa caMdramAvaDe. | kRtAvakAza-anaMta dharmAtmaka padArthone daliteSa - dalana karAve chate. ja viSe karyo che prakAza jeNe evuM. tamastu - aMdhakAra. evuM - e prakAre. niSpannazAli-pAkelA zAlInA. tathA - tevI rIte. vanazAlini - vana vaDe zobhAyamAna hariharAdiSa- hariharAdidevone viSe. thayelA. nAyakeSa-pota-potAnA zAsananA jIvaloka - mRtyuloka chate. nAyaka. | tejaH - prakAza. kArya - prayojana. spharanmaNiSa - dedIpyamAna kiya - zuM? maNione viSe. jaladhare: - megho vaDe. yAti - pAme che. jalabhAranaB - pANInA bhAra vaDe namra mahattva - moTAIne. jJAna - jJAna. tu - vaLI. yathA - jevI rIte. kAcazakale - kAcanA TukaDAne viSe. tvayi - tamArA viSe. kiraNAkule - kAntivaDe vyApta. vibhAti - zobhe che. api - paNa. dIpakanI upamAnI vyarthatA nidhUmavarti-ra5varjita-tailapura, kRtyaM jagatraya-midaM prakaTIkaroSi; gamyo na jAtu maratAM calitAcalAnAM, dIpoDaparasvamasi nAtha!jagataprakAza. 16. artha - he nAtha ! teSarUpa dhUma ane *kAmadazArUpI vATa rahita, tyAga karyo che snehaprakAzarUpa telano pUra (telanuM puravuM) 1. parAbhava karavAnuM zakya-vazavarti. 2. alaukika dIpaka (dIvo) thI anya svarUpavALo bIjo lokottara dIpaka. * kAmanI daza avasthAo che, te A pramANe jANavI. (1) kAmanI
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 jeNe evA tame, A samagra traNa jagatane kevaLajJAnarUpa udyota vaDe prakAza karo cho, ane calAyamAna thayA che parvato je thakI evA pavanone kadApi gamya nathI (pavana vaDe olavAya evA nathI) evA jagataprasiddha (athavA jagatane viSe jJAnano udyota che jeno evA) tame apUrva (lokottara) dIpaka cho. arthAt laukika dIpaka dhUma, vATa ane tela sahita che ane gharamAM ja mAtra prakAza kare che tathA pavana vaDe olavAI jAya che. tyAre Apa pUrvokta dhUma, vATa ane tela rahita chatAM traNe lokane prakAza karo cho ane game tevA pavana vaDe Apano jJAnaprakAza olavAI jato nathI mATe apUrva dIpaka cho. 16. sUryanI upamAna vyarthatA nAstaM kadAci-dupayAsi na rAhugamya, spaSTIkaroSi sahasA yugapajjagaMti; nAMbhodharodara-niruddhamahAprabhAvaH, sUryAtizAyi-mahimAlasi munIMdra! loke. 17. artha:- kadApi (koI paNa vakhate) asta pAmatA nathI. rAhu vaDe grasavA yogya (pAparUpa rAhu vaDe parAbhava pAmavA yogya) nathI. tatkALa samakALe traNa jagatane prakAza karo cho ane megha (jJAnAvaraNAdi karmarUpa vAdaLAM)nA madhya bhAga vaDe AcchAdita thayo che mahoTo pratApa (jJAnaprakAza) jeno evA icchA. (2) meLavavAnI ciMtA. (3) smaraNa. (4) guNakIrtana. (5) udvega. (6) pralapana-jema tema bolavuM. (7) unmAda. (8) aMgadAha vagere vyAdhino saMbhava. (9) jaDatA ane (10) maraNa (kAmanI prApti nahi thavAthI maravA taiyAra thAya).
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ 339 nathI. arthAt sUryanI upamA paNa Apane ghaTatI nathI kema ke tenA karatAM paNa adhika mahimAvALA tame cho. 17. caMdranI upamAnI vyarthatA. nityodayaM dalitamoha-mahAMdhakAra, gamya na rAhuvadanasya na vAridAnAm; vibhrAjave tava mukhAnja-manalpakAnti, vidyotayajjagadapUrva-zazAMka- bimbam. 18. artha:- niraMtara udaya pAmeluM, dalana karyo che ajJAnarUpa (mohanIya karmarUpa) moTo aMdhakAra jeNe evuM, rAhu (kurtaka vAdIrUpa)nA mukhane nahi grasavA yogya, ATha karmarUpa vAdaLAMone nahi AcchAdana karavA yogya, atyaMta kAntivALuM ane traNa jagatane prakAza karatuM evuM tamAruM mukharUpa kamaLa apUrva caMdramAnA biMbarUpa zobhe che. arthAt caMdranI upamA paNa Apane ghaTatI nathI, kemake tenA karatAM paNa Apa adhika mahimAvALA cho. 18. kiM zarvarISa zazinADani vivasvatA vA, yuSpamukheMdu-dalitevu tamasu nAtha !; niSpanna-zAli-vana-zAlini jIvaloke, kArya kiyajjaladhare-jelabhAra nadai: 19 artha - he nAtha ! tamArA mukharUpa caMdramAvaDe aMdhakAra dalana karAve chate, rAtrione viSe caMdravaDe athavA divase sUryavaDe zuM prayojana che? arthAt te kaMI kAmanA nathI kema ke pAkelA zAlI (DAMgara)nA vanavaDe zobhAyamAna thayelA jIvaloka chate, pANInA bhAravaDe namra thayelA meghavaDe zuM prayojana che?
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 arthAt tamArA mukharUpa caMdra vidyamAna chate caMdra-sUryanuM kAMIpaNa prayojana nathI. 19. prabhunA nAmanI zreSThatA jJAna yathA tvayi vibhAti kRtAvakAza, navaM tathA hariharAdiSa nAyakeSa; tejaH spharanmaNiSa yAti yathA mahattva, naiva tu kAca-zakale kiraNAkuleDapi. 20. artha:- he nAtha! anaMta dharmAtmaka padArthone viSe karyo che prakAza jeNe evuM jJAna (kevaLajJAna) jevI rIte tamAre viSe zobhe che, tevI rIte potapotAnA zAsananA nAyaka evA hariharAdi devone viSe evA prakAranuM (jJAna) nathI zobhatuM. kema ke dedIpyamAna (jAtivaMta) maNione viSe jevI rIte prakAza moTAIne pAme che. tevI rIte kAtivaDe vyApta (caLakatA) evA paNa kAcanA kakaDAne viSe e prakAre moTAI nathI pAmato. arthAt anya devone virbhAgajJAna che; tamArA jevuM kevaLajJAna temanAmAM nathI. 20. zabdArtha maje - mAnuM chuM. eti - pAme che. vara - zreSTha. vikSitena - dekhAyela. hariharAdaya - hariharAdi devo. | bhavatA - tamArA vaDe. dekhAH - joyA. bhuvi - pRthvImAM. dRSTabu - joye chate. yena - je vaDe. meSa - jeone. kazcita - koIpaNa. hRdaya - mAruM citta. harati - haraNa kare che. toSa - saMtoSane. | bhavAntare - bIjA bhavane viSe.
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 341 strINAM - strIonA. purassAt - AgaLa. zatAni - saMkaDAo. samyam - rUDA prakAre. zatazo - seMkaDo. upalabhya - pAmIne. janayaMti - prave che. jayaMti - jIte che. putrAnuM - putrone. mRtyuM - maraNa. anyA: - bIjI. zivaH - nirupadrava. suta - putrane. zivapadasya - mokSapadano. tvadupama - tamArA sarakhA. paMthAH- mArga-rasto. jananI - mAtA. avyayaM - nAza na pAme tevA. prasUtA -prasavatI -janma ApatI. vibhuM samartha. sava - badhI. aciMtyaM- aciMtyamahimAvALA. dizaH - dizAo. asaMkhya - asaMkhya guNavALA. dadhati - dhAraNa kare che. Adya - pahelA. bhAni - nakSatrone. brahmANa - brahmasvarUpa. sahasrarazima - sUryane. IzvaraM devanA deva. prAcI - pUrva anaMta - aMtarahita. anaMgaketu - kAmadevano nAza digu - dizA. janayati - utpanna kare che. karavAmAM pUMchaDIyA tArA sarakhA. yogIzvara - yogIonA Izvara. suradaMzujAla - dedIpyamAna che. viditayoga - yogane jANanAra. kiraNono samUha jeno evA. aneka - aneka paryAyavALA. tvAM - tamone. eka - advitIya. munayaH- munio. jJAnasvarUpa - jJAnasvarUpI. parama - utkRSTa. | amala - aDhAre doSarahita. pumAMsam - puruSa. pravadaMti - kahe che. AdityavarNamu-sUryanA jevA varNavALA. saMtaH - sajjana purUSo. amala - nirmaLa. buddhaH- buddha cho. tamasaH - aMdhakAranI. tvameva - tame ja.
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 vibudhArcita -devatAoe pUjayo che. | dhIra! - he dhIra ! buddhibodhAt buddhino bodha jeno | zivamArgavidhaH-mokSanI vidhine. evA tethI. | vidhAnAta - racavA thakI. zaMkaraH - zaMkara. | vyakta - prakaTa. zaMkara-At - sukha karavApaNAthI. | puruSottama - puruSottama. dhAtA - vidhAtA. asi - cho. niMdA - stuti maLe' vara hariharAdaya eva dekhA, diSTabhu yeSu hRdayaM tvayi toSameti; kiM vIkSitena bhavatA bhumi yena nAnya , kazcinmano harati nAtha ! bhavAMtareDapi. 21. artha:- he nAtha! hari-harAdi devo joyA te huM sAruM ja mAnuM chuM. jene dIThe chate hRdaya (mAruM citta) tamAre viSe saMtoSa (AnaMda)ne pAme che. dekhelA evA tamo vaDe karIne zuM? to ke je (tamArA darzana) vaDe pRthvIne viSe bIjo koI deva bhavAMtarane viSe paNa manane haraNa nahi kare. 21. mAtAnI prazaMsAdvArA prabhustuti. strImAM zatAni zatazo janayaMti putrAnuM, nAnyA sutaM tadupamaM jananI prasUtA; 1. jema sAmAnya vastune joyA pachI tenA karatAM sArI vastu jovAmAM AvatAM vizeSa AnaMda thAya che, tema hari-harAdine meM prathama joyA ane pachI tamane joyA tethI tamArI uttamatA mane vizeSe daDha thaI. mATe prathama hari-harAdine joyA te sAruM thayuM tema huM mAnuM chuM. tamane sarva guNasaMpanna joIne have rAga-dveSa, kAma-krodhAdi doSavALA anya devomAM mAruM mana bhavAMtaramAM paNa saMtoSa pAmaze ja nahi.
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ 343 sarvA dizo dadhati bhAni sahasrarazima, prAcceva dijanayati suradaMzujAlamu. 22. artha - strIonA saMkaDAo (seMkaDo strIo) seMkaDo putrone prasave che paraMtu tamArA jevA putrane bIjI mAtA janma ApatI nathI. kema ke badhI dizAo nakSatrone dhAraNa kare che, paNa dedIpyamAna che kiraNono samUha jeno evA sUryane pUrva dizA ja utpanna kare che. arthAt sUryane janma ApanAra jema pUrva dizA ja che tema tamArA jevA putrane janma ApanAra to tamArI mAtA (marudevA) ja che. 22. prabhunA parama puruSatvanuM varNana -AmAmanaMti munayaH paramaM pumAMsa,mAdityavarNa-mamala tamasaH puraskA; tvameva samya-gupalabhya jayaMti mRtyuM, nAnyaH zivaH zivapadasya munIndra! paMthAH ra3. artha :- he munIMdra ! munio tamane parama puruSa (niSkama), pAparUpa aMdhakAranI AgaLa sUrya jevI kAntivALA ane nirmaLa (rAga-dveSarahita) kahe che, tamone je rUDA prakAre pAmIne (jANIne) mRtyune jIte che, te sivAya bIjo koI upadrava rahita mokSapadano mArga (rasto) nathI. 23. sarva devanA nAme jinastuti. -Amavyaya vibhu-macinya-masaMkhya-mAdhuM, brahmANa-mIzvara-mananta-manaMgaketumu; 1. janma-maraNa TALe che arthAt siddhadazAne pAme che. 2. jagatano saMhAra karavAne pUchaDIyo tAro jema hetubhUta che tema tame kAmadevane haNavAne ketu tulya cho.
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 yogIzvara viditayoga-maneka-mekaM, jJAnasvarUpa-mamalaM pravadanti saMtaH. 24. artha :- he prabhu ! saMta (sAdhu-sajjana) puruSo tamone avyaya (nAza na pAme tevA), vibhu (parama aizvarya vaDe zobhatAkarmanuM unmUlana karavAmAM samartha), acittva (acittva guNavALA athavA AdhyAtmika puruSo vaDe karI paNa ciMtavana thaI na zake evuM svarUpa che jenuM evA), asaMkhya guNavALA, Adya (pahelA tIrthaMkara athavA lokavyavahArarUpa sRSTinI zarUAta karanAra athavA paMca parameSThine viSe Adya), brahma svarUpa (paramAnaMda svarUpa, nivRttirUpa), Izvara (devanA deva), anaMta (anaMta jJAna-darzanavALA athavA mRtyurUpa aMta vinAnA), anaMgaketu (kAmadevano nAza karavAne pUMchaDIyA tArA jevA athavA aMga-audArikAdi zarIra te rUpa ketu-cihna jene nathI tevA), yogIonA Izvara (cAra-jJAnI munio athavA dhyAnI puruSonA Izvara). yoga, (jJAna, darzana, cAritrarUpane jANanAra athavA jaNAyo che aSTAMga yoga jenAthI evA), aneka (jJAne karIne sarvavyApaka hovAthI aneka athavA aneka paryAyavALA), advitIya (sarvottama), jJAnasvarUpa (kevaLajJAnarUpa svarUpa che jenuM evA) ane nirmaLa (aDhAra doSarahita) evA kahe che. 24. buddhastvameva vibudhArcita-buddhi-bodhAta, tryaM zaMkaroDasi bhuvanatraya-zaMkaratvAt; 1. vi=vizeSa prakAre, dita=khaMDana karyo che. yoga=karmano saMbaMdha jeNe evA. evo paNa artha thAya che. 2. tattvane jANe te buddha. 3. sukhane kare te zaMkara.
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 345 dhAtAsi dhIra ! zivamArgavidhavidhAnAt, vyaktitvameva bhagavan! puruSottamoDasi. 25. artha :- he nAtha devatAoe arcita karyo che buddhino bodha jeno evA cho - mATe tame ja buddhadeva cho. traNa bhuvanane sukhane karavApaNA thakI tame ja zaMkara cho, he dhIra ! mokSamArganI vidhi (ratnatrayarUpa)ne racavAthI (prarUpavAthakI) tame ja brahmA cho. he bhagavaMta ! tame ja prakaTa puruSottama (kRSNa) cho. arthAt buddha, zaMkara, brahmA ane nArAyaNa e yathArtha nAma pramANe guNavALA nathI kema ke buddha kevalajJAna rahita, zaMkara-saMhAra karanArA, brahmAhiMsaka vedanA upadeza denArA ane kRSNa kapaTa yukta che; mATe te nAmanA yathArtha guNo sarva ApanAmAM ja che. 25. zabdArtha tulyuM - tamone, saMzritaH - Azraya karAyelA cho. namaH - namaskAra ho. | niravakAzatayA - niraMtarapaNe. tribhuvanArtiharAya-traNa bhuvananI | dorSa:- doSo vaDe. pIDAne haranArA. | upAravividhAzraya - grahaNa karelA kSititala - pRthvItalane viSe. | vividha Azrayo vaDe. amalabhUSaNAya-nirmaLabhUSaNa rUpa. | jAtagarve: - utpanna thayo che garva trijagataH - traNa jagatanA. jene evA (doSo). paramezvarAya - paramezvarane. svaprAMtare - svamAMtaramAM. bhavodadhizoSaNAya-bhavasAgarane | ikSita - jovAyelA. zoSaNa karanArane. asi - cho. vismaya: - Azcarya. uccaH - uMcA. nAma - AmaMtraNanA arthamAM. | azokatarusaMzrita - azokavRkSane azeSeH - samasta. Azraya karIne raheluM. 1. zivamArgane kare-race te brahmA. 2. puruSomAMTe uttama te puruSottama.
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 unmayUrkha - uMcA che kiraNo jenAM evuM. | aMzulatAvitAnaM - kiraNonI AbhAti - zobhe che. nitAMtam - atyaMta. zAkhAno samUha che jene evuM. tuMgodayAdri - UMcA merUparvatanA. zirasi - zikhara upara. spaSTa - prakaTa. | ullasatjhiraNuM - dedIpyamAna che kiraNo jenAM evuM. | asta - nAza karyo che. tamovitA - aMdhakArano samUha jeNe. raveH - sUryanuM. payodharapArzvavarti - meghanI pAse sahasrarameH - sUryanA. kuMdAvadAta - moMgarAnA puSpa jevA ujjavaLa. calacAmara - viMjhelA cAmaro vaDe. cAruzobhe - manojJa che zobhA jenI evuM. raheluM. kalautakAMta - suvarNa sarakhuM manohara. ughacchazAMka - udaya pAmelA caMdra sarakhA. siMhAsane - siMhAsanane viSe. maNimayUkha - maNionA kiraNonI. zikhAvicitre - paMktivaDe citra - | zucinirjhara - nirmaLa jharaNAnA. vicitra. | vAridhAra - pANInI dhArA che jene viSe evuM. | vibhrAjate - zobhe che. vapuH - zarIra. taTa - zikhara. kanakAvadAtaM - suvarNa jevuM manojJa. | sugireH - merU parvatanuM. viyadvilasat - AkAzane viSe | iva - peThe. udyotamAna. | zAtakaumAM - suvarNamaya. jinastuti tuvyaM namastribhuvanArtiharAya nAtha !, tubhye namaH 'kSiti-talA-mala-bhUSaNAya; 1. kSiti=pRthvI, tala=pAtALa ane amala=svarga, tenA maMDana tulya evo paNa artha thaI zake che.
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ 347 tulyuM namastrijagata: paramezvarAya, tulyuM namo jina! bhavodadhi-zoSaNAya. ra6. artha:- he nAtha ! traNa bhuvananI pIDAne haranAra tamone namaskAra ho. pRthvItaLane viSe nirmaLa bhUSaNa (alaMkAra) rUpa tamone namaskAra ho. traNa jagatanA paramezvara evA tamone namaskAra ho. ane te jina ! bhava (cAra gatinA bhramaNarUpa) samudrane zoSaNa karanArA tamone namaskAra ho. 26. niMdA-stuti ko vismayoDatra yadi nAma guNerazeSe-, svaM saMzrito niravakAzayA munIza!, do-rUpAtta vividhAzraya-jAta-garveda, "svaprAMtareDapi na kadAci-dapIkSitoDasi. ra7. artha:- he munIza ! (munionA Izvara) samasta guNo vaDe tame niraMtarapaNe rUDA prakAre Azraya karAyelA cho; emAM zuM Azcarya che? kema ke grahaNa karelA vividha Azrayo vaDe utpanna thayo che garva jene evA doSo vaDe tame svaprAMtaramAM kyAre paNa 1. komaLa AmaMtraNamAM vaparAya che. 2. anya devane viSe sthAna nahi maLavAthI sthAna rahitapaNAnaDe eTale aMtara rahitapaNe, guNo tamone ja Azraya karI rahyA che. 3. kAma-krodhAdi. 4. grahaNa karyA je jAtajAtanA (anya devanA) Azrayo (sthAno) te vaDe utpanna thayo che ahaMkAra jene evA doSo. arthAt anya devane viSe rahevAno Azraya maLavAthI doSoe tamane svamAMtaramAM paNa joyA nathI. kemake icchita sthAna maLavAthI bIjAnI vAMchA rahetI nathI. 5. eka svapramAM bIjuM svama Ave te.
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 jovAyelA nathI, arthAt guNo tamone Azraya karI rahyA che ane doSo anya devone Azraya karI rahyA che. ra7. azokavRkSa nAme prAtihAryanuM varNana 'uccerazokata-saMzrita-munmayUkha-, mAbhAti rUpama-mala bhavato nitAntamu; spolasakiraNa-masta-tamovitAna, bimba raveriva payodhara-pArthavarti. 28. artha - he jina! uMcA azokavRkSane Azraya karIne rahela (azokavRkSanI nIce beThela), uMcA (athavA adhika) che kiraNo jenAM evuM ane nirmaLa (parasevA rahita) evuM tamAruM zarIra prakaTa dedIpyamAna che kiraNo jenAM evuM, nAza karyo che aMdhakArano samUha jeNe evuM ane megha (vAdaLA)nI pAse raheluM evuM sUryanuM biMba hoya tenI peThe atyaMta zobhe che. 28. siMhAsana prAtihArya varNana. siMhAsane maNi-mayUkha-zikhA-vicitra, vibhrAjave tava vapuH kanakAvadAta; bimba viyalisadaM-zulatA vitAna, taMgodayAdri zirasIva sahasrarame . 29. artha -maNionA kiraNonI paMkti (athavA agrabhAga) vaDe citra-vicitra evA siMhAsanane viSe suvarNanA jevuM manojJa 1. jinezvaranA zarIra karatAM bAragaNuM UMcuM azokavRkSa hoya che. 2. ahIM kiraNanA samUha samAna maNinA kiraNonI paMkti, udayAcaLa parvata samAna siMhAsana ane sUryabiMba samAna prabhunuM zarIra jANavuM.
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ 349 tamAruM zarIra, UMcA merU parvatanA zikhara upara AkAzane viSe udyotamAn (prasarelA) kiraNonI zAkhAno samUha che jene evuM sUryanuM biMba hoya tenI peThe vizeSe karIne zobhe che. 29. cAmara prAtihAryanuM varNana kundAvadAta-calacAmara-cAruzobhaM, vibhAjate tava vapuH kala-dhautakAntam; ughacchazAMka-zuci-nirjhara-vAridhAra-, muccustaTa* suragireriva zAtakaum. 30. artha :- he prabhu ! mogarAnA puSpa jevA zveta varNavALAM ane (indroe) vIjhelA evAM cAmaro vaDe manohara che zobhA jenI evuM tathA suvarNa sarakhuM manohara tamAruM zarIra, udaya pAmelA caMdra sarakhA nirmaLa jharaNanA pANInI dhArA jene viSe che evuM ane suvarNamaya merUparvatanuM uMcuM zikhara hoya, tenA jevuM vizeSa karIne zobhe che. 30. zabdArtha chatratrayaM - traNa chatra. zazAMkakAMta - caMdra sarakhuM manohara. sthita - raheluM. sthagita - DhAMkI dIdho che. bhAnukarapratApaM - sUryanA kiraNono pratApa jeNe evuM. muktAphalaprakarajAla - motInA | | vivRddhazobhaM - vizeSa vRddhi pAmI che zobhA jenI evuM. prakhyApayam - prakarSe jaNAvanArUM. paramezvaratva - paramezvarapaNAne. unnidra - vikasvara thayelA. hemanavapaMkaja - suvarNanA nava kamaLanA. samUhanI racanA vaDe. | puMjakAnti - samUhanI kAnti vaDe. * ahIM merUparvatanA zikhara tulya bhagavaMtanuM zarIra ane pANInI dhArA tulya vIMjhAtA cAmaro jANavAM.
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 parvallasatrakha- uchaLatA nakhanAM. | kapolamUla - gaMDasthaLone viSe. mayUkhazikhA-kiraNonI paMkti vaDe. | mattabhrama - madonmatta thayelA abhirAma - manohara. ane bhamatA. pAdo - be caraNo. bhramaranAda-bhamarAonA zabda vaDe. padAni - gamanasthAnane. vivRddhakopa - vizeSe vRddhi pAmyo dhattaH - dhAraNa kare che. che kopa jeno evA. paghAni - kamaLone. airAvatAbha - airAvata jevI vibudhAH- devatAo. kAntivALA. parikalpayaMti - race che. irbha - hastine. ince e prakAranI. uddhata - uddhata. vibhUtiH - saMpadA. Apatanta - sanmukha AvatA. bhaya - bhaya. abhUta - hatI. AzritAnAM -Azrito-bhaktajanone. dharmopadezanavidhI - dharmanA bhinnabha - bhedAyelA hastinA. upadezanI vidhimAM. kuMbhagalat - kuMbhasthaLa thakI paDelA. paraNya - anya devanI. ujvalazoNitAkta- ujjavaLa yAdaka - jevI. ane lohIthI kharaDAyelA. prabhA - kAnti. muktAphalaprakara-motInA samUha vaDe. dinakRtaH - sUryanI. bhUSitabhUmibhAgaH zobhAvyo prahatAMdhakArA - prakarSe karIne haNyo | che pathvIno bhAga jeNe evo. che aMdhakAra jeNe evI. baddhakrama: - phALa mArato. tAdaka - tevI. kramagata - phALamAM AvI gayelane. kutaH - kyAMthI. | hariNAdhipaH- siMha. grahagaNasya - grahasamUhanI. | AkrAmati - parAbhava kare che. vikAzinaH - prakAzita thayelA. | kramayugAcala - caraNa yugalarUpa racyota-- jharatA. parvatane. madAvilavilola-mada vaDe kaluSita | saMzrita - Azrita janane. thayelA ane caMcaLa. | te - tamArA.
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ 351 chatratraya prAtihArya varNana chatratrayaM tava vibhAti zazAMkakAnta,mucce sthitaM sthagita-bhAnukara-pratApa; muktAphala-prakara-jAla-vivRddha-zobhe, prakhyApayatrijagataH paramezvaratvam. 31. artha:- he prabhu! caMdra sarakhuM manohara (athavA ujvaLa) UMce raheluM (tamArA mastake dhAraNa karAyeluM), DhAMkI dIdho che sUryanA kiraNono pratApa (teja athavA saMtApa-pIDA) jeNe evuM, motInA samUhanI racanA vaDe vizeSe vRddhi pAmI che zobhA jenI evuM ane traNa jagatanA paramezvarapaNA (adhipatipaNA)ne jANe prakarSe karIne jaNAvatuM hoya nahi! tevuM tamArUM chatratraya vizeSa zobhe che. 31. unnidra-hema-navapaMkaja-puMja-kAnti - paryulasannakha-mayUkha-zikhADabhirAmau; 1. traNa chatra. 2. e traNa chatra ema sUcave che ke - A bhagavaMta traNa jagatanA svAmi che, kemake anya rAjA-mahArAjAone eka chatra hoya che ane bhagavaMtane traNa chatra che A 31mA zloka pachI puSpavRSTi, divya dhvani, bhAmaMDala ane devaduMdubhi e cAra atizayanA varNanavALA cAra kAvyo stotrakAre banAvyAM hatAM paraMtu temAM varNavela yugAdi devanI stutinA AkarSaNathI cakezvarInuM Asana kaMpatuM hatuM. tethI te cAra kAvyo gopavyAM che ema kahevAya che. ahIM digaMbaroe gaMbhIratAraravapUridigvibhAga ityAdi cAra kAvyo navIna banAvIne goThavyAM che. 3. ahIM kAnti zabdanA che kArane dIrgha karIne evo artha paNa karAya che - "vikasita suvarNanA nava kamaLanA samUhanI kAntivALAM' evAM caraNo.
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara pAdau padAni tava yatra jinendra! patta, padmAni tatra vibudhAH parikalpatti. 32. artha :- he jinendra ! vikasvara thayelA suvarNanA nava (athavA navana) kamaLanA samUhanI kAntivaDe cAre tarapha uchaLatAM nakhanAM kiraNonI paMktivaDe manohara evA tamArAM be caraNo jyAre gamanasthAnane dhAraNa kare che (caraNanyAsa kare che - jAya che) tyAM devatAo kamaLone race che. 32. atizaya lakSmInuM varNana. indha yathA tava vibhUtirabhUjinendra !, dharmopadezana-vidhI na tathA parasya; yAdaka prabhA dinakRtaH prahatAMdhakArA, tAdaphakto graha-gaNamya vikAzinoDapi. 33. artha:- he jinendra ! dharmanA vidhimAM (dharma-vyAkhyAna karatI vakhate) e pUrvokta prakAranI tamArI atizayarUpa saMpadA je prakAre hotI havI, te prakAre anya devonI saMpadA na hotI, kemake prakarSe 1. tIrthaMkaradeva jyAM jyAM vicare che tyAM tyAM temanA caraNa kamaLa nIce devatAo nava kamaLa vakhatovakhata parAvartana karIne race che. be caraNa nIce be kamaLa rahe che ane sAta kamaLa pAchaLa cAle che bhagavaMta caraNa upADe eTale temAMthI be kamaLa devatAo AgaLa sthApe che kamaLa enAM e hoya che paNa devatAo tenuM parAvartana kare che. eTale navIna jaNAya che ahIM kamaLano varNa pILo ane bhagavaMtanA nakhanI kAnti rakta (rAtI) che, tethI baMnenA meLApathI caraNa kamaLano vicitra varNa thAya che, ema kahyuM che. 2. durgatimAM paDatA prANIone dhArI rAkhe te dharma. 3. anya hari-harAdi devomAM sarAgapaNuM hovAthI cotrIza atizaya ane ATha prAtihAryarUpI lakSmI temane hotI nathI.
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ 353 karIne haNyo che aMdhakAra jeNe evI sUryanI kAnti jevI che tevI kAnti prakAzita thayela paNa grahasamUhanI kyAMthI hoya ? gaja bhayahara kAvya. cyotanmadAvila-vilola-kapolamUla-, matta-bhramad-bhramara-nAda-vivRddhakopam; airAvatAmi-bhamu`ddhatamApadaMta, dRSTavA bhayaM bhavati no bhavadAzritAnAm. 34. artha ::- jharatA madavaDe karIne kaluSita thayelA ane caMcaLa evA je gaMDasthaLo tene viSe madonmata thayelA ane ahIM tahIM bhamatA evA bhramaronA jhaMkAra zabdavaDe vizeSa vRddhi pAmyo che kopa jeno evA, airAvata hasti sarakhI che kAnti jenI evA ane uddhata (durdAta) evA hastine sanmukha Avato joIne tamArA Azrito (bhaktajano)ne bhaya utpanna thato nathI. bhinnebha-kuMbhagala-duMjvala-zoNitAta,muktAphala-prakara-bhUSita-bhUmibhAgaH; baddhakramaH kramagatuM hariNAdhipo'pi, nAkrAmati kramayugA-cala-saMzritaM te. 35. 1. mhoTI kAyAvALo hovAthI airAvata (indranA hasti) sarakho kahyo che. 2. aMkuzAdi zastranA prahAranI paNa avagaNanA karato. 3. jema parvatano Azraya levAthI manuSyane siMha bhaya karI zakato nathI tema tamArA nAmasmaraNa vaDe tamArA caraNano Azraya karanArA manuSya mhoTA baLavAna siMhanI phALamAM AvI gayA hoya to paNa temane siMha mArI zakato nathI. 23
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ 354 artha - bhedAyela hastinA kuMbhasthaLa thakI paDelA, ujvaLa ane lohIthI kharaDAyelA evA motInA samUhavaDe zobhAvyuM che, pRthvIpITha jeNe evo tathA phALa mArato evo siMha paNa tamArA caraNayugalarUpa parvatano Azraya karIne rahela manuSyane phALamAM prApta thayo hoya (potAnI pAse ja AvI gayo hoya) to paNa parAbhava karato nathI. arthAt mAravAne doDato nathI - mArI zakato nathI. 35. zabdArtha pavanoddhataM pavanavaDe uddhata thayela. | utkarNa -uMcI karI che phaNA jeNe evA. vadvikalpa - agnisadaza. | mayugena - caraNayugale karIne. dAvAnala - vananA agnine. nirastazaMkaH - nAza thayo che bhaya valita - jAjavalyamAna. jeno evo. ujvala - ujjavaLa. | tvajJAmanAgadamanI-tamArAMnAmarUpa utkaliMga-uMcA gayA che taNakhA | nAgadamanI (auSadhI ke maMtra) jenA evA. | hari - hRdayane viSe. vizva - jagatane. pusaH - puruSanA. jighanyuM - gaLI javAne Icchato. | valsat - yuddha karatA. saMmukha - sanmukha. turaMgagajagarjita - ghoDA ane nAmakIrtanakalaM-nAmanA kIrtanarUpa hAthIonI garjanAo vaDe. pANI. | bhImanAda- bhayaMkara che zabdo jene zamayati - zAnta kare che. viSe evuM (sainya). azeSa - samasta. AjI - saMgrAmane viSe. raktakSaNaM - lAla netravALA. | bala - sainya. samadakokilamadonmatta koyalanA. | balavatAM - baLavAna. kaMThanIla - kaMTha jevA zyAmavarNavALA. | bhUpatInAM - rAjAonuM. kodhoddhati - kopavaDe uddhata. divAkaramayUkha-sUryanA kiraNonI. phaNina - sarpane. | zikhApaviddha-zikhAo vaDe bhedAyeluM.
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ 355 tvakIrtanAta- tamArA kIrtana thakI. | labhatte - pAme che. tama Iva - aMdhakAranI peThe. aMbhonidhI samudrane viSe. bhidAM - bhedane. subhita - lobha pAmelA. upaiti - pAme che. | bhISaNanacaka - bhayaMkara naka kaMtAgrabhinna bhAlAnI aNIo | jAtinA samUho (ane). vaDe bhedAyelA. | pAThInapITha - pAThInapITha jAtanA gajazoNita - hastinArUdhira rU5. | jaLajaMtu. vArivAha-pANInA pravAhane viSe. | bhayadobUNa - bhaya ApanAra vegAvatArataraNa - utAvaLe praveza ane utkaTa. thavAthakI tene taravAne | vADavAgno - vaDavAnaLa che jene AturodhabhIme - Atura thayelA viSe evA. yoddhAo vaDe bhayaMkara. / raMgattaraMga - uchaLatA kallolanA. yuddha - yuddhane viSe. zikharasthita zikhara upara raheluM jaya - jayane. vijitadurjaya - vizeSa prakAre | yAnapAtrA - vahANa jenuM evA jItyA che duHkhe jItAya evA. puruSo. jayapakSA - zatranA pakSo jeNe | trAsa - bhayane. evA chatAM. | vihAya - tyAga karIne. vanAyiNaH - vanane Azraya | smaraNAdu - smaraNathakI. karIne rahelA. | vanaMti - icchita sthAne jAya che. agni bhayahara kAvya. kalpAntakAla-pavanoddhata-vatrikalpa, dAvAnala jvalita-mundrala-muskuliMgamu; vizva jighasumiva saMmukha-mApadaMta, tvannAma-kIrtana-jale zamayatyazeSa: 39. 1. niravazeSapaNe evo kriyAvizeSaNa avyayano artha paNa laI zakAya.
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 artha :- pralayakALanA pavanavaDe uddhata thayelA (prerAyelA) agnisadeza, jAjvalyamAna, ujvaLa (jvALAthI zobhato athavA prabaLapaNe saLagato), uMcA gayela che taNakhA jenA evo ane jagatane gaLI javAne jANe icchato hoya tema sanmukha Avato evo samasta je dAvAnaLa (vanano agni) tene tamArA nAmanA kIrtanarUpa jaLa zAnta kare che. 36. sarpa bhayahara kAvya raktekSaNaM samada-kokila-kaNThanIlaM, krodhoddhataM phaNina-mutphaNa-mApatantam; AkrAmati krama-yugena nirasta-zaMka,svannAma-nAgadamanI hRdi yasya puMsaH. 37. artha :- he bhagavaMta ! tamArA nAmarUpa nAgadamanI je puruSanA hRdayane viSe varte che te puruSa, lAla netravALA, madonmatta koyalanA kaMTha sarakhA zyAma varNavALA, krodhavaDe uddhata, UMcI karI che phaNA jeNe evA ane (karaDavAne) sanmukha AvatA evA sarpane nAza thayo che bhaya jeno evo (nirbhaya) chato (potAnA) caraNayugalavaDe ullaMghana kare che, arthAt je puruSanA hRdayamAM tamArA nAmarUpa maMtra che te puruSa nirbhayapaNe ugra sarpane potAnA paga vaDe karIne doraDAnI mAphaka sparza kare che - pagavaDe dUra kare che - dabAve che. 37. saMgrAmabhayahara kAvyayam valgannuraMga-gajagarjita-bhImanAda, 1. viSane haraNa karanAra auSadhI athavA jAMgulI maMtra 2. A be kAvya gaNavAthI yuddhane viSe jaya maLe che.
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ 357 mAjI balaM balavatAmapi bhUpatInAmu; udyadivAkaramayUkha-zikhADapaviddha, tatkIrtanA ttama ivAzu bhidAmupaiti. 38. artha - saMgrAmane viSe, yuddha karatA ghoDA ane hAthIonI garjanAvaDe bhayaMkara che zabdo jene viSe evuM atizaya baLavAna rAjAonuM paNa sainya, tamArA kIrtana thakI udaya pAmelA sUryanA kiraNonI zikhAo vaDe bhedAyela aMdhakAra hoya tenI peThe zIgha nAza pAme che arthAt sUryanA kiraNathI jema aMdhakAra nAza pAme che tema tamArA nAma-smaraNathI atizaya baLavAna rAjAnuM sainya nAza pAme che. 38. kutAgra-bhinna-gaja-zoNita-vArivAha,vegAvatAra-taraNA-tura-yodhabhIme; yuddha jayaM vijita-durjaya-jayapakSA-, svatpAdapaMkaja-vanAzrayiNo labhatte. 39. artha - bhAlAnI aNIo vaDe bhedAyelA hastinA rUdhirarUpa jaLapravAhane viSe utAvaLe praveza thavA thakI tene taravAne Atura (vyAkuLa) thayelA yoddhAo vaDe karIne bhayaMkara yuddhane viSe tamArA caraNarUpa kamaLavanano Azraya karIne rahelA purUSo vizeSa prakAre jItyA che duHkhe jItAya evA zatruonA pakSone jeNe evA chatA jayane pAme che. arthAt tamArA caraNakamaLano Azraya karIne rahelA jano moTA saMgrAmamAM jaya meLave che. 39.
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 jaLabhayahara kAvya amonidhI zubhita-bhISaNa-nakracakra,pAThInapITha - bhaya - dolbaNa "vADavAgnI; raMgattaraMga-zikhara-sthita-yAnapAtrA, strAsaMvihAya bhavataH smaraNAvrijantiH 40. artha :- kSobha pAmelA che bhayaMkara nakra jAtinA matsyanA samUho ane pAThIna tathA pITha jAtinA jaLajaMtuo ane bhayane ApanAra tathA utkRSTa (viSama) vADavAgni jene viSe che evA samadrane viSe, uchaLatA kalolanA zikhara upara rahyuM che vahANa jenuM evA puruSo, tamArA nAma-smaraNathI trAsano tyAga karIne icchita sthAne jAya che, arthAta tophAnI dariyAmAM paNa tamArA nAma-smaraNa vaDe nirvidane icchita sthAne pahoMce che. 40. zabdArtha uddabhUta - utpanna thayela. | digdhadehA - lipta che zarIra bhISaNajalodara - bhayaMkara jalodara jemanAM evA. roganA. | maryA- manuSyo. bhArabhagnA bhAravaDevAMkA thayelA. | makaradhvajatulya - kAmadeva sarakhA. zocyAM - zoka karavA yogya. | rUpAH- rUpavALA. dazAM - dazAne. ApAdakaMTha - pagathI mAMDIne upagatA:- prApta thayela. gaLAparyata. zrutajIvitAzA - choDI dIdhI che | uzaMkhala-moTI sAMkaLo vaDe. jIvitanI AzA jeNe evA. | veSTitAMgA:- bAMdhyAM che aMgo tvatpAdapaMkaja - tamArA caraNakamaLanI | jemanAM evA. rajoDamRta - raja rUpa amRta vaDe. | gADha - atyaMta. 1. vADavAnaLa agni samudramAM ja hoya che te pANIthI olAto nathI.
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3pa9 bRhatrigaDakoTi - moTI beDIonI ! tAvake - tamArA. aNIyo vaDe. | stavaM - stavanane. nivRjaMghA - niHzaiSapaNe ghasAtI | ImaM - A. che aMdhAo jemanI evA. | matimAnuM - buddhimAna. vannAmAmaMtra-tamArA nAmarUpa maMtrane. | stotrasajaM - stotrarUpa mALA. aniza - niraMtara. guNe - jJAnAdi guNorUpa dorIvaDe. manujAH - manuSyo. nibaddhAM - guMthelI. smaraMtaH - smaraNa karanAra. bhakutyA - bhaktirUpa racanAvaDe. sadha: - tatkALa. mayA - meM. svayaM - potAnI meLe. ruciravarNa - manohara asararUpa. vigatabaMdhabhayAH - vizeSe gayo | vicitrapuSpAM - citra-vicitra che baMdhanano bhaya jeno evA. puSpovALI, mattakipendra - madonmatta hati. dhare - dhAraNa kare che. mRgarAja - siMha. kaMThagatAM - kaMThane viSe. davAnalAhi - dAvAnaLa, sarpa. | ajasaM - niraMtara. saMgrAmavAridhi-saMgrAma, mahAsAgara. mAnatuMga-mAnavaDe unnata athavA mahodarabaMdhanothaM - jalodara ane | mAnatuMgasUrine. baMdhanathakI utpanna thayela. | avazA - asvataMtra (potAne nAza - nAzane. tAbe rahenArI). bhaya - bhaya. | samupaiti - prApta thAya che. bhiyeva - bIke karIne jema hoya tema. | lakSamI - lakSmI. rogabhayahara kAvyam udbhUta-bhISaNa- jalodara-bhArabhunnA, zocyAM dazA-mupagatAzruta-jIvitAzA -tpAdapaMkaja-rajoDamRta-digdha-dehA, maryA bhavanti makaradhvaja-tulyarUpA. 41.
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ 360 artha :- utpanna thayela bhayaMkara jalodara roganA bhAravaDe vAMkA vaLI gayelA, zocanIya dazAne prApta thayelA ane choDI dIdhI che jIvitanI AzA jeNe evA manuSyo; tamArA caraNakamaLanI rajarUpa amRtavaDe lisa (lepAyelI che zarIra jemanAM evA chatA kAmadeva sarakhA (suMdara zarIravALA) rU5vALA thAya che. arthAt zarIre amRta copaDavAthI jema suMdara thAya che tema tamArA caraNakamaLanI raja zarIre lagADavAthI jalodarAdi duHsAdhya rogavALA manuSyonA rogo nAza pAmI suMdara rUpa thAya che. 41. ApAdakaTha-muru-zRMkhala-veSTitAMgA, gADha bRhatrigaDa-koTinivRSTa-jaMghA; vannAma-matra-maniza manujAH smarattara, sadyaH svayaM vigata-badha-bhayA bhavatti. 42. artha-pagathI mAMDIne gaLAparyata moTI sAMkaLo vaDe bAMdhyA che aMgo jemanAM evA ane atyaMta moTI beDIonI aNIo vaDe niHzeSapaNe ghasAtI che jaMghAo jemanI evA paNa tamArA nAmarUpa maMtra (RSabhAya nama:)ne niraMtara smaraNa karanArA manuSyo, tatkALa potAnI meLe vizeSe gayo che baMdhanano bhaya jeno evA thAya che. arthAt tamArA nAma-smaraNathI Akaro baMdhanabhaya tatkALa nAza pAme che. 42. matta-dvipendra-mRgarAja-davAnalAhi,saMgrAma-vAridhi-mahodara-badhanottha; tasyAzu nAza-mupayAti bhayaM bhiyeva, yastAvake avamimaM matimAnadhIte. 43.
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ 361 artha:- he bhagavaMta ! je buddhimAna puruSa tamArA A (bhaktAmara nAmanA) stavanane bhaNe che te puruSano madonmatta hasti, siMha, dAvAnaLa, sarpa, saMgrAma, mahAsAgara, jalodara ane baMdhanathakI utpanna thayela bhaya, bIke karIne jema hoya tema zIgha nAza pAme che. arthAt tamArA stotranA paThanathakI upara kahelA ATha jAtanA bhayo jANe bhaya pAmyA hoya tema nAza pAme che. 43. stotramraja tava jinendra ! gusainibaddha, bhakatyA mayA rucira-varNa-vicitra-puSyAma; dhare jano ya Iha kATha-gatA-majagna, te mAnatuMga-mavazA samupaiti lamI. 44. artha:- he jinendra ! meM bhaktirUpa racanAvaDe ane jJAnAdi guNorUpa dorA vaDe guMthelI (racelI) ane manohara akSararUpacitravicitrapuSpovALI tamArA stotrarUpa mALAne je puruSa A lokane viSe niraMtara kaMThane viSe dhAraNa kare che (gaNe che) te mAnavaDe unnata puruSa (athavA mAnatuMgasUri)ne asvataMtra (potAne tAbe rahenArI) lakSamI prApta thAya che. arthAt tamArA stotrane niraMtara gaNanArAne tAbedAra lakSmI prApta thAya che. 44. iti bhaktAmara stotra samAptamu. 1. rAjaya, svargApavarga ane satkAvya karavAnI zaktirUpa ahiM jinezvaranA stotrane puSpanI mALAnI upamA ApI che. bhagavaMtanA guNarUpa doro, bhaktirUpa racanA ane judA judA akSaro rUpa raMgaberaMgI puSpo jANavAM. A stotramAM chevaTe puSpamALA zabda vAparyo che te mahA-AnaMdano hetu che ane lakSmI zabda maMgaLavAcI che, tethI karIne A stotrane bhaNanArA, sAMbhaLanArA ane tenuM vyAkhyAna karanArA puruSone kalyANanI paraMparA thAya che, evo bhAva sUcave che.
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ 362 zrI kalyANamaMdira stotra kalyANamaMdira - kalyANanuM ghara. | aniMdita prazasya. udAra - udAra. aMghipaDAM caraNakamaLane. avadyabhedi - pApane bhedanAruM. | saMsArasAgara-saMsArasamudrane viSe. bhItAbhayapradaM - bhaya pAmelAne | nimajja - bUDatA. abhayane ApanAruM. | azeSajaMtu samagra prANIone. * A kalyANamaMdira stotra siddhasenadivAkarasUrie racyuM che. tenI utpatti A pramANe jANavI-ujjayinI nagarIne viSe rahenAra vikramarAjAnA purohitano putra ane devasikA nAmanI mAtAnI kukSi thakI utpanna thayela mukuMda nAmano paMDita bhRgukaccha (bharUca) nagare vAda karavA jato hato. rastAmAM vRddhavAdIsUri maLyA. temanI sAthe vAda karyo ane govALone sAkSI rAkhyA. temAM te hAryo, pachI rAjasabhAmAM vAda karatAM paNa vRddhavAdI jItyA. tethI temano ziSya thayo. gurue kumudacaMdra nAma ApyuM ane sUripada ApyuM tyAre siddhasenadivAkara evuM nAma ApyuM. teNe ekadA vAda mATe AvelA bhaTTane saMbhaLAvavA mATe navakArane badale namoDaryasiddhAcAryopAdhyAyasarvasAdhubhyaH- e prakAranuM cauda pUrvanuM paheluM saMskRta vAkya kahyuM, vaLI eka vakhata gurU mahArAjane kahyuM ke-A saghaLA prAkRta siddhAMto che tene huM saMskRta banAvuM? tyAre gurue kahyuM ke-bALa, strI, maMdabuddhivAna ane mUrkha evA cAritranI IcchAvALA manuSyonA hitane mATe tattvajJoe prAkRtamAM siddhAMta racyA che mATe e prakAre bolavAthI tamane moTuM prAyazcita lAgyuM, ema kahIne temane gaccha bahAra karyA. saMghe vinaMti karI ke A mahAprabhAvaka che mATe gaccha bahAra karavA yogya nathI. evo saMghano atiAgraha thavAthI gurue kahyuM ke-aDhAra rAjAone pratibodhIne jena karaze to gacchamAM laIzuM, tethI siddhasenajI ujjayinIne viSe gayA, tyAMvikamarAjA ghoDA khelAvavA jatA hatA, teNe ratha pAsethI nIkaLatA siddhasenadivAkarajIne pUchyuM ke tame koNa cho ? AcArye kahyuM ke sarvajJaputra chuM, tethI rAjAe manamAM namaskAra karyo, eTale AcArye dharmalAbha Apyo. eTale rAjAe pUchyuM-kone dharmalAbha
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ 363 potAyamAnam - vahANatulya. abhinamya - namaskAra karIne. jinezvarasya - jinezvaranAM. suraguruH - bRhaspati. garimAmburAzeH - mahimArUpI mahAsAgaranuM. vibhuH - samartha. suvistRtamatiH - vistAra pAmelI che buddhi jenI evA. vidhAtuM - ka2vAne. tIrthezvaramya - tIrthaMkaranuM. kamaThasmaya - kamaThanA ahaMkArane. dhUmaketoH - dhUmaketu samAna. stotraM - stavana. Apo cho ? AcArye kahyuM ke- jeNe manathI namaskAra karyo che tene. AthI rAjAe saMtoSa pAmI kroDa sonaiyA ApavA mAMDyA. te AcArye nahi letA dharmakAryamAM va5rAvyA. vaLI eka vakhata cAra zloka laIne rAjadvAre gayA, tyAM rAjAne pUchAvyuM ke tamane maLavA mATe eka bhikSu hAthamAM cAra zloka laIne Avyo che, te Ave ke jAya ? rAjAe kahevarAvyuM ke daza lAkha sonAmahora ane cauda hAthI ApavA chatAM tene AvavuM hoya to bhale Ave. agara pAchA jAya. pachI AcArye rAjA pAse jaI anukrame cAra zloka kahyA, tethI khuza thaIne rAjAe anukrame ekeka dizAnuM rAjya ApavAno saMkalpa karyo, paNa AcArye te nahIM letA "huM jyAre AvuM tyAre mAro dharmopadeza sAMbhaLavo' ATaluM ja mAMgI lIdhuM. ekadA AcArya mahAkALanA maMdiramAM zivapiMDikA upara paga rAkhIne sUtA. tyAM ghaNA lokoe uThADyA chatAM na uThyA, tethI lokoe rAjA pAse jaI hakIkata nivedana karI. rAjAe baLAtkAre hAMkI kADhavAne pharamAvyuM, tethI rAjapuruSo temane cAbukanA prahAra karavA lAgyA, paraMtu te prahAra temane nahi lAgatAM rAjAonI rANIone lAgavA mAMDyA, atyaMta kolAhala thavAthI rAjA Azcarya pAmI mahAkALanA maMdiramAM AvyA, tyAM AcAryane oLakhyA ane pUchyuM ke mahAdeva pUjya che chatAM tenA mastake tame paga kema rAkhyA ? AcArye kahyuM ke mahAdeva to bIjA ja che, jenI huM stuti karIza. te tame sAvadhAnapaNe sAMbhaLo, kahI kalyANamaMdira stotra karavA mAMDyuM. agyAramo zloka bolatAM pRthvIkaMpa thayo. dhumADo nikaLyo ane zivaliMga phATIne dharaNendra sahita pArzvanAtha mahArAjanI tejasvI pratimA pragaTa thaI, AcArye stotra
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 tasya - tenuM. tava - tamArUM. aham - huM. varNayituM varNana karavAne. eSa - A pratyakSa. asmAdazAH - amArA sarakhA. kila - nizca. kartha - kevI rIte. saMstavana - stavanane. adhIza!- he svAmI. kiriSya - karIza. bhavanti - thAya. sAmAnyataH - sAmAnyapaNe. adhIzA - samartha. api - paNa. dhRSTa - dhITho. saMpUrNa karIne kahyuM ke ahIM bhadrA zeThANIno putra avaMtisukumAra anazana karI kAyotsargamAM rahI cyavIne nalinI gulma vimAnane viSe gayela che, te sthAne pitAnI yAdagIrImAM tenA putre mahAkALa nAmanuM navInacaitya baMdhAvI pArzvaprabhunI pratiSThA karI hatI. keTalAka kALe mithyAdaSTioe tenA upara mahAdevanuM liMga padharAvI pratimAne DhAMkI dIdhI; te mArI stuti vaDe hamaNAM pArthaprabhu pragaTa thayA che. sAMbhaLI rAjAe harSa pAmI te maMdiranA kharca mATe gAma ApyAM ane pote samyakatva aMgIkAra karyuM. te pachI siddhasenasUrie vikramanA anuyAyI bIjA aDhAra rAjAone pratibodhyA. tenA guNathI raMjita thaI vikramarAjAe sukhAsana ApyuM. jemAM besIne teo haMmezAM rAjasabhAmAM javA lAgyA. siddhasena 18 rAjAne pratibodhavAne gayelA te AraMbhamAM magna thayela che ema jANIne vRddhavAdI guru temane pratibodhavA zrI ujjayinI AvyA. tyAM bhoI (sukhAsana upADanAra)nuM rUpa dhAraNa karIne dvAramAM ubhA rahyA. jyAre siddhasenasUri sukhAsanamAM besIne rAjakAre jatA hatA tyAre vRddhavAdIe eka bhoIne ThekANe rahI pAlakhI upADI lIdhI. vRddha hovAthI dhIme dhIme cAlavA lAgyA tyAre siddhasenasUrie kahyuM ke - bhUribhAra-bharAkAntaH skaMdha -kiM tava bAdhati? ahi Atmapadane sthAne bAdhati parasmapadano prayoga vAparyo, tethI vRddhavAdI bolyA ke na tathA bAbate skaMdho yathA bAdhati bAdhate. A sAMbhaLI potAnI bhUla jANI camatkAra pAmyA ane bhUla kADhanArane potAnA guru jANI pAlakhImAMthI utarI namaskAra karyo. gurue pratibodhI saMghamAM lIdhA. te mahAna kavi thayA che tenA jevA bIjA koI kavi tyArapachI thayA nathI.
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ 365 kauzikaziza - ghUvaDano bALaka. | prakaTaH - pratyakSa. divA - athavA. yasmAta - je kAraNa mATe. divAMdhaH- divase AMdhaLo. mIyeta- mapAya? rUpa - svarUpane. kena - konA vaDe. prarUpati - kahI zake che. ratnarAzi - ratnano samUha. abhyadyataH - sAvadhAna thayelo. gharmarameH- sUryanA. jaDAzaya: - jaDabuddhivALo. mohasayAt - mohanIyakarmanA nAzathI. lasat - dedIpyamAna. anubhavam - anubhava karato. maryo - manuSya. asaMkhyaguNAkarasya - asaMkhya nUna - nize. guNanA sthAnanuM. guNAnuM - guNone. nijabAhuyuge- potAnA be hAtha. gaNayituM - gaNavAne. | vitatya - pahoLA karIne. sameta - samartha thAya che. vistIrNatAM - vistArane. kalpAMta - pralayakALane viSe. kathati - kahe che. vAMtapasa- pheMkI dIdhuM che pANI | svapiyA. potAnI buddhi vaDe. jeNe evA. | aMburAzeH - samudranA. maMgaLa ane abhidheya. kalyANamadira-mudAra-mavadyabheda, bhItAbhayaprada-manindita-maMthripadyam; saMsArasAgara-nimajja-dazeSajaju, potAyamAna-abhinamya jinezvarasya. 1. yasya svayaM suragururgarimAmbarAze, stotra suvistRta-matine vibhurvidhAtumu;
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 tIrthezvarasya kamaTha-smaya-dhUma-keto, stasyAhameSakila saMstavana kariSya (yumamu) 2. artha - kalyANanuM ghara, udAra (moTuM athavA bhavyajanone vAMcchita Ape tethI dAtAra), pApane bhedana karanAra, bhaya pAmelAne abhaya (nirbhayatA athavA mokSa) ApanAra prazasya (jarApaNa doSa rahita ane) saMsArarUpa samudrane viSe DUbatA samagra prANIone vahANa tulya evA jinezvaranA caraNakamaLane namaskAra karIne, kamaThanA ahaMkArane dhUmaketu samAna evA je (tIrthaMkara pArzvaprabhu)nA mahimArUpI mahAsAgaranuM saMstavana karavAne vistAra pAmelI che buddhi jenI evo bRhaspati pote samartha nathI te tIrthakaranuM stavana, A (pratyakSa mUkha) evo huM nigdha karIza. 1-2. stuti karavAnI azakyatAnuM varNana. sAmAnyatoDapi tava varNayituM svarUpa, masmAdazAH kathamAdhIza! bhavanyadhIzA ; vRoDapi kauzikazizu-ryadivA divAdho, rUpe prarUpati ki kila dharmarame? 3. artha - he svAmI! amArA sarakhA maMdabuddhivALA puruSo, sAmAnyapaNe paNa tamAruM svarUpa kahevAne kevI rIte samartha thAya! athavA dhRSTa (dhITho-draDha prayatnavaDe pragabha) paNa divase AMdhaLo evo ghuvaDano bALaka nikSe sUryanA svarUpane zuM kahI zake che? 1. kamaThanA bhavathI daza bhavanuM baMdhAyeluM vaira che jene evo asurakumAranikAyano meghamALI deva. 2. pUMchaDIvALo agara coTalIvALo graha udaya pAme che. tethI upadrava nAza thAya che, tema A pArzvanAthaprabhu paNa kamaThanA garvano nAza karanAra che.
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 367 arthAt game tevo vAcALa ane buddhizALI ghUvaDa haMmezA divase aMdha hovAthI sUryanuM svarUpa varNavI zake nahi tema huM maMdabuddhi hovAthI tamAruM svarUpa varNavI zakuM tema nathI. (ahi kavi potAnI ladhutA sUcave che.) 3. mohakSayA-danubhavajJapi nAtha! maryo, nUna guNAnuM gaNayituM na tava kSamata; kalpAnta-vAnta-payasaH prakaToDapi yasmAnuM, mIyeta-kena jaladhernanuM ratnarAziH? 4. artha - he nAtha! mohanIyAdi karmano kSaya thavAthI-(athavA ajJAnanA kSayathI) guNone anubhavato (bhogavato) evo manuSya paNa tamArA guNone gaNavAne nize samartha thato nathI, je kAraNa mATe kalpAMtakALane viSe pheMkI dIdhuM che pANI jeNe evA samudrano pratyakSa paNa ratnano samUha nikSe zuM koI vaDe mApI zakAya che? arthAta pANI uchaLI javAthI prakaTa dekhAto ratnasamUha jema pAmI zakAto nathI tema mohanIyAdi karmanA kSayathI pragaTapaNe te guNone jANatA evA kevaLI paNa tenI gaNatarI karI zakatA nathI. 4. stotra karavAno hetu abhyaghatoDasmi tava nAtha? jaDAzayoDapi, karyuM stavaM lasadasaMkhya-guNAkarasya; bAloDapi kiM na nijabAhu-yuga vitatya, vistIrNatAM kathathati svapiyADambarAze ? 5. 1. guNone anubhavatA-kevaLI, ahIM e samajavAnuM che ke kevaLI pote tamArA guNone anubhave che. jANe che, chatAM AyuSya alpa ane guNo ghaNA tethI gaNatarI karI zake nahIM (kahI zake nahI).
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahimAvALuM. 368 artha :- he nAtha ! huM jaDabuddhivALo (mUkha) chuM to paNa dedIpyamAna asaMkhya guNanA sthAna evA tamAruM stavana karavAne huM sAvadhAna (udyamavaMta) thayela chuM, bALaka paNa potAnA be hAthane pahoLA karIne potAnI buddhi vaDe samudranA vistArane zuM nathI kaheto ? arthAta bALaka jema potAnA be hAtha pahoLA karI samudrano vistAra batAve che tema huM paNa mArI zakti anusAra AvaDe evI stuti karavAne ughukta thayo chuM. 5. zabdArtha che - je. aciMtyamahimA - aciMtya yoginAM - yogIone. na yAMti - nathI prApta thatA. pAti - rakSaNa kare che. guNAH - guNo. bhavataH * tamArUM. vakta - kahevAne. bhavataH - bhavathakI. teSa - tene viSe. jagati - traNa jagatane. mama - mArI. tIvAtapa - pracaMDa tApavaDe. avakAzaH - zakti. upahatapAnthajanAnuM - pIDAtA jAtA - thayuM. paMthI janone. tad - te mATe. nidAthe - grISmakALamAM. evuM - e prakAre. prANAti - khuza kare che. asamItikAritA - avicArI | pAsarasa - kamaLavALA sarovarano. kArya. sarasa:- jaLakaNa sahita. iyaM - A. anilaH- pavana. jalpati - bole che. hakitini - hRdayamAM vartate chate. nijagirA - potAnI bhASAvaDe. tvayi - tame. nanu - nize. vibho!- he svAmI! pakSiNaH - pakSIo. zithilIbhavati - zithila thaI AstAM - dUra raho. jAya che.
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ 369 jaMto - jIvonA. daSTa mAtra jovAye thake. kSaNena - kSaNavAramAM. caureH - coro vaDe. nibiDAH- daDha. Azu - zIdhra. karmabaMdhA - karmanA baMdhano. pazavaH - pazuo. sadya - kSaNavAramAM turata. prapalAyamAnaH-palAyamAna karatA. bhujaMgamamayAH - sarpamayabaMdhano. | tAraka - tAranAra. Iva - peThe, bhavinA - prANIonA. madhyabhAga - madhyabhAge. ta - teo. abhyAgate - AvyuM chate. tvAM - tamone. vanazikhaMDini - vanano mora. uddhAMti - vahana kare che. caMdanasya - caMdana vRkSanAM. hRdayena - hRdaya vaDe. mucyatte - mUkAya che. uttaraMta - saMsArasamudrane utaratA. eva - nize. yatA - athavA yukta che. manujAH - manuSyo. datiH - cAmaDAnI mazaka, sahasA - tatkALa. tarati - tare che. raudraH - bhayaMkara. jala - pANIne. upadravazataH-upadravanA seMkaDo vaDe. eSa: - A. vIkSite - jovAye chate. aMtargatasya - aMdara rahela. gosvAmini - kiraNonA svAmI | marutaH - pavanano. sUrya athavA govALa. | saH - te. skuritatejasi skurAyamAna tejavALA. | anubhAvaH - prabhAva (che) ye yoginAmapi na yAtti guNAstaveza!, vakta kartha bhavati teSa kamAvakAza?, jAtA tadeva-masa-mIkSita-kAriteya, jalpatti vA nijagirA nanu pakSiNADapi. 6. 1. darzana, jJAna, cAritrarUpa ratnatrayInA ArAdhanavaDe utpanna thayuM che jJAna jene evA maharSIo. 24
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 artha:- he prabhu! tamArA je guNo yogIone paNa kahevAne prApta thatA nathI. (vacanagocara thatA nathI), tene viSe (te guNo kahevAne) mArI zakti kema hoya? te mATe e prakAre A (stuti karavAno AraMbha) avicArI kArya thayuM. athavA pakSio paNa nize potAnI bhASA vaDe bole che. arthAt manuSyabhASA na AvaDavAthI pakSIo jema potAnI bhASAmAM bole che tema huM paNa suMdara arthagarbhita stuti karavAne asamartha chatAM zakti anusAra stuti karuM chuM. 6. bhagavad nAmagrahaNa mAhAbhya. AstA-macinya-mahimA-jina! saMstavastu, nAmApi pAti bhavato bhavato jaganti; tIvrAtapopahata-pAnthajanAnuM nidAthe, praNAti pAsarasaH sarasoDaniloDapi. 7. artha:- he jinezvara ! aciMtya mahimAvALuM tamAruM stavana dUra raho. tamAruM nAma paNa (grahaNa karyuM chatuM) traNa jagatanuM bhava (saMsArabhramaNa) thakI rakSaNa kare che. grISmaRtumAM pracaMDa (asahya) tApavaDe pIDAyela (AkuLa-vyAkuLa thayelA) paMthI jano (musApharo)ne kamaLavALA sarovarano sUkama jaLakaNasahita (ThaMDo) pavana paNa khuzI kare che. arthAta ThaMDo pavana musApharone khuzI kare to pachI pANInI zI vAta? tema tamAruM nAmamAtra bhavabhramaNa maTADe to pachI stavanano mahimA to zuM varNavavo? matalaba ke tamAruM stotra ghaNA mAhAmyavALuM che. 7.
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ 371 dhyAna mAhAbhya. hartini tvayi vibho! zithilIbhavanti, jansoH kSaNena nibiDA api karmabandhA; saddo bhujaMgama-mayA iva madhyabhAga-, abhyAgate vanazikhaDini caMdanasya. 8. artha - he svAmI! tame hRdayane viSe vartate chate prANInA deDha paNa karmabaMdhano, jema vanano mora vananA madhya bhAge AvyuM chate caMdana vRkSanAM sarpamaya baMdhano tatkALa zithila (DhIlAM) thaI jAya che. tema kSaNavAramAM zithila thAya che. arthAt moranA AvavAthI sugaMdhane lIdhe caMdana (sukhaDa) vRkSane vIMTAI rahelA sarpo jema khasI jAya che, tema tamo bhavya prANInA hRdayamAM vasavAthI (tamAruM dhyAna karyuM chate) AkarAM karma hoya te DhIlAM thaI jAya che. 8. darzana mAhAbhya. mucyatta eva manujAH sahasA jinendra !, raudrupadrava-zausvayi vIkSiteDapi; gosvAmini spharita-tejasi dekhamAtra, caure-rivAzu pazavaH prapalAyamAnaiH. 9. 1. kiraNono svAmI eTale sUrya, pRthvIno svAmI eTale rAjA ane gAyono svAmI eTale govALa evA traNa artha thAya che, mATe traNa prakAre artha levo. 2. sUrya pakSe prabhAta kALe jagatane prakAza karavAthI vistRta tejavALo, rAjApakSe akhaMDita pratApavALo ane govALapakSe phurita baLavALo ema artha levA.
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 artha :- he jinendra ! tamo jovAye chate (tamAruM darzana thavAthI) manuSyo bhayaMkara upadravanA seMkaDo (seMkaDo upadrave) vaDe; jema skurAyamAna teja (pratApa-baLa) vALo sUrya (athavA rAjA agara govALa) jovAye thake palAyana karatA (nAzI jatA) corovaDe pazuo zIghra mUkAI jAya che. tema zIghrapaNe mukAI jAya che. arthAt tamArA darzanathI seMkaDo upadravo tatkALa nAza pAme che. 9. dhyAna mAhAtmya. tva tArako jina ! kathaM ? bhavinAM ta eva, tvA-muddahanti hRdayena yaduttarantaH; yadvA naitistarati yajjala-meSa nUna-, mantargatasya marutaH sa kilAnubhAvaH 10. artha :- he jinendra ! tame prANIonA tAranArA kevI rIte cho ? je kAraNa mATe saMsArasamudrane utaratA evA teo (prANIo) ja tamone hRdayavaDe vahana kare che, athavA te yukta che. cAmaDAnI masaka nizce pANImAM tare che, te A pratyakSa aMdara rahela vAyuno ja nizce prabhAva che. 10. 1. saMsArasamudrane utaratA prANIo tamone hRdayamAM dhAraNa kare che tethI tamo tAranAra kevI rIte hoI zako ? kemake vAgha (vahana thanAra) vahana (vahana ka2nA2)mAM vAhaka hoya te tAraka che eTale nAvamAM beThela puruSa nAvano tAraka nathI. A pramANe zaMkA karIne stotrakAra pote ja samAdhAna kare che ke pANInI masakamAM rahela vAyu jema masakane tAre che tema tame prANIonA hRdayamAM vahana karAye chate (dhyAna karAye chate) teone tAro cho.
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ 373 zabdArtha sminuM - je kAmadevane viSe. | haMta - nize. haraprabhRtaya -mahAdeva vagere devo. | mahatAM - moTA puruSono. hataprabhAvAH- haNAyo che prabhAva | prabhAva: - prabhAva. jeno evA. krodha: - kopa. sa - te. | nirastaH - nAza thayelo che. tvayA - tArA vaDe. dhvasta - haNAyA. ratipatiH - kAmadeva. tadA - tyAre. kSapitaH - kSaya pAmyo che. bata - Azcarya che. kSaNena - kSaNavAramAM. karmacaurA - karmarUpI coro. vidhyApitA:- bujhAvI nAMkhyA che. | ploSati - bALe che. hutabhuja: - agnione. amutra - A lokamAM. payasA - pANI vaDe. zizirA - zItaLa, ThaMDo. atha - have. loke - lokane viSe. yena - je. nIladramANi - lIlA vRkSovALA. pIta - pIdhuM. vipinAni - vanakhaMDone. duheravADavena - duHsahavaDavAnaLe. himAnI - himasamUha. ana*garimANuM-ghaNI prauDhatAvALA. yoginaH - yogio. prapannAM - prApta thayelA. paramAtmarUpa - siddha svarUpI. jaMtavaH-prANIo. anvaSayaMti - jue che. aho - Azcaryo. hRdayAMbuja - hRdayakamaLanA. hRdaye - hRdayamAM. kozadeze - DoDAnA madhyabhAge. dadhAnAH - dhAraNa karanArA. | pUtasya - pavitra. janmodadhi - bhavasAgarane. | nirmalaruce nirmaLa kAntivALA. laghu - zIdhrapaNe. anyat - bIjuM. taraMti - tare che. akSamya - kamaLanA bIjanuM. ati lAghavena- atyaMta halakApaNAe. | saMbhavi - saMbhave. ciMtya - vicAravA yogya. | karNikAyAH- karNikA thakI.
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 dhyAnAr - dhyAnavaDe. | upalabhAva - pASANa bhAvane. bhavinaH - prANIo. apAsya - tyAga karIne. deha - zarIrane. cAmIkaraa - suvarNapaNAne. vihAya - tyAga karIne. acirAt - tatkALa. paramAtmadazAM - siddha svarUpane. iva - peThe. vrajaMti - pAme che. | dhAtu bhedAH - mATI pASANamAM tIvrAnalAl - prabala agnivaDe. maLela dhAtuo. yasmin hara-prabhUtayoDapi hataprabhAvA, soDapi tvayA ratipatiH kSapita kSaNena; vidhyApitA hatabhuja: payasAtha yena, pItaM na kiM tadapi durtara-vADavena. 11. artha - je kAmadevane viSe hari-harAdi devo paNa haNAyo che prabhAva jemano evA thayA che te kAmadeva paNa tArAvaDe kSaNavAramAM kSaya pAmyo che. have tevuM dRSTAMta kahe che - je pANIe agnione bujhAvI nAMkhyA che? te (pANI) paNa duHsaha vaDavAnale (samudranA agnie) zuM nathI pIdhuM nathI zoSaNa karyuM? arthAta bIjA agnine bujhAvI nAkhanAra pANIne jema vaDavAnaLa zoSI jAya che tema hariharAdi devone tAbe karanAra evA kAmadevane tame jItyo che. 11. svAminnanalpa-garimANa-mapi prapannA, svAM jantavaH kathamato hRdaye dadhAnA?; janmodadhi laghu tarasyatilAghavena, cinyo na hanta mahatAM yadi vA prabhAva: 12. 1. atha zabda daSTAMta kahevAne mUkela che.
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ 375 artha :- he svAmI ! tamone (svAmIpaNAe) prApta thayelA prANIo, ghaNI prauDhatAvALA evA paNa tamone hRdayamAM dhAraNa karavA chatAM atyaMta halakApaNAe karIne (bIlakula bhAra vinAnA hoya tema) bhavasAgarane zIghrapaNe kevI rIte tare che ? e Azcarya che. athavA nizce mahAn (traNa jagatane viSe uttama) puruSono prabhAva ciMtavavA yogya nathI. arthAt tame atigariSTha eTale ghaNA bhAravALA chatAM bIlakula bhAra vinAnA halakA hoya tema tamone hRdayamAM dhAraNa karIne bhavasamudrane tamArA Azrito jaladIthI tarI jAya che e Azcarya che, kemake vadhAre bhAra te taravAne asamartha thAya, A pramANe zaMkA karIne tenuM samAdhAna kare che ke- mahAn puruSono prabhava evo che ke te manavaDe paNa ciMtavavA yogya nathI. kemake te ghaNA bhAravALAne paNa potAnA prabhAvathI sarvathA bhAra rahita hoya tema tAre che. 12. 13. krodhastvayA yadi vibho ? prathamaM nirasto, dhvastAstadA bata kathaM kila karmacaurAH ?; ploSatyamutra yadi vA zizirADapi loke, nIlaGgamANi vipinAninakiMhimAnI artha :- he prabhu ! tamArA vaDe je krodha prathama ja nAza karAyo che to Azcarya che ke karmarUpI coro nizce kevI rIte haNAyA ? athavA A lokane viSe zItaLa paNa himasamUha, nIlA vRkSavALA vanakhaMDone zuM nathI bALato ? arthAt krodha vinA karmarUpa corane tame haNyA te moTuM Azcarya che ema zaMkA karIne samAdhAna kare che 1. yadi samAdhAna arthamAM vaparAya che, A pramANe dareka ThekANe samajavuM. 2. mahahimaM = himAnI.
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 ke - ThaMDo hima jema vRkSone bALe che tema tame krodha vinA paNa karmarUpa corane bALo cho te yukta che. 23. tyAM yoginA jina ! sadA paramAtmarUpa-, manvaSayanti hRdayAmbuja-koza-deze; pUtasya nirmalaruce-ryadi vA kimanya-, dakSasya sambhavi padaM nanu karNikAyAH 14. artha :- he jina ! maharSio hRdayarUpa kamaLanA DoDAnA madhyabhAgane viSe siddhasvarUpI evA tamone niraMtara jJAna cakSuvaDe jove che. athavA nizce pavitra ane nirmaLa kAntivALA kamaLanA bIjanuM karNikA thakI bIjuM sthAna zuM saMbhave ? arthAt kamaLanA bIjanuM sthAna jema karNikA che tema tame paNa karmamalano nAza thavAthI pavitra eTale cidAnaMda svarUpe pragaTa thayelA hovAthI nirmaLa kAntivALA cho mATe yogIndranA hRdayakamaLanA madhyabhAgarUpa karNikA e ja tamAruM yogya sthAna che. 14. dhyAnAjjineza ! bhavato bhavinaH kSaNena, dehaM vihAya paramAtma-dazAM vrajanti; tIvrAnalA-dupalabhAvamapAsya loke, cAmIkaratva-macirAdiva dhAtubhedAH 15. - artha :- he jinezvara ! lokane viSe dhAtubhedo (mATIpASANamAM maLela dhAtu) prabaLa agni vaDe pASANapaNAno tyAga 1. saMbhavatIti saMbhavi. 2. bhramarI thakI bIka pAmelI IyaLa bhramarInuM dhyAna karatI chatI bhramarIrUpa jema thAya tema vItarAganuM dhyAna karanAra jIva vItarAga svarUpa thAya che. arthAt je dhyAna kare te tevo thAya che.
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ 377 karIne tatkAla suvarNapaNAne jema pAme che, tenI peThe tamArA dhyAna thakI bhavya prANIo haNavAramAM zarIrano tyAga karIne paramAtmadazAne pAme che, arthAt tamAruM dhyAna karavAthI prANIo tamArA jevA bane che. 15. zabdArtha aMtaH - aMtaHkaraNane viSe. | prabhAvaH - prabhAvavALo. sadaiva - niraMtara. pAnIya - pANIne. jina - he jinezvara. amRta - amRta. yasya - jenA. anuciMtyamAna- ciMtana karAyuM chatuM. vibhAvyase - vizeSa ciMtavana | nAma - komala AmaMtraNamAM. thAo cho. no - nahi. naM - tame. viSavikAra - viSanA vikArane. bhacaiH - bhavyo vaDe. apAkaroti - dUra kare che. tadapi - topaNa. vItatamai - tamoguNa rahita. nAzayase - nAza karAvo cho. paravAdinaH - paratIrthio. zarIra - zarIrane. nUna - nize. etad - evuM. hariharAdidhiyA - hariharAdinI svarUpa - svarUpa. buddhie. madhyavivartinaH - madhyastha puruSanuM. prapannA -Azraya karIne rahelA che. yad - je kAraNa mATe. kAcakAmalibhiH- kamaLanA rogavALA jano vaDe. vigraha - klezane. sitaH- zveta. prazamayaMti - upazamAve che. | zaMkha:- zaMkha. mahAnubhAvA - moTAprabhAvavALA. gRhyate - grahaNa karAya che. manISibhiH- paMDito vaDe. | vividha varNa - judA judA raMganA. abhedabuddhayA - abhedabuddhi vaDe. | viparyayeNa - parAvarta karIne. dhyAtaH - dhyAna karAyo chato. | dharmopadezasamaye - dharmanA upadeza bhavat - tamArA samAna. vakhate.
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ 378 savidha - samIpapaNA. | vRtameva - bIMTa hoya temaja. anubhAvAt - prabhAva thakI. | vizvaka - cAre tarapha. te - tamArA. patati - paDe che. ta: - vRkSa. aviralA - satat. azoka - zoka rahita. surapuSpavRSTi - devoe karela abhyagate - udaya pAme chate. phUlanI vRSTi. dinapatI - sUrya. | tvadgocare - tamo pratyakSa chate. samahIrUhaH - vRkSovaDe sahita. sumanasAM - suMdara cittavALAnAM. vibodha - vikAsapaNAne. | gacchati - jAya che. upayAti - pAme che. jIvalokaH - AkhuM jagatuM. adhaH- nIce. citra - Azcarya che. | hi - je kAraNa mATe. avAkkukha-nIcuM mukha che jenuM evA. | baMdhanAni - baMdhano. antaH sadaiva jina! yasya vibhAvyase tva, bhavya kartha tadapi nAzayase zarIram; etasvarUpa-matha 'madhya-vivattino hi, yadvigraha prazamayanti mahAnubhAvAH 16. artha - he jina! je hadayane viSe bhavya prANIo vaDe tame niraMtara vizeSe ciMtavana karAo cho to paNa te (bhavyonA) zarIrane tame kema nAza karo cho? have daSTAMta kahe che ke - madhyastha puruSanuM nize evuM ja svarUpa che. je kAraNa mATe moTA prabhAvavALA puruSo kalezane upazamAve che. arthAt tame madhyastha hovAthI zarIra ane jIvano parasparano anAdi kALano vigraha hato te maTADavA zarIrane nAza karo cho ane jIvane mokSa pamADo cho. 16. 1. zarIranA madhyabhAge rahenAranuM athavA vivAdamAM baMne pakSa jene samAna hoya evA pakSapAta rahita madhyastha puruSanuM. 2. vigraha=zarIra athavA phaleza
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 379 AtmA manISibhi-rayaM tvadabheda-buddhayA, dhyAto jinendra ! bhavatIha bhava...bhAva; pAnIya-madhya-mRta-mitya-nucityamAna, kiM nAma no viSavikAra-mapAkaroti. 17. artha - he jinendra!paMDitovaDe tamArA viSe abheda buddhie karIne dhyAna karAyo chato A AtmA A jagatane viSe tamArA sarakhA prabhAvavALo thAya che. pANI paNa amRta che. e prakAre ciMtavana karAyuM chatuM (athavA maNimaMtrAdi vaDe saMskArita karAyuM chatuM) jheranA vikArane zuM nathI dUra karatuM? arthAt amRtabuddhie ciMtaveluM athavA maMtrita kareluM pANI jema jhera utAre che tema tamArI sAthe abheda bhAve dhyAna karavAthI karmamaLa rUpa jhera utArIne A AtmA paramAtmA thAya che. 17. tvameva vIta-tamasa paravAdinoDapi, nUna vibho! hariharAdi-dhiyA prapannA; kiM kAca-kAmalibhirIza! sitoDapi zaMkho, no gRhyate vividha varNa-viparyayaNa. 18. artha - he prabhu! paratIrthIo (anya darzanIo) paNa hariharAdi devonI buddhivaDe karIne rAgadveSarUpa tamoguNa rahita evA tamone je nize Azraya karIne rahelA che. kAcakAmalI (kamaLA)nA rogavALA janIvaDe zveta evo paNa zaMkhavividha raMganA 1. huM ane paramAtmA ekaja svarUpa chIe. evA prakAranI ekAgratA te abhedabuddhi.
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38) parAvarte karIne zuM nathI grahaNa karAto? arthAt pIta kaLInA rogavALo manuSya dhoLA zaMkhane pILo zaMkha, lIlo zaMkha e prakAre judA judA raMge dekhe che, tema anya darzanIo paNa tamAruM A hari che, hara che, brahmA che, evI buddhithI ArAdhanA kare che. azokavRkSa prAtihArya dharmopadeza-samaye savidhAnubhAvA, - dAstAM jano bhavati te taru-rapyazoka; abhyagate dinapatau samahIsuhADapi, kiM vAvibodha-mupayAti na jIvaloka? 19. artha :- he svAmI! dharmanA upadeza vakhate tamArA samIpapaNAnA prabhAva thakI cetanavALA manuSyo to dUra raho, paraMtu avyakta cetanavALA vRkSa paNa zoka rahita (azoka) thAya che. athavA sUrya udaya pAme chate vRkSo vaDe sahita paNa AkhuM jagata zuM vikAsapaNAne nathI pAmatuM? arthAt sUryodaya thaye chate kevaLa loka ja nidrAno tyAga karIne jAgRta thAya che eTaluM ja nahi paraMtu vRkSo paNa patrasaMkocAdi lakSaNa nidrA choDIne vikasvara thAya che, tema tamArA prabhAvathI manuSyo zoka rahita thAya che eTaluM ja nahi paraMtu vRkSa paNa zoka rahita thAya che - nAmathI azoka thAya che. te yukta che. 19. surapuSpavRSTi prAtihArya citra vibho! katha-mavAmukha-vRttvameva, viSyaka patatya-viralA sura-puSpa-vRSTi !; 1. puSpa, devatA ane suMdara cittavALA evA traNa artha thAya che.
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ 381 -gocare sumanasAM yadi vA munIza!, gacchatti nUnamadha eva hi baMdhanAni. 20. artha - he prabhu! saghana evA devoe karelA puSpanI vRSTi cAre tarapha nIcuM che mukha jenuM evA bITa hoya temaja kema paDe che? e Azcarya che! athavA he munIza! tamo pratyakSa chate suMdara cittavALA (bhavyajano)nAM baMdhano (karmanA atyaMtara baMdhana ane beDI vagere bAhya baMdhana) je kAraNa mATe nIce ja jAya che (nAza pAme che.) arthAt puSpanA bITa nIce jAya che te ema sUcave che ke bhagavaMtanA samIpapaNAthI jema amArA bITa (baMdhana) nIce rahe che tema bhavya prANI agara devatAnAM baMdhano paNa nIce jaze eTale TuTIne nIce paDaze. 20. zabdArtha sthAne - yukta. vrajaMti - pAme che. gabhIrahadaya - gaMbhIra hRdayarUpa. | tarasA - zIdhra. udadhisaMbhavAyAH - samudrathakI ajarAmaratva-ajarAmarapaNAne. utpanna thayelI. sudUra - atyaMta. pIyUSatA - amRtapaNAne. avanamya - namIne. giraH - vANInA. samu~taMtaH - rUDe prakAre uMce samudIrayaMti - kahe che. uchaLatA chatA. pItA - pAna karIne. maje - mAnuM chuM. yataH- je kAraNa mATe. vadaMti - kahe che. paramahaMmada - utkRSTa harSanA. | zucayaH - pavitra. saMgabhAja: - saMyogane suracAmaraughADa - devoe vijhela bhajanArA. | cAmaronA samUho. 1. tattvane jANe te muni, tenA svAmI te munIza.
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ zreSTha. 382 asmaH - A. cchadacchaviH - pAMdaDAnI kAnti nati - namaskAra. jenI evo. vidadhate - kare che. azokataru - azoka vRkSa. munipuMgavAya - munione viSe babhUva - hoto hovo. | sAnnidhyataH - samIpapaNA thakI. UrdhvagatayA - uMcI gativALA. | vitarAga! - rAgadveSa rahita. zuddhabhAvAH- zuddha bhAvavALA. nIrAgatAM -vairAgyane. zyAma - nIla varNavALA. vajati - pAme che. gabhIragira - gaMbhIra vANIvALA. sacetanaH - cetanA sahite. ujvalahemaratna - nirmala suvarNa bho bhoH- he loko. mizrita ratnanA banAvela. pramAda - ALasane. siMhAsanaa - siMhAsanane viSe avadhUya - ALasane beThelA. bhajaa - bhajo. bhavyazikhaMDinaH - bhavya prANIrUpa enaM - A. mayUro. AlokayaMti - jUe che. Agatya - AvIne. rabhasena - utsukatA vaDe. nivRttipurI - mokSa nagarI. nadaMta - garjanA karato. prati - pratye. ucca: - atyaMta. sArthavAha - sArthavAhane. cAmIkarAdri - merU parvatanA. etad - A prakAre. zirasi - zikhara upara. nivedayati - nivedana kare che. navAMbuvAha - navIna meghane. jagatrayAya - traNa jagatane. ugacchatA - uMcA jatA. nadanuM - zabda karato. zitaghuti - nIla kAntinA. abhinabhaH-AkAzane vyApIne. maMDalena - maMDala vaDe. suraduMdubhiH - devaduMdubhi. lupta - AcchAdana thaI che. te - tamAro.
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ 383 | divyadhvani prAtihArya sthAnegabhIra-hRdayo dadhisambhavAyA, pIyuSatAM tava giraH samudIrayanti; pItvA yataH parama-saMmada-saMgabhAjo, bhavyAvrajatti tarasADapya-jarAmaratvam. 21. artha:- he svAmin! gaMbhIra hRdayarUpa samudrathakI utpanna thayelI evI tamArI vANInA amRtapaNAne zrotAo kahe che te yukta che. je kAraNa mATe utkRSTa harSanA saMyogane bhajanArA bhavyajano tamArI vANInuM pAna karIne (atyaMta AdaravaDe sAMbhaLIne) zIghapaNe paNa ajarAmarapaNAne pAme che. arthAt je koI amRtane pIve che te ajarAmara thAya che tema tamArI vANInuM pAna karanArA bhavyo cidAnaMda svarUpa thaI ajarAmara (mokSa) sthAnane pAme che. mATe tamArI vANIne amRtatulya kahe che te yukta che. 21. cAmara prAtihArya svAmin! sudUra-mavanamya samutpatanto, manya vadati zucayaH sura-cAmaraughA; veDaai nati vidadhate munipuMgavAya, te nUna-mUrdhvagatayaH khalu zuddhabhAvAH 22. artha:- he svAmin ! ema mAnuM chuM ke pavitra evA devoe viMjhelA cAmaronAM samUho, atyaMta nIcA namIne pachI rUDe prakAre uMce uchaLatA chatA A prakAre kahe che - "je manuSyo 1. amRtanI utpatti samudrathakI gaNAya che, mATe vANInI utpatti hRdayasamudrathakI kahI che.
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 A pratyakSa munione viSe zreSTha pArzvanAtha prabhune namaskAra kare che, te zuddha bhAvavALA manuSyo nizca uMcI gativALA thAya che." arthAt cAmaro ema sUcave che ke jema ame nIcA namavAthI uMce caDIe chIe tema je koI A jinezvarane namaze te uMcI gati (mokSa gati)ne pAmaze. 22. siMhAsana prAtihArya zyAma gabhIra-gira- muktala-hemaratnasiMhAsana-sthamiha bhavya-zikharDinasvAma; Alokayanti rabhasena nadatta-mucce-, zrAmIkarAdri-zirasIva navAbuvAhamu. 23. artha :- he prabhu! ahIM (samavasaraNane viSe) nIlA varNavALA gaMbhIra vANIvALA, nirmaLa (ujvaLa-dedIpyamAna) suvarNa mizrita ratnanA banAvelA siMhAsanane viSe beThelA evA tamone bhavya prANIrUpa mayUro, merU parvatanA zikhara upara atyaMta garjanA karatA navIna meghane jema utsukatA (AturatA) vaDe jotA hoya tenI peThe juve che. 23. bhAmaMDala prAtihArya u cchatA tava ziti-ghuti-maNDalena, lucchadacchavi-razokataru-rbabhUva; 1. zyAma ane nIlavarNanI ektA hovAthI ahI zyAma (kALo)no artha lIdhela che. kemake prabhuno varNa nIlo che. 2. ahI menA zikharane sthAne siMhAsana, meghane sthAne prabhunuM zyAma zarIra, garjanAne sthAne prabhunI gaMbhIra vANI ane morane sthAne bhavyajano jANavA.
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ 385 sAnnidhyatoDapiyadi vA tava vItarAga !, nIrAgatAM vrajati ko na sacetanoDapi. 24. artha :- he prabhu! uMce jatA (prasaratA) evA tamArA nIlakAntinA maMDaLa (bhAmaMDaLa) vaDe AcchAdana thaI che pAMdaDAMnI kAnti jenI evo azokavRkSa hoto thavo. athavA he vItarAga ! tamArA samIpapaNAthakI cetanA sahita evo paNa kayo puruSa nirmaLatvane na pAme ? arthAt tamArA samIpapaNAthI sacetana, (pragaTa cetanavALo) vairAgyane pAme che to acetana (apragaTa cetanavALo) azokavRkSa nIrAgatA (nistejapaNuM) ne pAme te yukta ja che. kemake acetanane game te pheravI zake paNa sacetanane to jJAnavAna hoya teja pratibodhI zake. 24 devaduMdubhi prAtihArya bhoH bhoH pramAda-avadhUya bhajathva-mena-, mAgatya nivRti-purI prati sArthavAhamu; ekatrivedayati deva! jagat trayAya, maje nadannabhinabhaH suraduMdubhiste. 25 artha - he deva! huM ema mAnuM chuM ke- AkAzane vyApIne zabda karato evo tamAro devaduMdubhi traNa jagatane A prakAre nivedana kare che (udghoSaNA kare che) ke he - traNa jagatanA loko ! tame ALasano tyAga karIne ahIM AvIne mokSanagarI pratye sArthavAhatulya A pArthaprabhune bhajo. arthAt deva duMdubhi 1. tamAruM vacanazravaNa ane rUpadarzana to dUra raho, paraMtu tamArA samIpapaNA thakI ja acetana azokavRkSa to dUra raho paraMtu sacetana evo 'paNa koNa vairAgya na pAme? arthAt pAme ja. 25
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 386 ughoSaNA karIne sUcave che ke he loko! tame pramAda dUra karIne A mokSadAyaka prabhune bhajo. 25. zabdArtha udyotiteSa prakAzita thaye chate. | mANikayahemarajata - mANeka, bhavatA - tamArA vaDe. suvarNa ane rUpAvaDe. bhuvaneSa - traNa bhuvano. pravinirmitenA prakarSe nirmANa thayelA. nAtha ! - he nAtha ! sAlatraNa - traNa gaDha vaDe. tArAnvitaH - tArA maMDaLa sahita. abhita - cAre tarapha. vidhuH - caMdramA. vibhAsi - zobho cho. ayaM - A. divyarAja - manoharapuSpanI mALAo. vihatAdhikAra: - haNAyo che | namatu - namaskAra karanAra. adhikAra jeno evo. | tridazAdhipAnAM - devendronA. muktAkalApa-motInA samUha vaDe. | usUjya - tyAga karIne. kalitocchavasita - sahita ane | ratnacitAna-vairyaratnanA racela. ullasita. | maulibaMdhAnuM - mukuTone. Atapatra - traNa chatranA. pAdau - be caraNone. vyAjAt - miSa thakI. | zrayaMti - Azraya kare che. tridhA - traNa prakAre. paratra - anya sthaLe. dhRtatanuH - dhAraNa karyuM che zarIra | tvasaMgame - tamAro saMgama chate. jeNe evo. | sumanasa - devatAo, paMDito. dhruvaM - nize. ramata - rame che. abhyapetaH- pAse Avelo che. janmajaladhe: - bhavasamudra thakI. skena - potAnA. viparAbhukha - vizeSa parAbhukha prapUritajagatutraya - prakarSe paryuM che thayA chatAM. traNa jagata jeNe tethI. | vat - je kAraNa mATe. piMDitena - ekatra thayela. | tArayasi - tAro cho. kAntipratApayazasAM - kAnti, | asumataH - prANIone. pratApa ane yazanA. | nijapRSThalagnAnuM potAnI pIThe saMcayena - samUha vaDe. vaLagelAne.
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ 387 yukta - yukta che. alipi - karmarUpa lepa rahita. pArthivanipasya - vizvanA svAmI. ajJAnuM mUrkhajanone. sataH - sujJa. avati - bodha karyo chate. citra - Azcarya. sadeva - niraMtara. asi - jo. kathaMcita - kevI rIte. karmavipAkazunya - karmanA vipAkathI jJAna - jJAna. rahita. | vizvezvaraH-traNa jagatanA Izvara. tvayi - tamAre viSe. janapAlaka! - manuSyanuM pAlana karanAra. | surati - hure che. durgataH-duHkhe karIne jANavA yogya. | vizvavikAzahetu - traNa jagatane akSaraprakati -nizcaLa svabhAvavALA. | prakAza karavAnA hetubhUta. chatratraya prAtihArya udyotiteSu bhavatA bhuvaneSu nAtha !, tArAnvito vidhuraya vihatAdhikAra; muktA-kalApa-kalito chuvasitAtapatra, vyAjA-tridhA dhRtatanu dhruva-mabhyapeta 26. artha - he nAtha ! tamArA vaDe traNa bhuvana prakAzita thaye chate tArAmaMDaLa sahita evo A caMdramA vizeSe haNAyo che adhikAra (jagatane viSe prakAzavA rU5) jene evo chato motInA samUha vaDe sahita ane ullasita evo traNa chatranA miSathI traNa prakAre dhAraNa karyuM che zarIra jeNe evo tamArI pAse sevA karavA Avelo che. arthAta jagatane tame prakAzita karyuM tethI caMdramAne prakAza karavAno adhikAra rahyo nathI, mATe traNa chatranA miSathI te tamArI sevA karavA Avyo hoya ema jaNAya che. 26. 1. ucchava=moTA ane sita=zveta ema be pada nIkaLe che.
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 spena prapUrita-jagat traya-piNDitena, kAnti-pratApa-yazasAmiva saMcayena; mANikya-hema-rajata-pravinirmitena, 2sAla-trayeNa bhagavannabhito vibhAsi. 27. artha :- he bhagavAn ! prakarSe karIne pUryuM che, traNa jagata jeNe tethI ekatra thayelA evA potAnA kAnti, pratApa ane yazanA samUhavaDe karIne jANe hoya ? tema cAre tarapha nIlaratna suvarNa ane rUpA vaDe nirmANa thayelA (racAyelA) evA traNa gaDha vaDe tame vizeSa zobho che, arthAt tamArA kAnti, pratApa ane yazavaDe traNa jagata purAI gayuM tethI bIjuM sthAna na hovAthI teo traNa gaDha rUpe ekatra thaIne rahelA che. 27. divyasajo jina ! namattridazAdhipAnA-, musRjya ratnaracitAnapi maulibaMdhAn; pAdau zrayanti bhavato yadi vA paratra, tvatsaMgame sumanaso na 2matta eva. 28. 1. nIlaratna. 2. nIlaratna, suvarNa ane rUpAnA banelA traNa gaDha anukrame bhagavaMtanA samavasaraNane viSe hoya che. ahIM nIlaratnanA gaDha tulya prabhunA zarIranI kAnti (varNa), suvarNanA gaDha tulya (pILo) pratApa ane rUpAnA gaDha tulya ujjavaLa yaza thayo. 3. sUrya, jJAna, mAhAtmya, yaza, vairAgya, mukti, rUpa, vIrya, prayatna, icchA, dharma, aizvarya, parAkrama ane yoni e 14 arthamAM bhaga zabda vaparAya che, temAM yoni ane sUrya e be arthavarjita bhaga zabda ahIM grahaNa karavo; te bhaga jene hoya te bhagavAn eTale ke-jJAnavAna mAhAtmyavAn ityAdi.
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ 389 artha:- he jinezvara!manoharapuSpanI mALAo, namaskAra karanArA deveMdronADuryaratnanA racelA paNa mukuTono tyAga karIne tamArA caraNayugalano Azraya kare che athavA tamAro saMgama chate paMDito (devatAo) anya sthaLe ramatA nathI ja. 28. - nAtha! janmajaladhe-viparAtmakhoDapi, yattArayasvasumato nija-pRSThalagnAnu; yukta hi pArthiva-nipasya satastava, citra vibho yadasi karma-vipAka-zUnyaH 29. artha - he nAtha ! tame bhavasamudra thakI vizeSe parAmukha thayela chatAM paNa potAnI pIThe vaLagelA prANIo (je jJAnadarzana-cAritrAdi mArga vaDe jinezvara mokSe gayA che te mArgane anusaravAvALA) ne je kAraNa mATe tAro cho te vizvanA svAmI ane sujJa evA tamone je nizca yukta che. paraMtu he prabhu, ahIM Azcarya che ke - je kAraNa mATe tame karmanA vipAka (phaLa) rahita cho. ra9. virodhAlaMkAragarbhita acijya svarUpa vizvezvaroDapi janapAlaka! durgatattva, 1. asu eTale prANa, prANavALo te asumatu arthAt prANI. 2. pArthivanipa eTale mATIno ghaDo evo artha paNa thAya che tethI mATIno uMdho rAkhelo ghaDo jema potAnI pIThe vaLagelAne samudrathakI tAre che tema tame paNa tAro cho te yukta che. paraMtu mATIno ghaTa kuMbhAre karela pacanAdi kriyAo yukta che ane tame karmavipAka rahita cho e ahIM Azcarya che. 3. janonuM pAlana kare te janapAlaka. 4. he janone pALanArA ! kezavaDe daridrI-rahita cho. arthAt dIkSA lIdhA pachI keza vadhatA nathI. AvAM pado paNa nIkaLe che.
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ 390 kiM vADakSaraprakRti-rasvalipisvamIza!; ajJAnavatyapi sadeva kathaMcideva, jJAna tvayi hurati vizva-vikAza-hetu. 30. artha - he janapAlaka! tame vizvanA Izvara cho paNa durgata (daridrI) cho. (A virodhAlaMkAra che teno parihAra kare che ke) - tame vizvanA Izvara cho to paNa durgata eTale duHkhe karIne jANavA yogya cho. athavA he Izvara! zuM tame akSara (varNa) svabhAvavALA cho to paNa brAhmI Adi lipi rahita cho? (A virodhAlaMkAra che teno parihAra kare che ke, tame nizcaLa prakRtivALA (zAzvata athavA mokSarUpa svabhAvavALA) chatAM karmarUpa lepa rahita cho. ajJAnavAnuM evA paNa tamAre viSe traNa jagatane prakAza karavAnA hetubhUta evuM jJAna, nice kevI rIte niraMtara hure che? (A virodhAlaMkAra che teno parihAra kare che ke-) mUrkhajanone bodha karyo chate traNa jagatane prakAza karavAnA hetubhUta evuM jJAna niraMtara tamAre viSe skUre che. 30. | zabdArtha prAbhAra - atyaMtapaNe. teH - te vaDe. saMbhUtanabhAMsi - vyApta karyuM che | hatA - haNAI. AkAza jeNe evI. | hatAza haNAI che AzAjenI evo. rajAMsi - dhULo. grasta - vyApta thayo. roSAt - krodha vaDe. tu - vaLI. utthApitAnI - uDADI. amIbhiH - A vaDe. kamaThana - kamaThAsura. ayameva - e ja. para - paraMtu. yAni - je. durAtmA - duSTAtmA chAyA - kAnti, paDachAyo. || garja - garjanA karato. zaThena - mUrkha.
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ 391 Urjitaghanaughama - prabaLa meghano | pratibhava - bhavobhavane viSe. samUha che jene viSe evuM. | bhavaduHkhahetuH - saMsAranA du:khanuM adabhUbhIma - ghaNuM bhayaMkara. kAraNa. bhrazyattaDituM AkAza thakI paDatI | bhavanAdhipa! - he traNa bhuvananA vIjaLI che jene viSe evuM. svAmI ! musalamAMsala-sAMbelA jevI puSTa | trisaMdhyam - traNa kALe. (ane). | ArAdhayaMti - ArAdhana kare che. ghoradhAra - bIhAmaNI che dhArA | vidhivat - vidhipUrvaka. jene viSe evuM. | vidhutAnyakRtyAH - vizeSa TALyAM detyena - kamaThAsure. che anya kAryo jeNe evA. mukta - varasAvyuM. bhatyA - bhakti vaDe. atha - have. ullasatpalaka - ullAsa pAmatA - romAMca vaDe. dustaravAri-duHkhetaravA yogya pANI. pahmaladehadezaH- vyApta che zarIra dache - karAyuM. dustaravArikayaMbhuDI taravAranuM kAma. jenAM evA. dhvastorvekeza - nIce vikharAyela pAdayuM - caraNayugalane. uparanA keza hovAthI. bhuvi - pRthvIne. janmabhAjaH - prANIo. vikRtAkRti-virUpa thayelI AkRti. |. | asminuM - A. maryamaMDa - manuSyanA mAthAnAM. | apArabhavavArinidhI - apAra prAlaMbathujhumaNAne dhAraNa karanAra. bhava samudrane viSe. bhayadevatra - bhayaMkara mukha thakI. zravaNagocaratAM- zravaNa gocarapaNAne. vinirmadagniH- nIkaLato che gataH- prApta thayelA. agni jene evo. AkarNita - zravaNa karAye chate. pretavaja: - daityano samUha. gotrapavitramaMtre-nAmarUpa pavitra maMtra. pratibhavantamu - tamArA pratye. | vipadviSadharI -ApadArUpI sApaNa. iritaH - mukelo. savidha - samIpa. asya - ene. | sameti - Ave.
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 392 kamaThAsure karela upasargo prAbhAra-saMbhUta-nabhAMsi rajAMsi roSA-, dusthApitAnI kamaThana zaThena yAni; chAyADapi taistava na nAtha! hatA hatAzo, grastattvamIbhi-rayameva para durAtmA. 31. artha - he nAtha! mUrkha kamaThAsure krodha thakI, atyaMtapaNe vyApta karyuM che AkAza jeNe evI je rajo (dhULo) tamArA tarapha uDADI; te rajovaDe tamArI chAyA (zarIrano paDachAyo athavA kAtti) paNa na haNAI, paraMtu e rajavaDe hatAza (haNAI che AzA jenI evo) ane duSTAtmA evo e ja kamaThAsura vyApta thayo, arthAt karma rU5 rajavaDe vyApta thayo. 31. tharjadUrjita-ghana-ghamadabhra-bhIma, bhrazyattaDimmusala-mAMsala-ghora-dhAra; daityena mukta-matha dustara-vAri dadhe, tenaiva tasya jina!dustara-vAri-kRtyam. 32. artha - he jinezvara ! garjanA karato prabaLa meghano samUha che jene viSe evuM, ghaNuM bhayaMkara, AkAza thakI paDatI vIjaLI che jene viSe evuM ane sAMbelA jevI puSTa ane bIhAmaNI che dhArA jene viSe evuM duHkhe taravA yogya (duHsahya) pANI je kAraNa mATe kamaThAsure (tamane upasarga karavA) varasAvyuM, pachI te ja pANIvaDe te kamaThAsuranuM bhuMDI taravAranuM kAma karAyuM. arthAt 1. "khADo khode te paDe" e kahevata mujaba je adhamo jinezvaranI avajJA kare che tene te avajJA potAnA anarthane mATe thAya che te bAbata A ane pachInA be kAvyamAM varNavela che.
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 393 kharAba taravAra tene rAkhanAranuM chedana-bhedana kare che tema A pANI tenA varasAvanAra kamaThane ja saMsArane viSe chedana-bhedanarUpa kArya karanArUM thayuM, matalaba ke prabhune upasarga karavAthI teno saMsAra vadhyo. 32, dhvastoLuM-keza-vikRtAkRti-marya-muNDa-, prAlambasRbhayada-vaphatra-vinirmadagni ; pretavraja: pratibhavanta-mapIrito ya, soDasyAbhavabhratibhavaM bhava-duHkhahetu. 33. artha - he prabhu! nIce vikharAyelA uparanA keza hovAthI virUpa thayelI che AkRti jenI evA manuSyanA mAthAnA jhumaNA (laTakatA hAraDA)ne dhAraNa karanAra, bhayaMkara mukha thakI nIkaLato che agni jene evo je daityano samUha paNa tamArA pratye (upasarga karavA mATe) kamaThAsure mUkyo te (daitya samUha) e (kamaThAsura)ne bhava-bhavane viSe saMsAranA duHkhanuM kAraNa hoto havo. 33. dhanyAsta eva bhavanAdhipa ! ye trisaMdhya-, mArAdhayanti vidhivadvidhutA kRtyA, bhakatyollasatpalaka-parmala-dehadezA , pAdadvayaM tava vibho! bhuvi janmabhAja:. 34. artha:- he traNa bhuvananA svAmi ! he prabhu! vizeSe TALyA che anya kAryo jeNe evA ane bhaktivaDe ullAsa pAmatA romAMca vaDe vyApta che zarIra jenAM evA je prANIo pRthvIne viSe tamArA caraNayugalane vidhipUrvaka traNe kALe pUje che, teo ja dhanya (prazaMsanIya) che. 34.
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 graMthakAre ATha kAvyavaDe karelI vijJapti asminnapAra-bhava-vArinidhau munIza !, manye na me zravaNagocaratAM gatoDisa; AkarNite tu tava gotra-pavitra-mantra, kiM vA vipadviSadharI savidha sameti. 35. artha :- he munIndra ! huM ema mAnuM chuM ke - A apAra bhavasamudrane viSe tame mArA zravaNagocarapaNAne prApta thayelA nathI. kemake tamArA nAmarUpa pavitra maMtra zravaNa karAye chate paNa ApadArUpI sarpiNI zuM samIpa Ave ? arthAt tamAruM nAma sAMbhaLavAthI ApadAo Ave ja nahi, paraMtu mane Apattio Ave che; jethI huM mAnuM chuM ke pUrvabhavamAM meM tamAruM nAma sAMbhaLyuM jaNAtuM nathI. 35 zabdArtha janmAMtare - anya bhavamAM. pAdayugaM - caraNa yugala. mayA - meM. mahitam - pUchyuM. ihitadAnadazaM - vAMchita ApavAmAM catura. iha janmani - A janmamAM. parAbhavanAM - parAbhavonuM. jAtaH - thayo. niketanaM - sthAnaka mohatimira - moharUpa aMdhArAvaDe. AvRtalocanena - DhaMkAyAM che netra jenAM evo huM, tenA vaDe. pUrva - agAu. samRd - ekavAra. | pravilokitaH - jovAyelA. mathitAzayAnAM - mathana karyo che cittano Azaya jeNe evA / maryAvidhaH - marmasthAnane bhedanAra. vidhurayaMti - pIDe che. mAM - mane. anarthAH - anartho. prodyat- prakarSe karIne udaya AvelI.
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ 395 prabaMdhagatayaH- karmabaMdhananI | maheza! - he moTA Izvara. pravRtti jene viSe che evA. | dayAM - kRpA, maherabAnI. anyathA - nahitara. vidhAya - karIne. ete - A. dukhAkura -duHkhanI utpattinA kAraNa. AkarNitaH - sAMbhaLyA. uddalanatatparatAM - khaMDanane viSe nirIkSitaH - dIThA - joyA. tatparapaNuM. cetasi - cittane viSe. vidhehi - karo. vidhRtaH - dhAraNa karelA. niHsaMkhyasArazaraNe - asaMkhya asmi - chuM. baLanuM ghara. tena - te kAraNa mATe. zaraNaM - zaraNane. janabAMdhava! he janahitakArI! zaraNya - zaraNa karavA yogya. duHkhapAtra- duHkhanuM bhAjana. | AsAdya - prApta karIne. yasmAt - je kAraNa mATe. sAditaripu - nAza karyA che zatru kiyA - kriyAo. jeNe ane. pratiphalati - phaLa Ape che. | prathitAdAta prasiddha che prabhAva bhAvazUnyA - bhAva rahita jeno evA. duHkhijAnavatsala ! - duHkhIjano upara karuNAvALuM. pAdapaMkaja - caraNakamaLane. zaraNya! - zaraNa karavA yogya. praNidhAnavaMdhyaH- dhyAna vaDe rahita. kArUNya - karuNApaNAnA. vadhyaH- haNavA yogya. puNyavasate ! - pavitra sthAna. ye - jo. vazinAM - jitendriyone viSe. bhuvanapAvana ! - traNa bhuvanane vareNya - zreSTha. pavitra karanArA. nate - namelA. hA - khede, mayi - mArA upara. | hataH - durdeva vaDe haNAyelo chuM. janmAntareDapi tava pAdayuga na deva!, manya mayA mahita-mIhita-dAnadakSa;
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 teneha janmani munIza ! parA-bhavAnAM, jAto niketana-mahaM mathitA-zayAnAm. 36. artha :- he deva ! huM mAnuM chuM ke-janmAMtarane viSe paNa meM vAMchitane ApavAmAM catura evuM tamAruM caraNayugala pUjyuM nathI, te kAraNathI ja he munIza ! A janmamAM huM mathana karyo che cittano Azaya jeNe evA parAbhavonuM sthAna thayo chuM. arthAt tamArA caraNayugalane pUjanAra parAbhavanuM sthAna thato ja nathI. 36. nUnaM na moha-timirA-vRta-locanena, pUrva vibho ! samRdapi pravilokito'si; marmAvidho vidhurayanti hi mA-manarthAH, prodyattrabandha-gatayaH katha-manyathaite. 37. artha :- he prabhu ! moharUpa ajJAnAMdhakAravaDe AcchAdana thayAM che netro jenAM evA mArA vaDe tame nizce prathama eka vAra paNa jovAyelA nathI. nahitara (tamane joyA hota to) marmasthAnane bhedanArA ane prakarSe udaya AvelI karmabaMdhanI pravRtti che jene viSe evA A du:kho mujane kema pIDe ? arthAt prabhunuM darzana karanArane kaSTa prApta thatuM nathI. 37. AkarNitopi mahito'pi nirIkSito'pi, nUnaM na cetasi mayA vikRto'si bhaktyA; jAto'smi tena janabAMdhava ! du:khapAtra, yasmAt kriyAH pratiphalatti na bhAvazUnyAH. 38. artha :- he janahitakArI ! tamone (koI paNa bhavane viSe) = sAMbhaLyA paNa che, pUjyA paNa che ane dIThA paNa che; paraMtu bhaktivaDe karIne cittane viSe nizce dhAraNa karelA nathI; te kAraNa
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ 397 mATe ja huM duHkhanuM bhAjana (sthAna) thayelo chuM. je kAraNa mATe bhAva rahita kriyAo (zravaNa, pUjana, darzanAdi) viziSTa phaLa ApatI nathI. 38. - nAtha ! duHkhija-navatsala ! he zaraNya !, kAruNya-puNya-vasate ! vazinAM vareNya!; bhakatyA nate mayi maheza! dayAM vidhAya, duHkhAkuroddalana-tatparatAM vidhehi. 39. artha :- he nAtha ! duHkhIjano upara karuNALu ! he zaraNa karavA yogya! he karuNApaNAnA pavitra sthAna! (athavA dayA ane dharmanA sthAna !) he jitendriyone viSe zreSTha! he mhoTA Izvara ! tame bhaktivaDe namelA pyArA upara dayA karIne duHkhanI utpattinA kAraNanA khaMDanane viSe tatparatA karo. arthAt mahArAM duHkho utAvaLe nAza karo. 39. niHsaMkhya-sAra-zaraNe zaraNe zaraNya-, mAsAdya sAdita-ripuDaprathitADavadAtamu; vat pAda-pakajamapipraNidhAna-vaMdhyo', vadhyoDasmi ce bhuvanapAvana! hA hatoDasmi. 40. artha - he traNa bhuvanane pavitra karanArA! asaMkhya baLanA ghara, zaraNa karavA yogya, nAza karyA che zatra jeNe evA ane prasiddha che prabhAva jeno evA tamArA caraNakamaLanA paNa zaraNane pAmIne jo huM dhyAnavaDe rahita chuM to (rAgAdi zatruvaDe) haNavA yogya chuM hA iti khede huM (durdevavaDe) haNAyelo chuM. 40. 1. praLidhAnavaMdho ! voDamie prakAre pAThAMtara che. tyAM A pramANe artha levo - he mitra! tamArA caraNanuM zaraNa pAmIne paNa jo huM niSphaLa chuM, to he bhuvanapAvana ! kheda thAya che ke huM durdevavaDe haNAyelo chuM.
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 zabdArtha deveMdravaMgha ! - devendrovaDe vaMdana | svAmI - svAmI. karavA yogya | bhuvane - lokamAM. vidita - jAmyo che. atra - A. akhilavastu sAra ! - samasta | bhavAntare - janmAMtaramAM. vastunuM rahasya jeNe evA. ityaM - e prakAre. saMsAratAraka! - saMsAra samudrathakI | samAhitadhiyaH -samAdhivALI che tAranArA. buddhi jemanI evA. bhuvanAdhinAtha-traNa bhuvananA nAtha. vidhivat - vidhipUrvaka. trAyasva - rakSaNa karo. sAMdrollasat - atyaMta ullAsa pAmatA. karuNAhada - karuNAnA draha. pulakaMcukita - romAMca vaDe kaMcukita che. punIti - pavitra karo. aMgabhAgaH - zarIranA bhAgo sIdaMta - sIdAtA. jenA evA. adya - hamaNAM. biMbanirmala- biMbanA nirmaLa. bhayada - bhayaMkara. mukhAbuja - mukhakamaLane viSe. vyasanAburAzeH -saMkaTanA samudra thakI. baddhalakSyA bAMdhyuM che lakSya jeNe evA. yadi - jo. ye - je. bhavadaMdhi - tamArA caraNarUpa. saMstava - stotrane. sarohANAM - kamaLonI. racayaMti - race che. bhaktaH - bhaktinuM. bhavyAH - bhavyajano. kimapi - kAMI paNa. | jananayana - manuSyanA netrarUpa. saMtatisaMcitAyAH - paraMparAnA | kumudacaMdra - candravikAzI kamaLane saMcayane karavAvALI. caMdratulya. ekazaraNasya - eka zaraNa che jene | prabhAsvarA - prakarSe dedIpyamAna. evA. | svargasaMpada - svarganI lakSmIne. zaraNya - zaraNa karavA yogya. | mukatA - bhogavIne. bhUyA - thAo. te - teo.
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ 399 vigalita - vizeSe gaLI gayA che. | acirAt - tatkALa. malanicayAH - karmamalanA samuha | mokSa - mokSane. jenA evA | prapadyanta - prApta kare che. devendravaMdya! viditADakhila-vastusAra !, saMsAra-tAraka! vibho! bhuvanAdhinAtha; trAyasva deva! karuNA-hRda! mAM punIhi', sIdanta-madya bhayada-vyasanAburAze. 41. artha:- he devendro vaDe vaMdana karavA yogya ! he jANyuM che samasta vastunuM rahasya (paramArtha) jeNe evA! he saMsArasamudrathakI tAranAra! he vibhu! he traNa bhuvananA nAtha! he deva! he karuNAnA draha (dayAsamudra) ! sIdAtA (viSAda pAmatA) evA mane bhayane ApanAra evA saMkaTanA samudrathakI hamaNAM rakSaNa karo ane (pApano nAza karIne) pavitra karo. 41. yadyasti nAtha! bhavadaMthri-saroruhANAM, bhaktaH phala kimapi sannati-saMcitAyA; tanme tvadeka-zaraNasya zaraNya bhUyA, svAmI tvameva bhuvaneDatra bhavAntareDapi. 42. artha - he nAtha ! paraMparAnA saMcayane karavAvALI evI tamArA caraNakamaLanI bhaktinuM jo kaMIpaNa phaLa hoya to te zaraNa karavA yogya ! tamAruM eka zaraNa che jene evA (tamAre ja zaraNe AvelA) mane A lokane viSe ane janmAMtarane viSe 1. prasadya prasAda karIne prasIda prasAda karo, evA be pAThAntaro paNa che. 2. saMtatasaMcitAyA: evo pATha hoya tyAM A pramANe artha levo-niraMtara karavA vaDe vRddhi pAmelI.
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 paNa tameja svAmI thAo. arthAta tamArI bhaktinuM kAMI phaLa maLatuM hoya to huM eTaluM mAMguM chuM ke bhava-bhavane viSe tame mArA svAmI thAo. 42. ityaM samAhita-dhiyo vidhivasjine!, sAknollasatpalaka-kaMkitAlga-bhAgA; tvabimba-nirmala-mukhAbuja-baddhalakSyA, ye saMstavaM tava vibho!racayanti bhavyAH 43. jananayana-kumudacandra'!, prabhAsvarA svargasaMpado bhukvA; te vigalita-mala-nicayA, acirAjhmokSa prapadyanta. (yumamu) 44. artha - he jinendra ! he prabhu! he manuSyanA netrarUpa caMdra vikAzI kamaLane caMdramA tulya! samAdhivALI (dhyAnavALI sthira) buddhi che jemanI evA, atyaMta ullAsa pAmatA romAMcavaDe kiMkita che zarIranA bhAgo jenA evA tamArA biMbanA nirmaLa mukhakamaLane viSe bAMdhyuM che lakSya jeNe evA ane vizeSe gaLI gayo che karmamaLano samUha jeno evA chatA je bhavya prANIo e pUrvokta prakAre vidhipUrvaka tamArA stotrane race che (kare che) teo prakarSe dedIpyamAna svarga lakSmIne bhogavIne tatkALa (deva thaIne manuSyabhava pAmIne) mokSane prApta kare che. 43-44. iti *zrI kalyANa maMdira saMpUrNam. 1. ahIM kavie potAnuM dIkSA avasare gurUe ApeluM "kumudacaMdra" nAma sUcavyuM che. * A stotramAM dareka gAthAmAM maMtro che te gurUgamathI jANI levA.
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ 401 *oTI zAnti zabdArtha bho bho bhavyA - he bhavya loko. | AtA - he zrAvako! zuzruta - sAMbhaLo. bhaktibhAvaH - bhaktivaDe yukta (che) vacana - vacanane. teSAM - teone. prastuta - avasara ucita. zAnti - zAnti. sarva - sarva. bhavatu - thAo. etad - A. bhavatAM - tamone. the - je . ahaMdAdi - arihaMtAdi yAtrAyAM - yAtrAne viSe. paMcaparameSThInA. tribhuvanaguro -tribhuvana gurunI. | prabhAvAt - mAyAbhya thakI. * A moTI zAntinA kartAe graMthane aMte potAnuM nAma jaNAvyuM nathI to paNa ahaM tirthIyaramAyA sivAdevIe. gAthAnI TIkA lakhatAM TIkAkAra zrI harSakIrtisUri lakhe che-zrI neminAthanI mAtA zivAdevI kahe che ke huM tIrthakaranI mAtA zivAdevI nAmanI tamArA nagarane viSe rahenArI chuM, ityAdi, te uparathI zivAdevI mAtAe devIpaNAnI avasthAmAM A zAnti racI che, ema nirNaya thAya che. tIrthakarano janma thAya tyAre cosaTha indro prabhunA janmasthAne Ave ane je dizAnA kSetramAM janma thayo hoya te dizAnA nAyaka Indra (saudharma athavA izAna) sarvane avasthApinI nidrA mUkI bhagavaMtanuM pratibiMba bhagavaMtanI mAtA AgaLa sthApIne pote pAMca rUpa karI prabhune grahaNa karI merUparvata upara pAMDuka vanamAM AvelI zilAnA siMhAsanane viSe prabhune sthApIne uttama auSadhi mizrita jaLanA moTA eka kroDa ane sATha lAkha kaLazovaDe prabhune tvavarAve che ane uttama dravyavaDe pUje che ane pachI sarvane zAnti thAya te mATe zAnti pATha bhaNe che. e prakAre indrAdika devo prabhunI je prakAre bhakti kare che tenuM anukaraNa karavAnA bahAne ApaNe paNa (snAtra mahotsavAdi dvArA) prabhubhakti avazya karavI joIe, te kevI rIte karavI? e vagere hakIkata A stavane viSe Ave che. 26
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ upara. 402 ArogyazrI -ArogyatA, lakSmI. | gRhatyA - grahaNa karIne. dhRtimatikarI - saMtoSa ane | gavA - jaIne. viziSTa buddhi karanArI. | kanakAdridhRkemerU parvatanA zikhara klezavidhvaMsahetu - rAgadveSAdinA nAzanA kAraNabhUta. | | vihitajanmAbhiSeka - karyo che iha- ahIM. janma snAtra mahotsava jeNe evo. hi- je kAraNa mATe zAnti - zAntine. bharatairAvata - bharatakSetra udghoSayati -moTA zabda bhaNe che. airAvatakSetra, (ane) | yathA - jema. videhasaMbhavAnAM - mahAvidehakSetrane | tataH - tethI. viSe utpanna thayelA. | ahaM - huM. samastatIrthakatAM samagra tIrthakaronA. | kRtAnukAra - karelanuM anukaraNa thAya. janmani - janma samaye. itikRtvA - ema karIne. AsanaprakammAnaMtara - Asana | mahAjano - indrAdi devasamUha. calAyamAna thayA pachI. | yena - je mArge. avadhinA - avadhijJAna vaDe. | | gataH - gayo. vijJAya - jANIne. sapaMthAH- te ja rasto pramANa. saudharmAdhipatiH - saudharmendra. iti - e kAraNathI. sughoSAghaMTA-sughoSA nAmanI ghaMTAne. | | bhavyajanaiH saha-bhavya prANIo sAthe. cAlanAnaMtara - vagaDAvyA pachI. sametya - AvIne. sakala - badhA. snAtrapIThe - snAtra pIThikA upara. surAsure -sura, asura ane indronI. | snAtravidhAya - snAtra karIne. saha - sAthe. udghoSayAmi - udghoSaNA karuM chuM. samAgatya - rUDA prakAre AvIne. | tat te. savinaya - parama vinaya sahita. | pUjAyAtrAsnAtrAdi-pUjA, yAtrA a dbhaTTAraka-arihaMta bhaTTArakane. ! ane snAtra vagere.
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ 403 mahotsavAnaMtara - mahotsava karyA | dattvA - daIne. pachI. | nizamyatAM - sAMbhaLo. karNa - kAna. svAhA - svAhA. bho bho bhavyAH ! zuSuta vacanaM prastutaM sarvameta , ye yAtrAyAM tribhuvana-guro-rArhatA bhaktibhAjaH; teSAM zAntirbhavatu bhavatA-marhadAdiprabhAvA,dArogyazrIkRti-matikarI kleza vidhvaMsahetuH4. 1. artha :- tIrthaMkaradevanuM snAtra karanAra zrAvakomAMthI viziSTa guNavAn zrAvaka hoya te ubho thaIne nIce pramANe kahe che-aho ! Arhata zAsanamAM rakta evA bhavya loko ! A avasara ucita sarva vacana tame sAMbhaLo. je (tamo) traNa bhuvananA guru (vItarAga)nI yAtrA (janma-mahotsava)ne viSe bhaktivaDe yukta cho te tamone arihaMtAdi paMcaparameSThInA mAhAtmya (prasAda) thakI ArogyatA, lakSmI, saMtoSa ane viziSTa buddhine karanArI tathA rAga-dveSAdinA nAzanA kAraNabhUta evI (duHkha, pApa ane upasarganA upazamarUpa athavA kalyANarUpa) zAnti thAo. 1. bho ! bho ! bhavyalokAH ! iha hi bharatairAvatavidehasaMbhavAnAM samastatIrtha-kRtAM janmanyAsanaprakampAnantara-mavadhinA vijJAya, saudharmAdhipatiH sughoSAghaSTA-cAlanAnantara sakala-surAsurendraH saha 1. mukti gamana yogya jIvo. 2. arhat (vItarAga) che deva jenA te, eTale arihaMta devanA bhakto. 3. avighAthI utpanna thayelA kadAgraha athavA rAgadveSAdi kaSAya. 4. napuMsakaliMga athavA strIliMga hoya to paNa hetu zabda puliMgamAM ja vaparAya che.
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 samAgatya, savinayamaryabhaTTArake gRhivA gatvA kanakAdri-, vihita-janmAbhiSekaH zAtimughoSayati yathA, tatoDahaM kRtAnukAra-miti kRtvA, mahAjano yena gata sapatthA, iti bhavyajanaiH saha sametya. snATApIThe snATAM vidhAya, zAntimuddoSayAmi, tapUjA-yAtrA-snAtrAdi-mahotsavAnantara-miti kRtvA karNadavA nizamyatA nizamyatAM svAhA. 2. artha:- he bhavya prANIo ! je kAraNa mATe ahIM (A jagatamAM) bharata, airAvata ane mahAvideha kSetrane viSe utpanna thayelA samagra tIrthakaronA janma samaye saudharma devalokano Indra, potAnuM Asana calAyamAna thayA pachI avadhijJAne (jinajanmane) jANIne sughoSA nAmanI ghaMTAne vagaDAvyA pachI sarva sura (vaimAnika deva,) asura (bhavanapatyAdi deva) ane tenA indronI sAthe (jina-janmasthAne) AvIne parama vinaya sahita arNarUpa bhaTTAraka (pUjya)ne karasaMpuTamAM grahaNa karIne meru parvatanA zikhara upara jaIne karyo che jinajanmamahotsava jeNe evo te snAtra mahotsavane aMte zAntinI uddaghoSaNA kare che (vedadhvaninI jema moTA zabda bole che.) te kAraNa mATe huM paNa karelanuM anukaraNa jema thAya tema karIne (vicArIne) vaLI mahAn jana (indrAdideva samUha) je mArge gayo (prava) te ja mArga pramANa (arthAta 1. ahIM atyaMta Adara jaNAvavA mATe A zabda be vakhata vAparyo che. 2. suSTha AhA-svAhA sArI rIte kahevuM te svAhA. A pada devone balidAna ApatAM ane maMtrapadane aMte bolAya che.
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ 405 IndrAdi devoe jema karyuM tema ApaNe paNa karavuM), e kAraNathI bhavya prANIo sAthe (jinAlaye) rUDe prakAre AvIne snAtra pIThikA upara jinasnAtra karIne huM khoTA zabda je zAnti pATha karuM chuM te pUja,yAtrA ane snAtra vagere mahotsava karyA pachI - e prakAre karIne kAna daIne sAMbhaLavA mATe kAnane sAvadhAna karIne) tame sAMbhaLo. svAhA - 2. zabdArtha pusthAI - uttama divasa che. | ripuvijaya-zatrue karela parAbhava priyaMtAmu - saMtuSTa thAo. | durbhizakAMtAreSa-duSkALane aMte bhagavaMtaH - aizvaryAdi yukta. mahA aTavIne viSe. ahaMtaH- tIrthakaro. durgamArgeSa- vikaTa mArgone viSe. sarvajJAH- sarvane jANanArA. rahaMtu - rakSaNa karo. sarvadarzinaH - sarvane jonArA. va: - tamArUM. trilokanAthAH- traNalokanA nAtha. | nitya - niraMtara. trilokamahitAH- traNa loka vaDe | hrIM zrIM - maMtrIbIja che. pUjAyelA. | kRtimatikIrti-saMtoSa, mati, yaza. trilokapUjyA-traNalokanA pUjaya. | | kAnibuddhilakSmI - zobhA, trilokezvarATa-traNa lokanA Izvara. buddhi, saMpatti. trilokodyotakarA:- traNa lokane | medhAvidyAsAdhana - dhAraNa karavAnI prakAza karanArA. | buddhi, vidyAnuM sAdhana. vardhamAnAMtA - mahAvIra svAmI payaMta. | praveza nagarAdi praveza (ane) zAntA - upazAMta thayelA. nivezaneSa-nivAsasthAnone viSe. zAntikarAH- zAntine karanAra. | sugRhItanAmAnaH - rUDe prakAre bhavatu - thAo. prahaNa karAyAM che nAmo jenAM evA. munayaH-munio. jayaMta - jayavaMtA varto. munipravarA - munizreSTha. te niMdrAH- te jinezvaro.
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarpAstrAmahAjvAlA - sarva 406 annavALI mahAjvAlA. aMgAraka - maMgaLa. sahitAH - sahita. salokapAlAH - lokapALa devoe sahita. vAsava - indra. Aditya - bAra prakAranA sUrya. skaMda - kArtikeya. vinAyakopetAH - gaNeza sahita. SoDaza - soLa. vidyAdevyaH - vidyAdevIo. rakSatu - rakSaNa karo. AcAryopAdhyAyaprasRti - AcArya, upAdhyAya vagere. cAturvarNasya - cAra prakAro che jene ye - je. viSe evA. zrIzramaNasaMghasya - zrI mahAvIra | anyeDapi - bIjA paNa. grAmanagarakSetradevatAdayaH - gAma,nagara ane kSetranA adhiSThAyaka devo vagere. prIyaMtAM - prasanna thAo. prabhunA saMghane. bhavatu - thAo. tuSTi - saMtoSa. puSTi - dharmanI puSTI. grahAH - navagraho. akSINakoza - akSayabhaMDAra (ane). koSThAgArAH - dhAnyanA koThArovALA. narapatayaH - rAjAo. OM puNyA N puNyAhaM prIyaMtAM prIyaMtAM bhagavantoDarhantaH sarvajJAH sarvadarzina-trilokanAthAtrilokamahitA-trilokapUyA-trilokezvarAtrilokodyotakarAH. 3. 1. OM maMgalavAcaka che avati iti OM rakSA kare te. arthAt paramAtmA. A pada paMcaparameSThInA arthavAcaka che te A prakAre arihaMtano a siddha eTale apunarbhavano a, AcAryano A e traNenI saMdhi karatAM A thayo. temAM upAdhyAyanA u nI saMdhi karatAM o thayo ane munino m joDyo eTale OM pada siddha thayuM. athavA arihaMtanA a pachI siddhano s pachI AcAryano A tenI saMdhi karatAM s no visarga thaI lopa thaye saMdhi karatA A thayo temAM u ane m meLavI saMdhi karatAM OM thAya che.
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 407 artha :- OM e pada zarUAtamAM bolIne kahe che ke - Aja uttama divasa che, uttama divasa che (Ajano divasa dhanya che). kevaLajJAnavaDe jANanAra, kevaladarzana vaDe sarvane jonArA traNa lokanA svAmI, traNa lokavaDe (tribhuvanavAsI jIvo vaDe puSpAdike) pUjAyelA, traNa lokanA pUjya (pUjavA yogya), traNa lokanA Izvara ane traNa lokane (ajJAna rUpa aMdhakArano nAza karavAvaDe) prakAza karanArA evA aizvaryAdi yukta (covIza) tIrthaMkaro atyanta saMtuSTa thAo. 3. OM RSabha-ajita-saMbhava-abhinaMdana-sumatipadmaprabha-supArzva-candraprabha-suvidhi-zItala-zreyAMsavAsupUjya-vimala-ananta-dharma-zAnti-kuMthu-aramalli-munisuvrata-nami-nemi-pArzva-vardhamAnAntA jinAH zAntAH zAntikarA bhavantu svAhA. 4. OM munayo munipravarA ripu-vijaya-durbhikSakAntA2eSu durgamArgeSu rakSantu vo nityaM svAhA. 5. artha :- OM RSabhadeva, ajitanAtha, saMbhavanAtha, abhinaMdana, sumatinAtha, padmaprabhaprabhu, supArzvanAtha, caMdraprabhaprabhu, suvidhinAthaprabhu, zItaLanAtha, zreyAMsanAtha, vAsupUjayasvAmI, vimaLanAtha, anaMtanAtha, dharmanAtha, zAntinAtha, kuMthunAtha, aranAtha, mallInAtha, munisuvratasvAmI, naminAtha, neminAtha, pArzvanAtha ane vardhamAna svAmI paryaMta upazAnta thayela (covIza) jinezvaro, kaSAyodayanA upazamarUpa zAntine karanArA thAo. svAhA, vaLI muniomAM zreSTha munio (tattvajJa), zatrue karela parAbhava, 1. vidyAnA atizaya-labdhivALA gaNadharAdi sAdhuo.
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 duSkALa ane mahAiTavIne viSe tathA vikaTa mArgone viSe tamone niraMtara rakSaNa karo. svAhA. 4-5. OM hrIM zrI dhRti-mati-kIrti-kAnti-buddhi-lakSmImedhA-vidyAsAdhanapraveza-nivezaneSu sugRhItanAmAno jayanta te jinendrA. 6. artha :- 5 (praNavabIja) hrIM (mAyAbIja-vaza karanAra) ane zrI lakSmIbIja-lakSmInuM kAraNa) pUrvaka saMtoSa, mati (dIrgha dRSTi), yaza, zobhA, buddhi (vartamAnakALe upajatI buddhi), dhanAdi, saMpatti, dhAraNa karavAnI buddhi, vidyAnuM sAdhana, nagarAdi praveza ane nivAsasthAnane viSe rUDe prakAre grahaNa karAyAM che nAmo jenAM evA te jinezvaro jayavaMtA vArtA = sAMnidhya karavAvALA thAo. 6. *% rohiNI-prajJapti-vajazRMkhalA-vAMkuzIapraticakrI-purUSadattA-kAlI, mahAkAlI-gaurIgAMdhAri-sarjAstrA-mahAjvAlA-mAnava-vairocyAacchamA-mAnasI-mahAmAnasI SoDaza vidyAdevyo rakSatu vo nityaM svAhA. 7. artha:- OM rohiNI, prajJapti, vajazRMkhalA, vAMkuzI, apraticakra (cakrezvarI), naradattA, kALI, mahAkALI, gaurI, 1. viddhamAnAdi vidyAonuM sAdhana athavA cauda vidyAnuM pAThana. * maMtrapadanI AdimAM 8 ane aMte svAhA e prakAre pado bolavA evo vRddha AmnAya che te prakAre ahIM sarvatra samajI levuM. 2. A vidyAdevIo che. saMtika stava ane tijayapahatta e be smaraNomAM paNa 16 vidyAdevIonAM nAmo Ave che te ane A badhI eka ja samajavI.
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ 409 gAMdhArI, sarva astravALI mahAjvAlA, mAnavI, vairocyA, acchamA, mAnasI, mahAmAnasI e soLa vidyAdevIo tamAruM haMmezA rakSaNa karo. svAhA. 7. OM AcAryopAdhyAya-prakRti-cAturvarNasya zrI zramaNasaMghasya zAntirbhavatu tuSTirbhavatu puSTirbhavatu. 8. artha - OM AcArya, upAdhyAya pramukha cAra prakAro (sAdhusAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA) che jene viSe evA zrI mahAvIra prabhunA saMghane zAnti (athavA kalyANa) thAo, saMtoSa thAo, dharmanI puSTi thAo. 8. OM grahAzcandra-sUryAgAraka-budha-bRhaspati-zukrazanaizcara-rAhu-ketu-sahitA salokapAlA soma-yamavarUNa-kubera-vAsavAditya skaMda-vinAyakopetA ye cAnTeDapi grAma-nagara-kSetradevatAdayasta sarve prIyaMtAM prIyaMtA, akSaNa-koza-koSThAgArA narapatayazca bhavantu svAhA. 9. artha - navagraho te caMdra, sUrya, maMgaLa, budha, bRhaspati (gurU), zukra, zanaizcara, rAhu ane ketu (pUMchaDIyo tAro) sahita (sarva paraspara maLelA) tathA soma, yama, varUNa ane kubera e cAra lokapAloe sahita; Indra, sUya, kArtikeya ane gaNeza sahita; vaLI paNa je grAma, nagara ane kSetranA adhiSThAyaka devatAo vagere che te sarva prasanna thAo, prasanna thAo ane 1. vartamAnakALe zrI vIraprabhunuM zAsana varte che. mATe temano saMgha. 2. bAra prakAranAM sUrya eTale bAra saMkrAMti sUrya. 3. Adi zabda bhavanapatyAdi devo levA.
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 rAjAo, kSaya pAme nahi tevA bhaMDAro ane dhAnyanA koThAro che jeone evA thAo ! svAhA. 9. zabdArtha mitra - hitakArI. bhrAtR - sahodara. kalatra - strI. suhRd - mitra. svajana - jJAtijana. saMbaMdhi - - sagA. baMdhuvarga - potAnA gotrIo pitrAi. AmodapramodakAriNaH - Amoda pramodane karavAvALA. | asmin - A. bhUmaMDalaAyatana - pRthvI upara potAnA sthAnakone viSe. nivAsi - vasanArA. sAdhu-sAdhvI - sAdhu, sAdhvI. zrAvaka-zrAvikANAM - zrAvaka ane zrAvikAonA. mAMgalyotsavAH - kalyANa ane utsavo. prAdurbhUtAni - udayamAM Avela. pApAni - pApo. zAetu - zAnta thAo. duritAni - azubha karmaphaLo. zatruvaH - zatruo. parArmukhAH - avaLA mukhavALA. zrImate - zrImAn. zAntinAthAya - zAntinAthane. namaH - namaskAra thAo. zAntividhAyine - zAntine karanAra. trailokyasya - traNa lokanI. amarAdhIza - devendronA. mukuTa - mukuTo vaDe. abhyarcitAMghaye - pUjAyelA che caraNakamaLa jenAM evA. rogopasargavyAdhi - roga, | upasarga, vyAdhi. duHkhadurbhikSadaurmanasya - duHkha, duSkALa ane cittanI avasthatAnA. upazamanAya - nivAraNa mATe. zAntiH - zAntinAtha. zAntikaraH - zAntine karanArA. dizatu - Apo. guru - tattvono upadeza karanArA. teSAM - teonA. yeSAM - jeonA. Rddhi - dolata. vRddhi - vaMzavRddhi. gRhe - gharane viSe.
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 1 puruSonAM. utkRSTariSTa-dUra karyA che upadrava. | goSThikapuramukhANAM - dharmasabhAnA duSTagrahagati -mAThA grahanI gati. | sabhyo ane nagaranA mhoTA duHsvapnadurnimittAdi - kharAba svapna ane duSTa nimitta vagere | vyAkaraNeH- nAma grahaNa karIne. jeNe evuM. | vyAharet - udghoSaNA karavI. saMpAdita - saMpAdana karI che. | zrIjanapadAnAM - dezonI. hitasaMpan - zubha lakSmI jeNe evuM. | zrIrAjAdhipAnAM - rAjArUpa nAmagrahaNa - nAmoccAraNa. adhipationI. jayati - jayavaMta varte che. | zrIgoSThikAnAM - dharmasabhAnA zAntaH - zAntinAthanuM. sabhyonI. zrIsaMghajagata - saMgha, jagatu. | zrIpauramukhANAM -nagaranA moTA janapadarAjapipa - deza, rAjArUpa janonI. adhipati (ane). | pIrajanasya - nagaranA janonI. rAjasannivezAnAM - rAjAnA sArA | brahmalokasya-samasta jIvalokanI. rahevAnA sthAnomAM. | zrI pArzvanAthAya -zrI pArzvanAtha prabhune. OM putra-mitra-bhrAtR-kalatra-suhatuM -svajanasaMbaMdhi-baMdhuvarNasahitA nityaM "cAmoda-pramodakAriNa:5, asmizca bhUmaDala Ayatana-nivAsisAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikANAM rogo-pasarga1. bhrAtR mitra iti nA pATha: 2. chAnI vAta kahevA ane pUchavA yogya hoya tevA mitra. 3. putra ane bhatrijA vagerenA zvasura pakSavALA. 4. samasta prakAre harSa te Amoda ane prakarSe harSa te pramoda e baMne zabda - harSavAcaka che to paNa adhika AnaMda dekhADavAne mATe baMne zabda vAparyA che. 5. saMtu iti zeSa . 6. thoDo vakhata rahevAvALA tAva vagere. 7. ghaNA kALa rahevA vALA koDha vagere roga.
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 vyAdhi-duHkha-durbhikSa-daurmanasyo-pazamanAya zAntirbhavatu. 10. artha - OM putra, mitra, sahodara, strI, dosta, jJAtijana, sagA ane sagotrIo (pitrAIo)e sarva niraMtara Amoda pramodane karanArA thAo, arthAt sarve vizeSa karIne paraspara AnaMdane karavAvALA thAo. vaLI A lokane viSe pRthvI upara potAnA sthAnakone viSe vasanArA sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikAonA roga, upadrava, vyAdhi, duHkha, duSkALa ane cittanI asvasthatAnA upazamane mATe anivAraNa mATe) zAnti thAo. 10. OM tuSTi'-puSTi-Rddhi-"vRddhi-mAMgalyotsavAH sadA prAdurbhatAni pApAni zAyatu duritAni zatrava: parAmukhA bhavantu svAhA. 11. artha:-% cittane saMtoSa, puSTi dolata, vaMzavRddhi, kalyANa ane utsavo thAo, udayamAM Avela pApo niraMtara zAnta thAo (nAza pAmo), azubhakarmaphaLo zAnta thAo, zatruo avaLA mukhavALA thAo. svAhA. 11. 1. pratikula vipAka-arati. 2. cittanI asvasthatA. 3. samAna vayavALA mitra. 4. zarIrAdinI puSTi athavA puruSArtha sAdhavAnuM sAmarthya. 5. putra-pautrAdi parivArano vistAra athavA zubha vastunI vRddhi. 6. bhavantu iti zeSaH. 7. DamarUkamaNi nyAye karIne kriyApada baMne bAju joDavuM. 8. putranA janma, vivAhAdi mahotsava ane dharma kAryanA mahotsava.
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ 41 3 zrImate zAntinAthAya, namaH zAntividhAyine; railokyasyAmarAdhIza,-mukuTAbhyaciMtAMghayelA artha:- zrImAnuM, traNa lokane zAntinA karanArA, devendronA mukuTovaDe pUjAyelAM che caraNakamaLa jemanAM evA zrI zAntinAthane namaskAra thAo. 1. zAntiH zAntikaraH zrImAna, zAnti dizatume guru; zAntiva sadA teSAM, yeSAM zAntigRhe gRhe II ro. artha - zAntine karanArA, tattvopadeza ane zrImAnuM evA zAntinAtha prabhu mane zAnti Apo. jeonA gharane viSe zAntinAtha prabhu pUjAya che teonA ghare niraMtara zAnti ja thAya che. 2. ubhRSTa-riSTa-duSTa-grahagati-duHsvapna-durnimittAdi; sampAdita-hita-saMpannAmagrahaNaM jayati zAntaH Ill artha - dUra karyA che upadrava, duSTa grahanI gati (kharAba sthAne grahanuM saMkramavuM), kharAba svapna (uMTa, mahiSanuM ArohaNa vagerenuM svapnamAM dekhavuM.) ane duSTa nimitta (kharAba aMganuM pharakavuM) vagere jeNe evuM ane saMpAdana karI che zubha lakSmI jeNe evuM zAntinAtha prabhunuM nAma grahaNa (nAmoccAraNa) jayavaMta varte che, arthAt bhaktajanone sukha ane zreyane karanAruM che. 3. zrIsaMgha-jagajjanapada-rAjAdhipa-rAjasannivezAnAma; goSThika-puramukhANAM, vyAharaNe-TyahavecchAttimu. jA 1. samavasaraNAdi prazasta RddhivALA ane zobhA-kAntivALA. 2. praNAma karatI vakhate indronA mukuTonuM pratibiMba bhagavaMtanA caraNamAM paDe che mATe mukuTavaDe pUjAyelA. 3. Adi zabda azubha zukana levA. 4. zrI saMghapaurajanapada iti nA pATha.
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 artha - zrI saMgha, jagata, deza, rAjArUpa adhipatio ane rAjAnA rahevAnA sthAnonAM temaja dharmasabhAnA sabhyo ane nagaranA mhoTApuruSonAM nAma grahaNa karIne zAntinI uddaghoSaNA karavI. 4. zrIzramaNa-saMghasya zAntirbhavatu, zrIjanapadAnAM zAntirbhavata, zrIrAjAdhipAnAM zAtirbhavatu, zrIrAjasannivezAnAM zAntirbhavatu, zrI goSThikAnAM zAntirbhavatu; zrIpauramukhANAM zAntirbhavatu, zrI pIrajanastha zAntirbhavatu, zrI brahmalokasyazAntirbhavatu, OM svAhA 5 svAhA zrI pArzvanAthAya svAhA. artha :- zrI zramaNa saMghane zAnti thAo, dezone zAnti thAo, rAjArUpa adhipatione zAnti thAo, rAjAnA rahevAnA sArAM sthAnone zAnti thAo, dharmasabhAnA sabhyajanone zAnti thAo, nagaranA mukhya janone zAnti thAo, nagaranA lokone zAnti thAo; samasta jIvalokane zAnti thAo. OM svAhA OM svAhA OM zrI pArzvanAtha prabhune svAhA eTale A kumakuma, caMdana, vilepana, puSpa, akSata, dhUpa ane dIpa vagere pUjAnAM sAhityo zrI pArzvaprabhune saMtoSane mATe ho. 1. puramukhANAM iti pAThAntare. A pada pachI "zrI gacchAdhipAnAM zAnirbhavata gacchanA adhipati (AcAryo)ne zAnti thAo." e pada TIkAkAre Apela che. zrI parivArasya zAntirbhavatu e pada paNa TIkAmAM che. 2. ahIM snAtranA AraMbhane viSe je prabhunuM snAtra karavAnuM hoya temanuM nAma levuM joIe paraMtu tema nahi karatAM ahIM pArzvaprabhunuM nAma sUcavyuM che. vaLI lokomAM pArzvaprabhu vizeSa prAbhAvika hovAthI temanuM nAma grahaNa karyuM che.
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ 415 zabdArtha eSAM zAntiH - A zAntipATha. | maNipuSpavarSa - ratna ane pratiSThAyAtrAsnAtrAdi - pratiSThA yAtrA ane snAtrAdine. | sRjaMti - kare che. gAyaMti - gAya che. avasAneSu - aMte (bhaNavo) zAntikalazeM - zAntikaLazane. kuMkumacaMdanakarpUra - kezara, sukhaDa barAsa. agarudhUpavAsa - agaru, dhUpavAsa ane. kusumAMjalisametaH - kusumAMjali | sahita tathA. snAtracatuSTikAyAM - snAtra maMDapamAM. zrIsaMghasametaH - zrIsaMgha sahita chato. zucizucivapuH - pavitra che zarIra jenuM evA. puSpavastracaMdana - puSpa, vasra, caMdana (ane). puSpanI vRSTi. AbharaNAlaMkRtaH - alaMkAra vaDe suzobhita. | puSpamAlAM - phulanI mALAne. kaMThe kRtvA - kaMThamAM dhAraNa karIne. udghoSayitvA - udghoSaNA karIne. zAnnipAnIyuM - zAntikaLazanA jaLane. mastake - mAthe. dAtavya - nAMkhavuM. iti - e prakAre. nRtyaMti - kare che - nAce che. nRtya - nATaka. maMgalAni - maMgalakArI gIto. stotrANi - stotro. gotrANi - vaMzanA nAmo. paThati - bhaNe che. maMtrAn - maMtrone. kalyANabhAjaH - kalyANane bhajanAra. hi - nizce. jinAbhiSeke - jinanA snAtra mahotsavamAM. zivaM - kalyANa. astu - ho. sarvajagataH - sarva jagatanuM. pahitaniratA - 52nuM hita karavAmAM tatpara. bhUtagaNAH - prANI samudAya. doSAH - doSo. | | prayAMtu - vizeSa-pAmo. nAzaM - nAzane. sarvatra - badhe. sukhIbhavatu - sukhI thAo. lokaH - jIvaloka. titzayaramAyA - neminAtha tIrthaMkaranI mAtA.
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 sivAdevI - zivAdevI. | prasannatA - prasannatAne. tumha - tamArA. eti - pAme che. nayaranivAsinI-nagaramAM rahenArI. | pUjyamAne - pUjaye chate. amya - amAruM. jinezvare - jinezvarane. siva - kalyANa. kAraNe - hetu. asivosama - vipnano nAza. ! pradhAna - zreSTha. kSaya yAMti - kSaya pAme che. | dharmANAM - dharmane viSe. chidaMte - chedAya che. jaina - jinezvaranuM pravartAveluM. vinavallaya - vipnanI velaDIo. | jayati - jayavaMta varte che. manaH - mana. zAsana - zAsana. eSAM zAntiH pratiSThA-yAtrA-snAtrAdya vasAnepura zAntikalaza gRhatvA, kuMkuma-caMdana-karparAgaru-dhUpavAsa-kusumAMjali-sameta snAtra-catuNDikAyAM zrIsaMghasametA, zucizucivapuH puSpa-vastra-caMdanA-bharaNAlaMkRtaH puSpamAlAM kaThe kRtvA zAntimughoSayitvAzAntipAnIyaM mastake dAtavyamiti artha :- A zAnsipATha tIrthakaronI pratiSThA, yAtrA ane 1. Adi zabda paphakhI, caumAsI ane saMvarcyurI pratikramaNane aMte ane sarva dharmakAryanI samAptine viSe maMgaLane mATe avazya bhaNavo. 2. paThanIyA Iti zeSa. 3. zucizucivaDhacaMdanAbharaNAlaMkRtaH evo pATha hoya tyAM artha A pramANe levo-bAhyAvyaMtara maLa rahita, (pavitra) zarIra pavitra (devapUjA yogya) vastra, caMdanAdi vilepana ane bAjubaMdha, viTI vagere ghareNAM vaDe suzobhita thayo chato. 4. samAptinA arthamAM iti vaparAyela che.
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ 417 snAtrAdine aMte bhaNavo. A zAntinI udghoSaNA kevI rIte karavI te kahe che - koI viziSTa guNavAnuM zrAvaka ubho thaIne zAntikaLaza (zAntine mATe zuddha jaLathI bharela kaLaza)ne grahaNa karIne (DAbA hAthamAM dhAraNa karI jamaNo hAtha tenA upara DhAMkI) kezara, sukhaDa, barAza, agaru, dhUpavAsa (agnimAM dhUpa nAkhavAthI nIkaLatI sugaMdhI athavA kezara caMdanAdinA ghasavAthI nIkaLato sugaMdhI parimala), ane kusumAMjali (puSpathI bharelA aMjali-khobo) sahita chato, snAtramaMDapane viSe zrI saMgha sahita chato; pavitra che zarIra jenuM evo, puSpa, vastra, caMdana ane alaMkAra (ghareNAM) vaDe; suzobhita chato; puSpanI mALAne gaLAmAM dhAraNa karIne zAtipAThanI ughoSaNA karIne zAntikaLazanuM pANI (sarva janoe potAnA) mastake nAkhavuM. nRtyaMti nRtya maNi-puSpa-varSa, sUjaMti gAyaMti ca maMgalAni; stotrANi gotrANi pazcaMtimaMtrAnuM, kalyANabhAjo hi jinAbhiSeke. 1. artha - kalyANa yukta bhavya prANIo jinezvaranA snAtra mahotsavane aMte nice nATaka kare che, (jinezvara upara) ratna, * ahIM maMtro A pramANe jANavA - ___OM namo bhagavau arahau saM tijiNassa sijjhau me bhagavai mahai mahAvijjA saMti pasaMti uvasaMti savvaM pAvaM pasameu tau savvasattANaM dupayANaM cauppayANaM desagAmAgarapaTTaNakheDe supurisANaM itthINaM napuMsagANaM svAhA / iti zAntinAthavidyAmaMtra A tathA zrI pArzvanAthano ane mahAvIra prabhuno vardhamAna vidyAno maMtra vagere guru AmnAya vaDe jANI levo. 27
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 motI, puSpanI vRSTi kare che, maMgaLakArI gIto gAya che, stotro (jina-stutirU5) ane tIrthakaranAM nAmo bole che. (athavA tIrthakaranA vaMzo varNave che.) ane maMtro (athavA maMtragarbhita stavo) bhaNe che. zivamastu sarvajagata , parahitaniratA bhavaMtu bhUtagaNA; doSA prayAMtu nAza, sarvatra sukhIbhavatu lokaH 2. artha :- sarva jagatanuM kalyANa thAo, prANI samudAya pArakAnuM hita karavAmAM tatpara thAo, doSo (vyAdhi, duHkha ane damanapaNuM vagere) vizeSa nAza pAmo ane jIvaloka sarva ThekANe (sarva kAryamAM) sukhI thAo. ahaMtitthayara-mAyA, sivAdevI tuNDa nayaranivAsinI; accha sivaM tu sivuM, asivovasamAM sivaM bhavatu svAhA . 3. artha - huM neminAtha tIrthakaranI mAtA zivAdevI tamArA nagarane viSe vasanArI chuM (tamArA nagarane sAnnidhya karavAvALI 1. sukhIbhavaMtu lokAH iti pAThAntaram. + ahIM TIkAkAra nAgapurIyagacchI zrI caMdrakIrtisUrinA ziSya harSakIrtisUri lakhe che ke zrI neminAtha tIrthaMkaranI mAtA zivAdevI kahe che ke- huM tIrthaMkaranI mAtA zivAdevI vagere. A uparathI A zAntistava neminAtha prabhunI mAtA zivAdevI je mAheMdra devaloka gayela che temaNe racyuM hoya ema saMbhave che.
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ 419 chuM); tethI mAruM kalyANa thAo ane (zivAdevI nAmoccAra vaDe) tamAruM paNa kalyANa thAo, vighnano nAza ane kalyANa thAo. 3. upasargA: kSayaM yAnti, chidyante vighnavallayaH; manaH prasannatAmeti, pUjyamAne jinezvare. // 4 // artha :- jinezvara pUjye chate upasargo kSaya pAme che, vighnanI velaDIo chedAya che ane mana prasannatAne pAme che. 4. sarvamaMgala-mAMgalyuM, sarvakalyANa-kAraNam; pradhAnaM sarvadharmANAM, jainaM jayati zAsanam. / / 5 || artha :- sarva mAMgalikone viSe maMgaLakArI, sarva kalyANanuM kAraNa ane sarva dharmone viSe zreSTha evuM jaina (jinezvaranuM pravartAveluM) zAsana jayavaMta varte che. 5. iti zrI bRhacchAntistava sampUrNam. saMthArAporisi* zabdArtha nisIhI - pApa vyApArano tyAga | mahAmuNIrNa - mhoTA munione. karIne. | aNujANaha - AjJA Apo. jiDhijjA - he vRddha sAdhuo. | paramaguru - zreSTha guruo. guruguNa - mhoTA guNarUpa. namo - namaskAra ho. khamAsamaNANuM - kSamAzramaNone. goyamAINuM - gautama vagere. * sAdhu ane rAtri posaha karanArA zrAvaka rAtrinI pahelI porisimAM svAdhyAya karIne porisi pUrNa thaye saMthAro karavA mATe (zayana mATe) gurU mahArAja sanmukha AjJA mAgavAne arthe Ave che te vakhate karavAno vidhi A sUtramAM varNavela che.
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 rayaNehi - ratno vaDe. | jai - jo. maMDiyasarIrA - zobhita che zarIra | me - mArA. jenAM evA. | huksa - thAya. bahu paDipunnA-barAbara saMpUrNa thaI che. | pamAo - maraNa. porisi - porisi. Imassa - A. rAya saMthArae - rAtri saMbaMdhI | | dehassa - zarIranuM. saMthArAne. ImAI - A. ThAmi - karuM chuM. rayaNIe - rAtrine viSe. saMthAra -saMthAro karavAnI sUvAnI. | AhAramuhideha - AhAra, bAhuvahANeNaM - hAthane ozIkuM | upakaraNa ane zarIra. karIne. saa - sarvane. vAmapAseNe - DAbA paDakhe. | tiviheNa - trividhe. kukakuDi - kukaDInI peThe. | vosirieN - vosirAvyuM, tyAga pAyapasAraNa - AkAzamAM paga karyuM che. prasAravAne. | cattAri-cAra. ataraMta - asamartha chato. maMgala maMgalarUpa che. pamajjae - puje. arihaMtA - arihaMto. bhUmi - jamInane. siddhA- siddha bhagavaMto. saMkoIe - saMkocIne. sAhU - sAdhuo. saMDAsA - DhIMcaNone. kevalipannato- kevaLIe prarUpela. vidyuta - pAsu pheravatAM. dhamo - dharma, kApaDilehA - zarIranuM paDilehaNa | loguttamA-lokane viSe uttama che. kare. | saraNe - zaraNarUpa. dabrAIviogaM - dravyAdino | pavanjAmi - aMgIkAra karuM chuM. upayoga kare. | arihaMte - arihaMtone. UsAsanibhaNA-zvAsozvAsa rUMdhIne. | siddha - siddhone. A loe - jUe. sAdhu - sAdhuone.
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ 421 kevalipaNAM - kevalIe prarUpela. | dosaM - veSa. dhamma - dharmane. kilahaM - kuleza. pANAivAya - prANAtipAta-jIvahiMsA. { abhakakhANuM - abhyAkhyAna alie - mRSAvAda-juThuM bolavuM. ALa. corikkamehurNa - corI, strIsevana. | "sugaM - cADI. daviNamuccha dravyanI mUcha (parigraha). | raIaraisamAud - rati, arati kohaM mANe - krodha, mAna. vaDe yukta. mAya lobha - mAyA, lobha. paraparivAyuM - paraparivAda. pinja - prema. mAyAmosaM - mAyAmRSAvAda. tahA - temaja. miccharasalla - mithyAtvazalya. nisahI nisIhI nisIpI namo khamAsamaNANe goyamAINe mahAmuNIrNa. artha -pApa vyApArono tyAga karIne savAra traNa) khoTA munio evA gautamasvAmI vagere kSamAzramaNone namaskAra thAo. aNajANaha jiphrijjA! aNajANaha paramaguru! guruguNarayaNehi maMDiyasarIrA ! bahupaDipuNAporisi, rAIyasaMthArae kAmi. 1. artha - he vRddha (vaDIla) sAdhuo! AjJA Apo, moTA guNarUpa ratnovaDe suzobhita che zarIra jenAM evA te zreSTha munio ! AjJA Apo ! porisi barAbara saMpUrNa thaI che, huM rAtri saMbaMdhI saMthAro karuM chuM. 1. aNajANaha saMthAra, bAhuvahANeNa vAmapAseNe; 1. A pATha karIne eka navakAra tathA karemibhaMte sUtra e pramANe anukrame traNavAra bolavAnuM che.
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 kukkaDapAyapasAraNa, ataraMta 5majjae bhUmi. 2. saMkoia saMDAsA, uvaite a kAyapaDilehA; danvAiuvaogaM, UsAsaniruMbhaNAloe. artha :- saMthArAnI AjJA Apo ! (guru mahArAja AjJA Ape eTale) hAthane ozIkuM karIne DAbA paDakhe. kukaDInI peThe AkAzamAM paga prasAravAne asamartha chato jamInane puMje (puMjIne tyAM paga rAkhe) ane DhIMcaNo saMkocIne sUve ane pAsu pheravatAM zarIranuM paDilehaNa kare. vaLI jAgavuM hoya tyAre dravyAdino upayoga kare (tema chatAM nidrA uDe nahi to) zvAsozvAsa rUMdhIne (nidrA dUra karavAne jatA AvatA lokone) jue. 2-3. 1. jema kukaDI UMcA paga rAkhIne suve che tenI mAphaka sAdhune suI rahevuM joIe ane tema suvAne asamartha hoya to pachI jamIna puMjIne paga nIce rAkhe. 2. dravyAdino upayoga eTale dravya thakI, huM koNa chuM sAdhu ke gRhastha ? ema vicAre. kSetra thakI, huM upara chuM ke nIce ? ema vicAre. kALathakI, rAtri che ke divasa ? ema vicAre. bhAva thakI mane laghuzaMkA vagerenI bAdhA che ke nahi ? ema vicAre. 3. nidrA dUra thayA pachI laghuzaMkAdi bAdhA TALavA dvArA puMjIne bahAra jAya tyAM corAdino bhaya hoya to eka sAthe be jAya, temAM eka bAraNAmAM ubho rahe ane bIjo laghuzaMkAdi bAdhA TALe. zikArI janAvarono bhaya hoya to eka sAthe traNa jAya, temAM eka bAraNAmAM ubho rahe, bIjo zarIranI bAdhA TALe ane trIjo tenI pAse 2kSapALa tarIke ubho rahe, jo laghuzaMkAdi bAdhA TALanArane vadhAre vAra thAya to bAraNAmAM ubho rahela sAdhu potAne sthAne bIjA sAdhune ubho rAkhIne pote te bAdhA TALanAra pAse jaIne jagADIne teDI lAve. pachI iryAvadhi pratikramIne sUkSma AnaprANa (zvAsozvAsa) labdhivALA je muni hoya te cauda pUrva sudhIno pATha kare, tevI zaktinA abhAve zakti mujaba ochuM ochuM gaNe, ochAmAM ochI traNa gAthA gaNe teTalI paNa gaNavAne azakta hoya to pachI sUI rahe. oghaniyukti
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ 423 'jaIme hajja pamAo, imasTa dehasTimAI rayaNIe; AhAramuvahidehaM, savva tiviheNa vosiriaM. 4. artha :- jo rAtrine viSe mArA A zarIranuM maraNa thAya to AhAra upakaraNa ane zarIra vagere sarva trividhe karIne (mana, vacana ane kAyAvaDe) vosirAvyuM che. 4. cattAri maMgalaM, arihaMtA maMgalaM, siddhA maMgalaM, rasAhu maMgalaM, kevalipannatto dhammo maMgalaM. 5. artha ::- cAra mane maMgaLarUpa che - arihaMto mAMgaLika che, siddho mAMgaLika che, sAdhuo mAMgaLika che ane kevaLIe prarUpela dharma (zruta ane cAritra) mAMgaLika che. 5. cattAri loguttamA, arihaMtA loguttamA, siddhAloguttamA, sAhU loguttamA, kevalipannato dhammo loguttamA. 6. artha :- cAra lokane viSe uttama che - arihaMto lokamAM uttama che, siddho lokamAM uttama che, sAdhuo lokamAM uttama che ane kevaLIe prarUpela dharma lokamAM uttama che. 6. cattAri saraNuM pavajjAmi, arihaMte saraNuM pavajjAmi, siddhe saraNe pavAmi, sAhU saraNaM pavajjAmi, kevalipaNAM dharmAM saraNe pavAmi. 7. 1. ahIM 17 gAthA paryaMtanI hakIkata rAtre sutI vakhate vicAravAnI che. 2. samyajJAna ane kriyA vaDe mokSamArgane sAdhe te sAdhu.
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 artha: huMcArane zaraNa tarIke aMgIkAra karuM chuM. arihaMtone zaraNa tarIke aMgIkAra karuM chuM; siddhone zaraNa tarIke aMgIkAra karuM chuM, sAdhuone zaraNa tarIke aMgIkAra karuM chuM ane kevaLIe prarUpela dharmane zaraNa tarIke aMgIkAra karuM chuM. 7. pANAivAyamalie, corikka mehuNaMdaviNa muchuM, koI mANe mAya, lohaM pinja tathA dosa. 8. kalahaM alpakakhANa, pesanna raIaraisamAutta; para parivAya mAyA-mosa micchattasalle ca. 9. artha - prANAtipAta (hiMsA), mRSAvAda, corI, maithuna (strIsevana), dravya (dhana-dhAnyAdi paugalika vastu)nI mUcha, mAna, mAyA, lobha, rAga temaja dveSa, kaleza, abhyAkhyAna (parane ALa devuM) cADI ane rati-arativaDe yukta, paraparivAda, mAyA mRSAvAda ane mithyAtvazalya. 8-9. zabdArtha vosiriyu - vosirAva. | me mArUM.. ImAI - A. koI - koI paNa. mukakhamagna - mokSamArganA. assakassAM anya koIno. saMsa... - gamanane viSe. evuM - e prakAre. vigdhabhUAI - aMtarAya karanAra. adaNamANaso-aglAnacittavALo. dugaI - mAThI gatinA. akhANuM - AtmAne. nibaMdhaNAI - kAraNabhUta. aNasAI - zikhAmaNa Ape. aDhArasa - aDhAra. sAsao - zAzvato. pAvaThANAI - pApasthAnone. appA - AtmA. ego - eka chuM. nANadaMsaNasaMjuo - jJAnadarzana yukta. ahaM - huM. | sesA - bAkInA. naOi - nathI. bAhirAbhAvA - bAhyabhAvo.
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ saMjogalakSaNA - saMyoga lakSaNavALA. saMjogamUlA - saMyoga che mULa kAraNa jenuM evI. jIveNa - jIve. pattA - prApta karI. duDparaMparA - duHkhanI zreNI. tamhA - te kAraNa mATe. saMjogasaMbaMdha - saMyoga saMbaMdha. savva - sarva. tiviheNa - trividhe. vosiriaM - vosirAvyo. arihaMto - arihaMta. 425 mahe - mhArA. devo - deva che. jAvajjIvaM - jIvana paryaMta. susAhuNo - susAdhuo. guruNo - gurUo. jiNapaNai - vItarAga deve prarUpela. tAM - tattva. ia - e prakAre. sammatta - samyaktva. mae - meM. gahiaM - grahaNa karyuM. khamiya - khamAvIne. khamAvia - khAmI. | mai - mArA viSe. khamaha - khamo. savvaha - sarva. jIvanikAya - jIvanikAyone. siddhahasAkha - siddhanI sAkSIpUrvaka. AloyaNaha - AloyaNa karo. mujjaha - mAre. vairabhAva - vairabhAva. kammavasa - karmavazathakI. caudaharAja - cauda rAjalokakSetramAM. bhamaMta - bhame che. khamAviA - khamAvyA. muvi - mane paNa. khamaMta - khamo. - je. maNeNa - mana vaDe. banneM - baMdhAyuM. juM - je. vAeNuM - vacana vaDe. bhAsiyaM - bolAyuM. pAvuM - - pApa. kAyeNa - kAyA vaDe. kayuM - karAyuM. micchAmi - mArUM mithyA thAo. dukkaDaM - pApa. tassa - te. vosirisu imAi, mukSmamaggasaMsavigdhabhUAI; durgAinibaMdhaNAI, aDhArasapAvaThANAI. 10,
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 artha :- mokSamArganA gamanane viSe aMtarAya karanArA ane mAThI gatinA kAraNabhUta evA e pUrvokta aDhAra pApa sthAnone (he AtmA) tuM vosirAva (tyAga kara). 10. egohaM natthi me koI, nAhamannassa kassai; evaM adINamaNaso, appANamaNusAsai. 11. artha :- huM ekalo chuM, mhAruM koI nathI, huM anya koIpaNano nathI, e pramANe aglAna cittavALo (sAvadhAna cittavALo) AtmAne zIkhAmaNa Ape. 11. ego me sAsao appA, nANaMdaMsaNa-saMjuo; sesA me bAhirAbhAvA, savva saMjogalakSmaNA. 12. artha :- zAzvato (sadAkALa-nitya rahenAro) ane jJAnadarzanayukta, eka mAro AtmA che. bAkInA saMyoga lakSaNavALA sarva bhAvo mArAthI bAhya che arthAt mArAthI judA che. saMjogamUlA jIveNa, pattA duDparaMparA; tamhA saMjogasaMbaMdha, savva tiviheNa vosiriaM. 13. 12. artha :- saMyoga (dhana-kuTuMbAdika) che mULa kAraNa jenuM evI du:khanI zreNI jIve prApta karI che te mATe sarva saMyogano saMbaMdha meM trividhe (mana, vacana, kAyAe) vosirAvyo che. 13. arihaMto maha devo, jAvajjIvaM susAhuNo guruNo; 1. dravya thakI dhana, dhAnya, kuTuMbAdinA melApa ane bhAvathakI viSayakaSAyAdinA melApa. 2. samyajJAna ane kriyAvALA AcArya, upAdhyAya ane muni.
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ 427 jiNapaNAM tatta, A sammatta mae gahie. 14. artha - mAvajIva sudhI arihaMta mahArA deva che. susAdhuo mArA gurU che. vItarAga deve prarUpela tattva ane mAnya che. e pramANe samyakatvane meM grahaNa karyuM che. 14. khamiA khamAvia mAM khamiara, savvaha jIvanikAya; siddhaha sAkha AloyaNaha, mujhaha vaIra na bhAva. 15. artha:- sarva jIvanikAyone khamAvIne ane khAmIne mAre viSe aparAdho khamo. siddhanI sAkSIpUrvaka huM AlocanA karuM chuM, mAre koInI sAthe vairabhAva nathI. 15. savva jIvA kamyavasa, caudaharAja bhamaMta; te me sava khamAviA, mujhavi teha khamaMta. 16. artha:- sarva jIvo karmavaza thakI cauda rAjalokane viSe bhame che, te sarvane meM khamAvyA che. mane paNa teo khamo. 16. je je maNeNa baddha, je jaM vAeNa bhAsiyaM pAve; je jaMkAeNa karya, micchA mi dukkaDa tasra. 17. artha:- je je pApa manavaDe baMdhAyuM. je je pApa vacana vaDe bolAyuM ane je je pApa kAyA vaDe karAyuM che te mAruM pApa phogaTa thAo arthAta te pApano micchA mi dukkaDa dauM chuM. 17. iti saMskAraka vidhi saMpUrNa. 1. dayA mULa ane vinaya mULa tattva athavA jJAna, darzana, cAritra ane tapa rUpa tattva. 2. khamaNa iti pAThAntaram.
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 zrI ratnAkarapaMcaviMzikA zabdArtha zreyaH- mokSarUpa. | kRpAvatAra!- karUNAnA avatAra. zriyA - lakSmInA. | durasaMsAra - du:khe nivAraNa maMgalakelisava! . mAMgalika | karI zakAya evA saMsAranA. krIDAnA gRha samAna. | vikAravaidya - vikArone nAza narendradevendra rAjAo ane devendro karavAmAM vaidya samAna. vaDe. | zrIvItarAga - he vItarAga prabhu. natAMdhripadya - namaskAra karAyA che | tvayi - tamArA viSe tamone. caraNakamaLa jenAM evA. | mugdhabhAvAt - bhoLA (ajJAna) sarvajJa - he sarvajJa prabhu. bhAvathI. satizayapradhAna sarva atizayo | vijJa! - jJAnavaMta. vaDe zreSTha. | prabho - prabhu. cira - lAMbA kALa sudhI. | vijJapayAmi - vinaMti karuM chuM. jaya - jaya pAmo. kiMcit - kAMIka. jJAnakalAnidhAna - kevaLajJAna ane | kiM-. kalAnA bhaMDAra. | bAla - bALakanI. jagatrayAdhAra !-traNa jagatanA lIlAkalita - krIDAe yukta. AdhArabhUta. | bAlaH - bALaka. * A vItarAga devanI stutirUpa paccIzI zrI ratnAkarasUri ma. e banAvelI hovAthI tenuM nAma ratnAkarapaMcaviMzikA kahevAya che. zrI ratnAkarasUri ma. caudamA saikAmAM thaI gayA che teo dIkSA lIdhA bAda parigrahadhArI hatA paNa pAchaLathI parigraha tyAga karIne zuddha nigraMtha thayA tyAre potAnA doSono nikhAlasapaNe pazcAttApa karavA mATe AtmaniMdAgarbhita A stuti temaNe racI evI kiMvadaMtI cAle che. A graMthanI saMskRta TIkA amArA taraphathI prasiddha thayela "stutisaMgrahasAvacUrika' graMthamAM chapAyela che.
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ 429 pitro - mA-bApanI. asminuM- A. puraH - AgaLa, pAse. mAyA -. jalpati - bole che. bhrAMta - bhramaNa karyuM. nirvikalpa:- vikalpa rahita. aho - Azcaryo. tathA - tema. murdhava - phogaTa ja. yathArtha - satya rIte. dagdhaH - baLelo. kathayAmi - kahuM chuM. agninA agni vaDe. nAtha! - he nAtha. kodhamayena - krodharUpI. nijAzaya potAnA abhiprAyane. | daSTa: - jkhAyelo. sAnuzaya-pazcAttApa sahita chato. | dujhena - phUra. tavAge - tamArI AgaLa. lobhAkhya - lobha nAmanA. dai - kIdhuM. mahorameNa - moTA sarpa vaDe. dAna - dAnane. grasta - gaLAyelo chuM. parizIlita - pALyuM. abhimAnAjagareNa - abhimAna tapa: - tA. rUpI ajagara vaDe. abhitaH - tapyo - karyo. mAyAjAlena - kapaTa rU5 jALavaDe. zubhaH - uttama. baddhaH - baMdhAyelo. bhAvaH - bhAva-bhAvanA. asmi - chuM. api - paNa. kartha - kevI rIte. abhavata - thayo. bhaje - bhajuM. bhave - bhavane viSe. tvAM - tamone. zreyaH zriya maMgalakelisa!, narendra devendra-natAMdhripadmA; sarvajJa! sarvAtizayapradhAna!, cira jaya jJAnakalAnidhAna !. 1.
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 artha :- mokSarUpa lakSmInA mAMgalika krIDAnA gRha (ghara) samAna ! rAjAo ane devendro vaDe namaskAra karAyA che caraNakamaLa jenAM evA ! sarva (cotrIza) atizayo vaDe karIne zreSTha ! kevaLajJAna ane kaLAnA bhaMDAra ! evA he sarvajJa prabhu ! tame cirakALa jaya pAmo. 1. jagatprayAdhAra ! kRpAvatAra !, durvA2saMsAra vikAravaidya !; zrIvItarAga' ! tvayi mugdha-bhAvAdvijJa !, prabho ! vijJapayAmi kiMcit. 2. artha :- traNa jagatanA AdhArabhUta, karuNAnA avatAra ! duHkhe nivAraNa karI zakAya evA saMsAranA vikAro (saMsArUpa roga)ne nAza karavAmAM vaidha samAna ! vizeSa jJAnavaMta ! evA he zrI vItarAgaprabhu ! tamAre viSe (tamone) huM bhoLAbhAva (ajJAnabhAva) thakI kAMIka vinaMti karuM chuM. 2. kiM bAlalIlAkalito na bAlaH, pitroH puro jalpati nirvikalpaH ?; tathA yathArtha kathayAmi nAtha !, nijAzayaM sAnusayastavAze. 3. artha :- bALakanI krIDAe karIne yukta ane vikalpa rahita evo bALaka mA-bApanI pAse zuM (satyavacana) nathI bolato ? arthAt bole che ja. tevI rIte he nAtha ! pazcAttApe karI sahita huM tamArI AgaLa mArA potAnA abhiprAyane satya kahuM chuM. 3. 1. rAga dveSa rahita. 2. samartha.
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ 431 datta na dAna parizIlita ca, na zAli zIla na tapobhitasamu; zubho na bhAvopyabhavad bhaveDasminuM, vibho ! mayA bhrAntamaho mudhava. 4. artha:- he prabhu! meM dAna dIdhuM nathI. vaLI suMdara zIyaLa vrata pALyuM nathI. tapa tapyo (karyo) nathI ane uttama bhAva paNa thayo nathI. aho iti Azcarye ! A bhava (janma) ne viSe meM phogaTa ja bhramaNa karyuM. 4. dagdhoDagninA krodhamayena do, duSTa lobhAkhyamahorageNa; grastoDabhimAnAjagareNa mAyA, jAlena baddhoDasmi kathaM bhaje tvAm! pa. artha:- krodharUpa agni vaDe huM baLelo chuM, duSTa (jUra) lobha nAmanA moTA sarpa vaDe DaMkhAyelo (sAyelo) chuM, abhimAna rUpI ajagaravaDe huM gaLAyelo che ane mAyArUpI jAla (pAza) vaDe huM baMdhAyelo chuM. tethI tamone zI rIte huM bhajuM? pa. zabdArtha kRta - karyuM. abhUta thayuM. amutrahita paralokamAM hitakArI kArya. | asmAdezAM amArA jevAno. Ihaloke - A lokamAM. kevalaM - phakta. lokeza! - he lokanA Izvara. | eva - nize. sukha - sukha. janma - janma, avatAra. me - mane. jineza - he jinezvara. 1. prastoDasmi mAnAjagaraNa iti pAThAntare.
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ rasane. 432 jaze - thayo. | tat - te. bhavapUraNAya - bhavone pUrNa karavA | kasya - konI. mATe. | agrataH - AgaLa maLe - huM mAnuM chuM. nAyaka!- he svAmI. manaH - mana. pUkAromi - huM pokAra karuM. vat - je kAraNa mATe. vairAgyaraMgaH - vairAgyano raMga. manojJavRtta - suMdara AcAravALA. paravaMcanAya-bIjAne chetaravAne. tvadAsya - tamArA mukharUpI. dharmopadezaH- dharmano upadeza. pIyUSamayUkha - caMdranA. janaraMjanAya - lokane khuzI lAbhAta - lAbha thakI. karavAne. druta - dravyuM. vAdAya -vAdane mATe. mahAnaMdarasa - moTA AnaMdanA vidyAdhyayana- vidyAno abhyAsa. kiya - keTaluMka. kaThora - kaThora. bruve - kahuM. tad - te kAraNa mATe. hAsyakara - hAsyakAraka vRttAMta. azmata - patthara thakI. svamuM - potAnuM. parApavAdana -para niMdA vaDe. tvattaH - tamArI pAsethI. suduSmApya - ati duHkhe prApta thaI mukhe - mukhane. sadoSa - doSavALuM. zake evuM. netranetrane. idaM - A. parastrIjanavIkSaNena - paranI Ad - prApta karI. strIone jovA vaDe. ratnatraya - ratnatrayI-jJAna, | cetaH- cittane. darzana, cAritra. parApAya - paranuM kaSTa. bhUri - ghaNA. vicintanena - citavavA vaDe. bhavabhramaNa bhavamAM bhramaNa karavA vaDe. bhaviSyAmi - thaIza. pramAda - pramAda rUpa. kartha - kevI rIte. nidrAvazataH- nidrAnA vaza thakI. | vibho - he prabhu. gata - gaI. ahaM - haM.
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ 433 kRtaM mayADamutra hitaM na ceha, loke'pi lokeza ! sukha na meDabhUta; asmAdezAM kevalameva janma, jineza ! jaze bhavapUraNAya. 6. artha :- he lokanA iza ! meM parabhavamAM hitakArI kArya na karyuM, vaLI A lokamAM paNa mane sukha na thayuM; to he jinezvara ! amArA jevAno janma phakta bhavone pUrNa karavA mATe ja thayo, arthAt bhavanI saMkhyAnI gaNatarI mATe ja ame janma dhAraNa karyo. 6. manye mano yajJa manojJavRtta!, tvadAsyapIyUSamayUkhalAbhAt, drutaM mahAnandarasaM kaThoramasmAdezAM deva ! tadazmato'pa. 7. artha :- he suMdara (manane AnaMdadAyaka) AcaraNavALA ! he deva ! je kAraNa mATe amArA jevAnuM mana, tamArA mukha rUpI caMdranA lAbha thakI mhoTA AnaMdanA rasane na dravyuM (mhoTA AnaMdavaDe rasarUpa na karyuM) te kAraNa mATe amArA jevAnuM (mana) patthara thakI kaThora che. ema huM mAnuM chuM. 7. ratnatrayaM tvattaH suduSprApyamidaM mayADaDamaM, bhUribhavabhrameNa; pramAdanidrAvazato gataM tat, kasyAgrato nAyaka ! pUtkaromi ? 8. artha :- he svAmI ! ghaNA bhavamAM bhramaNa karavA vaDe ati duSprApya (ghaNA kaSTa prApta thaI zake) evI A (jJAna, darzana ane cAritrarUpI) ratnatrayIne meM tamArI pAsethI prApta karI hatI. te pramAdarUpa nidrAnA vaza thakI gaI (jatI rahI) to have huM konI AgaLa pokAra karuM ? 8. vairAgyaraMgaH paravaMcanAya, dharmopadezo janaraMjanAya; 1. raMgoDapara pAThaH 28
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 434 vAdAya vidyADadhyayana ca meDabhUta, kiya bruve? hAsya-kara svamIza! 9. artha - he Iza ! mAro vairAgyano raMga bIjAone chetaravAne mATe thayo mAro dharmano upadeza lokone khuza karavAne mATe thayo ane mAro vidyAno abhyAsa vAdavivAda karavA mATe thayo. mAruM potAnuM hAsyakAraka vRttAMta keTaluM kahuM? 9. parApavAdena mukha sadoSa, netraMparastrI-jana-vakSaNena; cetaH parApAyavicintanena, kRta bhaviSyAmi kathaM? vibhoDaham 10. artha - he prabhu! paranI niMdAvaDe meM mukhane doSavALuM karyuM, paranI strIone jovAvaDe meM netrane doSavALuM karyuM ane paranuM kaSTa ciMtavavA vaDe meM cittane doSavALuM karyuM, to huM kevI rIte zuddha thaIza - mAruM zuM thaze? 10. zabdArtha viDaMbita - viDaMbanA pamADI. | velsi - jANo cho. yasmara - je kAmadeva rU5. | dhasaH-nAza karyo, avagaNanA karI. ghammarAti - roganI pIDA. | mukhyamaMtraH- anya maMtro vaDe. dazAvazAt - dazAnA vaza thakI. parameSThimaMtra - paMcaparameSThi maMtra. a - mArA AtmAne. kuzAstravAka - kuzAstranAM vAkyo vaDe. viSayAMdhalena-viSayomAM aMdha evA meM. nihatA - DhAMkI dIdhI. prakAzita - prakAza karyuM. AgamamoktiH - AgamanI vANI. tad - te. katuM - karavAne. bhavataH - tamone. vRthA karma - phogaTa karma. hicaiva - lajjAthI ja. kudevasaMgAt - kudevanA saMgathI. sarva - badhuM. avAMchi - IcchayuM. svayameva - pote ja. | hI - vismaye.
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ 435 matibhama:- buddhino vibhrama. | pathodhimadhe - samudramAM. vimucya - mUkIne. dhautaH - dhoyo chato. gulakSyagata - daSTinA lakSyamAM | agAt - gayo. AvelA. | tAraka - he! bhavasamudra thakI bhavaMta - tamone. tAranAra. dhyAtA - dhyAna karyuM. kiM-zuM. mUDhadhiyA - mUDha buddhivALA. aMgaM - zarIra. hRdaMta - hRdayamAM. caMga - suMdara. kaTAkSavaloja - kaTAkSa, stana. gaNaH - samUha. gabharanAbhi-gaMbhIra nAbhi (ane). | guNAnAM - saguNono. kaTItaTIyA - kaTI pradeza saMbaMdhI. | nirmalaH - svaccha. suzAM - strIonA. | koDapi - koI. vilAsA - vilAsone. kalAvilAsa - kaLAno vilAsa. lovekSaNA - capaLa netravALI ! hurataprabhaH -skurAyamAna kAnti strIonA. jenI evI. vaktanirIkSaNena- mukha jovA vaDe. | prabhutA - moTAI, ThakurAI. ya: - je. koDapi - koI. mAnasa - mana saMbaMdhI. tathApi - topaNa. rAgalavaH- rAgano leza. | ahaMkArakadarzitaH - ahaMkAravaDe zuddhasiddhAMta - pavitra siddhAMtarUpI. | kadarthanA pAmelo chuM. viDambikaM yasmaraghasmarArti-, dazAvazAsvaM viSayAdhalena; prakAzita tad bhavato hiyeva, sarvajJa! sarva svayameva vensi. 11. 1. aMsalavatsalAdivadauNAdikAlapratyayAgamana, vidyuta patArAnthAlla iti prAkRtalakSaNenetikazcit tatta prAkRtagadhasyA pyagAbhAvAt muralAderAkRtigaNAtvAcca nAlapratyayadurlabhatA.
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 artha :- he sarvajJa ! viSayomAM aMdha thayelA evA meM kAmadevarUpI roganI pIDAnI dazAnA vaza thakI je mArA AtmAne viDaMbanA pamADI te tamone-tamArI pAse lajjAthI ja meM prakAza karyuM pragaTa karyuM che tame pote ja te sarva jANo cho. 11. dhvastoDanyamantraH parameSThimantraH, kuzAstravAsvairnihatADaDagamoktiH; kanu~ vRthA karma kudevasaMgA-, tyAMchi hI nAtha ! matibhramo me. 12. artha :- he nAtha ! bIjA maMtro vaDe karIne parameSThI maMtra (navakAra maMtra)no meM nAza karyo-avagaNanA karI. kuzAstranAM vAkyoe karIne Agama (siddhAMta)nI vANI haNI nAkhI. DhAMkI dIdhI arthAt sAMbhaLI nahi ane kudevanA saMgathI niSphaLa kArya karavAne meM ichyuM, tethI vismaya thAya che ke mAro buddhino vibhrama thayo che. 12. vimucya dazlakSyagataM bhavAM, dhyAtA mayA mUDhadhiyA hRdantaH; kaTAkSavakSojagabhIranAbhi-, kaTItaTIyAH sudezAM vilAsAH. 13. artha :- mUDha buddhivALA meM dRSTilakSyamAM AvelA pratyakSa evA Apane mUkIne hRdayane viSe kaTAkSa, stana, gaMbhIranAbhi ane kaTI pradeza saMbaMdhI strIonA vilAsonuM dhyAna karyuM che. 13. lolekSaNAvanirIkSaNena, yo mAnaso' rAgalavo vilagnaH; 1. mAnase evo pATha hoya tyAM "manane viSe" evo artha karavo.
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ 437 na zuddhasiddhAntapayodhimadhe, dhautoDaAgAttAraka! kAraNe kim? 14. artha - he tAraka! (bhavasamudrathakI tAranAra) capaLa netravALI strIonAM mukha jovA vaDe manasaMbaMdhI je rAgano leza (aMza) vizeSa prakAre lAgelo che te pavitra siddhAMtarUpI samudramAM dhoyo chato paNa gayo nahi tyAM zuM kAraNa che? 14. aMga na caMga na gaNo guNAnAM, nanirmalaH koDapi kalAvilAsa; huratmabhAna prabhutA ca kADapi, tathADapyahaMkArakadarzitoDaham. 15. artha - mAruM zarIra suMdara nathI, sadgaNono samUha nathI koIpaNa svaccha kaLAno vilAsa nathI ane skurAyamAna che kAnti jenI evI koIpaNa ThakurAI (moTAI nathI, to paNa huM ahaMkAra vaDe kadarthanA pAmelo chuM. 15. zabdArtha AyuH - AyuSya ya: - prayatna. galati - jAya che. bhaiSajyavidhI -auSadhanI vidhimAM. Azu - zIgha. dharme - dharmamAM. pApabuddhi - pApanI buddhi. svAminuM - he svAmI. gata - gaI. mahAmohaviDaMbanA - moTA vayaH- avasthA. mohavaDe viDaMbanA. no - na gaI. me - mAruM. viSayAbhilASa - viSayavAsanA. | viTAnAM - nAstikonI. 1. pradhAnaprabhutA iti pAThAntare.
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 kaTugI: - kaDavI vANI. kAmadhenu - kAmadhenu. api Iya - paNa evI. kalpadruma - kalpavRkSa ane. AdhAri - dhAraNa karI. ciMtAmaNiSa-ciMtAmaNi ratnane viSe. karNa - kAnamAM. spRhA - vAMchAnI. tvayi - tame. Arti - pIDA. kevalA-kevaLajJAnarUpa sUryasamAna. jainadharme - jaina dharmane viSe. parisphaTe - atiprakaTa. phuTazarmada!-prakaTasukha ApanAra. satyapi - chate paNa. jineza - he jinezvara. vigu - dhikkAra ho. vimUDhabhAva -mUDhapaNAne. mAm - mane. sogalIlA-sArAbhoganI lIlA. devapUjA - devanI pUjA. rogakalA - roganI javALA. pAtrapUjA - supAtra pUjA. dhanAgamaH - dhananI prApti. zrAddhadharma:- zrAvakono dharma. | nidhanAgama:- maraNanI prApti sAdhudharma - sAdhuno dharma dArA - strI. laDvA - pAmIne. kArA - kedakhAnuM. mAnuSya - manuSyabhava. narakAsya - narakanA. samasta - badhuM. citte - cittane viSe. araNya - jaMgalamAM karela. vyaciMti - ciMtavyuM. vilApatulya - vilApa tulya. | nityaM - haMmezA. cakre - karI. mayakA -meM. asatsu - asatya. adhamena - adhama. AyurgalatyAzu na pApabuddhi, rgata vayo no viSayAbhilASA; yatna bhaiSajyavidhI na dharma, svAminmahAmohaviDambanA me. 16.
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ 439 artha :- he svAmI! mAruM AyuSya zIgha jAya che. paNa pApanI buddhi jatI nathI. mArUM vaya (avasthA-uMmara) gayuM paNa viSayanI vAsanA gaI nahi, vaLI auSadhanI vidhimAM prayatna karyo paNa dharmane viSe yatna karyo nahi, e kAraNathI moTA mohavaDe mArI viDaMbanA (kaSTa) thaI. 16. nAtmA na puNya na bhavo na pApaM, mayA viTAnAM kaTugIrapIyamu; AdhAri karNa tvayi kevalArka, parisphaTe satyapi deva? himAm. 17. artha - he deva! AtmA (paramAtmA) nathI, puNya nathI, bhava (punarjanma) nathI ane pApa nathI, e prakAre viSayalubdha janonI kaDavI vANI, kevaLajJAnavaDe sUrya samAna (athavA kevaLajJAnarUpa sUryasamAna) evA tame atiprakaTa chate paNa meM kAnane viSe dhAraNakarI (sAMbhaLI) mATe mane dhikkAra ho! 17. na devapUjA na ca pAtrapUjA, na zrAddhadharmazca na sAdhudharma; ladhvADapi mAnuSyamidaM samaste, kRta mayADaraNyavilApatulyam. 18. artha -meM devanI pUjA na karI, vaLI supAtranI pUjA na karI, zrAvakadharma na pALyo. vaLI sAdhudharma na pALyo, A manuSyajanma pAmIne paNa meM badhuM araNyamAM karela vilApa tulya karyuM. 1. adhAri iti vA AdhAri pAThamAM A DuM upasarga lAgelo che.
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 cakre mayADasasvapi kAmadhena... kalpa cintAmaNiSa spRhArni; na jainadharme phuTazarmadeDapi, jineza? me pazya vimUDhabhAvam. 19. artha :- he jinezvara ! meM asatya evA paNa kAmadhenu, kalpavRkSa ane ciMtAmaNi ratnane viSe vAMchAnI pIDA karI. (arthAt kAmadhenu vagere asatya padArtho meLavavA mAruM mana AkarSAyuM, paraMtu prakarSa rIte sukhane ApanAra jainadharmane viSe vAMcchA karI nahi, mArA vizeSa prakAranA mUDhapaNAne tame juo. 19. sabhogalIlA na ca rogakIlA, dhanAgamo no nidhanAgamastha; dArA na kArA narakastha citte, vyacitti nityaM mayakADadhamena. 20. artha-adhama evA meM haMmezAMcittane viSe sArA sArA bhoga (saMsArasukha)nI lIlA ciMtavI paNa e rogonI jvALA che ema naciMtavyuM vicAryuM), dhananI prApticiMtavI paNa e maraNanI prApti tulya che ema naciMtavyuM, strIo ciMtavI paraMtu e narakanA kedakhAnA (narakanA baMdhanarUpa) che ema na ciMtavyuM. 20. 1. ahIM asatsune ThekANe satsu evo pATha hoya tyAM A pramANe artha karavo-kAmadhenuM, kalpavRkSa ane ciMtAmaNi ratna mane prApta thaye chate paNa meM (Arsi) ArtadhyAna karyuM, paraMtu prakaTa rIte sukha ApanAra evA paNa jainadharmane viSe (spRhA) IcchA na karI, to he jinezvara ! mArI mUrkhAI jo tuM.
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthitaM - 2hevAyuM. sAdhoH - sAdhunA. hRdi - hRdayane viSe. sAdhuvRttAt - AcaraNathI. paropakArAt - paropakArakaravA thakI. yazaH - yaza. arjita - upArjyo. tIrthoddharaNAdikRtya - tIrthodvAra | vagere kArya. | mudhA - phogaTa. hArita - gumAvyo. vairAgyaraMgaH - vairAgyano raMga. gurUditteSu - gurunA vacanomAM. durjanAnAM - durjanonA. vacaneSu - vacanone viSe. zAntiH- samabhAva. 441 zabdArtha mama - mane. tAryaH - taravA yogya, taravo. kathaMkAra - kevI rIte. ayaM - A. bhavAbdhiH - bhavasAgara. pUrve - pUrvanAM. bhave - bhavamAM. akAri - karyuM. aMza. puchyuM - puNya. AgAmi janmani - AvatA bhavane viSe. adhyAtmalezaH - adhyAtmajJAnano | caritaM - caritrane. | svakIyaM - potAnA. kariSye - karIza. | yadi - jo, je kAraNa mATe. ideza! - evo. tena - tethI. naSTA - nAza pAmyA. bhUtod bhavat - bhUta vartamAna (ane). bhAvibhavatrayI - bhaviSya e traNa bhava. kiM - zuM. vA - athavA. sudhAbhuk - he deva. pUjya - he pUjaya. tvadagre - tamArI pAse. jalpAmi - kahuM. yasmAt - je kAraNa mATe. trijagatsvarUpa - traNa jagatanAM svarUpanuM. nirUpakaH - nirUpaNa karanAra. kriyad - zuM mAtra. etad - A mAruM caritra. atra - ahIM, tamAre viSe.
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 dInoddhAra - dInajanono uddhAra | zriyaM - lakSmIne. karavAmAM. | kintu - paraMtu. dhuraMdharaH- agresara. aham - he arihaMta. tvadaparaH-tamArAthI bIjo koI. | kevala - phakta. nAstu - nathI. aho - Azcaryo. madanyaH - mArAthI bIjo koI. sarbodhiratna samyaktva ratnane. kRpApAtra- kRpAnuM bhAjanamAM-dayA | ziva - mokSa phaLane ApanAra. karavA yogya. | zrIratnAkara -mokSalakSmInA samudra. atra jane - A lokane viSe. | maMgalekanilaya-maMgaLanA advitIya jinezvara - he jinezvara. sthAna rUpa. emAM - pratyakSa saMsAranI. zreyaskara - kalyANakAraka. na yAce - mAgato nathI. | | prArthaye - mAguM chuM. sthita na sAdhoIMdi sAdhuvRttAt, paropakArAnna yazojita ca; kRtaM na tIrthoddharaNAdikRtya, mayA mudhA hArikameva janma. 21. artha - mArA vaDe sArA AcaraNathI sAdhu puruSanA hRdayamAM na rahevAyuM (arthAt sArA AcaraNa vaDe sAdhu puruSanuM citta meM prasanna karyuM nahi), paropakAra karavA thakI meM yaza na upArjana karyo, vaLI tIrthoddhAra vagere kArya meM karyuM nahi, tethI meM phogaTa ja janma gumAvyo che. 21. vairAgyaraMgo na gurUditeSa, na durjanAnAM vacaneSu zAnti; nAdhyAtmalezo mama koDapi deva!, tAryakarthakAramaya bhavAbdhi. 22.
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ 443 artha - he deva! gurUnA vacanone viSe (gurunA upadeza vaDe) mane vairAgyano raMga na thayo, durjanonAM vacanone viSe mane zAnti (samabhAva) na thaI ane adhyAtmajJAnano aMza kAMI paNa mane thayo nahi to A bhavasAgara zI rIte mAre taravo? 22. pUrve bhaveDakAri mayA na puNya-, mAgAmijanma pi no kariSya; yadIdazoDahaM mama tene naSTA, bhUtabhavabhAvibhavatrayIza!. 23. artha :- meM pUrvabhavamAM puNya na karyuM ane AvatA janmane viSe paNa nahi karIza. je kAraNa mATe huM evo chuM, te kAraNathI mArA bhUta, vartamAna ane bhaviSya e traNe bhavo nAza pAmyAniSphaLa gayA. 23. kiM vA mudhADahaM bahudhA *sudhAbhuka, pUjya ! tvadagre carita svakIyam; jalpAmi yasmAt *trijagasvarUpa-, nirUpakavaeN kiyadetadatra. 24. artha - athavA to he deva! he pUjya! tamArI pAse mArA potAnA caritrane bahu prakAre phogaTa huM zuM kahuM? je kAraNa mATe traNa jagatanA svarUpanuM nirUpaNa karanArA tame cho. to ahI (tamArA viSe) A mArUM caritra zuM mAtra che. 24. * sudhAbhupUjya ! e prakAre samAsAnta pada laIe tyAre devatAnA pUjaya evo artha thAya che. + trijagasvarUpa! he traNa jagata che svarUpa jenuM evA ane nirUpaka = sarvajJa evA be pado judAM paNa laI zakAya che.
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 zArdUlavikrIDita chaMda dInoddhAradhuradhara-svadAro nAsta madanyaH kRpApAtranAtrajanejinezvara!tathADapretAM na yAceziyama kiMvahasidameva kevalamaho sabodhiratnaziva, zrIratnAkara ! maMgalekanilaya! zreyaskara prArthaye. 25. artha:- he jinezvara! dIna (duHkhI) janone uddhAra karavAmAM dhuraMdhara (agresara) tamArAthI bIjo koI nathI ane A lokamAM mArAthI bIjo koI kRpAnuM pAtra nathI to paNa pratyakSa lakSmI (saMsAralakSmI)ne huM mAgato nathI. paraMtu aho iti Azcaryo! he ahaMnuM deva ! he mokSalakSmInA samudra ! mAMgalikanA advitIya sthAnarUpa ! mokSaphaLane ApanAra ane kalyANakArI evA A samyakatva ratnane ja phakta huM mAguM chuM. 25. iti zrI ratnAkarapaMcaviMzikA atha paccakakhANo zabdArtha uggae sUre - sUrya Ugye chate. | AhAra - AhArane. namukkArasahiaM-namaskAra sahita. | asaNuM - azana. musihie - muThThI sahita. | pANa - pANI. paccakakhAmi-paccakkhANa karuM chuM. | khAImaM - khAdima. cauviDaMpi - cAra prakAranA. | sAIma - svAdima. * pratyAkhyAna (paccakakhANa) zabdano artha tyAga karavuM ane pALavuM ema be prakAre thAya che, te A pramANe-aviratipaNAnAM svarUpa pratye pratikapratikULapaNe AkaAgAra maryAdAkaraNa svarUpe karIne AkhyAna=kahevuM che jene viSe te pratyAkhyAna athavA prati-Atma svarUpa pratye A=abhivyApIne anAzaMsArUpa guNanuM karaNa tenuM AkhyAna=kahevuM kathana
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ 445 asatya - sivAya. vosirAmi - tyAga karUM chuM. aNAbhogeNaM - aNajANatAM. | porisiM-pahora divasa caDe tyAM sudhI. sahasAgAreNa - sahasAtkAre. | sADhaporisiM- doDha pahora sudhI. mahattarAgAreNaMoTA lAbhane arthe. | pacchakAleNe - vakhatanI khabara savasamAhittiyAgAreNaM - samAdhi nahi paDavAthI. nimitta auSadhAdi kAraNe. | disAmoheNuM dizAno viparyAsa thavAthI. che jene viSe te pratyAkhyAna. athavA paralokaprati=pratye AtrakriyAyogALe zubhAzubha phaLanuM kathana che jene viSe te pratyAkhyAna A paccakakhANa mULa guNarUpa ane uttara-guNarUpa evA be bhede che. mULaguNa paccakakhANanA be bheda che-dezathI ane sarvathI, temAM sarvathI mULaguNa paccakakhANa pAMca mahAvratarUpa, te sAdhune hoya, ane dezathI mULaguNa paccakakhANa pAMca aNuvratarUpa te zrAvakane hoya. sarvathI uttaraguNa paccakakhANa piMDavizuddhi pAMca samiti, bAra bhAvanA, bAraprakArano tapa, bAra pratimA ane abhigraha vagere aneka prakAre che; te sAdhune hoya ane dezathI uttara guNa paccakakhANa anAgatAdi daza prakAranuM yathAyogya rIte hoya, daza bheda A pramANe che-1 anAgata paccakakhANa (paryuSaNAdi parvamAM gurU, glAna vagerenuM vaiyAvacca karavAne kAraNe agAuthI aDhamAdi tapa kare te) ra atikrAnta (paryuSaNa parvamAM vaiyAvaccAdi kAraNe tapa na thayo hoya to pachIthI kare te) 3 koTisahita (cauvihAra upavAsAdi paccakakhANa karyuM hoya te purUM thatAM tevuM ja bIjuM paccakakhANa pharIthI kare te) 4 niyaMtrita (puSTa, nirogI ke glAnapaNe game tema hoya to paNa amuka divase amuka tapa karIza evo agAuthI niyama laI dhArela divase kare che, A paccakakhANa pahelA saMghayaNavALA daza pUrvI jinakalpIne hatuM. hAla viccheda thayuM che.)pa anAgAra (AgAra rAkhyA vinA paccakakhANa kare te.) 6 sAgAra (AgAra sahita) 7 niravazeSa (cAra prakAranA AhAra ane aNAhArI vastunuM paccakakhANa kare te) 8 parimANa kRta (datti, kavaLa ke gharanI saMkhyA dhAre te.) 9 sAMketika (saMketa eTale aMguThAdi cita vaDe karI paccakakhANa dhAre te) 10 addhA paccakakhANa (kALanA parimANavALuM paccakakhANa te addhA paccakakhANa,) te namukkArasI Adi daza bhede che je A pustakamAM savistAra Avaze, A paccakkhANanA 147 bhAMgA che. te sAmAyikavratanA 49 bhAMgA agAu
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 sAhuvayaNeNaM - sAdhunuM vacana | purimaThuM - divasanA prathamanA sAMbhaLIne. | ardhabhAga sudhI. "namukkArasahiya - mukrisahiaMnuM uggae sUre, namukkArasahiaM mukrisahiaM kahI gayA chIe te prakAranA 49 bhAMgAne atIta, anAgata ane vartamAnakALanA bhede traNa guNA karavAthI thAya che. pUrvokta sAMketika nAmanuM navamuM paccakakhANa ATha bhede che, te A pramANe-1 aMgukasahi(muThThImAM aMguTho rAkhuM tyAM sudhI) 2 muddasahia (muThI vALI rAkhuM tyAM sudhI), 3 gaMThisahie (gAMTha bAMdhI rAkhuM tyAM sudhI) 4 gharasahia (ghare jAuM tyAM sudhI) 5 prasvedasahie (zarIre parasevAnA biMdu nIkaLe tyAM sudhI) 6 ussAsasahie (zvAsocchavAsa lauM athavA jIvuM tyAM sudhI.) 7 thibukasahia (vAsaNe coMTelAM pANInA biMdu sUkAya tyAM sudhI), 8 joIphakhasahia (dIvA pramukhanI jayota rahe tyAM sudhI) A paccakakhANa porisI AdinA paccakakhANanI sAthe sAthe karAya che. paccakakhANa pUrU thayuM hoya ane bhojana sAmagrI taiyAra na hoya athavA kArya prasaMge jamavAne DhIla hoya tyAre AvA paccakakhANa mAMhenuM koIpaNa karI zakAya che ane porisi Adi paccakakhANa na hoya to paNa thAya che. sAdhune maMDaLIe guru vagere na AvyA hoya athavA sAgArikAdinuM kAraNa hoya tyAre abhigraharUpa saMketa paccakakhANa thAya che. 1. rAiapratikramaNa karatAM tapaciMtavaNInA kAussagna vakhate amuka paccakakhANa karIza ema dhArI levuM ane pachI gurumukhe agara sthApanAcArya sanmukha paccakhANa karI levuM. ane derAsaramAM deva sanmukha paNa paccakakhANa levuM, jo prabhAtanuM pratikramaNa guru sAthe upAzraye na karyuM hoya to gurU mahArAjane vAMdIne paccakakhANa levuM A paccakakhANa levA AzrayI caubhaMgI A pramANe jANavI-(1) guru paccakakhANanA jANa ane zrAvaka paNa jANa, (2) guru jANa ane zrAvaka ajANa, (3) guru ajANa ane zrAvaka jANa, (e traNa bhaMga zuddha jANavA), tathA (4) guru ane zrAvaka baMne ajANa (A bhAge paccakakhANa azuddha jANavuM. A paccakakhANano kALa sUryodaya thayA pachI be ghaDI sudhIno che mATe sUryodaya pahelAM levuM ane be ghaDI divasa thaye navakAra gaNIne pALavuM. anyathA paccakakhANa bhaMga thAya, A navakArazI
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ 447 paccakakhAI cauvilaMpi AhAraM, asaNaM, "pANe, khAIma, sAIma, "annatthaNAbhogeNaM, karyA pachI porisI Adi paccakakhANa thAya paNa te vinA thAya nahi ane jo kare to te poriTI Adika kALasaMketa rUpa jANavo. navakArasIno be ghaDIno kALa che. te rAtri bhojanano doSa nivAravA tIraNarUpa jANavo. namukkArasahiyanA paccakakhANamAM mahattarAgAreNaM ane savvasamAvittiyAgAreNaM e be AgAra levA nahi. ekalI navakArasInuM paccakakhANa levAthI be ghaDI pachI paccakakhANa pAratAM vAra lAge teTalo kALa phogaTa aviratipaNe jAya mATe sAthe mukrisahiya paccakakhANa paNa levAmAM Ave che ane tethI te paccakhANamAM AgAra cAra kahevAmAM Ave che. 2. gurU Adi paccakakhANa ApatA hoya tyAre teo ahIM paccakhAI pada kahe ane lenAre te vakhate paccakakhAmi kahevuM. 3. bhUkha zamAvavAne samartha evuM koI eka dravya hoya to AhAra athavA lavaNAdikanI peThe mizraNa thavAthI susvAda Ape jethI kAdava jevI asAra vastune paNa sudhAtura chato khAI jAya te AhAra jANavo. 4. zIdhra bhUkha zamAve te azana-maga, bhAta, sAthavo, roTalI, roTalA, puDalA, pramukha, dUdha, dahIM, mAkhaNa, ghI pramukha, khAjAM, dahIMtharAM, pramukha, pakavAnna, sUraNa pramukha kaMda, phala, phUla, zAka vagere jANavAM. 5. pIvA yogya padArtho te pAna kuvA pramukhanAM pANI, chAsanI Acha, keraDA, java, kAkaDI pramukhanA dhoyaNa ane madirA pramukha jANavAM. 6. je khAvAthI thoDI tRpti thAya te khAdima. sekelAM dhAnya, phaLa, mevA pramukha jANavA. 7. svAda-lahejatadAra levA mATe khavAya athavA jenA svAdamAM prathama khAdhelA AhArAdino svAda laya pAme te svAdima. suTha, jIrU, ajamo, pIpara, marI, elacI, lavIMga pramukha tathA cUraNa ke goLImAM nAMkhela goLa pramukha ane taMboLAdi jANavA. 8. A AgAramAM kahela annattha e pada bIjA dareka AgAramAM lAgu paDe che. eTale je AgAro (chUTa) kahyA te sivAyanuM mAre paccakakhANa che. anAbhoga eTale vismaraNa, arthAt kArya-vyagratAdika kAraNe ajAye lIdhela
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, 'savvasamAhivattiyAgAreNaM, vosirAmi. II iti II *porisi-sADha-porisinuM uggae sUre, namukkArasahiaM, porisiM, paccakkhANa bhUlI javAya athavA paccakkhANano vakhata pUro thayA vinA athavA thayo hoya chatAM pAryA vinA khAvA yogya padArtha bhUlathI moDhAmAM nAMkhIe to paccakkhANano bhaMga thAya nahi. e mATe A AgAra rAkhavAmAM Ave che. paraMtu koI vastu mukhamAM nAMkhatAM ke nAMkhyA pachI yAda Ave to tarata ja te vastu bAhara kADhI nAkhavI. jANyA chatAM jo khAya to paccakkhANano bhaMga thAya ane ajANatAM mukhamAM nAkhela padArtha khavAI gayA pachI yAda Ave to paccakkhANano bhaMga thAya nahi. paraMtu pharIthI bhUla na thAya teTalA mATe yathAyogya prAyazcitta levuM. A pramANe sarva AgAromAM samajI levuM. 9. sahasAtkAre svayaM (svabhAve ja) mukhamAM AvI paDe eTale paccakkhANano upayoga hovA chatAM varasAdanA chAMTA ke dahIM mathatAM dahIMnA chAMTA vagere acAnaka moDhAmAM paDe to paccakkhANa bhaMga thAya niha. 10. moTI nirjarAnA hetubhUta saMghAdi kAryane mATe DilanI AjJAthI paccakkhANano kALa thayA pahelAM pAre to bhaMga thAya nahi. 11. tIvrazULAdi rogathI vila thayelane zarIranI svasthatA sAcavavA mATe auSadha pathyAdi kAraNe paccakkhANano kALa pUrNa thayA pahelAM jame to paccakkhANa bhaMga thAya nahi. Ave prasaMge cittanI sthiratAe pariNAma Take tyAM sudhIno niyama sAcavavo paNa pariNAma TakatA na hoya to pachI anyathA pravRtti karatAM doSa nathI. 12. gurvAda paccakkhANa ApatA hoya tyAre ahIM vosirai pada kahe ane paccakkhANa lenAra hoya te vosirAmi pada kahe, * purUSa pramANa chAyA je vakhate hoya te porisI (porUSI) athavA te chAyAnuM mApa A pramANe jANavuM. purUSa jamaNA kAne sUryanuM biMba rAkhIne dakSiNAyana (karkasaMkrAMti) nA pahele divase DhIMcaNanI chAyA jovI. te be pagalAM (bAra AMgaLanuM eka pagaluM) chAyA hoya tyAre porisi jANavI, te
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ 449 sADhaporisiM, muTThisahiaM, paccakkhAi, uggae sUre, cauvvihaMpi AhAraM, asaNaM, pANaM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, 'sAhavayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNa vosiraI. artha :- sUryodaya thaye chate eka pahora athavA doDha pahora sudhI muTTisahita azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAre prakAranA AhAranuM huM paccakkhANa karUM chuM, te annatya sahasA0, pacchannakAle0, disA, sAhu0 mahattarALa, savvasamAhi0 e AgAroe chUTa rAkhIne tyAga karuM chuM. pachI mAse cAra cAra AMgaLa chAyAmAM vadhAravuM eTale poSa mAse makarasaMkrAMti (uttarAyana) nA divase cAra pagalAM chAyA hoya tyAre porisi thAya ane tyAMthI cAra cAra AMgaLInI hAni karatAM aSADha mAse be pagalAMnI chAyA hoya. 1. porisInA paccakkhANamAM A pada bolavuM nahi. A (sArdhapauruSI) sADhaporisino kALa doDha pahorano samajavo. 2. pracchannakAlena- kALanI pracchannatA te megha, rAjagrahAdi, digdAha ane parvata pramukhe karI sUrya DhaMkAI javAthI vakhatanI barAbara khabara nahi paDavAthI adhUrI porisie pUrI thaI mAnIne jame to paccakkhANano bhaMga thAya nahi, paNa pAchaLathI khabara paDe to moDhAmAM hoya te rAkhamAM paraThavavuM, dareka AgAramAM A vAta samajI levI. 3. digmohena- dizAno viparyAsa thayo eTale pUrvane pazcima dizA che. ema bhUlathI mAnI le ane tethI paccakkhANa vakhatanI samaja nahi paDavAthI adhurA vakhate pUro thayo gaNIne jame to bhaMga thAya nahi. 4. sAdhuvacanena-eTale ugyADA porisi e prakAranuM sAdhunuM vacana sAMbhaLIne adhurA vakhate jame to paccakkhANa bhaMga thAya niha. paNa pAchaLathI ema mAluma paDe ke sAdhu to cha ghaDI divasa caDe tyAre porisi bhaNe che to pUrvanI rIte besI rahe. 29
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 purimaSThanuM avaDhanuM paccakhANa sUre uggae purimaThuM mukrisahiaM paccakakhAI cauvilaMpi AhAraM, asaNaM, pAchuM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNuM, disAmoheNaM, sAdhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNe savvasamAvivattiyAgAreNaM, vosirai. artha:- sUryodaya thayA pachI be pahora sudhI azana, pANI, khAdima ane svAdima e cAre prakAranA "AhAranuM huM paccakakhANa karuM chuM. te annattha0 sahasA pacchaa0, dizA, sAduLa, mahArAo, savvasamAhi0 e AgAro vaDe chUTa rAkhI tyAga karuM chuM.' ekAsaNA biyAsaNAnuM uggae sUre, namukkArasahiaM, porisiM, mukrisahiaM, paccakakhAI, uggae sUre, cauvilaMpi AhAraM, asaNaM, pAchuM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAdhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAvivariyA 1. pUrvAddha divasano pUrvAddha eTale prathamano artho divasa-be pahoranuM mAna A paccakakhANanuM che. - 2. avaDhanuM paccakakhANa karavuM hoya tyAre A padane ThekANe "avaDha' e pada bolavuM avaDha (apAdha)no kALa traNa pahorano samajavo. 3. ahIMthI dareka paccakakhANamAM ghaNA kharA AgAro enA e vakhato vakhata AvavAthI zabdArtha ke bhAvArtha lakhela nathI ane je AgAronA artha AvyA nathI te dareka phuTanoTamAM lakhyA che. eka vakhata bhojana karavAnuM che. jene viSe athavA eka nizcala che Asana jemAM (ekAsana) ekAsaNuM jANavuM. 4. be vakhata bhojana karavuM tene biyAsaNa (davyazana) jANavuM.
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4pa1 gAreNaM, vigaIo paccakakhAI annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, levAleveNaM, gihatyasaMsaNuM, *ukipattavivegeNaM, paDucca-makhieNe, "pAriTTAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyA 1. vikRti-vigaI cha che. te A pramANe 1 dudha, 2 dahIM, 3 ghI, 4 tela, 5 goLa ane 6 kaDAvigaya (tAvaDAmAM taLAIne upara Ave tevA pakavAnna) A paccakakhANa vaDe cha mAMhenI koIpaNa eka agara vadhAre vigaIno tyAga karavAno che ane mAMsa, madirA, mAkhaNa, madhu e cAra mahAvigaino to zrAvakane tyAga ja hoya che. 2. lepAlepena-vRta pramukha je vigaIno sAdhune niyama hoya te vRtAdi vigaIthI gRhasthano hAtha kharaDAyAthI luchI nAkhyo hoya tevA hAthathI athavA kharaDAyelA cATavAne lUchI nAMkhIne te vaDe vahorAve to paccakakhANa bhaMga thAya nahi. (sAdhune mATe A AgAra che.) 3. gRhasthasaMsRSTana- zAka pramukha dravyane gRhastha potAnA mATe vigaIthI jarA vadhArI saMskArita karyA hoya athavA roTalI, roTalA, mAMDAdine goLa, ghI, pramukha vigaI vaDe jarA copaDyA hoya tema chatAM nIvI ke vigainA paccakakhANamAM levAmAM Ave to paNa munine paccakakhANano bhaMga thAya nahi. 4. ukSitavivekena-roTalI, roTalA ke mAMDAdi upara goLa, pramukha piMDa (kaThaNa) vigaI mUkela hoya pachI te laI levAmAM Ave chatAM teno kaMIka aMza coMTI rahelo hoya tevA roTalA vagere levAmAM Ave to munine paccakakhANano bhaMga thAya nahi, gRhasthane A AgAra hoya nahi. * pratItyaprakSitana-roTalI, roTalA pramukhane kuNA rAkhavA mATe karatI vakhate tela ke ghInI AMgaLIthI copaDIne kare (rAkhe) te temAM lagAreka vigaIno bhAga AvyA chatAM paccakakhANano bhaMga thAya nahi. + pAriSThApanikAkAreNa-je AhAra gRhasthanA gharathI vidhipUrvaka (eSaNIya) lIdho hoya ane ucita rIte munione vaheMcI Apyo hoya ane vivekathI vAparavAmAM Avyo hoya chatAM vadhI paDe ane paraThavavo ja paDe ema jaNAya to paraThavavAthI thatA doSathI bacavAnI khAtara gurU mahArAjanI AjJA vaDe vadhI paDela AhArAdi vAparatAM paccakakhANano bhaMga thAya nahi. ahIM covihAra upavAsamAM prAsuka pANI, tivihAra upavAsamAM anna tathA pANI ane AyaMbIlanA paccakakhANamAM vigaI,
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4para gAreNaM, biyAsaNa paccakkhAI, tivilaMpi AhAra, asaNaM, khAimaM, sAimaM annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, "sAgAriyAgAreNaM, AuTaNapasAreNaM, guruabhuTTANeNaM, pAridrAvaNiyAgAreNaM, anna ane pANI vAparI zakAya, A AgAra yatine mATe che. paNa pATha saMlagna hovAthI zrAvakamAM paNa bolAya che. 1. ekAsaNAnuM paccakhANa levuM hoya tyAre A padane ThekANe "ekAsaNuM" pATha kahevo. 2. ahIM duvihaMpi AhArano pATha bole to jamyA pachI pANI ane svAdima vAparI zakAya, tivihAranuM paccakakhANa kare to jamyA pachI pANI vAparI zakAya, ane cauvihAranuM paccakhANa kare to cauvvilaMpi AhAra pATha bole ane jamyA pachI cAre AhArano tyAga kare. jamyA pachI paNa je paccakakhANa ekAsaNuM vagere karela hoya te pramANe divasacarima cauvihAra, tivihAra, duvihAranuM paccakakhANa yathAsaMbhava levuM. * cauvihAre asaNaM pANuM khAIma sAimaM ane duvihAre. asaNaM khAIma e pramANe pATha bolavA. + sAgArikAgAreNa-sAgArI eTale gRhastha. baMdivAna pramukha tenA kAraNe A AgAra che. eTale munine gRhasthanA dekhatAM AhAra pANI karavAnI manAI che. tethI koI gRhastha AhAra karatI vakhate Avyo hoya ne thoDIvAramAM javAno hoya to teTalI vAra AhAra karavAnI DhIla kare ane tyAM sthira rahevAno hoya to anyatra jai AhAra kare to paccakakhANa bhaMga thAya nahi. ane gRhasthane jamatI vakhate jenI dRSTi paDatAM anna pace nahi tevo baMdivAnAdi Avyo hoya athavA sarpa, agni pramukhano upadrava jaNAya to anyatra jaI bhojana karatAM bhaMga thAya nahi. 3. AkuMcanaprasAraNena-jamavA beThA pachI khAlI caDI javAnA ke evA bIjA kAraNe hAtha-pagAdi aMgopAMga saMkocavA ke prasAravA paDe tethI Asana jarAka calAyamAna thAya to paccakakhANano bhaMga thAya nahi. 4. gurvavyutthAnana-ekAsaNAdi karatAM potAnA gurU mahArAja ke prAhuNA muni AvyA hoya to teno vinaya-satkAra sAcavavA ubhA thavuM paDe to tethI paccakakhANa bhaMga thAya nahi.
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ 453 mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahu-leveNa vA, sasinheNa vA, asitthaNa vA vosiraI. iti biyAsaNA "ekAsaNAnuM paccakakhANa. 1. pAnakasya-pANInA, tivihAra ke caubihAre ekAsaNuM karanArane A pANI saMbaMdhInA cha AgAra avazya kahevA ane duvihAramAM acittabhojIne kahevA ane acitta jaLa vAparanArane paNa A AgAra kahevA. 2. lapAtA ahIM trIjI vibhakti paMcamInA arthamAM hovAthI paMcamI lakhI che. lepakRta pANI te osAmaNa, AmalI ane drAkSanAM pANI samajavAM. A chae AgAramAM vA zabda mUkyo che tethI ekathI bIjA bhedanuM adhikapaNuM batAvela che eTale ke lepakRta karatAM apakRta sArUM. te karatAM traNa ubharAe ukALela sArUM ema yathAyogya jaNavuM e chamAMthI game te prakAranuM jaLa ekAsaNAdi paccakakhANavALAne vAparI zakAya te mATe A AgAro che. 3. apakRtADhA apakRta pANI te lepa vagaranuM kAMjI pramukhanuM dhAvaNa ke chAzanI Acha vagere samajavuM. 4. acchA accha eTale nirmaLa jaLa te traNa ukALAthI ukALeluM uSNa jaLa athavA phaLAdinuM dhovaNa jANavuM. 5. bahule pAdrA bahulepa eTale cokhA pramukhanuM dhovaNa. 6. sasikathA ATAthI kharaDAyela hAtha ke vAsaNanuM dhovaNa jemAM ATAnA rajakaNa paNa AvI jAya che. 7. asikathAkA ATAthI kharaDAyela hAtha athavA vAsaNanuM dhovaNa jemAM ATAnA rajakaNa Ave nahi evuM gALeluM dhovaNanuM pANI. 8. e kalaThANa (ekasthAna)nuM paccakakhANa karavuM hoya tyAre AuTaNapasAreNaM e AgAra varjIne bIjA badhA AgAra ekAsaNA pramANe levA. A paccakakhANamAM jamaNo hAtha ane mukha sivAyanA badhA aMgopAMga sthira rAkhavA ane jamatI vakhate ja ThAma cauvihAra karavo.
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ 454 AyaMbilanuM paccakhANa uggae sUre, namukkArasahiaM, porisiM, sADhaporisiM, mukrisahiaMpaccakakhAI, uggae sUre cauvilaMpi AhAraM, asaNaM, pAchuM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNuM, sAdhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNaM || AyaMbila paccakakhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, levAleveNaM, gihatyasaMsaNa, uphikhattavivegeNaM, pAridrAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, egAsaNuM paccakakhAI tivihaMpi AhAraM, asaNaM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, sAgAriyAgAreNaM, AuTaNapasAreNaM, guruammuTTANeNaM, pAridrAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAvivattiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasitthaNa vA, asitthaNa vA, vosirai. iti AyaMbilanuM paccakhANa * JI tapamAM 80 tigata vinAno ni JI.I upvAno che.
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ 455 tivihAra upavAsanuM sUre uggae, alpattaruM paccakakhAI tivilaMpi AhAraM, asaNaM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pAriTTAvaNiyAgAreNaM, mahattarAgAreNuM savvasamAhivattiyAgAreNaM, pANahAra porisi, sADha porisi, mukrisahipaccakakhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pacchannakAleNaM, disAmoheNaM, sAhuvayaNeNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, pANassa leveNa vA, aleveNa vA, accheNa vA, bahuleveNa vA, sasinheNa vA, asitveNa vA, vosiraI. iti tivihAra upavAsanuM paccakakhANa cauvihAra upavAsanuM sUre uggae, anmattaDhuM paccakhAI cauvihaMpi, AhAraM, asaNaM, pAchuM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, pAridrAvaNiyA * upavAsa karanArane AgaLa pAchaLa ekAsaNuM hoya athavA AgaLanI rAtrie cauvihAra ane pachI namukkArasI hoya to ahIM cautpatti alpattaruM e pATha levAno che. be upavAsavALAne chaThThabhAM traNavALAne aThThabhad e pramANe pATha levAno jANavo. te pachI dareka upavAsa babe bhakta vadhArenuM paccakakhANa jANavuM. 1. porisI Adi je paccakakhANa che tyAM sudhI pANInA AhAranuM paccakakhANa karuM chuM. 2. abhaktArtha eTale jamavAnuM jemAM nathI te upavAsa. 3. sAMje paccakakhANa levAnuM hoya tyAre A AgAra na levo.
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 456 gAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, vosirai. iti cauvihAra upavAsanuM paccakkhANa. sAMjanAM paccakkhANa 'pANahAranuM paccakkhANa pANahAra, divasacarima, paccakkhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNuM vosirai. cauvihAranuM paccakkhANa divasacarama, paccakkhAi, cauvihaMpi, AhAra, asaNaM, pANaM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNa vosirai. tivihAranuM paccakkhANa divasarimaM, paccakkhAI, tivihaMpi, AhAra, 1. biyAsaNa, ekAsaNa, AyaMbila ane tivihAra upavAsa karanArane sAMje pratikramaNamAM A paccakkhANa levAnuM che. pratikramaNa na kare temane paNa ukta vratomAMnuM koI karyuM hoya to levAnuM che. 2. divasano bAkIno bhAga rahyo tyArathI AkhI rAtri paryaMta pANI tathA AhArano tyAga karUM chuM. 3. ahIM alpa AyuSya bAkI hoya ane cAre AhArano tyAga karavo hoya to bhavaramaM e pada kahevuM.
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ 457 asaNaM, khAimaM, sAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhittiyAgAreNaM, vosirai. duvihAranuM paccakakhANa divasacarima, paccakakhAI, duvilaMpi, AhAra, asaNaM, khAimaM, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAvivattiyAgAreNaM, vosiraI. dezAvagAzikanuM paccakhANa desAvagAsiyuM, upabhoga, paribhogaM, paccaphakhAI, annatthaNAbhogeNaM, sahasAgAreNaM, mahattarAgAreNaM, savvasamAhivattiyAgAreNaM, vosirai. zrI pAkSika khAmaNA.* IcchAmi khamAsamaNo!"piyaMcame aMbhe!haTTANuM, * cauda agara ochA niyama dhAranArane A paccakhANa levAnuM che. 1.dezAvakAzika sarvavratono thoDo avakAza eTale amuka amuka vastu vAparavA sivAya bIjA bhogopabhoga yogya padArthano tyAga karuM chuM. ahIM ekalI dizinA niyama rAkhanArane upabhoga paribhoga pATha kahevAno nathI. 2. AhAra, vilepanAdi ekavAra bhogavavA yogya padArtho te upabhoga. 3. strI, AbharaNa, vastra vagere vAraMvAra bhogavAya te paribhoga. 4. A khAmaNAM paphikha, comAsI ane saMvarcyurI pratikramaNamAM muni mahArAja bole che, munirAja na hoya tyAre zrAvako khAmaNAne badale navakAra bolI chelluM pada bole che. 5. jema rAjAnA nokaro mAMgalika kArya karyA bAda rAjAne khabara pUchI namaskAra kare che tema A sUtravaDe ziSyo potAnA guru mahArAjane mAMgalika
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 tuTThANuM, appAyaMkANuM, abhaggajogANuM, susIlANuM, suvvayANaM, sAyariyauvajjhAyANaM, nANeNaM, daMsaNeNaM, caritteNaM, tavasA, appANaM, bhAvemANANuM bahusubheNa bhe ? divaso posaho pakSo vaikkato ? anno ya bhe ! kallANeNaM parjovaTTio ? sirasA maNasA matthaeNa vaMdAmi. 1. -- artha :- he kSamAzramaNa ! mane priya che (je pUchuM te mArA aMtaHkaraNane priya che) je kAraNa mATe harSa yukta, saMtuSTa, roga rahita, abhagna saMyama yogavALA, uttama brahmacaryavALA, suMdara mahAvratavALA, AcArya-upAdhyAya sahita evA, jJAna, darzana, cAritra ane tapa vaDe potAnA AtmAne bhAvatA evA Apano parvarUpa divasa ane pakSa; bahu zubha prakAre vyatikramyo che ? temaja Apano bIjo parva ke pakSarUpa divasa kalyANa vaDe upasthita thayo che ? e prakAre mAMgalika vAkyanuM uccAraNa karIne mastaka ane mana vaDe namaskAra karUM chuM. 1. icchAmi khamAsamaNo ! pulvi ceiyAi vaMdittA namaMsittA tuC N pAyamUle viharamANeNaM je kei bahu devasiyA, sAhuNo diTTA, samANA vA, vasamANA rIte divasa-5kSAdi pasAra thayAnuM pUche che ane namaskAra kare che. ethI guruno vinayopacAra thAya che. * ahIM gurU mahArAjatubsehiM samaM eTale ke ziSya ! tArI sAthe ame paNa anuvaMdanA karIe chIe, ema kahe che. A vacana kahevAthI ziSyane atyaMta harSa thAya che ane gurU pratye bhaktibhAva pragaTe che.
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ 459 vA, gAmANugAma duiz2amANA vA, rAyaNiyA saMpucchiti, omarANiyA vaMdaMti, arjAyAvaMdati, ajjiyAo vaMdaMti, sAvayA vaMti, sAviyAo vaMdaMti, ahaMpiniyallo nikkasAo tikaphTa sirasA mANasA matyaeNavaMdAmi. 2. artha - he kSamAzramaNa ! icchuM chuM - pUrvakALe cetyo (jinabiMbo)ne vaMdana karIne, namaskAra karIne tamArA caraNakamaLamAM (tamArI sAthe) vihAra karatAM je koI bahu divasanA dIkSA paryAyavALA sAdhuo meMdIThA, temAM jaMghAbaLa kSINavALA munio, navakalpa vihAra karanArA munio, grAmAnugrAma vicaranArA sAdhuomAM ratnAdhikane vaMdana karatAM temaNe tamane sukhasAtA pUchI che. Apa karatAM ochA paryAyavALA AcAryoe vaMdanA karI che, sAdhuo tamane vAMde che, sAdhvIo vAMde che, zrAvako vAMde che, zrAvikAo vAMde che. huM paNa niHzalya (zalya rahita) ane nikaSAya (kaSAya rahita) thaIne mastaka vaDe ane manavaDe tamane namaskAra karuM chuM. 2. IcchAmi khamAsamaNo ! uvakrioha tumbhaNaha, saMtie ahAkapuM vA, vattha vA, paDigrahavA, kaMbala vA, pAyapuccharNa vA, rayaharaNa vA, akharavA, parya vA, gAha vA, siloga vA, silogaddha vA, aTuM vA, heluM vA, pasirNa vA, vAgaraNa vA, tumehiM citteiNe 1. ahIM guru mahArAja ahamavi vaMdAmi ceiAi e vacana kahe che eTale huM paNa prabhupratimAne vaMdana karuM chuM A khAmaNAthI caityavaMdana tathA gurUvaMdana thAya che.
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 dinnamae aviNaeNe paDicchiaM; tassa micchA mi dukkaDaM. 3. artha - he kSamAzramaNa ! huM icchuM , upasthita thayo chuM, tamArA saMbaMdhI yathAkadhya evuM vastra, pAtra, kAMbaLa, rajoharaNa ane akSara, pada, gAthA, zloka, artha, hetu, prazna athavA vyAkaraNa (uttara) e sarva tamoe to mane prItipUrvaka ApyuM chatAM meM ahaMkArAdivaDe avinayathI grahaNa karyuM hoya teno micchA mi dukkaDa dauM chuM. 3. IcchAmi khamAsamaNo ! ahamaputhvAI kyAI cA mekiIkammAI, AyAramaMtare, viNayamaMtare, sehio, sehAviyo, saMgaThio, uvagatio, sAriovArio, coIpaDicoIo, ciattA mepaDicoyaNA, abhuThThioha, tulmahe tavateasirIe ImAo cAuraMtasaMsArakaMtArAo sAhaTha niWrissAmi tikaThuM sirasA maNasA mathaeNe vaMdAmi. 4. artha - he kSamAzramaNa ! AcAra saMbaMdhI doSavALA, vinaya saMbaMdhI doSavALA, pUrve meM karela evA apUrva kRtikarmo (zuddha) karavAne huM icchuM chuM. Ape mane zikSA ApI che, zikSA apAvI 1. ahIM gurU AyariyasatiyuM eTale e saghaLuM AcAryajI mahArAjane AdhIna che; ema kahe che. A vacanathI gurU mahArAja potAnuM nirAlaMkArapaNuM sUcave che ane tethI potAnA gurU upara bhaktibhAva pragaTa thAya che. A trIjA khAmaNAthI zikhe karelA avinayAdi aparAdhano mithyA-duSkRta devAya che. - 2. ahIM gurU-nitthAraga pAragA hoha-he ziSya ! tuM saMsArathI pAra pAmanAro thA. ema kahe che. A gurUnuM AzIrvacana jANavuM A cothA khAmaNAthI gurUnA upakArane yAda karI gurUnuM bahumAna thAya che.
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ 461 che, ziSyapaNe grahaNa karyo che, jJAnAdi, vastrAdi vaDe upagrahita karyo che, sAraNA, vAraNA, coyaNA, paDicoyaNA karI che, prItivaDe mane vAraMvAra preraNA karI che tethI huM tamArA sanmukha ughukta thayo chuM, ane tamArI tapa rUpa tejalakSmI vaDe huM A cAragati rUpa saMsAra aTavI thakI kaSAyAdi saMtarIne vistAra pAmIzasaMsArasamudrano pAra pAmIza ! e hetuthI mastake karIne ane mane karIne namaskAra karuM chuM. aSTaprakArI pUjAnA duhA javaNa vilepana kusumanI, dhUpa dIpa manohAra; akhaMDa akSata naivedyanI, aSTamI phaLa suvicAra. 1. bhAva-stavane kAraNe; dravya-stava adhikAra; kAraNathI kAraja sIdhe, teNe dhura pUja udAra. 2. iNI pere jalapUjA karI, karIe appA zuddha; mAne chINuM je ehamAM, jANo teha abuddha. 3. have karavA guNavAsanA, asaMkhyAta pradeza; caMdananI pUjA karo, ANI bhAva vizeSa. 4. pUjA ne pariNAma dou, karo caMdanakI rIta; zItaLatA ne sugaMdhatA, jima bhAMje bhavabhIta. 5. have trIjI sumanasa taNI, pUjA atihi udAra; sumanasa sukha jINathI lahe, tiNe sumanasa prakAra. 6. praNidhAne sadgati hoe, pUjya kima navI hoya; sumanasa bhAve durgatA), pUjA paMcAzaka joya. 7. 1. ekAgrabhAve. 2. cokakhAbhAve. 3. durgatA (garIba) nArI, bhagavAn mahAvIra devane vaMdana-pUjana karavA jatAM mArgamAM ja AyuSya kSaye vI cokakhA bhAvathI sadgatI pAmI.
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 462 hutAzanathI kASTha kuM, tima dhyAnAnale karma; tiNe miSe dhUpapUjA karo, pAmo kyuM zivazarma. 8. iNIpare dhUpa pUjA karI, jina AgaLa zubha bhAva; TALI vibhAvanI pariNati, dUra karo parabhAva. 9. jagapradIpa pura dIpa zubha, karatAM bhAvo eha; avarANuM je anAdinuM, jJAna lAho nija teha. 10. kevaLanANa paivazuM, jaryuM lahe lokAloka; huM pUjA dravyadIpathI, karatAM ziva phaLa roka. 11. have akSatapUjA karo, zAli vrIhi godhUma; ujvaLa prabhu para DhoIne, TALo mohakI dhUma. 12. akSaya phaLa levA bhaNI, akSata pUjA udAra; Iha bhava paNa navi kSaya hove, rAja Rddha bhaMDAra. 13. have naivedya nivedanA, kIje jIma halIrAya; bhavanirveda" prabhu mukhe, mAgo avicaLa ThAya. 14. kartA bhoktA muja nahi, pugala bhAvano jIva; tiNe pudgalanI tyAjanA, karatAM zarma sadeva. 15. phaLapUjA karatAM thakAM, saphaLa karo avatAra; phaLa mAMgo prabhu AgaLa, tAra tAra muja tAra. 16. jasaphaLa opamAM jaga nahi, pAmyA pachI na aMta; avyAbAdha acaLa aruja, mAgo sukha anaMta. 17. iti aSTaprakArI pUjAnA duhA saMpUrNa. 1 agni. 2 jagadIpaka zrI jinezvara AgaLa jayaNA yukta (gAyanA ghIno) dIpa pragaTAvatAM. 3 pradIpa-dIpaka. 4 (aNI zuddha) zAlI-cokhAdi. 5 saMsAra uparathI vairAgya.
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ 463 atha gautamASTaka chaMda vIra jiNesara kero ziSya, gautama nAma japo nizadIza; jo kIje gautamanuM dhyAna, to ghara vilase nave nidhAna. 1. gautama nAme girivara caDhe, mana vAMchita helA saMpaje; gautama nAme nAve roga, gautama nAme sarva saMjoga. 2. je vairI virUA vaMkaDA, tasa nAme nAve TukaDA; bhUta preta navi maMDe prANa, te gautamanAM karuM vakhANa. 3. gautama nAme nirmala kAya, gautama nAme vAdha Aya; gautama jinazAsana zaNagAra, gautama nAme jayajayakAra. 4. zAla dAla surahAM chUta goLa, manavaMchita kApaDa taMbola; ghara sugharaNI nirmaLa citta,gautama nAme putra vinIta. 5. gautama udayo avicaLa bhANa, gautama nAma japo jagajANa; mahoTA maMdira meru samAna, gautama nAme saphala vihANa. 6. ghara mayagala ghoDAnI joDa, vArU pahoMce viMchita koDa; mahIyala mAne mohoTA rAya, jo tUThe gautamanA pAya. 7. gautama praNamyAM pAtika TaLe, uttama naranI saMgata maLe; gautama nAme nirmaLa jJAna, gautama nAme vAdhe vAna. 8. puNyavaMta avadhAro sahu, guru gautamamAM guNa che bahu kahe lAvaNyasamaya karajoDa, gautama tUThe saMpatti koDa. 9 ekaso sittera jina caityavaMdana soLe jinavara zAmaLA, rAtA trIza vakhANuM; lIlA marakata maNisamA, ADatrIza guNakhANuM. 1. 1. zIghra-tatkAla. 2 pAse-najadIka AvI na zake-parAbhava karI na zake. 3. nizcaya karI mAno.
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 pIlA kaMcana varNa samA, chatrIze jinacaMda; zaMkha varaNa sohAmaNuM, pacAze sukhakaMda. 2. sIttera so jina vaMdIe, utkRSTA samakAla; ajitanAtha vAre huvA, vaMduM thaI ujamAla. 3. nAma japatAM jinataNuM, duragati dUra jAya; dhyAna dhyAtAM paramAtmAnuM, parama mahodaya thAya. 4. jinavara nAme jaza bhalo, saphala manoratha sAra; zuddha pratIti jinataNI, zivasukha anubhava dhAra. 5. zrI siddhacakra namaskAra caityavaMdana jo dhari siri arihaMta, mUla daDhapITha paTTiyo; siddha sUri uvajajhAya sAhu, cihuM pAsagiriDhiyo. 1. daMsaNa nANa caritta tava hI, paDisAhA suMdara; taraphakhara saravagna laddhi, gurUpayadala dubarU. 2. disIpAlajakhajakhiNi, pamuha surakusumehiM alaMkiyo; so siddhacakka gurUkappatarU akhta manavaMchiya phaladIyo. 3. zrI vizasthAnakanuM caityavaMdana pahele pade arihaMta namuM, bIje sarva siddha; trIje pravacana mana dharo, AcAraja siddha. 1. namo therANuM pAMcame, pAThaka guNa che; namo loe savvasAhUNaM, je che guNagarike. . namo nANassa AThame, darzana pada dhyAvo; vinaya karo guNavaMtano, cAritra mana bhAvo. 3.
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ 465 namo baMbhavayadhAriNe terame kiriyANuM; namo tavassa caudame, goyama namo jiNANuM. 4. cAritra nANa suassane e, namo tisthasya jANI; jina uttama pada pAne, namatAM hoya sukhakhANI. 5. zrI paryuSaNanuM caityavaMdana parva paryuSaNa guNanIlo, nava kalpavihAra; cAra mAsAntara thIra rahe, ehIMja artha udAra. 1. aSADha suda caudaza thakI, saMvatsarI pacAsa; munivara dina sitterame, paDikkamatAM caumAsa. ra.. zrAvaka paNa samatA dharI, kare gurunA bahumAna; kalpasUtra suvihita mukhe, sAMbhaLe thaI eka tAna. 3. jinavara caitya jAhArIe, gurU bhakti vizAla; prAye aSTa bhavAMtare, varIe ziva varamALa. 4. darpaNathI nijarUpane, jAve sudRSTi rUpa; darpaNa anubhava arpaNa, jJAna ramaNa muni bhUpa. pa. Atma svarUpavilokatAM e, pragaTyo mitra svabhAva; rAya udAyI khAmaNAM, parva paryuSaNa dAva. 6. nava vakhANa pUjI suNo, zukula caturthI sImA; paMcamI dina vAMce suNe, hoya virAdhaka niyamA. 7. e nahIM parva paMcamI, sarva samANI cothe; bhavabhIrU muni mAnaze, bhAkhyuM arihAnAthe. 8. zruta kevalI vayaNA suNI, lahI mAnava avatAra zrI zubhavIrane zAsane, pAmyA jaya jayakAra. 9. 30
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ 466 zrI covIza jina laMchana caityavaMdana RSabhalaMchana RSabhadeva, ajitalaMchana hAthI; saMbhavalaMchana ghoDalo, zivapurano sAthI. 1. abhinaMdana laMchana kapi, krauMca laMchana sumati; pAlaMchana paDAprabha, vizvadevA sumati. ra. supArzvalaMchana sAthIyo, caMdraprabha laMchana caMdra; magara laMchana suvidhi prabhu zrIvaccha zItalajiNaMda. 3. laMchana khagrI zreyAMsane, vAsupUjyane mahiSa; sUvara laMchana pAye vimaladeva, bhaviyA te namo ziSa. 4. siMcANo jina anaMtane e, vajalaMchana zrIdharma, zAMtilaMchana maragalo, rAkhe dharmano marma. 5. kuMthunAtha jina bokaDo, arijana naMdAvartA malli kuMbha vakhANIye, suvrata kacchapa vikhyAta. 6. namijinane nIlo kamala, pAmIe paMkajamAMhi, zaMkhalaMchana prabhu nemijI, dIse uMce AMhi. 7. pArzvanAthajIne caraNe sarpa, nIlavaraNa zobhita; siMhalaMchana kaMcana tanu, vartamAna vikhyAta. 8. eNIpere laMchana ciMtavI e, olakhIe jinarAya; jJAnavimala prabhu sevatAM, lahamIratana sUrirAya. 9. sAmAnya jina caityavaMdana jaya jaya tuM jinarAja Aja, maLIyo muja svAmI; avinAzI akalaMka rUpa, jaga aMtarajAmI. 1. rUpArUpI dharma deva, Atama ArAmI; cidAnaMda cetana aciMtya, zivalIlA pAmI. 2.
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ 467. siddha buddha tuM vaMdatAM, sakaLa siddhivara buddha; rAma prabhu dhyAne karI, pragaTe Atama Rddha. 3. kALa bahu sthAvara gamyo, bhamIyo bhavamAMhI; vikalaiMdriya mAMhI vasyo, sthiratA nahIM kyAMhI. 4. tiryaMca paMcendriya mAMhI, deva karame huM Avyo; karI kukarma narake gayo, tuma darizana nahi pAyo. 5. ema anaMta kALe karI, pAmyo nara avatAra; have jagatAraka tuMhI maLyo, bhavajala pAra utAra. 6. zrI pArzvanAtha jina caityavaMdana jaya ciMtAmaNi pArzvanAtha, jaya tribhuvanasvAmI; aSTa karma ripu jItIne, paMcamI gati pAmI. 1. prabhu nAme AnaMda kaMda, sukha saMpatti lahIe; prabhu nAme bhava bhava taNAM, pAtaka saba dahIe. 2. OM hrIM varNa joDI karIe, japIe pArtha nAma; viSa amRta thaI pariName, lahIe avicala ThAma. 3. atha siddhAcalanAM caityavaMdano jaya jaya nAbhinariMdanaMda, siddhAcala maMDaNa; jaya jaya prathama niNaMdacaMda, bhavaduHkha vihaMDaNa. 1. jaya jaya sAdhu sUrada vaMda, vaMdie paramesara; jaya jaya jagadAnaMda kaMda, zrI RSabha jisesara. 2. amRta sama jinadharmano e, dAyaka jagamAM jANa; tuja pada paMkaja pratadhara, nizadina namata kalyANa. 3.
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 (2) zrI zatruMjaya siddhakSetra, dIThe duragati vAre; bhAva dharIne je caDhe, tene bhavapAra utAre. 1. anaMta siddhano eha ThAma, sakala tIrathano rAya; purava navANuM rIkhavadeva, jyAM ThavIyA prabhuprAya. 2. sUrajakuMDa sohAmaNo, kavaDajakSa abhirAma; nAbhirAyA kulamaMDaNo, jinavara karuM praNAma. 3. zrI sImaMdharasvAmInAM caityavaMdano zrI sImaMdhara jagadhaNI, A bharate Avo; karuNAvaMta karuNA karI, amane vaMdAvo. 1. sakaLa bhakta tume dhaNI, jo hove ama nAtha; bhavobhava huM chuM tAharo, nahIM meluM have sAtha. 2. sayala saMga cheDI karIe, cAritra laIzuM; pAya tamArA sevIne, zivaramaNI varazuM. 3. e aLajo mujane ghaNo e, puro sImaMdhara deva; IhAM thakI huM vinavuM, avadhAro muja seva. 4. kara joDIne vinavuM e, sAmo rahI izAna; bhAva jinezvara bhANane, dejo samakita dAna. 5. zrI sImaMdhara vItarAga, tribhuvana tame upagArI; zrI zreyAMsa pitA kuLe, bahu zobhA tumArI. 1. dhanya dhanya mAtA satyakI, jeNe jAyo jayakArI; vRSabha laMchane virAjamAna, vaMde nara nArI. 2.
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ 469 dhanuSa pAMcaze dehaDIe, sohIe sovana vAna; kativijaya uvajajhAyano, vinaya dhare tuma dhyAna. 3. atha bIjanuM caityavaMdana duvidha dharma jINe upadizyo, cothA abhinaMdana, bIje jamyA te prabhu, bhavaduHkha nikaMdana. 1. duvidha dhyAna tame pariharo, Adaro doya dhyAna; Ima prakAzya sumati jine, te caviyA bIja dina. 2. doya baMdhana rAga dveSa, tehane bhavi tajIe; muja pare zItala jina kahe, bIja dina zIva bhajIe. 3. jIvAjIva padArthanuM, karo nANa sujANa; bIja dine vAsupUjya pare, kaho kevaLanANa. 4. nizcayanaya vyavahAra doya, ekAMte na grahIe; arajina bIja dine eNvI, ema jina AgaLa kahIe. 5. vartamAna covizIe, huA jina kalyANa; bIja dine keI pAmIyA, prabhu nANa nirvANa. 6. ema anaMta covIsI e, huA bahu kalyANa; jina uttama pada pAne, namatAM hoya sukha khANa. 7. atha zrI jJAnapaMcamInuM caityavaMdana trigaDe beThA vIrajina, bhAkhe bhavijana Age; trikaraNayuM tri loka jana, nisuNo mana-rAge. 1. ArAdho bhalI bhAtameM, pAMcama ajALI; jJAna ArAdhana kAraNe, ehaja tithi nihALI. 2.
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47) jJAna vinA pazu sArikhA, jANo eNe saMsAra; jJAna ArAdhanathI lahe, zivapada sukha zrIkAra. 3. jJAna rahita kriyA kahI, kAza-kusuma upamAna; lokAloka prakAzakara, jJAna eka paradhAna. 4. jJAnI zvAsocchavAsamAM, kare karmano che; pUrva koDI varasA lage, ajJAnI kare teha. 5. deza ArAdhaka kriyA kahI, sarva ArAdhaka jJAna jJAna taNo mahimA ghaNo, aMga pAMcame bhagavAna. 6. paMca mAsa laghu paMcamI, jAvajIva utkRSTI; paMca varasa paMca mAsanI, paMcamI karo zubha dRSTi. 7. ekAvana hI paMcano e, kAussagga logassa kero; ujamaNuM karo bhAvazuM, TALo bhava phero. 8. eNIpere paMcamI ArAdhIe, ANI bhAva apAra; varadatta guNamaMjarI pare, raMgavijaya ho sAra. 9. zrI aSTamInuM caityavaMdana mahA zudi AThama dine, vijayAsuta jAyo; tema phAgaNa sudI AThame, saMbhava cavI Avyo. 1. caitara vadanI AThame, jamyA RSabha niNaMda; dIkSA paNa e dina lahI, huA prathama municaMda. 2. 1mAdhava zudi AThama dine, ATha karma karyA dUra; abhinaMdana cothA prabhu, pAmyA sukha bharapUra. 3. ehija AThama ujaLI, jamyA sumati niNaMda; ATha jAti kaLaza karI, navarAtre sura Ida. 4. 1 vaizAkha.
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ 471 jamyA jeTha vadI AThame, munisuvratasvAmI; nema aSADa sudI AThame, aSTamI gati pAmI. 5. zrAvaNa vadanI AThame, nami janmyA jagabhANa; tema zrAvaNa sudI AThame, pAsajInuM niravANa. 6. bhAdaravA vadI AThama dine, caviyA svAmI supAsa; jina uttama pada pAne, sevyAthI zivavAsa. 7. zrI ekAdazInuM caityavaMdana zAsananAyaka vIrajI, prabhu kevaLa pAyo; saMgha caturvidha sthApavA, mahasena vana Ayo. 1. mAdhava sita ekAdazI, somala dvija ya; IdrabhUti Ade malyA, ekAdaza vijJa. 2. 4ekAdazase cauguNo, teno parivAra; veda artha avaLo kare, mana abhimAna apAra. 3. jIvAdika saMzaya harI e, ekAdaza gaNadhAra; vIre thApyA vaMdIe, jinazAsana jayakAra. 4. malli janma ara malli pAsa, vara caraNa vilAsI; RSabha ajita sumati nami, malli ghanaghAtI vinAzI, 5. padmaprabha zivavAsa pAsa, bhavabhavanA toDI; ekAdazI dIna ApaNI, Rddhi saghaLI joDI. 6. dasa kSetre gihuM kAlanA, traNaze kalyANaka; varasa agiyAra ekAdazI, ArAdho varanANa. 7. 1. mokSa. 2. vaizAkha zukla-zudI ekAdazIne divase somala nAmanA . vipra-brAhmaNe AraMbhelA yajJa prasaMge. 3. agiyAra vidvAna (vipro). 4. cuMmAlIsaze.
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47ra agiAra aMga lakhAvIe, ekAdaza pAThAM; paMjaNI ThavaNI vIMTaNI, mazI kAgaLa ne kAThAM. 8. agiAra avratachAMDavAe, vahopaDimA agiyAra; khImAvijaya jinazAsane, saphaLa karo avatAra. 9. zrI navapadajInuM stavana. siddhacakra vara sevA kIje, narabhava lAho lIkejI; vidhipUrvaka ArAdhana karatAM, bhavabhava pAtaka chIe. bhavIjana bhajIejI avara anAdinI cAla, nityanitya tajIejI (e AMkaNI) 1. devanA deva 1dayAkara ThAkara, cAkara sura nara indAjI; trigaDe tribhuvana nAyaka beThA, praNamI zrI jinacaMdA-bhavI2. ajara avinAzI akaLa ajarAmara, kevaLa daMsaNanANIjI; avyAbAdha3 anaMtuM vIraja, siddha praNamAM guNakhANI-bhavI) 3. vidyA saubhAgya lakSmI pITha, maMtrarAja yogapIThajI; sumeru pITha e paMca prasthAne, namo AcAraja 4IDha-bhavI) 4. aMga upAMga naMdi anuyogA, cha cheda ne mULa cArajI; dasa payajJA ema paNayAlIsapa, pAThaka tehanA dhAra-bhavI5. veda6 traNa ne hAsyAdika SaTa, mithyAtva cAra kaSAyajI; cauda atyaMtara navavidha bAhyanI, graMthI taje munirAya-bhavI) 6. upazama kSaya-upazama ne lAyaka, darzana traNa prakArajI; zraddhA pariNati AtamakerI, namIe vAraMvAra-bhavI) 7. 1. dayAnA bhaMDAra. 2 jene pharI janma levAno nathI. 3 kazI bAdhArahita. akhaMDa sukha. 4 ISTa (bhAvAcArya). 5 pIstAlIza Agama 6 puruSa, strI ane napuMsaka.
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ 473 aThyAvIza cauda ne SaTa duga7 eka, matyAdikanA jANajI; ema ekAvana bhede praNo, sAtame pada varanANa-bhavI. 8. nivRtti ne pravRtti bhede, cAritra che vyavahAre jI; niguNa sthiratA caraNa te praNamo, nizcaya zuddha prakAre-bhavI09. bAhya atyaMtara tapa te saMvara, samatA nirjarA hetujI; te tapa namIe bhAva dharIne, bhavasAgaramAM setu-bhavI) 10. e navapadamAM paNa che dharmI, dharma te varate cyArajI; deva gurune dharmate ehamAM, do10 tIna11cAra prakAranubhavI) 11. mAragadezakanaavinAzIpaNuM14,AcAra5vinaya16saMketajI; sahAyapaNuM 7 dharatA sAdhujI, praNamo ehIja hete18-bhavI) 12. vimalezvara sAMnidhya19 kare tehanI, uttama je ArAdhejI; pavijaya kahe te bhaviprANI nija Atama hita sAdhe-bhavI013. zrI vizasthAnakanuM stavana. hAMre mAre praNamuM sarasvatI mAguM vacana vilAsa jo, vize re tapa sthAnaka mahimA gAIzuM re lola; hAMre mAre prathama arihaMta pada logassa covIza jo, bIje re siddha sthAnaka pannara bhAvazuM re lola. 1. 7 be. 8 arihaMtAdika pAMca parameSThIo. 9 samyagdarzana (samakita) Adi cAra prakAra. 10 arihaMta ane siddha te be deva. 11 AcArya, upAdhyAya ane sAdhu e traNa guru. 12 darzana, jJAna, cAritra ane tapa e cAra prakArano dharma jANavo. 13 arihaMtano mokSamArgadarzaka guNa. 14 siddhano avinAzIpaNAno guNa. 15 AcAryano jJAnAdika pAMca AcAra pALavA-paLAvavAno guNa. 16 upAdhyAyano vinaya guNa (jaDa jevA ziSyane paNa suzikSAdAnathI suvinIta kare evo guNa). 17 anya bhavyAtmAone dharmamArgamAM AlaMbanarUpa thavAno guNa (sAdhuno). 18 eTalA mATe arihaMtAdikane trikaraNa zuddha praNAma karavAno che. 19 sahAyatA kare.
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 hAMre mAre trIje pavayaNazuM gaNazo logassa sAta jo, cauthe re AyariyANaM chatrIzano sahI re lola; hAMre mAre gherANuM pada pAMcame daza udAra jo, chaTTe re uvajajhAyANaM pacavIzano sahI re lola. 2. hAMre mAre sAtame namo loe savvasAhUNaM sattAvIza jo, AThame namo nANassa paMce bhAvazuM re lola; hAMre mAre navame darisaNa saDasaTha manane udAra jo, dazame namo viNayassa daza vakhANIe re lola. 3. hAre mAre agiyAramenamocArittassa logassa sattara jo, bArame namo baMbhasma navaguNe sahI re lola; hAMre mAre kiriyANuM pada terame vaLI pacavIza jo, caudaye namo tavassa bAra guNe sahI re lola, 4. hAMre mAre paMdarame namo goyamansa aThThAvIza jo, namo jiNANe cauvvIsa gaNazuM soLame re lola; sattarame namo cArittassa logassa sittera jo, nANassano pada gaNazuM ekAvana aDhArame re lola. 5. hAre mAre ogaNIzamenamo suassavIza pIstAlIzajo, vIzame namo hindusta vIza bhAvazuM re lola; hAMre mAre tapano mahimA cAraze upara viza jo, mAse eka oLI pUrI kIjIe re lola. 6. hAMre mAre tapa karatAM vaLI gaNIye doya hajAra jo, navakAravALI vIze sthAnika bhAvazuM re lola; hAMre mAre prabhAvanA saMgha sAhaSmIvacchalla sAra jo, ujamaNA vidhi kIjIe vinaya lIjIe re lola. 7. hAMre mAre tapano mahimA kahe zrI vIra jinarAya jo, vistAre ima saMbaMdha goyama svAmIne re lola;
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ 47pa hAMre mAre tapa karatAM vaLI tIrthakara pada hoya jo, devaguru Ima kAMti stavana sohAmaNo re lola. 8. zrI sImaMdhara jina stavana. dhanya dhanya kSetra mahAvidezajI, dhanya puMDarigiNI gAma; dhanya tihAMnA mAnavIjI, nitya uThI kare re praNAma; sImaMdhara svAmI kahIye re huM mahAvidehe AvIza; jayavaMtA jinavara kahIye re, huM tamane vAMdIza. 1. cAMdalIyA saMdezaDojI, kahejo sImaMdhara svAma; bharatakSetranA mAnavajI, nitya uThI kare re praNAma-sI) 2. samavasaraNa deve racyuM tihAM, cosaTha indra nareza; sonA taNe siMhAsana beThA, cAmara chatra dhareza-sI) 3. IndrANI kADhe gaNuM lIjI, motInA coka pareza; laLI laLI lIye lUMchaNAMjI, jinavara dIye upadeza-sItA 4. ehave same meM sAMbhaLyuM jI, have karavA paccakakhANa; pothI ThavaNI tihAM kaNejI, amata vANI vakhANa-sI) 5. rAyane vahAlA ghoDalAjI, vepArIne vahAlAM che dAma; amane vahAlA zrI sImaMdhara svAmI, jema sItAne zrIrAma-sI06. nahIM mAguM prabhu rAjya RddhijI, nahIM mAMguM garathabhaMDAra; huM mAMguM prabhu eTaluMjI, tuma pAse avatAra-sI0 7. deve na dIdhI pAMkhaDIjI, kema karI AvuM hajAra; mujaro mhAro mAnajo jI, praha ugamate sUra-sI8. samayasuMdaranI vinatIjI, mAnajo vAraMvAra; be kara joDI vinavuM jI, vinataDI avadhAra-sI9.
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 zrI sImaMdhara jina stavana | (rUpaiyo te AluM rokaDo mArA vahAlAjI-e dezI) manaDuM te mAharUM mokale, mArA vahAlAjI re; sasahara sAthe saMdeza, jaIne kahejo mArA vAlAjI re. bharatanA bhaktane tAravA mAtra ekavAra Avone A deza-jaI0 1. prabhujI vaso puSkalAvatI, mA,mahAvideha kSetramajhAra; jaIo. purI rAje puMDarigiNI, mAtra jihAM prabhuno avatAra. jaI0 2. zrI sImaMdhara sAhibA, mA vicaraMtA vItarAga; jaIo paDibohe bahu prANIne, mAtra tehano pAme kuNa tAga. jaI0 3. mana jANe uDI maLuM, mAtra paNa potAne nahI pAMkha; jaIo. bhagavaMta tuma jovA bhaNI, mAtra alajo dhare che behu AMkha. jaI04. durgama moTA DuMgarA, mAtra nadI nALAno nahIM pAra; jaI0 ghATInI AMTI ghaNI, mALa aTavI paMtha apAra. jaI0 5. koDI sonaiye kAsIdI, mALa karanAro nahIM koya; jaI0 kAgaLIyo kema mokaluM, mArA hoMza te nitya navalI hoya. jaI0 6. lakhuM ke je lekhamAM, mA0 lAkha game abhilASa; jaI0 tame lejAmAM te lAho, mA, muja mana pUre che sAMkha. jaI0 7. lokAloka sarUpanAM, mAtra jagatamAM tame cho jANa; jaIo. jANa Age zuM jaNAvIe, mATe Akhara ame ajANa. jaIo 8. vAcaka udayanI vinati, mAva sasahara kahyA saMdeza; jaIo mAnI lejo mAharI, mA0 vasatAM dUra videza. jaIo 90 1 zazadhara-caMdramA. 2 pratibodhe. 3 Do. 4 Apa te tarata jANI jAo cho.
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ 477 zrI yugamaMdhara jina stavana. " (madhukaranI dezImAM) zrI yugamaMdharane kejo, ke dadhisuta vinataDI suNajo re; zrI yuga0 e AMkaNI kAyA pAmI ati kuDI, pAMkha nahIM AvuM uDI; labdhi nahi koye rUDI re. zrIyu.0 1. tuma sevAmAMhI sura koDA, IhAM Ave jo eka doDI; AzA phaLe pa taka moDI re. zrIyuga0 2. duSama samayamAM iNe bharate, atizaya nANI navivarate; kahIe kaho koNa sAMbhaLate re. zrIyuga) 3. zravaNa sukhIyA tumanAme, nayaNA darisaNa navi pAme; e to jhagaDA na ThAme re. zrIyu.0 4. cAra AMgaLa aMtara rahevuM zokalaDInIpare duHkha sahevuM prabhu vinA koNa AgaLa kahevuM re. zrIyuga0pa. moTA meLa karI Ape, behane tola karI thApe; sajjana jasa jagamAM vyApe re. zrIyu0 . behuno ekamato thAve, kevala nANa jugala pAve; to savi vAta banI Ave re. zrIyuga) 7 gajalaMchana gajagatigAmI, vicare vaprAvijaya svAmI; nayarI vijayA guNadhAmI re. zrIyuga) 8. mAtA sutArAe jAyo, sudaDha narapatikula Ayo; paMDita jinavijaya gAyo re. zrIyu.0 9. 1 AMkha ane kAnane cAra AMgaLanuM cheTuM che, tethI kAna zrIyugamaMdhara svAmInuM nAma sAMbhaLe che paNa prabhu dUra hovAthI AMkha dekhI zakatI nathI; tethI AMkhane zokyanI peThe duHkha thAya che.
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 zrI siddhAcalajInuM stavana (jasodA mAvaDI-e dezI) jAtrA+navANuM karIe, vimalagirijAtrA na vANuM karIe. pUrava navANuM vAra zetruMjA giri, RSabha niNaMda samosarIe. vimala0 1. koDi sahasa bhava pAtaka tUTe, zetrujA sAmo Daga bharIe. vimala0 2. sAta chaTha doya aThama tapasyA, karI caDhIe girivarIe. vimala0 3. puMDarIka pada japIye mana harakhe, adhyavasAya zubha dharIye. vimala0 4. pApI abhavI na najare dekhe, hiMsaka paNa uddharIe. vimala0 5. bhUmisaMthArone nArItaNo saMga. dUra thakI pariharIye. vimala0 6. sacitta parihArI ne ekala AhArI, guru sAthe pada carIyevimala0 7. paDikkamaNAM DhoyavidhizuM karIye, pApa paDala vikharIye. vimala0 8. kalikALe e tIratha mohotuM, pravahaNa+ jima bharadariye. vimala0 9. +navvANuM yAtrA karanArAoe (ane upalakSaNathI vidhirasika anya yAtrALuoe) yAtrA karatAM je charI pALavI joIe, tenA nAma 1 thI 6 aMka dvArA batAvavAmAM AvyAM che. abhavI (abhavya) evA pApI (evo artha jAmyo che.) + nAva-vahANa.
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 uttama e girivara sevaMtAM, padya kahe bhava tarIye. vimala0 10. zrI siddhAcalajInuM stavana. siddhigiri dhyAvo bhavikA, siddhigiri dhyAvo; ghara beThA paNa bahu phaLa pAvo bhavikA, bahu phaLa pAvo; naMdIsara yAtrAye je phaLa hove, tethI bamaNerUM phaLa kuMDalagiri hove. bha0 kuM0 1. tigaNuM cakagiri cogaNuM gajadaMtA, tethI bamaNerU phaLa jaMbU mahattA. bha0 je0 paTagaNuM dhAtakI caitya jAhAre, battIsa gaNerUM phaLa puphakhala vihAre. bha0 50 2. tethI zatagaNuM phala meru caitya jAhAre, sahasa gaNerUM phaLa sametazikhare. bha0 sa0 lAkha gaNeruM phaLa aMjanagiri jAhAre, daza lAkha gaNeruM phaLaaSTApada giranAre. bha0 a0 3. koDi gaNeruM phaLa zrI siddhAcala bheTe, jemane anAdinA durita umeTe, bha060 bhAva anaMte anaMta phaLa pAve, jJAnavimaLasUri ema guNa gAve. bha0 e0 4. zrI rAyaNa pagalAnuM stavana. zrI AdIzvara aMtarayAmI, jIvana jagata AdhAra; zAnata sudhArasa jJAna bhariyo, siddhAcala zaNagAra; rAyaNa rUDI re, jihAM prabhu pAya dhare, dekhata duHkha hare; puNyavaMtA prANI re, prabhujInI sevA kareo vimalagiri vaMdo re. 1.
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 guNa anaMtA girivara kerA, sidhyA sAdhu anaMta; vaLI re siddhaze vAra anaMtI, ema bhAkhe bhagavaMta; bhavobhava kerAM re pAtaka dUra kare. vimalagiri vaMdo re0 2. vAvaDIyuM rasakuMpA kerI, maNi-mANekanI khANa; ratnakhANa bahu rAje ho tIratha, evI zrI jinavANa; sukhanA snehI re baMdhana dUra kare. vimalagiri vaMdo re0 3. pAMca koDizuM puMDarika sidhyA, traNa koDizuM rAma; vIza koDizuM pAMDava sidhyA, siddhakSetra siddhaThAma; munivara mhoTA re anaMtA sidvivare. vimalagiri vaMdo re0 4. eso tIratha ora na jagameM, bhAkhe zrI jinabhANa; durgati kApe ne pAra utAre (vhAlo), Ape kevaLanANa; bhavajina bhAve re je enuM dhyAna dhare. vimalagiri vaMdo re5. dravya bhAvazuM pUjA karatAM, pUjo zrI jinapAya (jinarAya); cidAnaMda sukha Atama vedI, jyotise jyota milAya; kIrati ehanI re mANeka muni kare. vimalagiri vaMdo re0 6. zrI Adijina stavana (Adi te arihaMta-e rAga) Adi jiNaMda arihaMtajI, prabhu amane re; tume gho darizana mahArAja, zuM kahuM tamane re, ATha pahoramAM eka ghaDI, pra0 lAdhyuM tamAruM dhyAna- zuM 1. , madhukarane mana mAlatI, ka0 jima morane mana meha; zuMo sItAne mana rAmajI, pra. tema vAdhyo tumazuM neha-zuM0 2.
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ 481 rohiNIne mana caMdajI, pra0 vaLI revAye gajarAja; zuMo samaya samaya prabhu sAMbhaLe, pra) manaDAmAM mahArAja-zuM0 3. niHsnehI thaI navi chUTIye, pra0 karuNAvaMta kahAo; zuMo guNa avaguNa jotA rakhe, pra0 to tAraka kema kahAo- zuM 4. raDha lAgI prabhu rUpanI, pra0 mune na game bIjI vAta; zuM vAye vAta bane nahIM, pra0 maLIye mUkI brAMta-zuM. 5. seve ciMtAmaNi phaLa pra) tuM to tribhuvananAtha; zuM so vAte choDuM nahIM, pra0 have AvyAM muja hAtha-. muMhanI vAta mUko parI, pra0 jima jANo tima tAra; zuMo sahaguru suMdara kavirAyano, pra0 pAne prabhuzuM pyAra-zuM0 7. zrI sumatijina stavana (jhAMjhariyA munivaranI - e dezI) sumatinAtha guNazuM milIjI, vAdhe muja mana prIti; telabiMdu jema vistarejI, jaLamAMhe bhalI rIti; sobhAgI jinazuM lAgyo avihaDa raMga. 1. sajjana zuM je prItaDIjI, chAnI te na rakhAya; parimala kasturI taNojI, mahIM mAMhe mahakAya-sobhAgI 2. AMgaLIe navi merU DhaMkAe, chAbaDIe ravi teja; aMjalImAMkimacaMganamAe, muja mana tima prabhukheja-so0 3. huo kipenahiM adhara aruNa, jima khAtAM pAna suraMga; pIvata bharabhara prabhuguNa pyAlA, tima muja prema abhaMga-so 4. DhAMkI Isu palAlazaMjI, na rahe lahI vistAra; vAcaka yaza kahe prabhu taNojI, tima muja prema prakAra-sopa. 1 hoTha. 2 zelaDI. 31
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 zrI vAsupUjyasvAmInuM stavana. (sAhebA motIDo hamAro-e dezI) svAmI tume kAMI kAmaNa kIdhuM, cittaDuM amArUM corI lIdhuM; sAhebA vAsupUjya jigaMdA, mohanA vAsupUjya e AMkaNI. ame paNa temazuM kAmaNa karazuM, bhakatye grahI mana gharamAM dharazuM. sA0 1. mana gharamAM dharIyA ghara zobhA, dekhata nitya raheze sthira-thobhA; mana vaikuMThe akuMThita bhakti, yogI bhAkhe anubhava yuphate sA0 2. phaleze vAsita mana saMsAra, kuleza rahita mana te bhavapAra; jo vizuddha mana ghara tame AvyA, prabhu to ame navanidhi Rddhi pAyA. sA0 3. sAta rAja aLagA jaI beThA, paNa bhakatye ama manamAM peThA; aLagAne vaLagyA je rahevuM, te bhANA khaDakhaDa duHkha sahevuM. sA0 4. dhyAyaka dhyeya dhyAna guNa ke, bheda cheda karazuM have Teke; khIra-nIrapare temazuM maLazuM, vAcaka yaza kahe he haLazuM.sAva 5. 1 asmalita. 2 AkuLatA. 3 aMtarabheda TALIzuM. 4 preme pa ekatA karIzuM.
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ 483 zrI zAMtijina stavana zAMti jinezvara sAheba vaMdo, anubhavarasano kaMdo re; mukha maTake locanane laTake, mohyA sura nara vaMdo re. zAMti. 1. maMjara dekhIne koyala Toke, meghaghaTA jema moro re; tema jinapratimA nirakhI harakhuM vaLI jema caMda cakoro re. zAMti0 2. jinapratimA zrI jinavara bhAkhI, sUtra ghaNA che sAkhI re, suranara munivara vaMdana pUjA, karatAM ziva abhilASI re. zAMti0 3. rAyapasaNI pratimA pUjI, suriAbha samakita dhArI re; jIvAbhigame pratimA pUjI, vijayadeva adhikArI re. zAMti) 4. jinavara biMba vinA navi vaMduM, ANaMdajI ema bole re, sAtame aMge samakita mUle, avara nahi tasa tole re. zAMti) 5. jJAtAsUtre draupadI pUjA, karatI zivasukha mAge re; rAya siddhArathe pratimA pUjI, kalpasUtra mAMhe rAge re. zAMti0 6. vidyAcAraNa munivara vaMdI, pratimA pAMcamA aMge re; jaMghAcAraNa munivara vaMdI, jinapaDimA manaraMge re. zAMti) 7. AryasuhastisUri upadeze, cAvo saMprati rAya re; savA koDijinabiMba bharAvyAM, dhanya dhanya ehanI mAyare. zAMti0 8. mokalI pratimA abhayakumAre, dekhI AdrakumAre re; jAtismaraNe samakita pAmI, varIo zivasukha sAra re. zAMti0 9. ityAdika bahu pATha kahyAM che, sUtra mAMhe sukhakArI re; sUtrataNo eka varaNa uthApe, te kahyo bahula saMsArI re. zAMti. 10. te mATe jina ANAdhArI, kumati kadAgraha nivArI re; bhaktitaNAM phala uttarAdhyayana, bodhibIja sukhakArI re. zAMti) 11. 1. bhagavatI sUtramAM.
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 eka bhave doya padavI pAmyA, soLamA zrI jinarAya re; muja manamaMdirIe padharAvyA, dhavala maMgaLa gavarAya re. zAMti 12. jina uttama padarUpa anupama, karati kamalanI zALA re; jIvavijaya kavi prabhujInI bhakti, karatA maMgalamALA re.zAMti) 13. zrI pArzvajina stavana mohana mujaro lejo rAja, tuma sevAmAM rahezuM; vAmAnaMdana jagadAnaMdana, je sudhArasa khANI; mukha maTake locanane laTake, lobhANI indrANI. mohana, 1. bhava paTTaNa cahuM dizi cAre, gati corAsI lAkha cauTA; krodha mAna mAyA ne lobhAdika, covaTIyA ati khoTA. mohana02. anAdi nigodano baMdhIkhAno, tRSNA tope rAkhyo; saMjJA cAre cokI melI, veda napuMsaka AMkyo; mohana) 3. bhavasthiti karmavivara laInATho, punya udayapaNavALo; sthAvara vigalaiMdripaNuM olaMgI, paMcedripaNuM lAdhyo. mohana) 4. mAnavabhavaAraja kulasara,vimalabodha maLyomujane, krodhAdi ripu zatru vimAsI, teNe oLakhAvyo tujane. mohana) pa. pATaNa mAMhe parama dayALu, jagata vibhUSaNa bheTyA; sattara bANu zubha pariNAme, karma kaThina baLa meTyA. mohana) 6. samakita gaja upazama aMbADI, jJAna kaTaka baLa kIdhuM khimAvijaya jina caraNa ramaNa sukha, rAja potAnuM lIdhuM. mohana0 7.
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ 485 mahAvIra svAmInA paMca kalyANakanuM - daza DhALanuM stavana DhALa pahelI (prabhu citta dharIne avadhAro muja vAta-e dezI) sarasvati bhagavatidIyo mati caMgI, sarasa suraMgI vANa; tuja pasAya mAya citta dharI huM, jinaguNa rayaNanI khANa. 1. girUA guNa virajI, gAIzuM tribhuvana rAya; tuja nAme ghara maMgalamAlA, citta dhare bahu sukha thAya. girUA0 2. jaMbUDhIpe bharata kSetramAMhi, nayara mAhaNakuMDa gAma; RSabhadatta vara vipra vase tihAM, devAnaMdA tasa priyA nAma. girUA0 3. sura vimAna vara puSpottarathI, cavi prabhu lIye avatAra; tava te mANI rayaNI maLe, supana lahe daza cAra. girUA0 4. dhUre mayagala malapato dekhe, bIje vRSabha vizAla; trIje kezarI lakSmI cotha, pAMcame phulanI mALa. girUA0 5. caMdra sUrya dhvaja kalaza pamisara, dekhe deva vimAna; rayaNarehA rayaNAsara rAje, caudame agni pradhAna. girUA0 6. AnaMdabhara tava jAgI suMdarI, kaMtane kahe parabhAta; suNI vipra kahe tuja suta hoze, tribhuvana mAMhe vikhyAta. girUA0 7. atiabhimAna kIyo mArici bhave, jAo jAo karamavicAra; tAta sutA vara tihAM thayA kuMvara, valI nIca kule avatAra. girUA0 8. INa avasara indrAsana Dole, nANe karI hari joya; mAhaNI kukhe jaga gurU pekhe, namI kahe aghaTatuM hoya. girUA0 9.
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 tatakSaNa hari haraNedra teDAvI, mokaliyo teNe thAya; mAhaNI garbha ane trisalAno, bihu badalI sura jAya. girUA0 10. vali nizibhara te devAnaMdA, supana lahe asAra; jANye supanatrisalA kara caDhiyA, jaI kahenija bharatAra. girUA011. kaMtha kahe tuM duHkha hara suMdarI, muja mana aciraja hoya; marUla raNamAM kalpadrumadITho, Aja saMzaya Talyo soya.girUA012. DhALa bIjI nayari kSatriphaMDa narapati, siddhAratha bhalA e; ANa na khaMDe re tama taNI, jaga jasanirmalo e. 1. tasa paTarANI trisalA satI, kukhe jagapati e; parama harSa hiyaDe dharI, ThaviyA surapati e. 2. sukha seje poDhI devI, to cauda supana lahe e; jAgatI jina guNa gAvatI, harSatI gahagahe e. 3. rAjahaMsa gati cAlatI, piyu kane AvatI e; praha ugamate sUra to, vinave nija pati e. 4. vAta suNI rAya raMjiyo, paMDita teDiyA e; teNe same supana vicAra to, pustaka choDImAM e. 5. bole madhurI vANa to, guNanidhi suta hoze e; sukha saMpatti ghare vAdhaze, saMkaTa bhAMjaze e. 6. paMDitane rAya suThiyA, lacchI dIye ghaNI e; kahe e vANI sakala hojo, amane tuma taNI e. 7. nijapada paMDita saMcaryA, rAya sukhe rahe e; devI udara garbha vAdhato, zubha dohalA lahe e. 8. mAta bhakti jinapati kare, garbha hAle nahIM e; sAta mAsa vADA volIyA, mAya ciMtA lahIe. 9.
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ 487 sahIyarane kahe sAMbhaLo,kaNe mahAro garbhaharyoe; huM re bholI jANuM nahIM, phogaTa pragaTa karyo che. 10. sakhI kahe arihaMta samaratAM, duHkhadohaga TaLe e tava jina jJAna prayujIyo, garbha te salasale e. 11. mAta pitA parivAranuM, duHkha nivAriyuM e; saMyama na leuM mAya tAyachatAM, jinanirdhArIyuM e. 12. aNadIThe moha evaDo te, kima vichoha khame e; nava mAsa vADA upare, dina sADA sAtame e. 13. caitra zukla dina terase, zrIjina janamIA e; siddhAratha bhUpati bhalo, occhava tava mAMDiyA e. 14. (vastunI-dezI) putra janmyo putra janamyo, jagata zaNagAra, zrI siddhAratha nRpa kuLa tilo, kuLamaMDaNa kuLataNo dIvo; zrI jinadharma pasAule, trisalA devI suta ciraMjIvo; ema AzISa dIe bhalI, AvI chapanna kumArI, sUtikarma kare te sahI, sohe jisI harinI nArI. 1. DhALa-trIjI cahyuM re siMhAsana indra, jJAne nirakhatA e; jANI janma niNaMda, indra tava harakhatA e. 1. AsanathI re uTheva, bhakti hRdaye ghaNIe; vAje sughoSA ghaMTa, saghale raNajhaNe e. 2. indra bhavanapati vIza, vyaMtara taNAe; batrIsa ravi zazi doya, daza hari kalpanA e. 3.
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 cosaTha indra milevI, praNamI kahe e; ratnagarbhA jinamAta, dujI esI nahIM e. 4. janmamahotsava kare deva, sarave AvIyA e; mAyane deI nidrA maMtra, suta le merU gayA e. 5. kaMcana maNi re bhaMgAra, gaMdhodaka bharyA e; kima saheze laghu vIra, hari zaMkA dhare e. 6. vaheze nIra pravAha, kima te nAmIye e; na kare namaNA snAtra, jANyuM svAmIe e. 7. caraNa aMguTha merU, cAMpI nAciyo e; muja zira paga bhagavata, ima kahI mAciyo e. 8. ulaTayA sAyara sAta, sarave jalahalyA e; pAyAle nAjhiMdra, saghalA salavalyA e. 9. girivara guTe TUMka, gaDagaDe ghaNuM ; traNa bhuvananA loka, kaMpita lathaDyA e. 10. anaMta bala arihaMta, surapati kahe che; muja mana murakha mUDha, eTaluM navi lahe e. 11. pradakSiNA deI khAmaya, mahotsava kare e; nAce sura gAe gIta, puNya pote bhare e. 12. INa same saraganI lIla, tRNa sama gaNe e; jina mukI mAyane pAsa, pada gayA ApaNe e. 13. mAya jAgI jAe putra, suravara pUjiyo e; kuMDala doI devaduSya, amiya aMguThe dIyo e. 14. janmamahotsava kare tAta, riddhiye vAdhIyo e; svajana saMtoSI nAma, vardhamAna thApIyo e. 15.
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ 489 DhALa cothI prabhu kalpatarU pare vAdhe, guNa mahimA pAra na lAdhe; rUpe abhuta anupama akala, aMga lakSaNa vidyA sakala. 1. mukha caMdra kamaladala nayaNAM, zvAsa surabhigaMdha mIThAM vayaNAM; hemavarNa tanu sohAve, ati niramala nIre navarAve. 2. tapa teje sUrya sohe, jotAM sura naranAM mana mohe; rame rAjakuMvara zuM vanamAM, mAya tAyane AnaMda manamAM. 3. prabhu atula mahAbala vIra, indra sabhAmAMhe kahe jina vIra; eka sura mUDha vAta na mAne, Avyo parakhavAne ramavAne. 4. ahiM thaI vRkSa Amaliyo rAkhe, prabhu hAthe jhAlI dUra nAkhe; valI bAlakathaI AvI ramIyo, hArI vIrane khAMdhe laI gamIyo. 5. mAya tAya duHkha dharI kahe mitra, vardhamAnane laI gayo zatru; jotA sura vAdhe gaganemithyAtvI, vIre muThIyehaNyo paDyodharatI. 6. pAya namI nAma dIdhuM mahAvIra, jehavo indra kahyo tehavo dhIra; sura valIyo ne prabhu AvyA raMge, mAya tAyane ulaTa aMge. 7. (vastunI dezI) rAya occhava rAya occhava, kare manaraMga; lekhana zAlAe suta Thave, vIra jJAna sayala jANe; tava saudharma Indra AvIyA, pUche graMtha svAmI vakhANe; jena vyakaraNa tihAM kiyo, ANaMde surarAya; vacana vade prabhu bhAratI, paMDyo vismaya thAya. 1. DhALa pAMcamI yauvana vaya jina AviyA e, rAye kanyA yazodA paraNAvIyA e; vivAha mahotsava zubha kiyA e, savi sukha saMsAranAM vilasImAM e. 1.
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 anukrame huI eka kuMvarI e, trIsa varasajinarAja lIlA karI e; mAtA-pitA sadgati gayAM e, pachI vIra vairAge pUriyA e. 2. mayaNarAya manazuM chatiyo e, vIre athIra saMsAra mana ciMtiyo e; rAjaramaNI Rddhi pariharI e, kahe kuTuMbane lezuM saMyamasirI e. 3. DhALa chaThThI pitarIyo supAsa re, bhAI naMdIvartana; kahe vatsa ema na kIjiye e. 1. Age mAya tAyavicchohare, tuM valI vrata lIe; cAMde khAra na dIjiye e. 2. nIra viNa jima matsya re, vIra vinA tima; TalavalatuM sahu ema kahe che. 3. kRpAvaMta bhagavaMta re, neha vacane kahI; be varasa jhAjherAM rahe che. 4. phAsu lIe anna pAna re, paraghara navi jIme; citta cAritra bhAve rame e. 5. na kare rAjanI ciMta re, sura lokAMtika; AvI kahe saMyama same e0 6. bujha bujha bhagavaMta re, choDI viSaya sukha; A saMsAra vadhAraNo e. 7. DhALa sAtamI Ale Ale trizalAno kuMvara, rAjA siddhArathano naMdana; dAna saMvatsarI e. eka koDI ATha lAkha dina prate e, kanaka rayaNa rUpA motI to; mUThIcuM bharI bharIe Alei Ale) 1.
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ 491 dhaNa kaNa gaja ratha ghoDalA e, gAma nayara pura deza to; manavAMchita phalyAM e. niradhana te dhanavaMta thayA e, tasa ghare na oLakhe nArI to, sama kare valI valI e. Alei Ale2. duHkha dAridra hare jagatataNAM e, megha pare varasIdAna to, pRthvI anRNa karI e. e bahu nara nArI utsava jue e, suranara kare re maMDANa to; jina dIkSA varI e. Aleo Aleo 3. vihAra krama jagagurU kiyo e, keDe Avyo mAhaNa mitra to; nArI e saMtApiyo e. jina yAcaka huM visaryo e, prabhu baMdha thakI devaduSya to; paTa khaMDa karI dIjIe e. Alei Ale) 4. DhALa AThamI (chaThThI bhAvanA-dharo-e dezI) jasa ghara prabhu kare pAraNuM, sura tihAM kaMcana varase ati ghaNuM AMgaNuM dIpe teje teha taNuM e, devaduMdubhi vAje e; tiNa nAde aMbara gAje e,chAje etribhuvanamAM sohAmaNuM e. 1. (troTaka) sohAmaNuM prabhu tapa tape bahu, deza videze vicaratA; bhavya jIvane upadeza deI, sAte iti zamAvatA; SaTa mAsa vana kAussagna rahI, jina kaThIna karma dahe sahI; govALa gokula bhaLAvIyA, vIra mukhe bolyA nahIM. 2. (DhALa) gokula savi daha dizi gayA, tiNe AvI kahe muni, kihAM gayA RSirAya, upara. mUrakha kopIyA e,
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 caraNa upara rAMdhI khIra, teNe upasarge na calyA dhIra; mahAvIra zravaNe khIlA ThokIyA e. 3. - (troTaka) ThokIyA khIlA duHkhe pItyA, ko na lahe utama karI gayA; jinarAyane mana zatru mitra sarikhA, merU pare dhyAne rahyA; unahI varase megha bAre, vIjaLI jhabake ghaNI; beu caraNa upara DAbha Ugyo, Ima sahe tribhuvana dhaNI. 4. (DhALa) ika dina dhyAna pUruM karI, prabhu nayarIye pahotA gocarI, tihAM vaidyazravaNe khIlA jANIyAe, pAraNuM karI kAussagga rahyA; tihAM velve saMca bhelA kIyA, bAMdhIyA vRkSe dora khIlA tANIyAe. 5. (troTaka) tANI kADhacA doya khIlA, vIra vedanA thaI ghaNI; AkraMda karatAM giri thayo, zatakhaMDa jAo gati karama taNI; bAMdhe re jIvaDo karma hasatAM, rovaMtAM chUTe nahiM; dhanya dhanya munivara rahe samacitta, Ima karma guTe sahI. 6. DhALa navamI juo juo karame zuM kIdhuM re, anna varasarUSabhe na lIdhuM re; karama vaze ma karo kheda re, mallinAtha pAmyA strIveda re. 1. karme cakrI brahmadatta naDIyo re, subhUma narake e paDiyo re; bharata bAhubala zuM laDIyo re, cakri harirAya jasa caDiyo re. 2. sanaskumAre sahyA roga re, nala damayaMtI viyoga re; vAsudevane jarAkuMvare mAryo re, baladeva mohanIye dhAryo re. 3. bhAI zaba mastake vahIyo re, pratibodha sura mukhe lahiyo re; zreNika naraka e pahuta re, vana gayA dazaratha puta re. 4.
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ 493 satyavaMta harizcaMdra dhIra re, DuMba ghare zIra vahyuM nIra re; kuberadattane kuyoga re, bena valI mAtAjuM bhoga re. 5. para hasta caMdanabAlA re, carce subhadrAne Ala re; mayaNarehA mRgAMkalekhA re, duHkha bhogavyAM te anekA re. 6. karame caMdra kalaMkyo re, rAya raMka koI na mukyo re; Indra ahalyA zuM lubbo re, ratnAdevI iza vaza kIyo re. 7. Izvara nArIye nacAvyo re, brahmA dhyAnathI mukAvyo re; aho aho karma pradhAna re, jItyA jItyA zrI vartamAna re. 8. DhALa dazamI Ima karma khapAvI, dhIra puruSa mahAvIra; bAra varasa taNuM tapa, te saghaLuM viNa nIra; zAlivRkSa taLe prabhu pAmyA kevaLajJAna, samosaraNa racyuM sura, dezanA dIye jinabhANa. 1. apApA nayarI, yajJa kare vipra jeha, sarva bujhavI dIkSA dIye, vIrane vaMde teva; gautama RSi Ade, cArase cAra hajAra; sahasa cauda munIzvara, gaNadharavara agyAra. 2. caMdanabAlA pramukha, sAdhavI sahasa chatrIsa; doDha lAkha sahasa nava, zrAvaka de AzISa; traNya lAkha zrAvikA, upara sahasa aDhAra; saMgha caturvidha sthApyo, dhana dhana jina parivAra. 3. prabhu azoka tarU tala, trigaDe kare vakhANa; suNe paraSadA bAre, yojana vANI pramANa; traNa chatra sohe zira, cAmara DhAle Indra; nATaka baddha batrIsa, cotrIsa atizaya niNaMda. 4.
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 484 phulapagara bhare sura, vAje duMdubhi nAda; name sakala surAsura, chAMDI savi pramAda; cihuM rUpe sohe, dharma prakAza cAra; covIsamo jinavara, Ape bhavano pAra. 5. prabhu varasa bahotera, pAlI nirmala Aya; tribhuvana upagArI, taraNa tAraNa jinarAya; kArtika mAse dina, dIvAlI nivaNa; prabhu mukta pahoMcyA, praName nitya kalyANa. 6. kalaza ima vIra jinavara sayala sukhakara, nAme nava nidhi saMpaje, ghara Rddhi vRddhi siddhi pAme, eka mane je nara bhaje, tapagaccha ThAkara guNa vairAgara, hIravijaya sUrIzvaro, haMsarAja vaMde mana ANaMde, kahe dhanya muja e gurU. 1. 2. zrI mahAvIra svAmInA sattAvIza bhavanuM pAMca DhALanuM stavana. dohA zrI zubhavijaya sugurU namI, namI padmAvatI mAya; bhava sattAvIza varNavuM, suNatAM samakita thAya. 1. samakita pAme jIva te, bhava gaNatI e gaNAya; jo vaLI saMsAre bhame, to paNa mukta jAya. 2. vIra jinezvara sAhibo, bhamiyo kALa anaMta; paNa samakita pAmyA pachI, aMte thayo arihaMta. 3.
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 DhALa pahelI (kapura hoye ati ujalo re-dezI) pahele bhave eka gAmano re, rAya nAme nayasAra; kASTha levA aTavI gayo re, bhojana veLA thAya re; prANI dhariye samakita raMga, jima pAmiye sukha abhaMgare. prANI1. mana ciMte mahimA nIlo re, Ave tapasI koya; dAna deI bhojana karuM re, to vAMchita phaLa hoya re. prANI) 2. mAraga dekhI munivarA re, vaMde deI upayoga; pUche kema bhaTako IhAM re, muni kahe sAtha vijoga re. prANI, 3. harakha bhare teDI gayo re, paDilAbhyA munirAja; bhojana karI kahe cAlIe re, sAtha bheLA karUM Aja re. prANI, 4. pagavaTIye bhegA karyAre, kahe muni dravya e mArga, saMsAre bhUlA bhamo re, bhAva mAraga apavarga re. prANIo 5. deva gurU oLakhAvIyA re, dIdho vidhi navakAra; pazcima mahAvidehamAM re, pAmyo samakita sAra re. prANI) 6. zubha dhyAne marI sura huo re, pahelA sarga mojhAra; palyopama Ayu cavI re, bharata ghare avatAra re. prANI0 7. nAme marIcI yauvane re, saMyama lIe prabhu pAsa; duSkara caraNa lahI thayo re, tridaMDIka zubha vAsa re. prANI0 8. DhALa bIjI (vivAhalAnI dezI) navo veSa race teNI veLA, vicare AdIsara bheLA; jaLa thoDe snAna vizeSa, page pAvaDI bhagave veSa. 1.
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 46 dhare tridaMDa lAkaDI mhoTI, zira maMDaNa ne dhare coTI; vaLI chatra vilepana aMge, thUlathI vrata dharato raMge. 2. sonAnI janoI rAkhe, sahune muni mAraga bhAkhe; samosaraNe pUche nareza, koI Age hoze jineza. 3. jina jaMpe bharatane tAma, tuja putra marIcI nAma; viranAme thaze jina chellA, A bharate vAsudeva pahelA. 4. cakravartI videhe thAze, suNI AvyA bharata ullAse; marIcIne pradakSiNA detA, namI vaMdIe ema kahetA. 5. tame punyAvaMta gavAzo, hari cakrI carama jina thAzo; navi vaMdu tridaMDika veza, namuM bhaktiye vIra jineza. 6. ema stavanA karI ghara jAve, marIcI mana harSa na mAve; mhAre traNa padavInI chApa, dAdA jina cakrI bApa. 7. ema vAsudeva dhura thaIzuM, kuLa uttama hArUM kahIzuM; nAce kuLa madazuM bharANo, nIca gotra tihAM baMdhANo. 8. eka dina tanu roge vyApe, koI sAdhu pANI na Ape; tyAre vaMche celo eka, tava maLiyo kapila aviveka. 9. dezanA suNI dIkSA vAse, kahe marIcI lIyo prabhu pAse; rAjaputra kahe tuma pAse, lezuM ame dIkSA ullAse. 10. tuma darazane dharamano vahema, suNI ciMte marIcI ema; muja yogya maLyo e celo, mULa kaDave kaDavo velo. 11. marIcI kahe dharma ubhayamAM, lIe dIkSA jovana vayamAM eNe vacane vadhyo saMsAra, e trIjo kahyo avatAra. 12. lAkha corAsI pUrava Aya, pALI pAMcame svarge sidhAya; daza sAgara jIvita tyAMhI, zubha vIra sadA sukha mAMhI. 13.
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ 497 DhALa trIjI (copAInI dezI) pAMcame bhava kollAga sanniveza, kauzika nAme brAhmaNa veSa; eMsI lAkha purava anusarI, tridaMDIyAne veSe marI. 1. kALa bahu bhamIyo saMsAra, dhRNApurI chaThTho avatAra; bahoMtera lAkha pUravane Aya, vipra tridaMDika veSa dharAya. 2. saudharme madhya sthitie thayo, AThame caitya sanniveze gayo; agnidyota dvija tridaMDI, pUrva Ayu lAkha sAThe muo. 3. madhyasthitie sura svargaizAna, dazame maMdirapura dvija ThANa; lAkha chappana pUravApurI, agnibhUti tridaMDika marI. 4. trIje saraga madhyAyu dharI, bArame bhava zvetAMbI purI; purava lAkha cummAlIsa Aya, bhAradvija tridaMDika thAya. 5. terame cothe svarge ramI, kAla ghaNo saMsAre bhamI; caudane bhava rAjagRhI jAya, cotrIsa lAkha pUrvane Aya. 6. thAvara vipra tridaMDI thayo, pAMcame svarge marIne gayo; soLame bhava kroDa varasa samAya, rAjakumAra vizvabhUti thAya. 7. saMbhUti muni pAse aNagAra, dukkara tapa karI varasa hajAra; mAsakhamaNa pAraNuM dharI dayA, mathurAmAM gocarIe gayA. 8. gAye haNyA muni paDiyA vazA, vizAkhAnaMdI piriyohasyA; gauzRMga muni garve karI, gayaNa uchALI dharatI dharI. 90 tapabaLathI hojyo baLa dhaNI, karI niyANuM muni aNasaNI; sattarame mahAzukra surA, zrI zubhavIra sattara sAgarA. 10. 32
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 498 DhANa cothI (nadI yamunA ke tIra, uDe doya paMkhIyAM-dezI) aDhArameM bhave sAta supane sUcita satI, potanapurIe prajApati rANI mRgAvatI; tasa suta nAme tripRSTa vAsudeva nIpajyA; pApa ghaNuM karI sAtamI narake upanyA. 1. vIzame bhava thaI siMha cothI narake gayA, tiyAMthI AvI saMsAre bhava bahuLA thayA; bAvIsame nara bhava lahI puNya dazA varyA, trevIzame rAjadhAnI mukAe saMcaryA. 2. rAya dhanaMjaya dhAraNI rANIe janamiyA, lAkha corAzI pUrava Ayu jIviyA; priya mitra nAme cakravartI dIkSA lahI, koDI varasa cAritra dazA pALI sahI. 3. mahAzukra thaI deva iNe bharate cavI, chatrikA nagarIye jitazatru rAjavI; bhadrA mAya lakha pacavIza varasa sthiti dharI, naMdana nAme putra dIkSA AcarI. 4. agiyAra lAkhane eMsI hajAra chasse vaLI, upara pIstAlIsa adhika paNa dina phaLI; viza sthAnaka mAsakSamaNe jAvajIva sAdhatA, tIrthakara nAmakarma tihAM nikAcatA. 5. lAkha varasa dIkSA paryAya te pALatA, chavIzame bhava prANata kalpa devatA; sAgara vIsanuM jIvita sukhabhara bhogave, zrI zubhavIra jinezvara bhava suNajo have. 6.
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ 499 DhALa pAMcamI (gajarAmArUjI cAlyA cAkarI re -e dezI) nayara mAhaNakuMDamAM vase re, mahAriddhi rUSabhadatta nAma; devAnaMdA dvija zrAvikA re, peTa lIdho prabhu visarAma re. peTa0 1. vyAsI divasane aMtare re, sura harigameSI Aya; siddhAratha rAjA ghare re, trisalA kukhe chaTakAya re. trisalA0 2. nava mAsAMtare janamiyA re, deva devIye occhava kIdha; paraNI yazodA jovane re, nAme mahAvIra prasiddha re. nAmeo 3. saMsAra lIlA bhogavI re, trIsa varSe dIkSA lIdha; bAra varase A kevaLIre, ziva vahunuM tilakazira dIdhare. ziva0 4. saMgha caturvidha thApIyo re, devAnaMdA rUSabhadatta pyAra; saMyama dei ziva mokalyAM re, bhagavatI sUtre adhikAra re. bhaga0 pa. cotrIsaatizaya zobhatAre, sAthe caudasahasaaNagAra; chatrIsa sahasa te sAdhavI re, bIjo deva devI parivAra re. bIjaO 6. trIsa varasa prabhu kevaLI re, gAma nagara te pAvana kIdha; bahotera varasanuM AyakhuMre, dIvALIye zivapada lIdhare. dIvALI) 7. agurulaghu avagAhane re, kIyo sAdi anaMta nivAsa; moharAya malla mULazuM re, tana mana sukhano hoya nAzare. tana0 8. tuma sukha eka pradezanuM re, navi mAve lokAkAza; to amane sukhIyA karo re, ame dharIye tamArI Azare. ame09. akSaya khajAno nAthano re, meM dITho gurU upadeza lAlaca lAgI sAhebA re, navi bhajIye kumatino leza re. navi0 10. moTAno je Asaro re, tethI pAmIe lIla vilAsa; dravya bhAva zatru haNI re, zubhavIra sadA sukhavAsa re. zubha0 11.
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa00 kaLaza ogaNIza eke (1901) varasacheke, pUrNimA zrAvaNa varo; meM thaNyo lAyaka vizvanAyaka, varlaeNmAna jinezvaro; saMvega raMga taraMga jhIle, jasa vijaya samatA dharo; zubhavijaya paMDita caraNa sevaka, vIravijaya jaya jaya karo. 1. zrI vIrajina stavana. (bholIDA haMsAre viSaya na rAcIe-e dezI.) siddhArathanA re naMdana vinavuM, vinataDI avadhAra; bhavamaMDapamAM re nATaka nAciyo, have muja dAna devarAva. have muja pAra utAra. siddhA) 1. traNa ratana muja Apo tAtajI, jema nAve re saMtApa; dAna deyaMtA re prabhu kosakisI, Apo padavI re Apa. siddhA0 2. caraNa aMguThe re meru kaMpAvIyo, moDyAM suranAM re mAna; aSTakarmanA re jhagaDA jItavA, dIdhAM varasI re dAna. siddhA0 3. zAsananAyaka zivasukhadAyaka, trizalA kukhe ratana; siddhArathano re vaMza dIpAvIyo, prabhujI tame dhanya dhanya. siddhA0 4. vAcakazekhara kIrtivijaya guru, pAmI tAsa pasAya; dharmataNA eha jina covIzamA, vinayavijaya guNa gAya. siddhA5. zrI mahAvIra jina stavana (kaDakhAnI dezI) tAra ho tAra prabhu muja sevaka bhaNI, jagatamAM eTaluM sujaza lIje; dAsa avaguNabharyo jANI potA taNo dayAnidhi dIna para dayA kIje. tAra0 1. 1 samyagdarzana, jJAna ane cAritra. 2 kasara-lobha. 3 garIba.
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ 501 rAga dveSe bharyo moha verI naDyo, lokanI rItamAM ghaNuM ya rAto; krodha vaza dhamadhamyo zuddhaguNa naviramyo, bhamyo bhavamAMhi huM viSaya mAto tAra02. AdaryuM AcaraNa loka upacArathI, zAstra abhyAsa paNa kAMI kIdho; zuddha zraddhAna vaLI Atma avalaMba vinA, tehavo kAryatiNe ko na sidho. tAra0 3. svAmI darzana samonimittalahI nirmalo, jo upAdAna e zuci na thAze; doSa ko vastuno ahavA udyama taNo, svAmisevA sahI nikaTa lAze. tAra0 4. svAmI guNa oLakhI svAmIne je bhaje, darisaNa 4 zuddhatA teha pAme; jJAna cAritra tapa vIrya ullAsathI, karma jItI vase muktidhAme. tAra0pa. jagata vatsala mahAvIra jinavara suNI, citta prabhu caraNane zaraNa vAsyo; tArajo bApajI birUda nija rAkhavA, dAsanI sevanA rakhe jozo. tAra0 6. vinati mAnajo zakti e Apajo, bhAva syAdvAdatA zuddha bhAse; sAdhI sAdhakadazA siddhatA anubhavI, devacaMdra vimala prabhutA prakAze. tAra0 7. 1 Asakta thayo. 2 viSayasukhamAM masta thayela. 3 lAvaze. 4 darzana-samakita.
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa0ra zrI viraprabhunuM dIvAlInuM stavana. mAragadezaka mokSano re, kevaLajJAna nidhAna; bhAvadayA sAgara prabhu re, para upagArI pradhAno re; vIraprabhu siddha thayA, saMgha sakala AdhAro re; have iNa bhAratamAM, koNa karaze upagAro re. vIra0 1. nAtha vihUNuM sainya kyuM re, vIra vihUNo re saMgha; sAdhe koNa AdhArathI re; paramAnaMda abhaMgo re. vIra. 2. mAtA vihUNo bALa kyuM re, araho paraho athaDAya; vIra vihUNA jIvaDA re, Akula vyAkula thAya re. vIra. 3. saMzayachedaka vIrano re, viraha te kema khamAya; je dIThe sukha upaje re; te viNa kema rahevAya re. vIra0 4. nirdhAmaka bhavasamudrano re, 2bhavATavI satyavAha; te paramezvara viNa male re, kema vAdhe utsAha re. vIra0 5. vIra thakAM paNa zrutataNo re, hato parama AdhAra; have IhAM zruta AdhAra che re, aho jinamudrA sAra re. vara0 6. traNa kALe savi jIvane re, AgamathI ANaMda; sevo dhyAvo bhavijanA re, jina paDiyA sukhakaMdo re. vira0 7. gaNadhara AcAraja muni re, sahune iNIpare siddha; bhava bhava Agama saMgathI re, devacaMdra pada lIdha re. vI20 8. atha zrI pajusaNa parvanuM stavana. (AMkhaDIe meM Aja zetrujo dITho re - e dezI) suNajo sAjana saMta pAsaNa AvyAM re, tame punya karo punyavaMta bhavika mana bhAvyAM re. (AMkaNI). 1 tAraka. 2 saMsAra-aTavIno pAra pamADanAra sArthavAha.
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa03 vIra jiPsaraatialavesara, vahAlA mArAparamezvara ema bole, parvamAMhe pajusaNa moTA, avara na Ave tasa tole re. pazuo 1. caupadamAM jema kesarI moTo, vALa khagamAM garUDate kahIe re; nadImAMhe jema gaMgA maroTI, nagamAM merU lahIe re. pazuO 2. bhUpatimAM bharatesara bhAkhyo, vALa devamAMhe suraindra re; tIrathamAM zetruMjo dAkhyo, grahagaNamAM jema caMdra re. pazuo 3. dazerA dIvALI ne vaLI hoLI, vA0 akhAtrIja dIvAso re; baLeva pramukha "bahulAMche bIjAM paNa nahi muktino vAso re. pazu0 4. te mATe tame amara paLAvo, vA0 aThThAI mahotsava kIje re; aThThama tapa adhikAIe karIne, narabhava lAho lIje re. pazuo pa. Dhola dadAmA bherI napherI, vA0 kalpasUtrane jagAvo re; jhAMjharano jhamakAra karIne, gorInI ToLI maLI Avo re. pazu0 6. sonA rUpAne phUlaDe vadhAvo, vALa kalpasUtrane pUjo re; nava vakhANa vidhie sAMbhaLatAM, pApa mevAsI dhruje re. pA0 7. ema aThThAIno mahotsava karatAM, vA bahu jIva jaga uddhariyA re, vibudha vimaLavara sevakaehathI, navanidhiRddhisiddhi variyAre.pajA8. zrI pAMca kAraNanuM stavana duhA siddhAratha suta vaMdiye, jagadIpaka jinarAja; vastutattva savi jANiye, jasa AgamathI Aja. 1. syAdvAdathI saMpaje, sakala vastu vikhyAta; saptabhaMgI racanA vinA, badha na bese vAta. 2. 1 AkAzamAM uDatA pakSI. 2 parvata. 3 rAjA. 4 devatAono rAjAIndra. 5 bahoLAM. 6 parvo laukika.
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504 vAda vade naya jUjuA, Apa ApaNe ThAma; pUraNa vastu vicAratAM, koI na Ave kAma. 3. aMdha purUSe eha gaja, grahI avayava ekeka; dRSTivaMta purUSe eha gaja, avayaya maLI aneka. 4. saMgati sakala naye karI, jugati yoga zuddha bodha; dhanya jinazAsana jaga jayo, jihAM nahi kizyo virodha. pa. DhALa pahelI kALavAda (rAga-AzAvarI) zrI jinazAsana jagajayakArI, syAdvAda zuddha rUpa re; naya ekAMta mithyA nivAraNa, akala abhaMga anUpa re. zrI.0 1. koI kahe eka kALataNe vaza, sakaLa jagata gati hoya re; kALe upaje kALe viNase, avara na kAraNa koya . zrI. 2. kALe garbha dhare jaga vanitA, kALe janme putta re; kALe bole kALe cAle, kALe cAle gharasutta re. zrI0 3. kALe dUdha thakI dahIM thAya, kALa-phaLa paripAka re; vividha padAratha kALa upajAve, kALe sahu thAya khAkha re. zrI 4. jina covIza bAra cakravartI, vAsudeva ane baladeva re; kALe kalita koI na dIse, jasu karatA sura seva re. zrI pa. utsarpiNI avasarpiNI ArA, e juI jaI bhAta re, SaTaRtu kALa vizeSavicAro, bhinna bhinna dina rAta re. zrI6. kALe bALavilAsa manohara, yauvana kALA keza re; vRddha paNe paLI vapu ati durbala, zakti nahi lavaleza re. zrI) 7.
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ pIpa DhALa bIjI svabhAvavAda (girUA guNa vIrajI-dezI) tava svabhAvavAdI videjI, kALa kisyu kare raMka; vastu svabhAve nIpajejI, viNase timaja niHzaMka. suviveka vicArI, jAo juo vastu svabhAva. e AMkaNI) 1. chate yoga jobanavatIjI, vAMjhaNI na jaNe bALa; mucha nahi mahilA mukhejI, karatala uge na vALa. su9 ra. viNa svabhAva navI nIpajejI, kema padAratha koya; AMba na lAge lIMbaDejI, bAga basane joya. su0 3. morapiMcha kuNa cittarejI, koNa kare saMdhyAraMga; aMga vividha savi jIvanAMjI, suMdara nayana kuraMga. su0 4. kAMTA bora babulanAMjI, koNe aNIyAlA kIdha; rUpa raMga guNa jAjAAjI, taruphala phUla prasiddha. su0 5. viSadhara mastakanityavasejI, maNihare viSa tatakAla; parvata sthira cala vAyarojI, urdhva agni jvAla. su0 6. masya tuMba jaLamAM tarejI, bUDe kAga pahANa; paMkhI jAta gayaNe phirejI, iNIpare sayala vinANa. su) 7. vAyu suMThathI upazamejI, haraDe kare vireca; sIjhe nahiM kaNa kAMgaDujI, zakti svabhAva aneka. su0 8. deza vizeSa kASThanAMjI, bhUmimAM thAya pahANa; zaMkha asthino nIpajejI, kSetra svabhAva pramANa. su0 9. ravi* tAto zazI zItalojI, bhavyAdika bahu bhAva; chae dravya Apa ApaNAMjI, na taje koI svabhAva. su0 10. * uSNa
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa06 DhALa trIjI bhavitatvatAvAda (kapUra hoya ati ujaLo re-e dezI) kALa kIsyu kare bApaDojI, vastu svabhAva akajja; ja navihoye bhavitavyatAjI, to kema sIjhe karja re. prANI! ma karo mana jaMjALa, bhAvibhAva nihALa re. prANIo 1. jalanidhi tare jaMgala pharejI, koDijatana kare koya; aNabhAvI hove nahIMcha, bhAvI hoya te hoya re. prANI2. AMbe mora vasaMtamAMjI, DALe DALe kaI lAkha; kaI kharyA keI khAkhaTIjI, keI AdhA keI zAkhaze. prANI) 3. bAulajema bhavitavyatAjI, jiNa jiNa dizi ujAya; paravaza mana mANasa taNuMjI, tRNa jema pUThe dhAya re. prANI) 4. niyativaze viNa ciMtavyuM, AvI maLe tatakALa; varasA sonuM citavyuMjI, niyati kare visarALa re. prANI5. brahmadatta cakrI taNAMjI, nayaNa haNe govAla; doya sahasa jasa devatAjI, deha taNA rakhavAla re. prANI6. kokuho koyala karejI, kema rAkhI zake prANa; AheDI zara tAkiyojI, upara bhame sIMcANa re. prANI, 7 AheDI nAge DaspojI, bANa lAgyo sIMcANa; kokuho uDI gayo che, juo juo niyati pramANa re. prANI, 8. zastra haNyAM saMgrAmamAMjI, rAne paDyA jIvaMta; maMdiramAMthI mAnavajI, rAkhyA nahIM rahaMta re. prANI) 9. 1 nakAmo. 2 kArya. 3 samudra.
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa07 DhALa cothI karmavAda (rAga mArUNI-manohara hIrajI re-e dezI) kALa svabhAva niyata mati kUDI, karma kare te thAya; karme niraya tiraya nara suragatijI, jIva bhavAMtare jAya. cetana cetIye re, karmasamo nahIM koya. cetana0 1. kameM rAma vasyA vanavAse, sItA pAme Ala; karme laMkApati rAvaNanuM, rAja thayuM visarAla. cetana0 2. kameM kIDI kameM kuMjara, kameM nara guNavaMta; karme roga zoka duHkha pIDita, janma jAya vilapaMta. cetana) 3. kameM varasa lage risahasara, udaka na pAme anna; karme virane jAvo yogamAM re, khIlA ropyA kanna. cetana4. karme eka sukhapAle bese, sevaka seve pAya; eka haya gaya ratha caDhyA catura nara, eka AgaLa ujAya. 20 5. udyama mAnI aMdha taNI pare, jaga hIMDe hA hUto; karmabalI te lahe sakaLa phaLa, sukhakara seje sUto. cetana 6. uMdara eke kIdho udyama, karaMDIyo karakAle; mAMhe ghaNA divasano bhUkhyo, nAga rahyo duHkha Dole. cetana0 7. 1vivara karI mUSaka tasa mukhamAM, diye ApaNo deha; mArga laI nAga vana padhAryA, karma marma jAo eha. cetana0 8. DhALa pAMcamI udyamavAda sakala udyamavAdI bhaNe e, e cAre asamartha to; sakala padAratha sAdhavA e, eka udyama samartha to. 1. 1. kANuM pADI
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa08 udyama karatA mAnavI e, zuM navi sIjhe kAja to? rAme rAyaNAyara tarI e, lIdhuM laMkA rAjya to. ra. karama niyata te anusare e, jehamAM zakti na hoya to; 'deula vAgha mukhe paMkhIyAe, piyu pesatA joya to. 3. viNa udyama kima nIkaLe e, tila mAMhethI tela to udyamathI uMcI caDhe e, juo ekeMdriya vela to. 4. udyama karatAM eka same e, jehanavi sIjhe kAja to; te pharI udyamathI huve e, jo navi Ave vAja to. 5. udyama karI oryA vinA e, navi raMdhAye anna to; AvI na paDe kolIo e, mukhamAM pAkhe jannato. 6. karma putra udyama pitA e, udyama kIdhAM karma to; udyamathI dUra TaLe e, juo karmano marma tA. 7. daDhaprahArI hatyA karI e, kIdhAM pApa anaMta to; udyamathI SaTa mAsamAM e, Apa thayA arihaMta to. 8. TIpe TIpe sara bhare e, kAMkare kAMkare pALa to; giri jehavA gaDha nIpaje e, udyama zakti nihAla to. 9. udyamathI jalabiMduo e, kare pASANamAM ThAma to; udyamathI vidyA bhaNe e, udyame joDe dAma to. 10. DhALa chaThThI (e chIMDI kahAM rAkhI-e dezI) e pAMce nava vAda karatA, zrI jinacaraNe Ave; amiyarasa jinavANI suNIne, AnaMda aMga na mAve re prANI! samakitamati mana ANo, naya ekAMta ma tANo re prANI ! te mithyAmati jANo re prANI sama0 1 e AMkaNI. 1. 1 samudra-ratnAkara. 2. derAsara upara korI kADhelA vAghanA mukhamAM 3. yatna-prayatna karyA vagara
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ 509 e pAMce samudAya maLyA viNa, koI kAja na sIjhe; aMgulIyoge karataNI pare, je bujhe te rIjhe re prANI ! sama) 2. Agraha ANI koI ekane, ehamAM dIje vaDAI; paNa senA milI sakala raNAMgaNa, jIte subhaTa laDAIre prANI. sama3. taMta svabhAve paTa upajAve, kALakrame re vaNAya; bhavitavyatA hoya to nipaje, nahIM to vina ghaNAMya re prANI. sama) 4. taMtuvAya udyama bhokatAdika, bhAgya sakala sahakArI; ema pAMce maLI sakala padAratha, utpattijAovicArI reprANI. sama05. niyati vaze halukaramo thaIne, nigoda thakI nIkaLIyo; puNya manujamavAdi pAmI, sadgurune jaLa maLIyo re prANI. sama0 6. bhavasthiti paripAka thayo tava, paMDitavirya ullasIyo; bhavya svabhAve zivagati pAmI, zivapura jaIne vasIyoreprANI. sama07. vaddhamAna jina eNIpare vinaye, zAsana nAyaka gAyo; saMgha sakala sukha hoye jehathI, syAdvAda rasa pAyo re prANI! sama0 8. kaLaza ima dharmanAyaka muktidAyaka, vIra jinavara saMtho ; sayasattara saMvata vahrilocana, varSa harSa dharI ghaNo; zrI vijayadevasUrada paTadhara, zrI vijayaprabhumuNAMda e; zrI kIrivijayavAcakaziSya eNI pare, vinaya kahe AnaMda e. samyakatvaratna vinA sarva kriyA nakAmI. (rAga-velAvala) jaba lage samakita ratnakuM, pAyA nahi prANI; taba lagenija guNa navi vadhe, taruviNajimakhANI. jaba0 1. tapa saMyama kiriyA karo, citta rAkho ThAma; darzana viNa niSphaLa hove, jima vyome citrAma. jaba0 2.
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ 510 samakita virahita jIvane, zivasukha hove kema? viNa hete kArya na nIpaje, mRdana viNa ghaTa ema. jaba0 3. paraMpara kAraNa mokSako, e che samakita mULa; zreNika pramukha taNI pare, hoya siddhi anukULa. jaba0 4. cAre anaMtAnubaMdhIyA, trika darzana moha; jJAna kahe je kSaya kare, vaMduM teha jItakoha5. jaba0 5. zrI pArzvanAtha jina stavana. zrI pAsajI pragaTa prabhAvI, tuja mUrati muja mana bhAvI re; manamohanA jinarAyA, suranara kinnara guNa gAyA re. mana0 je dinathI mUrati dIThI, te dinathI ApadA nIThI re. mana0 1. maTakAnuM mukha suprasanna, dekhata rIjhe bhavama re; mana, samatArasa kerAM kacolAM, nayaNAM dIThe raMgarolAM re. mana0 2. hAtha na dhare hathIyAra, nahi japamAlAno pracAra re; mana, usaMge na dhare vAmA', jehathI upaje savI kAmAre. mana0 3. na kare gItanRtyanA cALA, eto pratyakSanaTanAkhyAlAre, mana, na bajAve Ape vAjAM, na dhare vastra jIraNa sAjA re. mana, 4. ima mUrati tuja nirUpAdhI, vItarAgapaNe karI sAdhIre; mana kahe mAnavijayadeguvajhAyA, meMavalaMbyA tuja pAyAre. mana95. bhAva maMdira samakita dvAra gabhAre pesatAMjI, pApa paDala gayAM dUra re; mAtA marUdevIno lADalojI, dITho AnaMda pUra re. samakita) 1. 1 mATI. 2 kuMbha. 3 ati AkarA krodhAdi. 4 samakita mohaniya, mizra mohaniya ane mithyAtva mohaniya. 5 kaSAya rahita. 6 nAza pAmI dUra thaI. 7 khoLAmAM. 8 strI. 9 kAmavikAro. 10 upAdhyAya. 11 caraNa.
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ 511 Ayuvarjita sAte karmanIjI, sAgara koDAkoDI hIna re; sthiti prathama karaNe karIjI, vIrya apUrva mogara lIna re. sama02. bhuMgaLa bhAMgI AkaSAyanIjI,mithyAtvamohanI sAMkaLa sAthare; bAra ughADayAM zama saMveganAMjI, anubhava bhavane beThA nAtha re. sama0 3. toraNa bAMdhyAM jIvadayA taNAMjI, sAthIyo pUryo zraddhA rUpa re; dhUpaghaTAprabhu guNa anumodanAjI, dIpa maMgaLa ATha anUpare. sama0 4. saMvara pANIe aMga pakhALIejI, kezara caMdana uttama dhyAna re; Atmaci mRgamada mahamahejI, paMcAcAra kusuma pradhAna re. sama05 bhAve pUjo re pAvana AtmAjI, pUjo paramesara parama pavitra re; kAraNa joge kAraja nIpajejI, samAvijaya jina Agama rIte re. sama0 6. zrI sImaMdhara svAmInI stutio 1. zrI sImaMdhara jinavara, sukhakara sAhiba deva; arihaMta sakaLanI, bhAva dharI karUM seva; sakalAgama pAraga, gaNadhara bhASita vANI; jayavaMtI ANA, jJAnavimaLa guNakhANI. 1, 2. mahAvidezakSetramAM sImaMdhara svAmI, sonAnuM siMhAsanajI; rUpAnAM tyAM chatra birAje, ratnamaNinA dIvA dIpejI; kuMkumavaraNI tyAM gahelI birAje, motInA akSata sArAjI; tyAM beThA sImaMdharasvAmI, bole madhurI vANIjI; kesara caMdana bharyA kacoLAM, kasturI barAzejI; pahelI te pUjA amArI hojo, ugamate prabhAtejI. 1.
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa12 zrI zatruMjayatIrthanI thoyo 1. puMDarikamaMDana pAya praNamIje, AdIzvara jinacaMdAjI; nemi vinA trevIsa tIrthakara, giri caDhayA AnaMdAjI; AgamamAMhi puMDarika mahimA, bhAkhyo jJAna digaMdAjI; caitrI punama dina devI cakakesarI, saubhAgya dyo sukhakaMdAjI. 1. - 2. vimalAcala maMDana, jinavara Adi jiNaMda; nirmama nirmohI, kevalajJAnadiNaMda; je pUrva navANuM, AvyA dharI ANaMda; zatruMjaya zikhare, samavasaryA sukhakaMda. 1. 3. zrI siddhAcala maMDana, RSabhaniNaMda dayALa; marUdevAnaMdana, vaMdana karUM trANa kALa; e tIratha jANI, pUrva navANuM vAra; AdIzvara AvyA, jANI lAbha apAra. 1. zrI siddhacakrajInI thoyo zrI siddhacakra sevo suvicAra, ANI haiDe harSa apAra; jema laho sukha zrIkAra, mana zuddha narva oLI kIje; ahoniza navapada dhyAna dharIne, jinavara pUjA kIje; paDikkamaNAM doya TaMkanAM kIje, AThe thoye deva vAMdIje; bhUmi saMthAro kIje, mRSA taNo kIje parihAra; aMge kazIla dharIne sAra, dIje dAna apAra. 1. 1 zrI puMDarikagirinA alaMkArarUpa. 2 kevaLajJAna divAkara kevalI mahArAja. 3 sArI samaja meLavI. 4 dinarAta (sadAya). 5 jUTha bolavAno tyAga karavo. 6 zuddha brahmacarya pALavuM.
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ 513 arihaMta siddha AcArya namIje, vAcaka sarva sAdhu vaMdIe; darzana jJAna guNIje, cAritra tapanuM dhyAna dharIe; ahoniza navapada guNaNuM gaNIne, nava AyaMbila paNa kIje; nizcala rAkhIne mana iza, japo pada eka ekane iza; navakAravALI viza, chelle AyaMbila paNa kIje; sattarabhedI jinapUjA racI, mAnavabhavaphaLa lIje. 2. - sAtase kuSTInA roga nAThA, "vahaNa laI saMyoga; dUra huvA karmanA bhoga, kuSTa aDhAre dUre jAya; duHkha dAridra savI dUra palAya, manavaMchita phaLa thAya; nidhanIyAne de bahu dhana, aputrIne putra ratana; jo seve zuddha mana, navakAra samo nahi koI maMtra; siddhacakra samo nahi koI jaMtra, sevo bhaviyaNa ekaMta. 3. jo sevyo mayaNA zrIpALa, uMbara roga gayo tatkALa; pAmyA maMgaLamALa, zrIpALa pere je ArAdhe; tasa ghara dina dina dolata vAdhe, aMte zivasukha sAdhe; vimalezvara jakSa sevA (sAMnidhya) sAre, ApadA kaSTa savI dUra nivAre; dolata lakSmI vadhAre, meghavijaya kavirAyano zIza; heDe bhAva dharI jagaze, vinayavijaya nizadiza6. 4. zrI vIzasthAnaka stuti pUche gautama vIra jigaMdA, samavasaraNa beThA zubha kaMdA; pUjita amara suriMdA, kema nikAca pada jinacaMdA; kiNavidha tapa karatAM bahu phaMdA, TaLe dUrita daMdA; to bhAkhe prabhujI ganiMdA, suNa gautama -. vasubhUti naMdA, nirmaLa tapa araviMdA, vizasthAnaka tapa kara maheMdA; jIma tAraka samudAye caMdA, tima e tapa savi IdA. 10 1 upAdhyAyajI. 2 nava divasa sudhI rasakasa vagaranuM lakhuM bhajana eka vakhata karavuM. 3 sattara prakArI pUjA. 4 koDhIA. 5 navahaNa chAMTavAthI. 6 nize. 7 ziSya. 8 rAta-dina. 33
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 prathama pada arihaMta bhaNIne, bIje siddha pavayaNa trIje; AcAraja thira ivIe, upAdhyAya ne sAdhu grahIje; nANa saNa pada vinaya vahIje, agiArameM cAritra lIje; baMbhavayadhAriNe gaNIo, kiriyANaM tavassa karije; goyama jiNANe lahaje, cAritra nANa suasTa hindusta kIje; trIje bhava tapa karatA suNIne, e savi jina tapa lIje. 2. Adi namo pada saghaLe ThavIza, bAra paMdara vaLI bAra chatrIza; daza paNa viza sagavIza, pAMca ne saDasaTha tera gaNIza; sittera nava kiriyA pacavIza, bAra aThThAvIza covIza sattara ekAvana pIstAlIza, pAMca logassa kAussagna rahIza; navakAravALI vIza, eka eka pade upavAsaja vIza; mAsa SaTe eka oLI karIza, ema siddhAMta jagIza. 3. zakti ekAsaNuM tivihAra, chaThTha aThThama mAsakhamaNa udAra; paDikkamaNuM doya vAra, ItyAdika vidhi gurugama dhAra; eka pada ArAdhana bhavapAra, ujamaNuM vividha prakAra; mAtaMga yakSa kare manohAra, devI siddhArtha zAsana sukhakAra; vidana miTAvaNahAra, kSamAvijaya jasa upara pyAra; zubha bhaviyaNa dharmaAdhAra, vIravijaya jayakAra. 4. zrI zAMtijina thAya. gajapura avatArA, vizvasenakumArA; avanitale udAra, cakkavi lacchI dhArA; pratidivasa savAra, sevIye zAMti sArA; bhavajaladhi apArA, pAmIe jema pArA. 1. jinaguNa jasamalli, vAsanA vizvavalli; mana sadana casalli, mAnavaMtI nisalli;
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ 515 sakalakuzalavali, phulaDe vega phUlI; duragati tasa dUlli, tA sadA zrIbahUlI. 2. jinakathita vizAlA, sUtrazreNI rasAlA; sakalasukhasukhAlA, meLavA muktimAlA; pravacanapadamAlA, dUtikA e dayAlA; ura dharI sukumAlA, mukIye mohajAlA. 3. ati capala vakhANI, sUtramAM je pramANI; bhagavatI brahmANI, vidanahartA nirvANI; jinapada lapaTANI, koDI kalyANa khANI; udayaratane jANI, sukhadAtA sayANI. 4. zaMkhezvara pArzvajina stuti. zaMkhezvara pAsajI pUjIye, narabhavano lAho lIjIye; manavaMchita pUraNa surata, jaya vAmAsuta alavesarU. 1. dorAtAjinavara atibhalA, doya dhoLAjinavara guNanIlA; doya nIlA doya* zAmala kahyA, soLejina kaMcana vaNa lahyA. 2. Agama te jinavara bhAkhIyo, gaNadhara te haIDe rAkhIo; tehano rasa jeNe cAkhIyo, te huo zivasukha sAkhIyo. 3. dharaNendra rAya padmAvatI, prabhu pArzvataNA guNa gAvatI; sahu saMghanAM saMkaTa cUratI, nayavimalanAM vAMchita pUratI. 4. bIjanI thAya dina sakala manohara, bIja divasa suvizeSa; rAya rANA praName, caMdra taNI jihAM rekha; 1 zrI padmaprabha ane vAsupUjya. ra zrI caMdraprabha ane suvidhinAtha. 3 zrI mallinAtha ane pArzvanAtha. 4 zrI munisuvrata ane neminAtha. 5 bAMkI rahelA zrI RSabhAdika 16.
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516 tihAM caMdra vimAne, zAzvatA jinavara jeha; huM bIja taNe dina, praNamuM ANI neha. 1. abhinaMdana caMdana, zItaLa zItaLanAtha; aranAtha sumatijina, vAsupUjya ziva sAtha; ItyAdika jinavara, janma jJAna niravANa; huM bIja taNe dina, praNamuM te suvihANa. 2. prakAzyo bIje, duvidha dharma bhagavaMta; jema vimaLa kamaLa doya, vipula nayanavikasaMta; Agama ati anupama, jihAMnizcaya vyavahAra; bIje savi kIje, pAtakano parihAra. 3. gajagAminI kAminI, kamaLa sukomaLa cIra; cakesarI kezara, sarasa sugaMdha zarIra; kara joDI bIje, huM praNamuM tala pAya; ema labdivijaya kahe, puro manoratha mAya. 4. paMcamInI thoya. zrAvaNa zudi dina paMcamIe, jamyA nemi niNaMda to; zyAma varaNa tanuzobhatuM e, mukha "zAradako caMda to; sahasa varasa prabhu AukhuM e, brahmacArI bhagavaMta to; aSTa karama hele haNI e, pahotA mukti mahaMta to. 1. aSTApada para Adijina e, pahotyA mukti mojhAra to; vAsupUjya caMpApurIe, nemi mukti giranAra to; pAvApurI nagarImAM vaLI e, zrIvIrataNuM nirvANa to; sametazikhara vaza siddha huA e, ziravahuM temanI ANa to. 2. 1 hAthaNI jevI cAlavALI. 2 kamaLa jevA sukomaLa vastravALI. 3 kezara jevI sarasa sugaMdhI kAyAvALI. 4 zarIra. 5 zarada pUrNimA saMbaMdhI-ati ujavaLa-nirmaLa-svaccha. 6 jotajotAmAM jaldI.
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa17 neminAtha jJAnI huA e, bhAkhe sAra vacana to; jIvadayA guNavelaDI e, kIje tAsa jatana tAM; mRSA na bolo mAnavI e, corI citta nivAra to; anaMta tIrthakara ema bhaNe e, pariharIe paranAra to. 3. gomedha nAme jakSa bhalo e. devI zrI aMbikA nAma to; zAsana sAMnidhya je kare che, kare vaLI dharmanAM kAma to; tapagaccha nAyaka guNanIlo e, zrIvijayasenasUrirAya to; raSabhadAsa pAya sevatAM e, saphaLa karo avatAra to. 4. zrI aSTamInI thoya. covize jinavara, huM praNamuM nityameva; AThama dina karIe, caMdraprabhunI seva; mUrti manamohana, jANe pUnamacaMda; dIThe duHkha jAye, pAme paramAnaMda. 1. maLI cosaTha Indra, pUje prabhujInA pAya; IndrANI apaccharA, kara joDI guNa gAya; naMdIsara dvIpe, maLI suravaranI koDa; aThThAI mahocchava, kare te hoDAdoDa. 2. zatruMjaya zikhare, jANI lAbha apAra; comAsuM rahIyA, gaNadhara muni parivAra; bhaviyaNane tAre, deI dharma upadeza; dUdha sAkarathI paNa, vANI adhika vizeSa. 3. posahapaDikkamaNuM karIevrata paccakhANa; AThama dina karIe, aSTa karmanI hANa; aSTa maMgala thAye, dinadina koDa kalyANa; ema sukha suri kahe, jIvita janma pramANa. 4. 1 asatya-juTha. 2 sevA-cAkarI.
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa18 ekAdazInI thoya. ekAdazI ati rUaDI, goviMda pUche ne ma; koNa kAraNa e parva mohoTuM, kaho mujazuM tema; jinavara kalyANaka ati ghaNAM, ekaso ne pacAsa; teNe kAraNa e parva mohoTuM, karo mauna upavAsa. 1. agIyAra zrAvaka taNI pratimA, kahI te jinavara deva; ekAdazI ema adhika sevo, vanagajA jIma reva; covIza jinavara sayala sukhakara, jesA surataru caMga; jema gaMga nirmala nIra jehavo, karo jinazuM raMga. 2. agIyAra aMga lakhAvIe, agIyAra pAThAM sAra; agIyAra kavalI vIMTaNAM, ThavaNI paMjaNI sAra; cAbakhI caMgI vividha raMgI, zAstrataNe anusAra; ekAdazI ema ujavo, jema pAmIe bhavapAra. 3. vara kamaLa nayaNI kamaLa vayaNI kamaLa sukomaLa kAya; bhuja daMDa caMDa akhaMDa jehane, samaratAM sukha thAya; ekAdazI ema mana vazI, gaNI harSa paMDita ziza; zAsanadevI vidana nivAro, saMgha taNAM niza diza. 4. zrI paryuSaNanI thoya maNi racita siMhAsana, beThA jagadAdhAra; paryuSaNa kero, mahimA agama apAra; nija mukhathI dAkhI, sAkhI suranara vRMda; e parva parvamAM, jIma tArAmAM caMda. 1. nAgaketunI pare, kalpasAdhanA kIje; vrataniyama AkhaDI, gurumukha adhikI lIje; 1 kRSNa vAsudeva. 2rUDI-manohara. 3kamaLa jevA mukhavALI. 4 sadAya.
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ 519 doya bhede pUjA, dAna paMca prakAra; kara paDikkamaNAM dhara, ziyala akhaMDita dhAra. 2. je trikaraNa zuddhi, ArAdhe nava vAra; bhava sAta ATha nava, zeSa tAsa saMsAra; sahu sUtra ziromaNI, kalpasUtra sukhakAra; te zravaNe suNIne, saphala karo avatAra. 3. sahu caitya juhArI, khamata khAmaNAM kIje; karI sAhaSmIvacchala, kugati dvArapaTa dIje; aThThAI mahotsava, cidAnaMda citta lAI; Ima karatAM saMghane, zAsanadeva sahAI. 4. zrI paryuSaNAnI thAya varasa divasamAM aSADa comAsa, tehamAM vaLI bhAdaravo mAsa; ATha divasa ati khAsa, parva pAsaNa karo ullAsa; aTTAIdharano karavo upavAsa, posaha lIje guru pAsa; vaDA kalpano chaThTha karIne, teha taNo vakhANa suNIje; cauda supana vAMcIe, paDavene dina janma vaMcAya; occhava mahocchava maMgala gavAya, vIra jisesararAya. 1. bIja dine dIkSA adhikAra, sAMja samaya niravANa vicAra; vIra taNo parivAra, trIjA dine zrI pArzva vikhyAta; vaLI nemisarano avadAta, vaLI nava bhavanI vAta; covIze jina aMtara tevIza, Adijinezvara zrI jagadIza; tAsa vakhANa suNIza, dhavala maMgala gIta, gahuMlI karIe; vaLI prabhAvanA nita anusarIe, aThThama tapa jaya varIe. 2. ATha divasa lage amara paLAvo, teha taNo paDato vajaDAvo; dhyAna dharama mana bhAvo, saMvatsarI dina sAra kahevAya;
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 52) saMgha caturvidha bheLo thAya, bArazA sUtra suNAya; thirAvalIne samAcArI, paTTAvalI pramAda nivArI; sAMbhaLajo naranArI, Agama sUtrane praNamIza; kalpasUtrazuM prema dharIza, zAstra sarve suNIza. 3. sattarabhedI jinapUjA racAvo, nATaka kerA khela macAvo; vidhizuM snAtra bhaNAvo, ADaMbarazuM dehare jaIe; saMvatsarI paDikkamaNuM karIe, saMgha sarvane khamIe; pAraNe sAhami vacchala kIje, yathAzaktie dAna dIje; punya bhaMDAra bharIne, zrI vijayakSemasUri gaNadhAra; jasavaMtasAgara guru udAra, niNaMda sAgara jayakAra. 4. zrI paryuSaNanI thoya punyanuM poSaNa pApanuM zoSaNa, parva pajusaNa pAmIjI; kalpa ghare padharAvo svAmI, nArI kahe ziza nAmIjI; kuMvara gayavara baMdha caDhAvI, Dhola nizAna vajaDAvojI; sadaguru saMge, caDhate raMge, vIracaritra suNAvojI. 1. prathama vakhANe dharmasArathipada, bIje supanA cArajI; trIje supana pAThaka vaLI cothe, vIra janama adhikArajI; pAMcame dIkSA cha zivapada, sAtame jina trevIzajI; AThame thirAvaLI saMbhaLAvI, piuDA pUro jagIzajI. ra. chaThTha aThThama aThThAI kIje, jinavara caitya namIjejI; varasI paDikkamaNuM munivaMdana, saMgha sayaLa khAmIjejI; ATha divasa lage amara paLAvI, dAna supAtre dIjejI; bhadrabAhu guru vayaNa suNIne, jJAna sudhArasa pIjejI. 3. tIrathamAM vimalAcaLa girimAM, meru mahIdhara jemajI; munivaramAMhi jinavara moTA, parva pajusaNa temajI; 1 gajarAja. 2. saMvaccharI pratikramaNa. 3. parvata.
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ 521 avasara pAmI sAhamivacchala, bahupakavAna vaDAIjI; khimAvijaya jina devI sidvAI, dinadina adhika vadhAIjI. 4. atha krodhanI sajajhAya kaDavA phaLa che krodhanAM, jJAnI ema bole; rIsa taNo rasa jANIe, halAhala tole kaDavAM) 1. krodhe koDa pUravataNuM, saMjama phaLa jAya; krodha sahita tapa je kare, te to lekhe na thAya. kaDavAM0 2. sAdhu ghaNo tapIyo hato, dharato mana vairAga; ziSyanA krodha thakI thayo, caMDakozIo nAga. kaDavAM) 3. Aga uThe je ghara thakI, te paheluM ghara bALe; jaLano joga jo navi maLe, to pAsenuM parajALe. kaDavAM) 4. krodhataNI gati ehavI, kahe kevaLanANI; hANa kare je hetanI, jALavajo ema jANI. kaDavAM) 5. udayaratna kahe krodhane, kADhajo gaLe sAhI; kAyA karajo nirmaLI, upazama rase nAhI. kaDavAM) 6. atha mAnanI sajhAya re jIva mAna na kIjIye, mAne vinaya na Ave re; vinaya vinA vidyA nahIM, to kima samakita pAve re. 20 1. samakita viNa cAritra nahIM, cAritra viNa nahIM mukti re; muktinAM sukha che zAzvatAM, te kema lahIe jukti re. 202. vinaya vaDo saMsAramAM, guNamAMhe adhikArI re; mAne guNa jAe gaLI, prANI jojo vicArI re. 20 3. mAna karyuM jo rAvaNe, te to rAme mAryo re; duryodhana garave karI, aMte savi hAryo re. 20 4. 1. pakaDI.
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ parara sukAM lAkaDAM sArikho, duHkhadAyI e khoTo re; udayaratna kahe mAnane, dejo dezavaTo re. 20 5. atha mAyAnI sakjhAya samakitanuM mULa jANIejI, satyavacana sAkSAtu sAcAmAM samakita vasejI, mAyAmAM mithyAtvare. prANI ! ma karIza mAyA lagAra. (e AMkaNI.) 1. mukha! mITho juTho manejI, kUDa kapaTano re koTa; jIbhe to jI jI kare che, cittamAMhe tAke coTa re. prANI) 2. Apa garaje Agho paDe che, paNa na dhare vizvAsa; manazuM rAkhe AMtaro che, e mAyAno pAza re. prANI) 3. jehazuM bAMdhe prItaDI che, tehazuM rahe pratikULa; mela na chaMDe manataNo jI, e mAyAnuM mULa re. prANI) 4. tapa kIdho mAyA karI che, mitrazuM rAkhyo bheda; malli jinezvara jANajojI, to pAmyA strIveda re. prANI) 5. udayaratna kahe sAMbhaLojI, melo mAyAnI buddha; muktipurI jAvA taNo jI, e mAraga che zuddha re. prANI, 6. atha lobhanI sajhAya tame lakSaNa jojo lobhanAM re, lobhe munijana pAme kSobhanA re; lobhe DAhyA mana DolyA kare re, lobhe durdhara paMthe saMcare re. 10 1. taje lobha tehanAM lauM bhAmaNAMre, vaLI pAye namIne karUM khAmaNAM re; lobhe marajAdA na rahe kehanI re, tune saMgata melo tehanI re. tu02. lobhe ghara melI raNamAM mare re, lobhe uMca te nIcuM Acare re; lobha pApa bhaNI pagalAM bhare re, lobhe akAraja karatAMnaosarere. 80 3. lobhe manaDuM na rahe nirmaLuM re, lobhe sagapaNa nAse vegaLuM re; lobhe na rahe prIti ne pAvaThuMre, lobhe dhana meLave bahuM ekaThuM re. 80 4. lobhe nAlanIre che
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa23 lobhe putra pratye pitA haNe re, lobhe hatyA pAtika navi gaNe re, te to dAma taNe lobhe karI re, upara maNidhara thAe te marI re. 805. jotAM lAbhano thobha dIse nahIM re, evuM sUtra siddhAMte kahyuM sahI re; lobhe cakrI subhUma nAme juvore, teto samudramADubI muore. tu06. ema jANIne lobhane ThaMDajo re, eka dharmazuM mamatA maMDajo re; kavi udayaratna bhAkhe mudA re, vaMdu lobha taje tehane sadA re. 80 7. zrI araNika muninI sajajhAya araNika munivara cAlyA gocarI, taDake dAjhe zizojI; pAya aNadhANe re vela parajale, tana sukumAla munIzojI. ara0 1. mukha karamAyuM re mAlatI phula kyuM, ubho gokhanI heThojI; khare bapore dITho ekalo, mohI mAninI dIThojI. ara0 2. vayaNa raMgIlore nayaNe vidhiyo, RSi thaMbhyo teNe ThANojI; dAsIne kahe bhAre utAvaLI, RSine teDI ghera ANojI. ara0 3. pAvana kIje RSi ghara AMgaNuM, vahoro modaka sArojI; navajobana rasa kAyA kAM daho, saphala karo avatArojI. ara0 4. caMdravadanIe cAritrathI cUkavyo, sukhavilase dina rAtojI; beTho gokhe re ramato sogaThe, tava dIThI nija mAtAjI. ara0 5. araNika araNika karatI mA phare, galIye galIye bajArojI; kaho koNe dITho re mAro araNIyo, puMThe loka hajArojI. ara0 6. huM kAyara chuM re morI mAvaDI, cAritra khAMDAnI dhAro; dhidhi viSayA re mArA jIvane, meM kIdho avicArojI. ara0 7. gokhathI utarI re jananI pAya paDyo, manazuM lAjayo apArIjI; vaccha tuja na ghaTe re cAritrathI cUkavuM jethI zivasukha sArojI. ara0 8. 1. mastaka. 2. khullA page). 3. mohanagArI strIe.
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ pare4 ema samajAvI re pAcho vALIyo, ANyo gurunI pAsojI; sadaguru zIkha dIe re bhalIpare, vairAgye mana vAzyojI. ara0 9. agni dhIkhatI re zilA upare, araNike aNasaNa kIdhuMjI; rUpavijaya kahe dhanya e munivaru, jeNe manavaMchita lIdhuMjI. ara010. ATha madanI sakjhAya. mada ATha mahAmuni vArIe, je durgatinA dAtAro re; zrI vIra jiPsara upadize, bhAkhe sohama gaNadhAro re. mada0 1. hAMjI jAtino mada pahelo kahyo, pUrve harikezIe kIdho re; jaI caMDALa taNe kuLa upanyo, tapathI savi kAraja sIdho re. mada02. hAMjI kuLamada bIjo dAkhIyo, maricI bhave kIdho prANI re; koDAkoDI sAgara bhavamAM bhamyo, madama karo ama mana jANI re. mada0 3. hAMjI baLamadathI duHkha pAmI, zreNika vasubhUti jIvo re; jaI bhogavyA duHkha narakataNAM, mukha pADaMtA nitya rIvo re. mada0 4. hAMjI sanatakumAra naresarU, sura AgaLa rUpa vakhANyuM re; roma roma kAyA bagaDI gaI, mada cothAnuM e TANuM re. mada0 pa. hAMjI munivara saMjama pALatAM, tapano mada manamAM Ayo re; thayA kUragaDu RSirAjIyA, pAmyA tapano aMtarAyo re. mada0 6. hAMjI deza dazAraNano dhaNI, rAyadazAraNabhadra abhimAnI re; indranI Rddhi dekhI bujhIyo, saMsAra tajI thayo jJAnI re. mada0 7. hAMjI sthUlabhadra vidyAno karyo, mada sAtamo je dukhadAI re; zrata pUraNa artha navi pAmIyA, juo mAnataNI adhikAI re. mada0 8. hAMjI rAya subUma SaTa khaMDano dhaNI, lobhano mada kIdhoapAra re, hayagaya ratha savisAyara gaLyuM, gayo sAtamI narakamojhAra re. mada09. 1. zreNika rAjAno jIva. 2. rADo (karUNA janaka). 3. svotkAryaApabaDAI karyAnAM phaLa juo.
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ para5 ema tana dhana jobana rAjano, madharo manamAM ahaMkAro re; ehaathira asatya savikAramuM kSaNamAM viNaselahuvArore. mada0 10. mada ATha nivAro vratadhArI, pALo saMjama sukhakArI re; kahe mAnavijaya te pAmaze, avicaLa padavI naranArI re. mada0 11. zikhAmaNanI sajhAya jIva vAruM morA vAlamA, paramArIthI prIta ma joDa; paranArInI saMgata nahIM bhalI, tArA kulamAM lAgaze khoDa. jIva0 1. jIva A saMsAra che kAramo, dIse che ALa paMpALa; jIva ehavuM jANI cetaje, AgaLa mAchIDe nAMkhI che jALa. jIva02. jIva mAtApitA bhAIbenaDI, sahu kuTuMba taNo parivAra; jIva vahetI vAre sahu saguM, pachI lAMbA kIdhA juhAra. jIva0 3. jIva DahelI lage sagI aMganA, zerI lage sagI mAya; jIva sIma lage sAjana bhalo, pachI haMsa ekalo jAya. jIva0 4. jIva jAtAM thakAM navI jANIyuM, navI jANyo vAra kuvAra; jIva gADuM bharIyuM IdhaNe, vaLI khokharI hAMDalI sAra. jIva0 5. jIva AThama pAkhI nava oLakhI, jIva bahulAM kIdhAM pApa; jIva sumativijayamuni ema bhaNe, jIva AvAgamana nivAra. jIva0 6. ApasvabhAvanI sajhAya Apa svabhAvamAM re, avadhu sadA maganameM rahenA; jagata jIva he karmAdhInA aciraja kachuA na lInA. Apa0 1. tuma nahI kerA koI nahIM terA kayA kare merA merA; terA he so terI pAse, avara saba anerA. Apa0 2. vapu" vinAsI tuM avinAzI, aba he inakA vilAsI; vapusaMgo jaba dUra nikAsI, taba tuma zivakA vAsI A50 3. 1. khoTo-asAra. 2. strI. 3. karma vaza paDelA. 4. zarIra. 5. zarIranI mamatAne jyAre sarvathA TALe-dUra kare.
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ para6 rAga ne rIsA doya khavIsA, e tuma duHkhakA dIsA; jaba tuma inake dUra karIsA, taba tuma jagakA isA. Apa0 4. parakI Aza sadA nirAzA, e he jagajana pAsA; te kATanakuM karo abhyAsA, laho sadA sukhavAsA. Apa0 5. kabIka kAjI kabarIka pAjI, kabIka huvA apabhrAjI; kabIka jagameM kIrti gAjI, saba pudgalakI bAjI. Apa0 6. zuddha upayoga ne samatA dhArI, jJAna dhyAna manohArI; karma kalaMkakuM dUra nivArI, jIva vare ziva nArI Apa0 7. zrI pradeza rAjAnI sajajhAya zrI zaMkhezvara praNamuM pAsa, pragaTa prabhAvI pUre Aza; sAdhuziromaNi kezikumAra, mahAmunivara moTo gaNadhAra. 1. setaMbI nagarI samosara, prazna daza paradezI kare; sAMbhaLo sura naraga saMdeha, pitA adharanI mAharo jeha. 2. pApa karI narage te gayo, pAcho muja AvI nahi kahyo; kezI kahe nagaramaMDANa, sUrimaMtA nAri sujANa. 3. sevaMtI dIThI vyabhicAra, tu kAM na dIe jAvA jAra; tima tehane na dIe AvavA, paramAdhAmI narage ehavA. 4. vaLI nRpa kahe nathI suraloka, mAtA mAharI dharamasaloka, gaI sarage AvI navi kahyuM, puNyathakI phala ema e lahyuM. pa. guru kahe jAya tuM majjana karI, devakule zuci vastra dharI; pakoika zvapaca teDe navi jAya, tima sura nA sukha mahimAya. 6. 1 nAyaka-paramezvara ra nirbharsanA lAyaka 3 zvetAMbikA. 4.(snAna karI) sArAM vastro paherIne devamaMdire (jAya). 5. te vakhate koI caMDALa tane teDavA Ave to tuM jema na jAya.
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ para7 valI saMzaya muja jIva suraMga, cora grahI atha koThI abhaMga; ghAlI joyo navi dITho jIva kihAM gayo guru kahe suNa pArathIva 7. bhUmigRha pesI koI Dhola, tADe zabda suNAya atola; kuNa mArage te zabda nIkaLyotima jIva vApusamo aTakaLyo. 8. vaLI kahe tihAM kIDA UpanyA, jIva kaye mAraga nipajyA guru kahe lokhaMDa tapAvyo, agani kaye chidra mAMhe Thavyo. 9. vahni jIma paITho lohamAMhi, timajIvaupanyA koThImAMhi; vaLI bhUpati kahe vRddha yuvAna, nAkhe bANa dharI eka tAna. 10. eka AsaNa eka dUre jAya, sarikho jIva to aMtara kAMya; jIva padAratha Ima nahIM mahI, guru kahe suNa rAjan gahagahI. 11. tanu upagaraNa savi AnAM thayA, sarikhA jIva paNa karame grahyA; vaLI kahe eka dIna cora jhAlIo, zUlAropa karI UtArio. 12. hiMsI tolyo sarikho thayo, jIva ajIva adhiko navi lahyo; guru kahe daDo vAye bhayo, ThAlo tolyo sama utaryo. 13. tima e jIva guru laghu navi hoya, vaLI rAjA jaMpe guru joya; cora grahI joyo vadha karI, khaDokhaMDa karI phirI phirI. 14. navi lAdhyo te jIva sujANa, karyo nizcaya meM jIva aThANa; gaNadhara kahe araNI pASANa, agnimAMhI ache nRpa jANa. 15. navi dise te bAhira mahIM, jIva ache paNa dIse nahI; jaMpe bhUpati ghaTa paTa thaMbha, dIse che paNa jIva acaMbha. 16. kAM najara nAve re jIva, teNe muja mana saMzaya atIva; AcAraja kahe sAMbhaLa bhUpa, taru hAle che vAyu sarUpa. 17. taru dIse navi dIse vAya, eha sarUpI jIva kahevAya; kahe narapati kuMjara kuMthuA, sarIkhA jIva to kAM jAnyuA. 18. 1. he rAjA tuM sAMbhaLa. 2. bhoMyarAmAM. 3. vagADe. 4. karyuM mArge.
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ para8 eka moTo eka laghutara hoya, e saMzaya muja haIDe joya; gaNadhara kahe dIvo grahamAMhi, ajAvALuM kare saghaLe tyAMhi. 19. kaMDaka mahelyo tava tihAM, ajAvALuM vyApe vaLI jIhAM; tima e jIva tanu vyApI rahyo, gurulaghu kAyAe tima lahyo. 2). dasamuM prazna pUche nRpa valI, sAMbhaLo gaNanAyaka mana rulI; peDhIgata kima mukuM dharma, hoe lAja mujha lAge zarma. 21. guru kahe vyApArI jIma koya, vyApAre pohoMce tuM joya; lohakhANI dekhI te bhare, vaLI tihAMthI AghA saMcare. 22. trAMba dekhI cheDI loha, eka ne cheDe ANI moha; rU! hema rayaNa ima lIe, eka na chaMDe loDhuM lIe. ra3. ghare AvyA te lIlA kare, lohagrAhaka te duHkhIo phare; tima kumata jhaMDI ApaNo, kaheNa karo ama jIma sukha ghaNo. 24. teha vacana nija haIDe dhare, guru vaMdI caraNa aNusare; sAmI te mujha tAryo Ana, besAryo zivapurane rAja. rapa. bAra vrata guru kane ucarI, zuddha zrAvakanA vrata AdarI; pahele devaloka thayo deva, sUryAbha nAma kare suraseva. 26. avadhi karI joI jinasaMga, batrIsabaddha nATaka ucharaMga; karI vIrajina vaMdI jAya, gautama pUche praNanI pAya. 27. sAmI e kuNa kima pAmI Rddhi, sakala vAta kahI suprasiddhi; eka bhavAMtara mugati jaze, avicala sukha pUrA pAmaze. 28. rAyapAseNImAMhi adhikAra, joI kIdho eha vicAra; adhikuM ochuM je ahIM hoya, paMDita jana zuddha karajo soya. 29. gurunAme lahIe gahagaTTa, gurunAme laIe zivavaTTa; ehavA gurunI sevA mile, to manavaMchita AzA phale. 30. saMvata sattara paNavIso sAra, AsADha sudi terasa ravivAra; zrIjayavijayapaMDita-supasAya, meruvijaya raMge guNagAya. 31.
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ para zrI sthApanA kulaka sajajhAya pUrava navamAMthI uddharI, jima bhAkhe zrI bhadrabAhu re; sthApanA kalpa ame kahuM, tima sAMbhaLajo sahu sAhu re. 1. paramaguru vayaNe mana dIje, to surataru phaLa lIje. e Teka0 lAla varaNa je thApanA, mAMhe rekhA zyAma te joya re; Ayu jJAna bahu sukha dIe, te to nIlakaMThasama hoya re. 2. pata varaNa je thApanA, mAMhe dIse biMdu zveta re; teha pakhAlI pAIe, savI roga vilayano heta re. 3. zveta varaNa je thApanA, mAhe pIta biMdu tala hoya re; nayana roga chAMTe TaLe, pItAM TaLe zUla zarIra re. 4. nIla varaNa je thApanA, mAMhI pIta biMdu te sAra re; te pakhAlI pAIe, hoya ahi" viSano utAra re. pa. TAle vizucikA roga je, vRta lAbha dIe "vRtavanna re; rakta varNa pAse rahyo, mohe mAninI kerAM magna re. 6. zuddha zvata je sthApanA, mAMhe dIse rAtI rekha re; kaMkathakI viSa utare, vaLI sijhe kArya azeSa re. 7. ardha rakta je thApanA, vaLI ardha pIta paripuSTha re; teha pakhALI chAMTIe, hare akSi rogane duSTa re. 8. jaMbuvarNa je thApanA, mAMhe sarva varNanAM biMdu re; sarva siddhi tehanI hoye, mohe naranArInA vRMda re. 9. 1 cauda pUrvadhara yugapradhAna zrImAna yazobhadrasUrIzvarajInA paTTadhara ziSyaratna. 2 sthApanAcArya tarIke je akSa (goLa zaMkha-dakSiNAvartI rAkhavA pharamAvela che tenA guNanuM jemAM pratipAdana karavAmAM Ave che te graMtha. 3. mahAdeva sadeza. 4. sarpa. 5. dhI varNI sthApanA. 6. netra. 34
Page #533
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3) jAti puSpa sama thApanA, sutavaMza vadhAre teha re; morapiccha sama thApanA, vaMchita dIe na saMdeha re. 10. siddhi kare bhaya apahare, pArada samabiMdu te zyAma re; maSaka sama je sthApanA, TALe ahi viSa ThAma re. 11. eka Avarta sukha dIe, bahu AvatuM bhaMga re; trituM Avarte mAna de, cihuM Avarta nahi raMga re. 12. paMca Avarte bhaya hare, cha Avarte dIe roga re; sAta Avarta sukha kare, vaLI TAle saghaLA roga re. 13. viSamAvarta sukha phaLa bhaluM sama Avarte phaLa hIna re; dharma nAza hoya tehathI, ema bhAkhe tattva pravINa re. 14. jeha vastumAM thApiye, dakSiNa Avarte teha re; te akhUTa saghaLuM hoya, kahe vAcaka yaza guNageha re. 15. pakhi pratikramaNanI vidhi prathama devasika pratikramaNamAM vaMditu kahI rahiye tyAM sudhI sarva kahevuM; paNa caityavaMdana sakalAhanuM kahevuM ane thoyo snAtasyAnI kahevI. pachI khamAsamaNa daIne "devasia Aloie paDijhaMtA icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! pakrikhamuhapatti paDilehuM? icche' ema kahI muhapatti paDilehavI, pachI vAMdaNAM be devAM. pachI IcchAkAreNa saMdio bhaga0 ammuThThioha saMbuddhAkhAmaNeNaM abhiMtara pakiMaM khAmeuM? icche khAmemi pakhie *panarasa divasANuM panarasa rAiANaM, jaMkiMci apattiyaM0 kahI, IcchAkAreNa saMva bhaga0 paphikha AlouM? 1. pAro. 2. ekI eTale 1-3-5-7- vagere. 3. bekI eTale 2-46-vagere. 4. eka pakhANa (aMtopakhassa) pannarasarAIdiANaM.
Page #534
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa31 icche Aloemi jo me pakrikhao aiAro kao0 kahI "icchAkAreNa saMdi0 bha0 pakikha aticAra AlouM? icche" ema kahI aticAra kahiye pachI "evaMkAre zrAvakataNe dharme zrI samakitamUla bAra vrata ekaso covIza aticAra mATe anero je koI aticAra pakSa divasamAMhi sUkSma bAdara jANatAM ajANatAM huo hoya, te savi hu mane vacane kAyAe karI micchAmi dukkaDa" kahI savvassavi pakrikhaa duaiitie duSmAsia ducciDhiA, IcchAkAreNa saMdisaha bhagavad icche tassa micchA mi dukkaDa" kahI IcchakArI bhagavanuM pasAya karI pakhitapa prasAda karojI ema uccAra karIne AvI rIte kahIye; "cautthaNa, eka upavAsa, be AyaMbila, traNa nIvi, cAra ekAsaNAM, ATha beAsaNAM, be hajAra sakjhAya, yathAzakti tapa karI pahoMcADavo." pachI praveza karyo hoya to, "paikrio kahIe ane karavo hoya to "tahatti kahIe, tathA na karavo hoya to aNabolyA rahIe. pachI vAMdaNA be devAM. pachI "icchAkALa adbhuThThioDayuM patteakhAmaNeNaM abhiMtarapaphikhae khAmeuM ? icche khAmemi pakikha, panarasa divasANuM panarasa rAiANe jaMkiMci apattiyaM kahI sakala saMghane " micchA mi dukkaDa' kahI vAMdarA be devAM. pachI devasia Aloia paDikaMtA IcchAkAsaMdio bhagavanuM pakikha "paDikkanuM samma paDikkamAmi icche ema kahI karemi bhaMte sAmAiyaM0 kahI. icchAmi paDikkamiuM jo me pakhio0 kahevuM. pachI khamAsamaNa daI IcchAkAreNa saMdio 1. guru paDikkameha kahe pachI. 2. tapa. 3. yathAzakti keTalAka bole che. 4. eka pakhANuM panarasa divasANuM panarasarAIANaM. 5. pakhie paDikkamAvaha ! guru kahe samaM paDikameha, ziSya kahe "iccha" samma paDikkamAmi.
Page #535
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa3ra pakhisUtra kahuM ? ema kahI navakAra gaNIne sAdhu hoya to paphikhasUtra kahe ane sAdhu na hoya to traNa navakAra gaNIne zrAvaka vaMditu kahe pachI suadevayAnI thoya kahevI, pachI nIce besI jamaNo DhIMcaNa ubho rAkhI, eka navakAra gaNI, karemi bhaMteo IcchAmi paDi) kahI vaMdig kahevuM. pachI karemi bhaMte IcchAmi ThAmi kAussagga jo me pakhio0 tassa uttarI) annattha0 kahIne bAra logassano kAussaga caMdesu nimmalayarA sudhI karavo, athavA aDatALIza navakArano kAussaga karI pArIne prakaTa logassa kahI. muhapatti paDilehIne vAMdaNA be devAM pachI icchAkAadbhuDhioDahaM samattakhAmaNeNaM abhiMtara paphikha khAmeuM ? icche khAmemi paphikha, eka pakhANuM panarasa rAiANaM panarasa divasANaM jaMkiMci apattiaM0 kahI pachI khamAsamaNa daIne icchAkA paphikha khAmaNAM khANuM? ema kahI khAmaNAM cAra khAmavAM, pachI devasiya pratikramaNamAM vaMdig kahyA pachI be vAMdaNAM daIe tyAMthI te sAmAyika pArIe tyAM sudhI sarva devasiyanI peThe jANavuM, paNa suadevayAnI thoyone ThekANe jJAnAdi0nI thoyo kahevI, stavana ajitazAMtinuM kahevuM, sajajhAyane ThekANe uvasagahara tathA saMsAradAvAnI thoyo cAra kahevI ane laghuzAMtine ThekANe hoTI zAnti kahevI. iti pakikha pratikamaNa vidhi caumAsI pratikramaNanI vidhi emAM upara kahyA mujaba paphikhanI vidhi pramANe karavuM paNa eTaluM vizeSa je bAra logassano kAussagnane ThekANe viza logassano kAussagna karavo ane paphikha zabdane ThekANe caumAsI
Page #536
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa33 zabda kahevo tathA tapane ThekANe "pheNaM, be upavAsa, cAra AyaMbila, cha nIti, ATha ekAsaNAM, soLa beAsaNAM, cAra hajAra sajhAya" e rIte kahevuM. saMvaccharI pratikramaNanI vidhi emAM upara lakhyA mujaba pakinanI vidhi pramANe karavuM paNa eTaluM vizeSa je bAra logassano kAussagnane ThekANe cAlIza logassa ane eka navakAra athavA ekaso ne sAiTha navakArano kAussagna karavo ane tapane ThekANe "aThThamabhatteNaM, traNa upavAsa, cha AyaMbila, nava nIvi, bAra ekAsaNAM, covIza beAsaNAM ane cha hajAra sajhAya0" e rIte kahevuM ane paphikha zabdane ThekANe saMvaccharI zabda kahevo. iti saMvaccharI pratikramaNa vidhi *posaha levAnI vidhi prathama khamAsamaNa daI, prakaTa logassa kahevA paryata iriyAvahI paDikkamI, "icchAkAreNa saMdisaha bhagavan! posaha muhapatti paDilehuM ?" ema bolI, guru Adeza Ape eTale icche" kahIne muhapatti paDilehavI, pachI khamA "icchA posaha saMdisAhuM? icche" khamA"icchA, posaha ThAuM?" pachI iccha' kahI be hAtha joDI navakAra gaNI "icchakArI 9 dharmanI puSTine je dhAraNa kare tene "pauSadha" kahIe. zrAvakanA bAra vratamAM e agyAramuM vrata che. aSTamI caturdazI vagere parva tithine divase cAra pahorano athavA ATha pahorano karavAmAM Ave che. te pauSadhanA
Page #537
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa34 bhagavad pasAya karI posahadaMDaka uccarAvojI" kahevuM eTale gurU posahanI karemi bhaMte uccarAve.+ pachI khamAsamaNa daI "icchA sAmAyika muhapatti paDilehuM? icche" kahI muhapatti paDilehIne, khamAtu "icchA sAmAyika saMdisAhuM ?" Icche, kahI khamA) "icchA, saMdio mukhya cAra bheda che, (1) AhAra posaha-upavAsa vagere tapa karavo te. (2) zarIra satkAra posaha-zarIranI snAna-vilepanAdi vaDe vibhUSA-satkAra na karavo te. (3) brahmacarya posaha-ziyaLa pALavuM te. ane (4) avyApAra posaha-sAvadya vyApAra sarvano tyAga karavo te. A cAre prakAranA posahanA dezathI ane sarvathI ema be be bheda thatAM mukhya ATha bheda thAya che ane saMyogI bheda 80 thAya che. paraMtu pUrvAcAryanI paraMparAe hAlamAM mAtra AhAra posaha ja dezathI ane sarvathI karavAmAM Ave che. bAkInA traNa prakAranA posaha to sarvathI ja thaI zake che. AhAra posahamAM cauvihAra upavAsa karavo te sarvathI ane tivihAra upavAsa AyaMbila, nIvi ane ekAsaNuM karavuM te dezathI samajavo. mAtra rAtrinA cAra pahorano posaha karanAre paNa divase emAMnuM kAMIpaNa vrata kareluM hovuM joIe, evo niyama +posahamAM 18 doSa TALavA tenAM nAma. 1. posahamAM vrata vinAnA bIjA zrAvakanuM pANI na pIvuM. 2. posaha nimitte sarasa AhAra levo nahi. 3. uttarapAraNAne divase vividha prakAranI sAmagrI meLavavI nahi. 4. posahamAM athavA posaha nimitte Agale divase dehavibhUSA karavI nahi. 5. posaha nimitte vastra dhovarAvavAM nahi. 6. posaha nimitte AbhUSaNa ghaDAvavAM nahi ane posahamAM AbhUSaNa paheravAM nahi. 7. posaha nimitte vastra raMgAvavAM nahi. 8. posahamAM zarIra uparathI mela utAravo nahi.
Page #538
--------------------------------------------------------------------------
________________ 535 bhaga0 sAmAyika ThAuM?" "icche', kahI be hAtha joDI navakAra gaNI, "IcchakArI bhagavanuM pasAya karI sAmAyika daMDaka uccarAvojI" kahevuM, guru "karemi bhaMte sAmAIyaMno pATha kahe. pachI khamALa icchA "besaNe saMdisAhuM ?" Icche khamArA icchA, "besaNe ThAuM?" icche) khamA"sajhAya saMdisAhuM?" "icche0' khamAicchA"sakjhAya karuM?" "iccheo" kahI, traNa navakAra gaNavA. pachI khamAtu IcchA bahuvela saMdisAhuM?" "icchuM" khamA0 icchA, "bahuvela karazuM" icche,' khamALa icchA0 "paDilehaNa karuM ?" "icche' kahIne muhapatti vagere pAMca vAnAM paDilehavAM, posaha lIdhA agAu ghare athavA upAzraye paDilehaNa karI hoya teNe ahiM temaja upadhi saMbaMdhi Adeza vakhate mAtra muhapatti ja paDilehavI (muhapatti 50 bolathI, caravaLo 10 bolathI, kaTAsaNa 25 bolathI, sutarano kaMdoro 10 bolathI ane dhotiyuM rapa bolathI paDilehavuM) 9. pohamAM akALe zayana karavuM nahi, nidrA levI nahi. (rAtrine bIje prahare saMthArAporisI bhaNAvIne nidrA levI.) 10. posahamAM sArI ke naThArI strI saMbaMdhI kathA karavI nahi. 11. posahamAM AhArane sAro-naThAro kahevo nahi. 12. posahamAM sArI ke naThArI rAjakathA ke yuddhakathA karavI nahi. 13. posahamAM dezakathA karavI nahi. 14. posahamAM puMjyA-paDilehyA vinA laghunIti-vaDInIti paraThavavI nahIM. 15. posahamAM koInI niMdA karavI nahi. 16. posahamAM (vagara posAtI) mAtA, pitA, putra, bhAI, strI vagere saMbaMdhIo sAthe vArtAlApa karavo nahi. 17. posahamAM cora saMbaMdhI vArtA karavI nahi. 18. posahamAM strInAM aMgopAMga nirakhIne jovAM nahi A aDhAra doSa jarUra TALavA.
Page #539
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa36 pachI khamAsamaNa daI "icchakArI bhagavat pasAya karI paDilehaNA paDilehAvojI" ema kahI vaDila (brahmacarya vratadhArI)nuM aNapaDilehyuM eka vastra (uttarAsana) paDalehavuM pachI khamA) IcchA upadhi muhapatti paDilehuM ?" "icche' kahI muhapatti paDilehavI. pachI khamA) "icchAo upadhi saMdisAhuM?' icche kahI khamA0 icchA "upadhi paDilehuM?" kahIne pUrve paDilehatAM bAkI rahela uttarAyaNa, mAguM karavA javAnuM vastra ane rAtri posaha karavo hoya to kAmaLI vagare rapa-25 bolathI paDilehavAM. pachI eka jaNe DaMDAsaNa jAcI levuM. tene paDilehI, iriyAvahI paDikkamIne kAjo levo. kAjo zuddha karIne eTale tapAsIne tyAM ja sthApanAcAryanI sanmukha ubhA rahIne IriyAvahI paDikkamavA. pachI kAjo uddharI yathAyogya sthAnake 35nAhaM karo kahIne pAThavavo. paraThavyA pachI traNa vAra vosire kahevuM. pachI mULa sthAnake AvIne sau sAthe deva vAMcavA ane sajhAya karavI. paDilehaNanI vidhi prathama iriyAvahI paDikkamIne khamAsamaNa daI "icchA, paDilehaNa karuM? icche' kahI; ubhaDaka page besI muhapatti, caravaLo, kaTAsaNuM tathA saghaLAM vastranI eka sAthe pUrve kahyA teTalA posaha karavAne icchanAre prabhAtamAM vahelAM UThIne rAI paDikramaNa jarUra karavuM joIe. vidhinA jANa zrAvako to paDilehaNa ane devavaMdana paNa sAthe ja kare che. tyArapachI jinamaMdiranI jogavAI hoya to jinapUjA karIne pachI upAzraye AvI guru samakSa posaha uccaravo hAlamAM A pramANe pravRtti che paraMtu mukhya vRttie rAIpaDikkamaNanI sAthe ja, pratikramaNa karI, sAmAyika pAryA sivAya posaha uccaravo ane temAM paDilehaNanA Adeza vakhate ja paDilehaNa karavI ane deva vAMdavA ane sajhAya karavI, pratikramaNa sAthe paDilehaNa na karanAre A pramANe vidhi karavI.
Page #540
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa37 bolathI paDilehaNa karavI. pachI DaMDAsaNa laI, paDilehA kAjo laI zuddha karI, tyAM ja iriyAvahI paDikkamIne "aNajANaha jasugraho" kahI paraThavavo. ane tyAra pachI pUrvokta vidhie posaha levo; paNa temAM paDilehaNa na karavI ane kAjo na levo. chevaTe "vidhi karatAM je kAMI avidhi thaI hoya teno micchA mi dukkaDa' laIne deva vAMdavA ane sajhAya karavI. deva vAMdavAnI vidhi prathama khamAsamaNa daI iriyAvahI paDikkamI, logassa kahI uttarAsaNa nAkhIne khamALa icchAcaityavaMdana karuM? icchuM kahI caityavaMdana karI namurNa ane jayavIyarAya (AbhavamakheDA sudhI) kahI khamA) daI caityavaMdana karI, namutthaNuM kahI yAvat cAra thayo kahevI. pachI namuskurNa kahIne bIjI vAra cAra thayo kahevI pachI namutthaNe kahI, jAvaMti) khamA, jAvaMta) kahI, namojI bolI stavana (uvasaggahara athavA bIja) kahevuM ane jayavIyarAya ardhA (AbhavamakheDA sudhI) kahevA. pachI khamA0 daI caityavaMdana karI; namutthaNe kahIne jayavIyarAya saMpUrNa kahevA tyArapachI vidhi karatAM avidhi thaI hoya teno micchA mi dukkaDa daIne prabhAtanA devavaMdanamAM chevaTe sakjhAya kahevI; (bapore athavA sAMje na kahevI) te sakjhAyane mATe eka khamA daI icchA0 sakjhAya karuM? icche kahI navakAra gaNIne ubhaDaka page besIne eka jaNa mannajiyANanI sajhAya kahe (tyAra pachI navakAra na gaNavo.) porasI bhaNAvavAno vidhi. have cha ghaDI divasa caDyA pachI porasI bhaNAvavI. tenI 1. posaha lIdhA agAu kAjo lenArane kAjo lIdhA agAu dariyA) paDikkamavA nahi.
Page #541
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa38 vidhi-prathama khamALa IcchAbahupaDipunnA porisi? kahI bIjAM khamA0 daI IriyAvahI paDikkamavA; pachI khamA) daI IcchA, paDilehaNa karuM? icche kahI muhapatti paDilehavI. rAI muhapatti paDilehaNa vidhi. tyAra pachI guru hoya temanI samakSa rAI muhapatti paDilehavI. tenI vidhi A pramANe - prathama khamAdaI, iriyAvahI paDikkamI, khamA) daI icchA0 rAI muhapatti paDilehuM? icche kahI muhapatti paDilehavI pachI be vAMdarAM devAM; pachI icchA, rAiyaM AlouM? icche kahI teno pATha kahevo. pachI savyastavi rAIa) kahIne padastha hoya to temane be vAMdaNAM devAM. padastha na hoya to eka khamAsamaNa devuM. pachI IcchakAra suharAiva kahIne khamAsamaNa daI ammuDhioha khamAvavuM, pachI be vAMdaNAM daI IcchakArI bhagavanuM pasAya karI paccakhANano Adeza dezojI, ema kahIne paccakakhANa kahevuM. (levuM.). sAMjanI paDilehaNa vidhi. prathama khamA daI icchA bahapaDipunnA porasI kahI khamALa icchA) iriyAvahiyaM paDikkamAmi kahI. IriyAvahI paDikkamavA, pachI khamALa icchA) gamaNAgamaNe AlouM? icche kahI gamaNAgamaNe AlovavA. pachI khamAicchApaDilehaNa karUM? icche kahI khamAicchAposahazAlA pramANuM? icche kahIne upavAsavALAoe muhapatti, kaTAsaNuM ne caravaLo paDilehavA, ane jagyA hoya teNe kaMdoro, dhotIyuM, sudhAM pAMca 1. A vidhi guru samakSa rAI pratikramaNa karyuM hoya tene karavAnI nathI. tema guru na hoya tyAre paNa karavAnI nathI.
Page #542
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa39 vAnAM paDilehavAM, jamyA hoya temaNe iriyAvahiyaM paDikkamavA. pachI khamALa daI "icchakArI bhagavat pasAya karI paDilehaNA paDilehAvojI" ema kahIne vaDIlanuM eka vastra paDilehavuM. pachI khamALa icchAupAdhi muhapatti paDilehuM? icchuM kahI muhapatti paDilehIne khamALa icchA sajhAya karuM? icche kahI navakAra gaNIne manDajiNANanI sajhAya ubhaDaka page besIne kahevI pachI khAdhuM hoya to vAMdaNAM daIne pANahAranuM paccakakhANa kare (cauvihAra upavAsavALAoe to paccakhANa karavAnuM nathI paNa prabhAte tivihAra upavAsanuM paccakakhANa lIdhuM hoya ane pANI na pIdhuM hoya to A vakhate cauvihAranuM paccakakhANa kare) pachI khamALa icchA upadhi saMdisAhuM icchuM khamALa icchA upadhi paDilehuM ? Icche kahI prathama paDilehatAM bAkI rahela vastronI paDilehaNA kare. temAM rAtri posaha karanAra prathama kAmaLI, paDileha paDilehaNa thaI rahe eTale sarva upadhi (vastrAdi) laIne ubhA thAya eTale eka jaNa DaMDAsaNa lAvI, paDilehI, iriyAvahI paDikkamI, kAjo laI zuddha karI, iriyAvahi paDikkamIne vidhiyukta paraThave, pachI sarva deva vAMde. mAMDalAMnI vidhi rAtre vaDInIti, laghunIti vagere paraThavavA yogya jagyA joI AvIne, pratilekhana nimitte nIce pramANe mAMDalAM karavAnAM che. temAM prathama saMthArA pAsenI jagyAe cha mAMDalA kahevAM. 2. 13IdhA rasanne kyAre *savAre 3UhiyAre 1. AghATa kAraNe. 2. najIkamAM. 3. vaDInIti. 4. laghunIti. 5. sahana na thaI zake che, ahIM pramArjanA karuM chuM e dareka ThekANe saMbaMdha che.
Page #543
--------------------------------------------------------------------------
________________ 540 2. AghADe Asanne pAsavaNe aNahiyAse. 3. AghADe 'majjhe uccAre pAsavaNe aNahiyAse, 4. AghADe majjhe pAsavaNe aNahiyAse. 5. AghADe 'dUre uccAre pAsavaNe aNahiyAse. 6. AghADe dUre pAsavaNe aNahiyAse. bIjAM cha mAMDalA upAzrayanA bAraNAnI tarapha upara pramANe ja kahevAM, paNa 3UdiyAne badale 'hiyAre kahevuM. trIjA cha mAMDalA upAzrayanA bAraNA bahAra najIka rahIne karavAnAM tathA cothA cha upAzrayathI so hAthane Azare dUra rahIne karavAnAM che. bAra mAMDalAmAM phakata 3dhAne badale 3TTdhAre zabda kahevo. bAkInA zabdo uparanA cha cha mAMDalAmAM lakhyA pramANe ja kahevA. e pramANe 24 mAMDalAM karyA pachI IriyAvahI paDikkamIne caityavaMdana kahevApUrvaka pratikramaNa kare. pratikramaNanA sAmAnya hetuo | (devasiya pratikramaNanA hetuo) prathama sAmAyika levuM joIe. "sama" eTale samatA teno Aya" eTale lAbha che jene viSe te "sAmAyika" kahevAya. dharmanuM mULa AjJA che. tethI dareka kriyA guru mahArAjanI AjJApUrvaka temanI samIpe karIe, jema jinane viraha jinapratimAnuM pUjanavaMdana phaLadAyI thAya che tema temane (guru mahArAjane) viraha5 sthApanAcAryanI samakSa AjJApUrvaka karAtI kriyAo saphaLa thAya che. gurusthApanA na hoya to (thoDA kALa mATe) pustaka athavA 1. vacce. 2. cheTe. 3. sahana na thaI zake to. 4. ghATa kAraNa na hoya to. 5. navakArathI paMcaparameSThinI ane paMciMdiyathI gurunI ema baMne sthApanA ekI sAthe sthapAya che, kemake devavaMdana, stavanAdi vakhate pahelI ane anya sthAne bIjI upayogI che. 6. akSAdirUpa yAvatu kathita sthApanA.
Page #544
--------------------------------------------------------------------------
________________ 541 navakAravALInI sthApanA sthApIe te sthApavA mATe jamaNo hAtha avaLo sthApanA sanmukha rAkhIe, Ama karavAnuM kAraNa sthApanAmAM AcAryanA guNonuM AhvAna karavuM te che. kAraNa ke AhvAna mudrAnI AkRti tevI che. pachI "navakAra tathA paMciMdiya"mAM "navakAra" mahAmaMgaLarUpa che ane "paMciMdiyamAM AcAryanA chatrIsa guNanuM varNana che. tenuM AropaNa sthApanAmAM karavAnuM che e hetu che. pachI "khamAsamaNa" devuM te gurunA vinaya arthe che. pachI "IriyAvahiyaM" pratikramavA saMbaMdhI Adeza mAgavo, kemake AjJA e dharmanuM ArAdhana che, ema Adeza saMbaMdhI sarvatra samajavuM, pachI "iriyAvahiyaM" paDikkamavA. tenuM kAraNa e ketenI aMdara pApanuM AlocavuM thAya che. pachI "tassa uttarI kahevuM, te IriyAvahi paDikkamatAM azuddha rahelAM evAM pApa (azuddha AtmA)nI vizuddhine arthe che. pApanI vizuddhi thavAthI saMvara-kriyAo vizeSa phaLIbhUta thAya che. pachI zeSa pApane TALavA arthe kAyotsarga karavo, tenA rakSaNArthe kSetrane vADa hoya tenI peThe AgAra (chUTa) rAkhavAnI jarUra che te mATe "annattha0" kahevo, pachI eka "logassano kAussagna karavo, teno hetu e che ke - tethI prabhunA nAmonuM smaraNa-dhyAna thAya che, te kAussagnanuM mAna paccIza zvAsocchavAsanuM kahyuM che, tethI "caMdesu nimmalayarA" sudhI paccIza pada thAya che. te ekeka pade ekeka zvAsocchavAsa gaNatAM tyAM sudhI kAussagna karavo joIe. logassa' na AvaDe to cAra "navakAra" gaNavA. jo ke tethI to batrIza zvAsocchavAsa thAya che; paNa "logassa" nathI AvaDato tethI "navakAra"thI na chUTake-apavAdarUpe kAma calAvavuM paDe che. pachI prakaTa "logassa"
Page #545
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa42 kahevo. tenuM kAraNa e ke sAmAyika levA pUrve devavaMdana karavuM joIe te sAmAnyataH "logassa"nA pAThathI thaI jAya che. pachI "khamAsamaNa" daI muhapatti paDilehavAno Adeza mAgI muhapatti paDilehavI, tenuM kAraNa e che ke AgaLa khamAsamaNapUrvaka Adezo mAgavAnA che, te khamAsamaNa detAM pAMce aMga (be hAtha, be DhIMcaNa, mastaka) bheLAM thAya tyAM jIvahiMsAno saMbhava che; tethI temAM koI jIva rahela hoya te paDilehaNathI dUra thAya, pachI "khamAsamaNa" pUrvaka "sAmAyika saMdisAhu" ane sAmAyika ThAuM" evA be Adezo mAgavAnA che. pahelAthI sAmAyika levA saMbaMdhI Adeza (AjJA) maMgAya che, ne bIjAthI sAmAyikamAM sthira thavA saMbaMdhI Adeza maMgAya che, pachI eka "navakAra" gaNI guru pAse sAmAyika daMDaka uccarAvavA saMbaMdhI prArthanA karavAmAM Ave che, atre guru na hoya to sAmAyika lIdhela ke letA jJAnavRddha zrAvaka pAse te pramANe prArthanA karavAmAM Ave che, ane te "karemi bhaMte uccarAve che. A prArthanA gurunA vinayArthe che gurUne abhAve je vaDIla zrAvaka hoya tenI pAse sUtro bolavA saMbaMdhI Adezo mAgavA. tenA pAryA pachI kAussagga pAravo, sarva Adezo temane ja mAgavA devA, ane bIjAoe temanI nizrAe vartavuM, ityAdi vinayakaraNI karavI jarUranI che. jinAjJA evI ja che. mATe teno upayogapUrvaka khapa karavo. pachI cAra khamAsamaNa devApUrvaka cAra Adezo mAgavAmAM Ave che. temAM besaNe "saMdisAhu" e besavAnI rajA mAMgavA saMbaMdhI che. atre ubho hoya te ja besavAnI AjJA mAge tethI sAmAyika ubhA ubhA levuM ema sUcavAya che. beThelo besavAnI AjJA mAge te jema hAsyapAtra thAya che. tema atre paNa samajavuM.
Page #546
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa43 pachI "besaNe hAu" eTale besuM chuM. eja prakAre "sakjhAya saMdisAhuM" eTale svAdhyAya karavAnI AjJA Apo ane "sajhAya karUM" eTale svAdhyAya (paThana-pAThana)mAM pravarte chuM. pachI mAMgalika arthe traNa navakAra gaNavA. ahIMthI daivasika pratikramaNano prAraMbha thAya che. prathama paccakakhANa levA mATe gurunA vinayArthe vAMdaNAM devAmAM Ave che, tenI pahelAM khamAsamaNa devApUrvaka muhapatti paDilehavI. A khamAsamaNa devAno adhikAra zrI enapraznamAM che. muhapatti paDilehI, vAMdaNAM deI, paccakhANa laI khamAsamaNa daI "caityavaMdana" karavuM. te karatI vakhate baMne DhIcaNo bhUmipara sthApIne yogamudrAe besavuM. pachI jaMkici kahevuM. caityavaMdana ane jaMkiMcithI jinanuM stavana tathA vaMdana thAya che. harakoI zubhakAryanA AraMbhamAM devavaMdana karavuM joIe, e hetuthI atra paNa cAra stutie devavaMdana karavAmAM Ave che, pahelI stutithI amuka arihaMtanuM ArAdhana, bIjIthI sarva arihaMtanuM ArAdhana, trIjIthI zrutajJAnanuM ArAdhana ane cothIthI dharmakAryomAM naDatAM vinone dUra karanArA zAsanadevatAnuM smaraNa thAya che. A devavaMdanamAM bAra adhikAra Ave che, te lakhIe chIe"namutthaNaMthI jIabhayANa" sudhI pahelo adhikAra gaNAya che. tethI samavasaraNamAM virAjita bhAva arihaMta bhagavAnane vaMdanA thAya che. namutthaNanI chellI gAthAthI dravyajinane vaMdanA thAya che. anAgatakALe thanArA tIrthakaro jemanA jIvo atyAre devaloka vageremAM che te tema ja siddhisthAnamAM gayelA tIrthakaro paNa dravyajina kahevAya che. e bIjo adhikAra. "arihaMta ceIANaMthI trIjo adhikAra gaNAya che, ane tethI eka caityanA sthApanAjina 1. DAbo DhIMcaNa ubho rAkhI caityavaMdana karavAmAM namratA ane jamaNo DhIMcaNa ubho rAkhI vaMditta bolavAmAM vIrAsana batAvavAmAM Ave che.
Page #547
--------------------------------------------------------------------------
________________ 544 (pratimA)ne vaMdanA thAya che, "logassa' e cotho adhikAra che. tethI nAmajinane (jinezvaranA nAmakIrtanarU5) vaMdanA thAya che. "savvaloe arihaMta ceIANaMthI traNa bhuvananA sthApanAjinane vaMdana thAya che. e pAMcamo adhikAra. "puphakharavaradIthI viharamAna jina (vicaratA jina zrI sImaMdharAdi)ne vaMdana thAya che; e chaThTho adhikAra, "tamatimirapaDala' ityAdi traNa gAthAthI zrutajJAnane vaMdana thAya che, e sAtamo adhikAra. "siddhANaM buddhANaM"thI sarva siddhone vaMdana thAya che, e AThamo adhikAra, navamA adhikAramAM "jo devANa vi devo" ityAdi be gAthAthI tIrthAdhipati zrI vIrasvAminI stuti thAya che. dazame adhikAre "urjitaselasihare" e gAthAthI revatAcalamaMDana zrI neminAthane vaMdana thAya che. cattAriadasadoya" e gAthAthI aSTApada parvatane viSe sthApelA covIza jinane tathA bIjI aneka rIte jinezvarone vaMdana thAya che, e agyAramo adhikAra ane chelle eTale bAramA adhikAre "vaiyAvaccagarANa" ItyAdi pAThathI samyagdaSTi devanuM smaraNa thAya che. e prakAre bAra adhikAranA sthAnako jANI te te sthAnake caityavaMdana karanArAoe upayogapUrvaka vaMdana karavAnuM lakSyamAM rAkhavuM jarUranuM che. vaLI cAra khamAsamaNapUrvaka cArane thobhavaMdana karavAnuM che. pahelA khamAsamaNathI "bhagavAna" e padavaDe arihaMta bhagavAnuM athavA dharmAcArya paNa levA, eTale jenAthI dharma pAmyA hoIe tene vaMdana karavuM, bAkInA traNa pAThathI anukrame AcArya, upAdhyAya ane sarva sAdhune vaMdana thAya che. ane vaLI "icchakArI samasta zrAvaka vaMduM" e pAThathI sarva zrAvakone vaMdana karAya che (A vidhino pracAra thoDo hovAthI te pramANe vartavA ane anyane vartAvavA upayoga rAkhavo) pachI "devasiyapaDikkamaNe ThAuM"no
Page #548
--------------------------------------------------------------------------
________________ 545 Adeza mAgI jamaNo hAtha tathA mastaka caravaLA para sthApI sabyastavi devasiya"no pATha kahevo. ahIM caravaLA upara hAtha tathA mastaka sthApavA te gurunA caraNa sparzavArUpa samajavuM, tathA mAthe bhArathI namavAnuM thayuM ema paNa samajavAnuM che. "sabUstavi devasiya"thI divasanA pApanuM sAmAnyapaNe Alocana thAya che. te pratikramaNanuM bIjaka samajavuM. pachI ubhA thaI "karemi bhaMte"no pATha kahevo, ahIMthI paheluM Avazyaka eTale avazya karavA yogya karaNa. - pachI kAMIka phuTa rIte pApanI, AlocanArUpa "icchAmi ThAmi' kahevuM. pachI "tassa uttarI" Adi kahI paMcAcAranI ATha gAthAno kAyotsarga karavo, te kAyotsarganI aMdara paMcAcAra saMbaMdhI je dUSaNo lAgyAM hoya, te samakitanI zuddhi mATe saMbhArI kADhavAM, jethI AgaLa pApane vizeSa AlocatI vakhate sugama paDe. pachI logassa" kahevo e bIjuM Avazyaka. pachI trIjA AvazyakanI muhapatti paDilehine vAMdarAM be devAM (ahIM) muhapattinA 50 bola, vAMdaNAMnA paccIza Avazyaka tathA sattara pramArjanI vagere bAbato para dhyAna rAkhavAnuM che.) e trIja Avazyaka. ahiMthI AgaLa cAlatAM cheka "ampaTTiyo" sudhI pratikramaNa nAmaka cothuM Avazyaka jANavuM. ahIM gurunI samakSa pApa AlocavuM che, tethI temanA vizeSa vinAyArthe dvAdazAvarta vaMdana karavuM. pachI "jo me devasiyo aIArokao" tathA "sAta lAkha ane aDhAra pApasthAnaka"ne AlocavA, te pApanI sAmAnya AlocanA jANavI. pachI "sadgussavi" kahevuM, te guru AgaLa prAyazcita mAgavArUpa che, atra guru "paDikkameha" eTale pratikramaNa 3pa
Page #549
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa46 karo" ema kahe. e prakAranA daza mAMhelA bIjA prAyazcittane grahaNa karI. besIne mAMgalika arthe eka "navakAra' gaNe, samatAnI vRddhine arthe "karemi bhaMte' kahe. vAraMvAra karemi bhaMte" kahevAthI samatAnI vizeSa vRddhi thAya che. je ati Avazyaka che. pachI sAmAnya pApa AlocavA rUpa "IcchAmi paDikkamiuM jo me devasiyo' kahe, pachI "vaMditu' kahe, te vizeSa skuTapaNe pApanI AlocanArUpa che. je je doSa lAgyA hoya te te doSonuM prAyazcitta karavA mahApazcAttApapUrvaka mahAvairAgyabhAvathI ciMtana karavAnuM che. jevA saMphilaSTa adhyavasAya pApa bAMdhatI vakhate AvyA hoya tevA ja agara tethI vadhAre vizuddha adhyavasAya pApane AlocatI vakhate Ave to tathA prakAre yathArtha rIte te pApano kSaya thaI zake che; anyathA pratikramaNa karyA chatAM pApano kSaya thato nathI. upayoga vagaranI kriyA niSphaLaprAyaH thAya che, mATe sAvadhAnapaNe AlocanA karavAnuM khAsa dhyAnamAM rAkhavuM. vaMditta kahetI vakhate DAbo DhIMcaNa vALIne jamIna upara sthApavo ane te (DAbA DhIMcaNa)nA taLIyA upara jamaNA paganI bAjunA pAchaLanA adhobhAgano sarva bhAra Ave tema jamaNo paga ubho rAkhI besavuM, kharI rIte to A be DhIMcaNa jevI rIte sthApavAnA kahyA che tevIja rIte bhUmi para phakta baMne paganI aMgulI ja sthApIne ubhaDaka besavAnuM che, tema na bane to upara mujaba besavuM. AvA utkaTa AsanathI upayoga ekAgra thAya che, ane tethI aticAranI ciMtanA barAbara thAya che "tasya dhammassava" gAthAthI ubhA thaIne zeSa "vaMdig" bole. A vidhi bhArane utArIne haLavA thanAra majAranI peThe zrAvaka paNa pAparUpI bhArathI haLavo thayo ema sUcavavA arthe che.
Page #550
--------------------------------------------------------------------------
________________ 547 pachI gurune aparAdha khamAvavA arthe be vAMdaNApUrvaka ammuThThio alpitara" sUtrathI aparAdha khamAve. pratikramaNa karavAthI paNa je azuddha rahyo hoya tevA cAritrAcAranA aticAranI zuddhine mATe kAussagna karavAno che tethI prathama be vAMdaNAM de. ahIMthI pAMcamuM Avazyaka zarU thAya che. cAritrAcAranI vizuddhi kaSAyanI upazAMtie ja thAya, tethI AcArya, upAdhyAya, sthavirAdi pratye tathA sarva jIva pratye karelA aparAdha khamAvavA mATe "Ayariya vijhAe sUtra bole, te pahelAM vaMdana kare (be vAMdaNAM de), tenuM kAraNa. jema dareka kriyA paMcaparameSTine namaskAra karIne karavAmAM Ave che tema guru samIpanI sarva kriyA gurunA bahumAnArthe vaMdana karavApUrvaka karavI te che, temaja ATha kAraNe vAMdaNAM devAmAM Ave che temAMnuM kAyotsarga paNa eka kAraNa che. avagrahamAMthI pAcho osarato osarato "Ayariya vijhAe bole te jANe pote kaSAyacatuSTayathI pAcho nivartato hoya ema batAve che. te pachI samatAnI vRddhi arthe "karemi bhaMte" kahI prathama lakhelA hetu pramANe "IcchAmi ThAmi, tassa uttarI" ItyAdi kahI be logassano kAussagna karavo. tenuM kAraNa cAritra vinAnuM ekaluM jJAna pAMgaLuM che. cAritra sahita jJAna saphaLa thAya che. bIjA AcAro karatAM cAritrAcAramAM vizeSa dUSaNa lAge che, tethI tenI vizuddhi mATe prathama kAyotsarga karavo pachI samyagu jJAnanuM mULa darzana (zraddhA-samyakatva) che, tethI darzanAcAranI vizuddhi mATe eka logassano kAussagga jJAnAcArathI prathama karavo. tene mATe caturvizati jinanA guNotkIrtanamAM "logassa0 savvaloe" ityAdi kahIne kAussaga kare. pachI jJAnAcAranI vizuddhine arthe pukharavaradIo suasse bhagavao" ItyAdi kaheto eka logassano kAussagna kare.
Page #551
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa48 pachI e sarva AcAranA niraticArapaNe samyaka AcaraNathI utkRSTa phaLa prApta karanAra sarva siddhone vaMdana karavArUpa "siddhANaM buddhANa" kahe. pachI zrutajJAnathI ja dharmanuM sarva svarUpa samajAya che, te zratadharmanI vRddhi mRtadevatAthI thatI hovAthI tenA smaraNa arthe eka navakArano kAyotsarga karI pArIne "suadevayAnI" stuti kahe, svalpa prayAse devatA sAdhya hovAthI ATha zvAsocchavAsa (eka navakAranA ATha zvAsocchavAsa thAya che)no kAyotsarga karavo. te ja pramANe je kSetramAM ApaNe chIe te devatA anukULa hoya to ApaNuM ja dharmakArya nirvidanapaNe paripUrNa thAya tethI tenA smaraNArthe paNa eka navakArano kAussagga karI, pArIne "jIse khitte sAhunI thoya kahevI. pachI maMgalArthe eka navakAra gaNI, besIne muhapatti paDilehavI. te have pachI gurune dvAdazAvarta vaMdana karavuM che tene arthe che. laukikamAM paNa rAjA amuka kArya batAve te karyA bAda praNAma karIne nivedana karavAnuM pravartana che. A chelluM vaMdana samajavuM. paccakakhANarUpI chaTuM Avazyaka to pahelAM ja thaI gayuM che tethI have te karavAnuM nathI. pachI cha Avazyaka saMbhAravAM, pachI "icchAmo aNusarrei' kahI besI ucca svare "namo khamAsamaNANaM namoDatu" ityAdi pUrvaka "namoDastu vaddhamAnAya"nI traNa stuti ane "namutthaNa tathA stavana" kahevAM. "icchAmo aNasarphi" eTale ame anuzAstigurunI AjJA-hitazikSAne icchIe chIe, te AjJA pramANa 1. ahIM gurU mahArAjanI AjJApUrvaka meM pratikramaNa karyuM che ema saMbhAvanA karavAnI matalaba e che ke pratikramaNa saMbaMdhI have bIjA Adeza gurUmahArAja pAse mAgavAnA nathI.
Page #552
--------------------------------------------------------------------------
________________ 549 karavA rUpa "namo khamAsamaNANa" ItyAdi padathI gurune tathA paMcaparameSThine namaskAra thAya che. ane ucca svare traNa stuti tathA namutthaNe ane stavana kahevAya che te "paDAvazyaka nirvidane pUrNa thayAM" teno harSa utpanna thayelo che e sUcavavA arthe che. "namoDastu" tathA rAi pratikramaNamAM "vizAlalocana'ne badale strIo "saMsAradAvA"nI traNa gAthA kahe, kAraNa ke "namoDastu, vizAlalocana, namoDahaMtu"e pUrvAntargata che, tethI strIo na kahe, ema kahevuM che. pachI utkRSTa kALe vartatA 170 jina vAMdavA arthe 'varakanaka" kahe tathA cAra khamAsamaNapUrvaka gurnAdikane vaMdana kare, pachI aDhIdvIpamAM rahelA munionA vaMdana arthe "aThThAikvesu" kahe, dareka kriyA deva-gurunA vaMdanapUrvaka zarU thAya ane deva-gurUnA vaMdanapUrvaka pUrI thAya. e arthe atra chelle paNa deva-gurUne vaMdana karavAmAM Ave che. A deva-guruvaMdana munine namoDarDathI cAra khamAsamaNa devA sudhI jANavuM ane zrAvakane aDhAikvesu kahevA paryata jANavuM. pachI prathamanA "kAussagga" karatAM rahela aticArane TALavA arthe devasika prAyazcitta vizodhanArthe cAra logassano kAussagna kare, pachI maMgaLAthe prakaTa logassa kahI, be khamAsamaNa devApUrvaka sajhAyanA be Adeza mAgI besI, eka navakAra gaNI sajhAya kahe. traNa AcAranI vizuddhi arthe kAusso karavAmAM AvyA che ane tapa AcAranI vizuddhi mATe paccakhANa karyuM che, tethI vizuddhi thaI gaI che tathA pratikramaNa karatAM je vIrya phoravavuM paDe tethI vIryAcAranI zuddhi thAya che. sajhAya kahyA bAda duHkhakhiya karmakhiya nimitte cAra logassano kAussaga karavo.
Page #553
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa0 A logassa pUrA kahevA; bAkI sarva kAussago "caMdesa nimaeNlayarA" sudhI kahevA. kAussagna karyA pachI pArIne maMgalArthe eka jaNa "laghuzAMti" kahe, bIjA kAyotsargamAM ja sAMbhaLe. kAussagga pArI prakaTa "logassa" kahe te pachI iriyAvahi pratikrame tathA caukkasAyathI jayavIyarAya sudhI caityavaMdana karI sAmAyika pAravA paryata je vidhi che te sarva kare. sajhAya pachInI vidhinI hakIkata mULagraMthamAM nathI, te vartamAna pravRttine anusAre lakhI che. iti devasika pratikramaNanA hetu rAipratikramaNanA sAmAnya hetuo prathama sAmAyika laI "kusumaNi dusumiNa uThThAvaNI rAI pAyacchitta visohaNaEUR kAussaga karU ? icche, kusumiNa dusumiNa UThThAvaNI rAI pAyacchita visohaNae karemi kAussagga" ityAdi kahI cAra logassano 108 zvAsocchavAsa pramANa eTale "sAgaravaragaMbhIrA" pada sudhI gaNatAM eka logassanA 27 pada thAya tene cAra guNA karatAM 108 pada thAya che, teTalo kAyotsarga karavo. atra e vizeSa che ke kusvapna AvyuM hoya agara na AvyuM hoya to 100 zvAsocchavAsa (caMdesu nimalayarA sudhI cAra logassa)no kAyotsarga kare ane svapramAM strIsevana paNa thayuM hoya to 108 zvAsocchavAsano kAyotsarga kare, paNa pramAdavazAtu kevuM svapra AvyuM hatuM tenI smRti na rahe, tethI 108 zvAsocchavAsa pramANano kAyotsarga karavAnuM pravartana che. e kAyotsargathI rAtri saMbaMdhI ghaNAM pApa dUra thAya che. 1. rAgAdimaya kusvapra ane dveSAdimaya duHsvapra.
Page #554
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa1 pachI sarva dharmAnuSThAna deva-guruvaMdana pUrvaka karavuM, mATe prathama jagaciMtAmaNi"nuM caityavaMdana "jayavIrAya" paryata karavuM. pachI "bharaphesara"nI sakjhAya uttama puruSo tathA strIonA nAma smaraNArthe kahevAmAM Ave che. pachI - gurumahArAjane sukhazAtA pUchI rAI paDikkama ThAIne zikrastava', kahevAya che, te pratikramaNano AraMbha thayo tenI pahelAM devavaMdana karavA arthe che. prathama caityavaMdana karyuM paNa te Avazyaka bahAranI kriyA che. pachI "karemi bhaMte" kahe te paheluM Avazyaka. pachI cAritrAcAra, darzanAcAra tathA jJAnAcAranI vizuddhi arthe anukrame eka logassa. eka logassa tathA ATha gAthAno kAyotsarga karavAmAM Ave che, atra cAritrAcArano eka logassano kAyotsarga karavAmAM Avyo ane daivasikamAM be logassano karavAmAM Ave che tenuM kAraNa divasa karatAM rAtrine viSe pravRtti ochI hovAne lIdhe prAya: alpa doSa lAge che te che. doSanuM ciMtavana trIjA kAyotsargamAM karAya che ane pahelA kAyotsargamAM nahi; tenuM kAraNa e che ke pahelA kAyotsargamAM nidrAno udaya hoya tethI doSanuM saMbhAravuM barAbara na thAya te mATe trIjAmAM saMbhAravAmAM Ave che. pahelA kAussagna pachI "logassa" kahevAya che, te bIjuM Avazyaka. trIjA AvazyakanI muhapatti paDilehIne vAMdarAM devAya che, te trIjuM Avazyaka. vAMdaNAM dIdhA pachI icchA rAIe Alou0. sAta lAkha, aDhAra pApasthAnaka, vaMditta, abyuTTio vagere kahevAmAM Ave che. te sarva cothA AvazyakanI kriyA che. tenA hetu daivasika pratikramaNa peThe jANavA, pachI prathama traNa karAipratikramaNano kAussagga 50 zvAsocchavAsa pramANa kahelo che. tethI cAritrAcAra ane darzanAcAranA maLI be logassano kAussagnane pAMcamA Avazyaka tarIke gaNavuM ThIka lAge che.
Page #555
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa2 AcAronA kAyotsargathI paNa azuddha rahela aticAronI ekatra zuddhacarthe tapa ciMtavanano kAyotsarga karavAno che te na AvaDe to soLa navakArano kare. ema pravartana che. paNa kharI rIte to tapanuM ciMtavana karavuM joIe, tenI vidhi A pramANe "zrI vIra bhagavaMte cha mAsI tapa karyo, he cetana ! te tuM karI zakIza? (atra uttara manamAM ciMtavavo ke) zakti nathI, pariNAma nathI. to eka upavAsa ocho kara. zakti nathI, pariNAma nathI, to be upavAsa ochA kara, ema yAva-ra9 upavAsa ochA karavA paryata ciMtavavuM ane dareka vakhate zakti nathI, pariNAma nathI, ema manamAM bolavuM. pachI paMcamAsI kara, caumAsI kara, trimAsI kara, dvimAsI kara, mAsakSamaNa kara, ahIM paNa dareka vakhate uttara manamAM ciMtavatA javuM, pachI eka divasa nyUna, be divasa nyUna; ema tera divasa nyUna (17 upavAsa) sudhI vicAravuM. pachI 34 bhakta (16 upavAsa) karI zakIza? 3ra bhakta kara, 30 bhakta kara, ema babe bhakta ochA karatAM yAvatu cIthabhakta sudhI kahevuM pachI AyaMbila kara, nIvi kara, ekAsaNa kara, avaDha kara, purimaThukara, sADhaporisi kara, porisi kara, namukArasI muphisahie kara; ahIM sarva sthAnake zakti nathI, pariNAma nathI, ema ciMtavavuM, paNa je tapa karyo hoya paNa atyAre karavo na hoya tyAM kahevuM ke zakti che paNa pariNAma nathI, ane chelle je tapa karavo hoya tyAM zakti paNa che ane pariNAma paNa che ema kahI kAyotsarga pArIne logassa kahevo. pachI chaThThA AvazyakanI muhapatti paDilehIne vAMdarAM devAM pachI tIrthavaMdanAdika karI kAyotsargamAM je paccakakhANa karavA dhAryuM hoya te atra prakaTapaNe levuM, e chaTuM Avazyaka, pachI paDAvazyaka pUrA thayA teno harSa thayo tethI vIrastutirUpa vizAla locana kahe,
Page #556
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa3 paNa maMdasvare kahe, kAraNa ke ucca svare bolavAthI hisaka jIvo jAgI hiMsAmAM pravarte to kAraNika pote thAya, AkhuM rAIpratikramaNa maMda svare ja karavuM joie. pachI cAra thoIe devavaMdana kare. pachI cAra khamAsamaNapUrvaka gurnAdikane vAMdI, "aDhAikvesu" kahe, pachI sImaMdharasvAmInuM tathA siddhAcalajInuM caityavaMdana kare. te sAmAcArI pramANe tathA sAmAyikano be ghaDI kALa pUrNa karavA mATe sUcana thAya che. A pratikramaNamAM "jagaciMtAmaNi" tathA vizAlalocana ema be caityavaMdano Ave che, chatAM zrI sImaMdharasvAmi AdinAM caityavaMdana karIe chIe, te vizeSa mAMgaLika arthe samajavAM. teja pramANe sAMjanA pratikramaNamAM "namoDastu vartamAnAya" tathA "caukasAya" caityavaMdano Ave che, chatAM AraMbhamAM devavaMdana karIe chIe, te paNa vizeSa mAMgalikanA arthe samajavuM. - bhagavAnAdine vAMdyA pahelAM zrAvaka pauSadhamAM hoya to te "bahuvela saMdisAhuM" tathA "bahuvela karazuM" evA Adezo mAge, chUTA zrAvakane tema karavAnuM nathI. paphanI, caumAsI ane saMvarcyurI pratikramaNanA sAmAnya hetuo sUkSma ane bAdara aticAranI vizuddhi mATe divasa ane rAtrine cheDe devasI ane rAI pratikramaNa karavA chatAM, paNa pakSa caturmAsa ane saMvatsarane aMte pakukhI, comAsa ane saMvarcyurI pratikramaNa vizeSa prakAre karAya che. te uttarIkaraNa karavAne arthe eTale devasI-rAI pratikramaNa dararoja karavA chatAM paNa rahI gayela doSonuM nivAraNa karavAne arthe samajavuM.
Page #557
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa4 jema zarIrane tailAdi vaDe saMskAra karyA chatAM paNa dhUpa, vilepana ane AbhUSaNAdike karIne vizeSa zobhita kare che tema ahIM paNa vizeSa zuddhi kare che. tene mATe zAstrakAra dRSTAMta Ape che, ke - jema gharane haMmezAM sApha karavAmAM Ave che to paNa paryAdikane viSe vizeSa prakAre eTale cAre bAjuthI khUNekhAMcarethI sApha karavAmAM Ave che, tema ahIM paNa haMmeza pratikramaNa karavA chatAM pappI Adi pratikramaNa vizeSa zuddhine mATe karavAnAM che. vaLI nitya pratikramaNa karatAM koIka aticAra vismRta thaI gayela hoya, sAMbharyA chatAM bhayAdikathI guru samakSa pratikramyo nahoya athavA to pariNAmanI madatAthI samyapha prakAre pratikramela na hoya tevA aticArane pratikramavA mATe pakakhI Adi pratikramaNa karavAnAM che. pAkSika (pakukhI) pratikramaNamAM vaMdittA sudhI devasI pratikramaNa pramANe vidhi karavAnI che tethI tenA hetu devanI pratikramaNa pramANe samajI levA. kSamA che pradhAna jemAM evAM anuSThAno saphaLa che. ema jaNAvavA mATe 3 phiroDhuM saMvRddhAgrAmari ityAdi pAThavaDe saMbuddha je gurvAdika temane khamAvavAmAM Ave che. ane gurnAdikane khamAvavA che te mATe agAu dvAdazAvarta vaMdana (vAMdaNAM) devAmAM Ave che ane vAMdaNAM detAM virAdhanAno saMbhava che tethI vAMdarA agAu zarUAtamAM pakikha muhapatti paDilehavAnI che. te pachI saMkSepa ane vistArathI pApa AlovavA mATe AlocanasUtra ane aticAra kahe ane pachI savarava vaya ityAdi sUtra kahIne upavAsAdirUpa prAyazcitta aMgIkAra kare. pachI pratyeka khAmaNAMvaDe sarvane khamAve, tenI pahelAM ne pachI vinayArthe gurumahArAjane dvAdazAvarta vaMdana kare pachI pakhI
Page #558
--------------------------------------------------------------------------
________________ papapa ne vaMdittA sUtra kahyA pachI bAra logassano kAussagna karavAmAM Ave che, te pratikramaNa karyA chatAM azuddha rahelA aticAronI zuddhine artha jANavo. pachI sampattImAM ityAdi vaDe chevaTe khamAvavAmAM Ave che, chevaTe karelA kAyotsargamAM sthita rahyAchatAM zubha ekAgra bhAvavaDe koI aparAdha na sAMbharyA hoya tene khamAvavA mATe jANavuM, athavA ahIM sarvathA pakhI pratikramaNanI samApti thAya che tethI prathamanA kSAmaNaka pachI kaMI aprItikArI thayuM hoya athavA vitatha (khoTI) kriyA thaI hoya to te ahIM khamAvavA mATe jANavuM. A vidhine bhagavaMte trIjA vaidyanA auSadha samAna kahI che. pachI pakrikha-khAmaNAM khAmavAnAM che teno hetu khAmaNAMnA arthanA prastAve jaNAvela che, tyAMthI joI levo. tyArapachI vaMdittAsUtra pachInI vidhi devasi pratikramaNa pramANe karavAnI che mATe tenA hetu devasi pratikramaNa peThe jANI levA. emAM eTaluM vizeSa cheje zrutadevatA pakhIsUtranA prAMte saMbhArela hovAthI tenA kAussagnane sthAne bhavanadevatAno kAussagna kare. kSetradevatAnI niraMtara smRtimAM bhavananuM kSetramaMtargatapaNuM hovAthI tattvathI to temanI smRti paNa dararoja thaI jAya che, topaNa parvadivase tenuM bahumAna karavA mATe sAkSAtu teno kAussagna karAya che. AmAM paMcavidha AcAranI vizuddhi A pramANe jANavI-jJAnAdi guNavAnanI pratipattirUpa hovAthI vAMdaNAM ane saMbuddhA kSAmaNakathI jJAnAcAranI, bAra logassanA kAussagna pachI prakaTa logassa (cauvIsantho) kahevAvaDe darzanAcAranI, aticAranI AlocanA, pratyeka kSAmaNaka pakhI sUtra ane samApta kSAmaNaka vagerethI cAritrAcAranI; tapanI pratipatti ane bAra logassanA kAussagna
Page #559
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa6 vagere vaDe bAhya-atyaMtara tapaAcAranI ane e sarva prakAra vaDe samyam ArAdhanA karavAthI vIryAcAranI vizuddhi jANavI. A pramANe cAturmAsika ane sAMvatsarika pratikramaNamAM paNa samajavuM, caumAsI pratikramaNamAM ra0 logassano ane saMvaccharI pratikramaNamAM 40 logassa, upara eka navakArano kAussagga karAya che, te navakAra mAMgalika arthe samajavo. A"hetuo" "pratikramaNagarbhahetu" tathA "praznottara ratnaciMtAmaNi" graMthane AdhAre lakhavAmAM AvyA che. samApta zrI padmAvatI ArAdhanA have rANI padmAvatI, jIvarAzi khamAve; jANapaNuM jugate bhaluM, iNa veLA Ave. 1. te muja micchAmi dukkaDa, arihaMtanI zAkha; je meM jIva virAdhIyA, cIrAzI lAkha. te muja0 2. sAta lAkha pRthvI taNA, sAte apakAya; sAta lAkha-teukAyanA, sAte vaLI vAya. te muja3. daza pratyeka vanaspati, cauda sAdhAraNa; biti cauriddhi jIvanA, be be lAkha vicAra. te muja0 4. devatA tiryaMca nArakI, cAra cAra prakAzI; caudaha lAkha manuSyanA, e lAkha corAzI. te muja0 pa. iNa bhava parabhave sevIyA, je pApa aDhAra; trividha trividha karI pariharU, durgatinA dAtAra. te muja) 6. hiMsA kIdhI jIvanI, bolyA mRSAvAda; doSa adattAdAnanA, maithuna unmAda. te muja0 7.
Page #560
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa7 parigraha melyo kAramo, kIdho krodha vizeSa; mAna mAyA lobha meM kIyAM, vaLI rAga ne dveSa. te mujaO 8. kalaha karI jIva duhavyA, kIdhA kUDA kalaMka; niMdA kIdhI pArakI, rati arati niHzaMka. te muja0 9. cADI kIdhI cotare, kIdho thApaNa moso; kugurU kudeva kudharmano, bhalo ANyo bharoso. te muja0 10. khATakIne bhave meM kIyA, jIva nAnAvidha ghAta; cIDImAra bhave carakalAM, mAryA dina rAta. te muja0 11. kAjI mulAne bhave, paDhI maMtrA kaThora; jIva anekajhabbe kIyA, kIdhAM pApa aghora. te muja) 12. mAchIne bhave mAchalAM, jhAlyAM jaLavAsa; dhIvara bhIla koLI bhave, mRga pADyA pAza. te muja0 13. koTavALane bhave meM kiyA, AkArA kara daMDa; baMdIvAna marAvIyA, koyaDA chaDI daMDa. te muja0 14. paramAdhAmIne bhave, dIdhAM nArakI duHkha; chedana bhedana vedanA, tADana ati tikha. te muja0 15. kuMbhArane bhave meM kIdhA, nImAhapacAvyA telI bhave tila pIlIyA, pApe pIMDa bharAvyAM. te muja0 16. hAlI bhave haLa kheDIyAM, phADayAM pRthvInA peTa; suDa nidAna ghaNAM kIdhAM, dIdhAM baLada capeTa. te muja0 17. mALIne bhave ropIyAM, nAnAvidha vRkSa; mULa patra phaLa phulanA, lAgyAM pApa te lakSa. te muja0 18. 1. vinAza. 2. noMbhADA. 3. kheDUta.
Page #561
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa8 adhovAIyAne bhave, bharyA adhikA bhAra; poThI peThe kIDA paDayA, dayA nANIlagAra. te muja0 19. chIpAne bhave chetaryA, kIdhA raMgaNa pAsa; agniAraMbha kIdhA ghaNA, dhAtuvAda abhyAsa. te muja) 20. zUrapaNe raNa jhujhatAM, mAryo mANasa vRMda; madirA mAMsamAkhaNa lakhyAM, khAdhAM mULa ne kaMda. te muja0 21. khANa khaNAvI dhAtunI, pANI ulecyAM; AraMbha kIdhA ati ghaNA, pote pApaja saMcyAM. te muja0 22. karma aMgAra kIyA vaLI, gharameM dava dIdhA; sama khAdhA vItarAganA, kUDA kosaja kIdhA. te muja0 23. bIlI bhave uMdara lIyA, gIrolI hatyArI; mUDha gamAra taNe bhave, meM ju lIkha mArI. te muja0 24. bhADabhuMjA taNe bhave, e keMdriya jIva; javArI caNA gahuM zekIyA, pADatA rIva6. te muja) 25. khAMDaNa pIsaNa gAranA, AraMbha aneka; rAMdhaNa iMdhaNa agninAM, kIdhAM pApa udraka. te muja) 26. vikathA cAra kIdhI vaLI, sevyA pAMca pramAda; ISTaviyoga pADyA ghaNA, kayArUdanavikhavAda. te muja0 ra7. sAdhu ane zrAvaka taNAM, vrata laIne bhAMgyAM; mULa ane uttara taNAM, muja dUSaNa lAgyAM. te muja) 28. sApa vIMchI siMha cAvarA, zakarA ne samaLI; hiMsaka jIva taNe bhave, hiMsA kIdhI sabaLI. te muja) 29. 1. gADAM bhADe pheravanArA. 2. poThIyA baLada. 3. na ANI. 4. bhaTTIthI caNA vagere anAja zekanAra. 5. rADo. 6. adhika. 7. bAjapakSI. - -
Page #562
--------------------------------------------------------------------------
________________ papa9 sUvAvaDI dUSaNa ghaNAM, vaLI garbha gaLAvyA; jIvANI DhoLyAM ghaNAM, zILa vrata bhaMjAvyAM. te muja0 30. bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhA deha saMbaMdha trividhatrividha karI vosirUMtINazuM pratibaMdha. te mujaO 31. bhava anaMta bhamatAM thakAM, kIdhAM parigraha saMbaMdha; trividha trividha karI vosirUM, tINazuM pratibaMdha. te muja0 32. bhava anaMta bhamatAM thakAM, kidhA kuTuMba saMbaMdha; trividha trividha karI vosirUM, tINazuM pratibaMdha. te muja0 33. iNI pare ihabhavaparabhave, kIdhAM pApa akhatra, trividha trividha karI vosiruM, karUM janma pavitra. te muja0 34 eNI vidhe e ArAdhanA, bhavi karaze jeha, samayasuMdara kahe pApathI, vaLI chUTaze teha. te muja0 35. rAgI vairAgI je suNe, eha trIjI DhALa; samayasuMdara kahe pApathI, chUTe tatkALa. te muja0 36. cAra zaraNAM mujane cAra zaraNAM hojo, arihaMta siddha su-sAdhujI, kevalIdharma prakAzIyo, ratna amulakha lAdhujI. mujane0 1. caugati taNAM duHkha chedavA, samaratha zaraNAM hojI; pUrve munivara je huA, teNe kIdhAM zaraNAM tehojI. mujane) 2. saMsAramAMhI jIvane, samaratha zaraNAM cArojI; gaNI samayasuMdara ema kahe, kalyANa maMgaLakArojI mujaneo 3. 1 naThArAM. 2 vikherI. dUra karI.
Page #563
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa60 (2) sarvajIva kSamApanA. lAkha corAsI jIva khamAvIe, mana dharI parama vivekajI; micchAmi dukkaDa dIjIe, jinavacane lahie Teka jI. lAkha0 1. sAta lAkha bhUdaga-tela vAunA, daza code vananA bhedojI; khaTavigala sura tiri nArakI, cau cau caude naranA bhedojI, lAkha02. muja vaira nahi kehazuM, sahuzuM maitrI bhAvo jI; gaNI samayasuMdara ema kahe, pAmIye puNya prabhAvojI. lAkha0 3. (3) aDhAra pApa tyAga. pApa aDhAre jIva pariharo, arihaMtasiddhanI zAkhe che; AlovyAM pApa te chUTIe, bhagavaMta eNI pere bhAkhe che. pApa0 1. Azrava kaSAya doya baMdhavA, vaLI kalaha abhyAkhyAna jI; rati arati pazuna niMdanA, mAyA moha mithyAtva jI. pApa0 2. mana vacana kAyAe je karyA, micchAmi dukkaDa teho jI; gaNI samayasuMdara ema kahe, jaina dharmano marma eho jI. pApa0 3. (4) zrAvakanAM dIkSAnAM manoratho dhana dhana te dina muja kadi hoze, huM pAmIza saMjama sUdhIjI; pUrva RSi paMthe cAlazuM, guru vacane pratibaddho jI. dhana0 1. aMta prAnta bhIkSA gocarI, raNa vane kAussagna karazuM jI; samatA zatru mitra bhAvazuM, saMvega sUdha dharazuM jI. dhana0 2. saMsAranA saMkaTa thakI, chUTIza jinavacana avadhAro jI; dhana dhana samayasuMdara te ghaDI, huM pAmIza bhavano pAro. dhana0 3. samApta
Page #564
--------------------------------------------------------------------------
________________ zika vIkevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI kevI vIkalIphavakavI zrI jaina zreyakara maMDaLa, mahesANA (amArA prakAzano) chatra sAmAyika caityavaMdanAdi sUtro | dravyaguNa paryAyano rAsa be pratikramaNa mULa (guja.) | jinaguNa padyAvalI | samakita 67 bolanI sajhAya ThA e be pratikramaNa mULa (sAthe) Atmahitakara AdhyAtmika - paMca pratikramaNa mULa (guja.) vastu saMgraha) paMca pratikramaNa mULa (hindI) | abhakSya anaMtakAya vicAra ke | paMca pratikramaNa (sArtha). (guja.) hae nA jIva vicAra abhakSya anaMtakAya vicAre | navatattva prakaraNa (hindI) dika | daMDaka - ladhusaMgrahaNI samAsa subodhikA bhASyatrayam, siddhahema rahasyavRtti karmagrantha bhAga 1lo (1-2). ga karmagrantha bhAga 2jo (3-4). | pahelI copaDI unna karmagrantha bhAga 3jo (pa-8) | dharmopadeza tattvajJAna zA tattvArthAdhigamasUtra | paMcasaMgraha bhAga 3 7ii paMca pratikramaNa sUtrArtha | tatvArthAdhigamasUtra bhAga 1 8 (5. zrI prabhudAsabhAI kata) | tatvArthAdhigamasUtra bhAga 2 jaga AnaMdaghana covIzI sAthe | (5. zrI prabhudAsabhAI kRta) (H grAhakone sUcanA ) 1. pustako agAuthI nANAM maLyA pachI ke vI.pI. thI mokalI zakAya che. || 2. posTeja pekIMga vagere kharca alaga samajavAnuM che. va8333333333333333333 HprAptisthAna: zrI jaina zreyaskara maMDaLa | zrI jaina zreyaskara maMDaLa nuM sTezana roDa, mahesANA (u.gu.), bAbu bilDIMga, ga pI. naM. 384001 | taLeTI roDa, pAlItANA dila phonaH (02762) 222927| (saurASTra) pIna naM. 364270