Book Title: Padarth Prakash 12 Karm Prakruti Udirnakaran Upashamanakaran Nidhattikaran Nikachnakaran
Author(s): Vijayhemchandrasuri
Publisher: Sanghvi Ambalal Ratanchand Jain Dharmik Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032799/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ UdArtha praNA (bhAga 12) karmaprakRti * udIraNAkaraNa upazamanAkaraNa * nidhattikaraNa * nikAcanAkaraNa (padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) AcAryadeva zrImadvijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAja Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ obs Sono chi zrI bhuvanabhAnusUri janmazatAbdI cho (vi.saM. 1967-2067, caitra vada-6) ane paMnyAsa zrI padavijayajI svargavAsa ardhazatAbdI (vi.saM. 2017-2067, zrAvaNa vada-11) nimitte navaluM najarANuM paEAthe kAma hariko upara bhAga-12 9i karmaprakRti | udIraNAkaraNa upazamanAkaraNa | nidhattikaraNa * nikAcanAkaraNa 6) padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdAthI 0 saMkalana-saMpAdana parama pUjya vairAgyadezanAdakSA AcAryadeva zrImadvijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAja vi.saM. 2060 0 vIra saM. 2530 0 prakAzaka 0 saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa sthApaka - zrAddhava mULIbena aMbAlAla zAha Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAptisthAna Issue 7 pI.e. zAha kvelarsa 110, hIrApannA, hAjIalI, muMbaI-400026. phona : 23522378, 23521108 dilIpa rAjendrakumAra zAha 6, naMdita epArTamenTa, bhagavAnanagarano Tekaro, pAlaDI, amadAvAda-380007. phona : 26639189 bAbubhAI saremalajI beDAvALA siddhAcala baMglojha, senTa ena hAIskula pAse, hIrA jaina sosAyaTI, sAbaramatI, amadAvAda-380005. mo. : 9426585904 caMdrAkAMta esa. saMghavI 6-bI, azokA kompalekSa, pahelA garanALA pAse, pATaNa-384265. (u.gu.). phona : 02766-231603 DaoN. prakAzabhAI pI. gAlA bI-6, sarvodaya sosAyaTI, sAMInAthanagara, sAMghANI esTeTa, ela.bI.esa. mArga, ghATakopara (vesTa), muMbaI-400086. phona : 25005837, mo. : 9820595049 akSayabhAI je. zAha 502, padma epArTamenTa, jaina derAsaranI sAme, sarvodayanagara, muluMDa (vesTa), muMbaI-400080. phona : 25674780, mo : 9594555505 prathama AvRtti nakala 1000 mUlya : rU. 90-00 mudraka : bharata grAphiksa nyU mArkeTa, pAMjarApoLa, rilIpha roDa, amadAvAda. Ph.: 079-22134176, M : 9925020106, E-mail : bharatgraphics1@gmail.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pUjya siddhAMtamahodadhi AcAryadeva zrImadvijaya premasUrIzvarajI mahArAjA parama pUjya vardhamAnataponidhi AcAryadeva zrImadvijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjA parama pUjya samatAsAgara paMnyAsapravara zrI padmavijayajI gaNivarya A pUjyonA caraNomAM anaMtazaH vaMdanA (zubhAziSa parama pUjya siddhAMtadivAkara gacchAdhipati AcAryadeva zrImadvijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjAnI amIdaSTi sadA amArI upara varasatI raho. , Y OCQQOQDA QOAD DODAQORAO appsappSaanopia Y' S DA DOR DORRINDUQAOC AQDODAB ADA W CODA ROD Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kaLi nI visarI upArI upUjAra amArA kuTuMbamAMthI dIkSita thayelA pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcAryadeva zrImadvijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA pU. pravartinI zrI vasaMtaprabhAzrIjI mahArAja pU. sAdhvIjI zrI svayaMprabhAzrIjI mahArAja pU. sAdhvIjI zrI divyayazAzrIjI mahArAja A pUjyonA caraNomAM bhAvabharI vaMdanA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ CCC prakAzakIyara padArthaprakAza bhAga-12ne prakAzita karatA haiyuM AnaMdavibhora thAya che. pUjyapAda gurudevazrI AcArya vijaya hemacandrasUrIzvarajI mahArAjA aneka graMthonA padArthonuM saMkalana-saMpAdana karI rahyA che. tene prakAzita karavAno amUlya lAbha amane maLI rahyo che. te badala ame pUjyazrInA AbhArI chIe ane amArI jAtane puNyazALI mAnIe chIe. Aja sudhI padArtha prakAza bhAga-1 thI bhAga-11 sudhImAM cAra prakaraNa, traNa bhASya, cha karmagraMtha, bRhatsaMgrahaNi, kSetrasamAsa, karmaprakRtinA baMdhanakaraNa-saMkramakaraNa-udvartanAkaraNa-apavartanAkaraNanA padArthasaMgraha ane mULagAthA-zabdArtha ame prakAzita karyA che. have padArtha prakAza bhAga-12 nAmanA A pustakamAM karmaprakRtinA udIraNAkaraNa-upazamanAkaraNanidhattikaraNa-nikAcanAkaraNanA padArthasaMgraha ane mULagAthA-zabdArtha prakAzita karIe chIe. che. A badhA padArtho pUjyazrIe prAraMbhika saMyamajIvanamAM pUjyapAda AcArya vijaya premasUrIzvarajI mahArAjA pAsethI vAcanA dvArA meLavelA ane teno khUba pATha karelo. tethI pUjyazrIne e padArthonA saMskAro dRDha thayelA. pUjyazrI padArthonA rasathALano AsvAda mAtra pote ja nathI mANI rahyA paNa padArthaprakAzanA bhAgo dvArA ApaNane sahune pIrasI rahyA che. e badala ApaNe sahu emanA RNI chIe. A pustakanA saMpUrNa meTaranuM paMDitavarya pArasabhAI caMpakalAla zAhe saMzodhana karela che. te badala temano khUba khUba AbhAra mAnIe chIe. A pustakanuM suMdara mudraNakArya karanAra amadAvAda bharatagrAphiksavALA bharatabhAI tathA mahendrabhAI ane AkarSaka TAITala banAvanAra malTIgrAphiksavALA mukezabhAIno paNa A prasaMge AbhAra mAnIe chIe. ja A pustakanA adhyayana dvArA karmaprakRtinA rahasyArthIne jANIne karmanA baMdhanomAMthI chUTIne sahu koI zIdhra siddhine pAme e ja aMtaranI abhilASA. | Aja sudhImAM pUjyazrI dvArA likhita-saMkalita-saMpAdita-prerita 65 graMthonA prakAzanano amane bahumUlya lAbha maLyo che. hajI AgaLa paNa pUjyazrInA vadhu ne vadhu graMtho prakAzita karavAno lAbha amane maLato rahe evI zrutAdhiSThAyikA sarasvatI devIne prArthanA karIe chIe. lI. saMghavI aMbAlAla ratanacaMda jaina dhArmika TrasTa TrasTIgaNa 1. tArAcaMda aMbAlAla zAha 2. dharaNendra aMbAlAla zAha 3. paMDarIka aMbAlAla zAha 4. makeza baMsIlAla zAha ( 5. upendra tArAcaMda zAha Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - --- -... - jJAnamagnanuM sukha avarNanIya che) --- - - anuttaravAsI devonuM AyuSya 33 sAgaropamanuM hoya che. temAM teo potAnI zayyAmAMthI ekavAra paNa UbhA thatA nathI. teo kyAMya pharavA jatA nathI. tyAM devIo paNa hotI nathI. pahelA-bIjA devalokanI devIo tyAM jaI zakatI nathI. chatAM paNa te devo kaMTALatA nathI, kemake teo tattvaciMtanamAM mazagUla hoya che. temane samaya kyAM jato rahe che tenI khabara paNa paDatI nathI. teo jJAnAnaMdamAM magna hoya che. e AnaMdanI sAme emane anya viSayo tuccha lAge che. vairAgyane pedA karavA ane TakAvavA mATe jJAna e parama upAya che. jJAnAnaMdane mANavA tattvaciMtanamAM DUbakI mAravI paDe che. te mATe | padArthonI upasthiti jarUrI che. te mATe padArtho samajavA Avazyaka che. te mATe padArtho sahelAIthI samajAvI zake evA kuzaLa guru ke pustakanI jarUra rahe che. paramagurudeva AcArya vijaya premasUrIzvarajI mahArAjAne cAra prakaraNa, traNa bhASya, cha karmagraMtha, karmaprakRti vagerenA badhA padArtho upasthita hatA. teo svayaM chellI uMmara sudhI roja rAtre temano pATha karatA hatA. teo ziSyone e padArthono pATha paNa pustaka vinA moDhe ja ApatA ane samajAvatA. meM paNa prAraMbhika saMyamajIvanamAM pUjyazrI pAsethI padArthonuM jJAna meLavyuM. teno khUba pATha karyo. tenAthI jJAnAnaMdane mANyo. bIjA paNa A jJAnAnaMdane mANe e bhAvanAthI padArthonuM saMkalana karyuM ane te padArthaprakAza rUpe prakAzita thayuM. Aja sudhImAM padArthaprakAzanA bhAga 1 thI bhAga 11 sudhImAM cAra prakaraNa, traNa bhASya, cha karmagraMtha, bRhatsaMgrahaNi, kSetrasamAsa ane karmaprakRtinA baMdhanakaraNa, saMkramakaraNa, udvartanAkaraNa, apavartanAkaraNanA padArtho prakAzita thaI gayA che. padArthaprakAzanA A bhAga-12 mAM udIraNAkaraNa, upazamanAkaraNa, nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNanA padArthasaMgraha ane mULagAthA-zabdArtha Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzita thaI rahyA che. karmaprakRtinA padArthonuM padArthaprakAzanA cAra bhAgomAM saMkalana karyuM che. te A pramANe * padArtha prakAza bhAga-10 : karmaprakRti baMdhanakaraNano padArthasaMgraha ane gAthA-zabdArtha. * padArtha prakAza bhAga-11 : karmaprakRti saMkramakaraNa-udvartanAkaraNa-apa vartanAkaraNano padArthasaMgraha ane gAthA zabdArtha. padArtha prakAza bhAga-12 : karmaprakRti udIraNAkaraNa, upazamanAkaraNa, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNano padArtha saMgraha ane gAthA-zabdArtha. padArtha prakAza bhAga-13 : karmaprakRti udayAdhikAra-sattAdhikArano padArthasaMgraha ane gAthA-zabdArtha padArtha prakAza bhAga-12 mAM pahelA udIraNAkaraNano padArthasaMgraha che. udIraNAkaraNanA cAra bheda che - prakRtiudIraNA, sthitiudIraNA, rasaudIraNA ane pradezaudIraNA, prakRtiudIraNAmAM cha dvAra che. sthitiudIraNAmAM pAMca dvAra che. rasaudIraNAmAM cha dvAra che . pradezaudIraNAmAM be dvAra che. udIraNAkaraNanA padArthasaMgraha pachI tenA mULagAthA-zabdArtha che. tyAra pachI upazamanAkaraNano padArthasaMgraha che. upazamanAkaraNamAM nava adhikAro che. te A pramANe che - prathamaupazamasamyakatvaprApti adhikAra dezaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra sarvaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra darzana 3 kSapaNA adhikAra darzana 3 upazamanA adhikAra (1) (4) re che ? Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) cAritramohanIya upazamanA adhikAra (9) karaNakRta dezopazamanA adhikAra karaNakRta dezopazamanAnA cAra prakAra che - prakRtidezopazamanA, sthitidezo pazamanA, rasade zopazamanA ane pradezade zopazamanA. upazamanAkaraNanA padArthasaMgraha pachI nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNano padArthasaMgraha che. tyAra pachI upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha che. tyAra pachI nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha che. A pustakanA adhyayana dvArA udIraNAkaraNa-upazamanAkaraNanidhattikaraNa-nikAcanAkaraNanA gahana padArthonuM jJAna saraLatAthI thAya che. A pustaka dvArA e padArtho sahelAIthI kaMThastha thaI zake che, kemake A pustakamAM padArthone saMkSepamAM barAbara samajAvyA che, binajarUrI vistAra karyo nathI. A pustakanA abhyAsa dvArA karmaprakRtinA gUDharahasyo jANIne sahu koI karmarAjAnI vyuharacanAmAMthI AbAda rIte chaTakI jaI nirvANanagarI tarapha saMcare e ja aMtaranI eka abhilASA che. | paramagurudeva AcArya vijaya premasUrIzvarajI mahArAja, pragurudeva AcArya vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja ane gurudeva panyAsapravara zrI padmavijayajI gaNivara A gurutrayInI kRpAvarSAthI ja A kArya zakya banyuM che. emanI kRpAnA baLe ja mohAdhIna evo huM Aje A kakSAe pahoMcyo chuM. emanA upakArone pharI pharI yAda karavA sAthe emanA caraNomAM anaMtazaH vaMdanA karuM chuM. A saMpUrNa pustakamAM jinAjJA viruddha kaMIpaNa lakhAyuM hoya to tenI kSamA yAcuM chuM. gurudeva panyAsapravara zrI padmavijayajI mahArAjanI 50mI svargArohaNatithi dina vi.saM. 2067, zrAvaNa vada-11, guruvArapeTha, punA, mahArASTra prema-bhuvanabhAnusUripaM. padmavijayajInA vineya A. hemacandrasUri Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vihAra che.... * pa.pU. vairAgyadezanAdakSa AcArya bhagavaMta zrImad vijaya hemacaMdrasUrIzvarajI mahArAjA dvArA likhita-saMpAdita-saMkalita-prerita graMthonI sUci gujarAtI sAhitya (1) padArthaprakAza bhAga-1 (jIvavicAra-navatattvapadArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (2) padArthaprakAza bhAga-2 (daMDaka-laghusaMgrahaNI padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (3) padArthaprakAza bhAga-3 (1lA, rajA karmagraMthano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) padArthaprakAza bhAga-4 (3jA, 4thA karmagraMthano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (5) padArthaprakAza bhAga-5 (traNa bhASyano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) padArthaprakAza bhAga-6 (pAMcamA karmagraMthano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) padArthaprakAza bhAga-7 (chaTTA karmagraMthano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) padArthaprakAza bhAga-8 (bRhatsaMgrahaNino padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (9) padArthaprakAza bhAga-9 (bRhaetrasamAsa ane laghukSetrasamAsano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (10) padArthaprakAza bhAga-10 (karmaprakRti baMdhanakaraNano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (11) padArthaprakAza bhAga-11 (karmaprakRti saMkramakaraNa, udvartanAkaraNa, apavartanAkaraNano padArthasaMgraha tathA gAthA-zabdArtha) (12) muktinuM maMgalakAra (catuH zaraNa svIkAra, duSkatagaha, sukRtAnumodanAno saMgraha) (13) zrI sImaMdharasvAmInI ArAdhanA (mahimAvarNana-bhaktigIto vagere) (14) cAturmAsika ane jIvananA niyamo Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (15) vIzaviharamAnajina sacitra (16) vIza viharamAnajinapUjA (17) baMdhanathI mukti tarapha (bAravrata tathA bhavaAlocanAviSayaka samajaNa) (18) namaskAra mahAmaMtramahimA tathA jApa noMdha (19) paMcasUtra (sUtra 1lu) sAnuvAda (20) tattvArtha uSA (pU.A. zrI bhuvanabhAnusUri ma.sA.) (21) sAttvikatAno teja sitAro (pU.paM. padmavijayajI ma.nuM jIvanacaritra) (22) premaprabhA bhAga-1 (pU.A. premasUri ma.nA guNAnuvAda) (23) premaprabhA bhAga-2 (vividha viSayonA 160zloko sAnuvAda) (24) premaprabhA bhAga-3 (brahmacaryasamAdhi aMge zAstrIya zloko-vAkyo-sAnuvAda) (25) sAdhutAno ujAsa (le.pU.paM. padmavijayajI ma.) (premaprabhA bhAga-4) (26) vairAgyazataka, IndriyaparAjayazataka, siMdUraprakara, gautamakulaka sAnuvAda (pU.A. jayaghoSasUri ma.sA.) (premaprabhA bhAga-5) (27) gurudIvo, guru devatA. (premaprabhA bhAga-6). (28) prabhu! tuja vacana atibhaluM (premaprabhA bhAga-7) (29) samAdhi sAra (premaprabhA bhAga-8) (30) prabhu! tuja vacana ati bhaluM bhAga-2 (premaprabhA bhAga-9) (31) kAmasubhaTa gayohArI (premaprabhA bhAga-10) (32-33) gurunI zIkhaDI, amRtanI velaDI bhAga-1-2 (premaprabhA bhAga-11-12) (34) paramaprArthanA (arihaMta vaMdanAvalI, ratnAkara paccIzI, AtmaniMdA dvArnAizikA Adi stutiono saMgraha) (35) bhaktimAM bhIMjANA (paM. padmavijayajI gaNivarya) | (vIravijayajI ma. kRta snAtranuM gujarAtImAM vivecana) (36) AdIzvara alabelo re (pU.gaNi kalyANabodhivijayajI) (zatruMjaya tIrthanA caityavaMdano-stutio-stavanono saMgraha) (37) upadhAnatapavidhi (38) ratnakukSI mAtApAhiNI (39) satI sonala Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (40) nemidezanA (41) naraka duHkhavedanA bhArI (42) paMcasUtranuM parizIlana (43) pUrvajonI apUrva sAdhanA (mULa) (44) pUrvajonI apUrvasAdhanA (sAnuvAda) (45) adhyAtmayogI (A. kalApUrNasUrijInuM saMkSipta jIvana darzana) (46) citkAra (47) manonuzAsana (48) bhAve bhajo arihaMtane (49) lakSmI sarasvatI saMvAda (50-52) arihaMtanI vANI haiye samANI bhAga-1, 2, 3 (53-56) rasathALa bhAga-1, 2, 3, 4 (57) samatAsAgara (pU.paM. padmavi. ma.nA guNAnuvAda) (58) prabhu darisaNa sukha saMpadA (59) zuddhi (bhavaAlocanA) (60) RSabhajinarAja muja Aja dina atibhalo (61) jayavIyarAya aMgrejI sAhitya (1) A Shining Star of Spirituality (sAttvikatAno tejasitArono anuvAda) PadarthaPrakashPartna (jIvavicAra-navatattva) (3) Pahini-A Gem-womb Mother (ratnakukSI mAtA pAhiNIno anuvAda) saMskRta sAhitya (1) samatAsIra carita(f) (paM. padmavijayajI ma.nu jIvana caritra) (2) uparokta pustakomAMthI koIpaNa pustakanI pUjya sAdhu-sAdhvIjI bhagavaMtone tathA zrAvaka-zrAvikAone jarUra hoya to amane jANa karazo. Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viSayAnukrama kama . 1-43 6 viSaya pAnA naM. || karmaprakRti udIraNAkaraNano padArthasaMgraha . . . . . . . . . 1-100 A prakRti udIraNA . * * * * * * * 1 dvAra 1lu lakSaNa .......... 2 dvAra raju bheda . . . . . . . . 3 dvAra 3ju sAdyAdi prarUpaNA . . . . . . 4 mULaprakRtiomAM prakRti udIraNAnA sAdyAdi bhAMgA ...... 5 uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA........ dvAra 4thu svAmitva... ........................ 7 mULaprakRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva....... uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva . . . . . . . 9 dvAra pamu prakRtiudIraNAsthAna, dvAra Tu prakRtiudIraNAsthAnanA svAmI............... 12 10 mULapravRtiomAM prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI ... 12-13 11 jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIyanA prakRti udIraNAsthAna ane tenA svAmI........ . . . . . . . . 13 12 mohanIyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI ......... 14-17 13 AyuSyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI ...... ..... 17 14 nAmakarmanA prakRti udIraNAsthAna ane tenA svAmI ......... 17-33 15 cauda guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA..... . . . . 33-40 16 cAra gatimAM nAmakarmanA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA....... . . 41-42 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama viSaya pAnA naM. 17 gotra ane aMtarAyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI ... 43 B sthitiudIraNA . * * * * * * * * * * * . . . . . . 44-71 1 dvAra 1lu lakSaNa ........ . . . . . . . . 44 2 dvAra raju bheda ............................... . . . . . . 44-45 3 dvAra 3ju sAdyAdi prarUpaNA ............. ......... 45 4 mULaprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA . . . . . . 45-48 uttaraprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA ...... 48-50 dvAra 4thu addhAcheda, dvAra pamu svAmitva . . . . . . . . . . . . . . . 50. 7 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI ......... . . . . . . 50-65 8 jaghanya sthitiudIraNaAnA svAmI . . . . . 65-71 C rasaudIraNA. . . . . . . . . . . . . 02-95 1 dvAra 1la saMjJAprarUpaNA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72-73 2 dvAra raju zubha-azubha prarUpaNA . . . 3 dvAra 3ju vipAkaprarUpaNA . . . . . . 74-75 4 dvAra 4thu pratyayaprarUpaNA. . . . . . . . * * * * * * 75-78 dvAra pamu sAdyAdiprarUpaNA .... . . . . . . . . . 78 mULaprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA . . . . . . . 78-80 7 uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA. . . . . . . 81-84 8 dvAra 6Thu svAmitva. . . . . . . . . . . . . .......... 84 9 utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI....... ....... 85-89 10 jaghanya rasaudIraNAnA svAmI ....... * . . . . 89-95 'D pradezaudIraNA . . 1 dvAra 1lu sAdyAdi prarUpaNA ........ ....... 96 2 mULaprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA . . . . . . 96-98 . . . . . 74 . . 9-100 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama m viSaya pAnA naM. 3 uttaraprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA..... 98-100 4 dvAra 2ju svAmitva . ....... ............ 101 5 utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI .......... .... 101-105 6 jaghanya pradezaudIraNAnA svAmI . . . . . . . ... . 105-107 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha. . . . . 108-133 II karmaprakRti upazamanAkaraNano padArthasaMgraha . . . . . . . 134-259 1 upazamanAnA be prakAra . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 134 2 9 adhikAro. . . . . . . . . . . . * * * * * * * * * ......... 135 A prathamaupazamasamyaktvaprApti adhikAra. . . . . . . . . 135-160 1 pUrvabhUmikA . . . . . . . .. ... 135-142 2 yathApravRttakaraNa ........... . . . 142-14pa 3 apUrvakaraNa ........ 146-156 4 anivRttikaraNa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 156-16) 5 prathamaupazamasamyakatvanI prApti. . . . . . . . . 16 1-167 B-C dezaviratilAbha prarUpaNA adhikAra, sarvaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra . . . . . . . . . . . 160-100 D anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra. * * * E anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra. . . 173-174 F darzana 3 kSapaNA adhikAra . . . . . . . . . 105-109 G darzana 3 upazamanA adhikAra. . 180-181 cAritramohanIya upazamanA adhikAra ... . . . . 182-246 1 yathApravRttakaraNa, apUrvakaraNa ......... .... 182-183 2 anivRttikaraNa ........... ... 184-185 3 sthitibaMdha vaktavyatA. .. ..... 186-192 4 dezaghAtIrasabaMdha. . . . . . . . . . . . . . 192 101-102 u L 7 H che ja Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krama viSaya pAnA naM. 5 aMtarakaraNakriyA....... . . . . . 192-193 cAra kaSAya ane traNa vedanA udayakALanuM alpabadutva . ..... 193 7 cAritramohanIyanI prakRtionA aMtarakaraNanI viSamatA. 193-195 8 aMtarakaraNanuM dalika nAMkhavAnI vidhi . . . . . . . . . . . 195-197 9 7 vastuo. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197-198 10 napuMsakavedaupazamanA ........ . . . . . . . . 199 11 strIvedaupazamanA . . . . . . . . . . 199-202 12 hAsya 6 ane puruSavedanI upazamanA . . . . . . . . . . . 203-207 13 krodha 3nI upazamanA .. 207-208 14 mAna 3nI upazamanA . . . . .. . . 209-211 15 mAyA 3nI upazamanA. ...... 211-213 16 lobha 3nI upazamanA... . . . . . 213-214 17 azvakarNakaraNAddhA . . . . . . . . . . . . . . . 215 18 kiTTikaraNAddhA .... . . . 215-220 19 sUkSmasaMparAya guNasthAnaka (kiTTivedanAddhA) .... . 220-223 20 upazAMtamohavItarAgachagha0 guNasthAnaka. . . . . . . . . 223-224 21 mohanIyanI upazamanA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 22 bhinna-bhinna kaSAyodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA... 226 23 bhinna-bhinna vedodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA .... 227 24 11mA guNaThANethI pratipAta . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 227 25 bhavakSayathI pratipAta. . . . . . . . . . . . . . . . . 227-228 26 kALakSayathI pratipAta ........... . . . . . 228-246 1 karaNakRta dezopazamanA adhikAra . . . . . . . . 246-259 1 prakRti dezopazamanA. . . . . . . . . . . . 247 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kramA , , , , , , , , che Te 1 6 8 * . . . . . . 252 viSaya pAnA naM. 2 sAdyAdi prarUpaNA . * * * * * * * * * * * * 247 3 mULaprakRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAdyAdi bhAMgA. . 247-248 4 uttaraprakRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAdyAdi bhAMgA. . . . . 248 5 dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdyAdi prarUpaNA ... 249 jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIyanA dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdyAdi prarUpaNA . . . . . . . . . . . 249 7 mohanIyanA dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdyAdi prarUpaNA . * * * * * . . . 250-252 AyuSyanA dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAghAdi prarUpaNA . * * * * 9 nAmakarmanA dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdyAdi prarUpaNA . * * * * * * . . . . 253-255 10 gotra ane aMtarAyanA dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdyAdi prarUpaNA ... . . . . rapapa-2pa6 11 sthitidezopazamanA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257-158 12 rasadezopazamanA . . . . . . . . . . . . . . . . 258 13 pradezadezopazamanA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258-259 V karmaprakRti nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNano padArthasaMgraha . . . 259 nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNanA lakSaNa, bheda ane svAmI. . 259 guNazreNi, dezopazamanA, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa ane yathApravRttasaMkramanA dalikonuM alpabadutva . . . . . . ....260 3 ATha karaNonA adhyavasAyonuM alpabadutva... . . . . . . . . . 260 V karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha. . . . 261-279 VM karmaprakRti nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha. . . . . . * . 280 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNa 8 padArthasaMgraha ahIM 6 dhAra che. te A pramANe - (1) lakSaNa - je vIryavizeSathI jIva udayAvalikA uparanI sthitimAM rahelA karmadalikone kheMcIne udayAvalikAmAM nAMkhe te udIraNAkaraNa kahevAya che. (2) bheda - udIraNAnA cAra bheda che - prakRti udIraNA, sthitiudIraNA, rasaudIraNA ane pradezaudIraNA. A darekanA 2-2 bheda che - mULaprakRtiviSayaka udIraNA ane uttaraprakRtiviSayaka udIraNA. mULaprakRtiviSayaka udIraNAnA 8 bheda che ane uttaraprakRtiviSayaka udIraNAnA 158 bheda che. prakRtiudIraNA (3) sAdhAdi prarUpaNA - mULapravRtiomAM prakRti udIraNAnA sAdhAdi bhAMgA :1. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 1 nI cUNimAM pAnA naM. 1 upara kahyuM che ke, "je vIryavizeSathI jIva udayAvalikA uparanI sthitimAM rahelA karmalikone kheMcIne udayasamayamAM nAMkhe te udIraNAkaraNa kahevAya che.' paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 1 nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 109 upara kahyuM che ke, "je vIryavizeSathI jIva udayAvalikA uparanI sthitimAM rahelA karmalikone kheMcIne udayaprAptasthitimAM nAMkhe te udIrAkaraNa kahevAya che." Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (i) prakRtiudIraNA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, nAma, gotra, aMtarAya = 5 :jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAyanI udIraNA 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhI badhA jIvone thAya che. nAma, gotranI udIraNA 13mAM guNaThANAnA carama samaya sudhI badhA jIvone thAya che. tethI A pAMca prakRtionI udIraNA anAdi che. abhavyane A pAMca prakRtionI udIraNA dhruva che. bhavyane A pAMca prakRtiono udIraNAviccheda thAya tyAre temanI udIraNA adhruva che. (i) vedanIya :- vedanIyanI udIraNA daDhA guNaThANA sudhI thAya che, tyAra pachI thatI nathI. 7mA vagere guNaThANAthI paDelAne vedanIyanI udIraNA sAdi che. pUrve 7muM guNaThANa nahIM pAmelAne vedanIyanI udIraNA anAdi che. abhavyane vedanIyanI udIraNA dhruva che. bhavyane vedanIyano udIraNAviccheda thAya tyAre tenI udIraNA adhruva che. (ii) mohanIya :- mohanIyanI udIraNA 10mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhI thAya che, tyAra pachI thatI nathI. udIraNAviccheda thayA pachI paDelAne mohanIyanI udIraNA sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne mohanIyanI udIraNA anAdi che. abhavyane mohanIyanI udIraNA dhruva che. bhavyane mohanIyano udIraNAviccheda thAya tyAre tenI udIraNA adhruva che. (iv) AyuSya :- AyuSyanI caramAvalikAmAM tenI udIraNA thatI nathI. vaLI parabhavanA utpattisamayathI AyuSyanI udIraNA thAya che. tethI AyuSyanI udIraNA sAdi ane adhruva che. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhAdi prarUpaNA mULapravRtiomAM prakRtiudIraNAnA sAghAdi bhAMgA mULaprakRti sAdi anAdi adhruva jJAnAvaraNa, 12mAM guNAThANAnI samayAdhika abhavyane (madhyana darzanAvaraNa, AvalikA zepa hoya tyAM sudhI udIraNAviccheda aMtarAya niraMtara udIraNA thAya. thAya tyAre nAma, gotra 13mAM guNAThAnA carama | abhivyane bhavyana samaya sudhI niraMtara udIraNA udIraNAviccheda thAya. thAya tyAre vadanIya mA guNaThANAthI pUrve 7muM guNaThANa nahIM abhivyane bhivyana paDelAne pAmelAne udIraNAviccheda thAya tyAre mohanIya udIraNAviccheda |pUrve udIraNAvicchedasthAna | abhivyane bhavyane thayA pachI nahIM pAmelAne udIraNAviccheda paDelAne thAya tyAre AyuSya vinA prathama samaye ramavanI caramAvalikAmAM udIraNA na thAya 15 mULapravRtiomAM prakRtiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA mULaprakRti bhAMgA kula bhAMgA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, nAma, gotra, aMtarAya = 5 | 3 15 vedanIya, mohanIya = 2 - 8 AyuSya 25 uttaraprakRtiomAM prakRti udIraNAnA sAghAdi bhAMgA :mithyAtvamohanIya :- samyakatvAvasthAmAM mithyAtvamohanIyano udaya na hovAthI tenI udIraNA thatI nathI. samyaktvathI paDI mithyAtve gayelAne mithyAtvamohanIyanI udIraNA sAdi che. pUrve sabhyatva nahIM pAmelAne mithyAtvamohanIyanI udIraNA anAdi che. abhavyane mithyAtvamohanIyanI udIraNA dhruva che. bhavyane samyakatva pAme tyAre mithyAtvamohanIyanI udIraNA adhruva che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdhAdi prarUpaNA (ii) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14 :- 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI rahe tyAM sudhI A prakRtionI udIraNA satata thAya che. tethI te anAdi che. abhavyane A prakRtionI udIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtiono udIraNAviccheda thAya tyAre temanI udIraNA adhuva che. taijasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira 2 = 33 :- 13mAM guNaThANAnA carama samaya sudhI A prakRtionI udIraNA satata thAya che. tethI te anAdi che. abhavyane A prakRtionI udIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtiono udIraNAviccheda thAya tyAre temanI udIraNA adhruva che. (iv) zeSa 110 :- A pravRtio adhuvodayI hovAthI temanI udIraNA sAdi ane adhuva che. uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnA sAghAdi bhAMgA | uttaraprakRti | sAdi anAdi adhuva mithyAtva- sakhyatvathI | samyaktva nahI pAmela anAdi | amane bhavyane samyakatva mohanIya paDelAne mithyAdesTine pAme tyAre jJAnAvaraNa 5, 12mAM guNaThANAnI samayAdhika | abhivya | mitrane 12mAM darzanAvaraNa 4, AvalikA zepa rahe tyAM sudhI guNaThANAnI AvalikA | aMtarAya 5=14 niraMtara udIraNA thAya. zeSa rahe tyAre tejasa 3, varNAdi 13mAM guNaThANAnA carama samaya abhavyane bhavyane 14muM | 20, aguruladhu, sudhI niraMtara udIraNA thAya guNaThANu pAme tyAre nimaNa, sthira 2, asthira ra = 33 zapa 110 adhUvAthI adhavo vI hovAthI dhruva hovAthI Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmitva uttarapravRtiomAM prakRtiudIraNAnA sAghAdi bhAMgA uttaraprakRti. bhAMgA kula bhAMgA mithyAtvamohanIya 4 | 4 jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5, 3 | 141 taijasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira ra = 47 ziSa 110 (22) 365 (4) svAmitva - mULaprakRtiomAM prakRti udIraNAnuM svAmitva :(1) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya :- 1lA guNaThANAthI 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo A pravRtionI udIraNA kare che. (2) mohanIya - 1lA guNaThANAthI 10mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo mohanIyanI udIraNA kare che. (3) vedanIya :- 1lA guNaThANAthI 6ThThA guNaThANA sudhInA jIvo vedanIyanI udIraNA kare che. (4) AyuSya :- AyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA 1lA guNaThANAthI 6DhA guNaThANA sudhInA jIvo AyuSyanI udIraNA kare che. (5) nAma, gotra :- 1lA guNaThANAthI 13mAM guNaThANA sudhInA jIvo nAma ane gotranI udIraNA kare che. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttarapravRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva (1) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14 :- 1lA guNaThANAthI 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo A prakRtionI udIraNA kare che. (2) taijasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira ra = 33 :- 1lA guNaThANAthI 13mAM guNaThANA sudhInA jIvo A prakRtionI udIraNA kare che. (3) upaghAta - zarIraparyAptithI paryApta zarIrastha jIvo upaghAtanI udIraNA kare che. (4) sUkSma kiTTikRta lobha :- 10mAM guNaThANAnI caramAvalikAmAM nahIM rahelA 10mAM guNaThANAvALA jIvo A prakRtinI udIraNA kare che. (5) trasa 3, sthAvara 3, gati 4, jAti 5, darzana mohanIya 3, veda 3 = 21 :- te te karmanA udayavALA sayogI jIvo A prakRtionI udIraNA kare che. (6) devAyuSya :- devAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA devo devAyuSyanI udIraNA kare che. (7) narakAyuSya :- narakAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA nArako narakAyuSyanI udIraNA kare che. (8) tiryaMcAyuSya :- tiryaMcAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA tiryaMco tiryaMcAyuSyanI udIraNA kare che. (9) manuSyAyuSya :- manuSyAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva 1lA guNaThANAthI 6DhA guNaThANA sudhInA manuSyo manuSpAyuSyanI udIraNA kare che. (10)pratyeka :- zarIraparyAptithI paryApta zarIrastha pratyekazarIrI jIvo pratyekanI udIraNA kare che. (11) sAdhAraNa :- zarIraparyAptithI paryApta zarIrastha sAdhAraNazarIrI jIvo sAdhAraNanI udIraNA kare che. (12)audArika zarIra, dArika baMdhana 4, audArika saMghAtana = 6 :- vaikriyazarIrI ane AhArakazarIrI sivAyanA badhA AhAraka manuSyo ane AhAraka tiryaMco A pravRtionI udIraNA kare che. AhAraka eTale ojAhAra, lomAhAra ane prakSepAhAramAMthI koIpaNa AhAra grahaNa karanArA. (13) dArika aMgopAMga :- vaikriyazarIrI, AhArakazarIrI ane ekendriya sivAyanA badhA AhAraka manuSyo ane AhAraka tiryaMco audArika aMgopAMganI udIraNA kare che. (14)vaikriya zarIra, vaikriya baMdhana 4, vaikriya saMghAtana = 6 - AhAraka deva-nArakI, uttaravaikriyazarIrI paryAptA saMjJI manuSyaparyAptA saMjJI paMcendriya tiryaMca - paryAptA bAdara vAyukAya A prakRtionI udIraNA kare che. (15)vaikriya aMgopAMga :- AhAraka deva-nArakI, uttarakriyazarIrI paryAptA saMjJI manuSya-paryAptA saMjJI paMcendriya tiryaMca vaikriya aMgopAMganI udIraNA kare che. (16) AhAraka 7 :- AhArakazarIrI pramattasaMyato AhAraka 7nI udIraNA kare che. Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtimAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva (17)pahelA 5 saMghayaNa, madhyama 4 saMsthAna = 9:- te te prakRtinA udayavALA zarIrastha paryAptA manuSyo - paMcendriya tiryaMco A prakRtionI udIraNA kare che. kSapakazreNivALA jIvo 1lA saMghayaNanI ja udIraNA kare che. (18) sevArya saMghayaNa :- sevA saMghayaNanA udayavALA zarIrastha manuSyo, paMcendriya tiryaMco ane vikalendriyo sevArta saMghayaNanI udIraNA kare che. vikasendriya ane labdhi aparyApta paMcendriya tiryaMco-manuSyo sevArta saMghayaNanI ja udIraNA kare che. (19) samacaturagna saMsthAna :- samacaturagna saMsthAnanA udayavALA zarIrastha manuSyo, paMcendriya tiryaMco, AhArakazarIrI, vaikriyazarIrI ane devo samacaturagna saMsthAnanI udIraNA kare che. AhArakazarIrI, uttarakriyazarIrI manuSyo-paMcendriya tiryaMco, bhogabhUmInA manuSyo-paMcendriya tiryaMcA ane devo samacaturagnasaMsthAnanI ja udIraNA kare che. (20)huMDaka saMsthAna :- huMDaka saMsthAnanA udayavALA zarIrastha ekendriyo, vikalendriyo, nArako, manuSyo, paMcendriya tiryaMco, labdhiaparyAptA jIvo huMDaka saMsthAnanI udIraNA kare che. ekendriyo, vikasendriyo, nArako ane aparyAptA paMcendriya tiryaMco-manuSyo huMDaka saMsthAnanI ja udIraNA kare che. (21)AnupUrvI 4 :- te AnupUrvInA udayavALA vigrahagatimAM rahelA jIvo AnupUrvI 4nI udIraNA kare che. (22)parAghAta :- zarIraparyAptithI paryApta jIvo parAghAtanI udIraNA kare che. (23) Atapa :- sUryanA vimAnamAM rahelA paryAptA bAdara pRthvIkAya jIvo AtapanI udIraNA kare che. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva (24) udyota :- paryAptA bAdara pRthvIkAya-apakAya-vanaspatikAya vikalendriya -paMcendriya tiryaMca, uttarakriyazarIrI devI'- saMto ane AhArakazarIrI saMyato udyotanI udIraNA kare che. (25) sukhagati :- zarIraparyAptithI paryApta keTalAka manuSyo, keTalAka paMcendriya tiryaMco, devo, bhogabhUmInA manuSyo-paMcendriya tiryaMco, uttaravaikriyazarIrI ane AhArakazarIrI sukhagatinI udIraNA kare che. (26) susvara :- bhASAparyAptithI paryApta keTalAka vikalendriyo, keTalAka paMcendriya tiryaMco, keTalAka manuSyo, devo, yugaliko, uttarakriyazarIrI ane AhArakazarIrI susvaranI udIraNA kare che. (27) kukhagati :- zarIraparyAptithI paryApta vikasendriyo, keTalAka paMcendriya tiryaMco, keTalAka manuSyo ane nArako kupagatinI udIraNA kare che. (28)duHsvara :- bhASAparyAptithI paryApta keTalAka vikalendriyo, keTalAka paMcendriya tiryaMco, keTalAka manuSyo ane nArako du:svaranI udIraNA kare che. (29) ucchavAsa :- zvAsocchavAsaparyAptithI paryApta badhA jIvo ucchavAsanI udIraNA kare che. (30) subhaga, Adeya = 2 :- keTalAka garbhaja paMcendriya tiryaMcA, keTalAka garbhaja manuSyo ane keTalAka devo A pravRtionI udIraNA kare che. 1. devone svAbhAvikazarIramAM udyotanA udaya-udIraNA na hoya. ra. kevaLIne vacanayogano nirodha na thAya tyAM sudhI svaranI udIraNA thAya che 3. kevaLIne ucchavAsano nirodha na thAya tyAM sudhI ucchavAsanI udIraNA thAya che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 uttaraprakRtiomAM prakRtiudIraNAnuM svAmitva (31)yaza :- sUkSma jIvo, teukAya, vAyukAya ane nArakI sivAyanA keTalAka paryAptA jIvo yazanI udIraNA kare che. (32) uccagotra :- devo, saMto ane keTalAka manuSyo uccagotranI udIraNA kare che. (33) durbhaga, anAdeya = ra :- ekendriyo, vikasendriyo, nArako, saMmUchima manuSyo, saMmUcchima tiryaMco, keTalAka devo, keTalAka garbhaja manuSyo ane keTalAka garbhaja paMcendriya tiryaMco durbhaga anAdeyanI udIraNA kare che. (34) ayaza :- sUkSma jIvo, teukAya, vAyukAya, nArako, aparyApta jIvo ane keTalAka zeSa jIvo ayazanI udIraNA kare che. (35)nIcagotra :- nArako, tiryaMco ane keTalAka manuSyo nIcagotranI udIraNA kare che. (36) jina :- 13mAM guNaThANe rahelA tIrthakara bhagavaMto jinanAmakarmanI udIraNA kare che. (37) nidrA 2 :- IndriyaparyAptithI paryApta kSapakazreNImAM nahIM rahelA 11mA guNaThANA sudhInA jIvo nidrA ranI udIraNA kare che. matAMtare kSapakazreNimAM paNa 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA zeSa rahe tyAM sudhI nidrA ranI udIraNA thAya che. (38) thiNaddhi 3 :- yugaliko-vaikriyazarIrI-AhArakazarIrI apramattasaMyata sivAyanA Indriya paryAptithI paryApta zeSa jIvo thiNaddhi 3nI udIraNA kare che. (39)sAtA, asAtA = ra :- te te vedanIyakarmanA udayavALA 1lA guNaThANAthI daDhA guNaThANA sudhInA jIvo A pravRtionI udIraNA kare che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtimAM prakRti udIraNAnuM svAmitva 1 1 (40) anaMtAnubaMdhI 4 :- te te kaSAyanA udayavALA 1lA-rajA guNaThANAvALA jIvo anaMtAnubaMdhI 4nI udIraNA kare che. (41) apratyAkhyAnAvaraNIya 4 :- te kaSAyanA udayavALA 1lA guNaThANAthI 4thA guNaThANA sudhInA jIvo A pravRtionI udIraNA kare che. (42)pratyAkhyAnAvaraNIya 4 :- te kaSAyanA udayavALA 1lA guNaThANAthI pAMcamA guNaThANA sudhInA jIvo A prakRtionI udIraNA kare che. (43) saMjvalana krodha :- saMjavalana krodhanA udayavALA 1lA guNaThANAthI - guNaThANA sudhInA jIvo saMjavalana krodhanI udIraNA kare che. (44) saMjvalana mAna :- saMjavalana mAnanA udayavALA 1lA guNaThANAthI 1 guNaThANA sudhInA jIvo saMjavalana mAnanI udIraNA kare che. (45) saMjavalana mAyA :- saMjavalana mAyAnA udayavALA 1lA guNaThANAthI ja guNaThANA sudhInA jIvo saMjavalana mAyAnI udIraNA kare che. D. 3 guNaThANa = saMjavalana krodhanA baMdha-udaya-udIraNAviccheda thAya tyAM sudhInuM 9muM guNaThANuM. A. ; guNaThANa = saMjavalana mAnanA baMdha-udaya-udIraNAviccheda thAya tyAM ' sudhInuM 9muM guNaThANuM. . S guNaThANa = saMjavalana mAyAnA baMdha-udaya-udIraNAviccheda thAya tyAM sudhInuM 9muM guNaThANuM. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 ra mULaprakRtiomAM prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI (46) saMjvalana bAda lobha :- saMjavalana bAda lobhanA udayavALA 1lA guNaThANAthI 9mAM guNaThANA sudhInA jIvo saMjavalana bAdara lobhanI udIraNA kare che. (47) hAsya 6 :- te te prakRtinA udayavALA 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo hAsya-6nI udIraNA kare che. devone prathama aMtarmuhUrtamAM sAtA, hAsya ane ratinI ja udIraNA hoya. nArakone prathama aMtarmuhUrtamAM asAtA, zoka ane aratinI ja udIraNA hoya. prathama aMtarmuhUrta pachI devo ane nArakone sAtA, asAtA, hAsya, zoka, rati ane aratimAMthI koI paNa prakRtinI udIraNA hoya. keTalAka nArakone saMpUrNa AyuSya sudhI asAtA, arati ane zokanI udIraNA hoya che. (5) prakRtiudIraNAsthAna, (6) prakRtiudIraNAsthAnanA svAmImULapravRtiomAM :- udIraNAsthAna-5 ka. udIraNAsthAna mULaprakRti | sarva | AyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA 1lA guNaThANAthI 6ThThA guNaThANA sudhInA jIvo 8-AyuSya AyuSyanI caramAvalikAmAM rahelA 1lA guNaThANAthI 6ThThA guNaThANA sudhInA jIvo vedanIya 7mA guNaThANAthI 10mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo panuM 6-mohanIya 10mA guNaThANAnI caramAvalikAthI 1ramA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo svAmI P | o | ja | Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 3 uttaraprakRtimAM prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI (ka. udIraNAsthAna mULaprakRti svAmI 5 ranuM nAma, gotra 12mAM guNaThANAnI caramAvalikAthI 13mA guNaThANA sudhInA jIvo uttaraprakRtiomAM :(1) jJAnAvaraNa :- udIraNAsthAna-1 :- panuM ka. udIraNAsthAna uttaprakRti svAmI 1 panuM matijJAnAvaraNa, 1lA guNaThANAthI 1ramAM guNaThANAnI zrutajJAnAvaraNa, samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM avadhijJAnAvaraNa, sudhInA jIvo mana:paryavajJAnAvaraNa, kevaLajJAnAvaraNa (2) darzanAvaraNa :- udIraNAsthAna-ra :- 4nuM, panuM ka. udIraNAsthAna bhAMga uttaraprakRti | svAmI 4nuM | 1 | cakSudarzanAvaraNa, 1lA guNaThANAthI 12mAM guNaThANAnI acasudarzanAvaraNa, samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM avadhidarzanAvaraNa, sudhInA jIvo kevaLadarzanAvaraNa uparanI 4+ 1lA guNaThANAthI 11mAM guNaThANA 1 nidrA sudhInA jIvo. panuM (3) vedanIya :- udIraNAsthAna-1 :- 1nuM ka, udIraNAsthAna, uttaraprakRti. svAmI sAtA/asAtA | 1lA guNaThANAthI 6ThThA guNaThANA sudhInA jIvo 1. matAMtare 1lA guNaThANAthI 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo. Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 4 mohanIyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI (4) mohanIya :- udIraNAsthAna-9 :- 10nuM, 9nuM, 8nuM, 7nuM, danuM, panuM, 4, ranuM, 1nuM. bhAMgA 1lAM 1 1 24 24 svAmI. . udIraNAsthAna uttaraprakRti 7nuM |(i) 'mithyAtvamohanIya, apratyAkhyAnAvaraNIya guThANAvALA | kaSAya 1, pratyAkhyAnAvaraNIya kapAya 1, saMvalana jIvo kaSAya 1, veda 1, yugala 1 (i) uparanI 7 + anaMtAnubaMdhI kapAya 1 (ii) uparanI 7+ bhaya (i) uparanI 7 + jugupsA 3 9nuM (i) uparanI 7 + anaMtAnubaMdhI kaSAya 1 + bhaya (i) uparanI 7+ anaMtAnubaMdhI kaSAya 1 + juguptA (i) 'uparanI 7 + bhaya + juguptA 10nuM (i) uparanI 7 + anaMtAnubaMdhI kaSAya 1 + bhaya + juguptA 24 24 24 24 kula 192 T 1 24 rajA guNaThANAvALA jIvA [(i) anaMtAnubaMdhI kaSAya 1, apratyAkhyAnAvaraNIya kaSAya 1, pratyAkhyAnAvaraNIya kaSAya 1, saMjvalana kaSAya 1, veda 1, yugala 1 [(i) uparanI 7+ bhaya 24 24 (i) uparanI 7 + jugupsA Ti) uparanI 7 + maya + juguptA ( 89nuM 24 1. anaMtAnubaMdhInI visaMyojanA karI 1lA guNaThANe AvelAne 1lI AvalikAmAM anaMtAnubaMdhIno baMdha hoya paNa baMdhAvalikA hovAthI temanA udaya-udIraNA na hoya. tethI tene anaMtAnubaMdhInI udIraNA vinAnA mohanIyanA 7nA, 8nA ane 9nA udIraNAsthAno hoya. 2. yugala 1 = hAsya-rati athavA zoka-arati. 3. 24 bhAMgA = 4 kapAya X 3 veda X 2 yugala 4. jeo ema mAne che ke 2jA guNaThANe anaMtAnubaMdhI nA udaya-udIraNA avazya hoya ja temanA mate rajA guNaThANe upara kahyA mujaba 7nA, 8nA ane 9nA udIraNAsthAno hoya che. jeo ema mAne che ke anaMtAnubaMdhI Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mohanIyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI 1 5 bhAMgA 24 vo svAmI phi. udIraNAsthAnA uttaraprakRti ujA 7nuM (i) mizramohanIya, apratyAkhyAnAvaraNIya kapAya 1, guThANAvALA pratyAkhyAnAvaraNIya kapAya 1, saMjavalana kapAya 1, veda 1, yugala 1 (i) uparanI 7 + maya (i) uparanI 9 + juguptA (i) uparanI 9 + bhaya + jugupsA 24 24 24 4thA guNaThANAvALA) jIvA 24 Ti) apratyAkhyAnAvaraNIya kapAya 1, pratyAkhyAnAvaraNIya| 24 kapAya 1, saMjavalana kapAya 1, vada 1, yugala 1 (i) uparanI 6 + samyakatvamohanIya 24 (ii) uparanI 6+ bhaya (i) uparanI 6 + juguptA 24 (i) uparanI 6 + samyakatvamohanIya + bhaya (i) uparanI 6 + samyakRtvamohanIya + jugupsA 24 (ii) uparanI 6 + (maya + juguptA (i) uparanI 6 + samyaktvamohanIya + bhaya+jugupsA 24 192 (i)1 pratyAkhyAnAvaraNIya kapAya 1, saMjvalana kaSAya 1, veda 1, yugala 1 (i) uparanI 5 + samyatvamohanIya 24 Ti) uparanI 5 + bhaya 24 24 pamAM guNaThANAvALA jIvo 24 (ii) uparanI 5 + juguptA 24 24 [(i) uparanI 5 + samyakatvamohanIya + bhaya (i) uparanI 5 + samyakatvamohanIya + juguptA 24 (i) uparanI 5 + bhaya + juguptA (i) uparanI 5 + samyaktvamohanIya + bhaya+jugupsA | 24 kula 192 4nA udaya-udIraNA vinA paNa rajA guNaThANe AvI zakAya temanA mate rajA guNaThANe anaMtAnubaMdhI 4nA udaya-udIraNA vinAnA danA, 7nA ane 8nA udayasthAno-udIraNAsthAno hoya che. 1. A udIraNAsthAno pathamika samyagdaSTi ane kSAyika samyagdaSTine hoya che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 6 mohanIyanA prakRtiudIraNAsthAna ane tenA svAmI svAmI. TI-2mAM guNadANAvALA jIvA 1, 11.| udIraNAsthAna uttaraprakRti. bhAMgA (i) saMjavalana kapAya 1, vada 1, yugala 1 24 panuM (i) uparanI 4+ samyaktvamAhanIya 2 4 (ii)' uparanI 4 + maya 2 4 (iii) uparanI 4 + juguNA |(i) uparanI 4+ samyakRtvamAMhanIya + mya (i) uparanI 4+ samyakRtvamohanIya + juguptA 24 (iii) uparanI 4 { maya + juguptA (i) uparanI 4 + sabhyatvamohanIya + bhaya+juguNA | 192 7nuM (i) saMjvalana kaSAya 1, vada 1, yugala 1 24 8mAM guNadANAvALA a) uparanI 4 + miya 24 24 () uparanI 4 + juguptA [ti)' uparanI 4+ samaya + juguptA - - 9mAM guNadANAvALA | jIvA | |i) saMjvalana kaSAya 1, veda 1 1nuM |(i)' saMjvalana kaSAya 1 kula | | (i) saMjvalana loma 16 | | | 10mAM guNadANAvALA jIvo 1. A udIraNAsthAno aupathamika samyagdaSTi ane kSAyika samyagdaSTine hoya che. ra. 8mAM guNaThANAvALA jIvonA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA 6DhA 7mAM guNaThANAvALA jIvonA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgAthI abhinna hovAthI 8mA guNaThANAvALA jIvonA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgAno daDhA-7mAM guNaThANAvALA jIvonA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgAmAM samAveza thaI jAya che. mATe 8mAM guNaThANAvALA jIvonA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA judA na gaNavA. 1. 12 bhAMgA = 4 kapAya x 3 veda. A. 4 kaSAyanA 4 bhAMgA che. Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AyuSyanA prakRti udIraNAsthAna ane tenA svAmI 1 7. 24 | udIraNAsthAna svAmI bhAMgA | 10nuM | 1lA guNaThANAvALA jIvo 9nuM | 1lA guNaThANAthI 4thA guNaThANA sudhInA jIvo 144 | 1lA guNaThANAthI pamA guNaThANA sudhInA jIvo | 264 1lA guNaThANAthI 7mA guNaThANA sudhInA jIvo 240 4thA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo 16 8 panuM |pamA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo 96 daDhA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo 24 mA guNaThANAvALA jIvo 1nuM |9mA guNaThANAthI 10mAM guNaThANA sudhInA jIvo 5 1 ra. svAmI (5) AyuSya :- udIraNAsthAna-1 :- 1nuM ka. udIraNAsthAna, uttaraprakRti 1nuM | (i) devAyuSya devAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA devo (i) narakAyuSya | narakAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelAM nArako | (ii) tiryaMcAyuSya | tiryaMcAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA tiryo (iv) manuSyAyuSya manuSyAyuSyanI caramAvalikAmAM nahIM rahelA 1lA guNaThANAthI 6 guNaThANA sudhInA manuSyo (6) nAma :- udIraNAsthAna-10 :- 41nuM, 42nuM, pInuM, 51nuM, paranuM, pa3nuM, pa4nuM, 55nuM, padanuM, pa7nuM. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 ekendriyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno ekendriyanA udIraNAsthAno-5 - 42nuM, pa0nuM, pa1nuM, paranuM, pa3nuM = 2, avasthA udIraNAuttaraprakRti bhAMgA sthAna |1|-vigrahagatimAM | 42nuM pravAdIraNA prakRti 33, tiryaMca 2, sthAvara, ekendriya jAti, (bAdara x paryApta x yaza | ayaza bAdara/sUma, paryApta aparyApta, durbhAga, anAdeya, yaza ayaza bAdara x aparyApta x ayaza=1, sUkama x paryApta / aparyApta x ayaza = 2). |2|(i) utpattisamayathI | 50nuM uparanI 42 - tiryaMcAnupUrvI + 10 dArika 6 + huMDaka + upaghAta |(bAdara x paryApta xpratyeka + pratyeka sAdhAraNa sAdhAraNa x yaza/ayaza = 4, bAdara x aparyApta x pratyeka sAdhAraNa x ayaza = 2, sUkSma x pratyekasiAdhAraNa x prayakha/aparyApta x ayaza = 4)| i) uttarakriya NOnuM. uparanI 42 - tiryaMcAnupUrvI + zarIra karatA bAdara vaMkriya 6 + huMDaka + upadhAta + vAyukAyane pratyeka (bAdara, paryApta, ayaza ja hoya)' 3[d) zarIraparyApti | 51nuM uparanI 50 + parAghAta pUrNa thayA pachI (paNa paryApta ja). (bAdara x pratyeka sAdhAraNa x thaza/ayaza = 4, sUkSma x pratyeka/sAdhAraNa x ayaza = 2) (i) uttarakriyazarIra | pa1nuM uparanI 50 + parAghAta karatA bAdara vAyukAyane zarIrapathApti pUrNa thayA pachI D. RjugatithI ekendriyamAM utpanna thanArAne 42nuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhu 50nuM udIraNAsthAna hoya. che. dhuvodIraNA prakRti 33 = taijasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira 2. 4. aparyAptanA udaya-udIraNA sAthe yazanA udaya-udIraNA na hoya. sUkSmanA - udaya-udIraNA sAthe yazanA udaya-udIraNA na hoya. 9. teukAya-vAyukAyane sAdhAraNa ane yazanA udaya-udIraNA na hoya. Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikalendriyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno 19 ka.| avasthA bhAMgA udIraNA uttaraprakRti sthAna 52nuM uparanI 51 + ucchavAsa 4i) zvAsocchavAsa paryApti pUrNa thayA (51nA udIraNAsthAnanI jema) pachI (bAdara x Atapa x pratyeka x yaza/ayaza = 2, bAdara x ughAta x pratyeka/sAdhAraNa x ayaza/ayaza = 4) i) zarIraparyApti | paranuM |uparanI 51 + Atapa/udyota pUrNa thayA pachI (paNa bAdara ja) ucchavAsano udaya na thayo hoya ane Atapa/udyotano udaya thayo hoya tene (i) uttarakriya | pa2nuM uparanI 51 + ucchavAsa zarIra karatA bAdara vAyukAyane zvAso cchavAsaparyApti pUrNa thayA pachI kula zvAsocchavAsa- 53nuM uparanI 51 + ucchavAsa + paryApti pUrNa thayA Ata/udyota pachI Atapa/udyotano udaya thayo hoya tene 13 (paranA udIraNAsthAnanI jema). kula 42 vikalendriyanA udIraNAsthAno-6 :- 42nuM, paranuM, 54nuM, pAnuM, padanuM, pa7nuM ki avasthA bhAMgA 1|vigrahagatimAM udIraNA- uttaraprakRti sthAna | 42nuM dhruvodIraNA prakRti 33, tiryaMca 2, trasa, bAdara, beIndriyajAtiteIndriyajAti/ caurindriyajAti, paryApta aparyApta, durbhaga, anAdeya, yazaayaza beIndriyajAti/teIndriyajAti/ cauridriyajAti x paryApta x yaza/ayaza = 6, beIndriyajAti IndriyajAti cauridriyajAti x aparyApta ayaza = 3) D. sUkSma jIvone Atapa-udyotanA udaya-udIraNA na hoya. sAdhAraNa jIvone AtapanA udaya-udIraNA na hoya. A. teukAya-vAyukAyane Atapa-udyotanA udaya-udIraNA na hoya. 9. RjugatithI vikasendriyamAM utpanna thanArane 4ranuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhuM paranuM udIraNAsthAna hoya. Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 O vikalendriyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno avasthA udIraNAuttaraprakRti bhAMgA sthAna 2utpattisamayathI uparanI 42 - tiryaMcAnupUrvI + | dArika 7 + haMDaka + sevAd | (42nA udIraNAsthAnanI jema) upadhAna + pratyeka zarIrapathApti pUrNa | 54nuM uparanI para + kukhagati + thayA pachI parAghAta (paNa paryApta ja) (beInDiyajAti IndriyajAti caurindriyajAti x paryApta x yazaayaza = da) (i) zvAsocchavAsa | papanuM uparanI 54 + ucchavAsa pathApti pUrNa thayA (54nA udIraNA sthAnanI jema) pachI | (i) zarIrapathApti | paMpanuM uparanI 54 + udyota pUrNa thayA pachI (54nA udIraNAsthAnanI jema) ucchavAsano udaya na thayo hoya ane ughAtano udaya thayo hoya tene 1 2 5i) bhASApatyapti | pa6nuM |uparanI 54 + ucchavAsa + pUrNa thayA pachI svara 1 1 2 | (beIndriyajAti IndriyajAti caurindriyajAti x susvara/ duHsvara x yaza/ayaza = 12) (beIndriyajAti IndriyajAti caurindriyajAti x yazaayaza (ii) zvAsocchavAsa | pa6nuM |uparanI 54 + ucchavAsa + paryApti pUrNa thayA udyota pachI svarano udaya na thayo hoya ane ughAtano udaya thayo hoya tene 18 |bhASAparyApti pUrNa | 57nuM uparanI 54 + ucchavAsa + thayA pachI udyotano svara 1 + udyota udaya thayo hoya tene ||(padanA udIraNAsthAnanI jema) jaionA haiyAmAM guru vase che te AtmAo dhanya che. jeo gurunA haiyAmAM vase che te AtmAo dhanyAtidhanya che. ka Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avasthA sAmAnya paMcendriya tiryaMcanA nAmakarmanA udIraNAsthAno 2 1 sAmAnya paMcendriya tiryaMcanA udIraNAsthAna-6 :- 42nuM, paranuM, 54nuM, papanuM, padanuM, 57nuM. udIraNA- uttaraprakRti bhAMgA sthAna 1T-vigrahagatimAM | 42nuM dhruvodIraNA prakRti 33, tiyaca 2, paMcendriyajAti, trAsa, |(paryApta x suga-Adeya6bhaMga bAdara, paryApta aparyApta, | anAdaya x yaza ayaza = 4, subhaga-AyAdurbhAga-anAdeya, aparyApta x durbhAga-anAya yazaayaza x ayaza = 1) 2 utpattisamayathI | paranuM uparanI 42 - tiryaMcAnupUrvI 145 + dArika 7 + saMsthAna 1 (pAMkha x 6 saMsthAna x 6 + saMghayaNa 1 + upaghAta + saMghayaNa x subhaga-Aya pratyeka durmaga-anAdeya x thaza/ayaza = 144, aparyApta x huMDaka x sevAd x durbhAga-anAdeya x ayaza = 1) 3 zarIraparyApti pUrNa | 54nuM |uparanI para + parAghAta + thayA pachI khagati 1 (paNa paryApta ja) (6 saMsthAna x 6 sAyaNa x subhaga-AdeyAdurbhAga-anAdeya x yaza/ayaza x 2 khagati 288) 1. RjugatithI paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thanArAne 42nuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhu paranuM udIraNAsthAna hoya. A. subhaga ane AdayanA udaya-udIraNA sAthe ja thAya. durbhaga ane anAdayanA udaya-udIraNA sAthe ja thAya. aparyAptanI sAthe durbhaga ane anAdayanA ja udaya-udIraNA thAya. tethI ahIM 5 bhAMgA kahyA che. matAMtare subhaga ane AdayanA udaya-udIraNA sAthe thAya athavA na paNa thAya, tathA durbhaga ane anAdeyanA udaya-udIraNA sAthe thAya athavA na paNa thAya. tethI paryApta X subhaga durbhaga 4 Adeya anAdaya x yaza/ayaza = 8 bhAMgA ane aparyApta x durbhaga x anAdaya x ayaza = 1 bhAMgo, ema kula 9 bhAMgA thAya. ema AgaLa paNa A matAMtara pramANe bhAMgAnI viSamatA jANavI. 9. matAMtare 289 bhAMgA. Siche. matAMtare pa76 bhAMgA. Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 2 sAmAnya paMcendriya tiryaMcanA nAmakarmanA udIraNAsthAno bhAMgA 288E (54nA udIraNAsthAnanI jema) avasthA udIraNA- uttaraprakRti sthAna 4|(i) zvAsocchavAsa | pAnuM |uparanI 54 + ucchavAsa paryApti pUrNa thayA pachI (ii) zarIraparyApti | pAnuM |uparanI 54+ udyota pUrNa thayA pachI ucchavAsano udaya na thayo hoya ane udhotano udaya thayo hoya tene 288 (54nA udIraNAsthAnanI jema) 576d 5764 (i) bhASAparyApti | padanuM uparanI 54+ ucchavAsa + pUrNa thayA pachI svara 1 (pa4nA udIraNAsthAnanI jema 288 mAMgA x 2 svara = 576) VE uparanI 54 + ucchavAsa + udyota 288] (54nA udIraNAsthAnanI jema) (ii) zvAsocchavAsaparyApti pUrNa thayA pachI svarano udaya na thayo hoya ane |udhotano udaya thayo hoya tene 864) bhASAparyApti pUrNa | pa7nuM |uparanI 54 + ucchavAsa + thayA pachI udyotano svara 1 + udyota udaya thayo hoya tene 576 (padanA udaraNAsthAnanI jema) 2,454 D. matAMtare pa76 bhAMgA A. matAMtare 1,15ra bhAMgA . matAMtare 1,728 bhAMgA 3. matAMtare 4,906 bhAMgA * samAdhi eTale game tevI viparIta paristhitine paNa samabhAve sahana karavI. Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaikriya paMcendriya tiryaMcanA nAmakarmanA udIraNAsthAno 23 uttarakriya zarIra karatA paMcendriya tiryaMcanA udIraNAsthAno-5 :51nuM, pa3nuM, pa4nuM, 55nuM, pa6nuM. kI avasthA udIraNA- uttaraprakRti avasthA bhAMgA sthAnA 1 zarIraparyApti pUrNa | 51nuM dhruvodIraNA prakRti 33, thayA pUrve tiryaMcagati, paMcendriyajAti, trasa,[(subhaga-Adeya/durbhaga-anAdeya bAdara, paryApta, subhaga-Adeya |x yaza/athaza = 4) durbhAga-anAdeya, yaza/ayaza, vaikriya 7, 1la saMsthAna, upaghAta, 'pratyeka (51nA udIraNAsthAnanI jema) (51nA udIraNAsthAnanI jema) zarIraparyApti pUrNa | paranuM uparanI 51 + parAghAta + thayA pachI sukhagati (i) zvAsocchavAsa | pa4nuM uparanI pa3 + ucchavAsa payApti pUrNa thayA pachI (i) zarIrapathApti | 54nuM |uparanI 53 + udyota pUrNa thayA pachI ucchavAsano udaya na thayo hoya ane udhotano udaya thayo hoya tene (51nA udIraNAsthAnanI jema) (51nA udIraNAsthAnanI jema) (i) bhASAparyApti uparanI 53 + ucchavAsa + pUrNa thayA pachI susvara (i) zvAsocchavAsa-] 55nuM |uparanI 53 + ucchavAsa+ paryApti pUrNa thayA udyota pachI svarano udaya na thayo hoya ane udhotano udaya thayo hoya tene (51nA udIraNAsthAnanI jema) bhASApati pUrNa | padanuM uparanI 53 + ucchavAsa + thayA pachI udhotano susvara + udyota udaya thayo hoya tene (51nA udIraNAsthAnanI jema) D. matAMtare 8 bhAMgA, A. matAMtare 16 bhAMgA, . matAMtare 56 bhAMgA Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 4 sAmAnya manuSyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno paMcendriya tiryaMcanA udIraNAsthAnonA kula bhAMgA = 2,454 + 28=3,482, matAMtare 4,906 + pa = 4,96 2 bhAMgA. sAmAnya manuSyanA udIraNAsthAno-5 :- 4ranuM, paranuM, pa4nuM, papanuM, pa6nuM. avasthA udIraNAsthAna uttaraprakRti bhAMgA 1|-vigrahagatimAM | 42nuM dhruivodIraNA prakRti 33, manuSya 2, paMcendriyajAti, trasa, paryApta x subhaga-Adeya durbhaga bAdara, pAMkha/aparyApta, |-anAdeya x thaza/ayaza = 4, subhaga-Adeyadurbhaga-anAdeya, aparyApta xdurbhaga-anAdeya yaza ayaza x ayaza = 1). utpattisamayathI | paranuM | (uparanI 42 - manuSyAnupUrvI + dArika 7 + saMsthAna 1 (paryApta x 6 saMsthAna x 6 + saMghayaNa 1 + upaghAta + siMghayaNa x subhaga-Adeya pratyeka) durbhAga-anAya x yaza ayaza = 144, | aparyApta x huMDaka x sevA x durbhAga-anAdaya x ayaza - 1) 145 3|zarIraparyApti pUrNa ! 54nuM |uparanI para + parAghAta + thayA pachI khagati 1 (paNa paryApta ja) 288] (6 saMsthAna x 6 saMghayaNa x subhaga-AdeyadurbhAga-anAdeya x yaza, ayaza x 2 khagati = 288). | pAnuM | uparanI 54 + ucchavAsa zvAsocchavAsa- pati pUrNa thayA 2884] (54nA udIraNAsthAnanI jema) pachI bhASAparyApti pUrNa | pAnuM | uparanI 55 + svara 1 thayA pachI 576) (54nA udIraNAsthAnanI jema 288 bhAMgA x 2 svara = 576). kula 1,302 D. RjugatithI manuSyamAM utpanna thanArane 42nuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhuM paranuM udIraNAsthAna hoya. 4. matAMtare 9 bhAMgA. 6. matAMtare 289 bhAMgA. 4. matAMtare pa76 bhAMgA. jI. matAMtare 1,15ra bhAMgA. V. matAMtare 2,602 bhAMgA. Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 5 vekiya manuSyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno uttarakriya zarIra karatA manuSyanA udIraNAsthAno-5:- 51nuM, pa3nuM, 54nuM, 55nuM, padanuM. ka. avasthA udIraNA- uttaraprakRti | bhAMgA sthAnA 1zarIra pathati pUrNa | pAnuM |duvAdIraNA prakRti 33, thayA pUrve manuSyagati, paMcendriyajAti, trasa, (subhaga-Adeyadurbhaga-anAdeya bAdara, paryApta, subhaga-Adaya x yaza avaza = 8) durbhAga-anAdeva, yaza ayaza, vaikriya 7, 1lu saMsthAna, upaghAta, pratyeka zarIrapathApti pUrNa | 53nuM uparanI 51 + parAghAta + thayA pachI sukhagati (51nA udIraNAsthAnanI jema) (i) zvAsocchavAsa- | 54nuM uparanI pa3 + ucchavAsa pAMkhi pUrNa thayA (51nA udIraNAsthAnanI jema) pachI (i) zarIrapathApti uparanI pa3 + udyota pUrNa thayA pachI (paNa subhaga, Adeya, yaza ja) ucchavAsano udaya na thayo hoya ane udyotano udaya thayo hoya tene uparanI 53 + ucchavAsa + 4ji) bhASAparyApti | pUrNa thayA pachI susvara (51nA udIraNAsthAnanI jema) (i) zvAsocchavAsa | papanuM uparanI 53 + ucchavAsa + paryApti pUrNa thayA udyota pachI svarano udaya (paNa subhaga, Aya, yaza ja) na thayo hoya ane udhotano udaya thayo hoya tene bhASApathApti pUrNa ] padanuM |uparanI 53 + ucchavAsa + thayA pachI udyotano susvara + udhota udaya thayo hoya tene D. matAMtare 8 bhAMgA. 4. udyotanA udayavALA uttaravaikriyazarIrI manuSyane badhI zubhaprakRtionA ja udaya-udIraNA thatA hovAthI 1 ja bhAMgo che. 6. matAMtare 9 bhAMgA. iii. matAMtare 25 bhAMgA, Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 6 AhAraka manuSyanA nAmakarmanA udIraNAsthAno AhAraka zarIra karatA manuSyanA udIraNAsthAno-5 :- 51nuM, 53nuM, 54nuM, papanuM, padanuM. bhAMgA avasthA udIraNA uttaraprakRti sthAna |1|zarIraparyApti pUrNa | 51nuM dhruvodIraNA prakRti 33, thayA pUrve manuSyagati, paMcendriya jAti, trasa, bAdara, paryApta, subhaga, Adeya, yaza, vaikriya 7, 1lu saMsthAna, upaghAta, pratyeka 2zarIraparyApti pUrNa | pa3nuM uparanI 51 + parAghAta + thayA pachI | sukhagati 3|(i) zvAsocchavAsa- | 54nuM uparanI 53 + ucchavAsa paryApti pUrNa thayA pachI (ii) zarIraparyApti | 54nuM uparanI 53 + udyota pUrNa thayA pachI ucchavAsano udaya na thayo hoya ane udyotano udaya thayo hoya tene I s 4i) bhArAparyApti uparanI 53 + ucchavAsa + pUrNa thayA pachI susvara (i) zvAsocchavAsa | pAnuM |uparanI 53 + ucchavAsa + paryApti pUrNa thayA udyota pachI svarano udaya na thayo hoya ane udyotano udaya thayo hoya tene bhASAparyApti pUrNa | pa6nuM uparanI 53 + ucchavAsa + thayA pachI udyotano susvara + udyota udaya thayo hoya tene Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tIrthakara atIrthakara kevaLInA nAmakarmanA udIraNAsthAno 27 tIrthakara kevaLInA udIraNAsthAno-5 :- 42nuM, pa3nuM, 55nuM, padanuM, pa7nuM. avasthA bhAMgA udIraNA uttaraprakRti sthAna kevaLI samuddhAtamAM kArpaNa | 42nuM dhruvodIraNA prakRti 33, manuSyagati, kAyayogamAM paMcendriyajAti, trasa 3, subhaga, Adeya, yaza, jina kevaLI samughAtamAM 53nuM uparanI 42 + audArika 7 + 1luM saMsthAna + audArikamizra kAyayogamAM | 1luM saMghayaNa + upaghAta + pratyeka 3|audArika kAyayogamAM pa7nuM uparanI 53+ parAghAta + ucchavAsa + sukhagati + susvara |4|vacanayoganA nirodha pachI | pa6nuM uparanI 57 - susvara zvAsocchavAsanA nirodha | papanuM |uparanI 56 - ucchavAsa pachI atIrthakara kevaLInA udIraNAsthAno-5:- 41nuM, paranuM, 54, 55nuM, padanuM bhAMgA avasthA udIraNA uttaraprakRti sthAna kivaLI samughAtamAM 41nuM dhruvodIraNA prakRti 33, manuSyagati, kArpaNa kAyayogamAM | paMcendriyajAti, trasa 3, subhaga, Adeya, vaza kevaLI samughAtamAM 52nuM |uparanI 41 + audArika 7+ saMsthAna 1 dArikamizra + 1luM saMghayaNa + upaghAta + pratyeka kAyayogamAM 3dArika pa6nuM uparanI para + parAghAta + ucchavAsa + kAyayogamAM khagati 1 + svara 1 (6 saMsthAnanA) 24 (6 saMsthAna x 2 khagati x 2 svara) 4|vacanayoganA nirodha pachI 55nuM uparanI pa6 - svara 1 12 (6 saMsthAna x 2 khagati) uparanI 55 - ucchavAsa 5] zvAsocchavAsanA |nirodha pachI (6 saMsthAna x 2 khagati). Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 devonA nAmakarmanA udIraNAsthAno atIrthakara kevaLInA paranA, 54nA, 55nA, padanA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgAono sAmAnya manuSyanA paranA, 54nA, 55nA, padanA udIraNAsthAno ane tenA bhAMgAomAM samAveza thaI jAya che. tethI atIrthakara kevaLInA paranA, pa4nA, papanA, padanA udIraNAthAno ane temanA bhAMgA judA gaNyA nathI. manuSyanA udIraNAsthAnonA kula bhAMgA = 1,302 + 19 + 7 + 5 + 1 = 1, 334, matAMtare 2,602 + 35 + 7 + 5 + 1 = 2,605 bhAMgA. devonA udIraNAsthAno-6 :- 42nuM, 51nuM, pa3nuM, 54nuM, pa6nuM. bhAMgA . avasthA udIraNA uttaraprakRti sthAna 1|PvigrahagatimAM | 42nuM dhruvodIraNA prakRti 33, diva 2, paMcendriyajAti, trasa 3, (subhaga-Adeya/durbhaga-anAdeya subhaga-Adeyadurbhaga-anAdeya, x yaza/ayaza = 4) thaza/ayaza 2utpattisamayathI uparanI 42 - devAnupUrvI + vikriya 7 + 1luM saMsthAna + (42nA udIraNAsthAnanI jema) upaghAta + pratyeka 3zarIraparyApti pUrNa | 53nuM uparanI 51 + parAghAta + thayA pachI sukhagati (42nA udIraNAsthAnanI jema) (i) zvAsocchavAsa | pa4nuM |uparanI 53 + ucchavAsa paryApti pUrNa thayA (42nA udIraNAsthAnanI jema) pachI D. RjugatithI devomAM utpanna thanArane 42nuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhuM 51nuM udIraNAsthAna hoya. A. matAMtare 8 bhAMgA. * hRdayamAM daMbha ke mAyA rAkhavAthI potAnI unnatinA dvAra baMdha ja thaI jAya che. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ devonA nAmakarmanA udIraNAsthAno 29 bhAMgA [ (42nA udIraNAsthAnanI jema) avasthA udIraNA uttaraprakRti sthAnA (i) zarIraparyApti 54nuM uparanI 53+ udyota pUrNa thayA pachI ucchavAsano udaya na thayo hoya ane udyotano udaya thayo hoya tene | kula 5i) bhASAparyApti TuparanI 53 + ucchavAsa + pUrNa thayA pachI susvara (i) zvAsocchavAsa 55nuM |uparanI 53+ ucchavAsa + paryApti pUrNa thayA udyota pachI svarano udaya na thayo hoya ane |udyotano udaya thayo hoya tene | 8 (42nA udIraNAsthAnanI jema) 44 (42nA udIraNAsthAnanI jema) bhASAparyApti pUrNa padanuM |uparanI 53 + ucchavAsa + thayA pachI udyotano susvara + udyota udaya thayo hoya tene (42nA udIraNAsthAnanI jema) 3ra Siii . A udIraNAsthAno uttarakriya zarIra karatA devone hoya che. sAmAnya devone 42nA, 51nA, 53nA, 54nA ane papanA udIraNAsthAno hoya che. uttarakriya zarIra karatA devone 51nA, 53nA, 54nA, papanA ane padanA udIraNAsthAno hoya che. A. matAMtare 8 bhAMgA, (r). matAMtare 16 bhAMgA. Xiii, matAMtare 64 bhAMgA. - sAdhu jIvananA prAraMbhamAM AhAra ane upadhinI spRhAthI saMyamajIvana malina bane che. AgaLa vadhatA vyAkhyAna, ziSyo ane padavInI spRhAthI jIvana dUSita banatuM jAya che. * paristhitine anusAra jeTalI vadhune vadhu ArAdhanA thAya teTalI karI levI. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 nArakInA nAmakarmanA udIraNAsthAno nArakInA udIraNAsthAno-5:- 42nuM, 51nuM, pa3nuM, 54nuM, pAnuM. uttaraprakRti kra. avasthA udIraNA bhAMgA sthAno vigrahagatimAM 42nuM dhruvodIraNA prakRti 33, naraka 2, paMcendriyajAti, trasa 3, durbhaga, anAdeya, ayaza 2 utpattisamayathI TuparanI 42 - narakAnupUrvI + vaikriya 7 + huMDaka + upaghAta + pratyeka zarIraparyAmi pUrNa | pa3nuM uparanI 51 +parAghAta + kukhagati thayA pachI 4 zvAsocchavAsaparyAmi | pa4nuM uparanI 53 + ucchavAsa pUrNa thayA pachI bhASApati papanuM uparanI 54 + duHsvara pUrNa thayA pachI * doSo karanAra karatA doSo jonArano mokSa vadhu dUra che. * zAsananI sthApanA e ja prabhuno jagata parano sauthI moTo upakAra che. moranA TahukAthI caMdanavRkSone vIMTaLAyelA badhA ja sarpo turaMta ja bhAgI jAya che. tema bhAvapUrvaka karAyela jinabhaktinA TahukAthI hRdayamAM rahelA badhA ja saMlezo nAza pAme che. * menejara evo joIe je kaMpanIne lAbha karAvI Ape. | mana evuM joIe je AtmAne lAbha karAvI Ape. 1. RjugatithI narakamAM utpanna thanArane 4ranuM udIraNAsthAna na hoya, sIdhuM 51nuM udIraNAsthAna hoya. 42nuM udIraNAsthAna sAmAnya nArakIne hoya che. zeSa udIraNAsthAno sAmAnya nArIne ane uttaravaikriya zarIra karatA nArakIne hoya che. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udIraNAkaraNa * mana, vacana ane kAyA parathI potAnuM Adhipatya uThAvIne gurunA Adhipatyane sthApana karavuM, tenuM nAma samarpaNa. pApasevanano kALa alpa che, tenA phaLa bhogavavAno kALa ghaNo che. ghaNo che. * bahAranA upayoga mATenI davA bhUlathI paNa peTamAM padharAvAya to mRtyu thaI jAya. tema bhUlathI paNa bhUla thaI jAya to karma sajA kare. cha mahinAmAM eka vAra paNa jenA haiyAmAM saMvega pragaTa thato nathI tenuM cAritra niSphaLa che. cAritra levA mAtrathI mokSa nathI maLato, paNa cAritrane ArAdhavAthI mokSa maLe che. saMyamamAM pramAda kare te saMyamaparyAyabhakSI kahevAya, arthAt nizcayanayathI eTalo paryAya kapAI jAya. bIjAnuM je joIne AnaMda thAya te ApaNane maLe. bIjAnuM je joIne duHkha thAya te ApaNI pAsethI jAya. jeno sadupayoga karIe te bhaviSyamAM vadhu maLe, jeno durupayoga karIe te bhaviSyamAM na maLe. duniyAmAM koI ApaNuM kharAba karatuM nathI. kadAca AgalA bhavanuM devuM bAkI hoya to laI jAya che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 2 devonA nAmakarmanA udIraNAsthAno cAre gatinA jIvonA nAmakarmanA bhAM ! udIraNAsthAna vaikriya eke-|vikalendriya ndriya sAmAnya paMcendriya vaikriya paMcendriya sAmAnya manuSya tiryaMca tiryaMca svamata | matAMtara svamata matAMtara | svamata | matAMtara svamata 41nuM | | / ' | ja | ' ja | pa0nuM 51nuM [5ranuM | 13, 9 145 | 289 145 | 289 pa3nuM | 6 | | 54nuM 288 | 576 - 16 288 | 576 papanuM 1 2 576 [1, 152 16 | 288 | 576 pa6nuM 18 864 [1,728 576 | 1, 1pa2 | pa7nuM | - | 12 | pa76 1,15ra | - | - | - | - | - | 42 | 6 | 2,4544,906, 28 | 56 [1,302 2,602, 19 guNaThANu-17 guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno udIraNAsthAna bhAM ekendriya | vikalendriya sAmAnya paMcendriya tiryaMca svamata | matAMtara | vekiya paMcendriya sAmAnya tiryaMca svamata | matAMtara | svamata da - - - 145 289 1 45 42nuM 50nuM 51nuM paranuM pa3nuM 54nuM papanuM padanuM 57nuM - - 288 576 288 [ 1 2. 576 1,152 16 288 18 864 | 1,728 | 576 | | 1 2 pa76 1,152 42 2,454 4,906 28 pada { 1, 302 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 3 1lA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA gA nArakI kula manuSya AhArakI tIrthakara atIrthakara deva | manuSya | phevaLI | kevaLI. matAMtara svimatamatAMtara svamata matAMtara 42 11 11 21 33 312 FOO 21 33 12 606 1,202 ( 1 2 901 1,785 24 1,469 2,917 589 1,165 35 55 [ 32 | 64 3,96 1 | 7,789 ane temanA bhAMgA Jaa manuSya vekriya manuSya deva nArakI) phula matAMtara svamata | matAMtara svamatA matAMtara svamatA matAMtara 1 29 41 VT } ] 11 1 1 2) 32 289 31 2 60) 19 31 576 | 4 | 603 | 1, 199 16 | 1 897 | 1, 781 | 1,15ra | 1,466 | 2,914 | * | 588 | 1, 164 3,945 | 7, 773 2 2,602 | 16 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 rajA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno kevaLI, vaikriya zarIra karatA saMyata ane AhAraka zarIra karatA saMyatane 1lu guNaThANa na hovAthI ahIM temanA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA lIdhA nathI. guNaThANa rajuM udIraNAsthAna bhAM sAmAnya paMcendriya tiryaMca sAmAnya ekendriya | vikalendriya svamata matAMtara svamata 42nuM | 2. I ! | I 144 T 576 1,152 T IT 724 50nuM | 2 51nuM paranuM T . | 6 | 144 | 288 | 55nuM | - 56 57nuM 576 | 1,15ra kula | 4 | 12 | 1,300 | 2,600 || rajA guNaThANe rahelo jIva narakamAM utpanna na thAya. tethI 42nA udIraNAsthAnamAMthI nArakIno 1 bhAMgo ocho karavo. vaLI rajA guNaThANe rahelo jIva sUkSma, sAdhAraNa ane aparyAptamAM utpanna na thAya. tethI 42nA udIraNAsthAnamAM ekendriyanA bAdara x paryApta x yaza/ayaza = 2 bhAMgA hoya, vikasendriyanA beIndriyajAti teIndriyajAti/caurindriyajAti x paryApta x yaza,ayaza = 6 bhAMgA hoya, sAmAnya paMcendriya tiryaMcanA paryAptanA svamate 4 bhAMgA - matAMtare 8 bhAMgA hoya, sAmAnya manuSyanA svamate 4 bhAMgA - matAMtare 8 bhAMgA hoya, devanA svamate 4 bhAMgA - matAMtare 8 bhAMgA hoya. tethI 4ranA udIraNAsthAnanA kula svamate 20 - matAMtare 32 bhAMgA thAya. rajA guNaThANe 50nA udIraNAsthAnanA bAdara paryApta ekendriyanA yaza ayazanA 2 bhAMgA hoya. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rajA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno (35 rajA guNaThANe pa3nA ane 54nA udIraNAsthAno na hoya, kemake te utpatti pachI aMtarmuhUrta bAda hoya che ane pUrvabhavamAMthI sAthe lAveluM rajuM guNaThANa to utpatti pachI utkRSTathI nyUna 6 AvalikA sudhI ja hoya che. gA. manuSya devA nArakI kula matAMtara svamata matAMtara svamata 20 2 | 32 2 | | 288 294 582 1,152 1,156 2,31 2 1,448 576 | 1.152 2,057 | 4,097 rajA guNaThANe kALa karIne jIva ekendriya, vikasendriya, sAmAnya paMcendriya tiryaMca, sAmAnya manuSya ane devamAM utpanna thAya. tyAM be udIraNAsthAna sudhI rajuM guNaThANu hoya. te apekSAe 42nA, 50nA, pa1nA, paranA udIraNAsthAno hoya. paryAptAvasthAmAM sAmAnya manuSya, sAmAnya paMcendriya tiryaMca, devA ane nArakIne rajuM guNaThANa hoya. te apekSAe papanA, padanA 57nA udIraNAsthAno hoya. rajA guNaThANe padanA udIraNAsthAnamAM devonA 4 bhAMgA, uttaravaikriyazarIrI devane hoya che. uttaravaikriyazarIra pUrNa na thayuM hoya e avasthAmAM raju guNaThANu na pAme. tethI devanA pa4nA ane papanA udIraNAsthAnonA udyota sahitanA 4-4 bhAMgA rajA guNaThANe na maLe. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3jA-4thA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno guNaThANa 3juM bhAM udIraNAsthAna sAmAnya paMcendriya tiryaMca sAmAnya manuSya svamata matAMtara svamatA matAMtara papanuM pa6nuM 576 1,152 576 1,152 576 1,15ra pa7nuM kula 1,152 2,304 576 1, 152 3juM guNaThANa paryAptAvasthAmAM ja hoya. tethI tyAM papanA, padanA, pa7nA ja udIraNAsthAno hoya. guNaThANu 4thuM bhAM udIraNAsthAna sAmAnya paMcendriya tiryaca sAmAnya manuSya vekriya vekiya paMcendriya tiryaca svamatA matAMtara svamatA matAMtara svamatA matAMtara svamata 42nuM 51nuM 144 288 paranuM |. 144 | 288 paDanuM 54nuM 288 - 576 papanuM 576 | 1,152 288 576 288 - 576 padanuM 864 | 1,728 576 1,152 57nuM 576 | 1,15ra T kula | 2,452 | 4,904 | 28 | pa6 | 1,300 | 2,600 | 16 4thuM guNaThANu ekendriya, vikasendriya, uttarakriya zarIra karatA saMyata, AhAraka zarIra karatA saMyata, kevaLI, labdhi aparyApta jIvone na hovAthI temanA udIraNAsthAna ane temanA bhAMgA ahIM lIdhA nathI. Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3jA-4thA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno 39 devI kula nArakI svamata matAMtara svamata matAMtara 5 1,152 2, 304 576 1,15ra 1,733 3,465 * hasatA bAMdhelA karma raDatA paNa chUTavA muzkela bane che. gA, manuSya deva kula nArakI matAMtara svamata matAMtara svamata matAMtara 4 | 8 13 25 13 25 288 576 13 25 | | 16 pa97 | 1,193 885 1,769 1,448 | 2,896 576 1,152 32 64 3,833 7,661 sAdhupaNAno prANa brahmacarya che, saMpUrNa brahmacarya vinAno sAdhu ane sadAcAra vinAno zrAvaka e baMne jIvatA maDadA che. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 pamA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno guNaThANa paNuM udIraNA bhAMgavA sthAna sAmAnya paMcendriya yakriya paMcendriya sAmAnya tiryaMca tiryaMca manuSya yakriya manuSya kula m | 51nuM pa3nuM 1 . 1 1 | 54nuM | papanuM | 144 289 pa6nuM | 57nuM | 144 144 144 288 144 443 uttaravaikriya zarIra karatA manuSya ane uttaravaikriya zarIra karatA paMcendriya tiryaMcane pamA guNaThANe badhI zubhaprakRtinI ja udIraNA hovAthI temanA udIraNAsthAnomAM 1-1 bhAMgo hoya. padanuM udIraNAsthAna sAmAnya manuSya, sAmAnya paMcendriya tiryaMca, uttaravaikriya zarIra karatA paMcendriya tiryaMcane hoya. pamA guNaThANe durbhaga, anAdeya, ayazanI udIraNA na hoya. tethI sAmAnya manuSya ane sAmAnya paMcendriya tiryaMcane padanA udIraNAsthAnanA 6 saMsthAna x 6 saMghayaNa x 2 svara x 2 khagati = 144 bhAMgA thAya. uttarakriya zarIra karatA paMcendriya tiryaMcane pa6nA udIraNAsthAnano 1 bhAMgo hoya. 57nA udIraNAsthAnamAM sAmAnya paMcendriya tiryaMcane upara mujaba 144 bhAMgA hoya. * jema jema sevA-bhakti karIe tema tema cittanI prasannatA vadhe. * maryAdAbhaMga e moTuM pApa che. Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 6-7mA guNaThANe nAmakarmanA udIraNAsthAno guNaThANa 6ThuM udIraNAsthAna bhAMgA. vaikriya saMyatA sAmAnya saMyatA AhAraka saMyatA phula 51nuM I 53nuM ! ] 54nuM (udyota sAthe ane udyota vinA) (udyota sAthe ane udyota vinA). papanuM (udyota sAthe ane udyota vinA). (udyota sAthe ane udyota vinA) | padanuM 144 1 1 146 1 144 158 ) uttaravaikriya zarIra karatA saMyata ane AhAraka zarIra karatA saMyatane zubha prakRtionI ja udIraNA thatI hovAthI temanA udIraNAsthAnomAM 1-1 bhAMgo ja hoya. svabhAvastha saMyatane padanA udIraNAsthAnamAM pUrve kahyA mujaba 144 bhAMgA hoya. guNaThANuM 7muM udIraNAsthAna bhAMgA vekiya saMgata sAmAnya saMyata AhAraka saMyatA kula papanuM (udyota vinA) (udyota vinA). pa6nuM 144 146 (udyota sAthe) (udyota sAthe) 144 148 6DhA guNaThANe uttaravaikriya zarIra ke AhAraka zarIra karIne 7mAM guNaThANe AvelAne susvara sahitanA papanA ane padanA udIraNAsthAno hoya. temAM 1-1 bhAMgo hoya. svabhAvastha saMyatane padanA udIraNAsthAnamAM pUrve kahyA mujaba 144 bhAMgA hoya. Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAMgA 40 8mA thI 13mA guNaThANA sudhI nAmakarmanA udIraNAsthAno guNaThANa 8muM, 9muM, 10muM, 11muM udIraNAsthAnA saMyata 1lo mata | rajo mata. pa6nuM | 24 | 72 jeo ema mAne che ke 1lA saMghayaNavALo ja upazamazreNi mAMDI zake temanA mate 1luM saMghayaNa x 6 saMsthAna x 2 svara x 2 khagati = 24 bhAMgA hoya. pahelA traNamAMthI koIpaNa saMghayaNavALo upazamazreNi mAMDI zake evuM mAnanAranA mate 3 saMghayaNa x 6 saMsthAna x 2 svara * 2 khagati = 7ra bhAMgA hoya. bhAMgA saMyata | padanuM | 24 1lA saMghayaNavALo ja kSapakazreNi mAMDe. tethI padanA udIraNAsthAnanA upara kahyA mujaba 24 bhAMgA hoya. guNaThANa 13muM bhAMgA. udIraNAsthAna tIrthakara vaLI atIrthakara kevaLI kula 41nuM 42nuM paranuM 53nuM guNaThANa 12mu udIraNA sthAna 1 2 1 2 papanuM 12 13 pa65 24 25 kula | 5 | pa5 | 60 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 4 1 narakagati-tiryaMcagatimAM nAmakarmanA udIraNAsthAno 14mAM guNaThANe udIraNA thatI nathI. gatimAM nAmakarmanA udIraNAsthAno ane temanA bhAMgA narakagati udIraNAsthAna - bhAMgA 4ranuM 51nuM pa3nuM 54nuM papanuM tiryaMcagati udIraNA- ekendriya vikalesthAna ndriya bhAMgA sAmAnya paMcendriya | vekriya paMcendriya tiryaMca tiryaMca svamata | matAMtara svamata | matAMtara svamata | matAMtara 42nuM 19 23 11 | 11 11 | 15 51nuM paranuM 13 | 145 | 289 | 167] 311 53nuM 10 | 14 50 288 | 576 302 | 598 papanuM 576 | 1,15ra pa96 | 1,18) 'padana | 18 864 | 1,728 886 | 1,754 57nuM ( 12 | 576 | 1,15ra 588 | 1,164 2,454 4,906 28 56 | 2,5905 5,000 * devAdAranuM leNadAra pratye jevuM vartana hoya tevuM ziSyanuM guru pratye hovuM joie Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 2 devagati-manuSyagatimAM nAmakarmanA udIraNAsthAno devagati udIraNAsthAno ! bhAMgA svamatA matAMtara 42nuM 51nuM 53nuM 54nuM papanuM padanuM 32 | 64 manuSyagati udIraNA bhAMgA sthAnA sAmAnya manuSya | vaikriya manuSya |AhAraka tIrthaMkara atIrthakara svamata matAMtara | svamata | matAMtara manuSya kevaLI kevaLI 41nuM kla svamata | matAMtara | | | | | | 2 | | | | 42nuM 51nuM | - | 52nuM | 15 | 289 53nuM 54nuM | 288 | pa76 papanuM 288 | 576 56nuM 576 | 1,152 57nuM kula | 1,302, 2,602 295 587 | | 296] 588 | | 59] 1,155) | 19 | 35 | 7 | 5 | 1 | 1,334 2, 650 * maithunasaMjJAmAM tIvra AsaktivALA jIvo bhUMDanA bhavamAM jAya. * manane sAdhatA AvaDe te sadA sukhI, manane sAdhatA na AvaDe te sadA duHkhI Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmI gotra ane aMtarAyanA prakRti udIraNAsthAno ane tenA svAmI 43 (7) gotra :- udIraNAsthAna-1 - 1nuM | ka | udIraNAsthAna | uttaraprakRti 1) 1nuM | | uccagotra 1lA guNaThANAthI 13mAM guNaThANA sudhInA jIvo 1(ii) 1nuM nIcagotra 1lA guNaThANAthI pamA guNaThANA sudhInA jIvo (8) aMtarAya :- udIraNAsthAna-1 :- panuM | ka | udIraNAsthAna, uttaraprakRti svAmI dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, 1lA guNaThANAthI 12mAM bhogAMtarAya, upabhogAMtarAya, |guNaThANAnI samayAdhika vIryaMtarAya AvalikA bAkI hoya tyAM sudhInA jIvo * nizcaya karavo ke koIpaNa rIte mAre mArA manane bagADavuM nathI. * sAdhanAmAM jene gurunuM niyaMtraNa na hoya tene asaMyamamAM paNa gurunuM niyaMtraNa na hoya. tethI tenuM patana thAya. * eka sAdhunI AzAtanA = badhA sAdhuonI AzAtanA. eka sAdhunI ArAdhanA = badhA sAdhuonI ArAdhanA. * kaSAyo ane viSayonI ugratAthI bhAvamaraNa thAya che. saMsAramAM eka paNa pApa evuM nathI ke ApaNe bhUtakALamAM karyuM na hoya. saMsAranuM eka paNa du:kha evuM nathI je ApaNe bhUtakALamAM sahana na karyuM hoya. jene kaMi na joIe te mahApuruSa che. * tyAga vinA vairAgya na Ave. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 sthitiudIraNA, dhAra 1lu-raju sthitiudIraNA ahIM pa dvAra che. te A pramANe -- (1) lakSaNa : ane (2) asamprAptiudaya. (1) sammAptiudaya :- karmadalikono kALakrame udayamAM kAraNabhUta dravya, kSetra vagere sAmagrI prApta thavA para je udaya thAya te sammApti udaya. (2) asammAptiudaya :- je karmadalikonA udayano kALa na thayo hoya temane vIryavizeSathI kheMcI je karmadalikonA udayano kALa thayo hoya temanI sAthe bhogavavA te asamprApti udaya che. e ja udIraNA che. udaya aprApta karmasthitine vIryavizeSathI kheMcIne udayaprApta sthitinI sAthe bhogavavI te sthiti udIraNA che. (2) bheda : baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA thAya che. tethI utkRSTa sthiti - (baMdhAvalikA + udayAvalikA) pramANa sthiti udIraNAyogya che. utkRSTa sthiti - 2 AvalikA pramANa sthitinA jeTalA samayo che teTalA sthitiudIraNAnA bheda che. te A pramANe - baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI je jIvane 1 samayamAtra sthiti bAkI hoya te jIva te samayamAtra sthitinI udIraNA kare che, je jIvane 2 samayamAtra sthiti bAkI hoya te jIva te 2 samayamAtra sthitinI udIraNA kare che. ema anya anya jIvonI apekSAe 1-1 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 5 dvAra 3ju sAghAdi prarUpaNA samayamAtra sthitinI udIraNA vadhAratA utkRSTa sthiti udIraNA utkRSTa sthiti - 2 AvalikA pramANa sthitinI thAya che. je sthitionA bhedanI kalpanA saMbhave te secIkAsthitio kahevAya che. te be prakAre che - udIraNAyogya ane udIraNAayogya. baMdhAvalikA, saMkramAvalikA ane udayAvalikAmAM rahela secIkAsthitio udIraNAayogya che. zeSa secIkAsthitio udIraNAyogya udayabaMdhotkRSTa prakRtinI udIraNAyogya sthiti = utkRSTa sthiti - ra AvalikA udayasaMkramotkRSTa prakRtio, anudAyabaMdhotkRSTa prakRtio ane anudayasaMkramotkRSTa prakRtionI udIraNAyogya sthitio yathAsaMbhava jANavI. te AgaLa kahevAze. (3) sAdyAdi prarUpaNA : mULapravRtiomAM sthiti udIraNAnA sAghAdi bhAMgA - (i) mohanIya :- kSepakane 10mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA zeSa hoya tyAre mohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi-adhruva che. te sivAyanI mohanIyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. te 10mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA zeSa hoya tyArathI na thAya. tyAMthI paDelAne mohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne mohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA anAdi che. abhavyane mohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane mohanIyanI jadhanya sthiti udIraNA thAya tyAre tenI ajaghanya sthitiudIraNA adhruva che. Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 6 mULaprakRtiomAM sthiti udIraNAnA sAghAdi bhAMgA mohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA utkRSTasaMklezamAM rahela mithyASTi kare che. thoDA samaya pachI te anutkRSTa sthitiudIraNA kare che. vaLI kAlAMtare te utkRSTa sthitiudIraNA kare che. Ama saMkleza-vizuddhine anusAra utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA satata badalAtA rahe che. tethI te banne sAdi ane adbhava che. (i) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya = 3 :- 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A pravRtionI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdiadbhava che. A prakRtionI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtionI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya sthitiudIraNA adhruva che. A traNa prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA mohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anuSTa sthitiudIraNAnI jema sAdi ane adhruva che. | (i) nAma, gotra :- 13mAM guNaThANAnA carama samaye nAma ane gotranI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane dhruva che. nAma ane gotranI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane nAma ane goTAnI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane nAma ane gotranI jaghanya sthitiudIraNA kare tyAre temanI ajaghanya sthiti udIraNA adhruva Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULaprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA 47 nAma ane gotranI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA mohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNAnI jema sAdi ane adhuva che. (iv) vedanIya :- vedanIyanI jaghanya sthitisattAvALA ekendriya jIvo tenI jaghanya sthitiudIraNA kare che. bIjA samaye vedanIyanI sthitisattA vadhatA te tenI ajaghanya sthitiudIraNA kare che. pharI kAlAMtare te vedanIyanI jaghanya sthiti udIraNA kare che. Ama vedanIyanI jaghanya sthitiudIraNA ane ajaghanya sthitiudIraNA badalAtI hovAthI te banne sAdi ane adhruva che. vedanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA mohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNAnI jema sAdi ane adhruva che. | (V) AyuSya :- AyuSyanI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre tenI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. AyuSyanI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. bhavanA pahelA samaye te sAdi che. AyuSyanI jaghanya sthitiudIraNA thAya tyAre tenI ajaghanya sthitiudIraNA adhruva che. utkRSTa AyuSyavALAne bhavanA pahelA samaye tenI utkRSTa sthitiudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. AyuSyanI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te anutkRSTa sthitiudIraNA che. utkRSTa AyuSyavALAne bhavanA bIjA samayathI ane anutkRSTa AyuSyavALAne bhavanA prathama samayathI AyuSyanI anutkRSTa sthitiudIraNA zarU thAya che. mATe te sAdi che. AyuSyanI Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 48 uttaraprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAghAdi bhAMga caramAvalikAmAM udIraNA na thatI hovAthI tyAre AyuSyanI anuSTa sthitiudIraNA adhruva che. mULaprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAghAdi bhAMgA : sAdhAdi bhAMgA mULaprakRti jaghanya ajaghanya utkRSTa anutkRSTa kula mohanIya | 2 | 2 | 10 jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya ra | 3 | 2 | 2 | 45 nAma, gotra = 5 vedanIya, AyuSya = 2 2 | ra | 2 | 16 16 | 23 | 16 | 16 | 71 | uttaraprakRtiomAM sthiti udIraNAnA sAdyAdi bhAMgA - (i) mithyAtvamohanIya - prathama parAmika samyakatva pAmatA mithyAtvamohanIyanI prathamasthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre mithyAtvamohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA thAya. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. mithyAtvamohanIyanI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. samyatvathI paDIne mithyAtve Ave tyAre mithyAtvamohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA sAdi che. pUrve samyakatva nahIM pAmelA anAdi mithyAdaSTine mithyAtvamohanIyanI ajaghanya sthiti udIraNA anAdi che. abhavyane mithyAtvamohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane mithyAtvamohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA thAya tyAre ke samyaktva pAme tyAre mithyAtvamohanIyanI ajaghanya sthitiudIraNA AMdhruva che. mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA utkRSTa saMklezamAM rahela mithyAdaSTi jIva kare che. thoDA samaya pachI te anutkRSTa Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM sthitiudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA 48 sthitiudIraNA kare che. vaLI kAlAMtare te utkRSTa sthitiudIraNA kare che. Ama saMkleza-vizuddhine anusAre utkRSTa sthitiudIraNA ane anuSTa sthitiudIraNA satata badalAtA rahe che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. | (i) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14 :- A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. A prakRtionI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya sthiti udIraNA adhruva che. A prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNAnI jema sAdi ane adbhava che. (ii) taijasa 7, varNAdi 20, sthira 2, asthira 2, agurulaghu, nirmANa = 33 :- A prakRtionI jaghanya sthiti udIraNA 13mAM guNaThANAnA carama samaye thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. A prakRtionI te sivAyanI badhI sthitiudIraNA te ajaghanya sthitiudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya sthitiudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya sthitiudIraNA adhruva che. A prakRtinI utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA ane anuSTa sthitiudIraNAnI jema sAdi ane adhuva che. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 hAra 4thu addhA cheda, dvAra pamu svAmitva (iv) zeSa 110 :- A pravRtio adhruvodayI hovAthI temanI jaghanya sthitiudIraNA, ajaghanya sthitiudIraNA, utkRSTa sthitiudIraNA ane anutkRSTa sthitiudIraNA sAdi ane adhruva che. uttaraprakRtiomAM sthiti udIraNAnA sAdyAdi bhAMgA : sAdhAdi bhAMgA uttarapravRtio jaghanya ajaghanya utkRSTa anutkRSNa kulA mithyAtvamohanIya | 2 | 4 | 2 | 2 | 10 zeSa dhruvodayI 47 2 | 3 | 2 | 2 | 423 adhUvodayI 110 316 | 365 | 316 | 316 1,313 (4) addhAcheda, (5) svAmitva : addhAcheda - udIraNAne ayogya sthitine addhAcheda kahevAya che. vasthisthati - udIraNA karatI vakhate sattAmAM rahela kula sthitine yasthiti kahevAya che. addhAcheda ane sthiti svAmitvanI sAthe ja kahevAze. utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI :- utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI utkRSTa sthitisaMkramanA svAmI pramANe jANavA, paNa utkRSTa sthitisaMkrama to te te prakRtinA udayavALA ane anudayavALA jIvo karatA hatA jayAre utkRSTa sthitiudIraNA te te prakRtinA udayavALA jIvo ja kare che. (1) udayabaMdhotkRSTa prakRtio 86 - jJAnAvaraNa pa, darzanAvaraNa 4, asAtA, mithyAtvamohanIya, kapAya 16, paMcendriyajAti, dArika che, vaikriya 7, huMDaka saMsthAna, varNAdi 20, kukhagati, upaghAta, Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa1 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI parAghAta, ucchavAsa, udyota, agurulaghu, nirmANa, trasa 4, asthira 6, nIcagotra, aMtarAya 5 :- A prakRtionA udayavALA jIvo A prakRtinI utkRSTa sthiti bAMdhIne baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI sarva sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtinI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = ra AvalikA sthiti = utkRSTa sthiti - 1 AvalikA utkRSTa sthitiudIraNA = utkRSTa sthiti - 2 AvalikA udayabaMdhoskRSTa 86 prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA utkRSTa sthitilatA 1 | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | + ++ + - utkRSTa sthitiudIraNA baMdhAvalikA udayAvalikA utkRSTasthiti - 2 AvalikA E+ H ++ + addhAcheda = ra AvalikA pasthiti ti - 1 AvalikA (2) udayasaMkramotkRSTa prakRtio ra9 - sAtA, nokaSAya 9, manuSyagati, pahelA 5 saMsthAna, pahelA pa saMghayaNa, sukhagati, sthira 6, uccagotra : baMdhotkRSTa prakRtionI utkRSTa sthiti bAMdhIne baMdhAvalikA vItyA bAda prakRti prakRtio bAMdhe tyAre udayAvalikA uparanI te utkRSTa sthiti temAM saMkramAve. saMkramAvalikA vItyA bAda A D. ra AvalikA = baMdhAvalikA + udayAvalikA A. 1 AvalikA == baMdhAvalikA XiI. samyakatvamohanIya paNa udayasaMkramotkRSTa prakRti che, paNa te alagathI kahevAze. Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI prakRtionA udayavALo te jIva udayAvalikA uparanI badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtinI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = 3 AvalikA sthiti = baMdhAtkRSTa prakRtinI utkRSTa sthiti - 2 AvalikA utkRSTa sthitiudIraNA = baMdhAtkRSTa prakRtinI utkRSTa sthiti - 3 AvalikA udayasaMkramotkRSTa 29 prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA saMkramathI thayela utkRSTa sthitilatA | | | | | | | | | | | | | > +++++ ++ + H T T TT? -- ukaSTa sthitiudIraNA > baMdhAvalikA saMkramAvalikA udayAvalikA utkRSTasthiti - 3 AvalikA addhAcheda - 3 AvalikA pasthiti utkRSTasthiti-ra AvalikA (3) samyakatvamohanIya :- mithyAtvamohanIyanI 70 koDAkoDI sAgaropama pramANa utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta pachI samyatva pAme tyAre udayAvalikA uparanI utkRSTa sthiti - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) pramANa sthiti samyaktvamohanIyamAM saMkramAve. saMkramAvalikA vItyA bAda samyakatvamohanIyanA udayavALo te jIva A. 3 AvalikA = baMdhAvalikA + saMkramAvalikA + udayAvalikA che. ra AvalikA = baMdhAvalikA + saMkramAvalikA Si, mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti utkRSTa saMklezamAM baMdhAya che, jayAre samyatvanI prApti viguddhimAM thAya che. tethI mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti bAMdhyA pachI tarata ja samyakta na pAmI zake. mATe mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta pachI samyakatva pAme ema kahyuM. Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 53 utkRSTa sthiti udIraNAnA svAmI udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te samyaktvamohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 2 AvalikA sthiti = 70 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta- + 1 AvalikA) utkRSTa sthitiudIraNA = 7) koDAkoDI sAgaropama - | (aMtarmuhUrta + 2 AvalikA) samyakatvamohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthitilatA (70 koDAkoDI sAgaropama) udayAvalikA ( 8 -- aMtarmuhUrta * * - saMkramayogya sthiti - ++++ ++++++ ++ + + ++ + samyakatvamohanIyanI saMkramathI thayela utkRSTa che ke je te che je 5 5 5 sthitilatA (7koDAkoDI sAgaropama - NR NR A A atamuhUta) - -- -- -- H saMkramAvalikA udayAvalikA utkRSTa sthitiudIraNA 2 90 koDAkoDI sAgaropama - addhAcheda (aMtarmuhUrta + ra AvalikA) aMtarmuhUrta + ra AvalikA - sthiti 70 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) D. aMtarmuhUrta = pahelA guNaThANAnuM aMtarmuhUrta A. ra AvalikA = saMkramAvalikA - udayAvalikA P. 1 AvalikA = saMkramAvalikA Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 54 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI anudayabaMdhotkRSTa prakRtio ane anudayasaMkramotkRSTa prakRtio : (4) mizramohanIya :- mithyAtva mohanIyanI 70 koDAkoDI sAgaropama pramANa utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta- pachI samyakatva pAme tyAre udayAvalikA uparanI utkRSTa sthiti - (aMtarmuhUrta | 1 AvalikA) pramANa sthiti mizramohanIyamAM saMkramAve. aMtarmuhUrta pachI 3jA guNaThANe jAya tyAre mizramohanIyanA udayavALo te jIva udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te mizramohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhA cheda - 2 aMtarmuhUrta + 1 AvalikA trithati = 70 koDAkoDI sAgaropama - ra aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 70 koDAkoDI sAgaropama - (2 aMtarmuhUrta 1 AvalikA) D. mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti utkRSTa saMklezamAM baMdhAya che, jayAre samyatvanI prApti vizuddhimAM thAya che. tethI mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti bAMdhyA pachI tarata samyaktva na pAmI zake. mATe mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta pachI samyaktva pAme ema kahyuM. A. samyaktva pAmyA pachI jaghanyathI paNa aMtarmuhUrta sudhI to e avazya Take ja che. tyAra pachI ja tyAMthI jIva anya guNaThANe jAya che. tethI samyakRtva pAmyA pachI jIva tarata ja 3jA guNaThANe na jaI zake. mATe samyaktva pAmIne aMtarmuhUrta pachI 3jA guNaThANe jAya ema kahyuM. 1lA guNaThANethI sIdho 3jA guNaThANe Ave to tyAM mithyAtvamohanIyanI sthiti mizramonIyamAM na saMkramAve, kemake 3jA guNaThANe darzanamohanIyano saMkrama thato nathI. mATe 1lA guNaThANethI samyakatva pAmIne pachI 3jA guNaThANe Ave ema kahyuM. (r). ra aMtarmuhUrta = 1lA guNaThANAnuM aMtarmuhUrta + samyatva pAmyA pachInuM aMtamuhUrta. Xi, 1 navalikA - udayAvalikA . Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 5 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI mizramohanIyanI utkRSTa sthitiudIraNA mithyAtvamohanIyanI utkRSTa sthitilatA (70 koDAkoDI sAgaropama) udayAvalikA ( - aMtarmuhUrta | - saMkramayogya sthiti - mizramohanIya saMkramathI thayela III.IT!][][][][][. utkRSTa sthitilatA (70 koDAkoDI sAgaropama - aMtamuhUrta) K A NKARIA + ++++ ++ ++++ + +++ samyaktvakAlIna udayAvalikA utkRSTa sthitiudIraNA aMtarmuhUrta - 70 koDAkoDI sAgaropama - ? (2 aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) addhAcheda 2 aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti 70 koDAkoDI sAgaropama - 2 aMtarmuhUrta (5) AhAraka 7:- tadyogya saMklezavALo 7mA guNaThANAvALo jIva AhAraka 7nI utkRSTa sthiti bAMdhIne baMdhAvalikA bAda temAM paraprakRtine saMkramAve che. tethI tenI sthitisattA utkRSTa aMtaHkoDAkoDI sAgaropama pramANa thAya che. baMdha pachI aMtarmuhUrta pachI 6DhA guNaThANe AvI AhAraka zarIra banAve. tyAre AhAraka 7ne anubhavato te jIva udayAvalikA uparanI AhAraka 7nI badhI sthitinI udIraNA kare che. te AhAraka 7nI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = aMtaHkoDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = aMtaHkoDAkoDI sAgaropama - | (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) D. aMtarmuhUrta = 7mAM guNaThANAnuM aMtarmuhUrta A, 1 AvalikA = udayAvalikA Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa6 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI (6) naraka ra :- manuSya ke paMcendriya tiryaMca naraka ranI utkRSTa sthiti bAMdhI aMtarmuhUrta pachI nIcenI traNa narakamAM jAya. (naraka ranI utkRSTa sthiti kRSNalezyAmAM baMdhAya che. kRSNalezyAvALo nIcenI traNa narakamAM jAya che.) tyAM pahelA samaye narakagatinI udayAvalikA uparanI 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) pramANa sthitinI udIraNA kare che. te narakagatinI utkRSTa sthitiudIraNA che. nIcenI traNa narakamAM jatA vigrahagatimAM traNa samaya sudhI narakAnupUrvInI udayAvalikA uparanI 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) pramANa sthitinI udIraNA kare che. te narakAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA yasthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA*) trasanADImAM 2 samayanI ja vigrahagati hoya evo niyama che. tethI ahIM narakAnupUrvAnI utkRSTa sthitiudIraNA vigrahagatithI narakamAM janArA jIvane traNa samaya sudhI kahI che te vicAraNIya lAge che. vaLI ahIM "manuSya ke paMcendriya tiryaMca naraka ranI utkRSTa sthiti bAMdhI aMtarmuhUrta pachI nIcenI traNa narakamAM jAya ema kahyuM che, te paNa vicAraNIya che, kemake manuSya ke paMcendriya tiryaMca svAyuSyanA carama samaya sudhI naraka ranI utkRSTa sthiti bAMdhIne pachI nIcenI traNa narakamAM jaI zake che. vaLI A apekSAe ja vigrahagatimAM banne samayomAM utkRSTa sthitiudIraNA D, paMcasaMgraha udIraNAkaraNanI gAthA 30nI svapajJa TIkAmAM pAnA naM. 124 upara ahIM mAtra manuSya ja kahyA che. A. aMtarmuhUrta = manuSya ke paMcendriya tiryaMcanuM chelluM aMtarmuhUrta. P. 1 AvalikA = udayAvalikA Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI 57 ghaTI zake che. manuSya ke paMcendriya tiryaMcanA bhavanI chellI AvalikA zeSa hoya tyAre narakAnupUrvInI utkRSTa sthiti bAMdhI baMdhAvalikA vItyA bAda vigrahagatinA prathama samaye tenI utkRSTa sthitiudIraNA kare. manuSya ke paMcendriya tiryaMcanA bhavanI samaya nyUna AvalikA zeSa hoya tyAre narakAnupUrvInI utkRSTa sthiti bAMdhI baMdhAvalikA vItyA bAda vigrahagatinA bIjA samaye tenI utkRSTa sthitiudIraNA kare. jo manuSya ke paMcendriya tiryaMca narakAnupUrvInI utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta pachI narakamAM jAya to vigrahagatinA pahelA samaye ja narakAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA thAya, vigrahagatinA bIjA samaye narakAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA na thAya. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 32nI cUrNimAM pAnA naM. 49 upara kahyuM che, "manuSya ke paMcendriya tiryaMca naraka ranI utkRSTa sthiti bAMdhIne nIcenI traNa narakamAM jAya. tyAM narakagatinI baMdhAvalikA vItyA bAda 1 AvalikA sudhI utkRSTa sthitiudIraNA thAya. narakAnupUrvInI baMdhAvalikA vItyA bAda vigrahagatithI nIcenI traNa narakamAM jatA traNa samaya sudhI narakAnupUrvInI utkRSTa sthiti udIraNA thAya che. tethI karmaprakRticUrNikAranA mate naraka rano addhAcheda = ra AvalikA sthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - 1 AvalikA utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - AvalikA karmaprakRticUrNikArano A mata barAbara lAge che. paNa narakAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA 'traNa samaya sudhI thAya che' ema kahevAnI badale 'be samaya sudhI thAya che' ema kahevuM joIe. ahIM tattva kevalIgamya che. D. ra AvalikA = baMdhAvalikA + udayAvalikA A. 1 AvalikA = baMdhAvalikA Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI AhAraka 7, naraka 2, sthAvara, ekendriyajAti, tiryaca 2, audArika 7, sevArtanI utkRSTa sthitiudIraNA / utkRSTa sthitilatA [ | - aMtarmuhUrta - -- 1 - utkRSTa sthitiudIraNA --- udayAvalikA - utkRSTasthiti - - addhAcheda - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) - sthiti- (utkRSTasthiti - aMtarmuhUrta) (7) deva 2 :- koI jIva naraka 2nI utkRSTa sthiti bAMdhIne deva nI utkRSTa sthiti bAMdhe. te naraka ranI baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI sthiti baMdhAtI deva ra mAM saMkramAve. deva rano jaghanya baMdhakALa aMtarmuhUrta che. tethI aMtarmuhUrta sudhI deva 2 bAMdhe. pachI kALa karI devalokamAM jaI pahelA samaye devagatinA udayavALo thayelo te udayAvalikA uparanI badhI sthitinI udIraNA kare che. te devagatinI utkRSTa sthitiudIraNA che. vigrahagatithI devalokamAM jato jIva vigrahagatinA pahelA samaye udayAvalikA uparanI devAnupUrvInI badhI sthitinI udIraNA kare che. te devAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA yasthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) . aMtarmuhUrta = naraka rano baMdha samaya+deva ra nA jaghanya baMdhakALanuM aMtarmuhUrta LA, 1 AvalikA = udayAvalikA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 59 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI devagatinI utkRSTa sthitiudIraNA pUrvabaddha narakagatinI utkRSTa sthitilatA (20 koDAkoDI sAgaropama) baMdhAvalikA udayAvalikA - saMkramayogya sthiti - saMkamathI thayelI 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 devagatinI devagatino jaghanya baMdhakALa utkRSTa sthitilatA (aMtarmuhUrta) A A A A A A A A A A - aMtarmuhUrta - (naraka rano baMdhasamaya + devagatinA jaghanya baMdhakALanuM aMtarmuhUrta) - addhAcheda (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) * T *- utkRSTa sthitiudIraNA - udayAvalikA 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + + AvalikA) - - yasthiti - | (20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta) devAnupUrvI, manuSyAnupUrvI, sUkSma 3, beIndriyajAti, teIndriyajAti, caurindriyajAtinI utkRSTa sthitiudIraNA devagatinI jema jANavI. (8) manuSyAnupUrvI :- koI jIva narakAnupUrvInI utkRSTa sthiti bAMdhIne manuSyAnupUrvInI utkRSTa sthiti bAMdhe. te narakAnupUrvInI baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI sthiti baMdhAtI manuSyAnupUrvAmAM saMkramAve. manuSyAnupUrvAno jaghanya baMdhakALa aMtarmuhUrta che. tethI te aMtarmuhUrta sudhI manuSyAnupUrvI bAMdhIne kALa karIne vigrahagatithI manuSyagatimAM jatA vigrahagatinA pahelA samaye udayAvalikA uparanI manuSyAnupUrvInI badhI sthitinI udIraNA kare che. te manuSyAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA che. Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (9) Atapa :- utkRSTa saMklezavALo deva AtapanI utkRSTa sthiti bAMdhe. pachI te aMtarmuhUrta sudhI tyAM ja rahe. pachI te kALa karIne bAdara pRthvIkAyamAM utpanna thaI zarIraparyApti pUrNa thayA bAda AtapanA udayavALo thAya tyAre udayAvalikA uparanI ApanI badhI sthitinI udIraNA kare che. te AtapanI utkRSTa sthitiudIraNA addhAcheda = 2 aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - 2 aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - (2 aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) * jANakAra na thAya tyAM sudhI jANakAranI salAha mujaba kasarata kare to Arogya pAme, nahitara kasarata karavA chatAM nukasAna thAya. tema gItArtha na thaie tyAM sudhI gItArthanI salAha mujaba ArAdhanA karIe to bhAvaArogya maLe, svecchAe ArAdhanA karIe to nukasAna thAya. D. aMtarmuhUrta = narakAnupUrvIno baMdhasamaya+manuSyAnupUrvInA jaghanya baMdhakALanuM aMtarmuhUrta. A. 1 AvalikA = udayAvalikA (r). je aMtarmuhUrta = devanA bhavanuM chelluM aMtarmuhUrta + bAdara pRthvIkAyamAM zarIraparyAptinuM aMtarmuhUrta. Xiii, 1 AvalikA = udayAvalikA. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 1 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI ApanI utkRSTa sthitiudIraNA ApanI utkRSTa sthitilatA ' (20 koDAkoDI sAgaropama) - aMtarmuhUrta chelluM aMtarmukta) - aMtarmuhUrta * T * (bAdara pRthvIkAyamAM udayAvalikA utkRSTa sthitiudIraNA zarIraparyAptinuM 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUta) - (2 aMtarmuhUrta + AvalikA) pasthiti (20 koDAkoDI sAgaropama - 2 aMtarmuhUta) - addhAcheda (2 aMtarmuhUrta + + AvalikA) (10) sthAvara, ekendriya = 2 :- utkRSTa saMklezavALo deva A prakRtionI utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta bAda kALa karI ekendriyamAM jaI A prakRtionA udayavALo thaI A prakRtionI udayAvalikA uparanI badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthiti udIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (11) tiryaca 2, audArika 7, sevArya saMghayaNa = 10:nArakI A pravRtionI utkRSTa sthiti bAMdhIne madhyamapariNAmavALo thaIne tyAM ja aMtarmuhUrta rahe. pachI te kALa karIne tiryaMcagatimAM utpanna thAya. te udayAvalikA uparanI A pravRtionI badhI L. aMtarmuhUrta = devanA bhavanuM chelluM aMtarmuhUrta. A. 1 AvalikA = udayAvalikA. Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 2 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtinI utkRSTa sthitiudIraNA addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA yasthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - | (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (12) nidrA 5 :- koI jIva nidrA panA anudayamAM utkRSTa saMklezathI temanI utkRSTa sthiti bAMdhe. tene aMtarmuhUrta bAda nidrA pano udaya thAya che. tyAre te udayAvalikA uparanI nidrA panI badhI sthitinI udIraNA kare che. te nidrA panI utkRSTa sthitiudIraNA che. atisaMklezamAM nidrA pano udaya na thAya. tethI nidrA panI utkRSTa sthiti bAMdhIne aMtarmuhUrta bAda temano udaya thavAnuM kahyuM. addhAcheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = 30 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 30 koDAkoDI sAgaropama - | (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (13) sUkSma 3, beIndriyajAti, teIndriyajAti, caurindriyajAti = 6 :- koI jIva sthAvara ane ekendriyajAtinI utkRSTa sthiti bAMdhIne A prakRtionI utkRSTa sthiti bAMdhe. te sthAvara ane ekendriyajAtinI baMdhAvalikA vItyA bAda udayAvalikA uparanI badhI sthiti A pravRtiomAM saMkramAve. aMtarmuhUrta pachI kALa karI A pravRtionA udayavALo thayelo te jIva udayAvalikA uparanI A pravRtionI badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtinI utkRSTa sthitiudIraNA che. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 3 utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI addhA cheda = aMtarmuhUrta + 1 AvalikA sthiti = 20 koDAkoDI sAgaropama - aMtarmuhUrta utkRSTa sthitiudIraNA = 20 koDAkoDI sAgaropama - (aMtarmuhUrta + 1 AvalikA) (14) jinanAmakarma :- koI jIva zubha adhyavasAyathI apavartana karI karIne jinanAmakarmanI sthiti patyA pramANa kare. pachI 13mA guNaThANe AvI jinanAmakarmanA udayavALo thayelo te jIva udayAvalikA uparanI jinanAmakarmanI badhI sthitinI udIraNA kare che. te jinanAmakarmanI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = aMtaHkoDAkoDI sAgaropama - (patyApama - 1 AvalikA) asaMkhya sthiti = palyopama asaMkhya utkRSTa sthitiudIraNA = pAyama - 1 AvalikA asaMkhya jinanAmakarmanI utkRSTa sthitiudIraNA jinanAmakarmanI apavartita sthitilatA palyopama asaMkhya ) Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu Bu palyopama - 1 AvalikA - utkRSTa sthitiudIraNA udayAvalikA asaMkhya sthiti palyopama ( asaMkhya ) addhAcheda aMtaHkoDAkoDI sAgaropama - - 1 AvalikA ( asaMkhya palyopama * zraddhA - bahumAna vinAnI tarkanI hoMziyArI khataranAka che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI (15) narakAyuSya, devAyuSya = 2 :- A prakRtionI utkRSTa sthitivALo jIva te te bhavanA prathama samaye udayAvalikA uparanI A prakRtionI badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = 1 AvalikA yasthiti = 33 sAgaropama utkRSTa sthitiudIraNA = 33 sAgaropama - 1 AvalikA devAyuSya-narakAyuSyanI utkRSTa sthitiudIraNA A A A A AAAAAA 2 - -utkRSTa sthitiudIraNA------- (33 sAgaropama - 1 AvalikA). udayAvalikA addhAcheda (1 AvalikA) sthiti (33 sAgaropama) (16) manuSyAyuSya, tiryaMcAyuSya = ra :- A pravRtionI utkRSTa sthitivALo jIva te te bhavanA prathama samaye udayAvalikA uparanI A pravRtionI badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI utkRSTa sthitiudIraNA che. addhAcheda = 1 AvalikA sthiti = 3 palyopama utkRSTa sthitiudIraNA = 3 palyopama - 1 AvalikA * sArI vastu ApaNane na maLe to ApaNane zuM vicAra Ave | 'rahI gayo' ke 'bacI gayo ? Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa sthitiudIraNAnA svAmI 6 5. manuSyAyuSya-tiryaMcAyuSyanI utkRSTa sthitiudIraNA Yi Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge Ge --utkRSTa sthitiudIraNA(3 palyopama - 1 AvalikA) udayAvalikA addhAcheda (1 AvalikA) pasthiti (3 palyopama) jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI :- jaghanya sthiti udIraNAnA svAmI jadhanya sthitisaMkramanA svAmI pramANe jANavA, paNa jaghanya sthitisaMkrama te te prakRtionA udayavALA ane anudayavALA jIvo karatA hatA jayAre jaghanya sthitiudIraNA to te te prakRtionA udayavALA jIvo ja kare che. (1) pahelA 12 kapAya, bhaya, jugupsA, nidrA 5, Atapa, udyota = 21 :- A prakRtionI jadhanya sthitisattAvALo ekendriya jIva sthitisattAnI samAna ke kaMIka adhika sthitibaMdha karIne baMdhAvalikAnA caramasamaye A pravRtionI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI jaghanya sthiti udIraNA che. Atapa-udyotanI pratipakSI prakRti na hovAthI ane zeSa prakRtio dhruvabaMdhI hovAthI bIjI koI rIte anyatra temanI jadhanya sthiti udIraNA maLatI nathI. (2) ekendriyajAti, sthAvara, sUkSma, sAdhAraNa = 4 : ekendriyajAtinI jadhanya sthiti sattAvALo ekendriya jIva Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 6 jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI beIndriyajAti vagere badhI jAtio kramaza: bAMdhe. tethI ekendriyajAtinI teTalI sthiti ochI thAya che. pachI te jIva e kendriyajAti bAMdhI baMdhAvalikAnA carama samaye ekendriyajAtinI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare che. te ekendriyajAtinI jadhanya sthitiudIraNA che. baMdhAvalikA vItyA bAda prathama samaye baMdhAyelI sthitinI paNa udIraNA thatI hovAthI jAnya sthitiudIraNA na maLe. e pramANe sthAvara, sUkSma, sAdhAraNanI jaghanya sthitisattAvALo ekendriya jIva pratipakSI pravRtio (sthAvara mATe pratipakSI prakRti trasa che, sUkSma mATe pratipakSI prakRti bAdara che, sAdhAraNa mATe pratipakSI prakRti pratyeka che.) bAMdhIne pachI sthAvara, sUkSma, sAdhAraNa bAMdhI tenI baMdhAvalikAnA caramasamaye udayAvalikA uparanI sthAvara, sUkSma, sAdhAraNanI pUrvabaddha badhI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA che. (3) beIndriyajAti, te IndriyajAti, caurindriyajAti = 3 : beIndriyajAtinI jaghanya sthitisattAvALo e kendriya jIva beIndriyamAM AvI beIndriyajAtine anubhave. te prathama samayathI kramazaH ekendriyajAti, IndriyajAti, caurindriyajAti ane paMcendriyajAti moTA aMtarmuhUrta sudhI bAMdhe. pachI te beIndriyajAti bAMdhe. tenI baMdhAvalikAnA carama samaye udayAvalikA uparanI beIndriyajAtinI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare che. te beIndriyajAtinI jaghanya sthiti udIraNA che. A ja pramANe te IndriyajAti ane caurindriyajAti mATe paNa jANavuM. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI (4) sAtA :- sAtAnI jaghanya sthitisattAvALo ekendriya jIva paryApta saMjJI paMcendriyamAM AvI utpattisamayathI sAtAne anubhavato moTA aMtarmuhUrta sudhI asAtA bAMdhe. pachI te sAtA bAMdhe tenI baMdhAvalikAnA carama samaye sAtAnI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare che. te sAtAnI jaghanya sthitiudIraNA che. asAtA :- asAtAnI jadhanya sthitisattAvALo ekendriya jIva paryApta saMjJI paMcendriyamAM AvI utpattisamayathI asAtAne anubhavato moTA aMtarmuhUrta sudhI sAtA bAMdhe. pachI te asAtA bAMdhe tenI baMdhAvalikAnA carama samaye asAtAnI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare. te asAtAnI jaghanya sthitiudIraNA che. (6) hAsya, rati = 2 :- A prakRtionA jaghanya sthiti udIraNAnA svAmI sAtAnA jaghanya sthiti udIraNAnA svAmInI jema jANavA. (7) zoka, arati, nIcagotra, durbhaga, anAdeya, ayaza = 6 : A prakRtionA jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI asAtAnA jaghanya sthitiudIraNAnA svAmInI jema jANavA. (8) aparyApta :- aparyAptanI jaghanya sthitisattAvALo ekendriya jIva aparyApta saMjJI paMcendriyamAM AvI utpattisamayathI moTA aMtarmuhUrta sudhI paryApta bAMdhIne pachI aparyApta bAMdhe tenI baMdhAvalikAnA carama samaye udayAvalikA uparanI aparyAptanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare che. te aparyAptanI jaghanya sthiti udIraNA che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 8 jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI (9) pahelA sivAyanA 5 saMghayaNa :- te saMghayaNanI jaghanya sthitisattAvALo ekendriya jIva saMjJI paMcendriyamAM AvI je saMghayaNano udaya hoya te sivAyanA dareka saMghayaNane lAMbA aMtamUhurta sudhI bAMdhI vedyamAna saMghayaNa bAMdhe tenI baMdhAvalikAnA carama samaye te saMghayaNanI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare. te te saMghayaNanI jaghanya sthitiudIraNA che. (10) tiryaMcagati :- tiryaMcagatinI jaghanya sthitisattAvALA bAdara teukAya-vAyukAya jIvo paryApta saMjJI paMcendriya tiryaMcamAM AvI lAMbA aMtarmuhUrta sudhI manuSyagati bAMdhIne tiryaMcagati bAMdhe tenI baMdhAvalikAnA carama samaye tiryaMcagatinI udayAvalikA uparanI pUrvabaddha sthitinI udIraNA kare che. te tiryaMcagatinI jaghanya sthiti udIraNA che. (11)tiryaMcAnupUrvI - tiryaMcAnupUrvInI jaghanya sthitisattAvALA bAdara teukAya-vAyukAya jIvo vigrahagatithI paryApta saMjJI paMcendriyamAM Ave tyAre vigrahagatinA trIjA samaye tiryaMcAnupUrvInI udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te tiryaMcAnupUrvInI jaghanya sthitiudIraNA che. (12)devagati, narakagati, vaikriya aMgopAMga = 3:- asaMjJI paMcendriya jIva A pravRtionI jaghanya sthiti bAMdhIne lAMbo kALa tyAM rahIne palAma nA AyuSyavALo deva ke nAraka thAya. te bhavanA carama samaye A pravRtionI udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te A prakRtionI jaghanya sthiti udIraNA che. Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI (13) devAnupUrvI, narakAnupUrvI = 2 :- asaMjJI paMcendriya jIva A prakRtiono jaghanya sthitibaMdha karIne lAMbo kALa tyAM rahIne vigrahagatithI devagati ke narakagatimAM Ave tyAre vigrahagatinA trIjA samaye A pravRtionI udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te A pravRtionI jaghanya sthitiudIraNA che. (14) manuSyAnupUrvI :- manuSyAnupUrvAnI jaghanya sthitisattAvALo e kendriya jIva vigrahagatithI manuSyagatimAM Ave tyAre vigrahagatinA trIjA samaye manuSyAnupUrvanI udayAvalikA uparanI sthitinI udIraNA kare che. te manuSyAnupUrvInI jaghanya sthitiudIraNA che. (15)mithyAtvamohanIya, veda 3, saMvalana 3 = 7 :- samyakatva pAmatI vakhate mithyAtvamohanIyanI prathamasthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre mithyAtvamohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. kSapakazreNimAM veda 3 ane saMjavalana 3nI prathamasthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre temanI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. (16) samyakatvamohanIya :- darzana 3no upazama ke kSaya karanAra jIva samyakatvamohanIyanI prathamasthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre tenI jaghanya sthitiudIraNA kare che. (17) saMjvalana lobha :- upazamazreNimAM ke kSapakazreNimAM saMjavalana lobhanI prathama sthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre tenI jaghanya sthiti udIraNA thAya che. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ asaMkhya asaMkhya 7) jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI (18) mizramohanIya :- mizramohanIyanI 1 sAgaropama - pacApama pramANa sthitisattAvALo ekendriya jIva saMjJI paMcendriyamAM Ave. tyAM mizramohanIyanI sthiti udIraNAne aprAyogya bane tenA aMtarmuhUrta pUrve te trIjuM guNaThANa pAme. te trIjA guNaThANAne carama samaye mizramohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA kare che. ekendriyanI mizramohanIyanI jaghanya sthitisattAthI ochI mizramohanIyanI sthitisattA jene hoya tene mithyAtvamohanIyano avazya udaya thavAthI mizramohanIyanI uThThalanA thAya. tethI tene mizramohanIyanI udIraNA na thAya. (19)vaikriya 6 - vaikriya 6nI sAgaropama - palyopama pramANa jaghanya sthitisattAvALo bAdara vAyukAya jIva ghaNI vAra uttaravaikriya zarIra banAvIne chellI vAra uttarakriya zarIra kare tyAre tenA carama samaye vaikriya danI jaghanya sthitiudIraNA kare che. tyAra pachInA samaye vaikriya 6nI sthitisattA ekendriyanI jaghanya sthitisattA karatA hIna thavAthI te udIraNAyogya rahetI nathI, paNa uThThalanAyogya thaI jAya che. (20) AhAraka 7 :- koI jIva 4 vAra upazamazreNi mAMDIne pachI darzana 3no kSaya kare. pachI te 33 sAgaropama AyuSyavALo deva thAya. pachI te manuSyagatimAM AvI 8 varSa pachI cAritra laI 7mA guNaThANe AvI AhAraka 7 bAMdhe. pachI te dezona pUrvakoDavarSa sudhI saMyama pALI aMte AhAraka zarIra L. vaikriya 6 = vaikriya zarIra, vaikriya vaikriya baMdhana, vaikriya taijasa baMdhana, vaikriya kArpaNa baMdhana, vaikriya taijasa kArpaNa baMdhana, vaikriya saMghAtana. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jadhanya sthitiudIraNAnA svAmI 71 banAve tyAre tenA carama samaye AhAraka 7nI jaghanya sthitiudIraNA kare. upazamazreNimAM sthitighAta vagere vaDa nAmakarmanI zeSa prakRtionI ghaNI sthitinI apavartanAkaraNa vaDe apavartana kare che. tethI AhAraka 7nA baMdha vakhate nAmakarmanI zeSa prakRtionI alpasthitino ja AhAraka 7mAM saMkrama thAya. dezonapUrvakroDavarSamAM AhAraka 7nI ghaNI sthitisattAno kSaya thAya. tethI dezonapUrvakroDavarSa sudhI saMyama pALavAnuM kahyuM. (21) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14:- 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA zeSa hoya tyAre A prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. (22) manuSyagati, paMcendriyajAti, 17 saMghayaNa, audArika 7, saMsthAna 6, khagati 2, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, jina, trasa 4, subhaga 4, duHsvara, uccagotra, nAmakarmanI dhruvodIraNA prakRtio 33 = 65 :- 13mAM guNaThANAnA carama samaye A prakRtionI aMtarmuhUrta pramANa jaghanya sthitiudIraNA thAya che. (23) AyuSya 4 :- te bhAvamAM rahela jIvo te te bhavanI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre te te AyuSyanI jaghanya sthiti udIraNA kare che. aMkuzamAM rahevuM e ja sAdhanA che. niraMkuzapaNe e ja virAdhanA che. gurune bhagavAne nImyA che. mATe gurunI avagaNanA e bhagavAnanI avagaNanA che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasaudIraNA rasaudIraNA ahIM 6 dvAra che. te A pramANe - (1) saMjJAprarUpaNA :- saMjJA be prakAre che. te A pramANe - (i) sthAnasaMjJA - te cAra prakAre che. te A pramANe - (a) 1 DhANiyo rasa (b) 2 ThANiyo rasa (C) 3 ThANiyo rasa (d) 4 ThANiyo rasa (i) ghAtIsaMjJA - te traNa prakAre che. te A pramANe - (a) sarvaghAtI rasa (b) dezaghAtI rasa (C) aghAtI rasa zubhaprakRtiono rasa dUdha-sAkaranA rasa jevo hoya che. azubhaprakRtiono rasa haraLe-liMbaDAnA rasa jevo hoya che. A sthAnasaMjJA ane ghAtIsaMjJA bandhazatakanA rasabaMdhanA adhikAramAM ane karmaprakRtinA saMkramakaraNanA rasasaMkrama adhikAramAM vistArapUrvaka kahI che te pramANe jANavI. ghAtIsaMjJA baMdhamAM rasa | udIraNAmAM rasa kevo ? kevo ? - sarvaghAtI dezaghAtI 2, 1 | prakRti sthAna saMjJA baMdhamAM rasa | udIraNAmAM rasa keTalA ThANiyo ? keTalA ThANiyo ? mizramohanIya - | 2 | samyakatvamohanIya aMtarAya 5, 4, 3, 2, 1 acakSudarzanAvaraNa = 6 napuMsakaveda 4, 3, 2 | 4, 3, 2, 1D | sarvaghAtI, dezaghAtI dezaghAtI sarvaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI jevo 4, 3, 2 aghAtI karkazasparza, gurusparza=2 strIveda 4, 3, 2 2. 1 sarvaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI . kSapakazreNImAM rasadhAta thavAthI napuMsakavedano udIraNAmAM 1 prANiyo rasa maLe che. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra 1le-saMjJAprarUpaNA 73 prakRti sthAnasaMjJA ghAtIsaMjJA baMdhamAM rasa | udIraNAmAM rasa | baMdhamAM rasa udIraNAmAM rasa keTalA ThANiyo ? keTalA ThANiyo ? kevo ? kevo ? manuSya 3, tiryaMca 3, | 4, 3, ra adhAtI sarvaghAtI jevo jAti 4, audArika 7, madhyama saMsthAna 4, saMghayaNa 6, Atapa, sthAvara, sUkSma, aparyApta, sAdhAraNa, devAnupUrvI, narakAnupUrvI = 34 4, 3, 2, 1 sarvaghAtI, sarvaghAtI, cakSudarzanAvaraNa = 2 dezaghAtI dezaghAtI puruSaveda, 2, 1 saMjvalana 4 4, 3, 2, 1 | 4, 3, 2, 1 | mana:paryava jJAnAvaraNa 4, 3, 2, 1 4, 3, 2 sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI 4, 3, 2, 1 | 4, 3, 2, 1U matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa = 4 kevaLajJAnAvaraNa, nidrA 5, kevaLadarzanAvaraNa, mithyAtvamohanIya, kaSAya 12 = 20 4, 3, 2 | sarvaghAtI sarvaghAtI hAsya 6 sarvaghAtI sarvaghAtI, dezaghAtI sarvaghAtI jevo zeSa 75 prakRtio 4, 3, 2 | 4, 3, 2 | . jene eka paNa akSaranuM badhA paryAyo sahita jJAna hoya te zrutakevaLIne matijJAnAvaraNa vagere 4 prakRtionA 1 DhANiyA rasanI udIraNA thAya che. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 46nI cUNimAM pAnA naM. 66 upara kahyuM che ke, 'jene eka paNa akSaranuM jJAna hoya tene matijJAnAvaraNa vagere 4 prakRtionA 1 DhANiyA rasanI udIraNA thAya che. keTalAka ema kahe che ke, 'je eka paNa akSarane badhA paryAyo sahita jANe che tene matijJAnAvaraNa vagere 4 prakRtinA 1 dANiyA rasanI udIraNA hoya che.'' Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra raju-zubha-azubha prarUpaNA (2) zubha-azubha prarUpaNA H- zubha-azubha prarUpaNA bandhazatakanA rasabaMdha adhikAramAM ane karmaprakRtinA saMkramakaraNanA rasasaMkrama adhikAramAM kahI che te pramANe jANavI. udIraNAne AzrayI puNyaprakRtio badhI zubha che ane pApaprakRtio, samyaktvamohanIya, mizramohanIya azubha che. utkRSTa rasasattAnI apekSAe anaMtabhAgahIna, asaMkhyAtabhAgahIna, saMkhyAtabhAgahIna, saMkhyAtaguNahIna, asaMkhyAtaguNahIna ke anaMtaguNahIna rasa sattAmAM hoya tyAre paNa utkRSTa rasanI udIraNA thAya, kemake anaMtAnaMta spardhakonA rasano kSaya karyA pachI paNa sattAmAM utkRSTa rasavALA anaMtA spardhako vidyamAna hoya che. (3) vipAkaprarUpaNA :- vipAka eTale udaya. kaI prakRtiono udaya zene AzrayIne thAya che ? tenI vicAraNA karavI e vipAkaprarUpaNA che. vipAka prarUpaNA bandhazatakanA rasabaMdha adhikAramAM kahI che te pramANe jANavI. (1) jJAnAvaraNa 5, kevaLadarzanAvaraNa, mohanIya 28, vIryaMtarAya = 3pa :- A prakRtiono vipAka sarva jIvadravyomAM ane asarvaparyAyomAM thAya che. (2) cakSudarzanAvaraNa :- cakSudarzanAvaraNano vipAka gurulaghu sparzavALA anaMtapradezavALA skaMdhone viSe thAya che. cakSudarzana vagereno jeTalo viSaya hoya teTalo ja viSaya cakSudarzanAvaraNa vagere karmono hoya che. (kaSAyo Ave che te ApaNI nirbaLatA che. . paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 48 ane tenI banne TIkAomAM pAnA naM. 133 upara avadhijJAnAvaraNano vipAka rUpI dravyone viSe kahyo che. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra 3ju-vipAkaprarUpaNA 75 (3) zeSa aMtarAya 4 :- A prakRtiono vipAka grahaNadhAraNayogya pagaladravyone viSe thAya che. (4) avadhidarzanAvaraNa :- avadhidarzanAvaraNano vipAka rUpI dravyone viSe thAya che. (5) zarIra 5, aMgopAMga 3, baMdhana 15, saMghAtana 5, saMsthAna 6, saMghayaNa 6, varNAdi 20, upaghAta, parAghAta, Atapa, udyota, agurulaghu, nirmANa, pratyaka, sAdhAraNa, sthira 2, asthira ra = 72 :- A prakRtio audArika vagere muddagalone viSe potAno vipAka batAve che. (6) AnupUrvI 4 :- A prakRtio AkAzarUpI kSetrane viSe potAno vipAka batAve che. (7) AyuSya 4:- A prakRtio te te bhavane viSe potAno | vipAka batAve che. (8) acakSudarzanAvaraNa, nidrA 5, vedanIya 2, gati 4, jAti 5, khagati 2, jina, ucchavAsa, trasa 3, subhaga 4, sthAvara 3, durbhaga 4, gotra 2 = 37 :- A pravRtio jIvane viSe potAno vipAka batAve che. (4) pratyayaprarUpaNA - rasaudIraNAnuM kAraNa te pratyaya. je kAraNathI prakRtionA rasanI udIraNA thAya tenI vicAraNA karavI te pratyaya prarUpaNA che. pratyaya be prakAranA che - pariNAmapratyaya ane bhavapratyaya. pariNAmapratyayanA be prakAra che - saguNapariNAmapratyaya ane nirguNapariNAmapratyaya. jemAM moha bhaLelo na hoya tevI koi paNa sArI bhAvanA avazya phaLe Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra 4thu - pratyayaprarUpaNA rasaudIraNAnA pratyaya pariNAmapracaya bhavapratyaya saguNapariNAmapratyaya nirguNapariNAmapratyaya (1) vaikriya 7 :- vaikriya 7nI rasaudIraNA tiryaMca ane manuSyane guNapariNAmapratyaya che, tathA deva ane nArakIne bhavapratyaya (2) taijasa 7, varNa 5, gaMdha 2, rasa 5, snigdhasparza, rUkSasparza, zItasparza, uSNasparza, sthira 2, asthira 2, agurulaghu = 28 :- A 28 prakRtionI rasaudIraNA tiryaMca ane manuSyane pariNAmapratyaya che, tathA deva ane nArakIne bhavapratyaya che. manuSya ane tiryaMcane amuka avasthAmAM tejasazarIra maMda hovAthI maMdAgnipaNa thAya che ane amuka avasthAmAM tejasazarIra prabaLa hovAthI prauDhAgnipaNa thAya che. tethI taijasa 7nI rasaudIraNA pariNAmapratyaya che. ema anya prakRtio mATe paNa jANavuM. (3) samacaturagnasaMsthAna, mRdusparza, laghusparza, sukhagati, parAghAta, udyota, pratyeka, susvara = 8 :- A prakRtionI rasaudIraNA uttaravaikriya zarIramAM ane AhAraka zarIramAM zarIra pariNAmapratyaya che ane zeSa jIvone bhavapratyaya che. (4) AhAraka 7 :- manuSyane AhAraka 7nI rasaudIraNA guNapariNAmapratyaya che. anya jIvone AhAraka 3nA udaya-udIraNA thatA nathI. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra 4thu - pratyayaprarUpaNA (5) subhaga, Adeya, yaza, uccagotra = 4:- A prakRtionI rasaudIraNA dezavirata ane sarvavirata jIvone guNapariNAmapratyaya che, vratarahita jIvone bhavapratyaya che. (6) nokaSAya 9 :- A pravRtionA jaghanya rasaspardhakathI mAMDIne asaMkhyAtamAM bhAga pramANa rasaspardhakonI udIraNA dezavirata vagerene guNapariNAmapratyaya che. jaghanya rasaspardhakathI asaMkhyAtamA bhAga pramANa rasaspardhakonI uparanA rasaspardhakono rasa atyaMta daDha hovAthI temanI udIraNA thatI hoya tyAre dezavirati pariNAma thato nathI. jaghanya rasaspardhakathI asaMkhyAtamAM bhAga pramANa rasaspardhakonI uparanA utkRSTa rasaspardhaka sudhInA asaMkhya bahubhAga pramANa rasaspardhakonI udIraNA deva, nAraka ane vratarahita manuSyatiryaMcane bhavapratyaya che. (7) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 9, darzanamohanIya 3, kaSAyo 16, aMtarAya 5 = 38 :- A prakRtionI rasaudIraNA tiryaMca ane manuSyane guNapariNAmapratyaya che, tathA deva ane nArakIne bhavapratyaya che. (8) jinanAmakarma :- jinanAmakarmanI rasaudIraNA manuSyane guNapariNAmapratyaya che. (9) zeSa pa6 prakRtio (vedanIya 2, AyuSya 4, gati 4, jAti pa, dArika 7, saMghayaNa 6, pahelA saMsthAna sivAyanA 5 saMsthAna, karkazasparza, gurusparza, AnupUrvI 4, kukhagati, upaghAta, 1. paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 51 ane tenI banne TIkAomAM pAnA naM. 134 upara kahyuM che ke, 'huM nokaSAyonA jaghanya rasaspardhakathI mAMDIne anaMtamA bhAga pramANa rasaspardhakonI udIraNA dezavirata vagerene guNapariNAmapratyaya che.' Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 dvAra pamu - sAdyAdi prarUpaNA Atapa, ucchavAsa, nirmANa, trasa 3, sthAvara 4, durbhaga 4, nIcagotra = pa6) :- A prakRtinI rasaudIraNA badhA jIvone bhavapratyaya (5) sAdyAdi prarUpaNA : mULaprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA : (i) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya = 3 :- 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. A pravRtionI te sivAyanI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA ane anuSkRSTa rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane apruva che. (ii) mohanIya :- 10mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA D. paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA para ane tenI banne TIkAomAM pAnA naM. 13pa upara zeSa pada prakRtionI rasaudIraNAnI pratyayaprarUpaNA A rIte batAvI che. - naraka 3nI rasaudIraNA narakabhavapratyaya che, deva nI rasaudIraNA devabhavapratyaya che, tiryaMca 3 - jAti 4 - sthAvara - sUkSma - sAdhAraNa - ApanI rasaudIraNA tiryaMcabhavapratyaya che, manuSya nI rasa udIraNA manuSyabhavapratyaya che, zeSa prakRtionI rasaudIraNA nirguNapariNAmapratyaya che. vivAbhedathI A rIte kahevuM paNa yogya che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mULaprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAghAdi bhAMgA 79 bAkI hoya tyAre mohanIyanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. mohanIyanI te sivAyanI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. te 10mAM guNaThANAnI sayAdhika AvalikA bAkI hoya tyArathI na thAya. tyAMthI paDelAne mohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne mohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA anAdi che. abhavyane mohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane mohanIyanI jaghanya rasaudIraNA thAya tyAre tenI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. mohanIyanI utkRSTa rasaudIraNA ane anutkRSTa rasaudIraNA mithyASTi jIva vArApharatI kare che. tethI te bane sAdi ane adhuva che. | (ii) vedanIya :- upazamazreNimAM 10mAM guNaThANe baMdhAyelA vedanIyanI sarvArthasiddhamAM jaIne pahelA samaye je rasaudIraNA thAya che te utkRSTa rasaudIraNA che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. vedanIyanI te sivAyanI badhI rasaudIraNA te anutkRSTa rasaudIraNA che. te 7mA guNaThANAthI thatI nathI. tyAMthI paDelAne vedanIyanI anutkRSTa rasaudIraNA sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne vedanIyanI anutkRSTa rasaudIraNA anAdi che. abhavyane vedanIyanI anutkRSTa rasaudIraNA dhruva che. bhavyane 7muM guNaThANa pAme tyAre vedanIyanI anutkRSTa rasaudIraNA adhuva che. vedanIyanI jadhanya rasaudIraNA ane ajaghanya rasaudIraNA mithyASTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhuva che. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 mULapravRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA | (iv) nAma, gotra = ra :- 13mAM guNaThANAnA carama samaye A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. te sivAyanI A pravRtionI badhI rasaudIraNA te anutkRSTa rasaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI anuSTa rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya tyAre temanI anutkRSTa rasaudIraNA adhruva che. nAma ane gotranI jaghanya rasaudIraNA ane ajaghanya rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. | (V) AyuSya :- AyuSya e adhuvodIraNA prakRti hovAthI tenI jaghanya rasaudIraNA, ajaghanya rasaudIraNA, utkRSTa rasaudIraNA ane anutkRSTa rasaudIraNA sAdi ane adhruva che. mULapravRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA | | 2 sAdhAdi bhAMgA mULaprakRti jaghanya ajaghanya utkRSTa | anutkRSTa kula jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya = 3| 2 | 2 | 27 mohanIya 4 | 2 | 2 | 10 vedanIya 4 | 10 nAma, gotra = 2 AyuSya 2 | 2 2 T 2 21 | 16 20 | 7ra * AcaraNAmAM vAstavikatA jovI. AdarzamAM utsarga rAkhavo. Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAghAdi bhAMgA :| (i) mRdusparza, laghusparza = 2 :- AhArakazarIrI A be prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA kare che. te sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A pravRtionI badhI rasaudIraNA te anutkRSTa rasaudIraNA che. te AhAraka zarIrano upasaMhAra karanArane sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne A prakRtinI anutkRSTa rasaudIraNA anAdi che. abhavyane A prakRtinI anutkRSTa rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya tyAre athavA udIraNAviccheda thAya tyAre temanI anutkRSTa rasaudIraNA adhruva che. A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA ane ajaghanya rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. (ii) mithyAtvamohanIya :- samyaktva sahita saMyama pAmavAne abhimukha mithyAdaSTi jIva mithyAtvamohanIyanI jaghanya rasaudIraNA kare che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adbhava che. te sivAyanI mithyAtvamohanIyanI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. samyakatvathI paDelAne te sAdi che. pUrve samyaktva nahIM pAmelAne mithyAtvamohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA anAdi che. abhavyane mithyAtvamohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane mithyAtvamohanIyanI jaghanya rasaudIraNA kare tyAre ke samyakatva pAme tyAre mithyAtvamohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. mithyAtvamohanIyanI utkRSTa rasaudIraNA ane anutkRSTa rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA | (iii) karkazasparza, gurusparza = 2 :- kevalIsamuddhAtamAMthI pAchA pharanArane chaThThA samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A prakRtionI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. te kevalIsamuddhAtamAMthI pAchA pharanArane 7mA samaye sAdi che. pUrve te sthAna nahIM pAmelAne A prakRtionI ajaghanya rasaudIraNA anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya tyAre ke udIraNAviccheda thAya tyAre temanI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. A prakRtinI utkRSTa rasaudIraNA ane anutkRSTa rasaudIraNA mithyAdaSTi vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. (iv) taijasa 7, mRdusparza-laghusparza vinA zubhavarNAdi 9, agurulaghu, nirmANa, sthira, zubha = 20 :- 13mA guNaThANAnA carama samaye A pravRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A prakRtionI badhI rasaudIraNA te anutkRSTa rasaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI anutkRSTa D. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA padanI cUrNimAM kahyuM che ke, kevalIsamuddhAtamAMthI pAchA pharanArane maMthAna vakhate eTale ke pamA samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che.' A. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA pa6nI cUNimAM kahyuM che ke, "maMthAnathI 5DanArAna eTale ke chakA samaye A pravRtionI ajaghanya rasaudIraNA thAya che.' Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAghAdi bhAMgA 83 rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya tyAre temanI anutkRSTa rasaudIraNA adhruva che. A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA ane ajaghanya rasaudIraNA mithyASTi vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhruva che. (5) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14:- A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. te sivAyanI A pravRtionI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA ane anuSkRSTa rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhuva che. | (vi) karkazasparza-gurusparza vinA azubhavarNAdi 7, asthira, azubha = 9 :- A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA 13mAM guNaThANAnA carama samaye thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A pravRtionI badhI rasaudIraNA te ajaghanya rasaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI ajaghanya rasaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya tyAre temanI ajaghanya rasaudIraNA adhruva che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 dhAra 6Thu svAmitva A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA ane anuSkRSTa rasaudIraNA mithyAdaSTi jIva vArApharatI kare che. tethI te banne sAdi ane adhuva che. (vi) zeSa 110 prakRtio :- A prakRtio abduvAdIraNAvALI hovAthI temanI jaghanya rasaudIraNA, ajaghanya rasaudIraNA, utkRSTa rasaudIraNA ane anutkRSTa rasaudIraNA sAdi ane adhuva che. uttaraprakRtiomAM rasaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA sAdhAdi bhAMgA uttaraprakRti jaghanya ajaghanya utkRSTa anutkRSNa kula mRdusparza, laghusparza = 2 | 2 | 2 | 2 | 4 | 20 mithyAtvamohanIya, karkazasparza, 2 | 4 | 2 | 2 | 30 gurusparza = 3 tijasa 7, zeSa zubhavadi 9, | 3 | 180 agurulaghu nirmANa, sthira, zubha = 20 jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, | 2 | 3 | 2 | 2 | 207 zeSa azubhavadi 7, asthira, azubha, aMtarAya 5 = 23 zeSa 110 2 | 2 | 2 | 2 | 880 316 | 345 | 316 340 |1,317 (6) svAmitva :- pariNAmapratyaya rasaudIraNA prAyaH utkRSTa rasaudIraNA che. bhavapratyaya rasaudIraNA prAya: jaghanya rasaudIraNA che. zubhaprakRtionI jaghanya rasaudIraNA prAya: saMklezamAM thAya che ane azubhaprakRtionI jaghanya rasaudIraNA prAyaH vizuddhimAM thAya che. zubhaprakRtionI utkRSTa rasaudIraNA prAyaH vizuddhimAM thAya che ane azubhaprakRtionI utkRSTa rasaudIraNA prAya: saMklezamAM thAya che. pugalavipAkI Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI 85 vagere prakRtionI pudgala vagere pratyayanA prakarSamAM utkRSTa rasaudIraNA thAya che ane prathama samaye jaghanya rasaudIraNA thAya che. utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI :(1) aMtarAya 5, acakSudarzanAvaraNa = 6 :- dAnAdinI ane acakSudarzananI sarvathI alpa labdhivALA sUkSma ekendriya jIvane prathama samaye A pravRtionI utkRSTa rasaudIraNA hoya che. aMtarAya 5 ane acakSudarzanAvaraNa vaDe karAyela sauthI vadhu labdhino apakarSa tyAre ja saMbhave che. (2) cakSudarzanAvaraNa - sarvaparyAptithI paryApta teIndriyane paryAptinA carama samaye cakSudarzanAvaraNanI utkRSTa rasaudIraNA thAya che, kemake cakSudarzanAvaraNa vaDe karAyela labdhinA pratibaMdhano paramaprakarSa tyAre ja saMbhave che. (3) nidrA 5 :- sarva paryAptithI paryApta madhyama pariNAmavALA tastrAyogyasaMklezavALA jIvone nidrA panI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. ativizuddhimAM ane atisaMklezamAM nidrA pa no udaya na thato hovAthI ahIM madhyamapariNAmavALA jIvo lIdhA. (4) napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA, asAtA, narakagati, huMDaka saMsthAna, kukhagati, upaghAta, durbhaga 4, nIcagotra, narakAyuSya = 16 :- sarvaparyAptithI paryApta utkRSTasthitivALA sarvasaMkliSTa nArakIne A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA hoya che. sAtA, devagati, paMcendriyajAti, vaikriya 7, ucchavAsa, trasa 3, susvara = 15 :- sarvaparyAptithI paryApta utkRSTasthitivALA sarvavizuddha devane A pravRtionI utkRSTa rasaudIraNA hoya che. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI (6) samyakatvamohanIya, mizramohanIya = ra :- pachInA samaye mithyAtva pAmanAra sarvasaMkliSTa jIvone A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA hoya che. (7) hAsya, rati = 2 :- sarvaparyAptithI paryApta sahasrAradevalokanA devane A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA hoya che. (8) aparyApta :- sarvasaMkSiNa aparyApta manuSyane carama samaye aparyApta nAmakarmanI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. aparyApta paMcendriya tiryaMca karatA aparyApta manuSya vadhu sakliSTa hoya che. tethI ahIM aparyApta manuSya lIdhA. (9) strIveda, puruSaveda, tiryaMcagati, madhyama 4 saMsthAna, pahelA saMghayaNa vinA pa saMghayaNa, karkazasparza, gurusparza = 14 :8 varSanA AyuSyavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcane 8mA varSe sarva saMklezamAM A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya (10) manuSyagati, audArika 7, 1lu saMghayaNa = 9:- 3 palyopamanA AyuSyavALA sarvaparyAptithI paryApta sarvavizuddha manuSyane A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. (11) devAyuSya, tiryaMcAyuSya, manuSyAyuSya = 3 - sarva paryAptithI paryApta, te te AyuSyanI utkRSTasthitivALA, sarvavizuddha jIvo te te AyuSyanI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (12)beIndriyajAti :- sarvajaghanyasthitivALA, sarva paryAptithI paryApta, sarvasaMkliSTa beIndriya jIvo beIndriyajAtinI utkRSTa rasaudIraNA kare che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI (13) teIndriyajAti :- sarvajaghanyasthitivALA, sarva paryAptithI paryApta, sarvasaMkliSTa teIndriya jIvo teIndriyajAtinI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (14) caurindriyajAti :- sarvajaghanyasthitivALA, sarva paryAptithI paryApta, sarvasaMkliSTa caurindriya jIvo caurindriyajAtinI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (15) sUkSma :- sarvajaghanyasthitivALA, sarva paryAptithI paryApta, sarvasaMkSipta sUkSma ekendriya jIvo sUkSma nAmakarmanI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (16) ekendriyajAti, sthAvara, sAdhAraNa = 3 :- sarva paryAptithI paryApta, jaghanyasthitivALo, sarvasaMkliSTa bAdara ekendriya sthAvara jIva sthAvaranI, sAdhAraNa jIva sAdhAraNanI ane sthAvara-sAdhAraNa jIvo ekendriyajAtinI utkRSTa rasaudIraNA kare che. sUkSma jIvo karatA bAdara jIvone saMkleza vadhu hoya che. tethI ahIM bAdara jIvo lIdhA. (17) AhAraka 7, 1lu saMsthAna, mRdusparza, laghusparza, sukhagati, parAghAta, pratyeka = 13 - sarva paryAptithI paryApta sarvavizuddha AhArakazarIrI saMyata A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (18) udyota :- sarva paryAptithI paryApta, sarvavizuddha, uttarakriya zarIramAM rahela saMyata ughAtanI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (19) Atapa :- sarva paryAptithI paryApta, sarvavizuddha, utkRSTa 1. sarvajadhanyasthitivALA jIvo sarvasaMkliSTa hovAthI ahIM temane lIdhA che. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI sthitivALo bAdara kharapRthvIkAya jIva AtapanI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (20)manuSyAnupUrvI :- vizuddha manuSyo vigrahagatinA trIjA samaye manuSyAnupUrvInI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (21)devAnupUrvI - vizuddha devo vigrahagatinA trIjA samaye devAnupUrvInI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (22)narakAnupUrvI :- saMkliSTa nArakIo vigrahagatinA trIjA samaye narakAnupUrvInI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (23) tiryaMcAnupUrvI - saMkliSTa tiryaMco vigrahagatinA trIjA samaye tiryaMcAnupUrvInI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (24) taijasa 7, mRdusparza-laghusparza vinA zubhavarNAdi 9, agurulaghu, nirmANa, jina, sthira zubha, subhaga, Adeya, yaza, uccagotra = 25 :- 13mAM guNaThANAnA carama samaye A pravRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. (25) matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, mana:paryavajJAnAvaraNa, kevaLajJAnAvaraNa, kevaLadarzanAvaraNa, mithyAtvamohanIya, kaSAya 16, karkazasparza-gurusparza vinA azubha varNAdi 7, asthira, azubha = 31 :- sarva paryAptithI paryApta, sarvasaMkliSTa, cAre gatinA mithyASTi jIvo A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (26)avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa = ra :- avadhijJAna - avadhidarzana vinAnA cAre gatinA mithyASTi jIvo A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA kare che. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 9 jaghanya rasaudIraNAnA svAmI jaghanya rasaudIraNAnA svAmI : matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, cakSudarzanAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa = 4:- 14 pUrvadharane 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. mana:paryavajJAnAvaraNa :- vipulamatimana:paryavajJAnIne 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre mana:paryavajJAnAvaraNanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa = ra :paramAvadhijJAnIne 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya kevaLajJAnAvaraNa, kevaLadarzanAvaraNa, aMtarAya 5 = 7 :12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. saMjvalana 3, veda 3 = 6 :- kSapakazreNimAM 9mA guNaThANe te te prakRtinI prathama sthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre te te prakRtinI jaghanya rasaudIraNA thAya che. saMjvalana lobha :- kSapakazreNimAM 10mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana lobhanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. D. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 70nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 86 upara ane paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 70nI malayagiri Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 jaghanya rasaudIraNAnA svAmI hAsya 6 :- kSapakazreNimAM 8mAM guNaThANAnA carama samaye A prakRtinI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (8) nidrA 2 :- 11mA guNaThANe nidrA ranI jaghanya rasaudIraNA thAya che, kemake te sarvavizuddha che. matAMtare 12mAM guNaThANAnI ra samayAdhika 1 AvalikA bAkI hoya tyAre nidrA ranI jaghanya rasaudIraNA thAya che. thiNaddhi 3 :- 7mAM guNaThANAne abhimukha vizuddha pramattasaMyatane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya (10) samyakatvamohanIya :- darzana 3no kSaya karanArane samyakatva mohanIyanI sthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre tenI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (11) mithyAtvamohanIya, anaMtAnubadhI 4 = 5 - pachInA samaye saMyama sahita samyaktva pAmanAra mithyASTine A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (12) apratyAkhyAnAvaraNIya 4 :- pachInA samaye saMyama pAmanAra mahArAjA kRta TIkAmAM pAnA naM. 143 upara saMjavalane lobhanI jaghanya rasaudIraNA kSepakane 9mAM guNaThANe saMjavalana lobhanI udIraNAne aMte kahI che. tenuM kAraNa karmaprakRti udIraNAkaraNa mULa ane cUrNinI anicandrasUri mahArAja kRta TIppaNa 4ramAM pAnA naM. 369 upara A pramANe kahyuM che - '10mAM guNaThANe saMjavalana lobhanA kiTTikRta rasanA udaya-udIraNA hoya che. 1 hANiyA rasathI 4 ThANiyA rasamAMnA koIpaNa rasamAM teno samAveza thato nathI. tethI te atyaMta tuccha che. mATe te avyavahArya che. tethI tenI gaNatarI karI na hoya. mATe kSepakane ( mA guNaThANe saMjavalana lobhanI udIraNAne aMte saMjavalana lobhanI jadhanya rasaudIraNA kahI hoya.' Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya rasaudIraNAnA svAmI 91 aviratasamyagdaSTine A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. mithyAdaSTi karatA aviratasamyagdaSTi anaMtaguNa vizuddha hoya che. tethI ahIM aviratasamyagdaSTi lIdhA. (13) pratyAkhyAnAvaraNIya 4 :- pachInA samaye saMyama pAmanAra dezaviratane A prakRtionI jadhanya rasaudIraNA thAya che. aviratasamyagdaSTi karatA dezavirata anaMtaguNavizuddha hoya che. tethI ahIM dezavirata lIdhA. (14) mizramohanIya :- pachInA samaye samyakatva pAmanAra mizradaSTine mizramohanIyanI jadhanya rasaudIraNA thAya che. mizradaSTine tevA prakAranI vizuddhi na hovAthI te saMyama sahita samyaktva pAmI zakato nathI. tethI ahIM mAtra samyatva pAmanAra jIva lIdho. (15) narakAyuSya :- jaghanyasthitivALA ativizuddha nArakIne svabhAvanI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre narakAyuSyanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (16) zeSa 3 AyuSya :- jaghanyasthitivALA atisaMkliSTa te te jIvone te te bhavanI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre te te AyuSyanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (17) audArika 6 :- jaghanyasthitivALo aparyApta sUkSma vAyukAya jIva bhavanA prathama samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA kare che. jaghanyasthitivALo jIva vadhu saMklezamAM hovAthI ahIM jaghanyasthitivALo jIva lIdho che. (18) vaikriya 6 :- jadhanyasthitivALo paryApta bAdara vAyukAya jIva Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 2 jaghanya rasaudIraNAnA svAmI uttaravaikriya zarIra kare tyAre pahelA samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA kare che. jaghanya sthitivALo jIva vadhu saMklezamAM hovAthI ahIM jaghanyasthitivALo jIva lIdho che. (19) audArika aMgopAMga :- jaghanyasthitivALo beIndriya jIva bhavanA pahelA samaye audArika aMgopAMganI jaghanya rasaudIraNA kare che. jaghanyasthitivALo jIva vadhu saMklezamAM hovAthI ahIM jaghanyasthitivALo jIva lIdho che. (20) vaikriya aMgopAMga :- vaikriya 7nI uddalanA karI asaMjJI paMcendriyamAM AvI alpakALa vaikriya aMgopAMga bAMdhI dIrghasthitivALo nArakI thAya. tene bhavanA pahelA samaye vaikriya aMgopAMganI jaghanya rasaudIraNA thAya che. dIrghasthitivALo nArakI vadhu saMklezamAM hovAthI ahIM dIrghasthitivALo nArakI lIdho che. (21) AhAraka 7 :- AhAraka zarIra banAvatA saMkliSTa saMyatane pahelA samaye A pravRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (22) 17 saMsthAna, 1lu saMghayaNa = ra :- jaghanyasthitivALA, atisaMkliSTa, AhAraka asaMjJI paMcendriyane bhavanA prathama samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. jadhanyasthitivALo vadhu saMklezamAM hoya che. tethI ahIM jaghanyasthitivALo jIva lIdho che. (23) madhyama 4 saMsthAna :- utkRSTasthitivALA, AhAraka, asaMjJI paMcendriyane bhavanA pahelA samaye A pravRtionI jaghanya Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya rasaudIraNAnA svAmI 93 rasaudIraNA thAya che. utkRSTasthitivALo vizuddhimAM hoya che. tethI ahIM utkRSTasthitivALo jIva lIdho che. (24) madhyama 4 saMghayaNa - pUrvakoDavarSanA AyuSyavALA AhAraka manuSyane bhavanA pahelA samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. dIrghaAyuSyavALo vizuddhimAM hoya che. paMcendriya tiryaMcanI apekSAe manuSya alpabaLavALA hoya che. mATe ahIM pUrvakoDavarSanA AyuSyavALA manuSyo lIdhA. (25) huMDaka saMsthAna, upaghAta, sAdhAraNa = 3 :- dIrghasthitivALA AhAraka sUkSma ekendriyane bhavanA prathama samaye A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (26) sevArya saMghayaNa - 12 varSanA AyuSyavALA beIndriyane 12mA varSe sevArta saMghayaNanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (27) mRdusparza, laghusparza = 2 :- tadyogya vizuddha anAhAraka saMjJI paMcendriyane A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (28) taijasa 7, mRdusparza-laghusparza vinA zubhavarNAdi 9, agurulaghu, nirmANa, sthira, zubha = 20 :- sarvasaMkliSTa anAhAraka mithyASTine vigrahagatimAM A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. sarvasaMkliSTa jIva zubhaprakRtinI rasaudIraNA alpa karato hovAthI ahIM sarvasaMkliSTa jIvA lIdho che. (29) pratyeka :- jaghanyasthitivALA, paryApta thavAnA jaghanya Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 jaghanya rasaudIraNAnA svAmI kALavALA, AhAraka, aparyApta sUkSma vAyukAyane bhavanA prathama samaye pratyekanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (30) parAghAta - jaghanyasthitivALA, atisaMkliSTa, zIdhra paryApta thayela sUkSma ekendriyane paryAptinA carama samaye parAghAtanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 77nI cUrNimAM pAnA naM. 92 upara kahyuM che ke, "jaghanyasthitivALA, atisaMkliSTa, zIdhra paryApta thayela sUkSma ekendriyane paryAptAvasthAnA pahelA samaye parAghAtanI jaghanya rasaudIraNA thAya che.' (31) Atapa, udyota = 2 :- zarIraparyAptithI paryApta, saMkliSTa, taghogya pRthvIkAyane paryAptAvasthAnA pahelA samaye A prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA thAya che. (32) jinanAmakarma :- tIrthakarane AyojikAkaraNanI pahelA jina nAmakarmanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. AyojikAkaraNamAM ghaNI rasaudIraNA thavAthI ahIM AyojikAkaraNanI pahelA jaghanya rasaudIraNA kahI. 1. kevaLajJAnathI potAnA AyuSya karatA zeSa aghAtI karmonI sthitine adhika jANI tene AyuSyanI samAna karavA te sthitino ghAta karavo te samuddhAta che. maryAdApUrvaka atizubhayogono vyApAra karavo te AyojikAkaraNa che. keTalAka Ane AvarjitakaraNa kahe che. AvarjitakaraNa eTale tathAbhavyatva vaDe mokSagamana pratye abhimukha karAyela jIvanI udIraNAvalikAmAM karmone nAMkhavA te. keTalAka Ane AvazyakakaraNa kahe che. samuddhAta keTalAka kevaLI kare ane keTalAka na kare, paNa AyojikAkaraNa to badhA ya kevaLI avazya kare. tethI AyojikAraNane AvayakakaraNa kahyuM che. AyojikAraNano kALa aMtarmuhUrtanA che. Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya rasaudIraNAnA svAmI 95 (33) karkazasparza, gurusparza = ra :- kevaLIsamuddhAtamAMthI pAchA pharanArA kevaLIne maMthAnanA saMhArasamaye (eTale ke 6DhA samaye) A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA hoya che. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 78 nI cUrNimAM pAnA naM. 92 upara kahyuM che ke, "kevaLIsamuddhAtamAMthI pAchA pharanArA, maMthAnamAM rahelA (eTale ke pamA samaye rahelA) ne A be prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. karmaprakRti udIraNAkaraNa mULa ane cUrNinI municandrasUri mahArAja kRta TippaNamAM kahyuM che ke, "kevaLIsamughAtamAMthI pAchA pharanArA, maMthAnamAM rahelA (eTale ke pamA samaye rahelA) ne A be prakRtionI jaghanya rasaudIraNA thAya che. A be prakRtionI jaghanya rasaudIraNA taijasazarIramAM ja hoya che, kemake kevaLa samuddhAtanA pamA samaye audArikazarIrano udaya hoto nathI, tejasazarIra ane kAzmaNazarIrano ja udaya hoya che ane kArmaNazarIramAM A be sparza hotA nathI." (34) zeSa azubha varNAdi 7, asthira, azubha = 9 :- A prakRtionI jaghanya rasaudIraNA 13mAM guNaThANAnA carama samaye thAya che, kemake A prakRtionI udIraNA karanArAomAM te sauthI vizuddha che. (35) vedanIya 2, gati 4, jAti 5, khagati 2, AnupUrvI 4, ucchavAsa, trasa 3, sthAvara 3, subhaga 4, durbhaga 4, gotra 2 = 34 :- te prakRtinA udayavALA madhyama pariNAmavALA jIvo A pravRtionI jaghanya rasaudIraNA kare che. * tamane je aniSTa hoya te bIjA mATe na Iccho. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 pradezaudIraNA pradezaudIraNA ahIM 2 dvAra che. te A pramANe - (1) sAghAdi prarUpaNA - mULaprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA : (i) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya = 3 :- guNitakarmAza jIvane 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A pravRtionI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane A pravRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya tyAre temanI anutkRSTa pradezaudIraNA AMdhruva che. atisaMkliSTa pariNAmavALA mithyASTine A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA thAya che. saMkliSTa pariNAmathI paDIne mithyAdaSTi A prakRtionI ajaghanya pradezaudIraNA kare che. pharI kAlAMtare mithyAdaSTi jIva atisaMkliSTa pariNAmavALo thaI A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. Ama A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA vArApharatI thatI hovAthI te banne sAdi ane adhuva che. | (i) nAma, gotra = 2 :- guNitakarmAza jIva 13mAM guNaThANAnA carama samaye A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. te sivAyanI A prakRtionI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dvAra 1lu-sAdhAdi prarUpaNA 97 badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtionI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya tyAre temanI anutkRSTa pradezaudIraNA adhruva che. A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA jJAnAvaraNanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNAnI jema sAdi ane adhruva che. (ii) vedanIya :- 7mA guNaThANAne abhimukha pramattasaMyatane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI vedanIyanI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te 7mA vagere guNaThANe hotI nathI. tyAMthI paDelAne te sAdi che. pUrve 7mAM vagere guNaThANA nahIM pAmelAne vedanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA anAdi che. abhavyane vedanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane vedanIyanI utkRSTa pradezodIraNA thAya tyAre tenI anutkRSTa pradezodIraNA adhruva che. vedanIyanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA jJAnAvaraNanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNAnI jema sAdi ane adhruva che. | (iv) mohanIya :- 10mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA zeSa rahe tyAre mohanIyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhruva che. te sivAyanI mohanIyanI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te 10mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyArathI na thAya. tyAMthI paDelAne mohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA sAdi che. pUrve Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 mULaprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA te sthAna nahIM pAmelAne mohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA anAdi che. abhavyane mohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane mohanIyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya tyAre tenI anutkRSTa pradezaudIraNA adhruva che. mohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA jJAnAvaraNanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNAnI jema sAdi ane adbhava che. () AyuSya :- AyuSya e adhruvodIraNAvALI prakRti hovAthI tenI jaghanya pradezaudIraNA, ajaghanya pradezaudIraNA, utkRSTa pradezaudIraNA ane anutkRSTa pradezaudIraNA sAdi ane adhuva che. mULapravRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA sAdhAdi bhAMgA mULaprakRti jaghanya ajaghanya utkRSTa, anutkRSTa kulA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya, 2 | 2 || 2 | 3 | 45 nAma, gotra = 5 vedanIya, mohanIya = ra 2 | 4 | 20 AyuSya | 2 | | 2 | 2 | 8 16 | 16 | 25 | 73 2 | 2 kula uttaraprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA :| (i) mithyAtvamohanIya :- pachInA samaye saMyama sahita samyaktva pAmanAra mithyAdaSTi jIva mithyAtvamohanIyanI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI mithyAtvamohanIyanI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te samyakatvathI paDelAne sAdi che. pUrve sabhyatva Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ uttaraprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA 99 nahIM pAmelAne mithyAtvamohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA anAdi che. abhavyane mithyAtvamohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane mithyAtvamohanIyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya tyAre ke udIraNAviccheda thAya tyAre tenI anutkRSTa pradezaudIraNA adhruva atisaMkliSTa pariNAmavALo mithyAdaSTi jIva mithyAtvamohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. atisaMkliSTa pariNAmathI paDIne mithyAdRSTi jIva mithyAtvamohanIyanI ajaghanya pradezaudIraNA kare che. pharI kAlAMtare te atisaMkliSTa pariNAmavALo thaIne mithyAtvamohanIyanI jaghanya pradezodIraNA kare che. Ama mithyAtvamohanIyanI jaghanya pradezodIraNA ane ajaghanya pradezodIraNA vArApharatI thatI hovAthI te banne sAdi ane adbhava che. (i) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5 = 14 :guNitakarmAza jIva 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A pravRtionI utkRSTa pradezodIraNA kare che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adhuva che. te sivAyanI A prakRtionI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtionI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che tyAre temanI anutkRSTa pradezaudIraNA adhruva che. A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA mithyAtvamohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNAnI jema sAdi ane adhuva che. * sAcA ziSya banatA AvaDe to AkhA jagatanuM gurupada maLe. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 uttaraprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAghAdi bhAMgA (ii) taijasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira ra = 33 :- guNitakarmAza jIvane 13mAM guNaThANAnA carama samaye A pravRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. te 1 samaya thatI hovAthI sAdi ane adbhava che. te sivAyanI A prakRtionI badhI pradezaudIraNA te anutkRSTa pradezaudIraNA che. te badhA jIvone anAdi che. abhavyane A prakRtinI anutkRSTa pradezaudIraNA dhruva che. bhavyane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya tyAre temanI anutkRSTa pradezaudIraNA adhruva che. A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNA mithyAtvamohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA ane ajaghanya pradezaudIraNAnI jema sAdi ane adhruva che. (iv) zeSa 110 prakRtio :- A prakRtio adhuvodIraNAvALI hovAthI temanI jaghanya pradezaudIraNA, ajaghanya pradezaudIraNA, utkRSTa pradezaudIraNA ane anutkRSTa pradezaudIraNA sAdi ane adhruva che. uttaraprakRtiomAM pradezaudIraNAnA sAdyAdi bhAMgA sAdhAdi bhAMgA uttaraprakRti jighanya ajaghanya utkRSTa anukuSya kula mithyAtvamohanIya 2 | 2 | 2 | 4 | 10 jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, ra | 2 | 2 | 3 | 423 aMtarAya 5, tejasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira 2, asthira 2 = 47 ziSa 110 prakRtio 2 | 2 | 2 | 2 | 880 | 316 316 | 316 365 1,313 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 1. dvAra raju - svAmitva (2) svAmitva : utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI :- ghAtI karmonI jaghanya rasaudIraNAnA je svAmI pUrve kahyA te ja guNitakarmAza jIvo temanI utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI che, paNa te caudapUrvadhara vagere vizeSaNovALo hoya athavA na hoya. utkRSTa pradezaudIraNA sarvavizuddhimAM thAya. avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa = ra :- avadhijJAnaavadhidarzana vinAno guNitakarmAza jIva 12mA guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A pravRtionI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. zeSa AvaraNa 7, aMtarAya 5 = 12 :- guNitakarmAza jIva 12mAM guNaThANAnI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. nidrA ra :- 11mA guNaThANAvALo guNitakarmAza jIva nidrA ranI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. matAMtare kSapakazreNimAM 12mAM guNaThANAnI 2 samayAdhika 1 AvalikA bAkI hoya tyAre guNitakarmAza jIva nidrA 2 nI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. thiNaddhi 3 :- 7mA guNaThANAne abhimukha guNitakarmAza pramattasaMyatane carama samaye thiNaddhi 3nI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. pa. mithyAtvamohanIya, anaMtAnubaMdhI 4 = 5 :- saMyama sahita samyakatva pAmanAra guNitakarmAza mithyAdaSTine carama samaye A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI mizramohanIya :- pachInA samaye samyakatva pAmanAra guNitakarmAza mizradaSTine mizramohanIyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. apratyAkhyAnAvaraNIya 4:- pachInA samaye sarvavirati pAmanAra guNitakarmAza aviratasamyagdaSTine A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. karmaprakRti udIraNAkaraNa gAthA 82nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM kahyuM che ke, "pachInA samaye dezavirati pAmanAra guNitakarmAza aviratasamyagdaSTine A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che." pratyAkhyAnAvaraNIya 4 :- pachInA samaye sarvavirati pAmanAra guNitakarmAza dezaviratane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. saMjvalana 3, veda 7=6 :-kSapakazreNimAM 9mAM guNaThANe guNitakarmAza jIvane prathama sthitinI samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 10. saMjvalana lobha :- kSapakazreNimAM 10mA guNaThANe guNitakarmAza jIvane samayAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana lobhanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 11. hAsya 6 :- guNitakarmAza jIvane kSapakazreNimAM 8mAM guNaThANAnA carama samaye hAsya 6nI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 12. sAtA, asAtA = ra :- 7mAM guNaThANAne abhimukha guNitakarmAza pramatta saMyatane carama samaye A pravRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che, kemake te sauthI vadhu vizuddhivALo che. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI 103 13. pahelA saMghayaNa sivAyanA saMghayaNa 5, vaikriya 7, AhAraka 7, udyota = 20 :- 7mAM guNaThANAvALA guNitakarmAza sarvavizuddha jIvane A prakRtinI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 14. devAyuSya :- 10,000 varSanA AyuSyavALA devane ati duHkhanA udayamAM devAyuSyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. ghaNA duHkhanA anubhavamAM AyuSyanA ghaNA pudgalonI nirjarA thAya che. mATe ahIM ghaNA duHkhanA udayavALo jIva lIdho. 15. narakAyuSya :- 33 sAgaropamanA AyuSyavALA nArakIne atiduHkhanA udayamAM narakAyuSyanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. ghaNA du:khanA anubhavamAM AyuSyanA ghaNA pudgalonI nirjarA thAya che. mATe ahIM ghaNA duHkhanA udayavALo jIva lIdho. 16. tiryaMcAyuSya, manuSyAyuSya = ra :- 8 varSanA AyuSyavALA tiryaca-manuSyane 8mA varSe atidu:khanA udaye A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. ghaNA du:khanA anubhavamAM AyuSyanA ghaNA pudgalonI nirjarA thAya che. mATe ahIM ghaNA duHkhanA udayavALA jIvo lIdhA. 17. ekendriyajAti, sthAvara = 2 :- guNitakarmAza, sarvavizuddha, bAdara pRthvIkAyane A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 18. Atapa :- guNitakarmAza sarvavizuddha khara bAdara pRthvIkAyane ApanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 19. sUkSma :- guNitakarmAza sarvavizuddha paryApta sUkSma jIvone sUkSmanAmakarmanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI 20. sAdhAraNa :- guNitakarmAza sarvavizuddha sAdhAraNa vanaspatikAyane sAdhAraNanAmakarmanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 21. beIndriyajAti :- guNitakarmAza sarvavizuddha beIndriya jIva beIndriyajAtinI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 22. teIndriyajAti - guNitakarmAza sarvavizuddha teIndriya jIva teIndriyajAtinI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 23. caurindriyajAti :- guNitakarmAza sarvavizuddha caurindriya jIva caurindriyajAtinI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 24. aparyApta - guNitakarmAza aparyApta saMmUcchima manuSyane carama samaye aparyAptanAmakarmanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 25. tiryaMcagati - guNitakarmAza sarvavizuddha dezavirata tiryaMcane tiryaMcagatinAmakarmanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 26. AnupUrvI 4:- guNitakarmAza sarvavizuddha kSAyika samyagdaSTine vigrahagatithI te te gatimAM jatA vigrahagatinA trIjA samaye te te AnupUrvInI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 27. durbhaga, anAdeya, ayaza, nIcagotra = 4 - pachInA samaye saMyama pAmanAra guNitakarmAza avirata samyagdaSTine A prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. 28. manuSyagati, paMcendriyajAti, dArika 7, tejasa 7, saMsthAna 6, 1lu saMghayaNa, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, 1. paMcasaMgraha gAthA 87nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 151 upara kahyuM che ke, "guNitakarmAza aparyApta manuSyane aparyAptAvasthAnA carama samaye aparyApta nAmakarmanI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che.' ahIM kahevAnI rIta judI che, bAkI artha upara pramANe ja che. Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya pradezaudIraNAnA svAmI 105 upaghAta, parAghAta, jina, khagati 2, susvara vinA traNa 9, asthira 2, uccagotra = 6ra :- guNitakarmAza jIvane 13mAM guNaThANAnA carama samaye A pravRtionI utkRSTa pradezaudIraNA thAya che. ra9. svara 2 :- guNitakarmAza kevaLI vacanayogano nirodha kare tyAre svara 2 nI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 30. ucchavAsa :- guNitakarmAza kevaLI zvAsocchavAsano nirodha kare tyAre ucchavAsanI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 31. devagati - guNitakarmAza, sarvavizuddha, kSAyika samyagdaSTi deva devagatinI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. 32. narakagati :- guNitakarmAza, sarvavizuddha, kSAyika samyagdaSTi nArakI narakagatinI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. jaghanya pradezaudIraNAnA svAmI :- kSapitakarmAza atisaMkliSTa pariNAmavALo jIva jaghanya pradezaudIraNA kare che. 1. avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa = ra :- avadhilabdhivALA sarvasaMkliSTa jIvo A pravRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. avadhijJAna ane avadhidarzana utpanna karatA ghaNA pudgalonI nirjarA thAya che. tethI avadhilabdhivALAne A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA maLe che. zeSa AvaraNa 7, vedanIya 2, mithyAtvamohanIya, kaSAya 16, nokaSAya 9 = 35 :- sarva paryAptithI paryApta sarvasaMkSiNa mithyAdaSTi jIvo A pravRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 3. nidrA 5 :- ta~Ayogya saMkliSTa paryApta saMjJI mithyASTi jIvo A prakRtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 2. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. 106 jaghanya pradezaudIraNAnA svAmI 4. samyakatvamohanIya :- pachInA samaye mithyAtva pAmanAra atisaMkliSTa samyagdaSTi samyaktvamohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. mizramohanIya :- pachInA samaye mithyAtva pAmanAra atisaMkliSTa mizradaSTi mizramohanIyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. gati 4, paMcendriyajAti, audArika 7, vaikriya 7, tejasa 7, saMsthAna 6, saMghayaNa 6, varNAdi 20, khagati 2, parAghAta, upaghAta, agurulaghu, ucchavAsa, nirmANa, udyota, trasa 10, asthira 6, gotra 2, aMtarAya 5 = 89 :- sarvotkRSTa saMklezavALA paryAptA saMjJI paMcendriya jIvo A pravRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. AhAraka 7 :- tatkAyogyasaMkliSTa AhArakazarIrI saMyata AhAraka 7nI jaghanya pradezaudIraNA kare che. AnupUrvI 4 :- ta~AyogyasaMkliSTa vigrahagativALA jIvone A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA thAya che. Atapa:- sarvasaMkliSTa khara bAdara pRthvIkAya AtapanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 10. ekendriya, sthAvara, sAdhAraNa = 3:- sarvasaMkliSTa ekendriya A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 11. sUkSma :- sarvasaMkliSTa sUkSma ekendriya A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. L. paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 89nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 153 upara kahyuM che ke, "sarvasaMkliSTa bAdara ekendriya A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che." Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaghanya pradezaudIraNAnA svAmI 107 12. aparyApta :- sarvasaMkliSTa aparyApta manuSya carama samaye A prakRtionI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 13. beIndriyajAti :- sarvasaMkliSTa beIndriya jIva beIndriyajAtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che." 14. teIndriyajAti :- sarvasaMkliSTa teIndriya jIva teIndriyajAtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 15. caurindriyajAti :- sarvasaMkliSTa caurindriya jIva caurindriya jAtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 16. jinanAmakarma :- tIrthakara kevaLI AyojikAkaraNa na kare tyAM sudhI jinanAmakarmanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. 17. narakAyuSya :- 10,000 varSanA AyuSyavALo nArakI narakAyuSyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. anya nArakIonI apekSAe jaghanya sthitivALo nArakI vadhu sukhI hoya che. sukhI jIvone AyuSyanI pradezaudIraNA alpa thAya che. 18. tiryaMcAyuSya, manuSyAyuSya, devAyuSya = 3:- utkRSTa sthitivALA parama sukhI tiryaMco, manuSyo ane devo te te AyuSyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. sukhI jIvone AyuSyanI pradezaudIraNA alpa thAya che. tethI ahIM sukhI jIvo lIdhA. karmaprakRtinA udIraNAkaraNano padArthasaMgraha samApta A. paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 89nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 154 upara kahyuM che ke "sarvasaMkliSTa vikalendriya jIvo bhavanA carama samaye te te jAtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che.' paMcasaMgraha udIraNAkaraNa gAthA 89nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 153 upara kahyuM che ke, "sarvasaMkliSTa jaghanyasthitivALA vikalendriya jIvo bhavanA carama samaye te te jAtinI jaghanya pradezaudIraNA kare che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti che udIraNAkaraNa mULagAthA-zabdArtha jaM karaNeNokaDDiya, udae dijjai udIraNA esA / pagaiThiiaNubhAga-ppaesamUluttaravibhAgA // 1 // je vIryavizeSathI udayAvalikAnI bahAra rahelA dalikone kheMcIne udayasamayamAM apAya che e udIraNA che. tenA cAra prakAra che - prakRtiudIraNA, sthitiudIraNA, rasaudIraNA ane pradezaudIraNA. te darekanA be prakAra che - mULa prakRtiviSayaka ane uttaraprakRtiviSayaka. (1) mUlapagaIsu paMcaNha, tihA doNhaM cauvvihA hoi / Aussa sAi adhuvA, dasuttarasauttarAsiMpi // 2 // mULaprakRtimAM pAMca prakRtio (jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, nAma, gotra, aMtarAya)nI prakRti udIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, apruva) che, be prakRtio (vedanIya, mohanIya)nI prakRtiudIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che, AyuSyanI prakRtiudIraNA sAdi-adhuva che. 110 uttaraprakRtionI prakRti udIraNA paNa sAdi-adhruva che. (2) micchattassa caUddhA, tihA ya aavrnnvigghcudsge| thirasubhaseyara uvaghAya-vajja dhuvabaMdhinAme ya // 3 // mithyAtvamohanIyanI prakRti udIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 109 aMtarAya 5 = 14 prakRtionI ane sthira, asthira, zubha, azubha, upaghAta sivAyanI nAmakarmanI zeSa dhruvabaMdhI 29 prakRtionI (tejasa 7, agurulaghu, varNAdi 20, nirmANa) = 43 prakRtionI prakRtiudIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, adhuva) che. (3) ghAINaM chaumatthA, udIragA rAgiNo ya mohassa / taiyAUNa pamattA, jogaMtA u tti doNhaM ca // 4 // ghAtI prakRtio (jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya)nI udIraNA chabastha jIvo (1ramAM guNaThANA sudhInA jIvo) kare che. mohanIyanI udIraNA sarAgI jIvo (10mA guNaThANA sudhInA jIvo) kare che. trIjI karmaprakRti (vedanIya) ane AyuSyanI udIraNA pramatta jIvo (daDhA guNaThANA sudhInA jIvo) kare che. be prakRtio (nAma ane gotra)nI udIraNA sayogI kevalI guNaThANA sudhInA jIvo kare che. (4) vigghAvaraNadhuvANaM, chaumatthA jogiNo u dhuvigANaM / uvaghAyassa taNutthA, taNukiTTINaM taNugarAgA // 5 // aMtarAya 5, jJAnAvaraNa 5 ane darzanAvaraNa 4 = 14 prakRtionI udIraNA chabastha jIvo (1ramAM guNaThANA sudhInA jIvo) kare che. nAmanI yuvabaMdhI prakRtio (tejasa 7, varNAdi 20, agurulaghu, nirmANa, sthira, asthira, zubha, azubha = 33 prakRtio)nI udIraNA sayogI jIvo (13mAM guNaThANA sudhInA jIvo) kare che. upaghAtanI udIraNA zarIrastha jIvo kare che. sUkSmakiThThionI udIraNA sUkSmasaMparAya guNaThANAvALA jIvo kare che. (5) Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 10 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha tasabAyarapajjattaga-seyaragaijAidiTThiveyANaM / AUNa ya tannAmA, pattegiyarassa u taNutthA // 6 // trasa, bAdara, paryApta, sthAvara, sUkSma, aparyApta, gati 4, jAti pa, darzanamohanIya 3, veda 3, AyuSya 4nI udIraNA te te prakRtinA nAmavALA jIvo kare che. pratyeka ane sAdhAraNanI udIraNA zarIrastha jIvo kare che. (6) AhAraganaratiriyA, sarIradugaveyae pamottUNaM / orAlAe evaM, taduvaMgAe tasajiyAo // 7 // vaikriyazarIrI ane AhArakazarIrI sivAyanA AhAraka manuSyo-tiryaMco audArikazarIranI udIraNA kare che. dArika aMgopAMganI udIraNA paNa e ja pramANe jANavI, paNa te trasajIvo kare che. (7) veuvvigAi suraneraIyA, AhAragA naro tirio / sannI bAyarapavaNo ya, laddhipajjattago hojjA // 8 // vaikriyazarIranI udIraNA AhAraka devo-nArako ane vaikriyalabdhivALA saMjJI manuSya, saMjJI tiryaMca ane labdhi paryApta bAdara vAyukAya kare che. (8) veuvviuvaMgAe, taNutullA pavaNabAyaraM hiccA / AhAragAe virao, viuvvayaMto pamatto ya // 9 // vaikriya aMgopAMganI udIraNA karanArA, bAdara vAyukAyane choDIne vaikriya zarIranI udIraNA karanArAnI samAna che. AhAraka zarIrane vikrvanAra pramatta saMyata AhArakazarIranI udIraNA kare che. (9) Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 1 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha chahaM saMThANANaM, saMghayaNANaM ca sagalatiriyanaro / dehattho pajjatto, uttamasaMghayaNiNo seDhI // 10 // cha saMghayaNo ane cha saMsthAnonI udIraNA zarIrastha paryApta paMcendriya tiryaMco ane manuSyo kare che. vajaRSabhanArAcasaMghayaNavALA jIvo kSapakazreNi mAMDe che. (10) cauraMsassa taNutthA, uttarataNusagalabhogabhUmigayA / devA iyare huMDA, tasatiriyanarA ya sevaTTA // 11 // samacaturagnasaMsthAnanI udIraNA zarIrastha uttarakriyazarIrI jIvo, paMcendriya jIvo, bhogabhUmInA jIvo ane devo kare che. zeSa jIvo (ekendriya, vikasendriya, nArakI, aparyApta manuSyotiryaMco) huDakasaMsthAnanI udIraNA kare che. vikalendriya ane labdhi aparyApta paMcendriya tiryaMco-manuSyo sevArta saMghayaNanI udIraNA kare che. (11) saMghayaNANi na uttarataNUsu, tannAmagA bhavaMtaragA / aNupuvvINaM paraghAyassa u, deheNa pajjattA // 12 // uttarazarIro (vaikriya zarIra ane AhAraka zarIra)mAM saMghayaNo hotA nathI. te te nAmavALA bhavAMtaramAM janArA jIvo AnupUrvIonI udIraNA kare che. parAghAtanI udIraNA zarIraparyAptithI paryApta jIvo kare che. (12) bAyarapuDhavI AyAvassa ya, vajjittu suhumasuhumatase / ujjoyassa ya tirio, uttaradehe ya devajaI // 13 // ApanI udIraNA bAdara pRthvIkAya jIvo kare che. sUkSma ekendriya ane sUkSma trasa (teukAya, vAyukAya) sivAyanA tiryaMcA, Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 2 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha uttarakriyazarIravALA devo ane AhArakazarIravALA saMyato udyotanI udIraNA kare che. (13) sagalo ya iTThakhagaI, uttarataNudevabhogabhUmigayA / iTThasarAe tasA viya, iyarAsiM tasA saneraiyA // 14 // zubha vihAyogatinI udIraNA paMcendriya tiryaMco, manuSyo, uttaravaikriyazarIravALA paMcendriya tiryaMco-manuSyo, AhArakazarIravALA manuSyo, devo ane bhogabhUminA paMcendriya tiryaMcomanuSyo kare che. susvaranI udIraNA upara kahelA jIvo ane vikalendriya kare che. azubhavihAyogati ane du:svaranI udIraNA vikalendriya, paMcendriya tiryaMco, manuSyo ane nArako kare che. (14) ussAsassa sarANa ya, pajjattA ANapANabhAsAsu / savvannUNussAso, bhAsA vi ya jA na rujhaMti // 15 // ucchavAsa ane svaronI udIraNA kramazaH zvAsocchavAsa paryAptithI ane bhASAparyAptithI paryApta jIvo kare che. kevaLI ucchavAsa ane bhASAno nirodha na kare tyAM sudhI temanI udIraNA kare che. (15) devo subhagAijjANa, gabbhavakkaMtio ya kittIe / pajjatto vajjittA, sasuhumaneraiyasuhumatase // 16 // deva, garbhaja manuSya ane garbhaja paMcendriya tiryaMca subhagaAdeyanI udIraNA kare che. sUkSmaekendriya, nArakI ane sUkSmatrasa sivAyanA paryAptA jIvo yazanI udIraNA kare che. (16) Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 3 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha gouttamassa devA narA ya, vaiNo cauNhamiyarAsiM / tavvairittA titthagarassa u, savvannuyAe bhave // 17 // uccagotranI udIraNA devo, manuSyo ane vRtio kare che. Itara cAra prakRtio (durbhaga, anAdeya, ayaza, nIcagotra)nI udIraNA te sivAyanA jIvo kare che. jinanAmakarmanI udIraNA sarvajJapaNAmAM thAya che. (17) - iMdiyapajjattIe, dusamayapajjattagAe pAuggA / niddApayalANaM khINa-rAgakhavage paricajja // 18 // kSINarAga ane kSepakane choDIne IndriyaparyAptithI paryApta jIvo bIjA samayathI nidrA-pracalAnI udIraNA kare che. (18) niddAniddAINa vi, asaMkhavAsA ya maNuyatiriyA ya / veuvvAhArataNU, vajjittA appamatte ya // 19 // nidrAnidrA vagere traNa prakRtionI udIraNA asaMkhya varSanA AyuSyavALA manuSyo-paMcendriya tiryaMco, vaikriyazarIrI, AdhArakazarIrI ane apramatta jIvone choDIne zeSa jIvo kare che. (19) veyaNiyANa pamattA, te te baMdhaMtagA kasAyANaM / hAsAIchakkassa ya, apuvvakaraNassa caramaMte // 20 // vedanIyanI udIraNA pramatta jIvo kare che. te te kakSAyane bAMdhanArA jIvo te te kapAyanI udIraNA kare che. hAsya danI udIraNA apUrvakaraNanA carama samaya sudhInA jIvo kare che. (20) jAvUNakhaNo paDhamo, suharaihAsANamevamiyarAsiM / devA neraiyA vi ya, bhavaTThiI kei neraiyA // 21 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 4 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha devI pahelA aMtarmuhUrtamAM sAtA, hAsya ane ratinI udIraNA kare che. nArako pahelA aMtarmuhUrtamAM asAtA, zoka ane aratinI udIraNA kare che. keTalAka nArako bhavasthiti sudhI asAtA, zoka ane aratinI udIraNA kare che. (21) paMcaNhaM ca cauNhaM, biie ekkAi jA dasaNhaM tu / tigahINAI mohe, micche sattAi jAva dasa // 22 // bIjA darzanAvaraNa karmamAM 5 prakRtionI ke 4 prakRtionI udIraNA thAya che. mohanIyakarmamAM 3 prakRti sivAyanI 1 prakRtithI mAMDIne 10 prakRtio sudhInI udIraNA thAya che. 1lA guNaThANe mohanIyanA 7 prakRtithI 10 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che. (22) sAsaNamIse nava, avirae ya chAI parammi paMcAI / aTTha virae ya caurAi, satta chaccovarillaMmi // 23 // mohanIyanA bIjA-trIjA guNaThANe 7 prakRtithI 9 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che, 4thA guNaThANe 6 prakRtithI 9 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che, pamA guNaThANe 5 prakRtithI 8 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che, 6DhA-7mAM guNaThANe 4 prakRtithI 7 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che, temAM guNaThANe 4 prakRtithI 6 prakRti sudhInA udIraNAsthAno che. (23) aniyaTTimmi dugegaM, lobho taNurAgego cauvIsA / ekkagachakkekkArasa, dasa satta caukka ekkAo // 24 // mohanIyanA 9mA guNaThANe 2 prakRtinA ane 1 prakRtinA udIraNAsthAnA che, 10mA guNaThANe saMjavalana sUkSma lobhanI Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 1 15 udIraNA thAya che. 10 prakRtionI udIraNAnI 1 covIzI che, 9 prakRtionI udIraNAnI 6 covIzI che, 8 prakRtionI udIraNAnI 11 covIzI che, 7 prakRtionI udIraNAnI 10 covIzI che, 6 prakRtionI udIraNAnI 7 covIzI che, 5 prakRtinI udIraNAnI 4 covIzI che, 4 prakRtionI udIraNAnI 1 covIzI che. (24) egabiyAlA paNNAi, sattapaNNatti guNisu nAmassa / nava satta tinni aTTha ya, chappaMca ya appamatte do // 25 // 41 prakRtinuM, 42 prakRtinuM, 50 prakRtithI pa7 prakRtinA nAmakarmanA udIraNAsthAno che. 1lA guNaThANAthI 6DhA guNaThANA sudhI nAmakarmanA udIraNAsthAno kramazaH A pramANe che - 9, 7, 3, 8, 6 ane 5. apramattasaMyata guNaThANe nAmakarmanA ra udIraNAsthAno che. (25). egaM paMcasu ekkammi, aTTha ThANakkameNa bhaMgA vi / ekkaga tIsekkArasa, igavIsa sabAra tisae ya // 26 // igavIsA chacca sayA chahi, ahiyA navasayA ya egahiyA / auNuttarANi caudasa, sayANi guNanaui paMcasayA // 27 // eka udIraNAsthAna (padanuM) pAMca guNaThANe che. eka guNaThANe (13mAM guNaThANe) 8 udIraNAsthAno che. udIraNAsthAnonA bhAMgAo kramaza: A pramANe che - 1, 30, 11, 21, 312, 21, 606, 901, 1,469, 589, (26-27) paNa nava navagachakkANi, gaisu ThANANi sesakammANaM / egegameva NeyaM, sAhittegegapagaI u // 28 // Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 1 6 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha cAra gatiomAM 5, 9, 9, 6 udIraNAsthAno che. zeSakarmonA 1-1 udIraNAsthAno 1-1 prakRtinA udIraNAnA svAmitvamAMthI nakkI karIne jANavA. (28) saMpattie ya udae, paogao dissae uIraNA sA / secIkAThiihito, jAhiMto tattigA esA // 29 // udIraNA prayogathI je sthiti saMprAptiudayamAM naMkhAyelI dekhAya che te sthiti udIraNA che. jeTalI secIkAsthitimAMthI sthitine kheMcIne saMprAptiudayamAM apAya che teTalA sthitiudIraNAnA bheda che. (29) mUlaThiI ajahannA, mohassa cauvvihA tihA sesA / veyaNiyAUNa duhA, sesavigapyA ya savvAsiM // 30 // mULapravRtiomAM ajaghanya sthitiudIraNA mohanIyanI cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che, zeSa karmonI traNa prakAranI (anAdi, kuva, apruva) che, vedanIya-AyuSyanI be prakAranI (sAdi, adhuva) che. badhI pravRtionA zeSa vikalpo (jaghanya sthitiudIraNA, utkRSTa sthitiudIraNA, anutkRSTa sthitiudIraNA) be prakAranA (sAdi, adhuva) che. (30) micchattassa caUddhA, ajahannA dhuvaudIraNANa tihA / sesavigappA duvihA, savvavigappA ya sesANaM // 31 // mithyAtvamohanIyanI ajaghanya sthiti udIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. dhruvodIraNA prakRtinI ajaghanya sthitiudIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, adhuva) che. A prakRtionA zeSa vikalpo (jaghanya sthiti udIraNA, utkRSTa Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 17 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha sthitiudIraNA, anutkRSTa sthitiudIraNA) ane zeSa prakRtionA badhA vikalpo be prakAranA (sAdi, adhruva) che. (31) addhAccheo sAmittaM pi ya, ThiisaMkame jahA navaraM / tavveisu nirayagaIe vA, tisu hiTThimakhiIsu // 32 // addhAccheda ane svAmitva sthitisaMkramanI jema ahIM paNa jANavA, paNa te te prakRtinA udayavALA jIvone temanI sthitiudIraNA thAya che. narakagati ane narakAnupUrvInI utkRSTa sthitiudIraNA nIcenI traNa narakomAM hoya che. (32) devagatidevamaNuyANupuvvI-AyAvavigalasuhumatige / aMtomuhuttabhaggA, tAvaiUNaM tadukkassaM // 33 // te te prakRtinA udayavALA utkRSTa sthitibaMdhAvyavasAyathI paDIne aMtarmuhUrta pachInA jIvo devagati, devAnupUrvI, manuSyAnupUrvI, Atapa, beIndriyajAti, teIndriyajAti, caurindriyajAti ane sUkSma 3nI aMtarmuhUrta nyUna utkRSTa sthitiudIraNA kare che. (33) titthayarassa ya, pallAsaMkhijjaime jahannage itto / thAvarajahannasaMteNa, samaM ahigaM va baMdhaMto // 34 // gaMtUNAvalimittaM, kasAyabArasagabhayadugaMcchANaM / niddAipaMcagassa ya, AyAvujjoyanAmassa // 35 // jinanAmakarmanI utkRSTa sthitiudIraNA palyopama pramANa che. have jaghanya sthitiudIraNAnA svAmI kahevAya che. jaghanya sthitisattAnI samAna ke adhika sthiti bAMdhato sthAvara jIva baMdhAvalikA vItyA pachI pahelA 12 kaSAya, bhaya, jugupsA, nidrA 5, Atapa, udyota = 21 prakRtionI jaghanya sthitiudIraNA kare che. (34-35) asa Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 18 kamaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha egidiyajoggANaM, iyarA baMdhittu AligaM gaMtuM / egiMdiyAgae taTThiIe, jAINamavi evaM // 36 // pratipakSI prakRtio bAMdhIne ekendriyaprAyogya prakRti bAMdhIne baMdhAvalikA pasAra karIne tenA carama samaye ekendriyamAM Avelo jIva ekendriyaprAyogya prakRtionI teTalI sthitinI jaghanya sthitiudIraNA kare che. beIndriyajAti vagerenI jaghanya sthitiudIraNA paNa A pramANe jANavI. (36) veyaNiyanokasAyA-'samattasaMghayaNapaMca-nIyANaM / tiriyadugaayasa-dUbhagaNAijjANaM ca sannigae // 37 // sAtA, asAtA, hAsya 4, aparyApta, chellA 5 saMghayaNa, nIcagotra, tiryaMca 2, ayaza, durbhaga, anAdeya = 18 prakRtionI jaghanya sthiti udIraNA saMjJI paMcendriya kare che. (37) amaNAgayassa ciraThiiaMte, suranarayagaiuvaMgANaM / aNupuvvI tisamaige, narANa egidiyAgayage // 38 // asaMzI paMcendriyamAMthI Avela deva-nAraka potAnA AyuSyanI dIrghasthitine aMte devagati, narakagati ane vaikriya aMgopAMganI jaghanya sthitiudIraNA kare che. asaMjJI paMcendriya vigrahagatithI devagati-narakagatimAM Ave tyAre tene vigrahagatinA trIjA samaye devAnupUrvI-narakAnupUrvInI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. e kendriyamAMthI vigrahagatithI manuSyamAM AvanArane vigrahagatinA trIjA samaye manuSyAnupUrvInI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. (38) Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 19 asaMkhya kamaMprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha samayAhigAligAe, paDhamaThiIe u sesavelAe / micchatte veesu ya, saMjalaNAsu vi ya samatte // 39 // prathamasthitinI samayAdhika AvalikA pramANa sthiti zeSa hoya tyAre mithyAtvamohanIya, veda 3, saMjavalana 8 ane sabhyatva mohanIyanI jaghanya sthiti udIraNA thAya che. (39) pallAsaMkhiyabhAgUNudahI egidiyAgae misse / besattabhAgaveuvviyAi, pavaNassa tassaMte // 40 // palyopama nyUna 1 sAgaropamanI mizramohanIyanI asaMkhya ?' sthitisattAvALo ekendriyamAMthI saMjJI paMcendriyamAM Avelo jIva mizramohanIyanI jaghanya sthitiudIraNA kare che. palyopama nyUna ? sAgaropamanI vaikriya 6nI sthitisattAvALo bAdara vAyukAya ghaNIvAra vaikriyazarIra karIne chellI vAra vaikriyazarIra kare tenA carama samaye vaikriya danI jaghanya sthitiudIraNA kare che. (40) cauruvasamettu pejjaM, pacchA micchaM khavettu tettIsA / ukkosasaMjamaddhA, aMte sutaNUuvaMgANaM // 41 // cAra vAra mohanIyano upazama karIne pachI darzana 3no kSaya karIne 33 sAgaropamanA AyuSyavALo deva thAya. tyAMthI manuSyamAM AvI utkRSTa kALa sudhI saMyama pALI tene aMte AhAraka zarIra ane AhAraka aMgopAMganI jaghanya sthitiudIraNA kare che. (41) chaumatthakhINarAge, caudasa samayAhigAligaThiIe / sesANudIraNaMte, bhinnamuhutto ThiIkAlo // 42 // 12mAM guNaThANAvALA jIvane samayAdhika AvalikA pramANa sthiti bAkI hoya tyAre 14 prakRtio (jJAnAvaraNa 5, Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 20 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha darzanAvaraNa 4, aMtarAya 5) nI jaghanya sthitiudIraNA thAya che. zeSa prakRtionI udIraNAne aMte aMtarmuhUrta pramANa sthitikALavALI jaghanya sthiti udIraNA thAya che. (42) aNubhAgudIraNAe, sannA ya subhAsubhA vivAgo y| aNubhAgabaMdhabhaNiyA, nANattaM paccayA ceme // 43 // rasaudIraNAmAM saMjJA, zubha-azubha ane vipAkanI prarUpaNA rasabaMdhamAM kahyA pramANe jANavI. je vizeSa che te ane A udIraNAnA pratyayo kahevAya che. (43) mIsaM duTThANe savvaghAi, duTThANaegaThANe ya / sammattamaMtarAyaM ca, desaghAI acakkhU ya // 44 // mizramohanIyanA 2 ThANiyA ane sarvaghAtI rasanI udIraNA thAya che. samyatvamohanIya, aMtarAya 5 ane acakSudarzanAvaraNanI 2 ThANiyA-1 ThANiyA ane dezaghAtI rasanI udIraNA thAya che. (44) ThANesu causu apumaM, duTThANe kakkhaDaM ca gurukaM ca / aNupuvvIo tIsaM, naratiriegaMtajoggA ya // 45 // napuMsakavedanI 4 ThANiyA, 3 ThANiyA, 2 kANiyA, 1 ThANiyA rasanI udIraNA thAya che. karkazasparza, gurusparza, AnupUrvI 4 ane ekAMte manuSya-tiryaMca yogya 30 prakRtio (manuyAyuSya, tiryaMcAyuSya, manuSyagati, tiryaMcagati, jAti 4, dArika 7, madhyama 4 saMsthAna, saMghayaNa da, Atapa, sthAvara, sUma, aparyApta, sAdhAraNa)nI ra ThANiyA rasanI udIraNA thAya che. (45) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 1 2 1 veyA egaTThANe, duTThANe vA acakkhucakkhU ya / jassa'tthi egamavi, akkharaM tu tassegaThANANi // 46 // strIveda, puruSaveda, acakSudarzanAvaraNa ane cakSudarzanAvaraNanI 1 ThANiyA ane 2 ThANiyA rasanI udIraNA thAya che. jene eka paNa akSaranuM badhA paryAyo sahita jJAna hoya che te zrutakevalIne (matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNanI) 1 ThANiyA rasanI udIraNA thAya che. (46) maNanANaM sesasamaM, mIsagasammattamavi ya pAvesu / chaTThANavaDiyahINA, saMtukkassA udIraNayA // 47 // mana:paryavajJAnAvaraNanI rasaudIraNA zepa karmonI samAna (eTale ke 4 ThANiyA, 3 DhANiyA, ra ThANiyA rasanI) che. mizramohanIya ane samyakatvamohanIya prakRtio rasaudIraNAne AzrayI pApakarmomAM jANavI. pasthAnapatitahIna rasasattA hoya tyAre paNa utkRSTa rasaudIraNA thAya che. (47) viriyaMtarAyakevala-dasaNamohaNIyaNANavaraNANaM / asamattapajjaesuM ya, savvadavvesu u vivAgo // 48 // vIryaMtarAya, kevaLadarzanAvaraNa, mohanIya 28, jJAnAvaraNa 5 = 35 prakRtino vipAka asamastaparyAyomAM ane sarvadravyomAM che. (48) gurulaghugA'NaMtapaesiesu, cakkhussa rUvidavvesu / ohissa gahaNadhAraNa-jogge sesaMtarAyANaM // 49 // cakSudarzanAvaraNano vipAka gurulaghu sparzavALA anaMtapradezavALA skaMdhone viSe thAya che. avadhidarzanAvaraNano vipAka rUpIdravyone Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 2 2 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha viSe thAya che. zeSa aMtarAyono vipAka grahaNadhAraNayogya pugaladravyone viSe thAya che. (49) veuvviyateyaga-kammavannarasagaMdhaniddhalukkhAo / sIuNhathirasubheyara, agurulaghugo ya naratirie // 50 // vaikriya 7, tejasa 7, varNa 5, rasa 5, gaMdha 2, snigdhasparza, rUkSasparza, zItasparza, uSNasparza, sthira, asthira, zubha, azubha, agurulaghu = 35 prakRtionI rasaudIraNA manuSyo-tiryaMcone pariNAmapratyaya che. (50) cauraMsamauyalahugA, paraghAujjoyaiTThakhagaisarA / pattegataNU uttarataNUsu, dosu vi ya taNU taiyA // 51 // samacaturagnasaMsthAna, mRdusparza, laghusparza, parAghAta, udyota, zubhavihAyogati, susvara, pratyeka = 8 prakRtionI rasaudIraNA uttarakriyazarIramAM ane AhArakazarIramAM pariNAmapratyaya che. AhArakazarIra AhAraka 7)nI rasaudIraNA guNapariNAmapratyaya che. (51) desavirayavirayANaM, subhagAejjajasakittiuccANaM / puvvANupuvvigAe, asaMkhabhAgo thiyAINaM // 52 // subhaga, Adeya, yaza, uccagotranI ane strIveda vagere 9 nokaSAyonA pUrvAnupUrvIthI asaMkhyAtamA bhAganA rasaspardhakonI rasaudIraNA dezavirata ane viratane guNapariNAmapratyaya che. (12) titthayaraM ghAINi ya, pariNAmapaccayANi sesAo / bhavapaccaiyA puvvuttA, vi ya puvvuttasesANaM // 53 // Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 1 2 3 jinanAmakarma ane ghAtI prakRtionI (jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 9, nokaSAya sivAyanI mohanIyanI 19, aMtarAya 5 = 38 prakRtionI) rasaudIraNA manuSyo-tiryaMcone pariNAmapratyaya che. zeSa prakRtionI rasaudIraNA bhavapratyaya che. pUrve kahelI prakRtionI rasaudIraNA pUrve kahelA jIvo sivAyanA jIvone bhavapratyaya che. (53) ghAINaM ajahannA, doNhamaNukkosiyA ya tivihaao| veyaNieNukkosA, ajahannA mohaNIe u // 54 // sAiaNAI dhuvA adhuvA ya, tassesagA ya duvigappA / Aussa sAi adhuvA, savvavigappA u vinneyA // 55 // ghAtI prakRtio (jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAyonI ajaghanya rasaudIraNA ane be prakRtio (nAma, gotra)nI anutkRSTa rasaudIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, apruva) che. vedanIyanI anutkRSTa rasaudIraNA ane mohanIyanI ajaghanya rasaudIraNA sAdi, anAdi, dhruva ane adhuva che. te badhI pravRtionA zeSa vikalpo be vikalpavALA (sAdi, adhruva) che. AyuSyanA badhA vikalpo sAdi ane adhruva jANavA. (54-55) maulahugANukkosA, cauvvihA tihamavi ya ajahannA NAigadhuvA ya adhuvA, vIsAe hoyaNukkosA // 56 // mUdusparza ane laghusparzanI anutkRSTa rasaudIraNA ane traNa prakRtio (mithyAtvamohanIya, gurusparza, karkazasparza)nI ajaghanya rasaudIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. 20 prakRtio (tejasa 7, mRdusparza-laghusparza vinA zubhavarNAdi 9, sthira, zubha, nirmANa, agurulaghu)nI anutkRSTa rasaudIraNA anAdi, dhruva, adhuva che. (pada) Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha tevIsAe ajahannA vi ya, eyAsi sesagavigappA / savvavigappA sesANa vAvi, adhuvA ya sAI ya // 57 // 23 prakRtio (jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, karkazasparzagurusparza sivAyanA azubhavarNAdi 7, asthira, azubha, aMtarAya 5)nI ajaghanya rasaudIraNA paNa anAdi, dhruva, adhruva che. A prakRtinA zeSavikalpo ane zeSaprakRtionA sarva vikalpo sAdi ane adhuva che. (57) dANAiacakkhUNaM, jiTThA Aimmi hINaladdhissa / suhumassa cakkhuNo puNa, teiMdiyasavvapajjatte // 58 // dAnAdi (5 aMtarAya) ane acakSudarzanAvaraNanI utkRSTa rasaudIraNA dAnAdinI ane acakSudarzananI sarvathI alpa labdhivALA sUkSma ekendriyane pahelA samaye hoya che. cakSudarzanAvaraNanI utkRSTa rasaudIraNA sarvaparyAptithI paryApta teIndriya (paryAptinA carama samaye) kare che. (58) niddAipaMcagassa ya, majjhimapariNAmasaMkiliTThassa / apumAdiasAyANaM, nirae jeTThAThiisamatto // 59 // nidrA vagere panI utkRSTa rasaudIraNA madhyamapariNAmavALA ta~AyogyasaMklezavALA (sarva paryAptithI paryApta) jIvo kare che. napuMsakaveda vagere (napuMsakaveda, arati, zoka, bhaya, jugupsA) ane asAtAnI utkRSTa rasaudIraNA utkRSTasthitivALo sarvaparyAptithI paryApta nAraka kare che. (59) - paMciMdiyatasabAyara-pajjattagasAyasussaragaINaM / veuvvussAsANaM devo, jeTTaTThiisamatto // 60 // Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 1 25 paMcendriyajAti, trAsa, bAdara, paryApta, sAtA, susvara, devagati, vekriya 7, ucchavAsa = 15 prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA utkRSTa sthitivALo sarvaparyAptithI paryApta deva kare che. (60) sammattamIsagANaM, se kAle gahihiitti micchattaM / hAsaraINaM sahassA-ragassa pajjattadevassa // 61 // pachInA samaye mithyAtva pAmanAra (sarvasaMkliSTa) jIva samyatvamohanIya ane mizramohanIyanI utkRSTa rasaudIraNA kare che. sahasrAra devalokano paryAptadeva hAsya-ratinI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (1) gaihuMDuvaghAyANi?-khagainIyANa durga )caukkassa / niraukkassasamatte asamattAe narassaMte // 62 // narakagati, huDakasaMsthAna, upaghAta, azubhavihAyogati, nIcagotranI ane durbhaga 4nI utkRSTa rasaudIraNA utkRSTa sthitivALo sarvaparyAptithI paryApta nAraka kare che. aparyAptanI utkRSTa rasaudIraNA aparyApta manuSya carama samaye kare che. (62) kakkhaDagurusaMghayaNAtthI-pumasaMThANatiriyanAmANaM / paMciMdio tirikkho, aTThamavAse'TThavAsAU // 63 // karkazasparza, gurusparza, chellA 5 saMghayaNa, strIveda, puruSaveda, madhyama 4 saMsthAna, tiryaMcagatinI utkRSTa rasaudIraNA 8 varSanA AyuSyavALo paMcendriya tiryaMca 8mA varSa kare che. ( 3) maNuorAliyavajjarisahANa, maNuo tipllpjjtto| niyagaThiIukkoso, pajjatto AugANaM pi // 64 // Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 26 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha manuSyagati, audArika 7, 1la saMghayaNa = 9 prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA 3 palyopamanA AyuSyavALo sarvaparyAptithI paryApta manuSya kare che. AyuSyanI utkRSTa rasaudIraNA potapotAnI utkRSTasthitivALo sarvaparyAptithI paryApta jIva kare che. (64) hassaTii pajjattA, tannAmA vigalajAisuhumANaM / thAvaranigoyaegiMdiyA-Namavi bAyaro navariM // 65 // beIndriyajAti, teIndriyajAti, caurindriyajAti ane sUkSmanI utkRSTa rasaudIraNA jaghanyasthitivALA sarvaparyAptithI paryApta che te nAmavALA jIvo kare che. sthAvara, sAdhAraNa, ekendriyanI utkRSTa rasaudIraNA jaghanyasthitivALA sarvaparyAptithI paryApta bAdara ekendriya kare che. (65) AhArataNU pajjattago ya, cauraMsamauyalahugANaM / patteyakhagaiparaghAyA-''hArataNUNa ya visuddho // 66 // samacaturagnasaMsthAna, mRdusparza, laghusparza, pratyeka, zubhavihAyogati, parAghAta, AhAraka 7 = 13 prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA sarvaparyAptithI paryApta sarvavizuddha AhArakazarIrI saMyata kare che. (66) uttaraveuvvijaI, ujjovassAyavassa kharapuDhavI / niyagagaINaM bhaNiyA, taie samae'NupuvvINaM // 67 // udyotanI utkRSTa rasaudIraNA uttaravaikriyazarIrI yati kare che. ApanI utkRSTa rasaudIraNA kharabAdarapRthvIkAya kare che. potAnI gatinA trIjA samaye rahelA jIvo AnupUrvInI utkRSTa rasaudIraNA kare che. (67) Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 127 jogaMte sesANaM, subhANamiyarAsi causu vi gaIsu / pajjattukkaDamicchassohINa-maNohiladdhissa // 68 // zeSa zubha prakRtionI utkRSTa rasaudIraNA sayogIkevalIne aMte thAya che. azubhaprakRtionI utkRSTa rasaudIraNA cAre gatimAM rahela sarvaparyAptithI paryApta utkRSTa saMklezavALA mithyAdaSTi jIvane thAya che. avadhijJAnAvaraNa-avadhidarzanAvaraNanI utkRSTa rasaudIraNA avadhilabdhirahita te ja jIvane thAya che. (68) suyakevaliNo maisuya-cakkhuacakkhUNudIraNA maMdA / vipulaparamohigANaM, maNaNANohIdugassAvi // 69 // matijJAnAvaraNa, zrutajJAnAvaraNa, acazudarzanAvaraNa, cakSudarzanAvaraNanI jaghanya rasaudIraNA zrutakevalIne thAya che. vipulamatimana:paryavajJAnI ane paramAvadhijJAnIne kramaza: mana:paryavajJAnAvaraNa ane avadhijJAnAvaraNa-avadhidarzanAvaraNanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. (69) khavaNAe vigghakevala-saMjalaNANa ya sanokasAyANaM / sayasayaudIraNaMte, niddApayalANamuvasaMte // 70 // aMtarAya 5, kevaLajJAnAvaraNa, kevaLadarzanAvaraNa, saMjavalana 4 ane nokapAya 9nI jaghanya rasaudIraNA kSapaNA karanAra jIva potapotAnI udIraNAne aMte kare che. nidrA ane pracalAnI jaghanya rasaudIraNA 11mAM guNaThANe thAya che. (7) niddAniddAINaM, pamattavirae visujjhamANammi / veyagasammattassa u, sagakhavaNodIraNAcarame // 71 // nidrAnidrA vagere traNa prakRtionI jaghanya rasaudIraNA vizuddha Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 28 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha thatA (apramattAbhimukha) pramattasaMyatane thAya che. samyakatvamohanIyanI jaghanya rasaudIraNA potAnI kSapaNA thAya tyAre caramaudIraNA vakhate thAya che. (71) se kAle sammattaM, sasaMjamaM giNhao ya terasagaM / sammattameva mIse, AUNa jahannagaThiIsu // 72 // pachInA samaye samyaktva sahita saMyama grahaNa karanAra 13 prakRtio (mithyAtvamohanIya, anaMtAnubaMdhI 4, apratyAkhyAnAvaraNIya 4, pratyAkhyAnAvaraNIya 4) nI jaghanya rasaudIraNA kare che. pachInA samaye samyakatva pAmanAra mizradaSTi mizramohanIyanI jaghanya rasaudIraNA kare che. AyuSyanI jaghanya rasaudIraNA jaghanyasthitivALA jIvo kare che. (72) poggalavivAgiyANaM, bhavAisamaye visesamavi cAsiM / AitaNUNaM doNhaM, suhumo vAU ya appAU // 73 // pudgalavipAkI prakRtionI jaghanya rasaudIraNA bhavanA pahelA samaye thAya che. emanI jaghanya rasaudIraNAno vizeSa paNa che - pahelA be zarIra (dArika 7, vaikriya 7)nI jadhanya rasaudIraNA jaghanyasthitivALA kramazaH sUkSma vAyukAya ane bAdara vAyukAya kare che. (73) beiMdiya appAuga niraya, ciraTThiI asanniNo vAvi / aMgovaMgANAhAragAi, jaiNo'ppakAlammi // 74 // jaghanyasthitivALo beIndriya dArika aMgopAMganI jaghanya rasaudIraNA kare che. asaMsI paMcendriya utkRSTasthitivALo nAraka thaIne vaikriya aMgopAMganI jaghanya rasaudIraNA kare che. AhAraka Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 1 29 7nI jaghanya rasaudIraNA AhAraka zarIra karatA yatine prathama samaye thAya che. (74) amaNo cauraMsasubhANa-ppAU sagaciraTThiI sese / saMghayaNANa ya maNuo, huMDuvaghAyANamavi suhumo // 75 // jaghanyasthitivALo asaMjJI paMcendriya samacaturagnasaMsthAna ane vajaRSabhanArAcasaMghayaNanI jaghanya rasaudIraNA kare che. potAnI utkRSTasthitivALo asaMjJI paMcendriya huMDaka sivAyanA zeSa saMsthAnonI jaghanya rasaudIraNA kare che. pUrvakoDavarSanA AyuSyavALo manuSya madhyama 4 saMghayaNanI jaghanya rasaudIraNA kare che. huDakasaMsthAna ane upaghAtanI jaghanya rasaudIraNA dIrghasthitivALo sUkSma ekendriya kare che. (75) sevaTTassa biiMdiya, bArasavAsassa mauyalahugANaM / sannivisuddhA'NAhAragassa, vIsA aikiliTTho // 76 // 12 varSanA AyuSyavALA beIndriyane sevArtasaMghayaNanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. mRdusparza ane laghusparzanI jadhanya rasaudIraNA vizuddha anAhAraka saMjJI paMcendriyane thAya che. 20 prakRtio (tejasa 7, mRdusparza-laghusparza sivAyanA zubhavarNAdi 9, agurulaghu, sthira, zubha, nirmANa)nI jaghanya rasaudIraNA vigrahagatimAM rahela atisaMkliSTa anAhAraka mithyAdaSTi kare che. (76) patteyamurAlasamaM, iyaraM huMDeNa tassa paraghAo / appAussa ya AyA-vujjoyANamavi tajjogo // 77 // pratyekanI jaghanya rasaudIraNAnA svAmI audArika zarIranI jaghanya rasaudIraNAnA svAmInI samAna che. sAdhAraNanI jaghanya Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 30 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha rasaudIraNAnA svAmI huMDaka saMsthAnanI jaghanya rasaudIraNAnA svAmInI samAna che. jaghanya AyuSyavALA te sUkSmaekendriyane parAghAtanI jaghanya rasaudIraNA thAya che. Atapa ane udyotanI jaghanya rasaudIraNA tene yogya pRthvIkAya kare che. (77) jA nAujjiyakaraNaM, titthagarassa navagassa jogate / kakkhaDagurUNa maMthe, niyattamANassa kevaliNo // 78 // jinanAmakarmanI jaghanya rasaudIraNA tIrthakarane jayAM sudhI AyojikAkaraNa zarU na kare tyAM sudhI thAya che. 9 prakRtio (nIlavarNa, kRSNavarNa, durabhigaMdha, tiktarasa, kaTurasa, zItasparza, rUkSasparza, asthira, azubha)nI jaghanya rasaudIraNA sayogI kevaLIne caramasamaye thAya che. karkazasparza ane gurusparzanI jaghanya rasaudIraNA kevalIsamuddhAtathI pAchA pharatA maMthAnamAM vartatA jIvane thAya che. (78) sesANa pagaiveI, majjhimapariNAmapariNao hojjA / paccayasubhAsubhA vi ya, ciMtiya neo vivAge ya // 79 // zeSa prakRtionI jaghanya rasaudIraNA te te prakRtionA udayavALA madhyamapariNAmavALA jIvo kare che. prakRtionA pratyaya, zubhapaNuM, azubhapaNuM ane vipAka vicArIne temanA jaghanya rasaudIraNAnA ane utkRSTa rasaudIraNAnA svAmI jANavA. (79) paMcaNhamaNukkosA, tihA paese cauvvihA doNhaM / sesavigappA duvihA, savvavigappA ya Aussa // 8 // pAMca prakRtio (jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, nAma, gotra, aMtarAya)nI anutkRSTa pradezaudIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 131 adhuva) che. be prakRtio (vedanIya, mohanIya)nI anutkRSTa pradezaudIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. A prakRtionA zeSa vikalpo ane AyuSyanA badhA vikalpo be prakAranA (sAdi, adhruva) che. (80) micchattassa cauddhA, sagayAlAe tihA aNukkosA / sesavigappA duvihA, savvavigappA ya sesANaM // 81 // mithyAtvamohanIyanI anutkRSTa pradezaudIraNA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. 47 dhruvodIraNA prakRtionI anutkRSTa pradezaudIraNA traNa prakAranI (anAdi, dhruva, apruva) che. A prakRtionA zeSa vikalpo ane zeSa prakRtionA sarvavikalpo be prakAranA (sAdi, adhruva) che. (81) aNubhAgudIraNAe, jahannasAmI paesajiTThAe / ghAINaM annayaro, ohINa viNohilaMbheNaM // 82 // ghAtI karmonA jaghanya rasaudIraNAnA svAmI e temanI utkRSTa pradezaudIraNAnA svAmI che, paNa teo te te labdhivALA hoya ke na paNa hoya. avadhijJAnAvaraNa - avadhidarzanAvaraNanI utkRSTa pradezaudIraNA avadhilabdhi vinAnA jIvo kare che. (82) veyaNiyANaM gahihiI, se kAle appamAyamiya virao / saMghayaNapaNagataNu-dugaujjoyA appamattassa // 83 // pachInA samaye apramattasaMyama grahaNa karanArI pramattasaMyata carama samaye sAtA-asAtAnI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. pahelA saMghayaNa sivAyanA 5 saMghayaNa, vaikriya 7, AhAraka 7, udyotanI utkRSTa pradezaudIraNA apramattasaMyata kare che. (83) Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 2 karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha devanirayAugANaM, jahannajeTThaTThiI guruasAe / iyarAUNa vi aTThama-vAse Neyo'TThavAsAU // 84 // devAyuSya ane narakAyuSyanI utkRSTa pradezaudIraNA ghaNI asAtAnA udayavALA kramazaH jaghanyasthitivALA ane utkRSTasthitivALA deva ane nAraka kare che. tiryaMcAyuSya ane manuSyAyuSyanI utkRSTa pradezaudIraNA 8 varSanA AyuSyavALA tiryaMco-manuSyone 8mA varSe thAya che. (84) egaMtatiriyajoggA, niyagavisiDhesu taha apajjattA / saMmucchimamaNuyaMte, tiriyagaI desavirayassa // 85 // ekAMte tiryaMcayogya prakRtio (jAti 4, Atapa, sthAvara, sUkSma, sAdhAraNa = 8 prakRtio)nI utkRSTa pradezaudIraNA potAnAthI viziSTa jIvo kare che. aparyAptanI utkRSTa pradezaudIraNA aparyApta saMmUcchima manuSyo caramasamaye kare che. tiryaMcagatinI utkRSTa pradezaudIraNA dezaviratane thAya che. (85) aNupuvvigaidugANaM, sammaddiTThI u dubhagAiNaM / nIyassa ya se kAle, gahihii virai tti so ceva // 86 // 4 AnupUrva ane ra gati (narakagati, devagati)nI utkRSTa pradezaudIraNA samyagdaSTi kare che. pachInA samaye virati pAmanAro te ja aviratisamyagdaSTi durbhaga vagere durbhaga, anAdeya, ayaza)nI ane nIcagotranI utkRSTa pradezaudIraNA kare che. (86) jogaMtudIragANaM, jogate saradugANupANUNaM / niyagaMte kevaliNo, savvavisuddho ya savvAsi // 47 // sayogIvalInA carama samaya sudhI jemanI udIraNA thAya che Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 133 evI 62 prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA sayogIkevalIne carama samaye thAya che. svara 2 ane ucchavAsanI utkRSTa pradezaudIraNA kevalIne potapotAnA nirodha vakhate thAya che. sarva prakRtionI utkRSTa pradezaudIraNA te te prakRtionI udIraNA karanArAomAMnA sarvavizuddha jIvo kare che. (87) tappagaudIragati-saMkiliTThabhAvo u savvapagaINaM / neyo jahannasAmI, aNubhAgutto ya titthayare // 88 // sarvaprakRtionI jaghanya pradezaudIraNAno svAmI te te prakRtinI udIraNA karanAro atisaMzliSTa bhAvavALo jIva jANavo. jinanAmakarmanI jaghanya rasaudIraNAno svAmI e ja temanI jaghanya pradezaudIraNAno svAmI jANavo. (88) ohINaM ohijue, aisuhaveI ya AugANaM tu / paDhamassa jahannaThiI, sesANukkosagaThiIsu // 89 // avadhijJAnAvaraNa-avadhidarzanAvaraNanI jaghanya pradezaudIraNA avadhilabdhivALo jIva kare che. pahelA AyuSyanI (narakAyuSyanI) jaghanyasthitivALA ane zeSa AyuSyanI utkRSTasthitivALA atisukhane anubhavanArA jIvo te te AyuSyanI jaghanya pradezaudIraNA kare che. (89) karmaprakRtinA udIraNAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha samApta Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti upazamanAkaraNa padArthasaMgraha upazamanAkaraNa :- je vIryavizeSathI karmone udaya, udIraNAkaraNa, nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNane ayogya banAvAya te upazamanAkaraNa kahevAya che. upazamanA be prakAre che - (1) sarvopazamanA :- karmadalikonI sarvathA upazamanA karavI te sarvopazamanA che. tene guNopazamanA ane prazastopazamanA paNa kahevAya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 1nI bane TIkAomAM pAnA naM. 154 upara Ane udayopazamanA paNa kahI che. sarvopazamanA mohanIyakarmanI ja thAya che. (2) dezopazamanA :- karmadalikonI dezathI upazamanA karavI te dezopazamanA che. tene aguNopazamanA ane aprazastopazamanA paNa kahevAya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 1nI bane TIkAomAM pAnA naM. 154 upara Ane anudayopazamanA paNa kahI che. te badhA karmonI thAya che. sarvopazamanA karaNakRta ja hoya che. dezopazamanA karaNakRta ane akaraNakRta hoya che. (1) karaNakRta upazamanA :- yathApravRttakaraNa-apUrvakaraNa-anivRtti karaNathI sAdhya kriyAvizeSa te karaNa. tenAthI karAyela upazamanA te karaNakRta upazamanA che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 adhikAro 1 35 (2) akaraNakRta upazamanA :- yathApravRttakaraNa vagere kAraNothI sAdhya kriyAvizeSa vinA paNa parvatanI nadImAM rahela paththaranI goLAI thavAnA nyAyathI vedanA anubhavavI vagere kAraNo vaDe je upazamanA thAya che te akaraNakRta upazamanA che. Ane akaraNopazamanA ane anudIrNopazamanA paNa kahevAya che. hAla tenA anuyogano viccheda thayo che. ahIM karaNakRta upazamanAno adhikAra che. ahIM 9 adhikAro che. te A pramANe - (1) prathamaupazamasamyatprApti adhikAra (2) dezaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra (3) sarvaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra (4) anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra (5) anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra. (6) darzana 3 kSapaNA adhikAra (7) darzana 3 upazamanA adhikAra (8) cAritramohanIya upazamanA adhikAra (9) karaNakRta dezopazamanA adhikAra. (1) prathamaupazamasamyakatvaprApti adhikAra prathamaupazamasamyakatva pAmanAra jIva Avo hoya che - (1) te mithyAdaSTi hoya che ane paryApta saMjJI paMcendriya hoya che. (2) te traNa labdhivALo hoya che. te traNa labdhi A pramANe che - (i) upazamalabdhi :- karmane upazAMta karavAnI zakti te upazamalabdhi che. Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 prathamaupazamasatprApti adhikAra (i) upadezazravaNalabdhi :- upadeza karavAne sakSama AcArya vagerenI prApti thavI ane upadezane samajavAnI tathA pariNamAvavAnI zakti te upadezazravaNalabdhi che. (i) prayogalabdhi :- samyakatvaprApti mATenA traNa karo mATe joItI mana, vacana ane kAyAnA yogonI labdhi te prayogalabdhi che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 3nI cUrNimAM pAnA naM. 3 upara ane tenI municandrasUri mahArAjakRta TippaNa 1mAM pAnA naM. 387 upara ahIM prayogalabdhinI badale prAyogyalabdhi kahI che. TippaNamAM teno artha A pramANa karyo che - "prAyogyanI eTale ke upazama pratye aMtaraMga kAraNabhUta anukaMpA, akAmanirjarA vagerenI labdhinI prApti te prAyogyalabdhi che." A labdhi traNa karaNamAM kAraNabhUta (3) te karaNakALa pUrve aMtarmuhUrta sudhI pratisamaya anaMtaguNa vizuddhimAM vartato hoya che. te granthize rahelA abhavyajIvonI vizuddhi karatA anaMtaguNa vizuddha hoya che. (4) te matiajJAna, zrutaajJAna ane virbhAgajJAnamAMthI koI paNa eka sAkAropayogamAM hoya che. (5) te manoyoga, vacanayoga ane kAyayogamAMthI koI paNa eka yogamAM hoya che tathA tejovezyA, pamalezyA ane gulalezyAmAMthI koI paNa eka lazyAmAM hoya che. (6) te puruSaveda, strIveda, napuMsakavedamAMthI koI paNa eka vedavALI hoya che. Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 37 pUrvabhUmikA (7) te sattAmAM rahela azubhaprakRtionA 4 ThANiyA rasane 2 ThANiyo kare che ane sattAmAM rahela zubhaprakRtionA ra ThANiyA rasane 4 ThANiyo kare che. (8) prakRtibaMdha :- mULaprakRtibaMdha :- te AyuSya sivAyanI 7 mULaprakRti bAMdhe che. uttaraprakRtibaMdha :- te jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 9, mithyAtvamohanIya, kaSAya 16, bhaya, jugupsA, tejasa zarIra, kArpaNa zarIra, varNAdi 4, agurulaghu, upaghAta, nirmANa, aMtarAya 5 = 47 dhruvabaMdhI prakRtio bAMdhe che. te AyuSya vinAnI parAvartamAna prakRtio te te bhavayogya ane zubha ja bAMdhe che. tiryaMco ane manuSyo devagatiyogya sAtA, hAsya, rati, puruSaveda, deva 2, paMcendriyajAti, vaikriya ra, samacaturagnasaMsthAna, sukhagati, parAghAta, ucchavAsa, trasa 10, ucca gotra = 24 parAvartamAna zubha prakRtio bAMdhe che. devo ane nArako manuSyagatiyogya sAtA, hAsya, rati, puruSaveda, manuSya 2, paMcendriyajAti, audArika 2, samacaturagnasaMsthAna, 1lu saMghayaNa, sukhagati, parAghAta, ucchavAsa, trasa 10, uccagotra = 25 parAvartamAna zubha prakRtio bAMdhe che. sAtamI narakano nArakI tiryaMcagatiyogya sAtA, hAsya, rati, puruSaveda, tiryaMca 2, paMcendriyajAti, audArika 2, samacaturagnasaMsthAna, 1la saMghayaNa, sukhagati, parAghAta, ucchavAsa, trasa 10, nIcagotra = 25 parAvartamAna zubha prakRtio athavA udyota sahita 26 parAvartamAna zubha prakRtio bAMdhe che. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 38 pUrvabhUmikA (9) sthitibaMdha :- te baMdhAtA karmonI sthiti aMta:koDAkoDI sAgaropama pramANa bAMdhe che, vadhu bAMdhato nathI, navo navo sthitibaMdha vyApaka nyUna kare che. (10) rasabaMdha :- te azubha prakRtiono 2 ThANiyo rasa bAMdhe che. te paNa pratisamaya anaMtaguNahIna bAMdhe che. te zubha prakRtiono 4 ThANiyo rasa bAMdhe che. te paNa pratisamaya anaMtaguNaadhika bAMdhe che. (11) pradezabaMdha :- te jaghanya yoga, madhyama yoga ane utkRSTa yoga pramANe jaghanya pradeza, madhyama pradeza ane utkRSTa pradezo bAMdhe che. (12) prakRtiudaya :- nArakIne 54 prakRtino , 55 prakRtiono, pada prakRtiono ke pa7 prakRtiono udaya hoya che. te A pramANe - jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, sAtA asAtA, mithyAtvamohanIya, kaSAya 46, napuMsakaveda, hAya-rati/zoka-arati, narakAyuSya, narakagati, paMcendriyajAti, vaikriya 2, taijasa zarIra, kArpaNa zarIra, huMDaka saMsthAna, varNAdi 4, kukhagati, agurulaghu, nirmANa, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, trasa 4, sthira 2, asthira 2, durbhaga 4, nIcagotra, aMtarAya 5 = 54 prakRtio (ii) (a) 54 prakRtio + nidrA 1 = 55 prakRtio (b) 54 prakRtio + bhaya = 55 prakRtio (C) 54 prakRtio + jugupsA = 55 prakRtio D. kaSAya 4 = anaMtAnubaMdhI 4 mAMthI 1 + apratyAkhyAnAvaraNIya 4 mAMthI 1 + pratyAkhyAnAvaraNIya 4 mAMthI 1 + saMjavalana 4 mAMthI 1. Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvabhUmikA 139 (iii) (a) 54 prakRtio + nidrA 1 + bha = pada prakRtio (b) 54 prakRtio + nidrA 1 + jugupsA = pada prakRtio (C) 54 prakRtio + bhaya + jugupsA = pa6 prakRtio (iv) 54 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + jugupsA = 57 prakRtio devane 54 prakRtio, 55 prakRtio, pa6 prakRtio ke 57 prakRtiono udaya hoya che. te A pramANe - (i) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, sAtA/asAtA, mithyAtva mohanIya, kaSAya 4, puruSaveda/strIveda, hAsya-ratizokaarati, devAyuSya, devagati, paMcendriyajAti, vaikriya 2, tejasa zarIra, kArmaNa zarIra, 1lu saMsthAna, varNAdi 4, sukhagati, agurulaghu, nirmANa, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, trasa 4, sthira 2, asthira 2, subhaga/durbhaga, susvara, Adeya anAdeya, yaza ayaza, ucca gotra, aMtarAya 5 = 54 prakRtio (i) (a) pa4 prakRtio + nidrA 1 = pa5 prakRtio (b) 54 prakRtio + bhaya = 55 prakRtio (C) 54 prakRtio + jugupsA = 15 prakRtio (a) 54 prakRtio + nidrA 1 + bhaya = pada prakRtio (b) 54 prakRtio + nidrA 1 + jugupsA = pa6 prakRtio (C) 54 prakRtio + bhaya + jugupsA = 56 prakRtio (iv) 54 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + jugupsA = 57 prakRtio Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 4 ) pUrvabhUmikA tiryaMcane 55 prakRtio, pa6 prakRtio, pa7 prakRtio, 58 prakRtio ke pa9 prakRtiono udaya hoya che. te A pramANe - (i) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, sAtA asAtA, mithyAtvamohanIya, kaSAya 4, veda 1, hAsya-rati zokaarati, tiryaMcAyuSya, tiryaMcagati, paMcendriya jAti, audArika 2, taijasa zarIra, kAmaNa zarIra, 1luM saMsthAna, 1luM saMghayaNa, varNAdi 4, khagati, agurulaghu, nirmANa, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, trasa 4, sthira 2, asthira 2, subhaga durbhaga, susvaraduHsvara, Adeya anAdeya, yaza ayaza, nIcagotra, aMtarAya 5 = 55 prakRtio (a) 55 prakRtio + nidrA 1 = pada prakRtio (b) pa5 prakRtio + bhaya = pa6 prakRtio (C) 55 prakRtio + jugupsA = pa6 prakRtio (d) 55 prakRtio + udyota = pa6 prakRtio (a) 55 prakRtio + nidrA 1 + bhaya = 57 prakRtio (b) 55 prakRtio + nidrA 1 + jugupsA = 57 prakRtio (C) 55 prakRtio + nidrA 1 + udyota = pa7 prakRtio pa5 prakRtio + bhaya + jugupsA = pa7 prakRtio (e) 55 prakRtio + bhaya + udyota = 57 prakRtio (f) 55 prakRtio + jugupsA + udyota = 57 prakRtio (iv) (a) 55 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + jugupsA=58 prakRtio (b) 55 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + udyota=58 prakRtio (ii) Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 4 1 pUrvabhUmikA (C) 55 prakRtio + nidrA 1 + jugupsA + udyota = 58 prakRtio (d) 55 prakRtio + bhaya + udyota + jugupsA = 58 prakRtio (5) pa5 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + jugupsA + udyota = 59 prakRtio manuSyane 55 prakRtio, pada prakRtio, pa7 prakRtio ke 58 prakRtiono udaya hoya che. te A pramANe - (i) jJAnAvaraNa 5, darzanAvaraNa 4, sAtA asAtA, mithyAtvamohanIya, kaSAya 4, veda 1, hAsya-rati/zokaarati, manuSpAyuSya, manuSyagati, paMcendriyajAti, audArika 2, taijasa zarIra, kArmaNa zarIra, 1luM saMsthAna, 1luM saMghayaNa, varNAdi 4, khagati 1, agurulaghu, nirmANa, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, trasa 4, sthira 2, asthira 2, subhaga durbhaga, susvara/du:svara, Adeya anAdeya, yaza ayaza, gotra 1, aMtarAya 5 = pa5 prakRtio (a) 55 prakRtio -- nidrA 1 = pa6 prakRtio (b) papa prakRtio + bhaya = pa6 prakRtio (C) 55 prakRtio + jugupsA = pa6 prakRtio (a) 55 prakRtio + nidrA 1 + bhaya = pa7 prakRtio (b) pa5 prakRtio + nidrA 1 + jugupsA = pa7 prakRtio (c) pa5 prakRtio + bhaya + jugupsA = 57 prakRtio (iv) 55 prakRtio + nidrA 1 + bhaya + jugupsA=58 prakRtio Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 2 yathApravRttakaraNa (13)sthitiudaya :- tene udayaprApta eka ja sthitisthAnanA dalikono udaya hoya che. udIraNA vaDe udayAvalikA uparanA sarva sthitisthAnonA dalito udayamAM Ave che. (14) rasaudaya :- tene ajaghanya-anutkRSTa rasano udaya hoya che. (15)pradezaudaya :- tene ajaghanya-anutkRSTa pradezono udaya hoya (16)prakRtisattA :- tene 138 prakRtio ke 139 prakRtionI sattA hoya che. (i) 138 prakRtio = 148 prakRtio - (samyakatva mohanIya, mizramohanIya, AyuSya 3, AhAraka 4, jinanAmakarma) | (i) 139 prakRtio = 138 prakRtio + parabhavAyuSya (17) sthitisattA :- tene AyuSya sivAyanA 7 karmonI sthitisattA aMtaHkoDAkoDI sAgaropama pramANa hoya che. (18)rasasattA - tene ajaghanya-anutkRSTa rasanI sattA hoya che. (19)pradezasattA :- tene ajaghanya-anutkRSTa pradezonI sattA hoya che. Avo jIva sauthI pahelA yathApravRttakaraNa kare che. (1) yathApravRttakaraNa :- yathApravRttakaraNa aMtarmuhUrta pramANa che. yathApravRttakaraNamAM rahelo jIva pratisamaya anaMtaguNavizuddhimAM hoya che. yathApravRttakaraNanA dareka samaye asaMkhya lokAkAzapradezapramANa adhyavasAyo che. uttarottara samayanA adhyavasAyo vizeSAdhika che. 1 samayanA adhyavasAyo paraspara pasthAnapatita che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pUrvabhUmikA tathA yathApravRttakaraNa pUrvabhUmikA tathA yathApravRttakaraNa pUrvabhUmikA (aMtarmuhUrta) yathApravRttakaraNa (aMtarmuhUrta) 1. paryAptA saMjJI paMcendriya 2. mithyAdRSTi 3. labdhitrayayukta 4. vizuddhi 5. yoga 6. veda 7. upayoga 8. vezyA 9. kaSAya 10. mULaprakRtibaMdha 11. uttaraprakRtibaMdha 12. sthitibaMdha 13. rasabaMdha 14. pradezabaMdha 15. prakRti udaya 16. sthiti udaya 17. anubhAgodaya 18. pradezodaya 19. prakRti sattA 20. sthitisattA 21. anubhAgasattA 22. pradezasattA 1. pUrvabhUmikAnI mAphaka ahIM paNa uttarottara palyopamanA saMkhyAmAM bhAga nyUna pramANa sthitibaMdha thAya che. 2. vividha jIvonI apekSAe pratyeka samayanA asaMkhyalokAkAzapradeza jeTalA adhyavasAya hoya che. 3. adhyavasAyonI anukRSTi tathA tIvratA maMdatA 4. sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi na thAya. 5. A karaNano kALa apUrvakaraNathI - saMkhyAtaguNa che. 1 43 Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 44 s 0 0 0 0 10 0 9 0 8 0 7 0 6 0 5 0 8 0 3 0 2 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 yathApravRttakaraNanA adhyavasAyo ane temanI vizuddhi yathApravRttakaraNanA adhyavasAyo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - utkRSTa adhyavasAyo jaghanya adhyavasAyo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 yathApravRttakaraNanA samayo yathApravRttakaraNanI vizuddhi 0 I 0 | 0 0 0 -n wat nonno 0 2 0 ( = anaMtaguNavizuddha 2 - - utkRSTa adhyavasAyo yathApravRttakaraNanA samayo jadhanya adhyavasAyo Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yathApravRttakaraNanA adhyavasAyo ane temanI vizuddhi 145 pahelA samayanA jaghanya adhyavasAyanI vizuddhi alpa che. tenA karatA bIjA samayano jaghanya adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. ema yathApravRttakaraNanA saMkhyAmAM bhAga sudhI uttarottara samayanA jaghanya adhyavasAyo anaMtaguNavizuddha che. tyAra pachI pahelA samayano utkRSTa adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tenA karatAM saMkhyAmAM bhAganI uparanA pahelA samayano jaghanya adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tenA karatA nIcenA bIjA samayano utkRSTa adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tenA karatA saMkhyAtamA bhAganI uparanA bIjA samayano jaghanya adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. ema yathApravRttakaraNanA carama samayanA jaghanya adhyavasAya sudhI saMkhyAmAM bhAganI uparanA 1-1 samayano jaghanya adhyavasAya ane nIcenA 1-1 samayano utkRSTa adhyavasAya uttarottara anaMtaguNavizuddha che. yathApravRttakaraNanA carama samayanA jaghanya adhyavasAya karatA yathApravRttakaraNanA carama saMkhyAmAM bhAganA pahelA samayano utkRSTa adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tyAra pachI carama samayanA utkRSTa adhyavasAya sudhI uttarottara samayanA utkRSTa adhyavasAyo anaMtaguNavizuddha che. yathApravRttakaraNa anya kAraNo karatA pahelA pravartatu hovAthI tene pUrvapravRttakaraNa paNa kahevAya che. ahIM sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi thatA nathI. ahIM jIva pratisamaya anaMtaguNavizuddhivALo hoya che. te azubhaprakRtiono 2 ThANiyo rasa bAMdhe che ane zubhaprakRtiono 4 hANiyo rasa bAMdhe che. te navo navo sthitibaMdha patyA pramANa nyUna kare che. Ama aMtarmuhUrta sudhI yathApravRttakaraNa karIne te apUrvakaraNa kare che. sakhyAta Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 46 apUrvakaraNa (2) apUrvakaraNa :- apUrvakaraNa aMtarmuhUrta pramANa che. apUrvakaraNanA dareka samaye asaMkhyalokAkAzapradeza pramANa adhyavasAyo che. apUrvakaraNanA uttarottara samayanA adhyavasAyo vizeSAdhika che. yathApravRttakaraNanA utkRSTa adhyavasAya karatA apUrvakaraNano jaghanya adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. apUrvakaraNanA pahelA samayanA jaghanya adhyavasAyanI vizuddhi alpa che. tenA karatA pahelA samayano utkRSTa adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tenA karatA bIjA samayano jaghanya adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. tenA karatA bIjA samayano utkRSTa adhyavasAya anaMtaguNavizuddha che. ema apUrvakaraNanA carama samayanA utkRSTa adhyavasAya sudhI dareka samayanA jaghanya adhyavasAyo ane utkRSTa adhyavasAyo uttarottara anaMtaguNavizuddha che. apUrvakaraNanA pahelA samayathI ja sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi ane sthitibaMdha - A cAra apUrva padArtho eka sAthe zarU kare che. tethI Ane apUrvakaraNa kahevAya che. | (i) sthitighAta :- sthitisattAnA agrabhAgathI nIce utkRSTathI seMkaDo sAgaropama pramANa ane jaghanyathI palyopama pramANa sthitikhaMDanA dalikone apavartanAkaraNa vaDe khAlI karIne nIcenI sthitimAM nAMkhe che. aMtarmuhUrtamAM A sthitikhaMDa khAlI thaI jAya che. A aMtarmuhUrta apUrvakaraNanA aMtarmuhUrta karatA nAnuM hoya che. Ane eka sthitighAta kahevAya che. tyAra pachI prathama sthitikhaMDanI nIce palyopama pramANa bIjA sthitikhaMDano aMtarmuhUrtamAM te ja rIte saMkhyAta ghAta kare che. apUrvakaraNamAM A rIte hajAro sthitighAta thAya che. Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 47 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 apUrvakaraNanA adhyavasAyo ane temanI vizuddhi apUrvakaraNanA adhyavasAyo 10 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 6 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 0 0 0 0 0 0 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 3 0 0 0 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 | _ jaghanya / - utkRSTa adhyavasAyo apUrvakaraNanA adhyavasAyo apUrvakaraNanI vizuddhi 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ooooooooo 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 samaya 2 + 3 4 N ) N , N 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ra N >> N N ja N na 4 04 K-- = anaMtaguNavizuddha - jaghanya adhyavasAyo - utkRSTa adhyavasAyo apUrvakaraNanA samayo Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ = sthitighAta - udayavatI prakRtiono asaMkhyaguNAkAre dalanikSepa - 8 guNazreNicaramaniSeka tyAra pachI yAvat atItthApanAvalikA ghAyamAna - anudayavatIprakRtiono asaMkhya guNAkAre dalanikSepa - prApta na thAya tyAM sudhI athavA tyAra|sthitikhaMDa. ja0 pachI sthitikhaMDa prApta na thAya tyAM sudhI thI palyo/saMve apUrvakaraNa anivRttikaraNa sarvatra dalanikSepa. u0 thI saMkaDo sAgaropama. prathama samaye sthitighAtAddhAnA dvicarama samaye sthitighAtAddhanA --udayavatIprakRtiono asaMkhyaguNAkAre dalanikSepa - 8 guNazreNicaramaniSeka tyAra pachI yAvat atItthApanAvalikA) ghAtyamAna - anudayavatI prakRtiono asaMkhyaguNAkAre dalanikSepa - prApta na thAya tyAM sudhI athavA tyAra sthitikhaMDa pachI sthitikhaMDa prApta na thAya tyAM sudhI apUrvakaraNa anivRttikaraNa sarvatra dalanikSepa. carama samaye sthitidhAtAddhAnA - udayavatIprakRtiono asaMkhyaguNAkAre dalanikSepa- - 8 guNazreNicaramaniSeka tyAra pachI ghAtyamAna sthitikhaMDa prApta - anudayavatIprakRtiono asaMkhyaguNAkAre dalanikSepa - na thAya tyAM sudhI dalanikSepa thAya. apUrvakaraNa anivRttikaraNa ghAtyamAna sthitikhaMDa pramANa sthiti nyUna thAya. sthitighAta Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nirvAghAtabhAvI apavarNanAmAM nikSepa tathA atItthApanA atItthApanA 12 samaya (8 thI 19) atItthApanA 12 samaya (7 thI 18) atItthApanA 12 samaya (6 thI 17) atItthApanA 11 samaya (6 thI 16) | atIsthApanA 10 samaya (6 thI 15) atItthApanA 9 samaya (6 thI 14) atItthApanA 8 samaya (6 thI 13) atItthApanA 7 samaya (6 thI 12) | | | | | | | | | _| \ \ _\ | _| | 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 nirvAghAtabhAvI apavatanAmAM nikSepa tathA atItthApanA | 1 2 udayAvalikA = 12 samaya atItthApanAvalikA = 1ra samaya 1 49 Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15) rasadhAta tethI apUrvakaraNanA prathama samayanI sthitisattA karatA carama samayanI sthitisattA saMkhyAtamA bhAganI hoya che. (ii) rasaghAta :- azubhaprakRtionA sattAmAM rahelA rasamAMthI anaMtamo bhAga rAkhI zeSa rasano aMtarmuhUrtamAM apavartanAkaraNa vaDe ghAta kare che. Ane eka rasaghAta kahevAya che. tyAra pachI pharI te anaMtamA bhAgamAMthI anaMtamo bhAga rAkhI zeSa rasano aMtarmuhUrtamAM ghAta kare che. A rIte eka sthitighAtamAM hajAro rasaghAta thAya che. rasaghAtanuM aMtarmuhUrta sthitighAtanA aMtarmuhUrta karatA nAnu che. Ama apUrvakaraNanA aMta sudhI jANavuM. asatkalpanAe rasaghAtamAM haNAtA ane zeSa rahelA rasaspardhakonI saMkhyA rasaghAta 1lo | haNAtA rasaspardhako | zeSa rahela rasaspardhako (anaMtA bahu bhAga pramANa) (anaMtamo bhAga) 9,000 karoDa 1,000 karoDa 900 karoDa 100 karoDa 90 karoDa 10 karoDa 4tho 9 karoDa 1 karoDa 90 lAkha 10 lAkha 9 lAkha 1 lAkha 7mo 90 hajAra 10 hajAra 9 hajAra 1 hajAra 9mo 100 10mo 90 11mo po 8mo 9OO 10 Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 5 1 saMkhyAta saMkhyAta sthitibaMdha (ii) sthitibaMdha - apUrvakaraNanA pahelA samaye navo sthitibaMdha pUrvanA sthitibaMdha karatA palyopama pramANa nyUna kare che. eka sthitibaMdhano kALa eka sthitighAtanA kALa jeTalo che. tyAra pachI navo navo sthitibaMdha pUrva pUrvanA sthitibaMdha karatA palyopama pramANa nyUna kare che. ema apUrvakaraNanA aMta sudhI jANavuM. je samaye navo sthitibaMdha zarU kare che tyArathI aMtarmuhUrta sudhI (sthitibaMdhAddhA sudhI) teTalo ja sthitibaMdha cAlu rahe che. tyAra pachInA samaye palyopamanA saMkhyAmAM bhAga nyUna pramANa navo sthitibaMdha thAya che. mahAbalpa' granthamAM jaghanya sthitibaMdhano kALa jaghanyathI paNa aMtarmuhUrta kahyo che, 1 samayano nahIM. e uparathI sUcita thAya che ke jaghanya sthitibaMdha je samaye thayo te samayathI aMtarmuhUrta sudhI teTalo ja cAlu rahe che. jaghanya sthitibaMdha uparanA guNasthAnake zreNimAM thAya che. tyAM paNa karaNagata vardhamAna vizuddhi che. eTale karaNagata vizuddhimAM aMtarmuhUrta sudhI samAna sthitibaMdha rahevAmAM koI virodha nathI. labdhisAra' granthanI gAthA 39nI TIkAmAM paNa kahyuM che - 'adhaHpravRttakaraNakAle prathamasamayAdArabhyAntarmuhUrtaparyantaM prAktanasthitibandhAtpalyasaGkhyAtaikabhAganyUnAM sthitiM badhnAti / tataH paramantarmuhUrtaparyantaM punarapi palyasaGkhyAtaikabhAganyUnAM sthiti vaMAti ' A uparathI paNa siddha thAya che ke aMtarmuhUrta paryanta samAna sthitibaMdha rahe che ane tyAra pachI palyopamanA saMkhyAmA bhAga nyUna pramANa sthitibaMdha thAya che. pratisamaya anaMtaguNa vizuddhimAM jIva vadhe che, chatA sthitibaMdha Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 ra guNazreNi pratisamaya nyUna nathI thato, paNa aMtarmuhUrta sudhI eka sarakho ja rahe che tenuM kAraNa A pramANe che - eka ja sthitisthAnanA asaMkhyalokAkAzapradeza pramANa adhyavasAyo che. te sthAnakanA kramapUrvaka hovAthI temAM asaMkhyAtA anaMtaguNavizuddhinA sthAna Ave che. Ama sthitibaMdhanA prathama samaye je adhyavasAya che tyAra pachI te sthitisthAnanA kula adhyavasAyanA asaMkhyAtamAM bhAgarUpa asaMkhyalokAkAzapradeza jeTalA adhyavasAyo oLaMgI tyAra pachIno adhyavasAya bIjA samaye che. vaLI tyAra pachI pharI te sthitisthAnanA kula adhyavasAyanA asaMkhyAtamA bhAgarUpa asaMkhyalokAkAzapradeza pramANa adhyavasAyo oLaMgIne trIjA samayano adhyavasAya che. ema eka ja sthitisthAnane yogya je asaMkhyalokAkAzapradeza jeTalA adhyavasAyo che te asaMkhya samaya sudhI cAlI zake ane tethI ja aMtarmuhUrta sudhI pratisamaya anaMtaguNa vizuddhi vadhatI hovA chatA teno te ja sthitibaMdha cAlu rahe. tyAra pachI prathama sthitibaMdhanA carama samaya pachI palyopamanA saMkhyAmAM bhAga pramANa sthitisthAnane yogya je asaMkhyalokAkAzapradeza pramANa adhyavasAyo che teTalA adhyavasAyo oLaMgI tyAra pachIno adhyavasAya Ave. tethI navo sthitibaMdha palyopamanA saMkhyAmAM bhAga nyUna pramANa thAya. AvI rIte dareka sthitibaMdhamAM samajavuM. (iv) guNazreNi :- je sthitikhaMDano ghAta kare che temAMthI daliko laIne udayasamayamAM thoDA daliko nAMkhe che, bIjA samaye asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che, trIjA samaye asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. ema aMtarmuhUrtanA carama samaya sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. te aMtarmuhUrta apUrvakaraNa ane Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udayavatI prakRtionA guNadhruNinikSepa 1 5 3 aMtarakaraNa apUrvakaraNathI zarU thato udayavatI pravRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa anivRttikaraNa udaya samaya apUrvakaraNa 000*00000000000 1,00,00,00,00,00,000 10,00,00,00,00,OOO 1,00,00,00,00,OOO 10,00,00,00,000 1,00,00,00,000 10,00,00,000 guNazreNi caramaniSeka 2 -udayavatI prakRtiono guNazreNi nikSepa 2. pratisamayanA asaMkhyalokAkAzapradaza jeTalA adhyavasAyo ane badhA apUrva adhyavasAyo. prathama samaye guNazreNinikSepa e va 1. sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, apUvasthitibaMdhano prAraMbha. bIjA samaye guNazreNinikSepa a' apUrvakaraNanA prathama samayathI apUrvakaraNano kALa anivRttikaraNathI saMkhyAtaguNa. OOOOOOO' ! 10,00,000 1,00,000 10,000 1,000 100 - 1 ' * Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 54 anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa aMtarakaraNa apUrvakaraNathI zarU thato anudayavatI prakRtiono udayAvalikA upara galitAvazeSa guNazreNinikSepa 10,00,00,00,00,00,000 rs 1,00,00,00,00,00,000 10,00,00,00,00,000 1,00,00,00,00,000 anivRttikaraNa -anudayavatI prakRtiono guNazreNiyAmax guNazreNino caramaniSeka 000000000degos 1,00,00,00,000 10,00,00,000 1,00,00,000 10,00,000 apUrvakaraNa 000deg005 0000 000'b ' = udayAvalikA ' prathama samaye guNazreNinikSepa ka va bIjA samaye guNazreNinikSepa a'va Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ udayathAvalikA CT (apUrvakaraNa + anivRttikaraNa + adhika) udayAvalikA guNazreNiyAma <- aMtarmuharta - guNazreNizIrSa uttarottara samaye asaMkhya guNa daliko nAMkhe (apUrvakaraNa + anivRttikaraNa + adhika) guNazreNiAyAma - aMtarmuhUrta uttarottara samaye asaMkhyaguNa daliko nAMkhe guNazreNizIrSa T00000000 T000000000 0000000000 00000000000 T000000000000 T0000000000000 , T00000000000000T000000000000000T0000000000000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 00000000000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 > 0000000 0000000000000000 T0000000000000000 0000000000000000 0000000000000000 0000000000000000 0000000000000000 T0000000000000000 T0000000000000000 T0000000000000000 'I: anudayavatI prakRtinI guNazreNI T000 T0000 T00000 T000000T0000000T00000000T000000000T0000000000T00000000000T000000000000 f0000000000000T00000000000000T000000000000000T0000000000000000 (0000000 '0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 0000000 - 0000000 T0000000o00000000T0000000000000000 T0000000000000000 0000000000000000 0000000000000000 T0000000000000000 T0000000000000000 0000000000000000 _T0000000000000000 udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa udayavatI prakRtinI guNazreNI + ghAyamAna sthitikhaMDa ghAyamAna sthitikhaMDa + 155 Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 anivRttikaraNa anivRttikaraNanA kALa karatA kaMIka adhika che. Ane guNazreNi kahevAya che. bIjA samaye pahelA samaya karatA asaMkhyaguNa daliko le che ane te ja krame nAMkhe che. ema uttarottara samaye asaMkhyaguNa daliko laI laIne te ja krame nAMkhe che. udaya vaDe nIcethI 11 samaya ocho thatA zeSa samayomAM dalito pUrve kahelA krame nAMkhe che, paNa guNazreNizIrSane upara 1-1 samaya vadhAre nahIM. udayavatI prakRtionI guNazreNi A pramANe thAya che. anudayavatI prakRtionI guNazreNI udayAvalikA uparathI thAya che. (3) anivRttikaraNa - anivRttikaraNa aMtarmuhUrta pramANa che. ahIM paNa sthitighAta, rasaghAta, sthitibaMdha, guNazreNi pUrvenI jema thAya che. anivRttikaraNanA prathama samayamAM rahelA traNe kALanA jIvonA adhyavasAyo ekasarakhA hoya che. anivRttikaraNanA bIjA samayamAM rahelA traNe kALanA jIvonA adhyavasAyo ekasarakhA hoya che. ema anivRttikaraNanA carama samaya sudhI jANavuM. tethI anivRttikaraNanA kula adhyavasAyo anivRttikaraNanA aMtarmuhUrtanA samayo jeTalA che. uttarottara samayanA adhyavasAyo pUrva pUrva samayanA adhyavasAyo karatA anaMtaguNavizuddha che. anivRttikaraNanA saMkhyAtA bahubhAga jAya ane eka saMkhyAtamo bhAga bAkI hoya tyAre aMtarmuhUrtakALamAM mithyAtvamohanIyanI sthitimAM nIce aMtarmuhUrta choDI aMtarmuhUrta pramANa aMtarakaraNa kare che. aMtarakaraNa eTale teTalI sthitimAMthI daliko sarvathA khAlI karavA. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 16, 17nI cUrNi ane bane TIkAomAM prathama sthiti karatA aMtarakaraNa keTaluM che? e bAbatano koI ullekha karyo nathI. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 18nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 16ra upara ane Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarakaraNakriyA -anivRttikaraNaaMtarakaraNakriyAprAraMbha aMtarakaraNakriyA apUrvakaraNa saMkhyAtA bahubhAga. | saMkhyAtama | aMtarakaraNa (aMtarmuhUrta) (jemAMthI mithyAtvanA eka sAthe rahelA bhAga. daliko ukheDI prathamasthiti-dvitIyasthitimAM nAMkhI jIvana samAna | prathamaadhyavasAya. sthiti. dvitIyasthiti (aMta:koDAkoDI sAgaropama) aMtarakaraNakriyAkALano prathama samaya apUrvakaraNa aMtarakaraNa (aMtarmuhU) (jemAMthI mithyAtvanA prathama- | daliko ukheDI prathamasthiti-dvitIyasthitimAM nAMkhe sthiti che.) dvitIyasthiti aMtarakaraNakriyAkALano vicarama samaya apUrvakaraNa aMtarakaraNa prathama-| aMtarmuhUrta pramANa sthiti sarvathA mithyAtvanA dalika sthiti vagaranI thAya che. dvitIyasthiti aMtarakaraNakriyAkALano carama samaya : 1 57 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 aMtarakaraNakriyA saptatikAnI gAthA 6ranI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 250 upara kahyuM che ke, "aMtarakaraNa prathamasthitithI kaMIka adhika che." navyazatakanI gAthA 98nI devendrasUri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 128 upara kahyuM che ke, "aMtarakaraNa prathamasthitithI kaMIka adhika ke nyUna che." kaSAyaprAbhRtacUrNinA prathamaupazamasamyakatvaprApti adhikAranA 25 vastuonA kALanA alpabadutvanA AdhAre aMtarakaraNa prathamasthitithI saMkhyAtaguNa Ave che. ahIM tattva kevaLIgamya che. aMtarakaraNakriyAkALa eka sthitibaMdhanA kALa tulya che ane prathamasthiti karatA kaMIka nyUna che. kaSAyaprAbhRtacUrNinA prathamaupazama-samyaktvaprApti adhikAranA 25 vastuonA kALanA alpabadutvane AdhAre aMtarakaraNakriyAkALa karatA prathama sthiti saMkhyAtaguNa Ave che. aMtarakaraNanI nIcenI sthiti te prathamasthiti che ane uparanI sthiti te bIjIsthiti che. aMtarakaraNa karatI vakhate guNazreNinA saMkhyAtA bahubhAgo prathama sthitimAM rahelA che ane eka saMkhyAtamo bhAga aMtarakaraNamAM che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 17nI upA. yazovijayajI mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 14 upara kahyuM che ke, "aMtarakaraNa karatI vakhate guNazreNinA saMkhyAtA bhAgo prathamasthitimAM ane bIjIsthitimAM rahelA che. paraMtu guNazreNinI laMbAI apUrvakaraNa ane anivRttikaraNathI kaMIka adhika che. tethI guNazreNinA saMkhyAtA bahubhAgo prathamasthitimAM hoI zake paNa bIjasthitimAM guNazreNinA saMkhyAtA bahubhAgo na hoI zake. tethI upAdhyAyajI mahArAje aMtarakaraNane bIjI sthitimAM gaNIne prathamasthiti ane bIjIsthiti bannemAM maLIne guNazreNInA saMkhyAtA bhAgo hoya che evuM uparanuM vidhAna karyuM hoya ema lAge che. ahIM tattva kevaLIgamya che. aMtarakaraNanA dalikonI sAthe aMtarakaraNamAM rahela guNazreNinA saMkhyAmA bhAganA daliko paNa khAlI kare che. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarakaraNakriyA 1pa9 karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 17nI cUrNimAM pAnA naM. 13 upara kahyuM che ke, "aMtarakaraNa karatI vakhate anivRttikaraNanA guNazreNinikSepanA agrabhAgamAMthI asaMkhyAtamo bhAga khAlI kare che.' aMtarakaraNanuM badhu dalika prathama sthiti ane bIjasthitimAM nAMkhe che. aMtarmuhUrtamAM aMtarakaraNanuM badhuM dalika khAlI thaI jAya che. aMtarakaraNanuM aMtarmuhUrta prathamasthitinA aMtarmuhUrta karatA moTuM che. udIraNAkaraNa vaDe prathamasthitimAMthI daliko laIne udayasamayamAM nAMkhavA te udIraNA che. udIraNAkaraNa vaDe bIjIsthitimAMthI daliko laIne udayasamayamAM nAMkhavA te AgAla che. AgAlanI A vyAkhyA karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 20nI cUrNi ane banne TIkAo tathA paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 20nI banne TIkAo pramANe karI che. pUjaya gacchAdhipati AcArya vijaya jayaghoSasUrIzvarajI mahArAjanuM sUcana evuM che ke, "bIjIsthiti ke prathamasthitinA dalikone uparathI nIce utAravA te udIraNA che. prathamasthitinA dalikone udvartanA dvArA uparanI bIjIsthitimAM nAkhavA te AgAla che. tethI ja AgAlano prathamasthitinI 2 AvalikA bAkI hoya tyAre viccheda thAya che. prathamasthitimAMthI AgAla dvArA bIjIsthitimAM gayelA dalikanI jayAM sudhI udvartanAvalikA pasAra na thAya tyAM sudhI te upazamatuM nathI. mATe 2 AvalikA pahelA AgAlaviccheda thAya che jethI upazamanA mATe paNa 1 AvalikA maLI rahe." aMtarakaraNa karyA pachI jIva upazamaka kahevAya che. te prathamasthitimAM rahela mithyAtvamohanIyanA dalikone udaya-udIraNA vaDe anubhave ane bIjasthitimAM rahela mithyAtvamohanIyanA dalikone pratisamaya asaMkhyaguNAkAre upazamAve che. Ama karatA anivRttikaraNanA carama samaye mithyAtvamohanIyanA bIjIsthitinA Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarakaraNakriyA pachI anivRttikaraNamAM thatI kriyAo 1 6O aMtarakaraNa dvitIyasthiti a ba ka ma = be AvalikA zeSe AgAlano viccheda tathA mithyAtvamohanIyanI guNazreNino viccheda. a = AvalikA zeSe udIraNAviccheda tathA mithyAtvamohanIyanA sthitighAta-rasaghAta aTake. a = carama samaye mithyAtvamohanIyano udayaviccheda tathA baMdhaviccheda. aMtarakaraNakriyA pachI anivRttikaraNamAM thatI kriyAo Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaupazamasamyatvaprApti samaya nyUna ra AvalikAmAM baMdhAyelA daliko sivAyanA badhA daliko upazAMta thaI jAya che. bIjIsthitinA samaya nyUna 2 AvalikAnA baMdhAyelA dalito upazAMtAddhAmAM praveza karyA pachI teTalA kALe asaMkhya guNAkAre upazamAve che. prathamasthitinI ra AvalikA zeSa hoya tyAre mithyAtvamohanIyano AgAlaviccheda thAya ane mithyAtvamohanIyanI guNazreNinI nivRtti thAya. prathamasthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre mithyAtvamohanIyana udIraNAviccheda thAya ane mithyAtvamohanIyanA sthitighAtarasaghAtanI nivRtti thAya. prathamasthitinI caramAvalikA mAtra udaya dvArA anubhave. tene aMte mithyAtvamohanIyano udayaviccheda thAya che. aMtarakaraNanA pahelA samaye jIva pathamika samyakatva pAme che. jema janmathI AMdhaLAne puNyodaye AMkha maLe ane badhuM dekhAya tema samyakatva pAmyA pachI vastunuM yathAvasthita svarUpa dekhAya. bhayaMkara rogathI pIDAyelAne roga dUra thavA para jema atizaya AnaMda thAya che tema samyakatva pAmyA pachI jIvane atizaya AnaMda thAya che. koI jIva aupathamika samyakatvanI sAthe dezavirati ke sarvavirati paNa pAme che. jIva jyAM sudhI aMtarakaraNamAM hoya tyAM sudhI aupathamika samyagdaSTi hoya che. | mithyAtvamohanIyanI prathamasthitinA carama samaye mithyAtvamohanIyanI bIjIsthitinA dalikonA rasabhede traNa bheda kare chezuddha, ardhazuddha ane avizuddha. zivazarmasUri mahArAja viracita baMdhazatakacUNinI gAthA 9nI ciraMtanAcArya kRta cUrNimAM pAnA naM. 22 upara ane karmajIvanI gAthA ranI devendrasUri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 70 upara kahyuM che ke, "samyakatvanA prathamasamaye traNa puMja kare che." zuddha daliko 1 kANiyA rasavALA ane maMda 2 ThANiyA Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 6 2 upazAMtAddhA (samyakatvakALa)mAM thatI kriyAo aMtarakaraNa - -*upazAMtAddhA - dvitIyasthiti ( mithyAtvamohanIya mizramohanIya baMdhAyelA samayagUna ra AvalikAnA | samyakatvamohanIya 1 darzanatrikamAMthI anyatarodaya utkRSTathI 6 AvalikA ! - sAdhika AvalikA zeSa samyakatvano zeSe sAsvAdananI prApti dvitIyasthitimAMthI daliko laI prathamasamaya caramAvalikAmAM gopucchAkAre goThave 1 = bIjIsthitimAM rahela mithyAtvamohanIyanA dalikone tridhA kare che tathA mithyAtvamohanIyanA guNasaMkramano prAraMbha tathA bIjIsthitinA samayajUna 2 AvalikAnA baMdhAyelA mithyAtvamohanIyanA dalikonI asaMkhyaguNAkAre upazamanA kare. 2 = mizramohanIyanA guNasaMkramano prAraMbha (karmaprakRtinA mate) 3 = mithyAtvamohanIyano guNasaMkrama tathA zeSakarmonA sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi aTakI jAya. *kaSAyamAmRtAcUrNinA mate upazAMtAddhAthI aMtarakaraNa saMkhyAtaguNa hoya che. upazAMtAddhAmAM thatI kriyAo Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prathamaupazamasamyakatvaprApti * - upazAMtAddhA - - anivRttikaraNa dvitIyasthiti - saMkhyAtA bahubhAga mithyAtvamohanIya prathamaupazamasamyaktvaprApti apUrvakaraNa - aMtarakaraNa mizramohanIya saMkhyAtamo bhAga -1 samyatvamohanIya 91 3- 2-- + +++++ |_apurvakaraNano prathama samaya, sthitighAtAdi prAraMbha 5 6 7 8 9 10 * 11 12 1 - aMtarakaraNakriyAkALa. 2 - mithyAtvamohanIyano guNasaMkramakALa. 3 - mithyAtvamohanIyanI prathamasthiti. 4 - apUrvakaraNanA prathamasamaye guNazreNizIrSa. prathamasthitinI be AvalikA zeSe AgAlaviccheda tathA mithyAtvamohanIyano guNazreNiviccheda. prathamasthitinI AvalikA zeSa mithyAtvamohanIyanA sthitighAta-rasaghAta aTake tathA mithyAtvamohanIyano udIraNAviccheda. - anivRttikaraNano carama samaya, mithyAtvamohanIyano baMdhodayaviccheda. 8 - upazamasamyakatvanI prApti, tripuMjIkaraNa, mithyAtvamohanIyanA guNasaMkramano prAraMbha. 9 - AvalikA bAda mizramohanIyanA guNasaMkramano prAraMbha. 10 - mithyAtvamohanIyano guNasaMkrama aTakI jAya. zeSakarmonA sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi paNa aTakI jAya. 11 - aMtarakaraNanI sAdhika AvalikA zeSa dvitIya sthitimAMthI darzana-unA dalika laI caramAvalikAmAM gopucchAkAre goThave. 1ra - darzana-3 mAMthI anyatarano udaya. 1 6 3 Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 tripuMjIkaraNa rasavALA che. te samyatvamohanIya kahevAya che. teno rasa dezaghAtI che. ardhazuddha daliko madhyama ra ThANiyA rasavALA che. te mizramohanIya kahevAya che. teno rasa sarvaghAtI che. avizuddha daliko tIvra 2 hANiyA rasavALA, 3 ThANiyA rasavALA ane 4 ThANiyA rasavALA che. te mithyAtvamohanIya kahevAya che. teno rasa sarvaghAtI che. Ama traNa puMja karavAthI pataMgraha maLavAthI samyakatvanA pahelA samayathI mithyAtvamohanIyano guNasaMkrama thaI zake che. aupathamika samyaktva prAptinA prathama samayathI mithyAtvamohanIyanuM dalika guNasaMkramathI samyakatvamohanIya ane mizramohanIyamAM saMkramAve che. te A rIte - prathamasamaye samyaktvamohanIyamAM alpa daliko nAMkhe che. tenA karatA prathama samaye mizramohanIyamAM asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. tenA karatA bIjA samaye samyaktvamohanIyamAM asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. tenA karatA bIjA samaye mizramohanIyamAM asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. ema aMtarmuhUrta sudhI dareka samaye A pramANe jANavuM. tyAra pachI vidhyAsakrama thAya che. jayAM sudhI guNasaMkrama thAya tyAM sudhI AyuSya sivAyanA sAta karmonA sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi thAya che. guNasaMkramanI nivRtti sAthe te karmonA sthitighAta, rasaghAta, guNazreNinI paNa nivRtti thAya che. aMtarakaraNamAM pravezelo jIva pahelA samayathI aMtarmuhUrta sudhI pathamika samyakatva anubhave che. aupazamika samyakatvanI sAdhika AvalikA bAkI hoya tyAre bIjI sthitimAM rahelA samyakatva Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazAMtAddhA pUrNa thatA traNamAMthI eka puMjanA udaya 16 5 mohanIya, mizramohanIya ane mithyAtvamohanIyanA dalikone vizeSa prakAranA adhyavasAyothI kheMcIne aMtarakaraNanI caramAvalikAmAM goThave che. te A pramANe - prathama samaye ghaNA daliko goThave, bIjA samaye tenAthI ochA daliko goThave, trIjA samaye tenAthI ochA daliko goThave. ema AvalikAnA carama samaya sudhI gopucchAkAre daliko goThave. A pramANe traNe darzanamohanIyanA dalikone goThave. tyAra pachI aMtarakaraNanI AvalikA zeSa rahe tyAre adhyavasAyane anusAre traNa darzanamohanIyamAMthI eka darzanamohanIyano udaya thAya. samyaktvamohanIyano udaya thAya to jIva kSAyopathamika samyagdaSTi thAya. mizramohanIyane udaya thAya to jIva mizraSTi thAya. mithyAtvamohanIyano udaya thAya to jIva mithyASTi thAya. samaya 1lo guNasaMkramathI saMkrama, dalika vadhyamAna paraprakRtimAM abadhyamAna azubha saMkramatu dalika prakRtimAM zeSa rahetuM dalika alpa (anaMta) ghaNu (anaMtaguNa) tenA karatA asaMkhya guNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahIna tenA karatA asaMkhya guNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahIna tenA karatA asaMkhyaguNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahIna tenA karatA asaMkhyaguNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahIna tenA karatA asaMkhya guNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahana 7mo | tenA karatA asaMkhyaguNa tenA karatA asaMkhyAtabhAgahIna ra jo * * * * ema aMtarmuhUrta sudhI jANavuM. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 samaya sAsvAdana samyagdaSTi guNaThANe AvavuM mithyAtvamohanIyanuM guNasaMkramathI saMkramitu dalika saMkrama, dalika 1lo | samyakatvamohanIyamAM alpa tenA karatA mizramohanIyamAM asaMkhya guNa tenA karatA samyakatvamohanIyamAM asaMkhya guNa tenA karatA mizramohanIyamAM asaMkhyaguNa tenA karatA samyakatvamohanIyamAM asaMkhya guNa tenA karatA mizramohanIyamAM asaMkhyaguNa tenA karatA samyakatvamohanIyamAM asaMkhya guNa tenA karatA mizramohanIyamAM asaMkhyaguNa ema aMtarmuhUrta sudhI jANavuM. aupathamika samyakatvano jaghanyathI 1 samaya ane utkRSTathI 6 AvalikA kALa bAkI hoya tyAre koIka jIvane anaMtAnubaMdhI kaSAyano udaya thAya. tyAre mithyAtvamohanIyano udaya thayo hato nathI. Avo jIva sAsvAdana samyagdaSTi guNaThANe Ave che. tyAM te jaghanyathI 1 samaya ane utkRSTathI 6 AvalikA sudhI rahe che. tyAra pachI tene avazya mithyAtvamohanIyano udaya thAya che ane te 1lA guNaThANe Ave che. samyagdaSTi jIva upadiSTa pravacananI avazya zraddhA kare. kyAreka ajJAnathI athavA tevA prakAranA samyajJAna vinAnA ke mithyASTi evA gurunI AjJAne parAdhIna hovAthI asaMbhUta (khoTA) pravacananI paNa zraddhA kare. Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dezavirati lAbha-savirati lAbha prarUpaNA adhikAra 16 7 | mithyAdaSTi jIva upadiSTa pravacananI avazya zraddhA nathI karato. te upadiSTa ke anupadiSTa asabhUta pravacananI zraddhA kare che. anabhiniviSTa (kadAgraha vinAnA) jIvane mithyASTinI nizrAmAM paNa samyaktva hoI zake. abhiniviSTa jIvane samyagdaSTi ke mithyASTinI nizrAmAM mithyAtva ja hoya. mizradaSTi sAkAropayogamAM hoya ke anAkAropayogamAM hoya. jo sAkAropayogamAM hoya to avazya vyaMjanAvagrahamAM ja hoya, arthAvagrahamAM nahIM, kemake mizradaSTi saMzayajJAnIrUpa che ane saMzayajJAnIrUpatA vyaMjanAvagrahamAM ja hoya che. cAritramohanIyanI upazamanA avirata, dezavirata ane sarvavirata lAyopathamika samyagdaSTi vizuddhimAM hoya tyAre cAritramohanIyanI upazamanA kare che. avirata, dezavirata ane sarvaviratanuM svarUpa A pramANe che(2) dezaviratilAbhaprarUpaNA adhikAra, (3) sarvaviratilAbhaprarUpaNAadhikAra. ahIM vratone jANe, vratone svIkAre ane vratone pALe - A traNa padonA 8 bhAMgA thAya che. bhAMgA vratone jANe vratone svIkAre vratone pALe kayA jIvo ? 2 X 0 X_X X X sarvaloka ajJAna tapasvI pArzvastha agItArtha zreNika vagere samakitI anuttaravAsI deva = X Ta V X ja > X Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 16 8 dezaviratilAbha-sarvaviratilAbha prarUpaNA adhikAra bhAMgA vratone jANe vratone svIkAre vratone pALe kayA jIvo ? saMvignapAkSika vratadhArI pahelA cAra bhAMgAmAM samyajJAna nathI. pAMcamA-chaThThA bhAMgAmAM samyakrasvIkAra nathI. sAtamA bhAMgAmAM samyapAlana nathI. tethI pahelA bhAMgAthI sAtamA bhAMgA sudhInA bhAMgA aviratane hoya. AThamo bhAMgo dezaviratane ke sarvaviratane hoya. dezavirata jaghanyathI 1 vratavALo hoya, madhyamathI 2-3 vagere vratovALo hoya ane utkRSTathI saMvAsa anumati mAtrane sevanAro ane zeSa badhA pAponA paccakhANa karanAro hoya. anumati traNa prakAre che - (1) pratisevana anumati - je pote ke bIjAe karelA pApanI prazaMsA kare ane sAvadya AraMbhathI yukta azana vagere vApare tene pratisevana anumati hoya che. pratizravaNa anumati :- je putra vageree karelA pApane sAMbhaLe ane sAMbhaLIne anumodanA kare, paNa aTakAve nahIM tene pratizravaNa anumati hoya che. (3) saMvAsa anumati :- je putra vageree karelA pApane sAMbhaLe paNa nahIM ane anumode paNa nahIM, mAtra temanI upara mamatva rAkhe tene saMvAsa anumati hoya che. (ra) Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 6 9 dezaviratilAma-sarvaviratilAbha prarUpaNA adhikAra je saMvAsa anumatino paNa tyAga kare che te sarvavirata che. dezaviratilAbhamAM ane sarvaviratilAbhamAM yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNa thAya che, anivRttikaraNa thatuM nathI. te A rIte - karaNakALanI pUrve paNa jIva aMtarmuhUrta sudhI pratisamaya anaMtaguNavizuddhivALo hoya che. te sattAmAM rahelA azubhakarmono rasa 2 ThANiyo kare che. A badhI pUrvabhUmikA je prathama upazamasamyakatvaprApti vakhate kahI hatI te ahIM paNa te ja pramANe samajavI. yathApravRttakaraNa paNa pUrve kahyA mujaba thAya che. apUrvakaraNa paNa pUrve kahyA mujaba thAya che. ahIM guNazreNi thatI nathI. apUrvakaraNano kALa pUrNa thatA pachInA samaye avazya dezavirati ke sarvavirati pAme. jo avirata A be karaNo kare to dezavirati ke sarvavirati pAme. jo dezavirata A be karaNo kare to sarvavirati pAme. dezavirati ke sarvavirati pAmyA pachI jyAM sudhI dezavirati ke sarvavirati pALe tyAM sudhI udayAvalikAnI upara aMtarmuhUrta pramANavALI ane pratisamaya asaMkhyaguNavRddha dalikavALI guNazreNi race che. jema jema anubhava dvArA nIcethI 1-1 samayano kSaya thAya che tema tema upara upara guNazreNinI racanAmAM 1-1 samaya vadhato jAya che. eTale ke guNazreNinI laMbAI e ja rahe che, paNa guNazreNizIrSa badalAtuM jAya che. dezaviratilAbha ane sarvaviratilAbha pachI aMtarmuhUrta sudhI jIva avazya vardhamAna pariNAmavALo hoya che. te asaMkhyasamayaprabaddha dalikone ukerIne guNazreNi race che. tyAra pachI koI vardhamAna Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 70 dezaviratilAbha-sarvaviratilAbha prarUpaNA adhikArI pariNAmavALo hoya, koI avasthita pariNAmavALI hoya ane koI hIyamAna pariNAmavALo hoya. jo avasthita pariNAmavALo ke hIyamAna pariNAmavALo hoya to sthitighAta-rasaghAta na kare. jo vardhamAna pariNAmavALo hoya to pariNAmane anusAra asaMkhyAtabhAgavRddha, saMkhyAtabhAgavRddha, saMkhyAtaguNavRddha ke asaMkhyaguNavRddha dalikonI guNazreNi kare. A vAta ukerAtA dalikone AzrayIne samajavI. eTale ke pUrva pUrva samayathI uttarottara samaye vizuddhi ke saMklezanA AdhAre cAre prakAranI vRddhivALA ke hAnivALA daliko grahaNa kare. paraMtu nikSepano krama to udayAvalikAnI uparanA guNazreNiAyAmamAM (guNazreNinI laMbAImAM) asaMkhyaguNanA krame hoya che. A pramANe dezavirati guNasthAnakanA carama samaya sudhI jANavuM. prathamaupazamasamyaktvaprAptinI guNazreNi karatA dezaviratinI guNazreNi laMbAIne AzrayI saMkhyAtaguNahIna che ane dalikone AzrayI asaMkhya guNa che. dezaviratinI guNazreNI karatA sarvaviratinI guNazreNi laMbAIne AzrayI saMkhyAtaguNahIna che ane dalikane AzrayI asaMkhyaguNa che. anAbhogathI pariNAma ghaTavAthI jeo dezaviratithI paDIne avirata thAya ke sarvaviratithI paDIne dezavirata ke avirata thAya teo pariNAmavaza pharIthI te ja dezavirati ke sarvavirati aMtarmuhUrtamAM pAme to karaNa karyA vinA ja pAme, aMtarmuhUrta pachI pAme to avazya karaNa karavA ja paDe. jeo AbhogathI dezaviratithI ke sarvaviratithI paDe ane AbhogathI ja mithyAtva pAme teo avazya karaNa karIne ja jaghanyathI aMtarmuhUrta pachI ane utkRSTathI ghaNA kALa pachI dezavirati ke sarvavirati pAme. Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 71 anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra cAritramohanIyanI upazamanA karanAro sarvaprathama avazya anaMtAnubaMdhI nI visaMyojanA kare che. te A pramANe - (4) anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra sarva paryAptiothI paryApta, cAre gatinA kSAyopathamika samyagdaSTi, zreNi mAMDanArA ke nahIM mAMDanArA jIvo anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA kare che. anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA karanAra deva ke nArakI hoya to te avirata samyagdaSTi hoya, tiryaMca hoya to avirata samyagdaSTi ke dezavirata hoya ane manuSya hoya to avirata samyagdaSTi ke dezavirata ke sarvavirata hoya. ahIM paNa jIva pUrve kahyA mujaba pUrvabhUmikA ane traNa karaNa kare che. apUrvakaraNanA prathamasamayathI anaMtAnubaMdhI 4no guNasaMkrama paNa thAya che. prathama samaye paraprakRtimAM thoDA daliko saMkramAve che. bIjA samaye paraprakRtimAM asaMkhya guNa daliko saMkramAve che. ema apUrvakaraNanA carama samaya sudhI uttarottara samaye paraprakRtimAM asaMkhyaguNa daliko saMkramAve che. A guNasaMkrama uThThalanAsaMkramathI yukta hoya che. Ama uddhavanAsaMkramathI yukta guNasaMkrama vaDe apUrvakaraNamAM anaMtAnubaMdhI 4nA daliko paraprakRtimAM saMkramAvI anaMtAnubaMdhI 4no vinAza kare che. A vAta karyaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 31nI upA. yazovijayajI mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 24 upara kahI che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 31nI malayagiri mahArAjakRta TIkAmAM pAnA naM. 24 upara kahyuM che ke, "apUrvakaraNamAM prathamasamayathI anaMtAnubaMdhI no guNasaMkrama thAya che. anivRttikaraNamAM utkalanAsaMkrama paNa zarU thAya che ane anaMtAnubaMdhI no saMpUrNa nAza thAya che." paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 35nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 169 upara Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 72 anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA adhikAra kahyuM che che ke, "apUrvakaraNa ane anivRttikaraNamAM guNasaMkrama vaDe anaMtAnubaMdhI kaSAyono nAza kare che." paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 3panI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 170 upara kahyuM che ke, "apUrvakaraNa ane anivRttikaraNamAM uThThalanAnuviddha guNasaMkrama vaDe anaMtAnubaMdhI kaSAyono nAza kare che.' anivRttikaraNamAM anaMtAnubaMdhI 4nA nIce na AvalikA pramANa daliko rAkhI zeSa sarva dalikono uThThalanAyukta guNasaMkrama vaDe vinAza kare che. te 1 AvalikAnuM dalika paNa stibukasaMkrama vaDe vedyamAna paraprakRtimAM saMkramAve che. ahIM aMtarakaraNa thatuM nathI. Ama anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA thAya eTale jIva mohanIyanI 24nI sattAvALo thAya. anivRttikaraNa pachI aMtarmuhUrta sudhI zeSa karmonA sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi thAya che. tyAra pachI te thatA nathI paNa jIva svabhAvastha bane che. anaMtAnubaMdhI 4 visaMyojanA +--- anivRttikaraNa ---- (aMtarmuhUrta) yathAvizuddhi | pravRtta(aMta- karaNa muhUrta) | (aMta apUrva karaNa (aMtamuhUrta) Ava-anaMtAnubaMdhIno kSaya likA | muhUrta) , keTalAka AcAryo ema mAne che ke anaMtAnubaMdhI 4nI upazamanA karIne paNa upazamazreNi mAMDI zakAya che. temanA mate anaMtAnubaMdhI nI upazamanA A rIte thAya che - Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra 1 73 (5) anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra 4thA guNaThANAthI mAMDIne 7mA guNaThANA sudhInA jIvo anaMtAnubaMdhI 4nI upazamanA kare che. teo pUrve kahyA mujaba pUrvabhUmikA, yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNa kare che. apUrvakaraNamAM guNasaMkrama thAya che. apUrvakaraNamAM aMtarmuhUrta uparanI sthitimAMthI daliko laI udayAvalikA upara pratisamaya asaMkhyaguNavRddha guNazreNi kare che. anivRttikaraNanA saMkhyAtA bahubhAga pasAra thAya ane eka saMkhyAtamo bhAga bAkI rahe tyAre anaMtAnubaMdhI nI nIce 1 AvalikA choDI navA sthitibaMdhanA kALa samAna aMtarmuhUrtamAM aMtarmuhUrtapramANa aMtarakaraNa kare che. aMtarakaraNanA daliko khAlI karIne baMdhAtI paraprakRtimAM nAMkhe che. prathama sthitinA AvalikA mAtra daliko vedyamAna paraprakRtimAM tibukasaMkramathI saMkramAve che. aMtarakaraNa karyA pachI bIjA samayathI bIjIsthitimAM rahela anaMtAnubaMdhI 4nA daliko upazamAve che. prathama samaye thoDA dalikone upazamAve che. bIjA samaye asaMkhya guNa dalitone upazamAve che. ema aMtarmuhUrta sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa dalikone upazamAve che. prathamasthiti 1 AvalikA pramANa che ane bIjIsthitinA dalikonI upazamanA aMtarmuhUrta sudhI thAya che. eTale prathamasthiti pUrNa thayA pachI paNa bIjIsthitinA dalikonI upazamanA cAlu hoya che. aMtarmuhUrta pachI anaMtAnubaMdhI 4 sarvathA upazAMta thaI jAya che, eTale ke te saMkramakaraNa, udaya, udIraNAkaraNa, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNane ayogya thaI jAya che. anaMtAnubaMdhI 4 sarvathA upazAMta thAya tyAre anivRttikaraNa samApta thAya ema saMbhave che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA anivRttikaraNa - (aMtarmuhUrta) prathamasthiti vizuddhi | yathApravRttakaraNa apUrvakaraNa (aMtarmuhUta) | (aMtarmuhUrta) | (aMtarmuhUrta) | - aMtara-- bIjIsthiti (aMtarmuhUrta) | upazAMta AvalikA - saMkhyAtA bahubhAga - aMtarakaraNakriyA zarU 1 sthitibaMdhakALa - anaMtAnubaMdhI 4 sarvathA upazAMta anaMtAnubaMdhInI upazamanA zarU anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA adhikAra saMkhyAtamo bhAga Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana 3 kSapaNA adhikAra 175 anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA karyA pachI keTalAka jIvo darzana 3no kSaya karI kSAyika samyakatva pAme che. te darzana 3nI kSapaNA A rIte thAya che - (6) darzana 3 kSapaNA adhikAra 8 varSanI uparanI vayavALo, 1lA saMghayaNavALo, zuklalezyAvALo, 4thA guNaThANAthI 7mAM guNaThANA sudhImAM rahelo, jinakAlika manuSya darzana 3nI kSapaNA kare che. jinakAlika eTale kevaLInA kALamAM rahelo, eTale ke sAmAnyathI avasarpiNImAM trIjA ArAnA aMte ane cothA ArAmAM thayelo tathA utsarpiNImAM trIjA ArAmAM ane cothA ArAnI zarUAtamAM utpanna thayelo. sattAne AzrayIne deva vagere saMhAra karIne devakuru vageremAM laI gayA hoya to tyAM 1lA vagere ArAmAM paNa darzana 3 nI kSapaNA karI kSapakazreNi mAMDe che. matAMtara-Agamika mata mujaba duppasahasUrijIne kSAyika samyakatva mAnyuM che. duppasahasUrijI pAMcamAM ArAne aMte thanArA che. ahIM paNa pUrvabhUmikA ane traNa karaNa pUrve kahyA mujaba kare che. apUrvakaraNamAM prathama samayathI udalanAyukta guNasaMkramathI mithyAtvamohanIya ane mizramohanIyanA daliko samyakatvamohanIyamAM nAMkhe che. udvalanA saMkramamAM apUrvakaraNanA carama samaya sudhI uttarottara sthitikhaMDa vizeSahIna hoya che. apUrvakaraNanA prathama samayanI sthitisattA karatA tenA carama samayanI sthitisattA saMkhyAmAM bhAganI che. apUrvakaraNanA prathama samayanA sthitibaMdha karatA tenA carama samayanI sthitibaMdha saMkhyAmAM bhAgano che. anivRttikaraNamAM paNa sthitighAta vagere pahelAnI jema thAya Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 06 darzana 3 kSapaNA adhikAra che. ahIM aMtarakaraNa thatuM nathI. anivRttikaraNanA prathama samayathI darzana 3nA dezapazamanAkaraNa, nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNa thatA nathI. hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA asaMjJI paMcendriyanI sthitisattAnI tulya thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitimattA caurindriyanI sthitisattA tulya thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA teIndriyanI sthitisattA tulya thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA beIndriyanI sthitisattA tulya thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA ekendriyanI sthitisattA tulya thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA palyopama pramANa thAya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 40 ane tenI bane TIkAomAM pAnA naM. 196 upara kahyuM che ke, "darzana 3nI sthitisattA ekendriyanI sthitisattA tulya thayA pachI hajAro sthitighAta pachI darzana 3nI sthitisattA palyopama pramANa thAya che.' tyAra pachInA sthitighAtamAM palyopama pramANa sthitisattA rAkhI zeSa sarva sthitisattAno ghAta thAya che. tyAra pachInA sthitighAtamAM sthApanA saMkhyAmAM bhAga pramANa sthitisattA rAkhI zeSa saMkhyAtA bahubhAga pramANa sthitisattAno ghAta thAya che. A krame hajAro sthitighAta thAya che. tyAra pachInA sthitighAtamAM mithyAtvamohanIyanI sthitisattAnA asaMkhyabahubhAgono ghAta thAya che ane samyakatvamohanIya-mizramohanIyanA saMkhyAtA bahubhAgono ghAta thAya che. A krame hajAro sthitighAto thAya che. tyAra pachI mithyAtvamohanIyanI sthitisattA 1 AvalikA jeTalI rahe che ane samyakRtvamohanIya-mizramohanIyanI sthitisattA palyopama jeTalI rahe che. sthitighAtathI khAlI thatA mithyAtvamohanIyanA daliko samyaktvamohanIya-mizramohanIyamAM naMkhAya che, mizramohanIyanA sakhyAta saMkhyAta Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 77 darzana 3 lapaNA adhikAra darzana 3 kSapaNA vizuddhi pravRtta kara muhUrta)| (aMta | (aMta - muhUtI/ muhUta) | yathA apUrva | darzana no (aMta / karaNa | sarvathA kSaya, sAyika samyagdaSTi |*| g| | gha | cha | | 4 -3anivRttikaraNano * * * * * * * * * prathama samaya, darzana nA ta tha ? dha na pa % 3 4 dezopazamanA-nidhattikaraNa- -anivRttikaraNa - nikAcanAkaraNano viccheda , , , gha, ca, cha, , , Ta = hajAro sthitighAtano kALa ta = darzana 3nI sthitisattA asaMjJI paMcendriyanI sthitisattA tulya thAya. tha = darzana 3nI sthitimattA caurindriyanI sthitisattA tulya thAya. 2 = darzana 3nI sthitisattA teIndriyanI sthitisarA tulya thAya. gha = darzana 3nI sthitisattA beIndrayanI sthitisattA tulya thAya. = darzana 3nI sthitisattA ekendriyanI sthitisarA tulya thAya. v = darzana 3nI sthitisattA 1 palyopama thAya. havethI pachI pachInA sthitighAtamAM saMkhyAtA bahubhAga pramANa sthitino ghAta kare. = havethI pachI pachInA sthitighAtamAM mithyAtvamohanIyanI asaMkhyabahubhAga pramANa sthitino ghAta kare, samyakatvamohanIya-mizramohanIyanI saMkhyAtAbahu bhAga pramANa sthitino ja ghAta kare. = mithyAtvamohanIyanI sthitisattA 1 AvalikA thAya, samyakatvamohanIyajmazramohanIyanI sthiti sattA palyopama/asaMkhya thAya. havethI samyakatvamohanIyamizramohanIyanI asaMkhyabahubhAgapramANa sthitino pachI pachInA sthitighAtamAM ghAta kare. = = mizramohanIyanI sthitisattA 1 AvalikA thAya, samyakatvamohanIyanI sthitisattA 8 varSa thAya. ahIM nizcayanayanA mate darzanamohakSapaka kahevAya. havethI pachI pachInA sthitighAtamAM samyakatvamohanIyanI aMtarmuhUrta pramANa sthitino ghAta kare. 3 = aneka sthitighAtakALa N = samyakatvamohanIyanA sthitighAta pUrA thayA. zeSa sthiti udayathI bhogave. ahIM kRtakaraNa kahevAya. 3 = samyakatvamohanIyanI zeSa sthiti 2 = samyakatvamohanIyano kSaya. ahIM darzana 3no sarvathA kSaya thavAthI kSAyika samyagdaSTi kahevAya. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 78 darzana 3 kSapaNA adhikAra daliko samyakatvamohanIyamAM naMkhAya che ane samyakatvamohanIyanA daliko svasthAnamAM nIcenI sthitimAM naMkhAya che. mithyAtvamohanIyanA 1 AvalikAnA daliko sTibukasaMkramathI samyakatvamohanIyamAM naMkhAya che. Ama mithyAtvamohanIyano kSaya thAya che. mithyAtvamohanIyanI sthitisattA na AvalikA pramANa thayA pachInA sthitighAtamAM samyaktvamohanIya-mizramohanIyanI sthitisattAnA asaMkhya bahubhAgono ghAta thAya che ane eka asaMkhyAtamo bhAga rahe che. pachInA sthitighAtamAM te asaMkhyAtamA bhAganA asaMkhya bahubhAgono ghAta thAya che ane eka asaMkhyAtamo bhAga rahe che. Ama keTalAka sthitighAta bAda mizramohanIyanI sthitisattA 1 AvalikA mAtra rahe che ane samyatvamohanIyanI sthitisattA 8 varSa pramANa rahe che. te vakhate badhA vidano dUra thavAthI nizcayanayanA mate darzanamohanIyakSapaka kahevAya che. mizramohanIyanA 1 AvalikAnA daliko stibukasaMkramathI samyakatvamohanIyamAM naMkhAya che. Ama mizramohanIyano kSaya thAya che. samyakatvamohanIyanI sthitisattA 8 varSa pramANa thAya tyArathI tenA aMtarmuhUrta pramANa sthitikhaMDono ghAta thAya che. temanAM daliko udayasamayathI guNazreNizIrSa sudhI asaMkhyaguNAkAre naMkhAya che. tyAra pachI caramasthiti sudhI vizeSahIna-vizeSahIna daliko naMkhAya che. Ama dvicarama sthitikhaMDa sudhI aMtarmuhUrta pramANavALA ane pUrva pUrva sthitikhaMDathI uttarottara asaMkhya guNa pramANavALA aneka sthitikhaMDono ghAta thAya che ane temanA daliko upara kahyA pramANe nAMkhe che. dicarama sthitikhaMDa karatA carama sthitikhaMDa saMkhyAtaguNa che. temAM guNazreNino saMkhyAtamo bhAga ane tenI uparanI saMkhyAtaguNa sthitio khAlI thAya che. te dalito udayasamayathI navA guNazreNizIrSa sudhI pratisamaya asaMkhyaguNAkAre naMkhAya che. Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darzana 3 kSapaNA adhikAra 179 samyakatvamohanIyano carama sthitikhaMDa khAlI thatA te jIva kRtakaraNa kahevAya che. kRtakaraNa avasthAmAM jIva kALa paNa kare ane cAramAMthI koIpaNa eka gatimAM jaI zake. te devagatimAM jAya to vaimAnika deva thAya. te narakagatimAM jAya to 1lI narakamAM jAya. te manuSyagati-tiryaMcagatimAM jAya to asaMkhya varSanA AyuSyavALo manuSya ke tiryaMca thAya. tyAre tene koIpaNa vezyA hoya. te te gatimAM te samyaktvamohanIyanI zeSa sthitine bhogavIne khapAve ane kSAyika samyaktva pAme. jo devagatimAM ke narakagatimAM jaIne kSAyikasamyaktva pAme to tyAMthI manuSya thaI mokSe jAya. Ama trIjA bhave mokSe jAya. jo manuSyagatimAM ke tiryaMcagatimAM asaMkhya varSanA AyuSyavALA manuSyamAM ke tiryaMcamAM jaIne kSAyika samyakatva pAme to tyAMthI deva thaIne pachI manuSya thaIne mokSe jAya. Ama cothA bhave mokSe jAya. koIka jIva kRSNa vAsudeva ane duSpasahasUrinI jema narakamAM ke devamAM jaIne pachI manuSya thaIne pharI deva thAya. pachI te pharI manuSya thaIne mokSe jAya. Ama pAMcamA bhave mokSe jAya. jo kRtakaraNa avasthAmAM jIva kALa na kare to te ja bhavamAM samyakatvamohanIyanI zeSa sthitine bhogavIne khapAve. Ama samyaktvamohanIyano kSaya thatA te kSAyika samyagdaSTi bane. jo teNe pUrve AyuSya ane jinanAmakarma na bAMdhyuM hoya to te avazya te ja bhavamAM kSapakazreNi mAMDe. jo teNe pUrve vaimAnika devanuM AyuSya bAMdhyuM hoya to te te ja bhavamAM upazamazreNi mAMDI zake. jo teNe pUrve anya traNa gatinuM AyuSya bAMdhyuM hoya to te eka paNa zreNi mAMDI na zake. jo teNe pUrve jinanAmakarma bAMdhyuM hoya to te devagatimAM ke narakagatimAM jaIne pachI manuSya thaIne mokSe jAya. Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 180 darzana 3 upazamanA adhikAra lAyopathamika samyagdaSTi jo upazamazreNi mAMDe to pahelA darzana 3nI upazamanA kare. te A pramANe - (7) darzana 3 upazamanA adhikAra anaMtAnubaMdhI nI visaMyojanA karIne 6DhA-7mAM guNaThANe rahelo jIva darzana 3nI upazamanA kare che. temAM pUrve kahyA mujaba pUrvabhUmikA ane traNa karaNI kare che. aMtarakaraNa karatI vakhate mithyAtvamohanIya ane mizramohanIyanI prathama sthiti 1 AvalikA jeTalI rAkhe, samyakatvamohanIyanI prathama sthiti aMtarmuhUrta jeTalI rAkhe. darzana 3nA aMtarakaraNanA daliko samyakatvamohanIyanI prathamasthitimAM nAMkhe che. aMtarakaraNa karyA pachI mithyAtvamohanIya ane mizramohanIyanI prathamasthitinI 1 AvalikAnA daliko stibukasaMkramathI samyakatvamohanIyamAM saMkramAve che. samyakatvamohanIyanI prathama sthitinA daliko udaya dvArA bhogave che. aMtarakaraNa karyA pachI pahelA samayathI bIjI sthitimAM rahela darzana 3nA dalikone pratisamaya asaMkhyaguNAkAre upazamAve che. samyakRtvamohanIyanI prathamasthiti bhogavAI jatA aMtarakaraNanA prathamasamaye bIjI sthitimAM rahela darzana 3nA badhA daliko upazAMta thaI gayA hoya che. tethI upazamasamyaktvanI prApti thAya che. aMtarakaraNanA prathama samayathI aMtarmuhUrta sudhI mithyAtvamohanIya ane mizramohanIyanA daliko guNasaMkramathI samyaktvamohanIyamAM saMkramAve che. tyAra pachI temano vidhyAsakrama thAya che. Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 8 1 darzana 3 upazamanA adhikAra darzana 3nI upazamanA anivRttikaraNa samyaktvamohanIya (aMtamuhUrta) ga ca a 8 ba 6 ka. - 8 aMtara vizuddhi | - yathApravRtta| apUrva,, karaNa | karaNa | saMkhyAtA bahubhAga (aMtamuhUrta) (aMtamuhUrta (aMtarmuhUrta) prathama- upazama | ba | sthiti samyadha |(aMtarmuhUta)| kRtyakALa (aMtarmuhUrta) : 4 = 3 s mithyAtvamohanIya 1 anivRttikaraNa (aMtarmuhUrta) ) - vizuddhi | || yathApravRtta| apUrva1 karaNa | karaNa | saMkhyAtA bahu mAMga 8. baM Tti (aMtarmuhUrta)\(aMtamuhUta)|(aMtarmuhUrta)| aMtara (aMtarmuhUrta) A mizramohanIya 1 La vaO) -- anivRttikaraNa (aMtarmuhUrta) pratha ma ti sthi vizaddhi vayApravRtta-| aparva, saMkhyAtA bahubhAga karaNa | karaNa | (aMtamuhUrta (aMtarmuhUrta)|(aMtarmuhUrta)| baM| ti sthi aMtara (aMtarmuhUta) = 3 s kA A La vaO)| 'zAMta na = darzana 3nI aMtarakaraNakriyA ane samyakatvamohanIyano AgAla zarU thAya. 2 = darzana 3nI upazamanA zarU e = 1 AvalikA va = 1 AvalikA cha = samyakatvamohanIyanA AgAla ane guNazreNIno viccheda = = samyakatvamohanIyanA udIraNA, sthitighAta ane rasaghAtano viccheda Ta = samyakatvamohanIyano udayaviccheda, darzana 3 upazAMta va = aMtarmuhUrta g = mithyAtvamohanIya ane mizramohanIyano guNasaMkramaviccheda-vidhyAtasaMkrama zarU, 7 karmanA sthitighAta-rasaghAta-guNazreNI nivRtta Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 2 cAritramohanIya upazamanA adhikAra darzana 3nI upazamanA karIne saMkleza-vizuddhinA kAraNe jIva hajAro vAra daDhA-7mAM guNaThANe parAvRtti kare che. tyAra pachI cAritramohanIyanI upazamanA kare che. te A pramANe - (8) cAritramohanIya upazamanA adhikAra aupathamika samyagdaSTi ke kSAyika samyagdaSTi cAritramohanIyanI upazamanA kare che. te pUrve kahyA mujaba pUrvabhUmikA ane traNa karo kare che. yathApravRttakaraNa 7mA guNaThANe thAya che, apUrvakaraNa 8mA guNaThANe thAya che, anivRttikaraNa 9mA guNaThANe thAya che. apUrvakaraNamAM sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, navo sthitibaMdha ane badhI avadhyamAna azubhaprakRtiono guNasaMkrama thAya che. apUrvakaraNano saMkhyAtamo bhAga gaye chate nidrA rano baMdhaviccheda thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAto pasAra thayA pachI, eTale ke apUrvakaraNanA saMkhyAtA bahubhAga pasAra thAya ane eka saMkhyAtamo bhAga bAkI rahe tyAre deva 2, paMcendriyajAti, vaikriya ra, AhAraka 2, tejasa zarIra, kAmaNa zarIra, 1lu saMsthAna, varNAdi 4, sukhagati, agurulaghu, upaghAta, parAghAta, ucchavAsa, nirmANa, jina, trasa 4, sthira 5 = 30 prakRtiono baMdhaviccheda thAya che. tyAra pachI ghaNA sthitighAta pasAra thayA pachI apUrvakaraNanA carama samaye hAsya 4no baMdhaviccheda thAya che, hAsya dano udayaviccheda thAya che ane badhA karmonA dezopazamanAkaraNanidhattikaraNa-nikAcanAkaraNano viccheda thAya che. tyAra pachI anivRttikaraNa zarU thAya che. anivRttikaraNanA prathama samaye AyuSya sivAyanA 7 karmonI sthitisattA aMtaHkoDAkoDI sAgaropama pramANa che ane sthitibaMdha Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritramohanIyopazamanAntargata yathApravRttakaraNa yathApravRttakaraNa sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi na thAya. pratisamaya anaMtaguNa vizuddha. yathApravRttakaraNa, apUrvakaraNa cAritramohanIyopazamanAntargata apUrvakaraNa -apUrvakaraNa -- sUkSma anivRttikaraNa--- saMpa0 - upazAMtAddhA yathApravRttakaraNa kapa kha pha ga gha ca cha ja jha Ta Tha Da Dha = apUrvakaraNa zarU. sthitighAta, rasaghAta, guNazreNi, guNasaMkrama, apUrvasthitibaMdha zarU. * = udayAvalikA (prathama samaye), pa = udayAvalikA (bIjA samaye) vaDha = udayavatI prakRtione guNazreNinikSepa (prathama samaye). ravRDha = anudayavatI prakRtiono guNaNinikSepa (prathama samaye). paDha = udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa (bIjA samaye). Dha = anudayavatI prakRtionA guNazreNinikSepa (bIjA samaye). * = apUrvakaraNano saMkhyAmAM bhAga. 1 = nidrA-2no baMdhaviccheda. saphara = apUrvakaraNanA saMkhyAtA bahu bhAga. a = deva-ra vagere 30 prakRtiono baMdhaviccheda. Tara = apUrvakaraNano chello saMkhyAtamo bhAga. Ta = apUrvakaraNano carama samaya, hAsya-4no baMdhaviccheda, hAsya-6no udayaviccheda. a = guNazreNizIrSa. 18 3 Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 84 anivRttikaraNa aMtaHkroDa sAgaropama pramANa che. jo ke pUrvenA karaNomAM paNa sthitisattA ane sthitibaMdha ATalA pramANanA ja hatA, chatAM ahIM temanI apekSAe sthitisattA ane sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 50 ane tenI banne TIkAomAM pAnA naM. 177 upara kahyuM che ke, "anivRttikaraNanA prathamasamaye AyuSya sivAyanA 7 karmonA sthitisattA ane sthitibaMdha aMtaHkoDAkoDI sAgaropama pramANa che." paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 50nI malayagiri mahArAjakRta TIkAmAM pAnA naM. 177 upara kahyuM che ke, pUrvenA karaNonA sthitisattA ane sthitibaMdha karatA anivRttikaraNanA sthitisattA ane sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna che.' uttarottara sthitibaMdha patyama nyUna kare che. ahIM sthitibaMdhanuM ane sthitisattAnuM alpabahuta A pramANe che - prakRti sthitibaMdhanuM ane sthitisattAnuM alpabadutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya vizeSAdhika (paraspara tulya) mohanIya vizeSAdhika ahIM sudhI sadA sthitibaMdhanuM ane sthitisattAnuM alpabadutva A pramANe ja hoya che, anivRttikaraNamAM jaghanyathI ane utkRSTathI pala sthitikhaMDano ghAta kare che. utkRSTa sthitikhaMDa karatA jadhanya sthitikhaMDa nAno hoya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 51nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 177 upara kahyuM che ke, "jo ke sAte ya karmono sthitighAta bhAja pramANa kahyo che, chatAM paNa nAma-gotranI palyopama pramANa saMkhyAta pramANa saMkhyAta Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAritramohanIyopazamanAntargata anivRttikaraNa anivRttikaraNa - anivRttikaraNa - aMtarakaraNa apUrva karaNa ka kha ga gha ca cha ja jha Ta Tha Da Dha ta tha da dha na pa = anivRttikaraNa zarU. dezopazamanA, nittikaraNa, nikAcanAkaraNa naSTa thAya. = zrutajJAnAvaraNa, bhogAMtarAya, acakSudarzanAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya. #g = anivRttikaraNanA saMkhyAtA bahubhAga. 6 = cakSudarzanAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya. = asaMkSipaMcendriyanA sthitibaMdha tulya sthitibaMdha thAya. 2 = matijJAnAvaraNa, upabhogAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya. 1 = caurindriyanA sthitibaMdha tulya sthitibaMdha thAya. te = vIAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya. gha = teIndriyanA sthitibaMdha tulya sthitibaMdha thAya. naTTa, rUTa, 8, , 38, drata = hajAro sthitighAta. a = beIndriyanA sthitibaMdha tulya sthitibaMdha thAya. tatha = hajAro sthitighAta. = ekendriyanA sthitibaMdha tulya sthitibaMdha thAya. tha = aMtarakaraNakriyA prAraMbha. g, ya, ra, vacha = hajAro sthitighAta. 2 = aMtarakaraNakriyA samApta. = hajAro sthitighAta ragha = anudayavatI prakRtinI prathama sthiti (1 AvalikA). = = asaMkhyasamayamabaddhanI udIraNA zarU. na = udayamAna vedanI prathamasthiti. gna = dAnAMtarAya, mana:paryavajJAnAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya. tapa = udayamAna kaSAyanI prathamasthiti. 2 = avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, lAbhAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya. 1 85 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 sthitibaMdha vaktavyatA sthiti ochI hovAthI tenI sthitighAta alpa che, tenA karatA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAyano sthitighAta vizeSAdhika che, tenA karatA mohanIyanI sthitighAta vizeSAdhika che." hajAro sthitighAta pasAra thayA pachI sthitibaMdha sAgaropamasahasrapRthakatva pramANa thAya che. tyAra pachI anivRttikaraNanA saMkhyAtA bahubhAga pasAra thAya ane eka saMkhyAtamo bhAga bAkI rahe tyAre sthitibaMdha asaMjJI paMcendriyanA sthitibaMdha tulya thAya che, eTale ke nAma-gotranI sthitibaMdha 2000 sAgaropama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIyaaMtarAyano sthitibaMdha 1990 sAgaropama pramANa thAya che ane mohanIyanI sthitibaMdha 4000 sAgaropama pramANa thAya che. tyAra pachI ghaNA sthitighAta pasAra thayA pachI sthitibaMdha caurindriyanA sthitibaMdha tulya thAya che, eTale ke nAma-gotranI sthitibaMdha 200 sAgaropama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIyaaMtarAyano sthitibaMdha 199 sAgaropama pramANa thAya che ane mohanIyanI sthitibaMdha 400 sAgaropama pramANa thAya che. tyAra pachI ghaNA sthitighAta pasAra thayA pachI sthitibaMdha teIndriyanA sthitibaMdha tulya thAya che, eTale ke nAma-gotranI sthitibaMdha 100 sAgaropama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIyaaMtarAyanI sthitibaMdha 150 sAgaropama pramANa thAya che ane mohanIyanI sthitibaMdha 200 sAgaropama pramANa thAya che. tyAra pachI ghaNA sthitighAta pasAra thayA pachI sthitibaMdha beIndriyanA sthitibaMdha tulya thAya che, eTale ke nAma-gotranI sthitibaMdha che. sAgaropama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIya 9 Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitibaMdha vaktavyatA 187 aMtarAyanI sthitibaMdha 25 sAgaropama pramANa thAya che, mohanIyano sthitibaMdha 10 sAgaropama pramANa thAya che. tyAra pachI ghaNA sthitighAta pasAra thayA pachI sthitibaMdha ekendriyanA sthitibaMdha tulya thAya che, eTale ke nAma-gotranI sthitibaMdha : sAgaropama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIya-aMtarAyano sthitibaMdha 3 sAgaropama pramANa thAya che ane mohanIyano sthitibaMdha sAgaropama pramANa thAya che. tyAra pachI hajAro sthitighAta pasAra thayA pachI nAma-gotranI sthitibaMdha 1 palyopama pramANa thAya che, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIya-aMtarAyano sthitibaMdha 1 palyopama pramANa thAya che ane mohanIyano sthitibaMdha 2 palyopama pramANa thAya che. ahIM sudhI sthitibaMdhanuM alpabadutva pUrve kahyA mujaba ja hoya che. sthitisattAnuM alpabadutva paNa sthitibaMdhanA alpabadutvanI jema ja hoya che. ahIM sudhI badhA karmono navo navo sthitibaMdha pUrvapUrvanA sthitibaMdha karatA palyopama khUna thAya che. je karmano sthitibaMdha jyAre 1 palyopama pramANa thAya tyArathI teno navo navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. tethI havethI nAma-gotrano navo navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che, zeSakarmono navo navo sthitibaMdha palyopama nyUna thAya che. tyAre sthitibaMdhanuM alpabahatva A pramANe che. sthitibaMdhanuM alpabadutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya | saMkhyAtaguNa (paraspara tulya) mohanIya vizeSAdhika sakhyAta khyAta Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 8 8 sthitibaMdha vaktavyatA Ama hajAro sthitibaMdha vItyA pachI jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya ane aMtarAyanI sthitibaMdha 1 palyopama pramANa thAya che ane mohanIyano sthitibaMdha 1 palyopama pramANa thAya che. tyAre nAma-gotranI sthitibaMdha patyApaka pramANa thAya che. tyArathI jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya ane aMtarAyano navo navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che, mohanIyano navo navo sthitibaMdha palyopama vna thAya che. tyArathI sthitibaMdhanuM alpabahuta A pramANe thAya che - saMkhyAta sakhyAta prakRti sthitibaMdhanuM abadutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya saMkhyAtaguNa (paraspara tulya) mohanIya saMkhyAtaguNa tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI mohanIyano sthitibaMdha 1 palyopama pramANa thAya che. tyArathI mohanIyano navo navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. tyAre zeSa karmono sthitibaMdha patyA pramANa thAya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabadutva A pramANe che - khyAta prakRti sthitibaMdhanuM aNbahutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya saMkhyAtaguNa (paraspara tulya) mohanIya saMkhyAtaguNa . kaSAyaprAbhRtacUrNinA cAritramohanIya upazamanA adhikAramAM pAnA naM. 1826 upara ahIM mohanIyanI sthitibaMdha 1 palyopama pramANa kahyo Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 189 saMkhyAta sakhyAta sakhyAta sthitibaMdha vaktavyatA mohanIyano sthitibaMdha patyA pramANa thayA pachI nAmagotrano navo navo sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna thAya che, eTale ke palyopama pramANa thAya che, zeSa karmono navo navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 37nI bane TIkAomAM pAnA naM. 38, 40 upara kahyuM che ke, "mohanIyanA saMkhyAtaguNahIna sthitibaMdha pachI ghaNA sthitibaMdho gaye chate mohanIyano paNa sthitibaMdha palyopama pramANa thAya che. tyAra pachI nAma-gotrano sthitibaMdha asaMkhya guNahIna thAya che.' AmAM mohanIyano saMkhyAtaguNahIna sthitibaMdha thayA pachI ghaNA sthitibaMdho pasAra thayA pachI mohanIyanI sthitibaMdha palyopama pramANa thAya che ema kahyuM che, paNa vAstavamAM mohanIyano pahelo saMkhyAtaguNahIna sthitibaMdha e ja palyopama pramANa sthitibaMdha che. tethI karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 37nI banne TIkAomAM upara pramANe je kahyuM che te ghaTatuM nathI. paMcasaMgraha upazamanAkaraNanI gAthA 54-5panI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 178-179 upara kahyuM che ke, "mohanIyano sthitibaMdha palyopama pramANa thAya tyAra pachI teno anya sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. mohanIyano sthitibaMdha patyApaka pramANa thaye chate nAma-gotrano anya sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna thAya che, eTale ke palyopama pramANa thAya che." A mata barAbara lAge che. ahIM tattva kevaLIgamya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabahuta A pramANe che - prakRti sthitibaMdhanuM alpabadutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya asaMkhyaguNa (paraspara tulya) mohanIya saMkhyAtaguNa saMkhyAta asaMkhya Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19) sthitibaMdha vaktavyatA tyAra pachI ghaNA sthitibaMdho pasAra thayA pachI jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya ane aMtarAyano navo navo sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna thAya che, eTale ke palyopama pramANa thAya che. tyAre sthitibaMdhanuM alpabahuta A pramANe che - prakRti sthitibaMdhanuM alpabadutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya asaMkhyaguNa (paraspara tulya) mohanIya asaMkhyaguNa tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI eka sAthe mohanIyano navo navo sthitibaMdha potAnA pUrva pUrva sthitibaMdha karatA asaMkhya guNahIna thAya che ane jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAyanA sthitibaMdha karatA paNa asaMkhyaguNahIna thAya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabadutva A pramANe che - sthitibaMdhanuM aNbahutva nAma, gotra alpa (paraspara tulya) mohanIya asaMkhyaguNa jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya asaMkhyaguNa (paraspara tulya) tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI eka sAthe mohanIyano navo sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdha karatA paNa asaMkhyaguNahIna thAya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabadutva A pramANe 1. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 38nI banne TIkAomAM kahyuM che ke, "ahIM bIjo koI vikalpa (mohanIyano navo sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdhanI samAna ke saMkhyAtaguNahIna thAya che evo vikalpa) karavo nahIM.' Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ritibaMdha vaktavyatA 191 sthitibaMdhanuM aNbahutva mohanIya alpa nAma, gotra asaMkhyaguNa (paraspara tulya) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, aMtarAya asaMkhyaguNa (paraspara tulya) tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyanI sthitibaMdha vedanIyanA sthitibaMdha karatA asaMkhyaguNahIna thAya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabadutva A pramANe prakRti mohanIya nAma, gotra jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya veidanIya sthitibaMdhanuM aNbahutva alpa asaMkhyaguNa (paraspara tulya) asaMkhyaguNa (paraspara tulya) asaMkhyaguNa tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyano sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdha karatA asaMkhya guNahIna thAya che. ahIM sthitibaMdhanuM alpabadutva A pramANe che - sthitibaMdhanuM abhabahutva alpa prakRti mohanIya jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya nAma, gotra vedanIya asaMkhyaguNa (paraspara tulya) asaMkhyaguNa (paraspara tulya) vizeSAdhika 1. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 57nI banne TIkAomAM pAnA naM. 179, 180 upara ahIM asaMkhyaguNa kahyuM che. Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 2 e dezaghAtIrasabaMdha tyAra pachI saMkhyAtA varSano sthitibaMdha prAraMbha na thAya tyAM sudhI A ja krame alpabahuta pravarte che. sarvatra sthitisattAnuM alpabahuta sthitibaMdhanA alpabahuta pramANe jANavuM. jyArathI badhA karmono palyopama pramANa sthitibaMdha thAya tyArathI asaMkhyasamayamAM baMdhAyelA karmonI ja udIraNA thAya che, eTale ke baMdhAtI sthitithI samayAdi cUna je sattAgata sthitio che temAMthI karmonI udIraNA thAya che, uparanI sthitiomAMthI karmonI udIraNA thatI nathI, kemake te sthitionA daliko ghaNA kALa pUrve baMdhAyelA hovAthI temano kSaya thaI gayo hoya che. pUrve thoDA dalikonI udIraNA thatI hatI. have ghaNA dalikonI udIraNA thAya che. eTale ke asaMkhya samayomAM baMdhAyelA dalikonI udIraNA thAya che. dezaghAtIrasabaMdha : jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyano sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdha karatA asaMkhyaguNahIna thAya tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI dAnAMtarAya ane mana:paryavajJAnAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa ane lAbhAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI zrutajJAnAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa ane bhogAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI cakSudarzanAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI matijJAnAvaraNa ane upabhogAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI vIryaMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. zreNi nahIM mAMDanArA jIvo A prakRtiono sarvaghAtI rasa bAMdhe che. aMtarakaraNakriyA - vIryaMtarAyanA dezaghAtI rasabaMdha pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI anaMtAnubaMdhI 4 sivAyanA Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarakaraNakriyA 193 12 kaSAya ane 9 kaSAya = 21 prakRtionuM aMtarakaraNa kare che. je kaSAya ane je vedano udaya hoya temanI prathama sthiti temanA udayakALa jeTalI rAkhe che. zeSa 11 kaSAya ane 8 nokaSAyanI prathamasthiti 1 AvalikA jeTalI rAkhe che. aMtarakaraNakriyA eka sthitibaMdha ke eka sthitighAtanA kALamAM kare che. aMtarakaraNa prathamasthiti karatA saMkhyAtaguNa che. cAra kaSAya ane traNa vedanA udayakALanuM alpabadutva prakRti udayakALanuM alpabadutva napuMsakaveda, strIveda | alpa (paraspara tulya) puruSaveda saMkhyAtaguNa saMjavalana krodha vizeSAdhika saMjavalana mAna vizeSAdhika saMjavalana mAyA vizeSAdhika saMjavalana lobha vizeSAdhika cAritramohanIyanI prakRtionA aMtarakaraNanI viSamatA anudayavALA 11 kaSAya ane 8 nokaSAya prathamasthiti - aMtara (aMtarmuhUrta) - bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) 1 AvalikA 1. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 42nI cUrNimAM pAnA naM. 48 upara kahyuM che ke 'puruSavedanA udayakALa karatA napuMsakaveda ane strIvedano udayakALa saMkhyAtamo bhAga nyUna che. arthAt napuMsakaveda ane strIvedanA udayakALa karatA puruSavedano udayakALa saMkhyAtamo bhAga adhika che." Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 aMtarakaraNanI viSamatA napuMsakaveda bIjIsthiti (saMkhyAnA varSa) prathamasthiti aMtara (aMtamuhUrta) - aMtamuhUrta strIveda bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) prathamasthiti aMtara (aMtarmuhUta) - aMtamuhUrta (napuMsakavedanI prathamasthiti tulya) puruSaveda prathamasthiti - aMtara (aMtarmuhUta) - bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) aMtamuhUrta (napuMsakaveda-strIvedanI prathama sthiti karatA saMkhyAtaguNa) saMjavalana krodha prathamasthiti -aMtara (aMtarmuhUtI bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) aMtarmuhUrta (puruSavedanI prathama sthiti karatA vizeSAdhika) saMvalana mAna prathamasthiti -aMtara (aMtarmuhUrta)- bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) aMtamuhUrta (saMjavalana krodhanI prathamasthiti karatA vizeSAdhika) saMjvalana mAyA prathamasthiti - aMtara (aMtarmuhUrta) - bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) aMtamuhUrta (saMvalana mAnanI prathamasthiti karatA vizeSAdhika) saMjvalana lobha prathamasthiti - aMtara (aMtarmuhUrta) - bIjIsthiti (saMkhyAtA varSa) aMtamuhUrta (saMjvalana mAyAnI prathamasthiti karatA vizeSAdhika) Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi 195 saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanArane apratyAkhyAnAvaraNIya krodha ane pratyAkhyAnAvaraNIya krodhano upazama na thAya tyAM sudhI saMjavalana krodhano udaya hoya. saMjavalana mAnanA udaye upazamazreNi mAMDanArane apratyAkhyAnAvaraNIya mAna ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAnano upazama na thAya tyAM sudhI saMjavalana mAnano udaya hoya. saMjavalana mAyAnA udaye upazamazreNi mAMDanArane apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAyAno upazama na thAya tyAM sudhI saMjavalana mAyAno udaya hoya. saMjavalana lobhanA udaye upazamazreNi mAMDanArane apratyAkhAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhano upazama na thAya tyAM sudhI saMjavalana lobhano udaya hoya. Ama badhA karmono aMtarakaraNano uparano bhAga samAna sthitivALo che, paNa nIceno bhAga viSama sthitivALo che. aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi jemano baMdha ane udaya che te prakRtionA aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi baMdhavALI ane udayavALI prakRtinI sthitilatA +84 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 1 1 1 1 1 1 1 1 1 + + + + + + + + + + > + + ++ <<- prathama sthiti (aMtamuhUrta) - umerAtI sthitio - bIjIsthiti - | (aMtarmuhUrta) (saMkhyAtA varSa) je prakRtiono mAtra udaya hoya temanA aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi mAtra udayavALI prakRtinI sthitilatA | \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \ \. > + + ++ ++ +++ + - prathama sthiti (aMtarmuhUrtA) - umerAtI sthitio - bIjIsthiti - (aMtarmuhUrta) (saMkhyAtA varSa) Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 196 aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi je prakRtiono mAtra baMdha hoya temanA aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi mAtra baMdhavALI prakRtinI sthitilatA A A A A A A 5 5 5 5 5 5 5 5 - prathama sthiti (aMtamuhUrta) - umerAtI sthitio *- bIjIsthiti | (aMtarmuhUta) (aMtarmanI (saMkhyAtA varSa) je prakRtiono baMdha ane udaya na hoya temanA aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi baMdha ane udaya vinAnI prakRtinI sthitilatA -umerAtI sthitionuM | (aMtamuhUrta) - prathama sthiti (aMtarmuhUrta) - - bIjIsthiti - badhdhamAna paraprakRtinI (saMkhyAtA varSa) sthitilatA 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 ++ +++ ++++++++++ (T - - badhyamAna prakRtinI zeSa sthiti baMdhAvalikA aMtarakaraNanA daliko nAMkhavAnI vidhi (1) je karmono baMdha ane udaya hoya temanA aMtarakaraNanA daliko temanI prathamasthitimAM ane bIjIsthitimAM nAMkhe che. dA.ta. puruSavedanA udaye upazamazreNi mAMDanAra puruSavedanA aMtarakaraNanA daliko puruSavedanI prathamasthiti ane bIjIsthitimAM nAMkhe che. je karmono mAtra udaya ja hoya, baMdha na hoya, temanA aMtarakaraNanA daliko temanI prathamasthitimAM ja nAMkhe che, bIjIsthitimAM nAMkhato nathI. dA.ta. strIvedanA udaye upazamazreNi mAMDanAra strIvedanA aMtarakaraNanA daliko strIvedanI prathamasthitimAM ja nAMkhe che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 vastuo 197 (3) je karmono udaya na hoya, mAtro baMdha hoya, temanA aMtarakaraNanA daliko temanI bIjIsthitimAM ja nAMkhe che, prathamasthitimAM nAMkhato nathI. dA.ta. saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanAra zeSa saMjavalana kaSAyonA aMtarakaraNanA daliko temanI bIjI sthitimAM ja nAMkhe che. (4) je karmono baMdha ke udaya na hoya temanA aMtarakaraNanA dalito baMdhAtI paraprakRtimAM nAMkhe che. dA.ta. apratyAkhyAnAvaraNIya krodha-pratyAkhyAnAvaraNIya krodhanA aMtarakaraNanA daliko baMdhAtA saMjavalana krodhamAM nAMkhe che. 7 vastuo - aMtarakaraNa karyA pachInA samayathI eka sAthe 7 vastuo zarU thAya che. te A pramANe che - (1) puruSaveda ane saMjavalana 4no AnupUrvI saMkrama thAya che. puruSavedanA daliko saMjavalana krodha vageremAM ja nAMkhe che. saMjavalana krodhanA daliko saMjavalana mAna vageremAM ja nAMkhe che, puruSavedamAM nahIM. saMjavalana mAnanA daliko saMjavalana mAyA vageremAM ja nAMkhe che, puruSaveda-saMjavalana krodhamAM nahIM. saMjavalana mAyAnA daliko saMjavalana lobhamAM ja nAMkhe che, puruSaveda-saMjavalana krodha-saMjavalana mAnamAM nahIM. (2) saMjavalana lobhano saMkrama na thAya. (3) baMdhAtA dalikonI cha AvalikA pachI udIraNA thAya che. ahIM sudhI baMdhAtA dalikonI baMdhAvalikA pachI udIraNA thatI hatI. (4) mohanIyanA 1 chANiyA rasanA baMdha ane udaya thAya che. jo ke ekAMtavizuddha adhyavasAyasthAna kSapakazreNimAM ja hovAthI Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 198 7 vastuo 1 ThANiyo rasa tyAM ja baMdhAya che, chatAM ahIM sarvavizuddha 2 ThANiyo rasa utkRSTa 1 DhANiyA rasanI ghaNo samAna hovAthI teno 1 DhANiyA rasa tarIke upacAra karyo hoya ema saMbhave che. tattva kevaLIgamya che. (5) mohanIyano saMkhyAtA varSanI sthitibaMdha thAya che. (6) mohanIyanI saMkhyAtA varSanI udIraNA thAya che, eTale ke pUrve bAMdhelA ke tyAre bAMdhelA karmonA saMkhyAtA varSa pramANa sthitisthAnonA dalikonI udIraNA thAya che. (7) mohanIyano uttarottara sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che, zeSakarmono uttarottara sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna thAya che.' 1. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 63, 64 ane temanI banne TIkAomAM pAnA naM. 189, 190 upara sAtamI vastu A pramANe kahI che, napuMsakavedano asaMkhyaguNAkAre upazama kare che.' kaSAyaprAbhRtacUNinA sUtra 240mAM pAnA naM. 1838 upara 7 vastuo A pramANe kahI che - (1) mohanIyano AnupUrvI saMkrama thAya. (2) saMjavalana lobhano saMkrama na thAya. (3) mohanIyano 1 kANiyo rasa baMdhAya. (4) napuMsakavedano prathamasamayaupazAmaka thAya. (5) baMdhAtA dalikonI cha AvalikA pachI udIraNA thAya. (6) mohanIyanA 1 DhANiyA rasano udaya thAya. (7) mohanIyano saMkhyAtA varSano sthitibaMdha thAya. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 43-44nI cUNimAM pAnA naM. 51-53 upara 7 vastuo A pramANe kahI che - (1) mohanIyano AnupUrvI saMkrama thAya. (2) saMjavalana lobhano saMkrama na thAya. (3) baMdhAtA dalikonI 6 AvalikA pachI udIraNA thAya. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ napuMsakavedaupazamanA 199 napuMsakavedaupazamanA :- aMtarakaraNa karyA pachInA samayathI napuMsakaveda upazamAvavAnuM zarU kare che. prathama samaye thoDA daliko upazamAve che. bIjA samaye asaMkhyaguNa daliko upazamAve che. trIjA samaye asaMkhyaguNa daliko upazamAve che. ema carama samaya sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa dalikone upazamAve che. dvicarama samaya sudhI pratisamaya upazamatA daliko karatA asaMkhyaguNa daliko saMkramAve che. carama samaye saMkramatA daliko karatA upazamatA daliko asaMkhyaguNa che. napuMsakavedopazamanA zarU kare tyArathI pratisamaya badhA karmonA udIraNAnA daliko alpa hoya che, udayanA daliko asaMkhya guNa hoya che. Ama hajAro sthitibaMdha jAya eTale napuMsakaveda sarvathA upazAMta thAya che. strIvedaupazamanA :- tyAra pachI te ja rIte strIveda upazamAvavAnuM zarU kare che. tyAre ja navo sthitibaMdha ane navo sthitighAta thAya che. strIvedopazamanAkALano saMkhyAtamo bhAga pasAra thAya tyAre jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyano saMgAtA varSa (4) mohanIyano 1 kANiyo rasa baMdhAya. (5) napuMsakavedanI upazamanAno prAraMbha thAya. (6) mohanIyanI saMkhyAtA varSanI udIraNA thAya. (7) mohanIyano saMgAtA varSanI sthitibaMdha thAya. 1. kaSAyaprAbhRtapUrNimAM pAnA naM. 1843 upara, dhavalAmAM ane labdhisAra gAthA 253nI saMskRta TIkAmAM napuMsakavedanI upazamanAnI vidhi A pramANe kahI che, "prathama samaye udIraNAgata dravya alpa che, tenA karatA udayagata dravya asaMkhyaguNa che, tenA karatA saMkramanu dravya asaMkhyaguNa che, tenA karatA upazamatu dravya asaMkhyaguNa che. carama samaya sudhI A ja rIte jANavuM." juo ame lakhela "upazamanAkaraNa vistRta gujarAtI vivecana bhAga 1, pAnA naM. 170." Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ napuMsakavedopazamanA - aMtarakaraNa - 20) dvitIyasthiti upazamyamAna dalika a ka kha ga gha paramAM saMkrama te = aMtarakaraNakriyAkALa va = (1) mohanIyano AnupUrvI saMkrama, (2) saMjavalana lobhano asaMkrama, (3) mohanIyana ekasthAnika rasabaMdha ane rasoya, (4) mohanIyanI saMkhyAtA varSanI udIraNA, (5) mohanIyano saMkhyAtA varSano sthitibaMdha, (6) badhyamAna dalikonI cha AvalikA bAda udIraNA, (3) napuMsakaveda upazamanA, A 7no prAraMbha #g = napuMsakavedanI prathama sthiti. (1 AvalikA) na = napuMsakavedopazamanAno kicaramasamaya. va thI 1 sudhI - upazamyamAna dalika karatA saMkrama, dalika asaMkhyaguNa. gha = napuMsakavedopazamanAno caramasamaya. saMkramatA dalika karatA upazamyamAna dalika asaMkhyaguNa. napuMsakaveda sarvathA upazAMta. cha = aMtarakaraNa. dha = napuMsakavedopazamanA kALa. napuMsakavedaupazamanA Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ strIvedaupazamanA 2 ) 1 napuMsakavedanI upazamanA 2 - ja ra va ) V 0i 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 | 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 | aMtamuhUrtanA 0 0 (napuMsakavedanI bIjI sthitimAM rahelA daliko ) 0 0 : 0 0 0 O 0 0 0 0 0 0 0 samayo 0 0 0 0 0 0. 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 | 10000 20 0001 20 0 0 0 40 0 0 0 40 0000 80 0000 80 0 0 0 0 160 0 0 0 0 160 00000 320 0i0000 320 00000 640 00000 640 000000) 1,280 000000e Dhicarama1,280 000000 2,560 0000001 15 2,560 0000000 5,120 0000000 ' samaya sudhI upazamatA 5,120 0000000 10,240 0000000 11 10,24000000000 20,480 00000000 dalika karatA saMkramadalika 20,480 00000000 40,960 0000000 13 40,960000000000 81,920 0i0000000ba asaMkhya guNa 14 81,920000000000 1,63,840 00000000015 655360 00000000 3, 27,680 00000000d - carama samaye ja napuMsakaveda << saMkramatA dalika | sarvathA upazAMta karatA upazamatu uzamatu dalika saMkrama, dalika dalika asaMkhyaguNa uttarottara samaye asaMkhyaguNa uttarottara samaye asaMkhya guNa asaMkhya = 2, aMtarmuhUrta = 15 samaya (strIveda ane hAsya danI upazamanA napusaMkavedanI upazamanA pramANe jANavI) J S pramANa sthitibaMdha thAya che. tyArathI temano uttarottara sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. tyArathI mohanIya sivAyanI 12 dezaghAtI prakRtio (jJAnAvaraNa 4, darzanAvaraNa 3, aMtarAya 5) no 1 kANiyo rasa baMdhAya che. Ama hajAro sthitibaMdha pasAra thAya eTale strIveda sarvathA upazAMta thaI jAya che. hAsya 6 ane puruSavedanI upazamanA :- tyAra pachI te ja rIte hAsya 6 ane puruSaveda = 7 prakRtione upazamAvavAnuM zarU Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ strIvedopazamanA 20 2 - aMtarakaraNa - dvitIyasthiti upazamyamAna dalika a pa ka kha ga gha paramAM saMkrama mA = aMtarakaraNakriyAkALa paza = napuMsakavedopazamanAkALa va = strIvedopazamanA prAraMbha uM = strIvedopazamanA kALano saMkhyAtamo bhAga. I = jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa ane aMtarAyanA saMkhyAtA varSanA sthitibaMdhano prAraMbha, kevaLa-2 sivAya ghAtI-3nI uttaraprakRtionA 1 DhANiyA rasabaMdhano prAraMbha. 1 = strIveda sarvathA upazAMta * = strIvedopazamanA kALa. strIvedaupazamanA Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hAsya 6 ane puruSavedanI upazamanA 203 kare che. tyAre ja navo sthitibaMdha ane navo sthitighAta zarU thAya che. A 7 prakRtinA upazamanAkALano saMkhyAmAM bhAga pasAra thAya tyAre nAma-gotranI saMkhyAtA varSa pramANa sthitibaMdha thAya che, vedanIyano asaMkhya varSa pramANa sthitibaMdha thAya che. te sthitibaMdha pUrNa thayA pachI vedanIyano paNa sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa thAya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 67nI svopajJaTIkAmAM pAnA naM. 191 upara kahyuM che ke, "sAta nokaSAyanA upazamanAkALano saMkhyAtamo bhAga pasAra thAya tyAre nAma-gotrano saMkhyAtA varSa pramANa sthitibaMdha thAya ane vedanIyano asaMkhya varSa pramANa sthitibaMdha thAya. tyAra pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI badhA karmono saMgAtA varSa pramANa sthitibaMdha thAya che." kaSAyaprAbhRtacUrNimAM sUtra 181 mAM pAnA naM. 1847 upara kahyuM che ke, "sAta nokaSAyonA upazamanAkALano saMkhyAtamo bhAga pasAra thayA pachI nAma, gotra ane vedanIyano saMkhyAtA varSa pramANa sthitibaMdha thAya che. je karmonI sthitibaMdha jyAre saMkhyAnA varSa pramANa thAya tyArathI temano uttarottara sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. puruSavedanI prathamasthitinI ra AvalikA bAkI hoya tyAre puruSavedano AgAlaviccheda thAya che ane puruSavedanI pataohatA naSTa thAya che. tyArathI ja hAsya 6nA daliko puruSavedamAM saMkramatA nathI, paNa saMjavalana kaSAyomAM ja saMkrame che. puruSavedanI prathama sthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre teno udIraNAviccheda thAya che. badhA karmonI saMkhyAtA varSa pramANa sthitibaMdha thayA pachI hajAro sthitibaMdha pasAra thayA pachI hAsya 6 sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAre puruSavedanI prathama sthitimAM mAtra 1 samayanI sthiti bAkI hoya che. eTale ke puruSavedodayanA carama samaye hAsya 6ne sarvathA upazamAve che. tyAre puruSavedano Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 204 hAsya 6 ane puruSavaMdanI upazamanA sthitibaMdha 16 varSanA thAya che ane saMjavalana sanI sthitibaMdha saMkhyAtA hajAra varSa pramANa thAya che. puruSavedanI 1 samayanI sthiti udaya vaDe bhogavAya che. te ja samaye puruSavedano baMdhaviccheda ane udayaviccheda thAya che. pachI te jIva avedI thAya che. avedakakALanA prathama samaye puruSavedanA samaya nyUna ra AvalikAmAM baMdhAyelA daliko anupazAMta hoya che, zeSa badhA daliko upazAMta thaI gayA hoya che, kemake koIpaNa samaye baMdhAyela dalika baMdhAvalikA pasAra thayA pachI upazamAve. te upazamatA ke saMkramatA paNa 1 AvalikA thAya che. anupazAMta dalikone avedakakALanI samaya nyUna 2 AvalikAmAM upazamAve che. prathama samaye thoDA daliko upazamAve che, bIjA samaye asaMkhyaguNa daliko upazamAve che. ema samaya nyUna be AvalikAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa daliko upazamAve che. pratisamaya paraprakRtimAM yathApravRttasaMkrama vaDe daliko saMkramAve che. jo ke ahIM yathApravRttasaMkrama saMbhavato nathI, paNa guNasaMkrama saMbhave che, chatA karmaprakRtinA cUrNikAra ane TIkAkAranA vacanathI ahIM yathApravRttasaMkrama ja mAnavo. prathama samaye ghaNA daliko saMkramAve che. bIjA samaye vizeSahIna daliko saMkramAve che. ema samaya nyUna ra AvalikAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye vizeSahIna daliko saMkramAve che. avedakakALanI samaya nyUna 2 AvalikAnA aMte puruSaveda sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAre saMjavalana 4 no sthitibaMdha aMtarmuhUrta nyUna 32 varSa pramANa thAya che ane jJAnAvaraNa -darzanAvaraNa-aMtarAya-vedanIya-nAma-goTAno 1. kaSAyamAmRtAcUrNi, dhavalA ane labdhisAramAM ahIM saMjavalana 4 no sthitibaMdha 32 varSapramANa kahyo che. juo ame lakhela "upazamanAkaraNa, vistRta gujarAtI vivecana, bhAga-1, pAnA naM. 182' Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7 nokaSAyopazamanA -- --aMtarakaraNa - dvitIyasthiti upazamyamAna dalika hAsya 6 ane puruSavedanI upazamanA a pa pha ka kha ga gha ca paramAM saMkrama 3HT = aMtarakaraNakriyAkALa. paNa = napuMsakavedopazamanAkALa. % = strIvedopazamanAkALa. * = 7 nokaSAya upazamanA prAraMbha. ghA = puruSavedanI prathamasthiti. varSa = 7 nokaSAya upazamanA kALano saMkhyAtamo bhAga. g = nAma-gotranI saMkhyAtA varSanI sthitibaMdha. a = 1 sthitibaMdhakALa. na = vedanIyanI saMkhyAtA varSanI sthitibaMdha. gha = puruSavedodayano carama samaya, hAsya 6 sarvathA upazAMta, puruSavedanA baMdhaviccheda ane udayaviccheda. ghara = samayona be AvalikA. 2 = puruSavada sarvathA upazAMta. hoc Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 206 puruSavedaupazamanA 2 sattAgata | - aMtamuhUrta - puruSavedanI upazamanA 0i 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0| 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 puruSavedanI bIjIsthitinA daliko 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0| 10 0 0 0 0 200 000 20 0 0 0 0 40 0 0 0 0| 40 0 0 0 0 0 0 0 0 80 00000 160/00000 * sattAgata che 160 0 8 ane 0| 3200 8 05 aMtarmuhUrtanA 320 baMdhAyela0 640/0dhAyelA che. kicaramasamaya 64o 0dalikonI 1,280/0likono' o|| sudhI upazamatA 1,280 0 upazamanA) 0 2,560/0 0 saMkrama 0 0F dalika karatA 2,560 0 0 0 0 0 0| 5, 1200 0 0 0 0 0 saMkramanu delika asaMkhyaguNa 5,120 0000000 10,240/0000000|| 10,240 0 0 0 0 0 0 20,480 0 0 0 0 0 0. 20,480 0 0 0 0 0 0 0| 40,960 0 0 0 0 0 0 0. 40,960 00000000 81,92000000000\\ aMtamuhUrtanA 81,920 0 0 0 0 0 0 0| 1,63,8400 0 0 0 0 0 0| caramasamaye 6,55,360 0 0000000- 3,27,6800 0 0 0 0 0 0 0 - saMkramatA 13,10,720 0 0 0 0 0 0 0 0 3,17,680[0 0 0 0 0 0 0 dalika karatA 17 26,21,440 0 0.mAtra baMdhAyelA 3,07,68050mAM baMdhAyelA che upazamAM dalika dalikanI upazamanA 18 52,42,880 0 0 0 0 0 0 | 2,97,68010 10/. ka 19 1,04,85,760 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,87,680 0 0 0 0 0, huM 20 2,09,71,520 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,77,680\0 0 0 0 0/ ja 21 4, 19, 3,040 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,67,68060 0 0 0 | 22 8,38,86,080 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2,57,680\0 0 0 0/ purupada sarvathA na upazamatu dalika upazAMta saMkramatu dalika (uttarottara samaye (aMtamuhUrta sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa) asaMkhyaguNa, tyArapachI samayapUna ra AvalikAmAM aMtamuhUrta = 15 samaya, AvalikA = 4 samaya uttarottara samaye vizeSahIna) samayajUna ra AvalikA = 7 samaya, asaMkhya = 2, vizeSatAni = 1,000 - 3,07,680\0likano saMkarma asaMkhya guNa - 2 samayavyana ra AvI ne Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodha 3nI upazamanA 207 sthitibaMdha saMkhyAtA hajAra varSa pramANa thAya che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 47nI cUNimAM pAnA naM. pa6 upara kahyuM che ke, "avedakakALanA prathama samaye saMjavalana jana sthitibaMdha aMtarmuhUrta nyUna 32 varSa pramANa thAya che." paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 7) ane tenI banne TIkAomAM pAnA naM. 192 upara kahyuM che ke, puruSaveda sarvathA upazAMta thAya tyAre saMjavalana jana sthitibaMdha 32 varSa pramANa thAya che." krodha 3nI upazamanA :- avedakakALanA prathama samayathI apratyAkhyAnAvaraNIya krodha, pratyAkhyAnAvaraNIya krodha ane saMjavalana krodhane eka sAthe pUrve kahyA mujaba upazamAve che. upazamanA karatA pUrvapUrva sthitibaMdha pUrNa thayA pachI uttarottara sthitibaMdha saMjavalana no saMkhyAtamo bhAgahIna kare che ane zeSa karmono saMkhyAtaguNahIna kare che. zeSa sthitighAta vagere pUrvenI jema ja thAya che. saMjavalana krodhanI prathama sthitinI samaya nyUna 3 AvalikA bAkI hoya tyArathI saMjavalana krodhanI pataMgrahatA naSTa thAya che. tyArathI apratyAkhyAnAvaraNIya krodha ane pratyAkhyAnAvaraNIya krodhanA prathamasthitinI ra AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana krodhano AgAlaviccheda thAya che. saMjavalana krodhanI prathamasthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana krodhanI jaghanya sthitiudIraNA thAya ane baMdhaviccheda-udayaviccheda-udIraNAviccheda thAya che. tyAre saMjavalana no sthitibaMdha 4 mAsano thAya che, zeSa karmono sthitibaMdha saMkhyAtA hajAra varSano thAya che. tyAre apratyAkhyAnAvaragrIya kodha-pratyAkhyAnAvaraNIya krodha sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAre saMjavalana krodhanA prathamasthitinI 1 AvalikAnA daliko ane bIjIsthitinI samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ krodha 3 upazamanA 208 -aMtarakaraNa : - saMjavalana krodhanI prathamasthiti - dvitIyasthiti upazamyamAna dalika ka kha ga gha ca cha ja paramAM saMkrama va = puruSavedano baMdhodayaviccheda, krodha-3 upazamanA prAraMbha. karavuM = samayona be AvalikA. rad = puruSaveda sarvathA upazAMta. 1 = prathamasthitinI samayona 3 AvalikA zeSe saMjvalana krodhanI patagrahatA naSTa thAya. 2 = prathamasthitinI 2 AvalikA zeSe AgAlaviccheda thAya. a = prathamasthitinI 1 AvalikA zeSe saMjvalana krodhanA baMdhodayodIkaraNAno viccheda, apratyAkhyAnAvaraNIya krodha-pratyAkhyAnAvaraNIya krodha sarvathA upazAMta, vaMcha = prathamasthitinI caramAvalikA sibukasaMkramathI mAnamAM saMkramAve. vana = samayona be AvalikA = = saMjvalana krodha sarvathA upazAMta. krodha 3nI upazamanA Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna 3nI upazamanA 209 daliko anuzAMta che, zeSa badhA daliko upazAMta thaI gayA che. saMjavalana krodhanI prathama sthitinI caramAvalikAnA dalikone stibukasaMkramathI saMjavalana mAnamAM saMkramAve che. saMjavalana krodhanI bIjI sthitinA samaya nyUna ra AvalikAmAM baMdhAyelA dalikone teTalA ja kALe puruSavedanI jema upazamAve che ane saMkramAve che. Ama saMjavalana krodhanA baMdhodayodaraNAviccheda pachI samaya nyUna 2 AvalikA pachI saMjavalana krodha sarvathA upazAMta thaI jAya che. mAna 3nI upazamanA :- je samaye saMjavalana krodhanA baMdhodayodaraNAviccheda thAya che te ja samaye bIjI sthitimAMthI saMjavalana mAnanA daliko kheMcIne tenI mAnodayakALa karatA 1 AvalikA adhika prathamasthiti kare che ane bhogave che. udayasamayamAM thoDA daliko nAMkhe che. bIjA samaye asaMkhya guNa daliko nAMkhe che. ema prathama sthitinA carama samaya sudhI uttarottara samaye asaMkhyaguNa daliko nAMkhe che. saMjavalana mAnanI prathamasthitinA prathama samaye saMjavalana 3no sthitibaMdha 4 mAsano che ane bAkInA karmono sthitibaMdha saMgAtA hajAra varSa pramANa che. karmaprakRti upazamanAkaraNa gAthA 48nI cUrNimAM pAnA naM. 57 upara kahyuM che ke, "saMjavalana mAnanI prathamasthitinA prathama samaye saMjavalana 3no sthitibaMdha aMtarmuhUrta nyUna 4 mAsa che." saMjavalane mAnanI prathamasthiti kare tyArathI ja apratyAkhyAnAvaraNIya mAna, pratyAkhyAnAvaraNIya mAna ane saMjavalana mAnane pUrve kahyA mujaba eka sAthe upazamAvavAnuM zarU kare che. saMjavalana mAnanI prathamasthitinI samaya nyUna 3 AvalikA bAkI hoya tyArathI saMjavalana mAnanI patagrahatA naSTa thAya che. tyArathI apratyAkhyAnAvaraNIya mAna ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAnanA daliko saMjavalana mAnamAM na saMkramAve, paNa saMjavalana mAyA vageremAM saMkramAve che. saMjavalana mAnanI prathamasthitinI 2 AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana mAnano Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAna 3 upazamanA aMtarakaraNa - saMjvalana mAnanI prathamasthiti 21) dvitIyasthiti upazamyamAna dalika ka kha ga gha ca cha ja | paramAM saMkrama * = saMjavalana kolano baMdhodayodaraNAviccheda, saMjavalana mAnanI prathamasthiti kare, mAna-3 upazamanA prAraMbha. #g = samayona be AvalikA. rad = saMjavalana krodha sarvathA upazAMta = prathamasthitinI samayona 3 AvalikA zeSe saMjvalana mAnanI patagrahatA naSTa thAya. i = prathamasthitinI ra AvalikA zeSe AgAlapratyAgAlaviccheda. a = prathamasthitinI 1 AvalikA zeSe saMjvalana mAnano baMdhodayodaraNAviccheda, apratyAkhyAnAvaraNIya mAna - pratyAkhyAnAvaraNIya mAna sarvathA upazAMta. racha = prathamasthitinI caramAvalikA sTibukasaMkramathI saMjvalana mAyAmAM saMkramAve. vana = samayona be AvalikA = = saMjavalana mAna sarvathA upazAMta. cha = bIjI sthitimAMthI daliko kheMcI karAyelI saMjvalana mAnanI prathamasthiti. mAna 3nI upazamanA Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 211 mAna 3nI upazamanA AgAlaviccheda thAya che. saMjavalana mAnanI prathamasthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana mAnanA baMdhodayodaraNAviccheda thAya che. tyAre saMjavalana 3nI sthitibaMdha 2 mAsano thAya che ane zeSa karmono sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa thAya che. tyAre apratyAkhyAnAvaraNIya mAna - pratyAkhyAnAvaraNIya mAna sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAre saMjavalana mAnanA prathamasthitinI 1 AvalikAnA daliko ane bIjI sthitinA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA daliko anupazAMta che, zeSa badhA daliko upazAMta thaI gayA che. saMjavalana mAnanI prathamasthitinI 1 AvalikAnA dalikone tibukasaMkramathI saMjavalana mAyAmAM saMkramAve che. saMjavalana mAnanA bIjIsthitinA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA daliko teTalA ja kALe puruSavedanI jema upazamAve che ane saMkramAve che. saMjavalana mAnanA baMdhodayodaraNAviccheda pachI samaya nyUna 2 AvalikA pachI saMjavalana mAna sarvathA upazAMta thaI jAya che. mAyA 3nI upazamanA :- je samaye saMjavalana mAnanA baMdhodayodaraNAviccheda thAya che, te ja samaye bIjI sthitimAMthI saMjavalana mAyAnA daliko kheMcIne tenI prathamasthiti kare che ane bhogave che. te ja samayathI apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA, pratyAkhyAnAvaraNIya mAyA ane saMjavalana mAyAne pUrve kahyA mujaba eka sAthe upazamAvavAnuM zarU kare che. saMjavalana mAyAnI prathamasthitinA prathama samaye saMjavalana 2nI sthitibaMdha 2 mAsa pramANa che ane zeSa karmono sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa che. saMjavalana mAyAnI prathama sthitinI samaya nyUna 3 AvalikA bAkI hoya tyArathI saMjavalana mAyAnI patagrahatA naSTa thAya che. tyArathI apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAyAnA Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA 3 upazamanA 2 1 2 - aMtarakaraNa - saMjvalana mAyAnI prathamasthiti? dvitIyasthiti upazamyamAna dalika ka kha ga gha ca cha ja paramAM saMkrama * = saMjvalanamAnanA baMdhodayodaraNAviccheda, saMjvalana mAyAnI prathamasthiti kare, mAyA-3 upazamanA prAraMbha. rava = samayona be AvalikA. 3 = saMjvalana mAna sarvathA upazAMta na = prathamasthitinI samayona 3 AvalikA zeSa saMjavalana mAyAnI pataohatA naSTa thAya. = prathamasthitinI ra AvalikA zeSe AgAla-pratyAgAla viccheda. 2 = prathamasthitinI 1 AvalikA zeSe saMjvalana mAyAno baMdhodayodaraNAviccheda, apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA - pratyAkhyAnAvaraNIya mAyA sarvathA upazAMta. vega = samayona be AvalikA thaI = saMjvalana mAyAnI prathamasthitinI caramAvalikA sibukasaMkramathI saMjvalana lobhamAM saMkramAve. N = saMjavalana mAyA sarvathA upazAMta. che = bIjI sthitimAMthI daliko kheMcI karAyelI saMjvalana mAyAnI prathama sthiti, lobha 3nI upazamanA Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAyA 3nI upazamanA 2 13 daliko saMjavalana mAyAmAM na saMkramAve, paNa saMjavalana lobhamAM saMkramAve. saMjavalana mAyAnI prathamasthitinI ra AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana mAyAno AgAlaviccheda thAya che. saMjavalana mAyAnI prathamasthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana mAyAnA baMdhodayodaraNAviccheda thAya che. tyAre saMjavalana rano sthitibaMdha 1 mAsa pramANa thAya che ane zeSakarmonI sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa thAya che. tyAre apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA - pratyAkhyAnAvaraNIya mAyA sarvathA upazAMta thaI gaI che. tyAre saMjavalana mAnanA prathamasthitinI 1 AvalikAnA daliko ane bIjIsthitinA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA dalito anupazAMta che, zeSa sarva daliko upazAMta thaI gayA che. saMjavalana mAyAnI prathamasthitinI 1 AvalikAnA daliko sTibukasaMkramathI saMjavalana lobhamAM saMkramAve che. saMjavalana mAyAnI bIjI sthitinA samaya nyUna ra AvalikAmAM baMdhAyelA daliko teTalA ja kALe puruSavedanI jema upazamAve che ane saMkramAve che. saMjavalana mAyAnA baMdhodayodIraNAviccheda thAya tyArathI samaya nyUna 2 AvalikA pachI saMjavalana mAyA sarvathA upazAMta thaI jAya che. lobha 3nI upazamanA :- je samaye saMjavalana mAyAnA baMdhodayodaraNAviccheda thAya che te ja samaye bIjIsthitimAMthI saMjavalana lobhanA daliko kheMcI tenI prathama sthiti kare che ane bhogave che. saMjavalana lobhanA udayakALanA traNa bhAga karIe temAMthI be bhAga pramANa A prathamasthiti kare che. te be bhAgamAMthI pahelA bhAgane azvakarNakaraNAddhA kahevAya che ane bIjA bhAgane kiTrikaraNAddhA kahevAya che. (1) azvakarNakaraNAddhA-saMjavalana lobhanI prathamasthitinA prathama samaye saMjavalana lobhano sthitibaMdha aMtarmuhUrta nyUna 1 mAsa pramANa Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lobha 3 upazamanA aMtarakaraNa - - saMjvalana lobhanI prathamasthiti - dvitIyasthiti upazamyamAna dalika ka kha gha ca cha ja jha a = saMjavalana mAyAnA baMdhodayodaraNAviccheda, saMjavalana lobhanI prathama sthiti kare, lobha-3 upazamanA prAraMbha. #g = samayona be AvalikA. 4 = saMjavalana mAyA sarvathA upazAMta = azvakarNakaraNoddhA na = kiTTikaraNoddhA 4 = prathamasthitinI samayona 3 AvalikA zeSa saMjavalana lobhanI patagrahatA naSTa thAya. a = prathamasthitinI 2 AvalikA zeSe AgAla-pratyAgAlaviccheda. cha = prathamasthitinI 1 AvalikA zeSa saMjavalana lobhano baMdhaviccheda, bAdara lobhanA udayodaraNAviccheda, pratyAkhyAnAvaraNIya lobha - apratyAkhyAnAvaraNIya lAbha sarvathA upazAMta. na = prathamasthitinI caramAvalikA kiThThiomAM sibukasaMkramathI saMkramAve. chaThThA = samayona 2 AvalikA. # = bAda lobha sarvathA upazAMta. = = bIjI sthitimAMthI daliko kheMcI karAyelI saMjvalana lobhanI prathamasthiti. azvakakaraNoddhA Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 1 5 lobha 3nI upazamanA che ane zeSa karmonI sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa che. saMjavalana lobhanI prathamasthitinA prathama samayathI ja apratyAkhyAnAvaraNIya lobha, pratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane saMjavalana lobhane pUrve kahyA mujaba eka sAthe upazamAvavAnuM zarU kare che. azvakarNakaraNAddhAmAM pUrvaspardhakomAMthI pratisamaya daliko laI teno rasa atyaMta hIna karI apUrvaspardhako banAve che. anAdi saMsAramAM bhamatA jIve A pUrve kyAreya AvA rasaspardhako bAMdhyA na hatA. azvakarNakaraNAddhAmAM ja prakRvizuddhinA kAraNe pUrvaspardhakomAMthI apUrvaspardhako kare che. tethI ja temane apUrvaspardhaka kahevAya che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 75nI svopajJa TIkAmAM pAnA naM. 195upara kahyuM che ke, "azvakarNakaraNAddhAmAM mAyAnA vidyamAna dalikonA baMdhAtA saMjavalana lobhanA svarUpe spardhako kare che.' A azuddha lAge che. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 75nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 195 upara kahyuM che ke, "azvakarNakaraNAddhAmAM saMjavalana lobhamAM saMkramelA saMjavalana mAyAnA daliko ane saMjavalana lobhanA pUrve baMdhAyelA sattAgata dalikone saMjavalana lobhanA baMdhAtA dalikonI jema atyaMta nIrasa kare che.' Ama apUrvaspardhako banAvatA saMkhyAtA sthitibaMdho pasAra thAya tyAre azvakakaraNoddhA pUrNa thAya che. tyAra pachI kiTTikaraNAddhAmAM praveza kare che. (2) kiSTikaraNAddhA :- kiSTikaraNAddhAnA prathama samaye saMjavalana lobhano sthitibaMdha dinapRthakatva pramANa thAya che ane zeSa karmono sthitibaMdha varSapRthakatva pramANa thAya che. kiTTikaraNAddhAmAM pUrvaspardhakomAMthI ane apUrvaspardhakomAMthI daliko laIne pratisamaya anaMta kiThThio kare che. pUrvaspardhakomAMthI ane apUrvaspardhakomAMthI vargaNAo laI temano rasa jaghanya spardhakanI vargaNAo karatA paNa anaMtaguNahIna karI moTA AMtarAvALI vargaNAo banAvavI te kiTTikaraNa. moTA AMtarAvALI te vargaNAone kiTTi kahevAya che. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 1 6 kiTTikaraNoddhA dA.ta. je vargaNAomAM dareka paramANu upara 100, 101, 102 rasANuo hatA te vargaNAone kramazaH 5, 10, 15 rasANuovALA paramANuvALI banAvavI te kiTTikaraNa. 5, 10, 15 rasANuovALA paramANuvALI vargaNAo te kiThThio che. eka rasaspardhakamAM rahela anaMta vargaNAonA anaMtamA bhAgamAM rahela anaMta vargaNAo jeTalI kiThThio dareka samaye banAve che. prathama samaye alpa kioi banAve che, bIjA samaye tenA asaMkhyAtamA bhAga pramANa kiThThio banAve che, trIjA samaye tenA asaMkhyAmAM bhAga pramANa kiThThio banAve che. ema kiTTikaraNoddhAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye pUrva pUrva samaye banAvelI kiSTionA asaMkhyAtamA bhAga pramANa kiSTio banAve che. prathama samaye sarvakiTiMgata daliko alpa che. tenA karatA bIjA samaye sarvakiTTigata daliko asaMkhya guNa che. tenA karatA trIjA samaye sarvakiTTigata daliko asaMkhya guNa che. ema kiSTikaraNoddhAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye sarvakiTiMgata daliko pUrva pUrva samayanA sarvakiTiMgata daliko karatA asaMkhyaguNa prathama samaye karelI kiSkriono rasa sauthI vadhAre che. tenA karatA bIjA samaye karelI kiTTiono rasa anaMtamAM bhAga jeTalo che. tenA karatA trIjA samaye karelI kiTTiono rasa anaMtamAM bhAga jeTalo che. ema kiTTikaraNAddhAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye karelI kiSkriono rasa pUrva pUrva samaye karelI kiThThionA rasanA anaMtamA bhAga jeTalo che. prathama samayanI kiThThiomAM sarvajaghanya rasavALI kiTrimAM ghaNA daliko hoya che. tenA karatA anaMtaguNarasavALI bIjI kiTTimAM Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kiTTikaraNoddhA 2 17 te te samayanI kiThThio, temAM sarvarasa ane temAM sarvadalika kiSTikaraNAddhAnA kioi sarvakiTiMgatA sarvakiTiMgata samayo sa dalika sauthI vadhu sauthI vadhu alpa asatkalpanAe asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhya guNa kiTTikaraNAddhAnA asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa samayo = 8 asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa asaMkhyAtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhya guNa prathama samayanI kiDhiomAM rasa ane dalika prathama samayanI rasa | dalika kiThThio. asatkalpanAe sauthI vadhu | alpa prathama samayanI kiThThio = 8. anaMtamo bhAga vizeSAdhika bIjA vagere samayanI kiThThionA anaMtamo bhAga) vizeSAdhika rasa ane dalikanuM alpabadutva anaMtamo bhAga) vizeSAdhika anaMtamo bhAga vizeSAdhika prathama samayanI kiThThionA anaMtamo bhAga) vizeSAdhika rasa ane dalikanA alpabadutvanI anaMtamo bhAga) vizeSAdhika jema jANavuM. anaMtamo bhAga vizeSAdhika te te samayanI utkRSTa-jaghanya kiThThiomAM rasa ane dalita kikrio. dalika prathama samayanI utkRSTa rasavALI kiTTi sauthI vadhu alpa prathama samayanI jaghanya rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga vizeSAdhika bIjA samayanI utkRSTa rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa bIjA samayanI jaghanya rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga vizeSAdhika trIjA samayanI utkRSTa rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa trIjA samayanI jaghanya rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga vizeSAdhika cothA samayanI utkRSTa rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa cothA samayanI jaghanya rasavALI kiTTi anaMtamo bhAga vizeSAdhika - rasa carama samayanI utkRSTa rasavALI kiTTi carama samayanI jaghanya rasavALI kiSTi anaMtamo bhAga anaMtamo bhAga asaMkhyaguNa vizeSAdhika Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 218 kiTTikaraNoddhA vizeSahIna daliko hoya che. tenA karatA anaMtaguNarasavALI trIjI kiTTimAM vizeSahIna daliko hoya che. ema prathama samayanI utkRSTa rasavALI kiSTi sudhI uttarottara kiTrimAM pUrvapUrva kiSTi karatA vizeSahIna daliko hoya che. ema dareka samayanI badhI kiThThiomAM jANavuM. prathama samayanI jaghanya rasavALI kiTTimAM rasa alpa che. tenA karatA bIjI kiTTimAM rasa anaMtaguNa che. tenA karatA trIjI kiTTimAM rasa anaMtaguNa che. ema prathama samayanI utkRSTa rasavALI kiSTi sudhI uttarottara kiDhimAM pUrva pUrva kiSTinA rasa karatA anaMtaguNa rasa che. ema dareka samayanI badhI kiTTiomAM jANavuM. prathama samayanI jaghanya rasavALI ane utkRSTa pradezavALI kiTTimAM dalito alpa che. tenA karatA bIjA samayanI utkRSTa rasavALI ane jaghanya pradezavALI kiTTimAM dalito asaMkhyaguNa che. tenA karatAM trIjA samayanI utkRSTa rasavALI ane jaghanya pradezavALI kiTTimAM daliko asaMkhya guNa che. ema carama samayanI utkRSTa rasavALI kiSTi sudhI uttarottara samayanI utkRSTa rasavALI kiTTimAM pUrva pUrva samayanI utkRSTa rasavALI kiTTinA daliko karatA asaMkhyaguNa daliko che. prathama samayanI utkRSTa rasavALI kiTTino rasa sauthI vadhu che. tenA karatA prathama samayanI jadhanya rasavALI kiTTino rasa anaMtamAM bhAgano che. tenA karatA bIjA samayanI utkRSTa rasavALI kiTTino rasa anaMtamA bhAgano che. tenA karatA bIjA samayanI jaghanya rasavALI kiTTino rasa anaMtamA bhAgano che. tenA karatA trIjA samayanI utkRSTa rasavALI kiSTino rasa anaMtamA bhAgano che. tenA karatA trIjA samayanI jadhanya rasavALI kiSTino rasa anaMtamAM bhAgano che. ema kiTTikaraNAddhAnA carama samaya sudhI jANavuM. kiTTikaraNAddhAnA saMkhyAtA bahubhAga gayA pachI sthitibaMdha A pramANe thAya che - Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 19 kiThThiomAM rasa ane daliko kiThThiomAM rasa | uttarottara anaMtamo bhAga rasa prathama samayanI kiThThio = thoDI = 9 bIjA samayanI kiThThio = asaMkhyAtamo bhAga = 6 trIjA samayanI kiThThio = asaMkhyAtamo bhAga - 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 prathamasamayanI kiThThio 2 3 4 5 6 1 2 3 - ema AgaLanA samayanI bIjA samayanI trIjA samayanI diSTie kioi kiThThio kioimAM daliko uttarottara vizeSAdhika daliko asaMkhyaguNa daliko - uttarottara vizeSAdhika daliko asaMkhyaguNa daliko - prathama samayanI kiThThio = thoDI = 9 bIjA samayanI kiThThio = asaMkhyAtamo bhAga = 6 trIjA samayanI kiThThio = asaMkhyAtamo bhAga - 3 uttarottara vizeSAdhika daliko 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 5 6 1 2 3 ema AgaLanA samayonI - kikriomAM paNa jANavuM. prathamasamayanI bIjA samayanI trIjA samayanI kiDhio kiThThio kiDhio Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 sUkSmasaMparAya guNasthAnaka (kiSTivedanAddha) prakRti sthitibaMdha saMjavalana lobha aMtarmuhUrta jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya divasathatva nAma, gotra, vedanIya varSasahasrapRthakva saMjavalana lobhanI prathama sthitinI samaya nyUna 3 AvalikA bAkI hoya tyArathI saMjavalana lobhanI pataMgrahatA naSTa thAya che. tyArathI apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhanA daliko saMjavalana lobhamAM na saMkramAve, paNa svasthAnamAM ja upazamAve. saMjavalana lobhanI prathamasthitinI ra AvalikA bAkI hoya tyAre bAdara saMjavalana lobhano AgAlaviccheda thAya che. saMjavalana lobhanI prathama sthitinI 1 AvalikA bAkI hoya tyAre saMjavalana lobhano baMdhaviccheda thAya che ane bAdara saMjavalana lobhano udayodaraNAviccheda thAya che. tyAre apratyAkhyAnAvaraNIya lobha-pratyAkhyAnAvaraNIya lobha sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAre saMjavalana lobhanA prathamasthitinA 1 AvalikAmAM rahelA daliko, bIjI sthitinA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA daliko ane kiTTinA daliko anupazAMta che, zeSa badhA daliko upazAMta thaI gayA che. tyAre 9muM guNaThANa pUrNa thAya che. tyAre sthitibaMdha A pramANe thAya che - prakRti sthitibaMdha saMjvalana lobha aMtarmuhUrta (pUrvenA aMtarmuhUrta karatA nAnu) jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya nyUna ahorAtra nAma, gotra, vedanIya nyUna 2 varSa sUkSmasaMparAya guNasthAnaka (kiTTivedanAddhA) - kiTTikaraNAddhA pUrNa thayA pachI saMjavalana lobhanA udayakALanA trIjA bhAgarUpa sUkSmasaMparAya guNasthAnakamAM praveza kare che. tenA prathama samaye Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUkSmasaMparAya guNasthAnaka (kiTiMvedanAddhA) 2 2 1 bIjIsthitimAMthI kiSTione kheMcI tenI 10mAM guNaThANAnA kALa jeTalI prathamasthiti kare che. 10mAM guNaThANAnA prathama samayathI kiTTikaraNoddhAnI saMjavalana bAdara lobhanI prathamasthitinI caramAvalikAnA daliko sTibukasaMkramathI kiTTinA dalikomAM saMkramAve che. 10mAM guNaThANAnA prathama samaye kula kiThThionA asaMkhya bahubhAga jeTalI kiThThio vede che. prathamasamayakRta kiSkriono uparano asaMkhyAtamo bhAga ane caramasamayakRta kiThThiono nIceno asaMkhyAtamo bhAga choDI zeSa kiSTionI 10mA guNaThANAnA prathama samaye udIraNA karIne temane anubhave che, eTale ke te kiThThiomAMthI keTalAka daliko udayamAM Ave che. 10mA guNaThANAnA prathama samaye prathamasamayakRta kiSkriono uparano je asaMkhyAtamo bhAga choDyo hato tenI nIcenI asaMkhyAtamA bhAga jeTalI kioi bIjA samaye vadhu choDe che, eTale ke te udayamAM nathI AvatI, kemake temano upazama thaI gayo che. 10mAM guNaThANAnA prathama samaye caramasamayakRta kiThThiono nIceno je asaMkhyAtamo bhAga choDyo hato temAMnI uparanI asaMkhyAtamA bhAga jeTalI kiThThio grahaNa kare che, eTale ke udayamAM Ave che. Ama 10mAM guNaThANAnA carama samaya sudhI pratisamaya 1-1 asaMkhyAtamAM bhAga pramANa kiThThio upazAMta thatI hovAthI te udayamAM AvatI nathI ane navA navA 1-1 asaMkhyAtamA bhAga pramANa kiThThio udayamAM vadhu Ave che. 10mA guNaThANAnA prathama samayathI carama samaya sudhI bIjIsthitinI kikrionA dalikone pUrvenI jema asaMkhyaguNAkAre upazamAve che. 10mA guNaThANAnA prathama samayathI bIjI sthitimAM rahelA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA saMjavalana bAdara lobhanA dalikone paNa teTalA kALe upazamAve che. 10mAM Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUkSmasaMparAyaguNasthAnaka (kiveidanAddhA) - aMtarakaraNa - kikrionI prathamasthiti - " dvitIyasthiti upazamyamAna dalika kha % = saMjvalana lobha baMdhaviccheda, bAdara lobha udayodaraNAviccheda, kiDhigata dalika kheMcI prathamasthiti kare, kiThThionI upazamanAno prAraMbha. rad = samayona be AvalikA. I = bAda lobha sarvathA upazAMta * = sUkSmasaMparAyaguNasthAnakano kALa (kiTTivedanAdvA). na = kiDrigata dalika sarvathA upazAMta. mohanIyakarma sarvathA upazAMta. sUkSmasaMparAya guNasthAnaka kiTTivedanAdvA) Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upazAMtamahavItarAgachagha0 guNasthAnaka 2 2 3 guNaThANAnI samaya nyUna ra AvalikA vIte pachI saMjavalana bAdara lobha sarvathA upazAMta thaI jAya che. 10mA guNaThANAnA carama samaye sthitibaMdha A pramANe thAya che - prakRti. sthitibaMdha jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, aMtarAya aMtarmuhUrta nAma, gotra 16 muhUrta vedanIya 24 muhUrta 10mAM guNaThANAnA carama samaye mohanIyakarma sarvathA upazAMta thaI jAya che. tyAra pachI jIva 11mA guNaThANe jAya che. ' upazAMtamohavItarAgachagha0 guNasthAnaka :- 11mA guNaThANAno kALa aMtarmuhUrta che. 11mA guNaThANAnA prathama samayathI 11mAM guNaThANAnA saMkhyAmAM bhAga pramANa guNazreNi race che. 11mAM guNaThANAnA carama samaya sudhI A guNazreNi race che. jema jema nIceno 1-1 samaya udaya vaDe bhogavAto jAya che tema tema guNazreNinA daliko 1-1 samayamAM vadhu nAMkhe che. uttarottara samaye tulya daliko grahaNa kare che. tethI guNazreNi kALa ane pradezathI tulya che. 11mAM guNaThANe mohanIyanI badhI pravRtio sarvathA upazAMta thaI gaI che. tethI teo saMkramakaraNa, udvartanAkaraNa, apavartanAkaraNa, udIraNAkaraNa, nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNane ayogya bane che. 11mAM guNaThANe upazAMta darzana 3 mAM saMkramakaraNa ane apavartanAkaraNa pravarte che. mithyAtvamohanIyano mizramohanIya ane samyaktvamohanIyamAM saMkrama thAya che. mizramohanIyano samyakatvamohanIyamAM saMkrama thAya che. darzana 3nI apavartana thAya che. Ama saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 2 4 upazAMtamohavItarAgachamastha guNasthAnaka aMtarakaraNa - - upazAMtAddhA dvitIyasthiti mohanIya karma sarvathA upazAMta ka kha ga gha ca cha cha = upazAMtamohavItarAgachama0 guNasthAnakano kALa. TI = prathama samaye zeSakarmonI avasthita guNazreNino nikSepa. na = utkRSTa pradezodaya, prathama samayanI guNazreNinuM zIrSa. = bIjA samaye zeSakarmonI avasthita guNazreNino niSa. gha = bIjA samayanI guNazreNinuM zIrSa. tra = bhavakSayathI pratipAta. cha = kALakSayathI pratipAta. upazAMtamohavItarAgachagha0 guNasthAnaka Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 25 11muM guNaThANuM 10muM guNaThANu mohanIyanI upazamanA mohanIyanI upazamanA (mohanIya sarvathA upazAMta (aMtarmuhUrta) saMjvalanalobha upazAMta, kiTTivedanAddhA apra-pralobha upazAMta, kiTTikaraNoddhA saMjvalana mAyA upazAMta, azvakarNakaraNoddhA ama0...0 mAyA upazAMta, lobha 3 upazamanA zarU saMjvalana mAna upazAMta apra-pravamAna upazAMta, mAyA 3 upazamanA zarU saMjvalana krodha upazAMta apra0-pra0 krodha upazAMta, mAna 3 upazamanA zarU puruSaveda upazAMta hAsya 6 upazAMta, krodha 3 upazamanA zarU strIveda upazAMta, hAsya 6-puruSavedanI upazamanA zarU napuMsakaveda upazAMta, strIvedanI upazamanA zarU napuMsakavedanI upazamanA zarU hAsya no baMdhaviccheda, hAsya no udayaviccheda diva ra vagere 30no baMdhaviccheda nidra no baMdhaviccheda yathApravRttakaraNa vizuddhi darzana 3 upazAMta darzana 3 upazamanA zarU apUrvakaraNa yathApravRttakaraNa vizuddhi anaMtAnubaMdhI 4 upazAMta ke visaMyojita anaMtAnubaMdhI 4 upazamanA zarU apUrvakaraNa, anaMtAnubaMdhI visaMyojanA zarU yathApravRttakaraNa vizuddhi 8muM guNaThANa apUrvakaraNa 7muM guNaThANu ThANuM 4thI guNaThANA thI 7muM guNaThANuM Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 226 bhinna-bhinna kaSAyodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA bhinna-bhinna kaSAyodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA : saMjavalana mAnanA udaye upazamazreNi mAMDanAra saMjavalana mAnane bhogavato napuMsakavedopazamanAmAM kahelA krama pramANe pahelA traNa krodhane upazamAve che. pachI saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanAra jema traNa krodhane upazamAve che tema saMjavalana mAnanA udaye upazamazreNi mAMDanAra traNa mAnane upazamAve che. pachI saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanAranI jema saMjavalana mAnanA udaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. saMjavalana mAyAnA udaye zreNi mAMDanAra saMjavalana mAyAne bhogavato napuMsakavedopazamanAmAM kahelA krama pramANe pahelA traNa krodhane ane traNa mAnane upazamAve che. pachI saMjavalana krodhodaye upazamazreNi mAMDanAra jema traNa krodhane upazamAve che tema saMjavalana mAyAnA udaye upazamazreNi mAMDanAra traNa mAyAne upazamAve che. pachI saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanAranI jema saMjavalana mAyAnA udaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. saMjavalana lobhanA udaye zreNi mAMDanAra saMjavalana lobhane bhogavato napuMsakavedopazamanAmAM kahelA krama pramANe pahelA traNa krodhane, traNa mAnane ane traNa mAyAne upazamAve che. pachI saMjavalana krodhodaye upazamazreNi mAMDanAra jema traNa krodhane upazamAve che tema saMjavalana lobhanA udaye upazamazreNi mAMDanAra traNa lobhane upazamAve che. temAM azvakarNakaraNoddhA, kiSTikaraNAddhA ane kiTiMvedanAddhA saMjavalana krodhanA udaye upazamazreNi mAMDanArane kahI tema jANavI. Ama puruSavedodaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhinna-bhinna vedodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA 2 27 bhinna-bhinna vedodaye upazamazreNi mAMDanAranI bhinnatA - strIvedodaye upazamazreNi mAMDanAra pahelA napuMsakavedane upazamAve che. pachI te strIvedane upazamAve che. strIvedodayanA carama samaye strIvedanA te carama samayanA daliko sivAyanA badhA daliko upazAMta thaI jAya che. te carama samayanA dalikone udaya vaDe bhogave che. tyAre strIveda sarvathA upazAMta thaI jAya che. pachI avedaka thaI puruSaveda ane hAsya dune ekasAthe upazamAvavAnuM zarU kare che. tyAra pachI puruSavedodaye upazamazreNi mAMDanAranI jema strIvedodaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. strIvedodaye ke puruSavedodaye upazamazreNi mAMDanAra je sthAne napuMsakavedane sarvathA upazAMta kare che te sthAna sudhI napuMsakavedodaye upazamazreNi mAMDanAra ekalA napuMsakavedane upazamAve che. tyAra pachI te napuMsakaveda-strIveda banene sAthe upazamAve che. napuMsakavedodayanA carama samaye strIveda sarvathA upazAMta thaI jAya che. ane napuMsakavedanA te carama samayanA daliko sivAyanA badhA daliko upazAMta thaI jAya che. napuMsakavedanA te carama samayanA daliko udaya vaDe bhogavAya che. tyAra pachI napuMsakaveda sarvathA upazAMta thaI jAya che. pachI avedaka thaI puruSaveda ane hAsya 6 eka sAthe upazamAvavAnuM zarU kare che. tyAra pachI puruSavedodaye upazamazreNi mAMDanAranI jema napuMsakavedodaye upazamazreNi mAMDanAra mATe jANavuM. 11mAM guNaThANethI pratipAta :- 11mAM guNaThANethI jIva be rIte paDe che. te A pramANe - (1) bhavakSayathI :- 11mA guNaThANe je jIvanuM AyuSya pUruM thAya che te jIva marIne vaimAnika devalokamAM jAya che ane tyAM 4thuM Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 28 bhavakSayathI pratipAta guNaThANuM pAme che. tene pahelA samayathI ja badhA karaNo pravarte che. udIraNAkaraNa ane apavartanAkaraNa vaDe bIjI sthitimAMthI dalikone kheMcIne aMtarakaraNamAM goThave che ane bhogave che. udIraNAkaraNathI AvatA daliko udayAvalikAmAM nAkhe che. apavartanAkaraNathI AvatA daliko udayAvalikAnI upara gopucchAkAre goThave che. (2) kALakSayathI :- 11mA guNaThANAno aMtarmuhUrtakALa pUrNa thAya eTale jIva tyAMthI paDe che. te je kramathI sthitighAta vagere karatA karatA cakyo hoya te ja kramathI paccAnupUrvIthI sthitighAta vagere karatA karatA paDe che. caDhatI vakhate je je sthAne je je karaNa, baMdha, udaya, sattA vagereno viccheda thayo hoya, paDatI vakhate te te sthAne te te karaNa, baMdha, udaya, sattA vagere zarU thAya che. sarvaprathama saMjavalana lobhano udaya kare che. pachI saMjavalana lobhano baMdha zarU kare che. pachI jayAM saMjavalanamAyAno baMdhodayodaraNAviccheda thayo hoya tyAMthI saMjavalana mAyAnA baMdhodayodIraNA zarU kare che. pachI jayAM saMjavalana mAnano baMdhodayodaraNAviccheda thayo hoya tyAMthI saMjavalana mAnanA baMdhodayodaraNA zarU kare che. pachI jayAM saMjavalana krodhano baMdhodayodaraNAviccheda thayo hoya tyAMthI saMjavalana krodhanA baMdhodayodaraNA zarU kare che. Ama kramathI udayasamaya prApta thatA te te kaSAyane anubhavavA mATe bIjI sthitimAMthI daliko kheMcIne prathamasthiti kare che. udayasamayamAM ghaNA daliko goThave che, tenA karatA bIjA samaye vizeSahIna daliko goThave che, tenA karatA trIjA samaye vizeSahIna daliko goThave che. ema udayAvalikAnA carama samaya sudhI uttarottara samaye pUrva pUrva samaya karatA vizeSahIna daliko goThave che. Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALakSayathI pratipAta 229 udayAvalikAnA carama samayanA daliko karatA udayAvalikAnI uparanA prathama samayamAM asaMkhyaguNa daliko goThave che. tenA karatA bIjA samaye asaMkhya guNa daliko goThave che. ema guNazreNinA zIrSa sudhI uttarottara samaye pUrvapUrva samaya karatA asaMkhyaguNa daliko goThave che. tyAra pachI uttarottara samaye pUrvapUrva samaya karatA vizeSahIna daliko goThave che. je prakRtiono udaya na hoya temanA dalito udayAvalikAnI uparanA prathama samayathI guNazreNizIrSa sudhI pratisamaya asaMkhyaguNAkAre goThave che ane tyAra pachI uttarottara samaye pUrvapUrva samaya karatA vizeSahIna-vizeSahIna daliko goThave che. have AnupUrvasaMkramano niyama nathI, anAnupUrvAthI paNa saMkrama thaI zake che. have baMdhAyA pachI 6 AvalikA pachI ja udIraNA thavAno niyama nathI, baMdhAyA pachI baMdhAvalikA pachI udIraNA thAya che. paDatI vakhate mohanIyanI je prakRtiono udaya thAya temanI guNazreNi temanA udayakALa karatA adhika kALavALI, caDhatI vakhatanI te prakRtionI guNazreNinA kALanI tulya kALavALI ane avasthita kALavALI thAya che. mohanIyanI zeSa prakRtionI guNazreNi paNa teTalA kALavALI thAya che, paNa te udayAvalikA upara thAya che. mohanIya sivAyanA karmonI guNazreNi anivRttikaraNa ane apUrvakaraNanA kALa karatA vizeSAdhika kALavALI ane galitAvazeSa thAya che, eTale ke nIcethI udaya dvArA 1-1 samaya bhogavAtA guNazreNinI racanA zeSa samayomAM thAya che, paNa guNazreNizIrSa upara 1-1 samaya vadhatuM nathI. je kaSAyanA udaye upazamazreNi mAMDI hoya te kaSAyano udaya thatA tenI ane mohanIyanI zeSa Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 230 kALakSayathI pratipAta prakRtionI guNazreNi zeSakanI guNazreNinI samAna kare che. zeSa karmo mATe caDhatI vakhate je kahyuM hatuM te paDatI vakhate badhu samAna jANavuM. kSapakazreNimAM caDhatI vakhate je sthAne jeTalo sthitibaMdha thAya tenA karatA upazamazreNimAM caDhatI vakhate te ja sthAne bamaNo sthitibaMdha thAya che. tenA karatAM upazamazreNithI paDatA te ja sthAne bamaNo sthitibaMdha thAya che. kSapakazreNimAM caDhatA je sthAne azubhaprakRtiono jeTalo rasa bAMdhe tenA karatA upazamazreNimAM caDhatA te ja sthAne azubhaprakRtiono anaMtaguNa rasa bAMdhe che. tenA karatA upazamazreNithI paDatA te ja sthAne azubhaprakRtiono anaMtaguNa rasa bAMdhe che. kSapakazreNimAM caDhatA je sthAne zubhaprakRtiono jeTalo rasa bAMdhe tenA karatA upazamazreNimAM caDhatA te ja sthAne zubhaprakRtiono anaMtamA bhAga pramANa rasa bAMdhe che. tenA karatA upazamazreNithI paDatA te ja sthAne zubhaprakRtiono anaMtamAM bhAga pramANa rasa bAMdhe che. Ama paDatA paDatA 6DhA guNaThANA sudhI Ave che. daDhA-7mAM guNaThANe hajAro vAra parAvartana karI koI jIva pamA guNaThANe ke 4thA guNaThANe paNa Ave che. anaMtAnubaMdhI 4nI upazamanA karIne paNa upazamazreNi maMDAya evuM mAnanAranA mate koIka jIva paDatA paDatA rajA guNaThANe paNa Ave che. upazamazreNimAM caDhatA ke paDatA mRtyu pAme to vaimAnika deva thAya. sAsvAdana guNaThANe Avelo jIva paNa kALa kare to vaimAnika Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane sUkSmasaMparAyaguNasthAnaka - sUkSmasaMparAya - upazAMtAddhA ---- dvitIyasthiti avarohakane sUkSmasaMparAya guNasthAnaka ka kha ga gha ca cha ja la = lobha-3 anupazAMta thAya, kiThThio kheMcI prathama sthiti kare, 6 AvalikA bAda udIraNAnA niyamano abhAva, AnupUvI saMkramanA niyamano abhAva. TI = udayAvalikA (prathama samaye) I = prathama samaye saMvalana lobhano guNazreNinikSepa. vadha = udayAvalikA (bIjA samaye) vana = bIjA samaye saMjavalana lobhano guNazreNinikSepa. che = prathama samaye guNazreNinuM zIrSa. = = bIjA samaye guNazreNinuM zIrSa. cha = prathama samaye apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhano guNazreNinikSepa. dhana = bIjA samaye apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhano guNazreNinikSepa. 2 31 Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane sUkSmasaMgharAyaguNasthAnaka (cAlu) - sUkSmasaMparAya - - anivRttikaraNa - 2 3 2 upazAMtAddhA -apUrvakaraNa--- yathApravRttakaraNa ka kha ga gha ja jha 11 = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA 1 = prathama samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. pakSa = bIjA samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = guNazreNizIrSa (sarva samayomAM) Tsa = prathama samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. ravRkSa = bIjA samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. avarohakane sUkSmasaMparAya guNasthAnaka Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane anivRttikaraNa guNasthAnake saMjvalanalobhavedakAddhA . upazAMtAddhA-sUkSmasaMpAya - anivRttikaraNa - apUrvakaraNa" avarohakane saMvalanalobhavedakAddhA ka kha ga gha cha ja jha la = anivRttikaraNano prathama samaya, bAdaralobhanI prathama sthiti karI bhogave, saMjvalana lobhano baMdha zarU, apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhanA saMkramano prAraMbha. T = prathama samaye udayAvalikA. * = sarvakiTTinAza. vaya = bIjA samaye udayAvalikA. na = prathama samaye saMjavalana lobhano guNazreNinikSepa 3 = bIjA samaye saMjvalana lobhano guNazreNinikSepa = bAdaralobhavedakAddhAno 1lo bhAga. vaMcha = bAdaralobhavedakAddhAno rajo bhAga. na = prathama samaye guNazreNizIrSa. jJa = bIjA samaye guNazreNizIrSa. che = saMjvalanalobhavedakAddhA. na = prathama samaye apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhano guNazreNinikSepa. ghaNA = bIjA samaye apratyAkhyAnAvaraNIya lobha ane pratyAkhyAnAvaraNIya lobhano guNazreNinikSepa. 2 33 Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 avarohakane anivRttikaraNa guNasthAnake saMjvalanalobhavedakAddhA (cAlu) 3 4 upazAMtAddhA - sUkSmasaMparAya-- - - anivRttikaraNa - apUrvakaraNa ----yathApravRttakaraNa ka kha ga gha = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA na = prathama samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. dhana = bIjA samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = guNazreNizIrSa na = prathama samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. na = bIjA samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. avarohakane saMjvalanalobhavedakAddhA Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane saMjvalanamAyAvedakAddhA saMjvalanasUkSma- lobhasaMparAya vedakAddhA - saMjavalanamAyAvedakAddhA 2 upazAMtAddhA apUrvakaraNa avarohakane saMjvalanamAyAvedakAddhA a ka kha ga gha. ca cha ja anivRttikaraNa maka = saMjvalanalobhavedakAddhA = traNa mAyA anupa zAMta thAya, saMjvalana mAyAnI prathamasthiti kare ane bhogave, saMjvalana mAyAno baMdha zarU, anAnupUrvasaMkrama zarU. varga = saMjvalanamAyAvedakAddhA I = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA. che = prathama samaye saMvalana mAyAno guNazreNinikSepa = = bIjA samaye saMjvalana mAyAno guNazreNinikSepa cha = prathama samaye lobha 3, apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAyAno guNazreNinikSepa. dhana = bIjA samaye lobha 3, apratyAkhyAnAvaraNIya mAyA ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAyAno guNazreNinikSepa. cha = prathama samaye guNazreNizIrSa. = = bIjA samaye guNazreNizIrSa. 2 35 Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 36 avarohakane saMjvalanamAyAvedakAddhA (cAlu) saMjvalanasUkSma- lobhaupazAMtAddhA saMparAya vedakAddhA - saMjvalanamAyAvedakAddhA - -apUrvakaraNa --yathApravRttakaraNa kapa kha ga cha ja - anivRttikaraNa - #g = prathama samaye udayAvalikA paI = bIjA samaye udayAvalikA gs = prathama samaye zeSakarmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = bIjA samaye zeSakarmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = = guNazreNizIrSa na = prathama samaye zeSakarmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. paga = bIjA samaye zeSakarmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. avarohakane saMjvalanamAyAvedakAddhA Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane saMjvalanamAnavedakAddhA saMvalana-saMvalanasUkSma- lobha- mAyAsaMparAya vedakAddhA vedakAdvA -saMjvalanamAnavedakAddhA - upazAMtAddhA apUrvakaraNa avarohakane saMjvalanamAnavedakAddhA ka kha ga gha ca cha ja anivRttikaraNa - a = mAna 3 anupazAMta thAya, saMjavalana mAnanI prathamasthiti kare ane bhogave, saMlana mAnano baMdha zarU. #= saMjvalanamAnavedakAddhA | = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA che = prathama samaye guNazreNizIrSa = = bIjA samaye guNazreNizIrSa. che = prathama samaye saMjvalana mAnano guNazreNinikSepa rana = bIjA samaye saMjvalana mAnano guNazreNinikSepa cha = prathama samaye lobha 3, mAyA 3, apratyAkhyAnAvaraNIya mAna ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAnano guNazreNinikSepa. ghana = bIjA samaye lobha 3, mAyA 3, apratyAkhyAnAvaraNIya mAna ane pratyAkhyAnAvaraNIya mAnano guNazreNinikSepa. 2 3 7 Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane saMvalanamAnavedakAddhA (cAlu) 2 38 saMjvalana- saMjvalana sUkSma- lobha- mAyAupazAMtAddhA saMparAya vedakAddha vedakAddhA - saMjvalanamAnavedakAddhA - - apUrvakaraNa -yathApravRttakaraNa ka kha ja jha ga gha - anivRttikaraNa % = prathama samaye udayAvalikA vaya = bIjA samaye udayAvalikA gajJa = prathama samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. vaphA = bIjA samaye zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. phA = guNazreNizIrSa zarU = prathama samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. raghaTTa = bIjA samaye zeSa karmonI udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. avarohakane saMjvalanamAnavedakAddhA Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane saMjvalanakrodhavedakAddhA saMjvalana- saMjvalana- saMjvalanasUkSma- lobha- mAyA- mAnasaMparAya vedakAddhA vedakAddhA vedakAddhA - saMjvalana krodhavedakAddhA ---arvakaraNa 2 yathApravRtta- karaNa ---- upazAMtAddhA avarohakane saMjvalanakrodhavedakAddhA ka kha ga gha che ne anivRttikaraNa = krodha 3 upazamanA naSTa, saMjavalana krodhanI prathamasthiti karI bhogave, saMjavalana krodhano baMdha zarU. | = prathama samaye udayAvalikA gya = bIjA samaye udayAvalikA. na = prathama samaye saMjavalana krodhano ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. ghana = bIjA samaye saMjvalana krodhano ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. na = prathama samaye lobha 3, mAyA 3, mAna 3, apratyAkhyAnAvaraNIya krodha, pratyAkhyAnAvaraNIya krodha ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. gha= bIjA samaye lobha 3, mAyA 3, mAna 3, apratyAkhyAnAvaraNIya krodha, pratyAkhyAnAvaraNIya krodha ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = = guNazreNizIrSa. 2 39 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane 7 nokaSAya upazamanAnAza 24 saMjavalana- saMjvalana- saMjvalanaupa- sUkSma- lobha- mAyA- mAnazAMtAddhA saMparAya vedakAddhA vedakAddhA vedakAddhA + saMvalanodhavedakAddhA 2 - apUrvakaraNa 2 yathApravRttakaraNa ka kha ga gha - anivRttikaraNa - cha ja va = puruSaveda ane hAsya-6nI upazamanA naSTa thAya, puruSavedanI prathamasthiti karI bhogave, puruSavedano baMdha zarU. ve = puruSavedavedakAddhA. = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA. na = prathama samaye saMjvalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. gs = bIjA samaye saMjavalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. na = prathama samaye 11 kaSAya, 6 nokaSAya ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. dhana = bIjA samaye 11 kaSAya, 6 nokaSAya ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. = guNazreNizIrSa. avarohakane 7 nokapAyaupazamanAnAza Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane strIvedopazamanAnAza saMjvalana- saMjavalana- saMjavalanasUkSma- lobha- mAyA- mAnasaMparAya vedakAddhA vedakAddhA vedakAddhA saMjavalanodhavedakAddhA vedakASThA - puruSa Na yathApravRttakaraNa avarohakane strIvedaupazamanAnAza upazAMtAddhA ka kha ga gha cha ja - anivRttikaraNa - va = strIvedanI upazamanA naSTa thAya. & = prathama samaye udayAvalikA vadha = bIjA samaye udayAvalikA. na = prathama samaye saMvalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtino galitAvazeSa guNazreNinikSepa. na = bIjA samaye saMjavalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtino galitAvazeSa guNazreNinikSepa. = = prathama samaye 11 kapAya, 6 nokaSAya, strIveda ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. yajJa = bIjA samaye 11 kaSAya, 6 nokaSAya, strIveda ane zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. 1 = guNazreNizIrSa. = Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 4 2 avarohakane napuMsakavedopazamanAnAza saMjvalanakrodhavedakAddhA - puruSavedavedakAddhA - yathApravRttakaraNa tha pa pha ba bha ka kha ga gha ca cha ja jha Ta Tha Da da Dha Na ta - anivRttikaraNa 1 = krodha 3 upazamanA naSTa thAya. = puruSaveda, hAsya 6 upazamanA naSTa thAya. va = strIvedopazamanA naSTa thAya. vama = ArohakanA strIvedopazamanAkALanA saMkhyAtA bahubhAga. mA = ArohakanA strIvedopazamanAkALano saMkhyAtamo bhAga. ma = jJAnAvaraNa 4, darzanAvaraNa 3, aMtarAya pa no 2 ThANIyo rasabaMdha zarU. vaza = napuMsakavedopazamanA naSTa thAya. = prathama samaye udayAvalikA ghA = bIjA samaye udayAvalikA. tha = prathama samaye saMjvalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. gtha = bIjA samaye saMjvalana krodha, puruSaveda ane zeSa karmonI udayavatI prakRtiono galitAvazeSa guNazreNinikSepa. avarohakane napuMsakavedaupazamanAnAza Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ratha = prathama samaye 11 kaSAya, 8 nokaSAya, zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. thaI = bIjA samaye 11 kaSAya, 8 nokaSAya, zeSa karmonI anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa. Dha = aMtarakaraNakriyAsamAptikALa (Arohakano) = ArohakanA napuMsakavedopazamanAkALanA saMkhyAtA bahubhAga. vaDha = ArohakanA napuMsakavedopazamanAkALano saMkhyAtamo bhAga. a = mohanIyano be ThANIyo rasabaMdha-rasodaya zarU, asaMkhya varSanI sthitibaMdha zarU. cha = vIyatarAyano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. na = matijJAnAvaraNa ane upabhogatarAyano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. jJa = cakSudarzanAvaraNano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. Ta = zrutajJAnAvaraNa, acakSudarzanAvaraNa, bhogAMtarAyano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. = avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa, lAbhAMtarAyano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. Tu = mana:paryavajJAnAvaraNa, dAnAMtarAyano sarvaghAtI rasabaMdha zarU. 2 = asaMkhyasamayaprabaddhanI udIraNAno vyavaccheda. | = anivRttikaraNa samApta, nAmakarma vagereno aMta:kroDa varSa pramANa baMdha. vacha = hajAro sthitibaMdhano kALa. chaga = hajAro sthitibaMdhano kALa. naTTa = sthitibaMdhapRthakatvano kALa. rUTa = sthitibaMdhapRthakatvano kALa. TaDha = hajAro sthitibaMdhano kALa. 6 = hajAro sthitibaMdhano kALa. tha = guNazreNizIrSa avarohakane napuMsakavedaupazamanAnAza 6 2 43 Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane apUrvakaraNa - apUrvakaraNa - 2 44 upazAMtAddhA sUkSmasaMparAya anivRttikaraNa - --yathApravRttakaraNa? ka kha ga gha cha ja jha na = apUrvakaraNa va = dezopazamanA, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa zarU thAya, hAsya no baMdha zarU, hAsya 6no udaya zarU. # = prathama samaye udayAvalikA. gi = bIjA samaye udayAvalikA. zarU = prathama samaye udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa 9 = bIjA samaye udayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa gadya = prathama samaye anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa gha = bIjA samaye anudayavatI prakRtiono guNazreNinikSepa jJa = guNazreNizIrSa = apUrvakaraNano saMkhyAtamo bhAga vacha = apUrvakaraNanA saMkhyAtA bahubhAga na = apUrvakaraNano saMkhyAtamo bhAga = deva-2 vagere 30 prakRtiono baMdha zarU. che = nidrA-2no baMdha zarU. = = apUrvakaraNa samApta, 7 karmonI galitAvazeSa guNazreNi thI samApta. avarohakane apUrvakaraNa Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avarohakane yathApravRttakaraNa - apUrvakaraNa 2 yathApravRttakaraNa - avarohakane yathApravRttakaraNa ka kha va = guNasaMkrama, guNazreNi na thAya. kag = udayAvalikA 1 = sUkSmasaMpAyanA prathama samayathI apUrvakaraNanA carama samaya sudhI thatI galitAvazeSa guNazreNinuM zIrSa. 2 45 Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 46 karaNakRta dezopazamanA adhikAra deva thAya, kemake koIpaNa AyuSya na bAMdhyuM hoya athavA devAyuSya bAMdhyuM hoya evA jIvo ja upazamazreNi mAMDe che. 11mA guNaThANethI thatA pratipAtanA vizeSa vivecana mATe juo ame lakhela "upazamanAkaraNa, vistRta gujarAtI vivecana, bhAga 1' utkRSTathI eka bhavamAM be vAra upazamazreNi mAMDI zakAya. je eka bhavamAM be vAra upazamazreNi mAMDe che te ja bhavamAM kSapakazreNi na mAMDI zake. je eka bhavamAM eka vAra upazamazreNi mAMDe che te ja bhavamAM kSapakazreNi mAMDI zake. A karmagranthano mata che. AgamanA mate eka bhavamAM bemAMthI eka ja zreNi hoya che, eka bhavamAM be zreNi na hoya. (9) karaNakRta dezopazamanA adhikAra vizeSa prakAranA adhyavasAyathI thoDA karmadalikone upazamAvavA, badhAne nahIM te dezopazamanA che. dezopazamanAmAM jIva yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNa vaDe prakRti, sthiti, rasa ane pradezane upazamAve che. dezopazamanAthI upazamelA dalikomAM udvartanAkaraNa, apavartanAkaraNa ane saMkramakaraNa pravarte che, zeSa karaNo pravartatA nathI. apUrvakaraNa sudhInA badhA jIvo badhA karmonI dezopazamanA kare che. darzana 3nI kSapaNA 4thA guNaThANAthI 7mAM guNaThANA sudhImAM thAya che. darzana 3nI upazamanA 6DhA guNaThANe ane 7mA guNaThANe thAya che. 1lA guNaThANAthI 7mA guNaThANA sudhImAM darzana 3nI kSapaNAnA ke upazamanAnA apUrvakaraNa sudhI darzana 3nI dezopazamanA thAya che. prathama parAmika samyakRtva pAmatA mithyAdaSTine apUrvakaraNa sudhI mithyAtvamohanIyanI dezopazamanA thAya che. anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA ke upazamanA Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakRtidezopazamanA 247 cAre gatinA 4thA guNaThANAthI 7mAM guNaThANA sudhInA jIvo kare che. 1lA guNaThANAthI 7mA guNaThANA sudhImAM anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanAnA ke upazamanAnA apUrvakaraNa sudhI anaMtAnubaMdhI 4nI dezopazamanA thAya che. zeSa cAritramohanIyanI ane zeSa sarva prakRtionI dezopazamanA 8mAM guNaThANA sudhI thAya che. mohanIyanI sarvopazamanA ane dezopazamanA bane thAya che. zeSa prakRtionI sarvopazamanA thatI nathI, mAtra dezopazamanA ja thAya che. dezopazamanAnA cAra prakAra che - prakRtidezopazamanA, sthitidezopazamanA, rasadezopazamanA ane pradezadezopazamanA. A darekanA be be prakAra che - mULaprakRtiviSayaka ane uttaraprakRtiviSayaka. paMcasaMgraha upazamanAkaraNa gAthA 95nI malayagiri mahArAja kRta TIkAmAM pAnA naM. 206 upara kahyuM che ke, "dezopazamanAnA be prakAra che - mULaprakRtiviSayaka dezopazamanA ane uttaraprakRtiviSayaka dezopazamanA. A bannenA 4-4 prakAra che - prakRtidezopazamanA, sthitidezopazamanA, rasadezopazamanA ane pradezadezopazamanA.' (1) prakRti dezopazamanA :(i) sAdyAdi prarUpaNA : mULaprakRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAdyAdi bhAMgA - AThe mULaprakRtionI dezopazamanA sAdi, anAdi, dhruva, apruva che. uparanA guNaThANethI paDIne 8mA guNaThANe Ave tene AThe mULa prakRtinI dezopazamanA sAdi che. 8mA guNaThANAthI upara nahIM gayelAne AThe mULaprakRtionI dezopazamanA anAdi che. abhavyane AThe mULa prakRtionI dezopazamanA dhruva che. bhavyane 9mu guNaThANa pAme tyAre AThe mULaprakRtionI dezopazamanA adhruva che. Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 48 prakRtidezopazamanAnA sAghAdi bhAMgA mULa kRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAghAdi bhAMgA | mULaprakRti | dezopazamanA kula bhAMgA jJAnAvaraNa, darzanAvaraNa, vedanIya, mohanIya sAdi, anAdi, dhruva, adhuva. 32 AyuSya, nAma, gotra, aMtarAya = 8 uttarapravRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAdyAdi bhAMgA (1) dhruvasattAka prakRtio 130 - mithyAtvamohanIyanI ane anaMtAnubaMdhI nI dezopazamanA potapotAnA apUrvakaraNa pachI thatI nathI. apUrvakaraNathI AgaLa jaIne paDe tene A prakRtionI dezopazamanA sAdi che. apUrvakaraNathI AgaLa nahIM gayelA jIvone A prakRtinI dezopazamanA anAdi che. zeSa 125 prakRtionI dezopazamanA 8mA guNaThANA pachI thatI nathI. 9mA guNaThANAthI paDIne 8mA guNaThANe AvelAne A 125 prakRtionI dezopazamanA sAdi che. 9muM guNaThANa nahIM pAmelAne A 125 prakRtionI dezopazamanA anAdi che. abhavyane 130 dhruvasattAka prakRtionI dezopazamanA dhruva che. bhavyane anivRttikaraNa ke muM guNaThANu pAme tyAre A prakRtionI dezopazamanA ava che. (2) adhuvasattAka prakRtio 28 - A prakRtio adhuvasattAka hovAthI temanI dezopazamanA sAdi ane adbhava che. uttaraprakRtiomAM prakRtidezopazamanAnA sAdyAdi bhAMgA | uttaraprakRti | dezopazamanA kula bhAMgA dhruvasattAka 130 | sAdi, anAdi, dhruva, adhuva | 520 | adhuvasattAka 28 | sAdi, adhruva kula | | pa76 ] 56 Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmI dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAdhAdi prarUpaNA 249 (i) dezopazamanAnA prakRtisthAno ane temanI sAghAdi prarUpaNA - (1) jJAnAvaraNa - dezopazamanAnuM prakRtisthAna-1 dezopazamanAnuM prakRtisthAna prakRti sarva | 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo | 9mAM guNaThANethI paDIne 8mA guNaThANe AvelAne jJAnAvaraNanuM panuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANuM nahIM pAmelAne jJAnAvaraNanuM panuM dezopazamanAprakRtisthAna anAdi che. abhavyane jJAnAvaraNanuM panuM dezapazamanAprakRtisthAna dhruva che. bhavyane 9muM guNaThANuM pAme tyAre jJAnAvaraNanuM panuM dezopazamanAprakRtisthAna adbhava che. (2) darzanAvaraNa - dezopazamanAnuM prakRtisthAna-1 dezopazamanAnuM prakRtisthAna prakRti sarva |1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo | 9mAM guNaThANethI paDIne 8mA guNaThANe AvelAne darzanAvaraNanuM 9nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANuM nahIM pAmelAne darzanAvaraNanuM 9nuM dezopazamanAprakRtisthAna anAdi che. abhavyane darzanAvaraNanuM 9nuM dezopazamanAprakRtisthAna dhruva che. bhavyane 9muM guNaThANuM pAme tyAre darzanAvaraNanuM 9nuM dezopazamanAprakRtisthAna abruva che. (3) vedanIya - dezopazamanAnuM prakRtisthAna-1 dezopazamanAnuM prakRtisthAna prakRti svAmI sarva 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo svAmI Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 250 mohanIyanA dezopazamanAprakRtisthAno 9mA guNaThANethI paDIne 8mA guNaThANe AvelAne vedanIyanuM ranuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANuM nahIM pAmelAne vedanIyanuM 2nuM dezopazamanAprakRtisthAna anAdi che. abhavyane vedanIyanuM ranuM dezopazamanAprakRtisthAna dhruva che. bhavyane 9muM guNaThANuM pAme tyAre vedanIyanuM ranuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuvA che. svAmI (4) mohanIya - dezopazamanAnA prakRtisthAno-6 kradezopazamanAnA prakRti prakRtisthAno 28nuM | sarva 1lA guNaThANAthI 7mA guNaThANA sudhInA 'jIvo 4 | 27nuM 28- samyakatva- samyakatvamohanIyanI udvalanA thayA pachI mohanIya 1lA guNaThANe ke 3jA guNaThANe rahelA jIvone 3 26nuM | 27-mizramohanIya | samyakatvamohanIya ane mizramohanIyanI | uThThalanA thayA pachI 1lA guNaThANe rahelA jIvone athavA anAdi mithyASTi jIvone. 25nuM | 28-darzana 3 | 26nI sattAvALA 1lA guNaThANAvALA jIvane aupathamika samyakatva pAmatA apUrvakaraNa pachI mithyAtvamohanIya sivAya 25 prakRtionI dezopazamanA thAya. 24nuM | 28-anaMtAnubaMdhI 4 anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanAnA apUrvakaraNa pachI anaMtAnubaMdhI 4 sivAyanI 24 prakRtionI dezopazamanA thAya. anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA karyA pachI paNa anaMtAnubaMdhI 4 sivAyanI 24 prakRtionI dezopazamanA thAya. Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 mohanIyanA dezopazamanAprakRtisthAnonA sAdyAdi bhAMgA 2 51 ki dezopazamanAnA | prakRti svAmI prakRtisthAno 21nuM 28-anaMtAnubaMdhI | darzana 3nI kSapaNA ke upazamanA karatA 4, darzana 3 apUrvakaraNa pachI darzana 3nI dezopazamanA na thAya. anaMtAnubaMdhI 4nI upazamanA ke visaMyojanA pUrve thaI gaI hovAthI tenI paNa dezopazamanA na thAya. tethI 21 prakRtionI dezopazamanA thAya. kSAyika samyagdaSTine 21nI sattA hovAthI 21nI dezopazamanA thAya. (1) 28nuM dezopazamanAprakRtisthAna - aupazamika samyakatva pAme tyAre 28nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. samyakatvamohanIyanI uThThalanA thAya tyAre athavA anaMtAnubaMdhI 4nA visaMyojanA ke upazamanAnA anivRttikaraNa pAme tyAre 28nuM dezopazamanAprakRtisthAna adbhava che. 27nuM dezopazamanAprakRtisthAna - samyakatvamohanIyanI uddalanA thayA pachI 27nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. mizramohanIyanI uddhalanA thayA pachI 27nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (3) ra6nuM dezopazamanAprakRtisthAna - mizramohanIyanI udvalanA thayA pachI ra6nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. anAdi mithyAdaSTine 26nuM dezopazamanAprakRtisthAna anAdi che. abhavyane 26nuM dezopazamanAprakRtisthAna dhruva che. bhavyane aupathamika samyakatva pAmatA anivRttikaraNa pAme tyAre ra6nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (4) ra5nuM dezopazamanAprakRtisthAna - aupazamika samyaktva pAmatA anivRttikaraNa pAme tyAre 2panuM dezopazamanAprakRtisthAna Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 5 2. 2para AyuSyanA dezopazamanAprakRtisthAnonA sAghAdi bhAMgA sAdi che. aupazamikasamyaktva pAmyA pachI 2panuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (5) 24nuM dezopazamanAprakRtisthAna - anaMtAnubaMdhI nI visaMyojanA ke upazamanAnA anivRttikaraNo pAme tyAre 24nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. pharI anaMtAnubaMdhI 4 bAMdhe tyAre athavA darzana 3nI kSapaNA ke upazamanAnA anivRttikaraNo pAme tyAre ra4nuM dezopazamanAprakRtisthAna abruva che. (6) 21nuM dezopazamanAprakRtisthAna - darzana 3nI kSapaNA ke upazamanAnA anivRttikaraNo pAme tyAre 21nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANa pAme tyAre athavA aupathamika samyaktvathI paDe tyAre 21nuM dezopazamanA prakRtisthAna adhuva che. (5) AyuSya :- dezopazamanAnA prakRtisthAno-2 dezopazamanAnA prakRtisthAno vedyamAna AyuSya, parabhavanuM AyuSya bAMdhyA pachI 1lA parabhavanuM AyuSya guNaThANAthI 8mA guNaThANA sudhInA jIvo | vedyamAna AyuSya parabhavanuM AyuSya bAMdhyA pahelA 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo (1) ranuM dezopazamanAprakRtisthAna - parabhavanuM AyuSya bAMdhyA pachI ranuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. vedyamAna AyuSya pUrNa thAya tyAre ranuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. (2) 1nuM dezopazamanAprakRtisthAna - vedyamAna AyuSyanA pahelA samaye 1nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. parabhavanuM AyuSya bAMdhyA pachI 1nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. svAmI Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svAmI nAmakarmanA dezopazamanAprakRtisthAno 2 53 (6) nAma - dezopazamanAnA prakRtisthAno-7 kima dezopazamanAnA prakRti prakRtisthAno 1|103nuM sarva *4thA guNaThANAthI 8mA guNaThANA sudhInA jIvo. 2 102nuM 103- jina | 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo. 3| 96nuM 103- 1lA guNaThANAvALA jIvo ane 4thA AhAraka 7 guNaThANAthI 8mA guNaThANA sudhInA jIvo. 4| 95nuM 103 - jina, | 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo. AhAraka 7 5 | 93nuM 95 - deva 2 |95nI sattAvALAmithyASTi ekendriyane deva 2/ naraka 2 | naraka ranI uddhalanA thayA pachI tathA tyAMthI anyatra jaIne jyAM sudhI deva 2/naraka 2 na bAMdhe tyAM sudhI 93nuM dezopazamanAprakRtisthAna hoya che. 95 - deva 2, |93nI sattAvALA mithyASTi ekendriyane naraka 2, naraka catudeva re, vaikriya 7nI uddalanA thayA pachI vaikriya 7. ane tyAMthI anyatra jaIne jyAM sudhI naraka 2/ deva 2, vaikriya 7 na bAMdhe tyAM sudhI 84nuM dezopazamanAprakRtisthAna hoya che. 84nI sattAvALA mithyAdeSTi ekendriyane teukAya-vAyukAyamAM gayA pachI manuSya 2nI ulanA thayA pachI ane tyAMthI anyatra jaIne manuSya 2 bAMdhe nahIM tyAM sudhI 82nuMdezopazamanA prakRtisthAna hoya che. 1. jinanAmakarma ane AhAraka 7 bannenI sattAvALo jIva 1lA guNaThANe na jAya. rajA, 3jA guNaThANe jinanAmakarmanI sattA na hoya. mATe 103nA dezopazamanAprakRtisthAnanA svAmI 4thA guNaThANAthI 8mA guNaThANA sudhInA jIvo kahyA. 2. pUrve narakAyuSya bAMdhyuM hoya tevo manuSya pachIthI jinanAmakarma bAMdhe tyAre chellA aMtarmuhUrtamAM ane narakanA pahelA aMtarmuhUrtamAM valA guNaThANe Ave. tyAM tene 96nuM dezopazamanAprakRtisthAna hoya. 84 - manuSya 284ne Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 254 nAmakarmanA dezopazamanAprakRtisthAnonA sAghAdi bhAMgA (1) 103nuM zopazamanAprakRtisthAna - 103nI sattA thAya tyAre 103nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANuM pAme tyAre 103nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (2) 102nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 102nI sattA thAya tyAre 102nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. AhAraka 7nI udvalanA thayA pachI athavA 9muM guNaThANa pAme tyAre 102nuM dezopazamanAprakRtisthAna adbhava che. (3) 96nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 9danI sattA thAya tyAre 96nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANu pAme tyAre 96nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. (4) 95nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 95nI sattA thAya tyAre 95nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. deva 2/naraka 2 nI | uThThalanA thAya tyAre athavA 9muM guNaThANa pAme tyAre 95nuM dezopazamanAprakRtisthAna abruva che. (5) 93nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 95nI sattAvALAne deva 2/ naraka 2nI uThThalanA thAya tyAre athavA 84nI sattAvALo naraka radeva 2, vaikriya 7 bAMdhe tyAre 93nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 93nI sattAvALo deva ranaraka 2 bAMdhe tyAre athavA naraka radeva 2, vaikriya 7nI udvalanA kare tyAre 93nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (6) 84nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 93nI sattAvALAne naraka radeva 2, vaikriya 7nI uddhalanA thAya tyAre athavA 82nI sattAvALo manuSya 2 bAMdhe tyAre 84nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 84nI sattAvALo naraka radeva 2, Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 55 gotrakarmanA dezopazamanAprakRtisthAnonA sAghAdi bhAMgA vaikriya 7 bAMdhe tyAre athavA manuSya 2nI utkalanA kare tyAre 84nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. (7) 82nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 84nI sattAvALo manuSya ranI uThThalanA kare tyAre 82nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 82nI sattAvALo manuSya 2 bAMdhe tyAre 82nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhruva che. (7) gotra - dezopazamanAnA prakRtisthAno-2 | dezopazamanAnA prakRti prakRtisthAno ranuM | sarva | 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo 1nuM | nIcagotra uccagotranI uddalanA karyA pachI mithyASTi teukAya-vAyukAya vagere svAmI (1) 2nuM dezopazamanAprakRtisthAna - 1nI sattAvALo uccagotra bAMdhe tyAre ranuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 2nI sattAvALo uccagotranI uklanA kare tyAre 2nuM dezopazamanA prakRtisthAna adhuva che. (2) 1nuM dazopazamanAprakRtisthAna - 2nI sattAvALo uccagotranI uddalanA kare tyAre 1nuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 1nI sattAvALo uccagotra bAMdhe tyAre 1nuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. (8) aMtarAya - dezopazamanAnA prakRtisthAno-1 dezopazamanAnuM prakRtisthAna prakRti sarva | 1lA guNaThANAthI 8mAM guNaThANA sudhInA jIvo | svAmI Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 56 256 aMtarAyakarmanA dezopazamanAprakRtisthAnonA sAdhAdi bhAMgA ( 9mAM guNaThANethI paDIne 8mAM guNaThANe AvelA panuM dezopazamanAprakRtisthAna sAdi che. 9muM guNaThANa nahIM pAmelAne panuM dezopazamanAprakRtisthAna anAdi che. abhavyane panuM dezopazamanAprakRtisthAna dhruva che. bhavyane 9muM guNaThANa pAme tyAre panuM dezopazamanAprakRtisthAna adhuva che. ATha karmomAM dezopazamanAnA prakRtisthAno ane tenA sAghAdi bhAMgA - adhuva kula bhAMgA prakRtisthAno jJAnAvaraNa darzanAvaraNa 9nuM | vedanIya mohanIya 0 | ja | ja | ja | 0 | na | < < < < < < Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sthitidezopazamanA ra57 anAdi adhruva | kula bhAMgA mULaprakRti dezopazamanA sAdi prakRtisthAno 82nuM gotra aMtarAya kula para (2) sthitidezopazamanA - te be prakAre che - mULaprakRtiviSayaka sthitidezopazamanA ane uttaraprakRtiviSayaka sthitidezopazamanA. te bannenA be-be prakAra che - mULa prakRtiviSayaka jaghanya sthitidezopazamanA ane mULaprakRtiviSayaka utkRSTa sthitizopazamanA, uttaraprakRtiviSayaka jaghanya sthitidezopazamanA ane uttaraprakRtiviSayaka utkRSTa sthitidezopazamanA. - mULaprakRti ane uttaraprakRtinA utkRSTa sthitidezopazamanAnA svAmI utkRSTa sthitisaMkramanA svAmI pramANe jANavA. mULa prakRti ane uttaraprakRtinA jaghanya sthitidezopazamanAnA svAmI jaghanya sthitisaMkramanA svAmInI jema jANavA, paNa jaghanya sthitidezopazamanAnA svAmI abhavyaprAyogya jaghanyasthitivALA ekendriya jANavA, kemake temane ja badhA karmonI jaghanya sthitisattA hoya che. je prakRtionI jaghanya sthitisattA abhavyaprAyogya nathI temAMthI AhAraka 7, samyatvamohanIya, mizramohanIya = 9 ulanAyogya prakRtiono palyopama pramANa carama sthitikhaMDa bAkI asaMkhya Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ma asaMkhya 258 rasadezopazamanA, pradezadezopazamanA hoya tyAre ekendriya ane ekendriya sivAyanA jIvo te prakRtionI jaghanya sthitidezopazamanA kare che. anaMtAnubaMdhI 4 ane mithyAtvamohanIyanI jaghanya sthitisattA anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanAnA anivRttikaraNamAM ane prathamaaupathamikasamyaktvaprAptinA anivRttikaraNamAM maLe che, paNa tyAre dezapazamanA thatI nathI. tethI te pAMca prakRtionI jaghanya sthitidezopazamanA abhavyayogya jaghanya sthitisattAvALo ekendriya ja kare che. zeSa ulanAyogya 14 prakRtio (deva , naraka , vaikriya 7, manuSya 2, uccagotra)no pula pramANa carama sthitikhaMDa bAkI hoya tyAre ekendriya ja jaghanya sthitidezopazamanA kare che. zeSa badhI prakRtionI jaghanya sthitidezopazamanA 8mAM guNaThANAnA caramasamayavartI jIvo kare che. (3) rasadezopazamanA - utkRSTa rasadezopazamanAnA svAmI utkRSTa rasasaMkramanA svAmInI jema jANavA. azubhaprakRtionI utkRSTa rasadezopazamanA mithyAdaSTi kare che. zubhaprakRtionI utkRSTa rasadezopazamanA 8mAM guNaThANAnA caramasamaya sudhI rahelA samyagdaSTi jIvo kare che. jinanAmakarmanI jaghanya rasadezopazamanAnA svAmI jaghanya rasa bAMdhIne baMdhAvalikA vItyA bAda prathamasamayavartI avirata samyagdaSTi jIvo che. zeSa prakRtionI jaghanya rasadezopazamanAnA svAmI abhavyaprAyogya jaghanya sthitisattAvALA ekendriya jIvo (4) pradezadezopazamanA - utkRSTa pradezadezopazamanAnA svAmI utkRSTa pradezasaMkramanA svAmI pramANe jANavA, paNa 8mAM Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa 259 guNaThANAnA carama samaya sudhInA jIvo ja utkRSTa pradezadezopazamanA kare che. jaghanya pradezadezopazamanAnA svAmI jaghanya pradezasaMkramanA svAmI pramANe jANavA. upazamanAkaraNanA talasparzI jJAna mATe juo ame lakhela upazamanAkaraNa, vistRta gujarAtI vivecana, bhAga 1 karmaprakRtinA upazamanAkaraNano padArthasaMgraha samApta karmaprakRti (nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNa) padArthasaMgraha nidhattikaraNa :- je vIryavizeSathI sattAgata karmadaliko udvartanAkaraNa ane apavartanAkaraNa sivAyanA badhA karaNone ayogya bane te nidhattikaraNa kahevAya che. nikAcanAkaraNa :- je vIryavizeSathI sattAgata karmadaliko badhA karaNone ayogya bane te nikAcanAkaraNa kahevAya che. nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNanA bheda ane svAmI dezopazamanAnA bheda ane svAmInI jema jANavA. karmaprakRtinA nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNano padArthasaMgraha samApta Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 260 ATha karaNonA adhyavasAyonuM alpabadutva guNazreNi, dezopazamanA, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa ane yathApravRttasaMkramanA dalikonuM alpabadutva jayAM guNazreNi thatI hoya tyAM prAyaH dezo pazamanA, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa ane yathApravRttasaMkrama paNa thatA hoya che. A pAMcanuM alpabadutva A pramANe che - daliko alpabadutva 1 guNazreNinA daliko alpa dezopazamanAnA daliko asaMkhyaguNa nidhattikaraNanA daliko asaMkhyaguNa | nikAcanAkaraNanA daliko asaMkhyaguNa pa yathApravRttasaMkramathI saMkramatA dalito asaMkhyaguNa 40 x ATha karaNonA adhyavasAyonuM alpabadutva A pramANe che - aNbahutva alpa adhyavasAyo. 1 sthitibaMdhanA adhyavasAyo ke rasabaMdhanA adhyavasAyo, eTale ke | baMdhanakaraNanA adhyavasAyo 2 udIraNAkaraNanA adhyavasAyo 3 saMkramakaraNa, udvartanAkaraNa ane apavartanAkaraNanA adhyavasAyo 4 upazamanAkaraNanA adhyavasAyo pa| nidhattikaraNanA adhyavasAyo | nikAcanAkaraNanA adhyavasAyo asaMkhyaguNa asaMkhya guNa asaMkhyaguNa asaMkhya guNa asaMkhyaguNa T karmaprakRtinA ATha karaNono padArthasaMgraha samApta Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti | upazamanAkaraNa mULagAthA-zabdAthI karaNakayA'karaNA vi ya, duvihA uvasAmaNattha biiyAe / akaraNaaNuinnAe, aNuogadhare paNivayAmi // 1 // ahIM upazamanA be prakAranI che - karaNakRta ane akaraNakRta. bIjI akaraNa-anudIrNa upazamanAnA anuyogadharone vaMdana karuM bu. (1) savvassa ya desassa ya, karaNuvasamaNA dusanni ekkikkA / savvassa guNapasatthA, desassa vi tAsi vivarIyA // 2 // karaNopazamanA sarvanI ane dezanI hoya che. darekanA be nAma che. guNopazamanA ane prazastopazamanA- e sarvopazamanAnA nAmo che. dezopazamanAnA nAmo tenAthI viparIta (aguNopazamanA ane maprazastIpazamanA) cha. (2) savvuvasamaNA mohasseva u, tassuvasamakkiyA joggo / paMceMdio u sannI, pajjatto laddhitigajutto // 3 // puvvaM pi visujjhaMto, gaMThiyasattANaikkamiya sohiM / annayare sAgAre, joge ya visuddhalesAsu // 4 // Thiisattakamma aMto-koDIkoDI karettu sattaNhaM / duTThANaM cauTThANaM, asubhasubhANaM ca aNubhAgaM // 5 // Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 2 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha baMdhaMto dhuvapagaDI, bhavapAuggA subhA aNAU ya / jogavasA ya paesaM, ukkosaM majjhima jahaNNaM // 6 // ThiibaMdhaddhApUNNe, navabaMdhaM pallasaMkhabhAgUNaM / asubhasubhANaNubhAgaM, aNaMtaguNahANivuDDIhiM // 7 // karaNaM ahApavattaM, apuvvakaraNamaniyaTTikaraNaM ca / aMtomuhuttiyAI, uvasaMtaddhaM ca lahai kamA // 8 // sarvopazamanA mohanIyanI ja thAya che. sarvopazamanAnI kriyAne yogya, paryApta saMjJI paMcendriya, traNa labdhithI yukta, karaNakALanI pUrve paNa vizuddha thato, granthideze rahelA abhavyanI vizuddhine oLaMgIne rahelo, koI paNa sAkAra upayogamAM, yogamAM ane vizuddha vezyAomAM rahelo, sAta prakRtionI sthitisattAne aMtaHkoDAkoDI sAgaropama pramANa karIne, azubhaprakRtio ane zubhaprakRtiono rasa kramazaH 2 ThANiyo ane 4 ThANiyo karIne, AyuSya sivAyanI bhavaprAyogya zubha dhruvaprakRtio bAMdhato, yogane vaza utkRSTa-madhyama-jaghanya pradeza bAMdhato, sthitibaMdhano kALa pUrNa thaye chate navo sthitibaMdha palyopamanA saMkhyAmAM bhAga nyUna pramANa karato, azubha prakRtio ane zubha prakRtiono rasa kramazaH anaMtaguNahAnithI ane anaMtaguNavRddhithI bAMdhato jIva aMtarmuhUrtapramANa yathApravRttakaraNa, apUrvakaraNa ane anivRttikaraNa karIne krame karIne upazAMtakALane pAme che. (3, 4, 5, 6, 7, 8) aNusamayaM vaTuMto, ajjhavasANANa NaMtaguNaNAe / pariNAmaTThANANaM, dosu vi logA asaMkhijjA // 9 // Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 3 kamaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha karaNomAM jIva adhyavasAyonI anaMtaguNa vizuddhithI vadhe che. yathApravRttakaraNa ane apUrvakaraNamAM pariNAmasthAno asaMkhyalokAkAzapradezapramANa che. (9) maMdavisohI paDhamassa, saMkhabhAgAhi paDhamasamaye / ukssaM uppimaho, ekkekkaM doNha jIvANaM // 10 // AcaramAo sesukkosaM, puvvappavattamiinAmaM / biiyassa biiyasamae, jahaNNamavi aNaMtarukkassA // 11 // pahelA jIvanI pahelA samayanI jaghanya vizuddhi karatA saMkhyAmAM bhAga sudhInA samayonI jaghanya vizuddhi uttarottara anaMtaguNa che. tenA karatA bIjA jIvanI pahelA samayanI utkRSTa vizuddhi anaMtaguNa che. tyAra pachI carama samayanI jaghanya vizuddhi sudhI bane jIvonI upara ane nIce 1-1 samayanI jaghanya vizuddhi ane utkRSTa vizuddhi uttarottara anaMtaguNa che. tyAra pachI zeSa samayonI utkRSTa vizuddhi uttarottara anaMtaguNa che. pahelA karaNanuM nAma pUrvapravRttakaraNa che. bIjA karaNanA bIjA samaye jaghanya vizuddhi pahelA samayanI utkRSTa vizuddhi karatA anaMtaguNa che. (10, 11) nivvayaNamavi tato se, tthiirsghaaytthiibNdhgddhaao| guNaseDhI vi ya samagaM, paDhame samaye pavattaMti // 12 // tyAra pachI apUrvakaraNanuM nirvacana (antarthane anusaranAruM vacana) kahevuM. pahelA samaye ekasAthe sthitighAta, rasaghAta, sthitibaMdhakALa ane guNazreNi pravarte che. (12) uyahipuhattukkassaM, iyaraM pallassa saMkhatamabhAgo / ThiikaMDagamaNubhAgA-NaNaMtabhAgA muhuttaMto // 13 // Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 4 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha aNubhAgakaMDagANaM, bahuhiM sahassehiM pUrae ekkaM / ThiikaMDasahassehiM, tesiM bIyaM samANetiM // 14 // utkRSTathI sAgaropamapRthakatva pramANa ane jaghanyathI palyopamanA saMkhyAtamA bhAga pramANa sthitikaMDakane ukere che. aMtarmuhUrtamAM rasanA anaMta bhAgo khapAve che. ghaNA hajAro rasakaMDako vaDe eka sthitikhaMDa pUrNa thAya che. hajAro sthitikhaMDo vaDe apUrvakaraNa pUrNa thAya che. sthitighAta ane sthitibaMdha sAthe zarU kare che ane sAthe pUrNa kare che. (13, 14) guNaseDhInikkhevo, samaye samaye asaMkhaguNaNAe / addhAdugAiritto, sese sese ya nikkhevo // 15 // guNazreNino nikSepa uttarottara samaye asaMkhyaguNanA karma thAya che. te apUrvakaraNa ane anivRttikaraNanA kALa karatA adhika kALamAM thAya che. pachI pachInA samaye zeSa zeSa samayomAM nikSepa thAya che. (15) aniyaTTimmi vi evaM, tulle kAle samA tao nAma / saMkhijjaime sese, bhinnamuhuttaM aho muccA // 16 // kiMcUNamuhattasamaM, ThiibaMdhaddhAe~ aMtaraM kiccA / Avalidugekkasese, AgAla udIraNA samiyA // 17 // anivRttikaraNamAM paNa sthitighAta vagere e ja pramANe pravarte che. samAna kALamAM rahelA jIvo samAna vizuddhivALA hoya che. tethI tenuM nAma anivRttikaraNa che. anivRttikaraNano saMkhyAtamo bhAga bAkI hoya tyAre nIce aMtarmuhUrta choDIne eka sthitibaMdhanA kALamAM aMtarmuhUrta pramANa aMtara kare che. be AvalikA ane eka Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 5 kemaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha AvalikA bAkI hoya tyAre kramazaH AgAlaviccheda ane udIraNAviccheda thAya che. (16, 17) micchattudae khINe, lahae sammattamovasamiyaM so / laMbheNa jassa labbhai, AyahiyamaladdhapuvvaM jaM // 18 // mithyAtvamohanIyano udaya pUrNa thaye chate te jIva pathamika samyakatva pAme che. jenI prAptithI pUrve nahIM maLela je Atmahita te maLe che. (18) taM kAlaM bIyaThiiM, tihANubhAgeNa desaghAi ttha / sammattaM sammissaM, micchattaM savvadhAIo // 19 // te samaye bIjIsthitinA rasabhede traNa bheda kare che. emAM dezaghAtI rasavALA daliko te samyaktvamohanIyanA che ane sarvaghAtI rasavALA daliko mizramohanIya ane mithyAtvamohanIyanA che. (19) paDhame samae thovo, sampatte mIsae asaMkhaguNo / aNusamayamavi ya kamaso, bhinnamuhuttA hi vijjhAo // 20 // pahelA samaye samyakRtvamohanIyamAM thoDA daliko saMkramAve ane mizramohanIyamAM asaMkhya guNa daliko saMkramAve. aMtarmuhUrta sudhI dareka samaye kramazaH A pramANe saMkramAve che. tyAra pachI vidhyAsakrama thAya che. (20) ThiirasaghAo guNaseDhI, viya tAvaM pi AuvajjANaM / paDhamaThiIe ega-dugAvalisesammi micchatte // 21 // jayAM sudhI guNasaMkrama thAya tyAM sudhI AyuSya sivAyanA sAta karmonA sthitighAta, rasaghAta ane guNazreNi pravarte che. Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 266 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha mithyAtvamohanIyanI prathamasthitinI 1 AvalikA ane 2 AvalikA bAkI hoya tyAM sudhI tenA kramaza: sthitighAta-rasadhAta ane guNazreNi thAya che. (21) uvasaMtaddhAaMte, vihiNA okaDDiyassa daliyassa / ajjhavasANaNurUva-ssudao tisu ekkayarayassa // 22 // upazama samyaktvanA kALane aMte vidhipUrvaka kheMcAyelA traNa darzanamohanIyanA dalikomAMthI koIpaNa ekanA dalikono adhyavasAyane anurUpa udaya thAya che. (22) sammattapaDhamalaMbho, savvovasamA tahA vigiTTho ya / chAligasesAi paraM, AsANaM koi gacchejjA // 23 // aupathamikasamyatvano prathama lAbha mithyAtvamohanIyanA sarvathA upazamathI thAya che. te moTA aMtarmuhUrta pramANa che. samyaktvakALanI utkRSTathI 6 AvalikA bAkI hoya tyAre koI jIva sAsvAdana guNaThANe jAya che. (23) sammaddiTThI niyamA, uvai8 pavayaNaM tu saddahai / saddahai asabbhAvaM, ajANamANo guruniyogA // 24 // samyagdaSTi jIva gurue upadezelA pravacananI avazya zraddhA kare che. pote nahIM jANato te gurunI AjJAnA pArataMtrathI khoTA pravacananI zraddhA kare che. (24) micchaddiTTI niyamA, uvaiTuM pavayaNaM na saddahai / saddahai asabbhAvaM, uvai8 vA aNuvaiTuM // 25 // mithyAdaSTi jIva gurue upadezelA pravacananI avazya zraddhA Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 26 7 karato nathI. te upadezelA ke nahIM upadezelA khoTA pravacananI zraddhA kare che. (25) sammAmicchaddiTThI, sAgAre vA tahA aNAgAre / aha vaMjaNoggahammi ya, sAgAre hoI nAyavvo // 26 // samyamithyASTi jIva sAkAra ke anAkAra upayogamAM hoya che. jo sAkAra upayogamAM hoya to vyaMjanAvagrahamAM hoya che ema jANavuM. (26) veyagasammaddiTThI, carittamohuvasamAe ciTThato / ajao desajaI vA, virato va visohiaddhAe // 27 // vizuddhikALamAM rahelo avirata, dezavirata ke sarvavirata kSAyopathamika samyagdaSTi jIva cAritramohanIyanI upazamanA zarU kare che. (27) annANANabbhuvagama-ajayaNAhijao avajjaviraIe / egavvayAi carimo, aNumaimitto tti desajaI // 28 // aNumaivirao ya jaI, doNha vi karaNANi doNNi na u taIyaM / pacchA guNaseDhI siM, tAvaiyA AligA uppiM // 29 // ajJAna, asvIkAra ane ayatanAthI avirata thAya che. pApanI viratithI ekavratavALAthI mAMDIne chello anumatimAtrane sevanAro dezavirata thAya che. anumatithI paNa aTakela yati thAya che. dezavirati ane sarvaviratinI prAptimAM be karaNo (yathApravRttakaraNa, apUrvakaraNa) hoya che, trIju (anivRttikaraNa) hotuM nathI. be karaNo pachI temanI AvalikA upara aMtarmuhUrtapramANavALI guNazreNi thAya che. (28, 29) Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 268 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha pariNAmapaccayAo-'NAbhogagayA gayA akaraNA u / guNaseDhI siM niccaM, pariNAmA hANivuDDijuyA // 30 // anAbhogathI pariNAmano hrAsa thavAthI dezavirati ke sarvaviratithI bhraSTa thayelA jIvo karaNa karyA vinA pharI dezavirati ke sarvavirati pAme che. jyAM sudhI dezavirati ke sarvavirati rahe che tyAM sudhI samaye samaye tenI guNazreNi thAya che. te guNazreNi pariNAmanI hAni ane vRddhithI yukta hoya che. (30) caugaiyA pajjattA, tinni vi saMyoyaNA vijoyaMti / karaNehiM tihiM sahiyA, naMtarakaraNaM uvasamo vA // 31 // traNa karaNothI sahita, cAre gatinA paryAptA avirata, dezavirata ane sarvavirata jIvo anaMtAnubaMdhI 4nI visaMyojanA kare che. ahIM aMtarakaraNa ke upazama thato nathI. (31) dasaNamohe vi tahA, kayakaraNaddhA ya pacchime hoi / jiNakAlago maNusso, paTThavago aTThavAsuppi // 32 // jema anaMtAnubaMdhInI visaMyojanA kahI tema darzanamohanIyanI kSapaNA paNa kahevI. carama sthitikhaMDa umeryA pachI jIva kRtakaraNAddhAmAM praveza kare che. 8 varSathI uparanI vayano jinakAlika manuSya darzanamohanIyanI kSapaNA zarU kare che. (32) ahavA daMsaNamohaM, puvvaM uvasAmaittu sAmanne / paDhamaThiimAvaliyaM, karei doNhaM aNudiyANaM // 33 // athavA sAdhupaNAmAM pahelA darzanamohanIyanI upazamanA kare che. udayamAM nahIM Avela be prakRtio (mizramohanIya, mithyAtvamohanIya)nI prathamasthiti 1 AvalikA pramANa kare che. (33) Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 9 kamaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha addhAparivattIo, pamattaiyare sahassaso kiccA / karaNANi tinni kuNae, taiyavisese ime suNasu // 34 // dakA guNaThANe ane 7mA guNaThANe hajAro vAra kALanI parAvRttio karIne traNa karaNo kare che. trIjA (anivRtti)karaNanA mA vizeSo samaya. (34) aMtokoDAkoDI, saMtaM aniyaTTiNo ya udahINaM / baMdho aMtokoDI, puvvakamA hANi appabahU // 35 // anivRttikaraNanA prathama samaye sthitisattA aMta:koDAkoDI sAgaropama pramANa che ane sthitibaMdha aMtaHkoDI sAgaropama pramANa che. sthitibaMdhanI hAni pUrve kahelA krame thAya che. sthitibaMdhanuM sasyatva pUrva vA bhe hoya che. (35) ThiikaMDagamukkassaM pi, tassa pallassa saMkhatamabhAgo / ThiibaMdhabahusahasse, sekkekkaM jaM bhaNissAmo // 36 // te cAritramohanIyanI upazamanA karanArano utkRSTa sthitikaMDaka paNa palyopamanA saMkhyAmAM bhAga pramANa che. cAritramohanIya upazamakanA ghaNA hajAro sthitibaMdha gaye chate je eka-eka adhikAra thAya che te 58oza. (36) palladivaDDhabipallANi, jAva pallassa saMkhaguNahANI / mohassa jAva pallaM, saMkhejjaibhAgahA'mohA // 37 // to navaramasaMkhaguNA, ekkapahAreNa tIsagANamaho / mohe vIsaga heTThA ya, tIsagANuppi taiyaM ca // 38 // to tIsagANamuppi ca, vIsagAI asaMkhaguNaNAe / taiyaM ca visagAhi ya, visesamahiyaM kameNeti // 39 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 70 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha nAma-gotrano, jJAnAvaraNa-darzanAvaraNa-vedanIya-aMtarAyano ane mohanIyanI sthitibaMdha 1 palyopama, 1 palyopama ane 2 palyopama thAya tyAM sudhI pUrvanA krame ja hAni ane alpabadutva thAya. jeno sthitibaMdha palyopama pramANa thAya tyArathI teno sthitibaMdha saMkhyAtaguNahAnithI thAya. mohanIyano sthitibaMdha palyopama pramANa thAya tyAM sudhI teno navo navo sthitibaMdha palyopamanA saMkhyAmAM bhAga hIna pramANa thAya che. tyAra pachI mohanIya sivAyanI prakRti (nAma-gotra)nI sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna kare che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho vItyA pachI mohanIyana sthitibaMdha ekasAthe jJAnAvaraNAdinA sthitibaMdhanI nIce thAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho vItyA pachI mohanIyano sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdhanI nIce thAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho vItyA pachI trIjA (vedanIya) karmano sthitibaMdha jJAnAvaraNAdi karmonA sthitibaMdhanI upara thAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho vItyA pachI nAma-gotranI sthitibaMdha jJAnAvaraNAdinA sthitibaMdhanI upara thAya che. mohanIyanI sthitibaMdha jJAnAvaraNAdinA sthitibaMdha karatA asaMkhyaguNahIna thayA pachI sarvatra asaMkhyaguNahInanA krame sthitibaMdha thAya che. trIjA (vedanIya) karmano sthitibaMdha nAma-gotranA sthitibaMdha karatA vizeSAdhikanA krame thAya che. (37, 38, 39) ahudIraNA asaMkhejja-samayabaddhANa desaghAi'ttha / dANaMtarAyamaNapajjavaM ca, to ohidugalAbho // 40 // suyabhogAcakkhUo, cakkhU ya tato maI saparibhogA / viriyaM ca aseDhigayA, baMdhaMti u savvaghAINi // 41 // Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 271 tyAra pachI asaMkhyasamayabaddha karmonI udIraNA thAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI dAnAMtarAya ane mana:paryavajJAnAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI avadhijJAnAvaraNa, avadhidarzanAvaraNa ane lAbhAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI zrutajJAnAvaraNa, bhogAMtarAya ane acakSudarzanAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI cakSudarzanAvaraNano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI matijJAnAvaraNa ane paribhogAMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI vIryaMtarAyano dezaghAtI rasa baMdhAya che. jemaNe zreNi nathI mAMDI evA jIvo A prakRtiono sarvaghAtI rasa bAMdhe che. (40, 41) saMjamaghAINaMtaramettha u, paDhamaTTiI ya annayare / saMjalaNAveyANaM, veijjaMtINa kAlasamA // 42 // tyAra pachI hajAro sthitibaMdho pasAra thayA pachI cAritramohanIya prakRtionuM aMtarakaraNa kare che. emAM cAra saMjavalana kaSAya ane traNa vedamAMthI jeno udaya hoya tenI prathamasthiti potAnA udayakALa tulya kare che. (42). dusamayakayaMtare AligANa, chaNhaM udIraNAbhinave / khode paTTA, vaMdhurA saMghavI sALi jharUA. saMkhaguNahANibaMdho, etto sesANa'saMkhaguNahANI / pauvasamae napuMsaM, asaMkhaguNaNAi jAvaMto // 44 // Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 272 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha aMtarakaraNa karyA pachInA samaye navA baMdhAyelA karmonI udIraNA cha AvalikA pachI thAya che, mohanIyano 1 ThANiyo rasa baMdhAya che, mohanIyanA saMkhyAtA varSanA baMdha ane udIraNA thAya che, ahIMthI mohanIyano saMkhyAtaguNahIna baMdha thAya che, zeSa karmono sthitibaMdha asaMkhyaguNahIna thAya che, napuMsakavedopazamanAnA carama samaya sudhI napuMsakavedane asaMkhyaguNAkAre upazamAve che. (43, 44) evitthI saMkhatame gayammi, ghAINa saMkhavAsANi / saMkhaguNahANi etto, desAvaraNANudagarAI // 45 // e ja pramANe strIvedanI upazamanA kare che. strIvedopazamanAno saMkhyAtamo bhAga gaye chate ghAtakarmonI sthitibaMdha saMkhyAtA varSa pramANa thAya che. tyArathI teno navo sthitibaMdha saMkhyAtaguNahIna thAya che. ahIMthI deza AvaraNa (jJAnAvaraNa 4, darzanAvaraNa 3) no pANImAM rekhA samAna 1 DhANiyo rasa baMdhAya che. (45) tA sattaNhaM evaM, saMkhatame saMkhavassigo doNhaM / biiyo puNa ThiibaMdho, savvesiM saMkhavAsANi // 46 // tyAra pachI e ja pramANe sAta nokaSAyonI upazamanA kare che. temanI upazamanAno saMkhyAtamo bhAga gaye chate be prakRtio (nAma-gotra)nI sthitibaMdha saMkhyAtA varSano thAya che. tyAra pachIno bIjo sthitibaMdha badhA karmonI saMkhyAtA varSa pramANa thAya che. (46) chassuvasamijjamANe, sekkA udayaTTiI purisasesA / samaUNAvaligaduge, baddhA vi ya tAvadaddhAe // 47 // hAsya 6 upazAMta thaye chate puruSavedanI 1 udayasthiti bAkI Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 273 rahe che. samaya nyUna ra AvalikAmAM baMdhAyelA dalikone paNa teTalA kALamAM upazamAve che. (47) tivihamaveo kohaM, kameNa sesevi tivihativihe ya / purisasamA saMjalaNA, paDhamaThiI AligA ahigA // 48 // avedI jIva traNa prakAranA krodhane upazamAve che. zeSa traNatraNa prakAranA kaSAyone paNa krame karIne upazamAve che. saMjavalananI upazamanA puruSavedanI jema thAya che. puruSavedanI apekSAe saMjavalana kaSAyonI prathamasthitimAM na AvalikA adhika hoya che. (48). lobhassa betibhAgA, biiyatibhAgo'ttha kiTTikaraNaddhA / egapphaDDagavaggaNa-aNaMtabhAgo u tA heTThA // 49 // lobhavedakALanA 3 bhAga jeTalI lobhanI prathamasthiti kare che. emAM bIjo bhAga kiTTikaraNoddhA che. prathama samaye eka rasaspardhakanI vargaNAonA anaMtamA bhAga jeTalI kiThThio kare che. temano rasa jaghanya rasaspardhakanI paNa nIce hoya che. (49) aNusamayaM seDhIe, asaMkhaguNahANi jA apuvvAo / tavvivarIyaM daliyaM, jahannagAI visesUNaM // 50 // je navI kikrio kare che te pratisamaya asaMkhyaguNahAninI zreNithI kare che. kiSTionuM dalika pratisamaya tenAthI viparIta (eTale ke asaMkhyaguNa) hoya che. jaghanya kiTTithI mAMDIne dareka kiSTimAM daliko vizeSajUna che. (50) aNubhAgo'yaMtaguNo, cAumpAsAi saMkhabhAgUNo / mohe divasapuhuttaM, kiTTIkaraNAisamayammi // 51 // Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 74 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha prathama samayanI kikriono rasa uttarottara anaMtaguNa che. saMjavalana kaSAyona sthitibaMdha 4 mAsano thayA pachI navo navo sthitibaMdha saMkhyAtabhAgavna thAya che. kiTTikaraNAddhAnA pahelA samaye mohanIyanI sthitibaMdha divasa pRthakRtva pramANa thAya che. (51) bhinnamuhutto saMkhijjesu ya, ghAINa diNapuhuttaM tu / vAsasahassapuhuttaM, aMtodivasassa aMte siM // 52 // vAsasahassapuhuttA, bivarisaaMto aghAikammANaM / lobhassa aNuvasaMtaM, kiTTIo jaM ca puvvuttaM // 53 // | kiSTikaraNoddhAnA saMkhyAtA bhAgI gayA pachI saMjavalana lobhano sthitibaMdha aMtarmuhUrtapramANa thAya che, ghAtI karmono sthitibaMdha divasa pRthakatva pramANa thAya che ane nAma-gotra-vedanIyanI sthitibaMdha ghaNA hajAro varSa pramANa thAya che. kiTTikaraNAddhAne aMte saMjavalana lobhano sthitibaMdha aMtarmuhUrta pramANa thAya che, ghAtI karmono sthitibaMdha ahorAtrathI nyUna thAya che, aghAtI karmono sthitibaMdha ghaNA hajAro varSathI ghaTato ghaTato 2 varSathI nyUna thAya che. tyAre saMjavalana lobhanI kiThThio ane pUrve kahela dalika (prathamasthitinA 1 AvalikAnA daliko ane bIjI sthitinA samaya nyUna 2 AvalikAmAM baMdhAyelA daliko) anupazAMta che. (52, 53) sesaddhaM taNurAgo, tAvaiyA kiTTio ya paDhamaThiI / vajjiya asaMkhabhAgaM, heDhuvarimudIrae sesA // 54 // zeSa 1 bhAga sUkSma rAgavALo hoya che. sUkSmasaMparAya guNaThANAnA kALa jeTalI kiSTionI prathama sthiti kare che. pahelA samaye nIce ane upara asaMkhyAtamA bhAga pramANa kiThThio choDI zeSa kiThThionI udIraNA kare che. (54) Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 7pa kamaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha geNhaMto ya muyaMto, asaMkhabhAgo ya carimasamayammi / uvasAmeI bIya-ThiI pi puvvaM va savvaddhaM // 55 // sUkSmasaMparAya guNaThANAnA caramasamaya sudhI pratisamaya kiThThiono navo navo asaMkhyAtamo bhAga grahaNa karato ane udayaprApta kiThThiono asaMkhyAtamo bhAga choDato sUkSmasaMparAya guNaThANAnA sarva kALa sudhI pUrvenI jema bIjIsthitine upazamAve che. (55) uvasaMtaddhA bhinnamuhutto, tIse ya saMkhatamatullA / guNaseDhI savvaddhaM, tullA ya paesakAlehiM // 56 // upazAMtamo guNaThANAno kALa aMtarmuhUrta che. upazAMtamoha guNaThANAnA saMpUrNa kALa sudhI tenA saMkhyAmAM bhAga pramANa ane pradeza tathA kALanI apekSA tulya guNazreNi kare che. (pada) uvasaMtA ya akaraNA, saMkamaNovaTTaNA ya diTThitige / pacchANupuvvigAe, parivaDai pamattaviratotti // 57 // upazAMta thayelI mohanIyanI prakRtione karaNo lAgatA nathI. upazAMta thayela darzana 3mAM saMkramakaraNa ane udvartanAkaraNa pravarte che. 11mAM guNaThANAno kALa pUrNa thatA paccAnupUrvIthI pramattasaMvata guNaThANA sudhI paDe che. (57) ukkaDDittA biiyaThiIhiM, udayAdisuM khivai davvaM / seDhIi visesUNaM, AvaliuppiM asaMkhaguNaM // 58 // bIjI sthitimAMthI dravyane kheMcIne udayasamaya vagerenI sthitiomAM nAMkhe che. 1 AvalikA sudhI zreNithI (kramaza:) vizeSapUna vizeSapUna dravya nAMkhe che. AvalikAnI upara asaMkhyaguNa dravya nAMkhe che. (58) Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 276 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha veijjaMtINevaM iyarAsiM, AligAi bAhirao / na hi saMkamANupuvvI, chAvaligodIraNA Nuppi // 59 // udayavALI prakRtiono dalikanikSepa A rIte thAya che. udaya vinAnI prakRtiono dalikanikSepa AvalikAnI bahArathI thAya che. AnupUrvIsaMkrama thato nathI. baMdhAyelA karmonI udIraNA cha AvalikA pachI nathI thatI, baMdhAvalikA pachI thAya che. (59) veijjamANasaMjalaNaddhA, ahigA u mohaguNaseDhI / tullA ya jayArUDho, ato ya sesehi tullatti // 60 // mohanIyakarmanI guNazreNi udayavALA saMjavalana kaSAyanA kALathI adhika kALavALI hoya che ane caDhatI vakhatanI guNazreNinI tulya hoya che. je saMjavalana kaSAyanA udaye upazamazreNi mAMDI hoya paDatI vakhate teno udaya thatA tenI guNazreNi zeSakarmonI guNazreNinI samAna thAya che. (60) khavaguvasAmagapaDivaya-mANaduguNo ya tahiM tahiM baMdho aNubhAgo'NaMtaguNo, asubhANa subhANa vivarIo // 61 // kSapaka, upazamaka ane upazamazreNithI paDanArAne te te sthAne sthitibaMdha kramazaH bamaNo thAya che, azubha prakRtiono rasabaMdha kramaza: anaMtaguNa thAya che ane zubhaprakRtiono rasabaMdha kramaza: viparIta (anaMtaguNahIna) thAya che. (61) kiccA pamattatadiyaraThANe, parivatti bahusahassANi / hichillaNaMtaradugaM, AsANaM vA vi gacchejjA // 62 // pramatta yata guNaThANe ane apramattasaMyata guNaThANe ghaNA hajAro vAra parAvRtti karIne koI jIva nIcenA be guNaThANe (dazavirati Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha 277 guNaThANe ane avirati samyagdaSTi guNaThANe) jAya che athavA koI jIva sAsvAdana guNaThANe paNa jAya che. (2) uvasamasammattaddhA-aMto AukkhayA dhuvaM devo / / tisu Augesu baDhesu, jeNa seDhiM na Aruhai // 63 // upazamasamyaktvanA kALamAM AyuSyano kSaya thAya to avazya deva thAya, kemake devAyuSya sivAyanA traNa AyuSya baMdhAyA hoya to jIva upazamazreNi mAMDato nathI. (63) ugghADiyANi karaNANi, udayaTThiimAigaM iyaratullaM / egabhave dukkhutto, carittamohaM uvasamejjA // 4 // caDhanArAne je je sthAne je je karaNono viccheda thayo hoya paDanArAne te te sthAne te te karaNo zarU thAya che. paDanArAnA udayasthiti vagere caDhanArAnI samAna che. eka bhavamAM be vAra cAritramohanIyanI upazamana thAya che. (64) udayaM vajjiya itthI, itthi samayai aveyagA satta / taha varisavaro varisavari-tthi samagaM kamAraddhe // 65 // strIvede upazamazreNi mAMDanAra jIva udayasthitine choDIne strIvedane upazamAve che. te avedaka thaIne sAta nokaSAyone upazamAve che. napuMsarveda upazamazreNi mAMDanAra jIva te rIte (udayasthati choDIne) kramathI upazamAvavA zarU karAyela napuMsakaveda ane strIvedane eka sAthe upazamAve che. (65) pagai-ThiI-aNubhAga-ppaesamUluttarAhi pavibhattA / desakaraNovasamaNA, tIe samiyassa aTThapayaM // 66 // Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kamaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha dezakaraNopazamanA cAra prakAranI che - prakRtidezopazamanA, sthitidezopazamanA, rasadezopazamanA, pradezadezopazamanA. te dareka mULaprakRtidezopazamanA ane uttaraprakRtidezopazamanA ema be bhedavALI che. dezopazamanAthI upazAMta thayelA dalikonuM svarUpa Ave che. (66) uvvaTTaNaovaTTaNa-saMkamaNAiM ca nannakaraNAiM / pagaitayA samaIUM, pahU niyaTTimi vasa'to // 67 // dezopazamanAthI upazAMta dalikomAM udvartanAkaraNa, apavartanAkaraNa ane saMkramakaraNa pravarte che, anya karaNo pravartatA nathI. apUrvakaraNa guNaThANA sudhInA jIvo mULaprakRtio ane uttaraprakRtione dezopazamanAthI upazAMta karavA samartha che. (67) daMsaNamohANaMtANubaMdhiNaM, saganiyaTTio NuppiM / jA uvasame caUddhA, mUluttaraNAisaMtAo // 68 // darzanamohanIya ane anaMtAnubaMdhI nI dezopazamanA potapotAnA apUrvakaraNa sudhI thAya che, tenI upara thatI nathI. je mULaprakRtio ane uttaraprakRtio anAdi sattAvALI che temanI dezopazamanA cAra prakAranI (sAdi, anAdi, dhruva, apruva) che. (68). caurAdijuyA vIsA, ekkavIsA ya mohaThANANi / saMkamaniyaTTipAuggAI, sajasAI nAmassa // 69 // 4 vagerethI yukta evA 20 (24, 25, 26, 27, 28) ane 21 e mohanIyanA prakRtidezopazamanAsthAno che. nAmanA yaza sahitanA prakRtisaMkramasthAno apUrvakaraNa prAyogya (dazopazamanA prAyogya) prakRtisthAno che. (69) Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 79 karmaprakRti upazamanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha ThiisaMkamo vva ThiiuvasamaNA, NavariM jahanniyA kajjA / abbhavasiddhijahannA, uvvalaganiyaTTige viyarA // 70 // sthitidezopazamanA sthitisaMkrama pramANe jANavI, paNa jaghanya sthitidezopazamanAno svAmI abhavyasiddhika prAyogya jaghanya sthitimAM rahelo jIva karavo. jemanI jaghanya sthiti abhavyaprAyogya nathI tevI Itara pravRtionI jaghanya sthitidezopazamanA temanI uThThalanAmAM ke apUrvakaraNamAM maLe che. (70) aNubhAgasaMkamasamA, aNubhAguvasAmaNA niyaTTimmi / saMkamapaesatullA, paesuvasAmaNA cettha // 71 // rasadezopazamanA rasasaMkramanI samAna jANavI, paNa tenA svAmI apUrvakaraNa sudhInA jIvo ja jANavA. ahIM pradezadezopazamanA pradezasaMkramanI samAna jANavI, paNa tenA svAmI apUrvakaraNa sudhInA jIvo ja jANavA. (71) - - - - - - karmaprakRtinA upazamanAkaraNanA mULagAthA - zabdArtha samApta - - - Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 280 kamaprakRti nidhattikaraNanakAcanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha karmaprakRti ') nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNa, mULagAthA-zabdArtha desovasamaNatullA, hoi nihattI nikAyaNA navaraM / saMkamaNaM pi nihattIi, natthi sesANi viyarassa // 1 // nidhattikaraNa ane nikAcanAkaraNa dezopazamanAnI samAna che, paNa nidhattikaraNamAM udIraNAkaraNa vagere ane saMkramakaraNa paNa thatA nathI, udvartanAkaraNa-apavartanAkaraNa thAya che tathA nikAcanAkaraNamAM zeSakaraNo (uddhartanAkaraNa-apavartanAkaraNa) paNa thatA nathI. (1) guNaseDhipaesaggaM, thovaM pattegaso asaMkhaguNaM / uvasamaNAisu tIsu vi, saMkamaNehAppavatte ya // 2 // guNazreNinA pradezo alpa che. upazamanA vagere traNamAM (dazopazamanA, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNamAM) ane yathApravRttasaMkramamAM darekamAM asaMkhyaguNa pradezo che. (2) thovA kasAyaudayA, ThiibaMdhodIraNA ya saMkamaNe / uvasAmaNAisu ajjhavasAyA, kamaso asaMkhaguNA // 3 // sthitibaMdhanA adhyavasAyasthAno alpa che. udIraNAkaraNa, saMkramakaraNa ane upazamanAkaraNa vagere traNa (upazamanAkaraNa, nidhattikaraNa, nikAcanAkaraNa)nA adhyavasAyo kramaza: asaMkhyaguNa che. (3) karmaprakRtinA nidhattikaraNa-nikAcanAkaraNanA mULagAthA-zabdArtha samApta A saMpUrNa granthamAM jinAjJA viruddha kaMI paNa lakhAyuM hoya to tenuM trividha trividha micchAmi dukkaDuM dauM chuM. Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sukRtunI kamANI karanAra UpyarALI parivAra padArthaprakAza bhAga 12nA prakAzanano saMpUrNa lAbha 'hamasukRtanidhi'mAMthI zrAddhavarya mULIbena aMbAlAla zAha khaMbhAtavALAe lIdhela che. ( ha. putravadhU ramAbena puMDarIkabhAI, potravadhU khyAti zarmezakumAra, malaya-darzI, pautrI preraNA devezakumAra, megha-kuMjItA, potrI prIti rAjezakumAra, devAMza-nirjarA. saMpattino savyaya karanAra sobhAgyazALI parivAranI ame bhUri bhUri anumodanA karIe chIe.' kAnajI bhavana vanabhAnusUri janma zatAbdI, bhavabhAnasa/ MULTY GRAPHICS (022) 2387322223884222