Book Title: Mahajan Vansh Muktavali
Author(s): Ramlal Gani
Publisher: Amar Balchandra
Catalog link: https://jainqq.org/explore/032488/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - - GARGESSHRESERESTSSAs ||shrii|| NIN zrIdharmazIla sadgurumyonamaH mahAjanavaMza muktAvalI. -More 4 varNakI utpatti yuktivAridhiH upAdhyAya zrIrAmalAla. jIgaNiH nirmita. [prakAzaka ] ziSyakSema amara bAlacaMdra sarva hakka vidyAzAlA arpaNa. dvitiyAvRtti 2000. sN|| 1978 san 1921. PALAM pustakakA pattAH 'upAdhyAya zrAhAmalAmAApanAkAnara mAravADa mohallA, rAMghar3I. nicharAvala 2 // ) ... UKH A Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ priMTara :- rA. rA. ciMtAmaNa sakhArAma devaLe, muMbaIvaibhava presa, sarvheTa oNpha iMDiyA sosAyaTIj bilDiMga, sa~DarsTa roDa, giragAMva - muMbaI. prakAzaka:- ziSyakSama amara bAlacaMdra, bIkAnera mAravADa mohallA, rAMghar3I. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // shrii|| // atha prastAvanA // dharma suratarU jaina dharmI mahAjana mahAjana vaMza muktAvalI jo maiM saMgraha karI hai isameM vahat kharatara bhaTTAraka gachake zrIpUjyajI mahArAja bIkAnera virAjitake dapatarakA mukhya Azraya tadvat zrIvIkAnera vaDe upAzrayake jJAna bhaMDArakA Azraya mahopAdhyAya zrIdevacaMdrajI u / zrI AsaMkaraNajI paM / pr| zrImotIcaMdrajI u 1 zrIlakSmaNajI tathA hamAre paramaguru samyagdarzana jJAnavrata dAtA paMDitaziromANa sAdhajI mahArAja ityAdikokai zrImukhasaiM zravaNa karA jo jo prAcIna itihAsa upalabdha huA. vaha maiMne likhA hai yadi merI alpajJatAke kAraNa likhanemaiM bhUla rahI ho to sajjana jana kSamA prada hoMgeM kisI bhI mahAzayakA citta dukhAneke liye ullekha nahIM kiMta satya likhanA dharma hai caMdramai zItalatA sUryamaiM uSNatA samudra maiM kSAratA ityAdi anekAneka guNavAle padArthoM meM aMzAsasaiM kiMcit apaguNa bhAsamAna hai| lekina vaha caMdra Adi padArthoM ke apaguNabhI prANI janoMke liye hitAvaha hI hai yadi kisIkoM na ho to kyA yathA caMdra kiraNa rAzi virahI janoMko apriya hai tathApi sArvajanaka apriya nahIM sUryake prakAzamaiM ullUkakoM nahIM dIkhatA to sUryakA prakAza sArvajanaka apriya nahIM aisA koI kArya nahIM jisamaiM dUSaNa khalajana nahIM dete yathA tyAgavairAjJa sarvajana sammata hai to usameM bhI ekasamAjake tyAgI dusarI samAjake tyAgI maiM aneka dUSaNa nikAlate haiM yadi ekAMta dhyAna karane koI sthita ho to anya samAjake jana usakoM khudagarajI kahate haiM yadi jJAnakI , uccadazA prAptakara anya janoMkoM sadupadeza de khudagarajI panA tyAgatA hai to anya samAjake manuSya kahate hai paropadeza denemaiM hI tatpara haiM ApakA uddhAra kyA karA' yadi viraktatA dhArakara bhikSAvRtti karatA hai to anyasamAjake jana kahate haiM puruSArthahInahokara parAyekI AzA tyAgI nahIM yadi parAsA hai to viraktatA kahAM yadi vanovAsI ho nagnapa. nadIkA jalapAna vRkSoMsaiM gire phala puSpasaiM nirvAha karatA hai to anya samAjake jana kahate haiM yaha jIva adatta sacittajala sacittaphalAdikhAte haiM isa liye ye sAdhu nahIM, isa prakAra janmasaiM brahmacaryadhArI rahatA hai to anyasamAjake jana kahate haiM yadi aisaiM sarva manuSya samAja ho jAya to saMsArakA nAzahI ho jAya aura rAjya dharma vartamAna samayakA gRhastha pana zreSTha mAnate haiM Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 prastAvanA. prastAvanA, ityAdi kAraNokoM vicArate haiM to guNa maiMbhI apaguNa nikAlanevAle jagatmaiM vidya-- mAna hai isa liye buddhimAnoM. buddhyAnusAra satmArga hitAvaha jo ho usamaiM yathA zakti pravarttanA, lokato caDhekoM bhI hasate haiM aura pyAdalakoM bhI hasate haiM sarvajanakI eka sammati huI na hogI iti yataH tathApikriyategraMthazaMti yadyapi durjanA, nahi dasyubhayAlloko dainyavAniha varttate 1 [ artha ] ye zloka vaidyajIvanamaiM likhA hai to bhI graMtha karatA hUM yadyapi durjana jana haiM yathA cauroke bhayasai saMsArake loka kyA dIna dalidrI vaNavai ThegeM, kadApi nahIM, yataH khalaH sarSapamAtrANi parachidrANi pazyati // Atmano bilvamAtrANi pazyannatina pazyati 2[ artha ] ye zloka cANakya brAhmaNa sAhAnazAhacaMdraguptako kathana karA hai, duSTa manuSya sarasavapramANabhI parachidra dekhate haiM apaNA durgaNa bila pramANakoM dekhatA huA bhI nahIM dekhatA 2, .. isaliye buddhimattA vaha kahAtI hai yadi kisIneM upadeza dete dugurgoko tyAganA batalAyA to vaNe jahAMtaka apanA vA apane samAjako sudhAranekA prayatna karai yadi durguNa nahIM tyAgA jAvai pUrvakarmayogasaiM to phera upadeza dAtA Upara dveSabhAva dhAraNa karanA buddhimattAkA kArya nahIM kaliyugamaiM satyavaktA panA kisI puNyavaMta dIrghadRSTi nyAyavaMtakoMhI achA lagatA hai, bAkI to jaisaiM sacca bole bAlakanaiM apaNI vaidhavya, mAtAkoM kahA he mAtA, pitA to maragayA, tainaiM ye sukSma 2 kA jala kyoM sArA hai vasa tatkAla mAtA krodhAtura ho mArane doDI taba bhAgate huye saccabole kahA satya. kahai, mAMmAre, yadi manako rucatA asatya guNa bhI kisIkA varNana karo to bar3e loka prazanna hote haiM kyoMkI Aja saMsAramaiM khusAmadI tAjA ruMjagAra ho rahA hai lekina carpaTa paMjarImaiM svAmI zaMkaranaiM kahA hai yadyapi zuddhaM lokaviruddhaM nAcaraNIyaM 2 isa prakAra jainadharmake zakrastavake anaMtara praNidhAna daMDaka bhI likhA hai loga viruddhaccAo, arthAt jo kArya zuddha hai yadi loka viruddha hai to nahIM AcaraNa: karanA punaH aisA bhI hai zatye nAsti bhayaMkvacit . jainadharmapara AkSepa karanevAloMkoM niruttarakartA kharatara gacchake zvetAMbarAcArya upAdhyAya samaya 2 para vijayakartA hote rahai, vikramazIle zatAbdI meM zrI jinacaMdrasUriH bAdasAha jahAMgIrake sanmukha masUrapaThANakoM dharma bAda maiM jayakarA, jinaAjJAke lopaka ninhavoMkA parAjaya karA, kharatara gacchapara AkSepa karanevAlA dharmasAgarajI tapAgacchIko, pATaNanagaragujarAtamai 84 gaNake upAdhyAya vAcakAdi manimaMDala samakSa.. zAstrArtha karane bulAyA lekina asatyavAdI honeke kAraNa Aye nahIM, kei dina sabhA: Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rahI, Akhira uhA~ Aye huye sarva gacchake gItArthoneM dharma sAgarajIko mRSAvAdI samajha 84 gaNase nikAlA kharataragacchakoM jinAjJA pAlaka vijayapatra likhA jisakA tAMbA patravADI pArzvanAthajIke maMdirake jJAna bhaMDArameM rakhA, nakala sAmAcArI zatakameM upAdhyAya samayasuMdarajIne likhI hai, usasamaya bhavyajIva zrI saMghameM harSakA pArAvAra chAgayA, graMtha racanevAle Apa dharma sAgarajI apane likhe lekhako satya nahIM kara sake to usa graMthakoM mAnanevAle kharataragacchakA parAjaya karanA likhate haiM vijayasArameM yaha lekha svamatAbhimAnasUcaka sarvathA asatya hai, yadi satya hotA to vikrama saMvat ugaNIza zaya cohattara pacahattara, chihattara paryaMta kharatara gacchake maNisAgara sumatisAgara muMbaImeM zAstrArtha karane kitane chApe dvArAsUcanA dete rahe lekina eka bhI sanmukha parapakSI nahIM ho sake, vasa mAlUma huA Apake vijaya sArake lekhakI satyatA vRthAkusaMpakI vRddhi karaNI, buddhimattAnahIM hai, __ pUnAM nagarameM zrIjina bhaktisUriH jIne pesavArAva zivAjIke sanmukha vedAMtamati: yoMseM carcAkara jainadharmakA vijayaDaMkA bajAyA, sAdaDIgAmameM tapAgaccha vAloMne kharatara gacchakoM jinAjJA viruddha kathana karA, taba zAstrArthabhaM tapoko niruttara karA, zrIsaMgha bhavya jIvapramudita hue, nirmala jalako gadalAkaranevAlA mahiSa aura zUkara grISmase tapAyamAna gailAkaratA hai lekina jala apane zItala guNako nahIM choDatA hai, yodhapurameM rAThoDarAjA mAnasiMghajIke sanmukha zabhAmaiM kAsmIrI paMDito. jainadharma kA upahAsya karake kahA jainasanAtanavAle takrasaiM alaga kiye anaMtara do ghaTikAke navanItamaiM samurchima paMceMdrIjIvoMkI utpatti tadvarNa kahate haiM, yesarva mRSAvAkya apramANa hai, taba mAhArAjAnaiM jainayati mahAvidvAn zaMbhu ( zivacaMdra) jIkoM zAstrArthake liye pAlIsaiM AmaMtrana karA taba isavAkyake pratyuttaramaiM zivacaMdrajI ekagaU maMgavAkara usakI pUMchakoM idhara udharakara dekhane lage taba mAhArAjA AzcaryamaiM Akara pUchA he guru pUMcha maiM kyA dekhate ho zivacaMdrajIneM uttara diyA he nareMdra 'praSNakartA paMDitoMke maMtavyA nusAra gaUkIpUMchameM tetIsa koTidevatA rahate haiM isaliye itanI dera dekhA lekina ekado bhI dekhanamaiM AyA nahIM 33 koTi to dUra rahai ye vacana suNa rAjAdika hasapaDe ve paMDita lajjitaho zivacaMdrajIkI kAvyabaMdha stuti karI nRpanaiM vAdigaja siMha pada diyA isaprakAra vikramazatAbdIugaNIzamaiM kharatara gacha maMDalAcArya bAlacaMdrasUrinaiM nAzakamaiM mahArASTra tetIsa paMDitoMkoM jainadharma 'nAstika nahIM AstioMmeM agrezvarI hai siddha kara diyA paMDito. vijaya patra likha diyA isaprakAra ujjaNamaiM paMDita rAyacaMdrajI yatinaiM dakSaNIpaMDitoMkoM zabdazAstra aura syAdvAdanyAyakI zelIsaiM anya nyAyako sUrya sanmukha tejahIna tArakavat kara Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. darzAyA ziSya nahIM milaneke kAraNa kAla doSaseM yati guruoMkI vRddhi tathA kAladoSasaiM avazeSomaiM vidyAkI nyUnatA ho rahI hai. - hama dhAratethe vartamAnamaiM sAdhunAma dharAnevAle kucha unnatI karegeM lekina ye to paraspara dveSApattisaiM grasita hote huye anyadarzaniyoMkoM sarvajJadharmakI prAptikarAne kiMcitbhI udyama nahIM karate amUlya samaya parasparake - rAgadveSamaiM vyatIta karate haiM, yadi zAstrArtha parasparahI karanA hoto, zamabhAvasa~ nisalyapanai karanA cAhiye, vaisA nahIM karate, kevala parasparamaiM, kusaMpakI vRddhi karanA yathArtha nahIM, pakaDApakSa koI nahIM tyAgatA, unaneM to usako satyahI mAna rakhA hai, kaSAyoMkI cokaDI kSaya karanAhI, parama padakA sopAna hai aura jo sAdhuoMke nAmadhArI, bhASAkI kahANiyAM gIta gAnevAle haiM ve to vyAkaraNa kAvya koza nyAyAdikake aNapaDha anya darzaniyoMse kisa prakAra zAstrArtha kara sakte haiM, ve to yati AcAryoMke pratibodhe huye, jaina samAjakoM apane. kuyuktiyoMdvArA, apanA maMtavya manAte, janmavyatIta karate haiM, una ana paThitoM kIye prazaMsA, DAkTara hArmana je kovI bhI, samyatayA kara gayA ke, saMskRta prAkRta anya 2 jaina graMtha bahutoMke paDhanekI AvazyaktA hai, ityAdi, inoMkI aNapaThitatAkoM dekhakara kaha gayA thA, ityAdi eka vArtA adbhuta isa samAjamaiM dekhI, koI dusare dharmavAlA inakA ThATha dekhane ina samAjake manuSyasaMga una matAdhyakSake zamIpa calA jAveto baiThe huye, hajAra pAMcaso gRhastha, kahane lagate haiM, saMsArasaiM pAra pAnA hai to, zraddhA dhAralo, ihAM dhanavAna ho jAoge, taba vaha matAdhyakSa Adhipati kahatA hai, kucha jANa panA hai, taba sarve gRhastha kahate haiM, kucha pUchanA ho to pUchalo, aisai aMtarayAmI sarvajJa, phera nahIM mileMge, zaMkA manakI nikAla lo, taba jo ina samAjakA svarUpa jAnatA hai, vaha to, kaha detA hai, mujhe kucha bhI nahIM pUchanA hai, aura jo ina samAjake svarUpakA, ajANa ho, koI inakoM jabAba nahIM Avai aisI vArtA pUcha vaiThatA hai, basa usI samaya, usa eka manuSyake pIche ve hajAra manuSya, kolAhala macAte haiM, usakI bAta suNane nahIM dete aura vane jahAMtaka usakI AjIvikA bhaMga karate prANa kaSTataka pahuMcA dete haiM, aura jo inoMkoM. mAlama hotI hai ke amuka vidvAna hamArI kathana kase vArtAkoM jaina sUtroMseM, vA, hamArI kuyuktiyoMkoM, nyAya yuktisaiM khaMDana kartA hai, taba apane samAjake lokoMkoM prathama hIsaiM zikSA dene lagate haiM, amuka manuSya kuzI liyA hai, apanA dveSI hai, isase vArtA karanesaiMhI, pApa lagatA hai, aisA suNate hI, ghaNIkSamA tahatta, dInabaMdhu, kRpAsiMdhu, pRthvInAthakoM, ghaNIkhamA, vasave hiyAzUnya, jJAnacakSurahita, Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 7 lakIrake phakIra, bAbA vAkyaM pramANaM, usahI Dagara calate haiM, itanA vicAra nahIM, ghara 2 bhIkha maMgeko hama pRthvInAtha kyA samajhake kahate haiM aura jo durAcArI kukarmA paradhanavaMcaka ina samAjasaiM dhana ThaganA cAhai unoMke liye yaha sahaja mArga hai, vasa vaha inake caraNa chUo, aura ina veSadhAriyoMkI, asatya stuti karai, . jAkara hAjarI bharai, asatya niMdA dusare dharma vAlekI karai, vaha inoMkoM atyaMta vallabha hotA hai, usake liye, apane samAjiyoMse kahate haiM, amuka bhAyo, vAI, satyavaktA, Acho hai, taba mukhya kahatA hai, vizeSa Acho hai vasa vaha isa samAjamaiM, e, me, pAsa huA, samajhA jAtA hai, kupAtrakA dAna, dharmasaiM niSedha karA hai, tathApi, udAra dilasaiM dete haiM, aisai 2 mata bhI AryAvarttamaiM kAlake mahAtmyasaiM, pracAlata hai, jaba taka jainadharmavAle saMprati rAjAvat jainavidvAna paMDitoMkoM nAnAdeza bhASA. zikhAkara sarvajJadharma sAyansa pratyakSa pramANasaiM hitAvahakI pustakeM chapAkara sarva dezI janoM ko upadeza nahIM karAMyageM tAvat udayakAla AvegA nahIM dinoMdina jainadharmI janoMkI zaMkSAnyUna isI kAraNa ho rahI hai, jina 2 matoM maiM sthAna 2 gahastha loka upadeza karate phirate haiM, una 2 matoMkI dinodina vRddhi ho rahI hai, jaisaiM AryA samAja, IsAI ityAdikoMkI, dekhate 2 vRddhi ho gaI, jaina aisA pratyakSa pramANase, isabhava, parabhava donoM meM lAbha dAyaka dharma usakI dinoMdina hAnI kyoM hotI hai, isakA kyoM nahIM vicAra karate haiM, IsAI dharmake guru, mukhya popapAdarI, pAdarI, musalamAna matake pIrajAde pArasiyoMke guru, ziva, vaiSNava, matake, brAhmana, gokula gusAMI, AryA, ityAdi sarva strI dhana rakhanevAle haiM, una upadezakoMke vacana, mukhyatayA zirodhArya karate haiM, jainadharma tIna phirake zvetAMbarI strI aura dhana rakhanevAlA pUrA paMDita satyopadeza hitakArIbhI kahatA ho to, prathama to sunetehI nahIM yadi sune to, zraddhA pratIti nahIM karate, tyAgI strIdhanakA, UparasaiM inoMkoM dIkhanA cAhiye vasa usaapaThakI vArtA para bhI zraddhA karate haiM, jaina sUtroMmaiM, tyAgamArga, sAdhujanake liye atyaMtahI kaThina darzAyA hai, ve sarva dezomaiM pahuMcahI nahIM zakte, kahAMI jAte hai to, sthAnamaiM rahe vyAkhyAna karate haiM, uhAM svAphirakeke vinA, anya darzanI AtA nahIM, taba jaina saMkSA kaisaiM vRddhi pAvai, mahammada sAhabakA mata, aura svAmI zaMkarakA mata to, balAtkAraparne, vRddhi pAyA thA, aisA karanA, vidvAnoMkoM . maMtavya nahIM, isa samaya jaisaiM IsAI, AryA, khulle daramyAna vyAkhyAna karate haiM, vaisA jainadharma vAloMne sarvatra karanA, karAnA cAhiye, yadi zraddhA sarvajJa vAkya para ho jAvai, abhakSAdika nahIM tyAgasake tathApi zreya hai, yathA nema prabhuke Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. upadezasaiM kRSNa nArAyaNa mahAvIra prabhuke upadezasaiM rAjA zreNaka, isa prakAra hone saiM, unoMke zaMtAna kramasaiM vratadhArI bana jAyeMgeM, strI, dhana, rakhane vAle samyakta "dhAriyoMneM, tathA samyakta yukta dvAdazavata dhAriyoMne, aneka jIvoMkoM, jaina dharmI banAyA hai, strI dhanake tyAgI ho, upadeza karate haiM unoMkoM to dhanyavAda hai, lekina strI dhana rakhakarabhI jo mithyAtvIko samyaktva dhArI banAvai usako anaMta - dhanyavAda ha / isa graMtha maiM jaina kharatara gachAcArya zrIjinadattasUriH mANa dhArI zrIjinacaMdra sUriH / tathA zrIjina kuzalasUriH jI AdikoMnaiM jo nija AtmabalasaiM upadeza dekara maMtrazaktidvArA rAjan vaMziyoM Upara upagAra karake jainadhamrmI mahAjanavaMzakI vRddhi karI tadanaMtara vikrama zatAbdI panareke utarate jaMgama yuga pradhAna bhaTTAraka zrIjana mANikyasUriH ke paTTadhara zrIjinacaMdrasUriH gurudeva vIra prabhUke janmarAzIpara 'AyA huA bhasmarAzI gRhake utaraneke samaya avatArI pragaTe jinoMke jJAna aura kriyAkI prazaMsA aneka zaMtajana tathA karmmacaMda vachAvata zravaNa kara akavvara bAdasA khAsa nija lekhaNIsa phuramANa bInatI patra lAhora nagara deza paMjAba sai apaneM nija umarAvoMkoM gurukoM AmaMtrana karaneM bheje usa samaya AcAryake 84 ziSyoMmaiMmaiM, mukhyaziSya, sakalacaMdra upAdhyAyake ziSya, samayasuMdarajI, vihAramaiM, saMgathe, unoMnaiM guruguNa, chaMda, aSTaka bhASAbaddha racA hai, yathA, saMtanakI mukha vANi suNI jinacaMda munIMda mahaMtajatI, tapajappa kare guru gujjara maiM pratibodhata hai bhavikUM sumatI, taba hI citacAhana caMpa bhaI samaya suMdarake guru gachapatI, bheje patasAha ajabbakI chApa bolAye guru gajarAja gatI, 1 gujjara guru rAjacale vicamaiM caumAsa jAlora rahe, medanI taTamaMtra maMDANa kiyo guru nAgora Adara mAMnala he, mAravADa riNI guru vaMdanakoM tarase sarase vica begaba he, harakhyo saMga lAhoraM Aye guru patasAha akabbara pAMvaga he 2, aijI sAha akabbara bavvarake guru sUrata dekhatahI harakhe, hama yogI yati siddhasAdha vratI sabahI SaT darzana ke nirakhe TopI vasa amAvasa caMda udaya aja tIna batAya kalA parakhe tapa jappa dayA dharmma dhAraNakoM jaga koI nahIM inake sarakhe, 3' guru amRta bANasuNI sulatAna aisA patasAha hukamma kiyA, saba Alama mAMhi amAri palAya bolAya guru phuramANa diyA jagajIva dayA dharmma dAkSaNateM jina zAsana bIca zaubhAgya liyA, samaya suMdara he guNavaMta guruga dekhata harakhata bhavya hiyA, 4, he jI zrIjI guru dharma dhyAna mile sulatAna salema arajja karI gurujIva dayA nita premadhare citta aMtara prIti pratIti dharI, karmmacaMdabulAya diyo pharamAna chor3Aya khaMbhAyatakI macharI, Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA: samaya suMdarake saba lokana maiM nitakharatara gacchakI kSAMtikharI, 5, hejI zrIjin datta caritra suNI patRsAha bhaye gururAji yere, cAmara chatra murA taba bheTa gigaDada dhUM dhUM bAjiyere, umarAva sabe kara joDa khaDe pabhaNe apane mukhahA jiyere, samaya suMdara tUMhI jagatra guru patasAha akavvara gAjiyere, 6 hejI jJAna vijJAna kalA * guNa dekha merA mana sadguru rIjhiyejI hUmAyUko naMdana ema akhe mAnasiMgha paTo dharakIjiyejI, patasAha hajUra thapyo siMhasUriH maMDANa maMtrI zvara vAMjhIyejI, jinacaMda paTTe jinasiMhariH caMdasUraja jyUM pratapI jiyejI, 7, hejI hiDavaza vibhUSaNa haMsa kharatara gaccha samudrazazI, pratapyo jina mANikyasUrike paTTa prabhAkara jyuM praNamUM ulhasI, manazuddha akavvara mAnata hai jagajANata hai paratIti isI, jinacaMda munIMda ciraM tapo samaya suMdara deta AzISa isI 8 iti zrIdAdA zrIjinacaMdrasUriH aSTakam || usa akavvara patasAhake zrIjinacaMdrasUriH kharatara gacchA cAryake prathama samAgamakA citra usa samaya citrakAra likhA vaha vIkAnera ke zrIjI sAhaba ke zamIpa vidyamAna hai, ina kharatarAcArya zrIjinacaMdrasUriHkoM yuga pradhAna jagadguru pada bAdasAhana diyA kharatara gachAcArya, zrIjinezvara sUriHne aNahila pattanamaiM caityavAsiyoMsaiM, jaya prApta karA, taba rAjA durlabha kharA viruda diyA aura rAjA paramajina dharmI huA, - gururauM zAstra adhyayana karA, yaha vRttAMta gujarAtI maiM chapA gurjara bhUpAvalI graMtha, brAhmaNoMke race maiM bhI likhA hai caityavAsayioMke 17 gotra zrAvaka, kharatara kI zuddha kriyA jJAnako dekha suvihita pakSamaMtavya karA, zrIpati ( DhaDhDhA ) gotra gurunaiM pratibodha de zrAvaka kiyA inoke caMdra sUriH unoMke abhaya devasUri : inoke zrIjinavalabhasUriH cAmuMDA [ saccAya ] devIkoM upadeza vasavarttIkara 52 gotra zrAvaka baNAye, inoMke dAdA zrIjinadatta sUriH inoMnaiM AtmalabdhisaiM, mahAtmya pragaTakara, aneka kSatrI rAjAoMkA kaSTa miTA, rAjanyavaMza, mAhezvaravaMza, brAhmanAdi uttamajJAtIvAloMkoM, * samyakta yukta zrAvaka baNAye, inoke maNidhArI zrIjinacaMdrasUri : dusare dAdAjInaiM bhI aneka rAjanyavaMziyoMkoM prati bodhakara zrAvaka baNAye, inoMke paMcamapaTTadhara dAdA zrIjina kuzalasUri : tIsare dAdA pragaTe inoneM 50 sahasrarAjanyavaMziyoMke Upara UpagArakara zrAvaka gotra kiyA, isa prakAra kharatara bRhadgachake yuga pradhAnAcArya gurudeva jainamahAjanoM jIvita vidyamAna samaya aneka upakArakara dhana aura janasaiM jinadharmakI vRddhikarI, Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA 10 devaloka gamana karaneke anaMtara bhI jo bhavyajIva bhakti bhAvasaiM gurudeva kA pUjana smaraNa dhyAna karate haiM unoMke zaMkaTamaiM sahAyatA, bhAgyAnusAra dravyaprApti putraprApti Adi, aneka mana vaMchitakArya pUrNa karate haiM, isa kaliyuga maiM hAjarA hajUra deva hai praSNa, deva guruke arpaNakI vastu bhakSa nahIM to dAdA guru devakI caDhAI huI seSa sIraNI loka kaisaiM bhakSa samajhate haiM [ uttara ] hemahodaya deva vItarAgato mukta ziva ho gaye unake to maMdira sthApanA maiM gata bhoga vastu alIna hai, aura dAdA zrIjinadatta sUriH prathama devaloka hRkkala vimAna maiM cAra palyakI AyudhArI maharddhika deva hai; kharatara saMghakoM zrIsImaMdhara svAmIsaiM pUchanizcayakara tIrthakarokta do gAthA vaDagacha nAyaka devabhadrasUriH devatA honeke anaMtara samarpaNa karI vaha mAthA gaNadhara padavRttimaiM tathA gurvvAvalI meM likhI huI hai, punaH dAdA zrIjina kuzala sUriH vikramazatAbdI tere maiM siMdhudeza derA urameM phAlguNa kRSNa amAvazyAkoM devaloka huye phAlguNapUrNamAsIkoM sarvvatra kharatara saMghako pratyakSapaneM darzana dekara kahA vaDe dAdA sahAbaparamagurusaudhammaidevalokamaiM prApta hai merA Ayu dIkSA lene ke prathamahI bhuvanapatinikAyakA baMdha paDagayA thA isaliye asura kumAra devapaneM utpanna huA hUM isaliye tuma sarvve saMgha dharma dhyAna maiM tatpara raho aisA kathanakara aMtardhyAna bhaye isasamaya vaDe dAdAsahAbakI bhakti karttA ke manoratha zrI jina kuzalasUriH gurudeva pUrNa karate haiM isaprakAra cAroM dAdAsahAba svargavAsI deva hai, unoke nimitta karI zeSasIraNI lIna hai, usamaiM saiM, jo dAdAsAhaba ke sanmukha caDhAI jAtI hai, vaha sIraNI koI caDhAnevAlA nahIM khAtA hai, kiMtu svasthAnamaiM rahI sIraNIkA bhAga khAne maiM doSa kiMcit bhI nahIM yathA, eka zrAvaka sAdhugurukoM modakAdinaivadya bhakSavastukA pAtra bharA lekara pratilAbhanaiM khaDA hotA hai, bhAvabhI usakA aisA hai, guru sAdhUjIkoM saMpUrNa pratilAbha, usamaiMmaiM, sAdhUjI kiMcitamAtra lete haiM, avazeSa pAtramaiM rahA modakAdi kyA saMpUrNa gurudravya ho jAyagA, kadApi nahIM, sarvva zrAvakajana avazeSa pAtrasthita vastukoM khAte haiM, punaH jahAM guru mahArAja upAna - yAdimaiM vyAkhyAna karate haiM uhAM zrAvaka, prabhAvanA ke liye, modakAdi guruke paTTapara prathama AropaNakara, avazeSavAMTate haiM, to kyA vaha prabhAvanA guruv ho jAyagI, kadApi nahIM, isa prakAra, dAdA gurudevako caDhAye anaMtara, zeSasIraNI, lIna hai - praSNa, gautama gaNadharAdika mahAnpUrvAcAryoMkA itanA kyoM nahIM bahumAna sthApanA - karake karate dAdA zrI jinadattasUriH zrI jinakuzalasUriH kA bahumAna kyoM karate ho [ uttara ] he mahodaya gautamAdi gaNadharoMkI yatra sthApanA hai, aura karI bhI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 11. yathA jAtI hai, pUjana smaraNa bhI karate haiM, lekina, zrIsaMghakoM sahAyakarttA, bhaktajanoMkA baMchitapUraka dAdA guru devabhI mahAn AcAryoMkI tare pUjAsmaraNake yojJa hai, sarva tIrthakara eka sahasa devAdhideva hai, unomaiMbhI vIrajinaMdakA vyAkhyAna kalpasUtrake paryUSaNoM maiM savistara parne, svapna utAraNA, janma mahotsava, dazoThana ityAdivizeSapanaiM, sUtrakAra bhadrabAhusvAmI, taiMmaiM TIkAkAra prakaraNAnusAra vizeSapanaiM, racanAkarI, vaisaiMhI vyAkhyAnakartA vyAkhyAnakara zrIsaMghako zravaNa karAte haiM, anyatIrthaMkaroMkA, tadvatvastAra kyoM nahIM karate, taba to prattyuttaramaiM yahI kahanA hogA ke, zAsannAyaka Asanna upagArI hogaye, isaliye vizeSatAsaiM karA jAtA hai, isa hI prakAra jina 2 rAjanya vaMziyoMkoM mithyAtvakA tyAga karAkara amUlya samyaktva ratna diyA una rAjanya vaMziyoMkI zaMtAna unoMke guNoMseM AbhArI ho unagurudevakI sthAna 2 prati sthApanAkara pUjA smaraNa dhyAna karate haiM, isakoM vicAra sakte haiM buddhimAna, yathA tapagacchamaiM mahAn pUrvAcArya aneka graMthoMke racayitA, jJAnakriyAvaMta aneka hogaye, unoMkI sthApanA karake adyAvadhi kisI bhI tapagacchake sAdhu vA zrAvaka pUjana smaraNa nahIM karA thA, lekina paMjAba deza maiM joDhUMDhiye sAdhu pa maiM sthitaho zradhAna parAvartana honeseM sAta sahasra osavAla [ bhAvaDo ] koM, jo, kI kharaMtarAdi gacchake the unho jina pratimA kI pUjA tyAga dIthI unoMkoM pUje rai baNAye, pIche Apa saMvegIsAdhuvane aura jaina tatvAdarzAdi kei 8 9 graMtha bhASAmaiM raca chapavAkara, prasiddha kara, jaina saMghaprara upagAra karA, unoMke devalokA naMtara, unake ziSya zaMtAnI, sthAna 2 aba AtmArAmajI [ AnaMda vijayasUri : ] jIkI mUrttiyAM, sthApanakara, puja vAte haiM, gautamAdi pUrvAcAryoMkI sthApanA pUjA, kyoM nahIM karAI, praSNa karttA mahAzayajI, AtmArAmajI kI mUrttiyAM sthApanevAloMseM, ye praSNa nahIM pUchA hogA, tabhI to kharatara gaNavAloM se aisA praSNa chApa kara prasiddha karA hai, sAmAnya upagAra karttA kI mUrti sthApakara pUjA karAnI, kyoMke eka jina pratimAke pUA prakaraNake sarva saMbaMdhakoM varjake, anya jaina dharmakI kRtikoM ve 22 samudAya vAle bhI svIkAra karate the, aura pUrvokta zrI jina dattasUriH pramukha gurudevo to madirAmAMsamaiM pravRtti kAraka, ahiMsA kyA vastu hai, isa prakArake mithyAtva niSTha rAjanya vaMziyoMkoM paramArhat baNAye, isaliye dAdA sAhabakA upagAra asaMkSa guNavizeSa, jinoMkI pUjA smaraNa karanA ucitahI hai, aura divya zaktisai manogata iSTa pravRtti, ApadAkI nivRtti karaNI, ye pratyakSa upagAra koM bhakta jana kaisaiM, vismaraNakara zakte haiM, vRthA AkSepa karaNA, samadRSTiyoM ke ucita nahIM, sujJeSu kiMbahunA Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 . prastAvanA. [praSNa ] devalokamaiM prApta bhaye samyaktvIkA cauthA guNasthAnaka hai, aura samyaktva yukta vratadhArIkA paMcama guNa sthAnaka hotA hai, pramAda maiM vartamAna sAdhukA chaThA guNasthAnaka, apramAdIkA zaptama guNasthAnaka hotA hai, isaliye zrAvaka aura sAdhu caturtha guNasthAna prApta devatAkA vaMdana pUjanasmaraNa kaise kara sakatA hai, [uttara] he mahodaya jaisaiM vartamAna jina vaMdana pUjanayojJa hote haiM, tadvat bhAvI jina bhI vaMdana pUjana yojJa hote haiM, jaba prathama tIrthakara, RSabhadevajI, isa avasarpiNI kAlamaiM, isa bharata kSetramaiM huye usa samaya unAne bharatacakrIke pUchanesaiM Apa tulya Age 23 tIrthakaroMkA honA pharamAyA, kevala Ayu, dehamAna, varNA- . dikakA bheda kathana karA, tada naMtara bharatacakrI kelAza [ aSTApada] pahADa Upara siMha niSadyA prAzAda banAkara covIsa tIrtha karoMkI pratimA virAjamAna karI, yaha kathana Avazyaka sUtrakI niyuktImai zruta kevalI bhagavAna bhadrabAhUsvAmI kRtamaiM hai, isa prakAra bhagavAn RSabha tathA RSabha putra 99 mukti kelAza Upara gamanA naMtara nirvANa sthAnapara stUpa karAyA, yaha kathana jaMbUdvIpa pannattI sUtra maiM hai, isa prakAra RSabha devajIke caturvidha saMgha pratikramaNa SaDAvazyaka maiM dusarA Avazyaka cauvIsa tthava [ caturviMzati saMstava ] karate the vaha logassake pATha maiM sarva zrAvaka prAya jAnate haiM, vaha vaMdana pArzvanAtha svAmItaka karA, usa maiM AgAmI bhAvI jina jo dravya nikSepa maiM the, unokA vaMdana karaNA pragaTapane siddha hai, isa kathanAnusAra, sImaMdhara svAmI tIrtha karaneM, jina dattasUrikoM, eka bhavAvatArI, mokSa gamana, pharamAyA hai, isa liye vaMdana pUjana smaraNake yojJa nizcaya dAdAsahAba hai, 1 dusarA pramANa aisA hai, naMdI sUtra mai, 22 mI gAthA maiM jinake likhe huye sUtra arddha bharata maiM pracalita hai, taMvaMdekhaMdhalAyarie una khaMdhilA cAryakoM vaMdana karttAhUM isa prakAra 27 paTTadhArI AcArya deva RddhigaNiH paryaMtakoM, unake ziSya sUtra lekhaka devazena AgamoMkI naMda likhate vaMdanA karI hai, prabhava svAmIsaiM lekara paMcama kAlamaiM jitane jainAcArya zuddhajJAna kriyA bhagavaMtakI AjJAke ArAdhaka huye, hote haiM, hoMyageM, vesarva deva loka maiM devatA huye haiM kyoMki jaMbUsvAmIke anaMtara muktito gaye nahIM, naMdI sUtra maiM 25 AcAryoMkA vaMdana likhA ora paDhanevAle karate haiM, sarva jaina dharmI navakAra maMtrakA smaraNa karate haiM, usa maiM tInoM kAlake, AcArya, upAdhyAya, sarva sAdhuoMkoM, vaMdana karate haiM, ve sarva paMcama Are maiM huye, hoyageM, hote haiM, ve sarva devagati dhArakakoM vaMdana huA vA nahIM, isa liye ye zaMkA vRthA hai, dAdAsAhabakI sthApanA guru padakI hai, natu deva padakI .. jo sUtra vA nyAyasai yuktipramANa nahIM maMtavya karai unoMke liye sarakArI divAnI Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prastAvanA.. . phojadArIkA kAyadA kyA kara sakatA, apane pitAkoM pitA bhAvasaiM na mAnanIya kare, to usakA, pratIkAra kAyademaiM kyA hai, lokIka maiM vaha prazaMsA pAtra nahIM kRtaghnIyoMkA, ziromaNi kahAtA hai, - una gurudevake zaMtAna jatI sAdhuoM naiM jinadharmapara mahAn ApattiyAM atyAcArIyoMne DAlI, usako svazaktyAnusAra nivartanakara lAkhoM jaina zAstra bhaMDAra jinamaMdira, jinamUrtiyoM, jainatIrthIko yathAsthita rakhaliyA, saMgha kI ApadA bhI, nivartanakarI, aisaiM jainadharmake Adi rakSaka dharmopadezaka, vrata pratyAkhyAna karane, karAnevAle, sAmAyaka pratikramaNa pauSadha zrAvakokoM karAnevAle, sUtra prakaraNAdike vyAkhyAnakarttA, maMtra, yaMtra, cUrNa, aMjanAdi siddha prabhAvaka, kaviprabhAvaka, . jotiSAdi nimitta prabhAvaka, likhata paThata jIvAjIvAdinavatatvake adhyApaka. ityAdi aneka guNoMseM saMghake upakArakartA, yatI vargake upakAroM saiM lAyakabaMda kadApi dUra nahIM hogeM, - lekina vartamAnamaiM bhAratagraMthamaiM likhA dRSTAMtakI saphalatA dRSTigocara ho rahI hai, jaba pAMDavoMkoM vanavAsa huA, taba rAjAyudhiSThira brAhmaNakoM saMgale vanadekhane nikale Age dekhA to ekagaU apaNI janmita vatsAkA stanapAna karatI hai. brAhmaNasaiM pUchA, he bhUdeva ye ulaTI gati kyoM, ho rahI hai, brAhmananaiM kahA, he rAjan, ye kaliyuga bhAvI svarUpa darzAtA hai, kaliyugamaiM, mAtApitA putrIkA dravya bhakSaNa kareMgeM, usakA ye dRSTAMta kaliyuga darzA rahA hai, Age jAkara dekhAto, caMpaka vRkSake kaMTaka dhUla patthara loka jana DAlate haiM, aura usake nikaTavartI baMbUlakA kaMTaka vRkSa usakI pUjA pradakSiNA vaMdana namana stuti puSpamAla dhUpotakSepana Adi kara rahe haiM, dharmarAjanaiM brAhmanasaiM pUchA ye asamaMjasa svarUpa kyoM ho rahA hai, brAhmananaiM kahA, kaliyuga bhAvI svarUpa darzatA hai, Age nirvavekI kaliyugI manuSya, guNavaMta janasaiM dveSa rakhegaiM, duHkhadeMgeM, aura nirguNI, . vidyArahita, mithyA vAsitoMkI sevA, pUrvokta vidhi bahumAna kareMgeM 2, Age calakara dekhA to, tIna puSkaraNiyA, samazreNI hai, prathama puSkaraNIkA jala ucha-. latA hai, vaha dUravartI, puSkaraNI maiM jAkara giratA hai, zamIpasthapuSkaraNImaiM eka viMda mAtra bhI nahIM giratA, taba dharmarAjane pUchA brAhmaNa kahatA hai kaliyugamaiM,.. jo nija hoyagaiM, unoMkoM dravyAdinahIM deMge, anyajanakoM vizeSa denemaiM prIti zrImaMta jana rakkhegeM 3 ityAdi kaliyugamaiM pravartanAke AgAmI dRSTAMta sArddhazata-- mita kahe haiM, vaha to kaliyugI svarUpa avazya prabhAva dikhAne lagA hai . Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 prastAvanA.. vAje jaina gRhastha yatI janoMkoM upadeza dene lagate haiM, ApakoM dravyasai kyA karaNA hai, lekina jinoMsaiM zarIrakI mamatA chUTe nahIM, unoMkoM to dravyakI avazya vAMchA rahegI, yadi inoMseM tyAgI panA pUrNatayA nibhasake taba to jo jANakAra hotA hai vaha yatI to avazya dravyakA tyAgI ho jAtA hai, kahanekI, . AvazyaktA nahIM, lekina vicAra karanA cAhiye yadi yatI gurujanoMkoM zrAvaka jananagada dravya nahIM bheTa karate to, yatiguru kaisaiM dravya rakhate, asADhamaiM pache baDI paryaSaNoMmaiM vyAkhyAna pUrNa honepara, tapazyAke pAraNe, ausaramaiM, vivAhamaiM, ityAdi aneka sthAnapara, dravyadAnake liye pAtra samyaktvI vratadhara mAnakara bheTa karanA surukarA, vaha hI ayA vadhi pracalita hai, isa AzyAsai yati, zrAvaka janoMke liye dharma upadeza karane upAzrayamaiM, tathA gRha Upara paryaMta bhI jAte haiM, yadi AzyAtyAga dai to, nispRhasya tRNaM jagat aisA svarUpa vaNajAvai, lekina yaha bhI smaraNamaiM rahe, zrAvaka jo jaina dharma sanAtanakoM maMtavya karanevAle haiM unoMke keI dharma kArya maMdira upAzrayake, dravyadhArI yati guru vinA, nahIM nikalegeM, jina 2 kSetroM maiM, jaina gRhasthoMkoM, yati paMDitoMkA sahavAsa rahA, ve to jina dharma para sthita rahe, aura jinoMkoM, yati paMDitoMkA, sahavAsa, nahIM rahA, ve amUlya ciMtAmaNi ratnasamAna, jina dharmakoM, ajJAnapaNe, tyAga kara, mithyAtviyoMkI saMgatasaiM, mithyAtvavAsita ho gaye, kAzIsthasanyAsI, mahAnyAyavettA, rAmA zramAcAryajIneM, brAhmana, sanyAsiyoMkI, zabhAmaiM, muktakaMThasaiM, bhASaNa karA thA, kI, jainadharmakA, syAdvAdanyAya durga, aisA abhedya, aura dRDha hai, isakoM, koI nahI khaMDana kara zaktA, aura jina 2 mahAzayoMneM, isake khaMDanArtha lekhanI uThAI, ve vAlaceSTAvat, vidvAnoMke sanmukha, hAsyAspada, mAne gaye haiM, isake svarUpakoM, prathama samajhale, vaha kadApi syAdvAdIke sanmukha, tarka nahIM karegA, adyAvadhi jitaneM zvetAMbara jina dharmI zrAvaka hai, unoMkA jina dharma, yatiyoMkI saMgatisaiM hI, rahA hai, aba cAhai jinake upadezakA lAbha maMtavya kareM, aba to yatividvAna hI samayake pherasaiM, alpahI raha gaye, tAhasalAbha sarvatra prAptahI kaisaiM ho. . jina maMdiroMsaiM jainadharmakI prAcInatA anya darzaniyoMkoM bhI vidita huI, saMvat 19 / 75 ke varSake mAsika patra prayAga sarasvatIne likhA hai mathurAmaiM 'pRthvI tala khodate eka jina maMdirakA toraNa lekhayukta nikalA hai usa para likhA hai zivayazAneM arhatakI pUjAke artha ye jina prAzAda karAyA, mahAvIrajIdvivedI sarasvatI saMpAdaka likhate haiM, noTa maiM, yaha jina madira, IzavI sanke, kei zatAbdI prathamakA banA huA, aMgarejavidvAnoM siddha karA hai, vaha Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 15 .. lakhaneUke ajAyaba gRhamaiM, aMgareja sarakAranaiM rakhA hai, isa prakAra jina maMdira jina mUrtiyoMdvArA jainadharmakI prAcInatA, anya darzaniyoMke dRSTi gocara vizvAsa karane yogya ho rahI hai, kyoM ki bahutasai jinadharmake dveSI jina dharmakoM vizeSa prAcIna nahIM mAnate the, lekina jina maMdiroMke prAcIna prAdurbhAvasaiM unakoM bhI jinadharbha prAcIna hai aisA mAnanA paDA hai. * isa bharatakSetramaiMkeiyaka mata matAMtara 'prathama hogaye lekina unoMkA nAma nizAna taka anya darzanI nahIM jAnate, yathA zvetAMbara bhagavatI sUtramaiM gosAlekA kathana hai, lekina digAMbara jainI nAmadhArakoMke purANomaiM usakA nAmacinha paryaMta bhI nahIM hai, zvetAMbaroMkA graMtha lekha, prathama AryAvarta rahanevAle jo boddho. gosAlekoM vIraprabhasaMga dRSTisaiM dekhA thA, ve boddhagraMthamaiM likhate haiM, nigraMtha mahAvIrakA eka ziSya gosAla kabhI thA isa nyAya zvetAMbaroMkA graMtha lekha satyapratIti karane yogya hai, gozAleke matako mAnanevAle usazamaya 11 lakSa zrImaMta gRhastha the, aura mahAvIra svAmIke yathArtha dharmAnuyAyI saurAjA aura ekalakSa guNasaTha sahasravratadhArI gRhastha zrImaMta likhA hai, likhanekA tAtparya aisA hai, igyArelAkhake matAdhyakSakA nAmacinha taka AryAvarttamaiM nahIM rahA, aura jainatIrthakaroMkI prAcInatA aura honA anya darzaniyoMmaiM kyoM kara pragaTa hogaI, samyaktvadhArI zrAvakoMke jinamaMdira karAneke prabhAvasaiM isaprakAra gozAle AdipUrva matAMtariyoMke gRhastha maMdiramUrti banavAte to, isasamaya unoMkA honA anya darzanI bhI svIkArate, RSabhadeva ke zamaya paryaMtakI bhI martiyAM adyAvadhi milatI hai, kyoMke nirvivAda siddha hai, jainagRhastha asaMkSakAlasaiM jinamadira, jinamUrti karAte cale Aye, [ praSNa ] jinamaMdira jinamUrti, punaHusakI pUjAmaiM jala, puSpa, agni, phalAdi AropaNa karanA, hiMsA hai, aura hiMsAkA kRtya jinadharmI zrAvaka kaise kare, [ uttara ] he bhavya yaha to tumabhI buddhisaiM nirdhAra kara sakte ho, vinA tIrtha karake bhakta zraddhAnavAle vinA jinamaMdira kona karAvegA, aura vehI jinamaMdira karAte cale Aye haiM, aura tIrthakarake bhakta zraddhAvaMtakoM, mithyAtvI kahe, vaha mithyAtvI jinAjJAkA virAdhaka hotA hai tuma vicAra lo tIrtha karakI zraddhA bhakti mithyAtvIko kaise ho sake, jinamaMdiroMke karAnevAle nizcaya samyaktvavaMta siddha hote haiM, mithyAtvI vohI kahAtA hai jo tIrthakarasaiM ve mukha ho, aba rahI ye kutarka kI, pUrvokta vidhimaiM hiMsA hai, so svarUpahiMsA yatkiMcit ekeMdrI jIvoMkI dikhatI hai jinamaMdira, jinapratimA, karAne, vA pUjAmaiM, tabato tumalokonaiM upavAsa, belA, telA aThAI, pakSa, mAsakSamaNAdi tapasyAkoM bhI tyAgadenA cAhiye, isa manuSya dehadhArIke zarIramaiM, beiMdrI, teMdrI, trasajIva bhI asaMkSa hai cUraNiye, Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ....16 . prastAvanA... giMDole, jUM, lIkha, carmajU Adika 20 jAtike, pannavanAsUtrajIvapadamaiM, arza maiM, kaMThavelamaiM, dvindriyajIva kahA hai nArUkoM, beiMdrI jIva kathana karA hai, unakA jIvatavya manuSyakRta AhArapAnIsai haiM, javaupavAzAdimaiM, una jIvoMkoM, AhArapAnI nahIM milatA, taba ve, mara jAte haiM, aba tuma vicAra karo, dharmake artha asaMkSajIva halate phirateko, mAranA, ye hiMsA vizeSa, vA jinamaMdirAdimaiM, ekeMdrIjIvoMkI hiMsA batAkara tyAgadenA, vaha vizeSa, isaliye hI AcArAMgasUtramaiM, likhA hai AsavAsenirAsavA, nirAsavAseAsavA, arthAt Azrava vaha nirAzrava, nirarAzrava vaha Azrava, dharmakAryamaiM hiMsAkI dalIla karaNI, jinAjJAsaiM viruddha hai sarva kAryamaiM irAdA ( bhAva ) anusAra, dharma, aura pApakA baMdha hotA hai pratiSTAkalpa nAmagraMtha 10 pUrvadhara zrutakevalI bhagavAna vajrasvAmIkA racA huA hai, isa lekhAnusAra, jinamaMdira, jina pratimAkI pratiSTA karAI jAtI hai, . 12 kAlIke anaMtara 84 AgamoMmai 24 tIrthakara 12 cakravartti Adi 163 zalAkA puruSoMkA itihAsa, zrAvakoMkA jIvana caritra Adi pUrNa panaiM nahIM likhAgayA, anya 2 anekasthala jaisaiM dRSTivAda vichedagayA vA 11 aMgamaiM viMdumAtrasthala likhAgayA, vAkI pUrvadhAriyoMne, vA zrutadhara AcAryonaiM, jo likhA, vaha ghora jalmasaiM vacevacAye lAkhoM zAstra jainake vidyamAna hai, pATana, paTTana, khaMbhAyata jesalamerAdikoMke bhaMDAromaiM, ve zAstra jainadharmake agAdha jJAnakA paricaya de rahe haiM, sUtroMmeM vizeSatayA sAdhumArga kAhI ullekha likhAgayA, zrAvakoMkI dinacaryA. rAtricaryAdika AcAra vicAra, zrutadhara AcAryonaiM guru paraMparAgata zravaNa kare huye prakIrNalikhe usameM milate haiM, .. osavAla marudharadeza vAstavyosaiM dAna lenevAle 16 // jAtike bhojaka maga jAti apane ko sAkaladvIpI kahate haiM, lekina kAzI gayAke dezamaiM vasane vAle, sAkaladvIpI brAhmana aura haiM, ve bhI bhojaka kahAte hai, kAzImaiM unoMneM apaNI brAhmanoMmeM, zreSTatA siddha karane, saMskRtamaiM pustaka chApI hai, una bhAMjaka sAkala. dIpiyoMse, ina bhojakoMsaiM kuchabhI saMbaMdha siddha nahIM, ina osavAla mAravADi-- yoMke, bhojakoMkA, itihAsa, TADasahAbake likhe, rAjapUtAne itihAsasaiM, saMbaMdha milatA hai, tatva kyA hai, vaha to sarvajJa jAneM, - brAhmana jJAti mukhya to ekahI sthApita huI yathAvedokta zrutI hai, brAhmaNAmukha-- mAsIt, jaina dharmavAle bhI mAhaNa [ brAhmaNa ] saMjJA samyaktayukta utkRSTa dvAdaza vrata dhAraka, ubhayakAla SaDAvazyaka, tathA-SaT niyama nityadhAraka, pAMcasai manu-- Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. .: 17 SyoMkA nAma pracalita prathama huA, unoMmaiM AjJAkartA AcArya kahalAye, vAcanA denevAle uvajhAya [ upAdhyAya | kahalAye, uvajhAyazabda jainasUtra prAkRtakA hai, vRddha bahu zrutI Arza kahalAye, kalyANakArI tapakartA kalyANa kahalAye, vistAra arthayukta vyAkhyAkartA, vyAsa' kahalAye, Age jinoMke vAkya hitAvaha vaha purohita kahalAye, evaMjJAti una mAhanoMmaiM nAnAkAraNosaiM hotI gaI usake anaMtara inoMmeM bheda huA aisA jaina dharmakA maMtavya hai, tadanaMtara dinoMdina vRddhi honesaiM deza 2 maiM bhinna bhinna vasanesaiM, dezoMkI apekSA jAtI sthApita hogaI yathA sArasvatA kAnyakubjA, gauDAutkala maithilA, paMcagauDa itikSAtA, vindhyo uttara vAsinaH 1 isaprakAra draviDadezakI apekSA paMca drAviDa kahalAye. sarva brAhmaNaprAya apanekoM inadazoMke aMtargatahI maMtavya karate haiM, jisameM sarasvatI nadIke zamIpavartI sArasvata kahalAye kanojadezavAstavya kanojiye kahalAye, ( saravara ) kezamIpavartI saravariye, gauDadezavAsI gauDa, gujarAtake vAstavya gujara goDa, utkala dezavAstavya utkala kahalAye, mithilAvAstavya, maithila kahalAye, saMkhAraDDIRSikI zaMtAna zaMkhabAla, pArAzvarakepArIka, dAdhIcake dAyamaiM, khaMDelAke zamIpavartI khaMDelavAla, bhRguRSikebhArgava ( dusara ) ityAdi aneka bhedAMtara gauDoke isasamaya hai, draviDa, karNATI, tailiMga, mahArASTra, audicya, gujjara, inagujjarake bhedAMtara, zrImAlI, puSkaraNe, gUgalI, tailiMgake bhedAMtara bhaTTa, gosvAmI, ityAdi hai, sAkaladvIpI bhojaka, rAjaguruprohita, bhojaka, caube, sanADhya, pAMDe ityAdi 84 bhedAMtara mAne jAte haiM, jina 2 jAtikI purAnoMmaiM, utpatti likhI hai vaha pIchaibane siddhahote haiM, aura jisakI utpatti purANomaiM nahIM likhI hai, vaha sanAtana prAcIna brAhmaNa siddha hote haiM, ( udAharaNa) puSkaraNe brAhmaNoMkI utpatti kisIbhI devatAsaiM, vA amuka RSike zaMtAna aisA likhata nahIM dekhanemaiM AtA, isanyAya, jabasaiM brAhmaNavarNakI sthApanA pracalita huI taba hIsai posaha karanAbrAhmaNa huye, ye balAtkAra siddha hotA hai, sUryacaMdrAdigraha, iMdrAdikadivya zarIradhArI devoMkI tejomaI pratichAyA unoMkI ye pahacAna hai, ucca darajeke deva, manuSya lokakI durgadhike kAraNa, ekAeka mRtyulokamaiM, Ate nahIM, kisI tapezvarIke tapasiddhisaiM, vA pUrvabhavake snehake vaza dhyAnake vasa Ate haiM, to bhUmisaiM sparza unoMkA pAMva nahIM hotA, nyUnamaiM nyUna cAra aMgula pRthvIsaiM adhara rahate haiM, AMkha nahIM TamakArate, puSpamAla kaMThastha nahIM mlAna hotI, manamaiM dhAre kArya karane samartha, itane cinha dikhAI deto, deva samajho, anyathA manuSya, manuSyalokamaiM tathA vAgavagIcomaiM, jo deva rahate haiM, ve vyaMtara jAti, vanavyaMtara jAti evaM 16 unoMmaiM bhI, mahAnapuNyazAlI vyaMtara devabhI mRtyulokamaiM pUrvoktakAraNavinA nahIM Ate, deva devAMganAsa, ratikrIDA karate, pUrNapti, vAyuke Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 prastAvanA. zvetapudgaloMke, saggATa nikalanesaiM, hotI hai, manuSyavat zaptadhAtukA zarIra devakA nahIM, isaliye natovIrya (zukra) nikalatA, manuSya, tiryacavat putrotpatti nahIM hotI, jinadharmmavAle, tathA sAyansavAle, to manuSya manuSyoM kI utpatti, tiryaMcoMsaiMtiryaMcoMkI utpatti mAnate haiM, sUrya, caMdra, iMdra, ityAdinAmake manuSyakoM utpattike karttA kisI strI saMbaMdhamaiM, nAmake kAraNa deva ThaharAyA hogA, aisA anumAna hotA hai, 18 purANo maiM tathA IsAImatAvalaMbI, IsAkI mAtA mirayamakoM, IzvarasaiM garbhavatI huI IsAko janmA, aisA likhA hai, dusaroMkA maMtavya aisA hai, jainadharmmakA nahIM hai, kabIra paMthI kabIrajIkI puSpoM meM utpatti, aMtamaiM puSpa honA kahate haiM, gokula saMpradAI kRSNakA avatAra vallabhAcAryajIkI, agnikuMDamaiM utpatti; kahate haiM evaM aneka mata hai AryasamAja matake utpAdaka svAmI dayAnaMdajI apane race satyArtha prakAzamaiM devatA, aura narka, ye dogati parokSakoM nahIM mAnI, lekina dayAnaMdajI ukta veda kriyA karaneseM, manuSyoMkA mukta AtmA honA maMtavya karA, ve mutAtmA saila karane, icchAnusAra idhara udhara ghUmate phirate haiM, vicAra hotA hai devagati, narkagati, sarvvaM darzana sammata hai, usakoM, nahIM mAnanA, soto samajhA, lekin muktAtmA, idhara udhara ghUmate phirate haiM, isameM pratyakSa pramANa kyA hai, kyA unoMkoM manuSyoMne kabhI dekhA hai, vedoMke pUrva bhASyakAra, purANa, kurANa, sarvvamata, deva, iMdra, narkAdigati likhI hai, devatoMkoMhI muktAtmA kei matadhArI mAnate hai, manuvyavat zaptavAtu niSpanna zarIra nahIM honeseM, nAstika mata utpAdaka vRhaspati deva, narka, nahIM mAnatA, lekina svAmI dayAnaMdajI jIva, Izvara, mAnA, vRhaspatinai nahIM mAnA itanA taphAvata hai, isa mahAjanamuktAvalImaiM, rAjanyavaMzI vizeSatayA, vAkI brAhmaNAdi 3 varNa alpa saMjhAsaiM jinadharmmakI zikSA vizeSapanaiM ApadA nivRtti honeseM, pazcAt sahavAsa upagArI AcAryoMkA karane se prAptakarI usa upagAra kRtya maiM, dAdA guru devoneM, nija Atmabala zaktikI sphuraNA, niHkevala ahiMsA parama dharmakI vRddhyarthahI karI, svArthavasa kiMcit bhI nahIM, una 2 camatkAroMkA lekha dekhakara, keiyaka Adhunika jainA bhAsa apane sAdhutvaguNa siddha karane garvvamatta kahate haiM, unoM maiM sAdhutvaguNa nahIM thA, yadi hotA to labdhi nahIM sphuraNa karate, jJAnazUnya, avidyAmahAdevIkezaMtAna, aisai vAkyokoM tahatta kaha kara satya zraddhAna isa vArtA para lAte haiM, lekina unoMnaiM buddhi kharaca karaNI cAhiye, jisa labdhike phirAne maiM, AjJA bhaMgakA doSa lage Age anarthakI paraMparA vRddhi pAvai, vaha labdhi phirAnejhaiM sAdhukoM AlocanA karanA aisI AjJA jinezvaranaiM dI hai, aura jisa labdhidvArA anartha kRtyanirmUla hokara dharmakRtya vRddhi pAvai, usameM Alocana prAyazcitta lenekI, kisI graMtha maiM Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 19 bhI AjJA nahIM, 28 -labdhi maiM kevala jJAna, mana paryavajJAna, avadhijJAnakI labdhi, padAnusAraNI labdhi kahI, jisalabddhise kevala eka padake paDhanese lakSa koTi pramANa pada vigara paDhe A jAvai, to vicAra lo pUrvokta kevala jJAnAdika labdhi prApta honeseM kyA usakI sphuraNA, sAdhu nahIM karate haiM, kyA inokoM daMDa kahAMI likhA hai, zrIjinadattasUriH pramukha AcAryonaiM Atmabala labdhi, niHkevala hiMsaka dharma mithyAtva tyAga karAne, karI, vicAre kare kyA, Apa maiM to aMzamAtra, aisI Atmabalazakti nahIM, taba una anabhijJa apaThitoMke sanmukha aisI gappasappa lagAkara, nija pratiSTA jamAte haiM, jo jinadharmake upagArakarttA AcAryoMke sthApita osavAlAdikakunahIM hotA, to tumako ye caMge mAlamalIde milane kahAMthe hama jaba Apake isa kathanakoM, satya samajhaiM, aura Apa maiM, sAdhupanA samajhaiM, eka rAjanyavaMzIkoM, pratibodha dekara, osavAloM maiM milA todI jiye, phakta rAMdhekoM, rAMdhane yojJa hokara, punaH, unoM meM, sAdhupanA, nahIM thA, aisaiM 2 mRSA lApakara pApapiMDa bharate haiM, aura ina Atmabala maMtra camatkAroM, pratibodhita mahAjanoMke itihAsoMkoM, paDhakara, Adhunika AryasamAjI AdikoMkoM, ina 2 vArttAoMpara, pratIti nahIM AvegI, lekina unoM dayAnaMdajIke lekhoMkoM, par3hA hogA, yogasAdhaka yogIke, aSTasiddhiyAM, pragaTa hotI hai, vaha aciMtya zaktidhAraka, usa yogadvArA, aneka kArya sAdhane samartha hotA hai, yathA varttamAna samayamaiM, una gurudeva ke yogamai saiM, alpAMsa yogasAdhaka, mesmerijama karttA, aneka, adbhuta kAryakI saphalatA kara dikhAte haiM, vyAdhi miTA dete, bhUta, bhaviSyad, vartamAna, dUravartI nikaTavarttI batAdenA, apane AtmabalakI zakti, anya AtmAsaiM milAkara muktAtmA (mRta) kakA AvhAna karanA Adi pratyakSapaneM vidyamAna hai, sunA hai ke amerikAmai to cAhe jisa mRta manuSya ko bulAkara, parokSapane vArttAlApa karAte haiM, vANI dvArA jAnAjAtA hai kI ye bANI amuka manuSyakI hai, gupta gRhakA rahasya batA detA hai, dRSTigocara nahIM hotA, to phira isa yogadhAriyoM saiM asaMkSa guNayogamaiM dRDha sAdhana karttA zrI jinadattasUri pramukha AcAryoM ke camatkAroM maiM saMdeha karanA, konasI buddhimattA hai, punaH dayAnaMdajI paMcamahAyajJa maiM, vivAhAdi zole saMskAroM maiM vedoMke maMtra likhe haiM aura likhA hai, amuka maMtra paDhakara amuka kRtya karanA, isakA hetu kyA hogA, IzvarakoM dayAnaMdajIneM AkAzavat sarvvavyApI kathana karA hai, taba to saMsArake yAvanmAtra padArtha IzvarasaiM bhinna rahA nahIM, vaha sarvva Izvarake AdhIna hai, to phira maMtroMkoM paDhakara kaMThazoSa karaneseM kyA siddhi hai havanAdi karate, vaha to trikAladarzI hai, manuSyoMkI apekSA tIna kAla hai, IzvarakI apekSA kevala sarvva Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. vartamAnakAla hai, ye vedoMke maMtra IzvaranaiM apanI pUjAke artha kisa liye race jo kucha manuSya usake artha kRtya havanAdi kare usase Izvara prazanna hotA hogA, taba to rAgI huA, jo Izvarake artha maMtra paDha kRtya nahIM kare, usapara dveSa karatA hogA, isanyAya dveSI ThaharA jaba rAga dveSa vidyamAna hai, eseko kona buddhivAna Izvara mAna saktA hai, yadi vedokta maMtra kucha kArya sAdhane samartha hai to, anyamaMtroMkoM asatya kyA samajha kahate haiM, maMtrakA artha gupta rahazyakA kahanA hotA hai, bhagavaMta mahAvIra sarvvajJanaiM paMcama AremaiM, 23 bera udayakarttA 2004 yuga pradhAnoM kA prAdurbhAva kathana karA ye ArA 21 hajAra varSoMkA hai, usamaiM saiM, jina - vallabha, jinadatta, jinacaMdra Adi nAma vidyamAna hai, ina gurudevoMnaiM, jina maiM udaya karA mulA pharmAna jalAluddIna mohammada akabara vAdasA gAjIkA hukkAma kirAma ka jAgIra dArAna va karoriyAna va sAyara mutsaddiyAna muhimmAta sUbe mulatAna vidAnaMda kicUM hamagI tavajjoha khAtira khairaMdeza dara AsUdagI jamahUra anAma bala kApha phara jA~dAra masarUpha va mAtU phasta ki tabakAta Alama daramahAda amanabudA bapharA bAlabaibAdata hajarata ejida muta Ala iztagAla numAyaMda va kable ajIM muratAja khaira aMdeza jinacaMdrasUriH kharataragaccha ki baphaije jimata hajarate mAsarapha ikhatisAsa yAphatA hakIgata va khudAtalabI oba jahUra paivastA bUda orA mala marAhima zAhaMzAhI pharamUdaima muzArana ile hai ilatimAsa namUda ki peza ajIM hIravijayasUriH sAgara zarapha mulAjimat dariyAptA bUda dara harasAla dovAjadaharoja istadubA namUdA bUdArka darAM ayyAma dara mumAlike maharUsA tasalIkha jAMdAre nazavada va ahade pairAmUna murga va mAhIva amasAle A~nagaradada va ajarUya meharabAnI bajA~ paravarI multa mase Udarajai kabUla yAphta akanU ummedavAramArka yakahaphtai dIgara I dubA goy misale oM hukUme AlI sarapha sudUra yAbad binAbara umUma rAphata hukma phara mUdaim ki aja tArIkhai naumI tA purana mAsI aja zukla paccha asADha dUra harasAla tasalIkha jA~dAre na zavad va ahade dara makAma AjAra jA~dAra morenagara dad va asla khuda Anasta kicUM hajarate becUM ajabarAe AdamI caMdI nyAmatahAya gUnAgUM muhayyA karadAasta daraheca vakta dUra AjAra jAnavara nazavad vazikame khudarA gora haivAnAta nasAjada lekina bajehat bAje masAlaha dAnAyAna peza tajabIja namUdA aMda darIM bilA AcArya jina siMhasUriH urpha mAnasiMha ba araja asarapha akadasa rasAnId ki pharamAne ki kabla ajIM va zaraha sadara aja sudUra yAphtA bUda guma zudA vinAbarAM mutAvika majamUna humA pharamAna muja dada pharamAna marahamata pharamUdaim meM bAyad ki Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 21 hasbUla mastUra amala namudA ba takadIma rasAnaMda ba ajapharamUdaha takhallupha va ina hirApha navarajaMda darI bAba nihAyata eha tamAma va kadgan ajIma lAjima dAnistAta ira ba tabad dulU bakabAyada AMrAha nadihaMda taharIrana phIroja rojasI bayakuma mAha khuradAda ilAhI san 49 ahiMsA pharmAna bAdazAha akabara prastAvanA. [1] varisAlae mukarrabula hajarata sulatAnI daulatakhAM daracaukI [ umade umarA ] [2] jubada tula AyAMna rAya manohara daranaubata vAkayA navIsI khAjAlAlacaMda hindI yodhapurastha munsI devImazAdajI kAyasthane karA pArasI pharamAna moharachApa akabara vAdasA gAjIkA sUbe mulatAna ke baDe 2 hAkima jAgIradAra karoDI aura saba sutsaddI [ karmacArI ] jAnale ki hamArI yahI mAnasika icchA hai ki sAre manuSyo aura jIva jantuoMkoM sukha mile jisase sabaloga amanacainameM rahakara paramAtmA kI ArAdhanA meM lageraheM isase pahale zubhaciMtaka tapasvI jinacaMdrasUriH kharataragaccha hamArI AmakhAsamaiM hAjara huA jaba usakI 'bhagavadbhakti pragaTa huI taba hamaneM usako apanI baDI bAdazAhIkI meharabAniyoM meM milAliyA usaneM prArthanAkI isase pahile hIra vijayasUrineM sevAmeM upasthita honekA [ hAjara rahanekA ] gaurava prApta kiyA thA aura harasAla 12 dina mAMge the jinameM bAdazAhI mulkoM meM koI jIva mArA na jAve aura koI adamI kisI pakSI, machalI aura una jaise jIvoMko kaSTa na de usakI prArthanA svIkAra hogaI thI, abameM bhI AzA karatA hUM ki eka saptAhakA aura vaisA hI hukma isa zubha ciMtakake vAste ho jAya isalie hamane apanI AmadayAse hukma pharamA diyA ki ASADha zuklaprakSakI navamI se pUrNa mAsItaka sAlameM koI jIva mArA na jAya aura na koI AdamI kisI jAnavarako satAvai asala bAta to yaha hai ki jaba paramezvaraneM AdamIke vAste bhAMti 2 ke padArtha upajAye haiM taba vaha kabhI kisI jAnavarakoM dukha na de aura apane peTako pazuoMkA maraghaTa na banAvai parantu kucha hetuoMse agale buddhimAnoMneM vaisI tajabIja kI hai ina dinoM AcArya jina siMhasUriH urphe mAnasiMhane arja karAI ki pahale jo Upara likhe anusAra hukma huA thA vaha kho gayA hai isa liye hamaneM usa pharamAna ke anusAra nayA pharamAna inAyata kiyA hai cAhiye ki jaisA likha diyA gayA hai vaisAhI isa AjJAkA pAlana kiyA jAya isa viSayameM bahutahI koziza aura Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22. prastAvanA. tAkIda samajha kara isake niyamoMmeM ulaTa phera na hone deM tA. 31 khuradAda ilAhI san 49 hajarata bAdasAhake pAsa rahanevAle dolata khAMke hukma pahuMcAnesaiM UmadA amIra aura sahakArI rAya manoharakI caukI aura khvAjA lAlacaMdake vA kiyA [ samAcAra ] likhaNekI bArImeM likhA gayA . yuga pradhAna jagadguru bhaTTAraka zrIjinacaMdrasariH ilkAba inAyata mejara janarala. sara jAMna mAlakamakI likhI huI memAyara Av seMTrala iMDiyA nAmakI pustaka do jildomai hai usakI dUsarI jildameM unoMne isa pharamAnakA jikra likhA hai tathA ujjaiNa mAlavAke jainamaMdirameM isa pharamANakA zillA lekha hai... jaina grathoMse puSkaracaya prAdurbhAva vItabhayapattana siMdhudezameM 2500 varSa lagavaga rAjyathA uhAM udAI rAjAthA usaneM vizAlA nagarI jo pUrva desameM usakA svAmI ceTakarAjA usakI baDI bhaganI trisalA jo kSatrI kuMDapurAdhIza siddhArthakoM vyAhI thI usasaiM naMdivarddhana 1 aura varddhamAna [ mahAvIra ] ye do putra utpanna huye jisameM mahAvIra 30 varSakI vayameM rAjya strI tyAgakara nigraMtha huA 12 // varSa tapakara mohAdikarmoMkoM kSaya kara sarvajJa sarvadarzI jainadharmakA 24 mAM tIrthakara kahalAyA ceTakakI 7 putriyAM huI 6 to6 rAjoMkI rANiyAM huI jisameM prabhAvatI udAIkoM vyAhI 7mIsu jyeSTA kumArI dIkSAle sAdhvI ho gaI isake saMga peDhAla vidyAdhara sanyAsIna balAtkAra saMgama karA taba usake satyakI nAma putra utpanna huA 14000 sahasra vidyA siddhakara igyAramA rudra kahalAyA jisako loka mahAdeve kahate haiM usa udAI rAjAkI strI prabhAvatIko devavinirmita jIvita mahAvIra svAmIkI mUrti prApta huI, usa pratimAkI pUjA trikAla karatI thI, usakI pUjopakaraNa rakSArtha kubjAdAsI niyata thI, nimittajJAnasaiM apanI Ayu alpa jAMNakara para bhava sudhArane pati udAI nRpaseM dIkSArtha AjJA mAMgI rAjAneM kahA yadi tUM tapa saMjama brahmacarya dvArA paralokamaiM deva pada pAve aura mere saMkaTameM sahAyatA karanekI pratijJA kare to dIkSAkI AjJA detAhUM rANIne pratijJA karI AjJAnusAra sAdhvI ho SaTmAsa tapasaMjama ArAdhakara saudharma prathama devalokamaiM deva huI, idhara jIvita svAmIkI pratimA rAjA udAI trikAla pUjate rahA ekasamaya gAMdhAra dezI zrAvaka jIvita svAmIke darzana pUjArtha AyA usakoM atIsArakI vyAdhi huI tadA sAdharmI jAnakara kubjA dAsIne paricaryAkI niroga honepara usaneM. do guTikA pratyupakArameM kubjAkoMdI aura kahA eka guTikAse terA kubjatva nivRtta hogA dUsarI guTikAse saubhAgya vRddhi hogI, vaisAhI huA usasamaya ujjaiNa 1 isakA pUrNa vRttAMta jaina digjiyachape huye graMthamaiM dekho / Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - prastAvanA. prastAvanA. . .. 23 purAdhIsa isake rUpakI prazaMsA zravaNakara dUtI saMcAra kara jIvita svAmItulya anya pratimA sthApana kara usa pratimAyukta anala giri gaMdhahastIpara dAsI aura pratimAko lekara ujjaiNa gayA dusare dina puSpamAlA mUrtikI mlAna dekha, rAjA zaMkita huA, kyoMki mUla devAdhiSTita pratimAkA atizaya thA, jo puSpa Aropana kiyA jAtA, vaha mlAna nahIM hokara nijarUpahI rahate the, dAsIbhI nahIM pAI, tadanaMtara rAjA, apaneM sarva hastiyoMkoM nirmada huA dekhakara, anumAna karA, avazya analagiri gaMdhahastI ihAM AyA usakI gaMdhase sarva hastI mere nirmada hogaye, vaha caMDa pradyotavinA anya rAjAke nahIM hai taba dUta bhejA dAsI 'tujheM dI lekina jIvita svAmIkA svarUpa pIchA bheja, dAsI usa pratimAkA iSTa honesaiM mativinA rahe nahIM, isaliye caMDapradyotane, dainA inakAra kiyA, tadA rAjA udAI, sasainya caDhAI karI, lodrava pattanakI bhUmi zamIpa, jala nahIM, zenyA jalAbhAvase, vyAkula huI, rAjA ciMtAgrasta atyaMta huA, usa samaya, vaha prabhAvatI devatA pragaTa ho, akSayajalakA, divya kuMDaraca, ciMtA nivRttakarI, puna adhunA rAmadevakA sthAna hai, tatra jalAbhAvasaiM, dusarA kuMDa racA, jo kuSTI aMdheAdi kisI samaya Arogya, rAmadevake mele meM usa divya zaktisaiM hote haiM, tIsarA jalAbhAva adhunA jo ajayameru nagara hai usake nikaTa bhUmImaiM huA, taba tIsarA puSkara ihAM devatAne racA, jisakoM anya darzanI puSkara tIrthakara mAnate haiM, rAjA udAI caMDa pradyotasaiM yuddhakara kArAgAra kara saMga le pIchA ghirA, eka divasa bhAdrapada zukla paMcamIko rAjA upoSita poSadha karane, rasoIdArasaiM kahA, maiMto Aja upoSita rahUMgA, caMDapradyotakoM, yathAruci bhojana karA denA, rasoIdAraneM caMDa pradyotakoM pUchA, taba caMDapradyota bhayabhIta ho, vicArane lagA, nirantara udAI majheM, saMga bhojana karAtA, Aja avazya viSa dekara mAregA, taba bolA, Aja mere bhI upavAsa hai, taba rasoIdAraneM caMDapradyota kathita vArtA kahI, taba rAjA bhayasaiMbhI upavAsa karanevAlA, svasAdharmI samajha, vicAra karA sAdharmIko kaidI rakhakara mujhaiM upavAsa posaha karanA ucita nahIM, taba svarNakI veDI tuDA paraspara kSamApanAkara, pauSadha sAthameM karakara, ujjayaNIkA rAjya pIchA dai, vidA kiyA, paraspara sAda bhI the, kyoMke ceTaka rAjAkI putrI 1 caMDa pradyAtakoMbhI vyAhIthI isaliye, iti tripuSkara prAdurbhAva yaha lekha dAnAdi kulaka, kalpasUtra vRtti Adi granthoMmeM likhA hai. - isa puSkarake, kiMcit dUravartI, vRddha puSkara [ buDhA ] puSkara anya bhI hai, namAlama vikrama saMvat 12 zatAbdImeM, maMDovarakA rAjA nAhararAva paDihArane konasA puSkarakA jIrNoddhAra karA, isa devAdhiSTita puSkarakA jala to akSaya Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 prastAvanA. pAtAlakA hai, ghATa pramukha baMdhAyA ho to, Azcarya nahIM, ihAMke paMDe pokariye, sevaga kahAte haiM, utpattikA itihAsa inoMkAye kahate haiM, vyAsake putra zukadeva, unoMke 5 putra huye, unoMkI zaMtAna hama hai, brAhmaNoMke purANoMse siddha hai, zukadeva, yAvajjIva brahmacarya dhArI RSi the, jainiyoMke jJAtAsUtrameM bhI aisA likhA hai, zukadeva saMnyAsI, dvArikAmeM, thA baccAputra, jainasAdhusaiM, dharmasaMbaMdhI praSNottara pUchakara, pAMcasaya sanyAsiyoMsaiM, jaina dIkSA, svIkAra karI, aMtameM saMjaya parvatapara paMcazata hI mokSa pAye, taba kisa zAstrAnusAra, zukadevajIke 5 putra honA, lokamaMtavya karai, TADa sahAba 20 hajAra beladAroMkA, puSkarapara brAhmana banAnA likhA hai, vaha puSkaraNe brAhmaNa, saiMdhavAraNya vAsiyoMke saMga bilkula nahIM milatA, kyoMke na to puSkarapara pokaraNokA adhikAra hai, na puSkarake gardana vAha pokaraNoMkI vastI hai isa liye, dusarI yaha bAta bhI hai ke osavAloMke bhojakoMmeM 6 gUjara goDa gotroMke brAhmaNa 6 khaMDelavAla gotroMke brAhmaNa, 4 gotrake puSkaraNe brAhmaNa, milake, bhojaka osavAloMke gRhakaccI rasoI khAnesaiM, bhojanasaiM bhojaka kahAye, jAtibhAskara graMthameM, zrImAlamaiM 5 hajAra brAhmaNa bhojaka honA likhA hai, aura osavAloMke 18 gotra osiyAMmeM unoMke sAtha bhojaka honA likhA hai, osiyAM patta na bhI zrImAla nagarIke rAjaputroMne hI vasAI thI kevala 30 varSakA aMtara hai, TADa sAhabake pratyuttararUpa graMtha vyAsa mIThA lAlajIneM chapAke prasiddha karA hai, usameM likhA hai, osavAloMke bhojaka zvayaM maMtavya karA hai ki hamArI 16 jAti 3brAhmaNoMke gotra milake banI hai, jaba 222 bIyevA ise puSkaraNA brAhmaNagotra vidyamAna thA, tabhI to unoMmeMsai 4 gotra puSkaraNe, bhojaka ho gaye, to phira puSkaraNe brAhmaNa puSkarapara bananA kaisai siddha ho, pokariye, pokaraNe, sadRza nAma milanesaiM kyA donoM eka ho sakte haiM, kadApi nahIM, osavAloMke bhojaka, sAkala dvIpI sarvathA nahIM hai, na inoMkI maga jAti hai, meM bhI inoMke kathanAnusAra inoMkoM prathamAvRttImaiM maga likhA thA, anya 2 pramANa milanese, truTiyoMkoM yathArthapane sudhArI hai, jaba parazurAmaneM kRttikArjunakA nAzakara hastinAgapurakA rAjyapatI banA,yamadagnikoM kRttikArjananeM maravAyA thA, isa dveSase, tadanaMtara kSatriyavargakA 7 vakhata nAsa karA, usa samaya, bahotase, kSatriya kSatriyadharmAtyAgakara, vyApAra karane lage syAt vehI roDe, kSatriya labANe Adi ho to Azcarya nahIM, keiyaka darajI nApita Adi karma kara zUdra baNa gaye, usa kRttikArjuna rAjAkI strI vidyAdhara rAjAkI putrI garbhavatI parazurAmake bhayase bhAga kara tApasa RSiyoMke AzramameM jAkara zaraNAgata huI unoMko nijasvarUpa kahA, ve dayAse isakoM bhUmigRhameM prachanna rakkhA uhA~ putrajanmA tApasoneM subhama nAma dharA jaba vaha 8 varSakA huA usa Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 25 samaya isakA mAmA vimAnameM vaiThA udharaseM nikalA usa bAlakake puNyase usakA vimAna aTakA, taba vaha tApasoke Azrama meM utarA aura namana kara vimAna khalanakA svarUpa kahA, taba tApasoMne jAti nAma vA sthAna pUchA usaneM kahA, taba bhUmi gRhameM baiThI subhUmakI mAtA apane bhrAtAko jANa bAhira Arudana karatI bhrAtAse saMpUrNa vRttAMta nivedana karA tadanaMtara tApasoMkI AjJAseM bhaganI aura bhAganeyako vimAnArUDhakara vaitADhya ( tivvata ) svarAjadhAnI meM le gayA eka sahasra AThazubhacinha alaMkRta bhAganeyako dekha nimittajJAnI [ jotaSI ] se pUchA isa bAlakake bhAvI phala kaho / taba nimittajJaneM kahA, ye cakravarti sAmrAT bhUcaroMmeM hogA aura parazurAmakA haMtA yahI bAlaka hai, naimittakako dravya satkAra kara visarjana karA astra zastrakalA Adi lIlAmAtra se vaha subhUma alpakAla maiM 72 kalAmeM nipuNa huA idhara parazurAmaneM ekadA nimittajJase pUchA merI Ayu kitanI avazeSa hai, tadA nimittajJaneM zAstrAnusAra kahA he rAma jinakSatrI rAjAoMko mAra 2 dADhAyeM unoMkI ekatrita karI hai, una dADhAoMkI jisakI dRSTi mAtra kSIra ho jAve, usa kSIrakA vaha bhojana karane lage, vaha terA haMtA jANanA, taba parazurAma zatruko pahacAnaneM nagarake bAhira eka mahAdAnazAlA banavAI jisameM svadezI videzI atithi tathA paMthI janoMkoM anna jalAdi mile uhAM eka zAlAmeM, svarNaratnamaI mahAn siMhAsana sthApita kara usapara svarNasthAla kSatriyoMkI dADhA bharakara sthApana kara pAMcasaya vIroMkoM tad rakSArtha sasastraniyata kare aura guptarahasya kahA, idhara ekadA subhUmaneM mAtulake samakSa mAtAse pUchA he aMba merA pitA kahAM hai aura apanA nijasthAna kahAM hai taba mAtA rudana karatI saMpUrNa vRttAMta kahA usasamaya mAtAko subhUmaneM kahA tU nizciMta raha meM parazurAmako mere pitA zamIpa prApta karUMgA rAjya lelUMgA aisI pratijJA kara mAtulakoM saMgale sIdhA hastinAgapura AyA dAnazAlA meM vizrAmArtha praveza karA isakI dRSTipAta se dADhAoM svarNa sthAlastha kSIra ho gaI mAtulakoM kahA meM kSudhAturahUM kSIra bhakSaNakartAhUM aura bhakSaNa karane lagA tyoMhI subhaTa dhAye unoMkoM mAtulaneM chinnabhinna kara DAle, ye khabara pAte hI parazu liyA huA parazurAma subhUmake vadhArtha AyA tadA usa svarNa sthAlakoM, aMgulIpara ghumAke phaiMkA vaha usasamaya cakrarUpa ho parazurAmakA zira pRthvIpara girAyA, AkAzamaiM deva duMdubhikA zabda aura devatoneM jayajaya cakrIza ciraMjIva ityAdi zabdakara subhUmapara puSpavRSTi karI tadanaMtara subhUma SaTkhaMDake 32 sahasra mukuTa vaddharAjAoMko vasakarA, 14 ratna, 16 sahasra yakSasevaka, navanidhAna, 84 lakSa hastI 84 lakSa azva, 84 lakSa ratha, chinnUM koTI subhaTa, prAptakara, pitA, aura kSatriyoMkA, baira lene 21 bera nibrAhmaNI pRthvI karI, usa bhayase, brAhmaNa keI to zastra Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 prastAvanA. dhAraNa kara liye, keI vyApAra, kSetI, bhRtyakRtya, tathA keIyaka, svarNakAra ho gaye, jo brAhmaNi yA sunAra kahAte haiM, maithila brAhmaNa, citrakArapanA karane laga gaye, rajatasvarNa lakaDI pramukhakA kRtya bhI karate haiM, vaha bIkAnerameM jepuriyA kahAteM haiM / isa prakAra maraNa bhayaseM cAro varNoMkA kRtya karane laga gaye vanovAsa tyAga, nagara, grAmoMmeM, nivAsa karA, anumAna hotA hai, ve agnihotrI, usa nibrAhmaNI pRthvI subhUmake karaneke bhayase, bhAgakara, kei irAnameM jAvase, irAnakA nAma, araNya vAstavyoMke rahaneseM, araNya zabdakA apabhraMsa huA ho to Azcarya nahIM, ve musalamAnoMke matake prazAra samaya bhAga kara punaH AryAvartameM Aye, ve pArasI kahalAte haiM, IrAnameM bhI rAjyazAsana subhUmakAhI thA usa bhayaseM yajJopavIta kamarameM prachannaparne rakhI thI abhI bhI usa mujaba hI rakhate haiM, jaise brAhmaNoMkA agni iSTa hai, usase savizeSa pArasIyoke, agni iSTa hai, sUrya, samudra, gaU, jaisaiM isa samaya brAhmaNoMke maMtavya hai, tadvat pArasiyoMke bhI hai, isa kAraNa usa samayakA anumAna hotA hai, vakarIda karanevAle musalamAna bhI, ajeryaSTavyaM, isa parvata brAhmaNa kRta veda padake arthase chAgamedhase, syAtsaMbaMdha dharAte haiM, musalamAna honese vedamaMtrakI jage, visamillAha arthAt surU karatA hUM nAma khudAke, aisA isa arabI padakA artha hotA hai, jaise parvatake calAye veda arthakI zrutiyoMmeM aneka devatoke artha azvamedha, gaUmedha, naramedha, chAgamedha, ityAdi yajJayAga, kisI kAlameM atyaMta hI huA karatA thA, kvacit 2 abhI bhI hotA hai, ye AThamAcakravarti subhUma huA, isake pIche punaH brAhmaNadharma, jAgrata huA, tathApi cAra varNokA kRtya, sarvathA chUTA nahIM, vairAnubhAva nikRSTa vastu hai, parazurAmajIne kSatrI dharma viddhvaMsa karA, taisai subhUmaneM brAhmaNadharma viddhvaMsa karA, isaliye jainasarvajJakA kathana hai, hiMsA mata karo, jisakoM jo duHkha detA hai, vaha samaya pAya badalA letA hai yathA manusmRtimeM likhA hai mAMsa isakI nirukti jisako meM bhakSaNa karatA hUM samAM vaha mujhakoM bhakSaNa karegA, ye kathana satya vizvAsa karane yojJa hai kAyastha do prakArake haiM, prathama citragupta kSatrI RSabha bhagavAnake tanavakasIpara niyata thA, AbhUSaNa vastrAdi kAyAke nimitta bhogopabhoga vastu usake svAdhIna thI vaha likhata paThata zastradhAraNa aura SaTkarmadharma, aura prabhukI kAyA sevA karatA thA, usake 8putra huye vivAha inoMkA kAzyapa gotra kSatriyoMmeM huA inaseM 8 gotra inoMke haMsa Adi nAmoMse vikSAta huye tanavaksIkA kArya karanese lokIka kAyastha kahane lage, bharatacakravarttineM inoMkoM arhannItike vettA jANakara nyAyAlayakA kArya, aura rAjA, rAya, ityAdi pada de, pRthvIpati banAyA, dusare caMdrasena kAyastha, kRttikArjunake parivAravAle parazurAmake samaya bhayase Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. cAroM hI varNakA kRtya karane lage, brAhmaNoMkI sevAse kAyastha nAmase prasiddha huye ye jJAtivAle baDe dakSa catura rAjyakAryakarttA hote haiM haidarAvAda dakSaNa meM, kAyastha, tathA khatrI jAgIradAra rAjApada rAyapadase yukta haiM AbhIradezI, ahIra, gaUpAlana, sevA mukhya vRtti hai, vIkAnera meM kei khabAsa kahAte haiM gopa, gvAle inoMmese keI jAti bhinna ho gaI hai, tIna hajAra varSa pahile tAtAra desa zarmArAmA mahArANIne dakSaNa bharatapara caDhAI karIthI aisA itihAsa timiranAsakake tIsare bhAga meM likhA hai usaneM mahAsaMgrAma pUrvadezameM kara zaMba nisaMba rAjA jina dharmiyoMko mAra apaNI AjJAvartAI manuSyoMkoM kaSTa dene lagI taba usako prazanna karane zyAmAkI mUrtti sarvatra sthApana kara loka pUjane lage aura brAhmaNo ke AjJAnusAra bhaiMsA vakarA AdikI bali dene lage taba zamIrAmA prazanna ho apane bhaktoMkoM somya dRSTiseM dekhane lagI devI pUjAkI pravRtti dakSaNa bharatameM usa divasase ho gaI usake rAjya zAsana meM tAtAra dezI loka ihAM vasa gaye ve jATa nAmase prasiddha hai inoMkI striyoMkA veSa dhAvalA Adi dekha tAtAra dezI panA prasiddha hotA hai inomeM koI dharma prathama nahIM thA ihAM mAravADameM rahate 2 jasanAthajI inoMmeM huye, inoMmeMse visanoI bhinna huye inameM jAMbhA jI huye, ina donoMne dayAdharma inoM meM pravarttAyA, ina donoMke upadeza rahita jATa madyamAMsakA pareja nahIM karate haiM, bhATI rAjapUta inoMsai vivAha karA, usa vaMsameM, paMjAba dezavAsI, bharatapura Adike jATarAjA vidyamAna hai, nAbhA paTiyAlA Adi, thalI dezameM bhI jAToMkA rAjya thA, saMvat 1500 sai pachi rAThoDa rAva bIkAjI inoMse rAjya yuddha karake leliyA, koTaMba [kuNabI ] ye dakSaNa bharatake eka tareke vaisya jAti prathamase hai, gaU pAlana, khetI vyApAra rAjya sevA inoMkA karttavya hai, sIbI yaha bhI eka kRSaka jAti bharata kSetrakI hai, inoMme vagaDAvata 24 bhAI rAjA ho gaye the, ityAdi nAnA jAtiyoMkA nivAsa sthAna, 4 varNoMse vibhakta dakSaNa bharata hai, isa samaya vizeSapane, dharma nAmaseM 4 hai jainI, 1 purANI 2 samAjI, 3 aura kAjI 4 inoMke bhedAMtara eka sahasra hogaye haiM, IsAI dharma bhI hindameM hogayA, bauddha dharma ihAM nahIM hai, hindU mata 20 karoDa manuSya saMkSA, 20 karoDa musalamAna mata saMkSA, 25 karoDa IsAI mata saMkSA, 50 karoDa manuSya, bauddha mata saMkSA hai, jisameM mAMsa nahIM khAnevAle bejeTeriyana 5 karoDa bhI nahIM hoMgeM musalamAnoMse suNA hai, jIvoMkoM mAranA AjAba hai, lekina khAnA sabAba hai isameM sammilita eka matAdhyakSa kahatA hai jIvoMke mAranese eka pApa ho, bacAne Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 prastAvanA. 18 pApa hoya yadi aisA yaha upadeza rAjA prajA sarva maMtavya karake ekako eka bacAve nahIM taba to, pralayakAla, jainiyoMkA chaTTA ArA isa samaya ho jAve vA nahIM, yaha upadeza nyAya mArgakA pratyakSa nAza kartA hai kyoMke jaba polisa Adi rAjya varga tathA prajAvarga ekako eka nahIM bacAve taba to jagatameM vairAnubhAvaseM balavAna avazya nibalakoM prANa rahita kara degA, usaseM balavAn uskoM prANarahita kara degA siMha zvApadAdi jaMtu gaNa manuSyoMkA saMhAra kara degA, ityAdi svarUpa baNanesaiM, jagat maiM hAhAkAra macegA, isa liye buddhivAna vicAra to kare, isa upadezake kartA kese nyAyavaMta haiM, aura jIva jaMtu gaNake kese hita sukha baMchaka hai rAjya dharma viruddha, ye upadezaka siddha hote haiM. anya darzanI 68 tIrtha kahate haiM jaina dharmakI tIrthAvalI isa mujaba hai . soraTha dezamaiM tIrthAdhirAja zatru jaya tIrtha 1 giranAra nema prabhuke cAra kalyANaka tIrtha 2 AbU tIrtha 3 nADola tIrtha nADolAI tIrtha 4 varakANA tIrtha 5rANapurA tIrtha 6 maMchAlA mahAvIra tIrtha 7 osiyAM tIrtha 8 saMkhezvarA tIrtha 9 tAraMgA tIrtha 10 bhoyaNI tIrtha 11 aMtarIka tIrtha 12 magasI tIrtha 13 phalodhI pArzva tIrtha 14 lodravAjesala meru tIrtha 15 dakSaNa hedarAbAda rAjastha kulapAka tIrtha 16 amI jharA tIrtha 17 jIrAvalA tIrtha 18 sAcora tIrtha 19 bharu acha tIrtha 20 khaMbhAta sthaMbhana tIrtha 21 paMcAsarA tIrtha 22 gogAnavakhaMDA pArzva tIrtha 23 pATaNa tIrtha 24 tivvata rAjadhAnI aSTApada [ kelAsa] tIrtha varaphase Dhaka gayA alopa 25 bIkAnera bhAMDA sarAdi tIrtha 26 hastinAgapura tIrtha dillI zamIpa 27 kAsI tIrtha 28 bhelU pura tIrtha 29 bhadANI tIrtha 30 siMha purI tIrtha 31 caMdrAvatI tIrtha 32 ye saba kAsI zamIpa hai prayAga RSabha jJAnatIrtha 33, ayodhyA RSabha janmakI, sAmakI rAjadhAnImaiM hai, lekina anyatIrtha karake kalyANaka isa ayodhyAmeM huye isa liye ayodhyAtIrtha 34 navarAI tIrtha 35 caMpApurI tIrtha 36 pAvApurI tIrtha 37 kSatriya kuMDa (kuMDalapura ) tIrtha 38 guNazilA tIrtha 39 rAjagRhImaiM 5 paMcapahADa tIrtha 44 barAkaDanadI [ RjuvAlikA] vIrajJAnatIrtha 45 zikhara girirAjatIrtha 46 mithalAtIrtha 46 kapilapuratIrtha 47 mathurAtIrtha 48 jahAM 2 tIrthapatikA janma 1 dIkSA 2 kevala jJAna 3 nirvANa 4 huA ve sarvasthala tIrtharUpa hai, adhunA saMvat 600 vikramakAvaNA bhAMdaka (bhadrAvatItIrtha ) dakSaNamaiM caMdrapura hI gaNaghATazamIpa hai, 49, kAkaMdI tIrtha 50 jahAM 2 jinamaMdira musalamAnoMne, naSTakara diye, usa * sthAnake tIrtha alopa huye, keI jaina tIrthoMko zivavaiSNavamatiyoneM, balAtkAra svataMtra kara liye, unoMke nAma nahIM likhe, Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 29 .. keI kahate haiM, tIrthato, sAdhu 1 sAdhavI 2 zrAvaka 3 zrAvikA 4 ina cAroM sivAya sUtroMmeM, tIrtha nAma calAhI nahIM, [uttara ] jaMbU dvIpapannattI sUtrameM tIrtha karoMke janmAbhiSekake zamaya 64 iMdra ekatrita ho apane 2 AjJAkArI devatoMkoM AjJA dI hai, he devo tuma gaMgA siMdhU padmadrahAdi tIrthoMkA tIrthajala abhiSekArtha lAo taba be devatA lAye haiM yadi sthAvara nadI tIrtha nahIM hotI to samakitavaMta iMdra tIrthajala kaise lAnekA kahate punaH bharatacakrIkA digavijaya SaTkhaMDakA isa hI sUtrameM lekha hai usameM mAgadha 1 baradAma 2 prabhAsa 3 evaM 3 tIrthoMko bharatAdi cakravarti sAdhate haiM ina sthAvara sthAnoMko tIrtha sUtroMmeM likhA hai vA nahIM jo prANI ekAMta pakSa sthApana kartA hai usapara ekAMtanaya vAdaka mithyAtvakA avazya vajrapAta hotA hai sarvajJa jainadharma syAdvAdI hai isa liye ekAMtanaya nahIM dayAdAna pUjA, viSaya, aura kaSAya zuddhabhAva vigara eka kSetra hai, aisA samayasArameM likhA hai, ___ tIrthakartA honese tIrthakara kahAte haiM, Upara likhe sthAvara tIrtha bhI una tIrtha patIkI sthApanAsai haiM, jIva jisadvArA tire, vaha tIrtha kahAtA hai, kiMbahunA jAti bhAskara veMkaTezvara presameM chapA so likhatA hai, vaizyoMkA kRtya khetI, vyApAra, gaU - Adi pazuvRtti, aura vyAja, jaunayoMke upadezasai kSetI gaUAdi pazuvRtti vaizyoMne tyAga dI, lekina kSetI karanA avazya thA ityAdi (uttara) sarvajJa jainAcArya upadezArA lAbhAlAbha saMpUrNakRtyoMkA darzAte haiM, usameM jisakoM jo ruce vaha brata vaha aMgIkAra karatA hai, mAhezvarI, osavAlAdi to kSatriya varNa the vyApArameM vizeSa dravyalAbha dekhA, jIvahiMsA alpa, isa liye, svIkArI hogI kyoMki nItikA vAkya hai, yata: vANijye varddhate lakSmI, kiMcit 2 karSaNe, astinAstica sevAyAM. bhikSAnaivaca naivaca 1 artha, vANijyase lakSmI vRddhipAtI hai, vyApAradvArA amerikana jarmana jApAnAdi aDavoMpati ho gaye, vyApAra dvArA aMgrejasarakAra vAdasAha sAmrATa ho gaye vyApAraseM pArasI musalamAna bohare Adi mahAzrImaMta ho gaye, agravAla, mahezvarI osavAla poravAlAdika hajAro lakSAdhIsa saikaDoM koTyAdhIsa vidyamAna hai vyApAra kevadolata ahiMsA dharma pAlanesaiM manuSyoMmeM zreSTha padase alaMkRta hai, agravAlAdi mahAjanoMkI sevA isa vyApArameM cAroMvarNa kara rahI hai, prathamasAha, bAdasAha, ihAM taka, ucca zreNImeM vyApAra dvArA prApta haiM, [ kiMcit kiMcit karSaNe ] arthAt kRSANakarmakSetImaiM kucha 2 dravyaprApti hoya kabhI vRSTi abhAva hoya taba dhAnyotpatti hoya nahIM, taba RNa lenA paDe vyAja denA paDe varSA meM utpanna dhAnya RNameM calAjAve, zuka [ciDiyA sUe AdipakSI ] salabha [ TIDI ] cae zUkara pramukha jIva dhAnya bhakSaNa kara jAvai, isa liye dravyalAbha vizeSatAseM kisI bhI samaya hovai nahIM, aura hala calAte pRthvI phADate. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. pRthvImeM rahe cae, gilerI, sAMpa, Adi aneka sthUla aura sukSmajIvoMkA saMhAra hotA hai TIDiyoMke asaMkSadalako, dhAnyarakSArtha, mAranA, vaha jIvahiMsAke atyaMta lAbha prAptimeM, dravya lAbha adhika kaise saMbhava ho, vyApAriyoM tulya dhanapati koI kRSaka eka dobhI to ApavatAveto ApakA AkSepa jaina dharma para yathArtha pane siddha ho sake, jAti bhAskara graMtha nirmAtA upAsagadazAsUtrasaiM eka jainadharmI vaizya AnaMda gAthA pattIkA svarUpa likhA hai, yaha AnaMda 24 meM tIrthakarakA dharmopadeza zravaNa kara svazaktyAnusAra mahAvIra bhagavAnake sammukha pratijJA karI hai ke meM pAMcasaya hala ( bIgA ) pRthvImaiM kSetI karAUMgA, lekina mahAvIra prabhUneM, usakaM ye nahIM kathana karAke tUM kSetI mata karA, vaha gRhasthapane yAvat rahA, taba taka kSetI karAte rahA, lekina usakA vyApAra 4 koTi svarNamudrAse calatA thA 4 koTi svarNamudrA vyAja vRddhimeM thA 4 jahAja vyApArArtha, samudrameM calate the, pAMca zaya zakaTasthalabhUmImeM mAla lAne calate the,4koTi svarNamudrAnidhAnameM niraMtara rakhatA thA, 40000 cAlIsa hajAra gaUoMkA 4 gokula thA isa prakArake' mahAvIra prabhUke eka lAkha guNasaTha sahasra vyApArI vratadhara zrAvaka the 100 rAjA bharata kSetrake zrAvaka unoMke the aura sAmAnya anuvratI, tathA vratavarjita jina vacana satya hai aisI zraddhAnavAle to prAya bhAratavAsI sarvahI the, zreNika rAjA (bhaMbhasArA) dika rAjA, tathA jina rAjapUtoMse yAvajjIva mAMsa bhakSaNa madyapAna nahIM bhI . chaTA tathApi jinavacanAnusAra hita ahita, puNyapApa, baMdha, mokSa, kA AtmAmeM bhAna ho gayA thA esai bhI lakhoM rAjapUta usa mahAvIra prabhUke paramAhat jainadharmI zrAvaka samyakta dhara kahAte the, jinoMkA eka dobhoM meMhI mokSa ho gayA, tatvajJAna honA ye hI alabhya padArtha hai, kAyAkoM atyaMta kaSTa, aura para prANiyoMkA asaMkSA nAsa dekha jo kSetI nahIM karate, usakA jainadharma kyA kare, jainAcAryoMkI pUrva paripATI yaha thI ke, sarva janoMke liye hitAvaha, mokSa prAptike mArgakA upadeza kara denA, tUM amuka vastu choDa hI de, aisA anurodha jainAcAryoneM kadApi nahIM karA hai, jo Atmabodhase tyAga dai to bhI usa tyAgakI pUrNa vidhimArga samajhAnA dharma samajhate the, . dravyavyaya karanemaiM, lAbha hAnepara prathama zreNImeM, phATakA bAja taiseMda lAla bhI, dUsare zreNImaiM kapaDekA vyApArI, tIsarI zreNImeM joharI, cothI zreNImeM dhAnyAdike vyApArI, pAMcamI zreNImeM sarAphIvAle, chaTTI zreNImeM kevala vyAja karanevAlA, sAtamI zreNImeM sevAkAraka gumAste, uttarottara alpa vyaya kartA jAnanA. asti nAsti ca sevAyAM, arthAt nokarImaiM dhana hotA bhI hai aura nahIM bhI hotA, vaha pratyakSa hai, likhanekI AvazyaktA nahIM, aura bhikSA naivaca naivaca arthAt bhikSA vRttise dravya nahIM hotA, ... Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. 31 - aMgreja sarakArake rAjyazAsanameM svadezake loga hAthoMse vyApArakI vastu banAnevAle masInase baNatI vastuke sanmukha dig mUDha hokara kalAkozalako jalAMjalI de baiThe yAvanmAtra padArthakI vyApAra videzI pracalita ho gayA, usa vyApAradvArA mukhya lAbha to anya 2 vilAyatoMke vyApAriyoMkoM prApta hotA hai, aura kiMcit 2 AryAvarttake vyApAriyoMko bhI milatA hai, lekina aMgreja sarakArake sukhazAMtimaya rAjyazAsanake pratApa lUTere DAkUoMse bacAva honese prajA isa samaya dravyaprAptisaiM sukhasa~ nirvAha karane lagI, garIba loka, karma karoMke liye aneka sAdhana AjIvikAke upasthita ho gaye, jisameM bhojana vastra mAtra garIboMko bhI mila jAtA hai, jo udyama karate haiM unoMkoM, prajAke sukhasAdhana, relatAra bijalIkA udyota, agniboTa jalayAna ] meM cakarasI Adi anekAneka vasta, maNiyArI vastumeM, hADa, lakaDI, Tena, elomIna, kAca, loha, Adike nAnA padArtha TemaphIsa | ghaDI ] chApakhAnA Adi vidyAvRddhikA sAdhana, bAditroMmeM hAramoniyam [bINA ] kI pratinidhi, chattIsa karma karoke astra, kSatrI dharmArtha topa, baMdUka Adike sAdhana bhI vilakSaNa, dravyarakSArtha tanajorI nAnA bheda, nAnA prakArake vastra nAnA prakArake kAgada, aisA koI padArtha nahIM rahA, jo kI anya sthAna yUropase nahIM AtA ho, resamI [ kausika ] vastra jisakoM 5 saya varSa prathama cInAMzuka AryAvarttavAle kahate the, cIna dezaseM AtA thA, bar3e dravyapAtrakI striyeM aise vastrako paharane utkaMThita rahatI thI, sahasra mudrA dene para prApta hotA thA, vaha kausika vastra, majUraNiye, para dhApana kara rahI hai, arthAt 324 // mudrAmeM milanelagA, iskUla [ pAThazAlA ] davAkhAnA [ auSadhAlaya ] bhI prajA sukhArtha prAya sarvatra pracalita hai, koI bhI himAyatIbAlA kisIke majabI [dharma ] vAbata atyAcAra nahIM kara sakatA, poSTa saMbaMdhI sukhasAdhana atyaMta hI upayogI jisake sukha lekhanase nahIM likhasakate, saMpUrNa dakSaNa bharatameM nadiyoMpara pula [ pAja ] sarvatra mArga saDaka jisapara aMdhA manaSya 'pazu gaNa bhI sukhase prasthAna karate haiM, yatra 2 jalakA abhAva thA tatra 2 nahara nala lagAkara jala saMbaMdhI sukhasAdhana raca diyA, briTisa sarakArake rAjya prabaMdhakA sukha avarNanIya hai, sarva likhA jAve to eka bar3A graMtha vanajAve hamArI nyAyazIla briTisa sarakArakA yadyapi nijanivAsa sthAna iMglaMDa (laMDana) rAjadhAnImeM haiM, tathApi nyAyanIti sukhasAdhana prabaMdhadvArA, donoM prajAvargako, eka zarIrake do netroMkoM tulyapane varttatI haiM, aura vartegI, inakA rAjyazAsana zAMtisukhamaI cirasthAI rahai, jisameM sarva prajA sukhakoM prApta ho, parama padako sAdhe, kiMbahunA, ___ yadi graMthamaiM yA prastAvanAke saMgrahameM nyUnAdhika likhA ho to vivudhajana kSamA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA. pradAna kareMge, bhUla-honA manuSya mAtrakA dharma hai, sarvajJa vItarAgahI bhUlase vace hai, zrIrastuH kalyANamastuH pustaka milanekA ThikAnA. . 1 upAdhyAya rAmalAlajIkI vidyAzAlA vIkAnera mAravADa mohallA rAMghaDI 2 jaina mAMgarola sabhA, meghajI hIrajI muMbaI pAyadhoNI 3 zrI ciMtAmaNijIkA maMdira pATiyAdArI muMbaI dUsarA bhoIvADA. - chape huye graMtha nyochAvara 1 ratnasamuccaya (ratnAkara sAgara) kharataragaccha, tapAgacchake sarvadharma karttavya, 7) 2 pUjAmahodadhi, 37 pUjAgAyana vidhiyukta 3 dAdAgurudevapUjA, siddhamaMtrayukta 4 dAdAguruguNaratnAvalI, stavana, chaMda, aSTakAdi, .. 5 vyavahArAlaMkAra, dhana kamAnekA 6 siddhamUrti bhAgaprathama 7 siddhamUrtibhAga dUsarA, 32 sUtrapAThase mUrtipUjA 8 zakuna, dupagge, ca upagge, kAlasukAla, bhAvI phala mAlama honA 9 cANakya 16 artha, pAzAzakunAvalI, svarodaya bhASA 10 paMcapratikramaNa, 16 stotra arthayukta 11 vaidyadIpaka, isameM, rogaparikSA, ilAja, dezI, yUnAnI, ___ DAkTarI, homiyApathI, strI, bAla, pazucikitsA, ajamUdA hai| 12 svapnasAmudraka, tejI maMdI, nIlAmake aMka nikAlana vidhiH 13 jainadigavijaya 14 / 22 samudAyavAloMke upayogI guNavilAza / - 15 mahAjanavaMza muktAvalI, dusarI AvRtti, ati upayogI sthalavRddhi, 2 // ) jabAba maMgAnevAlA juDA huA kArDa bhejA kare, pustaka maMgAkara videzase pIchA. loTAvai, usako 24 tIrthakarakI saugana hai, nATapeTa patra nahIM leMge, sau rupayese .. kama pustaka kharIdadArako, kamIsana nahIM milegA, isa samaya kAgada chapAI sabakI maMhavAI, jisapara poSTa ve rajISTarI pothI nahIM letI, TikaTa kharacadUnA karA hai| seeIG I Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukrmnnikaa| color: bhUmikA anAdi jaina dharmakA kathana ........ aThAregotrao sabAla tathA bhojakotpatti ... suciMti gotrotpatti... ... ... ... varAr3hiyA daraDA gotrotpatti ... copaDA, koThArI, gaNadhara, cIpaDa-gAMdhI-vaDera-sAMDa-gotrotpatti dhADevA-paTavA-TATiyA-koThArI- . ... goThi gotrotpatti ... ... khIMvasarA gotrAtyatti .. samaMdarIyA gotrotpatti jhAbaka-jhAMbaDa-jhaMbaka ... ... . ... vAMThiyA-lAlAMNi-tramecA-harSAvata-sAha-malAvata- ... . coraDiyA-bhaTanerA-codharI-sAMvasukhA-golachA-pArakha-buccAguliyA-gugaliyA-gadahiyA-rAmapuriyA sAkhapacAsa-... bhaMDasAlI 2 caMDAliyA-bhUrA-vaddhANI- ... .. bhaMDasAlI solakhI .... ... ... . AyariyA luNAvata... ... ... bahuphaNA vAphaNA ... ... ... ... ... ratnapurA-kaTAriyA-jalavANi ... ... DAgA-bhAlU-bhAmu-pArakha-choriyA rAMkAseThi seThiyA kAlA-voka-vAMkA-gorA-daka rAkhecA-pugaliyA-....... Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DhosI - sonigarA - sAMkhalA-sUrANA-syAMla--sAMDa - sAlecA punamiyA AghariyA DUgaDa - sekhANI - koThArI - sughar3a ... mohibAla- AlAvata- pAlAvata - gAMga- dudheDiyA - sAkha sole votharA - phophaliyA- dasANI vachAvata - sAha - mukIma, jenAvata-iMga rAlI sAkhA 9 DA go loDhA gotrara . boreDa gotra nAhara - . chAjeDa saMghavI sAlecA - voharA bhaMDArI vAMgaNI - DAgA ' ... --- --- 0.0 kaThotiyA bhUteDiyA.... jaDiyA... kAMkariyA : : zrIpati - DhaDhA - tilorA pIpADA ghoDAbata - chajalAMNI :: . AbeDA - khaTola khetasI pagAriyA meDatavAla :.. ::: :: :: : ::: :::::: ... :: :: : : .: :: : : 4: :: : :: :: : : : 004 ::: 50 52 53 54 55 66 68 69 70 71 72 73 73 73 73 74 76 76 78 78 80 82 83 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zrImAla ... bAbela siMghavI ... ... gaDabANI bhaDagatiyA... rUNavAla begANI ... pokaraNA... kocara, mahezvarI, dharmatatva kathana matAMtaroMkA varNana ... vaida, zreSTha gotrotpatti minnI, bhugaDI, khajAnacI muhaNota, pIMcA gotra : ... gotroMke judA honekA vRttAnta ... yati zikSA .... ... kacchadezIo savAla vRttAnta ... zrI mAla 135 gotra vRttAnta poravAla 24 gotrotpatti hUMbaDa 18 gotrotpatti 84 gaccha vRttAMta ... 84 zrAvagI gotrotpatti vAmamArgakA vRttAnta... 52 gotra vaghera vAla 28 narasiMha purA gotra 22 gorArA gotra ... agravAlotpatti 4 varNavRttAnta ... 36 zudrakula nAma... mahArAjA vIkAnera... mahArAjA yodhapura .... 106 114 114 117 119 127 128 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhATI jela meruM rAjA osavaMza saMkSA ... gRhasthAzrama vyavahAra..... AcAra, vicAra, zikSA striyoM kUM zikSA anItti hakkadArI kAnUna sUtaka nirNaya sarva dharmakA sAratatva gaMdharva bhojaka, zAkta bhojakotpatti 12 // jAtI vaizya madhyadezI 84 vaizya jAti bRhatkharagaccha paTTAvalI zvetAMbaromeM camatkAra' kathana ... 6009 .... ... 1000 : : : 4000 ::: : ::: : : : 1004 1000 ... ... :: 0006 ...D. .... 800. 140 142 148 155 159 162 162 163 165 165 166 177 176 meM baMdhA ka chApeke kAraNa azuddhiyAM rahI hai pRSTa baMdhA paDhanA, prastAvanAke pRSTa 4 meM vAda sAha jahAM gIra karA hai usa jagaha zAha jahAM paDhanA, Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // zrIsadgurubhyo namaH // // jainarAjapUta mahAjana osavAla vaMzotpatti prArambha // vaMdoMzrI mahAbIra jina, gaNadhara gautamasvAma, mAta / namUM nita sAradA, pUraNa baMchita kAma // 1 // osavAlavaDa bhUpatI, zUra bIra maccharAla // rAjakumara dAtA guNI, zaraNAgata pratipAla // 2 // azvapatI mahAjana bisada, jinadharmI rajapUta // dayA dharma zraddhA dharI, adala kare karatUta // 3 // deva eka arihaMta jina, gurU jatI abhirAma // dravya bhAva pUjA kare, ahanizadharmI dhAma // 4 // khyAta likhe isa vaMza kI, vaDajyUM pasaro sAkha // . rahosadA car3hatI kalA, dhanasuta kIrati lAkha // 5 // - zrI cobIsahI tIrthakaroMke zAsanamaiM ugrakula 1 bhogakula 2 rAjanyakula 3 aura kSatrIkula 4 ina cAroMvargoMvAle jo jainadharma pAlate the bo saba gRhastha zrAvaka nAmase kahalAte the, itihAsa timira nAzakake 3 prakAzamaiM rAjA zivaprazAda satAre hinda likhatA hai svAmI zaGkarAcAryake pahale isa AryAvarttamai 20 karor3a manuSyoMkI vastI saba jaina (bauddha) the, bedake. mAnanevAle kAzI kannoja kurukSetra kAzmIra ina cAra kSetramaiM bahota kama saMkhyA prAya astavat raha gaye the, jainoMkoM bauddha isavAste likhA hai ki aura vilAyatoM vAle jainoMse vAkiphakAra nahIM hai kAraNa jainiyoMkI vastI madhya khaNDa maiM kaI lAkhoMkI saMkhyA mAtra raha gaI hai, cIna jApAnake jo mAMsAhArI tAMtrika, rAtake khAnekAle bauddha haiM, unaseM AryAvarttake jaina(baudhoM ) meM koI saMbandha nahIM hai, matalaba aba jo jainamatake virodhI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 mahAjanavaMza muktAvalI hindameM 20 karor3a manuSyoMkI vastI hai, vo saba jainadharma vAloMkI santAna hai, kAraNa inoMke baDere saba jainadharmI the, jainadharmI rAjA, tathA prajAkI vastI thI, isa vakta maiM amerikA, iMgaliztAna, jarmana, Adi vilAyatoMke, bar3e 2 vidvAnoMkA, nirdhAra kiyA huA hai, ki, sRSTIke : pravAhakI, saruAtaseM hI, jainadharma hai, bAkI AjIvikAke lie, pIcheseM, manuSyoneM, naye 2 dharmokI kalpanA karI hai, isa bAtakI sabUtI dekhaNI ho to, amerikA vagairaha, dezoMmaiM phira kara, dayA dharmakA, upadeza karanevAle, svAmI vivekAnandajI kRta, ( duniyAkA sabase prAcInadharma ), isa pustakako dekho, ina svAmIneM Aja dina taka anyadharma vAloMko, vilAyatoMmaiM, madirA mAMsAdika kukarma chuDAkara, bar3A hI upakAra kiyA hai, svAmIkA beSa, gerU raMgita hai, aise saMnyAsIyoMkA, jIvitavya, sadAke lie, amara hai, svAmI zaGkarAcArya, jinhoMko hue hajAra AThasai varSa huA, aisA itihAsa timira nAzaka maiM, likhA hai, inhoMneM, rAjAoMkI madada pAkara, jaina dharmiyoMkoM, katala karavAyA, ye bAta mAdhavAcArya kRta, zaGkaradigvijaya maiM, likhI hai, basa balAtkAra dayAdharma jaina chuDAkara mithyAtva hiMsAdharma lokoMkoM, dhAraNa karAyA, maratA kyA nahIM karatA, isa nyAyaseM, lokoneM, kabUla kara liyA, pIche rAmAnujAdika, cAra sampradAyaneM, mAMsa madirA, yoto khAneke lie manAI karI, magara, yajJa kara khAne maiM, doSa nahIM mAnA, isa taraha jainadharma ghaTate gayA, rAjAoMneM, jainadharmake, kaThina kAyade dekha, pUrvokta AcAriyoMkA, mAla khAnA, mukta jAnA, upadeza para, kAyama hote gaye, yathA rAjA, tathA prajA, isa nyAyaseM, jainadharma, jo muktimArga thA, so lokoMneM, chor3a diyA, veda parayakI na manAnevAle, svAmI zaGkarAcAryyaneM, aisA upadeza karA, vedakI zrutIseM, jo yajJa maiM ghor3e bakare Adi jIvoMkoM mArate haiM, una jIvoMkI hiMsA nahIM hotI, ye bAta mAMsAhAriyoMkoM rucI, taba, devI, maiM AdikoMke, sanmukha pUjAke bahAne, pazuoMkoM mAra, mAMsa khANemaiM doSa nahIM, ye bhI yajJa haiM, aura rAmAnujAdika bhaktimArga vAlone, chappana bhoga, chahoM RtuoMke sukhadAI, khAna pAna, puSpa, atara, rAma, kRSNa nArA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI yaNakI mUrtikI, bali dekara, bhaktajanoMkoM, prazAdI khANA, zurU karAyA, aise indriyoMke sukha poSaNa rUpadharmake sanmukha, pAMco indriyoMkA, damana karaNA, aisA tyAga vairAgya rUpa, jaina dharma, kaba prazanna, monI sokhI lokoMkoM, AtA thA, ityAdi kAraNoMseM, jaina dharma thor3e pAlanevAle, loka rahagaye, 24 maiM antake tIrthakarane pharamAyA thA ki, hai gautama, bhasma rAzi graha mere janma rAzi para, mere nirvANa bAda AyagA, isa kAraNa jainadharmakA, udaya 2, pUjAsatkAra, kama hotA jAyagA, taba mahAprabhAbIka AcArya 21 hajAra varSake paMcama AremeM 23 vakta jainadharma baDhAte 2 udyota karate raheMgeM merA zAsana akhaNDa 21 hajAra varSa calegA caturvidha saMgha rahegA aisA lekha nirvANa kalikA vagairaha graMthoMmaiM likhA hai isa taraha jainadharmakA svarUpa bhagavaDhUcanaseM jAnakara jina jina AcAryoMne jainadharmakI unnatI karI nIMva pukhatA DAlI so saMkSepa vRttAnta yahAM darasAte haiM isa jainadharmake lAkhoM zrAvaka banAnevAle par3ate kAlamaiM udyotakArI prathama savA lAkha ghara rAjapUtoMke mahAjana vaMzake 18 gotra thApanevAle pArzvanAtha svAmIke chaThe pATadhArI zrIratnaprabhasUriH vAda 12 gotra lAkhoM ghara mahAjana banAnevAle zrImahAvIrasvAmIke 43 maiM paTTadhArI zrIz2ina vallabhasUriH eka lAkha tIsa hajAra ghara rAjapUtoMkoM mahAjana banAne vAle dAdA gurudeva zrIjina datta sUriH hajAroM ghara mahAjana banAnevAle maNidhArI zrIjina candra sUriH 50 sahasra zrAvaka banAnevAle zrIjina kuzala sUriH ityAdi phira gujarAta deza meM lAkhoM ghara jainadharmI zrAvaka banAnevAle, maladhAra hema sUriH, pUrNa tallagachI zrIhemAcArya, aura chuTakara gotra kaI 2 aura bhI alpa saMkhyAse, aura AcAryoMne, banAye haiM, jyAdaha itihAsa sarva -gotroMkA likhaNeseM, lAkha zlokasaMkSA hoNA sambhava hai, isa lie vizeSa -gotroMkA lilAkA itihAsa likhate haiM yA paTTaNaseM pragaTa bhaye ___ sabase pahale mahAjana 18 gotra osiyAM paTTaNaseM pragaTa bhaye, ye paTTaNa : vikrama sambatake pahale cArase varSake karIba, vasA thA, jisakA kAraNa aisA huA, zrIbhInamAla nagarIke rAjA pamAra bhImasenake putra 3 baDA Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI upaladeva, choTA AsapAla, aura Asala, Upaladeva rAjakumAra, uhar3a, Udha-- raNa, do maMtriyoMkoM saMga le, dillIke zAhanzAha sAdhunAma mahArAjAkI AjJA le. osiyAM paTTaNa nagara basAyA, rAnAkI rakSAseM cAroM vargoM ke karIba, 4 lAkha ghara, basa gaye, jisameM savA lAkha ghara to, rAjapUtoMke the, tIsa varSa jaba, rAjya karate vyatIta hue, rAjA prajAkA dharma, devI upAsI, vAmamArga thA, unhoMkI devI, saccAya thI, mAMsamadirAseM, devIkI pUjA kara khANApINA karate the, isa bAtakoM, mukti jANekA, dharma samajhate the, isa samaya, zrIpArzvanAthajI bhagavAnake, chaThe pATadhArI, zrIratnaprabhasUriH, kezI kumAragaNadharake, pote cele, mAsa kSamaNaseM yAvajjIva pAraNA karaNe vAle, 14 pUrva dhara zruta kevalI bhagavAna, vicarate 2, zrIAbU pahAr3a tIrtha para, pAMcasau sAdhuoMke saMga, cAturmAsamaiM rahai, jaba bihAra karaNe lage, taba usa tIrthakI adhiSTAyikA ambAdevIne, araja karI, he prabhu ! marudhara .dezakI taspha bihAra karaNA cAhie, gurUneM kahA, isa deza maiM, dayAdharmI lokoMkI, vastI nahIM hoNeseM, sAdhuoMkoM, dharmadhyAnamaiM antarAya par3atA hai, AhArapAnI mila nahIM sakatA, taba ambAne kahA, Apake padhAraNeseM, bahuta dharmakA lAbha hogA, tatra gurUne pAMcasau sAdhuoMkoM, gujarAtakI tarapha bhene, eka ziSyakoM saMga le,. bihAra karate, osiyAM paTTaNa pahuMce, kisI devasthAnamaiM, AjJA lekara mAsa kSamaNa tapa karate hue Thahare, celA apaNe lie gocarI jAtA, dharmalAbha karate phiratA, lekina jaina dharmakI maryAdaseM, kisI jagaha AhArapAnI nahIM milA, taba, kisI gRhasthakA roga, auSadhIseM miTAkara, usake gharaseM, bhikSA lekara nirvAha kiyA, ye bAta gurUneM, jJAnake upayogaseM, jANA, taba ziSyako upAlaMbha diyA, taba ziSyaneM, hAtha jor3a binatI karI ki, he prabhu isa vastImaiM, haragija, 42 doSarahita, AhAra nahIM milatA, jAnakara maiMne doSita AhArameM nirvAha kiyA hai, taba gurUneM kahA, bihAra karaNA cAhiye, taiyyAra hue, taba usa mahAtmA muniHke, tapake prabhAvateM, saccAya devIne bicArA, dhik 2, aise tAraNa taraNa, nispRhI, muniH, isa vastIseM, bhUkhe jAyageM to, isa vastI maiM amaMgala hogA, taba devI sAkSAt pragaTa hokara, namratA pUrvaka, araja karI, Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI he kRpAsindhu, aise ApakoM, jAnA ucita nahIM hai, Apa isa prajAkoM labdhi maMtrase, dharmakI zikSA do, gurUneM kahA, sAdhU binA kAraNa labdhi phirAve to, daMDa Avai, tatra, devIne kahA, he bhagavAna, Apase koI bAta chipI nahIM hai, tIrthakaroMkI AjJA hai, bhagavatI sUtra maiM sAdhuoMko, talavAra DhAla lekara jinadharmake nindaka, tathA, ghAtiyoMkoM samajhANekoM, sAdhU labdhi vantako, utpataNA kahA hai, saMgha maiM mahA ApadA DAlaNe vAle, mahA durbuddhi, balI brAhmaNakoM viSNu kumAraneM, pulAka labdhiseM, jAnaseM mAra DAlA, AloyaNa prAyazcita le, usI bhava muktigaye, usa dinaseM rAkhI bAMdhanekA tyauhAra brAhmanoMneM calAyA, aura Age gosAlekA jIva jo sAdhuoM para, ratha DAlegA, usakoM, sumaMgala sAdhU svasahita jalAyagA, gosAlekA jIva naraka jAyagA, muniH AloyaNa prAyazcita le, usI bhava maiM mukti jAMyageM, dazA zruta skaMdha sUtramaiM, saMghakI ApadA miTANe, labdhi phirANI likhI hai, AjJAkA ArAdhaka kahA, lekina saMgha ke kArya nimitta labdhi phirANevAlA sAdhu virAdhaka nahIM, yadi virAdhaka hote to, usI bhavamaiM mukti sAdhU kaiseM jAte, saMsArake jIva bhI, lAbha vizeSa, aura hAni alpa, aisA kAma saba buddhimAna karate haiM, aisA vyavahAra dekhaNe maiM AtA hai, aura sAdhU loka bhI aisA karate haiM, jaise muniH, eka gAMmaseM dUsare gAMma, jaba vicarate haiM to, aneka jIvoMkI hiMsA hotI hai, `parantu eka jagaha jAdA rahaneseM snehabaddha muniH ho jAte haiM, aura, ati paricaya, ati avagyA, ye doSa bhI lagatA hai, nAlaka bacana bhI hai, (dohA) bahatA pAnI niramalA, par3A gaMdhIlA hoya / sAdhU to ramatA bhalA, dAga na lagge koya // 1 // aura aneka kSetroM maiM, vidvAna muniHyoMke upadezase, aneka bhavya jIva, samyaktva vrata dhArate haiM, jinamandira, jJAna bhaNDArakI, samhAla hotI hai, mithyAtvI ninhavoMkA, dAva nahIM lagatA, zrAvaka loka syAdavAdanyAya tatva par3hakara, aneka jIvoMko samajhANeke lie, samartha hote haiM, ityAdi "aneka lAbhakI tarapha vicAra karake, bicaraNekI AjJA tIrthakaroM neM dI hai, phira dvAra banda karaNA, aura kholaNeMseM, pratyakSa paMcedrI jIvoM takakI, hiMsA hai, isaliye sAdhu sAdhvI ke pratikramaNa sUtramaiM, ( uSghAr3a kavAr3a ughADa Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI NAe ) isakA pApa tIrthakaroMne, pharamAyA, parantu sAdhvIyoMkoM dvAra banda karaNAH aura kholaNekI AjJA dI, matalaba koI laMpaTa rAtakoM, khulA dvAra dekha sAdhvIyoMkA, zIla na khaMDita kara dai jIvahiMsAseM zIla rakSAkA vizeSa dharma samajha sAdhvIyoMko, upAzrayakA dvAra banda karaNA, tIrthakaroMne pharamAyA, isa taraha mAchIgara dhIvarasonaka kasAI sarva yavana jAtIyoMke deva kula, maTha maMDapAdi karANeseM, ekAnta hiMsA, Arambha Azrava pharamAyA zrIprazna vyAkaraNa sUtrake Azrava dvAra maiM, ora mahAnizItha sUtramaiM, dAnazIla tapaH bhAvanAkA jo phala, aisA phala, zrIjinarAjake maMdira karANevAle. zrAvakoMkoM, tIrthaMkaroMne pharamAyA hai, mandira jinarAjakA karANevAlA, zrAvaka, vAra maiM devaloka jAvai aisA pharamAyA hai, isaliye jJAtA sUtramaiM, jahAM draupadI pUjA karaNe gaI, uhAM jina mandira, zrAvaka lokoMkA, karAyA huA thA, campA nagarI bhagavAna mahAbIrake, kevala jJAnayukta bicarate samaya maiM, vasI, usake pAr3e pAr3e yAne maholle maholle meM, jina mandira, zrAvaka lokoMke, karAye hue the, tabhI to, uvAI sUtra maiM nagarIke varNanamaiM, likhA hai, zrAvaka lokoMne jina mUrtiyAM asaMkhyA karavAI, tabhI to, vyavahAra sUtramaiM, sAdhuoMkoM jina pratimAke sanmukha, AloyaNa leNA, likhA hai, bigara pratimA bharAe, kisake sAmane, AloyaNa leNA siddha hotA hai, ityAdi aneka bAtoMseM, siddha hai ki, jisameM alpa pApa bahuta nirjarA, vaha kAma sAghu zrAvakoMkoM, karanekI AjJA tIrthakaroMne dI hai, Apa zrutakevalI, sarva jANa ho, maiM itane dina, mithyA dharma maiM, murajhA rahI thI, Aja Apako avadhi jJAnaseM jANa, mithyAtva tyAga, ahaMta bhASita tatvakoM akSara akSara satya samajhA, Apake pAsa AI hUM aura merI arajako Apa, saphala karo, dayAdharma vaDhe, isameM ApakoM baDA hI lAbha hai, yadyapi Apa vItarAgI, eka bhavAvatArI, nirmohI ho, tathApi dharma bRddhi karaNA, ApakA kArya hai, kyA mahAvIra svAmI, saddAla putrakoM, yoM nahIM samajhA sakate hAvIra svAmA, sI the, tathApi usake makAna para calA kara gaye, aura aneka bAteM pUchI, pIche pIche zrAvaka karA, kevala jJAnI vItarAgIkoM, ghara para jANekI, kyA AvazyakatA thI, lekina jo jisa taraha para, samajhanevAlA ho, usako usI tarahase dayA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI dharmI prApti, vItarAgI karAte haiM, itanI vIntI suNa, gurUneM celeko bheja nagaramaiMseM, eka rUIkI pUNI maMgavAI, dazamaiM vidyApravAda pUrva maiM likhe maMtraseM, usa pUNIkA sAMpa banAkara AjJA dI, jaise dayAdharmakI vRddhi hoya, aisA kara, aba vo sAMpa, bharIsabhAmaiM, beThe hue rAjA upaladeva ke putrakoM, jAke kATa khAyA, loka mArane bhage, adRzya ho gayA, rAjAne viSavaidya, gAruDI, jogI, brAmhana, maMtra vAdI cikitsakose bahutahI cikitsA karAI, parantu viSa vistAra pAte hI gayA kumara acetana mRtakatulya ho gayA, usa dina nagarI maiM hAhAkAra macagayA, prAyaH prajAneM, anna jala bhI, nahIM liyA, marA jAMNa, zmasAnako le cale, lAkhoM manuSya rote, pITate, nagarake dvAra paryaMta pahuMce, taba guru kI AjJAseM,. celeneM rathI rokI, aura bolA, tuma isa rathIkoM mere gurUke pAsa, le calo, abhI kumarakoM jIvita kara deMgeM, ye bacana sunate hI rAjA upaladevaneM, kucha dhIraja pAyA, aura celeke pichAr3I ho liyA, jahAM, zrI AcAryyajI mahArAja, virAjamAna the, uhAM pahuMcA, AcAryako dekhateM hI rAjAkA dila, aisA darasAva deNe lagA ki, avazya mere putrako, ye bhagavAna jIvita dAna deMgeM, rAjA apanA, mastaka guru carNoMmaiM dharakara, dInasvaraseM, rotA huA bolA, he prabhu mere bRddhapanekI lAja, Apake AdhIna hai, putratrigara saba jaga sUnA hai, isa taraha bahuta stuti karI, aura bolA, svAmI, merA kuTumba to usarANa, ApakI santAnaseM kabhI na hogA, balki, osiyA paTTaNakI saba prajA isa muniH bheSaseM, kabhI mukha na hogI, taba saba prajA bhI, gad gad svaraseM kahane lagI, he pUjya kuMvarajIkoM jo Apa sacetana kara doge to, saba prajA ApakI, sadAke lie dAsatvapanA karegI, taba gurU bole, he rAjendra, jo tuma saba loka, jaina dharma aGgIkAra karo to, putra abhI saceta ho jAtA hai, rAjA prajA tathAstu, jaya 2 dhvaniH karane lagI, gurUjIneM yoga vidyAseM pAsa kiyA, turata vo pUrNiyA sAMpa Akara, DaMka cUsane lagA, jahara utArakara adRzya... hogayA, kumAra Alasa moDake baiThA hogayA, aura pitAseM pUchane lagA, itane loka ekatrita hokara mujheM jaMgalamaiM rathImeM DAlakara, kyoM lAye, ye sunate hI, rAjA aura prajAke, Ananda ke caudhAre chUTapaDe, aura rAjAneM kumarakoM chAtIseM Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI lagAya, bar3A Ananda pAyA, aura rAjA seTha sAmaMta gurUkA, mahA atizaya dekha, sAkSAt Izvara samajha caraNoMmaiM lage, aura jaya 2 dhvani hoNe lagI, rAjA bolA, Apa, ye rAjya, bhaNDAra, sarvasva lekara, mujheM kRtArtha karo, gurU bole, he bhUpati, ye tuccha sukhadAI, mahA duHkhakA kAraNa, rAjyako samajha, hamane hamAre pitAkA bhI, rAjya tyAga diyA, isa liye he rAjendra, svarga aura muktikA, akSaya sukha deNevAlA, sarva jIvanako Ananda upajANevAlA zrIsarvajJa arhata paramezvarakA kahA bhayA, vinayamUla dharmako grahaNa karo, rAjA pUchatA hai, he svAmI, mujhe samajhAo, taba gurU, sarva prakArakI jIvahiMsA, sarva prakArakA jhUTha, sarva prakArakI corI, sarva prakArakA maithuna, sarva prakArakA parigraha, sarva prakArakA rAtri bhojana, tyAgaNe rUpa, jo dharma hai so, he rAjA sAdhuoMke, karaNe yogya hai, aura gRhasthake, samyaktva sahita bAraha brata hai, vaha, tIrthaMkaroMne, pharamAyA hai, deva arihaMtake cAra nikSepe, vaMdanIka, pUjanIka hai, jinezvara devakI, he rAjendra dravyabhAvase, pUjana karo, zrIjinezvarakA, caityAlaya karAo, jinezvarakI pratimA karavAo, sataraha bhedaseM, aSTa dravyAdikaseM, pUjana bhAvase karo jaisaiM, zrIrAya praznIsUtramaiM, likhA hai, taiseM, sugurU pahale likhe so, SaTbratoMke pAlaNevAle, jinezvara devakA kahA bhayA, satyadharmakA upadeza, yathArtha karanevAle, jinoMkoM vastra pAtra, utaraNe makAna, anna, pANI, auSadhI, zuddhagaveSaNIya, deo, vandana, satkAra, guNa kIrtana karo, dharma kevalIkathita, jisameM pahale to, bAIsa abhakSakA, tyAga karo, navatatva SaTadravya, aura zrAvaka dharmakA AcAra vicAra sIkho, aura AdaraNa karo jinadharmakI prabhAvanA karate hue, garIba, anAtha, dInahInakA uddhAra karo, rathayAtrA, saMghayAtrA, tIrthaMkaroMkI kalyANakabhUmI sparzana rUpa, bhAvabhaktiseM, tIrtha yAtrA karo, isa taraha, he rAjendra, vyavahAra samyaktvakI karaNI karate, nizcaya samyaktvakoM, samajho, AtmAhI deva, AtmAhI gurU, AtmAhI dharma, isa svarUpake jJAtA hokara, pAMca aNu brata, tIna guNa brata, cAra zikSAvrata, evaM samyaktva yukta 12 brata dhAro, amRta rUpa jinavANI suNake, savAlAkha rAjapUtoMkA, anAdi mithyAtvakA paDadA, dUra huA, saboMne zrAvaka Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI dharma, aMgIkAra kiyA, saccAya devIkI sahAyatAse, dharma pAyA isa liye samyaktva dhAraNI sAdharmaNIkoM, upakAraNI jANake lapasI, nArela, khAjA, cUramA, pakkAnnaseM, balI deNA zurU rakkhA, jagattAraka vIra prabhukA mandira karANA zurU karAyA, saccAyadevIne, prakaTa hokara mahAjana viruda diyA, isa bAtakoM -suNake bhInamAlakA rAjA, Asalane bhI, jainadharma, aMgIkAra karA, aura, bhI " 2 maiM mahAvIra prabhukA mandira, karANA zurU karA, donoM maMdiroMkI pratiThAkA muhUrta eka dina hoNeseM, ratnaprabha sUrineM, do rUpa racakara, osiyAM aura bhIna mAlake mandira mUrtikI, pratiSThA eka kAlameM, karI, jaina dharmakA AcAra vicAra sIkhake, saba rAjapUta, 10 varSamaiM huziyAra hue, jaba donoM mandira bhI cAra maMDapakA zikhara baddha 10 varSamaiM taiyyAra huA, pratiSThAke "pIche sAdharmI vAtsalya rAjAneM kiyA, taba brAhmana jo rAjAke kula bhikSuka the, unhoMne bhojanakI bakhata sira phoDI karaNI zurU kI, taba rAjAne kahA, agara jainadharmakI, zraddhA dhAraNa karo, jina mandirakI sevA aura jatIgurUkI - Tahala bandagI, dhAraNa karo to, tumhArA maraNe, paraNe, lAgabhAga hama loka deMgeM, anyathA nahIM deMgeM, taba pUrvokta jAtike brAhmanoMmeMseM, pAMca sahasra `puruSoMne kahA, ye bAta hamaiM maMjUra hai, parantu jinamandira maiM jo balI caDhAye jAtI haiM, vo hamaiM deNA hogA, kyoM ke Age, ye maryAdA thI jo jinamandi-maiM balI (naivedyaphala ) caDhAe jAte the, vo saba mandira Upara, kUTa para, "dharA jAtA thA, usako kaUe Adi jIva bhakSanakara jAte the, isa vAste, koSamaiM kaUekA nAma, saMskRtamaiM balibhuk kahate haiM, taba rAjAneM, apane pamAroM ke kulabhikSukakauM, mahAvIra prabhuke mandirameM jhADU deNe, barataNa malaNe, dIpaka jalANe, jalalANe ityAdi mandirakA kAma supurda kara diyA samhalAyA, * mandirakA balidAna khANevAlA valiad jAtakA nAma par3A, lokoMneM bAla adzabdako vigAr3a kara, ( baladha ) kahane lage, upala deva pamArakI santAnakA zreSThI gotra ratnaprabhasUriH neM, sthApana kiyA thA, vo vikrama sambat 1201 maiM cittor3a maiM, rANejIkI rANIkI, AMkha acchI karaNeseM, vaidya padavI pAI, usa dina zreSTha gotrakA nAma, vaidya gotra prasiddha huA, ratna prabhasUrikA, Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI upakezagacchavajAtAthA vaha sambat 1080 ke varSa maiM durlabha rAnAkI sabhAmaiM ku~alA viruda pAyA, ye balIad bhojaka, abhI bhI, vaidya gotra aura kumalA gacchake, sevaka paNekA, kAma kara, apanA hakka lete haiM, isa taraha sAdharmI, vAtsalya maiM, osavAla mahAjanoMke saMga, bhojana karaneseM bhojaka kahalAe, deva ari haMta, aura gurU jatIkI sevA karane lage, taba rAjA prajAUMce zabdaseM, sevakakahane lage, isa taraha 84 jAtake brAhmanoM maiM meM 4 gUjara goDachakhaMDelavAla brAhmaNagotra 10, rAjA Upala devake mahAjana hote so vakhata hue, vAkI nava gotra vAloMkA hakka, 17 gotra, osavAloMke sevaka, bhikSukapaNeke hakkadAra rahai, rAjA Upala devake pitAke bhrAtA sAlagajI jinhoMkoM, rAjA, tAtanI yAne ( pitAjI ) kahake pukArate the, isavAste prathama gotra tAtehar3a 1 bAphaNA 2 karNATa 3 valaharA 4 morAkSa 5 kulahaTa 6 virahaTa 7 zrImAla ( zreSThi gotra ye rAjA Upala devakA 9 sahaciMtI gotra 10 (ye rAjA Upala devake pradhAna thA usakA ) AI caNAga gotra 11 bhUri ( bhaTevarA ) gotra 12 ye rAjAke senApatikA, bhAdragotra 13 cIcaTa gotra 14 kuMbhaTa gotra 15 DIDU gotra 16 kannoja gotra 17 laghuzroSTha gotra, 18 ye gotra rAjAjIke bhrAtA choTe AsapAla usakA huA, isa gotramaiM sonapAlajI nAmake nAmI puruSa hue inake nAmaseM laghuzreSThi gotra vAle saba sonAvata bajaNe lage, Upala baDe bhrAtA jinhoMkA zreSTha gotra AsapAla choTA bhrAtA jisakA laghu zreSThi, ye donoM, vaidya, sonAvata, vajate haiM, seThiyA, aura seThI, gotra jo, aba prasiddha hai, vo saba, jina datta sUrajIke prati bodhe hue haiM pAlInagaramaiM, aura suciMtI gotra varddhamAna sUriH kharatara gacchAcAryake pratibodhaka hai, sucintI aura sahacintI do gotra jude jude haiM, bAphaNA gotra aura bahuphaNA gotra alaga 2 hai vAphaNA maiMseM 37. sAkhaphaTI hai, inhoMkA gaccha kharatara hai, zrIzrImAla gotra zrIjinacandra sUriH kharatara gacchAcArya- mahatIyANa gotra maiMseM pratibodhake mahAjana kie haiM, zrImAla gotra aura zrIzrImAla gotra judA nahIM hai, eka hI hai zrImAla jAtIko, pAvoM maiM sonA pahananekI manAI nahIM Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / mahAjanavaMza muktAvalI 11 hai, musalamIna bAdasAhAneM, sadAke lie, baksA huA hai, inhoM maiM jatIke nakha bahuta the taba to sagapaNa bhI zrImAla 2 Apasa maiM hI karate the, aba parivAra bahuta kama hoga yA, lekina gaccha kharataramaiM hI rahai, isalie guru... bhaktise lakSmI to inhokI aba bhI dAsI bana rahI hai; aba to osavAloMko beTI deNe leNe laga gaye haiM, 84 jAtike vyApArI gotroM maiM zrImAloMko bAdazAhane, uccapada diyA thA, isa taraha 18 gotroMkI prathama thApanA bhaI, phira savAlAkha desa maiM, ratna prabha sUriHne, sughar3a caMDAliyA.... ye do gotroMke dasa hajAra ghara prati bodhe, daza gotra bhojaka logoMne vAma--- mArga choDA nahIM, pracchanna paNevo bhI kriyA karate rahai, aura abhI bhI karate haiM, isavAste inhoMke dveSiyoMne isa karatUtaseM, inhoMko, zUdroM maiM, daraja kara diyA, abhI vikrama sambat 1957 maiM, zrIbIkAnera rAjapUtAne maiM, inhoMko zUdra samajha, kara lagANekA vicAra thA, Akhara brAhmaNoMke purAnoMse, sAvita ho gayA ki, bhojaka brAmhaNoMse hI vane huye haiM, TADa sAhaba kRta rAjapUtAnA itihAsa dekho, tathA vyAsa mIThAlAlajI kRta TADa prattyuttara, dekho, tathA jAti bhAskara graMtha dekho purANa baNANevAloMkI ye caturAI hai ki jisake gotrake prathama utpattikA pattA nahIM milatA hai to unhoMko kisI devatAkI santAna ThaharA leNA hai, matalaba, saMjJA pUraNeDa, isa nyAyaseM, itihAsa timira nAzaka maiM, rAjA zivaprazAda, sitAre hindaneM, isa purA-- NoMkI bAta para pUMchar3iyA rAjAkA dRSTAnta bhI likhA hai, vo saccA hai,. lekina jaina loka aisA itihAsa kabhI nahIM likhate, kAraNa devatAoMkI santAna manuSya nahIM, devatAoM kI utpatti bhogaseM nahIM hai, manuSyoM kI utpatti bhoga vIryase hai, jAnavaraseM jAna vara manuSyoMkI manuSyoMse. uttpatti hotI hai, turAIkA bIja boNeseM kakar3I kaise paidA ho saktI hai, bhonaka loka apanI uttpatti, sUrya jo AkAzamaiM prakAza karatA hai, usasaiM mAnate haiM, purANoMpara yakIna rakhake, buddhimAna aMgreja tathA jaina tathA aura bhI akalavaroMkoM vicAra karaNA cAhiye ki, kyA sUrya deva aise vyabhicArI, aura anyAI haiM, so satI kuntIkA zIla toDa Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 mahAjanavaMza muktAvalI -DAlA, aura manuSya brAhmaNoMkI kuMvArI lar3akiyoMkA, balAtkAra zIla tor3ate phiratA hai bAhara sUrya nArAyaNa gavarmenTake rAjyamaiM aisA kAma karaNevAloMkoM' javarajannAke kAyadeseM, jarUrahI sajA hotI, usa vakta usa kanyA ke pitAneM sUryako zrApa deNe rUpa sajA denI likhI hai, khaira hamako, itihAsa yathArtha jo bhayA so likhA hai kisIke khaMDana se tAluka nahIM, bhojakoMke 6 gotra pIcheseM 10 jAtamaiM mile haiM, isamaiM 2 gotra to gUjara gor3a brAhmana the, 4 puSkaraNe brAhmaNa, ye 6 jAta mAlavadezake vaDanagara maiM, zrI jinadatta sUrijI padhAre, taba marI huI gaU, jina mandira ke sAmaneM, ghara dI, usako dAdA sAhabaneM, parakAya praveza vidyAvalaseM, uThAkara, rudrake sthAna para jA girAI, aura bhI ina brAhmaNoMne bahuta upadrava karaNA zurU karA, taba uhAMke kSetrAdhiSThAyaka bIroMkoM, AjJA dI ke, tuma ina saba brAhmaNoM ko samajhAo, una bIroMne una saba brAhmaNoMkoM, unmatta pAgala baNA diye, vo naMge hokara burI ceSTAseM bhaTakaNe lage, pIche vaDanagarake rAjA, tathA prajAneM, zrI jinadatta sUri : jIse, binatI karI, taba gurUneM kahA, ki ye loka sadAke lie, deva gurU kI, Tahala karate rahaiM, aura mere kiye hue, mahAjanoMke, bhikSuka rahaiM to, acche ho jAte haiM, sambaMdha, aura bhojana, Age jo bhojaka hai, unhoMke sAtha, inhoMko karaNA hogA, rAjA prajA jamAnata karI, tatkAla, vo loka acche ho gaye, inhoMmeM rAjAkA mukhya gurU brahmasena, jisakA putra devavRta, so deverA bhojaka kahalAyA, jisakI santAna vIkAnera maiM haMsAvata, tathA Adi sariyA vajate haiM, ina solaha gotroMkA lAga dAdA sAhabaneM samasta mahAjanoM para lagA diyA, pahilI 18 gotra para hI thA, mahAjana loka rAjyake kArabArI the, isase ziva viSNukA mandira bhI inhoMke, suparda karavA diyA, prAyaH bhojaka devIke upAsaka haiM, mAravADake osavAloMke pAsa dAna paraNe maraNe lete haiM, TADa sAhabane rAjapUta itihAsamaiM inhoMkA honA, anya hI prakArakA likhA hai, kaiyaka inhoMmaiM, kavi haiM, vidyA nyUna hai, isa jAtimaiMse jagata seThajIke pAsa, kai yaka bhojaka vidvAna paMDita gaye the, usa dinaseM, murasidAbAdamaiM, --bhojakoMkoM pAMDejI kahA karate haiM, itane kara saMkSepa itihAsa mahAjana 18 " Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __mahAjanavaMza muktAvalI gotroMkA, tathA 16 gotra bhojakoMkA, dikhalAyA, isa bAtakoM hue kitane barSa hue, so pramANa likhate haiM, osiyAM nagarIke nAmaseM mahAjanoMkoM osa-. vAla saMjJA bhaI, rAjA upaladevakA karAyA huA, bIra prabhUkA mandira osi-.. yAMmaiM, AMsala rAjAkA karAyA huA, bhInamAlamaiM, abhI vidyamAna hai, mAhezvara kalpadruma graMthamaiM, osavAloMke hoNekA jamAnA isa taraha likhA hai, . savaIyAcchanda . zrIbarddhamAna jina pachai barSa bAvana pada lIgho, zrIratna prabhusUri nAma tAsa sat gurUvata dIdho, bhInamAlasU UThiyA jAya osiyAM vasANAM, kSatrI huA sAkha aDhAra uThai osavAla kahANAM, eka lAkha caurAsI sahasra ghara; rAja- . . kulI prati bodhiyA, ratana prabhU osyA nagara osavAla jiNa dina kiyA / 11, . prathama sAkha pamAra, sesasI soda siMgAlA, raNa thambhA rAThor3a vaMsaca UAna vacAlA, daiyA solaMkhI so nagarA kachAvA dhana goDa kahIje, jAdama hAr3A jiMda lAja marajAdalahI jai, / kharadarApATa aupe kharA, leNA paTAja lAkharA, / eka divasa itA mahAjana bhayA sUra bar3A baDIsAkharA // 2 // __ isake pIche kharatara gacchAcAryoMne prAyaH bahuta gotra prati bodhe, kiMcit alpa gotra, aura 2 AcAryoMne prati bodhe so saba, inhoM maiM, milate gaye,.. sunate haiM, sambat solahase maiM kharatara gacchAcAryase, mohaNota gotra, prati bodhe gayA, vasa jAtA jambUle gayA, aura Ar3I TATI de gayA, vo nyAya isa gotraseM huA, phira koI bhI gotra rAjapUta mAhezvarIyA brAmhanoM meM se nahIM thApA gayA, ye pratApa saba tatva dRSTiseM dekhoto, jina pratimAnindakoMse huA, kAlakA mahAtma inhoMkA AcAra vicAra dekha, rAjapUtamAhezvarI aura brAmhaNa loka, jainadharmaseM, ghRNA karaNe * laga gaye, isa bakhata jo jaina-- dharma cala rahA hai, so saba pratApa jatI AcArya mahA rAjoMkA hai, aba to vAje mahAjana bhI aise kaThina banagaye haiM so jina dharmakI prApti karANe vAloMkI, santAnaseM, bemukha hogaye haiM, aura apane baDeroke bacanoMkoM, bhUla gaye haiM, lAyaka manda lokoMkA, bApa, aura bAta, ekahI hai, savaiyemeM likhA hai ki zrIvardhamAna bhagavAnake nirvANa pahuMce bAda 52 varSa pIche, ratnaprabha. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 mahAjanavaMza muktAvalI 70 sUriHkoM AcAryapada gurUneM dIyA hai aura 70 70 varSa pIche vIraprabhUke nirvANake osiyAMmaiM aThAre gotroMkI, thApanA karI, bhojaka loka sambat vIyA vAIsA -- kahate haiM so sacca hai, lekina, vIyA vAIsA, rAjA naMdivarddhanakA hai, - rAjA vikramakA nahIM, so hisAba likhate haiM, jaba bhagavAna mahAvIrane dIkSA lI taba saMvatsarIdAna dekara, prathama prajAkA, RNa utArakara bhAI rAjAnandivarddhanakA sambatsara calAyA, pIchai prabhU 42 varSa vidyamAna rahai aura nirvANa pAye bAda varSa para 18 gotra hue evaM 192 dasa varSa bAda AcAra vicAra sIkhate tathA mandira karANe maiM lagA 122 varSapara pratiSThA tathA sAdharmI vAtsalya ke bhojana para, bhojaka gotrakI thApanA bhaI, aisAhI pramANa kamalA gacchake AcArya ke pustakamaiM tathA hamAre baDe upAzraya ke bhaNDAra ke pustako maiM likhA hai, tathA bhagavAna mahAvIrako mukti pahuMce ko, isa graMthake likhate vakta 2445 kA sambat cala rahA hai, yAne azvapatI gotrakI prathama thApanAkoM bhae, Aja, 2375 varSa bItA hai, vikrama sambat 1975 taka, aba kharatara tathA aura 2 AcAryyoke banAye bhaye, gotrakA saMkSepa itihAsa darasAte haiM, prathama sucintI gotra vikrama sambat 1026 maiM zrIjainAcArya varddhamAna sUriH kharatara viruda "pANevAle zrIjinezvara sUriHke gurU, vihAra karate, dillI padhAre, usa nagarakA rAjA sonI garA, cauhANa, usakA putra bohitya kumArakoM, vagIceM maiM sUteko, peNA sAMpa, pI gayA, nagarI maiM hAhAkAra macagayA, rote pITate, marA jaNa smazAna maiM gADaneko lAye, uhAM bar3a vRkSa nIce pAMcasaya sAdhuoMse virAjamAna, AcAryane pUMchA, ye koNa maragayA lokoMne saba svarUpa kahA, rAjAneM, vinatI karI, he santa mahApuruSa, ApakA dayA dharma saphala hoya, kisI taraha, merA suta sacetana hoya to, maiM, aura merA parivAra, Apake upakAraseM, sadA ke lie AbhArI raheMgeM, isa putrakI santAna jahAM taka sUrya candramA pRthvI para udyota kareMgeM uhAM taka ApakI santAnakI caraNa sevA karate raheMgeM, isa vakta jo duHkha, mere tanamaiM ho rahA hai, so para Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 15 mezvara hI jAnatA hai, isake duHkhase maiM bhI mara jA UMgA, taba AcArya bole, he rAjendra, jo tuma saparivAra jainadharma dhAraNa karo aura mere ziSya praziSyoMseM, ve mukha dharmatyAgake tumArI santAna kabhI nahIM hove taba to putra saceta ho saktA hai rAjA tathA parivArake lokoMne isa bAtako pUrNa bramha paramezvarakI sAkSIseM pratijJA kI gurUne dRSTiseM pAsa kiyA tatkAla hI kumara Alasya mor3a baiThA ho gayA sarva lokoMke manameM parama Ananda huA rAjAne gurU mahArAjakoM mahocchava pUrvaka nagaramaiM padharAye dharma vyAkhyAna sunakara samyaktva yukta bAraha brata uccare kumara jainadharmakA AcAra vicAra sIkhA gurU mahArAjaneM isakoM saceta karaNeseM sacetI gotra sthApana karA gaccha kharatara mAnate haiM sahacintI gotraseM sacetI gotra judA hai| varadiyA [ varaDhiyA ] daraDA / dhArA nagarIkA rAjA bhoja paraloka hue bAda taMbaroMne mAlavadezakA rAjya le liyA bhojarAjAke putra 12 the 1 nihaMga pAla 2 tAlaNapAla 3 tejapAla 4 tihuaNapAla 5 anaMgapAla 6 potapAla 7 gopAla 8 lakSmaNapAla 9 madanapAla 10 kumArapAla 11 kIrtipAla 12 jayatapAla ityAdika ye saba rAjakumAra dhArA nagarIkoM chor3a mathurA maiM A rahai tabaseM mAthura kahalAye kucha varSoM ke bItane bAda gopAla aura lakSmaNa pAla, ke kaI gAMmamaiM jAvase, sambat 954 maiM, zrI nemicandrasUriH zrIvarddhamAna sUri ke dAdA gurU udyotana sUriHke gura, vahAM padhAre, usa vakhata lakSmaNapAlane, gurUkI bahuta bhakti karI, dharmopadeza hamezA suNA kare, eka dina, ekAntamaiM, gurUseM araja karI, hai gurU na to mere pAsa, jyAdaha dhana hai, aura na mere, koI zantAna hai, ina donoM binA jIvitavya, saMsAramaiM bRthA hai, Apa paropakArI ho, koI aisI kRpAkaro ke, merI AsA pUrNa hoya, taba gurUne kahA ke, 1 isa gotrake bhAgyazAlI seTha buddhicandajI siMdhIyA sarakArake khajAnacI the, inhoMke putra -gulAbacandajIne phala vI pArzvanAthake mandirake cAroM aura hajAroM rupe lagAkara gaDha vaNavAyA pArzva prabhUkI kRpAseM inhoMke putra hIrAcandrajI ajamera nagaramaiM mahA zrImanta dharmazAlI devagurUke bhakta rahate haiM. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI jo tuma jainadharma dhAraNa karo to, sarva kAmanA saphala hoyagI, dhana pAkara sAta kSetroMkI bhakti karaNA, supAtra tathA dIna hInakoM dAna deNA va sadAke lie, tumhArI santAna mere zantAnoMke dharma upAzaka, vemukha na hogI to, jA tere makAnake pichADI agaNita dravya jamInamaiM, gaDA hai, usakoM nikAlate, jo tujheM mata nikAla aisA zabda kahai, usakoM kahaNA,. maiM, nemicandra sUriHkA, zrAvaka hUM, isa dhanakA AdhA bhAga, sukRtArtha lagAvegA, taba tere tIna putra hogA itanA suna, lakSmaNapAla apanI bhAryA sameta samyaktva yukta bAraha vrata gRhaNa karA usI taraha, vo nidhAna nikalA, zatruJjayakA saMgha nikAlA, agaNita dravya dharma maiM lagAte, tIna putra utpanna hue, 1 yazodhara 2 nArAyaNa 3 aura mahIcaMdra, gurU zrInemicaMdrasUrine, AzIrvAda diyAthA, ina putroMseM tumhArA kula baDhegA, yovana avasthAmeM mahAjanavaMzamaiM inhoMkA vivAha kiyA, usamaiMse pahale nArAyaNakI strIke garbha rahA,. pahiramaiM jAke joDA janmA jisameM laDakA to sAMpakI AkRtIvAlA aura dUsarI lar3akI, ina donoMko lekara susarAra AI, aba vo sAMpakI AkRtivAlA laDakA zItakAlameM cUlheke pAsa sotAthA, loTapoTa karatA cUlheke pAsa calA gayA, bhAvIke vasa usakI vahananeM pANI garama karaNe pichalI rAtarphe aMdheremeM cUlhA silagA diyA usase vo nAga AkRti bAlaka jalakara marA, zubha bhAvase vyaMtara devatA bhayA aba vo nAgadevake rUpaseM Akara apanI bahanako takalIpha deNe lagA, taba lakSmaNapAlane yaMtra, maMtra, balidAna, vagairaha karAyA, taba pratyakSa hokara bolA, jabataka maiM vyaMtara yonimeM rahUMgA tabataka lakSmaNapAlakI saMtAnakI laDakiyAM, kabhI sukhI nahIM rahegI, kucha na kucha ApadA hogI, ye bAta suNa, bahuta logoMne vicArA, sacca hai yA jhUTha, itanemeM ekaH kamarake pIDAvAlene Akara kahA, jo tUM saccA deva hai to, merI kammara acchI karade, taba deva bolA, lakSmaNapAlakai gharakI divAlaseM tere daradakI jagaha sparzakara, abhI pIDA calI jAyagI, usane divAlaseM sparza kiyA, kammara acchI ho gaI, taba usa devaneM lakSmaNapAlako vara diyA, jo ciNaka pIDAvAlA tumAre gharakA sparza karegA so tIna dinaseM nizcaya pIDA Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 17 rahita hogA, vara diyA, usakA apabhraMza loka varaDhiyA kahane lage vo usakI bahina bhAIke hatyA ke nivRttyartha mohaseM zubhadhyAnaseM mara vyaMtara nikAya meM devI bhaI, bhUvAla usakA nAma hai, isakoM kula devI kara pUjaNe lage, nemicandra sUriH ke tIsare pATadhArI, jinezvara sUriHkoM kharatara birud milA, mUla, gaccha inhoMkA kharatara hai, 1 kUkar3a copar3A gaNadhara copar3A cIpar3agAMdhI vaDera sAMDa kharatara gacchAdhipatI, jainAcArya, abhayadeva sUriHjIke ziSya, vAcanAcAryapar3hasthita, zrIjinavallabha sUriH, 1156 varSa vikramake, vicarate 2 maMdodara nagara maiM padhAre, uhA~kA rAjA, nAhaDarAva par3ihAra sAkha indA gurUkI bahuta bhakti karI, aura vinatI karI, hai paramaguru mere putrake putra nahIM, gurUneM kahA, putra honeseM saMsAra bar3hegA, sAdhU saMsAra baDhANe vinA jainasaMgha ke kAma vinA, nimitta bhAkhe nahIM, isalie tUM, itanA karAra kare kI pahale putrakUM ApakA ziSya dIkSita karadUMgA to, batAkara putrarUpa saMpadA kara dUM, rAjAneM bar3e harSaseM, ye bAta maMtavya karI, gurUne kahA, tuma aura tuhmArI strI, ye merA vAsa cUrNa, sirapara lo, donoMneM liyA, gurUneM kahA bacana mata palaTanA, cAra putra hogA, gurU vihAra kara gaye, kramaseM cAra putra hue idhara sambat 1969 maiM zrIabhaya devasUriH, vAdi devasUriH apane dharma mitrakoM, kaha gaye, mere paTTa para, ballabhakoM, sthApana karaNA, devasUriHneM kahA, vallabhakI AyU atra thor3I hai, lekina isameM vAcanAcArya pada maiM rahate 52 gotrarAjapUta mAhezvarI brAhmanoMkoM, jina dharmI mahAjana banAye haiM, isa lie, mahA prabhAvIka hai, maiM AcArya pada maiM sthApana kara dUMgA, zrIjina vallabhasUriH koM sthApana kiyA, 6 mahIne AcArya pada pAlake, devabhadra sUriHkoM soma caMdako paTTadhArI banAne kA vacana kathana kara svargavAsa hue, 108 cinha karake suzobhita, zarIradhArI, zrIjinadatta sUri nAma devabhadra sUrineM sUri maMtra diyA, tIna kror3a hrIM kArake japakI siddhi kara, zrIjina datta sUriH vicarate 2 mandovara nagara padhAre rAjAneM bahuta hI, ucchava karA bhaktI darasAI, gurUne kahA, he rAjendra, gurU mahArAjakA vacana yAda haiM, Apane 3-4 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18. mahAjanavaMza muktAvalI. kyA pratijJA karI thI, rAjAne rANIse pUMchA, rANI bolI, rAjAke putrakoM zrIjina dattasUriH, ghara 2 bhIkSA maMgAyageM, sarvathA putra nahIM dene dUMgI, putra diyA to, prANatyAga dUMgI, taba rAjAne lAcAra ho, gurUseM kahA, hama saba, ApahIke haiM, ApakA guNa hamArI zantAna kabhI nahIM bhUlegI, gurU uhA~se bihAra kara gaye, karmake vasarAtakoM bhojana karate samaya, baDe putrake, sAMpakI garala khAne maiM, AgaI, kUkaDa devake, prabhAta sameM vaidyoMneM, cikitsA bahuta karI lekina kucha phAyadA nahIM huA, tIsare dina sarva zarIra phUTa gayA, maMtra, yaMtra saba kara cuke, mahA duragandha, mahA vidarUpa, vadanamaiseM, pUya jharaNe lagA, mRtyuke mukha par3A, rANI, hAya 2 kara rone lagI, zahara maiM, hAhAkAra maca gayA, taba guNadharajI kAyastha, haMsajAti jo usa samaya dIvAna the, unhoMne rAjAseM araja karI, he mahArAja, Apane, mahApuruSoMseM, kapaTa karA, usakA phala hai, Apa yadi apanA bhalA cAho to, unhIM parama puruSake, caraNa pakar3o, rAjA usI samaya ghor3e para savAra ho, sojhata ilAkeseM gurUkoM, pIchA lAyA, gurU dekha kara bole, jo tuma sahakuTumba, jaina dharma dhArakara, kharatara gaccha ke zrAvaka bano to, ApakA putra acchA ho saktA hai, rAjAne kahA, ki merI Ala aulAda, lAyaka banda hogI, so kharatara gurUkA, upakAra, kadApi bhUlegI nahIM, na parAGmukha hoMge, gurUneM kahA, tAjA makkhana lAvo, gaNadharajI mukhya maMtrI, tatkAla kUkar3I nAma gaUkA, navanIta [ makkhana ] le Ae, gurUne yoga sAdhana vidyAse, alakSa dRSTi pAsaseM, Atmabala vidyut prakSepana navanIta Upara karake, AjJA karI, copar3o, gaNadharajI maMtrIne, copar3A, tatkAla pUya zrAva vanda huA, tIna divasamaiM, gaMdha nivRtti ho, svarNavarNa nina rUpa huA, ye pratyakSa upakAra, camatkAra dekhakara, gurUkoM, dharma tatva pUchA, gurUneM, nyAya yuktidvArA 3 tatva deva 1 gurU 2 dharma 3 kA svarUpa jinokta kathana karA, nAhaDajI par3ihAra, rAjAne, saha kuTumba, jinadharma dhAraNa karA, gurUneM usa putrakA, copar3A, tathA kUkar3a gotra, sthApana karA, tathA cIpar3a putrakA cIpar3a gotra, huA, sAMDe putraseM, sAMDa gotra huA, sAMDa gotra do hai kUkar3a sAMDa, Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. inhoMmaiM hai, siyAla sAMDa dUsare haiM, usa samaya mithyAtva tyAga, haMsakAyastha maMtrI gaNadharane bhI, zrAvaka vrata sahakuTumba dhAraNa karA, unaseM gaNadhara copar3A - gotra sthApita huA, guNadharamaiMseM, gAMdhIpaneke vyApAra karanese gAMdhI gotra sthApita huA, nAnUjIke pAMca pukhtAna pIche dIpacandajI bhaye, unhoMkA byAha lagnAdi, osavAloMmaiM, zAmila zrIjina kuzala sUri : gurUneM sadAdharma sthira rahaigA, isa nyAyase, osavAloMkI paMktimaiM saMmizrita karAdiyA, dIpacandajI pIche parivArakI bahuta vRddhi huI, 11 mI pukhtAna sonapAlajI unhoMke pautra ThAkurasIjI mahAbuddhi zAlI, cAtura, sUra, tava rAvacUMDejI rAThor3ane, unhoMko koThArakA kAma supurda kiyA, vaha koThArI kahalAye, rAva zrI vIkejIne, bIkAnera maiM, hAkima pada diyA, vaha hAkima koThArI kahalAye, inhoMkI zAkhA 12 kA patA lagA hai kUkar3a - 1 koThArI 2 hAkama 3 cIpar3a 4 copar3A 5 sAMDa 6 bUbakiyA 7 dhUpiyA 8 jogiyA 9 bar3era 10 gaNadhara copar3A 11 gAMdhI 12 gaNadharoMkA nivAsa mAravAr3a paMca padare maiM, anya 2 sthAna bhI hai, mUla gaccha kharatara, koThArI saMjJA anya gotramaiM bhI hai, dUgar3a koThArI, raNadhIrota koThArI Adi unaseM bhAIpAM nahIM hai, ( dhAr3evA, paTavA, TATiyA, koThArI, ) gujarAta desamai vibhaMma pATaNanagara maiM DheDhUjI rAjA rAjya karatA thA, DAbhI vaMzarAjapUta cAra pAMca sahasra azvapati, lekina para dravya ghAr3A kara lUTai, ekadA samaya kharatara gacha nAyaka zrIjinavallabha sUrIzvarajI uhAM padhAre, zrAvaka jananeM mahAmahotsava pUrvaka nagara maiM padharAye, taba rAjA DheDhUjIne, gurUke jJAna kriyA kI mahimA zravaNa kara, darzanArtha AyA, gurUneM dharmopadeza diyA, rAjA upadeza zravaNa kara, harSita huA, nirantara gurukI sevA maiM Ane lagA, yoM Ate jAte atyanta dharma kI ruci vRddhi pAI, isa avasara maiM grAma sAmantakA svAmI Uhar3a khIcI rAjapUta, usane apanI putrI vyAhanekoM, sIsodiyA rANA raNadhIrakoM, bahuta rAjapUtoMke saMga DolA bhejA, navaghoDA, eka hastI, paJcaviMzatisahasra nagada mudrA, svarNa, rUpya, maI AbhUSaNa ratnAdika yukta, ityAdi dravyasAmagrIkA svarUpa, DheDhUjI rAjAne, zravaNa kara, gurU bhaTTAraka, 19 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. zrIjinavallabhasUrijIke zamIpa Akara, binatI karI, hai gurU merI vijaya hoya aisA samaya kathana karo, taba gurUneM, manamaiM zravaNa karake kahA ki madhyAnha samaya, abhijit nakSatra meM, vijaya muhUrta AtAhai usa maiM jo kArya kiyA jAvai, vaha sarva saphala hotA hai aisA cAmuNDAdevI kahatI hai, DheDhUno tathAstu kaha gurU pada vandana kara sainyAbala saMga lekara ukta muhUrtamaiM prayANa karA, unakhIcIke bheje rAjapUtoM maiM sabala saMgrAma huA, DheDhUjIke sau subhaTa mRtyu prApta hue DeDhaso zastra AghAtaseM, jarjarita hue, khIciyoMke doyasai subhaTa yamaloka prApta hue, aDhAiso zastrodvArA jara jarita hue, raNa bhUmimaiM, DheDhUjIne jaya pAI, vadana ka~vara kanyA aura sarva dravyahastI azva Adi lekara nija nagaramaiM Ae, prathama gurU mahArAjake zamIpa jAkara, vandana, namana, kara, stuti karI, paramapUjya Apake satya vacanAnusAra maiMne jaya prApta karI, mujhe jo Apa AjJA kareM vaha pramANa karUM, gurUne kahA, he rAjendra yaha badana kaMvara rANIkA jo putra hoya vaha merA zrAvaka hoya, rAjAne yaha gurUke vacanakoM pramANa karA, kAlAntaraseM sambat 1151 varSe zAlivAhana zAke 1016 pravartamAne mAsottama mAgha mAse zuklapakSe caturdazyAM tithau, buddhavAsare, sUryodayAt gata ghar3I 15 pala 25 pUrvAbhAdrapadanakSatre, susamaye, rANI vadana kaMvara putramajIjanata, dazoThana, kare pIche, sohar3a nAma sthApanA karI, tat samaye, zrI jinavallabha sUriH gurU mahArAjake caraNoM upara dharA, gurUne vAsa cUrNa kSepana karA, isakI mAtA dhADese lAI gaI, isalie gurUne isakA gotra dhADe. vAla sthApana karA, zrI jinavallabha sUriHnI vihAra kara devaloka huye, tadapIche vallabhasUriH ke pada Upara sambat 1169 zrI jinadattasUriH jI hueunhoMne sohar3ako, vizeSa pratibodha de zrAvaka vrata dhAraNa karAyA, aura upadeza diyA, patIke mRtyuanantara, mohA grastapane, jo strI agni meM jalakara mare, usko laukika zatI kahate haiM, usakI mAnatA, pitara. kula devI, ityAdika sevA, bhakti na karaNA, deva zrI bItarAga, aSTAdaza doSaNa varjita, muktiprada kI bhakti, gurU kharatara gacchake yati sAdhU , kevalI kathita dharma artha hai, anya saba anartha rUpa hai, aisAhI samyaktva yukta brata jAnakara, sAhar3ane Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. AtmasAkSI grahaNa karA, parama jinadharmI huA, tadanantara jUnAgar3hake navalakhe dhuMdhala sAhakI pUtrI candra kuMvaraseM byAha kiyA, usakA nAma sAsare maiM sajanAde prasiddha huA, usameM 4 putra utpanna hue, sAraMga 1 sagatA 2 sArdUla 3 zivarAja 4, inhoMkA parivAra kramaseM vRddhi pAyA kAraNaseM zAkhA bhinna -2 huI iti * mUlagaccha kharatara. (goThI gotra utpatti) __ meghA nAmakA sArtha vAha jisake pAMca saya vRSabhoM Upara nAnA vastu kiriyANekA bhAra vahatA hai, kaI manuSya sevaka hai, sthAna 2 AData hai, eka samaya isa prakAra svarUpa baNA, vikrama zatAbdI 1153 maiM gujarAta deza aNahilapura pattanamaiM eka mahA dravya pAtra rAjya mAnanIya yavana hai usake gRha bhUmike madhya pArzva jinezvarakI pratimA hai, usa pArzvaprabhUkA adhiSTAyaka, pArzva yakSaneM usa yavanako svapna meM kahA tere gRha bhUmike madhya maiM, pArzva jinendrakI pratimA hai, usako tUM bhUmimadhyase nikAla kara, meghA nAma sArthavAhako dede, aura usa sArtha vAhaseM pAMca saya mudrA tUneM le lenA, vaha kala prabhAta samaya tere gRhadvAra sanmukha vastu kiriyANekI bAladha lekara nikalegA, usake mastaka para kuMkuma tilaka upara akSata lage hue hoMge, isa cinhase pahicAna lenA, yakSarAja harA azvaharA palANa ( kAThI ) usapara hare vastra harita raMga Apa,dhAraNa karA huA, yavanako darzana diyA aura kahA, yadi tUM merA kathana nahIM maMtavya kareMgA to, tere putra kalatra parivArako, tathA nagada dravyakoM, hastI azvAdi sarva sampattiko, kuzala kalyANa nahIM hogA, aisA svapnamaiM svarUpa dekha, yavananidrAseM jAgrata ho, apanI strI bIbIseM svapnakA svarUpa sarva nivedana karA, bIbI aisA vRttAnta zravaNa kara bhayabhIti ho apane patise kahane lagI he prANanAtha zIghratayA usa vuttako bhUmimaise nikAlo nahIM to koI avazya hAnI hogI, ye koI jindoMkA bAdazAha hai * prathama chapI muktAvalI meM chApA gayAM itihAsa vaha eka jIrNapatra para likhA dUra karake yaha itihAsa jodhapuraseM meDatAvAle RSabhadAsajI dhAr3evAlane 3 pramANa de likha bhejA isa lie yaha likhA hai. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. yA khudAkA bhejA presatA hai vaha darzAva dekara tumheM kaha gayA hai, taba vaha yavananeM rAtrikoM usI samaya uThake ukta sthAnako khodA, taba vaha pArzva prabhUkI mUrti pragaTa huI, taba usa yavanako pUrNa vizvAsa ho gayA ke jisane mujhakoM darzana dekara jo vArtA kahI thI vaha vA vaisI hI hogI, taba bIbI aura yavana apane bAlabaccoM yukta pArzva pratimA sanmukha tAjIma ( vinaya) se hAtha jor3a kahane lagA ki he deva tUM krodhitamata honA hama terI baMdagI karane tere vaMde haiM, jo AjJA terI hogI vahI kareMge, gRhake dvArA Upara jAke usa sArtha vAhakA mArga gaveSaNA karaneko sthita huA, idhara isa hI prakAra usa yakSaneM meghA sArtha vAhakoM svapna meM darzana dekara kahA aNa hilapattana maiM eka yavana tujhakoM pArzvaprabhUkI pratimA degA, aura pAMca saya mudrA tujhase yAcegA, tUM zIghra usako pAMca saya mudrA dekara pArzvaprabhUkI pratimA le lenA, usakI pUjA aSTa vidhIseM tUM nirantara prabhAta karanA madhyAnha puSpAdiseM aMga racanA. saMdhyAko AratI dhUpot kSepana kI karanA, tujheM ihabhava, parabhava, ubhaya lokamaiM lAbhaprada hogA, aisA kaha antara dhyAna huA, prabhAta samaya uTha nitya karatavya snAna tilakAdi kara prayANa karA sUryodaya samaya aNahila pattana prApta huA, devakathita cinhoM dvArA pahicAna kara yavanane pArzva pratimA arpaNa karI pAMca sayamudrA yAcaneseM sArtha vAhane yavanako diye baDe vinayaseM pUjA dravyabhAva karatA svavyApAramaiM mahAn lAbha pArzvayakSakI sahAyatAse upArjana karatA kramaseM meghA sArtha vAha pArakara jo deza goDhavADa aura pAlI mAravADa ke zamIpastha deza uhAM jAkara prApta huA, pArtha jina pratimAkA camatkAra, mano vAJchita pUraka prabhAvaseM, yAtrAke artha dharmI jana Ane lage, jJAtA aGga, rAya praznI, jIvAbhigama sUtrokta vidhIseM sataraha bhedAdika dravya bhAva yukta pUjA karane lage, kramaseM sArtha bAhane sthala bhUmimaiM prayANa kiyA jaba 12 kosa AyA akasmAt jina pratimAkA vAhana sthamabhita hogayA padamAtra cale nahIM, ye svarUpa dekha sArtha vAha cintAturapane nidrA prApta huA tatkAla yakSa rAja Akara svapnamaiM kahatA hai ki he sArtheza. cintA mata kara, Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. ye pratimA yahAMse, sthala dezamaiM nahIM gamana karegI, kAraNa isa dezake vAstavya, grAmINa, nirvivekA maru sthalyA, arthAt nirvivekI ( vicAra zUnya ) manuSya grAmoMke vAstavya, prAya vidyAhInapanemaiM haiM, bUjhjha bujAkaDakI AjJA mAnanevAle haiM, jalarahita, kaMTakadeza hai, isa lie tUM , yahAM para pArzva prabhUkA, bhuvana karA, jahAM akSatake. svastika para, nagada mudrA tUM dekhe, usa sthala maiM agaNita dravya nikalegA, aura jahAM harA nArela tUM dekhe jala bharA, uhAM mIThe jalakA kUpa nikalegA, jahAM gIlA gomaya (govara) par3A tUM dekhe, uhAM khAre jalakA kUpa nikalegA. akSatake svastikapara jahAM puMgIphala (supArI) dekhe uhAM pASANa (patthara ) nAnA prakArake jaisA cAhiyegA vaisA nikalegA, zilA baTA, zilpazAstrakA, pUrNapAraMgAmI sirohI nagaramaiM rahatA hai, usake galata kuSTha roga hai, vaha miTA dUMgA, aura usako mandira banAnekoM kahadUMgA, usko AmaMtraNa karanA, ityAdi kahakara adRzya huA, sArtha vAha harSita huA, ukta dravyabalaseM prathama do kUpa karAye tatpazcAt silAvaTeko bulAyA, pArzva bhuvana kaI varSoM se cAra maMDapa, khaMbha 2 para, nATaka karatI, vAjitra bajAtI, putaliyAM, evaM prazaMsanIya koraNIyukta, zikharabaddha, bhuvana niSpAdana karA, kuMkuma patrikA bheja 2 zrIsaMghako ekatrita karA, savAlakSa dezamaiM vicarate hue, kharatara gaNa nAyaka, zrIjinadatta sUriHjIko, pratiSThAke lie binatI karI, gurU aisA zubha lagnamaiM, caityapratiSThA kara, pArtha prabhUSaM virAjamAna kara, vAsacUrNa maMtrAbhiSeka karA maMgala jaya zabda huA, usa samaya AkAzamaiM deva duiMbhikA ninAda, karake sADhI bAraha koTi sonaiye devatoMne barSA karI aura kahA, ye sarvavarSita dravya, saMghapati, meghAke liye diyA gayA hai, aisA camatkAra, zrIjinadatta sUrIHjIkA, pratyakSa dekha, meghA sArtha vAha samyakta yukta bAraha brata, dAdAsAhibake, samakSa dhAraNa kara, kharatara zrAvaka huA, meghA putra gauDI huA, isane bhI samyakta yukta zrAvaka vrata dhAraNa karA, gujarAta, gor3havAr3ake zrAvakoMne pArzva pratimA pUjaka samajha gAThI' kahanA zurU karA, 1 saMskRtameM, mahAdhanavaMta, nagarameM mukhya, rAjA prajAkA hitaciMtaka, buddhivAnako goSTI kahate haiM, Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 mahAjanavaMza muktAvalI. gujarAta dezamaiM deva pujArIkoM vartamAnamaiM goThI kahA karate haiM, goDIjI samAdhi maraNakara marayakSa huA, avadhi jJAnase pUrvajanma dekha usa pArzva pratimAkI mahimA vistRta karake pRthvItalamaiM rakhakara manuSyoMko svapna dekara, mUrtiko prakaTAne lagA, bAraha varSoMseM usake nAmaseM, gavar3I pArzvanAtha, nAma vistAra pAyA, AkharI viThUre grAma pragaTe, tadpIche darzana adyAvadhi mUrtine nahiM diyA, gor3Ike zantAna, goThInAmaseM prasiddha hue, mUla gaccha kharatara, (atha khImasarA gotrakI utpatti) marudhara deza maiM bAlecA cauhANa rAjapUta khImajI nAmakA usameM prathama grAmakA nAma parA vartana kara, khImasara nAma prasiddha karA, eka divasa inhoMke zatru rAjapUta bhATI inhoMkI gaU U~Tha pramukha dravya lekara palAyana hue ( bhage ) khImanI rAja pUtoMke saMga usa dhanako lAne nikale, zatru prabala dalane inhoMke, balako, chinna bhinna kara DAlA, cintA grasta ho, pIche punaH bala lene cale, itane maiM kharatara gacchAcArya jinezvara sUriHke ziSya sAdhuoM sahita sanmukha mile, pratApI gurutva pana dekha binatI karI, he pUjya Apapara duHkha bhaJjana ho, para dravya haraNa kara le jA rahe haiM, kucha pratIkAra karo, gurUne kahA, yadi tuma niraparAdhI jIvoMke hananekA, madya, mAMsa, aura rAtri bhojanakA tyAga karo to, gurudatta pratIkAra hai, svArtha sidhyartha khImanI sahita sarva rAjapUtoMne, 4 niyama dhAraNa kare, gurUne zatruvazI karana, amogha vidhi namaskAra maMtrake, dhyAnakI kathanA karI khImajI smarana karane lagA usa maMtrake amogha prabhAvaseM zatruoMke manogata paryAyapalaTe sanmukha Akara sarva dravya dekara kSamA yAcI, ye svarUpa dekha khImajI Adi rAjapUta sAzcarya ho, jainadharma dhAraNa karA, inhoMke tIna pukhtAnoMkA byAha sambandha rAjapUtoM maiM hotA rahA, sage rAjapUta upahAsya, vyAha AdimaiM karate rahai, zastra kyoM dhAraNa karA hai, takar3I ( tarAjU ) lo, ye pratyuttara yathArtha dete, aparAdhiyoMko daNDa dete, inhoMke mana maiM vyAhAdikoM maiM, madyapAna, mAMsa bhakSaNAdi dekhakara, bhImajI, aisI cintA nivRttyartha upAya vicArate the, itane maiM jaMgama sura taru dAdA zrIjina dattasUriH khIma Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 25 sara padhAre, bhImajI vandana karanArtha, saparivAra yukta gaye, gurUne dharmopadeza diyA, avasara pAkara nija duHkha kathana karA, dAdA sAhibaneM sabhA samakSa niravadya bhASaNa karA, sAdharmI sagapaNa samo, sagapana avarana koya, bhakti karo sAdharmakI, samakita niramala hoya ? taba osavAla zrAvaka inhoMke putra parivArakoM apanI jAti maiM milAye, inhoMne vyApAra prArambha kiyA, khImasara maiM honeseM khImasarA jAtikA, nAma prasiddha huA, bhImajIdAdA gurudevake zamIpa jAkara, apane saparivAra ( kuTumba ) sahita vrata niyama kara, nava tatvake jJAtA hue mUlagaccha kharatara / (samaMdariyA gotra) ___pArakara deza padmAvatI nagarake zamIpastha grAmamaiM soDhArAjapUta, samaMdasI, jiske 8 putra the, devasI 1 rAyasI 2 khetasI 3 dhanno 4 tejamAla 5 hari 6 bhomo 7 karaNa 8 lekina unake pAsa dravya nahIM, kRSANa karmaseM vRtti kare, 'dhannA pora vAlaseM RNa leve, dhAnyakI niSpatti honeseM, vRddhi sahita dravya de deve, kAntAra ( kAla giraneseM samaMdasIko atyanta kaSTa ApadA bhoganI ho, eka samaya samaMdasIko vihAra karate munipatI zrIjina vallabha sUriH mArga maiM mile, bhavya paraNati honeseM, vandanA karI, gurUne dharma lAbha diyA, samaMdasIne pUchA, he munivara, merA duHkha kaba nivarttana hogA, gurUne kahA, prANI mAtra zubha kRtyaseM sukha aura pApa kRtyaseM duHkha bhogatA hai, yadi tUM sukhAbhilASI hai to dharma kara vaha ahiMsA mUla dharma hai ahiMsAkA svarUpa nivedana karA, aura nitya prati ubhaya kAla ekAnta sthalamaiM baiThakara sAmAyaka sama bhAvaseM karanA, zatru Upara zatrutA nahIM, mitra Upara mitra bhAva nahIM rAga dveSakoM tyAga samAdhimaiM lIna mana karaneseM Atma guNasAmAyaka udaya hotA hai, isa prakAra dharmake rahasyakoM zravaNa kara, samaMdasI, gRhastha dharmAnukUla donoM vrata gurUseM grahaNa * kare, ubhaya kAla sAmAyaka karatA hai prANimAtrakI dayA karatA hai, gurU vihAra kara gaye, ye svarUpa dekha sAdharmI jAnakara, dhannA porabAla, dravyo pUrNa sahAyatA dene lagA, aura 8 putroMko vidyAbhyAsa karAne lagA, bhojana vanaseM nyUnatA nahIM rakkhI, taba samaMdasI vicArane lagA aho dharmakA mahatva Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 mahAjanavaMza muktAvalI. panA nirudyama panaseM bhI, bhojana chAdana prApta hone lagA, vikrama sambat 1175 maiM zrIjina datta sUriMneM padmAvatI nagarako caraNa rajase, pAvana karA, samaMdasI dhannA pora bAlake saMga, gurUkI vandanA karane gayA, gurUneM dharmopadeza diyA, tadantara samaMdasIneM gurUseM vinatI karI, hai pUjya, gurU datta maiM vratase isa bhava maiM sukhI huA hUM, para bhava avazya sukhA kara hogA, ye ATha putra Apake haiM, gurUneM vAsacUrNa kSepana karA kharatara zrAvaka banAye, dharmakA rahasya samajhAyA, tadantaradhannA poravAlaneM, inhoMkoM, bhAgIdAra banAke, gujarAta maiM vyApAra karAyA, samudrake mArga gamana kara, moktika, vidruma, ambara, Adi vyApAraseM, ATho bhrAtAneM, koTAna mudrA arjana karI, gurU zrIjina datta sUriHkI kRpAseM; osavAla jJAtimaiM, mile, saMmadasIke zantAna, samudra ke vyApArI honese, loka samaMdariyA boharA kahane lage, mUla gaccha kharatara, ( jhAMvaka jhAMmaDa jhaMbaka ) i rAThor3a vaMzI rAvacUMDejIke veTe pote 14 jinhoMne 14 rAjya alaga 2 sthApana karA jisameM se mAlava dezamaiM ratna lalAma ( ratalAma ) nake AsapAsa 21 / 30 kozake dUrIpara jo aba jhabUA nagara vasatA hai isa nagarI rAjA badeke 4 putra sukhaseM rAjya karate the. sambat 1975 maiM zrIjinabhadra sUriH kharatara gacchI vicarate 2 uhAM padhAre taba rAjAne baDe mahotsavaseM nagara maiM parAye kyoM ke rAvasIhAjI AsathAnajIne zrIjinadatta sUri : jIkI sevA karI taba gurU bole he rAjendra kyA icchA hai AsathAnajI araja karane lage gurU rAjya bhraSTa ho gayA so kisI taraha rAjya mile aisI kRpA karo taba gurUneM kahA jo tumhArI zantAna mere zantAnoMko sadAke lie gurU mAnate rahaiM to maiM Age honevAlI bAtakA nimitta bhASaNa karatA hUM AsathAnajI bola jahAMtaka pRthvI aura dhU acala rahaigA uhAMtaka hama rAThauDoMke gurU kharatara gaccha raheMge aura kabhI vimukha nahIM hoMge ye upakAra kabhI nahIM bhUleMge sUryakI sAkSI paramezvara sAkSI hai ityAdi aneka vacana pratijJA antaHkaraNaseM karI taba gurUneM zAsana devIkI ArAdhanA karI aura kahA tumhAre kula maiM caMDA nAma putra hogA usake 14: Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. zantAna rAjyapatI rAjAdhirAja pRthvIpatI hoMyage aura Ajase tumhArI kalA aura teja pratApa dina 2 bar3hate rahegA, tabaseM rAThauDa, rAjya, dhana, parivArase dina 2 bar3hatehI gaye, khyAta rAThauDoM maiM aisA likhA hai, ( dohA ) gurU kharatara prohita sivar3a, rohar3iyo vAraTTa / kulako maMgata de dar3o, rAThoMDAM kula bhaTTa // 1 // isa vAste jhaMbade apane kulakramake upakArI gurUkI bhakti maiM tatpara huA, isavakta dillIke bAdazAha yavanane jhaMbade para hukma bhejA ke, tuma baDe zUra vIra maccharAla ho, so ghATekA mAlika, bhIMyA TAMTiyA bhIla, na merA hukma mAnatA hai, aura gujarAta deza maiM, corI karAtA hai rAhagIroMko lUTatA hai. baMdha bAMdha le jAtA hai isako pakar3ake lAvoge to, tumhArI khAtirI darabAra meM hogI, kuraba. vaDhAkara, paTTA diyA jAyagA, rAjA udAsa . ho, gurUke zamIpa gayA, caraNa kamala vandana kara kahane lagA he gurU Apa guruoMke AzIrvAdaseM, ye rAjya pAyA, Apake baDe gurU lokoMne hamAre baDeroMke, kaIyeka bera kaSTa ApadA dUra kiyA hai abakI lAja mara jAda jo gurU rakha do to bRddha paNa saphala ho jAya, aura Apake sevakoMkI akhiyAta kIrti rAjya raha jAya, taba AcArya bole, he rAjendra jo tuma hiMsA dharma tyAgake ahiMsA rUpa aNuvrata samyaktva yukta jainadharma dhAroto saba ho jAve eka putrakoM rAjya deNA bAkI mahAjana bano taba gurUke bacana suNa tahatta kiyA taba gurUneM kahA kala prayatna kara dUMgA kAlA bhairUM maMDovarAkoM ArAdhana : karA usake vacana lekara prabhAta samaya vijaya patAkA jaMtravaNA kara rAjAko diyA rAjAne vicArA jo maiM bhunApara bAMdhUgA to na mAluma yuddhamaiM khula par3e isa lie usane apane bar3e putrakI jAMca maiM cIrakara jaMtra DAlakara TAMke lagA diye aura gurUkA AzIrvAda lekara car3hA aura una donoM bhAiyoMko pakar3ake . bAdazAhake supurda kiyA bAdazAhane vaha saba bhIloMkA ilAkA jhabuA nagarake tAbe diyA so abhI vidyamAna hai rAjAne apane bar3e putrakoM rAjya tilaka 1 jayacaMda sAthe yati hAr3a gAle he mAle, setarAmarI sarabaga Idhare pAchIvAle rAyapAlarAyaneM dInapati grahyo dekhAyo, kana Upara kara kRpA asaMkhadala alaga uDAyo, sUrane triyAmelI sarasa kiyA isAvaDa 2 kajAM, kharatare gaccha huA isAkadenavira cokamadhajAM / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. diyA aura kahA he putra ye rAjya tumhArA nahIM samajhaNA sadA madake lie kharatara gurUse kabhI RNa mukta nahIM ho sakoge, abhI bhI vo rAjA loka usI mujaba pitAke vacana nirvAha karate haiM, rAnA tIna putroMke parivAra sahita jaina mahAjana huA, jinhoMke ye tIna gotra gurUneM, sthApana kare, jhAMvaka 1 jhAMmar3a 2 jhaMvaka 3 ye tInoM jhabuA nagara maiM hue, (vAMThiyA, lAlANI, bamhecA, harakhAvata, sAha mallAvata,gotra) vikrama sambat 1167 maiM pamAra rAjapUta lAlasiMhajI raNata bhaMvarake gar3hake rAjAko zrIjinavallabha sUriHne isa prakAra upadeza diyA. lAlasiMhajIke putra brahmadevake jalaMdharakA mahA bhayaMkara roga utpanna huA, usa vakhata lAlasiMhajIne, gurUseM binatI karI hai gurU, aisI koI cikitsA karo, jisase merA putra Arogya ho jAya, taba vallabhasUriHne kahA, jo tuma, jaina dharma dhAraNa karo aura mere zrAvaka bano to, putra acchA ho sakatA hai, taba lAlasiMhajIne kabUla karA taba gurUne, cAmuNDA devIseM usako ArAma karavAyA, taba lAlasiMhanIne, sAta putroM sameta jainadharma dhAraNa karA, usakA baDA putra baDA baMThayoddhAra thA, usakI zantAna vaMTha kahalAe, brahmadevake brahmacA kahalAye, lAlasiMhajIke choTe putrake lAlANI, sAhakI kitAba udayasiMha putrakoM bharu acchake nabAbaneM, inAyata kI, vaha sAha kahalAye malle putrakI zantAna mallAvata kahalAye, harakha candakI zantAna harakhAvata kahalAye, vAMThiye cimanasiMha sambat 1500 se maiM humAyU bAdazAhakI phojamaiM deNa leNa karaNe lage, gujarAtake hamalemaiM, soneke baratana phojake lokoMne, pItalake bharose becA, isase cimanasiMha vAMThiyeke pAsa ve ginatIkA dhana ho gayA, isase bahuta jagaha vyApAra ho gayA, cimana siMhane kor3o rupaye lagA kara bahuta jina mandiroMkA uddhAra karAyA, satrujaya tIrthakI yAtrA jAte gAMma 2 prati AdamI prati, eka 2 akabbarI mohara, sAdharmiyoMkoM vAMTI, pahale vaMTha kahalAtethe 1 mer3atA nagarameM bAdasAha khAjekI daragAha jAte AyA dravyakI AvazyaktA honeseM harakhAvatakoM vulA 52 sikkeke 6 lakSa rupayA mAMge cintAgrasta AnaMdaghanajI muniH pAsa gayA muniHne yogasiddhise 52 sikke pUrNa kare bAdasAhane harakhAvatako sAha pada diyaa| Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mahAjanavaMza muktAvalI. 29 mohareM vAMTaNeseM vAMThiyA 2 kahalAye inhoMkA parivAra - jAdaha bIkAnera ilAke maiM vasate haiM. mUlagaccha kharatara, ___ cora ber3iyA bhaTanerA codharI sAMva sukhA, molachA, pArakha, vuccA, gula guliyA, gUgaliyA gadahiyA rAma puriyA sAkha 50 . . - pUrabadeza, nagara caMderI maiM, khara hattha siMha rAThor3a rAjA rAjya karatA thA niske 4 putra the, ambadeva, nIMbadeva 2 asA 3 AsapAla 4 sambat vikrama 1192 maiM meM, zrIjina dattasUriH kharatara gacchA cArya, yuga pradhAna, caMderI paragane maiM padhAre, usa vakhata, rATha lokoMkI phoja, saMga meM liye hue yavana loka kAbalI, mulkakoM, lUTaNA zurU karA, bahuta agaNita dravya lekara jAne lage, taba rAjA kharahatthakoM, ye khabara huI, taba duSToMko sajA deNeke lie, rAjA, 4 putroMkoM saMga lekara senyAke saMga yuddha karane calA, yuddha maiM saba dhana rAjAke subhaToMne yavanoMse chIna liyA, magara yuddha maiM rAjAke putra ghAyala ho gaye, rAjA unhoMko pAlakhI maiM DAlake pIchAghirA, zastra vaidyoMne jabAba de diyA ki, ye putra kisI taraha nahIM baca sakate, rAjA suNatehI. mUrchA khAkara nIce girA, taba lokoMne, ThaMDhA pANI, ThaMDhI havA, karake, saceta. karA, vilApAta karaNe lagA beTe aceta par3e haiM itane maiM munigaNaseM sevyamAna : zrIjina dattasUriH vihAra karate cale Aye lokoMne rAjAseM araja karI he pRthvIpatI zAnta dAMta jiteMdrI aneka devatA hai hukma maiM jinoke 52 vIra 64 yoginIyoMko vasa karatA pAMca pIroMko tAbedAra banAnevAle, bijalIkoM pAtrake nIce thAmaNevAle, jaMgama surutaru, Apake bhAgyodayaseM vo padhAra rahe haiM, rAnA ye suNatehI, sAmane jAke caraNoM meM girapar3A aura roNe lagA, gurUne kahA, he rAjendra kyA duHkha hai, taba cAroM putra mRtakavat pAlakhI maiM jo par3e the. subhaToMne lAkara hAjira kare, gurUne kahA jo tuma jainadharmI bano, merI AjJA mAno to, cAroM abhI akSata aMga ho jAte haiM, rAjA kahatA hai, he parama gurUjI, jo merI zantAna aura maiM Apase aura ApakI zantAnoMse, ve mukha ho kabhI sukha nahIM pAvegeM ApakI AjJA kharahattha kI saba zantAnakoM maMtavya hai ityAdi jaba pratijJA kara cukA taba gurUne jo gaNiyoMko yAda pharamAyA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. gurUkI AjJAseM amRta chir3akA tatkAla akSata aMga cAroM bIra yoddhAra khar3e hue gurUke caraNakI pUjA karI saba rAjapUta acarajake bhare jainadharma aMgIkAra karA unhoMke nyAre 2 gotra sthApana kare unhoMke nAma samuccaya likheMge rAjA kharahatthake baDe putra ambadevane coroMko pakar3A ver3iyeM DAlI so cora ver3iyeM athavA coroMseM jAya bhir3e isa vAste cora bhiDiye kaha lAye loka coraDiye kahA karate haiM cora veDiyoMmeMse bahota. sAkheM nikalI 1 tenANI 2 dhannANI 3 popANI 4 molANI 5 gallANI 6 devasayANI 7 nANI 8 zravaNI 9 . saddANI 10 kakkar3a 11 makkar3a 12 bhakkar3a 13 luTaMkaNa 14 saMsArA 15 koverA 16 bhaTTArakiyA 17 pItaliyA 18 sonI 19 phalodiyA 20 rAmapuriyA 21 sIpANI, dUsare nIMva devakI zantAna vAle, bhaTanerA.caudharI, kaha lAe, inhoMne bhaTanerake lokoMkI, caudharAyata, bhaTanerake rAjAke kahaNeseM karI, tabaseM bhaTanerA caudharI kahalAye, tIsare bhaMsA zAhake 5 striyAM thI inhoMne apanA rahanA, mAlavadeza, mAMDavagar3ha maiM karA thA inhoMke 5 striyoMse 5 putra cauthA putra kuMvarajI inhoMkI zantAnavAle sAMvaNa sUkA kahalAe so isa taraha kuMvarajI bahuta jyotiSa nimitta zakuna zAstra par3he the jo - bAta kahate so prAyaH milahI jAtI mAMDava gar3haseM cittor3ake rANojIne kuMvarajIko bulAye, parikSA karaNekoM pUchA, kaho kumara, sAvaNa bhAdavA kaise hogA, taba kuMvarajI bole sAvaNa sUkA, aura bhAdavA harA hogA, rANejIne vahAM hI rakkhA antako jaisA kahA, vaisA hI huA, taba rANejIne kahA, sacca tumhArA kahaNA, sAvaNa sUkA gayA, tabaseM loka, sAvaNa sUkA 2 kahane lage, inhoMke vaMza maiM gularAjajI gur3ake gula gule vanA 2 kara chokaroMko khilAyA karate, isavAste chokaroMne gula gulAseTha nAmadharA kuMvarajIke vaMzavAle, jaisalameraseM gUgalakA vyApAra pAlInagra maiM karate, isase loka gUgaliyA kahane lage, dUsare veTe 2 gelojI inhoMke putra vacharAjajIkoM mAMDava gar3hake loka gela vachA kahate 2 lokoMmeM golachA kahalAne lage, tIsare veTe vuccA sAha inakI zantAna vuccA kahalAye 4 veTA pAsUnI Ahar3a nagara maiM rAjA candrasenane inhoMko sarakArI jravArAhata kharIdane para jhaMvarI kAyama Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 31 kiyA ekadina eka paradezI zrImAla jhaMvarI rAjAke pAsa hIrA vecaneko yA rAjAko dikhalAyA rAjAne zahara ke saba jhaMvariyoMkoM dikhalAyA jhaMvariyoMne usa hIre kI bar3I tArIpha karI, jisake pIche rAjAneM apaNe jhaMvarI pAsUjIko hIrA dikhalAyA pAsUnI bole yadyapi hIrA baDA kImatI hai parantu isameM eka aiva hai, taba rAjAne pUchA vaha kaunasI pAsUjI bole, jisake ghara maiM yaha hIrA rahatA hai usakI strI mara jAtI hai, taba rAjAneM zrImAla jhaMvarIkoM bulA kara pUchA, hamAre jhaMvarI pAsUjI isa hIre maiM aisI eba batalAte haiM, usane apanA kAna pakar3A, aura kahane lagA maiMneM hajAroM nAMmI jhaMvarI dekhe haiM, parantu pAsUnIkI bar3hAI karaNekI jubAnako himmata nahIM hai, sacca hai, maiMne do vyAha kie donoM maragaI, taba isa hIreko eba dAra samajha becane AyA hUM, pIche tIsarA vyAha karUMgA, tatra rAjAneM, satya pArakha jAMNake pArakha padavI, pAsUjIkoM, pradAna karI, pAsUjIkoM lAkha rupayA sAliyAnA deNA, usa dina rAjAneM, kabUla karA, pAsUjI usa hIre kI lakSa rupayA kImata dekara zrIRSabha deva bhagavAna ke mastaka para lagAneko tilaka vaNAkara car3hA diyA, inakI zantAnavAle pArakha kaha lAe, pAMcamA putra senahattha lADakA nAma ( gaddAsA ) thA, usakI zantAna, gaddahiyA kahalAI, kharahatthajIke cauthe beTe AsapAlajI, inhoMke AsANI tathA ostavAla do lar3akoMseM gotra hue / (bhaiMsA zAhane gujarAtiyoMkI laGga khulAI ) bhaiMsA sAhake pAsa, kharahastha rAjAneM, jo yavanoMseM, dhana be giNatIkA chInA thA, vo jyAdaha, inhoMkehI pAsa rahA, inhoMkI mAtA lakSmIbAI, satrujayakI yAtrAkoM bar3e mahotsavaseM calI, jagaha 2 ratha mahotsava, saMghakoM bhojana, dharmazAlA, jIrNoddhAra, yAcakoMkoM dAna dete calI, pATaNanagra pohacate dhana pAsa maiM thor3A rahA, taba apane gumAstoMko bheja vahAMke bar3e vyApArI nAmI cAroMkoM bulAyA, usameM gardabhasAha mukhya thA, taba unoMse lakSmIbAIne kahA, maiM kro sonaiye cAhie haiM, so hamArI huNDI mAMDavagaDhakI lekara ke do, tatra vyApArI bole, tuma kauna ho, kyA jAti, kisa jagaha rahate ho, hama pichAnate nahIM, taba lakSmIbAIne kahA, merA putra kahIM chipA nahIM hai, maiseMkI mAtA 1 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. haM , aisA suNakara gaddhAsAha haMsakara bolA, bhaiMsA to hamAre pakhAla pANIkI lAtA hai, aisI hasIkara cale gaye, parantu deNA kabUla nahIM karA, taba mAtAneM savAra bhaiMsesAhake pAsa bheje, aura saba samAcAra likha bheje, taba bhaiMsAsAha agaNita dhana lekara, pATaNa pahuMcA, aura gumAstoMko bheja, gujarAta desamaiM, jagaha 2 tela kharIda karavA liyA, aura pATaNamaiM, una vyApAriyoMseM, tela muddatapara, leNekA vAdA kiyA, lakSa mohare dedI, aba pATaNake vyApArIne gAmoMmaiM gumAste bheme, tela kharIdaNe, lekina kahIM tela milA nahIM, Akhira ko tela deNekA vAdA, A pahu~cA, aba pATaNake saba vyApArI, ikaThe hokara lakSmIbAIke, caraNoMmeM A gire, aura kahaNe lage, he mAtA, hamArI lajjA rakkho, taba bhaiMsA sAha bolA, rAjasabhAmaiM calakara tuma saba loga, laMga khola do, aura Ainde kabhI dulaMgI dhotI nahIM bAMdho to, tela leNekI mAphI dUMgA, unhoMne vaisAhI karA, tabaseM gujarAtavAle do laMgA nahIM rakhate haiM bAkI gAMmavAloMseM, taila lelekara jamInapara girANA zurU karAyA, telakI nadI jyo pravAha calAyA, Akhira gujarAtake vyApAriyoMne hAtha jor3a, mAphI mAMgI, taba nizANIke lie saboMkI laGga khulAdI, aura bhaiMseko pADA kahaNA kabUla karAyA bhaiMsesAhake kahaNese apaNe nAmakA sikkAse lahattha ( gaddAsAha ) ne chamAse sonekA gadiyANA banAkara dIna hIna kaMgAloMko bAMTA, taba pATaNake rAjAne bhaiMsAsAhakoM bulAkara mAna pratiSThA baDhAkara rUpArela viruda diyA, yAne rUpArela zakunacir3I prazanna hokara, jaba zakuna detI hai to, navaniddha siddha kara detI hai, sambat 1627 maiM sajaya para zrIjina candrasUriHkharatarAcAryake upadezase, 18 gotra aura bhAI hokara, gacha kharatarase pratibodha pAye, jinakharahattha rAThor3akI sAkhA, itanI phailI, sage bhAiyoMkA kucha kSAta to pahile likhA hai, bAkI kAnaphareMsakI riporTamaiM aura bhI gotra golachA pArakhoMke sage bhAI likhe haiM sAbasukhA 1 golachA 2 pArakha 3 pArakhoMse AsANI 4 paitIsA 5 coraveDiyA 6 vuccA 7 camma 8 nAvariyA 9 gaddAhayA 10 phakiriyA 11 kuMbhaTiyA 12 siyAla 13 sacopA 14 sAhila 15 ghaMTeliyA 16 kAkar3A 17 sIghar3a 18 saMkhavAlecA 19 kurakacipA 20 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI . 33 sAva sukhoMse gulaguliyA 21 gUgaliyA 22 bhaTanerA 23 caudharI 24' coraDiyoMmeMseM 24 phera nikale ye saba gotra rAThor3a kharahatthake 48 gotra sage bhAI gacchamUla kharatara 50 mA ostavAla pArakhoMse ye saba jaina kAnaphareMsakI riporTaseM milAke zrIjIke kArakhAnese milAke likhe haiM 18 tIrtha bhAI kAMkariyA 1 selhota 2 bhaTAkiyA 3 bUbakiyA 4 khUtar3A 5 nAreliyA 6 sindUriyA 7 muMdhaDA 8 nIvANiyA 9 bAvela 10 kAkaDA 11 phokaTiyA 12 ityAdi ina saboMkA mUlagaccha kharatara hai| . . ... (bhaNasAlI 2 caMDAliyA bhUrA vaddhANI) - lodravapura paTTaNa jo ki jesalameraseM 5 kosa hai uhAMkA rAjA yaduvaMzI dhArAjI, bhATI unake putra sagara, sagarake zrIdhara, rAjadhara do putra the sagara yuvarAja padamaiM thA sambat 1196 yugapradhAna zrIjina dattasUriHlodrava pattana pAsa vikramapura pattanamaiM the sagara yugarAjakI mAtAko brahma rAkSasa lagA huA thA, so agama bAta kahadetI, veda par3hatI, sandhyA tarpaNa karatI, pavitratA maiM magna kaI dinoM bhojana nahIM karatI, aura jaba khANe baiThatI to maNa aMdAjake khA jAtI taba rAjAne aneka maMtravAdiyoMko bulAyA magara vo maMtra maMtravAdIkA vigara par3he rANI Apa par3ha detI, Akhira rAjAne jinadattasUriH jIkI prazaMsA sunI taba rAjA Apa sanmukha gayA, aura lodravapura maiM gurUkoM lAyA gurUkoM dekhate hI brahma rAkSasa bolA, he prabhU Apake sanmukha aba maiM lAcAra hUM , kAraNa ApakI yoga vidyAko maiM nahIM pahuMcatA Apake saba devatA dAsa haiM, gurUneM kahA, Aja pIche dhIrAke kuTumbako kabhI satAyA mata, taba brahma rAkSasa bolA hai gurU isa rAjAkA maiM kathA vyAsa thA, eka dina aisI huI ke isa rAjAne devIkI stuti karI, aura maiMne viSNu sato guNI rAmacandrakI prazaMsA karI, rAjAne mAnI nahIM, taba maiMne kahA hai rAjA madirA mAMsa caDhANA, jagadambA nAma dharANevAlI, apane putravat bhaiMse bakareko mArake bhoga lagANevAlI, jagatakI mAtA 1 dhIrAjI osavAla ho gaye isa liye bhATI rAjAke kurzI nAmemeM inoMkA nAma nahIM likhA gayA hai| ....... Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 mahAjanavaMza muktAvalI kaise ho sakatI hai, itanA suNatehI rAjAneM krodhAtura hokara mujhe maravA DAlA, maiM dayAke paraNAmaseM, marakara, vyantara nikAyamaiM bramha rAkSasa huA, pUrva bhavake vairase maiM, isake kulakA nAsa kara DAlatA, lekina Apa samartha yogI ho, aisA kaha kara rAjA dhIrakoM kahaNe lagA, are duSTa tUM, devIkoM, jIvoMko mArakara madirA mAMsa caDhAtA, aura khAtA huA naraka jAyagA, agara svargamokSakI cAha rakhatA hai to, zrI jina datta sUriHdharmakI jahAna hai, inhoMkA kahA dharma dhAraNa kara, so tere kuTumbakA donoM bhava kalyANa hogA, aisA kaha kara, rAjAke gaDhakA mUla darvAnA uttara thA, so pUrvamaiM sthApana kara, gurUse samyakta grahaNa kara, brahmarAkSasa. rANIkA aGga choDa diyA, apanI nikAyamaiM calA gayA, aisA camatkAra dekha rAjAne apane sahakuTumba jaina dharma aGgIkAra karA, bhaMDasAlamaiM vAsakSepa kiyA isa vAste bhaNasAlI gotra, murUne sthApana karA, baddhAjI bhaNasAlIkI zantAna baddhANI kahalAye, therUzAha nAmakA bhaNasAlI vikrama sambat solasayamaiM huA, vo lodravapuramaiM ghIkA rujagAra karatA thA, usavakta rUpasiyAM gAMmakI striyeM isakoM nitya ghI lAkara becA karatI thI, eka dina pichalI rAtakoM, bahutasI striyAM ghIke ghar3e le, gAMmaseM nikalI, inhoMmeM eka strI, arAI ( iDhAMNI ) bhUlagaI, rastamaiM usameM eka harIbelakoM maror3ake, arAI vaNAlI, lodravapura pahuMcI, isake ghar3ekA ghI tolate 2 anta nahiM AyA, taba thirUne bicArA, 15 serakA ghar3A, isameM 30 sera ghI to nikala cukA, aura phira bhI isameM ghI itanAhI bharA hai, agrima buddhi vANiyAM isa nyAyaseM vo arAI, usane nIcese nikAla kara, dukAnake andara pheMkadI saboMkA ghI leke, arAI bAlIko, dUNe dAma diye, taba vo vicAraNe lagI, Aja thirU bhUla gayA hai, taba pIche bolI arAI to de ghar3A kaise le jAUM, isane koDA lA, jo jesalameramaiM vaNatA hai vo nikAlake usako de diyA, taba vo strI bahutahI khuzI hogaI AjamaiM to rUpArela leke AithI, vo saba calI gaI avathirU sAhaneM jo apane pAsa dravya thA, usake nIce, vo arAI dharI, jitanA dravya nikAle, utanAhI andara, taba, zrI jinasiMhasUriH AcAryaseM ye saba bAta kahI gurUneM kahA sukRtArtha saMca, taba Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI thirUneM dhIra rAjAkA karAyA huA sahasra phaNA pArzvanAthake mandirakA nirNoddhAra karAyA, jJAna bhaNDAra karAyA, isa taraha kor3oM rupaye lagAye, navaratnoMke jina biMba bharavAye saMgha bhakti bahuta karI sambat solAsayavayAsImaiM sajejayakA saMgha nikAlA zrI jinarAjasUriH pramukha kaI AcArya saMgamaiM the, samaya sundara upAdhyAyaneM inhoMkehI saMghamaiM sajaya rAsa vaNAyA thA, isa vaMzavAle jesalameramaiM sulatAna candajI kacchAvA bar3e akalake pUre sAyara puruSa hogaye haiM, uhAM bhaNasAlI kachAvA bajate haiM, jodhapuramaiM bhaNasAlI saba jAtake caudharI haiM, bAdasAha akabbarane therUsAhako dillI bulAkara bar3A kuraba baDhAyA, therU sAhane, naba hAthI, pAMcasaya ghor3e najara kie, taba bAdasAhane, rAyajAdA kI padavI pradAna karI, inhoMkI zantAnake rAya bhaNasAlI kahalAye, AgaremaiM baDA jinamandira thirU sAhane karAyA, so aba bhI vidyamAna hai jodhapurake bhaNasAlI, nau varSataka apaNe putroMkI, coTI nahIM rakhate haiM, dAdA gurUke dIkSita cele baNA dete haiM, borI dAsota bhaNasAlI byAha bhojakoMse karAte haiM, brAhmaNoMkoM, hIjaDoko, byAhamaiM nahIM bulAte haiM / . (bhaNasAlI solaMkhI 2) AbhUgaDhakA solaMkhI rAjA Abhar3ade, ( vaha Abhora nAma kahAtA hai ) isake putra jItA nahI aneka devI devatA manAye, lekina putra nahIM jItA taba sambat 1168 maiM zrIjina ballabhasUriH mahArAja, vicarate 2 padhAre, taba rAjAne, gurUseM binatI karI, he gurU mahArAja, mere jo zantAna hotA hai, vo mara jAtA hai, koI yatna karaNA cAhiye, gurUneM kahA, jo tuma jainadharma dhAraNa karo to, mRtavatsA doSa miTa jAtA hai, taba rAjA rANI donoMne kabUla karA gurUmahArAjaneM kahA, tere sAtarANiyoMke, aba sAta putra hoyageM, so jIte rahaigai, rAjA rANI donoMne usI dinaseM gurUseM, bhaMDasAla maiM vAsakSepa liyA, isa lie bhaNasAlI gotra thApana karA, sAtoMke sAta putra huA, inhoMkI AbhUsAkha prasiddha bhaI, ina bhaNasAliyoMne, jaba aMbar3anAmakA aNahila pattanakA, aura gacchakA zrAvaka mulatAna siMghadezake nagaramaiM javAharAta kharIdane gayA thA, usa vakta zrIjina dattasUriH uhAM padhAre, taba sajAdIvAna seTha, sAmaMta Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 mahAjanavaMza muktAvalI saba loka, sanmukha Akara, vAje gAje bar3I dhUmaseM, nagara maiM lAye, kyoMki yahAM gurU mahArAjaneM, dIvAnake lar3akekoM, sAMpa kATe mRtaka tulyako jilAyA thA, isa lie rAjA prajA saba gurU mahArAjake, sevaka the, usa vakta ye mahimA vo gujarAtI ambar3a dekha kara, gacchake dveSa, IrSyA agniseM dagdha hogayA, taba gurUkoM kahane lagA, ApakA camatkAra aura tyAga vairAgya jaba maiM saphala jAnU~gA, isa tarahake ucchavaseM, jo Apa aNahila pATaNa maiM padhAre to, tatra gurUneM usake vacanaseM irSyA jANake, jabAba diyA, hama paTTaNa maiM isa tarahake ucchavaseM AveMge, usa vakhata, tUM karmagati se nirdhana hokara, tela lUMNa vecatA, hamAre sanmukha AvegA, pIche, kaI araseke gurU uhAM padhAre usa samaya pATaNa maiM, zrIjina dattasUriH ke, tInasaya zrAvaga vasateM the, bar3I dhUma dhAma ucchavase sAmelA huA, akasmAt dalidra rUpa, cIMdhar3a, telalUMNa vecaNe, gAmoM maiM, jAtA thA, dhana satra jAtA rahA, aisA ambar3a sAmane milA, gurUnaiM, pahicAna kara kahA, he ambar3a, mulatAna mile the, pahicAnate ho, lajjita hoke, gurUke caraNo maiM girA aura mana maiM dveSa lAyA ke, inhoMke kahane se maiM nirdhana ho gayA, matanA inhoMkI mahimA, yahAM bar3he, taba kapaTaseM jina datta sUriH kA, zrAvaka vaNagayA, gurUkA dharma vyAkhyAna suNA kare, eka vakta gurU mahArAjake, telekA pAraNA thA, isaneM bhaktiseM, sAdhuoMko, baharaneM bulAye, taba mizrIkA jala jahara milA huA, bahirA kara bolA, ye jala gurU mahArAjake yogya, nirdoSa hai, maineM pAraNeke vAste mere baNAyA thA, sAdhuoMneM gurU mahArAjakoM diyA, gurUne pAraNe maiM pI liyA, pIche mAlUma huA ke, isameM viSa hai usavakta bhaNasAlI zrAvaka AbhUsAkhavAlA, paccakhANa karaNe AyA ta gurUneM kahA mujheM jahara hogayA ha itanA sunatehI vo zrAvaka apanI UMTanI ( sAMDa ) bahuta zIghra gAmanI para savAra hokara bhUkhApyAsA nikalA viSApahAriNI mudrikA lekara pIchA AyA, AcArya mahArAjake vamana para vamana aura behosI, vadana kAlA, aura hAthoMmeM aiMThaNa, calaNe laga rahA hai, hajAroM manuSya ikaThThe hue, 1 pahara maiM pIchA Akara, usako prAsukajala maiM, DAla kara, sAdhuoMne diyA, tatkAla, sarva upadrava, zAnta ho gaye, ye bAta phailate ? Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalI rAjAke pAsa pahuMcI, tatkAla, ambar3akoM bulavAkara rAjAneM, kabUla karavA liyA, rAjAne prANa leNe kI sanA maiM, cauraMgA karaNekA hukma diyA, taba jina dattasUriHne sAdhuoMkoM, rAjasabhA maiM bhejakara, ye hukma banda karavAyA, rAjAne desoTA diyA, jahAM 2 jAvai, uhAM hatyArA kahake koI isakoM batalAveM nahIM Akhira gurU para dveSa bhAva rakhanA 2 adhama marake vyantara huA, aba bairAnasaMbaMdhaseM, gurUkA chala dekhane lagA, akasmAt gurUkA, oghA AsaNaseM dUra haTA, tatkAla yo vyantara leke, utpAta karatA- gurUkoM unmatta baNA diyA, gurU apane hosa maiM hoya to, anya deva bhI yAda karate hI hAjira hoya, usa vakta vIra aura jogaNiyAM saba uttara dizA maiM koI vyantaroMke paraspara yuddha hotA thA uhAM cale gaye the, bhavitavyatA jaba AtI hai taba susama cakravartI tathA bhagavAna bIrake aneka deva sevA karate bhI kaI maraNAnta kaSTa bhogaNA par3A thA aura usavakta usa duSTa vyantaraneM pUrA chala pAyA tabhI ye kArya kiyA usa samaya saba kharatara saMghaneM balidAna maMtrAdika kiyA, taba vyantara pratyakSa ho bolA, jo usa samaya jaharakA pratikAra karanevAlA bhaNasAlI apane:saba gotrako, mere bali kare to, maiM oghA deke, zrI jina dattasUriHkoM, nija sattAmeM, kara detA hUM, itanA suNate hI bhaNasAlI murubhaktise gotrakA, utArA karAyA, nyantarane oghAdeke - - jina dattasUriHkoM, chor3a diyA, bhaNasAlIke saba kuTumbako, mAraNe nimitta, jo vyantara udyata hotA thA, tatkAla zrI jina dattasUrine, usa vyantarakoM yoga vidyAseM, sthambhana kara diyA, saba bhaNasAlIke baccoMpara oghA pherate hI, saba sAvadhAna ho gaye, aisA acaraja dekha, rAjApramAneM, dhanya 2 bhaNasAlI tuhmArI . gurUbhakti, jo tumaneM, sArA kuTumba, gurUke nimitta, arpaNa karA tuma khara ( karar3A ) ho, tabase solaMkhI bhaNasAlI kharA bhaNasAlI kahalAye, inhoMkA parivAra bar3I mAravAr3a gujarAta meM basatA hai rAya bhaNasAlIseM caMDAliyA nakha pragaTa huA, kachabA huA, bhUrejIkI zantAna bhaNasAlI, bhUrA kahalAye, kaI pUgalaseM uThe vaha bhaNasAlI pUgaliyA kahalAte haiM, mUla gaccha inhoMkA .. kharatara hai| Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI (lUMkar3a gotra ) khetA nAmakA mahezvarI vAhetI jisake do putra lAlA, 1 bhImA 2 ye donoM nabAba lodI rustama khAMke khajAnekA kAma karate the, jisamaiM inhoMne koDoMkA mAla, apane mahezvarI brAhmaNoMkoM, vAMTadiyA, sambat 1588 vikramake kisIne cugalI khAI, nabAbaneM, ahamadAbAda maiM, ina donoMkoM kaida karadiyA, eka dina, pahare dAroMkI najara bacAkara ye donoM bhage, so goDha vAr3a ilAke maiM, Aye, pichAr3I inhoMko pakar3aneko, ghor3e car3he, taba tapAgacchake jatIne inhoMse karAra kiyA, hama tumheM chipAyaleM, magara jainI zrAvaka honA par3egA, inhoMne kabUla kara, sipAhI loka DhUMDhake cale maye. inhoMne prANa bacaNeseM, jaina dharma aMgIkAra karA, vAda, jodhapura, phalodI, gAmoMmeM, AneseM, lukaNeseM lUMkaDa kahalAye, mUla gaccha tapA) (AyariyA lUNAvata gotra ) siMdhu dezamaiM eka hajAra gAMmake bhATI rAjapUta rAjA abhayasiMha rAjya karatA thA, sambat 1198 maiM zrIjinadatta sUriH vicarate 2 banamaiM utare the, rAjA abhayasiMha sikArakoM nikalA, usa samaya jinadatta sUriH kA, eka sAdhU , gocarIke vAste sAmane AyA, usako dekhate hI, rAjA bolA, muNDa amaMgala hai, aise rAjAke vacana suna eka kSatrIne golI mArI, vaha golI sAdhUke . lagakara gulAbakA phUla hokara girapar3I, rAjA ghoDeseM utarakara sAdhUke caraNoMmaiM girapar3A, sAdhUse mAphI mAMgI, taba vo sAdhU. samatAse bolA, he rAjendra, hamAre gurU AcArya vanamaiM utare haiM, ye sarva mahimA unoMkI hai, tUM unoMkA darzana kara, taba rAjA banamaiM gayA, gurUkoM namaskAra karA, taba gurUneM dharmaH lAbha kahA, aura rAjAkoM dharmopadeza dete. kahane lage, he rAjA, jIvoMkoM mAraNA hai isakA phala durgati hai, jisameM bhI, kSatrIyoMko cAhiye ki, nirAparAdhI jIvoMkoM kabhI haNe nahIM, Sadarzanako, bekAraNa santAnA ye rAjapU. toMkA dharma nahIM, jaisA isa samaya Apa karake Aye ho, jaina saMghakI rakSA karaNevAlI sAzanadevIneM, usa muniH kI rakSA karI, aura golIkA phUla kara dikhalAyA, ye vacana sunate hI rAjA, Azcarya maiM rahA, ina. mahApuruSakoMmeM Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI . 39 kara AyA hUM, isa bAtakI khabara yahAM baiThehI hogaI, ye koI mahApuruSa hai, gurU bole he rAjA sAzanadevI mujhakoM kahagaI, itanamaiM sIMdhU nadIkA tophAna uThA so pANIkA pUra aisA AtA dIkharahA hai ki mAno pRthvIkoM jala jalAkAra kara sarva vahA kara le jAyagA rAjA bolA, he gurU Apa zIghra rakSA karo merI sarva prajA hajAra grAmake lAkhoM kI vastI kI, bhavitavyatA AgaI, gurUneM. kahA, he rAjA tumhAre saba bhATI rAjapUta, jo ki hanAra gAvoMmaiM basate haiM, mere zrAvaka ho jAveM to, saboMkI rakSA ho sakatI hai, rAjAne kahA he parama gurU, saba mahAjana hokara, Apake dAsa raheMge, magara zIghra 3 rAjA to ghabar3Akara usa dariyAvake vegakoM nahIM dekhaNekI sAmarthAseM, girake bolatA hai, he gurU muniH para mere rAjapUtaneM, bekAraNa golI mArI, mApha 2 rakSa 2 karatA hai taba gurU bole, AyarahyA, he rAjA, Aya rahyA, uThake dekha rAjA uThake dekhatA hai, to, dariyAva, pIchA jA rahA hai, taba rAjAne usI samaya, baDI dhUmaseM, vAnA gAjA aura apanI prajAsahita gurUkoM, sahara maiM padharAyA, aura daza hajAra bhATI rAjapUtoMke saMga, jainI huA, gurUne AyariyA, gotra thApana kiyA isa rAjAke sataramI pIDhI lUNAsAha huA, isakI santAna lUNAvata kahalAye lUNA jesalamera paragaNe maiM AyA, marudhara maiM kAla par3A dekha jagaha 2 satrukAra, deNA zurU karavAyA, pIche sajayakA saMgha nikAlA, kolU gAmamaiM, kAbelI khoDiyAra, harakhUkoM, luNAvata pUjaNe lage, ye loga bahuta varasoM taka, bahalave gAMmamaiM vasate rahai pIche jesalamera maiM, isa taraha AyariyA lUNAvatoMkA baMsa vistAra huA, mAravAr3amaiM phaila gayA mUla gaccha kharatara hai, .. (bahuphaNA, bApaNA, ). - dhArA nagarIkA rAjA pRthvIdhara pamAra rAjapUta isakI solamI pIr3hI maiM / jovana aura saccU isa nAmake do nara ratna utpanna hue, kisI kAraNa isa, dhArA nagarako choDa jAlora gar3hakoM phataha kara, apanA rAjya kara sukhaseM rahane lage, taba Ageke jo jAloragar3hake rAjA the, unhoMne kannojake rAThor3oMkI, sahAyatA lekara, jAloragaDhaM para car3hAI kI, baDA ghoreyuddha huA, eka bhI hAre nahIM, taba ina do bhAiyoMneM, apane dilajamIke AdamI mulkoM Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dete haiM, taba yo tA pUrvaka, patra likhA, banA, zatrujaya kA vidhI pUrvaka, mahAjanavaMza muktAvalI maiM bheje, taba gujarAta maiM, zrIjinavallabha sUriHko, camatkArI puruSa jAnake, saba hakIkata kaha sunAI, taba gurUne kahA, jAvo tuma tumhAre rAnAse pUcho, jo agara jainadharma aMgIkAra karake mahAjana baNoto, hama zatrunaya karAdete haiM, taba vo, subhaTa, zIghra gatiseM jAkara, rAjAkoM khabara dI, rAjA donoM bhAiyoMneM, namratA pUrvaka, patra likhA, vaha puruSa patra lekara, uhAM pahuMcA tatra zrIjina vallabhasUriHne, bahuphaNA, pArzvanAtha, zatrujaya kara maMtra diyA, aura saba vidhi batalAI, vaha puruSaneM jovana saccU rAjAkoM vidhI pUrvaka, maMtra diyA, vaha ekAgra manase sAr3he bAraha hajAra japa karake, kahI vidhIse, ghor3e asavAra hokara saba senyA. maiM jA khar3e rahai, inhoMko AyA dekha zatruloka mAra 2 karate daur3e inhoMne sabake zastra chIna liye, saboMko jIta liye taba sabane hAtha jor3a mAphI mAMgI, ye tArIpha suNa, jayacanda rAThaur3ane ina donoMko, satkAra sanmAnaseM bulAyA, saba hakIkata pUchI, inhoMne gurU mahArAjakI siddhI batalAI, taba rAjAneM apane sAmanta vaNAkara, mulka paTTA inAyata kara, apane deza jAnekI AjJA dI, pIche Ate gurUkI talAza karate, khabara pAI ke, zrIjina vallabha sUriHjI, svargavAsa ho gaye, aura zrInina dattasUriHbhI, bar3e jAgatI jota unhoMke paTTa prabhAkara hai, taba donoM bhAI, jina dattasUriHjIke, caraNoM meM gire, aura bole Aja hamAro vApanA, hamArI rakSA aba koNa karegA, gurUneM kahA, tuma jinadharma aMgIkAra karo to, gurU svargavAsI sadA tuhmArI sahAyatA kareMge, inhoMne zrIjina dattasUriHjIseM jinadharmakA tatva samajhake, zrIjinadharmakA samyaktva yukta bAraha vrata liyA, gurUne bahuphaNApArzvanAthake maMtraseM siddhI pAI isavAste bahuphaNA gotra unhoMne kahA bApanA isavAste. dUsarA isa gotrakA nAma vApanA bhI prasiddha huA ratna prabhasUriHne jo aThAraha gotroMmaiM bAphaNA gotra baNAyA thA, vaha alaga hai, lekina '' vaha bhI pamAra vaMzI the, isavAste vebhI caityavAsI apaNe gacchakoM jANa kara, zrIjina dattasUriHjIke zrAvaka ho gaye jobana saccake 37 putra hue, una maiMseM sAMvatajI nAmake jobana rAjAke putra rAjA ajaya pAlake Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 41 pote, pRthvI rAjake senApatI hue, inhoMke musalamInoMkI senyAseM, 6 vakhata saMgrAma huA 6 vakhatahI kAbulake bAdazAhakoM pakar3ake cUr3iyAM, laMhagA oDhaNA, paharAke, bajAra maiM ghumAyA, aise mahAyoddhAkoM dekha, pRthvI rAjajIneM, yuddha maiM nAhaTA isa nAMmaseM hI, pukAraNe lage, loka saba nAhaTA 2 kahaNe lage, isa taraha phataha purake navAbaneM, rAyajAdA padavI eka putrakoM dI, vo rAyajAdA gotra huA, isa taraha, 37 gotra bahuphaNoMseM nikale 1 bApanA 2 nAhaTA 3 rAyajAdA 4 ghula ghArevAr3a 6 huMDiyA 7 jAMgar3A 8 somaliyA 9 vAhaMtiyA 10 vasAha 99 mIThar3iyA 12 vAghamAra 13 AbhU 14 dhattariyA 15 magadiyA 16 paTavA 17 nAnagANI 18 kroTA 19 khokhA 20 sonI 21 maroTiyA 22 samUliyA 23 dhAMdhala 24 dasorA 25 bhUAtA 26 kalarohI 27 sAhalA 28 tosAliyA 29 mUMgaravAla 30 makala bAla 31 saMbhUAtA 32 koTecA 33 nAhausarA 34 mahAjaniyA 35 DUMgarecA, 36 kutreriyA 27 kUceriyA ' ye aneka kAraNoseM zAkhA phaTI hai, mUla gaccha sabakA kharatara hai, gurUkA varadAna thA, tuma dhana paravAraseM badhoge / ( ratana purA kaTAriyA jalavANI ) vikrama sambat 1021 sonagarA cauhANa, rAjapUta ratana siMhaneM ratanapura nagara basAyA, jisake pAMcamI gaddI saM. 1981 maiM akSatIjakoM, dhana pAla rAjA takhata baiThA, eka dina zikAra karane rAjA jaMgala maiM gayA, ghor3A ulaTA sikhalAyA huA thA, thAMmaNeMkoM jyoM jyoM rAjAne lagAma kheMcI, tyoM tyoM ghor3A cophAle hotA rahA, taba rAjAneM lagAma DhIlI karI, taba ghoDA Thahara gayA zikAra hAtha nahIM lagaNeMseM pIchA ghirA, rAste meM eka talAva najara AyA, uhAM darakhatakI chAMha maiM ghor3ekoM bAMdhake Apa so rahA, itane maiM eka sarpa nikalake, 1 paTavA bAdaramala 2 jorAvaramala 3 maganIrAma 4 vagairaha bar3e dAnezvarI zrImanta 5 bhAI bhaye satruMjayakA saMgha nikAlA 18 lAkha rupayA kharacavAkI sAta kSetroM meM kroDoM rupaye inhoMne lagAye inhoMkI santAna udayapura jesalamera koTA ratalAma vagairaha zaharoM meM basateM haiM harSa sUriHkA sUrata maiM maheMdra sUriH kA maMDovara maiM jinhoMne pATa mahotsava karA inhoMkI udAratA likhanekI kalame maiM tAkata nahIM isa jamAne maiM aise dAtA durlabha hogaye aise 2 kAma kare / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 mahAjanavaMza muktAvalI rAjAkoM kATa khAyA, rAjA thor3I deraseM behoza hogayA, Ayuke prabala yogaseM, zrIjina datta sUriHAcArya usa rasteseM bihAra karate cale Ae. rAja lakSaNa aGgamaiM dekha, tatkAla oghese pAsa karA, rAjA nirviSa ho kara tatkAla baiThA huA, Age gurUkoM dekha, caraNoMmeM gira par3A, gurUneM dharma lAbha diyA, rAjAneM bar3I dhUmaseM gurUko apane nagara maiM, padharAye, rAjA, apane prANa deNeke badalemeM, gurUko rAjyabheTa karaNe lagA, taba gurUneM kahA, he rAjendra hamane yAvajjIva dhana kaMcanakA tyAga kiyA hai, hama rAjyakA kyA kareM rAjAneM kahA ApakA badalA kaise utare, gurUneM kahA, tuma jainadharma grahaNa karake, hamAre zrAvaka vaNo, hamArA badalA utara jAyagA, taba gurUko caumAse. rakhA, aura dharmakA svarUpa samajhakara, bar3e harSase samyakta yukta bAraha vrata grahaNa kare, ratanasiMhakA ratanapurA gotra gurUne thApana karA, inhoMke vaMza maiM jhAMjhaNasiMha bar3A pratApI nara utpanna huA, jisakoM dillIke bAdazAhaneM apanA mantrI banAyA, jhAMjhaNAsiMhaneM prajAko bahuta sukha diyA, isavAste saba hinda maiM usake neka nAmIkA sitArA camakane lagA, eka samaya bAdazAhake hukmaseM sajayakA saMgha nikAlA, uhAM paTTaNIsAha abIra candaneM AratI utAraNekI, bolI karI, jhAMjhaNa siMhane bANaveM lAkha rupaye mAlava dezake inAre kI AmadAnI dekara prabhUkI AratI utArI, inhoMke dUsare bhAI pethaDasAhaneM, satrujaya giranAra para dhvajA caDhAI, raste maiM dharma punya karate pIchA Ake, sulatAnaseM, salAma karI, eka dina kisI cugalane, bAdazAhaseM cugalI kara dI, karoDoM rupaye sarakArI khajAneke punyArthaH . maiM lagAne sAbita kara diye, bAdazAhane gussemaiM Akara, jhAMjhaNa, siMhako pakar3aneko yoddhokoM bhene, taba jhAMjhaNa kaTArI lekara khar3A ho gayA, yoddhe bhage, bAdazAhaseM araja karI taba bAdazAha ApaH hI Akara bole, are kaTAriyA, saca kaha ki, sarakArI kor3oM rupaye tene khAye, jhAMjhaNa bolA, eka paisA bhI behakakA mujhe khANA harAma hai, hAM alabata, hajUrake mAlaseM, khudAkI baMdagI aura khairAyata, jarUra karI gaI, anna jisakA punya hai, dharma dalAlI, mujhako milegI, hajUrakA nAma juga jAhira thA, Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 43 usakoM gulAmaneM, khudAtaka pahuMcA diyA, ye bAta suNa kara bAdazAha khuza ho gayA, aura sAtoM gune mApha kara diye, darabAra maiM, kaTArI, rakhaNekA hukma diyA, aura pharamAyA he neka nAma, jo kucha nAma, aura jo kucha tereseM sakhA* vata, karI jAya so kara, isa tarahaseM, kaTAriyA sAkha bhaI, bAda kaI pIr3hI inhoM. kI zantAna, mAMDavagar3ha maiM jAvasI, kisI kazUra vaza musalmAnoMne kaTAriyoMke . saba gotravAloMko, mAMDavagar3ha maiM kaida kiyA, 22 hajAra rupaye daNDa kiyA, taba kharatara bhaTTAraka gacchake jatI jagarUpajIneM, musalmAnoMko camatkAra dikha-... lAkara, daNDa nahIM lagaNe diyA, eka ratanapurA balAI ( DheDha ) lokoMkoM rupaye detA letA vaha balAI kahalAye, isa tarahaseM ratanapurA maiM 24 jAta cauhAgoMkI mahAjana bhaye, hAr3A 1 devaDA 2 sonagarA 3 mAlaDIcA 4 kuMdaNecA 5 beDA 6 vAlota 7 cIvA, 8 kAMca 9 khIcI 10 bihala 11 seMbhaTA 12 melabAla 13 vAlIcA 14 mAlhaNa 15 pAvecA 16 kAMvalecA 17 rApar3iyA 18 dudaNeca 19 nAharA 20 IbarA 21 rAkasiyA 22 vAgheTA 23 sAMcorA 24 ina 24 jAtameMse 10 sAkhamahAjana prasiddha hue ratanapurose, ratanapurA 1 kaTAriyA 2 koTevA 3 narANagotA 4 sApadrAha 5 bhalANiyA 6 sAbhariyA 7 rAmasenyA 8 balAI 9 voharA 1* ina savoMkA mUla gaccha kharatara hai| DAgA mAlU bhAmU pArakha choriyaa| . ratanapurake rAjAke divAna mAlhadenI rAThI tathA bhAmUjI khajAnacI jAtake rAThI tathA rAThI vallAsAha ye rAjAkI phonake modI the. jisa samaya rAjA ratanasiMhakoM jina dattasUriHjIne sAMpa kATe hueko bacAyA, taba camatkArI mahApuruSa jANa mAlhadejIke baDe putrakoM, aauMgakI bimArI bahuta sakhta hogaI thI, so kisI vidhaseM ilAja nahIM huA, taba zrIninadatta sUrinIseM kahI, mahArAja bole ratanapurake jAta rAThI mahezvarI jainadharma aMgIkAra kareM to, meM tere putrakoM, bacAnekA udyoga karUM, saba rAThI ratanapurAke, bAsindoMne ye bAta kabUla kI, kAraNa eka te| mAlhadenI divAna sabake bharaNa poSaNa karanevAle, va dusare aise camatkAroMkI. Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI mahimA, dusarA aisA sansArameM koNa hogA, jisameM ApadA nahIM AtI hai, tatra apane kuTumbake rakSAkAraNa jANake, saba rAThI milake, pAlakhImaiM DAlake putrakoM lAye, saboMne kahA, ApakI zantAnake hamArI zantAna sadAke vAste, AbhArI rahegeM, kisI tarahase ye kuladIpaka, rUpade, acchA ho jAya, gurUne yogaNiyoMko bulAyA, aura kahA, isako tuma sAvadhAna karo, jogaNiyoMne kahA hamArI AjJA kAraNiyAM, vIMjheMviNajArekI sAta lar3akiyAM agnimaiM jalakara marI, isakA kAraNa rUpade hai bIjheviNajArako mahasUla kI, corImaiM, rUpadene pakar3ake, kaida kiyA, aura saba mAla, asabAba, jabta kara liyA, taba sAtoM isakI kaMvArI kanyAyeM, krodhaseM, agnimaiM jalakara, bhasma hogaI, so zubha paraNAmake vaza, cANDAla jAtikI, sAtoMI kanyA, vyantara huI hai, hama unhoMko, abhI lAtI haiM, aisA kaha unhoMko lAI taba unhoMne kahA, he parama gurU, hamArA pitA kaidamaiM haiM, usako chor3a de aura mAla pIchA de de to, ApakI kRpAseM, ye acchA ho jAyagA, gurUne, vIjheMkI ber3I tor3AI, mAla saba dilAyA, tatkAla usakA aGga, acchA hogayA, taba jogaNiyAM, aura bajhi bAiyoMne kahA, are rAThIyoM jabataka tuma jina dattasUriHke AjJAkArI baNe rahoge, aura kharatara gacchakA upakAra nahIM bhUloge, uhAMtaka ardogakI bImArI tumhAre kulamaiM nahIM hogI, aisA kaha, gurUkI AjJA le, alopa bhaI, ye camatkAra dekha, saba ratanapurake mahezvariyoMne, jinadattasUriHnIkA, vAsakSepa le jinadharmI hue, DAgA, gotramahezvarIyoMse muMdhaDAmahezvariyoMse, muMdhaDAAvaka gotra sthApana kiyA, bhAmUnIkA pArakha, abIMdha kAna nahIM biMdhAve, ye rAThI mahezvariyoMse gotra thApA, bhorA gotra, rAThiyoMseM, choriyA, gotra rAThiyoMseM, selota rAThI mahezvariyoMse, rIhar3a rAThI mahezvarI, isa taraha 52 gotra ratana purameM, mahezvarIyoMseM, jina dattasUrijIne sthApana karA, aneka jAtinAma mahezvariyoMmeMthAvohI rakkhA / . (rAMkA seThI seThiyA kAlAboka bAMkA gorAdaka0) vallabhI ( balA ) soraTha dezamaiM, gor3a rAjapUta, kAkU aura pAtAMka, nAmake do bhAI, bahuta dravyaseM, taMga rahate the, nagarake daravajjeke bAhara telalUMNa veca Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI . 45 nekA vyApAra karane lage, peTa gujarAna bhI muzakilaseM huA kare, eka dina nemacandrasUriH AcArya, vallabhI nagaramaiM padhAre, usasamaya ye donoM bhAI, nitya vyAkhyAna sunanekoM, jAne lage, gurUseM pUchaNe lage, he svAmI, hamabhI kabhI sukhI hoMge, gurUneM kahA, jo tuma jinadharma samyaktva gRhaNa karo to, saba batAtA hUM unhoMne grahaNa karA, gurUneM kahA, tumhArA bhAgya vallabhI maiM rAjyaseM khulegA, bahuta dhanavAna ho jAoge, bRddha avasthAmaiM, tumakoM rAjA dhana chInake nikAla degA, Akhira yavanoMkI phauja lAkara tuma ballabhI nagarIkA viddhaMza karAoge, aura tumhArI zantAna pArakara dezamaiM pAMcamI pIDhI, vistAra pAvegI, ye donoM bhAI nemacandrasUriH seM, samyaktvI bhaye, sagapaNa rAjapUtoMmeM thA, Akhira ye rAjAke mAnavaMta hue, vallabhIkA nAzabhI inhoMse hI huA, tadapIcha. ye vallabhI chor3a pArakara deza, pAlI nagrapAsa gAMma maiM A base, phira inhoMkI zantAna, khetI karma karaNe lagI Akharako pAMcamI pIDhI maiM inhoMke, rAMkA, aura bAMkA nAmake do lar3ake, utpanna hue ve khetI karate the, idhara zrI nemicandra sUriHke chaThe pATadhArI, zrI jinavallabha sUriH, vihAra karate, usa raste cale Aye, ina donoMne, vandanA kara, AhAra pANI baharAyA, gurU bole tumakoM eka mahineke andara, sAMpakA Dara hogA, isa lie tuma mahApApa kArI ye kRSANa karmakA, tyAga karo, aisA kaha gurU vihAra karagaye, ye donoM, isa bAtakI parikSA karaNeko, karI bhaI khetakI rakSA karate rahe eka dina sAMjhako, khetase pIche Ate the, rastemeM, sAMpa paDA thA, pUMcha para pAMvaTikA, sAMpane kuMkAra kiyA, taba ye bhage, usa sAMpane inhoMkA pIchA kiyA,. taba ye donoM eka talAbamaiM, kUdapa., tirake pAra nikale, dilamaiM Darate 2 eka cAmuNDA devIke mandiramaiM ghusakara, daravajjA bandhakara sogaye, prabhAta samaya, sAMpako dekhaNe, mandirakI chatapara caDhe, dekhate haiM sAMpa mandirake AsapAsa ghUma rahA hai, taba inhoMne, maraNAnta kaSTa jANa, gurUkA vacana yAda karA, taba cAmuNDA devIkI stuti karaNe lage, taba devI mUrtike mukha bolI, are mUoM, jo tuma usI dina khetI karaNekA tyAga karadete to, tumako, ye Dara nahIM hotA, gurUkA vacana nahIM mAnA, jisakI ye, tumheM sajA milI hai, ye zrIjinavallabhasUriH yuga Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 46 mahAjanavaMza muktAvalI pradhAna mujhakoM samyaktva grahaNa karAyA, aura madirA mAMsakI bali chur3AI, tuma unoMke, zrAvaka hojAo, tuma saba taraha sukhI hojAoge, Aja pIche, vyApAra karaNA, gurU mahArAjakA zrAvaka hue vAda, tumakoM svarNa siddhi milegI, jAo aba sAMpa nahIM haiM, ye donoM, uhAMse nikala kara, ghara para Ae, unhoMne khetIkA anAja veca dukAna karI, vyApAra calaNe lagA, idhara zrIjinavallabhasUriH paraloka pahuMce, unhoMke pATa zrIjina datta sUriHvirAje, sa. 1185 idhara vihAra karate padhAre, ye donoM bhAI gurU mahArAja ke ziSya jAMNa, sevA karate vyAkhyAna suNakara samyaktva yukta, vAraha vrata gRhaNa karA, gurUneM, AzIrvAda diyA, tumhArA kula bar3hegA, inhoMne kahA, hama kharatara gacchaseM, kabhI ve mukha nahIM hoMge, gurUne bihAra karA unhoMkIM paiTha pratIti pArAnagara maiM khUba bar3hI, idhara 1 jogI rasa kUMpI bharakara, pAlI AyA, inhoMneM bhakti karI, taba bolA, baccA hama hiMgalAja jAte haiM, isa tUMtrIko tumhAre jhuMpar3e maiM, laTakA jAtA hUM, AU~gA, taba le lUMgA, laTakA gayA eka dina tavA, tapAbhayA, usa para, vo rasa kI bUMdagirI, tavA sonekA ho gayA, basa inhoMne, usakoM utAra, asaMkhya dravya, baNA liyA, baDe dAnezvarI, sAta kSetroM maiM, bahuta dravya lagAyA, pallIvAla brAhmaNoMkoM, gumAste rakhakara, jagaha 2, vyApAra karAyA, isa karake pallIvAla brAhmaNa, saba, dhanapatI ho gaye, eka dina siddhapurapaTTaNake rAjAkoM, lar3AI maiM, 16 lAkha sonaiye cAhiye the, kisI sAhUkAraneM nahIM diyA, taba siddha rAjaneM, inakoM bulAyA, inoMneM saba diyA, taba siddha rAjaneM zreSTha padakA svarNa paTTa mastaka para rakhane kI AjJA dI, jisa maiM likhA huA kubera nagara seTha zaMkA, aura bAMkekoM kahA, Avo choTA seThiyA, usa dinaseM, rAMkoMse seThi, aura bAMkese seThiyA, inhoMkI zantAna kAlA, gorA, daka, boMka, rAMkA, vAMkA, evaM 8 zAkhA pragaTa huI, ratnaprabhusariH neM, jo zreSTha gotra, thApana kiyA, so vaida vajate haiM, ina sabakA mUla gaccha kharatara hai, / ( rAkhecA, pUgaliyA, gotra ) jesalamerakA rAjA bhATI jetasI usakA putra kelaNadai, usake galita Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI kuSTha kI bimArI, utpanna huI, usakI vaya nau varSakI thI, rAjAneM bahuta devI deva manAye, maMgara ArAma nahIM huA, taba rAjAM apaNe kuladevIko bAla vAlade, stuti karI, tatra kisIke aMga maiM bolI, he rAjA, jo tUM putra acchA karAyA cAhai to, sindhu deza maiM, paropakArI, yuga pradhAna zrIjina dattasUriH ke caraNa zaraNa jA. rAjAneM sindhu deza maiM jAkara, gurUjIseM saba araja karI, aura bolA, Apa kRpA kara, lodrava paTTaNa padhAro, saba nagara Apake darzanakI, rAkhecAha, gurUneM kahA, jo tuma, jainadharma dhArakara kharatara gacchake, zrAvaka vaNo to, maiM calatA hUM, jetasI rAvala bolA aho bhAgya ApakI sevA, aura ahiMsA rUpa jina dharma kI, prApti, putra merA niroga hoya, isaseM maiM jAMNatA hUM, mere pUrva punya udaya hue, taba gurU, lodrava pura padhAre, tIna dina dRSTi pAsa kiyA sobana varNa kAyA ho gaI, aba rAva jetasIneM saha kuTumba jainadharma dhAraNa karA makar3a putrakoM rAjya tilaka diyA, gurUkA - tyAga vairAgyakA, hamezakA upadeza suNa, kelhaNa kumAra, dIkSA leNeko taiyAra huA taba gurUneM samajhAyA, hai baccha, tUM bAlaka nAdAna hai, saMjama khAMDekI dhAra hai, pitA terA vRddha hai, tUM arihaMta devakI pUjA dravya bhAvaseM kara, mahAvratI, aNuvratI tathA samyaktiyoMkI mana zuddha bhAvaseM dravyAdika aneka prakAra bhakti kara, bAraha vrata pAla, zrAvaka dharma pAlaNe vAlAbhI, eka bhavaseM, mukti jAtA hai, sAta kSetroM maiM, dravya lagA, mere dIkSA kI karI huI pratijJA bhaMga hotI hai, taba pUrNa karaNe kI sadA madake lie, tajavIja, batAtA hUM, tUM mere sanmukha mastaka muNDana karA, aura maiM vAsa detA hUM, gurUne samyaktva yukta bAraha vrata uccarAyA, aura kahA, tere kulakA bAlaka nava varSakA, jaba hoya, taba isI taraha paTa muNDana karA, mere zantAnoM kA vAsa cUrNa legA to, tujhAre kulakI bRddhi hogI lakSmI rAjya lIlA karate rahoge, darzana kI rAkhecAha, dIkSAkI rAkhecAha, isa vAste gurUneM rAkhe cAha gotrakA nAma, thApana karA, saM. 1187 mUla gaccha kharatara vRddha thAla ArathAla kharatara bhaTTAraka gacchakA rAkhecAha sadA karate haiM dhota tathA vyAha maiM, pUgalase uThake dUsarI jagaha base so pUgaliyA rAkhecAha bajate haiN| kelhaNa kumAra bolA, gurU bole, terI pratijJA 47 Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI (lUNiyA gotra ) ___ sindhu deza multAna nagaramaiM muMdhaDA mahezvarI dhIMgaDamala ( hAthI sAha ) rAjAkA dIvAna thA, rAjyakA bandobasta nyAyase karatA thA, isameM prajA hAthI sAhako, prANakI taraha mAnane lagI, isakA putra lUNA, baDA catura, rAjAkA mAnya, yovana avasthAmaiM, zAdI karI, eka dina lUNA strIke saMga, palaMga para sotA thA, usa vakta, sAMpane usako kATa khAyA, aura nIMdaseM camaka uThA, ye bAtakI khabara hotehI maMtravAdI, bahuta jahara utAraNe vAle, vaidyoMkI, cikitsA karavAI, magara lUNA mRtaka vat hogayA, usavakta jinadattasUriHmulatAnameM the, mahimA suNa, hAthIsAha rotA huA, caraNoMmeM jA girA, saba hakIkata kahI, gurUneM kahA, jo tuma jainadharmA, hamAre zrAvaka ho jAo to, putra sacetana hotA hai, hAthIsAhane saha kuTumba, kabUla karA, gurU cautarapha paDade lamavAkara, pilaMgapara jyoM strI bharatAra sote the, tyoM sulAkara, gurUneM alakSa AkarSaNa karA, vo sAMpa AyA, aura manuSya bhASA bolaNe lagA, he gurU, mere isake pUrvajanmakA baira hai, isane janmejaya rAjAke yajJameM, brAhmaNapaNemaiM vedakA maMtra paDhake, mereko, homa DAlA, yajJastaMbhake nIce zAMtinAtha tIrtha karakI mUrti, ina brAhmaNoMne, zAntike nimitta jaba gADI, yAne, koI dayAdharmI devatA, yajJamaiM bigADana kara deve, usa mUrtiko, maiMne gADate dekhI, usa pratimAke dekhaNeseM, maiMne vicArA, ye mudrA meMne pahile dekhI thI, isa karake mujhako mUrcha AgaI, taba jAtI smaraNa jJAna mujhakoM utpanna huA, meMne pUrvajanma dekhA, pUrvamavameMmeM jainadharmakA sAdhU thA, tapasyAke pAraNe, bhikSAkoM gayA, bAlakoMne, mujhe ciDAyA me krodha karake marA, so sAMpa huA, meMne manase samyaktvayukta zrAvaka brata grahaNa kara liyA, usa vakta brAhmaNoMke, kahaNese rAjA parikSitakI zantAna, rAjA janmejayane, sApoMko pakaDavAkara, maMgAyA, aura brAhmaNoMne bedakA maMtra paDhakara, mujhe havana karA, usa maratevakta mujhe krodha huA uhAMse, marake, meM nAga kumAra devatA huA, ye zivabhUti brAhmaNa galata koDhaseM marake, 84 hajArake AUkheseM, nArakIyA huA, uhAMse nikala, vAnara huA, uhAM vanameM, jainasAdhu dezanA dete the, unhoMne kahA Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. yajJamaiM pazuhavana karaNA isakA phala hiMsA, hiMsAkA phala naraka aisA vAnara suNakara, jAtI smaraNa jJAna pAyA, uhAM sarala bhAvaseM marakara, hAthIsAhakA putra huA, maiMne isakoM jJAnaseM dekhA, taba pUrva bairaseM mAraNekoM, sAMpake rUpaseM, 'DaMka mArA, taba gurU bole, he deva, kiye karma chUTate nahIM, terA badalA teneM, leliyA, aba ye hamArA zrAvaka hai isakA jahara utAra de, tatkAla nAgadevane, DaMkakA jahara utAra DAlA, aura saba lokoMseM, devatA kahane lagA, aho lokoM zrIjinadattasUriH tIrthaMkarakI AjJA mujaba, sAmAcArIke upadezaka, paMcamahAvrata pAlaka ekA bhavAvatArI tAraNa taraNa gaNadhara haiM lUNAsAvadhAna ho, samyaktvayukta vrata paccakhAMNa karA, gurUne lUNiyA gotra thApana karA, saM. 1192 mUlagaccha kharatara ], [ DosI sonIgarA gotra ] 49 sambat 1197 meM meM vikramapura jo ki bhATIpe maiM hai uhAMke ThAkura sonIgarA rAjapUta, hIrasena, inhoMne kSetrapAlakI mAnatA karI, mere putra hogA to tumhAre nimitta savAlakSa mohareM lagAUMgA, deva vaza, rANIke putra huA, khetalanAMma diyA, anukramaseM sAta ATha varSakA vaha bAlaka huA, ThAkura jAta deNekI cintAmeM, magara savAlakSa moharoMkI jor3a vaNe nahIM, tava kSetrapAla upadraka karane lagA kahIM aMgAra lagA deve, kabhI rAjA rANIkA zira ApasameM laDA deve, kabhI gahaNA chipA deve, kabhI rANIkoM chipA deve, kabhI rAjAke saMdhi 2 meM darda kara deve, khetala kumAra unmatta ho gayA, ATha 2 dina bhojana nahIM kare, vigara par3hA zAstra paMDitoMse saMvAda kare, hajAra manuSyoMse nahIM uThaNekA padArtha uThA leve isa vakta zrI jinadatta sUriH vikramapura padhAre, ThAkuraneM mahimA suNa bar3e mahotsavaseM gurUko nagrameM padharAye, khetalakumAra gurU koM. dekhate hI bola uThA he paramagurU, isa ThAkuraneM, merI bolavA karake, pajA nahIM karI, isase ye doSI hai, gurUneM kahA he ThAkura, jo tuma sahakuTumba, jaina dharma dhAraNa karo, to meM saMkaTa kATa detA hUM, kSetala kSetala kumAra pRthvIseM kUda 2 kara 50 hAtha UMce chattapara jA baiThatA hai, phera kUdakara DamarU trisala lekara ru pAMvameM bAMdha, gurUke sanmukha nAcatA hai, ye camatkAra dekha bahuta loka 7-8 Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. jamAhue, ThAkurane zrAvaka honA maMjUra karA, tatkAla kSetala kumAra sAvadhAna hogayA, kSetrapAla nijarUpase, gurUke caraNa pakar3a bolA, he gurU he sarva devatAoMke svAmI, ApakI AjJA lopeso, isa bhava parabhava dukhI ho, Apake jaba zrAvaka yaha loka hue to, merI kyA, balke cAroM nikAya ke devatAoMkI magadUra nahIM, so inhoMkI burAI kara sake, ThAkura saha kuTumba jainI mahAjana huA, gurUne gotrakA nAma dosI rakhA, loka DosI kahane lage, bAkI rAjapUta zrAvaka hue, unhoMkI zAkhA sonIgarA, bajaNe lagI, inhoMke pradhAna sohana siMhajIke putra, pIthalajI zrAvaka bhae unhose pIthaliyA gotra prasiddha huA, pIthalanI pamArathe, mUla gaccha kharatara / [ sAMkhalAsUrANA gotra siyAla sAMDa sAlecA pUnamyAM] vikrama saM. 1175 meM, siddha rAja jayasiMha, siddhapura pATaNakA rAjA, usake palaMgakA paharedAra, jagadeva jisakoM rAjA, eka varSakA eka lakSa sonaiyA detA thA, jagadevajIke sAta putra the, sUrajI, saMkhajI, sAMvalajI, sAmadeva, rAmadeva, chArar3a isa taraha sukhase pATaNamaiM rahate the, jagadevajI bar3e zUravIra the arddha rAtrI, kAlI cavadAzako, paharA de rahe the, usa bakta, banameM, bar3I dhUma kilakilATa aTaTTahassI, suNake, siddharAjane jagadevajIkoM kahA, ye zabda kahAM ho rahA hai nizcaya karake Avo, jagadevajI, jo hukma kahakara, uhAMse nikale, Age dekhate haiM to, kAlikA vagairaha, baDe 2 vettAla, va 64 jogaNiyAM, ikaTThe hokara, nAcate aura gAte haiM, jagadevane pUchA, are tuma kauna ho, aura kyoM phailavAnI karate ho, jogaNiyAM bolI, siddharAjaneM hamArA balidAna bakare bhaiseM deNekA banda kara diyA, so aba eka mahinemaiM maregA, jagadevane pUchA kaise maregA, jogaNiyAM bolI, isa dezamaiM, mahammada gajanavIkI senyA AvegI usameM lAkhoM manuSya mareMge, hamAre khappara raktaseM, bhareMge, usa yuddhamaiM, hama jogaNiyAM, tathA kSetrapAla bIra milake duzmanoMke hAtha, siddharAjako maravAkara, balidAna leMge, taba jagadeva bolA, kisa prakAra siddharAja bace, jogaNiyAM bolI, 32 lakSaNA puruSakA jo, agara balidAna deto, zatruoMkI phauja maiM, hama sahAyatA nahIM deMge, taba jagadeva bolA, merA zira Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. kATake, tumhAre sAmane dharatA hUM, tuma prasanna hokara, siddharAjakI lambI Umara hoya, aisI karo, tuma usapara sunijara rakkho, jogaNiyAM usakA satva sAhasa dekhaNeko bolI, tUM battIza lakSaNavanta, zUravIra hai, tere mastaka ke balidAnaseM hama, satra santuSTa ho jAvegeM, taba jagadeva apaNe khaGgase apanA mastaka kATane udyamabaMta huA, aisA satva dekha jogaNiye jaya 2 zabda kara hAtha pekaMDa liyA aura kahA he satvaziromaNi tUM jayavaMtaraha, abhI siddharAja jayasiMha - bahuta varSa jIvegA, mleccha senyA ihAM AvegI, unako jayakAraNI zatrudala bhaMjaNI amogha vidyA dekara vidA karA, jagadeva siddharAjakoM sarva vRttAnta kahA, apanA mastaka kATane AdikA mukhya vRttAnta nahIM kahA, siddharAja prazanna ho jagadevakI mahAn prazaMsA karI rAjA yuddhakI sarva sAmagrI laiyAra karAI, maladhArahema sUriH ( maladhAra viruda abhayadeva sUriHkoM, milA thA ) AtmArAmajI saMbegI pAlhaNapura praznottarameM likhA hai, usa nagarameM Aye, jagadevajI 7 putrayukta unake zamIpa jAte Ate the, rAjAkI zenyA meM jagadevajIke putra sUrajI zenyApati the, eka mahIne pIche kAbalake yavanoMkA laskara AyA, yuddha hone lagA, sUraMjI hemasUriH se bInatI karI he guru, yuddha maiM jaya ho aisI kRpA karo, guruneM kahA sAvadyakRtya maiM sahamati denA hamArA AcAra nahIM, -yadi tuma zrAvaka ho jAo to prayatna kara detA hUM, taba 7 putroMneM maMtavya karA, guruneM vijayapatAkA yaMtra diyA, sUrajI bhujApara bAMdha senyA meM gaye, tatkAla yavana dala bhAga gayA, siddharAjane kahA sAbAsa sUrarANA, vahasUrANAna kahalAye, saMkhajIke sAMkhale kahalAye, ( zAMkhale rAjapUta osavAla hue, ve bhI jAtinAMmase zAMkhale kahAte haiM) sAMvalajI yuddha meM bhaga gaye, unake sarva zaMtAnavAle siyAla bajane lage, jo sAvalajIke putra bar3e majabUta vadanameM hRSTa puSTa the, siddharAja jayasiMha usako saMDa musaMDa kahate the, eka dina eka cAraNanai sabhAmeM isI karI, ki vApa to siyAla, ora beTA sAMDa kaiseM, 1 tatra siddharAjane kahA, " he sAMDa hamArA sUrajakA sAMDa hai, usase tUM lar3e to, duniyAmeM, saccA sAMDa kahalAvai, / vaha usI vakta khar3A huA, jaba rAjA masta sAMDakoM, chor3A, usI bakhta pakar3a sIMga dhakkA lagA kara dayA cittameM Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. rakhatA dhIrese, jamIna para sulA diyA, / rAjA prajA jaya 2 zabda karakai kahane lage ki, saccA sAMDa tUM hai; merI dI huI padavIko teMne saphala kara batAI usa dinase sAMDa gotra huaa| dUsarA beTA, sAMvalajIkA sukkhA huA, jisake sukhANI kahalAye; tIsarA sAlade, jisake sAlecA kahalAye / cauthA pUnamadeva, jisakA punamiyA, kahalAyA, / isa taraha, jagadevajIke tInoM beToMse itanI zAkhA phaila kara, mahAjana hue| usa jamAnemeM tIna AcArya hemasUrI nAmake vidyamAna the,maladhAra hemasUriH pUrNa tallagacchI hemcndrsuuriH| tIsare hemasUrIke gacchakA patA nahIM hai, magara AtmArAmajI saMvegI likhate haiM rAjA kumAra pAlakoM, tInoMne pratibodha diyA thA, tInoMko rAjA dharmadAtA gurU mAnatA thA / maladhAra kharatarakI zAkhA hai, bAkI pUrNa talla gaccha viccheda bhayA / , ina sUrANoMkI mAtA susANI ora losala, kahAtI hai / pIche anyamatakA saMvat vikrama solahasau maiM isa vaMzameM pracAra huA / mUla guru maladhAra gaTha. isa vakhta sUrANe devI mora khANekI pUjate haiN| AghariyA gotr| . siMdha dezamaiM agrarohA nagara kA rAjA' gopAla siMha bhATI rAjapUta usakA parivAra panareseM gharakA vikrama saM. 1214 maiM musalmAnoMkI phaujaneM lar3AI maiM rAjAko kaida karaliyA usa samaya, khoDiyA kSetrapAla sevita caraNakamala, zrI maNidhArI jinacandra sUriHgurU, agrarohA nagara padhAre, usa samaya unakA pradhAna ghurasAmala, agravAla prachannapaNe maiM, Akara rAtako gurUmeM vinatI karI, he gurU, jo hamArA rAjA kaidaseM chUTa jAya to, ApakA upakAra hama kabhI nahIM bhUleMge, gurUneM kahA, jo rAjA hamArA zrAvaka baNe to, hama upAya kara sakte haiM, ghurasAmalaneM, kabUla kiyA, gurUne kahA, tuma AjahI dekho, kyA svarUpa vaNatA hai, akammAt panaremeM rAjapUtoMkI ber3I, TUTapar3I musalamInoMko khabara huI, phira DAlI phera TUTa gaI, aise sAta bera jaba huA, taba musalmIna samaserakhAM, Azcarya maiMH Akara, pUchane lagA, ye gosalasiMha kyA camatkAra hai, gomala bhATI bolA, meM nahIM jANatA, ye kyA bAta hai, samaserakhAM, manameM socane lagA, isa rAjAke pIchai, kisI Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. mahA puruSakI, sahAyatA hai, rAjAkoM saparivAraseM, chor3akara, bolA, hAMsI hiMsAra tuma kharacake vAste lelo, aura mere umarAva bano, gosalane kahA, dekhA jAyagA, saharamaiM Akara dIvAna ke ghara AyA, taba dIvAnaneM sava bAta kahI, aura gurUke pAsa le gayA, aura dharma suNane lagA, gurUseM rAjA kahane lagA, kisI taraha pIchA rAjya mila jAya, gurUneM kahA jainadharma dhAraNa karo, rAnA saparivAra jainI huA, rAtakoM samasera khAMko, kSetrapAlane, darasAva diyA, yAto tuma rAjyapIchA gosalakoM de do, nahIM to tumhAre hakka maiM, acchA nahIM hogA, suvahakoM samaserakhAne, mAre Darake, rAjAko pIchA rAjya diyA, aura Apa uhAMse apanI phauja le cala dharA, gurUne, AgharahyA gotrakA nAma dharA, usako loka AghariyA kahaNe lage, mUla gaccha kharatara / . [dUgar3a sekhANI koThArI gotra, tathA sughar3a], pAlI nagara maiM khIcI rAjapUta, rAjAkA dIvAna thA, kisI duzmananeM rAjAse cugalI khAI, taba rAnAke Darase bhagA, so jaMgalagaDhamaiM jAnese usakI igyAramI pIDhImeM, sUradeva baDA zUra bIra paidA huA, usake do putra dUgar3a aura sughaDa, ye donoM bhAI mevAr3amaiM jAke AghATa gAmake ThAkura hogaye, usa gAMmake, cautarapha bhIla meM corI dhAr3A mArate, prajAkoM dukha dete, unhoMko dUgar3aneM kaida kiye, ye tAraphi suNakara, cittor3ake rANAne, ina donoM bhAIyoMko bulAkara, kuraba baDhAyA, rAva rAjA kI padavI dI usa AghATa gAMsake bAhira, eka nArasiMha bIrakA purANA maMDapa thA, usa gAMsake lokoMne, usa makAna ko tor3Aya DAlA, tatkAla nArasiMha vIra, gAMmake lokoMko baDI, takalIpha deNe lagA, paNihAriyoMke ghaDe phor3a DAle, manuSyoMke hAthase khAne pIne kI cIjeM jamInameM giravA deve, ityAdika pattharoMkI barasAta rajo vRSTi nAnAprakAra ke utpAta dekhANe lagA, ina rAvarAjAoMne, jaMtra maMtra, bali vAkula bahuta karavAye, lekina utpAta banda hovai nahIM, isa vakta zrI dAdA sAhabake paTTa prabhAkara maNidhArI zrI jina candra sUriH uhAM padhAre, saM. 1217 maiM, inhoMke sanmukha, donoM bhAIyoMne vinaya pUrvaka gAMmake kaSTakA svarUpa kahA, taba gurU bole, jo tuma jainI zrAvaka ho jAo to, bandobasta Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. ho jAyagA, donoM bhAI zrAvaka hogaye, taba gurUne dharaNendra padmAvatI kI ArAdhanA karaNekoM upasarga harastotra kA smaraNa kiyA,padmAvatIne nArasiMhako pakar3ake, gurUke, caraNoMmaiM lagAyA, gurune kahA, Aja pIche upadrava nahIM karanA ye mere zrAvaka haiM, nArasiMha vIraneM, kabUla karA gurUneM dUgaDa sugaDakoM kahA, nAgadeva tulAre vaMzake, sahAyaka hoyageM, ye camatkAra dekhasI so diyA, vairI zAla zrAvaka huA, vaha sIsodiyA gotra, prasiddha huA. ina donoMkA vaMza,. dhana aura janaseM, dAdA gurU devakI bhakti karaNeseM, dinapara dina var3akI zAkhA jyoM, vistAra pAyA, mUla gacchakharatara, abhIbhI dUgaDagotrI, nAgakumArakI paMcamI, kaI 2 pUjate haiM, dAdA gurU devakU saba dUgaDa mAnate haiM, sekhAnIkI olAda sekhANI vanate haiM, koThArakA kAma karaNeseM koThArI bhI dUgaDa bajate haiM, mUla gaccha kharatara hai, . ( mohIvAla AlAvata,pAlAvata,gAMgA,dUdher3iyA zAkhA16) mohI nagaramaiM pamAra rAjA nArAyaNa siMha rAjya karatA hai, cauhANoMne gherAdiyA, nArAyaNa gaDhakA bandobasta kara, cauhANoMse yuddha karane lagA, lekina cauhANoMke pAsa bahuta dhana aura lAkhoMkI phauja thI, nArAyaNa cintAmaiM cUrNa huA, taba gaMgaputrane pitAseM araja. karI, ki, he pitAjI, zrI jina datta sUriHke pATadhArI, zrI jina candra sUriHkA maiMne mevAr3a dezameM, darzana kiyA, thA, so baDe camatkArI mahApuruSa haiM, rAjAneM kahA, he putra unhoMke pAsa pahuMcaNA muzakila haiM, gaMgane kahA, meM harasUrata, pahuMca jAUMgA, dUsare dina, brAhmaNa jotaSIkA, svAMga vaNAkara, cauhANoMkI phaujameM gayA, aura phaujI lokoM ko, tithivAra batAtA 2 phaujameM se nikala gayA, ajameraparagaNemeM gurUkA vandana karA, gurUkoM ekAntameM, saba vArtA kahI, gurUne kahA, tuhmArA pitA sahakuTumba hamArA zrAvaka jainI ho jAya to, meM saba baMdobasta kara detA hUM, gaMgarAja kumAraneM, ye bAta kabUla karI, taba zrI gurU mahArAjaneM jayA vijayA devIkA, ArAdhanArUpa, pArzva maMtra smaraNa kiyA, devIne eka turaMga. lAkara diyA, gurUseM adRzyatA paNeMmeM, mAlama karA, isa azvakA caDhaNe vAlA, ajayI ho jAyagA, gurUneM, gaMgase kahA, tuma. isa. ghoDepara savAra ho, dekhate Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalI. - raho, asaMkhyA dala tumAre pIche AjAyagA, zatru saba bhaga jAyage, hamAre kahe hue vacana cUkaNA mata, tumAre manoratha sadA siddha hoMge, gaMgane cauhANoMko gheraliyA cauhANoMkI phauja bhagI, gar3hake andaraseM rAjA nArAyaNa siMha dekha rahAthA,. anabI camatkAra dekhA, hairatameM rahA, itane maiM rAjakumAra gaMgasiMhane, Ake mujarA kiyA, aura saba hAla kahA, aba rAjA apane saba putroMkoM saMga le, vijaya DaMkA bajAtA, zrIgurU mahArAjake paga maMDe, mohI nagarameM karavAye,. jaba dharmopadeza suNA to, rAjA roma 2 se phUlaNe lagA, aura jainadharmI mahAjana huA, una saba beToMke gotra hue, baDe rAjAke putra mohI nagaraseM, mohIvAla kahalAye 1 AlAvata 2 pAlAvata 3 dUdheDiyA 4 goya 5 tharAvata 6 khur3adhA 7 ToDaramala 8 . bhATiyA 9 bAMbhI 10 gir3iyA 1.1 goDha vADA 12 paTavA 13 vIrIvata 14. gAMga 15 godha 16 mUla gaccha kharatara .. botharA, phophaliyA, dasANI, vacchAvata, sAha, mukIma, jeNAvata, DUMgarANI, sAkhA 9 zrIjAlora mahA gaDhake dhaNI devaDA vaMzI cauhANa, mahArAjA sAmantasIjI unhoMke, do rANiyAM thI, jinaseM sagara 1 vIrama dai 2 aura kAnhaDa 3 aise tIna lar3ake, aura umA nAmakI eka laDakI huI sAmantasIjIke pATapara, vIramadeva baiThA, taba baDA putra sagara Akara AbU pahAr3a devalavADekA rAjA. huA, kAraNa sagarakI mAtA devalavAr3eke rAjA bhImasiMhakI lar3akI thI, vo dUsarI rANIkI aNavaNataseM, sagarako lekara, apane bApake pAsa jArahI, bhImake putra nahIM thA, isa vAste dohItekoM rAjya degayA, eka so cAlIsa gAMma sagarake tAlUke the, usakA teja cAroM disAmeM phaila gayA, baDA bahAdura dAnezvarI paNeMseM, nekanAmI paidA kI, usa vakta citor3ake rANA ratanasIpara, mAlava dezakA mAlika muhammada bAdazAha kI, phauna car3ha AI, rANA ratanasIneM, sagarakoM bahAdura jANa, apanI madatako bulAyA, sagarake muhammadaseM yuddha 1 dohA, giri aDhAra AbUdhaNI, gar3ha jAlora duraMga, tihAsAmantasI devar3o amalI mANa abhaMga 1 2 umA piMgala rAjAko vyAhI thI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 mahAjanavaMza muktAvalI. huA, muhammada bhAga gayA, rANe ratanasiMhaneM, sagara rANA bIra sAmanta, aisA pada diyA, sagaraneM mAlava deza tAbe kara liyA, kucha muddatake bAda gujarAtakA mAlika, vaha lImajAta ahamada bAdazAhaneM, rANA sagarakoM, kahalA bhejA ki merI salAmI, aura naukarI manjUra kara, nahIM to mAlavA chIna lUMgA, sagara karaDA jabAba dediyA, aba inhoMke yuddha huA, ahamada maga gayA, gujarAta sagaraneM apane AdhIna kara liyA, kucha muddata pIche dillIkA bAdazAha gaurI - sAha, aura rANA ratanasIke ApasamaiM tanAjA huA, gaurIzAhakI phauja cittor3a para AI, usa samaya rANejIneM sagarakoM bulAyA, sagaraneM Apasa meM - mela karA diyA, bAdazAha se 22 lAkha rupaye daNDake lekara, mAlavA gujarAta sagaraneM bAdazAhako pIche de diye, usa vakta rANejIneM sagarakI buddhimAnI, aura sakhAvata dekha sagarakoM maMtrIzvarapada diyA, sagara pIchA devala vADeMmeM rahane lagA, isakA caritra bahuta hai, grantha baDhaNeke sababa nahIM likhate haiM dharma inhoMkA zainamata thA, sagarake putra bohittha devala vAr3ekA rAjA huA, bar3A zUra vIra akalavara thA, sambat igyAraha satANavemeM zrIjinadattasUriH devala vAr3emeM padhAre, gurUke pAsa rAjA bohittha AyA, gurUne dharmopadeza diyA, rAjA bohittha pUchane lagA, he gurU musalmAnoMneM, baDA julma uThA skkhA hai, aura ye bar3e julmI hai, so hamAre rAjyakI kyA dazA hogI, gurUneM kahA, jo tuma hamAre zrAvaka bano to, saba vRttAnta kaha detA hUM, bohittha rAjA bolA, gurUmahArAja zrAvaka honese, vyApAra karaNA hogA, zastra DAla deNe hoMge, rAjApaNA calA jAyagA, gurUneM kahA, he rAjA, tumako saMsArake svarUpakA, jJAna. nahIM, hAthIkA kAna, pIMpalakA pAna, jaisA caJcala esI rAjalakSmI caJcala hai, cakravarttake putrake pAsa karma vasa 1 ghor3e nahIM milate haiM, itane rAjapUta vasate haiM, kror3o, usamaiM rAjA kitane haiM, vaha vicAro, aura maiM tumhAre zantAnoMkoM sadAke vAste, lakSmI putra banA detA hUM, itanA sunate hI, bohittha rAjAneM tatvakoM samajha, jaina dharmako grahaNa karA, bohittha rAjAkI rANI, bahu raMgade, jisake 8 putra the, baDA zrIkarNa 1 jesA 2 jayamalla 3 nAnhAM 4 bhImasiMha 5 padamasiMha 6 somajI 7 puNyapAla 8 isa taraha sAtoM putroM sameta, Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 12 vrata samyaktva yukta grahaNa karA, padmA beTI thI, taba dAdA zrI jinadatta sUriHne AzIrvAda diyA, he rAjA bohittha jahAMtaka terA vaMza merI AjJA ke mutAbika calegA, kharatara gacchakI bhakti rakkhegA, uhAMtaMka rAjyakAryameM terI zantAnakA mAnapratiSThAvanta, eka na eka, sadA ke lie rahegA, ThAThakA mAlika terA vaMza, pATakA mAlaka rAjA rahegA dharmase vemukha nahIM hoMyageM uhAMtaka, lekina he rAjA tuma para bhavakI nIMva lagAvo, tumhArI Ayu thor3I hai, taba bohitthajIkA baDA beTA jisane jaina dharma nahIM dhArA, usakoM rAjya padavIkA nyuvarAja baNAyA, isa vakta cittor3ake killepara, dillIke bAdazAhakI phauja AI, rANA rAyamala bohittha rAjAkoM apanI sahAyatApara bulAyA, bohittha rAjAne dAdA sAhiba ke vacana yAda kiye, gurUneM kahA, Ayu thor3I hai, somoMkA Aya banA hai, taba sAtoM putroMkoM, dravya de dekara, mAravADa, gujarAta, kaccha dezakoM jANekA hukma diyA, aura Apa zrI karNakoM devala vAr3ekA rAjyatilaka dekara, yuddhameM car3ha gaye, uhAM cAroM AhArakA tyAga kara, bAdazAhaseM yuddha kiyA, bAdazAhakoM bhagA diyA, magara Apa 11 se sonaharI baMdhase, yuddhameM arihantadeva aura parama gurU jina dattasUri; jIkA, dhyAna karate, marake vyantaranikAyameM, bAvana bIroMmeM hanumanta vIra hue, jinhoMkI zakti pUnarA sara gAMmameM pragaTa hai, aura jina dattasUri : jIkI sevAmeM, hAjira rahane lagA, ina sAta putroMkI zantAna bohittharA, var3akI zAkhA jyoM dhana aura janaseM vistAra pAye, aba rAjA zrI karNake 4 putra utpanna hue, samadhara 1 bIradAsa 2 harIdAsa 3 aura uddharaNa 4 zrIkarNa sUrabIra isaneM yuddha balaseM machendra gar3hakA rAjya leliyA, eka samaya bAdazAhakA khajAnA jA rahA thA, taba pitAkA caira yAda kara, khajAnA lUTa liyA bAdazAhakoM, khabara huI, taba phauja bhejI, usa lar3AImeM rANA zrIkarNa kAma AyA, bAdazAhI phaujaneM machendra gar3ha kabaje kiyA, usa samaya rANe zrIkarNakI rANI, ratanAde, kucha ratna saMga le, cAra putroMko saMga lekara, apane pIhara kheDIpura jA rahI, aura apane putroMkoM, kalA abhyAsa karAte, 2 paNDita vaNAliye, eka dina rAtako sote hue, - 57 Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. cAroMkoM, padmAvatI devIne, svapna diyA, kala yahAM kharatara gaccha nAyaka, zrI jinezvara sUriH AcArya, Ayage, unhoMke pAsa tuma jaina dharma aMgIkAra karoge to, tuma pIche rAjyAdhikArI bana jAoge, prabhAta samaya, vohi bAta vaNI, ye cAroM zrAvaka ho gaye vyApAra karaNe lage, agaNita dhana paidA karA, apane gotrI vohittharoMko saMgale, sajayakA saMgha nikAlA, rastemeM gAma 2. meM jaNe prati ekeka mohara, cAMdIkA thAla sopAriyoMse bharakara dete cale, tabase phophaliyA kahalAye, samadharakA putra, tejapAla usane gujarAta dezakA ThekA liyA, tIna lAkha rupaye lagAkara zrI jina kuzala sUriHnIkA, pATa mahotsava kiyA, satrujayakA saMgha nikAlA, kharatara vasImeM 27 aMgulake biMbakI pratiSThA kuzala sUrise karavAI, pitAkI taraha mohara thAlI 5 serakA laDDU vAMTate, sAta kSetroMmeM bahuta dravya lagAyA, pATaNa, jina mandira dharma zAlAyeM, karavAI, tejapAlakA vIlhA, vIlhAke 2 putra, kar3avA 1 aura dharaNa 2 kaDavA bar3A dAtAra, pitAkI taraha saMgha jIrNoddhAra, lANe vATI, eka dina kar3avA, cittor3a gayA, rANejIne sanmAna kiyA, akasmAt mAMDava gaDhakA bAdazAha musalmAna cittor3apara car3ha AyA, taba rANejIkI prArthanAse, bAdazAha meM mela karA diyA, taba rANenIneM, bahutasA, dhana, ghoDA, siropAva dekara, maMtrI banAyA, kuchadina pIche phira gujarAta pATaNa gaye, rAjAne pIchI pATaNa dedI, gujarAtakI, jIvahiMsA, vanda karadI, kharatara gacchAcArya zrI jinarAjasUriHkA, savA lAkha rupaye lagA kara, pATa mahotsava karA, saM. 1432 sajayakA saMgha nikAlA, sAta kSetroMmeM kror3oM rupaye lagAye, kaDavejIke tIna pIr3hIkA nAma milA nahIM, cothI pIr3hI jesalajI hura, unhoMke vacharAjanI, devarAja, haMsarAja, tIna putra hue, bacharAjajI apane bhAIyoMko. saMgale, maMDovarake rAva riDamalajI, rAThaur3ake, maMtrI vaNa gaye, rAva riDamalajIko cittor3ake rANe kumbhakarNane dhokhese mAraDAlA, maMtrI vacharAja jodhejIko hikamataseM, maMDovara le AyA, jodhenIke maMtrI vacharAja rahai, jodhejIke navaraMgar3he rANI sAkhaloMkI beTIse do putra paidA hue; bIkA aura bIdA kisI kAraNa Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 59. - vasa 14 pradhAna nAmI puruSoMke saMga vIkAjI yodha purase ravAnA hue 1541 meM rAjatilaka rAtI ghATI para virAjakara killA DAlA - 1945 meM bIkAnera basAyA, maMtrI vacharAjane, apane nAmaseM, vachAsara, gAMma vasAyA, bacharAjane, satrujaya giranAra tIrthoMkI yAtrA karI, inake karamasI, varasiMha rattA, aura narasiMha tIna putra hue, devarAjake dassU , tejA, bhUNA, tIna putra hue, vacharAja jIseM, bachAvata kahalAye dassUjIke, dassANI isataraha putroMke nAmase botharA gotrakI kaI zAkhA nikalI, vIkAjIke putrarAva lUNa karaNajIne karamasI ko maMtrI vaNAyA, muMhate karamasIne, karamasI' saragAMma basAyA, bahuta zrI saMghako ikaTThA karake, kharatara gacchAcArya zrI jinahaMsa sUriHkA pATa mahotsava karA, sN.| 1570 meM bIkAnerameM nemanAtha svAmIkA sikharavaddha mandira karavAyA, jo bhAMDAsAha ke mandirake pAsaM vidyamAna hai| satrunayakA saMgha nikAlA, eka eka mohara, eka eka thAla, pAMcaserakA laDDU vara 2 prati, gAMma 2 meM sAdharmiyoMko detA, bIkAnera AyA, rAvalUNa karaNanIke pATa, rAva jaitasI jI, unhoMne karamasIke, choTe bhAI varasiMha ko, apanA maMtrI banAyA, vaha nAranolake, lodI hAnI khAnake sAtha, yuddha kara, kAma AyA, varasiMhake, megharAja, nAgarAja, amarasI, bhojarAja, iMgara sI ( DUMgarANI) kahalAye, aura harirAja, aise chaha putra hue, maMtrI nAgarAja ko, caMpA nerake bAdazAha muMdapharakI nokarImeM rahaNA par3A, usaneM bAdazAhake hukmaseM, saMgha nikAlA, tIrthopara, gunarAtiyoMkI gar3abar3a dekha, bhaNDArakI kUcI, kabane karI, rastemeM, eka rupayA, eka thAla pAMcaserakA laDDU , sAdharmiyoMkoM detA, bIkAnera AyA, 1582 meM bar3A kAla par3A, taba tIna lAkha rupayoMkA, anAja, kaMgAloMko, bAMTA, ekadina mohatA nAgarAmake, siMdhadeza derAura nagarameM, dAdA zrI jinakuzalasUriHjIke darzanakI, abhilASA huI, saMgha nikAlaNA vicArA, phira cintA huI ke, siMdhake rastemeM, jala mi - 1 kAkA kaMdhalajI 2 rUpAjI 3 mAMDaNajI 4 maMDalAjI 5 nAthUjI 6 bhAI jogAyattajI 7 bIdAjI 8 sAMkhalA nApAjI 9 paDihAra belAjI 10 vaidalAlA lAkhaNasI 11 koThArI mahAjana cauthamala 12 vachAvata varasiMha 13-prohita vikrama 14 mAhezvarI rAThIsAhasAlAjI. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalI. laNA muzakila hai, isa cintAmeM nidrA AgaI, taba svapnemeM, dAdA gurUneM, darzana diyA, aura pharamAyA ke, hamArA dhuma karANA gAma gaDAlemeM, (nAla)meM, phAguNa vadi. amAvasa somavAra ko, vaDakA darakhata phaTake, savApahara dina car3he, derAurake nija caraNa yahAM pragaTe geM, satya svarUpa jANanA, prabhAta samaya, mulkomeM kAgada bhejAdiyA, bahuta saMgha ikaThThA huA, saM. 1583 meM, usa mujaba caraNa pragaTe, saMba saMghapara, AkAzaseM, kezarakI varSA huI, nAgarAjane dhuMbha karAkara, caraNa thApana kare rAva vIkejIke saMga, maMDovarase, bhaiMrU kI mUrtI AI thI, vaha kaur3ama desaraparathApana karI thI, bhaiMrUMne svapnamaiM, rAva jaitasIjIkoM, kahA zaharakI prajA, merI yAtrA karaNe Ave, so mere gurU, dAdAsAhibakI hAjarI melA kiyA kare, kAraNa 52 bIroMke mAlaka dAdA gurudeva hai, rAva jaitasIjIneM, bhAdavA sudI 13 koM, vaisAhI melA bharavA diyA, abhI yAtrA huA kastI hai, nAgarAjamaMtrIneM, namgAsara gAMma basAyA, rAva jaitasIjIke, pATa, rAva kalyANasIjI, virAje, inhoMne nAgarAjake putra, saMgrAmasiMhako, apanA maMtrI banAyA, zrI jinamANikya sUriHkoM saMga le, sarjejayAdi tIrthoMkA saMgha nikAlA, ekaeka rupayA, eka thAla laDDUkI lAMNI bAMTate kezariyA nAthake darzana kara, cittor3a Aye, rANA udayasiMhanIne, baDA sanmAna diyA, vIkAnera nareza baDe prazanna hue, saMgrAma siMhake karamacanda putra hue, so baDe buddhimAna, zUravIra, dAtAra utpanna hue, -ye mahArAjA rAyasiMhajIke maMtrI hue, inhoMke vartamAnameM tyAgI vairAgI kriyA uddhArI, zrI jinacandra sUriHjIkI, ANekI vadhAI karamacandako, malla kavIne dI, taba savAkor3akA siro pAMva, vadhAI maiM, karmacanda muMhatene diyA, baDe mahotsavase vIkAnerameM sAmelA kiyA zrI saMghakA karAyA huA upAsarA, zrI cintAmaNi svAmIke mandirake pAsameM jothA, so gharabArI mahAtmAoMne, apane ghara 1 navahAthI diyA nareza so to madaseM matavAle, nave gAMma bagasIsa lokanita Ave' hAle / erAkIsau pAMca so to jagasagalo jANe / savAkor3akoM dAna malla kavi sacca vakhANe 1 koI rAva. na rANA karasake, saMgrAma naMdana kiyA, yuga pradhAnake nAmameM, karamacanda itanA diyA, // 2 // Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 61 baNA liye, taba maMtrIneM, apane ghoDoMkI ghur3a zAla, mANaka cauka ( rAMghar3I), meM thI, uhAM AcAryakoM, caumAse rakkhA, caurAsI gacchake saba zrAvaka, yahAM Ate the, aura dharma dhyAna hotA thA, saMsAra tyAgake bahuta loga sAdhu hogaye, aneka bAiyoMneM, sAdhavIpaNA liyA, unake dharma dhyAnake lie, apanI gaUzAlA dI, jo ki aba baDA upAsarA, va choTA upAsarAke nAmaseM, prasiddha hai, se| 1625 kA caturmAsa saMghake AgrahaseM, bIkAnerameM karA, pratimA niMdaka matako phailatekoM upadezadvArA parAsta karate gujarAtake. tarapha bihAra kiyA, kucha dinoM bAda zrIbIkAnerase vyApArI bama karmacanda lAhora nagarameM bAdazAha akabbarazAhake pAsa gayA eka dina bAdazAhane karamacandase pU~chA kI karamacanda dharma sabase baDA kauna hai karamacanda bAdazA-. hakA Azaya samajha gayA kyoMke buddhikA sAgara parama jainatatvakA jANakAra samyaktvI thA taba bolA (dohA) baDAdharma mahamaMdakA, tAteM ziva kachu nyUna,. ekaNa rAjA bAhiro, sabase jaina jabUna, / 1 / bAdazAha akabbara, isa doheke arthako khUba samajha gayA ke, karamacanda baDA sAyara, jainadharmakA eka nararatna hai, taba pUcchA aya karamacanda tuma kisa abaliyAke, murIda ho, karamacanda bolA, hujUra silAmata zrIjinacandrasUriHkA, bAdazAhako jainadharma suNanekI aura aise puruSake darzanakI cAha bhaI, taba apane umarAvoMke saMga, vinatI phuramANa khausa kalama likha bhejI, gurU vicarate 2, lAhora padhAre, baDe hagAmaseM bAdazAhane sanmukha Akara kadama pozI karI, gurUneM dharmopadeza karA, usa dinaseM bAdazAhako, dharma ruci utpanna huI, hameza vyAkhyAna suNate 2 madirAmAMsa, tathA kanda mUlakA, yAvajjIva tyAga karA hiMsAkA tyAga amaladArImeM karavAyA, yAvajjIva sabapANIkA tyAga kara, eka gaMgAjala baratAva karaNeko vAkI rakkhA, parastrIkA yAvajjIva tyAga karA, jainadharmakoM saba dharmoMse zreSTha samajhaNe lagA, aisI samyakttvakI zraddhA, pragaTa huI, / taba bAdazAhaneM gurU apanA mAna kara cavara chatrAdi Apake saba rAjacihna najara kiye, gurUneM kahA, tyAgiyoMko ye upAdhi nahIM cAhiye, vAda0 ApakA tyAga sadA kAyama hai, Apane pharamAyA mUrchA hai so parigraha hai, Apa mUrkhA rahita haiM, kyoMke deva tatvakA pada ho, karamaca kA, bAdazAhako linikI cAha bhaI, Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __mahAjamavaMza muktAvalI. svarUpa Apa darasAte, tIrthakara paramAtmAke ATha prAtihArya, cautIza atizaya batalAye, jaise ve, devatAke samavazaraNa soneke kamaloMpara calaNe Adi, vibhUti rahate, tIrthakara jaise vItarAga hai, taise maiM merI bhaktiseM, isa rAjya cinhoMseM, upAsanA kara, janma saphala mAnUMgA, Apa to duniyAMse tArka ho, lekina bAdazAha rAjAdika seTha sAmantoMke gurU, parama camatkArI prabhAvIkapaNeseM, ApakoM jina pada hai, ( ThANAMsUtrameM 5 jinaH pharamAyA hai ) Apa dharmakI jahAja ho sadA madake lie, Apake zantAnoMke sAtha, merI bhaktikA nizANa kAyama rahai, taba karamacandaneM araja karI, he pUjya, rAjA bhiyoga hai, jisapara bhI jaina dharma kI duniyA maiM ADambara mahimA dIkhegI saba zrI saMgha isa bAtaseM, Ananda mAneMgeM, taba gurUne mauna karA, bAdazAha inhoMke ziSya zrI jinasiMha sUriHko, takhata biThalAkara rAjya cinha saMga kara diye, aura mulkoM maiM vandA vaNIkA phuramANa likhA diyA, mAhI murA taba diyA, ye akabarakA murAtaba bIkAnerake baDe upAsaremeM, karama candaneM bhejA diyA, zrI gurU mahArAjake sAdhu labdhivaMtane kAnI kI TopI AkAzameM ThaharI huI ko , ogheseM utArI, tIna bakarI batAI, amAvasa kI pUnama kara dikhalAI, ityAdi camatkAra dikhalAkara, saba tIrthoMkI rakSA ke liye jagaha 2 bAdazAhaneM apane sUbedAra jAgIra dAroMpara hukmanAmA bhejA diyA aura hindameM amArI udghoSaNA cha mahinA eka varSake vAste jAhira kasa caita bhAdavA Asoja caudasa AThama amAvasa pUnama humAyUMkA . janma dina maraNekA dina apanA janma dina rAjyakA dina ityAdi milA karake tathA humAyUM bAdazAhaneM balAtkAra Arya lokoMkoM musalmAna vaNAnA surU karAthA vaha akabara ke dilaseM gurUneM miTAdiyA bAdazAha humAyUne saba bheSa dhAriyoMkoM balAtkAra gRhasthI banAnekI AjJA dIthI isameM svAmI, sanyAsI, vairAgI, jatI loga, bahutase gharabArI bana gaye the, AtmArthI tyAgI lokoMne bahutoMne prANatyAge diyA thA, bahuta tyAgI rahanevAloMne zira para vastra bAMdha laMgoTabaddha mahAtmA hogaye the, ityAdika julma karamacandake kahaNe mujaba, zrI jinacandra sUriHjIne bAdazAhako upadeza de dekara, banda karavAdiye, saba matoMke avaliyoMseM, satsaMga karaNA, acchA samajha, Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. .. 63 unhoMkI saMgata karaNe lagA, AjJA dI ke, koI dharmavAlA hoya, usa para balAtkAra, koI atyAcAra himAyatIvAlA, nahIM kara sakegA, sacca hai, aise maMtrI aura aise gurU mahArAjakI zikSA jabase amala daravalameM lAyA basa isahI bAtoseM akabbara bAdazAhakI neka nAmI sadAke lie hindameM sthira huI prajAke sukhakArI niyama jo jo gurUneM bAdazAhaseM karavAye so likheM to eka bar3AsA graMtha baNa jAve, itanA hai, isa saba bAtoMkA mUla kAraNa bacchAvata . botharA karamacanda thA, isavAste inhoMkA itihAsa vistAraseM likhA hai, ye jamAnA bhasma rAsIgraha bhagavAna vIrake, janmarAzI para, jo nirvANa samaya - AyA thA vaha utaranekA thA, ukta mahArAjAne jainadharmakA udayapUjA satkAra pragaTa karA, tabaseM, do phirakA sAdhuoMmeM hogayA ekato siddhaputra kSullaka jatI dharmopadezI paMDita, tathA zrIjina candra sUriHke kharatara gacchake saba paMcamahAvratI jainasAdhu isake bAda tapAgaccha nAyaka zrIhIra vijaya sUriH dillI padhAre taba bhAnucaMdrajI siddha candrajI yati pramukhane kalAkauzalatAse bAdasAhako prazanna karake I kArya upagArake karAye, sUrya sahasranAma kalpanakara bAdasAhako nitya sunAne Adi isaliye keipharamAna bhI likhAye pAMca pahADoMke hiphAjatakA phuramANa hIra vijayasUriH jIkoM likhavA diyA jinacandra sUriHne tapAgacchI siddhicaMdrayatIko bAdasAha akabarake putra sAhasalemaneM durAcArake kAraNa kaidakara diyAthA taba Apa bAdasAhakoM samajhA kara kaidase chur3AyA, aise upagArI huye, kharatara gacchakI gurvAbalImeM samaya sundarajIne likhA hai, phira vijaya dAnasUriHke ziSya dharma sAgarajIne svakalpita graMthameM kharatara gacchapara kei asatya AkSepa likhe, taba jina caMdrasUriH pATaNa padhAra usa samayake vidyamAna upAdhyAya vAvakAdi anya 2 gaccha vAloMko ekatrita kara uhAM rahe dharma sAgarajIko bulAyA lekina mRSAvAdI honese sabhA samakSa nahIM Aye keI dina sabhArahI, Akhara asatyavAdI samajha kharatara gacchako vijayapatra sarva vidvAn sAdhu maMDalIne likhA, tAmra.. patra pATaNa vADI pArzvanAthajIke maMdira jJAnabhaNDArameM rakhA, ye sarva vRttAMta samAcArI zatakameM likhA hai, prathama calAkara kharataragaccha vAloneM kabhIbhI Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. viSavAdarUpa zabda nahIM likhA jaba taponeM AkSepa karA taba uttara denA bAjabI samajha kara diyA, hIra vijaya sUriH bhI, tyAgI, vairAgI, AtmArthI, jainadharmake udyot kArI, pragaTa, hue, unhoMkA jyAdaha, vihAra, gujarAta, gor3havADameM rahA, ye donoM AcArya candra sUryasama udaya, 2 pUjA satkAra ke, karANe vAle, pragaTa, hue, inhoMkAbhI do phirakA calatA rahA, ApasameM bar3A saMpa rahA, kharatara tapoMke, bAdazAhake mAnanIya honeseM, jatI lokoMkA camatkAra dekha 2 ke, siddha putra jatIyoMko, rAMjAloka gAma jAgIra mandira upAsareke hiphAjata karaNe, ziSyoMko vidyA paDhANeko, dete gaye, so abhIbhI vidyamAna hai, vacchAvata karmacandane. vIkAnerameM sattAIza gavADa, gAMma sAraNi, dhota, lAhaNa, vagairaha jAtIke kAyade bAMdhe, musalmAna samaserakhAne, jaba sirohI ilAkA lUTA, usa lUMTameMseM, 1500 jina pratimA sarva dhAtukI milI, so karamacandarna vIkAnerameM cintAmaNijIke mandirameM, dharavAI, so abhI bhI bar3e kaSTa upadravAdi dUra karaNeko, bAhira nikAlI jAtI haiM, paryuSaNa parvamaiM 8 dina, kasAI, bhaDa ne AdikAruoMke, Arambha banda karake, lAga bAMdha diyA, so abhIbhI jAhirI hai, solesaya 35 kA kAla par3A, usameM karamacanda bacchA-- vataneM, kaMgAloMko, tathA jainI bhAiyoMko, garIba jANake, sAla bharakA gunarAna diyA thA, mahAtmA logoMne, jina candrasUriH kI, avajJA karI thI, mahAjanoMkI vaMsAvalI pAsa rahaNese, masta ho rahe the, bhavitabyatAke vasa, ye kAma burA huA, karamacandane socA, jaba loka bahI baToMko dhana dete raheMge to, jaina dharmake Adi kAraNa jatI sAdhuoMkA, bahumAna loka nahIM kareMge, aisA vicAra kara, dhokhebAjIseM, gRhasthI mahAtmAoMkoM, ikaThe karake, vaMzAklIkI bahiye mANaka caukake kUe meM girAdI, una mahAtmA gRhasthiyoMkA, rakInA, ausara vyAhoMmeM bAgavAr3I vagairaha kA, bAMdha diyA, vaha bhI majUrI kare to, jo jo vaMzAvalI, bhaNDAroMmeM, tathA zrI pUjyajI mahArAjake, pustakAlayameM, tathA dUradezI mahAtmAoMke pAsa rahagaI, so hAnara hai, parantu kisI vaMza vAloMke nAma, osa vAloMke mahAtmA lokoMke pAsa seM na mAlUma, kisa taraha para, bhATa lokoMke pAsa dasa 5 pIDhIke Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI hAtha lagaNeseM, bhAToMne osavAloMpara sikkA jamANA prArambha karA hai, aura azvapata loka jaina dharma dharAnevAle natI lokoMse, haravAtapara muMha macakor3ate haiM, aura bhAToMke lie kaDA kaMThI motI duzAle dekara, inAyatIkI khUbI dikhAte haiM, jatI mahAtmA to kupAtra Thaharagaye, mAMsa, madirA khANepINevAle bhATa lokoMkA dAna, supAtroM meM, daraja huA, bAhare paMcama ArAkaliyuga, tere vinA, ye dazA kona banAtA, azvapatI mahAjanoMkI vaMzAvalI jatI mahAtmA binA anyake pAsa hoya so, bilkula galata jhUThI hai, 'azvapata lokoMko, isa bAtakA nirdhAra karanA cAhie, AkhirakoM, bAdazAhaneM, karama candakoM, hamezA apaNepAsa rakhaNA zurU karA, taba kisI kAraNaseM, rAjA rAyasiMhanI; gusse hogaye, sUrasiMhajI jaba gaddI nazIna ho, dillI padhAre, taba karamacandake putra potAdika parivAra bAloMko, vizvAsa de bIkAnera lAye inhoMke pAsa, sAtasaya yoddhA rAjapUta the, ekA eka sUrasiMhajIneM inhoMko mAraNe ko, senyA bhejI, taba unhoMke putra bhAgacanda lakSmIcandaneM apaNe hAthase, saba parivArakoM, katalakara, sAtasaya rAjapUtoM saMga, kezariyA vAge pahana, yuddha karake kAma Aye, inhoMkA cAkara ragatiyA jhUjhAra huA so, bhojaka lokaragatiyA vIrakara ke pUjate haiM, eka bahu garbhavaMtI, kisanagar3ha, apaNe pIhara calI gaI thI usameM jo putra huA, unakI zantAna, kizanagar3ha udayapura vagairahomeM vasate haiM, vAkIbachAvata mAravAr3a vagairaha bIkAnerake ilAkoMmeM, vasate haiM, pIche sUrasiMhanIne unhoMkI jar3a nikAlaneseM, mANaka caukakA nAma, rAMghaDI rakkhA, kaI dinoMvAda koI bAdazAhI kAma par3A, taba rAjA inhoMkA syAma dharmIpaNA bicArake, bahuta pachatAye, AkhirakoM, eka putra khemarAjakoM, bulAkara, khIMyAsara gAma usake nAmase vasAyA, aThAraha hajAra vIghA jamIna dekara, bar3e kArakhAnemeM, vacchAvatoMkA hAjara rahaNA hameM sake liye kAyama rakkhA, ye jamIna riNI gAMmake tAlukemeM hai, votharoMkI mUlazAkhA 9 pratizAkhe aneka haiM, mUla gurU gaccha kharatara, votharA 1 phophaliyA 2 vachAvata 3 dasANI 4 DUMgarANI 5 mukIma 6 zAha 7 rattANI 8 jainAvata, 9 ( dohA ) bar3asAkhA jyoM vistaro, bohitya rANA vaMza, dina 2 prati car3hatIkalA, anadhana kIrti prazaMsa, // 1 // '9-10 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI (gehalar3A gotra ) vikrama saM. 1552 khIcIgahalota rAjapUta, giradhara siMhake pAsa pitA bahuta dhana chor3agayA thA, lekina aiza ArAmadAtArI cAraNa hUM malokoMko karatA, saba dhana uDAdiyA, Akhira bahuta taMga ho gayA, syAmI, jogI, phakaDDoM ke pAsakImiyAgirI, DhUMr3hatA phiratA hai, eka dina, kharatara gacchAcArya, zrI jina haMsa sari: ko, bahuta sAdhuoMke bIca, khajavANA gAmameM virAjamAna dekhaM, bhaktiseM vandana kara baiTha gayA, avasara pAkara apanI saba vyavasthA kahake bolA, he dIna dayAla, dhana vinA jagatameM gRhasthIkoM jIneseM maraNA acchA haiM, gurUneM kahA satya hai ( dohA ) car3ha uttaMga phira bhupatana, so uttaMga nahIM kUpa, jo sukhameM phira dukhavase, so sukhahI dukharUpa // 1 // isavAste supAtra vivekIke pAsa dhana hotA hai to, vaha usa vanaseM svarga mokSakI nIMva DAlatA hai, aura jo buddhi hIna, dhana pAkara, sukRta nahiM saMcate baMbUlake vRkSarUpa kupAtroMko dAna dete haiM, vo, isa janma, va parajanmameM, dukhI hote haiM jina mandira karANA 1 jinarAjakI mUrtiyeM bharavA kara aMjana zalAkA karANI, caitya pratiSThA karANI, 2 kevalI kathita siddhAnta likhANA, pAThazAlA sthApana karANA, vidyArthiyoMkoM saba tarahaseM sahAyatA deNI, dIna hInakA uddhAra karaNA, aise sukRtake aneka bheda haiM, taba giraghara bolA, mahArAja aba jo mere pAsa dhana ho jAya to, ye saba kAma karUM, gurUneM kahA, jo tUM jinadharmI zrAvaka ho jAve to, dhana phira ho jAtA hai, isane gurUseM jinadharma aGgIkAra karA, taba jina haMsa sUriHne, vAsa cUrNa maMtra kara diyA ki, Aja rAtriko kumbhArake IMTake pajAvepara, ye DAla deNA, bhAjJa yogarse bAhira 1 hajAra iToMkA choTA pajAvA dikhAI diyA, vAsa cUrNa usameM DAla diyA, vaha sonekI hogaI, cAMdakI cAMdanImeM, rAtorAta, gharapara uThA lAyA, IMToMke mAlikakoM, dugaNA mola dekara, khuza kara diyA, giradharasAha ke putra, gelAjI, bholA thA, aba to inhoMke rAjakAja lagagayA, dharmameM bahuta dravya lagAyA, vAda gelA sAhakoM zaharake lokoMne kahA, ciNekA dANA to, saboM ke ghor3e khAte haiM, Apake ghoDoMko to, mohara khilANI cAhiye, taba 66 Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalA gelA sAhaneM, moharoMse tobare bharake car3hA diye, tabase loka gelar3A 2, kahana lage, inhoMke sAtameM pIDhI eka puruSakoM, rAThoDoneM kisI aparAdhameM pakar3a kara, saba dhana chIna liyA, taba vaha dukhI huA, usakoM nAgorameM , jyotiSa nimittaseM, eka jatIneM, muhurta batalAyA, isa vakta tUM pUrva dezameM calA jA, rAjA sAmrATa ho jAyagA, ye nikalA, sAta kosa para jAke, darakhata kI chAha meM so gayA, nIMda AgaI, sUrya kI dhUpa muMha para AI, taba eka sAMpa nikala ke, chAMha karake sUryake tarapha rahA, itanemeM ye jAgA, sAMpako dekha kara ghaba. rAyA, phira pIchA AyA, jatIjIne dekha kara kahA, are pIchA kyoM AyA, taba vaha bolA ye svarUpa vaNA, jatInIne kahA, are tUM chatrapatI hotA thA, vaha zakuna sAMpaneM dikhAyA thA, abhI kheha bharA calAnA, * rAjA to nahIM hogA, to bhI rAjA mahArAjA bAdazAhoMkA * zrImanva mAnanIya ho jAyagA, ye calatA 2, tIna mahIneseM . murasidAbAda pahuMcA, krama 2 vyApAraseM, bar3hate 2 jahAjoMmeM mAla bhejane lagA, Akhirako khAlI nAva pIchI AtI, tophAMnameM AI, taba nAvar3iyoMne bharatImeM patthara DAlA, vaha saba pannAratna thA usa dinaseM, asaMkSA dravyapatI hogayA, inhoMke putra khuzAla rAyajIko dillIke bAdazAha auraMgajebane, jagatseThakI padavI vakhasI, usa pIche kharatara gacchAcArya zrI nina candra sUriHkoM sN.| 1722 meM surasidAbAda vinatIseM bulAye, mahArAjaneM upadeza diyA, sameta zikhara pahAr3akI yAtrA jAte rastemeM, prajAkoM coroMkA bhaya, rastA mile nahIM isa lie saMghako darzana sulabha honA cAhiye, taba seTha sAhabaneM, jhAr3I. jhaMgImeM sApha rastA 6 kosa para caukI paharo, viThalAye, UparavIsoM bhagavAnake jahAM caraNa nahIM the uhAM padharAye, aura jAtabhAIjI Abai, usakoM zrImanta vA denA, bar3I bhakti aneka jina mandira, ghara derAsara, kasauTIke pattharaseM banAkara navaratnoMke biMba sthApana kiye, ye mandira hamane vikrama saM0 1923 kI sAlameM, AMkhoMse dekhA thA, unakI badaulata, murzidAbAda, mahamApura, mahAjana TolI ajImagaJja, bAlUcara, bagairaha gaMjoMmeM eka hajAra lakSAdhipati mahAjanoMko banA kara basAyA / bIkAnerake gAMvoMke, vAsinde, jo jo, garIba mahA-- Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 68 mahAjanavaMza muktAvalI jana jagata seThajIke pAsa pahuMcA, use nizcayahI zrImanta banA diyA / agreMjA sarakArako jagata seTha sAhabakI badaulata bAdazAhI ijjata rakhanI huI / nAgapurake mareThe rAjAko arkokI javAhirAta, jagataseThajIne, bakhzI / banArasa meM rAjA zivaprasAda sitAre hinda, jo aMgreja sarakArake mAnanIya ho gaye. inhI vaMzake the jinane kaI itihAsa banAye haiM, / mUla guru maccha kharatara lar3A gotra kucerA gAMmake cAroMtarapha bahuta vasate haiN| loDhAgotra 2 loDhAgotra do haiM / eka loDhA to cauhANoMse utpanna hue haiM; pRthvIrAja cauhANakA sUbedAra lakhaNa siMha devaDAcohANake putra nahIM thA, taba raviprabhasUrijIrudra pallI kharatarase nikalIM zAkhAvAloMse, lAkhaNa siMhane, putrake vAste dukha nivedana karA / tatra gurujIne kahA ki jo tUM jainadharmI hamAsa zrAvaka banai to tere putra ho lekina kapaTase jainadharma grahaNa karA jisase putra huA vaha loDhe jaisA thA, tatra rAjA pRthvI rAjaneM kahA, are mUrkha ye tere kapaTakA phala haiM, taba lAkhaNasI, gurU ko DhUMDhatA 2 baDa nagarameM gayA, apaNA kapaTa kahA, gurU baDa vRkSake nIce utare the, usa bar3ameM rahI jo devI, vaha bar3a lAI, bolIke, nizalya hokara, jaina dharma kabUlakara, putrake hAtha paira saka gurUke AzIrvAdaseM ho jAyage, taba isaneM aisAhI karA samyaktva yukta vAraha vrata liye, gurUneM usa lar3ake para vAsa kSepa karA saba aMgopAGga pragaTahue, usakA lor3hA vaMza thApana karA, ina loDhoMkI cAra zAkhA hai, ToDara malota 1 chajamalota 2 ratanapAlota 3 bhAva siMghota 4 ToDara malla chajamalakoM dillI meM bAdazAhane sAhakI padavI dIthI, rAjA ToDara mojI zaukhInathAso ToDaramalajIko triye vyAhameM gIta gAne lagI, mAtA bar3alAI pUjate haiM, loDhoMkA, jodhapurameM, rAkkI padavI hai, putra hue pIche ina loDhoMkI strI, bar3alAI pujebagara vAhara nahIM nikalatI, vyAhameM kummArakA cAka nahIM pUjate, kAlIneMsa vakarI nahIM rakhate, jhaDUlA bhI pUtroMke mAtAkA rakhate haiM mUla gaccha rudre pallI kharatara, vogaccha viccheda huA bAdasambat satarahaseM meM keiyoMne tapAgaccha kabUla karA bAkI kharatara maiM hai Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza mukkAvalI . (loDhA dUsare) loDhAmahezvarI bAbA vikrama sambat hajArakI sAlameM gurUmahArAja zrIvarddhamAnasUrikA upadeza suNakara jainadharmakA, zrAvaka huA, ye phakatta dazaharA pUjate haiM, pATIkI pUjA karate haiM ina loDhoMkA abhI bhI gaccha kharatara hai, mer3atA jilleme inhoMke ghara haiM, aura sojhata ilAkemaiM hai (borar3a gotra) AMbAgar3hameM pamArarAjapUta rAva vorar3a rAjya karatA hai, saM. 1175 meM kharatara gacchAcArya, zrIjinadattasUriHnI, usa nagarameM padhAre rAjA zivajIkA bhakta thA, so jogI sanyAsI jitane Avai, unameM rAjA aisIhI binatI kare ke, mujhako, svAmI zivajIke pratyakSa darzana karavAiye, lekina koIbhI karA nahIM saktA, eka dina rAjA zrIjinadattasUrijIkI mahimA suNake, gurUke pAsa AyA aura vandanakara, yaha binatI karIke he gurU mujhe zivajIke pratyakSa darzana karavAiye, taba gurU kahaNe lage, agara jo tUM zivajIkA kahA bacana mAne to, pratyakSa zivajIseM milAeM, rAjAne prazanna hoya, yaha bAta mAnI, taba jahAM zivajIkA liGga thA, uhAM gurU padhAre aura rAva borar3akoM kahA, he rAjA aba tUM ekAgra dRSTi zivajIke liGga pararakha, rAjAne samAdhi lagAya ekAgra dRSTi dharI, ittanemeM liGgameMse prathama dhuMAM nikalanA zurU huA, bAda zivajI bhasmI lagAye, nAMdiyepara savAra, ardhAgA pAravatIkoM liye, trizUla hAthameM lie hue, mUrtike andaraseM, nikale, aura rAjA borar3ako darzana diyA, aura mAMga 2 aisA vacana mukhase kahane lage taba rAvarAjA borar3ane, hAtha jor3a binatI karI, he nAtha, ana, dhana, jana saba ApakI kRpAseM hAjira hai, lekina janma maraNaseM chuTai aisA jo paramapada hai vo mukti merekoM pradAna karo, vera 2 yahI binatI hai, taba zivajI, har3a 2 haMsane lage, aura bole, he rAjA, mene ApaneMhI mukti nahIM pAI, (dohA) nAhI kachu pAiye, kIjetAkI Asa / rIle saravara pe gaye kaise bujhe piyAsa // 1 // he rAjA sAMsArika kArya jo koI mereseM hone lAyaka hoya so maiM, pUrA kara saktAhUM , bhAgyase uparAnta, devatA bhI deNemeM samartha nahIM, aura muktikA Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 .. mahAjanayaMza muktAvalI artha, hai rAjA karmoMkA chUTaNA vaha to mohake kSaya karaNeseM karma jIvaseM chUTatA hai, agara aisI jo terI mukti pAnekI icchA hai to, terI pIThapara khar3e AtmArthI jitendrI parama gurUke kcanAnusAra cala, kramaseM jarUra mukta ho jAyagA, aisA kaha zivajI eka koTi ratna dikhalAkara, antara dhyAna . hue, taba rAjAne cakita hokara, gurUse muktikA svarUpa pUchaNe lagA, taba gurUne, nava tatkkA upadeza diyA, rAjAneM apane saha kuTumba jainadharma dhAraNa karA, inhoMse borar3a gotra prasiddha huA, mUla gaccha kharatara,.. (nAhara gotra) . __pahale nAgorake pAsa, muMdhADa nagara muMdhaDA mahezvariyoMne basAyA, usa jagaha muMdhaDa devIkA mandira hai| usa devIke, muMdhaDe mahezvarI zaivamatI, sarva bhakta basate haiM, unhImese bhImakA putra depAla, pralhAda, kUpa nagarake rAjAkA, pradhAna huA, aura vaha dhanase zrImaMta. banagayA, usa depAlake, eka atyanta priya putra thA, jisase usakA nAma AsadhIra rakkhA, / usa. nagarameM, zrIlaghuzAnti stotrake kartA mAna devasUriH AcArya Aye, / sUMDAjI. nAmakA unakA ziSya gocarI gayA, magara zaivamatI. logoMneM, jainadharmase dveSa rakhaneke kAraNa, AhAra pAnI nahIM diyA, taba sUMDAne gurUseM saba vRttAnta kahA, taba gurU bihAra karane lage, isa samaya, zAsana. devI Akara bolI, he gurU yahAM dharmakA lAbha hogA, Apa yahAM eka dina japa tapa. sAdho, / taba gurU ziSya telA kara baiTha gaye, / itanemeM zAsana devatAneM, depAlake putra AsadhIrako uhAMse prachanna paNe uThAkara, legii,| jaba mAtAne bAlakako nahIM dekhA taba sarvatra khabara karI, magara patA nahIM calA, / depAla, putra premase vimUDha hogayA, / ziSya jaMgala gayA thA, usakoM depAla bahuta manuSyoMke sAtha rotA pITatA rAstameM milA, use raMjameM dekhakara, celene pUchA, taba saba hAla bhRtyoMneM, kaha sunAyA, / celA bolA, mere gurUke pAsa. jAvo, vaha atizaya camatkArI haiM nizcaya terA putra batalA deNge,| saca hai. garaja duniyAmeM, ajaba vastu hai, (dohA) garaja 2 saba koI kare, garaja. hota ghanaghora / binA garaja bole nahIM, jaMgalahUko mora, / 1. matalabarI manu-- Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI hAra, netajimAve caramo, bina matalaba koI yAra, rAbana pAve rAjiyA, / 1 / yaha vacana sunate hI, sUMDAjIke caraNoMmeM girA, depAla bar3A dukhI hokara kahane lagA, he gurU paramAtmA putrake binA merA, aura strIkA, prANa nikala jAyagA, isavAste Apa kRpAkarake, baDe gurU mahArAjake pAsa le calo, taba sUMDAjI saMga lekara gurUke pAsa Ae, gurUseM depAla maMtrIneM, bar3e dInazvarase nivedana karA taba gurU bole, jo tUM, vRhadgacchakA jainI zrAvaka bane to, putra milA detA hUM, depAlane kahA isI samaya, gurUMne kahA, putra mile pIchai taba gurUneM kahA jAtaM, dakSiNa dizAke udyAnameM, terA putra sukhaseM, baiThA hai, depAla aura ziSya va bahuta loga, usake saMga gaye, Age zAsana devI siMhaNIke rUpaseM, usa lar3akeko stanapAna karA rahI hai, dekhate hI, depAla DaratA huA, pIche Akara gurUseM araja karI, taba gurUneM kahA, tUM nizaMka calA jA, usa nAharIkoM kahanA zrImAna devasUriHkA, ' maiM zrAvaka hUM, merA putra pIchAde, itanA kahate hI, tujheM putra de degI, itanA suNa, sAhasakara gayA, taba nAharaNI godameM putrako lekara baiThI hai, depAla himmata vacana gurUseM, nAharaNI pAsa jAke, gurUke vacana kaha sunAye, taba nAharaNIneM, depAlakoM putra pIchA diyA, aura AkAzameM jaya 2 dhvani hone lagI, bahuta harSake sAtha apanA baDA bhAgyodaya mAnatA, saparivAra, gurUke pAsa jAkara, jainadharmI bhayA, gurUne usa AsadhIrakA, nAhara gotra sthApita karA mAnadeva sUri koTika gaccha candra kula vajrazAkhAke AcArya the, inhoMke zantAna jinezvara sUrikoM kharatara viruda milA, mUlagaccha kharatara devI inhoMkI zAsana devI vyAghrI hai, bIkAnerAdika mAravAr3ake nAhara abhI bhI kharatara gacchameM hai| . (chAjehar3a gotra ) rAThaur3a rAjapUta dhAMdhala rAmadeva 1 putra kAjala, saMvata vikrama 1215 meM zrIjinacandra sUriH maNidhArI kharatara gacchA cArya, sabIyANa gar3hameM padhAre, 1 vidyamAna samayameM satAba candajI nAharake putra murasidA bAdameM baDe zrImanta dAtAra, aMgreja sarakAra ke mAnanIya, buddhivanta, munnIlAla pUraNacanda vagairaha jayavanta haiM, / Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72. mahAjanavaMza muktAvalI taba kAjalaneM, gurUseM binatI karI ke, gurU mahArAja duniyAMmeM loga rasAyaNa siddhi sonA vagairaha hotI batalAte haiM, yaha bAta sacca hai yA jhUTha, gurUneM kahA, hama tyAgI lokoMko, dharma kriyAkoM varjake aura nATaka ceTaka karanA yojJa nahIM, taba kAjala bolA, jisa taraha dharmakI vRddhi hoya, aura meM isa vidyAkoM ekabAra apanI AkhoMse dekhalUM, aisI kRpA karo, Apake gurU zrIjina dattasUrijI to, aise camatkArI hogaye, itanA camatkAra to, Apa hI batalAvo, taba gurU bole, jo tUM jaina dharma aMgIkAra kara, hamArA zrAvaka baNe to, ye kAma bhI ho saktA hai, taba kAjala apane pitAseM, pUchaNeM gayA, taba rAmadeva bolA, he putra, rAThaur3a jAta, kharataragacchake, cele haiM, tUM aho bhAgya samajha so gurU tujhe jainadharma gharAte haiM, taba Akara bolA, lo gurUmahArAja jainadhamA karo, gurUneM navatatva sikhAkara, zrAvaka banAyA pIche dIpamAlikAkI rAtrikoM, zrIlakSmI mahAvidyAse, maMtra kara, kAjalakoM, bAsa cUrNa diyA, aura bole, jA itanA bAsa cUrNa jisapara DAlegA, vo sonA hojAyagA, lekina AjahI rAtakoM, praha ugatemeM lakSmI devIkA visarjana kara dUMgA, phira nahIM hogA, kAjalakoM to, yaha camatkAra hI dekhaNA thA, upAzrayaseM nikalakara, mandira zrIjinarAjake chAjoMpara, kucha bAsa cUrNa DAla diyA, kucha devIke mandirake chAjoMpara kucha apane gharake chAjoMpara DAlakara gharameM jAke so rahA, mUMandhAre uThake, zrIjinamandirameM jAke, darzanakara, bAhara nikalA, itanehI meM, bahuta se loka, raste nikalate, bole, are yaha soneke chAne, mandirake kisaneM car3hAye, kAjala dekha 2, bahuta prazanna huA, itanemeM bahutase loka Akara, kahane lage, rAmadeva kAjala rAThauDa ke gharake, tathA devIke mandirake, jainamandirake, tInoM chAne soneke haiM, taba kAjala bolA, are lokoM, ye mahimA saba, kharatara gurUmahArAjakI hai, usa dinaseM, kAjalota chAnehar3a kahalAye, mUla gaccha kharatara, 1 ( siMghavI gotra ) nagara sirohI gor3havAr3ameM, ninavANA brAhmana boharA, sonapAlake putrakoM, sAMpa kATa khAyA, kharatarAcArya zrIjinavallabhasUriH neM saM. 1964 meM jahara Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 73 utArA, sonapAlajIneM jainadharma dhAraNa karA, pIche satrujayakA saMgha nikAlA, jisase saMghavI kahalAye, pIche keiyaka saMghavI gotravAloMneM saMvat vikrama aThArahasemeM, tapAgacchakI sAmAcArI karane lage, tabaseM keiyaka kharatara gaccha hai, keiyoMkA tapAgaccha hai, zAkhA 4 navalakhA 1 pharasalA 2 nanavANA 3 pallIvAla 4 / (sAlecA boharA ) sAlamasiMhajI daiyA rAjapUtako zrImaNidhArI zrIjinacandrasUriH neM pratibodha dekara jainI mahAjana kiyA saM. 1217 kI sAlameM siyAla koTameM boharagata karaNeseM boharA kahalAye, mUlagaccha kharatara / ( bhaNDArI gotra ) goDhavAr3a deza gAMma nADolakA rAva, lAkhaNajI, cauhANakA beTA, mahesarAva vagairaha 6 putra the, unhoMko zrIbhadrasUrijI kharatara gacchAcAryaneM, saM. / vikramake 1478 meM pratibodha deke jainadharmI zrAvaka banAyA, devI inhoMkI AsA purI, jAta nADola gAMmameM inhoMkI lagatI hai gAMma kuceroMmeM AkaravaseM mUlagaccha kharatara hai, pIche bAda koI 2 dUsarA gaccha bhI mAnane lage, kucerA paragaNeke bhaNDArI abhI kharatara gacchameM hai, sAkhA dIpAvata monAvata, luNAvata, nIMvAvata, / (vAMgANI ) vikrama sambat sAtasayameM bRhadchI yazo deva sUriHjaitapura padhAre, uhAM jayatasiMhajI cauhANa rAjAke putra andhe hogaye the, jayata siMhajIneM gurUseM vinatI karI, taba gurUneM jainI zrAvaka hoNA kabUla karavAke, zAsaNa devatAseM eka dinameM divya netra karavAye, baMga devakA vAMgANI, gotra prasiddha huA yaha yazodeva sUriH kharatara gaccha vAloMke bar3ere the, isa vAste mUla gaccha kharatara, pIche saMvat solaha meM aura 2 sampradAya mAnane lage, ( DAgA ) gor3havAGa dezagAMma nADolameM, cauhANa rAjapUta, DUMgara siMhajIko pakar3ane ke lie, dillI ke bAdazAhaneM, phauja bhejI, kAraNa pahalI DUMgara siMhajIneM, bahuta se Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 - mahAjanavaMza muktAvalI khAMna sulatAnakoM, mAra DAlA thA, ye khabara DUMgarajIko huI, taba kharatara gacchA. cArya, dAdAsAhiba zrIjina kuzalasUrajIke zaraNAgata hue, gurUne kahA, jo tuma hamAre zrAvaka baNo to, bAdazAha tumhAre sAmane Akara, abhI, AjIjI karaNe lage, DUMgara siMhajI, apaNe kuTumba sameta, kuzala sUridAdAsAhibake, zrAvaka.. hue, rAtakoM bAdazAha apaNe mahalameM sUtekoM dAdAsAhibaneM vIrakoM hukma dekara, upAsaremeM palaMga sameta uThAkara bulAyA, rAva DUMgajI uhAM baiThe the, ye camatkAra dekhaNeko DUMgajIne bAdazAhasUtekoM jagAyA, bAdazAha jAgakara dekhe, to,. kahAMkA kahAMmeM AgayA, taba DUMgajI bole, aho dillIpati, dillI takhatake. mAlika, ApaneM to hamako pakar3aneko phauja bhejI, so to abhI yahAM pahuM-- cIhI nahIM hai, aura maiMne to tumheM kaida karavAke maMgAliyA hai, taba bAdazAhaneM pUchA ye vastI kaunasI hai, tuma kauMNa ho, aura mujhe kaise bulAyA, taba DUMga-- jI bole, dekha mere jAgatI kalA jAgatI jota, sadgurUkA mere zira para hAtha hai, tUM merA kyA kara saktA hai, bAdazAhane, uThake gurUmahArAjake caraNoMmeM, apanA tAja rakkhA, aura bolA, aya paravardigAra khudAI kudarata tumheM mubAraka hai, mujhe kyA hukma hai gurUneM kahA, DUMgajIke parivArakoM, kabhI kar3I najara nahIM dekhaNA, dusare tere rAjyameM jainadharmavAloM para kabhI julmIpaNA musalmIna karaNA nahIM, aura hamAre zrAvakoMko, hara vyApAra bAdazAhI pharamAyA jAvai, bAdazAhane ajaba kudarata dekha, saba karaNA kabUla karA taba gurUne kahA, jA palaMga para baiTha, AMkha mUMcale, usI samaya dillI dAkhala kara diyA, usa dinaseM, sevar3okI kadama pozI saba jAta karaNe lagI, DUMgajIse, DAgA gotra, prasiddha huA, rAjAjIke rAjANI, pUMjenIseM pUMjANI, inhIM DAgoMkI, zantAna, jesalamera keivase, vo jesalameriyA vajaNe lage, mUlagaccha kharatara,. saM. vikrama 1381 meM DAgA gotra huA, / (zrIpati DhahA tilorA gotra ) vikrama saM. 1101 meM gor3havAr3a dezameM nANA ver3A nagarameM, pATaNa nagara kA rAjA, solaMkhI rAjapUta, siddharAja jayasiMhake putra, govinda candako,. kharatara gacchI zrI jinezvara sUriH, kharatara viruddha pAne vAlene, dharma tatvakA Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 75 prati bodha dekara, jainI mahAjana baNAyA, govinda candakA putra telakA vyApAra karA, bahuta dhana upArjana karA, tabaseM zrIpati gotrakoM tilerA sAkhAse pukArane lage, tIsarI pIDhI jhAMjhaNa sIjI hue, jinhoMne saMgha nikAlakara sajayakI yAtrA kI, inhoMkI 6 mI pIDhI vimalasIjI hue, jinhoMne, nADola, pharar3a, phalodhI, nAgora, bAhar3a mera, ajamera, ityAdi kSetroMmeM, jagaha 2 jina mandira karAkara pratiSThA karAI, saM. vikrama bArahasemeM, inhoMke vaMzameM, bhAMDAjI hue, jinhoMne jesalamera, siddhapura, paTTaNa, jAlora, bhInamAlameM, zAstra saMgraha karANemeM, jJAnabhaNDAra karaNemeM dravyakI bahuta sahAyatA dI, bhAMDAjIke putra dharmasIjIneM zAha pada prApta kiyA, satrujaya, AbU , giranAra, . banArasa vagairahameM, prazAda karAyA, saMgha mAla pahana kara, sameta sikharakI yAtrA kI, satrujaya, giranAra, tAraMgA vagairaha, harajagaha para, sonekA kalaza caDhAyA, caurAsI yAtrA kI, saMghameM mohara 2 lAhaNa vAMTI, motiyoMkI mAlA,. sonaharI kalpasUtra, muniyoMke arpaNa kI, muniyoMne saMghake bhaNDArako suparada kiyA, pRthvI parikramAdI tIna kror3a asaraphiyAM kharacakara, bhaNDAra sthApana karA, bahutase makAna baNAye, dharmasI nAmakoM dharma karaNIseM, amara kara diyA,. sambat 1256 meM ambikA devIne, prazanna hokara, Amake vRkSake nIce, dhana batalAyA, dharmasIjIke navamI pIDhI, kumAra pAlajI hue, unhoMne siddhapura pATaNa chor3a siMdhadezakA nivAsa kiyA, zrI zAntinAthajIkA mandira - siMdhameM karavAyA, kumArapAlajIke tIsarI pIDhI vADhajI hue, vaha zarIrameM baDe hRSTapuSTa majabUta the, saM. 1615 kI sAlameM, siMdhadezakI bhASAmeM, inhoMko DhaTThA kahaNe lage, saMskRtameM ( draDhA ), tabaseM DhaDhAnakha prasiddha huA, bADhajI kI cauthI pIDhI sacyAvadAsajI hue, unhoMke putra sAraMgajIse sAraMgANI DhaDhDhA kahalAye, siMdhadezakoM chor3a, phalodhI nagarameM vasane lage, sAraMgajakei rughanAtha malajI, aura netasIjI, do putra hue, netasIjIke khetasIjI Adi 4 putra hue, isa jagaha rughanAtha malajIke parivArakA, patA nahIM milA, netasIjIke tIna putroMkA bhI parivAra bahuta huA, lekina yahAM khetasIjIke parivArakA pattA pAyA, so likhate haiM, khetasIjIke, ratanasIjI, tiloka Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI sIjI, vimalasIjI, karamasIjI, evaM 4 putra hue, tilokasIjIne, hulakarakoM sahAyatA dI, aura jo dhana, usa lar3AImeM milA, usakA cauthA hissA, hulakarane tilokasIjIkoM diyA, kror3apatI hogaye, bAkI tInoM bhAiyoMkI "zantAna, bahuta hai, lekina tilokasIjIke cAra putroMke nAma, 1 padamasIjI 2 dharmasIjI 3 amarasIjI 4 TIkamasIjI jJAnamalajI rAmacaMdajI nathamalajI lAlacaMdajI sadAsukhajI __sAgaracandanI . sujANamalajI guNacandajI udayamalajI putra 2 sumera, udaya, maMgalacandanI cAMdamalajI zobhAgamalajI lakSmIcandanI gulAbacaMdajI ema e janarala kalyANamalanI kAnphareMsa jaina, tilokasIjI vIkonara vase, ina, 4 putroMkI zantAna, bIkAnera, tathA jayapura, ajamera vasate haiM, vAkI DhaDDe phalodhI Adi mAravAr3ameM, sAraMgajIke pahalekA parivAra, kacchadezameM dasA vIsA ho gaye, (pIpAr3A gotra ) gelota rAjapUta, pIpAr3a nagarakA rAjA, karamacandakoM, varddhamAnasUriHneM - saM0 1072 meM pratibodha karake mahAjana kiyA mUlagaccha kharatara / (ghor3Avata chajalANI gotra ) rAjapUta rAvata vIrasiMha jAyala nagarakA rAjA thA, usakoM zikAra khelanakA baDA zaukathA, eka dinabhI zikAra khele vinA rahai nahIM, eka dina rAjA zikAra khelane gayA, usI samaya nAgora nagaraseM bihAra karake, zrIjaya prabha sUriH, rudra pallI kharatarAcArya jAyala nagarake vanameM, utare the, AcArya, kahA, he rAjA niraparAdhI jIvoMkoM mAraNA, ye rAjapUtoMkA dharma nahIM, jo duzmanazastra DAladai, muMhameM ghAsakA tRNa uThAlebai, athavA bhagajAvai to, khAnadAnI rAjapUta, nyAyavanta, aise zatrukoM kabhI nahIM, mAre, to he rAjA, hiraNa, -kharagoza, bakarA vagairaha jAnavara zastra rahita, naMge, ghAsa muMhameM DAlaNevAle bhayase bhAganevAle, niraparAdhiyoMkoM tUM kaisaiM mAratA hai, rAjA nyAyavanta buddhi Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 77 vAlA thA, pUrva puNya jAgrata hue, aura volA, hai prabhu Aja pIche, zikAra karake kisI bhI jIvakoM mAraNekA mujhai, yAvajjIva tyAga hai, lekina sIdhA mAMsa mila jAya, usake khAnemeM to kucha doSa nahIM, taba gurU bole he rAjA, mAMsa khAnevAle nahiM hoya to, kasAI jIvoMkoM kisalie mAre. vaha una khAne vAloMke lie mAratA hai, isa lie AdhAkarma lage. manusmRtImeM ATha kasAI likhe haiM, taba rAjA bolA jaisaiM harI vanaspatike . sAgakoM, jaba gRhasthI pakA DAlate haiM to, jainake sAdhu use nidoSa samajhake, le lete haiM, isI taraha hI kisI aura rAjapUtaneM, mAMsa Apake lie, mArake rAMdhA ho, phira to vanaspatikI taraha khANemeM doSa mujhe nahiM / lage, gurUneM kahA, he rAjA, vanaspati ekendrI jIva cetana, prathamato zastra, . agni, aura khArake sparzaseM hI, nirjIva acitta ho jAtA hai, vaisA mAMsa acitta nivi nahIM hotA, mAMsake piNDameM samaya 2 asaMkSA jIva, saMmu-- rchima paMcendrI agnipara raMdhate bhI utpanna hote, aura marate haiM, isa taraha, vo paMcendrI eka jIva maraNa pAyA to, kyA huA, lekina asaMkSA jIvoMkI hiMsA, mAMsAhArIkoM lagatI hai, mala, mUtra, seDA, vIrya, khUna carabIkA piNDa, he rAjA mAMsa khAnA manuSyoMkA dharma nahIM, vivekI, manuSya sukAkara, apaNe hAthaseM vanaspati taka nahIM khAte haiM, aura sUkI vanaspati kAlAntarameM jIvAkula ho jAya to bhI nahIM khAte, ekendrI vanaspati vagairaha 5 thAvara vigara manuSyoMkA, jIvita nahIM raha saktA, lekina, be indrIse lekara paMcendrI takake zarIrake piNDakI, manuSyoMkoM, khANe vigara koI harajA nahIM pahuMcatA, balki mAMsake khANeseM, pratyakSa darza avaguNa hai, ityAdi aneka praznottarase, rAnA prati bodha pAkara jainI mahAjana huA, usa bakhata, rAjAkI kuladevI, navaratoMmeM, bhaMsA, bakarA balidAna nahIM milaNeseM, utpAta karaNe lagI, taba rAjAne gurUse kahI, gurUneM vidyA balaseM, devIkoM kulAI taba devI bolI, Aja pIche balidAna nahIM lUMgI, taba rAjAne vicArA, ye devIkI mUrti agara jAyala nagarameM rahI to, na jANe kisI samaya, 1 dekho hamArA banAyA huA vaidya dIpaka granthakA tIsarA prakAza / Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mahAjanavaMza muktAvalI . "phira bhI isa devIke loga upAsaka hokara jIvahiMsA karaNe na laga jAvai, aisA vicAra apane putra chajU kumArako hukma diyA ke, jAo, kumAra isa devIkI mUrtikoM, jAyala nagarake kuomeM, jala zaraNa karado, chaja kumAra, parama samyaktvIne vaisA hI karA, aura apane putra parivArakoM, hukma diyA ke, Aja pIche, mere zantAna kabhI ka~eko jhAMkhake mata dekhaNA, aura na devIkI pUjA karaNI, tabaseM chajUjIke chajalANI gotravAle, ye donoM kAma nahIM karate, phira inhoMkA parivAra bahuta phailA, jisameM ekazera siMha nAmakA putra nAgora nagarameM, baDA ghor3ekA zaukhIna thA, usakI aulAda ghor3Abana kahalAye, eka kSAtameM likhA hai ki, rAvata vIrasiMha rAjapUtoMmeM, gauDa rAjapUta the, isavAste chajUjI chajalAMNI dusarA putra vaisAlake gaur3Avata kahalAye, jarUra jAtake gauDa hI the, ghoDAvata kahaNe lage, prathama gaccha rudrapallI kharatara pAchai dusarA gaccha saM. 1500 semeM mAnane lage, chajUjIkA banAyA huA eka kavitta bhI, hamakoM yAda hai, pitAke jIte banAyA hai, ( kavitta ) naMdanakI navarahI vIsalakI vIsara hI rAvaNakI saba rahI pIche pachatAoge, utatena lAe Atha itatena cale sAtha itahIkI jorI torI ita hI gaMmAoge, hemacIra ghor3A hAthI kAhUkena cale sAthI vATake baTAU jaise kala hI uTha jAoge, kahata haiM chajU kumAra suNa ho mAyAke yAra vaMdhI muThThI Aye ho pasAre hAtha jAoge, / 1 / dhanya hai rAja riddhI bhogate bhI citta maiM kaisA vairAgya thaa| (kaThotiyA gotra ) . jAyala nagarake zamIpa kaThotI grAma hai, uhAMpara ajamerA brAhmaNa rahatA thA, usakoM bhagaMdarakA roga thA, saM. 1176 meM zrIjinadattasUrine usakoM, maMtra zaktiseM, ArAma kara usakoM jaina mahAjana karA kaThotiyA vajaNe lage, gaccha kharatara / (bhUtaDiyA gotra ) saM. vikrama 1079 meM sarasA pattanaM jaMgala dezameM, kachAvA rAnA durjana siMghake rAjyameM, brAhmana loka vAmamArgIthe, so eka dina Asoja vadI catu Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . 79 mahAjanavaMza muktAvalI rdazIke dina devIke upAsI paNe kara, madirA mAMsale gaye, isa matakI bahuta sI striyeM, usa jagaha ekaTTI huI, rAjAkA koI to prohitathA, koI kathA vyAsa thA, koI derAsarakA mAlika derAsarI thA, koI dAnAdhyakSa thA, koI yajJopavIta dhAraNakarANe vAlA gurU thA, rAjA apaNe mahalake gokha maiM, baiThA saMdhyA karatA thA, itanemeM, ina ekeka brAhmanoMko, aMdherI rAtri maiM, ekahI dizAko, jAte dekhA, rAjAneM, apaNA prachanna manuSya bhejA, manuSyoMne, khabara dI ke, garIba paravara, ye saba brAhmana, Aja kAlI cavadaza hai so, deva kI pUjA karane gaye haiM, isa bAtakI khabara, apane matAvalambI, vAmamArgavAle bigara, aura, kisIkoM, ye batAte nahIM, ye suNakara, rAjAne dekhA, ye kyA karate haiM so, dikhAte nahIM, isa bAtakoM jAnaneke lie, sayyA pAlakakoM kahA ke, meM kisI kAma jAtA hUM, tUM meM AUM jaba darabajjA, daravAnoMseM kahakara, khulA denA, rAjA talavAra hAthameM le, gupa cupa uhAM gayA to, jaMgalameM, ekAntadevIkA maMDapa, usakA darabAjA bandha dekhA, magara andara zabda sunAI diyA, aba vo svarUpa dekhaneke lie pAsameM eka UMcA baDakA vRkSa dekha usapara caDhakara dekhA to, uhAM eka jogI, usake pAsa zarAbakI botaleM dharI huI, eka bar3A pAtra jisameM bar3e pakor3e mAMsa pakAyA huA, sarva ekatra kiyA huA, eka pyAlA jisameM madirA bharakara, maMtra bolatA thA, phira pahale usane piyA, pIche saba brAhmanoMkoM devIbhaktoMko usI pyAleseM pilAyA, 'pIche eka strIko nagna karake, usake, bhagakoM, jalaseM, madirAseM, prakSAlakara saMbakoM caraNAmRta diyA, pIche vaha kuMDekA naivedya, bhagapara caDhA 2 kara, saboMkoM, vAMTa diyA, so saba logoMne khAyA, pIche eka ghar3e saba striyoMkI, kaMcukI, usa yogInAthaneM, ekaThI karake, usa ghar3emeM DAladI, 'phira saboMko AjJA dI ke, jisake hAtha DAlaNese, jisakI kaMcukI jisake hAtha lage, vaha cAhai mAtA ho, cAhai bahina, beTI, koI ho, usameM ramaNa kare, arthAt maithuna karai, vaha gurU vo devIseM ramaNa karai, usa jogIkA aura devIkA vIrya jo nikale, usakoM eka pAtrameM lekara, puSpoMke bIca dharake, bhajana gAyana karai phira vaha vIrya, vI sahata milAke, saba vAmamArgIcATe, isa taraha inhoMke cAra mArgI dhUma Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI mArgI 1 bIjamArgI 2 kAMcaliye 3 aura kaula 4 ina cAroMkA svarUpa dekha, rAjA acambhemeM, raha gayA, rAjA apane mahalameM AyA, prabhAta samaya, snAnakara, koI to bhasmI lagA, rudrAkhya dhAraNa karA, paMcakezI, pAvoMmeM khar3AU, bagalameM mRgachAlA, pustaka, kamaNDala dhAre hue, oM namaH sivAya japate hue, brAhmaNa padhAre, koI rAmAnandI tripuNDadhAre, tapta mudrA lie bhaye, koI mAdhavAcArI tilaka kiye, koI kezarakI ADambara kheMce, koI kuMkumake do phAr3a tilaka kiye, koI mUMcha muMDAye, lambI eka laGga khulI dhotI, kusA DAbha vichAkara, baiThaNevAle, nAnAprakAraseM, vipragaNa padhAre, rAjAne unhoMko dekhatehI, subhaToMko hukma diyA ke, jallAdoMse, ina saboMko maravAdo, inhoMne merA deza, kApaTyatAse, DUbAdiyA, basa una saboMko rAjAne, maravA DAlA, ve marate kucha zubha abhiprAyaseM bhUta hue, aba nagarImeM, gharoMmeM viSThA vasavai, patthara pheMke, ityAdi bahuta upadrava karaNe lage, rAjA isa bAtaseM bahuta dukhI huA, isa samaya, taruNa prabhasUriHrudrapallI kharatarAcArya, usa banameM Ae, ye svarUpa suNake rAjA, uhAM AyA, saba svarUpa kahA, gurUne kahA, jo tUM , jainI zrAvaka ho jAvai to, abhI una saboMko, bulAtAhUM , rAjAne kabUla karA, gurUne jinadattasUri dattAmnAya vidhiseM, AkarSaNa karatehI, bhUta prakaTa hue, gurUneM kahA khabaradAra Aja pIche aisA upadrava, mata karaNA, nahIM to kIlana karatAhUM , bhayaseM, saba bhUtoMneM, kabUla karA, aura anyatra cale gaye, gurUneM usa rAjAkI, bhUta teDiyA jAta prasiddha karI, loga bhUteDiyA kahaNe, lage, mUla gaccha kharatara, (jaDiyA gotra) ___ savAlakha deza, nAgora meDateke zamIpa kumArI nagara, yAdava bhATI, kuladhara rAjA, usake rANI to 32, parantu putra kisIke bhI nahIM, usa cintAmeM. rAjA dilagIra thA, itanemeM zrIjina kuzalasUriH, dAdA sAhiba uhAM padhAre, tatra divAnaneM kahI, Apa cintA choDake, ina mahArAjAke, caraNakA jala rANiyoMko pilAo, yaha gurU dAdAsAhiba hAjirA hujUra sAkSAt deva hai, misa karake jarUra putra hogA, taba rAjAneM, bar3e haMgAmaseM, gurUkU, nagarameM Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... mahAjanavaMza muktAvalI. pagamaMDe kara, caraNa dhokara, kezarAdika uttama acitta dravyo nava aMgakI pUjA, devamUrtikI taraha karI, aura vaha caraNAmRta 32 hI rANiyoMkoM bhenA, aura rANiyoMkoM, kahalA bhejA ki, isa jalakoM, vAMTa 2 kara, pIjAo, isameM 21 rANiyoMneM to, gurUkI bhakti karake, pI gaI, 11 rANiyoMne sujJA kara nahIM piyA, 21 rANiyoMke to putra hue, 11 rANiyoMke nahIM hue, usa dinaseM kharatara gacchake saba zrAvaka gurUkA mahAn atizaya jAMNa, paTTa dhAriyoMkA, caraNa prakSAlana kara, nava aMga pUnaNe lage, usa para mohara rUpiyA vagairaha caDhANe lage, pIche bAdasAha akabbarane phuramAMNa likha kara Ama zrAvakoMseM, prArambha kakhAyA, kharabarA cAryone, dravya leNA nahIM calAyA, zAhanzAhane ye rivAja prArambha karAyA, so zrAvaka loka karate haiM, aura karate cale Aye haiM, aba to zrAvakoMkoM kucha 2 saMkalpa vikalpa bhI utpanna hotA hai, magara itanA khayAla nahIM karate ke, prathama ina AcAryoM vigara, tuma jaina dharmako kyA jANate, dusarA tuma savoM para, bAdazAha humAyUkA julamakA hukma, musalmAna banAnekA thA, so zrI jinacandrasUriH na pragaTate to, ika lAya lAya ilillA mahammade rasU lillAke kalamAsarIka honA par3asA, aura inhoMke pahale lAkhoM manuSyoMkoM, bAdazAhane hinduoMseM musalmIna kara bhI DAlA thA, usa upakArakoM dekhate, dravya koI cIja nahIM haiM, padma sUriH mahArAjakA caturmAsa, nAgora thA, taba rAjA gurU mahArAjakA, jhar3olA 21 soI putroMke sira para rakkhA, aura gurUke pAsa lekara Aye, gurUneM kahA Avo bacce jhaDiyAo, idhara Avo, gurUne saboM para vAsa kSepa karA, vaha jar3iyA gotra pragaTa huA, inhIM 21 saoNkI kaI 2 nyAre 2 nakha. bhI, ho gaye, so likhaNekA avakAza nahIM, mUla gaccha khrtr,| 1 sUriH ane sAnAT graMtha. vidyAvijayajIne likhA hai, usameM hIravijayasUriHjA~kI puSa 264 mAMDaNa koThArI, moharose, pRSTa 276 meM abajIbhaNazAlI svarNamudrAse, pRSTa 265 meM cha hajAra moharose rAdhanapurameM pUjA karI, isa pravAhAnusAra zrIpUjajIkI pUjA dravyase sarU hai hIravijayasUriHjIko tyAgI vairAgI saba mAnate haiM, 11-12 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. (kAMkariyA gotra) kaMkarAvata gAMmakA khemaTarAvakA putra, rAva bhImasI, par3ihAra, rAjapUta, cittoDake rANAkA sAmaMta vaha rANAjIkA hukma mAneM nahIM, aura na naukarImeM jAvai rANAjIneM talaba karA lekina gayA nahIM, taba rANejIne isako pakar3ane zenyA bhenI, saM. 1142 meM kharatara gacchAcArya zrIjina vallabha sariH bhAgya yoga kakarA gAMmameM padhAre, rAva bhImasI, rANejIke krodhakA samAcAra kahA, gurUneM kahA, sainyA yahAM AvegI, usakA meM prayatna kara dUMgA lekina tuma hamAre zrAvaka jainI ho jAvo to, bhImasIne zrAvaka brata liyA, taba gurUneM, kAMkera bahutase maMgavAye, aura usa para dRSTi pAsa karA aura rAva bhImakoM kahA ke, jisasamaya, rANe jIkI zenyA Abai, usa samaya, topoM para bandUkoM para talavAra vagairaha zastroM para, rANenIkI senyA para, ye kAMkare DAla denA, so satra zakti hIna ho jAyage, aura meM mAsa kalpa yahAM dharma dhyAnase karUMgA, zenyA Ane para apane vizvAsI brAhmana pokaranekoM dekara, vaha kAMkare hara zastra astra phojI lokoM para DalavAye, saba topa, bandUka chUTaneseM raha gaye, taravArase eka pattA bhI nahIM kaTe, taba nirAsa hokara, zenyAke lokoMneM, rANAjIkoM likhA, rANAnImeM, sAta gunA mApha kara diyA, aura tumhArI naukarI mApha tumhAre hamAre madhya paramezvara hai, ityAdi khAtirIseM khAsa rukkA likhA, taba rAva bhImasiMhaneM gurUkI AjJA mAMga cittor3a gayA, saNAjIne satkAra kiyA, saba hAla pUchA, taba rAva bhIma siMha bolA, guruzrI jina vallabha sUriHkA, kAMkariyA karAmAtI hai, meremeM to akar3AI hai, usa dinaseM kaMkarAvata gAMmaseM kAMkareke maMtra atizayaseM, kAMkariyA gotra, huA, mUla gaccha khrtr,| (Aber3A tathA khaTola gotra) .. mAravAr3a gAMma khATUkA cauhANa rAjapUta ADapAyata siMha, 1 budhasiMha 2 the unhokI saM. 1201 meM zrI jina datta sUriH neM lakSmI kAmanA pUrNa kara jainI karA, ADapAyatarA Aber3A, budhasiMhakA putra khAMdagAMva, se khaTeDa huA, Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. . 3 mUla gaccha kharatara, / saM. 1587 meM kaI 2 ina vaMza vAle ora gacchameM gye| (khetasI pagAriyA mer3atavAla) ., pamAra rAjapUtoMkA gurU zaMkara dAsa brAhmana, sanADhya thA, sa 1111 meM zrI abhaya deva sUriHkA upadeza suNa bhInamAla nagarameM ziva dharma tyAga jainadharmI huA, abhaya deva sUriHko maladhAra viruda thA isa vAste mUla gaccha kharatara, bAda aura gachameM kaI 2 gaye / - (zrI zrImAla ) zrI dillI nagarameM zrImanta sAhazrI malla mahatiyANa jAta peDha pamAra, vaha bAdazAhake khajAneke mAlika the, bAdazAhU zrI mallazAhase, dharmake bAbata hameza ThaThThA karatA thA, tuhmAre sAhanI ImAna to jagaha para hai hI nahIM, brahmAdeva, viSNudeva,, mahAdeva, devI, sUrya, agni, pAnI, gaNeza, isa taraha, agara ginA to sAhanI lAkhase kama nAma nahIM hoMge, taba kaho, imAna to kahAM rahA, zAstra tuhmAre purANa aise hai so, Thor3a na ThikAnA, eka purANakI bAta dusare purANaseM galata hai, so tuma jAnate hI ho, meMne eka dina jina candasUriHsebaDeseM, dhUrtAkhyAna haribhadrasUriHkA banAyA huA, sunA thA; so tulAre purANoMmeM, ThagAI aura pAgalake banAyeseM mAlama dete haiM, gurU tuhmAre bhojana bhaTTa, AjIvikA karanemeM huziyAra, tulasIko mAtA kahai, aura cAba jAve, zAlagarAma gaMDakI nadIkA patthara, usakoM ThAkura kahai, aura kAtI sudI 11 ko beTAjI, tulasImAM, sAlaga bApakA, byAha apane hAtha kare, hamAre khAna salemaneM kahA thA ki, lAbe bAMdI aisA nara, jo pIra babaracI bhistI khara, soto bAhmaNa tuhmAre gurUkoM hI dekhake, kahA thA, nIcase nIca jAtakA dAna le lete haiM, chokare khilAtA, pANI pilAtA, bojhA uThAtA, sandezA lAtA saIsI, kocavAnI, aisA kAma konasA hai, jo tumAre gurU nahIM karate haiM, uDiyA dezameM jagannAtha tIrtha maiM, paMjAba kAzmIrameM, baMgAla vagairahameM, brAhmaNa macchI bakarekA gosta khAte haiM, veda tulAre aise haiM, Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ .. mahAjanavaMza muktAvalI. jisakoM tuma, khudAke kahe hue mAnate ho, usameM kisa jAnavarakoM, mArake khANA aMgArameM homake nahIM batalAyA, chI chI isa kkhatake jarUra musalmAna loga gosta khAte haiM, magara ye nahIM kahate haiM ki, khudAkA hukma hai, kurAnakI rUhameM jAnakA mAranevAlA gunahagAra hai, dekho vedameM cAroM varNa vAloMkA keTakiA dAmAda ghara para Ave, taba pahalI madhuparka karanA, yAneM, gaUko jibaha karanI, phira usa gostako ubAlakara, saba ghara vAloMseM, mijamAnI karanI, sAhanI musalamInoMko, kyoM burA kahate ho, hAtha lagajAya to, snAna karate ho, musalmIna jAjamapara baiTha jAya to, jala nahIM pIte ho, jaise tuhmAre baMhmaNa bedake maMtrako par3hakara churiyoMse, vA, galA ghoTa kara, ghor3A bakarA hiraNa vagairahako, aMgArake kuNDameM, havana kara khAnese svargameM jAnA mAnate haiM, aise hamAre kAnI pAnI bisamillA kahake, jAnavaroMkI garadana kATate haiM, jaisA vedakA maMtra, vaisA hamAre majahabakA bisamillAha, arabbI maMtra kurAnI hai, isa taraha hameza bAdazAha, tAnA diyA karai, zrI mallajI muMhatA, isaH bAtakoM hameza vicAre, aura pustakoMko dekhe to, bAdazAhake vacana, sacca mAluma dete haiM, eka dina bAdazAhaneM kahA, dekho sAhazrI malla, tujhAre saba deva aibIthe jinhoMse tuma taraNA cAhate ho, bhAgavatake dusare skaMdhameM tuhmAre brahmAjIne sarAba pIkara apanI beTI sarasvatIse janA kiyA, tobA 2; jisake banAye beda, aura usakI zantAna brAhmana, jo kucha kare so, thor3A hai, isa samayameM, khabara nabesIne khabara dI ke, hajUra, jAMpanAha ,jina candrasUriHse baDA AyA hai, bAdazAha zrI mallako sAtha lekara, sAmane gayA, AdAba araja banAkara, sAmane baiThA, gurUneM deva tatva gurUtatva aura dharma tatvakA, svarUpa dharmopadeza diyA, bAdazAhaneM mAMsa khAnA chor3a diyA, zrI malla sAha pratibodha pAkara nirdoSita jainadharmakA zrAvaka huA, bAdazAhaneM kahA aho zrI malla, aba terA janma, saphala huA, meM isa dharmako acchI taraha jAnatA hUM, magara isa dharmake kAyade karar3e bahuta haiM, khudAme mila jANe vAste, duniyAmeM ye ekahI dharma hai, bAdazAhane, usadinaseM, ambAr3I, mArchala, camara, chatra, vakha Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. sIsakara, rAjA zrI zrI malla, likhakara, kuraba hAthI niveza, aura tAjIma dI, tuhmArI zantAna sadA ke lie pAvoMmeM, sonA pahara sakatI hai, isakI aulAda zrI zrImAla kahalAye, bhAIpAinoMkA, zrI mAloMseM rahA sAdI mijamAnI zrImAla osavAla donoMse, koI khyAtameM likhA hai zrI mAloMmeM mahatiyANa gotra jo hai so hI zrI zrImAla padavI pAI hai, dharma pahale zaiva viSNu saboMkAhI rahA thA, mUlagurU gaccha kharatara hai, ( bAbela saMghavI, ) rAjA cauhANa rAjA, bAbela nagarakA, raNadhIra, ragatapitta ke rogarse dukhI thA, usaneM kaI vaidyoM ilAja karavAyA, lekina ArAma nahIM huA saMvata 1371 kI sAlameM zrI jina kuzala sUriHjIke gurU zrI jina candra sUriH, uhAM padhAre, cAMdaNe AyA, rAjAkkA vadana jagaha 2 se phUTa gayA, gurUneM kahA, hamAre zrAvaka hovo to, ArAma hosaktA hai, rAjAne kabUla kiyA, gurUneM rAtako cakrezvarI devIkI ArAdhanA karI, devIneM saMrohaNI auSadhI dI, prabhAta samaya gurUneM peTameM pilAI, aura Upara bhI lagAI, sAta dinaseM, kaMcana kAyA ho gaI, bAbela nagaraseM, bAbela kahalAye, isa vakta vo gAMma vApeU bajatA hai, mUla gaccha kharatara, phera satruMjayakA saMgha nikAlA, vo bAbela saMghavI bajate haiM, ye saMghavI dUsare haiM saMghavI, aura koThArI, bahuta jAtameM haiM / 85 ( gar3avANI bhagatiyA ) gaDavA rAThor3a ajamera paragaNA, gAMma bhakharImeM, zrI jina dattasUrineM, prati bodha dekara, dhanakAmanA pUrNa karI, gaDavejIsegar3a vANI, mazkarI karaneseM bhar3aka uThA, jisavAste pUrasiMhajI kUM loka bhar3agatiyA, kahane lage / gaccha kharatara savAlakha dezameM soDhA rAjapUta savAsau rUNavAla vegANI gotra ghararUNa gAMmameM rahate haiM, unhoMkA mukhya ThAkura, vegAjI, unhoMke putra nahIM, aura kSINatAkI bimArI, akasmAt zrIjina dattasUriH, savAlAkha dezameM vizva, rate 2 padhAre, soDhe rAjapUta saba gaye, aura ThAkurakI, hakIkata kahI, gurU bole, kSINatA miTa jAyagI, jo tuma jainadharmI hamAre zrAvaka ho jAoto, Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 mahAjanavaMza muktAvalI. inhoneM ThAkura vegenIko kahI, usI samaya saparivAra Ake mithyAtva tyAgake jina dharmI hue, rUMNa gAmake nAmaseM rUNa vAla gotra huA, gurUne vegenIkoM upasarga harastotrakA, kalpa sAdhana batalAyA, dUdha ghRta cAvala mizrIkI kSIra khAkara, eka varkheta, araNya vAsa, ekAnta dhyAna, savAlakSa karanA, batalAyA gurU vihAra kara gaye saM. 1202 meM rUNa vAla gotra huA 6 mahinA sAdhanAseM, eka mahiSa jitanA balI ho gaye, gurUdeva saM. 12 11 meM anamerameM, deva loka hue, taba gurU mahArAjake premI, jo vimAnaka vAsI deva hue the, unhone Akara sarva kharatara gacchake saMghako kahA tumhAre gurudevaso dharmadeva lokameM, cAra palpakI Ayuse, TakkalavimAnameM, devatA hue haiM, taba saMghaneM kahA, zrImaMdhara svAmIseM pUcha ke, nizcaya kara do, gurU mahArAja kitaneM bhavaseM, mukti sidhAyageM, taba vaha devatA, mahA videha puMDarIkaNI nagarImeM, zrI sImaMdhara bhagavAnakoM, vaMdana stavana kara, khar3A rahA, taba zrImaMdhara jinezvarane do gAthA kahI, vaha gAthA, gurkhA valI, tathA gaNadhara pada vRtti pramukha graMthoMmeM daraja hai, paramArtha usakA aisA hai, Takkala vimAnaseM-cavake tumhAre gurU, mahAvideha kSetrameM, zrImanta kulameM janma lekara, eka bhavAvatArI, uhAMse dIkSAle, kevala jJAna prApta kara mokSa hoyage vaha devatA, yahAM sarva kharatara saMghako, vaha gAthA zrImaMdhara svAmIkI kahI sunAI, taba sarva saMghaneM, jagaha 2, grAma 2 nagara 2 meM, gurUke caraNa thApanA kara pUjane lage, dharma dAtA samyaktva vrata deNeke, upakArI, jinhoMne lAkhoMjIvoMko, jina dharma dekara, tAra diyA, inhoMke pATa maNidhArI zrI jina candrasUriH virAnai, vaha gurU rUNa padhAre, taba vegAnIne putrakI vInatI karI, gurUne kSetrapAlase pUchI, khor3iye kSetra pAlaneM, jo vidhI kahI, cakrezvarI devIkI pUjA, batalAI, caitra sudI Azoja sudI, aSTamI, norela car3hAkara, lapasIkA, naivedya karaneseM, putra hogA, vegejIke putra 4 hue do putrakI zantAna nAgorameM saM. 1977 meM loDhA tapagacchiyoMkI beTI byAhI thI, pArzva candra sUriHne, tapAgacchameMse alaga sampradAya nikAlI, taba vegANI 2 putroMkI zantAna, usa sampradAyakoM mAnane lagI, gurU kharatara ko bhI mAnate haiM, mUla gaccha kharatara, bIkAnera vagairahameM, basate haiN| Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. (pokaraNA gotra) gAMma harasorakA rAThauDa sakata siMha, apane parivAra sameta puSkara tIrthake mele para, snAna karanekoM, padhAre, uhAM eka strI, jisake 4 choTe 2 putra, aura usake sagA saMbaMdhI koI nahIM, vaha vidhavA strI apane 4 putroMkoM, kucha khAnekoM dekara, ghATa para viThAkara snAna karane lagI, itanemeM gohane, Ake, usa strIke pAvoMmeM, tantu DAlA, vaha strI pukArI, itanemeM kharatara gacchake, zrIjina dattasUri mahArAjakA ziSya devagaNiH akasmAt thaMDilla, jAke A nikalA, sakatasiMha bolA, are dor3ore dor3o, koI nahIM girAsakatasiMha dayA lAkara, usa strIko pakar3ane kUdA, itanemeM gohaneM, inakoM bhI, tantuseM, kheMcA, taba devagaNiHne, jala nistAraNI, amogha vidyA smaraNa kara, kahAkemeM, merA zrAvaka jAMNa, bacAtA hUM tatkAla aisA Azcarya huA ke, mAno hAtha pakar3ake, koI nikAlatA hoya, donoMko. ghATapara lAke khar3A kara diyA, hajAroM Alama, ye camatkAra dekha, devagaNiHke caraNa, pakar3e sakatasiMhane devagaNiHke caraNa pakar3ake kahA, he gurU Apana hote to AjameM, isa jIvakA bhakSa hogayA thA, dhik hai aise dharmakeM calANe vAloMko, jo hajAroM sUkSma aura bar3e jIvoMkA ghAta, AtmAkA ghAta, aisA nadI, kuNDa talAvoMmeM, praveza kara, snAna dharma batalAyA, aba Apane jaisA mujhe jivatavya diyA hai, aisAmeM RNamukta ho jAUM aisA karo, taba devagaNi bole he mahAbhAga, mere gurU ajamerameM haiM, so kala yahAM padhAreMge, caumAsA Aja utara gayA hai, dusare dina gurU padhAre, dharma sunake, 4 putra, usa mahezvarIke aura sakatasiMha saha kuTumba jaina mahAjana huA, kisI jagaha likhA hai inameM puSkarane brAhmaNa zrAvaka ho gaye isase pokaraNe gotra nAma pragaTA mUlagaccha: kharatara puSkaraseM pokaraNA kahalAye / . (atha kocara gotra) - pRthvI anAdi, zreSTi anAdi, cha dravya anAdi, dravya guNa nitya, paryAya anitya, utsarpaNI kAlavatakara, avasarpaNIvarta, aise anaMte kAla cakra bItA, aura bItegA, zrIAdIzvara bhagavAnaseM, jaina dharma calA, Adizvarake Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 mahAjanavaMza muktAvalI. saMga, 4 hajAra rAjaviyoMne, dIkSA lI, unhoMse, bhUkha nahIM sahI gaI, taba banameM jAkara, RSabha devakA eka hajAra ATha nAma banAkara, gaMgAke taTa para, Adi brahmA, Adi viSNu, Adi ziva, Adi yogI, Adi buddha, puruSottama, jagatkartA, ityAdi stavana karate, phalaphUla khAte, gaMgAjala pIte, vRkSoMkI chAla oDhate, vichAte, tInase tesaTha mata unhoMse calA, valkala cIrI tApasa kahalAye, RSabha devake pote, marIcIne pahale to jaina dIkSA lI, jaba kriyA loca vagairaha nahIM kara sakA, taba sukhadAI daNDIkA bheSa baNAyA, isakA celA kapila, kapilakA AsurI, AsurIkoM kapiladeva brahmadeva lokameM devatA hue pIche prakRtI 1 aura puruSa dose 25 tatvasRSTikA anAdi panA siddha karA isake ziSyoMkI saMpradAyameM, zaMkha AcAryaseM, sAMkSamata prasiddha huA, bharata cakravartine, indrake kahaneseM, bAraha bratadhArI zrAvakokoM, bhojana karAyA, vaha bharata rAjAkI bhaktiseM, mAhana kahalAe, saMskR. tama, mAhana prAkRta zabdakA ( brAhmana ) matahana, yAne brahmako pahicAna, yathA rAjA, tathA prajA, chakhaMDake loka, mAhanoMko, bhojana vastrAdiseM satkAra karane lage, vidyA mAhaNa lokoMke bAlaka paDhaNe lage, taba bharata cakravartine, inhoMko paDhANe, RSabhadeva, 4 mukhaseM, samavaraNameM, desanA denevAle, Adi brahmAke bacanAnusAra, ahiMsA dharmakA svarUpa tyAga bratakA svarUpa, cha dravya, navatatvakA svarUpa, syAdvAda nyAya, gRhasthake upanayana, solaha saMskAra vagairaha aneka bhAvamizrita jinayajanakA svarUparUpa, cAra Arya veda racakara saMsAra darzana veda 1 saMsthApana parAmarzana veda 2 vidyA prabodha veda 3 tatvAvabodha veda 4 pAThazAlAmeM paDhANe lage, 6 mahineseM parikSA anuyoga honepara, vidyA mujaba inAma pAritoSika deNe lage, aura gRhasthoMke mAnanIya, 72 kalA, jo RSabha devaneM, duniyAMke sukha jIvanake lie, grantha banAkara, prajAkoM sikhAyA thA, so saba granthoMpara hakka, cakravartine, mAhaNoMkoM sope, solaha saMskAra gRhasthoMke, janmase lekara maraNa paryanta, gRhasthoMkA karavAnA, mAhanoMke supurda karA inhoMmeMse, vairAjJa pAkara bahuta mAhaNa loka, RSabha devake pAsa dIkSA le lekara jagaha 2 sAdhU hote rahai, gRhastha dharmameM, trikAla zrIjinamUrtikA Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 89 mahAjanavaMza muktAvalI. aSTadravyaseM, nAnA prakAraseM, yAga (pUjA) karate, sAdhuoMko vandana unakA vyAkhyAna sunanA, vrata pazccakhAna 5 anuvrata 3 guNabata 4 zikSA vrata, parva tithImeM posaha karanese, posaha karaNA mAhaNa prasiddha hue, jinhoMkI AjJAseM mAhaNa loka pravarte upadhAna, AvazyakAdi SaTkarma kareM, una 2 atyanta utkRSTa jJAnavanta mAhaNoM ko, cakravarttane AcAryapada diyA, jo veda AvazyakAdi sUtroMke adhyApaka, unhoMko uvajhAya ( yAne upAdhyAya ) pada diyA, jo AcArajaojhA apabhraMsa zabdoMse pukAre jAte haiM, eka dina, bhagavAna kailAzapara samavasare bharata bAMdaNekoM gayA, aura mAhaNa vaMza sthApana karaNekI badhAI suNAUM, isa abhiprAyakoM, bhagavAnane, pharamAyA, he rAjA, jo utkRSTa zrAvaka, mAhaNa nAmaseM, teneM, sthApana karA hai, vaha saba navameM bhagavAna suvidhinAtha nirvANa taka to, jainadharmI raheMge, pIche jainatIrtha ke sAtha bilkula viccheda ho jAyage, taba, ye mAhaNa loka, tere banAye, samyak zruta, 4 vedoMmeM, apanI pUjA pratiSThA baDhAneko, sarva devoMke devamAhaNa, haiM, ityAdi AjivIkA jamAne, zrutiyAM vaNA 2 kara DAleMge, aura krama 2 se, jaina dharmake dveSIpaNe kara aneka matoMke vizvakarmA baNa baiTheMgeM, sarva granthoMmeM krama 2 seM, mithyAtva bharate jAMyage, Age inhoMmeM, yAjJavalkya utpanna hogA, so yathArtha vedakUM tyAgake, naI kalpanA kara, yAjJavalkya ho vAca ityAdi apane nAmakA veda zruti, jisakA nAma hI parAvarttana karegA, phira parvata, aura rAjA vasuke samaya, yajJa zabdameM, halate calate, jIvoMkoM, havana karaNA mAMsa bhakSaNa karaNA, vedakA dharma parvata karegA, bhAvI prabala hai bhavatavyatA TalegI nahIM, cakravarti bahuta pachatAnelagA, phira bolA, he prabhu, maiMne to acchA kAma, dharmI jAta thApanA karI hai, Age jo karegA, so bharegA, isataraha hI huA, isa vedameM hiMsA kyoM kara DAle gaI, so svarUpa AThameM nAradane, rAvaNaseM kahIM haiM, ye saba adhikAra, jaina rAmAyaNa meM likhA hai, isa taraha Arya - raha gaI, vAkI saba, mAMsAhArI mAhaNoMne yo zrutiyAM, jaMgar3hameM rahanevAle, brAhmanoMko vedakI kaI 2 zruti vedomeM, vedako naSTa judI 2 yAda thI, so vyAsaneM bhraSTa kara DAlA, Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * mahAjanavaMza muktAvalI. usako brAhmana veda vyAsa kahane lage, prathama saMjJA Rg 1 yaju 2 aura sAma 3 phira, inameM se, atharvaNa banAyA, isa taraha 4 inhoMmeMse, paramArtha kI cAra saya zloka saMkSA hoya to, Azcarya nahIM, bAkI yUM yajJa zAlA banAnA, yo ghor3eko bAMdhaNA, yUM pharasIseM kATaNA, yUM na 7 " pakANA yo phalANeko hissA deNA, mAtA megha, pitA megha, azvamedha, gaumedha, chAga medha, phalANe devatAkoM, isa taraha yajJa kara tRpta karaNA, sotrA maNIM yajJa kara, madirA pINA, ityAdi adhikAra, hI bharA hai, itihAza timira nAzakakA tIsarA prakAza dekho, vedoMke bhASyakAra saMskRta kAyade. vedakI zrutiyoMmeM viruddhatA dekhakara ArSatvAt aisI samAdhAnI karate haiM, isa taraha vedakA hAla DAkTara meksa mUlara saMskRta sAhitya graMtha meM likhatehaiM ki veda ke maMtra bhAga baNeko, 31 so varSa, aura chaMdo bhAga baNeko, 29. sasai varSa mAtra hue haiM, dusarI bera veda phira likhaNekA samaya vikrama. sambat tInasemeM punzI jIyAlAla agravAla pharukha nagaravAlA, siddha karatA hai, aura purANoM kA banAnA vikrama sambat sAtasemeM, ukta puruSa siddha karatA hai ye manuSya bhI bar3A khojI nara ratna hai, pahale inhoMkA vaMza vedamatakA thA, inhoMke pitA zvetAmbara jaina hue, abhI ye digambarI jaina acchegRhastha sunane meM Ate haiM, kocara vaMzotpattimeM, ye bAta isavAste likhI hai ke, kocara vaMzake bar3ere, pahale to jaina dharmI the, vAda phira vedamatameM hogaye, vAda phira jaina rAjA hue, vAda sujANa kavara parama jaina dharmI rAjAke, 72 sAmanta, parama jainadharmI the, jisakA phira, ina 73 puruSoMkoM mAhezvarI honA par3A, so bRttAnta yahAM thor3A likhate haiM, jaina itihAsa mujaba, - khaMDaprastha nagara, jo aba mAlavadeza kI sImApara khaNDelA bajatA hai kisI itihAsa lekhakane khaMDelA jayapura zamIpastha likhA hai khaMDela rAjA parama jaina dharmI thA, gurU inake digambara jaina the, rAjAneM bhaTTArakajIseM pUchA, mere putra nahIM, so svAmI kyA kAraNa hai, bhaTTArakajI bole, caityAlayameM, nAnAvidhIse pUjana karA atithI bhikSukoko, dAna de, sAdharmI vAtsalyatA kara, ta 90 ikaThThI karI, isa lie veda kI tIna hI karI, uddhAra kara cauthA bAta bilkula dose Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. samyaktI deva prazanna hokara, terI kAmanA hoNI hai to, pUrNa kareMge, rAjAne, apane rAjyameM vaha puNya kRtya karANA prArambha kiyA, 12 mahine sampUrNa honese, cakrezvarI devIneM, AkAzavANI karI ke, he rAjA, putra to tere hogA aura dayAvanta, dAtAra, zUravIra bhI, hogA, parantu brAhmaNa mithyAtvI usakoM, dhokhA dekara, mithyAtvI, aura bhikSArI kara deMge brAhmaNa yajJathambha, jahAM ropate haiM, usa thambhake nIce arihantakI mUrti gADa dete haiM, jisase koI dayAdharmI devatA devI vagairaha usa yajJako vidhvaMsa kare nahIM, isa lie samyaktI devatA to, usa yajJake pAsahI nahIM phurakate haiM, aisA kaha, devI antardhyAna huI, putra huA sujANa kaMvara nAma diyA, sampUrNa 72 kalA sIkhake . huziyAra huA navatatva syAdvAda nyAya paDhA, pitAne, putrakoM kahA, he putra apane subhaToMkoM bheja 2 kara, kahAMI bhI hiMsaka yajJa mata hoNe deNA, . lekina tUM khuda yajJa hotA ho, uhAM mata jANA, aisI zikSA dekara rAjya tilaka dekara, Apa anasana ArAdhakara svargavAsa huA aba rAjA sunANa siMha, jinendra devake, gAma 2 meM, mandira pUjA dharmadhyAna karatA, jainamuni jaina sAdharmIyoMkI bhakti karatA, dayAvanta, kahIM bhI jIvoMko koI mArane nahIM pAvai, aisI udghoSaNA karAtA huA sukhase sAmAyaka, pratikramaNa, posaha, dAna, zIla, tapa bhAvanAmeM lIna, apane sAmantoMkoM bheja 2 kara, jagaha 2 hiMsaka yajJa, brAhmanoMkA baMda karA diyA, jainadharma zvetAmbara aura digambara : donoMko samatulya ginatA huA, jaina brAhmanoMkoM lAkhoM kror3oMkA dravya detA. huA hiMsaka jIvoMko sajA detA vedakI hiMsA jagaha 2 bandha karavAdI, tIna dizAmeM dayAdharma sarvatra phailA diyA, uttarAkhaNDameM, mleccha mAMsAhAri-.. yoMkI vastI, guNa pacAsa, baDI rAjadhAniyoMmeM, mlecchoMhIkI vastI samajha. isa dizAmeM dharmopadeza nahIM karavAyA, aba isa samayameM mAMsAhArI brAhmanoMko,.. mAMsa milaNA muzakila ho gayA, pahale to devatAoMke nAmaseM, yajJake vahAneseM,.. ghor3e vakarekA mAMsa mila jAtA thA, taba kAzmIra dezameM, brAhmanoMne gupta sabhA-- veda dharmI mAMsA hAriyoMkI sujANasiMhake bhayaseM, ikaTThI karI, uhAM aisA bhASaNa karA IzvarakA kahA huA veda, usakA jo karmakANDa azvahavana gaU, Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. havana, madhuparka vagairaha, pAkhaNDa nAstikamatI bauddha jainoMneM, vanda kara diyA, puroDAsA yajJakI mAMsaprasAdI devatA, pitara, brAhmanoMko jo milatA thA, so satra banda kara diyA, isa vAste aisA koI upAya hoNA cAhiye, so yajJa pIchA zurU ho jAya taba pAMca RSiyoMne isa bAtakA pracAra karaNA kabUla karA, aura manameM pAMcoM dAya upAya socate, maru dharameM Aye, yahAM inhokoM, 4 rAjapUta mile, jinhoMko sujANa kaMvarane nokarI va jAgIraseM, be tarapha kara nikAla diye the, vaha cAroM, AbUgirI rAjakI talahaTImeM pAMco RSiyoMko mile, inhone apanAM 2 duHkha una brAmanoMko kaha sunAyA, vasa brAhmanoMko, bhUkhoMkoM bhojana jAne milA, vicAra karA ye 4 usa sujANa siMhake, gharake bhedu haiM, apanA manoratha, inhoMse siddha ho jAyagA aisA vicAra kara bole, tuma hamAre kahe mujaba, karo to, rAjyapati, rAjAdhirAja bana jAoge, unhoMne kahA, he RSiyoM aMdhoMko to, netrahI cAhiye haiM, hama isI AsAmeM phira rahe haiM, vaha cAroM, inhoMke saMga hogaye, AbUpara jAke, inhoMko kahA ke, hama yajJa karate haiM, tuma jIte hue jAnavaroMko pakar3a lAo, yadyapi dharma unhoMkA jaina thA lekina rAjyakA aura dhanakA lAlacI, kyA kyA, akRtya nahIM karatA, vaha cAroM, jaMgalI bhIloMseM mile, aura unhoMke hAthaseM, taraha 2 ke jAnavara pakar3avA maMgAye, yahAM brAhmanoMne analakuNDa banAyA, aura una jIvoMkoM havana karanA prArambha karA taba vaha rAjapUta, ghabharAye, brAhmanoMne kahA he rAjapUtoM, vedamaMtrose, jo devatA, indra, varuNa, nakta, pUSA, vagairahako, bali dI jAtI hai, ina jIvoMkI, hinsA nahIM hotI, ye jIva, aura, karaNe, karA- . NevAle, saba svarga hI jAte haiM, bar3A punya hotA hai, aba unake dilakA khaTakA dUrakara, RSiyoMne, mAMsa ApabhI khAyA, aura unhoMko bhI, khilAyA, pahAr3ake vAsinde, bhIla mINoMko bhI khilAyA, aba vaha bhIla mINe, inhoMke hukma baradAra bhaye, brAhmaNoMne kahA, hama jo chala kareMge, so tuma suNoM, hama eka RSikoM, mahAdeva banAyage, eka bhIlaNIko pAravatI, aura AbU pahAiseM aisI 2, auSadhI lAI jAyagI, usakA dhuMvAM lagate hI manuSya tatkAla behosa ho jAyaMge, tuma loka bhIlameMNoMko saMga lie, yajJasthAnake Asa Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. pAsa hI rahaNA, aura eka manuSyako bhejake sujANasiMhako, kahalA bhejaNA ki, he rAjA tumaneM to, sAre AryAvartameM, yajJa karaNA baMdha karavAyA, lekina brAhmaNa to, khaNDaprastha nagarake pArahI jIvahavanarUpa yajJa zurU karA hai, vaha jaba yajJavidhvaMsa karaNe AvegA, taba hama unhoMko, jaharakA dhUyA. dekara, aceta kara bhAga jAyageM, tuma loka usa vakta khaMDaprasthaka rAjya lekara cAra bhAga karaleNA, aura brAhmaNoMkI bhakti, rAjasUyAdi yajJa karaNA brAhmaNoMko, Izvara samajhaNA, unhoMkoM, yathArtha yaha bArtA pasanda huI, basa vaisAhI, huA, vaha saba 73 rAjA yukta, viSa dhUmrase, aceta hue, jaisA klorophArmase hote haiM, unhoMne, rAjya dabA liyA, brAhmaNa bhAga. kara eka yogIkoM baila para car3hAkara, eka auratako saMga lie, unhoMke pAsa pahuMce, ThaMDA pAnI chir3aka kara usa mUrchAkA utAra karanA ThaMDe padArtha kapUra vagairaha vo vipraloga jAnate the, so karavAyA, vaha jogI baila para caDhA, bhasmI lagAye, galemeM sAMpa, AdamiyoMke khopariyoMkI mAlA pahanA . khar3A rahA, itanemeM mahyaM rahita uThe, zastra inhoMke pahale hI brAhmaNoMneM, uThA lie the, brAhmana loka bole, are ye mahezvara zivapArvatIneM, tumakoM sacetama karA hai, tuma saba brAhmaNoMke yajJavidhvaMsa karaNeko Aye the, taba diyA jo zrApa, usase tuma patthara ho gaye the, aba tuma mahezvarakI upAsanA karo, itanemeM eka manuSyaneM khabara dI ke khaNDaprasthameM, 4 puruSa rAjyAdhikArI hogaye haiM, taba brAhmanoneM sujANasiMhako kahA, are are tUM mRtyunIMdase jAgA, sabase jAgA nAma pragaTa huA, taba brAhmaNoMne, apanI 2 vrata unhoM para lagAI, vaha saba mAhezvarI kahalAye, ina brAhmaNoMne, apane veda dharma para apane paMjemeM gaMThe vAda inhoMkI striyeM, bAla bacce, aura kucha 2 vyApAra karaNe lAyaka dhana, una 4 rAjapUtoMse dilAyA, uhA~ ye mAhezvarI jAta huI koI kahate haiM, DIDavAnemeM honese DIr3a kahalAe, usa nagarIkA mAma mahezvara dharA,vo colI mahesara mAlava dezameM haiM sujANasiMha para brAhmaNokA dveSa thA, taba brAhmaNoMne kahA are bhikSuka tUM inhoMkI pIDhIyoMkA guNakIrtanakara, mAMga khA, vaha ina vahottaroMkA bhATa huA, vicArA kare kyA, paravasa par3e lage. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. nahIM kArI, ye saba uhAM mAlavadezase, uThake mAravADa DIDa vANemeM Avase vaha saba mahezvarI DIDU vaNiye khlaaye| ___ ina mAhezvariyoMmeM, jogadeva pamArake beTe bhI, mahezvarI DIDU hogaye the, so kaI pIDhIyoM taka mAhezvara hI rahe, ye bAtakA pUrA saMvat to hAtha lagA nahIM hai, magara vikrama sambat sAtasaikA jamAnA sambhava hai, vaha cAra rAjapUta pamAra 1 cauhANa 2 par3ihAra 3 solaMkhI 4 isa jAtake the, avvala vo sujANake nokara the, karma vasa rAjAkA to jAgAbhATa huA, aura naukaraso ThAkura hue, aba brAhmaNa loka ina mahezvariyoMseM, kahaNe lage, tuma yajJa karAo, aura yajJakA bhAga puroDAsA mAMsa khAo, taba ye rAjapUta jainadharmIpaNe, dayAke bhAMje hue antaraMga, se bole, hai brAhmaNoM, ye akRtya to, hamase nahIM hogA, tumako gurU mAnA, mahezvara devabhI pUjA, lekina ye kAma to, marajAyage tobhI nahIM kareMge, taba brAhmaNa, maraNe, paraNe, dAna, dApA, leNA inhoMse, ThaharAyA, krama 2 se inhoMkI santAna, brAhmaNa mithyAtvIyoMkI saMgatase, rAtrIko bhojana, bigara chANA huA pANI, aura kandamUlAdi amakSa para utarate gaye, pIche svAmI zaMkarakA mata calA, unhoMne jagatameM dayAdharma phailA huA dekha, apanA sikkA jamANeko, jainiyoMko mArakuTake vaidapara yakIna to karavAyA, lekina yajJakI kriyA to jainake hue dayAdharmIyoMkoM, kaba ruce, taba brAhmaNoMse saMpa karA, sallA vicAra kara kahA, aba bedakI kriyA choDa do, veda Izvarokta hai usakI phakata zrutiyAM vinA artha solaha saMskArAdikameM, kAma lAo, lekina yaha bAta kahate raho, vedakRtya saccA hai, Izvarokta hai, yajJa karaNA, satayugakA kAma thA, aba kaliyuga hai, isameM ghI tila khoparA ciroMjI, vidAmAdika sugandha dravyahI, havana karaNA cAhiye, aisA karAte raho, karate raho, nahIM to, ye loka hinsA jIvoMkI dekhakara, phira jaina hojAyage, aura aise 2 zAstra banAnekA hukma brAhmaNoMko diyA ke prajAkA, dila ThaharAvo, taba pArAsara smRtImeM aisA zloka DAlA ( yataH) azvAlabhaM gavAlaMmaM, paitrikaM palamevaca / devarAca sutotpattiH,kalau paMca vivarjayet / ( artha ) azvahomaNA gau homaNI, zrAddhameM, tathA mareke pichAr3I, piMDameM, Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mahAjanavaMza muktAvalI. 95 mAMsa deNA, aura bar3e bhAIkI strI, pati mare pIchai devarase laDakA utpanna karaNA yaha pAMca kAma kaliyugameM manA hai, yaha kAma hotA thA, vo brAhmaNa veda matavAloMkA satayuga thA, usake pIche jaina AcAryoMkA upadeza suNake rAjA rAjapUta tathA mahezvarI pIche jainadharmI hote gaye, so hamane saMkSepameM kaI 2 mahezvariyoMkA, jainamatameM hoNA, pIchA likha bhI diyA hai, taba vikrama sambat terahasemeM mAdhavAcArya dakSiNameM hue, isase mAdhavAcArya sampradAya viSNumatameM kahalAtI hai, rAmAnuja, zaMkarasvAmIke matakoM dhakkA lagAnevAlA dayAdharma kucha mAnanevAlA duniyAMko goSThIprazAda rAmacandrajIkA bhoga khilAkara rijhANevAlA vedapara paDadA DAlakara apanA bhaktimArga dikhANevAlA, rAmacandrako Izvara mAnanevAlA, zaThakopa kaMjarakA ziSya munivAhana, yavanAcArya, cauthe darajeke ziSya rAmAnuna, isa taraha pragaTa hue dvaitapakSa nainiyoMkA manjUra karA, prapannAmRta graMtha banAyA, sauca mUladharma mAnakara, khar3e tIna phADekA, tilaka aura zaMkha, cakra, gadA, padma, lohekA tapAkara, apane matAvalaMbiyoMko, dAga deNevAlA, mahAdevake liGgako namaskAra nahIM karaNevAlA, usane viSNumata nayA sAMkSamata calAyA, isake pIche, mAdhavAcArya 2 nImArka 3 aura viSNusvAmI 4 viSNu svAmIse nikalA vallabhAcArya, inhoMne kRSNakoM deva mAnA ityAdi mata calAyA, mAdhavAcAryaneM phira apane matAvalaMviyoMko, jaina hotA dekhake, aura jaina paMDitone zaMkara svAmIke ziSyaneM, zaMkara digvijaya abhimAnaseM jo banAyA usako khaNDana karatA, aiba lagAtA dekhake, zaMkara svAmIke 250 varSa vIte pIche dUsarA zaMkara digvijaya banAyA, usameM apane matAvalaMbiyoMko, aisA Dara baiThAyA, jaise koI mAtApitA ajJAna bAlakako DarANeko kahate haiM ke hAU hai, vAghar3a hai, ye hai to kucha nahIM, lekina DarANeko kahA karate haiM, sohAla kiyA hai, ( yata ) na paThet yAvanI bhASAM, prANaiH kaNThagatairapi / hastinA mAryamANopi, na gachejinamaMdiram / 1 / artha / uradU phArasI hindusthAnI pramukha bhASA na paDhaNI na bolaNI cAhai prANa kyoM nahIM cale jAya, aura hAthI mAratA hoya to bhI zaraNa leNe bhI, jaina mandirameM nahIM ghusaNA / 1 / Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 mahAjanavaMza muktAvalI. isameM sirpha apane vAr3ekoM majabUta karaNesivAya aura koI bhI, pramANa siddha nahIM hotA, khaira brAhmanoMke bacanaseM ajJAna bAlakavat zaiva viSNu loka jaina mandirameM nahIM ghusate haiM, aura jJAnavAna, isa vacanakoM, kuMjar3I kera samajhate haiM, apane bera mIThe, oroMke khaTTe, lekina bar3A aphasosa to yaha hai ki zaiva viSNu brAhmana loka prathama likhe zikSAkoM kyoM bhUla gaye, mAdhavA cAryane likhA hai ki urdU phArasI mata par3ho, so to hamaneM hajAroM manuSyoMko, phArasI urdU par3hake naukarI karate va bakAlata karate dekhe haiM, mAdhavAcAryaneM, saMdigdha bacana dharA hai, vicAra karatA thA ki, sabhAmeM paMDita loka pramANa pUcheMgeM, taba to kaha dUMgA ki, jaina nAma vaizyAkA hai yAneM / vaiSNavoMne, hAthIse marate bhI, vaizyAke gharameM jANA nahIM, taba to saba loka kabUla karahI leMge, nahIM to apar3ha lokoMkoM palemeM gAMThakoM, pragaTa nAma jaina mandirahImeM jAnA niSedhaka hogA, isa samaya, vohI hAla baNa rahA hai, ye itanI vAta prasaMga basa kocara jAtI mahezvarI hue pIche phira jaina mahAjana hue, isa vAste jaina lokoMkoM, vAkipha karaNeko, likhI hai aba kocaroMko mahAjana hoNA,. likhate haiM, sambat 9/18 meM pamAra vaMsI DIDU mahezvarI jinoMkI prathama jAta, pavAra DoDA, pIche jogadeva coTIlekA putra sujANa kuMmara sAtha, mahevarI hogayA, jinameM paMvArokI rAThI jAta par3I, rAThiyoMke 162 naka jinoMmeM, DoDA muMhatA 125 meM nakhameM, Dor3AjIsUM DoDA muMhatA kahalAyA sirohImeM paMvAra vaMsI rAja karate the, unhoMkI dIvAnI karaNeseM mohatA pada, DoDAjIkoM, rAjAne inAyata kiyA, prathama sirohI pamAroMneM sAI thI so veda gotrake itihAsameM hamane likhA hai, jaba gor3ha vADhameM viSNu zaivamatI pora vAloMko, haribhadrasUrijIne, upadeza dekara, jainI karA, taba Dor3AjI bhI jainadharma 1 DoDAjIseM DoDA mohatArAThI vajane lage ye mAhezvara kalpadruma pAne 113 meM 2 sirohI pamAroMmeM vasAI so lekha kamale gacchake mahAtmA lakhUjI vedoMkI pIr3hI dI jisameM likhI hai. aura bhI kaI gotroMkA nAMma gAMma dekara hamako ye itihAsa meM pahale sahAyatA dI hai inhoMkA jasa mAnanIya hai kocara vaMsakI utpatti hamakoM kocara muMhatA lUNa karaNajI je saMkSepa dI tha so dhanyavAda detA hUM / Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97* mahAjanavaMza muktAvalI dhAraNa kiyA hai vikrama sambat 9 / 18 meM yahAMse jainadharma pAlaNe lagA, pIche inhoMke pote syAma devajI brAhmanoMkI saMgata, rAjAoMkI nokarIse, zrAddha karanA, mareke pIche, saba gharavAloMneM, bAla muMDAMNA, ityAdi aneka karma mithyAtvIyoMkA karaNe lage. isa vakta. saM. 1009 meM zrInemicandra sUri vRhadgaccha vAloMne, punaH mithyAtva choDAya. bAraha vrata uccarAya samyaktvako pahicAna karAI, aura gurUne pharamAyA, yahAMseM dhana mAla lekara tUM gujarAta pAlhaNapura calAnA, yahAM rAjyameM bhaMga hogA, taba zyAmadevanIneM, apane putrakoM, bahutasAdhana dekara. rAjAseM pracchanna bhejadiyA, vaha rAmadeva, uhAM vahurAyata karaNe lagA, yahAMse pAlhaNapurI boharA kahalAye, devI inhoMkI vIsala, gujarAtameM mAMnI, pahalI saccAya thI, saM. 10 14 meM pAlhaNapura dukAna raha vAsa pUgala karA, tabaseM pUgaliyA vajane lage, pochai pUgalameM musalmAnoMkA aila phaila dekhake, saM. 1389 meM pUgala chor3ake, maMDovarameM zrImaMDanI Akara vase, saM. 1445 meM mahIpAlanIkoM rAva cUMDAjIne mAravADakA saba kAma suparda karA rAThor3one muMhatA pada phira diyA isa mahIpAlajIke putra nahIM so cittameM cintA kiyA kare eka dina sojhata gAMmake vAsinde mahAtmA posAliyA laMgoTa baddha tapAgacchake kisI rAjakAjake vAste maMDovara Aye vo kAma mahIpAlajIke hAtha thA mahAtmA inhoMke ghara AyA aura bolA mahatAnI ye kAma merA karo tuhmArA koI kAma mere lAyaka hoya to kaho taba mahIpAlajIne vaha kAma rAva cUMDejIseM kaha nirvANa car3hAyA aura kahA mere putra hogAyA nahIM taba mahAtmA bolA Aja pIche terI zantAna tapAgacchake mahAtmAoMko gurU mAneM taba vidhI batA detA hUM jisame putra hogA isake pahale sindhameM tathA maMDovarameM rahate nemicandra sUrike pATadhArI kharatara gacchakoM gurU mAnate the taba mahIpAlajIne tapAgaccha mAnanA kabUla kraa| taba mahAtmAne kahA-Asoja cetameM navarate karo, vIsala devI manAvo putra hogaa| jaba devI kocarIke rUpase bolegI, taba kocara nAma danA, phira tumAre vaMzako kocarIkA apazakuna nahIM lagegA, pUjana Asoja cait 8' tathA 9 karanA / vIsalarAyakI bhaiMsekI asavArI hai, putra janame taba athavA 13-14 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjavaMza muktAvalI paratatra 11) devIkI bheTa karai / jaba pahale putrakA kocara meM AdhAna rahe taba pAMca mahInA strIke bItanese pUjai to 11) kalasameM rAtI jogA dirA~vai dasaharA pUjai lagI hAtha 1 / ) nArela 1 nava naivedya se pUjA karaNI, itanA kocaroMko karanA nahIM, kAlA kapaDA, nIlA kapaDA, rakhai nahIM, ghUgharA bhaiMsa bakarI sAMkala rAkhai nahIM, bichiyoM meM ruNaruNA DAlai nahIM, candravAIkA cUr3A paharai nahIM, kadAsa koI paharai to pIhara paharai carakhA pAlanA jhaNajhuNA rAkhe nahIM, / pIlA oDhaNA pahale pIharakA strI oDhe, pIche gharakA oDhe, itanA kAma karaNA taba mahIpAlajI saba kabUla kara, bIsaladevI manAI, putra huA, kocarI bolI, taba kocara nAma diyaa| pIche kocarajI maMDovara choDakara mahIpAlajI ke saMga phalaudImeM Ayabase, sambat 1515 pIche mahArAjA sUrasiMhajI ke saMga, urajAjI kocara vaMzI bIkAnera Aye usameM urajeke beTe ATha jisameM rAmasiMhajI 1 bhAkharasIjI 2 ratanasIjI 3 ora bhImasIjI pitAke saMga bIkAnera Aye, bIkAnera meM mahArAjA sUrasiMhajI saM 1673 meM lekhaNakI khijamata inAyata karo aura gAMmapaTTA diyA, jinhoMkI zantAnake ghara andAjana 101 bIkAnera vasate haiM phira to sAyara maMdI dIvAnI vagairaha, aneka kAMmake karatA sAMmadharmI rAjAoMke hue, kitaneka ghara ratana gar3ha vodAsare gAMma dadarevA yA gAMma sArUMDe ilAke rAjagar3ha, yA tAlUke sadaraneM, rahate haiM, veTe 4 phalodhI urajejIke raha rAhUjI 1 DUMgarasInI 2 pacAyaNa dAsajI, 3 rAjasIjI 4 inhoMke ghara 80 andAjana phalodhI vAkI jodhapura vagairaha bar3I mAravAr3a saba milake jumale andAjana ghara tInasaya kocaroMke hoMyage, jinarAjake mandiroMkI bhakti sAtakSetrameM dhana lagANA gurubhakti, sanAtna jainadharma para vicAraNA, sUrabIra nAMmI 2 puruSa inhoMmeM hue, aura hote jAte haiM, phalodhI, keikocara kAnUgA, vajate haiM, (dohA) deva gurukI bhaktidhara, putra vadhepari vAra / anadhanase car3hatIkalA, kocara bar3a sukhakAra / 1 vidyamAna tapAgaccha / 5 ( pIDhiyoMkI taphasIla ) rAmadevajI 1 haradevajI 2 dhanadattajI 3 bAhar3ajI 4 bhImadevajI 5 Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI lakhamasIjI 6 jasavIrajI 7 megharAyajI 8 zrIcandanI 9 pAlaNasIjI 10 mUlarAjajI 11 dehaDAjI 12 bhImar3anI 13 cammar3ajI . 14 jhAMjhaNajI 15 mahipAlanI 16 kocarI 17 bhANojI 18 devojI 19 sIhojI 20 urajojI 21 / (atha vedazreSTI gotra ) , prathama rAjapUta dhUma 1 agana 2 dhIra 3 rAvasI 4 dhAMdhU 5 vImala. 6 Apala 7 somadeva 8 inhoMke putra 11 so saba pamAra kahalAye, soDhalasI isakI aulAda saba sor3hA kahalAye, bhomadeva 10 sIhalado bhAI, bhomarenaradeva, 11 ) dhIrake puMDarIka 1 mAghAdeva 2 kIrataHcanda 3 jodhadeva 4 bhopAla 5 dharaNIvATa 6 negsa 7 gaImilla ( gaMdharvasaina / vikramAditya inhoMke pATAnupATa 5 rAjA vikrama hue 5 bhoja hue rAja takhata ujaina Tadha bhojake mare pIche rAjya gayA 12 putra uhAMse nikala gaye 6 vIsalakA 7 cakravarti 8 pAlaNadeva 9. jogIndra 10 11 samaraseNa 12 mukhameNa 13 naradevake godavanarAja 14 acalaseNa 15 karmaseNa 16 kaMvaraseNa 17 bohaseNa 18 bIradhavala 19 devaseNa 20 sanakhatta 21 seNapAla 22 Asadhara 23 mahIdhara 24 zivadhara 25 vikramaseNa 26 bhImaseMNa 27 . sAmadeva 28 vacharAja 29 mudavacha 30 ratanasI 31 candrasena 32 / 26 paTadhara bhImasena bhInamAlanagra apaNe nAmase vasAyA aura sirohI nagarake pahAr3a para gar3ha vaNAyA isa vAste nagarakA nAma sirohI huA 32 DUMgarasI 33 rAmasI 34 kanakasI ) bhImasenake tIna putra upaladeva bar3A so to osiyAM vasAI sAmadeva sirohIkA rAjA huA Asala bhInamAlakA rAjA huA isameM Upaladevane to jaina dharma dhAraNa karaliyA so osavAla huA . aura AsalakA zrImAlamotra prasiddha huA nAnA zrImallarAjAke nAmase 27 mImaseNakA 28 Upaladeva ratnaprabhasUriHne seThiyAgotra thApA aura osavAla kahAyA bhInamAlameM Asala, pIche kanakasI, sAmadevakI zantAnako rAjA kraa| ___ 28 upaladevake bhRgunareza 39 cakravartta 31 pAladeva 39 jogIya 32 kogura 33 samaramI 34 sukhamala 35 sukhamalakA choTA bhAI acala, Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 mahAjanavaMza muktAvalI so bhInamAlake rAjA kanakasIke goda diyA. sAlo 36 samaratha, 37 karamaNa 38 vohattha 39 yahAMseM bhIna mAlakA rAjya sirohIvAle inhoke parivAra vAloMne dAba liyA, yahAM 4 pIDhI taka bhInamAla aura osiyAMkA sirohIkA eka rAjAhI huA, 40 vIradhavala nANAne paidA huA isa samaya vikramAditya pamAra ujaiNameM rAjA huA. isake vahinakA beTA, bhANajA, sAlivAhana pratiSThAna pura (mahezvara) kA rAjA sakA, calAyA, ye rAjA jaina thA, unhokI zantAna pahale mahezvara, tathA gujarAta bhAvanagara meM, pAlItANe rAjya karate haiM, / yahAM se vyApAra karaNe lage 40 vIradhavala 41 punya pAla 42 devarAja 43 sunakhatta 44 jIvacanda 45 velarAja 46 Asaghara 47 udyasI 48 rupasI 49 malasI 50 narabhrama 51 zravaNa 52 samarasI 53 sAvaMtasI 14 sahajapAla 55 rAjasI 56 mAnasI 57 udayamI 58 vimalasI 59 narasI 60 harasI 69 hararAja 62 dhanarAja 63 pemarAja mukharAjabhAI 64 pemake thAnasI 65 vairasI 66 karamasI vyApAra bhI karatA aura vaidyavidyA bhI karaNe lagA lokaveda 2 kahate 67 dharamasI 68 punasI 69 mAnasI 70 devadatta 71 dulahA saM. 1201 meM cittor3ake rANA bhImasIkI rANIke AMkhameM, AkakA dUdha gira gayA, taba dulahAko aura vedya nAma dharAte ho rANIjIkI AMkha acchI karo, bulavAyA, kahA tuma taba dulahA bolA, abhI davA lAtA hUM, vo caumAsA zrIjinadattasUriH jIkA cittor3ama thA, gurUke pAsa jAke, araja karI, taba gurUne kahA tumAre pote do haiM, so ekako, hamArA zrAvaka karo to tatkAla bhAjJa khola detA hUM, dulahene kabUla karA taba gurU bole jAo jo tuma lagAoge usase - tatkAla siddhI hogI dulahejIneM ghImeM gur3a milAke AMkhama lagavAyA, tatkAla AMkha acchI hogaI, taba rANAjIneM kurava bar3hAkara, vaidya padavI dI yahAM zreSTha gotra badalake vaida gotra huA, dulaheke 72 varddhamAna 73 saccA tathA zivadeva zivadevako jinadattasUriHkA vAsakSepa dilAkara diyA. vo varddhamAnavedakAnhAsara, ajIma kharataragaccha meM kara gaJja, mAravAr3a, vagairaha dezoMmeM, abhI cirajIvI hai saccAke 74 Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 101 sahadeva aura karamaNa 75 sahadevake jasavIra 76 mohale 77 ke mANaka bhAI goda mANakasI inhokI zantAna bahuta phailI 78 delho 79 kelhaNasI 80 tribhuvanajI 81 sAdulasIjI 82 loNAjI lAkhaNasI jaitasI 3 bhAI 2 bhAIbIkejI saMga bIkAnerameM Ae jaitasIjIkA parivAra phalodhImeM andAjana 80 assIghara vasate hoMge avazeSa saba mAravAr3ameM loNAjIke (3 zrImantajI 84 amarAnI sUramalajI bhAI 85 amarekAsImAjI 86 jIvaNadAsajI jIvaNa desara vIkAnerake ilAke gAMma vasAyA 87 ThAkurasIjI 88 rAjasIjI 89 AsakaraNajI 90 rAmacandajI 91 udayabhAMNajI 92 daulata rAmajI 92 mANaka candajI 93 ghamaMDasIjI 94 mala candanI abIracandajI gaccha kuMalA devI saccAya sevaga bali ar3ha (minnI khajAnacI bhugar3I sAkha 15) mohanasiMhajI jAtakA cauhANarAjapUta usaneM dillImeM maNidhArI zrI jina candrasUriHse prati bodha lekara mahAjana huA saM 1216 meM mohanajIrAmAnnI khajAnekA kAma rAva vIkAjIkA karA khajAnacI bajane lage, bhugar3I sUkhe bera sindhameM becate the isavAste bhugar3I nakha huA vAkI nakha inameMse phaTe haiM lekin / nAma nahIM milA, isalie milaNeseM likheMgeM, mUlagaccha kharatara (muhaNotagotra pIMcAgotra ) ___ kizanagar3ha mAravAr3ake rAvarAnA rAThor3a rAyapAlajIke 12 putra the, so mohanasiMhajI aura pAMcI siMhajI bhAiyoMkI aNavaNatase jesalamera gaye, uhAM rAvalajIne bahuta khAtara mujamAnI karI, uhAM mANikyasUriH mahArAnake pATadhArI, zrI jina candrasUriHkA, tyAga vairAjJa utkRSTa jJAna, tapakI tArIpha suNake, hameza vyAkhyAna suNane, Ane lage, antakoM mitthyAtva tyAga gurUke pAsa samyaktva uccara kara vratadhArI zrAvaka hue rAvalajIne bahutahI mahimA karI, jesalamerameM vase muNejIke muhaNota, pAMcI siMghajIke pIMcA gotra, pragaTa 1595 meM huA uhAM sambat solehaseke karIbameM, tapA gacchake vidyAsAgara jatIne muhaNota gotrI kharataroMkoM, apane gacchameM kara liyA pIMce kharatarameM hI rahai, bAda uhAMse muhaNota kisanagaDha jodhapura vagairahameM rAjyake musaddI ho gaye, Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 mahAjanavaMza muktAvalI ThAkura vajate haiM, vasa ye AkhirI jAta haiM ye vidyAsAgara duDhiyoMkI taraha kriyA kaSTa dikhAte bRhadracchI kharatarAdi gacchoMke, pratibodhe, rAjanya vaMziyoMko, apane pakSameM karate gyaa| ( vijJApana) - Asavansa ratnAgara sAgara hai merA ye itihAsaka graMtha gAgaratulya hai isameM kahAM taka samAve lekina tathApi jo kucha itihAsa milA. usakoM saMgraha kara ke aneka itihAsa ratnoMse isa graMtha gAgarako azvapati mahAjanoMke guNa ratnameM bharake maiMne pUrNa kalaza karaliyA aura mahAjanoMkI nAma zreNi rUpa muktAvalI isa kalasakoM paharAkara jainadharmarUpakamala puSpapara virAjamAna alpa buddhimeM karA hai, jo koI bhUla cUka adhika kama likhA hoya, sarva zrI saMghame kSamA mAMgatA hUM // ApazrI saMghakA sunijara vAMchaka, u / zrI rAmalAlagaNiH dantakathAmeM suNAM hai ke eka bhojakane azvapatiyoMke 1444 nakha likhe ... gharapara AyA strIne pachA saba jAtalikhalI, bhojaka bolA, hAM, taba bolI, mere pIharake, DosI jAta asapata hai, dekho tumhaneM likhAyA nahIM, taba dekhA to DosIkA nAma nahIM, bhojaka hArake bolA, aura likhU DosI, phera ghaNAI hosI sacca haiM mUlagotra to thor3e, lekina magara koI vyApAra, koI gAMmake nAMmaseM, koI rAjAoMkI naukarIseM, khajAnekA kAmaseM khajAnacI, koThArI, musarapha, daphtarI, vagasI,. hIrejIkI zantAna, hIrAvata, ityAdi pitAoMke nAmase, lekhaNiyA, kAnUgA, nirakhI, ityAdi rAjAoMkI taraphaseM inAyata hoke, jAta par3I, siMghavI, bhaNDArI, ityAdi phira mulkoMke nAmase, maroThI, phalodhiye, rAmapuriye, pUga. liye, nAgorI, mer3atavAla, rUNavAla, ityAdi bahuta phiraghIyA teliyA, bhugar3I, balAI, caMDAliyA, vAkcAra, bAMbhI, ye saba kAraNoMseM nakha huA haiM, osavAloMmeM saikar3oM gota nija jAta rAjapUtoMseM bhI vikSAta hai, rAThor3a, sIso. diyA, sAMkhalA, kachAvA, ityAdi, aneka jAMNa leNA, isavAste 2 hajAra nakha hoyage, aThAraha jAtake nakha zAkhA to kavalAgaccha pratibodhaka hai, 600 nakha kharatara gaccha pratibodha kahai bAkI nakha, kharatarake bhAI, mala Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 103 dhAragacchI, pratibodha kahai, kaI eka alpa saMkhyA vaDagaccha citrAvAla gaccha pratibodhaka rAjapUta hoMge, vAkI maladhAra zrAvakoMko, hIravijayasUriH AdikoMne, bahutoM ko tapA gaccha mAnanevAle kare, aura vastapAla tejapAla ke dravyakI sahAyatAseM, jyAdaha ho gaye haiM, gujarAtake pUrNa talla gacchake bhI, isa vakta tapAgaccha mAnate haiM, prAya jaina pora bAla hari bhadrAcArya prati vodhaka haiM, zrI zrImAla zrImAla sarva jAta vaiSNava hue bAda kharatara gacchI zrIjina candra sUriH ke prati vodhaka haiM, jahAM jisa nagarameM jisa gAMmameM nija gacchake gurU nahIM ho uhAM 2 tIna par3hiI vItaseM jo veSadhara sampradAya hoya vo gurU Thahara jAte haiM. osa vaMsa to surataru hai jo usakI chAMhameM baiThate haiM usako chAMyA phala puSpa sugandha dete hI haiM, suratarUkA bIja voNe vAloMke zantAnoMke to, jarUrahI upakArake AbhArI honekA pharaja hai, isa samaya gacchoM meM to kamalA tapA kharatarA ina tInoMkI sAkhAoMhI phailakara jatI 2 phaila gaye. haiM kyoM ki 13 tapoMmeMseM sampradAya nikalIM pAMcamakI saMvatsarI mAnanevAle. jo jo sampradAya haiM vaha saba tapAgaccha meM se hI nikale haiM loMkAjI bhI tapA gacchI zrAvaka thA ityAdi sampUrNa, jaise kisI kavineM kahA sarve padA hastipade praviSTA 84 gaccha mahAvIrake saba jAke cAra rahai tapA, kharatara, vaDa. gacchI bhAI haiM, pArzva nAthake kuMalA ye bhI 84 meM hI haiM kyoM ki udyotana sUriHke vAsakSepameM Agaye, jainake saba sampradAya baDa gaccha, kharataragaccha kuMalAko varjake isa tapAgacchaseM alaga nahIM, gujarAta meM tapAgacha meM se hI alaga hote gaye, sAmAcArI alaga 2 hote gayI kamalAmeMse koI zAkhA nikalI nahIM kharatara meM 11 sAkhA alaga phaMTI, lekina sabakI sAmAcArI eka hai jisameM 7 zAkhA maujUda haiM, do to AcArya gaccha kharatara pAlI 1 dusare bIkAnera 2 raMga vijaya kharatara gaccha lakhaneU 3 bhAva harSa kharatara gaccha vAlotarA 4 maMDovarA kharatara gaccha bhaTTAraka jaipura 5 bRhat kharatara gaccha bhaTTAraka vIkAnera 6 pIpaliyA kharatara gujarAta meM phirate suNA hai lokA gacchake jatI to 6 ke haiM lekina pUjyAcArya to 4 hI vidyamAna hai gujarAtI lUMpaka gacchI 1 kaMvarajI pakSake gujarAtI 2 dhanarAjajIke Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 mahAjanavaMza muktAklI pakSake 3 nAgorI 2 inameM 1 meM bhI AcArya nahIM haiM utarAdhI loMkA gacchI jatI thor3e haiM AcArya nahIM hai tapA kharatara var3a gaccha kamaloMseM lokAgacchavAloMke bhAIpA hai lekina kachameM rahI jo AMcala gacchI sanpradAya vo lokAgaccha vAloMse bhAIpA nahIM rakhate haiM, kAraNa vo pUrva pakSakA lAte haiM lekina hama to gujarAtI AcArya narapata candrajI pUjyAcAryakoM tathA ajayarAjajI pUjyAcAryako, tathA nAgorI praznacandrajI pUjyAcAryako, tathA rAmacandrajI pUjyAcAryakoM, aMtaraMga bhaktiseM jinapratimAko jina sadraza bhAvameM bhAva bhaktidarzana pUjA karate dekhA hai, hamAre to isa' nyAyaseM loMkAgacchI prANabhI pyAre haiM mAmAcArIkA jhagar3A phijUla ApasameM calANA nahIM apaNI 2 roTiyoMke nIce saba aGgAra dete haiM va, derahai haiM AtmArthI AtmAmAdhe zrAvakoMko jina AjJA mujava upadeza kare pakSapAta kare nahIM vaha acchA hai jo prazna zrAvaka athavA jatI pUche to pUche kA jabAba sUtra siddhAnta paMcAMgI meM likhekA dAgvalA dikhAke deNA jisakI mAmAcArI mUtra siddhAntakI rAhameM milatI hoMgI to vaha jarUra kharAhI kaha lAyagA, kriyAvaMta jarUra tapezvarI kaha lAyagA mitratA paNe varttanA jisa kAmoMme jainadharma jagatameM atula aupamA pAve usa vAtoMkI khoja karaNA sarva yatI samudAyakA sunijara vAMchaka upAdhyAya zrI rAma RddhisAra gnniH| (kacchadezI zrAvakoMkA vRttAMta ) - pArakara dezapAlI saharake giradAvake mahAjanaloka, solahase 35 ke varSameM, marudharameM bar3A kAla par3A, usa vakhata 5 hajAra ghara sindhudezameM anAjakI mukalAyata jAMNake, cale gaye, uhAM mahanata kara gujarAna calANe lage, do tIna pIr3hiyAM vItanepara dharma karaNI bhUla gaye, upadezaka koI thA nahIM, vinA khevaTiye nAva gotA khAve. isameM to Azcarya hI kyA. uhAM itanA mAtra jANate rahai ke, hama jaina mahAjana phalANe 2 gotrake haiM. tad pIche saMbat sataresayameM eka AMcala sampradAyake jatI, kachake rAjAke pAsa pahu~cA, aura rAjAseM kahA merA kucha satkAra karo to, vaNiyoMkI bastI lA detA hUM rAjAneM kahA jAgIra dUMgA, gurU bhAva rakkhUgA, Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ taba vaha jatI sindhameM pahuMcA aura ina lokoMko, milA aura pUchA isa dezameM sukhI ho yA dukho, taba vaha loka bole musalmIna loka bahuta takalIpha dete haiM, koI jinAvara gharameM bImAra hotA hai to, kAjIko khabara deNA hotA hai, taba kAnI Akarake hamAre gharapara jItIM gaUke gale para churI pheratA hai, Adhe musalamAna ho gaye haiM, usa jatIne kahA, hamako tuma jANate ho, hama kauNa hai unhoMne kahA, nahIM jAMNate, tuma kauNa ho, taba vaha bolA, hamAre saMga calo, kaccha bhuja dezameM rAva khaMgArake rAjyameM, tumakoM sukhasthAnaseM, vasAdUMgA, vaha saba ikaTThe hokara, usa jatIke saMga kacha dezameM Ae, rAvakhaMgArane sutharI, naliyA, jakhaU Adi, gAmoMmeM, vasAyA, bahuta khAtara taba jyA karI, aba vaha jatIjI to rAjyake mAnanIya, jAgIradAra vaNa baiThe, eka to rAjyamada, dUsare binA kamAyA jAgIrakA dhana, aba dharma upadeza inhokI balAya karai, vo mahAjana khetI kare, gurujI jAgIradAraseM, rupayA vyAjaseM udhAra leve, roTI bhI jatIke yahAM khAleve, ityAdi hAla aisA baNAke vAvAjIkA bAbAjI, tarakArIkI tarakArI, bAbAjI tumhArA nAma kyA bAbA bole baccA vegaNapurI, vo hAla vaNAyA taba rAjAneM apane jo rAjagurU prohita the, vaha inhoMke gurU vaNA diye, paraNe maraNe janmaNe para, vo brAmhanoMne apanA ghara bharaNe inhoMko popalIlA sikhalAI, aneka devI deva pujAne lage khetIkA kAma karaNeseM jyAdaha dhanavAna, inhoMmeM koI nahIM thA, kyoM ke, nItimeM likhA hai, ( yata) vANijye varddhate lakSmI kiMcit 2 karSaNe - asti nAstica sevAyAM bhikSA naivaca naivaca // 1 // (artha) vyApArase lakSmI baDhatI hai, khatIseM kabhI hoya kabhI barasAta nahIM hoya to karajadArI ho jAve, nokarImeM dhana hoya kisI jhUmake, nahIM hoya khAU kharacake, aura bhikSuka va bhIkha mAMgaNe vAleke kabhI dhana hove nahIM lekina zrImAlI brAhmanakoM varnake aura bhikSukoMke 1 isa taraha gujarAnaM karate the isa vakta muMbaI pattanakoM, aMgrejasarakAra ne, vyApArakA, mAno sAgarahI kholake vasAyA, isa vakta AMcala gacchake zrIpUjyaratna sAgara sUriHke dAdA gurU sambat 18 gujarAtaseM kacchameM padhAre pahale mAravAr3ameM vicarate the, inhoMne jina 2 pUrvokta gacchoMke pratibodhe mahAjanoMkoM, Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 mahAjanavaMza muktAvalI apaNI hetu yuktiyoMse apaNe pakSameM kare the, vo kaI dinoM taka inhoMkI rAha dakhate rahai, ye to kaccha dezameM utara gaye, taba mAravAr3ake AMcaliye, lokoMne nAgorI, tathA gujarAtI, kuMvarajIke, dhanarAjajIke pakSako, mAnane lage, mAravAr3ameM jyAdaha prasAra nAgorIlokoMkA ho gayA, sambat 18 meM kaccha dezake mahAjana loka jAtI thoDI hoNeke kAraNa, beTI nahIM milaNeseM, nAtA bhI karaNe laga gaye, usa vakta AMcala AcAryane, unhoMko dharmopadeza dekara samajhAyA, khetImeM mahApApa hai, kaI lokoMko saugana dilAI, vyApArake vAste bambaI pattana batAyA, kaiyaka loka idhara Ae badanake majabUta aura udyamI sAhasIkapaNekara, pahalI majadUrI karanese kucha dhana huA pachaii sAjhese kampanI vyApAra kholA, gurUdevakI bhakti aura jatI lokoMke upakAra para kAyama rahai, dina para dina car3hatI - kalA, aba aura dhanaseM hotI gaI, narasI nAthA koTyAdhipati dharmAtmA prathama huA, usane bahuta sahAyatA dekara jAtIkA sudhArA karA, ar3aboM rupaye jagaha 2 mandira dharmazAlA gurubhakti sAdharmI bhaktimeM kaccha vAsI zrAvakoMne so DeDhase varSoM meM lagAyA vaha pratyakSa hai, jatI zvetAmbariyoMkA jaisA mAna pAna bhakti kacchI zrAvaka rakhate haiM aisA koI viralA rakhatA hai, dassoMkA nAtA narasI nAtheneM banda karA, aba to dharmajJa ho gaye, lakSmIseM kusaMpa baDha gayA, ye paJcama kAlakA prabhAva, saba gacchake the, lekina vartamAna AMcala gaccha mAnate haiM dasse saba, bIse kacchameM mAMDavI baMdarAdikameM saikar3oM ghara kharatara gaccha abhI mAnate haiM, vIse vyApArake vAste mAgvAimeM uThake kacchameM basa gaye, gujarAtI kacchameM gaye vo tapAgaccha mAnate haiM, (atha zrImAlagotra ) (utpatti) bhInamAlanagarI jisakA nAma bhagavAna mahAvIra svAmIke vicarate samaya zrImAla nagara thA, rAjA zrImallakI putrI lakSmI usakA vivAha karaNekI phikarameM rAjAne brAhmaNoMseM pUchA, merI kanyA sAkSAt lakSmI tulya hai, isake lAyaka rUpavanta, guNavanta vara rAjakumAra milaNekI tadabIra batalAo, svayambara maNDapa karaNese, bahuta rAjA AMyage, isake rUpako dekhakara, mohita Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 107 ho karake, Apasa meM laDakarake, lAkhoM AdamI mareMge, isameM badanAmI merI hogI, taba brAhmanoMne kahA, he rAjendra, azvamegha yajJa kara, isapara lAkhoM brAhmaNa deza 2 ke ekatrita hoMyage, unhoMko pUchanese tathA jajJake punyase tuhmArI kanyAko indrake samAna vara milegA, rAjAne azramedha yajJakI sAmagrI asaMkhya dravya lagAkara tayyAra karAI bhagavAna mahAvIrakA, samosaraNa satru jayatIrtha kI talahaTImeM huA, lAkhoM pazujIvoMkI hiMsA dekha, zrImalarAjoMkA pratibodha, gautamase hoNevAlA dekha, bhagavAnaneM gautama gaNadharakoM AjJA dI, he gautama, zrImAla nagarIkA, zrImalla rAjA tumaseM pratibodha pAvegA, lAkhoM jIvoMkA upakAra hoNevAlA hai, isavAste tujhAre ziSya pAMcasaya sAdhuoM ko saMgale, tuma zrImAla nagara jAo, bhagavAnakI AjJAse, gautama vihAra karate 2 marudhara bhUmImeM prApta hue, idhara rAjAneM lAkhoM brAhmaNoMko, deza 2 meMse nimantraNa dede bulavAyA, ve saba yajJa karaNe taiyAra hue, boDeko deza 2 meM phirAke uhAM lAe aura bhI jIva jalacara thalacara khacara brAhmanoke vacanaseM. zrImalla rAjAneM agnimeM havana karaNeko maMgavAye haiM so saba jIva trAsa pAte vilApAta karate karuNA svarase aisA jatA rahe haiM, are koI dayAkA bharA huA mahApuruSa hamArI arajI suNake hame bacAve, hama be kasUra mAre jAte haiN| apane 2 dilameM tathA nijabhASAmeM kahate haiM are duSTa brAhmaNoM hama svarga nahIM jAMNA cAhate, aise svargameM tuma tujhAre kuTumbake pyAre, mAtA pitA bhAI vagairahako, kyoM nahIM pahuMcAte are mAMsa khANeke lAlaciyo, hamAre prANa leNese tumako svargake svapna AveMgeM, isa hatyAroM rAjA aura tuma mAMsAhAra karaNeseM, naraka pAtra hovoge, jisane esA sAstra vaNAyA, aura tumakoM ye kriyA sikhalAI vaha kabhI mukti nahIM pAvegA, durgatimeM bhaTakegA, he antaryAmI tuma pUrNa jJAnaseM sacarAcara jIvoMke, abhyantarI paraNAma saba dekhate ho, ANate ho, he prabhu Apa dayAlu kRpAlu ho aba hama nirAdhAra nissaraNa anAtha jIvoMkI, phariyAda sunakara, hamArI sahAyatA karo, isa vakhata gautama gaNadhara una 2 jIvoMkI kAmanA manaparyava jJAnase, jANakara, laddhibalaseM zIghra uhAM pahuMce, uhAM yajJa meM havana hoNevAle jIvoMke, pratipAla, yajJazAlAke, bAhira Thaharakara, Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 mahAjanavaMza muktAvalI dayAdharmakA upadeza karaNe lage, taba agnihotrI brAhmaNa gautamake bahutase gotrI, sage musare, sAle, mAmA, phuphA, vagairaha tathA pAMcasaya muniyoMle sage, kuTumbI vagairaha, gautamakoM, dekha, veda pAThI yajJakA nirdhAra karaNe Ae, gautamane nyAya sUtraseM. saboMke manameM. dayAkA aMkura bodiyA, yajJa yAjana pUjAyAM. zrI jinarAjake mUrtikI pUjA hai so gRhasthoMke tAI dayAdharma rUpayajJa hai, zrI prazna vyAkaraNa sUtrameM dayAke sATha nAma, jisameM pUjA hai so dayA hai, taba unhoMne yajJakA svarUpa samajhA, paMcedrI jIvoMkA haNanA, yajJa choDA, samyaktva yuktavrata dhArI brAhmaNa hue, uha zrImAlanagarake hoNeseM, zrImAlI brAhmaNa dayA dharmI saMjJA huI. bAkI paMca gauDa deza vAsI. tathA paMca drAvir3a dezavAsI, jo jo RSi usa yajJameM, hAjirathe, unhoMne to jIvakoM homaNekA yajJa choDA, aura mAMsa madirA pINA tyAgakara diyA, gautamake caraNa pUjaNe lage, saba jIvoMko yathAsthAna pahuMcAyA. uhA savAlakSa rAjapUtoMne zrI mallarAjAke sAtha, jainadharma dhAraNa kiyA, una zrImAloMkI ekasau paiMtIsa jAtasthApana huI, paMcAla dezI (paMjAba ) baMgadezI kannaujadezI sarabariye ityAdi RSi vipra jo yajJameM nahIM Ae the, vaha saba mAMsAhArI hI rahai, kyoMke vedakA yajJa to, jainAcAryone, prAyaH AryA vartameM vanda kara diyA, tathApi vaha brAmhaNa to, mAMsa khAtehI rahai, dAyamA gauDa, gUjara gauDa, saMkhavAla, pArIka, khaNDelavAla, sArasvata, aura vAghar3a, kara diyA tathA vaha brAmhaNa to ityAdikoMne, gautamake upadezaseM, mAMsamadirAkA khAna pAna karaNA yajJa chor3A, isa taraha rAjapUta brAhmaNa dayAdharmI gurU gautamake sevaka hue, pUjA gautamakI karaNe lage, usake pIche mulka 2 meM alaga 2 vasaNeseM zrImAlI brAhmaNoMkI 4 zAkhA phaMTa gaI mAravAr3I 1 meM vAr3I 2 laTakaNa 3 aura RSi // isa yajJameM saiMdhavAraNyavAsI (sindha dezake jaMgalameM rahaNevAle ) pAMca hajAra brAmhaNoMkU gautamakA upadeza karmayoga nahIM rucA vaidokta puroDAsA khANeko yajJakriyA avAdika havanakoM satya mAnate gautamakI pUjAko va satkArakoM nahIM sahate gautamakI niMdA karaNe lage taba zrImalla rAjAke hukmaseM sarvatatrastha brAmhaNoMne bramhakarma, rahita jAMNa, Aryabedake bAhira kiyA rAvaNake digvijaya Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 109 samaya parvata brAmhaNaseM pazuvadharUpa yajJa prArambha huA Aryavedo meM mAMsAhA riyoMneM hiMsaka zrutiyeM vaNAkara milA dI uvhaTa mahIdhara sAyana Adika bhASyakarttAoMne bhI vedoMkA artha pazuvadha rUpa yajJa kara mAMsa bhakSaNa likhA isalie zrImAlameM bahutoMkI sammatI gautama ke satya dayAdharma para Thahara gaI vo vipra pIche saiMdhavAraNyako cale gaye khetI karaNe lage bhATI rAjapUta jo sindhudezameM tathA labANe jo sindhudezameM dariyAvakI macchiyoM ko mukAkara vecate the unhoMke gurU baNa gaye aba bhI unhoMke gurU yahI haiM jaba sambat satarahameM ausavAla loka sindha dezaseM kaccha dezameM Ae taba kaIyaka bhATIye latrANe kaccha meM Avase, unhoMko vallabhAcAryajI gusAMIjIne, vaha vyApAra chuDAkara, vyApArI vaNAdiyA, jo aba bhATiyA vajate haiM, aba thor3e hI arasemeM, zrImallarAjAkI rAjadhAnI para sirohI gaDhake rAjA pamArakA putra, bhImazena, rAjapUtoMko saMga le, zrImAla nagarIko gheraliyA, taba rAjA zrImalaneM vicArA maiM vRddha hUM putra mere hai nahIM, eka kanyA lakSmI hai, meM yuddha karaNeke samartha hUM magara yuddhameM lAkhoM jIvoMkA saMhAra karaNA, Akhira to koI dUsarA hI rAjya karegA, jIva vadhakA pApa mujhe bhogaNA hogA, ye ghara para gaMgA, AgaI hai, putrI dekara putra goda le leNA, durasta hai, aisA vicAra rAjA zrImalane apane pradhAna subuddhike saMga bhImaseMna ko kahalA bhejA ke merI putrI Apako dI, vyAha karake hathaleve meM zrImAla nagarakA rAjya diyA, rAjA zrImalla saba rAjarItI satroMkA kurava kAyadAmAna mulAyajA punya dAna kie hue grAMma musaddiyoMkI khAtarI satra gupta rahasya, jAmAtako sikhalAte 5 varSa zrAvaka dharma pAlate rAjyameM rahai taba lakSmIrANIke do putra hue Upaladeva 1 aura Asala 2 aura AsapAla pIche huA 3 rAjA bhImaseMna AsalakoM nAneke goda diyA aura rAjya kA hakka AsalakoM kara diyA AsalakA nAneke nAmase vohI zrImAla gotra rahA vAda zrImalla rAjA jAmAta kI veTIkI AjJA lekara gautama pAsa jAke rAjagrahImeM dIkSA lekara tapakara kavala jJAnapAya mokSa gaye, bhImasenakA mata vAmamArga thA, Upala aura AsapAla vAmamArga mAnate rahai Asala phakta jaina nAmadhArI, nAneke nAmapara rahA, jainadharmakI zikSAcAra Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 . mahAjanavaMza muktAvalI nahIM jAMNatA thA, bhImasenake rAjyameM, zrImAla vaMsa vAle jaina dhIre dhIre gujarAta, goTavADa mAlavA, hindustAnameM kramameM vikhara gaye, zrImAla nagarakA nAma bhInamAla dharA gayA jaba upaladeva hozameM AyA taba pitAkI AjJA lekara, choTebhAI, AsapAlakoM, saMga le, osiyA paTTaNa jA vasAI, yahAM vRddha avasthAmeM, ratnaprabhamUriHne, inhokoM jainadharma dharAyA, zreSTi gotra sthApana kiyA, AsapAlakA laghu zreSTi gotra thApA zreSTi gotra to * 1201 meM vaida vajaNe lage, laghu zreSTi vAle sonapAlajIke nAmase sonAvata bajaNe lage, bhInamAlameM bhImasenakI gaddI Asala vaiThA, vo bhI ratnaprabhasUriHse jainadharmako dhAraNa karA zrImAla gotra isI vAste 18 gotroMmeM giNate haiM, zrImAla gotrakI thApanA gautama svAmIne hI karadI thI, aba lakSmI mAtA vRddhAvasthAmeM vicAraNe lagIM, ke mere pitAke hAthameM, 5000 vigra nikAle gaye taba inhoMne apane putra AsalakoM kahakara, una saboMko bulAyA aura gautama gurUkI AjJA dayAdharma pAlaNA kabUla karavAyA TADamAhava rAjaputAneke itihAsameM puSkaraNoMkA oDoMsa honA likhA hai. ye binA vicAra likhA gayA, puSkaraNe sanAtana hai nUtana nahIM hai kyoMke gautamakI avajJA karI thI brAhmaNoMse bhinnatA kI thI isa vAste tatrastha vinoM ko prazanna karA bedAdhikAra dekara brahmakarma neSTita karA, dusare brAhmaNa zrImAlI chanyAtavAle kahate haiM puSkara khodaNeseM or3okoM brAhmaNa karA ye vAtI asatya hai yaha vArtA, dveSameM bAkI brAhmaNoMne zuru karga hai usa samaya brAhmaNoM kI AjJA nahIM mAnI dayAdharma aura gautama svAmIkI avajJA karI thI, rAjAke devI saccAya thI vaha puSkaraNoMnemAnI, sindhameM devI jaMThAthI, gotra puSkaraNoMkA, sANDilyama vagairaha jAtikA judA judA hai, eka 2 gotrameM chava 2 nakha haiM jaina zAstraseM, posaha karaNA mAhana, bharata cakravatineM, nAma thApana karA thA, parva tithImeM poSadha karaNevAle (dharmasya puSTiM dhatte itipoSadha ) dharmakI puSTi karaNe vAle, jainadharmI asaMkSA varSataka rahai, phera aura dharma saboMne manamataseM AjivIkA. rUpa kara DAlA, usa posaha karaNA zabdakA apabhranza pokaraNA loka kahaNe lage, zrImAlI brAhmanoM kI devI vA rAjaputrI lakSmI hai, phira svAmI zaGkarA Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 191 . cAryake julmaseM zrImAlI puSkaraNe brAhmanoMne veda kRtya kabUla karake yajJakA mAMsa khANA to kabUla nahIM karA lekina mannAvata zrImAlI dazaharA vagairaha parvo para lapasIkA bhesA vaNAkara kusAghAsa DAbhase veda maMtra paDhakara usake gardana para pherake prazAdI vAMTa khAte haiM ye mahimA aba bhI vedake yajJakI karate haiM puSkaraNe byAhameM AdhI rAtako korapANa vastrapara saba baiThake gur3akI lapasI aura dUdha khAte pIte haiM vAda kalasA jAMnake dina janeU ... kara snAna karate haiM ye nizANI svAmI zaMGkarAcAryajIne pIchI sikhalAI, jo ki aba bhI karate haiM, aba to inhoMmeM suddhA cArakI vRddhi hai, tyAga denA hI uttama hai, kyoMke vuddhe phalaMtatva vicAraNaMca jJAti sudhAra vidyA vRddhiseM saMmbandha dharAtA hai, vikramasaM. sAtasayameM zrImAlI brAhmaNoMne zrImAla purANa vaNAyA, usameM kucha bheda pAThAntara ye bAta likhI hai, hindameM saMpa nahIM, karamasota rAjapUtoMkA kaTaka nahIM kuttoM kI katAra nahIM, pokaraNoMke purANa nahIM, zrImAla purANake antargatahI apaNI utpatti mAnate haiM, kaI puSkaraNe bhInamAlame kacchameM gaye, Adhe marudhara, jesalamera. pokaraNa, phalodhI, malhAra jodhapura bIkAnera, char3e bichar3e, aura 2 jagaha, isa vakta saba posaha karaNe 40 hajAra karIba hoMge, vizeSa gokulI guzAiyoMke saMkhA vaNa rahe haiM, bAkI kucha zAkta haiN| __zrImAla vaNika gujarAtameM zrImAlI dasAvIsA bajate haiM gotrakA nAma nahIM jAMNate svAmI zaGkarAcAryajIke hamalemeM jainadharma choDa zaivamatI viSNumatI ho gaye the gujarAtameM hemAcArya ne phira jainadharma inhoMkA kAyama rakkhA sagapaNa jaina viSNuvoMke hotA hai dillI lakhanaU AgarA jayapura jhujhaNUke jo zrImAla hai inhoMko zrIjinacandra sUriHne zaiva dharmaseM pratibodha dekara jaina dharmI karA vaha saba kharatara gacchameM haiM bar3e 2 zrImanta lakSAdhipatI zrImAla gotrI dharmajJa haiM inhoMkI 135 jAti rAjapUtoMseM phaMTI hai,| (zrImAla gotra 135) 1 kaTAriyA 2 kahUMdhiyA 3 kATha 4 kAtelA 5 kAMdaiya 6 kurADika 7 kAla 8 kuThAriye 9 kUkar3A 10 kauDiyA 11 kaunagar3ha 12 kaMbo Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mahAjanavaMza muktAvalI tiyA 13 khagala 14 khAreDa 15 khAre 16 khaucaDiyA 17 khausaDiyA 18 gadauDaghA 19 galakaTe 20 gapatANiyA 21 gadaiyA 22 gilA halA 23 gAMdoDiyA 24 gUjariyA 25 gUjara 26 ghevariyA 27 ghaughaDiyA 28 carar3a 29 cAMr3I 30 cugala 31 caDiyA 32 caMderIvAla 33 chakaDiyA 34 chAliyA 35 jalakaTa 36 jUDa 37 jUDIvAla 38 jAMTa 39 jhAmacUra 40 TAMka 4 1 TAMkariyA 42 TIMgaDa 43 DaharA 4 4 DAgar3a 45 DUMgariyA 46 Dhora 47 DhauDhA 48 tavala 49 tAr3iyA 50 turakyA 51 dasAna 52 dhanAliyA 53 dhUvanA 54 dhUpar3a 55 dhyAdhIyA 56 tAvI 57 naraTa 58 dakSaNata 59 nAcaNa 60 nAMdarIvAla 61 nivahaTIyA 62 niraduma 63 nivaher3iyA 64 parimANa 65 pacausaliyA 66 par3avAr3iyA 67 paseraNa 68 paMcobhU 69 paMcAsiyA 70 pAtANI 71 pApar3agota 72 pUrabiyA 73 phalavadhiyA 74 phAphU 75 phophaliyA 76 phUsapANa 77 bahApuriyA 78 varar3A 79 badaliyA 80 baMdUvI 81 bAhakaTe 82 bAIsajh 83 bArAMgota 84 bAyar3A 85 vimanAlaka 86 vIcar3a 87 bauhaliyA 88 bhadrasavAla 89 bhAMDiyA 90 bhAlodI 91 bhUbara 92 bhaMDAriyA 93 bhADUMgA 94 bhothA 95 mahima vAla 96 maUThiyA 97 maradUlA 98 mahatiyANa 99 mahakule 100 marahaTI 101 mathuriyA 102 masUriyA 103 mAdhalapurI 104 mAlavI 105 mArUmahaTA 106 mAMdoTiyA 107 mUsala 108 mogA 109 murArI 110 mudar3iyA 111 rADikA 112 rAMkivAMNa 113 rIhAlIma 114 lavAhalA 115 laDArUpa 116 sagaripa 117 laDavAlA 118 sAgiyA 119 sAMbhaDatI 120 sIdhUr3a 121 sudrAr3A 122 sohU 123 sauThiyA 124 hADIgaNa 125 heDAU 126 hIDoyyA 127 aMgarIpa 128 AkoDUpar3a 129 UbarA 130 voharA 13.1 sAMgariyA 132 palahoTa 133 ghUghariyA 134 kUcaliyA 115 / / isataraha zrIma loMkI 135 jAtI thI bahutasI to gujarAtameM basaneseM gotra mAre gaye, gujarAtameM gota nahIM, mAravADameM chAta nahIM, isa nyAyaseM aura Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. vAkI dezoMmeM, jo zrImAloMkI vastI hai, unhoMmeM gotrakA pattA lagatA hai, bhInamAla gujarAta mAravAr3akI saMdhI para hai, isa vAste zrImAloMke vivAha maraNe paraNe kA rivAja, gujarAtiyoMkI rAha mujaba hai, aba to gujarAtI zrImAliyoMkI, aneka tarahakI naI jAtI saMjJA bandhagaI hai, jaise ke mAraphatiyA, ghamaghama, devI inhoMkI lakSmI hai ye bAta yathArtha milatI bhI hai zrImAlI brAhmaNa aura zrImAla lakSmI ke to pAtrahI hamane bahutoM ko dekhA hai, ( poravAla jAMgaDA gotra 24 ) 113 zrI padmAvatI nagara (pArevA) meM 24 jAtake rAjapUtoM ke savAlakSagRha vasate the, inhoMko mahAvIra svAmIke 5 meM paTTadhArI, zrIyazobhadrasUriH prabhuke nirvANa pIche Der3ha se varSa karIba vikramake pUNA tInasaya varSa karIba pahale prati bodha deke, jaina dharma dhAraNa karAyA, pArevA nagarake hoNeseM poravAla kahalAye, pIche phira kaI hajAra ghara zaivadharmI rAjAoM kI nokarIseM hogaye, vAkI jainadharmI rahai, vikrama rAjAke 108 varSa vItane para, poravAla jAvar3asA, bar3e nAmI, zUra vIra jinadharmI ar3aboM rupaye lagAkara, jinamandira, jIrNoddhAra, sAta kSetroM meM dravya lagAyA, satruMjayakA saMgha nikAlakara, kor3o sonaiye, jAtriyoMke liye lagAye, phira satruMjaya tIrthakA caudahamA uddhAra karAyA, sole uddhAroMmeM inhoMkA nAma maujUda hai, kaI hajAra ghara viSNudharmIyoMko haribhadrasUriHneM, pratibodhe phira saMmbat eka hajArameM udyotanasUriH jIke nijapaTTa dhArI, varddhamAnasUri : vaiznava vimalazAha maMtrIke, gotravAloMko, tathA vimala maMtrIko upadeza de AbU tIrtha brAhmaNoMne dabA liyA thA so aThAraha koDa bAvana lAkha sonaiye kharaca brAhmaNoMko dravya de khuzakara pIche kabajA karA varddhamAnasUriHne maMtrArAdhanA se ambikA devIko pratyakSa kara bAdazAhoMko, bulAyA, jamInameM alopamandira puSpamAla brAhmagoM kI kumArI kanyA ke, hAthase, jahAM gire, uhAM hI jinamandira hai usasthAna prAcIna mandira nikalA ye saba vistAra kharatara gacchakI gurvA vImeM vistAra se vivaraNa likhA hai, jinamandira karavAyA, so vimalavasI nAma seM vikSAta hai, phira vastupAla tejapAla, vaha saba saMgha meM dassA karanevAlA, inhoMne , 15-16. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 mahAjanavaMza muktAvalI. jagaccandra sUriHko cittor3ake rANeke pAsa mahAtapA viruda dirAke, AcArya padakA nandI mahotsava karA, mahAtapAkA tapAnAmaka raliyA jagacandra sUriHkA, jagaha 2 vihAra karavAyA tapAgaccha mAnanevAloMko hajAroMko zrImanta baNAyA, 13 matrujayakA saMgha nikAlA ve giNatIkA dravya inhoMne lagAyA, tapAgacchakoM bahuta sahAyatA dI, inhoMkI sahAyatAse mAravAr3a, gujarAta, goDhavADameM tapAgaccha phailA, Aja vidyamAna jo 2 mandira jainiyoMke maujUda hai, kror3oMke lAgata kemo saba poravAloMkAhI karAyA huA hai, vAkI jainarAjAoMkA zrI zrImAla zrImAla osavAlAdikoMkA kor3oM kI lAgatakA karAyA huA mandira musalmAna bAdazAhoMne nAmI mandira tIna lAkha tor3a DAle gurjara bhUpAvalI vagairaha itihAsa dekhaNeseM mAluma hotA hai phira ninnANave lAkhasonaiye dhanne poravAla rANapureke mandirakoM lagAyA aise 2 dharmAtmA poravAla vanzameM hogaye samaya mutAvika mandiroMkI bhaktimeM aba bhI lagAte haiM goDhavAr3ameM jaina poravAloMkI vastI bahuta hai kharatara gacchameM bhI poravAla bahuta the upAzraya kharataroMke khAlIpar3e kharatara sAdhuoMkA bihAra kama huA isa 60 varSoM meM tapAgacchI sAdhuoMkA jANA ANA vaNaterahA gaccha donoM poravAloMkA hai kharatara tapA mAlavemeM cahmala nadIke kinAre tIna hajAra ghara abhI bhI vaiSNava dharmI hai / ( poravAla 24 gotra nAma ) . 1 caudharI 2 kAlA 3 dhanaghar3a 4 ratanAvata 5 dhanoTyA 6 majAvaTyA 7 DabakarA 8 bhAdalyA 9 seThayA 10 kAmalyA 11 UdhiyA 12 vakharAMDa 13 bhUta 14 pharakyA 15 labhepasyA 16 maMDAvar2yA 17 muniyAM 18 ghATyA 19 galiyA. 20 bhaisoMTA 21 nevapar2yA 22 dAnagaDha , 23 mahatA 24 kharaDyA, devI inhoMkI padmAvatI hai| .. (huMvar3a gotra ) pATaNa nagarakA rAjA ajita zatru, jisake putra do, bhUpatisiMha 1 bhavAnI siMha 2 bhUpatisiMhakI mAtA, devaloka hogaI, bhavAnIsiMhakI mAtA, pATarANI, rAnAke mAnanIya thI, rAjapUtoMkI rasama hai, bar3A putra hoyaso, Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 115 'pATakA mAlika ho, vaizya mahAjanoMkI rasama hai choTA putra gharakA mAlika hoya hissA barAbara jitane putra hoya jitanA kareM, pitAke jIte dama eka pattIpitA apaNI rakha leve, mAtAke jIte mAtA apaNA saba gahaNA rakha leve, pIharaseM milA huA bhI, mAtAko rakhanekA adhikAra hai, deve to khuzIseM hissemeM de sakatI hai lekina kAyadeseM, hissedAroMkA hakka nahIM hai, vaha mAtA pitAke marevAda, choTe putrakA hotA hai, yadi mAtA pitAkA dila dusare putroMko, yA aura kisIkoM, deNA dhAre desakate haiM, putroMko rokaNekA adhikAra nahIM hai, mAtApitAke pAsa kucha hoya nahIM to, putra hisse mujaba, unhoMkA gujarAna calAvai, isameM eka dhanavaMta kamANevAlA hoya to vohI mAtA pitAke nirvAhakA jummevAra hotA hai, sirapara RNa, kuTumba kharacakA hoya to, * saba putra hisse mujaba deNemeM jummevAra hai, koI bhAI bar3A va choTA aGgahINa kamAI rahita hoya to, vAkI bhAI milake, yA samartha ekahI, roTI kapar3A deNekA jummevAra ho, rAjAoMke bar3A putra rAjyapatI hotA hai ityAdi kAyadeseM vicAra bhavAnI siMhakI mAtA apaNe patIkI bahuta bhakti karaNe lagI; rAnAke bhojana kare pIche bhojana karai, prabhAta samaya mukha dekhe vinA muMhameM pANI nahIM DAle, patIko niMdrA Aye pIche Apa sove, binA hukma koI bhI kAma nahIM karai, isataraha pativratA dharma, pAlatI huI, rahai ekadina rAjA parikSAke vAste rAjyakArya karatA rahA, jaba rAtako cyAra vane rAjA raNavAsameM gayA to rANI khar3I huI sAmane AI rAjAne pUchA, kyoM Aja soI nahIM, taba rANI bolI, hujUrane zayana nahIM pharamAyA, merA to kyA, taba rAjA satkAra kara bAhira AyA, aura nAjarakoM pUcha nizcaya kiyA, rANI bilkula rAtabhara khar3I rahI, taba rAjAne rANIke pAsa jAkara prasannatAse bolA, tumhAre satvaparameM prazanna hUM jo mAMgaNA hoya so mAMgo, rANI bolI hujUrakI maharavAnI, rAjA bolA, maharabAnI to vanI hI hai, lekina kucha mAMgo ( yataH) sakRd jalpanti rAjAnaH sakRd jalpanti sAdhavaH ) sakRd kanyA pradIyante, trINyetAni sakRd 2 Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 mahAjanavaMza muktAvalI. ( artha ) rAjAkI AgyA eka, sAdhu vAkya eka, kanyA eka bera dI jAtI hai, ye tInoM eka hI hote haiM ? punaH aisA bhI kahA hai, amoghaM vAsare vidyut amoghaM nizi garjanaM, amoghaM sAdhuvAkyaMca, amoghaM devadarzanaM ? ( artha ) dinakI camakI bIjalI, rAtakA gAnanA, yathArtha sAdhu ho usake vacana, aura devatAkA pratyakSa darzana vyartha nahIM hotA ? isa liye vara yAca, taba rANIne kahA, svAmI ApakA aMga jAta bhavAnI siMha ThAkura hogA ke rAjA, rAjA samajha gayA ke rANI putrakoM rAjya mAMgatI hai, rAjA bolA, jA tere putrako rAjya diyA, bhUpatiko jAgIra dUMgA rAjAneM kaI arse pIche baDe putrako jAgIra tIsare hissekA diyA, bhUpatineM kabUla karA, rAjA paraloka pahuMcA, pitAke takhta bhavAnI siMha baiThA, bhUpati siMhaneM apaNe balaseM pitA jitanA rAjya baDhAliyA, aneka rAjA pAyanA mI hue, taba bhavAnI siMhaneM, IrSyAse dUta bhejA, tUM merI sevA kara, rAjyapatI maiM hUM, tUM sAmanta hai, bhUpatine ginArA nahIM, taba lar3aNeko phauja bhejI, taba bhUpati siMhane bhAIko, anyAI jANakara, phaujakoM mAra bhagAI, aura Apa Ake pATaNake bAhira kara gherA diyA, donoMke ghora yuddha huA, taba isa bhUpati siMhakA mAmA, vRddha bhojarAnA samajhANe AyA, lekina donoM bhAI mAne nahIM itanemeM mAna tuMgAcArya bhaktAmarastotrake kartA, usa vanameM samavaptare, mAmA bhANanekoM le, vandanakoM gayA, aura gurUseM dharma dezanAsunI, cittameM dharmakI vAsanA huI, taba gurUseM bolA, he gurU hUMbar3a hUM, aura bhavAnI laghu hai, isa vAtakoM Apa, nyAyaseM pharamA do, kasUra kisakA hai, / gurUne vRttAMta suNa kahA tUM saccA hai, aura bhavAnIkA pakSa ahaMkArapUrita hai, taba rAjA bhojane, apanA manuSya bhejake bhavAnIko bulAke caraNoMmeM lagAyA, taba prazanna hokara bhUpatineM satra rAjya apanA bhI bhAIkoM dediyA, aura apane putroMyukta jaina mahAjana zrAvaka huA, satrujayakA saMgha nikAlA, gurUke sAmane kahA thA ke, hUM bar3a hUM, tatra gurUne jAtIkA nAma hUMbaDa dhA, pIche parivAra bahuta baDhA kumuda canda bhaTTArakane, kaI ghara digAmbara dharmameM kie, kaI ghara viSNu hogaye Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. . . 117 the, unhoMko aThAraha hajAra vAghar3a dezameM rahanevAle, jo vAghar3I vajate the, unhoMko kharatarA cArya, vallabha sUriHne, pratibodha de kharatara kiye, dhuMdhuMkAnagarImeM jillAgara hUMbaDaneM, apanA putra, ballabhasUriH ko bahi rAyA, vo dAdA zrIjinadattasUriH bhaye, isa taraha mAlavA, mevAr3a, gujarAta, vagairaha dezomeM, huMbar3a digAmbara svetAmbara, donoM vasate haiN,| (gotra 18) .. . saM. gotra. vaMza. saM. gotra. vaMza. saM. gotra. vaMza. 1 kherajA gahAyA / 7 bhadrezvara / bhATI 13 somezvara kachAvA 2 kamalezvara paramAra 8 vizvezvara sonagarA 14 jiyANa / hAr3A 3/ kAkaDezvara * solaMkhI 9 saMkhezvara jhAlA 15 lalitezvara | gahoDiyA 4| utrezvara cauhANa 10 gaMgezvara jAdava 16 zRMgezvara paDihAra 5. mAtrezvara rAThor3a-11 ambezvara neharA 17 kAsyapezvara cuvAla |6| bhImezvara | devar3A 12 mAmanezvara | sIsodiyA 18 budhezvara / candrAvata ( caurAzI gachoMke nAma ) 23 meM zrIpArzva prabhuke ziSya vargokA, upakeza gaccha vanatA thA, kezI kumArake nAMmaseM, vaha AcArya maMdAcArI caityavAzI hogaye, pachai udyotana sUrike pAsa 83 thaviroMke, aura bhI ziSya jo tyAgI vairAgI mahAvratI vajate the, usameM pArzvaprabhuke zaMtAnIbhI, eka thavirake ziSya paDhate the, mahAvIrasvAmIke 11 gaNadharoMke nava gacchameMseM eka 'sudharmA svAmIkAhI gaccha, kAyama rahA, vAkI gaNadharoMke ziSya mukti gaye, isa gacchakA nAma to yathArthameM saudharma, nigrantha gaccha huA, bAda krama2 se AcaryoM ke ziSyavargoMse, gaccha kulazAkhA anekAneka calI, joki zrIkalpa sUtrameM daraz2a hai, kAla doSaseM, saba gaccha prAyaH thoDe rahai sambat 900 se vikramakemeM zaMkara svAmIne rAjoke balate atyAcAra karA jisa kAraNa koTika gaccha candrakula vajra zAkhAdhara AcArya vRhadcchI zrI nemicandrasUriHke paTTa prabhAkarazrI udyottanasUriH mahAgItArtha prabhAvIka, tyAga vairAjJa Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 mahAjanavaMza muktAvalI. virAjita, mahAvratI, eka AcAryahI saM. 1000 meM vicarate rahai, vAkI saba thavira nAmase vikhyAta the, AjJA sabapara udyotanasUriH hIkI thI, taba gurUmahArAja jaina dharmake udyotakA samaya arddha rAtrikoM, nakSatroMkA svarUpa dekha, vRddhibhAvase, prathama nija ziSya varddhamAna sUrikoM sUri maMtra diyA, phira 83 vidyArthiyoMko. bhI sUriH maMtra diyA, vaha saba caurAsIhI pAlItANeke siddha bar3ake nIceseM hI gurUke hukmaseM alaga 2 vicare, unhoMne jJAnayukta kriyAseM, apaNe 2 gaccha pragaTa kare, sAdhu sAdhavI AtmArthI baNAye unhoMke nAma 84 prathama nija ziSya varddhamAna sUri ke ziSya jinezvara sUriHko kharatara viruda milA vaha 1 kharatara gaccha 2. sarva deva sUrikA bar3a gaccha pUnamiyA 3 citrAvAla gaccha viccheda jAkara tapAgaccha prasiddha huA 4 upakeza gacchI osiyAMmeM jAke ziSya varga vadhAyA, isa karake osavAla gaccha kahalAyA, ye abhI cAroM vidyamAna hai, 5 jIrAvalA gaccha 6 gaMgesarA 7 keraMDiyA 8 AMNapurI 9 bharuacchA 10 ur3haviyA 11 guptauvA 12 DekA uvA 13 bhInamAlA 14 muMhaDasiyA 16 dAsaruvA 16 gacchapAla 17 ghoSapAla 18 maga uDiyA 19 brahmANiyA 20 jAlorI 21 bokaDiyA 22 mujhAhar3A 23 cItar3iyA 24 sAMcorA. 25 kucar3iyA 26 siddhAntiyA 27 maseNiyA 28 Agama 29 maladhAra 30 bhAvarAniyA 31 pallIvAla 32 koraMTavAla 33 nAkadika 34 dharma ghoSA 35 nAgapurA 36 ustavAla 37 toSAbalA 38 sAMDerabAla 39 maMDovarA 40 sUrANA 4 1 khaMbhAyatI 42 baDaudiyA 43 sopAriyA 44 nADiyA 45 kochIpurA 46 jAMgalA 47 chApariyA 48 borasaDA 49 do caMdaNakA 60 begar3A 51 bAyaDa 52 bijaharA 53 kutapurA 54 kocaliyA 55 sadoliyA 56 mahukarA 57 kapUrasiyA 58 pUrNatalla 59 reva. iyA 60 dhUM dhUM SA 6 1 thaMbhaNiyA 62 paMcavaladiyA 63 pAlaNapurA 64 gaMdhArA 65 guveliyA 66 sArddha pUnamiyA 67 nagarakoTA 68 hiMsAriyA 69 bhaTanerA 70 jItaharA 71 jagAyana 72 bhAMmaseNA 73 tAgaDAyA Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -mahAjanavaMza muktAvalI. 119 74 kaMbonA 75 sevanAgaccha 76 vAgherA 77 bAhar3iyA 78 siddhapurA 79 ghogharA 80 negamiyA 81 saMjamA 82 baraDevAla 83 bAr3A 84 nAgaulA, / ye saba gaccha koI nake nAMma koI kriyAseM koI virudapAnekeM kAraseM nAMma bhaye / ( atha jainI zrAvagI gotra 84 khaMDelavAla ) prathama AdIzvara bhagavAnaseM lekara mahAvIra svAmItaka jaina dharmake pAlane vAle zrAvaka kahAttethe mahAbIra svAmI ke mukti gaye pIche cArasaya teisa varSa . jaba bIte, tatra pIche ujjaiNa nagarameM, vikrama sambata sUrya vaMsI pamAra rAjA vikramAdityaneM calAyA, vikrama sambat 1 ekakI sAlameM, aparAjita muniH ke siMghAr3AmeseM, jina senA cArya 100 sau munirAjako sAtha lekara bihAra karate 2 sambat 1 ekakI mitI mAha sudI 1 ko khaNDelA nagara meM Aye, ( khaNDelA nagara joki jayapura rAjyake ilAkemeM hai, isavakta ) khaMDelAkA rAjA khaMDelagirI sUrya vansI cauhANa rAjya karatA hai atarApa khaMDelA 83 gAMma lage usa rAjadhAnI meM kaI dinoMseM mahAmArI viSUcikA roga phaila rahA thA hajAroM manuSya mara rahe the, taba rAjA rayyatakA phikara karatA, brAmhanako pUchane lagA he bhUdeva, ye upadrava kaisai miTai, taba brAmhaNoMne kahA, he rAjA, naramedha yajJakara, usase zAnti hogI, taba rAjAne yajJa prArambha karA aura brAmhaNoMkI AjJA mujaba battIsa lakSaNavanta puruSa lANekI AjJA dI, apane nokaroMkoM, usavakta eka munizmazAna bhUmimeM dhyAna lagAkara khar3e the, unhoMko rAjAke nokaroM ne pakar3ake, yajJazAlAmeM le Aye, unhoMko snAna karAkara gahaNA vastra paharAkara rAjAke hAthaseM tilaka karAkara hAthameM brAmhaNoMne, sAkalya dekara bedamaMtra bolate, bedI kuNDameM svAhAkara puroDAsA vATate bhaye, brAmhaNAMneM, rAjAseM, kaisA anartha karA yAM usa pApaseM, mulkameM, asaMkSA guNA 1 koI jamAnA aisA mithyA hiMsA dharma brAhmaNoMne phailAyA thA ghor3e gaU bakare hiraNa Adi 609 tarahake nAnA jIva yajJameM home hue brAhmaNoMke bhakSa hote the lekina hAtha 15 Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 mahAjanavaMza muktAvalI. kleza, aura upadrava hotA huA, saccA misalA loka kahate haiM, ( nIme hakIma khatare jyAMna, / nIme mullA khatare ImAna, // aise durbuddhiyoMke upadezaseM, bhalAI kyA honI thI, mahA bhayaGkara samaya Ana pahuMcA, agnidAha, pracaNDa andhakAra, anAvRSTi, nAnA tarahake upadravaseM, prajA pIr3ita hAhAkAra macagayA, taba rAjA mUrchA khAkara, aceta hogayA, usa mU meM, jo vaha muniH home gaye the, vaha dIkhaNe lage, rAjA uhAMseM uThake, apane umarAvoMko, saMgale jaMgalameM Dolane lagA, hAya mRtyukA vakta AyA, aisA vicAratA usa banameM pAMcasaya digAmbara munI dhyAnameM khar3e haiM dekhake caraNoMmeM jAgirA, aura rotA huA prArthanA karaNe lagA, taba muni bole, dharmavRddhi, rAjA dezake upadravakI zAnti pUchatA huA, taba AcArya bole he rAjA pApaseM to roga dukAladuHkha saMntApa hotA hai, aura phira tene naramedha yajJa kara, muniyoMko, homaDAlA, isa samaya phala to ye milA hai, vAkI to karANevAle aura tUM narakakA dukha pAvegA, jaisai khUnakA bhIjA kapar3A khUnameM dhoNeseM sApha nahIM hotA, isa draSTAntAnusAra bedakA yajJa hai terA jIva jaisA tujhe pyArA lagatA hai, vaisAhI sarva prANiyoMkA samajha, rAjA bolA he prabhu, jo kucha kasUra huA, soto huA, aba kisataraha zAnti hoya, vaha vidhI batalAo, gurU bole dayAmUla jinadharma dhAraNa karo, jagaha 2 caityAlaya karAke, zrI jinapratimA dharAke zAntika pUjana karAo, dharmakA prabhAva aisA hai ki, duSTa pApakI zAnti hogI, rAjA khaMDelagirIke khaMDelAke sarva rAjapUta, 82 gAMma, aura 2 gAMma sunAroMke, evaM 84 gAMmake saba milakara rAjA khaMDelagiri zrAvaka dharma julma manuSyoMkoM mAraNemeM bhI nahIM cUkate the patIke pichADI mohAkula striyoMko patI milApakA, lAlaca dikhAkara usakA jara jevara le striyoMko agnimeM jalAte the, aura ajANaloka satI hoNA acchA brAhmaNoMke bahakAye mAnate cale Ae, puruSoMkA mAla chInakara kAsIkara batavaNA manuSyoM ke prANa leta the, bAdazAha akabarane jinacandrasUriHke upadezaseM, karabAta leNA banda karA rAyapura chattIsagar3ha jille mahariyA pUjAmeM paradezI manuSyakA balidAna hotA thA visanoI brAhmaNoMke sakhA jAMbhekA sAMr3a manuSya baNAkara mArate the agrejoMne sattI vagairaha bandhakarA bAhera brAhmaNoM balihArI hai| Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . mahAjanavaMza muktAvalI... 121 dhAratA huA, jina caityAlaya 84 gAmoMmeM karA 2 kara, pUjana hote hI, sarva upadrava zAnta huA, varSAta hoke sukAla huA, taba 84 jAta sthApana huI, soThIlAketosAha kahalAye, vAkI saboMke gAMma jAta rAjapUta kuladevI saba nIce mujaba / gota . vaMza kuladevI khaMDelA | pATaNI pApar3I ro arur 2 Vol 2 cakrezvarI AmA devI cakrezvarI devI jamANa devI cakrezvarI devI nAMdaNI devI mAtaNI devI mAtaNa devI sAha gota cauhANa 2 pATaNI gota taMvara 3 pApar3I vAla cauhANa | dosA gota. rAThaur3a dausAgAMma seThI gota somavaMsI ghoThANiyA | bhausA gota cauhANa bhosANI gaudhA gota, godhar3avaMsa godhANI cAMdUvAr3a geta caMdelAvaMta caMdUvAr3a moThyA gota ThImaravaMsa moThyA ajamerA gota gor3avaMsa ajamer2yA 11 / daraDodyA gota | cauhANavaMsa darajeda gAMma 12 gadayyA gota | cauhANavaMsa gadayo gAMma | pahADyA gota cauhANavaMsa pahAr3I gAMma | bhUca gotra sUryavaMsa bhachar3a gAma 15 vaja gotra hemavaMsa vajANI gAMma vajamahArAyA hemavaMsa bajamAsI rAUkA gotra somavaMsa , .. rAlolI 18 pATodyA gotra | taMvaravaMsa pATodI pAghaDA gotra | cauhANavaMsa pAMdaNI sonI gotra | solaMkhIvaMsa | sohanI .. | aurala devI nAMdaNI devI cakrezvarI devI cakrezvarI devI | cakrezvarI devI AMmaNa devI AmaNa devI mohaNI devI aurala devI padmAvatI devI cakrezvarI devI AmaNa devI . / ' Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 mahAjanavaMza muktAvalI. saMkhyA vadavAsA TaugANI s ___ gotra vaMza gAMma | kuladevI vilAlA gotra ThImarasomavaMsa | vilAlA .... aurala devI viralAlA gotra kurUvaMsI choTIvilAlI sautala devI gagavAla gotra kachAvAvaMsa gaganAMNI jamavAya devI vinAyakyAgotra gahalotavaMsa vinAyakI | vethI devI vAMkalI vAla mohilavaMsa vAMkalI jINI devI | kAsalA vAla mohilavaMsa kosalI jINI devI | pApalA gotra soDhAvaMta pApalI AmaNa devI saugANI gotra sUryavaMsa saugANI kanhAr3I devI jAjha-yA gotra kachAvAvaMsa jAjharI jamavAya devI kaTAr2yA gotra kachAvAvaMsa kaTAyo jamavAya devI vaida gotra sorar3IvaMsa AmaNI devI TogyA gotra pamAravaMsa pAvar3I devI boharA gotra boharI gAMma sautalI devI 34 | kAlA gotra kuruvaMsa . kulavAr3I gAMma sauhaNI devI chAvar3A gotra cauhANa chAvar3A gAMma | aurala devI laugyA gotra sUryavaMza lagANI gAMma AmaNI devI luhADyA gotra mauraThyAvaMza luhADyA gAMma lausala devI bhaMDasAlI gotra solaMkhIvaMza ___ bhaMDazAlI gAMma AmaNI devI | dagar3Avata gotra solaMkhIvaMza daraDodavaMza AmaNI devI codharI gotra taMvara vaMza codhayA gAMma padmAvatI devI poTalyA gotra gahalotavaMza poTalA gAMma padmAvatI devI 42 - gIMdoDyA gotra soDhAvaMza ginhor3I gAMma | zrI devI sAkhaNyA gotra soDhAvaMza sAkhaNI gAMma sikharAya devI 44 / anopaDyAgotra caMdelAvaMza anopar3I gAMma mAtaNI devI 45 | nigotyA gotra gauDavaMza nAgotI gAMma nAMdaNI devI 46 | pAMgalyA gotra cauhANavaMza pAgulyA gAMma cakrezvarI devI 47 / bhalANyA gotra cauhANavaMza / bhalANI gAMma cakrezvarI devI - soDhAvaMsa s s s s s h h Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ __mahAjanavaMza muktAvalI. 193 saMkhyA gotra vaMza gAMma kuladevI pItalyA gotra cauhANavaMza pItalyo gAMma | cakrezvarI vanamAlI gotra cauhANa vanamAla gAMma | cakrezvarI arar3aka gotra cauhANa, arar3aka gAMma | cakezvarI 51 rAvatyA gotra ThImarasomavaMza rAvatyo gAMma auTala devI maudI gotra ThImara somavaMza maudahasI gAMma | lorala devI kokaNa rAjyA kuruvaMzI | kokaNajyAgAMma saunala devI jugarAjyA gotra kuruvaMzI | jagarAjyA gAMma saunala devI mularAjyA gotra kuruvaMsI mUlarAjyA gAMma saunala devI chahaDyA gotra kuruvaMsI chAhaDyA gAMma. | saunala devI dukar3A gotra | dulAlavaMsa dukar3A gAMma hemA devI gautI gotra dulAlavaMsa gautaDA gAMma hemA devI kulAbhaNyA dulAlavaMza kalabhAMNI gAMma | hemA devI vaurakhaMDyA gotra dulAlavaMza vaurakhaMDI gAMma hemA devI sarapatyA gotra mohilavaMza saravatI gAMma | jINa devI ciraDakyA gotra cauhANavaMza | ciraDakI gAMma | cakrezvarI devI nig2ardA gotra gaur3avaMza | niragada gAMma | nAMdaNI devI nirapolarA gotra gaur3avaMza nirapAla gAMma nAMdaNI devI savaDyA gotra | gaur3avaMza saravaDyA gAMma nAMdaNI devI 66 kar3avaDA gotra | gauDavaMza kar3avagarI gAMma | nAMdaNI devI sAMbharapA gotra | cauhANavaMza sAMmayo gAMma cakrezvarI dhIyADI haladyA gotra / mohilavaMza / haraloda gAMma | jANidhIyADI devI saumagasA gotra gahalotavaMza saumada gaaNm| cauthI devI baMbAM gotra soDhAvaMzavaMbAlI gAMma sikharAya devI cauvANyA gotra cauhANavaMza cauvaratyA gAMma cakrezvarI devI / rAjahaMza gotra soDhAvaMza- rANahaMza gAMma sikharAya devI 73 ahaMkAyagotra soDhAvaMza ahaMkara gAMma sikharAya devI 74. bhUtAvaDyA gotra kuruvaMzI bhasavaDyA gAMma saunala devI aur aur eurr ur ur ur 9 , 9 Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 124 saMkhyA . mahAjanavaMza muktAvalI. gotra vaMza 75 | maulasarA gotra | soDhAvaMza 76 bhAMgar3A gotra khImaravaMza 77 lohaDyA gotra mauraThAvaMza 78 khetrapAlyA gotra dulAlavaMza 79 rAjabhadarA gotra sAMkhalAvaMza kachAvAvaMza gAMma maulasara gAMma bhAMgaDa gAMma lohaTa gAMma khetrapAlyA gAMma hemA devI rAjabhadarA gAMma | sarasvatI devI vAla gAM jalavAMNI gAMma vanavaur3A gAMma jamavAya devI jamavAya devI aurala devI zrI devI laThavAr3A gAMma nirapatI gAMma lADa paravAla pallIvAla amANI devI vagairaha vaNika jaina dharma pAlanevAle isa samaya jAtI bahuta hai magara unhoMkI utpattI gotrAdikakA pattA milneseM kisI vakta jarUra likhA jAyagA ye bAta bahuta jAnaneM yojJa hai Arya deza 25 // dezameM jitane vaNiye vyApArI dayA dharma pAlate haiM ve saba rAjapUta yA brAhmana vaMza vAloM ko hiMsA dharma vaida yajJa tathA mAMsa madirA khANApINA chuDAkara vyApArI baNANevAle jainake AcAryoMkA upakAra hai unhoMmeM se kaiyaka svAmI zaGkarAcArya ke pIche koI baNiyA zaiva koI viSNu pIche ho bhI gaye haiM, tathApi dayA dharma pAlaNA mAMsa madirAkA tyAga to una baNiyoMkI jAtI meM pracalita hai, vaha jaina dharma ke AcAryoMkA hI upakAra prathamakA samajhaNA, kyoMki svAmI zaGkarAcAryajI zrI cakrakoM mAnanevAle the, unhoMke cyAra ziSyoMke nAMmase cAroM hI hindusthAnakI dizAoM meM jo zRMgerI 1 dvArikA vagairaha maTha hai, usameM zrI cakrakI thApanA hai, aura zrI cakra hai so vAmamArgI kuMDA panthI zAktoMkA nijaparama iSTa hai isaliye vAma mArgI madirA pINA mAMsa khANA pavitra dharma samajhate haiM, mAMsa 1 madirA 2 macchI 3 maithuna 4 aura mudrA 5 ye pAMca bAtoMke karaNevAle, mukti jAte haiM, aisA vAma mArgakA siddhAnta hai, caMr3AlaNIseM bhoga karaNA puSkara tIrtha mAnate haiM, rajasvalA 2 kuladevI sikharAya devI aurala devI lausala ghIyAr3I 8 bhuMvAlyA gotra 81 jalavANyA gotra kachAvA vaMza 82 vaidAlyA gotra ThImara vaMza 83 laDhIvAla gotra soDhA vaMza 84 nirapAlyA gotra sauraTA vaMza Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ _ mahAjanavaMza muktAvalI. . . dhovaNa 3 isataraha adhama jAtIse gamana karaNA, ye vAma mArga vAloMke matameM tIrthayAtrA snAna dAnakA phala milatA hai, ityAdi matake upadezakoMke, upAsaka dayA dharma kisa taraha pAla sakte haiM khuda svAmI zaGkarAcArya ke ziSya, 10 nAmake gusAMI bakarA bhaiMsAmIMDhA mArakara mAMsa khANA, madirA pINA, dakSiNa haidarAbAdameM hamaneM, saIkar3oM girI purIyoMko AMkhose dekhA hai, jaba unhoMke dharmAcArya isa taraha kAma karate the aura karate haiM to unhoMke upAsakoMke dilameM dayA dharma kisane DAlA hai, ye badaulata jainAcAryoMkI hai, jahAM eka brahma, 'haM brahma dvitIyo nAsti, aisA zraddhA rakhaNevAloM ke vAste na to koI brAhmaNa hai, na koI cANDAla hai, svAmI zaGkarane kAzImeM, brahmapaNe jAti bhinnatA kucha nahIM samajhI, aisA brahma samAjI baMgAlI kahate bhI haiM ki, jAtikA jhagar3A 'haM brahmavAle abhI karate haiM so bar3I bhUla hai, hAM alavatte jainI vaiSNava kareM to nyAya hai, so to phakta dekhaNe mAtra hai jisaneM aMgrejI davA sevana karA arka vagairaha piyA, vaha mAMsa madirA vezaka khAcukA, cAhai vaiSNava ho, cAhai jaina, bilAyatake vyApAriyoMkA DhaMga ramaNaka dikhANA hai, magara abhyantarI pariNAma to, dayA dharma pAlaNevAle vicAra kare to, nibhAva hoya, svAmI zaGkarAcAryajIneM, saba jAtIko ekAkAra karaNeko, jainiyoMkA tIrtha, jIrAvalA pArzvanAthakA jo aba jagannAthajIke nAmase prasiddha hai, usako balAtkAra apane kabajemeM karA mUrtipara lakkar3akA hAtha pAMva kaTI colA padharAke, pArzva prabhakI mUrtI andara kAyama rakhake, bhairavI cakra viThalAyA ki, yahAM jAtIkI bhinnatA nahIM rakhaNI, aimA dayAnandajo satyArtha prakAzameM likhate haiM matalaba unhoMkA aisA thA ki yahAM cAroM varNa sAmila khAleMge to phera ApasameM, nau pUrabiyA, teraha caukA nahIM kareMge, so donoM pAra nahIM par3I, donoM khoI rejogiyA, mudrA aru Adeza, so hAla baNagayA, uhAM jAke saba brAhmaNa vaiSNava sAmila jhUTana khAke jAta bhI kho baiThate haiM, aura purIke bAhira nikale phira to vahI chUchA maujUda hai, ye jagannAtha pArzva prabhukA mandira uDiyA dezake rAnA jo parama jaina the, unhoMne karAyA thA, jo ki Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 mahAjanavaMza muktAvalI. aba kalakatte meM malaka kahalAte haiM baMgAliyoM meM, isavAste mAtra dayAdharmI vaNik jAtI jainadharmI the dakSiNa karNATaka mahArASTra tailaMga isameM jo liMgAyata vANaye seThI kahalAte haiM, ye jaina the, himAdri rAjAkA pradhAna, vasappeneM, jaina dharma choDa zaiva mata saMnyAsI jaMgama nAmakA bheSa khar3A kiyA zaivadharma calAyA, AkhirakoM jainA cAryoMse himAdri rAjAneM sabhA karAI vasappA hAra gayA, ye vArtA seThI loka saba jAnate haiM, vasappe ke purANa meM usake 11 meM adhyAyakoM abhI bhI jaMgama gurU liGgAyata vaNiye nahIM par3hate haiM, nahIM sunate haiM, usameM jainiyoMse hArA praznottara likhA hai, isa liye vasappeneM lAkhoM jaina digAMvara muniyoMkoM katala karA liGgAyata vaNiyoM ke zirapara zikhA nahIM, galemeM liGga, muradA ghara meM mare to, usako thambhe se bAMdha kara, rasoI mAla baNAkara, muradeke sAmane jaMgamoMkoM biThalAkara bhojana karAte haiM, vaha jaMgama muradeko grAma ( kavA) dikhAtA jAvai, aura khAtA jAve pIche murdekoM baiThA nikAle, sanmukha zaMkha bajAvai, gADakara Avai, lekin snAna nahIM karate aisA svarUpa ziva dharma dhAraNa kara karate haiM, tailaGga dezameM kUMmaTI vaNiye sarva jaina the, atra zaiva, mAMsa madirA tyAga hai / ( atha vaghera vAla 52 gotra ) mahAjana jaina ) varavAla mahAjanoMkI Adi utpatti gAMma vaverAmeM huI rAjA vyAghra siMha inhoMkA itihAsa bhI yajJameM hiMsA hiMsAkA phala narka aisA upadeza zrI jina vallabhasUriH AcAryAdikase suNake, jaina zrAvaka mahAjana hote hue digambara zvetAmbara donoM dharma mAnate haiM, vyAghra siMha vAghar3I kahalAye, bAkI gAMmake nAmaseM, vaveravAla vajage lage, / gotra gotra gotra bAvar2yA gotra | 11 | kauTiyA gotra sIsoDa go. 12 | bhADAr2yA gotra 13 | kaTAyA gotra saMkhyA 1 saMkhyA khaTavar3a gAtra lAvAvAsa gotra 7 3 sAkhaNyA gotra 8 vAgaDyA gotra 4 dhajotyA gotra 9. harasorA gotra sarvadharA gotra | 10 | sAhUlA gotra saMkhyA 4 15 valavADyA gotra dhaulyA gotra Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalI.. 127 | saMkhyA gotra, saMkhyA __gotra sakhyA gotra s s s s s s s AGRA 16 pagAr2yA gotra 30 abepurA gotra 44 camAnya gotra 17 vairakhaMDyA gotra 31 nigotyA gotra 45 suralAyA gotra dIvaDyA gotra 32 kAbariyA gotra 46 saurAyA gotra vaDamUMDhyA gotra 33 | ThAiyA gotra 47 sIlausa gotra | tAtahaDyAgotra 34 kucIlyA gotra 48 sAvaNyA gotra maMDAyA gotra | 35 mAdaliyA gotra 49 jaMbAla gotra vAladacaTa gotra 36 seThyA gotra 50 ketagyA gotra pItalyA gotra | 37 muMIvAla gotra. 51 kharaDyA gotra dagor2yA gotra 38 sAMbhaya gotra 52 . 25 / bhanyA gotra | 39 | saravaDyA gotra dehatoDA gotra |40 pApalyA gotra jiThANIvAla | 41 bhUgaravAla gotra | mathUya gotra | 42 Thaga gotra 29 / jogiyA gotra / 43 vahariyA gotra / ___ ina mahAjanoMkA vaMza va devIkA pattA lagA nahIM isa vAste likhA nahIM hai aura jAdA itihAsa likhaNeseM graMtha bhI badha jAtA hai.loka guNake tarapha khayAla rakhaNe vAle kama vasa yaha kaha uTheMge dAma jyAdaha lagAye haiM isa liye| a (atha narasiMghapure mahAjana jainI gotra 28) narasiMghapura nagara jhabbalapura dakSaNa madhyadezameM haiM digAmbarAcArya bhaTTAra- . kajI rAmasenajIke upadezase beda yajJa nAnAjIva vadha ghAtarUpa mithyAtva dharmatyAgake aSTadravya pUnA caityAlayameM zrI 24 tIrthakarake mUrtikI samyakta yukta narasiMghapurakA rAjA prajAke sAtha jainadharma Adara karA inhoMkI vastI mAlavA mevAr3a tathA dhUlevagaDha kezariyA nAtha tIrthapara hai| Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NAGAcc.ad - saMkhyA 12 128 mahAjanavaMza muktAvalI. | gotra devI gotra devI / khaDanara vAraNI devo 15 | teliyAgotra / kAntazvarI devI | pulapagara pAvaI devI 16 balolAgotra ambA devI bhIlaNa hor3A aMbAI devI 17 | khelaNagotra kanTezvarI devI rayaNapArakhA rayaNI devI | 18 | khAmI gotra varavAsanI devI abhayiyA rohaNI devI 19 harasolagotra cakrezvarI devI ' bhudrapasAra bhavAnI devI | 20 | nAgara gotra nINezvarI devI cibhaDiyA dharU devI |21 | jasoharagotra jhAMjhaNI devI 8 pavalamathA pAyaI devI 22 | jhaDapaDAgotra pizAcI 9 padamaha palavI devI 23 bAroDa pipalA 10 samanohara sohaNI devI 24 kathauTiyA pIraNa | kalazadhara , mauriNa devI 25 paMcalola mauraThA kakUlo cakrezvarI devI 26 | mokaravADA 13 | vAraTheca bahurUpaNI devI 27 vasoharA sIvANI 14 - sApaDiyA padmAvatI devI 28 (atha gaurArA mahAjana jainI gotra 22) gaurAre zrAvaka tIna prakArake haiM? gaurArAre 2 gola siMghAre 3 gaulA pUraba ina saboMkA jaina dharma hai rahanA inhoMkA gvAliyara iTAvA, AgarA, ilAkemeM hai inhoMkI utpatti kahAMpara kaise huI so topAI nahIM parantu gotra mile so likha diyA hai kisIko mAlUma hoya to likha bhejaNeseM dusarI bera chapAyA jAyagA / gotra gotra gotra 1 / pAvaI kaise geI 9 jamasariyA | 17 caudharI Antarika 2 gayalI kaisaiM geI 10 caudharI jAsUda 18 caudharI kUkar2yA 3. pairiyA 11 caudharI kailase 19 DaghA gotra 4 veda gotra 20 taruTiyA gotra nakhebukheda 13 | Dhana saiyA gotra | 21 vaDasaiyA gotra | simaraiyA 14 adavaiyA gotra 22 teta guriyA 7 kaumADiyA 15 sagapha gotra 8 sauhAneM 16 | caudharI barAMdakai / >> saMkhyA v ur Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI . 129 atha agravAla jaina vaizya utpatti gotra 17 // - ye vAta jagat vikSAta hai ki cAravargoM meM sabase pahale vaizyavarNakA kAma karaNevAle isa AryAvartameM ugra kulavAle the jainiyoMke Avazyaka sUtrakI TIkAmeM yugAdi dezanAmeM bharatezvara vAhubalI vRttImeM tesaTha zalAkA puruSa caritrameM AdinAtha ( RSabha caritrameM) bar3I manusmRtImeM ityAdi zvetAmbara saMpradAI graMthoMmeM tathA isa taraha digAmbarAcArya racita AdinAtha purANa uttarapurANAdi dharma kathAnuyogameM, isa tarahaseM likhA hai, jaba bhagavAna RSabha deva tetIsa sAgarakA AyU sarvArtha siddha vimAnaseM pUrNa kara, nirmala tIna jJAnayukta ikSvAku bhUmI jo kazmIrake pAsa pare hai, jisake cAroM dizAmeM cAra pahAr3a Aye hue haiM sura zailya 1 hima zailya 2 mahA zailya 3 aura aSTApada ( kailAza ) 4 isakI vIca bhUmImeM RSabha devake baDere sAta kulakara (manu) vimala vAhana vagairaha yugalika lokoMmeM kasUra karaNe vAloMpara vacana daNDa karaNevAle hue prathama hakAra phira makAra aura phira dhik ( dhikkAra ) isa taraha kaiyaka usa jamAneke lAyaka kAyade bAMdhaNe vAle hue, loka aise Rju the, so jubAnaseM dhamakANeseMhI DaraM mAnate the, kAla jaise vItatA gayA, taise 2 kalpavRkSahIna phala deNe lage, taba una yugalika lokoMke anyAyakA aMkura baDhaNe lagA, vimala bAhanake sAtameM manu nAbhirAnA unake marudevI rANIke, RSabha devakA janma huA, uhAM nagarI vagairaha kucha nahIM thI, jo vastu una yugalika lokoMko cAhiye thI, vaha 10 jAtake kalpavRkSa unhoMko dete the, pUrvajanmake tapake prabhAvase yugalika punyavanta paidA hote haiM, 45 lakSa yojanameM jo aDhAI dvIpameM manuSyoMkI vastI usameM karmAbhUmi 15 meMse sukRta karake yugalika loka akarmA bhUmImeM kAladharmase, utpanna hote the, prajA ikSvAku bhUmImeM kula doyasaya Upara kucha . saMkhyA pramANa aurata mardoke jor3e rahate the, bAkI pAMcasaya chabbIsa yojana chakalA Upara saba bharatabhUmI manuSya kSetrakI jisameM vetADhya (himAlaya ) idhara dakSiNa bharata AdhA doyasaya 13 yojana tIna kalA pramANakSetra, saba khAlI manuSya vigarakA thA vaitADhyake pahile tarapha uttarameM mleccha khaNDa guNa 17-18 Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 mahAjanavaMza muktAvalI pacAsa nagara usa vakta vastIvAle the, una lokoMkA khAMna pAMna mAMsa machalIkA thA kyoM kai jaina graMthoMmeM likhA hai bharata pahilA cakravarta cha khaNDa bharata kSetra sAdhane lagA taba himAlayakI timizrA guphAke vAhara phaujakA par3Ava DAlA jisakoM abhI khandhAra kahate haiM, yahAMse 49 nagaravAle mleccha rAjAkoM, apaNI AnA manAne dUta bhejA, aisA lekha jambUdvIpa pannatI mUlasUtrameM likhA hai, isalie siddha hotA hai ke, RSabhadevake vaDeroMke vakhataseMhI, mleccha khaNDakI vastI kAyama thI, Adhe bharatameM kAladharma pahilA dUsarA tIsarA ArA Adi varataNA siddha hotA hai, sarva bharata kSetrameM siddha nahIM hotA, RSabha devaneM to mleccha khaNDa vasAyA nahIM, kevala sau putroMke nAmakA saurAjya jisameM ninyANaveM idhara 1 eka himAlayapAra vahulI deza, kA bala, jo bAhubalakU vasA kara diyA, bharata cakrI 49 nagra mlecchoMpara AjJA manAkara phira ayodhyA Akara bahulI dezakI lar3AI to, pIche karI hai, jaina lokoMne isa vAtakoM vicAraNA koI buddhimAna isa bAtakoM nyAyaseM asatya ThaharA degA siddhAntakI sAkSIseM to dusarI vera vaha vAta likhI jAyagI, hamaneM to sUtrakI sAkSIseM, ye vAta likhI hai, hAM khAsa taura para jainadharma vAle ye bAta mAnate haiM ke bharata eravatameM kAlacakra phiratA rahatA hai RSabha devakA hoNA, tIsare arekA aMtakA bhAga avasarpaNI kAlakA thA, aMgreja lokabhI himAlaya ( vaitADhyake dakSiNa mulka tIna khaNDakohI bhArata bhUmi kahate haiM kyA mAluma, ye nAma kaurava pANDavoMke yuddhake hoNese bhArata kahalAtA thA, isalie dharA hai yA bharata cakrI pahalA jaba hotA hai, taba bharatahI nAmakA hotA hai isalie isa bhUmIkoM bhArata kSetra kahate haiM ( bharatodbhavA bhAratA) lekina jainadharma vAle to, jahAMtaka bharata pahale cakravartakA rAjya zAsana cale, RSabha kUTa parvatataka, jisapara apaNA nAma likhatA hai, uhAM taka bharata kSetra mAnate haiM, pairisataka, usake pahale vara jainiyoMkA likhA cullahimavaMttapahAr3a jisakoM AjakalakokApha kahate haiM, aura usake Upara, pariyoMkI vastI mAnate haiM, usake pahilevara koI manuSya nahIM jAsaktA, vaha udayAcala pahAr3a kahalAtA hai, jahAMseM sUryakI kiraNeM isa bhArata bhUmIpara prakAza kara Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 131 'prabhAta samaya dikhAI detI haiM, bhArata bhUmIMmeM phakat mleccha bhIla vagairaha 'pahAr3o ke pAsa par3ha loka rahate the, aura vastI nahI thI, unhoMko grIka lokoMneM pestara Akara, ilma sikhAkara huziyAra karA, isa lekhakA "paramArtha to hamArI samajhase to aisA nikalatA hai ki ye vArtA dakSiNa bharatakI nahIM hai himAliye ke pahale tarapha jo uttara bharata hai usameM 49 namra vAloMkoM grIka lokoMne koI jamAne meM apaNe sAgirda baNAye hoMge, khaira -rahaNe dete haiM | jaba RSabha devaneM bAlyAvasthAtyAgI nAbhI manuke hukmaseM, yugalika lokoMne, yugaliyoM meM anyAya phailatA huA dekhake, RSabhakoM rAjA banAyA, usa vakta loka jubAnakI sajAka kucha nahIM giMNArane lage, abbala to kalpavRkSa phalahIna hue, dekha prathama to cAvala pakAkara sabako rasoI karake khAMNA sikhAyA, phera vastra bunanevAle nAI cittare vagaireha 5 karmake - so karma karaNevAloMkoM kArIgarI sikhalAI prajArko vaDhANe saMgameM janmI kanyAkA vivAha bandakara dUsarekoM veTI deNA aura dusare gotrIkI lANA sikhAkara yugalA dharma miTAyA tatra rasAyanika prayoga pAsa hokara, prajA baDhI, gaDha, koTa, kilA, astra, zastra, hAthI ghoDe, gaU, UMTha saba manuSyoMke kAma lAyaka kare nokarI likhata paThita pramukha 72 kalA pragaTakara prajAka sikhalAI 64 kalA striyoMko, grahAcAra sikhAkara, navanArU, navakArU, aise aThAraha zreNI ke 18 prazreNIke 36 kulakSatrI vaMzameMse pragaTa kare sIsagara 1 darajI 2 taMbolI 3 raMgAre 4 gavAla 5 bar3haI 6 saMgrAsa 7 telI 8 dhotrI 9 dhuniyApinArA 10 kandoI 11 kahAra 12 kAchI 13 kumbhAra 14 kalAla arkaataravAle 15 mAlI 16 kuMdIgara 17 kAgajI 18 / kRSANa 19 vastrakAra 20 citerA 21 baMdherA 22 revArI 23 lakhArA 24 ThaMTArA 25 rAjapaTavA 26 chapparabaMdha 27 nAI 28 bhar3abhUMjA 29 sonAra 30 lohAra 31 sikalIgara 32 dhIvara pAlakhIvAle 33 camAra 34 gira 35 suthAra 36 inhoMmeM phera kaI 2 tarahakI bhinnatA bhaI, jaise chIpAdarajI 1 mArUdarajI Topa miyAnAI 1 masAlacInAI 2 mArU kuMbhAra 1 vAMDA kuMbhAra 2 isataraha jinhoMne ye kRtya kiyA vohI jAti hogaI brAhmaNiyA Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 ____ mahAjanavaMza muktAvalI sunAra 1 meDha sunArAdi samajhanA, inoMkA kRtya samayase palaTA aba bhagavAnane prajAmeM 4 varNa sthApana kiye, ugrakula 1 inhoMkoM daNDapAsaka yAne koTa kacaharI divAna musaddI koTavAla pramukha rAjakArya karaNA nyAyAdhIsa vaNAyA 1, bhogakula 2 prajAke vAste bhagavAna Apa jinhoMkoM gurU karake mAMnA 2 rAjanyakula 3 jo bhagavAna ikSvAkukA kula jisameM sUrya yaza potekA sUrya vaMza 1 candrayaza potekA candra vaMza 2 candra sUryake jitane kozoMmeM paryAya vAcaka nAma hai vaha saba nAma ina vaMzavAloMkA samajhaNA, jaisai Aditya vaMza 1 to sUryahI kA nAma hai, isa taraha somavaMza 2 vo candrahIkA nAma hai, kuru putrase kuru vaMza, ityAdi sau putroMkA parivAra santAna rAjanyavaMza kahalAyA, 3 vAkI yugalika loka prajA unhoMkA kAzyapa gotra aura kSatrIvaMza sthApana karA jisameM chattIsa karmakara nikale, jisake pIche asaMkSA kAla vItaNeseM una cAroMkA paryAya vAcaka nAma ho gayA, ugrakula vAle gupta kahalAye, dekhiye vAgbhaTTa nAmakA jaina gupta ( vaNik ) ne vAgbhaTTa vaidyaka graMthanema nirvANa mahAkAvya vAgbhaTTAlaGkAra kAbya anekAneka gupta jAtIke banAye huye haiM, ye vAgbhaTTa jainadharmI the unake graMthahI dharmakI sabUtI detA haiM, bhogakulakoM zarmA saMjJA huI, rAjanya vaMzIyoMko varmA saMjJA huI, isa taraha hI cAroMkA paryAya nAma dharA pIchaiseM vipra saMjJA veda pAThIkoM, vigara saMskAra zUdra saMjJA, saMskAra kiye pIchai dvija saMjJA, jaba jIva ajIva punya pApa ityAdi nava tatva jANe, kSamA' 1 mArdava 2 Arjava 3 nirlobhatA 4 tapa 5 satya 6 sauca abhyaMtara aura vAhya 7 (saMjama ( indriyadamana ) aura jina pUjAdika SaT karma 9 itane karanevAloke galemeM yajJopavIta DAlI gaI, jisakA apara nAma hai; noguNI, usako prAkRta vyAkaraNake zabdaseM, mAhaNa bharata cakrIne kahA thA usakA saMskRta vyAkaraNaseM (brahma vetti sa brAhmaNaH ) yAne brahma jo avinAzI AtmAkA svarUpa jANe, so brAhmaNa kahalAye, zarmApada deva pUjakoMko milA, varmA nAma dharANevAle rAjanya vaMzIyoMko kSatrI kahane lage, vaha jo rAjya kArya kartA ugravaMzI jo gupta nAma dharAyA thA vo vaizya kahalAye, chattIsa zreNI ke prazreNIka kSatrI vaMzavAle jo the vaha Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ... mahAjanavaMza muktAvalI kA nAma dharAte the vaha zUdra kahalAe ye saMjJA cAra brAhmaNa 1 vaizya 2 kSatrI 3 aura zUdra 4 zrIkRSNa candrake rAjyameM kRSNa dvaipAyana vyAsane gItA banAI usa vakta yaha nAma, pUrva nAma palaTAke dhare gaye, gItA karmake anusAra cAra varNa baMdhe haiM, vyApAra, khetI karaNA, gaUoMko gokulameM rakhaNe vAlekoM, vaizya kahA hai, isa nyAyaseM to jATa, kuNabI, sIravI, ahIra vagairaha bhI, aisA kRtya karaNeseM gItAke hisAbaseM vaizya hoNA cAhiye, purANoMmeM cha karma karaNevAle brAhmanoMkoM adhama likhA hai / yataH ) asIjIva maSInIva, devalo grAmayAcakaH / dhAvakaH pAcakazcaiva, Sar3ete brAhmaNAdhamAH // 5 // artha ) talavAra bAMdhake phaujoMmeM sipAhI rahai nokarI karai, masIyAne likhaNA nAmAThAmA vyApAra kare, devaloM yAne mandirokI nokarI kara bali mAkSiNAdi kare, grAma yAcaka yAnebratI, yajamAna vaNAke, dApA, vaMTa, paraNe maraNe AdikA leve, dhAvaka, yAne, nokarImeM idhara udhara jAvai, sandezA kare kAsIdI kare, aise brAhmaNoMko, purANoMmeM, adhama likhA hai, are kaliyuga aisA koI kAma nahIM hai, so isa peTake lie brAhmaNa loka nahIM karate hoMya, kevala nAma mAtra RSiyoMkI zantAna haiM, dAtArakI bhakti, dAna deNA gRhasthakA dharma hai, gRhI dAnena zuddhayati, isa vacanaseM, bAkI naukarI hAjarI bharAke jo brAhmaNoMko punya samajha dAna dete haiM, vo deNevAle, bar3e mUrkha haiM, punya usakA nAma hai, jisakA badalA nahIM liyA jAvai, isa bAtakoM sameTa, ugra kulakA itihAsa likhate haiN,| ugrakula duniyAMkA kArya calatehI sthApana huA, vaha kramaseM rAjakArya karate 2 koI bhujabalI rAjAdhirAja bhI bana gaye, aisA jamAnA nahIM gujaraNA bAkI rahA hogA ki, cAroM varNoMvAle rAjA na hue hoya, yAne jamAneke pherase aMtyajabhI rAjA ho cuke, aura rAjA annaseM mohatAja ho gaye, ye saba punyapApake yogaseM, karmoMne jIvoMkoM aneka nAca nacAye haiM, aura nacAtA hai, aura nacAvegA, jamAneke pheraphArase kabhI dharma jaina prabala rahA, isabakta nAnA dharmakA zikkA apaNA vakta dikhA rahA hai, mithyAtva jIvake saMga anAdi kAlameM laga rahA hai, saMsArameM rulaNevAle jIvoMkoM, jisa tarapha zarIrake Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 mahAjanavaMza muktAvalI pAMco indriyoMke, sukha mile, apane lie cAhai kitanA dravya kharaca ho jAvai. paramArthameM paisA kama kharca par3e, vaha dharma, kaliyugI jIvoMkoM, saMsArase tAraNe vAlA mAluma detA hai, jidhara jisakA jI mAnatA hai, udharahI dharma kabUla karatA hai, lekina nidhara pAMcoMindriyoMko majAmile usa dharmakI tarapha , jyAdaha, rajU hote dIkhate haiM, ugrakulavAle vaizya vajaNe lage, aura ApasameM valI hokara, rAjya bhI karaNe lage rAjA ugrakulI dhanapAla dhanapurI nagarI paMcAla dezakoM kabaje karake, vasAI, inhoMke kaI pukhatAna taka, rAjya rahA, rAjA raMga putra vizoka, vizokake madhu, isa vaktameM baitADhya parvatapara, indranAma vidyAdharoMmeM bar3A balavanta rAjA utpanna huA, isa madhukA varNana, jainarAmAyaNameM nAradajIkoM rAvaNaneM hiMsaka yajJa kyoM kara calA, isa. prazna karaneseM uttara diyA haiM, usameM rAjA madhukA aura sagarakA vRttAnta calA hai, uhAM dekhaNA, madhukA mahIdhara, isa vakta rAjA indrane rAvaNake baDeroMkoM, yuddhameM haTAkara, laGkA chInalI, rAvaNake baDere pAtAlalaGkA ( amerikA ) meM, jA rahai, mahIdhara rAvaNake baDeroMkA, AjJAkArI thA, isa vAste indraneM isakA bhI rAjya chIna liyA, mahIdhara phira aura rAjAoMkI naukarI karaNe lagA, pIche rAvaNa paidA huA, aura indrase yuddhakara, vaitADhya parvatakA rAjya chInaliyA, mahIdharakoM rAvaNaneM bulAkara senApatI baNAyA, jaba rAvaNapara rAmacandrajI Ae, taba bibhISaNake saGga, mahIdhara bhI rAmacandranIke pAsa AgayA, phira ayodhyA, mahIdhara kAma kartA huA, phira kaI lAkha varSa bItaNese phira mahIdharake vaMzavAle rAjA hogaye, yoM kaI pukhatAna, isa vaMzavAle jainadharma chor3ake brAmhaNoMkA, vaidadharma mAnane lage, AgrAyaNa ( agrasena ) nAma rAjA hAMsI hasAra jo aba vastI hai yahAMpara apane nAmaseM agrohAnagara vasAyA, ugrakulI loka tathA anya lokoMkI vastI yahAM bahuta vasI, ye jamAnA karIva vikrama rAjAke kucha pahilekA hai| rAjAneM dillI maMDala kula kabajeM kara liyA, isa vakta vaitADhya pahAr3apara, indrake vaMsavAlA, surendra nAmakA rAjA, rAjya tivvata rAjadhAnImeM karatA thA, isa samaya dakSiNa dezameM kolApura nagarameM, nAga vaMzI rAjA, abhaMgasenakI putrIko, surendraneM mAMgI, Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 135 abhaMga senaneM, donoM kanyA, mAdhavI 1 aura candrikA, 2 agrasenako . dedI, aisA kahalA bhejA, taba surendra agraseMnaseM yuddha karaNe AyA agrasena ye suNa kara, bhaga gayA, kAsImeM jAkara mahAlakSmIkA maMtrasAdhana karA lakSmIne prazanna hoMke kahA mA~ga isameM kahA lakSmI mere gharameM atUTa rahai, aura zatru mere koI nahIM ho sake, lakSmI bolI, tathAstu, phira alopa ho gaI, uhAM isako bhUmimeM asaMkSa nidhAna prApta huA kolApura jAkara donmeM kanyAkA byAhakara, svasurakA dAtavya lekara, agrarohA nagara pIchA leliyA, una kanyAoMke garbhAdhAna rahA, taba brAhmaNoMne kahA, he rAjA, tereko lakSmI prazanna hai, tUM putroMke kalyANArtha yajJa kara, taba rAjAne yajJa zurU karA, isa taraha aneka yajJa azvamedha gaUmedha chAgamedhAdika karate sataraha putra hote rahai, yajJa karatA rahA, aThAramA putra garbhameM thA, yajJake lie nAnA pazu gaNa jamA kiye hue, trAsa pA rahe the, isa samaya mahAlakSmI devI cittameM vyAkula huI vicAraNe lagI, jo maiMne sukRtArtha karaNe, isakoM prazanna hokara dravya diyA thA, usakoM isaneM mahA aghora pApakA hetu naraka jANekA mArga, jIva vadhaghAta, kasAiyoMkA karma, brAmhaNoMke bacanoMse kara rahA hai, isa pApakI kriyA ___ mAhezvara kalpaduma vAloMne agravAloMkI utpattimeM likhA hai aThAramA yajJa AdhA huA kisI kAraNase glAni huI aisA likhA hai vaha glAnike kAraNako pragaTa nahIM kiyA phakta apaNe vedadharmakI ve adabI chipANekoM Adi utpatti tretA yugake prathama carNavAra taka likhake sabUtI dikhAte haiM koI pUche kisa vedameM yA smRtimeM yA purANameM likhA hai to mauna karaNAhI jabAba hai aura hamaneM kulakA hoNA asaMkSA varSake pahile duniyAkI rIta rasama calate hI pahale likhe zAstroMseM pramANa dekara likhA hai usa jamAnekoM vIte asaMkSA caukaDI satayuga dvApara tretA kaliyuga vIta gaye haiM Age calakara likhA hai agrAyaNake kaI pIDhI bAda jainadharma agravAloMne dharA hai itanA nahIM vicArA ki yajJameM glAni prApta hoNA hI jainadharmakA kAyadA thA isa vAste khuda agrAyaNa beda yajJa choDa jainI hue the jisameM 17 // gotra hue the likhate zarma AgaI svAmI zaGkarAcAryajIke cele Ananda girI zaGkara digvijayameM likhate haiM (vaidika hiMsA hiMsA na bhavati ) arthAt vedakI rAhase jo jAnavarakA mAMsa khAyA jAvai usameM hiMsA nahIM hotI taba vicAro vedadharmiyoMkoM glAni kaisai AvegI, valke aise bacanoMseM to hiMsA karma vedadharmI vedhaDaka kamara bAMdhake kareMge, vAhare dharmopadezaka jagadgurU bajaNe vAloMke celejI, aise nyAyake vacanoMse hI digvijaya huA hogA, dhanya digvijaya dhanya, phira mAhevara kalpadruma vAlene AgrAyaNake kulako brAhmaNa ThaharAyA hai| Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 mahAjanavaMza muktAvalI mujhakoM bhI lagegI, aura merA bhI parAbhava hoNeseM, dukhakI bhAganI hoUMgI taba rAtakoM devI, isa rAjAkoM uThAkara, narakameM legaI, prathama to udhara vaha . jIva pharasI lelekara rAjAkoM mAraNe daur3e, jina 2 jIvoMko isaneM agnikuNDameM havana kiyA thA, aura mahA durgadha mahA vikarAla manuSyase varNana nahIM kiyA jAvai, aise narakakoM dekha rAjA rotA pITatA bhAgaNe lagA, taba lakSmIdevI mRtyulokameM lAkara volI, are rAjA isa yajJaseM tuM marakara, narka jAyagA, aura taiMne jo pApa kiye haiM aura tene jo mAre hai vaha jIva agnikuNDameM, terese badalA leMge, taba rAjA volA, he mAtA, aba isa pApaseM kaise chuTUM merA uddhAra kara ( aisAhI hAla prAcIna vardI rAjAkA nAradajIne yajJake pApake badalemeM naraka dikhAkara chuDAyA hai, dekho bhAgavata purANa viSNuoMkA, usameM likhA hai ) tatra mahAlakSmI devI volI he rAnA prabhAta samaya, bhagavAna mahAvIrake zantAnI lohAcArya mahArAja, yahAM AyeMgeM, unhoMkI vANI, sarva jIvahitakAriNI, bhava samudra tAraNI suNakara, pApArambha chor3a, dayA satya bolaNAdi dharmagrahaNa karaNA, terA uddhAra hogA, prabhAta samaya, lohAcArya ( gargAcArya ) apara nAma, padhAre, rAjA saparivAra gayA, dayA kSamAkoM sunakara, jaiseM sAMpa kaJcukI tyAgatA - hai, taiseM mithyAtva dharma tyAga, samyakta yukta zrAvaka brata liyA, ___RSi likhA hai bhikSuka karma karanevAle chattIsahI pUNase dAnAdika prati gRhIyoMkI zantAna likhA hai jo ugravaMza rAjapUtoM se pragaTa hue haiM vaha bhikSuka jAti jainadharmavAloMko nahIM mAnanA agravAle baDe dAnI bar3e zUra baDe vyApArI pratyakSa dIkhate haiM ye bAta brAhmaNoMseM kabhI nahIM hosake dAna lenevAloMkI jAti kabhI aisA dAna nahIM kara sakatI isavAste agravAla avvala rAjanya vaMzI vaizya hai bIjakI tAsIra, kabhI miTe nahIM jainadharmavAloMke itihAsako ulTA sulTA karake mAhezvara kalpadruma vAlene zaiva viSNu dharmI prathamase siddha karaNe kI kalpita bAta likhI hai vaiSNavamatI agravaMsI nirApekSIpaNeseM kasoTI lagAkara buddhiseM parikSA karale itihAsa kaunasA saccA hai alaM vistareNa, satarerANiyoMke to 17 putra kisI jagaha likhA hai aThAramA putra rAjAkI pAsavAna brAhmaNI par3adAyatta thI usakA nAma gauNa thA isa vAste AdhA gotra ThaharAyA, aura bahuta lekha aisA hai ki ugrakulavAle jo rAjAke gotrI vaizya the, unhoMkA AdhA gotra ThaharAyA, matalaba AdhemeM to satraha putra rAjA honeseM, aura AdhemeM saba gotrI bhAI, aisA eka agravAla kula byAha karaNA ApasameM ThaharAyA mAtA alaga 2 honeseM, phakta dUdha TAla diyA jaiseM musalamAna loka TAlate haiM, Age hindameM ye Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 137 jagaha 2 caityAlaya karAye, bAkI sarva agra vaMziyoMkA goNa gotra kiyA, sataraha putroM kA sataraha gotra hue, inake kula prohita, hiMsaka yajJa chor3a kara, dayA dharma dhAraNa karA jo gaur3a brAhmaNa kahalAte haiM, tyAgI guru, muniH jatI, rAjAneM kabUla karA, devI mahAlakSmI upadeza dekara dayA dharma gharAne vAlI, lakSmI putra agravAla lakSmIke hI pAtra rahate haiM, pIche naukarI vyApAra, rAjAke musaddIpaNA karate rahai, eka putrakI zantAna agrohAkA rAjA rahA musalamIna sahAbuddInaneM, rAjya chIna liyA, phira hemacandra agra-vAlaneM koI likhate haiM he mUDhasara vaniyA thA humAyUM bAdazAhakoM vikrama samvat 1576 meM yuddha kara bhagAdiyA, dillI takhtakA bAdazAha ho gayA taba pIche akabbaraneM phira yuddha kara, chIna liyA, hemacandrakoM akabbara apane pAsa rakhanA cAhatA thA, magara divAnaneM usako mAra DAlA isa bAtaseM akabbara ne nArAja hokara usakoM makke nikAla diyA dekho vaGgavAsI chApemeM chapA akabbara caritra, agravAle rAjAoMkI naukarI karaNeseM saMgatakA asara jainadharmake kAyade kaThina lagAmadAra ghor3A jaiseM kucha khAsa kena pasikai, isalie mAlakhANA, muktinANA, dinarAta dila cAhai so khANA, lagAma chor3a bailagAmI sAtasaya varSa hue bahutase loka, koI zaiva, koI gokulI, udhara lakSmaNa gar3hake mahAnanda rAmajIke lar3ake pUraNamalajI dakSiNa rasama jArI thI ke, gotra putroMkA alaga 2 mAMna lete the, dAyame saba dadhIcake, pArIka saba pArAzvarake, zaGGkhavAla saMkhAraDIke, ekakI saba zantAna lekina vyAha ApasameM karate haiM sirapha mAtA alaga 2 seM alaga gotra samajhA jAtA thA / kRSNakI bhUA kunti usake putra arjunakoM - kRSNakI vahana sahodarA vyAhI esA vaiSNava kahate haiM, jainoMke aMdhaka vRznI 1 bhojaka zrI 2 donoM eka bApa beTe yAdava andhaka vRnIkA ugrasena bhojaka vRnIkA samudra vijayakA `putra ariSTa nemi (nemanAtha ) ugra seMnakI putrI rAjamatIseM vyAha hoNe lagA, paDadAdA eka thA, isavAste agrasenaneM kucha naI vArtA nahIM karI, dakSiNameM abhI bhI mAmAkI beTI bhANaje - zAdI hotI hai rAjapUtAneke saba rAjA bhI aisA karate haiM, koI TAlatA nahIM, koI TAla detA hai, lekina aiva nahIM ginate haiM, mAhezvara kalpadrumavAlene agravAla vaMzavAloMkI tArIpha to lambI -caur3I manamAnI likhI hai magara aThAramA gotra golhaNa ThaharAyA aura likhAye gotra kalayugameM bahuta bar3hegA matalaba goloMkoM agravAla ThaharAyA hai, ApasameM sagapaNa ThaharAyA hai pUjya puruSakI bhaktI to karI magara pUjya puruSake nAka para makkhI baiThI jUtIseM uDANA, ye misalA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 138 mahAjanavaMza muktAvalI haidarAbAda meM koTyAdhipatI banake, cakrAMkita rAmAnujadharmI, zrI vaiSNava ho gaye, dravyakI sahAyatA dekara hajAroM chanyAtibrAhmaNako, mahezvarI agravA loko, zrI vaiSNava banAdiyA, aura totAdrI jo jIra svAmIkA kAma thA lAMcchita karaNekA, vaha naI gaddI baNAkara puSkarajImeM sthApita kara diyA, lAkhoM rupaye sItArAmabAgakoM lagAyA eka tarpha dakSiNI AcArya eka tarapha apane gaur3a brAhmaNoMkI gurU gaddI lagAdI isa taraha koI zaiva, koI viSNudharmI hue, aura bahutase dillIke gardanavAha, sanAtana dharma jainahI pAlate haiM, digambara jyAdaha vetAmbarI agravAloMmeM kama haiM, sataraha putroMke nAMma 1 gara 2 goyala 3 maMgala 4 saMgala 5 kAMsala 6 vAMsala 7 airaNa 8 TheraNa 9 viMTala 10 jiMdala 19 jiMjala 12 kindala 13 kuMchala 14 biMchala 15 buddala 16 miMtala 17 siMtala aura Adhe gotra goNameM saba ugra kula ginA gayA isataraha 17 // gotra kahalAte haiM | ( isa samaya prasiddha nAMma gotra ) 1 garagotra 2 goyalagotra 3 siMgalagotra 4 maMgalagotra 5 tAyagotra 6 taralogotra 7 kAMsalagotra 8 vAMsalagotra 9 airaNagotra 10 DheraNagotra 11 sintala 12 mintala 13 jhiMghala 14 kiMvala 15 kacchila 16 haraharagotra 17 vacchilagotra // garasUM gaNa // kara dikhAyA hai bIkAnera meM nAthI pAtara mohatA mahezvarI deza dIvAna rAjA sUrata siMhajIke rAjyame gharameM rakkhI thI usakI zantAna mahezvarIyoM meM milAI gaI gar3abar3a calAte haiM magara mahezvariyoMkI beTiyoMse vyAha to hote cAra, pukhatAna vItagaye asalameM pitA to mohatAjI mahezvarI honese mahezvarI nAthIke mohatAhI bajate haiM inzAphaseM to koI nukasAna nahIM dIkhatA kyoMke brAmhaNoMkI rAntAna bhI to isa taraha hI bhAratameM likhI hai koI dhIvaraNIke peTaseM. koI kIraNIke peTase dekho vizvAmitrakA pArAzvara usakA putra kRSNa dvaipAyana vyAsake zukadeva ina sabakI mAtA adhama jAtivAlI thI magara brahmakarmaseM brAhmaNa mAneM gaye isa nyAyase rakkhI huI strIkI zantAna pitA ke vIryase hai isa nyAyaseM vaiSNavoMko dalIla nahIM uThANI cAhiye jaina lokoM ye vyavahAra nahIM mAluma detA, agraseMnake bhI veda dharmI the, tabhI aThAra mA putra nija zantAnakoM jaina dharmake kAyadeseM dhArebAda jo huA bhI hai to, AdhA go ThaharAyA hai, jainadharmavAle to saba ugrakula 17 // meM mAnate haiM, 1 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI ( zrI bIkAnera gaddInasIna mahArAjA ) 1 rAvazrI bIkAjI 13 mahArAjA zrIjorAvara siMhajI. 2 rAvazrI nerAjI 14 mahArAjA zrIgana siMhajI 3 rAvazrI lUNakarNanI 15 mahArAjA zrIrAja siMhajI 4 rAvazrI jaita siMhanI .. 16 mahArAjA zrIpratApa siMhanI 5 rAvazrI kalyANa siMhajI 17 mahArAjA zrIsUrata siMhajI 6 mahArAjA zrIrAya siMhajI 18 mahArAjA zrIratna siMhajI 7 mahArAjA zrIdalapata siMhajI 19 mahArAjA zrIsaradAra siMhanI 8 mahArAjA zrIsUra siMhajI 20 mahArAjA zrI DUMgara siMhajI 9 mahArAjA zrIkaraNa siMhajI 21 mahArAjAdhirAja zrIgaGgA siMhajI. 10 mahArAjA zrIanopa siMhajI bahAdura vijayarAjye // 11 mahArAjA zrIsarUpa siMhajI mahArAja kumAra sAdUla siMhanI 12 mahArAjA zrIsujANa siMhanI jaisA likha pAyA vaisA saba rAjaviyoMkI pIDhI likhI haiM vidyamAn mahArAjA zrIgaGgAsiMhajI bahAdura baDe bhAgyazAlI bar3e buddhizAlI bar3e nyAya. nItimeM agrezvarI prajA pAlanemeM sAkSAt rAjA rAmacandrajI jaisai jinhoMkI kIrti saba bAdazAhIyoMmeM rozana hai / aMgreja sarakAra paMmacanArja samrATa tathA gavarnara janarala sAhaboMke mAnanIya candrasUrya dhruvakI taraha rAjya karate hue, Apa hujUra sAhaba ciraMjIva rahe / yaha graMtha karatAkA AzIrvAda hai / rASTrakUTa yAne rASTramAMyane bhArata varSa rUparAjya janapada deza usake rAjaviyoMmeM kUTa yAne zikhara samAna usakA nAma (rAThaur3a) kannojakI bAdazAhI tUTI, taba sIhArAva AsathAnajI kharatara gaccha yatI AcArya zrIjinadatta sUriHke upakAraseM AbhArI hue saM. vikrama 1200 seke utArameM pAlI nagarameM kharatara gurU jAta rAThor3a mAneMge esI pratijJA karI isakA vistAra vivaraNa bIkAnerake bar3e upAsareke jJAna bhaNDArameM sarva camatkAra upakArakA vistAra varNana haiM Age cuMDAjI par3ihAroMke maMDovarameM sAdI karI, ( dohA ) cUDA. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 mahAjanavaMza muktAvalI cavarI cAr3ha, dIvI maMDovara dAyaje, iMdAtaNo upakAra kama dhana kadiyana vIsare, pIche sunAhai ke cUMDejIke 14 jAye 14 rAvakahA ye prathama yodhapura 1 bIkAnera 2 kizanagar3ha 3 ratalAma 4 jhabuA 5 IDara 6 ahamadanagara 7 ityAdika 14 hI rAjA hue| ( atha yodhapura takhtanasIna mahArAja ) 1 rAvazrI yodhAjI 11 mahArAjA zrIjasavanta siMhajI / 2 rAvazrI sAMtalajI 12 mahArAjA zrIajIta siMhajI . 3 rAvadhI sUjAjI 13 mahArAjA zrIabhaya siMhajI 4 rAvazrI gAMgojI 14 mahArAjA zrIrAma siMhajI 5 rAvazrI mAladevajI 15 mahArAjA zrIvakhat siMhajI 6 rAvazrI candrasenajI 16 mahArAjA zrIvijaya siMhajI 7 mahArAjA zrIudaya siMhajI 17 mahArAjA zrIbhIma siMhajI ( mahArAjA zrIsUra siMhajI 18 mahArAjA zrImAna siMhajI 9 mahArAjA zrIgaja siMhajI 19 mahArAjA zrItakhta siMhajI - 10 rAvazrI amara siMhajI nAgora . 20 mahArAjA zrIjasavanta siMhajI takhta virAje 21 siradAra0 sumeru0 ummeda (jesalamerarAvalarAjA) siMhajI ciraJjIvI vijayarAjyai sAta kulagara vimala bAhana vagairaha sAtamAnAmi 1 RSabha bramhA 2 Atreya prathama vaidya 3 asaMkSA pATavIte soma 4 asaMkSA pATavIte vuddha 5 asaMkSA pATavIte purUravA 6 asaMkSA pATavIte AI 7 asaMkSApATavIte laghu ( phira asaMkSA rAjAhue 9 asaMkSA pATavIte, jayAtra 10 asaMkSA pATavIte candra kIrti 11 isake putra nahIM taba yugalaka dUsare kSetrase: lAkara devatA takhta viThalAyA hari rAjA yahAMse hari vaMza kula prasiddha huA:campA nagarImeM jo dakSiNa mugalAImeM vIDanAmase prasiddha hai 12 isake asaMkSA varSa para daSTAda 13 asaMkhyA pIche ajona 14 asaMkSA varSa vIte adhipatI 15. asaMkSA varSa vIte thAI 16 saramendra 17 umekara 18 citra 19 citra ratha 20 cakradhana 21 aSTa kara 22 candra kumAra 23 atreya 24 saha Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 241 / srArjuna 25 sAra 26 uddharaNa 27 balimitra 28 pralhAda 29 mRga dhatta 30 hari vibhrama 31 bhavaNa 32 dUsala 33 jhUjhaka 34 acana sAna sAta 35 bhUmipAla 36 navaratha 37 dasaratha 38 zakta kumAra 39 pRthvI bhAra 40 samartha 41 zreSThapatI 42 yahibapatra 43 jAdU 44 isake parivAra bahuta jAdava kaha lAye isa kA sUra 19 sUrake do putra sorI 46 dusarA subIra sorIkA. andhaka vRznI 47 suvIrakA bhojaka vRznI inake ugrasena mathurAkA rAjA huA andhaka vRznIke samudra vijaya baDA sorI purakA rAjA choTAhI choTA vasudeva 4 8 ye 10 bhAI dazAraNa vajatethe vasudevake kRSNa 49 pradyumna 50 aniruddha 51 vajra 52 pratibAhU 53 bAhU 54 subAhU 55 bhATI 56 isakA parivAra bhATI vajaNe lagA jagasena 57 sAlivAhana 58 bhuvana pati 59 bhoparAja 60 maMgalarAva 61 vuddha 62 vaccharAja 63 dehala 64 kezara 65 taNA 66 vijayarAva 67 devarAja siddhI 68 taNu 69 madhu 70 rAvabAcha 71 dusAja 72 jesalajI jesala mera gar3ha DAlA vikrama sambat 12 12 sAvaNa sudI 12 ravivAra 73. sAlivAhana 74 rAvavIjalapitA droNaka riSTa 75 rAva kalyANa 76 rAva cocAvar3o 77 rAva karNa 78 rAva lakhaNa 79 rAva punyapAla 80 rAvatasI 81 rAva mUlarAja 82 rAva dala 83 rAva ghar3asI 84 rAva kehara 85 rAva lakhamaNa 86 rAva vairasI 87 rAvadhAvo 88 rAva deicIdAsa 89 rAva jaitasI 90 rAva lUNa karaNa 91 rAvamAlaDhe 92 rAva haradAsa 93 rAva bhImajI 94 rAva kalyANadAsa 95 rAvamAMnasiMha 96 rAvarAmacandra 97 rAvasabalarAja 98 rAva amarasiMha 99 rAva jasavantasiMha 100 rAva jagata siMha 101 rAva akhayasiMha 102 rAva mUlarAjajI 103 rAva gajasiMhajI 104 rAva raNajIta siMhajI 105 vairIsAlajI 106 zAlivAhanajI vijaya rAjye * derAvara basAI pamAro pAsa lodrvaaliyaa| Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ :142. __ mahAjanavaMza muktAvalI (atha osavaMza nAma ) zrImAla 1 zrIzrImAla 135 gotra 2 zrIpanA 3 zrIpati 4 (a) . Aditya 1 AsupurA * 2 AsANI 3 acala 4 amarAvata 5 adhor3A 6 AmANI 7 AkolyA 8 Amar3a 9 azubha 10 asociyA 11 amI 12 Ai caNAga 13 AkAzamArgI 14 AMcaliyA 15 AlA. 16 AyariyA 17 Amadeva 18 AlI jhAr3a 19 AlAvata 20 aMvar3a 21 Avagota 22 AsI 23 AbhU 24 AkhAM 25 achar3a 26 AbhaDa rahA ilar3iyA 9 IdA 2 utkaNTha 1 ura 2 UraNa 3 UnavAla 4 udAvata 5 osatavAla 6 . oraDiyA 7 kAuka 1 kaTAriyA 2 kaThiyAra 3 kaNora 4 kaniyAra 5 kanojA 6 karaNArI 7 karaheDI 8 kar3iyA 9 kaThotiyA 10 kaThaphor3a 11 kahA 12 kasANa 13 kaTha 14 kaThAla 15 kanaka 16 kakar3a 17 katrADiyA 18 kAMkaliyA kAkarecA 19 kAvasA 20 kAga 21 kAMkariyA 22 kAsatavAla 23 kAjala 24 kajalota 25 kATholaDA 26 kAbeDiyA 27 kAMdhala 28 kAMtala 29 kAvar3a 30 kAMciyA 31 karaNAvaTa 32 kugaciyA 33 kAMseriyA 34 kela 35 kAbA 36 kachAvA 37 kuMbhaTiyA 38 korA 39 kAMgasiyA 40 kasUMbhA 4 1 kezariyA 42 kAlA 43 kocara 4 4 kAnUgA 45 koThArI keI tarahakA 46 koceTA 47 kAtelA 48 kAtarelA 49 kudAla kaI tarahakA 50 kuhADa 51 karamadiyA 52 karoMdiyA 53 kAnhaur3A 54 kutreriyA 55 kuceriyA 56 kurakuciyA 57 kalarohI 58 kokar3A 59 karNATa 60 kulahaTa 6 1 kUkar3a 62 kulabhAMNa 63 kyAvara 64 kiraNAla 65 kUkUrola Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI .,143 66 kAchavA 67 kuMdaNa 68 koTa 69 koTekA 70 kaihar3A 71 kaliyA 72 kaMkara 73 kAvar3iyA 74 kAMcaliyA 75 kuMkuma 76 kar3e 77 kUkar3A 78 kUhar3a 79 kauvara 80 koThecA 81 karahar3A 82 kalapANA 83 koTaliyA 84 koThI phoDA 85 (kha ) khaTavar3a 1 khATor3A 2. khoTar3a 3 khAnyA 4 khIMmasarA 5 khuDadyA 6 khemAsasyA 7 khemAnaMdI 8 khetasI 9 kSetrapAlyA 10 khar3abhaNDArI 11 khar3abhaNasAlI 12 khajAnacI 13 qhatar3A 14 kharadharA 15 kharahattha 16 khokhA 17 (ga) gaNadhara 1 gaNadhara copar3A 2 gir3IyA 3 gailar3A 4 gar3avANI 5 gAdahiyA 6 gAya. 7 gAvar3iyA 8 gAMga 9 gAMdhI 10 gaMdhiyA 19 gUgaliyA 12 gulaguliyA 13 gevariyA 14 gorA 15 gokharU 16 goMdecA 17 golechA 18 goDhavADyA 19 godha 20 goThI 2 1 gogar3a 22 gaTA 23 gara 24 goya 25 gosala 26 gahalota 27 gallANI 28 (gha) ghulla 1-boravAr3a 2 ghoDAvata 3 ghoSA 4 ghaMTeliyA 5 ghIyA 6 cauhANa 24 saI jAtavAle azvapati hue 1 catura 2 cIpaTa 3 cIMpar3a 4 coraver3iyA 5 caupar3A 6 caudharI 7 caMDAliyA 8 cava 9 cir3acir3a 10 cIcar3a 11 camma 12 cAmar3a 13 cIlamohatA 14 codU 15 caMdrAvata 16 . . (cha) - chajalANI 1 chAjahar3a kAjalota 2 chAjeDa 3 chohaya 4 chApariyA 5 chaita 6 chaMdavAla 7 chAparavAla / * jaNiyA 1 jAlorA 2 jaiNAvata 3 jinnANI 4 juSTala 5 jujANma Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 mahAjanavaMza muktAvalI 6 jubarhA 7 joiyA ( jAMbaDa 9 jAMgar3A 10 jar3iyA 11 jAilavAla 12 jodhA 13 jalavANI 14 jinda 15 jAdava 16 johA 17 jhaMbaka 1 jhAbaka 2 jhAvar3a 3 jhavarI 4 jhoTA 5 jhAlAI 6... (Ta) TAMTiyA 1 dUMkaliyA 2 ToDaravAla.3 TikorA 4 TekA 5 TIkAyata 6 TATayA7 ThAkara 1 ThaMThavAla 2 ThIka 3 ThIkariyA 4 - (Da) Dahattha 1 DaphariyA 2 Dapha 3 DAgA 4 DAkaliyA 5 DAkapAliyA 6 DAMgI 7 DUMgaravAla 8 DIDU 9 DauDiyA 10 DiDutA 11 DosI 12 DUgaraMcA 13 DhaDhDhA 1 DhAbariyA 2 DhillIvAla 4 DheDhIyA 6 DhelaDAyA 6 DhIMka 7 Dhora < DhelaDiyA 9 (ta) talerA 1 tAtahar3a 2 tAter3a 3 tilaharA 4 teliyA 5 teliyA boharA 6 tripekiyA 7 telyA 8 toDaravAla 9 tillANA 10 tejANI 11 tosAliyA 12 (tha) tharAvata 1 thararAvata 2 thAhara 3 thoriyA 4 (da) daragar3a 1 daka 2 darar3A 3 dIpaka 4 dUIvAla 5 dUdher3iyA 6 dUdaveDiyA 7 dUgar3a 8 desaralA 9 deharA 10 devAnandI 11 dosI 12 dudavAla 13 dassANI 14 dur3iyA 15 dUdhor3A 16 daphatarI 17 daiyA 18 devar3A 12 dasorA 20 dravarI 21 dela vADiyA 22 dAnA 23 dezavAla Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. (dha), dhanacAra 1 dhar3avAI 2 dhAr3IvAla 3 dhAr3evA 4 dhAkar3a 5 dhIyA 6 dhUra 7 dhUMdhyA 8 dhUpyA 9 dhenaDAyA 10 dhaur2yA 11 dhaMga 12 dhattariyA 13 dhannANI 14 dhenAvata 15 dhAMdhala 16 dhokA 17 . (na ) navalakhA 1 napAvalyA 2 naDulAyA 3 nakSatragotra 4 nAhara 5 nAhaTA 6 nAnagANI 7 nAbariyA 8 nAnAvaTa 9 nAgaparA 10 nAbeDA 11 nAbeDAra 12 nADUlyA 13 nAMdecA 14 neNesara 15 neNavAla 16 nAga 17 nIMbahaDA 18 nAraNa 19 nArelA 20 nirakhI 21 navakuddAla 22 nImANI 23 nAhausarA 24 nIbANiyA 26 nANI 26 nabAba 27 nAgorI bhaNasAlI ora bhI kaI tarahakA 28 nAgapuriyA 29 . paramAra 1 paMvAra 2 par3ihAra 3 paMcolI 4 pacAyaNecA 5 pasalA 6 paTavA 7 paTavArI 8 paTavidyA 9 pagAriyA 10 pagAr2yA 11 paradhAlyA 12 pArakha tIna tarahakA 13 pApaDiyA 14 pAmecA 15 pAlAvata 16 pIpADA 17 pIpaliyA 18 paMcolI vAvela 19 pUnamiyA 2 tarahakA 20 pUnamyA 21 pUgaliyA 2 jAtakA 22 pokaraNA 23 pAMcA 24 paMcakuddAla 25 popANI 26 pomANI 27 pItaliyA 28 pIthaliyA 29 poravAla 30 paitIsA 31 pacIsA 32 pAMcA 33 pUNa 34 . phataha puriyA 1 phUmar3A 2 phUsalA 3 phUla phagara 4 phokaThiyA 5 phophaliyA 6 phalodhiyA 7 phAkariyA 8 phalasA 9 / (ba) - baradiyA 1 barahar3iyA 2 vichAyata 3 bachAvata 4 barAr3a 5 baDaloyA 6 bar3agotA 7 balAhI 8 baladobA 9 baNabhaTa 10 babAlA 11 bAvela 12 baDola 13 barar3a 14 borar3a 15 bokaDAyA 16 bokar3A 17 boharA / aneka jAtakA 18 bohariyA 19 baulyA 20 bauradhA 21 baMba 22 baMbor3ha 19-20 Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 - mahAjanavaMza muktAvalI. 23 baMza 24 baMkA 25 bAMkA 26 baMThiyA 27 bAMTiyA 28 bAMTyA 29 bAphaNA . 30 bahuphaNA 31 bApanA 32 bUbakiyA 33 baidakaI jAtakA 34 baitAliyA 35 brahmaicA 36 baDera 37 baddhANI 38 virahaTa 39 bIra 40 balaharA 4 1 basAha 42 bAhaMtiyA 43 boka 44 botharA 45 vAMgANI 46 bAghacAra 47 bAghamAra 48 bAkaramAra 49 begANI 50 bIrANI 51 bIrI bata 52 bAMbhI 53 buccA 54 bUMbA 55 barAhunyA 56 bagaDiyA 57 bAyar3A 58 bAghar3I 59 bAliyA . 60 baraNa 61 bilasa 62 bAla 63 bAMbala 64 bAhabala 65 baTa 66 binAyakiyA 67 / - (bha) bhallar3iyA 1 bhaDArA 2 bhadrA 3 bhar3akatiyA 4 bhakkar3a 5 bhaTevarA 6 bhAdANI 7 bhrAdragota ( bhAbhU 9 bhAmUpArakha 10 bhIlamAra 11. bharaTTa 12 bhauraDiyA 13 bhaura 14 bhaMgaliyA 15 bhaMDasAlI 16 bhaNazAlIrAya aura khar3a 17 bhaMDagotra 18 bhAMDAvata 19 bhaNDArIrAya tathA ka0 20 bharA 21 bhara 22 bhelA 23 bhUter3iyA 24 bhalla 25 bhugar3I 26 bhaMDasUrA 27 bhUtoDyA 28 bhaTAkiyA 29 bhaTTArakiyA 30 bhelar3A 31 bhATiyA 32 bhATo 33 bhUAttA 34 bhUpa 35 bhaMvarA 36 bhalANiyA 37 bhaiMsA 38 bhaTTa 39 bhIDA 40 bhagata 41 / / (ma) maTA 1 marar3ayA sonI 2 maNahar3iyA 3 masarA 4 mammaiyA 5 maNahaDiyA 6 makavANa 7 mahAbhadra 8 magadiyA 9 mAlU 2 tarahakA 10 mAdhoTiyA 11 muMhaNAMyI 12 muMhaNo 13 muMhaNota 14 mer3atavAla 15 mohIvAla 16 mauhIvAlA 17 mauhababA 18 maMDovarA 19 maMDocita 20 maMga. liyA 21 mera 22 mohar3A 23 meghA 24 modI 25 malla 26 muMhAlA 27 muhiyaDa 28 mahecA 29 mukIma 30 maroThI 31 mararANA 32 mArU 33 morAkSa 34 molANI 35 madAriyA 36 maroThiyA 37 makkalavAla 38 magadiyA 39 mIThar3iyA 40 muMgaravAla 41 mahAnaniyA 42 mUMga Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 147 -recA 43 mAlhaNa 44 musarapha begANI 45 mInI 46 mar3iyA 47 mallA- vata bAMThiyA 48 mahAbata 49 mAlaviyA 50 mAdhavANI 51 mahati - -yANa 52 mUMdhaDA 13 mora 54 mAMcodiyA 15 menAlA 16 mahIpAla 17 // ( ya ) yakSagotra 1 yaugar3a 2 yAdava 3 yogesarA 4 ( ra ) ratanapurA 1 ratana sUrA 2 ratanAvata 3 rattANI botharA 4 rAtar3iyA 5 - rAkhecA 6 rAvala 7 rANAjI 8 rAya bhaNDArI 9 rAMkA 10 rohar3a 11 roTA gaNa 12 rUpa 13 rUpadharA 14 ruNavAla 19 rAyajAdA 16 rAvata 17 rAThor3a 18 ruNiyA 19 rAmapuriyA 2 tarahakA 20 reNU 21 rAkhar3iyA 22 rAmasenyA 23 raNadhIrota koThArI 24 rAva 25 / ( la ) lakkar3a 1 lalavANI 2 lIMgA 3 luMbaka 4 lUMkar3a 5 lUNAvata 6 lAlaNa 7 lAlANI 8 lUNiyA 9 lelA 10 levA 11 lor3hArAya 12 lor3hA kaThThA 13 loTA 14 lolaga 15 lUTaMkaNa 16 lAMbA 17 lalita 18 / ( sa ) sacintI 1 sacintI DhillIvAla 2 sakhalA 3 samudriyA 4 savaralA 5 sAlecA 6 sAhela 7 siyAra 8 sIkhANA 9 sIsodiyA 10 sirohiyA 11 siyAla do tarahakA 12 sudevA 13 sUrANA 14 sarApha 15 sundara 16 sUrapur2yA 17 sUrapurA 18 sukalecA 19 seThiyA 20 seThIpAvarA 2.1 * sonagarA 22 solaMkhI 23 sonI 2 tarahakA 24 sAMDa 2 tarahakA 25 saMghavI kaItarahakA 26 saMr3a 27 saMkhalA 28 sughaDa 22 saMvala 30 saMkhavAlecA 31 saMcatI 32 sAMkhalA pamArAmAMha suvAjyA 33 sAMkhalA nijarAjapUta huA 34 samadar3iyA 35 sAMma sukA 36 va donoM eka 37 seThiyA veda bIkAnera mahArAva pramukha 3 8 laghuseThI sonavata 39 sAMha vAThiyA 40 sAha votharA sAha pada bahu jAtI 41 siMghala - 42 sIMpa 43 sIpANI 44 suta 45 sadharA 46 sojhatavAla 47 siMghA - Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 mahAjanavaMza muktAvalI. r3iyA 48 sekhANI 49 sukhANI 50 seTha 51 suthar3a 52 somaliyA 53 samUliyA 54 sAhalA 55 sonIvApanA 56 sApadrAha 57 sAMbhariyA 58 sAraMgANI 59 sUra 60 sIMvar3a 61 sindurIyA 62 sacopA 63 selhota 64 sevar3iyA 65 sAMcorA 66 sojhatiyA 67 saMbhuAnA 68 saralA 69 suMdhecA 70 ___ haMgur3iyA 1 hIMgar3a 2 hemapurA 3 iMDiyA 4 hAhA 5 hAthAlA 6 hAlA 7 hIrAvata - hiraNa 9 harakhAvata bAMThiyA 10 hir3AU 11 hema 12 haThIlA 13 hamIra 14 haMsAriyA 15 haMsa 16 isI taraha hamane 680 itane nAma pAe so likha diye haiM bAkI azvapaMtI jAta ratnAkara sAgara hai, isameM gotra nakha muktAvalIkA pAra kauna pasiktA hai ana dhana saMpadA putra kalatrAdi parivArase gurU deva sadA inhoMkI saMvAI vAnI rakhe, var3a zAkhA jyoM, vistAra pAo, (gRhasthAzramavyavahAra ) . asvala to solaha saMskAra jainadharmake ( Arya veda ) ke pramANa maMtra yukta vidhiseM jainadharmI zrAvakoMko janmase lekara maraNaparyanta kehaiM so Age to jainadharmI brAhmaNa the vaha karAte the aura aba zrAvakoMko cAhie kI jo kAla dharmakoM vicAra kara jaina jatI paMDitoMse kara bANA durasta hai jo kisI jagaha jatI paMDita nahIM mile to solaha saMskAra kI pustaka jainadharma Arya veda maMtroMkI vidhI sameta bIkAnerame hamAre ihAM milatI hai paMDita mahAtmA jainI bhojakase vidhIseM karavAve magara mithyAtviyoMke saMskAra vidhIse dUrahI rahanA durasta hai, gujarAtame prathA zurU hogaI hai 1 vrata pacca khAna apanI kAyAkI zaktI mujiba navakArasIseM AdilenibhejesAdhAraNA 1 dhana paidA karake isabhava parabhava donoM sudhare aura duniyAM tArIpha dharma vantakI dAtArakI hamezA kare vaisAhI karaNA 2 zAstra paDhe hue vicakSaNa upadezI jainadharmameM tatpara niSkapaTa mahApuruSakI saMgata aura dravya bhAva bhakti karaNI 3 laiNa daiNa sApha rakhaNA 4 karajadAra jahAM taka baNe ve kAraNa honA nahIM 5 vizvAsa paiTha pratitI pUre bAkipha Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 149 kAra hue vigara hara kisIkA karaNA nahIM 6 striyoMko kulavantI sulakSaNI caturA sivAya hara kisIkI saMgata nahIM karaNe deNA 7 apanI tAsIrakoM nukazAna kare aisA padArtha Rtuke viruddha va kulake viruddha va prakRtIke viruddha kabhI khAnA nahIM yA pUrNa vidyAvAn dezI vaidyakI AjJA upadeza hamezA dhAraNa karaNA 9 koI taraha kAbhI vyasana saukhaseM sIkhaNA nahIM 10 roga kAraNa aura vicAraNA 11 kaThina zabda kisIko be kAraNa kahanA nahIM 14 gharakA bheda kumitroMkoM kabhI deNA nahIM 15 dharmI puruSakoM vaNe jahAM taka sahAya deNA 16 paramezvara aura mauta, apane para kiyA huA upakAra ina tInoMko hara dama yAda karate rahanA 17 kisIke ghara para jANA to vAhiraseM pukAra kara andara ghusaNA 18 mulkagirI karate vakta hAthakI saccAI 1 juvAna kI saccAI 2 laina dainakI saccAI, laMgoTakI saccAI rakhaNA, 19 aura ve khabara gaphalata soNA nahIM 20 vaNe jahAM taka ikelene musAphirI nahIM karaNI, 21 phATakA karaNevAlA tathA juvArIkoM gumAstA rakhaNA nahIM rupayA udhAra deNA nahIM 22 maMtra par3hakara yA kimiyA girIseM jo puruSa dravya cAhate haiM, unhoM para devakA kopa huA samajhaNA, 23 apane lar3akA lar3akiyoMko hara eka tarahakA hunnara sikhalANA, ilma sikhANA, akhUTa dhana denA hai 24 sarakArake kAyadeke vara khilApha pAMva nahIM dharanA, 25 dhana pAkara garIboMko satANA nahIM, 26 abhimAna karaNA nahIM 27 tanamana aura vastra hamesa sApha rakhaNA, 28 jainadharmake mukAvale dUsarA dharma nahIM 29 kyoMke ahiMsA paramo dharmaH isa vartAvase isa dharmakA sArA vyavahAra hai, pakkA itakAta rakkho 30 jIva apane pUrvake kiye hue punya pApaseM sukha dukha pAtA hai Izvara kisIkA bhalA burA nahIM karatA, 31 duniyA na to kisIne banAI hai aura na koI nAza kara sakatA hai, pAMca samavAyake melameM sArA kAma ghaTata bar3hata ho rahA hai kAla 1 svabhAva 2 bhavitabyatA 3 jIvoMke karma 4 jIvoMkA udyama 5 saba inhoMkAhI pheraphAra __ 1 khAnapAnAdi AhAra vihArAdi ArogyatAke lie hamArA likhA vaidya dIpaka graMtha chapA huA paDho, nyochAvara 5). Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 mahAjanavaMza muktAvalI. kudarata dikhAtA hai 32 karmake nacAye deva pazu manuSya saba svAMga nAca rahai haiM, bramhAko kumbhArakA karma karaNA par3A viSNuko daza avatAra dhAraNa kara mahA saMkaTa uThANA par3A, rudrako ThIkarA hAthameM lekara bhIkha mAMgaNI par3I, sUryako hameza cakra lagAnA par3A, vasa karmakI gatiko jisaneM pahacANA vahI janma maraNase chUTa gayA vaha sarvajJa Izvara jJAnAnanda maI arUpI AtmA hai 34 jaisaiM Izvara aura jIva donoM kisIke banAye hue nahIM vaisaiMhI duniyA kisIkI banAI huI nahIM 35 duniyA IzvarakI kartAkI dalIla karatI hai, magara insAphase peza nahIM Ate 36 AkAzameM sUrya candra tAre jo tuma dekhate ho yaha Izvarake banAye hue nahIM hai jyotiSI devatAoMke vimAna hai, inhoMko devatA calAte haiM 37 kaI loga jamInakoM nAraMgIkI taraha gola kahate haiM lekina jamIna thAlIkI taraha gola hai aura sapATa hai 38 jamIna nahIM phiratI, acala hai candra 1 sUrya 2 graha 3 nakSatra 4 aura tAre 5 apane kAyade mujiba phirate haiM 39 AtmA eka avinAzI zarIra tApase judA padArtha hai magara karma tApake vasa moha ajJAna jar3ane gherA huA hai 40 mAMsa khANeseM vaidyaka vidyAke hisAba baDAhI nukazAna karaNe vAlA aura dharmake kAyadeseM naraka jAnekA kAraNa, aura jiseM jIvakoM mArakara mAMsa liyA jAtA hai vaha pichalA badalA lie vigara haragija chor3egA nahIM 41 pestara rAvaNa kRSNa rAmacandra tathA lakSmaNAdika vimAnake jariye hajAro kosoMkI musApharI karate the 42 jisake punya prabala hai usakA burA koI nahIM kara sattA 43 deva gurUke darzana kare bigara bhojana karanA zrAvakoMko ucita nahIM 4 4 daulata dharmakI dAsI hai 45 jaisA duzmanakA kopa rakhate ho aisA 18 pApa sthAnakoMkA rakkhA karo 46 vApa mAkA dila, vaMdagI kara khuza rakkhA karo mAMkA pharaja vApaseM bhI AlA darajekA hai tuma vaha karajA kabhI nahIM pheTa sakoge, jahAM taka dharma prAptikA salUka nahIM karoge uhAM taka 47 jalameM mata ghuso 48 bigara chANA jala mata pIo. 49 bigara guNa doSa jANe bigara najarake ve dariyAphta koI cIna mata khAo pIo 50 vAsI bhojana mata karo 51 sarakArI enake kAyadeseM Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - mahAjanavaMza muktAvalI. .. 151 vAkipha raho 52 rAjadroha mata karo 53 dezI unnatikA DhaMga hunnara ilma saMpa aura madata deNAhI mukhya hai 54 vyApAra saba mulkakI AvaM dAnIkA bIja hai 55 zarAbaseM kharAba hoNA hai 56 sabhAmeM gurUke pAsa aura darabArameM jAte saMkA mata lAo pUchekA jabAba vicArake do sabhAmeM vaiThaNA volaNA lAyakIseM karo 57 rAnakI kacaharImeM hAkima dhamakAve to yA phusalAve to Daro bhI mata aura na phusalAne para kAyadeke vara khilApha bAta karo hAkimoMkA dastUra hai ki muddaI aura muddayilahake dilako kamajora kara bAta pUchaNA jisase vaha har3avar3Ake kuchakA kucha kaha uThe aba vaha jamAnA nahIM hai jokI nyAyakI gaharI khojase saccakA sacca jhUThakA jhUTha aura aba to cAlAkI saphAI aura gavAhIse misalakA peTA bharA, vasa jhUThA bhI saccA vana jAtA hai 58 jainadharmiyoMkI rivAja hai ki, prAta samaya uThake, parameSThI dhyAna mana gata kare, pIche phira zuca hoke vastra badalake sAmAyaka pratikramaNa kare uhAMse uTha kara snAna tilaka kara uttama zreSTha aSTa dravya lekara jina mandiroMmeM, yA ghara derAsarameM, pUjA kare, naivedya balI caDhAkara, vastra pahana kara, gurUkU yathA yogya vandana kara, vyAkhyAna suNe, paccakhANakAyA zakti munaba, chachaMDI cAra AgAra mokalA rakkhe, phira ghara para supAtra tathA kSullaka siddha putra, anukampAvagairaha dAna yathAzakti karake Rtu pathya, prakRti pathya, kulAcAra mujaba bhojana do bhAga, eka bhAga jala, eka bhAga khAlI peTa rakkhe, sarAba brAMDI milI tathA jIvoMke mAMsa carabIseM vaNA padArtha khAMNA to dUra rahA, lekina hAthaseM bhI sparza, na kare vastra ujale dhoye hue sApha paharaNA, Age aisA rivAja bhArata varSameM thA ki, zUdra jAtIke loka, nakha, bAla sApha karAe hue zuddha vastra pahana kara, zuddha tAIseM, bhojana rasavatI taiyyAra karate, taba rAjapUta vaizya aura brAhmaNa bhojana karalete svAmI dayA nandajI, satyArtha prakAzameM likhate haiM aisA vedoMmeM likhA hai, kauna jAne isI rivAjakoM, hamArI jaina jAti ' kabUla karake calate hoMge mAravAr3ake, kyoMke Age brAhmaNa loka bhaTTa jhokaNekA kAma, zUdroMkA samajha, nahIM karate the, aura vanovAsI RSi the vaha to, madhyAnhakoM, ekahI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 mahAjanavaMza muktAvalI. samaya bhojana apane hAthakI banAI huI khAte the, vaha svayaMpAkI vajate the, aba to cAroMkAmakoM, brAhmaNa mustaida haiM pIra 1 babaracI 2 bhistI 3 khara 4 to bahutahI acchA haiM mAMsaM madirAke tyAgI jo mAravAr3a gujarAta kacchake brAmhaNa haiM, unhoMse cAroM kAma karANA jainadharmiyoMke lie, ve jA to nahIM hai lekina jala dinameM dovakta chANanA, cUlemeM lakar3ImeM, sIdhe saraMjAmameM, sAga, pAta, phala, phUlake jIvoMkoM, tapAsaNA, jaina dharmakI striyoMko, athavA mardoko karaNA vAjiva hai brAhmaNa to pharamAte haiM hama to agnike mukha haiM, jo hoya so saba svAhA lekina dayA dharmiyoMko, isa bAtakA viveka rakhaNA, ekakA jhUThA, tathA bahuta manuSyoMne sAmila baiThake jImanA, ye ubhaya loka viruddha hai DAkTara loka kahate haiM garamI sujAka kor3ha khujalI AMkha dukhaNA vagairaha kaI kismakI bimArI, aisI tarahakI haiM, jo jhUTha khANevAloMkoM, laga jAtI hai, jisa varata.Nase muMha lagA kara, pANI pINA, vaha varataNa pANIke maTakemeM nahIM DAlaNA, kAraNa, usa pANIseM rasoI, baNanemeM Ave to, sAdhU santa, abhyAgatakoM deNA, unhoMko apaNI jhUTha na khilAnA hai, vaha apanA roga lagAnA hai, vaha mahA pApa hai, dharma dhyAnake kapar3oMseM, gRha kArya nahIM karaNA, striyoMko tIna dina Rtudharma Anepara, gharakA anAja cugANA, korA kapaDA sINA, vagairaha rivAjoMko bandha karaNA, ThANAMga sUtrapAThake, dazameM ThANe, khUnakI asijhAI bhagavAnane pharamAI hai, snAna 24 pahara pIche karaNA, 2 dinaseM karaNA bAjiva nahIM hai, sUtaka janma putrakA 10 dina, lar3akIke 11 dina, maraNakA sUtaka 12 dina, jAdaha sUtaka abhakSa vicAra dekhaNA ho to ratna samucaya hamArA chapAyA huA pustaka dekhanA jahAM taka bhakSAbhakSakA viveka nahIM, uhAMparyaMta pUrA vratadhArI zrAvaka nahIM ho sakatA, rogAdika kAraNa yatna kare, zrAvakako tana durasta rakhaNA, jisase samajha vAna, dharma 1 artha 2 kAma 3 aura mokSa 4 cAroM sAdha sakatA hai, anya darziniyoMkI saMgata pAkara zrAvaka dharmakoM choDaNA nahIM cAhiye, rAja daMDe, laukika bhaMDe aisA rujagAra khAna pAna, dhana prApti kabhI nahIM karaNA cAhiye, rAtri bhojana karaNeseM haijA, Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ___ mahAjanavaMza muktAvalI.. . 153 jalandhara, ajIrNAdika roga hoNA isabhava viruddha hai aura nAnA tarahakA rAtri bhojanaseM jIvaghAta hoNeseM, naraka tiryaca gati hotI hai yaha parabhava viruddha hai, makAna, caukA, aura barataNa, aura lar3akA lar3akiyeM ye saba sApha sughar3a rakhaNA cAhiye, jahAM pavitratA hai vahAM hI lakSmI nivAsa karatI haiM, zrAvaka kulAcArameM mAMsa madirAkA to vilkula abhAva hI hai tathApi sarvajJa pharmAte haiM jahAM taka tuma AtmAkI devakI aura gurUkI sAkSIseM saugana nahIM karoge, uhAM taka nizcaya nayaseM tumheM una cIjoMkI mumAniyata nahIM mAnI jAyagI, harI vanaspati bilkula choDaNekA rivAja Aja kala mAravAr3ake jainoMmeM jyAdaha pracalita hai, isase muMhameM masUr3e pakakara khUna giraNA jor3omeM dardakhUnakI kharAbInAtAkata bahuta AdamI dekhaNemeM Ate haiM, aura gujarAtI kacchI jaina koma jyAdaha sAgapAta tarakArI khANeseM, badahajamI, medabRddhidasta veTema, ityAdi rogoMse pIr3ita dekhaNemeM Ate haiM, isa liye kalakatte makasUdAvAdavAle jaina komakA rivAja harI vanaspatikA madhyavRttikA mAlUma diyA hai, jo ki tAjI vanaspati AMma, kairI, anAra, santarA, mIThe nIMbU, necU , gulAbajAmuna, parabaladUdhI ( kadda ) Adika vaDhiyA phaloMkA, aura giNatI mujaba sAgoMkA, tanadurastIkA, bartAva dekhaNemeM AyA, na to abratapaNA rakhate haiM, na UThoMkI taraha hara vanaspatiko khAkara, donoM janma vigAr3ate haiM, giNatI mAphika pacca khANa karate haiM, jaise upAsagadazAsUtrameM Ananda zrAvakaneM kahA hai vaisA icchArodhana zaktyAnusAra karate haiM, zrAvakoMkoM, saDAphala calitarasa, gilapilA huA, ApaseM hI cheda huA, aise phala tathA tuccha phala, bera, pIlU vagairaha kamakImatI jisameM, kRmi, andara par3a jAtI haiM, aisoMse, hameza, vacaNA cAhiye, pattoMke sAga, barasAtake 4 mahineM, haragija nahIM khANA cAhiye, aura molakA ATA, vigara tapAsAbhayA, ghI, sAbata supArI khAneseM, jaina dharmazAstra mAMsa khANekA, doSa pharamAte haiM, magara musAphirI karanevAle, garIba zrAvakoMseM molakA ATA aura ghIkA vrata pAlaNA muzakila mAlUma detA hai, relake musAphiroMko, molakI pUr3I hI, mayassara hotI haiM, vicAra kara saugana leNA cAhiye, saugana dilANevAlA pUre jANa supArI khaNA cAhiye, aura haye, pattoMke sAga, Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 mahAjanavaMza muktAvalI. kAra 1 leNevAlA pUrA jANakAra, donoMmeMse eka jANakAra, 3 yahAMtaka to saugana yAMne paccakhANa zuddha mAnA gayA, aura karaNevAlA, karANevAlA, donoM paJcakhANake svarUpake ajANa ye paccakhANa tadana azuddha hai, sAgapattoMke jIva tapAse vigara haragija baratAva nahIM karaNA cAhiye jo jo padArtha vaidyaka zAstravAloMne roga kartA nirUpaNa kiyA hai so prAyaH tIrthakaroMne abhakSa pharamAyA hai dekho hamArA banAyA vaidya dIpaka grantha, jhUThe varataNarAtavAsI nahIM rakhaNe cAhiye pattaloMmeM bhojana karaNeseM zrAvakoMko baDA pApa lagatA hai kAraNa usa pataloM para bhojanakA aMsa lagA rahatA hai vaha eka para eka giraNeseM pratyakSa kIr3e paidA hokara hiMsA hotI hai, pAtra cAMdIkA sonekA, garIboMkoM umadA kAMsIke thAlI kaTore rakhaNA durasta hai Ajakala Taina eliyo minIma vagairahake. ghara 2 meM cala rahe haiM dhAtU vaha acchA samajhaNA cAhiye ki jisake paramANu peTameM jANeseM koI kismakI pIche takalIpha na paidA kare tAMbA pItala. jarUra hAni karate haiM hamezake mAvaremeM ye pAtra bilkula acche nahIM kAraNa bhojanameM SaTrasa AtA hai aura khaTTA rasa loNa vagairaha jisa dhAtuke saMga duzmana dAvA rakhatA hai aisA pAtra acchA nahIM zrAvakakI karaNI kharatara gacchI jina harSanIne caupaI rUpa 22 gAthAkI banAI hai so zrAvakoMke lie nasiyata hai jarUra usako amalameM lANApharja hai bacapanemeM byAha karaNA unoMkA samAgama karANA jindagAnIko dhakkA lagANA hai strI teraha puruSa 18 yaha kalayugI rivAjase tadana haTanA nahIM cAhiye baccoMko paDhANA jarUra hai magara yAda rakkho pahale dayA dharmakI zikSA dilA kara pIche aMgrejI paDhANA munAsiva hai agara na dI jAyagI dayAdharma zikSA to aMgrejI par3ha kara jarUra hoTaloMke mahamAMna baNeMge kore ghar3emeM pahale ghI DAlakara pIche Apa cAhai so vastu DAlo khArakhaTAI vinA haragija ThIkarI cikaNApana ghIkA nahIM choDegI khAra khaTAI zikSAmeM kyA cIja hai strIkA lAlaca dhanakA lAlaca samajhaNA cAhiye, kAraNa dharmazikSA pAye hue bhI ina donoMkI AsAmeM nija dharma, bahutase kho baiThate haiM magara thor3e prAyaH nahIM choDate haiM, ilma paDhANemeM gaNitakalA, likhatakalA, zAstrI akSara, aMgrejI akSarAdikoMkI, paThatakalA Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zikhANA jamAneke anusArahI cAhiye, vyApAra harakismake karake, dhana utpanna karaNA gRhasthoMkA mukhya kRtya hai, tathApi tila vagairaha anAja phAguNa mahine uparAnta rakhaNeseM, mahAjIvoMkI hiMsA hotI hai, saba kAryoMmeM vivekahI rakhaNA mukhya dharma hai, ( vicAra ) jaise gItAmeM likhA hai ( svadharme nidhanaM zreyaH paradharmo bhayAvahaH isakA artha nira vivekI kuchakA kucha karate haiM, lekina kRSNa dvaipAyana vyAsa AgAmI cobIsImeM tIrthakara hoNevAlekI banAI gItA karmayoga graMtha hai, isake vacana prAyaH visaddha hoya nahIM, isa-- vAste isapadakA sIdhA artha jJAniyoMke mAnya karaNe yogya vivekI aisA samajhate haiM, svadharma kyA vasta, AtmAkA jJAna 1 darzana 2 cAritra 3 tapa 4 rUpadharma, isa dharmameM, nidhanayAneM isa zarIrake tyAgaNeseM, zreya, yAne mokSa hotA hai, paradharma, yAne karma jar3a padArthakA, jo moha, ajJAna, mithyAtva, abrata rUpadharma hai, so bhayakA denevAlA hai, aisA artha vivekI karate haiM, ityAdika hara padArthapara, vicAraNA, usakA nAma viveka hai, / (striyoMke liye zikSA) pavitratA rakhaNA, zIla vrata dhAraNA, striyoMkA mukhya zRGgAra hai, patikI bhakti karaNA, AjJAnusAra varataNA, gharakA kAma dekhaNA, rasoI banAnA, cuNaNA, bInanA, phaTakaNA, kUTaNA, pIsaNA, chANanA, saba kAmoMmeM jIvoMkA yatna karaNA, pApar3avaDI dAla banAnA sukAna bigar3anevAle padArthoM meM phUlaNa kIDe na par3ane pAve chAyAmeM phailAkara havA deNA, unU rezamI vastroMko cAturamAsameM jIva nahIM par3ane pAvai isa tarakIbako dhyAnameM lANA cAhiye, AcAra murabbA, banAkara bigaDane, nahIM denA, vastra dhoe raMge sugandhita rakhaNA, baccoMko snAna, maJjana khAna pAna, pAsAkha gahaNoMse alaMkRta kara, paDhAne bhejanA, laDakiyoMko likhata paThata sIMvanA guMthaNA, kasIdA, campA, alamAsa, gokharU vagairaha auratoMkI cosaThakalA, jaiseM zrI RSama AdIzvarane apanI laDakiye, brAhmI sundarIkoM sikhalAI, usameMkI baNe jahAMtaka . sikhalANA, kyoMke striyoMkoM jagaha 2 puruSoMkI arddhAgA pharamAI hai, aura saca hai bhI aisA, manuSya dhana kamANA itanehI mAtrakA. majUra hai lekina Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 mahAjanavaMza muktAvalI. ghara dhaNiyANI strIhI kahalAtI hai, agara vaha aNapaDha kalAhINa hogI to, puruSakA AdhA aGga bekAma hojAtA hai, jaiseM pakSAghAta (lakavA) meM hotA hai, ye bhI eka janmabharakA rogahI lagA samajhA jAtA hai ( dohA ) putra mUrkha capalAti yA, putrI vidhavA jAta, dhanahInA zaTha mitrateM vinA ana jara jAta, 1 ye pAMca yoga jaba baNa Ate haiM, tababinA aMgArake manuSya jala jAtA hai, jina svArtha tatparoMne aise 2 vahama hindusthAna meM DAla rakhe haiM ki, lar3akiyoMko haragija nahIM paDhaNA, vaha vyabhicAriNI vA vidhavA ho jAtI hai una dharmAdhyakSoMne ye vicAra karA ke, jo ghara vaNiyANI jyAdaha paDhI huI hoziyAra hogI to, hama gapoDa purANa sunAkara dharma rAjake Izvarake, tathA navagrahoMke aGga, yA ADatiye, vaNakara, mAla utAraNekA, DhaMgajamAveMgeto, haragija nahIM ThagAyagI, sacca hai isa aNa par3hatAke kAraNa gharameM kisIko bimArI hotI hai to, jhADA phUMkA karA jogI phakkaDa kAjI mulloMke hAtha hajAroMkA mAla ThagavAtI hai, yA kisI manamAMneM bhUta palItakA bolavAkara mUrkha aNapaDha kumArgI kupAtroM ko bhojana vastra rupayA vagairaha jo vaha mAMge, so detI hai, lekina rogakI parikSA karAkara, vidvAna vagairaha vaidya DAkTaroMse, kisI tarahaseM peza nahIM Ane detI jo kabhI bhAgya yoga, gharameMkA syANA AdamI kisI vaidyakoM lAvegA to prathama to usakI kahI bAta para amala na hoNe degI, yA rogIkoM manamAne kupathya khilAvegI, aura manameM samajhegI, vaidya to pathya karAkara, mArahI DAlate haiM, jaba acchI manamAnI cIjeM khAyagA to, tAkata Akara jhaTa ArAma A jAyagA davAiyoMseM kyA hoNA hai, yA to ameM, bhairU pitara, mAMDiyA, deviyAM nacAyagI, ye saba kAma aNapar3hI striyoMke sAtha, sambandha rakhate haiM, vAjai 2 aNapar3ha, strI bhakta, moha grasita manuSya bhI kAThake ullu aise 2 hote haiM, vidhavA honA pUrva janmakA saMskAra haiM, prathama to lar3akekI AyurarekhA samajha vAroMseM mAluma karANI jyotiSI pUre vidvAnaseM grahAcAra AyurekhA nizcaya karA kara, pIche lagna karaNA cAhiye, varake tarapha khayAla nahIM karatI, gharake tarapha khayAla karatI haiM, gahanA kambar Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 157 jyAdA DAle so ghara honA, kAraNa koI pUcha to, pharamAtI haiM, jamAI - mara jAya to , merI beTI kyA khAyagI aisA mAMgalika zabda sunAtI haiM, jo ilmadAra kalA kauzala sIkhI huI kanyA hogI to, aise mokepara apanI kArIgarIseM cAroMkA peTa bharasaktI hai, apanI. to vizAyata hI kyA hai, vAje striye ilmahIna patI mare pIche gujarAna calANe, para puruSakA AsarA lAcArIseM letI hai, lar3akapanemeM byAha karaNese, jaba patIkA viyoga honese hoza samhAle pIche kulalAMcchita karanA sUjhatA hai, yA, jaba hamalarahajAtAhaito, virAdarIke kopaseM girAtI hai, vAjai apaghAta karatI haiM, mulka chor3atI haiM, sarakArase sajA pAtI hai, jAti vahiskRta ho jAtI hai, isa vAste zUdrasaMjJAke lokoMmeM, punarvivAhakI rasma jArI hai, aise 2 bAbatoMkoM dekha gavarmenTa punarvivAhakoM pUrA amalameM lAyA cAhatI hai, kyoMke prajA bRddhi aura paMcendrI jIvoMkI hiMsAkA bacAva, aura svAmI dayAnandajI bhI yahI tUtI bajAgaye, samAjI loka bajAte phirate haiM jaina nigranthakA hukma hai, tapasyA karake indriyoMko damana kara, dharma tatparatA hoNA vidhavAoMne, yA duniyAtArka, so prAyaH jaina komakI striye belAtelA aThAI, pakSa, mAsAdikoMkI, tapasyA karatI haiM, kaI roja pIche hADa mAMsa sukAkara mRtyUko prApta hotI hai, aisA vyavahAra karaNe vAliyoMke lie, ye zikSA, nigrantha pravacanakI, bahuta lAyaka tArIphake hai, lekina saboMkA dila, aura badana, aura Adata, ekasA hotA nahIM, unhoMke lie, apanI 2 komake paMcoMne, sulabha nirvAha mujaba kAyadeke prabandha, socanekI jarUrI hai, rAjapUtoMmeM par3adekA rivAja zIla brata kAyama rakhaNekoM hI jArI kiyA gayA hai, yaha jabarAIse zIla vratakA, kAyadA rakhaNA hai, sacca hai jo strI svecchA cAriNIyAM hokara, idhara udhara bhaTakegI, jarUra lAMcchita ho jAyagI, puruSoMkA saMga, durAcArI striyoMkA sahavAsa, manuSyoMkI prArthanA aura dhanakA lAlaca, ekAnta pAkara bhI, jo apanA vrata kAyama rakhatI haiM vahI satI jagatameM dhanya hai, striyoMkA svabhAva hai, jaba rUpavanta yuvAnako dekhe taba, madana vANaseM madako adhobhAgameM chor3a detI hai bhagavAna mahAvIra bhagavatI sUtrameM pharamA gaye haiM jo strI manameM kuzIlakI. Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 mahAjanavaMza muktAvalI. bAJchA rakhatI hai, aura lAjaseM, yA DaraseM kAyAseM, durAcAra nahIM karatI, vaha marake vaimAnakavAsI pahale dUje deva lokameM, 55 palya ( asaMkSA ) kyoMkI UmaravAlI apari gRhItA, (vaizyA ) devAMganA hokara, sukha bhogatI haiM, itanA punya mana vigara zIla pAlanekA hai; paMchI AkAzameM ur3ate haiM manuSyoMmeM bhI kudarata hai, ur3akara calakara, aisA kAma kara saktA hai, vidyAdhara, rela, vAisa kala moTarameM baiThe aisI cAla pratyakSa cala rahe haiM, pahAr3ako bhI * manuSya uThA saktA hai, yAne navoMI nArAyaNa, kroDamaNakI zilA uThAI hajAroM pahAr3a aMgrejone phor3a DAle, sAMpako siMhako AdamI pakar3a saktA hai, dariyAvameM praveza kara ratna nikAla saktA hai, agnimeM kUda jAtA hai, taravAroMke prahAra saha saktA hai, aise kaThina kAma manuSya karate haiM, lekina hAya julma isa anaGga kAma devako nahIM jIta sakate haiM, aThayAsI hajAra RSI brAhmaNa baDe 2 tapezvarI purANoMmeM likhe ho gaye haiM, tapasyA karate 2 striyoMke dAsa bana gaye haiM, brahmA viSNu mahAdeva striyoMke nacAye nAce, isa vAste kAma deva jItane vAlA hai vahI paramezvara hai, vIrya pAta nahIM kare taba, viSaya kaI kismake hai, hasta, pazupaMDaga, strI, ina saboMko choDaNe vAlekoM, bhagavAna vIra pharamA gaye he gautama, brahma vrata dhArI, mere arddha siMhAsaNa baiThaNevAlA hai, yAneM paramezvara hai, isa vAste par3adekI rIta acchI hai, manomatI phiraNA vAjiba nahIM, lekina eka 2 taraha par3adA kaI 2 mulkoMmeM baDI 2 komoMmeM jArI hai usameM kahAra pahAr3iye cAkara vagairaha jA sakate haiM, kyA uttama komake AdamiyoMke lie par3adA hai vaha kyA nAjara hai, par3adA nAma rAjapUtoM kAhI saccA hai, bAkI to gur3a khAnA gulagulekA paraheja kare jaisA hai, hara taraha pativratA dharma rakhaNA,' zreSTha hai, dilameM par3adA to hoNA durasta hai, so bhI mandira dharma zAlAmeM nahIM hoNA, yaha rivAja gujarAtakA, acchA mAlUma detA hai, dhana lekara apaNI * lar3akiyoMko, sATha 2 varSake buTThoMke saMga byAhe jAtI hai, yaha cAla uttama koma vAloMke lie tadana burA hai sATha varSa bAda buDheko haragija byAha nahIM karaNA cAhiye, veTIko beca rupaye lenese varakata kabhI nahIM hotI agara putra nahIM hoya mAtApitAke pAsa dhana nahIM hoya azakta hoya Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 159 beTI dhana vAnake ghara byAhI hoya, mAvApoMkA, kharaca calANA insApha hai, veTA jaisI beTI, lekina yaha maryAdA " ApatakAlakI hai, kisI kavine kahA hai ki ( ApattikAle maryAdA nAsti ) vyAhoMmeM jyAdaha kharaca karaNA jamAIke dhanase durasta nahIM, kaccha deza mAravAr3a dezake gAmoMmeM thor3edhana vAle, kaMvAre raha jAte haiM, kAraNa isakA yahI hai ki, rIta nahIM. sakate haiM, rupayA dasa hajAra hoya to pAMca chokarIke mAbApa bhAIkoM, pAMcakA dAgInA aisA julma gAra rivAja yAto nyAyI rAjA vanda kara saktA hai, yA virAdarIme ikalAsa hoya to vanda kara sakte haiM, bahuta jo. giyoMkI saMgata bhI ikelI striyoMkoM nahIM karaNA, satIyoMke caritra suna na yA paDhaNA .. arhannIti mujaba hakkadArI kAnUna - khayAla rakkho jo sakhsa antakAla bhaye usake mAlamilkiyata para kisakA ikka hai aura pestara kisakA doyama darje hai bAda phira kisa 2 ko pahuMcatA hai| dAya bhAga kAnUna arhannIti zloka) patnI putrazca bhrAtRvyAH sapiMDazca duhitRjaH bandhuno gotranazcaiva -svAmI syAduttarottara 1 tadabhAveca jJAtIyA, stadabhAve mahIbhujaH, taddhanaM saphalaM kArya, dharmamArga pradAyacaH 2 - ___ artha ) svAmIke maraNe vAda usake kula jAyadAdakI mAlakina usakI aurata hai, veTekA koI hakka nahIM ki, Apa mAlika, vana sake, aurata pestara . AI thI, tipta pIche lar3akA huA, to phera usahIkA hakka pestara hai, bAda auratake dusare daraje veTA, mAlika hai, jisake aurata veTA, donoM nahIM hai, usa milkiyatake mAlika, bhatIje, unake nahone para, sAta mI pIDhItakakA bhAI, mAlika ho sakatA hai, vaha bhI koI nahIM hoya to, veTIkA veTA ( dohitA ) mAlika hai, aura vaha bhI nahIM hoya to, caudaha pIDhItakakAbhAI mAlika hai, vaha bhI nahIM hoya to, gotrake loka .mAlika hai, gotra bhI . nahIM hoya to, usakI jAtike loka mAlika hai, agara jAti bhI nahIM Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 mahAjana mahAjanavaMza muktAvalI. hoya to, rAjA usa dhanakoM, dharmakAMmameM lagA sakatA hai, agara khajAnemeM DAle to, gaira insApha hai / khAvindake maraNe vAda, usakI auratakoM kula akhtiyAra hai, sava jAyadAdakoM, apane adhikArameM rakkhe, veTeko akhtiyAra nahIM ke binA mAke hukma kucha kharaca karasake, cAhai jAta putra ho, cAhai godakA, sthAvara, ( thirAhaNevAlI ) jaMgama ( phiraNe duraNevAlI ) milkiyatakA deNA yA becaNA kisIkA hakka nahIM sivAya dhaNiyANIke, isameM itanI zarta jarUra hai ki usakI cAla calananAkisa nahI milkiyatakI mAlakina sadAcAriNI ho sakatI hai, gaira calaNa hoNe para veTeko akhtiyAra insAphI paMca tathA sarakArake insAphaseM ho saktA hai, kyoMke dhanake lAlacaseM jhUThA mI balavA putra uThAdeve vada calaNa sabUta honeseM beTA milkiyatakA mAlika hokara kapaDAroTI vagairaha kharacA paMcoMke rAha mujaba bAMdhaNA mAtAke lie insAphase hai gaira calaNa ho to bhI, neka caNala mAtA hoya to bhI putrake jAyadAda para koI hakka nahIM hai hukma mAtAse saba kAmakara saktA hai, ___ agara koI zakhsa vinA zantAna apane maraNeke vakta apane gharakA bandobasta karanA cAhai to isa taraha vasIhata nAMmI likha saktA hai jo datta putra apanI auratake hukmakI tAmIla karanevAlA ho, khAbindake maraNe vAda agara dattaputra vasIhata nAmevAlA sakhasa badaniyata ho jAya to, strIko akhtiyAra hai usa vasIhatanAmeko khArija karake, dusareke nAma para vasIhatanAmA likhA saktI hai, dharma kAmake lie yA jAti vyavahArake lie khAvindakI milakiyatakoM reNa vyaya karaNA strIkoM akhtiyAra hai, mAnApako apane jAta putra para bhI itanA akhtiyAra hai agara hukmake vara khilApha cale, yA dharma bhraSTa ho jAya, yAne kula maryAdA viparIta khAnapAna karaNe lage to gharaseM nikAla devai, isI taraha goda liyeko bhI nikAla saktA hai cAhai usakA vyAha bhI kara diyA cAhai kulaH astiyAra de diyA hoya, mAtApitAkI maujUdagImeM jAta putrako akhtiyAra nahIM hai jAyadAda mAvApakIkoM reNa vAvyaya karasake alaga hoke kamAyA hoya, usa para usakA akhtiyAra hai reNa vA vecaNekA / Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 161 jisakI aurata vadacalana hoya to, patiko akhtiyAra hai, apane gharaseM nikAla de, vada calana aurata, patI para roTI kapar3ekA dAvA nahIM kara saktI hai, koI sakhsakI auratane patI mare vAda lar3akA goda liyA, aura vaha kuMvArA hI maragayA to, dUsarA veTA phira apane nAmapara goda le saktI hai, mare lar3akeke nAmapara nahIM le saktI hai sAsUkI maujUdagImeM mare hue beTekI vahUkoM susareke dhanameM roTI kapar3eke sivAya dusarA kucha bhI akhtiyAra nahIM hai, veTA goda leNA vagairaha sarva kAma sAsUkI AjJA mujaba karaNA cAhiye, sAsUkA antakAla hue vAda phira bahUkA akhtiyAra cala saktA hai, mAtApitAke mare vAda beTe apane hisse alaga karaNA cAhai to, sabake hisse barAbara hoNe cAhiye, pitAke jIte hissA cAhai to, mutAbika marajI pitAke hogA, pitAne jItekarAva siyatanAmA sahI hai mare pIche bhI agara koI bhAI kaMvArA hoya, aura hisse karaNekA maukA A jAya to, munAsiba hai, usake vyAhakA kharcA alaga rakhakara, vA vyAha karake, bAkI dAlatakA hissA barAbara vAMTa lenA, agara bahina kaMvArI ho to, sabI bhAI milakara pitAke dhanaseM saboMko cauthA hissA dUra kara vyAha kara deNA, koI bhAI aisA hoya ki, apane bApakA dhana nahIM kharaca kara, naukarIseM yA kisI ilmaseM, yA phaujameM bahAdurI batAkara dhana hAsila karai, usa daulatameM dusare bhAiyoMkA hakka nahIM hai, vivAhaseM susarAlase, jo kucha dhana . mile yA dostaseM inAma pAvai, usameM bhI bhAiyoMkA haka nahIM pahuMcatA, apane kulakA dabA huA dhana, vApabhAIna nikAla sake, usako apanI tAkataseM, binA bhAiyoMkI sahAyatAke, nikAla lAve to usa dhanameM kisI bhAIkA hissA nahIM ho saktA. vivAhake vakhta yA pIchai jisa auratakoM, usake mAtApitAne gahane kapar3e gAMma nagara jamIna jahAMgIrI jo kucha diyA ho, usakoM koI pIchA . nahIM le saktA, vaha saba auratakA hai cAcA, bar3I bahana bhUA, mAsI, bhAI, susarA, sAsU, yA usake khAvindaneM jo kucha diyA ho vaha saba auratakA 21-22 / Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 mahAjanavarI muktAvalI hai khAvinda usa hAlata meM mAMga saktA hai dukAla bar3I musIbata paDI ho, vAkI nahIM le saktA, yaha satra kAyade jainI AmalokoM ke lie, arhannitiseM, likhA gayA hai, // nirNaya, ) ( atha sUtaka jisake ghara mRtyu hoya usake ghara 12 dinakA sUtaka, eka bApake do beTe alaga sUtaka ke ghara khAna pAna nahIM kare to usake ghara sUtaka nahIM sUtakavAle gharameM 50 rahavAsI anya jAtI rahatI hoya to vaha saba sUtakavAle gine jAte haiM coka 1 daravajjA 2 hoya to bAraha dina taka usa gharake loka jina mUrtikI pUjA nahIM kara sakte sAdhU tathA sAdharmI usa gharakA khAna pAna phala supArI taka nahIM khAte 2 mandirameM dUra khar3e darzana kara sakte hai mukhaseM dharma zAstra pragaTa nahIM bole murdeko kAMdha denevAlA 24 pahara sUtakI hai, na pUjA kare, na kisI, khAna pAnakoM cIjoM chuve, kapar3e dhulANe murdeke saMga jANevAlA 8 paharakA sUtakI hai, dAsadAsI " apane gharameM mara jAya to 3 dina usa gharakA sUtaka jisa roja bAlaka janmeM usI dina mara jAya to eka dinakA sUtaka, jAnevAlI strIkoM 40 dina sUtaka jitane mahInekA garbha gire utane hI dinakA sUtaka, ATha varSa taka bAlakake maraNekA 8 dina taka sUtaka hAthI ghor3A UMTha gaU bhaiMsa kuttA villI gharameM mara jAya to jaba taka uThAve nahIM uhAM taka sUtaka ginA jAtA hai, / ( sarva dharmasAra zikSA.) moha dveSa ajJAnatA, taje karma arunAra / aiso zivahari brahmajina, sabako karo juhAra / 1 / savaiyA ) vidyamAna tIrthakarakoM bandana jo punha vaisohI punyaphala jina mUrti vandanako / cAritra vrata pAlaveko sAdhUkoM phala kahA so hI phala sUtroMmeM pratimA abhinandanakoM // dazAzruta skandha sUtra AcArAMga rAya praznI tInoMkA pATha eka hita sukha mokSa spandanako / aisI sUtra AjJA dekha zaMkA mata citta rAkho jina pratimA pUjana phala pApake nikandanakoM / 2 sAdhU darzana punya phala, tIratha duyamasAdha thAvara tIrtha dera 1 . Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 163 . . phala, turata muniH phala lAdha / 3 / annapAna ghara vastrasaiM, zayyAsanakara bhakta, sevA zobhI vandanA, navavidhi punya prazakta / 4 / para avaguNa dekhe nahIM, nija avaguNa mana tyAga / nija zobhA mukhanAka hai, samakita dharavaDa bhAga / 5 / paranindA nija zlAghatA, kartA jagameM bahota nija aba guNako jAnatA, viraleI narahota, 6 uttama narakA krodha kSaNa madhyama . kA do pahara / adhama eka dina rakhata hai, adhama nIca' nita jahara, 7 / uttamasAdhu pAtra hai, anuvrata madhyama pAtra, samakita dRSTI' jaghanya . hai, bhakti karo zubha gAtra 8 mithyAdRSTi hajArateM, eka anuvratInIka, * sahasa aNuvratIteM adhika, sarva vratI tahatIka, 9 sarva vratIteM lakhaguNA, tatva vivekI jAMNa, tAtvika sama koI pAtra nahiM, yoM bhAkhe jina bhAMNa, 10 satya ahiMsA zIlavata, tajacorI punalobha, sarva dharmakA sAra yaha, . svarga mukti jagazobha 11 gujarAta dezameM audicya brAmhanokoM hemAcArya upadezaseM jainadharma dhAraNa karAyA, unhoMko gujarAtameM bhojaka kahate haiM, ( mAravAr3I jina guNa gANeseM gaMdrapa kahate haiM ) inhoMke ghara kula tInasau hai bahuta jagaha inhoMke sage sodare viSNumatI jotrigAle vanate haiM, vo 5 / 50 jina pada sIkhake mAravAr3Adika kSetrameM gaMdrapoMke nAMmase nATakAdika kara mAMga khAte haiM, asalI gaMdrapa bhojaka osa vaMza tathA zrAvakoM vigara hAtha nahIM mAMDate, vo bhojaka jina mandirake pujAre gujarAtameM haiM, gaMdrapa trikAloMkI parikSA, jaina kAnphareMsa dhAregI taba hogI, na mAlUma kauna to jaina dharmI hai, aura kauna vaiSNava haiM, paradezavAloMkoM kyA khabara hotI hai / lekina navakAra pUchanA / Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAravAr3ake bhojaka zAkta nirNaya gotra 16 // kSetra. bhelaM. gaNeza. ya " RSinAma nakha. 1 mAthura | mathuriyA 2 bhArata bhAratANI 3 mAleva AsIvANa 4 harismati | harimotA 5 yogahaTa haTalA 6 balabhadra valiada 7 chaitra chAparavAla 8 kezava kuberA Inda koTaDA krodha tri gautama gautama gAtra. veda. pravara. zAkhA. vAsa. mAtA. kazyapa kothamI jagannAtha | mathurA sacyAya ekadaMta | bhAradvAja zeragaDha bhrAmarI svarNAkarSaNa | gajAnaMda | zonaka Amakagar3ha yakSaNI samazanizvara gaNeza haritasa mAMcala mahAlakSmI raktapAna sukhocita kautsava yajuH mAdhvanI dvArikA hathanApura padhyAyI / zala gaNadharu sAMDilya | pipalyA kapila chAparalADaNU sacyAya unamatta lambodara karamarI cAmuMDA caMDa gajakarNa upamaMtha sAma paMca kothamI vadrikA raMgapura khImAja | AnaMda gaNadhIza kuMDalasa paMca derAvara sacyAya | bhISaNa caMdrAsa paMca sAjanapura kapAla dhUmraketu vatsagotra | paMca osiyA muMDhAra asitAMga sumukha kAzyapa | athaveNa asatInahana aDagapura brAhmaNI bhUtezvara supanezvara pArAsara paMca. meDatA | puMDarIka vakratuMDa bhAradvAja paMca bhInamAla zahara bhAlacaMdra kapIjala paMca koDapura / kAlikA vaTuka nIlavarNa ye saba 16 // gotravAle jainaviznava rudrakA maMdira pUjate haiM inhoMmeM koi jainadharma mAnatA hai mahAjanavaMza muktAvalI deberA vighnanAza " 10 devavrata 11 zoma zAMvalerA 12 mUrddhanA muMdhavADA 13 jagadIzA jAMgalA 14 mAMDava maDatavAla 15 bhAla bhInamAla 16 kaTi kaTArUyA . // aboTI tripura | bhImA Parden Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI - 165 (dohA ) khaNDa khaMDelAmeM milI, sADhI bAraha jAta, / khaNDaprastha nRpakI samaya, jI myAM dAlaru bhAta / 1 / veTI apanI jAtameM, roTI sAmala hoya, kaccI pakkI dUdhakI, bhinna bhAva nahIM koya / 2 / zrImAla bhInamAlaseM 1 osavAla osiyAMse 2 mer3atavAla mer3atAseM 3 jAyala vAla jAyalase 4 vaberavAla bagherAseM 5 pallIvAla pAlIseM 6 khaNDelavAla khaMDelAseM 7 DIDU mahezvarI DIDa vANeseM 8 paukarA paukarajIseM 9 TITor3A TIToDa gar3haseM, 10 kaThar3A khATUseM, 11 rAjapurA rAjapuraseM, 12 AdhIjAta bIjA bargI / (madhya deza 84 vaNik jAti / ) gaur3havAr3a deza pArevA padmAvatI nagarameM vastupAla tejapAla jitaneM dayA dharmI vaNik jAtI thI una saboMko mulka 2 meM kharaca bheja ikaTThe kiye bar3I bhaktiseM utArA diyA bhojana paMkti jImane lagI usa vakta eka buDDI poravAlakI vidhavA strIne bhara paMcomeM Akara kahA aho dharma bhAiyoM kisake ghara jImate hoye vastupAla tejapAlakA nAnA kauna hai ye bhI kucha khabara hai khabara karI to mAluma huA bApa poravAla mAtA vAla vidhavA dusare vaizya kulakI sabUta huI taba jIma liye so 10 / nahIM jIme so 20 ye jhagar3A bahuta jagaha 2 phaila gayA taba vastupAla tejapAlane asaMkSa dravya kharca 2 apane 2 pakSa mantabya gurU Adi sabahI alaga sthApana karA uhAM Aye jinhoMke nAma / zrImAla 2 zrIzrImAla 3 zrIkhaNDa 4 zrIgurU 5 zrIgaur3a 6 agaravAla 7 ajamerA 8 anaudhiyA 9 aDAliyA 10 avakathavAla 11 ausavAla 12 kaThADA 12 kaThanerA 14 kakasthana 15 kapolA 16 kAMkariyA 17 kharavA 18 khar3AyatA 19 khemavAla 20 khaMDelavAla 21 gaMgarAr3A 22 gohilavAla 23 gaulavAla 24 gaugavAra 25 gIMdoDiyA 26 cakauDa 27 caturatha 28 cItoDA 29 cauraMDiyA 30 jAyalavAla 31 jAlorA 32 jaisavAla 33 jambUsarA 34 TITauDA 35 TaMToriyA 36 DhUMsara 37 dasaurA 38 dhaMvalakauSTI 39 dhAkaDa 40 nAranagaresA 41 nAgara 42 nemA 43 narasiMha purA 44 nabAMbharA 45 nAgindrA 46 nAthacallA 47 nAchelA 48 nauTiyA 49 pallIvAla 50 pavAra 51 paMcama 52 paukarA 53 pauravAla Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 166 - mahAjanavaMza muktAvalI 54 pausarA 55 bagheravAla 56 badanaurA 57 baramAkA 58 bidiyAdA 59 baugAra 60 bhavanage 61 bhUgaDavAra 62 mahezvarI 63 meDatavAla 64 mAthuriyA 65 moDaliyA 67 rAjapurA 68 rAjiyA 69 lavecU 70 lADa 71 harasorA 72 hUMbaDa 73 halada 74 hAkariyA 75 sAMbharA 76 saDauiyA 77 sareDavAla 78 sauraThavAla 79 setavAla 80 sauhitavAla 81 suraMdrA (2 saunaiyA 83 sauraMDiyA 4 / . . ___ isataraha dakSiNake 84 jAtI tathA gujarAtake 84 jAtike vaNikoMmeM koI nAma isameMke nahIM dUsare haiM graMtha baDhaNeke bhayaseM yahAM daraja nirupayogI jAMNake nahIM kiyA hai ye vaNik jAti dayAdharma pAlate haiM isase pragaTa pramANaseM siddha hai prathama saboMkA dharma jaina thA rAjapUtoMmeMseM jainA cAryonehI pratibodha dekara vyApArI kauma baNAI hai jamAneke pheraphAraseM anya 2 dharma koI vaizya mAnane laga gaye haiM magara mAMsa madirAkA parityAgapaNA jo ina jAtiyoMmeM hai vaha jaina dharmakI chApa hai jo dharma jaina pAlate haiM unhoMko laukikavAle abhI mahAjana nAMmase pahacANate haiM jinhoMne jaina dharma chor3a diyA hai vo vaizya yA vaNiye vajate haiM vIse daze pAMce aDhAiye pUNa tathA pacIse isa kisma inhoMkI zAkhAyeM kAraNa yogaseM phaMTatI calI gaI hai duni-- yAMmeM sabase bar3e rAjanya vaMsI lekina dharma mUrti dInahIna SaT darzanAdika sarva jIvoMke pratipAla guNavanta guNIkI kadara karaNevAle mahAjana, vaizya, vaNik, paramezvarake bhakta jayavanta raho ye jAti bar3I uttama darajekI satya dharma para ciraMjIvI hokara vtto zrIrastuH kalyANa mastuH // ApakA zubhecchaka jainadharmI paMDita / upAdhyAya rAmalAlagaNiH // . ( zrImad bRhadgaccha kharatara paTTAvalI ) 1 bhagavanta zrIbarddhamAnasvAmI svayaM buddha kevalI 24 meM tIrthakara / 2 zrIsudharmA svAmI gaNadhara 5 meM kevalI saudharma gaccha prgtt| 3 zrIjambUsvAmI carama kevalI yahAMseM jina kalpAdi 10 vastu viccheda huii| 4 zrIprabhavasvAmI zruta kevalI 14 pUrva dhara 5 zrIzayyaMbhava sUriHzruta kevalI 14 pUrva dhara __ Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 mahAjanavaMza muktAvalI 6 zrIyazobhadrasUriH zruta kevalI 14 pUrva dhara 7 zrIsaMbhUtivijaya sUriHzruta kevalI 14 pUrva dhara 8 zrIbhadravAhusUriH aneka sUtra niyuktI nimitta grantha race 14 pUrvavara zrutakevalI kalpa sUtrameM azAr3ha caumAseseM 10 dinaseM saMvatsarI parva karaNA pharamAyA jaina abhivarddhana saMvatsarameM poSa asAr3ha sivAya dusare mahIneM bar3hate nahIM isa vAste saMvatsarI bAda 70 dinaseM kAtI caumAsA lagatA haiM samavAyAMga sUtra aura kalpa sUtrakA pATha saMmilita hai bhadra bAhusvAmIneM kalpa sUtrameM mahAvIrake 6 kalyANaka kahe / ( paMca hatthuttare hotthA sAiNA pari nivvue) pAMca kalyANaka uttarA phAlguNImeM svAtI nakSatra meM nirvANa pAye 9 zrIsthUla bhadrasUri : 14 pUrvaghara zrutakevalI 84 covIsI nAma calegA 10 zrI Arya mahAgirI sUriH dasa pUrvaghara zrutake valI 11 zrI suhastisUriH 10 pUrvadhara zrutakevalI 12 zrI susthitisUriH inhoMne koTi sUri maMtra kA jApa karA koTika gacchakI thApanA huI 10 pUrvavara zrutakevalI 13 zrIindra dinnasUriH 10 pUrvaghara zrutakevalI 14 zrIdina sUriH 10 pUrvaghara zrutakevalI 15 zrIsiMha girisUriH 10 pUrvaghara zrutakevalI 16 zrIvajrasvAmIsUriH 10 pUrvaghara carama zrutakevalI vajrazAkhA nAma huA 17 zrIvajrazenasUriH bhagavAnake 609 varSapara digAmbara sampradAya nikalI 18 zrIcandrasUriH inhoMke nAMmaseMkoTika gaccha vajrazAkhA candrakula prasiddha huA 19 zrI samaMta bhadrasUriH / 20 zrIvRddhadevasUriH / 21 zrI pradyotanasUriH 22 zrI mAnadevasUriH laghuzAntistotrake karttA 23 zrImAnatuGgasUriH vRddha bhojarAjA sanmukha bhaktAmara stotra karttA tathA bhayahara stotra racakara nAgarAjAkoM vasakarA / 24 zrI vIrasUriH / 25 zrI jayadevasUriH 26 zrI devAnandasUriH bhagavAna ke 845 pIche vallabhI nagarI TUTI / Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 - mahAjanavaMza muktAvalI 27 zrI vikrmsuuriH| 28 zrI narasiMhamUriH / 29 zrI smudrsuuriH| 30 zrI mAnadevasUriH inhoMke samaya bhAvAnaseM 885 haribhadrasUriH svarga ___ gaye aura pUrvokI vidyA viccheda huI / 31 zrI vivudha prabhasUriH inhoke samaya sUtroMke bhASya kartA jinabhadragaNiH ____ AcArya hue / 32 zrI jayAnanda sUriH / 33 zrI raviprabhasUriH / 34 zrI yazodevasUriH / 35 zrI vimala candrasUriH / 36 zrI devasUrityAgI vairAgI kriyA uddhArAseM suvihita pakSa huA / 37 zrI nemicandrasUriH pravacana sAroddhAra TIkA graMtha baNAyA, baraDhiyA vagairaha __ bahuta gotra sthApana kie 38 zrI udyotanasUriH inhoMke nijaziSya caitya vAsa choDake Ae hue varddhamAna sUriH 83 dUsare 2 thaviroMke ziSya jinhoMko siddha vaDanIce zubha muhUrtameM sUriH maMtrakA vAsa cUrNa diyA vaha 83 alaga 2 gacchoM kI sthApanA karI isavAste kharatara gacchameM abhIbhI 84 naMdI pracalita hai 84 gaccha thApana huA 39 zrI varddhamAnasUriH 13 bAdazAha AbUpara ambAdevIkoM, vasakara bulAkara vimala maMtrI pacAyaNecA pauravAla gotrIkoM, pratibodha dekara AbU tIrthapara 18 karoDa tepana lAkha svarNa dravya lagAkara, mandira vimala vasIkI pratiSThA karI, 13 bAdazAhoMne gurUko sanmAna diyA, hajAroM saciMtI vagairaha mahAjana baNAye, devatAko bhejake sImaMdhara jinase sUriH maMtra zuddha karAyA 40 zrI jinezvarasUriH aNahila purapATaNameM caityavAsI zithalAcArI upakeza gacchiyoMseM rAjAne sabhA karAI rAjA durlabhaneM zAstra maryAdase, yathArtha jJAna kriyA dekha, rAjAne kahA tume kharAcho zithalAcArI caitya dravya bhakSakoMko kahA tumeM kuMvalA cho, yahAMseM kharatara viruda saM. 1080 meM milA, koTika gaccha vajra zAkhA candrakula kharatara viruda prasiddha huA, suvihita pakSa, / .... 41 zrI jina candra sUriH inhoMne eka garIbake aGgagmeM cinha dekhakara kahA, tUM zAhanazAha sAmrATa hogA, AkhirakoM mojadIna dillIkA Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 169 bAdazAha huA, gurUkoM bar3e utsavaseM, dhanapAla zivadharmI mahatiyAna zrImAlake ghara virAjamAna kiyA, uhAM tyAga vairAjJa atizaya vidyA upadezaseM, zrImAla sarva jainadharma dhAraNa karA, mahitiyANa gotriyoMko zrI zrImAlakI padavI bAdazAhane pradAna kI aisA bhI eka jagaha likhAdekhA hai dillI lakhanaU AgarA bhiMyANI jhujhaNUM jaipura vagairaha sarva zrImAla 135 gotrake gurUke zrAvaka ho gaye prathama zrImAla jaina the, vaha zaiva zaGkarAcAryake hamalemeM ho gaye the, saboMko pIchA jaina zrAvaka karA jinhoMkI vastI rAjapUtAnA dillIke atarApha saboMkA gaccha kharatara hai, gurUne saMvega raMga zAlA graMtha racA, / 42 zrI abhaya deva sUriH vAraha varSa AMbila tapa karaNeseM, galata kuSTha utpanna huA, taba zAsana devIne pragaTa ho, nava kokar3I sUtakI sulajhANekA kahA, aura kahA he gurU aNasaNa abhI nahIM karaNA ser3I nadIke taTapara pArtha jinendrakI stuti karaNA, sarva acchA hogA taba gurU rAjA dikasaMgha yukta jayati huaNNa vattIsI banAkara stuti karI thaMbhaNA pArzva nAthakI mUrti dharaNItalase pragaTa huI, snAna jala chAMTate sovana varNa kAyA huI, isa vakta jina vallabha sUriH caityavAsI, citrAvAla gacchakI viruddha AcaraNA dekha, zrIabhayadeva sUriHke ziSya hue yogya jAMNa, gurUne vAcanAcAryakA pada diyA; Apa nava aMgokI TIkA zAsana devIke Agrahase, gandha hastI kRta TIkA, duSTa lokoMne 'galAdI, jalAdI, zaMkarAcAryaneM, taba jinendra vyAkarNa pUrva kRta gurumukha, artha dhAraNAse, TIkA vRtti racI, 12 varSa vicarate rahai, apane hAthaseM sUri maMtra deke vallabha sUriHko Apane anazaNa karA, taba gacchameM keiyaka sAdhu AcArya pada vallabha sUriHke kriyA kaThinatAseM, Darate nahIM deNA dhArA, taba gurUne cAmuNDAsaccAya devIko basa karake, sau graMtha saMgha paTTA, piMDa niyuktI stotrAdi racakara, 52 gotra, rAjapUta mahezvarI, vAbar3I, hubaDoMkoM pratibodha dekara mahAjana kiye taba sarva saMgha aura bar3e 2 AcAryone mila kara AcArya pada diyA, cAmuM Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170 mahAjanavaMza muktAvalI NDA kahA Aja pIche Apake zantAnako jina saMjJA hoNI 5 jana ThANAMgameM kahe prabhAvIka puruSakoM jina saMjJA hai sarva 25 varSa vAca - nAcArya padameM rahai cha mahine AcArya pada pAlA, dveSa buddhiseM eka graMtha meM apanI kalpita paTTAvalI likhaNe vAleneM manamAnI bAta likhI hai jinezvarasUriH ke pATavallabha sUriH ko likhA hai aura apane hI hAthase jaina kalpa vRkSameM jinezvara sUriH candrasUriH abhayadevasUriH ke paTTapara vallabha sUriH koM likhA hai usa samaya dveSa nahIM jagA hogA bAda to dveSa buddhi pratyakSa darasAI hai kucha to pUrvApara vicAraNA thA 2 pATa dusare lekhameM uThAyA jinezvara sUriH ke 70 varSa vItane bAda vallabhasUriH hue haiM bhagavatIkI TIkA to dekhI hogI usameM abhaya devasUriH khuda likhate haiM jinezvara sarike candra sUriH unhoMkAmeM abhaya deva sUriH neye vRttI racI to jinezvara sUriHke paTTa para vallabha sUriHkaise hue pramANIka graMtha banAkara usameM kalpita paTTAvalImeM asamaMjasa likhaNAnyAyAM bhonidhi padakoM jhalakAyA, mAluma detA hai, carcAkA cAMda udaya karaNevAlA jo likhatA haiM so saba jAhirA mAluma diyA hai, phira likhA hai ku purI gacchavAsI vallabhasUriH chakalyANakavarike prarUpaNA karI, na to jina vallabha sUriHkA kurcca pUrI gaccha thA na SaTU kalyANaka inhoMneM prarUpaNA karIcha kalyANaka prarUpaNevAle zrutakevalI bhadra vAhU svAmI haiM, nahIM mAnanevAle Apalokaho, pahalekA gaccha agara likhaNekA pravAha Apa manjUra karate ho taba to megha vijayakA loMkA gaccha pIche kyoM nahIM likhA agara phira aisA hai to likhaNeseM koI dveSApattI to nahIM hogI paMjAbI DhUMDhiyA jIvaNa dAsakA ziSya AtmArAmajIneM buMTerAyajIkA ziSya ho ahamadAbAda meM soraTha deza satruMjaya tIrthakoM anArya dezakI prarUpaNA karI, isa bAtako vicAra kara pramANIka lekha pramANIka puruSa hokara yathArtha hI likhaNA jarUra thA vallabha sUri:neM tuhmArI tare viruddha AcaraNA chor3a dI thI phera aisA AkSepa dveSa buddhiseM kyoM karA / 43 zrIjina vallabha sUriH inhoMke samaya madhukara kharatara gaccha bheda / 1 / Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 171 . 4 4 zrIjina dattasUriHjIneM savA kroDa hIMkArakA japa kr| 52 vIra.. 64 yogaNI paMca nadI pAMca pIroMko basa kiyA 1 lAkha tIsa hajAra ghara rAjapUta mahezvarI AdikaseM jainadharmI mahAjana baNAye cittor3a nagarake vajra khambhakI tathA ujjaina nagarake vajra khambhakI sADhA tIna koTi siddha vidyA nikAla kara jaina saMghameM mahAupakAra karAvo pustaka aba jesalamerameM vidyamAna vanda hai vijalIgirI usako pAtrake nIce dAba kara vijalIseM baradAna liyA dAdA zrIjina dattasUriHjI aisA nAma japaNevAleke ghara nahIM girUMgI marI gaukUpara kAya pravezani vidyAseM jina mandirake sAmanese svataH uThAdI, mare hue navAbake putrakoM, bharu accha nagarameM, parakAya pravezani vidyAseM, cha mahinA jilA diyA saMghakI ApadA miTAI, putra dhana roga aneka vAcchArthiyoMkI kAmanA pUrNa kara, osa vaMza badhAyA, ratna prabha sUriHne osiyAM nagarameM 18 gotra rUpa azva pati gotrakA bIja voyA thA, usakoM kharatara gacchAcAryoMne sAkhA prazAkhA patra phala phUlaseM opta vaMza surataruko zaktirUpa jala upakAra rUpa chAMhase gaha maha kara diyA, jinhoMse jaina darzana tathA anyamatI bhI nirvAha karate haiM inhoMke vidyamAna samaya 1204 meM lodrava paTTaNameM rudrapallI kharatara dusarA gaccha bheda huA jisase kharatara gacchake dveSI ve pramANa likhate haiM 1204 meM kharatara hue, ye dUsarI zAkhA phaTI aise to 11 zAkhA nikala cukI hai dveSa buddhivAlA to satyakoM bhI asatya kahegA lekina be pramANa likhaNeseM anyAyI Thaharate haiN| 45 maNidhArI zrI jinacandrasUriH inhoMne hajAroM ghara mahAjana vaNAye dillImeM inhoMkI rathI uThI nahIM taba kutabuddIna bAdazAhakI AjJAseM sire bAjAra / dAga huA khor3iyA kSetrapAla sevita anekoMkA maraNAnta kaSTa miTAyA musalmIna bhI jinhoMko dAdA pIra kahate the inhoMke samaya pUrNa talla gacchI devacandrasUriHkA ziSya hema candrasUriH jinhoMne zabdAnuzAsana prakaTa karA kumArapAla rAjAkoM jainI karA chIpA bhAva sAloMko jainI Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 . mahAjanavaMza muktAvalI karA audIcya brAmhaNoMko upadeza dekara jainI karA jo gujarAtameM bhojaka mAravADameM ( gaMdrapake nAmase pahacANe jAte haiM ) dharma 300 'ghara jaina pAlate haiM jainIsivAya dAna nahIM lete haiM inhoMke samaya 12 13 meM AMcala 1226 meM sArdha punamiyA 1250. Aga miyA hue 46 zrI jina pati sUriHjI inhoMke samaya citrAvAla gacchI caityavAsI jaga candrasUriHne vastupAla tejapAlakI bhaktIseM kriyA uddhAra karA tapa karaNeseM cittor3ake rANejIne 1285 meM tapA viruda diyA vastupAla tejapAla lahuDInyAta osavAla poravAla zrImAliyoMmeM karanevAlA, mAyAkA akhUTa bhaNDArIne inhoMkA nandimahotsava karA jisane jagat candrasUriHkI sAmAcArI kabUla karI, usa garIvakoM zrImanta vaNAte gayA,jagat candrasUriHne zrAvakakoM posaha vrata paccakhANa kare pIche posahameM bhojana ekAzana karaNekI prarUpaNA karI aura AMvilameM 6 vigaya TAlake sIMdhA nimaka kAlI mirca potIke vesaNake cilar3e vagairaha aneka dravya khANekI prarUpaNA karI so abhI gujarAtameM prathA calatI hai baDa gacchake AcArya jaba apane samudAyakoM AjJA kArI nahIM dekhA taba hanumAna gar3ha bIkAnerake ilAkemeM Aya rahai pichAr3I phira jatI zrAvaka * milake AcArya mukarara kiyA unhoMke pATAnupATa vidyamAna saM. vikrama 1966 kArtikameM mumbaImeM baDagacchake AcArya hamase mile the lekina tapAgacchake vastupAlatenapAlakI sahAyatAseM bar3agaccha nirbala hotA gayA jatIbhI kaiyaka tapAgacchameM milagaye zrAvaka bhI milate gaye tathApi paTTadhara AcArya vaDagaccha vidyamAna hai| 47 zrI jinezvara sUriH inhoMke samayameM 1331 me siMhasUriH se laghukhara tara zAkhA nikalI 3 gaccha bheda huA inameM jina prabhasUriH camatkArI hue / 48 zrI jina prabodhasUriH 49 zrI jinacandrasUriH dillIke bAdazAha cittor3akA rANA jesalamerakArA bala maMDovarake rAThaur3arAva rAnA aise 4 rAjA gurUke bhakta hue isa Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI 173 1. AryAvarttameM jagaha 2 jIva dayA aura jaina dharmakI unnatI kharatarA cAryoMkI mahimA vistArapAI bAdazAhane kaI: 2 bandobastake phuramANa likhe tabaseM rAjyagurU kharatara rAja gaccha kahalAyA aneka pratibAdI-. yoMkoM jItA taba vAdazAhane bhaTTAraka zrI jinacandrasUriH aisA khAsa ... rukkemeM likhA bhaTTAraka nAma hema amerAdi kozoMmeM pUjanIka puruSoMkA hai athavA aneka bhaTToMkoM nyAyase harANevAle bhaTTAraka sarva gacchake. loka kharatara bhaTTAraka gaccha kahane lge| 50 zrI jina kuzalasUriH 52 vIra 64 yoganI paMcanadI paMcapIra basa karake saMghakA bahuta upakAra karA, 50 sahasra zrAvakakare nirdhana zrAvakakoM dhana aputriyekoM putra diyA, pATaNa saharameM gurUvyAkhyAna bAMcate the usa samaya ... gUjara malabotharekI nihAna ratanAkarameM DUbane lagI usaneM gurUkI stuti zurU karI kaiseM 2 avasarameM gurU rakhI lAna hamArI usa samaya garU pakSI rUpa ho ur3akara gUjaramalakI jahAjakoM kinAre lagA darzana de pIche / Akara vyAkhyAna karA taba saMghaneyesvarUpadekha Azcarya kiyA... . / 1 mahinese gUjaramalane pATaNameM Akara saMghaseM sarva vAta kahI isataraha svarga pAye pIchai samaya sundara upAdhyAyakI tathA sukhasUriH kI DUbatI huI jahAjakoM pAra lagAI musalmAna lokoMkA bahuta upakAra kara dAdA pIrakahalAye phAlguNa cadI amAvasa derA urameM dhAMmapAkara pUnamakoM apane bhaktoMko jagaha 2 darzana diyA phuramAyA bhuvana patI nikAyakA AyuSya merA pahalI baMdha gayA thA samyaktavAda gurUmahArAjaseM pAyA jo yAda karoge to hoNevAle kAmako zIghra kara dUMgA baDe dAdA sAhiba saudharma devaloka Takkala vimAna 4 palyakI sthitipara vimAnAdhipati hue haiM una dharmadAtA gurUkA dhyAna pUjana bhaktI kArakakoMmeM . sahAya karUMgA bhaktoMke AdhIna rahUMgA antardhyAna hue tabase loka . nagara 2 meM caraNa pUjane lge| 11 zrI padmasUriH kuzalasariH ke zaMtAnI upAdhyAyazrI kSemakIrtigaNIne sabi- yAma gar3hameM rAjapatoMkI jAna pratibodha 500 ko dikSAMdI kuzalasariH Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 . mahAjanavaMza muktAvalI pragaTa ho 500 sekA upa garaNa rAjAseM dilAyA kSema dhAr3a zAkhA pragaTa huI ye prathama bhaTTAraka gaNazAkhA 1 tIna zAkhA aura evaM 4 hai| 52 zrI jinaladdhisUriH / 53 zrI jincndrsuuriH| 54 zrI jinaudayasUriH yavajjIva ekAntaropavAsa nava kalpI vihAra eka .. lAhArI, saM. 1422 meM jesalamerameM vegar3a kharatara gaccha bheda 4 thaa| 55 zrI jinarAja sUrijI nyAya mArtaNDa kahalAye / 56 zrI jinabhadra sUriH inhoMne donoM bhairavoM kI ArAdhanA karI kAlA bhairUMkoM gacchAdhiSTAyaka baNAyA gaddI dharakoM maMDovara jANA, ArAdhe taba sAhAya kArI rahUMgA, bali deNA aSTa dravyakI aisA vacana liyA boharA mahAjana kare 1474 meM pIpaliyA kharatara 5 mAgaccha bheda bhaTTAraka gacchameM inhoMseM bhadrasUriH zAkhA clii| 57 zrI jinacaMdra sUriH ina mahArAjAke deva loka hue pIche 1531 meM tapAgacchI dassA zrI mAlI vaNiyAM likhArI ba~keneM jina pratimA niSedha rUpamata ahamadAbAdameM calAyA usameM 3 gujarAtI 2 nAgorI 1 uttarAdhI inhoMmeM 5 sampradAI vidvAna hokara jina pratimA mantavya karalI / 58 zrI jinahansa sUriH inhoMne gahalar3A gotra thApA bahuta mahAjana banAye AcArAMga sUtrapara dIpikA banAI deva sAniddhaseM 500 se kaidI bAdazAhase chur3Aye mulkoMme amArI DUMDI piTavAI inhoMke samayameM 1564 meM AcArya kharatara gacchabheda 6 jo pAlI nagrameM hai 1962 kar3avA matI 1970 malUkekAmatatyAga bIje vaizyane bIjA mata nikAla jina pratimAmAnI 1572 meM tapAgacchoM se pArzva candrajIne 5 kI saMvatsarI pramukha sampradAya nikAlI / 60 zrI jinamANikya sUriH inhoMke samaya humAyU bAdazAhake julmase ( atyAcAraseM ) tyAgiyoMne aNasaNa kiyA kaI laMgoTa baddha mahAtmA posA liyA hogaye bAkI bahuta gacchake jatI ghara bArI hogaye taba loka mati hIna kahaNe lage ( matheNa ) yathArtha nAma gharadhArI matheNakA, mithana hogA, strIpuruSake sahavAsa joDeko mithuna saMskRtameM kahate haiM Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI . 175 taba AcArya zithalAcAra bahuta phailA dekhakara jaisalamarameM rahai vAda vachAvata saMgrAma siMhane gacchabhAvaseM mahArAjako vIkAnera bulAyA taba kuzalasUriHjIkA darzana karaNekoM. saMghake sAtha derAura jAte dinakoM jala nahIM milA rAtako jala milA yAvajjIva covihAra taba aNasaNa kara ziSyako kriyA uddhAra karaNekI AjJA de devatA hue, jesalamerameM zrIjinacaMdrasUriHko darzana dekara sahAyakArI hue, kahA, bhasma graha utarA hai udayakA vakhata hai jo vicAregA so saba kAma hotA rhegaa| zrI jinacandrasUriH inhoMne lAhora nagarameM akabara bAdazAhako dharmopadeza dekara jainazraddhA karAI aneka duHkha prajAkA dUra karAyA jaina tIrtha zrAvakoMkI rakSA karAI pArasIke moharachApa phuramANa bAdazAhake kare hue bIkAnera baDe upAsaremeM bheja diye mahAtyAgI paMca mahAvratadhArI pratimA niMdakoMko parAsta karate gujarAtameM lUMpakamatI tapoMko pratibodha dekara zrAvaka baNAyA gurUne bicArA gujarAtameM matAMtarI bahuta hogaye haiM una jIvoMpara karuNA lAkara gujarAtameM vicarakara mata kadAgraha tor3A jagaha 2 kharatara gaccha dIpAyA aura matAntariyoMkoM zuddha zraddhAkI pahacAna karAI tapA 'gacchI vijayadAna sUriH ke ziSya dharma sAgarajIne kumati kuddAla kalpita graMthameM likhA thA ki abhaya devasUriH nava aGgaTIkA kAra kharatara gacchameM nahIM hue isakA nirdhAra karaNeko pATaNameM saba gacchake pramANIka AcArya upAdhyAya vagairahako ekaTe kiye taba saboMne dharma sAgarajIko 84 gaccha bAhira karAye bAta gItArtha vijayadAnasUriH meDatAmeM sunakara kumati kuddAla graMthakI jo prati milI so saba jala zaraNa karI aura kharatara gacchaseM virodha karanA baMdha karA inhoMke paTTa hIravijayasUriH the unhoMne tapA gacchake saMghameM sAta hukma jAhira kare parapakSIko ninnava nahIM kahaNA, parapakSI pratiSThita mandira pratimA mAnavA yoga, para pakSinI dharma karaNI sarva anumoda vA yoga isa taraha 7 haiM so lekha bar3e upAsare bIkAnera jJAnabhaNDArameM vidyamAna hai, ina donoMne bar3A saMpa rakhA prabhAvIka ho gaye isa bakhata bAlotaremeM bhAva. harSa upAdhyAyaneM Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176. mahAjanavaMza muktAvalI 7 gacchabheda kiyA bhAva harSa nAmaseM, inhoMne apane hAthaseM siMhasarikoM AcArya padavI dI bAdazAhane camara chatrAdi rAjacinha saMga kara diye / 62 zrIjinasiMhamUriH sAgara candrasUriH 1 kIrti ratnasRriH 2 zAkhA huI . 63 zrIjinarAjasUriH inhoMke samaya 1686 meM maNDalAcArya sAgarasUriHse AcArya kharatara zAkhA nikalI ( mAM gacchabheda gurUmahArAjaneM sUriH mantra dekara jina ratnasUriHkoM AcArya padameM sthApana karA / 64 zrIjina ratna sUriH inhoMke samaya saM. 1700 meM raMga vinaya gaNiseM raMga vijaya kharatara zAkhA 9 mAMgaccha bheda isa gacchameMseM jina harSa gaNike cele zrIsArane zrIsArakharatara zAkhA nikAlI ye 10 mA gacchAntara huaa| 65 zrIjina candra sUriH inhoMke samaya 1709 meM DhuMDhakamata prakaTA dharma dAsa chIMpA vagairaha 22 puruSoMne baMdhA mata nikAlA, hAjI phakIrakI davAseM mata calAyA / ina 22 meMse nikale ve vaMdana karanevAleko vehAjI bhAI kahA karate haiM .. 66 zrIjina sukha sUriH inhoMkI gogA bandarase khaMbhAta jAte dariyAvameM jahAna phaTI pANIseM bharagaI kuzala sUriH kA smaraNa kiyA dAdA sAhabane naI jahAja vaNAke khaMbhAta pahuMcAI vaha jahAja alopakarI / 67 zrIjina bhakti sUriH sAdar3I grAmameM para pakSI tapokoM niruttara, karA pUnAmeM sivAnI pezavAkI sabhAga, vedAnta matI brAmhaNoMko jiitaa| 68 zrIjina lAbha suuriH| 69 zrIjina candra sUriH inhoMne lakhaneUmeM pratimA utthApaka jo mata phailA thA, unhoMko parAstakara rAjA vaccha rAna nAhaTeko camatkAra de,.. navAvase rAjA vaNavAdiyA, / 70 zrIjina harSa sUriH inhoMke pAMca ziSya nijathe chaThA ziSya nAgorake jatI mANaka candajI kA rUpabaMta dekhakara mAMga kara leliyA nija ziSya sUrata rAMmajI, jo mAMgakara leliyA unhoMkA nAma manarUpajI thA inhoMke samaya kharatara bhaTTAraka gacchameM, 1800 jatiyoMkI zaMkSA thii| Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI. 177 - 71 zrIjina saubhAgya sUriH inhoMke samayameM 1892 meM maMDovarameM mahendra sUriH seM 11 mAMgaccha bheda huA saubhAgya sUriH yAvajjIva eka laThANA ppAdala vihAra sAr3he 12 hajAra sUriH maMtra kA hamezA jApa saccitake tyAgI kaMvara pademeM hanumanta vIrakA maMtra sAdhA thA so siddha ho gayA thA rAmagar3hameM potedArakI lar3akIke vacapaNaseM patharI ho rahI thI gurU pAsa lAyA gurUneM tIna calU pANI pilAyA usI samaya 2) rupaye bharakI patharI nikala par3I murasidA bAdameM pratApa siMha dUgar3a ko vRddha paNa meM nava padaM AmnAyadiyA lakSmIpatI dhanapati do putra dharmodyotaka hue| "bIkAnera meM mahezvarI mANaka canda vAghar3IkoM vRddhapaNe meM putra diyA rAjA rAThaur3akoM aneka camatkAraseM bIkAnera meM siradAra siMhajIkoM parama bhakta vanA kara aneka kaSTa ApadA jIvoMkI dUra kI ityAdi bahuta hai graMtha bar3hake bhayaseM nahIM likhate haiM mahArAjAsiradAra siMhajIne 4 gAMma bheMTa karaNekI bahuta vinatI karI gurUne kahA sanyAsiyoMko bhraSTa karako jAgIra hotI hai so sarvathA inkAra kiyA aise dIrgha dRSTi tyAga buddhiH parama upakArI hue / 12 zrIjina haMsasUriH inhoMke samaya zrIjina mahendra sUriH ke paToghara zrIjina mukti sUri baDe zAstra vettA camatkArI prakaTe jesalameraseM phalodhI padhArate pokaraNake ThAkurake kaMvara hiraNa mAraNeko bandUka uThAI gurUneM manA kiyA gurUneM kahA chor3a to dekhatA hUM tIna vakta kAratUsa diyA bandUka kI taraha ho gaI yaha camatkAra dekha caraNoM meM girapar3A saharame padharAkara bhaktikarI UMTha pheratA phataha siMha campAvatakoM pharamAyA 1 varSameM tere rAjyayoga hoNA hai vaisAhI huA jaipuranareza savAI rAmasiMhajIke sAmane kula kAMma karttA musAhiba huA gurU jaipura padhAre taba phataha siMhane rAjA sarva vRttAnta kahA rAjA volA mere manakI bAta kaheMgeM to jarUra bhaktI karUMgA donoM gurUke pAsa Ae gurUneM kahA vilAyataseM jo AjJA cAhate hoso ekahI muhUrta meM siddha kAma hoNevAlA hai vasa baiThe 2 hI tAra AgayA vaisAhI taba rAjAne bhakti se 23 Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 ' mahAjanavaMza muktAvalI 5) rupaye hamesake gAMma bheTekara jaipura rahaNekI pratijJA karAI aise prabhAvIka kharatarAcArya vidyamAna hamane dekhA hai / kharatara sAdhu 1 // riddhisAgarajI 2 // zrIsugana candajI bar3e prabhAvIka nikalai zrIkSamA kalyANa gaNiHke pautra the Rddhi sAgarajI valibAkala pratiSThAmeM daza digpAloMko dete nArela uchAlate goTA Upara AkAzameM alopa TopasiyAM - phakata nIce giratI dusAle para AratI kapUra. silagAkai dhara kara zrAvakoMse jina pratimAkai sAmane utaravAte dusAlAke dAga nahIM laga sktaa| mAravAr3ameM jina mandirakoM baMdha kara binA pAnI binA AdamI dhokara, sApha karavAyA, hajAra ghar3e pAnI DhulA paayaa| maMdira kholA to saba malInatA sApha aura jalaseM gIlA mAlama diyA ityAdi aneka vidyAoMseM sampanna phalaudhI lohAvaTa pokaraNakai zrAvaka dekhanevAle maujUda haiM 3 / zrIsugana canda-' jIne bIkAnera nareza mahArAjA DUMgara siMhajIko aneka mana ciMtAkI honevAlI bAta Age kaha dii| taba rAjAseM zivabAr3ImeM maMdirake vAste bhUmikA paTTA karavAyA / abhI AcArya kharatara paMDita tana sukhajIne megha barSAkA bikAnerameM bilakula abhAva bhayA taba darabAra mahArAja zrIgaMgAsiMhajIne hajAroM rupaye kharca kara brAhmaNoMse anuSThAna karAyA bUMda bhI nahIM girI taba inako bulavAyA / inhoMne kahA yadi guru- deva karegA to bhAdavA badI dazamIse barSA zurU hogI aura sacca hI usa dinaseM hI meghane jaya jayakAra kara diyaa| yaha bAta 1963 sambatkI hai| aise 2 prabhAvazAlI maMtrabAdI sarva zAstravettA yatI . abhI vidyamAna haiM kharatara gcchmeN| 74 zrI jina caMdrasUriH inakI avajJA karanevAloMko mahArAjaneM sphura mAyA tUM koDhiyA hogA, so sacca hogayA / paM. anopacanda jatIko, zaitAna lagA thA, so binA paDhe aneka bhASA bolatA thaa| bahuta logoMne ilAna kiye paraMtu acchA nahIM huA gurUneM eka tamAcA mArA so usI vakhta chor3akara bolA jAtA hUM / usI vakta vaha hozameM AyA / vaha Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAjanavaMza muktAvalI yatI vidyamAna bIkAnera meM hai / aiseM prabhAvIka guru hogaye / 179 74 zrIjinakIrtisUriHtatpad 75 jaMgamayuga pradhAna varttamAna bhaTTAraka zrIjina cAritra sUrIzvara vijayate, kSemadhAr3a zAkhAmeM upAdhyAya zrInemamUrti jIgaNiH / vAcaka vinaya bhadrajIgaNiH upAdhyAyakSema mANikyajIgaNiH tathA paMDita rAjasiMhajI gaNiH inhoMkoM dAdA sAhiba arsa parsa the jinhoMne chatrapatI thAre pAyanameM ityAdi darapUnama eka stavana sIraNI gurUkI karate ekAzana hameza karate vadana kamalavANI vimala ityAdi aneka chanda mahAkavI SaT zAstra vettA hue una donoMke ziSya paMDita laddhi harSajI saviyANa gAMmame ThAkurake pUjanIya hue unhoMkeziSyachaThemA salocapaMca tithI upavAsa ubhaya kAlapratikramaNavAlabramhacArI sarva Arambhake tyAgI savAkror3a parameSThI maMtra ke smAraka prasiddha nAMma zrIsAdhujI dIkSAnAma dharmazIlagaNiH unhoMke bar3e ziSya hemapriya gaNiH laghupaMDita zrIkuzala nidhAna munike ziSya upAdhyAya zrIrAmalAla ( RddhisAra gaNiH ) ne isa graMthakA saMgraha karA jo kucha jAdaha kama likhaNemeM AyA hoya to mithyAduskRtaM, ye graMtha sarva vivekI bhavya jIvoMko Ananda maMgala sukha vRddhi karo zrIrastu kalyANa mastu lekhakapAThakayozubhaM ( dohA ) vikrama saMvat ugaNa zata, chAsaTha Upara mAna, zrIvikramapura nag2ameM gaMgasiMha raajaan| 1 / kharatara bhaTTArakapatI; zrIjina kIrtisUrinda / paTTa prabhAkara jaya raho, kATo kumati phaMda / 2 / guNa aneka jagameM acala, maMtra visArada puri, jApajape upagArapara zrI jinacAritrasUriH 3 dharmazIla gurUrAjake munivara kuzala nidhAna / yukti vAridhiH guNa pragaTa, upAdhyAya padathAna / 4 / saMgraha kIno graMthako rAmagaNiH RddhisAra / cAra varNakI khyAtako. samajhosavanaranAra 5 vidyAzAlAse sadA jainadharma udyota, / paDhasuNakara zrIsaMgha ke, nita 2 maMgala jota / 5 / itizrI osarvasamuktAvali zrAvakAcAra kuladarpaNa saMmpUrNam // Page #216 -------------------------------------------------------------------------- _