Kuvalaymala Part 03

Author(s): Chandraguptasuri
Publisher: Anekant Prakashan Jain Religious Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/022709/1

Page #1

दाक्षिण्यचिह्नाङ्क - श्रीमदुद्योतनसूरिविरचिता
कुवलयमाला।
। (प्राकृतनिषद्धा चम्पूस्वरूपा महाकथा ।) ___ तृतीयो भागः।
सम्पादक : पू. परमशासनप्रभावक स्व. आ. भ. श्री. वि. रामचन्द्रसू. म. पट्टालङ्कार पू. स्व. आ. भ. श्री. वि. मुक्तिचन्द्रसू. म. शिष्यरत्नपू. स्व. आ. भ. श्री. वि. अमरगुप्तसू. म. शिष्यरत्न
पू. आ. भ. श्री. वि. चन्द्रगुप्तसू. म.
प्रकाशक : श्री अनेकान्तप्रकाशन जैन रिलीजीयस ट्रस्ट
आर्थिक - सहकार : श्री दशापोरवाड सोसायटी जैन संघ पालडी
अमदावाद - ३८०००७

Page #2

दाक्षिण्यचिह्नाङ्क - श्रीमदुद्योतनसूरिविरचिता
कुवलयमाला ।
३
-: सम्पादक :
पू. आ. भ. श्री. वि. चन्द्रगुप्त सू. म.
-: प्रकाशक :
श्री अनेकान्तप्रकाशन जैन रिलीजीयस ट्रस्ट
-:
आर्थिक - सहकार :श्री दशापोरवाड सोसायटी जैन संघ पालडी
अमदावाद - ३८०००७

Page #3

कुवलयमाला।
आवृत्ति :- प्रथमा
प्रतय :- ७५०
वि.सं. २०६७
: प्राप्तिस्थानम् :
मुकुंदभाई आर. शाह
५, नवरत्न फ्लेट्स्
नवा विकासगृह मार्ग पालडी, अमदावाद - ३८०००७
प्रमोदभाई छोटालाल शाह १०२, वोरा आशिष
पं. सोलीसिटर रोड मलाड (इस्ट) मुंबई - ४०० ०९७
जतीनभाई हेमचंद शाह 'कोमल' छापरीया शेरी महीधरपुरा, सुरत ३९५ ००३
તા.ક. “અધિષ્ઠાતા, સિંધી જૈનશાસ્ત્ર શિક્ષાપીઠ, ભારતીયવિદ્યાભવન, મુબંઈ” દ્વારા વિ.સં.૨૦૧૫માં પ્રકાશિત “કુવલયમાલા” ભાગ-૧ (સિંઘી જૈન ગ્રંથમાલા ગ્રંથાંક ૪૫) ના પુસ્તક ઉપથી આ પુસ્તક ત્રણ ભાગમાં છાપવામાં આવ્યું છે. આ કથાગ્રંથની ટિપ્પણીમાં જે પાઠોન્તો જણાવ્યા છે તેમાં P એટલે પૂનાના રાજકીય ગ્રંથ - ભંગ્રહમાંથી મળેલ પ્રતમાંની ટિપ્પણીના પાઠાંતણે છે અને J એટલે જેસલમેરના ભંડારમાંથી મળેલ પ્રાચીન તાડપત્રીય પ્રતમાંની ટિપ્પણીના પાઠાન્તરે છે – એ પ્રમાણે
-:मुद्रणव्यवस्था :मकवाना प्रिंटर्स, मुंबई - ४०० ००४.

Page #4

(३०२)
(३०२) इमं च सोऊणं दंसिउं पयत्तो उवज्झाओ । कुमार,
एयं पि मए लिहियं पेच्छसु सुविभत्त-रूव-सविभायं । 5 काणं पि दोण्ह चरियं भवंतरे आसि जं वत्तं ।।
एसा चंप त्ति पुरी लिहिया धण-रयण-कणय-सुसमिद्धा । दीसंति जीय एए पासाया रयण-पोंगिल्ला ।। दीसइ णायर-लोओ रयणालंकार-भूसिओ रम्मो । दीसइ य विवणि-मग्गो बहु-धण-संवाह-रमणिज्जो ।। एसो वि तत्थ राया महारहो णाम पणइ-दाण-परो । अच्छइ तं पालेंतो लिहिओ से मंदिरो एत्थ ।। एत्थ य महामहप्पा धणदत्तो णाम बहु-धणो वणिओ । देवी य तस्स भज्जा देवि व्व विलास-रूवेण ।। ताणं च दोण्ह पुत्ता दुवे वि जाया मणोरह-सएहिं । ताणं चिय णामाई दोण्ह वि कुलमित्त-धणमित्ता ।। ताणं जायाणं चिय णिहणं से पाविओ पिया सहसा ।
अत्थं सव्वं चिय से परिगयमाणं गयं णिहणं ।। णिज्झीण-विहव-सारा परिवियलिय-सयल-लोय-वावारा । परिहीण-परियणा ते दोग्गच्चं पाविया वणिया ।। एक्का ताणं माया अवरो से ताण णत्थि बंधुयणो । अकय-विवाहा दोण्णि वि कमेण अह जोव्वणं पत्ता ।। भणिया ते जणणीए पुत्त मए बाल-भाव-मुद्धयरा । तुम्हे जीवावियया दुक्खिय-कम्मा काऊण ।। एण्डिं जोव्वण-पत्ता सत्ता दाऊण मज्झ आहारं ।
1) J उअज्झाओ. 2) P एवं मि मए, J पेच्छअ for पेच्छसु, J रूवयविभायं. 3) P ताणं for काणं, J हवंतरे for भवंतरे. 5) P रयणवोंगिल्ला. 6) J adds वर before रयणा०. 7) J विमणि. 8) P एत्थ for तत्थ. 9) P पालंतो, P लिहिओ मे मंदिरे. 10) J धणमित्तो णाम बहुधणो धणिओ. 12) J om. च, J दोण्हं, P inter. 13) धणमित्त and कुलमित्त (त्ता). 14) P णिहणं स पिया सहसा. 15) J परिगमाणं. 16) P निज्जीण. 17) P दोगच्चं. 18) P एक्काण ताण माया. 19) P वियाहा. 21) P वियाय for वियया. 22) J सद्दा for सत्ता.

Page #5

(३०३) 1 ता कुणह किं पि कम्मं इय भणिरि पेच्छ मायं से ।।
एए वि मए लिहिया लग्गा णिययम्मि वणिय-कम्मम्मि । 3 तत्थ वि य णत्थि किंचि वि जेण भवे भंड-मोल्लं ति ।।
अह होइ किंचि तत्थ वि जं चिय गेहंति भंड-जायं ति । 5 जं जं घेप्पइ दोहिँ वि तं तं एक्केण विक्काए ।।
जं एक्केणं गहियं मग्गिज्जइ तं पुणो वि अद्धेण । 7 अद्धेण जं पि किणियं वच्चइ तं ताण पाएणं ।।
इय जाणिउं वणिज णत्थि अउण्णेहिँ किंचि लाहं ति । 9 ताहे लग्गा किसि-करिसणम्मि कह-कह वि णिविण्णा ।।
(३०३) एए ते मे लिहिया हल-जंगल-जोत्त-पग्गह-विहत्था । 11 अत्ताणं दममाणा गहिया दारिद्द-दुक्खेण ।।
जं किंचि घरे धण्णं सव्वं खेत्तम्मि तं तु पक्खित्तं । 13 मेहा ण मुयंति जलं सुक्कं तत्थेय तं धण्णं ।।
अह ते तं चइऊणं लग्गा थोरेसु कह वि दुक्खत्ता । एए मए वि लिहिया आरोविय-गोणि-भरयाला ।।
एए वि ताण थोरा तिलयं होऊण वाहिया सव्वे । 17 णीसेसं ते वि मया तत्थ विभग्गा अउण्णेण ।।
वित्तीए संतुट्ठा पर-गेहे अच्छिउं समाढत्ता । 19 एत्थ वि एसो सामी ण देइ वित्ती अउण्णाण ।।
एए पुणो वि ते च्चिय वेरग्गेणं इमं परिच्चइउं । 21 अण्णत्थ पुरवरीसुं उवागया जाय-णिव्वेया ।।
एत्थ वि एए भिक्खं भमंति घरयंगणेसु भममाणा ।
2) P एते वि माइभणिया लग्गा. 3) P किंची जेण. 4) J inter तत्थ & किंचि. J adds ता before जं चिय, P भंडमुल्लं पि ।. 5) P om. वि, Jom. one तं, J विकाई for विक्काए. 7) J तत्थाण for तं ताण. 9) J ता for ताहे. 10) P एते ते. 11) P गहिता दारिद्दरक्खेण. 12) P धणं सव्वं. 14) P लग्गा घोरेसु, P व for वि. 15) P एते. 16) P एते, P ताण घोरा, P सत्थो for सव्वे. 17) P णीसंसे for णीसेसं. 19) P मी for सामी, P देति. 20) P एते, P परिव्वइओ ।. 22) P एते, P घरपंगणेसु.

Page #6

(३०४) 1 ण लहति तत्थ वि इमे केण वि कम्मेण असुहेणं ।।
एवं च ते कमेणं पत्ता णिव्वेय-दुक्ख-संतत्ता । 3 रयणायरस्स तीरं अत्थं परिमग्गिरा वणिया ।।
ताव य को वि इमो सो परतीरं पत्थिओ इहं वणिओ । 5 घेत्तूण बहुं भंडं जाणं भरिऊण वित्थिण्णं ।।
एसो सो तेहिँ समं वणिओ भणिओ वयं पि वच्चामो । 7 देज्जसु अम्ह वित्ती जा तुह पडिहाइ हिययस्स ।।
वणिएण वि पडिवण्णं एवं होउ त्ति वच्चह दुवे वि । 9 दाहामि अहं वित्तिं अण्णाण वि जं दईहामि ।।
एयं तं पोयवरं कुमार एयम्मि सलिल-मज्झम्मि । पम्मोकियं जहिच्छं धवलुव्वत्तंत-विजयाहिं ।।
एवं समुद्द-मज्झे वच्चइ जल-तरल-वीइ-हेलाहिं । 13 सहसा अह फुडियं चिय लिहियं तं पेच्छ बोहित्थं ।।
एए वि वणियउत्ता दुवे वि सलिलम्मि दूर-तीरम्मि । 15 कह कह वि णिबुडता फलयारूढा गया दीवं ।।
तरिऊण महाजलहिं एए पुच्छंति एस को दीवो । 17 एसो इमेहिँ कहिओ केहि मि जह रोहणो णाम ।।
___ एयं सोऊण इमे लट्ठ जायं ति हरिसिया दो वि । 19 अवरोप्पर-जपंता एए मे विलिहिया एत्थ ।।
एयं तं दीववरं जत्थ अउण्णो वि पावए अत्थं । 21 सपइ ताव खणामो जा संपत्ताइँ रयणाइ ।।
(३०४) एवं भणिऊण इमे खणिउं चिय णवर ते समाढत्ता । . 4) J इमा सा परतीरं. 5) P बहु. 6) P repeats भणिओ. 9) P दाहामि तुहं वित्ती. 10) J P एतं, J पोतवरं P पायवर, P एतंमि. 11) P धवलधुव्वंत. 12) P एतं, P वीतिहेलीहिं. 13) P अह for तं. 14) P एतेवि. 15) P om. One कह, P वि णिउत्तंता फलरूढा. 17) P एते, P इमोण for इमेहिं, P केहम्हि जह. 18) P एतं, P लद्धं. 19) P एते, P विलिया. 20) P एतं, P तत्थ अतन्नो for जत्थ अउण्णो. 22) P पत्ता ए for चिय णवर.

Page #7

(३०४)
1 दियह पि अह खणंता ण किं चि पावंति ते वरया ।।
अह तत्थ वि णिव्विण्णा अल्लीणा कं पि एरिसं पुरिसं । 3 धाउव्वायं धमिमो त्ति तेण ते किं पि सिक्खिविया ।।
तत्थ वि खणंति गिरि-कुहर-पत्थरे णट्ठ-सयल-पुरिसत्था । ते च्चिय धर्मति सुइरं तत्थ वि छारो परं हत्थे ।।
तत्थ वि तेणुव्विग्गा लग्गा अह खेलिउं इमे जूयं । 7 एत्थ वि जिणिऊण इमे बद्धा सहिएण ते वणिया ।।
कह-कह वि तत्थ मुक्का लग्गा ओलग्गिउं इमे दो वि । 9 तत्थ वि एसो जाओ संगामो पाडिया बद्धा ।।
एत्थ वि चुक्का मुक्का अंजण-जोएसु णेय-रूवेसु । अंजंति य णयणाई उवघाओ जाव से जाओ ।।
अह पुण ते च्चिय एए कं पि इमं गहिय-पोत्थय-करग्गा । 13 पुरओ काउं पुरिसं बिलम्मि पविसंतया लिहिया ।।।
एत्थं किर होहिइ जक्खिणि त्ति अम्हे वि कामुया होहं । 15 जाव विगराल-वयणो सहसा उद्धाइओ वग्यो ।।
___ एए ते चिय पुरिसा मंतं गहिऊण गुरुयण-मुहाओ । 17 मुद्दा-मंडल-समएहिँ साहणं काउमाढत्ता ।।
एत्थ वि साहेंताणं सहसा उद्धाइओ परम-भीमो । 19 रोदो रक्खस-रूवी पुव्व-कओ पाव-संघाओ ।। सव्वहा,
जं जं करेंति एए पुव्व-महा-पाव-कम्म-दोसेण । 21 तं तं विहडइ सव्वं वालुय-कवलं जहा रइयं ।।
अह एए एयं जाणिऊण णिव्विण्ण-काम-रइ-भोगा । ___1) P ता णं for ता ण, J ताण इंचि. 2) P अल्लीणा किंपि, P पुरि for पुरिसं. 5) J चिर for च्चिय, P हत्थो. 6) P व्विग्गा अढत्ता खेल्लिडं इमे. 8) P चुक्का for मुक्का. 9) P इसो for एसो. 10) P तत्थ for एत्थ, J जोएसु णायरूवेसु । अंजोति. 11) J उवग्घतो. 12) J एते किं पि अहं, P इमं महिय-, P करगं. 13) J पुरिसं पिलंमि, P पइसंतया. 14) P एत्थ किर होहिति. 15) J विअराल. 16) J एते, P गुरुयमुहाओ. 18) J साधेताणं P साहंताणं. 20) P एते. 21) P विहडसव्वं. 22) P एते एतं, J तं for एयं, P णिव्वन्नकामरइअभोगा.

Page #8

(३०५)
1 देवीएँ पाय-वडिया चिट्ठति इमे सुह-णिवण्णा ।।
एत्थ वि सा हो देवी कत्थ वि अण्णत्थ पवसिया दूरं । 3 एए वि पेच्छ वरया सेलत्थंभोवमा पडिया ।।
दियहेहिँ पुणो पेच्छसु सयलाहारेण वज्जिय-सरीरा । 5 अट्ठिमय-पंजरा इव णिव्विण्णा उट्ठिया दो वि ।।
(३०५) कह कह वि समासत्था एए भणिऊण इय समाढत्ता । 7 अव्वो देव्वेण इमो रोसो अम्हाण णिव्वडिओ ।।
जं जं करेसु अम्हे आसा-तण्हालुएण हियएण । 9 तं तं भंजइ सव्वं विहिदासो पेच्छ कोवेण ।।
अम्हाण धिरत्थु इम धिरत्थु जीवस्स णिप्फल सव्व । घडियम्हे देव्वेणं अहो ण जुत्तं इमं तस्स ।।
किं तेण जीविएणं किं वा जाएण किं व पुरिसेणं । 13 जस्स पुरिसस्स देव्वो अम्हाण व होइ विवरीओ ।।
दीसंति केइ पुरिसा कम्मि वि कम्मम्मि सुत्थिया बहुसो । 15 अम्हे उण गय-पुण्णा एक्कम्मि वि सुत्थिया णेय ।।
ता अम्ह हो ण कज्जं इमेण जीवेण दुक्ख-पउरेण । आरुहिउं अहवा गिरियडम्मि मुच्चामु अत्ताणं ।।
एयं चेय भणता पत्ता य इमे चउर-सिहरम्मि । 19 एयं च चउर-सिहरं लिहियं मे पेच्छ णरवसहा ।।
एत्थारुहंति एए पेच्छसु णरणाह दीण-विमण-मणा । 21 आरूढा सिहरम्मि उ अत्ताणं मोत्तुमाढत्ता ।।
भो भो गिरिवर-सिहरा जइ तुह पडणो वि अत्थि माहप्पो ।
1) P सुहनिसन्ना ।। 2) P om. हो. 3) P विरया for वरया, J वडिया for पडिया. 5) P अट्ठिमयं. 6) P एते. 7) P देवेण, J णिव्वरिओ. 10) P om. इमं धिरत्थु. 11) J धडिअम्हो P घडिओ म्हे, P देवेणं. 13) P देवो, P वि for व. 14) P केवि for केइ, P कंमं वि. 16) J जीएण. 17) P आरुहयं, J अह for अहवा, P मुव्वम्ह for मुच्चामु. 18) P एतं, P पउर for चउर. 19) P वर for च चउर. 20) P एते, P दीव for दीण. 21) Jom. उ. 22) P पडणा वि.
17

Page #9

3
1 तो अम्हे होज्जामो मा एरिसया परभवम्मि ।। इय भणिउं समकालं जं पत्ता घत्तिउं समाढत्ता । मा साहसं ति भणियं कत्थ वि दिव्वाए वायाए || सोऊण इमं ते च्चिय दुवे वि पुरिसा ससज्झसा सहसा । 5 आलोइउं पयत्ता दिसाओ पसरंत-णयणिल्ला ।। केणेत्थ इमं भणियं मा हो एयं ति साहसं कुह । 7 सो अह को वि देवो मणुओ वा दंसणं देह ।। एत्थंतरम्मि णरवर पेच्छसु एयं तवस्सिणं धीरं । परिसोसियंगमंगं तेएण य पज्जलंतं वा ।। एएण इमं भणियं बलिया ते तस्स चेय मूलम्मि । अह वंदिऊण साहू भणिओ दोहिं पि एएहिं ।।
(३०६) भो भो मुणिवर सुव्वउ कीस तुमे वारियम्ह पडणाओ । णणु अम्ह साहसमिणं जं जीवामो कह वि पावा ।। भणियं च तेण मुणिणा वर-पुरिसा तुम्ह किं व वेरग्गं । भणिओ इमेहिँ साहू दारिद्दं अम्ह वेगं ।।
तेण वि ते पडिभणिया कुणह य अत्थस्स बहुविह- उवाए । 17 वाणिज्जं किसि-कम्मं अलग्गादी बहु - वियप्पा ।।
तेहि वि सो पडिभणिओ भगवं सव्वे वि जाणिया एए । 19 एक्केण वि णो किंचि वि तेण इमे अम्ह णिव्विण्णा ।। मुणिणा पुणो विभणियं एए तुम्हेहि णो कया विहिणा । 21 जेण अहं तुह भणिमो करेह तेणं विहाणेणं ।। भणियं च तेहिँ भगवं आइस दे केण हो उवाएण ।
9
11
13
15
(३०६)
1) P परिभवंमि. 2) J जाअंता for जं पत्ता, P पत्ता घेत्तिउ. 3) Pom. भणियं, P adds भणिया after वि. 4) P सज्झसा. 5 ) P आलोइयं, J पयरंत. 7 ) P वि दोवो, P देओ for देह. 8) P पेच्छह एतं तवसिणं. 9) J परिसेसि. 10) P एए इमं, P भणिया, P एयस्स for ते तस्स. 11 ) J साहूं, J दोहं पि. 12 ) P पव्वओ for सुव्वउ, P वारिया अम्ह. 14) P inter किंव. ( P किम्व ) & तुम्ह, P तुह for तुम्ह. 15 ) P इमेण साहू. 16) P बहुविहओवाओ ।. 17) J वाणिज्जकिसी, P ओलाग्गादी. 18) J तेहिमिसो पडिभणिमो, P एते ।. 19) P णा for णो. 21 ) J करेसु. 22) P आइस ढेकोण.

Page #10

(३०७) 1 अत्थो होहिइ अम्हं सुहं च परिभुजिमो बहुयं ।।
भणियं च तेण मुणिणा जइ कज्जं तुम्ह सव्व-सोक्खेहिं । 3 किसि-कम्म-वणिजादी ता एए कुणह जत्तेण ।।
कुणसु मणं आमणयारयं ति देहामणेसु वित्थिण्णे । 5 पुण्णं गेण्हसु भंडं पडिभंडं होहिइ सुहं ते ।।
अह कह वि किसिं करेसि, ता इमं कुणसु । 7 मण-णंगलेण पूए सुपत्त-खेत्तम्मि वाविए बीए ।
सयसाहं होइ फलं एस विही करिसणे होइ ।। 9 अह कह वि गोवालणं कुणसि, ता इमं कुणसु ।
(३०७) गेण्हसु आगम-लउडं वारे पर-दार-दव्व-खेत्तेसु । 11 इंदिय गोरुययाइं पर-लोए लहसि सुह-वित्तिं ।। __ अह कम्म ता करेसि, ता इमं कुणसु । 13 जं जं भणाइ सामी सव्वण्णू कुणह भो इमं कम्मं ।
तं तं करेह सव्वं अक्खय-वित्तीय जइ कज्जं ।। 15 अह वच्चह जाणवत्तेण, ता इमं कुणसु ।
कुण देह जाणवत्तं गुणरयणाणं भरेसु विमलाणं । 17 भव-जलहिं तरिऊणं मोक्खद्दीवं च पावेह ।। ___अह खणसि रोहणं, ता इमं कुणसु । 19 णाणं कुण कोद्दालं खण कम्मं रोहणं च वित्थिण्णं ।
अइरा पाविहिसि तुमं केवल-रयणं अणग्घेजं ।। 21 अह कुणह थोर-कम्म, ता इमं कुणसु ।
मण-थोरं भरिऊणं आगम-भंडस्स गुरु-सयासाओ ।
1) P होही अम्हं, J पडिभुजिमो. 2) Jom. तेण, P अत्थे for सव्व. 3) P कम्म-विणिज्जाती ता, J एते कुणसु. 4) P कुपेसु for कुणसु, J अमणयारयं ति P आमणआयरंति, P देहामाणे. 5) P धुन्नं for पुण्णं, P भडं हो हो पएण सोक्खं तो || for भंडं etc. 6) P वि कहिं करेंसु, J किसि करेसि. 7) J पूते सुपयत्त, P पूसुपत्त, P ठाविए for वाविए. 8) P सयसोह, P करिसणा. 9) P गोवालत्तणं, P om. कुणसि ता इमं. 11) P गोरूवाई, P लहसु. 13) P adds होइ before कुणह, P _ for भो इमं. 16) J कुण जाणवत्त देहं, P तरेसु for भरेसु. 17) P मोक्खं दीवं पि पा. 19) J व for च. 20) P अणग्धेय. 22) P मणघोरं भणिऊण आमम.

Page #11

(३०७) । एयं हि देसु लोए पुण्णं ता गेण्ह पडिभंडं ।।
अह भिक्खं भमसि, ता कुणसु । 3 गेण्हसु दसण-भंडं संजम-कच्छं मई करकं च ।
गुरु-कुल-घरंगणेसु भम भिक्खं णाण-भिक्खट्ठा ।। 5 अण्णं च जूयं रमिय, तं एवं रमसु ।
संसारम्मि कडित्ते मणुयत्तण-कित्ति-जिय-वराडीए । 7 पत्तं जइत्तणमिणं मा घेप्पसु पाव-सहिएण ।।
अह धाउव्वायं ते धमियं, तं पि 9 तव-संजम-जोएहिं काउं अत्ताणयं महाधाउं ।
धम्मज्झाण-महग्गिए जइ सुज्झइ जीय-कणयं ते ।। 11 किं च राइणो पुरओ जुज्झियं तुम्हेहिं । तत्थ वि,
ओलग्गह सव्वण्णू इंदिय-रिउ-डामरेहिँ जुज्झसु य । 13 तव-कड्डिय-करवाला जइ कज्जं सिद्धि-णयरीए ।।
अह मल्लत्तणं कुणसु ।। 15 संजम-कच्छं अह बंधिऊण किरिया-बलम्मि ठाऊण ।
हणिऊण मोह-मल्लं जय-णाण-पडाइयं गेण्ह ।। 17 किं च अंजणजुत्ती तुम्हेहिं कया, तं पि सुणेसु ।
संजम-दसण-जोयं-णाण-सलायाए अंजियच्छि-जुओ । 19 पेच्छसि महाणिहाणे णरवर सुर-सिद्ध-सुह-सरिसे ।।
अण्णं च असुर-विवरे तुब्भे पविट्ठा आसि । तत्थ वि, 21 णाण-जलंत-पदीवं पुरओ काऊण किं पि आयरियं ।
विसिउं संजम-विवरे गेण्हह सिद्धिं असुर-कण्णं ।।
1) J एअम्मि, P एतं हो for एयं हि. 3) P दंसणदंड संड जमसमिई तवं करकं च ।. 5) P जूयरमियं, J एअं for एवं. 6) P कडत्ते, P कत्ति for कित्ति. 8) P धाउवायं ते धमिउं तं. 9) P धम्महा• for महा०. 10) P महग्गी जय सुज्झइ जीयक्कणयं. 11) P किं चि राइणो, P जुझिओ, J तुब्भेहिं, 12) J सव्वग्घ for सव्वण्णू , P रिओडामएहिं जुज्झसि, ] डामरेहिं जुज्झसु आ ।. 14) J मल्लत्तुणं कुणह, P मल्लणं. 15) P किरिय. 17) P किं चि अंजणजुत्तीउ, J तुब्भेहि, J सुणसु. 18) P दसणजोग्गं. 19) J सिद्धि, P सरिसो. 20) P सुह for असुर. 21) J पईवं.

Page #12

(३०८) । (३०८) किं च मंतं साहिउं पयत्ता,
तं च इमिणा विहाणेण साहेयव्वं । अवि य । 3 समयम्मि समय-जुत्तो गुरु-दिक्खा-दिण्ण-सार-गुरु-मंतो ।
सिद्धतं जवमाणो उत्तम-सिद्धिं लहसि लोए ।। 5 अण्णं च देवया आराहिया तुब्भेहिं सा एवं आराहेसु ।
सम्मत्त-णिच्छिय-मणो संजम-देवंगणम्मि पडिऊण । 7 जइ ते वरेण कजं दिक्खा-देविं समाराहे ।। ___ एयाई वणिज्जाई किसि-कम्माइं च एवं कीरमाणाई उत्तिम-बहु-णिच्छय-फलाई 9 होति ण अण्णह त्ति ‘ता भो वणियउत्ता, मा णिव्वेयं काऊण पाण-परिच्चायं
करेह । जइ सव्वं दुग्गच्च-णिव्वेएण इमं कुणह, ता किं तुम्ह इह पडियाणं दोहग्गं 11 अवसप्पइ, णावसप्पइ । कहं ।
पुव्व-कय-पाव-संचय-फल-जणिय तुम्ह होइ दोग्गच्चं । 13 ता तं ण णासइ च्चिय जाव ण णटुं तयं पावं ।।
एवं च तस्स णासो ण होइ जम्मे वि पडण-पडियस्स । 15 अण्णम्मि वि एस भवंतरम्मि तह चेय तं रइयं ।।
ता मा होहिह मुद्धा अयाणुया बाल-मूढ-सम-सरिसा । 17 अत्ताण-वज्झयारा पावा सुगई ण पावेह ।। ___ तओ तेहिं भणियं भगवं, कहं पुण जम्मतरे वि दारिदं पुणो ण होई' त्ति । 19 भगवया भणियं ।
'जइ कुणह तवं विउलं दिक्खं घेत्तूण गरुय-वेरग्गा । 21 ता हो पुणो ण पेच्छह दारिदं अण्ण-जम्मे वि ।।' ___ तओ एवं च णिसामिऊणं इमेहिं भणियं भगवं, जइ एवं ता दारिद्द-भय
1) P किं चि. 2) P साहितव्वं. 3) P om. समयम्मि, P गुरमंतो ।. 4) P सिद्धी लहसु. 5) J om. च, P देवता, P तुब्भे सा. 7) J ए for ते, P देवी समाराह।. 8) P एताई, J एआई अवणिज्जइ किसिकम्मादीणि एवं कीरमाणा अत्तमढहु-णिच्छिअफलाई, P adds जाइ लोयंमि । before एवं, P adds च after एवं. 9) P त्ति भो भो वणिउत्ता, J माणव्वेअं. 10) P दोहग्गं for दुग्गच्च, P तुम्हाण इह, J दोग्गच्चं for दोहग्गं. 12) J जलियं तुब्भ, P दोगच्चं । तं दाण. 13) P तवं for तयं. 15) P om. वि. P चेव. 16) P होहि मुद्धा. 17) P अत्तावज्झायारो पावा सुगयं ण पावेति ।।. 18) JP ततो, P हि for तेहिं, P inter पुण & कह, P adds दा वि after वि, P होहि त्ति. 20) P कुणसि for कुणह, P दुक्खं for दिक्खं, P गुरुय. 21) J तम्हा for ताहो, J अण्णजम्मम्मि ।।. 22) P om. च, P दारिदं.

Page #13

१०
(३०९)
1 विहलाण सरणं होहि, देसु दिक्ख' ति । तओ कुमार, दिण्णा दिक्खा ताणं तेण मुणिणा, इमे य ते पव्वइया, मए लिहिया तवं काऊण समाढत्ता । 3 कालेण य इमे ते चेय मरिऊण देवलोगं पाविया । पुणो तम्मि भोए भुंजिऊण एसो एक्को ताणं चविऊण देव-लोगाओ बारवई णाम णयरी तत्थ सीह - रण्णो 5 पुत्तो भाणू णाम जाओ । सो एत्थ उज्जाणे वट्टइ, तुमं जो पुण दुइओ से भाया सो अहं एयं पडं लिहिऊण तुम्ह पडिबोहणत्थं इहागओ । ता भो भो 7 भाणुकुमार, पडिबुज्झह पडिबुज्झह । भीमो एस संसार-वासो, दुग्गमो मोक्खमग्गो, तरलाओ संपयाओ, हत्थ - पत्ताओ विवत्तीओ, दुसहं दारिद्द, सो से एस 9 जीवो, असासयाइं पयत्थाई । अवि य ।
णाऊण इमं सव्वं संसार-महण्णवे महादुक्खं ।
11
बुज्झसु भाणुकुमारा मा मुज्झसु विसय- सोक्खेहिं ।। ति । इमं च सोऊण ईहापोह-मग्गणं करेमाणो धस त्ति मुच्छिओ भाणुकुमारो ।
13 ताव य उद्धाइया पास-परिवत्तिणो वयंसया ।
तेहि य आसासिओ सीयलेणं कयली-दल-पवणेणं ।
15 समासत्थेण य भणियं भाणुकुमारेण ।
'तं णाहो तं सरणं तं चिय अह बंधवो महापुरिस | 17 जेण त हं मूढो एसो सुमराविओ एहिं ।।'
सव्वं सरियं जम्मं पुव्वं अम्हेहिँ जं कयं आसि । 19 तं एयं सव्वं चिय चरियं अम्हेहिँ अणुहूयं ।।
(३०९) एवं च भणमाणो अहं णिवडिओ चलणेसु । पणाम - 21 य पेच्छामि तं उवज्झायं । अवि य ।
वर - वेजयंति - माला- परियरिए रयण - किरण - विच्छुरिए ।
-पच्चुट्ठिओ
1) P दोहि for होहि, Pom. ति, P दिक्खियाणं for दिण्णा दिक्खा ताणं. 2) P मुणिणो दिण्णा इमे य, P repeats जई एवं ता etc. to मए लिहिया । तवं and adds च beofe काऊण. 3) J देवलोअं, J तम्मि अ भोअ भुं. 4) J देवलोआओ, P बारवती. 5) J adds य after सो and च after तुमं, J adds सो and Padds सोऊण before जो पुण. 6) P इमं for एयं. 7 ) P भाणकुमार, P ति for second पडिबुज्झ, J भो for भीमो, J दुग्गे for दुग्गमो. 8) Pom. पत्ताओ विवत्तीओ etc. to महादुक्खं । बु०. 12) J ईहापूह, P विमग्गणं for मग्गणं. 13) J मुद्धाइया P उद्धाइय, P परियत्तणो, J वयंस तेहि. 14) J om. कयलीदल. 15) J adds ति after भाणुकुमारेण. 16 ) J मह for अह. 17) P एण्हं. 18 ) Pom. जम्मं पुव्वं अम्हेहिँ. 19) J om. तं, J om. चिय. 20) P पणामि पब्भुट्ठिओ. 22) P कणय for किरण.

Page #14

(३०९) 1 दिव्वे विमाण-रयणे मज्झ-गयं रयण-पुंजं व ।।
वर-हार-मउड-राहं वणमाला-घोलमाण-सच्छायं । 3 मणि-कुंडल-गंडयलल्लसंत-दित्ती-पयासेंतं ।। __ भणियं च तेण देवेणं । 'भो भो भाणुकुमार, दिट्ठो तए एस संसार-महाचक्क5 वित्थरो, जायं तुह वेरगं, संभरिया जाई, अम्हे ते दोण्णि वि सहोयरा वणिय
दारया, पावियाई इमाइं दोग्गच्च-दुक्खाई । पुणो तेण रिसिणा संबोहिया, तओ 7 एसा रिद्धी पत्ता । तत्थ य तुमं एक्को चविऊण समागओ । ता दुल्लहं मणुयत्तणं,
पत्थणीयाइं सुहाई, परिहरणीयाइं णरय-दुक्खाई, तुलग्ग-पावणीयं जिणवर9 धम्मं, ता सव्वहा ण कजं माणुसेहिं भोगेहि, दिक्खं पडिवज भगवंताणं साहूण ___ संतियं । जेण य पावेसि तुमं । अवि य ।। 11 जत्थ ण जरा ण मच्चू ण वाहिणो णेय सव्व-दुक्खाई ।
सासय-सुहं महत्थं तं सिद्धिं पावसे जेण ।।' 13 एवं च कुमार, तेण देवेणं भणिए समाणे, मए उम्मुक्काई तक्खणं चेय ___ आभरणाई, कयं सयं चेव पंच-मुट्ठियं लोयं उत्तिमंगे, उवणीयं च तेण य दिव्वेणं 15 रयहरण-मुहपोत्तिया-पडिग्गहादीयं उवगरणं, णिक्खंतो उज्जाणाओ । ताव य ___ हाहा-रव-मुहलो वयंस-भिच्च-सत्थो उद्धाइओ सीह-रण्णो सयासं । अहं पि 17 तेण देवेण तम्हाओ पदेसाओ अवहरिय इह पदेसे मुक्को । संपयं पुण कं पि
आयरियं अण्णिस्सामि जस्स मूले पव्वजं करेमि त्ति । ता इमिणा वुत्तंतेण एत्थ 19 वणे अहं इमिणा य पव्वइओ त्ति । इमं च णिसामिऊण भणियं च कुमारेण ।
'अहो, महंतो वृत्तंतो सुंदरो एस संसार-चक्क-पओओ, णिउणो य भाया दिव्यो । 21 कयं तुह भाउयत्तणं, तेण पुण्णवंतो तुम जेणं इमं पावियं' ति । इमं च सोऊण __महिंदकुमारेण वि गहियं सम्मत्तं, पडिवण्णाई अणुव्वयाई । भणियं च महिंदेण
2) P सोहं for राहं. 5) P जाती. 6) Jom. वि, P पवियाई, P दोगच्च, P om. तेण. 7) P om. य, P चविओ समाउगओ, P माणुसत्तणं. 8) P om. णरय, 9) P णु for ण. 10) P om. अवि य. 11) P णेय माणुसं दुक्खं. 12) सासयसुहपरमत्थं तं. 13) P कुमारेणं देवेणं, P समाणो. 14) P सयं वे मुट्ठियं लोवे उत्तिमंगे, J उत्तमंगे, P दिव्वेयं. 15) J परिग्गहादीअं उवकरणं णिक्खंताओ. 16) P हा for हा हा, P om. भिच्च. 17) P पएसाओ, P पएसे, P पुण किं पि. 19) P om. अहं इमिणा य, P च णेसामिऊण. 20) P om. वुत्तंतो, Jom. चक्क, P पओतो, P य साया दिव्वा. 21) J पुण्णमंतो, P एवं for इमं. 22) J •कुमारेणावि.

Page #15

१२
(३१०) 'अहो, एरिसो तुमं अम्हाणं णिण्णेहो जेण भगवओ धम्मं णाचिक्खियं' । 1 कुमारेण भणियं । 'महिंद, पुव्व-विहियं एवं णियय-परिणामेण पाविज्जइ' त्ति
भणिऊण वंदिऊण साहुं उवगया आवासं ति । भणियं च कुवलयचंदेण । 'अहो 2 एरिसो एस जिणवर-मग्गो दुग्गमो जेण बहए जीवा मिच्छा-वियप्प-वामूढा
परिब्भमंति संसारे, ण उण सयल-तेलोक्क-पयड-रूवं पि इमं जिणधम्मं पावंति 5 । ता ण-याणामो किं कम्माणं बलवत्तप्पणं, आदु जीवस्स मूढत्तणं, किं वा
जिण-मग्गस्स दुल्लभत्तणं, किं वा विहाणं एरिसं चेय सयल-जग-जीव-पयत्थ7 वित्थरस्स' त्ति। एवं भणमाणा केवलि-जिण-साहु-धम्म-सम्मत्त-कहासुं
महिंदकुमारस्स दढं सम्मत्त-परिणामं जाणेमाणा संपत्ता तं खंधावार- णिवेसं । 9 तत्थ कय-कायव्व-वावारा पडियग्गिय-सयल-सेणिय-जणा पसुत्ता । राईए वि
पुणो विमले गयणंगणे णिवडमाणेसु तारा-णियरेसु, संचरमाणेसु हरि-णउलेसु 11 गुहा-मुहेसु, राई-खेय-णीसहेसु, मयवईसु, चरमाणेसु महाकरि-जूहेसु, __ करयरेंतेसु वायस-सउणेसु, णिलुक्कमाणेसु कोसिय-संघेसु, सव्वहा 13 कुंकुंम-रायारत्ता सूरं दइयं व मग्गए एतं ।
पुव्व-दिसा महिला इव णहयल-सयणं समारूढा ।। 15 (३१०) एरिसम्मि य समए दिण्णं पयाणयं ताव जा संपत्ता कमेण विंझ___सिहरासण्णं, तत्थ य समावासिया । तओ कय-दियह-सेस-परियारा कय17 राई-वावारा य णिसण्णा सयणिज्जेसु । तओ कय-सयल-वावारो उवविट्ठो
सयणयले कुमारो कुवलयमाला य । तत्थ य अच्छिऊण कं पि कालं 19 वीसंभालाव-णिब्भरा, पुणो कय-अरहंत-णमोक्कारा कय-जहा-विवक्खिय
पच्चक्खाणा य णिवण्णा सयणयले, पुणो सयल-खेय-णीसहा पसुत्ता । थोव21 वेलाए य विबुद्धो कुमारो जाव तीए राईए दियड्ढे जामं ति पलोयंतेण गयणयलं
1) J धम्म, P णाविक्खियं. 3) J णिय, J साहूं, Jom. भणियं च कुवलयचंदेण. 5) P परिभमंति, P adds ता ण धम्म पावंति after पावंति. 6) P बलवत्तएणं, P आउ for आदु. 7) P om. किं वा जिणमग्गस्स दुल्लभत्तण, J जय for जग, Jom. पयत्थ. 8) P भणमाणो. 9) P जाणेमाणो संत्ता पत्तो तं खण्णवार, J खंधारणिवेसं. 10) Jadds य after तत्थ. 11) P inter पुणो & वि, J adds वि after पुणो. 12) P रातीसु for राईखेयणीसहेसु मयवईसु. 13) P करयरंतेसु, J वायसउलेसु. 14) J रायारइयासूरं, P दइय त्ति, P एतं ।. 15) J सयलं. 16) P मए for समए, P om. य. 17) J आगया for कय (before राई). 18) P रोती for राई, J णिसण्णो , P adds सन्ना before सयणिज्जेसु. 20) J णमोकारा. 21) Jom. सयल, J णीसहो पसुत्तो थोअवेलाए. 22) P उवविट्ठो for विबुद्धो, Jom. तीए, P रातीए दिवड्डजायं, J पलोएंतेण.

Page #16

(३१०)
१३
1
। दिट्ठे एक्कम्मि विंझ-गिरिवर-कंदरालंतरम्मि जलणं जलमाणं । तं च पेच्छिऊण वियप्पिउं समाढत्तो कुमारो । 'अहो, किं पुण इमं, किं ताव एस वणदेवो । 3 सोण होइ, तेण वित्थारेण होयव्वं, इमं पुण एक्कत्थ पएसे । अह होज्ज वसिमं, तं पि एत्थ णत्थि । अह चिति होज्ज, सा विण संभावीयइ । दीसंति य एत्थ 5 पासेसु परिब्भममाणा के विपुरिसा । किं वा ण होंति पुरिसा, रक्खसा पिसाया वा एए । ण मए दिट्ठा रक्खसा पच्चक्खं । ता किं ण पेच्छामि के एए । किं वा 7 एत्थ पज्जलइ' त्ति चिंतिऊण सुइरं णिहुयं समुट्ठिओ कुवलयमालं मोत्तुं पल्लंकाउ त्ति । णिबद्धा छुरिया । गहियं खग्ग - रयणं वसुणंदयं च । णिहुय-पय-संचारं 9 वंचिऊण जामइल्ले गंतुं पयत्तो, तं जलणं थोय - वेलाए य पवण-मण- वेओ कुमारो संपतो थोवंतर - संठियमुद्देसं थोवंतरेण य णिहुओ ठिओ कुमारो, दे किं 11 वा एए मंतयंति, के वि रक्खसा वा पुरिसा व त्ति । तओ ते य जंपिउं पयत्ता । 'अरे लक्खह जलण-जालाओ । किं ताव पीताओ, आदु लोहियाओ, किं 13 वा सुक्किलाओ, किं वा कसिण' त्ति । तओ अण्णेण भणियं 'अरे, किमेत्थ लक्खियव्वं । इमं जालाए लक्खणं । तं जहा ।
15 तंबम्मि होइ रत्ता पीता कणयम्मि सुक्किला रयए । लोहे कसिणा कंसम्मि णिप्पभा होइ जालाओ || 17 जइ आवट्टं दव्वं ता एसा होइ अहिय - रेहिल्ला । अह कह वि अणावट्टो स च्चिय मउया य विच्छाया ।। 19 अण्णे उण भणति ।
21
लक्खेह अग्गियम्मं णिउणा होऊण सव्व - बुद्धीए । राहा-वेह-समाणं एयं दुल्लक्खयं होइ ।। जइ मउयं ता वंगं खर-जलणे होइ फुट्टणं कणयं ।
2) P विअप्पिअं, J om. अहो, Jom. किं before ताव. 3) P एकत्थ. 4) P वो for होज्ज, J संभावीयति, P संभावी अत्ति 5 ) P परिभममाणा. 6) JP एते, J adds ता and Padds ए before ण मए, P किं for के, JP एते. 7) J वा एतं एत्थ पज्जालइ (ओ? ), J सइरं for सुइरं, P मोत्तूणं for मोतुं. 8) P रयणी for रयणं, P वि for च, P पयसंचारो. 9) P जलमालं for जलणं, J repeats तं जलणं, J थोव. 10) J adds तं before थोवंतर, J संठिअ उद्देसं P सद्धियमुद्देसं ।, J थोअंतरेण, P ट्ठिओ, Pom. दे, JP एते. 11 ) J वच्चंति for व त्ति, P जंपियं, P पयत्तो. 12) P लक्खेह P repeats अरे लक्खेह जलणजालाओ, P आउ for आदु, J लोहिताओ. 13) P ततो, P एक्केण for अण्णेण. 14 ) Padds इमं जालाए लक्खियव्वं । before इमं जालाए etc. 15) P रयते I. 16) P कसिण त्ति कंसंमि णिप्पिा होइ. 17) J एस होइ. 18) Pom. कह, P अणावट्टासि व्वय मउआ य. 19) Jom. उण. 20) P णिऊण होऊण, P सव्व बुद्धाए. 21 ) P वेहस्समाणं. 22) P तो for ता.

Page #17

१४
1 मउयं वंग-विहीणं अज्ज वि बहुए ण जाणंति ।।' अण्णेण भणियं । 'किमेत्थ जाणियव्वं,
1
(३११)
3 जह दीसइ अग्गि-समा मूसा - अंतो कढंत - धाउ - रसा । जह य सिणिद्धा जाला तह कालो होइ वावस्स ।'
5 एवं च जंपता णिसुया ।
(३११) कुमारेण चिंतियं च । 'अहो धाउवाइणो इमे तण्हा-वस- - विडिया 7 वराया पिसाय व्व अडईए गिरि - गुहासु य परिभमंति । ता किं देमि से दंसणं,
अहवा ण दायव्वं दंसणं मए इमाणं । कयाइ कायर - हियया एए मं दद्दूणं दिव्वो 9 त्ति संभाविऊण भय-भीया दिसोदिसं पलाइस्संति विवज्जिस्संति वा । ता इहट्ठिओ चेय इमाणं वावारं पेच्छतो अच्छिस्सं' ति ठिओ । भणियं च तेहिं 11 'अहो, एस अवसरो पडिवावस्स, दिज्जउ पडिवावो णिसिच्चउ धाऊ - - णिसेगो'
1
त्ति । भणमाणेहिं सव्वेहिं चेय पक्खित्तो सो चुण्ण - जोगो मूसाए । अवसारिया 13 मूसा । पक्खित्ते णिसेगे थोय-वेलाए य णियच्छियं जाव तंबयं जायं । तओ वज्जेणेव पहया, मोग्गरेणेव ताडिया, जम-डंडेणेव डंडिया विमणा णिरासा 15 सोयाउरा 'धिरत्थु जीवियस्स' त्ति भणिऊण अवरोप्पर - वयणावलोवणविलक्खा जंपिउं समादत्ता 'भो भो भट्टा, कहिं भणह सामग्गीए जोओ 17 जाओ, जेण कणयं ति चिंतियं सुव्वं जायं' । तओ एक्केण भणियं । 'दिट्ठपच्चओ एस जोगो, सुपसिद्धं खेत्तं, कुसलो उवज्झाओ, णिउणा गरिंदा, 19 सरसाओ ओसहीओ, सोहणं लग्गं, दिण्णाओ बलीओ । तह वि विहडियं सव्वं । णत्थि पुव्व-पुण्णो अम्हाणं । को अण्णो संभवो एरिसस्स वि विहडणे, 21 ता एवं गए किं संपयं करणिज्जं ' ति । तओ तेहिं भणियं 'पयगृह वच्चामो गामं, किं अवरं एत्थ करियव्वं' ति भणमाणा चलिया । भणिया य कुमारेण 'भो भो
I
1) P मउयवगविहीण. 4) P सणिद्धा जा तह, J झाला for जाला. 5) P जंपतो. 6) J धाउव्वाइणो. 7 ) P अडतीए 8 ) Pom. मए इमाणं, Pए for एते. 9) J भयभीता, P दिसादिसं, P repeats पलाइस्सं, J विवज्जिअंति. 10) P•ओ ।. 11) P दिज्जइ, J णिसेगित्ति. 12) P जोग्गो, J अवसरिआ. 13) J पक्खित्तो, P तं for य, P तंबं जायं. 14) P वज्जेण व हया, P मोग्गरेण व, J जमडंडेण व P जमदंव मंडिया. 15) P साआउरा, P जीवियस त्ति, P वयणावलोवलक्खा. 16) J भट्टो for भट्टा, Pom. कहिं, J भण, Padds किं after भणह. 17) P तंबं for सुव्वं. 18) J जोओ, P सुपसिद्धक्खेत्तं. 20 ) P पुव्वपुन्नाइ अम्हाणं, P एरिसस्स वि. 21) P पट्ट वच्चामो. 22) J अपरं.

Page #18

१५
(३११) 1 णरिंदा, मा वच्चह, मा वच्चह' त्ति । इमं च णिसामिऊण संभम-वस
पसरिय-दिसिवह-लोल-लोयणा भीया कंपंत-गत्ता पलाइउं पयत्ता । तओ 3 भणियं कुमारेण 'भो भो मा पलायह, अहं पि णरिंदो कुतूहलेण संपत्तो, ण
होमि रक्खसो । मा पलायह' त्ति भणिया संठिया । संपत्तो कुमारो । भणिया 5 य कुमारेण सिद्धि सिद्धि' त्ति । पडिभणियं तेहिं ‘सुसिद्धि सुसिद्धि सागयं ___ महाणरिंदस्स, कत्तो सि आगओ' । कुमारेण भणियं 'अहं पि णरिंदो चेय, 7 एयं चिय काउं इह समागओ अयोज्झाओ' त्ति । तेहिं भणियं ‘सुंदरं एयं,
किं अत्थि किंचि सिद्धं णिव्वीयं अहवा होइ रस-बद्धो अद्धकिरियावसिद्धो 9 पाओ अहवा विउक्करिसो । कुमारेण भणियं ।
'जइ होइ किंचि दव्वं होति सहाय व्व णिउणया केइ । 11 ओसहि-जोयउ अक्खर ता सिद्धं णत्थि संदेहो' ।।
तओ सव्वेहि मि भणियं ‘एवं एयं, ण एत्थ संदेहो । किंतु तुह किंपि सिद्धं 13 अत्थि' । कुमारेण भणियं ‘कहं जाणह जहा मह सिद्धं' । तेहिं भणियं ___ 'अत्थि लक्खणाई सिद्ध-पुरिसस्स' । कुमारेण भणियं केरिसाइं सिद्ध-पुरिस15 लक्खणाई, भणह' । तेहिं भणियं ‘सुणसु,
जो सव्व-लक्खण-धरो गंभीरो सत्त-तेय-संपण्णो । 17 भुंजइ देइ जहिच्छं सो सिद्धी-भायणं पुरिसो ।। ___इमाइं च लक्खणाई सव्वाइं तुज्झ दीसंति । ता साहसु किं तुह सिद्धं, किं ता 19 अंजणं, आउ मंतो, आउ तंतो, किं व जक्खिणी, किं वा काइ जोइणी, किं __ वा रक्खसी पिसाई वा । किं वा तुमं, को वि विज्जाहरो देवो वा अम्हे वेलवेसि 21 दुक्खिए । ता साहिजउ, कीरउ पसाओ' त्ति । भणियं च कुमारेण ‘अहं माणुसो
णरिंदो, ण य मम किंचि सिद्ध' ति । तेहिं भणियं ‘सव्वहा अवस्सं तुह किं ___1) P णरिंद, P writes मा वच्चह thrice. 2) J भीअकंपत. 3) P महा for मा. 5) P भडिभडिणियं सुद्धित्तिरतेहिं य सागय for पडिभणियं etc. 6) J एयं चि काउं, P चेव पयंचियं. 7) P om. अयोज्झाओ. 8) Jadds ति after णिव्वीयं, J अहवा होराइ रसगंधो, P अद्धकिरियावसिद्धा पाउ णहवा, J पातो for पाओ. 10) J जं किंचि अत्थि दव्वं for जइ etc. 11) P अखरसिद्धिं. 12) P वि for मि, P तु for तुह. 13) J मम, P महा for मह, P सिद्धिं. 14) P पुरिसस्स लक्ख०. 16) J हरो for धरो, P संपुन्नो ।. 17) P तायंजणं. 19) J आतु, Jom. आउ तंतो, P रंतो for तंतो. 20) P किं रक्खसी पिसाती, P वेलवेमि. 21) J दुक्खए, P अहो for अहं.

Page #19

१६
(३१२)
1 पि सिद्धं, तेण एत्थ महा-विंझ-कुहरंतरे सरस-मयणाहि-दिव्व-विलेवण___ पसरमाण-परिमलो अहिणव-समाणिय-तंबोलो दिव्व-कुसुम-विसट्टमाण-कय3 मुंड-मालो तक्खण-सूइजत-बहल-दइया-दिव्व-परिमलो झत्ति इहं संपत्तो
णिम्माणुसे अरण्ण-देसे' त्ति । 5 (३१२) चिंतियं च कुमारेण । 'अहो, इमाणं गरुओ अणुबंधो, तं जं वा
तं वा उत्तरं देमि' त्ति चिंतयंतेण भणियं । ‘जइ एवं ता णिसुसेसु । अत्थि 7 दक्खिण-समुद्द-वेला-लग्ग विजयं णाम दीव । तत्थ य कुवलयमाला णाम
जक्खिणी, सा महं कह पि सिद्धा, तीय एसो पभावो परिमलो य' त्ति । तओ 9 तेहिं भणियं 'अहो, एवं एयं ण एत्थ संदेहो, केण उण एरिसं मंतं तुह दिण्णं' __ति । कुमारेण भणियं ‘अण्णेण महामुणिणा दिण्णो' त्ति । तेहिं भणियं 'अहो, 11 महप्पभावो मंतो जेण आगरिसिया तए जक्खिणि' त्ति । कुमारेण भणियं
'तुम्हे उण किमेत्थ काउमाढत्तं' । तेहिं भणियं अउण्ण-फलं' ति । कुमारेण 13 भणिय तह वि साहह मे, केरिसो जोओ एसो समाढत्तो' । तेहि भणियं 'जइ
फुडं सीसइ ता णिसुणेसु । एत्थ विंझ-गिरिवरे एयं खेत्तं एयम्मि पएसे तं च 15 अम्हेहि धमिउमाढत्तं । तं च ण सिद्धं सुलुव्वं णिव्वडिय, कणयं तु पुत्थए
लिहियं ।' कुमारेण चिंतियं । ता ण-याणीयइ केरिस-दव्वेहिं वावो पडिबद्धो 17 णिसेओ वा कओ इमेहिं ति चिंतयंतेण भणियं 'अहो, इमं ताव खेत्तं, ता
इमस्स कहं पिंडी बद्धा, कहं वा पडिवाग-णिसेए कए' । तेहिं सव्वं कहियं 19 ‘इमं इमं च दव्वं' ति । तओ कुमारेण चिंतियं 'अहो विरेयणाई दव्वाई, तह
विण जायं कणगं ति । ता किं पुण इमाणं एरिसं जायं ति । हूं, अत्थि अवहरियं 21 तं इमाणं । चिंतयंतेण भणियं कुमारेण 'अहो, गेण्हह सज्जेह दव्वं, धमह तुन्भे ____ अहं पडिवायं देमि । जइ अत्थि सत्ती रक्खसाणं वंतराणं वा अवहरंतु संपयं'
___1) J सिद्ध त्ति ।, P मज्झ विज्झकुहरंतरं, P दिव्वेविलेव पसर०. 2) P कयकुंडमालो. 5) P इमाणं गुरुयाणुबंधो, J अणुबद्धो ता जं. 6) P चिंतियंतेण. 7) J समुद्दे, Jom. य. 8) P जा for सा, P एस भावो परिमलो व त्ति. 9) Pom. ण. 11) J महापभावो. 12) J तुब्भे for तुम्हे, Jom. कुमारेण भणियं. 13) Jom. मे, J एसमाढत्तो. 15) J धमिउं समाढत्तं P धंमिउमाढत्तं, P च णिसुद्धं सुव्वं णिव्वत्तियं. 16) P पढियं for लिहियं, Jom. ता, Jणयाणसि केरिस, P पडिबंधो. 17) J णिसिओ वा कतो०, J तेण for चिंतयंतेण, P om. भणियं. 18) P पडिबंधो for पिंडी बद्धा, Jom. पडिवाग, J णिसेते कते तेहिं अ सव्वं. 19) P repeats दव्वाइं. 20) J कणयन्ति. 21) Jom. चिंतयंतेण भणियं कुमारेण, P चिंतियंतेण P om. अहो, J om. गेण्हह, J सज्जोह P धंमह तुम्हे अहं. 22) J पडिवाव देमि, P om. जइ, P om. वा.

Page #20

(३१२) 1 ति भणमाणस्स सव्वं सजीकयं, धमिउं समाढत्ता । थोव-वेलाए य जाणिऊण
जाला-विसेसं कुमारेणं अवलंबिऊण सत्तं णमोक्कारिया सव्व-जय-बंधवा 3 जिणवरिंदा, पणमिया सिद्धा, गहियं तं पडिवाय-चुण्ण, अभिमंतियं च इमाए
विजाए । अवि य ‘णमो सिद्धाणं णमो जोणी-पाहुड-सिद्धाणं इमाणं' । इमं 5 च विजं पढ़तेण पक्खित्तं मूसा-मुहम्मि, धग त्ति य पज्जलिया मूसा ओसारिया
य, णिसित्ता णिसेएण थोव-वेलाए णियच्छियं जाव विजु-पुंज-सच्छयं कणयं 7 ति । तं च दद्रूण सव्वे पहरिस-वसुल्लसंत-रोमंचा णिवडिया चलणेसु कुमारस्स, __ भणिउं च पयत्ता । ‘णमो णमो महाणरिंदस्स । अहो अच्छरियं । तं चेयं खेत्तं, 9 तं चेय चुण्णं, सो चेय णिसेओ । अम्हं तंब जायं, तुह पुण हेमं ति । अत्थि __ परिस-विसेसो त्ति । ता साह, एस को विसेसो' त्ति भणिए संलत्तं कुमारेणं 11 'भो भो तुम्हे सद्धाभिसंकिणो सत्त-मंत-रहिया । मए पुण सत्तं अवलंबियं,
पणमिओ इट्ठ-देवो, मंतं पढियं, तेण मह सिद्धं एयं, ण उण तुम्हाणं'ति । तेहिं 13 भणियं 'देसु अम्हाणं तं मंतं, साहसु य तं सिद्ध-देव-सुयं ति' । कुमारेण
भणियं । ‘एत्थ अधिकय-देवओ भगवं सव्वण्णू जेण एयं सव्वं जोणीपाहडं 15 भणियं, ता तस्स णमोक्कारो जुज्जई' । मंतो ‘णमो अरहंताणं णमो सव्वसिद्धाणं'
ति भणंतो समुट्ठिओ कुमारो वच्चामि अहं' ति । तओ तेहिं ससंभमं 17 पायवडिएहि भणिओ ‘देव, पसीदसु करेसु पडिवज्जसु ओलग्गं ति । तुब्भे
उवज्झाया, अम्हे चट्ट' त्ति । कुमारेण भणियं 'दिण्णा मए तुम्हाणं विजा । 19 संपयं जं चेह कुणह तं चेय सिज्झइ त्ति । पडिवण्णा य मए ओलग्गा । जइया
कहिंचि कुवलयचंदं पुहईवई सुणेह तइया आगंतव्वं' त्ति भणमाणो पत्थिओ 21 कुमारो मण-पवण-वेगो तं चेय दिसं जत्थागओ, संपत्तो कडय-संणिवेसं
उवगओ सयणीयं जाव कुवलयमाला विउद्धा ससंभम-पसारिय-लोल-लोयणा ___1) P सज्जीवकयं धंमिउमाढत्ता. 2) J अविलंबिऊण. 3) J पणमिता, P अहमंतियं. 4) J सिद्धादि for इमाणं. 5) P पज्जलियाओ मूसाओ. 6) J णिसेएत्थोअ, P णिसेतेण, J adds य before णियच्छियं, P विजपुंज. 7) P सव्वपहारिसवसूल्लसंतरोमंच, J वसूसलंत. 8) P कुभणियं for भणिउं. 9) P हेमन्ति. 11) J तुब्भे for तुम्हे, P om. सद्धाभिसंकिणो, Jom. सत्त. 13) P adds हसु after साहसु, J देवयं for देवसुयं, P om. कुमारेण भणियं । ‘एत्थ etc. to अम्हे चट्ट' त्ति । 14) J अधिकअदेवतो. 18) J चट्टंति. 21) J वेओ for वेगो. 22) J सणियं for सयणीयं, P पसरिय.

Page #21

१८
(३१३)
1 ण य तं पेच्छइ । कुमारं अपेच्छंती य चिंतिउं पयत्ता 'कत्थ मण्णे गओ मह दइओ, किं कत्थइ जुयइ - वियप्पेण, अहवा मंत-साहणेणं, अह विज्जाहरीहिं 3 अवहरिओ, किं णु एयं' ति चिंतयंतीए झत्ति संपत्तो पुरओ । तओ सहरिसाए गहिओ कंठे वीसत्थो य पुच्छिओ । 'देव, जइ अकहणीयं ण हो, 5 साहिज्जउ कत्थ देवो गओ' त्ति । कुमारेण भणियं । 'किं तमत्थि जं देवीए ण साहिज्जइ' त्ति भणिऊण साहिओ सयलो धाउव्वाइय - वृत्तंतोत् ।
ता
I
7
(३१३) भणियं च कुवलयमालाए 'देव, सव्व - कला - पत्तट्ठा किल अहं, ए गुरुणो समाइसंता, इमं पुण णरिंद - कलं ण - याणिमो । ता कीस ममं ण होसि 9 तुमं उवज्झाओ' त्ति । कुमारेण भणियं 'सुंदरि, कीस उण सयल-कला-कलावपत्तट्ठाए वि होऊण एयं ण सिक्खियं' ति । तीए भणियं 'अज्जउत्त, किर एत्थ 11 णत्थि फलं, वादो चेय केवलं । कुमारेण भणियं 'मा एवं भणह । अवि य । अवि चलइ मेरु-चूला सुर- सरिया अवि वहेज्ज विवरीया ।
13 ण य होज्ज किंचि अलियं जं जोणी - पाहुडे रइयं ।।'
तीए भणियं 'जइ णाह, एवं ता कीस एए धाउव्वाइणो णिरत्थयं परिब्भमंता 15 दीसंति' । कुमारेण भणियं । 'अत्थि णिरत्थया णरिंदा जे सत्त-परिहीणा सोयपरिवज्जिया अबंभयारिणो तहाभिभूया लुद्धा मित्त-वंचणपरा कयग्घा अदेव17 सरणा मंत-वज्जिय-देहा असहाया अयाणुया अणुच्छाहिणो गुरु- णिंदया असद्दहमाणा अलसायंति अवि ।
19 जे एरिसा गरिंदा आगमम- सत्तेहिँ वंचिया दूरं ।
रंक व्व चीर - वसणा भमंति भिक्खं खल-णरिंदा ||
21 जे उण विवेगिणो उच्छाहिणो बंभयारिणो जिइंदिया अलोलुया अगव्विया अलुद्धा महत्था दाण-वसणिणो मित्त- वच्छला गुरु-भत्ता देव-पूयया अभिउत्ता
1) Pom. य before चिंतिउं, P कण्ण for कत्थ. 2) P कत्थ वि जुवइ. 3) J किण्ण P किण्णु एत त्ति, J चिंतयंतीय, P तह for तओ, J सहरिसाय. 4) P जइ कहणीयं ण होत्ति ता. 5) P किमेत्थ for किं तमत्थि. 6) J सयलधा०, JP धाउव्वातिय. 7 ) P दिव्व for देव, J एतं, Pom. एयं. 10) JP पत्तट्ठा य वि, P for एयं, J तीअ. 11) Pom. णत्थि फलं, J वातो for वादो, P केवलो णत्थि फलं । कुमारेण, J भण for भणह. 12 ) P मूरुचूला, P अवि हवेज्ज. 14) J तीय, P धाउव्वाइणा, J णीरत्थयं, P परिभमंता. 15) P जे स परिवज्जिया, 16) J तहाभिभूता लद्धा मित्तवथेण परा, JP यदेव for अदेव. 17 ) P सन्नि for मंत. 18) अलसत्ति । अवि य. 19) P जे पुरिसा णतरिदा. 20) P रंकवच्चीर, P तिक्खं for भिक्खं. 21) Pom. उच्छाहिणो बभयारिणो J जितिंदिया, Jom. अलोलुया. 22 ) J अणुद्धा, P दाणवणवससिणो, J वच्छलो.

Page #22

(३१३) 1 मंतवाएसु ताणं णीसंसयं सिद्धि त्ति । अवि य ।
जे गुरु-देवय-महिमाणुतप्परा सयल-सत्त-संपण्णा । 3 ते तारिसा णरिंदा करेंति गिरिणो वि हेममए ।।'
कुवलयमालाए भणियं ‘जइ एवं, ता कीरउ पसाओ साहिजउ मज्झ इम' ति । 5 कुमारेण भणियं ।
‘किरियावाइ णरिंदा धाउव्वाई य तिण्णि एयाई । 7 लोए पुण सुपसिद्धं धाउव्वाई इमे सव्वे ।।
जो कुणइ जोय-जुत्तिं किरियावाई तु सो भवे पुरिसो । १) जो उण बंधइ णिउणो रस पि सो भण्णइ णरिंदो ।।
जो गेण्हिऊण धाउं खेत्ताओ धमइ खार-जुत्तीए । 11 सो किर भण्णइ पयर्ड धाउव्वाई जणे सयले ।।
किरिया बहू वियप्पा णिब्बीया होइ पाय-वीया य । 13 अद्ध-किरिया य पयडा पाओ तह होइ उक्करिसो ।।
सा हेम-तार-भिण्णा दुविहा अह होइ सा वि दुवियप्पा । 15 कट्ठ-किरिया य पढमा दुइया सरसा भवे किरिया ।।
तह वाव-णिसेगेहिं दव्वेणेक्केण दव्व-जोएहिं । 17 तह धाउ-मूल-किरिया कीरइ जीवेहिँ अण्णा वि ।।
एवं बहू वियप्पा किरिया सत्थेसु सुंदरि पसिद्धा । 19 ते सारोदाहरणे वाहिप्पते णिसामेहि ।।
णागं गंधं सुव्वं घोसं तह तार-हेम-तिक्खाई । 21 सीस-तउ-तंब-कंस रुप्प-सुवण्णाइँ लोह च ।।
आरं तहा पसिद्धं सूयय-कुणडी य तालयं चेय ।
1) J मंतवातेसु. 2) P गुण for गुरु, P महिमाणतप्परा, P om. सत्त. 3) J हेममये. 6) JP किरियावाति, P णरिंदो, J धाउव्वाआ P धाउव्वाती, JP एताई. 7) J धातुव्वाती, P धाउव्वाओ इमो सव्वो. 8) J किरियावाती, P उ for तु. 9) P रसं मि सो. 10) J खेत्तातो. 11) धातुव्वाती, धाउव्वाती, सयलो. 12) P होति, J पादवीआ य. 13) J पातो तह. 14) P होति सा वियप्पा अद्धकिरिया पढमा. 15) J दुतिया. 16) P णिसागेहिं. 17) J धातु, J अण्णे वि. 18) P सव्वेसु सुंदरि. 19) P ते सागेता हरणे साहिप्पंते णिसामेह ।।. 20) P वंगं for गंधं, J तिक्खत्ती P तिक्खाती. 21) P तंबा. 22) J सूतय, P तालसंचेया.

Page #23

२०
(३१४) । णाइणि-भमराईयं एसा भासा णरिंदाणं ।।
एसो धाउव्वाओ सुंदरि वोच्छामि संपयं एयं । 3 सयलं णरिंद-वायं अहवा को भाणिउं तरइ ।।
(३१४) ताव य पडु-पडह-पडिरव-संखुद्ध-विउद्ध-वण-सावय-सहस्स5 पडिरवुच्छलंत-बहल-हलबोल-हलहलाऊरमाण-दस-दिसं पहयं पाहाउय__ मंगल-तूरं । ताव य णिवडंति तारया, गलियप्पभो णिसाणाहो, ऊसारिजंति 7 दिसि-मुहाई, वड्दए गयणयलं, पणस्सए तिमिरं, अरुणारुणा पुव्व-दिसा,
पलवंति वण-कुक्कुडा,पलायंति रिच्छा, पविसंति गुहासु मइंदा, गुविल9 मल्लियंति वग्घा, करयरेंति सउणया, मूइज्जति घूया, करयरंति रिट्ठा । दिणयर
णरवर-कर-णियर-विलुप्पणा भीय व्व झीण-विमणा पईव-कुडुंबिणो त्ति । 11 एत्थंतरम्मि पढियं बंदिणा । अवि य ।।
णासेंतो तिमिरयं पि विछायइ ससि-बिंबयं । 13 विमलंतो दिसि-मुहाइँ अंधीकरेइ घूयएँ ।।
विहडेतो संगमाई मेलेंतो चक्कवायए । 15 ओलग्गइ भुयणम्मि दिणयर-कर-पब्भारओ ।।
इय एरिसे पभाए णिदं मोत्तूण णाह दइयं व । 17 कीरंतु अवक्खेयं गुरु-देवय-पणइ-कज्जाई ।। ____ इमं च पढियं णिसामिऊण कुमारेण भणियं । 19 सुंदरि एस पभाया रयणी संपयँ गुरु-देव-बंधु-कज्जाई ।
कीरति इमाइँ वणे अच्छउ पासत्थ-उल्लावो ।।' 21 भणमाणा णिम्मल-जल-विमलिय-वयण-कमला पविट्ठा देवहरयं । णमो
जिणाणं' ति भणमाणा पणमिया भगवंताणं कमल-कोमलेसु चलण-जुवलेसु । ___1) J भवणातीयं P भमरादीतं. 2) J धातुव्वातो, J पेच्छामि for वोच्छामि. 3) P अहवा भणिउं. 4) J adds पडिअ before पडु, P संखुव्व J मुद्ध for विउद्ध. 5) P पडिराबुद्धलंद. 6) J गलिअप्पभे, P ऊरिसारिजति. 7) P वट्टए. 8) J रच्छा P तिरिच्छा for रिच्छा, P गुहासु सिंघा गुव्विसंतिमल्लियंति. 9) P करयरंति, J करयरेंति before रिट्ठा. 10) J दीस for भीय, P भीय वज्झीणविमाणा पतीवकुटुंबिणो. 12) J तिमिरचयं, P विच्छाइयससि, Jputs danda after विमलं. 13) J अंधीअरेइ P अधीकरेइ. 14) P विहडतो, J चक्कायए. 15) P ओलगई उअग्गइ, J भुअणयम्मि. 16) P पभाइए, J णिंद for णिई. 17) P कीरओ सच्चक्खेवयं, P पणयकज्जाई. 18) P inter भणियं & कुमारेण. 19) J एसा पभाया, J देवय for देव, P बंधकज्जाई. 20) P जाव संलावो for पासत्थउल्लावो. 21) P om. जल, P विमल for विमलिय, Jom. ति. 22) J जुअलेसु P जुवणेसु.

Page #24

२१
(३१४)
1 तओ पुण भणिउमादत्ता ।
सुप्रभातं जिनेन्द्राणां धर्मबोधिविधायिनाम् । 3 सुप्रभातं च सिद्धानां कर्णौघघनघातिनाम् ।। सुप्रभातं गुरूणां तु धर्मव्याख्याविधायिनाम् । 5 सुप्रभातं ह्रपुनस्तेषां जैनसूत्रप्रदर्शिनाम् ।। सुप्रभातं तु सर्वेषां साधूनां साधुसंमतम् । 7 सुप्रभातं पुनस्तेषां येषां हृदि जिनोत्तमाः ।।
एवं च थुणिऊण कयं कायव्वं । ताव य सजल - जलय-‍ -गंभीर-धीर-पडिसद्द9 संका-विद्धाण-सरोयर-रायहंस-कुल-कलयल- मुहला अप्फालिया पयाणयढक्का । तेण य सद्देण जय-जयासद्द - मुहलो विबुद्धो सव्व-खंधायार-परियणो ।। सामग्गिउं पयत्तो सव्वभंडोवक्खराई । किं च कीरिउं पयत्तं । अवि य कच्छिज्जंति गइंदे, पल्लाणिज्जंति तुरंगमे, भारिज्जंति करहे, भरिज्जंति बइल्ले, जुप्पंति रहवरे, 13 जोइज्जंति सयडे, उट्ठाविज्जंति भारिए, संभाविज्जंति जंपाणिए, संभारिज्जंति
I
कम्मयरए, संजमिज्जंति भंडयरे, संवेल्लिज्जंति पडउडीओ, परिहिज्जंति समायोगे, 15 घेप्पंति य सर-सरासण - झस - चक्क - कोंतासि - णिवहे पक्कल - पाइक्क - णिवहेणं ति उट्ठेसु वच्च तूरसु गेण्हसु परिसक्क तह पयट्टाहि ।
17 उच्छलिए बहल - बोले गोसग्गे तं बलं चलियं ॥
कुवलयमाला वि समारूढा वारुयं करिणि । कुमारो विविविह - तुरय-खर19 खुरग्गुद्दारिय- महियलुच्छलंत - रय- णियर-पूरमाण- दस - दिसामुह णिरुद्धदिणयर-कर-पसर-पसरियंधयार - दुद्दिण - संकास - हरिस-तंडविय-सिहंडि21 कलाव-रेहिरं वणं खणतो गंतुं पयत्तो । अणवरय-पयाणएहिं संपत्तो अत्तणो विसय-संधिं । ताव य महिंद्रेण पेसिओ सिरि-दढवम्मराइणो वद्धावओ जहा
1) J भाणिउमाढत्ता P भणिउमाढत्तो. 2) P धर्मे बोधवि०. 4) P जिनेंद्राणां for गुरूणां. 6) J सर्व्वेषां, P साधुसंमताम्. 7) P येषां हृदि हि जिनोत्तमः । 1. 8) J वयं P कय for कयं, J अवि य for ताव य, P om. one जल, J adds सद्द after पडिस६. 9) P निदाण for विद्दाण, P हंसराय for रायहंस, J कल for कलयल, J पयाणयपयढक्का. 10) P सद्देण जयासद्दमुहलो, P खधावार. 11) P सामग्गिउ पयत्तो, P किं चि for किं च, J पयत्ता 1. 12) P पल्लालिज्जंति. 13) Padds, after जोइज्जंति, भरिउं पयत्तं । etc. to जोइज्जंति, P उवठविज्जंति, J संभारिज्जति जंपाणिए. 14) P भंडागारे for भंडयरे, Padds जंति after संवेलिज्जंति, P समायोगो, Pom. य. 15) Jom. सर, P सज्झस for झस. 16) P उद्धसु वच्चसु तूरसु, J गेहसु परसुव्व चक्कम पयट्ट |. 17) J उच्छलियबहलबोलो, P उउच्छलिए ह बोलो. 18) J वारुअकरिणिं, P करिणीं, J तुरयं. 19) P णिय for णियर, Pom. दस, P दिसिसामुह. 20) P दियर, P om. पसर, P दुद्दिणासंकास, Pom. हरिस, P तड्डविय. 21 ) J कल करेहि खणतो, P ता जणंतो for खणतो, J अत्तो, P अणन्नो for अत्तणो. 22 ) P घाइणो for राइणो.

Page #25

२२
1 कुमारो संपत्तत्ति । तं च सोउं राया वि सहरिस-वस-समुच्छलंत-रोमंचकंचुओ णीहरिओ सपरियणो संमुहं गंतुं पयत्तो । पहाइओ कुमारस्स वद्धावओ 3 जहा महाराया संपत्तो त्ति ।
(३१५)
(३१५) तओ कुमारो वि पहिरस-वस वियसमाण - कुवलय-दल-दीह5 लोयण-जुवलो ‘सागयं तायस्स' त्ति भणतो उत्तिणो तुरयाओ । सरयसमउग्गय-दिणयर-कर-परिमास - वियिसयंबुरुह - सिरस-चलण-जुवलो 7 चलणेहिं चेय गंतुं पयत्तो । ताव य वेएणं संपत्तो महाराया । दिट्ठो य णेण कुमारो देव-कुमारो व्व णयण-मणाणंदणो । कहं । अवि य ।
9 कमलेण दिणयरो इव अहवा कुमुएण चंदिमा-णाहो । सिहिणा घणो व्व अह कोइलेण चूओ व्व महुमासे ।।
11 तं च दट्टूण सरहस-पसारिय-दीह-बाहु-फलिहेण आलिंगिओ कुमारो राइणा । हिययब्भंतर-घरर-भिरउव्वरंत-पहिरस-वस-णीहरंत - बाहुप्पील-लोल-लोयणा 13 दोण्णि वि जाया । पणामिओ य पाएसु महाराया । माया वि चिर - विरहदुब्बलंगी दिट्ठा कुमारेण । तीए सिणेह - णिब्भरं अवगूढो । रोइउं च पयत्ता, 15 संठाविया य परियणेण । दिण्णं णयण - वयण - धोवणं गंधोदयं उवविट्ठा तम्मि
चेय ठाणे । कुमारो विगिहओ उच्छंगे देवीए, चुंबिओ उत्तिमंगे, भणिओ य 17 ‘पुत्त, दढ-कढिण-हियओ सि तुमं । अम्हे उण पुत्त - भ - भंड- णेह - णिब्भरपसरमाण-विरह-जालावली - दूमिया मयं पिव अत्ताणं मण्णामो । ता जीवेसु 19 चिरं, अइबूहुयं अम्ह इमं जं जियंतो दिट्ठो सि' त्ति । भणियं च राइणा । पुत्त, तइया अम्हाण तुमं देव्वेण हओ तुरंग-रूवेण ।
1
21 कत्थ गओ कत्थ ठिओ कह चुक्को तं तुरंगाओ ||
कह गमिओ ते कालो कत्थ व परिहिंडिओ अणाहो व्व ।
1) P सोऊण for सोउं, J वि हरिसव्वस, P वियस for वस. 2) J य after कुमारस्स. 4) Pom. वस. 5) J जुअलो, Padds य after जुवलो, P सरयमउग्गंत, 6) P परिफंस for परिमास, J जुअलो. 7) J चेय before संपत्तो . 9) P विव for इव. 10) P घणा व्व, P सूउ for चूओ. 11) J सहरिस पसरिअ. 12 ) J घरि for घर, P बाहुलोल. 13) Pom. माया, J विरहिर for चिरविरह. 14 ) P णिब्भंतरं अवऊद्धो ।, J om. च. 15) P संट्ठाविया, P वयणे, J गंधोअयं, P उवविट्ठो. 16 ) P च्छाणे for ठाणे. 17) Pom. दढ, P डभ for भंड. 18) J दुमिया, P जीवसु. 19) P om. इमं. 20) J अम्हण, J ए for हओ. 21) P राओ for गओ, Pट्ठओ, J कत्थ चुक्को, P तह for तं. 22) J कह य गमिओ, J om. ते, J om. व & व्व ।.

Page #26

२३
(३१५) । कह व मणि-पूस-वण्णो कत्थ व सो पूसओ दिह्रो ।।
कह व तुम संपत्तो वेलाउलम्मि कह समुदस्स । 3 वच्छेण वच्छ इमिणा कह व महिंदेण संपत्तो ।।
कह व तए परिणीयं कह णाओ विजयसेण-णरवइणा । 5 किं तत्थ ठिया तुब्भे केण व कज्जेण कालमिणं ।।
कह आगओ कह गओ कह वा दुक्खाइँ पुत्त पत्ताइ । 7 साहिज्जउ मह एयं जेणज्ज णिव्वुई होइ ।। ___ एवं च पुच्छिओ समाणो चलणे पणमिऊण साहिउं पयत्तो । साहियं च सयलं 9 वुत्ततं संखेवेणं ति । ताव य ।
उज्जमह धम्म-कज्जे मा बज्झह णेह-णियल-पासेहिं । 11 णेहो त्ति णाम डड्डे भणियं मज्झण्ह-ढंढाए ।।
तओ अहो मज्झण्हो जाओ त्ति कय-मजण-भोयणा संवुत्ता । पुणो सुहासणत्था 13 जाया, विविह-देस-कला-कलाव-कहासु चिरं ठिया । गणियं च गणएहिं
कुमार-गह-दिण-लग्ग-वेला-पवेसस्स समयं जुवरायाभिसेयस्स य । तओ 15 हरिस-तोस-णिब्भरेहि य समाढत्ताइ य वद्धावणयाइं । धवल-धयवडाडोव___ मंडिया कीरए अओज्झा पुरवरी । सज्जीकयं सयलं उवगरणं । वोलीणो य सो 17 दियहो त्ति । ताव य ।
किं अच्छह वीसत्था ढुक्कइ कालो त्ति कुणह कायव्वं । 19 उय जाम-संख-सद्दो कुविय-कयंतस्स हुंकारो ।। __तं च सोऊण समुट्ठिया सव्वे धम्म-कज्जाइं काउं समाढत्ता । पाओसियवयं 2। अत्थाणि-मंडलं दाऊण पसुत्तो कुमारो। णिसा-विरामे य पढियं बंदिणा ।अवि य ।
पडणम्मि मा विसूरह मा गव्वं वहह उग्गमे पुरिसा ।
2) J वेलाजलम्मि किं समुद्दस्स, P वेलाउलं कहं. 3) P मज्झं for वच्छ, P कह वि महिं०. 4) P कह वि तए, Jom. णाओ. 5) P ट्ठिया. 6) P om. कह गओ. 7) J मए एअं. 8) P चलणेसु पयत्तो. 9) P संसंखेवेणं. 10) P णेहणेयल. 11) P टंढं for डा. 12) J कयभोयणमज्जणा P कयमज्झण्हभोयणा. 13) Jom. च & adds गणियं on the margin. 14) P adds पवेला after वेला, J जुगराया. P जुवरायाहिसयस्स य ।, Jom. य, rather (कुमारस्स गहदिणलग्गवेलासमयं पवेसस्स जुवरायाभिसेयस्स य). 15) P adds धवणयाई after वद्धावणयाइं. 16) J अयोज्झा. 18) P दुक्कयकालो, P उ for त्ति. 19) P च उ for उय. 20) P धम्मे for धम्म, J पाउसिअवयं अत्थाणि P पाओसिअंच अत्थाणि. 21) P om. य before पढियं. 22) P वहह मगव्वं च मंगव्वं उग्गसे पुरिसे.

Page #27

२४
(३१६) 1 इय साहेंतो व्व रवी अत्थमिओ उग्गओ एण्हिं ।।
इमं च सोऊण समुट्ठिया सयल-महारायप्पमुहा णरिंद-वंदा । तओ कय3 कायव्वाणं च वच्चंति दियहा ।
(३१६) पुणो समागओ कुमारस्स णयर-पवेस-दियहो । 5 अओज्झा-पुरवरीए घोसावियं च राइणा जहा कीरउ णयरीए सक्कारो त्ति ।
तओ किं च कीरिउं समाढत्तं । अवि य सोहिज्जंति रच्छा-मुहाई, अवणिजंति 7 कयार-संकरे, सिच्चंति गंधोदएण रायवहे, बझंति वंदणमालाओ, विरइजति
कणय-तोरणे, भूसिजति धवलहरे, मंडिजंति वार-मूले, चित्तिजति राय9 सभाओ, पूइज्जति चच्चरे, समाढप्पंति पेच्छणए, पत्थरिजति सिंघवडए,
वित्थारिजंति चंदोयवे, विहाडिजंति पडिओ, उब्भिजति पट्ट-पडायाओ, 11 लंबिजंति कडि-सुत्तए, पयडिजति महारयणे, विक्खिप्पंति मुत्ताहले, कीरंति __कुसुम-दामोऊले, हलहलायइ कुमार-दसणूसव-पसरमाणुक्कंठ-णिब्भरो 13 णायर-लोओ त्ति । अवि य ।
मणि-रयण-भूसियगी पिययम-दट्ठव्व-पसरिउक्कंठा । 15 वासय-सज्ज व्व पुरी अच्छइ कुमरं पडिच्छंती ।। ___एत्थंतरम्मि कुमारो वि सह राइणा समारूढो जयकुंजरं पविसिउं समाढत्तो 17 अयोज्झा-पुरवरीए । ताव य पूरिजति संखाई जयजयावियं बंदिय-जणेणं ।
पविसंते य कुमारे सव्वो य णयर-णायरियायणो कोउय-रसाऊरमाण-हियओ 19 पेच्छिउं समाढत्तो । कमेण य वोलीणो कुमारो रायमग्गं, संपत्तो रायदारं । वोलीणे
य कुमारे किं भणिउं समाढत्तो णायर-जणो । अवि य । 21 धम्म करेह तुरियं जइ कजं एरिसीएँ रिद्धीए ।
मा हीरह चिंताए ण होइ एयं अउव्णाण ।।
2) P समुट्ठिता सयले महारायपमुहा णरिंदवदा ।. 3) Jom. च. 6) P om. रच्छामुहाई etc. to भूसिज्जंति. 8) P वरमूले, JP चिंतिजंति राय०. 9) J सिंगवडए, P repeats सिंधवडए वित्थारिजंति. 10) J वित्थरिजंति, P चंदावे, J विहडिजंति पडीए, P पडिओब्भिज्जति पट्टपडाओ. 11) P कडसुत्तए. 12) J दामोजले, P हलहलाइ, P दंसण्णूसव, J पसरम्माणुकंठ P पसरसाणुकंठो. 13) P लोय त्ति. 16) P एत्थंतरे कुमारो. 17) P अउज्झा०, P तूराई for संखाई, J बंदिअणेणं. 18) J रहसाऊरमाण. 19) P कम्मेण, P om. य, P रायमग्गो, P om. संपत्तो रायदारं, P वोलिणो कुमारे. 20) P भणियं, P णयरजणो. 21) P जयकय्यं, J एरिसीय.

Page #28

(३१७)
1
1 कुमारो वि रायउले पेच्छइ परियणं । केरिसं । अवि य । रज्जाभिसेय-मंगल-र 5-समूह- करणेक्क- वावड-करगं । हियउग्गय-हलहलयं वियरंतं परियणं पुरओ ।।
(३१७) पविट्ठो य अत्थाण - मंडवं कुमारो, णिसण्णो य णाणा-मणि5 किरणुल्लसंत-बद्ध-सुरचाव - विब्भमे कणय - महामइंदासणे । णिसण्णस्स य मंगल-पुव्वयं जयजया-सद्द-पूरमाण- महियलं उक्खित्ताइं महाराय-पमुहेहिं 7 महासामंतेहिं णाणा - मणि - विचित्ताई कणय - पउम - प्पिहाणारं कोमलकिसलय-सणाहाइं कंचण - मणि- रयण - कलस - संघायाई । तेहिं जय-जयासद्द9 णिब्भरं अहिसित्तो कुमारो जोयरज्जाभिसेयम्मि, जोक्कारिओ य महारायदढवम्मप्पमुहेहिं । णिसण्णा सव्वे सीहासणस्स पुरओ । भणियं च महाराइणा । ।। पुत्त कुमार, पुण्णमंतो अहयं जस्स तुमं पुत्तो । इमाई च चिर-चिंतियाई
I
मणोरहाइं णवरं अज्ज संपुण्णाई । ता अज्जप्पभुइं धण-धण्ण-रयय-मोत्तिय13 मणि-रयण-जाण - वाहण-पवहण - खेड-कब्बड - णयर - महाणयर-गाम-गयतुरय-णरवर-रह-सय-सहस्सुद्दामं तुज्झ दे रज्जभरं दिण्णं । अहं पुण 15 धम्माधम्म- णिरूवणत्थं कं पि कालंतरं अच्छिऊण पच्छा कायव्वं काहामो'
3
२५
I
त्ति । कुमारो वि एवं भणिओ सविणयं उट्ठिऊण णिवडिओ राइणो चलण17 जुयले 'महापसाओ' त्ति भणिय, 'जं च महाराओ आणवेइ तं अवस्सं मए कायव्वं' ति । दंसिया कुवलयमाला गुरुयणस्स । कओ पणामो । अभिणंदिया 19 तेहिं । एवं च अवरोप्पर-वयण-कमलावलोयणा-सिणेह-पहरिस - णिब्भराणं वच्चइ कालो, वोलेंति दियहा । अण्णम्मि दिणे राइणा भणियं । पुत्त कुमार, 21 णि
।
जं किंचि एत्थ लोए सुहं व असुहं व कस्सइ णरस्स ।
3) J हिअयुग्गय, P हियउग्गमहलहयं विरयंतं. 4 ) Pom. य after पविट्ठो. 5) P महामहिंदासणे. 6) J प्पमुहेहिं. 7) P पउमप्पहाणाई कोमले किंसयल. 9) P अतिसित्तो, J जोअरज्जा० P जुयरज्जा०, P जोकारिओ, Jom. य, P य मेहराय. 10) J P दढधम्म॰, J adds य before सव्वे. 11 ) Pom. च. 12 ) P अज्ज पुन्नाई, J अज्जप्पभुअं P अज्जपत्तई, J रयतमुत्तिय, P रयण for रयय. 13 ) P णयरा. 14) P om. णरवर, J सहस्सुद्दमं, Jom. दे, P रज्जहरं दिव्वं ।. 16) Pom. त्ति. 17) J P भणियं, P महाराइणो आणवेइ, P अवस्स. 18) J गुरुअस्स, J अहिणंदिआ. 19) P अवसेप्परवरोप्परवयण. 20) J दिअहे for दिणे. 22) P होइ for एत्थ.

Page #29

(३१८) 1 तं अप्पण च्चिय कयं सुहमसुहं वा पुराकम्मं ।।
मा हो जूरह पुरिसा असंपडतेसु विहव-सारेसु । 3 जंण कयं पढम चिय कत्तो तं वास-लक्खेहिं ।।
ता जइ सुहेण कज्ज इह जम्मे कणह आयर धम्मे । 5 कारण-रहियं कज्जं ण होइ जम्मे वि लोगम्मि ।।
तओ कुमार, इमं णाऊण धम्मे आयरो कायव्वो । कालो य एस ममं धम्मस्स, 7 ता तं चेय करिस्सं' ति । कुमारेण भणियं । ‘ताय, जं तए समाणत्तं तं सव्वं
तहा, सुंदरो य एस धम्म-कम्म-करण-णिच्छओ, एक्कं पुण विण्णवेमि 9 ‘सो धम्मो जत्थ सफल-किलेसो हवइ' त्ति । राइणा भणियं । ‘कुमार, बहुए
धम्मा, ताणं तो जो चेय एक्को समाढत्तो सो चेय सुंदरो' त्ति । 11 (३१८) कुमारेण भणियं ‘ताय, मा एवं आणवेह, ण सव्वो धम्मो समो
होइ' । तेण भणियं कुमार, णणु सव्वो धम्मो समो चेय' । तेण भणिय देव, 13 विण्णवेमि । अवि य ।
किं पुहईएँ गइंदा होंति समा गयवरेहिँ अवरेहिं । 15 अहव तुरया तुरंगेहिँ पव्वया पव्वय-वरेहिं ।।
किं पुरिसा पुरिसेहिं अहवा तियसा हवंति तियसेहिं । 17 किं धम्मेहँ वि धम्मा सरिसा हु हवंति लोयम्मि ।।
जह एयाण विसेसो अत्थि महतो जणेण उवलद्धो । 19 तह धम्माण विसेसो अह केण वि देव उवलद्धो ।।' ___णरिदेण भणियं । 21 'जइ अत्थि कोइ धम्मो वरयरओ एत्थ सव्व-धम्माणं ।
ता कीस सव्व-लोओ एक्कम्मि ण लग्गए एसो ।।'
2) P adds एवं च before मा हो जूरह, J असंपुडतेसु. 3) J जण्ण for जं ण, J पढमं च्चिअ. 4) P सुहेहिं, J अह for इह, P adds कुण before कुणह. 5) P रज for कजं, J लोअम्मि. 6) P adds घ before एस. 8) J धम्मकारणणिच्छओ. 9) J कत्थ for जत्थ, P सफलं. 10) P om. ताणं, Jom. तो. 11) P om. ण सव्वो. 14) P पुहतीए, P समागयावरेहिं. 15) P कुरया for तुरया, P om. पव्वया पव्वयवरेहिं. 16) J adds किं after पुरिसा. 17) J धम्मे हि मि धम्मा. 18) P एयाविसेसो. 22) P ल for ण.

Page #30

(३१८)
1 कुमारेण भणियं ।
'जइ एक्को णरणाहो सव्व -जणेहिं पि सेविओ होज्ज । 3 धम्मो वि होज्ज एक्को सव्वेहि मि सेविओ लोए || पेच्छंता णरवसहं सेवते गाम - सामियं के वि । 5 संति परमत्थ-रहिया अण्णाण - भयाउरा पुरिसा ।। एवं एए मूढा पुरओ संते वि धम्म-सारम्मि । 7 तं काउं असमत्था अहव विवेगो ण ताण इमो ||
तेण भणियं 'कुमार, कहं पुण धम्मस्स वरावरत्तणं लक्खिज्जइ' त्ति । कुमारेण 9 भणियं 'देव, फलेण' । णरवइणा भणियं 'कुमार,
पच्चक्ख-णुमाण-चउक्कयस्स को एत्थ वावडो होइ । 11 किं उवमाणं अहवा वि आगमो फल - उवेक्खाए । पच्चक्खं धम्मं-फलं ण य दीसइ जेण होइ पर - लोए । पच्चक्खं जत्थ ण वा तत्थ कहं होइ अणुमाणं । उवमाणं दूरे च्चिय अहवा किं भणह आगम-पमाणं । धम्मागमा सम च्चिय सफला सव्वे वि लोगम्मि ।। ता कत्थ मणं कुणिमो कत्थ व सफलो त्ति होहि किलेसो । 17 कत्थ व मोक्खं सोक्खं इय घोलइ मज्झ हिययं ति ।।
13
15
२७
कुमारेण भणियं 'ताव देव को उवाओ' । राइणा भणियं 'एक्को पर उवाओ । 19 पुच्छिज्जउ को वि णरो पंडिय - पढिओ जयम्मि सवियड्ढो । को एत्थ धम्म - सारो जत्थम्हे आयरं करिमो || 21 कुमारेण भणियं । 'देव,
- दोस-वस- मूढो ।
एत्थ किं वियाण अह जाणइ राय
2) P जणहिं, P होज for होज्ज. 3) P repeats सव्वेहिं. 4) P णरवसहे, J णाम for गाम. 5) P भयाउयाउरा. 6) P मूढारओ. 8) P कह पुण धम्मवरावरवरत्तणं, P om. त्ति. 10) J पचक्खाउमाण पमाणचउंक्कयस्स, Jom. वि. 12 ) Pom. य. 14) P वि भांति for किं भणह. 15) P सफलो, J लोअम्मि. 16) P होहिति. 17) P हियएंति. 18) J तह वि for ताव, J पर for परं. 19) P पुच्छिज्जइ, J कोइ रो, P सविअढो.

Page #31

(३१९)
। अण्णह परमत्थ-गई अण्णह पुरिसो वियप्पेइ ।।
ईसाएँ मच्छरेणं सपक्खराएण पंडियप्पाणो । 3 अलियं पि भणति णरा धम्माधम्म ण पेच्छति ।।
(३१९) णरवरेण भणियं ‘एवं ववत्थिए दुग्गमे तत्त-परिणामे को 5 उण उवाओ भविस्सई' त्ति । कुमारेण भणियं 'देव,
एक्को परं उवाओ मह हियए फुरइ णिच्च-संणिहिओ । 7 परमत्थो तेण इमो णज्जइ धम्मस्स पच्चक्खं ।।
इक्खागु-वंस-पभवा णर-वसभा के वणंत-संखिल्ला । 9 णिव्वाणमणुप्पत्ता इह धम्मं कं पि काऊण ।।
आराहिऊण देविं मंगल-पुव्वं तवेण विणएण । 11 पुच्छिज्जउ कुल-धम्मो को अम्ह परंपरायाओ ।।
एवं कयम्मि जं चिय तीए कुलदेवयाएँ आइटुं । 13 सो चेय अम्ह धम्मो बहुणा किं एत्थ भणिएण ।। __इमं पडिवण्णं राइणा भणियं च । ‘साहु कुमार, सुंदर तए संलत्तं, ता णिब्वियारं 15 इमं चेय कायव्वं' ति भणमाणो समुट्ठिओ राया, कायव्वं काउमाढत्तो । तओ ___ अण्णम्मि दियहे असेसाए गंध-कुसुम-बलि-पईव-सामग्गीए पविठ्ठो देवहरयं 17 राया। तत्थ य जहारुहं पूइऊण देवे देवीओ य पुणो थुणिऊण समाढत्तो । अवि य।
जय विजय जयंति जए जयाहि अवराइए जय कुमारि । 19 जय अंबे अंबाले बाले जय तं पिए लच्छी ।।
इक्खागु-णरवराणं को कुल-धम्मो पुराण-पुरिसाण । 21 साहिज्जउ मज्झ इमं अहवा वज्झा तुमं चेय ।। ___ इमं च भणिऊण णरवई णिसण्णो कुस-सत्थरे, ठिओ एक्कमहोरत्तं । दुइय-राईए
1) J परमत्था, P गती. 2) J पंडिअप्पाणा. 4) P णरवइणा for णरवरेण, P एवं वत्थिए, P परिणामो, J को उण. 6) P एक्को महिहरपकओ यए फुरइ, J सण्णिहिओ P सन्निहिओ. 8) P पभावा णरवसहा, J कवि अणंत for केवणंत, P संखेज्जा for संखिल्ला. 9) P धम्मं किं पि. 15) P om. च, P om. चेव. 16) J om. गंध, J प्पईव P पतीव. 17) P om. य after तत्थ, P om. पुणो थुणिऊण etc. to को कुलधम्मो. 18) J जए जायाहि अवराईए. 21) P वज्झं for वज्झा, P च for चेय. 22) P om. इमं च, P om. णरवई, P णिवण्णा for णिसण्णो, P adds परती before कुस, P ट्ठिओ, J दुइअ य राईए मज्झिमजामे उद्धाइया.

Page #32

(३२०)
। य मज्झिम-जामे उट्ठाइया आगासयले वाया । ___ भो भो णरवर-वसभा जइ कजं तुम्ह धम्म-सारेण । 3 ता गेण्हसु कुल-धम्मं इक्खागूणं इमं पुव्वं ।।
इमं च भणतीए समप्पिय कणय-सिलायलं णरिंदस्स कुलसिरीए । तं च 5 पाविऊण विउद्धो राया जाव पुरओ पेच्छइ कणय-सिलायलं । तं च केरिसं ।
अवि य । 7 ललिउव्वेल्लिर-मत्ता-वण्णय-पट्टत-पत्तिया-णिवहं ।
बंभी-लिवीएँ लिहियं मरगय-खय-पूरियं पुरओ ।। 9 तं च दद्रूण हरिस-वस-समुच्छलंत-रोमंचेण सद्दाविओ कुमारो भणिओ य ।
'पुत्त कुमार, एसो दिण्णो कुलदेवयाए अम्हाण कुलधम्मो, ता णिरूवेउं वाएसु 11 इम' ति । कुमारेण वि ‘जहाणवेसि' त्ति भणमाणेण धूव-बलि-कुसुमच्चणं
काऊण सविणयं भत्तीए वाइउं पयत्तं ।। 13 (३२०) किं च तत्थ लिहियं । अवि य ।
दसण-विसुद्धि-णाणस्स संपया चरण-धारणं चेय । 15 मोक्खस्स साधयाई सयल-सुहाणं च मूलाई ।।
जत्थ ण हम्मइ जीवो संतुट्ठो णियय-जोणि-वासेण । 17 ण य अलियं मंतिज्जइ जियाण पीडायरं हियए ।।
ण य घेप्पई अदिण्णं सरिसं जीएण कस्सइ जणस्स । 19 दूरेण जत्थ महिला वजिज्जइ जलिय-जलणं व ।।
अत्थो जत्थ चइज्जइ अणत्थ-मूलं जयम्मि सयलम्मि । 21 ण य भुज्जइ राईए जियाण मा होज्ज विणिवाओ ।।
तं णरवर गेण्ह तुमं धम्म अह होइ जत्थ वेरग्गो ।
2) J वसहा, P कज. 3) J कुलधम्मो, P इक्खागकुलाइयं पुव्वं. 4) J भणतीय. 5) P om. पुरओ, P om. तं च केरिसं. 7) P •मत्तावण्णपयट्टतिपत्तिया. 8) J बंभीलिवाए, P पूरिउ for पूरियं. 9) P हरिसवसुच्छलंत. 10) P कुलदेवता अम्हाण, P णिरूवेह, P वाएसुद्ध इमं ति । कुमारो वि. 11) P भणमाणो, J कुसुममच्चणं. 12) P पयत्तो ।. 13) P लिहितं. 14) P विसुद्ध. 15) P साहणाई सयणसुहाणं. 16) P णं हमइ. 17) P पीडाकरं. 18) P घेप्पइ, P जियस्स for जणस्स. 19) P जलण for जलिय. 20) P वइ for चइज्जइ. 21) P जलंमि for जयम्मि, P भुजति रातीए. 22) P धर्म जह होइ, P repeats जह होइ.

Page #33

३०
(३२०) 1 परियाणसु पुहइ-जिए जलम्मि जीयं ति मण्णेसु ।।
अणिलाणले सजीए पडिवज्ज वणस्सई पि जीवं ति । लक्खिजइ जत्थ जिओ फरिसेंदिय-मेत्त-वावारो ।।
अलस-किमिया दुइंदी पिवीलियाई य होंति तेइंदी । 5 भमराई चउरिंदी मण्णसु सेसा य पंचेंदी ।।।
णर-पसु-देव-दइच्चे सव्वे मण्णेसु बंधवे आसि । सव्वे वि मए सरिसा सुहं च इच्छंति सव्वे वि ।।
णासंति दुक्ख-भीरू दुक्खाविज्जति सत्थ-पउरेहिं । 9 सव्वाण होइ दुक्खं दुव्वयण-विसेण हिययम्मि ।।
सव्वाण आसि मित्तं अहयं सव्वाण बंधवो आसि । 11 सव्वे वि बंधवा मे सव्वे वि हवंति मित्ताई ।।।
इय एवं परमत्थे कह पहरिज्जउ जियस्स देहम्मि । 13 अत्ताण-णिव्विसेसे मूढा पहरंति जीयम्मि ।।
जं जं पेच्छसि जीयं संसारे दुक्ख-सोय-भय-कलियं । 15 तं तं मण्णसु णरवर आसि अहं एरिसो चेय ।।।
जं जं जयम्मि जीवं पेच्छसि सिरि-विहव-मय-मउम्मत्तं । 17 तं तं मण्णसु णरवर एरिसओ आसि अहयं पि ।।
जीएसु कुणसु मेत्तिं गुणवंते कुणसु आयरं धीर । 19 कुणसु दयं दीण-मणे कुणसु उवेक्खं च गब्वियए ।।
असमंजसेसु कायं वायमसब्भेसु रुंभ वयणेसु । 21 रुभसु मण अयज्जे पसरत सव्व-दव्वेसु ।।
काएण कुणह किरियं पढसु य वायाए धम्म-सत्थाई ।
1) P हइ जए for पुहइ जिए, J पीअं for जीयं. 2) P सुजीए for सजीए P जीवं पि ।. 3) P फरिसेहियमेक्कवावारो. 4) P अलसा, P दिइंदी for दुइंदी, Jom. पिवीलियाय होंति तेइंदी ।. 5) P पिवीलियाती, P भमराती चउरेंदी, P पंचिंदी. 7) P अव्वे वि for सव्वे वि. P सा for सरिसा. 8) P दुखाविजंति, P पहरेहिं. 9) J विसेए for विसेण. 12) P पहरिज्जइ. 15) P adds त after अहं. 16) P जीवे for जीवं, J •मपुमत्तं. 18) P मित्तं for मेत्तिं, J गुणमंते. 19) P कुणसु अवेक्खं. 20) P वायमसत्तेसु. 21) Jom. रुंभ, P सव्वेसु for सव्वदव्वेसु.

Page #34

(३२०) । भावेसु भावणाओ भावेण य भाव-संजुत्तो ।।
कुणसु तवं सुविसुद्धो इंदिय-सत्तुं णिरुंभ भय-रहिओ । 3 कोवम्मि कुणह खंतिं असुई चिंतेसु कामम्मि ।।।
माणम्मि होसु पणओ माया-ठाणम्मि अज्जवं कुणसु । 5 लोहं च अलोहेणं जिण मोहं णाण-पहराहिं ।।
अच्छसु संजम-जमिओ सीलं अह सेव णिम्मलं लोए । 7 मा वीरियं णिगूहसु कुण कायव्वं जयं भणियं ।।।
मा कुणसु पाग-किरियं भिक्खं भमिऊण भुंजसु विहीए । 9 मा अच्छसु णिच्चितो सज्झाए होस् वक्खित्तो ।।
णिज्झीण-पाव-पंको अवगय-मोहो पणट्ठ-मिच्छत्तो । 11 लोयालोय-पयासो समुग्गओ जस्स णाण-रवी ।।
संभिण्णं सो पेच्छइ लोयमलोयं च सव्वओ सव्वं । 13 तं णत्थि जं ण पासइ भूतं भव्वं भविस्सं च ।। ___ सो य भगवं किं भण्णइ । 15 तित्थयरो लोय-गुरू सव्वण्णू केवली जिणो अरहा ।
सुगओ सिद्धो बुद्धो पारगओ वीयरागो य ।। 17 सो अप्पा परमप्पा सुहुमो य णिरंजणो य सो चेव ।
अव्वत्तो अच्छेज्जो अब्भेज्जो अक्खओ परमो ।। 19 जं जं सो परमप्पा किंचि समाइसइ अमय-णीसंद ।
तं तं पत्तिय णरवर तेण व जे दिक्खिया पुरिसा ।। 21 अलिय अयाणमाणो भणइ णरो अह व राग-दोसत्तो ।
कह सो भणेज अलियं भय-मय-रागेहिँ जो रहिओ ।।
1) P भाएसु भायणाओ. 2) P इंदियसेत्तुं, J णिसुंभ P णेरुंभ. 3) P खंती असुति, P देहमि for कामम्मि. 4) P मायंमि for माणम्मि. 8) P पाव for पाग. 9) P णिव्विन्नो for णिच्चितो, P आउत्तो for वक्खित्तो. 10) P णिज्झाण. 11) P लोगालोग. 12) P पेच्छ लोगमलोगं, J सव्वतो, P पेच्छं for सव्वं. 13) J जण्ण पासति भोत्तुं सव्वं, P भूतसव्वं. 16) J सुगतो णिद्धो, J वीतरागो. 17) J अप्पा वरमप्पा, J चेअ ।. 18) J सव्वत्तो for अव्वत्तो, P अभेज्जओ. J अक्खरो परमो. 21) J रागरोसत्तो. 22) J भममय, P भयममरोगेहिं.

Page #35

(३२१) 1 तम्हा णरवर सव्वायरेण पडिवज्ज सामियं देवं ।
जं किंचि तेण भणियं तं तं भावेण पडिवज ।। 3 सुहमो सरीर-मेत्तो अणादिम अक्खओ य भोत्तादी ।
णाण-किरियाहि मुच्चइ एरिस-रूवो जहिं अप्पा ।। 5 एसो णरवर धम्मो मोक्ख-फलो सव्व-सोक्ख-मूलं च ।
इक्खागू-पुरिसाणं एसो च्चिय होइ कुल-धम्मो ।। 7 जं जं एत्थ णिरुत्तं तं तं णरणाह जाण सारं ति ।
एएण विरहियं पुण जाण विहम्मं कुहम्मं च ।। 9 एयं अवमण्णंता णरवर णरयम्मि जंति घोरम्मि ।
एयं काउण पुणो अक्खय-सोक्खाइँ पार्वति ।। 11 (३२१) एवं च पढिए इमम्मि धम्मे णरवइणा भणियं । 'अहो अणुग्गिहीया
अम्हे भयवईए कुलदेवयाए । ता सुंदरो एस धम्मो ण एत्थ संदेहो । एयं पुण 13 ण-याणिज्जइ केरिसा ते धम्म-पुरिसा जाण एरिसो धम्मो' त्ति । कुमारेण भणियं ___ 'देव, जे केइ धम्मिय-पुरिसा दीसंति ताणं चेय दिक्खं घेत्तूण कीरए एस धम्मो' 15 त्ति । राइणा भणियं 'कुमार, मा एवं भण । णाणाविह-लिंग-वेस-धारिणो
धम्मपुरिसा परिवसंति पुहई-तले । ते य सव्वे भणंति ‘अम्हं च उ धम्मो 17 सुंदरो,' अण्णो वि भणइ ‘अम्हं च उ धम्मो,' अण्णो वि 'अम्हं च उ' त्ति । ____ एवं च ठिए कस्स सद्दहामो कस्स वा ण व' त्ति । कुमारेण भणियं ‘ताय, जइ 19 एवं ता एक्को अत्थि उवाओ । जो कोइ पुहईए धम्म-पुरिसो सो सव्वो पडहएण
आघोसिज्जइ जहा, राया धम्म पडिवज्जइ जं चेय सुंदरं, ता सव्वे धम्म-पुरिसा 21 पच्चक्खीहवंतु, साहेंतु य अप्पणो धम्माई जेण जं सुंदरं तं गेण्हइ त्ति । ___पुणो देव, साहिए सयले धम्म-वित्थरे जो चेय एयस्स दिण्णस्स देवयाए
3) P अणाइमं, J अक्खयभोत्तादी ।. 4) J किरियादी, P adds मुव्वा before अप्पा. 5) J om. च. 7) J णिहित्तं for णिरुत्तं. 12) P भयवतीए, P इमं for एयं. 13) P एसो for एरिसो. 14) P दिक्खा, J कीरउ. 15) P om. मा, P भणह for भण, J विसेस for वेस. 16) P पारिवसंति पुहतीयले ।. 17) Jom. धम्मो before अण्णो, P adds भणइ before अम्हं. 18) P सद्दहामि. 20) P घोसिज्जइ for आघो, ०P adds तं गेण्हह for ता. 21) Jहोंतु for ॰हवंतु, J यप्पणो. 22) P om. जं, P तस्स धम्मस्स for एयस्स.

Page #36

(३२१)
३३
1 वियारिज्जतो घडीहिइ, तम्मि चेय आयरं काऊण दिक्खं पडिवज्जीहामो 'ति । राइणा भणियं ‘एवं जइ परं पाविज्जइ विसेसो 'त्ति । ता आणवेसु पडिहारं जहा 3 पाडहियं सद्दावेसु । आएसाणंतरं च समाणत्तो पडिहारो, संपत्तो पाडहिओ, समाइट्ठो राइणा जहा इमिणा य अत्थेण घोसेसु सव्व-णयर-चच्चरेसु पडहयं' 5 ति । तओ 'जहाणवेह' त्ति भणमाणो णिग्गओ पाडहिओ घोसिउं च पयत्तो । कत्थ । अवि य ।
7 सिंगाडय - गोउर- चच्चरेसु पंथेसु हट्ट - मग्गेसु ।
घर-मढ-देवउलेसुं आराम - पवा-तलासुं ।।
9 किं च घोसिउं पयत्तो । अवि य ।
I
जो जं जाणइ धम्मं सो तं साहेउ अज्ज णरवइणो ।
11 जो तत्थ सुंदरयरो तं चिय राया पवज्जिहिइ ।।
एवं च घोसेंतेण ‘ढं ढं ढं ढें' ति अप्फालिया ढक्का । किं च भणिउं पयत्ता । 13 अवि य ।
अप्फालिया वि ढक्का छज्जीव- णिकाय-रक्खणं धम्मो ।
15
जीय- दया- दम - रहिओ ढं ढं ढं ढं ति वाहरइ |
तओ इमं च घोसिज्जंतं तिय- चउक्क - चच्चर - महापसु सोऊण सव्वे धम्म17 पुरिसा संभंता मिलिया णियएसु धम्म - विसेस - संघेसु अवरोप्परं च भणिउं यत्ता | अवि य ।
19
भो भो सहधम्मयरा वच्चह साह राइणो धम्मं ।
धम्मम्मि पुहइणाहो पडिबुज्झइ किं ण पज्जत्तं ।।
21 एवं च अवरोप्परं मंतिऊण जे जत्थ णिगाए ससिद्धंत - कुसला ते समुट्ठिया धम्मिय-पुरिसा, संपत्ता रायमंदिरं । राया विणिक्खंतो बाहिरोवत्थाण-मंडवं
1) J घडीहिति, P ण वाही ति, J दिक्खं पवज्जीहामो. 2) P राइण भणियं, J, J पाविज्ज विसेसो. 3) Pom. संपत्तो पाडहिओ. 4) J इमम्मिणा for इमिणा, J णरथ for णयर, P पडिहयं 5 ) P जहाणवेहि . 7 ) P सिंघाडगोउरचच्चरे पत्थेसु हट्टमयेसु ।. 9) J पयत्तं. 10) P धम्मे, P साहेइ. 11) P ता for जो, J किय for चिय, J परिज्जिहिति P पडिवज्जिहि त्ति. 12 ) Pom. च, Pom. ति, P भाणिउं. 15) P ढक्का जिणधम्मो सुंदरो त्ति लोगंमि । अन्ने उण जे धम्मा ढं etc. 16) P घोसिज्जंति तिय, P वच्चरेसु महा० 17 ) P णिययधम्म, J सामेसु for संघेसु. 18) P भणियं, Pom. अवि य. 20) J ०णाहो पडिवज्जइ किण्ण पव्वज्जं || 21 ) P जत्थ णिकाएसु सिद्धंति कुसला. 22) P बाहिरअत्थाण.

Page #37

३४
(३२२) । दिट्ठो सव्वेहिं जहाभिरूव-दसणीयासीसा-पणाम-संभासणेहिं । णिब्विट्ठा य __णियएसु आसणेसु । भणिया य राइणा 'भो भो धम्मिय-पुरिसा, गहियत्था तुम्हे 3 अम्हाभिप्पायस्स । ता भणह कमेण अत्तणो हिययाभिरुइए धम्म-विसेसे ।'
(३२२) एवं च भणिया समाणा परिवाडीए साहिउं पयत्ता । 5 एक्केण भणियं । अवि य ।
जीवो खण-भगिल्लो अचेयणा तरुवरा जगमणिच्च । 7 णिव्वाणं पि अभावो धम्मो अम्हाण णरणाह ।।
राइणा चिंतियं । 9 जीवो अणाइ-णिहणो सचेयणा तरुवरा वि मह लिहिया ।
मोक्खो सासय-ठाणं अह दूरं विहडए एयं ।। 11 अण्णेण भणियं । ___सव्व-गओ अह जीवो मुच्चइ पयईए झाण-जोएहिं । 13 पुहइ-जल-सोय-सुद्धो एस तिदंडीण धम्मवरो ।।
राइणा भणियं । 15 सव्व-गओ जइ अप्पा को झाणं कुणइ तत्थ सोयं वा ।
पुहइ-जलाउ सजीवा ते मारेउं कह सुद्धी ।। 17 अण्णेण भणियं ।
सव्व-गओ इह अप्पा ण कुणइ पयडीए बज्झए णवरं । 19 जोगब्भासा मुक्को इह चेय णिरंजणो होइ ।।
राइणा चिंतियं । 21 अप्पा सरीर-मेत्तो णिय-कम्मे कुणइ बज्झए तेणं ।
सव्व-गए कह जोओ विवरीयं वट्टए एयं ।।
1) J दंसणीया । सीसा०, J पिविठ्ठाय णिआएसु. 2) P णियए आसणेसु, J तुब्भे for तुम्हे, P om. ता. 3) P हिययाहिसइए धम्म. 4) P om. च, P साहिओ. 7) Jणेव्वाणं. 9) P तवेयणा for सचेयणा, J तरुअरा. 10) P मोक्खसासयं ठाणं. 11) J om. अण्णेण भणियं । सव्वगओ अहजीवो etc. ending with कहं सुद्धी ।।. 12) P पयइएज्झाण. 15) P सोयव्वा. 17) P om. अण्णेण भणियं (after कहं सुद्धी ।।) सव्वगओ इह etc. ending with वट्टए एयं ।।. 22) J तं for एयं ।।.

Page #38

(३२२) 1 अण्णेण भणियं । ___ एक्को च्चिय परमप्पा मूए भूयम्मि वट्टए णिययं । 3 णिच्चाणिच्च-विरहिओ अणाइ-णिहणो परो पुरिसो ।।
राइणा चिंतियं । 5 जइ एक्को च्चिय अप्पा कह सुह-दुक्खाइँ भिण्ण-रूवाई ।
एक्केण दुक्खिएणं सव्वे ते दुक्खिया होतु ।। 7 अण्णेण भणियं । ___ अव्वावारं दिज्जइ पसुओ मारिज्जए य मंतेहिं । 9 माई-पिइस्स मेहं गो-मेहो वा फुडो धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 11 जं दिज्जइ तं सारं जं पुण मारिज्जए पसू गो वा ।
तमधम्म मह लिहियं देवीए पट्टए सव्वं ।। 13 अण्णेण भणियं ।
काय-बलि-वइस-देवो कीरइ जलणम्मि खिप्पए अण्णं । 15 सुप्पीया होति सुरा ते तुट्ठा देंति धम्मं तु ।।
राइणा चिंतियं । 17 को णेच्छइ काय-बलिं जं पुण जलणम्मि खिप्पए भत्तं ।
तं तस्स होइ अण्णस्स वा वि एयं ण-याणामो ।। 19 अण्णेण भणियं ।
चइऊण सव्व-संग वणम्मि गंतूण वक्कल-णियत्थो । 21 कंद-फल-कुसुम-भक्खो जइ ता धम्मो रिसी तेण ।।
राइणा चिंतियं ।
3) P पुरो for परो. 5) P तिण्णि for भिण्ण. 6) J होति ।।. 8) P मारिज्जएहिं मंतेहिं ।. 9) P फुडो धमो ।।. 10) P वि भणियं for चिंतियं. 11) J मारिज्जई. 12)
P एयं चिलायकम एस विहंमो जए जाओ ।। for the second line तमधम्म etc.
14) J वैस for वइस. 15) J सुप्पीता P सुग्गीया, J देंतु. 17) P repeats को नेच्छइ, P जं पुण लोगंमि निक्खिवे भत्तं । तं तस्स तस्स ण वेवयाण छारो परं हत्थे

Page #39

३६
1 सारो जइ णीसंगो जं पुण कंदप्फलाई भुंजंति । एसो जीव-णिकाओ जीव - दया वट्ट धम्मो || 3 अण्णेण भणियं ।
दिज्जइ बंभण-समणे विहले दीणे य दुक्ख किंचि । 5 गुरु-पूयणं पि कीरइ सारो धम्माण गिहि-धम्मो णरवइणा चिंतियं ।
7 जं दाणं तं दिट्ठे अनंत - घाओ ण पेच्छइ घरम्मि । एसो विंधइ बालं चुक्कइ हत्थिस्स कंडेण ।। 9 अण्णेण भणियं ।
भक्खाभक्खाण समं गम्मागम्माण अंतरं णत्थि । अद्वैत- - वाय- भणिओ धम्म अम्हाण क्खुि ।। राइणा चिंतियं ।
13 एवं लोय - विरुद्धं परलोय - विरुद्धयं पि पच्चक्खं । धम्मो उण इंदिय-णिग्गहेण मह पट्टए लिहियं ।। 15 अण्णेण भणियं ।
विण्णप्पसि देव फुडं पंच- पवित्तेहिं आसणसद्दइत-वाय-भणिओ धम्म अम्हाण राइणा चिंतियं ।
11
17
- विहीय ।
खुद्द ||
19 लोमसहारे जिब्भिंदियस्स अणुकूलमासणं फंसे । धम्माओ इंदिय- णिग्गण एसो व धम्मो त्ति ।। 21 अण्णेण भणियं ।
धम्मट्ठियस्स दिज्जइ णियय - कलत्तं पि अत्तणो देहं ।
(३२२)
2) P एसो जीवाण वहो कह कीरओ कुच्छिओ धम्मो ।। for the second line. 4) P दिज्जओ, P समण. 5) Pपूयणं पि, J गिहधम्मो. 7) J घातो P नाघो 8) P after कंडेण ।। omits अण्णेण भणियं । भक्खा • etc. ending with पट्टए लिहियं ।। 11 ) J अद्वैतवात. 14) J after लिहियं ।, omits अण्णेण भणियं । विण्णप्पसि etc. ending with धम्मो ति. 16 ) P विणप्पसि. 17 ) P वातभणितो, P णिखुद्दो.

Page #40

(३२२)
1 तारेइ सो तरंतो अलावु - सरिसो भव-समुदं । राइणा भणियं ।
3 जइ भुंजइ कह व मुणी अह ण मुणी किं च तस्स दिणेण । आरोविया सिलोवरि किं तरइ सिला जले गहिरे ।। 5 अण्णेण भणियं ।
जो कुणइ साहस - बलं सत्तं अवलंबिऊण णरणाह । 7 तस्स किर होइ सुगई मह धम्मो एस पडिहाइ ।। राइणा चिंतियं ।
9 वेय - सुईसु विरुद्धो अप्पवहो णिंदिओ य विबुहेहिं । जइ तस्स होइ सुगई विसं पि अमयं भवेज्जासु ।। 11 अण्णेण भणियं ।
गंतूण गिरि-वरेसुं अत्ताणं मुंच महाधी । 13 सो होइ एत्थ धम्मो अहवा जो गुग्गुलं धरई ।। राइणा चिंतियं ।
15 अत्ताणं मारेंतो पावइ कुगई जिओ सराय-मणो । एवं तामस-मरणं गुग्गुल-धरणाइयं सव्वं ।। 17 अण्णेण भणियं ।
खाणे कूव-तलाए बंधइ वावीओं देइ य पवाओ । 19 सो एत्थ धम्म- पुरिसो णरवर अम्हं ठिओ हियए ।। राइणा चिंतियं ।
21 पुहई-जल-जलणानिल- वणस्सई तह य जंगमे जीवे । मातस्स वि धम्मो हवेज्ज जइ सीयलो जलणो ।।
३७
P
1) P सरिसं. 3) P कह व मुंणी, J व मुणी बिंब तस्स. 4) P सिलोयरि, सिलायले. 6) J सामस for साहस. 7 ) P सुणती. 9) P जलणं जलं च जीए तस्स वहो अप्पघाइओ पुरिसो for the first line वेयसुईसु etc. 10 ) P सुगती, P अमयं हवेज्जासु. 12) P भेरवगिरिं for गिरिवरेसुं, J महावीरो. 13) P गुग्गलं. 15) P कुगई, J गई for जिओ, P जिओ राइमणो । एयं तामस. 18) J खणेइ for खाणे, J ताला, J बावीए, P उ for य. 19) P अम्हट्ठिओ. 21 ) J दुविहो त्थ होइ धम्मो भोगफलो होइ मोक्खधम्मो य । दाणं ता मोक्खफलं ता भोगफलो जइ जिन्नाणं ण पीडयरो || for the verse पुहई जल etc., P repeats जल. 22 ) P विहंमो.

Page #41

(३२२) 1 अण्णेण भणियं ।
गंगा-जलम्मि प्रहाओ सायर-सरियासु तह य तित्थेसु । 3 धुयइ मलं किर पावं ता सुद्धो होइ धम्मेण ।। __णरवइणा चिंतियं । 5 भागीरहि-जल-विच्छालियस्स परिसडउ कह व कम्मं से ।
बाहिर-मलावणयणं तं पि हु णिउणं ण जाएजा ।। 7 अण्णेण भणियं ।
राईण रायधम्मो बंभण-धम्मो य बंभणाणं तु । 9 वेसाण वेस-धम्मो णियओ धम्मो य सुद्दाण ।।
राइणा चिंतियं ।। 11 धम्मो णाम सहावो णियय-सहावेसु जेण वद॒ति ।
तेणं चिय सो भण्णइ धम्मो ण उणाइ पर-लोओ ।। 13 अण्णेण भणियं ।
णाय-विढत्त-धणेणं जं काराविजंति देव-भवणाई । 15 देवाण पूयणं अच्चणं च सो च्चय इह धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 17 को ण वि इच्छइ एयं जं चिय कीरंति देवहरयाई ।
एत्थं पुण को देवो कस्स व कीरंतु एयाई ।। 19 अण्णेण भणियं ।
काऊण पुढवि-पुरिसं डज्झइ मंतेहिँ जत्थ जं पावं । 21 दीविज्जइ जेण सुहं सो धम्मो होइ दिक्खाए ।। राइणा चिंतियं ।
2) P सारय for सायर. 3) P तो for ता. 5) J जइ होइ सुद्धभावो आराहइ इट्ठदेवयं परमं । गंगाजलतलयाणं को णु विसेसो भवे तस्स ।। for the verse भागीरहिजल etc.. 6) P मलावणयलं तं. 8) P रायाण. 9) J सुद्धाण. 11) J धम्मे, P णाचिंतियंहावो. 12) J धम्मइ for भण्णइ, J उणाए. 14) P कारविजंति. 15) J चेअ. 18) J एक्कं for एत्थं, P को इह for पुण को. 20) P इह इ for पुढवि. 21) P तेण for जेण.

Page #42

(३२२)
1 पावं डज्झइ मंतेहिँ एत्थ हेऊ ण दीस कोइ । पावो तवेण डज्झइ झाण - महग्गीए लिहियं मे ॥ 3 अण्णेण भणियं ।
झा होइ मोक्खो सो परमप्पा वि दीस तेण । 5 झाणेण होइ सग्गं तम्हा झाणं चिय सुधम्मो || राइणा चिंतियं ।
7 झाणेण होइ मोक्खो सच्चं एयं ति ण उण एक्केण । तव-सील-णियम - जुत्तेण तं च तुब्भेहिं णो भणियं ।। 9 अण्णेण भणियं ।
पिउ-माइ-गुरुयणम्मि य सुरवर - मणुएस अहव सव्वेसु । 11 कवि एसो धम्मो णरवरिंद || णरवइणा चिंतियं ।
13 जुज्जइ विणओ धम्मो की तो गुरु
देवे ।
जं पुण पाव-जणस्स वि अइयारो एस णो जुत्तो ।। 15 अण्णेण भणियं ।
वि अत्थि कोइ जीवो ण य परलोओ ण यावि परमत्थो । 17 भुंजह खाह जहिच्छं एत्तिय - मेत्तं जए सारं ।। राइणा चिंतियं ।
19 जइ णत्थि कोइ जीवो को एसो जंपए इमं वयणं । मूढो णत्थिय-वाई एसो दठ्ठे पि णवि जोग्गो ।। 21 अण्णेण भणियं ।
गो-भूमि-धण्ण-दाणं हलप्पयाणं च बंभण-जणस्स ।
३९
1) P कोति for कोइ. 2) P मुद्धड - जल - वेलवणो पासंडो एस तो रइओ ।। for the line पावो तवेण etc. 3) Jom. भणियं. 4) P विदीसते तेण. 5) J जाणं for झाणं, J adds सुअ before सुधम्मो, P सुधम्मा. 8) P जुत्ते for जुत्तेण. 10) J माउ for माइ, P गुरुजणंमि, Jom. य. 13) J धम्मं, P गुणवएसु देवेसु. 14 ) P ज for जं, J अतियारो. 16 ) J एत्थ for अत्थि, P को वि जीवो. 19) P को एस जपए. 20) J णत्थियवाती, P दट्ठूम्मि विणिजोग्गो. 22) J धम्मदाणं P धणदाणं.

Page #43

४०
(३२२)
| जं कीरइ सो धम्मो णरवर मह वल्लहो हियए ।। ___णरवइणा चिंतियं । 3 देइ हलं जीयहरं पुहई जीयं च जीवियं धण्णं ।
__ अबुहो देइ हलाई अबुहो च्चिय गेहए ताई ।। 5 अण्णेण भणियं ।
दुक्खिय-कीड-पयंगा मोएऊणं कुजाइ-जम्माई । 7 अण्णत्थ होति सुहिया एसो करुणापरो धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 9 जो जत्थ होइ जंतू संतुट्ठो तेण तत्थ सो सव्वो ।
इच्छइ ण कोइ मरिउं सोउं पि ण जुज्जए एयं ।। 11 अण्णेण भणियं ।
सद्दूल-सीह-रिच्छा सप्पा चोरा य दुट्ठया एए । 13 मारेंति जियाण सए तम्हा ताणं वहे धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 15 सव्वो जीवाहारो जीवो लोयम्मि दिट्ठ-परिणामो ।
जइ दुट्ठो मारिज्जइ तुमं पि दुट्ठो वहं पावं ।। 17 अण्णेण भणियं ।
दहि-दुद्ध-गोरसो वा घयं व अण्णं व किं पि गाईणं । 19 मासं पिव मा भुंजउ इय पंडर-भिक्खओ धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 21 गो-मासे पडिसेहो एसो वजेइ मंगलं दहियं ।
खमणय-सीलं रक्खसु मज्झ विहारेण वि ण कज ।।
3) P देइ बलं जीयहरं पुहविजीवं च. 4) P ताई for ताई. 6) P मो मो ए for मोएऊणं. 7) P अन्नेत्थ, J करुणो परो, P धमो ||. 9) P हो for सो. 10) P सोउ पि ण जुए एयं. 11) P adds पुण before भणियं. 12) P रिंछा, P चोरा या एए ।, J एते ।. 13) P मारंति जिणणसए. 15) P लोगंमि. 16) P मारिज्जर तुम, J तुम पि दिट्ठो वधं, P पावा for पावं ।। 18) P किं पि काईणं. 19) P भुजउ इय
पिंडरवभिक्खवो धंमो. 22) P क्खमणय.

Page #44

(३२२) । अण्णेण भणियं ।
को जाणइ सो धम्मो णीलो पीओ व सुक्किलो होज । 3 णाएण तेण किं वा जं होहिइ तं सहीहामो ।।।
राइणा चिंतिय । 5 णज्जइ अणुमाणेणं णाएण वि तेण मोक्ख-कज्जाई ।
अण्णाण-मूढयाणं कत्तो धम्मस्स णिप्फत्ती ।। 7 अण्णेण भणियं ।
जेण सिही चित्तलिए धवले हंसे कए तह म्हे वि । 9 धम्माहम्मे चिंता काहिइ सो अम्ह किं ताए ।।
राइणा चिंतियं । 11 कम्मेण सिही चित्तो धवलो हंसो तुम पि कम्मेण ।
कीरउ तं चिय कम्मं तस्स य दिव्वो विही णाम ।। 13 अण्णेण भणियं ।
जो होइ धम्म-पुरिसो सो च्चिय धम्मो पुणो वि धम्म-रओ । 15 जो पुण पावम्मि रओ होइ पुणो पाव-णिरओ सो ।।
राइणा चिंतियं । 17 जइ एक्को च्चिय जीवो धम्म-रओ होइ सव्व-जम्मेसु ।
ता कीस णरय-गामी सो च्चिय सो चेय सग्गम्मि ।। 19 अण्णेण भणियं ।
जो ईसरेण केण वि धम्माहम्मेसु चोइओ लोगो । 21 सो च्येय धम्म-भागी पत्तिय अण्णो ण पावेइ ।। ___णरवइणा चिंतियं ।
2) P जो for को, J पीहो व्व सु०, P होज्जा ।. 3) P होहिति तं. 5) J भज्जाए for कज्जाई. 8) P चित्तिलिते, P तहेवे for तहम्हे. 9) P धम्मोधम्मे, P काही सो. 10) P om. राइणा चिंतिय before कम्मेण. 11) J चिण्णा for चित्तो. 12) P देवे for दिव्यो. 14) P जो होधइ, P after धम्मपुरिसो repeats अम्ह किं ताए । कमेण etc. ending with जो होइ धम्मपुरिसो, P om. धम्मो, J होज रओ for धम्मरओ. 15) P सो उण पावरओ सो होइ for जो पुण etc. 18) P तो for ता, P च्चे for च्चिय. 20) P धमाधमेसु, J गाहिओ लोगो for चोइओ लग्गो. 21) J चेअ, J पत्तिअण्णो P पत्तियणो.

Page #45

(३२३) 1 को ईसरो त्ति णाम केण व कजेण चोयणं देइ ।
इटाणिट्ठ-विवेगो केण व कज्जेण भण तस्स ।। 3 अण्णेण भणियं ।
धम्माधम्म-विवेगो कस्सइ पुहवीए होज पुरिसस्स । 5 मूढ-परंपर-माला अंधाण व विरइया एसा ।। __णरवइणा चिंतियं । 7 धम्माधम्म-विसेसो अवस्स पुरिसस्स कस्स वि जयम्मि ।
तेण इमे पव्वइया अण्णह को दुक्करं कुणइ ।।। 9 अण्णेण भणियं ।
णाऊण पंचवीसय-पुरिसं जइ कुणइ बंभ-हच्चाओ। 11 तो वि ण लिप्पइ पुरिसो जलेण जह पंकयं सलिले ।।
राइणा चिंतियं । 13 जाणतो खाइ विसं कालउडं तेण सो णवि मरेज्ज ।
ता जइ होज्ज इमं पि हु ण य तं तम्हा हु धम्मोयं ।। 15 अण्णेण भणियं ।
पाणि-वहालिय-वयणं अदिण्णदाणं च मेहुणं अत्थो । 17 वजेसु दूरओ च्चिय अरहा देवो इमो धम्मो ।।
राइणा चिंतियं । 19 पावट्ठाण-णियत्ती अरहा देवो विराग-भावो य ।
लिहियम्मि तम्मि धम्मे घडइ इमो णत्थि संदेहो ।। 21 (३२३) इमं च जाव णरवई चिंतिउं समाढत्तो ताव य ।
सम्मत्त-जाणवत्तं अह एसो णरवई समारुहइ । ___1) P ईसर त्ति, J लोमं for णामं, J चेअणं for चोयणं. 2) P विवेओ, P भणंतस्स. 4) P धम्माधम्मविवेओ कस्सव पुहवीए. 5) J माली for माला. 7) P विसउवस्स पुरिसस्स, J व for वि. 8) P दुक्कर कुणइ. 10) P पंचवीसयं. 11) P पंकयसलिले. 13) P विसं तालउडं तिण सो. 14) P होइ for होज्ज, J इममि हु, P तं तंमा कुधम्मो य ।।. 16) P पाण for पाणि, P मेहुणे अत्थि ।. 19) P विरागधम्मो य. 20) P इमं णत्थि. 21) P णरवइ चिंतिउमाढत्तो. 22) P सामन्न for सम्मत्त, P णरवती.

Page #46

४३
(३२३) 1 आरुहइ जस्स कजं पुक्करियं जाम-संखेणं ।।
तं च मज्झण्ण-संख-सदं सोऊण णियय-धम्म-कम्म-करणिज्ज-वावड--मणेहिं 3 पुलइयाई दस वि दिसिवहाई धम्म-पुरिसेहिं । णरवइणा वि गहिय-सव्व-धम्म
परमत्थेण भणिया सव्व-धम्म-वाइणो ‘वच्चह तुब्भे, करेह णियय-धम्म5 कम्म-किरिया-कलावे' त्ति । एवं च भणिया समाणा सव्वे णिययासीसा-मुहला
समुट्ठिया अत्थाणि-मंडवाओ । साहणो उण भगवंते राइणा भणिए ‘भगवं, 7 तुब्भेहिं कत्थ एरिसो धम्मो पाविओ' त्ति । साहूहिं भणियं ‘अम्हेहिं सो
महाराय, आगमाओ' त्ति । तेण भणियं को सो आगमो' त्ति । गुरुणा भणियं 9 ‘अत्त-वयणं आगमो' त्ति । राइणा भणियं केरिसो अत्तो जस्स वयणं आगमो'
त्ति । गुरुणा भणियं । 11 'जो राय-दोस-रहिओ किलेस-मुक्को कलंक-परिहीणो ।
णाणुज्जोइय-भुयणो सो अत्तो होइ णायव्वो ।।' 13 राइणा भणियं ।
सो केण तुम्ह दिट्ठो केण व णिसुओ कहं कहेमाणो । 15 केण पमाणेण इमं घेप्पउ अम्हारिसेहिं पि ।।।
गुरुणा भणियं । 17 अम्हेहिँ सो ण दिट्ठो ण य णिसुओ किंचि सो कहेमाणो ।
आगम-गमएहिँ पुणो णज्जइ इह अत्थि सव्वण्णू ।। 19 राइणा भणियं ।
जइ ण णिसुओ कहं तो कह भणसि महागमेण सव्वण्णू । 21 जो ण सुओ ण य दिट्ठो कह त अम्हाण साहेसि ।।
गुरुणा भणियं ।
1) P कजं बुक्करियं. 2) P संखद्द सोऊण, Jom. करणिज, P om. वि. 4) J भणिया सव्वे. 5) Jom. णियया. 6) P अत्थाणमंडवाउ, P भणियं for भणिए. 7) Jom. अम्हेहिं सो. 8) P om. को सो आगमो etc. ending with णायव्वो ।। राइणा भाणियं ।. 14) P तुम्हे दिट्ठो. 15) J इहं घेप्पइ, P अम्हारिसेहिम्मि ।. 17) Jinter सो & ण, P adds कहं before कहेमाणो. 20) J कह रे for कहं तो, P भणासि. 21) P सुए for सुओ, P om. य.

Page #47

४४
(३२३) 1 जइ वि ण सुओ ण दिट्ठो तहा वि अण्णेहिँ दिट्ठ-पुव्वो त्ति ।
गुरव-परंपर-माली-कमेण एसो महं पत्तो ।। 3 जइ तुम्ह इमं रज पावइ पारंपरेण पुरिसाण ।
तह अम्ह आगममिणं पावइ जोग्गत्तण-विसेसो ।। 5 राइणा भणियं कहं पुण एस सुंदरो त्ति आगमो णजई' । गुरुणा भणियं ।
जीवाजीव-जहट्ठिएँ य कम्म-फल-पुण्ण-पाव-परिकहणे । 7 पुव्वावराविरुद्धो अणुहव-पच्चक्ख-गम्मो य ।।
अणुमाण-हेउ-जुत्तो जुत्ती-दिटुंत-भावणा-सारो । 9 अणवज-वित्ति-रइओ तेणेसो आगमो सारो ।। ___ राइणा भणियं । ‘सुंदर सुंदरयरं इम, जइ पुण इमस्स आगमस्स उवएसं जहा11 भणियं करेइ पुरिसो, ता किं तस्स फलं हवइ' त्ति ।
गुरुणा भणियं । 13 सव्वण्णु-वयण-वित्थर-भणिए जो सद्दहइ सयल-भावे ।
विहि-पडिसेह-णिरूवण-परो य सो भण्णए साहू ।। 15 सो तव-संजम-सीले काउं विरइं च णाम संपत्तो ।
णिट्ठविय-सव्व-कम्मो सिद्धिपुरिं पावए अइरा ।। 17 जत्थ ण जरा ण मच्चू ण वाहिणो णेय सव्व-दुक्खाइ ।
सासय-सिवं च सोक्खं तं सिद्धिं पावए सहसा ।। 19 साहिए भगवया गुरुणा तओ किं किं पि अंतोमुहं ससीसुक्कंपं पहरिस-वस__वियसमाण-वयण-कमलेण पलोइऊण कुवलयचंदं भणियं । 'कुमार, णिरुत्तं 21 एस सो मोक्ख-धम्मो त्ति । अवि य ।
एसो हि मोक्ख-धम्मो धम्माण वि एस सारओ धम्मो ।
1) P om. सुओ ण, P adds अम्हे before तहा. 2) P गुरुएस for गुरव, P एसा महं पत्ता. 3) J पुरिसेण ।. 4) P आगमेणं for आगममिणं, P जोगत्तण. 5) Pinter त्ति & आगमो. 6) J जहत्थिय, J कम्मफलो, P परिकहणा । 7) पुव्वापरा. 9) P बित्तिरहिओ तेण य सो. 10) P सुंदरमसुंदर. 13) P सयलरूवे. 14) P जो for सो. 15) P सीलो काओ विरयं, Pण for णाम, J संपुण्णो for संपत्तो. 16) P णिट्ठवियसकंमो सिद्धिपुरी. 17) P णेय दुक्खसव्वाइं ।. 19) P ससीसकंपं. 21) J om. अवि य. 22) P हु for हि, P adds ति before धम्माण.

Page #48

(३२४) 1 एसो वि देवि-दिण्णो इक्खागूणं च कुल-धम्मो ।।'
(३२४) कुमारेण भणियं । 3 विण्णप्पसि देव फुडं जइया हरिओ तुरंगमारूढो ।
देवेण बोहणत्थं इमम्मि धम्मम्मि णरणाह ।। 5 दिट्ठो रणम्मि मुणी सीहो देवो य पुव्व-संगइया ।
पुव्वं पि एस धम्मो अम्हे काउं गया सग्गं ।। 7 तेहिँ पुणो मह दिण्णो एसो धम्मो जिणिंदवर-विहिओ ।
तेहिं चिय पेसविओ कुवलयमालाएँ बोहत्थं ।। वच्चंतेण य णरवर अद्ध-पहे देव-दाणव-समूहा ।
विज्जाहरा य जक्खा दिट्ठा मे तत्थ धम्मम्मि ।। 11 जेण य सुएण कहिया अम्ह पउत्ती गयाण तं देसं ।
तेण सयं चिय दिट्ठो सव्वण्णू एत्थ धम्मम्मि ।। 13 इंदो वि तयं वंदइ हरिसुप्फुल्लंत-लोयण-णिहाओ ।
रय-हरणं जस्स करे पेच्छइ बहु-पाव-रय-हरणं ।। अण्णं च देव, 15 देवत्तणम्मि दिट्ठो अम्हे च्चिय आसि धम्म-तित्थयरो ।
असुरिंद-णरिंदाणं आइसमाणो इमं धम्मं ।। 17 ते वि सुरा असुरिंदा वंतर-विजाहरा मणुस्सा य ।
कर-कमल-मउल-सोहा दिट्ठा धम्मं णिसामेति ।। 19 दिट्ठा य मए रिसिणो इमम्मि धम्मम्मि सोसिय-सरीरा ।
उप्पाडिऊण णाणं सासय-सिद्धिं समणुपत्ता ।। 21 ता सामिय विण्णप्पसि एसो धम्मो सुधम्म-धम्माण ।
चूडामणि व्व रेहइ चंदो वा सव्व-ताराण ।। अण्णं च ।
1) P एसो देवी दिण्णी. 5) P पुव्वसंगमिया । 6) पुवंमि एस. 7) P दिण्णा
एसो., J लिहिओ for विहिओ. 8) J कुवलयमालाय, P कुवलयमाए बोहेत्थं. 9)
P वच्चंते णरवर अहपहे, J अद्धवओ for अद्धपहे. 10) P एत्थ for तत्थ. 13) P
तयं तंदइ हरिफुल्लंततलोवण, J हरिसफुल्लंत. 15) P एस for आसि. 18) P मउलि for मउल, P णिसामेत्ता. 19) P रिसिणा. 21) P एसो धमो सुधंमो धंमधम्माण ।.

Page #49

४६
1
वज्जिंद-णील-मरगय-मुत्ताहल - रयण - रासि - चेंचइयं । पाविज्जइ वर-भवणं णरवर ण उणो इमो धम्मो ॥ 3 सव्वंग - लक्खण- सुहं सुहेण पाविज्जए महारयणं । सिद्धिद्र - सुह - संपयगरो दुक्खेण इमो इहं धम्मो || 5 पीणुत्तुंग - पओहर-पिहुल - णियंबो रसंत - रसणिल्लो । होइ महिलाण सत्थो सुहेण ण उणो इमो धम्मो ।। 7 सुह - संपय-सय- भरियं सुहेण पाविज्जए जए रज्जं । दुक्खेण एस धम्मो पाविज्जइ णरवर विसालो ।। 9 सग्गम्मि वि सुर-भवणे पाविज्जइ सयल - भोय-संपत्ती एसो उण जो धम्मो पत्तो पुण्णेहिँ थोवेहिं ||
11 तो णरणाह तुमे च्चिय अलद्धउव्वो इमम्मि संसारे । लद्धो णिउणेण इमो संपइ इह आयरं कुणह ॥'
13 त्ति भणिए पडिवण्णं णरवइणा । 'अहो सच्चं एयं जं एस दुल्लहो मग्गो । जेण अम्हे पलिय-उत्तिमंगा जाया तहा वि ण उवलद्धो एत्तियं कालंतरं' ति ।
(३२५)
15
(३२५) भणियं च णरवइणा सप्पणामं 'भो भो गुरुणो, कत्थ पसे तुम्हा आवासो’ त्ति । गुरुणा भणियं 'महाराय, बाहिरुज्जाणे कुसुमहर - णामे चेहरे' 17 त्ति । णरवइणा भणियं । 'वच्चह सट्ठाणं, कुणह कायव्वं, पभायाए रयणीए अहं चेइयहरं चेय आगमिस्सामि' त्ति भणमाणो समुट्ठिओ णरवई कुमारो य । 19 साहुणो य धम्मलाभासीसाए अभिवद्धिऊण णिग्गया उज्जाणं णियय-किरिया
कलावेसु संपलग्गा । णरवई वि संमाणिऊण संमाणणिज्जे, पूइऊण पूयणिज्जे, 21 वंदिऊण वंदणिज्जे, पेच्छिऊण पेच्छणिज्जे, रमिऊण रमणिज्जे, आउच्छिऊण आउच्छणिज्जे, काऊण कायव्वे, भक्खिऊण भक्खियव्वे सव्वहा जहा-जुत्तं
1) P मरगल, P om. मुत्ताहल. 2) J वरभुवणं, P भवण, P ण उणा, J इमं धम्मं. 3) P inter सुहं & लक्खण, Jom महा०. 4) P संपयकरो . 5) J पिहुलुत्तुंगपओहर. 6) P णिउणो for ण उणो. 7) J सुहभरियं P सतभरियं. 8) P पाविज्जइ इ वर. J णरवइ for णरवर. 9) P सलभोगसंपत्ती. 10 ) P कत्तो for पत्तो. 11) J तो for तो. 12) J अह for इह. 13) P adds जे before सच्च, J जेणम्हे वलिअउत्तिमंगो जाओ. 14) J उअलद्दो. 16) P णोम for णामे, J चेतिअहरे. 17) J inter. कुणह & कायव्वं, J पभाए. 18) J चेतिअहरं चेअ गमिस्सं ति, P चेईहरं, Pom. चेय, Pom. त्ति. 19) P अभिणिदिऊण. 20) P णरवती. 21 ) J om. वंदिऊण to पेच्छणिज्जे. 22 ) Padds पायव्वे before सव्वहा.

Page #50

४७
(३२५)
1 पुत्त-मित्त-कलत्त-भिच्च -भड - भोइय - णरिंद-वंदस्स काऊण तओ णिरूविउं पयत्तो भंडायारे जाव अक्खयं पेच्छइ अत्थ- संघायं । तओ किमेएणं पुहइ3 परिणामेणं कीरइ त्ति, इमेण वि को वि सुहं पावइ त्ति, आदिट्ठा सव्वाहियारिया । 'अहो महापुरिसा, घोसेसु तिय- चउक्क - चच्चर - महापहेसु सिंगाडय - णयर5 रच्छामुहेसु उज्जाण-देवउल-मढ-तलाय-वावी-बंधेसु । अवि य । तं जहा । जो जं मग्गइ अज्जं जीयं मोत्तूण संजम - सहायं ।
-
I
7 तं तं देइ णरवई मग्गिज्जउ ब्भियं पुरिसा ||
1
एवं च घोसाविऊण, दाऊण य जं जहाभिरुइयं दाणं जणस्स, ण्हाय- -सुइ9 विलित्त-सुगंध-विलेवण - विसेसो सव्वालंकार - रेहिर- सरीरो सुकुसुम - महादाममणहरो पूइय- - देवया - विइण्ण- धम्म- रयणो आरूढो सिबिया - रयणं णरवई, 11 गंतूण य पयट्टो । अणेय - णायर - विलया - दाविज्जमाणंगुली - पसर-मणोहरो किंकोत्थ इयासेस-णरिंद-लोओ संपत्तो कुसुमहरं उज्जाणं तत्थ य अवइण्णो, पाएसु 13 गंतुं पयत्तो । दिट्ठो य तेण सो मुणिवरो अणेय - मुणि-सय-परियारो णक्खत्तसहस्स-मज्झ-गओ विव सरय-समय- सस्सिरीओ ससलंछणो अलंछणो त्ति 15 वंदिओ भगवं राइणा कुमारेहिं महिंदप्पमुहेहि य सव्व - णरवईहिं । भणियं च णरवइणा बद्ध-करयलंजलिणा 'भगवं, णियय - दिक्खाए कीरउ अम्हाणं 17 पसाओ' त्ति । गुरुणा भणियं भो भो णरणाह, किं तुह पडिहायइ हियए एसो धम्मो जेण दिक्खं गेहसि' त्ति । राइणा भणियं ' अवस्सं मह हिययाभिमओ 19 तेण दिक्खं पव्वज्जामो' त्ति | भगवया भणियं 'जइ एवं, ता अविग्घं देवाणुप्पिया, मा पडिबंधं करेसु ।' णिरूवियं लग्गं जाव सुहयरा पावग्गहा, 21 सम-दिट्टिणो सोम्मा, वट्टए जिणमती छाया, अणुकूला सउणा । इमं च दट्टू गुरुणा पुलइयाइं सयल-णरिंद-मंति-महल्लय- वयणाई । तेहिं भणियं । 'भगवं,
1) P तओ बिरूवयं. 2) P भंडायारो. 3) Pom. त्ति J adds जइ before इमेण, J कोइ for कोवि, P आयट्ठा, J सव्वा वि आरिआ P सव्वाहि आयिरया. 4) Pom. घोसेसु, P सिंघाडय. 5) P बंधिसु, Pom तं. 7 ) P णरवती. 8) Pom. य, P ण्हाइसुइ, 9) P सुगंध, J सरीरो कुसुमदाममण०, P महामणोहरो. 10) J पूइअवयाविइण्ण, P णरवइ. 11 ) Pom. य, J पयत्तो for पयट्टो, J मणहरो. 12 ) P कुसुमहरउज्जाणं. 13) P परिवारो 14 ) P ससिलंछणो. 16) J करयंजलिणा, P दिक्खए, J अम्ह for अम्हाणं. 17 ) P पडिहायए. 18) J गेहहि त्ति, P अवस्स. 19) J पवज्जामो, P विदग्घं for अविग्घं. 20) J मा बंध, P पावगहा सम्मद्दिट्टिणो सोमा वट्टए जिणसमती. 21 ) P दट्टूण गुणा पलोइयाई.

Page #51

(३२६) 1 एसो अम्ह सामी, जं चेय इमस्स पडिहायइ तं अम्ह पमाणं' ति भणिय__ मेत्ते गुरुणा सज्जावियं चेइहरं, विरइया पूया, ऊसियाओ धयाओ, णिम्मज्जियं 3 मणि-कोट्टिमं, ण्हाणिया तेलोक्क-बंधवा जिणवरा, विलित्ता विलेवणेणं,
आरोवियाणि कुसुमाणि, पवज्जियाई तूराई, जयजयावियं जणेणं । ‘अह णरवई 5 पव्वज्जमब्भुववज्जइ' त्ति पयट्ट-हलबोल-बहिरियं दिसियक्कं ति । तओ
णरवइणा वि ओयारियाइं आहरणयाई, णिक्खित्तं पट्टसुअ-जुवलयं, विरइओ 7 तक्कालिओ महाजइ-वेसो, परिसंठिओ जिणाणं पुरओ । पणमिए भगवते उप्पियं
बहु-पाव-रओ-हरणं रयहरणं, उप्पाडियाओ कुडिल-तरंग-भंगुराओ माया9 रूवाओ तिण्णि केसाण अट्ठाओ, उच्चारियं तिण्णिवारं भव-सय-पावरय___ पक्खालणं सामाइयं ति । आरोविओ य मंदर-गिरि-गरुययरो पव्वजा-भारो ।। त्ति । पणमिओ मुणिवर-पमुहेहिं वंदिओ य कुवलयचंदप्पमुहेहिं सव्व-सामंत___ मंति-पुरोहिय-जण-सय-सहस्सेहिं, उवविट्ठो गुरू रायरिसी सव्वो य जणवओ। 13 (३२६) सुहासणत्थस्स य जणस्स भणिय गुरुणा । अवि य ।
चत्तारि परमंगाणि दुल्लभाणीह जंतुणो । 15 माणुसत्तं सुई सद्धा संजमम्मि य वीरियं ।। ___कहं पुण दुल्लह मणुयत्तणं ताव । अवि य । 17 जह दोण्णि के वि देवा अवरोप्पर मंतिऊण हासेणं ।
एक्को घेत्तुं जूयं अवरो समिलं समुप्पइओ ।। 19 जो सो जूय-करग्गो वेगेणुद्धाइओ दिसं पुव्वं ।
समिलं घेत्तूण पुणो धावइ अवरो वि अवरेण ।। 21 जोयण-बहु-लक्खिल्ले महासमुद्दम्मि दूर-दुत्तारे ।
पुव्वम्मि तओ जूयं अवरे समिलं च पक्खिवइ ।।
1) P पडियाइ, J भणिए मेत्ते. 2) P सिज्जावियं चेईहरयं. 4) P णरवइ पव्वज्जमब्भु०. 5) P हलबोलं विहरियं. 6) P ओयावियाई आहरणाई, P णिक्वंतं for णिक्खित्तं, J जुअलयं, P adds णियत्थं हंससारसमं वत्थजुवलयं before विरइओ. 7) P पणामिए, P अप्पियं. 8) P बहुपावरयंसुअजुवलयं । णियत्थं हंससारसमं वत्थजुवलयं । विरइओ तक्कालिओ महाजइवेसो एरिसं ठिओ जिणाणं पुरओ पणामिए भगवंति अप्पियं बहुपावरयं ओहरणा for बहुपावरओहरणं, P उप्पाडिओ, P om. कुडिल, J मायासवाओ. 9) P तिण्णिवाराओं भव, P पावरयहरपक्खालणं. 10) J आराविओ, P गरुयरो. 11) J मुणिवरमुहेहिं, P om. कुवलय.. 12) J परोहियजणसएहिं, P adds वि | before सव्वो. 13) P जणत्थस्स for य, P भणितं. 14) P परंपरमंगणि, J दुल्लभाणि अ जंतुणो. P दुल्लहाणीह. 15) J सत्था for सद्धा. 16) P माणसत्तणं for मणुयत्तणं. 17) P दोण्हि. 19) P दिसिं पुट्विं. 22) P च क्खिवइ.

Page #52

(३२६) 1 पक्खिविऊणं देवा समिलं जूयं च सायरवरम्मि ।
वेगेण पुणो मिलिया इमं च भणिउं समाढत्ता ।। 3 पुव्वम्मि तडे जूयं अवरे समिला य अम्ह पक्खित्ता ।
जुग-छिड्डे सा समिला कइया पविसेज पेच्छामो ।। 5 अह पेच्छिउं पयत्ता सा समिला चंड-वाय-वीईहिं ।
उच्छालिज्जइ बहुसो पुण हीरइ जल-तरंगेहिं ।। 7 उव्वेल्लिज्जइ बहुसो णिव्वोला जाइ सायर-जलम्मि ।
मच्छेण गिलिय-मुक्का कमढ-णहुक्कत्तिया भमइ ।। 9 गीलिज्जइ मयरेणं मयर-कराघाय-णोल्लिया तरइ ।
तरमाणी घेप्पइ तंतुएण तंतू पुणो मुयइ ।। 11 सिसुमार-गहिय-मुक्का पइसइ कुंभीरयस्स वयणम्मि ।
कुंभीर-दंत-करवत्त-कत्ति-उक्कत्तिया गलइ ।। 13 गलिया वि मच्छ-पुच्छच्छडाहया धाइ गयण-मग्गेण ।
गयणावडणुल्ललिया घेप्पइ भुयगेहिँ विसमेहिं ।। 15 विसम-भूयंगम-डक्का घोर-विसालुंखणेण पज्जलिया ।
विज्झविया य जलेणं हीरइ पवणेण दूरयरं ।। 17 हीरंत च्चिय वेवइ अणुमग्गं हीरए तरंगेहिं ।
मुज्झइ विद्दुम-गहणे घेप्पइ संखेहिँ विसम-कयं ।। 19 धावइ पुव्वाभिमुहं उद्धावइ दक्खिणं तडं तत्तो ।
वच्चइ य उत्तरेणं उत्तरओ पच्छिमं जाइ ।। 21 तिरियं वलइ सहेलं वेलं पुण वग्गिरा तरंगेसु ।
भमइ य चक्काइद्धं मजइ आवत्त-गत्तासु ।।
2) P भणिउ. 3) P तओ for तडे. 4) J जूअच्छिद्दे, P एसज्ज for पविसेज्ज. 5) P पेच्छिओ, P वीतीहिं. 7) P उव्वोल्लिज्जइ, P णिव्वोल. 9) J णीलिज्जइ, P मगरेणं. 10) P मुणा for पुणो. 11) J पविसई. 12) P भमइ for गलइ. 13) P om. मच्छ. 14) J गयणावरणुल्लज्जिया, J भुअएहिं विसमवयणेहिं ।। 16) P विज्झावियजलेणं. 17) P हरत्ति for हीरंत. 18) P मिससंकं for विसमकयं. 19) P पुव्वाहिमुहं, P om. तडं. 20) P उरओ for उत्तरओ, P जाओ for जाइ. 21) P तिरिय, J वेलं, P तरंगेत्तासु, P om. 2nd line भमइ etc.

Page #53

(३२७)
1 इय सा बह-भंगिल्ला गह-गहिओम्मत्तिय व्व भममाणी ।
जलमइय-जीव-लोए सायर-सलिले य पारम्मि ।। 3 अच्छेज भमंत च्चिय किं पावइ णिय-जुवस्स तं छिडे ।
सा सयलं पि हु खुट्ट देवाणं आउगं ताणं ।। 5 एसो तुह दिट्ठतो साहिज्जइ अबुह-बोहणट्ठाए ।
जो एस महाजलही एसो संसार-वासो त्ति ।। 7 जा समिला सो जीवो जं जूयं होइ तं खु मणुयत्तं ।
जे देवा दोण्णि इमे रागद्दोसा जियस्स भवे ।। 9 अह तेहिं चिय समिला उक्खित्ता णवर मणुय-छिड्डाओ ।
परिभवइ कम्म-पवणेरिया व वरं भव-समुद्दम्मि ।। 11 अह राग-दोस-वसओ चुक्को मणुयत्तणाओ सो जीवो ।
चउरासीति-सहस्से सयाण मूढो परिब्भमइ ।। 13 मणुयत्तणाउ चुक्को तिरिक्ख-जोणीसु दुक्ख-लक्खासु ।
भमइ अणतं कालं णरएसु य घोर-रूवेसु ।। 15 अह राग-दोस-दालिद्द-दुक्ख-संताव छिण्णासो ।
कम्म-पवणेण जीवो भामिज्जइ कहिय समिल व्व ।। 17 कालेण अणंतेण वि सा समिला जह ण पावए छिड्डे ।
तह मणुयत्तण-चुक्को जीवो ण य जाइ मणुयत्तं ।। 19 (३२७) भणियं च गुरुणा ।
जह समिला पन्भट्ठा सायर-सलिले अणोरपारम्मि । 21 पविसेज्जा जुग-छिडे इय संसइओ मणुय-लंभो ।।
पुव्वंते होज्ज जुयं अवरते तस्स होज्ज समिला उ ।
1) P repeats य. 3) J जुअलस्स for णियजुवस्स, P has blank space for सा सयलं पि हु खुटुं. 6) P संसारे वासो. 7) P सा for सो, P तु for खु. 8) J सढभावा for भवे. 9) J जीअ P जीय for चिय, J उत्थाणिआ for उक्खित्ता णवर, Jom. 2nd line परिभवइ etc.. 10) Rather चिरं for व वरं, P परिभमइ. 13) P लक्खेसु. 14) P त for य. 15) P दोसद्दालिद्द, J adds ताव after संताव. 17) P कह वि for जह ण. 18) J मणुअत्ते ।।. 20) P सागर. 21) J पविसेज्ज जुअच्छिड्डे, P om. इय संसइओ मणुयलंभो etc. to लभेज जुयच्छिड्ड ।।. 22) J पुव्वतो, J समिला तुं ।.

Page #54

(३२७) 1 जुय-छिड्डम्मि पवेसो इय संसइओ मणुय-लंभो ।।
सा चंड-वाय-वीई-पणोल्लिया वि लभेज्ज जुयछिड् । 3 ण य मणुसाओ चुक्को जीवो पुण माणुस लहइ ।।
अह मणुयत्तं पत्तं आरिय-कुल-विहव-रूव-संपण्णं । । 5 कुसमय-मोहिय-चित्तो ण सुणइ जिण-देसियं धम्मं ।। कह।
जह काय-मणिय-मज्झे वेरुलिओ सरस-विहव-संठाणो । 7 इयरेण णेय णज्जइ गुण-सय-संदोह-भरिओ वि ।।
एवं कुधम्म-मज्झे धम्मो धम्मो त्ति सरिस-उल्लावो । 9 मोहंधेहिँ ण णज्जइ गुण-सय-संदोह-भरिओ वि ।।
जह णल-वेणु-वणेसुं कह वि तुलग्गेण पाविओ ऊच्छू । 11 ण-यणंति के वि बाला रस-सार-गुणं अलक्खेंता ।।
तह कुसमय-वेणु-महावणे वि जिणधम्म-उच्छु-वुच्छेओ । 13 मूढेहिँ णेय णज्जइ सुह-रस-रस-रसिय-रसिओ वि ।।
जह बहु-तरुवर-गहणे ठवियं केणावि कप्पतरु-रयणं । 15 परिसेहिँ णेय णज्जइ कप्पिय-फल-दाण-दुल्ललियं ।।
तह कुसमय-तरु-गहणे जिणधम्मो कप्प-पायव-समाणो । 17 मूढेहिँ णेय णज्जइ अक्खय-फल-दाण-सुहओ वि ।।
__जह मज्झे मंताणं मंतो बहु-सिद्धि-सिद्ध-माहप्पो । 19 असयण्णेहिँ ण णज्जइ सरिसो सामण्ण-मंतेहिं ।।
तह कुसमय-मंत-समूह-मज्झ-परिसंठिओ इमो धम्मो । 21 असयण्णेहिँ ण णजइ सिद्धि-सयंगाह-रिद्धिल्लो ।।
जह सामण्णे धरणीयलम्मि अच्छइ णिहित्तयं अत्थं ।
2) J चंडवात J पणोलिया. 4) P संपुण्णं ।. 5) J कह for कहं. 6) P कह for जह J वेरुलिआ सरिसवयणसंठाणा ।. 8) J कुद्धम्म, P सरिसओलाओ. 9) J मोहंधेण. 10) P विओ for पाविओ, J उच्छं. 11) J रसआर, P अलक्खं वा ।।. 12) P जह for तह, Jadds हो after तह, P कुसुमय, J विच्छेओ P वुच्छोओ. 13) P om. रसिय. 14) P तरुयर, P कप्पतरुरयं ।. 16) P कुसुमय. 17) P om. ण before णज्जइ. 20) P कुसुमय. 22) Jadds अ before णिहित्तयं.

Page #55

(३२७) 1 अबुहो ण-याणइ च्चिय इह बहयं अच्छइ णिहाणं ।।
तह धम्म-धरणि-णिहियं जिणधम्म-णिहाणयं इमं सारं । 3 अबुहो ण-याणइ च्चिय मण्णइ सरिसं कुतित्थेहिं ।।
इय णरवर जिणधम्मो पयडो वि णिगूहिओ अउण्णाण । 5 दिलृ पि णेय पेच्छइ ण सुणइ साहिज्जमाणं पि ।।।
अह णिसुयं होइ कह पि तह वि सद्धं ण सो कुणइ । 7 मिच्छा-कम्म-विमूढो ण-यणइ जं सुंदरं लोए ।।।
जह पित्त-जरय-संजाय-डाह-डझंत-वेविर-सरीरो । 9 खंड-घय-मीसियं पि हु खीरं अह मण्णए कडुयं ।।
तह पाव-पसर-संताव-मूढ-हियओ य अयणओ कोइ । 11 पायस-खंड-सम-रसं जिण-वयणं मण्णए कड्यं ।।
जह तिमिर-रुद्ध-दिट्ठी गयणेऽसते वि पेच्छए रूवे । 13 संते वि सो ण पेच्छइ फुड-वियडे घडय-पड-रूवे ।।
तह पाव-तिमिर-मूढो पेच्छइ धम्मं कुतित्थ-तित्थेसु । 15 पयर्ड पि णेय पेच्छइ जिणधम्म तत्थ किं कुणिमो ।।
जह कोसिय-पक्खि-गणो पेच्छइ राईसु बहल-तिमिरासु । 17 उइयम्मि कमलणाहे ण य पेच्छइ जं पि अत्ताणं ।।
तह मिच्छा-दिट्ठि-जणो कुसमय-तिमिरेसु पेच्छए किं पि । सयलुजोविय-भुयणे जिणधम्म-दिवायरे अंधो ।।
जह अग्गिंधण-तत्ते जलम्मि सिझंति बहुयरा मुग्गा । 21 कंकदुया के वि तहिं मणयं पि ण सिज्झिरे कढिणा ।।
तह धम्म-कहा-जलणेण तविय-कम्मस्स पाव-जीवस्स ।
1) P अइ for इह, J अच्छए अत्थं ।।. 2) P repeats धम्म, P repeats the line अबुहो न याणइ च्चिय अइ बुहयं अच्छइ निहाणं ।। after इमं सारं ।. 6) P होति कह, Jadds अ before सद्धं, P सदं, P ण इ for ण सो कुणइ. 7) P जह for जं. 8) P जय for जरय, J डोहडझंत्ति. 9) P मीसयं, J हु छीर. 10) P संताप for संताव, P om. य, P अयाणुउ को वि ।. 12) JP गयणे संते, P पेच्छइ, P om. रूवे संते वि सो ण etc. to पि णेय पेच्छइ. 15) P तुसिमो for कुणिमो. 16) P पक्खिगमो, P तिमिरेसु. 18) P कुसुमय. 19) P भुयणो. 20) P तत्तो. 21) J किंकदुवा, J मणायं, J सिज्झिरे कढिणे, better सिजंति, सिज्जिरे.

Page #56

(३२७) 1 कंकदुयस्स व चित्तं मणयं पि ण होइ मउययरं ।।
जह मुद्धड-बालयओ ढुक्कइ वग्घीएँ जणणि-संकाए । 3 परिहरइ पुणो जणणी मूढो मोहेण केणावि ।।
तह सुद्धो कोइ जिओ कुसमय-वग्घीसु ढुक्कइ सुहत्थी । 5 परिहरइ जिणाणत्तिं जणणिं पिव मोक्ख-मग्गस्स ।।
इय पारवर केइ जिया सोऊण वि जिणवरिंद-वयणाई । 7 ण य सद्दहति मूढा कुणंति बुद्धिं कुतित्थेसु ।।
अह कह वि कम्म-विवरेण सद्दहाणं करेज एस जिओ । 9 अच्छइ सद्दहमाणो ण य लग्गइ णाण-किरियासु ।।
जह अयड-तडे पुरिसो पयलायइ मुणइ जह पडीहामि । 11 ण य वच्चइ सम-भूमि अलसो जा णिवडिओ तत्थ ।।।
तह णरय-कूव-तड-पडण-सठिओ कुणइ पाव-पयलाओ । 13 तव-णियम-समं भूमिं ण य वच्चइ णिवडिओ जाव ।।
जह सयल-जणिय-काणण-वण-दव-डज्झत-भीसण जलण । 15 दलूण जाणइ णरो डज्झिज्जइ सो ण य पलाइ ।।
तह सत्तु-मित्त-घर-वास-जलण-जालावली-विलुट्ठो वि । 17 जाणइ डज्झामि अहं ण य णासइ संजमं तेण ।।
जह गिरि-णइ-वेय-वियाणुओ वि मज्जेज गिरि-णइ-जलम्मि । 19 हरिऊण जाणमाणो णिज्जइ दूर समुद्दम्मि ।।
तह पाव-पसर-गिरि-णइ-जल-रय-हीरतयं मुणइ जीयं । 21 ण य लग्गइ संजम-तरुवरम्मि जा णिवडिओ णरए ।।
जह कोइ णरो जाणइ एसो चोरेहिँ मूसए सत्थो ।
1) J किंकदुयस्स P कंकडवस्स, J वि for व, P मणुयं. 2) J मुद्धडयालसओ, J वग्घीय, P जणणी. 3) J मेहेण for मोहेण. 4) J को वि, P कुसुमय, J वग्घीय. 5) P जिणाणत्ती जणणि, P मोक्खसारस्स. 6) P इय नर को वि. 7) J बुद्धी. 8) J सद्दहणं जइ करेज. 10) J सुणइ for मुणइ. 11) J एत्थ for तत्थ. 12) P नयर for णरय. 14) P तण for दव. 15) P om. three lines दट्टण जाणइ णरो etc. to संजमं तेण ।।. 18) P वियाणओ. 20) P सुणइ for मुणइ. 21) P तरुयरंमि.

Page #57

५४
(३२८)
1 ण य धावइ गामंतो जा मुसिओ दुट्ठ-चोरेहिं ।।
तह इंदिय-चोरेहिं पेच्छइ पुरओ मुसिज्जए लोए । 3 जाणइ अहं पि मुसिओ संजम-गाम ण अल्लियइ ।।
जह कोइ चोर-पुरिसो जाणइ कइया वि होइ मह मरणं । 5 ण य सो परिहरइ तयं जाणतो पाव-दोसेण ।।
तह पाव-चोरियाए गिद्धो जीवो वियाणए दुक्खं । 7 जाणतो वि ण विरमइ जा पावइ णरय-णिग्गहणं ।।
इय णरवर को पावइ मणुयत्ते पाविए वि जिण-वयणं । णिसुए वि कस्स सद्धा कत्तो वा संजमं लहइ ।।
तेण णरणाह एयं दुलहं भव-सायरे भमंतस्स । 11 जीवस्स संजमं संजमम्मि अह वीरियं दुलहं ।।
तुमए पुण संपत्तं सम्मत्तं संजमं च विरियं च । 13 पालेसु इमं णरवर आगम-सारेण गुरु-वयणं ।।
धम्मम्मि होसु रत्तो किरियाए तग्गओ रओ झाणे । 15 जिण-वयण-रओ णरवर विरओ पावेसु सव्वेसु ।।
होसु दढव्वय-चित्तो णित्थारग-पारगो तुम होसु । 17 वड्डसु गुणेहिँ मुणिवर तवम्मि अच्चुज्जओ होसु ।।
भावेसु भावणाओ पालेसु वयाइँ रयण-सरिसाई । 19 कुण पावकम्म-खवणं पच्छा सिद्धिं पि पावेसु ।। त्ति ।
(३२८) एवं च णिसामिऊणं भगवं दढवम्म-राय-रिसी हरिस-वसुल्लसंत21 रोमंचो पणमिओ चलणेसु गुरुणो, भणियं च । ‘भगवं, अवि य,
अजेय अहं जाओ अज्ज य संवड्डिओ ठिओ रजं ।
2) P adds पुइ before पुरओ. 3) P गाम. 5) P पावदोसेहिं. 6) J जीओ. 7) J विरइ for विरमइ, P णिग्गमणं. 8) J पावि for पाविए. 9) P सिद्धा कत्ता. 10) P दुल्लहं भवसागरे. 11) P वीरियदुल्लहं. 12) P च विरईयं ।. 14) P om. रओ, P ज्झाणे. 15) J inter. णरवर & विरओ, P पावसु. 16) J णित्थरया. 17)
P अब्भुजओ. 20) P भयवं, P वसुच्छलंतरोमिंचो पणामिओ. 21) P गुरुणा, P om. भणियं च. 22) J आउ for जाओ, P ट्ठिओ.

Page #58

(३२९)
1 मण्णामि कयत्थं अप्पयं च जा एस पव्वइओ ।।
जं जं मह करणिज तं तं तुम्हेहिँ आइसेयव्वं । 3 जं जं चाकरणिजं तं तं पडिसिज्झह मुणिंद ।।' त्ति ।
गुरुणा भणियं । ‘एवं हवउ' त्ति भणिए चलण-पणामे अब्भुट्टिओ वंदिओ 5 सयल-सामंत-चक्केण कुमारेण य । णायर-जणो वि कय-जय-जय-सद्दो
अभिणंदतो आगओ णयरिं । णरिंद-लोओ वि 'अहो महासत्तो महाराया 7 दढवम्मो' त्ति भणतो आगंतुं पयत्तो । तओ गुरुणा वि महाराया काराविओ
तक्कालियं करियव्वं ति । एवं च करेंतो कायव्वाइं, परिहरंतो अकायव्वाई, 9 भणंतो भणियव्वाणि, अभणंतो अभणियव्वाइं, जंतो गम्माणि, वज्जेंतो
अगम्माणि, भुंजतो भक्खाणि, अभुंजतो अभक्खाणि, पियंतो पेयाणि, परिहरंतो 11 अपेयाणि, इच्छंतो इटाणि, वज्जेतो अणिवाणि, सुणतो सोयव्वाणि,
अवमण्णं तो असोयव्वाणि, पसंसंतो पसंसणिजाणि, उवेक्खंतो 13 अपसंसणिज्जाणि, वंदतो वंदणिज्जाणि, वज्जिंतो अवंदणिज्जाणि, णिंदंतो
संसार-वास, पसंसंतो जिणिंद-वर-मग्ग ति । अवि य । 15 कज्जाकज-हियाहिय-गम्मागम्माइँ सव्व-कज्जाई ।
जाणतो च्चिय विहरइ किंचिम्मेत्त-परिसेस-कम्मसो ।। त्ति । 17 (३२९) एवं च तस्स मुणिणो वच्चइ कालो कुवलयचंदस्स । पुण असेस___णरिंद-वंद-मंडली-मउड-कोडि-विडंक-मणि-णिहसमाण-मसिणिय-चलण19 पट्टस्स वोलीणाई सत्त-वास-लक्खाई रज्जं करेंतस्स । एत्थंतरम्मि पउमकेसरस्स
देवस्स को वुत्तंतो वट्टिउं पयत्तो । अवि य । 21 जायइ आसणो-कंपो छाया परियलइ गलइ माहप्पो ।
विमणा य वाहणा परियणो य आणं विलंघेइ ।।।
1) P अप्पियं च जाएसु पव्वइओ. 2) J तुब्भेहिं for तुम्हेहिँ, P आयसेयव्वं. 3) P जं च न करणिज, J परिसिज्झह P पडिसिद्धह. 4) J हवतु, P हणिए for भणिए, J पणामब्भुट्ठिओ, P पणामे पब्भुट्ठिओ य वंदिओ य सयल. 5) J णायरजणेहि कय०. 6) P अभिनंदिऊण, P नरिंदलोए, Jom. वि, P आहो for अहो. 7) J दढवम्मदेवो, P दढधम्मो, J पयत्ता, Jadds तं before तओ, P कारिओ तक्कालिय किरियव्वं. 8) P करंण्णो for करतो. 9) P om. भणंतो भणियव्वाणि, J om. भणियव्वाणि अभणतो, P वजतो. 10) J om. भुजतो भक्खाणि, P भुज्जतो for भुजतो (emended.) 11) P पेयाणि for अपेयाणि. 12) P असुणेतो for अवमण्णतो. 13) J वद्धतो for वदतो, P वंदणियाणि, P repeats अवंदतो for वजितो. 16) J जाणतो विहर केइ किंचिमेत्तपरिसेय. 17) P मुणिंदो वच्चए, P णियसेस for पुण असेस. 18) J कोडी, J णिहसणामसिणीअयचलणवर्ल्ड वोलीणाई. 20) P वड्डिङ for वट्टिउं, P om. अवि य. 22) P विमणो, P परियणा वि आणं विलंघेति.

Page #59

(३२९) 1 तओ तं च जाणिऊण तवक्खयं खणमेक्कं परिचिंतिऊण दीण-विमण
दुम्मण-हियएण वियारियं हियए । 3 मा होह रे विसण्णो जीव तुम विमण-दुम्मणो दीणो ।
ण हु चिंतिएण फिट्टइ तं दुक्खं जं पुरा रइयं ।। 5 जइ पइससि पायालं अडई व दरिं गुहा समुदं वा ।
पुव्व-कयाउ ण मुंचसि अत्ताणं खायसे जइ वि ।। 7 जह रुयसि वलसि वेवसि दीणं पुलएसि दिसि-विदिसियक्के ।
हा हा पलवसि विलवसि चुक्कसि कत्तो कयंताओ ।। 9 जइ गासि धासि दुम्मण मुज्झसि अह लोलसे धरणिवढे ।
जंपसि मूओ व्व ठिओ चुक्कसि ण वि तं कयंताओ ।। 11 जं चेय कयं तं चेय भुंजसे णत्थि एत्थ संदेहो ।
अकयं कत्तो पाविसि जइ वि सयं देव-राओ त्ति ।। 13 मा हो जूरह पुरिसा विहवो णत्थि त्ति अम्ह हियएण ।
जं पुव्वं चिय ण कयं तं कत्तो पावसे एण्हिं ।। 15 मा हो मज्जह पुरिसा विहवो अम्हं ति उत्तुणा हियए ।
किं पि कयं सुकयं वा पुणो वि तं चेय भे कुणह ।। 17 होऊण अम्ह ण हुयं मा दीणा होह इय विचिंतेह ।
काऊण पुणो ण कयं किं पि पुरा सुंदरं कम्मं ।। 19 ता एत्तियं मए च्चिय सुकयं सुकयं ति अण्ण-जम्मम्मि ।
एत्तिय-मेत्तं कालं जं भुत्तं आसि देय-लोए ।। 21 जेहिँ कयं सरिसेहिं पुव्व-तवं धम्मणंदण-समक्खं ।
ते सव्वे मह सहया पुव्वयरं पाविया पडणं ।।
1) J एवं for तं. 2) J हियएणावि आविअहिअए. 3) P होभि for होह. 4) J दिट्ठइ for फिट्टइ, P इयं for रइयं. 5) P पयससि, P गुहं. 6) P मुंचणि for मुंचसि, P खाइसे. 7) J दस for दिसि. 8) J विलवसि for पलवसि. 9) P वासि for धासि, P om. अह, P लोलसि. 10) J अउ for मूओ, J कत्तो for ण वि तं. 11) P जं चिय कयं तं चिय भुंजसि. 12) J पावइ for पाविसि. 13) J विहओ णत्थि, J मज्झ for अम्ह. 14) Jinter. तं & कत्तो, P पावसे इन्हि ।।. 15) P म हो गव्वह पुरिसो, J अअं for अम्हं, P अत्तुणो for उत्तुणा. 16) J सुकयं हो पुणो वि. 17) J विइंतेह. 21) P जे कहिं. 22) J सयरया for सहया.

Page #60

५७
(३३०) 1 ता मज्झं चिय विहवे चिरयरयं आसि काल-परिणामं ।
एवं ठियम्मि किं जह अप्पाणं देमि सोयस्स ।। 3 (३३०) ता जं संपइ संपत्त-कालं तं चेय काहामि त्ति आगओ अयोज्झा
पुरवरि, दिट्ठो राया कुवलयचंदो, कुवलयमाला य । साहियं च ताण जहा अहं 5 अमुग-मासे अमुग-दियहे तुम्ह पुत्तो भवीहामि त्ति । ता इमाइं पउमकेसर
णामंकियाइं दिव्वाइं कडय-कोंडल-कंठाभरणादीयाई आभरणाइं गेण्हह । इमाई 7 च मह पसरमाण-बुद्धि-वित्थरस्स परिहियव्वाइं । जेण इमाइं बहु-काल
परिहियाई पेच्छमाणस्स मह जाईसरणं उप्पज्जइ त्ति । पुणो जेण उप्पण्ण-पुव्व9 जाई-सरणो संजाय-वेरग्गो ण रज-सुहे सुट्ठ वि मणं करिस्संति । किंतु भव
सय-सहस्स-दुल्लहे जिण-मग्गे रई करेमि' त्ति भणमाणेण समप्पियाई || आभरणयाई । उप्पइओ य णहयलवह संपत्तो सग्गं । तत्थ य जहा-तव-विहवं
पुणो वि भोए भुंजिउं पयत्तो । एवं च वच्चंतेसु दियहेसु तम्मि चेय पउमकेसर13 देव-दिण्णे ओहि-दियहे उउमईए कुवलयमालाए उप्पण्णो गब्भो । जहासुहं ___ च मणोरह-सय-सएहिं संवड्डिओ । णिय-काल-मासे य संपुण्ण-सयल15 दोहलाए सुकुमाल-पाणि-पाओ जाओ मणिमय-वाउल्लओ विय दारओ त्ति ।
सो य परिवाडीए वड्डमाणो गहियासेस-कला-कलावो पसरमाण-बुद्धि-वित्थरो 17 जाओ । तओ तस्स य से णामं पुव्व-कयं चेय मुणिणा पुहइसारो त्ति । तओ
तस्स समोप्पियाई ताई आभरणाई । ताणि य पेच्छमाणस्स ‘इमाई मए दिट्ठ19 पुव्वाई' ति ईहापूह-मग्गण-गवेसणं कुणंतस्स झत्ति जाईसरणं समुप्पण्णं । तओ ___ संभरिय-पुव्व-दुक्खो मुच्छिओ पडिओ धरणिवट्टे । ससंभमं पहाइएण य सित्तो 21 चंदण-जलेण सहयर-सत्थेणं ति । तओ आसासिओ चिंतिउं पयत्तो । 'अहो, तारिसाइं सग्गे सुहाई अणुभविऊण पुणो वि एरिसाई तुच्छासुइ-णिंदियाइं अइ
1) P विहवो चिरयरं, J आसि परिमाणं. 2) P अत्ताणं. 3) P जं तं for ता जं, P adds कायव्वं before तं चेय, P चेय कहामि, P आउज्झापुरवरि. 5) P om. च, Jadds य before तुम्ह, P om. त्ति, Jom. ता, J adds च after इमाई, P पउमसारणामंकियाइं किं दिव्वाइं. 6) J कणय for कडय, P om. ०भरणा०, J आहरणाई. 7) P om. जेण इमाई. 8) J जातीसरणं, P जाइसरणं उज्जइ त्ति. 9) J जातीसरणो य जातवेरग्गो ण रजसु सुहेसु ठाइ मणं करइस्सं किंतु सयसयसहस्स दुल्लंभे, P जातिसरणो. 10) P जिणमग्गो, P भणमाणे समप्पियाइ आभणयाइं. 11) P om. उप्पइओ य णहयलवहं etc. to समोप्पियाई ताई आभरणाई. 13) J उउमतीए. 15) J कुसुमाल for सुकुमाल. 18) P दिट्ठा पुव्वाई त्ति. 19) P करेंतस्स for कुणंतस्स, P om. झत्ति, J जातीसरणं. 20) J धरणिवढे, J ससंभमपभाइएण, P पहाइएणंमि सित्तो. 22) P पुत्तेणो for पुणो, J om. वि, J तुच्छासुई P वच्छासुति, P om. अइ.

Page #61

( ३३०)
५८
1 मणुय-सुहाइं जीवो अभिलसइ त्ति धिरत्थु संसारवास्स । अहवा धिरत्थु जीवस्स । अहवा धिरत्थु कम्मस्स । अहवा धिरत्थु रायद्दोसाणं । अहवा धिरत्थु 3 पुणो वि इमस्स बहु- दुक्ख-सहस्साणुभव- णिव्विलक्खस्स णिय-जीवकलिणो, जो जाणंतो वि दुक्खाई, वेएंतो वि सुहाई, बुज्झतो वि धम्मं, वेयंतो 5 वि अहम्मं, पेच्छंतो वि संसारं, अणुभवतो वि वाहि-वियारं, वेवतो वि महाभयं, तह वि पसत्तो भोएसु, उम्मत्तो विसएसु, गव्विओ अत्थेसु, लुद्धो 7 विहवेसु, थद्धो माणेसुं, दीणो अवमाणेसु, मुच्छिओ कुडुंबेसु, बद्धो सिणेहपासेसु, गहिओ माया - रक्खसीए, संजमिओ राय - णियलेहिं, पलित्तो कोव9 महाजलणेण, हीरंतो आसा - महाणइप्पवाहेणं, हिंदोलिज्जतो कुवियप्प-तरंगभंगेहिं, दिण-पक्ख-णक्खत्त - करवत्त - दंतावली - मुसुमूरिओ महाकाल-मच्छु11 वेयालेणं ति । ता सव्वहा एवं ठिए इमं करणिज्जं पव्वज्जं घेत्तूणं उप्पण्णवेरग्गो तव-संजमं करेहामि त्ति चिंतयंतो भणिओ वयंसएहिं । 'कुमार, किं णिमं 13 सत्थ-सरीरस्स ते मुच्छा - वियारो' त्ति । तेण भणियं 'ममं आसि उयरे अजिण्णवियारो, तेण मे एसा भमली जाय' त्ति ण साहिओ सब्भावो वयंसयाणं ति । 15 एवं च वच्चंतेसु दियहेसु अणिच्छंतो वि अहिसित्तो जोयरज्जाभिसेए कुमारो,
1
कुवलयचंद-राइणा भणिओ 'पुत्त, तुमं रज्जे, अहं पुण तुज्झ महल्लुओ त्ति ता 17 करेसु रज्जं' ति । कुमारेण भणियं 'महाराय, अच्छसु तुमं, अहं चेव ताव पव्वयामि' त्ति । राइणा भणियं 'पुत्त, तुमं अज्जवि बालो, रज्ज - सुहं अणुभव, 19 अम्हे उण भुत्त - भोगा । इमो चेय कुलक्कमो इक्खागु-वंस- पुव्व-पुरिसाणं जं जाए पुत्ते अभिसित्ते परलोग-हियं कायव्वं ति । एवं भणियं सव्व-महल्लएहिं । 21 ठिओ कुमारो । राया विणिव्विण्ण-काम-भोगो पव्वज्जाभिमुो संजम-दिण्णमाणसो अच्छिउं पयत्तो कस्स वि गुरुणो आगमणं पडिच्छंतो ।
1
1) P मणुसुहाई, P अहिलसइ. 2) P रागदोसाणं. 3) P सहसाणुभव, P णियजीवस्स वलिणो जोणंतो वि. 4) P वेणंतो वि, Jom. वेयंतो वि अहम्मं. 5) J वाधिवियारं. 6) P पमत्तो for पसत्तो, P विम्मत्तो for उम्मत्तो. 7 ) P कुटुंबेसु, P सिणिह. 8) J रक्खसीसु, J रायणिअणेसु. 9) P महाणईपवाहेणं, P वियप्प for कुवियप्प. 10) J णक्खरकरणत्त, P मच्चू. 11) P एवं ट्ठिए. 12 ) P चिंतियंतो, J किंणिमिअं, P किण्णिमसत्थं. 13) J ए for ते, P अउरे for उयरे, J अजिणे. 14 ) P वयंसाण 1. 15) J om. च, J om. अणिच्छंतो वि, J अभिसित्तो. 17) Jom. अहं चेव ताव पव्वयामि त्ति राइणा भणियं पुत्त तुमं. 18 ) P मं for तुमं. 19) J भत्तभोआ, P om. पुव्व. 20) J adds य after अभिसित्ते, J परलोअहिअं, J om. ति, J भणिओ for भणियं. 21) Padds त्ति after कुमारो.

Page #62

(३३१)
1
(३३१) एवं च अण्णम्मि दिने दिण्ण - महादाणो संमाणियासेस-परियणो राया कुवलयमालाए समं किं किं पि कम्म - धम्म-संबद्धं कहं मंतयंतो पत्तो । 3 पच्छिम-जामे य कह-कह वि विबुद्धो चिंतिउं पयत्तो । अवि य ।
-
कइया खणं विबुद्धो विरत्त - समयम्मि काय-मण-गुत्तो । 5 चरण-करणाणुयोगं धम्मज्झयणे अणुगुणेस्सं । कइया उवसंत-मणो कम्म- महासेल - कढिण-कुलिसत्थं । 7 वज्जं पिव अणवज्जं काहं गोसे पडिक्कमणं ।। कइया कय-कायव्वो सुमो सुत्तत्थ - पोरिसिं काउं । वेरग्ग-मग्ग- लग्गो धम्मज्झामि वट्टिस्सं || कइया णु असंभंतो छट्ठट्ठम - तव - विसेस - सूतो । जुय - - मेत्त - णिमिय-दिट्ठी गोयर - चरियं पवज्जिस्सं ॥ कइया वि हसिज्जंतो णिंदिज्जंतो य मूढ-बालेहिं । सम-मित्त - सत्तु - चित्तो भमेज्ज भिक्खं विसोहेंतो ।।. कइया खण-वीसंतो धम्मज्झयणे समुट्ठिओ गुणिउं । 15 रागद्दोस - विमुक्को भुंजे सुत्तोव सेण ।। कइया कय-सुत्तत्थो संसारेगत्त-भावणं काउं । 17 सुण्णहर - मसाणेसुं धम्मज्झाणम्मि ठाइस्सं ।
कइया णु कमेण पुणो फासु-पएसम्म कंदरे गिरिणो । आराहिय-चउ-खंधो देहच्चायं करीहामि ।।
9
11
13
19
५९
इय सत्त-सार-रहिओ चिंतेइ च्चिय मणोरहे णवरं ।
एस जिओ मह पावो पावारंभेसु उज्जमइ ।।
धण्णा हु बाल- मुणिणो बालत्तणयम्मि गहिय- सामण्णा ।
2) P om. कम्म. 3) Pom. य, P कहं विबुद्धो, P चिंतयंतो पयत्तो. 4) J पिबुद्धो for विबुद्धो. 5) J धम्मज्झाणो. 8) Pom. सुमणो. 10) P यंभंतो for असंभंतो. 11) P दिमिय for णिमिय. 16) P संसारे गंतु भावणा कउं. 17) P ट्ठाइस्सं. 20) P सव्वसार. 22 ) Padds उज्जायसीला अणेय before बालत्तणयम्मि, Prepeats बालत्तणयंमि गहिय साम (मि)ण्णा.
21

Page #63

६०
अणरसिय-णिव्विसेसा जेहिं ण दिट्ठो पिय-विओओ || धण्णा हु बाल-मुणिणो अकय- विवाहा अणाय-मयण-रसा । 3 अधिट्ठ - दइय- सोक्खा पव्वज्जं जे समल्लीणा ।।
धण्णा हु बाल-मुणिणो अगणिय-पेम्मा अणाय - विसय-सुहा । 5 अवहत्थिय-जिय- लोया पव्वज्जं जे समल्लीणा ||
धण्णा हु बाल- मुणिणो उज्जुय - सीला अणाय- घर - सोक्खा | 7 विणयम्मि वट्टमाणा जिण-वयणं जे समल्लीणा ।।
1
धण्णा हु बाल-मुणिणो कुडुंब - भारेण जे य णोत्थइया । 9 जिण-सासणम्मि लग्गा दुक्ख-सयावत्त-संसारे ।।
धण्णा हु बाल-मुणिणो जाणं अंगम्मि णिव्वुडो कामो । णविणाओ पेम्म-रसो सज्झाए वावड - मणेहिं ।। धण्णा हु बाल-मुणिणो जाय च्चिय जे जिणे समल्लीणा । ण-यणंति कुमइ-मग्गे पडिकूले मोक्ख - मग्गस्स ।। इय ते मुणिणो धण्णा पावारंभेसु जेण वट्टंति । सूडेंति कम्म- गहणं तव-व - कड्डिय- तिक्ख-करवाला ।। अम्हे उण णीसत्ता सत्ता विसएस जोव्वणुम्मत्ता । 17 परिवियलिय - सत्तीया तव - भारं कह वहीहामो ||
11
13
15
19
21
पेम्म-मउम्मत्त-मणा पणट्ठ-लज्जा जुवाण-कालम्मि । संपइ वियलिय - सारा जिण - वयणं कह करीहामो || सारीर-बलुम्मत्ता तइया अप्फोडणेक्क-दुल्लुलिया । ण तवे लग्गा एण्हिं तव - भारं कह वहीहामो || अगणिय-कज्जाकज्जा रागद्दोसेहिँ मोहिया तइया ।
(३३१)
1) P अणरिसिय P पिओ for पिय. 2 ) J विआहा, P नयणरसा । 3) P अदिट्ठकदइय, P जेण for जे. 4) J om. four lines from धण्णा हु बालमुणिणो अगणियपेम्मा etc. to जे समल्लीणा. 5) P जेयलोया. 6) P अणेयधारसोक्खा. 8) P कुटुंब, J णो छइआ. 10) J णिव्वुओ. 13 ) J कुमतमग्गे. 14 ) J वट्टंता. 17 ) P ववभारं for तवभारं. 18) J मयुम्मत्तमणा, P जुयाण. 19) P करीकामो 20 ) P अप्पोडणेक्क. 21) P जरमरणवाहिविहुरा for ण तवे लग्गा एहिं. 22 ) J रायद्दोसेहिं, P मोहिय तईया.

Page #64

(३३१)
जिणवयणम्मि ण लग्गा एहिं पुण किं करीहामो || जइया धिईए वलिया कलिया सत्तीए दप्पिया हियए । 3 तइया तवे ण लग्गा भण एहिं किं करीहामो || जइया णिडुर-देहा सत्ता तव-संजमम्मि उज्जमिउं । ण य तइया उज्जमियं एण्टिं पुण किं करीहामो ।। जइया मेहा-जुत्ता सत्ता सयलं पि आगमं गहिउं ।
5
ण य तइया पव्वइया एण्डिं जड्डा य वड्डा य ।।
इय वियलिय - णव - जोव्वण - सत्तिल्ला संजमम्मि असमत्था ।। पच्छायाव-परद्धा पुरिसा झिज्जंति चिंतेंता ।।
1
7
9
जइ तइया विरमंतो सम्मत्त - महादुमस्स पारोहे । अज्ज-दियहम्मि होंतो सत्थे परमत्थ-भंगिल्लो ।। जइ तइया विरमंतो सुय - णाण - महोयहिस्स तीरम्मि । उच्चें तो अज्ज - दिणं भव्वाइँ य सेस - रयणाई || जइ तइया विरमंतो आरूढो जिण - चरित्त - पोयम्मि 15 संसार - महाजलहिं हेलाए चेय तीरंतो ।।
जइ तइया विरमंतो तव-भंडायार- पूरियप्पाणो । 17 अज्ज - दिणं राया हं मुणीण होंतो ण संदेहो ||
जइ तइया विरमंतो वय-रयण-गुणेहिँ वड्डिय-पयावो । 19 रयणाहिवो त्ति पुज्जो होंतो सव्वाण वि मुणीणं ।।
जइ तझ्या विरमंतो रज्ज - महा-पाव - संचय - विहीणो । झत्ति खवेंतो पावं तव - संजमिओ अनंतं पि ।। जइ तझ्या विरमंतो तव - संजम - णाण-सोसियावरणो ।
11
13
21
६१
1) P करीहार for करीहामो and then repeats four lines from वलुम्मत्ता तइया etc. to एण्हिं पुण किं करीहामो, J adds a line जइया मेहंजुत्ता सत्ता सयलं पि आगमं गहिउं which occurs at its place below (line 6). 2) J धितीय P विती for धिईए, J वलिया for कलिया, J दूणिया for दप्पिया. 5) P उज्जमियं, P तइया उज्जमिया. 6) P सयलंमि आगमं. 7 ) P एहिं जड्डा. 9) P परद्धा परिम्महिज्जंति. 11) P भंगिल्ले. 13) Pom. य, P सीस for सेस. 14) P सइया for तइया, J पोतम्मि. 16) P पूरियप्पण्णो. 17 ) P रयणायरो त्ति पुरिसो होतो. 20) P संचिय. 21) P ज्झत्ति, P अनंतंमि. 22 ) P सोहियाभरणो.

Page #65

६२
1
7
3 सोयंति ते अणुदिणं जराऍ गहियाहमा पुरिसा ।।
ता जइ कहं पि पावइ अम्हं पुण्णेण को वि आयरिओ । ता पव्वयामि तुरियं अलं म्ह रज्जेण पावेणं ।।
5
(३३२) इमं च चिंतयंतस्स पढियं पहाउय - पाढएणं । अवि । हय-तिमिर-सेण्ण-पयडो णिवडिय - तारा - भडो पणट्ठ-ससी । वित्थय-पयाव-पसरो सूर- - णरिंदो समुग्गमइ ।।
9 इमं च सोऊण चिंतियं राइणा 'अहो, सुंदरो वाया - सउण-विसेसो । अवि य । णिज्जिय-गुरु-पाव-तमो पणट्ठ- गुरु-मोह - णरवइप्पसरो । पसरिय-णाण-पयावो जिण - सूरो उम्मओ एहिं || चिंतयंतो जंभा-व -वस- - वलिउव्वेल्लमाण-भुय-फलिहो, 'नमस्ते भोग-निर्मुक्त नमस्ते द्वेष - वर्जित । नमस्ते जित - मोहेन्द्र नमस्ते ज्ञान - भास्कर ।।'
15 इति भणतो समुट्ठिओ सयणाओ । तओ कुवलयमाला वि ' णमो जिणाणं, णमो जिणाणं' ति भणमाणी संभम-वस- ललमाण- खलंतुत्तरिज्जय-वावडा समुट्ठिया । 17 भणिओ य णाए राया 'महाराय, किं तए एत्तियं वेलं दीहुण्ह - मुक्क - ‍ - णीसासेणं चिंतियं आसि' । राइणा भणियं 'किं तए लक्खियं ताव तं चेय साहेसु, पच्छा 19 अहं साहीहामो' त्ति । कुवलयमालाए भणियं । महाराय, मए जाणियं जहा तझ्या विजयपुरवरीए णीहरंतेण तए विण्णत्ता पवयण - देवया जहा 'जइ भगवइ, 21 जियंतं पेच्छामि णरणाहं, रज्जाभिसेयं च पावेमि, पच्छा पुत्तं अभिसिंचामि, पुणो पव्वज्जं अंते गेण्हामि । ता भगवई, देसु उत्तिमं सउणं' ति भणिय- मेत्ते
2) P सामणं ।. 4) P कोइ for को वि. 5 ) JP अलम्ह. 7 ) Jom. णिवडियताराभडो, P निपडिय०. 8) J विणिहयप्पावपसरो for वित्थयपयावपसरो. 9) P राइणो. 12) P चिंतयं भावसलिलिओव्वेल्लमाणुभुय. 15) Jom. णमो जिणाणं ति. 16) P संभव, P ललमाणंतुत्तरिज्जय, J • तुत्तरिज्जंतय. 18) P रायणा, P तं चिय. 19) J साहिमो त्ति, Jom. महाराय मए जाणियं. 20 ) J विजयपुरीए. 21 ) P अभिसंचयामि. 22) P वत्तिमं for उत्तिमं.
11
णाणाण कं पि णाणं पावेंतो अइसयं एहिं ।। इय जे बालत्तणए मूढा ण करेंति कह वि सामण्णं ।
13
(३३२)

Page #66

(३३३) । सव्व-दव्व-सउणाणं उत्तिमं आयवत्त-रयणं समप्पियं पुरिसेणं । तओ तुम्हेहिं
भणियं ‘दइए उत्तमो एस सउणो, सव्व-संपत्ती होहिइ अम्हाणं' ति । ता सव्वं 3 संजायं संपइ पव्वज्जा जइ घेप्पई' त्ति । इमं तए चिंतियं ति । णरवइणा भणियं ___ 'देवि, इमं चेय मए चिंतियं' ति । अवि य । 5 पहईसार-कुमारो अभिसित्तो सयल-पुहइ-रज्जम्मि ।
संपइ अहिसिंचामो संजम-रज्जम्मि जइ अम्हे ।। 7 कुवलयमालाए भणियं । ‘देव,
जाव इमं चिंतिज्जइ अणुदियह सूसमाण-हियएहिं । 9 ताव वरं रइयमिणं तुरिओ धम्मस्स गइ-मग्गो ।।'
राइणा भणियं । 'देवि, जइ एवं ता मग्गामो कत्थ वि भगवंते गुरुणो जेण जहा11 चिंतियं काहामो' त्ति भणंतो राया समुट्ठिओ सयणाओ, कायव्वं काऊण
समाढत्तो। 13 (३३३) एवं च अच्छमाणेण तम्मि चेय दियहे वोलीणे मज्झण्ह-समए ___ पडिणियत्तेसु सेस-समण-माहण-वणीमय-किमिण-सत्थेसु भुत्त-सेस-सीयल15 विरसे आहारे जणवयस्स णिय-मदिरोवरि णिज्जूह-सुहासणत्थेण दिलृ साहु__ संघाडयं णयरि-रच्छा-मुहम्मि । तं च केरिसं । अवि य । 17 उवसंत-संत-वेसं करयल-संगहिय-पत्तयं सोम्मं ।
जुय-मत्त-णिमिय-दिहिँ वासाकप्पोढिय-सरीरं ।। 19 तं च साहु-संघाडयं तारिसं पेच्छिऊण रहस-वस-समूससंत-रोमंच-कंचुओ
राया अवइण्णो मंदिराओ । पयट्टो य गयवर-गमणो तं चेय दिसं जत्थ तं साह21 जुवलयं । तम्मि य पयट्टे पहाइओ सयल-सामंत-मंडल-संणिहिओ राय-लोओ
सयलो य पक्कल-पाइक्क-णिवहो । तओ तुरिय-तुरियं गंतूण राया तम्मि चेय ___1) P om. दव्व, P उत्तम, P repeats उत्तमं आयवत्तरयणं, J तुब्भेहिं for तुम्हेहि. 2) P चइए for दइए, P होही for होहिइ, P सव्वत्तं जायं संपयं पव्वज्जा. 3) Jadds च before तए. 4) J adds ए before देवि. 5) P असहिसित्तो सुयलपुहरजंमि. 8) P चिंतिजंति. 9) P गतिमग्गो. 10) P देव for देवि, J कत्थइ for कत्थवि. 13) P तंमि य चेय हे वोलीणे. 14) P सेसयणवाहणबलीमयकिसिणसत्थेसुत्तसेसे. 15) P निजूहिय for णिज्जूह. 16) P om. तं च केरिसं. 17) P पत्तं य सोम. 18) P दिट्ठी, P वासाकप्पोठिय. 19) J समूसलंत. 20) P अवइमो महिमंदिराओ, P adds य after जत्थ. 21) J पयट्टो, P मंडव for मंडल. P om. लोओ. 22) P लो for सयलो, J पक्क for पक्कल.

Page #67

(३३३) 1 रच्छा-मज्झयारे तिउणं पयाहिणं काऊणं णिवडिओ चलणेसु साहूणं । भणिउं
च पयत्तो। 3 चारित्त-णाण-दसण-तव-विणय-महाबलेण जिणिऊण । ___ गहियं जेहिँ सिव-पुरं णमो णमो ताण साधूणं ।। 5 भणमाणेण पुणो पुणो पणमिया णेण साधुणो । उव्वूढो य चूडामणि-किरण
पसरमाण-दस-दिसुज्जोविएण उत्तिमंगेण बहु-भव-सय-सहस्स-णिम्महणो 7 मुणि-चलण-कमल-रओ त्ति । मुणिवरेहिं पि
सम-मित्त-सत्तु-चित्तत्तणेण सम-रोस-राय-गणणेहिं । 9 विम्हय-संभम-रहियं अह भणियं धम्मलाभो त्ति ।।
भणिया य भत्ति-भरावणउत्तमंगेण राइणा भगवंतो समणा । अवि य । 11 तव-संजम.-भार-सुणिब्भरस्स सुय-विरिय-वसभ-जुत्तस्स ।
देह-सयडस्स कुसलं सिद्धि-पुरी-मग्ग-गामिस्स ।। 13 साधूहिं भणियं कुसलं गुरु-चलणप्पभावेणं' ति । राइणा भणियं भगवंतो,
अवि य, 15 गुरु-कम्म-सेल-वजं अण्णाण-महावणस्स दावग्गिं ।
किं णामं तुह गुरुणो साहिज्जउ अह पसाएणं ।। 17 साहहिं भणियं । ‘महाराया,
इक्खागु-वंस-जाओ पाविय-गुरु-वयण-सयल-सत्थत्थो । 19 कंदप्प-दप्प-फलिहो दप्पफलिहो त्ति आयरिओ' ।।
राइणा भणियं । ‘भयवं, किं सो अम्ह भाया रयणमउडस्स रिसिणो पुत्तो 21 दप्पफलिहो किं वा अण्णो' त्ति । साहूहिं भणियं । ‘सो चेय इमो' त्ति भणियमेत्ते हरिस-वस-वियसमाण-लोयण-जुवलेण भणियं ‘भगवं, कम्मि ठाणे
3) P संमत्त for चारित्त, P णियम for विणय. 4) P साहूणं. 5) Pणे for second पुणो, P om. णेण, P साहुणो, P उछूढो य चूडामणी. 6) P दसु for दस, J सय for भव. 7) Jom. मुणिवरेहिं पि. 8) J चिंतणेण, P समरोररायगणेणेहिं. 9) J तह for अह. 10) On this page the writing in Jis very much rubbed, J भत्तिभारावणयुत्तमंगेण, P समाणा. 11) J सुत for सुय, P तिरिय for विरिय. 12) P देव for देह. 13) P साहूहि, J गुरूण चलण, P भयवंतो. 15) J मोह for कम्म, P वयं for वजं. 16) J किण्णामं P किनाम, J अम्ह for अह, J पसएणं. 17) J देव for महाराया. 18) P इगु for इक्खागु, P विणय for वयण, P सुत्तत्थो. 19) JP दप्पफलिहो. 20) P रायणा, P कि एसो, P रिसिणो दप्पपुत्तो फलिहो. 22) P वियमाण, J जुअलेण Jom. भणियं before भगवं.

Page #68

(३३४) | आवासिया गुरुणो' त्ति । तेहिं भणियं । ‘अत्थि देवस्स मणोरमं णाम उजाणं,
तत्थ गुरुणो' त्ति भणंता साहुणो गंतुं पयत्ता । णरवई वि उवगओ मंदिरं । साहियं 3 च कुवलयमालाए महिंदस्स जहा ‘पत्तं जं पावियव्वं, सो चेय अम्ह भाया
दप्पफलिहो संपत्तो आयरियत्तण-कल्लाणो इहं पत्तो । ता उच्छाहं कुणह तस्स 5 चलण-मूले पव्वजं काऊणं' ति । तेहिं भणियं । ‘जं महाराया कुणइ तं अवस्सं
अम्हहिं कायव्वं' ति भणमाणा काऊण करणिज्जं, णिरूविऊण णिरूवणिज, 7 दाऊण देयं, उच्चलिया कोउय-सिणेह-भत्ति-पहरिस-संवेय-सद्धा-णिव्वेय
हलहलाऊरमाण-हियवया संपत्ता मणोरमं उज्जाणं । तत्थ य दिह्रो भगवं 9 दप्पफलिहो, वदिओ य रहस-पहरिस-माणसेहिं । तेणावि धम्मलाभिया
पुच्छिया य सरीर-सुह-वट्टमाणी, णिविट्ठा आसणेसु । ।। (३३४) पुच्छियं च राइणा । ‘भगवं, तइया तुम चिंतामणि-पल्लीओ __णिक्खमिऊण कत्थ गओ, कत्थ वा दिक्खा गहिया, किं च णामं गुरु-जणस्स' 13 ए पुच्छिओ भगवं साहिउं पयत्तो । महाराय, तइया अहं णीहरिऊण संपत्तो
भरुयच्छं णयरं ति । तत्थ साहणो अण्णेसिउं पयत्तो । दिट्ठो य मए भगवं 15 महामुणी, वंदिओ मए जाव तेणाहं भणिओ ‘भो भो दप्पफलिह रायउत्त, __ परियाणसि ममं । मए भणियं । ‘भगवं 17 पंच-महव्वय-जुत्तं ति-गुत्ति-गुत्तं तिदंड-विरय-मणं ।
सिवउरि-पंथुवएस को वा तं ण-यणए जीवो ।।' 19 तेण भणियं ‘ण संपयं पुव्वं किं तए कहिंचि दिट्ठो ण व' त्ति । मए भणियं
'भगवं, ण मह हिययस्स मई अत्थि जहा मए दिट्टो सि' त्ति । तओ तेण भणियं 21 ‘केण उण चिंतामणी पल्ली तुह दिण्ण' त्ति । मए भणियं भगवं, किं तुम सो' त्ति । तेण भणियं 'आम'ति । मए भणियं 'भगवं, तए मह रज दिण्णं' । तेण
1) P om. देवस्स, J मणोरमनामुजाणं. 2) P णरवत्ती वि गओ. 3) J adds य before जहा, P अप्पम्ह for अम्ह. 4) P संपत्तायरियत्तणो इहं. 6) P adds वि before कायव्वं. 8) P हलहलाकरमाण, P om. य. 9) P वंदिओ य रहरिसमाणसेहिं तेहिं वि धम्मलाहिया. 10) P संरीस for सरीस, J वट्टमाणिं णिद्दिट्ठा, J णिविठ्ठामासणेसु. 11) Pom. भगवं, J चिंतामणी. 12) P किंचि णाम, J गुरुअणस्स. 13) P om. ए, P नीहारिऊण. 14) P om. ति, J inter: भगवं & महामुणी, Jadds य before मए. 17) J तिडण्ड. 20) J हिअयसम्मत्ती, P मती. 22) P om. मए भणियं भगवं किं etc. to आमं ति ।, P रिजं for रजं.

Page #69

६६
(३३५)
1 भणियं ‘आसि’ । मए भणियं 'जइ एवं ता भगवं रयणं रायरिसि - संपयं प दे मे संजम - रज्जं ' ति । तेण भणियं 'जइ एवं ता कीस विलबणं करेसि' त्ति 3 भणंतस्स तस्स कयं मए पंच- मुट्ठियं लोयं । भगवया वि कयं मज्झ सव्वं काव्वं । तओ जहारिहं अज्झावयंतेण सिक्खाविओ सयलं पवयणसारं । 5 णिक्खित्तो गच्छो, विहरिउं पयत्तो । भगवं ति - रयणयरणाहिवो विहरमाणो संपत्तो अयोज्झाए । तत्थ य णिक्खंतो तुज्झ जणओ महाराया दढवम्म-रिसी । सो 7 य भगवं मासक्खवणेहिँ पारयंतो कम्मक्खयं काउमाढत्तो । तओ तं च एरिसं जाणिऊण गुरुणा णिक्खित्तो अह गच्छ - भारो । एवं च काऊण घेत्तूण 9 दढवम्म-रिसिं सम्मेय - सेल - सिहरे वंदण - वत्तिया संपत्तो । तत्थ य जाणिऊण
I
अप्पणो कालं, कयं संलेहणा - पुव्वयं कालमासे अउव्वयं करणं खवग-सेढीए 11 केवल - णाणं आउक्खयं च । तओ अंतगड - केवली जाया भगवंते दो वि मुणिंद-वसहे त्ति ।
13
(३३५) एवं च सोऊण कुवलयचंदप्पमुहा सव्वे वि हरिस-वस-संपत्ता णरिंदा । तओ भगवया भणियं । 'सावग,
1
15 सो च्चिय एक्को पुरिसो सो च्चिय राया जयम्मि सयलम्म । हंतूण मोहणिज्जं सिद्धिपुरी पाविया जेण ।।'
I
17 भणियं च सव्वेहिं । ‘भगवं, एवं एयं ण एत्थ संदेहो । ता कुणह पसायं, अम्हं पि उत्तारेसु इमाओ महाभव-समुद्दाओ' त्ति । भगवया वि पडिवण्णं । 'एवं 19 होउ' त्ति भणमाणस्स भगवओ राइणा ओयारियाई आभरणाई महिंदप्पमुहेहिं कुवलयमालाए वि अणेय - णारीयणेण परियालियाए । पवयण- भणिय-विहाणेण 21 य णिक्खंता सव्वे वि । समप्पिया य कुवलयमाला पवत्तिणीए । तत्थ जहासुहं आगमाणुसारेणं संजमं काऊण संपुण्णे णिय आउए संपत्ता सोहम्मं कप्पं
1) J om. जइ, P तं for ता., J रयणंगयरिसी संपयं. 2) P करिसि. 3) J मम for मज्झ. 4) J om. कायव्वं. 5) P पयत्तो । रयणंगणरयणाहिवो. 6) P अउज्झाए, J तुब्भ or तुम्ह for तुज्झ, P महाय for महाराय, JP दढधम्मरिसी. 7) J मासखमणेहि, J तव for तं च. 8) P निक्खि अम्ह गच्छभरो. 9) JP दढधम्मरिसिं, P समेतसेलसिहरं वंदण. 10) Pom. कयं, J अउव्वं. 11) J भगवंतो. 12) JP वसहो त्ति. 13) J विसण्णा for वससंपत्ता. 14) J देव for सावग. 15) P सेक्को for एक्को, P जलंमि for जयम्मि. 16) P मोहरज्जं, P पावया. 17 ) P कुणह पिसायं. 18) Pom. भव. 19) J om. वि, P ओयारियाओ आहरणाई. 20) P वियणेणारीयणपूरियालिआए, J णारित्तणेण. 21) P यणिक्खित्ता, Pom. वि., J एत्थ for तत्थ. 22) J य for णिय.

Page #70

(३३५)
६७ 1 दु-सागरोवमट्टिईओ देवो जाओ त्ति । कुवलयचंद-साधू वि गुरूवएसे वट्टमाणो
बहुयं पाव-कम्मं खविऊण कालेण य णमोक्कारमाराहिऊण वेरुलिय-विमाणे 3 दु-सागरोवम-ट्टिईओ देवो उववण्णो त्ति । सीहो उण पढमं अणसणं काऊण
विंझाडईए संपत्तो तं चेय विमाण वर-रयणं ति । सो वि भगवं ओहिण्णाणी 5 सागरदत्त-मुणी संबोहिऊण सव्वे पुव्व-संगए काले य कालं काऊण देवत्तण
बद्ध-णाम-गोत्तो तम्मि चेव विमाणम्मि समुप्पण्णो त्ति । अह पुहईसारो वि कं 7 पि कालंतरं रजं काऊण पच्छा उप्पण्ण-पुत्त-रयणो संठाविय-मणोरहाइच्च
रजाभिसेओ संभंतो संसार-महारक्खसस्स णाऊण असारत्तणं भोगाणं सो वि 9 गुरूणं पाय-मूले दिक्खं घेत्तूण पुणो कय-सामण्णो तम्मि चेय विमाणे समुप्पण्णो
त्ति । एवं च ते कय-पुण्णा तम्मि वर-वेरुलिय-विमाणोयर-उववण्णा अवरोप्पर ।। जाणिऊण कय-संकेया पुणो णेह-णिब्भर-हियया जंपिउं पयत्ता । 'भो सुरवरा, __णिसुणेह सुभासियं । 13 जर-मरण-रोग-रय-मल-किलेस-बहुलम्मि णवर संसारे ।
कत्तो अण्णं सरणं एक्कं मोत्तूण जिण-वयणं ।। 15 तिरिय-णर-दणुय-देवाण होति जे सामिणो कह वि जीवा ।
जिण-वयण-भवण-रूवाण कं पि पुव्वं कयं तेहिं ।। 17 जं किं पि कह वि कस्स वि कत्थ वि सोक्खं जणस्स भुवणम्मि ।
तं जिण-वयण-जलामय-णिसित्त-रुक्खस्स कुसुमं तु ।। 19 सव्वहा, किं सोक्खं सम्मत्तं किं व दुहं होइ मिच्छ-भावो त्ति ।
किं सुह-दुक्खं लोए सम्मामिच्छत्त-भावेण ।। 21 सम्मत्तं सग्ग-सम मिच्छत्तं होइ णरय-सारिच्छे ।
माणुस-लोय-सरिच्छो सम्मंमिच्छत्त-भावो उ ।।
1) J ठितीओ P द्विती, P साहू. 2) P बहुपाव, J काले य, J वेरुलिया. 3) J दुस्सागरोवमठितीओ उववण्णे P दुसागरट्ठिईओ, P उण सणं काऊण. 4) P
ओहिणाणी. 5) P देवत्तबद्ध. 6) P चेय विमाणे, P अहं for अह. 8) J रजाभिओ, जाणिऊण for णाऊण. 9) J प्पणो for पुणो. 10) J कयसंपुण्णा P कयपुन्नो, P विमाणायरे उवणायरे उण्णा. 11) P पुणो णिय P णेब्भर. 12) P सुहासियं. 13) J adds अवि य before जरमरण etc., P किमल for मल. 14) J om. एक्कं, J जिणिंदवर for जिण. 15) P तिरिनरदणसुदेवाण, J होति जो सामिणो. 16) P adds रूव before रूवाण. 17) P om. कत्थ वि, P सोक्खं तु जणस्स होइ भुवर्णमि. 18) P मूलं for कुसुमं. 19) P होति. 21) P om. the verse सम्मत्तं सग्गसमं etc. to भावो उ ।।. 22) J तु for उ.

Page #71

६८
1 सम्मत्तं उड्व-गई अहर-गई होइ मिच्छ-भावेण ।
तिरिय-गई उण लोए सम्मामिच्छत्त-भावेण ।। 3 सम्मत्तं अमय-समं मिच्छत्तं कालऊड-विस-सरिसं ।
अमय-विस-मीसियं पिव मण्णे उभयं तु लोगस्स ।। 5 सम्मत्तं जय-सारो मिच्छत्तं होइ तिहयण-असारो ।
सारासार-सरिच्छो सम्मामिच्छत्त-भावो उ ।। 7 जं जं जयम्मि सारं तं तं जाणेसु सम्म-पुव्वं तु । ___जं जं जए असारं तं तं मिच्छत्त-पुव्वं तु ।। 9 एरिसं च तं जाणिऊण भो भो देवाणुप्पिया, अणुमण्णह जं अहं भणिस्सं ति।
तओ सव्वेहि वि भणियं को वा अम्ह ण-याणइ जं जं सव्वं सम्मत्तं-पुव्वयं 11 ति । एवं ठिए किं भणियव्वं तं भणह तुब्भे' त्ति । तेण भणियं एत्तियं भणियव्वं
जं दुत्तारो संसार-सागरो, विसमा कम्म-गई, अणिच्चं जीवियं, भंगुरो विसय13 संगो, चंचला इंदिय-तुरंगा, बंधण-सरिस पेम्म, उम्मायणो मयण-बाण-पसरो,
मोहणं मोहणीय-कम्म-महापडलं ति । ता तुलग्ग-पावियं पि सम्मत्त-रयणं एत्थ 15 महोयहि-समे संसारे अक्खिप्पइ महाराय-मच्छेहिं, उल्लरिज्जइ महारोस-जल
माणुसेहिं, पल्हत्थिज्जइ महामाया-कम-ढीए, गिलिज्जइ महामोह-मयरेणं ति । 17 तओ इमं च जाणिऊण पुणो वि सयल-सुरासुर-णर-तिरिय-सिद्धि-सुह-लंभ
कारणे भगवंताणं वयणे आयरं कुणह पावियव्वे ।' तेहिं भणियं कहं पुण 19 पावियव्वं' ति । तेण भणियं 'पुणो वि गेण्हह समायाणं जहा जत्थुप्पण्णा तत्थ
तुम्हाण मज्झे केण वि अइसय-णाणिणा सव्वे संबोहणीया जिणधम्मे' त्ति । 21 तेहि वि तह' त्ति पडिवण्णं । तं च तारिसं समायाणं काऊण वीसत्था भोए भुजिउं समाढत्ता ।
1) P inter. verses सम्मत्तं उड्डगई etc. & सम्मत्तं अमयसमं etc., P उड्ड गती. 2) P तिरियगती. 4) J विसमीसयं, J पि for तु. 5) P adds जय before होइ, P होइ संसारो । सोरासार. 6) J तु for उ. 8) P om. तु, Jण सारं for असारं. 9) P adds इमं च before एरिसं, P om. च तं, P om. one भो, J देवाणुपिआ, P भविस्सं ति. 10) om. तओ सव्वेहि वि भणियं. 11) P om. भणियव्वं तं. 12) P कंमगती. 14) P मोहणिय, P त्ति for पि, P adds त्ति before एत्थ. 15) P समें संसारि. 16) P महारायकमढिणा. 19) J समायारं जहा जत्थु, P जं हो for जहा. 20) P य for वि, J अतिसय, P om. जिणधम्मे त्ति. 21) J तेहि मि तह, Jom. तारिसं.

Page #72

(३३६)
६९
I
(३३६) एवं च भुंजंताणं भोए वच्चइ कालो जाव भुत्ताई दोणि सागरोवमाइं किंचि-सेसाइं । इमम्मि य जंबुद्दीवे दाहिण-भरहे वोलीणेसु तिसु 3 कालेसु किंचि-सेसे चउत्थे काले सिद्धिं गएसु इहावसप्पिणी-वट्टमाणेसु उसभाइसु पास-जिण-चरिमेसु तित्थंकरेसु समुप्पण्णे ति-लोय-सरोयर5 महापंकए व्व महावीर- जिणंदे ति । एरिसे य अवसरे सो कुवलयचंद - देवो णिय-आउयं पालिऊण देव - लोगाओ चुओ समाणो कत्थ उववण्णो । अवि 7 य । अत्थि कायंदी णाम णयरी । सा य केरिसा । अवि य ।
1
तुंगट्टालय - तोरण- मंदिर - पुर- गोउरेहिं परियरिया ।
9
तिय-चच्चर - सुविभत्ता जण - धण-मणि-कंचण - विचित्ता ।। तम्मि य महाणयरीए कंचणरहो णाम राया ।
रिउ-कुंजराण सीहो जो य रवी मित्त-पंकय- वणस्स । पणइ-कुमुयाण चंदो वासारत्तो व्व धरणियले ।।
13 तस्स य महिलाए इंदीवर - णामाए सुपुत्तो मणिरहो णाम समुप्पण्णो । सो य संवड्ढिओ बहुएहिं मणोरहसएहिं परिवड्ढमाणस्स कहं कहं पि तारूव-कम्मोदएणं 15 पारद्धि-वसणं समुप्पण्णं । तओ दियहं राईए य अवीसंतो आहेडयं वच्चइ पडिसेहिज्जंतो वि गुरुयणेणं, णिदिज्जतो वि वयंसएहिं, णिरुज्झतो वि मंतियणेणं, 17 वारिज्जतो व परियणेणं ति । अण्णया य तस्स तम्मि अवसरे पारद्धिं अरण्णं पविट्ठस्स को वत्तो जाओ । अवि ।
णर-सुर-दइच्च-महिओ थुव्वंतो थुइ - सुहासिय-सएहिं । उप्पण्ण- णाण-सारो पत्तो वीरो तिलोय - गुरू ।।
21 तस्स य भगवओ महइ - महावीर - वड्ढमाण - जिणयंदस्स विवित्ते पएसे विरइयं देवेहिं मणि-सुवण्ण-रयय - पायार-तियं, ठावियं दिव्वं वियड - दाढा - कराल -
11
19
1) P वच्चएइ. 2) P किंच, P इमं पिय जंबुदीवे, P किंचसेसे. 3) P सिद्धि, P इहावओस्सप्पिणीए. 4) P उस भाइपासजिणवट्टेसु तित्थंकरेसु. 5) P इव for व्व, P कुवलयचंदो णिय. 6) J देवलोआओ. 8) J गोअरेहिं. 9) P सुविहत्ताजणधणिमणि. 10) J करणरहो for कंचणरहो. 12 ) P रत्तो व धरणियले ।। 13 ) J णामा पुत्तो रयणरहो णामो. 14) P संवट्टिओ, P रुणे for रूव. 15) J adds से before समुप्पण्णं, P रातीए, J वीसंतो P अविसंतो. 16) P गुरुतरेणं, P निरुंभंण्णो for णिरुज्झतो. 17) Pom. वारिज्जूंतो वि परियणेणं, J अण्णता, J inter तस्स & तम्मि, P पारद्धिए रण्णे. 21) Pom. य after तस्स, J वद्धमाण, J रयत P रइय . 22 ) J तसं for तियं.

Page #73

(३३६)
1 वयण-सीहाहिट्ठियं आसण - रयणं, णिम्मविओ मउय - सिसिर - सुरहि-पवणचलमाण-साहा-समूह-पेरंत - -णव- वियसिय-सुरहि-कुसुम-गोच्छ-रिंछोलि3 णिलीण-महु-मत्त-भमर - रणरणाबद्ध - संगीय-मणहरो रत्तासोय-पायवो । तस्स य अधे णिविट्ठो भगवं सुरासुर - णरिंद-वंदिय-चलण-जुयलो संसार-महोवहि5 णिमज्जमाण -जंतु - सहस्स- हत्थावलंबण- दाण- दुल्ललिओ महावीरो । तत्थ य इंदभूइप्पमुहाणं एगारसण्हं महामईणं गणहर-देवाणं सोधम्म-णाहस्स महिंदस्स 7 य अण्णाणं च भवण - वइ - वाणमंतर - जोइस - विमाण-वासीणं सुराणं कंचणरहस् य राइणो सपरियणस्स सम्मत्त -‍ - मूलं भव-भय-विणासणं दुविहं 9 धम्मं साहिउं पयत्तो । अवि य । णारय-तिरिय-णरामर-भव-सय-संवाह - दुग्गम-दुरंते । संसार-महा-जलहिम्मि णत्थि सरणं सिवाहिंतो ।। सम्मत्त - णाण- दंसण-तिएण एएण लब्भए मोक्खो । जवस गुणा एणय दव्वं होइ सम्मत्तो ।। सम्मं भावो सम्मं जुहुज्जुयं णत्थि किंचि विवरीयं । धम्माधम्मागासा-पोग्गल - जीवेसु जो भणिओ || अहवा । जीवाजीवा आसव-संवर तह बंध- णिज्जरा मोक्खो । 17 एयाई भावेणं भावेंतो होइ सम्मत्ते || अहवा |
जं चि जिहिं भणियं पडिहय - मय - दोस - मोह-पसरेहिं । 19 तं सव्वं सव्वं चिय इय-भावो होइ सम्मत्तं ॥
अरहा जाणइ सव्वं अरहा सव्वं पि पासइ समक्खं । अरहा भासइ सच्चं अरहा बंधू तिहुयणस्स ।। अरहा भासइ धम्मं अरहा धम्मस्स जाण
भेयं I
७०
11
13
15
21
1 ) J सिहाहिट्ठियं, P णिमिओ for णिम्मविओ. 3) P निलीणमररणरणाबत्तसगीय. 4) P अधि for अधे, Pom. णरिंद, P महो for महोवहि. 5) P जंतुहत्थालंबण, P तस्स for तत्थ य. 6) JP इंदभूति०, P महामंतीणं गणः, P सोहमनाहस्स. 7) J om. च, J जोतिस, P वासीसुराणं. 9) Padds जिणो before धम्मं. 10) P दुग्गदुरंते. 11 ) P जिणं मोतुं for सिवाहिंतो. 12 ) P तिणएतेण. 13) P एतेण दिव्वं होत्ति सम्मत्तं. 14 ) P जुहुहुहुत्तं for जहुज्जुयं, P inter णत्थि & किंचि. 15) P धम्माभासा, J सो for जो. 16) J。जीवासव. 17 ) P भावें च तो अह होइ सम्मत्तं. 18) P भणियं हयरागदोस. 19) P adds, after होइ सम्मत्तं ।।. 20) अरहा जाणइ सव्वं सव्वं चिय इय भावो होइ संमत्तं ।, P जाणं for सव्वं before पि. 22) P जाणई भेयं.

Page #74

(३३७)
1 अरहा जियाण सरणं अरहा बंधं पि मोएइ ।।
अरहा तिलोय-पुज्जो अरहा तित्थंकरो सुधम्मस्स । 3 अरहा सयं पबुद्धो अरिहा पुरिसोत्तमो लोए ।।
अरहा लोग-पदीवो अरहा चक्खू जयस सव्वस्स । 5 अरहा तिण्णो लोए अरहा मोक्खं परूवेइ ।।
इय भत्ती अरहते कुणइ पसंसं च भाव-गुण-कलिओ । 7 साहण भत्तिमंतो इय सम्मत्तं मए भणियं ।।
तं जिण-वयण-रसायण-पाण-विबुद्धस्स होइ एक्कं तु । 9 दुइयं पुण सहस च्चिय कम्मोवसमेण पुरिसस्स ।।
एयं तिलोय-सारं एयं पढमं जयम्मि धम्मस्स । । एएण होइ मोक्खो सम्मत्तं दुल्लहं एयं ।।
(३३७) एवं च तिलोय-गुरुणा साहिए सम्मत्ते जाणमाणेणावि अबुह13 बोहणत्थं भगवया इंदभूइणा गणहारिणा आबद्ध-करयलंजलिउडेण भणियं ___ 'भगवं, इमं पुण सम्मत्त-रयणं समुप्पण्णं भावओ कस्सइ जीवस्स कहं णज्जइ 15 जहा एस सम्मद्दिट्ठी जीवो' त्ति । भगवया भणियं ।
उवसम-संवेगो च्चिय णिव्वेओ तह य होइ अणुकंपा । 17 अत्थित्त-भाव-सहियं सम्मत्ते लक्खणं होइ ।। अहवा,
मेत्ती-पमोय-कारुण्णं मज्झत्थं च चउत्थयं । 19 सत्त-गुणवंत-दीणे अविणए होति सम्म ।।
खामेमि सव्व-सत्ते सव्वे सत्ता खमंतु मे । 21 मेत्ती मे सव्व-भूएसु वेर मज्झ ण केणइ ।।
सम्मत्त-णाण-दसण-जुत्ते साधुम्मि होइ जो पुरिसो ।
1) J जिणाण for जियाण, P सव्वरणं for सरणं, P बद्धं विमोएइ. 2) P तिलोए. 3) J सुबुद्धो for पबुद्धो, P adds पुरिहा before पुरिसो, P पुरिसोत्तिमो. 4) J लोगपईवो. 5) P तिसो for तिण्णो, P पदीवेइ ।।. 7) J भत्तिवंतो. 9) दुतियं. 10) ] परमं for पढमं. 13) J इंदभूतिगण, Jadds च after भणियं. 14) JP भावतो. 16) JP चिय. 17) J अत्थेत्तिभाव, P समत्ति for सम्मत्ते. 18) J पमोत, P मज्झत्थयं च चत्थयं ।. 19) P संतगुणवंतदीवणयं तह विणए होति, J अविणाए, J समं P सम्मं तु. 22) P साहुंमि, P जो हरिसो.

Page #75

(३३८) । ठिइ-वंदण-विणयादी करेइ सो होहिइ पमोओ ।।
संसार-दुक्ख-तविए दीणाणाहे किलिस्समाणम्मि । 3 हा हा धम्म-विहीणा कह जीवा खिज्जिरे करुणा ।।
दुट्ठाण मोह-पंकंकियाण गुरु-देव-णिंदण-रयाण । 5 जीवाण उवेक्खा एरिसाण उवरिम्मि मज्झत्थं ।।
अहवा वि जय-सभावो काय-सभावो य भाविओ जेण । संवेगो जेण तवे वेरग्गं चेय संसारे ।।
सव्वं जयं अणिच्चं णिस्सारं दुक्खहेउ असुइं च । 9 अह तम्हा णिव्वेओ धम्मम्मि य आयरो होइ ।।
वेरग्गं पुण णिययं सरीर-भोगेसु उवहि-विसएसु । 11 जाणिय-परमत्थ-पओ णवि रज्जइ धम्मिओ होइ ।।
एएहिँ लक्खणेहिं णज्जइ अह अत्थि जस्स सम्मत्तं । 13 उवसम-विराग-रहियं णज्जइ तह तस्स सम्मत्तं ।।
(३३८) एवं च सुरासुरिंद-गुरुणा साहिए सम्मत्त-लक्खणे भणियं गोयम15 सामिणा 'भगवं, इमं पुण सम्मत्त-महा-चिंतामणि-रयणं केण दोसेण दूसियं
होइ, जेण तं दोसं दूरेण परिहरामो' त्ति । भगवया भणियं ।। 17 दीहाऊ गोयम इंदभूइ अह पुच्छिय तए साह ।
सम्मत्तं रयण-समं दूसिज्जइ जेण तं सुणसु ।। 19 संका-कंखा-विइगिच्छा होइ चउत्थं च कुसमय-पसंसा ।
पासंडियाण संथव पंच इमे दूसण-कराई ।। 21 जीवादी' पयत्थे जाणइ जिण-वयण-णयण-दिह्रिल्लो ।
किं होज इमं अहवा ण व त्ति जो संकए संका ।।
1) J थिति P ठिति, J विणयाती, J सो हेहिति पमोतो, P adds त्ति after पमोओ. 2) P दीणाणाहि, J कीलेसभावंमि. 3) P जीवो किज्जरे. 4) P वुट्ठाण for दुट्ठाण. 5) P उव्वेक्खा. 6) J जए सहावो P मणसब्भावो, P कायसहावो. 7) J संवेओ, J भवे for तवे, P चे for चेय. 9) J तण्हा for तम्हा, P होहित्ति for होइ. 10) J repeats वेरग्गं, P नियरं for णिययं. 13) P कह for तह. 14) J गोतम. 15) P सम्म for सम्मत्त, Jom. चिंतामणि, P दूसेण. 17) P दीहाओ, J गोतम, JP इंदभूति P पुच्छिउं. 18) P सुणेसु. 19) JP वितिगिच्छा. 20) P थेवं for संथव. 21) J जीवातीए अत्थे जाणति, P जीवादीण, P om. णयण. 22) J संकते.

Page #76

(३३९) 1 कंखइ भोए अहवा वि कुसुमए कह वि मोह-हय-चित्तो ।
आकंखइ मिच्छत्तं जो पुरिसो तस्स सा कंखा ।। 3 एत्थं पि अत्थि धम्मो एत्थ वि धम्मस्स साहिओ मग्गो ।
एवं जो कुणइ मणं सा विइकिच्छा इहं भणिया ।। 5 इह विज्जा-मंत-बलं पच्चक्खं जोग-भोग-फल-सारं ।
एयं चिय सुंदरयं पर-तित्थिय-संथवो भणिओ ।। 7 एए णिउणा अह मंतिणो य धम्मप्परा तवस्सी य ।
पर-तित्थ-समणयाणं पासंडाणं पसंसा तु ।। 9 जह खीर-खंड-भरिओ उडओ केणावि मोह-मूढेण ।
मेलिज्जइ णिंब-रसेण असुइणा अह व केणावि ।। 11 एवं सम्मत्तामय-भरिओ जीवाण चित्त-घडओ वि ।
मिच्छत्त-वियप्पेणं दूसिज्जइ असुइ-सरिसेणं ।। 13 तम्हा भणामि तुम्हे पडिवज्जह सम्मत्तं, अणुमण्णह सुय-रयणं, भावेह संसार
दुक्खं, पणमह जिणवरे, दक्खेह साहुणो, भावेह भावणं, खामेसु जीवे, बहु 15 मण्णह तवस्सिणो, अणुकंपह दुक्खिए, उवेक्खह दुढे, अणुगेण्हह विणीए,
वियारेह पोग्गल-परिणामे, पसंसह उवसमे, संजणेह संवेगं, णिव्विज्जह संसारे, 17 परूवेह अत्थिवायं, मा कुणह संकं, अवमण्णह कंखं, विगिंचेह विइकिच्छं, __पमाएह कुसमय-पसंसं । 19 सम्मत्त-सार-रहिए मा सजह उत्तुणे पर-कुतित्थे ।
मिच्छत्त-वद्धणं भो होइ कयं अलिय-वयणं च त्ति ।। तम्हा, 21 जइ छुब्भह पायाले पल्हत्थिज्जह गिरिस्स टंकम्मि ।
जइ छिज्जइ कह वि सिरं मा मुंचह तह वि जिणवयणं ।। ति ।
1) J कंखति P कंखत्ति, J अधवा, P कुसमये, J कहवि लोहमोहहियचित्तो । आकंखति. 2) मीछत्तं, P सो for सा. 4) JP वितिकिच्छा , P इमं for इहं. 5) J बल for फल. 6) J तित्थं for तित्थिय. 7) P एते, P अभि for अह, J अह संतिणो पारम्पयरा. 8) P ओ for तु. 9) P inter खंड & खीर, (कुडओ or घडओ for उडओ). 11) J •मयसरिओ जीआण, P चित्तवडिओ. 12) P वियप्पे जीवेणं दूसिज्जइ. 13) J तुब्भे for तुम्हे. 15) Jom. उवेक्खह दुढे, P अणुगेण्ह. 16) P सवेग्गं. 17) J अत्थिवातं, P विगिच्छेह, J विगिच्छं. 18) P कुसुमय. 19) J सामत्थं व for मा सज्जह, J परकुडिच्छे ।. 20) P सो for भो, P कणं for कयं, P om. तम्हा. 21) P पायालो, J पण्हेछिज्जह. 22) P कहं वि.

Page #77

७४
15
(३४०) 1 (३३९) एयं दसण-रयणं णाणं पुण सुणसु जं मए भणियं ।
एक्कारसंग-चोद्दस-पुव्वं अत्थं च वित्थरियं ।। 3 एक्कम्मि वि जम्मि पदे संवेयं कुणइ वीयराग-मए ।
तं तस्स होइ णाणं जेण विरागत्तणमुवेइ ।।। 5 किं बहणा वि सुएणं किं वा बहणा वि एत्थ पढिएणं । ___ एक्कम्मि वि वटुंता पयम्मि बहुए गया सिद्धिं ।। 7 तम्हा करेसु जत्तं दसण-चरणेसु सव्व-भावेण ।
सण-चरणेहिँ विणा ण सिज्झिरे णाण-सहिया वि ।। 9 (३४०) णाणेण होइ किरिया किरिया कीरइ परस्स उवएसो ।
चारित्ते कुणह मणं तं पंच-महव्वए होइ ।। । पाणिवहालिय-वयणं अदिण्णदाणं च मेहुणं चेय ।
होइ परिग्गह-सहियं एएसु य संजमो चरणं ।। 13 एयाइं पावयाइं परिवज्जेंतो करेसु विरइं तु ।
इह परलोए दुह-कारयाइँ वीरेण भणियाई ।। जो हिंसओ जियाणं णिच्वं उव्वेय-कारओ पावो ।
असुहो वेराबंधो वेरेण ण मुच्चइ कया वि ।। 17 प्रिंदिज्जइ सव्व-जणे वह-बंधं घाय-दुक्ख-मरणं वा ।
पावइ इहं चिय णरो पर-लोए पावए णरयं ।। 19 सव्वं च इमं दुक्खं जं मारिजइ जिओ उ रसमाणो ।
जह अप्पा तह य परो इच्छइ सोक्खं ण उण दुक्खं ।। 21 जह मम ण पिय दुक्ख सोक्खत्थी जह अहं सजीयस्स ।
एमेव परो वि जिओ तम्हा जीवाण कुण अभयं ।।
1) J पुण भणसु. 2) P पुच्छं for पुव्वं, J अण्णं for अत्थं. 3) P एक्कंमि जो पयंमी संवेगं, J वीतरागमते P वीयमए. 4) J ता for तं, J जोण for जेण. 5) Jom. वि before एत्थ. 7) P करेसु जुत्तं, P चरणेणसु. 8) J दंसणचरणेसु विणा. 9) Jom. one किरिया, P कीरस्सइ, P उवएसा. 13) JP एताई, P पडिवज्जतो, J ति for तु. 14) P दुह काई वीरेण, J वीरेहिं. 15) Jणहिमओ for हिंसओ, P उब्वियकारणो. 16) J असुहो रोद्धाबंधो, J कयाइ ।।. 17) Jadds ण before वहबंध, J वहबंधघाय. 18) J णरओ for णरयं. 19) J जयंमि for उ. 20) P वि for य, J सोक्खे. 22) J अब्भयं.

Page #78

७५
(३४१) । (३४१) एवं च साहिए भगवया तित्थयरेण पुच्छियं गणहर-देवेण भगवं, __ कहं पुण हिंसा भण्णइ' भगवया भणियं । 3 जीवो अणादि-णिहणो सो कह मारिज्जए जणेण इहं ।
देहतर-संकमणं कीरइ जएँ णाम तस्सेय ।। 5 एक्के भणंति एवं अण्णे उण वाइणो जहा सुहुमो ।
ण य सो केणइ जीवो मारिज्जइ णेय सो मरइ ।। 7 अण्णे भणंति पुरिसा सव्व-गओ एस तस्स कह घाओ ।
अण्णे पुण पडिवण्णा अणुमेत्तो केण सो वहिओ ।। 9 अवरे भणंति एवं उड्ड-गई किर जिओ सभावेण ।
अच्छइ देह-णिबद्धो जो मोयइ धम्मिओ सो हु ।। । अवरे भणंति कुगइच्छूढो अह एस अच्छइ वराओ ।
अह जोणि-विप्पमुक्को वच्चउ सुगईसु आवेओ ।। 13 अण्णे भणंति मूढा पुराण-घरयाउ पइसइ णवम्मि ।
को तस्स होइ पीडा देहतर-संकमे भणसु ।। 15 अण्णे भणंति पुरिसा एएणं मारिओ अहं पुल्विं ।
तेण मए मारिज्जइ दिज्जइ तस्सेय जो देइ ।। 17 अवरे विहियं ति इमं इमस्स जायस्स मरण-जम्मं वा ।
तं होज्ज अवसयं चिय मिस-मेत्तो मज्झ अवराहो ।। 19 अवरे भणति विहिणा एसो अह पेसिओ महं वज्झो ।
तस्सेव होउ पुण्णं पावं वा मज्झ किं एत्थ ।। 21 अण्णे पुण पडिवण्णा कम्म-वसो कम्म-चोइओ जीवो ।
कम्मेणं मारिज्जइ मारेइ य कम्म-परयत्तो ।।
1) P तित्थंकरेण, J गणधर. 2) P inter. कहं & पुण. 3) P अणाइ, P सो किर माणिज्जए जणिण इहं. 4) J जाण माण for जएँ णाम, P जय for जए. 5) J पुण for उण, P वाइणा. 6) P खेण वि for केणइ, P adds त्ति after मरइ. 7) P को for कह. 8) P अवरे उण for अण्णे पुण, J अणुमेत्ता. 9) P एयं उड्डगती, P सहावेण. 10) P जो मायाइ, P साहू for सो हु. 11) J कुगई०. 12) J विप्पवुत्तो, P मुच्चइ for वच्चउ, P सुगइ सुयावेयो. 15) P पुव्वं. 16) P om. दिज्जइ, P वेइ for देइ. 17) J जीवस्स for जायस्स. 18) J होइ for होज. 20) J तस्सेय P तस्सेव, P जोओ for होउ. 21) P उण for पुण, P पडिवन्नो. 22) P परियत्तो.

Page #79

७६
1 इय एवमाइ-अण्णाण-वाइणो जं भांति समएसुं । तं सव्वं अलियं चिय जीव - वहे होंति दोसाई ।। 3 जीवो अणाइ - णिहणो सच्चं देहंतरम्मि संकमइ । देहाओ से ण सुहं विउज्जए होइ दुक्खं से ।। ऊसास-इंदियाइं अब्भितर - बाहिरा इमे पाणा । ताणं विओय-करणं पमत्त - जोएण सा हिंसा ।। अह तेहिँ विउज्जंतस्स तस्स जीवस्स दुस्सहं दुक्खं । जं उप्पज्जइ देहे अह पावो तस्स सो भणिओ ॥
5
7
9 तिल - तेल्लाण परोप्परमणुगय- सरिसस्स जीव- देहस्स । दुक्खं ताण विओओ कीरइ जो कुण सो पावो ।। ति ।
11 एवं च साहिए सुरासुर - गुरुणा पुच्छियं भगवया गोयम-सामिणा ‘भगवं, इमं पुण पाणाइवाय-वेरमणं महावय - रयणं केरिसेण पुरिसेण रक्खिउं तीरइ' त्ति । 13 भगवया भणियं ।
इरिया-मण-समिईओ एसण - पडिलेह तह य आलोयं । पढमस्स वयस्स इमा समिईओ पंच विण्णेया ॥ जुगमेत्त-दिण्ण-दिट्ठी जंतू-परिहरण - दिण्ण - णयण - मणो । आवासयम्मि वच्चइ इरिया-समिओ हु सो पुरिसो ।। तव-णियम - सील-रुक्खे भज्जंतं उप्पहेण वच्वंतं । 19 णाणंकुसेण रुंभइ मण-हत्थिं होइ मण-समिओ ।। असणं पाणं वत्थं व पत्तयं संजमम्मि जं जोगं । 21 एसंतो सुत्तेणं मग्गइ जो एसणा-समिओ ।।
सेज्जा - संथारं वा अण्णं वा किंचि दव्व-उ -जायं
15
(३४१)
17
तु । 1) J एवमाति अण्णाणवातिणो, P अन्नाणवाणो भांति. 2) P होइ for होंति. 3) J संभमइ for संकमइ. 4) P सो ण य अहं J सो ण सुहं for से ण सुहं (emended.) 5) P इंदियाइं भवति अब्भिंतरा इमे. 6) J भवे for इमे, P ताओ for ताणं, J अमत्तजोएण. 7 ) Pom. तस्स. 9) P तिल्लतेल्लाण, J सरिसं जिअस्स देहस्स. 10) P जं for जो. 11) P पुच्छिउं, J गोतम, P गोयमगणहारिणा. 12) J पाणातिवातविरमण महावयणरयणं, P पाणातिपात, P महावइरयणं, J om. पुरिसेण. 14) JP समितीओ, P अलोया ।. 15) Pom. वयस्स, JP समितीओ. 17) J आवस्सयंमि, J समितो. 18 ) P रुक्खो . 19) P रंभइ मणहत्थी, J मणसमितो. 21 ) J समितो. 22) P किं पि for किंचि, JP दव्वजातं.

Page #80

(३४२)
1 गेण्हइ जइ वा मुंचइ पडिलेहेउं पमज्जेउं ।। गहियं पि जं पि भत्तं पाणं वा भोयणस्स कालम्मि । 3 आलोइऊण भुंजइ गुरुणो वा तं णिवेएइ ।। एयाहिँ पंच-समिईहिँ समियओ जो भवे कह वि साधू | सो सुहुम-जंतु - रक्खं कुणमाणो संजओ भणिओ ।। पाणाइवाय- विरमणमह पढमं इह महव्वयं भणियं । 7 संपइ भण्णइ एयं मुस - वयण - णियत्तणं बिइयं ।।
5
(३४२) असवाय-कवलियं मि उ अलियं वयणं ति होइ मुवाओ । 9 तव्विरमणं णियत्ती होइ मुसावाय - विरइति ।।
अलियं जो भणइ णरो निंदिय - अहमो इहं दुसद्धेओ । 11 अह चप्फलो त्ति एसो हीलिज्जइ सव्व - लोएण ।।
दुक्खेहिँ ठवेइ जिए अब्भक्खाणेहिँ अलिय-वयणेहिं । 13 ताणं पिसो ण चुक्कइ पुव्वं अह बंध-वेराण ।।
मारण-लुंपण-दुक्खे पावइ जीहाऍ छेयणं लोए । 15 मरिऊण पुणो वच्चइ णरए अह दुक्ख - पउरम्मि ।।
जं मज्झ इमं दुक्खं अलियब्भक्खाण - पडिवयस्स भवे । 17 तह एयस्स वि तम्हा कुणह णियत्तिं तु अलियस्स ।।
एवं परूविए तिहुयण-गुरुणा पुच्छियं गोयम - गणहारिणा 'भगवं, केरिसं पुण 19 अलिय - वयणं होई' त्ति | भगवया भणियं ।
सब्भाव-पडीसेहो अत्थंतर - भासणं तहा णिंदा ।
21
७७
एयं ति-भेय-भिण्णं अलियं वयणं मुणेयव्वं ॥ सब्भाव-पडीसेहो आया णत्थि त्ति णत्थि पर - लोओ ।
1) P मुच्चइ, J पडिलेहेतु वमज्जेतुं . 4) J एताहिं पंचसमितीहिं समितओ, P समिइओ जइ भवे, P साहू. 5) J संजतो भणितो. 6) J पाणातिवात, Pom. भण्णइ. 7) P एवं, JP वितियं. 8) J मासवाकुअलिअम्मि तु अलियं, P असइवाय. 9) J मुसवातो, मुसावातविरति P विरए त्ति. 10) Padds हि before इहं. 11) P अह तिफलो. 12) P ठवेवि. 13) P वंक for बंध. 14) P लंछण for लुंपण. 16) P जह for जं, P अलियउभक्खाणगडिगयस्स. 17) P निवत्ति 18 ) J adds च after एवं, P पुच्छिओ, J गोतम, P inter. पुण & केरिसं. 20) P पडिस्सेहो, P भावणं. 1. 22 ) P पडिस्सेहो .

Page #81

(३४२) 1 अब्भुय-भणणं आया तंदुलयंगुट्ठमेत्तो वा ।।
जो हत्थिं भणइ खरं एसो अत्यंतरो उ अलियस्स । 3 पेसुण्ण-भाव-जुत्तं अरहा तं भण्णए अलियं ।।
फरुसं णिंदियमहमं अपच्छियं कोव-माण-संवलियं । 5 सच्चं पि जइ वि भण्णइ अलियं तं जिणवर-मयम्मि ।।
सच्चं पि तं ण सच्चं जं होइ जियाण दुक्ख-संजणयं । 7 अलियं पि होइ सच्चं जियाण रक्खं करेमाणं ।।
एयं अलियं वयणं अह कुणइ इमस्स विरमणं जो उ । 9 दुइयं पि हु धरइ वयं दिण्ण-महा-सद्द-पुव्वं तु ।।
एवं च परूविए भगवया तियसिंद-वंदिएणं पुच्छियं गोयमसामिणा ‘भगवं, कह 11 पुण एवं मुसावाय-वेरमण-महव्वय-रयणं रक्खणीय' ति । भगवया भणियं ।
अणुवीइ-भासणं कोह-माय-लोहं च णिब्भर-पयारो । 13 हासच्चाओ य तहा पंचेए भावणा होति ।।
एयम्मि मए भणिए वयणेहिँ होज ताव चिंतेमि । 15 जंतूण सुहं दुक्खं होज्जा अणुवीइ-भासा तु ।।
कोवेण किंचि भण्णइ अलियं वयणं ति केण वि णरेण । 17 तम्हा पच्चक्खाणं कोवस्स करेह हियएणं ।।
लोह-महा-गह-गहिओ को वि णरो किं पि जंपए अलियं । 19 दूरेण तं अहिक्खिव मुणिवर संतोस-रक्खाए ।।
इह लोयाजीव-भएण कोइ पुरिसो भणेज्ज अलियं पि । 21 सत्तविहं तं पि भयं परिहर दूरेण मुणिवसभा ।।।
होइ परिहास-सीलो को वि णरो वेलवेइ हासेणं ।
1) J अब्भयभणमाया. 2) P हत्थी, J तु for उ. 3) P गरहा for अरहा. 4) J सुपच्छिमं P अपच्छिम. 6) P संजणणं. 7) P करेमाणो. 8) J तु for उ. 9) J दियसं for दुइयं, P सो for पि हु. 10) J गोतम, P गोयमगणहारिणा. 11) J पुण एअं मुसावात. 12) P कोहवायलाभं च णिब्भय. 13) J पंचेते, P om. पंचेए. 15) P होइ अणुवीति भासाओ ।।. 17) J किअएण for हियएणं. 18) P के वि for कोवि. 19) J अभिक्खिव. 20) P लोगाजीव. 21) P परिहरइ, J मुणिवसहा ।।. 22) P किं पि for वेलवेइ.

Page #82

(३४३) 1 तं पि ण जुज्जइ काऊण सच्च-संधाण साधूणं ।।
एयाओं भावणाओ भावेतो रक्ख संजयं वयणं । 3 एयाहिँ विणा मुणिवर सच्चं पि ण सच्चयं होइ ।।
(३४३) तह तेणो वि हु पुरिसो पर-दव्वं जो हरे अदिण्णं तु । 5 सव्वत्थ होइ वेस्सो जण-संपयणं च पावेज ।।
बंध-वह-घाय-छेयण-लंबण-तडिवडण-सूल-भेयादी । 7 पावइ अवस्स चोरो मओ वि णरयं पवजेज ।।
जइ इट्ठ-दव्व-विरहे होइ विओओ महं तह इमस्स । 9 एयं चिंतेऊणं कुणह णियत्तिं पर-धणस्स ।। ___ एवं च समाइट्ठो भगवया संसार-महोयहि-जाणवत्तेण भणियं च गोयम|| मुणिवरेणं ‘भगवं, इमं पुण अदिण्णदाण-विरमण-महव्वय-रयणं कह पुण
सुरक्खिय साहुणो हवइ' त्ति । भगवया भणियं । 13 अणुवीइ य भक्खण एत्तियं ति साहम्मिउग्गहो चेय ।
अणुणाय-भत्त-पाणो भुंजणए ताओ समिईओ ।। 15 देविंद-राय-सामंत-वग्गहो तह कुडुबिय-जणस्स ।
अणुवीइ वियारेउं मग्गिज्जइ जस्स जो सामी ।। 17 वक्खित्त-कोव-माणेहिँ होज्ज दिण्णो कया वि केणावि ।
मग्गिज्जए य भिक्खं अवगहो तेण कज्जेण ।। 19 इह सुत्त-गंथ इह मंतयाइँ एयम्मि होज मे उयही ।
अवियत्तं मा होहिइ अवग्गहो एत्तिओ अम्हं ।। 21 पासत्थोसण्ण-कुसील-संजया होज सङ्ख्या वा वि ।
तं जाइऊण जुज्जइ साहम्मियवग्गहो एसो ।।
1) P काउं सच्च, J संधारण, P साहूणं. 2) J एताओ, P सव्वयं for संजयं. 3) P एताहि. 4) P परेदव्वं, P हरेइ दिन्नं तु. 5) P वेसो जणजंपवणं. 6) J पंच for बंध, P पाय for घाय, J लंपण, J सूलभेताई. 7) P पविजेज. 9) P नियत्ती. 10) J महोवहि, Jom. च, J गोतम. 12) P सुक्खियं. 13) J अणुवीइ अभक्खणं P अभिक्खाण. 14) P भत्तपाणे भुंजणाए, J समितीओ P समिता. 15) J सामं for सामंत, Jom. वग्गहो. 17) J विक्खित्त, P मालेहिं for माणेहिं. 19) P मताइं for मंतयाई. 20) J होहिति P होहित्ति. 21) J संजता, P अट्टया for सड्ढया. 22) P ते
for तं.

Page #83

८०
1
ऊसस - णीसस - रहियं गुरुणो सेसं वसे हवइ दव्वं । तेणाणुण्णा भुंजइ अण्णह दोसो भवे तस्स ।। 3 एयाओं भावणाओ कुणमाणो तत्यिं वयं धरई । एत्तो वोच्छामि अहं मेहुण - विरइति णामेण ।। (३४४) काम- महागह-गहिओ अंधो बहिरो व्व अच्छए मूओ । उम्मत्तो मुच्छियओ व्व होइ वक्खित्त - चित्तो य ।। 7 विब्भम-कडच्छ-हसिरो अणिव्वुओ अणिहुओ य उभंतो । गलियंकुसो व्व मत्तो होइ मयंधो गयवरो व्व ।।
5
9 अलियं पि हसइ लोए सवियारं अप्पयं पलोएइ । उग्गाइ हरिसिय-मणो खणेण दीणत्तणं जाइ ।। विहसिज्जइ लोएणं एसो सो निंदिओ जणवएणं । कज्जाकज्जं ण-यणइ मोहेण य उत्तणो भमइ ।। परदार-गमण-दोसे बंधण-वहणं च लिंग-छेदं च । सव्वस्स-हरणमादी बहुए दोसे य पावे ।। मरिऊण य पर-लोए वच्चइ संसार - सागरे घोरे । तम्हा परिहर दूरं इत्थीणं संगम साहू
||
अह कोइ भणइ मूढो धम्मो सुरएण होइ लोगम्मि । इत्थीणं सुहइ-हेऊ पुरिसाण य जेण तं भणियं ।।
आहारं पिव जुज्जइ रिसिणो दाउं च गेण्हिउं चेय । जं जं सुहस्स हेऊ तं तं धम्मप्फलं होइ ।। एपमा गणेज्जसुदुक्खं तं दुक्ख कारणं पढमं । तं काऊण अउण्णा उवेंति कुगई गई जीवा ।।
11
13
15
17
19
(३४४)
21
2) P तेणाणुसोयं for तेणाणुण्णा, P हवइ for भवे. 3) J तत्तियं वतं P तइययं वयं. 5 ) J होईP होति. 7) J विम्हम, P कडक्ख, P अणिच्छओ, J अणिहिओ. 9) P लोएइ for सवियारं अप्पयं पलोएइ. 11 ) P निंदओ. 13 ) P छेयं. 14) J हरणमाती, P सो for दोसे, J पावेति. 15) P पलोए वच्चइ संसायरे. 16 ) P परिहरइ. 17) P सुरते कहं न for सुरएण होइ, J लोअंमि. 19 ) Padds, after जुज्जइ, पुरिसा एएणं मारिओ अहं पुव्वं । तेण मए मारिज्जइ तस्सेय जो देइ ।। अवरे विहियंति. 20) J हेउं तं. 21) P कुगई गई.

Page #84

(३४४)
1 दुक्खं च इमं जाणसु वाहि-पडीयार-कारणं जेण ।
पामा-कंडुयणं पिव परिहर दूरेण कुरयं तं ।। 3 असुहं पि सुहं मण्णइ सुहं पि असुहं ति मोहिओ जीवो ।
दुक्ख-सुह-णिव्विसेसो दुक्ख चिय पावए वस्स ।। 5 पामा-कच्छु-परिगओ जह पुरिसो कंडुय-रइ-संतत्तो ।
णह-कट्ठ-सक्कराहिं कंडुयणं कुणइ सुह-बुद्धी ।। 7 तह मोह-कम्म-पामा-वियणाए चुलचुलेंत-सव्वंगे ।
सुरय-सुहासत्त-मणो असुहं पि हु मण्णइ सुहं ति ।। 9 एवं च भगवया तियसिंद-णरिंद-वंद-सुंदरी-वंदिय-चलणारविंदेण साहिए
समाणे भगवया पुच्छियं गोयम-गणहारिणा ‘भगवं इमं पुण मेहुण-वेरमण11 महव्वय-महारयणं कह पुण सुरक्खियं होइ' त्ति । भणियं च भगवया ।
वसहि-कहा-महिलिंदिय-पुव्वणुसरणं पणीय-रस-भुत्ती । 13 एयाओं परिहरंतो रक्खइ मिहुणव्वयं पुरिसो ।।
इत्थि-पसु-पंडय-वज्जियाएँ वसहीएँ अच्छइ णीसंगो । 15 सज्झाय-झाण-णिरओ इय बंभे भावणा पढमा ।।
इय छेयाओ ताओ णायरियाओ चलंत-णयणाओ । 17 किलिकिंचिय-सुरयाई इत्थीणं वज्जए साहू ।।
थण-जहण-मणहराओ पेच्छामि इमाओ चारु-जुवईओ । 19 इय बंभचेर-विरओ मा मा आलोयण कुणसु ।।
इय हसियं इय रमियं तीय समं मा हु संभरेज्जासु । 21 धम्मज्झाणोवगओ हवेज णिच्चं मुणी समए ।।
मा भुजेज्ज पणीयं घय-गुड-संजोग-जोइयं बहुयं ।
1) P वाहीपडियार, J पतीआर. 3) P च for पि सुहं, P om. पि, P सुहं for असुहं. 5) P पामाकंडूपुरिगओ, J कंडुअरति. 6) P कंडूयणं. 7) P कंमपावाविणयाते चलचलेंतसव्वंगं, J विअणाय चुलुच्चुलेंत. 10) J गोतम, P गणहारिणो, J मेहुणं वेरमण, P वेरमणं महव्वयं. 11) P पुण रक्खियं भवइ त्ति ।. 12) P रसभोई ।. 13) J एताए for एयाओ. 14) J इत्थीपसुपंडिय, J वसईए अच्छ णीसंको, P निस्संगो. 15) P एगते for इय बंभे. 16) P adds य after ताओ. 17) P किलकिंची सुरयादी. 18) P थणहरनमणथराओ. 19) J आलोवणं. 20) P ओ for हु. 21) P धम्मज्झाणावगओ. 22) J संजोअ.

Page #85

८२
(३४५) 1 जइ इच्छसि पालेउं बंभव्वयमुत्तमं धीर ।।
एयाओं भावणाओ भावेतो भमसु भाव-पव्वइओ । 3 संपइ वोच्छामि अहं परिग्गहे होंति जे दोसा ।।
(३४५) कुणइ परिग्गह-सारं जो पुरिसो होइ सो जए लोभी । 5 अग्गि व्व इंधणेणं दुप्पूरो सायरो चेव ।।
लोभाभिभूय-चित्तो कज्जाकज्जाइँ णेय चिंतेइ । 7 अज्जेंतस्स य दुक्खं दुक्खं चिय रक्खमाणस्स ।।
लुद्धो त्ति एस लोए णिंदिज्जइ परिभवं च पावेइ । 9 णट्टेसु होइ दुक्खं तम्हा वोसिरसु परिगहणं ।।
मरिऊण जाइ णरयं आरंभ-परिग्गहेहिँ जो जुत्तो । 11 तस्स ममत्ते पावं मम ति अप्प व्व संकुणइ ।।
एवं च सयल-विमल-केवलालोइय-लोयालोएण परूविए भणियं गोयम13 मुणिणाहेणं ‘भगवं, इमं पुण परिग्गह-वेरमण-महव्वय-रयणं कहं सुरक्खियं
हवई' त्ति । भगवया भणियं । 15 पंचण्ह इंदियाणं विसए मा कामसु ह सुरूवे य ।
असुहे य मा दुगुंछसु इय समिई पंच परिगहणे ।। त्ति । इय 17 पंच-महव्वय-जुत्तो ति-गुत्ति-गुत्तो तिदंड-विरय-मणो ।
साहू खवेइ कम्मं अणेय-भव-संचियं जं तु ।। पुणो, 19 जत्थ ण जरा ण मच्चू ण वाहिणो णेय सव्व-दुक्खाइं ।
सासयमकारिमं चिय णवर सुहं जाइ तं सिद्धिं ।। 21 एयाण वयाण पुणो भेया दो होति जिणवर-मएण ।
अणुवय-महव्वयाई गिहिणो मुणिणो य सो भेदो ।।
1) P इच्छह, P वीर for धीर. 2) J एताओ, P भातो for भावेतो. 3) P adds संपइओ - संपइ. 4) J से for सो. 5) J चेय. 6) JP भूतचित्तो. 7) J अजंतस्स. 8) P परिहवं. 10) P जोइ for जाइ. 11) Jadds य before ममत्ते, P पाव, J ममहि अपव्व संकुण ।।. 12) P लोइया लोयालोए J (लोआ) लोएण for लोयालोएण, J गोतम, P गोममुणि०. 15) P कामसुहे सुरज्जेज्जा । अहेसु य. 16) JP समिती, P परिग्गहेणे, P om. इय. 19) P मच्छू, P ण य for णेय. 20) P चिय नवरं अह जीइमं तं, J सिद्धी. 22) P अणुव्वय.

Page #86

7
(३४६) । एए मुणिणो कहिया जावज्जीवं हवंति सव्वे वि ।
गिहिणो उण परिमाणं अणुव्वए ते वि वुच्चंति ।। अण्णं च । 3 कुणइ दिसा-परिमाणं अणुदियहं कुणइ देस-परिमाणं ।
तेणुढे विरओ सो लब्भइ सव्वेसु अत्थेसु ।। 5 तइयं अणट्ठदंडं उवभोगं अत्तणो परिहरेत्ता ।
सेसेसु होइ विरओ पावट्ठाणेसु सव्वेसु ।। सामाइयं चउत्थं एयं कालंतरं महं जाव ।
समणो व्व होमि विरओ सावज्जाणं तु जोगाणं ।। 9 पोसह-उववासो विय पव्वे अट्ठमि-चउद्दसीय अण्णयरे ।
उववासो होइ तहिं विरई सावज्ज-जोगाणं ।। 11 घर-भोग-जाण-वाहण-सावज्ज-जियाण दुपयमादीण ।
परिमाण-परिच्छेदो विरई उवभोग-परिभोगे ।। 13 णाएण जं विढत्तं खाणं पाणं च वत्थ पत्तं वा ।
साहूण जा ण दिण्णं ताव ण भुंजामि विरओ हं ।। 15 तिण्णि य गुणव्वयाई चउरो सिक्खावयाइँ अण्णाई ।
पंच य अणुव्वयाइं गिहि-धम्मो बारस-विहो उ ।। अण्णं च । 17 मरणंतम्मि पवज्जइ छट्ठट्ठम-तव-विसेस-सूसंतो ।
समणो व सावओ वा मरणं संलेहणा-पुव्वं ।।। 19 (३४६) एवं च तियसिंद-सुंदरी-वंद्र-रहस-पणमंत-पारियाय-मंजरी___ कुसुम-रय-रंजिय-चलणारविंदेण साहिए जिणिंदेण भणियं गणहर-देवेणं 21 भगवं, इमाण पुण बारसण्ह वयाणं संवेग-सद्धा-गहियाण गिहिणा के अइयारा ___ रक्खणीय' त्ति । भगवया भणियं ।।
2) J उण मरियाणं, J तु for वि, P विमुच्चंति. 3) J तेणत्थं for तेणुड्ढे, J विरतो सो P परिओसो. 5) P अणत्थदंडं, P परिहरित्तो. 6) J विरतो, P विरत्तो. 7) P repeats एयं, J महो P मह for महं. (=अहं). 8) P सव्वणो, J विरतो. 9) J पोसध, J अट्ठमी चउद्दसीय P अट्ठम्मि चउद्दसीउ. 10) P होति, JP विरती. 11) J दुपतमातीण. 12) P परिच्छेओ, J विरती. 13) J तत्थ for वत्थ. 14) P विन्नं for दिण्णं, P विरतो. 16) P बारसविहाओ ।।. 18) J संजतो for सावओ. 19) J एतं for एवं, P om. वंद्र, P परियाय. 20) J कुसुमरयंजिअ, J adds च after भणियं. 21) P भणियं for भगवं, P गहिताण, JP अतियारा.

Page #87

(३४६) 1 एक्कक्के पंच जहा अइयारा होति सव्व-वय-सीले ।
तह भणिमो सव्वे च्चिय संखेवत्थं णिसामेह ।। 3 बंध-वहच्छवि-छेदो अइभारारोवणं चउत्थं तु ।
पाणण्ण-णिरोधो वि य अइयारा होति पढमस्स ।। 5 मिच्छोवदेस-करण रहसब्भक्खाण कूड-लेहो य ।
णासावहार-करणं अलियं मंतस्स भेदं च ।। 7 तेण-पउंजण-आहिय-गहणं विरुद्ध-रज्जं वा ।
ऊणाहिय-माणं चिय पडिरूवं तेणिया होति ।। 9 परउव्वाहो इत्तर-परिग्गहे गमण होइ पर-महिला ।
कीरइ अणंग-कीडा तिव्वो वा काम-अहिलासो ।। 11 खेत्त-हिरण्णे धण्णे दासी-दासेसु कुप्प-भंडेसु ।
होइ पमाणाइक्कम अइयारो होइ सो वस्सं ।। 13 खेत्तादिक्कम-सीमा-वइक्कमो तह हिरण्ण-अइचारो ।
खेत्तस्स वुड्ढि-सइअंतरं च पंचेव य दिसाए ।। 15 सद्दद्दव्वाणयणं पेस-पओगो य सद्द-पाडो य ।
रूवाणुवाय-पोग्गल-पक्खेवो होइ देसस्स ।। 17 कंदप्पे कुक्कुइए मोहरिए चेव होइ असमिक्खा ।
उवभोगो वि य अधिओ अणट्ठदंडस्स अइयारो ।। 19 मण-वयण-काय-जोगे दुप्पणिहाणे अणादरो चेय ।
__ण य सुमरइ तिय-कालं सामाइएँ होति अइयारा ।। 21 उच्छग्गो आयाणं संथारो वा अजोइए कुणइ ।
ण य आदरो ण भरइ पोसध-धम्मस्स अइयारा ।। ___1) P adds एक्कक्के पंच पंच जहा अतियारा. होति रक्खणीय त्ति । भगवया भणियं before एक्कक्के. 2) P चिय, P निसामेहा. 3) P बंधं वहं च छेओ. 4) P निरोहा वि, J अतियारा. 5) P मिच्छोवएस, P रहस्सभक्खाण कूडलोहो य ।. 6) P भेयं. 7) J पयुंजणयाहित, P आहित. 8) J होइ for होति. 9) P परिविवाहो इत्तर, J उत्तर for इत्तर. 11) P खेत्त हिरसे सुवन्ने धणधन्नदासिदासे कुप्प. 12) J पमाणातिक्कम अतिआरो, P होइ सव्वस्सं. 13J खेत्तातिक्कम्म, J वतिक्कमो P वइक्कमे, J अइयारो P अतिचारो. 14) J सतिअंतरं P स्सइअंतरं. 15) J सद्दो दव्वाण परं पेस P सड्ढा दव्वाणयणं, J सद्दपातो P सद्दपाढो. 16) J रूवाणुपात P रूवाणुपाय, P होति. 17) P कंदप्प, P असमिक्को. 18) P उवभोगा, P अहिओ अणत्थ, J अतिआरो. 19) J जोए, Jणणादरो चेअ P अणायरे चेव. 20) J सुमरति. 21) P उवसग्गो for उच्छग्गो, P अजोयणे for अजोइए. 22) P आरो for आदरो, J भरई P भरेइ पोसह, P अतिचारो.

Page #88

(३४७)
1 सच्चित्ते संबद्धो मीसो सच्चित्त-अभिसव-दुपक्को ।
आहारेंतो पुरिसो अइयारं कुणइ उवभोगे ।। 3 सच्चित्ते णिक्खेवो अधवा पिडणं परस्स एयं ति ।
देइ व मच्छर-जुत्तं अधवा काले अइक्कंते ।। 5 संलेहणाएँ जीविय-मरणे मित्ताणुराग-सुह-हियओ।
कुणइ णियाणं एए मरणंते होंति अइयारा ।। 7 इय सम्मत्त-महव्वय-वय-सील-गुणेसु रक्ख अइयारे ।
णर-सुर-सिद्धि-सुहेहिं जइ कज्जं तुम्ह भव्वजिय ।। त्ति । 9 (३४७) एवं च संसार-महोवहि-कम्म-महापवण-पहय-दुक्ख-सहस्स
तरंग-भंग-भंगुरे णरय-महामयर-करवत्त-कराल-दाढावली-मुसुमूरणा-चुक्कस्स 11 जहिच्छिय-तीर-गामिए जियस्स जाणवत्ते व्व साहिए समण-सावय-महाधम्म
रयणे जिणिंदर्यदेणं ति अवसरं जाणिऊण बह-जीव-वह-पावासंकिएण पुच्छियं 13 कंचणरहेण राइणा ‘भगवं, मणिरह-कुमारो किं भव्वो, किं वा अभव्वो' त्ति ।
भगवया तिलोय-गुरुणा भणियं 'महाणुभाव, ण केवलं भव्वो चरम-सरीरो वि'। 15 कंचणरहेण भणियं भगवं, जइ चरम-सरीरो ता कीस णिरुज्झंतो वि पारद्धि
वसणी जाओ' । भगवया भणियं ‘किं कीरउ एत्थ एरिसा तस्स कम्म17 भवियव्वय' त्ति । राइणा भणियं भगवं, कहं पुण कइया तस्स बोही जिण___ मग्गे होहिइ' त्ति । भगवया भणियं 'देवाणुप्पिया, पडिबुद्धो वि एत्तियं वेलं 19 उवसंत-चारित्तावरणो जाव जाय-णिव्वेओ पत्त-संवेगो इहेव पत्थिओ' त्ति ।
राइणा भणियं भगवं केण उण वुत्तंतेण से संवेगं जाय' ति । भगवया भणियं 21 ‘अत्थि इओ जोयणप्पमाण-भूमि-भाए कोसंबं णाम वणं । तत्थ बहुए मय
संबर-वराह-सस-संघाया परिवसंति । तत्थ पारद्धि-णिमित्तं संपत्तो अज्ज 1) J सच्चिता अभिसवदुप्पक्को, P अभिसवहुथक्को । आहारतो. 2) P अइयारो, P उवभोगो. 3) P अहव पियाणं, P एतं ति, P अहवा. 5) J जीवित, P मित्ताणुराय, J कुणइ. 6) मिताणं च एते, P मरणं तो, J अतिआरा. 7) P समत्त, P रय for वय, P वएसु for गुणेसु, J अतिआरे P अतियारे. 8) J कज्जा, JP भवजिय. 9) P महोयहिकममहपवण. 10) P om. भंग. 11) P जिस्स for जियस्स, P साहिते. 12) P पावासाकंएण. 13) P रायणा. 14) P केवलो, Jom. वि. 15) P कंचणरथेन भणितं, P निरुब्भंतो वि, P after पारद्धिवसणीजाओ repeats the further portion, namely, भगवया भणियं देवाणुप्पिया etc. to संवेगं जायं ति. 16) J adds अ before किं, J repeats एत्थ, J एरिसो. 17) Jom. भगवं, P om. कह. 18) J देवाणुपिया, P एत्तियवलं. 19) Jom. जाव, P om. जाय, J पयत्त for पत्त, P om. से, J वेरग्गं for संवेगं. 21) J •प्पमाणे भूभाए, J तत्थ य बहुमय.

Page #89

८६
(३४७) 1 मणिरह-कुमारो । तत्थ भममाणेण दिट्ठ एक्कम्मि पएसे मयउलं । तं च दद्रूण
अवलयं अवलएण संकमंतो उवगओ समीवं । केरिसो य सो । अवि य ।। 3 आयण्ण-पूरिय-सरो णिच्चल-दिट्ठी णिउंचियग्गीओ। _णिम्मविओ लेप्प-मओ व्व कामदेवो कुमारो सो ।।। 5 सो वि कह-कहंपि णियय-मंस-विलुंपणा-भय-चकिय-लोल-दस-दिसा
पेसिय-कसिण-तरल-तारएहिं दिट्ठो मुद्ध-मय-सिलिंबेहि । तं च ददृण सहसा 7 संभंता पणट्ठा दिसोदिसिं सव्व-मया । ताणं च मज्झे एक्का मय-सिलिंबी तं
कुमारं दद्रूण चिरं णिज्झाइऊण दीहं णीससिऊण णिप्फंदिर-लोयण-जुयला 9 सिंणेह-वस-पम्हुट्ठ-णियय-जीय-विलुंपण-भया पफुल्ल-लोयणा उप्पण्ण__हियय-वीसभा सव्वंग-मुक्क-णीसहा तं चेय आयण्ण-पूरिय-सर कुमार 11 अहिलसेइ त्ति । तं च तारिसं दट्टण कुमारेण चिंतियं । 'अहो, किमयं ति ।
जेण सव्वे मया मईओ मय-सिलिंबा य दिसोदिसं पणट्ठा, इमा पुण मयसिलिंबी 13 ममं दह्णं चिरयाल-दिट्ठ-दइयं पिव अवयासण-लालसा अभिमुहं उवेइ' त्ति
चिंतयंतस्स संपत्ता तं पएसं । कुमारो वि संपत्तो । तओ दिट्ठो य तीय अणेय15 सावय-जीवंतयरो अद्धयंद-सरवरो । तह वि,
दइयं पिव चिर-दिटुं पुत्तं पिव पाविया पियं मित्तं । 17 अवगय-मरण-वियप्पा कुमरं अह पाविया मइया ।।
तं च तहा दळूण सिणेह-णिरंतरं पिव दइयं वण-मय-सिलिंबिं कुमारेण 'आ 19 अणज्जो अहं' ति णिद्दयं भग्गं तं सरवरं, चलणग्गेण य अक्कमिऊण मोडियं तं
अत्तणो चावं । तओ मोडिय-कोडंडो अच्छोडिय-असि-घेणुओ इमं भणिउं 21 पयत्तो । अवि य ।
जो मह पहरइ समुहं कड्डिय-करवाल-वावड-करग्गो ।
1) P मणोरहकुमारो. 2) J संकेतो, P उवगतो. 3) P णिउव्वियग्गीओ. 5) P नियमास, J भूय for भय, JP चकित. 6) J सहा for सहसा. 7) J दिसादिसं, Jom. मय. 8) Jom. दीहं णीससिऊण. 9) P सिणह, P णियजीविया विलुप्पणभया वप्पुफुल्ल, J •वप्फप्फुल्ल. 10) P च for चेय. 11) J अहिलेइ त्ति, P om. अहो किमेयं ति. 12) Jadds य after मईओ, P दिसादिसि पयट्ठा, P उण for पुण, J adds एक्का after पुणो. 13) P चिरकाल, P अहिमुहं. 14) P चिंतियंतस्स. 15) J जीअंतरो अड्ढयंद, P जीवंतपरो अद्धयंदस्स वरो तहे वि. 17) P कुमारं, P inter. अह & कुमारं, P मतिया. 18) P inter तहा & तं च, P वणमयासिलिंबी. 19) P भयं for भग्गं, P मोडितं अत्तणो. 20) P कोदंडो, J ससिवेणुओ.

Page #90

(३४८) । तं मोत्तूण रण-मुहे मज्झ णीयत्ती पहरिउं जे ।।
जो पहरइ जीवाणं दीणाणं असरणाण विमणाणं । 3 णासंताण दस-दिसं कत्तो भण पोरिसं तस्स ।।।
मारिज्जइ दुट्ठ-मणो समुहं मारेइ पहरण-विहत्थो । 5 जो उण पलाइ भीओ तस्स मयस्सावि किं मरह ।।
मा होह गव्विय-मणा अम्हिं किर विणिहया जिया रण्णे । 7 एएहिं चिय वहिया तब्भे एवं वियप्पेस ।।
एए अम्हेहिँ जिया एक्कं वारेंति विणिहया रण्णे । 9 अम्हे पुण एएहिं अणंतसो मारिहिज्जामो ।।
अहमो चिलीण-कम्मो पावो अह विट्टलो णिहीणो य । || जो अवराह-विहीणे पहरइ जीवम्मि पाव-मणो ।।
(३४८) एवं च चिंतयंतेण उप्पण्ण-मित्त-करुणा-भावेण छित्ता करयलेहिं 13 सा मय-सिलिंबी । अवि य ।
जह जह से परिमासइ अंगे मइयाए णिहुययं कुमरो । 15 पणय-कलहे व्व तह तह दइयाए गलंति अच्छीणि ।।
कुमारस्स वि तं दद्रूणं वियसिय-लोयणेहिं उव्वूढो अंगेसु रोमंचो, पसरिओ हियए 17 पहरिसो, णायं जहा ‘का वि एसा मम पुव्व-जम्म-संबद्ध त्ति । अवि य ।
जाइंभराइँ मण्णे इमाइँ णयणाइँ होंति लोयस्स । 19 वियसंति पियम्मि जणे अव्वो मउलेंति वेसम्मि ।। ___ सा एयं पुण ण-याणिमो कम्मि जम्मंतरम्मि का मम एसा आसि' त्ति 21 चिंतयंतस्स ठियं हियए ‘अज्ज किर ताओ गोसे च्चेय चंपाउरि उवगओ किर ___तत्थ भगवं सव्वण्णू समवसरण-संठिओ, तस्स वंदणा-णिमित्तं ता अहं पि
___1) Jom. तं, P रणमुहो, J जो for जे. 2) P भीयाणं for दीणाणं. 3) P कत्तो पुण पारुसं. 6) P गब्वियगणो अम्हि किर विणहिया, P repeats जिया. 7) P विहया for वहिया, P वियप्पेओ ।. 8) P एते. 9) P उण for पुण. 10) P विणिट्टणो for विट्टलो, P विहीणो. 12) P चिंतयंतो, P कलुण for करुणा, P छिक्का for छित्ता. 13) P मइसिंलिबी. 14) P परिमुसती अंगे मइया णिययं. 15) J दइआय. 16) P उच्छूढो अंगे य. 17) Jom. पुव्वजम्म, P om. अवि य. 18) P जाईसराई मन्ने. 19) P जमे for जणे, J वेस्सम्मि. 20) P जंजतरंमि. 21) P ट्ठियं, P गोसो चेय चंपाउरी आगओ. 22) J समवसरिओ तस्स, P वंदण, P om. पि.

Page #91

८८
(३४९) । तत्थ गमिस्सं जेण पुच्छामि एवं वृत्तंतं 'का एसा मय-वह आसि अम्ह
जम्मंतरे' त्ति चिंतयंतो चलिओ । संपयं पढमए समोसरण-पायार-गोउरंतरे 3 वट्टइ, मय-सिलिंबी वि त्ति भणंतस्स भगवओ पुरओ मणिरह-कुमरो ति
पयाहिणं च काउं भगवंतं वंदिउं पयत्तो ।। 5 'जय जय जियाण बंधव जय धम्म-महा-समुद्द-सारिच्छ ।
जय कम्म-सेल-दारण जय णाणुजोविय मुणिंद ।।' त्ति । 7 भणमाणो पणमिओ चलणेसु । पणाम-पच्चुट्ठिएण भणियं । 'भयवं,
तं णत्थि जंण-याणसि लोगालोगम्मि सव्व-वुत्तंतो । 9 ता मह साहसु एयं का एसा आसि मह मइया ।।' ___ एवं च पुच्छिओ भयवं णाय-कुल-तिलओ जय-जीव-बंधवो बयाण जिय।। सहस्साण पढिबोहणत्थं णियय-जाय-पव्वत्तं पुव्वक्खाणं साहिउं पयत्तो ।
(३४९) 'भो भो देवाणुप्पिया, अत्थि इओ एक्कम्मि मह जम्मतरे सागेयं 13 णाम णगरं । तत्थ मयणो णाम राया । तस्स य पुत्तो अहं, अणंगकुमारो य
महं णामं तम्मि काले आसि । एवं च अच्छमाणस्स तम्मि णयरे को वुत्तंतो 15 आसि । अवि य । आसि वेसमणो णाम महाधणो सेट्ठी । तस्स य पत्तो पियंकरो ___णाम । सो य सोम्मो सुहओ सुयणो सुमणोहरो वाईकुसलो विणीओ पियंवओ 17 दयालू दक्खिण्णो संविभागी पुव्वाभिभासी य त्ति । तस्स य एरिसस्स समाण
जम्म-काला सह-संवड्डिया सहज्झय घरे पिउ-मित्तस्स धूया णामेण सुंदरि त्ति । 19 सा वि रूवेण मणोहरा मुणीणं पि भावाणुरत्ता य । तस्स पियंकरस्स तं च तारिसं
दटूण तेण पिउणा तस्सेय दिण्णा, परिणीया य । धणियं च बद्ध-णेह-सब्भावा 21 अवरोप्परं खण-मेत्तं पि विरहे ऊसुया होति । एवं च ताणं अहिणव-सिणेहे ___णव-जोव्वण-वस-पसरमाण-सिणेह-पेम-राय-रसाणं वच्चए कालो । अण्णया
1) P एतं, P inter. आसि & अम्ह. 2) P समवसरण, P वटृति. 3) Pom. त्ति. 5) P om. one जय. 6) P दारुण. 7) P पणामिओ, P पणामएवुट्ठिए ण. 8) P जं न जाणसि, J लोआलोअम्मि. 10) J भगवं, J repeats जय, J पहूण for बहुयाण. 11) J णिअअजातयवत्तं. 12) J देवाणुपिया, J सागेतं. 13) P अहं for य महं. 15) P adds वु before महाधणो, Jom. य before पुत्तो. 16) P सोमो. P सुयणा, P कुसली. 17) P ०भागी पुभासी व त्ति, J च for य before त्ति, P om. य एरिसस्स, J समाणकम्मकलासह. 18) P जंमकालसमाणसंवड्डिया, J सयज्झय P सयज्झिय, P पिय for पिउ. 19) P om. पि. 20) J तेण से पिउणा तस्स य, P adds परिन्ना before परिणीया, P वद्धणे for वद्धणेह. 21) Jom. पि, Jadds तओ before एवं, P सिणेह. 22) J पेम्मरायवसाण, J अण्णत्ता.

Page #92

(३४९)
। य तहा-भवियव्व-कम्म-दोसेण वेयणीउदएण अपडु-सरीरो सो पियंकरो ___ जाओ । अपडु-सरीरस्स सा सुंदरी महासोगाभिहया ण भुंजए ण सुयए ण जंपए 3 ण अण्णं कायव्वं कुणइ, केवलं संभाविय-दइय-मरणा हिययब्भंतर-घरुव्वरंत
संताव-ताविय-णयण-भायणुव्वत्तमाण-बाह-जल-लवा दीण-विमणा सोयंती 5 ठिया । तओ तहाविह-कम्म-धम्म-भवियव्वयाए आउय-कम्मक्खययाए य __ मओ सो वणिय-पुत्तो । तओ तं च मयं पेच्छिऊण विसण्णो परियणो, सो य 7 विमणो पलविउं पयत्तो । अवि य ।
हा पुत्तय हा बालय हा मुद्धड-गुण-गणाण आवास । 9 कत्थ गओ सि पियंकर पडिवयणं देसु मे तुरियं ।।' ___एवं च पलाव-णिब्भरे घर-जणवए हलबोलीहए परियणे कयं च करणिज्ज, 11 विणिम्मिवियं मय-जाणवत्तं । तओ तत्थ वोढुमाढत्ता । तओ तं च तारिसं दळूण
सुंदरी पहाइया । 'भो भो पुरिसा, किं एयं तुब्भेहिं समाढत्तं' । तेहिं भणियं । 13 ‘वच्छे एस सो तुह पई विवण्णो, मसाणं णेऊण अग्गि-सक्कारो कीरइ' त्ति ___णिसुए कोव-विरज्जमाण-लोयणाए बद्ध-तिवली-भंगुर-णिडालवट्टाए भणियं 15 ‘अवेह, णिक्करुणा पावा तुब्भे जं दइयं मयं भणह, इमस्स कारणे तुब्भे चेय ___मया पडिहया डड्डा य, ण कयाई एस मह वल्लहो मरीहिइ डज्झिस्सई त्ति । तओ 17 तेहिं चिंतियं ‘अरे, एस णेह-गह-गहिया उम्मत्तिया पलवइ वराई'। 'गेण्हह ___ एवं कलेवरं, णिक्कासेह मंदिराओ' त्ति भणमाणेहिं पुणो वि उक्खिविउं पयत्तं । 19 तओ पुणो वि अभिधाविऊणं लग्गा सुंदरी । 'भो भो दुट्ठ-दुब्बुद्धिय-पुरिसा,
कत्थ ममं इमं दइयं घेत्तुं चलिय' त्ति । अवि य । 21 ‘पेच्छह पेच्छह लोया एसो मह वल्लहो जियतो वि ।
हीरइ कहिं पि माए किं एस अराउलो देसो ।।'
1) Jadds य before वेयणी, P अपटु in both places. 2) P om. सा, J सोगाहिहया, Jadds न हसए after सुयए. 3) P adds त्ति after कुणइ, J हिअब्भंतर P हिययभंभंतर. 4) P सं for संताव. 5) P ट्ठिया, J भविअव्वताए, P कंमक्खयाए. 6) P वणियउत्तो, J वि पुणो for विसण्णो. 8) P पुत्त महा, J गुणमणाणभयणया ।. 10) J कयं च जं करणीयं विणिम्मियं मयजाणं ।. 11) P मयजाणवत्तं, J तत्थ वोढुं पयत्तो P तत्थ छोढुमाढत्ता, Jom. तओ. 12) P किमेयं. 13) P तुह पती, P णाऊण for णेऊण. 14) P नयणाए for लोयणाए, J पट्ठाए for वट्टाए, P repeats वट्टाए. 15) Jom. पावा. 16) J रड्ढाए P वट्टाइय for डड्डा य, J मरीहइ, J डज्झिस्स त्ति P डज्झिसइ त्ति. 17) P ओमत्तिया विलवइ, P गेण्ह एयं कडेवरं. 18) P पुणो उवक्खिउं. 19) J अओ for तओ, J भो भो बुद्धिपुरिसा. 22) P कहं पि.

Page #93

(३४९) । ति भणंती णिवडिया उवरिं, तं च सव्वंगियं आलिंगिऊण ठिया । तओ य
ते सयणा सव्वे किं-कायव्व-विमूढा विमणा दुम्मणा चिंतिउं पयत्ता । भणिया 3 य पिउणा सुदरि, वच्छे, एस ते भत्ता मओ, मा एय छिवसु, मुचसु, डज्झइ
एसो' त्ति । तीए भणियं ‘एयस्स कए तं चिय डज्झसु' त्ति । तओ जणणीए 5 भणियं ।
‘कीस तुमं गह-गहिया एयं परिरक्खसे विगय-जीयं । 7 मा होह पुत्ति मूढा एस मओ डज्झए एण्हिं ।।'
तओ तीए भणियं । 'अत्ता, 9 णाहं गहेण गहिया गहिया रक्खेण तं चिय अलज्जा ।
जा मज्झ पियं दइयं डज्झइ एसो त्ति वाहरसि ।' 11 एवं च ससुरेण अण्णेण य गुरुयणेण सही-सत्थेण भणिया वि
पेम्म-महा-गह-गहिया मयं पि सा णेच्छए पियं मोत्तुं । 13 रागेण होंति अंधा मण्णे जीवा ण संदेहो ।।
तओ विसण्णो से जणओ गारुल्लिए भूय-तंतिए अण्णे य मंतिवादिणो मेलेइ, 15 ण य एक्केणं पि से कोइ विसेसो कओ त्ति । तओ णत्थि को वि उवाओ त्ति __पम्मोक्किया, तम्मि चेय अच्छिउं पयत्ता । तओ दुइय-दियहे जीय-विमुक्कं तं 17 कलेवरं सुजिउं पयत्तं । पुणो अण्ण-दियहे य उप्पण्णो पोग्गलाण वि गंधो ।
तह वि तं सा मडयं । 19 आलिंगइ बाहाहिं गुललइ हत्थेहिँ चुंबइ मुहेण ।
कीयंत-सुरय-लीलं तं चिय सा सुमरए मूढा ।। 21 तओ णिंदिज्जमाणी परियणेणं वारिज्जमाणी सहीहिं इमं भणिउं पयत्ता ।अवि य ।
‘एहेहि मज्झ सामिय वच्चामो बाहिरं वणंतम्मि ।
1) P om. त्ति, Jom. य after तओ. 2) P विमणदुम्मणा चिंतापरा अच्छिउँ पयत्ता. 3) P सुंदरी, J ए for ते, J मा एवं, P om. मुंचसु. 4) J तीय, J डज्झासु P डज्झस, P माया पलविउं पयत्ता for जणणीए भणियं (On the margin in J). 6) P एतं, P जीवं ।. 7) P एहिं for एण्हिं. 9) P om. one गहिया, J अणज्जे for अलज्जा. 11) P om. वि. 13) J राएण, J जीआ. 14) P गारुलीए भूते, J भूततंतिए, J मंतवातिणो मेलेति ण य एक्को पि. 15) P म for ण य, P सो for से, P तं उ for तओ, J कोइ for कोवि. 16) P पुणो for तओ before दुइय, J adds य before जीय. 17) P सुज्झिउं, J अंबो for गंधो. 19) J गोलइ for गुललइ, P हत्थेण. 20) P जायंत for कीयंत. 21) P सहियणेण इमं भणियं पयत्ता. 22) P adds च्चिय after वच्चामो.

Page #94

(३४९) 1 जत्थ ण पेच्छामो च्चिय अप्पिय-भणिरं इमं लोगं ।।
पेच्छ इमो गह-गहिओ लोगो इह भणइ किर मओ तं सि । 3 इय णिटुर-वयणाणं कह मज्झे अच्छिउं तरसि ।।
किर तं पि य मय-कुहिओ एसो अह जंपए जणो धट्ठो । 5 एयस्स किं व कीरउ अहवा गह-गहियओ एसो ।।
मज्झ ण जुज्जइ एयं सामिय तुह जिंदणं सहेउं जे । 7 तम्हा वच्चामो च्चिय जत्थ जणो णत्थि तं ठाणं ।।' __ति भणमाणीए उक्खित्तं तं करकं आरोविउ उत्तिमंगे ओइण्णा मंदिराओ पयत्ता 9 गंतु रच्छा-मुहम्मि विम्हय-करुणा-हास-बीभच्छ-भय-भावेण जणेण
दीसमाणी णिग्गया णयरीओ । केरिसं च घेत्तुं कलेवरं कुहियं । सिमिसिमेंत11 अंतो-किमि-संकुलं भिणिभिणेत-मच्छियं सडसडेंत-चम्मयं फसफसेंत-फेसयं
कलकलेंत-पोट्टयं उव्वमंत-दुग्गंधयं दीसंत-हड्डयं फुरंत-पवणयं तुटुंत-अंतयं 13 फुडत-सीसयं वहत-मुत्तयं पयट्ट-पुव्वयं खिरंत-लोहयं वमंत-पित्तयं किरंत
मज्जयं ति । 15 अंतो असुइ-सयभं बाहिर-दीसंत-सुंदरावयवं । ___कंचण-कलस-समाणं भरियं असुइस्स मज्झम्मि ।। 17 तं पि तारिसं भीमं दुईसणं पेम्म-गह-गहिया घेत्तुं उवगया मसाणं । तत्थ
खंधारोविय-कंकाला जर-चीर-णियंसणा धूलि-पंडर-सरीरा उद्ध-केसा 19 मलिण-वेसा महा-भइरव-वयं पिव चरंती भिक्खं भमिऊण जं तत्थ सारं तं
तस्स णिवेएइ । भणइ य । 21 ‘पिययम एयं भंजसु भिक्खं भमिऊण पावियं तुज्झ ।
सेसं पि मज्झ दिज्जउ जं तुह णवि रोयए एत्थ ।।' ____1) P भणियं इमं, J लोअं. 2) J लोओ किर भणइ किर, P तरइ ।. 4) P म for मय, J धेट्ठो ।. 6) P तुह निद्दणं पि सोउं जे ।. 7) P जणे णत्थि. 8) J भणमाणीय, J उत्तमगे P उत्तिमंगो. 9) P राय for भय. 10) P om. कलेवरं. 11) J किमिकुलं, P फसफसेंते. 12) J तुडंत for तुटुंत, P adds फुटुंत अंतयं after अंतयं. 13) J फुरंत P फुटुंत for फुडंत, P पूव्वयं, J किरंतलोहियं, P adds रसंतबंधयं पयंतमेत्तयं after पित्तयं, P किरयंत. 16) J सरिस for कलस. 17) P भीम, P रोवयं for मसाणं. 18) P खंधाधारो वि य, P धूली. 20) Jom. तं before तस्स, P तत्थ for तस्स. 21) P पाविया एयं ।, P तुज्झ for तुह. 22) P न for ण वि.

Page #95

९२
(३५०)
1 एवं च जं किंचि भुंजिऊण दियहे दियहे कयाहारा कावालिय- बालिय व्व रक्खसी वा पिसाई व तस्सेय रक्खण- वावडा अच्छिउं पयत्ता तम्मि महा3 मसाण- मज्झम्मि ।
I
(३५०) पुणो तेण तीए पिउणा विण्णत्तो अम्ह ताओ जहा 'देव एरिसो 5 वुत्तंतो, अम्ह धूया गह- गहिया, ता तं जइ कोइ पडिबोहेइ तस्स जं चेय मग्गइ तं चेय अहं देमि त्ति दिज्जउ मज्झ वयणेण णयर - मज्झे पडहओ' त्ति । एवं च 7 तायस्स विण्णत्तं तं णिसुयं मए । तओ चिंतियं मए । 'अहो, मूढा वराई पेम्मपिसाएण ण उण अण्णेणं ति । ता अहं बुद्धीए एयं पडिबोहेमि' त्ति चिंतयंतेण 9 विण्णत्तो ताओ। 'ताय, जइ तुमं समादिससि ता इहं इमस्स वणियस्स संबोहेमि तं धूयं' ति । एवं च विण्णविएण ताण भणियं । 'पुत्त, जइ काऊण तरसि 11 ता जुत्तं इमं कीरइ वणियाण उवयारो' त्ति भणिए चलिओ अहं मसाण-‍ - संमुहं । जाणिया ए कम्म ठाणे सा संपयं । जाणिऊण णिवारियासेस-परियणो एगागी 13 गहिय - चीर - मालाला-णियंसणो धूली- धूसर - सरीसो होऊण खंधारोविय - दुइयकंकालो उवगओ तीए समीवं । ण य मए किंचि सा भणिया, ण य अहं तीए । 15 तओ जा जं सा तस्स अत्तणो कंकालस्स कुणइ तं अहं पि णियय-कंकालस्स
करेमि त्ति । तओ वच्चंतेसु दियहेसु तीए भणिओ अहं 'भो भो पुरिसा, किं 17 तए एयं कीरइ' त्ति । मए भणियं किं इमाए तुज्झ कहाए' । तीए भणियं 'तह
वि साहिज्जउ को एस वुत्तंतो' त्ति । मए भणियं 'एसा अम्ह पिया दइया सुरूवा 19 सुभगा य । इमा य मणयं अपडु - सरीरा संजाया । ताव य जणो उल्लवइ ‘एसा मया, मुंच एयं, डज्झइ' त्ति । तओ अहं तेण जणेण गह-‍ -गहिओ इव ओ 1 21 मए वि चिंतियं 'अहो, एस जणो अलिओ बलिओ य । ता इमिणा ण किंचि मज्झ कज्जं ति घेत्तूण दइयं तत्थ वच्चामि जत्थ णत्थि जणो' त्ति । एयं च
1) Pom. जं कि चि, J कावालिणिअ व्व रक्खसी. 2) J वा P य for व after पिसाई, P बहु व्व for तस्सेय रक्खणवावडा, Pom. महा. 4) Jतीय. 5) Jom. ता. 6) Pom. मज्झ वयणेण, Jom. णयरमज्झे, J इमं for एवं. 7) J तातस्स, P च तस्स विन्नप्पंतं, J तओ for अहो, P वराती पिम्म. 8) P ताहं for अहं, Pom. ए. 9) J om. ताओ, J जदि तुमं समादिससि ता इमस्स अह वणिअस्स, P समाइससि. 11 ) P जुत्तमिणं कीरइ वयारो त्ति, P हं for अहं, P समुहं. 12) Pट्ठाणे. 13) P चीरमला, P सीरीरो, J om. दुइय. 14) J तीय. 15) P जं for जा, P repeats तं, Pom. पि. 17) J तीय, Pom. मए भणियं, P तुह for तुज्झ, J तीय, P तहा वि. 18) J अम्हं. 19) J सुहया for सुभगा, Pom. य, P मणुयं for मणयं, P अपटुसरीरा, J जाया for संजाया, Jom. य. 20) P एतं, Pom. इव कओ. 21) Pom. वि, P अलिय for अलिओ, J om. बलिओ. 22) J तत्थ for जत्थ, Pom. च.

Page #96

(३५१)
1 णिसामिऊण तीए भणियं 'सुंदरं कयं जं णीहरिओ पियं घेत्तूण, एस जणो
अलिय-भणिरो, इमिणा ण कज्ज ति । मह पि एसो च्चिय वुत्तंतो' त्ति । ता 3 अम्ह सम-सहाव-वसणाणं दोण्हं पि मेत्ती जाया । मए वि भणियं तुम्हं मम
भइणी, एस य भइणीवईओ, किं च इमस्स णामं त्ति । तीए साहियं 'पियंकरो' 5 त्ति । ‘तुह महिलाए किं णाम' । मए भणियं 'मायादेवि' त्ति । एवं च कय
परोप्पर-सिणेहा अण्णमण्णं अच्छंति । जइया उण आवस्सय-णिमित्तं जल7 पाण-णिमित्तं वा वच्चइ तइया य ममं भणिऊण वच्चइ । ‘एस तए मह दइओ
ताव दळुव्वो' त्ति भणंती तुरियं च गंतूण पुणो पडिणियत्तइ त्ति । अहं पि जइया 9 वच्चामि तइया तं मायादेविं समप्पिऊण वच्चामि, झत्ति पुणो आगच्छामि त्ति ।
एवं च उप्पण्ण-वीसभा अण्णं पुण दियह मम समप्पिऊण गया आगया य । 11 तओ मए भणियं ‘भइणि सुंदरि, अज्ज इमिणा तुह पइणा किं पि एसा मह ___ महिला भणिया तं च मए जाणियं' त्ति । तीए भणियं । 'भो भो दइय, तुह 13 कारणे मए सव्वं कुलहरं सहियणो य परिच्चत्तो । तुमं पुण एरिसो जेण अण्णं
महिलंतर अहिलससि' त्ति भणिऊण ईस-कोवा ठिया । पुणो अण्णम्मि दियहे 15 मह समप्पिऊण गया कायव्वेणं । मए वि घेत्तूणं दुवे वि करंका कूवे पक्खित्ता । __ पक्खिविऊण य तीय चेय मग्गालग्गो अहं पि उवगओ । दिट्ठो य तीए 17 पुच्छिओ । 'कस्स तए समप्पियाइं ताई माणुसाइं ति । मए भणियं मायादेवी
पियकरस्स समोप्पिया, पियकरो वि मायादेवीए त्ति । अम्हे वि वच्चामो चेय 19 सिग्घ' ति भणमाणा काऊण आवस्सयं संपत्ता संभंता जाव ण पियंकरो णा ___ मायादेवि त्ति । 21 (३५१) तओ तं सुण्णं पएसं दह्ण मुच्छिओ अहं खणं च समासत्थो धाहाविउं पयत्तो । अवि य,
1) J तीय. 3) Jom. तुम्हं. 4) P य रुविणीवइओ, P om. ति, J तीय. 6) P अण्णमण्णुं इच्छंति, J पुण for उण. 7) P om. य, J # for ममं. 8) P om. च. 9) J समोविऊण. 10) P विसंभा, P समप्पिऊ गया. 11) J भइणो, P om. पि. 12) J adds ण after मए, P om. ति, J तीय. 13) P सव्वकुसलहरं, Jom. य, P व्व for य. 14) J अभिलससि. 15) P मम for मह, P गय. 16) P पक्खिवऊण तस्सेय मग्गा०, P पिव for पि, J तीय. 17) J adds य after पुच्छिओ, P ताई for तए, P समप्पिया, P मायादेवी इ त्ति. 18) P om. चेय. 19) P भणमाणो, Jण सुहंकरो णा, P om. णा. 21) Jinter अहं & रूणं, Jom. च. 22) P सहाविउं for धाहाविउं, P om. अवि य.

Page #97

(३५१)
धावह धावह मुसिओ हा हा दुटेण तेण पुरिसेण । जीवाओ वि वल्लहिया मायादेवी अवहिया मे ।। धावह धावह पुरिसा एस अणाहो अहं इहं मुसिओ ।
अवियाणय-सील-गुणेण मज्झ भइणीऍ दइएणं ।। 5 भइणी सुंदरि एण्हि साहसु अह कत्थ सो तुहं दइओ ।
घेत्तूण मज्झ जाया देसाओ विणिग्गओ होज ।। 7 किर त सि महं भइणी सो उण भइणीवइ त्ति वीसत्थो ।
तं तस्स समप्पेउं पिय-दइयं णिग्गओ कज्जे ।। 9 जाव तुह तेण पइणा सील-विहूणेण णट्ठ-धम्मेण ।
साल-महिलं वरंतेण सुंदरं भो कयं होज्जा ।। 11 तइय च्चिय मे णायं जइया अवरोप्परेण जपंता ।
किं-किं पि विहसमाणा जह एस ण सुंदरो पुरिसो ।। 13 ता संपइ कत्थ गओ कत्थ व मग्गामि कत्थ वच्चामि ।
जो चोरिऊण वच्चइ सो किर ओवलब्भए केणं ।। 15 ति भणमाणो पुणो पुणो वि अलियमलिय-दुक्ख-भर-मउलमाण-णयण-जुवलो
विमुक्क-णीसह-वेवमाण-सव्वंगो णिवडिओ धरणिवट्टे । पुणो वि सो विलविउं 17 पयत्तो।
हा दइए हा मह वल्लहिए हा पिययमे अणाहो हं । 19 कत्थ गया वर-सुंदरि साहसु तं ता महं तुरियं ।। ति । अवि य ।
तुज्झ कएणं सुंदरि धण-जण-कुल-मित्त-बंधवे सव्वे । 21 परिहरिए जीयंते तुमए पुण एरिसं रइयं ।। ___ इमं च अलिय-पलवियं सोऊण मुद्ध-सहावाए चिंतियं वणिय-दारियाए जहा
___2) P मो for मे. 4) J अविय ।। णिय, J भइणीय, P adds, after दइएणं ।।. 5) भइणि सुंदर एस अणाहो अहं इहं मुसिओ । and repeats the line अवियाणय etc., J भइणो P भइणि, P साहह अह, P सो द तुह दइओ. 6) P जायं, P अज्ज for होज्ज. 7) J ममं for महं. 8) J तीय for तस्स, J पिअ दुइयं. 10) P सालमहलं. 11) J तइउ. 12) P पि वहसमाणी. 13) P गओ जत्थ व. 14) P ओवलंभए णं के त्ति. 15) Jom. one पुणो, J जुअलो. 16) Jom. वि सो. 18) P दयए, P om. हा मह, Jadds हा before अणाहो. 19) J कत्थ गयासि तुमं । अवि य. 20) P जाण for जण. 21) P रतियं. 22) J वलवियं (विलवियं?), J जह किर.

Page #98

(३५२)
९५ 1 ‘किर तेण मह पइणा इमस्स महिला उच्चालिऊण अण्णत्थ णीया होज्जा ।
ता एरिसो सो अणज्जो णिक्किवो णिग्घिणो णिद्दओ अणप्पणो कयग्घो पावो 3 चंडो चवलो चोरो चप्फलो पारदारिओ आलप्पालिओ अकज-णिरओ त्ति
जेण मह भाउणो महिलं वलविऊण कहिं पि घेत्तूण पलाणो त्ति । अवि य । 5 तुज्झ कए परिचत्तो घर-परियण-बंधु-वग्ग-परिवारो।
कह कीरउ एत्ताहे अणज भण विप्पियं एक्कं ।। 7 दइओ त्ति इमीएँ अहं मरइ विमुक्का मए त्ति णो गणियं ।
अह कुणइ मज्झ भत्तिं भत्तो अवहत्थिओ कह णु ।। 9 अह एस मह विणीया तुमए गणियं ण मूढ एयं पि ।
मोत्तूण मम णिद्दय का होहिइ एरिसा महिला ।। 11 एस महं किर भाया एसा उण साल-महिलिया मज्झ ।
गम्मागम्म-विवेगो कह तुह हिययम्मि णो फुरिओ ।। 13 ता जो एरिस-रूवो माइल्लो कवड-कूड-णिण्णेहो ।
किं तस्स कएण अहं झिज्जामि असंभला मूढा ।। 15 (३५२) जाव य इमं चिंतिउं पयत्ता ताव मए भणियं । 'सुंदरि, एरिसे ठिए
किं कायव्वं' ति । तीए भणियं ‘णाहं जाणामि, तुमं जाणासि किमेत्थ करणीयं' 17 ति । भणियं च मए । 'सुंदरि,
को णाम एत्थ दइओ कस्स व किर वल्लहो हवइ को वा । 19 णिय-कम्म-धम्म-जणिओ जीवो अह भमइ संसारे ।। अवि य ।
सव्वं इमं अणिच्चं धण-धणिया-विहव-परियणं सयलं । 21 मा कुणसु एत्थ संगो होउ विओगो जणेण समं ।
सुंदरि भावेसु इमं जेण विओगे वि ताण णो दुक्खं ।
1) P उद्दालिऊण अणत्थ. 2) P om. कयग्धो, Pinter. चंडो & चवलो. 3) P परदारिओ आलपालिओ, J अयजणिरओ. 4) P भाइणो. 5) P om. परिचत्तो धर, J परिआरो. 6) J एयाए for एत्ताहे. 7) P दइ त्ति इमीए हं. 8) P भग्गो for भत्तो. 11) P सा for साल. 13) J तउ for ता, P माइण्णो, P inter. कूड & कवड. 14) J महं for अहं, P असंभलाढा. 15) P मए भणिओ ।, P ट्टिए. 16) J तीय. 18) J inter. णाम & एत्थ. 20) P धणवणिया. 21) J होइ विओओ. 22) J विआए for विओगे.

Page #99

(३५२) । होइ विवेग-विसद्धो सव्वमणिच्चं च चिंतेसु ।।
जह कोइ मय-सिलिंबो गहिओ रोद्देण सीह-पोएण । 3 को तस्स होइ सरणं वण-मज्झे हम्ममाणस्स ।।
तह एस जीव-हरिणो दूसह-जर-मरण-वाहि-सिंघेहिं । 5 घेप्पइ विरसंतो च्चिय कत्तो सरणं भवे तस्स ।।
एवं च चिंतयंतस्स तस्स णो होइ सासया बुद्धी । 7 संसार-भउव्विग्गो धम्म चिय मग्गए सरणं ।।।
एस अणादी जीवो संसारो कम्म-संतति-करो य ।
अणुसमयं च स बज्झइ कम्म-महाकसिण-पंकेण ।। ___णर-तिरिय-देव-णारय-भव-सय-संबाह-भीसण-दुरंते ।
चक्काइद्धो एसो भमइ जिओ णत्थि से थामं ।।
ण य कोइ तस्स सरणं ण य बंधू णेय मित्त-पुत्तो वा । 13 सव्वो च्चिय बंधुयणो अव्वो मित्तं च पुत्तं च ।।
सो णत्थि कोइ जीवो जयम्मि सयलम्मि जो ण जीयाण । 15 सव्वाण आसि मित्तं पुत्तो वा बंधवो वा वि ।।
होऊण को वि माया पुत्तो पुण होइ दास-रूवो सो । दासो वि होइ सामी जणओ दासो य महिला य ।।
होऊण इत्थि-भावो पुरिसो महिला य होइ य णपुंसो । 19 होऊण कोइ पुरिसो णवंसयं होइ महिला वा ।।
एवं चउरासीई-जोणी-लक्खेसु हिंडए जीवो । 21 रागद्दोस-विमूढो अण्णोण्णं भक्खणं कुणइ ।।
अण्णोण्णं वह-बंधण-घाउव्वेहिँ पावए दुक्खं ।
1) P विवो for विवेग, J णिच्चं ति चिंतेइ. 2) P को वि. 4) P सिंघेण ।. 5) JP om. तस्स. 6) J सासता. 7) J भवुल्विग्गो, P धमो च्चिय. 8) P अणाई, J संततिकरो P संततिरो. 10) J माणुस for णारय. 11) P सो for से. 12) P को वि तस्स, J तत्थ for तस्स, P णेय पुत्त मित्तो वा. 13) J सव्वो for अव्वो. 14) P को वि for कोइ. 18) J पुरुसो, P होइ अणुपुरिसो ।, P णपुंसयं. 20) J चउरासीती P चउरासीतिजोणि. 22) J घायुव्वेवेहिं P घाउखेवेहिं.

Page #100

(३५२)
1 दुत्तार- दूर - तीरं एयं चिंतेसु संसारं ।। एवं चिंतेंतस्स य संसार - महा भएण गहियस्स । 3 णिव्वेओ होइ फुड णिव्विणो कुणइ धम्मं सो एक्को च्चिय एस जिओ जाय एक्को य मरइ संसारे ।
5
ण य हं कस्सइ सरणं मह अण्णो णेय हो अत्थि ।। ण य मज्झ कोइ सरणं सयलो सयणो व्व परजणो वा वि ।
7 दुक्खम्मि णत्थि बिदिओ एक्को अह पच्चए णरए || एवं चिंतेंतीए भाविय- एगत्तणाए तुह एहिं । 9 सयणेसु अवेइ फुडं पडिबंधो सुटु वि पिएसु ।। ण य परजणेसु रोसो णीसंगो भमइ जेण चित्तेण । पारंपरेण मोक्खो एगत्तं चिंतए तेण ।। अण्णं इमं सरीरं अण्णो हं सव्वहा विचिंतेसु । 13 इंदिय - रहिओ अप्पा सरीरयं सेंदियं भणियं ॥ अण्णं इमं सरीरं जाणइ जीवो वि सव्व - भावाई । खण - १ -भंगुरं सरीरं जीवो उण सासओ एत्थ ।। संसारम्मि अणंते अणंत - रुवाइँ मज्झ देहाई । 17 तीयाणि भविस्संति य अहमण्णो ताणि अण्णाणि ।। एवं चिंतेंतीए इमम्मि लोगम्मि असुइ-सरिसम्मि । 19 ण य होइ पडीबंधो अण्णत्तं भावए तेण ।।
11
15
21
अह भणसि कहं असुई सरीरमेयं ति तं णिसामेहि पढमं असुइय जोणी बिइयं असुइत्तणं च तं अंते ।। असुइय-भायणमेयं असुई-संभूइमसुइ-परिणामं ।
९७
1) J एवं for एयं. 3) P निद्धेओ होइ पुडं, J से for सो. 4) P जायति, P ण for य. 5) P अह for मह. 6) P inter मज्झ & कोइ, Pom. सयलो, J सुयणो for सयणो, P सुवणो for व्व परजणो. 7) P बीओ for बिदिओ . 8) Pएग for एगत्तणाए. 9) P सुयणेसु, J पडिबद्धो P पडिबुद्धो, J सुहुं वि, P पएसु. 10) P परजणेय रोसो, P भणइ जेण. 11 ) P एगतं. 13) J सेंदअं P संदियं. 14 ) J अयणं for अण्णं. 15) J repeats after सासओ एत्थ ।। a verse from above ण य परजणेसु रोसो etc. to चिंतए तेण and some other portion. 16) Pom. अणंते. 17 ) J तीताण, J अह अण्णो ताणं अणाईणि, P अहमने. 18) J लोअंमि. 19 ) J पडीबद्धो P पडिबंधो. 20) P असती सरीरमेत्तं, J सरीरमेतं. 21 ) J बितियं, P चितिइ for बिइयं, om. च तं. 22) P असुई भोयणमेत्तं असुती, J संभूतअसइ.
P

Page #101

(३५२)
1 ण य तं तीरइ काउं जेण सुइत्तं इमं होइ ।।
पढमं चिय आहारो पक्खित्तो वयण-कुहर-मज्झम्मि । 3 उल्लेज्जइ सेंभेणं सेंभट्ठाणम्मि सो असुई ।।
तो पावइ पित्तेणं अंबिल-रस-भाव-भाविओ पच्छा । 5 पावइ वाट्ठाणं रस-खल-भेदे य कीरए तेण ।।
होइ खलाओ मुत्तं वच्चं पित्तं च तिविह-मल-भेओ । 7 रस-भेओ पुण भणिओ सो णियमा तीय सत्त-विहो ।।
जो तत्थ रस-विसेंसो रत्तं तं होइ लोहियं मासं । 9 मासाओं होइ मेओ मेयाओ अट्ठीओ होति ।।
अट्ठीओ पुणो मज्जा मज्जाओ होइ सुक्क-भावेण । 11 सव्वं च तं असुइयं सेंभादी सुक्क-पजंतं ।।
णह-दंत-कण्ण-णासिय-अच्छी-गल-सेय-सेंभ-वच्चाणं । 13 असुई-घरं व सुंदरि भरियं राओ कहं होउ ।।
असुईओ उप्पण्णं असुई उप्पज्जइ त्ति देहाओ । गब्भे व्व असुइ-वासे असुई मा वहसु सुइ-वायं ।।
उदु-काल-रुहिर-बिंदू-णर-सुक्क-समागमेण पारद्धं । 17 कललव्वुद-दव्वादी-पेसी संबद्धए एवं ।।
बाल-कुमारय-जोव्वण-मज्झिम-थेरत्त-सव्व-भावेसु । 19 मल-सेय-दुरहि-गंधं तम्हा असुई सरीरं तु ।।
उव्वट्टण-हाण-विलेवणेहिँ तह सुरहि-गंध-वासेहिं । 21 सव्वेहिँ वि मिलिएहिं सुइत्तणं कत्थ तीरेज ।।
सव्वाइं पि इमाइं कुंकुम-कप्पूर-गंध-मल्लाई । ___1) J जोण for जेण. 3) P संभेणं संभट्ठाणंमि, J जो असुई P सो असुती. 4) P अंबरसंभाव, J भावितो. 5) P पावइ असुइट्ठाण, J रसविलभेतेण कीरए. 6) P मुत्तुं वच्चं, J मलमाति for तिविहमलभेओ, Jom. a line रसभेओ पुण etc. 8) J लोहिआ. 9) J मेज्जो मेताओ, P अट्ठिए. 10) P पुणो मिज्जा मिज्जाओ, J सुक्कसंवेण P मुक्कभावे. 12) J मासिअ, P om. अच्छी, J सेतसेंभवच्चारं, P सेंत for सेंभ. 13) P वरयं सुंदरि, P राउं, P होइ. 14) P असुतीओ, J उप्पज्जति. 15) P गब्भो, P वासो असुती, J सुइवातं. 16) P उवकाल. 17) J कललव्वुदवूहादी P करलंलंबुदव्वदादी. 18) J कुमार, J पेरंत for थेरत्त. 19) J गंधे. 21) P सव्वेहि मि मिलिएहिं मि, J मल्लेहिं for मिलिएहिं. 22) P कुंकुर.

Page #102

(३५२) | ताव च्चिय सुइआइँ जा देहं णेय पावेंति ।।
देहम्मि पुणो पत्ता खणेण मल-सेय-गंध-परिमिलिया । 3 ओमालयं ति भण्णइ असुइत्तं जंति सव्वे वि ।।
तम्हा असुइ सरीरं सुंदरि भावेसु जेण णिव्वेओ । 5 उप्पज्जइ तुह देहे लग्गसि धम्मम्मि णिण्णेहा ।।
चिंतेसु आसवाई पावारंभाइँ इंदियस्साइं । 7 फरिसिंदिय-रस-विवसा बहुए पुरिसा गया णिहणं ।। ____फरिस-सुहामय-लुद्धा वेगसरी गेण्हए उ जा गब्भं । 9 पसवण-समए स च्चिय अह दुक्ख पावए घोर ।।
बहु-करिणी-कर-कोमल-फरिस-रसासाय-दिण्ण-रस-लोलो । 11 बज्झइ वारीबंधे मत्त-गओ फरिस-दोसेण ।।
इह लोए च्चिय दोसा परलोए होइ दुग्गई ताण । 13 फासिंदिय-लुद्धाणं एत्तो जिभिंदियं सुणसु ।।
मय-हत्थि-देह-पविसण-रंभण-वासोह-पत्त-उयहि-जले । 15 जह मरइ वायसो सो धावंतो दस-दिसं मूढो ।।
हेमंत-थीण-घय-कुंभ-भक्खणे मूसओ जहोइण्णो । 17 गिम्हम्मि विलीयंते मरइ वराओ रसण-मूढो ।।
गोट्ठासण्ण-महद्दह-वासी कुम्मो जहा सुवीसत्थो । 19 रसणेदिय-लोल-मणो पच्छा मारिजइ वराओ ।।
जह मास-पेसि-लुद्धो घेप्पइ सेणो झसो व्व बडिसस्स । 21 तह मारिज्जइ पुरिसो मओ य अह दोग्गइं जाइ ।।
घाणिदिए वि लुद्धो ओसहि-गंधम्मि बज्झए सव्वो ।
1) J च्चिय असुइअई, P जावेहं. 2) J परिमलिआ. 4) Pom. जेण णिव्वेओ etc. to णिण्णेहा ।। चिंतेसु. 6) P इंदियस्सीइं. 7) J विरया for विवसा. 8) P सुरहामय, J वेगसरीरगेण्हए, J तु for उ. 10) P बहुकरिसरसायदिन्नरस. 11) P वज्झति, P महागओ. 12) P दुग्गती. 14) P वासोयपत्त. 15) P दसदिसि. 16) P जहोइण्णा. 19) P लोलुमणो. 20) P घेप्पइ सयणो, J पडिसस्स P बडियस्स. 21) P वि for य.

Page #103

१००
(३५२)
1 पललेण मूसओ वा तम्हा मा रज्ज घाणम्मि ।।
रूवेण पुणो पुरिसा बहुए णिहणं तु पाविया वरया । 3 दीवेण पयंगो इव तम्हा रूवं पि वज्जेसु ।।
सवणिंदियम्मि लोला तित्तिरय-कवोय-हरिणमादीया । 5 पावंति अप्प-णिहणं तम्हा परिहरसु दूरेण ।।
एवं आसव-भावं सुंदरि भावेसु सव्व-भावेण । 7 पडिरुद्ध-आसवो सो जेण जिओ मुच्चए तुरियं ।।
चिंतेसु संवरं चिय महव्वए गुत्ति-समिइ-गुण-भावे । 9 एएहिँ संवुतप्पा जीवो ण य बंधए पावं ।।
चिंतेसु णिज्जरं चिय णरए घोरम्मि तिरिय-मणुएसु । 11 अवसस्स होइ दुक्खं पावं पुण बंधए णिययं ।।
जइ पुण सहामि एण्हिं परीसहे भीसणे य उवसग्गे । 13 ता मज्झ होइ धम्मो णिज्जरणं चेय कम्मस्स ।।
एण्हिं च रम्मए च्चिय थोयं दुक्खं ति विसहियं एयं । 15 मा णरय-तिरिय-मज्झे डहणंकण-बंधण-सएहिं ।।
एवं चिंतेंतीए परीसहोवद्दवेहिँ णो चलसि । 17 धम्मम्मि घडसि तुरियं णिज्जरणं भावए एवं ।।
पंचत्थिकाय-मइयं पोग्गल-परिणाम-जीव-धम्मादी- | उप्पत्ति-णास-ठाणं इय लोग चिंतए मतिमं ।।
एवं चिंतेतस्स य लोए तत्तं च पेहमाणस्स । 21 संजम-जोए बुद्धी होइ थिरा णाय-भावस्स ।।
एसो अणादि-जीवो संसारो सागरो व्व दुत्तारो ।
1) P तम्हा मारेज्ज. 2) P पुरिसो, P पावया. 3) J पतंगो. 4) J सवणिंदिअं पि लोला P सवणिंदि लोला, J तित्तिरय कवोतहरिणयादीया, P तित्तरकाओयहरिण.. 5) P अप्पहणिहणं प तम्हा परिहरसू. 6) J सव्वहावेण. 8) JP तिय for चिय, P adds तुरियं before गुत्ति, J समिति. 9) P समित्ति, J एतेहिं. 11) P होउ for होइ. 12) J अण्णे व्व रंभई विय for एण्हिं etc. 15) दहणं०. 16) P एवं च चिंतेंती परी०. 17) J एअं for एवं. 18) P परिमाणजीव, J धम्माती. 19) P ट्ठाणं, J लोअं. 22) P अणाइ.

Page #104

(३५३)
१०१
1 णर-तिरिय-देव-णारय-सएसु अह हिंडए जीवो ।।
मिच्छत्त-कम्म-मूढो कइया वि ण पावए जिणाणत्तिं । 3 चिंतेसु दुल्लहत्तं जिणवर-धम्मस्स एयस्स ।।
(३५३) एवं च भो सुरासुर-णरवरिंदा, मणिरह-कुमार तुमं च णिसुणेसु । 5 एवं च साहिए सयल-संसार-सहावे तओ आगय-पुव्व-बुद्धीए जाया अवगय
पेम्म-राय-महग्गहा जंपिउं पयत्ता । 7 तं णाहो तं सरणं तं चिय जणओ गुरू तुमं देवो। ___ पेम्म-महा-गह-गहिया जेण तए मोइया एण्हिं ।। 9 भणमाणी णिवडिया चलणेसु । मए वि भणिया ‘सुंदरि, एरिसो संसार-सहावो
किं कीरउ त्ति ता संपयं पि तं कुणसु जेण एरिसाणं संसार-दुक्खाणं भायणं ण ।। होसि' त्ति भणिए संदरीए भणियं ।
ता पसिय देव मज्झं आएसो को वि दिज्जउ असंकं । 13 किं संपइ करणिज्जं किं वा सुकयं कय होइ ।।
त्ति भणिए मए भणियं । 15 सुंदरि गंतूण घरं दिट्ठीए ठविऊण गुरुयणं सयलं ।
जिणवर-कहियं धम्म पडिवज्जसु सव्व-भावेण ।। 17 पडिवज्जसु सम्मत्तं गेण्हसु य महव्वए तुमं पंच ।
गुत्तीहिँ होसु गुत्ता चारित्ते होसु संजुत्ता ।। 19 णाणेण कुणसु कज्ज सीलं पालेसु कुणसु तव-जोगं ।
भावेसु भावणाओ इय कहिओ भगवया धम्मो ।। 21 एयं काऊण तुमं सुंदरि कम्मेण विरहिया तुरियं ।
जत्थ ण जरा ण मच्चू तं सिद्धिं पावसे अइर ।। त्ति ।
1) P णायर for णारय, P आ for अह. 2) P ढो for मूढो P जिणाणं ति 1. 4) P नरिवरिंदा, J adds य after णरवरिंदा, J मणिरहकुमारं, Jom. तुम. 5) J om. च after एवं, P सयले, P सहावो, P om. तओ आगय-पुव्व etc. to एरिसो संसारसहावो before किं कीरउ. 10) P om. तं before कुणूसु, P एरिसारं, J inter. भायणं & ण. 11) J होमि. 12) P संकं for असंकं. 13) J कहं for कयं. 15) P धितीए for दिट्ठीए. 18) P गुत्तीसु, P गुत्तो. 19) J तवजोअं. 21) P दूरं for तुरियं. 22) P तत्थ for जत्थ, P पावए, J अइरा ।। इति ।.

Page #105

१०२
(३५४) 1 एवं च भो मणिरह-कुमार, संबोहिया सा मए सुंदरी घरं गया । कओ वणिएण
महूसवो । पयट्टो य णयरे वाओ ‘अहो कुमारेण पडिबोहिया एस' त्ति । ता भो 3 भो मणिरह-कुमार, जो सुंदरि-जीवो सो तम्मि काले लद्ध-सम्मत्त-बीओ __मरिऊण माणभडो जाओ, पुणो य पउमसारो, पुणो कुवलयचंदो, पुणो 5 वेरुलियप्पभो, पुणो एस मणिरह-कुमारो त्ति । जो उण सो वणियउत्त-जीवो
सो इमं संसारं भमिऊण एस वणे वणमई जाओ त्ति । तुमं च दद्रूण कहं कहं 7 पि जहा-णाणेण तुह उवरिं पुव्व-जाई-णेहो जाओ' त्ति ___(३५४) एवं च भगवया सयल-जय-जंतु-जम्म-मरणासेस-वुत्तंत9 सक्खिणा साहिए विण्णत्तं मणिरह-कुमारेण । 'भगवं, एवं णिमं, ता ण कज ___मह इमिणा भव-सय-रहट्ट-घडी-सरिसेणं जम्म-जरा-मरण-णिरंतरेण संसार11 वासेणं ति । देसु मे सिव-सुह-सुहयं पव्वजा-महारयणं' ति भणमाणेण कयं ___पंच-मुट्ठियं लोयं । दिक्खिओ भगवया मणिरह-कुमारो त्ति । एयम्मि अवसरे 13 पुच्छियं भगवया गोयम-गणहरेणं ‘भगवं, संसारि-जीव-मज्झे को जीवो
दुक्खिओ' त्ति । भगवया भणियं 'गोयम, सम्मादिट्ठी जीवो अविरओ य णिच्चं 15 दुक्खिओ भणिओ' । गोयमेण भणियं भगवं, केण उण कज्जेण' ति । भगवया
भणियं । 17 'जो होइ सम्मदिट्ठी जाणइ णर-तिरिय-मणुय-वियणाओ।
पेच्छइ पुरओ भीमं संसार-भयं च भावेइ ।। 19 ण य कुणइ विरइ-भावं संसार-विमोक्खणं खणं पि णरो ।
अणुहवइ णरय-दुक्खं अणुदिण-वडत-संतावो ।। 21 एएण कारणेणं अविरयओ सम्मदिट्ठि-जीवो उ ।
सो दुक्खियाण दुहिओ गोयम अह भण्णइ जयम्मि ।। ___1) P om. च भो, P om. य. 2) J ततो for वाओ. 3) J °कुमारा जो सुंदरीजीओ, P adds सो before सुंदरि०. 4) J पउमप्पभो for पउमसारो, P कुवलचंदो. 5) P मणिरकुमारो, J वणियउत्तो P वणिउत्त. 6) P om. इम, P मयी for वणमई. 7) P जहाणेण, P जाती. 8) P यंम for जम्म. 9) P सक्खिणो, P मिमं for णिमं. 10) J भवसयरहट्टघडो P भवसायरअरहट्टघडी, P मरणे. 11) P मि for मे, P सिवसुहयं. 13) J adds पुण before पुच्छियं, Jom. गोयम, P गणहरिणा, P संसारे जीवाण मज्झे जीवो. 14) P गोयम संगमद्धिट्ठी अविरओ निच्चं, J अविरतो. 15) J उ for उण. 17) P सम्मद्दिट्टी, P वियणातो. 18) J भावेति. 19) J कुणति विरति. 20) P सइतावो for संतावो. 21) J एतेण, J अविरतओ P अविरओ, P संमद्दिट्ठी जो जीवो ।, J तु for उ. 22) J गोतम, P जगमि ।।..

Page #106

(३५५)
१०३ 1 गणहारिणा भणियं भगवं, सुहियाण को जए सुहिओ' त्ति । भगवया भणियं ।
सुहियाणं सो सुहिओ सम्मद्दिट्ठी जयम्मि विरओ य । 3 सेसा उण जे जीवा ते सव्वे दुक्खिया तस्स ।। __ गणहरेण भणियं 'भगवं, केण कज्जेण' । भगवया भणियं । 5 ‘जो होइ सम्मदिट्ठी विरओ सव्वेसु पाव-जोगेसु ।
चित्तेण होइ सुद्धो ण य दुक्खं तस्स देहम्मि ।। 7 जिणवयणे वट्टतो वट्टइ जह-भणिय-सुत्त-मग्गेण ।
अवणेइ पाव-कम्म णवयं च ण बंधए सो हु ।। संसार-महाजलहिं तरियं पिव मण्णए सुचित्तेणं ।
अत्ताणं पुण पत्तं सिद्धि-पुरिं मण्णए सहसा ।। 11 सारीरे वि दुक्खे पुव्व-कए णत्थि एत्थ अण्णं तु ।
ण य भाविज्जइ तेहिं ण य दुक्खे माणसे तस्स ।। 13 इय गोयम जो विरओ सम्मादिट्ठी य संजयप्पाणो ।
सो सुहिओ जीवाणं मझे जीवो ण संदेहो ।। भणियं च । 15 देव-लोगोवमं सोक्खं दुक्खं च णरओवमं ।
रयाणं अरयाणं च महाणिरय-सारिसं ।। ति । 17 एवं बहुयाइं पण्हावागरण-सहस्साई कुणंता भविय-सय-संबोह-कारए अदूर
ववहिय-अंतरिय-सुहुम-तीयाणागय-वट्टमाण-वुत्तंताई साहिऊणं समुट्ठिओ 19 भगवं सव्व-जय-जीव-बंधवो महति-महावीर-वड्डमाण-जिणिंदयंदो त्ति ।
(३५५) ताव य उवगया णियय-ठाणेसु देव-दाणव-णरवरिंदा, अण्णे उण 21 उप्पण्ण-धम्माणुराय-परमत्था अणुगया सुरासुर-गुरुणो जिणवरिंदस्स । भगवं
पि णिट्ठविय-अट्ठकम्मद्ध-समुप्पण्ण-णाण-धरो विहरमाणो सावत्थिं पुरवरि ____4) P om. केण कज्जेण, P या for भगवया. 5) P संमद्दिट्ठी, J जोएसु. 7) P वड्डतो, J भणित, P मग्गेणे. 8) P बंधते साह ।।. 9) J सचित्तेण. 10) P सित्तिपुरि. 11) P कए एत्थ नत्थिन्नं तु. 12) P माणसो. 13) J गोतम सो विरतो संजमदिट्ठीय संजतप्पाणो ।, P समद्दिट्ठी. 15) J देवलोगोयम P देवलोउवमं, Jणरयोवमं ।. 16) J रताण अरताणं च महाणरयसरिसं | P सरिसं. 17) J सहस्साहि. 18) J ववहित P ववहरिय for ववहिय, J सुहमतीताणागत, P तीताणागय. 19) P महती, P वद्धमाण. 20) P ट्ठाणेसु. 21) P जिणिंदस्स I. 22) P निट्ठबिए, P om. अट्ठ, P कम्मसमुप्पन्न, Jणाणवरो.

Page #107

१०४
(३५५) 1 संपत्तो । अण्णम्मि य दियहे समोसरिओ भगवं, तेणेय समवसरण-विरयणा
कमेणं समागया सुरासुर-मुणि-गणिंदा । णिग्गओ सावत्थी-वत्थव्वओ राया 3 रयणंगओ साहिउं च समाढत्तो संसार-महासागर-तीर-पारयं धम्मं । एवं च
साहिए सयले धम्मे जाणमाणेणावि अबुह-जण-बोहणत्थं पुच्छिओ भगवया 5 गोयम-रिसिणा तित्थयरो त्ति । भणियं च तेण ।
सो च्चिय वच्चइ णरयं सो च्चिय जीवो पयाइ पुण सग्गं । 7 किं सो च्चिय तिरिएसुं सो च्चिय किं माणुसो होइ ।।
सो चेय होइ बहिरो अंधो सो च्येय केण कम्मेणं । 9 होइ जडो मूओ वि हु पंगू अह ईसर-दरिदो ।।
सो च्चिय जीवो पुरिसो सो च्चिय इत्थी णपुंसओ सो य । 11 अप्पाऊ दीहाऊ होई अह दुम्मणो रूवी ।।
केण व सुहओ जायइ केण व कम्मेण दूहवो होइ । 13 केण व मेहा-जुत्तो दुम्मेहो कह णरो होइ ।।
कह पंडियओ पुरिसो केण व कम्मेण होइ मुक्खत्तं । 15 कह धीरो कह भीरू कह विजा णिप्फला तस्स ।।
केण व णासइ अत्थो कह वा संगलइ कह थिरो होइ । 17 पुत्तो केण ण जीवइ केण व बहु-पुत्तओ होइ ।।
जच्चंधो केण णरो केण व भुत्तं ण जिजइ णरस्स । 19 केण व कुट्ठी खुज्जो कम्मेण केण व असत्तो ।।
केण दरिदो पुरिसो केण व सुकएण ईसरो होइ । 21 केण व रोगी जायइ रोग-विहूणो हवइ केण ।।
संसारो कह व थिरो केण व कम्मेण होइ संखित्तो ।
1) P om. य, P तेणेव, P समोसरयणाकमेण, J विरयाणा. 2) P वत्थतुव्वओ, P राया हरणंगओ साहिउं समाहा सागरतीर. 4) J सवले for सयले, P जीणमाणेणावि, J यबुह for अबुह, P om. जण, P भगवं for भगवया. 5) J गोतम, P om. गोयमरिसिणा तित्थयरो त्ति । भणिथं च तेण. 6) J adds भयवं before सो च्चिय. Jom. सो च्चिय before जीवो, P पयाति. 7) P सो च्चिय. 8) J सो चेअ कज्जेण ।, P च्चेय क्केम्मेणं. 9) P मुओ, P पंगू दोसो य सो जीवो. 11) P होइ. 12) J दूहओ, P होति. 14) P पंडिओ य पुरिसो, P होइ दुक्खत्तं. 16) J संमिलइ. 17) P व for ण. 18) J जिज्जए. 19) J कुज्जो for खुज्झो, J केण अवसत्तो. 20) J केण व कंमेण दुब्बलो ईसरो होति ।. 22) P संक्खित्तो.

Page #108

(३५६)
1 कह णिवडइ संसारे कह बद्धो मुच्चए जीवो ॥ सव्व-जय- - जीव-बंधव सव्वण्णू सव्व - दंसण- मुणिंद । 3 सव्वं साहस एवं कस्स व कम्मस्स कज्जमिणं ।।
(३५६) इमं च पुच्छिओ भगवं तियसिंद - सुंदरी - वंदिज्जमाण-चलणारविंद5जुयलो साहिउं पयत्तो । अवि य ।
१०५
गोयम जं मे पुच्छसि एक्को जीवो इमाई सव्वाइं । 7 पावेइ कम्म-वसओ जह तं कम्मं णिसामेसु ।। जो मारओ जियाणं अलियं मंतेइ पर - धणं हरइ । 9 परदारं चिय वच्चइ बहु-पाव-परिग्गहासत्तो ।। चंडो माणत्थद्धो मायावी गिट्ठरो खरो पावो । 11 पिसुणो संगह-सीलो साहूणं णिंदओ अधम ।। आलप्पाल-पसंगी दुट्ठो बुद्धीऍ जो कयग्घो य । 13 बहु- दुक्ख -सोय-पउरे मरिउं णरयम्मि सो जाइ ।।
कज्जत्थी जो सेवइ मित्तं कय- कज्जो उज्झए सढो कुरो । 15 पिसुणो मइ - दुम्मइओ तिरिओ सो होइ मरिऊण ।।
अज्जव-मद्दव-जुत्तो अकोहणो दोस- वज्जिओ सज्झो । 17 ण य साधु-गुणेसु ठिओ मरिउं सो माणुसो होइ ।। तव-संजम-दाण-रओ पयईए मद्दवो किवालू य । 19 गुरु - विणय-रओ णिच्चं मओ वि देवेसु सो जाइ ।। जो चवलो सढ-भावो माया- कवडेहिँ वंचए सुयणं । 21 ण य कस्सइ वीसत्थो सो पुरिसो महिलिया होई ।। संतुट्ठा सुविणीया य अज्जवा जा थिरा हवइ णिच्वं ।
1) P बुद्धो for बद्धो. 4) J adds वंदिअ after वंदिज्जमाण. 6) J गोदम. 7 ) J om. पावेइ, P निसामेह. 8) P मारेओ. 10) P माणी धट्टो मायाबी, J णिडुरक्खरो. 11) P निंदिओ अहम्मो. 12 ) J बुद्धीय. 13) P बहुसोगदुक्खपउरे, P जायइ ।।. 14) P उब्भए. 15) J मयगुम्मइओ. 16 ) J उज्जुय for अज्जव, P दीस for दोस. 17) J साधुगणेसु, P सुट्टु for साधु, P ट्ठिओ. 18) P भद्दओ for मद्दवो. 19) P जायइ for जाइ. 20) P सुयणो । . 22) J सुविणीता, Pom. य, P अज्ज विजा, J अथिरा for जा थिरा.

Page #109

१०६
1 सच्चं जंपइ महिला पुरिसो सा होइ मरिऊण ।। आसं वसह पसुं वा जो लंछइ वद्धियं पि हु करेइ । 3 सो सव्वाण वि हीणो णपंसुओ होइ लोगम्मि ।। मारेइ णिद्दय-मणो जीवे परलोयं णेय मण्णए किंपि । 5 अइ-संकिलिट्ठ-कम्मो अप्पाऊ सो भवे पुरिसो || मारेइ जो ण जीवे दयावरो अभय-दाण-परितुट्ठो । 7 दीहाऊसो पुरिसो गोयम भणिओ ण संदेहो || देइ ण णिययं संतं दिण्णं हारेइ वारए देंतं । 9 एएहिँ कम्मएहिं भोगेहिँ विवज्जओ होइ ।।
सयणासण-वत्थं वा पत्तं भक्खं च पाणयं वा वि । 11 हियएण देइ तुट्ठो गोदम भोगी णरो होइ ।।
अगुणो य गव्विओ च्चिय णिंदइ रागी तवस्सिणो धीरे । 13 माणी विडंबओ जो सो जायइ दूहवो पुरिसो ||
गुरु-देवय-साधूणं विणय-परो संत-दंसणीओ य । ण य कं पि भणइ कडुयं सो पुरिसो जायए सुभगो ।। तव-णाण-गुण-समिद्धं अवमण्णइ किरण - याणए एसो । मरिऊण सो अउण्णो दुम्मेहो जायए पुरिसो ।। जो पढइ सुणइ चिंतइ अण्णं पाढेइ देइ उवएसं । सुद-गुरु- भत्ती - जुत्तो मरि सो होइ मेहावी ॥
15
17
19
21
जो जंत-दंडइ-कस-रज्जु - खग्ग- कोंतेहिँ कुणइ वियणाओ ।
सो पावो णिक्करुणो जायइ बहु- वेयणो पुरिसो ।। जो सत्ते वियत्ते मोयावइ बंधणाओ मरणाओ
(३५६)
1) P सो for सा. 2) J आसवसहं, J वुद्धि for वद्धियं. 3) J सव्वाण णिहीण, J लोअम्मि 4 ) Pom. जीवे. 7 ) J गोदम. 9) J एतेहिं, P कंमेहिं. 10) P भत्तं च पाणियं. 11) J देइ दुट्ठो, Pom. गोदम, P सोगी for भोगी. 12 ) P अगुणेवि गव्विओ, P धीरो 1. 13) P मोणी for माणी, J दूहगो. 14) P साहूणं. 15) P सुहओ. 19) P सुयगुरु. 20) J दण for दंड.

Page #110

(३५६)
१०७
1 कारुण्ण-दिण्ण-हियओ थोवा अह वेयणा तस्स ।।
मारेह खाह पियह य किं वा पढिएण किं व धम्मेण । 3 एयं चिय चिंतेंतो मरिऊणं काहलो होइ ।।
जो उण गुरुयण-सेवी धम्माधम्माइँ जाणिउं महइ । 5 सुय-देवय-गुरु-भत्तो मरिउं सो पंडिओ होइ ।।।
विज्जा विण्णाणं वा मिच्छा-विणएण गेण्हिउं पुरिसो । 7 अवमण्णइ आयरियं सा विज्जा णिप्फला तस्स ।।
बहु मण्णइ आयरियं विणय-समग्गो गुणेहिँ संजुत्तो । 9 इय जा गहिया विजा सा सहला होइ लोगम्मि ।।
देमि त्ति ण देइ पुणो आसं काऊण कुणइ विमुहं जो । 11 तस्स कयं पि हु णासइ गोयम पुरिसस्स अहमस्स ।।
जं जं इ8 लोए तं तं साहूण देइ सव्वं तु । 13 थोवं पि मुणइ सुकयं तस्स कयं णो पणस्सेज्ज ।।
जो हरइ तस्स हिजइ ण हरइ जो तस्स संचओ होइ । 15 जो जं करेइ पावं विवरीयं तस्स तं होइ ।।
पसु-पक्खि-मणूसाणं बाले जो विप्पउंजइ सकामं । 17 सो अणवच्चो जायइ अह जाओ तो विवजेज ।।
जो होइ दया-परमो बहु-पुत्तो गोदमा भवे पुरिसो । 19 असुयं जो भणइ सुयं सो बहिरो जायए पुरिसो ।।
अद्दिट्ट चिय दिटुं जो किर भासेज्ज कह वि मूढप्पा । 21 जच्चंधो सो जायइ गोदम एएण कम्मेणं ।।
जाइ-मउम्मत्त-मणो जीवे विक्किणइ जो कयग्यो य ।
1) J थोआ. 2) P मारेयह, P खाह पीयह किं. 3) P om. चिय. 9) P सफला, J लोयंमि. 10) P त्ति न देमि. 11) J गोतम. 12) P देइ दव्वं तु. 13) P पणासेज्जा. 16) P माणुसाणं, J विप्पयुंजइ P विप्पिउंजइ. 17) P विवज्जेजा. 18) P गोयमा. 19) J असुतं, J सुतं. 20) J अदिटुं, P किर for चिय. 21) P गोयम, P एतेण. 22) J मयुम्मत्तमणो P मणोमत्तमाणो, J विक्खिणइ.

Page #111

7
१०८
1 सो इंदभूइ मरिउं दासत्तं वच्च पुरसो || जो उण चाई विणओणओ य चारित्त-गुण-सयाइण्णो । 3 सो जण - सय - सम्माओ महिड्डिओ होइ लोगम्मि || जो वाहेइ णिसंसो छाउव्वायं च दुक्खियं जीयं । 5 सीयंत -‍ -गत्त-संधिं गोदम सो पंगुलो होइ ।।
9
महु - घाय-अ - अग्गि- दाहोदहणं जो कुणइ कस्सइ जियस्स । बालाराम-विणासो कुट्ठी सो जायए पुरिसो || गो-महिस-पसुं करहं अइभारारोवणेण पीडेइ । एएण णवरि पावेण गोदमा सो भवे खुज्जो || उच्छिट्ठमसुंदरयं पूई जो देइ अण्ण-पाणं तु । साहूण जाणमाणो भुत्तं पि ण जीरए तस्स ।। - हत्थदाएँ धुत्तो कूड-तुला-कूड-माणववहरइ णियडि-बहुलो तस्सेगं हीरए अंगं ।। कुक्कुड - तित्तिर-लावे सूयर - हरिणे य अहव सव्व-जिए । धारेइ णिच्च-कालं णिच्चुव्विग्गो हवइ भीरु ।।
- भंडेणं ।
लहु-ह
17
धम्मो ण य जीवो ण य पर लोगो त्ति णेय कोइ रिसी । इय जो जंपइ मूढो तस्स थिरो होइ संसारो ।। धम्मो वि अत्थि लोए अत्थि अधम्मो वि अत्थि सव्वण्णू । 19 रिसिणो वि अत्थि एवं जो मण्णइ सो ण संसारी ॥
सम्मत्त-णाण-दंसण-ति-गुणेहिँ इमेहिँ भूसिय- सरीरो । तरिऊण भव-समुद्दं सिद्धि - पुरिं पावए अइरा ।।
(३५७) एवं च साहिए भगवया तियसिंद-सुरिंद-परिवंदिय-चलणारविंद
11
13
15
(३५६)
21
1) J इंदभूती. 2) P उण चादी विणओ य, J विणओणतो. 3) J उण for जण, P सयसमइओ, J लोयंमि. 5) J सीतंत, P संधी गोयम. 6) J घात, P को for जो, P कस्स वि. 8) P पसू करभं. 9) P गोयम एसो. 10) P उच्चिट्ठम०, J पूर्ति, P पुव्वं for पूइं . P भत्त for अण्ण. 11) P पिन जिज्जए. 12) P हत्थयाइ धत्तो. 14 ) P तित्तिलावे, P अहइ for अह. 15) P णिच्चं, P भवइ for हवइ. 16) P जीवो नयरलोगो. 18) P अहम्मो . 21 ) P सिद्धिपुरी.

Page #112

(३५७)
१०९ 1 जुयलेण तओ सव्वेहि मि कर-किसलयंजली-घडिय-भालवट्टेहिं भणियं
तियसिंद-णरिंद-पमुहेहिं । 'अहो, भगवया साहिओ सयल-जय-जंतु-जम्म3 जरा-मरण-अरहट्ट-घडी-परिवाडी-कारण-वित्थरो' त्ति । एत्थंतरम्मि समागओ
पलंब-दीह-भुयप्फलिह-मणोहरो पिहल-वच्छत्थलं-दोलमाण-मुत्ताहल-हार5 रेहिरो बबुद्ध-कसिण-कंत-कोतल-कलावो गंडयल-विलसमाण-मणि-कुंडल
किरण-पडिप्फलंत-दिणयर-कर-संघाओ, किं च बहुणा, 7 वेलहल-ललिय-बाहू वच्छत्थल-रेहमाण-हारिल्लो ।
समवसरणे पविठ्ठो देवकुमारो व्व कोइ णरो ।। 9 तेण य ‘जय जय' त्ति भणमाणेण ति-पयाहिणी-कओ भगवं छज्जीव-णिकाय
पिय-बंधवो जिणिंदो । पायवडणुट्ठिएणं भणियं तेणं । ‘भगवं, 11 दिट्ठ सुयमणुभूयं रयणी-मज्झम्मि जं मए अजं ।
तं साहसु किं सुमिणं महिंदजालं व सच्चं वा ।। 13 भगवया भणियं ।
‘देवाणुपिया सव्वं सच्चं ति जं तए दिलु । 15 ओगिंदयाल-कुहयं णरवर सुविणं पि हु ण होइ ।।' ___ एवं च भणिय-मेत्ते गुरुणा तक्खणं चेय तुरिय-पय-णिक्खेवं णिग्गओ 17 समवसरणाओ दिट्ठो य तिय-वलिय-वलंत-कुवलय-दल-दीहराहिं दिट्ठि
मालाहिं तियसिंदप्पमुहेहिं जण-समूहेहिं । एत्थंतरम्मि जाणमाणेणावि भगवया 19 गणहारिणा पुच्छिओ भगवं महावीरो । 'भगवं,
को एस होज्ज पुरिसो किं वा दिलु सुयं व राईए । 21 जं पुच्छइ मह साहसु किं सुमिणं होज्ज सच्चं वा ।।' ___ इमम्मि य पुच्छिए सव्वेहिं सुरिंदप्पमुहेहिं भणियं भगवं, अम्हाणं पि अस्थि ____1) P जुलेण. P om. मि, P करयंजली, JP भालवटेहिं. 2) J प्पमुहेहिं, P मययल, P om. जम्म. 3) P अरिहट्टघटी. 4) P दीहरंतभुयफलिह, J मणोहर, J om. हार. 5) J कुंतला, P गंडल, P om. मणिकुंडलकिरण. 6) P परिफलंत. 7) P बाहुवच्छलरेहिमाणहारिरिल्लो. 8) J को वि णरो. 11) J सुतमणुभूतं. 12) P तं कहयसु किंसु किं सुमिणं अदिदियालं व. 15) P सुविणं मिहु. 16) P तक्खणं चिय. 17) J om. य, P तिवलिय. 18) P प्पमुहिहिं जणेहिं. 20) P inter एस & होज, P रातीए. 22) P इमं पुच्छिए, J अत्थि कुतूहलं.

Page #113

११०
(३५८)
1 कोऊहलं, ता साहउ भगवं, करेउ अणुग्गहं' ति भणिय- मेत्ते गुरुणा भणियं । (३५८) ‘अत्थि इओ णाइदूरे अरुणाभं णाम पुरवरं, जं च वित्थिण्णं 3 पि बहु-जण-संकुलं, अणंतं पि रम्मोववणपेरंतं, महंतं पि फरिहा-वलयमज्झ-संठियं, थिरं पि पवण - चंचल - धयवडं ति । तम्मि य णयरे रणगइंदो 5 णाम राया । सो य सूरो धीरो महुरो पच्चलो दक्खो दक्खिण्णो दया-दाणपरायणोति । तस्य पुत्तो कामगइंदो णाम । सो य
7 कामी काम-गय-मणो कामत्तो काम - राय - रइ-रत्तो ।
कामेणं कामिज्जइ काम - गइंदो सहावेण ।।
9 तस्स य बहूणं पि मज्झे महिलाणं वल्लहा एक्का राय-दारिया पियंगुमदी णाम । अह अण्णम्मि दियहे रायपुत्तो मज्जिय - जिमिय-विलित्तो महादेवीए सह मत्त11 वारणए णिसण्णो आलोएंतो णयर-जण- विहव-विलासे अच्छिउं पयत्तो ।। तेण य तहा अच्छमाणेणं एक्कम्मि वणिय- घरोवरि-कोट्टिमे एक्का वणिय-दारिया 13 कुमारी कंदुव-कीला- वावडा दिट्ठा । तं च दट्टूण चिंतियं कामगइंदेण । 'अहो, पेच्छ पेच्छ वणिय-धूयाए परिहत्थत्तणं । जेण
15 ता वलइ खलइ वेवइ सेय-जलं फुसइ बंधए लक्खं ।
सुरय-पडुय व्व बाला कंदुय - कीलाऍ वट्टंती ।।
17 एवं पेच्छमाणस्स काम - महाराय - वसयस्स गुरुओ से अणुराओ समुप्पणो ।
अवि य ।
होइ सुरूवे पेम्मं होइ विरूवे वि कम्मि वि जणम्मि । मा होहरू - मत्ता पेम्मस्स ण कारणं रूवं ।।
21 तओ पासट्ठिय- महादेवीए बीहमाणेण कयं आयार-संवरणं । तीय य तं सयं लक्खियं तस्स पेम्म-चित्तं । तओ तस्स रायउत्तस्स तं झायंतस्स हियए उव्वेवो
19
1) P साहहं, P करेह, P भयणियमेत्ते. 2) J इतो, J अरणाहं, P पुरवं for पुरवरं. 3) P रम्मोववणा. 4) P रयणगइंदो. 5) Jom. धीरो, Jom. दया. 7) P कामगयणो कामंतो कामराया. 8) P कामगयंदो. 9) Pom. य, P पियंगुमती णामा. 10) P रायउत्तो, P जिमियवलित्तो. 11) P आलोयंतो णरजण. 12) P तह for तहा, J वणिदारिया. 13) P कामगयंदेण. 14 ) J वणिअधूताए, P परिहत्थणं. 16) P पटुय. 19) P सुरूवपेम्म. 20) P अकारणं for ण कारणं. 21 ) J सयलं for सयं. 22 ) P adds तं before पेम्म, P ज्झायंतस्स, P उव्वोओ.

Page #114

(३५८)
१११ 1 जाओ, ण य पुच्छिओ वि साहइ । पुणो तीए चिंतियं । 'किं पुण इमस्स
उव्वेय-कारणं होज्ज । अहवा जाणियं मए सा चेय कंदुय-रमिरी वणिय-दुहिय 3 त्ति । ता दे अवणेमि से उव्वेवं' ति चिंतिऊण पियंगुमईए सद्दाविया तीय
दारियाए माया । सा तीए भणिया ‘रायउत्तस्स देसु धूदं' ति । तीय वि दिण्णा, 5 उव्बूढा य । तओ तुट्टेण कामगइंदेण भणिया महादेवी ‘अहो, लक्खिओ तए
भावो मम, ता भण भण किं ते वरं देमि' । तीए भणियं ‘जइ सच्चं देसि, ता 7 भणामि' । तेण भणियं । ‘भण णीसंकं, अवस्स देमि' त्ति भणिए, तीए भणियं । __'जं किंचि तुमं पेच्छसि सुणेसि अणुहवसि एत्थ लोगम्मि । 9 तं मज्झ तए सव्वं साहेयव्वं वरो एसो ।।'
तेण भणियं ‘एवं होउ' त्ति । तओ एवं च ताणं अच्छमाणाणं अण्णम्मि दियहे 11 समागओ एक्को चित्तयर-दारओ । तेण य पडे लिहिया समप्पिया चित्त____ पुत्तलिया । सा य केरिसी । सयल-कला-कलाव-कुसल-जण-वण्णणिज त्ति । 13 तं च दद्दूण भणियं कामगइंदेण 'अहो, सच्चं केणावि भणियं । त्रीण्येते नरकं
यान्ति राजा चित्रकरः कविः ।' तेण भणियं देव, किं कारणं' । राइणा भणियं । 15 पुहईएँ जंण दीसइ ण य होहिइ णेय तस्स सब्भावो ।
तं चेय कुणइ राया चित्तयरो कवियणो तइओ ।। 17 अलियस्स फलं णरयं अलियं च कुणंति तिण्णि ते पुरिसा ।
वच्चंति तेण णरयं तिण्णि वि एए ण संदेहो ।। 19 तओ चित्तयर-दारएण भणियं । 'देव, विण्णवेमि ।
राया होइ सतंतो वच्चउ णरयम्मि को णिवारेइ । 21 जं चित्त-कला-कुसलो कई य अलियं पुणो एयं ।।
सत्तीए कुणइ कव्वं ट्ठि व सुयं व अहव अणुभूयं ।
1) P साहहिइ, J तीय. 2) P कंडुय, J रमिणी. 3) P पियगुमतीए. 4) J माता, J ती for तीए, P भणिया उत्तस्स, P धूय त्ति. 6) P om. one भण. 7) J तीय, P om. भणियं, P निस्संकं, J तीय. 8) P om. सुणेसि, J लोअम्मि. 9) J साहेतव्वं P सायव्वं. 11) P एक्कओ for एक्को, P पडिलेहिया. 12) P om. कला, P कुसला, P वण्णणिज्जत्तिं. 13) J तृण्येते. 14) J यांति, P om. देव. 15) J पुहईअ, Pinter पुहईए & जं, J होहिति, P om. णेय, P adds होइ after तस्स, J संभवो (followed by जस्स written on the margin). 16) P चेव, P कइयणो. 17) P कुणंति नि त्ति पुरिसा ।. 18) J एते. 20) P होति, P वच्चइ, P adds वि after को. 22) P भत्तीए for सत्तीए, J सुतं, J अणुभूतं.

Page #115

११२
1
चित्त - कुसलो वि एवं दिट्ठ चिय कुणइ चित्तम्मि ।।' (३५९) भणियं कामगइंदेण ।
3 'जइ दिट्ठ चित्तयरो अह रूवं कुणइ ता विरुद्धमिणं । कत्थ तए दिट्ठमिणं जं रूवं चित्तियं पडए ।। ' 5 तेण भणियं 'णणु देव, दिट्ठ मए लिहियमिणं' । राइणा भणियं 'कहिं ते दिट्ठ' । तेण भणियं ।
(३५९)
7 उज्जेणीए राया अत्थि अवंति त्ति तस्स धूयाए । द इमं रूवं तच्चिय विलिहियं एत्थ ।। '
9 तं च सोऊण राया पुणरुत्तं पलोइउं पयत्तो जाव पेच्छइ णिद्दं पिव मण-णयणहारिणी, तिलोत्तमं पिव अणिमिस - दंसणं, सत्तिं पिव हियय - दारण- पच्चलं, 11 सग्गपुरिं पिव बहु-पुण्ण - पावणिज्जं, सुद्ध - पक्ख-पढम-चंदं पिव रेहा-विसुद्धं, महाराय-रज्ज-वित्तिं पिव सुविभत्त-वण्ण-सोहियं, धरणिं पिव ललिय-दीसंत13 वत्तिणी-विरयणं, विवणि मग्गं पिव माण- जुत्तं, जिणाणं पिव सुपइट्ठियअंगोवंगं सुंदरि त्ति । अवि य ।
15 भंतूण मयण-देहं मसिणं मुसुमूरिऊण अमएण ।
चित्त-कला-कुसलेणं लिहिया णूणं पयावइणा ।।
आसि ।
17 तं च दद्दूण राया खणं थंभिओ इव झाण- गओ इव सेलमओ इव पुणो पुच्छियं ‘अहो एसा किं कुमारी' । तेण भणियं 'देव, कुमरी' । राइणा 19 भणियं ।
'भुमय- धणु- कालवट्ठा सिय-पम्हल-दीहरच्छि-बाणेहिं । 21 मारेंती भमइ जणं अहो कुमारी ण सा मारी ।।' भणमाणो राया समुट्ठिओ । कयं कायव्वं पुणो । दंसिया महादेवीए, भणियं च
3) P इह for अह, P विरुद्धमण 1. 6) P कहं ति दिट्ठ. 7 ) P inter राया & अत्थि, J धूताए, P धूणइ मं for धूयाए. 8) Pom. दट्टूण इमं, J तत्थ for एत्थ. 9) P या for राया, J पलोइतुं, P मणिरयणहारिणी. 10 ) P अणमिस, P सत्तं for सत्तिं, P दारुण. 11) J om. पक्ख. 12 ) P सुविहत्त, P पि for पिव. 13) J वत्तणी. 14) J अंगोवंग P अंगोवंगु. 15) P हंतूण for भंतूण. 16) P पयाविहिणा. 17) P ज्झाणगओ. 20) P भुमइ, P पत्तल for पम्हल, P वाणेणिं । मारंती. 21) P कुमीरी.

Page #116

(३६० )
१९३
I
1 तेण 'सुंदर होइ, जइ एसा कुमारी पाविज्जइ' त्ति । पुणो मंतीहिं भणियं । 'देव, णियय-रूवं चित्तवडए लिहावेसु, तेणेय चित्तयरएण पुणो तं चेय पेसेसु तत्थ 3 जेण राय-धूया तं दद्दूण सयं चेय तं वरेहिइ' त्ति भणिए मंतीहिं तं चेय णिवियं । लिहिओ कामगइंदो । णिग्गओ चित्तयर - दारओ, संपत्तो उज्जयणीए, 5 दंसिओ राय-दुहियाए, अभिरुइओ हिययस्स । साहियं रण्णो अवंतिस्स जहा ‘अभिरुइओ इमीए पुरिसद्देसिणीए रायधूयाए कामगइंदो णाम रायउत्तो' । इमं 7 च सोऊण अवंतिणा ‘अहो, सुंदरं जायं जं कत्थ वि चित्तस्स अभिरुई जाया ।' दिण्णा तस्स । जायं वद्धावणयं । 'एहि परिणेसु' त्ति संदिट्ठो पयट्टो कामगइंदो तं परिणेउं समं महादेवीए बद्ध-खंधावारेण य । इओ णाइदूरे समावासिओ । ताव य अत्थं गओ बहु-जण - समूहक्क - लोयणं सूरो । तओ राईए कय-कायव्व11 वावारो खंधावार-जणो बहुओ पसुत्तो, को वि जामइल्लो, को वि किं पि गायइ, अण्णो अण्णं किं पि कुणइ त्ति । एवं च राईए दुइए जामे पत्तो राया पलं 13 समं महादेवीए जाव विरुद्धो केण वि अउव्व-कोमल-करयल-फरिसेणं, चिंतिउं
9
T
च पयत्तो । ‘अहो, एरिसो मए फरिसो ण अणुहूय पुव्वोत्ति । सव्वहा ण य 15 कोइ इमं सामण्णं माणुस - फरिसं' ति चिंतयंतेण विहडियाइं णिययलोयणेंदीवराई जाव पेच्छइ दुवे कुमारीओ पुरओ ठियाओ ।
(३६०) केरिसाओ पुण ताओ । अवि य । एक्का रणंत-णेउर-णच्चिर-चलणग्ग- रेहिर-पयारा | अण्णा णिहित्त- जावय-रस-राय- -मिलंत-कंतिल्ला ।। एक्का कोमल-कयली-थंभोरुरु-जुएण जियइ तेलोक्कं । 21 अण्णा करि-कर-मासल - लायण्णप्पीण - जंघिल्ला | एक्का नियंब - गरुई रणंत - रसणा मणं वियारेइ ।
17
19
2) P णियरूवं, P चित्तपडए, P लेहाविय तेणय चित्तयरेण पुणो. 3) P adds तं after जेण, J वरेहित्ति, P वरेहिति, P चेय नियरूवं गहिओ कामगइंदो. 4) J चित्तयरओ, P उज्जेणीए. 5) P साहिउं. 6) J अहिरुइओ P अभिरूविओं, J रायधूताए. 7) P कत्थइ चित्तत्तस्स अभिरुती. 8) P कामगयंदो. 9) P बधकंधावारो णीहरिओ णाइदूरे, J इतो. 10) P रातीए. 11 ) J पउउ for बहुओ. 12 ) P अन्नं पि, P एवं रातीए, J सुत्तो for पसुत्तो. 13) J विबुद्धो, J प्फरिसेणं. 14) P फरिसो अणुभूय, J om. य. 15) P adds किं पि before इमं, J माणुसहरिसं. 16 ) P लोवणिंदीवराई, P पुरट्ठियाओ. 17) J om. केरिसाओ पुण ताओ. 19) P कुंतिल्ला. 20) P जुयेण, J जिणेइ for जियइ. 21 ) P मंसललायन्नापीण, J ०प्पील. 22 ) J गरुइ, P मयं for मणं.

Page #117

१९४
1 अण्णा पिहुल-कडियला घोलिर-कंची-कलाविल्ला ।। एक्का मउंद-मज्झा तिवलि - तरंगेण रेहरा सुयणू । 3 अण्णा मुट्ठिग्गेज्झं अह मज्झं वहइ रहसेण ।। एक्का णाभी- वेढं महाणिहाणस्स वहइ वयणं व । अण्णा लायण्णामय-वावि - सरिच्छं समुव्वहइ ।। एक्का मालूर-थणी किंचि-समुब्भिण्ण-रोम-राइल्ला । 7 अण्णा कविट्ठ-सरिसा पयहर - जुवलेण रोहिल्ला ।। एक्का मुणाल-कोमल - बाहु-लया सहइ पल्लव-करिल्ला । अण्णा णव-लय-बाहा पउम - दलारत्त - पाणिल्ला || एक्का मियंक - वयणा रुइराहर - रेहमाण - वयणिल्ला | अण्णा सयवत्त-मुही कुवलय-दल- वियसमाणच्छी ।। एक्का पियंगु-वण्णा रेहइ रयणेहिँ भासरच्छाया । अण्णा वर-चामीयर - णिम्मविया णज्जए बाला ।। इय पेच्छइ णरणाहो संभम - कोऊहलेक्क - तल्लिच्छो । 15 दोहं पि ताण रूवं कामगइदो रइ - दिहीणं ॥ (३६१) चिंतियं च णरवइणा । 'अहो
किं हो रs - दहीओ किं सिरि-हिरि-रंभ - उव्वसीओ व्व । किं वा सावित्ति - सरस्सईओ अव्वो ण - याणामो || ' 19 इमं च चिंतिऊण भणियं राइणा । अवि य ।
'किं माणुसीओ तुब्भे किं वा देवीओ किंणरीउ व्व । किं वा विज्जाहर - बालियाओं साह मह कोउयं एत्थ ।' ताहिं भणियं ।
5
9
11
13
17
21
(३६१)
1) P कलत्ता for कडियला. 2 ) J मज्जा, P तरंगेण रेहिरे अण्णा । अन्नाए मुट्ठगज्झं. 3 ) J अप्पज्जं for अहमज्झं, Pinter. अह & मज्झं. 4) P णाहीवेढं. 6) J समुत्तिण P सुभिन्न for समुब्भिण्ण. 7) P पयर for पयहर, P पओहरजुवेण. 9) P अण्णाण्णव, P वाहो पउदलारत्त. 10) P रेहिमाण. 11 ) P कुवलयदलयदलवियससमालच्छी ।।. 12) P भासुरच्छाया. 15) P कामइंदो. 17 ) Pom. किं before सिरि, J रंभउसीउव्व J रंभव्व उव्वसीउ. 18 ) P सावत्ति, J adds सवत्ति after सावित्ति. 21 ) J किं विज्जाहरवालिआ सोहह मह. P साहह मह.

Page #118

(३६१)
1 'विज्जाहरीओ अम्हे तुह पास आगयाओ कज्जेणं । तापसिय कुणसु कज्जं आसा - भंगो ण कायव्वो ।' 3 राइणा भणियं ।
‘आसंघिऊण घरमागयाण पणईण कज्ज - हिययाण । 5 सुंदरि आसा-भंगो ण कओ म्ह कुलम्मि केणावि ।। ' ताहिं भणियं ।
7
'जइ ण कओ तुम्ह कुले आसा - भंगो कहं पि पणईण । ता भणसु तिण्णि वयणे कज्जं तुम्हाण कायव्वं ।।'
I
9 राइणा चिंतियं । 'ण - याणीयइ किं ममाओ इमे पत्थेहिंति । अहवा जंण पणईण दिज्जइ भुज्जइ मत्तेहिँ बंधु - वग्गेण ।
आ सत्तमम्मि वि कुले मा हो अम्हाणं तं होउ ।। सत्तेण होइ रज्जं लब्भंति वि रोहणम्मि रयणाई | णवर ण कहिं पि कत्थ वि पाविज्जइ सज्जणो पई ।। विज्जाहर-बालाओ महुरा मुद्धाओ गुण-समिद्धाओ । कं पत्थेंति इमाओ मं चिय मोत्तूण कय- पुणं ।।
ता जइ मग्गंति इमा धण-रज्जं विव-परियणं बंधुं ।
सीसं व जीवियं वा तं चिय मे अज्ज दायव्वं ॥
11
13
15
११५
17
ति चिंतयंतेण भणियं णरिंदेण 'सुंदरि इमं तुम्हेहिं भणियं जहा भणसु तिण्णि 19 वयणे ति । अवि य ।
जइ पढमं चिय वयणं होइ पमाणं णिरत्थया दोण्णि ।
अह ण पढमं पमाणं णिरत्थयं सेस - लक्खं पि ।। सव्वहा भणह तं कज्जं' ति
3) P रायणा. 5) P केलावि II. 7) J तुम्ह for अम्ह. 9) P णताणियइ किं ममाओ ममच्छेहि त्ति ।. 10) P जण पणदीण दिज्जइ, P मित्तेण. 12 ) P विराहणंमि. 13) P ता भण for णंवर ण. 15) P ममं च for मं चिय. 16 ) J इमे (or इमं ) for इमा, P बंधू. 17) P जीविसं वा. 18) P चिंतियंतेण, P तुब्भेहिं, P तिणि वयणे. 21) Pom. ण पढमं.
21

Page #119

११६
(३६२)
1 (३६२) ताहिं भणियं । ‘जइ एवं ता सुणसु । __ अत्थि इओ उत्तर-दिसा-भाए सव्व-रयण-णिम्मिओ पज्झरंत-कंचण3 धाऊ-रसा पिंजर-कडएक्क-देसो दरि-मुह-रममाण-विज्जाहर-मिहुण-सुंदरो
वजिंदणील-मरगय-भूसिय-कडओ सिद्ध-भवणोवरि-विइण्ण-धवल-धयवड5 रेहिरो णाणा-विह-पज्जलंत-दित्तोसही-सय-मंडिओ वेयड्ढो णाम पव्वय-वरो ।
तत्थ य दोण्णि सेढीओ, उत्तर-सेढी दाहिण-सेढी य । तत्थ विज्जाहराणं 7 णिवासो । तत्थ रायउत्त, उत्तर-सेढीए सुंदराणंदमंदिरं णाम णयरं । तं च कुमार,
बहु-मंदिर-सुंदरं बहु-पुरिस-सेवियं बहु-महिलायण-मणहरं बहु-रयण-रेहिर 9 बहु-जलासय-परिगयं बहु-कुसुमिओववणं, किं बहुणा, बहु-वयण
वण्णणिज-सरूवं । तत्थ य राया पुहइसुंदरो णाम, सो य बहु-वण्णणिज्जो । ।। तस्स य महिला महादेवी मेहला णाम । तीय धूया समुप्पण्णा, तीए णामं
बिंदुमती । सा उण चउरा महरा दक्खा दक्खिण्णा दयालू रूविणी सोहग्गंत13 विण्णाण-णाणा-कला-कोसलेणं सव्वहा असरिसा पुहईए महिलायणेण बहु
वास-कोडि-जीवणेहिं पि पंडिय-पढिय-पुरिसेहिं अलद्ध-गुण-समुद्द-पार त्ति । 15 ता कुमार, किं बहुणा जंपिएणं, सा य पुरिसद्देसिणी जाया, रूव-विहव
विलास-पोरुस-माहप्प-जुत्ते वि णेच्छइ विजाहर-बालए । पुणो जोव्वण-वंस 17 च वट्टमाणी गुरु-जणेण भणिया । अहो गेण्हसु सयंवर भत्तारं कं पि जं पावसि'
त्ति भणिया भमिउं समाढत्ता । तत्थेक्कम्मि दियहे तीए भणियं ‘हला वयंसीओ, 19 एहि, दाहिण-सेढी-दाहिण-संसिए उववणाभोए परिभमामो' त्ति । अम्हे वि
एवं होउ' त्ति भणंतीओ समुप्पइयाओ धोय-खग्ग-णिम्मलं गयणयलं, 21 अवइण्णाओ य एक्कम्मि गिरि-वर-कुहर-काणणंतरम्मि । तत्थ रममाणीहिं ___णिसुयं एक्कं किण्णर-मिहणयं गायंत । तं च णिसामिऊण दिण्णं सविसेसं कण्ण
____2) J सव्वरयदमणिचित्तो, J धातूरसा P धाओ रसो. 3) P हरि for दरि. 4) P वजंदनील, J भूसियकडगु, J पिइण्ण for विइण्ण. 5) P दित्तोसहि, J सम for सय. 7) P राय for रायउत्त. 8) P महियणमणहरं. 9) J कुसुमिउववयणं, J repeats बहु. 10) P वन्नणिज्ज, J पुहईसुंदरो, J बहुदिअहवण्णणिजो. 11) P महिला for मेहला, J धूता. 12) P om. दक्खिण्णा, J सोहग्गरण्णविण्णाण. 13) P om. णाणा, P om. सव्वहा, J असरिस, P पुहतीए. 14) P पढिय, P समुदं. 16) P माप्प for माहप्प, P बालाए. 17) P om. च, P गुरुयणेण, J भणिअं P भणिय for भणिया, P भत्ताई । किं पि. 18) J भणिउं for भमिउं, P तत्थेकंमि. 19) P om. एहि दाहिणसेढी, P adds च before उववणा. 20) P गयणयत्तं. 21) P रममाणाहिं.

Page #120

(३६३)
११७ 1 जाव । तेहिं गीया इमा गीदिया । अवि य ।
रूवेण जो अणंगउ संगय-वेसो जसेण लोयम्मि । 3 कत्तो कामगइंदउ लब्भइ दलृ पि पुण्ण-रहिएहिं ।।
(३६३) इमं च सोऊण पियसहीए भणियं 'हला हला पवणवेगे, पुच्छसु 5 इमं किण्णर-जुवलं को एस, कत्थ वा कामगइंदओ, जो तुम्हेहिं गीओ' त्ति ।
अहं पि ‘जहाणवेसि' त्ति भणिऊण उवगया पुच्छियं च तं किण्णर-जुवलयं 7 को एस कत्थ वा कामगइंदओ जो तुम्हेहिं गीओ' त्ति । तओ तीए किण्णरीए
भणियं । 9 किं विज्जाहर-बाले सुणेसि कण्णेहिँ पेच्छसे किंचि ।
जइ सव्वमिणं सच्चं कामगइंदो कहं ण सुओ ।। 11 मए भणियं ।
तण्णाया सि वियड्डा इमिणा परिहास-वित्थरेणेय । 13 ता सहि साहसु मज्झं कामगइंदो कहिं होइ ।।
तीए भणियं 'जइ तुह कामगइंदेणं कजं, ता पुच्छसु इमं ति । पुच्छिओ 15 किण्णरो । तेण भणियं । अत्थि रयणाहं पुरं । तत्थ रणगइंदस्स पुत्तो कामगइंदो ___णामं । सो एरिसो जेण तस्स चरिय-णिबंधाई दुवई-खंड-थढ-जंभेट्ठिया-चित्त17 गाहा-रूवयाई संपयं सयल-किण्णर-गणेण गिजंति । इमं च सोऊण रायउत्त,
णिवेइयं मए बिंदुमईए । तप्पभूइं च सा केरिसा जाया । अवि य सरवरुत्तारिय 19 व्व कमलिणी, थल-गय व्व सफरुल्लिया, मोडिया इव वण-लया, उक्खुडिया
इव कुसुम-मंजरी, विउत्ता विव हंसिया, गह-गहिया इव चंदलेहिया, मंताहया 21 इव भुयंगिया, ण कुणइ आलेक्खयं, ण गुणइ णट्टयं, ण मुणइ गीययं, ण पढइ वागरणं, ण लिहइ अक्खराई, ण पेच्छइ पोत्थयं, ण वायइ वीणं, ण जवइ
1) तेहिं गीईया इमा गीया ।. 2) P अणंगओ संसयवेसो. 3) P कामगइंदो. 4) P पवणवेए. 5) P किन्नरजलयं । सो एस, P तुमेहं. 6) P भमिऊण गया, P जुवलयं । को एस कामगइंदो त्ति । तओ. 9) J बाला, P सुणेसु, P पेच्छसि. 10) J सुणसु for ण सुओ ।।. 12) J वियड्ढो, P वित्थरेणय ।. 13) P कामगंदेण. 15) P रणगर इंदस्स. 16) P जेणस्स चरियनिबद्धई, P दुवइखंडवढजतेहि य वित्तगाहा. 17) J सयलकिण्णरयणे गिज्जइ त्ति । P सयलं किन्नरगणगणेण. 18) J बिंदुमतीए, J तप्पभूई च, P adds य before केरिसा, P सरुवरत्तारिय. 19) P वया for वणलया, J उक्कुडिया P उखुडिया. 20) P om. विउत्ता, P मंतहया. 21) P कुणइयालक्खयं ण कुणइ. 22) P वायरणं.

Page #121

११८
(३६३) 1 विजं । केवलं मत्ता इव परायत्ता इव सुत्ता इव गह-गहिया इव मया विव
भणिया वि ण भणइ, दिट्ठा वि ण पेच्छइ, चलिया वि ण चलइ, णवरं पुण 3 अकारणं वच्चइ, आलेक्खं णियच्छइ, अकजं कुणइ, णिद्दयं उट्ठइ, विब्भणं
उद्धाइ, अमणं झायइ, दुम्मणं गायइ, दीहं णीससइ, सहियणं जिंदइ, परियणं 5 जूरइ, गुरुयणं हसइ । किं च कइया वि हसइ, कइया वि रुवइ, कइया वि
धावइ, कइया वि गाइ, कइया वि चलइ, कइया वि वलइ, कइया वि सुणइ । 7 कइया वि कणइ त्ति । किं च बहुणा ।
सा वलइ खलइ वेवइ जूरइ सोएण परिगया होइ । 9 भीय व्व सुहय-मुद्धा कामगइंदस्स णामेण ।।
तओ मए जाणियं इमाए कामगइंदो वाही, कामगइंदो च्चिय ओसहं । 11 अवि य ।
जो किर भुयंग-डक्को डंके अह तस्स दिज्जए महुरं । 13 एसा जणे पउत्ती विसस्स विसमोसहं होइ ।।
त्ति चिंतयंतीए मए भणिया माणसवेगा इमा ‘हला, इमीए कामगइंदो परं वेज्जो 15 पियसहीए' । तत्तो कामगइंदो त्ति सद्दायण्णणेण केरिसा जाया । अवि य ।
उक्कंठ-दिण्ण-हियया कामगइंदस्स सुहय-सद्देण । 17 तंडविय-कण्ण-वण-हत्थिणि व्व तत्तो-मुही जाया ।। __तओ मउय-मंजु-महुरक्खरालावं तीए पलत्तं । अवि य । 19 पियसहि अत्थि विसेसो इमिणा मंतेण मम य वाहिस्स ।
पीयक्खराइं जं मे कामगइंदो त्ति ता भणसु ।।। 21 तओ रायउत्त, अम्हेहिं मंतियं हिययाणुकूलत्तणं कीरंतीहिं । विरइओ इमो अलियक्खरालावो मंतो । अवि य । ओं ।
1) P मत्ता विव, J परयत्ता, P पराइत्ता विव, P मया इव. 2) P om. पुण. 3) P वच्चाइ, Jom. णिद्दयं उट्ठइ, P om. विब्भण उद्धाइ. 4) P ज्झायइ दुमणं. 5) P किं च कइया, J रुअइ for रुवइ. 6) P द्धाइ for धावइ, P om. कइया वि वलइ, J मुणेइ for सुणइ. 7) P कइ वि भणइ त्ति, P om. च. 8) P वलइ for खलइ, P जूवइ for जूरइ, P सेएण for सोएण. 10) P मे for मए, J मए for इमाए, P वही for वाही. 12) J दसे for डके. 13) J पयुत्ती. 14) P चिंतयत, Jom. मए, J इमाए for इमा, P वर for परं. 15) P पियसहिए, J तओ कामगइंद त्ति सद्दायण्णेण. 16) P अहव for सुहाय. 17) P तडुट्ठियकन्न. 18) P मंजुर for मंजु. 19) J इमय P इमस्स for मम य (emended). 20) P बीइक्खराइ जं मि क्खामगइंदो, J जम्मि for जं मे. 21) Jom. कीरंतीहिं. 22) J अलिअक्खालावो, P क्खरलावो, J उउं P ओ for ओं.

Page #122

(३६३)
। सरलो सुहओ दाया दक्खो दयालु दक्खिण्णो ।
अवणेउ तुज्झ वाहिं कामगइंदो त्ति हु साहा ।। 3 तओ कुमार इमिणा य मंत-गोत्त-कित्तणेण केरिसा जाया पियसही । अवि य ।
सुक्कोदय-तणु-खंजण-कडुयालय-बलिय व्वा सा सुहय । 5 तुह सूर-गोत्त-किरणेहिँ ताविया मरइ व फुडती ।। ___ तं च तारिसं दद्रूण चिंतियं अम्हेहिं । सव्वहा, 7 काम-भुयंगम-डक्का अइकाय-विसोयलंत-विहलंगी ।
धीरिज्जइ कामगइंद गरुल-मंतेहिँ जइ णवरं ।। 9 इमं च चिंतयंतीहिं सा भणिया ‘पियसहि, तुम अच्छसु । अम्हे गंतूण तत्थ
जो सो कामगइंदो तं अब्भत्थिऊण इहाणेमो, जेण पियसहीए वाही अवणेइ' ।। त्ति । तीए सणियं-सणियं भणियं । अवि य ।
___वच्चह दुवे वि वच्चह एक्को दूओ ण जाइ वेज-घरे । 13 दाऊण वि णिय-जीयं करेह तह तं जहा एइ ।।'
तओ इमं च वयणं सोऊण अम्हेहि तह' त्ति पडिवण्णं । तओ एक्कम्मि वियड15 गिरिवर-कुहर-सिलायलम्मि विविह-चंदण-कप्पतरुवर-साहा-लयाहरए
विरइओ सत्थरो सरस-सरोरुह-दलेहिं । तत्थ णिक्खिविऊण समुप्पइयाओ 17 कुवलयभंतर-दलंत-णीलं गयणयलं । तओ कुमार, पेच्छंतीओ विविह__णगरागर-णइ-गाम-तरु-गहण-गोउल-जलासयं पुहईयलं ति संपत्ता य इम 19 पएसं । तओ ण-याणिमो कत्थ सा णयरी जत्थ तुम होहिसि, कत्थ वा तुम
पावेयव्वो त्ति । इमस्स य अत्थस्स जाणणत्थं आया भगवई पण्णत्ती णाम 21 विजा, विण्णविया य ‘साहसु कत्थ उण कामगइंदो अम्हेहिं दट्ठव्वो' त्ति । भगवईय वि आणत्तं जहा ‘एस अहो, खंधावार-णिवेसे संपर्य' ति । इमं च
1) JP दाता, JP दयालू. 2) P उवण्णेओ for अवणेउ, P वाही कामइंदो हुं स्वाहा ।।. 4) J सुखेदयतणु, P सा सुहया ।. 5) J फुरंती ।। 10) P बाहिं. 11) J तीय, P om. सणिय सणियं. 12) J दूतो, P वेज्जहरे. 13) J करेसु. 15) P साहलयाहरए. 16) P trans सत्थरो after दलेहिं. 17) P दलं for दलंतणीलं. 18) Jणगणअरा for णगरागरा, P पुहतीयलं, P संपइत्ता इमं. 19) P adds कत्थ व तुम होहसि after तुम होहिसि, P व for वा. 20) J पावेयव्व त्ति, P om. य, J आहूता, P भगवती. 21) P om. कामगइंदो अम्हेहिं दट्ठव्वो etc. to जीवियं ति । तओ.

Page #123

१२०
(३६४) 1 णिसामिऊण अम्हे अवइण्णाओ संपयं 'देव, तुहायत्तं पियसहीए जीवियं' ति ।
तओ कामगइंदेण चिंतियं 'अहो, अइगरुया कामावत्था वराईए' । भणियं च 3 मए जहा ‘अवस्सं कजं तुम्हाणं कायव्वं' ति । चिंतयंतेण भणियं ‘ता संपयं
भणह को एत्थ उवाओ, जेण ए पिय-सही जीएज'। ताहिं भणियं । अवि य । 5 ‘एक्को परं उवाओ काम-करेणए संदरं होज ।
कामगइंद-करालिहण-फरिस-सुह-संगमोवाओ ।। 7 ता मा विलंबसु, उट्टेसु संपयं जइ कह वि जीयंतिं पेच्छसि पियसहिं । __अवि य । 9 तुज्झाणुराय-हुयवह-जाला-हेलाहिँ सा विलुटुंगी ।
एत्तिय-मेत्तं वेलं मुद्धा जइ दुक्करं जियइ ।।' 11 (३६४) कामगइंदेण भणियं 'जइ अवस्सं गंतव्वं ता साहेमि इमीए
महादेवीए' । तओ ताहिं भणियं ‘एरिसो तुमं राया सव्व-णीइ-कुसलो लोयं 13 पालेसि जेण महिलाण रहस्सं साहसि । किं ण सुओ ते जणम्मि एसो तंतक्खणे ___य सिलोओ । अवि य । 15 'नीयमानः सुपर्णेन नागः पुण्डरिकोऽब्रवीत् ।
यः स्त्रीणां गुह्यमाख्याति तदन्तं तस्य जीवितम् ।।' 17 ता मा साहसु णारीणं रहस्सं' ति । तेण भणियं ‘सच्चमिणं, किंतु अत्थेत्थ
कारणं, कहिं पि कारणंतरे तहा-तुट्टेण मए वरो इमीए दिण्णो जहा ‘जं किंचि 19 सुविणं पि तं मम साहेयव्वं । मए ‘तह' त्ति पडिवण्णं । ता एस महंतो वुत्तंतो ।
विज्जाहर-लोय-गमणं अवस्सं एस साहेयव्वो' त्ति । ताहिं भणियं ‘जइ एवं 21 ता साहसु, किंतु अवस्सं गंतव्वं' ति । पडिबोहिया महादेवी । तीए साहियं सयलं वुत्ततं । ‘ता दइए, संपयं वच्चामि अहं तत्थ' । तीए भणियं ‘जारिसं
2) P वरातीए. 3) J जहावस्सं, P तेण for चिंतयंतेण. 4) P पियसहीए, J जीएज्जा. 6) P कामगइंदक्खफल्लिहणफरिस. 7) P जीयंती, P पेच्छसि पेयसही. 9) P विलुटुंती. 12) Jणीति P निती. 13) J किण्ण P तेन for किं ण, J तक्खाण य Preoeded on the margin by पंचतं (in a later hand). 15) P नीयमानो सुवर्णेन राजा नागाधिपो ब्रवीत्, J सुपर्णेन. 16) J तदंतं जीवितमिति. 18) P adds मि after कारणं, Jom. कहिं पि, P कारणे for कारणंतरे, Jom. तहा, P दिण्णो तहा जं किं पि सुविणं मि तं. 21) J तीय. 22) J inter साहियं & सयलं, P तावइए, J
तीय,

Page #124

(३६५)
१२१ 1 चेय महाराइणो रोयइ तारिसं चेय कुणउ, को पडिबंधं कुणइ देवस्स । केवलं
इमाओ दिव्वाओ विण्णवेमि' । बद्ध-करयलंजलीए भणियं देवीए । अवि य । 3 'विजाहरीओ तुब्भे देवीय व विण्णवेमि ता एक्कं । ____ एसो तुझं णासो अप्पेज्जसु मज्झ दीणाए ।।' 5 त्ति पडिया पाएसु । ‘एवं होउ' त्ति भणमाणीहिं आरोविओ विमाणम्मि ।
उप्पइया तमाल-दल-सामलं गयणयलं । देवी वि उप्पाडिय-फणि-मणि-रयणा 7 इव फणा, उक्खुडिय-कुसुमा इव कुसुम-मंजरी, उड्डीण-हंसा इव णलिणिया,
अचंदा इव रयणिया, दिणयर-कर-विरह-विओय-विमणा इव चक्काय-बालिय 9 त्ति सुविणं पिव, इंदयालं पिव, कुहयं पिव, चक्खु-मोहणं पिव, परलोग पिव,
दिलृ पिव णिसुयं पिव अणुहूयं पिव मण्णमाणी चिंतिउं पयत्ता । ‘कस्स साहामि, 11 किं भणामि, किं मा भणामि, किं करेमि, किं वा ण करेमि, कत्थ वच्चामि,
को एस वुत्तंतो, कहं गओ, किं गओ, काओ ताओ, एरिसा मणुस्सा, विसमा 13 विसयासा, भीसणो णेह-रक्खसो, रोद्दो विरह-भुयंगमो, एरिसाओ कवड
बहल-पत्तल-दल-समिद्धाओ होंति महिलाओ महाविस-वल्लीओत्ति । अवि य । 15 किं होज्ज इमं सुमिणं दिट्ठी-मोहं व किं व अण्णं वा ।
कइया पुण पेच्छामो अवहरिओ माएँ देवीहिं ।।' 17 (३६५) जाव य इमाइं अण्णाणी महादेवी विइंतेइ ताव य थोवावसेसिया
रयणी जाया । अवि य । 19 जह जह झिज्जइ रयणी दइय-विउत्ता वि मुद्धड-कवोला ।
तह तह झिज्जइ देवी गयणं-मुह-दिण्ण-दिट्ठीया ।।। 21 तओ एवं च गयणंगण-दिण्ण-णीलुप्पल-दल-सरिस-दीहर-दिट्ठीए दिटुं देवीए __विमाणं । तओ णलिणी-वण-दसणेण व रायहसिया, अहिणव-जलय-वंद
1) P च for चेय, P को वि पडिबंध, J करेइ for कुणइ. 2) Pom. दिव्वाओ, P करयंजलीए. 3) P देवीसु व, P मित्थं for एक्कं. 4) P उप्पेज्जसु. 5) J आरोवितो, P आरोविओ माणंमि. 7) J हणा for फणा, P उक्खडिया इव, Jom. कुसुम. 8) P रयणीय, P om. विओय. 9) J om. कुहयं पिव, P repeats कुहयं पिब, J चक्खुम्मोहणं. 10) P चिंतयं पयत्ता. 11) J कं भणामि कण्ण भणामि, P adds वा before करेमि, Jom. किं वा ण करेमि, P किच्छ वा न करिमि. 12) P जओ for काओ. 14) P वह for बहल, P वेल्लीओ. 15) J मोह व किण्णमण्ण वा ।. 16) P कइया उण, J माय, P देवेहिं. 17) P इमाणि, P महादेवी ति चिंतेइ. 19) P om. one जह, P विसुत्ता. 20) P om. one तह, P गय से मुह. 21) P om. दल, J दिट्ठिआ. 22) P रायहंसीया.

Page #125

१२२
(३६५) 1 हरिसेण व बरहिण-वालिया, अवर-सरवर-तीरागमेण व रहंगस्स रहंगिय त्ति ।
तं पेच्छमाणीए ओवइयंतम्मि पएसंतरम्मि दिट्ठाओ ताओ सुंदरीओ कामगइंदो 3 य, ओइण्णो विमाणाओ, णिसण्णो सयणवढे भणियं ताहिं विज्जाहरीहिं । ___ अवि य । 5 ‘देवि इमो ते दइओ णिक्खेवो अम्ह जो तए णिहिओ ।
एस सहत्थेणं चिय पणामिओ मा हु कुप्पेज ।।' 7 त्ति भणंतीओ समुप्पइयाओ धोय-खग्ग-सामलं गयण-मग्गं । राया वि दिट्ठो
देवीए अणहय-सरीरो । तओ किं सो किं वा अण्णो त्ति चिंतयंतीए पुलझ्याई 9 असाहारणाई लक्खण-वंजणाई जाव जाणियं सो च्चेय इमो त्ति । चिंतियं च
देवीए । 'संपयं एस दीण-विमणो विव लक्खीयइ' त्ति । ‘ता किं पुच्छामि । 11 अहवा दे पुच्छामि त्ति चिंतयंतीए पायवडणुट्ठियाए सविणयं पुच्छिओ __कामगइंदो । 'देव, भणह कहं तत्थ तुमं गओ, कहं वा पत्तो, किं वा दिटुं, 13 किं वा अणुयं, कहं वा सा विजाहरी पाविया । बहु-कोऊहल-संकुलो य
विजाहर-लोओ, ता पसीय सव्वं साह मज्झं' ति भणिए राया साहिउं 15 समाढत्तो । अत्थि इओ समुप्पइया अम्हे मुसुमूरियं जण-पुंज-सच्छमं ___ गयणयलं । तओ देवि, अउव्व-णहयल-गमण-रहस-पसरमाण-गमणुच्छाहो 17 विमाणारूढो गंतुं पयत्तो । तओ इमम्मि सरय-काले राईए गयणयल-गमण
वेएणं किंचि दीसिउं पयत्तं । अवि य । 19 गयण-सरे तारा-कुमुय-मंडिए दोसिणा-जलुप्पीले ।
सेवालं पिव तिमिरं ससिहं सो सहइ भमिऊण ।। 21 गिरि-रुक्ख-सणाहाणं गामाणं मंदिराइँ दीसंति ।
जोण्हा-जलहर-पडिपेल्लियाइँ कीडोयराइं च ।।
1) P हरिसेणेव, P तीरागमेणे, P om. रहंगस्स. 2) P om. तं, J पेच्छमाणीय, P ओवयंतंमि, J adds य after दिट्ठाओ, Jom. सुंदरीओ. 3) P निसण्णा सयणे निविट्ठो । भणियं. 5) J ए for ते, P लिहिओ ।. 8) P अणहसरीरो, P पुलोइयाई, 9) P om. जाव, P जाणिउं, J चेय. 10) P विय. 11) Jom. पायवडणुट्ठियाए, P om. सविणयं. 12) J भण आव for भणह, P कत्थ for कहं तत्थ. 13) J अणुहूतं, P कहिं for कहं, P बहू. 14) P य जाहरलोओ ता पसिय. 15) J इतो for इओ, P मुसुमूरियं जसच्छमं. 18) J किंच दीसिउं. 19) P मंडिदोसिणी. 20) J सो अहइ असिऊण ।।, P हसति for सहइ. 22) J जलयर, J कीडोअराई P खीरोअराइं.

Page #126

(३६६)
१२३ 1 कास-कुसुमेहिँ पुहई गयणं ताराहिँ हसइ अण्णोण्णं ।
दद्रूण सराइँ पुणो कुमुएहिँ समं पहसियाई ।। 3 जायम्मि अड्डरत्ते णलिणी-महिलायणे पसुत्तम्मि ।
फुल्ल-तरूहिँ हसिज्जइ जलेण सह संगया जोण्हा ।। 5 तेल्लोक्क-मंथणीए जोण्हा-तक्केण अद्ध-भरियाए ।
दीसंति महिहरिंदा देवि किलाड व्व तरमाणा ।। 7 (३६६) तओ सरय-समय-ससि-दोसिणा केरिसा मए वियप्पिया हियएणं ।
अवि य । वड्डइ व धरणिहर-सिहरेसु, वित्थारिज्जइ व जल-तरंगेसु,हसइ व 9 कास-कुसुमेसु, अंदोलइ व धयवडेसु, णिसम्मइ व धवल-घरेसु, पसरइ व
जाल-गवक्खएसु, धावइ व वेलायडेसु, वग्गइ व समुद्द-कल्लोलेसु, णिवडइ 11 व ससिमाणि-मय-घडिय-पणाल-णाल-मुहेणामय-जलं व त्ति । अवि य ।
इय बहु-तरुवर-जोण्हा-गिरि-चंद-सराइँ पेच्छमाणो हं । 13 वच्चामि देवि देवो व्व सरहसं गयण-मग्गेण ।। ____ पुणो ताओ कुमारियाओ भणिउं पयत्ताओ । अवि य । 15 कामगइंद गइदो एसो रण्णम्मि पेच्छसु पसुत्तो ।
कामि व्व करिणि-कुंभत्थलम्मि हत्थं णिमेऊण ।। 17 पेच्छ कुमुएहिँ समयं दटुं हसमाणिउ व्व ताराओ ।
सस-लंछणेण मइलं करेइ मुह-मण्डलं चंदो ।। 19 धवल-सुरहीण वंद्र गोटुंगणयम्मि पेच्छ पासुत्तं ।
रे अणिया-छिण्णं पिव सेरीसि-सिरं पिहु-पिडम्मि ।। 21 एवं पि पेच्छ णयरं जामय-पूरंत-संख-घोराहिं ।
लक्खिज्जइ सुत्तं पिव पसंत-जण-कलकलारावं ।।
1) P कासवकुसमेहिं. 2) P पुणो कुमरेण समं पहसिइं. 6) P महहरिंदा लोणियपिंड ब्व तरमाणा. 7) J होसिणा. 9) P om. कासकुसुमेसु, अंदोलइ व, P धवलहरेसु. 10) P वेलायलेसु. 12) J णहतरुवर P बहुतरयर. 13) P om. व्व. 15) P कामगइंदो. 16) J करणि, P हत्थं मिमिऊणा. 17) P पेच्छसु for पेच्छ, P समं for समयं. 18) P ससि. 19) P गोटुंगयणमि. 20) P रे यणआ, P सिरीसि for सेरीसि, P पिडंति. 21) P णरयं for णयरं. 22) J पलंत for पसंत, P जलकलारावं.

Page #127

१२४
(३६७)
1 एयं च पेच्छ गोट्ट अज्ज वि आबद्ध-मंडली-बंधं ।
रासय-सरहस-ताला-वलयावलि-कलयलारावं ।। 3 जोण्हा-चंदण-परिधूसराओं चक्काय-सद्द-हुंकारा ।
किं विरहे किं सुरए पेच्छसु एयाओं सरियाओ ।। 5 एसो वच्चइ चंदो तारा-महिलायणं इमं घेत्तुं ।
अत्थाहो व्व सरहसं अवर-समुद्दस्स तित्थेसु ।। 7 एवं च जाव ताओ वच्चंतीओ पहम्मि सोहंति । ___ता पत्ता वेएणं दइए तं ताण आवासं ।। 9 तओ तं च मियंककर-सच्छमं दट्टण महावेयड्ड-गिरिवरं भणियं ताहिं विज्जाहर
बालियाहिं । अवि य । 11 ‘एसो वेयड्ढ-गिरी एस णियंबो इमो वणाभोओ ।
एसो सो धवलहरो संपत्ता तक्खणं अम्हे ।।' 13 त्ति भणंतीओ पविट्ठाओ तम्मि वियड-गिरि-गुहा-भवण-दारम्मि । दिटुं च ___ मणि-पईव-पज्जलंतुजोविय-दिसियक्कं भवणोवरं । तत्थ य णलिणी-दल15 सिसिर-सत्थरे णिवण्णा दिट्ठा सा विजाहर-राय-कुमारिया । केरिसा उण दइए ।
अवि य । 17 कोमल-मुणाल-वलया चंदण-कप्पूर-रेणु-धवलंगी।
कयली-पत्तोच्छइया कावालिणिय व्व सा बाला ।। 19 (३६७) तओ तं च तारिसं दटूण सहरिसं उवगयाओ ताओ बालाओ ।
भणियं च ताहिं । अवि य । 21 ‘पिय-सहि उट्टेसु लहुं लग्गसु कंठम्मि एस तुह दइओ ।
संपत्तो अह भवणं जं कायव्वं तयं कुणसु ।।'
2) J रोसव, P रासव सारहस. 3) J हुंकाओ ।. 4) P य इमाओ for एयाओ.
6) P सत्थाउ for अत्थाहो. 7) P om. च, P सहिति ।. 9) J inter वेयड्ड &
महा. 11) J वणाहोउ. 13) Jom. त्ति, P हरण for भवण. 14) P दिसायक्कं भवणोयरं, P om. य. 15) P विवण्णो for णिवण्णा, P दए for दइए. 18) P कइली. 19) Jom तारिसं, Jom ताओ. 21) P उढेह लहुं.

Page #128

(३६७)
१२५
-
। एवं च भणमाणीहिं अवणीयाई ताई णलिणी -दलाई । पेच्छंति जाव ण चलंति अंगाई । तओ झत्ति ससंकाहिं पुलइयाई णयणाई जाव दिट्ठाई मउलायमाण3 कंदोट्ट - सच्छमाई । ताई च दट्टूण संभंताहिं दिण्णं हियए कर पल्लवं जाव ण फुरइ तं । तओ हा हा ह त्ति भणतीहि णिहित्तं वयण- -पंकए करयलं जाव ण 5 लक्खिओ ऊसासो । परामुसियाई सयलाई मम्मट्ठाणाई । सव्वाइँ मिणिप्फुराई सीयलीहूयाइं ति । तओ दइए, तं च पेच्छिऊण ताहिं धाहावियं विज्जाहर7 बालियाहिं । अवि य ।
हा देव्व तए हा हा हा पिय-सहि हा हयं महाकट्ठे ।
9 हा कामगइंद इमा पेच्छ सही केरिसा जाया ।।
तओ दइए, अहं पि तं तारिसं पेच्छंतो गरुय - मण्णु-थंभिज्जमाण-बाहुप्पीलो 11 'हाकिमेयं' ति ससंभ्रमं जंपतो पलोइउं पयत्तो जाव पेच्छामि चंदण-पंकसमलं णिच्चलंगी विणिमीलिय- लोयणं णिच्चलंगोवंगं दंत - विणिम्मियं पिव 13 वाउल्लियं ति । ता दइए, तं च तारिसं दट्टूण मए वि भणियं । अवि य । हा मह दइए हा हा बाले हा अयाणुए मुद्धे ।
I
15 हा मह विरह-विवण्णे हा देव्व ण एरिसं जुत्तं ।।
ति भणमाणो मोहमुवगओ खणं च विबुद्धो णिसुणेमि ताणं विलावे । 17 अवि य ।
19
21
हा पियसहि कीस तुमं पडिवयणं णेय देसि अम्हाणं । किं कुवियासि किसोवरि अइ - चिर- वेला कया जेण ।। किं वा पियसहि कुविया जं तं अम्हाहिँ णिद्दय-मणाहिं । हा एक्किय त्ति मुक्का तुमए च्चिय पेसिया अम्हे ।। हा देव्व ण ए जुत्तं तं सि मणूसो जयम्मि पयडयरो |
1) P ण वलंति तओ अंगयाई. 2) P inter झत्ति & तओ, J सासं काहि, P दिट्ठायं. 3) P कंदोट्ठ, P संभंताई, Jom. ण. 4 ) Pom. तं, P हा हा हित्ति, P तं for णिहित्तं. 5) J सव्वइ मिणिफ्फरा सीअलिहूआई, Pom. मि, P णपुराई, P repeats सीअलीहूआई. 6) P धाहा for धाहावियं. 7 ) P बालियाई. 8) P दव्व for देव्व, J हा हयम्ह हा कट्ठे. 9) P कामइंद इहं पेच्छ इमा केरिसा. 10) J त्थभिज्जमाण. 11 ) P पंकफलसंगी विणिमी. 12 ) J समलं or ससलं, J णिच्चलंगि वणिमीलियलोअणं णिच्चलं अंगोवंगं दंतविणिमिअं. 13) P वाउलिय त्ति. 14) P हा हा मइए हा हा. 16) J om. ति, P मोहमवगओ. 18 ) P नय for णेय. 19 ) P किसोयरि, P वेला कयं तेण ।1. 22 ) P तुह for ए.

Page #129

१२६
(३६८) । एसा महिला बाला एक्का कह परिहयं कुणसि ।।
हा हा तिहुयण-कामिण-जण-मण-वासम्मि दूर-दुल्ललिया । 3 काम ण जुज्जइ तुम्ह अबलं एयाइणी हंतु ।।
वहसि मुह च्चिय चावं हा णिज्जिय-तिहुयणेक्क-खंभं व । 5 हा तं सव्व-जसं चिय धिरत्थु तुह अवगयं एण्हिं ।।
पिय-सहि कामगइंदो एसो सो पाविओ घर एण्हि । 7 एयस्स कुणसु सयलं जं कायव्वं तय सुयणु ।।
जो किंणरेहिँ गीओ पिय-सहि एस म्ह अच्छइ सहीणो । 9 तुमए च्चिय पेसविया जस्स कए एस सो पत्तो ।। __ भणंतीओ मोहमुवगयाओ । तओ खणं च मए णव-कयली-दल-मारुएण 1| आसासियाओ पुणो भणिउं समाढत्ताओ । अवि य ।
हा देव्व कत्थ संपइ किं काहं कत्थ वच्चामो कहय । 13 को वा सरणं होहिइ किमुत्तरं राइणो साहं ।।
(३६८) एवं च भणमाणाओ पुणो पुणो से परामुसंति तं कोमल-मुणाल15 सीयलं अंग । भणियं च ताहिं ।
कामगइंद इमा सा जा तुह अम्हेहिँ साहिया बाला । 17 एसा तुह विरहाणल-करालिया जीविय-विमुक्का ।।
ता संपइ साह तुमं का अम्ह गई कहं व किं काहं । 19 किंचुत्तरं व दाहं जणणी-जणयाण से एण्हिं ।।
इमं दइए, सोऊण कह पि महतं उव्वेय-कारणं जायं । ण-याणामि किं करेमि, 21 किं वा ण करेमि, किमुत्तरं देमि, किं वा भणामि, विलक्खो विव थंभिओ इव ___ मोहिओ विव परायत्तो इव, सव्वहा इंदयालं पिव मोहणं पिव कुहयं पिव दिव्वं
1) P एस महिला, P एक्को, P परिहवं. 2) J कामिणि. 3) J एआए णिहणं तु ।।. 4) P णिज्जय, P खंब्भे व्व. 6) P adds पियसहि कामगइंदो before एयस्स. 7) P तए for तयं. 8) JP किण्णरेहिं. 9) P ज for जस्स. 10) J कयलि. 11) P आसासिओ J समाढत्त. 12) J वच्चिमे. 13) JP होहिति. 14) P om. से, P पुरामुसंति. 17) P विरहानल. 18) P गती. 19) J किं उत्तरं, J एहिं for एण्हिं. 20) P महंत पि महं उव्वेय, Jom. महंत, Jणयरेमि. 21) Jom. वा, P इव for विव. 22) J परयत्तो, P इंदजालं, P पिव देव्वं.

Page #130

१२७
(३६८) 1 पिव माया-रमणं पिव पडिहायइ त्ति । तह वि मए भणियं
'अव्वो ण-याणिमो च्चिय किं करणिजं ति एत्थ अम्हेहिं । 3 तुब्भे च्चिय तं जाणहु इमस्स कालस्स जं जोग्गं ।।'
जाव य एस एत्तिओ उल्लावो ताव य, 5 अरुण-कर-भासुरंगो दस-दिस-णासंत-तम-महामहिसो । ____णहयल-वणम्मि दइए सूर-मइंदो किलोइण्णो ।। 7 तं च दद्दूण पणट्ठ-तम-वंद दिणयरं भणियं ताहिं बालियाहिं ‘रायउत्त, पभाया
रयणी, उग्गओ कमलिणी-रहंगणा-पिय-पणइणी-पसंग-संसग्ग-पत्तट्ठो सूरो, 9 ता जं करेयव्वं तं करेमो' त्ति । मए भणियं 'किमेत्थ करणीयं ।' ताहिं भणियं
'अग्गि-सक्कारो' त्ति । मए भणियं । ‘एवं होउ' त्ति भणिए आहरियाई चंदण11 लवंग-सुरदारु-कप्पूर-रुक्खागुरु-सुक्खाई दारुयाई । रइया य महाचिती । ___ पक्खित्ता य सा महागइंद-दंत-घडिय व्व वाउल्लिया विजाहर-बालिया । दिण्णो 13 य अभिणवुग्गय-दिणयर-कर-पुंज-पिंजरो जलणो । डज्झिउं च समाढत्ता
जलण-जालावली-करालिज्जंतावयवा सा बालिय त्ति । तओ तं च दद्दूण ‘हा 15 पियसहि' त्ति भणंतीओ मोहमुवगयाओ बालियाओ । अहं पि ताओ
समासासिउं पयत्तो । समासत्थाओ य विलविउं पयत्ताओ । अवि य । 17 हा पियसहि हा बाले हा मुद्धे हा वयंसि हा सोम्मे ।
हा बिंदुमई सुहए हा पिउणो वल्लहे तं सि ।। 19 तुज्झ ण जुज्जइ एय अम्हे मोत्तूण ज गया एक्का ।
अम्हेहि विणा एक्का कत्थ व तं पवसिया भद्दे । 21 वच्चामो कस्स घरं अहव गया णाम किं व पेच्छामो ।
किं उत्तरं च दाहं बिंदुमई कत्थ पुच्छाए ।।
1) Jom. मायारमणं पिव, P पि for पिव, J पडिहायदि त्ति. 2) P om. अव्वो ण-याणिमो etc. ताहिं बालियाहिं. 3) J कालस्स जो जग. 9) P तो for ता, P किमत्थ. 10) J झाहविझाई, P आहारयाई for आहरियाई (emended). 11) J कप्परुक्खागुरु, P रुक्खागभासुक्काइ दारुयाई, P महा चिंता ।. 12) J बाहुल्लिआ, Jom. विजाहर बालिया. 13) P अहिणवुग्गय, P om. च. 14) P जलणजावली, P om. तं च. 15) J om. बालियाओ. 16) P समासत्थिओ, P विलंबिउं. 17) P हा सोमे ।. 18) P बिंदुमती. 20) J आसि for भद्दे. 21) P adds व before घरं, P णामं च पेच्छामो. 22) J किमुत्तरं P किं वुत्तरं, P बिंदुमइं.

Page #131

१२८
(३६९) 1 ता पियसहि अम्हाणं किमेत्थ जीएण दुक्ख-तविएण ।
तुमए च्चिय सह-गमणं जुज्जइ मुद्धे हयासाण ।। 3 इमं च पलवंतीओ झत्ति तम्मि चेय चिताणलम्मि पविठ्ठाओ । तं च दटूण
ससंभमो हं ‘मा साहसं मा साहसं' ति भणंतो पहाइओ जाव खर-पवण5 जलण-जालावली-विलुट्ठाओ अट्ठि-सेसाओ । तं च दटूण अहं पि पहओ
इव महामोह-मोग्गरेणं, भिण्णो इव महासोय-कोतेण, परद्धो इव महापाव7 पव्वएण चिंतिउं समाढत्तो । 'अहो, पेच्छिहिसि मह विहि-विहियत्तणस्स, जेण
पेच्छ ममं चेय अणुराय-जलण-जालावली-विलुट्ठा विवण्णा बिंदुमई, तीए चेय 9 मरण दुक्ख-संतत्त-मणाओ इमाओ वि बालाओ जलणे पविट्ठाओ । ता मए
वि किमेरिसेणं इत्थी-वज्झा-कलंक-कलुसेण जीविएण । इमम्मि चेय चियाणले || अहं पि पविसामि' त्ति चिंतयंतस्स तेण गयणंगण-पहेण विज्जाहर-जुवलयं
वोलिउं पयत्तं । तओ भणियं तीए विज्जाहरीए ‘पिययम, पेच्छ पेच्छ, 13 अह एरिसा मणुस्सा णिक्करुणा गिट्ठरा णिरासंसा ।
जेणं डज्झइ दइया एसो उण एस पासत्थो ।। 15 (३६९) विजाहरेण भणियं । 'दइए, मा एवं भण । अवि य ।
महिलाण एस धम्मो मयम्मि दइए मरंति ता वस्सं । 17 जेण पढिज्जइ सत्थे भत्तारो ताण देवो त्ति ।।
एस पुरिसाण पुरिसो होइ वियड्ढो य सत्त-संपण्णो । 19 जो ण विमुंचइ जीयं कायर-महिलाण चरिएण ।।
जुज्जइ महिलाण इमं मयम्मि दइयम्मि मारिओ अप्पा । 21 महिलत्थे पुरिसाणं अप्प-वहो णिंदिओ सत्थे ।।' ___त्ति भणंतं वोलीणं तं विजाहर-जुवलयं । मए वि चिंतियं 'अहो, संपयं चेय
1) J अम्हाहिं, P किमत्थ. 2) J जुज्जइ मद्धए गयासाणं. 3) J विलवंतीओ, J om. तम्मि चेय, P चित्तानलंमि. 4) P om. one मा साहसं, Jom. ति, P om. पवण. 5) Jom. जलण, P पिलुद्धाओ. 6) Jom. •मोह, J भिण्णोविव, P महामोहकोतेण, J कुंतेण, P पारद्धो. 7) J पेच्छमह P पेच्छिसिहि, P om. मह. 8) P मज्झं for ममं, P पिलुद्धा, P बिंदुमइ. 9) P om. वि, P जलण. 10) P कि for वि, J वज्झ, J जीवमाणेणं for जीविएण, J चिताणले. 11) P om. अहं पि. 12) P बोलिउं. 13) P repeats मणूसा for मणुस्सा. 14) P एसो for एस. 15) P वं for मा एवं. 18) P एसो पुण सप्पुरिसो होइ. 19) P विमुच्चइ. 20) J मारिउ. 21) P अत्थवहो. 22) P om. त्ति, Jom. तं, P om. वि.

Page #132

(३६९)
१२९ 1 भणियं इमिणा विजाहरेण जहा ण जुजइ पुरिसस्स महिलत्थे अत्ताणं
परिच्चइउं । ता णिंदियं इमं ण मए कायव्वं ति । दे इमाए सच्छच्छ-खीर3 वारि-परिपुण्णाए विसट्टमाणेदीवर-णयणाए धवल-मुणाल-वलमाण-वलय
रेहिराए वियसिय-सरस-सयवत्त-वयणाए तरल-जल-तरंग-रंगत-भग-भगुर5 मज्झाए वियड-कणय-तड-णियंब-वेढाए वावी-कामिणीए अवयरिऊण इमाणं
जलंजली देमि त्ति चितिऊण दइए, जाणामि अवइण्णो तं वाविं णिबुड्डो अहं, 7 खणेण उव्वुड्डो ह उम्मिल्लिय-णयण-जुवलो पेच्छामि गयणगण-वलग्गे तरुयरे
महापमाणाओ ओसहीओ गिरिवर-सरिसे वसहे महल्लाइं गोहणाई ऊसिय-देहे 9 तुरंगमे पंच-धणु-सय-पमाणे पुरिसे महादेहे पक्खिणो णाणाविह-समिद्ध
सफल-ओसहि-सणाहं धरणि-मण्डलं ति । अवि य । ।। इय तं पेच्छामि अहं अदिठ्ठउव्वं अउव्व-दट्ठव्वं ।
__ गाम-पुर-णगर-खेडय-मडंब-गोटुंगणाइण्णं ।। 13 तं च तारिसं सव्वं पि महप्पमाणं दटूण जाओ मह मणे संकप्पो । 'अहो, किं
पुण एयं । अवि य । 15 किं होज्ज इमो सग्गो किं व विदेहो णणुत्तरा-कुरवो ।
की विज्जाहार-लोओ किं वा जम्मतरं होज्ज ।। 17 सव्वहा जं होउ तं होउ त्ति । अम्हं दीवं ताव ण होइ, जेण तत्थ सत्त
हत्थप्पमाणा पुरिसा । एत्थं पुण पंच-धणु-सयप्पमाणा गयणंगण-पत्त व्व 19 लक्खिजति । ण य इमे रक्खसा देवा वा संभावियंति, जेण सव्वं चिय महल्ल
पमाणं इमं । अण्णं च विविह-कुसुमामोओ रुणरुणेत-महु-मत्त-मुइय21 महप्पमाण-भमर-गणा य तरुयरा । ता सव्वहा अण्णं किं पि इमं होहिइ' त्ति
चिंतिऊण उत्तिण्णो वावि-जलाओ जाव दइए, पेच्छामि तं वाविं । अवि य । ____1) P महिणाजत्थे, J अत्ताणयं. 2) P प्रिंदिउं, P कायव्वो त्ति । दो इमाए, J खीरोअवारि. 3) P वारिपुन्नाए, P om. विसट्टमाणेदीवरणयणाए, P om. वलमाण. 4) P सरससयवणाए Jadds भ before तरंग, Jom. रगतभंग, J भगुरंगुरमज्झाए, P भगु for भंगुर. 5) P तडंवियंब, P अवतरिऊण. 6) J जलंजलिं P जलंतजली, P अवइण्णा तं वावीओ णिउडोहं खणेण उव्वेड्डोह. 7) J णिउड्डो, J om. हं, J उव्वुडो अहं, P जुयलो, J adds य before पेच्छामि, J तरुवरे. 8) P महप्पमाणाओ, P अउव्वे for गिरिवरसरिसे, P महल्लाई मोहणाई, J देहतुरंगमे. 9) J सतप्पमाणे, P पमाणपुरिसे, J पक्खिणो णविहसमिद्धं सफलोसहि. 10) P सफला. 12) J गामणगरखेडकव्वडगोट्ठगणणयरसोहिल्लं ।।. 15) P मो for इमो, P किं व देहाण, Jom. ण after विदेहो. 18) J om. पंचधणुसयप्पमाणा, P गयणंगणं पत्ता । अन्नं च विविह. 20) J कुसुमामोओ रुट्टतमहु. 21) J होहिति चिंति.

Page #133

१३०
1
जल-जाय-फलिह-भित्तिं विसट्ट - कंदोट्ट - दिण्ण - चच्चिक्कं ।
विमलं वावि-जलं तं जलकंत-विमाण- सच्छायं ।।
( ३७०)
1
1
तं 3 च दण मए चिंतियं । 'अहो, अउव्वं किं पि वृत्तंतं, जेण पेच्छ जं तं वाविजलं तं पि विमाणत्तणं पत्तं । ता एत्थ कंचि पुच्छामि माणुसं जहा को एस 5 दीवो, किं वा इमस्स णामं, कत्थ वा अम्ह दीवो, को व अम्हाण वृत्तंतो' त्ति । इमं च चिंतयंतो समुत्तिण्णो वावि-जल-1 - विमाणाओ परिभमिउमादत्तो जाव 7 पेच्छामि सग्ग-सरिसाई णयराई णयर - सरिस - विहवाई गाम-ठाणाई, गामठाण - समाई गोट्ठाई, गोटुंगणाउलाई सयल - सीमंताई, सीमंत- वसिमाइ 9 वणंतराई, पुरंदर-समप्पभावा राइणो, वेसमण- समा सेट्ठिणो, कामदेव-सरिसो जुवाण-जणो, कप्पतरु-सरिसा तरुयरा, गिरिवर - संठाणाई मंदिराई, विरूव11 धरिणी-रूव-लायण्ण-वण्ण-विण्णाण - कला - कोसल्ला ववण - सरिसाओ महिलियाओ त्ति । अवि य ।
-
13 जं जं एत्थ महग्घं सुंदर - रूवं च अम्ह दीवस्स ।
तं तं तत्थ गणिज्जइ पक्कण-कुल-कयवर-सरिच्छं ।।
15
(३७०) ता संपयं किंचि पुच्छामि । 'को एस दीवो' त्ति चिंतयंतेण दिट्ठा दुवे दारया । केरिसा । अवि य ।
17 बाला वि तुंग- देहा रुइरा कंदप्प-दप्प- सच्छाया ।
रयण-विभूसिय-देहा णज्जइ दइए सुर- कुमारा ।।
I
19 दट्टूण मए चिंतियं । ‘दे इमे णयण - मणहरे सोम्म - सहावे पुच्छामि ।' चिंतयंतेण भणिया मए ‘भो भो दारया, किंचि पुच्छिमो अम्हे, जइ णोवरोहं सोम्म21 सहावाणं' ति । इमं च सद्दं सोऊण धवल - विलोल - पम्हला पेसिया दिट्ठी । कहं च तेहिं दिट्ठो ।
2) P om. वाविजलं तं ( before पि). 4 ) P एत्थ किंचि वृच्छामि . 5) J दीव को व. 6) P वाविपासायहोओ विमाणाओ परिभमिउं समाढत्तो. 7 ) P गामट्ठाणाई गामंगणसमाई. 8) Jom. गोठ्ठगणाउलाई, सयलसीमंताई सीमंतवसिमाई वणंतराई. 9) J सप्पभावा P समयप्पभावा, P से for सेट्ठिणो. 10) P संट्ठाणाई. 11 ) J रूवलावण्णुवण्णुकलाकोसला, P रूयलोयण्ण, P वण्ण for ववण. 13) P मणग्घं, P अम्हदीवंमि. 14) P एक्केण, J करिवर for कयवर. 16) J दुवे दो राया. 17) J विउंगदेहा. 19) P सोमसहावे, P तेण for चिंतयंतेण. 20 ) P अम्ह पुछामि अहं for पुच्छिमो अम्हे जइ णोवरोहं सोम्मसहावाणं ति. 21 ) Padds मह before दिट्ठी.

Page #134

( ३७०)
1 कीडो व्व संचरंतो किमि व्व कुंथू - पिवीलिया - सरिसो । मुत्ताहल - छिड्डुं पिव दइए कह कह विदिट्ठो हं ।
3 तओ जाणामि पिए, तेहिं अहं कोउय - रहस- णिब्भरेहिं पुलइओ । भणियं च अवरोप्परं । ‘वयंस, पेच्छ पेच्छ, केरिसं किंपि माणुस - पलावं माणुसायारं च 5 कीडयं ।' दुइएण भणियं । 'सच्चं सच्चं केरिसं जीव - विसेसं । अहो अच्छरीयं सयलं माणुसायारं माणुस-पलावणं च । ता किं पुण इमं होज्ज ।' पढमेण भणियं 7 'अहो मए णायं इमं' । दुइएण 'वयंस, किं' । तेण भणियं । अवि य । ‘वण-सावयस्स लीवं छाउव्वायं सुदुक्खियं दीणं ।
9 माऊए विप्पणट्ठे उब्भंत - मणेरयं भमइ ।। '
१३१
दुइएण भणियं ‘वयंस, कत्तो एरिसाई एत्थ वणाई जत्थ एरिसाई वण-सावयाई ।। उप्पज्जंति ।'
'सर - खेव- मेत्त- गामं गामंगण-संचरंत- - जण - णिवहं । जण-णिवह-पूरमाणं अवर - विदेहं वयंस इमं ।।'
13
इमं च सोऊण दइए मए चिंतियं । 'अहो, अवरविदेहो एस, सुंदरं इमं पि दिट्ठ 15 होहि' त्ति चिंतयंतस्स भणियं पुणो एक्केण दारएण 'वयंस, जइ एस वणसावओ ता केण एसो कडय - कंठयादीहिं मंडिओ होज्ज' त्ति । तेण भणियं 17 'वयंस, एसो माणुसणं हेलिओ दीविय - मइ व्व मणुएहिं मंडिओ' त्ति । अण्णेण
भणियं 'सव्वहा किं वियारेण । इमं च गेण्हिऊण सयल-सुरासुर- -वंदिज्जमाण19 चलणारविंदस्स सयल - संसार-सहाव - जीवादि-पदत्थ- परिणाम - वियाणयस्स भगवंत-सीमंधर-सामि-तित्थयरस्स समवसरणं वच्चामो । तत्थ इमं दद्दूण सयं 21 चेय उप्पण्ण-कोउओ को वि भगवंतं पुच्छिहिइ जहा 'को एस माणुसागिई सावय-विसेसो ' त्ति भणतेहिं दइए, चडओ विव गहिओ हं करयलेणं, पत्थिया
1) P व्व कंथू, P पुरिसो for सरिसो. 2 ) Pom. one कह. 3) P जाणामि पए, J om. अहं, P रहसपूरेहिं पुलइय ।. 4) Pom. one पेच्छ. Pom. किं after केरिसं. 5) Pom. कीडयं, Pom. one सच्चं, P अच्छरियं. 6) Pom. (after सयलं माणुसा) यारं माणुसपलावणं etc. to भणियं । अवि य, J पलाविणं. 9) P विप्पणयं. 10) P दइएण for दुइएण, J repeats एरिसाई before एत्थ. 13) P om. जणणिवह. 14) P दईए, Pom. अहो, P विदेहे . 15) P होहिति त्ति, Pinter पुणो & एक्केण. 16) J कंठयाहीहिं. 17) J एस for एसो, P हेलिओ घाडेरव होहिति त्ति I. 18) P om. च, P बंदणिज्जमाण. 19) P जीवाइपयत्थ, J विआणायस्स. 20) P भगवयातो सीमंधरसामिं वित्थयरस्स. 21 ) P चेव, Pom. उप्पण्णकोउओ, Jom. को वि, J पुच्छीही P पुच्छिहि त्ति, J माणसगिती सावतविसेसो, P माणुसागिति 22) Pom. चडओ, P विय, J करेणं P कारयलेणं.

Page #135

१३२
(३७१) 1 गंतुं । अहं पि चिंतेमि । 'सुंदर, इमं जं भगवओ सव्वण्णुस्स समवसरणं मम
पावेहिंति । तं चेय भगवंतं पुच्छिहामि जहा को एस वुत्तंतो' त्ति चिंतेतो च्चिय 3 पाविओ तेहिं जाव पेच्छामि पुहइ-मंडल-णिविलृ पिव सुरगिरि भगवंतं धम्म
देसयं सीहासणत्थं अणेय-णर-णारी-संजुया सुरासुरिंद-प्पमुहा बहुए दिव्वा य 5 रिद्धी जा सव्व-संसारीहिं सव्व-कालेणं पि सव्वहा णो वण्णेउं तीरइ त्ति । ते
य वंदिऊण भगवंतं करयल-संगहियं काउं ममं णिसण्णा एक्कम्मि पएसे । भणियं 7 च तेहिं । वयस, ण एस अवसरो इमस्स कीडयस्स दसियव्वे । भगवं गणहारी
किं पि पुच्छं पुच्छइ, ता इमे णिसुणेमो' त्ति चिंतयंता णिसण्णा एक्कम्मि 9 पएसंतरम्मि सोउं पयत्ता ।
(३७१) भणियं च भगवया गणहारिणा । भगवं, जं तए णाणावरणीयाइ11 पयडी-सलाया-घडीयं कम्म-महापंजरं साहियं इमस्स किं णिमित्तं अंगीकाउं
उदओ खयं वा खओवसमो उवसमो जायई' त्ति । इमम्मि पुच्छिए भणियं तेण 13 बहु-मुणि-सय-वंद-वंदिज्जमाण-चलण-कमलेण सीमंधर-सामि-धम्म
तित्थयरेण । ‘देवाणुप्पिया, णिसामेसु । 15 उदय-क्खय-क्ख ओवसमोवसमा जं च कम्मुणो भणिया ।
दव्वं खेत्तं कालं भवं च भावं च संपप्प ।। 17 कम्मस्स होइ उदओ कस्स वि केणावि दव्व-जोएण ।
पहयस्स जह व वियणा वज्जेण व मोहणीयस्स ।। 19 णाणावरणीयस्स व उदओ जह होइ दिसि-विमूढस्स ।
पत्तस्स किं पि खेत्तं खेत्त-णिमित्तं तयं कम्म ।। 21 पित्तस्सुदओ गिम्हे जह वा छुह-वेयणीय-कम्मस्स ।
कालम्मि होइ उदओ सुसमादीसुं सुहादीणं ।।
1) J भगवतो. 2) P पावेंति ।, J पुच्छीहामि, P चिंततो. 3) P om. तेहिं. 4) Jom. संजुया, P बहुवे दिव्वाए रिद्धीए संपण्णा जो सो सव्व. 5) J सव्वहा ण विण्णेउं. 7) J तेण for तेहिं, P adds ण before वयंस, P कीडस्स. 8) P om. पुच्छं, P पुच्छति, J इमं णिसुणेमि. 10) JP वरणीयाति. 11) P पयतीसलाय. 12) J उदयो, J खयोवसमो, P वसमो for उवसमो, J जायति त्ति । इमं च पुच्छिए. 13) P चल for चलण. 14) J om. देवाणुप्पिया णिसामेसु. 15) P उदओ, J क्खयोवसमो, P खओवसमो जं च कम्मुणा भणियं ।, J भणिता ।. 17) J उदयो, P कस्स व. 18) J मजेण for वजेण. 19) P नाणावरणीयकंमस्सवरणीयस्स व उदओ. 20) P कम्मि for किं पि. 21) Jजह वण्णुहवेदणीअस्स कम्मस्स ।. 22) J ससमादिसु जहे सुहादीण, P सुहादीणि.

Page #136

(३७१)
1 विहय- गइ - णाम - कम्मं होइ भवं पप्प जहा पक्खीणं । तत्थ भवो च्चिय हेऊ णरय-भवो वा वि वियणाए || 3 पढमे कसाय - भावे दंसण - मोहस्स होइ जह उदओ । जिण-गुण-वण्णण-भावे दंसण-व - कम्मस्स जह उदओ || 5 एहिं खयं पि वोच्छं तित्तय- दव्वेण जह य सेंभस्स । होइ खओ खग्गेण व आउय-कम्मस्स सुपसिद्धं ।। 7 खेत्ताणुबंधि-कम्मं एरिसयं होइ किं पि जीवस्स । जं पाविऊण खेत्तं एक्कं चिय होइ तं मरणं ।। सुसमा-कालम्मि खओ जीवाणं होइ कम्म-जालस्स । समाएँ होइ च्चिय कालो च्चिय कारणं तत्थ ।। णाणावरणं कम्मं मणुय-भवे च्चेय तं खयं जाइ । सेस-भवेसु ण वच्चइ कारणमित्थं भवो चेय ।। भावम्मि तम्मि णियमा अउव्वकरणम्मि वट्टमाणस्स । होइ खओ कम्माणं भावं चिय कारणं एत्थ ।। जह ओसह - दव्वेणं वियणा - कम्मस्स कत्थइ कहिं पि । होइ खओवसमो वि हु अण्णो णवि होइ दव्वेण ।। आरिय-खेत्तम्मि जहा अविरइ - कम्मस्स होइ मणुए वा । खय-उवसमाइँ एत्थं खेत्तं चिय कारणं भणियं ॥ 19 सुस्सम - दुसमा -काले चारित्तावरण-कम्म-जालस्स । होंति खओवसमाइं काले वि हु कारणं तत्थ ।।
देवाण णारयाण य अवही आवाण-कम्म- पंकस्स । होंति खओवसमाई होइ भवो चेय से हेऊ ।।
9
11
13
15
17
21
१३३
1) J गति, J होइ, P होइ तवं जह पप्प पक्खीणं, J जह. 2 ) P भवे चिय,
J हेतू, Pom. वि. 3) J उदयो ।1. 5) J चिंतय for तित्तय, P जह वसंतस्स । 7 ) P होइ कंपि, J जीअस्स. 8) P होति. 9) J कालखयो यो जीवाणं हीउ कम्म. 10) P दसमाए, P कालो चिय. 11 ) J भवं चेअ P भवो चेय, P जाय ।. 12) J कारणमत्थं. 13) P अउव्वकरणं निवट्ट ० . 14) JP कम्माणं ताव च्चिय, P तत्थ for एत्थ. 16) J खयोवसमो, P अन्ना वि होइ. 17 ) P आयारिय, P वहो for जहा, J अविरति. 18) P खउवसमाई. 19) P दुस्समा, J कालो, P होति. 20) J खयोवसमाई, P खओवसमाई होइ भवो चेय से होओ ।।. 21 ) Pom the gatha देवाण णारया etc., J खयोवसमाई होइ भवे चिय तेसिं हेतू ।।.

Page #137

१३४
1
3 जं दव्वं अवलंबइ खेत्तं कालं च भाव-भवउवसम - सेणी जीवो आरोहइ होइ से हेऊ ।।
5
इय दव्व-खेत्त-काला भव-भावो चेय होंति कम्मस्स । उदय-खय-उवसमाणं उदयस्स व होंति सव्वे वि ।।
7
उत्ति होंति मणु मणुस्स - भावम्मि वट्टमाणस्स ।
खय
य - उवसमेहिँ तह इंदियाइँ अधवा मई - णाणं ।।
- हेऊ ।
(३७२) एवं च भगवया सव्व-तेलोक्केक्कल्ल-बंधवेण सयल-गम्मागम्मसीमंधरेण सीमंधर- सामिणा समाइट्ठे कम्म-परिणाम - विसेसे पडिवण्णं सव्वेहिं 9 मि तियसिंद-णरिंद-मुणि-गणिंदप्पमुहेहिं भणियं च । 'अहो भगवया सिट्ठाओ कम्म-पयडीओ, साहियं कम्मस्स उदयादीयं सयलं वुत्तंतं' ति । एत्थंतरम्मि 11 अवसरो त्ति काऊण तेहिं कुमारेहिं मुक्को अहं करयल- - करंगुली - पंजर - विवराओ ठिओ भगवओ तित्थयरस्स पुरओ । एत्थंतरम्मि ममं चेय अइ-कोउय-रहस13 भरमाण-णयण-मालाहिं दिट्ठो हं देव - देवि-र-णारीयणेणं, अहं च पयाहिणीकाउं भगवंतं थुणिउं पयत्तो । अवि य
'जय सव्व - जीव-बंधव - संसार - जलोह - जाण - सारिच्छ । जय जम्म-जरा-वज्जिय मरण- विमुक्का जयाहि तुमं ।। जय पुरिस-सीह जय जय तेलोक्केक्कल्ल-पत्थिय-पयाव । जय मोह-महामूरण रणग- णिज्जिय-कम्म-सत्तु-र 19 जय सिद्धिपुरी-गामिय जय-जिय-सत्थाह जयहि सव्वण्णू । जय सव्वदंसि जिणवर सरणं मह होसु सव्वत्थ ।। '
-सय ।।
21 त्ति भणंतो णिवडिओ चलणेसु, णिसण्णो य णाइदूरे । ममं च णिसण्णं दट्टूण दइए, एक्केण आबद्ध-करयलंजलिणा पुच्छिओ णरणाहेण भगवं सव्वण्णू ।
15
17
(३७२)
1) P उदउत्ति होंइ, Pom. four lines खयउवसमेहिं etc. to होंति कम्मस्स ।।. 2) J मतीणाणं. 3) J हेतू ।. 4) J हेतू ।।. 7) J सयल for सव्व, P तेलोक्केक्क, P गंमागंमा. 8) J समाइट्ठो P इट्ठे. 9) P मुणिंदप्पमुहेहि भहेहि भणियं. 10) Pom. ति, P अत्थंतरंमि. 11) P करयंजलीपंजर. 12 ) P विओव for ठिओ, P चेव. 13) J भरमाणे, P om. देवि. 14) P पयाहिणीउं, Jom. थुणिउं. 15) P जलोहजारिच्छा 1. 16) P विमुक्त जयाह तुमं. 17 ) Pom. one जय, P पयावा ।. 18) J सया ।।. 19) P जय जसत्थाह. 20) J जिण सरणमहं, P सणं for सरणं.

Page #138

(३७३)
१३५
1 'भगवं, किमेस माणुसो किंवा ण माणुसो, कहं वा एत्थं संपत्तो, किं वा कारणं, केण वा पाविओ, कत्थ वा एस त्ति महंतं महं कोऊहलं, ता पसीय 3 साहेसु' त्ति भणिऊण णिवडिओ चलणेसु ।
1
(३७३) एवं च पच्छिओ भगवं, मुणि-गण-वंदिय-चलण-जुवलो भणिउं 5 समाढत्तो । अवि य । 'अत्थि इमम्मि चेय जंबुद्दीवे भारहं णाम वासं । तत्थ य मज्झिम-खंडे अरुणाभं णाम णयरं । रणगइंदो णाम राया । तस्सेस पुत्तो 7 कामगइंदो णाम । इमो य इमेहिं देवेहिं महिला-लोलुओ त्ति काऊण महिलावेस-धारीहिं अवहरिऊण वेयड्ढ - कुहरं पाविओ । तत्थ अलिय-विउव्विय9 भवणे किर विज्जाहर - बालिया, सा उण मया, किर तुह विओय - दुक्खेण एसा
मय त्ति विलवमाणीहिं दड्ढा, ते वि तत्थेय आरूढा । इमेणावि कवड - महिला11 अवहरिय - माणसेण चिंतियं 'अहं पि जलणं पविसामि त्ति । एवं मणसस्स
विज्जाहर-जुवलय-रूवं दंसियं अवरोप्परं - मंतण-वयण-विण्णाण-वयण13 विण्णासेण णियत्तिओ इमाओ साहसाओ । पुणो दे एत्थ वावीए हामि त्ति
जाव णिउड्डो जाव जल-कंत - विमाणेणं इहं पाविओ । पुणो कुमार - रूवं काऊण 15 इमेहिं अरण्ण-सावओ त्ति काऊण अलिय- परिहास - हसिरेहिं इहाणीओ जेण
किर सव्वण्णु-दंसणेण एत्थ सम्मत्तं पाविहिइ त्ति अवसरेण विमुक्का 'त्ति । 17 णरवइणा भणियं ‘भगवं, किं पुण कारणं एस अवहरिओ इमेहिं देवेहिं ।'
भगवया आइट्टं ‘पुव्वं पंचहिं जणेहिं अवरोप्परं आयाणं गहियं ता ‘जत्थ ठिया 19 तत्थ तए सम्मत्तं अम्ह दायव्वं' ति । एसो सो मोहदत्तो देव-लोगाओ चविऊण
पुहइसारो आसि । पुणो देवो, पुणो एस संपयं चरिम- सरीरो कामगइंदो त्ति 21 समुप्पण्णो । ता भो भो कामगइंदा, पडिबुज्झसु एत्थ मग्गे, जाणसु विसमा कम्म- गई, दुग्गमो मोक्खो, दुरंतो संसार-समुद्दो, चंचला इंदिय - तुरंगमा,
1) J किं एस. 2) J पावितो, J त्थि for त्ति, Pom. महं, P पसिय. 4) J भणिउमाढत्तो. 5) J भरहं for भारहं, Pom. य after तत्थ. 6) J अरणाभं, P रणइंदो, P तस्सेय. 7 ) Pom. य, Pom. त्ति. 8) P adds य after धारिहिं, P त for तत्थ, J om. विउव्विय. 9) J किल, J सोऊण for सा उण. 10) P विलवमाणेहिं, Pom. आरूढा, P इमिणा वि. 11 ) P वहरिय, P एवं माणस्स. 12) P विज्जाहजुवलयं, J जुवलरूवं, P देसियं for दंसियं, J अवरोप्परा, J मंतणा, P मंतणवेयणिवन्नासेण. 14 ) P निउत्तो for णिउड्डो, P जाव जाललकतं विमाणे इहं, J पावेहि पावेहिति. 17) J दिव्वेहिं for देवेहिं. 18 ) P जत्थ गया तत्थ गया संमत्तं. 20) P चरम 21 ) J पडिवज्ज for पडिबुज्झसु. 22) P कंमगती, P मोखो, J तुरंगा, P कल for कलि.

Page #139

१३६
(३७३) 1 कलि-कलंकिओ जीवो, दुज्जया कसाया, विरसा भोगा, दुल्लहं भव-सएहिं पि
जिणयंद-वयणं ति । इमं च जाणिऊण पडिवजसु सम्मत्तं, गेण्हसु जहा-सत्तीए 3 विरई' ति । इमम्मि भणिए मए भणियं ‘जहा संदिससि भगवं, तह' त्ति ।
एत्थंतरम्मि पुच्छियं णरवइणा भगवं, जह एस माणुसो, ता कीस अम्हे पंच5 धणु-सयप्पमाणा, इमो पुण सत्त-रयणिप्पमाणो।' भगवया भणियं ।
'देवाणुप्पिया, णिसुणेसु । एस अवरविदेहो, सो उण भरहो । एत्थ सुह-कालो, 7 तत्थ आसण्ण-दूसमा । एत्थ सासओ, तत्थ असासओ । एत्थ धम्मपरो जणो,
तत्थ पावपरो। एत्थ दीहाउया तत्थ अप्पाउया । एत्थ बहु-पुण्णा,तत्थ थोव9 पुण्णा । एत्थ सत्तवंता, तत्थ णीसत्ता । एत्थ थोव-दुजण-बहु-सज्जण-जणो,
तत्थ बहु-दुज्जणो थोव-सज्जणो । एत्थ एग-तित्थिया, तत्थ बहु-कुतित्थिया । || एत्थ उज्जय-पण्णा, तत्थ वंक-जडा । एत्थ सासओ मोक्ख-मग्गो, तत्थ
असासओ । एत्थ सुह-रसाओ ओसहीओ, तत्थ दुह-रसाओ । सव्वहा एत्थ 13 सासय-बहु-सुह-परिणाम-पत्तट्ठा, तत्थ परिहीयमाण-सुह-परिणाम त्ति ।
तेणेत्थ महंता पुरिसा तत्थ पुण थोयप्पमाणा ।' एवं च भगवया साहिए किर 15 मए चिंतियं देवि जहा 'अहो, एरिसो अम्हाण दीवो बहु-गुण-हीणो । एसो ___पुण सासय-सुह-परिणामो । एरिसो एस भगवं सव्वण्णू सव्व-दंसी सव्व-जग17 जीव-बंधवो सव्व-सुरिंद-वदिओ सव्व-मुणि-गण-णायगो सव्व-भासा
वियाणओ सव्व-जीव-पडिबोहओ सव्व-लोग-चूडामणी सव्वुत्तिमो सव्व19 रूवी सव्व-सत्त-संपण्णो सव्व-महुरो सव्व-पिय-दंसणो सव्व-सुंदरो सव्व
वीरो सव्व-धीरो सव्वहा सव्व-तिहुयण-सव्वाइसय-सव्व-संदेहो त्ति।अवि य। 21 जइ सव्वण्णु महायस जय णाण-दिवायरेक्क जय णाह ।
जय मोक्ख-मग्ग-णायग जय भव-तीरेक्क-बोहित्थ ।।
1) J भोआ for भोगा, P दुलहं. 2) P om. च. 3) J जहा दिससि. 5) J सतप्पमाणा ईसो पुण, P रयणिप्पमाणो. 6) J देवाणुपिया. 7) J तत्थासण्ण. 8) P उप्पाइया for अप्पाउया, J थोअपुण्णा. 9) J सत्तमंता, P णीसंता, J थोअदुजण. 10) P दुज्जणा, J थोअसज्जणो, P बहुतित्थिया. 11) P एत्थ उज्जपुण्णो तत्थ, J एस सासओ. 12) P दुरसाओ, J एस सासत. 13) J पत्तत्था P पब्भट्ठा, P परिहीयमाणासुपरिणाम. 14) J तत्थ उण, J थोअपमाणा, P थोयप्पमाणो त्ति. 15) P एसो उण. 17) P गय for गण. 18) J लोअ for लोग, P सव्वत्तमो. 20) J सव्वातिसय. 21) P सव्वण्णू, P adds दिवाण after णाण. 22) P भगवं एक्क बोहित्थ, J बोहित्थे.

Page #140

(३७४)
१३७ 1 त्ति भणंतो णिवडिओ हं चलणेसु । पायवडिओ चेय भत्ति-भरेक्क-चित्तत्तणेण
विणिमीलमाण-लोल-लोयणो इमं चिंतिउमाढत्तो । अवि य । 3 दंसण-मेत्तेणं चिय भगवं बुद्धाण एत्थ लोगम्मि ।
मण्णे हं ते पुरिसा किं पुरिसा वण-मया वरइ ।। 5 त्ति भणिऊण जाव उण्णामियं मए सीसं ता पेच्छामि इमो अम्हं चिय कडय
संणिवेसो, एयं तं सयणं, एसा तुमं देवि' त्ति । 7 (३७४) एवं च साहिए सयले णियय-वुत्तंते कामगइंदेण देवीए भणियं । __ 'देव, जहाणवेसि, एक्कं पुण विण्णवेमि ‘देव, जो एस तए वुत्तंतो साहिओ 9 एत्थ उग्गओ दिवायरो, तओ दिट्ठा विभाया रयणी, महतोवक्खेवो, बहुयं
परिकहियं, बहयं णिसामियं, सव्वहा महंतो एस वुत्तंतो । ता ममं पुण जत्तो 11 च्चिय तुम ताहिं समं गओ, तप्पभूइं चेव जागरमाणीए जाम-मत्तं चेय वोलियं ।
तो विरुद्ध पिव लक्खिज्जए इमं । ता ण-याणीयइ किं एयं इंदयालं, उदाहु कुहगं 13 किं वा सुमिणं, होउ मइ-मोहो, किं णिमित्तं, किं अलियं, आदु सच्चं' ति
वियप्पयंतीए किं जायं । अवि य । 15 कीरइ सक्खित्तणयं दिट्ठ-वली-पलिय-पंडुरंगेण ।
सव्वं सच्चं ति अहो भणिय गोसग्ग-संखेण ।। 17 ताव य पवज्जियं पाहाउय-मंगल-तूरं, पढियं बंदि-वंदेहि, उग्गीयं,
वारविलासिणीयणेण । इमं च णाऊण एरिसं पभायसमयं भणियं कामगइदेण । 19 ‘सच्चं इमं मए दिट्ठ णिसुयं अणुभूयं च, णत्थि वियप्पो । जं पि तए भणियं
महतो वुत्तंतो एस थोव कालंतर । एत्थ वि देव-माया य । देवा ते भगवंतो 21 अचिंत-सत्ति-जुत्ता जं हियएण किर चिंतिज्जइ तं सव्वं तक्खणं संपज्जइ त्ति । जेण भणियं ‘मनसा देवानां वाचा पार्थिवानाम्' इति । जो सो भगवं
1) P om. हं, P भरेणक्क. 2) P विणिवीलमाण, Jom. लोल, P चिंतिउं समाढत्तो. 3) J भगवं जे तुह बुद्धणा एत्थ लोअम्मि. 4) P वणमयावय ।।. 5) P उण्णामयं, J ताव for ता, P अहं for अम्हं, J करय for कडय. 6) P देवि ति ।. 9) J दिट्ठो विभाता, P महतो विक्खेवो. 10) J बहूयं णिसामियं, Jom. ता. 11) J समयं गओ, J तप्पभूतिं चेअ. 12) J ता for तो, P लक्खिज्जइ, Jण याणीयति किं एतं, P कुदाहु, P कुहयं. 13) JP मतिमोहो, P om. किं णिमित्तं, P आउ सच्चं पि. 14) J वियप्पयंतीय P वियप्पंतीए. 15) P सक्खिणयं पिव दिट्ठ, J वलिअ for पलिय. 16) J सच्चं सच्चं. 17) P ताव पडिवज्जियं. 19) P om. णिसुयं. 20) J थोअं, JP ए for य, P देवया ए for देवा ते. 21) J सत्ति-जुत्तो जो, P om. त्ति. 22) P पढियं for भणियं, J वाचया पत्थिवानामिति, P पार्थिवानामिति ।.

Page #141

१३८
(३७५) 1 सीमंधरसामि-तित्थयरो दिट्ठो सो णज्जइ अहं पेच्छंतो चेय अज्ज वि हियएण
चिट्ठामि, मंतयंत पिव उप्पेक्खामि । अहवा किमेत्थ वियारेणं । एस भगवं 3 सव्वणू सव्व- दरिसी वीर-वड्डमाण-जिणयंदो विहरइ एयम्मि पएसंतरम्मि ।
संपयं पभाया रयणी । तेण तं चेय गंतूण भगवंतं पुच्छिमो ‘भगवं, किं सच्चमिणं 5 किंवा अलियं' ति । ता जइ भगवया समाइ8 ‘सच्चं', ता सच्चं, अण्णहा
इंदयालं ति भणमाणो पत्थिओ कामगइंदो ममंतिए । पत्थिओ य भणिओ 7 महादेवीए । 'देव, जइ भगवया सव्वण्णुणा आइटुं होज जहा सच्चं ता किं
पुण कायव्वं देवेण' । कामगइंदेण भणियं देवि, णणु सयल-संसार-दुक्ख9 महासायर-तरणं ति किमण्णं कीरउ' । तीए भणियं देव, जइ एवं ता अवस्सं
पसाओ कायव्वो एक्कं वारं दसणं देजं, जेण जं चेय देवो पडिवज्जइ तं चेव 11 अम्हारिसीओ वि कह पि पडिवजिहिंति' त्ति भणमाणी णिवडिया चलणेसु ।
तओ पडिवण्णं च कामगइंदेण । ‘एवं होउ' त्ति भणंतो एस संपत्तो मम 13 समवसरण । वदिओ अहयं पुच्छिओ इमिणा 'किं इंदजालं आउ सच्चं' ति ।
मए वि भणिय सच्च' ति । 15 (३७५) इमं च णिसामिऊण कय-पव्वजा-परिणामो उप्पण्ण-वेरग्ग-मग्गो
'विसमा इमा कम्म-गई, असासया भोगा, दुरंतो संसारो, दुल्लंघ सिणेह-बंधणं, 17 विरसाई पिय-विओयाई, कडुय-फलो कामो, पयडो मोक्ख-मग्गो, सासयं ___ मोक्ख-सुहं, पडिबुद्धो अहं' ति चिंतयंतो कडय-णिवेसं गओ त्ति । एवं च 19 भगवया वीर-मुणिणाहेण साहिए पुच्छियं गणहरसामिणा ‘भगवं, इओ गएण
किं तेण तत्थ कयं, किं वा संपइ कुणइ, कत्थ वा वट्टई' त्ति । भगवया आइ8 21 ‘इओ गंतूण साहियं महादेवीए जहा सव्वं सच्चं ति । तओ दिसागइंदं पढम___पुत्तं रज्जे अभिसिंचिऊण आउच्छिय-सयल-णरवइ-लोओ संमाणिय-बंधुयणो
1) P•सामी, P दिट्ठा. 2) J उवेक्खामि, P अहावा. 3) P om. सव्वण्णू after भगव, P वद्धमाण, P विहरइ त्ति इममि. 4) P इं for तं. 5) Pom. सच्चं before ता. 6) P पुच्छिओ for पत्थिओ, P पट्ठिओ भणिओ देवीए, P adds after भणिओ देवीए । देव जइ, some fourteen lines beginning with पि य साहइ लेसाभेएण बंधए कम्मं etc. to एक्कमि तरुवरंमि तं भत्तं टावियं तेहिं ।। which come again below, p. 140, lines 9-22. 8) P देव्वेण, P दुक्खसायर. 9) Jadds किमण्ण ति before किमण्ण, J तीअ P तए P inter देव & जइ, J तावस्स. 10) J देजा, P पडिवजए, J चेअ. 11) J कहिं पि, P कहं ति पडिवजहंति. 13) P वंदिउं, J उच्छयं for पुच्छिओ, P इंदयालं. 14) P om. मए वि भणियं सच्चं ति. 15) J om. च. 16) P कंमगती, P दुलंघ. 17) J पिव, P कंडुयप्फलो. 18) P कडुय for कडय. 19) P मुणिणा साहिए, P गहर for गणहर. 20) J कत्थ for तत्थ, J संपयं कुणइ, P वट्ठइ. 21) J इतो, P इयं for इओ, P महादेवि, P adds देवि after जहा. 21) J णरवइणाओ.

Page #142

(३७६)
१३९ । पूरमाण-मणोरहो पडिणियत्त-पणइयणो एस संपयं समवसरण-पढम-पागार
गोउर-दारे वट्टइ' त्ति भणमाणस्स चेय समागओ त्ति । पयाहिणं च काउं 3 भणियं तेण भगवं, अवि य,
मा अच्छसु वीसत्थं कुणसु पसायं करेसु मज्झ दयं । 5 संसारोयहि-तरणे पव्वजा-जाणवत्तेण ।। ___ एवं च भणिए पव्वाविओ सपरियणो मया कामगइंदो, पुच्छिओ य ‘भगवं, 7 कत्थ ते पंच जणा वटुंति' । भगवया भणियं ‘एक्को परं देवो, सो वि अप्पाऊ,
सेसा उण मणुय-लोए । दाविओ य भगवया मणिरह-कुमारो महरिसी । अवि य । 9 एसो सो माणभडो तम्मि भवे तं च मोहदत्तो त्ति ।
एसो उ पउमसारो बिइय-भवे पउमकेसरो तं सि ।। । एसो कुवलयचंदो पुहईसारो इमस्स तं पुत्तो ।
वेरुलियाभो एसो वेरुलियंगो तुम देवो ।। 13 मणिरहकुमार एसो कामगइंदो पुणो तुमं एत्थ ।
___ भव-परिवाडी-हेउं एएण भवेण सिज्झिहिइ ।। 15 त्ति आदिसतो समुट्ठिओ भव्व-कुमुद मियंको भगवं ति । एवं च भगवं तिहुयण___ घरोदरेक-पदीव-सरिसो विहरमाणो अण्णम्मि दियहे संपत्तो कायंदीए 17 महाणयरीए बाहिरुज्जाणे । तत्थ वि तक्खणं चेय विरइओ देवेहिं समवसरण
विहि-वित्थरो । णिसण्णो भगवं सीहासणे । साहिओ जीव-पयत्थ-वित्थरो, 19 संघिओ य जीव-सहावो, उप्फालिओ कम्मासव-विसेसो, वज्जरिओ जीवस्स
बंध-भावो, सिट्ठो पुण्ण-पाव-विहाओ, सूइओ सव्व-संवरप्पओगो, 21 णिदरिसिओ णिज्जरा-पयारो, पयंसिओ सयल-कम्म-महापंजर-मुसुमूरणेण
मोक्खो त्ति ।
_1) P पूरमाणारहो, J पणईअणो, J पायारगोउरद्दारे. 2) P काऊण for काउं. 7) P परे for परं. 8) J उ for उण, P om. य after दाविओ, J कुमारमहारिसी. 9) J माणहडो. 10) JP बितियभवे, P adds त before पउम. 12) P वेरुलियभो तुम. 13) P कुमारो, P om. पुणो, P adds पुण before एत्थ. 14) P परिवाडीए हंतुं, J हेतुं एतेण, J सिज्झिहहि त्ति P सिज्झिहि त्ति. 15) J अइटुंतो, J adds भगवं after आदिसंतो, P कुमुय. 16) J घरोअरेक्क, P विरमाणो. 18) P सूइया. 20) J प्पयोगो णिद्दरिसिओ. 21) P णिज्जारापायारो पसांसिओ, J सयलमहापावपंजर.

Page #143

१४०
(३७६)
1 (३७६) एत्थंतरम्मि पुच्छियं भगवया गोदम - महामुणि-णायगेणं । अवि य । भगवं पुरिसा बहुए वट्टंता एक्कयम्मि वावारे ।
3 थोय - बहु-भय- भिण्णं किं कम्म केइ बंधंति ।।
भगवया वि सयल-कम्म- पयडी - पच्चक्ख - सव्व - दव्व - सहावेण समाणत्तं । 5 अवि य ।
7
9 केणट्टेणं भंते आइटुं तियसिंद-बद्ध - पुज्जेहिं । बहुए जीवा एक्कं कुणमाणा बंधिरे भिण्णं ।।
11
अह भगवं पि य साहइ लेस्सा - भेएण बंधिरे कम्मं । बंधइ विसुद्ध-लेस्सो थोवं बहुयं असुद्धा ।।
किण्हा णीला काऊ तेऊ पउमा य होइ सुक्का य । छच्चेय इमा भणिया संसारे जीव-लेस्साओ ||
जह फलिह - पत्थरम्मि य कसिणे णीले व्व पीय-रत्ते व्व । उवहाणे तं फडियं कसिणं णीलं व जाएजा ।।
अप्पा वि तह विसुद्धो फालिह - मइओ व्व गोयमा जाण । कसिणाइ-कम्म-पोग्गल - जोए कसिणत्तणं जाई ।। 19 जारिसयं तं कम्मं कसिणं णीलं व पीय पउमं वा । तारिसओ से भावो जंबू-फल-भक्ख-दिट्ठतो ।। 21 गामाओ छप्पुरिसा भत्तं घेत्तू णिग्या
सव्वे वि परसु-हत्था किर दारुं छिंदिमो अम्हे ।।
13
गोदम बहुए पुरिसा जोगे एक्कम्मि ते पुण्णो लग्गा । थोय-बहु-भेय-भिण्णं णियमा बंधति अवि पावं ।। भणियं च गणहरेणं । अवि य ।
15
17
1) Pom. भगवया, P गोयम. 2) P बहुए भगवंता एक्कंमि. 4) P inter. सयल & कम्म, Pom. सहावेण. 6) P गोयम. 9) P ति असंबद्ध, Jom. बद्ध. 11) J आह for अह, P लेसा, P बंधए कम्मं. 12) P बंधइ य सुद्धलेसो, J लेस्से थोअं. 13) J तेजा for तेऊ. 14 ) P मा for इमा, P लेसाओ. 15) Pom. य, P पीवरत्ते वा I. 16) P तं पडियं, J लीलं for णीलं. 17 ) P कह for तह, P फालिहयमइउ व्व, J गोतमा. 18) P जाय ।। . 22 ) P वि फरुसहत्था, Pदार.

Page #144

(३७६)
१४१
1 गहणं च ते पविट्ठा पेच्छंति य तरुवरे महाकाए ।
एक्कम्मि तरुवरम्मि तं भत्तं ठावियं तेहिं ।। 3 अह छिंदिउं पयत्ता भमिउं रण्णम्मि ते महारुक्खे ।
ता तम्मि भत्त-रुक्खे वाणर-जूहं समारूढं ।। 5 अह तेण ताण भत्तं सव्वं खइऊण भायणे भग्गे ।
अह लुंपिऊण सव्वं पडिवह-हुत्तं गया पवया ।। 7 वण-छिंदया वि पुरिसा मज्झण्हे तिसिय-भुक्खिया सव्वे ।
किर भुजिमो त्ति एण्हिं तं भत्त-तरुं समल्लीणा ।। 9 पेच्छति ण तं भत्तं ण य भायण-कप्पडे य फालियए ।
अह णायं तेहिँ समं वाणर-जूहं समल्लीणं ।। 11 ता संपइ छायाणं का अम्हाणं गइ त्ति चिंतेमो ।
वण-पुप्फ-फले असिमो वणम्मि अण्णेसिमो सव्वे ।। 13 एत्थंतरम्मि कालो दर-पच्चिर-जंबु-पिक्क-सहयारो ।
पढमोवुठ्ठ-मही-रय-पसरिय-वर-गंध-गंधड्ढो ।। 15 अह एरिसम्मि काले तम्मि वणे तेहिँ अण्णिसंतेहिं ।
दिट्ठो जंबुय-रुक्खो णिरूविओ फलिय-दर-पिक्को ।। 17 दट्टण छावि पुरिसा तुट्टा ते मंतिउं समाढत्ता ।
संपइ पत्ता जंबू भण पुरिसा कह वि खायामो ।। 19 एक्केण तत्थ भणियं फरसू सव्वाण अत्थि अम्हाणं ।
मा कुणह आलसं तो मूलाओ छिंदिमो सव्वं ।। 21 छिण्णो पडिहिइ एसो कडयड-रावं वणम्मि कुणमाणो ।
पडिएणं रुक्षेणं भक्खेस्सं राय-जंबूणि ।।
1) P om. ते, J तरुअरे. 2) P द्वावियं. 3) P भमिउं रुन्नंमि. 7) P वणाच्छिंदिया, J मज्जणह for मज्झण्हे. 9) P कप्पडेण फा, J य फलियए. 10) J अह णाओ. 11) J च्छायाणं, P गय त्ति. 12) P पुष्प. 13) P काले दरपिच्चरजंबु. 14) J वट्ट for वुट्ठ, P महीएरयपसरियपवरसुगंधड्ढो. 16) J दिक्खो for दिट्ठो, P रुक्खा. 17) J मंतितुं. 19) J परसू. 20) P मूलाउं. 21) J छिण्णा पडिहिति एसा, J कुणमाणा. 22) J पडिआए पक्खएणं, P एक्केणं for रुक्खेणं, J राजजंबूणि.

Page #145

१४२
1
एवं च णिसामेउं भणियं दुइएण तत्थ पुरिसेण छिण्णेण इमेण तुहं को व गुणो भणसु मूलाओ ।। 3 छिज्जंतु इमाओं परं एयाओ चेय जाओं साहाओ । पडियाओ भक्खेस्सं मा अलसा होह हो पुरिसा ।। तइय-पुरिसेण भणियं मा मूलं मा य छिंद साहाओ । छिंदह पडिसाहं से जा जा फलिया इहं होज्जा ।। 7 पुरिसो भणइ चउत्थो मा बहुयं भणह कुणह मह बुद्धी । थवए छिंदह सव्वे जे जे सफले य पेच्छेज्जा ।।
5
9
अह पंचमेण भणियं मा पलवह किंचि कुणह मह भणियं । लउडेण हणह एयं पक्कं आमं च पाडेह ।।
11
13
15
17
19
21
सोऊण इमे वयणे ईसी हेलाऍ हसिय-वयणेण । छट्ठ- पुरिसेण भणिया सव्वे विणरा समं चेय ।। किं कट्टं अण्णाणं अहो महारंभया अयाणत्तं । थोवा तुम्ह बुद्धी एरिसयं जेण मंतेह ||
किं एत्थ समाढत्तं जंबू-फल-भक्खणं तु तुब्भेहिं । जइ ता किं एएहिं मूलाइच्छेय-पावेहिं ।।
एए सहाव-पिक्का पडिया सुय - सारियाहिँ अणे वि । पिक्क-फल-जंबु-णिवहा धरणियले रयण - णिवह व्व ॥ वीसमिऊण णिवण्णा अहव णिसण्ण ट्ठिया व इच्छाए । घेत्तूण खाह तुब्भे वच्चह अहवा वि अण्णत्थ ।। इय ते भणिया सव्वे एयं होउ त्ति णवर भणमाणा । असिऊण समाढत्ता फलाइँ धरणीऍ पडियाई ।।
(३७६)
1) P एवं निसामेत्त. 2) J छिण्णाए इमाए तुहं कोव्व, J मूलातो. 3) J छिज्जंति इमाए इहं एआओ. 4) J दो for हो. 5) P साहा ।. 6) P होज्ज. 7 ) P मा यहुयं, P कुहण for कुह, J बुद्धिं । चेवए छिंदह. 8) P जो जस्स फले. 9) P एयं for भणियं. 10) P हण एयं. 11 ) J ईस P इसी. 13) J अयाणंतं । थोआ. 15) J तत्थ for एत्थ. 16) J एतेहिं, P मूलाई छेय 17) P पक्का पाडिया, P पक्क. 19) P वीसविऊण निवण्णो, J om. अहव निसण्ण, J ठिआ. 20) J adds हि after तुब्भे. 21) P भणमाणो. 22) P समारूढो फलाई.

Page #146

१४३
(३७६) । तित्ता तेहिं चिय ते धरणी-वडिएहिँ णवर जंबूहिं ।
सरिसो से फल-भोओ पावं पुण बहु-विहं ताणं ।। 3 जो सो मूलं छिंदइ थोवे कज्जम्मि बहु-विहारंभो ।
मरिऊण कण्ह-लेस्सो अवस्स सो जाइ णरयम्मि ।। 5 बिदिओ सालं छिंदइ वरयरओ सो वि णील-लेसिल्लो ।
मरिऊण पाव-चित्तो णरयं तिरियं व अल्लियइ ।। 7 तइओ वि पाव-पुरिसो भणइ पसाहाउ छिदिमो अम्हे ।
कावोय-लेस्स-भावो सो मरिउं जाइ तिरिएसु ।। 9 जो उण चउत्थ-पुरिसो थवए सव्वे वि एत्थ अवणेह ।
सो तेयस-लेस्साए पुरिसो वा होइ देवो वा ।। जो उण पंचम-पुरिसो पक्के आमे व्व गेण्हिमो सव्वे ।
सो पउम-लेस्स-भावो अवस्स देवत्तणं लहइ ।। 13 जो उण छट्ठो पुरिसो भूमिगए गेण्हिमो त्ति सदय-मणो ।
सो होइ सुद्ध-भावो मोक्खस्स वि भायणं पुरिसो ।। 15 ता गोदम पेच्छ तुम कज्जे एक्कम्मि जंबु-भक्खणए ।
छह पि भिण्ण-भावो लेसा-भेओ य सव्वाणं ।। 17 भिण्णो य कम्म-बंधो भिण्णा य गई मई वि से भिण्णा ।
एक्कम्मि वि वावारे वट्टता ते जहा भिण्णा ।। 19 एवं जं जं कजं केण वि पुरिसेण काउमाढत्तं ।
कज्जम्मि तम्मि एया छल्लेसा होति णायव्वा ।। 21 हण छिंद भिंद मारे-चूरे-चमढेह लंपह जहिच्छं ।
जस्स ण दया ण धम्मो तं जाणह किण्ह-लेस्स त्ति ।।
1) J तेत्तिहिं चिअ तित्ता धरणी, P धरणिपडिगएहिं. 2) P om. से, P बहुविहत्ता ।।. 4) P किण्ह for कण्ह, P लेसो, P जाय for जाइ. 5) P बीउं for बिदिओ, P णीय for णील. 6) P च for व. 7) P ततिओ. 8) J कावोत, P लेसभावो, P मरिओ जाय तिरियं सो. 9) J चेवए for थवए. 10) J तेअसत्तलेस्सोए, P लेसाए. 12) P पउमो लेसभवो. 14) P हायणं for भायणं. 15) P तायम, P कज्जं, P जंबुतक्खण ।. 16) J छण्णं पि, P लेसा तेउ य. 17) P गती मती. 19) P कम्मं केण. 20) P एते for एया. 21) P लपह जरिच्छं. 22) P लेस त्ति.

Page #147

१४४
1 जो कुणइ पंच-कज्जे अधम्म- जुत्ते व्व भइ जो वयणे । थोवं पुण करुणयरं तं जाणह णील-लेस्सं तु ।।
3 चत्तारि वियण - कज्जे कुणइ अकज्जे व्व पाव-संजुत्तो । जो धम्म- दया-जुत्तो कवोय-लेस्सं पितं जाण ।।
5
जो कुणइ तिणि पावे तिण्णि व वयणे स कक्कसं भणइ । धम्मम्मि कुणइ तिण्णि य तेउल्लेस्सो हु सो पुरिसो ।। काऊण दोण्णि पावे चत्तारि पुणो करेइ पुण्णाई । णिंदइ पावारंभं तं जाणसु पउम-लेस्सं तु ।।
9 एक्कं पावारंभं पंच य धम्मस्स कुणइ जो पुरिसो । सो होइ सुक्क - लेस्सो लेसातीओ जिणो होइ ।।
(३७७) एवं च साहिए भगवया भव्वारविंद - संड- पडिबोहण-पडु-वयणकिरण-जालेण जिणवर - दिवायरेणं आबद्ध -करयलंजलिउडेहिं सव्वेहिं मि 13 भणियं तियसिंदप्पमुहेहिं । 'भगवं, एवं एयं, सद्दहामो पत्तियामो, ण अण्णहा जिणिंद-वयणं' ति भणंतेहिं पसंसियं ति । एत्थंतरम्मि पविट्ठो समवसरणं एक्को 15 रायउत्तो । सो य,
7
11
(३७७)
दीहर-भुओ सुणासो वच्छत्थल-घोलमाण-वणमालो ।
17 णिमिसंतो जाणिज्जइ अव्वो किर माणुसो एसो ||
तेण पयाहिणीकओ जय- -जंतु - जम्मण - मरण-विणासणो वीरणाहो । भणियं च । जय मोह-मल्ल-मूरण णिस्सुंभण राय-रोस-चोराणं ।
जय विसय-संग-वज्जिय जयाहि पुज्जो तिहुयणम्मि ।। 21 पाय-पणाम-पच्चुट्ठिएण य भणियं । अवि य । भगवं किं तं सच्चं जं तं दिव्वेण तत्थ मह पढियं ।
1
19
2) J छट्टं पुण धम्मिट्टं तं जाणसु णीललेस्स ति for थोवं पुण etc., P नीललेसं. 3) P वयण for वियण, J अयज्जे, P व for व्व. 4) J जुत्ते, P कावोतलेसं. 5) P वि for व. 6) J तेऊलेस्सो P तेउल्लेसो. 7) J कोउण for काऊण, J पावाई for पुण्णाई. 8) P लेसं. 9) P पारंभं पंच. 10) P सा for सो, P लेसो लेसातीते, J लेस्सातीतो. 11) J संद, J पडुअ. 12 ) P करकमलंजलेउडेहिं, Jom. सव्वेहिं. 13) P यद्दहामो for सद्दहामो. 14 ) P समवसरणंमि एक्को. 16) J अणासो P सुवेसो for सुणासो, P वलमालो । णिमिसेंतो. 17) J जाणिज्जति. 18) J पयाहिणीकओ, P जंममरण, J विणासणारी ( ? ) वीरणाहो. 19) J णिसुंभणाराय. 20) J पुज्जा. 21) P पचुट्ठिएण भणियं.

Page #148

१४५
(३७८)
__१४५ 1 मंगलममंगलं पिव को वा सो किं व तं पढइ ।। ___ भगवया वि आइटुं । 3 देवाणुपिया सव्वं सच्चं तं तारिसं चिय मुणेसु ।
सो दिव्वो तुज्झ हियं परलोए पढइ सव्वं पि ।। 5 इमं च सोऊण जइ एवं ता तं चेय कीरउत्ति भणतो णिक्खंतो समवसरणाओ। ___णिग्गए य तम्मि आबद्ध-करयलंजलिउडेण पुच्छिओ भगवं गोयम-गणहारिणा। 7 अवि य । ‘भगवं,
को एस दिव्व-पुरिसो किं वा एएण पुच्छिओ तं सि । 9 किं पढियं मंगलवाढएण अह णिग्गओ कत्थ ।।' ___ एवं च पुच्छिओ अणेय-भव्व-सत्त-पडिबोहणत्थं साहिउं पयत्तो । 11 (३७८) अत्थि इमम्मि जंबुद्दीवे भरहद्ध-मज्झिम-खंडे उसभपुरं णाम ___णयरं । तं च 13 बहु-जण-कय-हलबोलं हलबोल-विसट्टमाण-पडिसदं ।
पडिसद्द-मिलिय-वजं वज्जिर-तूरोघ-रमणिज ।। 15 तत्थ य राया सूरो धीरो परिमलिय-सत्तु-संगामो ।
णामेण चंदगुत्तो गुत्तो मंते ण उण णामे ।। 17 तस्स य पुत्तो एसो णामेण इमस्स वइरगुत्तो त्ति ।
संपइ इमस्स चरियं साहिप्पंत णिसामेह ।। 19 तस्स य चंदगुत्तस्स अण्णम्मि दियहे पायवडण-पच्चुट्ठियाए विण्णत्तं पडिहारीए _ 'देव, दुवारे सव्व-पुर-महल्लया देवस्स चलण-दसण-सुहं पत्थेंति, सोउं देवो 21 पमाणं' । भणियं च ससंभमं णरवइणा 'तुरियं पवेसेसु णयर-महल्लए' त्ति । ____णिग्गया पडिहारी, पविठ्ठा महल्लया, उप्पियाणि दंसणीयाणि । भणियं च
_3) P देवाणुप्पिया, P सुणेसु for मुणेसु. 6) P om. य, J गोतम. 8) P पुच्छिउं. 9) P अग्ग for अह. 10) J adds य after पुच्छिओ, P सव्व for भव्व. 11) P मज्झिमे. 13) P विसट्टमाणहमाणपडिसदं. 14) P वज्जियतूरोह. 15) P वीरो for धीरो, P परिमिलियसत्तुसंगामे. 16) P om. गुत्तो, P मंतेण न उण. 17) P वयरगुत्तो. 19) P पब्भुट्ठियाए. 21) P नयरे महल्लए. 22) J उपिआणि P उप्पयाई, P दंसणीयाई, Jom. च.

Page #149

१४६
(३७८) । णरवइणा ‘भणह, किं कजं तुम्हागमणं' ति । तेहिं भणियं 'देव, उभय-वेलं
चेय इट्ठ-देवयं पिव दंसणीओ देवो, किंतु णत्थि एत्तिए पुण्ण-विसेसे, अज्जं 3 पुण सविसेसं दंसणीओ' त्ति । राइणा भणियं किं तं कजं' । तेहिं भणियं
'देव, दुर्बलानां बलं राजा ।' इति । ता अण्णिसावेउ देवो दिव्वाए दिट्ठीए 5 उसभपुरं, जो को वि ण मुसिओ । देव, जं जं किंचि सोहणं तं तं राईए सव्वं
हीरइ । जं पि माणुसं किंचि सुंदरं तं पि देव णत्थि । एवं ठिए देवो पमाणं' 7 ति । राइणा भणियं । वच्चह, अकाल-हीणं पावेमि' त्ति भणतेण तेण पेसिया
णयर-महल्लया । आइट्ठो पडिहारो ‘तुरियं दंडवासियं सद्दावेह' । आएसाणंतरं 9 च संपत्तो दंडवासिओ । भणियं च तेण ‘आइसउ देवो' त्ति । राइणा भणियं
'अहो, णयरे कीस एरिसो चोर-उवद्दवो' त्ति । तेण भणियं । ‘देव, 11 ण य दीसइ हीरतं चोरो वि ण दीसए भमंतेहिं ।
एक्क-पए च्चिय सुव्वइ गोसे सयलं पुरं मुसियं ।।। 13 ता देव बहु-वियप्प अम्हे अणुरक्खिओ ण उवलद्धो ।
अण्णस्स देउ देवो आएसं जो तयं लहइ ।। 15 इमम्मि य भणिए राइणा पलोइयं सयलं अत्थाणि-मंडलं । तओ वइरगुत्तो
समुट्ठिओ, भणिओ य तेण चलण-पणाम-पच्चुट्ठिएण राया । 'देव, 17 जइ सत्त-रत्त-मज्झे चोरं ण लहामि एत्थ णयरम्मि । ___ता जलितिंधण-जालाउलम्मि जलणम्मि पविसामि ।। 19 ता देव कुणसु एवं मज्झ पसायं ति देसु आदेसं ।
पढमो च्चिय मज्झ इमो मा भंगो होउ पणयस्स ।।' 21 विण्णत्ते वइरगुत्तेण राइणा चंदउत्तेण भणियं । ‘एवं होउ' त्ति भणिय-मेत्ते 'महापसाओ' त्ति पडिवण्णं कुमारेण । वोलीणो सो दियहो, संपत्तो पओस
1) P om. तेहिं भणियं, P उभयवेयं. 2) P इत्तिओ पुन्नविसेसो. 3) P om. तं before कजं. 4) J दुर्बलानां, P दुर्बलानामनाथानां बालवृद्धतपस्विनां । अनायें [ : ] परिभूतानां सर्वेषां पार्थिवो गतिः।।, P om. इति. 5) J कोइ ण, J किंपि for किं चि. 6) P किंपि सुंदरं, P ट्ठिए. 7) Jom. तेण. 8) P आइद्धो. 9) J आइससु त्ति. 10) P om. अहो, P om. देव. 11) P हीरतो, P भमंतंमि. 12) P गोस सयलं. 13) P अम्हे आरक्खिओ, J adds उण after ण. 14) P आएसो. 15) P om. राइणा, P सयलमत्थाणमंडवं, Jadds अत्थं after सयलं, J वेरगुत्तो. 16) P समट्ठिओ अ भणिओ, P पणाममब्भुट्ठिएण, J adds अवि य after देव. 17) P om. रत्त. 18) P ता जालिंधण, P जलणे पविस्सामि. 19) J एवं for एयं, J ति देव आएसं. 21) P om. राइणा चंदउत्तेण.

Page #150

(३७९)
१४७
1 समओ । तत्थ य णिम्मज्जियं परियरं जारिसं राईए परिभमणोइयं । तं च काउं णिग्गओ रायतणओ मंदिराओ । पूरियं च पउट्ठे वंसुणंदयं । करयल-संगहियं 3 च कयं खग्ग-रयणं । तओ णिहुय-पय-संचारो परिभमिउं समाढत्तो । केसु पुण पएसेसु । अवि य ।
5 रच्छामुह-‍
- गोउर-चच्चरेसु आराम-तह-तलाएसु ।
देवउलेसु पवासु य वावीसु मढेसु णीसंकं ।।
7 एवं च वियरमाणस्स वोलीणा छट्ठा राई तह वि ण कोइ उवलद्धो दुट्ठ-पुरिसो। तओ सत्तमए य दियसे चिंतियं वइरगुत्तेण 'अहो, अमाणुसं किं पि दिव्वं कम्मं, 9 जेण पेच्छ एवं पि अणुरक्खिज्जतो तह वि ण पाविज्जइ चोरो । ता को एत्थ उवाओ होहि त्ति । पच्चूसे य मज्झ पइण्णा पूरइ । अवि य ।
11 जइ सत्त-रत्त-मज्झे चोरं ण लहामि एत्थ णगरम्मि ।
ता जलिणिंधण-जालाउलम्मि जलणम्मि पविसामि ||
13 ता आगओ मज्झ मच्चू अपूर-पइण्णो हं । ता सव्वहा अज्ज राईए मसाणं गंतूण महामंसं विक्केऊण कं पि वेयालं आराहिऊण पुच्छामि जहा 'साहसु को एत्थ 15 चोरो' त्ति, अण्णहा णीसंसयं मज्झ मरणं' ति । वोलीणो सो दियो । संपत्ता राई । णिग्गओ रायतणओ राईए णगरीए संपत्तो महामसाणं ।
17
21
(३७९) तत्थ य काऊण कायव्वं उक्कत्तियं असिधेणूए ऊरूसु, णिययं महामंसं गहियं हत्थेण, भणियं च तेणं ।
19 'भो भो रक्ख-पिसाया भूया तह वंतरा य अण्णे य । विक्केमि महामंसं घेप्पउ जइ अत्थि ते मोल्लं ॥'
एवं च एक्क-वारं दुइयं तइयं पि जाव वेलाए । उद्धाइओ य सद्दो भो भो अह गेहिमो मंसं ।।
1) P निम्मिजयपरियरं, J राई परि० J काऊण for काउं. 3) P खयरयणं, P निहुयपयं. 5) P तह लाएसु. 7 ) P वोलीण, P राती, P कोवि उवलद्धो, Pom. दुट्ठपुरिसो. 8) P सत्तमे य दिवसे, P अमाणुसो. 10) J होहिति, P अपूरमाणस्स for पूरइ. 11 ) P चोरो न, J णयरंमि. 12 ) P जालिंधण, P जलणे पविस्सामि. 13) J अपूरइ, P अ for अज्ज 14 ) J महामासं, P किंपि, J वेअरं for वेयालं, P साहिऊण for आराहिऊण. 15) J से for सो, P संपत्त. 16 ) P रायतओ नगरीए, J णयरीए, P जहामसाणं. 17) P repeats काऊण, P उक्कित्तियं, J णिअयमहामासं. 19) P रक्खस, J भूता, J तध वंतरा व अण्णे वा ।. 20) J अत्थि सेम्मोल्लं. 21 ) J एक्कं, महामंसं for मंसं.

Page #151

१४८
(३८०) । पहाइओ रायतणओ तं दिसं को इहं गेण्हइ मंस' ।
वेयालेण भणियं 'पेच्छामि केरिस मंसं' । कमारेण भणियं । 3 ‘एयं मंसं गेण्हसु जिग्घसु चक्खसु सुरहिं मिटुं च ।
ता मह देजसु तुट्ठो जं दायव्वं इहं मोल्लं ।।' 5 ति भणिए पसारिओ हत्थो वेयालेणं । णिक्खित्तं तस्स करयले मंसं कुमारेण ।
तओ तेण आसाइऊण भणियं । 7 'भो भो एयं आम णिस्सत्तं विस्सगंधियं एयं । ____णाहं गेण्हामि इमं जइ पक्कं देसि अग्गीए ।।' 9 रायउत्तेण भणियं ।
‘पक्कं देमि जहिच्छं पयट्ट वच्चामु इह चितिं जाव । || उक्कत्तिय पक्क-रसं देमि अहं भुंज तं तत्थ ।।'
वेयालेण भणियं ‘एवं होउ' त्ति भयंता उवगया दोण्णि वि तक्खण-पलीविय13 चिय-समीवं । तत्थ य ‘णिसम्मसु भुंजसु' त्ति भणंतेणं रायतणएणं उक्कत्तियं
अण्णं महामंस, पोइय-संठए पक्कं, पणामियं तस्स वेयालस्स । गहियं तेण 15 भुत्तं च ।
(३८०) एत्थंतरम्मि पुच्छिओ भगवं महावीर-जिणिंदो गोदम-सामि17 गणहारिणा ‘भगवं, किं पिसाया रक्खसा वा देव-जोणिया इमे महामंस अण्णं
वा कावलियं आहारं आहारेंति' । भगवया समाणत्तं गोदमा ण समाहारेंति' । 19 भणियं गोयमेण ‘भगवं, जइ ण आहारेंति, ता कीस एयं महामंसं तेण असियं ___ति भण्णइ' । भगवया समाइटुं ‘पयईए इमे वंतरा केलीगिल-सहावा बाल व्व 21 होति । तेण पुरिसेहि सह खेलति, सत्तवंत च दह्ण परितोसं वच्चंति, बलियं पिव मल्लं रायउत्तं, तस्स सत्तं णाणा-खेलावणाहिं परिक्खंति । तेण मंसं किर
1) P om. रायतणओ. 2) J केरिसं मासं. 3) J मासं, P जिंघसु भक्खसुरभि मिट्ठ च, Jadds जइ तुमं पडिहाइ before सुरहिं. 4) P ता मेह. 5) J मासं, J थोअं. 7) P एवं for एयं, P णिस्सायं विस्सगंधेयं. 10) P जदिच्छं. 11) P पक्करिसं. 12) P दो for दोण्णि, P om. य, J पलीविअं. 13) P उक्कित्तियं. 14) J महामासं, P पोइयं सोउए पक्कं, P om. तस्स. 15) J om. भुत्तं च. 16) P om. भगवं, P गोतम. 17) P पिसाता रक्खरा वा, P इमं, J महामासं. 18) P वा कालियं, P om. आहार, J आहरेंति, P गोयमा णो आहारेंति. 19) J गोदमेण, P जइ णा, J महामास, P om. ति. 20) P केलीकिल. 21) P पुरिसेण सह. 22) J मल्लरायउत्तं P मल्लं रायउत्ता, P तं च for तस्स, P परिक्खवंति, P परिक्खवे for पक्खिवंति, P om. तेण पक्खित्तं तं मासं etc. to तं कडयडारावं ।।.

Page #152

( ३८०)
१४९
। मए भुत्तं ति दंसेंति, तं पुण पक्खिवंति । तेण पक्खित्तं तं मासं । पुणो भणियं
I
वेण । अवि
।
3
भो भो एयं मासं णिरट्ठियं णेय सुंदरं होई ।
जइ देसि अट्ठि-सरिसं भुज्जं तं कडयडारावं ।। 5 कुमारेण भणियं ।
भुंजसु देमि जहिच्छं मंसं वा अट्ठिएहिं समयं ति ।
7 एयं चेय भiतेण कप्पिया दाहिणा जंघा ।।
13
छूढा चिताणले, पक्का उप्पिया वेयालस्स । पक्खित्ता तेण । भणियं पुणो ।
I
9 भो भो अलं इमेणं संपइ तिसिओ पियामि तुह रुहिरं । पियसु ति भाणिऊणं कुमरेण वियारियं वच्छं || 11 तं च रुहिरं पाऊण पुणो विभणियं । अवि य । 'एयं जं तुज्झ सिरं छिणं करवत्त - कत्तिय - विरिक्कं । माणूस-वस-रुहिरासव-चसयं मह सुंदरं होई ।।' कुमारेण भणियं ।
15 छेत्तूण देमि तुझं जं पुण करवत्त - कत्तरण-कम्मं । तं भो सयं करेज्जसु एत्तिय-मेत्तं महायत्तं ।।
17 ति भणमाणेण कवलिओ कंत -कसिण- कोंतला-कलावो वाम-हत्थेण दाहिण
हत्थेण य छेत्तूण पयत्तो असिधेणूए । ताव य हा-हा-रव-स्‍
व-सद्द-मुहलो उद्धाइओ
19 अट्टट्ट-हासो गयणंगणे । भणियं च तेण वेयालेण । अवि य । 'एएण तुज्झ तुट्ठो अणण्ण-सरिसेण वीर-सत्तेण ।
21 ता भणसु वरं तुरियं जं मग्गसि अज्ज तं देमि ।।' कुमारेण भणियं ।
1) J तम्मासं. 6) J मज्झं P तुज्झं for मंसं, Pमि for ति. 8) J वूढा for छूढा, I inter पुणो and भणियं and adds अवि य. 9) J इमिणा संपइ. 10) J भणिएण, J कुमारेण. 11) Pom. वि. 12 ) J किरिक्कं. 13) P सुह for मह. 15 ) P देइ, J तुम्हं for तुज्झं, J कत्तणं कम्मं. 16) P को for भो, J महापत्तं ॥ . 17) P repeats दाहिण. 18) P घेत्तूण for छेत्तूण. 19 ) Pom. अवि य. 20) P एतेण, P अणण्णसरिसेत्तेण.

Page #153

१५०
1 ‘जइ तं सि मज्झ तुट्ठो देसि वरं णिच्छियं च ता साह । केण मुसिज्जइ यरं चोरो भण कत्थ सो तुरियं ।। ' 3 तेण भणियं ।
‘एसा महइ-महल्ला वीर तए पुच्छिया कहा एण्हिं । 5 तुह सत्त - णिज्जिएणं साहेयव्वं मए वस्सं ।
लद्धो वि णाम चोरो कुमार भण तस्स होज्ज को मल्लो ।
7 दिट्ठो विसोण दीसइ अह दिट्ठो केण गहियव्वो ।'
तओ ‘कीस ण घेप्पइ' त्ति चिंतयंतेण पुलइयं अत्तणो देहं जाव सव्वंग - संपुरणं
9 अक्खयं सुंदरयरं ति । भणियं च कुमारेण । 'भो भो,
पेच्छामि परं चोरं एत्तिय-मेत्तं सि पुच्छिओ तं मे I घेप्पइ ण घेप्पइ व्वा एत्थ तुहं को व वावारो ।।' भणियं ।
11
13
णं बप्पो तस्सम्हे पुरओ ठाउं पि णेय चाएमो । जो पुण तस्सावासो तं दूरत्था पसेो ॥
15 कुमारेण भणियं ।
(३८१)
21
'जइ तं मज्झण साहसि आवासं मज्झ तं चिय कहेसु । 17 रक्खामि ताव तं चिय जा दिट्ठो सो वि तत्थेय ।।' तेण भणियं ‘जइ एवं ता णिसुसु ।
19 जो एस मसाण - वडो आरुहिउं एत्थ कोत्थरो अत्थि ।
तं चेय तस्स दारं चोरावासस्स हो वीर ।। '
( ३८१ ) इमं च सोऊण पविरल- पयच्छोहो पहाइओ तं चेय दिसं रायतणओ, संपत्तो तं च वड- -पादवं । अवि य ।
1) P निच्छयं ति ता. 2) P मुणिज्जइ. 4 ) J महति 5 ) P तु for तुह, P साहेयव्वो. 7) P गहिव्वो ।1. 8) Pom. तओ, P चिंतिअंतेण पलोइउं, P सव्वंगं. 9) P अक्खरसुंदरयं ति. 10 ) P पुच्छिउं 11 ) P घेप्पई वा. 13) P ण for णं, P पुरउ छाउं पि णोय वाएमो. 14) P जं for जो. 17 ) P दिट्ठा, P तत्थेवा. 21) P पवित्थोहो, Pom. च.

Page #154

(३८१)
१५१ । इय बहल-पत्तलं तं साह-पसाहा-लुलंत-घर-जालं ।
बहु-पसरिय-पारोह मसाण-वड-पायवं पत्तो ।। 3 तं च दद्रूण आरूढो कुमारो, अण्णेसिउं पयत्तो तं च कुडिच्छं । कत्थ ।
साहासु पसाहासु य मूल-पलंबेसु पत्त-णियरेसु । 5 णिक्कड्डिय-करवालो बिलस्स वारं पलोएइ ।।
कहं पुण पलोइउं पयत्तो । अवि य । 7 परिमुसइ करयलेहिं पायं पक्खिवइ जिंघए गंधं ।
खण-णिहुयंगो सदं इच्छइ सोउं कुडिच्छेसु ।। 9 एवं च पुलोएंतेण एक्कम्मि कुडिच्छ-समीवे उवणीयं वयणं, जाव
णिम्महइ धूव-गंधो कुंकुम-कप्पूर-मासलुग्गारो । 11 उच्छलइ तंति-सदो वर-कामिणि-गीय-संवलिओ ।।
तं च सोऊण अग्घाइऊण य चिंतिय राय-तणएण । अव्वो, 13 लद्धं जं लहियव्वं दिट्ठ चोरस्स मंदिरं तस्स ।
तस्स य महं च एण्हिं जो बलिओ तस्स रज्जमिणं ।। 15 इमं च चिंतिऊण पविसिउं समाढत्तो । थोवंतरं च जाव गओ ताव
बहु-णिज्जूहय-सुहयं आलय-चुंपाल-वेड्या-कलियं । 17 धुव्वंत-धयवडायं वर-भवणं पेच्छए कुमरो ।। __तं च दद्दूण रहस-वस-विसेस-पसरिय-गइ-पसरो पविट्ठो तं भवणं । 19 केरिसं च तं पेच्छइ । अवि य ।
फालिह-रयण-मयं पिव णाणा-मणि-चुण्ण-विरइयालेक्खं । 21 कंचण-तोरण-तुंगं वर-जुवई-रेहिर-पयारं ।। चिंतियं च तेण 'अहो महंत इमं भवणं' । 'कत्थ दुरायार-कम्मो होहिइ चोरो'
1) P अइ for इय, P पत्तलंब तं, J ललंतघरयालं. 3) P om. च before कुडिच्छं. 5) P बिलस्स दारं पलोएत्ति ।।, P पलोइएतेण. 8) P कुडिच्छय. 10) P णिस्सइ for णिम्महइ. 12) J अघाइऊण, P om. य, P अघो for अव्वो. 14) P तस्स रज्जं तु ।।. 15) P adds अवि य before थोवंतरं, J P adds पेच्छइ after ताव. 16) P adds तु before आलय, P पालयगरुयवेइताकलियं ।. 18) J वससविसेस. 19) Jinter. तं & च after केरिसं. 20) J हालिय P फलिह for फालिह, P रयणामयं. 21) P रेहिर for तोरण. 22) Jom. च, J होहिति P होहि

Page #155

१५२
(३८२) । त्ति चिंतयंतेण दिट्ठा एक्का जुवई । केरिसा । अवि य ।
णीलुप्पल-दीहच्छी पिहुल-णियंबा रणंत-रसणिल्ला । 3 अहिणव-तुंग-थणहरा देवाण वि मणहरा बाला ।।
तं च दद्रूण चिंतियं रायतणएण । 'अहो एसा तुरिय-पय-णिक्खेवं तस्सेव 5 आएसेण पत्थिया, ण ममं पेच्छइ, ता किंचि सदं करेमि जेण ममं पेच्छई'
त्ति । भणियं तेणं । अवि य । 7 ‘गरुओ सिहिणाण भरो तणुयं मज्झं ति सुयणु चिंतेसु । ___मा गमण-वेय-पहया भरेण कणइ व्व भजिहिसि ।।' 9 तं चिय सहसा सोऊण कह तीए पुलइयं । सुण ।
संभम-विलास-मीसं वलिउं अइ-दीह-लोयण-तिभायं । || तह तीऍ पुलइओ सो जह भिण्णो मयण-बाणेहिं ।।
(३८२) तं च तहा दसूण संभम-भयाणुराय-कोउय-रस-थभिया इव ठिया । 13 तं च तारिसं दट्टण चिंतियं रायतणएण । 'अहो,
जत्तो विलोल-पम्हल-धवलाइँ वलंति णवर णयणाई । 15 आयण्ण-पूरिय-सरो तत्तो च्चिय धावइ अणगो ।। __किं च इमाए पुच्छामि किंचि पुच्छियव्वं' ति भणिया । 17 को य इमो आवासो का सि तुमं सुयणु को इहं णाहो ।
कत्थ व सो किं व इमो गायइ महिलायणो एत्थ ।।' 19 तीए भणियं । ‘सुंदर,
जो जं जाणइ थाणं अह सो पावेइ तं सकज्जेणं । 21 कह तं अयणतो च्चिय एत्तिय-मेत्तं अइगओ सि ।।'
तेण भणियं ।
___1) P चिंतियं तेण, P adds आए before दिट्ठा, P om. एक्का. 2) P नीलुप्पील. 3) P वि महणरा. 4) P पयनिक्खेवो, J तस्सेअ. 6) P भणिया. 7) P सुयण, P trans. 8) भरेण after कणइ व्व, P कणय व्व. 9) P च for चिय, J कय तीय पुल०, P सुयj for सुण. 10) P वलियं. 11) J तीय for तीए. 12) P थंभिय इव वट्टिया. 15) P आइन्न, 16) P किं वा इमा. 17) J को व इमो. 18) J adds हो before कत्थ, P कत्थ वि सो. 20) J तं तं for अह, J पावइ अ कज्जेण 1. 21) P अह तं अयाणतो.

Page #156

(३८२)
1 ‘अयणंतो च्चिय मूढो कह वि तुलग्गेण पाविओ एत्थ ।
ता साहसु परमत्थो को एत्थ पहू कहिं सो वा ।।' 3 तीए भणियं ।
‘जइ तं पंथ-विमूढो कत्तो णयराओ आगओ एत्थ ।' 5 भणियं च तेण ‘सुंदरि उसभपुरा आगओ अहयं' ।।
तीए भणियं । 7 ‘जइ तं उसभपुरे च्चिय किं जाणसि चंदउत्त-णरणाहं ।
पुत्तं च वइरगुत्तं सुहयमणंग व रूवेणं ।।' 9 तेण भणियं । ___'सुंदरि कहं वियाणसि रूवं णामं च ताण दोण्हं पि ।' 11 तीए भणियं ।
‘किं तेण बोलियं तं आसि गुलो खाइओ एण्हिं ।।' 13 तेण भणियं ।
सुंदरि साहेसु फुड ताणं किं होसि किंचि पुरिसाणं । 15 कह व वियाणसि ते तं केण व हो पाविया एत्थं ।।'
तीए भणियं । 17 ‘सावत्थी-णरवइणो धूया हं वल्लहा सुरिंदस्स ।
बाल च्चिय तेणाहं दिण्णा हो वइरगुत्तस्स ।। 19 एत्थंतरम्मि इमिणा विज्जासिद्धेण सुहय केणावि ।
हरिऊण एत्थ कत्थ वि पायालयलम्मि पक्खित्ता ।। 21 जाणामि तेण ते हं णामं रूवं च ताण णिसुयं मे ।
णाहं एक्का हरिया महिलाओ एत्थ बहुयाओ ।।'
___1) P अयाणंतो, P कह व. 2) P कव हिं for कहिं. 5) P आहयं ।। 7) P
च्चि for च्चिय. 8) Jच वेरगुत्तं संगमणंग व, P वइरइगुत्तं सुहयणंग. 11) J तेण for
तीए. 12) J खइदओ for खाइओ. 13) P om. तेण भणियं. 15) P वि for व, P
inter. तं and ते, P केण वि हो. 16) P om. तीय भणियं. 19) P विज्जो. 20) P
पायालवलंमि.

Page #157

१५४
(३८३) 1 तेण चिंतियं । 'अहो, एसा सा चंपयमाला ममं दिण्णा आसि, पच्छा किर
विजाहरेणावहरिया णिसुया अम्हेहिं, ता सुंदरं जायं, दे साहिमो इमाए 3 सब्भावं' । चिंतिऊण भणियं तेणं ।
‘सो वइरगुत्त-णामो पुत्तो हं सुयणु चंदगुत्तस्स । 5 एवं विजासिद्धं अण्णिसमाणो इहं पत्तो ।। __ता साह कत्थ संपइ विज्जासिद्धो कह व हंतव्वो । 7 मह किंचि साह मम्म जइ णेहो अत्थि अम्हेसु ।।'
तीए भणियं । 9 (३८३) जइ तं सि वइरगुत्तो ता पिययर सुंदरं तए रइयं ।
साहामि तुज्झ सव्वं जह सो मारिजए पावो ।। 1। जं जं परम-रहस्सं सिद्धं वसुणंदयं च खग्गं च ।
___एत्थं चिय देवहरे अच्छइ तं ताव तं गेण्ह ।। 13 गहिएहिँ तेहिँ सुपुरिस अल-छिण्णो विच्चुओ व्व सो होही ।
__ अह त पावइ हत्थे उप्पइओ केण दीसेज ।। 15 रायउत्तेण भणियं ‘ता सुंदरि, साहसु कहं पुण सो संपइ वट्टइ विज्जासिद्धो ।
तीए भणियं 'कुमार, राईए सो भमइ, अत्थमिए महिलं वा अण्णं वा जं किंचि 17 सुंदरं तं अक्खिवइ । दियहओ उण एत्थ बिल-भवणे महिला-वंद-मज्झ-गओ ___अच्छइ । ता संपइ णत्थि सो एत्थ । अह सो होइ ता अत्थि तुम अहं च एवं 19 अवरोप्परं वीसत्था आलावं करेंता ।' तेण भणियं ‘जइ सो णत्थि ता कीस ___ एयाओ महिलाओ गायंति' । तीय भणियं । 21 ‘सुंदर तेणेय विणा इमाओ हरिसम्मि वट्टमाणीओ ।
गायति पढंति पूणो रुयति अण्णाओं णच्चति ।।
2) P विज्जाहरेण अवहरिया, J णिसुअ, P सुरं for सुंदरं. 4) P गुत्तनामा P
सुयण चंद०. 7) P किंचि साहसु तुम. 9) P जं for जइ, J सुंदर for पिययर, P
पियय सुंदरं, P रइ for रइयं. 10) P om. साहामि तुज्झ सव्वं जह etc. to
चंचलहिययपेम्माओ इमाओ This passage is reproduced in the text with ya
sruti and minor corrections etc. from J alone. 13) J

Page #158

१५५
(३८३) 1 तेण भणियं । _ 'सुंदरि साह फुडं चिय विजासिद्धस्स मज्झ दोहं पि । 3 को होहिइ एयाणं वेसो व्व पिओ व्व हिययस्स ।।'
हसिऊण तीए भणियं । 5 ‘अइ मुद्ध किं ण-याणसि महिला-चरियं वियाणियं केण ।
गामेल्लओ व्व पुच्छसि महिल च्चिय महिलिया-हिययं ।। 7 घेप्पइ जलम्मि मच्छो पक्खी गयणम्मि भिज्जए राहा । ___ गहियं पि विहडइ च्चिय दुग्गेज्झं महिलिया-हियय ।। 9 वेस्सं पि सिणेहेण वि रमति अइवल्लह पि णिण्णेहा ।
कारण-वसेण णेहं करेंति णिक्कारणेणं पि ।। 11 रामेति विरूवं पि हु रूविं पुण परिहरंति दूरेण ।
रूव-विरूव-वियप्पो हियए किं होइ एयाण ।। 13 बीहंति पंडियाणं कुमार लज्जति रूवमंतस्स ।
वंकं वंति पुणो उज्जुय-सीलं उवयरति ।। 15 रजति अत्थवंते रत्तं पुण परिहरंति रोर व्व ।
जाणंति गुणा पेम्मं करेंति ते णिग्गुणे तह वि ।। 17 सूरं जाणइ पुरिसं तहा वि तं कायरं समल्लियइ ।
जाणंति जं विरत्तं घडेंति पेम्मं तहिं चेय ।। 19 गुण-रहिए वि हु पेम्मं पेम्म-पराओ वि तं णिसुंभंति ।
हंतूण तं सयं चिय जलणे पविसंति तेणेय ।। 21 सव्वे जाणंति गई अत्तत्तणयाण सुहिह-हिययाण ।
महिला णिययस्स पुणो हिययस्स गई ण-याणंति ।। 9) J सिणेहेणं. 12) J हिअयंमि for हियए.

Page #159

१५६
(३८३) । इय विज्जु-विलसियं पिव खर-पवणुद्धूय-धयवडाचलणं । ___ महिलाण हियय-पेम्मं कुमार को जाणिउं तरइ ।। 3 तह वि एत्तियं लक्खेमि जइ तुमं पेच्छंति ता अवस्स तुमम्मि णेहो जायइ । __ अण्णं च सव्वा इमाओ उसभपुरवत्थव्वाओ तुमं च दह्ण अवस्सं 5 पच्चभिजाणंति, तेण इमाणं दिजउ दंसणं' ति । कुमारेण भणियं ‘सुंदरि, तं
ताव सिद्ध-वसुणंदयं खग्गं च समप्पेसु, ता पच्छा दंसणं दाहामि' । तीए भणियं 7 ‘एवं होउ' त्ति । 'केवलं कुमारेण एयम्मि चेय पएसे अच्छियव्वं जावाहं तं
खग्ग-खेडयं घेत्तूण इहागच्छामि' त्ति भणिउं गया । कुमारो वि तम्मि ठाणे 9 अच्छिउं पयत्तो । चिंतियं च तेण ।' अहो, संपयं चिय इमीय चेय साहियं
खर-पवणुद्धय-धयवड-चंचल-हियय-पेम्माओ इमाओ महिलियाओ होंति, ।। ता कयाइ इमा गंतूण अण्णं किं पि मंतं मंतिऊण ममं चेय णिसुंभणोवायं कुणइ ।
ता ण जुत्तं मम इह अच्छिऊणं' ति चिंतयंतो अण्णत्थ संकेतो, आयारिय13 खग्ग-रयणो पूरिय-वसुणंदओ य अच्छिउं पयत्तो । थोव-वेलाए य आगया
गहिय-वसुणंदया गहिय-खग्ग-रयणा य । पलोइए तम्मि पएसे, कुमारो ण 15 दिट्ठो । तओ तरल-तार-पम्हल-वलंत-लोयणा पलोइउं पयत्ता । भणिया य
कुमारेण । एहि एहि सुंदरि, एस अहं अच्छामि' भणिया संपत्ता । तीए भणियं 17 रायउत्त, कीस इमाओ ठाणाओ तुम एत्थ संपत्तो । तेण भणियं । सुंदरि, णणु
तुमए चेय साहियं जहा चंचलपेम्म-बंधाओ होंति जुवईओ' तेण मए चिंतिय 19 ‘कयाइ कह पि ण भिरुइओ होमि, ता णिहयं होऊण पेच्छामि को वुत्तंतो त्ति
तेण चलिओ हं' । तीए सहरिसुप्फुल्ल-लोयणाए भणियं । ‘कुमार, जोग्गो पुहइ21 रज्जस्स तुमं जो महिलाणं ण वीसंभसि' त्ति । सव्वहा,
भुयगस्स व मुह-कुहरे पक्खिव ता अंगुली सुवीसत्थो ।
11) J कयाइ मा P कयावि मा, J कंपि for किंपि, P णिसुंभणावायं. 12) P om. ति, P पायट्ठिय for आयारिम. 13) J य पुच्छिउँ, P om. य before आगया. 14) P om. गहिय before खग्ग, P रयणे य । पलोइओ. 15) P तओ तारतरलपंतलवलंत. 16) P संपत्ती. 17) P ट्ठाणाओ, P एस for एत्थ, Jom. णणु. 18) P मए for तुमए, J पेम्माबंधाओ, P जुवतीउ. 19) P कया वि कहिं पि, P om. ण भिरुइओ होमि, J तेण for णिहुयं होऊण, P om. त्ति. 20) P ण for तेण, P सहरिसफुल्ल, P भणिउं, P om. पुहइरज्जस्स. 21) P om. जो. 22) P पक्खिवि, P य for ता,

Page #160

(३८४)
१५७ 1 महिला-चंचल-भुयईण सुहय मा वच्च वीसंभं ।।
ता सुंदरं कयं, जं चलिओ सि । गेण्हसु एयं वसुणंदयं खग्ग-रयणं च ।' 3 णिक्खित्तं वसुमईए । रायउत्तेणावि णिययं विसज्जिऊण ति-पयाहिणं वंदिऊण
गहियं तं वसुणंदयं दिव्वं खग्ग-रयणं च । तओ गहिय-खग्ग-रयणो केरिसो 5 सो दीसिउं पयत्तो । अवि य ।
विजाहरो व्व रेहइ तक्खण-पडिवण्ण-खग्ग-विज्जाए । । 7 संपइ उप्पइओ इव विज्जाहर-बालियाएँ समं ।।
तओ तीए भणियं 'विजयाय होउ कुमारस्स एवं खग्ग-रयणं' ति । कुमारेण 9 भणियं ‘सुंदरि, साहसु, संपयं कत्थ सो दट्ठव्वो विजासिद्धो' त्ति । तीए भणियं
'कुमार, तुमं केण मग्गेणेत्थ पविट्ठो' । तेण भणियं ‘वड-पायव-बिलेण' । 11 तीए भणियं ‘णाहं किंचि जाणामि, परं एत्तियं पुण जेण दारेण तुम आगओ
तेणेय सो वि आगमिस्सइ त्ति । ता जाव इमिणा मग्गेण पढम उत्तिमंग पेसेइ, 13 ता तं चेय छेत्तव्वं । अण्णहा दुस्सज्झो पुण होहिईत्ति । कुमारेण भणियं । ___‘एवं होउ' त्ति भणिऊण आयरिय-खग्ग-पहारो ठिओ बिल-दुवारे । 15 (३८४) एत्थंतरम्मि किंचि-सेसाए राईए वियलमाणेसु तारा-णियरेसु __ पलायंतेसुं तम-वंदेसु दूरीयासु सयल-दिसासु पहायं ति कलिऊण 17 परिब्भमिऊण धवलहरोवर-अंतेउर-चच्चर-रच्छासु उसभपुरवरस्स समागओ। ___ तस्सेव राय-तणयस्स एक्कल्ल-पसुत्तं भारियं घेत्तूण पविठ्ठो य तं बिलं । तं च 19 पविसंतं दद्रूण धाहावियं राय-धूयाए ।
‘हा वइरगुत्त-सामिय एसा सा तुज्झ महिलिया अहयं । 21 गहिया केण वि धावसु रक्खस-रूवेण रोद्देणं ।।
चंपावइ-णामा हं महिला हा वइरगुत्त-णामस्स । ___1) P भुयंगीण सुह मा. 2) J जं वलिओ, P वसुणदणयं. 3) P वसुमतीए. 4) Jom. ति, P om. दिव्वं, P रयणा before केरिसो. 5) P om. सो before दीसिउं. 6) P तखण. 7) P सम्मं ।।. 8) J तीय for तीए, P विजाओ for विजयाय, Pom. एयं. 9) P om. साहसु, Jom. सो, J तीय. 10) P केणे मग्गण पविट्ठो. 11) J तीय, P वारं for परं. 12) J तेणय, P om. वि, P पेसइ. 13) P दुसज्जो, P om., पुण, J होइ त्ति P होहिति त्ति. 14) J ट्ठिओ. 15) P रातीए. 16) P दूतीयासु. 17) P परिभमिऊण, J धवलहरोअरतेउरे चच्चर, P चच्चरवच्छासु. 18) P एक्कल्लयसुत्तं भारि घेत्तूण. 19) J रायधूताए. 20) J वैर०. 21) P धाविसु. 22) P चंपावइणो धूया महिला हो वइर०, J वैरगुत्त.

Page #161

१५८
(३८४)
1 एसा हीरामि अहं सरण-विहीणा वराइ व्व ।।' ___ एवं च तीए विलवंतीय भणिया विजासिद्धेणं ।
3 को कस्स होइ सरणं कत्थ व सो किं व तेण करणिज्ज । ____ जइ तं पावेमि अहं तुह दइयं तं चिय असामि ।।' 5 त्ति भणतो णिसुओ कुमारेण ।
'अहो एस दुरायारो आगओ सो मह महादेवी घेत्तूण । ता दे सुंदरं जायं सलोत्तो 7 एस चोरो' त्ति चिंतयंतस्स णीहरियं उत्तिमंग बिलाओ सिद्धस्स । चिंतियं
कुमारेणं ‘एवं उत्तिमंग छिंदामि । अहवा णहि णहि । 9 किं जुज्जइ पुरिसाणं छल-घाओ सव्वहा ण जुत्तमिण ।
पेच्छामि ताव सत्ती इमस्स ता णवर सिद्धस्स ।।' 11 चिंतयंतो णिक्खंतो बिलाओ, भणिओ य कुमारेण ।
'रे रे पुरिसाहम, अवि य, 13 जइ तं विज्जासिद्धो वट्टसु णाएण एत्थ लोगम्मि ।
जं पुण राय-विरुद्धं करेसि किं सुंदर होइ ।। 15 ता जं चोरेसि तुमं राय-विरुद्धाइँ कुणसि कम्माई ।
तेणेस णिग्गहिजसि अह सज्झो होसु सत्तीए ।।' 17 एवं च राय-तणयं पेच्छिऊण चिंतियं विजासिद्धेण अहो, एस सो वइरगुत्तो,
कह एस सय पत्तो । विण8 कज्ज । ता किं इमिणा बलेण । 'चिंतिय तेण, 19 भणियं च ।
केणेत्थ तुमं छूढो कयंत-वयणे व्व रोद्द-बिल-मज्झे । 21 अव्वो सुंदर-रूवो कह णिहणं गच्छइ वराओ ।। त्ति
'अरे अरे, खग्गं खग्गं' ति भणतो चलिओ तं देवहरयं । तेण गहियं च तं
__1) P सरणविहूण. 2) P तीए पलोविउं सोऊण भणिया. 3) P किं कस्स. 7) P नीहरिउं, P चिंतयं. 11) P चिंतयंतस्स for चिंतयेतो. 12) P पुरेसाहम. 13) J लोअंमि. 15) P चोरोसि, P कुणसु. 16) P तेणेय, J सत्तीय ।।. 17) J तं for एवं, P om. सो. 18) P एस संपत्तो, Jom. किं, J इमिणा बालेण. 21) P सुंदर for रूवो, J गच्छिहिति वराओ. 22) J om. अरे अरे, P om. तं.

Page #162

(३८५)
१५९ 1 खग्गं वसुणंदयं च, जं रायउत्त-संतियं । गहियं जाणियं च ण होइ तं सिद्ध
खग्गं । ता किं व इमिणा समत्थस्स' चिंतयंतो कुमार-मूलं पत्तो । भणियं च 3 तेण ।
'सुण्णम्मि मज्झ अंतेउरम्मि तं मूढ पेसिओ केण । 5 अहवा कुविओ देव्वो लउडेणं हणउ किं पुरिसं ।। ___ता तुज्झ जमो कुविओ संपइ तुह णत्थि एत्थ णीहरणं । 7 सूवार-सालवडिओ ससओ व्व विणस्ससे एण्हिं ।।' ___ कुमारेण भणियं । 9 ‘आलप्पालिय रे रे अच्छसि महिलायणं म्ह हरिऊण ।
जारो होऊण तुम संपइ घर-सामिओ जाओ ।। 11 चोरो त्ति मज्झ वज्झो अरहसि तं चेय पढम-दुव्वयणं ।
इय विवरीयं जायं ससएहिँ वि लउडया गहिया ।।' 13 भणमाणो पहाविओ कुमारो तस्स संमुहं, पेसिओ खग्ग-पहारो । तेण वि बहु___ कला-कोसल्ल-परिहत्थेणं वंचिऊण पडिपहारो पेसिओ । सो वि कुमारेण 15 वंचिओ । तओ पहर-पडिपहर-विसमं संपलग्गं महाजुद्धं । कहं ।
दोण्णि वि ते सुसमत्था दोण्णि वि णिउणा कलासु सव्वासु । 17 दोण्णि वि अणंग-सरिसा दोण्णि वि सत्ताहिया पुरिसा ।।
दोण्णि वि रोसाइट्ठा दोण्णि वि अवरोप्परेण मच्छरिणो । 19 दोण्णि वि गिट्ठर-पहरा दोण्हँ वि खग्गाइं हत्थम्मि ।।
दोण्णि वि फरम्मि णिउणा दोण्णि वि उक्कोट्ठ-भिउडि-भंगिल्ला । 21 दो वि वलंति सहेलं दोण्णि वि पहरे पडिच्छंति ।।
(३८५) एवं च एक्केक्कमस्स पहरंता केरिसा दिट्ठा जुवइ-वंद्रेणं । अवि य।
1) J खग्गयं, P रायउत्तस्स संतियं, J inter. जाणियं & च. 2) P om. व, P मूलं संपत्तो. 4) P अन्नंमि for सुण्णम्मि. 5) P देवो, P हणइ किं पुरिसो. 6) P एत्थ नीसरणं. 7) P सूतारसाल, J विणस्सए. 9) J आलवालिअरे रे रे, P आलिप्पालिय, P महिणम्म हरिऊण. 10) P होइ पुण for होऊण. 11) J वज्झे. 12) P जीयं for जायं, P मि for वि. 13) P संमुहो. 14) J कलाकोमलपरिहच्छेण वंदिऊण पडिप्पहा पण्णि वि सत्ताहिआ पुरिसा । दोण्णि वि रोसाइट्ठा thus J has omitted some portion here. 16) P GITUUT À in two places. 18) P मच्छरिण्णो ।. 19) P दोण्णि मि निट्ठरट्ठर, J दोण्णि वि P दोण्णि मि for दोण्हँ वि (emended) 20) P दोण्णि मि फरंमि, P उक्केहभमरभंगिल्ला, J भडिल्ला. 21) P दो वि णिलंति, P दोण्णि मि पहरे. 22) P om. च.

Page #163

१६०
(३८५) 1 विजाहर व्व एए अहव समत्थत्तणेणं वण-महिसा ।
अह व दिसा-करि-सरिसा दोण्णि वि चालेंति महिवेढं ।। 3 एवं च जाव ताणं एक्को वि ण छलिउं तीरइ ता चिंतियंतीए चंपावईए ताव
‘एएण एस छलिउं ण तीरइ विजासिद्धो । ता दे कवडं किंचि चिंतेमि' त्ति 5 भणियं तीए ‘कुमार, सुमरसु इमं खग्ग-रयणं' ति । कुमारेण वि चिंतियं ‘सुंदर __ पलत्तं' ति । भणियं तेण । अवि य । 7 ‘जइ सिज्झसि चक्कीणं विजा-सिद्धाण सत्त-सिद्धाण ।। _ता खग्ग-रयण एयं पहरसु मह करयलत्थो वि ।।' 9 जाव इमं भणइ ताव विज्जासिद्धेण चिंतियं 'अरे इमीए विलयाए इमं खग्ग
रयणं इमस्स समप्पियं ।।' ‘आ पावे कत्थ वच्चसि' त्ति पहाइओ तं चेय दिसं 11 विजासिद्धो । अवि य ।
जा पावइ महिलाणं करणं मोत्तूण जुज्झ-समयम्मि । 13 ताव ज्झड त्ति लुइयं सीसं अह रायउत्तेण ।।
दिट्ठो य धरणिवडिओ केरिसो । अवि य । 15 कसिणं रुक्ख-विवण्णं लहुयं सिरि-विरहियं व दीणं व ।
ट्ठि पडिय-कबंधं सीसं पुण अहिय-तेइल्लं ।। 17 इमं च चिंतयंतस्स भणियं चंपयमालाए । 'कुमार, वयणे इमस्स गुलिया
अच्छइ, तं पि गेण्हउ कुमारो' त्ति भणिएण वियारियं मुह-पुडं असिधेणूए । 19 दिट्ठा य कणगप्पभा गुलिया । पक्खालिऊण पक्खित्ता वयणे कुमारेण ।
अवि य । 21 दिप्पंत-अहिय-सोहो णिव्वडिय-विसेस-रूव-सच्छाओ। ___ वड्डिय-दप्पुच्छाहो सो कुमरो तीए गुलियाए ।।
1) P एते, P महिसे. 2) P सरिसे, P मि for वि, J चालंति. 3) P om. जाव, P ण विच्छलिउं, P om. चंपावईए. 4) Jण for एएण, Jom. ण. 5) J तीय for तीए, P om.वि, Jom. चिंतियं. 6) J संवलत्तं for पलत्तं. 7) P repeats सत्तसिद्धाणं. 8) P महं. 9) P रे for अरे. 10) P ता for आ. 11) P om. अवि य. 13) J ज्झण for ज्झड, P त्ति पलुइयं, J चिय for सीसं अह रायउत्तेण. 14) P धरणिवढे केरिसो. 15) J सु for व before दीणं. 16) J अविअ for अहिय. 18) P भणिए for भणिएण, P मुहयंदं असिधेणू किं दिट्ठा. 19) P om. य, P वयणो. 21) P सोहा.

Page #164

(३८६)
१६१ । तओ जय जय त्ति अभिवाइय-ललिय-विलासिणी-चलण-खलण-मणि___णेउर-रणरणाराव-मुहलं पमक्खिओव्वत्तिय-हाणिओ कओ णिसण्णो 3 सीहासणे, अहिसित्तो तम्मि महिला-रज्जम्मि । महिलाहिं समं च विविहं च ___ भोए भुजिउं पयत्तो । अवि य ।। 5 जुवईयण-मज्झ-गओ बिल-भवणे खग्ग-खेडय-सणाहो ।
गुलिया-सिद्धो सो वि हु णिस्संको भुंजए भोए ।। 7 (३८६) एवं च तस्स अणेय-महिला-णियंब-बिंबत्तुंग-पओहर-सहरिस
समालिंगण-परिरहणा-फरिसामय-सुहेल्लि-णिब्भरस्स पम्हट्ठ-सयल-गुरु-धण9 विहव-रज्जस्स णिय-सत्ति-विणिज्जिय-सिद्ध-लद्धाणेय-पणइणी-सणाहं
पायाल-भवणम्मि रज-सुहमणुहवंतस्स अइक्कताई बारस संवच्छराई, बारसमे 11 य संवच्छरे संपुण्णे पसुत्तस्स राईए पच्छिम-जामे सहसा उद्धाइओ
अदिस्समाणस्स कस्स वि बदिणो सद्दो 'जय, महारायाहिराय वइरउत्त-परमेसर 13 दरिय-रिउ-णिद्दलण-लद्ध-माहप्प । अवि य ।।
उज्जोविय-भुवणयलो एसो णरणाइ झिज्जए चंदो । 15 अहवा उदयत्थमण भण कस्स ण होइ भुवणम्मि ।।
णासइ तारायक्कं अरुण-करालिद्धयम्मि गयणम्मि । 17 माणं मा वहउ जणो बलिययरा अस्थि लोगम्मि ।।
एयं पि गलइ तिमिरं राई-विरमम्मि पेच्छ णरणाह । 19 अहवा णियय-समाओ अहियं भण को व पावेइ ।।
उदय-गिरि-मत्थयत्थो अह सूरो उग्गओ सुतेइल्लो । 21 मा वहह किंचि गव्वं पुण्णेहिँ जणस्स उग्गमणं ।।
इय एरिसम्मि काले पहाय-समयम्मि बुज्झ णरणाह ।
2) P रणरणारोवमुहलं पमक्खिओ उव्वत्तिअ, J सुण्हाणिओ for व्यण्हाणिओ. 3) J सीहासणेसु अभिसित्तो, P रजिमि ।, Jom. समं च, P repeats विविहं च. 4) P om. अवि य. 7) P नियंबउत्तुंग. 8) P परिमरिमलफरिसा०, J हरिसामयसुहल्लि, P निज्झरस्स. 9) J सत्त for सत्ति. 10) J भवणस्स P भुवणंमि, Jom. रजसुहमणुहवंतस्स, P •मणुहवंतो, P बारस वच्छराइं. 11) P om. य, P संपन्नो for संपुण्णे, P रातीए. 12) J अइस्स०, P om. •माणस्स, Jom. जय महारायाहिराय etc. to लद्धमाहप्प, P बयरउत्त. 13) P निद्दलण्णलद्धमाहप्पा. 15) P उदयत्थवणं. 16) P करालिययंमि गणमि ।. 17) J लोअम्मि. 18) P राइं for राई. 19) J अहवालियसमयाओ, J को व्व. 22) P तुज्झ for बुज्झ.

Page #165

१६२
(३८७)
। उज्झसु णिद्दा-भोहं परलोग-हियं पवज्जासु ।।
इमं च सोऊण चिंतियं रायतणएण 'अहो, कत्थ एसो बंदि-सद्दा, अपव्वं च 3 इमं पढियं' । पुच्छिओ य परियणो ‘केण इमं पढियं' । तेण भणियं 'देव,
ण-याणामो केणावि, ण दीसइ एत्थ एरिसो कोइ केवलं सद्दो चेय सद्दो
5 सुव्वई' त्ति ।
(३८७) एवं दुइय-दियहे तम्मि पभाय-समयम्मि पुणो पढिउमाढत्तं । 7 अवि य ।
रमसु जहिच्छं णरवर को णेच्छइ तुज्झ भोग-संपत्ती । 9 किंतु विवत्ती वि धुवा चिंतिजउ सा पयत्तेण ।।
को णेच्छइ संजोगं गरुय-णियंबाहिँ देव विलयाहिं । 11 किंतु विओगो वस्सं होहिइ एयाहिं चिंतेसु ।।
सच्चं हीरइ हिययं जुवईयण-णयण-बाण-पहरेहिं । 13 किंतु दुरंतो कामो पावारभेसु उज्जमइ ।।।
सव्वं भो हरइ मणं लीलावस-मंथरं गयं ताण । किंतु ण णज्जइ एसो अप्पा अह कत्थ वच्चिहिइ ।।
सच्चं हरंति हिययं लज्जा-भर-मंथराइँ हसियाई । 17 किंतु इमो चिंतिजउ णरवर एयस्स परिणामो ।।
सच्चं हरति हिययं महिलाणं पेम्म-राय-वयणाई । किंतु दुरंत पेम्मं किंपाग-फलं व कडुयं तं ।।
इय जाणिऊण णरवर मा मुज्झसु एत्थ भोग-गहणम्मि । 21 संबुज्झसु वीर तुमं विरई ता कुणसु हिययम्मि ।।
(३८८) एवं च तइय-दियहे पहाय-वेलाए पुणो वि भणिउं समाढत्तो ।
1) P परलोअ, P पवज्जयं ।।. 2) J adds आई before इमं, J बंदी, P om. अपुव्वं च इमं पढियं. 3) J पुच्छिमो परिअणो, P पढिमं for पढियं, J ताहिं for तेण. 4) P न याणिमो, J तत्थ for एत्थ, P को वि केवलो च्चिय. 6) P om. तम्मि, P पहाय. 8) J भो for को, P भोय. 9) P पयत्ते ।।. 10) J संजोगो, J देववामाहिं ।. 11) J होहिति एताहि. 12) P रइ for हीरइ, P जुवईणं नयण, J पहराहिं ।. 14) J हो for भो. 15) P कह for अह, J वञ्चिहिति. 19) J किंपाक. 20) P adds एसु before एत्थ. 21) P संबज्झसु, P विरयं कुणसु. 22) J पुणो पढिउमाढत्तो.

Page #166

(३८९)
1 अवि य ।
कीरउ भोग- पसंगो जइ किर देहम्मि जीवियं अचलं ॥ 3 अह उड्डिऊण काओ पडिहिइ णडवेडयं अण्णं ।। पावं काऊण पुणो लग्गइ धम्मम्मि सुंदरो सो वि 5 सा वि स च्चिय णरवर जा एइ पहाय - समयम्मि || मा अच्छसु संसारे णिच्चितो वीर बीह मच्चुस्स । 7 मयरेण सह विरोहो वासं च जलम्मि णो होइ ।।
13
भोग-तिसिओ वि जीवो पुण्णेहिं विणा ण चेय पावेइ | 9 उट्ठो जइ परिओ च्चिय पंगुरिओ भणसु सो केण ।। धम्मं ण कुणइ जीवो इच्छइ धम्मप्फलाइँ लोगम्मि । ण य तेल्लं ण य कलणी वुड्ढे तं पयसु वडयाई ।। जो कुणइ तवं इहइं सो पर-लोए सुहाइँ पावेइ । जो सिंचइ सहारे सो साउ - फलाइँ चक्खेइ || जइ इच्छसि परलोगो इह णत्थि अहइँ णवर ण परं । 15 दोल्लेतस्स य णरवर अवस्स किर णासए एक्कं ।। जो अलसो गेहे च्चिय धम्मं अहिलसइ एरिसो पुरिसो । वडवड-मुहम्मि पडिया भाउय - मज्झम्मि तं भणसु ॥ इय वीर पाव-भोए भोत्तुं णरयम्मि भुंज दुक्खं । 19 खासि करंब णरवर विडंबणं कीस णो सहसि ।।
11
17
१६३
(३८९) एवं च पुणो चउत्थ-1 - दियह-राईए पभाय- समए णिसुयं 21 पढिज्जमाणं । जय महारायाहिराय - सेविय,
जाणामि कमल-मउए चलणे एयाण तुज्झ जुयईण ।
2) P भोय, J कीर for किर, P अयलं. 3) JP पडिहिति, P नडवेयडं. 5) J एति पभाय, P कालंमि for समयम्मि. 6) J विब्भ for बीह. 7) J वासो, Jom. च, P किं for णो. 9) P उद्घो वत्थविहिओ केण सो भणसु for the second line उट्ठो जइ etc. 10) J लोअम्मि. 11 ) P वयडाई. 13) J जो किर धावइ णरवर सो खायइ मोरमंसाई for the second line जो सिंचइ etc., p से for सो, P नरवेइं for चक्खेइ. 14) J परलागो णत्थि अह इहं ण परं । दोलंतस्स, P इह इहं नवरं न य तेल्लं 1. 16) P अहिसइ. 17) J पडया, J मज्झं पि तं भणया ||. 18) J भोच्छिसी for भुंजए. 19) J विलंबयं कीसु णो सहसि. 21 ) J जय महाराजाहिराजसेविय. P जुवईण.
22)

Page #167

१६४
(३९०) 1 सरणं ण होति णरए कुप्पेज्जसु तं च मा वीर ।।
कोमल-कदली-सरिसं ऊरू-जुयलं ति जाणिमो वीर । 3 णरए ण होइ सरणं मा कुप्पसु तेण तं भणिमो ।।।
एयाण णियंबयडं पिहुलं कल-कणिर-कंचि-दामिल्लं । 5 णरए ण होइ सरणं वीरम्हे जूरिमो तेण ।।
पीणं पक्कल-तुंग हारावलि-सोहियं च थणवढं । 7 णरए ण होइ सरणं भणामि धम्मक्खरं तेण ।।
वियसिय-सयवत्त-णिभं मुहयंदं जइ वि वीर जुवईण । 9 णरए ण होइ सरणं तेण हियं तुज्झ तं भणिमो ।।
दीहर-पम्हल-धवलं णयण-जुयं जइ वि वीर जुवईण । 11 णरए ण होइ सरणं चिंता मह तेण हिययम्मि ।।
इय जाणिऊण णरवर ताणं सरणं च णत्थि णरयम्मि । 13 तम्हा करेसु धम्म णरयं चिय जेण णो जासि ।।
(३९०) एवं च पुणो पंचम-दियह-राईए पहाय-समय-वेलाए पुणो पढियं । 15 जय महारायाहिराय, जय,
सग्गं गएण णरवर तियसिंद-विलासिणीहिँ सह रमियं । 17 कंतार-बंभणस्स व पजत्ती णत्थि भोएसु ।।
मणुयत्तणे वि रजं बहुसो भुत्तं चलंत-चमरालं । 19 जीवस्स णत्थि तोसो रोरस्स व धण-णिहाएण ।।
असुरत्तणे वि बहुसो बलवंतो देवि-परिगओ रमिओ । 21 तह वि ण जायइ तोसो जलणस्स व वीर कठेहिं ।।
जक्खत्तणम्मि बहुसो रमियं बहुयाहिँ जक्ख-जुवईहिं ।
1) J होइ for होंति, J तं सि मा धीर. 2) J कयली, P जुवलं, P जाणि नो वीर, J धीर for वीर. 4) P किंचि for कंचि. 5) P वीरम्हे झूरिमो. 8) P inter. जइ वि & वीर, P जुवतीण. 9) P om. ण. 10) J दीहरवम्हल, P पंभल, P जुवतीण. 12) P नरयति ।. 14) P रातीए, P om. समय, P भणियं for पढियं. 16) P रमिउं 1. 17) J धज्जती for पजत्ती. 18) P adds ण before वि, P चत्तं for भुत्तं. 19) P धणनिहाणेण. 20) P परगओ. 21) P सार for वीर. 22) P रमिओ, P adds टुं before जक्ख, P जुवतीहिं.

Page #168

(३९१)
तह वि
तुह णत्थि तोसो रिंद जलहिस्स व जलेहिं ॥ बहुसो जोइस-वासे देवीयण-परिगएण ते रमियं । तह विण भरियं चित्तं णरिंद गयणं व जीवेहिं || इय णरवर संसारे पत्ताइँ सुहाइँ एत्थ बहुयाई ।
3
जीवस्स ण होइ दिही वट्टइ राओ तह वि एहिं ।।
1
5
7 महारायाहिराय, जय । अवि य ।
सूलारोवण-डंभण-वेयरणी - लोह - पाण- दुक्खाइं । 9 मा पम्हुस चित्तेणं मा होसु असंभलो वीर ।। बंधह हणेज्ज णत्थण-गुरु-भारारोवणाई तिरियत्ते 11 पम्हुट्ठाइँ खणेणं किं कज्जं तुम्ह णरणाह ।। जर-खास-सोस-वाही- - दूसह - दारिद्द - दुम्मणस्साइं । पत्ताइं मणुयत्ते मा पम्हुस वीर सव्वाई ।। अभियोग- पराणत्ती चवण - पलावाइँ वीर देवत्ते । 15 दुखाइँ पम्हुसंतो किं अण्णं कुणसि हिययम्मि ।। असुइ-मल-रुहिर-कद्दम-वमालिओ गब्भ-वास - मज्झम्मि | 17 वसिओ सि संपयं चिय वीर तुमे कीस पम्हुट्ठे ॥ संकोडियंगमंगो किमि व्व जणणीए जोणि-दारेणं । 19 संपइ णीहरिओ च्चिय पम्हुट्ठे केण कज्जेणं || संपइ बालत्तणए कज्जाकज्जेसु मूढ - चित्ते । 21 अवि असियं ते वच्चं पम्हुट्ठे तुज्झ ता कीस ।। इय णरवर संसारो घोरो अह सयल- दुक्ख-दुत्तारो ।
13
१६५
(३९१) एवं च छट्ठ-दियह - राईए पभाय - समए पुणो पढियं । जय
1) P जलणस्स व जलणेहिं. 2) J जोतिस, J परिगए ते, P रमिउं ।. 3) J गयणं जादेहिं ।. The letters on this folio in J are rubbed and not clearly readable. Padds, after जीवेहिं । three lines : इय नरवर संसारे पत्ताई सुहाई एत्थ बहुसो । जोइसवासे देवीयण परिगएण ते रमिउं ।। तह वि न भरियं चित्तं नरिंद गयणं च जीवेहिं । . 4) P संसाfor संसारे. 5) P होइ दीही वट्टइ, Padds इ before राओ. 6) P राती पहाय, P पुवि for पुणो. 11 ) P सूलारोयणेणं किं कज्जं तुम्ह, i. e., it omits a portion of about three lines ending with पम्हुट्ठाई खणेणं. 12 ) P खासे, P दुमणस्साइं. 14) J अहियोग, P अभिगओ पराणत्ती कंकणपलवाई वीर. 15) P कुणसे. 16) J कद्दमपमालिओ. 17) Jom. वसिओसि. 18) J जणणीय जोणिभारेणं. 21 ) J यहियं (?) for असियं, J तं for ता. 22 ) P संसारे घोरमहासयल, P दुत्तारे.

Page #169

१६६
(३९३) 1 बुज्झसु मा मुज्झ तुमं विरमसु मा रमसु जुवईहिं ।।।
(३९२) एवं च पुणो सत्तम-राईए पच्छिम-जामे णिसुयं । जय 3 महारायाहिराय, जय । अवि य ।
फरिसिदियम्मि लुद्धो णरवर बहुसो वि पाविओ णिहणं । 5 विरमसु एण्हिं बज्झसि वारी-बंधम्मि व गइंदो ।।
रसणिंदियम्मि लुद्धो णरवर बहुसो विडंबणं पत्तो । 7 विरमसु एण्हिं णाससि गलेण मच्छो व्व जल-मज्झे ।।
घाणिंदिय-गय-चित्तो मत्तो णरणाह पाविओ दुक्खं । 9 विरमसु एण्हिं घेप्पसि ओसहि-गंधेण भुयगो व्व ।।
णयणिदिएण बहुसो रूवे गय-चेयणो विणट्ठो सि । विरमसु एण्हिं डज्झसि णरवर दीवे पयंगो व्व ।।
सोइंदियम्मि लुद्धो मुद्धो बहुसो विणासिओ वीर । 13 विरमसु एण्हिं घेप्पसि वाहेण मओ व्व गीएहिं ।।
इय णरवर पंचेए एक्केक्केएहिँ घायणं पत्ता । 15 तुह पुण पंच वि एए महारिणो एत्थ देहम्मि ।।
ता वीर फुडं भणिमो पंचहिँ समिईहिं समियओ होउं । 17 काय-मण-वाय-गुत्तो णीहरिउं कुण तवं घोरं ।।
(३९३) एवं च अणुदिणं भणिज्जमाणस्स रायउत्तस्स तम्मि पायाल-भवणे 19 अच्छमाणस्स चित्ते वियप्पो जाओ । 'अहो, को पुण एस दियहे दियहे
जयकार-पुव्वं इमाइं वेरग्गुप्पादयाइं कुलयाई पढइ । ता जइ अज्ज एइ अवस्सं 21 ता पुच्छामि' त्ति चिंतयंतस्स, जय महारायाहिराय वइरगुत्त जय, अवि य, जाव पढिउं समाढत्तो ताव भणियं रायउत्तेण ।
1) P मा बुज्झ, P जुवतीहिं. 2) J एवं पुण सत्तम, P रातीए. 5) P बज्झ वारी, P वि for व. 6) Jom. णरवर, J adds वि after बहुसो, P adds वि after पत्तो. 7) P विरमइसु, P णासुसु गलेण. 8) P om. मत्तों. 9) J भुअओ व्व. 12) ] सोतिंदियम्मि. 14) ] पञ्चेअं एक्केक्कयरेहि, J पत्तो. 15) P तुज्झ पुणं च एए, J एते. 16) JP समितीहिं, J समितओ होउ. 18) P adds रायस्स before रायउत्तस्स. 19) Jadds वि before वियप्पो, P को उण. 20) P वेरग्गपाययाई. 21) P om. त्ति, P जा for जाव. 22) P ता for ताव.

Page #170

१६७
(३९३) । 'भो भो दिव्वो सि तुमं केण व कज्जेण एसि मह पास ।
किं च इमं वेरग्गं अणुदियहं पढसि मह पुरओ ।।' 3 दिव्वेण भणियं ।
'तुज्झ हिययम्मि णरवर जइ किंचि कुऊहलं पि ता अस्थि । 5 णीहरिऊणं पुच्छसु पायाल-घराओ सव्वण्णू ।।' __ कुमारेण भणियं । 7 ‘किं पायाल-घरमिणं केत्तिय-कालं च मज्झ वोलीणं ।
कत्तो वच्चामि अहं सव्वण्णू कत्थ दट्ठव्यो ।।' 9 तेण भणियं ।
‘एयं पायाल-घरं बारस-वासाइँ तुज्झ एयम्मि । || एएण णीहि दारेण पेच्छसे जेण सव्वण्णू ।।' ___भणिए समुट्ठिओ पास-परिवत्तमाण-विलासिणी-गुरु-णियंब-बिंबयड-मणि13 मेहला-णिबद्ध-किंकिणी-जाल-माला-रवारद्ध-संगीय-पूरिज्जमाण-पायाल
भवणोयरो वइरगुत्त-कुमारो पायवडणुट्ठियाहिं विण्णत्तो सव्वाहिं । ‘देव, 15 जं सुपुरिसाण हियए कह वि तुलग्गेण संठियं किंचि ।
तं तेहिँ अवस्सं चिय वीर तह च्येय कायव्वं ।। 17 ता को तीरइ काउं आणा-भंग णरिंद देवस्स ।
होउ तुह कज्ज-सिद्धी एक अब्भत्थणं सुणसु ।। 19 जह पढम पडिवण्णो सुपुरिस पुरिसेहिँ जो जणो कह वि ।
सो तेहिँ तह च्चिय आयरेण अंते वि दट्ठव्वो ।। 21 अण्णं च देव, किं ण णिसुयं तुम्हेहि णीदि-सत्थेसु ।
सत्संगतमार्येषु अनार्ये नास्ति संगतम् ।
4) J कुतूहलं P कुऊहलं. 11) P एतेण, P सव्वन्नू. 12) J णियंबयड. 13)
P रवाबद्ध, P पाणंयाल. 14) P पायवडणोणयाहिं. 15) P सुवुरिसाण. 16) J तव
for तह. 17) J भंगो, P तुम्हाण for देवस्स. 18) P कुणसु for सुणसु. 19) P
पुरिसेण जो. 20) P आयरेहिं. 21) P तुब्भेहिं नीइसत्थेसु.

Page #171

१६८
(३९३) 1 अनया सह राजेन्द्र एकरात्र्युषिता वयम् ।। इति ।
ता देव, 3 एत्तिय-मत्तं कालं तुमए समयं जहिच्छियं रमियं । ____ एक्क-पए च्चिय णरवर कीस विरत्तो अउण्णाण ।।' 5 एवं च भणिओ कुमारो भणिउमाढत्तो ।
‘जं तुब्भेहिँ पलत्तं सच्चं सव्वं पि णत्थि संदेहो । 7 पडिवण्णं सप्पुरिसा छेए वि ण मुंचिरे पच्छा ।।
कि मुचह एक्कपए ज तुब्भे भणह चदवयणाओ। 9 तं तुब्भेहि मि णिसुओ सत्त-दिणे धम्मवयणोहो ।।' ___ ताहिं भणियं । ‘देव, 11 जेणं चिय णिसुओ सो देवं अह विण्णवेमु तेणेय ।
संसार-सायरं तो अम्हे हि वितरिउमिच्छामो ।। 13 तओ हरिस-पुलइज्जमाण-सरीरेण कुमारेण भणियं । अवि य ।
महुर-मिउ-मम्मणुल्लाविरीहिँ णाणा-विलास-लासाई । 15 बारस-वासाइँ अहं तुम्हाहिं वासिओ एत्थ ।।
इह-परलोय-विसुद्ध सपक्ख-परपक्ख-रामयं वयण । 17 अम्हेहिँ असुय-पुव्वं अभणिय-पुव्वं च तुम्हाहिं ।।
ता सुंदरीओ सुंदरमिणमो संपइ विचिंतियं कजं । 19 जर-मरण-सोग-विसमो संसारो जुजए तरिउं ।। किंतु,
पुच्छामि ताव गंतुं सव्वं सव्वण्णु हियमणहियं च । 21 को एस किं च जंपइ किं काउं जुज्जए एवं ।।'
ति भणिए ताहिं भणियं । ‘एस ___1) P एकरात्रोषिता वयमिति ।. 2) Jom. ता देव. 3) P समियं. 4) P adds वर before कीस, P अउत्ता for विरत्तो. 7) J सपुरिस छेए, P मुंचए for मुंचिरे. 8) P मुंचवह, P जं for तं. 9) P निसुयं, J धम्मवियणोहो. 11) P विन्नवेमि. 12) J हो for तो. 14) P विलासलाई. 16) P परलोयविरुद्धं. 17) P अम्हाहिं for तुम्हाहिं. 18) P सुंदरिमिणिमो. 19) J सोअ for सोग, P दुज्जए for जुज्जए. 20) J p om. सव्वं, J सव्वण्णू P सव्वन्नू, J हिअं अणहिअं च. 21) J कातुं, J एअं ।।.

Page #172

(३९४) 1 तुह अंजली विरइओ अम्हं सव्वाहि सुणस वेण्णप्पं ।
जं पडिवजसि णरवर अम्हाहि वि तं करेयव्वं ।।' 3 ति भणिऊण णिवडिया चलणेसु । एवं ‘पडिवण्णं' ति भणमाणो णिग्गओ
वइरगुत्त-कुमारो तेणेय वड-पायव-कुडिच्छ-मग्गेणं, समागओ य इह 5 समवसरणे । पुच्छिऊण संदेहं णीहरिओ समवसरणाओ त्ति ।
(३९४) ता भो गोयम, जं तए पुच्छिय जहा को एस पुरिसो । एस चंदगुत्त7 पुत्तो वइरगुत्तो, इमिणा दिव्व-पओगेण पडिबुद्धो त्ति । भणियं च भगवया __गणहारिणा ‘भगवं, संपयं कत्थ सो उवगओ' त्ति भगवया भणियं तं सव्वं 9 महिलायणं तम्हाओ पायाल-घराओ णिक्कासिऊण आणेहिइ । एसो य संपयं
समवसरण-तइय-तोरणासण्णे संपत्तो' त्ति, जाव एत्तियं साहइ भगवं सो संपत्तो, 11 पयाहिणीकाऊण समं महिलासत्थेण भगवं कुमारेण पणामिओ उवविठ्ठो ।
सुहासणत्थेण य पुच्छिओ भगवं केण कज्जेण को वा एस दिव्वो मम 13 पडिबोहेइ, कहिं वा सो संपयं' ति । भगवया वि साहिओ सयलो पंचण्ह वि __ जणाणं भव-परंपरा-वित्थरो ता जा मणिरह-कुमारो, कामगइंदो, तइओ सो 15 चेय वइरगुत्तो । तत्थ देवलोग-चुओ तुम लोहदेव-जिओ एत्थ उववण्णो पमत्तो
य । तओ मायाइच्च-चंडसोम-जीएहि इमिणा पाहाउय-मंगल-पढणच्छलेण 17 पडिबोहिओ त्ति । इमं च सोऊण भणियं । ‘भगवं, किं संपयं विलंबसि, देसु ___ मे दिक्खं' ति भणिए दिक्खिओ समं चेय विलासिणीहिं वइरगुत्तो त्ति । 19 मणहर-विलासिणीयण-करेणु-परियारिओ वण-गओ व्व ।
दिक्खा-वारी-बंधे सुहप्फले णवर सो बद्धो ।। त्ति । 21 (३९५) एवं च सयल-तेलोक्के कल्ल-सरोयर-सरस-पंडरीय-सिरि-सोहिओ भगवं महावीरणाहो विहरमाणो पुणो संपत्तो हत्थिणाउरं णाम णयरं । तत्थ य
1) J विरओम्ह, P om. अम्हं, P adds अम्हाहिं before सुणसु. 2) P करेयव्वमिति भणि०. 3) Jom. भणिऊण. 4) P om. पायव, J adds ति before समागओ, P om. य, P om. त्ति. 6) J गोतमा, J जधा, P adds ता after पुरिसो, J चंदउत्त, P चंडगुत्तो गुत्तो. 7) J पओएण, Jom भगवया. 8) J सोवयओ. 9) P महिलाणयं, J पयालघराओ, P repeats पायालघराओ, J णिक्कोसिऊण, J आणेहित्ति P अणेहाति ।, एस संपयं. 10) P om. त्ति, P ताओ for सो. 11) J कओ for काऊण, J पणमिओ, P adds य after पणामिओ. 12) P सुहासणत्थेण. 13) P om. वि before साहिओ. 14) P तव for भव, P ताव जाव for ता जा. 15) J चुतो. 16) P देवेहिं for जीएहिं, P पभाओ य for पाहाउय. 18) P वयरगुत्तो, P om. त्ति. 19) P करिकरेणुपरिवारिओ वणगइंदो व्व ।. 20) J बद्धे, P सुहफलेण. 21) P तेल्लोक्केक्कल्ल, P सरोअ, J adds सरय before सरस. 22) Pविहारमाणो पत्तो.

Page #173

१७०
(३९५) 1 बाहिरुज्जाणे विरइयं देवेहिं से समवसरणं विहि-वित्थरा-बंधेण । तत्थ य
भगवया साहियं जियाणं अणेय-भव-लक्ख-परंपरा-कारणं । पुणो आबद्ध3 करयलंजलिणा पुच्छिओ भगवं गोदम-गणहारिणा धम्म-तित्थयरो त्ति ।
'भगवं,
5 लोगम्मि केइ पुरिसा णरणाहं सेविरे सुसंतुट्ठा ।।
दाहिइ एसो अत्थं तेणम्हे भुजिमो भोए ।। 7 अह ताण सो वि तुट्ठो देइ धणं हरइ सो च्चिय अतुट्ठो ।
अह ताण तस्स सेवा जुज्जइ सफला भवे जेण ।। 9 जो पुण एसो लोगो देवं अच्चेइ भत्ति-विणएण ।
तस्स ण दीसइ किंचि वि इह लोए जं फलं होइ ।।' || एवं च पुच्छिएणं भगवया भणियं वीरणाहेण ।
‘गोदम जं मे पुच्छसि देवच्चणयम्मि कह फलं होइ । 13 इह-लोए पर-लोए जे फलया ते य तं सुणसु ।।
देवाणुपिया दुविहा देवा एयम्मि होति लोगम्मि । 15 एक्के होंति सरागा विरागिणो होति अण्णे वि ।।
गोविंद-खंद-रुद्दा वंतर-देवा गणाहिवो दुग्गा । 17 जक्खा रक्खस-भूया होति पिसाया तहा मण्णे ।। __किंणरा य किंपुरिसा गंधव्वा महोरगा य चंद-तारया उडु-गहाइच्चा । 19 नागा उदहि-सुवण्णा अग्गी विजू य जाव इंदंता ।
एए सव्वे देवा सराइणो दोस-मोहिल्ला ।। 21 एयाणं पूयणं अच्चणं च जो कुणइ परम-भत्तीए ।
राय व्व तस्स तुट्ठा देंति धणादी य कल्लाणे ।।
1) P विरइओ, P om. से, P समवसरण, J बद्धेण, P बंधो for बंधण. 2) J साहिया, Jom. कारणं. 3) P करयंजलिणा, P गोयम. 4) P भणियं च भगवया for भगवं. 5) J लोअंमि. 6) JP दाहिति. 7) J विअ for च्चिय. 8) P सफला पभवे तेण. 9) P अंचेइ. 10) P दीसति. 12) P गोयम, P होति. 14) P देवाणुप्पिया, P एवंमि होति, J लोयंमि. 15) P om. वि. 16) P वुग्गा for दुग्गा. 17) J रक्खसभूता पिसाय तह किण्णरा etc. 18) J गंधव्वमहोरयचंद, P om. य. 19) J उवहि. 20) J एते, P होंति for दोस. 21) P adds पडिमा before पूयणं, P om. अच्चणं. 22) J धणाई.

Page #174

(३९५)
1 भत्तएँ जे उ तुट्ठा णियमा रुसंति ते अभत्तीए । सह- भाविणो य मोहे रागद्दोसा इमे दोणि ।।
पुण
हरंति
जह णरवइणो कुविया रज्जादी - दिण्णयं इय तह देवा एए सुहमसुहं वा फलं देंति ।।
अह पुच्छसि पुण्णेहिं सा रिद्धी ताण किं व देवेहिं । अह देवेहि मि कीरइ ता कम्मं णिप्फलं तत्थ ।।
7
जइ तस्स तारिसं चिय कम्मं ता किं व तत्थ देवेहिं । अह तस्स देवय च्चिय करेंति ता णिप्फलं कम्मं ॥
9 एसो तुज्झ वियप्पो गोदम चित्तम्मि वट्टए एत्थ । तं अबुह-बोहणत्थं साहिप्पंतं णिसामेहि ।।
णणु भणियं उदयाई खय - उवसम - मिस्स - परिणए कम्मे । दव्वं खेत्तं कालं भवं च भावं च संपप्प |
तत्थेरिसयं कम्मं किं पि भवे णमसिएण देवाण । वच्चइ उदयं खय-उवसमं च खेत्तम्मि वा काले ॥ ता तारिस-कम्मुदओ देवाणं णमसियं च सहभावी । तं खल्लि -बिल्ल-सरिसं कागागम - तालवडणं च ॥ 17 जं णरवदी वि गोदम सेवा - कम्मेण तोसिओ देइ ।
15
3
5
11
13
कम्माण सो विवागो तह वि हु दिणं ति णरवइणा ।। 19 देवा य मंगलाई सउणा सुमिणा गहा य णक्खत्ता । तह तह करेंति पुरिसं जह दिट्ठ पुव्व-कम्मेहिं ।। इय एए राग-मणा संपइ णीरागिणो वि वोच्छामि । जाणपणाम विकओ मोक्खस्स गई णिरूवेई ||
21
१७१
1) J om. उ, P रुमंति ते य तुट्ठीए ।. 2) P मोहो रागं दोसा इमे होंति ।।. 3) P जह नवरं नरवइणा कुविया, P रज्जादि - दिन्नय हरंति 1. 4) J एते. 5)P अहं, P किंचि for किंव. 6) P अहवा देवेहिं मि, P तस्स for तत्थ. 8) P तस्स दिवय, J adds ताणि before ता. 9) P गोयम चित्तं पि वट्टए. 10) P जं for तं. 11) J उदयाती, Pom. उदयाई, J मिस्सदि परिणदि कम्मे, P मिस्सादी. 13) P भवे नंमंसिएण, J देवेण. 14) Prepeats उदयं, Pom. वा, P कालो. 15) J कम्मुदयो, P कंमुवओ देवाणमंसियं च सुहभावी . 16) J तं खिल्लि विल्लि, P कागागमलवडणं. 17) P णरवई, P गोयम सेवाधमेण, J तोसितो. 18 ) P विवासो तह. 19) J सउणा for सुमिणा. 20) P तं for second तह. 21 ) J ए.

Page #175

१७२
1 तित्थयरा भगवंतो सिद्धा णिद्दड्ड-कम्म-वण-गहणा ।
भव-केवलिणो एए रय-मय-मोहेहिं परिहरिया ।। 3 ताणं वयणाभिरए आयरिउज्झाय-सव्वसाह य ।
भावेण णमसंतो गरुयं पुण्णप्फलं लहसि ।। पुण्णेण होइ सग्गो सग्गाओं सुमाणसेसु पुण जम्मं ।
सुकुलाओं धम्म-बुद्धी सम्मत्तं जिणमए होइ ।। 7 तत्तो णाणं णाणाओं होइ चरणं पि तेण णिज्जरणं ।
णिज्जरणाओ मोक्खं मोक्खे सोक्खं अणाबाहं ।। जो ताण कुणइ थवणं भयणं बिंबं च पूयणं अहवा ।
पारंपरेण सो वि हु मोक्ख-सुहं चेय पावेइ ।। 11 अह भणसि तुमं गोदम काय-मणो-वाय-विरहिया कह णु ।
कोव-पसाय-विमुक्का कुणंति कह मोक्ख-सोक्खाई ।। 13 जिय-राग-दोस-मोहा कह ते तुट्ठा कुणति वर-सावे ।
सावाणुग्गह-रहियं को किर सेवेज थाणुं वा ।। 15 (३९६) एत्थ णिसुणेसु गोदम रागद्दोसेहिँ वज्जिया जइ वि ।
सावाणुग्गह-हेऊ भवंति ते भावण-वसेण ।। 17 जह वण्णंतो वण्णे सुवण्ण-वण्णे पुरम्मि चउरंसे ।
माहिंद-वज-चिंधे विचिंतिओ कुणह विस-थंभं ।। 19 जह तज्जणीऍ सो च्चिय अट्ठमि-चंदम्मि अमिय-भरियम्मि ।
पउमच्चण-जलदेवे हरइ विसं खत्तिय-फणिम्मि ।। । 21 जह मज्झिमाए सो च्चिय रत्ते तं सेय-सोत्थिय पसत्थे ।
वइस-फणिंदे छूढो विसस्स अह थोहणं कुणइ ।।
1) J भयवंतो, P सिद्ध निद्दद्ध, J णिड्डड्ड. 2) J एते. 3) P वयणा तिरए. 4) P गरु for गरुयं. 8) P सोखं. 9) P भवणं for थवणं. 11) P गोयम, J कोय, P तह for कह. 12) J सोक्खाती P सोक्खाइ. 13) J जित, P जे वीतरागमोहा. 14) P व्व for वा. 15) P गोयम. 16) J हेतू, P भणंति ते. 17) J वण्णा J वंन्नो for वण्णे, P चउरंसि. 18) P चिण्हे for चिंधे, J विण्णतिओ for विचिंतिओ, P विसं. 19) P जे for जह, J तज्जणीय, J अद्धमि, J अमय. 20) P जलदेवा. 21) J से for सो, P सो च्चि रत्ते तं च्चिय सोच्चिय पसत्थे. 22) J वेइसट्ठाणछूढो, P अहवा कुण हणइ ।।.

Page #176

(३९६)
१७३ 1 जह य अणामाएँ पुणो कसणो वट्टो य विद्दम-विचित्तो ।
सुद्ध-फणि-वाउ-देवे छूढो संकामणं कुणइ ।। 3 सो च्चिय हंसो णह-मंडलम्मि रव-मेत्त-संठिओ सुहुमो ।
चिंतिय-मेत्तो एसो विसस्स णिव्वाहणं कुणइ ।। 5 एवं गोदम पुहई आऊ तेऊ य पवण-गयणता ।
पंच वि भूया पंचंगुलीसु पयरंति कम्माई ।। 7 एक्को च्चिय विण्णत्तो मंडल-भेदेण कुणइ कम्माई ।
ण य तस्स राग-दोसा हिय-अणहिय-चिंतणं णेय ।। 9 एएण चिंतिओ हं पीओ थंभं करेमि एयस्स ।
एएण अमय-वण्णो एयस्स विसं व णासेमि ।। 11 एवं थोहो संकम-णिव्वाहा रत्त-कसिण-सामेहिं ।
ण य सो करेइ चिंतं अणुग्गहं णिग्गहं कुणइ ।। 13 एसो तुह दिट्ठतो वण्णंतो गोदमा मए दिण्णो ।
जह एसो तह भगवं जाणेज्जसु वीयरागो वि ।। 15 ण य सो चिंतेइ इमं अणेण जह संथुओ अहं एसो ।
पावेमि सिद्धि-वसई ण कयाइ विचिंतए एवं ।। अहवा, 17 एएण णिंदिओ हं इमस्स पावं करेमि ता बहयं ।
ण कयाइ वीयरागो भगवं चिंतेहिइ वियप्पं ।। 19 जेण ण मणो ण रागो ण य रोसो तस्स णेय सा इच्छा ।
णिक्कारणं णिरत्थं अमणं को चिंतिउं तरइ ।। 21 तह वि थुणतो गोदम थुइ-फलमउलं तु पावए पुरिसो ।
जिंदतो जिंदा-फलमहवा अह णरयवडणाई ।।
1) J कसणवट्टो, P पुणो वसणे वट्टे य बिंदुयविचित्ते । अद्दफणि. 2) J वायु. 3) J सामो for हंसो, P वर for रव. 4) P चिंतिमेत्तो, J चिय सो for एसो. 5) P गोयम, P पवणमयणे य ।. 6) J भूता पंचंगुलिआ पयरेंति, P कमाइ. 7) J वण्णंतो for विण्णत्तो. 8) P एण वि for अणहिय, J अणहियं. 9) J पीतो P पीउ, Jadds देत्ता before थंभ, J एतस्स. 10) J एतेण, J एदस्स विसं व णासंमि. 11) P adds च ।। after एवं, Jरंत. 12) P से करेइ, J अणुग्गओ णिग्गहे. 13) Jom. वण्णतो, P गोयमा, J दिट्ठाण्णो for दिण्णो. 14) J वीतरागो. 15) P जह for ण य सो, J अण्णेण जह संथुतो. 16) P कयावि, P om. एवं. 18) P कयावि, JP चिंतेहिति. 20) P तम्हा for अमणं. 21) P गोयम, JP थुति, J पावई. 22) P निंदितो, J फल अहवा.

Page #177

१७४
3
तम्हा एक्को भगवं पुण्ण-फलो होइ पाव-हेऊ य । विस-थंभण- णिव्वाहे जह वण्णंतो मए भणिओ || मा चिंतेसु वियप्पं गोदम दव्वाइँ होंति लोगम्मि । अवरोप्परं विरोहो जाणसु अह दीस पडो ।। जह अग्गी पज्जलिओ तावण-उज्जोवणं च सो कुणइ । अरहा तह य पयासं पावस्स य तावणं कुणइ ।।
5
7 गोदम जह य रसिंदो अभिओ अग्गि - मज्झ पक्खित्तो । फुडिऊण तक्खणं चिय दिसो - दिसं वच्चइ अदिट्ठो ।।
9
तह जिण- दंसण-जलणेण ताविओ पाव - पारय - रसोहो । एत्तिय झत्ति विलिज्ज असतो संगम तस्स ।।
जह रविणा तिमिरोहो तिमिरेण वि चक्खु - दंसणं सहसा । दंसण - मोहेण जहा णासिज्ज कह वि सम्मत्तं ॥
तह गोदम जिण - दंसण - जिण - चिंतण जिणवराण वयणेहिं णासइ पाव-कलंकं जिण-वंदण - जिण - गुणेहिं च ।।
15 एवं च साहिए सयल - पुरिसिंद - पुंडरीएण भगवया णाय - कुलंबर - पुण्णयंदेण जिण-चंदेण पडिवण्णं सव्वेहि मि आबद्ध -कर-कमल-मउल - सोहेहिं 17 तियसिंदप्पमुहेहिं सयल-र ल-सत्तेहिं ।
(३९७) एत्थंतरम्मि पविट्ठो बंभण - दारओ समवसरणम्मि । रिसो । 19 अवि य ।
1
11
13
21
(३९७)
-
सामल-वच्छत्थल-घोलमाण - सिय- बम्ह - सुत्त - सोहिल्लो । पवणंदोलिर-सोहिय-कंठद्ध - णिबद्ध-वसणिल्लो ।। तिगुणं पयाहिणीकओ णेण भगवं ।
1) J हेतू. 2) P थंभणे निव्वाहो जइ, P भणियं । 1. 3) P गोयम, J लोअम्मि. 7) P गोयम. 8) P फडिऊण, P दिसिं वच्चए. 10) P असंतो संगम. 11) Pom. वि. 13) P गोयम, Pom. दंसण. 14 ) Pom. वंदणजिण, Padds त्ति after च. 15) J भगवता. 18) P बंभ for बम्ह. 22 ) J णिउणं पयाहिणिकओ, P तिगुणी.

Page #178

(३९७)
1 पायवडण-‍ - पच्चुट्ठिएण य भणियं तेण । भगवं, को सो वणम्मि पक्खी माणुस - भासाऍ जंपए किं वा । 3 जं तेण तत्थ भणियं तं वा किं सच्चयं सव्वं ॥ भगवया भणियं ।
5 देवाणुपिया सुव्वउ जो सो पक्खी वणम्मि सो दिव्वो । जं किंचि तेण भणियं सच्वं तं सोम्म सव्वं पि ।। 7 तेण भणियं ।
भगवं जइ तं सच्चं वणम्मि जं पक्खिणा तहिं भणियं 9 ता रयणाणि इमाई ताणं सामीण उप्पेमि ।। भगवया आइट्टं ।
11 देवाणुपिया जुज्जइ पच्छायावो बुहाण काउं जे । दिट्ठो च्चिय तम्मि वडे तुम पक्खीण ववहारो ।।
13 एवं च भणिय - मेत्ते णिक्खंतो समवसरणाओ सो बंभण-दाओ । ओ पुच्छिओ भगवं जाणमाणेणावि गोयम - गणहारिणा । 15 'भगवं,
१७५
को एस दिया -सुओ किं वा एएण पुच्छिओ भगवं । 17 को सो वणम्मि पक्खी किं वा सो तत्थ मंतेइ ।।'
एवं च पुच्छिओ भगवं महावीरो साहिउं पयत्तो । 'अत्थि णाइदूरे सरलपुरं णाम 19 बंभणाण अग्गाहारं । तत्थ जण्णदेवो णाम महाधणो एक्को चउव्वेओ परिवसइ । तस्स य जेट्ठउत्तो सयंभुदेवो णाम । सो य इमो । एवं च तस्स बहु-सयण21 जण-वेय-विज्जा-धण-परिवारियस्स वच्वंति दियहा । एवं च वच्चंतेसु दियहेसु, अवस्सं-भावी सव्व-जंतूण एस मच्चू, तेण य सो जण्णदेवो इमस्स जणओ
1) J पायवडणणु, Pom. पायवडण etc. to भगवं. 3) P after तत्थ repeats भणिल्लो । तिगुणीपयाहिणीकओ णेण भगवं । पावपडणुट्ठिएणं भणियं तेण भगवं को for भणियं तं वा किं etc. to सुव्वउ जो. 5) Pom. पक्खी. 6) P सोम सव्वं. 9) P रयणाई, J तं पि for ताणं, P सामाण उप्पेमि. 10) P भणियं for आइट्ठ. 11) P दुहाण for बुहाण. 13) P भणियमेत्तो, J om. तओ पुच्छिओ. 14 ) J गोदम. 16) P एतेण. 17 ) Pom. किं. 19) P अग्गहारं । जत्थ. 20 ) P जेट्ठो उत्तो. 21 ) P वर for धण. 22) J असव्वं भावी P अवस्सभावी.

Page #179

१७६
(३९८)
1 संपुण्ण-णिय-आउयप्पमाणो परलोगं पाविओ । इओ य सव्वं अत्थं परियलमाणं णिहणं पावियं । सव्वहा तारिसेणं कम्म - परिणामेणं तं ता 3 जं एग- दियह- असणं । तओ एवं च परिवियलिए विहवे ण कीरंति लोगयत्ताओ, विसंवयंति अतिहि-सक्काराई, सिढिलियाओ बंभण-किरियाओ, 5 अवहत्थियाइं णिद्ध-बंधु - दाणाई ति । सव्वहा,
गुरु-णिद्ध-भिच्च-बंधव-परियण - जण - सामिणो य पुरयम्मि ।
7 ता मण्णिज्जइ पुरिसो जा विहवो अत्थि से तस्स ।। णिज्झीण-पुव्व- विहवा पुरिसा पुरओ ठिया ण दीसंति ।
9 दारिद्दंजण - जुत्ता पत्तिय-सिद्ध व्व दीसंति ।।
इमं च एरिसं णाऊणं सयंभुदेवस्स जणणीए भणिओ सयंभुदेवो । अवि य ।
11
पुत्त धण-सार-रहिओ उवहसणिज्जो जणम्मि सव्वम्मि | -किरियाऍ विहूणो जीवंत-मयल्लओ पुरिसो ।।
मय
अम्हाण तुमं पुरिसो णिक्खित्तं तुह कुडुंब-भारं ति । ता तह करेसु पुत्तय जह पिउ - सरिसं कुसि अत्थं ।।
15 णिउणो तुमं पि पुत्तय पंडिय - पढिओ य सूर - चित्तो य ।
ता तह करेसु संपइ जह जियइ कुटुंब मझं ।।
|
(३९८) एवं च दीण-करुणं भणिओ जणणीए इमो सयंभुदेवो अहियसंजाय-मण्णु-गग्गर-वयणो भणिउमाढत्तो । अवि य । 19 पुण्णेहिं होइ अत्थो अम्हं पुण्णाइँ माएँ णट्ठाई । तू विव-किरणे रवि व्व सो चेय अत्थमिओ || 21 एक्कस्स होइ पुण्णं ण पोरुसं दोण्णि होंति अण्णस्स । अण्णो दोहिं पि विणा सपोरुसो पुण्ण-रहिओ य ।।
13
17
1) J णिअयाउअ॰ P नियआओय०, J परलोअं, J इतो, Pom. य. 2) P परिसयलमाणं, P तारिसाणं, J ता for तं, P ता for ताण. 3) P असणं, P परियलिए, P कीरयंति. 4) J लोअयत्ताओ, J सक्कारई, P बंधु for बंभण. 5) J अवहत्थिअई, J बंधुदाई P णिट्ठदाणाई. 6) P निद्द for णिद्ध. 8) P णिज्जीण, J ट्ठिआ P ट्ठिया. 9) J ॰जणसिद्धा पत्तिय. 10) P एरिसं नाऊणं भुदेवस्स. 12) P सव्व for मय, P जीय व्व मयल्लुओ. 13) P अम्हा तुमं, P तह कुटुंब. 14 ) P पिओ सारिसं. 15) P पंडियओ सूर. 17) Padds स before दीण, P इमं for इमो, J अहिअंजा. 18) J adds माए after अवि य. 20) P करणे, P चेव. 21 ) P होई अत्थं पुन्नेहिं पोरुसेण दिन्नं पि । . 22) P दो for दोहिं, P विणा अपुरुसो.

Page #180

(३९९)
१७७
1 पुण्णेहिँ होइ लच्छी अलसा महिल व्व णाम-मेत्तेण ।
पुण्ण-णियलेहिँ बद्धा अण्णमणा चेय बंदि व्व ।। 3 जो पुण्ण-पोरुसेहिं लच्छी पुरिसस्स होइ दोहिं पि ।
सुरय-वियड्ढा पोढ व्व सहइ सा वंचियं साहु ।। 5 जा पुण पुण्णेहिँ विणा एक्केणं पोरुसेण णिव्वडिया ।
अथिरा सा होइ पुणो णव-पाउस-विज्जु-रेह व्व ।। 7 पोरुस-पुण्ण-विहूणा लच्छी घेत्तूं ण तीरइ जणेण ।
चवलत्तण-दुल्ललिया माए जल-चंद-रेह व्व ।।। 9 पुण्ण-रहियाण अम्हं अम्मो सत्तेण किं पि जइ होइ ।
तं तं करेमि एण्हिं जं भणियं तं खमिज्जासु ।। 11 त्ति भणंतो णिवडिओ चलणेसु, समुट्ठिओ य । भणियं च तेण । अवि य ।
भमिऊण सयल-पुहई छाउव्वाओ खुड त्ति पडिऊण । 13 अवि णाम मरेज्ज अहं अकयत्थो णो घरं एमि ।। ___त्ति भणंतो णिक्खंतो मंदिराओ सो बंभण-दारओ । तप्पभूइं च णयर-पुर-सोहियं 15 वसुंधरं भमिउमाढत्तो । कत्थ । अवि य ।
__णयर-पुर-खेड-कब्बड-गामागर-दीव-तह-मडंबेसु । 17 दोणमुहाडइ-पट्टण-आराम-पवा-विहारेसु ।। एवं च,
अत्थ-परिमग्गिरो सो सव्वोवायाइँ णवरि काऊण । 19 भमिऊण सयल-पुहई चंपा-णयरिं समणुपत्तो ।।
(३९९) तत्थ य अत्थंगए दिणयरे ठइय-दुवारे सव्वम्मि णयरि-जणवए 21 चिंतियं तेण । 'दे एत्थ जुण्णुजाणे पविसिय एक्कम्मि पायवे समारुहिऊण राइ
सेसं णेमि' त्ति चिंतयतो पविठ्ठो आरूढो य एक्कम्मि तमाल-पायवम्मि । तत्थ
_2) P अण्णमण्णो. 3) P होति. 4) J सुरयावियड्ड, P सव्वंगियं for सा वंचियं, P साहू for साहुं. 5) P जो पुण, P एक्केणं पुरिसेण, J णिव्वरिआ. 6) J विजरेह. 7) J विहीणा, P घेत्तूं. 8) P रेहि. 9) P होइ । ता तं. 10) J भणिया तं खमेज्जासि. 12) P पुहइ, JP खुड्ड त्ति, P ति for त्ति. 13) P मरेज्जाहं. 14) J तप्पभूई. 18) P अत्थि for अत्थ. 19) P om. भमिऊण, P पुहती, J चंपं. 20) J अत्थंगदे, P दिणयरट्ठविय, P घर for णयरि. 21) P जिणुज्जाणे परिवसिय. 22) J om. य, P तत्थ माणो चिंतिउं.

Page #181

१७८
(३९९) 1 य अच्छमाणो चिंतिउं पयत्तो । अवि य । ___ 'अव्वो भवणुव्वाओ उदर-दरी-भरण-वावडो दियहं ।
3 तरु-साहासु पसुत्तो पक्खा-रहिओ अहं काओ ।। ___ता धिरत्थु इमस्स अम्ह जम्मस्स, ण संपत्तं किंचि मए अत्थं, जेण घरं 5 पविसामि' त्ति चिंतयंतेण णिसुओ कस्स वि सद्दो । तओ 'अहो, को एत्थ
जुण्णुज्जाणे मंतेइ' त्ति जायासंको आयण्णयंतो अच्छिउं पयत्तो जाव एक्केण 7 भणियं । ‘एस तमाल-पायवो, इमस्स अधे कीरउ इमं कजं' ति भणंता संपत्ता
तमाल-पायवं दुवे वि वणियउत्ता । णिरूवियाओ तेहिं दस वि दिसाओ । तओ 9 भणियं । 'अहो, सुंदर इमं ठाणं, ता दे णिहणसु इमम्मि पदेसे' त्ति भयंतेण
तेण खणिउमाढत्तं तं पएसंतरं । णिक्खित्तं च तत्थ तेहिं तंबमय-करंडयं, पूरियं 11 धूलीए, वेल्लि-लयाहिं कयं साहिण्णाणं । तत्तो तेहिं भणियं । अवि य ।
___ 'जो एत्थ को वि रक्खो भूय-पिसाओ व्व होज्ज अण्णो वा । 13 णासो तस्स णिहित्तो पालेजसु अह पसाएणं ।।'
ति भणिउं जधागयं पडिगया । चिंतियं च इमेण । अहो, 15 जं जेण जहिं जइया जत्तिय-मत्तं च जस्स पासाओ ।
तं तेण तहिं तइया पाविज्जइ तत्तियं चेय ।। 17 जेण पेच्छ ।
सयलं भमिऊण इमं पुहई वण-सेल-काणण-सणाहं । 19 अज्ज इह संपत्तो देव्वेण पणामियं अत्थं ।।
अवइण्णो पायवाओ । अवणीयं सयलं कयारुक्केरं । उप्पाडिया करंडिया । 21 उग्घाडिऊण पुलझ्या जाव पेच्छइ पंच अणग्घेयाई रयणाई । ते य दलूण हरिसवसूसलंत-रोमंच-कंचुओ अंगे वि ण माइउं पयत्तो । 'दे, संपयं घरं वच्चामि'
2) J उअर for उदर. 3) P तव for तरु. 4) P तो for ता, P adds जं before अम्ह, P संसत्तं किं पि मए. 6) P जिणुजाणे, P अण्णेण for एक्केण. 7) P अहो for अधे, P om. ति. 8) Jadds तं before तमाल, J दुवे विणियपुत्ता P दुवे वणियउत्ता, P दसा दिसाओ, JP ततो for तओ. 9) P इमं थाणं ता देहिमि हणसु, P पएसे. 10) J om. तेण, J खणिउमाढत्तो, Jom. तंबमय. 11) Jom. धूलीए, P वल्लि for वेल्लि, J ततो. 12) P वि रुक्खे भूय, P अण्णा वा. 13) J अम्ह पसएणं. 14) J जधागतं, P जहागया तहा पडिगया, P om. च, P om. अहो. 15) P जत्तिमेत्तं. 16) P चेव for चेय. 18) J पुहई, Jom. सेल, P सेण for सेल. 19) P इमं for इहं. 20) J अवणिअं, P कयवरुक्केरं. 21) P पेच्छओ पंच, J पंचऽणग्घेयाई P पंच अग्घेयाई. 22) P inter माइउं & ण.

Page #182

(४००)
१७९ 1 त्ति पयत्तो सयल-पुरग्गहाराभिमुहं । अद्धपहे य तस्स महाडई, तीए
वच्चमाणस्स का उण वेला वट्टिउं पयत्ता । अवि य । 3 संकोडिय-रत्त-करो आयंबो अत्थ-सेल-सिहरम्मि ।
दीवंतर-कय-सज्जो रेहइ पवओ विय पयंगो ।। 5 इमम्मि य वेला-समए चिंतियं सयंभुदेवेण ।
अव्वो वण-मज्झगओ पत्तो रहसेण णत्थि इह वसिमं । 7 ता किं करेमि संपइ कत्थ व रयणी' वच्चामि ।। __चिंतयंतस्स बुद्धी समुप्पण्णा । 'दे, इमम्मि अणेय-पादव-साहा-समाउले वड9 पारोहे आरुहिऊण णिसं अइवाहयामि । बहु-पच्चवाओ एस वणाभोगो' त्ति । __ आरूढो तम्मि वड-पायवम्मि । एक्क-पएसे य बहु-विडव-संकुले अणेय11 साहा-पत्त-णियरे अच्छिउं पयत्तो । चिंतियं च णेण 'अहो, विहिणा दिण्णं जं
मह दायव्वं । संपयं गंतूण घरं एकं विक्केऊण रयणं पुणो सयल-कुडुंब-बंधवाणं 13 जं करणीयं सव्वं काहामि' त्ति । इमं चिंतयंतस्स बहलो अंधयारो उत्थरिउं ___ पयत्तो दस-दिसं । आवासीहूया सव्वे सउण-सावय-णिवहा । बहुए य पक्खि15 कुले तत्थ णिवसंति वडोयरे । ते य णाणाविह-पलावे णाणाविह-वण्णे ___ बहुप्पमाणा पेच्छंतो तक्काल-सुलह-वियप्पंतर-संभरंत-चित्त-महापवंगो 17 अच्छिउं पयत्तो सयंभुदेवो त्ति ।
(४००) एत्थंतरम्मि समागओ झत्ति एक्को महापक्खी । सो य आगंतुण 19 एक्कस्स महापक्खि-संघ-मज्झट्ठियस्स महाकायस्स चिर-जरा-जुण्ण-पक्ख
जुवल-परिसडिय-पत्त-पेहुणस्स पुरओ ठाऊण पायवडणुट्ठिओ विण्णविउं 21 पयत्तो । अवि य ।
‘ताय तुमे हं जाओ तुमए संवड्डिओ य तरुणो हं । ___1) Pom. त्ति, P पयत्ता, J पुरग्गाहा०, P पुरग्गहादिमुहं, P महाडईए, J तम्मि य वट्टमाणस्स for तीए etc. 4) J कतसज्जो P कयसिज्जो, P पहविओ विय, J इव for विय, J पतंगो. 5) P om. य, P वेलासए. 6) P व for वसिम, P after इह व repeats सिहरंमि । दीवंतरकयसिज्जो etc. to रहसेण नत्थि इहत्थ and again सेलसिहरंमि । दीवंतर etc. to इह वसिमंतो. 7) P om. ता, J adds कत्थ before वच्चामि. 8) J पातव P पाठव for पादव. 9) J अतिवाहयामि. 10) J पतेसे, P विडवि, P अण्णेय. 11) P adds जह before जं. 12) P om. मह, P कुटुंब. 14) P आवासीभूआ, P णिहाया for णिवहा, P वहले for बहुए. 15) P कुले त्थ विवसंति, J वडे य एतो for वडोयरे, P ते अन्न विहपलावे, J पलाव. 16) P बहुप्पमाणो, P सुलभ, J संचरंतमहा०. 17) P अच्छिओ, P पवत्तो. 19) P एयस्स for एक्कस्स, P rep. महापक्खिसंघ, Jom. महाकायस्स. 20) P जुयल, P ट्ठाऊण. 22) P संड्डिओ य.

Page #183

१८०
(४००) 1 कुणसु य मज्झ पसायं ता विण्णत्तिं णिसामेसु ।।
णयणे अज्ज कयत्थे मण्णे कण्णे वि अज्ज मह जाए । 3 एवं पि पक्ख-जुवलं अज्ज कयत्थं ति मण्णामि ।।
अज्ज तुमे हं जाओ अज्ज य मण्णामि सफलयं जीयं । 5 गरुडा अवि अज्ज अहं अप्पाणं गरुयमं मण्णे ।।'
भणियं च तेण जुण्ण-पक्खिणा । 7 ‘किं अज्ज जोग-रजं णिक्खित्तं अज्ज तुज्झ खगवइणा ।
किं पुत्त पुत्त-लाहो पत्तं वा अक्खय-णिहाणं ।।' 9 तेण भणिणं ।
'को ताय रज-लाभे तोसो को वा धण-पुत्त-विहव-लाभेहिं । 11 तं अज्ज मए लद्धं कत्तो खग-राइणो होज्ज ।। ___जुण्ण-पक्खिणा भणियं । 13 'दे पुत्त साह सव्वं दिटुं व सुयं व अज्ज अणुभूयं ।
किं व तए संपत्तं कीस व हो हरिसिओ तं सि ।।' 15 तेण भणियं । 'णिसुणेसु, अज्ज अहं तुम्हाण सयासाओ उप्पइओ गयणयलं
किंचि आहारं अण्णेसिउं बद्ध-लक्खो धरणियले परिभमामि जाव दिटुं मए 17 एक्कम्मि पएसे पायार-परिययं महाजण-समूहं । तत्थ य उप्पयंति देवा, णिवयंति
विजाहरा, परिसक्कति मण्या, गायति किंणरा, णच्चंति अच्छरा, वग्गति वंतरा, 19 थुणंति सुरवरा, जुज्झति असुर-मल्ल त्ति । तं च दद्दूण जाओ ममं हियए वियप्पो
'अहो, किं पुण इम' ति । 'दे पेच्छामि' त्ति चिंतयंतो उवइओ गयणयलाओ 21 जाव पेच्छामि अण्णे वि बहुए पक्खिणो एक्कम्मि पायारंतरम्मि । तओ हं ताणं
मज्झ-गओ पेच्छामि कोमल-किसलय-सिलिसिलेंत-वियसमाण-णव-कुसुम___1) P वा for ता. 2) Jom. मण्णे, J अज्जमेव सह, P अज्जे. 3) P एतं जुअलं, P adds अ before कयत्थं. 4) J सफलं, P जायं ।. 5) P गरुडा य वि [गरुडाण वि]. 8) J पुत्तलाभो P पुत्तणाहो. 10) P लाभो, P विहवलोभेहिं । जज्ज मए. 11) P कत्ता. 12) P om. जुण्णपक्खिणा भणियं. 13) P साह व्वं, Jom. अज्ज, J अणुभूतं. 14) P हरिसिउं. 16) J अण्णेसितुं, P धरणियलं. 17) P पएसो, P देवा नियवंति. 18) J किण्णरा P किन्नरा. 19) P जुजंति, J हिअय. 21) P ताव for जाव, P पायातमि, J ततो, P om. हं. 22) P पेच्छाओ, J सिलिसिणेत.

Page #184

१८१
(४०१) 1 गोच्छस्स रत्तासोय-पायवस्स हेट्टओ महरिहे सीहासणे णिसण्णो भगवं को __वि दिव्व-णाणी तेलोक्क-सुंदरावयव-सव्वंग-दंसणीओ मणहरो सयल-जय3 जंतु-जण-णिवहाणं सदेवासुराए परिसाए मज्झ-गओ धम्माधम्म साहेंतो ।
तं च दद्दूण चिंतियं मए 'अहो, मए दि8 मए जं दट्ठव्वं एरिसं तियणच्छेरयं 5 पेच्छमाणेण' । तओ ताय, तेण भगवया सव्वण्णुणा साहिओ सयलो संसार
सहावो, पदंसिओ जीव-संसरणा-वित्थारो, वित्थारिओ कम्म-पयइ-विसेसो, 7 विसेसिओ बंध-णिज्जरा-भावो, भाविओ संवरासव-वियप्पो, वियप्पिओ
उप्पाय-ट्ठिइ-भंग-वित्थरो, परूविओ जहट्ठिओ मोक्ख-मग्गो त्ति । तओ इमं 9 च सोऊण सव्वं उप्पण्ण-संवेय-सद्धा-सुद्ध-हियएण पुच्छिओ मए भगवं
सव्वण्णू जहा ‘भगवं, अम्हारिसा उप्पण्ण-वेरग्गा वि किं कुणंतु तिरिय11 जोणिया परायत्त-करणा' । तो इमं च लक्खिऊण मह हिययत्थं भणियं भगवया
13 देवाणुपिया सण्णी तिरिओ पंचिंदिओ सि पज्जत्तो ।
सम्मत्तं तुह जायं होहिइ विरई वि देसेण ।। 15 (४०१) एत्थंतरम्मि पुच्छिओ भगवं गणहर-देवेण । अवि य ।
भगवं के पुण सत्ता णरयं वच्चति एत्थ दुक्खत्ता । 17 किं वा कम्मं काउं बंधइ णरयाउयं जीवो ।।'
भगवया भणियं । 19 ‘णरयाउयस्स गोदम चत्तारि इहं हवंति ठाणाई ।
जे जीवा तेसु ठिया णरयं वच्चंति ते चेय ।। 21 पंचेंदियाण वहया पुणो पुणो जे हणंति जीव-गणं ।
केवट्टाई गोदम ते मरिउं जंति णरयम्मि ।।
1) P को for को वि. 2) P पसत्थ for सव्वंग, P सलसयजंतु. 3) J धम्माहम्म, P साहेंता. 4) Jom. अहो मए दिटुं जं दट्ठव्वं, P एरिसं तुहणयअच्छेरयं. 6) J सहाओ, P संसिओ for पदंसिओ, P संसरणापयत्थारो वियत्थारिओ. 7) P विसेसओ बद्धनिज्जरा, Jom. वियप्पिओ. 8) P ट्ठिति, J पन्नविओ for परूविओ, P मोक्खमग्ग त्ति. 9) P om. सव्वं, P उप्पणसंवेसद्धा. 10) P repeats किं, P कुणंति. 11) P जोणीयपरायत्तकरुणा, J परयत्त, J ततो for तो, P om. भणियं. 13) P देवाणुप्पिया, P adds पज्जत्तियाहिं before पज्जत्तो. 14) JP होहिति, P ति for वि. 15) P एत्थंतरंति. 19) P गोयम, P ट्ठाणाई. 20) P हिया for ठिया. 21) P जीवाणं केवाती गोयम.

Page #185

१८२
(४०१) 1 कुणिमाहार-पयत्ता कुणिमं मंसं ति तं च आहारो ।
सावय-पक्खीण वहो मरिऊणं ते वि णरयम्मि ।। 3 सर-दह-तलाय-सोसण-हल-जंगल-जंत-वावडा पुरिसा ।
मरिऊण महारंभा गोदम वच्चंति णरयम्मि ।। 5 गाम-णगर-खेड-कब्बड-आराम-तलाय-विसय-पुहईसु ।
परिमाण-विरइ-रहिया मुच्छिय-चित्ता गया णरयं ।।' 7 तओ इमं च सोऊण ताय, मए चिंतियं । 'अहो भगवया मंसाहारिणो पंचेंदिय___ वह-कारिणो य णरय-गामिणो आइट्ठा । ता अम्हे पंचिंदिय-वहया मंसाहारिणो 9 य गया णरयं, ण एत्थ संदेहो । ण-याणिमो अत्थि कोइ संपयं उवाओ ण व'
त्ति चिंतयंतस्स पुणो पुच्छिओ भगवं गणहारिणा भगवं, जइ पढम इमेसु ठाणेसु 11 होऊण पच्छा उप्पण्ण-विवेगत्तणेण य णरय-दुक्ख-भीरू कोइ विरमइ सव्व
पाव-ठाणाणं ता किं तस्स णरय-णियत्तणं हवइ किं वा ण हवई' त्ति । भगवया 13 भणियं । ‘गोयम, होइ जइ ण बद्धाउओ पढमं । बद्धाउओ पुणो सव्वोवाएहिं __पि ण तीरइ णरय-गमणाओ वारेउं' ति । तओ ताय, इमं च सोऊण मए चिंतिय 15 'अहो, महादुक्ख-पउरो णरयावासो, पमाय-बहुला जीव-कला, विसमा ___ कम्म-गई, दुरंतो संसार-वासो, कढिणो पेम्म-णियला-बंधो, दारुण-विवागो 17 एस पंचेंदिय-वहो, णरयग्ग-दूओ एस कुणिमाहारो, णिंदिओ एस तिरियत्त
संभवो, पाव-परमं अम्हाणं जीवियं ति । एवं च ववत्थिए किं मए कायव्वं' 19 ति । तओ एत्थंतरम्मि भणियं भगवया । अवि य ।
जो छिंदिऊण णेहं इंदिय-तुरए य संजमेऊण । 21 विहिणा मुंचइ देहं जहिच्छियं पावए सिद्धिं ।। ___ति भणंतो समुट्ठिओ भगवं सव्वण्णु त्ति । विहरिउं समाढत्तो । जहागयं पडिगया
1) P आअहारो. 3) P सोसेण, J जुत्त for जंत. 4) P मरिऊ महारंभा, P गोयम, P नरयंति. 5) P गामागर-खेडमढंबआराम-, P पुहतीसु. 7) J ततो, P भाय for ताय. 9) J om. य, P काई for कोइ. 10) J किं तायवस्स for चिंतयंतस्स, J गणहारिणो, P om. पढम. 11) P ऊण for होऊण, P विवेयत्तणेण नरय, P भएण for भीरू, J विमरइ सव्व. 12) P पाणट्ठाणाई ता, P तस्स रयणत्तणं हवइ. 13) J गोतम, P होइ जणइ बद्धाउयं, Jom. पढमं । बद्धाउओ, P om. पुणो, J सव्वं वाएहिं. 14) P धारिउं for वारेउं, P om. च, J य for मए. 15) P णरयवासो, J वहुलो जीवफली. 16) P कंमगती, P कड्डिणो. 17) P एसं चिंदियवहो णरयग्गिदूओ. 18) J संभववो, P पोव for पाव, P om. च, J किम्मए P किं मयं. 19) Jom. अवि य. 21) P जहच्छियं पावसिद्धिं, J सिद्धि त्ति. 22) P सव्वन्नू, P जहा पडिगया.

Page #186

(४०२)
१८३ 1 देव-दाणवा । अहं पि ताय, अहो भगवया अण्णोवएसेण दिण्णो महं
उवएसो । इमं चेय काहामि । अवि य । 3 छेत्तूण णेह-णियले इंदिय-तुरए य संजमेऊण । ____ कय-भत्त-णियत्तमणो मरिउं सुगई पुण लहामि ।। 5 त्ति । ता दे करेमि, अहवा णहि णहि गुरुयणं आउच्छामि । अवि य ।
आउच्छिऊण गुरुणो सयणं बंधुं पियं च मित्तं च । 7 जं करियव्वं पच्छा तं चेय पुणो अहं काहं ।।
ति चिंतयंतो अज्ज अकयाहारो एत्थ संपत्तो त्ति । 9 ता विण्णवेमि संपइ ताय तुमे एस पायवडणेण ।
देसु अणुजं खमसु य मह अजं सव्व-अवराहे ।। 11 त्ति भणिऊण णिवडिओ चलण-जुवलेसु ।
(४०२) तओ पसरतंतर-सिणेह-पगलमाण-णयण-जुयलेण अंसु13 किलिण्ण-वयणेण भणियं जुण्ण-पक्खिणा । अवि य ।
'पुत्त ण कीरइ एसो ववसाओ दुत्तरो सुरेहिं पि । 15 अण्णं च अहं थेरो वच्छ ममं मुंचसे कहयं ।।'
तेण भणियं 'ताय जं तए भणियं तं णिसामेसु । 17 किं दुत्तरं तिलोए णरयावासाउ होज बहुयं पि ।
णियओ जो तुह जणओ ताय तुमे कस्स सो मुक्को ।।' 19 वुड्डेण भणियं ।
'जह पायवस्स पुत्तय पारोहो होइ लग्गणक्खंभो । 21 तह किर पुत्त तुमं पि हु होहिसि मह पुत्तओ सरणं ।।' तेण भणियं । ‘ताय,
1) P ताह for ताय, P अण्णावएसेण. 3) P छेऊण, P णियलो. 4) P भत्तू for भत्त, P om. पुण, P लहीहामि. 5) P om. one णहि, P अउच्छामि, P अहवा for अवि य. 6) J णिद्धं for मित्तं. 7) P काहिंति. 8) P अज्ज कयाहारो. 9) J विण्णवेसि (?). 10) P अणजं. 11) P ति for त्ति, J चलणेसु । तओ, P वलय for चलण. 12) J पसरंत सिणेहेण पगल०, J जुअले आलिकिलण्ण, P जुगलो for जुयलेण. 14) P एसो ओ दुत्तारो. 15) P अन्नं वाहं घोरा वच्छ, J मए for ममं, J कस्स for कहयं, P adds थेरं after कहयं. 16) P निसामेहि. 17) Jणरयावासो हु. 20) P पुत्तस्स, P लग्गणक्खंतो ।.

Page #187

(४०२)
१८४ 1 को कस्स होइ सरणं को वा किर कस्स लग्गणक्खंभो ।
णिय-कम्म-धम्म-वसओ जीवो अह भमइ संसारे ।।' 3 वुड्डेण भणियं । ___ 'अज्ज वि तरुणो पुत्तय मा मर इंह ताव भुंजसु सुहाई । 5 पच्छा काहिसि धम्मं वच्छय जा वुड्डओ जाओ ।।'
तेण भणियं । 7 'किं मरइ णेय तरुणो वुड्डत्तं ताय को ण पावेइ ।
तं अच्छसि वुड्यरो ण-यणसि धम्मस्स णाम पि ।।' 9 वुड्डेण भणियं ।
‘अत्थो कामो धम्मो तरुणत्तण-मज्झ-वुड्ड-भावेसु । 11 कीरंति कमेणेवं पुत्तय मा तिक्कम कुणसु ।। ___ तेण भणियं । 13 को व ण इच्छइ एसा परिवाडी ताय जा तुमे रइया ।
जइ अंतरेण पडिउं मच्चु-गइंदो ण विहणेइ ।।' 15 वुड्ड-पक्खिणा भणियं ।
जणिओ सि पुत्त दुक्खं दुक्खं संवडिओ य जणणीए । 17 किर होहिसि आलंबो वुड्डत्तणयम्मि अम्हाण ।।'
तेण भणियं । 19 'सुरयासत्त-मणेणं जाओ संवडिओ य आसाए ।
इंधण-कज्जेण गओ ससयं जह पावए को वि ।।' 21 वुड्ड-सउणेण भणियं ।
‘एत्थ वि तुज्झ अधम्मो होइ च्चिय पुत्त ताव चिंतेसु ।
___1) P inter कस्स & होइ. 2) P परि for अह. 6) J adds य after तेण.
7) P ताव को, J को व for को ण. 8) P न य जाणसि धम्मनाम पि. 9) P वुढेण.
10) Jom. मज्झ, P वुढभावेण्णु. 11) P कामं णेयं for कमेणेवं, J उज्जम for तिक्कम. 14) P पडियं, J गइंदे, J हारेइ for विहणेइ. 15) J वुड्डेण for वुड्डपक्खिणा. 16) P संठिओसि जणणीए. 20) J गओ संसयं, J कोइ ।।. 22) P तुज्झ न धम्मो.

Page #188

१८५
(४०२) 1 वुड्ढे मोत्तूण ममं कायर-पुरिसो व्व तं जासि ।।'
तेण भणियं । 3 'जइ तं वच्चसि णरयं मए वि किं ताय तत्थ गंतव्वं । ___ अयडे णिवडइ अंधो ता णिवडउ किं सचक्खू वि ।।' 5 वुड्ड-पक्खिणा भणियं ।
'तह वि पिओ मे पुत्तय तुह विरहे णेय धारिमो जीयं । 7 पिइ-वज्झाए घेप्पसि एस अधम्मो तुहं गरुओ ।।'
तेण भणियं । 9 ‘ताय ण तुझं दइओ जेणं णरयम्मि खिवसि घोरम्मि ।
को कस्स मरइ विरहे जाव ण खुट्टं णियं कम्मं ।।' 11 वुड्डेण भणियं ।।
तुज्झ पिओ हं पुज्जो पुत्तय ता कुणसु मज्झ वयणं ति । 13 मुच्चउ मरणासंसा पढम पिव अच्छ णीसंको ।।'
तेण भणियं । 15 को कस्स होइ जणओ को व जणिज्जइ जणेण हो एत्थ ।
जणओ सो च्चिय एक्को धम्मुवदेसं तु जो देइ ।।' 17 वुड्ड-पक्खिणा भणियं ।
‘जइ पुत्त तुमे एयं अवस्स करणिजयं तु ता विसह । 19 जा ते पेच्छामि सुहं दीह-पवासम्मि चलियस्स ।।'
तेण भणियं । 21 ‘ज कायव्वं कीरउ को जाणइ दियह-पक्ख-मासाणं ।
किं होहिइ अहिययरं वयणं जेणम्ह दीसेज्ज ।।'
1) P तुम for व्व तं. 3) P जइ सिं तं. 4) P अंधो जइ निवडिओ किं. 7)
P पिय, P एस अहंमो. 8) J adds तओ before तेण. 10) P adds ति after
खुटुं. 12) P कुज्झ पियाहं. 15) J होइ सरणं को. 17) P तए for तुमे, P ति for
तु. 19) J ए for ते. 21) P जाणओ for जाणइ. 22) JP होहिति, P दीसेज्जा.

Page #189

१८६
(४०३) 1 ता खमसु अहं वच्चामि' त्ति भणंतो उवगओ माऊए समीवे ।
(४०३) तत्थ य पायवडणुट्ठिएण विण्णविया माया । अवि य । 3 तं धरणी सावित्ती सरस्सई तं भगीरही पुहई ।
धारणि-अम्मा देवी माया जणणी य जीयं च ।। 5 ता खमसु माए एण्हिं कय-पुव्वं जं म्ह अविणयं किंचि ।
संपइ मरियव्वमिणं उवट्ठियं अम्ह संसारे ।। 7 इमं च सोऊण जरा-जुण्ण-खुडिय-पक्खावली-वियलणा-पयड-पंडर___ सरंडय-डंडावली-मेत्त-पक्ख-पडली-सणाहाए भणियं जुण्ण-पक्खिणीए । 9 अवि य ।
‘हा हा पुत्त किमेयं वयणं अइ गिट्ठरं तए भणियं । 11 थक्किय-पडिहयमेयं ण सुयं म्ह ण यावि ते भणियं ।।'
तेण भणियं । 13 चिरजीविणीए अम्मो दिट्ठो व्व सुओ व्व कोइ लोगम्मि ।
मरणाओ जो चुक्को मंगल-सय-लक्ख-वयणेहिं ।।' 15 थेरीए भणियं ।
'पुत्त तहा वि ण जुज्जइ भणिऊणममंगलं इमं वयणं । 17 सोऊण इमं दुल्लह मह दुक्खं होइ हिययम्मि ।।'
तेण भणियं । 19 'अम्मो वयणेण इमं दुक्खं जायं ति तुज्झ दुत्तारं । ___जइ सच्चं चिय मरणं हवेज ता किं तुमं आसि ।।' 21 थेरीए भणियं ।
'पुत्त ण वट्टइ एयं भणिउं जे जइ पुणो कह वि होज्जा ।
1) P समीवं. 2) P विण्णविय, P om. माया, P adds after अवि य like the following which is partly repeated subsequently तं धरणी सत्तवती सरस्सीती तं भगीरही पुहती । धारअंगादेवी माय जण अहं वच्चामि त्ति भणंतो उवगओ माऊए समीवं । तत्थ य पायवडणुट्ठिएण विण्णविय. 3) P धरणी सत्तवती सरस्सीती, P पुहती । धारणिअंगी. 4) J धरणीअम्मा, P जणणी अजीयं च. 5) J जम्ह P जम्हं for जं म्ह. 6) P अम्हि for अम्ह. 7) P खुडिया से सडिय पक्खावली वियडणापयडा, J पम्हावली. 8) J सडंडय, J पडाली. 11) J थुक्किय, Jण सुअम्ह P णयं अम्हे for ण सुयं म्ह, Jए P तं for ते. 13) J चिरजीविणीय P चिरजीवणीए, P repeats सुओ व्व, J लोअम्मि. 14) P सलक्ख. 16) P भणिऊण अमंगल. 17) P om. दुल्लह मह. 19) P दुक्खं जीवं ति पइसेज्जा ।. 20) P om. जइ सच्चं चिय मरणं etc. to चितिं चेय पविसेज्जा ।.

Page #190

(४०३)
१८७ 1 ता पुत्त तुम्ह णेहेण तं चितिं चेय पविसेज्जा ।।'
तेण भणियं । 3 'अम्मो मा भण अलियं एक्के अणुमरेज जइ तं सि ।
ता कह थेरी होती बाल च्चिय तं मुआ होती ।।' 5 थेरीए भणियं ।
‘मा पुत्त भणसु एयं जीयाओ वि वल्लहो तुमं मज्झ । 7 मा मं मुंचसु एण्हि थेरत्तण-दुक्ख-संतत्तं ।।'
तेण भणियं । 9 ‘अम्मो को कस्स पिओ को वा जीवेज कस्स व वसेण ।
को वा मुच्चइ केणं को थेरो किं व से दुक्खं ।। 11 थेरीए भणियं ।
'पुत्त इमो ते धम्मो अम्मा-तायाण कुणसि जं विणयं । 13 बंधुयणस्स य पोसं पम्मुक्को होहिइ अहम्मो ।।'
तेण भणियं । 15 ‘अम्मो सच्चं एयं भणियं घर-वास-संठिय-जियस्स ।
जो पुण मुंचइ सव्वं तस्स ण कजं इमेहिं पि ।।' 17 थेरीए इमं भणियं ।
कुच्छीएँ मए धरिओ णव-मासे पुत्त-भार-सुढियाए । 19 उवयारस्स फलं ते पच्चुवयारो कओ को वा ।।'
तेण भणियं । 21 'अम्मो कीस तए हं धरिओ गब्भम्मि केण कज्जेण ।
णियय-जणणीएँ तुमए उवयारो को कओ होज ।।
4) P होति in both places. 6) P पुत्त धणसुएसुं जीयाउ वि. 7) J वा मुंचइ. 10) P केण व को. 11) J थेरीय P थोरीए. 12) Jए for ते. 13) P बंधुयणस्स पसायं पंमुक्के, JP होहिति. 15) P भणियं परवाससंठियस्स जीवस्स. 16) P उण for पुण, P ति for पि. 17) P has additional lines here beginning with थेरीए भणियं । कुच्छीए etc. धरिओ गब्भं ति which are repeated below, P om. इमं. 18) P भणिओ for धरिओ, P सुट्टियाए.

Page #191

१८८
(४०४) 1 माए हं ते जणिओ तुम पि जणिया मए भव-सएसु ।
अरहट्ट-घडि-समाणा अवरोप्परयं पिया-पुत्ता ।।' 3 भणंतो उवगओ जेट्ठ-भाउणो समीवं ।
(४०४) तत्थ वि पायवडणुट्ठिओ विण्णविउं पयत्तो । अवि य । 5 भाउय तं सि खमेज्जसु अम्हे उच्छंग-वड्डिया तुम्ह ।
डिभत्तण-दुल्ललिएहिं तुज्झ जो अविणओ रइओ ।।' 7 भाउणा भणियं ।
हा कीस वच्छ मुंचसि केण व तं किंचि होज भणिओ सि । 9 को णाम एत्थ धम्मो किं वा पावं भवे लोए ।।'
तेण भणियं । 11 ‘मा भाउय भण एवं धम्माधम्मेहिँ संठिओ लोओ ।
अह अत्थि को वि धम्मो विणयाए सुओ जहा राया ।।' 13 भाउणा भणियं ।
'मुद्धो सि वच्छ बालो केण वि वेयारिओ वियड्डेण । 15 सो को वि इंदयाली वेयारेतो भमइ लोयं ।।'
तेण भणियं । 17 भाउय विवेग-रहिओ तं मुद्धो जं भणासि कावडिओ।
मा हो तं भण एवं तियसिंद-णमंसियं वीरं ।।' 19 भाउणा भणियं ।
अच्छसु भुंज जहिच्छं परलोओ वच्छ केण सो दिह्रो । 21 एक्कं हूयं अण्णं होहिइ का तम्मि ते सद्धा ।।'
तेण भणियं ।
3) P जेट्ठ भायणो समीव तस्स. 4) P पीयवडणुट्ठिओ विउं पयत्तो. 5) P
खमज्जसु. 6) P तुम्हे for तुज्झ. 11) P एवं धंमेहिं, J धम्माहम्मेहि, P लोए ।.
14) J सि बद्धबाला, P वेयारतो. 17) P विवेय, P भणामि for भणासि. 20) P
जहच्छिं, P om. वच्छ, P adds कत्थ before सो. 21) JP होहिति, P ते सिद्धा.

Page #192

(४०५)
1 'धम्मेण एत्थ भोगा भाउय धम्मेण होइ सग्गं पि ।
ता तं चेय करिस्सं णत्थि सुहं धम्म - रहियस्स ।। '
3 भणमाणो उवगओ कणियसं भाउयं, तं पि उत्तिमंगे चुंबिऊण भणिउं समाढत्तो ।
5
7 कणीयसेण भणियं ।
9
11
13
अवि य ।
‘उच्छंग-लालिओ मे वच्छ तुमं पुत्तओ व्व मह दइओ । खर-फरुसं सिक्खविओ अवराहं खमसु ता मज्झं ॥'
17
'हा भाउय कत्थ तुमं चलिओ होज्जा णु अम्ह मोत्तूण | अम्हाण तं सि सामी तुज्झायत्तं इमं सव्वं ।। '
तेण भणियं ।
वच्छ चलिओ मि मरिउं तुम्हे मोत्तुं पुणो वि गंतव्वं । को कस्स वच्छ सामी जम्मण - मरणेहिँ गहियम्मि ||
१८९
15
|
तीए वि वियलमाण-णयण - जल - पवाहाए भणियं । अवि य । ‘वच्छम्हाण तुमं चिय कुलम्मि किर भो कुमारओ आसि । पोमाय म्ह तुमे च्चिय तुमए च्चिय जीविमो अम्हे ।।' 19 तेण भणियं ।
जीयइ कम्मेण जिओ पोमायइ सुंदरेण तेणेय । 21 जइ हं कुले कुमारो माए ण य लज्जणं काहं ।।
तीए भणियं ।
(४०५) इमं भणतो उवगओ जेट्टं भइणिं, तीय पायवडणुट्ठिएण भणियं । भइणी तं महदेवी सरस्सई तं सि पूयणिज्जा सि ।
ता खमसु अविणयं मे डिंभ - सहावेण जं रइयं ।।
1 ) J भोआ . 3) J कण्णसं भाउअंतेण तं पि, P भणिओ. 5) P से for मे, P तुह for मह. 7) J कण्णसेण भणिअं. 11 ) P मरिओ तुम्हे म्हेतुं पुणो 12 ) P मरणिहिं, J गहिअस्स || 13 ) P भणिउं for भणतो, P जेट्ठभगिणीं, J adds तेण before तीय. 14) J तमहं देवी, P तं महादेवी. 15) J भो for मे. 16) Jतीय वि, P om. णयण, P जलह. 17 ) P तुच्छम्हाण, P पिय for चिय, P हो for भो, J कुमासओ. 18) J पोमाय P पामाय. 20) P सुंदरे य तेणेय. 21 ) JP कुमासो. 22 ) J तीअ for तीए.

Page #193

१९०
1 'थेरं मुंचसि पियरं कस्स इमं मायरं च गइ - वियलं । सत्थेसु किर पढिज्जइ अयण्ण- परिपालणं काउं ।।' 3 तेण भणियं ।
7
1
'किर वाहेण तओ हं बद्धो पासेण अहव ण य जाओ । 5 मोत्तूण ममं पुत्ता अण्णे वि हु अत्थि तायस्स ।।' (४०६) इमं भणंतो उवगओ कणीयसं भइणिं । तं पि साणुणयं उवसप्पिऊण भणिउमाढत्तो । अवि य । 'खर-णिट्टुर-फरुसाई वच्छे भणिया सि बाल- - भावम्मि । ता ताइँ खमसु एण्हिं होसु विणीया गुरूणं ति ।।' तं च सोऊण मंतु - गग्गरं तीए भणियं । अवि य । 'हा भाउय मं मोत्तुं दीणमणाहं च कत्थ तं चलिओ । ताओ वट्टइ थेरो तुज्झम्हे चिंतणीयाओ ।। '
9
T
11
13 तेण भणियं ।
'अलिओ एस वियप्पो जं चिंतिज्जइ जणो जणेणं ति ।
15 वच्छे पुव्व-कएणं दुक्ख - सुहे पाविरे जीवा ।।'
I
(४०७) एवं च भणमाणो उवगओ भारियाए समीवं सो पक्खी । भणियं 17 च तेण । अवि य । 1
सुंदरि सुहय-1
- विलासिणि तणुयंगे पम्हलच्छि घर-लच्छि ।
19 धणिए मह हियय-पिए वल्लह- दइए य सुण वयणं ।। खद्धाणि य पीयाणि य तुमए समयं बहूणि तणुयंगि । गणगणम्मि भमियं रुक्खग्गे णिवसियं समयं ॥ सुरसरि- पुलिस तए समयं तणुयंगि विलसियं बहुसो ।
21
(४०६ )
2) P अइल्ल for अयण्ण. 4) P कर for किर, P कओ हं [हओ हं? ], P
बद्ध पोसे अह विन य. 5) P अत्थे for अण्णे. 6) J कण्णस्स for कणीयसं, P भइणी. 8) P फरिसाई. 9) P ता माई खमसु. 10) J मणु for मंतु, P मंतुयग्गरं. 12) P घोरो (थोरो ? ). 15) P जीवो 1. 16) P गओ for उवगओ. 18) J वंभलच्छि, P घरलच्छी ।. 19) Pom. य, P सुवयणं. 20) J वीआणि for खद्धाणि, P बहुणि तणुयंगी. 21 ) P भमिउं. 22 ) P पुलिलेसु.

Page #194

(४०७ )
माणस-सरस-सरोरुह-दलेसु सुइरं पत्ता मो || किलिकिंचियं च बहुसो कय-कलयल-राव-मुइय-मणसेहिं ।
3 तं णत्थि जं ण रइयं दइए ता खमसु तं सव्वं ।।
1
इमं च सोऊ गुरु- दुक्ख - १ -भर- भार - सुढिया इव णिवडिया से मुच्छा-णीसहा
5 दइया । तं च णिवडियं दट्टूण तेण भणियं ।
'आसस मुद्धे आसस सरल-सहावा ण - याणसे किंचि । 7 किं ण सुयं ते सुंदरि संजोया विप्पओयंता ।।
आसस मुद्धे आसस विहडइ अंते सराय-घडियं पि । 9 संपुण्ण - णियय - कालं पेम्मं चक्काय - जुवलं व ॥ आसस मुद्धे आसस चडुलं संकमइ अण्णमण्णेसु । विंझगिरि - सेल - सिहरे वाणर - लीलं वहइ पेम्मं ॥ आसस मुद्धे आसस चवलं परिसक्कए सराइल्लं । णव- पाउस-जलहरर-विज्जु-विलसियं चेय हयआसस मुद्धे आसस एयं चिंतेसु ताव लोगम्मि । खर-पवणुद्धय-धयवड - चवलं छउयंगि हय-पेम्मं ॥ इय बुज्झिऊण सुंदरि मा मोहं वच्च आससु मुहुत्तं । गय-कलह-कण्ण-चंचल - चलाओं पेम्माण पयईओ ।।' त्ति ।
-पेम्मं ॥
17
इमं च भणमाणेण आसासिआ सा तेण पक्खिणी । तओ होंत - विओयाणल19 जणिय-जालावली-पिलुट्ठ-हिययुत्तत्त-णयण-भायणोयर - कढंतुव्वत्त- बाहजल-पवाहाए भणियं सगग्गयं तीए पक्खि - विलासिणीए । अवि य ।
'हा दइय णाह सामिय गुण - णिहि जियणाम णाह णाहति । एक्क - पए च्चिय मुंचसि केण वि वेयारिओ अम्हं ।
11
13
१९१
15
21
5)
2) P om. च. 3) P om. ता. 4) Jom. भर, P सुट्ठिया, P णिवडिय. J adds अवि य after भणियं. 6) P णयासे. 8) P यंते for अंते. 9) P repeats पेम्मं. 11 ) J विंझइरि, J वाणरणीअं वहय. 12) J चलं च for चवलं. 14) P एवं, J चिंतेसु आव लोअंमि, P लोगं । 15 ) P धयधयडचंचलं. 16 ) J आसस. 18) J om. तेण, J विओआलि-जलि अजालावलीविलुट्ठ. 19) P पिलुद्धहियपुत्तत्तणयभायाणढराकढंतुंबत्त. 20) P प्पवाहाए, P सगग्गरं, J तीय पक्खिविलासिणीय. 21 ) P हे for हा, P जियनाहराह त्ति 1. 22 ) P मुद्धय for मुंचसि, J केणावि, P वियारिओ.

Page #195

१९२
1 हा णाह विणा तुमए सरणं को होहिई अउण्णाण । कस्स पलोएमि मुहं सुण्णाओ दस दिसाओ वि ।' 3 तेण भणियं ।
' मा विलव किंचि सुंदरि एस पलावो णिरत्थओ एहिं । 5 जंतो य मरंतो विय किं केणइ वारिओ को वि ।। जं जस्स किं पि विहियं सुहं व दुक्खं व पुव्व - जम्मम्मि । 7 तं सो पावइ जीवो सरणं को कस्स लोगम्मि || तीए भणियं ।
9 ‘जइ एवं णिण्णेहो वज्जमओ तं सि मुच्चसे अम्हं । ता किं जाणसिडिंभे अह जणिए किं परिच्चयसि ।। ' 11 तेण भणियं ।
'मोहंधेणं सुंदरि किंचि - सुहासाय - जणिय-राएण । 13 एयं कयं अकज्जं दुक्खमणंतं ण तं दिट्टं ।।
जइ काम-मोह - मूढो बद्धो वारीऍ कह वि वण - हत्थी । 15 मुद्धे किं मरउ तहिं किं वा बंधं विमोउ ।।
जं कह वि मोह-मूढेण सेविओ किं मरेज्ज तत्थेव । 17 जो जाओ गोत्तीए किं जाउ खयं तहिं चेय ॥
जइ सेवियम्हि कामो कह वि पमाएण तं च ईहामि 19 किं कह वि जो णिउड्डो सो पायालं समल्लियउ ।। ती भणियं ।
21
'जइ तं वच्चसि सामिय अहं पि तत्थेय णवरि वच्चामि । भत्तार - देवयाओ णारीओ होंति लोगम्मि ।।'
(४०७ )
1) JP होहिती, J अउण्णाए. 4 ) P किंच सुंदरि, J णिरत्थयो. 5) P केण व धारिओ, J कहिमि for कोवि. 7) J लोअम्मि. 8) J तीय. 9) P जइ व णिणेहो, P तं च से अम्ह 1. 10) P जणेहि for जाणसि, J adds पि after किं. 12) J सुहासा. 14) P कोa for मोह, P वारीय कह व. 15) J बद्धं, P बंध मिमाएउ. 17) P जीवो for जाओ after जो, P किं for खयं, P तहिं चिय. 18) J सेविअम्हि P सेविओसि. 19) J जो णिउद्धो, P समल्लियइ. 20) J तीय. 22 ) P देवताओ, J लोअंमि.

Page #196

(४०८)
१९३ 1 तेण भणियं ।
‘सुंदरि पयट्ट वच्चसु पारत्त-हियं ण रोयए कस्स । 3 पेच्छसु भव-जल-रासिं जम्म-जरा-दुक्ख-भंगिल्लं ।।' ___ तीए भणियं । 5 ‘एवं बालारामं णिसंस-मुक्कं तए अह मरेज्ज ।
किं मुच्चामि तुमे च्चिय जह अहयं मुंचिमो एयं ।।' 7 तेण भणियं । ___‘णिय-कम्म-धम्म-जाया जियंति णियएण चेय कम्मेण ।
9 बालाण किं मए किं तए व्व मा कुणसु मिसमेयं ।।' __इमं च णिसामिऊण तीए भणिया ते डिंभरूवा ।। 11 एसो य तुम्ह जणओ पुत्तय मरणम्मि दिण्ण-ववसाओ ।
ता लग्गह पायाहि कम्मम्मि इमस्स गाढयरा ।। 13 (४०८) एवं च भणिया समाणा किं काउमाढत्ता । अवि य ।
उद्धाइया सरहसं सव्वे च्चिय मुद्ध-मम्मणुल्लावा । 15 खंधम्मि केइ कंठे अण्णे पट्टिं समारूढा ।।
‘मोत्तूण ताय अम्हे कत्थ तुमं पवससि त्ति णिण्णेहो । 17 अंबं पेच्छ रुवंतिं अम्हे वि मरामु तुह विरहे ।।'
तेण भणियं । 19 ‘पत्त मए तुम्हाणं ण किंचि कजं ति जियउ ए अंबा ।
स च्चिय दाही भत्तं होह समत्था सयं चेव ।।' 21 तेहिं भणियं ।
‘अंबाए ताय कहियं ताएण विणा मरामि हं पुत्त ।
4) J तीय. 5) P निस्संसं, P मरेजा. 6) P adds अह before अहयं, P मुंचमा. 10) J तीय भणियं तेण ते, P डिसुरूवा. 11) Jom. य, J तुम्हं. 12) P ता लयह पायाहिं, J मा दाहिह for पायाहिं, J कण्णम्मि, J गाढयरं. 14) P उद्धाइय सहरिसं. 15) P को वि for केइ. 16) J पाव P ताव for ताय, P पवसस. 17) P पेच्छे, J रुअंतिं P रुवंती, P तह for तुह. 19) P तु for ति, P inter. अंबा & ए. 20) J दाहिति for दाही, J चेअ.

Page #197

१९४
(४०८) 1 तुम्हे वि मए मुक्का मरिहिह मा देस गंतं जे ।।'
तेण भणियं । 3 ‘मा पत्तियाह पुत्तय एसा अह कुणइ तुम्ह परिहासं ।
को केणं जीविज्जइ को केणं मरइ लोगम्मि ।। 5 भव-रुक्ख-पाव-कुसुमप्फलाइँ एयाइँ डिंभ-रूवाइं । ___ महिला णियलमलोहं बंधण-पासं च बंधुयणो ।। 7 ति चिंतयंतेण धुणिऊणं देह तरुयरं पिव पिक्क-फलाइं व पाडिऊण डिंभ-रूवाई
चलिओ ससुरंतेणं । भणियं च तेण । 9 'तुह ताय पायवडणं करेमि एसो म्ह खमसु जं भणियं ।
जारिसओ मह जणओ तारिसओ चेय तं पुज्जो ।।' 1। तेण भणियं ।
‘कल्लाणं ते पुत्तय जइ मरियव्वं अवस्स ता सुणसु । 13 अज्ज वि बालो सि तुमं को कालो वच्छ मरणस्स ।।' __ तेण भणियं । 15 बालो तरुणो वुड्डो ताय कयंतस्स णत्थि संकप्पो ।
जलणो व्व सव्व-भक्खो करेउ बालो वि तो धम्मं ।।' 17 ति भणंतो उवगओ अत्तंतेण । भणियं च ।
'अत्ता तुह पावडणं अम्हं जणणी तुमं ण संदेहो । 19 ता खमसु किंचि भणियं डिंभत्तण-विलसियं अम्ह ।।' ___ तीए भणियं । 21 ‘अज्ज वि पुत्तय बालो कुग्गाहो केण एरिसो रइओ ।
भुंजसु भोए पच्छा वुड्डो पुण काहिसी धम्मं ।।।
1) P तुब्भे, P मरहिह, P देसु गंतव्वं ।।. 3) P पत्तियाहि, P कुणहइ. 4) P । जा वाविज्जइ केणं को केणं, J लोअंमि. 5) J रूआई. 6) J णिअलुमलोहं बंधं व पासं. 7) Jom. पिव, P पिव पक्क. 8) P ससुत्तेणं. 10) J चेव. 12) J जइ करिअव्वं. 15) P तया for ताय. 16) J करेसु, P उ for वि. 17) P अणेण for अत्तंतेण, P om. च. 20) J तीय. 21) P एरिसो वइओ

Page #198

(४०८)
1 तेण भणियं ।
3
'धम्मत्थ-काम-मोक्खा अत्ता चत्तारि तरुण - जण - जोग्गा । जोव्वण-गलियस्स पुणो होंति समुद्दो व्व दुत्तारो ।।' ती भणियं ।
5 'धूयं मोत्तूण इमं फुल्ल-फल-भरिययं सुरूवं च । मामरसु पुत्त मुद्धो ण- याणसि अत्तणो सारं ।। ' 7 तेण भणियं ।
‘अत्ता फुल्ल-फलेहिं किं वा रूवेण किं व तरुणीए । 9 घोरं णरए दुक्खं इह जम्माणंतरं होई ।। ' ती भणियं ।
‘जं तुह कुलस्स सरिसं भणियं तं पुत्त आसि पढमम्मि । भिंदसि कुल - म - मज्जायं संपइ तुह हो ण जुत्तमिणं ।। 13 तेण भणियं ।
11
भत्तार-देवयाणं अत्ता जुत्तं ण एव णारीणं
1
15 अहयं मरामि सा उण ण मरइ जुत्तं कुलं तीय ।।' त्ति भiतो चलिओ पिय- मित्तंतेणं । भणियं च तेण । 17 मित्तं ति णाम लोए वयंस अह केण णिम्मियं होज्ज । वीसंभ- गब्भ-हरओ पणय-दुमो दिण-फल-विहो ।। 19 परिहास-मूल-पसरं रइ-खंधं पेम्म - राय - साहिलं ।
धिइ-कुसुम- चिंतिय-फलं मित्त - तरुं को ण संभरइ || ता मित्त तुमे समयं जयम्मि तं णत्थि जं तुहं गुज्झें । जइ किंचि अम्ह खलियं खम सव्वं पसिय तं सुयणु ।'
21
१९५
2) P मोक्खो अत्थ चत्तारि . 4) J तीय. 5) J धूतं, P रइयं for भरिययं. 6) Jयाणसी. 8) J repeats किं वा. 10) J तीय. 11 ) J inter. पुत्त and तासि for आसि. 12) J भिंदिसि. 14 ) P एय for एंव. 16) Pom. भणियं च तेण. 17) J adds पिय before मित्तं P पित्तं त्ति णाम, J पोए for लोए, J होज्जा. 18) P फणयदुमो दिण्णल. 19) P पेम्मराइ. 20) J धिति, P चिंतसफलं . 21 ) J तुमं समयं, J तुट्ठ गुज्झं. 22) P खमियव्वं पसियं त सुयणु.

Page #199

१९६
(४०८) 1 मित्तेण भणियं ।
‘साहसु मह सब्भावं किं कर्ज मित्त पवससे तं सि । 3 को णाम एस णरओ मुद्धो सि वियारिओ केण ।।'
तेण भणियं । 5 ‘एत्थ ण जुज्जइ भणिउं णवरि तुहं मित्त-वयण-मेत्तं पि । ____ गहियं जं तुह चित्तं तं सि अभव्वो अकल्लाणो ।।' 7 तेण भणियं ।
‘जइ अत्थि कोइ णरओ पावो य हवेज जीव-णिहणेणं । 9 किं एस सव्व-लोओ ण मरइ जह तं मरिउ-कामो ।।'
तेण भणियं । 11 ‘किं सव्वो च्चिय पेच्छइ तं वीरं सुणइ किं व वयणाई ।
णिसुए वि कस्स सत्ती जो मुंचइ सव्व-पावाई ।।' 13 मित्तेण भणियं ।
तं एक्को पंडियओ मज्झे किं पक्खि-लक्ख-कोडीण । 15 गो-सय-मज्झे कुल्लो खजइ मसएहिँ जह एक्को ।।'
तेण भणियं । 17 ‘किं सव्वस्स विवेओ धम्मे बुद्धी व होइ पक्खीण ।
रुक्ख-सयाण वि मज्झे विरलं को चंदणं होइ ।।' 19 त्ति भणंतो चलिओ सामण्ण-सव्व-पक्खि-लोगतेण । भणियं च तेण ।
'भो भो हो पक्खिगणा वसिया एक्कम्मि रुक्ख-सिहरम्मि । 21 गयणम्मि समं भमिया सरिया-पुलिणेसु कीलियया ।। ___ता खमह किंचि भणियं अव्वो बालत्तणेण दुव्वयणं ।
3) J मुद्धो वेआरिओ. 6) P अभव्वा. 8) J व्व for य. 9) P मरिउंकामो.
11) P सव्वो चिय, P व for वि. 14) P कोडी ।. 15) P खुज्जइ. 17) P
सव्वविविओ. 18) P om. को. 19) J लोअंतेण P णोगतेण, P om. च तेण. 20)
Jom. हो. 21) P समा for समं. 22) P खमसु.

Page #200

(४०९)
१९७ 1 सहवास-परिहवो हो होइ च्चिय सव्व-लोगम्मि ।।'
इमं च भणिया सव्वे सहरिस-दीण-कलुणा हास-रस-भरिजमाण-माणसा 3 भणिउं पयत्ता । ___ ‘एवं होउ खमेज्जसु जं तुह रुइयं करेसु तं धीर । 5 सुट्ठ वि जइ विण्णप्पसि ण कुणसि अम्हं तुमं वयणं ।।'
तेण भणियं । 7 ‘कीस ण कीरइ वयणं ओसारिय-मच्छरस्स पुरिसस्स ।
किं तु ण दीसइ कत्थ वि एवं मोत्तूण तं वीरं ।।' 9 भणंतो समुप्पइओ तमाल-दल-सामलं गयणयलं सो विहंगमो ।
एत्थंतरम्मि सूरो कय-मेरु-पयाहिणो णियमियंगो । 11 वियसाविय-कमल-वणो जिणच्चणं कुणइ भत्तीए ।।
ताव य करयरेंति सउणया, णिलुकति घूया, णिसियंति वग्घा, वियरंति सिंघा, 13 वियसंति कमलायरा, संकुयंति कुमुयायरा, कुसुमिय-सिय-कुसुमट्ट-हास-हसिरा
वणसिरि त्ति । अवि य । 15 सिय-कुसुम-लोयणोदर-णिविट्ठ-मूयल्लिएक्क-भमरेहिं ।।
गोसग्गम्मि वण-सिरी पुलएइ दिसीओ व विउद्धा ।।। 17 (४०९) तओ तं च तारिसं पंडरं पहायं दद्रूण उप्पइआ सव्वे ते पक्खिणो __तम्हाओ वड-पायवाओ त्ति । ते य उप्पइए दट्टण विम्हिय-खित्त-हियओ 19 चिंतिउं पयत्तो सयंभु-देवो । 'अहो, महंतं अच्छरीयं जं पेच्छ वणे पक्खिणो
ते वि माणुस-पलाविणो फुडक्खरं मंतयंति, ते वि धम्मपरे । ता कहं आहार21 भय-मेहुण-सण्णा-मेत्त-हियय-विप्फुरंत-विण्णाणा, कहं वा एरिसी धम्म-बुद्धि त्ति । ता ण होइ एयं पयइत्थं, दिव्व-पक्खिणो त्थ एए । अहो तस्स पक्खिणो
1) J सव्वलोएसु. 2) P करुणा, J हरिजमाण, P om. माण. 4) J एअं for एवं, P रुइउं. 5) P repeats वि जइ, J जइ भण्णिप्पसि. 6) Jom. तेण भणियं. 7) P om. कीस ण, P उस्सरिय, P om. पुरिसस्स. 8) P किं तुहण. 9) P भणतो उप्पइओ, P गणयलं. 10) P पयाहिणा, J णियसंगो. 11) J करकमलो for कमलवणो, J भत्तीय. 12) P करयरंति, P घुअया, J विरंति सिंघा. 13) J संघडंति for संकुयंति. J कुसुमप्पहास. 14) P वणसिर त्ति. 15) P सेव for सिय, J लोअणोअर, J मूएल्लिअक्क. 16) J इव for व. 17) P om. पंडर, J सहायं for पहायं. 18) J चित्त for खित्त. 19) P अच्छरियं, P पक्खिवणो. 20) P om. ते वि., P धम्मं परा ते वि कहं. 21) J सण्ण, J विफुडंत, P विण्णाण्णो. 22) J एवं for एयं, P खु एवं ते for त्थ एए.

Page #201

१९८
(४१०) 1 फुडक्खरालावत्तणं, अहो सत्तसारो, अहो ववसाओ, अहो पियं वत्तणं. अहो
णिझुरत्तणं, अहो णिण्णेहया, अहो गुरु-गउरवो, अहो दढ-धम्मया, अहो 3 वेरगं, अहो णरय-भीरुत्तणं अहो मरणाणुबंधो त्ति । सव्वहा ण सुट्ट जाणीयइ
किं पि इमं जं सो पक्खी कुटुंबं सव्वं परिच्चऊण अत्तणो हियं धम्म पडिवज्जइ 5 त्ति । अहवा पेच्छ, पक्खिणो वि धम्मपरा कुडुंब-णिण्णेहा धम्म-गय-चित्ता ।
अहं पुण कीस पर-संतियाइं रयणाई चोरिऊण इमं एरिसं दिट्ठ-सब्भावं विड7 कवड-कुडुबं जीवावेमि । ता संपयं इमं एत्थ करणीयं । जस्स सयासे इमिणा
धम्मो णिसुओ तं गंतूण पेच्छामि । पुच्छामि य जहा ‘भगवं, के ते वणम्मि 9 पक्खिणो, किं वा तेहिं मंतियं, किं कारणं' ति । इमं च सोऊण पच्छा जं
करियव्वं तं काहामि जं इमिणा पक्खिणा कयं' ति चिंतिऊण अवइण्णो वड11 पायवाओ, गंतु पयत्तो हत्थिणपुराभिमुहं जाव 'भो भो गोदम, एस मम
समवसरणे पविट्ठो, पुच्छिओ य अहं इमिणा ‘को सो वणम्मि पक्खी' । 13 साहिओ मए जहा 'दिव्वो' त्ति ।' इमं च सोऊण उप्पण्ण-वेरग्गो णिविण्ण
काम-भोगो उप्पण्ण-कुडुंब-णीसार-बुद्धी संजाय-विवेगो उइण्ण15 चारित्तावरणीय-खओवसमत्तणेण चारित्त-वेदणीय-सुह-कम्मो त्ति ताणं
समप्पिऊण रयणाई आउच्छिऊण पक्खिणोवएस-सरिसुत्तर-पडिउत्तरालावेहिं 17 ममं चेय सयासं एहिइ त्ति ।
(४१०) इमं च एत्तियं जाव भगवं वीरणाहो साहइ गोयमाईणं ताव संपत्तो 19 सयंभुदेवो त्ति, पयाहिणं च काऊण पायवडणुट्ठिओ भणिउं समाढत्तो ।
अवि य । 21 'जय संसार-महोयहि-जर-मरणावत्त-भंगुर-तरंगे ।
जय जीव-जाणवत्तो सिद्धि-पुरी-सामिओ तं सि ।।
1) J लावित्तणं, P पिअं वयत्तणं, P om. अहो णिटुरत्तणं. 2) P गुरुगुरवो । अह दढ. 3) J भीरुत्तणं । मरणाणुबंधि त्ति, J जाणीयति P जाणीयं. 4) P कुटुंब, P inter कुडुंब & सव्वं. 5) P अहवा पच्छ, P कुटुंब. 7) P कुटुंब, P om. इमं. 8) Jom. य. 9) P om. जं करियव्वं. 11) J हत्थिणाउराभिमुहं, P गोयमा, P om. ममं. 12) P अहो for अहं. 13) P च सोऊप्पन्न, P निच्छिन्नकामभोगा. 14) P कुटुंबनीरसा बुद्धी, J विवेओ, P उदिओय for उइण्ण. 15) P वेयणीय. 16) P सरिसमुत्तर. 17) P चेय सयासं एहिय त्ति.

Page #202

(४११)
१९९ 1 भगवं पडिबुद्धो हं वणम्मि सोऊण पक्खिणो वयणं ।
ता देसु णियय-दिक्खं कुणसु पसायं सुदीणस्स ।।' 3 इमं च वयणं सोऊण दिक्खिओ जहा-विहिणा भगवया गोदम-गणहारिणा ___ चंडसोम-जीवो सयंभुदेवो त्ति ।। 5 (४११) एवं च भगवं भव्व-कुमुयागर-सहस्स-संबोहओ विहरमाणो मगहा ___णाम देसो, तत्थ य रयगिह णाम णयर, तत्थ संपत्तो, देव-दाणव-गणेहिं विरइयं 7 समवसरणं । तत्थ य सिरिसेणिओ णाम राया । सो य तं भगवंत सोऊण
समागयं जिणचंद हरिस-वस-वियसमाण-मुह-पंकओ सयल-जण-हलबोल9 वट्टमाण-कलयलो गतुं पयत्तो । भगवंतं वंदिऊण संपत्तो, समवसरणं पविठ्ठो ।
ति-पयाहिणीकओ भगवं जिणयंदो, पायवडणुट्ठिएण य भणियं तेण । 11 अवि य ।
'जय दुज्जय-मोह-महा-गइंद-णिद्दारणम्मि पंचमुहा । 13 जय विसम-कम्म-काणण-दहणेक्क-पयाव-जलण-समा ।।
जय कोवाणल-पसरिय-विवेय-जल-जलहरिंद-सारिच्छा । 15 जय माणुद्धर-पव्वय-मुसुमूरण-पच्चला कुलिसा ।।
__ जय माया-रुसिय-महाभुयंगि तं णाग-मणि-सारिच्छा । 17 जय लोह-महारक्खस-णिण्णासण-सिद्ध-मंत-समा ।।
जय अरई-रइ-णासण जय-णिज्जिय हास-वज्जिय जयाहि । 19 जयहि जुगुच्छा-मुक्का असोय जय जयसु तं देव ।।
जयहि ण-पुरिस ण-महिला णोभय जय वेय-वज्जिय जयाहि । 21 सम्मत्त-मिच्छ-रहिया पंच-विहण्णाण-भय-मुक्का ।।
अज्जेव अहं जाओ अज्ज य पेच्छामि अज्ज णिसुणेमि ।
2) P दिखं. 3) J भगवओ, P गोयम. 6) Jom. य. 7) P समवसवरणं, J om. तं, P भगवं. 8) J जिणयंद, P सयलसजलहरबोलबट्टमाण. 9) P पविठ्ठा. 10) P जिणचंयंदो, P om. य. 12) P विद्धारणंमि. 13) P विसय for विसम. 14) P विवियजलहरिद, J सारिच्छ. 15) P जह माणुमहपव्वय, P मुसुमूरणलिसा ।।, J कुलिस. 17) P मोह for लोह, P विण्णासण. 18) J अरतिरतीणासण, P रयणासण जयनिक्खिय, P जहाहि ।. 19) P जुगुंछा, P देवा. 20) J वेत. 21) P तित्थय for मिच्छ, J विवण्णाण. 22) J अज्जेय.

Page #203

२००
1
15
मगहा-रज्जम्मि ठिओ दठ्ठे तुह वीर मुदं ।। तं णाहो तं सरणं तं माया बंधवो तुमं ताओ ।
3 सासय- सुहस्स मुणिवर जेण तए देसिओ मग्गो । '
त्ति भणंतो णिवडिओ चलणेसु, णिसण्णो य णिययासणट्ठाणेसु । साहियं च 5 भगवया अंगोवंग - पविट्ठ सुत्त - णाणं मइ णाणं च, परूवियं भव-पच्चयं कम्मक्खओवसमयं च णाणा-संठाणं ओहि - णाणं, सिट्टं तु उज्जुय-विउल-मइ7 भेयं मणुय - लोयब्भंतरं मणपज्जव - णाणं, वज्जरियं च सयल - लोयब्भंतरपयत्थ-सत्थ-जहावट्ठिय-सहाव - पयासयं केवल-दंसणं केवल-णाणं च त्ति । 9 (४१२) एत्थंतरम्मि आबद्ध -करयलंजलिउडेण पुच्छियं महारायाहिराइणा सिरिसेणिएण ‘भगवं, केण उण णाणेण एए णेमित्तिणो सुहासुहं तीयाणागय11 पच्चुप्पण्णं वियाणंता दीसंति, केण वा पयारेणं' ति । भगवया भणियं । अवि य ।
13 'देवाणुपिया एयं सुय - णाणं जेण जाणए लोओ । - सुत्त - णिबद्धं केवलिणा केवली - सुत्तं ।।
केवलि - २
19
(४१२)
जइ जाणिऊण इच्छसि सुसु णरणाह थोव - वित्थरियं । अप्पक्खरं महत्थं जह भणियं केवलि-रिसीहिं ||
17 होंति इमे अ-इ-क-च-ट-त-प-य-सक्खरा वि य सोहणा वण्णा । आ-ई-ख-छ-ठ-थ-फ-र-सा असोहणा ते पुणो भणिया || ए-ऊ-ग-ज-ड-द-ब-ल-सा सुहया अह होंति सव्व - कज्जेसु । ए-ओ-घ-झ-ढ-ध-भ-व- हा ण सोहणा सव्व - कज्जेसु ।। हो होंति ओं-ओ-ण-न- मा मीस - सहावा हवंति कज्जेसु । संपइ फलं पि वोच्छं एयाणं सव्व-वण्णाणं ।।
21
1) J दिट्टं for दट्टु. 5) P पविट्ठो सुयनाणं, P भव्व for भव. (6) Jखयोवसमय, P सिद्धं उज्जय, JP मति. 7 ) J भेदं, Pom. च. 8) J जहावट्टिय, P दंसण. 9) P रायाहिराएण. 10) J om. सिरिसेणिएण, P एते निमित्तिणो, J तीताणागत. 13 ) P देवाणुप्पिया, J एदं. 15) P वोघ for थोव. 16) P केवल, J इसीहि. 17) Pom. इमे, J अ- ए -, Pom. इ, P शक्खरा, J चेअ for विय. 18) J ए for ई, P ढतप for ठथ, P फरया. 19) J ओ for ऊ. 20) JP अ for ओ. 21 ) P ओअङञणनमा: अं अः मीस, J adds जदा before ओण. 22 ) P ति for पि, P वणाणं ।।.

Page #204

(४१२)
२०१
। सोहणमसोहणं वा सुह-दुक्खं संधि-विग्गहं चेय ।
एइ ण एइ व लाभो ण लाभ-जय-अजय-कज्जे य ।। 3 होइ ण होइ व कजं खेममखेमं च अत्थि णत्थी वा ।
संपत्ती व विवत्ती जीविद-मरणं व रिसमरिसं ।। 5 पढम-वयणम्मि पढमा सुह-वण्णा होति अहव बहुया वा ।
ता जाण कज्ज-सिद्धी असुहेहिँ ण सिज्झए कज्ज ।। 7 अहवा पुच्छय-वयणं पढमं घेत्तूण तं णिरूवेसु ।
विहि-वयणे होइ सुहं असुहं पडिसेह-वयणम्मि ।। अहवा । 9 फल-कुसुमक्खय-पत्ते रूवय अण्णं च पुरिस-रूवं च ।
अट्ठ-विभत्ते लद्धं तेण फलं सुणसु तं एयं ।। 11 होइ झए सव्व-फलं धूमे फल-णिप्फलं च संतावो ।
सीहे विक्कम-लाभो साणे तुच्छाह-वदिवित्ती ।। 13 वसहे गउरव-लाभो खरम्मि कलहो य सोय-संतावो ।
होइ गए पुण पूया टंके णिच्चं परिब्भमणं ।। अहवा । 15 पुच्छाणतर-पुलइय-दिढे णिसुए व्व सोहणे अत्थे ।
कज्जस्स अत्थि सिद्धी विवरीए णत्थि सा भणसु ।।' 17 त्ति साहिय-मेत्ते भगवया जिणयदेणं एत्थंतरम्मि सिरिसेणिय-रण्णो पुत्तो महारह
कुमारो णाम अट्ठ-वरिस-मेत्तो तेण चलण-पणाम-पच्चुट्ठिएण भणियं । 19 अवि य ।
'जाणमि अज सुमिणे भगवं पेच्छामि कसिण-घण-वण्णं । 21 कालायस-कंचण-मिसियं व एक्कं महापुंजं ।।
जाणामि मए धमियं जलियं जालोलि-तावियं गलियं ।
1) J सोहण असोहणं. 2) J एउ for second एइ, J जय अजयं चेअ ।।. 3) P खेममक्खेम. P व for वा. 4) P विपत्ती जीविय. P मरणं वरिसं ।।. 5) J वयणं पि, P पढमो सुहवणो होति. 6) J adds जा before ता, J सिज्झदी, P सिज्जए. 9) J पत्तो, P adds रूवयपत्ते before रूवय. 11) J अए for झए, P धूमफल. 12) P सिंघे for सीहे, P वनिवित्ती. 13) P गयवरलाभो. 14) P ढंके for टंके, J पडिक्कमणं ।।. 15) P पुच्छलइय, J दिट्ठो, P णिसुणे. 16) J अत्थ for अत्थि. 18) P प्पणाम. 20) P पेच्छमि, P वणं ।. 21) P मीसयं व एक्कपु. 22) P धंमियजलियजलिय जालालि.

Page #205

२०२
(४१३)
1 कालास-मीस-गलियं जच्च-सुवण्णं ठियं तत्थ ।।
एत्थंतरे विउद्धो भगवं पडु-पडह-संख-सद्देहिं । 3 साहसु सुमिणस्स फलं संपइ किं एत्थ भवियव्वं ।।' ___ भगवया भणियं ।
. 5 भद्दमुह एस सुमिणो साहइ सम्मत्त-चरण-दिक्खाए ।
केवल-णाणं सिद्धी सासय-सुह-संगमं अंते ।। 7 कालायसयं कम्म जीयं कणयं च मीसियं तत्थ ।
झाणाणलेण धमिउं सुद्धो जीवो तए ठविओ ।। 9 अण्णं च तुम ऍरिसो चरिम-सरीरो य एत्थ उप्पण्णो ।
कुवलयमाला-जीवो देवो देवत्तणाओ तुमं ।। 11 सव्वं च तस्स कहियं मायाइच्चादि-देव-पजतं ।
सव्वे ते पव्वइया तुम्ह सहाया इमे पेच्छ ।।' 13 इमं च वुत्तंतं णिसामिऊण भणियं महारह-कुमारेण भगवं, जइ एवं तो विसमो
एस चित्त-तुरंगमो' । 'किं विलंबेसि' त्ति भणिए भगवया गणहारिणा दिक्खिओ 15 जहा-विहिणा महारह-कुमारो त्ति । मिलिया य ते पंच वि जणा अवरोप्पर __जाणंति जहा 'कय-पुव्व-संकेया सम्मत्त-लंभे अम्हे' ति । एवं च ताण भगवया 17 जिणयंदेण समं विहरमाणाणं वोलीणाई बहुयाई वासाई ।
(४१३) साहियं च भगवया सव्वण्णुणा मणिरह-कुमार-साहुणो जहा 19 ‘तुज्झ थोवं आउयं ति जाणिऊण जहासुहं संलेहणा-कम्म पडिवज्जिऊण
उत्तिम-ठाणाराहणं' ति । तओ मणिरहकुमारो वि ‘इच्छं' ति अणुमण्णमाणेण 21 समाढत्ता चउ-खंधा आराहणा काउं । कय-संलेहणा-कम्मो दिण्णालोयण___ वित्थरो णिसण्णो तक्कालप्पाओग्गे फासुय-संथारए, तत्थ भणिउं समाढत्तो ।
1) J कालायसमीसयं गलियं, P om. कालासमीसगलियं (emended), P सुवणहियं तत्थ. 3) P सुविणस्स. 5) P सुविणो, P दिक्खाया. 6) P नाणसिद्धी. 7) P कालाययं, J मेल्लिअं for मीसियं. 8) P सुद्धिय for धमिउं, P ठुविओ. 9) P चरिमो for एरिसो. 10) P देवा देवत्तणाउ तुम. 12) Pom. ते, J पव्वइता, P पेच्छा. 13) P त for च, J वुत्तं for वुत्तंतं, P adds च after भणियं, J ता for तो. 14) P क विलंबसि. 15) J जहाविहाणं, Jom. य, P जणो. 16) P जाणति, Jणेण for ताण. 19) J थोअं, P जाणिऊण अम्हासुहं, J पव्वज्जिऊण. 20) J उत्तम, P ट्ठारोहणं, P तव for तओ, P मणिरह साहुणोवि, P अण्णुमण्ण०. 21) P समाढत्तो, Jआराधणा P आराहणं, P कयसंमोहणाकंमो, P लोयणाविलोयणा वित्थारो. 22) P तक्कालपओगे, J तत्थ य भणिउमाढत्तो.

Page #206

२०३
(४१३) 1 अवि य ।
‘पणमामि तित्थणाहं तित्थे तित्थाहिवं च उसभ-जिणं । 3 अवसेसे तित्थयरे वीर-जिणिंदं च णमिऊणं ।।
णमिऊण गणहरिंदे आयरिए धम्मदायए सिरसा । 5 णमिऊण सव्व-साधू चउव्विधाराहणं वोच्छं ।।
णाणे दंसण-चरणे विरिया आराहणा चउत्थी उ । 7 णाणे अट्ठ वियप्पा तं चिय वोच्छामि ता णिउणं ।।
पढमं काले विणए बहुमाणुवहाण तह य णिण्हवणे । 9 वंजण-अत्थ-तदुभए णाणस्साराहओ तेसु ।।
जो काले सज्झाओ सो ण कओ जो कओ अकालम्मि । 11 जं जह-कालं ण कयं तं णिंदे तं च गरिहामि ।।
अब्भुट्ठाणं अंजलि आसण-णीयं च विणय-पडिवत्ती । 13 जा ण कयं म्ह गुरूणं तमहं जिंदामि भावेणं ।।।
भावेण अणुदिणं चिय एस गुरू पंडिओ महप्पा य । 15 ण कओ जो बहु-माणो मिच्छा हो दुक्कडं तस्स ।।
जं जत्थ तवच्चरणं अंगोवंगेसु तह पइण्णेसु । 17 ण कयं उवहाणं मे एण्हि जिंदामि तं सव्वं ।।
असुयं पि सुयं भणियं सुयं पि ण सुयं ति कह वि मूढेण । 19 अण्णाए णिण्हवियं तमहं जिंदामि भावेण ।।
मत्ता-बिंदु-वियप्पं काउं अण्णत्थ जोडियं अत्थं । 21 वंजण-विवंजणेण य एण्हिं जिंदामि तं पावं ।।
अमयप्पवाह-सरिसे जिण-वयणे जं कहा-विमूढेण ।
2) P तित्थाहवं. 5) P साहू चउव्विहे रोहणं, J धाराहणा. 6) P विरिय. 8) JP बहुमाणं, J °वधाण. 9) J तदुभये. 10) Jom. जो, J कतो, P om. कओ after जो. 11) P काले, J कओ तं. 12) J णिअय P विण for विणय. 13) P नाणकयं मि for जा etc., J कयं म्ह. 15) P जा बहु दो दुक्कडं for जो etc. 16) P तवतच्चकरं. 19) P अन्नाओ. 20) P ।। मित्ता. 21) J च for य. 22) P सरिसो जिणं वयणं.

Page #207

२०४
(४१३) 1 अत्थस्स विवज्जासो रइओ शिंदे तयं पावं ।।
सुत्तत्थाणं दोण्ह वि मोहेण व अधव होज्ज हासेण । 3 जो कह वि विवज्जासो एण्हिं जिंदामि तं पावं ।।
उस्सुत्तो उम्मग्गो उक्करणिज्जो व्व एत्थ जो जोग्गो । 5 मोहंधेण ण दिट्ठो संपइ आराधिमो णाणं ।।
एसो णाणायारो भगवं जइ खंडिओ मए कह वि । 7 मिच्छामि दुक्कडं तं संपइ अह दंसणं वोच्छं ।।
णिस्संकिय-णिक्कंखिय-णिव्वितिगिच्छा अमूढ-दिट्ठी य । 9 उववूह-थिरीकरणे वच्छल्ल-पभावणे अट्ठ ।।
सच्चं जिणाण वयणं एत्थ वियप्पो ण चेय कायव्वो । 11 एयं होज ण होज व जइ मह संका तयं णिंदे ।।
गेहामि इमं दिक्खं एवं लिंग इमो य परमत्थो । 13 मूढेण कंखिओ मे मिच्छा हो दुक्कडं तत्थ ।।
अह होज्ज ण वा मोक्खं आयरियादीण जा य वितिगिच्छा । 15 जइ मे कह वि कया सा जिंदामि ह पावयं एण्हिं ।।
दद्रूण रिद्धि-पूयं परवाईणं कुतित्थ-मग्गेसु । 17 जइ मह दिट्ठी मूढा एण्हिं जिंदामि तं पावं ।।
खमगं वेयावच्चं सज्झाए चेव वावडं साहुं । 19 उवव्हणा य ण कया एस पमाओ तयं णिंदे ।।
साधु-किरियासु कासु वि दटुं सीयंतयं मुणिं ण कया । 21 बहु-दोसे माणुस्से थिरिकरणा किंदिरे तमहं ।।
गुरु-बाल-तवस्सीणं समाण-धम्माण वा वि सव्वाणं ।
1) P विवज्जो for विवज्जासो, P om. रइओ शिंदे etc. to उक्करणिजो. 4) P जोगो ।. 5) P आराहणो नाणं. 8) P णीसंकिय, P णिव्वित्तिगिच्छा, J दिट्ठीया ।. 9) P पभावणो. 11) J एवं, J व्व for व, P जय मह. 12) J व्व for य. 13) J मो for मे. 14) P मोह for अह, J आयरियातीण, P जा भवे कुच्छा. 16) P परवाइणं. 18) J गमगं for खमगं, J वेतावच्चं, P चेय. 19) P उव्ववूहा णेय कयाइस, J कता एस पमातो. 20) P साधु, P दढुं, J सीतंतयं. 21) J थिरिअवणा P थिरकरणे.

Page #208

(४१३)
1 वच्छल्लं ण कयं मे आहारादीहिँ तं णिंदे ।। मेरु व्व णिप्पयपं जिणाण वयणं तहा वि सत्तीए ।
ण कयं पभावणं मे एस
माओ तयं णिंदे ।। मित्तिओ तवस्सी य ।
पावयणी धम्मकही वाई 5 विज्जा - सिद्धो य कवी अट्ठे व पभावया भणिया || सव्वाणं पि पसंसा कायव्वा सव्वा विसुद्धेण ।
3
7 साण कया तं णिंदे सम्मत्ताराहणा सा हु ।।
पंच समिईओ सम्मं गुत्तीओ तिण्णि जाओ भणियाओ । पवयण-मादीयाओ चारिताराहणा एसा ।। इरियावहं पयत्तो जुगमेत्त- णिहित्त- - यण-णिक्खेवो । जंण गओ हं तइया मिच्छामि ह दुक्कडं तस्स ॥ जंपंतेण य तइया भासा-समिएण जंण आलत्तं । तस्स पमायस्साहं पायच्छित्तं पवज्जामि || वत्थे पाणे भत्तेसण- गहण - घासमादीया । सण-समिईण कया तं आणा - खंडणं णिंदे || आयाण- भंड-मेत्ते णिक्खेवग्गहण-ठावणे जं च । 17 दुपमज्जिय- पडिलेहा एस माओ तयं णिंदे || उच्चारे पासवणे खेले सिंघाण - जल्ल-समितीओ । 19 दुप्पडिलेह - पमज्जिय उम्मग्गे निंदिओ सो हु ।।
भंजतो सीलवणं मत्तो मण-कुंजरो वियरमाणो । जिण-वयण-वारि-बंधे जेण ण गुत्तो तयं णिंदे ।। जो वयण-वण- दवग्गी पज्जलिओ डहइ संजमारामं ।
9
11
13
15
21
२०५
2) P व्व निप्पकंमं, P वि तत्तीए. 3) Jom. मे. 4) J धम्मकधी वाती, P वानीणोमित्तिओ. 5) P व वभावया. 6) J सव्वाण वि यासंसा. 7) P या for कया. 8) JP समितीओ. 9) J मातीयाओ. 10) J एरिसावहे for इरियावहं, P नय for णयण. 11) J जण्णचउहं, J जण्ण for जंण, P तस्सा. 14) J पाणे भावेणेसणगहण, P गहणे. 15) JP समिती, J कता. 16) J आताण, P मेत्त, J णिक्खेवणगहण, P ॰ग्गहणट्ठाणसेज्जं च । उपमपडिलेहा. 17) J पमातो. 18 ) P सिंहाण. 19 ) P दुडिलेह, P उम्मग्गा, P साहू ।।. 21 ) P बंधो.

Page #209

२०६
(४१४) 1 मोण-जलेण णिसित्तो एस पमाओ तयं णिंदे ।।।
अय-गोलओ व्व काओ जोग-फुलिंगेहिँ डहइ सव्व-जिए । 3 तुडेण सो ण गुत्तो संजम-मइएण तं णिंदे ।।
इय एत्थ अईयारो पंचसु समिईसु तिसु व गुत्तीसु । 5 जो जो य महं जाओ तं णिंदे तं च गरिहामि ।। ___बारस-विधम्मि वि तवे सब्भिंतर-बाहिरे जिणक्खाए । 7 संते विरियम्मि मए णिगहियं जं तयं णिंदे ।।'
एवं च चउक्खधं आराहणं आराहिऊण मणिरहकुमारो साधू अउव्वकरणेणं 9 खवग-सेढीए अणंत-वर-णाण-दसणं उप्पाडिऊण तक्काले कालस्स खवगताए
अंतगड-केवली जाओ त्ति ।। 11 (४१४) एवं च वच्चमाणेसु दियहेसु कामगइंद-साधू वि णिय-आउक्खयं
जाणिऊण कय-संलेहणाइ-कप्पो णिसण्णो संथारए । तत्थ भणिउमाढत्तो । 13 अवि य ।
णमिऊण तिलोय-गुरुं उसभं तेलोक्क-मंगलं पढम । 15 अवसेसे य जिणवरे करेमि सामाइयं एण्डिं ।।
एस करेमि य भंते सामाइय तिविध जोग-करणेण । 17 रायद्दोस-विमुक्को दोण्ह वि मज्झम्मि वट्टामि ।।
जं सुहम बायरं वा पाण-वह लोह-मोह-जुत्तस्स । 19 तिविधेण कयं तिविधं तिविधेण वि वोसिरे सव्वं ।।
जं कह वि मुसं भणियं हास-भय-क्कोध-लोभ-मोहेहिं । 21 तं तिविध-काल-जुत्तं तिविधेण य वोसिरे तिविधं ।।
थोवं बहुं व कत्थइ दव्वं पारक्कयं अदिण्णं तु ।
1) P | नाणजण्णेण निसित्ति. 2) P अतमोलउच्चकाओ. 3) P कूडेण for तुंडेण. 4) JP अहीयारो, J समितीसु, J तीसु गुत्तीसु. 5) P जो कोइ महं. 6) P विहंमि, J य for वि, J जिणक्खाते. 7) P निग्गहियं. 8) P कुमारसाहू. 9) P खवसेढीए, J सेणीए अणंत, P उप्पडिऊण तक्कालो, P खयंताए. 10) P केवडी जाओ. 11) J वच्चमाणदियहेसु, P साहू वि. 12) P संलेहणो कप्पो J संलेहणाउकम्मो. 15) P om. य, J सामाइअं P सामाइयं. 16) P तिविहकमजोएणं ।. 18) P बातरं, P मोहजोत्तेणं । तिविहेण. 19) P तिविहं तिविहेण. 20) P भयकोहलोह. 21) P तिविह, P repeats काल, P तिविहेणं बोसिरे तिविहं. 22) P कत्थ विदटुं पारक्कयं च जं गहियं । जं तिविहंमि, J पारक्कगहिअयं अदिण्णं तु.

Page #210

(४१४)
२०७ 1 तं तिविधम्मि वि काले वोसिर तिविधं पि तिविधेणं ।।
जं णर-तिरिक्ख-दिव्वे मेहुण-संजोग-भावियं चित्तं । 3 तिविधे वि काल-जोगे वोसिर तिविधं पि तिविधेण ।।
चित्ताचित्तो मीसो परिग्गहो कह वि भाव-संजुत्तो । 5 तिविधम्मि वि तं काले तिविधं तिविधेण वोसिरसु ।।
राईए जं भुत्तं असणं पाणं व खाइमं अण्णं । 7 तिविधम्मि वि तं काले वोसिर तिविधेण तिविधं पि ।।
जो मह धणे ममत्तो महिलासु य सुंदरासु तरुणीसु । 9 रयणेसु रूवएसु व तिविधं तिविधेण वोसिरियं ।।
वत्थेसु जो ममत्तो पत्तेसु य डंडओवयरणेसु । 11 सीसेसु जो ममत्तो सव्वो तिविधेण वोसिरिओ ।।
पुत्तेसु जो ममत्तो धूयासु य सुंदरेसु भिच्चेसु । 13 अहवा सहोदरेसु व सव्वो तिविहेण वोसिरिओ ।।
भइणीसु जो ममत्तो माया-वित्तेसु अहव मित्तेसु । 15 सो सव्वो वि दुरंतो तिविधं तिविधेण वोसिरिओ ।।
सामिम्मि जो ममत्तो सयणे सुयणे व्व परिजणे जे वि । 17 भवणे व्व जो ममत्तो सव्वो तिविधेण वोसिरिओ ।।
बंधुम्मि जो सिणेहो सेजा-संथार-फलहए वा वि । 19 उवयरणम्मि ममत्तो सव्वे तिविधेण वोसिरिओ ।।
देहम्मि जो ममत्तो मा मे सीदादि होज्ज देहस्स । 21 सो सव्वो वि दुरंतो तिविहं तिविधेण वोसिरिओ ।।
णियय-सहाव-ममत्तो अम्ह सहावो त्ति सुंदरो एसो । ___1)P तिविहं पि तिविहेणं. 2) J संजोअ. 3) P तिविहे, J कालजोए, P तिविह पि तिविहेण. 5) P om. तिविधम्मि वि तं काले, P तिविहं तिविहेण. 6) J खातिमं, P तिविहंमि, P कालं वोसिर तिविहं पि तिविहेण. 8) P जा for जो, P सुंदरातरुणीसु, J तरुणासु. 9) P om. व, P तिविहं तिविहेण. 10) ममत्तो वत्तेसु व, P •वमरणेसु. 11) J सिस्सेसु, P तिविहेण. 12) J धूतासु, P सुंदरेसु निच्चेसु. 13) J सहोअरेसु सव्वो. 15) P तिविहं तिविहेण. 16) P सोमिम्मि जो, P परजणो जो वि. 17) P तिविहेण. 19) P मत्तो for ममत्तो, J सव्वो, P तिविहेण. 20) P सीतादि. 21) J सव्वो for तिविहं, P तिविहेण. 22) P एसा ।.

Page #211

२०८
(४१४)
। सो सव्वो वि दुरंतो वोसिरिओ मज्झ तिविधेण ।।
देसेसु जो ममत्तो अम्हं णगरो त्ति अम्ह देसो त्ति । 3 सद्देसु जो ममत्तो तिविहेणं वोसिरे सव्वं ।।।
जो कोइ कओ कोवो कम्मि वि जीवम्मि मूढ-भावेण । 5 वोसिरिओ सो सव्वो एण्हिं सो खमउ मह सव्वं ।।
जो कोइ कओ माणो कम्मि वि जीवम्मि मूढ-चित्तेण । 7 सो खमउ ममं सव्वं वोसिरिओ सो मए माणो ।।
जा काइ कया माया कम्मि वि जीवम्मि मूढ-भावेण । 9 सो खमउ ममं सव्वं वोसिरिया सा मए एण्हिं ।।
जो कोइ कओ लोहो परस्स दव्वम्मि मूढ-भावेण । सो खमउ महं सव्वं वोसिरिओ सो मए लोभो ।।
जो कोइ मए विहिओ कम्मि वि कालम्मि राय-रत्तेण । 13 सो मज्झ खमउ एण्हिं मिच्छामि ह दुक्कडं तस्स ।।
जो मे दुक्खावियओ ठाणाठाणं व संकमणीओ। 15 सो खमउ मज्झ एण्हिं मिच्छामि ह दुक्कडं तस्स ।।
पेसुण्णं जस्स कयं अलिए सच्चे व भाणिए दोसे । 17 रागेण व दोसेण व एण्हिं सो खमउ मह सव्वं ।।
णिटूर-खर-फरुसं वा दुव्वयणं जस्स किंचि मे भणियं । 19 विद्धं च मम्म-वेहं सो सव्वं खमउ मह एण्हिं ।।
दाऊण ण दिण्णं चिय आसा-भंगो व्व जस्स मे रइओ। 21 दिजंतं व णिरुद्धं सो एण्हिं खमउ मह सव्वं ।।
जो दीणो परिभूओ गह-गहिओ रोर-वाहि-परिभूओ।
1) P तिविहेण. 3) P सड्डेसु, P वोसिरं सव्वं. 4) P मूढमाझे माणेण. 8) P
जो को वि कया, J काय for कया. 10) P कए for कओ. 11) P ममं for महं.
12) P कोवि मए. 13) P inter. मज्झ & खमउ. 14) P दुक्खवियओ, J य for
व. 17) P सव्वो for सव्वं. 18) P भणिउयं । बद्धं. 19) J विद्धन्तमम्म, P सव्वो खमउ. 20) P जो मए for जस्स मे. 22) P रोरवा for रोर.

Page #212

(४१४)
२०९ 1 हसिओ विडंबणाहिं एण्हिं सो खमउ मह सव्वं ।।
अण्णेसुं पि भवेसुं जो जं भणिओ अणिट्ठ-कडुयं वा । 3 सो खमउ मज्झ एण्हिं एसो मे खामणा-कालो ।।
मित्तं पि खमउ मज्झं खमउ अमित्तो वि मज्झत्थो । 5 मित्तामित्त-विमुक्को मज्झत्थो एस मे जीवो ।।
खामेमि अहं मित्ते एस अमित्ते वि हं खमावेमि । 7 खामेमि दोण्णि मग्गे मज्झत्था होंतु मे सव्वे ।।
मित्तो होइ अमित्तो होंति अमित्ता खणेण ते मित्ता । 9 मित्तामित्त-विवेओ काऊण ण जुज्जए एण्हि ।।
सयणा खमंतु मज्झं खामंतु तह परियणा वि खमेमि । 11 सयणो परो व्व संपइ दोण्णि वि सरिसा महं होति ।।
देवत्तणम्मि देवा तिरियत्तणे व्व होति जे केइ । 13 दुक्खेण मए ठविया खमंतु सव्वे वि ते मज्झं ।।
णरयत्तणम्मि णरया मणुया मणुयत्तणम्मि जे केइ । 15 दुक्खेण मए ठविया खमंतु ते मज्झ सव्वे वि ।।
छह वि जीव-णिकायाण जं मए किंचि मंगुलं रइयं । 17 ते मे खमंतु सव्वे एस खमावेमि भावेण ।। सव्वहा,
से जाणमजाणं वा रागद्दोसहिँ अहव मोहेणं । 19 जं दुक्खविया जीवा खमंतु ते मज्झ सव्वे वि ।।
खामेमि सव्व-जीवे सव्वे जीवा खमंतु मे । 21 मेत्ती मे सव्व-भूएसु वे मज्झ ण केणइ ।।' ___ एवं च कय-सावज-जोग-वोसिरणो कय-पुव्व-दुक्कय-दूमिय-जंतु-खामणा
1) P om. मह सव्वं ।। अण्णेसु पि etc. to मित्तं पि खमउ मज्झं. 4) P adds खमउ before मज्झत्थो, Jom. मज्झं. 5) P मित्तोमित्त. 6) P एस आमित्ते. 7) P मित्तवग्गे for दोण्णिमग्गे. 8) P होतु ममित्ता, J ममित्तो for अमित्तो, P repeats होति for होति. 9) P मित्तविवेओ काऊण ण जुज्जए इण्हिं ।। सुयणा. 10) J परिजणा. 12) P adds तिरिया after देवा, J तिरिअत्तणए व्व. 13) P छविया, Jinter. सव्वेवि & ते (मे) मज्झं. 15) P क्खमंतु मे मज्झ. 16) J छण्हं पि जीवमणुआकायायां जं. 18) P रागद्दोसेण. 19) P खमंति. 21) J भूतेसु. 22) J वोसिरणा P वोसिरिणो, P पुव्वयदुक्खय, J दुमिअ, P जंतक्खामणापरो वट्टमाण.

Page #213

२१०
(४१५) 1 परो वड्डमाण-सुहज्झवसाय-कंडओ अउव्व-करण-पडिवण्ण-खवग-सेढि___ परिणामो उप्पण्ण-केवल-णाण-दंसण-धरो अंतगडो कामगइंद-मुणिवरो त्ति ।
3 (४१५) एवं च वच्चमाणेसु दियहेसु वइरगुत्त-साधू वि णाऊण आउय___ कम्मक्खयं दिण्णालोयणो उद्धरिय-भाव-सल्लो कय-कायव्वो णिसण्णो संथारए, 5 तत्थ भणिउमाढत्तो । अवि य ।।
‘एस करेमि पणामं जिणवर-तित्थस्स बारसंगस्स । 7 तित्थयराणं च णमो णमो णमो सव्व-साधूणं ।।
काऊण णमोक्कारं धम्मायरियस्स धम्म-जणयस्स । 9 भावेण पडिक्कमणं एसो काहामि समयम्मि ।।
कय-सामाइय-कम्मो सोहिय-इरियावहोसमण-चित्तो । 11 इच्छिय-गोयर-चरिओ पगाम-सेज्जाए णिव्विण्णो ।।
मह मंगलमरहंता सिद्धा साहू य णाण-विणय-धणा । 13 केवलिणा पण्णत्तो जो धम्मो मंगलं सो मे ।।
सरणं मह अरहंता सिद्धा साधू य बंभ-तव-जुत्ता ।
केवलिणा पण्णत्तो धम्मो सरणं च ताणं च ।। __ जिणधम्मो मह माया जणओ य गुरू सहोयरो साहू । 17 अह धम्म-परा मह बंधवा य अण्णं पुणो जाल ।।
किं सारं जिणधम्मो किं सरणं साहुणो जए सयले । किं सोक्खं सम्मत्तं को बंधो णाम मिच्छत्तं ।
अस्संजमम्मि विरओ रागद्दोसे य बंधणं शिंदे । 21 मण-वयण-काय-डंडे विरओ तिण्हं पि डंडाणं ।।
गुत्तीहिँ तीहिँ गुत्तो णीसल्लो तह य तीहिँ सल्लेहिं ।
1) P कंटओ, J सेढी. 3) P एवं वट्टमाणदियहेसु, P साहू वि. 4) J दिण्णो०, J संसारए तत्थ. 7) P साहूणं. 8) P जाणियस्स. 12) P मंगलमरिहंता. 13) P जं for जो. 14) P साहू. 15) P inter सरणं च & ताणं च. 16) P सहोयरा. 17) P सह for अह, J धम्मयरा, P म for मह. 18) P जले for जए. 19) P धमो for बंधो. 20) J विरतो. 21) P दंडे, P दंडाणं. 22) P om. तह य, P adds हियय before सल्लेहिं.

Page #214

२११
(४१५) 1 माया-णिदाण-सल्ले पडिक्कमे तह य मिच्छत्ते ।।
इड्डी-गारव-रहिओ सातरसा-गारवे पडिक्कतो । 3 णाण-विराहण-रहिओ संपुण्णो दंसणे चरणे ।। तह कोह-माण-माया-लोभ-कसायस्स मे पडिक्कतं ।
आहार-भय-परिग्गह-मेहुण-सण्णं परिहरामि ।।
इत्थि-कह-भत्त-देसे राय-कहा चेय मे पडिक्कता । 7 अट्टं रोई धम्म सुक्कज्झाणे पडिक्कमणं ।।
सद्द-रस-रूव-गंधे फासे य पडिक्कमामि काम-गुणे । 9 काइय-अहिगरणादी-पंचहिँ किरियाहिँ संकप्पे ।।
पंच-महव्वय-जुत्तो पंचहिँ समिईहिँ समियओ अहयं । 11 छज्जीव-णिकायाणं संरक्खण-माणसे जुत्तो ।।
पडिकतो छल्लेसा-सत्त-भयट्ठाण-वजिओ अहयं । 13 पम्हुट्ठ-इठ्ठ-चेट्ठो अट्ठ-मयट्ठाण-पब्भट्ठो ।।
णव-बंभ-गुत्ति-गुत्तो दस-विह-धम्मम्मि सुट्ट आउत्तो । 15 समणोवासग-पडिमा एगारसयं पडिक्कतो ।।
बारस-भिक्खू-पडिमा-संजुत्तो तेरसाहिँ किरियाहिं । 17 चोद्दस-भूयग्गामे पडिक्कमे खंडियं जं मे ।।
परमाहम्मिय-ठाणे पण्णरसं ते वि मे पडिक्कते । 19 गाहा-सोलसएहिं पडिक्कमे सोलसेहिं पि ।।
अस्संजमम्मि सत्तारसम्मि अट्ठारसे य अब्बभे । 21 एगूणवीस-संखे पडिक्कमे णाम अज्झयणे ।।
असमाही-ठाणाणं वीसण्ह एक्कवीस-सबलेहिं ।
1) J णियाण, P मिच्छत्तो. 3) P संपुण्णदसणे. 4) J लोह, P पडिक्कतो ।.
7) P पडिक्कमणे ।। 8) P फासेसु य. 9) P काइह, J अधिगरणाती, P संतप्पो ।।
10) J समितीहि समितओ. 11) J संरक्खमाणुसे जत्तो 12) JP पडिक्कतो. 16) J
भिक्खप्पडिमा. 17) J भूतग्गामे, P परमाहमियट्ठाणे. 18) J पण्णारस ते, P पडिक्कतो.
19) P च for पि. 20) P सत्तरसंमि. 22) J असमाहिं, J वीसम्हं एकवीस.

Page #215

२१२
(४१५) 1 बावीस-परीसह-वेयणम्मि एत्थं पडिक्कतो ।।
तेवीसं सूयगडे अज्झयणा ताण हं पडिक्कतो । 3 चउवीसं अरिहंते अस्सद्दहणे पडिक्कतो ।।
वीसं पंच य सिद्धा समए जा भावणाओ ताणं पि ।। 5 छव्वीसं दस-कप्पे ववहारा सद्दहे ते वि ।।
अणयारय-कप्पाणं सत्तावीसा य सद्दहे अहयं । 7 अट्ठावीस-विधम्मि आयय-पगप्प-गहणम्मि ।।
पाव-सुय-पसंगाणं अउणत्तीसाण हं पडिक्कतो । 9 तीसं च मोहणिजे ठाणा जिंदामि ते सव्वे ।।
एक्कत्तीसं च गुणे सिद्धादीणं च सद्दहे ते वि । 1। बत्तीस-जोग-संगह-पडिक्कमे सव्व-ठाणेसु ।।
तेत्तीसाए आसायणाहिँ अरहंत-आइगा एगा । 13 अरहंताणं पढम शिंदे आसायणा जाओ ।।
सिद्धाणायरियाणं तह य उवज्झाय-सव्व-साहुणं । 15 समणीण सावयाण य साविय-वग्गस्स जा वि कया ।।
देवाणं देवीणं इह-लोग-परे य साधु-वग्गस्स । 17 लोगस्स य कालस्स य सुयस्स आसायणा जाओ ।।
सुय-देवयाएँ जा वि य वायण-आयरिय-सव्व-जीवाणं । 19 आसायणाउ रइया जा मे सा णिंदिया एण्हिं ।।
हीणक्खर अच्चक्खर विच्चा-मेलिय तहा य वाइद्धं । 21 पय-हीण-घोस-हीणं अकाल-सज्झाइयं जं च ।। सव्वहा,
छउमत्थो मोह-मणो केत्तिय-मत्तं च संभरे जीवो ।
1) P एत्थं च्छडिक्कतो. 2) J सूतयडे. 3) J असद्दहणे. 5) P छव्वीदस, P ववहारो. 6) J गप्पाणं. 7) J आयरपगप्प, P विहिंमि आयारयकप्पगहणं ।।. 8) J सुत, P अउणतीसाण. 9) J मोहणिज्जो P मोणिज्जे ट्ठाणा. 11) P ट्ठाणेसु. 12) J आसातणाहिं अरहंत आतिता एता , P अरिहंत आइगा. 13) P पढमा, J आसातणा, P साओ for जाओ. 14) P सिद्धाणायरिताणं, P सव्व साधू य ।. 15) P ए for य before सा विय. 16) J लोअ for लोग, P परेसु साहु धम्मस्स । लोयस्स. 17) J सुतस्स आसातणा जातु ।।. 18) J सुतदेवताय जा वि वायण, P ण for वायण. 19) J आसातणाउ. 20) P अच्चक्खरा, P तहाय आइटुं ।. 21) J पतहीण, P चेय for जं च. 22) J छत्तमत्थो, P संभरइ जीवो.

Page #216

(४१५)
२१३ 1 जं पि ण सरामि तम्हा मिच्छामि ह दुक्कडं तस्स ।।
सम्मत्त-संजमाई किरिया-कप्पं च बंभचेरं च ।। 3 आराहेमि सणाणं विवरीए वोसरामि त्ति ।। अहवा ।
जं जिणवरेहिँ भणियं मोक्ख-पहे किंचि-साहयं वयणं । 5 आराहेमि तयं चिय मिच्छा-वयणं परिहरामि ।।
णिगंथं पावयणं सच्चं तच्चं च सासयं कसिणं । 7 सारं गुरु-सुंदरयं कल्लाणं मंगलं सेयं ।।।
पावारि-सल्लगत्तण-संसुद्धं सिद्ध-सुद्ध-सद्धम्म । 9 दुक्खारि-सिद्धि-मग्गं अवितह-णिव्वाण-मग्गं च ।।
एत्थं च ठिया जीवा सिझंति वि कम्मुणा विमुच्चंति । ।। पालेमि इमं तम्हा फासेमि य सुद्ध-भावेण ।।
सम्मत्त-गुत्ति-जुत्तो विलुत्त-मिच्छत्त-अप्पमत्तो य । 13 पंच-समिईहिँ समिओ समणो हं संजओ एण्हिं ।।
कायव्वाइं जाई भणियाइँ जिणेहिं मोक्ख-मग्गम्मि । 15 जइ तह ताइँ ण तइया कया ताई पडिक्कमे तेण ।।
पडिसिद्धाइं जाइं जिणेहिँ एयम्मि मोक्ख-मग्गम्मि । 17 जइ मे ताइँ कयाइं पडिक्कमे ता इहं सव्वे ।।
दिटुंत-हेउ-जुत्तं तेहिँ विउत्तं च सद्दहेयव्वं । 19 जइ किंचि ण सद्दहियं ता मिच्छा दुक्कडं तत्थ ।।
जे जह भणिए अत्थे जिणिंदयंदेहिँ समिय-पावेहिं । 21 विवरीए जइ भणिए मिच्छामि ह दुक्कडं तस्स ।।
उस्सुत्तो उम्मग्गो ओकप्पो जो कओ य अइयारो ।
1) P जं न सुमरामि तम्हा. 2) P संजमादी. 3) P समाणं for सणाणं. 4) P साहियं. 5) P तहिं चिय. 6) J सासतं P सावियं for सासयं. 8) P सल्लंगतूण, J सुंसुद्धं. 9) P दुक्खाहिसुद्धिमग्गं, Jणेव्वाण. 10) J थिता for ठिया, Jom. वि, P विमुचंति । पालोमि. 12) J जुत्तिगुत्तो. 13) JP समितीहिं, .J मित्तो for समिओ. 14) P जिणेह. 15) P inter तइया & न (for ण), J ताहिं for ताइं (emended), P om. ताई. 16) J पडिरुद्धाइं. 17) P पडिमे ता, J अहं for इहं. 19) P तस्स for तत्थ. 20) J समित, P ते तहा भणसु for समियपावेहिं. 22) P उम्मग्गो अकप्पो.

Page #217

२१४
(४१६) 1 तं जिंदण-गरहाहिं सुज्झउ आलोयणेणं च ।।
आलोयणाए अरिहा जे दोसा ते इहं समालोए । 3 सुज्झंति पडिक्कमणे दोसाओं पडिक्कमे ताई ।।
उभएण वि अइयारा केइ विसुझंति ताइँ सोहेमि । 5 पारिट्ठावणिएणं अह सुद्धी तं चिय करेमि ।।
काउस्सग्गेण अहो अइयारा केइ जे विसुज्झति । 7 अहवा तवेण अण्णे करेमि अब्भुट्ठिओ तं पि ।।
छेदेण वि सुज्झंती मूलेण वि के वि ते पवण्णो हं । 9 अणवठ्ठावण-जोग्गे पडिवण्णो जे वि पारंची ।।
दस-विह-पायच्छित्ते जे जह जोग्गा कमेण ते सव्वे । 11 सुज्झंतु मज्झ संपइ भावेण पडिक्कमंतस्स ।।'
एवं च आलोइय-पडिक्कतो विसुज्झमाण-लेसो अउव्वकरणावण्णो खवग13 सेढीए समुप्पण्ण-णाण-दसणो वीरिय-अंतराय-आउक्खीणो अंतगडो वइरगुत्त
मुणिवरो त्ति । 15 (४१६) एवं च सयंभुदेव-महारिसी वि जाणिऊण णिय-आउय-परिमाणं ___ कय-दव्व-भावोभय-संलेहणो कय-कायव्व-वावारो य णिसण्णो संथारए, 17 भणिउं च समाढत्तो । अवि य ।
णमिऊण सव्व-सिद्धे णिद्भूय-रए पसंत-सव्व-भए । 19 वोच्छं मरण-विभत्तिं पंडिय-बालं समासेणं ।।। __णाऊण बाल-मरणं पंडिय-मरणेण णवरि मरियव्वं । 21 बालं संसार-फलं पंडिय-मरणं च णेव्वाणं ।। __को बालो किं मरणं बालो णामेण राग-दोसत्तो ।
1) P गरिहाहिं. 2) J ता for ते. 4) J अतिआरा के वि. 6) J वहो for अहो, J केवि जे. P गे for जे. 7) J अब्भुट्टिते, P तं मि ।।. 8) J छेतेण, J वि को वि तं. 9) P जोगे, P व for वि. 10) J जो for जे. 12) J लेस्सो , P करणवणो खयगसेढीए उप्पन्ननाण. 13) J बीरिअंतराय. 15) P om. च, P महरिसी, P आउयप्पमाणं. 16) P सलेहणा. 19) P मरणविहितं. 20) Jणवर for णवरि. 22) J रोसत्तो P दोसत्ते.

Page #218

२१५
(४१६) 1 दोहिं चिय आगलिओ जं बद्धो तेण बालो त्ति ।।
मरणं पाणच्चाओ पाणा ऊसासमाइया भणिया । 3 ताणं चाओ मरणं सुण एण्हिं तं कहिजतं ।।
कललावत्थासु मओ अवत्त-भावे वि कत्थइ विलीणो । 5 गलिओ पेसी-समए गब्भे बयाण णारीण ।।
पिंडी-मेत्तो कत्थइ गलिओ खारेण गब्भ-वासाओ । 7 अट्ठिय-बंधे वि मओ अणट्ठि-बंधे वि गलिओ हं ।।
खर-खार-मूल-डड्ढो पंसुलि-समणी-कुमारि-रंडाणं । 9 गलिओ लोहिय-वाहो बहुसो हं णवर संसारे ।।
कत्थइ भएण गलिओ कत्थइ आयास-खेय-वियणत्तो । 11 कत्थइ जणणीएँ कहं फालिय-पोट्टाए गय-चित्तो ।।
कत्थइ दर-णीहरिओ जणणी-जोणीऍ हं मुओ बहुसो । 13 कत्थइ णीहरिओ च्चिय गुरु-वियणा-वेंभलो गलिओ ।।
कत्थइ जणणीऍ अहं ठइय-मुहो थण-मुहेण वहिओ हं । 15 कत्थइ पक्खित्तो च्चिय सव-सयणे जीवमाणो वि ।।
जायावहारिणीए कत्थइ हरिओ मि छट्ठ-दियहम्मि । 17 कत्थइ बलि च्चिय कओ जोइणि-समयम्मि जणणीए ।।
कत्थइ पूयण-गहिओ कत्थइ सउणी-गहेण गहिओ हं । 19 कत्थइ बिडाल-गहिओ हओ मि बालग्गह-गहेण ।।
कत्थइ खासेण मओ कत्थइ सोसेण सोसिय-सरीरो । 21 कत्थइ जरेण वहिओ कत्थइ उयरेण भग्गो हं ।।
कत्थइ कुटेण अहं सडिओ सव्वेसु चेय अंगेसु ।
___1) J आगणिओ. 2) J ऊसासमातिआ P ओसासमाईया. 3) P ताण च्चाओ.
4) P कललावत्तासु, J अब्भुतभावे. 6) P पिंडो मित्तो. 7) P अणिट्ठबंध वि. 8) P
खीरमूलदड्ढो पंसुणि. 10) P आयस, J भेअवियणत्तो ।. 11) J जणणीए हं. 13) J गुरुवेअण, P बिब्भलो. 15) J सयणो. 18) P सउणिग्गहेण. 19) P विरालि for बिडाल, P om. हओ. 20) P कत्थइ रोसेण गओ.

Page #219

२१६
(४१६) 1 कत्थइ भगंदरेणं दारिय-देहो गओ णिहणं ।।
दंत-वियणाएँ कत्थइ कत्थइ णिहओ मि कण्ण-सूलेण । 3 अच्छी-दुक्खेण पुणो सिर-वियणाएँ गओ णासं ।।
कत्थइ रुहिर-पवाहेण णवर णित्थामयं गयं जीयं । 5 कत्थइ पुरीस-वाहो ण संठिओ जाव वोलीणो ।।
कत्थइ लूयाए हओ कत्थइ फोडीए कह वि णिहओ हं । 7 कत्थइ मारीएँ पुणो कत्थइ पडिआय-उक्कामे ।।
कत्थइ विप्फोडेहिं कत्थ वि सूलेण णवर पोट्टस्स । 9 कत्थ वि वजेण हओ कत्थ वि पडिओ मि टंकस्स ।।
कत्थइ सूलारूढो कत्थइ उब्बद्धिऊण वहिओ हं । 11 कत्थइ कारिसि-सेवा कत्थइ मे गुग्गुलं धरियं ।।
कत्थइ जलण-पविट्ठो कत्थइ सलिलम्मि आगया मच्चू । 13 कत्थइ गएण मलिओ कत्थइ सीहेण गिलिओ हं ।।
कत्थइ तण्हाए मओ कत्थइ सुक्को बुभुक्ख-वियणाए । 15 कत्थइ सावय-खइओ कत्थइ सप्पेण डक्को ह ।।
कत्थइ चोर-विलुत्तो कत्थइ भुत्तो म्हि संणिवाएण । 17 कत्थइ सेंभेण पुणो कत्थइ हो वाय-पित्तेहिं ।।
कत्थइ इट्ठ-विओए संपत्तीए अणि?-लोगस्स । 19 कत्थइ सज्झस-भरिओ उव्वाओ कत्थ वि मओ हं ।।
कत्थ वि चक्केण हओ भिण्णो कोतेण लउड-पहराहिं । 21 छिण्णो खग्गेण मओ कत्थइ सेल्लेण भिण्णो हं ।।
कत्थइ असिधेणूए कत्थ वि मंतेहि णवरि णिहओ हं ।
3) P सिरिवियणओ. 4) P मयं for गयं. 5) J कत्थ पुरिसवाहो ण ट्ठिओ ता जाव, P वाहेण. 6) P कत्थ वि, J कत्थइ होडीए, P वि नीओ हं ।. 7) P om. seven lines कत्थइ मारीए पुणो etc. to गिलिओहं ।।. 14) P गओ for मओ after तण्हाए. 15) P कत्थ वि in both places. 16) J भुत्तो मि. 17) P संभेण, J हो वाउ. 18) J लोअस्स. 19) J तत्थइ for कत्थइ. 21) P adds त्थवि before मओ, P सेलेण. 22) P मंतेहि नवर.

Page #220

(४१६)
२१७
1 कत्थइ वच्च-णिरोहे कत्थइ य अजिण्ण-दोसेण ।।
कत्थइ सीएण मओ कत्थइ उण्हेण सोसिओ अहयं । 3 अरईय कत्थइ मओ कत्थइ रोहेण सोत्ताणं ।।।
कत्थइ कुंभी-पाए कत्थइ करवत्त-फालिओ णिहओ। कत्थइ कडाह-डड्ढो कत्थइ कत्ती-समुक्कत्तो ।।
कत्थइ जलयर-गिलिओ कत्थइ पक्खी-विलुत्त-सव्वंगो । 7 कत्थइ अवरोप्परयं कत्थ वि जंतम्मि छूढो हं ।।
कत्थ वि सत्तूहिँ हओ कत्थ वि कस-घाय-जज्जरो पडिओ । साहस-बलेण कत्थ वि मच्चू विस-भक्खणेणं च ।।
मणुयत्तणम्मि एवं बहुसो एक्कक्कयं मए पत्तं । 11 तिरियत्तणम्मि एण्हिं साहिजंतं णिसामेसु ।।
रे जीव तुमं भणिमो कायर मा जूर मरण-कालम्मि । 13 चिंतेसु इमाइँ खणं हियएणाणंत-मरणाई ।।
जइया रे पुढवि-जिओ आसि तुम खणण-खारमादीहिं । 15 अवरोप्पर-सत्थेहि य अव्वो कह मारणं पत्तो ।।।
किर जिणवरेहिँ भणियं दप्पिय-पुरिसेण आहओ थेरो । 17 जा तस्स होइ वियणा पुढवि-जियाणं तहक्कते ।।
रे जीय जल-जियत्ते बहुसो पीओ सि खोहिओ सुक्को । 19 अवरोप्पर-सत्थेहिं सीउण्हेहिं च सोसविओ ।।
अगणि-जियत्ते बहुसो जल-धूलि-कलिंच-वरिस-णिवहेणं । 21 रे रे दुक्खं पत्तं तं भरमाणो सहसु एण्हिं ।।
सीउण्ह-खलण-दुक्खे अवरोप्पर-संगमे य जं दुक्खं ।
1)P वच्चनिरोहो. 2) P कत्थइ उहेण. 3) J अरतीय, P अरइय अत्थइ मओ. 5) P कत्थइ कीडेहिं डक्को कत्थइ सत्थी सत्ती समूकंतो ।. 6) P कत्थी पक्खी, J पक्खीहिं लुत्त. 7) P कत्थ वि अवरो, J जतंम्मि कूडो हं. 9) J सामसबलेण P सामबलेणं. 10) P मम्ए मत्तं ।. 11) P साहिप्पंतं. 13) P इं for इमाई, P हियइ एमाणंत. 14) J पुढइ, P खणेण खारमादीसु, J खारमातीहिं. 15) P सत्थेहिं अव्वो. 16) P जिणवरेण, P पुरिसेहि, J थोरो for थेरो. 17) P होति वियणा, P पुव्व for पुढवि, P तहा कंतो. 18) P जलजियंतो, P खाहिओ. 19) J सीतुण्हेहिं. 20) J अगणिज्जियते, P निवहेहिं. 21) P पत्तो संभर०. 22) J सीतुण्हखणण, P खखलण, P adds प्पर before संगमे.

Page #221

२१८
(४१७) 1 वाउक्काय-जियत्ते तं भरमाणो सहसु एण्हिं ।।
छेयण-फालण-डाहण-मुसुमूरण-भंजणेण जं मरणं । 3 वण-कायमुवगएणं तं बहुसो विसहिय जीव ।।
तस-कायत्ते बहुसो खइओ जीवेण जीवमाणो हं । 5 अक्तो पाएहिं मओ उ सीउण्ह-दुक्खेण ।।
सेल्लेहिँ हओ बहुसो सूयर-भावम्मि तं मओ रण्णे । 7 हरिणत्तणे वि णिहओ खुरप्प-सर-भिण्ण-पोट्टिल्लो ।।
सिंघेण पुणो खइओ मुसुमूरिय-संधि-बंधणावयवो । 9 एयाइँ चिंतयतो विसहसु वियणाओ पउराओ ।।
तित्तिर-कवोय-सउणत्तणम्मि तह ससय-मोर-पसु-भावे । 11 पासत्थं चिय मरणं बहुसो पत्तं तए जीय ।।
पारद्धिएण पहओ णट्ठो सर-सल्ल-वेयणायल्लो । 13 ण य तं मओ ण जीओ मुच्छा-मोहं उवगओ सि ।।
दलूण पदीव-सिहं किर एवं णिम्मलं महारयणं । 15 गेण्हामि त्ति सयण्हं पयंग-भावम्मि डड्डो सि ।।
बडिसेण मच्छ-भावे गीएण मयत्तणे विवण्णो सि । 17 गंधेण महुयरत्ते बहुसो रे पावियं मरणं ।।
(४१७) किं वा बहुएण भणिएण । 19 जाई जाई जाओ अणंतसो एक्कमेक्क-भेयाए ।
तत्थ य तत्थ मओ हं अव्वो बालेण मरणेण ।। 21 णरयम्मि जीव तुमए णाणा-दुक्खाइँ जाइँ सहियाइं ।
एण्हिं ताइँ सरंतो विसहेज्जसु वेयणं एयं ।। ___1) P वाउयक्काय, J जिअंते, P सं for तं. 2) J डाहे, P दाहण. 3) J विसाहिअं जिअ. 4) J तस्स कायत्थे, P कायत्तो, J खइओ जीएण. 5) P णु for उ. 6) P अण्णेहिं for सेल्लेहिं. 7) J हरिणतणे, P सिर for सर, J पोक्किल्लो. 9) P om. विसहसु, P घोराओ for पउराओ. 10) J कपोत, P कवोतसउणवरंमि तह. 11) P मासत्थं for पासत्थं, J जीअं P जीव. 14) J पईवसिहं. 15) P त्ति यण्हं, P दह्रो सि. 16) P पडिसेण for बडिसेण, P मयत्तेण. 17) P महुरयत्ते, P महुरयत्ते, J ए for रे, P पाविओ मरणे. 18) J बहुभणिएण. 19) P जाओ for the first जाई, P om. जाओ, P एक्कमेक्कदाए. 22) P नरणंमि भरंतो, J वेसहेज्जसु.

Page #222

२१९
(४१७) 1 करवत्त-कुंभि-रुक्खा-संबलि-वेयरणि-वालुया-पुलिणं ।
जइ सुमरसि एयाई विसहेजसु वेयणं एयं ।। 3 तेत्तीस-सागराइं णरए जा वेयणा सहिजति ।
ता कीस खणं एक विसहामि ण वेयणं एयं ।। 5 देवत्तणम्मि बहुसो रणंत-रसणाओ गुरु-णियंबाओ ।
मुक्काओ जुवईओ मा रज्जसु असुइ-णारीसु ।। 7 वजिंद-णील-मरगय-समप्पभं सासयं वरं भवणं ।
मुक्कं सग्गम्मि तए वोसिर जर-कडणि-कयमेयं ।। 9 णाणा-मणि-मोत्तिय-संकुलाओं आबद्ध-इंद-धणुयाओ ।
रयणाणं रासीओ मोत्तुं मा रज विहवेसु ।। 11 ते के वि देवदूसे देवंगे दिव्व-भोग-फरिसिल्ले ।
मोत्तूण तुमं तइया संपइ मा सुमर कंथडए ।। 13 वर-रयण-णिम्मियं पिव कणय-मयं कुसुम-रेणु-सोमालं ।
चइऊण तत्थ देहं कुण जर-देहम्मि मा मुच्छं ।। 15 मा तेसु कुण णियाणं सग्गे किर एरिसीओ रिद्धीओ।
मा चिंतेहिसि सुवुरिस होइ सयं चेव जं जोग्गं ।। 17 देहं असुइ-सगन्भं भरियं पुण मुत्त-पित्त-रुहिरेण ।
रे जीव इमस्स तुमं मा उवरिं कुणसु अणुबंधं ।। 19 पुण्ण पावं च दुवे वच्चति जिएण णवर सह एए ।
जं पुण इमं सरीरं कत्तो तं चलइ ठाणाओ ।। 21 मा मह सीयं होहिइ ठइओ विविहेहिँ वत्थ-पोत्तेहिं ।
वच्चंते उण जीए खलस्स कण्णं पि णो सिण्णं ।।
1) P om. the verse करवत्त etc. to वेयणं एयं ।।. 3) J तेत्तीसं सगराई. 5) J रसणा गुरु०. 6) P मारेजसु. 7) P मरमयसमप्पयं. 8) P om. जर, P कडकयनिकयमेयं. 9) P धनुया । णाणं रासीओ. 10) P मारेज्ज. 11) P दिव्वंगे, P फरिसिल्लो. 12) P कंथरएं. 13) J सोमारं ।. 16) P सपुरिस, J चेय. 17) P सगभंतरियं, P रुहिराण. 18) P कुमणसु. 19) P वच्चति, P एते. 20) P ट्ठाणाओ. 21) P महं सीहं होही. 22) P कण्णं पि ना भिल्लं ।।.

Page #223

२२०
1
मा मह उण्हं होहिइ इमस्स देहस्स छत्तयं धरियं । तं जीव-गमण-समए खलस्स सव्वं पि पम्हुट्टं ।।
3
मा मह छुहा भवीहिइ इमस्स देहस्स संबलं वूढं । तं जीव-‍ -गमणग-काले कह व कयग्घेण णो भरियं ।। मे तण्हा होहिइ मरुत्थलीसुं पि पाणियं वूढं । तेण च्चिय देह तुमं खल-गहिओ किं ण सुकरण ।।
5 मा
7
तह लालियस्स तह पालियस्स तह गंध - मल्ल - सुरहिस्स । खल देह तुज्झ जुत्तं पयं पि णो देसि गंतव्वे ।।
9 अव्वो जणस्स मोहो धम्मं मोत्तूण गमण - सुसहायं । देहस्स कुणइ पेच्छसु तद्दियहं सव्व - कज्जाई ।।
णत्थि पुहईए अण्णो अविसेसो जारिसो इमो जीवो । देहस्स कुणइ एवं धम्मस्स ण गेहए णामं ।। 13 धम्मेण होइ सुगई देहो वि विलोट्टए मरण - काले । तह वि कयग्घो जीवो देहस्स सुहइँ चिंतेइ ।।
छारस्स होइ पुंजो अहवा किमियाण सिलिसिलेंताण । सुक्खइ रवि-किरणेहिँ वि होहिइ पूयस्स व पवाहो ।। भत्तं व सउणयाणं भक्खं वासाण कोल्हुयाईणं । होहिइ पत्थर-सरिसं अव्वो सुक्कं व कट्ठे वा ।। ता एरिसेण संपइ असार- देहेण जइ तवो होइ । लद्धं जं लहियव्वं मा मुच्छं कुणसु देहम्मि ।। अवि य ।
11
15
17
19
21 देहेण कुणह धम्मं अंतम्मि विलोट्टए पुणो एयं । फग्गुण - मासं खेल्लह परसंते णेय पिट्ठे य ।।
(४१७)
1) P देह छत्तयं. 3) P भवीहइ, P संबलं मूढ. 6) J तेणं चिय, P खण for खल. 8) P एयं for पयं. 11 ) P पुहतीए अण्णो. 12 ) P देह कुणइ कज्जं धम्मस्स. 13) P सुगती. 16) P सुक्कइ, P वा for वि, J होहिति पुत्तिस्स व, P पूयस्स वाहो ।।. 17) J कोल्हुआतीण । होहिति. 19) P तओ होइ. 20) P व्यव्वं मु मा मुच्छंति कुणसु. 22) J खेलह, P परसत्ते, P परिसंतेणाय पिट्टेणं.

Page #224

(४१८)
२२१ 1 ताविजउ कुणह तवं भिण्णं देहाओं पग्गलं देहं ।
कट्ठ-जलंतिंगाले परहत्थेणेय तं जीव ।। 3 देहेण कुणह धम्म अंतम्मि विलोट्टए पुणो एयं ।
उट्टस्स पामियंगस्स वाहियं जं तयं लद्धं ।। 5 पोग्गल-मइयं कम्म हम्मउ देहेण पोग्गल-मएण ।
रे जीव कुणसु एयं विल्लं विल्लेण फोडेसु ।। 7 अवस-वसएहिँ देहो मोत्तव्वो ता वरं सवसएहिं ।
जो हसिर-रोइरीए वि पाहुणो ता वरं हसिरी ।। 9 इय जीव तुम भण्णसि णिसुणेतो मा करे गय-णिमीलं ।
देहस्स उवरि मुच्छं णिब्बुद्धिय मा करेज्जासु ।। 11 (४१८) किं च रे जीव तए चिंतणीयं । अवि य ।
सो णत्थि कोइ जीवो जयम्मि सयलम्मि एत्थ रे जीव । 13 जो जो तए ण खइओ सो वि हु तुमए भमंतेण ।।
सो णत्थि कोइ जीवो जयम्मि सयलम्मि तुह भमंतस्स । 15 ण य आसि कोइ बंधू तुह जीव ण जस्स त बहुसो ।।
सो णत्थि कोइ जीवो जयम्मि सयलम्मि सुणसु ता जीव । 17 जो णासि तुज्झ मित्तं सत्तू वा तुज्झ जो णासि ।।
जे पेच्छसि धरणिहरे धरणि व्व वणं णई-तलाए वा । 19 ते जाण मए सव्वे सय-हुत्तं भक्खिया आसि ।।
जं जं पेच्छसि एयं पोग्गल-रूवं जयम्मि हो जीव । 21 तं तं तुमए भुत्तं अणंतसो तं च एएण ।।।
तं णत्थि किं पि ठाणं चोद्दस-रज्जुम्मि एत्थ लोयम्मि ।
2) J कत्थसुजलतिंगालो पर पर• P कट्टजलंतंगारे परहत्थेणाय. 4) P वाहितं. 5) P हम्मं उ. 6) P जीय कुण एयं, P फोलेडेसु. 7) J अवसवसेहं, P मोत्तव्वं. 8) P हुणो for पाहुणो, P हसिए त्ति ।।. 9) P निसुणंतो. 10) J उअरि. 11) J जीअ तए, P चिंतिणीयं. 12) J एत्थ ए जीअ. 13) P जो सो तेण न, P भवंतेण. 14) P repeats सो. 15) P णइ आसि, J जीअ. 16) J जीअ. 17) P जा for जो. 18) J जो for जे, P व्व वरणं नती तलाए. 19) P सयउत्तं. 20) J जीअ ।. 21) P भुत्तुं, P च तेएण. 22) P तं किं चि नत्थि वाणं, P रजमि.

Page #225

२२२
(४१८) 1 जत्थ ण जाओ ण मओ अणंतसो सुणसु रे जीव ।।
गोसे मज्झण्हे वा पओस-कालम्मि अह व राईए । 3 सो णत्थि कोइ कालो जाओ य मओ य णो जम्मि ।।
जाओ जलम्मि णिहओ थलम्मि थल-वडिओ जले णिहओ । 5 ते णत्थि जल-थले वा जाओ य मओ य णो जत्थ ।।
जाओ धरणीऍ तुम णिहओ गयणम्मि णिवडिओ धरणिं । 7 गयण-धरणीण मज्झे जाओ य मओ य तं जीय ।।
जीवम्मि तुम जाओ णिहओ जीवेण पाडिओ जीवे । 9 जीवेण य जीवंतो जीयत्थे लुप्पसे जीय ।।
जीवेण य तं जाओ जीवावियओ य जीव जीवेणं । संवड्डिओ जिएणं जीवेहि य मारिओ बहुसो ।।
ता जत्थ जत्थ जाओ सच्चित्ताचित्त-मीस-जोणीसु । 13 ता तत्थ तत्थ मरणं तुमए रे पावियं जीव ।।
मरणाइँ अणंताई तुमए पत्ताइँ जाइँ रे जीव । 15 सव्वाइँ ताइँ जाणसु अयणु अहो बाल-मरणाई ।।
किं तं पंडिय-मरणं पंडिय-बुद्धि त्ति तीय जो जुत्तो । 17 सो पंडिओ त्ति भण्णइ तस्स हु मरणं इमं होइ ।।
पायव-मरणं एक इंगिणि-मरणं लगंड-मरणं च । 19 संथारयम्मि मरणं सव्वाइ मि णियम-जुत्ताई ।।
छज्जीव-णिकायाणं रक्खा-परमं तु होइ जं मरणं । 21 तं चिय पंडिय-मरणं विवरीयं बाल-मरणं तु ।।
आलोइयम्मि मरणं जं होहिइ पंडियं तयं भणियं ।
1) J सुणसु ए जीअ. 2) P रातीए. 3) P कोलो for कोइ कालो. 4) P जोओ for जाओ, P repeats थलंमि. 5) P व्व for य in both places. 6) P निहओ मयणंमि. 7) P तं जीवं. 8) P जीवेण तुम, P जीवो ।. 9) P जीयत्थो लुपसे जीव. 10) J जीवाविओ. 11) P तं वट्ठिओ, P मारिसो. 12) J सचित्ता, P सच्चित्ताचिमीस०. 13) J जीअं ।। 14) J मित्तमए for तुमए, P पुत्ताई जीइं. 15) P अयाणु ता बाल०. 16) J पंडा बुद्धि. 17) P भणइ, P सुहं for इमं. 18) P पायवमरणे. 19) P वि for मि. 20) P रखा. 22) J तिअं for तयं.

Page #226

(४१९)
२२३ । होइ पडिक्कमणेण य विवरीयं जाण बालं ति ।।
दंसण-णाण-चरित्ते आराहेउं हवेज जं मरणं । 3 तं हो पंडिय-मरणं विवरीयं बाल-मरणं ति ।।
तित्थयराइ-पणामे जिण-वयणेणावि वट्टमाणस्स । 5 तं हो पंडिय-मरणं विवरीय होइ बालस्स ।।
किं वा बहुणा एत्थं पंडिय-मरणेण सग्ग-मोक्खाई । 7 बाल-मरणेण एसो संसारो सासओ होइ ।।
(४१९) एयं णाऊण तुमं रे जीव सुहाइँ णवर पत्थेतो । 9 चइऊण बाल-मरणं पंडिय-मरणं मरसु एण्हिं ।।।
इट्ठ-विओओ गरुओ अणि?-संपत्ति-वयण-दुक्खाई । ।। एमाईं संभरंतो पंडिय-मरणं मरसु एण्हिं ।।
छेयण-भेयण-ताडण-अवरोप्पर-घायणाइँ णरएसु । 13 एयाइँ संभरंतो पंडिय-मरणं मरसु एण्हिं ।।
णत्थि ण वाहण-बंधण-अवरोप्पर-भक्खणाइँ तिरिएसु । 15 एयाइँ संभरंतो पंडिय-मरणं मरसु एण्हि ।।
जाइ-जरा-मरणाई रोगायकेण णवर मणुएसु । 17 जइ सुमरसि एयाइं पंडिय-मरणं मरसु एण्हिं ।।
रे जीव तुमे दिट्ठो अणुभूओ जो सुओ य संसारे । 19 बाल-मरणेहिँ एसो पंडिय-मरणं मरसु तम्हा ।। ___भणियं च । 21 एक्कं पंडिय-मरणं छिंदइ जाई-सयाइं बहुयाइँ ।
तं मरणं मरियव्वं जेण मुओ सुम्मओ होइ ।।
1) P वि for य, P बाल त्ति ।।. 2) P चरित्ताण हेउं, J तं for जं, P om. three lines तं हो पंडिय etc. to होइ बालस्स. 4) J तित्थयराति. 6) P तं चिय for किं वा बहुणा एत्थं, J मोक्खाती P मोक्खाई. 8) P नाउण, P पत्थेतो. 10) P अट्ठ for इट्ठ. 11) P संभरेतो, P मर for मरसु, P om. एण्हिं. 12) J तावण, P संभरेंतो पडिय ।।. 14) P नत्थ ण, P भक्खाइं. 15) P संभरेंतो पं० ।।. 16) P जाई, J रोआतंकेण. 17) P सुमरएसु एयाइं पं० ।।. 18) J जीअ, J अणुहूओ, J संसारो. 21) J जाई P जाती. 22) P जेण मओ, J सुमुओ, P repeats सुम्मओ.

Page #227

રર૪
(४२०) 1 सो सुम्मओ त्ति भण्णइ जो ण मरीहिइ पुणो वि संसारे ।
णिड्डड-सव्व-कम्मो सो सिद्धो जइ परं मोक्खो ।। 3 णत्थि मरणस्स णासो तित्थयराणं पि अहव इंदाणं ।
तम्हा अवस्स मरणे पंडिय-मरणं मरसु एक्कं ।। 5 जइ मरणेहिँ ण कजं खिण्णो मरणेण चयसि मरणाई ।
__ता मरण-दुक्ख-भीरुय पंडिय-मरणं मरसु एक्कं ।।। 7 अह इच्छसि मरणाई मरणेहि य णत्थि तुज्झ णिव्वेओ ।
ता अच्छसु वीसत्थो जम्मण-मरणारहट्टम्मि ।। 9 इय बाल-पंडियाणं मरणं णाऊण भावओ एण्हिं ।
एसो पंडिय-मरणं पडिवण्णो भव-सउत्तारं ।।' 11 ति भणमाणस्स सयंभुदेवस्स महारिसिणो अउव्वकरणं खवग-सेढीए अणंतरं
केवल-वर-णाण-दसणं समुप्पण्णं, समयं च आउय-कम्मक्खओ, तेण 13 अंतगडो सयंभुदेव-महारिसि त्ति ।
(४२०) एवं च वच्चंतेसु दियहेसु महारह-साधू वि णाऊण थोव-सेसं 15 आउयं दिण्ण-गुरुयणालोयणो पडिक्कत-सव्व-पावट्ठाणो संलेहणा-संलिहियंगो
सव्वहा कय-सव्व-कायव्वो उवविठ्ठो संथारए । तत्थ य णमोक्कार-परमो 17 अच्छिउं पयत्तो । अवि य ।
एस करेमि पणामं अरहंताणं विसुद्ध-कम्माणं । 19 सव्वातिसय-समग्गा अरहंता मंगलं मज्झ ।।
उसभाईए सव्वे चउवीसं जिणवरे णमंसामि । 21 होहिंति जे वि संपइ ताणं पि कओ णमोकारो ।।
ओसप्पिणि तह अवसप्पिणीसु सव्वासु जे समुप्पण्णा ।
1) J सुम्मतो P सम्मओ, J जेणं मरणेणं for जो ण, J मरीहिति P मरिहीति. 2) P निद्दड्ड, P मोक्खे. 4) P एक्के. 6) J भीरू, P adds य after भीरुय. 8) P तो for ता. 9) J भावतो. 10) J सयुत्तारं. 11) J om. ति, P अणंतकेवल. 12) J कम्मक्खयो P कंमखओ. 14) Jom. च, P साहुणा नाऊण, J थोअ. 15) J गुरुअणालोअणो P गुरुआलोअणो. 16) Jom. सव्व. 18) P अरिहंताणं. 20) JP उसभातीए, P सव्वो. 22) P ओसप्पिणी तह, P समुप्पण्णो.

Page #228

२२५
(४२०) । तीताणागय-भूया सव्वे वंदामि अरहते ।।
भरहे अवरविदेहे पुव्व-विदेहे य तह य एरवए । 3 पणमामि पुक्खरद्धे धायइ-संडे य अरहते ।।
अच्छंति जे वि अज्ज वि णर-तिरिए देव-णरय-जोणीसु । 5 एगाणेय-भवेस य भविए वंदामि तित्थयरे ।।
तित्थयर-णाम-गोत्तं वेएते वद्धमाण-बद्धे य । 7 बंधिंसु जे वि जीवा अजं चिय ते वि वंदामि ।।
विहरंति जे मुणिंदा छउमत्था अहव जे गिहत्था वा । 9 उप्पण्ण-णाण-रयणा सव्वे तिविहेण वंदामि ।।
जे संपइ परिसत्था अहवा जे समवसरण-मज्झत्था । 11 देवच्छंद-गया वा जे वा विहरति धरणियले ।।
साहेति जे वि धम्मं जे व ण साहेति छिण्ण-मय-मोहा । 13 वंदामि ते वि सव्वे तित्थयरे मोक्ख-मग्गस्स ।।
तित्थयरीओ तित्थंकरे य सामे य कसिण-गोरे य । 15 मुत्ताहल-पउमाभे सव्वे तिविहेण वंदामि ।।
उज्झिय-रज्जे अहवा कुमारए दार-संगह-सणाहे । 17 सावच्चे णिरवच्चे सव्वे तिविहेण वंदामि ।।
भव्वाण भव-समुद्दे णिबुड्डमाणाण तरण-कज्जम्मि । 19 तित्थं जेहिँ कयमिणं तित्थयराणं णमो ताणं ।।।
तित्थयराण पणामो जीवं तारेइ दुक्ख-जलहीओ । 21 तम्हा पणमह सव्वायरेण ते चेय तित्थयरे ।।
लोय-गुरूणं ताणं तित्थयराणं च सव्व-दरिसीणं ।
1) J ०णागतभूता. 2) P om. पुव्वविदेहे. 3) P पुव्वरद्धे, J धातइसण्डे. 5) P एयाणेयभवंतरभविए. 6) J वेतेंते P वेयंतो. 7) J बद्धिंसु. 8) P adds वि before मुणिंदा, J छतुमत्था, P जो for जे. 10) P जो for जे. 11) J गता, P om. धरणि. 12) P सोहेंति, J वि for व, P om. वि. 15) P मुत्ताफल, P वंदिमि. 17) Pom.
सव्वे, P वंदिमि. 18) J णिउड्डमाणाण, P मरण for तरण.

Page #229

२२६
- भावेणं ॥
1 सव्वण्णूणं एयं णमो णमो सव्व - अरहंत-णमोक्कारो जइ कीरइ भावओ इह जणेणं ।
3
।।
ता होइ सिद्धि-मग्गो भवे भवे बोहि - लाभा अरहंत-णमोक्कारो तम्हा चिंतेमि सव्व-भावेण । दुक्ख-सहस्स-विमोक्खं अह मोक्खं जेण पावेमि || (४२१) सिद्धाण णमोक्कारो करेमु भावेण कम्म- सुद्धाण | भव-सय-सहस्स-बद्धं धतं कम्मिंधणं जेहि । सिज्झंति जे वि संपइ सिद्धा सिज्झिंसु कम्म- खइयाए ।
ताणं सव्वाण णमो तिविहेणं करण - जोएण ।।
जे केइ तित्थ-सिद्धा अतित्थ - सिद्धा व एक्क - सिद्धा वा । अहवा अणेग-सिद्धा ते सव्वे भावओ वंदे ||
जे वि सलिंगे सिद्धा गिहि-लिंगे कह वि जे कुलिंगे वा । 13 तित्थयर-सिद्ध-सिद्धा सामण्णा जे वि ते वंदे ॥ इत्थी-लिंगे सिद्धा पुरिसेण णपुंसएण जे सिद्धा । 15 पच्चेय - य - बुद्ध-सिद्धा बुद्ध-सयंबुद्ध-सिद्धा य ।।
जे वि णिसण्णा सिद्धा अहव णिवण्णा ठिया व उस्सग्गे । उत्ताणय-पासेल्ला सव्वे वंदामि तिविहेण ।। णिसि-दियस-पदोसे वा सिद्धा मज्झण्ह-गोस- काले वा । काल- विवक्खा सिद्धा सव्वे वदामि भावेण ॥ जोव्वण- सिद्धा बाला थेरा तह मज्झिमा य जे सिद्धा । दीवण-दीव - सिद्धा सव्वे तिविहेण वंदामि ॥ दिव्वावहार-सिद्धा समुद्द-सिद्धा गिरीसु जे सिद्धा ।
5
7
9
11
17
19
21
(४२१)
1) P ताणं for एयं, Pom. one णमो . 2) J भावतो. 3) P तो for ता. 4) P चिंतेण for चिंतेमि. 6) P करेसु P कंमसुव्वाण. 7 ) P दद्धं for धतं. 8) Pom. संपइ, P सिद्धिंसु, J खयताए. 11 ) J भावतो. 12 ) Pom. कह वि जे कुलिंगे. 14 )
J पुंसए for णपुंसएण, J om. जे, P जि. 15 ) P पत्तेयबुद्धसयंबुद्ध, J •बुद्धिसिद्धा J सबुद्धि. 16) J अहवि णिविण्ण, P ट्ठिया, J ऊसग्गे. 18) दिवस, J पतोसे, P गोसकालंमि ।. 21) P दीव्वण्ण.

Page #230

(४२२) । जे केइ भाव-सिद्धा सव्वे तिविहेण वंदामि ।।
जे जत्थ केइ सिद्धा काले खेत्ते य दव्व-भावे वा । 3 ते सव्वे वंदे हं सिद्धे तिविहेण करणेण ।।
सिद्धाण णमोकारो जइ लब्भइ आगए मरण-काले । 5 ता होइ सुगइ-मग्गो अण्णो सिद्धिं पि पावेइ ।।
सिद्धाण णमोक्कारो जइ कीरइ भावओ असंगेहिं । 7 रुंभइ कुगई-मग्गं सग्गं सिद्धिं च पावेइ ।।
सिद्धाण णमोक्कारं तम्हा सव्वायरेण काहामि । 9 छेत्तूण मोह-जालं सिद्धि-पुरिं जेण पावेमि ।।
(४२२) पणमामि गणहराणं जिण-वयणं जेहिँ सुत्त-बंधेणं । 11 बंधेऊण तह कयं पत्तं अम्हारिसा जाव ।।
चोद्दस-पुव्वीण णमो आयरियाणं तहूण-पुवीण । 13 वायग-वसहाण णमो णमो य एगारसंगीण ।।
आयार-धराण णमो धारिजइ जेहिँ पवयणं सयलं । 15 णाण-धराणं ताणं आयरियाणं पणिवयामि ।।
णाणायार-धराणं दसण-चरणे विसुद्ध-भावाणं । 17 तव-विरिय-धराण णमो आयरियाणं सुधीराणं ।।
जिण-वयणं दिप्पंत दीवंति पुणो पुणो ससत्तीए । 19 पवयण-पभासयाणं आयरियाणं पणिवयामि ।।
गूढं पवयण-सारं अंगोवंगे समुद्द-सरिसम्मि । 21 अम्हारिसेहिँ कत्तो तं णज्जइ थोय-बुद्धीहिं ।।
तं पुण आयरिएहिं पारंपरएण दीवियं एत्थ ।
___1) P केवि for केइ. 2) P कह वि for केइ, P कालखेत्ते, P व्व for य.
5) P अण्णे, P पावेमि. 6) J भावतो. 7) P | संभइ कुगइ, P पावेंति. 9) P सिद्धिं.
10) P गहराण. 11) P जावा ।।. 12) P णवण्ह for तहूण. 13) P वायय. 15) J
पणय तामि ।।. 16) P चरणेहि सुद्धभावे । तवकिरिय. 18) P दिव्वंति, P ससतीए.
19) P पहासयाणं, J पणिवतामि. 21) J तण्णज्जउ, P थोव.

Page #231

२२८
(४२३) 1 जइ होति ण आयरिया को तं जाणेज सारमिणं ।।
सूयण-मेत्तं सुत्तं सूइज्जइ केवलं तहिं अत्थो । 3 जं पुण से वक्खाणं तं आयरिया पयासेंति ।।
बुद्धी-सिणेह-जुत्ता आगम-जलणेण सुट्ट दिप्पंता । 5 कह पेच्छउ एस जणो सूरि-पईवा जहिं णत्थि ।।
चारित्त-सील-किरणो अण्णाण-तमोह-णासणो विमलो । 7 चंद-समो आयरिओ भविए कुमुए व्व बोहेइ ।।
दसण-विमल-पयावो दस-दिस-पसरंत-णाण-किरणिल्लो । 9 जत्थ ण रवि व्व सूरी मिच्छत्त-तमंधओ देसो ।।
उज्जोयओ व्व सूरो फलओ कप्पडुमो व्व आयरिओ । 11 चिंतामणि व्व सुहओ जंगम-तित्थं च पणओ हं ।।
जे जत्थ केइ खेत्ते काले भावे व सव्वहा अस्थि । 13 तीताणागय-भूया ते आयरिए पणिवयामि ।।
आयरिय-णमोक्कारो जइ लब्भइ मरण-काल-वेलाए । 15 भावेण कीरमाणो सो होहिइ बोहि-लाभाए ।।
आयरिय-णमोक्कारो जह कीरइ तिविह-जोग-जुत्तेहिं । 17 ता जम्म-जरा-मरणे छिंदइ बहुए ण संदेहो ।।
आयरिय-णमोक्कारो कीरंतो सल्लगत्तणं होइ । 19 होइ णरामर-सुहओ अक्खय-फल-दाण-दुल्ललिओ ।।
तम्हा करेमि सव्वायरेण सूरीण हो णमोक्कारं । 21 कम्म-कलंक-विमुक्को अइरा मोक्खं पि पावेस्सं ।।
(४२३) उवझायाणं च णमो संगोवंगं सुयं धरेताणं ।
1) P होति. 2) P अत्थे. 3) P repeats से. 5) P पेच्छइ, P पतीवा. 7) P कुमुयविबोहेइ. 8) P विमलपलपयावोदयदिस. 10) J उज्जोतउ, J व्व for व. 13) J तीताणागतभूता, J पणिवतामि. 15) J होहि ति P सो हित्ति. 16) P om. कीरइ,
P जोय. 21) P मोकं पि. 22) J उवझयाणं P उवज्झायाणं, P अंगोवंग सुत्तं, J

Page #232

२२९
(४२४) 1 सिस्स-गण-हियट्ठाए झरमाणाणं तयं चेय ।।
सुत्तस्स होइ अत्थो सुत्तं पाढेति ते उवज्झाया । 3 अज्झावयाण तम्हा पणमह परमेण भावेण ।।।
सज्झाय-सलिल-णिवहं झरंति जे गिरियड व्व तद्दियहं । 5 अज्झावयाण ताणं भत्तीएँ अहं पणिवयामि ।।
जे कम्म-खयट्ठाए सुत्तं पाढेति सुद्ध-लेसिल्ला । 7 ण गणेति णियय-दुक्ख पणओ अज्झावए ते हं ।।
अज्झावयाण तेसिं भदं जे णाण-दसण-समिद्धा । 9 बहु-भविय-बोह-जणयं झरति सुत्तं सया-कालं ।।
अज्झावयस्स पणमह जस्स पसाएण सव्व-सुत्ताणि । 11 णजति पढिजति य पढम चिय सव्व-साधूहिं ।।
उवझाय-णमोक्कारो कीरंतो मरण-देस-कालम्मि । 13 कुगई रुंभइ सहसा सोग्गइ-मग्गम्मि उवणेइ ।।।
उवझाय-णमोक्कारो कीरंतो कुणइ बोहि-लाभं तु । 15 तम्हा पणमह सव्वायरेण अज्झावयं मुणिणो ।।
उवझाय-णमोक्कारो सुहाण सव्वाण होइ तं मूलं । 17 दुक्खक्खयं च काउं जीयं ठावेइ मोक्खम्मि ।।
(४२४) साहूण णमोक्कार करेमि तिविहेण करण-जोएण । 19 जेण भव-लक्ख-बद्धं खणेण पावं विणासेमि ।।।
पणमह ति-गुत्ति-गुत्ते विलुत्त-मिच्छत्त-पत्त-सम्मत्ते । 21 कम्म-करवत्त-पत्ते उत्तम-सत्ते पणिवयामि ।।
पंचसु समिईसु जए ति-सल्ल-पडिपेल्लणम्मि गुरु-मल्ले । ____1) J हितहाए, P भरमाणाणं. 2) J पाढं ति. 3) P म्हा for तम्हा. 4) Jom. जे, P गिरि व्व. 5) J भत्तीय, J पणिवतामि. 6) P कंमक्खय०. 7) P वज्झावए. 9) P बोहयाणं सरंति सुत्तं. 11) P om. पढिजंति, P साहूहिं. 12) JP उवज्झाय, P देसयालमि. 13) P रुंभभइ. 14) JP उवज्झाय. 16) JP उवज्झाय, P om. सव्वाण. 17) J जीवं, P पावेइ for ठावेइ. 18) P नमोक्कारा, Jom. करण. 19) P लख, P पावं पणासेमि. 20) P om. गुत्ते, P विच्छत्तपत्त. 21) J पणिवतामि. 22) JP समितीसु, J जते P जहे, J परिसोल्लगंमि.

Page #233

२३०
चउ-विकहा-पम्मुक्के मय-मोह - विवज्जए धीरे ।। पणमा सुद्ध- लेसे कसाय - परिवज्जिए जियाण हिए । छज्जीव- काय - रक्खण- -परे य पारंपरं पत्ते ।। चउ-सण्णा- - विप्पजढे दढव्वए वय-गुणेहिं संजुत्ते । उत्तम - सत्ते पणओ अपमत् सव्व - कालं पि ।। परिसह-बल-पडिमल्ले उयसग्ग - सहे पहम्मि मोक्खस्स । 7 विकहा- पमाय-र - रहिए सहिए वंदामि समणे हं ।। समणे सुयगे सुमणे समणे य- पाव - पंकस्स सेवए । 9 सवए सुहए समए य सच्चए साहु अह वंदे || साहूण णमोक्कारो जइ लब्भइ मरण-देस-कालम्मि । चिंतामणि पि लद्धं किं मग्गसि काय - मणियाई || साहू मोक्कारो कीरंतो अवहरेज्ज जं पावं । पावाण कत्थ हियए णिवसई एसो अण्णाण ।। साहूण णमोक्कारो कीरंतो भाव - मेत्त - संसुद्धो । सयल-सुहाणं मूलं मोक्खस्स य कारणं होइ ।। तम्हा करेमि सव्वायरेण साहूण तं णमोक्कारं । 17 तरिऊण भव-समुद्दं मोक्खय - दीवं च पावेमि ।
(४२५) एए जयम्मि सारा पुरिसा पंचेव ताण जोक्कारो । एयाण उवरि अण्णो को वा अरिहो पणामस्स ।। सेयाण परं सेयं मंगल्लाणं च परम-मंगलं । पुण्णाण परं पुण्णं फलं फलाणं च जाणेज्जा ।। एयं होइ पवित्तं वरयरयं सासयं तहा परमं ।
1
3
5
11
13
15
19
21
(४२५)
1) P परिमुक्के. 3) P पारंपरे पत्तो. 4) J सण्णी, P विप्पजढो, P संजुत्तो. 5) P मि for पि. 6) P परिसबल, J पडिवण्णे, P उपसग्गसग्गे सहे पहम्मि. 8) Pom. समणे सुयणे, P adds दुक्खदायस्स after पंकस्स. 9) J स एव for य सच्चए साहु, P साहू. 11) P लद्धिं. 12) Pom. अवहरेज्ज जं पावं etc. to साहू णमोक्कारो कीरंतो. 14) P मेत्तसमिद्धो ।. 17) J सोक्खं दीवं च P मोक्खपदीवं. 18 ) P पुरिसाण पंचेव, J ता णमोक्कारो . 20) P सेयण, J होइ for परम, P परमं. 21 ) J adds पर before पुण्णं. 22) J एवं, P वरवरयं, J अमयं for परमं, P सोयं for सारं.

Page #234

(४२५)
२३१ 1 सारं जीयं पारं पुव्वाणं चोद्दसण्हं पि ।।
एयं आराहेउं किं वा अण्णेहिँ एत्थ कज्जेहिं । 3 पंच-णमोक्कार-मणो अवस्स देवत्तणं लहइ ।।
चारित्तं पि ण वट्टइ णाणं णो जस्स परिणयं किंचि । 5 पंच-णमोक्कार-फलं अवस्स देवत्तणं तस्स ।।
एवं दुह-सय-जलयर-तरंग-रंगंत-भासुरावत्ते । 7 संसार-समुद्दम्मि कयाइ रयणं व णो पत्तं ।।
एयं अब्भुरुहल्लं एवं अप्पत्त-पत्तय मज्झ । 9 एयं परम-भयहर चोज कोड पर सार ।।
विज्झइ राहा वि फुडं उम्मूलिज्जइ गिरी वि मूलाओ । 11 गम्मइ गयणयलेणं दुलहो एसो णमोक्कारो ।।
जलणो व्व होज्ज सीओ पडिवह-हुत्तं वहेज सुर-सरिया । 13 ण य णाम ण देज इमो मोक्ख-फलं जिण-णमोकारो ।।
णूणं अलद्धउव्वो संसार-महोयहिं भमंतेहिं । 15 जिण-साहु-णमोकारो तेणज्ज वि जम्म-मरणाई ।।
जइ पुण पुव्वं लद्धो ता कीस ण होइ मज्झ कम्म-खओ। 17 दावाणलम्मि जलिए तण-रासी केच्चिरं ठाउ ।।
अहवा भावेण विणा दव्वेणं पाविओ मए आसि । 19 जाव ण गहिओ चिंतामणि त्ति ता किं फलं देइ ।।
ता संपइ पत्तो मे आराहेव्वउ मए पयत्तेणं । 21 जइ जम्मण-मरणाणं दुक्खाणं अंतमिच्छामि ।। ___त्ति भणमाणो महारह-साहू अउव्व-करणेणं खवग-सेणिं समारूढो । कह ।
1) J सारं for पारं. 3) P परो for मणो. 4) P मि for पि, P adds नोणं before नो. 7) P समुद्दम्मी अपत्तदव्वं च माणिक्कं ।। J कयाई रयणाई व. 8) P अब्भरुहुल्लं, P मज्ज ।. 11) P दुल्लहो सो. 12) P जलणा व्व, P सीलो पडिवहजुत्तं. 13) J जिणे. 14) P महोयहं नमंतेहिं ।. 16) P पुण्ण for पुण. 17) P दावानलंमि, P जाओ for ठाउ. 18) P दव्वेणं भाविओ. 19) P जाव न हियओ. 20) P आराहेयव्वो, Jom. मए, P पयत्तोणं. 21) P दुक्खाणं इच्छसे अंतं ।।. 22) P om. त्ति, P खवगसेढी, J adds अवि य after कह.

Page #235

२३२
(४२६) 1 (४२६) झोसेइ महासत्तो सुक्कझाणाणलेण कम्म-तरुं ।
पढमं अणंत-णामे चत्तारि वि चुण्णिए तेण ।। 3 अण्ण-समएण पच्छा मिच्छत्तं सो खवेइ सव्वं पि ।
मीसं च पुणो सम्म खवेइ जं पुग्गलं आसि ।। 5 एयं णियट्टि-ठाणं खाइय-सम्मत्त-लाभ-दुल्ललियं ।
लंघेऊण अट्ठ वि कसाय-रिवु-डामरे हणइ ।। 7 झोसेइ णवूसत्तं इत्थी-वेयं च अण्ण-समएण ।
हास-रइ-छक्कमण्णं समएणं णिद्दहे वीरो ।। 9 णिय-जीय-वीरिएणं खग्गेण व कयलि-खंभ-सम-सारं ।
पच्छा णिय-पुंवेयं सूडेइ विसुद्ध-लेसाओ ।। 11 कोधाई-संजलणे एक्कक्कं सो खवेइ लोभतं ।
पच्छा करेइ खंडे असंख-मेत्ते उ लोहस्स ।। 13 एक्कक्कं खवयंतो पावइ जा अंतिम तयं खंडं ।
तं भेत्तूण करेई अणंत-खंडेहिँ किट्टीओ ।। 15 तं वेएंतो भण्णइ महामुणी सुहम-संपराओ त्ति ।
अहखायं पुण पावइ चारित्तं तं पि लंघेउं ।। 17 पंचक्खर-उग्गिरणं कालं जा वीसमित्तु सो धीरो ।
दोहिँ समएहिँ पावइ केवल-णाणं महासत्तो ।। 19 पयलं णिदं पढम पंच-विहं दसणं चउ-वियप्पं ।
पंच-विहमंतरायं च खवेत्ता केवली जाओ ।। 21 आउय-कम्मं च पुणो खवेइ गोत्तेण सह य णामेण ।
सेसं पि वेयणीयं सेलेसीए विमुक्को सो ।।
1) P सोसेइ, P सुक्कज्जालानलेण. 2) P अणंतनामो. 4) J तं for जं. 5) P नियड्डिट्ठाणं खाइसम्मत्तलाह. 7) J झोसइ णमसत्तं इत्थीवेतं P सोसेइ नपुंसत्तं इत्थीनेयं. 8) P हासाइछक्कमणं, J रति, P निजिरे वीरो, J धीरो for वीरो. 9) P कस्सयलि. 10) J पुवेतं, J लेस्साओ. 11) J कोधाती संजलणा, P कोहाई, J लोहंतं. 12) J करेति, J मेते तु P मेत्तो उ. 13) P णवइ for पावइ. 14) J करेती. 16) J अहखातं. 17) P पंचखर, J सो for जा, P वीसमीउ सो वीरो. 18) P केवलिनालं. 19) J पढमे, P om. च. 21) P आउएखम, J खवेत्ति, P इ for य. 22) J वेतणीवं.

Page #236

(४२७)
२३३
। अह पुव्व-पओएणं बंधण-खुडियत्तणेण उड्व-गई । __ लाउय-एरंड-फले अग्गी-धूमे य दिट्ठता ।। 3 ईसीपब्भाराए पुहईए उवरि होइ लोयंतो ।
गंतूण तत्थ पंच वि तणु-रहिया सासया जाया ।। 5 णाणमणत ताणं दसण-चारित्त-वीरिय-सणाहं ।
सुहमा णिरंजणा ते अक्खय-सोक्खा परम-सुद्धा ।। 7 अच्छेज्जा अब्भेज्जा अव्वत्ता अक्खरा णिरालंबा ।
परमप्पाणो सिद्धा अणाय-सिद्धा य ते सव्वे ।। 9 सा सिवपुरि त्ति भणिया अयला स च्चेय स च्चियापावा ।
से तं दीवं तच्चिय तं चिय हो बंभ-लोयं ति ।। 11 खेमंकरी य सुहया होइ अणाउ त्ति सिद्धि-ठाणं च ।
अववग्गो णेव्वाणं मोक्खो सोक्खो य सो होइ ।। 13 तत्थ ण जरा ण मच्चू ण वाहिणो णेय सव्व-दुक्खाई।
अच्चंत-सासयं चिय भुंजंति अणोवमं सोक्खं ।। 15 एत्थ य कहा समप्पइ कुवलयमाल त्ति जा पुरा भणिया ।
दक्खिण्ण-इंध-बुद्धी-वित्थारिय-गंथ-रयणिल्ला ।। 17 (४२७) पणय-तियसिंद-सुंदरि-मंदार-गलिय-मयरंदं ।
जिण-चलण-कमल-जुयलं पणमह मुहलालि-संगीयं ।। 19 पढम चिय णयरी-वण्णणम्मि रिद्धीओ जा मए भणिया ।
धम्मस्स फलं अक्खेवणि त्ति मा तत्थ कुप्पेज्जा ।। 21 जं चंडसोम-आई-वुत्तंता पंच ते वि कोधाई।
संसारे दुक्ख-फला तम्हा परिहरसु दूरेण ।।
2) J एरंडहलं. 4) P has संजया twice for सासया. 7) P अच्छज्जा अकया निरालंबा ।. 8) P अणायसुद्धा. 9) P स च्चिय अणाहा ।. 10) J तद्दीवं, P om. तच्चिय. 11) J होउ for होइ. 12) P अपवग्गो. 13) P नेय दुक्खसव्वाइं ।. 14) J सासतं, P adds य after चिय. 16) J दिक्खिण्ण०, P बुधी. 17) P पणयसुरसिद्धसुंदरि, P मंदारमलिय. 18) P जिणचयण. 19) P चिय नगरी, J वण्णणंति, P वण्णाणंमि. 21) JP आती for आई, J कोधाती P कोहाती. 22) J संसार.

Page #237

२३४
(४२७)
1 जाओ पच्छायावो जह ताणं संजमं च पडिवण्णा ।
तह अण्णो वि हु पावी पच्छा विरमेज उवएसो ।। 3 जिण-वंदण-फलमेयं जक्खो ज़िणसेहरो त्ति जं कहिओ ।
साहम्मियाण णेहो जीयाण बलं वदीणं तं ।। 5 वइर-परंपर-भावो संवेगो तिरिय-धम्म-पडिवत्ती ।
विज्जाहराण सिद्धी अच्छरियं एणियक्खाणे ।। 7 सरणागयाण रक्खा धीरं साहम्मि-वच्छलत्तं च ।
अपमत्त-सुलभ-बोही संवेगो भिल्ल-वुत्तंतो ।। 9 कुवलयमाला-रूवं धम्म-फलं तत्थ जो य सिंगारो ।
तं कव्व-धम्म-अक्खेवणीय सम्मत्त-कज्जेण ।। 11 सम्मत्तस्स पसंसा घेप्पउ वयणं जिणाण लोगम्मि ।
चित्तवडेण विचित्तो संसारो दंसिओ होइ ।। 13 विण्णाण-सत्त-सारो होइ कुमारस्स दंसिओ तेण ।
जिण-णाम-मंत-सत्ती वुत्तंतेणं णरिंदाण ।। 15 पर-तित्थियाण-मेत्ती सरूव-जाणा-मणेण जिण-वयणं ।
होइ विसुद्ध-तरायं जुत्ति-पमाणेहिँ तं सारं ।। 17 जुय-समिला-दिट्ठतो दुलह माणुस्सयं च चिंतेसु ।
दिय-लोए धम्म-फलं तम्हा तं चेय कायव्वं ।। 19 कम्मस्स गई णेहस्स परिणई बुज्झणा य थोएण ।
धम्म-पडिबोह-कुसलत्तणं च वीरेण णियय-भवे ।। 21 बुद्धीऍ देव-माया वंचण-वेला खु धम्मपडिवत्ती।
अवर-विदेहे दंसण कामगइंदस्स वुत्तंते ।।
4) J बलं च दीणंत, P वदीणत्तं. 6) P विआहरणाण सिद्धि, J अच्छयरं, P
एणियाखाणे. 7) P रक्खी. 8) J सुलह. 10) J कम्म for कव्व. 11) J लोअंमि.
12) P चित्तपडे वि विचित्तो. 13) P कुमार. 14) J जिणे णाणं सम्मत्तसत्ती. 15) J
तित्थयाण मेली, P मित्ती. 16) P om. तं सारं. 19) P गई नेयस्स, P थेवण ।.
21) P देवनयावंचण. 22) P कामइंदस्स वुत्तंतो.

Page #238

(४२८)
1 उच्छाह-सत्त-सारो सिद्धी विज्जाए भोग-संपत्ती । सम्मत्त-दाण-कुसलत्तणं च तह वइरगुत्तम्मि ।।
3 दिव्वाणं संलावो बोहत्थं सो सयंभुदेवस्स । मा कुण कुटुंब - कज्जे पावं एसा गई तस्स ।। 5 सुह-संबोधी-सुमिणं महारहे जम्मि ताइँ भणियाइं । भव्वाणं एस ठिई थोवेण वि जेण बुज्झति ।। आराहणा य अंते आलोयण - णिंदणा य वोसिरणा । पंच - णमोक्कारो विय मोक्खस्स य साहणो भणिओ || 9 केवल-णाणुप्पत्ती भणिया सेढीए खवग - णामाए । मोक्खे परमं सोक्खं संपत्ता तत्थ सव्वे वि ।
7
11 (४२८) जं खल- - पिसुणो अम्हं व मच्छरी रत्त- मूढ - वुग्गहिओ । भणिहि अभाणियव्वं पि एत्थ भणिमो सयं चेय ॥
13 रागो एत्थ णिबद्धो किं कीरइ राग - बंधणा एसा । पडिवयणं तत्थ इमं देज्जसु अह राग - चित्तस्स || 15 रागं णिदंसिऊण य पढमं अह तस्स होइ वेरग्गं । रागेण विणा साहसु वेरग्गं कस्स किं होउ ।।
17 धम्मस्स फलं एयं अक्खेवणि-कारणं च सव्वं च । गाओं विरागो वह पढमं रागो कओ तेण ।। 19 वसुदेव-धम्मिलाणं हिंडीसुं कीस णत्थि रागो त्ति । तत्थ ण किंचि वि जंपसि अम्हं मज्झे ण तुह हो ।
रागेण तुमं जाओ पच्छा धम्मं करेसि वेरग्गी । रागो एत्थ पसत्थो विराग - हेऊ भवे जम्हा ।।
21
२३५
1) P विज्जाण. 2) J सम्मत्त. 3) P बोहित्थं. 4) P कुटुंब. 5) P संबोही. 7) P ए for य after णिंदणा. 8) Pय हसाहणं भणिओ. 9) Padds नाग before णामाए. 10) P मोक्खं, J adds ते after तत्थ. 11 ) J वुग्गहियं. 15) P रागं निद्दसिऊण पढमं रागो अहं तस्स वेरग्गं. 16) P किह for किं, P होइउ. 17 ) P adds वि after फलं, P कव्वं for सव्वं. 18) J राओ कओ. 21 ) J करोसि. 22) P एस for एत्थ, J विरागहेतू.

Page #239

२३६
(४२९) । कीस पइण्णं राया दढवम्मो कुणइ गुग्गुलाईयं ।
अज्ज वि मिच्छादिट्ठी जुज्जइ सव्वं पि भणिउं जे ।। 3 किं सो राया णम्म लच्छीएँ समं करेइ देवीए ।
णणु होज्जा रज-सिरी अरहइ सिंगार-वयणाई ।। 5 पुरिसाइ-लक्खणेहिं किं कीरइ एत्थ धम्म-उल्लावे ।
णणु धम्मो कव्वाणं अक्खेवणि-कारणं जम्हा ।। 7 हरि-खंद-रुद्द-कुसुमाउहेसु उवमाण णागरी-वण्णे ।
कालम्मि तम्मि कत्तो उवमाणं किं असंतेहिं ।। 9 भण्णए समए भणिया णव-जुवला चक्कि-कामपाला य ।
रुद्दा खंदा य पुणो अइबहुए विज्ज-सिद्ध त्ति ।। 11 खंदाणं रुद्दाणं गोविंदाणं च जेण अंगेसु ।
णामाइँ सुणिजंति वि सासय-रूवेसु सव्वेसु ।। 13 चोजं ण होइ एयं धम्मो कव्वस्स जेण उवमाणं ।
कीरइ अणसंते वि हु अच्छउ ता लोय-सिद्धेसु ।। 15 उड्डे पिसुणाण इहं वोलीणो अवसरो त्ति णो भणियं ।
सव्व च्चिय धम्म-कहा सम्मत्तुप्पायणी जेण ।। 17 (४२९) जो पढइ भाव-जुत्तो अहवा णिसुणेइ अहव वाएइ ।
जइ सो भव्वो वस्सं सम्मत्तं जायए तस्स ।। 19 लद्धं पि थिरं होहिइ होइ वियड्डो कई य पत्तह्रो ।
तम्हा कुवलयमालं वाएजसु हो पयत्तेण ।। 21 जो जाणइ देसीओ भासाओ लक्खणाइँ धाऊ य ।
वय-णय-गाहा-छेयं कुवलयमालं पि सो पढउ ।।
1) JP दढधम्मो, J मुग्गुलातीयं. 2) P । नणु मिच्छादिट्ठीणं । Jadds इय before जुज्जइ. 3) J लच्छीय. 4) P नणु भोजा रज्जसिरी. 5) J पुरिसाति. 6) P बच्चाणं for कव्वाणं. 7) P रुद्दसुमाउहेसु, P वण्णो ।. 9) P भण्णइ, J adds ए before समए, J जवला चक्किकामवालाणं ।. 11) P रुंदाणं. 16) P सव्वं चिय, J सम्मत्तपायणी जम्हा ।। 17) P पढम for पढइ. 18) P om. जइ, P भस्सं for वस्सं. 19) J होहिति P जोहिइ. 21) P कव्वाइं for धाऊ य.

Page #240

(४३०)
२३७ 1 एयाइँ जो ण-याणइ सो वि हु वाएउ पोत्थयं घेत्तुं ।
एत्थं चिय अह णाहिइ कइणो णिउणत्तण-गुणेण ।। 3 जो सज्जणो वियड्डो एसा रामेइ तं महालक्खं ।
जो पिसुण-दुब्वियड्ढो रस-भावं तस्स णो देइ ।। 5 जीएँ मह देवयाए अक्खाणं साहियं इमं सव्वं ।
तीए च्चिय णिम्मविया एसा अम्हे मिसं एत्थ ।। 7 दियहस्स पहर-मेत्ते गंथ-सयं कुणइ भणसु को पुरिसो ।
हियय-गया हिरि-देवी जइ में लिहंतस्स णो होइ ।। 9 पउमासणम्मि पउमप्पभाए पउमेण हत्थ-पउमम्मि ।
हियय-पउमम्मि सा मे हिरि-देवी होउ संणिहिया ।। 11 जइ किंचि लिंग-भिण्णं विभत्ति-भिण्णं च कारय-विहीणं ।
रहसेण मए लिहियं को दोसो एत्थ देवीए ।। 13 उज्जुय-पय-गमणिल्ला सरलुल्लावा य भूसण-विहणा ।
दुग्गय-बाल व्व मए दिण्णा तुह सुयण-णेहेण ।। 15 णेह देज्ज इमीए खलिय छाएज्ज वयणय पुलए ।
अहवा कुलस्स सरिसं करेज हो तुज्झ जं सुयणा ।। दंसिय-कला-कलावा धम्म-कहा णेय-दिक्खिय-णरिंदा ।
इह लोए होइ थिरा एसा उसभस्स कित्ति व्व ।। 19 (४३०) अत्थि पुहई-पसिद्धा दोण्णि पहा दोण्णि चेय देस त्ति ।
तत्थत्थि पहं णामेण उत्तरा बुह-जणाइण्णं ।। 21 सुइ-दिय-चारु-सोहा वियसिय-कमलाणणा विमल-देहा ।
तत्थत्थि जलहि-दइया सरिया अह चंदभाय त्ति ।।
1) Jom. हु, P पोत्थया. 2) J णाहिति, P नाइं हइ, J कइणो हिउ णिउणत्तण. 4) P नो होइ for नो देइ. 5) P जाए for जीए. 7) J कुणउ. 8) J जइ मि लिहं॰, P जइ संलिहियं तस्स, J देइ for होइ. 9) J पउमंमिआए for पउमप्पभाए. 11) P विहत्ति. 13) P adds निरलंकारा य after गमणिल्ला, P सरलउल्लावा, P om. भूसण विहूणा. 14) P om. बाल व्व, P तुह सयण. 16) P करेज्ज जं तुज्झ हो सुयणु. 17) P कलावो धमक्खाणेय. 18) P लोय, P om. होइ. 19) P om. two verses अत्थि पुहई etc. to चंदभाय त्ति. 20) J adds वहं after उत्तरा.
17

Page #241

२३८
(४३०) 1 तीरम्मि तीय पयडा पव्वइया णाम रयण-सोहिल्ला ।
जत्थ ट्ठिएण भुत्ता पुहई सिरि-तोरराएण ।। 3 तस्स गुरू हरिउत्तो आयरिओ आसि गुत्त-वंसाओ ।
ती' णयरीएँ दिण्णो जेण णिवेसो तहिं काले ।। 5 तस्स वि सिस्सो पयडो महाकई देवउत्त-णामो त्ति ।
..........सिवचंद-गणी अह महयरो त्ति ।। 7 सो जिण-वंदण-हेउं कह वि भमंतो कमेण संपत्तो ।
सिरि-भिल्लमाल-णयरम्मि संठिओ कप्परुक्खो व्व ।। 9 तस्स खमासमण-गुणो णामेण य जक्खदत्त-गणि-णामो ।
सीसो महइ-महप्पा आसि तिलोए वि पयड-जसो ।। 11 तस्स य बहुया सीसा तव-वीरिय-वयण-लद्धि-संपण्णा ।
रम्मो गुजर-देसो जेहि कओ देवहरएहिं ।। 13 णागो विंदो मम्मड दुग्गो आयरिय-अग्गिसम्मो य ।
छट्ठो वडेसरो छम्मुहस्स वयण व्व ते आसि ।। आगासवप्प-णयरे जिणालयं तेण णिम्मवियँ रम्मं ।
तस्स मुह-दसणे च्चिय अवि पसमइ जो अहव्वो वि ।। 17 तस्स वि सीसो अण्णो तत्तायरिओ त्ति णाम पयड-गुणो ।
आसि तव-तेय-णिज्जिय-पाव-तमोहो दिणयरो व्व ।। 19 जो दूसम-सलिल-पवाह-वेग-हीरंत-गुण-सहस्साण ।
सीलंग-विउल-सालो लक्खण-रुक्खो व्व णिक्पो ।। 21 सीसेण तस्स एसा हिरिदेवी-दिण्ण-दसण-मणेण ।
रइया कुवलयमाला विलसिय-दक्खिण्ण-इंधेण ।।
1) P अत्थि for तीरम्मि तीय, P adds पुरीणं after पयडा. 2) J जत्थत्थि ठिए भुत्ता, P तत्थ for जत्थ, P सिरितोरसाणेण (साणेण can be read as •माणेण). 3) P हरियत्तो. 4) J तीय णयरीय, P दिन्नो जिणनिवोसा तहिं कालो. 5) P बहुकलाकुसलो सिद्धतवियाणओ कई दक्खो । आयरियदेवगुत्तो जज्ज वि विज्जरए कित्ती ।। for the line तस्स वि सिस्सो etc. to देवउत्तणामो त्ति. The line is defective : perhaps some syllables like [तस्स वि सीसो सो] are missing at the beginning. 6) JP मयहरो. 7) P सो एत्थ आगओ देसा for the line सो जिणवंदण हेउ etc. to संपत्तो. 9) J गुणा, P om. य, J जक्खयत्त P जक्खदखत्त. 10) P सिस्सो for सीसो. 11) P inter. बहया & सासा, Pom. वयण, P लद्धचरणसपण्णा. 13) Pom. a verse णागा विंदो etc. to ते आसि. 14) J वडेंसरो, J स्स for व्व. 15) Jणरो for णयरे, P नयरे बडेसरो
आसि जो खमासमणो I, J जिणाणयं. 16) J अब्भत्थो for अहव्वो. 17) P य आयारधरो for वि सीसो अण्णो, J अन्तो for अण्णो, P सार for पयड. 18) J णिजियपविगयमोहो, Jom. दिणयरो व्व || etc. to हीरंतगुणसहस्साण ।. 20) P लग्गणखंभो व्व. 22) P कुवयमाला विलसिर.

Page #242

(४३०)
२३९ 1 दिण्ण-जहिच्छिय-फलओ बहु-कित्ती-कुसुम-रेहिराभोओ ।
आयरिय-वीरभद्दो अथावरो कप्परुक्खो व्व ।। 3 सो सिद्धतेण गुरू जुत्ती-सत्थेहि जस्स हरिभद्दो ।
बहु-सत्थ-गंथ-वित्थर-पत्थारिय-पयड-सव्वत्थो ।। 5 आसि तिकम्माभिरओ महादुवारम्मि खत्तिओ पयडो ।
उज्जोयणो त्ति णामं तच्चिय परिभुंजिरे तइया ।। 7 तस्स वि पुत्तो संपइ णामेण वडेसरो त्ति पयड-गुणो ।
तस्सुज्जोयण-णामो तणओ अह विरइया तेण ।। 9 तुंगमलंघं जिण-भवण-मणहरं सावयाउलं विसमं ।
जावालिउरं अट्ठावयं व अह अत्थि पुहईए ।। 11 तुगं धवलं मणहारि-रयण-पसरत-धयवडाडोय ।
उसभजिणिंदाययणं करावियं वीरभद्देण ।। 13 तत्थ ठिएणं अह चोद्दसीए चेत्तस्स कण्ह-पक्खम्मि ।
णिम्मविया बोहिकरी भव्वाणं होउ सव्वाणं ।। 15 पर-भड-भिउडी-भंगो पणईयण-रोहिणी-कला-चंदो ।
सिरि-वच्छराय-णामो रण-हत्थी पत्थिवो जइया ।। 17 को किर वच्चइ तीरं जिण-वयण-महोयहिस्स दुत्तारं ।
थोय-मइणा वि बद्धा एसा हिरिदेवि-वयणेण ।। 19 जिण-वयणाओ ऊणं अहियं व विरुद्धयं व जं बद्धं ।
तं खमसु संठवेज्जसु मिच्छा अह दुक्कडं तस्स ।। 21 चंदकुलावयवेणं आयरिउज्जोयणेण रइया मे ।
सिव-संति-बोहि-मोक्खाण साहिया होउ भवियाण ।। ___2) J अत्थावरो P अवावरो. 3) P सो सिद्धतगुरू पमाणनाए जस्स. 4) PJ भहु for बहु, P inter गंथ & सत्थ, J पत्थरिय. 5) P सया खत्तियाणं वंसे जाओ वडेसरो नाम for the three lines आसि तिकम्माभिरओ etc. to त्ति पयडगुणो ।, J आसी. 7) J वडेंसरो. 9) J सारयाऊलं, J विउरं for विसमं. 10) P om. जावालिउरं, P inter. अह अत्थि & पुहईए. 11) P धयवट्टाडोयं, J वडाडोवं. 12) P उसह, J जिणिंदायतणं, P कारवियं. 13) P तंमि for तत्थ, JP ट्ठिएणं, P किण्ह. 14) P बोहकरी. 15) P om. four verses परभडभिउडी etc. to होउ भवियाण ।।, J रोहणो for रोहिणी. 19) Jom. व before जं. 21) J आयरियउज्जो अणेण. 22) J साहियाण होउ.

Page #243

२४०
(४३१)
1 एयं कहं करेउं जं पुण्णं पावियं मए विउलं ।
साह-किरियासु चित्तं भवे भवे होउ मे तेण ।। 3 सग-काले वोलीणे वरिसाण सएहिँ सत्तहिँ गएहिं ।
एग-दिणेणूणेहिं रइया अवरह-वेलाए ।। 5 ण कइत्तणाहिमाणो ण कव्व-बुद्धीऍ विरइया एसा ।
धम्मकह त्ति णिबद्धा मा दोसे काहिह इमीए ।। 7 (४३१) अरहते णमिऊणं सिद्धे आयरिय-सव्व-साहू य ।
पवयण-मंगल-सारं वोच्छामि अहं समासेण ।। 9 पढमं णमह जिणाणं ओहि-जिणाणं च णमह सव्वाणं ।
परमोहि-जिणे पणमह अणंत-ओही जिणे णमह ।। 11 वंदे सव्वोहि-जिणे पणमह भावेण केवलि-जिणे य ।
णमह य भवत्थ-केवलि-जिण-णाहे तिविह-जोएण ।। 13 णमह य उज्जुमईण विउलमईणं च णमह भत्तीए ।
पण्णा-समणे पणमह णमह य तह बीय-बुद्धीणं ।। ___पणमह य कोट्ठ-बुद्धी पयाणुसारीण णमह सव्वाण ।
पणमह य सुय-धराणं णमह य संभिण्णसोयाणं ।।
वंदे चोद्दस-पुव्वी तह दस-पुव्वी य वायए वंदे । ___ एयारसंग-सुत्तत्थ-धारए णमह आयरिए ।। 19 चारण-समणे पणमह तह जंघा-चारणे य पणमामि ।
वंदे विजासिद्धे आगास-गमे य जिणकप्पे ।। 21 आमोसहिणो वंदे खेलोसहि-जल्लोसहिणो णमह ।
सव्वोसहिणो वंदे पणमह आसीविसे तह य ।।
1) P कउं for करेउ, P विमलं for विउलं. 2) P किरिया वित्तं. 4) P एगदिणेणूणेहिं एस समत्तावरण्हमि ।।. 10) J अणत ओहिजिणे. 11) J सव्वोहिजिणो. 14) J बुद्धीण पयाणु. 16) J om. य before सुय. 21) J जल्लोसहि णमह.5) P om. the verses ण कइत्ताहिमाणो etc. to काहिह इमीए ||. For the Section (431) consisting of verses beginning with अरहते णमिऊण etc. to होइ त त च ।। of J, the Ms. P has the following verses which are reproduced with very minor corrections, some of its orthographical traits like the initial 7 etc. being retained :
बुझंति जत्थ जीवा सिझंति वि के वि कम्म-मल-मुक्का । जं च नमियं जिणेहिं तं तित्थं नमह भावेण ।। पणमामि उसह-नाहं सेसे वि जेणेज उत्तर (जिणे य उत्तरे) नमिमो । जणणि-जणए य ताणं गणहर-देवे य पणमामि ।।

Page #244

(४३१)
पणमह दिट्ठी - विसिणो वयण - विसे णमह तेय-लेसिल्ले । वंदामि सीय-लेसे विप्पोसहिणो य पणमामि ।। खीरासविणो णमिमो महुस्सवाणं च वंदिमो चलणे । अमयस्सवाण पणमह अक्खीण - महाणसे वंदे ॥ पणमामि विउव्वीणं जलही - गमणाण भूमि - सज्जीणं । पणमामि अणुय-रूए महल्ल-रूवे य पणमामि ।।
मण -
- वेगिणोय पणमह गिरिराय-पडिच्छिरे य पणमामि । दिस्सादिस्से णमिमो णमह य सव्वड्ढि - संपणे || पणमह पडिमावण्णे तवो- विहाणेसु चेय सव्वेसु । पणमामि गणहराणं जिण - जणणीणं च पणमामि ॥ केवल - णाणं पणमामि दंसणं तह य सव्व णाणाई । चारित्तं पंच-विहं तेसु य जे साहुणो सव्वे ।। चक्कं छत्तं रयणं झओ य चमराइँ दुंदुहीओ य । सीहासण-कंकेल्ली पणमह वाणी जिणिंदस्स ।। वंदामि सव्व-सिद्धे पंचाणुत्तर - णिवासिणो जे य । लोयंतिए य देवे वंदह सव्वे सुरिदे य ।। आहारय-देह-धरे उवसामग-सेढि -संठिए वंदे । सम्मद्दिट्ठिप्पभुई सव्वे गुणठाणए वंदे || संती कुंथू य अरो एयाणं आसि णव महाणिहिओ । चोद्दस-रयणाइँ पुणो छण्णउई गाम - कोडीओ ।। बल-केसवाण जुयले पणमह अण्णेय भव्व- - ठाणेसु । सव्वे वि वंदणिज्जे पवयण - सारे पणिवयामि ।।
-
२४१
केवल - नाणं पणमामि दंसणं तह य सव्व - नाणाइ । चारितं पंच - विहं भावेण नमामि संपन्नं ॥ पणमामि धम्म चक्कं जिणाण छत्तत्तियं रयण - चित्तं । धम्मज्झयं ति वंदे चेइय-रुक्खं पहा - जालं ।। पउमासणं च वंदे चामर - जुवलं च चंद- किरणाभं । सुमरामि दुंदुभि - रवं जिणस्स वाणि च वंदामि ।। वदामि सव्व - सिद्धे पंचाणुत्तर - निवासिणो जे य । लोयंतिए य देवे वंदे सव्वे सुरिंदे य ।। आहारय देव(ह)हरे वंदह परिहार - संठिए मुणिणो ।
1) J दिट्ठी विसणो, J तव for तेय. 3) J महूस्सराणं. 19) J महाणिवहो. 20) J छण्णउइ. 19) J महाणिवहो. 20) J छण्णउइ.

Page #245

२४२
(४३२) 1 ओ मे भवग्ग-वग्गू सुमणे सोमणस होंतु मह-महुरा ।
किलिकिलिय-घडी-चक्का हिलिहिलि-देवीओ सव्वाओ ।। 3 इय पवयणस्स सारं मंगलमेयं च पूइयं एत्थ ।
एयं जो पढइ णरो सम्मद्दिट्टी य गोसग्गे ।।। 5 तद्दियसं तस्स भवे कल्लाण-परंपरा सुविहियस्स ।
जं जं सुहं पसत्थं मंगलं होइ तं तं च ।। 7 (४३२) इय एस गणिज्जती तेरस-कलणाइँ जइ सहस्साइ ।
अण्णो वि को वि गणेही सो णाही णिच्छिया संखा ।। 9 इय एस समत्त च्चिय हिरिदेवीए वरप्पसाएण । कइणो होउ पसण्णा इच्छिय-फलया य संघस्स ।। ।। इति कुवलयमाला नाम सङ्कीर्ण-कथा परिसमाप्ता ।।
।। मङ्गलं महाश्रीः ।। उवसामग-सेणित्थे वंदह तह खवग-सेढित्थे ।। वंदे चउदस-पुव्वी ऊणे तह रायगे (वायगे) य पणमामि । एगारसम्मेि आयार-धारए पंच-समिए य ।। अक्खीण-महाणसिए वंदे तह सीय-तेय-लेसिल्ले । चारण-समणे वंदे तह जंघा-चारणे नमिमो ।। आसीविसे य वंदे जल्लोसहि-खेल-ओसहि-धरे य । आमोसही व विप्पोसही य सव्वोसहिं वंदे ।। वंदामि बीय-बुद्धिं वंदे विउलं च कोट्ठ-बुद्धिं च । सव्वायरिए पणओ अज्झावय-सव्व-साहू य ।।
ओहिण्णाणी पणओ मणपज्जव-नाणिणो य जे समणे । पणमामि अणंतेहिं सव्वेहिं वंदिमो अहयं ।।। बल-केसवाण जुवणे (जुवले) सुमरामि ह चक्कवट्टिणो स (व्वे) । अण्णे वि वंदणिज्जे पवयण-सारि(रे) (पणि) वयामि जिण-जम्मण-भूमीओ वंदे निव्वाण-नाण-मेरुं च । सम्मेय-सेल-सिहरे सिद्धाययणे पणिवयामि ।। एयं जो पढइ नरो गोसग्गे अयल-भत्ति-संजुत्तो ।
सव्वं सिज्झइ कजं तद्दियहं तस्स विउलं पि ।। छ ।। 2) J घडिचक्का. 9) Jom. two verses एय एस गणिजंती etc. 9) P ए for एस. The colophon of P stands thus: समाप्तेयं कुवलयमाला नाम कथा ।। छ ।। ग्रंथसंख्या सहस्र ।। १०००० । कृति श्रीश्वेतपटनाथमुनेर्दाक्षिण्यलांछनस्य उद्योतनसूरे ।। छ ।। ।। छ ।।. The
Ms. J adds something more after महाश्रीः , ।। छ ।। संवत ११३९ फाल्गु वदि १ रवि दिने लिखितमिदं पुस्तकमिति ।।

Page #246
_